Book Title: Shravak Dharm Jagrika Sarth tatha Deshvirti Jivan
Author(s): Vijaypadmasuri
Publisher: Jain Granth Prakashak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005307/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avaka the meLa-gariko sAthe daza varIta jIvana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipatha nya mAlA puSpa 1 // OMOM namaH zrI siddhAya || tapAgacchAdhipati-zAsanasamrAT-sUricakra cakravarti-jagadgurU AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara vineyAN zrI vijayapadmasUri viracitA zrAvaka dharmajArikA sAthe ! tathA 5 dezavarati jIvana. 5Wan Wan peAtAnI suputrI na maNinA smaraNArthe Arthika sahAyaka zeDa. DAhyAbhAi sAMkalacaMda kApaDavAlA. ( ke. zAhapura ) -: 4451215 : zrI jaina grantha prakAzaka sabhAnA kAryavAhaka zA. izvaralAla mUlacaMda amadAvAda. ( bheTa. ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaka dharma jAgarikA dezavirati jIvana ( dvitIyAvRtti ) ( prathamavRtti ) I bhavya chAe nIcenI bhAvanA jarUra bhAvavI joIe | harigIta chaMda che desI vItI ima TUMkamAM nRpa pUchate thegI kahe, tArI samI aDadhI ja sArI adha vistArI kahe; adha rAta upAdhi tAre prabhu guNene huM smaruM, udhyA pachI te beune nA dIsatuM raja AMtaruM-1 vairAginA mana bhuvana ke vana alaga nA kadi bhAsatA, nijaramaNaraMgI bhavya janane zAMta vacane tAratA; je zAMtisukha che tyAgamAM je bhegamAM nA narapati, bhakSApati bhikSApatimAM zreSTha che bhikSApati-2 dhaLA thayA tuja vALa paNa joLI mati thaI ke nahi? umara vadhI paNa dharma kerI cAhanA vadhI ke nahi? dAMta paDyA paNa AtmaciMtA raja paDI che ke nahi? tana bala ghaTayuM paNa bhAga tRSNa teM ghaTADI ke nahi-3 karaje vicAre ema jeyAM te savAre jemane, te bapore kaI cAlyA yAda nahi zuM te tane; joyA bapore jemane parabhava gayA teo ghaNuM, evA badhA bhavanA padArtho jANaje he bhavijanesaMghayaNa paheluM dhAranArA paNa jane cAlyA gayA, saMghayaNa chelaluM tAharuM to hAla jIva! tArA kayA; jima bilADI dUdha pItAM lAkaDInA mArane, viSayarogI jIva paNa tima maraNa bhayane nA gaNe-pa kSaNavAramAM zuM karma karaze? khabara tenI nA tane, cheDa ALasa thaI umaMgI sAdhI le jhaTa dharmane; lagnamAM pedAzamAM to nA kare kadi vAyadA, dharma karavAmAM karaMtA vAyadA zA phAyadA- vi. saM. 1995 nakala 500 vIra saM. 2465 mudraka : maNIlAla chaganalAla zAha. navaprabhAta prI. presa, amadAvAda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvatantrasvatantra-zAsanasamrA-ricakracakravarti jagadagurU tapagacchAdhipati-bhaTTAraka AcArya zrI vijayanemisUrIzvara: janma vi. saM. 1929 gaNipada vi. saM. 1960 kArtika zu 1 mahUvA dIkSA vi. saM. 1945 kArtika vada che panyAsapada vi. saM. 196 0 ceSTa zu. 7 vaLA (vallabhapura) mAgazara zu. 3 bhAvanagara sUripada vi. sa 1964 vaLA (valabhipura) jyeSTa che. 5 bhAvanagara rishna Printery, Ah ne Jabaj. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // ae ahaiM // // zrI gurUmahArAjanA hastakamalamAM samarpaNa | madIyAjhmAddhAraka, paramApakari, paramagurU, sugRhIta nAmadheya, pUjyapAda, prAtaHsmaraNIya,zrIgurU mahArAja ! ApazrIjI madhumatI (mahuvA) nagarInA rahIza pitAzrI devagurU dharmAnurAgI zeTha lakSmIca Mda ane mAtuzrI dIvAlIbAinA kuladIpaka putra che. vi. sa. 1929 nI kArtika suda ekamanA janma dinathI mAMDIne lagabhaga sAla varSanI nAnI uMmare saMsArane kaDavA jheranI jevA mAnIne agaNya sadguNa nidhAna paramagurUzrI vRddhivijayajI (zrI vRddhicaMdrajI) mahArAjanI pAse zrI bhAvanagaramAM vi. sa. 1945 nA jeTha suda sAtame siMhanI paiThe zUravIra anIne parama kalyANakArI ane hRdayanI kharI bAdazAhIthI bharelI pratrajyAne (dIkSA ) pUrepUrA udyAsathI grahaNa karIne siMhanI peThe sAdhI rahyA che, ane ApazrIjIe agAdha buddhibalathI jaldI svapara siddhAMtane uMDA abhyAsa karyAM, ane nyAya vyAkaraNAdi vividha viSayanA puSkala vizAla graMthAnI racanA karIne suMdara sAhityasevA karavA uparAMta apUrva dezanA zaktinA prabhAve abhakSyarasika, unmAgAmI agaNya mahArAjAdi bhavya jIvAne saddharmanA raste dArIne hadapAra upakAra karyo che. temaja ApazrIjInA agaNya sadguNeAne joIne moTA gurUbhAI, gItA zirAmaNi, zramaNukulAvatuMsaka, paramapUjya, panyAsajI mahArAjazrI gaMbhIravijayajI gaNivare tamAma siddhAMtAnI yegeADhahanAdi kriyA vigere yathArtha vidhAna karAvIne mahA prAcIna zrI valrabhIpura ( vaLA ) mAM ApazrIjIne vi. sa'. 1960 nA kArataka vada sAtame gaNi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padathI ane mAgazara suda trIje pinyAsapadathI vibhUSita karyA. ane zrI bhAvanagaramAM vi. saM. 1964 nA jeTha suda pAMcame tapAgacchAdhipati, bhaTTAraka, AcArya padathI alaMkRta karyA. ApazrIjI ratnanI khANa jevA zrI saMghanI ane tIrthAdinI sevA pahelAMnI mAphaka hAla paNa pUrepUrA ullAsathI karI rahyA che. tathA ApazrIjInA amegha upadezathI devagurU dharmAnurAgI saMghavI zeTha mANekalAla manasukhabhAI bhagubhAI vigere ghaNAe bhavya jIvoe charI pAlatAM vizAla saMgha samudAya sahita tIrthAdhirAja zrI zatruMjayAdi mahAtIrtha yAtrA aMjanazalAkA vigere uttama dhArmika kSetramAM lakSmIne sadupayega karyo ane kare che. temaja ApazrIjIe mArA jevA ghaNue bhavya jIvonI upara zrI jenendrI dIkSA, dezavirati vigere mekSanA sAdhana daIne kadI paNa na bhUlI zakAya tevA anahada upakAra karyA che ane kare che. vigere lekenara guNethI AkarSAIne ane ApazrIjIe mArI upara karelA ananta upakArene yAda karIne ApazrIjInA pasAyathI banAvelI zrI dezavirati jIvana sahita zrI zrAvakadharma jAgarikA paramakRpAlu ApazrIjInA karakamalamAM samapIne mArA AtmAne dhanya mAnuM chuM, ane niraMtara eja cAhuM chuM ke ApazrIjInA pasAyathI (1) prAkRta saMskRta gujarAtI vigere bhASAmAM AvA sArvajanika sarala graMthanI racanA karIne zrI saMghAdi pavitra kSetranI bhakti karavAne zubha avasara (2) ApazrIjI jevA gurUdeva (3) zrI jenendra zAsananI sevA (4) nirmala nirabhilASa saMyama jIvana (5) paropakAra vigere saMpUrNa AtmaramaNatAnA sAdhane mane bhavobhava maLe. nivedaka: ApazrIjInA caraNakikara nirguNa viyANa pavanI vaMdanA." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapagacchAdhipati-zAsanasamrATa-ricakracakravarti jagadaMgurU-AcArya mahArAja zrI vijayanemisurizvara caraNa kiMkara viyANu-vijyapadrasUri janma visaM. 1955 vaizAkha suda 3 amadAvAda dIkSA vi. saM. 1971 mAgazara vada 5 talAjA (zobhAvaDa) gaNipada vi. saM. 1982 phAgaNa vada 5 pATaNa paMnyAsapada vi. saM. 1982 phAgaNa vada 11 pATaNa upAdhyAyapada vi. saM. 1988 mahA suda 5 serIsA mahAtIrtha AcArya pada visaM. 1992 vaizAkha suda : amadAvAda Krishna Printery, Ahmedabad. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI AvRttinI prastAvanA. || A namaH zrI samovevAviyAMya // // Namo Namo paccU sAhisaraNijaNAmadheya - paramokyAri guruvara siriNemisUrINaM // ( AryAvruttam ) titthuddhAraviNoe- NimmalacaraNe mahappahAvaDa // paDibohiyarAyAI - guNijaNagaNapUya Nijjapa // 1 // vasiUNa sayA jesiM - sIyalachAyAi muttimaggassa // jIdulAdaLA mi-mAmi zuru'nemine"ArA dharmavIra priya kha Mdhue ! zrI zrAvaka dharma jAgarikA eTale zuM? kayA prasaMge kevA rUpamAM kayA muddAthI banAvI? vigere praznone spaSTa khulAsA me vhelI AvRttinI prastAvanAmAM karyo che. tethI ahIM te jaNAvavAnI jarUriyAta cheja nahi. krUkta bIjI AvRttimAM kayA prasaMge kayA kAraNathI kevA rUpamAM kayA vadhArA karyA che, te khAkhata TuMkAmAM jaNAvavAnI che. te A pramANe-( helI AvRttimAM chapAyelI azuddhie ne sudhArI che. (2) tetAlIsamA pAne pacAsamA zleAkanA vivaraNumAM prabhudevanI pUjA karavAnA avasare ApekSika vicAre karIne amuka aMze mAre vratAnI ArAdhanA thAya che, A vAta sarala paddha tae samajAvI che. (3) para thI 55 sudhInA kSeAkanA vivaraNamAM aSTaprakArI pUjAnA daSTAMta ApyA che. (4) ekasaThamA zrlAkanA vivaraNamAM patthara ane mUrtti A e eka sarakhA kahevAyaja kema ? A vAta sacATa samAvavAne jarUrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be dAkhalA ApyA che. (5) bahetaramA zlokanA vivaraNamAM sAtvikI pUjA vigere pUjAnA svarUpane jaNAvanArA saMskRta kaleke sAkSipAThanA devAnA bahAne jaNAvyA che. (6) paMceteramA lekanA vivaraNamAM traNa avasthAnA svarUpa ane TAImane jaNAvavAmAM sAkSipATha dIdhuM che ane rAjyAdi avasthA kaI rIte bhAvavI? Ane spaSTa khulAse dukAmAM jaNAvyuM che. (2) AgaLa keTalAeka lekamAM jaNAvelI bInAne aMge jarUrI sAkSipATha daIne 209 mA lekanA arthanI TIpaNamAM prasiddha sarala TIkAkAra pUjyazrI malayagirijI mahArAjanI ane zrI prajJApanA sUtranI oLakhANa karAvI che. (7) base aThyAvIsamA lekanA vivaraNamAM kaMDarIkanuM daSTAMta daIne dAkSi yatA guNanuM svarUpa samajAvyuM che, ane samaju zrAvakee duHkhanA samayamAM zairya rAkhI kevA vicAra karavA? A vAtane eka dIvAnanuM daSTAMta daIne spaSTa samajAvI che. (8) khase egaMtrIsamA lekanA vivaraNamAM bahuja jarUrI mArgonusArInA 35 guNo vistArathI jaNAvyA che, temAM prasaMge sAtvikAdi -traNa prakAranA purUSanA guNa vigerenI bIna je jaNAvI che, te bahuja yAda rAkhIne vartanamAM mUkavA jevI che. dharmAdA vigere khAtAnI rakamene upayoga kaI rIte karo jethI zrI saMghAdimAM jarUra saMpa-zAMti vadhe, A paNa sUcanA karI che. (9) dAnadharmane samajAvatAM 247 mA lekanA vivaraNamAM zrI bhagavatIjI sUtrane ghaNoja jarUrI sAkSipATha dIdhuM che. (10) bane ogaNapacAsamAM lekanA vivaraNamAM ukALelA pANIne ThAravA vigeremAM jarUrI sUcanA karI che. (10) basane pacAsamAM lekanA vivaraNamAM 2 abhakSya ane 32 anaMtakAyanI sarala Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane jANavA jevI bInA jaNAvIne, teno tyAga karavAnI sUcanA karI che. (11) ra91 mAlekanA vivaraNamAM saMyamarAga ane saMyamarAgI jIvanuM svarUpa jaNAvyuM che. (12) 357 mAM lokanA vivaraNamAM elekajhAMDaranuM badha dAyaka daSTAMta dIdhuM che, tyAra bAda dIvAlI parvane muddo ane te vakhate karavA lAyaka kartavyanI sUcanA karI che. (13) 32 mA lekanA vivaraNanI TIpaNamAM senAnA ATha guNo pUjyazrI AcArya bhagavaMtamAM TuMkAmAM ghaTADIne temane pItavarNa spaSTa samajAvyA che. (14) 401 mA lekanA vivaraNamAM dharmavIranA vicAro ane mehane harAvanArI zIkhAmaNa rUpe prabhue kahelI 13 bhAvanA TuMkAmAM jaNAvI che. (15) 403 mA lekanA vivaraNamAM IlAcIputranI kathA TuMkAmAM jaNAvI che. (16) rAte vicAravA jevA-416 thI 503 sudhInA khAsa jarUrI 88 leke vadhAryA che, temAM vistArathI maitrI vigere bhAvanAnuM svarUpa ane AukhAne ghaTavAnA mukhya sAta kAraNo, tathA AyuSya karmanA bheda vigerenuM varNana karatAM vairAgyamaya zrI gajasukumAla munirAjanuM varNana, kayA jIvo kyAre kaI rIte kevuM AyuSya kayA kAraNathI bAMdhe ? A savAlane spaSTa javAba, abAdhAkAla, "mati evI gati" ane " gati evI mati" AnI ghaTanA, be daSTAMta sahita chae lesthAnuM ane te te lezyAvALA jInuM svarUpa tathA lazyAnuM phala jaNAvyuM che. (17) 505mAM lekanA vivaraNamAM AtmAe karelI dhArmika pedAzanuM saravaiyuM kADhatAM pote pitAne pUchelA mukhya 8 praznonA vistArathI khulAsA karyA che. ahIM prasaMge vairAgyane bedha denA begamanuM daSTAMta paNa dIdhuM che, ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAka karavA lAyaka che kayA? ane nahi zeka karavA lAyaka cho kyA? AnuM spaSTa svarUpa sAkSipATha daIne jaNAvyuM che. have A graMthanI sAthe joDelA dezavirati jIvanane aMge jarUrI jaNAvuM chuM. (1) bAre vrato e zI vastu che? (2) te darekanuM svarUpa zuM ? (3) tene kema levA, ane pALavA? (4) ane tema karavAmAM zo lAbha? (5) pahelAnA kAlamAM A vratanI keNe kevI rIte sAdhanA karI? tema karatAM temaNe kevA prakAranA lAbha meLavyA ? (6) bAre vratanI TIpa kaI rIte taiyAra karI zakAya? vigere bInA hAla dezavirati dharmane pAmanArA zrAvakoe ane pAmelA zrAvakee jarUra samajavIja joIe, A muddAthI ane zeTha cImanabhAI lAlabhAI tathA zeTha DAhyAbhAI sAMkaLacaMda ane zA. cImanalAla gokaladAsanI vinaMtithI pUjyapAda paramapakArI zrIgurU mahArAjanA pasAthe A zrI dezavirati jIvana nAmano graMtha banAve che. A baMne graMthanI racanA vigeremAM anAgrahI, guNagrAhI vibudha vAcaka vargane yogya bhUla mAlama paDe, to temaNe kRpA karIne khUzIthI vinA saMkoce jaNAvavI. jethI bIjI AvRttinuM sudhAro thaI zake. chevaTe jarUrI sUcanA eja karavI ucita che ke, bhavya che A baMne graMthone gurUgamathI manana pUrvaka samajIne potAnuM jIvana nirmala banAve ane bhaviSyamAM mukitapada pAme eja hArdika bhAvanA. nivedaka :- sahItanAmadheya paramopakAri pUjyapAda prAtaHsmaraNIya zrI gurU nemisUrIzvara caraNakikara viyANu vijayapadhasUri : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka 3-4 17-8 10 11 13 14 anukramaNikA pRSTAMka viSaya maMgalAcaraNa tathA abhidheyAdi. jAgarikAne artha tathA prakAra 3-5 dharmajAgarikAne artha 5-6 dharmajAgarikAne sArAMza. 7-10 dharmajAgarikA kevI rIte karavI. dharmanI vyAkhyA. kenuM jAgavuM uttama. dhamI jananuM vartana kevuM hoya te. dharmanA upadezane hetu tathA lAbha. zrAvakane artha. zrAvake zuM karavuM. zrAvake kayAre jAgavuM tathA zuM karavuM. 17-20 namaskAra smaraNa tathA dravyAdinI vicAraNuM vagere. 20 pratikramaNa karavAne mudo. pratikramaNa kevA svare karavuM. 22 zubha bhAvanAnuM phaLa. 22-24 pratikramaNanA cha AvazyakathI thatI zuddhi tathA phala jaNAve che. 24 pratikramaNa karI ghara derAsaramAM jaI zuM karavuM te jANave che. paccakhANanA prakAra. 25 zrAvake pUjA mATe derAsara jatAM snAnAdi kevI rIte karavAM. 15 15 16 16-19 2 23-24 25 24 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAMka viSaya gAthAMka 28-29 3 0 31-32 28 28-30 30 31 31-32 32 37. ha7 34-35 kapUra zarU karyA pahelAMnI vidha. dravyapUjAnI zarUAta. prabhunA kyA kyA aMge pUjA karavI tenAM nAma. aMguThAnI pUjA karatAM kevI bhAvanA bhAvavI te. prabhunA DhIMcaNanI pUjAnI bhAvanA. prabhunA hAthanA kAMDAnI pUjA karavAnuM kAraNa. prabhunA khabhAnI pUjA karavAnuM kAraNa prabhunA mastakanI zikhAnI pUjA karavAnuM kAraNa. prabhunA lalATe pUjA karavAnuM kAraNa. prabhunA kaMThe tilaka karavAnuM kAraNa. prabhunA hRdayanI pUjA karavAnuM kAraNa. prabhunI nAbhie pUjA karavAnuM kAraNa nava aMge pUjA karyA pachInI vidhi. aSTa prakArI pUjA karatAM kevI bhAvanA rAkhavI. dIpa pUjAnI bhAvanA. sAthIo karavAnuM prayojana. akSata pUjAnI bhAvanA. naivedya pUjAnI bhAvanA. phalapUjAnI bhAvanA. tathA pUjA karatAM thatI bAra vratanI ArAdhanAnI samajutI. 35-36 36-37 37-38 38-39 40 42-43 44 40 40 41 41-4ra. 42 43 43-49 50 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only WWW.jainelibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAMka : 49 " 50-59 59-64 69-71 71-7ra viSaya prabhunI pUjAmAM hiMsAdi doSa kahenArane javAba. jalapUjA upara samazrInuM daSTAMta, candanapUjA upara jayasUra rAjAnuM daSTAMta tathA puSpapUjA upara lIlAvatInuM dRSTAMta. dhUpapU upara vinayaMdhara rAjAnuM tathA dIpapUjA upara jinamati ne dhana zrInuM daSTAnta. : " , akSatapUjA upara kayugalanuM tathA naivedyapUjA upara halIrAjAnuM dRSTAnta. phalapUjA upara kIra yugala, durgAnArI vagerenuM dRSTAnta." jinezvaranI pratimAnI pUjA karavAnuM kAraNa. prabhunI pratimAnA darzananuM prayojana. AkRtinI upayogitA. pratimApUjana upara vyApakavAdIone mata pratimA jaDa patthara che tevuM kahenArane javAba. prabhunA darzanano alaukika prabhAva. pratimAnuM mAhAmya. jinabhaktinuM utkRSTa phaLa. prabhu pUja viSe AgamonI sAbitI. sAtvika Adi traNa prakAranI bhakitanuM svarUpa. . ' traNa avasthAnuM svarUpa tathA bhAvanA. kare 73-174 59-60 74-75 76-77 63 77-78 78 79 80-82 82-86 65-67 68-72 73-75 86-90 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAM 7 7780 81-131 132 133-134 135 136-138 139-142 143 144-151 152 153-156 pRSTAMka 9091 91-94 94-129 157-159 147-149 167-168 129 130-132 132 132-134 135-136 137 138-143 144 145-156 160-166 150-155 169 155-158 158-159 170-171 159-160 172-173 160-161 174-176 162-163 Jain Educationa International viSaya prabhupUjAnI AvazyakatA ane phala. caityavaMdananA prakAra tathA vidhi. prabhu AgaLa kevI kevI bhAvanA tathA stuti karavI tenuM vistAra pUrNAMka varNana. gurUvaMdananuM svarUpa. gurU kevA heAvA joie te viSe. gurUnA yathArtha guNAnuM varNana. gurUnI jarUrIyAta zA mATe te jaNAve che. gurUnI bhAva dayAnuM vana. gurU vacanane prabhAva. kagurU tathA sadgurUnuM varNana. gurUvaCdananA phUlanuM dRSTAnta. paccakhkhANanA bhAMgAnuM svarUpa tathA gurUvaMdananuM svarUpa. gurU pAse zrAvake vyAkhyAna sAMbhaLatAM kevI rIte besavuM. tathA kevI rIte na besavuM. Agamananu' svarUpa tathA tenI mahattA tathA anya zAstronI zreSThatA. Agama nahi sAMbhaLanArA zuM zuM jANatA nathI tenuM svarUpa. AgamathI alaga rahenAranI kevI dazA thAya che te jaNAve che. jinavANI sAMbhaLavAthI thatA lAbha. jinavANInI apUrvAM mIThAza. jinavANIthI thatI ISTa prApti upara avaMtI sukumAlanuM dRSTAnta. For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAka 177-181 182 183 187 188 184-186 169-170 191 192 171 101-172 189-190 172-173 173-174 174175 193 194 pRthyAMka 163-167 167 195 196 197 168 205 175-176 176-177 177 178 178 198-202 179-182 203-204 182-184 184 Jain Educationa International viSaya zaSyabhavasUri AdinAM dRSTAntA. zrAvaka kevA bhAvathI vyApAra kare te jaNAve che. zrAvake kayA vyApAra na karavA tathA kevI rIte vepAra karavA te jaNAve che. vyavahAra zuddhine a tathA tethI thatA phAyadA. anyAyanuM la. lAbhInA vicAra. anyAyI jIvAnI dazA. karmo bAMdhatAM cetavAnI jarUra ajJAna ane meAhathI jIvA kevAM kA kare che. te jaNAve che. vivekIe pApa kArya karatAM kevI vicAraNA karavI. narakanuM AyuSya kayA kAryothI baMdhAya te jaNAve che. niyaMca gatimAM javAnAM kAraNeA. manuSya ane devagatimAM javAnAM kAraNeA. zrAvake kevuM kArya karavuM tathA kAnI sobata na karavI te jaNAve che. nIcanI sAkhata karavI nahi tenI dRSTAntA pUrNAMka samajutI. guNavaMta purUSAnI seAbatathI thatA lAlanA dRSTAMtA. satsaMganA lAbha. For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka pRSTaka viSaya 206 185 uttama purUSo seya samAna che te " jaNAve che. 207 186 sAcI AMkha kaI che? 208-209 186-189' vastupAla maMtrIzvaranI guNasaMganI , bhAvana. 210-11 190-191 sobatane anusAre phala thAya che tenI daSTAMta pUrvaka samajutI. 212-13 191-192 guNI jananI sobatanI zreSThatA. 214-216 193-194 nirguNI jananI sebatathI thatA dezonA dAnta. 217-218 195-196 be pipaTanuM dRSTAnta. 219 - 196. satsaMganA lAbha. 220-224 197-200 satsaMga vinA sukhane cAhanAranI mUrkhatA 225 200 satsaMga upara divAkaranuM daSTAMta. 226-227 201-202 traNa mitrone upanaya. 228 202-215 zrAvake uttama jananI sobata karavI tathA dAkSiNyatA rAkhavI tenA upara kSullaka kumAra vagerenAM dRSTAnta. 229 215-230 zrAvakane hita zikSA tathA mArganusA-- rIne 35 bela. 230 230-231 sAcA zrAvake hitazikSA na bhUle te viSe 231-232 231-232 zuddha vyavahAra sAcavyA pachI zrAvake bhajana karyA pahelAM zuM zuM kArya ' ' karavAM te jaNAve che. ' 233 233 munine kevI rIte nimaMtraNa karavuM. 234 234. munine herAvatA sAvadhAnI rAkhavA viSe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka 235-236 237-238 239 24-242 239242 243 puSyAMka 234-236 236 --238 232-239 249 250 251 252-254 244-246 243245 247-248 245-248 255 256 250 242-243 248-250 250-263 263 263-267 267-268 268-169 269 270 258-260 270-201 261 202 262-263 272-273 264-265 27-275 26-267 276-277 Jain Educationa International 11 viSaya grAhaka supAtranA cAra bheda. munirAjane dAna ApavAnuM la zrAvaka munine sadeSa AhAra kayAre Ape te viSe. gocarImAM utsarga tathA apavAda mAnu svarUpa. zrAvake sAdhune akalpya padArtho na devA viSe. zrAvakanA prakAra. akalpya dAna kayAre hitakara ane kayAre ahitakara hAya te kahe che. pANI acitta kayAre thAya ? abhakSya ana'takAya svarUpa. rAMdhatAM jayaNA rAkhavA viSe. sAtvika Adi traNa prakAranA dAnanuM svarUpa. dAnanAM pAMca bhUSaNA. dAnanAM pAMca dUSaNeA. dAna ApatAM kevI bhAvanA bhAvavI te jaNAve che. dAna ApatAM dAnanI anumeAdanA kevI rIte karavI te jaNAve che. dAna saMbadhI tripuTInuM svarUpa. dAnanA dUSaNanA a dAna devA nahi IcchanAranI ceSTAo. cha prakAranA melA dAna ane tenuM phaLa. For Personal and Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 284 285 281 gAthAMka pRSyAMka viSaya 278 sAcuM dAna, sAce dhanavAna vagere. 269 278 dAnAdika vaDe divasanI saphaLatA. 270 279-280 kaMjUsanA vaibhavanI nirarthakatA. 271-276 282-284 supAtrane viSe zuddha dAna karanArane thatA lAbha. 277 dAna rUpI pATIuM saMsAra samudrathI tAre che te jaNAve che. 278 cAra prakAranA dharmamAM dAnanI mukhyatA. 279-280 286-288 dAnane upadeza tathA dRSTAnta. 288-290 kaMjUsanI mRtaka sAthe sarakhAmaNI. 282 290-291 duHkhI chane joIne uttama zrAvake kevo vicAra kare. 283 291-292 zrAvake dAna ApatAM kevI bhAvanA rAkhavI. 284 282-284 munio vastrAdika zA mATe rAkhe te viSe. 293 zrAvakee kayA kAraNathI cAritranA upakaraNe rAkhavA. 286 29394 dAnanuM phala TuMkANamAM. 287-294 294-301 dAnathI lAbha thavA upara subAhu kumA ranuM dRSTAnta. 295-296 301-302 supAtra dAna upara bIjAM dRSTAnta. 27 302-303 dAna dharma upara zrAvake kevI vicAraNuM karavI te jaNAve che. 298 supAtranuM Agamana nibhaMgIne tyAM na hoya tenuM dRSTAnta. munirAjane joIne zrAvake kevI bhAvanA bhAvavI. 30 3-304 299 304 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 gAthAka pRSTAMka 300 305 301-303 3 05-308 304 308-3 09 viSaya zrAvake vasatidAna karavA viSe. vasatidAnanA phala viSe. zrAvake munine annAdi vahorAvyA bAda zuM karavuM. sAdharmika kone kahevAya ? sAdhamika vAtsalya upara dRSTAMta tathA madada karavA viSe. zrI hemacaMdrAcArye kumArapALane sAdhamika vAtsalya karavA upara Apela 305 309 306-308 310-312 309-310 312-314 upadeza. 314 311 sAdharmikane saMkaTamAM sahAya karavA viSe. 312-314 314-317 zrAvakee saMpIne rahevA viSe. 315-317 318-320 sAdharmikanA bhAva vAtsalya karavA viSe. 318 320-321 hitanAM vacana sAMbhaLIne zrAvake che vicAra karavo te viSe. 319 321-322 dharmakAryamAM pramAda nahi karavA viSe. 30 322-323 munidAna na bane to sAdhamikane jamADavA viSe. 321 323-324 zrAvake ke AhAra vApara. 322 325 mAMdagI Adi kAraNe dravyAdinA pramA NamAM vadhaghaTa karavA viSe. 323 325-326 anukaMpA dAna prasaMge zrAvakoe kevA vicAra karavA. 324 326-327 AhAranA traNa prakAre. 325 327-328 rega jItavAne upAya. 328-329 sAtvika AhAramAMthI kevA prakAranA AhArano tyAga karavo. 326 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka pRSTaka viSaya 329-330 vidaLa kone kahevAya? 328 330-331 vikRta AhAranA tyAga viSe. 329-330 331-333 pAMca prakAranA svAdhyAyanuM svarUpa. 331-332 337-334 zrAvakanA traNa prakAre 333 336 35-338 rAtri bhojanano tyAga karavA viSe. 337-338 338-340 rAtrI bhejanathI duHkhI thanAra vAmadeva tathA eDakAkSanuM dRSTAnta. 339 341 rAtrIjanathI nukasAna thayAnA tAjAja banelA banAve. 340 342 divase jamatAM rAtrI bhajanane doSa kevI rIte lAge. 341 343 jamyA pachI pratikramaNa velA thAya tyAM sudhInuM kartavya. 342-343 343-345 zrAvakane sthApanAnI jarUra viSe. 34pa-346 prabhunuM anukaraNa nahi karavA viSe dRSTAnta. 345 346-348 daivasika pratikramaNa kayAre zarU karavuM. 346348 dezavirati vinAnA jIvone pratikramaNanI jarUrIyAta viSe. pratikramaNa karavAnAM ja mukhya kAraNe. 348-350 350-3para pratikramaNanAM 10 nAme. 351 3pa-353 pratikramaNa karatAM jarUrI sUcanA. 35ra pratikramaNa pUruM thayA pachInuM kartavya. 353 svAdhyAyanuM phala. 354 355-3pa6 gurUnI vizrAmaNAthI thatA phala upara subAhunuM daSTAnta. 344 347 349 354 354 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka 355 356 357 358 359 36 0 361 362 363 364 365-368 pRSyAMka 316 357 357-362 381 362-363 363 364 365 365-36 6 36 36 6-367 368-370 369-378 371-379 379-380 379-380 381 381-382 382-388 382-387 387 Jain Educationa International 15 viSaya muninI sevA bajAvI dhera javA viSe. zrAvake kuTuMba AgaLa dharmopadeza karavA viSe. kuTUMbane dharmopadeza nahi ApavAnu pariNAma. kuTuMbane upadeza ApavAthI thatA lAbha viSe. kuTuMbane upadeza nahi ApavAthI thatA nukasAna viSe. parivAra avaLe raste dArAya temAM zrAvakanI nimittattA. bhAva pASaNanA a. zrAvake kevA sthAnamAM na rahevuM. sAmikanA be prakAra. zrAvakAe kAnI seAbata na karavI. mithyAtvI tathA aviratinI sAbata tajavA viSe. zrAvakra kuTu ane kevA kevA upadeza ApavuM. vikathAtyAga tathA jayaNA rAkhavA viSe. zrAvake kevA devA abhigraha dhAravA, pAMca prakAranA sAdhuone vhArAvavAmAM vizeSa lAbha jaNAve che. manuSya bhava Adi 10 padArthAnI du bhatA. siddhAnta sAMbhaLanAra bhavya jIveAe kevI bhAvanA rAkhavI. For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAka pRSTAMka 388 391-392 389-39ra 393 394-396 39ra-393 393-395 397-398 395- 399 396 397 401 397-406 viSaya vidhyAdikanA kAraNe manuSya bhava phogaTa nahi gumAvavA viSe. zrAvake kuTuMbane jaina dharmanI uttamatA samajAvavI. dharmanI ArAdhanAnA prakAra. zrAvake kuTuMbane ApavAne sAmAnya upadeza. ane tethI thatuM phala. zrAvaka zayana kare te pUrvenI vidhi. karelA aparAdhane khamAvavA viSe. sarva pApasthAne tajIne niyama karavA viSe. rAtre zIyaLa pALavA tathA mehamAM nahi phasAvA viSe. mohanA julame. mehe kone kone herAna karyA ? bhagatRSNAthI thatI kharAbI tathA tene tyAga karanAra kharA sukhI che. dhanyakumAranuM daSTAnta. saMyama bhAvanA rAkhavA viSe. zrAvake kevA kevA manoratha rAkhavA joIe. zIlabhAva majabUta karavA strInA zarIranuM azucipaNuM vicAravuM. bAla sAdhuonI anumodanA karavA viSe. anitya bhAvanA bhAvavA viSe. bhavasvarUpanI vicAraNA. maitrI Adi cAra bhAvanAnuM svarUpa. 402 403 40-407 409-409 409-410 404 405 410-11 406 -407 411-413 408-410 41 3-415 411 415-16 412 416 413 417 417-418 415-429 418-425 414 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 441-442 431 gAthAMka pRSTAMka, ' viSaya 430-431 45-426 uttama manuSyonI vicAraNA. 432-440 kara6-430 AyuSyanA upakramenuM varNana. kAmanI daza dazAo. 443-444 432 atisnehathI thatA AyuSyanA kSaya viSe dRSTAnta. 445-460 433-440 atibhayathI AyuSya ghaTavA viSe samila ane gajakumAlanuM daSTAMta. 461-64 44 0442 AyunI apavartatAnA bIjA kAraNe. 465-478 442-448 sepakrama AyuSyavALA ane nirUpakrama AyuSyavALA che parabhavAyuSya kayAre kayAre bAMdhe te viSe. 479-482 448-450 abAdhA saMbaMdhI spaSTatA. 483 485 45-451 zvAsozvAsa saMbaMdhI spaSTatA. ' 486-45 451-456 maraNano lesthA sAthe sabaMdha ane lezyA upara jAMbu khAnAra tathA gAma lUMTanAra cha jaNanAM dRSTAta. 496-501 4pa6-459 kRSNAdi cha lezyAnAM lakSaNa tathA svarUpa. 502-203 4pa9-460 kaI lesyAvALo jIva kaI gati pAme. 504-505 460-470 AtmapRA . ' 56. . 470-471 bhUlacUkanI kSamApanA..?" 507 - 471 graMthakAra pitAnI laghutA jaNAve che. 508. 471-473 graMtha racanAne kALa tathA sthaLa. 473thI672 dezavirati jIvana. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAMka 7 10 12 0 20 0 - zuddhipatraka - lITI azuddha 9 hele ceta ceta vahelo 12 uttama uttara 4 (jAgavuM) jAgavuM samyapha samyagU 17 devasika daivasika lAbhAkAlI lAbhAkAGkSI dhAmadhUma dhAmadhUma 11 vidha vidhi 17 Deke gaLe 18 (huMTIe) kerI, bhAvanA bhAvana 2. caraNamAM samavasaraNamAM 17 tene temane che. 5 w - 0 31 35 37 15 * * . 39 15 40. 44 56, 16 23 aa zar navedya naivedya guNo vaDe guNarUpa suvAsa daIne arakkhANa akkhANa rANI sAthe. ' mahemAMhe vinayaMdhara dhUpathI vinayaMdhara dharAdhara dhUpathI mahAlvaka mahardika viyegamAM (viyegamAM) ki. bhUchati A3 kare 16 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lITI zuddha tAya pRSTAMka 74 75 76 pUrI 12 3 80 97 102 103 103 188 azuddha toye purI ghena gAyanuM nAma satya pUjAnA vacana guNazraNi IrAdAthI tAra kalezahaNe devaH sa vastu kara hoya che vibhAge jANavI jAu bhAgoe kharo R 1 ba 1 0 0 8 + 8 = * = = = A A - N S << 8 a gAya nAmanuM satya vacanathI guNa aNi nimite tAra tAra kalezahINe devaH sa sa vastukA doSa che vibhAva mAnuM chuM jau bhAMgAe khare 118 118 129 130 135 136 138 vadha 138 baDe jema bApaDA beThelAnA mAta 141 141 teo baDe bApaDA beThelanA mAtA teo abaddhAyu culanI saddAlaputra 20 144 147 147 abuddhAyu yulinI kAlaputra 18 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAMka 147 lITI azuddha 10. sAhipitA 7 hetuone paNa 15ra zuddha tetalIpitA hetuone ane duHkhanA hetuone sarIkhuM 153 9 sarIkhe 154 jevo 159 noLavela 161 13 12 12 21 183 zakya 184 185 208 14 11 218 2 31 nALavela cakSa zakaya caMdana magalamA0 mudraratna pavitra pracAraka de eja samaNa vA geNhati jANathI calethI pIMpaTalInA miSTha jAta 244 246 246 25 247 1 3 caMdana maMgalamA0 mudrAratna pavitra prasAraka dIeja samaNaM vA mAhaNaM vA gehata jANavAthI cUlethI pIMpalInA dharmiSTha jAtanA kSetra tadAna ka tadAna maraDavuM 249 O GW 14 17 11 251 252 260 264 264 264 265 268 11 12 15 13 tA . taddAna maraDAvuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lITI 2 15 pRSThaka 277 277 300 307 308 315 31 6 316 318 325 326 330 334 351 3 62 17 12 15 15 22 1 16 dubhagataNuM pativarjitA sarvArthane bhavya baMdhu suNe ghaNAM pIMchAthI kahyuM adha 19 9 1 azuddha dubhagapaNuM pativarjitA svArthane satya badhuM mukhe dhaNa pachIthI rahyuM ada tAtvika tevA moTI SaSTha gAma dravyanI darzana pravacanane coga ASadhImAM vane sAdhAmi dhrAsyanti bhavanamAM che vakhate sAtvika te modIja gautama as 3 64 dravyathI dazane pravacane 18 yogya 368 386 386 390 390 393 0 9 414 auSadhImAM vina sAhasmi ghrAsyanti bhavama traNe vakhate 414 415 416 9 21 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTAMka 418 4ra0 425 lITI 14 14 azuddha chaMdI smaraNa mukhe mAdhyasthatAnI mAdhyastha ema javAnI chaDI sAraNuM pramukhe madhyasthatAnI. mAdhyazca 425 : 15 Ima 429 431 jevAthI 433 e 15 17 433 pere kApayAnA sAMbhaLIne jANaje tarapha 434 434 438 439 aMtagaDa dazAMga sAMbhaLIne 12 12 465 e putra jatAM ema putra jIrNoddhAra sAMbhaLavApUrvaka abohi 468 470 470 paralo 470 saMsAre aNuhavaMtA 470 477 24 jIrNoddhAra saMbhALapUrva abAhi paraloMaM sasAre aNuhavatA tama khAtrIne vidhipUrvaka sAcaluM azudrAdi paDI hoya ravAnI tema 480 481 485 khAmIne vidhipUrvaka sAcavuM akSudrAdi pADIe svAmI 13 487 505 506 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 lITI azuddha 2 mi karAvIne uchata 4 13 6 13. pRSTa ka 511 516 para 3 524 para9 556 557 559, 562 570 pa73 kAraNa upara nIce e kartApaNuM Ama TharAvIne uchata kAraNe upara eka kartApaNuM svarga svage kahyuM che A kehI ane saidhava AdimAM suraNa nimitta jamIna dAkSiNyatA leNuM 573. ane kahI ane lAla saMdhava AdimAM curaNa nimitte jamInathI dakSiNatAthI ke leNuM jarUrI pa77 597 paha7 607 TIkAmAM A pAta 610 610 617 619 mRga suMdara e badhA nA jUe choDavanArI bhAvathI karavAluA vezyae bahaddabhASyamAMthI TIkAmAM kahyuM che ke A pati mRgasuMdarIe badhA jUe choDAvanArI bhAvavI kulavAluA vezyAe bahaphabhASyamAMthI kara1 622 23 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSNaka 639 644 648 648 }}ra 662 6 63 }}} 668 lITI 17 11 - 2. * 11 19 13 3 10 Jain Educationa International nimite bhUSaNe tayAra ajANata gAyarI 4 azuddha sAdhu, tA zukana kara karU chuM vata mAnakAle ane bhaviSya (hAla) For Personal and Private Use Only zuddha nimitta bhUSaNA taiyAra ajANatA gocarItA zukana kAra karU chuM vartamAnakAle (hAla) sAdhu, sAdhvI, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha DAhyAbhAi sAMkalacaMdra kApaDavAlA. janma-vi. sa0 1920 je suda pa bAravrata lIdhA-vid sa0 1993 mahA suda 5 Krishna Pinte.y, Ahmedabad. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // jemanA taraphathI A graMtha chapAyA te zeTha DAhyAbhAI sAMkalacaMda // amadAvAdamAM zAhapura daherAkhAMcAnA rahIza mAra vratadhArI zrAvaka DAhyAbhAi sAMkaLacaMda rAjanagaranA AgevAna sadgRhasthImAMnA eka che. teo avicchinna prabhAvazAlI, trikAlAkhAdhita zrI tIrthaMkaradeve kahelA tripuTI zuddha dharmanI nirmala ArAdhanA karavAmAM ujamAla rahe che. temaNe prabhupUjA pratikramaNa tapazcaryAdi dhakriyAne sAdhavA uparAMta be vAra jJAnapaMcamInuM ujamaNuM karavAmAM tathA traNa vAra zrI zIkharajI mahA tInI yAtrA karavAmAM ane deva gurU sAdharmika vigere sAte kSetra vigeremAM ulllAsathI svalakSmIne sadupayeAga karyo che ane kare che. te eka vakhata sAmAyikamAM A zrI zrAvaka dharma jAgarikA vAMcatA hatA, tyAre te TAime temane vicAra AvyA ke " zrAvaka jIvanane jANavAne mATe A muka eka apUrva sAdhana che, ane te chapAvIne ApaNA sAdhima bhAiomAM vhe'cIe, teA ghaNA bhanya jIvA peAtAnI pharaja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajIne AtmakalyANa karI zake." A vicAra pramANe zrI jina dharmarasika ci. cImanalAlabhAInI anumatithI zrAvaka dharmajAgarikAnI 500 buke ane zrI dezavirati jIvananI 500 buke zrI jaina graMthaprakAzaka sabhA mAraphata chapAvI che, te teonA ja hAthe khapI jIne vinA mUlya ApavAmAM Avaze. A graMthanI pahelI AvRtti ahIMnA deva gurU dharmAnurAgI, dAnaguNI zeradalAla jesaMgabhAI kAlIdAse ane A sabhAnA kAryavAhaka zA. IzvaradAsa mulacaMdanI preraNAthI ci. maNalAlanA smaraNArthe zA. vADIlAla mulacaMde chapAvI hatI, te teonA hAthe khapI jIne vaheMcAI gaI, chatAM bhavya jI taraphathI mAgaNI puSkala AvavA lAgI, tethI A bIjI AvRtti chapAvavAmAM AvI che. zeTha DAhyAbhAInI mAphaka bIjA dhanika dharmiSTha zrAvake AvA mArge svalakSmIne sadupayega kare. eja. lI. zrI jaina grantha prakAzaka sabhA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * !: * namaH zrI siddhAra ' ' // zrutayogasaMpatsaMpAdaka-paramopakAriziromaNi-tapogacchAdhipati-zAsanasamrATa-jagadguru-maricakracakravatti-AcAryavaryazrIvijayanemisUribhaga vaya namo namaH | paramagurU-AcAryavarya zrIvijayanemisUrIzvara- vineyANa vijayasUriprabhutA - zrI zrAvakadharma jAgarikA 55do graMthakAra zarUAtamAM maMgalAcaraNa tathA abhidheyAdi kahe che - harigIta chaMda. pratyakSa lekottara samIhita suratarU zrIpArthane, bhavathI uddhAranArA pUjya nemisUrIzane, praNamI racuM Agamabale zrIdharma jAgarikA mudA, zrAvaka suNI nijadharma sAdhI sAdhaje ziva saMpadA. 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] zrI vijayapadrasUrijIkRta artha-jagatanA jInA manovAMchita pUravAne sAkSAt lekettara (lekamAM zreSTha) kalpavRkSa samAna purUSAdAnIya prabhu zrI pArzvanAtha bhagavaMtane, tathA bhava-saMsAra rUpI kUpamAMthI kADhanAra parama pUjya zrI vijayanemisUrIzvara nAmanA mArA upakArI gurUne namaskAra karuM chuM. e rIte ISTa deva tathA gurUvaryane namaskAra karIne have abhidheya (graMthane viSaya) jaNAve che - AgamanA baLathI (siddhAntanA anusAre) huM (vijayapadrasUri) dharmajAgarikA nAmanA graMthane AnaMdapUrvaka racuM chuM. te graMthane umaMgathI sAMbhaLIne he bhavya zrAvako! pitAne je zrAvaka dharma tene ArAdhIne mokSanI saMpatti prApta karaje. 1 "jAgarikA ne artha tathA prakAra samajAve che - che artha jAgarikA taNo je jAgavuM be bheda che, jemAM vicAra kuTuMbanA te prathama jAgarikA zrute, kalyANapaMthe nA jarUrI ema tIrthakara kahe, je dharma jAgarikA kare te bhavya kevalapada lahe. 2 artha-jAgarikA eTale jAgavuM. te jAgavuM be prakAre che.--1 kuTuMba jAgarikA, 2dharmajAgarikA. je jAgratimAM 1 lakattara kalpavRkSa -A bhavamAM bhojana vagere laukika ane kSaNika Icchita ApanAra hovAthI yugalikonAM je kalpavRkSo te laukika kalpavRkSa kahevAya. ane pArzva prabhu te baMne bhavanA tamAma vAMchita ApanAra hovAthI lokottara kalpavRkSa che. laukika kalpavRkSa paudgalika samRddhi ja Ape tyAre pArzvaprabhu te A bhavamAM ane parabhavamAM paNa dharma sAmagrIne lAbha vagere sthira Atmika Rddhine paNa devA samartha che. t, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [3] < jAgaraNamAM kuTuMba saMbaMdhI vicAra karAya, tene zAstramAM 'kuTuMba jAgarikA ' kahelI che. A jArikA Atmahita IcchanAra jIvAne kalyANa mArgomAM nukasAnakArI hAvAthI jarUranI nathI ema tIrthaMkarA kahe che. bIjI dhArmika vicAraNA vAlI dharma jAgarikA ' je bhavya jIvA kare che te pariNAme-phaLarUpe kevalapada eTale meAkSasthAna pAme che. kahyuM che ke:'puvvrttaavrttsmy si dhammajAgariyaM jAgaratittA bhavai ( eTale ke bhavya jIva pUrva rAtrI-rAtanA prathama prahara ane apararAtrI-pAchalI rAtanA kALamAM upalakSaNathI madhyarAte dharma jAgarikA vaDe jAganArA hAya.)Ja ema zrI sthAnAMga(vagere aneka zAstro) mAM kahyuM che. 2 have e gAthAo vaDe vividha zAstronA AdhAre dharma jAgarikA ' nA spaSTa artha samajAve cheH ' dharma jAgarikA taNA ardhAM dIse ima Agame, dha ciMtA Ima kahyuM zrI paMcavastuka Agame; dharmakarUM dhyAna karatAM jAgavuM ima kalpamAM, tima bRhatkalpe prathama uddezake saMkSepamAM. 3 a:-dharma jAgarikAnA AgamamAM A pramANe arthA karyo che. zrI haribhadra sUri kRta pacavastuke nAmanA zAstramAM dharma jAgarikA eTale ' dharmaciMtA ' e pramANe, ane zrI kalpasUtramAM dharmanuM dhyAna karatAM jAgavuM ' e pramANe, , * 1. ahIM' madhyarAtrIne TAima sakSepathI kahyo che. tethI ema samajavuM ke-jyAre jAge tyAre zrAvake jarUra dharma jAgarikA karavI joie. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] zrI vijayapadhasUrijI kRta tathA bRhatkapanA pahelA uddezAmAM paNa TuMkANamAM eja artha che. A sUtranA pATho nIce pramANe-zrI paMcavastakanA cothA dvAramAM " pusthAvara nAmA 3 jJA"i (te pUrvApara rAtrImAM jAgate chate dharma jAgarikA kare vagere.) A pAThanI TIkAmAM dharmanA ne artha rintA karyo che. zrI kalapasUtranA navamAM vyA khyAnamAM "dharmasthAna vAri dharmakAra"(dharmadhyAna vaDe jAgavuM te dharmajAgarikA) e pramANe, tathA zrIbRhatka9pamAM "dhanAnuma-dhamattArittA thA dhAnlkssnnN jAgaraNa dhAtUnAmanekArthatvAt jhANaM vA jhaaiitte-dhrmsthAnamanusmartavya" eTale dharmajAgarikA eTale dharmadhyAnanuM anusmaraNa, athavA dharmajAgaraNa eTale dharmadhyAnanA svarUpavALuM jAgaraNa athavA prasaMga pramANe dhAtunA aneka artha thaI zake che. tethI dhyAna dhyAvavuM eTale dharmadhyAna nirantarapaNe cintavavuM e dharmajAgarikA e pramANe kahyuM che. 3 nija dharmane saMbhALavA tima dharma ciMtAe karI, je jAgavuM te lAbhadAyaka dharma jAgarikA kharI bhagavatImAM bAramA zatake prathama uddezae, dharma jemAM mukhya evuM jAgavuM sthAnAMgae. 4 arthavaLI pitAnA dharmane (pharajane) saMbhALavA dharmanI cintA (vicAraNA) karatAM jAgavuM teja dharmajAgarikA kharekhara phAyadAkArI che e pramANe pAMcamAM aMga zrI bhagavatIsUtranA bAramA zatakanA pahelA uddezAmAM kaheluM che. te pATha A pramANe - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ pa ] " dharmAya dharmacintayA vA jAgarikA jAgaraNaM dharmajAgarikA" (dharma ne mATe athavA dharma nA cintavana (vicAraNA karavA) pUrvaka je jAgarikA eTale jAgaraNa te dharma jAgarikA) tathA zrI sthAnAMgasUtramAM jeAgaraNamAM dharmanI (dhArmika vicAranI) mukhyatA hAya evI rIte jAgavuM te dharma jAgarikA ema kahela che. te pATha A pramANe' dharmapradhAnA jJAnA-nidrAkSayeLa yodho dharmagrAgrikaa bhAvapratyupekSA ityarthaH, sA ca gAthA - kiM kathaM kiM vA sesaM, kiM karaNijjaM tavaM ca na karemi / puvvAvarattakAle jAgarao bhAvapaDileho // 1 // ahavA ko mama kAlo, kimeyassa uciya, asArA visayA niyamagAmiNo, virasAvasANA, bhIsaNo maccU, ityAdi " iti ThANAMge caturthasthAnaka ( adhyayana ) dvitIyapherADe ( dharmanI mukhyatAvALI jArikA eTale nidrA (UMgha) uDI jAya tyAre jAgavuM te dharma jAgarikA kahevAya eTale Atmika bhAvanI pratyupekSA-cittavana ( vicAraNA ) te. A pramANe meM zuM zuM karyuM, zuM khAkI che, karyuM karavA yAgya tapa vagere dharma kriyA huM karatA nathI evI madhyarAtrine viSe (upalakSaNathI jyAre jAge tyAre) cintavanA. athavA mAre dharmArAdhana mATe cAgya kAla kayeA che, ene ucita dharma kArya zu che. zabdAdi viSayeA asAra ane nizce nAzavaMta che, pariNAme virasa (tuccha) che, mRtyu bhayaMkara che vagere vicAra karavA te dharma jAgarikA kahevAya. ) 4 A gAthAmAM dharma jAgarikAnA 'sArAMza kahe che:sanA sArAMza e jina dharmanI zubha sAdhanA, pUrve karI tethI laghA hai jIva ! narabhava jUTha nA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ] zrI vijayapadmasUrijI kRta dha mATe narapaNuM nA pApa mATe narapaNuM, dhama mAMhe zreSTha saMyama sAdhavAne narapaNuM, pa a--pUrve trIjI tathA ceAthI gAthAmAM kahela dharmajAgarikAnA judA judA zAstromAM kahelA pAThanA arthanA sArAMza--( bhAvArtha ) e che ke huM AtmA ! te pUrva bhavamAM zrI vItarAgadeve kahelA jaina dharmanI samyaga ArAdhanA karI tethI uttama manuSya bhava meLavye che emAM jarA paNa asatya nathI. mATe A uttama manuSyapaNuM te dharmanI ArAdhanA karavA mATe che. paNa AraMbhAdi pApa karavA mATe nathI. temAM paNa dharmamAM ati uttama cAritra dharmanI ArAdhanA karavA mATeja manuSyabhava che. pa manuSya bhavanI uttamatAne vistArathI samajAve che:darzanAdika sAdhanA te anya gatimAMhe male, caraNu kerI sAdhanA te narapaNA viNa nA male; e ArAye surabhAvamAM paNa dravya tIrthaMkara bhalA, narabhAvane nehe nira Mtara cAhatA thaI nirmalA. 6 ameAkSa sAdhanA mATe jarUrI samyagdarzana (samita) jJAna ane cAritra paikI darzana vagerenI ArAdhanA tA manuSya gati sivAya trIjI daivAdika gatimAM paNa thai zake che. paraMtu nirmala cAritradharmanI ArAdhanA teA manuSya bhava sivAya thaI zakatI nathI. ane tevI cAritra dharmanI ArAdhanA vinA mekSa maLeja nahi. Aja AzayathI ( ud Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [7] zathI) nirmaLa bhAvavALA banIne 1dravya tIrthakara devapaNane viSe rahyA chatAM paNa haMmezAM prItipUrvaka manuSyabhavane cAhe che. eTale devapaNAmAMthI have huM manuSya kyAre thaIza? evI cAhanA rAkhe che. 6 have dharmajAgarikA kevI rIte karavI te samajAve che - kheDUta vaSakAlamAM vAve pachI sukhiye thavA, he jIva! teM zuM puNyasAdhyuM parabhave sukha pAmavA; pahelAM karelI puNya karI zubha kamANI kSINa thaI, vahele ceta thA na ghele bahAta gaI cheDI rahI. 7 artha-jema kheDuta bhaviSyamAM ziyALAmAM ane unALAmAM) sukhI thavAnA IrAdAthI varSA Rtu (mAsA)mAM khetI kare che tema he jIva! parabhavamAM sukha meLavavA mATe te kayA kyA puNya kAryo karyA. hAla kadAca tuM mATI addhivALe ane sukhI hoya, tethI ema dhArIza nahi ke sukhanA sAdhane kAyama rahevAnA ja che. kAraNa ke hAlamAM tene prApta thaelI (maLelI) sukhanI sAmagrI e te te pUrve karelA puNyanI kamAI che tene tuM bhegavI rahyo chuM ane dhIme dhIme 1. dravya tIrthakara-je AgAmI bhavamAM tIrthakara thavAnA che evA tIrthakaranA che, temaja te bhavamAM paNa je tIrthakara thavAnA che te paNa jyAM sudhI kevalajJAna pAmyA nathI tyAM sudhI dravya tIrthakara kahevAya. tathA kevalajJAna pAmyA tyArathI mokSa prApti sudhI bhAva tIrthakara tathA teja jIva mekSe jAya tyArathI paNa dravya tIrthakara kahevAya. temAMthI ahIM te carama bhavanI pahelA devabhavamAM rahelA tIrthakarane adhikAra che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] zrI vijyapadrasUrijI kRta te kamAI nAza pAmatI jAya che. mATe he cetanI hajI paNa tuM velAsara ceta. ghaNI uMmara cAlI gaI ane cheDI rahI che. mATe ghelo na thatAM parabhavanuM sAdhana karavA tatpara thA. kAraNa ke pramAdathI jIMdagI phegaTa cAlI jAya, e zuM vyAjabI che? 7. pUrve kahelIja bInA spaSTa jaNAve che -- . . evI viziSTa vicAraNA karavI niraMtara tAhare, tima nA bane te niMda uDatAM madhya rAtrIe kare; zrI dharma jAgarikA taNuM kharuM tattvae dharacittamAM, taktaka kahe zevALa nisuNa nA rahIza pramAdamAM. 8 artha-he jIva! tAre AvA prakAranI viziSTa uttama dharmanI vicAraNuM niraMtara (haMmezAM) karavI. paraMtu sAMsArika kAryomAM Asakta hevAthI kadAca tema vAraMvAra na banI zake te madhya rAtre-jyAre jyAre, niMda uDe eTale jAgI jAya, tyAre tyAre dharmanI vicAraNA jarUra karavI. A pramANe dharmajAgarikAnuM kharuM tatva (rahasya) cittamAM dhAraNa karaje-vicAraje. ane vALa "ta tadda kura kahyA kare che e daSTAMta sAMbhaLIne ane samajIne pramAdamAM rahIza nahi. vALanI kathA A pramANe eka vALa jaMgalamAM pazuo cArato hato. thAka lAgavAthI eka jhADa nIce beThe. tyAM bIjA govALe tene pUchayuM ke bhAI! teM kaI gurU dhAryA ke nahi? teNe kahyuM "nA" bIjAe kahyuM ke tuM nagara (gurU vinAne) kyAM sudhI rahIza? tyAre teNe kahyuM ke have huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA je [ 2 ] jarUra gurU karIza. keTalAka samaya vItyA bAda eka vAra jagalamAM pharatAM keTalAka sAdhuenA samAgama thayA. tyAre vhelAMnI khInA bhUlI javAthI sAdhuone peAtAnA gurU tarIke dhAravAne adale mane gurU kare. ema geAvALe ( sAdhuone ) kahyuM. sAdhuee samajAvyuM ke prathama celeA banyA sivAya gurU na thavAya mATe tuM celA thA. paNa ekanA be na thatAM gAvALe haTha lIdhI. sAdhuoe ene drika jANIne kahyuM ke tyAga dharma svIkAryA sivAya gurU thavAya nahi. geAvALe kahyuM ke bhale mane tyAgI banAve!, sAdhuee tene tyAgI banALyA. pachI zikhAmaNa ApI ke tuM amArA gurU. paNa tAre mauna rahevuM. geAvALe te pramANe kabula karyuM. tyAMthI sarve AgaLa cAlyA. keika nagaranI pAse AvatAM najIkamAM nadInA kAMThe meThA. nagaranA rAjA vagere vaMdana karavA AvatAM sAdhuoe rAjAne jaNAvyuM ke vacamAM beThelA bhavyAkRtivALA A amArA gurUjI hAla maiAna rahe che mATe ame upadeza ApIe chIe. e pramANe kahI vairAgyamaya upadeza zarU karyA. A vakhate nadInA sAmenA kAMThe bakarAM carI rahyAM che. geAvALanA jAtisvabhAva hAya che ke bakarAMne sIdhA calAvavA tafa tak taph kar " ema bele, A gurU banelA geAvALane paNa akarAM caratAM joIne te yAda AvavAthI upara pramANe khelyA. A sAMbhaLI sarve AzcaryamAM paDayA ke A zuM? paDakhenA samajI sAdhue kahyuM ke gurUe TuMkANamAM upadeza ema ApyA ke huM bhavya jIvA! pramala puNyAdayathI mAnava jIMdagI pAmIne dharma sAdhavAnI taklR tak tak eTale meAsama maLI che ema gurUjI tamane spaSTa samajAvavA mATe traNa vAra kahe che. mATe ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] zrI vijayapakvasUrijI kRta pramAda karaze nahi. lakSmI Adi sarve capaLa-asthira che mATe enI mohajALamAM dharma cUkave nahi. jo cUkyA to jema vaMTeLIo vAtAM rUnuM pumaDuM kura, thaI uDI jAya che tema capaLa lakSmI AyuSya vagere kALane jhapATe lAgatAM acAnaka uDI jatAM (maraNa pAmatAM) vAra nahi lAge. A upadeza sAMbhaLI rAjA vagere pramAdane chaDI dharmamAM joDAyA, ne sukhI thayA. A daSTAMta sAMbhaLI he jIva! pramAdamAM paDayA. rahevuM nahi. pramAda choDIne dharma sAdhavAmAM tatpara thaI jA. 8 A gAthAmAM dharma kone kahevAya? te batAve che - durgatithI je bacAve tema sadagatine dIe, te dayAmaya dharma jinane pUraNa puNya pAmIe; uttama dIe prabhu vIra tArA jyAM jayaMtI pUchatI, vyAkhyA taNI prajJapti jemAM Ima kahe te bhagavatI. 9 artha -je durgati (naraka tiryaMca gati)thI bacAve eTale durgatimAM jatA rekIne deva manuSyanI zubha gati ane mekSa Ape te jinezvara-tIrthakara deve prarUpele dayAmayaahiMsA lakSaNa dharma pUrNa puNyanA saMge malI zake che. dharmanI vyAkhyA karatAM kahyuM che ke "suto prakRtinuM jUna, yasmAddhArayate punaH / dhatte caitAn zume sthAne, tasmAddharma rUti mRta: 2 (je kAraNathIdurgatimAM paDatA prANIone dhArI rAkhe-na javA de vaLI zubha sthAnamAM sthApana kare che. te mATe dharma kahevAya che.) he jIva! jyAre jayaMtI. 1. A "jayaMtI" zrAvikA zatAnika rAjAnI bahena ane mRgAvatInI naNaMda tathA udAyana rAjAnI phaI ane zrI vIra prabhunI parama zrAvikA hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [ 11 ] zrAvikA "he bhagavana! suvuM sAruM ke jAgavuM ?" ema tArA vIra prabhune pUche che tyAre te paramAtmA, "vyAkhyA eTale spaSTa vivaraNa karavA pUrvaka prajJapti eTale padArthonuM nirUpaNa che jemAM, athavA "vyAkhyA prajJapti" evuM jenuM nAma che" evA zrI bhagavatIjI sUtramAM A pramANe (AgaLa kahevAtA) uttara Ape che. 9 kenuM jAgavuM uttama che A gAthAmAM hetupUrvaka jaNAve che - dharmi janonuM jAgavuM uttama kadI nA anyanuM, svanamAM paNa te kadI teo kAryo cAhe pApanuM zubhabhAvanAnitabhAvatApriya hita anemita bolatA, nija kAya jeDe dharma mArge zIdhra jyAre jAmatA.1... artha-dhamI jIvanuM jAgavuM uttama che, paNa bIjA adharmI enuM jAgavuM uttama nathI kAraNa ke adhama jane jAge tyAre kuTuMbanA dravyanA tathA anya sAMsArika pApa kAcenA vicAramAM joDAya che. tyAre dhamI jane svapnamAM paNa pApanAM kAryo ciMtavatA nathI to jAgatAM te ciMtaveja zenA? teo to jAge tyAre haMmezAM anityAdi athavA mathyAdi zubha bhAvanAo bhAve che; vaLI bele tyAre paNa anyane priya hitakara ane mita (jarUra puratuMja) bole che, eTale anyane apriya, nukazAnakArI athavA jema tema jarUra vinAnuM belatA nathI. vizeSamAM pitAnI kAyAne tarataja sAmAyikAdi dharmakAryomAM joDe che. zrI bhagavatIjInA 12 mA zatakanA bIjA udezAmAM jayaMtI zrAvikAnA praznane pATha A pramANe che-- Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 12 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta puttatta maMte! sAdU jJAnayitta sAduM ? jJayaMtI ! atye6mALa' nIvALa jJAncatta sAdU kRtyAt // " ( he bhagavan ! suvuM e sArUM ke jAgavuM? huM jayaMti ! keTalAka ( adhamI ) jIvAnu suvuM ane keTalAka ( dhamI) thavAnuM ( jAgavuM ) sArUM che. ) 10. A gAthAmAM dhamI janAnuM vana kevuM hAya te dekhADe che:---- sAraNA ne vAraNA vaLI cAyaNA piceAyaNA, karI anya janane dhama raste joDaze gaNI ApaNA; sAmeA kadI raja kApaze paNa dhArmikA nA kApaze, AMgaLI nA pAMca sarakhI ema manamAM bhAvaze. 11 artha :-sAraNA eTale saMbhArI ApavuM; eTale huM bhAi! tAre A dharmakArya karavAnu bAkI che. ALasa na rAkhavI joie, gaeleA samaya pAchA AvatA nathI, ema upadeza ApI anyane dharmAMkAryanuM smaraNa karAvavuM te sAraNA, ane keAi jIva pApanuM kAma karatA hAya, temAMthI rAkavA te vAraNA. eTale tamArA jevA dhamI janane AvuM kArya karavu peja niha vagere upadeza vaDe adharmanA kAmathI khIjAne rAke ane cAyaNA eTale preraNA eTale dharma kArya karavA mATe bIjAne preraNA kare A prabhupUjAdi dharma kArya tA tamAre avazya karavuMja joie. AvA kArya mAM pramAdI na banavuM vagere upadezathI khIjAne dharmakAryamAM pravartAve ( joDe) te cAyaNA. tathA praticeAyaNA eTale vAravAra preraNA eTale eka vakhata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [13] . kahevA chatAM gaNakAre nahi tene bIjIvAra trIjIvAra ema vAraMvAra dharmakArya karavA mATe preraNuM karavI te. evI rIte dhamIjane bIjA jIvone pitAnA kuTuMbI samAna gaNIne sAraNAdi cAre prakAre vaDe dharmanA mArgamAM joDe che. hitane. upadeza karavA chatAM paNa sAme mANasa kadAca ke pAyamAna thAya te paNa dhamI jIva sAme kepa karaze nahi. paNa evI bhAvanA (vicAraNA) manamAM bhAvaze ke jema hAthanI pAMca AMgaLIo sarakhI hotI nathI. tema che paNa eka prakAranA (sarakhA) hotA nathI kAraNa ke saMsArI jIvo karmAdhIna che. tethI sarakhA svabhAvanA kyAMthI hoya? eTale keTalAka jIva hitano upadeza sAMbhaLI sAmAne upakAra mAne, tyAre keTalAka halakA jI ulaTA kepe che. 11 bIjAne dharmane upadeza karavAne hetu ane lAbha samajAve che - bahu lAbha dharma pamADavAmAM nizcaye tima mAnaze, tattvArtha kArikA vacanane yAdImAM paNa lAvaze; bahulakama hoya sAme nA kadI dharmI bane, niSkAma upadezaka narA pAmeja puSkala lAbhane. 1ra arthadhamI cha mAne che ke bIjAne dharma pamADavAmAM jarUra bahu lAbha che. kAraNa ke te anya duHkhI chevane dhama rUpI sukhanA sAdhananI prAptimAM hetu thayo che. ema jANuM parama saMtoSane pAme che. "kahenArane jarUra lAbha ja " che" evA tatvArtha kArikAnA vacanane yAda karaze, sAme Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI vijyapadhasUrijI kRta jIva bahulakamI eTale bhAre kamI hoya tethI upadeza ApavA chatAM paNa kadAca dhamI na bane eTale bedha pAme nahi deza karanAra uttama che avazya ghaNuM lAbhane pAme che. kAra ke paranA hitanI lAgaNIthI karele upadeza parama karma nijarAnuM kAraNa thAya che - A gAthAmAM zrAvaka zabdano artha samajAve che - zayana pUrvenI bInA zarUAtathI saMkSepamAM, yoga zAse ema bhAkhI yAda kara rahI harSamAM jinazruta suNa zubha kSetramAM vAvedraviNakiyA kare, traNa akSaranA arthasAdhaka prabhu kahe zrAvaka khare. 13 artha - he jIva! yegazAstramAM sUvA pahelAMnI zarUAtathI mAMDIne suI rahe tyAM sudhInI hakIkta TuMkAmAM AvI rIte kahI che te AnaMda pUrvaka AgaLa kahyA pramANe yAda kara. temAM prathama-tuM zrAvaka che, te tuM nAmadhArI zrAvaka che ke kharekharecathArtha zrAvaka che tene vicAra kara. zrAvaka zabdanA traNa akSaramAM AgaLa je artha (guNa)ne TuMkamAM samAveza kare che te je tArAmAM hoya te to tuM yathArtha zrAvaka kharo. te A pramANe eTale-prathama "zrA" akSara vaDe je jinazrata (pravacana) jinezvare kahela zAstrane sAMbhaLe ane va" akSara vaDe je pitAnA nyAyapArjita dravyane zubha 1. juo paMcAzakamAM-purodiyaM to nivaya suNei uvuttaa|| aitivvakammavigamA-sukkoso saavgoptthH||1|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [15] sAta kSetramAM vAve-vApare. tathA "ka" akSara vaDe dharmakriyA kare. A pramANenA arthane anusAra vartanAra bhavyajIvane prabhue khare zrAvaka kahyo che. have zrAvake zuM karavuM te batAve che - apramAda zrAvaka rAtadina manavacana kAyA dharmamAM, joDe smare kalyANa zikSA jeha uttarAdhyayanamAM jyAM dharma kerI sAdhanA te rAta dina saphalA kahyA, zeSa niSphala pUranI jima divasa jaldI vahI gayA. 14 artha:-AgalI gAthAmAM kahela lakSaNavALe khare zrAvaka pitAnA mana vacana ane kAyAne pramAda tajIne dharma kAryamAM joDe che. vaLI zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahelI je kalyANazikSA-AtmAne hitakara zikhAmaNa tenuM smaraNa kare che. zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke banne kumAra nA jaMti rayaNIo // ahammaM kuNamANassa vihalA jati rynniio|| eTale he Atmana ! je rAtrI ane divase dharma sAdhanAmAM pasAra thayA teja saphala jANavA, ane te sivAyanA rAtrI 1. sAta kSetranA nAma A pramANe jANavA. 1 sAdhu. 2 sAdhvI 3 zrAvaka. 4 zrAvikA. 5 pratimA. 6 jJAna. 7 jinAlaya. mahAzrAvakapaNuM paNa sAte kSetromAM nyAyapArjita dravya vAparanAra ane atidInAdi mAM anukaMpAthI dravya vAparavA pUrvaka vratArAMdhaka bhavyajIvane maLI zake che. juo yogazAstrane sAkSipATha-parva vratasthito bhaktyA-saptakSetryAM dhanaM vapan // dayayA cAtidIneSu mahAzrAvaka ucyate // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * : zrI vijayapadhasUrijI kRta divase varasAdanA pUranI jema phegaTa vahI gayA che ema jANavuM. jema yaMgya varasAda dhAnya vagerenI utpattimAM kAraNa hAvAthI saphala che. tema dharmasAdhanAmAM gaelA divaso puNya baMdha ane karmanirjarAdinA hetu hovAthI saphala che. tathA jema varasAdanuM pUra dhAnya vagerenI utpatti karavAne badale ugelA dhAnyane ulaTuM nAza karavAmAM nimitta banatuM hovAthI niSkala ane nukasAnakArI gaNAya che. tema dharmasAdhanA rahita gaelA divaso paNa niSphala ane AtmAne nukasAnakAraka jANavA. 14 A gAthAmAM zrAvake kayAre jAgavuM ane saithI prathama zuM karavuM te kahe che - cau ghaDI bAkI rahe jyAre nizA te avasare, zrAvaka tajI nidrA pathArImAM besIne smare; parameSTi maMgala maMtrane sUtAM avinaya vicAratAM, zrutaskaMdha mahAnizIthe paMcamaMgala bhAsatA. 15 artha-jyAre pAchalI rAtrI ochAmAM ochI cAra ghaDI (96 miniTa eTale 1 kalAka upara 36 miniTa) bAkI rahe tyAre zrAvake avazya nidrAne tyAga kare-jAgavuM. jAgIne pathArImAM beThA thaIne parama mAMgalika evA parameSThI maMtra-(navakAra maMtrInuM smaraNa karavuM. sUtAM thakAM navakAramaMtrane . yAda karavAthI avinaya thAya che. A zrI parameSThi maMtranuM bIjuM nAma paMca maMgala mahAzrutaskaMdha che. A pramANe upadhAna vahananA prasaMge bolAya che. ema cheda sUtra zrImahAnizItha sUtramAM kahyuM che. 15. * 1. pUjyazrI sthavira bhagavate A chedasUtramAM trikAla caityavaMdanA upadhAna vahanAdi zrAvaka jIvanane upayogI ghaNI vasInA kahI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA . [17] - zrI navakAra maMtranA smaraNa bAda dravya kSetrAdikanI vicAraNuM karavI te jaNAve che - deva gurU che keNuM mArA dravya yAdI Ima kare, kyAM gAmamAM ke nagaramAM chuM kSetrathI evuM smare; savAra Adi kayo samaya che kAlaciMtA Ima kare, bhAva ciMtavanA have AgaLa kahuM chuM vistare. 16 artha:-zrAvaka dravyathI evI vicAraNA kare ke mArA " deva keNuM che? mArA sadgurU koNa che vagere. kSetrathI vicAratAM huM kayAM gAma athavA nagaramAM chuM tenuM smaraNa kare. savAra vagere karyo vakhata che e pramANe kAlathI vicAraNA kare. tyAra pachI bhAvathI zrAvaka kevI kevI cintavanA kare te huM AgalI gAthAmAM have vistArathI kahuM chuM. 16. . A gAthAmAM bhAvathI vicAraNuM jaNAve che - mAre karyo che dharma mArUM kula kayuM Ima bhAvaje, meM vrata lIdhA kayA Ima cAra bheda vicAraje; jinadharma mATe kula amuka IkvAku Adi mAharUM. aNuvratAdika yAda karatAM virUddha vartana pariharU. 17: artha:-mAro dharma karyo che? mAruM kula kayuM che? te. viSe vicAra karaje. vaLI meM kayA vrate lIdhA che? tenI vicAraNuM karaje. evI rIte cAra bhedathI vicAraNA karavI. vItarAga deva prabhuta jaina dharma e mAro dharma che. ikvAku vagere Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayadrasUrijIkRta bukamArU lALI e amuka amuka aNuvrata lIdhelAM che ema vicArIne aNuvratAthI virUddha vartana-ulaTu AcaraNa eTale atIcArAdikane tyAga karuM chuM. ema bhAvathI ciMtavinA kare. 17. - pUrve kahyA pramANe karavAthI zuM lAbha? te jaNAve che - lajavAya jethI deva gurU tima janaka jananI dharmane, lAgeja dUSaNa paMca aNuvrata tema bIjA niyamane; te kArya na kadI karAya saMkaTa le bhale tuja prANane, he jIva! sAttvika dharma sAdhana sevaje dharI harSane. 18 artha:-he jIvaje kArya karavAthI, deva, gurU, mAtApitA ane dharmane lAMchana lAge, tathA zrAvakanA vrata je pAMca aNuvrata tathA bIjA niyamamAM atIcArAdika dUSaNe lAge tevAM kAryo kadAca tArA prANe cAlyA jAya tevuM bhAre saMkaTa Ave to paNa karAya ja nahi. ema samajI he cetana ! 1. avrataH--aNu nAnAM evAM vrata te aNuvrata. te pAMca che. 1 sthUla prANAtipAta viramaNa vrata, 2 sthUla mRSAvAda viramaNa vrata, 3 sthUla adattAdAna viramaNa vrata. 4 sthUla maithuna viramaNa vrata, 5 sthUla parigraha parimANa vrata. sAdhu mahArAjanAM sthUla zabda rahita pAMca mahAvrata che. te mahAvratanI AgaLa zrAvakanAM vrato amuka amuka prakAranI hada tathA jayaNavALAM (chuTavALAM) hovAthI sthUla (alpa athavA nAnAM) che. mATe zrAvakanAM vratane aNuvrata kahyAM che. te aNupaNuM jaNAvavAnuM zrAvakanAM vratanI AgaLa sthUla zabda mUkavAmAM Ave che. . ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika sAtvika dharmanAM sAdhananuM tuM AnaMdapUrvaka sevana karaje.' bhAvathI AvI daDha vicAraNu e pUrve kolAvyAdinI vicAraNAnI jema uttama lAbhadAyI che. Aja IrAdAthI savAramAM zrAvake dravya-kSetra vagerenI yAdI jarUra karavI joIe. 18. have vyAdine yAda karavAnuM kene game te jaNAvavApUrvaka pachInI bInA jaNAve che - dravyAdinI yAdI taNuM phala eha dIse Agame, pApabhIrU dharmaraMgI jIvane e bahu game; rAtrI kerA pApane AlecavA pratikramaNane, he jIva! kara Ima yAda karatA A kriyAnA hetune. 19 artha -dharma vagerenA smaraNanuM phala gaI gAthAmAM kahA pramANe siddhAntamAM jaNAya che. tema karavuM e pApathI bhaya pAmanAra ane dharma upara rAgavaMta jIvane ghaNuM pasaMda paDe che. tyAra pachI rAtrI saMbaMdhI lAgelA aticArene AvavA mATe tAre pratikamaNa karavuM joIe. he jIva! e pramANe 1 dharmanA 3 prakAra:-1 sAtvika dharma, 2 rAjasa dharma, 3 tame dharma. 1 sAtvika dharma-satva guNanI pradhAnatAvALo dharma eTale je dharmamAM A leka ane paraleka saMbaMdhI zreSTha sukhanI mukhyatA heya. jemAM ahiMsA, satya vagerenI pradhAnatA hoya. 2 rAjasa dharmaraje guNanI mukhyatAvALe dharma, jemAM A leka saMbaMdhI kSaNikatuccha sukhanI mukhyatA hoya te. 3 tame dharma-tAmasa guNanI pradhAnatAvALA, jemAM jIvahiMsA, madirApAna vagere vaDe dharma mAnavAmAM Ave . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] zrI vijayapadmasUrijI kRta 1pratikramaNu karavAnA hetunera yAda karavA pUrvaka tene karavA mATe taiyAra thaje. 19 have pratikramaNa karavAnA muddo vagere jaNAve che: dharmAdimAM che mekSa mATeA jJAna darzana sacame, te meAkSa kerI sAdhanA jJAnAdi traNa Avazyake; aticAranI paNazuddhi AthI pratikramaNa nAmAntare, anuyAga tima upadeza graMthA vistarI varNana kare. 20 artha :-dharmAda cAramAM meAkSa sauthI meATA che. te meAkSanI sAdhanA jJAnAdi traNa eTale samyak dana, samyak jJAna ane samyak cAritra vaDe thAya che. e jJAnAdi traNanI dezathI ArAdhanA AvazyakamAM che eTale Avazyaka vaDe uttama jJAnAdi traNanI amuka amuka aMze sAdhanA thAya che. vaLI A Avazyaka vaDe atIcArAnI zuddhi paNa thAya che. tethI 1. pratikramaNa. pratikramaNa. prati eTale pAchuM. kramaNa eTale pharavuM. pApa vyApAra pratye gaelA AtmAnuM peAtAnA svabhAvamAM pAchuM pharavuM. athavA pApa vyApArathI AtmAnuM pAchuM pharavuM te pratikramaNu. tenA pAMca prakAraH--1 rASTra pratikramaNu, 2 devasika pratikramaNu, 3 pAkSika ( pakhkhI ) pratikramaNa, 4 caumAsika pratikramaNa ane 5. sAMvatsarI pratikramaNu. 2 AnI mAhItI mATe 'zrI pratikramaNa hetu gavicAra 'nAme muka jovI. te zrI jainadhama prasAraka sabhAe chapAvI che. 3. dharma, artha, kAma ane mekSa e cAra. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [21] he jIva! jarUra Avazyaka karaje. A AvazyakanuM ja bIjuM nAma pratikramaNa paNa kaheluM che. A cha e AvazyakenuM Avazyaka sUtra ane anuga dvAramAM tathA upadeza graMthAmAM vistArathI varNana kareluM che. 20 have pratikramaNa kevA svare karavuM te kahe che - maMda sAde sUtra vada anyathA doSe ghaNA, jAgatAM pApa kare hiMsAdi AraMbhaka janA; zabdazuddhi na bhUlaje A zabda cekhA sAMbhaLI, spaSTa artha jaNAya prakaTe bhAvanA paNa nirmalI. 21 artha-savAranA pratikramaNamAM sUtro manda-dhImA svarathI belaje. kAraNa ke meTA svare belavAmAM ghaNA de rahelA che. te A pramANe-uMcA svare bole che jethI jIvahiMsAdi thAya tevA AraMbhanA kArya karanArA tiryaMcAdi jI jAgavAthI teo pApanA kAryone AraMbha kare che. temAM uMcA svare belanAra nimittabhUta thAya che. tethI dhIme dhIme savAranuM pratikramaNa karaje. temAM zabdazuddhi-sUtranA zuddha uccAra karavAnuM bhUlIza nahi. athavA sUtro jema tema gaNagaNATa karatA hoya tema belIza nahi. kAraNa ke zuddha uccAra karavAthI artha pragaTa rIte samajAya che. ane tethI zuddha bhAva pragaTa thAya che. 21. 1. upadeza prAsAda, zrAddhavidhi, dharmasaMgraha vageremAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] zrI vipachi kRta ' have zubha bhAva prakaTayA pachInuM phala dekhADe che - zubha bhAvanAthI karma vighaTe chevaTe zivapada lahe, e kAraNe uccAra cekhA bolaje gaNadhara kahe, jIbhane je doSa have anya bele sUtrane, teha sAMbhaLaje kriyAnI zuddhi guNa Ima pravacane. 22 artha:-zubha bhAva prakaTa thavAthI karmanI nirjarA thAya che. ane karmanI nirjarA thavAthI chevaTe mokSapada maLe che. e kAraNathI spaSTa zuddha uccAra balavAnuM gaNadhara mahArAja kahe che. je pitAne jIbhane deSa hoya te spaSTa bolanAra bIje - pratikramaNa karanAra zrAvaka sUtro bole te tAre sAMbhaLavAM, tethI kriyAnI zuddhirUpI lAbha thAya che ema siddhAntamAM kahyuM che. ra2. have pratikamaNanA cha AvazyakemAMthI kyA Avazyaka vaDe kaI zuddhi thAya te be gAthA vaDe kahe che - ubhayataMka karAya niyamA teha Avazyaka viSe, sAvadya virati mAnaje tuM prathama sAmAyika viSe nAmastave samyakatvazuddhi vaMdanA nIca gotranI, kSapaNa kare che janma uMce vANa uttarAdhyayananI. 23 artha:-te pratikramaNa nice be vakhata-savAre ane sAMje karAya tethI Avazyaka kahevAya che. temAM prathama sAmAyika nAmanA Avazyaka vaDe sAvadya virati eTale pApavALA 1. avazya karavA yogya chevAthI Avazyaka kahevAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA , [23] vyApAra (kiyA)ne tyAga thAya che ema he jIva! tuM mAnaje. bIjA nAmastava eTale legasa athavA caturvizati stavavaDe samyakatvanI zuddhi thAya che. trIjuM vaMdana nAmanuM Avazyaka nIca gotrane kSaya kare che ane uMca gotramAM janma Ape che. e pramANe uttarAdhyayana sUtranAM vacane jANaje. ra3. have chellA cAra AvazyakenuM phala kahe che -.. kugati keruM dvAra pAse pratikramaNa Avazyake, saddhayAna dhArAmAM vadhe A pAMcamA Avazyaka tRSNA taNo vicchedapratyAkhyAnamAMvidhi raMgio, thaI pratikramaNa karaje savAre lAbha cAhe vANio. 24 artha:-cothuM pratikamaNa nAmanuM Avazyaka narakAdika durgatinAM bAraNAM baMdha kare che. athavA jIvane kharAba gatimAM jatAM roke che. temaja pAMcamA kAusagga nAmanA Avazyaka vaDe bhavya jIva zubha dhyAnanI dhArAmAM AgaLa AgaLa vadhato jAya che. tathA chaThThI paccakhANa nAmanA Avazyaka vaDe vidhikiyAmAM Asakta jIva tRSNane-asaMtoSa vRttine nAza kare che. e pramANe dareka AvazyakanA phala jANune vidhi sAcavavAmAM AnaMdI thaIne savAre jarUra pratikramaNa karaje. kAraNa ke vANuo lAbhane cAhanAre hoya che. Atmika guNarUpa malane kamasara vikasvara karavAmAM sUryanA jevI A pratikramaNanI pavitra (maMtrAkSara samAna) kiyA apUrva sAdhana che, ema 1. lAbhAkAGkSI vaNiGnaraH Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI vijayapadrasUrijI kRta viziSTa lAbha jANuM mehanuM jhera utAravAne jarUra pratikramaNa karavuM joIe. 24. - pratikramaNa karyA pachI derAsaramAM jaI zuM zuM karavuM te kahe che - zuddha thaI jaI caMga maMgala caityamAM saMkSepathI, kara vAsa Adika caityavaMdana bhakti Ima be bhedathI; vidhi sAtha pratyAkhyAna karanija zaktinA anumAnathI, mana thIra hove ema karatAM lAbha tapane aMzathI. ra5 artha-pavitra thaIne zobhAyamAna maMgala citya (ghara derAsara)mAM jaje. tyAM saMkSepathI-TuMkANamAM prabhunI vAsakSepa, cAmarathI vijavuM vagere dravyabhakti tathA caityavaMdana karavA vaDe bhAvabhakti kara. pachI potAnI zaktinA anusAre vidhipUrvaka paccakhANa karaje. Ama karavAthI mananI sthiratA thAya che. temaja tethI teTale aMze tapane lAbha paNa maLe che. 25. A gAthAmAM paccakhANanA prakAra jaNAve che - kAlane saMketa rUpa be bheda pratyAkhyAna nA, navakArasI vaLI graMthi Adika jANajekrama bhUlanA; bhakti caitye gamana dhanike dhAmadhUma pUrvaka jatA, anya uddhata bhAva jana parihAsa IDIne jatA. 26 artha-paccakhANanA be bheda che-1 kAla paccakhANu,1 1. kAla paccakhANa-je paccakhkhANamAM kAlanI mukhyatA hoya che, jemake "navakArasI'nA paccakhANamAM be ghaDI. "pirasI" nA paccakhANamAM eka pAra vagere. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [25] 2 sAMketika paccakhANuM. "navakArasI vagere kAla paccakhANuM ane "gaMThasahiaM" vagere sAMketika paccakhANa samajavA. ema kamasara be prakAranA paccakhANa jANune bhUlIza nahi. je zrAvaka dhanavAna hoya te zrI jainazAsananI prabhAvanA karavAnA uddezathI bhaktitva eTale moTA dahere dhAmadhUma pUrvakaADaMbara sahita jAya. bIjA sAmAnya zrAvake uddhata bhAva ane janaparihAsane cheDIne eTale potAnI sthiti Adine chAje ane jethI lekamAM potAnI hAMsI na thAya tevo ucita veSa, mAge mauna, nIce joIne cAlavuM vagere vidhi sAcavIne moTA dahere jAya. pitAnI sthiti uparAMta kareDAdhipati Adine chAje tevA veSAdi rAkhavAthI loko ema kahe ke "A uddhata thaI gaye" ane hAMsI paNa kare tethI tema na thAya tevA veSAdi rAkhI dahere javuM. 26. zrAvake pUjA mATe derAsara jatAM snAnAdi vidhi kevI rIte karavI te jaNAve che - sAcavI jayaNuM karIne snAna mita jalathI ane, vastra zuddha akhaMDa paherI Avaje maMdira kane sacitta parihArAdi abhigama sAcavIdAkhala thatAM, agradvAre caitya kerA nisihI pahelI belatAM. ra7 1. sAMketika paccakhANa-lIdheluM paccakhANa pUrNa thaI rahe te chatAM pAravAnI vAra hoya to pAre tyAM sudhI vakhata paccakhANa vinAne na jAya ethI ane tevA bIjA aneka hetuthI dhAravAmAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [] zrI vijayapadrasUrijI kRta artha-snAna karavAnuM sthAna jIvajaMtu rahita che ke nahi tenI tapAsa karIne eTale upaga pUrvaka joIne, jIvAdi hoya te sAcavIne bIje ThekANe kuMDI mUkIne mita-pramANasara zarIra zuddhi thAya teTalA pANIthI snAna karaje. pachIthI zuddhasvaccha ane akhaMDa (AkhA) vastra paherI maMdira pAse Avaje. derAsaramAM praveza karatAM "sacitta parihAra' vagere pAMca abhigama sAcavavA. ane te vakhate derAsaranA mukhya bAraNAmAM pahelI "nisihira " belavI. 27. pahelI nisihI vakhate ane bIjI nisihI vakhate zuM karavuM ane zuM na karavuM te jaNAve che - ghara ciMtanA kara nA have kara caitya kerI ciMtanA, AzAtanA dUra karI zrAvaka lahe sukha muktinA te pachI bIjI nisihI raMga maMDapa pesatAM, caitya yoga niSedha karaje dravyathI prabhu pUjatAM. 28 AvatAM paccakhANa. jemake gAMTha che nahi tyAM sudhI "ThisahiaM" vagere. 1. abhigama-abhi eTale tarapha, gama eTale javuM te. jitezvaranA sanmukha javuM te abhigama. te vakhate pAMca vAnAM sAcavavAnAM hevAthI 5 abhigama che.-1 sacitta tyAga, 2 acittane atyAga, 3 mananI ekAgratA, 4 ekazATaka uttarAsaMga, 5 zrI jinezvarane joIne be hAtha joDI lalATe lagADavA. - 2. nisihi-niSedha athavA AraMbhAdinuM varjana. (choDavuM.) A artha...A nisihI (naidhikA) zabda jaNAve che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [27] - artha-pahelI nisihI kahe te vakhate ghara saMbaMdhI kAryanA vicArane tyAga karavo, ane te vakhate derAsara saMbaMdhI kAryanI cintavanA (tapAsa) karavI. derAsara saMbaMdhI kAMI AzAtanA thatI hoya te te dUra karavI. kAraNa ke AzAtanA dUra karavAthI zrAvaka mekSanAM sukha meLave che. tyAra pachIthI raMgamaMDapamAM praveza karatAM bIjI nisihI kahevI, te vakhate caityaga-derAsara saMbaMdhI kAryane niSedha-tyAga karaje. ane prabhunuM snAtra vagere dravyapUjA karaje. 28. A gAthAmAM trIjI nisihI kayAre kahevI te tathA bIjA pradakSiNAdi trikane vicAra kahe che - dravyapUjA aMtamAM trIjI nisiha balavI, e krameja pradakSiNAdi vidhi dazenI jANavI; pUrNaraMga pradakSiNA traNa ApatAM Ima bhAvanA, bhAvaje jJAnAdi deje dukha harI bhava bhramaNanA. 29 artha dravyapUjA vidhipUrvaka ane ullAsathI karyA pachI (caityavaMdana karatAM pahelAM) trIjI nisihI kahevI. te vakhate prabhunI dravya pUjAne tyAga karI bhAvapUjAmAM joDAvuM. AvI rIte ja pradakSiNAtrika vagere dase trikAnI vidhi 1. 10 trika A pramANe-1 nisihi trika, 2 pradakSiNa trika, 3 praNama trika, 4 pUjA trika, 5 avasthA trika, 6 traNa dizAe nirIkSaNa vajana, 7 pagabhUmi pramArjana trika. 8 AlaMbana trika, 9 mudrA trika, 10 praNidhAna trika, vadhAre bInA zrI caityavaMdana - bhASya, pravacana sAroddhArAdikathI jANavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 28 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta jANavI. traNa pradakSiNA detI vakhate AnaMdathI evI bhAvanA bhAvavI ke he prabhu! A bhavabhramaNanA ( cAra gatimAM rakhaDavAnA) duHkhane dUra karIne mane uttama jJAna darzana ane cAritra e traNane Apajo. 29 A gAthAmAM vistArathI prabhunI dravyapUjA zarU karatAM pahelAMnI vidhi jaNAve che:-- - uttarAsagI thaje tima aSTapaTa mukha kAzane, AMdhaje prabhu pAsa karatA bhaktinI zarUAtane; uttarAsaMge vinayanI sAdhanA mukhakAzathI, nAsikAnA pavananI AzAtanA hAtI nathI. 30 a--prabhu sanmukha bhakitanA dravyapUjAnA AraMbha karatAM pahelAM prathama teA uttarAsaMga-khesa dhAraNa karavA. temaja ADhapaDA mukhakAza mAMdhavA. khesa dhAraNa karavAnuM kAraNa e che ke tethI prabhunI pAse vinaya jaLavAya che. tathA mukhakAza khAMdhavAthI nAkanA pavana prabhunI upara jateA nathI, mukhakeAza na khAMdhe teA AzAtanA doSa lAge. 30. sukhakAza AMdhI dravya pUjA--(sevA) zarU karatAM prathama zuM karavuM te jaNAve che:-- bhUSaNAdika dUra thApI mArapIMchI kara dharI, nirmAlya puSpAdika utAre sAcavI jayaNA kharI; nhavaNa karatAM bhAvaje abhiSeka IMdrAdika tA, suraza te dhAsa mAne samaya lahI AnaMdanA, 31 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [9] artha -prabhunA zarIra uparanA mugaTa vagere alaMkAra (prabhunA zarIra uparathI) utArIne ra mUkavAM. tyAra pachIthI merapIMchI hAthamAM laIne sAcI jayaNuM sAcavIne puSpAdikaphUla varakha vagere nirmAlya-(pharIthI vAparavAmAM anupayegI hiAvAthI nirmAlya kahevAya che) utAravAM. phUla vagere utAryA pachI prabhune havaNa-pakhAla kara. te vakhate Indra mahArAja vagere je prabhune abhiSeka-snAtra mahotsava kare che tenI bhAvanA rAkhaje. snAtrapUjA karavA rUpI AnaMdane kAla pAmIne teo (IndrAdi) surazarma (deva saMbaMdhI sukha) ne ghAsa-tuccha mAne che. 31. have snAtra karyA pachInI vidhi batAve che - sita akhaMDita zreSTha nirmala aMga lUsaNa kara laI, prabhu devane tana lasaje tyAM sAvadhAnI dhara kharI; malina ne kATela vacce hoya bahu AzAtanA, caMdanAdika dravyathI karaje have prabhu pUjanA. 3ra artha-pakhAla karyA pachI sita (ta) ane akhaMDita eTale AkhuM nirmala ane uttama aMgasaNa hAthamAM laIne jinezvaranA zarIrane kharI sAvacetI rAkhIne lUsIne 1. zarIra lUsatI vakhate pratimAjI nIce na paDe te bAbata dhyAna rAkhavuM. tIyA vagerene bhAga prabhune na aDavo joIe. temaja pitAnA zarIranA parasevAnuM pANI mAnI upara na paDavuM joIe. AvI sAvacetI jeTalI zrAvaka rAkhe teTalI bIjAo te naja rAkhI zake. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 30 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta sApha karavuM. agalUsaNA tarIke meluM ane phATeluM vastra vAparavAthI ghaNI AzAtanA thAya che mATe tevAM agalUsaNAne tyAga karavA. traNa vAra agalUsaNA karIne caMdana, kesara, arAsa vagere dravyathI prabhunI dravya pUjA karavI. 32. A gAthAmAM prabhunA kayA kayA aMge pUjA karavI te batAve che:-- aMguSTha jamaNeA tema DAmA prathama jAnu te pachI, maNibaMdha khaMdha zire lalATe kaMThe hRda nAbhi pachI; nava aMga kerI pUjanA e dravya pUjA jANavI; dravyanA yoge huve zubha bhAvanA paNa nava navI 33 artha :----sauthI prathama prabhunA paganA 1 jamaNA aMguThe tathA DAkhA aMguThe pUjA karavI. ( caMdanathI tilaka karavAM ) tyAra pachI 2 jAnu (prathama jamaNA pachI DAkhA) ema e DhIMcaNe pUjA karavI. pachI 3 maNimadha-krame hAthanA jamaNA DAkhA ( kramasara-jamaNI DAmI ) kAMDAnI pUjA karIne kramasara 4 jamaNA DAmA be khabhAnI pUjA karavI. pachIthI pa mastake 6 lalATe eTale kapALamAM, tyAra pachI 7 34-DAke, pachI 8 hRdaye ane chellI 9 nAbhi ( uTIe) pUjA karavI. evI rIte prabhunA nava aMganI pUjA karavI. AvI rIte dravya pUjA karavAnu kAraNa e che ke dravyanA yAgathI navI navI sArI bhAvanA thAya che. 33. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA have prathama aMguThAna pUjA tarI kevI bhrAkSanA te batAve che: prabhu RSabhanA aMguSTha pUje jalathI soMpuTa patranA, bhadrika yugaliyA ema joi iMdra rasiyA vinayanA; nayarI vinItA tyAM vasAve jeDa caraNa dIpAvatA, aMguSThanI pUjA karUM huM cittane vikasAvatA. 34 31 ] bhAvavI aH--AALA yugaliyAone saMpuTa patramAMvRkSanA pAMdaDAnA paDIyAmAM jala lAvIne RSabhadeva prabhunA aMguThAnI pUjA karatA joIne vinayanA rasika IMdra mahArAje tyAM vinItA (ayeAdhyA) nagarI vasAvI. ane je aMguThA prabhunA caraNane zAbhAve che, vaLI je mArA cittane praphullita kare che te aMguThAnI huM pUjA karUM chuM. 34 A gAthAmAM prabhunA DhIMcaNunI pUjA karatAM je bhAvanA bhAvavI te matAve che: je jAnu malathI nAtha mArA kAussagga viSe rahyA, upasarga samabhAve sahIne nANu kevala jhaTa laghA; vicaryA videze dezamAM abhilASathI uddhAranA, puNyAye Aje karUM te jAnu kerI pUjano. 35 artha:--je jAnukhalathI eTale DhIMcaNanA pratApe mArA prabhu (karma nirjarA mATe) kAusaggamAM rahyA. samatA bhAve Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [32] zrI vijyapadyasUrijI kRta upasargo sahana karIne jaldI kevalajJAna pAmyA, vaLI bhavya jIne A saMsAramAMthI tAravAnI IcchAthI je prabhue deza videzamAM-Arya anArya dezamAM vihAra karyo evA prabhunA jAnunI puNyanA udayathI Aje huM pUjA karuM chuM. AvI bhAvanAthI prabhunA DhIMcaNe pUjA karavI. 35. have prabhunA hAthanA kAMDe pUjA karavAnuM kAraNa jaNAve che - Iga koDa aDalakhaniSka dinapratidAnadIdhuM jemaNe, traNa aThyAsI keDa eMzI lAkha tima saMvatsare; dAridraya dAvAnala jagatane bUjhabe dAnAMbue, evA prabhunA hAthanA kAMDe karUM pUjana khare. 36 artha je prabhunA hAthe dararoja eka koDa, ATha lAkha (10800000) niSkasenAmahAranuM dAna dIdhuM. e pramANe eka saMvatsara-varSa sudhI dAna dIdhuM. eTale kula 1. saMpUrNajJAna-jenAthI tamAma dravyAdinIbInA jANI zakAya. kevala zabdanA aneka artho jaNAvI Ane asAdharaNa ananuM nirmala jJAna paNa kahyuM che. zrI bhagavatI, naMdI, vizeSAvazyaka, pravacanasAreddhAra, lekaprakAzAdi aneka graMthomAM vistArathI upayogI varNana karyuM che. 2. sADIpacIza Arya deze te sivAyanA anArya deze jANavA. zrI triSaSThi zalAkA purUSa caritrAdimAM savistara varNana karyuM che. * 3. A vArSika dAnanA cha atizaya, dAnazalAdinI vyavasthA, ke soharanI upara prabhunA pitAjInA nAmano sikko heya vagere bInA pariNA AtmaprabaMdha vigere aneka graMthomAM jaNAvI che. ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [33] traNaso aphUsI koDa ane eMsI lAkha (10800000360= 3888000000) sonAmahoranuM dAna dIdhuM. A pramANe dAna ApIne dAnAbue-dAnarUpI pANI vaDe jagatanA daridratA rUpI dAvAnala-agnine olavI nAkhe evA prabhunA hAthanA kAMDe bhAvathI pUjana karUM chuM. 36. A gAthAmAM prabhunA skaMdha-khabhAnI pUjA karavAnuM kAraNa batAve che - vIriyAntarAya taNAkSayejasa vIrya anahada joIne, jenA khabhAthI mAna bhAgyuM pAmIne apamAnane; bAhubalane pheravIne nAtha bhavasAyara tare, evA vicAre A khabhe pUjA karaMtA mana Thare. 37 artha-vIryAntarAya karmane kSaya-saMpUrNa nAza thavAthI je prabhunuM anahada-anaMta vIrya-zakti joIne jemanA khabhAmAMthI mAna-ahaMkAra apamAna pAmIne nAzI gayuM che, je prabhudeva bhujAnA balane pheravIne-vistArIne bhavasAyara eTale saMsAra samudrane tarI gayA evI bhAvanApUrvaka prabhunA khabhAnI pUjA karatAM manamAM zAMti thAya che. A loka bolIne khabhe pUjA karavI. ema nave aMganI pUjAnA nave leke pUjA karatI vakhata bolavA. 37. - A gAthAmAM mastakanI zikhAnI pUjA karavAnuM kAraNa jaNAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vija11mI [34] zrI vijayepadmasurijI ta kSapakazreNimAM prathama je mehasenAne haNI, bAramAM guNaThANanA chellA kSaNe traNane haNI; kevala lahI bALI aghAtI sthAnane lekAMtanA, pAmyA e kAraNa huM karuM mastakazikhAnI pUjanA. 38 arthaje prabhue kSapakazreNiI mAMDIne prathama mehasenAne-mehanIya karmanI 28 prakRtione kSaya karyo. tyAra pachI bArame guNaThANe AvIne carama- chellA samaye jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya e traNa karmane kSaya karyo. te pachI kevalajJAna pAmIne aghAtI karmane kSaya karI 1. kSapakazreNi-je bhavamAM mekSe javAnuM hoya te bhavamAM chava kSapakazreNi mAMDe che. ane te zreNimAM prathama mehanIya karmane kSaya thAya che. - 2. guNasthAnaka-guNa eTale jJAna, darzana ane cAritra tenA sthAna-taratama (ochAvattA) paNAthI thaelA bheda. te bheda asaMkhyAtA hovAthI guNasthAnaka paNa asaMkhyAtA che. paNa sthUla vyavahArathI cauda guNasthAnaka kahyAM che. temAM bAramA guNasthAnakanuM nAma kSINameha vItarAga chastha che. 3. aghAtI-karmanA be bheda ghAtI ane adhAtI nAme che. je karmo AtmAnA mukhya guNene ghAta kare che te ghAtI kahevAya che. te cAra che-jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNaya, mehanIya ane aMtarAya. temAM mehanIyane 10 mA guNasthAnakanA aMte ane bAkInA traNano 12 mA guNasthAnakanA aMte kSaya thAya che. tathA je karmo AtmAnA mukhya guNene haNatA nathI te aghAtI kahevAya che. tenA paNa cAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [35] lekAMtanA-cauda rAjalokanA aMte UMce Avela siddha zilAne viSe sthira thaIne rahyA te kAraNathI huM mastakanI zikhAnIcoTalInI pUjA karuM chuM. 38. A gALAmAM prabhunA lalATe pUjA karavAnuM kAraNa batAve che - samyakatva zubha bhAvanA sahita vIsa ThANakarI sAdhanA, sAdhI nikAsyuM jeha vara jina nAma udaye tehanA urva adha tichI taNa leke karI jasa pUjanA, jaga tilaka sama prabhunAlalATe huM karUM zubha pUjana. 39 artha-samyakatva sahita "savi jIva karUM zAsanarasI" evI zubha bhAvanApUrvaka vAsasthAnakanI ArAdhanA prakAra che. vedanIya, nAma, gotra ane AyuSya. A cAre aghAtIne caudamAM guNasthAnakanA aMte kSaya thAya che. te vakhate jIva mokSe jAya che. 1. lekAMta--je cha dravyothI bhareluM che te leka kahevAya che. be paga pahoLA rAkhI keDe hAtha daIne ubhelA manuSya jevo tene AkAra che. ane te cauda rAja (asaMkhyAta keDA keDI janane eka rAja thAya che) pramANa che. temAM sauthI aMte 45 lAkha pejana pramANu siddhazilA AvelI che. ane lenA aMte UMce AvelI hevAthI lekAMta kahevAya che. tyAM siddhanA jIva rahe che. : 1. vIsa sthAnaka A pramANe -1 arihaMta, 2 siddha, 3 gurU (AcArya), 4 sthavira, 5 bahuzruta, 6 ga7 (muni samudAya), 7 zrata (jJAna), 8 tapasvInI bhakti, 9 AvazyakAdi kriyA, 10, saMyama (mAM pramAda taja) 11 vinaya, 12 jJAnAbhyAsa, 13 tapa, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] zrI vijyapadrasUrijI kRta karIne je uttama jinanAma-tIrthakara nAmakarmane nikAcita baMdha karyo, te jinanAmane jyAre rasodaya thAya tyAre jemanI ulaka eTale vaimAnikanA devoe, adheloka eTale bhuvanapatyAdika dee, ane tichalika eTale manuSya vigere bhavya jIe e pUjanA-bhakti stutyAdika karI hatI. tethI jagatanA chamAM tilaka samAna-zreSTha evA prabhunA lalATane-kapALane viSe huM zubha pUjA-sevA karuM chuM. 39. have prabhunA kaMThe tilaka karavAnuM kAraNa samajAve che - je prabhunA kaMThanA madhura dhvanine parSadA, suNatAM hare tarasA , heya hiMsAdika tajI sAdhaka ane vrata AdinA, e bhAva dIlamAM rAkhIne karUM kaThanI zubha pUjanA. 40 atha-sasaraNamAM prabhunA kaMThamAMthI nIkaLatI upadeza 14 dAna (e 4 nI ArAdhanA) 15 dhyAna, 16 jaina tIrtha prabhAvanA, 17 saMdha, 18 veyAvacca, 19 navuM zrata, 20 samakita. A sivAya keTaleka sthaLe nAmamAM tathA amuka amuka padamAM heraphera jaNAya che. 1. nikAcita baMdha-AtmA sAthe karmane e sajjaDa baMdha thAya ke jethI tenuM phaLa avazya jogavavuM paDeja. athavA te karma jevuM bAMdhyuM che tevuM rasadayathI bhegavavuM paDe. jinanAmane nikAcita baMdha manuSyapaNumAM ane pAchalA trIje bhave (mekSe javAnA traNa bhava bAkI heya tyAre) thAya che. ane rasadaya 14 me guNasthAnake heya che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA * * [37] rUpI madhura karNapriya vanine vANIne parSadAsabhA sAMbhaLe che. je upadeza vANI tarasa ane bhUkhanI Apattino nAza kare che. (prabhuvA sAMbhaLavAmAM tallIna banavAthI bhUkha ane tarasanuM bhAna rahetuM nathI. athavA prabhuvANa pramANe vartavAthI paraMparAe mokSa prApti hovAthI bhUkha ane tarasane nAza thAya che.) je vANIthI jIvo heya-choDavA gya hiMsA, jUTha, cerI vagerene tajIne vrata niyama vagerenA sAdhanArA thAya che. A prabhunA kaMThamAMthI nIkaLatI vANune prabhAva che. evI bhAvanA manamAM lAvIne prabhunA kaMThanI zubha (kalyANakArI) pUjA karuM chuM. 40. prabhunA hRdayanI pUjA karavAnuM kAraNa kahe che - anukUla ne pratikUla upasargo kare zatrajane, mitra mAnI hRdayamAMhe zAMti ne karUNA taNo; guNa dhAratA hita mAnatA tAraka kharA aparAdhIne, evuM vicArI huM karUM prabhu hRdaya kerI pUjanA. 41 artha -zatrujane (SI jI) prabhune anukUla tathA pratikUla upasargo kare te paNa prabhu te tene mitra samAna 1. anukUla upasargo-je lalacAvanArA upasargothI chava pitAnA dhyAnathI patita thAya jevA ke dhana rAjya vagere ApavAnA tathA strIonA hAvabhAva vagere dvArAe thAya, te anukUla upasarga kahevAya. 2. pratikUla upasargo-je upasargothI chavane atizaya duHkha thAya tevA mAravuM, kAnamAM khIlA ThekavA, rAkSasa vagerenAM rU karI bhaya pamADa vagere upasargo te pratikUla upasarga kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [38] zrI vijyapadhasUrijI kRta vicArIne pitAnA hadayamAM (je karmAdhIna hovAthI duHkha Ape, te paNa kSamA karavA egya che ema jANIne) zAMti- kSamAguNane dhAraNa karatA tathA (A jIvane AvA vartanathI kevAM duo bhegavavA paDaze evI bhAvanAthI) karUNa-dayA guNane dhAraNa karI pitAnuM hita karanAra che evuM mAnI aparAdhI janonA paNa sAcA tAraka-uddhAraka bane che. AvI prabhunA hRdayanI udAratAne vicArIne huM prabhunA hRdayanI sevA karuM chuM. 41 have be gAthAo vaDe nAbhinI pUjA karavAnuM kAraNa samajAve che - zaranI nAbhi viSe ArA kasokasa jima bharyA. devAdhideva prabhu viSe paNa tima anaMta guNe bhaya; leka nAbhi samAna tichI lekamAM prabhu devanA, kalyANaka pAMce thayA savi leka ghara AnaMdanA. kara arthaH--jevI rIte zakaTa-gADAnA paiDAnI nAbhimadhyabhAgane viSe ThAMsIne ArA bharelA hoya che, tevI rIte devAdhideva-devane paNa pUjya evA jinezvarane viSe paNa anaMta guNo bharelA che. vaLI (cauda rAja lekanA madhyamAM Avela hovAthI) kanAbhi samAna tichalekamAM prabhunA pAMce kalyANaka thayA ke jenA pratApe tamAma jIvo AnaMdanA ghara (AnaMdI) banyA hatA. 42. 1. tamAma jIvone vAstavika sthira kalyANa-sukha athavA AnaMda ApanAra hovAthI te kalyANaka kahevAya che. tenAM pAMca nAma A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 39 ] aMga racanA mUla nAbhi mUla prabhu pravacana taNA, evA vicAre huM karUM. A nAbhi kerI pUjanA; nava aMga kerA pUjane nava nidhi le ghara AMgaNe, mana zIghra thAya prasanna sAdhe mukti rUpa varamAlane. 43 a:----jema zarIranI racanAmAM nAbhi e mUla kAraNa che tema pravacananA-siddhAMtanA mUla' prabhu che. evA vicArathI huM prabhunI nAbhinI-- uMTInI pUjA karU chuM. evI rIte nava AMganI pUjA karanAra puNyazAlI jIvAnA gharanA AMgaNAmAM nava nidhAnanI prApti thAya che. pUjakanuM mana tarata prakRzrvita thAyare che. ane te mukti rUpI strInI varamAlA vhere che. 43. have prabhunA nava aMge pUjA karyA pachInI bIjI vidhiA jaNAve che:-- vilepanAdi karI sugaMdhI puSpa tAjA leine, puSpa pUjA kara nakAmA je aDelA bhUmine; pramANe:--1 cyavana kalyANaka, 2 janma kalyANaka, ka dIkSA kalyANaka, 4 kevalajJAna kalyANaka, 5 meAkSa kalyANaka. 1. artha prakAzaka prabhu deva che. tethI te pravacananA mUla tarIke kahI zakAya, athaeN mAsa. ahvA pukhta graMthatti jAdA nikaLe" ema cauda pUrvAdhara zruta kevalI zrI bhadrabAhuravAmI mahArAje Avazyaka niyu`ktimAM kahyuM che. 2 upasargAH kSayaM yAnti, chidyante mana prasannatAmeti, pUjyamAne Jain Educationa International vighnavalayaH // jinezvare // 1 // For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40] zrI vijayapadhrasUrijI kRta zubha gaMdha dhUpa ukhevaje dIpaka samarcana sAdhaje, akSata ane navedha phalanI pUjanA nA bhUlaje. 44 artha -prabhunA nava aMge pUjA karyA pachI vilepanAdi -sukhaDanuM tela, attara vagerene lepa karI, sugaMdhidAra tAjAM phUla laIne prabhunI puSpapUjA karaje. paraMtu je phUla bhUmi upara paDelA hoya te nakAmA gaNaje eTale pUjAmAM upagamAM laIza nahi. pachIthI sugaMdhidAra dhUpa eTale agarabattI vagere vaDe dhUpapUjA karavI. tyAra pachI dIpaka pUjA sArI rIte karIne akSatapUjA ane naivedyapUjA karavAnI bhUlIza nahi. 44. aSTa prakArI pUjA karatAM kevI bhAvanA bhAvavI te kahe che - he nAtha! TALe karma malane prathama pUjA bhAvanA, guNa suvAsita Atma karaje bIjI pUjA bhAvanA; zubha bhAva citta banAvajo e trIjI pUjA bhAvanA, karma kASTa jalAvaje e dhUpa pUjA bhAvanA. 45 artha:-pahelI jaLapUjA karatAM evuM bhAvavuM ke he svAmi ! A jaLa pUjAthI mArA karmarUpI malane-kAdavane dUra kare. temaja bIjI pUjA karatAM evI bhAvanA karavI ke A candana pUjAthI mArA AtmAne guNe vaDe sugaMdhidAra banAvaje. trIjI pu5pUjA karatAM evI bhAvanA bhAvavI ke he prabhu! A pUjAthI mArA cittane zubha pariNAmavALuM banAve. tathA cothI dhUpa pUjA karatAM mArA karmarUpI lAkaDAM bALI nAkho-karmone nAza kare evI bhAvanA bhAvavI. 5. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 46 ] A gAthAmAM pAMcamI dIpapUjAnI bhAvanA kahe che:---- dhyAna anale dhAtI karyAM cAra khALI nizcaye, kaivalI thayA prabhu khAramA guNaThANanA chellA kSaNe; vyavahArathI vhelA kSaNe te teramA guNa ThANunA, prabhu nANu kevala Apajo e dIpa pUjA bhAvanA. 46 a:-dIpapUjA karatI vakhate evI bhAvanA bhAvavI ke jemaNe zukla dhyAnarUpa 1agni vaDe cAra ghAtI karmonA nizcayanayanI apekSAe bAramA guThANAnA aMte kSaya karI kevalajJAna meLavyuM. ane vyavahAranayanI apekSAe teramA guNasthAnakanA prathama samaye kevalajJAna meLavyuM evA he svAmI! mane tevu kevalajJAna Apajo. 46. A gAthAmAM sAthIe karavAnuM prayAjana batAve che: svastika viSe cau pAMkhaDAM e cAra gatinA jANavA, je upara traNa puja te jJAnAdi traNanA jANavA; tAsa upare siddha kerU sthAna siddha zilA kahI, akSata akhaMDita zveta levA svastike bhUla nahI. 47 1 nizcayanayanA mate je samaye ghAtI karmonA kSaya teja samaye kaivalajJAnanI prApti kahI che. jema ghaDA phUTe teja samaye ThIkarAM thAya. 2. vyavahAranaya eka samaya pachI eTale teramAnA prathama samaye kevalajJAna mAne che. e matanuM kahevuM evuM che ke dhAtI kanA kSaya thAya tyAra pachInA samaye kevalajJAna prakaTe. jemake ghA phUTe tyAra pachI ThIkarAM thAya. kAraNake Agale samaye te te AkhA hatA tethI nizcayanaya ane vyavahAranayane eka samayanuM AMtar che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [42] zrI vijayapadhrasUrijI kRta - artha-svastikane viSe eTale sAthIone viSe je cAra pAMkhaDAM che te devatA, nArakI, tiryaMca ane manuSyanI gati e cAra gati jaNAvanAra che. sAthIo upara je traNa DhagalIo karavAmAM Ave che te jJAna, darzana ane cAritrarUpa ratnatrayIne jaNAvavA mATe che. ane tenA upara je ardha caMdra je AkAra karAya che te siddhonA sthAnarUpa siddhazilA batAvavA mATe che. bhAvArtha e che ke jJAnAdi traNa cAra gatino nAza kare che ane tethI siddhazilArUpa mekSanI prApti thAya che, vaLI he zrAvaka! svastikanI racanA karavA mATe akhaMDa ane veta-dhoLA-svaccha cekhA vAparavAmAM bhUla karIza nahi. 47. A gAthAmAM akSatapUjAnI bhAvanA kahe che -- je darzanAdikanA bale gati cAra chedI pAMcamI, gati siddhi pAmyAApadIlamAM temane to bahu gamI; cAra gatine chedanAra darzanAdika Apajo, jethI lahuM huM siddhi akSata pUjanAmAM bhAva. 48 artha: he prabhu! Apa je darzanAdi eTale samyaga jJAna, darzana, ane cAritranA balathI cAra gatine kSaya karI pAMcamI siddhagatine pAmyA che, te mane ghaNuM pasaMda paDI che-te meLavavAnI mArI paNa IcchA che. mATe cAra gatine nAza karanAra saga darzanAdi traNa sAdhana mane Ape, jethI huM paNa mokSane maLavuM, evI bhAvanA akSatapUjA karatI. vakhate bhAvavI. 48. che mATe cAra ja paNa e ja darzanAdi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 43 ] have naivedya pUjA karatI vakhatanI bhAvanA samajAve che:-- miSTa rasane avagaNI saMyama dharI prabhu ziva lahyA, nija guNaramaNatAzreSTharasathI bhUrijana bhavajala taryAM; jema paraNuM ziva vadhU aNuhArI pada e Apajo, prabhu Agale naivedya dharatAM ema pratidina bhAvajo. 49 a:--je prabhu miSTa rasane--svAddiSTa AhArane tajIne ane cAritrane laine ziva--mAkSa pAmyA, ethI samajAve che ke--nija guNa--AtmAnA guNu je jJAna darzana cAritra, tene viSe ramaNutA-lIna thavArUpI zreSTa rasathI bhUri ghaNA manuSyA saMsAra samudrane tarI gayA. mATe mane paNa e 1 aNuhAripada----mAkSasthAna Apo jethI zivavadhU-mekSa rUpI strInI prApti thAya. evI prabhu Agala naivedya dharatI vakhate dararAja bhAvanA bhAvavI. 49. have graMthakartA phalapUjA karatAM zuM bhAvavuM? te kahe che:-- tarU siMcane phala pAmie phala pUjane ziva pAmIe, zreSTha thALa viSe vIne nAtha AgaLa mUkIe; hAtha joDI zAsa nAmI mukti phala dhA Ima bhaNI, aSTa bhedI pUjanAe karyuM niraNA ghaNI. 50 1. aNuhAripada--jyAM jIvane khIlakula AhAra levAneA hateA nathI, evuM sthAna te mekSa che. kAraNa ke saMsArI avasthAmAM vigrahagatimAM utkRSTathI traNa samaya, kevalI samuddhAtamAM traNa samaya tathA caudame guNaThANe pAMca hasvAkSara kAla sudhIja jIva aNuhArI heAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] zrI vijayapadhasUrijI kRta artha -jema vRkSane pANI siMcavAthI phalanI prApti thAya che tema phalapUjana vaDe mokSarUpI phala meLavAya che. mATe sArA thALane viSe uttamatAjAM phaLa mUkIne "mane mekSaphala Ape" e pramANe be hAtha joDIne mastaka namAvI belivuM. evI rIte aSTa prakArI pUjA karavAthI karmanI ghaNI nira-nAza thAya che. AvA prabhupUjAnA uttama samayamAM puNyazAlI Asanna siddhika bhavya jIne dAna-zIla-tapabhAvanI paNa amuka aMze jarUra ArAdhanA thAya che. te A pramANe TuMkamAM samajavI:-prabhu devanI AgaLa cokhAna sAthiyo karIne naivedya mUke, AmAM prabhune akSatAdinuM dAna devAyuM ema samajavuM, ane A dAna mahA viziSTa phalane Ape che. suvarNapAtra samAna munirAjane dAna devAthI zrI zAlibhadrAdi bhavya jIvane aneka jAtanA lAbha maLyA, te A tethI adhika (caDhIyAtA) ratna pAtra samAna prabhune dAna devAnuM phala vizeSa hoya emAM navAI zI? prabhudevanI AgaLa naivedya dharanArA bhavya jI evI uttama bhAvanA bhAve che ke-he prabhe! sAvavA taLA" A vacanathI durjaya rasanendriyane vaza paDIne meM AvI AvI miSTa tathA svAdiSTa vastuone cAkhavAnI lAlacamAM paDI bhava bagADe, ane Ape te padArthone chaMDIne nija guNa ramaNatAne apUrva rasa cAkhyo. mane teja paddhati ucita lAge che. ApanA pasAyathI tema thAya ema huM niraMtara cAhuM chuM. AthI samajAvyuM ke A pUjananA kAlamAM dAna ane bhAvadharmanI AMzika ArAdhanA thAya che, tema zIla ane tapanI paNa AMzika ArAdhanA samajAya tevIja sarala che. juo, pUjananA samaye prabhunI sAme ja najara rAkhavI joIe ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [45] tilisinirivaravA vi ' A pAThathI kahI zakAya. AthI AjubAju jevAne niSedha hovAthI ane prAye mauna bhAva hovAthI asadAcAra (maithuna)nI bhAvanA lagAra paNa thatI ja nathI. kAraNa ke sArA nimittonA saMsargathI kubhAvanA thAya nahi. ema AMzika zIlanI ArAdhanA samajAvI. have AMzika tapanI ArAdhanA samajAvavI bAkI che. te A pramANe-khAte jAya ne pUjA karato jAya, ema te bane ja nahi. kAraNa ke eka kAryamAM be kArya thaI zake ja nahi. mATe pUjananA samayamAM teTale aMze tapanI ArAdhanA paNa samAyelI che. A rIte dAnAdi cAranI ArAdhanA samajAvI. temaja e paNa jarUra yAda rAkhavuM ke-prabhunA pUjanakAle amuka aMze bAre vratonI ArAdhanA thAya che. te bInA TuMkAmAM A pramANe samajavI. prabhudevanI dravya pUjAnA adhikArI be jaNA hoya che. te A pramANe-1 avirati samyagdaSTi. 2 dezavirati. Aja IrAdAthI maharSi bhagavate zrAvakanA-1. "darzana zrAvaka. 2. vrata zrAvaka ema be bheda pharamAvyA che. guNasthAnakanA vicAre darzana zrAvakane cothuM avirati samyagdaSTi guNasthAnaka kahyuM che. ane vrata (dhArI) zrAvakane pAMcamuM deza virati guNasthAnaka hoya ema samajavuM. darzana zrAvaka jIva achavAdi nave tonA svarUpane jANakAra hoya che ane zrI jaina zAsanane (jaina dharmane) ja parama kalyANakArI mAne che. kahyuM che ke"sennN dasaNa sAvae havai-ahigaya jIvAjIve uvaladdhapuNNapAve Asava saMvara nijjara kiriyAhigaraNa baMdha mokkhakusale jAva ayamAuso ? nimnathe pAvayaNe ahe ayaM paramaDhe se se Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] zrI vijyapadyasUrijI kRta aLakhuM pUjananA vidhine aMge devavaMdana bhASyAdimAM jaNuM vyuM che ke-daza trika ane pAMca abhigama sAcavavAM joIe. temAM (1) traNa vAra nisahI balavI. (2) traNa vAra pradakSiNA devI. (3) traNa vAra praNAma karavo. (4) aMga pUjA, agra pUjA, bhAvapUjA e traNa pUjA. (5) piMDastha-padastha-rUpAtIta avasthA e traNa avasthA. (6) Aju-bAju-ane pAchaLa jevuM nahi. ema traNa dizAe jevAne niSedha. (7) traNa vAra pramArjanA karavI. (8) varNAdi traNa te varNatrika. (9) gamudrA-jinamudrA-muktAzuktimudrA e traNa jAtanI mudrA. (10) traNa prakAranuM praNidhAna e praNidhAna trika kahevAya. e pramANe daza trika kahyA. have pAMca abhigama A pramANe jANavA. 1-dahere jatI vakhate sacitta padArthone tyAga karavo eTale tyAM na laI javA joIe. 2-pUjA nimitte acitta padArtho laI javAmAM bAdha (vadha) nahi. ka-pUjAnA prasaMge eka sADI uttarAsaMga karavuM. 4-manane ekAgra (sthira) karavuM. pa-prabhune dekhatAMnI sAthe ullAsathI baMne hAtha joDavA. ema pAMca abhigama jaNAvyA. - traNa vAra nimihI belavAnA avasare zrAvaka zarUAtamAM jina maMdiramAM pese tyAre prathama nisihIthI manamAM nirNaya karI le che ke mArAthI ghara vagerenA AraMbha samAraMbhAdi Azrava sthAne sevAya nahi. pachI prabhu maMdiramAM dAkhala thaIne jyAre traNa pradakSiNa de tyAre prabhu maMdiranI thatI AzAtanA dhyAnamAM laIne jarUra dUra kare. ema daherAnI barAbara tapAsa karIne ja (pachI) bIjI nisihI kahe. pachI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [47] dravya pUjA zarU kare, temAM maunapaNeja tamAma kArya karavuM. jarUra paDe nideva vacana khapa pUratAM belI zakAya. Ama karavAthI vidhi sacavAya, ane AzAtanA na thAya. A kArya pUruM thayA bAda bhAvapUjAnI zarUAtamAM trIjI nisahI kahevAya che. A avasare pUjA karanAra bhavya zrAvakanuM jIvana mane gupti vacanagupti kAyaguptimAM joDAya che, temaja pUjaka pAMce Idrine paNa kAbumAM saheje rAkhI zake che. jethI zabdAdi viSaye tarapha mana jatuM ja nathI. tene te pUjAnI ja nirmala pravRtti tarapha lInatA hoya che, te puNyazAlI zrAvaka jarUra samaje che ke atyAre (pUjana kAle) cAre vikathA na karAya, ane mArmika vacana-abhyAkhyAna vacana-apriya, asatya vacana bolAya ja nahi. temaja vadhu vana cAmnobhuumistthaiv ca // pUjopakaraNaM nyAyayaM-dravyaM vidhikriyA tathA zA" A pAThathI vastra zuddhi Adi sAta prakAranI zuddhi jALavavI joIe. zarIre khaNuM zakAya nahi, ghUMkAya nahi, temaja koI paNa prakAranI lagAra paNa ( zIlabAdhaka ) kAma (zRMgAra) ceSTA vagere thaI zake ja nahi. AvI rIte traNa gupti vagere vartana jALave teja sAcI nisihI kahevAya. te sivAya nahi. ema traNa nimihInI sUcanAthI samajAya che ke amuka aMze Azrava na sevavA e niyama jaLavAya che. A tamAma bInA sUphamadaSTithI vicArIzuM to samajAze keA pUjanakAlamAM prANAtipAta viramaNa Adi pAMce AdratenI AMzika ArAdhanA rahI che, temaja pUjananA samaye prabhunI sAme ja jovAnuM hoya che. AjubAju vagere tarapha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 48 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta najara karAya ja nahi. ethI samajavuM joIe ke chaThThA vratanI paNa ArAdhanA thAya che. temaja pUjAnA TAIme bhAga-upabhAganA vyApAranI ciMtavanA kholavuM vagerenA sathA niSedha karAya che. ema sAtamA vratanI paNa ArAdhanA thAya che. ane (8) AvA ( pUjananA ) avasare je sAta prakAranI zuddhi jALavavA pharamAvyuM temAM mana: zuddhi jaNAvI, tathA upara jaNAvelI traNa gruti sahita bhAva naiSedhikInA vicAra, pUjAnA 1-kAyayeAgasAra. 2-sAmantabhadra. 3-vacanayeAgasAra. ema traNa bhedo, tathA 1-sa'maMgalA ra-manAyeAgasAra. 3-sasiddhilA. A traNa bheda. bIjI rIte 1-vighnApazAminI. 2-abhyudaya sAdhinI. 3-nivRtti kAriNI A nAme paNa prasiddha che. nAma pramANe viziSTa phaladAyaka che. A badhA prakAre vicAratAM samajAya che ke--pUjana kAle Ata dhyAnAMdi thAya nahi, pramAda sevAya nahi, pApamaya upadezAdi karAya nahi, ema AThamA vratanI paNa ArAdhanA thAya che. (9) bhAvapUjAnI zarUAtamAM trIjI nisihI khole ethI pUjaka samaje che ke mAre sAvadya ceAganA niSedha che, ane sAmAcikanuM svarUpa paNa tevuM ja kahyuM che. ema pUjAnA TAIme navamA vratanI paNu AMzika ArAdhanA thAya che. jIe sAkSipATha-- sAvajjajoga virao, tigutto chasu saMjao // uvaunto jymaLo ya, AvA sAmArUM doSa // 6 // 10-helAM kahyuM kepUjAnA avasare prabhunI sAme jovuM. bAkInI traNa dizAmAM na jovuM, AthI dizAnA sakSepa karyAM ane traNa nisihImAM zrIjI ane trIjI nisihI kahetI vakhate pUrvanA Azrava niSedhanA sakAca karAya che, jethI vratane saAkhyA. ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [49] pUjakAle e baMne rIte dazamA vratanI AMzika ArAdhanA thAya che. 11-prabhudevanI pUjA karatI vakhate AhAra abrahma (maithuna) vagereno niSedha te hoya ja che. AthI agIAramA vratanI AMzika ArAdhanA thAya che. (12) jyAre aMgapUjA karIne uttama zrAvake agrapUjA kare che te vakhate prabhunI AgaLa naivedya vagere mUke che. A ratnapAtrane dAna dIdhuM kahevAya. ema bAramA atithi saMvibhAga nAmanA vatanI paNa dezathI ArAdhanA thAya che. A mahAlAbhadAyaka pUjana kALa che ema samajIne uttama bhavya zrAvake e jarUra trikAla pUjA karIne mAnava bhavane saphala karavo. 50. have vAdI prabhupUjAmAM hiMsAdi deze batAve che tene javAba A pramANe deve - kupanA dRSTAMtathI nirdoSa pUjA pravacane, jima mela zrama tarasALe jalathI tathA prabhu pUjane saMsAra sAgara culu kare prabhudeva sAttvika pUjanA, cheda sUtra mahA nizIthe kahI trikAle pUjanA. pa1 artha -kUvAnA daSTAntathI (udAharaNathI) pravacanamAM (siddhAntamAM) pUjAne nirdoSa (niravadya) kahI che. jema kUvAnA. pANIthI khodatAM lAgela zarIranAM mela-dhULa jAya che. zramathAka utare che ane tarasa dUra thAya che, temaja prabhu pUjana karavAthI AtmAne karmarUpI mela nAza pAme che. saMsAramAM rakhaDavArUpI thAka ocho thaI jAya che. temaja paudgalika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [50] zrI vijyapadmasUrijI kRta tRSNA ghaTe che. prabhunI sAtvika pUjA saMsAra samudrane culu kare eTale khobA jeTalo karI nAkhe che-ocho kare che. e ja kAraNathI mahAnizItha cheda sUtramAM zrAvakane trikAla-savAra, madhyAhna ane sAMje pUjA karavAnI kahI che. 51. A gAthAmAM jalapUjA, caMdanapUjA, tathA puSpapUjA upara daSTAnta kahe che - vipra nArI samazrI jalapUjane yaza saMpadA, chevaTa lahaMtI mekSa paNa nRpa mohane mArI gadA; jayasUra zubhamati daMpatI nirvANa caMdana pUjana, lIlAvatI paNa teha pAme puSpa kerA pUjane. para artha -somazrI nAme brAhmaNanI strI jalapUjAnA prabhAve pAMcame bhave muktipada pAmI, tenI bInA TuMkAmAM A pramANe-bharatakSetramAM brahmapura nAmanuM nagara hatuM. tyAM mila nAme eka brAhmaNa raheto hato, tene samA nAme strI hatI. putranuM nAma yajJavatra ane tenI (yajJavatranI) strInuM nAma sAmagrI hatuM. eka vakhata daivege somila maraNa pApe. tenI uttara kiyA thayA bAda samAe (putravadhU) semazrIne kahyuM ke-he somazrI ! dvAdazInuM dAna devA mATe tamArA sasarAnI kriyA nimitte jaLa bharI lAve ? sAsunA kahevA pramANe samazrI bIjI pADezaNa strIonI sAthe jaLa levA gaI. pANane ghaDe bharIne AvatAM zrI devAdhideva prabhunA maMdiranI pAse thaIne nIkaLI. tevAmAM svabhAve teNe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [51] munivaranI pavitra dezanA A pramANe sAMbhaLI ke "je bhavya jIva nirmala pANIno ghaDo bharIne ullAsathI zrI vitarAga devanI AgaLa sthApana kare te jarUra mekSapada pAme." A dezanA sAMbhaLIne samazrIe te jalano bharelo ghaDe jinamaMdiramAM jaIne prabhunI pAse mUkya, ne baMne hAtha joDI bhakti bhAvathI belI ke "he prabhe! huM aNasamaju chuM tethI ApanI stuti kaI rIte karuM? A jalane ghaDe caDAvavAthI je puNya (lAbha) thatuM hoya, te mane maLaje. " sAthenI bIjI strIoe (somazrI ghera AvyA pahelAM) A bInA tenI sAsune jaNAvI dIdhI. jyAre pAchaLathI samazrI ghera AvI tyAre kodhathI dhamadhamIne somAe kahyuM ke-he duSTA ! huM tane ghaDA vagara gharamAM nahi pesavA dauM. are bhalI ! haju pitRene tarpaNa karavAnuM ane agnine tRpta karavAnuM tathA brAhmaNane dAna devAnuM kAma bAkI che, te pahelAM pAne ghaDe jinamaMdiramAM kema mUkI AvI? sAsunA krodha bharelAM A vacana sAMbhaLIne samazrI raI gaI. te retI retI ghaDA levA mATe eka kuMbhArane tyAM gaI. teNe kuMbhArane kahyuM ke- he bhAI ! A kaMkaNanA badalAmAM tuM mane eka ghaDe Apa. kuMbhAre kahyuM ke-tuM retI retI ghaDe kema mAge che? tyAre somazrIe tamAma bInA kuMbhArane jaNAvI. kuMbhAre rAjI thaIne kahyuM ke-he bena ! tuM mahAbhAgyazALI chuM ke jeNae uttama bhAvathI zrI jinezvara devanI jalapUjA karI. mane khAtrI che ke tuM thoDA bhavamAM nirvANa pada pAmIza. kAraNa ke prabhupUjA e Atma kalyANa karavAnA sAdhanemAM mukhya sAdhana kahyuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] zrI vijayapadvarijI kRta A pramANe kuMbhAre jalapUjAnI anumodanA karI. dhyAna rAkhavuM ke apekSAe anumodanA paNa saMsAra sAgara tarI ja vagere viziSTa phala devA samartha nIvaDe che. (A vAta ahIM ja AgaLa spaSTa samajAze.) A anamedanA karavAthI kuMbhAre mahA puNyAnubaMdhi puNyane baMdha karyo. tyAra bAda kuMbhAre kahyuM ke huM tane bIje ghaDe ApuM chuM, te laI jA. mUlya devAnI jarUra nathI. benanuM kaMkaNa levAya nahi. samazrIe ahIMthI ghaDe laI temAM pANI bharIne ghera jaI sAsune A che. AthI temane krodhAgni zAMta thaye, ane pazcAttApa karavA lAgI. paNa samazrIe karelI jinarAjanI jalapUjA sAMbhaLIne dveSa karyo. tethI somAne AgalA eka bhavamAM jogavI zakAya, evA tIvra pApakarmane baMdha te (pazcAttApa karyA) pahelAM ja paDI cUkyuM hatuM. jalapUjAnI anumodanA karanAra kuMbhAra (nA jIva) kuMbhapura nagaramAM zrIdhara nAme rAjA thayo. tene zrIdevI nAme rANI hatI. semazrI maraNa pAmIne jalapUjAnA prabhAve A zrIdhara rAjAnI kuMbhazrI nAme putrI thaI. apUrva rAjya vaibhavane bhegavavA lAgI. eka vakhata ahIM cAra jJAnavALA zrI vijayasenasUrijI mahArAja padhAryA. rAjA zrIdharane A vAtanI khabara paDI. jethI kuMbhazrI kuMvarI vagere parivArane sAthe laIne te page cAlatAM zrIgurU mahArAjane vaMdana karavA nIkaLyA. gurU pAse AvIne traNa pradakSiNA daIne sarve ucita sthAne beThA. ahIM rAjA eka strIne jue che. tenuM zarIra bahu ja maLathI bhareluM ane dhULathI kharaDAyeluM hatuM. tenA mAthAnI uparanA bhAgamAM rasoLInI je ghaDAnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [53] AkAre uMco mAMsapiMDa nIkaLyo hato. A sthitimAM paNa te regAdinI pIDAthI ghaNIja herAna thatI hatI. te jyAre najIkamAM AvI, tyAre rAjAe AcArya mahArAjane pUchyuM ke A rAkSasI jevI bhayajanaka strI keNa che? javAbamAM jaNAvyuM ke-(e) tArA nagaramAM je vedatta nAme daridrI gRhastha rahe che, tenI e putrI thAya. Ane janma thayo ke tarataja tenA mAtApitA maraNa pAmyAM. ghaNI ja du:khI hAlatamAM A strI pitAnuM jIvana gujAre che. A sAMbhaLI rAjAne karmanI vicitratAne barAbara khyAla AvyuM. avasare te duHkhI strIe gurUne pUchyuM ke he bhagavan! meM pAchalA bhavamAM evuM zuM pApakarma bAMdhyuM hatuM ke jenA udaye huM AvI duHkhamaya sthiti pAmI. javAbamAM gurU mahArAje kahyuM ke tuM pAchalA bhavamAM somA nAmanI brAhmaNa hatI, te vakhate tArA putranI strIe zrIjinezvara devanI jalapUjA karI, te upara te dveSa karyo, tethI bhayaMkara nibiDa pApakarma bAMdhyuM, jenA pariNAme tuM AvAM bhayaMkara duHkha bhegave che. ghaNuM pApakarma bhegavAI gayuM che. somazrI jalapUjAnA prabhAve kuMbhazrI nAme rAjakuMvarI thaI, te tenA pitAnI sAthe ahIM beThI che. A bInA sAMbhaLIne kuMbhazrI ghaNuM rAjI thaI. te rAjakuMvarIe kuMbhAranI bInA pUchI, tenA javAbamAM kahyuM ke tArI jalapUjAnI anamedanA karI, tenA prabhAve te marIne (A tAre pitA) zrIdhara nAme rAjA thaye. A sAMbhaLIne rAjA paNa ghaNe khUzI thayo. pUrve karelA sukRta duSkRtane vizeSa vicAra karatAM traNe (rAjA-kuMvarI-duHkhI strI) jaNane jAtismaraNa jJAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa4] zrI vijyapadhasUrijI kRta thayuM, tethI temane khAtrI thaI ke gurUe kahelI bInA taddana sAcI che. kuMbhazrIe te duHkhI strInA mAthe hAtha pheravIne mastakane vyAdhi dUra karyo. jalapUjAne prabhAva jANI kuMbhazrI kuMvarI prabhupUjA vizeSe karavA lAgI. chevaTe samAdhimaraNa pAmI IzAna devaloke gaI. tyAM devatAI sukha bhegavIne manuSya bhava pAmaze. tyAMthI AgaLa ceAthe bhave deva thaze, ane pAMcame bhave mukti pada pAmaze. tathA caMdanapUjAnA prabhAve jayasUrarAjA ane zubhamati rANuM anaMta sukhamaya muktipada pAmyA. te bInA TuMkAmAM A pramANe jANavI:-rAjA jayasUra vaitADhaya girinI upara dakSiNazreNimAM gajapura nagaranA vidyAdhara rAjA hatA, temane zubhamati nAme rANI hatI. eka vakhata trIjA devalekamAMthI cavIne eka samyagdaSTi deva tenA garbhamAM AvyuM. uttama garbhanA prabhAve rANIne dehale the ke "rAjAjInI sAthe aSTApada tIrthe jaI prabhudevanI pUjA karuM." A bInA rANae rAjAne kahI, jethI baMne jaNe vimAnamAM besIne aSTApada parvata upara AvyA. ahIM rANIe zrIjinezvara prabhunI paramellAsathI pUjA karI ane caMdanapUjA ThAThamAThathI savistara karI. pachI nIce utaratAM eka dizAmAMthI durgadha AvI. tapAsa karatAM khAtrI thaI ke munirAja kAussaga dhyAne AtApanA laI rahyA che. temanA zarIramAMthI parasevAnI durgadha Ave che. rANIe rAjAne pUchayuM ke munio AvI durgadha dUra karavA mATe prAsuka jaLathI nhAya che temAM zuM vAMdhe? javAbamAM rAjAe kahyuM ke saMyamarUpa jaLathI munivare nhAya che tethI teo kAyama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [55] pavitraja hoya che. zIla dharmane TakAvavA mATe snAnano niSedha che. ahIM zubha matie muninA zarIranI durgachA karI pApakarma upArjana karyuM. (te karma AgaLa madanAvalinA bhAvamAM bhegave che) bhaktibhAve rAjA ane rANIe muninA zarIra upara maLa prAsuka jaLathI dUra karyo ane sugaMdhi padArtho cepaDyA. tyAMthI baMne AgaLa bIjA tIrthonI yAtrA karavA gayA. ahIM muninA zarIra uparanI sugaMdhane gaMdha levA ghaNAM bhamarAo cUMTe che, ane caTakA mAre che jethI muni tIvra vedanA bhegave che, to paNa saddhayAnathI lagAra paNa calAyamAna thatA nathI. tIrthayAtrA karIne pAchA pharatI vakhate baMne ahIM AvI jue che te jaNAya che ke bhamarAo munine herAna karI rahyA che. rAjAe tamAma bhamarAo uDADI mUkyA. A tIvra vedanA sahana karavAthI munine kevalajJAna thayuM. munirAje dezanA detAM jaNAvyuM ke-munirAjanA malina zarIranI durgachA na karavI joIe. tema kare che te karmanA udaye durgachA karanAra jIvanI bhavobhava bIjAo durgachA kare che. je pAparUpa melathI malina hAya, te ja khare malina kahevAya. A vacana sAMbhaLIne rANuM zubhamatie durgachA karelI tenI mAphI mAgI. vAraMvAra munine namIne te aparAdha khamAvavA lAgI. munirAje rANIne kahyuM ke tame A kharA dIlathI pazcAttApa karyo, tethI ghaNuM pApa nAza pAmyuM, to paNa eka bhavamAM bheLavI zakAya eTaluM pApakarma (bhegavavAnuM) bAkI rahyuM che. pUrNa ullAsathI zrI jenendra dharmanI ArAdhanA karI mAnava janmane saphala kare. AvI dezanA sAMbhaLIne tathA vaMdana karI baMne jaNa svasthAne AvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [56] zrI vijyapadharijI kRta avasare rANIe putrane janma Ape, tenuM nAma kalyANa rAkhyuM. anukrame putra uMmara lAyaka thaye, eTale putrane rAjya seMpIne baMne jaNAe gurU mahArAjanI pAse dIkSA grahaNa karI. pUrNa ullAsathI tenI yathArtha sAdhanA karI rAjA saudharma devaleke deva thaye ane zubhamati tenI devAMganA thaI. avasare tyAMthI AvIne (trIje bhave) zubhamatino jIva hastinApuramAM jitazatru rAjAnI madamAvali nAme putrI paNe upaye. anukrame vaya thatAM svayaMvara maMDapamAM vara varavAnA prasaMge te putrIe siMhadhvaja rAjAne varamALA paherAvI. keTalAka samaya vItyA bAda pUrve bAMdheluM pApakarma udayamAM AvyuM, tene laIne madanAvalinA zarIramAMthI asahya durgadha chuTavA lAgI, jethI sane tiraskArapAtra banI. AthI rAjAne ghaNuM duHkha thayuM. teNe ghaNuM upacAra karyo, paNa lagAre phAyado thayo nahi. rAjAe tene che. jaMgalamAM mahela baMdhAvIne tyAM rAkhI. rAjasubhaTe dUra rahIne tenI saMbhALa rAkhe che. dukhe karI sahana karI zakAya evI durgadhathI rANI tIvra vedanA bhagave che, A sthitimAM rANIe vicAryuM ke bhalabhalAne paNa karmonA phala bhegavavA paDe che, to pachI mAre A vedanAne karma pariNAma samajIne samatA bhAve sahana karavI emAMja DahApaNa gaNAya. e dIna bI vItI jAya gA" eTale sukhanA ke duHkhanA dahADA keInA kAyama rahetAja nathI. AvI rIte paiye rAkhIne palaMgamAM rANI beThI che, evAmAM rANIe zekhanI upara beThelA zuka pakSInA joDalAne joyuM. te zukapakSInA jeDalAe rANI sAthe vAtacita karatAM manAvalinuM jIvanacaritra kahyuM. rANIne A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [57] (pitAnuM jIvana) sAMbhaLatA jAtismaraNa jJAna thayuM, tethI ene khAtrI thaI ke A zuka pakSInuM kahevuM tadana vyAjabI che. chevaTe A zuka pakSInA kahyA pramANe rANIe sAta divasa sudhI vidhipUrvaka ullAsathI zrI jinezvara prabhunI caMdanapUjA karI, jenA prabhAve tamAma dudha nAza pAmI. rANunA AnaMdane pAra rahyo nahi. A bInA rAjAe jANuM, jethI te khUzI thaIne rANIne hAthI upara besADIne rAjamahelamAM laI gayA. eka vakhata bane jaNa AnaMdamAM beThA che, evAmAM khabara maLI ke-amarateja nAmanA mahA munIzvarane udyAnamAM kevalajJAna thayuM che, jethI rAjA rANI vigere parivArane sAthe laIne vaMdana karavA gayA. tyAM munirAjanI vairAgyamaya apUrva dezanA sAMbhaLyA bAda rANIe gurUne pUchayuM ke-jeNe mAruM jIvana kahI saMbhaLAvyuM te zukapakSI keNa hato? javAbamAM kevalI prabhue kahyuM ke he rANuM! te tAre pUrva bhavane svAmI hatA. teNe zuka pakSInuM rUpa karIne tIrthakara bhagavaMtanI pAse tAruM jIvana sAMbhaLIne tane pratibaMdha karavA khAtara ane nIrogI thavAne upAya jaNAvavA mATe tArI AgaLa (tAruM) jIvana kahI saMbhaLAvyuM hatuM. te deva ahIM tArI pAse beThe che. rANIe te devanI pAse jaIne tene upakAra mAnya. deve (pUrvabhavanA svAmIe) rANane kahyuM ke-"have mArUM sAta divasanuM AukhuM bAkI che. ahIMthI AvIne huM khecara (vidyAdhara) ne putra thaIza. te vakhate tuM mane pratibaMdha karaje" rANIe kahyuM ke mane tevuM jJAna thaze, te jarUrI tema karIza. A uttara sAMbhaLIne deva svasthAne gaye. avasare (zubhamatinA jIva) rANuM mada Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] zrI vijayayarijI kRta nAvalie dIkSA grahaNa karI ugra tapasyA sAdhavA mAMDI. pele deva sAta divasanuM devAyuSya pUruM karIne pavana nAmanA vidyAdhara. rAjAne mRgAMka nAmane putra thaye. anukrame yauvana vaya thatAM eka divasa vimAnamAM besIne mRgAMka kumAra cAlyA jAya che. tyAre tenI najara sAdhvI madanAvalinI upara paDe che. A vakhate kAmAtura mRgAMka kumAre nIce AvIne sAdhvIne ghaNAe anukUla upasargo karyA te paNa sAdhvIjI zIladharmathI calAyamAna thayAja nahi, upasargane samabhAve sahana karavAthI te kevalajJAna pAmyA ne mRgAMka kumArane (pUrve karelI pratijJA pramANe) pratibaMdha pamADe, jethI kumAre dIkSAne sAdhIne kevalI thavA pUrvaka muktipada meLavyuM. sAdhvI madanAvali paNa ghaNuM varSanA kevalI paryAyamAM aneka bhavya jIvone uddhAra karI nirvANapada pAmyA. sArAMza e ke caMdanapUjA karavAthI jayasUra (mRgAMka) ane zubhamati (madanAvali) jema saMsArasAgara tarI gayA, tema bhavya jIe prabhunI ullAsathI pUjA karI AtmakalyANa jarUra sAdhavuM. temaja prabhudevanI uttama puSpa (phUla) pUjA karavAthI lIlAvatI nAmanI e vaNika putrIe mokSa saMpadA meLavI hatI. tenI TuMkI bInA A pramANe jANavI:uttaramathurA nAmanI eka nagarI che, tyAM dhanapati nAme eka zeTha rahetA hatA. temane zrImAlA nAme strI hatI. lIlAvatI nAme putrI hatI, munirAjanA kahevA pramANe vidhipUrvaka ullAsathI teNe (lIlAvatIe) prabhudevanI uttama puSpapUjA karI. hatI, te uparAMta te parama zrAvikA haMmezA prabhupUjAdi dharmAnuSThAnamAM magna rahetI hatI. aMte samAdhi maraNa pAmI deva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [59] paNe saudharma devalokanI devatAI addhi bhagavI. lIlAvatIne guNadhara nAme bhAI hato. te paNa benanA kahevA pramANe prabhupUjA haMmezAM karato hato, jenA pariNAme te paNa tyAM ja saudharma devaleke deva thaye. devAyuSya pUruM karIne lIlAvatIne jIva devakane tyAga karIne trIje bhave surapura nagaranA suravikrama rAjAnI vinayazrI nAme putrI thaI. ane guNadharano jIva svargathI cavIne padmapura nagaranA pAratha rAjAne jaya nAme putra thayo. juo karmanI vicitratA. ahIM pUrve je bhAIbena hatA te devage strI bhartAra thAya che. eTale jayakumAranuM lagna vinayazrI sAthe thAya che. nirmalAcArya nAmanA gurUnA samAgamathI A bAbatanI khAtrI thAya che. chevaTe vinayazrI dIkSAne sAdhIne nirvANapadane pAmI. para. A gAthAmAM dhUpapUjA tathA dIpaka pUjA vaDe mokSa meLavanAranA daSTAMnta kahe che - sAtame bhava siddhi vinayaMdhara dhUpathI, pAme javAthI jyAM maraNajanmAdine bhaya ja nathI; jinamati ne dhanasiri sakhi dravya dIpaka pUjane, vara bhAva dIpa jagAvatI tima sAdhatIziva zarmane. pa3 artha:-rAjA vinayaMdhare prabhudevanI ullAsathI dhUpa pUjA karI hatI. tenA prabhAve te sAtame bhave jyAM janma maraNadine lagAra paNa bhaya nathI evA paramapada mekSane pAmyA. te bInA TuMkAmAM A pramANe jANavI:-pitanapura Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [60] zrI vijayapadhasUrijI kRta nAmanA nagaramAM vajesiMha rAjA hatA, tene kamaLA ane vimalA e nAmanI be rANIo hatI. kamalA rANIne kamala nAme ane vimalA rANIne vimala nAme putra hate. vimalA rANuMne pakSa laIne nimittiyAe "rAjyapadane gya keNuM thaze? " A (rAjAe pUchelA ) praznanA javAbamAM kahyuM ke "vimala kumAra sarvaguNa saMpanna che, tene rAjya parva ucita che. kamala kumArane rAjA banAvazo, to tamArA rAjyane nAza thaze." AthI daza divasanA bAlaka kamalakumArane nokarenI mAraphata bhayaMkara aTavImAM mUkAvI dIdhA. tyAMthI mAMsano piMDa jANIne bhAraMDa pakSIe upADo. te bIjA bhAraMDane jovAmAM AvyuM. AkAzamAM baMnenI takarAramAM bALaka nIce paDaze. tene kuvAmAM paDatAM tyAM pahelAM paDelA purUSa jhIlI lIdho. te baMne subaMdhu nAme eka sArthavAhanI madadathI hAra nIkaLyA. (bALakanI sAthe kuvAmAMthI bahAra nIkaLelA) purUSe sArthavAhane bInA jaNAvI ne te bAlaka saM. teNe (kamala) bAlakanuM nAma "vinayaMdhara" rAkhyuM. anukrame sAthevAha musApharI kArya pUruM thatAM potAnA kaMcanapura nagaramAM Avyo. ahIM vinayaMdhara kALakrame moTI uMmarane thAya che. eka vakhata vinayaMdhare munirAjanI dezanAmAM sAMbhaLyuM ke"jeo kasturI, caMdana, agarU ane kapUra mizrita dhUpathI prabhudevanI pUjA kare, teone IMdrAdika paNa namaskAra kare che ane teo saMsAra sAgarane tarI jAya che." AthI vinayaMdhare avasare parama ullAsathI dhUpapUjA karI, temAM pratijJA karI ke A dhUpadhANAmAM rahele dhUpa jyAM sudhI sarvathA na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 61] baLI rahe, tyAM sudhI mAre prANAMta kacce paNa ahIMthI khasavuM nahi. A prasaMge yakSe bhayaMkara sarpanuM rUpa karIne AkarA upasargo karyA, te paNa te talabhAra paNa calita thaye (Do) nahi. chevaTe yakSe prasanna thaIne sapanA jherane utAranAruM eka ratna ApyuM. jaNAvavuM jarUrI che ke-A kaMcanapurano ratnaratha nAme rAjA hatA, tene bhAnumatI nAmanI putrI hatI, sarpa karaDavAthI "marI gaI ema jANIne rAjA vagere te kuMvarIne citAmAM suvADI bALavAnI taiyArI karatA hatA, teTalAmAM vinayadhare AvIne ratnanA prabhAve tene (kuMvarI) sAvadhAna karI. tyAra bAda prasanna thayelA yakSanA kahevAthI rAjAne vinayaMdharanI pUrI oLakhANa maLI, jethI tenI sAthe bhAnumatIne paraNAvI, temaja rAjAe bIjI paNa puSkaLa Rddhi ApI. mArA pitAe mane nAnI uMmaramAM ghaNuM duHkha ApyuM, ema cakSanA kahevAthI vinayaMdhare jANyuM, jethI pitAnI upara caDhAI karI. A vakhate yakSe vajesiMhane jaNAvyuM ke-A vinayaMdhara tamAro putra che jene tame araNyamAM mUkAvI dIdho hato. AthI yuddha zAMta thayuM. pitAe geravyAjabI kAma karyuM tene pazcAttApa karIne vinayaMdharane dikSA levAne vicAra jaNAvyo. tyAM to vinayaMdhare paNa saMyama levAnI IcchA darzAvI, jethI vimalakuMvarane rAjya saeNpI baMne jaNAe ullAsathI zrI vijayasUri mahArAjanI pAse dIkSA lIdhI. yathArtha ArAdhanA karIne baMne munivare cothA mahendra devalokamAM deva thayA. ahIM vinayaMdharanA sAta bhava samajavAnA che. temAM 1-vinayaMdhara. 2mahendra deva. ema be bhava thayA. pAMca bAkI rahyA te A pramANe-vajasiMhano jIva devakathI cavIne kSemapurane pUrNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ka ] zrI vijayapadmasUrijI kRta caMdra rAjA thayA, ane vinaya dharanA jIva trIje bhave kSemapuramAM phoma kara zeThanA dhUpasAra nAme putra thayA. jIe dhUpapUjAne prabhAva-pAchalA bhavamAM karelI dhUpapUjAnA prabhAve dhUpasAra suga'dhI zarIravALA thayA, eTale enA zarIramAMthI bahuja sugaMdha chUTavA lAgI. A vAtanI rAjAne khabara paDI. teNe pAchalA bhavanA dveSathI pasAranA zarIra upara azuci padArtha cApaDAvyA. teA paNa yakSa (nA jIva)nI madadathI tenA zarIramAMthI apUrva sugaMdha nIkaLavA lAgI. chevaTe rAjAe mAI mAgI. kevalI bhagavaMtanI pAsethI pUrva bhavanI mInA jANuvAnI maLI, jethI dhUpasArane jAtismaraNa jJAna pragaTayuM. e dezanAnA prabhAva samajavA. ahIM rAjAnI sAthe apUrva saMyamanI sAdhanA karIne dhUpasAra vhelA traiveyaka devaleAkamAM deva thayA. tyAMnAM sukha bhAgavIne manuSya bhava pAmaze. pachI deva thaIne nara bhava pAmI saMyamane ArAdhI meAkSa pAmaze. temaja dravyadIpakanI pUjA karI, tethI jinamaMti ane dhanazrI nAmanI ane sakhIoe uttama kevala jJAnarUpI bhAva dIpakane cetAvIne meAkSa sukha meLavyuM. te khInA TuMkAmAM A pramANe samajavI:--meghapura nAmanA nagaramAM suradatta nAme zeTha rahetA hatA, temane zIlavatI nAme strI hatI. ba Mnene samyagdaSTi jinamati nAme putrI hatI, tene dhanazrI nAme mithyASTi sakhI (vhenapaNI) hatI. jinamati hu MmezAM jinamadiramAM pUjAnA prasaMge ullAsathI dIpaka karatI hatI. A joIne dhanazrIe pUchyuM ke-Ama karavAthI zo lAbha thAya ? tenA javAbamAM jinamatie jaNuAvyuM ke-devatAi sukha ane chevaTe mekSapada maLe. pavitra AgamA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgacchiA [63] spaSTa jAhera kare che ke-"dIpapUjAnA prabhAve buddhi vadhe, akhaMDa deha maLe, zarIranI kAMti caLake, rogAdi kaSTa TaLe, ane anargala saMpadA maLe, pAparUpa pataMgIyAne jarUra nAza thAya" sakhInAM A vacana sAMbhaLIne dhanazrI te pramANe haMmezAM trikAla dIpaka pUjA karavA lAgI. jinamatinI uttama sobata maLI, tethI chevaTe anazana aMgIkAra karIne samAdhi maraNa sAdhIne dIpaka pUjAnA prabhAve saudharma devalamAM divyarUpAdi addhivALI devI thaI. haMmezanA niyama mujaba apUrva ullAsathI jinamati pUjAne TAIme kAyama trikAla dIpaka pUjA karatI hatI. te dharmamaya sAttvika jIvana gujArIne chevaTe jyAM dhanathI upajI hatI tyAM ja mahAdhaka devI thaI. baMne devIoe ahIM meghapuramAM zrI kaSabhadevanuM bhavya vizAla maMdira banAvIne uparanA bhAge kaLaza sthApIne tyAM ratnadIpaka mUkyuM. e dIpakapUjAne pUrvane saMskAra samaje. dhanazrI svargamAMthI avIne hemapuranA makaradhvaja rAjAnI kanakamAlA nAme rANI thaI. dhyAnamAM rAkhavuM ke jinamatIne jIva haju devalekamAM devIpaNe che. te devI rAtanA pAchale pahere kanamAlAne pratibaMdha karavAnI khAtarI kahevA lAgI ke-he rANuM yAda rAkhaje ke-teM pAchalA bhave prabhunI dIpaka pUjA karI tethI tane A vizAla rAjya addhi maLI che, ema vAraMvAra kahevA lAgI. te paNa rANIne nirNaya thato nathI ke A koNa kahe che. chevaTe kevalI mahArAjAnI pAsethI A bAbatano nirNaya thAya che. dezanI sAMbhaLatAM jAtismaraNa jJAna pAmI jaina dharma aMgIkAra kare che. jinamati devIe A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [64] vijayapadhasUrijI kRta vAtanI anumodanA karI jaNAvyuM ke-huM svargathI cavIne ahIMja sAgaradatta zeThanI sudarzanA nAme putrI thaIza. tyAre tuM mane jaina dharma pamADaje, ema kahI devI svasthAne gaI. avasare jinamati devI AvIne sulasAnA garbhamAM AvI. janma thatAM sudarzanA nAma pADyuM. jyAre moTI thaI tyAre lAga joIne kanakamAlAe sudarzanAne zrI trASabha prabhunA maMdira upara rahelA ratnadIpakanI bInA kahI saMbhaLAvI. jethI te jAtismaraNa jJAna pAmI rANIne bheTI paDI, ane sudanAe ghaNuM vhAlathI rANune upakAra mAnya. ahIM baMne avasare saMyama aMgIkAra karIne tenI apUrva ullAsathI sAdhanA karIne sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. tyAMthI vIne manuSya bhavamAM cAritra sAdhIne zivasaMpadA pAmaze. pa3. have akSatapUjA tathA naivedya pUjA upara daSTAnta kahe che - kIra yugalanI jema sura sukha hoya akSata pUjana, nivaNa thAya paraMparAe dekha vijaya caritrane rAjA halI naivedha pUjA Acare nirmala mane, devabhava vacamAM lahe ne sAtame bhava muktine. pa4 artha:-akSata pUjAnA prabhAve kIra yugala (pipaTanA jeDalA)ne devatAI Rddhi maLI ane chevaTe muktine paNa lAbha thayo. te bInA TuMkAmAM A pramANe zrIpura nagaranI hAra zrI kaSabhadevanA maMdiranI AgaLanA bhAgamAM eka AMbAnuM jhADa hatuM. te (vRkSa)nI upara eka zuka pakSInuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [65] jeluM rahetuM hatuM. temAMnI cukI (sUDI) e pAchalA bhavamAM paritrAjikA hatI. ahIMnA rAjA zrIkAMtane zrIdevI (vigere) nAme rANI hatI. pAchalA bhavanA snehane laIne tene jotAM A sUDIne jAtismaraNa jJAna thayuM. tethI teNe rAjAne pahelAM nI bInA jaNAvIne khuzI karyo, ane potAnA pati (sUDI) nA prANa bacAvyA, ane rAjAe potAnA kSetramAM te jeDAne caNavAnI rajA ApI. avasare A sUDIe be iMDAM mUkyAM. temaja tenI sapatnI (zoka) bIjI sUDIe paNa eka IMDuM mUkyuM. prathamanI sUDIe zekanuM iMDuM potAnA mAlAmAM lAvI mUkayuM. tyAM sola muhUrta sudhI rahyuM. iMDuM nahi jevAthI zeka (sUDI) taraphaDavA lAgI. A joIne dayA AvavAthI pAchuM hatuM tyAM te ThaMDuM mUkyuM. iMDuM joIne zaka (sUDI) zAMta thaI. avasare te be iMDAMmAMthI be baccA (sUDesUDI) nIkaLyAM. teo rAjAnA khetaranI caNa khAIne moTA thavA lAgyA. eka vakhata prabhu zrI RSabhadevane vaMdana karavA mATe jJAnI cAraNa muni padhAryA. A vakhate rAjA vagere paNa ahIM hAjara hatA. teoe vaMdanAdi vidhi sAcavIne munirAjane apUrva Adara satkAra karyo. avasare rAjAe te munine akSata pUjAnuM phala pUchyuM. javAbamAM munirAje kahyuM ke-je bhavya che prabhunI AgaLa akhaMDa ujvala akSata (cokhA)nI traNa DhagalI kare te jarUra akhaMDa mokSa sukha pAme. A sAMbhaLIne jema nagarajane akSata pUjA karavA taiyAra thayA, tema zukamithuna (sUDA ane sUDIe) paNa ullAsathI prabhunI AgaLa traNa akSatanA puMja karyA. ema karavAne potAnA baccAone paNa bhalAmaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [66] zrI vijayapadrasUrijI kRta (sUcanA) karI. jethI teo paNa tema karavA lAgyA. aMte cAre pakSIo prabhunI akSata pUjA karavAthI bIje bhave deva lekanI addhi pAmyA. tyAMthI cavIne cAra pakSIomAMthI zuka (be baccAnA bApa)ne jIva trIje bhave hemapura nagarane mAlIka hemaprabha rAjA thaye. ane sUDIne jIva teja rAjAnI jayasuMdarI nAme rANuM thaI. enI zeka (bIjI sUDI)ne jIva teja rAjAnI rati nAme rANuM thaI. pahelAM (sUDInA bhavamAM) sapatnI (zAka)nuM iMDuM sola muhUrta sudhI potAnA mALAmAM rAkhyuM hatuM. tethI gADha pApa karma baMdhAyuM. tenA pariNAme A bhavamAM rANI jayasuMdarIne sela varSa paryata madanakumAra putrano viyoga sahe paDayA. A bIne vijayacaMdra kevalInA caritramAMthI vistAre jANavI. meM tyAMthI ahIM TuMkAmAM jaNAvI che. padaye rAjA hemaprabhane kevalIne samAgama thatAM teNe kevalI gurUne pUchayuM ke-AvuM sukha mane kayA puNyathI maLyuM? javAbamAM zrI kevalI bhagavaMte kahyuM ke tame zuka pakSInA bhAvamAM prabhu zrI jinezvara devanI AgaLa ullAsathI akSatanA traNa puMja karyA hatA. tethI je puNyAnubaMdhI puNya baMdhAyuM tenA pariNAme A rAjyagaddhi Adi sukha maLyuM che. AnAja pratApe ahIMthI trIje bhave tuM mekSa sukhane jarUra pAmIza" A sAMbhaLIne rAjyamAM AvIne rAjAe ratirANInA putrane rAjya saMpIne jayasuMdarI ane madanakumAranI sAthe dIkSA grahaNa karI. ullAsathI sAdhIne hemaprabha muni (rAjA hemaprabha) mahAzuka devAmAM iMdranI Rddhi pAmyA. avasare tyAMthI AvIne uttama narabhava Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [67] pAmIne saMyamanI sAdhanA karIne siddhinA sukha pAmaze. ema zuka pakSIe akSatapUjAnA prabhAve (zuka pakSInA bhAvathI mAMDIne) chadde bhave mokSapada meLavyuM. a sAtamI naivedya pUjA karavAthI halI rAjAe sAtame bhave mekSa sukha svAdhIna karyuM. te bInA TuMkAmAM A pramANe jANavI:-bharatakSetramAM kSemA nAme eka nagarI hatI. tyAM sUrasena nAme rAjA rAjya karatA hatA. A nagarIthI thoDeka dUra zUnya jaMgalamAM zrI RSabha prabhunuM maMdira hatuM. tyAM bIjA AzAtanA karanArA duSTa purUSe dAkhala na thAya, A IrAdAthI eka deva siMhanuM rUpa karIne ubho raheto hato. ahIM najIkamAM eka nirdhana kaNabInuM khetara hatuM. te ahIM khetI karatA hatA tevAmAM cAraNa munIzvaranA darzana thayA. kheDuta parama ullAse temane vAMdIne A pramANe prazna pUchavA lAgyo ke-huM janmathI ja dukhiye kema rahuM chuM? munirAje javAbamAM kahyuM ke te pAchalA bhave munine dAna dIdhuM nathI. ane prabhunI AgaLa naivedya dharyuM nathI, tethI tArI AvI nidhana avasthA jaNAya che. A sAMbhaLIne te halIe (hala rAkhe mATe halI kahevAya--kheDuta) muninI pAse abhigraha lIdhe ke-huM haMmezAM mAre mATe je bhejana Avaze, temAMthI zrI jinezvara prabhunI pAse eka piMDa dharIza. ane chatI jogavAIe munirAjane dAna daIne jamIza. A bAbata munie anumodanA karI. munirAje vihAra karyo ane kheDUta khetaramAM gaye. lIdhe niyama bAbara pAlatuM hatuM. haMmezanA niyama mujaba te eka vakhata naivedya pUjA bhUlI gaye, ne ghaNuM bhUkha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [68]. zrI vijayapadhasUrijI kRta lAgavAthI jyAM khAvAnI taiyArI kare che, tevAmAM te niyama yAda AvyuM. tethI naivedya laIne jyAM maMdiramAM jAya che tyAM teNe daravAjAnI pAse siMha dIThe. thoDIvAra vicAramAM paDa. hiMmata dharIne maraNanI paNa paravA nahi rAkhIne jyAM maMdiranI aMdara dAkhala thAya che tyAM to siMha adazya thaye. naivedya pUjA karIne te jamavAnI taiyArI kare che, tevAmAM pelo deva muninuM rUpa karI tyAM AvyuM, tyAre kheDute ullAsathI harAvyuM. pharI kSullaka muninuM ane sthavira muninuM rUpa karI te AvyuM, to paNa teNe dAna dIdhuM. AvI lIdhela niyamamAM daDha prIti joIne teNe dive) mUlarUpe pratyakSa thaIne varadAna dIdhuM ke tAruM dAridraya (nirdhanapaNuM) nAza pAmaze. A vAtanI tenI strIe anumodanA karI puNyAnubaMdhI puNyane baMdha karyo. rAjA sUrasenane viSNazrI nAme putrI hatI. te rAjakuMvarIe svayaMvara maMDapamAM bIjA badhA rAjakuMvarene cheDIne A halI (kheDutone varamALA paherAvI. emAM mAMhamAMhe ghaNuM yuddha thayuM. paNa chevaTe kheDute devanI sahAyathI vijayapatAkA meLavI. rAjAe dhAmadhUmathI lagna mahotsava karyo. sAthe sUrasena rAjAe jamAIne rAjyAbhiSeka karI rAjA banAvyuM. kAraNa ke te aputri hato. A badhuM naivedyapUjAno prabhAva jANIne kheDuta saparivAra vadhAre dharmArAdhana karavA lAge. temAM naivedyapUjAno niyama paNa kALajIpUrvaka pAle che. sahAthakadeva devatAI AyuSya pUruM thatAM A halIrAjAnI viSNuzro rANIne kumuda nAme putra thaye. anukrame te mATe thaye tyAre parama zrAvaka halI rAjAe tene rAjya seMpIne aMtima Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 69] ArAdhanA karIne sidharma devaleke deva (paNa)nI trAddhi meLavI. (deva thaye). ahIM avadhijJAnathI jANyuM ke A badhuM naivedya pUjAnuM pariNAma che. jethI teNe putrane pratibaMdha karIne dhamI banAvyuM ane vizeSe karI naivedya pUjAne rasiya karyo. te deva have (deva bhavanA ane manuSya bhavanA pAMca bhava pUrAM karIne, siddhi sukha pAmaze. e badhe prabhunI naivedya pUjAne prabhAva samaja. 54. A gAthAmAM phala pUjana upara daSTAnta kahe che - kIra yugala tima durgatA nArI lahe phala pUjane, purUSottamAdi aneka guNijana siddha kerA sthAnane kamasara kahyA daSTAMta AThe pUjanAnA nita smarI, zuddhi sAte sAcavI kara sAtvika bhakti kharI. papa artha:-prabhudevanI phaLapUjA kIyugale eTale zupakSInA joDalAe ane eka garIba strIo tathA zrI purUSottama rAjAe parama harSathI karI jethI uttama devalokanI nAddhi pAmyA emAM navAI zI? paNa zeDA samayamAM muktipada paNa pAmyA. e karayugala ane garIba strInI hakIkta TuMkAmAM A pramANe jANavI-kaMcanapurI nAmanI nagarInI vhAra zrIaranAtha prabhunA maMdiranI najIkanA bhAgamAM eka AMbAnuM jhADa hatuM, tenI upara eka pakSInuM jeluM AnaMdathI rahetuM hatuM. eka vakhata A jinamaMdiramAM mahotsava pravaryo. A prasaMge saparivAra "narasuMdara" rAjAe ahIM AvIne prabhunI ullAsathI phaLapUjA karI. e eka garIba strIe joI anumodanA karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [70] zrI vijyapadyasUrijI kRta avasare pelA zukapakSIe Ane eka phala ApyuM. tethI eNe (garIba strIe) ullAsathI prabhudevanI pUjA karI. ema zukapakSInA joDalAe paNa phalapUjA karI. phalapUjAnA prabhAve e garIba strI devalokamAM deva thaI, ane zukane jIva gaMdhilA. nagarImAM sUra rAjAne phasAra nAme kuMvara thayo ane sUDIne jIva rAyapura nagaramAM samaraketu rAjAnI caMdralekhA nAme rAjakuMvarI thaI. durgata (garIba strIne jIva) devanA kahevAthI kumAra phalasAra caMdralekhAnA svayaMvara maMDapamAM zuka yugalanuM citra laIne gaye. citrane jotAM kuMvarIne jAtismaraNa jJAna thayuM. jethI jANelI bInA pitAne jaNAvIne teNe phasArane varamAlA paherAvI. anukrame phalasAra lagna thayA bAda svanagarImAM AvyuM. dUta devanI sahAyathI ciMtita artho jaldI meLave che. ane caMdralekhAne sarpa karaDo, tyAre devavRkSanI mAMjarIne pragathI nirviSa paNa banAve che. avasare sUrarAjAe phalasArane rAjya seMpIne zrI zIlaMdhara sUrIzvara mahArAjanI pAse parama ullAsathI dIkSAgrahaNa karI AtmakalyANa sAdhyuM. rAjA philasArane caMdrasAra nAme kuMvara hato, te paNa "bApa evA beTA" A kahevata pramANe prabhudevanI haMmezAM pitAnI mAphaka phalapUjA karato hato. temaja bIjuM paNa navapada ArAdhanAdi dhArmika anuSThAna pUrNa ullAsathI karato hato. kumAracaMdrasArane rAjya seMpIne pitAnI mAphaka rAjA phalasAre paNa pitAnI rANu sahita tIvra ullAsathI dIkSAnI ArAdhanA karIne sAtamA mahAzaka devalokanI devatAI Rddhi meLavI. bhaviSyamAM te sAtame bhave siddhipada pAmaze. ema durgatadeva paNa sAtame Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 71 ] bhave siddhipada pAmaze. A badhA phalapUjAnA prabhAva samajavA. he jIva! e pramANe AThe prakAranI pUjAnA kramasara (anukrame) TukAmAM ATha daSTAMtA kahyAM. ha MmezAM te yAda karIne ane sAte prakAranI zuddhine jALavIne jarUra prabhudevanI uttama sAttvikI pUjA karaje. 55. jinezvaranI pratimAne pUjavAnu kAraNa kahe che:-- cittanuM AreAgya prakaTe pUjane prabhu devanA, zarIranuM Arogya paNa che citta AdhIna bhUlanA; pratyakSa jinavara viraha kAleAzare zruta biMbanA, ehunA Ala ane jana pAra pAme bhava taNeA. 56 a:--prabhudeva je tIrthaM kara bhagavAna temanI pUjA karavAthI cittanuM -mananu ArAgya thAya che. mana nirmALa ane che. vaLI mananI ArAgyatAne AdhIna zarIranI AreAgyatA rahelI che. kahyuM che ke-cittAyatta dhAtuvandra zarIranaTe vitte dhAtavo yAMti nAzaM // tasmAccittaM yatnato rakSaNIyaM- svasthe citte mukhyaH saMcayaMti // // e vAta tuM bhUlIza nahi. A paMcama ArAmAM A kSetramAM pratyakSa-sAkSAt jinezvaranA virahakAle viyAgamAM jinarAja prarUpita zrutajJAna-siddhAMta tathA mitra 1. sAta prakAranI zuddhinAM nAma 1 manazuddhi, ra vidhinI zuddhi, 3 kAyazuddhi, 4 dravyazuddhi, pa vastrazuddhi, 6 upakaraNazuddhi, cha bhUmizuddhi. jIe-aMga vasana mana bhUmikA, pUjopakaraNa sAra; nyAyadravya vidhizuddhatA, zuddhi sAta prakAra / / 1 / / For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [hara ] zrI vijayapadmasUrijI kRta jinezvaranI pratimA e eja zaraNarUpa che. ane e enA AlaMbanathI--AdhArathI mANase A saMsAranA pArane pAme che. pa6. prabhunI pratimAnA darzananuM prayAjana kahe che: biMba prabhunuM dekhatAM vItarAga kerI bhAvanA, prakaTeja dIlamAM pAtalA hAve kaSAyeA bhavyanA; samatA vadhe dana ane nila valI kumati TaLe, khikhamAM mUrchA karatA sakala vAMchita paNa phaLe. 57 artha:--jinezvaranI pratimA jovAthI hRdayamAM vItarAganI bhAvanA jAgrata thAya che. temaja bhavyaOM jIvAnA kaSAyAviSaye!-rAgadveSAdi paNu pAtaLA paDe che-ochA thaI jAya che. samatA-samabhAva vRddhi pAme che. darzana-samakita nirmala thAya che. tathA kumati-kharAba buddhi TaLe-dUra thAya che. vaLI prabhunA biMbamAM-pratimA pratye mUrchA karatAM--Asakta athavA lIna anavAthI saghaLAM vAMkti-IcchitanI prApti thAya che. mATeja zrI siddha i gaNie upamitimAM 'mUghdhati maLavat viSevu ' ema kahyu che. 57. 1. vItarAga--eTale mUlathI gayA che rAga eTale mAyA lAla vagere kAyA jemanA te vItarAga. prabhunI kAusaggAdi mudrAe rahelI zAMta mUrti dekhIne paNa vItarAga bhAvanA jAge che. 2. bhavya--jIvAnI mekSe javAnI yeAgyatAne laine e prakAra che. temAM mekSe javAne yogya te bhavya ane mAkSe javAne ayeAgya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [73] A gALAmAM AkRtinI upayogItA jaNAve che - che abhAva svarUpa toye tehane batalAvavA, AkRti mUkAya biMdu bAdabAkI dekhavA; nirmala svarUpI je thayA jeNe ghaNAne uddharyA, te prabhunI AkRti upaginI prabhu kahI gayA. 18 artha:--jema eka sarakhI saMkhyAnI bAdabAkI karatAM kAMI rahetuM nathI (jema ke pacIsamAMthI pacIsa bAda karIe te kAMI bAkI rahe nahi te chatAM nIce 70 be mIMDAM mUkAya che.) to paNa te abhAva-kAMI rahe nahi te jaNAvavAne biMdu -mIMDu mUkIe chIe. eTale je kAMI nathI to paNa tene jaNAvavA mATe paNa mIMDAM rUpI AkRti mUkAya che. to pachI je nirmala svarUpavALA thayA, vaLI jemaNe ghaNuM mANasane te abhavya kahevAya che. bhavya jemAM paNa je muktimAM jAya che te bhavyaja haiya, paNa bhavya jIvo tamAma muktimAM jAyaja evo niyama nathI. daSTAMta-pratimA banAvavA mATe lAvelA lAkaDAnuM samajavuM. jema pratimA banAvavA mATe lAvelA caMdana vagerenA lAkaDAmAMthI amuka bhAgaja pratimAnA kAmamAM Ave che. zeSa bhAga kAraNasara kAmamAM na lAge chatAM pratimAne mATe to kahevAya.ema keTalAeka jIva muktimAM javA lAyakAta dharAve che, paNa saMyamAdi sAdhananA abhAve mukti pAmI zaktA nathI. AvA jIva jAtibhavya kahevAya. ghaNuM lAMbA kALe paNa muktimAM janArA durbhavya kahevAya. juo sAkSipATha "astu sthiti toDava maMca pati no matA" ema adhyAtmasAramAM kahyuM che. vistAra mATe bhagavatInI TIkA Adigra jevA joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI vijayapadhasUrijIta tAryA tevA prabhunI te AkRti-pratimA jarUra kharekhara upayegavALI che ema prabhu pite kahI gayA che. pa8. Izvara sarva sthaLe vyApIne rahelo che te chatAM paNa pratimA pUjana karavuM joIe evo vyApakavAdIone mata be gAthA vaDe jaNAve che - sarvatra vyApaka AtamA e veNa vyApakavAdInuM, teha vrata daSTAMtathI bhASe samarcana biMbanuM vyApaka bhale ghI gAyamAM che te piMDIbhUta vRti, gAya nIrogI bane daSTAMta eonA mate. 59 artha:-AtmA sarva sthaLe vyApIne rahelo che evuM vyApakavAdIonuM vacana che. teo paNa ghInA daSTAnta vaDe prati 1. keTalAeka anabhijJa che prabhunA sthApanA nikSepArUpa pratimAne mAnatA nathI. teo kahe che ke prabhu te cetanavaMta arUpI che. ane AkRti te jaDa che. mATe tenI pUjA karavAnI jarUra nathI. te viSe jaNAvavAnuM ke AkRtimAM paNa sAmarthya che. ane saMsArI jIvone prabhu bhakti mATe pratimAnI jarUra che ja. kAraNa ke bAla che AlaMbana vinA prabhu bhakti karI zakatA nathI. 2. ghInuM dRSTAnta A pramANe-eka zeTha hatA. temanI gAya eka vakhata mAMdI paDI. vaide jaNAvyuM ke amuka amuka vastuo khAMDIne karI dhImAM masaLIne gAyane khavarAvavAthI gAya nIrogI. thaze. e pramANe e nakara mAraphata badhI vastuo khAMDIne ekaThI karAvI ameLavatI vakhate zeTha jarA karakasarIA hovAthI vicA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [ 75] mAnuM samarcana-pUjana kahe che. temanA mate je ke gAyamAM ghI vyApIne raheluM che te paNa piMDIbhUta-ekaThA thaela ghIvaDe gAya nirogI bane che e daSTAnta jaNAvyuM che. 59. - have mUrtinI sAbItI mATe bIjuM daSTAMta Ape che - vyApaka bhale ghI dUdhamAM na taLAya pUrI dUdhathI, anya darzanamAM paNa AkRti vinA saratuM nathI; AkRtine mAnavA je nA kahe rUpAntare, teha paNa AkRti bele nija ISTanuM sAdhana kare. 6 artha:-jema dUdhamAM ghI vyApIne raheluM che paNa te dUdhamAM pUrI taLI zakAtI nathI paNa ulaTI lece thaI jAya che. paraMtu jyAre dUdhamAMthI ghI juduM kADhavAmAM Ave tyAre te piMDIbhUta ghImAM purI taLI zakAya. A dRSTAMta anya darzanavALAone paNa AkRti vinA cAlatuM nathI. vaLI jeo AkRtine mAnavAnI nA kahe che. teo paNa rUpAntare-bIje prakAre paNa AkRtinA balathI pitAnA ISTa devanI sAdhanA kare che. 60. ravA lAgyA ke dhI te gAyanA zarIramAM vyApIne raheluM che. mATe ghI, meLavavAnI jarUra nathI. tethI dhI vinA gAyane khavarAvavAne nokarane kahyuM. nekare kahyuM ke zeTha! ghI gAyanA zarIramAM raheluM che paNa piMDI, bhUta dhI vinA gAya nIrogI na thAya. zeTha samajI aneka dhI sAthe meLavIne khavarAvavAthI gAya nIrogI banI 1. khrIstI musalamAna vagere, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 76 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta - have je pratimA teA jaDa patthara che tene pUjavAthI zuM phaLa maLavAnuM che ? evuM kahe che temane javAba Ape che:-- patthara taNI dhenu nirakhatA satya dhenu dekhaze, bhUkha tarasa paNa hAraze ne ISTa nagare pahoMcaze; binA saMskArathI sAcA jinezvara dekhaze, bhavya darzana pUjanAe pApa paMka pakhAlaze. 61 artha :-- gAyanI AkRtivALI pattharanI gAya jovAthI - 1. ahIM gAyanuM dRSTAMta nIce pramANe:--eka mANasa jaMgalamAM cAhyA jatA hatA. rastAmAM eka kheDUtane jamIna khAtAM pattharanI gAya nIkaLelI che te joine te mANase kheDutane pUchyuM ke A zuM che ? kheDute kahyuM ke A pattharanI gAya che. gAyanuM nAma ceApaguM prANI thAya che. tene e zIgaDAM hAya che. A tenA AMcaLa che. temAMthI dUdha nIkaLe che. je pIvAthI bhUkha ane tarasa maTe che. A sAcI gAyanA AkAra che. tyAMthI te mANasa AgaLa cAlye. rastAmAM tene bhUkha ane tarasa lAgI che. evAmAM teNe sAcI gAyane caratI joI. pattharanI gAya joelI hAvAthI teNe tarata gAyane eLakhI. tenA AMcaLamAMthI dUdha pIne teNe peAtAnI bhUkha ane tarasa maTADI. ane te icchita sthaLe pahoMcyA. jema A mANasane pattharanI gAya ( gAyanI AkRti ) jovAthI sAcI gAyanuM jJAna thayuM tema prabhunI pratimA jovAthI sAcA bhAva jinarAjanuM jJAna thAya che. jo te mANase gAyanA AkAra joye na heAta teA te sAcI gAyane jovA chatAM tene eLakhata ? naja ALakhata. sAcI gAya chatAM tenI bhUkha tarasa maTata? naja maTata. mATe jema te mANasane gAyanI AkRti sAcI gAya jANavAmAM nimitta thaI tema jinabiMba paNa sAcA jinane ALakhavAnuM kAraNa jANavuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [7] jema te dvArA jenAra lekane sAcI gAyanuM jJAna thAya che. tethI darzaka (dekhanAra)nI bhUkha ane tarasa maTe che. ane Icchita nagare pahoMce che, tema bhavya jIvo prabhunI pratimAnI pUjAnA saMskArathI satyapUjAnA (bhAva)jinezvarane oLakhaze. tethI bhavya jIva temanA darzana ane pUjana vaDe pApapaMkapAparUpI kAdavane pakhAlaze-sApha karaze athavA nAza karaze. Aja hetuthI pratimA ane patthara eka naja kahevAya. sarakArI neTane kAgaLa ane sAdA kAgaLamAM tathA strI ane mAtAmAM jema taphAvata che, te baMne eka naja manAya, tema ahIM samajavuM. 61. have prabhudevanA darzanane alaikika prabhAvabatAve che - darzane jAti smaraNa Adi aneka phale kahyA, prabhu aSabha kerA darzane zreyAMsa jAti smRti vaya; AdrakuMvare Adi prabhunuM biMba harSe dekhatAM, jJAna sAdhyuM je avaMcaka bhAva hRdaye jAgatAM. dara athara-vaLI prabhunA darzanathI jAtismaraNa vagere ghaNuM jAtanAM phalanI prApti kahelI che. jemake zreyAMsakumArane 4Sabhadeva prabhunA darzanathI jAtismaraNanI prApti thaI. vaLI 1. jAtismaraNajJAna-mana vacana kAyAnA yoganI ekAgratA vaDe thatuM pUrva bhanuM smaraNa. A jJAna thavAthI saMjJI paMceMdrIyanA saMkhyAtA bhave jANe che. A jJAna mati jJAnanI dhAraNAne bheda che. utkRSTathI pAchalA nava bhavonI bInA AthI jANI zakAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 78] zrI vijyapadhasUrijI kRta AdrakumAre paNa AdIzvara prabhunI pratimAne harSapUrvaka joIne cittamAM avaMcakabhAva jAgrata thatAM jAtismaraNa jJAna prApta karyuM. 62. A gALAmAM pratimAnuM mAhAtmya jaNAve che - zAMti prabhunA biMbane ekAgratAthI nirakhatA, vipra zayyabhava lahIne bedha saMyama pAmatA dAna zIla tapa bhAva kerI eka sAthe sAdhanA, hove ja tene je kare ullAsathI prabhu pUjanA. 63 artha:-zayyabhava nAmanA vipra-brAhmaNa jeo pachIthI zaaibhavasUrinA nAme prasiddha thayA teoe solamAM zrI zAntinAtha jinezvaranI pratimAne eka dhyAnathI joIne bedha-samakti pAmIne saMyama-cAritra lIdhuM. tathA jeo ullAsathI-praphullitapaNe prabhunI pUjA kare che teone pUjAnA samayamAM pUrve kahyA mujaba dAna, zIla tapa ane bhAva dharmanI paNa eka sAthe sAdhanA thAya che. 63. 1. avaMcakabhAva-mana vacana kAyAnA yugamAM saralatA garbhita pravRtti. tenA traNa bheda che. 1. gAvaMcaka. 2. kriyAvaMcaka. 3. phalAvaMcaka. A bAbatamAM zrI yogadaSTi samuccayamAM vistArathI kahyuM che. 2. pUjAnI sAthe dAna, zIla ane tapanI sAdhanA thavAnuM kAraNa A pramANe-dAna eTale moha tyAganI bhAvanA. prabhunI pUjA vakhate uttama jAtinA candana, barAsa, puSpa, phaLa, naivedya vagerene je upayoga che te svasattAnA tyAga bhAvarUpa dAna jANavuM. zIla eTale uttama AcAra. pUjAnA TAIme sadAcAra rUpa brahmacaryanI paNa dezathI ArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 2 ] jinabhaktinuM utkRSTa phaLa tIrthaMkara nAmakarmAMnA baMdha paNa che te A gAthAmAM jaNAve che:---- prabhu zAMti pUrva bhave karIjinabhakti tIrtha patine, devapAla susatyakI tima revatI sulasA ane; kRSNazreNika kANike jina nAma maLyuM pUjane, pUjyanI pUjA karatA pUjya hAve tribhuvane. 64 artha :--zAMtinAtha prabhu peAtAnA pUrva bhavamAM jinabhakti karavAvaDe tIrtha pati-tIrthaMkara thayA. temaja jinezvaranA pUjanadvArAe devapAla, vratadhArI satyakI, revatI zrAvikA, sulasA zrAvikA, kRSNa vAsudeva, zreNika rAjA tathA keANika rAjAe tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM. kAraNa ke niyama evA che ke pUjya-pUjavA lAyakanI pUjA karatAM pUjA karanAra bhavya jIve traNa bhuvanamAM pUjanIka thAya che, traNa bhuvanamAM pUjanIkapaNuM tI kara nAmakarmanA uddayathI prApta thAya che. 64 prabhu pUjA AgamamAM paNa kahI che te traNa gAthAo vadhu jaNAve che: dhanA thAya che. kAraNa ke keTalAMka sthAnAnIja evI uttamatA che ke tyAM malIna vicArAnA uddabhava ja thatA nathI. eTaluMja nahi paNa malIna vicAravALA jIvAnA malIna vicAra paNa tyAM nAza pAme che. ethI A sthAna paNa tevuMja che. temaja A sthAnamAM AvelAne pUjananA avasare azanAdi cAra prakAranA AhAramAMthI kAI paNu prakArane AhAra karI zakAtAja nathI mATe tapanI paNu sAdhanA thAya che. temaja bhAva te nirmUla vate ja che. ema cAra bhede dhama' sadhAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [80]. zrI vijayapadrasUrijI kRta nAgaketu yoganI sthiratA karI prabhu pUjatA, kSapaka zreNimAM haNuM ughAtI kevala pAmatA; dvipadInI pUjanA vistAra jJAtA sUtramAM, sura vijaya kerI pUjanA vistAra jIvAbhigamamAM. 65 artha -nAgaketue mana vacana ane kAyAnI ekAgratA karI prabhunI pUjA karI hatI. ane te kSepaka zreNimAM caDhIne cAra ghAtI karmone nAza karI kevalajJAna pAmyA. vaLI ujJAtAsUtramAM draupadIe karelI pUjA vistArathI varNavI che. temaja jIvAbhigama sUtramAM vijayadevanI pUjA vistArathI kahI che. 6pa rAjakazrIe kahI sUryAbhanI prabhu pUjanI, caramadehI deva e zubha veNa Ima zrIvIranA siddhArtha prabhu pUjA kare nirNaya vacana kalpanA, prabhu pUjanA ANaMdanI vacane upAsaka sUtranA. 66 artha - rAjakazrIya nAmanA upAMga graMthamAM sUryAbhadeve karelI prabhupUjA varNavI che. e sUryAbhadeva caradehIchelle eka manuSyane bhava karI mekSe janArA che. evA zrI vIra prabhunAM zubha vacana che. siddhArtha rAjA (mahAvIra svA 1. jJAtAsUtra--e bAra aMgamAMnuM cha aMga che. juo prastAvanA 2. vAbhigama-trIjA sthAnAMganuM upAMga che. juo prastAvanA. 3. rAjaprazcIyabIjA sUtrakRtAMganuM upAMga che. (rAyapaNuya ) juo prastAvanA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA - [1] mInA pitA) prabhunI pUjA kare che e nirNaya kalpasUtranA vacanathI thAya che. tathA AnaMda zrAvake karelI jinezvaranI pUjA upAsakasUtramAM kahelI che. 66. pUjya aMdhAcAro munirAja vidyAcAra, jina biMbane vAMde dharI ullAsa citta viSe ghaNo bhagavatInA vIsamA zatake navama uddezamAM, pUjana dayAnuM nAma sAkSI dekha dazamA aMgamAM. 67 artha:- jaMghAcAraNa munio tathA vidyAcAraNa munio cittamAM-manamAM ghaNo utsAha lAvIne jina prati 1. kalpasUtra-dazAmRta skaMdhanuM AThamuM adhyayana-kalpasUtra nAmathI prasiddha che. juo prastAvanA. 2. upAsagadazAMga bAra aMgamAMnuM sAtamuM aMga che. juo prastAvanA. 3-4. jaMghAcAraNa nAmanI tathA vidyAcAraNa nAmanI labdhio jemane prApta thaI che evA munio anukrame aMdhAcAraNa tathA vidyAcAraNa kahevAya che. temAM jaMghAcaraNa labdhine e prabhAva che ke sUryanA kiraNanuM avalaMbana laI ekaja utpAta (kUdake) teramA rUcakavara nAmanA dvIpa sudhI tIcha jaI zakAya che. pAchA pharatAM prathama utpAte naMdIzvare, tyAM vIsAme laI bIjA utpAte svasthAne Ave. vidyAcAraNa labdhivALA mAnuSattara parvate te cha prathama utpAte jAya che. vidyAcAraNa muni vidyAnA prabhAvathI jAya che. bIjA utpAte AThamA naMdIzvarIpe jAya che. paNa pAchA pharatAM ekaja utpAte svasthAne Ave che. Urdhvagatie jatAM jaMghAcAraNa ekaja utpAta meranA pAMDukavane jAya che. pAchI pharatAM prathama utpAte naMdana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [82] zrI vijayapadhasUrijI kRta mAne vaMdana kare che. e pramANe bhagavatI sUtranA vIsamAM zatakanA navamAM uddezAmAM kaheluM che. tathA jeo pUjAmAM hiMsA mAne che temane dazamA aMganI sAkSIe javAba Ape che ke "pUjana " e paNa dayAnuM ja (ahiMsAnuM) eka nAma che. athavA pUjanano eka artha dayA paNa kahe che. dravyapUjAmAM kUvAnA daSTAMte jarUra lAbhanI adhikatA che, mATeja zrI mahAnizIthAdi aneka graMthamAM zrAvakane avazya pUjA karavI joIe. te pachIja AhAra kare ema kahyuM che. 67. A gAthAmAM bhaktinA traNa prakAra kahe che - pUjaka taNuM Azaya vizeSe vicArAmRtasaMgrahe, sAtvikI tima rAjasI vaLI temanI bhakti kahe; Asannasiddhika puNyazAlI sAtvika pUjA kare, bhAvanAnA raMgathI te bhava viSe paNa ziva vare. 68 vane ane bIjA utpAte svasthAne Ave che. ane vidyAcAraNa muni prathama utpAte naMdanavana, ane bIje utpAte pAMDukavanamAM pahoMce che. pAchA pharatAM ekaja utpAteja svasthAne Ave che. aMdhAcAraNa munio jaMghAnA balathI eka ja upAse icchita sthAne pahoMce che. paraMtu parizramanA kAraNe pAchA pharatAM be utpAta thAya che. vidyAcAraNa munione vidyAnA vaNathI jatA hovAthI ane prathama abhyAsa hovAthI icchita sthaLe jatAM vacamAM vizrAnti levI paDe che, tethI jatAM be utpAta karavA paDe che. paraMtu vidyAne vAraMvAra sevanathI vidyA tAjI thatI hovAthI AvatAM ekaja utpAta karavAnI jarUra paDe che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA , [83] artha:-"vicArAmRta saMgraha" nAmanA graMthamAM graMthakAre pUjakanA vividha Azayane dhyAnamAM laIne sAtvikI, rAjasI temaja tAmasI ema traNa prakAranI bhakti kahelI che. temAM sAtvika bhakti karanAra jIva Asannasiddhika eTale najIkamAM (gheDA bhAmAM) kSe janAra temaja puNyavaMta jANa. koIka sAtvika pUjA karanAra uttama jIva bhAvanAnA raMgathI-utkRSTa bhAvavaDe te bhavamAM paNa ziva (mokSa)ne meLave che. 68. have be gAthA vaDe sAtvika bhaktinuM svarUpa kahe che - prabhudevanA uttama guNone oLakhI jJAnI kane, jeha saMkaTa kAlamAM paNa jALavI manaraMgane, prabhu kAja ghe sarvasva paNa jhaTa bhaktirAga vadhI jatAM, saMpUrNa utsAhe niraMtara zakti rajana chupAvatA. 69 artha -jeo jJAnavaMta gurU pAsethI prabhu devanA (vItarAga jinezvaranA) zreSTha guNone oLakhIne saMkaTanA samayamAM paNa prabhubhakti karavAnA prasaMge manaraMgane-mananA umaMgane jALave, paNa ocho thavA detA nathI. vaLI bhaktirAga-bhakti pratyeno prema vadhatAM pitAnI jarA paNa zaktine gepavyA sivAya purepurA utsAhathI prabhunA kArya mATe haMmezAM sarvasvane paNa tyAga karavAmAM tatpara rahe. prasaMge tamAma mAlamIlkata vagerene tyAga paNa kare. (tenI sAtvika bhakti jANavI ema AgaLa kahevAnuM che.) 69 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [84] zrI vijayapadhasUrijI kRta pada padma pUje prabhu taNA te sAtvika pUjA muNe, amRtakriyA upayoga saMge pAra che saMsArane, sulabha nahi A sarvane je sarva maMgalakAriNuM; A bhave paNa sukha karI tima sata bhaya saMhAriNI. 70 artha -AgalI gAthAmAM kahelA guNavALA je bhavya ja prabhanA padapadya-caraNa kamalanI vidhi pUrvaka pUjA kare te sAtvika pUjA jANavI. A upaga pUrvakanI amRta kiyA rUpa sAtvika pUjA saMsArane pAra Ape che-saMsAramAMthI tAre che. AvI sAtvikI pUjA je sarva maMgalane karanArI che te sarva jIvo mATe sulabha-sahelI nathI. temaja A bhakti A bhavamAM paNa sukha karanArI temaja sAta bhayane nAza karanArI che. 70. rAjasI bhaktinuM svarUpa A gAthAmAM batAve che - prabhudevane pUjIza te huM putra saMpatti ahIM, pAmIza darzaka leka paNa khuzI thaze evuM cahI; 1. sAta bhayo A pramANe-1. Ihaleka bhaya-manuSyane manuSyathI bhaya. 2. paraleka bhaya-manuSyane devAdikathI bhaya. 3. AdAna bhaya-cora vagerene bhaya. 4. akasmAta bhaya-gharamAM rAtrie ke divase ekadama bhaya lAge te. 5. AjIvikA bhaya-AjIvikA kema cAlaze tenI ciMtA thayA kare che. 6. maraNa bhaya-kuTuMba, parivAra, dhanAdika mUkIne marI javuM paDaze evA bhayavALo vicAra. 7. apakIti bhaya-lokane viSe apakIrti thaze e bhaya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [85] bhakti kare e bhaktanI pUjA kahI te rAjasI, puddagalAnaMdI janAnA cittamAMhe nita vasI. 71 artha :-jo huM jinezvara prabhunI pUjA karIza te A bhavamAM mane putra-parivAra tathA sapatti-dhana dolata vagerenI prApti thaze. vaLI darzaka leAka (prabhunuM darzana karanArA leAkeA) paNa khuzI thaze evI mAnyatA ( bhAvanA )thI je prabhunI sevAbhakti kare te bhaktanI rAjasI pUjA kahevAya. A bhakti 1pudgalAnadI jIvAnA hRdayamAM huMmezAM rahelI che. 71. A gAthAmAM tAmasI pUjAnuM svarUpa kahe che:-~~ khArthe zatru jItavA matsara dharI pUjA kare, daDha Azaye e tAmasI pUjana jinezvara uccare, rAjasI tima tAmasI e sulabha madhyama rAjasI, halakI kahelI tAmasIne budha janA kADhe hasI. 72 aH--je jIva rakhAhya (bahAranA vyavahArika)zatrune jitavA mATe matsara-adekhAi-dveSa athavA vairabhAva dharIne daDhatA pUrvaka pUjA kare te pUjAne zrI jinezvaradeva tAmasI ra. puddagalAna dIje (jIvA) AtmAnA guNe je jJAnAdi tene mUkIne zarIra, putrAdi tathA dhana dolata vigeremAM AnaMda mAne te puddagalAnaMdI kahevAya. 1. zatru e prakAranA--1. abhyantara eTale AtmAnA kharA duzmana evA rAga dveSAdi te. 2. khAdya eTale rAga dveSa thavAmAM nimittabhUta evA manuSya vagere. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 86 ] zrI vijayapadmasUri kRta pUjA kahe che. A traNa prakAranI pUjAmAMthI rAjasI pUjA tathA tAmasI pUjA sulabha-sahelI che. A traNamAM sAtvikI uttama che. rAjasI madhyama che. ane tAmasIne sauthI. halakI kahIne paDita purUSo tene hasI kADhe che, eTale Adara ApatA nathI. akaraNIya ( karavI na joie, ema ) mAne che. A traNe pUjAnA svarUpane jaNAvanArA hyeAkeA-zrI dharmAMsaMgrahamAM A pramANe jaNAvyA che-- sAttvikI rAjasI bhaktistAmasIti tridhA'thavA // jaMtostattadabhiprAyavizeSAdarhato bhavet // 1 // arhatsamyagguNazraNiparijJAnaikapUrvakam // amuJcatA manoraMgamupasarge'pi bhUyasi // 2 // arhatsaMbaMdhi kAryArtha - sarvasvamapi ditsunA / bharvyAginA mahotsAhAt kriyate yA niraMtaram // 3 // bhaktiH zaktyanusAreNaniHspRhAzayavRttinA // sA sAttvikI bhaveda bhaktilefkadvayahitAvA || 4 || tribhirvizeSakam // yadaihikaphalaprAptihetave kRtanizcayA // lokaraMjanavRttyartha - rAjasI bhaktirucyate // 5 // dvipadAM yatpratIkArabhide yA kRtamatsaraM // dRDhAzayaM vidhIyeta - sA bhaktistAmasI bhavet // 6 // rajastamomayI bhaktiH suprApA sarvadehinAm // durlabhA sAttvikI bhakti:- zivAvadhi sukhAvahA // 7 // uttamA sAttvikI bhakti - madhyamA rAjasI punaH // nadhanyA tAmasI jJeyA-nAdatA tattvavRttimaH // 8 // artha upara AvI gayA che. 7. pUjA karatAM prabhunI traNa avasthA bhAvavI te jaNAve che:-- piMDa padanI siddha kerI traNa avasthA bhAvanA, pi'DasthanA traNa bheda vhelI janma samaya vicAraNA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [47] bheda bIje je kare prabhu rAjya kerI vicAraNa, bheda trIje je vicAre zubha guNo prabhu zramaNanA. 73 athara-piMDa eTale zarIra tene AzrI je avasthA te pahelI 'piMDasthAvasthA." athavA chadmasthAvasthA. prabhune kevalajJAna thayA pahelAnI A avasthA cothAthI bAramA guNasthAnake hoya. bIjI dehadhArI kevalajJAnIne AzrIne je avasthA te padasthAvasthA eTale kevalIpaNAnI avasthA. A vakhate prabhu kevalajJAna thayA pachIthI mele nathI gayA tyAM sudhI teramA caudamAM guNasthAnake vartatA hoya che. "rUpAtIta" nAmanI trIjI avasthA eTale siddhAvasthA. aThe karma apAvine mokSe gayA te avasthA. e pramANe prabhunI traNa ava sthAo jANavI. temAM pahelI piDasthAvasthAnA traNa prakAra A, pramANe -prabhunA janma samayanI vicAraNuM te pahelI "janmAvasthA" (1) prabhunA rAjya saMbaMdhI je vicAraNuM te rAjyAvasthA" (2) temaja prabhu dIkSA grahaNa karI zramaNa thayA te vakhatanA guNonI je vicAraNuM te trIjI "zramaNavasthA" (3) sAdhupaNAnI avasthA. 73. A gAthAmAM piMDastha avasthAnA traNa bhedanI bhAvanAne samaya batAve che - snAtrakAle janma kerI bhAvanA dIla bhAvavI, AMgI karelA nAtha joI rAjya sthitine bhAvavI; locavALuM zISa Adi joI munitA bhAvavI, piMDasthanA e bheda bhAva yoga sthiratA jALavI. 34 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' [88] zrI vijyaparijI kRta artha-prabhune snAtra (pakhAla) karatI vakhate prabhunI janmAvasthA manamAM bhAvavI. (Indra mahArAja prabhunA janma vakhate prabhune merU parvata upara laI jaIne snAtra kare che tenI bhAvanA bhAvavI) tathA prabhunA zarIrane viSe AMgI karelI jeIne prabhunI rAjyavasthA bhAvavI. lecavALuM prabhunuM mastaka joIne tathA prabhune mAthe loca karelo ane dADhI mUcha rahita joIne (prabhunI) muni paNAnI avasthA-zramaNavasthA bhAvavI. evI rIte ganI nizcalatA pUrvaka piMDasthAvasthA athavA chadmasthAvasthA vicAravI. 74. have padastha ane rUpAtIta avasthA kayAre bhAvavI? te kahe che - prAtihAryo ATha joI pada avasthA bhAvavI, eja kevalita avasthA arthabhede nahi navI rUpAhIna dazA viSe siddhatva kerI bhAvanA, nijarUparaMgI siddha vAraka sarvathA para bhAvanA, 75 artha--azokavRkSa vagere ATha prAtihAryo prabhunI sAthe virAjamAna hoya che te joIne padasthAvasthA bhAvavI. Aja avasthAne kevalI avasthA paNa kahe che. baMne nAma judAM che paNa arthamAM judApaNuM nathI. jyAre prabhu rUparahita -zarIrano tyAga karI rUpa vinAnA thayA te vakhatanI bhAvanA 1. ATha prAtihAryonAM nAma -1. azekavRkSa, 2. surapuSpavRSTi, 3. dIvyadhvani, 4. cAmara, 5. Asana, 6. bhAmaMDala, 7. duMdubhi, 8. chatra. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [ 89] te siddhAvasthA. je siddha bhagavAna nijarUparaMgI-pitAnuM svarUpa je jJAnAdi guNo temAM lIna hoya che. ane parabhAva je vibhAvadazA-pudagalAnaMdIpaNuM tene saMpUrNa rIte dUra kare che. juo sAkSipATha-caityavaMdana bhASAmAM kahyuM che ke-AviSNa avatthatiyaM-piMDattha payattha rUvarahiyattaM / chaumattha kevalitasiddhattaM ceva tassattho // 1 // nhavaNaccagehi chaumattha-vattha paDihAragehi kevliaN|| paliaM kussaggehi ya jiNassa bhaavija siddha 2 / ahIM bIjA lekathI samajavAnuM e male che ke-pakhALa karatI veLAe merU upara jema iMdrAdika de prabhuno janmotsava kare che te vicAraNA karavI. tyAra bAda jyAre nava aMge pUjA karI rahIe, ane prabhune ghareNAM (AMgI Adi) paherAvIe tyAre prabhunI rAjyavasthA A pramANe bhAvavI-- he prabhe ! Apane vyavahAra daSTie rAjyAdi sukhanA sAdhane pUrepUrA hatAM chatAM temAM vAstavika-sthira sukhe cheja nahi. tevuM sukha te yathArtha saMyamanI sAdhanA karavAthI ja male, AvuM avadhijJAnathI jANuMne sAcI hRdayanI bAdazAhI aMgIkAra karIne Apa pavitra saMyama ArAdhavA utsAhI banyA. e samaya mane kayAre maLaze? tathA zramaNuMvasthAmAM ema vicAraNA karavI ke-he prabhe? Ape samatAbhAve tIvra upasargone sahana karyA-zatru tarapha maitrIbhAvanI lAgaNI darzAvI. uttama dhyAnAgnithI ghAtI karmarUpI lAkaDAne bALI kevalajJAna pAmyA. temaja kevalipaNAnI (padastha) avasthAmAM ema bhAvavuM ke-he prabhe ! Ape kevalajJAnathI kokanA bhAva jANIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 ] zrI vijyapaddhasUrijI kRta upakAra karavAnA irAdAthI bhavya ane dravya, guNa paryAyanuM svarUpa samajAvyuM. ghaNuM jIvone vairAgya dezanA ApIne saMsAra samudranA pAragAmI banAvyA. dhanya che ApanA e pavitra jIvanane. ApanA pasAyathI mane tevI sthiti prApta thAya. evI huM namra bhAve vinaMti karuM chuM. ane prabhudeva paryakAsane beThA hoya athavA kAusagga dhyAne ubhA hoya, tyAre siddha svarUpanI vicAraNA karavI te A pramANe- he prabhe! Ape zailezI avasthAnA prabhAve aghAtI karmone bALI nAkhyA. ane Apa eka samayamAM siddhi pada pAmyA. anAja vagere dvArA je ke zAMti maLe che paNa te kSaNika che ane Apane je zAMti maLI che. te kAyamanI che. karmarUpI bIjanA abhAve have Apane janmAdinI viDaMbanA rUpa aMkure prakaTa thaze ja nahi. ApanA pasAyathI huM tevI sthiti pAmuM. eja mArI tIvra IcchA hAla varte che. 75. - have graMthakAra prabhupUjAnI AvazyakatA ane phala jaNAve che - pUjanika bane ekema? na kare jeha pUjA pUjyanI, celA thayA viNa zuM ucita? abhilASaguru banavAtaNI; pArasamaNinA saMgathI jima leha sonuM saMpaje, pUjya jevA tima bane te jeha raMge prabhu bhaje. 76 artha -je manuSya pUjya-arihaMtAdikanI pUjA na kare te pUjanIya-pUjavA gya kevI rIte bane? arthAta naja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA , | [1] bane. jema ziSya thayA sivAya gurU banI javAnI IcchA te zuM che? nathI ja. athavA jema ziSya banyA sivAya gurU thavAtuM nathI tema pUjyanI pUjA karyA sivAya pUjanIka thaI zakatuM nathI. mATe jema pArasamaNinI sebatathI letuM te sonuM banI jAya che tema pArasamaNi samAna prabhunI je ullAsapUrvaka sevA bhakti kare che te bhavya jIvo (bhakta) pUjyanI sobatathI pUjanIya bane che. 76. dravyapUjAnI vidhi kahIne have caityavaMdananA prakAra jaNAve che - pUrve kahelA krama pramANe dravyapUjA Ima karI, trIjI nisihI kare vidhi caityavaMdananI kharI; traNa bheda tenA prathama ekaleka stutine uccare, eka daMDaka stuti kahe e bheda bIje vistare. haDa artha:-prathama kahI gayA e kama pramANe dravyapUjA saMpUrNa thaI rahe te vakhate trIjI nisihI kahevI. ane tyAra pachI caityavaMdananI sAcI vidhi kare. te caityavaMdananA traNa prakAra che. temAM prabhu AgaLa stutine eka leka kahe te jaghanya caitya dana jANavuM. bIjA madhyama caityavaMdanamAM eka daMDaka-namuONuM tathA stuti-theya vigere kahevuM. 77. A gAthAmAM trIjA utkRSTa cetyavaMdananI vidhi kahe che - prakaTa nAstava sudhI iriyAvahI Adi kahI, pAMca daMDaka caityavaMdana bheda trIje e ahIM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] zrI vijyapadrasUrijI kRta caityavaMdana bhASyamAM mudrAdi vidhi dIse ghaNe, gurU pAsa jANuM tema karaje bhAva ANI dIla ghaNe. 78 artha IriyAvahI sUtrathI nAmastava-legasTa sudhI pragaTa ucca svare kahIne pAMce daMDaka kahevA vaDe trIjuM utkRSTa caityavaMdana jANavuM. A saMbaMdhI caityavaMdana bhASyamAM mudrA vagerene ghaNe vidhi kahe che. te saMbaMdhI vidhi gurU pAsethI jANuMne manamAM ghaNe bhAva lAvIne caityavaMdana vigere karaje. e pramANe cityavaMdanarUpa bhAvapUjA jANavI. 78. have be bhedanI vaheMcaNI kare che - bhAvapUjana eka munine beu have zrAddhane, dravyanI bhajanA kahI bhAvArcane smara vyAptine jima analane dhUma kerI vyApti nyAya viSe dIse, ema sAdhana vyApti vege vastutatva hRdaya Thase. 79 artha -evI rIte dravyapUjA ane amuka aMze bhAvapUjAnuM svarUpa kahyuM. (AgaLa stavanA kahevAnI che, temAMthI sAdhu munirAjane eka bhAvapUjA hoya che, ane zrAvakane dravyapUjA ane bhAvapUjA ema be prakAranI pUjA hoya che. bhAvapUjanane viSe dravyapUjananI bhajanA kahI che. eTale bhAva 1. pAMca daMDaka-1 zakastava=namuthuluM, 2. caityastava arihaMta ceIANuM ane annattha, 3.nAmastava=legasTa, 4. zratastava=pukharavara 5. siddhastava=siddhANaM buddhANuM. athavA je devavaMdana karatAM pAMca vAra namuthuruM kahevAmAM Ave che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [3] pUjanamAM dravyapUjana hoya athavA na paNa hoya. e vyAptinuM smaraNa karaje, jema nyAyazAstramAM agnine dhUmADAnI vyApti jaNAvI che tyAM "agni hoya tyAM dhUmADe hoya athavA na paNa hoya." e pramANe agnine viSe dhumADAnI bhajana che. paraMtu jyAM dhUmADe heAya tyAM agni avazya heyaja. evI rIte sAdhananI vyAptinA cAgathI vastutattva-nyathArtha svarUpa hRdayamAM Thase-cokkasa thAya che. 79 prabhunA stavanarUpa bhAvapUjA karavAnuM kAraNa samajAve che - prabhudevanA tAtvika guNonuM smaraNastavana karI kare, dhyeya rUpa thatAM bhAvikajana Atma nirmalatA vare puNyAnubaMdhI puNya bAMdhe karma niraNA have, stavanA karo te A pramANe jemaguNitA pratibhave. 80 artha -prabhudeva je vitarAga tIrthaMkara mahArAja temanuM stavana (guNakIrtana) karavA vaDe prabhunA tAtvika guNe-anaMta jJAna, anaMta darzana vagerenuM smaraNa karavuM. kAraNa ke dhyeya 1. vyApti -"diniyamo vyAti" eTale hetu ane sAdhyano sAthe rahevAno je niyama te vyApti kahevAya. cAlu prakaraNamAM zrAvakane dravyapUjA e bhAvapUjAnuM kAraNa che. jyAM (zrAvakane) dravyapUjA hoya tyAM bhAvapUjA hoya ane bhAvapUjA hoya tyAM zrAvakanI apekSAe dravyapUjA paNa hoya. eka bhAvapUjAnA adhikArI sAdhunI apekSAe dravyapUjA na hoya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [94] zrI vijayapadhasUrijI kRta eTale dhyAna karavA yogya je prabhudevanA guNo temAM layalIna thavAthI bhavyajane AtmAnI nirmalatA-vizuddhatA pAme che. vaLI puNyAnubaMdhI puNya bAMdhe che. karmanI nirbhara kare che, mATe A pramANe (AgalI gAthAomAM batAve che te pramANe tevA bhAvavALI) prabhunI stavanA karavI jethI dareka bhavamAM tevA uttama guNonI prApti thAya. 80 A 81 mI gAthAthI 131 mI gAthA sudhI prabhunI kevI rIte vAstavika stavanA karavI te jaNAve che - prabha Aja tArA biMbane jotAM nayaNa saphalA thayA, pApo badhA dUre gayA tima bhAva nirmala nIpajyA; saMsAra rUpa samudra bhAse culu sarIkhe nizcaye, AnaMda raMga taraMga uchale pada kamalanA Azraye. 81 1. puSya ane pApa AzrI cAra bhAMgA thAya che. nIce pramANe - 1. puNyAnubaMdhI puNya-prathama bAMdhela puNya bhogave che ane sAthe satkRtyo kare che jethI navIna puNya bAMdhe che. jema bharata cakravatI vigere. 2. pApAnubaMdhI puNya-prathama bAMdhela puNya bhogave che ane sAthe duSkRtyo kare che jethI navuM pApa bAMdhe che. jema subhrama cakravatI. 3. puNyAnubaMdhI pApa-prathama bAMdhela pApa bhogave che paNa sAthe sukRtya karate navIna puNya bAMdhe che. jema puNya karanAra daridra mANasa. 4. pApAnubaMdhI pApa-prathama bAMdhela pApa bhogave che ane duSkarmo karatAM navIna pApa bAMdhe che. jema bilADI vagere. ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 95 ] artha: he prabhu! tArI pratimAnA darzana thatAM Aje mArA cakSue kharekhara sala thayA che. temaja samasta pApa dUra gayAM che. nAza pAmyA che. vaLI mArA hRdayamAM nirmala bhAva ( pariNAma ) utpanna thayA che. A saMsArarUpI mATe samudra te paNa nakkI culu eTale kheAkhA jeTaleA thayA jaNAya che, ApanA caraNa kamalane! Azraya karavAthI mArA hRdayamAM AMnadaraMga rUpI taraMga-kallAla udye che-utpanna thAya che. 81 nakhalI nI jasa pApa senA te tane preme bhaje, dAridracatima dArbhAgyana lahe vaLI abheda paNa saje; huM sUrya mAnu Apane ajJAna timira haThAvatA, vaLI caMdra mAnuM Apane muja rAga tApa zamAvatA, 82 a:--he prabhu ! jemanI pAparUpI senA eTale meAhanIya vagere azubha karmo nabaLA anyA hAya-pAtaLA paDayA hAya, te Apane prIti pUrvaka seve che. ane tArUM sevana karavAthI dAridraya eTale garIbAI temaja daurbhAgya~kamanasIpaNuM matuM nathI. vaLI bhavyajIvA abhedapaNAne- bhedarahitapaNAne athavA ekatAne dhAraNa kare che. he prabhu ! Apa pote ajJAnarUpI timira-aMdhakArane dUra karatA heAvAthI huM Apane sUrya samAna gaNuM chuM. tathA mArA rAga-viSayakaSAya-vAsanA rUpI tApane zAnta karatA hAvAthI Apane huM caMdra jevA mAnu chuM. 82 sAgara kRpAnA nAtha ! tArUM varjhana kamala nihAlatA, niya ame banatA vaLI Apatti dare TAlatA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] zrI viryapadyasUrijI kRta pAvana thaye muja janma nA darakAra mAre koInI, gaNuM Aja AMkho dekhatI para nirakhatI zA kAmanI? 83 artha -he nAtha! he kRpAnA sAgara! tArA mukharUpI kamalane Aje nihALavAthI eTale jevAthI amArA bhA nAza pAmatA hovAthI ame nirbhaya thaIe chIe. tathA amArI Apattio-saMkaTe paNa dUra thAya che. ApanA darzana nathI mAre janma paNa pavitra thayuM che. have mAre keInI darakAra rahI nathI. huM Aje mArI AMkhone kharI rIte dekhatI mAnuM chuM. kAraNa ke ApanA darzana thayA pahelAM te parane(strI AdinA pudgalane) jotI hovAthI zA kAmanI hatI? athavA pudgalamaya vastune jetI hovAthI nirarthaka hatI. 83. AnaMda dAtA vizvanA vaLI muktikerA paMthane, batalAvanArA nAtha mArA tAranArA bhavyane bhaMDAra bhAva ramaNataNAcho eha bhAva dharI ame, Ima belIe pratidina prabhAteApane janama namo. 84 artha -he prabhu! tame vizvane-duniyAnA jIvane AnaMdane ApanArA che. temaja mekSanA mArgane batAvanAra 1, cakSuno viSaya rU5 athavA raMgane jovAno che. rUpa athavA raMga-varNa te pudgalane guNa hovAthI cakSune parane jenArI kahI. paNa prabhunA darzana thavAthI te dvArA jIvane potanA svarUpanuM bhAna thatuM hovAthI cakSunI kRtArthatA jANavI. strI Adi mehaka vastune jevAthI kevala AMkhanI kharAbIja thAya che. ane te rAgAdithI dekhanArane cIkaNAM karmo jarUra baMdhAya che. ema zrI bhagavatIsUtramAM kahyuM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sama jAgariko [ 97 ] paNa tameja che. huM mArA nAtha! tameja bhavya vAne ( A saMsAra samudramAMthI) tAranAra che. tamA bhAvaratnAnA khajAnA che. AvA prakAranA bhAva lAvIne ame A pramANe kahIe chIe ke huM dInAnAtha! dararAja savAramAM Apaneja nama skAra thAe.' 84. uttama gaNuM huM teja manane jeDu dhyAve Apane, uttama gaNu tuja stavana karavAmAM rasika te jIbhane; uttama gaNuM te nayaNa nirakhe je niraMtara Apane, che eka sAcI cAhanA muja, tAra have mane. 85 artha:--he prabhu! je mana ApanuM dhyAna kare che teja manane huM uttama mAnuM chuM (kAraNa ke mana sAMsArika vAsanAemAM deDayA karanArUM che.) je jIbha tamArA guNAnu stavana karavAmAM rasika Anada mAnanArI che teja jIbhane huM zreSTha samajuM chuM ( kAraNa ke jIbhane parinaMdA vageremAM vadhAre rasa paDe che) je cakSuo Apane haMmezAM jue che te cakSuone huM uttama mAnu chuM... (kAraNa ke aNusamajI 1. hIrA mANeka vagere jhaverAta ghaNuM kimatI hAvAthI te dravyarA kahevAya che, kAraNa ke te paulika che. te ratnAne sAcavavA mATe khajAnAmAM rAkhavAmAM Ave che. tA paNa te dvArA AtmAnuM hita thatuM ... nathI. jJAna, darzIna, cAritrAdika aneka guNA te bhAvarA baMne bhavamAM hitakara jANavA. kAraNa ke tenI kiMmata thai zakatI nathI, ane teja jIvane mukti pAmavAmAM kharA upayeAgI che, prabhumAM jJAnAdika anatA guNA bharelA heAvAthI prabhune bhAvaratnAnA bhaMDAra kahyA che. '' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i & Y zrI dhamajAki jIvAnI cakSu te lalanAonA rUpAkrika jovA tarapha prAye doDanArI che) he prabhu! mArI eka sAcI kharA jIgaranI IcchA che ke have (A saMsAramAM rakhaDavAthI kaMTALelA) mane A bhava samudramAMthI tArA, tArA, mArA uddhAra karA-uddhAra kareA. 85. saMsAranA vistArane visAvanArA Apa che, traNa bhuvanamAM paNa mukuTa sama devAdhideva tameja che; A dhAra bhavaja Mgala viSe che. sAvAha prabhu tame, bhavasAgare khUDanAra mujane tAranArA paNa tame 86 6 aH--he prabhu! Apa A saMsAranI vRddhine rokanArA che. tathA svarga mRtyu ane pAtAla e traNe leAkamAM paNa muguTa samAna zreSTha devAdhideva-devAnA paNa deva tameja che. A bhayaMkara bhavajaMgala-saMsArarUpI aTavIMmAM he prabhu! tameja sAvAha-sAcA rastA batAvanArA che. tathA A saMsArarUpI samudramAM DUbatA mane tAranArA bacAvanArA paNa tameja che. 86 P 17 jyAM nitya sAcI pUrNa zAMti te zAbhAvanArA Apa raja nA dUra che| he nAtha ! ghuNatA Apane Anada uchaLe bahu mane, tethIja jANuM hRdayamAM pratyakSa UbhA Apane. 87 mukti sthAnane, A bhaktane; a:jyAM haMmezAM satya. ane sapUra zAnti 1-2. saMsAramAM jAtI zAnti vAstavika zAnti nathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only - ) ' Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasUrijI kRta [ che evA meAkSasthAnane zeAbhAvanArA Apa A bhaktane jarA paNa dUra jaNAtA nathI. he nAtha! ApanI stuti karatAM mArA manamAM ghaNA AnaMda udbhave che. ane te kAraNathI Apane huM mArA hRdayamAM sAkSAt khaDA rahelA mAnuM chuM. 87. saMsArI jananA dIlamAM AvA nahI tuma jyAM sudhI, anubhava kare nita pApa kerA duHkhanA te tyAM sudhI; te dhyeya mAnI Apane dhyAve aDaga bhAve caDDA, jima agni khALe lAkaDAM tima pApabhasma kare tA. 88 artha:--hai vItarAga deva ! Apa jyAM sudhI A saMsArI janenA dIlamAM AvA niha eTale jyAM sudhI saMsArI jIvA Apanu smaraNa kare nahi tyAM sudhI te pA panA udayathI prApta thaela du:khanA nira Mtara anubhava kare che. jyAre A jIva Apane dhyeya-dhyAna karavA ce!gya mAnIne nizcala bhAvathI dhyAna kare che tyAre jema agni lAkaDAMne khALe che tema te (bhavya jIva) pApane bhasma kare che--mALI nAkhe che. 88 je pApa rUpI paMka te karatA milana A jIvane, melAza jAye dUra vadhate bhAva karatAM dhyAnane; temaja saMpUrNa paNu nathI. kAraNa ke te jaNAtI zAnti nira Mtara rahetI nathI. kanA saMpUrNa kSaya thAya tyAreja satya ane saMpU zAntinI prApti thAya che. jIe aSTakachamAM " ziho'nnati samo bubhukSAdinivRttaye // tannivRtteH phalaM kiM syAt-svAsthyaM teSAM tu salavA // OM // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 100 ] zrA vijayapadmasUrijI kRta siMcAya je tuja dhyAna rUpI amiyarasanI dhArathI, te hu mAM mhAle sadA pUraNa ane guNa RddhithI. 89 artha:--A saMsArI jIvane je pAparUpI paka-kAdava vaLagelA che te AtmAnA svarUpane malIna kare che. (uttama jJAna, darzIna vagere guNAne Avare che tethI AtmAnuM zuddha svarUpa malIna thAya che.) paNa jyAre vadhatA zuddha pariNAme te jIvA ApanuM dhyAna kare che, tyAre tenI pAparUpI malInatA dUra jAya che--nAza pAme che. mATe je AtmA ApanA dhyAna rUpI amRtarasanI dhArAthI siMcAele che eTale je jIva ApanA dhyAnamAM-prabhunA svarUpanI vicAraNamAM Asakta thAya che, te haMmezAM AnaMDhathI mAja kare che (pApanA udaya dUra thavAthI sukhane anubhave che) ane guNu rUpI saMpattithI pUrNa bane che. tenAmAM jJAnAdi guNeAnI nirmaLatA vadhatI jAya che. 89. L duHkhamAM dIlAsA ApanArA Apa madade jehanI, hAtA nathI karUNA ghaNI muja cittamAMhe tehanI, rAgAdi cArAnA julamamAM tehu jana sapaDAya che, vhelA nahI caityA are tyAre have rIkhAya che. Jain Educationa International artha:--ApattimAM dilAsA ApanAra Apa jemanA madadagAra thayA nathI eTale ke je jIvAe ApanuM svarUpa oLakhyuM nathI, samakti pAmyA nathI ane mithyAtvamAM sAI paDelA che, te jIvA pratye mArA manamAM ghaNI cA 02 For Personal and Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA . [101] utpanna thAya che. te jInI zI dazA thaze? evA vicAre Ave che. te manuSya rAgAdi-rAga dveSa rUpI cenA julamamAM sapaDAIne duHkhI thAya che. prathamathI eTale dukhanA kAraNe sevyA pahelAM je manuSya cetatA nathI-navapadanI ArAdhanA vagere prabhubhaktimAM rahetA nathI teo pachIthI rIbAya che-duHkhI thAya che. 90 amRta sarakhA miSTa uttama vacana belI ApatA, prabhu premathI amane zikhAmaNa te ame bhUlI jatA; nirlajaja thaIne ravapnamAM paNa nA kadI saMbhAratA, ajJAnathI aparAdha kIdhA seMkaDo aNachAjatA. 91 . artha -prabhu! tame te amRta samAna madhura vacane vaDe premapUrvaka upadeza Ape che. paraMtu ame te upadezane vAraMvAra bhUlI jaIe chIe eTaluM ja nahi paraMtu nirlajja eTale bezaramAM thaIne naphaTanI jema svapnAmAM paNa kadApi dezanAne saMbhAratA nathI ane ajJAnatA rUpI doSathI ApanA aNachAjatA-agya evA seMkaDe aparAdha amArAthI thaI gayA che. 91. teye gaNo nija bhaktanI koTI viSe amane tame, hadapAra karUNA ApanI e kema bhUlIzuM? ame; ApajapA bhaMDAra cho unmatta amaviNa koNa che? aparAdhIne paNa tAranArA Apa viNa para koNa che? 2 ... artha-A pramANe seMkaDo aparAdha karyA chatAM paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vijayapadhasUrijI kRta tamo amane pitAnA bhaktanI keTImAM-kakSAmAM-samAnatAmAM gaNo cho e ApanI hadapAra-apAra dayAne ame kema karI bhUlIzuM? Apaja kharekhara dayAnA bhaMDAra che. eTale ApanAmAM to ghaNI dayA bharelI che. amArA sivAya bIjA-unmatta abhimAnI gAMDa jIva koNa che? ane ame aparAdha karanAra chatAM amArA jevAne paNa tAranAra ApanA sivAya bIjA koNa che? 92. prabhu Apa karUNA rUpa karane deI bhavya samAjane, pakaDI kRpAe rAkhatA tuja dhanya karUNa bhAvane; nahi te jarUra paDatAja teo narakarUpI kUpamAM, kenA zaraNane leta retAM jeha pala palavAramAM. 93 artha:-he prabhu! tame te dayArUpI hAthe ApIne bhavya samAjane bhavya jIvonA samUhane kRpA vaDe durgatimAM jatAM pakaDI rAkhyo che. mATe ApanA dayA bhAvane dhanya che. te jene ApanI dayArUpI hAthane AdhAra na hota te nakakI teo naraka rUpI uMDA kUvAmAM paDyA hatA. te du:khI ghaDIe ghaDIe rUdana karI rahyA hatA. te vakhate duHkhathI pIDAyA chatAM (ApanA sivAya) bIjAkanuM zaraNa meLavata? 8. kalezahaNe nirvikArI deha zobhe Apane, tene nirakhatAM paNa abhavya bane nidhAna na harSane jima kAkane na game dharAkha dharAkhane ze doSa che? je Apa na game tehane tyAM Apane zeSa che? 94 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [103] ' artha-he prabhu! ApanuM zarIra kaleza rahita tathA koI paNa prakAranA vikAra rahita jaNAya che. (saMsArI manu khemAM krodha, zAka, harSa IrSa vagere vikAro hovAthI te te vikAre dvArAe AkRti paNa badalAya che, paNa prabhu vikArone hara karanAra hovAthI prabhune deha paNa nirvikArI che) AvA prikAranA Apane jevA chatAM paNa abhavya jIva harSanA nidhAna-bhaMDAra banatA nathI athavA AnaMdI thatA nathI temAM Amane kAMi deSa nathI. kAraNa ke jema kAgaDAne drAkSa bhAvatI nathI temAM doSa drAkSano nahi paNa kAgaDAno potAno ja che tema abhavya jIvane Apa na game temAM Apano deSanahi paNa te abhavyAja doSa che. 94. * che hAsya sAdhana rAganuM tima zastra sAdhana vaiSanuM, vaLI je vilAso kAmanA te prabala sAdhana mehanuM te hAsyane dUra karyo navi zastra rAkhyA pAsamAM, na vilAsane haiDe dharyA tethI huM harakhuM dIlamAM. 5 artha -hAsya e rAganuM-prIti thavAnuM sAdhana-nimitta che. tema zastra-hathIAra e zreSanuM-vairanuM sAdhana che. valI kAmanA-viSaya sukhanA je vilAsa-strI vagere padArtho te prabala mehanuM kAraNa che. juo-aSTakajImAM kahyuM che keraago'nggnaasNgmnaanumeyH, dveSo dviSaddAraNahetugamyaH // mohaH kuvRttAgamadoSasAdhyaH-no yasya devaH sa caivamahan // 1 // 1. A bAbata juo-duhA-bhAgyahInakuM nA mIle, bhalI vastu kara bhega ke drAkSa pake mukha pAkate, heta kAga ke rega / 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI vijayapadhasUrijI kRta he prabhu tame temAMnA hAsyane te cheTe karyo che-nAza karyo che. kAraNa ke hAsya lAvanArUM je hAsya mehanIya nAmanuM karma tene tame saMpUrNa kSaya karyo che. ane hAsya je rAganuM nimitta che te nimittane nAza thavAthI ApanAmAMthI rAga dUra thAya che. vaLI draSa-varanuM sAdhana zastra te te tame tamArI pAse rAkhyuM ja nathI. temaja vilAsa-vaibhavAdika tene te tame bAhAthI dUra karyA che eTaluM ja nahi paNa tamArA cittamAMe tenI lAlasA nathI. A pramANe hAsyAdi kAraNene nAza karavA pUrvaka tame rAga, dveSa, ane mehane nAza karyo hovAthI niraMtara Apane joIne-bhakti karIne huM mArA hRdayamAM AnaMda pAmuM chuM. 5. . tujamAM rahelA guNa anaMtA kema huM bolI zakuM, jaDabuddhi huM chuM bhaktirAge kaMIka paNa bolI zakuM; jANI zake che Apa mArA citta kerA bhAvane, bhavabhava pasAthe ApanA gaNaguNa taNo malaje mane. 96 artha:-he prabhu! tamArAmAM anatAM guNo rahelA che te to huM zI rIte bolI zakuM. paraMtu jaDa buddhivALe chatAM paNa huM Apa pratyenA bhakti rAgathI kAMIka boluM chuM. Apa mArA mananA bhAvane jANanAra che. te chatAM pragaTa bolIne mAguM chuM ke ApanI kRpAthI bhavobhava mane tevA guNone gaNa-samudAya malaje. 96. ApanA guNa gaNI zakAya tema nathI te jaNAve che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [105] maSipu ja nilagiri jeTalA hAve jaladhirUpa bhAjane, kAgaLa rasA paDa sama anAve kalama suratara zAkhane; e sarva sAdhanathI lakhe haMmeza kuzala sarasvatI, teAye kadI na lakhI zakAye ApanA guNa che ati. 97 artha:--jaladhi eTale samudrarUpI bhAjana-pAtra hAya ane nIlijhira jeTaleA miSapuMja-zAhInA DhagalA hAya. tathA lakhavA mATe rasa!paDa-pRthvInA paDa samAna kAgaLa anAnyeA hAya. tathA suratarU-kalpavRkSanI zAkhanI-DALInI klama banAve. e pramANe saghaLI sAmagrI meLavIne sauthI catura evI sarasvatI devI hu MmezAM ApanA guNe! lakhyA kare te paNa ApanA guNAnI saMkhyA eTalI badhI moTI che ke te kadApi paNu lakhI zakAyaja nahi. 97. saMsAra dhAra apAra che temAM khUDelA bhavyane, he tAranArA nAtha ! zuM bhUlI gayA nija bhaktane, mAre zaraNu che ApanuM navi cAhatA huM anyane, te paNa mane prabhu tAravAmAM DhIla kareA zA kAraNe ?. 98 artha :--A sauMsAra ghe!ra-bhayaMkara che, aneka prakAranA janma maraNa vagere du:khAthI (du:khanA sAdhanAthI ) bharelA che. vaLI apAra che. eTale pAra vinAnA che eTale jenA iMDA najIka nathI. AvA sasAramAM aDatA bhanya jIvAne tAranAra uddhAra karanArA he nAtha! tamArA bhakta evA mane kemabhUlI gayA ? mAre te ApaneAja AdhAra che. huM koI anya devane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 106 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta cAhatA nathI. mATe mArA uddhAra karavAmAM he prabhu! tame zA mATe DhIla karI che? 98. che. Apa khelI dInanA udgAravAmAM dInane, Aje upekSA . Adare che te ucita zu ? Apane; mRgabAla vanamAM AthaDe tima dhAra bhavamAMhe mane; mUkyA rakhaDatA ekalA Ape kahA ? zA kAraNe. 99 a:--Apa tA garIbanA khelI-sahAya karanAra gaNAe che. te mArA jevA garIbane uddhAra karavAmAM Aje je bedarakArI rAkhA che! te zu Apa jevAne cAgya che? jema haraNunuM khAlaka vanamAM athaDAyA kare tema mane A bhayaMkara saMsArarUpI vanamAM zA mATe ele rakhaDatA mUkA che? tenu zu kAraNa che? te Apa sAheba kRpA karI kaheA. 99. bhayathI anelA gAbhare huM cau dizAe rakhaDatA, AdhArathI alagA thayelA ApaviNa duHkha pAmatA; dhAraka anatA vInA denAra TekA jagatane, he nAtha ! bhava aTavIutArI kara have nirbhaya mane, 100 anelA-gabharAelA huM cAra gatirUpI cAre dizAomAM rakhaDayA karUM chuM. ema Azraya rahita thaelA huM ApanA vinA du:kha pAmuM chuM. Apa anaMtA vIrya -ala-parAkramanA dhAraNa karanAra che. ( kAraNa ke Ape vIryAntarAya karmanA saMpUrNa kSaya karelA che) vaLI tame jagatanA duHkhI jIvAne Azraya ApanAra artha : saMsAranA du:khAthI gAbharA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [17] che. mATe he svAmI A saMsArarUpI jaMgalamAMthI bahAra kADhI have mane nirbhaya-bhaya rahita banAvo. 100 jimasUryaviNanAkamala khIle tematuja viNa mAharI, have kadI nA mukti bhavathI mAharI e khAtarI; jima mera nAce meghane joI huM dekhI Apane, tima nAca karU harakhAIne manamAM dharI zubha bhAvane. 101 - artha:-jema sUryodaya thayA sivAya sUrya vikAsa kamaLa praphullita thatuM nathI tema tamArA AzarA sivAya mArI paNa A saMsAramAMthI muktibaMdhanamAMthI chuTakAro thavAne nathI, tenI mane pUrI khAtrI che. vaLI jema megha-varasAda joIne mayUra AnaMdita thaIne nRtya karavA lAge che, kekAravA kare che tema huM paNa Apane joIne manamAM zubha bhAvane dhAraNa karIne harSathI nRtya karuM chuM. (nAcuM chuM.) 101 zuM karma kero doSa A? athavA zuM mAre doSa che? zuM bhavyatA nahi mAharI? hatakAlano zuM doSa che? athavA zuM mArI bhaktinizcala ApamAM pragaTInathI? jethI paramapada mAgatAM paNa dAsane detA nathI. 102 artha: he prabhu parama pada je makSa te mAgavA chatAM paNa ApanA sevakane te ApatA nathI to temAM zuM mArA karmane vAMka che? athavA mAre pitAneja vAMka che? athavA _ zuM mahArAmAM bhavyasvapaNuM nathI ? athavA to A pAMcamA . 1. mekSa javAne yogya jIva te bhavya ane mokSe javAnI yogyatA te bhavyatA. huM bhavya chuM ke nahi evo prazna jenA manamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 108 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta ArArUpI patitakAlane hoya che? athavA Apane viSe mArI daDha bhakti pragaTa thaI nathI? ke mArI bhaktimAM kAMI khAmI che? 102 huM spaSTa beluM tuja kare che ApanuM zaraNuM mane, A leka mAhe svapnamAM paNa cAhate navi anyane; he nAtha ! mArA prANanA muja mAta tAta kharA tame, muja satya jIvita baMdhu gurU sAmI valI sAcA tame. 103 artha -huM ApanI AgaLa spaSTa-pragaTa rIte kahuM chuM ke mane ApanuM ja zaraNa che. A sivAya mAre kaI AzayasthAna (Azare) nathI. A saMsAramAM rahele huM svapna paNa anya devane Icchato nathI (kAraNa ke tameja sAcA deva che-vItarAga che ane bIjAo te nAmanAja deva che evI mArI saMpUrNa khAtarI che.) he nAtha ! mArA tameja kharA mAtA ane pitA che. (jema mAtA-pitA putranA rakSaka che tema tameja mArA rakSaka hovAthI mAbApa che) mArA sAcA jIvanabaMdhu -bhAI paNa tameja che kAraNa ke bhAInI jema duHkhamAM sahAya karanAra Apaja che. satya dharmane dekhADe che, mATe sAcA gurU paNa tameja che. vaLI tameja mArA svAmI paNa che (kAraNa ke Apa mAruM pAlana kare che.) 103 tarachoDaze je Apa te hoze gati zI mAharI, thala mAMhi je gati mAchalAnI hAla te gatimAharI, utpanna thAya te bhavya jANave. ema zrI AcArAMga sUtranI TIkAmAM pUjyazrI zIlAMkAcArye kahyuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [ 109 ] meM satya anubhavathI karyuM che thIra manane ApamAM, sarvajJa prabhujI teha saghaLuM ApanI che jANamAM. 104 artha - he prabhu! je Apa mAre tiraskAra karaze te mArI dazA kevI thaze? jema kaI mAchalAne pANImAMthI kADhIne thala-jamIna upara mUke ane jema te pANI vinA taraphaDyA kare che tevI mArI paNa avasthA thaze. kAraNa ke meM sAcA anubhavathI sArI rIte parIkSA karavA vaDe mArA manane ApanA viSeja sthira karyuM che. A badhI vAta tamArA jANavAmAM paNa sArI rIte che. kAraNa ke he prabhu! tame to sarvajJa cho (kevalajJAna vaDe sarva jANanAra che) te mArA pariNAma to jANe ja emAM navAI zI? 104. tuma bhAnu sarakhAbhuvanamAMhi kamalasama mana mAruM; tuja biMba AjanihAlatAMjhaTacittavikase mAharU jIve anaMtA tuma bacAvo kima mane na bacAvaze, kevI dayA A ApanI jANuM na Apa jaNAvaze. 105 artha -he prabhu! tame pRthvIne viSe sUrya samAna cho ane mAruM mana kamala sarakhuM che. kAraNa ke tamArI pratimAnA darzana karatAM mAruM mana tarataja praphullita thAya che-AnaMdI bane che. he svAmI! tame anaMtA jIvene bacAve che te mane ekane zuM nahi bacAve. A ApanI kevA prakAranI dayA kahevAya te huM jANI zakato nathI te Apa te jaNAvaze. 105. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 110 ] : zrI vijyapadmasurijI kRta dhana bhAgya mahArAja pAvana saMpa muja AtamA, * darisarNa AnaMda hove asaMkhyaya pradezamAM saMskAra ucca vadhAranAruM bhAvaprabhu dekhADaze, prabhu ApanuM darzana amaluM mukti ThANa pamADaze. 106 artha:-ApanAM darzana thayAM tethI mAruM ahobhAgya huM mAnuM chuM. vaLI Aja mAre AtmA pavitra banyuM che. temaja ApanA darzana karavAthI mArA asaMkhyAtA pradezomAM AnaMda thaye che. uMca saMskAra vadhAranArUM evuM ApanuM darzana bhAvaprabhune oLakhAvanArUM thaze. tathA amUlya ApanuM darzana mane mokSasthAnanI jarUra prApti karAvaze. 106. 1 eka jIvanA asaMkhyAta pradezo hoya che. dareka jIvanA pradezanI saMkhyA asaMkhyAtI che. ane te asaMkhyAtu darekane sarakhuM che. cauda rAjaloka (lekAkAza)nA pradeza je asaMkhyAta che teTalAja asaMkhyAte eka jIvanA pradeza che. 2 bhAvaprabhu-sAkSAta tIrthakara te bhAvaprabhu jANavA. prabhunA ja nikSepa A pramANe-1 nAma prabhu eTale prabhu evuM nAma. 2 sthApanA prabhu eTale prabhunI pratimA. 3. dravyaprabhu eTale prabhunA je tIrthakara thavAnA che vagere. A bhAvaprabhu eTale sAkSAta samosaraNamAM birAjamAna tIrthakara bhagavAna. prabhunI sthApanA bhAvaprabhune oLakhAvanArI che. A bAbata juo sAkSipATha caityavaMdana bhASyane-"nAma vinAma-vavidha pukha vipirimAo // davajiNA jiNajIvA-bhAvajiNA samavasaraNatthA // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ka [111 ] jima AmrakerI maMjarIne joI koyala kalasvare, TahukA kare bahu hoMzathI suNanArane khuzI kare; tima harSadAtA nAtha ! nehe vadana tAruM dekhatAM, " je mUrkha te paNa zIkhate kSaNe vAramAMhe belatA. 107 artha -jevI rIte AMbAnI maMjarI-mahAranA gucha-- one joIne keyala pakSI madhura svarathI harSapUrvaka TahukA kare che eTale ha ha e pramANe mIThA svare gAya che ane sAMbhaLanArane khuzI kare che, tevI rIte harSane pamADanArA he nAtha! tamArUM mukha kamala nehapUrvaka jotAM je mUrkha hoya te paNa kSaNa mAtramAM bolatA zIkhI jAya che. 107. kaMI AvaDe nA bolatA Ane vicArI Ime mane, tarachoDazo nA nAtha ! mArA Azare ke mane nava aMka sarakhA saMta moTA bheda bhAva taje sadA, namanAra narane nehathI nirakhe hare tasa ApadA. 18 artha:-Ane kAMI bolatAM AvaDatuM nathI evuM vicArI he dayALu prabhu! mane tarachoDaze nahimArI avagaNanA karaze nahi. kAraNa ke he nAtha ! tamArA sivAya mane bIjA kene AdhAra che? vaLI sajajana purUSa to navanA aMka jevA 60 - 1 navanA AMkane ghaDIo evo che ke guNAkAra karyA pachI AvelA tenA AkkAno saravALo nava nava Ave che. jema ke-narvaka eku nava 9, eTale 9 nave du aDhAra 18, 14=9. nave tarI sattAvIsa 27, 2+3=9 nave coka chatarI 36, 3-649, nave pAMca pIstAlIsa 45, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vizvasUrijI kRti hoya che. kAraNake teo haMmezAM bheda bhAva-A pitAne ane A pArako evo bheda bhAva (jUdAI) rAkhatA nathI. temaja sajjana purUSa namanAra manuSyane sneharaSTithI jue che. ane tenI Apattine haraNuM kare che, he prabho ! Apa paNa tevAja, che. mATe sevakane nehathI nihALI sukhI banAvo. 108. kAluM vade achatuM vade zizu AlajAla vacana kahe, te paNa pitA te sAMbhaLIne harSane zuM nA lahe? tevI ja rIte Apane A bhakta paNa jima timakahe; te paNa kaho na pamADate muda Apane A avasare. 109 artha jema bAlaka kAlI kAlI vANI bole, achatuna hoya te bele, jema tema vacana kahe te chatAM paNa tevAM vacana sAMbhaLIne zuM pitA harSa pAmato nathI? athavA pAme cheja. tevI ja rIte bALaka samAna Apane A bhakta paNa pitA samAna ApanI AgaLa jema tema-jevAM tevAM vacana bele, topaNa A prasaMge te Apane zuM AnaMda pamADatA nathI? te kahe. 109 jima bhuMDa azucisthAnake daheja nija abhyAsathI, calacitta doDe timaviSayamAM bhUri bhava abhyAsathI; 45=9, nave chaka copana 54, 5+4=9, nave sate gesaTha 63, 63=9. nave aThe betara 72, 7+2=9, nave navuM ekAsI 81, 2+1=9. daze nave nevu 90, 9+0=9. e pramANe navane AMka e che ke te pitAnI saMkhyAmAM ochIvattA paNuM (vadhAre ghaTADo thavA rUpa "bheda) karato nathI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [ 113 jAtAM nivArUM toya paNa dararoja doDI jAya che, tene tame aTakAvaje dIlaDuM apAra dubhAya che. 110 artha -jema bheDa-Dukkara game tevA sArA sthAnamAM rAkhyuM hoya te chatAM prathamanA abhyAsathI-Teva paDI javAthI apavitra sthAna (viSTAdi) tarapha deDe che. tevI rIte mAruM caMcaLa mana paNa bhUri--ghaNA-anAdikALanA saMsAramAM rakhaDatAM viSayAdi sevananA abhyAsathI azuci samAna viSayAdi tarapha deDe che. viSayAdinI vAsanAomAM lalacAya che. viSayAdi tarapha jatAM rokavAno prayatna karavA chatAM paNa haMmezAM te tarapha lalacAyA kare che. kRpA karIne mArA manane te viSaya tarapha jatAM rekajo. kAraNa ke mAruM mana tevI pravRttithI pAchuM hatuM nathI. jethI ghaNA tIvra dukhe anubhave che. mATe ja akaLAya che. 110. A bhakta zIra ANAnadhAre AvikalpazuM Apane? jethI vinayathI belatAM paNa de nahi uttara mane sevaka bane huM ApanetiNa ucca keTIe caDhaye, te hRdayanA zatruone julma haju paNa nA TaLe. 111 artha:--A bhakta AjJAnuM pAlana karato nathI e vicAra zuM Apane Ave che? je kAraNa mATe vinayapUrvaka balavA chatAM paNa mane javAba ApatA nathI. vaLI Apane sevaka banavAthI huM uMca dazAe pahoMce, te chatAM mArA hadayanA zatruo je rAga, dveSa, viSaya vagere temane julama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [114] zrI vijayasUrijIkRta haju sudhI dUra thayuM nathI eTale haju sudhI huM rAga-dveSa vagere je bhAvazatruo mane duHkha ApanArA che temane ochA karI zakyA nathI. khAtrI che ke-ApanI kRpAthI te zatruone harAvIza. 111. je Apa sarve namela janane zUravIra banAvatA, te khalAsamA upasarga savi kimapUMThamujanAcheDatA; paDe ane cAre kaSAye tethI tuja kane, AvI ubhe jJAnI chatAMpaNanAthAkina juo mane. 112 artha -he prabhu! tamane namaskAra karanAra sarva janone me zUravIra-baLavAna banAve che to pachI khala samA-duSTa jananI sarakhA A sarva upasargo mArI pUMTha kema cheDatA nathI. eTale mAre keDe kema mUktA nathI. tathA krodha, mAna, mAyA ane lebha e cAre kaSAye mane pIDA karI rahyA che. eTale cAre kaSAmAM huM lapaTAela chuM. tethI huM tamArI pAse AvIne ubhuM chuM-tamAre zaraNe AveluM chuM. te saghaLuM he nAtha! tame jJAnI hovAthI jANe che chatAM mane kema jetA nathI? 112. vara gaMdhahastI jehavA zrutabedha cakSu dAyakA, vara dharmacakI Apa mArA sarva saMkaTa pAyakA; purUSottama prabhu Apa vaLI puMDarIka jevA Apa che, purUSasiMha samA tame jinarAja jagadAdhAra che. 113 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [115] artha:-he prabhu! tame uttama gaMdhahastI samAna che. vaLI zratabodha-samyajJAna-zrutajJAnarUpI cakSu ApanAra che. uttama 'dharmacakane dhAraNa karanArA temaja sarva saMkaTamAMthI mArA pAyaka-rakSaNa karanArA che. he prabhu! Apa purU mAM uttama che. temaja puMDarIka kamala samAna che. vaLI purUSamAM siMha samAna he jinezvara ! A jagatanA prANuone tamAre AdhAra che. 113. zatra taNA paMjhA viSe sapaDAyelA A dAsane, choDAvavAmAM che samartha sadA tame AvA kSaNe nA thAna Apo he dayAluM ! ucita te zuM Apane? sAcuM kahuM chuM ema karavuM khacita aghaTita Apane. 114 1 gaMdhahastI-jema gaMdhahastInI gaMdhathI bIjA hAthIo dUra bhAgI jAya che tema ApanI AgaLathI upadrava ane karmarUpI madenmatta hAthIo nAzI gayA che mATe Apa gaMdhahastI samAna che. 2 jema cakravartI cakraratna vaDe cAre dizAomAM jaya meLave che. tema prabhue dAnAdika cAra prakAranA dharmanA upadeza vaDe jagatanA jIvane vaza karyA che mATe prabhune dharmacakravartI kahyA che. A bAbatane zrI bhagavatI-samavAyAMga-AvazyakasUtrAdi graMthamAM sAre vistAra karyo che. 3. puMDarIka kamaLa-jema kamaLa kAdava tathA jalamAMthI anukrame utpanna thayuM ane vadhyuM che, chatAM te kAdava ane jaLathI ahAraalipta rahe che, tema prabhu paNa saMsArarUpI kAdavamAMthI utpanna thaIne ane bhega rUpI pANI vaDe vRddhi pAmyA chatA te (beu)nAthI alipta rahe che. mATe prabhudevane puMDarIka kamala jevA kahyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [116] zrI vijyapadhasUrijI kRta artha-karmarUpI zatruonA paMjAmAM sapaDAelA evA A tamArA sevakane A samaye tenA sapATAmAMthI mUkAvavAne tame haMmezAM zaktimAna (samartha) che. mATe he prabhu! A vakhate tame mArA tarapha lakSa ApatA nathI te zuM Apane yogya che? huM kharekhara satya kahuM chuM ke AvuM (mArA tarapha durlakSya rAkhavuM) te Apa jevAne kharekhara vyAjabI nathI. 114. saMsAra sAgarane tarelA pUjya prabhujI Apane, jotAM bhAve vasavA rati jarI nA rahe A dAsane, paNa zuM karuM? A ghara AMtara zatruo kanaDe mane, te julma aTakAvazetenAtha! AvIza tujakane. 115 artha -he prabhujI! saMsArarUpI mahAsAgaramAMthI tarI gaelA siddhasvarUpI, kamarahita evA Apane joIne A ApanA dAsane A saMsAramAM rahevA jarA paNa prIti nathI. paraMtu lAcAra chuM ke mArAthI saMsArane choDavAnuM kAMI thaI zakatuM nathI. kAraNa ke A bhayaMkara aMdaranA duzmane-rAga dveSAdi kaSAye tathA viSayAdika mane satAvI rahyA che. mATe he nAtha! e aMdaranA zatruonA julamane je aTakAvaze to huM tamArI pAse AvIza. (eTale je mArA rAga dveSAdi kaSAya nAza pAme te mArI paNa ApanA sarakhI sthiti thAya athavA mane paNa mokSa prApti thAya.) 115. . : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [117] he dhIra! bhava AdhIna tAre tema bhavane pAra che, teha paNa AdhIna tAre tAravAmAM DhIla je te kima? tamArA dAsane tAryA vinA chuTake nathI, jimatima karo paNa Apane huM choDavAne kadI nathI. 116 artha -he vairyavAna prabhu! jema bhArekamI evA amane A saMsAramAM rAkhavAnuM tamArA hAthamAM che tema A bhavathI pAra utAravAnuM paNa tamArA hAthamAM che, to mane A saMsAramAMthI tAravAmAM Apa DhIla kema kare che? A tamArA) bhaktajanane tAryA vinA chuTakeja nathI. mATe Apa game tema kare paNa huM tamane kadApi choDavAne nathI enakakI jANavuM. 116. mATe kare uddhAra mAre DhIla prabhujI nA kare, karUNA karI vinaye karelI vinaMti muja sAMbhale, saMto sukhaDanI jehavA je ApatA nija vastune, moTAI devAmAM sadA te jANamAM che Apane. 117 artha:-tethI he prabhu! mAre A saMsAramAMthI uddhAra kare. A bAbatamAM DhIla kare nahi. mArA upara dayA lAvIne vinayapUrvaka namratAthI karelI A mArI vinati-araja sAMbhaLIne dhyAnamAM le. satparUSe jarUra sukhaDa-candananA jhADanI jevA hoya che. (sukhaDane kApe, bALo agara ghase te paNa te chedanAra jone paNa pitAmAM rahelI sugandha Ape che) jethI uttama purUSe potAnI pAsenI vastune ApanArA hAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [118 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta che. kAraNa ke devAmAMja huMMmezAM meTAi rahelI che te tA ApanA jANavAmAM cheja ( kAraNa ke Apa tA sarvajJa che.)117. karUNA nahi prabhu ApanI tethI laDIne dInatA, huM janma maraNa karUM dhaNA saMsAramAM nahi thIratA bhUlyA bhamyA pahelAM prabhu tuja bima Aja nihAlatA, hadapAra AnaMda anyA khATA vibhAgA dUra jatAM, 118 artha: he prabhu! hajI sudhI ApanI mArA pratye kRpASTi nathI tethI dInatA-garIbAi dhAraNa karIne huM ghaNA janma maraNu karUM chuM ane A saMsAramAM mane koI ThekANe sthiratAnI prApti nathI. ApanA darzana thayA pahelAM atyAra sudhI huM bhUlamAM bhamyA. paraMtu Aje tamArA biMbane-pratimAne joine atyaMta Ana Mdita thaye| chuM. kAraNa ke mArA vibhAvAra dUra thayA che. 118. 1. sthiratA---saMsAramAM jIvane kAI ThekANe niratara sthiratA - cheja nahi. kAraNa ke vadhAremAM vadhAre AyuSya 33 sAgaropama hAya che. te paNa pUrU thaI jAya che ane khIje janma levA paDe che. temaja jyAM sudhI mega rahelA che, tyAM sudhI AtmapradezAnuM ka panapaNu hAvAthI sthiratA nathI. mATe kharI sthiratA ayAgI thAya tyAre eTale mekSamAM siddhazilA upara jIva pahoMce tyAre sthAna nahi badalavArUpa temaja Atma pradezonI sthiratArUpa ema baMne prakAranI sthiratAnI prApti thAya che. prabhunuM pUjana-dana bhakita vagere tevI sthiti jarUra pamADe. 1. vibhAvA-AtmAthI para vastu te vibhAva kahevAya. tevA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 119] tuja pUrNatA svAbhAvikI vararatnakAMti prabhA samI; muja pUrNatA parabhAvanI mAgyAM ghareNAMnA samI, evuM vicArI cittamArUM thIrabanyuM tuja biMbamAM, nirmala svarUpe zebhatA prabhu tAharI na ajANamAM. 119 artha -he vItarAga deva! zreSTha jAtivaMta ratnanI kAtinA teja jevI tamArI pUrNatA (jJAnAdika svaguNe saMpUrNa svarUpe prakaTa thAya) te svAbhAvika che. te koInAthI laI zakAya tevI nathI. paraMtu mArI pUrNatA (meM mAnI lIdhelI pUrNatA) parabhAvanI hovAthI mAgI lAvelAM ghareNAM sarakhI che. (jema mAgI lAvIne paherelAM ghareNAM vaDe kaI pitAne paisAdAra mAne te te dhanavAna (paisAdAra) paNuM TuMka samayanuM ja che, kAraNa ke ghareNAM utArI pAchA mAlIkane ApavA paDavAnA che. tema meM parabhAva eTale AtmAthI judA je zarIra dhana kuTuMba, rAgAdika te pilgalika vastuone mArI mAnIne pUrNatA kapelI che te to asthira athavA caMcaLa che. kAraNa ke te te nAzavaMta che. athavA mAre temane ahIMAMja mUkIne AyuSya pUrNa thaye bIje javAnuM che. te mArI sAthe AvanAra nathI. mATe mArI pUrNatA kharI pUrNatA nathI) A pramANe mane yathArtha-satya vicAra AvyuM hovAthI athavA AtmasvarUpa jANyuM hovAthI mArUM citta tamArA biMbane viSe zarIra, strI, putra, ghara, delata vagere viSe samaju bhavya jIvoe mamatA na rAkhavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vijyapaddhasUrijI kRta sthira thayuM che. tamArI bhaktimAM Asakta thayuM che. A vAta kamalathI rahita thaelA hovAthI nirmala svarUpamAM virAjamAna he prabhu! ApanI jANa bahAra nathI. A bAbata juo sAkSipATha-jJAnasAramAM-jUtA cA pattA caritamaMDanam tu svAbhAviko niva-tyaratnavimA nimA che ? 119 AnaMdanA denAra prabhu dekhADajo zivapaMthane, A mUrkhane samajAvaje nehe ucita satyArthIne saMsAranA vistArane visAvanArA Apa che, traNa lekamAM paNa mukuTa jevA tIrNa tAraka Ape che. 120 artha:-he satya (vAstavika) AnaMdanA ApanAra prabhu! mane kalyANa mArga je mokSapaMtha te batalAvajo. ane snehapUrvaka padArthonA egya satya artha mane mUrkhane samajAvajo. vaLI Apa saMsArane vistAra-vRddhi tene viNasAvanArA -nAza karanArA che. ane svarga, mRtyu ane pAtAla svarUpa traNa lokane viSe tame mugaTa samAna eTale zreSTha che. temaja Apa saMsArathI tarelA ane bIjAnA tAraka che. eTale saMsAra samudra taryA hovAthI tIrNa che. tathA bhavya jIne tAratA hovAthI tAraka paNa che. 120. bhava sAgare rakhaDI rahelA jIvane hoDI samA, vaLI sArthavAha samA tame saMsArarUpa kAMtAramAM ananta pUNunanda pUre pUrNa nivaNe rahyA, pratyakSa nirakhuM bhaktithI huM Apane muja dIlavasyA. 121 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [11] artha:-he prabhu! bhava samudramAM DUbatAjIne bacAvanAra hovAthI tame vahANa samAna che. (je pite tare che ane bIjAne paNa tAre che) vaLI saMsArarUpI kAMtAra-jaMgalamAM bhUlA paDelA jIne satya mArge caDhAvanArA hovAthI tame sArthavAha-sAthe pati samAna che. ane anantI ane saMpUrNa yathArtha AnaMdanA pUrathI-samUhathI pUrNa-bharelA nirvANamAM-mokSasthAna (mukti)mAM tame rahelA che, te paNa bhaktivaDe karIne huM Apane mArA manamAM rahelA pratyakSasAkSAt jeuM chuM. 121. tuja biMba jotAM dIla harakhe eja sAcI bhavyatA, krodha dAvAnala zamAvuM bhAva nirmala prakaTatA karUNA sudhAkara mAharA citta na Ave jyAM sudhI, A pApa puMje kanaDagata bahuvAra karatA tyAM sudhI. 122 artha -he jinarAja! ApanI pratimAnA darzana karavAthI dIla harakhe ne mana prasanna thAya teja sAcI-satya bhavyatA-mokSe javAnI cegyatA (nIzAnI) jANavI. Apane jotAM nirmala bhAva prakaTa thavAthI krodharUpI dAvAnala-vanane agni zAnta paDe che. mATe he kRpArUpI amRtanI khANa jevA 1 ananta-A zrI siddhabhagavaMtanA sukhano nAza nathI mATe ananta. AveluM koivAra javAnuM nathI. 2 saMpUrNa-prabhue vibhAva dazAne pUrepUre nAza karela hovAthI pUrepUre pragaTa thaele che-mATe te AnaMda saMpUrNa kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vijayapadmasUrijI kRta he prabhu! jyAM sudhI Apa mArA cittamAM AveA nahi tyAM sudhI A pApanA puMjo-samUhA mane ghaNIvAra herAnagati kare che. 122. prabhu Apa hRdaye AvatA te pApa sadhalA dUra jatAM, siMcI ame zubhabhAva amRta zAMti sAcI pAmatA; jenI upara mIThI najara prabhu ApanI paDatI nathI, teha jana rAgAdithI pIDAya tyAM arija nathI. 123 a:--he prabhu! jo Apa hRdayamAM AvA eTale je bhavyajanA ApanuM kharA bhAvathI smaraNa kare che tenAM saghaLAM pApA dUra thAya che--nAza pAme che. teja pramANe guNa smaragurUpI amRta sicIne chAMTIne ame sAcI zAMtine pAmIe chIe. amArI bAhya upAdhio nAza pAme che. he prabhu ! jenA upara ApanI mIThI najara paDatI nathI eTale je manuSyA ApanuM bahu mAnathI dhyAna karatA nathI te rAgAdika abhyantara zatruethI pIDA pAme temAM kAMI paNa Azcarya nathI. 123. zaraNuM lIdhAthI ApanuM mana bhaya vinAnuM saMpaje, gurUnIja sAcavaNI thakI bhavyA zivAlayane bhaje karUNA svarUpI zubha kaDA narakakUpa upare karyAM, Apeja tethI bhaktajanane dutinA bhaya gayA. 124 aH--hai jinezvara ! ApanuM zaraNu levAthI mana bhaya vagaranu thAya che. bhaya manamAMthI dUra thAya che. vaLI tevA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 123 ] avasare bhakta janA gurU mahArAjanI sAcavaNI thakI eTale satya upadezarUpI AdhAravarDa zivAlaya eTale meAkSane prApta kare che. he prabhu! Apeja narakarUpI bhayaMkara kUvAne viSe karUNArUpI sArA kaTheDA banAvelA che. tethI karIne bhakta janAnA dutinA eTale naraka tiryaMca vagere azubha gatinA bhaya nAza pAmyA che. 124. sakleza vi saMhAranArA nirvikArI Apa che, strI hAsya heti akSamAlA cheDanArA Apa che; nirakhI vibhAvAnaMda vA je jarI nA harakhatA, teo bicArA nija taNA dekhe rImAtA rakhaDatA. 125 a:he prabhu ! tame sarva saMkaleza-sAMsArika du:khAnA nAza karanArA che. vaLI Apa nirvikArI eTale vikAra rahita che. (kAraNa ke vikAranA hetuoneAja Ape nAza karele che.) Ape strIne tyAga karyo che kAraNa ke tamArA veda-viSayAbhilASa nAza pAmyA che. ane Ape hAsya-hasavAnA paNa tyAga karyo che ( hAsya mAhanIya nAmanuM karma ke jenA udayathI hasavuM Ave che tenA paNa Ape kSaya karyo che. ) temaja heti-zastrane paNa Ape cheADI dIdhela che (kAraNa ke Apane kAinI sAthe zatruvaTa cheja nahi.) vaLI akSamAlA--rUdrAkSanI mAlAnA paNa tame tyAga karyA che kAraNa ke tamAre kAInA jApa karavAnI jarUraja rahI nathI. AvA svarUpavALA Apane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 124] zrI vijyapadrasUrijIkRta paNa joIne je vibhAvAnaMdI -(bhavAbhinaMdI) jI jarA paNa harSa pAmatA nathI te bApaDAo pitAnAja karma deSathI saMsAramAM rIbAyA kare che eTale duHkhI thAya che. ane rajhaLyA kare che eTale cAra gatiomAM bhamyA kare che. 125. te bharata bhUmi bhAgyazAlI jyAM prabhu vicaryA tame, cAre gatinA jaMtuone zAMtidAyaka che tame; upaje kamala kAdava viSe jima raja dhare nA lepane, Ima bhava viSe rahetAM chatAM prabhu nA dhare raja lepane. 126 artha - he prabhu! jyAM Apa vicaryA che eTale je bhUmine Ape ApanA caraNakamalanI rajathI pAvana karelI che te amArI bhAratabhUmi paNa bhAgyazALI che. vaLI tame narakAdika cAra gatienA jIvane zAMti ApanAra che. jema kamala kAdavane viSe utpanna thavA chatAM ane jalathI vRddhi pAmavA chatAM te kAdavathI ane pANIthI jarA paNa lepAtuM nathI tevI ja rIte he prabhu! tame paNa A bhava-saMsArane viSe rahelA hatA chatAM paNa temAM jarA paNa lepAyuM nathI-Asakta thayA nathI. 126. 1 jIvanI be dazA-svabhAvadazA ane vibhAvadazA. svabhAva je pitAnA jJAnAdika guNa tene viSe ramaNa karavuM te svabhAvadazA. temAM jemane AnaMda che te svabhAvAnaMdI jANavA. temanAthI ulaTA ke jeo AtmAthI para je pudgalAdika eTale zarIra dhana, kuTuMba, mahela, bagIcA strI vageremAM mamatva rAkhanArA che, ane temanA saMyogathI sukha ane viyegathI duHkha pAmanArA te vibhAvAnaMdI jANavA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 125] Iga kaDi sardUi lAkha kalaze Apane nhavarAvatA, cosaTha harihAja nirmala eja acarija pAmatA; karma rUpI pAMdaDAne chedanArUM vrata lahI, caunALu rUpI miAna bhAve prabhu pharyA bhUtala mahI. 129 artha cosaTha Indro eka koDa ane sATha lAkha 1. 64 indro A pramANe-10 prakAranA bhuvanapati devAmAM darekane viSe be be Indra hovAthI bhuvanapatinA 20 Indo, 8 prakAranA vyantarane viSe be be indra eTale vyantaranA 16 indro, temaja 8 prakAranA vANavyantarane viSe paNa be be Indro eTale vANavyantaranA 16 indro, tiSimAM eka caMdra ane eka sUrya ema 2 Inko. (jo ke caMdra sUrya asaMkhyAta che tethI temanA indra paNa asaMkhyAtA thAya paNa samAna jAtinI apekSAe be gaNyA che) tathA vaimAnika devamAM 12 devakanA maLI 10 Indro che. (kAraNa ke navamA dazamA devaloka vacce 1, tathA 11mA 12mA svarga vacce 1 eka che.20+16-16+2+1 =64 indro che. A sarve kalpapapanna kahevAya. nava raiveyaka tathA pAMca anuttaravAsI devatAo ahamindro che. teo prabhunA kalyANakomAM jatA nathI. temane evo AcAra che mATe jatA nathI tethI kalpAtIta kahevAya. * 2 eka kroDa ane 60 lAkha kaLazAbhiSeka A pramANe -ratnanA, sonAnA, rUpAnA, ratna-suvarNanA, rana-rUpAnA, suvarNa-rUpAnA, ratna-suvarNa-rUpAnA, tathA mATInA ema ATha jAtanA kaLaje. temAM eka eka jAtanA ATha hajAra hAya mATe 8000 ne ADe guNatAM ka4000 thAya teTalA vaDe 250 abhiSeka karAyamATe 640014250 vaDe guNatAM 16 0 0 0 0 0 0 kaLazAbhiSeke jANavA. . . . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 126 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta kaLaze! vaDe Apane havarAve che ane tee (iMdro) nila1 thAya che teja amane Azcarya lAge che. vaLI karmarUpo pAMdaDAne nAza karanAra sacamavrata laIne cArara jJAnI thainemAna bhAve -muMgA rahIne he prabhu! aNugArapaNe pRthvItala upara vicaryo. 127. nirmAma kRpAlu Apa che| nigraMtha mATA te chatAM, che RddhivALA nAtha mArA sAmya tejasvI chatAM; saMsArathI bhaya rAkhanArA Apa dhIra vaDA chatAM, pUje ghaNAMye deva preme Apane mAnava chatAM. 128 artha:--he prabhu Apa nirmama-mamatva bhAva rahita che. Apane koi pratye mArApaNuM nathI. ane Apa dayALu ahIMvirAdhAbhAsa che. kAraNa ke havarAve che prabhune chatAM nila thAya che Indro, nhAya te nirmUla thavA joie, te chatAM indro prabhune nhevarAvatAM prabhu uparanA bhakita bhAva vaDe nirjarAvALA thAya che tethI temane ka`mala nAza pAmavAthI teonI ni`LatA jANavI. 2 tIrthaMkare| matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna sAthe laIne chellA bhavamAM utpanna thAya che ane jyAre rAjyAdi cheDIne dIkSA grahaNa kare te vakhateja ceAthu mana:paryAMva jJAna upaje. mATe dIkSA lai vihAra karatAM cAra jJAnane dhAraNa karanArA prabhu kahyA. 3 prabhu dIkSA peAtAnI meLeja le che temane gurU hetA nathI. mATe prabhu svayamruddha kahevAya che. dIkSA lIdhA pachI jyAM sudhI chadmasthAvasthA che athavA kevalajJAna upajyuM nathI tyAM sudhI prabhu prAye ghaNuM karIne upadeza ApatA nathI mATe maunI kahyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. dhama jAgarikA [ 127] che ( kAraNa ke saMsArI jIvAne sukho thavAnA upadeza Ape che. ) vaLI tame meTA nigraMtha-sAdhu chatAM paNu he mArA nAtha ! tameja RddhivALA che. kuTuMba dolata, ghara vagere granthIe ( parigraha )no tyAga karyo hovAthI nigraMtha eTale sAdhu (rigrahathI sarvathA mukta) che. eTale saMsArI vastuonI apekSAe taddana nirdhana che! chatAM tameja RddhivALA che. kAraNa ke Atmika sukhanA denArA jJAnAdika ratnA je kharI Rddhi che te tamArAmAM saMpUrNa che. tathA tejasvI chatAM tameja saumya che. ( ghAtI kampanA kSaya karyo hAvAthI pragaTa thaela anata jJAnAdinA pratApe ApanuM teja eTalu dhuM che kejo bhAmaDala na heAya te sa'sArI jIvA ApanA tarapha joI paNa zake nahi. te chatAM tameA teone atyaMta zAMta jaNAe che. kAraNa ke ApanA atizayanI asarathI, jAtithI-janmathI vairavALA jIvAnAM verA paNa nAza pAme che, ane teo zAMtine anubhave che. ane Apa dhairyavatamAM zreSTha chatAM A saMsArathI bhaya rAkhanArA che. valI tame manuSya che te chatAM paNa devatAo suddhAM tamane pUje che. ( e pramANe vidhAbhAsa jaNAvatI prabhunI alaukikatA A gAthAmAM jaNAvI che.) 128. prabhu huM sanAtha banyo have tuja caraNanA lahI AzA, jara jamInorU tucchalAge kAcaNanA AMtare; mAhe agAyu mAharU tethI na jANyA Apane, sAcA maNi parakhyA have huM nA thaiza vaza mAhane. 129 aH--he prabhu! have mane ApanA caraNu kamalanA Azraya maLelI hAvAthI huM sanAtha-nAthavALA-AzrayavALA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 128 ] zrI vijayapadmasurijI kRta thayA chuM. ( atyAra sudhI mane sAcA deva maLyA naheAtA, paraMtu Apane oLakhIne meM sAcA devane eLakhyA che.) tethI jemanA upara mArI atyaMta Asakti hatI te jara-dhanaDholata, jamIna-mahela, bagIcA vagere tathA jorU-strI (jemane huM mArUM sarvasva mAnatA te) have mane tuccha atyaMta halakAMkiMmata vinAnA jAya che. kAraNa ke tamArI ane temanI vacce kAca ane maNi jeTalA aMtara (phera ) rahelA che ema tenI mane khAtrI thaI che. atyAra sudhI huM mehamAM phasAelA haiAvAthI Apane kharA svarUpe eLakhI zakayA nahAtA. paraMtu sAcA Ni samAna tamane meM satya svarUpe eLakhyA hAvAthI have huM mAhane (mAhanA sAdhanane ) AdhIna thavAne nathI. 129. puNyagaNunA ka samI tuja caraNaraja huM mAnatA, te jasa zire ye sthAna tene mAhanA Dara bhAgatA; jima lAcuMbaka lADu khece bhakti khece muktine, malajo bhavAbhavasAttvikI bhakti huM vInavu Apane, 130 artha:--he prabhu ! ApanA caraNa kamalanI rajane huM puNya rUpI dhAnyanA samUhanA kaNa-dANA sarakhI mAnuM chuM. kAraNa ke te retInA kaNIyA jemanA mastakane viSe sthAna pAme ( paDe.) te manuSyane mAhunA bhaya bhAgI jAya che jatA rahe che. tathA jema lAhacuMbaka peAtAnA guNathI leDhAne pAtAnA tarapha AkarSe che tema sAcI bhaktirUpI lAcu baka muktine pAMtAnI ('bhaktanI) tarapha khece che-mAkSane najIka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [19] lAve che. mATe mane bhaveAbhava ApanI sAtvikI bhakti maLeA evI mArI ApanI AgaLa vinaMti che. 130. tuja mUrttidarzanane cahu` rAgI davAne jima cahe, tujamAM rahe| mana mAharI muja AtamA ehI cahe; thAkI jAu chu khelatAM jaDabuddhi khelu keTalu, karUNA karIne tAro jinarAja mAguM eTalu'. 131 artha:jema rogavALA mANasa davAne Icche che tema saMsArarUpI rogathI pIDAelA huM tamArI mUrtinAM darzana svarUpa davAne bhavAbhava icchuM chuM. mArA AtmAnI eja cAhanA che ke mArUM mana tamAre viSe-tamArA dhyAnamAM lIna rahe. huM maMda buddhivALA heAvAthI khelatAM paNa thAkI jAuM chuM. mATe huM jinezvara ! huM te TukAmAM eTaluMja mAgu chuM ke mArA upara dayA lAvIne mane A saMsArasamudra mAMthI tArajo. 131. evI rIte pUjAnuM svarUpa ane te prasaMge prabhudevanI stuti paNa vistArapUrvaka kahIne have gu MdananA svarUpane AraMbha kare che: pUjA pachI gurUvaMdanA paccakhkhANa gurU sAkhe kare, gurUpada prathama gurUvaMdanAmAM gurUsvarUpa zruta uccare; aMga trIjI vividha bhAge gurU svarUpa varNana kare, bhavyajanakSepa mAhe A pramANe dIla dhare. 132 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [130 ] zrI vijyapadrasUrijI kRta arthAema prabhunI be prakAre pUjA pUrNa karIne, tyAMthI (maMdiramAMthI) nIkaLIne pachI zrI gurU mahArAjane vaMdana karavuM joIe. pachI gurUnI sAkSIe paccakhANa karavuM. gurUvaMdanamAM prathama gurUpada AveluM che. temAM gurUnuM svarUpa zratamAM- (siddhAntamAM) A pramANe kahyuM che. zrI sthAnAMga nAmanA trIjA aMgamAM gurUnuM svarUpa vividha prakAranA ghaNA bhAgoe varNaveluM che. ane te (have pachInI gAthAomAM kahevAtuM) gurUnuM varNana bhavyajane saMkSepamAM A pramANe hRdayamAM dhAraNa kare-dhArI rAkhe. 13ra. gurU kevA hoya te kahe che - mitrI pramukha zubha bhAvanAo cittamAMhe rAkhatA, savi jIvazAsana rasika karavA sarvadA vaLI cAhatA; uttara guNone jALavIne pAMca moTA vrata dhare, belena avaguNa anyanAtima saheja paraguNauccare 133 artha:-jeo triI vagere sArI bhAvanA pitAnA manamAM bhAve che. vaLI jeo sarva jIvone zAsanarasika karavA eTale jainadharmamAM rasa letA karavAne haMmezAM cAhe che-IcchA 1 bhAvanAo eTale cittavana athavA vicAraNuM. viziSTa dharmanI apekSAe te cAra che- maitrI bhAvanA eTale sarva jIvo mArA mitra che, kaI mAruM duzmana nathI evI vicAraNA. 2 prada bhAvanA-pitAthI adhika guNavaMtane joIne manamAM khUzI thavuM te. 3 kArUNya bhAvanA-duHkhI jIvone joIne manamAM dayAbhAva rAkhavo te. 4. mAdhyastha bhAvanA-dharmahIna tathA pApI javAne samajAvatAM chatAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [13] rAkhe che. jee uttara guNAne sAcavavA pUrvaka pAMca mahAvratane dhAraNa kare che athavA pALe che. je gurU bIjAnA avaguNu khelatA nathI. tathA khIjAnA thADA guNune paNa uccare che-pragaTa kahI batAve che. 133. sAdAi sAthe dhare para jIvane duHkhIyA kalI, citte dhare je zAkane na kare prazaMsA ApanI; patha nyAyanA cheDe nahi nija yogyatA na atikrame, sAmeA kahe kaDavuM. chatAM paNa krodhathI nA dhamadhame. 134 A satASa pUrvaka sAdAine dhAraNa kare che, tathA anya jIvane du:khIe jANIne je manamAM zeka pare che dIlagIra thAya che. vaLI peAte peAtAnAM vakhANa karatA nathI. nyAyanA nItinA mArga mUkatA nathI, temaja peAtAnI yAgya a: na mAne te paNa tenA upara krodha na karatAM kSamA rAkhavI te. A cAra sivAya bIjI anityAdri 12 bhAvanAe tathA pAMca mahAvratanI 25 bhAvanAo paNa jANavI. 1 uttaraguNa--pAMca mahAvratane vizeSe karI guNu karanArA hAvAthI uttara guNu kahevAya te piMDa vizuddhi vagere jANavA. 2 mahAvratazrAvakanA tratAnI apekSAe meTAM hovAthI mahAvrata kahevAya che. te pAMca-1 prANAtipAta viramaNavrata-jIrvAsAne sarvathA tyAga. 2 mRSAvAda viramaNavrata-asatyaneA sathA tyAga. 3 adattAdAna viramaNuvrata-adatta (cerI)ne sarvathA tyAga. 4 maithuna viramaNavrata-maithunane saOthA tyAga. 5 parigraha viramaNuvrata-parigrahane sarvathA tyAga, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] zrI vijayapadhasUrijI kRta tAne oLaMgatA nathI. ane sAme mANasa kaDavuM vacana kahe chatAM paNa jeo krodhI thaIne dhamadhamatA nathI. eTale kSamA guNa rAkhe che. 134. - have gurUnA yathArtha guNo jaNAve che- deSa maTADe uSNa nIra jima kaSTa kAle paNa yathA, doSo maTADe anyanA Apatti kAle je tathA nija guNa ramaNatAraMga raMjitasvapara upakAre ratA, samatA sudhArasa jhIlatA cAre kaSAye choDatA. 135 artha -jevI rIte karNakAle eTale peTamAM duHkhAvo tha, tAva vagere rogAdikanA prasaMge unuM pANI manuSyanA dene-regane zAnta kare che, tevI rIte gurU paNa anyanAbIjAonA saMkaTa vakhatanA duHkhene nAza karanArA hoya che. vaLI nija guNa AtmAnA guNe je jJAna, darzana, cAritrAdika tene viSe ramaNatA eTale tanmayapaNuM tenA raMgaraMjita eTale AnaMdamAM Asakta che. temaja je gurU svapara eTale pitAnA tathA paranA-anya jInA upakArane viSe ratA-Asakta che. tathA samatA-samabhAva (rAga dveSanI ochAza) rUpI amRta rasane jhIle che. eTale jeo zAnta prakRtivALA che. vaLI jeo cAra kaSA-kadha, mAna, mAyA ane lobhane taje che. 135 cAlu prasaMge gurUnI jarUrIyAta jaNAve che - guNarayaNa sAyara gurU vinA DAhyA chatAM navi dharmane, jANe yathA che netra teAye dIpa viNa navi arthane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 133] suta nIrAga banAvavA mAtA davA kaDavI dIe, hita kAja bhavinA gurU prasaMge veNa kaDavA paNa kahe 136 artha -jema mANasane netra che te chatAM paNa dIvA vinA (upalakSaNathI sUryanA prakAza vinA paNa) ane eTale padArthane jANuM zakato nathI. tevI rIte mANasa DAhobuddhimAna hoya chatAM paNa jJAnAdika athavA gAMbhIryAdika guNe rUpI ratnanA samudra gurU vinA dharmane yathArtharUpe samajI zakato nathI (mATe dharma svarUpa jANavA mATe gurU mahArAjanI avazya jarUra che.) vaLI jema mAtA pitAnA bALakane rega rahita karavA tenA upara sneha chatAM bALakane na game tevI kaDavI davA pAya che tevI rIte gurU mahArAja paNa bhavya jIvonA hitane mATe kaDavAM vacane paNa kahe che. 136. veNa mIThA bolanArA vaidya gurU maMtrI sahI, daradI taNuM celA taNuM nRpanuM bagADe kama ahIM regane rUcatuM kahe je vaidha te regI mare, zraddhALune rucatuM kahe gurU Atmahita to nA kare. 137 artha -kaDavAM vacana kahIza te sAmAne khoTuM lAgaze evA IrAdAthI te peTe raste jate heya te jANavA chatAM paNa sAmAne sAruM lagADavA mATe ekalAM mIThAM vacana belanAra evA vaidya, gurU tathA maMtrI nakkI anukrame regInA, celAnA tathA rAjAnA hitane bagADe che-nukazAna kare che. je vaidya regIne je pasaMda AvatuM hoya te karavAnuM kahe (eTale mAne khoTuM lAgaze khoTe raste ja paNa sAcA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 134 ] zrI vijyapadrasUrijIkRta vaidya jANe che ke amuka amuka apacca daradIne nahi khAvA | egya vastu jenA pratye daradIne khAsa bhAva che te je te vAparaze to tethI tenA rego maTavAne badale vadhaze te chatAM paNa vaidya je tene te vastuone niSedha na kare) te tethI Akhare regInuM maraNa thAya che. jethI vaidya daradInA lAbhane badale nukasAna mATe thAya che. tevI ja rIte je manuSya gurU pratye zraddhAvALe che tene sAruM lagADavA mATe gurU game te karavAne kahe ane je te AtmAne nukasAnakAraka mArge laI jAya che tevuM jANavA chatAM tene te kAryomAMthI ke nahi te te gurU tenuM (bhaktanuM) Atmahita karI zaktA nathI. 137. je bhUpanI che bhUla chatAM dIvAna hAjI hA kare, te hita bagADe bhUpanuM zuM sarjana evuM kare ? satya bInAne jaNAve vaidya gurU maMtrIvarA, jimahAhATa hirA nahitimate jana hitakara kharA. 138 artha -rAjA amuka kAryamAM bhUla kare che tevuM jANavA chatAM pradhAna "rAjA nArAja thaze" evuM mAnIne temAM hAjI hA karyA kare ane te kArya karatA ke nahi te te rAjAnA hitane nukasAna karanAre thAya che. mATe je sajjana purUSa hoya teo zuM A pramANe kare? athavA naja kare. mATe je uttama vaidya, gurU ane mastrI hoya teo te (sAmAne khoTuM lAgatuM hoya te paNa) satya hakIktane jaNAve che. jema hATa hATa (dukAne dukAne) hIrA-jhaverAta hotuM nathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [15] tema hIrA samAna hitakArI AvA uttama gurU paNa jyAM tyAM hotA nathI. 138. have gurUnI bhAva dayA akhUTa che, te jaNAve che - bhAna bhUlI bhadranuM bahu doDadhAma karI are, A bicAre durgatimAM duHkha saheze bahu khare; e karUNa dIla dharatA gurU sadA hitakara kahe, jasa puNya pUrA jAgatAM te tehavA gurUne lahe. 139 artha:-bhadra eTale potAnuM hita bhUlIne A jIva ghaNuM doDAdoDa karI paudgalika sukhanA sAdhananI pAchaLa AthaDyA kare che. huM nahi kahuM to e bicAre narakAdi durgatiomAM, jaIne kharekhara ghaNuM du:kha sahana karaze. AvA prakArane dayAbhAva pitAnA hRdayane viSe dhAraNa karanAra gurU mahArAja haMmezAM hitakara (jene phAyadAkAraka vacana) kahe che. mATe je jInA puNya pUrNa jAgatA hoya, eTale jemane zubha karmane pUrepUro udaya hoya te ja upara kahyA tevA guNavaMta uttama gurUne prApta karavAne bhAgyazALI thAya che. 139. tephAna tArA AkarA gurU joine kaDavuM kahe, te paNa khIjAIzanA jarIe pUjya mArUhita cahe; ema manamAM mAnaje mAtApitAthI adhika e, nisvArtha gurUmuja tAravAne zreSTha zIkhAmaNa dIe. 140 artha:-he jIva! tArA taraphathI thatA AkarA (AtmAne ahitakArI) tephAne agya kAryo joIne gurU kaDavAM vacana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [136] zrI vijyapadhasUrijI kRta paNa kahe to paNa te gurU upara lagAra mAtra paNa khIjAIza nahi-gu karIza nahi. paraMtu manamAM evuM vicAraje ke mArA pUjya gurU mahArAja mAruM bhaluMja Icche che. vaLI gurU te mAbApathI paNa adhika che. kAraNa ke mAbApane to svArtha-pitAnI matalaba che, paraMtu keI prakAranA svArtha vinAnA gurU mahArAja te mane tAravAne mATe-mArA bhalAne mATe uttama zikhAmaNa Ape che. 140. rigane anusAra osaDa vaidya Ape rogIne, bhUlane anusAra bole tAharA gurUjI tane, rogInA mAtA pitA duHkha deNa osaDa ghe chatAM, ahita kara A vagha che Ima te kadI zuM bolatA. 141 artha -jema vaidya raMgane anusAre daradIne davA Ape che tema gurU mahArAja paNa tArI jevI bhUla hoya te pramANe tane mIThAM agara kaDavAM vacane vaDe zikhAmaNa Ape che. zuM vaidya duHkhadeNa eTale je pIvI na game tevI kaDavI davA bALakane Ape te paNa regI bALakanA mA bApa "A vaida ahitakara athavA nuksAna kartA che" evuM kadApi paNa bele che? athavA nathI ja bolatAM. 141. A kema zivagAmI bane Ima lAgaNI jene ghaNI, manamAM haze te pUjya gurUne cAhanA nahi arthanI; te chatAM zikSA dIe kima? Ima jarUra vicAraje, gurU devano upakAra mAnI sAragrAhI tuM thaje. 142 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [137] artha-he jIva! gurU jyAre kaDavAM vacanothI tene zikhAmaNa Ape tyAre te vicAra kare che ke gurU mahArAjane arthanI eTale dravya vagerenI koI paNa prakAranI IcchA nathI te chatAM mane kaDavAM vacane vaDe paNa zikhAmaNa ApavAnuM temane zuM prayojana che? eTale gurUne te kAMI kAryasiddha karavAnuM nathI. tyAre upadeza zA mATe Ape che? gurUne tArA pratye lAgaNuM che ke A jIva saMsAranI upAdhiothI saMpUrNa rIte chUTIne jyAre zivagAmI-kSe janAre bane? AvI lAgaNI hevAthI upadeza Ape che. mATe gurU mahArAjane upakAra mAnIne sArane grahaNa karanAre tuM thaje. 142. - have graMthakAra zrI gurU mahArAjanA vacanano prabhAva jaNAve che - hare zaraNa ghasAyela nRpa mukuTamAMhi jaDAya che, gurU veNa kaDavA sAMkhanArA bhavya pUjanika thAya che; nANu guNa atizaya vadhAre caraNa thIratA Adare, durmatine dUra kare ne cittane nirmala kare. 143 artha:-jevI rIte zarANa upara ghasAIne-kaSTa sahana karIne tejasvI banelo hIre rAjAnA mugaTamAM jaDAya cheucca sthAnane prApta kare che. tevI ja rIte gurUnAM kaDavAM lAge tevAM chatAM paNa hitakArI vicanene sahana karanArA bhavya jane kemAM pUjavA gya bane che. kAraNa ke gurUnAM vacane pramANe vartanAra bhavya jIvo jJAna guNamAM ghaNuM vadhAre kare Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [138] zrI vijyacaMdrasUrijI kRta che. cAritramAM sthIratA pAme che. gurU AjJAvatI jI kharAba buddhine dUra kare che. temaja cittane nirmala kare che-cittanA pariNAma nirmaLa banAve che. 143. - have kugurUne tyAga ane sadgurUnI sevA karavAnuM kahe che - ziSya hove lAlacu tima hoya gurU je lebhiyA, thAya ThelamaDela narake beunI niSphala banyA;" beu bUDe jema bApaDA patthara taNI jima nAvamAM, beThelAnA zA hAla? zubha gurU Azare bhavarAnamAM. 144 athara-je ziSya lAlacu hoya temaja gurU paNa lobhI hoya eTale baMne dIkSA levAnuM prayojana cUkIne paugalika vAMchAomAM phasAelA hoya te baMne AtmasiddhimAM niSphaLa bane che ane aMte narakAdi durgatimAM gamana karanArA thAya che. evI rIte guru ane ziSya baMne baDe che saMsAramAM rakhaDyA kare che. mATeja AvA gurUne pattharanA nAvanI eTale vahANanI upamA ApI che. kAraNa ke pattharanuM nAva pote bUDe. che ane temAM beThelAne paNa buDADe che. tethI pattharanA vahANamAM beThelAnA jevI hAlata kugurUnI sevA karanAranI thAya che. mATe sugurUja bhavarAnamAM-saMsAra rUpI araNyamAM AdhArabhUta che. 144. 1. zAstrakAre kahyuM che ke-fmaLAM pAkSamistiskRtaa yAMti narA mahatvam // alabdhazANotkaSaNA nRpANAM, na jAtu maulau maNayo vizaMti // 1 // gurU lebhI ne lAlacu celA, denuM narakamAM ThelamaThelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [139] uttama gurU dIpaka samA adha timira dUra haDAvatA, nANa kiriyA muktipathane sAdhatA batalAvatA; ajJAna rUpa timire banelA aMdhanA jJAnAMjane, khullA kare che nayana tevA gurU namIe pratidina. 145 artha-uttama gurU mahArAja dIpaka samAna che. kAraNa ke dIpaka pitAnA prakAzathI aMdhakArane dUra kare che tema gurU anyanA agha eTale pAparUpI timira-aMdhakArane dUra kare che. * vaLI jJAna ane kriyA e baMne vaDe pote mokSa mArgane sAdhe che ane anya jIvone paNa mekSa mArga batAve che. mATe je gurU ajJAnarUpI aMdhakArathI AMdhaLA thayelA manu nA cakSuone jJAnarUpI aMjana vaDe karIne (AMjIne) khullA kare che-dekhatA kare che. athavA ajJAnI ane jJAna rUpI cakSunI prApti karAve che tevA gurU mahArAjane he jIva ! dararoja namaskAra karaje. 14pa. nija AtmanuM hita cAhanAre teja gurUne sevavA, pite tare je zakti parane tAravA jima haDIA nirdoSa prabhunA mArgamAM pote calaMtA anyane, nispRha banIja calAvatA tuM nA jaIza kugurUkane 146 artha:-pitAnA AtmAnuM bhaluM IcchanAre te gurUnI sevA karavI joIe ke jeo lAkaDAnA vahANa samAna hoya. jema vahANa pote samudrane viSe tare che ane te vahANanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 140 ] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta Azraya karanArAone paNa tAre che. tevA vahANa samAna je nirdoSa-khAmI vinAnA-prabhunA mArgamAM pote cAle che. eTale prabhunI AjJA mujaba cAlanArA che. temaja niHspRha eTale kaI paNa jAtanI badalo levAnI IcchA vinAnA banIne bIjAone paNa sadupadeza vaDe te prabhunA mArgo calAve che. tevA saddagurUne Azraya kare, paraMtu kugurUnI pAse javuM nahi. 146. mithyAtvane dUra kare che zrata rahasya jaNAvatA, kAraNusugatine mugatinA puNya pApa prakaTaprakAzatA; A yogya karavA eha bIjuM bheda Ima parakhAvatA, Adarza jIvanane banAve teja gurU viNakeInA. 147 artha -je gurU anyanA mithyAtvane dUra kare che. vaLI je mRta eTale siddhAntanA rahasyane-sArane jaNAve che-samajAve che. tathA sadgatine meLavavAnuM kAraNa dAnAdi puNya kAryo che, ane narakAdi durgatinuM kAraNa hiMsAdi pApa karyo che ema pragaTa rIte jaNAve che. vaLI A kArya karavA egya che ane A kArya karavA gya nathI evI rIte karavA lAyaka ane nahi karavA lAyaka kAryanA bhedanI samajaNa ApanAra che. ane tevA dayALu gurU mahArAja bhavya jIvonA jIvanane cATalA jevuM ujavala banAve che. AvuM uttama kArya gharabArI gurUo keI divasa karI zake ja nahi. 147. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [141] A jIvane narakarUpI khANamAM paDatAM kharuM rakSaNa karanAra koNa che? te samajAve che - mAta pitA tima bhAI nArI mitra putro nAtha te, je gaja subhaTa ratha azva rAkhe tema cAkara varga te; paDatAM naraka rU5 khANamAM A jIvanuM rakSaNa kare, Ima kima bane? gurU deva sAcA dukhathI rakSaNa kare. 148 artha-jyAre saMkaTa Ave tyAre jIvane bacAvavAne mA bApa, bhAI, strI, mitra, putra keI paNa samartha nathI tee. A jIvane naraka rUpI khANamAM paDatAM bacAvavAne samartha nathI. eTaluM ja nahi paraMtu nAtha eTale svAmI athavA te rAjA ke jenI pAse hAthIo, coddhAo, ratha, gheDA vagerene hisAba nathI te paNa samartha nathI. vaLI cAkarone samUha paNa duHkhathI rakSaNa karavAne zaktimAna nathI. ane jIvane karmane AdhIna thayA vinA chuTake nathI. kuTuMba parivAra mATe bAMdhelAM karma to te karanAra jIvane bhegavavAnAM che. ane pApa kAryo karIne upArjelAM dravyamAM te sarva bhAga paDAve che. mATe jIvanuM saMkaTathI rakSaNa karanAra to gurU mahArAja che. kAraNa ke teo jIvane satya dharmane upadeza karI pApa kArya karatAM roke che, ane te pramANe vartanArane durgatimAM javuM paDatuM nathI. 148. 1 A bAbatamAM akhA bhagate paNa kahyuM che ke - - gurU gurU nAma dharAve sahu, gurUne ghera beTA ne vahu; gurUne ghera DhAMDhA ne Dhora, akho kahe Ape vaLAvA ne Ape cara, : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI vijyapadmasUrijI kRta sAcuM svarUpa samajAvatA gurUrAja viNa tuM anyane, naraka rakSaka nA samajaje ema kIdhuM pravacane gaNi kezinA supasAyathI rAjA pradezI dekhane, pAmyA amaranA sthAnane nA choDaje gurU caraNane 149 artha:-siddhAntamAM paNa kahyuM che ke he jIva! AtmAnuM kharuM svarUpa samajAvanAra gurU mahArAja vinA bIjA keIne narakathI bacAvanAra tuM samajIza nahi. daSTAnta tarIke tuM pradezI rAjAno vicAra karo ke jeo kezI gaNadharanA sArA upadeza rUpI sAdhanathI durgatimAM jatA bacI devagatine pAmyA. mATe gurUrAjanI caraNasevAne tuM cheDIza nahi. 149 prabhuvIradharmakathI hatA matimatamaMtrI abhayahaste, te kAla paNa na karI zakyo je kArya zreNika bhUpa te; te jIva rakSaNa hemacaMdra sUrIzanA upadezathI, me je karyuMja kumArapAle sukha sadA gurU zaraNathI. 150 artha -jemanI AgaLa carama tIrthakara mahAvIra svAmI poteja dharmakathIdharmane upadeza karanAra hatA. jemanI pAse atizaya buddhizALI abhayakumAra nAmanA zreSTha maMtrIzvara hatA bIjA graMthamAM paNa gurU kIdhA meM sarve sAtha, gharaDAM baladane ghAlI nAtha ! dhana hare ne dhokhe na hare, evA gurU kalyANa zuM kare ? / 1 che. 1 sUryAbhanAme deva thayA. Ane vistAra zrI rAjakIya upAMgamAM kareluM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA , [ 143] tevA zreNika rAjA paNa te vakhate je kArya na karI zakyA te jIvarakSaNanuM-amArInuM kArya kalikAla sarvajJanI padavI meLavanAra hemacandra sUrIzvaranA upadezathI gujarAtanA rAjA parama zrAvaka kumArapAla mahArAje harSa pUrvaka karyuM. mATe gurU mahArAjanA AzrayathI haMmezAM sukha prApti che. 150. paccakhANa karatAM AdimAM evA gurUne vaMdIe, vaMdanataNa bahu bheda vaMdana bhASyathI avadhArIe; nIca gotra hovekSaNane uMcagotra vaLI baMdhAya e, DhIlA bane nija karma phala e vaMdanAnA jANIe. 151 artha evI rIte gurU mahArAjanuM svarUpa kahyuM evA gurUnI AgaLa paccakhANa karatAM pahelAM vaMdana karavuM. te gurUvaMdananA ghaNuM le che. te gurUvaMdana nAmanA bhASyathI jANavA. vaMdanathI pUrvabaddha nIca zetra hoya tene kSaya thAya che te sAthe vaLI nIca gotrane baMdha aTake che ane uMca betra baMdhAya che. tathA prathamanA bAMdhelA pApa karmo paNa DhIlA paDe che. pApakarmanA sthiti rasa vagere ochA thAya che. AvA prakAranuM gurU vaMdana karavAnuM phala jANavuM. 151. - -- : 1 gurUvaMdananA mukhya traNa prakAra che. -1 TAvaMdana te be hAtha joDI kapALe lagADavAthI thAya che. rathabhavaMdana te be khamAsamaNuM devAvaDe thAya che. tathA 3 dvAdazAvatavaMdana te gurUne be vAMdaNuM devAthI thAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI vijayavadyArijI kRta - gurUvaMdananA phalanuM daSTAnta A gAthAmAM dekhADe che - cAra naraka gamana TaLyuM kSAyika sudarzana uddabhavyuM, jinanAma bAMdhyuM kRSNa bhUpe vaMdanA phala Ima kahyuM cha gaNe vinaya guNa namratA gurUpAda paMkaja pUjanA, prabhu ANunI ArAdhanA mRtadharma zivapada sAdhanA. 15ra artha -kRSNa mahArAje bAvIsamA tIrthaMkara zrI nemanAthane tathA temanA sAdhu parivArane vaMdana karatAM pUrvabaddha sAtamI narakanAM dalIyAM khapAvIne trIjI narakanAM karyo eTale temanI cAra narake ochI thaI. vaLI sarva zreSTha kSAyika samatine prApta karyuM. jinanAma karma bAMdhyuM jethI teo AvatI covIzImAM prabhuzrI vIranI jevA padmanAbha nAme tIrthaMkara thaze. e pramANe gurUvaMdananuM phala kRSNa mahArAje meLavyuM. tathA gurUvaMdana karatAM cha guNa (lAbha) prApta thAya che te A pramANe -1 vinaya guNa, 2 namratA-abhimAnane nAza, 3 gurUnA caraNa kamalanI sevA, 4 tIrthaMkaranI AjJAnuM ArAdhana, 5. mRtadharmanI sAdhanA, 6 mekSa padanI prApti. 15ra. 1 kSAyika samakita -anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane labha e cAra tathA samati mehanI mitra mehanI ane mithyAtva mohanI e sAtenA sarvathA (mUlathI) kSaya karavAthI kSAyika samakita thAya che. e samakitI abuddhAyu hoya te te bhavamAMja mekSe jAya che. pUrvabuddhAyu hoya te traNa cAra bhave ane keIka pAMcame bhave paNa mA~ jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [145] have gurUne vaMdana karI kayA bhAge paccakhANa levuM, te jaNAve che - phala guNa dharIne cittamAMhe bhAvathI vaMdana karI, gurU pAsa pratyAkhyAna lIje cAra bhAMgAne smarI; gurU jANa tima lenAra hove jANa e bhAMge kharI, bhagavatI sthAnAMga pratyAkhyAna bhAge vistare. 153 artha -evI rIte vaMdananA phalane tathA guNane manamAM vicArIne bhAvapUrvaka gurUne vaMdana karIne paccakhANanA cAra bhAMgAnuM smaraNa karavA pUrvaka gurUnI pAse paccakhANa levuM. paccakhANa karAvanAra gurU jANa heya tathA paccakhANa lenAra ziSyAdika paNa jANa hoya e zuddha bhAMge che. A pacca khANanuM zrI bhagavatIsUtramAM ane zrI sthAnAMgasUtramAM tathA pratyAkhyAna bhASyamAM vistArapUrvaka varNana kareluM che. 153. virati phala apramAda jIvana tattva enuM jANIe, sarva munine vaMdIne zubha zarma zAtA pUchIe; ema karatA karma karI nirjarA bahu pAmIe, pRcchA saphalatA kA niyame glAna AditapAsIe. 154 1 paccakhANanA 4 bhAMgA A pramANe -1 paccakhANa karAvanAra jANa ane karanAra jANa. 2 karAvanAra jANa ane karanAra ajANa. 3 karAvanAra ajANu ane karanAra jANa 4 karanAra ajANa ane karAvanAra paNa ajANa. A cAra bhAMgAmAMthI prathamanA traNa bhAMge pratyAkhyAna karavAnI anujJA che. temAM trIjA bhAMgA karatAM bIjo ane bIjAthI prathama bhAge uttama jANo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 146 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta artha :-paccakhANa karavAthI vividha prakAre viratirUpI phUla tathA apramAda-pramAda rahita jIvana thAya che. e pramANe sakSepamAM paccakhkhaNanuM phaLa jANavuM. paccakhkhANu karyA pachI sarve munine pNa vaMdana karIne temane sukhazAtA pRthvI. kAraNa ke e pramANe sarva muniene vaMdana karavAthI karmanI ghaNI nirjarA thAya che. temaja glAna ( rAgI) sAdhu vagere munie!nI davA veyAvacca vagere bAbatamAM tapAsa karavI. ema zrAvaka kare teAja sAcI sukhazAtA pUchI kahevAya. 154. gaNamAMya have glAna vRddheA khAla kaiika munivarA, tajavIja samAdhi sAdhanAnI tasa kare zrAvaka kharA, nija zakti anusAre kare paNa nA upekSA Adare, saMbaMdhithI paNa adhika mAne sAdhune zruta uccare. 155 artha:----rA zrAvaka gaNumAM (eka AcArya vagerenA parivAramAM) je kAI muni rAgI heya, vRddha hAya, temaja Ala eTale navIna dIkSita heAya temanA samAdhi-sukha zAntinA sAdhanAne mATe huMmezAM tapAsa rAkhe. tathA peAtAnI zaktinA anusAre vaiyAvRtyAdika kare paNa koI jAtanI upekSA-edarakArI rAkhe nahi. siddhAMta kahe che ke zrAvaka-sAdhu munirAjane peAtAnA putrAdi saMbaMdhI athavA sagAM vahAlAMthI paNa adhika gaNe. 155. jJAnAdi sAdhananI jarUrI hoya paNa munirAjane, dhyAna Ape teDhumAM suNIe upAsaka sUtrane; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA 147] AnaMda Adi daze taNI bInA hadaya avadhArIe, bhagavatImAM taMgiyAnA zrAvako saMbhArIe. 156 A artha-upAsaka sUtra (upAsaka dazAMga)mAM kahyuM che ke munirAjane paNa jJAna, darzana, cAritra vagerenA je je upakaraNAnI jarUrIAta hoya te bAbata zrAvakoe jarUra dhyAna ApavuM. zakti ane bhAva pramANe te vastuo lAvI ApavI. vaLI AnaMda zrAvaka vagere daza zrAvakonI kathAo hadayamAM vicAravI. teoe munivaronI bhakti kevI rIte karI che ? tene vicAra kare. vaLI bhagavatIsUtramAM kahelA tuMgIyA nagarInA zrAvakonuM smaraNa karavuM. 156. evI rIte sarve sAdhuone vaMdana karIne tathA sukhazAtA pUchIne pachI zrAvake gurU pAse vyAkhyAna zravaNa karavuM. tyAM kevI rIte besavuM? tenuM varNana kare che -- gurU pAsa pahelAM zrAvakAdika jeha AvyA temane, vaMdana karI besI vinayathI sAMbhaLe mRta vayaNane; 1. AnaMda vagere mahAvIra prabhunA parama bhakata daza zrAvaka hatA, jemanI kathA tathA Rddhi vagerenuM varNana vardhamAna dezanA vageremAM ApeluM che. daza zrAvakanAM nAma A pramANe -1 AnaMda, 2 kAmadeva, 3 culinI pitA 4 surAdeva 5 cullazataka 6 kaMDakAlika 7 sakAlaputra 4 mahAzataka, 9 naMdinI pitA, 10 sAlahipitA. - 2 tuMgikA nAmanI nagarI hatI. temAM pUrve kahelA gurU bhakita Adi guNavALA zrAvake te nagarImAM vasatA hatA. teno adhikAra zrI bhagavatI sUtramAM Apela che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 148 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta ahu nikaTa nahi bahu dUra nahi uccAsane gurUthInahI, kadI besIe AzAtanA prabhuzAstranI mAMhe kahI. 157 a:--pAtAthI prathama je zrAvakA gurU mahArAjanI pAse AvyA hAya temane vaMdana karavuM. kAraNa ke teo AraMbha samArabha cheDIne tamArI pahelAM vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA che. tevA viziSTa guNavata sAdhamI bhAIe paNa vandana karavA ceAgya che. tyAra pachI ucita sthAne besIne gurUnA mukhethI siddhAntanAM vacane sAMbhaLavAM. gurUnI AgaLa kevI rIte besavuM te kahe che:--gurUthI ghaNI najIka na besavuM, temaja gurUthI ahu dUra paNa na besavuM. vaLI zurU mahArAja karatAM uMcA Asane besavuM nahi. kAraNa ke uMcA Asane besIe tA prabhue kahela zAstramAM gurUnI AzAtanA lAge ema kaheluM che. 157. A mInAne spaSTa samajAve che: jAya gurU para zvAsa besI nikaTa jo zruta sAMbhaLe, dUra te na suNAya uMcA tema sarakhA Asane; hAya avinaya teja paDakhe besatAM pAchaLa vaLI, najIka sAme besatAM ADAza vadakane vaLI, 158 a:--jo gurU mahArAjanI tadna najIka besIne siddhAnta sAMbhaLe te zrAvakanA zvAseAzvAsa gurUnA upara jAya che. tethI AzAtanA thAya che. jo gurUthI bahu dUra bese te gurU mahArAje kahelAM vacane saMbhaLAya nahiM. gurUthI uMcA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 149 ] Asane bese athavA gurUnA AsanathI sarakhA Asane bese te gurUnA avinaya thAya che. temaja gurUnA paDakhe besatAM tathA gurUne aDakatAM pAchaLa besatAM paNa teja avinayarUpa AzAtanA thAya che. vaLI gurUnI najIka sAme besatAM khIjA vaMdana karanArAone ADAza paDe che. 158. have Agama sAMbhaLatAM kevI rIte besavuM te kahe che:-- vALe palAMThI nahi caDAve paga upara paNa paga nahi, pakSapi'DanI jima nahi tima paga pasArIne nahi; vikathA ane nidrA tane mastake aMjali karI, bhakti mahumAne suNA Agama pramAdI nahi thaI. 159 artha :--AgamanI vANI sAMbhaLIe tyAre palAMThI vALIne besavuM nahi, tathA paga upara paga caDAvIne paNa esavuM nahi. pakSapiMDanI peThe besavuM nahi temaja paga paheALA karIne paNa besavuM nahi. vaLI vikathA rAjakathA vagere karavI te tajIne tathA nidrA-vyAkhyAnamAM UMghavuM, jhekAM khAvAM vagere tane mastakane viSe e hAtha joDIne ema aMjila racIne pramAda dUra karIne bhakti tathA bahumAna pUrvaka siddhAntanuM zravaNu karavu. 159. 1. pakSapiMDa----e paganA DhIMcaNu ubhA rAkhI tenI AjubAjuthI keDa sudhI khesa agara lugaDu AMdhavuM te pakSapiMDa kahevAya. 2. vikathAnuM varNana zrI sthAnAMga sUtranA cothA adhyayanamAM vistArathI karyuM che. rU. nivijhAparinirvAdu-pAMduM // bhattibahumANapurva-suNe antaM jiNavayaNaM // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 150 ] zrI vijayepadmasUrijI kRta have AgamanuM svarUpa kahe chevastu svarUpa jaNAya jethI teha Agama jANIe, sUrya darpaNa dIpa auSadha caMdra agni samAna eka bAhya vastu jaNAvavAthI sUryanA sarakhe kahyuM, nija svarUpa dekhADavAthI cATalA sarakhA ka. 160 artha -jenAthI vastu svarUpa eTale jIva ajIva vagere dravyanuM svarUpa jANIe te Agama jANavo. pavitra zAstromAM te Agamane sUryanI, cATalAnI, dIvAnI, auSadha(davA)nI, candranI tathA agninI upamA ApelI che. jema sUryanA prakAzathI ApaNe bAhya padArthone joI zakIe chIe tema AgamathI bAhya padArthonuM jJAna thatuM hovAthI Agamane sUrya samAna kahe che. tathA jema darpaNanI aMdara ApaNe ApaNuM potAnuM rUpa eTale zarIranuM pratibiMba joI zakIe chIe tema Agama paNa ApaNane ApaNuM svarUpa eTale AtmasvarUpa jaNAve che mATe Agamane darpaNa athavA arisAnI upamA ApelI che. 160. have teja AgamanI bAkI rahelI judI judI upamAo samajAve che - AMtara timira haravA thakI dIpaka sarakho paNa kahyo, mithyAtva vyAdhi maTADavAthI te davA je kahyuM, nija svarUpAnanda dAyaka caMdranI sarakho kahyo, karma iMdhana bALavAthI agninI je kA. 161 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ' [11] artha -jema dIva andhakArane nAza kare che tema Agama-siddhAnta ApaNA Antara timira eTale ajJAna athavA meharUpI andhakArano nAza kare che, ema zratastavaH (pukharavaradI)mAM kahyuM che. juo te pATha-"tamatimirapatravidasajja yuvAnavidiyarasa phucAra mATe Agamane dIvAnI upamA ApelI che. jevI rIte osaDa ApaNA regene maTADe che tema A Agama ApaNuM mithyAtvAdi rUpI regane maTADanAra hovAthI tene davAnI upamA ApI che. tathA caMdra jema pitAnI zItaLatA vaDe ApaNane Ananda Ape che tema Agama ApaNane nija svarUpa eTale jJAna darzana temAM rama tA-tanmayapaNA rUpI AnaMda ApanAra hovAthI Agamane caMdranI upamA ApI che. ane agni jema lAkaDAne bALe che tema Agama anusAra vartanAra bhavya jano pitAnA : karmarUpI lAkaDAne bALatA hovAthI Agamane agninI upamA ApI che. 11. have tevA Agama rUpa netrathI zuM zuM jaNAya? te kahe che - prabhunA vacana te AMkha sAcI ethI jANe narA, zubha deva tema kudevane jhaTa kugurUne gurU khare; dharma tema adharmane guNavaMta ne guNa hanane, zuM ucita karavAne anucita zarma duHkhanA hetune. 16ra artha -prabhunA vacana eTale Agama teja sAcI AMkha che. kAraNa ke AgamathI manuSya zubha devane eTale "sudevane - 1. sakala karmothI mukta, agara doSothI rahita te sudeva. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 152 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta 2 athavA satya devane tathA kudeva eTale khATA devane oLakhI zake che. tevIja rIte kugurU eTale azubha gurUne tathA kharA eTale sAcA zubha gurUne athavA sadgurUne jANe che. dharma tathA adharma ne, jJAnAdika guNavALAne tathA guNa rahitane paNa agamathI zrotAe samaje che. karavA cAgya kArya ne, tathA anucita eTale nahi karavA cAgya kArya ne, vaLI za eTale sukhanA hetuone paNa prabhunA vacane e zrotAe jANI zake che. 162 suNanAra prabhunA vacanane jANe kahelA bhAvane, mATeja daza vaikAlike bhAkhyu. sA e bhAvane; jina vacana mIThAM sAMbhaLI kalyANane vaLI pApane, ane pichAne caraNa sAdhe tema para upakArane. 163 a:----prabhunA vacanane sAMbhaLanAra jIve upara kahelA bhAvAne jANe che mATe zrI dazavaikAlika sUtramAM je 1. rAga dveSa sahita, strI saMsargAdi dAyukta te kudeva. 2. `isAdikamAM tatpara kaoNMcana kAminI vagerene rAkhanAra, veSamAtra dhAraka te kugurU. 3. pAMca mahAvratadhAraka, kaMcana kAminInA tyAgI, nirdela meAkSa mAnI sAdhanA karanAra te sadgurU. 4. durgaMtimAM paDatA jIvAne bacAve te dharmAM jIvadayAmaya. 5. je jIvahiMsAdi pApa kAryomAM dhama mAnavA te adha. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - zrI dharmajAgarikA [153] kahyuM che e bInAne sAMbhaLo. te A pramANe jinarAjanAM mIThAM vacane sAMbhaLIne potAnA kalyANane-hitane temaja pApane e baMnene sArI rIte oLakhIne bhavya jIvo cAritrane sAdhe che temaja pArakAnA upakArane paNa sAdhe che. 163 have jenendrAgama bIjA zAstrothI zreSTha che te jaNAve che - anuyAga kariyANA taNuM vara hATa Agama jANane, parazAstra sama mAne narA je mUrkhatAe tehane te jhera jevuM amRta mAne agni jevuM pANIne, timiranA jaWA sarIkhe mAnatA ravi tejane. 164 artha -he bhavya jI! anugarUpIra kariyANAnuM uttama hATa-saMgrahasthAna eTale dukAnanI je Agama che. ema jANe. kAraNa ke temAM dareka viSayane samAveza karelo che je manuSya mUrNapaNAthI A Agamane anya zAstronA 1. paDhamaM nANaM tao dayA, evaM ciThThai savvasaMjae // aNNANI kiM kAhi, kiMvA nAhIi cheyapAvagaM // 1 // rUA vai0 cothA adhyayanamAM 2. anuga-cAra prakAre che. 1 caritAnuyoga-jemAM uttama purUSanAM caritranuM varNana ApeluM hoya te. 2 gaNitAnuyoga-jemAM gaNitane viSaya mukhya hoya te. 3 caraNakaraNanuga-jemAM kriyA tathA AcAranuM pratipAdana kareluM hoya te. 4 dravyAnuyoga-jemAM paDado, nava ta, naya, saptabhaMgI vagerenuM varNana AveluM hoya te. vizeSa varNana meM lakhelI zrI navatatva vistarArthanI ane zrI siMdUra prakAranI prastAvanAthI jANavuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 154 ] zrI vijayepadmasUrijI kRta je mAne che teo amRtane jhera jevuM mAne che, pAne agni jevuM mAne che. tathA sUryanA tejane aMdhakAranA samUha jevo mAne che. bhAvArtha e ke bIjA zAstro te kuzAstro che, kAraNa ke temAM kahelo dharma te saMsArane vadhAranAra che mATe jhera vagerenI je che. jyAre nAgama saMsArane nAza karanAra hovAthI te amRta vagerenI je che. mATe jenAgamanI bIjA zAstro sAthe sarakhAmaNI thaI zake ja nahi. 164 nija zatru mAne mitrane tima sarSa kulanI mAlane, patthara gaNe ciMtAmaNine caMdra kerI kAMtine, Apa unALAno gaNe amRta pramukha sama nAthane, Agama gaNo ne anya zAstro viSa pramukha jevA gaNo. 165 artha -kaI mANasa pitAnA mitrane pitAne zatru mAne, temaja phUlanI mAlAne sarpa mAne, cintAmaNi ratnane patthara samAna gaNe, vaLI caMdranI kAntine unALAnA tApa samAna mAne te jema mUrNa kahevAya che. tenI jema je jainAgamane anya zAstronI jevo mAne che te paNa mUrkha jANo. ahIM prabhunA Agamane amRta vagere uttama padArthonI, jevo jANu, ane anya zAstrone jhera vagerenI jevA gaNavA. 16pa have Agamane nahi sAMbhaLanArA jevA kevA gaNAya te kahe che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [55] Agama dayA rasathI bharelA jemaNe nA sAMbhalyA, DAhyA janA khAle manuja bhava temanA eLe gayA; mana zUnya teonu nakAmA kAna paNa teo taNA, guNadoSanI na vicAraNA hAveja citte temanA, 166 aH--jemaNe dayA karUNA rasathI bharelA prabhunA Agamane sAMbhaLye nathI temane! manuSya bhava phe!gaTa gayA che, ema DAhyA manuSyA kahe che. temanuM mana paNa zUnyanI-bhamelA cittavALAnI jema nakAmuM che temaja temanA kAna phegaTa che. ane temanA manamAM guNu deSane ucita vicAra paNa jAgate nathI. 166 Agama niha sAMbhaLanArA jIve zuM zuM jANatA nathI? te kahe che:-- deva naraka sthAna Ayu prANa tanu kAya sthiti, duHkhazama hetu muNe na teo siddhisiaAnI sthiti SaSTa dravyatima nava tattva sattAzreNI vaLI apa tanA, uttanAsthitighAta vaLI rasadhAta nija kameitA. 169 a:--jeoe Agama sAMbhaLye nathI, tee devanA narakanA tiryaMcanA ane manuSyanA rahevAnA sthAna, temanu AyuSya, prANu, zarIra, kAyasthiti, du:khanA hetuo tathA 1. kAyasthiti---karIne tene te avasthA pAmavI te. jemake pRthvIkAya marIte pRthvIkAyapaNe utpanna thAya teA kayAM sudhI thAya tenuM kAlamAna. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [156] zrI vijayendrasUrijI kRta sukhanA hetuo, siddhi-mekSa siddhanA jIvonI sthiti, che dravyo, nava to, sattA, zreNi, vaLI potAnA karmonI apavartanAra, udvartanA, sthitighAta tathA rasaghAtane jANI zakatA nathI. 167 saMkrama niSeka udaya abAdhA vividha bheda jIvanA, anuyAga leka svarUpanaya gama bhaMgamAna padArthanA utsarga vidhi apavAda tema niSedha garbhita sUtrane, teo na jANe nA suNe jeo jinAgama vacanane. 168 artha:-jeo jinezvaranA AgamanA vacanone 1. sattA-bAMdhelA karmo jyAM sudhI AtmAthI khare nahi tyAM sudhInI karmonI avasthA. 2. zreNi-be prakAranI che. upazamazreNi tathA kSapakaNi. mehanIya vagerene upazamAvavA mATe upazamaNi karAya tathA mahAdine khapAvavA mATe kSapakazreNi karAya. tathA guNazreNi paNa laI zakAya. 3. apavartanA-jethI sthiti tathA rasanuM ghaTavuM thAya tevA adhyavasAyAdi. 4. uddhanA-sthiti tathA rasanuM vadhavuM thAya tevA adhyavasAya vagere. 5. sthiti ghAta-sattAmAM rahelI sthitione ochI karavI te. 6. rasaghAta-sattAmAM rahela rasane ocho kare te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [157] sAMbhaLatA nathI teo saMkramane,1 niSekane, udayane, abadhAne, tathA jIvanA judA judA bhedane jANatA nathI. vaLI teo anuyegane, lokasvarUpane, nAne, 1. saMkrama--eka prakRtinAM dalikAdikanuM anya prakRtirUpe parisumana. jemake azAtA vedanIyarUpe bAMdhelA daliyA zAtA vedanIyarUpe karavAM te prAye pitAnI sajAtIya prakRtimAM thaI zake. karmaprakRti AdimAM vistArathI bInA che. 2. niSeka-eka samayamAM bAMdhelA karma te latA kahevAya che. temAM samaye samaye uttarottara samaye ochA ochA bhagavAya evI je gAyanA puMchaDAnA AkAre dalikanI racanA te niSeka. temAM pahelA niSekamAM ghaNuM dalika, bIjAmAM hIna, trIjAmAM tethI hIna e pramANe racanA thAya. 3. udaya-bAMdhelA karmonuM je bhogavavuM te. tenAM be prakAra che? 1 radaya-je prakAre bAMdhyuM te prakAre bhogavavuM te. 2 pradezodaya-je prakRtipaNe bAMdhyuM tenAthI bIje prakAre bhagavAya che. dareka karmanA dalike jarUra bhagavAya. zrI prajJApanA sUtra-lekaprakAzAdithI vistAra samajavo. 4. abAdhA-bAMdheluM karma baMdhAyA pachI amuka vakhata sudhI udayamAM na Ave te kAlane abAdha kAla kahe che. zrI saMvegamAlAthI vistAra samajavo. 5. lokasvarUpa-da rAjalaka je cha dravyathI bharelA che tenuM svarUpa. 6. na-apekSA pUrvakanuM vacana. tenA dravyArthika tathA paryAyArthika ema be bheda che. tathA naigama, saMgraha, vyavahAra, RjusUtra, zabda, samabhirUDha ane evaMbhUta ema sAta bhedo che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 158] zrI vijyapaddhasUrijI kRta gAma bhaMga" (saptabhaMgIne) tathA padArtho (dravya) ne ane pratyakSAdi pramANane jANatA nathI. vaLI utsargasUtrane, vidhisUtrane, apavAdasUtranepa temaja niSedhasUtrane jANI zakatA nathI. mATe jinAgama avazya sAMbhaLavo joIe. 168 have AgamathI alaga rahenArA bhavya jIvanA kevA hAla thAya? te kahe che - A naraka rUpI aMdha ko tehamAM teo paDe, kRtakarmane anusAra teo tirigatimAM paNa saDe; pAmena teo muktira maNIzravaNaviNajinavayaNanA, Ima jANIne cetana sadA suNa tehanA rAkhIza maNuM. 169 1. gamasarakhI banAvALA AgamanA sarakhA pATha (bedhaTIkA athavA mArga evA arthe paNa prasaMgAnusAra thaI zake che.) 2. bhaMga-saptabhaMgI:-(1) syAta asti (2) syAta nAsti, (3) sthAt asti nAsti. (4) syAt avaktavya (5) syAta asti avaktavya, (6) sthAt nAsti avaktavya, (7) syAd asti nAsti avaktavya ema sAta bhAMgA che. 3. utsargasUtra -cAritrAdikanA rakSaNane mULa (sAmAnya) mArga jaNavanAra sUtra. 4. vidhisUtra-jemAM zuM karavuM te jaNAvyuM hoya te. 5. apavAdasUtra-cAritranA rakSaNa mATe utsarga mArgane TakAnA sUtra : ja niSedhava kayAM kayAM kAryo na karavAM? te bInA jaNuMvanArUM sUtra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [15] artha -je jinavacanane sAMbhaLatA nathI teo karelA karmane anusare narakarUpI aMdha kUvAmAM paDe che. vaLI tiryaMcagatinI aMdara gaelA teo tyAM saDe che-rIbAyA kare che. temaja teo jinezvaranA vacanane sAMbhaLatA nathI. mATe muktirUpI strIne meLavI zakatA nathI. evuM jANIne he cetana he AtmA! tuM jinarAjanA vacana sAMbhaLaje. te sAMbhaLavAmAM kaI paNa prakAranI ALasa vigere sevIne khAmI rAkhIzanahi.169 jinezvaranAM vacana sAMbhaLavAthI zA zA lAbha thAya? te jaNAve che - haMmeza zruta suNanArane haveja Atmika unnati, jiNa vayatripuTI zuddha te Ape niraMtara sanmati; dUre haThAve Adhi vyAdhi tima upAdhi jherane, nALavela samuM kahyuM tIrthakare e kAraNe. 170 artha:-haMmezAM siddhAntane sAMbhaLanAra bhavya jIvonI Atmika unnati thAya che eTale tene AtmA kaSAyAdikathI khasatAM hasatAM samatAmaya ucca nirmala dazA pAmato jAya che.) vaLI jinarAjanA vacana tripuTI (ka, cheda ane tApathI) zuddha che. te haMmezAM sArI buddhi Ape che. vaLI Adhi * * * , 1 aMdha kUvo-jema ekAMtamAM AvelA aMdhArA kUvAmAM paDelA - java tyAMthI nIkaLI zakatA nathI tema tevA ThekANe koInI sahAya pazu maLatI nathI ane atyaMta duHkhI thAya che. tevI rIte narakane viSe paDele jIva paNa tethI paNa ghaNuM duHkha pAme che. tyAM tene kaI madada daI zakatuM nathI. . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI vijyapadmasUrijI kRta (mananI pIDA) vyAdhi (zarIranI pIDA) tathA upAdhi (bAharanI pIDAo) te rUpI jherane dUra kare che. mATeja tIrthaMkarae zrata zravaNane neLavela samAna kahyuM che. 170. jinavayaNa sAMbhaLavA thakI vazayamana rUpa vAMdaro, jima lagAma thakIja cAle azva vaza thaI pAMsare; zubha gatinA hetuomAM paNa gaNya zrata zravaNane, zruta zravaNa raMge pUrNa raMgI nA kadI duHkhIyA bane. 171 artha -jema gheDe lagAmathI vaza thaIne sI cAle che, tevI rIte manarUpI vAMdare jinezvaranAM vacana sAMbhaLavAthI vaza thAya che. eTale mana ADu avaLu deDavAne badale sthira thAya che. (Arta raudra dhyAna karatuM aTakI zubha dhyAnamAM joDAya che) vaLI zrata eTale siddhAntanA zravaNane paNa sagati pAmavAnA ghaNA kAraNomAM mukhyapaNe gayuM che. mATe ja mRtanA sAMbhaLavAnA rAgamAM je haMmezAM pUrepUrA Asakta heDatha che te kadApi duHkhI thatA nathI. 171. have jinavANInI mIThAza apUrva che ema jaNAve che - jyAM sudhI nA sAMbhaLe bhavya jinAgama vacanane, tyAM sudhI mIThA gaNe amI drakha sAkara Ine; jina vANInI mIThAza atizaya jemanA hRdaye ThasI, teo jarUra tarachoDatA e cArene kADhI hasI. 17ra 1. neLavela-eka jAtanI vanaspati che jene suMghavAthI naLIAne sarpadaMzathI caDheluM jhera nAbuda thAya che.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [16] - artha -jyAM sudhI bhavya jI jinarAjanA siddhAntanA vacane sAMbhaLatA nathI tyAM sudhI amRta, drAkSa, sAkara tathA zeraDIne mIThA gaNe che. athavA e cAranI madhuratA jinavANInI mIThAza AgaLa kAMI gaNatarImAM nathI. mATe jemanA hRdayamAM jinezvaranI vANInI atyaMta mIThAza ThasI che-ekkasapaNe rahelI che athavA jeo jinezvaranA vacanamAM daDha rAgavALA thaelA che, teo e amRta vagere cAre padArthonI mIThAzane hasI kADhIne temane (amRta Adine) jarUra tiraskAra kare che. 172. cAre nirAza thaI gayA amRta gayuM surakamAM, drAkha jaMgalamAM gaI sAkara lIe tRNa vadanamAM cakSu caDhAvI rIsa paDatI kelamAM kavi vIra kahe, bedha sAdhana kalpanA paNa Ima vizeSAvazyaka. 173 artha -jinarAjanI vANInI mIThAzane pArakhanAra jIthI tarachoDAyelA upara kahelA amRtAdi cAre padArtho nirAza thaI gayA tethI amRta to A manuSya loka tajIne devalokamAM jatuM rahyuM. drAkSa paNa jaMgalamAM jatI rahI. sAkara te potAnA bacAvanI khAtara mukhamAM ghAsanA taraNune levA lAgI. ane zeraDI to rIsa caDhAvI kelamAM zeraDI pIlavAnA yaMtramAM) paDavA lAgI. A pramANe paM. vIravijayajI kavie kalpanA vaDe bodha Ape che. AvA prakAranI kalpanAo paNa badha-jJAnanAM sAdhana rUpa che ema vizeSAvazyakamAM kahyuM che. 173 - 1. "Syi vavadyArSi" vagere. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 162 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta jinavANI sAMbhaLavAthI iSTaprApti upara avaMtIsukumAlanuM hRSTAnta kahe che: nalinI gulma vimAnanA adhyayananI AvRttine, rAte kare munirAja suNatAM ati sukumAlane; jAti smaraNa pragaTe gurUnI pAsa heze AvatA, e vimAna taNA sukhA zAthI maLe ? Ima pUchatAM. 194 artha :-rAtrIe munirAja " nalinIgulma nAmanA vimAnanA adhyayananuM " punarAvartana (AvRtti) karatA hatA je sAMbhaLIne avatAsukumAlane jAtismaraNa jJAna pragaTa thayuM. pachIthI gurUnI pAse harSa pUrvaka AvIne evimAnanAM sukhAnI prApti kevI rIte thAya ? e pramANe gurUne pUchavA lAgyA. 174 saMyama vinA e nA maLe uttara gurU evA dIe, paNa tyAM javAnI tIvra IcchA tethI saMyama loe; ANu gurUnI meLavI zamazAna kAussage rahe, zIyAlaNI tana khAya teAe pUrNa samatAe sahe. 195 a:--avaMtI sukumAlanA praznanA javAkhamAM gurUe javAba ApyA ke cAritra vinA enI prApti nathI. avaMtI sukumAlane tyAM javAnI atyaMta icchA heAvAthI temaNe gurUnI pAse cAritra lIdhuM. tyAra pachI gurUnI AjJA laine zmazAnamAM jaIne kAusagga dhyAnamAM rahelA che. tyAM ( pUrva bhavanI zatru) zIyAlaNI temanA zarIranuM bhakSaNa kare che teA paNa zIyAlaNI 1. avaMtI sukumAla--bhadrA mAtAnA putra thAya. te mahAdhanADhaya zrAvaka hatA. zrI pariziSTa pa vageremAM vistArathI temanuM caritra kahyuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 163] upara jarA paNa reSa lAvyA sivAya pUrNa zAMtithI te duHkhane sahana karavA lAgyA. 175. zatrune paNa mitra mAne Ayu pUre te kSaNe, nija ISTa sthAne jaIDare suNatAMja Agama vayaNane pUrva bhava aNamAnItI marI hoya eha zIyAlaNI, dveSathI upajAvatI upasarganI pIDA ghaNa. 176 arthamunirAja zrI avaMtI sukumAlajI mahArAja samatA bhAve duHkhane sahana karatAM zatrurUpa zIyAlaNane paNa mitra mAne che. te vakhate pitAnuM AyuSya pUrNa thavAthI marIne pitAnA Icchita sthAne (nalinI gulma vimAne) pahoMcyA. e pramANe AgamanAM vacana sAMbhaLIne zrI avaMtI sukamAla mahArAja pitAnA ISTa sthAnane pAmyA. A zIyAlaNa te temanA pUrva bhavanI aNumAnitI strI hatI. tethI teNe pUrvanA vairane lIdhe ghaNA upasargo karIne pIDA upajAvI. 176. ' A gAthAmAM pUjya zrI zayyabhavasUrijInuM draSTAnta kahe che - karuM aho kaSTa aho ItyAdi vANI sAMbhaLI, vipra zayyabhava lahe vara bedha saMcamane vaLI; zrata kevalI thaI racita dazavaikAlike suta manakane, alpa jIvanamAMya paNa hejhe pamADe svargane. 177 arthajyAre brAhmaNe ekaThA thaIne yajJa karI rahyA ' hatA te vakhate zayyabhava brAhmaNe tyAM AvelA muninA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 14 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta ao chuM. aho."--tevuM najJAyate N // vagere vacana sAMbhaLI te dvArAe edha pAmIne cAritra lIdhuM. tyAra pachI zruta kevalI ( cauda pUrvadhara ) thaine potAnA manaka nAmanA putra ke jenu thADuMja AyuSya hatuM tenA hitane mATe daza vaikAlika nAmanA sUtranI racanA karI. ane tene sa MbhaLAvI tene AnaMda pUrNAMka svanI prApti karAvI. 177. A gAthAmAM cilAtI putranu STAnta kahe che:-- munie kahelA traNa paTTA upazama viveka susavarA, suNatAM cilAtI putra TALI mADu thai nIDara kharI; thai thIra kAryAtsa mAM kIDIo taNA caTakA sahI, samabhAvathI sukhIe thayA sahasrAranI Rddhi lI. 178 artha :--vidyAcAraNamunie kahelA upazama viveka ane saMvara e traNa pado sAMbhaLIne cilAtIputra mAha cheADI daIne sAcAbahAdura thaine kAusaggamAM sthIra banyA. te vakhate kIDIee caTakA bharIne zarIrane cAlaNI jevuM manAvI dIdhuM. te paNa sama bhAva pUrvaka te du:khane sahana karIne maraNa pAmIne sahasrAra nAmanA AThamA devaleAkanI samRddhi pAmIne sukhI thayA. A paNa gurUe kahelA AgamanA cananA mahimA jANavA. 108. cAlu prasaMge khIjA paNa draSTAMtA Ape che:varamaMtra sama jainAgame gAviMda vAcaka zrutadharA, thaI jAya saddagati abhaya manatA zravaNathI saMyamadharA; jinarAja bhAvI samaya thaze aMkhaDa ane sulasA vaLI, deva narabhava zreSTha pAme saphala muktitaNI raLI. 199 For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. dhama jAgarikA [ 165] aH--uttama matra samAna jinarAjanA AgamathI gAviMda nAmanA brAhmaNa zrutane dhAraNa karanArA thaine sadgatine pAmyA. vaLI zreNika mahArAjAnA putra matrIzvara abhayakumAre paNa zrI vIra prabhunI vANI sAMbhaLIne sacamadharA- cAritrane svIkAryuM. aMkhaDa parivrAjaka tathA sulasA zrAvikA paNa bhAvI samaya eTale AvatI ceAvIsImAM tIrthaMkarA thaze. ema jinavANI sAMbhaLavAthI uttama devabhava tathA manuSyabhava maLe che. tathA meAkSanA maneAratha paNa saphLa nIvaDe che. 179. samRddhi paDitatA pratiSThA prabhu vacana zravaNe karI, jinavacana mAika rAtini budha khAya tRpti nahijarI; nihu adhatA nahi mUkatA jaDatA nahiM mati maMdatA, amRtarasAyaNajinavacanathIjana maraNa bhaya TAlatA. 180 artha :vaLI vizeSamAM jinarAjanI vANI sAMbhaLavAthI samRddhi eTale sArI Rddhio, paMDitatA-caturAI, pratiSThA-mAna AbarU vagerenI prApti thAya che. paMDita purUSA jinezvaranA vacanarUpI mAdaka-miSTAnna rAta divasa khAya te paNa jarAe dharAtA nathI. ( bhAvArtha e che ke paudgalika mAdaka amuka hada sudhIja khavAya che tathA kAyama khavAI zakAtA nathI. khAdhA upara je khAvA jAya teA bhAvatA paNa nathI, arUci thAya che ane rAte na khavAya. tyAre jemane prabhunA vacana zravaNurUpI bhAvamAdakamAM Asakti thaelI che temane jema jema sAMbhaLe tema tema tenA upara adhika aSika bhAva jAgRta thAya che. arUci thatI nathI ane game te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI vijyapadrasUrijI kRta TAIme khAI zakAya che. vaLI jeo jina vacana sAMbhaLe che teo aMdha thatA nathI. ane mukatA-baherApaNuM pAmatA nathI. jaDapaNuM pAmatA nathI. matimaMdatA athavA buddhinI ochAzane pAmatA nathI. tathA amRta ane rasAyaNa samAna jinezvaranA vacananA sAMbhaLanArA bhavya jI maraNane (upalakSaNathI janmana) bhaya paNa jarUra TALe che. 180. buddhinI muMjhavaNa TaLe unmArgathI savaLA kare, saMvega sama guNajhaTa pamADe harSa sAtvikathIra maLe; sulabha surataru kAmaghaTa ciMtAmaNi bhava sAgare, atyaMta durlabha jinavacanarUpavahANathI bhavijanatare. 181 artha:-vaLI jinezvaranA vacana sAMbhaLanAra bhavya jInI buddhinI muMjhavaNa-amujhaNa (amuka prasaMge zuM karavuM? vigere) dUra thAya che. jinavacana unmArga-avaLe mAge janArane savaLA kare-sIdhA mAge athavA sAcA mArgamAM lAve che. vaLI saMvega-saMsAranA viSayasukho pratye udAsInatA ane mekSAbhilASa tathA samaguNa eTale samatAbhAva athavA rAgadveSanI eAchAza jaldI prakaTa kare che. tathA jinavacananA zravaNathI sAtvika harSa je jJAnAdika guNonI ramaNutArUpa che tenI sthiratA thAya che. vaLI saMsArarUpa samudramAM suratarU- kalpavRkSa kAmaghaTa-kAmakuMbha (ISTa ApanAra ghaTa) temaja cintAmaNi ratna e badhA maLavA sulabha che paNa jinavacana maLavuM durlabha che. AvA prakAranA ghaNI muzkelIthI meLavAya tevA jinezvaranA vacanarUpI vahANane meLavIne bhavyajana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 167 ] saMsAra samudrane tarI zake che. mATe jinavacanamAM ghaNe AdarabhAva rAkha. 181. evI rIte gurU mahArAja AgaLa siddhAntanA zravaNanuM phala kahyuM. te zravaNa karyA pachI zrAvake zuM zuM karavuM ? te A gAthAmAM kahe che - gurUdezanA evI suNI joDAya zubha vyavahAramAM, tyAM dharma kulane sAcave rAkhe na mana kUTa yugamAM samakitavaMtA jIvaDA aNachUTake vyApAramAM, joDAya mana alagA rahe jima dhAva rAjakumAramAM. 182 artha evI hitakArI gurU mahArAjanA mukhethI dezanA-upadeza sAMbhaLyA pachI zrAvaka pitAnA je zubha vyavahAra karyo vepArAdika temAM joDAya. tyAM paNa potAnA dharmanI maryAdAne ane kulanI maryAdAne sAcavIne manamAM phUDa kapaTa rAkhe nahi. athavA vepAra karatAM ochuM ApavuM, vadhAre levuM, kahyA pramANe mAla na Apavo, ajANe jANIne bhAvamAM chetaravuM, chetarapiMDI karavI, jUTha bolavuM vagerene tyAga karI nItimArge dravya upArjana kare. samakitavaMtA che nA chuTakeja (AjIvikA calAvavA pUratAja) vyApAramAM joDAya che. paNa manamAM te cAritranI IcchA rAkhIne nyArA hAya che. jema rAjakuMvarane dhavarAvatAM chatAM paNa dhAvanuM mana to pitAnA putrane viSe hoya che. tema zrAvake jarUra sarvavirati cAritra tarapha lakSya rAkhavuM joIe. 182. zrAvake kevI jAtanA vepAra na karavA tathA vepAra kevI rIte kare te kahe che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [168 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta vikaTa kamIdAna choDe kUTa telA parihare, ochuM dIena lIe adhika nahi bheLaseLa kadIkare; kUDAM na mApAM mAna rAkhe kUTa karyA vikraya taje, artha -zrAvake AkarAM karmAdAnano tyAga karo. kAraNa ke tethI ghaNA jIne ghAta thAya che. vaLI khoTA telane tyAga karavo. jekhavAmAM athavA mApavAmAM ochuM na ApavuM. temaja letI vakhate chetarIne vadhAre levuM nahi. vaLI mAlamAM bheLaseLa karIne vecavuM nahi. samaju zrAvake mApavAnA mApAM tathA vAra, gaja vagere mApa te khoTAM rAkhe nahi. kharIda karavAmAM temaja vecavAmAM kapaTano tyAga kare. je gharAkane chetarato nathI tenA gharAkanI vRddhi thAya che ane tenA upara leke vizvAsa rAkhe che. e pramANe A lekamAM niMdavA yogya ane para lekamAM duHkhadAyI evA kUDa kapaTavALA vyApArane tyAga karavAthI te zrAvaka sukhane bhegavanAre thAya che. 183. A gAthAmAM vyavahAra zuddhine artha tathA vyavahAra zuddhine lAbha samajAve che - 1. karmAdAna-je vepAra athavA dhaMdhAmAM (jIva hiMsAdi) ghaNe AraMbha karavo paDato hovAthI temAM ghaNuM jIvonI hiMsA thAya, jethI ghaNuM karmanuM AdAna-AvavuM thatuM hovAthI karmAdAna kahevAya che. te paMdara che. aMgAra karma vagere pAMca karma, lAkhane vepAra vagere pAMca kuvANijya tathA yaMtrapillaNa karma vagere bIjA pAMca maLIne kula 15 karmAdAna che. tene zrAvake tyAga karavo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajagarikA [19] mana vacana kAyAnI saralatA zuddhi vyavahAranI, dharma kerUM mUla e ethI ja zuddhi dharmanI, vyavahAra cekhe rAkhanArA artha cekhe meLave, AhAra zuddhi ema hotAM deha zuddhi jALave. 184 artha-mana vacana ane kAyAnI je saralatA athavA kapaTa rahitapaNuM te vyavahAranI zuddhi kahevAya che. paNa jeonA manamAM kAMI hoya, belavAmAM kAMI hoya ane kAyAthI AcaravAmAM tethI juduM ja hoya teo dujena gaNAya che ane tenA upara loko vizvAsa rAkhatA nathI. mATe vepAra karatAM vyavahAra zuddhi avazya rAkhavI. ane saralatA e dharmanuM mUla che tethI ja dharmanI zuddhi che. jeo kUDa kapaTa tathA vizvAsabhaMga vagere karyA vinA cakho-sApha vyavahAra rAkhe che teo dravya paNa cokhkhuM-nItinuM meLave che. jeo nyAya mAge dravya kamAya teoja AhAra zuddhi rAkhanArA che. ane jeo AhAra zuddhi sAcave che teo ja zarIra zuddhi jALavI zake che. 184. zuddhadehI dharmalAyaka nija kriyA saphalI kare, tapaniyama zIla guNanedharI surazarma zivasaMpada vare, pravacana prabhAvaka eha bhAkhe cheda sUtre gurUvAre, dharma bAdhaka vakatAne kema sajajana dIla dhare. 185 artha -je zuddha dehI ( khA zarIravALA) hoya che tene ja dharma lAyaka kahyo che. ane tenI karelI kriyA paNa saphala-phaLa ApanArI che. te ja jIva tapa, niyama tathA zIla- Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [170] zrI vijayapadhasUrijI kRta sadAcArane dhAraNa karIne suraza eTale devalokanAM sukha tathA, zivasaMpada eTale mokSanI saMpattine meLave che. AvAja sadAcArIne cheda sUtramAM pUrvAcAryoe pravacananA-zAsananA prabhAvaka kahelA che. A pramANe sarala vyavahAranuM paraMparAe phaLa hevAthI sajajana purUSa dharmamAM bAdhA karanAra vakatAkapaTane zA mATe dhAraNa kare? arthAt sajjana purUSa kapaTane dhAraNa naja kare. 185. AhArane anusAra buddhi te pramANe gati maLe, pApa bhaya dIla rAkhanAre durgatimAM nA phare; anyAya sAdhI meLaveluM dravya bahu kSaNa nA Take, alpAyu tevA parabhave have niraya tiryaMca ke. 186, atha-AhAranA anusAre buddhi hoya che. kAraNa nArA che teonI buddhi sanmArge janArI hoya che. kahevata che ke-AhAra tevo oDakAra, ane buddhi pramANe gati kahI che tethIja "mati tevI gati" evI kahevata che. mATe je mANasa potAnA hRdayamAM pApane bhaya rAkhanAre che te narakAdi, durgatimAM rakhaDato nathI. vaLI anyAya karIne meLaveluM dhana lAMbe vakhata TakatuM nathI mATe anyAyathI dhana meLavanArA parabhavamAM TuMkA AyuSyavALA thAya che athavA te nArakI agara tiryaMcanA bhavane pAme che. 186. - have anyAyanuM phala kahe che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [171] sAmA taNI dekhI havelI jhuMpaDI nA toDavI, anyAyI jana bahu dravya pAme paNa zake nA bhegavI; kAtara yathA kopeja malamala tema mAdarapATane, tima pApa kAtara na taje nidhana ane dhanavAnane. 187 artha-sAmA mANasanI havelI joIne pitAnI jhuMpaDI pADI nAkhavAnI mUrkhAI na karavI. kAraNa ke jhuMpaDI pADavAthI havelI banatI nathI ane pitAnI jhuMpaDIne nAza thAya che. tevI ja rIte sAme mANasa anyAya karIne ghaNuM dhana kamAya che mATe huM paNa anyAya karIne gharAkone chetarIne ghaNuM dhana kamAuM evo vicAra paNa manamAM na lAvo. kAraNa ke dhana maLavuM agara na maLavuM te anyAyane AdhIna nathI, paNa bhAgyAdhIna che. ane nyAyathIja bhAgya vadhe che. kadAca anyAya karanAra mANasa pUrvanA puNyayoge ghaNuM dhana pedA kare to paNa te jogavI zakato nathI. jarUra yAda rAkhavuM ke jema kAtara malamalane jaldI kApe che tema mAdarapaTane paNa meDA kApe che, tema pAparUpI kAtara paNa dhanavAna athavA dhana rahitane choDatI nathI. arthAt pApa karanArane pApanuM phaLa bhegavavuM ja paDe che. 187. anyAyI leke lebhathI AvA vicAro kare che - dhanateja uttama lekamAM uMca nIca paNa dhanathI bane, dhanathI ja kaSTa haNAya tethI dhana kamAvuM I mane; evuM vicArI kumati vaza thaI karIprapaMce AkarA, dekhAva RjutAno karIne dhana upaje je nara. 188 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - [17] zrI vijyapadhasUrijI kRta artha: dhanaja lokamAM uttama che. je mANasa pAse dhana hoya che teja lakamAM uttama manAya che. dhana hoya to nIca mANasa paNa uMca bane che. dhanathI saMkaTane nAza karI zakAya che. mATe A dunIyAmAM eka dhanaja sAra che athavA paiseja mAre paramezvara che tethI eka tAna thaIne dravya pedA karavuM. AvA vicAra karIne duSTa buddhine vaza thaIne je aneka prakAranA AkarA niMdanIya chaLa kapaTa kare. tathA saraLatAne peTe ADaMbara karIne gharAkone vizvAsa pamADIne je manuSya dhana pedA kare che. 188. tevA jIvonI zI dazA thAya? te jaNAve che - bahu jIva sAthe vera bAMdhI bhegamAM prIti dharI, te durgatimAM saMcare jyAM vedanAo AkarI; dhana hetu vadha baMdhAdine dhana kugatidAyaka Ima kalI, nA mAnaje purUSArtha dhanane dharma sAdhaka tuM jarI. 189 artha:-pUrve kahelI gAthAmAM kahyA pramANe aneka jIvone chetarIne ghaNuM jIvana sAthe vera bAMdhanArA cha vaLI sAMsArika viSayamAM Asakti dhAraNa karanArA lobhI manuSya narakAdi durgatiomAM jAya che. jyAM ghaNuM AkarI-duHkhe sahana karAya tevI vedanAo bhegavavI paDe che. mATe he jIva! dhanane mATe jInA vadha baMdhana vagere karavA paDatAM hovAthI dhana durgatine ApanAra che ema jANune dhana rUpI purUSArthane tuM jarA paNa dharmanI sAdhanAmAM madadagAra mAnIza nahi. 189. 1. purUSArtha cAra prakAranA purUSArtha che- dharma, 2 artha, 3 kAma, ane 4 mokSa. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [173] khAtara taNuM bAkA viSe aMdara ane vaLI bahArathI, pakaDAyelo jima cera dukhI hoyatanija karmathI; tima jIva pote AcarelA karmanA udaye sahe, pIDA ghaNuM je dekhatAM DAhyA ja karUNa lahe. 10 artha:-jevI rIte piteja khAtara pADavA karelA chIMDAmAM aMdarathI ane bahArathI sapaDAe cAra duHkhI thAya, tevI rIte jIva paNa poteja karelA karmanA udayathI ghaNA prakAranI vedanAo sahana kare che. je joIne DAhyA manuSyanA manamAM ghaNuM dayA utpanna thAya che. 190. karma bAMdhatAMja jarUra cetavuM joIe e jaNAve che - ajJAnathI bAMdhyAM kukarmo bhegavyA viNa nA khase, prajJApanA sUtre kahyuM anubhUti karma dalika khase; 1. be cAre rAtrIe corI karavA nIkaLyA. eka zeThanA makA namAM corI karavA mATe khAtarIyAthI bakerUM pADayuM, pachI eka cora bAkArAmAM mAthuM nAMkhI aDadhe aMdara peThe. A daramiAna zeTha jAgI gayA. temaNe bArAmAMthI aMdara pesatA corane dIThe, tethI uThIne bApherAmAMthI aMdara AveluM ceranuM mAthuM pakaDyuM. bahAra ubhelA cerane A vAtanI jANa thatAM te bArAmAM rahelA coranA paga pakaDIne bahAranI bAju kheMcavA lAgyA. A pramANe zeTha tene aMdara kheMcavA prayatna kare che ane bahAra rahelo cora tene bahAra kADhavA mATe bahArathI kheMce che. evI rIte pote ja pADelA bAkorAmAM sapaDAele te cora aMdarathI ane bahArathI kheMcAtAM ghaNe ThekANe ujharaDA bharAvA vigere duHkhathI duHkhI thaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI vijyapadhasUrijI kRta rAkhe are jevuM DahApaNa karma taraphala cAkhatAM, tevuM jarUra tuM rAkhaje bhaI! karma tarUne vAvatAM. 191 artha:-ajJAnathI-ajANapaNe bAMdhelAM kukarmo-kharAba karmo bhegavyA vinA khasatA nathI eTale nAza pAmatA nathI. mATeja zrI prajJApanA sUtramAM kahyuM che ke je karma anubhavAya te karmanAM dalike AtmAthI dUra thAya che athavA kharI jAya che. eTale bAMdhelAM karmone (radaya athavA pradezadayathI) bhagavyA sivAya chuTa nathI. tethI he bhAI ! karmarUpI vRkSanAM phala bhegavatAM tane (je) DahApaNa sUje che ke je AvAM pApa karmo meM Agala bAMdhyAM na hota to mAre duHkhI thavAne vakhata Avata nahi. tevuM DahApaNa karmarUpI vRkSane vAvatI vakhate eTale kharAba karma bAMdhatI vakhate (pApa karatAM) tuM jarUra rAkhaje. jethI pachIthI pastAvo karavAno vakhata Ave nahi. 191. ajJAnathI AvuM na karavuM joIe te jaNAve che - saMsArI jI Apa kAje anya kAje paNa ghaNAM, karatAM samaja dUra karI vyApAra mIla kRSi AdinA je bAMdhavone kAja karatA pApa kame AkarA, duHkhanA same kame taNA nA bhAga leze te jarA. 192 artha A saMsAramAM jIvo ajJAna tathA mehane vaza thaIne pitAne mATe tathA bIjAne mATe eTale pitAnA 1. kahyuM che ke-baMdha samaya citta cetIo, udaya mahA balavAna. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [15] kuTuMba parivAranA mATe kharI samajaNane dUra karIne mahA AraMbhanA vyApAre-jevA ke mIla jIna tathA khetI vagerenA kare che, jemAM ghaNuM jIvanI hiMsA thatI hovAthI tevA vyApAra karanArane ghaNe pApabaMdha thAya che. paraMtu je kuTuMba kabIlA mATe AvA prakAranAM AkarAM pApakarmo karyA che teo AraMbhanA kArya karanArane bAMdhela pApakarmonA udayathI duHkhane samaya Ave che tyAre tenA duHkhamAM jarA jeTalo paNa bhAga letA nathI. mATe he jIva! pApakarmo karatAM pahelAM ceta ane tevA karmothI pAcho phara. 12. cAlu prasaMge vivekathI AvI vicAraNA karavI joIe - karmo karIne meLavelI mAla milakata pAmavA, putre jaI koraTa viSe jhagaDAja karaze navanavA dhana bhAga leze te badhA nA bhAga leze karmane, siA svArthanA bhegA bhaLyA meLo samajaje paMkhIne. 193 artha:-vaLI pApa karmo karIne ekaThAM karela dhana delata meLavavA mATe tArIja patra korTamAM jaIne navA navA prakAranA jhaghaDAo karaze. ane teMja meLavelA dhananI aMdarathI bhAga laIne tArA zatru jevA banIne judA raheze. paNa teM karelA karmamAMthI jarA paNa bhAga leze nahi. paraMtu kaheze ke pita karyA che tevAM te bhagavaze. ApaNane emAM zuM? mATe he bhAI! tuM samaja ke je putra strI parivAra vagere jemane te tArA mAnelAM che ne te sau svArtha mATeja bhegA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 176] zrI vijyapaddhasUrijI kRta thaelA che. mATe jyAM sudhI pitAne svArtha sadhAze tyAM sudhI ja tArI AgaLa rahenArAM che. mATe temane paMkhInA meLA samAna jANaje. jema sAMje cAre bAjuthI AvIne jhADa upara pakSIo bhegAM thAya che ane savAra paDatAMja cAre dizAomAM vikharAI jAya che. ane jhADa te eklane ekaluMja rahe che. tevI ja sthiti ahIM tArI samajavI. 193. A gAthAmAM kyAM kAryo karanAra jIva narakanuM AyuSya bAMdhe che te jaNAve che - prabhu vira bAre parSadAmAM madhura svarathI Ima kahe, ca kAraNe jIve ghaNuM e naraka pIDAne lahe; AraMbha bahu mamatA ghaNI hiMsA kare paMciMdrinI, AhAra karatAM mAMsane pAme yupIDA narakanI. 194 artha -zrI mahAvIra paramAtmA bAra prakAranI sabhAmAM madhura svarathI A pramANe kahe che. ghaNuM che mukhya cAra hituothI narakanI pIDAne pAme che. eTale cAra hetuo vaDe narakanuM AyuSya baMdhAya che. 1 AraMbha (jethI ghaNA ne ghAta thAya tevAM kAryo) vaDe. 2. bahu mamatA (dhana dhAnyAdika parigraha upara atyaMta mamatva) vaDe. 3. paMcendriya jIvonI 1. bAra prakAranI sabhA A pramANe-bhuvanapati, vyantara, jyotiSI ane vaimAnika e cAra prakAranA deva ane cAra prakAranI devIo maLI ATha, tathA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAra maLI kula 12 prakAranI parSadA jANavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [18] hiMsA karavAthI. 4. mAMsane AhAra karavA vaDe. evI rIte mukhyatAe A cAra prakAranAM kAryo vaDe narakanI mahA, pIDAne pAme che. juo sAkSipATha-zrI sthAnAMga sUtranA cothA adhyayanane-fTUMkA zIvAne cAra varmA - rati-taM jahA-mahAraMbhayAe mahApariggahayAe kuNimAhAreNaM viyava / 194. ' - A gAthAmAM tiryaMca gatimAM javAnAM kAraNo kahe chemAyA karatAM jATha vadatAM tema utkacane kare, vividha ThagabAjI karatA tirigaImAM saMcare; ThagatAMja bheLA jIvana para pAsa vAta chupAvatA, thIra maina sevana teha utkacana prabhujI bolatA. 15 " artha:-jIva tiryaMca gatimAM paNa 4 hetuo vaDe jAya che-1 mAyA athavA kapaTa karavAthI, 2 jUTha-asatya bolavAthI 3 utkaMcana karavAthI, 4 judA judA prakAranI ThagabAjI-chaLakapaTa karavAthI. ema cAra hetuo vaDe jIva tiryaMca gatimAM jaIne duHkhI thAya che. prabhue utkaMcanano artha A. pramANe kahyo che. bheLA-vizvAsu jIvene ThagavAnA IrAdAthI bIjAnI AgaLa (jANatAM chatAM) vAta chupAvavI, ane sthiratA pUrvaka (jANuM joIne) maunanuM sevana karavuM. te cAlAkInuM nAma utkaMcana kahevAya. 15. A gAthAmAM manuSyagatimAM tathA devagatimAM javAnAM 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [178] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta karUNA vinaya sarala svabhAve nirabhimAna dazA dhare, cau kAraNe manujAya bAMdhI manuja gatimAM saMcare; saMyama sarAga aNuvrata niSkAma nirjaraNA bele, vaLI bAlatA cau kAraNe gatidevanI jIvane male. 196 artha -manuSpAyu bAMdhavAnA paNa mukhya cAra hetuo che. te A pramANe-1 karUNA-dukhI jIvo upara dayA bhAva rAkhavo te. 2 vinaya-gurU tathA vaDerAne viveka maryAdA vagere sAcavavI te. 3 sarala svabhAva-kapaTa rahitapaNuM. tathA 4 nirabhimAna dazA-ahaMkArano tyAga. A cAra mukhya kAra thI manuSyAya bAMdhIne jIva manuSyagatimAM jAya che. tathA 1 sarAgasaMyamanI sAdhanA. 2 aNuvrata-zrAvakanAM vrato. (dezavirati)nI ArAdhanA. 3 niSkAma nirjarA athavA akAma nijara. 4 bAla tapa-ajJAna tapasyA e cAra hetuothI jIvane devagatinI prApti thAya che. 19. zrAvake kevuM kArya karavuM joIe? ane konI sobata na karavI? te A gAthAmAM jaNAve che :- abudha na kare dharma kerI jema niMdA te kiyA, zrAvaka kare naTa viTa parastrI saMgi tema jugAriyA evA taNA saMge khacita hoja niMdA dharmanI, ubhaya lake zreNi pAme AkarA bahu duHkhanI. 17 artha:-abudha eTale ajJAnI che paNa dharmanI nindA na kare tevI kriyA zrAvake karavI. vaLI naTa eTale nATaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 17 ] karanArA, viTa eTale bhAMDa, bhavaiyA, vagere tathA pArakAnI strIno saMga karanArA temaja jugArIonI sobata zrAvake karavI nahi. kAraNa ke tevAonI sabata karavAthI kharekhara dharmanI nindA thAya che. tevI sobatathI A leka ane paraleka ema baMne lokamAM atyanta bhayaMkara du:khanI paraMparAnI prApti thAya che. mATe bhavya zrAvakee tevAonI sobata kadApi karavI nahi. 197. nIcanI sabata zA mATe na karavI te daSTAnto daIne samajAve che - vyAdhi maraNa daridratA nija vAsa aTavImAM vare, paNanIcasaMga ucita nahIviSa vegathI A AkarA sahavAsathI guNa doSa prakaTe tala sugaMdhI puSpathI, AmramAM kaDavAza AvI niMba kerA saMgathI. 198 artha -A jIvane vyAdhi-rega, maraNa, garIbAI tathA jaMgalamAM rahevAnuM prApta thAya te sAruM che. paNa viSa vega eTale jheranA vegathI paNa Akare (tIvra du:khadAI) bhayaMkara nIcane saMga (sebata) kare te kaI rIte yogya nathI. kAraNa ke viSane vega ekaja bhavanuM maraNa ApanAra che tyAre nIcanI sabata A jIvane bhavobhava-ghaNuM bhava sudhI durgati ApanArI thAya che. kahevata che ke "sabata tevI asara mATe sArI sobatathI guNo ane kharAba sabatathI doSa prakaTe che, tethI nIcanI sabata tajavA gya kahI che. A bAbata jue daSTAMta-uttama puSpanI sebatathI talamAM sugandhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [180] zrI vijayapadhasUrijI kRta pragaTe che, ane kaDavA lIMbaDAnI batathI AMbAne viSe kaDavAza pragaTa thAya che. e kharekhara sebatanIja asara che. 198 dAya kadalI beraDInA saMgathI tima lehanA, saMge sahe bahu mAra ghaNane agni je pUje janA; khArUM ane saritA taNuM jala saMgathI sAgarataNuM, nIca kerA saMgathI rAvaNa lahyA gaNa duHkhanA. 19 artha-vaLI boraDI-baranA jhADa pAse ugelI kadalIkeLa beraDInI sobatathI chedAya che-boraDInA kAMTA tene vAge che. kahyuM che ke-dunivara vapa nadi, vaNI na karI vAta viMchI vora hotti, chetara pati che ? te tathA jene manuSya paNa pUje che te agni-devatAne leDhAnI sebatathI ghaNane Akare mAra luhArane hAthe sahana karavo paDe che. temaja samudranI sebatathI saritA-nadInuM mIThuM pANuM te paNa khAruM banI jAya che. vaLI nIcanI sobatathI rAvaNa rAjAne paNa ghaNuM duHkhanA gaNa-samUhanI prApti thaI mATe nIcenI sebata naja karavI joIe. 19. parvata upara vanacara taNuM sAthe bhramaNa karavuM varU, paNuIMdrabhuvane mUrkha saMgatinA ucita duHkhaghe ghaNuM khala saMga cheDI tela pAme deva kerA zIrSane, bahu doSa jANuM zrAddha cheDe nIca kerA saMgane. 200 artha-parvata jevA vikaTa sthAnamAM vanacara-jaMgalamAM vasanArA jaMgalI prANuonI sAthe rakhaDavuM te sAruM che, paraMtu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 181 3 indranA mahela jevA uttama sthAnamAM paNa ghaNA du:khane ApanArI bhUkha mANusanI sAkhata karavI, e sArUM nathI. kahyuM che kevrN parvata durgeSu bhrAntaM vanecaraiH saha // na muurkhjnsNprk:surendramavane pim // talamAM raheluM tela talamAM rahelA khala- khALanI seAbata cheDavAthI devanA mastakane viSe caDhe che, evu vicArI uttama zrAvakeAe paNa nIcanI sAmata mahu DhASavALI che ema jANI nIcanI seAkhatanA jarUra tyAga karaveA. 200. have kubuddhi kusaMgathI nIca buddhithI halakI kriyA, evI kriyA karavAthakI jIvA lahe duHkha bahu ihAM; utsarga mAge` saMga tajavA tema jo na banI zake, tA kare guNIsaMga auSadha yAga jima jIvana Take. 201 artha :-kharAma sAkhatathI kumuddhi-kharAma mati thAya che. ane halakI buddhithI mUrkha jIvA halakaTa-niMdanIya kAryo kare che. ane evAM halakAM kAme karavAthI A leAkamAM paNa te jIvA ghaNAM du:khAne pAme che. zAstramAM kahyuM che ketAteH vuddhiH svAt-yuddhe: yupravartanam / pravRttaH maneItu:-mAnanuM duHvasaMtane: // mATe utsarga mArga sIdhA athavA saraLa mArga tA e che ke kAinI paNa sAmata na karavI. ane tema jo nakhanI zake teA guNuvata purUSAnA saMga karavA. kAraNa ke guNIjanAnA saMga auSadha (davA) jevA che. jema auSadhanA saMcAgathI jIvanane TakAva thAya che tema guNI janeAnI sAmatathI dASA dUra thAya che ane guNA pragaTa thAya che ane bhaviSyamAM niHsaMgapaNuM jarUra pAmI zakAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [182 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta nIti zAstramAM kahyuM che ke-raMgaH sAmanA sAkyaH-jJa caittvanAM na zakyate // sadbhiH sahakarttavyaH satAM saMgo hi bheSajam // 1 // 201. cAMdanIthI rAta jyAhnI tama thakIja tamasvinI, saMgane anusAra khyAti tevI vastu taNI; dArA caDhe prabhu zIza jima vara puSpamAlA saMgathI, meTAI tuccha padArtha paNa pAmeja guNInA saMgathI. 202 a:-jema cAMdanIthI eTale caMdranA prakAzathI (tenI sAkhatathI) rAtro paNa jgyAhnI eTale ajavALI kahevAya che. tema teja rAtrI-adhakAranI sAkhatathI tamasvinI eTale aMdhArI ( rAta ) kahevAya che. e pramANe sAmatane anusAre vastunI paNa sArI athavA khATI khyAti-prasiddhi thAya che. jema phUlanI uttama mAlAnI seAkhata karavAthI te phUlAmAM parAvelA dvArA paNa prabhunA mastaka upara dhAraNa karAya che. mATe guNuvata purUSAnI sAkhatathI halakA padArtho paNa meTAine-caDhatIne pAme che. mATe guNI purUSonIja sAkhata karavI e vyAjamI che. 202. have graMthakAra guNavata purUSonI seAkhatathI uttama lAbha thAya che, e khInA vividha dRSTAMtA daine jaNAve che:-- nirgu Nu ane guNavaMta pUjanika medhanI vacce rahI, rimANa paNa gAbhA lahe guNisaMga lAbha maNA nahI; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 183 ] vadha hAve mRttikA gaMgA taNA saMge karI, jinavara thaze nava bhavya jIvA vIraprabhu sage karI. 203 artha :--guNavaMtanI seAkhatathI guNu rahita paNuM guNavAna tathA pUjanIya thAya che. jIe-meghanI (vAdaLAMnI) vacce rahevAthI harikhANa-indradhanuSya athavA megha dhanuSya zAbhAne pAme che. mATe guNavAnanI se!khatathI saMpUrNa lAbha thAya che temAM jarA paNa navAI nathI. vaLI pavitra gaMgA nadInI sAmatathI tyAMnI mATI paNa vandvanIya thAya che. tathA carama jinavara zrI vIra prabhunI seAkhatathI nava bhavya jIve! AvatI cAvIsImAM tIrthaMkarA thavAnA che. 203. mahimA lahe laghu mAnyasage jema zazInA saMgathI, mRga gagana ladhe zakaya kAya aneja guNinA saMgathI; sukhaDa zItala tehathI paNa caMdra zItala budha gaNe, tethI adhika zIta sarvAMga guNinA vizrva TALe kSaNe kSaNe, 204 artha:--mAna ApavA lAyaka satpurUSAnA saMgathI (guNIjananI sAmatathI) laghu (nAnA-halakA) jana paNa meATA 1. vartamAna zAsana nAyaka zrI vIra prabhunI seAbatanI tIrthaMkara thanArAM 9 jaNanAM nAma A pramANe:--1 zreNika, 2 supA, 3 udAyI, 4 pATTila, 5 peDhAla, 6 zaMkha, cha zataka, 8 sulasA, 9 raivatI. A navenA jIvanacaritra mATe zrI sthAnAMgasUtranA navamA adhyayanAdita anusAre lakhela 'zrI tIrthaMkara nAma karmAM ' A nAmane lekha vAMcavAnI bhalAmaNu karUM chuM. te lekha 'zrI jaina satya prakAza mAsikamAM chapAyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [184] zrI vijyapadmasurijI kRta Ine pAme che. juo daSTAMta-caMdranI sebatathI haraNa paNa gagana athavA AkAzane oLaMge che, ane guNa purUSonI sebatathI azakya kArya paNa zakya bane che. sukhaDa-AvanA caMdana zitaLa gaNAya che, tenAthI paNa caMdrane paMDita purUSa adhika zItaLa gaNe che. te caMdrathI paNa guNI purUSanI sakhata vadhAre zItala che ke je guNInI sabata paLe paLe vidanesaMkaTane dUra kare che. 204. have pUrvanI bIna sacoTa samajAvavA sAthe satsaMgane lAbha jaNAve che - pheke vidUra aghaTita vicAre cittane nirmala kare, guNisaMga pApa gaNe ghaTADe puNyavRddhi sadA kare; vistAra karUNAno kare jaMgala viSe maMgala kare, bahu labdhi kevala nANane gAma taNA saMgI vare. ra05 - artha-vaLI guNuM purUnI sebata AvelA amegya vicArene vidUra--ghaNe dUra kADhe che. temaja guNa purUSonI sobatathI navA agya vicAra AvatA nathI. vaLI satsaMga cittane nirmala kare che temaja manane khuza kare che. satsaMgathI pApanA samUha ghaTI jAya che ane haMmezAM puNyanI athavA zubha karmonI vRddhi thAya che, ane te jaMgalane viSe athavA saMkaTavALA prasaMge paNa maMgala athavA kalyANa kare che. juo - 1. caMdana zItalaM loke, caMdanAdapi caMdramAH // caMdracaMdanayormadhye zItalaH sAdhusaMgamaH // 1 // ..... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [195] devAdhideva zrI vIra prabhunA prathama gaNadhara zrI gautama svAmInI sebata karanAra eTale temanA hAthe dIkSita thanArA bhavya jIve ghaNA prakAranI labdhine tathA kevalajJAnane paNa prApta karatA (prakaTAvatA hatA. ema samajIne sabata karavI hoya te uttama guNavaMta (jJAna kiyAmAM AdaravALA ) purUSanIja karavI joIe. A bAbata kahyuM che ke - dUrIkaroti kumatiM vimalIkaroti, cetazciraMtanamaghaM culukIkaroti // bhUteSu kiM ca karuNAM bahalIkaroti-saMgaH satAM kimu ja mAmatinoti che ? || (artha spaSTa che) ra05. uttama purUSa seyanI jema benuM eka kare paNa ekanA be te naja kare te jaNAve che - saMsAra kaDavuM jhADa tenA be phale amRta samA, uttamavacanarasasvAda janasaMga anupama bhuvanamAM; beu pAse jemanI te seya jevA guNijane, kAtara taNI jima bheda na kare sAdhatAdharI mudaghaNuM. 206 artha-saMsAra rUpI kaDavA jhADanA be phaLa amRtanI jevAM kahyAM che. eka te madhura jinezvaranA vacananA rasano AsvAda, ane bIjuM sajajana purUSanI sobata. e pramANe be phaLo saMsAramAM upamA rahita che. A baMne prakAranA phaLo jemanI pAse hoya te guNavAna mANaso soya jevA kahA che, kAraNa ke teo jyAM jyAM jAya tyAM kAtaranI peThe bheda karatA nathI paNa ghaNuM AnaMdapUrvaka meLa karAve che. jema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI vijyapadhasUrijI kRta kAtara akhaMDa vastranA kakaDA kare che tevI rIte dujanA jyAM jyAM jAya tyAM nAradapaNuM karI bheda paDAve che. tyAre sarjana, purUSe jema soya-kAtarathI thayelA vastranA khaMDane sAMdhIne eka banAve che tema jyAM jyAM jAya tyAM bheda-kusaMpa dUra karAve che mATe sajjanane soya samAna kahyA che. 206 " - sAcI AMkha kaI? tethI lAbha ze? te jaNAve che - prathama AMkha viveka bIjI AMkha guNijana saMgati, jasa pAsa bemAMnI na eka tAsa unmA gati; sanmArge gati have viveke tima vivekI saMgathI, jIva tana jAdA svabhAve ema bodha vivekathI. 207 artha:-manuSyane je cakSuo che te carmacakSu kahelI che. paNa kharI cakSu te eka vivekarUpI AMkhane kahI che, ane bIjI AMkha te guNavAna mANasonI sobatane kahI che. A be prakAranI AMkhamAMthI jenI pAse eke AMkha nathI teo unmArge-avaLe mArge gamana karanArA thAya che. kAraNa ke vivekathI sanmArge-savaLA athavA sAcA mAge gati thAya che athavA vivekInI sebatathI sanmArge gati thAya che. ahIM jIva tathA zarIra svabhAve judA che evuM jJAna vivekathI prakaTa thAya che. 207 kyA mahApurUSe satsaMgane aMtima kAle cAle? te jaNAve che - zAstrano abhyAsa jinapada natisusaMgatiAryanI, doSavAde mana guNagaNa vAratA zubha vRttanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [187] sarvane paNa priya ane hita vacana vadhavuM AtmanI, zubha bhAvanAja bhave bhave e sAta vacce muktinI. 208 artha -(1) zAstranuM adhyayana karavuM. (2) jinezvaranA caraNamAM namaskAra. (3) AryajananI haMmezAM sArI sabata. (4) anyanA deSa kahevAmAM mauna rahevuM. (5) sArA AcaraNavALA bhavya purUSanA guNanA samUhanI vArtA karavI. (6) sarvane priya lAge tevuM ane hitakArI vacana kahevuM, tathA (7) sAtamuM AtmAnA svarUpanI vicAraNA karavI. e sAtanI prApti mekSapadane pAmuM, tyAM sudhImAM vacalA bhAmAM bhava malaje. (ema maraNanI najIkanA TAIme mahAmaMtrI zrI vastu pAle mAgaNI karI hatI. ema AgaLanA lekanI sAthe A lokano saMbaMdha che). 208. malaje mane Ima vastupAle bhAvanA aMtima kSaNe, rAkhI tihAM guNisaMga cAlyA AryasaMgati suvacane; heyathI alaga rahe je arthane e Aryana, upadezatA cothA upAMge vacana malayagirIzanA. ra09 artha -AgalI gAthAmAM kahyA pramANe sAta vAnAM mane bhabhava malaje e pramANe maMtrIzvara vastupAle potAnA antima kSaNe-maraNa vakhate bhAvanA rAkhI. temAM temaNe AryasaMgati" e vacana vaDe guNIjananA saMganI cAhanA rAkhI che. Arya zabdanI vyAkhyA karatAM paramapUjya 1. zAstrAbhyAso jinapadanatiH saMgatiH sarvadAyaH, savRttAnAM guNagaNakathA doSavAde ca maunaM / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [188] zrI vijayendrasUrijI kRta AcArya mahArAja zrI malayagirijIe cethA upAMga sarvasyApi priyahitavaco bhAvanA cAtmatattve, saMpadyantAm mama bhavabhave yAvadApto'pavargaH // 1 // 1. AcArya mahArAja zrI malayagirijI mahArAjanI janmabhUmi AdinI bInA malI zakatI nathI. paraMtu paramahaMta rAjarSi parama zrAvaka kumArapAla rAjAne pratibodha pamADanAra kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA samayamAM teozrI hayAta hatA, ema zrI jinamaMDanagaNie banAvela kumArapAla caritramAM ApelI A nIcenI hakIkata uparathI jANuM zakAya che-"eka vakhata pUjyapAda zrI hemacaMdrasUrIzvarajIe bIjA gacchanA zrI devendrasUrijI mahArAja ane zrI malayagirijI mahArAjanI sAthe kalAkuzalatAdi prayojanathI gaDa dezamAM vihAra karyo. te avasare zrI raivataka (girinAra) girinI upara uttarasAdhaka padminI strInI sAkSie parama prabhAvaka kalikAla lekettara kalpavRkSa zrI siddhacakranI ArAdhanA karI, tyAre iMdranA sAmAnikadeva zrI siddhacakrAdhiSThAyaka zrI vimalezvaradeve pratyakSa thaIne traNe pUjya purUSone varadAna mAgavA kahyuM. temAM (1) zrI hemacaMdrAcAryo rAjAne pratibaMdha karI zakavAnuM varadAna mAgyuM. (2) ane zrI devendrasUrijI mahArAje "upadravavALI kAMtinagarIthI jinamaMdirane nirUpadrava sthAnake laI javAnuM varadAna mAgyuM. (3) tathA AcArya zrI malayagirijI mahArAje "zrI jaina siddhAMta graMthanI upara sarala subedhaka TIkA karavAnuM" varadAna mAgyuM. A pATha uparathI bAramA saikAnI chevaTanA bhAgamAM ane teramA saikAnI zarUAtamAM zrImanmalayagirijI mahArAjanI hayAti kahI zakAya. temaja aitihAsika graMthenA sUkSma avalokanathI niHzaMka kahI zakAya che ke teozrI eka apUrva prasiddha TIkAkAra hatA. ane e te mane anubhavasiddha che ke A AcAryajInI TIkA banAvavAnI bhavya sarala praNAlikA mArA jevA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko 189) zrI prajJApanA sUtranI aMdara Arya zabdano artha A pramANe karyo che ke jeo heya-tyAga karavA yogya nindanIya kAryothI cheTA rahe te Arya jANavA. 29. ghaNue bAla jIvone spaSTa bodhadAyaka nIvaDI che. temaNe eka vyAkaraNa zAstra banAvavA uparAMta 15 mahA graMthanI upara sarala TIkA banAvI che. te A pramANe-1 zrI vyavahAra (cheda graMthanI) vRtti 2 pASinA ziSya zrI caMdramahattarAcAryo je navahajAra leka pramANa patta TIkA sahita 389 gAthA pramANa "paMcasaMgraha" banAvyuM. tenI upara 18850 leka pramANa TIkA banAvI. 3. zrI devavAcaka kRta naMdIsUtra vRtti. 4. chaThTha karmagraMthanI TIkA. 5. umAsvAti vAcakanA ziSya zrI zyAmAcArce banAvela zrI prajJApanA sUtranI vRtti. 6. caMdraprajJapti (upAMgasUtranI) vRtti. 7. sUryaprajJapti (upAMgasUtranI) vRtti 8 tiSkaraMDaka prakIrNaka vRtti. 9. vAbhigama vRtti. 10 kSetrasamAsa vRtti. 11 dharma saMgrahaNIvRtti. 12. rAjaprakrIyo pAMgavRtti. 13. bRhakalpanI ardha pIThinI vRtti (je pAchaLathI zrI kSemakIrtisUrie pUrI karI che) 14. zrI AvazyakasUtravRtti 15. zrI bhagavatIne 20 mA zatakanI vRtti. 1. A zrI prajJApanA sUtra e upAMgasUtra che. upAMgano saMbaMdha aMgasUtranI sAthe jarUra hoya che. kAraNa ke aMgasUtronI bInAno vistAra upAMga sUtromAM hoya che. ema " vivaUhApa " A uparathI jANI zakAya che jethI zrI samavAyAMgasUtranuM A upAMga samajavuM. temAM jIvapada sthAnapada ane zarIra bhASA lezyA vigere padArthonA svarUpa samajAvanArA bIjA paNa adhyayanarUpa aneka pade goThavyA che. sarva maLI 36 pade che tene banAvanArA zrI umAche, svAti vAcakanA ziSya zyAmAcArya hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 0 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta sebatane anusAra phala (asara) thAya che te daSTAnta pUrvaka A gAthAmAM dekhADe chesaMsargane anusAra phala dekha tapelA lehamAM, biMdu paDe viNaseja muktAsama nalinI patramAM chIpamAM paDatAM hoya metI vRSTi biMdu svAtimAM saMga jevo raMga te ema paNa je tuMbamAM. 210 ' artha:-jevI sebata te pramANe phala (asara) jaNAya che. jemake tapelA leDhA upara pANInuM TIpuM paDe te tene nAzaja thAya. tenuM nAma nizAna paNa rahetuM nathI. teja pANInuM bindu kamalanA pAMdaDA upara hoya te muktA sama eTale motInA dANuM jevuM zebhe che. vaLI svAti nakSatramAM varaseluM te bindu chIpanA peTamAM (madhye) jAya to sAkSAt tIja banI jAya che. ethI sAbIta thayuM ke jene jevI sabata thAya tevI tene asara thAya che. e viSe tuMbaDAnuM (AgaLa kahevAtuM) daSTAMta paNa tuM vicAraje. 210. - pUrva kalekamAM sUcaveluM tuMbaDAnuM daSTAMta spaSTa samajAve che - rUdhira pIe ke tAre kaI sAgara tuMbaDAM, pAtralIlA anubhave yati hAtha keI tuMbaDAM, vaMza sage madhura rasa gAya keIka tuMbaDAM, nIca saMge nIca have ucca saMge vaLI vaDA. 211 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [191] atha-tuMbaDu je kApAlikanA hAthamAM jAya to te tene lehI pIvAmAM upayoga kare che. teja tuMbaDA vaDe keTalAka samudramAM tarI paNa zake che. vaLI je te tuMbaDAM yatinA hAthamAM jAya to pAtrAnI zobhAne pAme che. temaja keTalAka tuMbaDAM jene vAMsanI sAthe saMyoga thAya eTale je tene taMbu banAve te madhura avAje gAya che. jema tuMbaDAne nIcanI sabata thAya to tene nIca kAryamAM upayoga thAya ane sArAnI sabata thAya to sArA kAryamAM tene upaga thAya. tema nIca mANasanI sobatathI nIcapaNanI prApti thAya che ane ucca mANasanI sobatathI sadAcAra pAlavAnI cAhanA thAya che. 211. guNavaMtanI sobata zreSTha che ema judA prakAre te samajAve che:-- saMsArakhinnajano taNuM vizrAmabhUmi traNa kahI, temAM go guNisaMga jethI aMza paNa che nahi svargavAnAM SaTa kahyA jinadharmamati gaNisaMgati. vinaya aMgaja AdimAM guNisaMganI gaNanA thatI. ra12 artha -saMsArathI udvega pAmelA mANasonI traNa vizrAma bhUmio kahelI che. temAM paNa guNIjananI sebata 1. vizrAmabhUmi-jema thAkelA manuSyane visAme levAnI jarUra paDe che ane te mATe visAmA bAMdhelA hoya che tene vizrAmabhUmi kahe che. tema A saMsAramAM rakhaDavAthI thAkelA jIvone mATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vijyapadhasUrijI kRta gaNAvI che. te guNIjananI sobatathI jarA paNa dekhe (nukazAna) lAgato nathI. vaLI jaina dharmamAM buddhi, guNanI sabata, vinayI putra vagere svarga jevA cha vAnAM kahelAM che. tenI aMdara paNa guNavAna jananI sobatanI gaNatarI karelI che. 212. Ada keI apUrva pragaTe cittamAM guNisaMgathI, te kadI prakaTe nahi uttama rasAyaNa svAdathI; amRtathakI nahi rAjyathI nahitevaLI sutalAbhathI, ciMtAmaNi pramukhe nahi lAbhe ghaNuM guNisaMgathI. ra13 artha:-guNa jananI sobatathI cittamAM kaIka apUrva- (pUrve nahi anubhavele) tevA prakArane AlhAda-AnaMda pragaTa thAya che. A guNI jananI sobatathI je apUrva AnaMda prakaTe te AnaMda uttama rasAyaNanA cAkhavAthI paNa kadApi pragaTa thato nathI. vaLI amRtathI, rAjyathI, putranA lAbhathI athavA cintAmaNithI paNa guNa purUnA saMgathI thatA AnaMda sarakhe AnaMda pragaTa thato nathI. kAraNa ke A badhI vastuonI prAptithI thato AnaMda pagalika ane asthira che. jyAre guNIjananI sobatathI thato AnaMda Atmika ane sthira che. vaLI guNIjananI sobatathI bIjA paNa ghaNA lAbha thAya che. 213. visAmArUpa-AzrayanuM sthAna hovAthI vizrAmabhUmi kahelI che. juo sUktamuktAvalI pAnuM 35. bleka 21 mo. 1. 2. sUkata mu. pAnuM 35 muM - rara mo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ! " [193] - have nirguNI jananI senata karavAthI thatA deze vividha daSTa daIne kavi A pramANe kahe che - nirguNa narenI sobate honAra doSe kavi kahe, bAle kamalane jema hima meTAIne je tima dahe; vaMToliyo jima vAdalAMne tema nigurNasaMgati, dhana dhAnya kerI vRddhine saMhAratI be dukhatati. ra14 artha:-jema hima kamalane bALI nAkhe che tema nirguNInI sebata moTAIne nAza kare che. vaLI vaLI jema vAdaLAMnA samUhane vikherI nAkhe che tema nirguNa jananI sobata dhana dhAnya vagerenI vRddhine (AbAdina) nAza kare che ane vizeSamAM duHkhatati-du:khanI paraMparAne Ape che mATe nirguNa purUSonI sobata karavI ja nahi. 214 hAthI bagIcAne ukhADe tima dayAne je sahI, teDe girine vaja tima je kuzalane chede sahI kaSTo thakI agni vadhe jethI kumati vAdhe vaLI, mUla velaDInuM kaMda tima anyAyanuM mUla je vaLI. 215 artha -jema bagIcAmAM paDelo hAthI tenI aMdara AvelAM jhADa, velA, cheDavA vagerene ukheDI nAkhIne khedAna medAna karI nAkhe che, tema nIcanI sabata dayA-karUNA rUpI vRkSane nizcaye nAza kare che eTale nIcanI sabata karanAramAM dayAne aMza raheto nathI. vaLI jema ja parvatane teDI nAkhe che, tema nIcanI sobata kuzalane-kalyANane nakakI chedI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 194] zrI vijayapadmasUrijI kRta nAkhe che-nAza kare che. tathA agnimAM kASThA-lAkaDAM nAkhavAthI jema agni vadhe che, tema nirguNI janeAnI seAkhata kumati( duSTa buddhi )nA vadhArA kare che. vaLI velaDInuM mUla (utpatti sthAna ) ka' kaheluM che, tema nIcanI seAmata anyAya (anItinuM ) mUla (utpattisthAna ) kaheluM che. mATe nIcanI seAkhata bIlakula karavIja niha. 21. durjananA saMgathI tevAja geraphAyadA jaNAve che:-- te saMgane nirguNataNA karavA ucita zuM ? te jane, kalyANane je cAhatA nA besavuM tenI kane; saMskAra sArA tema halakA guNi aguNanA saMgathI, dRSTAMta girizaka puSpazukanu ema jANyuM zAstrathI. ra16 a:--je manuSyA pAtAnAM kalyANane ( hitane ) cAhanArA che, te manuSyAe nirguNI janAnI sAmata karavI zuM yAgya che? arthAt khilakula yeAgya nathI. eTaluMja nahi paNa tevAnI pAse besavuM paNu ucita nathI. kAraNa ke guNInI sAbatathI saMskAra (chApa) paNa sArA paDe che. ane guNarihaMtanI seAbatathI halakA-nIca saMskAra Ave che. A pramANe zAstramAM ApelA girizuka tathA puSpazukanA (AgaLa kahevAze te) chAntathI jANyuM che. TukAmAM te STAnta AgalI gAthAmAM dekhADe che. ) 216. sUcavelA e pApamanuM hRSTAnta A pUrva zlAkamAM pramANe+na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [195] mAtA pitA be pakSanA nA bhinna toye muni kane, visanAra pakSI hoya sAro para vase hiMsaka kane, te kAraNe te bane saMkSepa A citta dharI, he zrAddha! guNino saMga karaje tehathI duHkhanahijarI. 217 artha -eka sthaLe eka pipaTa tathA menA vasatAM hatAM. temane be baccAM thayAM. A pramANe te baMnenA mAbApa eka hatA tathA janma paNa sAthe thaelo hato. te baMne baccAone pAradhIe pakaDIne temAMnuM eka zeThane vecAtuM ApyuM, ane bIjuM baccuM hiMsakane ApyuM. te zeThanI najIkamAM muni vasatA hovAthI te pakSIne muni pAse vasavAne lAbha maLavAthI te pakSImAM sArA saMskAra paDyA, jethI ? te miSTa vacana bole che, ane AvanAra mANasanuM sArA zabdo vaDe sanmAna kare che. ane hiMsaka pAse gaeluM te pakSI hiMsakanA jevuM bane che, apazabdo bolatAM zIkhe che. e pramANe sebatanI asara pakSIo upara paNa paDe che evuM saMkSepamAM kahela A daSTAnta hRdayamAM dhAraNa karIne hezrAvaka! tuM guNIjananI sobata karaje jethI tane jarA paNa duHkha thaze nahi. 217. guNagaNu dharI uttama banelA bhavya kerI saMgati, vAMchita dIe zuM nA? narenA ISTa saghalA ghe ati; halakA vicAre dUra kare TALeja AMtara timirane, tehI karAve bhAna tattAtattvanuM satsaMgIne 218 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasUrijI kRta a:--guNanA samUhane dhAraNa karavAthI zreSTha anelA bhavyajananI sAmata kyA icchitane ApatI nathI? athavA manuSyAnA saghaLA iSTane Ape che. kAraNa ke guNInI seAkhata halakA-nIca athavA A raudra dhyAnanA vicArane dUra kADhe che. vaLI Antara-AtmAnA guNane DhAMkanAra abhyantara adhakAranA (jJAnAvaraNIyAdi karmonA) nAza kare che. ane sajja nanA saMga tattvAtattvanuM sAcA khoTAnuM bhAna karAve che athavA peAtAne hitakArI zuM che? ane nukasAnakArI zuM che? tenI samajaNa satsaMga karAve che. 218. A gAthAmAM satsaMganA lAbha gaNAve che:-- sASamaya jIvana anAve nyAya vRttinI vaLI, vRddhi kare guNagaNataNI yazane vadhAre te vaLI; nija dharma mAM sthira dhIra kare tima durgatine sahare, e lAbha satsa Mgati taNA je bhavya te tene kare. 219 [ 196 ] a:--sajjana mANaseAnI seAkhata mAnava jIvanane santASamaya banAve che. tathA nyAyavRttimAM vadhArA kare che. peAtAmAM rahelA guNanA samUhamAM paNa vadhArA kare che. temaja te yazanA paNa vadhArA kare che. vaLI peAtAnI krUraja bajAvavAmAM jIvane sthira nizcala manAve che. tathA saDakaTanA prasa ge dhairya vAna manAve che. duSTa buddhine nAza kare che. A pramANe satsaMganA lAbha jANIne bhavyajane avazya te satsaMgane ru kare. 219. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 197 ] kharUM sukha satsaMgathI maLe che. te vinA sukhane cAhanArA mUrkhAi bhareluM kevuM kAma kare che. te jaNAve che: niSkuddhi je seAkhata tajI guNInI cahe kalyANane, jIvadayA dUre tajIne cAhatA te puNyane; icchA kare yazanI ghaNI dUre tajIne nyAyane, IcchA kare che dravyanI paNa cheDatA na pramAdane, 220 aH--je buddhi rahita jIvA guNIjananI sAkhata tajIne potAnA klyANune athavA hitane icche che te jIvadayA--ahiMsA cheADIne puNya meLavavAne cAhe che. athavA jIvayA vinA puNyanI IcchA karavI phAgaTa che tema satsaMga cheDIne kalyANanI icchA karavI e nakAmI che. vaLI nyAyane cheDIne kAI yaza-kIrtinI icchA kare, athavA pramAda-ALasane cheDayA sivAya je dravya meLavavAnI icchA kare tevI icchA karanArA jIve! mUrkha gaNAya che. kAraNake tema karavAthI jema yaza tathA dravya na maLe, tema satsaMga cheDanAranu paNu kalyANa thatuM nathI. 220. pratibhA vinAnA te cahe racavAja kavitAne vaLI, upazama dayA viNa cAhatA karavA tapasyAne vaLI alpa buddhi chatAM cahe ga MbhIra zAstrAdhyayanane, cakSu vinAnA te cahe che. dekhavA dhaTa Adita. 221 a:vaLI je mANusa satsaMgane tajIne peAtAnuM hita icche che, te mANasa pratimA-kavitva zakti rahita chatAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 198 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta kavitA karavAnI IcchA karanAra mUkha mANusanI kharAkhara (jevA) che. athavA je kavitva zakti vinAnA hAya, te kavitA racI zakatA nathI tema satsaMga vinA kalyANanI AzA niSphaLa che. vaLI jema upazama ( zAnti ) tathA daiyA (karUNA ) rahita mANusanI tapasyA karavAnI mhenata paNa phAgaTa che, ane jema alpa buddhi TukI buddhi chatAM gaMbhIra-uMDA rahasyavALA zAstranA * abhyAsanI icchA rAkhavI jema nakAmI che, ane jema AkhA rahita aMdhanI ghaTa paTa vagere vastuone jovAnI icchA niraka che. tevIja rIte satsaMga vinA svahitanI IcchA rAkhavI e phAgata jANavI. 221 vAMchA kare che dhyAna karavA paNa capalatA cittanI, e ATha vAnAM nA ane khAmIja che nija hetunI; puNyAdi kAryo . nIpaje nA, jo maNA karUNAdinI, kalyANa nA hAve kadI seAbata vinA guNavaMtanI. 222 aH--jenA cittanI capaLatA-caMcaLatA hAya te chatAM te dhyAna karavA cAhe te te maneja nahi. evI rIte upara kahela ATha kAryo je thatA nathI tenuM kAraNa e chekete dareka kAryomAM nija hetu eTale pAta peAtAnAM kAraNeAnI ja mukhya khAmI che. jema puNyAdi kAryomAM te kAraNunI eTale karUNA-dayA bhAva vagere kAraNeAnI khAmI che, tethI puNya vagere kAryo anI zakeja nahi. tevIja rIte guNI jananI sAkhata vinA kadApi paNu kalyANa thai zakatu nathI. 222. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [19] he jIva! je tuM buddhinA gaNane cahe che pAmavA, vaLI ApadAne dUra karavA nyAya maoNrge cAlavA yazakItine vaLI pAmavA durjanapaNuM saMhAravA, saddharmane ArAdhavA tima pApanAM phala rekavA. rara3 artha -he cetana! je tArI vividha prakAranI buddhinA samUhane meLavavAnI IcachA hoya, ane Apattione dUra karavAnI IcchA hoya, tathA nItinA mArgane anusaravAnI, yaza ane kIrtine meLavavAnI, durjanapaNAne nAza karavAnI, saddharmane ArAdhanA karavAnI temaja pApanA azubha phaLane. rekavAnI IcchA hoya to tAre zuM karavAnI jarUra che? te AgaLanI gAthAmAM dekhADe che. rara3. suraddhi uttama muktinI varamAla jhaTapaTa pAmavA, cAhe ja che te saMgane karaje sadA guNavaMtanA; tuM jANa jIva nimittavAsI teha jevA hetune, pAme lahe te bhAvane nA bhUlaje hita vacanane. rara4 athara-vaLI he jIva! tAre devatAnI divya trAddhione tathA zreSTha mekSanI varamAlAne jaldI pAmavI hoya eTale mekSa paNa meLavavAnI IcchA hoya to haMmezAM guNIjanenI sobata 1. eka dizAmAM vyApe te kIti ane sarva dizAmAM phelAya te yaza kahevAya che. kahyuM che ke-prakAminI tti-savimu carAH | Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [200] zrI vizvasUrijI kRta karaje. kAraNake A jIva nimittavAsI che eTale jevA nimitta kAraNe maLe tevA tevA pariNAmane pAme che. mATe je satsaMga vagere sArAM nimittonI prApti thAya, te jIva tene laIne sArAM kAryo pratye prerAya che. ane kharAba sebata vagere aniSTa nimitte maLe, te jIva azubha athavA anucita kAryo karavA prerAya che. mATe A jIva nimittavAsI che e zikhAmaNanA athavA kalyANanA vacanane tuM bhUlIza nahi. 224. - A gAthAmAM satsaMganuM phaLa kene maLyuM? te daSTAMta kahe che - satsaMga phala pAmya divAkara je purehita suta hatA, traNa mitranuM dRSTAMta gurUnI pAsa te avadhArato nitya parva zreSTha praNAma mitre semadatta pradhAnanA, saMkaTa samayamAM zAMti trIje Apati be svArthanA. rarapa artha?--je purehitano putra divAkara nAme hato tene satsaMganuM phaLa A pramANe maLyuM. teNe gurU (temanI pAse) nI sabata karavAthI traNa mitranuM daSTAnta sAMbhaLyuM. te A pramANe somadatta nAmanA pradhAnane traNa mitro hatA. 1 nityamitra, 2 parva mitra, ane 3 uttama praNAma mitra. A traNa mitro paikI prathamanA be svArthanA sagA hatA. ane trIjo praNAma mitra saMkaTa vakhatamAM (duHkhanA samayamAM) apUrva- saMpUrNa zAMti ApanAra hate. 225. - A traNa mitrane upanaya gurU mahArAja Atmika jIvanamAM A pramANe ghaTADIne samajAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA, [201] Atmika jIvanamAM eghaTe nityamitra sama tanagurU kahe, pioSAya te nita karma kope nA jarI madade rahe; parva mitra samA sagAMo mAtra AzvAsana dIe, paNa Atmahitanajara kare se svArtha saMgI jANue. rara6 artha -jema mANasanI pAse dravya hoya che tyAre svAthI mANasonA ToLAM haMmezAM tenI pAchaLa mitratAne DALa karatAM pharyA kare che, paraMtu jyAre te mANasanuM dravya khalAsa thaI jAya ane tene jyAre madadanI jarUra hoya tyAre te svAthI tene ekalA mUkIne cAlyA jAya che ane te nitya mitro tene kAMI kAmamAM AvatA nathI. tenI peThe A AtmAne pitAnuM zarIra e nityamitra jevuM (haMmezanA paricayavALuM) jANavuM. jIva tene haMmezAM ISTa padArthothI poSe che. AtmA tene mATe kaMI kaMI jAtanAM pApakarmo kare che, paraMtu te aMta samaye (maraNa velAe) AtmAnI jarA paNa madadamAM rahetuM nathI. have bIjA parva mitra samAna sagAMo jANavA. teo paNa pitAnA svArtha mATe A jIvanI pAse kaMI kaMI jAtanAM pApa karmo karAve che. jyAre A jIva ApattimAM hoya tyAre uparanA dekhAvanuM AzvAsana ApavA sivAya bIjuM kAMI paNa Atmahita karatA nathI. mATe A baMne prakAranA mitro svArthanI sagAI rAkhanArA jANavA. 226. supraNAmamitrajineza bhASitadharma chellA paNa kSaNe, zaraNe jatAM ghe zarmane rAkhe sadA nirbhayapaNe; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] zrI vijayapadmasurijI kRta saMkSepamAM upadeza gurUne sAMbhaLI saMyama lahI, suraddhino anubhava karI zima pAmaze kame dahI. rara7 artha:-have trIjo uttama praNAmamitra te jinezvara bhagavAne kahela dharma jANa. je dharma bhavya jIvane maraNanI chellI ghaDIe paNa zaraNa levAthI sukhane ApanAra thAya che, tathA haMmezAM bhaya rahitapaNe (nirbhaya-nIDara) rAkhe che. A pramANe jema somadatta pradhAnane prathamanA be mitroe kAMI sahAya na karI, ane te pradhAna trIjA praNAma mitranI madadathI rAjAne bhaya TALI nirbhaya banyA. tema dharmanI sobatathI (sAdhanA karavAthI) AtmAnuM hita karI zakAya che. e TuMkANamAM gurUne upadeza sAMbhaLIne te purehitano putra divAkara gurUnI AgaLa cAritrane laIne ane tenI parama ullAsathI sAdhanA karIne tyAMthI devalokanAM sukha jogavIne aMte sakala karmone nAza karI mokSa sukhane pAmaze. ( A pramANe satsaMgatinuM phaLa jANIne dareka bhavya jIve divAkaranI jema satsaMgane Adara kare. ema AgaLanA kalAkamAM jaNAve che.) 227. nija Atmahitane cAhanArA zrAvake uttamataNI. saMgati sadA karavI dayA dAkSiNyatA dharavI ghaNI; bairya dukhamAM rAkhavuM nita nyAya paMthe cAlavuM, beTAvicAre choDavA priya satyahita mita belavuM. rara8 artha -e pramANe uparanuM daSTAnta samajIne pitAnuM AtmakalyANa IcchanArA zrAvake uttama janenI sabata haMmezAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [203] karavI. vaLI duHkhI jane pratye ghaNe dayAbhAva rAkhe. jema pitAnA putra vagerene du:khI joIne lAgaNuthI tatkAla IlAja karavAmAM Ave che, tema uttama zrAvake e kaI paNa jIva duHkhI thato hoya, tyAre tene upAya vilaMba karyA sivAya zaktine anusAre jarUra karavo joIe. Ama karavAmAM A mAre ane A para (bIjo)" A bhedabhAva rakhAya ja nahi, temaja udAra AzayavALA bhavya zrAvakone tema. karavuM chAjeja nahi. bhedabhAva rAkhe e halake gaNAya. kahyuM che ke "ayaM nijaH paro veti, gaNanA laghucetasAM // udAracaritAnAM tu, vahu kuMvavAn ! zA A pramANe uttama zrAvakenuM vartana joIne jemanuM duHkha dUra karavAne mATe ApaNe gya prayatna karyo, temAMnAM kaMIka bhadrika jI sanmArgane pAme che. zrAvakadharmanI anumodanA kare che. ane kahe che ke "jene ! tamAruM bhaluM thaje" A AzIrvAdanA amUlya vacane temanA meMDhAmAMthI nIkaLe, e kharA aMtaranA samajavA. AvA ja zrI jainendrazAsananI anumodanA kare tenA pariNAme A bhavamAM athavA parabhavamAM jarUra jainendrazAsanane pAme, tenI ullAsathI pUrNa ArAdhanA karI AtmakalyANa sAdhe. Ama thavAmAM jarUra samajavuM joIe ke-kharuM kAraNa "zrAvake pahelAM tene duHkhamAMthI bacAvyo" e che. badalo levAnI IcchAthI uttama zrAvakee keInuM kAma karavuMja nahi. jethI bhaviSyamAM "AnuM meM kAma karyuM hatuM to eNe kaMI kadara karI nahi" ' A vicAra na Ave. kAraNa ke keInuM ApaNe bhaluM karIe, tethI puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya, eTale A bhavamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 204 ] zrI vijyapadmasUrijI kRta , tA sukhI rahIe emAM navAI zI ? paNu parabhavamAM paNu uttama zrAvaka kulamAM janma male, jethI nirAMte dharmamaya sukhI jIvana gujArI zakAya ane muktipada male, ema samajIne du:khI jIvAnI upara jarUra lAgaNI rAkhavI. * zrAvakA vizeSe karIne dayALu hAya che, teonA maheAllAmAM jaizuM teA kaI pAmIzuM ' A irAdAthI jeTalA pramANamAM du:khIjanA zrAvakanA maheAllAmAM jatA AvatA dekhAya che teTalA pramANamAM bIjA sthaLe tema dekhAtuMja nathI. vyAjabIja che ke khIjAnA duHkha TALavAthIja sukhI jIvana gujArI zakAya. jema sAmAne zAMti ApI hAya, teA tenA taraphathI ApaNe zAMti meLavI zakIe. temaja koIpaNa kAma karavAmAM dAkSiNyatA dhAraNa karavI, (rAkhavI) ane lajjALu khanI DahApaNanA upayAga karavA. temAM dAkSiNyatA eTale khIjAnuM kArya khajAvavAmAM ane kahevuM mAnavAmAM peAtAnI utsAhapUrvaka anukUlatA jaNAvavI. AvA guNane dhAraNa karanArA uttama zrAvake je vakhate sAme mANusa 'kRpA karIne mArUM ATaluM kArya karI Ape, athavA karAvI dyo' AvI mAgaNI kare, te vakhate peAtAnuM jarUrI kArya paNa eka bAju rAkhIne sAmAnu kAma karavAmAM (pApakAra karavAmAM tIvra lAgaNI darzAvIne tene pUrNa sateASa pamADe che. AvA paragajI uttama (mANasAnuM) zrAvakeAnuM jana samudAyamAM sArUM mAna jaLavAya, emAM navAI zI ? samajavAnuM e che ke-aneka bhavya jIveAnI mananI lAgaNIne pAtAnI tarapha kheMcavAnu apUrva sAdhana kAI paNa hAya, te te ekaja parApakAra ( bIjAnuM kAma majAvavuM, e) che. vastu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [25], sthiti ema hovAthI tevA dAkSiNya guNavAlA bhavya zrAvakonuM, veNa tamAma jIvo mAne che, eTaluM ja nahi, paNa temaNe batAvelA niSkaTaka raste heze derAya che, mAnava jIvanane uMca koTInuM banAve che. Aja kAraNathI zrAvake pitAnuM nirmala vartana evuM rAkhavuM ke je joIne sAmo mANasa pitAnI dhArmika pravRttimAM anumaMdanA karIne jarUra joDAya. mehanIya karmanA uchALAne laIne kadAca dharma mArgamAM arUci thaI haya, tevA vikaTa prasaMgamAM paNa chevaTa sAmAnI zaramathI paNa dAkSiNya guNavALA bhavyajI dharma sAdhana cheDatA nathI. A bAbata daSTAMta devAnI khAsa jarUra che. kAraNuM ke bAlajIne cAlu prasaMga yathArtha samajavAmAM te madadagAra che. mATe ja kahyuM che ke "ra di vinA vAchattisya siddhivitumati' A muddAthI dAkSiNya guNane dhAraNa karanAra zrI kSullakakumAranI bInA TuMkAmAM jaNAvuM chuM.. zrI sAketapuramAM puMDarIka nAme rAjA hatA. temane kaMDarIka nAme nAnA bhAI hatA. te yuvarAjapade nImAyA hatA. yuvarAja kaMDarIkane yazabhadrA nAme strI (rANu) hatI. rAjA puMDarIka te (yazobhadrA)ne joIne mohita thayo. A mehanAja pApe teNe kaMDarIkane ADakhIlI jANIne mArI nAkhyo. potAnA zIlane sAcavavAne mATe ja yazobhadrAe potAnA patinI karUNa sthiti dekhatAM vairAgya pAmIne siMhanI peThe Atmika vIllAsa pheravIne dIkSA lIdhI. ane te AnaMdathI ArAdhavA lAgI. dIkSA lIdhA pahelAM tene (yazobhadrAne) guNa garbha hate. "A vAta jaNAvuM te kadAca dIkSA mane na maLI zake" A irA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ['201] zrI vijayapadmasUrijI kRta dAthI pAtAnA gurUNI kImitI sAdhvIne A mInA kahI na hatI. jethI te ajANa hatA. anukrame garbha vadhatAM gurUNIe jANyu, ne yazeAbhadrA sAdhvIne pUchIne khAtrI karI. zrAvikAne vAta karI. tenI dekharekhamAM sArI sAravAra thaI. avasare putra janmyA. anukrame ATha varSanA thayA, tyAre AcArya zrI ajitasenasUrijIe dIkSA ApI. nAma "suni kSullakakumAra " rAkhyu. ullAsathI sacamanI sAdhanA karI rahyA che. tevAmAM vasaMta RtumAM juvAna purUSaSa vividha prakAranI krIDA karI rahyA che, A joine cAritra mAhAyathI te munine saMyamathI khasavAnI bhAvanA jAgI. AkhInA temaNe khIjA sAdhune jaNAvI. tyAre teNe hyuM ke he mahAnubhAva ! tamArA jevA kulIna munirAje AvA durgatimAM laI janArA vicAre karavA e tadRna geravyAjabI che. pApamaya saMsArarUpI kacarAne! tyAga karIne kayA samajI mANasa pharI tenI cAhanA kare ? he munirAja ! je ( jhera ) tyAga karyuM tene pharI levA icchA karAyaja nahi, evuM DahApaNa te tiryaMcAmAM paNa dekhAya che. jue samAM be jAti hAya che. 1. eka agadhana kulanA sarpo. 2. ga'dhana kulanA sauM. temAM aga dhana kulanA sarpa jene karaDe, te jhera prANAMta kaSTamAM paNa phrI cUsavA cAheja nahi. maMtravAdI ghaNI dhamakI batAve, te pazu maraNa svIkAre paNuM vageluM jhera koi divasa cUsaAja nahi. jyAre sarpa jevA tiryaMcamAM paNa AvI samajaNa hAya che, teA pachI huM munirAja! tame manuSya chatAM vamelA (tyAga karelA) bhegAne kema cAhA che? yAda rAkhajo ke bhAgathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarizmA sukha maLe" ema mAnavuM e ciMkara bhUla bhareluM che. kAraMNa ke jeo sukhanI IcchAthI bhegane seve che, teo bhayaMkara regonI vedanA ahIM jogavIne narakAdi durgatinA AkarA du:legave che. A bheganA sevanathI A bhava ane para bhava ema baMne bhava bagaDe che. kahyuM che ke-gAtmakuvArtha citte mo: pazcA bhavati zarIre rogaH // roge jAte maraNaM zaraNaM-tadapi na muJcati pApAcaram // 2 / DAhyA mANase koI paNa kAryanI zarUAta karatAM pahelAM "AnuM bhAvI pariNAma (phala) sAruM Avaze ke buruM? je sAruM pariNAma jaNAya, te kAryanI zarUAta karavI. nahi te viparIta kArya karatAM tenAM mAThAM pariNAma (phala) evAM jogavavAM paDe che ke jethI TheTha sudhI pazcAttApa thayA kare che. kahyuM che ke-guvrLa purvatA gati, rinntirkdhaaryaa yatnataH paMDitena // atirabhasakRtAnAM karmaNAmAvipatterbhavati hRdayadAhoM zalyatulyo vipAkaH // 1 // he munirAja ! have kaMI samaje. A kArya (vratathI cUkavuM) e bhaviSyamAM jarUra dargatimAM laI jaze. nIti zAstrakAre zIkhAmaNa dIdhI che ke-vagara vicAryuM kArya keI divasa na karavuM, kAraNa ke tema karIe to aviveka thAya, tethI bhaviSyamAM ghaNuM vipattio bhegavavI paDe. jeo dIrdhadaSTithI vicAra karIne kAma kare che, te ja uttama purUSe dravya bhAva saMpattinA sukha legavI zake che. kahyuM che ke (3ghakAti vRttabu) sada vidadhIta na kriyA-mavivekaH paramApadAM padaM // vRNute hi vimRzyakAriNaM guNalabdhAH svayameva saMpadaH // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 208 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta AvI rIte samajAvatAM chatAM kSullaka muni na samajyA. jethI te anya munirAje sAdhvI zrI yazobhadrA (kSullaka muninI mAtA)ne jaNAvI. tyAre teNe (sAdhvIe) kSullaka munine saMyamamAM sthira karavA ghaNe prayatna karyo, chevaTe kahyuM ke "tuM jema tArI IcchAthI bAra varSa sudhI saMyamamAM rahyo, tema mArA vacananI khAtara have paNa bAra varSa sudhI saMyamanI sAdhanA kara." kSullaka muni A vacana sAMbhaLIne dAkSiNyatA (mAtA Adi vaDIlanA vacanane tiraskAra-lepa kema karAya? AvA) guNane laIne bAra varSa sudhI saMyama mArgamAM rahyA. ema teja (dAkSiNyatA) guNane laIne gurUjI kIrtimatIjI sAdhvInuM ane zrI ajitasena sUri mahArAjanuM ane upa dhyAyajInuM paNuM vacana mAgyuM. jethI e pramANe dAkSiNyatA guNe aDatALIsa varSa sudhI kSullaka munine saMyamamAM TakAvyA. chevaTe bheganI lAlasAthI mAtAe Apela mudraratna ane ratnakaMbala laIne je ke puMDarIkanA rAjyamAM AvyA, paNa tyAM nATaka jevA prasaMga maLyo, temAM AkhI rAta TheTha sudhI eka naTaDI nAca karIne chevaTe (DuM nATaka bAkI rahyuM, tyAM) jhokAM khAvA lAgI tyAre tene moTI naTaDIe gItamAM samajAvyuM ke "he suMdarI ! rAtrinA ghaNuM bhAga sudhI sArAmAM sArUM gAyana-nAca vigere karIne have thoDA samaya mATe zuM kAma pramAda karI karyA upara pANI pherave che?" A sAMbhaLIne kSullake vicAryuM ke-A vacanamAMthI mAre paNa samajavuM joIe ke jIMdagIne ghaNe bhAga saMyama sAdhIne saphala karyo, te have "heAta gaI ne cheDI rahI" A kahevata pramANe jIMdagIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 209 ] chellA bhAga zA mATe bagADavA ? jo huM samajI hAuM, tA mArAthI tevuM kAma thAyaja nahi. AvI uttama vicAraNA karI muni saMyama mArgImAM phrI sthira thayA. e naTaDInA vacane teA yuvarAja yoAbhadra, maMtrI jayasa Mdhi, zrIkAMtA sAvAhI ane kahyuM`pAla mAvatane paNu samuddhi jagADI ane saMyama levA tatpara banAvyA. jethI kSullaka muni e cAre jaNAne laine gurUnI pAse AvyA. temaNe anumAdanA karI, ane kSullaka muni sthirapaNe saMyama sAdhavAmAM ujamAla thayA. piraNAme AtmakAryanA sAdhaka anyA. A dRSTAntamAMthI zrAvakeAne samajavAnu male che kedAkSiNyatA guNu jarUra dhAraNa karave!, jethI dha mArgomAM sthiratAthI TakI zakAya. ane karma melathI malina anelA AtmAne alpa samayamAM nila banAvI zakAya. dAkSiNyatA karavI kharI, paNa jemAM pApanuM pANu thatuM hAya, tevA kA mAM dAkSiNyatA karAyaja nahi. puNyama dhanA ane karmInirjarAnA sAdhanabhUta dhArmika kAryamAM te khUzIthI karavI. kAraNa ke tema karavAmAM tenuM hita samAyaluM che. ema dAkSiNyatA guNanuM svarUpa cukAmAM jaNAvyuM. uttama zrAvakAe dAkSiNyatA guNanI mAphka lajjA guNu paNa jarUra dhAraNa karavA. A lajjA guNu khIjA aneka guNNAne prakaTAve che. uttama bhavya jIveAnA hRdayamAM prANAMte paNa kArya (pApa) karavAnI lagAra paNa IcchA thAyaja nahi, e lajjA guNuneAja prabhAva che. pApa kAryamAM lajjA rAkhavAnI hAya paNa dharmArAdhanamAM lajjA hAyaja nahi. sadAcAra sevavAnI tIvra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] zrI vijyapadhasUrijI kRta utkaMThA ane je dharmanuM kArya zarU karyuM, temAM neha ke balAkArane AdhIna thayA vagara TheTha sudhI utsAhI rahevuM, Ama thavAmAM lajajA eja kAraNa che. lajjA guNane khAsa karIne uttama kulanI sAthe saMbaMdha hiya che. kAraNa ke pratyakSa dekhAya che ke uttama kuLamAM janmelA purUSo lajajALuM hoya che. A bAbata caMDarUdrAcAryane ziSyanA daSTAMte spaSTa samajAze. te bInA TuMkAmAM A pramANe-kulavAna zeThane dIkare pitAnA mitranI sAthe AcArya mahArAjanI pAse gayA. mazkarImAM mitroe kahyuM ke A dIkSA levA Avyo che. A sAMbhaLIne gurUe leca karavA mAMDe, ne DIvAramAM ghaNA loca karI paNa nAMkhe, tyAre zeThanA dIkarAe vicAryuM ke "mArI aDadhI dIkSA te thaI gaI have AvI sthitimAM pharavuM e zarama bhareluM gaNAya, mATe have to dIkSA lIdhI ene nirvAha karavo eja vyAjabI che." Avo vicAra karI dIkSA lIdhI, ane samatA bhAve gurUne mAra paNa sahana karIne te munie kevalajJAna meLavyuM, ane chevaTe A bInA jANI gurU paNa kSamA guNa dhAraNa karI kevalI banyA. mazkarImAM AraMbheluM kAma zeThanA dIkarAe pUruM karyuM, e lajA guNaja prabhAva samajo. pUrvakRta pApakarmanA udayathI prApta thaelA duHkhamAM dhIraja rAkhavI. kAraNa ke sukha ke du:kha te pUrve bAMdhelA karmonuM phala che. eTale zAtA vedanIya karmanA udaye A jIva sukhane bhegave che ane azAtA vedanIya karmanA udaye duHkhane bhagave che. Avo vicAra karIne saMpattinA samayamAM eTale pitAne sukhanA dahADA hoya, tyAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [11] akkaDa na thavuM, (garva dhAraNa kare nahi; mArA je duniyAmAM bIje kaNa sukhI che? AvI magarUrI dhAraNa karavI nahi.) paNa sAvaceta thaIne lakSamI Adine dAnAdi satkAryomAM sadupayoga karo. temAM vilaMba (DhIla) kareja nahi. yAda rAkhavuM ke-jeTalA divasa sukha sAhibI bhogavI, ene artha e ke teTalA divasanuM puNya khAlI thayuM, eTale jema jema sukhanA dahADA laMbAya, tema tema puNyanI muMDI jarUra khAlI thAya che, ema samajavuM. A bAbata juo sAkSipAThazrI vardhamAnasUrie banAvelA vAsupUjya caritramAM dAnanA prasaMge zrI ratisAra varNana cAle che tyAM avasare jaNAvyuM che kekaaryH saMpadi nAnandaH, pUrvapuNyabhide hi sA // naivApadi viSA. zya sAdi prAWpaviSTa zA ahIM graMthakAra e paNa samajAve che ke du:khanA samayamAM samaju zrAvakoe (zrAvakAda bhavya jIe) kadI paNa hAya ya karavI nahi, lagAra paNa gabharAvuM nahi. A samaye te jarUra khUzI thavuM joIe. kAraNa ke AtmAne ema AzvAsana ApavuM ke-he jIva! A karma leNuyAta pitAnuM leNuM levA AvyuM che. A vakhate tuM sArI sthitimAM che. kAraNa ke tArI pAse jJAna khajAne bharapUra che. ahIM eka daSTAMta samajI le-te e ke "eka AbarUdAra sarAphane tyAM eka bIjA mANase lAkha rUpiyA jame mUkyA. amuka TAIma vItyA bAda te sarAphane tyAM te mANasa mUDI levA Avyo. A vakhate denAra sarAphane tyAM be lAkha kiDA paDayA che, tethI te mAganArane detI vakhate emaja kaheze ke he bhAI ! tame tamArA lAkha rUpiyA khUzIthI laI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI vijayapakvasUrijI kRta jAo, ane manamAM ema vicAraze ke-A leNadAra pahelAM AvyA hota kadAca mAre nA kahevI paData, paNa bahu sAruM thayuM ke-Aje Avyo. kAraNa ke rekaDa bharapUra che. " A daSTAMtamAMthI bAdha e leje ke lAkha rUpiyA (mAganArane) denAra sarApha je tuM che. te jema devuM cUkave che, tema tAre karmarAjAnuM devuM cUkavavAnuM che. sarAphanI pAse jema rokaDa bharapUra hatI, tema tArI pAse jJAna khajAne bharapUra che. (eTale tuM samajaNanA gharamAM rahyo che) mATe devuM cUkavatI vakhate lagAra paNa udAsa thaIza nahi. sAruM thayuM ke A manuSya bhavamAM pApakarmanA phala bhogavavAno samaya Avyo. kAraNa ke karmanuM svarUpa jANavAmAM che ke-bAMdhatI vakhate cete tene duHkha hAyaja nahi, te vakhate na cetye tethI A duHkhane samaya AvyuM. have te he jIva! tuM jeTalA divasa duHkha bhogaviza, teTalA divasane pAparUpI kacare khAlI thaze. gharamAMthI kacare jato hoya tyAre to khUzI thavuM joIe. A tArA AtmarUpI gharamAMthI pAparUpI kacare khAlI thAya che, mATe AnaMdamAM rahe. hAya ya karavAthI to ulTAM bIjAM cIkaNAM karmo baMdhAze. paMDita-mU-rAjA-raMka-rogI-nIrogI emAMnA koIne paNa karmarAjA choDatuM nathI. phera eTale paDe che ke-jJAnI purUSe karma phalane samatAbhAve bhogave che, tyAre ajJAnI che tevA avasare dhairya gumAvI bese che. bAMdhelA karmonAM phala baMnene jarUra bhogavavAM paDe che. evuM jema jema siddhAMta - spaSTa jaNAve che, tema bhagavad gItA paNa potAnI mAnyatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [213] pramANe svIkAre che. tyAM kahyuM che ke-zaninojJAninazcItrasme prArabdhakarmaNi // na klezo jJAnino dhairyaat-klishytyzorcata che ? A cAlu prasaMge "o dIna bI vIta jAyaga" A daSTAMta jarUra yAda rAkhavuM (jethI du:khanA samayamAM dhairya TakI zake) te TuMkAmAM A pramANe-eka rAjAne mahA buddhizAlI dIvAna (maMtrI) hato. te rAjya calAvavAmAM hate A guNane laIne rAjA tenI upara bahu rAjI rahe che. eka vakhata rAjAnI AgaLa kaI duSTa mANase kahyuM ke " A dIvAna tamane padabhraSTa karavAne kazIza karI rahyo che." rAjAne "kAna hoya paNa sAna na hAya" jethI A beTI bInAne paNa sAcI mAnIne haMmezanA niyama mujaba jyAre bIje divase savAre dIvAna kacerImAM AvyA, te vakhate krodhamAM AvIne rAjAe hukama pharamAvyuM ke "he sIpAI! dIvAnane kedamAM pUrI de." hukama pramANe sipAI divAnane kedamAM laI gayA. ahIM dIvAna vicAre che ke-nakkI kaI duSTa mANase rAjAnA khoTI rIte kAna bhaMbheryA che, nahi to mane bInagunegArane gune paNa jaNAvyA vinA kedamAM kema pUre ? "rAjAe divAnane bhejana paNa na ApavuM" e hukama karyo hate. jethI dIvAnane khAvAnuM paNa malatuM nathI. AvA duHkhane samaya che, te paNa jJAnI dIvAna lagAra paNa kheda karatA nathI, ane AtmAne AzvAsana devA mATe AnaMda pUrvaka eja zabda bole che ke "je vI vI vIta gAya ' dIvAnanA meMDhA upara lagAra paNuM udAsInatA dekhAtI nathI. uparanA zabdo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasuri kRta [ 214 ] sipAIoe paNa sAMbhaLyA, paNa tenA artha te samajatA nathI. keTaleAka samaya vItyA bAda rAjAe dIvAnanI khamara pUchI. tyAre sIpAiee kahyuM ke he rAjan ! dIvAna tA bahuja AnaMdamAM rahe che, ne 'o phona vIvIta nAca na ' Avu khele che. rAjA vicAre che ke-A vAkyanA artha ze haze ? dIvAnane khelAvIne pUchuM, teA AnA khulAsA maLe. rAjAe sipAIne kahyuM ke-dIvAnane khelAveA. rAjAnA hukamathI sipAi dIvAnane kacerImAM rAjAnI AgaLa lAvyeA. rAjAe pUchyuM ke-' o TvIna cIcIta gAya nA A vAkyanA artha zA ? dIvAne kahyu ke he rAjana ! AnA artha kahetAM Apano avinaya thAya, mATe huM artha kahevA cAhatA nathI. ' rAjAe kahyuM ke--avinayanI Ikara karavI nahi. kharA anIDarapaNe jaNAveA. have tamane kedakhAnAmAM nahi rAkhIe. AvA nirNaya vacana sAMbhaLIne dIvAne kahyuM ke 'choTIna thI cIta jJAyA' AnA artha A pramANe chekAine sukhanA dahADA hAya ke kAine du:khanA dahADA hAya, anne jaNAe samajavuM joie ke ' o TvIna pIvIta bAtha' eTale sukhanA dahADA kAyama rahetA nathI, temaja du:khanA dahADA paNa kAyama rahetA nathI. A niyama pramANe he rAjan ! tamArA sukhanAM dahADA che. te paNa kAyama rahevAnA nathI, ane mAre du:khanA dahADA che, te paNa kAyama rahevAnA nathI. jyAre sukhanA dahADA hAya, tyAre samaju mANase magarUra na thavuM joie, anyAya na karave joie, kAraNa ke anyAya karavAthI mAMdhelAM karmo peAtAneja bhAgavavAnA che. ane jyAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA : [ 5] duHkhanA dahADA hoya, tyAre muMjhAvuM nahi, kAraNa ke AvA sama nathI vizeSa lAgaNuM rAkhIne kAyAthI dharmArAdhana karavAmAM Ave, samatAbhAva rAkhIe, AtmasvarUpanI ciMtavanA niraMtara karIe, to jarUra puNyanuM jora vadhe. A vakhate ema bane che ke-jema vadhAre baLavAna mANasa nabaLA mANasane dabAvI zake, tema puNya (nuM jora vadhe tyAre te) baLiyuM bane tyAre alpa baLavALA pApanuM jora TakI zakatuM nathI. e te jagajAhera che ke-pApanA udayathI duHkha maLe che. he rAja! meM pAchalA bhavamAM tamAruM aniSTa karyuM haze, tenuM mane A phala maLyuM che. AmAM DAhyA mAnave ekalA bAhyanimitta (tame vagere)ne mukhya nimitta kAraNa tarIke na ja mAnavA joIe. karma rAjA je sthitimAM mUke, temAM AnaMda mAna e jIvana, ane te sivAyanuM maraNa samajavuM. dIvAne kahelI A bInA sAMbhaLIne rAjAe potAnI bhUla kabula karI ane A daSTAMtamAMthI bedha laIne jIvanamAM utAryo. dIvAnane kedakhAnAmAMthI mukta karyo. bhavya zrAvakee dIvAnanI mAphaka du:khanA samaye vairya rAkhavuM. temaja haMmezAM nyAyanA mArge cAlavuM. vaLI khoTA azubha vicArane tyAga kare. tathA bolatI vakhate mita-pramANasara athavA jarUra pUratuM, te vaLI priya, satya ane hitakArI belavuM. ema zrI yaMgazAstramAM kahyuM che. 228. graMthakAra zrAvakane upayogI hitazikSA Ape che - durjanataNa pAse na karavI prArthanA te AkarA, AraMbhane choDI thavuM mAnusArI guNadharA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 16 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta saMtoSamaya jIvana gujAre jima samAdhi maraNane, aMtima kSaNe pAme tathA zrAvaka kare vyavasAyane. rara9 ' artha-vaLI zrAvake vepAra karatAM durjananI pAse prArthanA na karavI. kAraNa ke eka vAra paNa durjananA sapATAmAM sapaDAyA pachI tenA prapaMcamAMthI nIkaLavuM muzkela thAya che. vaLI pUrve kahelA kRSi-khetI vagere ghaNA pApavALA AraMbha kAryone tyAga karIne mArgAnusArInA pAMtrIsa guNene dhAraNa karanArA thavuM. te mArganusArInA 3pa guNa TuMkAmAM A pramANe A guNe zrAvaka dharmanA mArgamAM joDanArA tathA TakAvanArA che, mATe mArgAnusArI guNa kahevAya che. tenA ghaNAM bhede che, te paNa mukhya guNe 35 che. temAM- 1 nyAyasaMpanna vibhava-zrAvake nyAyathI dhana upArjana karavuM joIe. anyAyathI meLaveluM dhana lAMbe TAIma Tekeja nahi. khAnAranI buddhimAM jarUrI pheraphAra thAya. keIe pelI rakama hoya, temAMthI ucApata karavI, e anyAya kahevAya. mApamAM, vyAjamAM ane vepAra vigeremAM bhadrikajanone chetaravA nahi. keIne ADuM avaLuM UMdhuM catuM samajAvIne paise meLave e paNa anyAyaja kahevAya. nyAyathI pedA kareluM dhana bhale ochuM hoya te paNa e (se maNa leDhA karatAM) pAzera sonA jevuM samajavuM. 2 ziSTAcAra prazaMsaka:-zrAvake uttama jJAna ane kiyAmaya sadAcAra (athavA sadAcArI purUSa)nI prazaMsA karavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 217] rAjavirUddha kArya karavuM nahi, hiMsAdi dene tathA sAte vyasanene tyAga kare. vigere sadAcArane jarUra sAdha. 3 sarakhA kula ane zIla (dhArmika vartana) vALAnI sAthe vivAha karI zakAya, temAM tra juduM hovuM joIe. eka gotramAM tema na thaI zake. baMnene (pati ane strIne) eka sarakhe dharma he joIe. tema hoya to dharma sAdhanAmAM vizeSa anukUlatA jALavI zakAya che. dhArmika jhagaDAo thatA nathI. saMpamaya jIMdagI gujArI zakAya. 4 pApabhIra-uttama zrAvake "pApane badale pitAneja jogavavAne che" ema samajIne pApakArya karatAM jarUra cetavuM. pahelethI cetanArane bhaviSyamAM duHkha na hoya. kahyuM che kebaMdha samaya citta cetIe, udaya mahA balavAna athavA udaye ze saMtApa" pa dezAcAra pramANe vartana rAkhavuM-je dezamAM rahetA hAIe tene anusarIne dharmAdine vadhe na Ave tevA AcAra vicAra tarapha lakSya rAkhI pravRtti karavI. 6 koIne paNa avarNavAda (niMdA vacana) bola nahi. temAM caturvidha saMghanI tathA rAjAdi adhikArI purUSonI kayAre paNa niMdA naja karavI joIe. niMdA karavAthI nIca tra karma baMdhAya che. 7 jyAM pesavAnA ane nIkaLavAnA aneka rastA (daravAje vigere) hoya, tevA gharamAM zrAvake rahevuM nahi, kAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] zrI vijyapadmasUrijI kRta Na ke tevA gharamAM rahenArane cerAdine upadrava thAya. tathA tevA gharamAM rahetAM strI Adi kuTuMbI jana jIvanamaryAdAAbarU paNa jaLavI zake nahi. tathA je ghara cAre bAjuthI DhAMkeluM hoya, tyAM paNa zrAvake rahevuM nahi, kAraNa ke tevA sthale agni sarpa vigerenA upadravanA prasaMge jaldI pesavAnI ane nIkaLavAnI pUrepUrI muzkelI naDe che. zrAvaka jyAM rahe tyAM AjubAjunA ADozIpADezI dhamI hovA joIe. ane tema hoya toja kuTuMbanA dhArmika saMskAre Take che. pADozI kharAba hoya te bAlako vigere kuTuMbIjane tenuM tevuM vartana joIne "rAtribhojana, abhakSyanuM khAvuM, kharAba bhASA bolavI vigere kharAba pravRtti karavA maMDI jAya che. 8-jeo uttama dhArmika vicAra kare, vicArIne khapa pUratuM parahitakArI satya bele, tathA kAyAthI Avazyaka prabhu pUjA dAnAdi dharmanI ArAdhanA kare tevA dharmiSTha purUSanI sebata karavI. AvA purUSa bIjAne paNa samajAvIne (sAraNavAraNa-cAyaNa-paDiyaNuM karIne) dharmamAM joDe che. temanI sebata karavAthI pitAnI bhUla sudhare, ApaNuM dharmamaya jIvana bane, pApa kArya karatAM DarIe ane AtmakalyANa saheje sAdhI zakAya. mitra paNa AvAja sadAcArI jIne karavA. kAraNa ke tevA uttama zrAvakAdi bhavya jIne zAstramAM kalyANa mitra kahyA che. jyAM sadAcArI bahu zruta sAdharmika bhavya jIvo mAha mATe uttama cAre anuyega garbhita vicArenI Apa le kare, te Ayatana kahevAya. zrAvake tevA upAzrayAdi sthAnane sevanArA uttama sAttvika purUSonI sebata karavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [19] sAtvika purUSa nirmala zraddhA guNane dhAraNa kare che. zrI AnaMda zrAvaka, sulasA, revatI zrAvikAdinI mAphaka daivika parIkSAnA prasaMge paNa dharmathI calAyamAna thayA nathI. teo jamatI vakhate bIjAne daIne ja jame che. tathA kaSAyo sevatA nathI, sAcuM bole che, tathA medhA-buddhi-gherya-vinaya-dayA ne dhAraNa kare che, ane AtmAdi padArthonuM nirdoSa jJAna meLave che. tathA ullAsathI saralatA pradhAna uttama-nirabhilASa pravRtti karanArA hoya che. ema to bIjA zAstromAM paNa rUpAntare (bIjI rIte) kahyuM che te A pramANe-sarave rastamastrIti vijJeyAH prakRterguNAH // taizca yuktasya cittasya-kathayAmyakhilAnguNAn // 1 // // zArdUlavikrIDitavRttam // AstikyaM pavijyabhojanamanuttApazca tathyaM vacaH / medhAbuddhidhRtikSamAzca karuNA jJAnaM ca nirdabhatA // karmAniMditamaspRha ca vinayo dharmaH sadaivAdarAd-ete sattvaguNAnvitasya manaso gItA guNA jJAnimi che ? A temaja zrAvake rAjasI ane tAmasI purUSonI sebata kayAre paNa naja karavI joIe. temAM rAjasI purUSa kodhI hoya che, nirdayapaNe sAmAnI upara prahAra kare che, bhega sAdhanane mATe ghaNuM kaSTa sahana kare che, temane sAMsArika tuccha sukhanI IcchA vadhAre hoya che, teo bhagatRSNAnA gulAma bane che, mAyAne seve che; jUThuM bole che. adhIratA ane ahaMkAravALA hoya che, lakSmI AdinI majhamajA bhagave che ane tevI sthitimAM madenmatta bane che. bhega sAdhana meLavavA mATe ghaNI musApharI kare che. ane temane aihika sukhanI tIvra lAlasA hoya che. A vAta rUpAntare bIjA zAstromAM paNa kahI che. te A pramANe-(zArdU vizvari Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ rara0 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta tavRttam ) krodhastADanazIlatA ca bahulaM duHkhaM sukhecchA' dhikaa| dambhaH kAmukatA'pyalIkavacanaM cAdhIratAhaMkRtiH // aizvaryAdabhimAnitA'tizayitAnando'dhikaM cATanaM / prakhyAtA di Sojuna rahitasthati guzcitata che tathA tAmasI purUSa-zraddhA guNa vinAnA hoya che, aprasanna (sakheda) rahe che, bahuja ALasu hoya che, ane temanI buddhi malina heAya che, teo akArya sevIne rAjI thAya che, ghaNuM nidrA seve che, jJAnamArgathI vegaLA rahe che, temaja mUDha ane krodhAMdha hoya che. A vAta saMkSepamAM bIjI rIte anyatra A pramANe kahI che-(zastravitivRtta) nAstikyN suviSaNNatA'tizayitA''lasyaM ca duSTA mtiH| prItininditakarmazarmaNi sadA nidrAlutA'harnizam // ajJAnaM kila sarvato'pi satataM krodhAMdhatA mUDhatA / prakhyAtA hi tamoguNena saditasthate kutiH rUA sAtvika purUSe viziSTa jJAna kiyA maya dhArmika jIvana gujAre che ane teo bhavAntare uMce (devalekamAM athavA mekSamAM) jAya che, rAjasI purUSanuM lebhapradhAna jIvana hoya che ane tAmasI purUSa-pramAda-mehaajJAna daMbhAdi dene sevIne bhavAMtare adhogatimAM jAya che. sattvAtsaMjAyate jJAna-rajaso lobha eva ca // pramAdamohau tamaso -bhavatyajJAnameva ca // 1 // Urdhva gacchanti sattvasthAH-madhye tiSThaMti raajsaaH|| jaghanyaguNavRttisthA:-adho gacchaMti tAmasAH // 2 // 9 zrAvake pitAnA mahA upakArI mAtApitAnI AjJA pramANe jarUra vartavuM. savAre temane baMne hAtha joDI vaMdana karavuM. vinayathI bhakti karavI tema karavAmAM pote mAtA pitAne AzIrvAda meLavIne sukhI jIvana gujArI zake che. mAtA pitAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [21] avinaya kadI paNa kare nahi. temane dhArmika pravRttimAM ane paraloka sAdhanAmAM kulIna putrae jarUra madada karavI. 10 zrAvake zAMtimaya dhArmika jIvana gujAravA mATe jyAM rAjAone mahemAhe vidhabhAva cAlato hoya, tathA rega cAle ane dukAla hoya, tyAM rahevuMja nahi. 11 zrAvake jethI deza-jAti-kula-deva-gurUdharma-mAtA -pitA AbarUne lAMchana (DAgha-kalaMka) lAge tevuM kAma kadI paNa karavuM nahi. mohAdine vaza thaIne jeo tevuM kare che, temane A bhavamAM bhayaMkara vedanA bhegavavI paDe che, ane parabhavamAM durgatinA duHkho bhegave che. 12 Avaka (pedAzonA pramANamAM kharcanI maryAdA bAMdhavI. dekhAdekhI kharca ke devuM vadhAravAnI Teva na rAkhavI, kAraNa ke tema karavAthI bhaviSyamAM acAnaka muMjhavaNa AvI paDe che. mATe ja kuTuMbamAM vaDIle karakasara ane sAdAInI paddhati paDe, tevI cejanA karavAnI khAsa jarUrIyAta che. Avaka vadhe te te sAdharmika bhakti Adi uttama kAryomAM jarUra vAparI devI joIe. zubha khAtAnI ke dhArmika khAtAnI je rakama vAparavAnI hoya, tene jaladI nakkI karyA pramANe sadupayega kare. emAM potAnA nimitte ke kuTuMbanA nimitte tene lagAra paNa aMza vAparI zakAya ja nahi. bhUlathI tema thatuM heya te na thAya, tema jarUra kALajI rAkhavI, ane bhUlanI zuddhi karavI. prasaMge zrAvake yAda rAkhavuM ke sAdhAraNa khAtAnI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ rarara] zrI vijayapaddhasUrijI kRta rakama-jJAnakAryamAM ane devAdinA kAryamAM vAparI zakAya, ane jJAna khAtAnI rakama devAdinA kAryamAM vaparAya, paNa sAdhAraNa khAtAnA kAryamAM na vaparAya. tathA deva dravyanI rakama prabhudevanA ane maMdiranA kAryamAM ja vAparavI. paNa jJAnanA ane sAdhAraNa khAtAnA kAryamAM naja vAparI zakAya. 13 dhanane anusAra zrAvake veSa rAkhavo. temaja te veSa rAkhave ke jethI pitAnI AbarU jaLavAya. prabhu deva ane gurUnA darzana-vaMdanAdi prasaMge daherAmAM upAzraye ughADA mAthe jaI zakAya nahi. devapUjananA avasare, piSadha, upadhAna vahanAdi prasaMge mAthuM khulluM rahe tene vAMdho hoyaja nahi. 14 zrAvake buddhinA ATha guNone samajIne yAda karavA. haMmezAM te pramANe pravRtti karavI, te ATha guNe A pramANe1 prabhudeve kahelA zAstrone sAMbhaLavAnI tIvra cAhanA rAkhavI. 2 tevA siddhAMtane ullAsathI niraMtara sAMbhaLavA. 3-sAMbhaLIne artha samajavo. 4 samajIne te yAda rAkhe. pa jijJAsA buddhie temAM tarka karavA (te sAmAnya jJAna). tema karIne vistArathI vastutatvane bedha meLave. 7 arthanuM jJAna levuM. 8 A vastunuM svarUpa AvuM che, jemake cetanA svarUpavALe jIva che. vigere nIrNaya rUpe jJAna meLavavuM (te tatvajJAna kahevAya ) " . 15 amRta, sAkara, zelaDI ane drAkSathI paNa vadhAre mIThI dharmanA svarUpane jaNAvanArI zrI jinavANuM sAMbhaLavI, jethI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [ rara3] pitAnI dhArmika pharaje samajAya ane te pramANe pravRtti kirIne jarUra Atmahita sAdhI zakAya. 16 ajIrNa (khAdheluM anAja na pace te) aneka regone upajAve che. A bAbata bhAvaprakAzAdi aneka vaidyaka graMthamAM kahyuM che ke- anAmavA " AvuM ajIrNa hoya tyAre dharmiSTha zrAvakoe jamavuM nahi. (navuM bhajana levuM nahi.) tevI sthitimAM jamavAthI dhArmika sAdhanAmAM jarUra khalela pahece, regAdinI pIDA bhegavavI paDe, ema samajIne khAdheluM anAja pacI jAya, pachI navuM bhejana levuM. 17 bhUkha lAge tyAre khAvuM, TAIma benaTAIme jamavAthI Arogya sacavAya nahi. temAM paNa UdarikA tarapha jarUra lakSya rAkhavuM. AhArane jeTalo bhAga gaLethI sukhe karI utArI zakIe teTalA bhAganuM nAma eka keLIo kahevAya. bIjA graMthamAM kukaDInA iMDAnA AkAra jeTalo je AhArane bhAga te keLI kahevAya, ema kahyuM che. sAmAnya niyame purUSane AhAra 32 kavalane ane strIne AhAra 28 kavalane jANa. emAM uMmaranA ane avasthA vizeSanA pramANamAM ochAza paNa saMbhave. 18 dharma, artha ane kAma A traNamAM mahAmahe eka bIjAnI jema mahattA ane anukUlatA jaLavAya, tevI rIte pravRtti karavI, eTale traNemAM dharma agresara che, ema samajIne zrAvake pahelI dhArmika pravRtti jALavIne ja bIjI pravRtti karavI ucita che. yAda rAkhavuM ke dharmathIja dravya vigere tamAma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ rara4] zrI vijyapaddhasUrijI kRta sukhanA sAdhano maLe che. dharmane AgaLa karIne cAlanArA bhavya jI koI paNa divasa duHkhane lagAra paNa pAmatA nathI. dharmane sAdhavAthIja dhanAdinI vRddhi thAya che. kahyuM che ke-dharma vardhatA dhana vadhe-vadhata vadhata vadhI jAya che dharma ghaTatA dhana ghaTa-ghaTata ghaTata ghaTa jAya 15 dhArmika niyamane mAna ApIne dvavyAdi meLave te lAMbo TAIma jarUra Take, tyAM agni cAra rAjAne talabhAra paNa bhaya hoyaja nahi-kahyuM che ke--vattA dhanadAyAdAH-dharmAgninRpataskarAH // jyeSThavaMdhvapamAnena-trayaH vyakti vAMdhavAnA he mAnava! tuM mAthe pAghaDI pahere che te ema samajAve che ke he mAnava! tuM pAghaDIne (6mInITane) paNa bharoso rAkhIza nahi. kAraNa ke acAnaka jIvanaderI tUTatAM vAra nahi lAge. bAhya jIvananI sukhAkArI mATe pudagalAnaMdI jIvee mahela, bagIcA, davAkhAnA vigere sAdhana mAnyA che. te draSTie paNa Atmika jIvananI unnatine mATe dharmanI ArAdhanA karavI ja joIe. kAraNake tethI ja AtmA nirmala banIne pUrNa sthira zAMtimaya paramapadane paNa sAdhavA samartha thaI zake che. A IrAdAthI uttama zrAvake dharmArAdhana thoDe ghaNe TAIma jarUra karavuM ja joIe. tevA prakAranA niyamita TAImaTebala pramANe vartavAthI sarve anukULatA jALavI zakAya che. 19 atithi dAna eTale supAtre dAna devuM ne anukaMpA ; dAna paNa cUkavuM nahi. 20 gaSThAmahila, jamAli vigerena jevo zrAvake kadAgraha (boTI jhakaDa-lepakaDa) kare nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 225 ] 21 vrata vigere viziSTa guNAne dhAraNa kare te guNI purUSa kahevAya. tevAnA pakSapAta karavA, eTale temanI bahumAna pUrNAMka sevanA karavI, jethI peAtAnu jIvana nirmala anI zake 22 zAstrakAra mahiSa bhagavaMtoe tathA rAjAe je dezamAM javAnI nA pADI hAya, ane je TAime je kArya karavAnI nA pADI hAya, anukrame te dezamAM javuM nahi, ne te TAime te kAma karavuM nahi. kAraNake tema karavAmAM aneka jAtanI vagara joItI Apatti bhAgavavI paDe che. 23 peAtAnI zaktinA vicAra karIne iSTa ( karavAM dhArela ucita )kAnA AraMbha karavA. gajA uparAMta kAma karavAthI parAjaya pAmIe ane tema karavuM e paDatInuM cihna che. paramapUjya nyAyAcArya zrI yazeAvijayajI mahArAje kahyuM che ke ucita kriyA nija zakti chaDI, je ati vege caDhatA; paNa bhava sthiti paripakava thayA viNa, jaMgamAM dIse paDatA-1 dhanya te munivarAre, je cAle samabhAve. HH e pramANe zrAvake peAtAnA alAbalane paNa jarUra vicAra karavA. kAraNake tema je na kare, tene vagara meAte maravuM paDe che. cAra kAma vagara meAte mAranArA che. te A-1 je parastrIgamana, devadravyabhakSa vigere bhayaMkara geravyAjabI kA kare. 2 je sagAM saMbaMdhimAM nAraDha vidyAnA prayAga karI jhaghaDA ubhA kare agara karAve. 3 je petAthI adhika alavALA purUSanI sAthe laDavA taiyAra thAya. 4 ane je dAnI khANu jevA strIvarganA vizvAsa kare. kahyuM che ke -vitarnAma: 15 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 26] zrI vipadmasUrijI kRta svajanavirodho balIyasA spardhA // prmdaajnvishvaasH-mRtyorLa vArikA 6 24 vrata jJAnAdi guNavaMta purUnI pUjA (parkapAsanAbhakti-vinaya) karavI. 25 poSaNa karavA lAyaka putrAdisvajana nekara vigerenuM piSaNa karavuM, temanA dhArmika saMskAra kema majabuta thAya te tarapha jarUra lakSya rAkhavuM. avasare zAMtithI ane premathI hitazikSA ApIne sanmArgamAM joDavA, bIna samajaNane laIne avaLe raste jatA hoya to aTakAvavA. - 26 jemAM potAnuM, deza, saMgha, jJAti, svajanAdinuM ahita samAyeluM hoya, tevuM kAma bhayaMkara duHkha ApanAra che, Ave dIrghadraSTi vAparIne vicAra karIne tevuM prANAte paNa uttama zrAvakee naja karavuM. je karavAthI svaparahita thAya, tevuM kAma jaldI jarUra karavuM. ra7 durlabha mAnavabhava pAmIne have mAre zuM karavuM joIe? zuM na karavuM joIe? kayA padArtho khAvA lAyaka nathI? vigere jarUrI je jANavA jevuM hoya, tene jANavuM. cheDavA lAyaka jIvahiMsA vigerene jarUra choDavA. 28 avasare koIe ApaNuM kAma karyuM hoya, duHkhanA samayamAM madada karI hoya, dharmamArgamAM ApaNane AgaLa vadhAryo hoya, tevA upakArI purUSane upakAra jarUra mAna, tenI AjJA pramANe vartavuM, upakArane yathAzakti badale Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 27 ] ApavA. samajI zrAvaka 'garaja maTIne vaidya verI' evu kAma teA kareja nahi. kAraNuke temAM ghaNuM nukasAna bhegavavuM paDe: 29-vinaya, dAna, viveka vigere guNAthI leAkeAne ApaNuM vana joine prema jAge tevu sAduM dhArmika vana kAyama rAkhavuM. anIti ke leAkadharma virUddha vartana karIe teA leAkeA phiTakAra Ape, mATe zrAvake tema karavuMja nahi. 30-lajjA guNu dhAraNa karavA, prANAMta kaSTa paNa lIdhelA vratA cheADavA nahi, kAraNake tema karavAthI ane bhava bagaDe, ane leAkamAM apakIrtti -avizvAsa phelAya, manamAM khedA pAra rahe nahi. kahyuM che ke varaM prANaparityAgo, na vrataparikhaMDanam // mRtyozca kSaNikaM duHkhaM, mAnabhaMgo dine dine // 1 // 31-sarva jIvA sukhane cAhe che, maravAne cAhatA nathI kAraNake sarvane peAtAnA pra!Nu vhAlA hAya che. kIDIthI mAMDIne tapAsIe te TheTha hAthI sudhInA tamAma jIvAne jIvavuM vhAluM che, mAMkaDa jevAne paNa pakaDavA jaie te te tarataja bhAgI jAya che, ethI sAbIta thAya che ke sane jIvavuM vhAluM che. kahyuM che ke amedhyamadhye kITastha, surendrarya purAye samAnA nIvitasyArA, samaM mRtyumaya coH r // hajArA sAiMTITi bhegA thAya teAe temAMnA ekamAM paNa tAkAta nathI ke eka mAkhInI pAMkha paNa manAvI zake. jyAre banAvavAnA adhikAra nathI aaa tenA (sAmAnA) prANa levAnA adhikAra kaI rIte hAi zake ? ema samajIne uttama zrAvakeAe dravyAdinA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [28] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta bhege paNa sAmAnA prANa jarUra bacAvavA, ane bIjAne jarUra dharmanA raste deravA, gharamAM dasa jagyAe caMdaravA bAMdhavA. jayaNA pUrvaka pravRtti karavI, ema karavAthI lAMbu jIvana bhegavI zakAya, ane sukha sAhibI paNa TakI zake. 32. zrAvake svabhAva zAMta rAkhave, jethI pite sukhamaya jIvana gujArI zake. saMpane vadhArI zake ane bIjAnuM paNa dhArmika jIvana TakAvI zake. kaSAya sevavA nahiM, samatA bhAva vadhAre, sAme bhUla kare te zAMtithI samajAvo. 33. zrAvake paropakAra karavAmAM haMmezAM zUrA thavuM. sAdhamika baMdhuo Arthika sthitimAM nabaLA hoya, te yathAzakti madada karIne jarUra temane TakAvavA. tema karavAmAM jina zAsanane TakAvavA jeTalo lAbha kahyo che. A bAbata AgaLa vistArathI samajAvIza. 34. (1) kAma (2) kodha, (3) lebha, (4) mAna, (5) mada, (6) harSa. A che zatruo AtmAne bhayaMkara nukazAna kare che, mATe te aMtaraMga zatru kahevAya che. temAM 1. kAmaviSayavAsanA. 2. krodha-manamAM baLavuM athavA sAmAne lAlaciLa thaIne kaThora veNu belavAM. 3. lebha-dravyAdine vadhAre vadhAre meLavavAnI tIvra lAgaNI (valopAta). 4. mada-jJAnAdimAM mArA jevo kaI nathI AvI bhAvanA. tenA ATha bheda ane dareka madathI kone kevA geralAbha thayA? te bInA zrI saMvegamAlA graMthamAM jaNAvI che. jijJAsue tyAMthI joI levI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ rara9] 5. mAna-ahaMkAra. 6. pApa karIne rAjI thavuM te harSa. samajI zrAvake A cha kaTTA zatruone jarUra tyAga karavo. 35. Idriyone vaza karavI-prabhudevanA AgamanI vANune sAMbhaLavI e lagAmanuM kAma kare che. jema lagAmathI ghoDAne vaza karI zakAya, tema AgamanI vANI rUpI lagAmathI iMdri rUpI ghoDAne vaza karI zakAya che. svachaMdapaNe rahelI A iMdriya saMsArI jIvane cAre gatinAM duHkha pamADe che. juo hAthIne sparzanendriyanI parAdhInatAne laIne ghaNAM asahya du:khe bhegavavAM paDe che. mAchaluM loDhAnA kaNekavALA kAMTAmAM bharAIne maraNa pAme che. e rasanendriyanuM pApa samajavuM. dhrANendriyanA paravazapaNAne laIne bhamarAne kamaLanA DeDAmAM bharAI jaIne chevaTe maravuM paDe che. tathA cakSuriMdriyanI lalupatAne laIne pataMgiyuM dIvAnI tamAM jhapalAIne maraNa pAme che. ane hariNa zrotrendriyanI lupatAthI pAradhInA hAthe maraNa pAme che. kahyuM che ke rasanA mIna mare, nayana ghad, zravaNameM kuraMga mare, bhogameM mAtaMgA; sugaMdhameM bhramara mare, jagata paMca raMgA, vibudha karaNa saMga taje, dharma meM abhaMgA // 1 // idrinA AvA vikaTa duHkhanI vicAraNA karIne bhavya zrAvakee Idriyane kAbumAM rAkhI dharmArAdhana jarUra karavuM jethI Atmika lakSmIne vaibhava jaladI sAdhI zakAya. tathA he zrAvaka! tuM atyaMta lobhano tyAga karIne saMtoSavALuM jIvana gujAraje. A bAbata zelaDI cAvanAranuM dRSTAMta saMvegamAlAmAM kahyuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 230 ] zrI. vijayapadmasUrijI kRta vaLI zrAvake tevA prakAranA sarala-nirdoSa vyavasAya-dhaMdhA vepAra karavA joie. jethI maraNanI chellI ghaDIe samAdhi maraNanI prApti thAya. 229. nIce jaNAvelI hitazikSA zuM sAcA zrAvake bhUle kharA ke ? naja bhUle ema jaNAve che: sarva pApasthAna cheDe vyasana sAte parihare, saTTo kare na lagAra . aNadhAryuM maraNa ethI khare; anyakRta upakAra samare ucita malA paNa dIe, ka kAraNathI khacI Adarza jIvana jALave. 230 artha:--zrAvake sarve aDhAra pApasthAnakAne tyAga karavA. tathA sAte vyasana cheDI devAM. kAI paNa jAtanA saTTAnA vyApAra na kare, kAraNa ke saTTAnA vyApAra karavAthI acAnaka maraNu (hArTa phela) paNa thAya che. (A saTTAnA dhaMdhAthI darekane vagara mahenate paisAdAra thavAnI icchA A jamAnAmAM thAya che, paNa dravya maLavuM athavA na maLavuM te puNyane AdhIna che. tathA vagara mahenatanA paisA lAMbe vakhata TakatA 1. samAdhi maraNaH--zamatA pUrNAMkanuM maraNu. maratI vakhate prApta thatI cittanI sthiratA. zrI pacatramAM A mAmatane sArA vistAra karelA che. 2. sAta vyasane A pramANeH-1 mAMsa khAvuM, 2 madirApAna 3 mRgayA-zikAra, 4 vezyAgamana, 5 vrata-jugAra, 6 parI laMpaTatA 7 cerI. A sAtamAMnA eka eka vyasanathI paNa jIvA dhaNA du:khI thayA che. te sAtanu te zuM kahevuM. ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [23] nathI. temaja te dhaMdhAthI Arta dhyAna ghaNI vAra thayA kare che. keTalAe paisAdAra ane AbarUdAra mANasoe A dhaMdhAmAM phasAIne potAnI AbarU tathA paise gumAvyo che. nabaLI sthitimAM leke AgaLa meM nahi dekhADI zakavAthI keTalAe mANasee jhera vagere khAIne ApaghAta karyAnA prasaMge paNa banyA che. mATe sukhI thavAnI IcchAvALAe A atyaMta hAnikAraka dhaMdhAmAM paDavuM nahi.) tathA uttama zrAvake bIjAe karelA upakArane yAda rAkhe, temaja potAnI zaktine anusAre upakArIne yogya badale paNa Ape, tathA karmabaMdhanA kAraNathI alaga rahIne Adarza--dhArmika jIvana jIve. 230. zuddha vyavahAra jaNAvIne zrAvaka te pachI zuM kare? te have graMthakAra jaNAve che - bhajana prasaMge pUrNa raMge dAna munine dehane, sAdharmi vAtsalyAdi sAdhI parijane saMbhALIne; lIdhela pratyAkhyAna pArI ucita bhejana vApare, vistAra ene Agame saMkSepa kRtadhara uca. ra31 artha:-tyAra pachI bhejana karavAnA TAIme munirAjano vega hoya to temane pUrepUrA ullAsathI vaherAvIne tathA zakti pramANe sAdharmika vAtsalya karIne temaja nokara 1. zrI saMvegamAlAmAM karmabaMdhanA kAraNethI bacavAno spaSTa upAya batAvyuM che. zrI jainadharma pracAraka sabhAe chapAvI che. 2. sAdharmika vAtsalya -pitAnA samAna dharma pALanAra te sAdharmika. temane pitAnI zakti pramANe annapAnAdi vaDe ucita Adara satkAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra3ra ] zrI vijayapadharijI kRta cAkara vagere hoya te temanI paNa saMbhALa laIne tyAra pachI pite gurU pAse lIdheluM paccakhANa pArIne ucita-kalpa tevuM bhejana vApare. AgamamAM A saMbaMdhI ghaNA vistAra ' che, tene vidhi mRtadharee TuMkANamAM A pramANe kahyo che. 231 vyApAra nyAyapradhAna karIne ucita bhajananA kSaNe, zrAvaka ghare Ave karI taiyAra zubha nivedhane; gharamaMdire naivedha kare thAla prabhu Agala dhare, munine nimaMtraNa vinaya ne bahumAnathI niyamA kare. ra3ra artha upara kahI gaelI rIte nyAya-nItipUrvaka pitAne baMdha karIne bhejanane ceAgya avasare zrAvaka potAne ghera Ave. tyAra bAda bhojana mATe rAMdhelI rasAImAMthI uttama naivedyane taiyAra karIne thAlamAM mUkIne ghara maMdiramAM prabhudevanI sAme mUke. vaLI munirAjane AhAra mATe ghaNA vinaya ane AdarapUrvaka nimantraNa kare. 232. kare che. A prasaMge caMdrAvatI nagarInA 360 kareDAdhipatio ke jeo haMmezAM kramasara sAdharmika vAtsalya karatA hatA, sAdharmikabhAInI Arthika sthiti nabaLI jANe te tene khAnagI madada paNa karIne mUla sthitie pahoMcADavA cUkatA nahi temanuM dRSTAMta samajavuM. sAdharmikane TakAvavAthI zAsana TakAvavA jeTaluM jarUra lAbha thAya che. bIjAne zAMti pamADanAra bhavya jIvoja sAcI zAMti pAmI zake che, A vAta bhUlavI na joIe. 1. A prAcIna rivAja hato. sAdharmika vAtsalyAdi prasaMge vivekI zrAvake hAla paNa te pramANe kare che. ethI prabhunI AgaLa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [233] - have zrAvaka kaI rIte munine nimaMtraNAdi kare te jaNAve che - nispRhI munirAjane nirdoSa Asana besavA, vinati kare parivAra saha vidhi sAcavIne vAMdavA; vighanA dRSTAMtathI dezAdi mImAMsA karI, azanAdi vahorA vidhAne dAna bhUSaNane dharI. ra33 artha -pRhA rahita munirAjane nimantraNa karIne (heravA mATe teDI lAvIne) temane nirdoSa Asana upara besavA mATe vinati kare. tyAra bAda zrAvaka vidhipUrvaka pitAnA parivAra sAthe temane vaMdana kare. vaidyanA daSTAntathI deza kAla vagerenI mImAMsA-vicAraNA kare. tyAra pachI dAnanA pAMca bhUSaNane sAcavIne azana vagere cAra prakAranA AhArane herAve. 233. naivedya thALa (bhajananI pahelAM) jarUra mUkavo joIe. e zrAvakane dhAmika vyavahAra che. te pachI bhojana karAya. ema saheje samajI zakAya che. zrI upadeza prAsAda zrAddhavidhi AdimAM A bAbata vistArathI kahyuM che. 1. jema vaidha daradIne tene deza, kALa, bhAva vagere tapAsIne pachI yogya davA Ape che, tema uttama zrAvake paNa sAdhu munirAjane gocarI herAvatAM sAdhu munirAja saMbaMdhI deza, zIta uSNa Rtu saMbaMdhI kAla, tathA munirAjanA bhAva-pariNAma eTale amuka vastu levAnI IcchAvALA che ke kema ? vagere jANIne munirAjane herAve. (azanAdi AhAra Ape.) 2 cAra prakAranA AhAra A pramANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 234 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta - zrAvake munine herAvatAM bahuja sAvadhAnI rAkhavI te kahe che - dAyaka ane grAhaka ubhayane doSa jima lAge nahi, tema vaherAve munine doSane jANa sahI; Avazyake niyuktimAM ne piMDa niyukti zrute, bInA kahI zrutadhara gurUe je mukhe gItArtha te. 234 artha:-zrAvake gurUne harAvatI vakhate dAyaka-baherAvanAra (pate) tathA grAhaka eTale vaheranAra munirAja e baMnene jevI rIte deSa lAge nahi tevI rIte herAvavuM. ahIM he rAvanAra zrAvake pitAnA nimitta lAgatA dene nakakI jANavA joIe. A doSa saMbaMdhI vistArapUrvaka hakIkta Avazyaka sUtranI niryuktimAM tathA piMDa niryuktimAM mRtadharazratajJAnI zrIbhadrabAhu svAmIe kahelI che. je zrAvake te doSane jANe teo amuka aMze gItArtha kahI zakAya. ra34. have grAhaka supAtranA cAra bheda batAve che - grAhakataNuM cau bheda jinapati ratnapAtra samA varA, nirabhilASI gecarI na maLe tadA tapa guNadharA; 1. azana-je khAvAthI bhUkha tarata maTe tevA ghauM, maga, cokhA vagerenA padArtho. 2. pAna-tarasa maTADanAra pANInI jAtio. 3. khAdima-je khAvAthI tRpti ochI thAya tevA phala vagere. 4. svAdima-pAna, sopArI vagere. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [35] munirAja kaMcanapAtra jevA sAbhilASa nidhane, vratadhArI zrAvaka rajata bhAjana jehavA ima pravacane. 235 aH--grAhaka eTale dAna lenAranA cAra prakAra che. temAM sauthI uttama hAvAthI ratnapAtra samAna jinapati-vicaratA tIrthaMkara vhelA naMbaranA grAhaka jANavA. te prabhudeva nirabhilASI-abhilASA rahita che. gocarI nahi maLe tA tapa guNamAM vRddhi thaze ane maLaze te te dvArAe dharmadhyAnAdi sAdhanAmAM madada thaze evA pariNAmathI kAi paNa prakAranI abhilASA karatA nathI. khIjA naMbaranA grAhaka suvaNa pAtranI jevA sAdhu munirAjane kahyA che, kAraNa ke tee abhilASA sahita che. tathA vratadhArI eTale dezavirati zrAvakane siddhAntamAM rUpAnA pAtra (vAsaNa ) jevA trIjA naMbaranA grAhaka kahyA che. 235. tAmrabhAjana jevA samyakatva guNu dhAraka narA, munidAna guNarAgI nirAzasI kahyA dAyaka narA; nirdoSa prAsuka deya jANI pUjya jinavara Adine, pratilAbhIe nA bhUlIe jJAnAdinI cau bhaMgIne. 236 artha:--have ceAthA prakAranA grAhaka taitAMbAnA vAsaNa jevA samaktidhArI manuSyAne kahyA che. e pramANe cAra prakA 1. gAcarI--jema gAya caratI vakhate Amatema ugelA dhAsane gheADu thADu caratI jAya che tema munirAja paNa dhaNA dhare pharatA pharatA thADA thoDA AhAra grahaNa kare e muddAthI munirAjanA AhAra pANInA grahaNane geAcarI kahI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra36 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta ranA grAhakane dAna ApavAnuM phala paNa tevAja kame jANavuM. eTale tIrthapati te uttama grAhaka temane dAna ApavAnuM phala paNa sahuthI vadhAre kahyuM che. tethI utaratuM munirAjane dAna ApavAnuM phala jANavuM, tethI dezaviratine dAna devAnuM phala utaratuM jANavuM. tethI samakitIne dAna devAnuM phala utaratuM jANavuM. temAM tIrthakara rUpa pAtrane dAna ApavAno prasaMga to kaIka jIvane kavacita maLe che. have graMthakAra dAna denAre kayA kayA guNo dhAraNa karavA te kahe che. munirAjane dAna ghe, temAM dAnamAM tathA muninA guNamAM rAgavALA dAyaka hoya, temaja nirAzaMsI-dAnanA keI paNa prakAranA paugalika phaLanI IcchA na kare eTale niyANA rahita hoya te uttama dAyaka kahyA che. mATe tevA nirAzasI banIne zrAvake deSa rahita tathA prAsuka-kape tevI deya--ApavA lAyaka vastunuM svarUpa jANIne te nirdoSa vastuo pUjya zrIjinezvara prabhu vagerene horAvavI. ahIM vahorAvatAM jJAna-ajJAnanI caturbhAgIne dhyAnamAM rAkhavI. raka6. have munirAjane dAna ApavAnuM phala kahe che - munirAjane nirdoSa detAM nirjarA ekAMtathI, nahi pApa aMze uSNa kAle dIrgha mAraga hetuthI; - 1. jJAna ajJAnanA 4 bhAMgA A pramANe-1 grAhaka ane dAyaka baMne jANa (A bhAMge uttama) 2. grAhaka jANuM ane dAyaka ajANa. 3 grAhaka ajANa ane dAyaka jANa. (A be bhAMgA madhyama) ane chelle 4 grAhaka ajANu ane dAyaka ajANa. (A bhAge nakAmo.) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 237 ] duSkAla Adika kAraNe aprAsukAdi ApatAM, bahu nija rA tima pApa ochu bhagavatImAM bhAkhatA. 237 aH--je bhavya jIvA nirAza sapaNe sAdhu munirAjane nirdoSa-doSa rahita kalpanIya dAna Ape che temane ekAMtapaNe karmAnI nirA-kanA dezathI kSaya thavAnuM zrI bhagavatI sUtramAM kaheluM che. pApa khIlakula lAgatuM nathI. vaLI unALA hAya temaja geAcarI javAnA mArga ghaNA cheTe hAya tevA mahA aTavI AdinA prasaMge aprAsuka (doSavALu) ApatAM paNa lAbha ghaNA ane gheADe aMze pApa che. temaja dukALa vagerenA kAraNathI aprAsuka ApatAM paNa ghaNI nirjarA ane pApa AchuM. e pramANe zrI bhagavatIsUtramAM kaheluM che. mATeja zra vakAe avasara kSetra vagerenA jANa thavuM joie. tevA lAbha vyAkhyAna zravaNAdithI jarUra male che. 237. kAraNa vinA munirAjane zrAvaka na itara kadI dIe, munirAja paNa pRcchAdithI nirdeSi vastune lIe sheja zakA jo paDe teA aMza paNa vhAre nahI, tapa lAbha mAne pUrNa raMge saMyame tatpara rahI. 238 artha: khAsa prayAjana sivAya zrAvaka kadI paNa 1. ahIM khAsa prayeAjana te sAdhu munirAja glAna bAla vRddhe vagere hAya tevA kAraNA lai zakAya. temAM paNa anubhavI vaidya ane gItA AcAryAdika gurUvaryAMnI satya samati jarUra joie ja. sakAraNa paNa svecchAne upAya karAyaja nahi vagere khInA viziSTa gurUgamathI zrAvake jarUra jANavI joie. ane jo zrAvaka tema karuM, teja saMyamanI ArAdhanAmAM munirAjanA kharA madadagAra kahI zakAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [238] zrI vijyapadmasurijI kRta sAdhu munirAjane Itara-sadeSa AhAra Ape nahi. tevI ja rIte munirAja paNa pRcchA-pUchavA vagere sAdhanAthI AhAradika vastune nirdoSa che ema jANyA pachI grahaNa kare. paraMtu te vastunA nirdoSapaNAmAM jarA jeTalI paNa je zaMkA-saMzaya paDe te te vastu bIlakula grahaNa kareja nahi. AvA avasare saMyama mArgamAM tatparatA rAkhI jarA paNa kacavAyA sivAya pUrNa AnaMdathI ema mAne ke mane tArUpI lAbhanI prApti thaI. 238. A gAthAmAM zrAvaka munirAjane sadeSa AhArAdika kayAre Ape? te samajAve che - glAnAdine gItArtha vacane Itara dAyaka zrAddhane, glAnAdinuM saMyama TakatA te gaNe bahu lAbhane; avasaramazubhaehathInijajanmane pAvana gaNe, pUjA para dRSTAMtathI kUpanA na mAne doSane. 239 artha:-gItArtha eTale sUtra arthanA jANu parama caraNakaraNAnurAgI evA pUjya zrI AcArya mahArAja AdinA vacanathI (kahevAthI) glAnAdi eTale munirAja koI vyAdhithI pIDita hAya vigere bIjA paNa tevA prasaMge (Adi zabdathI AgADha dvahana vagere prasaMgamAM) Itara-deSa sahita ApanAra zrAvakane ghaNe lAbha maLe che. kAraNa ke tevA prasaMgamAM glAna sAdhunA saMyamane TakAvavAmAM pote nimittarUpa thAya, tene zrAvaka bahu moTA lAbha mAne. AthI mane sAre avasara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ ra39] maLe evI bhAvanA pUrvaka pitAnA janmane te pavitra gaNe, ane pUjAnI paDe eTale pUjA karatAM sacitta pANI tathA sacitta phUla vagere vAparavA chatAM jema pUjAmAM ghaNe lAbha prathama kahI gayA tenI jema kUvAnA daSTAntathI te samajI zrAvaka sadoSa AhAra ApavA chatAM deSa mAnatA nathI. 239 gItAryAdinI AjJAthIja sevavAmAM AvatA apavAda prasaMge paNa sAdhu mahAtmAoe A utsarga mArga naja bhUla joIe e jaNAve che - utsarga mArga pradIpa je eha nirmala gocarI, malatI tadA apramAda pAle eSaNa jayaNA kharI; munivara akathya padArtha dAyaka zrAddhane kalpe nahI, muja Akahe Ima zAMtithI paNa uparatasakopenahi. 240 artha--utsarga mArga eTale dIvA jevo mukhya rasto munirAjane pAlavAne te A pramANe che. jyAre nirmala"zuddha athavA deSa rahita gocarI maLatI hoya tyAre to sAdhu munirAje pramAda rahita thaIne eTale eka ghare zuddha 1. kUvAnuM daSTAnta A pramANe-jema kU khodatAM prathama zrama paDe, zarIre mATI vagere coMTe tathA tarasa paNa lAge, paraMtu jyAre kUvo khodAI rahe ane pANI nIkaLe, tyAre te pANIthI nhAvAthI zrama dUra thAya, zarIra paNa sApha thAya ane tarasa maTe. tathA kAyamanuM tarasanuM duHkha dUra thAya. khAsa viziSTa kAraNe sadoSa dAna detAM paNa lAbha adhika hovAthI doSa kahyo nathI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40] zrI vijayendrasUrijI kRta nathI maLatI te bIje gherathI maLaze, bIje ghare nahi maLe to trIje gherathI maLaze e pramANe vicArI vahAravA javAmAM ALasa dUra karI deSa rahita gocarI levI ane Aja eSaNA samitinI kharI jayaNuM kahelI che. vaLI ajANa zrAvaka akala -na kape tevI sadeSa carI Ape to tene zAntipUrvaka kahevuM ke AvA prakAranI gocarI amane kape nahi. paraMtu te zrAvaka upara jarA paNa gusse thAya nahi. upara jaNAvelI bInAnuM rahasya e che ke-nirmala zIlavratanI ArAdhanA ke jemAM game tevA vikaTa kAraNe paNa apavAda pravRtti hoI zake ja nahi, te sivAyanA mUlattara guNanI ArAdhanAmAM adhika lAbhanI apekSAe yathArtha gItArtha bhAvAcAryAdi pUjya purU nI yogya sUcanAthI zrAvaka bhaktine apUrva lAbha jANIne ane-"munideha TakavAthI munirAja hajArene uddhAra karaze." evA udAra ane sarala AzayathI bhakti karatAM ekAMta lAbhaja meLave che. paraMtu apavAda sevanAra sAdhu mahAtmAnI utsarga mArga taraphaja daSTi hoya che, tethI ema vicAre ke meM apavAda sevya, te ThIka nahi, sAjo thaIza tyAre avasare tenuM zrI. gurU mahArAjanI pAse prAyazcitta jarUra laI nirmala thaIza. gItArthanI dIrghadraSTi hoya che. svacchedapaNe apavAda sevanArane ArAdhakapaNuM nathI ja. utsarga mArgane TakAvanAra ja apavAda mArga hoI zake. keraTanA ane hAIskUlanA kAyadAo lakSayamAM rAkhanAra bhavya jIve uparanI bInA sahelAIthI samajI zakaze. vividha jIvone vividha prakAre prabhu bhASita pavitra mArgamAM sthira karavA eTale pragatizALI banAvavA." evA aneka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [24] muddAothI pUjya gaNadharAdi mahA purUe paMcAMgInI racanA karI che, e jarUra lakSyamAM rAkhavuM joIe. 240. pUrve kahelI bIne spaSTa samajAve che - dravyAdine Adhina che apavAda mA gItArthane, nA anyane nizciMda jANe teha baMne mArgane gItArtha tima gItArthanI nizrA viSe vAsa kare, te beu ArAdhaka kahe zrata apara munine parihare. ra41 artha:-AgalI gAthAmAM kahele utsarga mArga sAcavavAne sAdhue Adara rAkhave. kAraNa ke gItArtha gurUoe jaNAvele apavAda mArga te te dravya, kSetra vagerene AdhIna che (eTale dravyathI je sAdhu glAna eTale regI hoya athavA vRddha hoya tevA prasaMge, kSetrathI je kSetramAM zuddha gocarI asaMbhavita haya, kAlathI unALo vagere sakhata garamIne kALa hiya tathA bhAvathI gecarI herAvanAranA ochA pariNAma vagere kAraNoe apavAda mArga kahyo che, paNa badhA sAdhuone mATe apavAda mArga nathI. e pramANe utsarga mArga ane apavAda mArga baMnenuM niyaMda eTale tAtparya gItArtha jANe zake che, mATe ja je munio gItArtha che tathA gItAthanI nizrAe vasanArA sAdhue che te baMnene ArAdhaka kahyA che (kAraNake gItArtha baMne mArganuM tattva jANe tethI samAcita lAbhAlAbha jANuM vartana karI zake. tathA gItAInI nizrAe vartanArA paNa gItAnI AjJA pramANe varte Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI vijyapadhasUrijI kRta mATe baMne ArAdhaka kahyA) ane A baMne sivAyanA agItArtha ane marajI mujaba svade vartanArA munio virAdhaka kahyA che. 241. anya pUjanika pUrvadharanA bahu vicAra vistare, chaThThA udeze AThamA zatake bhagavatamAM khare; zrAvaka apAtre dAna detAM pApane ekAMtathI, bAMdhe na pAme nirjarAne lAbha ja khoTuM nathI. ra42 artha:-vaLI pAMcamAM aMga zrIbhagavatI sUtramAM AThamA zatakanA chaE uddezAmAM bIjA pUjA karavA gya pUrvAcArya mahArAje A cAlu bAbatamAM vistAra pUrvaka ghaNuM vicAre jaNAvyA che. vaLI je zrAvaka apAtra-lAyakAta rahita kupAtrane gurUbuddhithI dAna Ape che, te ekAMta pApane bAMdhanAre thAya che, kAraNake teNe apAtrane ApeluM dAna te apAtrapaNAne puSTi karanAra thAya che, ane tethI te zrAvakane jarA paNa nirjarAna-karmakSayane lAbha thato nathI. (evuM je kahyuM che) te jarA paNa khoTuM nathI. mATe zrAvake gurUbuddhithI dAna detI vakhate pAtra apAtrane vicAra avazya karavo. 242. have akathya padArtha na deve joIe vagere bInA jANavAnI zrAvakane jarUra che, te jaNAve che - alpAyunA traNa hetu hiMsA jUTha dUSita vastune, detAM samajatAM zrAddha nadIe kadi akathya padArthane, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [ ra43] niMdA karI guNipAtranI zrAvaka dIe nahi dAnane, tema karatAM jarUra bAMdhe azubha dIdhayuSkane. 243 artha:-apAyu eTale TuMkuM AyuSya bAMdhavAnA traNa hetuo kahyA che. 1 hiMsA-jIvaghAta, 2 jUTha-asatya bolavuM te, 3 supAtrane doSavALI vastu ApavAthI. ema traNa prakAre TuMkuM AyuSya baMdhAya che evuM samajanAra bhavya zrAvake sAdhune akalpanIya eTale na khapate padArtha kadApi ApatA nathI. vaLI zrAvake guNipAtra eTale guNavanta evA supAtrane nindA karIne dAna ApavuM nahi. kAraNa ke nindA karIne supAtrane dAna ApanAra cho nakakI lAMbI sthitivALA azubha AyuSyane bAMdhe che. 243. have pUrvenI bInAne vistAra kayAM che ? te sthala jaNAvIne zrAvakanA prakAra jaNAve che - vistAra paMcama zatakanA uddeza cheDe gurU kahe, be bheda zrAvakanA kahyA saMvigna bhAvita prathama e; lubdhaka nidarzana bhAva zrAvaka bheda bIje jANIe, sUrama atha vicAra sAcA mAnAe nA tANIe. 24 atha-bhagavatI sUtranA pAMcamA zatakanA chaThThA uddezAnI aMdara zrI abhayadeva sUrIzvarajI gurU mahArAje pUrve kahelI bInA vistArathI kahI che, temaja zrAvakanA be bhedane artha paNa vistAra pUrvaka kahe che. temAM prathama bheda * "saMvinabhAvita zrAvaka' nAme kahe che, ane bIje Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 244 ] zrI vijayapadmasurijI kRta 4 bheda " lubdhaka nidarzana bhAvita zrAvaka " nAmano kahelA che. temAM kahelA sUkSma arthAMnA AgaLa kahevAtA vicArane sAcA mAnave! paNa jema tema kheMcIne artha na karavA. 244. pUrve jaNAvelA zrAvakanA prathama bheda ThukAmAM samajAve cheH-- savigna bhAvita sAMbhaLI zruta ane avadhAratA, cAritra khAdhA TALatA munine sahAyaka nita thatA; ucitatAne jALavI munie kahelA mAnane, dhArI dIe dUSaNa tajIne cAra bhede dAnane, 245 aH--prathama 'saMvignabhAvita ' zrAvakano artha samajAve che. te savignabhAvita zrAvaka zrutanA siddhAntanA ane sAMbhaLIne tene kharAkhara dhArI rAkhe che. tathA munirAjane haMmezAM ( cAritranAM upakaraNAdi ApavA vaDe) sahAya ka thaine cAritra pAlanamAM AvatI aDacaNA dUra kare che. tathA ucitapaNuM sAcavIne munie kahelA AhAranA pramANane areAkhara samajIne tathA dUSaNlRAne tajIne azanAdika cAra prakAranA dAnane Ape che. 245. have A gAthAmAM bIjA prakAranA zrAvakano a kahe che:-- lubdhaka zikArI vadhyuM upare dhyAna rAkhe tema je, devu ja samaje saralatAe nA muNe bIjI raje; zrutabodha hIlubdhaka nidarzana bhAvita zrAvaka bhalA, jimatima de eja udAratAe bhAva rAkhI nilA. 246 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 245 ] a:--jevI rIte lubdhaka eTale zikArI, vadhya eTale je pazu mAravAnuM hAya che tenA taraja eka dhyAna rAkhe che, tevIja rIte je zrAvaka saraLatAe--AALA bhAvapUrvaka ApavAnuMja samaje che paNa khIjuM ( kema ApavuM, zuM ApavuM, keTaluM ApavuM te ) jarA paNu samajatA nathI, vaLI zrutanA jJAnathI rahita hAya che, paNa nirmala pariNAma rAkhIne je udAratApUrvaka jema tema munirAjane jhArAve te bIjA prakAranA " lubdhakanidana bhAvita " zrAvaka jANuvA. AvA zrAvake paNa muni samAgama jema jema vizeSa thavA mAMDe, tema tema jarUra prathama naMbaranA zrAvaka jevA thAya che. samajavuM joie ke zIlAdi dharmathI alaga rahelA (zAsanarasika ) zrAvakA dAna rUpI pATiyAthI saMsAra samudra tarI zake che. dAna cUkelAnA uddhAra thavA muzkela che. 246. nirvAha kAla akalpya hitakara beune aMze nathI, tirakAle IMja hitakara beune khATuM nathI; abhayadevasUrIzvarA sthAnAMganI vRtti viSe, vistAramAM samajAvatA sakSepa tenA ahIM dIse. 247 artha :jyAre nirvAhakAla eTale sukALa vagerenI anukUlatA hAya tyAre akaSya-sadoSa denArA ane lenArA ema baMnemAMthI ekene jarA paNu lAbha nathI ( kAraNa ke dAyakane akalpya AhAranA dAnathI prAye zubha gatinu apAcuSa thavA rUpa ahita thAya che ane grAhakane doSavALI geAcarI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [246] zrI vinayapachi ta / devAthI yAritramA bhasInatA 42nA2 thAya che. (hoSa dAge.) tathA Itara kAla eTale duSkALa vagere prasaMge jyAre gocarI meLavavAmAM paNa muzkelI paDe tyAre sadeSa AhAra detAM ane letAM chatAM paNa baMnene(dAyaka ane grAhakane) hitakArI te kahI che temAM khoTuM nathI. (kAraNa ke tevA muzkelInA prasaMge sadeSa dAna ApanAra paNa muninA cAritranA rakSaNamAM sahAyakArI thAya che ane saMdeSa gocarI lenAra munine paNa tevA prasaMge sadeSa levA chatAM te dharmAdhAra zarIranuM rakSaNa karatI hovAthI cAritra pAlanamAM upayogI thAya che, mATe baMnene hitakara kahI che.) juo sAkSipATha sarvAnuyogamaya paMcamAMga zrI. bhagavatI sUtrI mAM-(1) samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA phAsupasaNijjeNaM asaNapANakhAimasAimeNaM paDilAmemANassa kiM kajjai ! goyamA? egataso nijarA kajjai. natthi ya se pAve kamme kajjai // (2) samaNovAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM samaNaM vA mAhaNe vA aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNapANakhAimasAimeNa paDilAbhemANassa kiM kajjai ? goyamA ! bahutariyA se nijarA kajjai appatarAe se pAbe kamme kajai // (3) samaNo vAsagassa NaM bhaMte ! tahArUvaM asaMjayaavirayapaDihayapaccarakAyapAvakammaM phAsueNa vA aphAsueNa vA esaNijjeNa vA aNesaNijjeNa vA asaNapANakhAimasAimeNa paDilAmemANassa kiM kajai ? goyamA! egaMtaso se pAve kamme kajai, natthi se kAi nijarA kajai // 2 // mama zatanA cha4! uddeshaan| sUtranuM vivaraNa karatAM TIkAkAra bhagavaMte spaSTa samajAvyuM che kesNthrnn mi asuddha-doNhaMvi geNhati ditayANa'hiyaM // AuradiDhateNaM-taM ceva hiyaM asaMtharaNe // 1 // (nirvAhe'zuddhaM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [47]. gRhaddadatoyorapyahitaM // AturadRSTItena-tadevAsaMstaraNe hitaM + 2 zrI abhayadevasUrIzvare sthAnAMgasUtranI TIkAmAM A dAna saMbaMdhI hakIkta ghaNA vistArapUrvaka samajAvI che tene TuMka sAra ahIM pUrve kahyo che. ra47. A bInA jANe toja zrAvaka munine nirdoSa dAna daI zake ema jaNAve che - sacitta acittavibhAgodhe zrAvakonijaniyamane, pAle dIe nirdoSa munine jANavoja vibhAgane paripakava AmrarasAdi hoya acitta be ghaTikA jatAM, Itara hAya sacitta paNa ke mizra Ima prabhu bhASatA. 248 artha:-sacittara kone kahevuM tathA acitta kene kahevuM. sacitta hoya te acitta kyAre thAya vagere vibhAganA bedhathI-jANathI zrAvake pitAnA niyamanuM pAlana karI zake che. (kAraNa ke sacitta nahi vAparavAno niyama karanAra zrAvaka sacitta acittane jANato ja na hoya to te potAnA niyamanuM pAlana karI zake nahi.) tathA sacitta acittanA vibhAgane jANanArA zrAvake munine paNa nirdoSa dAna ApI zake che. mATe zrAvake sacitta acittanI vaheMcaNa avazya jANavI 6. nirvAnirvAhAma 2. sacitta eTale jemAM jIva hoya te. 2 acitta jemAM jIva na hoya te. 3. mitra eTale keTalAka bhAga sacitta hoya ane keTaleka acitta hoya te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] zrI vijayapadhdhasUrijIta joIe. daSTAMta tarIke pAkelI kerIne rasa vagere padArtho be ghaDI (48 mInITa) gayA pachI acitta bane che. paraMtu Itara eTale be ghaDI thayA pahelA te sacitta hoya athavA mizra paNa hoya ema prabhue kaheluM che. vagere bInA zrAvakoe jarUra samajavI joIe. 248. A gALAmAM pANI acitta kyAre thAya che? te jaNAve che - AMdhaNataNI jima vAra traNa ubharAjihAM cokhAdIse, te traNa ukALAjala taNuM pIvAya te jala vrata viSe; ochA ukALA hoya te pahele ukALe sacitta te, mizra bIje ema daza vaikAlikAcAra zrute. 249 artha jema khadabadatA ( cokhA-khIcaDI AdinA) AMdhaNamAM ubharA spaSTa jaNAya che tenI peThe je pANIne ukALatAM traNa ubharA spaSTa AvI gayA hoya te traNa ukALA 1 jyAre barobara pANI ukaLe tyAre pANInA vAsaNanI upara DhAMkeluM DhAMkaNuM enI meLe uchaLIne nIce paDe, ema traNa vAra thAya tyAre traNa ukALA samajavA. zrAvikAdie jarUra samajavuM joIe ke nIce agninA tApanuM ThekANuM na hoya ane devadarzana vyAkhyAna zravaNAdi karIne ghera AvyA, teTalAmAM traNa ukALI AvyA zI rIte ? te acitta kahevAya ja nahi. tevuM pANI munirAja Adine kApa vigere (vastraprakSAlana) nA prasaMge paNa herAvI zakAya ja nahi. lenAra ne denAra baMnee mAhItagAra thavuM joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [24] AveluM pANI ja vratamAM (tivihAra upavAsa-ekAsaNuM besaNuM vageremAM) pI zakAya. kAraNa ke tethI ochA eTale je ekaja ukALe Avyo hoya to tyAM sudhI te sacittaja hoya che. ane bIje ukALe Ave tyAre te mizra hoya che eTale keTaluMka pANI sacitta hoya ane keTaluMka pANI acitta hoya ema dazavaikAlika sUtramAM ane zrI AcArAMgamAM kaheluM che. mATe traNa ukALA Ave tyAre ja te saMpUrNa acitta thAya che. ema jANuM ukALeluM pANI pInAre barAbara traNa ubharA AvyA pachIthI pANI ThAravuM. ukALeluM pInArA bhavya zrAvakoe yAda rAkhavuM ke ukALelA pANIno kALa comAsAmAM traNa prahara (hAra) ne hoya che. zIyALAmAM cAra paherano ane unALAmAM pAMca paherane hoya che. praharano artha-divasanI apekSAe teno cotho bhAga te hAra kahevAya. eTale jeTalA kalAkano divasa hoya, teno je ce bhAga te bahAra kahevAya. jema unALAmAM 12 kalAkane divasa hoya, tyAre sUryodayathI mAMDIne traNa kalAkane eka pahera gaNAya. sarva RtumAM eka sarakhA kalAkano divasa hoyaja nahi, mATe jema ziyALAcomAsAmAM divasa TuMke thAya, tema paheranuM pramANa jarUra ochuM thAya, ane divasa vadhe, tyAre mahAranuM pramANa paNa vadhe. zrAvake ziyALA-unALA karatAM cemAsAmAM be kALanuM (pahelA kALanuM ne bIjA kALanuM) pANuM hoya che, mATe te vakhate vadhAre kALajI rAkhavI joIe. vyavahArathI bIjA kAlanuM pANI calethI utare, tyArathI traNa pahora gaNuM zakAya. ThAratI vakhate bIjA kAlanuM pANI ThAravAnAM vAsaNa banI zake te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 250 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta taddana alaga rAkhavA. (helA kALanu pANI ThAravAnAM vAsaNu judAM rAkhavAM ane bIjA kALanuM pANI ThAravAnAM vAsaNu judAM rAkhavAM) tema na banI zake te vhelA kALanu pANI ThAravAnAM vAsaNA kALajIthI tadRna sApha karIne ja temAM bIjA. kALanu pANI ThArI zakAya, AmAM goTALA na thavA joie. kAraNa ke tema thAya teAe kAlanA pANIno niyama rahe nahi. pratyAkhyAnano bhaMga thAya, sacittanA niyamano paNa bhaga thAya vigere munirAje paNa A mAkhata zrAvakane vyAkhyAnAdi prasaMge jarUra samajAvavI joie. 249. anaMtakAya abhakSyane jANe suzrAvaka gurU kane, tA dAna phala pUruM lahe cAhe na manamAM tehane; dAnanI zarUAta sUryodaya pachI be ghaDI jatAM, gocarInA prathama kSaNa e beu kadI nA bhUlatA. 250 artha:vaLI zrAvake anaMtakAya (je eka zarIramAM anaMtA jIva heAya te bAdara sAdhAraNa vanaspatikAya athavA nigeAda) tathA abhakSya ( nahi khAvA lAyaka tathA upalakSaNuthI 1 anaMtakAya~~~anaMtA hiMsAnu kAraNa che mATe tene vAparavAne 32 mukhya bhede kahelA che. jevA ke sarva svarUpa zrAddha vidhithI jANavuM. veAne nAza thatA heAvAthI dhAra niSedha che. tenA leAkamAM jAtinAM kaMdamULa vagere 2 abhakSya---je vAparavAthI ArAgyane hAni tathA leAniMdA temaja dharmane bAdha Ave tevI cIja vAparavAne niSedha che te mAMsa, maMdirA vagere khInA 'abhakSya anaMtakAya vicAra' nAmanI mhesANA--- jaina zreyaskara maMDaLa taraphathI chapAyela jIkathI jANavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ rapa1] nahi pIvA lAyaka) padArthonuM svarUpa gurU mahArAja pAsethI jANavuM joIe. teja te zrAvaka dAnanuM pUrNa phaLa meLavI zake che. (kAraNa ke nahi jANanAra te vastuo vAparaze tathA dAnamAM paNa ApavA mAMDaze) mATe te anaMtakAya tathA abhakyanuM svarUpa jANIne tenI manamAM bIlakula IcchA na rAkhavI. mukhya bAvIza abhakSya A pramANe jANavA. 1-vaDanA TeTA, 2-pArasa pIMpaTalInA tathA pIMpalAnA TeTA. 3-plekSa (eka jAtane pIMpaLe). 4-uMbara (gUlara) nI pIpu (TeTA). pakacuMbara (kAluMbara)ne TeTA. A pAMce uMbara phalanA nAme prasiddha che. temAM ghaNAM sUkSma bI ane jIvAta hoya che. khAvAthI ghaNuM hiMsa thAya abhakSya gaNyA che, te samaju zrAvake e na khAvA joIe. 6-madha-zudra jaMtuonI lALa che. ghaNuM jIvonI hiMsA karIne e taiyAra karavAmAM Ave che, emAM nirantara asaMkhyAtA jI upaje che. A kAraNathI te abhakSya kahevAya. svAdiSTa jANIne ke davAnuM bahAnuM kADhIne paNa vAparavuM e ThIka nahi. samaju vaidya-madhanI jagyAe ghI sAkaramAM athavA jUnA goLamAM davA levAnI daradIne bhalAmaNa kare che. madha e (madirA mAMsa mAkhaNanI mAphaka) viSaya vAsanAne piSanAra che. ema samajIne zrAvake na khAvuM joIe. eka kahevata che ke-"madha mAkhaNa ne AmaLAbera, e traNa khAya te harAyuM Dhora" 7-madirA-upara madhamAM je jaNAvyuM, te ahIM paNa ghaTe che. aneka padArthone pahelAM saDAve (keharAve) te vakhate Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] zrI vijayapadmasUrijI kRta AmAM trasa jIveA upaje che. A sthitimAM yaMtramAM nAMkhIne rasa kADhe te dArU kahevAya. jIvanane tuccha banAvanAra ane bhayaMkara pApa karAvanAra tathA dhArmika jIvanane dhakko hAMcADanAra dArU che, ema samajIne bhavya zrAvakAe jarUra tene tyAga karavA joie. je davAmAM dArU Ave tevI davA paNa naja vAparavI joie. drAkSAsava, kumAryAsava, leAhAsava A paNa tevI ( dArUnA jevI ) cIja samajIne na vAparavA joie. temaja 1-kaoNDalIvara pIlsa eTale dariyAi mAchalInA kalejAnA telanI geALI. 2-sTaeNTaimalazana AvarIla eTale baLada ane pADAnA amuka bhAganuM mAMsa. 3-vilagAyanA magajanA bhAgamAMthI kADhelA rasa. 4-khIphAiranavAIna-gheTAnA mAMsavALI brAMDI. pa-kAratika lIkavIDa e mAMsanA legaseLavALI davA che. 6-sarAvAnI Tenika-AmAM dArUnA bhAga Ave che. vigere IMgrejI davAe paNa miSTa zrAvakAe na vAparavI. 8-mAMsa-e ghaNA durgaMdhamaya padArtha che. niraMtara ghaNA jIvAne upajavAnuM e sthAna, vikArane vadhAranAra, chevaTe naraka rUpa dutimAM lai janAra che. ema samajIne zrAvake tenA tyAga karavA. Ane tyAga karIne vaMkacUle svarganI saMpadA meLavI. zrI sthAnAMgasUtranA cAthA adhyayanamAM narakagatinA cAra kAraNeA jaNAvyA, te prasaMge kahyuM ke-'LimAdAre' mAMsAhAra karavAthI narakanA du:khA lAgavavA paDe che. 9mANu-chAzathI alaga paDe ke tarataja aMtarmumAM tenA jevA vaNu vALA sUkSma jIve temAM upaje che ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [53] vikAravardhaka che. vigere kAraNothI abhakSya che. 10-barapha-hIma -e ghaNuM dehadhArI jalanA jIvane kaThina piMDa che. khAtAM ghaNuM hiMsA thAya, vigere kAraNethI abhakSya che. 11-viSa--e jIvanane nAza karanAra padArtha che, enuM thoDuM paNa vyasana-dravya vigerenI jarUra kharAbI kare che. jyAre aphINadine vecAtI levAnA paisA na hoya, tyAre aphINuMthAnI sthiti evI thAya che ke te jyAM tyAMthI maphata maLe. ema cAhe che. gAmaDA gAmamAM kaI maraNa pAmyuM hoya, tyAre patharaNumAM gAMya kasuMbo taiyAra kare, tyAM janArane aphINane kasuMbo maphata maLe, AvI vAta gAyajhAne jANamAM hoya, ema khAtrI hovAthI eka aphINIyAe gAMyajhAne pUchayuM ke-vANiye pUche vepArIne, kaNabI pUche kUo; aphINio pUche gAyajhAne, bhAI? gAmamAM koI mUo che 1 AvA vyasanathI AvI behAlata jANIne zrAvake jarUra tyAga kare. 12-karA-AmAM barapha vigere khAvAmAM je nukasAna kahyuM teja jANIne zrAvake tevA karA naja khAvA joIe. 13-bhUmikAya (pRthvIkAya) eTale sarva jAtanI mATI, khaDI, bhUtaDe, (sarAkaDa) khAre, kAcuM mIThuM vigere abhakSya che. kAraNake temAM asaMkhya jIva che. 14-rAtribhojana-potAnA ane paranA jIvanane jALavavAnI khAtara paNa rAte lagAra pazu AhAra laI zakAya ja nahi. vistArathI A bAbata AgaLa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 254 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta kahIzuM. 15-bahu khIja-je phlanI aMdara ekabIjathI khojA bIjane aMtara ( AMtarUM ) hAya nahi, eTale khIje khIja aDelAM hAya, ane khIjathI jenA gabha jUdA na paDI zake AvI rIte je phala vigeremAM bIja sAhasa rahelAM hAya ane jemAM khIjane rahevAnAM judAM judAM khAnAM na heAya e la vigere bahu khIja kahevAya che. AmAM samajavAnu eke garbha ( gara ) thADA ane khIyAM ghaNAM hAya tevA TIMbarU, kAThIaDA vigere abhakSya hAvAthI zrAvake na khAvA joie. kAraNake temAM jeTalAM bIja hAya teTalA paryApta jIvA rahelAM che. AmAM khAvAnu thADuM ane hiMsA ghaNIja hAya che. 16-saMdhANA--mALa athANuM--te lIMbu, kerI, guDhA vigerenuM karavAmAM Ave che. pUrepUrA taDakA ine kerI vigerenI cIrIone kharAkhara sUkavavI vigere kALajI nahi jALavavAthI temAM trasa jIve upaje che, ane te tuccha paNa gaNAya che. jIbhane alpa svAda ane jIvahiMsA vadhAre. A hetuthI dayArasika zrAvake te na khAvuM joie. bIjA dharma vAlA paNa Ane narakanuM dvAra gaNIne chaDe che. vizeSa mInA- abhakSya anaMtakAya vicAra '( je mhesANA-jaina zreyaskara maMDaLa taraphathI chapAi che) mukathI jANavI. ' 17-ghAlavaDAM A zabdathI dilanI mInA samajavAnI che. jemAM cIkAza na hAya, eTale tela na nIkaLatuM hAya ane tenA be (dALa jevA) phADIyA (ba Mne sarakhA bhAga) thatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA . [ 255] hAya, te dvidala kahevAya. daSTAMta tarIke caNuM-maga-maThaaDada-tuvera-vAla-LA -kaLathI-vaTANuM-lAMga-guvAra-methI-masUra vigere dvidala kahevAya. gerasa zabdathI bheMsa vigerenA dUdha-dahIM-ane chAza levAya che. dvidalanI sAthe kAcA (barebara garama karyA vinAnA) gerasane saMbaMdha thAya, to tarataja temAM beIdriya jIva upaje che, mATe zrAvaka vigere bhavya jIvoe te traNene khUba garama karIne pachI temAM dvidala bheLavavuM joIe. temaja e paNa naja bhUlavuM joIe ke-methIguvAra tamAma kaThelanAM pAMdaDAMnI bhAjI-vALa, tuvera-cALAphaLI-magaphaLI-gavAranI phaLI-vaTANAnI phaLI-lIlA caNatathA temanA pAMdaDI vigerenuM zAka-sukavaNI-saMbhAre-athANuM ke-dALa-buMdI-kaLI-(seva), gAMThIA vigere taLelI vastunI sAthe kAcA gorasa bheLavavAja nahi, temaja maga vigerenA pApaDavaDI vigerenI sAthe ane methIvALA athANunI sAthe kAcAM gerasa vAparI (khAI) zakAya ja nahi. keTaleka ThekANe ghelavaDAM (dahIvaDAM) khAvAnI paddhati che, tyAM paNa samaju zrAvaka vigere bhavya i-gorasane pUrepUrA garama karIne ja banAve, toja e divaseja khAI zakAya. A prasaMge badAmapastA-cArolI-rAI-sarasava vigere dvidala tarIke na levA 1. di=be ane dala-phADIyA. jenI sarakhI be phADa thAya, te dila kahevAya. paNa emAMthI tela nIkaLe che ke nahi ? A bAbatane jarUra vicAra karavo. ekalI be phADa thAya A uparathI ja dvidalano nirNaya na thaI zake. kAraNa ke badAma vigere dilamAM na ja gaNAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [256] zrI vijayapadhasUrijI kRta kAraNake-temanI be phADa thAya che, paNa temAMthI tela nIkaLe che. tathA zikhaMDamAMnuM dahIM UnuM nathI karAtuM, mATe te pUrve jaNavelA dvidalanI sAthe naja khAvA joIe. garama gesanI sAthe dvidalavAle padArtha khAdhA pachI tenA lepavALA bhAjana. vigere taddana sApha karIne ja kAcA dahI vigere padArtho khAI zakAya, ema te khAdhA pahelAM kAcA dahIM Adi padArtho khAdhA. hoya te tene bhAjana-hAtha-mukha vigere taddana cokhA. karIne ja-bIjA padArtho (garama gerasavALuM dvidala vigere) jamI zakAya. mATe ja samaju zrAvaka-chAza-dahIM vigere phATI na jAya, A muddAthI chAza vigeremAM bAjarAne leTa vigere bheLavIne barobara garama karyA bAda caNAno leTa Adi padArtha bheLave che. ema khATA DhekaLAno Atho karavAmAM paNa khAsa kALajI rAkhavI. jamaNavAra vigeremAM jamatAM pahelAM A bAbata jarUra lakSya rAkhavuM. upayoga e dharma che. bIna, kALajIe dharma nathI, kSaNika svAdane mATe karyo DAhyo mANasa dharma hArI jAya. vastu svarUpane jANyA bAda bedarakArI karavIja nahi. 18-rIMgaNa-sarva jAtanA rIMgaNAM khAvA na joIe. kAraNake temAM ghaNAM bIja che, e uparAMta viSaya vikArane vadhAre che, pittAdine paNa vadhAre che. A khAvAthI vAstavika karmaga dUra thato nathI, paNa ulTA cIkaNAM karmo baMdhAya che, jethI bhava bhramaNanA dukhabhegavavA paDe, purANudi graMthamAM paNa rIMgaNA khAvAne niSedha karyo che. tyAM kahyuM che keystu vRtAMkakAliMga-bhUlakAnAM ca bhakSakaH // aMtakAle samUDhAtmA-na smariSyati mAM priye // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA, [57] prAye rIMgaNanA khAnAra IvenI aMtima ghaDI bagaDe che, tene dhUmADe AkAzamAM addhara cAlatA vimAnane aTakAve che. kahenArane khAvAnI lAlasA hoya tethI uparanI bInA chupAvavI paDe che. mATe "pothImAnA rIMgaNA" A kahevata prasiddha che. bhaTTajI kathA saMbhaLAvatAM belyA ke "rIMgaNa na khAvA" A eka brAhmaNe sAMbhaLyuM. tyAMthI uThIne bhaTTajInA rasoDAmAM joyuM, tyAM rIMgaNAM dIThA. kathA pUrI karI bhaTTajI AvyA. tyAre pelAe bhaTTajIne pUchyuM ke mahArAja ! A rIMgaNuM kema raMdhAya che? khAdhA vinA cAlatuM nathI mATe. bhaTTajIe kahyuM ke-"e te pothImAnA rIMgaNAM" eTale A rasoDAmAM je rIMgaNuM raMdhAya che, te khAvAmAM vAMdho nahi. kathA vAMcatAM je rIMgaNAMnuM nAma AvyuM hatuM te jUdA ane A rIMgaNa judA. eka kavie kahyuM che ke-kahe to so karate nahi, mukhase baDA labADa che kAlA mukha le jAyagA, sAhiba ke darabAra nA kathanI kathe sahu koI, raheNI ati durlabha heI-vigere. 19-ajANyAM phala vigere. jenuM nAma-guNadeSa pote agara bIjA jane na jANatAM hoya tevA phala vigere na khAvA joIe, kAraNake kadAca te padArtho jherI nIkaLe to maraNata kaSTa veThavuM paDe. parama kRpAlu zrI gurUmahArAje rAjakumAra vaMkacUlane "ajANyAM phala tAre na khAvAM" A niyama karAvyuM. eka vakhata ghaNe bhUkha lAgI to e niyama hovAthI ajANya phala teNe na khAdhuM, tethI te bacI gaye, ne jherI phala bIjAeAe khAdhuM, tethI teo marI gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] zrI vijayapatrasUrijI kRta 20-tucchaphala-je phala sAra vinAnuM eTale khAtAM ApaNane tRpti (dharAvuM) lagAra thAya, te ta7phala kahevAya. te caNara, zelaDI vigere jANavAM. A padArthone khAtAM ghaNe bhAga nakAmo jAya, ane eMThAM hovAthI pheMkIe tyAre temAM kIDI Adi cUMTe, saMmUIima jIvo upaje, tenI hiMsA thAya. AvA aneka jAtanA geralAbha jANIne zrAvake ane tyAga kara joIe. 21-calitarasa-je khAvAnI cIjane rasa badalAyo hoya, eTale pahelAM karatAM cAkhavAmAM svAda jUda lAge, te padArtho calitarasa kahevAya. rasa badalAya, tyAre tene varNa (raMga) gaMdha-sparza paNa jarUra badalAya che. vAsI anAja, roTalA, riTalI vigerenA rasa vigere sUrya Athame, tyAre badalAya che, mATe te na khavAya. zAstrakAra bhagavaMte zrAddhavidhi vagere aneka graMthamAM mIThAIne kAla ziyALAmAM eka mahine, unALAmAM 20 divasa ane comAsAmAM 15 divasa kahyo che. AnuM kharUM rahasya e che ke jemAM pUrepUruM ghI, tela Adi padArthonAMkhyAM heya, eTale jemAM ghI tela AdinI ochAza (karakasara) na hoya, tevI mIThAIne kAla upara kahyA mujabane samaje. ghI telanI ochAzanA pramANamAM mIThAIne kAlamAM jarUra ghaTADe samaja. keTalIka vakhata evuM paNa bane che ke je divase mIThAI banAvI te divase abhakSya thAya. AnuM kAraNa e ke banAvavAmAM kacAza rahe tethI varNAdi pharI jAya athavA lIlakula bajhe. calita rasavALA mIThAI vigeremAM asaMkhyAtA dvIndriya jIvo upaje che. khAtAM jIvahiMsAnuM pApa lAge, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [59] Arogya bagaDe vigere kAraNe dhyAnamAM laIne zrAvake AvA padArtho naja khAvA joIe. ane "anna evI mati ane mati tevI gati" A ane "AhAra evo oDakAra A baMne zikhAmaNa bhUlavI na joIe. calita rasanA prasaMge A paNa yAda rAkhavuM ke-eThuM khAvuM nahi, eThuM chAMDavuM nahi, thALI vADake jamIne dhoI pIvA, pitAnuM eThuM bIjAne devuM nahi. tevI levaDadevaDa karavAthI eka bIjAnA rega eka bIjAne lAgu paDe, dharmArAdhana aTake, dhArmika niyamano bhaMga thAya. divasa chatAM jamI levuM. rasoI karavI athavA pUrI karavI te baMne kArya divasa chatAM karavA. AvA niyama pramANe zrAvakoe jarUra vartavuM joIe. kAraNake ethI dhArmika jIvanane ane vyAvahArika jIvanane nirdoSa paddhatie nirvAha thaI zake che. 22. anaMtakAya-jemAM zarIra eka chatAM temAM jIve anaMtA rahyA hoya, eTale anaMtA jIvenuM eka zarIra te anaMtakAya kahevAya. A anaMtA jIvone AhAra vigere sAdhAraNa (eka sAthe levAne ) hoya che. mATe sAdhAraNa vanaspatikAya ema paNa kahI zakAya. ema zrI prajJApanA sUtranA pahelA padamAM kahyuM che. Aja bInAne TuMkAmAM zrI zAMtisUrijI mahArAje zrI jIvavicAra prakaraNamAM A pramANe kahI che "vikatA taLu- sAhaor te 3" eTale anaMtA jIvenuM eka zarIra te sAdhAraNa vanaspatikAya kahevAya. tenA sUkSma ane bAdara evA be bheda che. temAM ahIM bAdaranI vAta cAle che ema samajavuM. bAdara anaMtakAyanuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra60 ] zrI vijayepadmasUrijI kRta TuMkAmAM lakSaNa A che-je vanaspatinAM pAMdaDAM phala vagerenI nasa tathA sAMdhA dekhAtAM na hoya, ane gAMTha (gAMThA) paNa gupta (mAluma na paDe tevI hoya, tathA bhAMgIe tyAre barobara bhAMge (sarakhI rIte bhaMga (bhAMgavuM) thAya) ane bhAgyA pachI tene bhUko thaI jAya temaja chedIne ( TukaDA vagere karIne) vAvIe to paNa uge, ghaNuM karIne AvI vanaspatinAM pAMdaDAM daladAra ane cIkaNuM hoya che. ane pAMdaDAM phala ghaNuM komala hAya, AvuM svarUpa jyAM jAya, tyAM samajavuM ke A anaMtakAya che. upara jaNAvelAM tamAma lakSaNe amuka anaMtakAyamAM malI zakaze nahi. ethI ema samajavuM ke kaI paNa anaMtakAyamAM upara jaNAvelA lakSaNomAMthI ekAdi lakSaNa jarUra ghaTe te anaMtakAya che ema samajavuM. jo ke zrI prajJApanA vigere sUtramAM batrIzathI paNa vadhAre anaMtakAyanA bhede jaNAvyA che. paNa te saghaLAM ahIM batAvI zakAya nahi, mATe prasiddha batrIza anaMtakAyanuM TuMkAmAM svarUpa jaNAvuM chuM. te A pramANe 1. jamInanI aMdara kaMda thAya che, evA tamAma jAta maMda anaMtakAya che ema AgaLa paNa samajavuM. 2. lIlI haLadara. 3. lIluM AduM. 4. sUraNakaMda. 5. vajakaMda. 6. lIle kacere. 7. satAvaLI velI. 8. virAlI (eka jAtanI velaDI-sophAlI bheMyakeLuM). 9 kuMAra (selara paNa na khAvAM joIe, kAraNa ke kuMAranA pAThAne madhyama bhAga kADhIne te banAvavAmAM Ave che. AnI vizeSa vaparAza kAkIyAvADamAM jaNAya che.) 10. thara. tenA sIja, laMkA sIja, hAthiye, kAMTALe DAMDalI vigere varjavA. 11. le. 12. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 261 ] lasaNa. 13. vAMsa kArelAM. 14. gAjara. 15. luNInI bhAjI ( sAjInuM jhADa ) 16. lADhI padmanI kada. 17. garamara (girikaNI) Ano kacchamAM vadhAre upayAga thAya che. kAThIyAvADa vigere sthale athANuM kare che. 18. kisalaya patra tamAma gucchA vigerenA zarUAtamAM navA ugatAM pAMdaDAM ane tamAma vanaspatimAM jyAre Uge tyAre zarUAtamAM adhUrA phUTe te anatakAya che. A mInA-pratyeka ane sAdhAraNa ema baMne lIleAtarImAM sarakhI jANavI. temAM pratyeka vanaspatinA adhUrA aMtarmuhUtta pachI pratyeka rUpe thAya che. eTale bIjA jIvA cyavI jAya che. sAdhAraNa vanaspatimAM ema che ke-te te zarUAtathI mAMDIne TheTha sudhI tenA badhA avayava| anaMtakAyaja hAya che. 19. khIra suA kaMda-kharasaie. 20. thegI ane theMga nAmanI bhAjI. 21. lIlImAtha. 22. luNu vRkSa (Da)nI chAla. 23. khIleArA kaMda. 24. amRtavelI. 25. mULA-dezI ane paradezI be jAtanA thAya che. te raMge (dekhAvAM) rAtA ( lAla ) ane dheALA heAya che. tenA 1 mULeA. 2 DhAMDalI pAMdaDA sAthe gaNavI. 3-phUla. 4-meAgarA. 5. temAMthI nIkaLelAM jhINAM khIja. A pAMce vAnAM zrAvake naja khAvAM joIe. kAraNa ke te anaMtakAya che. khAvAthI anaMtA jIvAnI ane bIjI trasa jIvAnI hiMsA karavAnu ( haNavAnuM) pApa lAge che. 26. khIlADInA TApa te caiAmAsAmAM chatranA AkAre jamInamAMthI thAya che. ra7. vatthalAnI bhAjI (prathama ugatI). 28. pUrAvALuM viThThala (maga vigere) anAja. rAte maga vigere kaMThALa palALI rAkhe te temAM adhUrA phUTe che. te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra62 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta anaMtakAya che ema jANIne samajI zrAvakee tevuM anAja na khAvuM, ane rAte kaThoLa palALavAno rivAja taddana baMdha karavo. savAre palALavAmAM paNa kALane pANImAM thoDo vakhata rAkhavA. kAraNa ke vadhu vakhata rahe to anaMtakAya aMkUrA phUTe. sauthI vadhAre sArI paddhati e ke kaThaLa bAphIne kAmamAM le te pahelAM jaNAvela cheSa lagAra paNa lAgatuM nathI. bIjA dharmavAlAne tyAM jamavA jatAM pahelAM A bAbata zrAvake bahuja kALajI rAkhavI. kAraNa ke tyAM tene vadhAre pracAra hoya che. 29 palaMkAnI bhAjI. 30. sUaravallI. (te jaMgalamAM meTI velaDIne jevI thAya che. 31. kUNI AMbalI-jyAM sudhI AMbalImAM bIja na thAya, tyAM sudhI te anaMtakAya che. ema bIjA aneka kUNuM phele paNa tevA hoya che. tevA anaMtakAyane zrAvake jarUra tyAga kare. 3ra. baTATA ane DuMgaLI, sakarakaMda temaja joSAtakI (haraDe) ane keraDAne aMkurA tathA hiMduka vRkSanAM kUNAM phUla, jemAM geTalI baMdhANuM na hoya, evA AMbA vigere anaMtakAyamAM gaNAya che. dharmiSTha zrAvaka upara pramANe abhakSyanuM ane anaMtakAyanuM svarUpa samajIne AtmahitanI khAtara jarUra tene tyAga karavo joIe. jIbhanI lAlasAne AdhIna thaIne anaMtA jenI hiMsAnuM pApa bAMdhavuM, e DahApaNuM na kahevAya. yAda rAkhavuM ke ghaNAM dagAkhora leke dUdhanA mAvAmAM ane ghI vigeremAM baTATA, sarakaMda vigerenI bheLaseLa kare che. to tethI paNa zrAvake sAvaceta rahevuM joIe. vaLI dAnanI (gurU mahArAjane vaherAvavAnI) zarUAta karavAne vahelAmAM vahele kALa sUryodaya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ' [263] pachIthI be ghaDI vItyA bAda jANa. ane gocarI mATeno paNa e zarUAtane (vahelAmAM vahelo) kAla kahe che. ema denAre ane lenAre kadApi paNa bhUlavuM nahi. 250. ravi udayanI pUrvamAM rAMdhela dAna dIe nahi, jayaNa apUrava jALave te zrAddhane ziva dUra nahi, mokSadAyI supAtra dAne eha bInA jANaje, dAna guNa phala bhAva jANI dAnathI sukhIyA thaje. 251 artha:-vaLI sUryanA ugyA pahelAM rAMdhela ahAranuM dAna munirAjane devuM nahi. kAraNa ke sUryodaya pahelAM rAMdhatAM jIvadayAdi jyaNuM sAcavI zakatI nathI. mATe jeo apUrva (barobara upayoga pUrvaka) jyaNuM sAcave che tevA zrAvakane mekSa bahu dUra nathI. athavA tene mekSa najIkamAM che ema jANavuM. e pramANe vaimAnikAdi svarga sukhathI mAMDIne TheTha mekSanA sukha denArA supAtra dAnanI bInA kahI, tene he zrAvake ! tame jANajo. upara kahyA pramANe dAnanA guNonuM ane phalanuM rahasya jANIne tevuM supAtradAna daIne he zrAvake! tame sukhane meLavaje. rapa1. A dAnanA traNa prakAra che. 1 sAtvika dAna, 2 rAjasI dAna ane 3 tAmasI dAna. temAMthI A gAthAmAM sAtvika dAnanuM svarUpa samajAve che - ucita kSetre avasare saMpUrNa ullAse karI, dAna bhUSaNa pAMca rAkhI phala na cAhIne jarI; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra64] zrI vijayapadhasUrijI kRta anupakArI supAtrane niravagha vastu je dIe, zAlibhadrAdika nidarzana jANu sAtvika dAna e. ra5ra artha:-gya kSetrane viSe ane yogya avasare eTale kole, saMpUrNa ullAsapUrvaka (purepurA umaMgathI vadhatA bhAvapUrvaka) dAnanA pAMca bhUSaNo (jenAM nAma 255 mI gAthAmAM ApelAM che.) sAcavavA pUrvaka, kaI paNa jAtanA phalanI IcchA rAkhyA sivAya, anupakArI eTale dAtA pratye jeNe kaI paNa jAtane upakAra nathI karela evA (kAraNa ke upakArIne dAna Ape, te sAtvika dAna na kahevAya) supAtrane-gya pAtrane je zrAvaka niravadya-doSa rahita vastu-AhArAdika (vastra tathA cAritranAM upakaraNe vagere) Ape tevA dAnane sAtvika dAna kaheluM che. dAnane viSe kahyuM che ke-timitidaanN-diiyte'nupkaarinne // kSetra kAle ca bhAve ca-taddA saattvija mRta ? A sAtvika dAnane viSe zrI upadeza prAsAda vagere zAstromAM zAlibhadra vagerenAM dakAnto ApelA che. 25. have A gAthAmAM rAjasI tathA tAmasI dAnanuM svarUpa kahe che: ghe jeha badale vALavA athavA sutAdika phala cahI, te rAjasI che dAna prAye hoya aihika phala ahIM; kedha tema balAbhiyoge bhAva viNa je dAna e, dAna halakuM tAmasI e bhavya jana jhaTa parihare. ra53 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [25] aH--je mANusa upakArane badale vALavA mATe dAna Ape, athavA sutAdika la cahI eTale A dAnathI putra, dhana, strI vagere mane maLeA evA AzayathI ApelA dAnane rAjasI dAna kaheluM che. ane tevA prakAranA dAnathI prAye aihika la eTale A leAka saMbaMdhI phlanI prApti thAya, paNa tethI meAkSaprApti rUpI la maLatuM nathI. tathA trIju tAmasI dAna sauthI halaku che. (1) bhAva vinA apAya te ( pariNAma vinA) ane (2) krodha pUrvaka ApeluM dAna athavA (3) alAbhiyAge eTale ApavAnI IcchA khIlakula na heAya chatAM rAjA vagerenA AgrahathI je dAna ApavuM paDe ema traNa prakAre tAmasI dAna kahelu che. bhavya jIvAe A sauthI halakA trIjA prakAranA tAmasI dAnanA jhaTa tyAga karavA. vastu pratyupAyaphlmuddishy vA punaH // pradIyate parikliSTaM taddAnaM rAjasaM smRtam // 1 // krodhAdavalAbhiyogAdvA-manobhAvaM vinApi vA // yaddIyate dita vastu-tadAna tAmasa smRtam // 2 // 253. 1 trIjA tAmasI dAnanuM daSTAnta kahe che:~~~ detI nathI huM cATavA ghe Ima kapilA uccare, zreNika bhUpa alAbhiyAge bhAva viNa evuM kare; kaTu tuMba nAgazrI supAtre ApatI duHkha pAmatI, jJAna sAttvika eja uttama zIghra Ape sadgati. 254 artha:--jyAre zreNika rAjAe kapilA nAmanI dAsI 1 upalakSaNathI rAjasI dAnane paNa tyAga karavA joie. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [266 ] zrI vijyapadmasUrijI kRta pAse tenA dAna ApavAnA pariNAma nahi chatAM belAbhiyogepitAnA balanA prayogathI (balAtkAre) dAna apAvyuM tyAre te kahevA lAgI ke huM dAna ApatI nathI paNa A cATa dAna Ape che. A tAmasI dAnane prakAra jANo. kapilA dAsInuM TuMkamAM daSTAnta A pramANe jyAre zreNika rAjAe bhagavAna mahAvIra svAmIne mukhe potAnuM naraka gamana sAMbhaLyuM tyAre temaNe prabhune vinati karI ke Apa jevA samarthanuM zaraNa maLyA chatAM mAre narake javuM paDe te kevuM kahevAya ? mATe koI paNa rIte mAruM naraka gamana nivAre. tyAre prabhue. kahyuM ke teM prathama gaNiI haraNane zikAra karatAM narakanuM AyuSya bAMdhyuM che, tethI naraka gamana keIthI nivArI zakAya nahi. mATe A bAbatamAM koI upAya nathI. te chatAM zreNika rAjAe ghaNe Agraha karavAthI prabhue kahyuM ke jo tuM tArI kapilA nAmanI dAsI pAse munine dAna devarAve, athavA kAlasaukarika nAmane kasAI je pAMcase pADAno dararoja vadhA kare che tene eka divasa vadha baMdha karAve to tArUM naraka gamana rekAya. zreNika rAjAe prabhune kahyuM ke A te ghaNuM sahelI vAta che. hamaNAM ja jaIne te pramANe karAvuM chuM. - zreNike pitAne mahele jaIne kapilA dAsIne belAvI. tene munine dAna ApavA kahyuM. kapilAe kahyuM ke bIjuM game te kAma batAve te karIza, paNa dAna ApavAnuM kAma mArAthI thaze nahi. rAjAe ghaNI ghaNI lAlaca ApI samajAvI paNa dAsI ekanI be na thaI. chevaTe tenA hAthe cATo bAMdhI dAna ApavA mAMDayuM tyAre paNa te kahevA lAgI ke A dAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [67] huM ApatI nathI, paNa zreNika mahArAjAne cATe dAna Ape che. dAsI pAse nAsIpAsa thaelA rAjAe kalAkarikane bolAvI tene 500 pADAne vadha baMdha rAkhavA kahyuM. teNe paNa mAnyu nahi, tyAre rAjAe tene bAMdhIne kUvAmAM nAkhe. tyAM paNa teNe mATInA 500 pADA pANImAM cItarIne mAryA. e pramANe zreNika mahArAjA tyAM paNa niSphaLa thayA. kAraNa ke bhAvI mithyA thaI zakatuM nathI. temane khAtrI thaI ke narakamAM jarUra javuM paDaze. dhyAnamAM rAkhavuM ke rAjA zreNike mithyAdaSTipaNAmAMja naraka yuSya bAMdhyuM hatuM. vaLInAgazrIe supAtrane kaDavI tuMbaDInuM zAka vahorAvyuM jethI tene duHkha bhegavavAM paDayAM mATe sAtvika dAnaja uttama che, ke je ceDA TAImamAM sagati-svarga ane mekSa rUpa sArI gati Ape che. 254. have A gAthAmAM dAnanAM pAMca bhUSaNe kahe che: - AnaMdanA AMsu vahe romAMca hoya khaDA valI, bahumAnatima anumodanApriyapAtra guNI kalI; upadeza graMtho dAna bhUSaNa pAMca ema jaNAvatA, vaLI pAMca dUSaNa TUMkamAM ehIja graMtha jaNAvatA. 255 artha:-guNI pAtrane joIne dAtAranI AMkhamAM harSanAM AMsu Ave. 1, vaLI tenI marajI (marAya; rUMvATA) vikasvara thAya. 2 guNa pratye bahumAnanI lAgaNI thAya. 3 anumodanA (mAre tyAM ApanA jevAnA pagalAM thavAthI Aje Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [268 ] zrI vijayapadmasurijI kRta huM dhanya banyA huM vagere ) 4 mIThAM vacane AmaMtraNa ApyuM. 5 e pramANe upadeza grantha e. dAnanA pAMca bhUSaNeA jaNAvyA che. vaLI eja graMthAmAM dAnanAM pAMca dUSaNA paNa jaNAvyA che, je TuMkamAM AgalI gAthAmAM kahevAya che. 255. 2 dAnanAM pAMca dUSaNA A pramANe:-- Adara nahi lavaleza kAla vilaMba vipriya bolavu, vaimukhya pazcAtApa deje dAna kadI na bagADavuM; dekhI supAtra guNI bhalA guNa gaNu taNA rAgI maneA, ahu mAna evuM rAkho jyAre laheAkSaNa dAnano, 256 artha:--dAna ApavAmAM jarA paNa Adara jAya nahi. 1. dAna ApatAM ApatAM vilaMba-maDuM kare 2. vipriya eTale kaDavAM lAge tevAM vacaneA ele. vaimukhya eTale mukha upara prasannatA thavAne badale mukhanu maraDAvuM athavA mADhuM caDhAvavuM 4 ane chelle pazcAttApa (me Ane kAMdAna ApyuM evI bhAvanA) 5. A pramANe pAMca dUSaNe pUrNAMka dAna ApIne 1 upadeza taraMgiNI, upadezaprAsAda vigeremAM jJAnandASTrani romAJcaH, bahumAnaM priyaM vacaH // kiMcAnumodanA paMca, sadAnaM sUryaMcamI | z|| 2 anAdaro vilaMbaca, vaimukhyaM vipriyaM vacaH // paJcA ttApazca paMceti, saddAnuM sUcantyo // 2 // 3 dIdhA pachI pazcAttApa naja karavA joie-dhanya kumAre viziSTa jJAnI gurUne pUchyuM ke mArA vaDIla badhu dhaNI vAra nina Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajagarikA [69] dAna bagADavuM nahi athavA dAnanuM phala gumAvavuM nahi. he bhavyajano! guNavAna uttama supAtrane joIne temanA guNanA samUhanA tame rAgI thAo. ane jyAre dAnane avasara tamane prApta thAya (male) tyAre upara kahyuM tevuM bahumAna guNI pratye rAkhaje. 256. dAna ApanAra bhavya jIe kevI bhAvanA bhAvavI te kahe che - pALI zakuM nahi zIla uttama tema tapa sAdhu nahi, AraMbhI mArA jIvane zubha bhAvanA prakaTe nahi; muja jehavAne tAranArUM dAna prabhu samajAvatA, prabhunI dayA agaNita amArI upara dAnI bhAvatA. 257 artha:-mArAthI uttama zIla (brahmacarya athavA uttama AcAra) pALI zakAtuM nathI. vaLI mArAthI kaI prakAranuM meTuM tapa paNa banI zakatuM nathI. tathA ghaNA prakAranA AraMbhavALA mArA jIvane sArI sArI bhAvanAe paNa pragaTa thatI nathI. phakta mArAthI banI zake evuM ane mArA jevAne tAranArUM evuM dAna prabhue samajAveluM che. je uttama dAna kema thayA ? javAba ApatA zrI gurU mahArAje kahyuM ke temaNe pUrva bhave dAna dIdhA pachI kheda karyo mATe A bhavamAM vAraMvAra nirdhana thayA. vistAra mATe jaina dharma prasAraka sabhA zrI bhAvanagara taraphathI chapAyela zrI dhanyakumAra caritra jevuM. 1 "rIvAminAM pura nirmo mAva: " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27] zrI vijyapadhasUrijI kRta vaDe asthira-nAzavaMta evA dravyane paNa savyaya thaI zake che evA dAnane samajAvanAra prabhunI amArA upara ghaNI dayA che. AvA prakAranI bhAvanA rAkhI zrAvake niraMtara dAna devuM joIe. 257. dAna ApatAM dAnanI anumodanA kevI rIte karavI? te kahe che - dhanya te zreyAMsa jeNe Adi prabhune khUza thaI, harAvIyo rasa zelaDIne zubha tripuTI meLavI; karato nathI tenA samuM kaMI ema detAM bhAvaje, kSaNa ehave malajo pharI anumodanA sAcIja e. 258 " artha -jeNe atyaMta harSapUrvaka prathama tIrthakara zrI 2Sabhadeva bhagavAnane lagabhaga bAra mAsanA upavAsane aMte zubha tripuTI eTale supAtra, sudAna ane subhAva (tIrthakara samAna supAtra, dhanasArthavAha vigerenA je bhAva ane zelaDInA rasa jevuM nirdoSa dAna) e traNenA sagapUrvaka zelaDIne rasa herAvIne A avasarpiNuM kAlamAM dAna mArga zarU karyo e zreyAMsakumArane dhanya che. huM temanA jevuM kAMI karato nathI. he jIva! dAna detAM evI bhAvanA bhAvaje. mane paNa A zubha avasara pharI pharIne malo evI bhAvanA teja sAcI anamedanA jANavI. 258. | supAtrane dAna ApavAno avasara Ave tyAre zrAvake kevI bhAvanA rAkhavI, mIThI vANI bolavI vagere jaNAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [71] dhanya bhAgya supAtra AvyA samaya uttama Ajane, meha vaLe metIne Uge sUraja senA taNe; kRtapuNya tema kRtArtha huM kRta kRtya pAra na harSane, tAre mane karUNA karI gurU ! lAbha deI dAnane. 259 artha -Aje mArAM dhanya bhAgya che ke mAre ghera ApanA jevA supAtranAM pagalAM thayAM. Ajane A samaya uttama che. Aje mAre AMgaNe metIne megha varase, Aje mAre senAne sUraja ugye, huM kRtapuNya thaye chuM, Aje mAruM jIvana kRtArtha-saphala thayuM che, Aje mArA harakhane pAra nathI. mATe he gurU mahArAja Aje mArA upara dayA : lAvIne dAnano lAbha ApIne mane tAre. 2598 azru vahaMta harSa pUre priya vacana evA kahI, ghe dAna gurUne zuddha zreyAMsAdi daSTAMte smarI; ' pAtra prabhunI jehavuM tima dAna rasa jevuM dIe, zreyAMsa jevA bhAva bhalatAM sarva vAMchita jhaTa phale. 260 artha -uttama zrAvaka AgalI gAthAmAM kahyA pramANe ghaNuM harSathI AnaMdAzru vahetAMnI sAthe priya vacane kahevA pUrvaka zreyAMsakumAra vagerenA daSTAntanuM smaraNa karatAM karatAM gurUne zuddha-deSa rahita dAna Ape. (1) zrI kaSabhadeva prabhunA jevuM uttama pAtra maLe. (2) zelaDInA rasa jevuM nirdoSa dAna hoya ane temAM (3) zreyAMsakumAranA jevo bhAva bhaLe te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasUrijI kRta [ 272 ] sarva vAMchitA tarata siddha thAya (le) emAM kAMI Azcarya nathI. 260. tripuTInuM svarUpa jaNAve che:-- citta vitta supAtranI tripuTI malI zreyAMsane, zrAddha samarI dAna evu jarUra ve dharI hu ne; pUrNa Adara bhAva rAkhe kAla vItAve nahi, sumukha thAya apriya na khAle dei khinna ane nahi. 261 artha :zreyAMsakumArane citta-mananA zubha bhAva, vittazeraDInA rasa vigere devAnA nirdoSa padArtho tathA supAtrazrI RSabhadeva jevA uttama pAtra e tripuTI maLI, tenu smaraNa karatAM bhaSya zrAvakA paNa harSa dharIne evuM dAna jarUra Ape. vaLI dAna ApatAM saMpUrNa Adara bhAva rAkhavA. tathA nakAmA kALa vitAvI vilaMba karI dAna devuM nahi, mukha upara prasannatA dhAraNa karavI, apriya vacana eTalavAM nahi. vaLI dAna ApIne udAsa thavuM nahi-kheda karavo niha. 261. A gAthAmAM pUrve kahelAM dAnanAM dUSNeAnA spaSTa artha e gAthAomAM samajAve che:-- AvA padhArA ima kahe nA e anAdara jANIe, zI utAvaLa? hAla dauM chuM e vila`kha vicArIe; mukha pherave uMcuM jue nIcuM ane mukha maraDavuM, vimukhatA evI kahI zrAvaka kare nA ehavu. 262 | 1 risahesasamaM pattaM - niravajjabhikkhurasasamaM dANaM // sijjsattamo mAvo, nak duggA maLiyuM tA // // 5ththA muM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 273 ] 4 artha:--ge!carI mATe AvelA munirAjane AvA padhAre| lAbha do' ema kahe nahi te anAdara jANavA. (1) zI utAvaLa che? hamaNAM dauM chuM, thAya che evAM vacana mele te vilaMba jANavA. (2) munine joine mukha pherave-uMcu nIcuM athavA ADu avaLu jue, mukha maraDe e vimukhatA athavA aprasannatA kahI che. (3) uttama zrAvake dAnanA prasaMge AvuM vartana kareja nahi. A gAthAmAM traNa krRSNe spaSTa rIte samajAvyA. bAkInA e dUSaNAne AgalI gAthAmAM spaSTa samajAve che. 262. arUcikara vacanA kahe vipriya vacana e jANIe, eha pazcAttApa dei mana udAsIna je kare, zrAvaka taje e dUSaNA dIlamAM dharIne bhUNA, Asannasiddhika ema karatAM lAbha meLavatA ghaNA. 263 artha:dAna ApatI vakhate arUcikara na game tevAM kaDavAM vacanA ele e vipriya vacana jANavuM. (4) vaLI dAna ApIne manane udAsIna kare (manamAM kheda dhAraNa kare ) te pazcAtApa (5) jANavA. dAnanA bhUSaNeA dilamAM dhAraNa karIne suzrAvake e pAMce dUSaNAne tyAga karave. A pramANe karavAthI Asannasiddhika eTale jemane meAkSa najIkamAM che tevA bhavya jIvA ghaNA lAbha meLave che. 263. 18 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 274 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta ahIM prasaMge dAna lenAra supAtre paNa dAyakanA bhAva kevA che ? te jANavA mATe vhelAM cha (6) nakAra kahe che:-- pAtradekhIne caDhAvebhRkuTI (1) vila UMcuM jIe, (2) najara nIcI paNa kare (3)tima vadananeavaLuM kare;(4) mAna (5) kAlavila (6) dAne bhAi e chanakAranA, pAtra e jANI tapAse bhAva dAyaka dAnanA. 264 1 artha:--pAtrane AvatAM joine ApanAra mANusa bhUkiTa caDhAve eTale bhamarA uMcI caDhAve (1) sanmukha jovAne badale uMcuM jue (2) athavA najara nIcI DhALI de (3) athavA mhAMne avaLuM pherave (4) AvakAra ApavAne badale mauna rahe-kAMi mele nahi. (5) tathA dAna ApavAmAM DhIla kare (6) A cha nakAranI (dAna nahi ApavAnI) nizAnIe che. eTale ce:khI 'nA' nahi tA 'nA' nA bhAI che. mATe pAtradAna lenAre upara kahelAM nakArAne jANIne dAnanA Apa nAra bhavya jIveAnA bhAva tapAsavA. tevuM karanAra munirAja kuzala kahevAya che. supAtra munirAja vagere dAyaka-zrAvakanA bhAva-zakti tapAsIneja geAcarI AdinA vyavahAra jALave. tema thAya teja sAdhu dharmanI ane zrAvaka dharmonI maryAdA jaLavAya. ane mAdhukarI-bhikSAnuM kharUM tatva paNa pUrva 1-- bhiuDiuDAloyaNa, nIyA diTTI paraMmuhaM vayaNaM // moNaM jAvivo, nadhAne viddo dora. // ? // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [275] jaNAvyuM teja che ema zrI daza vaikAlika TakA tathA aSTaka Adi aneka zAstrAvalokanathI samajAya che. ra64. vaLI dAna nahi devA IcchanAranI bIjI kevI kevI ceSTAo heya te kahe che - aMge ceSTAthI kaLAe bhAva kevA dAninA, narega dAnI che chatAM detAMja kaMpe kara ghaNAM deya vastune chupAve tema DhAMke anyathI, Ima bhAvanI ochAza jANuM pAtra e letAM nathI. ra65 artha -dAna ApanAranA dAna saMbaMdhI kevA bhAva che. te tenI aMgaceSTA-zarIranI kiyA uparathI paNa jaNAya che. jemake dAna ApanAra nIrogI hoya te chatAM harAvatI vakhate tenA hAthe ghaNA kaMpatA jaNAya to tethI paNa tenA bhAvanI ochAza jANI zakAya che. vaLI ApavA lAyaka vastune saMtADI de. athavA te vastune bIjI sacittAdi vastuthI DhAMkI de. ane devAnI cIja upara sacitta padArtha mUke AvI kriyA karanAramAM dAna devAnA bhAvanI ochAza che ema jANIne je jIvo supAtra che te tevA prakAre apAtA dAnanA prasaMge ucitapaNuM jALave che. eTale munidharma ane zrAvakanA bhAva jaLavAya tevo javAba ApI bIjA sthale gocarI jAya. ra65. 1 "vartamAnayoga" Adi nirdoSa rUcikara vacana bole. gocarIne lIdhA pachI jatI vakhate zrAvaka lAbha deje" ema kahe tyAre munirAja "vartamAna yuga" kahe che, tenuM kAraNa e ke-AukhAne bharoso nathI ane koI bIjA kAryane laIne kahyA mujaba pharI gocarI mATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [276] zrI vijayapatrasUrijI kRta vaLI cha prakAranA dAnane melA dAna kahyA che, te A pramANe - dAna melA SaTa kahyA dhura bheda (1) moDuM je dIe, bIjuMdIe tarachoDatA(ra) trIjuM arUcithI paNa dIe (3) niMdA karI cothuM dIe (4) tima pAMcamuM halako kahI,(5) aMtima ucitatA pariharI (7)zrAddha evuM ghanahI. ra66 artha -temAM je vilaMba karIne herAve te prathama bheda (1) je tarachoDatA (tiraskArapUrvaka) dAna Ape te bIje bheda (2) trIjuM arUcithI (ullAsa vinA) dAna Ape (3) je niMdA karIne dAna Ape te cothuM (4) vaLI halako kahIne dAna Ape te pAMcamuM (5) ane chelle bheda ucitatAyogyatA jALavyA vinA dAna Ape ( 6 ) AvAM cha prakAranAM melAM dAna zrAvaka Ape nahi. kahyuM che ke sitAruM kRtAvajJa-sAnutApaM vikatthitam // hIyamAnamanaucitya-dAnaSaTaM masTImara ? 266. A cha prakAranAM melAM dAnanuM phaLa zuM maLe? te anukrame jaNAve che - na paNa AvI zakAya. A be muddAne dhyAnamAM rAkhIne munirAja vatamAna yoga" A zabda bole che. teno artha e che ke "AhArAdine khapa haze, te AvIzuM." A bAbata juo sAkSipATha- Aussa na vIsAso, kajjassa bahUNi aMtarAyANi // tamhA sAhUNa khalu, vaTTamANajogeNa vavahAro // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [77] nirdhanapaNuM vidhavApaNuM phala eha pahelA bhedanuM, bIjA taNuM nahi putra tima dubhagapaNuM trIjA taNuM; cothA taNuM phala alpa Ayu pAMcamAMnuM hInatA, chaThTha taNuM phala rAga zrAvaka dAna melA choDatA. 267 artha-prathama bhedavALuM malina dAna je strI Ape to nirdhanapaNAnI-daridratAnI prApti athavA vidhavApaNuM-raMDApAnI prAptirUpI phaLa jANavuM. bIjA prakAranA melA dAnathI putrane lAbha thato nathI eTale aputrapaNuM pAme che. ane durbhagapaNuM radaubhagyatA (badhAne vahAlo na lAge) e phakta trIjA melA dAnathI pAme che. cothA melA dAnathI AyuSya alpa thAya (ghaTe) che. tathA pAMcamA melA dAnathI hInatA-hInapaNuM athavA lekamAM A mANasa nIca che evI apakIti phelAya che. ane reganI prApti e chaThThA melA dAnanuM phala che. e pramANe jANIne zrAvakee A cha prakAranA melA dAnano tyAga kare. juo sAkSIpAThaH-kSita annArI, nirdhanA tikatA che aputrA ca kRtAvane, sAnutApe ca durbhagA // 1 // vikatthite syAdalpAyuH, hIyamAne ca hInatA // anaucitye bhaved vyAdhiH, Tana yunanumAn / 2 / 267. 1 herAvavAno (dAna ApavAno) prAye vizeSa prasaMga zrAvikA Adi strI vargane hovAthI te pramANe mukhyatAe phala kahyuM. ema purUSa je tema kare te tene paNa nirdhanapaNuM ane strInuM maraNa Adi aniSTa phala maLe e te samajAya evI bInA che. 2 dekhanArane vahAle na lAge te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra78 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta - have graMthakAra sAcuM dAna, sAcA dhanavaMta ane cAra durlabha padArtho e traNa jaNAve che - teja uttama dAna jemAM rAma saghalA ulase, dhanavaMta sAco teha detAM jeha manamAM bahu hase, priya veNu belI dAna devuM vinayavALa bodha e, kSAMtivALuM zairya dhana dAne sudurlabha cAra e. ra68 artha -teja dAna zreSTha jANavuM jemAM harSane lIdhe rema-rUvATAM vikasvara thAya. temaja teja sAce dhanavAna che je dAna ApatI vakhate manamAM ghaNe harSita thAya. cAra vastuone atyaMta durlabha kahI che. (1) madhura vacana bolavA pUrvaka dAna ApavuM (2) jJAna chatAM vinaya-namratA hoya (3) parAkrama chatAM (zakti chatAM) kSamA ApavI. (4) dhanane dAnamAM upayoga kare. kahyuM che ke vidyArti -jJAnamgrv kSamAnvita zaurya // tyAgasahita ca vitta, durlbhmetzvasuryam / 1 / 268. dAnezvarIne kaNa na cAhi? ane dAnAdithI ja divasanI saphalatA che. ema jaNAve che - dAninuM jIvana saphala duniyA cahe dAtArane, kuNa meghane cAhe nahi?tima koNa cAhe? jaladhine; dAna pUjA hINa dinane vAMjhIo zrAvaka gaNe, mRtavacana sAMbhaLanAra zrAvaka sAcave takane mane. ra69 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 279 ] artha:--dAna ApanAranuM jIvana sala kahyuM che, kAraNa ke dAtAra tarapha duniyAnI cAhanA haiAya che. A bAbatamAM jue pANInA dAtAra meghane kANu cAhatuM nathI ? arthAt sarve meghane icche che. tenA Agamana mATe sarva Atura rahe che. paNa pANInA bhaMDAra samudrane kANu cAhe che ? athavA koI tene mATe vATa jotuM nathI. kAraNa ke tenA svabhAva saMgraha karavAne che. paNa te kAIne ApatA nathI tethI kAinA tenA pratye Adara bhAva (lAgaNI) nathI. vaLI sAcA zrAvaka dAna tathA jinapUjA rahita gaelA divasane vAMjhIe eTale niSphaLa gaNe che. mATe siddhAntanA vacanane sAMbhaLanAra zrAvaka maLelA dAna ApavAnA ) avasarane ullAsapUrvaka sAve che. 269 je dAna ApavA vaDe peAtAnA dravyane sadvyaya karatA nathI te kaMjUsanA dravyAdika kaMi kAmanA nathI te jaNAve che:nirbuddhine siddhAMta dIvA aMdhane zA kAmanA, vAjA adhiranI pAsa bhUSaNa rUpane zA kAmanA; 1 karttavyo yadi vartate hRdi tarorasyopakArastvayA, mA kAlaM gamayAmbubAha ! samaye sizcainamambholakaiH // patre vaigalite phale pracalite mUle gate zuSkatAM kiM nAmAsya vibho ! kariSyasi tadA dhArAsaha sairapi // 1 // " 2 vANI rasavatI yasya bhAryA putravatI satI // lakSmI danivatI yasya saphalaM tasya jIvitam // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 280 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta hitakArI vacanA mUkha AgaLa bolavA zA kAmanA ? prAsAda lakSmI vaibhavA kAsanA zA kAmanA ! 270 a:--jema buddhi vinAnA vidyArthIne siddhAntanuM bhaNavuM kAMi kAmanuM nathI, tathA AMdhaLA mANasane dIvA (ane cAluM ) kAMi upayogamAM AvatA nathI.1 baherA mAsanI AgaLa vagADavAmAM AvatAM vALa jema niSphaLa che. kapAne alaMkArA jema zezabhA rUpa thatAM nathI, tathA mUrkha mANusanI AgaLa kahelAM hitanAM vacane! tenA upara asara karavAne badale ulaTA tenA kApanI vRddhi mATe thAya che. kahyuM che keupdesho hi mUrkhANAM, prakopAya na zAMtaye // payaHpAnaM bhujaMgAnAM, vahaM viSavardhanam // ? " bhAvArtha e che ke upara kahelAM hRSTAntAmAM kahelI khInA jema nakAmI che tema kabrusa mANusanA prAsAda-mahelA-baMgalAo tathA lakSmInA vaibhavA ema lADI vADI gADI vigere sAhimInA sAdhanA zA kAmanA ? athavA khIjAne kAMi kAmamAM AvatA nathI. mATe te nakAmA jANavA. 270. supAtrane viSe zuddha dAna karanArane kayA kayA lAbha (phAyadA ) thAya che te jaNAve che:-- nyAyathI pedA karelA kayya zuddha pattAne, detAM supAtre bahu vadhAre te vimala cAritrane; 1 aMdhA AgaLa ArasI, mherA AgaLa gAna; mUrakha AgaLa hitakathA, e traNu eka samAna. 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] zrI dharmajAgarikA zubha vinayane tima nANane vRddhi pamADe prazamane, utsAha Ape adhika tapane sAdhavAne dAnIne. ra71 artha -nyAya mAge kamAelA dravyathI kaSya (supAtrane khape tevA) zuddha eTale nirdoSa padArtha je AhAra vastrAdinuM supArane ApeluM dAna te dAtAranA nirmala cAritra -uttama AcaraNane ghaNuM vadhAre che. vaLI tevuM dAna tenA suvinayamAM, jJAnamAM tathA zAntimAM vadhAro kare che. tathA tevuM dAna dAtArane tapa sAdhavA mATe adhika utsAha Ape che. ra71. siddhAMtanA paThanAdine dAna kare ullAsathI, zubha puNyane pedA kare pApa hare te vegathI; ghe svarga ne apavarga kerI Rddhine paNa anukrame, sibhAgya uttama te lahe arivarga paNa tene name. ra7ra artha:-vaLI pUrve kahyA pramANe dAna karavAthI dAna karanAra bhavya jIvo siddhAntane abhyAsa vagere AnaMdapUrvaka kare che. navIna zubha puNyane upArjana kare che. temaja jaldIthI pApa karmone nAza kare che. vaLI te dAna dAtArane svarganAM sukhanI prApti karAve che. anukame apavarga eTale mokSanI saMpatti paNa pamADe che. dAna karanAra zreSTha saubhAgyane pAme che. ane tene zatrune samUha vairabhAva tajI namaskAra kare che. ra7ra. 1 lekane vahAluM lAge tevo svabhAva. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [,282] zrI vijyapaddhasUrijI A dAnaraMgI bhavya jI sakala saMkaTa dUra kare, bharata dhanyakumAra jevA saMpadA bhoge vare; sarva jI tehano mAne hukama gharI harSane, rAjamAnya bane ja te pAme nahi apakIrtine. ra73 artha -AvA prakAranA dAnaraMgI eTale dAna devAmAM Asakta bhavya ja saghaLA upadravane nAza kare che. tathA dAna karavAthI bharata cakravatInA jevI tathA dhanyakumAranA jevI saMpatti ane bhogone pAme che. vaLI sarve AnaMdapUrvaka tenA (dAnezvarInA) hukamane mAnya rAkhe che-hukama pramANe varte che. rAjAne paNa mAnya-Adara ApavA lAyaka te dAtAra thAya che. vaLI te dAna denArA bhavya je apakIrti-apayazane paNa pAmatA nathI. ra73. te hAra nA pAme kadI tima mAMdagI pAme nahi, temAM rahe nahi dInatA bhaya tehane pIDe nahi savi ApadA paDe nahi te bhAgyazALI jIvane, ochoja che saMsAra cetana ! nitya kara A dAnane. 274 artha -vaLI dAna ApanAra bhavya jIvo kadApi zatruonI AgaLa hAra pAmatA nathI. athavA zatruo tenI AgaLa hArI jAya che. tathA dAnezvarIne mAMdagI-maMdavADa thato nathI eTale tenuM zarIra nIrogI rahe che. dInatA eTale garIbAI tenI AgaLa rahI zakatI nathI. bhaya paNa tene pIDA. karato nathI eTale tene keIne bhaya raheto nathI. vaLI te bhAgyazALI jIvane koI paNa prakAranI Apattio pIDA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [283] karatI nathI athavA tenAM saMkaTa nAza pAme che. te dAnI purUSane saMsAranI rakhaDapaTTI ochI ja rahe che. mATe he cetana! AvA uttama phaLa ApanAra dAnane hamezAM deje. ra74. jina bhuvana paDimA tema Agama pUjya cauvihasaMdhae, che sAta kSetra tehamAM nija bhUri dhana rUpa bIjane je vAvatA te pAmatA mananI samAdhi harSathI, kIrti banetasa kiMkarI lakSmI ghaNI vaLI niyamathI. ra75. atha-je dAnI jane potAnA ghaNuM dhanarUpI bIjane jinabhuvana eTale derAsara (1), paDimA eTale jinezvaranI mUrti (2) tathA Agama eTale siddhAnta (3) ane cAra prakArane (sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpI) pUjyazrI saMgha e sAta kSetromAM vAve che (vApare che) teo AnaMdathI mananI samAdhi eTale zAMtine pAme che. kIrti temanI dAsI bane che (dAtAranI kIrti cAre tarapha phelAya che) tathA dAna karavAthI tenI lakSmI ghaTavAne badale nizca vadhatI jAya che. jema jema kUvAnuM pANI vaparAya tema tema navuM navuM pANuM nIcethI AvatuM jAya. AnI mAphaka dAnezvarI sAta kSetramAM yathAzakti dhana vApare toja lakSmI vadhe. lakSmIne vadhAravAne upAya dAnaja che. dATavAthI te lakSmI devI ke pAyamAna thAya, tema karavAthI lakSmI ghaTeja. AvI uttama salAha anupamA devIe ApavAthI Abu upara maMtrI vastupAla tejapAle pavitra vizAla bhavya jinamaMdira baMdhAvyA. ghaNuM jJAnabhaMDAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI vijayapadmasUrijI kRta te karAvI saMdha sahita tIrtha yAtrA vagere karI lakSmInA sadupacAga karyo. tema bhavya zrAvakeAe paNa jarUra karavuM. ra7pa abhayamaMtrInA samI vara buddhi pAme te vaLI, SaT khaMDa nAyaka cakravartI te ane dAnezvarI, svaga karI Rddhine pAmeja tIrthaMkara ane, dIna dhava te mahA zrAvaka kahyA zrI pravacane. 276 atha vaLI te dAnezvarI abhayakumAra maMtrInA jevI uttama buddhine pAme che. tathA dAnanA prabhAvathI cha khaMDane sAdhanAra cakravatInI padavI pAme che. svarga leAkanI saMpatti paNa meLave che. tathA dAtArane tIrthaMkara paDhavInI paNa prApti thAya che. zrI yAgazAstrAdi graMthAnI aMdara dIna bAMdhava eTale garIbanA bhAI samAna, garImanA belI evA te dAna karanArane mATe zrAvaka kahyo che. kahyuM che ke-tha vratasthito bhaktyA, saptakSetryAM dhanaM vapan // dayayA cAtidIneSu, mahAzrAvaka racyate || // 276. saMsAra samudramAM rahelA zrAvakane dAnarUpI pATIyu tAranAra che. ema jaNAve che: he jIva! tArUM dharma rUpI vhANu AkhuM nA rahyuM, zIla bhAvanA tapa pATIyA khasatAMja cakaDALe caDhayuM; A dAna rUpI pATIyuM svAdhIna thAre eka e, bhavasAgare AdhAra enA dAnane nA cheDaje. 277 a:--huM cetana ! dAna, zIla, tapa ane bhAvanArUpI je cAra prakAranA dharma che, te tArU dharmarUpI vahANu Akhu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [285] rahyuM nathI. kAraNa ke saMsArarUpI samudramAMthI tAranAra cAra pATIyAnA banelA te vahANamAMthI zIla, tapa ane bhAvanArUpI pATIyAM khasI javAthI te vahANa cakaDoLe caDhI gayuM che. eTale ke cAra prakAranA dharmamAMthI upara kahelA traNa prakAre te tArAthI banI zakatA nathI. paraMtu cothuM dAnarUpI pATIuM hajI tArA hAthamAM rahyuM che, eTale ke pUrve kahelAM traNa (zIla tapa bhAvanA) sAcavavA tAre mATe kadAca muzkela hoya te paNa dAna to tArAthI banI zake tevuM che. mATe hAla te bhavasamudramAM te dAnarUpI pATIyAno AdhAra rahele che tene tuM choDI daIza nahi. nahi te A saMsAra samudramAM tuM DUbIza ema jarUra jANaje. ra77. tapa vagerethI paNa dAna akSaya havAthI cAra prakAranA dharmamAM dAna paheluM kahyuM che e jaNAve che - tIrthakaranA zAsane tapa zIla uttama bhAvanA, ghaTatA ghaTayA paNa dAna vArSika tehavuM raja phera nA; traNaso aThyAsI koDa eMzI lAkha sonaiyA taNuM, je mAna te traNa kAla sarakhuM zAstramAM varNana ghaNuM. ra78 arthacavIsa tIrthaMkaranA zAsanane viSe tapa, zIla, ane uttama bhAvanA uttarottara ghaTatA gayA che. paraMtu dareka tIrthakaranuM vArSika dAna tevuM ne tevuM ja rahyuM che, temAM jarA paNa ghaTADo thaye nathI. pahelA zrI aSabhadeva prabhue bAra mAsI tapa karyuM, tyAra pachI tapamAM ghaTADo thatAM thatAM chevaTe mahAvIra svAmIe cha mAsa sudhI tapa karyuM. ema zIlAdimAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 286] zrI vijyapadhasUrijI kRta paNa samajAya tevI bInA che. e pramANe pahelAthI chellA jina sudhImAM zIla, tapa ane bhAvanAmAM ghaTADo thayo. paNa vArSika dAna to dareka tIrthakaree sarakhuM ja ApyuM. kAraNa ke prabhuzrI trASabhadeve traNa aThyAsI koDa ane eMsI lAkha senaiyAnuM vArSika dAna ApyuM, teTaluM ja zrI ajitanAthathI mAMDIne chellA tIrthakara mahAvIrasvAmIe paNa ApyuM. tethI cAramAM dAna paheluM kahyuM. A saMbaMdhI zrI dAnapradIpAdi zAstromAM ghaNuM varNana che. mATe he zrAvaka! tuM dAna dharma mUkIza nahi. ra78. bAla jIvone paNa samajAya tevI rIte dAnane upadeza Ape che- zrAddha dinakanyAdimAM varNana dIse bahu dAnanuM, zakti pramANe dAna devuM alpamAMthI alpanuM kheta paNa thoDuM daI vAvela kaNane vApare, guNa gaNa vike zobhato vyavahAra dAne tima khare. ra79 artha -zrAddhadinakRtya, dharmaratnaprakaraNa, upadeza prAsAda vagere graMthomAM dAnanuM tathA tenA phaLanuM ghaNuM varNana kareluM che. mATe zrAvake yathAzakti-zakti pramANe thoDAmAMthI paNa DuM dAna jarUra ApavuM. kheDuta jevA abhaNa-aNasamaju paNa pite vAvelA dhAnya pAkamAMthI thoDuM paNa garIbane ApIne 1 khaLA vADhamAM dhAnyano Dhagale paDyo hoya, khATale DhALI kheDUta beThe haiya, paDakhe thaIne koI paNa cAlyo jate bhikSuka mAgaNuM kare, tyAre sarala kheDuta 'ghaNuM pApa karI anAja meLavyuM, tethI dAna daIne pApa dhoIe" AvuM vicArI jarUra dAna Apaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 287 ] AkInuM peAtAnA maTe vApare che. mATe guNu gaNu eTale guNanA samudAya jema vivekathI zaiAle che tema vyavahAra' paNu dAna guNe karIneja kharekhara zAle che. kAraNake dAna nahi karanAranI le!kamAM paNu ke brusa athavA makhkhIcUsare AvA nAme prasiddhi thAya che. 279. juo kAkaDI paNa dAnanA apUrva pATha zIkhave che: kApI patIkuM kAkaDInu khAya te mIThI mane, pedAzamAMthI apa paNa che teja te mIThI ane; jvaravaMta ne ka Asa sarakhA neha jaDamAM beune, dveSa bhate vadana kaTutA bhUri laMdhana beune. 280 aH--jema kAkaDInu patI khuduM kADhIne khAvAthI mIThI svAdiSTa ane, tema je zrAvaka peAtAnI pedAzamAMthI jo gheADuM paNa dAna Ape teja te kamANI mIThI bane che. eTale tenA upayAga AnaMdathI karI zakAya che. varavata eTale tAvavALA ane kanjIsa eTale zakti chatAM dAna nahi denAra paisAvALA ane sarakhA kahyA che. kAraNa ke te baMnene jaDa 1 saddAnena gRhAraMbhaH - vivekena guNavrajaH // 2 dAtA dAtA mara gayA, raha gayA makhkhIcUsa // dAtAkuM hara deta hai, jahAM tahAMse Ana || bIna dAtA bhUkhe mare, stana na muLe jAna || 3 bhakte dveSaH jaDe prItiH, pravRttirguru N ghane // mukhe ca kaTutA nityaM, dhanino jvariNastathA // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [288] zrI vijyapaddhasUrijI kRta upara sneha che. ahIM jaDanA be artha karavA, eka to jaDa eTale jala athavA pANI ane bIjo artha dhana. tAvavALAne pANI ghaNuM bhAve che mATe tene tenA upara sneha kahyo, ane kaMjusane dhana upara adhika rAga che. vaLI te baMnene te mare eTale bhakta upara dveSa che. ahIM paNa bhaktanA be artha karavA. prathama te bhakta eTale bhajana. tAvavALAne jana bhAvatuM nathI mATe tenA upara dveSa kahyo. bIjo artha bhakta eTale sevA karanAre. kaMjusa dhanavAnane tenA dhaMdhAmAMthI sevA karanArane kAMI ApavuM paDaze evI buddhithI tenA upara cheSa thAya che. tathA baMnenA meMDhAmAM kaTutA hoya che. ahIM kaTutAne eka artha kaDavAza thAya che. tAvavALAnuM mukhya kaDavAzavALuM rahe che, ane bIjo artha vANInI kaDavAza. bIjAne apriya lAge tevAM vacana bolavA. kaMjUsanI vANImAM kaDavAza che. kaI mAge athavA vAparavAnuM kahe te tene kaDavAM vacana saMbhaLAve che. vaLI baMnene "bhUri laMghana" hoya che. ahIM bhUri laMghananA be artha A pramANe-prathama pakSe bhUri eTale ghaNI ane laMghana eTale lAMghaNo. tAvavALAne ghaNI lAMghaNe thAya che. ane bIjA pakSamAM bhUri eTale ghaNuM ane laMghana eTale oLaMgavuM. eTale paisAvALe paisA kamAvA mATe ghaNA deza paradeza tathA samudra mArgo oLaMge che. jyAM tyAM rakhaDe che. uparanI bInA samajIne yathAzakti dAna devAmAM uttama dhanika zrAvako jarUra udyama kare ja. 280. 1 jvarAdau laMghanaM prokta', jvaramadhye ca pAcanaM // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 289] kaMjUsa ane maDadAmAM ghaNe bhAge bheda (pharaka) nathI ema jaNAve che -' kaMjUsa tima zaba beu sarakhAnA jarI paNa bolatA, beunI pAchaLa rUe jana beuneja upADatA; akkaDa jaNAe beu budha dekhe nahi tyAM bhedane, hAtha ghasate saMcare dhikkAra ho kaMsane. 281 artha -vaLI kaMjUsa mANasane ane zabane-maDadAne sarakhA gaNAvyA che. kAraNa ke baMne belatA nathI. zaba to acetana che eTale bolatuM nathI ane kaMjUsa mANasa garIba jane tenI pAse koI mAgaNI kare, tyAre kAMI bolato nathI.. (eTale ke Apato nathI athavA dharmakAryamAM kAMI vAparato nathI.) vaLI jema maDadAne jyAre gharamAMthI laI javAmAM Ave che tyAre tenA kuTuMbIo tenI pAchaLa rokaLa kare che tema kaMjUsa jyAre mAganAra garIbane kAMI paNa ApyA sivAya vAhanamAM besIne cAlyA jAya che, tyAre tenI pAchaLa, garIba raDe che. kAMI paNa nahi maLavAthI teo dIlagIra thAya che. vaLI jema maDadAne ThAThaDImAM bAMdhIne laI javAmAM Ave che. tema kaMjUsa mANasane paNa ghaNuM karIne pAlakhI vagere vAhanamAM besADI laI javAmAM Ave che. tathA baMne jaNA akakaDa jaNAya che. kAraNa ke mANasamAMthI jIva cAlyo jAya, che eTale tenuM zaba akkaDa banI jAya che. vALavuM hoya tema vALI zakAtuM nathI. tema kaMjUsa paNa lakSamInA madathI abhi mAnI thaIne pharyA kare che. Ama hovAthI paMDite kaMjUsa 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra90 ] zrI vijayapadyasUrijI kRta ane zabamAM taphAvata jotA nathI. keIe samajAvyA chatAM paNa kaMjUsa kAMI paNa kharacatuM nathI. paraMtu Akhare jyAre kaMjUsane paNa maraNa prApta thAya che tyAre je ekalA Avyo hato te ekaleja bheguM kareluM dhana vagere mUkIne hAtha ghasato eTale phegaTa janma gumAvIne cAlyo jAya che. mATe tevA kaMjUsane dhikkAra thAo. 281. - uttama zrAvake dIna duHkhI jIvane joIne ze vicAra kare? te jaNAve che - dukhiyA thayA bIjA jano nija karmanA udaye karI, bhava jaladhi taravA tuMbaDA te tAhare bUjha tuM jarI; che dAnathI uddhAra tAre zrAddha kahuM hita vacanane, dIdhA vinA je khAya che te pApane na anAjane. 282 artha-bIjA mANase pitAnA karmanA udayathI duHkhI thayA. paNa he zrAvaka ! teo tAre mATe te saMsAra rUpI samudrane taravA mATe tuMbaDA jevA che ema jarUra samajaje. kAraNa ke bIjA che je ke pita pitAnA karelA karmane anusAre duHkhI thayA che, paraMtu temane duHkhI joIne teo zA zA kAraNethI, kevA kevA karmo karavAthI duHkhI thayA te jANavAnuM tane temanA daSTAMtathI maLyuM. mATe je te te daSTAnto uparathI bodha le to te daSTAnto dvArA teo tane A saMsAra samudra taravA mATe upayegI thAya mATe teone tuMbaDAnI upamA ApI. kAraNa ke tuMbaDA bAMdhIne mANasa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ raha1 samudramAM tarI zake che. dIna duHkhIne uddhAra karavAthI saMsAra samudra tarI zakAya che. mATe he zrAvaka! huM tane kharA hitanA vacane kahuM chuM ke tAre uddhAra dAnathI ja thavAne che. jethI tuM haMmezAM dAna ApavAmAM tatpara raheje. jeo dAna karyA vinA khAnAra che teo anAja-dhAnyane khAtA nathI paNa pApane khAya che. 282. kevI bhAvanA rAkhI zrAvake dAna devuM te jaNAve che - bahu lAbha guNanI dRSTithI levAya ne devAya te, nirdoSa evI dhAraNAe zrAddha ghe Ima prabhu zrate, pAtra kaMbala daMDa zayyA vastra dharma vija vaLI, pustaka pramukha nirdoSa Ape samayanI kiMmata karI. 283 artha je ghaNuM lAbharUpa guNa tarapha daSTi rAkhIne supAtrathI nirdoSa dAna levAya tathA zrAvakathI dAna devAya, te uttama dAna che ema prabhue siddhAntamAM kahyuM che. zrAvake evI vicAraNA rAkhIne nirdoSa-kalpanIya dAna devuM. supAtrane viSe eluM AhAranuM ja dAna devuM eTaluM ja nahi paNa dharmanI patAkA samAna rajoharaNue, pAtra, kAmaLa, daMDa, zayyArahevAnuM sthAna, vastra tathA pustaka vagere vakhatanI kimata 1-A bAbata te anya darzanamAM paNa vistArathI carcA che ema udAyanAcArya kRta nyAya kusumAMjalimAM 'pUrva catuw i rANavicAra' paMktio uparathI jANI zakAya che. dAna daIne jamanArA zrAvake amRtabhejI kahevAya che. zrAvakanA gharanA AMgaNe Avela dIna vagere koI paNa nirAza te naja thavA joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 92 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta karIne (samayeAcita ) Ape eTale AvA supAtrane avasara vAre vAre maLatA nathI evI bhAvanA rAkhIne Ape. kAraNa ke peAtAnI ApavAnI zakti chatAM na Ape te amuka vakhata gayA pachI peAtAnI ApavAnI zakti raheze ke kema? tenI khAtrI (khabara) nathI. vaLI AyuSyanI paNu asthiratA che. mATe dAna devAmAM ALasa na rAkhavI. 283. A gAthAmAM munie vastrAdika zA mATe rAkhe che te jaNAve che:-- SaTkAya rakSaNa dhyAna hetu mAMdagI Adivaze, vastrAdine rAkhe munIzvara paNa nahiM mamatA vaze; zrAvaka dhare muniveSa Adika zuddha DAme rAkhatA, dekhI thaIza muni jIva! kayAre bhAvanA Ima bhAvatA, 284 artha :--sAdhu mahArAja mamatva buddhithI vastra, pAtra vagere rAkhatA nathI, paNa SaTkAya jIvAnA rakSaNa mATe, dharma dhyAnAdinA TakAvavA mATe tathA mAMdagI vagerenA prasaMge svasthatA jaLavAya eTalA mATe rAkhe che. ema samajatA uttama guoN. zrAvako peAtAnA gharamAM zuddha sthaLa (kakhATa vigere)mAM mu. zrAdika eTale munirAjanA vaparAzamAM Ave tevA vArekhe, je vastra pAtra vagerene joine " he jIva! tuM huM suniveSane dhAraNa karanArA sAce saMyamI kyAre | pRthvIkAya, aplAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya ane sakAya e cha phAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 293] ,, thaIza " evI bhAvanA bhAvatA. ema gharamAM muniveSAdi rAkhavAnuM eka kAraNa saMyamanI bhAvanA dRDha karavI e jANavuM. 284. zrAvake khIjA kayA kAraNathI gharamAM cAritranA upakaraNA rAkhavA ? tene khulAsA kare che:-- vicaratA muni mAgatA vastrAdine zrAvaka kane, nirdeSa rAkhelA dIe bahu lAbha ethI zrAddhane; rAkhatA muni veSa gharamAM thAya munitA bhAvanA, tima pAtra dAna taNeAja lhAvA beu muddA bhUlanA. 285 atha--jyAre vihAra karatA karatA AvelA munirAja zrAvaka pAse vastra vagere mAge, tyAre zrAvaka gharamAM peAtAnA nimitte je doSa rahita rAkhelA hAya te munine bhArAve, tethI tene ghaNA lAbha thAya. eka teA munine veSa gharamAM rAkhavAthI zrAvakana! manamAM munitA eTale munipaNAnI bhAvanA jAge eTale huM paNa AvA veSane dhAraNa karanAra kayAre thaiza ? evI bhAvanA jAge. tema nirdoSa vastrAdi ApavAthI supAtra dAnanA lhAvA maLe. ema e prakAranA muddA sacavAya che. ethI he zrAvaka ! tu tema karavA bhUlIza niha. 285. dAnanuM phula hukAmAM jaNAve che:-- tAmra pAtra thakI laine ratnapAtra sudhI krame, ukta bhede uttarAttara lAbha adhikA anukrame, pAtra dAne sukha ahIM bharapUra uttama dharmanA, para bhave paNa jarUra pAme lAbha aMte muktinA, 286 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] zrI vijyapadmasurijI kRta artha: pahelAM kahyuM tema tAmrapAtra (tAMbAnA vAsaNa) jevA samakitI zrAvaka, rUpAnA pAtra samAna dezaviratI zrAvaka, suvarNanA pAtra samAna sarva virati munirAja ane ratnanA vAsaNa jevA tIrthakara bhagavAna e kamanA anusAre e cAra prakAranA pAtrane viSe dAna ApatAM anukrame eka ekathI vadhate lAbha maLe che. samakitIne ApatAM je lAbha tethI dezaviratIne ApatAM vadhAre lAbha, tethI sarvavirati munirAjane ApatAM vadhAre lAbha thAya ane tethI paNa tIrthakarane ApatAM sauthI vadhAre lAbha kahyo che. e pramANe supAtrane dAna ApavAthI A lekamAM paNa bharapUra sukha maLe che. temaja parabhavamAM jarUra uttama dharmane lAbha maLe che, tathA chevaTe mekSa paNa meLavI zakAya che. 286. supAtrane dAna devAthI kene kevo lAbha thayo? te daSTAMta ApIne jaNAve che - subhaga hAla sarvane zubha pAtra dAnI puNyathI, sUkSma vepArI sudatta munIzane ullAsathI; herAvatA puNyodaye nRpa adIna zatru tanaya paNe, nAme subAhu kumAra have subhaga bahAlo sarvane. ra87 artha:-supAtrane dAna karanAra bhavya jIve bAMdhelA puNyAnubaMdhI puNyavaDe (saubhAgya nAma karmanA udayathI ) sobhAgI thAya, eTale sarvane hAlo lAge te thAya che. juo sUma nAmanA vepArIo sudatta nAmanA munIzvarane umaMga ane bhAvapUrvaka nirdoSa AhArAdika herAvyAM. tethI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 295 ] te pra!sa thaela puNyanA udayathI adInazatru rAjAnA putrapaNe sukhAhukumAra nAme thayeA. supAtra dAnanA prabhAve te kuvara saune vhAlA lAge tevA thayA. 287. te subAhu kuMvare meTI uMmare zu karyuM ? vagere jaNAve che:prabhu vIranI vANI suNI zrAvaka thayelA tehane, jotAMja gAtama pUchatA vinaye namI zrIvIrane caraNa leze ke nahi ? A kuMvara cAlu bhava viSe, prabhujI kahe hA kaivalI paNa caiAdame bhava te thaze. 288 artha :-prabhu zra vIra bhagavatanAM upadeza vacanA sAMbhaLIne zrAvaka thaelA te subAhukumArane joine pUjyazrI gaiAtamasvAmIe zrI vIraprabhune vinayapUrvaka namIne pUchyuM ke he bhagavan! A rAjakuMvara cAlu bhavamAM cAritra leze ke nahi le? tyAre parameApakArI zrI bhagavate kahyuM ke mA subAhukumAra cAritra leze. tathA cAdamA bhavane viSe te kevalI thaze kevalajJAna pAmaze. ane kevalajJAna pAmaze eTale mekSamAM paNa teja bhave jaze. 298. adrema karI pASadha viSe te bhAvanA Ima bhAvatA, dhanya te nagarAdi jemAM zrI mahAvIra vicaratA; latA manAratha zIghra tenA zramaNa vIra padhAratA, te subAhu namI suNI prabhu veNu saMyama cAhatA. 289 a:--aThThamane tapa karIne pauSadhamAM rahelA te sumaDu zrAvaka AvA prakAranI bhAvanA bhAve che ke je nagara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra96 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta vagere sthaLe zrI mahAvIra prabhu vicare che te nagara vagerene dhanya che. AvI bhAvanAvALA te subAhukumAranA jaldI manoratha phanyA eTale zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI tyAM padhAryA. A bAbatamAM kahyuM che ke-"dhanyAnAmA pati manoratha: I eTale dhanya (puNyazAlI) puranA manoratha jaldI le che. pachI te subAhakumAre zrI vIra bhagavaMtane namIne prabhunI vANI sAMbhaLI, jethI temane saMyama levAnI tIvra IcchA thaI. 2898 subAhakumAre cAritra levAnI IcchA thayA bAda prabhune zuM kahyuM? te jaNAve che - janaka jananIne pUchIne zIdhra pAse ApanI, dIkSA laIza kahI ema Ave pAsa jananI janakanI; mAge rajA mAtA pitA kalpAMta karatA Akare, vinaye subAhu kahe bhayaMkara bhavajaladhi dukhamayana. ra90 artha -mAtA pitAnI rajA laIne huM ApanI pAse jaladI AvIne dIkSA laIza, ema prabhunI AgaLa kahIne kuMvara mAbApanI pAse gayA. ane prabhu pAse dIkSA levI che ema kahIne dIkSAnI rajA mAgI. te sAMbhaLIne mAbApa zarUAtamAM to ghaNo kalpAMta karavA lAgyA. ane cAritra pALavuM keTaluM kaThIna che te kuMvarane samajAvavA lAgyA. te vakhate subAhukumAra vinaya pUrvaka mAtApitAne kahe che ke A bhavajaladhi eTale saMsAra samudra ghaNe bhayaMkara che. tenI aMdara anAdi kAlathI jI rakhAyA kare che mATe te ekAMta duHkhathI bhareluM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na zrI dharmajAgarikA [ ra97 ] je sukha jaNAya che te vAstavika sukha nathI. kharuM siddhanA jevuM sukha to saMyamathI ja maLe che. tethI saMsAramAM kahevAtAM sukha te to mAtra kahevAnuM (nAmanuM ja) sukha che. ra0. have subAhakumAra mAtA pitAne sAMsArika padArthonuM ane mRtyunuM svarUpa samajAve chesaMbaMdha sarva anitya sadhalI vastu mRtyu sarvane, mUke na vRddha yuvAna dhanI nirdhana supaMDita mUrkhane; prathama para bhava keNa jAze ? bhAna tenuM mane nahi, athIra tana kayAre palaTaze kahI zakAe e nahi. ra91 artha -A saMsAramAM putra, pitA, strI, bhAI, bahena vagerenA kahevAtA sarva prakAranA saMbaMdhe che, te anitya eTale nAzavaMta che. ane temanI sagAI paNa svArtha pUratI heya che. eTaluM ja nahi paNa dhana, dolata, baMgalA vagere badhI vastuo paNa anitya-asthira che. janmelA tamAmane mRtyu avazya AvavAnuM che. te mRtyu gharaDAne ke juvAnane, dhanavAnane ke nirdhanane, sArA paMDitane ke mUkhane koIne mUkatuM nathI, tene keInI zarama nathI. game teTalA upAya kare paNa tenI AgaLa koInuM jarA paNa cAlatuM nathI. vaLI juvAna che mATe pachI maraze ane vRddha che mATe pahele maraze e mRtyu mATe niyama nathI, tethI paheluM parabhavamAM keNa jaze? tenuM mane te jJAna nathI. (huM jANato nathI) A caMcaLa kAyA kayAre palaTAze? regI athavA azakta kyAre banI jaze? te keInAthI kahI (jANI) zakAtuM nathI. A pramANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra98 ]; zrI vijyapadmasUrijI kRtta. ghaNuM rIte upadeza ApIne mAbApane samajAvyA, ane mAbApa paNa samaju hovAthI Akhare temaNe subAhune cAritra levA mATe rajA ApI.1 prAcIna kALamAM ucca keTInA zrAvaka nivRttimaya jIvanane hRdayathI parama zAMtidAyaka mAnatA hatA. mATeja cha khaMDanA adhipati bharata mahArAjA jevA cakravartio svAdhIna bheganA sAdhana addhi Adine iMDIne saMyama sAdhanAmAM siMhanI peThe laIne siMhanI peThe pAlavAmAM ujamAla thatA hatA, ane eja dayanI kharI bAdazAhI gujArIne pariNAme siddhi sukha a85 kAlamAM sAdhatA hatA. mahArAjA kRSNanareze A upadeza prabhuzrI neminAthanI pAse sAMbhaLe. tyArabAda temaNe jaNAvyuM ke-he prabho! huM saMyamanI ArAdhanA karavAne mATe asamartha chuM, paNa tevA lAyaka ne te saMyama mArga tarapha prayANa karAvavA jarUra rahenata karIza. avasare dvArikAmAM dikSAnA tIvra anurAgI thAvA putrAdine zrIkRSNa mahArAjAe prabhuzrI neminAthanI pAse dIkSA levarAvI. pitAnI putrIone kahyuM ke sAcuM rANIpaNuM to prabhunI pAse dIkSA levAmAM ja che. AvI vAraMvAra dekharekhanuM, pariNAma e AvyuM ke kRSNa mahArAjAnI ghaNI rANIoe. ane rAjakuMvarIoe prabhunI pAse dIkSA laIne siddhi sukha meLavyuM. A daSTAMta bodha Ape che ke prabala mehanA udayathI 1. uttama mAbApanI saMpUrNa dekharekha hoya te bAlake uMca saMskArI jarUra bane. tema hovAthI ja subAhune nAnI uMmaramAM saMyama levAnI bhAvanA thaI. amAre putra hajAre jIvane uddhAraka thaze, ema samaja ullAsathI mAtApitAe rajA ApI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ ra99 ] kadAca pote saMyamane na laI zake te bIjA saMyama levA cAhanArA bhavya jIne jarUra anumati to devI ja joIe. ane rAjI thaIne yathAzakti madada karavI. ra1. subAhukumAra mAtA pitAnI mAgaNI svIkAre che - mAtA pitAnA Agrahe rAjA ane dina eka e, pAtrA rajohara mAgate mAtA pitA e paNa dIe; prabhu pAsa pUrNa mahotsave dIkSA laI tapa Acare, agIAra aMgabhaNI caramakSaNaprathama sva saMcare. 22 artha:-mAtA pitAnA ghA AgrahathI subAhakumAra eka divasanA rAjA thayA. pachI kuMvare mA bApa pAse pAtrA tathA rajoharaNa (e) mAgyA, te paNa teoe ApyA. tyAra pachI prabhudevanI pAse AvIne moTA ADaMbara ane pUrA mahotsava pUrvaka cAritra grahaNa karyuM. tyAra pachI subAhu munie aneka prakAranI tapazcaryA karI. te munirAja AcArAMga vagere agiAre aMge bhaNyA. te pachI carama kSaNa eTale samAdhi maraNa pAmIne pahelA saudharma nAmanA devalokamAM devapaNe utpanna thayA. 292. saudharma devalokanA bhavathI mAMDIne 14 bhavo gaNave che - tyAMthI cavI nara thaI tRtIe svarga jAya tihAM thakI, nara thAya tyAMthI brahma sarge jaI bane nara tyAM thakI; sukha sAtamA svargo lahe samaye cavIne tyAM thakI, nara hoya tyAMthI Anate sura thaI cavIne tyAM thakI. 293 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 300] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta artha-tyAra pachI te subAhukumArane jIva saudharma devaloka saMbaMdhI sukhone bhegavIne AyuSya pUrNa thaye manudhyapaNe utpanna thaze. tyAMthI AyuSya puruM thaye trIjA sanakumAra nAmanA develekamAM utpanna thaze. tyAMthI cavIne pharIthI manuSya thaI pAMcamAM brahma devalekamAM deva thaze. tyAMthI pAchA manuSyapaNe upajI sAtamA mahAzuka devalokanAM sukha pAmaze. tyAMthI AyuSya pUrNa thaye manuSya thaIne navamA Anata nAmanA devalekamAM devane bhava karI tyAMthI avaze. 293. nara thaI amara agIArame svarge bane tyAMthI cavI, nara thaI lahe svArthane tyAMthI videhe mAnavI, saMyama pratApe siddha banaze aida bhava kramasara kahyA, sukha vipAke ehavA dRSTAMta bIjA nava taNA. 294 artha -gayA lekamAM jaNAvyA mujaba navamA devalekathI AvIne manuSya thaze. vaLI tyAMthI marIne AraNa nAmanA agiaramA devalokanAM sukha jogavaze. tyAMthI AyuSya pUrNa karIne manuSyabhava pAmaze. ane tyAMthI sarvArthasiddha nAmanA pAMcamA anuttaravAsI deva thaze. (A deve ekAvatArI che. tyAM 33 sAgaropamanAM devakanAM sukha bhogavIne mahAvideha kSetramAM utpanna thaze. tyAM cAritra laIne kSapaka zreNi mAMDI karma khapAvI siddha thaze. e pramANe kamasara subAhakumAranA cauda bhava kahyA. vipAka sUtranA sukhavipAka zrutaskaMdhamAM supAtre dAna ApavAnA prabhAvathI (puNyanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 301 ] udayathI) subAhunI jevA sukha pAmanAra bIjA nava dRSTAntA paNa kahelAM che. 294. sukhavipAkamAM kahelA supAtradAna denArA bhavya vAnA nAma jaNAve che:-- - dAna dAyaka bhadra nadI dhanapati jinadAsa e, varadatta vAsava bhadranadI pujAta mahAkhala caMdra e; zubha pAtra dAna taNA pratApe prathamanI jima cAdame, bhava mukti pAme ima vipAka zruta viSe agIArame. ra5 artha :--supAtra dAnanA ApanAra bhadranadI, dhanapati, jinadAsa, varadatta, vAsava, bhadranadI, sujAta zeTha, tathA mahAbala ane mahAcadrakumAra. e dareka jaNa supAtra dAnanA pratApathI pahelA subAhukumAranI jema caudame bhave mekSa pAmaze ema agirama! vipAkazrutanA sukhavipAkamAM kahela che. (e badhAMnAM vistArapUrvakanAM dRSTAMta mATe viSAkasUtra sAMbhaLavuM.) 25. 1. vipAkasUtra-e agIAramuM aMga che. tenA e zrutaskaMdhe che. ekamAM dAnAdithI kayA jIve sukhI thayA ? e bInA dRSTAMta sahita pUjya zrI tIrthaMkara ane gaNadhara bhagavate jaNAvI che. bIjA zruta skaMdhamAM hiMsAdi pApanA kAraNeA sevavAthI kayA kayA jIvA duHkhI thayA ? e bInA jaNAvI che. zrAvake cira kAla sukhI jIvana bhAgavavA sukhanA ja kAraNAne sevavA joie. paraMtu ulaTI pravRttithI mukhya iSTa phla pAmI zakAtuM nathI. kahyuM che -dharmasya mizrRti, dharma necchanti mAnavAH // phala necchanti pApasya pApa kurvanti mAnavAH | OM || Jain Educationa International " For Personal and Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 302 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta vaLI supAtra dAnanI upara khIjA dRSTAMta kahe che: mUladeva pAmyA rAjya munine aDada bhAve ApatAM, sALA anevI kSIrathI sarvArthanA sukha pAmatA; kRtapuNya khacakAtA dIe zubha dAnamunine hathI, raja AMtare raja AMtare paNa thAya sukhIyA puNyathI. ra96 artha :-munirAjane bhAvapUrvaka aDada vhArAvavAthI mUladevane rAjyanI prApti thai. tathA sALA banevI je dhanyakumAra tathA zAlibhadra teoe pUrva bhavamAM sAdhune kSIrakhIranuM dAna ApIne sarvArthasiddhanu ( devAnuM sarvotkRSTa sukhanuM) sthAna meLavyuM. vaLI dhRtapuNya (kayavannA ) zeThe munine khuzI thaIne paNa khacakAtA zubha dAna ApyuM tethI te paNa te dAnanA puNyanA yAgathI thADA thADA AMtare paNa jarUra sukhI thayA. eTale vacamAM vacamAM DuM thADu du:kha pachI ghaNuM sukha evI rIte phala pAmyA. 296. dAna dharmanI bAbatamAM zrAvake kevI vicAraNA karavI te jaNAve che: -- haizrAvakA! nita bhAvajo A dAna kerI bhAvanA, zubha dAna deuM zreSTha avasara muja malyA na kazI mA; * 1. A bAbata ' triSaSThi zalAkA purUSa caritra ' nA AdhAre jaNAvI che. nizcaye karI samyakatva sahita sayama sAdhaka bhavyajIvoja sarvAsiddhamAM AvI zake. kAraNa ke abhavya mithyAdaSTi jIvo devalAkanI apekSAe nava caiveyakathI AgaLa vadhe ja nahi. te paNa dravya cAritraneAja prabhAva kahI zakAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only y Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jArikA [ 303 ] capala dhana mArUM saphala huM bhAgyazAlI zirAmaNa, narabhava gaNuM salAja Aje hu dhArA dIla ghaNI. 297 a:-De zrAvake ! A supAtradAnanI bhAvanA hamezAM A pramANe bhAvajo. eTale mane AvA supAtradAnanA avasara kayAre maLe? ane huM paNu kayAre zubha dAna ApuM? tathA jyAre evA prasaMga maLe, tyAre Aje mane zreSTha avasara maLye, mATe kAIpaNa jAtanI khAmI rahI nathI. A capaLa ( eka ThekANe sthira nahi rahenArU hAvAthI) mArU dhana Aje saphaLa thaeluM mAnu chuM. huM bhAgyazALI purUSAmAM paNa zirAmiNa-mukuTa jevA thayA chuM. Aje mArA manuSya bhava saphaLa thaelA huM mAnu chuM. Aje mArA hRdayamAM harSoMnI dhArA ghaNI vRddhi pAmI che. mArA AnaMdano pAra rahyo nathI. evA prakAranI bhAvanA bhAvajo. 297. uttama munirAjarUpI supAtranuM Agamana (AvavuM) nibhogIne tyAM na hAya, te dRSTAMtA daine jaNAve che:-- zuM heAya ? mamAM kalpatarU mAtaMga dharamAM hira karI, zu hAya ? nirdhana geha kaMcana mehunI vRSTi kharI; timira pUra bharI timisAmAM rayaNa dIpa hAya zuM? Agamana tima munirAjanu nirvAMgInA dhara hAya zuM? 28 artha:zuM marUbhUmimAM (mAravADanA raNamAM ) kalpavRkSa hAya? arthAt naja hAya. kAraNa ke jyAM sAmAnya vRkSanA paNa saMbhava nathI tyAM uttama vRkSanI te vAtaja zI ? vaLI mAtaMga eTale ca'DALanA gharanA AMgaNe erAvaNu hAthI zuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 304 ] zrI vijayapadmasurijI kRta hAya ? naja hAya. vaLI ni nIyAnA gharamAM suvarNa nA meghanI vRSTi-varasAda thAya ? naja thAya. timirapUra eTale aMdhakAra samUhathI bharelI timisrA nAmanI guphAmAM zuM ratnajaDita dIveA hAya? naja hAya. tema nirbhAgInA gharane viSe zuM munirAjanuM Agamana--hAravA AvavuM thAya? naja thAya. athavA je puNyavAna hAya, jenA puNyanA udaya heAya tevA bhAgyavatane tyAMja munirAjanu Avavu thAya che. 28. munirAjane joine zrAvake kevI bhAvanA bhAvavI te jaNAve che:-- aNugAra guNabhaMDAra kyAM? guNahIna huM kyAM beumAM, tevu ja aMtara jevuM khadyota vinA tejamAM, muni bhaktinA avasara maLyA mananA manorathasavi phalyA, malo bhavAbhava e suavasara pAmanAra tarIgayA. ra99 aH--guNabhaDAra eTale guNuthI bharelA aNugAra eTale sAdhu kyAM ? ane guNurahita huM kyAM ? ( dezivarati zrAvakanI vizuddhithI sarvavirati sAdhunI vizuddhi anaMtaguNu vadhAre kahelI che) khadyotanA eTale AgIA kIDAnA tejamAM ane sUrya nA tejamAM jeTalu lAMbu AMtarU che, teTaluM mArAmAM ane sAdhumAM AMtarU che. mATe Aje mane munirAjanI bhaktine sAre| avasara maLyeA. tethI mArA mananA badhA mane tha (IcchAe ) Aje phranyA che. ane Aveza uttama avasara bhaveAbhava maLajo. kAraNa ke jeene AveA avasara maLyA che tee A saMsAra samudra eLaMgI gayA che. ahIM supAtradAnane adhikAra pUrA karavAmAM Ave che. 29. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 305 ] have zrAvaka vasati (sthAna)dAna kare ema jaNAve che - vasati dAna na vismare zrAvaka tihAM lAbhe ghaNA, pazu strI napuMsaka hIna vasatI kAma Ave muni taNuM; ullAsathI detAM suzrAvaka zreSTha unnati kIrtine, pAme IhAja viziSTa puNya taNA phalo Ima pravacane. 300 artha -sAdhune AhArAdikanuM dAna karavAnuM kahyuM. temAM vasatidAna eTale rahevAne sthAna ApavA rUpI dAna te paNa zrAvake bhUlavuM nahi. kAraNa ke vasatidAna ApavAmAM ghaNA lAbho rahelA che. mATe vasatidAna ApatAM kevuM sthAna munirAjanA upayogamAM Ave tenuM lakSya avazya rAkhavuM joIe te jaNAve che. je sthAnamAM gAya bheMsa vagere pazuo, strIo tathA napuMsaka (atyaMta kAmI) na rahetA hoya tevuM sthAna munirAjane vasavA mATe yogya jANavuM. have vasatidAna karanArane thate lAbha jaNAve che -je uttama zrAvake ullAsathI eTale umaMga ane kharA bhAvapUrvaka vasatidAna kare te sArI unnatiAbAdIne tathA utkRSTa kItine A lekamAMja pAme che. vyAjabIja che ke ugra puNyanuM phala ahIMja ghaNA jIvo pAme tema ugra pApanI bAbatamAM paNa samajavuM.-kahyuM che ke"aputhApanAmadaiva manu" rU00. have vasatidAna karanAra bhavya jIvo parabhavamAM paNa zuM phala pAme? te udAharaNa daIne kahe che - sthAna dAtA para bhave pAme pravara sura Rddhine, have mahaddhika tAyazciMza sAmAnika ane, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 306 ] zrI. vijayapadmasUrijI kRta avaMti sukumAle nalinI gulma Rddhi ehathI, khArame svage thayA sura vaMkacUla paNa ehuthI.301 artha:--sthAna dAtA eTale munirAjane rahevAnuM sthAna ApanAra bhavya jIveA parabhavamAM utkRSTa devanI Rddhine pAme che. temAM paNa mahuddhi ka (meTI RddhivALa! ) devapaNA ne, Indra paNAne, trAyaskriza devapaNAne (IndranA gurU jevA devapaNAne) tathA! sAmAnika devapaNAne (indranA jevI RddhivALA devapaNAne ) pAme che. A vasatidAnanA prabhAvathI atisukumAla nalinIgulma vimAnanI Rddhine pAmyA. tathA vaMkacUla rAjakumAra paNu e dAnathI bAramA acyuta nAmanA daivaleAkamAM devapaNe utpanna thayA. vaLI pUjyazrI sthUlibhadra munine vasatidAna ApanAra kAzyA vezyA paNu apUrva sukhane ane zrAvaka dharmIne pAmI che. tathA jayantI nAmanI zrAvikA paNu mahAvIra prabhunA ziSyAne vasatidAna ApavAthI apUrva sukhane pAmI che. 301. graMthakAra vasatidAnanuM vizeSa phaLa jaNAve che: vasatinA dAyaka cavIne svargathI nara bhava lahI, sukha pUrNa pAme dIdha jIvana tAsa apamRtyu nahI; Adeya vAkaya vizAla lakSmI hAya ni`la danI, ekathI phala bahu khubI e jAN vasati dAnanI, 302 artha: -gurU mahArAjane rahevAne sthAna ApanAra bhavya zrAvake svarganAM sukha pAme che eTaluMja nahi paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 307 ] tyAMthI cyavIne uttama manuSya bhava paNa pAme che. vaLI tyAM AyuSya paNa lAMbu bhAgave che. tenuM apamRtyu ( akasmAta hArTa phela vagere vaDe akAla meAta) thatuM nathI. tenuM vacana Aya eTale sarvane mAnavA ceAgya thAya che. lakSmI adhika pramANamAM vadhe che. tenuM samyaga darzana nirmala ane che. e pramANe eka vasatidAna vaDe paNu ghaNAM phUlanI prApti thAya che, e vasatidAnanI khUbI jANavI. 302. have vasatidAna ApanAra zrAvakAdine eka (vasatidAna) thI pratyakSa kayA lAbha thAya che te A gAthAmAM jaNAve che:munirAja Ape dezanA hAMze vicAre dhane, vaLI tyAM rahIja bhaNAvatA guNavaMta lAyaka sAdhune e lAbha puSkala hoya detAM vasati bhAvika zrAddhane, annAdithI e dAna mATuM dhanya e bhuvanAdine. 303 arthaH--je sthAnamAM munirAjanuM raheThANu hAya,te sthAnamAM rahIne munirAja dharmanI dezanA Ape che. je sAMbhaLavAthI ghaNA leAkeA pratibeAdha pAmI dharmamAM joDAya che. temAM vasatidAna karanAra bhaya jIva nimitta kAraNu thaya che munirAja paNa te sthAnamAM rahIne umaMgathI dharmanA pAMca prakAranA svAdhyAya karI zake che. tathA tyAM rahelA gurU maDu rAja uttama guNavALA ceAgya ziSyene zAMtipUrvaka bhaNAvI zake che. 1 jue zrI bhagavatI sUtramAM svAdhyAyAdhikAra. tyAM te bAbata vistArathI varNavI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 308 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta e pramANe rahevAne sthAna ApavAthI gurU pratye bhAvavALA zrAvakane bIjA paNa helAnI jevA puSkaLa lAbha thAya che. ema anna vagere AhAranA dAnathI paNu vasatidAna mATu kahyuM che. mATe jyAM munirAja sthiti kare te bhuvanAdi--ghara vagerene dhanya gaNavA, pavitra samajavA. 303. e pramANe gurU mahArAjane AhArAdika vhArAvavAnA prasaMge dAnanI vistArapUrvaka vicAraNA karI munirAjane annAdi vhArAvyA khAda zrAvake zuM karavuM? te jaNAve che:-- annAdi vhArI munI jatAM zrAvaka vinaya nA vismare, dvAra sudhI jAya ' dejo lAbha' kahI pAcho vaLe; sAhammivacchala zrAddhanu kattavya evuM pravacane, navakAranA gaNanArane paNa badhuM Ima zrAvaka gaNe.304 aH--have munirAja jyAre annAdi vhArIne (laine) peAtAne tyAMthI jAya tyAre paNa zrAvake vinayane visAravA (bhUlavA ) niha. arthAt te vakhate paNa zrAvake vinaya karavAnuM bhUlavuM nahi. tethI vinaya sAcavavAne gurU mahArAjanI pAchaLa khAraNAM sudhI mUkavA ( vaLAvavA ) jAya. ane 'he gurU mahArAja ! lAbha dejo ' e pramANe kahIne pachI gharamAM pAche! jAya. e pramANe gurU mahArAjane annAdinu dAna ApyA pachI sAha 1 sAhamnivala e prAkRta zabda che. ane tene saMskRta zabda sAdhyuMma vAtsalya che. emAM peAtAnA samAna dharmavALA jee hAya tee sArmika ane temanA pratye vAtsalya eTale annAdi devA vaDe satkArAdi vinaya jALavavA, te sAdhaka vAtsalya jANavuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [39] micchala" karavuM e paNa zrAvakanuM kartavya siddhAntamAM gaNAvyuM che. ane tethIja chevaTe navakArane gaNanAra hoya tevA yogya guNane paNa zrAvake potAnA sAdhama baMdhu tarIke gaNavo joIe. 304. have sAdharmika kene kahIe? ane sAdharmikanuM vAtsalya zA mATe karavuM? tene khulAso jaNAve che - mAnatA jina dharmane je teha sAdhamika taNuM, annAdithI sanmAna karatAM dIpanuM darzana ghaNuM sAdharminuM sAcuM ja sagapaNa ema zrAvaka mAnatA, nija putrathI paNa adhika nehe dharmine satkAratA.35 artha--jeo jaina dharmane mAne che tevA sAdharmi bhAIonuM anna vagere vaDe sanmAna karavAthI darzana-jenA zAsana ghaNuM zebhAne pAme che ane zraddhA guNa paNa dIpe che. badhI jAtanA sAMsArika saMbaMdho karatAM sAdharminuM saMgapaNaja sAcuM sagapaNa che ema suzrAvake mAne che. kAraNa ke sAdhamikane dharma kiyAdi karate joIne pitAne paNa te kriyA pratye rUci utpanna thAya che. mATe dharmamAM sthiratA pamADavAmAM tathA temAM joDavAmAM sAdharmika meTuM nimitta kAraNa che. tethI sAdharmikanuM sAcuM sagapaNa jANanAra suzrAvaka pitAnA putra karatAM paNa ghaNA nehathI sAdhamikane satkAra kare che. 305. - sAdharmika vAtsalya ke karyuM? ke lAbha meLavyo? te jaNAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 310 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta haya cihna kaMcanadeha saMbhavanAtha bhavamAM pUrvanA, sAdhami vAtsalya thayA tIrthaMkarA karUM vaMdanA bharatAdi pUrva nareza paNa kartavya e nA cUkatA, zrIvAsvAmI lAbha jANe saMghanuM duHkha TALatA.30 arthaghaDAnA laMchanavALA ane senA jevA dehavALA trIjA tIrthakara zrIsaMbhavanAtha bhagavAna pUrvabhavamAM karelA sAdharmika vAtsalyanA prabhAvathI uttama tIrthapati (tIrthakara) thayA. vaLI zrI trASabhadevanA putra bharata cakavatI vagere jevA pUrvanA rAjAo paNa sAdharmika vAtsalya karavAnuM kartavya eTale pharaja cUkatA nahotA. tathA zrI vajIsvAmIe paNa adhika lAbhanuM kAraNa jANIne pitAnI vidyAlabdhinA prabhAvathI anya dezamAMthI sacitta phUle lAvIne paNa ratnanI khANa jevA zrI saMghanuM duHkha dUra karyuM che. mATe zrAvake e yathAzakti sAdharmika vAtsalya jarUra karavuM joIe. 306. A gAthAmAM caMdrAvatI nAmanI nagarImAM rahenArA zrAvake kevI rIte sAdhami vAtsalya karatA hatA? te jaNAve che -- caMdrAvatInA zrAvako haMmeza paNa evuM kare, keTIza traNa sATha kramasara varSa dina mAphaka kare AraMbha e che ema karatAM dharma neha vadhAratA, saMpe karI dAnAdi jina zAsana ghaNuM vistAratA.307 artha -caMdrAvatI nagarInA 360 kareDAdhipati zrAvake je garIba zrAvaka te nagarImAM Ave tene pitAnA dravyamAMthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [311] amuka amuka bhAga ApIne koDapati banAvI detA. ane jema varSanA traNaso sATha divasa che te pramANe dararoja eka eka ghera vArA pharatI sAdharmika vAtsalya karatA hatA. dararoja rasoI ekaja ghare thAya. ema karIne teo ghaNuM prakAranA AraMbha vigere ochA karatA, tathA dharma pratyenA snehamAM vadhAro karatA. ane evI rIte saMpIne dAna vagere sAdhIne ane sAdharmikone madada karIne teoe jaina zAsanane ghaNe vistAra karyo. 307. have sAdharmikane khullI madada karavI eTaluM ja nahi paNa khAnagI madada paNa karavI te jaNAve che - anya AbarUdArane paNa khAnagI madada karI, nija sama kare zrAvaka suNo sAdhaminI bhakti kharI; upayogI jJAnAdika taNA sAdhana dIe sAdharmine, Ape dIlAso saMkaTe zrAvaka sadA dharI harSane.308 artha:-vaLI kharA RddhivALA zrAvake bIjA AbarUdAra zrAvake ke jeo potAnA pUrvakRta azubhanA udayathI saMkaTamAM AvI paDela hoya eTale Arthika sthitimAM nabaLA heya teo khullI rIte madada mAgI zake nahi, mATe temane paNa khAnagI (gupta) madade karIne potAnA samAna banAve. e paddhati paNa caMdrAvatImAM hatI. mATe he zrAvake! tame sAdharmikanI sAcI bhakti sAMbhaLo. khullI madada to ghaNuM karIne jazanI abhilASAthI karanArA ghaNuM ja hoya che. paraMtu prasiddhinI jarA paNa AzA rAkhyA vinA sAdhamikanI AbarUne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [31] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta nukasAna na thAya, tevI rIte guma dAnanA karanArA uttama jIvo ghaNA cheDAja hoya che. vaLI uttama zrAvakee upagamAM Ave tevA jJAna vagerenA sAdhane paNa sAdhamikene ApavA joIe. eTaluM ja nahi paNa muzkelImAM sapaDAelA zrAvakane AnaMdapUrvaka dilAso-AzvAsana ApavAne haMmezAM tatpara rahevuM. 308. A sAdharmika vAtsalya mATe kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArye paNa kumArapAla mahArAjAne nIce pramANe upadeza Ape che te jaNAve che - tuja jehavA zAsana taNA zubha thaMbha have te chatAM, nirdhanarahekimIe acaMbo nRpA ame mana pAmatA; sAdharmi sevA dharma tAro nA kadI paNa bhUlaje, jina nA gaNadhara nAmano paNa baMdha ethI jANaje 309 artha-paramapUjya AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja upadeza ApatAM kahe che ke he rAjana! tArA sarakhA dharmane samajanAra ane jaina zAsananA AdhArabhUta sthaMbha samAna rAjA chatAM paNa tArA rAjyamAM zrAvake garIba rahe, e joI amArA manamAM ghaNuM Azcarya thAya che. athavA tArA jevA 1. bAlake dhArmika saMskAramAM saMpUrNa AgaLa vadhe te mATe utsAha vadhAranArA pustakanI prabhAvanA Adi tarapha jarUra lakSya rAkhavuM joIe. 2. kumArapALa rAjAnA rAsamAM kahyuM che ke "tuja jevA zAsanamAM thaMbha, zrAvaka nirdhana! ehI acaMba." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [313] jaina dhamI rAjAnA rAjyamAM zrAvake garIba te naja hovA joIe. mATe sAdhami bhAIonI sevA karavI e tAre mukhya dharma che, te kadApi paNa tuM cukIza nahi. vaLI A sAdhamika vAtsalya kharA bhAvathI karanArA bhavya tIrthakara nAma kamane tathA gaNadhara nAmane paNa bAMdhe che. 309. e pramANe zrI hemacaMdrAcAryane upadeza sAMbhaLI kumArapALa bhUpALe sAdharmika bhakti kevI kevI rIte karI? te jaNAve che - lAkha karoDa kumArapAle teha kAje vAparyA, zrAvakone pUrNa yatna dharmaraMgI paNa karyAM; dukhiyA taNA duHkhaTAlanArAnAkadI duHkhiyA bane, sukha sAhibI sAcI ja tenI je kare e bhaktine 310 artha -gurU mahArAjane tevA prakArano upadeza sAMbhaLIne kumArapAla rAjAe te sAdharmika bhAIone mATe lAkho kareDe rUpIA vAparyA. eTaluM ja nahi paNa saMpUrNa ca vaDe te zrAvakane paNa dharmamAM daDha AsthAvALA banAvyA. vyAjabIja che ke jeo duHkhI janenA duHkhane nAza karanArA che, te uttama zrAvake kadApi paNa duHkhI banatA nathI. mATe je dravyavAna zrAvaka AvA prakAranI sAdhamikenI bhakti kharA bhAvathI karanArA che, temanI ja sukhanI sAhibImeTAI sAcI che. A vAta zrAvakee jarUra yAda rAkhI amalamAM mUkavI joIe. tema kare teja chatrI, palaMga, vADI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [314] zrI vijayapadyasUrijI kRta gADI, baMgalA vagere zobhe. dharmanA pasAyathI ja sArI sthiti maLI che. e muddo bhUla ja nahi. 310 vaLI sAdharmikane dravya vagerenI madada karavI eTaluM ja nahi paNa tene saMkaTamAMthI paNa uddhAra kare. te daSTAnta daIne kahe che - kArAgRhAdika kaSTamAMthI zrAvako sAdhamine, nija zakti chapAvyA vinA choDAvatA dharI harSane vajakarNa narezane duHkhI karyo siMhadare, rAmanI AjJA thakI lakSmaNa e julmane hare.311 artha -zaktivAna zrAvakoe kArAgrahAdika eTale kedakhAnA vageremAM sapaDAvAthI saMkaTamAM AvI paDelA sAdhamikanA pitAnI zakti pavyA sivAya harSa pUrvaka chUTakAro karAva. juo vajakarNa nAmane rAjA je jena hatA tene sihodara nAmanA rAjAe kedamAM pUrIne duHkha ApyuM, te vAkarNane rAmanI AjJAthI lamaNe kArAgRhamAMthI choDAvI tenA durane nAza karyo. 311. have saMpIne rahevAnuM kahe che - anyanI paNa sAthe zrAvaka nA vivAda kare kadI, te kare kima? sAthe sAdharmika taNa na kare kadI; jyAM saMpa jaMpa tihAM name je te gamato sarvane, je sahe tehI rahe evuM smare hita vAkyane 312 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 315 ] a:--uttama zrAvake keAinI paNa sAthe vAda vaDhavADa naja karavI te jaNAve che:-suzrAvaka teA anya dhI sAthe paNa kadApi vAda vivAda na kare te te sAdharmikanI sAthe tA laDhavADa kare ja kema ? athavA kadApi na ja kare. kAraNa ke jyAM saMpa-suleha zAMti hAya tyAM jaMpa eTale nirAMta hAya che. vaLI je name (namratA rAkhe) che te sarvane game che. tene sahu AI sahAya karavAne umaMgathI tatpara rahe che. ane jee sahe (kSamA rAkhe) che te svajIvanamAM nirAMte nirbhayapaNe mAjhathI rahI zake che. e upadezanA hitakArI vacanane smaraNamAM rAkhavuM. 312. have saMpamAM keTaluM sAmarthya raheluM che ? te jaNAve che:ajJa gaMjIpA rame eAja te sarvone, jIte e ekaDA bhegA thatAM agIAra zIkhave sapane, saMpa mAMhe beunA sAmarthya ekAdaza taNuM, zrAvaka sukhe daSTAMta hAMze aMgulI aMguSThanu 313 artha :----aNusamajI mANaso gaMjIpAthI--pAnAnI ramata rame che temAM ekI badhAne jIte che. eTale badhAthI adhika ekkAne gaNyA che. ane e ekaDA bhegA thAya athavA enA sapa thAya tyAre 11 e ekaDA maLIne e thatA nathI paNa agiAra bane che athavA e jaNanA sapanuM baLa agiAra mANusanA khaLa jeTaluM vadhI jAya che. mATe jemanAmAM saMpa rahelo che teonA maLamAM ghaNI vRddhi thAya che. vaLI A 1. kahevata che ke-" sahe te rahe ne name te game." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 316] zrI vipadhasUrijI kRta saMpa upara zrAvake aMguThA ane AMgaLIonuM daSTAMta paNa sAMbhaLavuM. emAMthI zrAvakane saMpIne rahevAno bodha maLI zake che. 313. 1. aMguThA ane AMgaLIonuM kAlpanika daSTAnta A pramANe - eka vakhate AMgaLIonI vacce pita pitAnI uttamatA mATe mAMhemAMhe jhaghaDe thayo. aMguThA joDenI pahelI je tarjanI kahevAya che te kahevA lAgI ke lekhaNa pakaDavAmAM, nakAravAlI gaNavAmAM, keIne tiraskAra karavAmAM mArI jarUra paDe che. vacalI madhyamA AMgaLIe kahyuM ke huM te pratyakSa moTI ja chuM kAraNa ke badhAmAM moTI huM ja chuM. tenI pachInI anAmikAe kahyuM ke prabhune pUjA karavAmAM, sAthIo karavAmAM vagere zubha kAryomAM mArI jarUra paDe che mATe huM zreSTha chuM. tyAre chellI kanikAe kahyuM ke tuM zenI zekhI kare che. jo ke huM kadamAM sauthI nAnI-chuM to paNa kAna khotaravA vagere kAryomAM mArI jarUra paDe che. aMguThe A vAdavivAda sAMbhaLatA hatA, teNe kahyuM ke tame nakAmI baDAI mAre che. kAraNa ke tame jaNAvelAM dhaNuM kharAM kAmamAM mArI jarUra tamane paDe che. vaLI huM paNa saMghapati vagerene cAMllo karavAnA kAmamAM, bhAra upADavAmAM tathA kAMI na ApavuM hoya tyAre Dai batAvavAnA kAmamAM AvuM chuM. vaLI tame badhI te strIo che. AMgaLI nArI jAti che ane huM purUSa chuM (kAraNa ke aMguThe nara jAti che) dharmamAM pradhAnatA purUSanI che. strInI zobhA paNa purUSathI che. mATe vadhAre mAna karavuM sAruM nathI. kharI rIte kahuM te jema meranI zobhA pIMchIthI ane pIMchAnI zabhA marathI che, tema ApaNuM zobhA paNa saMpathI che. kAraNa ke ApaNe saMpIne rahIe te pasalI ke khebe bharavAmAM, sUrimaMtra gaNatI veLAe mudrA karavAmAM, thApA devAmAM, saMghapati zrIphala le vagere kAryo bane che. mATe saMpathI kAryanI siddhi thAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [37] uttama zrAvake gharamAM paNa mahAmahe saMpIne rahevuM, temAMja phAyado che ema jaNAve che -- saMpI rahe jeo sadA dUHkhanA samayamAM temane, karatA madada guNarAgI jana na laheja prAye duHkhane; sAdharminI sAme kare nahi kesa vera vadhe ghaNuM, khaMDana prabhunI ANanuM paNa ahita vaLI pAtAtaNuM. 314 arthaka-jeo haMmezAM saMpIne rahe che temane kadAca duHkhano vakhata Ave to paNa khAnadAna ane guNamAM rAga dharanArA loko jarUra madada Ape che. haLImaLIne rahenArA teo ghaNuM karIne duHkhane pAmatA ja nathI. ane pAme to duHkha ghaNe TAIma Takeja nahi. mATe zrAvaka-sAdharmika bhAInI sAme kadApi kerTamAM jaIne kesa kare nahi. kAraNa ke tethI ghaNuM veranI vRddhi thAya che. ane bIjAonI AgaLa te hAMsIpAtra bane che. vaLI sAdharmika sAme kesa karavAthI prabhunI AjJAnuM paNa khaMDana thAya che, temaja kesa karanAra potAnuM paNa ahita kare che athavA potAne ja nukasAna karanAre thAya che. mATe ( sthitinI nabaLAIne laIne sAdharmi vAtsalya na bane te paNa) AvA kesa vagere kusaMpanA kAraNothI te zrAvake avazya dUra ja rahevuM. 314. dravyavAtsalyanA varNanane pUruM karIne have bhAvavAtsalya karavAnuM kahe che - 1. parasya ciMtyate yattu, svasya tajAyate dhruvam // anucitakariMbhaH, svajanavirodho balIyasA spardhA / pramadAjanavizvAsaH, mRtyorANi catvAri // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 318] zrI vijyapaddhasUrijI vAtsalya dravya thakI rahyuM tima bhAva vAtsalya smare, sAraNAdika sAdhanothI anyane dhamAM kare; lAbha dharma pamADavAnA zAstramAM atizaya kahyA thIra dharmamAM karanAra tema vadhAranAra tarI gayA. 315 artha -vAtsalya be prakAre che. eka dravyathI ane bIjuM bhAvathI. temA AgalI 314 mI sudhInI gAthAomAM kahyuM te dravya vAtsalya jANavuM. dravya vAtsalya karatAM bhAva vAtsalya karavAnuM paNa smaraNa karavuM. sAraNAdika (jeno artha AgalI 316 mI gAthAmAM kahevAze) sAdhana vaDe bIjAne dharmavALAjina dharmamAM zraddhAvALA karavA te bhAva vAtsalya jANavuM. zAstranI aMdara bIjAne dharmano lAbha pamADavAnA ghaNA lAbha kahyA che. kAraNa ke dharmamAM bIjAone sthira karanArA tathA bIjA jIvane dharmamAM AgaLa vadhAranArA ghaNAMe bhavyajano A saMsAra samudra tarIne sukhI thayA che. 315. have bhAva vAtsalya kaI kaI rIte karavuM? te A gAthAmAM jaNAve che -- pharaja yAda karAvavI e sAraNa nA bhUlIe, pApa karatAM roke e vAraNA avadhArIe kulavaMta AvuM nA kare e hita zikhAmaNa cAyaNa, pApa karatAM zarama nahi, dhikkAra e paDiya|. 316 artha-sAdharmikane tenI pharaja eTale avazya kartavyanuM smaraNa karAvavuM e "sAraNu" kahevAya che. te smaraNa karAvavAnuM bhUlavuM nahi. jemake AvatI kAle aSTamI ke caturdazI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 319 ] vagere meTI tithi che. mATe pa tithie kAMi paNa dharmAnuSThAna avazya yathAzakti karavuM joie vagerenu smaraNu karAvavuM te sArA. (1) sAdharmika kAI pApanuM kArya karatA heAya temane tevAM kAmathI rokavA. he bhAi ! prabhuzrI mahAvIra prabhue kahela pavitra dharma mAnA anuyAyI evA tArAthI AvuM pApakA na karAya. mATe tAre AvAM pApanAM kAma karavAM ucita nathI. vagere kahI tevAM kArya karatAM rAkavA tene ' vAraNA ' jANavI. (2) kulavaMta-uttama phulavALA AvuM kAma na ja kare vagere hitanI zikhAmaNu te 'cAyA' kahevAya che. (3) pApa kAthI rAkavA chatAM na samaje tyAre AvuM kAma karatAM zarama AvatI nathI, dhikkAra che tane vagere kaThAra zabdo pApa kArya thI rokavA mATe kahevAM te ' piDacAyaNA' (4) kahevAya che. 316. sAcA hitasvI zreya kAje veNa kadI kaDavA kahe, suNanAra samajI nA kadI kApe nirantara guNa lahe vadanArane che lAbha nizcaya jo davA kaDavI dIe, teAja tAva jarUra bhAge hita aparanuM cAhIe. 317 artha :-anyanuM sAcuM hita icchanAra paropakArI jIve kalyANane mATe ApaNane kadAca kaDavAM ( sAMbhaLavAM na rUce tevAM ) vacano kahe, tA paNa sAMbhaLanAra DAhyo hAya teA kadApi kApa karatA nathI kAraNa ke te samaju mANusa grahaNa karanAra hoya che, tethI te te vicAre 1. AkRSTena matimatA tattvArthavicAraNe matiH yadi satyaM kiM kopaH ?, syAdanRtaM kiM nu kaM (4 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only haMmezAM guNane ke sAme 4 f // // 6 // ? dA) Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 3ra0 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta mANasa mane kaDavAM vacana kahe che te tene mArA hitanI lAgaNI hovAthI kahe che. mATe tenuM kaDavuM vacana sAMbhaLyA chatAM je tyAM potAnI bhUla hoya to te sudhAravAne te tatpara rahe che. ane sAmAnuM vacana pitAne khoTuM lAge to paNa te kepato nathI, kAraNa ke tema kare teja pote karmabaMdhathI bacI zake. vaLI kaDavAM vacana kahenArane to nizcaye lAbha ja che kAraNa ke tene hetu te sAmAne pApakArya karatAM rekavAne hevAthI sAmAnA bhalA mATe che. jemake kaDavI davA ApavAthIja jema tAva nAzI jAya che tema kaDavAM vacana paNa phAyadAkAraka thAya che. mATe bIjAnuM hita cAhIne kaDavAM vacana paNa avasare kahevAM jarUrI che. 317. hitanA vacana sAMbhaLIne zrAvake zo vicAra kare? te jaNAve che - zretA tapAse bhAvane vadanAranA nija bhUla chatAM, jhaTa sudhAre tattva laI upakAra puSkaLa mAnatA; jIbhamAM madha rAkhanArA bahu jagatamAM dIsatA, viralAja hIrA jehavA jeo apara hita cAhatA. 318 atha-samaju sAMbhaLanAra bhavya jI pitAne kaDavAM vacana kahenAra purUSanA kahevAnA hetune tapAse che. vicAratAM je pitAnI bhUla jaNAya to te tarata sudhArI le che ane 1. hita IcchuM hita kAraNe, kahe kadI kaDavA veNa; rega vidAraNa vaidya paNa de osaDa duHkha daNa. 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ rUrI]. sArane grahaNa karIne hitanA vacana kahenArane ghaNe AbhAra mAne che. A jagatamAM pitAne svArtha sAdhavA mATe jIbhamAM madha-mIThAza rAkhanArA (hA jI hA karanArA) te ghaNAe jaNAya che. tevA lake svAthI hovAthI bIjAone khoTe raste jatAM rokI zakatA nathI. kAraNa ke teo te tene khoTA kAryathI rekavAne badale temAM uttejana ApanArA hoya che. tethI jeo bIjAnuM hita cAhanArA hoya tevA jane te A jagatamAM hIrAnI jema viralA ja hoya che, jema hIrA jyAM tyAM hotA nathI paNa keIkaja ThekANe hoya che tema bIjAnuM hita IcchanArA paNa kAIka viralA ja hoya che. 318. vaLI zrAvake dharmakAryamAM pramAda seva nahi te jaNAve che - bhalabhalAne pADanAra A pramAda na bhUlaje, durlabha manuja bhavane lahI tuM apramAdI nita thaje; tajajevaLIbhaI kAmakrodhAdika adhamatera kAThiyA, Ima bhAvathI vAtsalya kArakazrAddha bahubhavatarI gayA. 319 artha -he zrAvaka! A pramAda bhalabhalAne eTale meTAone paNa pADanAre saMsAramAM rakhaDAvanAre che e vAta tuM bhUlIza nahi. mATe durlabha (ghaNuM muzkelIthI maLatA) manuSya bhavane pAmIne tuM haMmezA apramAdI eTale pramAda rahita thaje. vaLI he bhAI! kAma krodha vagere tera adhama (nIca). 1. mukhamAM rAma bagalamAM churI, bhagata bhalA paNa dAnata burI. 1 2. hATa hATa hIrA nahi, kaMcana kA nahi pahADa; sihana kA melA nahi, saMta viralA saMsAra. 1. 21 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 322 ] zrI vijayapadrasUrijI kRta kAThIyAene tuM avazya tyAga karaje. ema piotera vartavuM ane bIjAne zikhAmaNa ApavI. AvA prakAranA bhAva vAtsatyane karanArA ghaNA zrAvake bhava tarI gayA che, arthAt teo A saMsAramAM zeDAja bhava karI mukti pAme che. 319. e pramANe munidAna ane sAdhamika vAtsalyane TAIma jaNAvI te pachI zrAvake zuM karavuM te jaNAve che - bhejana taNI pahelAM ja karatAMdAna dhArmika bhaktine, muninA abhAve nita jamADe eka chevaTa dhamane; svajanAdinI saMbhALa laImunirAja je lya vastune, tene ja jamatA zrAvako karI yAda uttama mArgane. ra0 artha -zrAvake prathama kahela lAbhadAyI supAtradAna tathA sAdharmika vAtsalya e baMne pote bhajana karatAM pahelAM karavAM. kadAca munirAjane abhAva hoya to paNa temanI bhAvanApUrvaka chevaTe ochAmAM ochA eka sAdharmikane te haMmezAM . jamADe, vaLI pitAnAM svajana-kuTuMbIo tathA nokara cAkara : - 1. jIvane kaSTamAM pADanAra hovAthI kAThIyA kahevAya che. tenI saMkhyA zAstramAM 13 kahI che. te A pramANe -1 ALasa, 2 meha, 3 tiraskAra, 4 staMbha, 5 krodha, 6 pramAda, 7 kaMjusAI, 8 bhaya, 9 zoka, 10 ajJAna, 11 mananI asthiratA, 12 kutUhaLa, 13 ramaNuM. (kAmaceSTA). - 2. sAmAne kahevAmAM huMziyAra, ne karavAmAM kaMI nahi, evuM karanArA mazAlacI kahevAya. ' . . . . paMDita bhaye mazAlacI, bAta kare baDAI; . eranakuM ajavAlA kare, Apa aMdhere jAI. 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [3ra3] vagerenI saMbhALa laIne pachIthI sAdhu mahArAja je vastuo heratA hoya teja vastuo zrAvake jamAvI joIe ane te vakhate ema vicAravuM ke zrAvakane uttama bhejanavidhi Aja prakArano che. mATe temaja karavAmAM vizeSa lAbha che. 320 zrAvake kevA prakArane AhAra vApare? te jaNAve che - roga kAraNa je nahi anukUla je nija prakRtine, tuchASadhi bahu bIja sAdhAraNa vanaspati vargane chaMDI vikRti dravyAdi mAne UNodarikA bhedane, jALavI bhajana kare dIlamAM dharIne zAMtine. 3ra1 artha:-je AhAra reganI utpattinuM kAraNa hoya, vaLI pitAnI prakRtine (zarIranI svasthatAne) je anukUla na hoya eTale je AhAra vAparavAthI zarIranI samAdhimAM khalela AvatI hoya te AhAra zrAvake na vApare. tathA 7 auSadhi eTale jemAM khAvAnuM thoDuM hoya ane nAkhI devAnuM ghaNuM hoya tevA bera vagere, ane bahubIja je vanaspatimAM ghaNuM bIyAM hoya tevA vaDanA TeTA vagere, tathA sAdhAraNa vanaspatikAyanA (jenA eka zarIramAM anaMtA jIva hoya tene sAdhAraNa vanaspatikAya athavA anaMtakAya athavA bAdara nigada kahI che) vargane eTale samUhane jevA ke kaMdamULa, baTATA, vagere abhakSyane zrAvake tyAga kare. vaLI vikRti 1-madha mAkhaNa ne AmaLAbera, e traNa khAya te harAyu Dhera. 2. vikRti eTale vikAra (viSayanuM uddIpana) vikAra karanAra hevAthI kAryamAM kAraNane upacAra karIne vikAra karanArAM dravyone paNa vikRti (vigaI) kahI che. tenA 1 bhakSya ( khAvA lAyaka ) ane 2 Jain Educationa International nal For Personal and Private Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 324 ] zrI vijyapadmasurijI kRta eTale ghI vagerenA dravyanuM pramANu rAkhIne UNeArikAnA bhedane sAcavIne zrAvake zAnti pUrvaka bhAjana karavuM. prAcIna rIvAja e hatA ke anubhavI vRddha purUSaSa jamatI vakhate AjubAjunuM vAtAvaraNu zAMtimaya jALavatA hatA. tenu rahasya e che ke-azAMtinA vAtAvaraNamAM jamelA AhAra pace nahi, ane rAgAdi upadravonu nimitta bane che. 1--ADA avaLA vagara vicAryo dhaMdhA karavA. (2) nakAmA jhaghaDA ubhA karavA. (3) devuM ghaNuM vadhI jAya. (4) Avaka ochI hAya, ne kharaca vadhAre thatuM hAya. (5) kharAma vyasanavALuM jIvana vigere azAMtinA kAraNeA dhyAnamAM laine dharmiSTha zrAvakoe jarUra te dUra karavA joIe, temaja jamatI vakhate vAtacIta karAya nahi. saiAna rahevAthI bhAjanamAM kadAca vALa kAMkarI jIvAta vigere hAya, te tene dUra karavA tarapha lakSya rahe. tema karIe te AreAgya paNa jaLavAya ane nakAmA TAIma jAya nahi. 321. mAMdagI Adi kAraNe vigai dravyAdinA pramANamAM vadhaghaTa paNa karI zakAya vigere kahe che: abhakSya (nahi khAvA lAyaka) ema be prakAra che. temAM lakSya vigaEenA 1 dUdha, 2 dahIM, 3 dhI, 4 tela, pa gALa, 6 kaDhAvigajI (taLeluM pakavAnna mIThAi vigere) ema cha prakAra che. ane abhakSyanA 1 mAMsa, 2 madirA, 3 madha, (chAzamAMthI kADhayA pachI e ghaDI thayA pachInuM) 4 mAkhaNa e cAra prakAra che. 1. udAharaNa-bhUkha karatAM thoDuMka AchuM jamavuM te. Ane bAhya tapane eka prakAra kahyo che. (Ane vistAra bhagavatImAM che.) For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 325 ] kAraNe vadhaghaTa kare zrAvaka jarUra anupatA, jamatAM na vAse bAraNAM bhikSuka pramukha satASatA; zakti bhAva pramANa mUThI dhAnya paNa nita ApatA, hAryAM kare e vRddha zikSA tattva khUba vicAratA.3rara a:--vaLI zrAvaka kAraNe eTale mAMdagI ( maMdavADa) Adi prasaMge vigai AdinA pramANamAM vadhaghaTa kare-hAnivRddhi kare, temaja jamatI vakhate dayALu zrAvakA gharanAM bAraNAM adha kare nahi, bhikhArIne jue te bhikSuka-bhikhArI vagerene AhArAdi daIne satAthe. peAtAnI zakti tathA bhAva pramANe AchAmAM echuM muThI dhAnya paNa huMmezAM Ape. vaLI * ThAryA Thare ' je bIjAne ThAre che ( satApe che) teA pote Thare chera (sukhI thAya che) e vRddhe janAnI zikhA maNunA tattvane zrAvakoe ghaNA vicAra karavA. 322. anukaMpAdAna karatI vakhate puNyazAlI zrAvakAe Ave vicAra karavA, te jaNAve che: adha reATalI UNI jamI zrAvaka dIe te bhikSune, ghara ATha pharatA teDu satAdhe jarUra nija Atmane; bhUkhyA rahe nahi ema karatAM svastha jala pItAM ane, garIbanI AzISathI sukha hAyathI lye duHkhane 323 1. zrI bhagavatIjImAM tuMgiyA nagarInA zrAvakAnuM vana Ave che. tyAM 'yaMguDuvAre' A padathI uparanI bInA jaNAvI che. 2. kAryAM Thare te khAlyA baLe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3ra6] zrI vijayapadhasUrijI kRta ' artha:-vaLI zrAvaka jamatI vakhate aDadhI jeTalI paNa ochI jame ne te bhikhArIne Ape. kAraNa ke aDadhI roTalI ochI khAvAthI zrAvaka bhUkhyo raheto nathI (kharI rIte kAMIka ochuM jamanAranI zarIranI ArogyatA sArI rIte sacavAya che. kAraNa ke akarAMtIA thaIne khAvAthI, tathA khAvAnA TAImane niyama nahi rAkhavAthI, vagere ArogyanA niyamo nahi sAcavavAthIja peTanAM ghaNAM darada thAya che. mATe bhUkha karatAM kAMIka eAchuM khAvAmAM jarUra lAbha che.) ane te bhikhArI tevA ATha daza ghare pharavAthI pitAnA AtmAne jarUra saMtoSa Ape che. eTale tenI bhUkha zAMta thAya che. vaLI zrAvaka jarA ochuM khAIne te upara heja vadhAre pANI pIne svastha-tRpta thAya che. e pramANe garIbane saMtoSavAthI tenI AzISathI dayALa zrAvako jarUra sukha meLave che. ane tenI hAyathI eTale AMtaraDI dubhAvavAthI duHkhane pAme che. 3ra3. dAnanI mAphaka AhAranA paNa traNa bhede jaNAve cheAhAra tAtvika ejamenahi tAmasI timarAjasI, rIMgaNuM mUlA baTATA jevo che rAjasI; mAMsa madirA jehave AhAra jANe tAmasI, AhAra hitamita je kare to roga ciMtA nahi kazI.324 artha:-jema dAnanA sAtvika vagere traNa bhede prathama - gaNAvyA che, tevI rIte AhAranA paNa traNa prakAra kahyA che. 2. tulasI hAya garIbakI, kabU na khAlI jAya; mUA DharakA cAmase, luhA bhasma ho jAya. 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA * [3ra7 ] 1 sAtvika AhAra 2 rAjasI AhAra, 3 tAmasI AhAra, A traNa prakAramAMthI zrAvaka sAtvika AhAra jame ane tAmasI tathA rAjasI AhArano tyAga kare. temAM rIMgaNa, mULA, baTATA vagere kaMdamULa tathA tevA prakAranA bIjA paNa AhArane rAjasI AhAra kahyo che. mAMsa, madirA (dArU) vagerenA AhArane tAmasI AhAra kahelo che. A baMne prakArano AhAra zrAvakane tyAga karavo egya che. kAraNa ke tevA prakAranA AhAra zarIramAM vikAra karavAnA tathA adhika jIva hiMsAnA hetu che. jethI iMdriya upara AtmAne kAbu e che thAya che, mATe zrAvake sAtvika prakArane dhAnya, vigaI vagerene pitAnI prakRtine hitakArI ane mita eTale pramANasarane (pAcanazaktithI adhika nahi tevo) AhAra kare. jethI kaI paNa prakAranI roganI ciMtA rahetI nathI ane zarIra taMdurasta rahe che. ane zarIra taMdurasta rahevAthI dharmanA kAryo sArI rIte banI zake che. 324. bhajananA prasageregane jItavAne upAya jaNAve che - sthAnAMga navamAzcayana bhASitarogakAraNa nava taje, hita mita vipakvahArakArI vAma paDakhe sUIe; mala mUtra vega rokIe zIla lakSya nA kadI cUkIe, e zrAddha jIvana jIvIe te regane jhaTa jItIe. 325 artha-zrI sthAnAMga sUtranA navamA adhyayanamAM kahelA reganA nava kAraNene tyAga kare. reganI utpattinAM te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 328 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta nava kAraNe| A che-1 ati besavAthI athavA ati AhArI, 2 pratikULapaNe besavAthI athavA apathya sevanathI (athavA ajIrNa thaye jamAthI) 3 ghaNI nidrAthI, 4 ujAgarA karavAthI, 5 vaDInIti ( jhaDA ) rokavAthI, 9 laghunIti (pezAba) rAkavAthI, cha gajA uparAMta calavAthI, 8 prakRtine pratikUla AhAra khAvAthI, aniyamita--aniyamasarAvAthI ) 9 indriye!nA unmattapaNAthI ( svaccha dapaNAthI ). tathA ArAgyane hitakArI ane pramANasaranA kharAbara pakAveleA AhAra khAve. vaLI sUtI veLAe DamI bAjunA paDakhe sUI rahevuM. (jene vAmakukSI kahe che) mala mUtranA vegane (khAdhAne ) rokavA nahi. A pramANenuM jIvana jALave te zrAvakA rAgane jaldIthI jIte che tene rAge thatA nathI. diminapkv bhojI, vAmazayo nityacaGkramaNazIlaH // ujjhitmuutrpudIvaH, zrIju vijJatA naryAta ger // 2 // 325. vaLI zrAvake sAtvika AhAranI gaNatarImAM AvatA AhAramAMthI paNa kevA kevA prakAranA AhAranA tyAga karavA ? te jaNAve che:-- vAsI anAja jame nahi kAcAja gArasa sAthamAM, nahi vidaLa paNa zrAvaka jame hiMsAdidASA ehamAM ThaMDA rahelA dUdha dahIM tima chArA gArasa jANIe, uSNa geArasamAM vidaLa bhaLatAM na doSa vicArIe. 326 asAtvika AhAra hAvA chatAM te vAsI hAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [39] (jene rAMdhyA pachI rAta vItI gaI hoya) te te vApare nahi. kAraNa ke temAM lALIyA jIvanI utpatti thAya che ane te AhAra zarIranA Arogyane nukasAna kare che. vaLI kAcA gerasanI sAthe zrAvake vidaLa (kaThoLa) jamavuM nahi. kAraNa ke tevA prakAranA mizraNathI temAM jIvanI utpatti thatI hovAthI hiMsA vagere deze emAM rahelA che. ahIM gerasane artha A pramANe je dUdha, dahI tathA chAza ThaMDA hAya (agni upara unA karelA na hoya) te kAcA gorasa gaNAya che. paraMtu unA karelA rasamAM kaThoLa bhaLe te te vAparavAmAM deSa nathI ema jANavuM. 3ra6. A gALAmAM vidaLa kene kahevAya te kahe che - je vastumAMthI tela nIkaLe nahi ane sama phADiyA, jenAhave te vidaLa magacALA aDada Adika kahyA na badAma Adi vidaLa gaNue phADa be have bhale, tela nIkaLe tehathI tevA vidaLamAM nA bhaLe. 327 artha:-je vastune (dhAnyAdikane) palavAthI temAMthI tela na nIkaLe, ane be sarakhI phaDe thAya tevA maga, ceLA, aDada vagere vidaLa kahevAya che. paraMtu badAma vagere vidaLa gaNAtAM nathI. kAraNa ke jo ke tenI be sarakhI phADe thAya che paraMtu temAMthI tela nIkaLe che, mATe tenI gaNatarI vidaLamAM thatI nathI. ema pistA cALI vageremAM paNa samajavuM. 3ra7. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [330] zrI vijayapadhrasUrijI kRta zrAvakane vikRtAdi bhejana nahi vAparavAnuM zuM kAraNa? te jaNAve che - sAta upakramamAM kahyuM vikatAdi bhojana Ayune, ochuM kare nahi khAyazrAvaka ahita vikta bhejyane; AhAra jIvane kAja jana kAja jIvana ja nahIM, AhAra te oDakAra mati pramANe gati sahI. 3ra8 artha:-vikRta (vikAra utpanna kare che ane calita rasAdivALa) AhAra AyuSyane ochuM kare che tethI AyuSya ghaTavAnA sAta upakamamAM 1 vikRtara AhArane paNa eka - 1 upakrama --AyuSya ghaTavAnAM kAraNe, te sAta che. 1 adhyavasAyathI-rAga, sneha, athavA bhayathI. 2 nimitta-zastrAdikathI. 3 AhAra-atyaMta sarasa vAsI vagere AhAra ghaNe athavA bahuja e che karavAthI, 4 vedanA-zUlAdikathI, 5 parAghAta-khADAdikamAM paDavAthI, 6 sparza-agni, viSa vagerethI, 7 zvAsozvAsa-adhika zvAsozvAsa levAthI athavA zvAsa rokAvAthI. kahyuM che ke ajjhavasANa nimitte, AhAre veyaNA parAghAe // phAse ANappANU, sattavihaM jhijjhae AU // 1 // ( vizeSAvazyakamAM) 2-jenA varNAdi palaTAyA che. tevA vAsI gaMdhAte AhAra ane tevI jAtane bIje paNa AhAra vikRta bhajana kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [331 ] upakrama tarIke gaNavela che. mATe zrAvake nukasAnakAraka vikRta bhajanane ane gajA uparAMta khAvAno tyAga kare. vaLI jamatI vakhate e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke AhAra jIvananA TakAva mATe che (ane jIvananA TakAvathI dharmadhyAnAdi sArI rIte thaI zake che mATe jIvana TakAvavA mATe AhAranI jarUra che.) paNa AhArane mATe jIvana jarA paNa nathI (bhAvArtha e che ke A jIMdagI sArA sArA bhajana khAvAne mATe nathI.) vaLI kahevata che ke "AhAra te oDakAra" eTale jevA prakArane AhAra kare tevA prakAranI buddhi thAya che. mATe sAtvika AhAra karanArane buddhi paNa sArI sUjhe che. ane jevI buddhi thAya che te pramANe vartana thAya, ne tevIja gatinI prApti thAya che. 328. bhajana karyA pachI zrAvake zuM karavuM? te jaNAve che - bhejana karI gurUdevane vaMdana karI paccakhANane, zrAvaka karI svAdhyAya karatA jJAnI zramaNAdika kane vAMcanAdika bheda tenA pAMca dAyaka lAbhanA, vAMcanA sUtrAdi zIkhe prazna pUche pRcchanA.39 artha: pUrve kahI gayA tevI rIte bhejana karIne zrAvake gurU devane vaMdana karIne paccakhANa karavuM. pachI 1 ekAsaNuM karanAra utkRSTa zrAvakane eka vAra jamavAnuM heya. te apekSAe A bInA kahI che. uMca keTIne pavitra zrAvaka paNa teja che ke je haMmezAM ekAsaNuM kare. ghaNuM vratadhArI zrAvake Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [33] zrI vijayapadhasUrijI kRta jJAnI munirAja vigerenI pAse jaIne svAdhyAya kare eTale abhyAsa karavo. te svAdhyAyanA AtmAne lAbha karanAra vAMcanA vagere pAMrA prakAra jaNAvyA che. (1) vAMcanA eTale sUtra vagere zIkhavA na mukhapATha kare che. te paNa zuddha uccAra pUrvaka barAbara gokhavuM. ane (2) bIjo bheda pRcchanA eTale je bAbata pitAne samajAya nahi athavA jemAM pitAne jijJAsA buddhithI zaMkA vigere thAya te bAbata gurU mahArAja vigerene pUchIne tenuM samAdhAna karavuM. ema 1 vAMcanA 2 pRcchanA 3 parAvartanA 8 anuprekSA pa dharmakathA. A pAMcamAMthI prathamanA be bheda kahyA. zeSa traNa bheda AgaLa kaheze. 3ra9. pAMca prakAranA svAdhyAyamAMnA chellA bAkInA traNa bheda jaNAve che - pUrve bhaNela zratAdine saMbhAravuM parAvartanA, teha anapekSA hRdayamAM artha kerI ciMtanA zrI nemi jaMbU sthUlabhadrAdika caritra uccare, teja dharma kathA karI thIra saMyame agha nijare.330 ThAma cavihAra paNa kare che, (jema bAra vrata dhAraka ane agiAre aMge sAmAyikamAMja sAMbhaLanAra rAjanagara kAluzAnI piLanA rahIza vakIla maNIlAla ratanacaMda vigere) tema karanAra zrAvake sAMje divasa carima cauvihAranuM paccakhANa levuM evo vidhi che. 1-Ane vistAra zrI bhagavatIjI vigeremAM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 333] artha-svAdhyAyane trIjo prakAra parAvartana kahela che. eTale pite prathama zIkhI gaela sUtra vigerene saMbhArI javuM. bhUla paDatI hoya te sudhAravI e parAvartana kahevAya. tathA pite je artha zIkhela hoya tenA bhAvArthane barAbara vicArIne hRdayamAM ThasAve te anuprekSA nAme ce bheda. ane pAMcamo dharmakathA nAme bheda che, eTale pUrve thaI gaelA mahA prabhAvazALI tathA zIlAdine bodha levA lAyaka zrI neminAtha, jabusvAmI, sthUlabhadra vigere uttama purUSanA caritre vAMcavA vigere. AvI rIte pAMca prakArane svAdhyAya zrAvake avazya karavo. kAraNa ke abhyAsa karavAthI idri viSaya tarapha jatI aTake che. saMyama tarapha mana derAya che, ane mananI ekAgratA thAya che tethI karIne pUrve bAMdhelA jJAnAvaraNIya vagere pApa karmonI nirjarA thAya che. mATe ja svAdhyAyane atyaMtara tapane bheda kahe che ane abhyantara tapane nirjarAne bheda gaNAvyuM che. 330. have zrAvakanA traNa prakAra jaNAve che - utkRSTa zrAvaka zIladhArI tima sacittAhArane, cheDe grahI vrata bAra ekAzana kare dharI niyamane, samyakatva zubha AcAravaMtA madhya zrAvaka jANIe, teo na seve vyasanane banavA vatI utsAhI e.331 artha -(1) utkRSTa zrAvaka (2) madhyama zrAvaka ane (3) jaghanya zrAvaka ema zrAvakanA traNa prakAra che. temAM je dharmane lAyaka guNene dhAraNa karanAra tathA zIyalavrata pALanAra, sacitta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [334] zrI vijyapadhasUrijI kRta AhArano tyAga karanAra, samyakatva sahita bAra vratane dhAraNa karanAra, vaLI cAda niyama dhAravA pUrvaka haMmezA ekAsaNAnA karanAra te utkRSTa zrAvaka jANavA. (1) samakita dhAravA sAthe sArA AcAravALA ane besaNuM Adi tapa karanArA te madhyama zrAvaka jANavA. teo vyasanane sevatA nathI ane vratavALA banavAne utsAhavALA hoya che. ema ahIM be bheda jaNAvIne trIjo bheda have pachInA lokamAM kaheze. 331. jaghanya zrAvakanuM svarUpa jaNAve che - madha mAMsAdika taje moTI hiMsA jANatA, rUcivaMta zrAddha jaghanya nita navakArane saMbhAratA; utkRSTa zrAvaka AzarI vidhi e kahIjina Agame, apara zrAvaka cAra ghaDI chellI rahe tyAre jame.33ra atha---madha, mAMsa vagere abhakSyamAM ghaNuM hiMsA che evuM jANIne tene tyAga karanArA, jinezvaranA vacane upara rUcivALA tathA haMmezAM navakAra maMtrane saMbhALanArA jaghanya zrAvaka kahelA che. A traNa prakAranA zrAvako paikI upara kahelI jananI je vidhi te utkRSTa zrAvakone AzrIne siddhAMtamAM kahelI che. bIjA ekAsaNuM nahi karanAra-besaNuM Adi -karanAra zrAvako to jyAre divasa (nI chellI) cAra ghaDI bAkI rahe tyAre bhajana kare. 33ra. - have uttama zrAvake rAte jamavuM joIe nahi e jaNAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [335] sUryAsta pachI ajavAzamAM paNadoSanizibhejanataNe, rAte jame nahizrAddha jANI lAbha svapara dayA taNe; jIvAta bahu annAdimAM upaje navI bIjA ghaNuM, DAMsa macchara Adi coMTe be haNAe bhUlanA.333 - artha-sUrya AthamyA pachI ajavALAmAM jamanArane paNa rAtrI bhojanane deSa kahe che. zrAvakoe sUryAsta pahelAM cAra ghaDI bAkI rahe tyAre jamI levuM joIe. paraMtu sUryAsta thayA pachI tathA rAtrImAM to zrAvaka jame nahi. kAraNa ke rAtrIe nahi khAnArane potAnI dayA tathA paranI dayA ema be prakAranI davAne lAbha thAya che. rAMdhelA anAja vageremAM rAte navI sUkSma jIvAta (sUkSma zALIA jI vagere) utpanna thAya che. tathA bIjA paNa ghaNuM prakAranA saMpAtima (uDIne aMdara paDanArA) DAMsa, macchara, mAkhI vagere te rAMdhelA anAjamAM uDatAM uDatAM paDe che, tethI temane nAza thAya che. ema rAtrI bhejanamAM baMne prakAranA che, haNAya le che. 333. - rAte khAvAthI ahIM ane Avate bhave kevA duHkha bhegavavA paDe te jaNAve che - . 1-ajavALI rAte paNa cAmaDAnI AMkhathI jhINAM anAjanA raMga jevAM jaMtuo dekhAya nahi. tethI ajavALIyAmAM paNa rAte khAvA nA pADI che. A bAbata upadeza prAsAdanA bIjA bhAgamAM vistArathI kahI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 336 ] zrI vijayapakvasUrijI kRta jIvAtavALI vastu khAtAM riga pragaTe AkarA, uparathI viSa je paDe annAdimAM khAtAM jarA; te acAnaka maraNa pAme vedanA bahu bhAgavI, asamAdhi pAme para bhave paNa hAya nA sura mAnavI.334 artha -jemAM jIvAta utpanna thaI hoya tevI vastu khAvAthI ghaNuM bhayaMkara re utpanna thAya che. te uparAMta vaLI je khAtI vakhate bhejananA thALamAM sapa ke girelI vagere jherI prANuonuM jarA jeTaluM viSa-garala je annamAM paDe te jamanArA ghaNI vedanA bhegavIne akasmAta maraNa pAme che. ane asamAdhi maraNa pAmavAthI te prAye AvatA bhavamAM deva ke manuSya bhavane pAmatA nathI. 334. rAte jamanArA tiryaMcamAM ke narakamAM jAya e jaNAve che - kAka billI Adi have bhegave duHkha narakamAM, nizItha bhASya ga zA ghaNuM kahyuM vistAramAM have anAja acitta paNa upajatI jhINI ghaNI, jIvAta tyAM tethI kare zuM zrAddha IcchA tehanI. 335 1-asamAdhi maraNa-maratI vakhate jene cittanI sthIratA na heya, athavA tIvra vedanA bhagavate maraNa pAme che. jyAre A prasaMge pitAnuM bhAna na hoya te pachI samAdhi maraNanA "(1) cAra zaraNa aMgIkAra karavA. (2) karelA pApanI niMdA. 3 sukRtanI anamedanA karavI." A traNa kAraNe sevavAnuM baneja kayAMthI ? mATeja uttama zrAvake rAtribhojana kareja nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 337 ] artha :--rAtrI nAjana karanAra ajJAnI leAkeA marIne kAgaDA, khilADI vagerenA kharAkha avatAra pAme che athA narakagatimAM jaine tyAM ghaNA prakAranAM du:kha bhogave che. A pramANe zrI nizItha bhASyamAM tathA zrI ceAgazAstramAM vistArapUrvaka ghaNu kahelu che. mATe zrAvake avazya rAtrIbhojanane tyAga karavA. jo anAja acitta hAya teA paNa temAM ghaNI jhINI jIvAta utpanna thAya che tethI samajI zrAvake zuM te rAte khAvAnI IcchA kare? arthAt naja kare. 335. cAlu prasaMge prazna karanArane graMthakAra uttara Ape cheH-- jIvAta mATI kAine ajavArA mAMhe dvIpanA, dekhAya teA paNa prANa jAe jarUra bIjA jaMtunA; sula vrata khaMDana huve zrAvaka dayAnidhi nA kare, dvijaputra elaka haMsa kezavanA udAharaNA smare, 336 aH--kadAca kAika ema pUche ke ame rAtrIe dIvAnA ajavALAmAM jamIe chIe tethI macchara DAMsa vagerene joI zakIe chIe ane tenuM rakSaNa thAya che teA pachI rAte kema na jamAya? tene javAba Ape che ke kadAca tevI meTI jIvAtanI gheADI ghaNI rakSA thAya te paNa khIjI jovAmAM na Ave tevI sUkSma jIvAtanI tA jarUra tyAM hiMsA thAyaja tethI tyAM mUla vrata eTale sthUla prANAtipAta viramaNu vratanuM khaMDana thAya che, mATe dayAnA bhaMDAra samAna zrAvaka rAtrInejana kare nahi. tathA rAtrI bhAjana upara zAstramAM kahelA rasa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 338 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta dvijaputra ( vAmadeva ) elakare tathA huMsa ane kezavanAM TAntA yAda kare. 336. A gAthAmAM rAtrIbhAjanathI du:khI thanAra vAmadevanI kathAnA sAra kahe che.-- zrAvaka taNI hAMsI kare dvija vAmadeva nizA viSe, jamatAM jame te sarpa nAnA je bhAkhyA Adana viSe; mUrchA lahe trIjI narakamAM bhAgave bahu vedanA, yuddha kSetrataNI kSetrataNI ane bahu duHkha paramAdhAmInA. 337 aH--zrAvake rAtrIe jamatA nathI tethI brAhmaNanA 1-2 vAmadevanI kathAneA sAra 337mI gAthAmAM tathA elakAkSane 338mI gAthA dvArAe dekhADayA che. 34 haMsa ane kezava baMne bhAIee gurU mahArAja pAse ekavAra rAtrI bhojanane| niyama lIdheA hatA, te jANIne temanAM mAtApitA temane rAtre khAvAne aneka prakAre lalacAve che. baMnene traNa divasanA upavAsa thAya che tyAM sudhI jamatAM nathI. paNa pachIthI haMsa mAbApanA atyAgrahane lIdhe niyamathI calAyamAna thAya che ane rAtrie jamavA bese che. teja vakhate sanI garala bhAjanamAM paDavAthI tarataja mebhAna thaI jAya che. jyAre kezava mAbApanAM Agrahane vaza nahi thatAM traNa divasane upavAsI chatAM gharamAMthI cAlI nIkaLe che, rastAmAM devatA tenI dhaNA ghaNA prakAre kaseATI kare che paraMtu temAM paNa te pAra utare che. ane rAjyane pAme che. tathA potAnI zaktinA baLe pAtAnA bhAine paNa jhera rahita karI bacAve che. Atma prameAdhamAM A kathA vistArathI kahI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 330] putra vAmadeva temanI hAMsI kare che-mazkarI kare che. eka vAra rAtrIne viSe jamatI vakhate cAkhAne viSe (bhAtamAM) bhaLe nAne sarpa te vAmadeva jamI jAya che. khAdhA pachI tenuM jhera caDavAthI mUcha pAme che. ane maraNa pAmIne trIjI vAlukAprabhA nAmanI nArakImAM utpanna thAya che. ane tyAM yuddhanI kSetranI ane paramAdhAmIe karelI ghaNuM vedanAo bhagave che. 337. A gAthAmAM eDakAkSanuM daSTAnta kahe che - pAlejazrAvaka khaMtathI zubha niyama nizi bhejanataNe, dhanadeva toDI niyamane bhAjana bane bahu duHkhane; eDakAkSa prasiddhi pAme parabhave sukha nA jarA, pAme vaLI duHkha durgatinA jeha lAge AkarI. 338 1 yuddhanI vedanA-nArakIo pitAnI vaikriya labdhi vaDe judA judA prakAranA hathiAre vikuvIne tenA vaDe eka bIjA sAthe laDe che, tathA hAthI siha vagerenAM rUpe vikuvane eka bIjA sAthe laDe che. jema cothI narakamAM rAvaNu ane lakSmaNanI laDAI. 2 kSetrakRta vedanA-narakamAM te kSetrane ja e prabhAva hoya che ke jethI tenA sparza, varNa vagere nArakIne atyaMta duHkhadAyI lAge che. tathA zIta, uSNa vagere daza prakAranI vedanAo hoya che. 3 paramAdhAmI-bhuvanapati devanI jAti che. tene 15 bheda che, teone svabhAva bIjAne dukha devAmAM AnaMda mAnavAne heya che. tethI teo nArakIone chedana, bhedana, tADana vagere aneka prakAranI kadarthanAo kare che. A paramAdhAmIkRta vedanA prathamanI traNa nArI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 340 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta atha zrAvake rAtrI bhojanane niyama laIne te sArA niyamane hoMzathI pALe che. paraMtu dhanadeve te niyamane bhaMga karyo, tethI te ghaNuM duHkhane bhegavanAra che. tenI ekAkSa nAme prasiddhi thaI che. kAraNa ke tenI eka AMkha javAthI tyAM eDaka eTale gheTAnI AMkha caDI hatI tethI tenuM eDakAkSa evuM nAma prasiddha thayuM. te rAtrI jananA niyamano bhaMga karI te bhavamAMja duHkha pAmyo tathA parabhavamAM paNa jarA sukha na pAmyA. tathA teNe durgatinA AkarA bhayaMkara du:khane bhegavyA. 338. A gAthAmAM rAtrIjanathI nukasAna thayAnA tAjAja banelA banAva jaNAvAya che sudhI hoya che. bIjA mate cethI narakamAM paNa tenI vedanA hoya che ema zrI senapraznamAM kahyuM che. 1 A bharatakSetramAM darzANapurano rahIza dhanapati nAme sArthavAha hatuM. tene dhanavatI putrI hatI. tene mithyAdaSTi dhanadevanI sAthe paraNAvI hatI. dhanavatI pite zrAvikA hatI. tethI rAtre jamatI na hatI. patine rAta khAvAne geralAbha samajAvI cAvIhAranuM paccakhANa karAvyuM. (dhanadevanI) bahenanuM rUpa karIne deve tenI parIkSA karavA sAruM bhejana ApyuM. te joIne dhanavatIe niyama yAda karAvyuM, chatAM dhanadeva khAvA beThe. eTale thapATa mArIne deve be AMkho kADhI lIdhI, AMdhaLo karyo. dhanavatInA guNane laIne devane dayA AvavAthI eDaka (peTA)nI AMkha joDI dhanadevane te deve dekhate karyo. A beDoLa jaIne dhanadevane lake "eDakAla-eDakAkSa" ema kahevA lAgyA. zrA. pA. 114, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 341 ] khaMbhAta rAjanagara viSe haLavada viSe paNa ehavA, hoTala viSe paNa bahu banAve thaI gayA puSkalanavA cAha mAMhe jhera pItAM bahu juvAna marI gayA, mAdaka rasika nizibhejane bebhAna senApura gayA. 339 artha:-khaMbhAtamAM, rAjanagaramAM amadAvAdamAM tathA haLavada ane viramagAma vagere sthaLe rAtribhejananA prasaMge tathA hoTalene viSe gIrelI ke tevA prakAranA jherI prANIo tathA temanuM jhera "banAvAtAM pakavAnnone viSe" paDavAthI ghaNuM mANase mAMdA paDI gayAnA tathA bebhAna banI gayAnA ghaNA banAvo tAjAja banI gayA che. tathA cAhanI aMdara jhera pIvAmAM AvavAthI ghaNu bAlaka ane juvAna marI gayA. tathA medikanA rasika keTalAe purUSa (cerAzI vigere jamaNavAramAM) rAtrIbhojana karatA bebhAna banIne sonApura gayAsmazAna bhegA thayA. arthAt maraNa pAmyA che. A badhAM rAtrIbhajana karanArAnAM tAjA daSTAto jANavA. A bInA samajIne uttama zrAvake divasa chatAMja rasoInuM kAma patI jAya tevI vyavasthA jarUra jALave. dhArmika kAyadAo Atmika unnati karanArA te cheja tenI sAthe cAlu AbAdI paNa TakAve che. AvanAra paNAne paNa ApaNuM vartananI anumedanA thAya tevuM dhArmika jIvana jALavavAmAMja AtmAnuM kalyANa che. 339. divase paNa jamatAM kaI rIte rAtribhejananedeSa lAge? te samajAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI vijyapadharijI kRta divasa hoya chatAM timiramAM je jame to doSa e, sAMkaDA vAsaNa viSe paNa je jame te doSa e, evuM vicArI parihare nizibhajana zrAvaka sadA, jethI maLe A bhava tathA parabhava acala sukhasaMpadA. 340 artha-sUryAsta na thayo hoya eTale divasa hoya chatAM paNa je aMdhArAmAM jame paNa e rAtrIjanane deSa lAge che. tathA sAMkaDA vAsaNamAM je jame te paNa e deSa lAge che. A pramANene vicAra karIne dharmiSTha zrAvake haMmezAM rAtrIjano tyAga kare. ane rAtrIjanane tyAga kare te A bhavamAM tathA para bhavamAM acala-sthira sukhanI ane saMpattinI prApti thAya che. (ahIM rAtrI bhajananA tyAganI bInA pUrNa thAya che.) 340. sAMjanI pratikramaNa velA na thAya tyAM sudhI zrAvake zuM karavuM? te jaNAve che - 1. mATeja samaju zrAvake khullA, pahoLA vAsaNamAM ajavAsamAM besIne jame che. jamavAnA sthAne paNa uparanA bhAgamAM caMdara jarUra bAMdhavo joIe. ema pANIyArAnA sthale, rasoInI jagyAe, sUvA besavAnA sthale, sAmAyikAdi dharmakriyA karavAnA ane daLavA khAMDavAnA sthale vagere daza ThAme caMdaravA bAMdhavAmAM jIvadayA vagere aneka lAbha jaLavAya che. ughADA vAsaNamAMnI cIja uttama zrAvakathI jamAya paNa nahi, ane supAtrane paNa devAya nahi, ema samajIne jaNapUrvaka nirmala vyavahAra sAcavavo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [343 ] sajajhAya muninI pAsa zrAvaka pUrvanI pere kare, ati lAbha jANI zrAvako bahu vAra sAmAyika kare samaye karIne devavaMdana tema pratyAkhyAnane, pratikamaNa kAle kare te yoga hotAM gurU ka. 341 artha vaLI zrAvaka muninI pAse pratikamaNa velA na thAya tyAM sudhI pUrve kahelI rIte svAdhyAya grAna kare. tathA ghaNuM lAbhanuM kAraNa hovAthI zrAvake e ghaNuM vAra sAmAyika karavAM. vaLI sadhyA kALa thAya, tyAre zrAvake sAMjanuM devavaMdana karavuM eTale derAsaramAM prabhu darzana karavuM 1 caityavaMdana karavuM. tyAra pachI sAMjanA pratikamaNa vakhate divasa carima (duvihAra, tivihAra, pANahAra ke evahAra) paccakhANa karavuM. vaLI gurUnI jogavAI hoya to pratikramaNa tathA paccakhANa gurU pAse karavuM. 341. zrAvakane sthApanAnI jarUrIyAta samajAve che - jima biMbajinanA virahamAM gurUnA abhAve sthApanA, Adeza kAje thApatA jima sAdhu tima zrAvaka janA; 1. AthI uttama zrAvake e samajavuM joIe ke trIjI vAranuM devavaMdana pratikramaNanI pahelAM ja karavuM. pratikramaNa karyA pachInAM vidhAnamAM maMdire javAnuM kahyuM nathI te vyAjabI che, kAraNa ke rAte jyaNuM dharma jALavI zakAya nahi. maryAdA paNa na jALavI zakAya e paNa saheje samajAya tevI ja bInA che. viziSTa lAbhAdi kAraNe ekAMta niSedha paNa naja karAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 34 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta sAmAyikAdikarAya nahi jo sthApanA nahi sthApatA, bhASyakAra bhadanta zabda sthApanA pharamAvatA. 34ra artha:-vaLI sAkSAt gurU na hoya to jema jinarAjanA sAkSAt virahamAM temanI pratimAnI sthApanA karavAmAM Ave che tema gurUnA abhAvamAM gurUnI sthApanA Adeza levA mATe sAdhue tathA zrAvakoe jarUra sthApavI joIe. yAda rAkhavuM ke je sthApanA sthApI na hoya to sAmAyika, pratikamaNa vagere sthApanA vinA karAtAM nathI. vaLI bhASyakAra mahArAje "bhadanta" zabda vaDe sthApanAnuM pharamAna kareluM che. 34ra. sAdhu pare zrAvaka kahe bhaMte na ja zaMkA kare, arihaMta ekaja sthApanA viNa sarvasaMyama uccare; prabhudeva vacana pramANa karIe anukaraNa budhanA kare, prabhu kare na karI zakAe teha lekettara khare. 343 artha-sAdhunI peThe zrAvaka sthApanA sthApatI vakhate bhate" jarUra kahe che. tethI baMnene sthApanAnI jarUrIyAta 1 sthApanA-munirAja gurUnI sthApanA akSa eTale caMdanaka eTale goLa-traNa-pAMca vigere AMTAvALA keDA vigerethI kare che. tene vega na hoya tyAre zrAvake pustaka nakAravAlI vagerenI sthApanA kare che. 2 Adeza -zrAvaka je dharmakriyA kare te pite gurUnI AjJA mujaba kare che te jaNAvavAne gurUnI anujJA mAgavAmAM Ave che tene Adeza kahe che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 35 ] jANavI. temAM jarA paNa zaMkA karavI egya nathI. phakta zrI tIrthakara arihaMta ekalAja sthApanA vinA potAnA kalpane anusAra sarvavirati cAritra grahaNa kare che. ApaNe to prabhunA kahyA pramANe pramANa karavAnuM che, athavA prabhunA vacana pramANe vartavuM joIe. paraMtu temanuM anukaraNa-prabhue karyuM te pramANe budha-samaju paMDita mANasa kadI paNa karatA nathI, eTale prabhue kahyuM te pramANe kare che. kAraNa ke ApaNAthI prabhunI peThe karI zakAya nahi. prabhudeva te kharekhara lekottara mahApuruSa che. eTale sAmAnya mANasethI ghaNu caDhiAtA che. 343. prabhunuM anukaraNa nahi karavA upara daSTAnta kahe che - moranuM anukaraNa karatA hAla je kukaDAtaNuM, teja hAla jarUra have anukaraNa karanAranA loka paNa hAMsI kare lajavAya jinazAsana vaLI, vyavahAra tatva vicAratAM zaMkA Take nA e javI. 344 1 arihaMta--ahIM arihaMta kahevAthI tIrthakaranA jIva te bhavamAM arihaMta-jinezvara bhAvatIrthakara thavAnA che te samajavA. paNa hajI te bhAva arihaMta thayA nathI. kAraNa ke cAra ghAtI karmone kSaya thAya tyAre bhAva arihaMta kahevAya che. teo pitAne tevo kalpa hovAthI potAnI meLeja cAritra grahaNa kare che. ane temanA keI gurU hetA nathI. mATe temane sthApanA hotI nathI. svayaMbuddha evA prabhune AcAra paNa tevo ja che. mATeja "jema mAthuM" vagere kahe, aMte zabda na bole. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 346 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta aH--jema mAranA pramANe vartana karavAthI kUkaDAnA jevA hAla thayA tevIja dazA prabhunu N anukaraNa karanAra jIveAnI paNa thAya che. kAraNa ke tenAmAM prabhunuM anukaraNa karavAmAM joItI zakti hAtI nathI, ane te pramANe vartana karavA jatAM leAkamAM tenI mazkarI thAya che. vaLI tethI jainazAsana paNa lajavAya che. ema vyavahArathI tattvane vicAra karatAM jarA paNa zaMkA TakI zakatI nathI. 344 kayA aMdAjathI devasI pratikramaNa zarU karavu? vagere jaNAve che: ravi Athame aDadhA samaya e zrAddhasUtra taNA kharA, e Azare zarUAta Avazyaka taNI zrAvaka ! karaze; vividha aticAra| Tale ethI bhale nila vratI, trIjI davA jevuM gaNI e jarUra karatA dina prati. 345 1. kUkaDAnuM dRSTAMtaH--eka mArane nRtya karatA joine tenI pAse ubhelA eka phUkaDAe paNa tenuM anukaraNa karIne nRtya karavA mAMDayuM. paNa tema karatAM te tenI pUThA bhAga udhADA thai gayA. tethI te hAMsIpAtra banyA. e pramANe je vagara vicAre meTA purUSonA AcaraNanuM anukaraNa karavA jAya tee leAkeAmAM hAMsIpAtra bane che. 2. kAI ema kahe ke sAdhu saMbaMdhI sAmAyikanA prastAvamAM bhadanta zabdanI vyAkhyA karatA bhASyakAra bhagavate gurU na heAya tyAre sAdhuone sthApanA sthApavA kahyuM che, tethI sAdhu bhale tema kare, paNa zrAvakane sthApanA sthApavAnI zI jarUra che? A zaMkAnuM samAdhAna 342-344mA zrlAkanA artha pramANe jANavuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 347 ] artha :--sAMjanA ( devasika ) pratikramaNamAM vaMdittA sUtranA kharA samaya sUrya jyAre aDadhA Athame te vakhate Ave, e aMdAjathI pratikramaNu te vhelAM zarU karavu joie. ema samajIne huM zrAvakeA! uparanI khInA yAda rAkhI AvakSakanI zarUAta karo. A pratikramaNa karavAthI vratane viSe lAgelA vividha prakAranA judI judI jAtanA aticArA TaLe che. eTale aticArathI lAgelA dASAnI zuddhi thAya che. vaLI A pratikramaNa trIjA prakAranI davAnI jevuM hAvAthI nila vratI eTale aticAra rahita vrata pAlanArA zrAvakAe pa dararAja savAranI jema sAMje paNa (A pratikramaNa) jarUra karavu. 345. 1. trIjA prakAranI davAnu dRSTAMta A pramANe cheH--eka vakhata eka rAjAnI pAse traNa haiAMziAra vaide AvyA. rAjAe teene temanI davAnA guNA jaNAvavAnuM kahyuM. tyAre pahelA vaida kahevA lAgyA ke he rAjA! mArI davAne! evA guNa che ke te vAparavAthI jo zarIramAM vyAdhi hoya te te vyAdhine te nAza kare che, paraMtu zarIramAM vyAdhi na hoya teA navA rAga pedA thAya che. rAjAe kahyu ke sUtelA sarpane jagADavA jevI tArI davAnI jarUra nathI. athavA tArI davA kAmanI nathI. tyAra pachI khIjo vaida kahevA lAgyA ke huM mahArAja ! mArI devAmAM evA guNa che ke te vAparavAthI utpanna elA rAge nAza pAme che ane navA utpanna thatA nathI. rAjAe kahyuM ke tArI davA pahelA karatAM sArI che te paNa mAre kAmanI nathI. pachI trIjA vaidane pUchatAM teNe jaNAvyuM ke mArI davAmAM evA guNu che ke tenA sevanathI zarIramAM rahelA rAgeA nAza pAme che, eTaluM ja nahi paNa rAga rahitane paNa tenA sevanathI zarIranI vizeSa kAMti pragaTe che ane zarIra puSTa thAya che. rAjAe te trIjA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 348 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta dezavirati vinAnA jIvAne pratikramaNa karavAnI jarUrIyAta hAya ke nahi ? ema vAdI pUche che:~ bhadrikajano paNa ubhaya kAle pADavA abhyAsane, hAMze kare abhyAsa paNa nila kare nija jIvanane prazna Ima vAdI kare vratadhara kare paNa para jatA, zuM kAma karatA ? vAdIne uttara dIeImaguNIjanA. 346 a: e apratyAkhyAnI kaSAyanA udayathI dezaviratine aMgIkAra karI zakatA nathI, tevA bhadrika jIvAe paNa ' abhyAsa paDe e mudrAthI'mezAM savAre ane sAMje ullAsathI jarUra pratikramaNa karavuMja joie. kAraNa ke abhyAsathI kAipaNa muzkelI bhareluM kArya hAya, te paNa sahelAithI karI zakAya che, ucca saMskAra pADIne mAnava jIvanane ni la anAvavA mATe eka apUrva sAdhana paNa abhyAsaja che. ahIM siddhAMtakArane vAdI pUche che ke dezavirativALA bhavya jIveA vratamAM lAgelA aticArAne zeAdhavA (dUra karavA mATe) bhale pratikramaNa kare, paNa vratane nahi lenArA khIjA jIvAe zA mATe pratikramaNa karavuM joie? A praznanA javASa have pachInA 347 mA zleAkamAM Apaze. 346. vaidanI davA grahaNa karI. tevI rIte pratikramaNa paNa trIjA vaidanI davA samAna jANavuM. jethI aticAra lAgyA haiAya te tenI zuddhi thAya ane na lAgyA heAya teA paNa AtmAne vizeSa nila banAve che. A khInA zrAddha pratikramaNa sUtra vRtti Adi graMthAmAM vistArathI jaNAvI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [34] A gAthAmAM pahelAMnA praznano javAba ApavAnA prasaMge pratikramaNa karavAnAM moTA cAra kAraNe jaNAve che - pratikramaNanA cAra kAraNa niSiddha vidhi karatAM chatAM, ucita kArya kare nahI te arUci mana karatAM chatAM, viparIta bhAva prarUpaNuM ajJAnathI karatAM chatAM, pratikramaNa e cAranuM jJAnI svarUpa prakAzatAM. 347 atha-pratikramaNa karavAnAM mukhya cAra kAraNe che. (1) niSedha karela (nahi karavA gya) hiMsAdi akArya karavAthI, (2) ucita (karavA gya) jinapUjanadi kArya na kare te, (3) manamAM prabhunA vacana upara arUci-azraddhA thaI hoya tenA prAyazcita mATe, (4) potAnA ajJAnapaNathI jinezvaranA vacanathI virUddha prarUpaNuM karI hoya te, e cAra hetuthI pratikramaNa karavAnuM che. e pramANe jJAnIoe AvazyakAdikamAM pratikamaNanuM svarUpa prakANyuM che. upara jaNAvelA cAra kAraNamAMnA keI paNa kAraNathI pratikramaNa karavAnuM prabhudeve pharamAvyuM ethI vAdI jarUra samajaze ke vrata vinAnA chAe paNa jarUra pratikamaNa karavuM joIe. pratyakSa anubhavathI paNa samajAya che ke pratikramaNa karavAthI "jema kapAlane DAgha cATalAmAM jevAthI dekhAya ane tene bhUsIne nirmala thaI zakAya tema potAnI bhUlo pote pArakhI zake, sudhArIne nirmala banI apUrva zAMtino anubhava paNa karI zakAya. 347 1-paDisiddhANaM karaNe, kiccANamakaraNe paDikkamaNaM // asa je ja tA, vivIpavA ? II (zrAvakanA pratikramaNusUtranI A gAthA che.) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 350 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta A pratikamaNunA daza nAma che te jaNAve che:AvazyakAdika nAma daza e jarUra karavA yeAgya che, tethIja Avazyaka kahyuM sujJeya khIjI nAma che; zAzvatapaNe che dhruva vaLI jItAya ripue ehuthI, nigrahu kahyuM Atama ane nirmala vizuddhi tehathI, 348 artha :-avazya karavA yAgya hAvAthI (1) Avazyaka kahevAya che. khIjuM sujJeya-sahelAIthI artha jANI zakAya evuM (2) avazya karaNIya nAma che. arthanI apekSAe zAzvata-sadAkALa rahenArUM hAvAthI (3) dhruva nAma che. AnAthI zatruAra jitAya che mATe (4) nigraha nAma che. AnA vaDe AtmA nirrala ane che mATe (5) vid evuM pAMcamuM nAma che. ema pAMca nAmeA jaNAvyA. bAkInA pAMca nAma AgaLa kahe che. 348. AvazyakanA bAkInA pAMca nAmamAMthI cAra nAma jaNAve cheHadhyayana Avazyaka viSe sAmAyikAdi SaTa dIse, adhyayana SaTka e nAma chaThThuM dASa ethI dUra khase tethIja varga kahAya vAMchita siddhi hetu nyAya e, meAkSa sAdhana hetue ArAdhanA tikSNa nAma e. 349 atha Avazyakane viSe sAmAyika vagere cha adhyayanA 1 meAkSanI abhilASAvALA jIvAe A kriyA jarUra karavI joIe A AzayathI khIjuM avazya karaNIya nAma pADayuM che. 2 pramAda kaSAya vagere. 3 7 adhyayana A pramANeH----1 sAmAyika, 2 caturvizatistava (leAgasa), 3 vAMdA 4 pratikramaNa 5 kAusagga, 6 pRc Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI dharmajAgarikA [ 35 ] AvelA che mATe (6) chaThThuM adhyayana SaSTha evuM nAma che. tathA A pratikramaNathI deze dUra khase che eTale nAza pAme che mATe enuM sAtamuM varga evuM nAma kaheluM che. Icchita kAryanI siddhimAM kAraNarUpa hovAthI AThamuM (8) nyAya e pramANe nAma che. tathA mokSanI sAdhanAmAM A pratikramaNa paNa hetu hovAthI (9) ArAdhanA evuM nAma che. ema AvazyakanA 6 thI 9 sudhInA 4 nAmanuM varNana jaNAvyuM. dazamA nAmanI bInA 350 mI gAthAmAM kaheze. 349 AvazyakanA chellA nAmanI bInA kahe che - mekSa nagara pamADanAruM pratikramaNa tiNa mArga e, pAMca bheda ehanA vistAra mRtathI jANIe; pratikramaNanuM sthAna pasahasAla teija ghara madire, muni jyAM huve tyAM zrAddha raMge pratikramaNane Adare. 350 artha -vaLI A pratikramaNa mekSarUpI nagaramAM pahacADanAruM hovAthI tenuM dazamuM (10) mArga evuM nAma che. A pratikamaNanA pAMca prakAre che. je saMbaMdhI vistAra tathA khANa. A cha AvazyakathI pAMca AcAranI vizuddhi thAya che. te A pramANe -vaMdana AvazyathI 1 jJAnAcAranI. vaMdana ane cauvisatthAthI (2) dazanAcAranI. vaMdana, sAmAyika pratikramaNa ane kAusaggathI (3) cAritrAcAranI. paccakhANathI (4) tapAcAranI. vizuddhi jaLavAya che. tathA A cha e AvazyakamAM zakti pheravavAthI varyAcAranI paNa vizuddhi thAya che. - 1 pratikramaNanA pAMca prakAra A pramANe-1 daivasika-divasanA pApanI AlocanA mATe sAMje karAya che. 2 rAtrika-rAtrInA pApanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 35ra ] zrI vijayapadhasUrijI kRta vidhi vagere AvazyakAdi siddhAntamAMthI jANavA. A pratikamaNuM karavAnA mukhya cAra sthAna A pramANe kahyAM che. (1) pauSadhazAlA (2) pitAnuM ghara (3) maMdira temaja (4) je sthaLamAM munirAjane nivAsa hoya te sthaLe zrAvaka hoMzathIAnaMdathI pratikramaNa kare. 350. have pratikramaNanA prasaMge jarUrI sUcanA kare che - pratikramaNa karatAM kare nahi Aridra dhyAnane, nirjarA bahu lAbha jANa tIvra upayogI bane, micchAmi dukka de have je citta kerI athIratA, pratiSiddha karaNAdika khamAve saralatAe harSatA. 3pa1 artha:--vaLI pratikramaNa karatI vakhate zrAvake azubha AlecanA mATe paroDhIe karAya che. 3 pAkSika-pakhavADIAnA pApanI AlecanA mATe dara caturdazIe sAMjanA karAya che. 4 mAsika-kArtika suda caudaza, phAgaNa suda caudaza ane aSADa suda caudaza ema traNa mAsanA aMte karAya che. 5 sAMvatsarika-bhAdaravA suda cothane divase karAya che. - A pratikramaNanAM bIjAM ATha paryAye (nAma) A pramANe che - 1. pratikramaNa-pApathI pAchA pharavuM. ra praticaraNuM-zubha yoga tarapha vAre vAre gamana karavuM. 3 pratiharaNa-sarva prakAre azubha yogane tyAga karavo. 4 vAraNA-akArya vAravuM-na karavuM. 5 nivRtti-pApavALA kAryathI pAchA haThavuM. 5. niMdA-AtmasAkSIe pApane niMdavuM. 7 ga--gurU sAkSIe pApanI niMdA. 8. zuddhiAtmAne nirmaLa kare. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ' [ 353 ] ArtadhyAna raudradhyAna karavuM nahi. paraMtu pratikamaNamAM ghaNuM nijerA (karmakSayano) lAbha che evuM jANIne temAM tIvra upayogI bane eTale sUtre belatAM tenA bhAvArthane barobara vicArate rahe ema manane zubha dhyAnamAM reke. je pratikamaNamAM cittanI asthiratA thAya to tenuM "micchAmi dukkaDa de tathA pratiSedha karela eTale je kAryane niSedha hoya te thaI gayuM hoya vagere gunAo te saraLapaNe-kapaTa rAkhyA sivAya harSatA eTale khuzI thatA thatA zrAvake khamAve. 351. - have sAMjanuM pratikamaNa pUruM thayA pachI zrAvake zuM karavuM? te jaNAve che - 12. ArtadhyAna-raudradhyAna-mananI ekAgratA athavA talInatA thAya che te dhyAna kahevAya che. mananI azubha viSayAdimAM lInatA thAya tyAre te azubha dhyAna kahevAya che. te azubha dhyAnanA ArtadhyAna ane raudradhyAna evA be bheda che. temAM AtadhyAnanA cAra bheda A pramANe-1 ISTaviyega ArtadhyAna-vahAlA putrAdinA viyogathI zekAtura thavuM te. 2. aniSTa saMga ArtadhyAna-pitAne jenI upara dveSa hoya, te (vastu)nA saMbaMdhathI AhaTTa haTTa vicAra Ave che. 3. regaciMtA ArtadhyAna-zarIramAM vyAdhi thavAthI hAyavoya karavI "mArU have zuM thaze?" vigere ciMtA. 4. azauca ArtadhyAna-bhaviSyamAM mAruM zuM thaze? vigere ciMtA. raudradhyAnanA paNa cAra bheda che, te A pramANe -1. hiMsAnubaMdhI raudradhyAna eTale anya jIvone ghAta karavAnA tathA pIDavAnA pariNAma. 2. mRSAnubaMdhI raudradhyAna-juduM belIne khUzI thavAne pariNAma. 3. teyAnubaMdhI raudradhyAna-cerI karavAnA pariNAma. 4. saMrakSaNAnubaMdhI raudradhyAna-pitAnuM dhana vagere sAcavavAnA pariNAma. zrI bhagavatIjI AdimAM A vistAra che. 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 354 1 zrI vijayapadmasUrijI te pratikramaNa pUrU thatAM svAdhyAya zrAvaka Adare, ka graMthArdika taNuM karatA parAvarttana khare; zIlAMga ratha gaNanA kare navakAravAlI paNa gaNe, tima gaNeja anAnupUrvI prazna pUche gurU kane. upara artha:--zrAvake pratikramaNa pUrU karIne svAdhyAyanI zarUAta karavI. temAM bhaNI gaela prakaraNeA, karmagraMtha jIvavicArAdi prakaraNe vigerenuM parAvartana karavuM eTale sa MbhALI javuM. vaLI zIlabhAva TakAvavA aDhAra hajAra zIlAMga rathanI gaNatarI kare. tathA manane sthIra karavA navakAravALI gaNavI. vizeSamAM anAnupUrvI (navakAra maMtranA ulaTA sulaTI kramathI padmAnI gaNatarI ) gaNe. tathA gurU mahArAjane peAtAne na samajAtA viSayA saMbaMdhI prazno pUche. jethI peAtAnI zA vagere dUra thAya. ane dharmamAM nizcalatA thAya. 352. A gAthAmAM svAdhyAyanuM kula matAve che:-- svAdhyAyathI zubha dhyAna bahuvairAgya kama Tale ane, saMyama ucitaAtama ane pAmela caraNe thIra bane; e kAraNe svAdhyAya karatA raMgathI zrAvaka janA, gurUnA gaNI upakAra karatA bhAvathI vizrAmaNA. 353 a -svAdhyAya karavAthI mana azubha dhyAnamAM jatuM rAkAya che, ane zubha dhyAnamAM Ave che. saMsAra pratye vairAgyanI vRddhi thatI jAya che. vaLI jJAnAvaraNIyAdi azubha karmAnA nAza thavA mAMDe che. tethI AtmA cAritragrahaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [35] karavAne lAyaka bane che. tathA saMyamI jI paNa prApta thaela cAtrimAM sthiratA pAme che. vaLI svAdhyAyathI bhaNeluM bhUlI na jatAM tAjuM rahe che. vigere ghaNuM prakAranA lAbha svAdhyAyamAM rahelA che, evuM jANuM svAdhyAyamAM tatpara rahevuM. vaLI A badhuM gurUnA upakAranuM phaLa che, ema jANIne zrAvakoe bhAvapUrvaka gurUnI vizrAmaNa (hAtha-paga dAbavA, vigere sevA) karavI. kAraNa ke vinayapUrvaka karelI gurUnI sevAthI karmanirjarA vigere sArA phaLanI prApti thAya che. 353. gurUnI vizrAmaNuM karavAthI kene kevuM phala maLyuM? te kahe che - pAMcase munirAjanI sevA subAha suraMgathI, karatA thayA bAhubalI baliyA vizeSe cakrathI; munirAja cAle tyAM sudhI na karAvatA vizrAmaNa, apavAdathI sAdhu kaneja karAvatA vizrAmaNa. 354 artha -subAhu ghaNA rAgathI-bhAvathI pAMcaso munienI sevA karatA hatA. te sevAnA phalathI bAhubalInA bhavamAM cakavatIthI paNa adhika baLavAna thayA. tethI temanA bhAI bharatarAjA cakravatI chatAM paNa temanI AgaLa dareka yuddhamAM hAra pAmyA. ane caka to kAmamAM AvyuMja nahi. kAraNa ke svajana upara cakanI asara thatI nathI. A bAbatamAM munirAja paNa banatAM sudhI vizrAmaNuM karAvatA nathI. 1. pAna saDe ghaDA haDe, vidyA visare jAya aMgAre reTI jale, kahe celA kayuM thAya? 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 356 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta athavA jarUra sivAya eTale zarIrane sukhI karavAnI IcchAthI sevA karAvatA nathI, paNa gurU mahArAja upakArI che ema jANIne zrAvakoe muninI vizrAmaNAmAM tatpara rahevuM. vaLI apavAda mArgane AzrI khAsa kAraNe gurU mahArAja sAdhu pAseja vizrAmaNa karAve. 354. cAlu prasaMgamAM munibhakti bajAvIne pachI zrAvake zuM karavuM? te jaNAve che - muninA abhAve zrAddha pAsa karAvatA vizrAmaNA, prabala puNya pAmIe munirAjanI vizrAmaNuM karI bhakti zAtA pUchIne vaMdana trikAla karI ghare, jaI zrAddha nija parivArane dharmopadeza ghaNo kare. 355 arthamuni mahArAja bIjA munine abhAva hoya te zrAvaka pAse prabala kAraNe vizrAma karAve. zrAvake to ema samajavuM ke munirAjanI vizrAmaNAno prasaMga prabala puNyanA udayathI prApta thAya che. ema jANuM zrAvake gurU mahArAjanI sevAmAM tatpara rahevuM. e pramANe gurUnI bhakti karIne sukha zAtA pUchIne "trikAla vaMdanA" (rAtrIe gurU mahArAjanI AgaLa rajA letAM belAya che) karIne zrAvaka potAnA ghare Ave. ghera AvIne zrAvake potAnA kuTuMbanI AgaLa ghaNuM prakArane dharmopadeza kare. 355. have zrAvake kuTuMba AgaLa dharmopadeza zA mATe kare? te jaNAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 357 ] strI putra putrI piAtra bAMdhava kulavadhu mitrAdi e, ghara kAraNe kadI nA suNe upadeza munivaranI kane, rogAdi kAraNanA vize paNa nA suNe muni dezanA, ethI jarUra upadeza Ape temane zrAvaka janA. 356 artha-potAnA te strI, putra, putrI, pautra, bhAI, gharanI bIjI strIo tathA mitra vigere jeo gharanA kAraNe eTale gharanA kAmamAM rokAelAM hovAthI munirAjanI pAse upadeza sAMbhaLavA na jaI zakatA hoya. tathA temAMnA je ke rega vigere kAraNathI muninI dezanA sAMbhaLavAne upAzraye na jaI zaktAM hoya. tathA pitAnAM vRddha mAtapitA vagere paNa vRddhAvasthA vagere kAraNone laIne munirAjanI vANune lAbha meLavI zakatAM na hoya, te badhAnI dharmabhAvanA sateja rAkhavAne mATe uttama zrAvakoe upadeza ApavAnI khAsa jarUra che. 356. upara kahyA pramANe je zrAvaka pitAnAM parivArane dharmopadeza na Ape to tenuM pariNAma kevuM Ave? te jaNAve che - zrAddha Ima je nA kare parivAra paNa nA sAMbhale, thaIne pramAdI dharma cUke tehathI durgati ele, e Azaye je yogya jene zrAddha te paNa tehane, samajAvatA savizeSa hete zreSTha jayaNA dharmane. 357 artha:- zrAvaka e pramANe dharmane upadeza na saMbhaLAve, te upara jaNAvele parivAra te upadeza sAMbhaLI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 358 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta zakato nathI. tethI dharmakAryamAM pramAdI-ALasu banI jAya che. tethI dharmakArya cUke che-bhUle che, ane tethI narakAdi durgatine teo prApta kare che, ane potAnA Azrito dutimAM jAya, enAthI zrAvaka mATe bIju kharAba zuM che? nathIja. mATeja zrAvake pitAnA parivAramAM je jevA prakAranA dharmakAryamAM egya hoya, tene tevA prakAranA dharma mATe lAyakAta pramANe zAMtithI ane premathI egya upadeza avazya Apa. ane dharma samajAvatAM daSTAnto tathA uttama purU nA caritra vigere paNa jarUra kahevAM, tathA vizeSa karIne jayaNa dharma eTale gharakArya karatAM ke ke upaga rAkhave? jethI jIva hiMsAdimAMthI dhIme dhIme bacAya vigerene te khAsa samajaNa ApavA pUrvaka upadeza kara. pitAnA parivAranI aMdara kadAca koI mANasa buddhinI ochAzane laIne (bI-samajaNane laIne) athavA kadAgrahane laIne pite (vaDIle) kahelI bInA na samaje to paNa tenI upara krodha na karavo joIe ane nArAja paNa na thavuM joIe. A bAbatamAM anubhavI pUjya purUnI vANuM yAda Ave che ke sAdhu samudAyamAM, jJAtimAM tathA gAmamAM, nagaramAM ane gharamAM je vaDIla hoya, teNe bIjAonI bhUla joIne kyAre paNa nArAja to naja thavuM joIe, kAraNa ke vaDIla je nArAja thAya, to AkhA ga7-jJAti-gAma-nagara ane ghara (nA mANasa)nuM hita bagaDe che. zAMti ane prema bharelA vacane ekavAra ke anekavAra kahIne samajAvIe, te ghoDA vigere tiyane paNa sArI asara thAya che. eTale ThekANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ rUpa ] lAvI zakAya che, te pachI manuSyane to thoDA TAImamAM jarUra sanmArgamAM lAvI zakAya, A bAbatamAM elekajhAMDaranuM daSTAMta jANavA jevuM che, te TuMkAmAM A pramANe-eka vakhata anubhavI eka mANasane sAthe laIne elekjhAMDara hiMdustAnamAM musApharI karavA nIkaLyA hatA. anukrame aneka sthale pharatAM pharatAM temaNe jaMgalamAM taLAvane kAMThe jhADa nIce dhyAnamAM beThelA eka mahApurUSane joyA. jotAMnI sAthe elekjhAMDarane mahAtmAnA zAMta vAtAvaraNanI e asara thaI ke teNe ghoDe ubho rAkhI mahAtmAnI sAme najara rAkhI. teTalAmAM mahAtmAnuM dhyAna pUrNa thayuM. vAtacIta karatAM karatAM mahAtmAe elekajhAMDarane pUchyuM ke-tame keNa che? teNe kahyuM kehuM AkhA hiMdustAnanI upara sattA calAvanAra vaDe adhikArI chuM. A sAMbhaLIne mahAtmAe kahyuM ke je tame AkhA hiMdustAnanI upara sattA calAvI zakatA ho, to A taLAvane kAMThe ubhelA bagalAe meMDhAmAM mAchalI pakaDI che, tene sattAnA baLathI choDAve. jethI mane khAtrI thAya ke tamArI sattA AkhA hiMdustAnanI upara cAlI zake che. mahAtmAnA A vacana sAMbhaLIne elekajhAMDare pistuno bhaya batAvIne bagalAne kahyuM ke-A mAchalAne chodha de nahi to tane goLIbAra karIza ema dhamakI ApI, chatAM bagalAe meMDhAmAMthI mAMchalIne choDI nahi. A banAva joIne mahAtmAe elekjhAMDarane kahyuM che. mane eja Azcarya thAya che ke eka bagalA jevuM tiryaMca prANI tamArI sattA (AjJA) mAnatuM nathI, te pachI AkhuM hiMdustAna tamArI sattA kaI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 360 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta rIte mAnatuM haze ? kema AvIjane ? mahAtmAnA A vacana sAMbhaLIne elekjhAMDara jhaMkhavANA pAye, tyAre mahAtmAe kahyuM ke-he mahAnubhAva ! udAsa thavAnI jarUra nathI. samajavA jevI sAcI vastusthiti e che ke kAi paNa jIvane zAMti ane prema bharelA vacaneA kahIne samajAvIe. ane tethI tenI upara jeTalI sArAmAM sArI asara thAya che, tevI asara sattAnA amala karavAthI lagAra paNa thatI nathI. A sAMbhanIne elekUkjhAMDare mahAtmAne kahyu ke-jo tema hoya, te huM kahuM chuM ke-A mArA gheADA upara tevI asara pADeA. mahAtmAe ubhA thaine gheADAnI pITha upara hAtha pheravIne zAMti ane prema bharelA vacanathI kahyuM ke he bhAI gheADA ! A tArA AgaLanA ane paga mArI pITha upara mUkI de. A sAMbhaLIne gheDAe tarataja tema karyuM. A banAva joine elekjhAMDarane khAtrI thai ke mahAtmAnuM kahevuM akSare akSara sAcu che. nahitara ajANyA gheDAnI upara AvI asara thAya kaMI rIte? A bAbata sacoTa ThasAvavAne mahAtmAe bagalAnI pAse jaine kahyuM ke he bhAI bagalA! de. tArA prANa jema tane vhAlA che, tema tene paNa tema che. kAine maravuM game nahi. bIjAne haNutAM ghaNAM du:khA bhAgavavA paDe che. AvuM jyAM mahAtmAe kahyuM ke tarataja bagalAe mAmblIne cheDI dIdhI. A joine elekjhAMDare rAjI thaIne mahAtmAnuM kahevuM kabula karyuM. vaMdana karIne AgaLa pharavA gayA. AmAMthI samajavAnuM e male che ke sAmAne sanmArgamAM lAvavA mATe zAMti ane premabharelA A mAchalIne cheDI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 361 ] vacane kahevA joie. yAda rAkhavuM ke koine yuktithI paNa ThekANe lAvI zakAya che. kAraNa ke nItizAstramAM kahyuM che kemUrkhane ThekANe lAvavA hAya, teA vhelAM te ApaNuM kahyuM mAne tema na heAya te te kahe tema hA kahevI. Ama karatAM jyAre avaLe raste jatAM khattA khAya, ane bIjI vAra sIdhA raste pUche, tyAre tame je kaheze, te kabula karaze. kAraNa ke kahevata che ke khattA khAya tyAre mUrkhAe jarUra ThekANe Ave. temaja sajjanane sanmArgamAM lAvavA namaskAra karIne kahevu joie, ane le!bhIne paisAthI ThekANe lavAya ane paMDitane tattvArthanI vAtacIta karavAthI raste caDAvI zakAya, vaza karI zakAya, rAjI karI zakAya. kahyuM che ke 46 mUrkha chaMdAnurodhena - sAdhumaMjalikarmaNA // lubdhamarthena gRhLIyAt-tattvArthane 2 jItam | chu // temaja dIvALImAM dArUkhAnuM phADavAmAM nAhakanA kharce thAya, ghaNI jIvahiMsA thAya. e paNa zAMtithI jarUra samajAvavu. kAraNa ke dIvALIne kharA muddo e che ke-prabhu zrI mahAvIranA jIvanamAMthI apUrva edha laine zakti pramANe mAkSa mArganI ArAdhanAmAM jaldI ujamAla thavuM. prabhudeva te nirvANa pada pAmyA. paNa ApaNe kaI gatimAM jaizuM tenI khabara nathI. jethI jaldI pramAdane dUra karIne prabhubhakti-gurUbhakti-sAmAyika-Avazyaka-upadhAnAdri dharmArAdhana karI levuM. pedAzanuM saravaiyuM kADhA, tema varSamAM keTalI Atmika kamANI karI ? tenu pUrI kALajIthI saravaiyuM kADhavu joie. prabhu zraoN mahAvIradeve gotama svAmIne kahyuM ke-3jIde vahu mAnule mane eTale huM gAtama ! tuM jarUra For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta samajaje ke A manuSyabhava mahA durlabha che mATe "samartha nothama? mA umAca" he gautama! kSaNavAra paNa dharmArAdhanimAM pramAda karIza nahi. kAraNa ke "sumo no kSatti manuSAzupa " bajAramAMthI bIjA padArtho vecAtA maLe che, tema gayelo samaya pharI maLI zakatuM nathI. sAmAne kare amUlya ratna daIe te paNa temAMnA keInI tAkAta nathI ke, ApaNane gaele samaya pAcho lAvI de. AvI AvI aneka seneTarI zIkhAmaNo prabhue dIdhI. te gautama svAmIe aMgIkAra karIne jIvanamAM utArIne kevalajJAna meLavyuM. aneka jIvane pratibodha karyo ane muktipada meLavyuM. vaDIlanI zIkhAmaNa mAthe caDhAvavAthI te pramANe vartavAthI aneka lAbha maLe che. dIvALIno avasara A bedhadAyaka che ema vaDIle parivArane samajAvavuM. ane sInemA nATaka jovAmAM nAhakano kharca thAya, paisA ApIne ujAgare levAne che. vigere geraphAyadA jarUra samajAvavA. jethI parivAra sadAcArI bane. 357. evI rIte upadeza ApavAthI zuM lAbha thAya? te jaNAve che - ema karatAM lAbha e parivAra dudhamI bane, cAhe sudharma zravaNane pAle sujyaNe dharmane sarvane bhegA karI zrAvaka zikhAmaNa ApatA, haMmeza rAte zIdharanA jIvana bahu samajAvatA. 358 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 363 ] artha-zrAvaka potAnA kuTuMbI janene ekaThAM karIne dharmane upadeza Ape, tethI teo dharmamAM daDha AsthAvALA bane che. uttama zrIjina dharmane sAMbhaLavAnI IcchAvALA thAya che, tathA sArI jayaNa pUrvaka dharmane pALe che. e pramANe lAbha thAya che, mATe suzrAvako sarve kuTuMba parivArane bhegA karIne rAtre haMmezAM upadeza Ape. temAM paNa sadAcAramAM majabUta banAvavA mATe uttama zIyalavAna zrI vijayazeTha vijayA rANI vigere strI purUSanAM daSTAnto ghaNI vakhata samajAvavA. 358. pUrve kahyA pramANe je zrAvaka upadeza na Ape to tene zuM nukasAna thAya? te kahe che -- tevuM kare nahi zrAvako je pApa kAraNa te bane, parivAra dharma na pAmavAthI je kare caryAdine; vadha baMdha pAme parabhave paNa duHkha lahe durgatitaNA, e sarvamAM zrAvaka gaNAyanimitta bole guNIjanA. 359 artha:- zrAvaka potAnA kuTuMbane dharmane upadeza na Ape, te te parivAre karelA pApamAM nimitta kAraNa bane che. kAraNake tene parivAra dharma na pAme tethI corI kare, jUTha bole vigere pApakarma karIne A lokamAM vadha-mAra vigere, baMdhana eTale deraDAdithI baMdhAvavuM vigerene pAme, tathA parabhavamAM durgatinA duHkhanI prApti thAya. A badhAmAM te zrAvaka nimitta gaNAya che e pramANe kevalajJAnI pUjya purUSa kahe che. 359. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 364 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta parivAra avaLe raste dArAya temAM zrAvaka kai rIte nimitta gaNAya ? te spaSTa samajAve che:-- cArAdinI rahenAra madade cAra Ima leAka sthiti, prastuta viSe parivAra pApe hetutA tenI thatI; parivAra pASaka zrAvakA e bhedathI parivAranI, saMbhALa karatA dravyanI sagavaDa dIe vastrAdinI, 360 a:--leAkamAM paNa evA vyavahAra che ke je cArane sahAya karanAra thAya te pazu cAra gaNuAya. ema cAlatA prasaMgamAM paNa parivAra je je pApa kare temAM te zrAvakanI paNa hetutA-kAraNutA thAya che. ema jANIne zrAvake A dharmopadeza devAnA kArya mAM huMmezAM tatpara rahevuM. piravAranu pASaNa karanArA zrAvakA e prakAre peAtAnA parivAranI saMbhALa 1. gharamAM pote vaDA (mukhya) kahevAya, te parivArane pramAdane lane na samajAve, dharmAMnA raste na dAre, adharmInA rastAthI pAchA na haThAve ema mukhya zrAvaka upekSA kare tenA pariNAme parivAranI kharAkhI thAya, avinIta bane, ghaDapaNamAM potAne vinaya na jALave vagere mAThAM pariNAma Ave che. khAvAmAM je vaDA nAmanA padA thAya che, te paNa samajAve che ke huM keTalI muzkelI veThIne vahu nAma pAmuM chuM. vyAjakhIja che ke vidyArthI bhUle emAM zikSakanI khedarakArI e paNa nimitta jarUra kahI zakAya. ema uttama zrAvake peAtAne parivAra dRDha dharmI kema bane ? tevA prayatna jarUra karavA. bedarakAra na thavuM joie. ' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 365 ] rAkhe. eka te dravyathI sahAya Ape eTale kuTu ane vastra, dhAnya vagere vaDe poSaNa kare. 360. have A gAthAmAM bhAva pASaNanA artha kahe che: bhAvathI parivArane yAje niraMtara dharmAMmAM, samajAvatA paNa te kare nahi dharmAMsAdhana tehamAM nirdekhi ArAdhaka kA siddhAtamAM te zrAddhane, te nahi parivAra kerA pApanuM kAraNa ane. 361 artha:--zrAvaka peAtAnA parivArane haMmezAM dhakA mAM joke te bhAvathI piravAranuM pASaNa karyuM kahevAya. have zrAvaka peAtAnA piravArane dharmanI ArAdhanA karavAnuM samajAve te chatAM jo teo dharmanI sAdhanA na kare, teA siddhAntamAM te zrAvakane nirdoSa doSa rahita eTale ArAdhaka-dharmanI ArAdhanA karanArA (bInagunegAra ) kahyo che. tethI te parivAranA pApamAM nimitta kAraNa banatA nathI. 361. zrAvake kevA prakAranI dezanA parivArane daivI ? te jaNAvavAnA prasaMge kevA sthAnamAM na vasavuM ? te jaNAve che:dezanA parivArane zrAvaka dIe isa zAMtithI, jyAM upAzraya jinabhuvana sAdhikA vasatA nathI; tyAM kadI vasavuM nahi sAdharmikAdika yeAgathI, jIvana ane bahu dhavAsita alagatA sAvadhathI. 362 artha :-pUrva kahyA pramANe zrAvaka zAMti ane prema pUrvaka samajAvIne parivArane dharmanA upadeza Ape. te A pramANe-jyAM upAzraya na hoya, jinabhuvana eTale derAsara na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 366 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta hiya tathA sAdharmi paNa rahetA na hoya tevA sthAnamAM ApaNe kadI rahevuM na joIe. kAraNake sAdharmika vigerenI saMbaMdhathI jIvana dharma pratye adhika vAsanAvALuM (dharmiSTa) thAya che, tathA sAvadyathI eTale pApavALA kAryothI alaga rahevAnI IcchA thAya che. 362. - sAdharmikanA be prakAra kahe chejAti kula karmAdi sarakhA jehanA te dravyathI, bhavabhIrU dharmaparAyaNa sAdharmiko e bhAvathI; sAdharmisaMgI nizcaye jina dharmaraMgI paNa bane, durjana kusaMga tajI nirAte sAdhaje jina dharmane. 363 artha-jemanA jAti, kula tathA karmAdi eTale vyApAra vigere kAryo sarakhA hoya te dravyathI sAdharmika jANavA, tathA jeo saMsArathI bhaya pAmanArA, dharmamAM tatpara hoya te bhAva sAdharmika jANavA mATe jeo bhAva sAdharmikanI sebata karanArA hoya che, teo jarUra jaina dharmamAM rAgavALA thAya che. mATe sAdharmika jyAM hoya tevA sthaLamAM rahevuM. vaLI tame durjana eTale naThArA mANasanI kharAba bata choDI daIne zAMti pUrvaka jaina dharmanI ArAdhanA karaje. 363. zrAvakoe kenI kenI sobata na karavI te jaNAve che -- vezyA jugArI bhATa cAraNa naTa zikArI dhIre, ThAkora Thaga sonI pramukhane saMga heya bhayaMkare; . 1 dusata nikasa basIe nahi, vasI na karIe vAta; : kiTalI bera saMgate, chedata unake pAta. 1 : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 367 ] ghara hATa pAse tAsa na kare tema maitrI cheADajo, ekAMta mArga prarUpakAnI sAtha paricayane to. 364 artha : vezyAnI, jugArInI, bhATa, cAraNa, naTa, zikArI, dhIvara-mAchImAra, ThAkAra-kALI athavA rajapUta, Thaga ThagamAjI karanAra tathA seAnI vagerene saMga bhayaMkaranukasAnakAraka che, mATe te tajavA ceAgya che. teonI paDAzamAM ghara, hATa ( dukAna ) vigere na karyuM, vaLI teonI sAthe deAstI na karavI. vaLI je ekAMta mArganI prarUpaNA karanArA che tevA mithyAtvInI sAkhata paNa naja karavI. 364. 3 A gAthAmAM mithyAmatienI sAkhata tajavAnuM kAraNa jaNAve che:-- 1 pAsA vesA aggI, jala Thaga Thakakura seAnAra; e daza na huI appA mAMkaNa bahua biDAla / 1 / / * 2 sattara pAMca paMcANuM e mUkayA chUTanA, lAva paTela ! seAmAM e echA. evuM karanAra ThaMga kahevAya. temaja "mukhame rAma bagalame chUrI, bhagata bhalA paNa dAnata arI " AvuM karanAra paNa Thaga kahevAya. 3 ekAMta mA je vastunI dravyanI dareka bAjI nahi tapAsatAM ekaja daSTithI jonAra che, tee ekAMta mArga prarUpaka jANavA. jemake jIva ekAMta nitya che, athAvA ekAnta nitya che evI prarUpaNA karanAra. jyAre jitezvara bhagava Mtee dravyanI dareka bAjI joIne prarUpaNA karI che, jemake jIva dravyanI apekSAe nitya paNa che ane paryAyanI apekSAe anitya paNa che. mATe temanA mA zreSTha anekAnta mArga kahevAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 368 ] - zrI vijayapadhasUrijI kRta sahavAsa saMlApAdi karatAM athIra darzana saMpaje, jana darzana zaMkA kare budha tAsa maMdira gati taje; kulavadha vezyA ghare je jAya te jana zIlanI, zaMkA kare tima anya dana maMdire samyakatvanI. 365 artha -mithyAtvIonI sAthe sahavAsa eTale sabata karavAthI, tathA saMlApAdika eTale vAraMvAra vAtacIta karavAthI darzanamAM-samakitamAM asthiratA thAya che. athavA samatinI malInatA thAya che, vaLI bIjA mANaso te paricaya karanAranA samakitane viSe paNa zaMkA kare che. mATe samaju DAhyA mANasee temanA maMdira (ghara) mAM javAne tyAga kare. jema keI kulIna zIyalavatI strI-vezyAnA ghare jAya, te jenArA mANase tenA zIlamAM zaMkA kare che, tema anya dharmavALAnA maMdiramAM javAthI bIjA jenAra mANaso janArA, jInA samaktimAM zaMkA kare che. 365. vaLI anya darzanInA maMdire javAthI thatA bIjA ghaNuM geralAbha jaNAve che-- jAnAra para mithyAtvanI puSTi kare bodhi haze, e kAraNe karaze nahi mithyAtvInA saMgAdine nija darzane paNa jIMDavA pArzvastha Adika pAMcane, sahavAsa Adi karaMta kAyaleza bAMdhe pApana. 366 la, artha -je anya matinA maMdiramAM jAya che te bIjAnA mithyAtvanI puSTi kare che. kAraNake tene anyanA maMdiramAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [368.] jate joIne bIjAone paNa ema thAya ke e dharma sAre che. nahi te A guNa jIva jAya kema? vaLI janAra potAnA samyakatvane nAza kare che. A kAraNathI he zrAvake ! tame mithyAtvIonI sebata-paricaya vigere karazo nahi. e pramANe anya darzanInI sebata tajavI eTaluM ja nahi, paNa pitAnA darzanamAM paNa pArthastha vagere pAMcanI sebata na karavI. kAraNa ke tevA vezadhArIonI sebata vaMdana-bhakti vagere karavAthI phakta kAyakalezaja thAya che ane vadhArAmAM pApakarmo baMdhAya che. 366. zrAvake parivArane kahevuM ke aviratinI sabata na karavI e jaNAve che - aviratinA sthAnamAM gamanAgamana karaze nahi, AlApa saMlApAdi tajavA lAbha ethI ja nahi, gamanAdithI baMdhAya prIti ehathI dAkSiNyatA, karavuM paDe kIdhela kAraja suguNa paNa dUSita thatAM. 367 artha-vaLI avirati eTale je vrata paccakhANa rahita che temanA sthAnamAM gamanAgamana eTale javuM AvavuM 1 pArthasthAdi pAMca-1 pArthastha-mithyAtva rUpI pAsamAM rahenAra athavA mAtra muni veSadhArI chatAM te pramANe nahi vartanAra. 2 avasa-zIthIlAcArI 3 kuzIla-AcAra rahita 4 saMsakta-sobata, pramANe vartanAra, 5 yathAIda-marajI mujaba vartanAra. A pAMca prakAranA veSadhArI (muni veSa dhAraNa karanAra) nI sobata na karavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [37] zrI vijyapaddhasUrijI kRta nahi. teonI sAthe AlApa saMlApara vagere choDI devA, kAraNake tethI jarA paNa lAbha nathI ane nukasAna thAya che. kAraNake javA AvavAthI paraspara sneha baMdhAya che, ane snehane lIdhe teNe kahelA kAryamAM dAkSiNyatA-DahApaNa karavuM paDe che, tethI uttama guNe paNa malIna thAya che, mATe tame avirati janonI sobata karaze nahi, ema zrAvake parivArane kahevuM. 367. avirativALA jInA saMgathI bIjA paNa aneka geralAbha thAya che te jaNAve che - darzane mAlinya have dharma viNase ehathI, dharma nAze bhavabhramaNa hovuM jarUra khoTuM nathI; sarvatra karavuM ucita karo rAga guNamAM prabhutaNuM, vacane karI prIti rahA adhyastha doSa agaNanA. 368 artha-vaLI aviratinI seAbatathI samakitamAM malInatA thAya che. tethI dharmane vinAza thAya che. ane dharmane nAza thavAthI A saMsAramAM jarUra rakhaDavuM paDe che, temAM jarAe khoTuM nathI, mATe tema karavuM nahi, ane sarva sthaLe vakhata vicArIne kAma karavuM. guNane viSe rAga dhAraNa kare. prabhunA vacanamAM prIti karavI, tathA guNa rahita jInA deSa jotAM mAdhya bhAva rAkho. tevAne samajAvavA, chatAM na samaje to tenA pratye udAsInatA rAkhavI, paNa tenA pratye kepa karavo nahi. 368. 1-2 AlApa eTale eka vAra vAtacIta karavI ane saMlApa eTale vAraMvAra vAtacIta karavI te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 371 ] have zrAvake parivArane tratAne AzrIne upadeza A pramANe devA joie:~ hiMsA to cArI vacana jIhA vadA niha sadA, pa`mAM zIla jarUra pAlA jo ane hi sadA; parigrahe parimANa karavuM rAtri bhAjana pariharA, diggamana bhAgeApabhAge mAna paNa raMge karA. 369 a:-tame hiMsAnA tyAga karo, cArInA tyAga karajo, tathA asatya vacana khIlakula khelaze nahi. vaLI huMmezane mATe brahmacarya pALavuM na banI zake te parvanA divaseAmAM te jarUra zIla pALavuM, vaLI parigraha-dhana dhAnya vagere nava prakAranA che tenuM piramANu karavuM, tathA rAtrIe jamavAnu maMdha karo. vaLI diggamana eTale dizAomAM javAnu piramANu karo tathA bAgeApabhAgane viSe paNa hAMzathI piramANu kare. eka vAra upayogamAM Ave tevI vastuo bhAgamAM gaNAya che; jevA ke dhAnya, phUla vagere. tathA vAraMvAra upayAgamAM Ave tene upabhAga athavA pirabhAga kahe che. jevA ke ghara, vastra vigere. A vastue ne vAparavAnI saMkhyAne khUzI thaine niyama karo. 369. uttama zrAvake parivArane khIjI paNa AvI zIkhAmaNu devI joIe:-- badhAya jethI cIkaNAM bahu karma karmAdAnane, nA sevo mAkhaNa madirA mAMsa madha e cArane; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [37] zrI vijayapadhasUrijI kRta parihare jIvatAM sudhI bAvIza sarva abhakSyane, bhakSyanuM parimANa karaje dhAratAM satiSane. 370 artha tame jethI ghaNAM cIkaNuM karma baMdhAya te 1karmAdAnane bIlakula sevaze nahi. vaLI mAkhaNa, madirA-dArU, mAMsa ane madha e cAra abhakSya vigaIo vAparavAnI chaDI 1 jethI ghaNuM karmonuM AvavuM (AtmA sAthe baMdhAvavuM) thAya te karmAdAna 15 che te A pramANe 1 aMgArakarma-kuMbhAra, bhADabhuMjA vagerenuM agni saMbaMdhI kAma. 2 vanakarma--khetI, bAga, bagIcA vagere karavA te. 3 sADI karma--gADA, gADI vagere saMbaMdhI karma. 4 bhATIkarma--ghara, dukAna, gheDA vagere bhADe ApavA. 5 sphaTika karma-kuvA, vAva, taLAva vagere davA khodAvavA. 6 daMtavANijya-dAMta, hADakAM vagerene vyApAra. 7 lAkhavANijya-lAkha, kasuMba, haDatAla vagerene vyApAra. 8 rasavANijya--ghI, tela, vagerene vyApAra 9 kezavANijya-vALa, pIchAM vagerene vyApAra 10 viSaviSyavANijya-aphINa semala, jhera vagerene tathA zastrAdikane vyApAra. 11 ya-pIllaNakarma--ghaMTI, khANI, ghANa vagerenuM kAma. 12 nila chanakarma -baLada vagere janAvarane AMkavA. 13 davadAnakarma-vanamAM agni lagADavo vagere. 14 saradahazoSaNa karma--sarevara, talAva vagerenA pANInuM zoSaNa karAvavuM te. 15 asatI poSaNakarma---hiMsaka pazu vagere tathA vyabhicArI vagerenuM piSaNa karavuM te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 373] deje. kAraNake tethI ghaNA jIvonI hiMsA thAya che, tathA jAvajajIva sudhI sarva prakAranA bAvIsa abhakSyane tyAga karajo, vaLI bhaNya vastuo vAparavAmAM paNa saMkhyAne niyama karIne saMtoSane dhAraNa karaje. 370. dharmiSTha zrAvake parivArane dayALu banAvavA AvI paNa upayegI zikhAmaNa jarUra Ape - iMdhaNa na AkhA bALavA jIvAta bahu AkhA viSe, dhAnya zedhI rAMdhavuM Adara dharI karUNA viSe bhAjana na khullA rAkhavA khullA kadI je rAkhIe, temAM paDI ja mare tethI ja DhAMkI rAkhIe. 371 artha -lAkaDAM AkhA bALavA nahi. kAraNake AkhA lAkaDAmAM ghuNa vagere ghaNuM jIvAta hoya che. vaLI lAkaDAM, chANAM, kelasA vagere saLagAvatAM barAbara tapAsavA ane dhAnya barobara zuddha karIne-jIvAta vagerenI barAbara tapAsa karyA pachI rAMdhavuM, e pramANe karUNA-dayA bhAvane viSe Adara rAkhe. vaLI ghI, tela vagerenAM vAsaNe khuddhAM na rAkhavA, kAraNake je khullA vAsaNa rAkhIe te uDatAM jIvo temAM paDIne maraNa pAme che, tethI jIvahiMsA lAge che, mATe vAsaNuM DhAMkI rAkhavA. khullA vAsaNamAM rahelI vastu khAvAthI pitAne regAdi thavAthI aneka jAtanuM nukazAna thAya che. ema vAsaNane DhAMkvAmAM pitAnI ane bIjAnI rakSA (bacAva) thAya che. mATe tame vAsaNa ughADA rAkhaze nahi. 371. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [37] zrI vijyapadhasUrijI kRta hajI vagere jalAzayamAM paDIne jala ramata na ramavI, ema parivArane zrAvake kahevuM joIe:jalaramatamAM jalajIva trasa mare tiNuM re nija vAyukAya virAdhanA jANI na hIMcakA hIMcaje; upaghAta vadha jANI ajAdika yuddha kadI na karAvaje, nukazAna hoya jugArathI saghalA vyasanane choDa. 37ra artha -vaLI pANInI kIDA karavAthI apakAyanA jIvo mare che, tathA te pANImAM rahelA jalacara trasa jIne paNa nAza thAya che. mATe tame pANInI ramatano tyAga karajo. vaLI pitAne nukazAna thatuM hovAthI ane vAyukAya jIvane nAza thato hovAthI hIMcakA hIMcavA nahi. tathA jemAM upaghAtaavayavone nAza tathA vadha-mRtyu thAya che tevA bakarA, kUkaDA, pADA vagerenAM yuddha kadApi karAvavA nahi. tathA jugAra, saTTo vagere karavAthI bhayaMkara nukasAna thAya che evuM jANIne saghaLA (sAta) vyasanano tyAga karaje. 372. have zrAvake parivArane cAra prakAranI vikathAone choDavAnuM kahevuM te jaNAve che. temAM A gALAmAM prathama strI kathAthI thatA geralAbha batAve che:-- strI kathAthI moha vadhate hANa dharmataNuM have, zIla gaDhi vinAza bhaNatarane ghaTADe paNa have saMga Adika doSa bahu parabhava viSe paNa durgati, ema jANI strI kathA karIe nahi thaI sanmati. 373 - artha:-strIkathA eTale strIonI suMdaratA, lAvaNya vagere saMbaMdhI vArtAlApa kara. A strIkathAthI strIonI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [35] suMdaratA, hAva bhAva vagere varNana sAMbhaLavAthI meha-rAgakAmanI vRddhi thAya che. tathA dharmamAM hANa-nukasAna athavA hAni thAya che. strIkathAmAM mana Asakta thavAthI dharmakAryamAM cInanI sthiratA thatI nathI. zIyalanI gupti-vADano nAza thAya che. tathA dhArmikAdi abhyAsamAM paNa mana ThekANe na rahe tethI ghaTADo thAya che. kAraNake ekAgratA vinA abhyAsa banI zakato nathI. strI kathAthI Asakti vagere ghaNA prakAranA deSa prakaTe che, ane para bhavamAM narakAdi azubha gatinI prApti thAya che. A pramANenA doSa jANune zubha mativALA thaIne tame strIkathA karaze nahi. 373. have bIjI bhakta (bhajana saMbaMdhI) kathA tathA trIjI dezakathA tathA cothI rAjakathA karavAthI kayA kyA geralAbha thAya? te jaNAve che - strI kathAnI jema bhedo cAra bhaktakathA taNa, AhAranI vAta karaMtA geralAbha have ghaNA; ethI ja bhakta kathA taje janapada kathA navarA kare, nigrahAdika doSa jANI keNa rAjakathA kare? 374 atha-strI kathAnI peThe bhaktakathA eTale bhajana saMbaMdhI kathAnA paNa cAra bheda che. AhAra saMbaMdhI vAta 1 bhakta kathAnA cAra bheda A pramANe-1 Abodha kathA-zAka ghI vagerenA sArA narasAyaNanI kathA, 2 nibodha kathA-pAMca daza prakAranA zAkanuM nirUpaNa karavuM te, 3 AraMbha kathA-prANIonA vadha saMbaMdhI kathA karavI te, 4 niSThAna kathA-vadhAre kharcathI thatA bhajananI kathA karavI te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 376 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta karavAthI ghaNI jAtanA geraphAyadA che. kAraNa ke AhAranI vAtA sAMbhaLIne sArI sArI vastuo khAvAnI icchA thAya che tethI mana AhAramAM doDayA kare che, tethI tenA pratye Asakti vadhyA kare che, ane khAvAmAM niyama na rAkhe te Arogyane paNa nukasAna thAya che. mATe leAjana saMbaMdhI kathAnA tyAga karajo, tathA janapada eTale deza saMkha dhI kathA kAma dhaMdhA vinAnA navarA mANusA kare che. amuka deza sAre che amuka kharAba che. amuka dezanA mANasA amuka prakAranA che te dezakathA jANavI. vaLI ceAthI rAjakathA eTale rAjA saMba MdhI kathA paNa na karavI. kAraNake temAM rAjya taraphathI nigraha eTale keda, daMDa vagerene bhaya rahelA che. mATe A cAra prakAranI kathA je vithAnA nAme oLakhAya che tenA tyAga karIne tame eka dharmakathA karo. 374. vhelAM kahelI cAra vikathA sivAyanI bIjI paNa vikathA tamAre karavIja niha. ema zrAvake parivArane kahevuM e jaNAve che: mallAdi pAMca taNI kathA paNa rAga deSa vadhAratI, vikathA karatA dharma hAni parabhave paNa durgati; vistAra sthAnAMge ghaNA vikathA kadI karIe nahi, niSkAraNe zastrAdi parajanane kadI daie nahi. 375 a:--mahU vagere pAMcanI kathA paNa karavI nahi. 1. mala vagere pAMca A pramANe:-1. madyakathA--bAhuva laDanAranI kathA. 2. naTakathA-nAca karanArAnI kathA, 3. nATakakathA-- nATaka karAvanAranI kathA, 4. muSTikakathA- muSTi vaDe yuddha karanAranI kathA, 5. saMgrAmakathA yuddha karanAra sainikAnI kathA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [377 ] kAraNa ke te paNa rAga dveSamAM vadhAre kare che. vaLI vikathA karavAthI dharmanI hAni A bhavamAM thAya che ane parabhavamAM tethI durgati maLe che. A saMbaMdhI sthAnAMga sUtranA cothA adhyayanamAM ghaNe vistAra kahe che. mATe tame kadApi paNa vikathA karazo nahi. vaLI hiMsAnA sAdhana zastra vagere niSkAnaraNe eTale khAsa sagAI Adi kAraNa vinA bIjAne ApavA nahi. kAraNa ke tenAthI bIje je pApakarma kare che temAM ApanA nimitta kAraNa thAya che. 375. uttama zrAvake parivArane kahevuM ke tamAre bIjAne Avo pApane upadeza na de joIe - kSetrane kheDo na kima? na palaTatA kima baLadane, dhamI tame karaze nahi e pApanA upadezane, zarU nA kare sAvadya tevuM joI je bIjA kare, parvamAM liMpanA pramukhanI pahela budha jana nA kare. 376 artha:--tame khetara kema kheDatA nathI? tame A baLadane kema palaTatA nathI-eTale haLa sAthe athavA gADA vageremAM kema joDatA nathI? AvA prakAranA pApanA upadezane he dhamI zrAvake! tame keInI AgaLa karaze nahi. vizeSamAM tevA prakAranA sAvadya-pApavALA kAmanI zarUAta tamAre pote karavI nahi, ke je joIne bIjAo paNa tenuM anukaraNa kare. vaLI parvanA divasomAM liMpavuM vagere kAryanI zarUAta paMDita- samaju mANase karatA nathI. evuM karatAM joIne bIjA mANaso Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [378] zrI vijyapadhdhasUrijI kRta paNa tevuM karavA mAMDe, mATe tame tema karaze nahi. kharI rIte parva divasamAM eTale traNa comAsAnI aThThAI, paryuSaNa, mauna ekAdazI, jJAnapaMcamI vigere pavitra divasemAM AraMbha samAraMbha thAya ja nahi. te pachI tevA kAmanI pahela te karAyaja zenI? 376 zrAvake parivArane samajAvavuM joIe ke pANIne upayoga AvI rIte kare. te jaNAve che - pANI gaLIne mApasara nija kAryamAM leje sadA, saMdhare nirjIva cokhA dhAnya Adika sarvadA; paribhega karo bahu tapAsI jIvadayA dIlamAMdharI, jayaNAtaNuM phala hIna paNa sidharmanI addhi bhalI. 377 artha:-he zrAvaka! tamAre pANInI vaparAza paNa pANIne sArI rIte gaLIne karavI. tathA mApasara eTale jeTaluM joIe teTaluM. vAparavuM. paNa nakAmuM DhaLavuM nahi. pANInA naLa vagere kAma vinA nakAmA chUTA mUkavA nahi. vaLI cokhA, ghauM vagere anAja paNa sArI rIte tapAsIne dhanerAM IyaLa vagere jemAM na hoya tevA prakAranuM saMgharavuM (rAkhavuM). vaLI te vAparatI vakhate paNa jIva dayA hRdayamAM dhAraNa karIne barAbara tapAsa karavI. jIvajaMtuvALA hoya te barAbara sApha karIne vAparavA. atyaMta saDelAM hoya te ucita sthAnake mUkIne tyAga karavAM, paNa vAparavA nahi. A pramANe jeo kALajIpUrvaka jayaNA rAkhe che teo jayaNAnA ochAmAM ochAM phaLarUpe paNa saidharma nAmanA prathama vaimAnika devanI te gaLIne mArI pANInI jaTaluM ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 30% ] sArI Rddhine prApta kare che. eTale jayaNA sAcavavAthI pahelA devalAkanI te Rddhi jarUra maLeja. ane uttama bhAvathI sArAmAM sArI jayaNA pALe teA tethI vadhAre paNa lAbha maLI zake che. 377. ALasu banI jayaNA cheDavI nahi ema kahI zrAvake kevA abhigraha karavA ? tenI sUcanA kare che:-- ALasa karI jayaNA taja tA susaDhanI jima duHkha lahe, prabala puNye dhasAmagrI maLI ima prabhu kahe; ka dhanathI khacI rAcI vratAdika pAlatA, zrAddha sAcA vara abhigraha A pramANe dhAratA. 378 artha:----paraMtu jeo ALasa karIne jayaNAnA tyAga kare che, teo susaDhanI jema atyaMta du:kha pAme che. A mAkhata vItarAga deve vAraMvAra kahyuM che ke dharmanI sAmagrI pramaLa puNyanA udaya vaDe meLavAya che. evuM samajIne dharmorAdhanamAM tame udyama karajo. evI zimaNuM kuTuMbane ApIne sAcA zrAvakA jethI ka aMdha thAya tevA kAryomAMthI chUTIne AnaMdapUrvaka vratAnuM pAlana kare che. ane A pramANe (AgaLa kahevAya che tema) uttama abhigrahane dhAraNa kare che. 378, zrAvaka kaI jAtanA abhigrahane dhAraNa kare ? te kahe che:kAla traNa jinavaMdanA nijAti bhAva vicArIne, navakArazI Adika karIza zIkhela saMbhArIzane; gheADu ghaNu paNa navuM bhaNIza huM sAMbhaLIzagurUveNane, lAbha ethI bahu male jANe hitAhita mAne 379 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUra bhaNIzaSIza. ane te davAthI ghaNe lo [ 380 ] zrI vijyapadrasUrijI kRta artha -savAre, madhyAnha ane sAMje e traNe kALa jinavaMdanA eTale derAsaramAM jaI prabhune avazya vaMdana karIza. (1) tathA potAnI zakti ane pariNAma vicArIne ochAmAM ochuM navakArasInA paccakhANathI mAMDIne banI zake tevuM paccakhANa karIza, (2) vaLI huM prathama je zIkhe chuM tene saMbhArIza-yAda karIza, (3) dararoja thoDuM ghaNuM paNa navuM jarUra bhaNaza. (4) tathA gurU mahArAjanA vacanane-vyAkhyAnane dararoja sAMbhaLIza. ane te pramANe vartana karIza. (5) kAraNa ke te pramANe sAMbhaLavAthI ane vartavAthI ghaNo lAbha thAya che, tathA tevA jIva hitAhita mArga eTale AtmAne lAbha karanAra rastAne tathA nukasAna karanAra mArgane jANe che. 37 amuka saMkhyAmAM gaNIza navakAra athavA kane, gurUbhakti jarUra karIza harAvIza auSadha Adine; khabara rAkhIza glAna gurUnI jarUra paDatAM vaidyane, lAvI karAvIza huM davA nija zaktithIdharI bhAvane 380 artha:-amuka saMkhyAmAM eTale pAMca, daza, pacIsa ke tethI vadhAre saMkhyAmAM vakhata pramANe navakAra maMtra athavA kaleka gaNIza. (6) gurU mahArAjanI bhakti-vinaya vaiyAvacca avazya karIza. SaDa vagere je vastuonI jarUra haze te herAvIza. glAna eTale regI munirAjanI khabara rAkhIza. temanI barobara saMbhALa rAkhIza. vaLI khAsa vaidyanI jarUra haze te vaidyane bolAvI lAvIne pitAnI zakti pramANe bhAvapUrvaka huM gurU mahArAjanI davA karAvIza. (7) 380. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [381] - zAstramAM pAMca prakAranA sAdhuone harAvavAmAM vizeSa lAbha kahyo che - pAMcane savizeSa vahorAvIza zuddha dhRtAdine, mArgathI thAkela mAMdA kRta bhaNutA sAdhune; lecavALA tapasIne tapanA suuttara pAraNe, dAna detAM lAbha puSkaLa ema bhAkhyuM pravacane. 381 artha -vaLI AvA pAMca prakAranA sAdhuone zuddha, ghI, dUdha vagere herAvIne ullAsathI adhika bhakti karIza. te pAMca sAdhue jaNAve che. 1 jeo ghaNe cheTethI vihAra karIne AvavAthI thAkelA heya. 2 mAMdAM heya 3 je sAdhu zratane vizeSa abhyAsa karanArA hoya. 4 lecavALA sAdhu tathA 5 tapasvI munirAja jeo tapanI pUrNatAe pAraNA mATe heravA AvelA hoya. A pAMca uttama supAtranI ghI dUdha vagere vizeSa ApavA vaDe huM bhakti karIza, A uttama abhigraha zrAvake kare joIe. zrAvake guNavaMtA tamAma munirAjanI bhakti karavI. paNa upara jaNAvelA pAce munirAja paikI vihArathI thAkelA muninI bhakti karavAthI munine visAme maLe, ane AgaLa vihAra karI zakAya. AvA muddAthI adhika lAbha kahe che. tema mAMdA munirAjanI bhaktimAM vizeSa lAbha che. kAraNa ke muni sAjA thaI jJAnAdinI sAdhanA kare temAM zrAvakanI bhakti e nimitta gaNAya. potAnI bhaktithI sAdhu abhyAsamAM AgaLa vadhe. e paNa vizeSa lAbha gaNAya. te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382] zrI vijayasUrijI kRta pramANe leca karAvanAra ane tapasI munirAjanI bhakti paNa apUrva lAbhadAyaka che. pUrA puNyaja zrAvakane te avasara maLe, AvA IrAdAthI te pAMca munirAjanI AhArAdinA dAna vaDe karelI bhakti siddhAntamAM adhika lAbhadAyI kahI che. 381 have zrAvaka pitAnA sagA saMbaMdhIne dharmamAM daDha karavA ke upadeza Ape? te kahe chesvajanAdikanejinadharmamAM majabuta karavAImakahe, durlabha vizeSe bhAgyazAlI nara bhavAdikane lahe; bahuvAra anya bhave male paNa saheja narabhavanAmale, jima daridra nidhAnane evuM vicAre pala pale. 382 atha-zrAvaka pitAnA kuTuMbI mANasone jaina dharmamAM sthira karavA mATe A pramANe kahe ke he baMdhuo ! A saMsAramAM manuSya bhava jina dharma vagere pAmavA ghaNuM durlabha che. jemaNe ghaNuM puNya karyo hoya teja bhAgyazALI che A manuSya bhava vagere sAmagrI pAme che. tiryaMca vigerenA bhava te ghaNI vAra maLe che, paNa jema garIba mANasane nidhAnanI prApti thavI muzkela che tema A manuSya bhava sahelathI maLatuM nathI ema vAraMvAra vicAra karaje. 382. manuSya bhavamAM zuM zuM pAmavuM durlabha che? te A pramANe kahevuM:kramasara tihAM paNadeza kulavara jAtirUpa Arogyane, pAmavuM durlabha adhika vijJAna tima samyakatvane; ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [383 ] Aryadeza sudharma sAdhana yogya uttama kula vaLI, vara kule AcAra uttama hoya vara jAti vaLI. 383 artha -kadAca manuSya bhava maLe te chatAM paNa Arya deza, uttama kula, uttama jAti; uttama rUpa, Arogya, vijJAna ane samyakatva pAmavA te anukrame adhika adhika durlabha che. have A vastuo eka ekathI durlabha kevI rIte che te samajAve che -manuSyapaNuM pAme te chatAM Arya deza pAme durlabha che. kAraNa ke je anArya devAmAM janma thAya, to dharmanuM nAma paNa sAMbhaLavuM muzkela che, mATe Arya dezanI prApti muzkela kahI. A bharatakSetramAM sADA pacIsa Arya deza che. te sivAyanA bIja anArya che. kadAca Arya deza maLe te chatAM dharma sAdhanA mATe lAyaka uttama kulanI prApti durlabha che. kAraNa ke uttama kulamAM uttama AcAra hAya che. temAM paNa uttama jAti maLavI te adhika muzkela che. tenuM kAraNa AgaLa jaNAvaze. 383. zA kAraNathI uttama jAti maLavI durlabha che? ema kahyuM tene khulAse vigere jaNAve che - jAti uttama jehanI te kaSTamAM paNa thIra rahe, niSa pAMce Idriyo e rUpa puNya balI lahe; rUpa chatAM paNa rogathI na sadhAya dharma vizeSathI, Arogya durlabhatiNa kahyuM vijJAna durlabha ehathI. 384 artha:-kAraNa ke je jAti uttama hoya to te jAtA vAna mANasa saMkaTanA samayamAM paNa zrI kAmadeva vigerenI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [384] zrI vijayapadhasUrijI kRta peThe dharmamAM sthira rahI zake che. uttama jAti pAmyA chatAM uttama rUpanI prApti muzkela che. ahIM pAMce IndriyonI saMpUrNa prApti te rUpa jANavuM. te akhaMDa pace idri puNya karmanA baLavALAne (bhAgyazALIne) maLe che. rUpa chatAM paNa zarIra je regavALuM hoya to tenAthI paNa vizeSapaNe dharma sAdhI zakAtuM nathI. te mATe Arogya maLavuM durlabha kahyuM. kadAca nigI zarIra maLyuM, paNa je vijJAna na maLe te nirdoSa dharmArAdhana na karI zakAya, mATe vijJAna durlabha kahyuM. 384. vijJAna eTale zuM e vigere samajAve che - heyAdi samaje jehathI te buddhirUpa vijJAnathI, nIrAga kRtyAtmanI vaheMcaNa kare nita helathI; vijJAnazAlI dharma nirmala sAdhate darzana bale, tiNa adhika durlabha sudarzana prabala puNya e male. 385 artha -je buddhithI heya (tyAga karavA lAyaka) vigere samajI zakAya, te buddhinuM nAma vijJAna kahevAya. (heya eTale AtmAne nukazAnakArI hovAthI tajavA gya, tathA Adi zabdathI reya ane upAdeya levA. temAM ya eTale jANavA gya ane upAdeya te AdaravA gya) mATe je rega rahita hoya chatAM paNa vijJAnavALe hoya te te bhavyajIva-kRtya eTale karavA yogya ane akRtya eTale nahi karavA gyanI vaheMcaNa sahelAIthI karI zake che. mATe vijJAna durlabha che, kAraNa ke vijJAnI jIvo paNa samaktinA beleja nirmala dharma sAdhI zake che, mATe tenI prApti sauthI vadhAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 385 ] durlabha che. prabaLa puNyavaMtane samyakatvane lAbha thAya che. 385. samyagdaSTi jIvone gurU maLavA muzkela che, ema jaNAve che:samakatavaMtA bhavya gurU saMgeja sAthe dharmane, gurU vinA nisvArtha karatA? koNa yogakSemane caraNa karaNaparA samayasara dhAratA sUtrArthane, pAmIe puyeja je upadezatA jina dharmane. 386 artha -samaktivaMta bhavya gurUnA satsaMgathI dharmanI sAdhanA karI zake che. mATe samati pAmyA chatAM paNa sadugurUnI prApti thavI muzkela che. kAraNa ke sadgurU vinA svArtha rahitapaNe vega ane kSemanA karanArA bIjA keNa che? tethI caraNa sittarI ane karaNa sittarIne dhAraNa karanArA avasara ucita sUtra ane arthane dhAraNa karanArA jaina dharmane niHsvArtha upadeza karanArA uttama gurU mahArAjanI prApti pUrNa puNya vaDe ja thAya che. 38. gurU mahArAjanA hitopadeza na sAMbhaLe te kevA kahevAya e jaNAve che - ekAMta hitakara gurU taNe upadeza je nA sAMbhaLe, te jJAnarUpI nayanahIzuM aMdha nija hita zuM kare vara ratna cheDI kAca lenAra samA e jANIe, . zravaNu phala AcAra nirmala pAlavo na bhUlIe. 387 1 ga-navA samyagdarzana vigere guNonuM pamADavuM te yoga kahevAya-"aprAtI prApa cAra" 2 kSema-AtI rakSar ma-pAmelA guNone sAcavavAne * upAya dekhADe te kSema kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I 386 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta artha?--jeo ekAMta hitane karanAra gurUnA upadezane sAMbhaLatA nathI, tevA durbhAgI manuSya jJAna rUpI cakSuthI rahita hovAthI AMdhaLA jevA samajavA. teo pitAnuM karyuM hita (AtmalAbha) karI zake? athavA naja karI zake. tevA manuSyone uttama ratnane choDIne kAcanA kakaDA lenAra mUrkhanA jevA mUrNa jANavA. vaLI gurUne upadeza sAMbhaLIne te zrava nA phaLa rUpa nirmala AcAra pADavAnuM bhUlavuM nahi. eTale sadagurUnA upadezanI prApti ghaNI durlabha che, te paNa puNyanI prabaLatAthI kadAca pAmyA, temAM paNa gurUnA upadezane anusAre vartana karavuM ghaNuM durlabha (muzkela) che, mATe zrI gurU mahArAjano upadeza sAMbhaLIne te pramANe nirmala AcaraNa (vartana) rAkhavAmAM udyama karavo. ema he baMdhuo! tame yAda rAkhaje-bhUlaze nahi. 387. pUrve kahyA mujaba nahi karanArAone kevA samajavA? te vigere jaNAve che - jina vacanane suNatAM chatAM pAlana je AcArane, amRta tajI te jherane pInAra sama Ima pravacanane; dharmane pAmyA chatAM ughama kare nahi sAdhavA, nija AtmavaMcaka tejananAyoga zivapada pAmavA. 388 artha -je manuSya jinarAjanA hitakara vacanane sAMbhaLavA chatAM uttama AcArane pAlatA nathI. eTale te vacanane anusAra vartana karatA nathI, teone amRta choDI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA ' [ 387 ] daIne jheranuM pAna karanAra mUrkhanI jevA siddhAntamAM kahA che, mATe he baMdhuo! je dharma pAmIne tene sAdhavAne - sArI rIte ArAdhavAne udyama karatA nathI teo pitAnA AtmAne ja chetaranArA jANavA, temaja mokSa padavI meLavavAne paNa teo lAyaka banatA nathI. AvI uttama hita zikSA zrAvake sagA saMbaMdhIne haMmezAM devI joIe. 388. siddhAnta sAMbhaLanAra bhavya jIvoe kevI bhAvanA rAkhavI? te batAve che -- merU cale zIta thAya agni sUrya Uge pazcime, paMkaja uge patthara viSe kadI paNa na jUTha jinAgame; jAThanA traNa hetu viNasyA zAstra bhASaka prabhutaNA, bhAva nizcaya ehavA Agama zravaNa karanAranA. 389 artha -kadAca merU parvata calAyamAna thAya, agni zItaLa thAya, sUrya pazcima dizAmAM Uge ane pattharane viSe kamaLa Uge-A asaMbhavita chatAM kadAca saMbhave, to paNa jinezvaranAM vacana asatya nathI evI nizcala zraddhA siddhAnta sAMbhaLanArA bhavya jIvee rAkhavI. kAraNake jUTha eTale asatya balavAnA traNa hetu kahelA che, te traNe hetuo 1 traNa kAraNathI jUTha bolAya che. 1 rAgathI, 2 8SathI, 3 ajJAnathI. A traNe kAraNene prabhumAM abhAva che. rAgathI saMsArI cho sAmAnA doSa DhAMkavAno prayatna kare che. ane dveSathI sAmAnI upara achata de DhaLavAno prayatna kare che. ane samajaNanI echAzane laIne paNa je vastu je svarUpe rahI che, tethI ulaTA svarUpe kAraNone upara jamAnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 388 ] zrI vijayapadyasUrijI kRta vitarAga prabhunA nAza pAmelA che, mATe prabhunuM vacana kadApi asatya na hoya tevI daDha AsthA rAkhavI. he baMdhuo ! tamAre paNa tevI daDha zraddhA jarUra rAkhavI, ema zrAvake hitazikSA ApavI. 389. viSayAdinA kAraNe manuSya bhava bagADazo nahi ema sUcanA kare che-- mithyAtva cheDe yAda karatA dukha turUmaNidattanA, sAdhana maLelA saphaLa karaje zatru thaIne viSayanA leha kIlaka bhasma dorA sama prakAro viSayanA, vahANa caMdana hAra jevA narabhavAdika ApaNuM. 390 ' artha -mithyAtvane laIne turUmaNidattane paDeluM duHkha saMbhALIne mithyAtvano tyAga karavo. temaja viSayanA-Indriya sukhAnAM duzmana banIne prApta thaelA dhArmika sAdhanane saphaLa karaje. eTale manuSya bhava tathA dharmanI sAdhanAnI amUlya sAmagrI pAmIne dharmakiyAmAM ALasu thaze nahi. te vastune jaNAvavA prayatna kare che. AgamanA artha kahenArA parama dayALu zrI prabhudevamAM rAga dveSa ajJAna cheja nahi, mATe prabhue kahelI padArthonI bInA sAcIja che. evI daDha zraddhA zAsanarasika zrAvakoe niraMtara rAkhavI joIe. 1 turUmaNidattaH-eNe tyAgI munivarenI upara ghaNe TheSa bhAva rAkhe e kevala mithyAtvanA jorathI. tema karavAne laine te bhayaMkara duHkha pAme, ema samajIne mithyAtvane tyAga kare. kudevane deva tarIke, kugurUne gurU tarIke ane kudharmane dharma tarIke mAno e mithyAtva kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 389 ] kAraNake jeo uttama manuSya bhavane IndriyonA viSayasevana vageremAM gumAve che, teo loDhAnA khIlA mATe samudramAM vahANa bhAganAranI jevA mUkha che, athavA bhasmane mATe caMdanane bALanAranI jevA che tathA derAne mATe vaidUrya ratnanA hArane teDanArAnI jevA che. bhAvArtha e che ke jeo tuccha vastune mATe uttama padArthone nAza kare che teo mUrkha samAna gaNAya che. tema viSayAdi sevIne manuSya bhava hArI janArAo paNa temanA sarakhA jANavA. 390. zrAvake kuTuMbane judI judI rIte dharmanI uttamatA vigere samajAvavuM joIe ema jaNAve che:-- icchA thakI paNa adhika zivanara amarasukhane je dIe, svAdhIna te jinadharma uttama kalpavRkSa pichANIe; bhavya nidhi ciMtAmaNI A dharma sevI nara varA, pAmI gayA varalabdhi siddhi saMpadA zivasukha kharA. 391 artha-jinezvara deve kahele dharma uttama (kettara) kalpavRkSa samAna che, kAraNake sArI rIte ArAdhana karela A jaina dharma pitAnI IcchA karatAM paNa adhika evA mokSa sukhane, manuSya saMbaMdhI sukhane tathA deva saMbaMdhI sukhane ApavAvALe che, tathA A dharma svAdhIna che eTale parataMtratA vinAne che. AvA prakAranA uttama nidhAna samAna tathA ciMtAmaNi ratna samAna A dharmanuM sevana karIne uttama manuSya zreSTha labdhi siddhi ane saMpattivALA thaIne mokSa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 390 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta sukhane pAmyA che, mATe A dharma avazya AcaravA yogya che. he baMdhuo! A vAta tamAre lagAra paNa bhUlavI nahi. 391. zrI jaina dharma uttama mitra vigerenI je che, ema kuTuMbane samajAvavuM joIe:-- jinadharma uttama mitra bAMdhava divya bhAtA jeha, parama gurU tima sArthavAha samAna vAhana jeha, ASadhImAM dhAnya senuM zreSTha saghaLI dhAtumAM, naMdana vana jima tema A prabhudharma saghaLA dharmamAM. 392 artha:-jema uttama mitra Apatti kALamAM paNa sAthe rahe che tema A dharma paNa sadA sAthe rahenAra hovAthI tene uttama mitranI je kahyo che. vaLI ISTa vastu denAra hovAthI apUrva baMdhunI jevo dharma che. dharma sthIra hovAthI devatAI bhAtA jevo che. tathA A dharma uttama gurU samAna che. kAraNake gurU jema jIvane sanmArge laI jAya che tema dharma paNa sanmArgamAM laI janAre che. vaLI dharma sArthavAha samAna che. jema aTavImAM mArga bhUlelAne sArthavAha mArga batAve che, tema dharma paNa saMsAra rUpI aTavImAM bhUlA paDelA jIvane mekSa mArga batAve che. vaLI dharma vAhana (ra) samAna che. jema ratha vaDe jaldIthI icchita sthAne pahoMcAya che tema dharma rUpI ratha jaldIthI mekSa rUpI nagaramAM pahoMcADe che. jema auSadhiomAM dhAnya uttama kaheluM che kAraNa ke audArika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 39 ] zarIrane puSTa karanAra che ane saghaLI dhAtuomAM sonuM zreSTha 1 sonAnA ATha guNo paMcAzakamAM kahyA che. te ATha guNe vigere muddAothI nava padamAM rahelA sUri mahArAjane pItavarNa mAnavAmAM Ave che. juo sAkSipATha-- visaghAi rasAyaNa-maMgale viNIe payAhiNAvatte // garue aDajjha'kucche-aTTha suvaNNe guNA hoti // 1 // spaSTAI-1. sonuM jema saMnipAtAdi vyAdhinuM jhera dUra kare. che, tema AcArya mahArAja dezanA daIne bhavya jIvonA hRdayamAM rahelA kaSAyAdi jherane dUra kare che. 2. senuM e rasAyaNa che, te jema AkarA roganA vikArane haThAve che, tema AcArya mahArAja dezanAdi sAdhane dvArA mehanA bhayaMkara vikArane dUra kare che. 3. sonuM e maMgalika che. tenuM darzana-zukana jema uttama gaNAya che, vidane dUra kare che, tema AcArya mahArAjanuM darzana-zukana paNa mahA maMgalika gaNAya che. teo ratnanI khANa jevA zrIsaMghanA vinine dUra kare che. 4. sonuM e vinIta che eTale agnimAM tapAvIne DhIluM karIe, tyAre jema vALIe tema vaLI zake che. eTale tenAmAM jema vinaya (vALIe tema vaLavAne) guNa che, tevI rIte AcArya mahArAja paNa vinIta eTale vinaya guNane dhAraNa karanArA che. ema ahIM vinIta zabdanA be artha karyo. 5. senAne kuMDalImAM gALIne (UnuM karIne) rasa karIe, tyAre te pradakSiNAvartI eTale pradakSiNA pharavAnI mAphaka goLa phare che. tema AcArya mahArAja pradakSiNAvarta eTale zrI jinazAsana ane svaparanuM hita thAya, te rIte anukUla rahe che. 6. senuM e sarva dhAtuomAM gurU eTale zreSTha gaNAya che ema zrI AcArya mahArAja gurU eTale vaDIla pUjanIka che. 7. sonuM e agnino saMbaMdha thAya, tyAre paNa baLatuM nathI, ema AcArya mahArAja vipattinA samayamAM (tevA prasaMga rUpI agni saMbaMdha thAya te paNa) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 39ra ] zrI vijayasUrijI kRta che kAraNake sauthI kiMmatI che. tathA vanane viSe naMdanavana sauthI uttama che kAraNa ke te haMmezAM phaLadAyI kaheluM che tema sarva dharmomAM vItarAga prabhue kahele jaina dharma zreSTha che. 32. A dharmanI ArAdhanAnA prakAra samajAve che:-- evuM vicArI zatra jevA pAMca ATha pramAdane, dUra karI ullAsathI nita sAdhaje jina dharmane prabhu pUjana karavI trikAle trividha yAtrA paNa kare, muni sevanA Avazyake svAdhyAyamAM udyama kare. 393 artha -upara kahelA svarUpavALo dharma hovAthI kaTTA duzmananI jevA pramAda ke jenA pAMca tathA ATha le che, temane tyAga karIne tame AnaMdapUrvaka jaina dharmane haMmezAM ArAdhaje. te dharma kevI rIte ArAdha te TUMkAmAM kahe chesavAre, bapore ane sAMje ema traNa vakhata prabhunI pUjA karaje, vaLI traNa prakAranI yAtrA karaje, munijananI sevA baLatA nathI. eTale svamaryAdA cheDatA nathI nIDara rahe che. 8 senuM e niMdApAtra dhAtu nathI ema sUrijI mahArAja akutsanIya eTale nirdoSa AcAranA dhAraka hoya che. 1 madA, viSaya, kaSAya, nidrA ane vikathA e pAMca prakAre pramAda. 2 ajJAna, saMzaya, mithyAjJAna, rAga, dveSa, matibhraMza, dharmane anAdara, dupraNidhAna (ArtadhyAna radra dhyAnavALA) ga. 3 yAtrAnA traNa prakAra-1 aSTAddhika yAtrA-te cha aThThAIo, 2 rathayAtrA-jaina zAsananI prabhAvanA mATe mahA utsava pUrvaka prabhune rathamAM padharAvIne tene mukhya mArgamAM pherava, 3 tIrthayAtrA- tIrthakaranA kalyANakanI bhUmio vigerenA darzanArthe javuM te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 393 ] karajo, savAre ane sAMje Avazyaka eTale pratikramaNa karajo. tathA svAdhyAya-zrutajJAnanA abhyAsamAM udyama karajo. AvI rIte uttama dharmAMnI ArAdhanA thAya che, ema kuTuMbane jarUra zrAvake zAMtithI ane premathI samajAvavuM joie. 393. zrAvake kuTuMbava ne nIcenI zikhAmaNu paNa jarUra devI, ema jaNAve che:-- jina ANu mastaka dhArIe lejo suraiASadha pa mAM, dAnAdi karavA sajja thaine nitya para upakAramAM, sAdhA ivacchala ALavI vyavahAra zuddhi paNa kharI, bhASA vicArI elIe thaI sama vivekI savI. 394 artha:--hai madhue ! jinezvaranI AjJA mastake dhAraNa karajo. eTale temanA kahyA pramANe va na karo. vaLI aSTamI, caturdazI vigere parvanA divaseAmAM uttama pauSadha karajo. dAna vagere cAra prakAranA dharma sAdhavA taiyAra rahejo, vaLI pArakAnA upakAramAM haMmezAM tatpara rahejo. zakti pramANe sAdharmikAnuM vAtsalya karajo, tathA vyavahAramAM paNa zuddhi jALavajo. vacana vicArIne khelo, temAM paNa zAnti pUrvaka, viveka jALavIne, jema karma baMdhAya nahi tema jarUra pUratuM khelavuM. 394. 1 zAMtithI ane prema bharelA veNathI tiryaMcane paNa kaI rIte ThekANe lAvI zakAya che te upara elekjhAMDaranA dhADAnuM dRSTAMta pahelAM kahyuM che. viSabhI unakI pAsa, 2 jinhAmAM amRta vase, eke kheAle kADI guNa, eka kADI vinAza. 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 34 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta khIjI kaI kaI zikhAmaNu zrAvake kuTu ane devI joie ? e jaNAve che:-- SaT jIva karUNA dhArIe rahIeja sage dharmanA, damIe karaNa rAkhA hRdayamAM bhAva zubha cAritranA; sadhanuM bahu mAna karIe zruta jarUra lakhAvIe, karIe su prabhAvanA teA rakhaDapaTTI TAlIe. 395 aH--hai madhue ! tame cha jIva nikAyanA upara dayAbhAva rAkhajo, dhIjananI sAkhatamAM rahejo. karaNa eTale indriyAne damo eTale kabaje rAkhajo, vaLI hRdayane viSe zuddha cAritranA bhAva rAkhajo. vastupAlanI jema saMghanuM ghaNu mahu mAna karajo, vaLI nirmala jJAna guNu vadhAravAne pustaka vagere lakhAvajo, tathA zubha tIrthanI prabhAvanA karo. A pramANe cAlIe teA saMsAramAM rajhaLavAnuM jarUra dUra thAya. 395. A gAthAmAM zrAvaka kuTuMbane zikhAmaNa ApavAthI zuM phUla pAme te jaNAve che:-- evI zikhAmaNa zrAvA ApI jarUra kuTuMbane, putrAdine dharmI banAve sAcave nija pharajane; vinaya zAMti susaMpa vAdhe dharma saskArA ghaNA, piravAra sevA paNa lahe phala jANa zikSA dAnanA. 396 artha:--upara kahI gayA te pramANe uttama zrAvake peAtAnA kuTuMbane zikhAmaNu ApIne putra vigerene dharmAMnI lAgaNIvALA kare, ema karIneja pAtAnI pharaja khAkhara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [35 ] bajAve. A pramANe zikhAmaNa ApavAthI kuTuMbanI aMdara vinayamAM, zAMtimAM ane saMpamAM vadhAre thAya che. dharmanA sArA saMskAra paDe che. vaDIla zrAvake parivAra pAsethI ghaDa-- paNa tathA gAdi kAraNe sevAne paNa pAme che. e pramANe dharmopadeza saMbhaLAvavAthI uttama lAbha maLe che. 36. kuTuMbane zikhAmaNa ApyA pachIthI zrAvaka zayana kare te pahelAnI vidhi kahe che - deI zikSA ema zrAvaka zayana gharamAM AvatA, nidrA samayanI pUrva vidhi A pramANe sAdhatA; utkRSTa saMthArA zayana nija dharma e nA bhUlatA, tema je na banI zake te zakti bhAva vicAratA. 37, artha - e pramANe dharmopadeza ApIne zrAvaka pitAnA suvAnA oraDAmAM Ave, tyAM nidrA le te pahelAno vidhi A pramANe sAcave te kahe che. utkRSTapaNe zrAvaka saMthArAmAM sUI rahevAne potAno dharma na bhUle. paraMtu je te pramANe zayana na banI zake te pitAnI zakti tathA bhAvane vicAra karI yAcita kare. 397. prabhu deva samarI cAra zaraNAM leI jIva khamAvatA, maraNa aNadhAryuM gaNa dehAdi sirAvatA kadI maraNa mArUM acAnaka rAtamAM je thAya te, dehAdi savihuM trividha trividha vosirAvuM samarata. 398 artha -prabhudeva vItarAga jinezvaranuM smaraNa karI zrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 396 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta arihaMta vigere cAranuM 1zaraNu aMgIkAra kare tathA sarva jIvAne khamAve. vaLI maraNu aNudhAryu Ave che, AyuSyane bharAMsA nathI ema mAnIne zarIra vigerene vAsarAve. ahIM ema vicAre ke rAtamAM kadAca mArUM acAnaka maraNa thAyate huM mArA zarIra vagere sarva bAhya padArthane trividha trividhe eTale mana vacana ane kAyAthI karavuM nahi, karAvavuM nahi ane anumeADhavuM nahi e pramANe vesirAvuM chuM. 398. karelA aparAdhane khamAvavA mATe kahe che:---- je je kA aparAdha meM te sarva jANe kevalI, hejhe khamAvuM zuddha bhAve prabhu taNI sAkhe vaLI; chadmastha mUDha mane badhA aparAdha nA paNa sAMbhare, te sa mAM micchAmi dukkaDaM huM dauM Ima uccare. 399 aH--me je je aparAdheA karyA che te sarva aparAdhAne pUjyapAda kevalajJAnI mahArAja saMpUrNa jANe che te sarva aparAdhAne hejhe eTale AnaMda pUrvaka kharA bhAvathI prabhu bhagavAnanI sAkSIe khamAvuM chuM. huM teA chadmastha chuM. mUDha chuM eTale mAhanIya kathI gherAelA che. tethI mArAthI thai gaelA badhA aparAdhA (gUnA) mane na paNu sAMbhare. 1 cAra zaraNu--1 arihaMtanuM zaraNu 2 sinu zaraNu, 3 sAdhunuM zaraNu ane 4 kaivalI kathita dharmanuM zaraNa. zrI pa'casUtramAM A bAbata vistArathI kahI che. 2 chadmastha---chadma eTale dhAtI kama, tene viSe rahelA. athavA jyAM sudhI dhAtI kA kSaya nathI thayA tyAM sudhI saMsArI jIvA chadmastha kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 397 ] mane sAMbharatAM hoya te tathA na sAMbharatA hoya te badhA aparAdha mATe huM micchAmi dukkaDaM dauM chuM. mana vacana ane kAyAthI khamAvuM chuM. e pramANe kahe. 39 sarva pApasthAnane tyAga karavA pUrvaka niyama karavAnuM jaNAve che:sarva pApasthAna che DuM sthala hiMsA Adine, zayana thalathI alaga bhAge huM tanuM gati Adine; navakAra na gaNuM tyAM sudhI e niyama heje mane, manathI IhAMjayaNAsamajAvividhadvividha bhaMgane. 40 artha:-AvA prasaMge sthUla hiMsA eTale jIvaghAtathI mAMDIne athavA sthUla prANAtipAta nAmanA pahelA pApasthAnakathI mAMDIne aDhAre pApasthAnakane tyAga karuM chuM. tathA mAruM zayanasthaLa eTale sUvAnI jagyA te sivAyanI bIjI jagAmAM gati Adine eTale javA AvavAne huM tyAga karuM chuM. ane A niyama jyAM sudhI huM navakAramaMtra na gaNe tyAM sudhI mAre che. A niyama huM dvividha bhaMgathI eTale vacana ane kAyAthI gamanAgamana karIza nahi ane karAvIza nahi e pramANe pALIza. paraMtu manane zekavuM azakya hevAthI tenI jayaNA rAkhuM chuM. 400. A gAthAmAM zrAvakane rAtre zIyala pALavAnuM jaNAve che - ghaNuM karIne zrAddha rAte dhAratA zubha zIlane, zIla bhAva TakAvatA te jeha niMde mohane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 398 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta dharmavIra banI kharA hai jIva ! nita A mAhane, tADaje nA vaza thaje mananA tajI saMkalpane, 401 artha:ghaNuM karIne zrAvaka rAtrIe brahmacarya vratane dhAraNa kare che. ane A zIyalavrata jeo mAhanIya karmInI niMdA kare che, tee dhAraNa karI zake che ane TakAvI zake che. mATe huM cetana ! tuM sAcA dharmavIra anaje. eTale tArI pAse kadAca mATI rAjyalakSmI jevI sAhimI hAya, tA tevA prasaMge tevI sAhikhImAM muMjhAvuM nahi. tenA mAhuthI pavitra zrI jinadharma ne cheDI zakAyaja nahi. bhale rAjyalakSmI cAlI jAya. athavA bhale taravAranA ghA sahana karavA paDe, athavA yamarAjA bhale mastaka kApIne laI jAya, tA paNa dharmavIra sAttvika purUSA lagAra paNa dharmathI calAyamAna thatA ja nathI. teonI buddhi dharma mAMja nizcala hAya che. kahyuM che ke--sarpata vijayamaMtu rAjyamAM pitattvathvaa kRpANadhArAH // apaharatutarAM ziraH kRntAto - mama tu mtine manAveetu dharmAt // z|| ane A mahA bhayaMkara mAhanIya karmo eTale veda mAhanIyanA tuM tiraskAra karaje. mananA azubha saMkalpanA tyAga karaje ane te mAhanIyane vaza thaiza nahi. he jIva! tAre yAda rAkhavuM ke-dhama - artha-kAma ane meAkSa A cAra prakAranA purUSAmAM artha ane kAma eTale dhana ane bhAganI lAlasA A be teA gellaiA mahAjana jevA che. jema bIjAne tyAM jamavA javAne mATe AmadAra mANusane nAMtarAnI ke TIkITanI jarUra paDe, paNa eAbadAra mANusane tema nahi. artha ane kAma eAma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA || [39] rUdAra mANasanI jevA che. dArUnI jevA mohanA ghenathI bebhAna banelA cho artha-kAmane mATe jethI cIkaNuM karma baMdhAya, tevI malina pravRtti karI rahyA che. temAM vastusthiti e che ke artha (dravya) vinA kAmavAsanA poSAya nahi. Atmika draSTie e baMne jarUra cAra gatimaya saMsAramAM rakhaDapaTTI karAvanArA che. ema samajIne he jIva! sAMsArika bhAgathI nirabhilASavRttine dhAraNa karavI. bhagatRSNanA svarUpane samajIne je bhavya zrAvake tenAthI (bhega sevanAthI) alaga rahe, teoja nirabhilASa vRttine pAmI zake. AvA AvA aneka muddAone kevalajJAnathI jANIne prabhu zrI mahAvIradeve (cAra jJAnane dhAraNa karanArA-vajatrASabhanArAcasaMghayaNa ane samacaturansa saMsthAnavALA, sonA jevI dehane dhAraNa karanArA, sAta hAtha uMcA, chaThTha chaThThanA tape pAraNuM karanAra, sakalavidyA pAragAmI, gobara gAmamAM jyeSThA nakSatramAM temaja gautama gotramAM janmelA, vasubhUti brAhmaNa ane pRthvI mAtAnA putra, ekAvanamA varSanI zarUAtamAM bhAgavatI jaina dIkSAne sAdhanArA, trIsa varSa chaghasthabhAve vicaranArA, tathA bAra varSanA kevalIparyAyavALA ane bANuM varSanI uMmare nirvANapada pAmanArA) mukhya gaNadhara zrI gautamasvAmI Adi bhavyajIne uddezIne bhegatRSNane dUra karanArI A pramANe dharmadezanA pharamAvI ke he bhavya che ! prabala puNyadaya hoya, to durlabha manuSya bhava maLe, tevA manuSyAvatArane pAmIne tame sAvaceta raheje. jarA paNa ALasa pramAdane sevaze nahi. kAraNa ke tamArI pAchaLa-janma-jarA-maraNarUpI traNa rAkSaso phare che. apramAda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 400 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta jIvana gujArIe toja e traNe rAkSasene bhaya dUra karI zakIe. dhamI jIvonA rAta divasa saphala gaNAya, adhamInA nahi. sagA saMbaMdhIo svArtha pUratI ja sagAI saMbaMdha rAkhe, ema samajavuM. teonA vizvAse Atmahita na bagADavuM. (2) meDhethI mIThuM bolavuM, aMdara bhAve sAmAne khADAmAM utAra, AvI svAthI duniyAnI paddhati hoya che. mATe tame cetIne cAlaje. (3) jagatanA bAlakapaNu, juvAnI, saMpadA, vigere padArtho kSaNabhaMgura che, ema samajIne "atyAre juvAnImAM te paisA kamAvavA joIe, ghaDapaNamAM dharma sAdhIzuM" AvA zekhazallInA jevA nirarthaka vicAre na karavA. kAraNake "tame vRddhAvasthAne pAmazeja." ema nakakI kahI zakAya nahi. ApaNe pratyakSa joIe chIe ke ghaNue ja bAlyAvasthAmAM ane keIka che bhara juvAnImAM paNa upakrama lAgavAthI maraNa pAme che. vyAjabIja che ke lAMbu jIvana pAmavuM e sthiti paNa puNyazAlI jIja pAmI zake. temaja ghaDapaNamAM paNa badhAnI ekasarakhI sthiti hotI ja nathI. emAM te jema AsAmI nabaLo paDe, tyAre leNIyAta caDhI Ave tevI sthiti hoya che. ghaDapaNamAM pahelAnA jevI zakti paNa na hoya, ane ghaNuM karIne lobha-lavalava-ane lAlaca A. traNa lakarene paNa julma vadhe che. AvI vRddhAvasthA dharma sAdhavAne lAyaka kaI rIte kahI zakAya? naja kahI zakAya. (4) duniyAmAM ghaNue padArtho (banAvo) evA che ke je savAre joyA te bapore na dekhAya. je bapore joyA, te sAjhe na dekhAya. AvuM anityapaNuM najare najara dekhIe chIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 401 ] A bAbata anya darzanamAM paNa kahyuM che ke-catnatita mathA yanmadhyAnhe na tannizi // nirIkSyate bhave'sminna hi-pdaarthaanaamanityatA che ? ema samajIne kAlane bharese rAkhaze nahi. tame je dharmanuM kAma AvatI kAle karavAne cAhe che, te Ajeja kare, evI rIte sAMjanuM kAma bapore ane baporanuM kAma savAre jaldI sAdhI levuM. kAraNake-"kSahUirva jJAnAtijiM vidhArA vidhati" eTale ghaDIbharamAM kamarAjA Apa ne kaI sthitimAM mUkI deze, tenI talabhAra paNa khabara nathI. acAnaka maraNa Avaze. maraNane keInI zaramana hoya. kahyuM che ke "zvaHkAryamadya kurvIta--pUrvAnhe cAparAhnikam // na hi pratIkSate mRtyu-jItamaya na vA tam II ? tathA (2) he bhavya che! tamane hiMsAdi pApa karavAnI kuTeva paDI che, te choDI de. tema karavAne upAya eja che ke-bhaga tRSNAne sArI peThe oLakhIne enA bhayaMkara julma dhyAnamAM laIne manamAM pesavAja na devI. bhega tRSNAnuM svarUpa TuMkAmAM A pramANe samajI le-agnimAM ghaNuM lAkaDAM nAMkhIe to e te dharAya nahi, ema samudramAM paNa ghaNIe nadInuM pANI dAkhala thAya, teo samudra dharAya nahi. tema ghaNuM bhego ghaNI vAra sevavAmAM Ave, te paNa (agni ane sAgara jevI) bhega tRSNa dharAyaja nahi, ulTI e to divase divase vadhe che ane pApa karma karAvIne mUDha jIne durgatinA duHkha pamADe che. A avasare te du:khI jI karelA pApane mATe ghaNe pastAvo kare che. paNa have zuM vaLe? karmane baMdha paDayA pachI keInuM paNa kaMIpaNa DahApaNa cAleja nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 402] zrI vijayapadhasUrijI kRta evuM DahApaNa je karmane bAMdhatI vakhate rAkhyuM hatuM, to AvI karUNAjanaka behAla sthiti Avataja nahi. A bAbatamAM daSTAMta e ke eka mANasane bharapUra tAva Avyo hoya, te vakhate tene kaphane paNa vyAdhi pUra jelamAM che. A vakhate tene dahI khAvAnI IcchA thaI. vaidyane pUchyuM, tyAre teNe kahyuM ke "atyAre te anAjane dANe na levAya, to pachI dahI te kaI rIte levAya? temAM vaLI A kaphane tAva che mATe dahI levAne vicAraja na kare." te chatAM teNe dahI khAdhuM. tAva vadhyA. ghaNuM vedanA thavA mAMDI. sahana thatI nathI. tyAre have DAhyA thaIne kahe che ke meM bahu mUkhaI karI ke-dahI khAdhuM. paNa have kahevuM zA kAmanuM? dahI khAtI vakhate bhAna rAkhavAnI jarUrIyAta hatI. ema bhagatRSNAnA gulAma banIne jyAre mUDha jIvo pApakarma kare, tyAre temaNe jarUra cetavuM joIe. eTale bhagatRSNAne ja tyAga karavo. jethI tevA pApakarma karavAno prasaMga Ave nahi. yAda rAkhavuM ke karmanI bAbatamAM baMdha samaya e svAdhIna kAla che ane udaya samaya e parAdhIna kAla che. kahevAne sAra e che ke-jeo AzAnA gulAma che, temane AkhI duniyAnI gulAmagirI bhegavavI paDe che. ane jeo AzAne dAsI banAve che, temane AkhuM jagata dAsa banIne namaskAra kare che. ema te bIjA darzana graMthamAM paNa kahyuM che ke "mArAthI je rasa se vAlA sarvocca | mArA vAra evAM, tevAM vAte jo che ? (6) jema rAtrI (rAta) aMdhakAra (aMdhArA) ne vadhAre che tema bhagatRSNA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 403 ] rAgAdine vadhAre che. ahIM bheAgatRSNA rAta jevI samajavI ane rAgAdi zatrue e dhArAnI jevA samajavA. uttama zrAvakAe bhAgatRSNAne lagAra paNa vadhavA devI nahi. kAraNa ke tenA piraNAme eTale tene vadhAre avakAza devAthI te ghaNAM niMdanIya pApakarma karAve che. temaja bhAganA sAdhanazabdAdine vAraMvAra bhAgavavAthI bhAgatRSNA nAza pAmaze, evuM kadI maneja nahi. mATe pANImAM caMdramAnuM pratiSi'a paDe che, te jema sAcA caMdramAnI jevuM kAma na kare, tema bhAgatRSNAthI lagAra paNu AtmAnuM hita cheja nahi. paraMtu kaivala saMsAranI rakhaDapaTTIja karavI paDe che. evu samajIne hRdayanI kharI bAdazAhI aMgIkAra karIne zrI jaMbusvAmI, dhanyakumAra, zAlibhadra vigerenI mAphaka bahAdUra banIne tene (bhAgatRSNAne!) tyAga karavAmAMja lAbha che. huM bhavyajIve ! jarUra yAda rAkho ke bIcArA ajJAnI thavA A bhAgatRSNAne sArI gaNIne saMsAramAM bhamatAM jarA paNa zAMti pAmatA nathI. A saMsArI jIvAne kaMgAla ane bhikhArI jevA manAvanArI A le!gatRSNA che. jyAM sudhI e hRdayamAMthI khasatI nathI, tyAM sudhI dharmakriyAmAM kharA AdarabhAva jAgatA nathI. AvuM vicArIne kulaTA nArInI jevI te bhega tRSNAne zarIrarUpI gharamAMthI kADhIne je uttama purUSa! manane vaza kare, te sarva du:khAne dUra karIne thADA samayamAM muktipada pAme che. AvA puNyazAlI jIvAne tamAma jIvA vana-namaskAra kare, emAM navAi zI ? ane bhAgatRNAnA pajAmAM sapaDAyelA veA rAjA rAvaNa vigerenI mAphaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [404 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta lekamAM niMdApAtra bane, emAM paNa navAI zI? (7) bhegatRSNAne anukUla thavuMja nahi, kAraNa ke tema thatAM bhayaMkara dukhe gavavA paDe che. zAzvatA muktinA sukhanI IcchA hAya, te bhagatRSNanI sAthe kAyama pratikUlatAja rAkhavI. (8) he bhavya jI ! jema lIMbaDe kaDe chatAM lIMbaDAnA kIDAne te mIThA lAge, tema A bhegatRSNanA pApeja tamane saMsAra kahe chatAM sAre lAge che, ane mokSa gamata nathI. jyAre tame tene dUra karaze, tyAre jarUra tamane saMsAra dhUlanA DhagalA jevo lAgaze. nArI mAtrane (strIono) deha viSThA ane mUtra vigerethI bharelo che, te chatAM strInA mukhane caMdra jevuM gaNavuM, ane tenA dAMtane macakuMda phUlanI kalikA jevA gaNavA, A badhuM bhegatRSNAnA pratApeja saMbhave che. gatRSNA dUra karIe te azucinA DhagalA jevo nArIne deha joIne lagAra paNa meha thAya ja nahi. bAvIsamA tIrthakara zrI nemiprabhu avadhijJAnathI bhagatRSNAnI viDaMbanAo jANatA hatA, tethI ja temaNe mAtA zivAdevIne kahyuM kerAgInI upara virAgabhAva dhAraNa karanArI A mAnava dehadhArI strIne huM cAhato nathI. huM te muktirUpI strIne ja cAhuM chuM ke je virAgI (rAgane dUra karanAra) jIvonI upara rAga rAkhe che. (8) pAMce iMdriyane madadagAra mana che. bhegatRSNAne dUra karIe, te jarUra mana vaza thAya, ane sthira thAya. (9) baMnemAM manuSyapaNuM sarakhuM che, te chatAM eka mANasa sAmAne dAsa jevo thaIne nIca kAma kare, e bhegatRNane mahimA che. bhegatRSNAne gulAmaDI banAvanArA saMta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 405 ] purUSe bhale nirdhana hoya, te paNa saMtoSa-zAMtirUpI divya dhanane laIne (teo) IMdranA paNa nAyaka kahevAya, teo apUrva zAMtine ane amuka aMze mokSasukhane paNa ahIM anubhava kare che. kahyuM che ke-"nikatamAmanAnAM, vAcimanoviI - rahitAnAm // vinivRttaparAzAnAmihaiva mokSo na saMdehaH // 1 // (10) Asanna siddhika mahArAjA cakavatio paNa cha khaMDanI RddhimAM ane 72 hajAra nagaranA ane 32 hajAra mukuTabaddha rAjAonA adhipatipaNAmAM tathA cauda ratna, nava mahAnidhi, 64 hajAra strIomAM, vaLI 84 lAkha gheDA vigere sainyamAM, 96 koDa gAmanA nAyakapaNAmAM lagAra paNa sukha mAnatA nathI. teo te kipAka phalanI jevA bhegone roganA kAraNa mAnIne parama pavitra saMyama mArgane svIkAre che ane apUrva zAMti sukhane bhagave che. ane rastAmAM jatAM kaI pUche te javAbamAM eja kahe ke huM bhikSuka chuM. tema kahevAmAM je apUrva AnaMda mAne che te AnaMda pUrve "huM cakavarti rAjA chuM' ema kahetAM mAnatA na hatA. ema bhegaSNAno tyAga karavAthI dhanya muni Atmahita sAdhI zakayA. (ema anuttarapapAtika sUtramAM kahyuM che) (11) dhana ane strI Adi padArthomAM je Asakti rAkhe che, tevIja athavA tethI vadhAre lAgaNuM bhegatRSNAne dUra karIne zrI jinadharmanI ArAdhanAmAM rAkhavI, ke jethI thoDA TAIme muktipada sAdhI zakAya. (12) viSa ane viSayamAM eka "yakAra vadhAre che. ethI ema samajavuM ke viSa karatAM viSaya bhayaMkara duHkhane Ape che. jeo viSa khAIne mare temane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [406 ] zrI vijyapadrasUrijI kRta eka bhavanuM duHkha kahevAya, paNa viSaya to yAda Ave teTalAmAM aneka bhavanA duHkha Ape che. mATe tenI ciMtavanA paNa naja karavI. viSayanA vicAre anukame saMga, kAma, krodha, saMmeha, mativibhrama-buddhinAza Adi vividha sthitine pamADIne chevaTe bUrI hAlate maraNa pamADe che. kahyuM che ke-dhyAyato viSayAn puMsaH,-saMgasteSUpajAyate // saMgAtsajAyate komaH, kaamaatkrodho'pijaayte||1|| krodhAdbhavati saMmohaH, sNmohaanmtivitrama: matirjara zuddhinA:, yunirAtvirita / 2 // (13) A bhegatRSNAe AkuMvarane saMyamamArgathI pADI nAkhyA. ane rAjA rAvaNane bhayaMkara laDAInA medAnamAM rIbAI rIbAIne bUrI hAlate mArI nAkhe, cothI narakanI vedanAnA duHkhe pamADayA. ema prabhunI dezanA samajIne he jIva! tuM bhagatRSNAne AdhIna thaIza nahi. 401. duSTa meharAnA AvA AvA bhayaMkara julame karI rahyo che, te jaNAve che - jANuM athIra saMsAra toye kima tajuM nahi mohathI, dharma pAmyA kaSTathI gurU IMdrabhUti ehathI; zIla vIra sthalIbhadrane A moha ghere ghAlata, paNa nirvikArI joIne herAna thaIne bhAgata. 402 artha -he jIva! A saMsAramAM strI, putra, dhana vagere asthira-nAzavaMta che e jANavA chatAM tuM tene kema tyAga karato nathI! kharekhara asthira jANavA chatAM mohane vaza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [407 ]: thaele tuM tene tyAga karI zakato nathI. vaLI mAna mehanIyanA vazathI iMdrabhUti gautama gaNadhara meTA kaSTathI dharma pAmyA. zIlavIra (zIlavrata pALavAmAM agresara) zrI sthUlIbhadra muninI AsapAsa A veda mohanIye ghere ghA eTale temane mehavaza karavAne ghaNA prayatna karyA. paraMtu temane vikAra rahita joIne chevaTe te poteja herAna thaIne temanI AgaLathI nAzI gaye. eTale sthUlibhadrajI AgaLa te kAmadevanuM kAMI paNa cAlyuM nahi. he jIva! tevo nirvikArI tuM kyAre thaIza ? ema zrAvake jarUra vicAravuM joIe. 402. mehe kone kone herAna karyA? te jaNAve che - bharata mUke cakra bAhubalI upara tajI Tekane, balabhadra cha mahinA upADe bhAI kerA mRtakane; pIDA sahI ja IlAcIputre naraka sAthuM rAvaNe, e mehanAja vilAsa saMyama kharkathI haNa tehane. 403 artha:-bharata cakavatIe pitAne niyama tajIne pitAnA bhAI upara cakaratna cheDayuM, te zreSarUpI mehanuM ja pariNAma hatuM. vaLI balabhadra cha mahinA sudhI potAnA bhAI kRSNa vAsudevanA maDadAne potAnA khabhA upara pheravyuM te sneharUpI mahine vilAsa jANa. vaLI zeThanA putra elAcIputre nIca kuLanA nATakIyAo sAthe rahIne nRtya karavAnI pIDA sahana karI, te kAmadevarUpa mehane udaya jANe. vaLI Aja kAmane vaza thaI parastrI haraNa karIne rAvaNa rAjAe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 408 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta narakagati prApta karI. AvA prakAranA mahanIya karmanA puSkaLa julama -ceSTAo jANIne he jIva! te mehasubhaTane cAritrarUpI kharza vaDe jarUra nAza kare che. prabala vairAgya bhAvane prakaTa karanArI IlAcI putranI bInA TuMkAmAM A pramANe samajavI. IlAvardhanapuramAM rAjA jinazatru rAjya karatA hatA. tyAM ila nAme zeTha rahetA hatA. temane dhAriNI nAme strI hatI. IlAdevInI ArAdhanA karavAthI dhAriNIne putra thaye. devInA nAme putranuM nAma ilAputra pADyuM. anukrame meTe thaye, tyAre eka vakhata potAnA mitronI sAthe vana (bagIcA)mAM pharavA gaye. tyAM eka naTaDIne joIne mohita thaye. mitro tene ghera lAvyA, pitAe tene ghaNae samajAvyuM, paNa na samaye. chevaTe naTaDIne ApavA mATe pitAe naTane kahyuM ke "je tuM tArI putrI mArA putrane paraNave te putrInA bhArebhAra sonuM ApuM." tyAre naTe kahyuM ke A amArI putrI, e to senAne akSayanidhi che mATe tamArA kahevA pramANe nahi karuM. A sAMbhaLIne IlAcIputra nATenI sAthe gaye, nATaka zIkhe, anukrame aneka grAma-nagaramAM nATaka karatAM karatAM te naTa bennAtaTe AvyA. tyAM teo rAjAnI pAse nATaka karavA lAgyA. tevAmAM rAjA naTaDIne joIne mohita thaye, tethI te vAraMvAra nATaka karavA kahevA lAgyA. avasare rAjAnI AvI bhAvanA IlAcIputre jANI. teNe dUrathI niSkAma munirAjane joyA. temanI nirmala manavRtti-saddhavarta1-ahN mameti maMtro'yaM, mohasya jagadAdhyakRt // ayameva hi napUrvaH, pratimaMtro'pi mohajit // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 409 ] nane vicAra karatAM karatAM ilAcIputra kSapakazreNimAM ArUDha thayA. ghAtikarmAne haNIne kevalajJAna pAmyA. kevalI ilAcI putre dezanA detA rAjA vigerene kahyuM ke-" huM pAchalA bhave vasaMtapura nagarane rahIza brAhmaNa hatA. mAre mAhanI nAme strI hatI. anukrame ame baMne jaNAe dIkSA lIdhI. paNu mAhanA uchALAne laIne mAMheAmAMhenI prIti chUTI zakI nahi. chevaTe maraNa pAmIne mArI zrI devaleAkamAM gaI. tyAM devatAI sukha bhAgavIne jAtimaDha karavAthI te A bhavamAM naTaDI thaI. pAchalA bhavanA snehane laIne huM tene joine mAhita thayA. saMsArarUpa thIeTaramAM mAharAjA nacAve ema saMsArI jIvAne nAvuM paDe che. meha e mahAdu:khadAI che ema samajIne pavitra sayama sAdhIne AtmAne nirmAla karIne muktipadma meLavo " AvI dezanA sAMbhaLIne rAjA rANI ane naTaDIe ilArI putranI pAse dIkSA lIdhI. nirmala bhAvathI ArAdhanA karatAM karatAM chevaTe kevalajJAna pAmIne cAre jaNa meAkSapadane 7 pAmyA. 403. have graMthakAra bhAgatRSNAthI bhayaMkara kharAmI thAya che. mATe tene cheDanArA jIvA kharA sukhI samajavA ema jaNAve che: zvAnanA behAla paNa nirlajja kAma taNA vaze, bhAga tRSNAnI gulAmI leI dhanya dhanyakumAra zAlIbhadra mUkhajanA hase; atimuktAdine, jee thayA niSkAma sukhIyA jIva te patha cAlane. 404 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [410 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta artha -A lajajA rahita kAma-viSaya vAsanAne vaza thavAthI behAla thaele eTale dubaLo, zarIra para cAMdAvALo. chatAM paNa kutare kutarInI pAchaLa doDe che. evI rIte viSaya vAsanAnI gulAmI bhegavIne mUrkha mANase tenAthI rAjI thAya che. tevA kAmadevane vaza thaelA pAmara jIne dhikkAra che. paraMtu dhanya che te dhanyakumAra, zAlibhadra ane atimukta kumAra vagerene ke jeo kAma vAsanAthI rahita thaIne nirmalA saMyama sAdhIne sukhI thayA. mATe he jIva! tuM paNa temanA mAge cAla. 404. DAhyA zrAvake dhanya kumArAdinI mAphaka jarUra AtmAnuM hita kareja. ema jaNAve che - dha ramAnA hAsyathI cheDIja AThe nArane, zramaNa thAya sadA ramarU bahabhegI zAlIbhadrane, caraNanI ochAzathI mAlIka have nija zire, Ima suNa te surasamA sukha nAra batrIza parihare. 405 artha --pitAnI strIoe karelI mazkarIthI AThe strIone eka sAmaTe tyAga karIne jeNe cAritra aMgIkAra karyuM te dhanyakumAranuM huM haMmezAM smaraNa karuM chuM. tevIja rIte te zAlibhadranuM paNa smaraNa karuM ke jeNe pUrva bhavamAM 1 upamiti bhavaprapaMca nAmanI kathAmAM pUjya zrI sirSigaNi mahArAje A bAbata bahuja sAruM varNana karatAM jaNAvyuM che ke"ye'nyaa rahitAH santaH, te vandyA bhuvanatraye // vaze gatAH punarye'syAH, sAdhubhiste vigahitAH // 1 // ityAdi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA ' karelA supAtra dAnanA prabhAvathI ghaNA bhAgAne prApta karyA. jeNe du:khanA leza paNa anubhavyA nahAtA, te chatAM peAtAnI upara zreNika nAmanA rAjA mAlika che evuM sAMbhaLIne ane cAritranI echAzathI peAtAnA upara khIje mAlikapaNuM bhAgave che evuM gurUnI pAse suNIne devatAi sukhAne (sukhanA sAdhanAne) tathA peAtAnI chatrIse patnIonA tyAga karIne je pavitra cAritranI sAdhanA karavA taiyAra thayA te zraSTha dharmavIra zAlibhadrane huM niraMtara yAda karUM chuM. he jIva! tevA pavitra paMthanA musAphara kyAre anIza. yAda rAkhaje ke nAzavaMta zarIranA rakSaNa mATe babbe hajAra rUpiyAnI dararAjI lenAra sIvIla sarajanane khelAve, teNe kahelI dharma khAdhaka mAchalInuM tela vigere halakI davA vApare te chatAM sudhArA thavAmAM sa Mdeha rahelA che. mAne ke kadAca zarIra sudhare, teA paNa parabhava jatAM tene ahIM mUkIneja javAnuM. nAzavaMta padAne mATe ATalI kALajI ane ekAMta ane bhavamAM parama hitakArI prabhudeve kahela sayama dharmanI sAdhanA mATe bIlakula kALajI nahi. AvuM vartana tArA jevA samajIne zaramAvanArUM che. AvI bhAvanAthI jema zAlibhadrArdike saMyama sAdhyuM tema karavAne tuM paNa taiyAra thai jA. 405. IT ( 41 } zrAvake vicAravuM ke saMyamanI bhAvanA thAya tAja buddhi dhALI thaI kahevAya. vALa dheALA thAya ethI zuM ? e daSTAMta daIne jaNAve che:---- devakInA putra SaT bhilapure sulasA ghare, ucharyAM dareka tajI ramA atrIza sacama Adare Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 412 ] zrI vijayapadmasurijI kRta purUSa sAtha hajAra thAvAsute prabhu neminI, pAse pravrajyA AdarI haiye haNIne mehanI. 406 artha - he jIva! vasudevanI strI devakInA cha putra bhadilapuramAM sulasAnA ghare ucharIne moTA thayA. teoe dareke pitAnI batrIsa batrIsa strIone tyAga karIne cAritra grahaNa karyuM. tathA thAvAputre bAvIsamA zrI neminAtha prabhunI AgaLa eka hajAra purUSo sAthe meharAjAne hiMmatathI nAza karIne pravrajyA eTale dIkSA lIdhI. evuM jANatAM chatAM viSTA ane mUtrAdi kharAba padArthothI bharelI cAmaDAnI kothaLI jevI strI AdinA mehamAM phasAIne Atma hita tarapha bedarakArI zA mATe rAkhe che? cAla, UTha, taiyAra thaI jA. thAvasthA putra vigerenI mAphaka zUravIra banIne saMyama sAdhavAmAM kaTibaddha thaI jA. he jIva! zaramAvA jevuM che ke jema jema vALa dhoLA thatA jAya, tema tema buddhi dhoLI thavI joIe, chatAM tevuM raja paNa dekhAtuM nathI. have tema na ja thavuM joIe. 406. upara jaNAvela daSTAMte uparathI kevI bhAvanA rAkhavI te kahe che - he jIva! teonI pare niHsaMga thaI mAdhukarI, munivRttine pAmIza kyAre bhAvanA bAre dharI; nIca kere saMga cheDI gurUcaraNa raja aDakatA, bhavabhramaNaharavAsajaja kyAre thaIza?ga susAdhatA.407 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 413 ] 1 aH--hai Atman ! AgalI gAthAemAM jaNAvelA uttama purUSAnI peThe tuM paNa saMga rahita thaIne mAdhukarI eTale bhamarAnI peThe gAcarI grahaNa karavArUpa munivRtti eTale sAdhu avasthAne mAre bhAvanA vicArIne kayAre grahaNa karIza ? nIca purUSAnI seAmata cheDIne gurUnA caraNa kamalanI rajane grahaNa karIne, cAritra yAgane sArI rIte sAdhatA chatA saMsAranI rakhaDapaTTI TALavAne tuM kayAre udyamavALA thaIza ? A khamatamAM zrI yAgazAstramAM kahyuM che ke-"yajJana du:zIlaMta gurupAdarajaH spRzan // kadA'haM yogamabhyasyan- prabhaveyaM bhavacchi maiM // ? // 307, zrAvake vicAravuM joie ke huM vA kyAre thaIza ? e jaNAve che: madhya rAte thaMbha jANI kAussagge thIra mane, aLada kyAre khadha ghaso ? cAhuM... e zubha samayane; hRdayanI zubha bAdazAhI pAlatA vi jIvane, zAsana rasika kyAre karIza? he jIva jhaTapaTa cetane. 408 a:vaLI evA suavasara kayAre prApta thaze ? ke jyAM madhyarAtrIe ekAgra manathI kAusaggamAM mArI tevA 1. mAdhukarI-jema madhukara eTale bhamarA phUlAmAMthI gheADA thADA rasa cUse che. paraMtu te phUlane pIDA karatA nathI ane potAnI AjIvikA calAve che, tema munirAja paNa dhaNA dharethI the|De thADA AhAra grahaNa kare, jethI vhArAvanArane kheda na thAya ane peAtAnA zarIrane TakAva thAya. AvI rIte AhAra grahaNa karavA te mAdhukarI vRtti kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [f 414] zrI vijayapadhrasUrijI kRta prakAranI sthiratA thAya ke jethI baLada mane thAMbhalAnI je gaNune potAnI khAMdha mArI sAthe ghase. he jIva! hadayanI uttama bAdazAhI (sAco tyAga) sAcavatAM chatAM (sAcavIne) sarva jIvane jaina zAsanamAM Asakta cittavALA kayAre karIza? have he cetana! tuM jaladIthI sAvadhAna thA. kahyuM che kemhaanishaayaaN prakate-kAyotsarge purAda bhiH|| staMbha vatskaMdhakaSaNaM kRpA ku: zA mA 2 408. uttama zrAvake AvA mane ratha karavA joIe te jaNAve che - jaMgala viSe padmAsane besI dharUM prabhu dhyAnane, nAnA hariNu khoLe rame bahu suMghatA muja vadanane, he jIva! tArI zAMtimaya e zreSTha sthiti kayAre thaze? harSamaya evA kSaNe jhaTa meha rAjA hAraze. 49 artha-jaMgalanI aMdara padmAsane besIne huM prabhunuM dhyAna evI ekAgratA pUrvaka kyAre karIza? jethI nAnAM nirdoSa haraNIyAM mArA mukhane suMghatA mArA meLAmAM nirbhayapaNe ramata kare. he jIva! AvA prakAranI zAMtivALI uttama sthitinI prApti tane kyAre thaze? A AnaMdakArI samaya prApta thAya to meharAjA jaladI hArIja jAya. kahyuM che ke"vne padmAsanAsInaM, kroDasthitamRgArbhakam // kadA bhraasyrita va mAM to kRpUthaTI II 2 407. zatru mitra ramA tRNe patthara ane tenA viSe, ratna mATI mokSa bhavanamAM samapaNuM kyAre thaze? : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 415 ] mAna tima apamAnamAM tima sane mAlA viSe, sama banelA jIva ! tane prabhu nAma laya kayAre thaze. 410 artha -he jIva! duzmana tathA mitra, strI tathA ghAsane samUha, patthara ane sonuM, ratna ane mATI, mekSa ane saMsAra A badhAmAM tane samapaNuM-samAna bhAva kayAre jAgaze? Adara satkAra tathA apamAna, sarpa ane phUlanI mALAne viSe sama-sarakhA bhAvavALo banIne prabhunuM nAma japavAmAM tane lInatA-Asakti kayAre thaze? kahyuM che ke "rAtrI mi tRNe streNe svarNe'zmani maNau mRdi // mokSe bhave bhaviSyAmi nivirodhamati: kAvA che 410. zIlabhAvane majabUta karavA zrAvake AvA vicAra karavA joIe ema jaNAve che - zIla piSaNa kAja nArI deha khuba vicAravA, nivaNa kerI argaLA e gaMdakIne gADA; bAradAna viziSTa dekhI vibudha mehI kima bane.? niha bana jhaTa yAda karatAM mallI nemi kumArane. 411 artha-zIyalavratanA pAlana mATe strInA zarIra saMbaMdhI ghaNe vicAra karavA jevo che. kAraNa ke strInA zarIrane joIne tenA rUpa, lAvaNya, hAvabhAva vagerethI DAhyA purUSa paNa bhAna bhUlIne teNIne viSe Asakta thAya che. tethI ja strIne mokSarUpI nagaramAM jatAM argaLA eTale bhUMgaLanA jevI kahelI che. vaLI e strIonuM zarIra apavitra vastuonA goDavA-ghaDA samAna che, kAraNa ke teNInA zarIramAM maLa, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 416 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta mUtra, lehI, hADakAM vagere azuci vastuo sivAya bIjuM kAMI nathI. phakta bahAranI cAmaDI rUpI bAradAna-DhAMkaNAnI suMdaratA che. te joIne uttama paMDita purUSa tene viSe kema. meha pAme? arthAt jeoe strInA apavitra vastuthI bharelA zarIranuM svarUpa jANyuM che te DAhyA zrAvake temAM meha pAmatA nathI. mATe nirmala zIladhArI ogaNuzamA tIrthakara zrImaddInAtha tathA bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAthanA dayte yAda karIne he jIva! tuM paNa jaldI viSaya vAsanArUpI mehane. tajI deje. nirmohI nirvikArI banaje. 411. uttama zrAvake bAla sAdhuonI anumodanA AvI rIte. karavI:- te dhanya nAnI uMmare je caraNa pAme raMgathI, janma saphale temano huM dAsa praNamuM bhAvathI; je dina laIza cAritrane te divasa kyAre Avaze? uMghavAnA prathama samaye zrAddha Ima bhAve hase. 412 artha-jeo nAnI uMmaramAM AnaMdapUrvaka bhAvathI cAritrane pAmelA che teone dhanya che, teono janma saphaLa. thaye che. huM te tevA uttama purUSono dAsa chuM. te mahA purU ne huM bhAvathI praNAma karuM chuM. te uttama divasa kyAre prApta jaze ke jyAre huM paNa te cAritrane pAmIza. AvA prakAranI bhAvanA zrAvaka sUtI vakhate zarUAtamAM bhAve. 412. zrAvake A pramANe anitya bhAvanA bhAvavI joIe - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 417 ] caMpA kusumanA raMga jevI saMpadA nArI taNeA, anurAga paMkajadala uparanA biMdu jevA svajananA; vaLI prema vIjaLI tejasama karika sama lAvaNyanA, bhapakA nadInA vega sama dekhAya caiAvana dehane. 413 artha:--A dhana, dolata vagere sapattie caMpAnA phUlanA raMga jevI che, ane te thADAja vakhatamAM nAza pAmanArI che. tathA strInI prIti tA kamaLanA pAMdaDAM upara rahelA pANInA bindunI jema kSaNa mAtramAM nAza pAmanArI che. vaLI mAtA, pitA, putra, putrI vagere kuTuMbIenA sneha vIjaLInA jhamakArA jevA kSaNika che. svArtha hAya tyAM sudhIja sneha batAvavAnA DAya che. vaLI lAvaNya eTale zarIranuM rUpa-sudaratAnA bhapakA te paNa hAthInA kAnanI peThe caMcaLa che. temaja zarIrane viSe prApta thaelI juvAnI nadInA pUranI peThe thADAja vakhatamAM vahI janArI che. A badhI vastuonI asthiratA jANIne he cetana ! tuM A padArthomAM khATI Asakti rAkhIza nahi. 413. zrAvake bhava svarUpanI vicAraNA A pramANe karavI, e jaNAve che: bhavavRkSa kusuma samA sutA beDI alAha taNI ramA, aMjanA che pAsa jevA ceta samajI TUMkamAM; putrAdi kAja karela pApa taNA le| malaro tane, nirlajja jIva ! jANe chatAM paNa kima taje na upAdhine.414 27 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] zrI vijyapadhasUrijI kRta artha -A bhavarUpI vRkSanA phUla jevA putra che. strI to leDhA vinAnI chatAM paNa majabuta beDI samAna che. tathA kuTuMbI jana to phAMsalA jevA che, mATe he jIva! tuM TuMkANamAM A badhuM samajIne cetIne cAla. putra, strI vagere mATe tuM je je pApa kAryo karIza tenuM phaLa te tAre ekalAne ja bhogavavuM paDaze. temAMthI teo kaI paNa bhAga paDAvavAnA nathIja. mATe he bezaramI jIva ! A pramANe saMsAranuM svarUpa jANavA chatAM paNa te upAdhine kema choDato nathI? 414. have nidrA AvatI vakhate tathA nidrAmAMthI jAgI jAya tyAre kevI vicAraNA kare te jaNAve che - mitrI pramukha cAre anuttara bhAvanAne bhAvatA, zrAddha letA alpa nidrA deva gurU saMbhAratA, nidrAta vicheda hotAM ema manamAM bhAvatA, dara chaMdI doSa bhava virAgya raMga vadhAratA. 415 artha-evI rIte saMsAranuM anitya svarUpa vicAratAM tathA maitrI vagere cAra uttama bhAvanAonI bhAvanA bhAvatAM bhAvatAM tathA deva ane gurUnuM smaraNa karatAM karatAM zrAvaka thoDI nidrAne le che. vaLI jyAre uMgha uDI jAya, ane jAgI jAya tyAre rAga dveSAdi doSane cheDIne, vairAgya bhAvane vadhAratA thakA A pramANe (AgalI gAthAmAM kahevAya che te pramANe) vicAraNA kare. 415. 1. cAra bhAvanAo A pramANe-1 maitrI, prada, vArUNya, ane mAdhyastha. AnuM svarUpa pahelAM kahyuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 49 ] have maitrI vigere cAra bhAvanAnuM svarUpa kahe che:-~~ durita kAi na AcarA sadhaLA janA sukhIA aneA, sava pAmA sukha evA bhAvanA maitrI suA; A bhAvanAvALA khamAve . anyane pAte khame, nija para viSe nA bheda mAne sane preme name, 416 artha:- koi manuSyA ke jIvA pApa na kare ane sarve jIvA sukhI thAo-sarva jIvA sukha pAmeA, kAi duHkha na pAme!" AvI bhAvanA te maitrI bhAvanA samajavI. A bhAvanAvALA pAte ame ne anyane khamAve, svaparamAM bheda na mAne ane sarvane premapUrvaka namaskAra kare. 416. have pramAda bhAvanAnuM svarUpa kahe cheH-- - sarva dASA TALanArA vastutattva vilAkatA, Ima nANu kiriyA beune nirvANa hetu mAnatA; guNavaMta jananA hai dama zama ucitatA gaMbhIratA, vinayAdi guNane joine pote harakhathI vAMDhatA. 417 AvA padhAre| Asane mIThAM vacana Ima uccare, guNa pAmavA te pUjyanA guNanA vakhANa stuti kare; dravya bhAve bhakti karatAM harSa sAcA mana dhare, e bhAvanA supramAdanI zrAvaka prabhAte uccare. 418 atha:--sarva dASAne tajanArA, vastutattvanA vicAra karanArA, temaja jJAna-kriyA baMnene meAkSanA hetupaNe mAna nArA evA guNIjananA dhairya, iMdriyadamana, zAMti, ucitatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [420] zrI vijyapadhdhasUrijI kRta gaMbhIratA ane vinayAdi guNo joIne kahe ke-Ave, padhAre, A Asane birAje. AvAM mIThAM vacano bole ane tevA guNa pAmavA mATe te guNIjananA vakhANa kare- stuti kare, dravyabhAvathI bhakti kare ane manamAM sAco harSa dhAraNa kare. AvI bhAvanAne pramoda bhAvanA kahIe. zrAvaka dararoja prabhAte A bhAvanA bhAve-te saMbaMdhI vicAra kare. 417-418. - have karuNuM bhAvanAnuM svarUpa kahe che - nija karmanA udaye thayA dukhiyA janone joIne, bhavajaladhi taravA tuM baDA e ema dilamAM bhAvIne, karuNA kare be bhedathI nija dravyanA bhAge karI, parane bacAve dravya karuNuM pALavI hoze karI. 19 nahiM dharma pAmelA janone zuddha dharma pamADavo, jina dharma pAmelA janene sthaya bhAva pamADavo premapUrvaka zAMtithI nita maraNa mukhe karI, pUrNa utsAhI banAve bhAvanA kasaNa kharI. kara, artha -potapotAnA pUrvabaddhakarmanA udayavaDe duHkhiyA thayelA jene joIne, bhavasamudra taravA mATe A karuNAdayA tuMbaDA samAna che, ema dilamAM vicArIne pitAnA - dravyanA bhege karIne paNa evA jI upara baMne prakAranI dayA kare eTale prathama te evA jIvone zarIra vigerenA duHkhamAMthI bacAve. A pramANe hoMzathI karavuM te dravya karuNA kahevAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 4ra1 ] I have bhAvakaruNa kahe che-dharma nahIM pAmelA jIne zuddha dharma pamADe ane jenadharma pAmelAone dharmamAM sthira karavA. premapUrvaka zAMtithI niraMtara AvI bhAvanA bhAvIne je pitAnA AtmAne evA kAryamAM pUrNa utsAhI banAvo tene karuNA bhAvanA kahe che. 419-420. ajJAnathI zAstra pravartAve karI kuvikalpanA, pote be parane DabAve deI khATI dezanA karuNAjanaka te dIna jI e pravRtti choDIne, sanmArga pAma ema bhAva nitya karuNAbhAvane 421 prabhu vIrajina marIci bhAve unmArga kerI dezanA, deI je bhavamAM bhame sAgara sudhI bahu kALanA; te pApajje bAMdhanArA A bicArA jIvanI, zI gaNatrI ema bhAva bhAvanA e dInanI kAra artha:-ajJAnavaDe kuvikalpavALA pApazAstro jagatamAM pravartAve ane beTI dezanA ApIne pite DUbe ne bIjAne DUbADe, evA cha karuNa lAvavA jevA che. evA dIna jIvo pitAnI AvI pApapravRtti cheDIne sanmArga pAme, ema niraMtara vicAravuM te karuNuM bhAvanA jANavI. juo vIra paramAtmAne jIva paNa marIcInA bhAvamAM ane tyAra pachInA bhAvamAM paNa unmArganI dezanA ApIne bahu kALa sudhI-eka koDAkoDa sAgaropama paryata saMsAramAM bha, te pachI A bicArA pApanA pujene ekatra karanArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4rara ] zrI vijayapadmasUrijI kRta jIvAnI tenI pAse zuM gaNatrI che? A pramANe vicAravuM te karuNA bhAvanA samajavI. 421-422. vaLI karuNA bhAvanA viSeja vizeSa kahe che: bhAga sAdhana pAmavAne dADadhAma kare ghaNI, je maLyA te bhAgavI tRSNA dhare UramAM ghaNI; vaLI jehu jana hitakArI vastu kAi dina nA sevatA, ahita vastu nA tajIne vividha pIDA pAmatA. 423 dhana pAmavA pIDA sahe pAmela dravya bacAvavA, pIDA sahe vaparAya teA saMkalpa karatA navanavA; lAgha lAge cAra cAre rAjadaDe dhana jatAM, vividha pIDA bhAgave te Attejana jina khelatA. 424 tevA janAne joi A caMcaLa hRdayanA mAnavA, ahu kALa viSayA bhAgave tame vikalpa karI navA; sASa pAme nA bicArA mAkhIjima aLakhAviSe, cAMTe viSaya baLakhA viSe coMTI jIe cAre dize, 425 pathe kaye te Ajanane prazama amRta pAine, vItarAgapaNuM huM te pamADu caraNapathe joDIne; evA samaya pAmIza jyAre saphaLa te dinarAtane, mAnIza bhAvA ema karuNA bhAvanAnA bhedane 426 tIrthaMkarapaNuM prApta karAvanArI anupama karuNA bhAvanA matAve che: Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dha jAgarikA [ 4ra3 ] a:--A jagatanA jIvA bhAganA sAdhanA meLavavAne mATe ghaNI doDAdoDa kare che. je maLe che te bhegave che ane tenI tRSNA hRdayamAM vadhAratAja jAya che. vaLI pAtAne hitakArI vastune keAI divasa sevatA nathI tema ahitakArI vastu tajatA nathI tethI ghaNI pIDA pAme che. vaLI dhana meLavavA mATe ghaNI pIDA sahe che, pAmelAnuM rakSaNa karavA mATe paNa ghaNI pIDA sahe che ane temAMthI vaparAya che te aneka prakAranA saMkalpa-vikalpa kare che. temaja agni lAgavAthI, cAranA cArI javAthI ke rAjadaMDa thavAthI jyAre dhana jAya che-nAza pAme che tyAre paNa te ArttajanA ghaNI pIDA sahana kare che ema jinezvara kahe che. tevA manuSyA bahu kALa sudhI viSayeA le!gave che chatAM navA navA vikaIcchAo kare che. saMteASa pAmatA nathI. te bicArA mAkhI jema maLakhAmAM cADhe che ane pachI cAre dizA tarapha cakaLavALa joyA kare che. tIrthaMkara thanAra jIva AvA jIvAne joine vicAre che ke AvA saMsAramAM pIDAtA jIvAne kaI rIte prazamAmRta pAine ane cAritrane mArge joDIne vItarAgapaNuM pamADuM? huM jyAre evA samaya pAmIza tyAre te divasane temaja rAtrIne saphLa mAnIza.' he jIva!! tame paNa AvI apUrva karuNA bhAvanA bhAvA ke jethI tame paNa tethI thatA apUrva lAbha meLaveA. 423 thI 4ra6. 6 For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ra4 ] zrI vijyapaddhasUrijI kRta vaLI eja bhAvanA bhAve che ke - vividha bhayanA hetuthI bIkaNa banelA bALane, tima vRddhane nirbhaya banAvuM nita pamADI dheryane anyane nA trAsa detAM bhaya dIye nA je narA, teo na pAme trAsa bhaya ne saMkaTo vaLI AkarA. 4ra7 maraNa sanmukha je rahelA svadhana Adi viyegane, gaNatAM aniSTa maraNataNAM je bhegave bahu duHkhane; bhaya TALanArA jina vacanane saMbhaLAvI temane, nirvANa lAyaka huM banAvuM ema karuNA bhAvane. 28 artha -vividha prakAranA bhayanA hetu prApta thavAthI bIkaNa banI gayelA manuSyone-bALakane temaja vRddhane nirbhaya banAvuM, temane niraMtara dhIraja ApuM, temane samajAvuM ke anya jIvane je trAsa ke bhaya ApatA nathI teo trAsa ke bhaya temaja AkarA rAMka pAmatA nathI." vaLI maraNane sanmukha thayelA je manuSya svadhana Adine viyega thavAnA kAraNe maraNane aniSTa mAne che ane baha prakAranA mAnasika temaja kAyika duHkha bhegave che, tene sarva bhayane TALanArA evA jinavacane saMbhaLAvIne nirvANanemekSane lAyaka banAvuM. AvI karuNuM bhAvanA niraMtara bhAvavI. 4ra7-428. - have thI mAdhyastha bhAvanA saMbaMdhI kahe che - RSi nAranI hatyA kare je bALanI hatyA kare; khAtAM abhakSya apeya pIe devaguru niMdA kare; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ rapa 3 khoTI baDAI nijataNI je jana kare para tehanA, rAkhe upekSA bhAva te mAdhyasthatAnI bhAvanA. 4ra9 artha:-je manuSya SihatyA kare, strI hatyA kare, bALahatyA kare, abhakSyanuM bhakSaNa kare, apayanuM pAna kare, devagurunI niMdA kare ane potAnI kheTI baDAI kare evA janonI je upekSA karavI te mAdhyastha bhAvanA kahevAya che. 4ra9. uttama manuSya vicAra kare che - jinadharmathI sUkAyele huM cIpaNuM nA vAMcha, jinadharmathI vAsita thayeluM dAsapaNuM huM cAhate; jinadharmahINA cakkIo bahu ghera pApo AcarI, nara rIbAye tehanI e cakitA gaNuM nA kharI. 430 a - jaina dharmathI rahita evuM cakIpaNuM paNa huM Icchato nathI, paraMtu jinadharmavAsita dAsapaNuM huM IcchuM chuM; kAraNa ke jainadharma rahita evA cakIo aneka prakAranA ghera pApo karIne subhUma ne brahmadatta cakInI jema narake jAya che ane tyAM aneka prakAranA dukhathI rIbAya che tethI tevA cakIpaNAne huM sAcuM cakIpaNuM mAnuM ja nahIM. 430. lAbhAntarAyata ja udaye jIva dAsapaNuM lahe, jina dharmanI zubha sAdhanAthI karma AThe jhaTa dahe; Ima bhAvanA nita bhAvatA tima te pramANe vattatA, puSkaLa jano zubha karma bAMdhe nirjarA paNa sAdhatA. 431 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasUrijI kRta artha:--lAbhAMtarAyanA uddayathI A jIva dAsapaNuM pAme che ane jaina dharmanI sArI rIte ArAdhanA-sAdhanA karavAthI jIva AThe prakAranA karmeni alpa kALamAM khALI nAkhe che. AvI bhAvanA niraMtara bhAvatAM ane te pramANe vatAM aneka bhavya jIvA zubha karma mAMdhe che ane nirA paNa kare che. 431. have AyuSyanA upakrama saMbaMdhI kahe che:-- [ 426 ] AyuSyanA upakramanuM varNana bIjA bhave paNa bhAgave Ayu vinA savi karmAMne, AyuSya mAMdhyuM jeha bhavanuM bhAgave tyAM tehane; jenA maLe IcchA chatAM na javAya bIjA bhava viSe, beDI samA te AyunA be bheda jinazAsana viSe, 432 artha :--Ayu vinAnA khIjA sAta karyuM AgAmI bhavAmAM paNa bhagavAya che, paraMtu Ayukarma tA je bhavanu mAMdhyuM hAya teja bhavamAM bhAgavAya che. vaLI jenA baLathI anya bhavamAM icchA chatAM paNa jaI zakAtu nathI evuM eDI samAna je Ayu karyuM tenA zAstrakAroe seApakamI ne nirupamI evA e bheda kahyA che. 43ra. lAge upakrama jemAM te Ayu seApakrama karyuM, upakrama vinAnuM jeha te Ayu nirupakrama kahyuM; jethI ghaTe . AyuSya te kAraNa upakrama jANiye, pariNAma Adi upakramA te sAta che ima jANiye. 433 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ kara7 ] artha?--je Ayune upakrama lAgI zake che te Ayu sepakamI kahevAya che ane jene upakama lAgI zakato nathI te Ayu nirupakamI kahevAya che. jenA vaDe AyuSya ghaTe tene upakrama kahe che. evA upakama AyuSyane aMge pariNAmAdi sAta prakAranA kahyA che. 433. te sAta prakAra kahe che - trividha avasAya kAraNa vinA tima sparzathI, bhejana" parAghAte karItimavita zvAsocchavAsathI A jIva thoDo kALa jIvana bhagave e jANaje, ethI bacI jina dharma uttama pUrNa haze sAdhaje, 434 artha -1 traNa prakAranA roga, sneha ne bhayanA adhyavasAyathI, 2 kAraNa eTale viSa-zastrAdi nimittethI, 3 atyaMta vedanAthI, 4 sapadinA viSakanyA vigerenA sparzathI, 5 ati bhejanathI, 6 jabare parAghAta-upaghAta lAgavAthI ane 7 vikRtapaNe ghaNuM zvAse zvAsa levAthI A sAta kAraNAthI jIva bAMdhelA Ayu karatAM ochuM Ayu bhegave chebAMdhela sthiti karatAM thoDA kALamAM maraNa pAme che. ema jANIne tenAthI bacavA sArU pUrI hazathI uttama evA jaina dharmanuM ArAdhana karaje. 434. vaLI A viSayamAMja vadhAre samajAve che - je baMdhasamaye zithila bAMdhyAMtyAM have apavartanA, Ayuta pare bIjA te karma sepakrama ghaNA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 28 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta bhegavAye alpakALe bAhya ucita nimittathI, daSTAMta baLatAM doraDAnuM jANaje siddhAMtathI. 435 artha -je karma bAMdhatI vakhate zithila bAMdhyA hoya tenIja apanA thaI zake che. AyukarmanI jema bIjA paNa badhA karmonI apavartana thAya che. bAhya nimittane laIne je karma bAMdhela sthiti karatAM alpakALe bhagavAI jAya tene apavartana kahe che. ene mATe baLatA deraDInuM daSTAMta siddhAtamAMthI jANI levuM. te daSTAMta A pramANe che-jema lAMbuM kareluM deraDuM eka cheDethI saLagAvatAM lAMbe kALe AkhuM baLI rahe che ane te deraDAne je bheLuM karIne saLagAvyuM hoya to thoDA vakhatamAM baLI jAya che. tema karmonA pradezo to badhA bhogavavA paDe che, paraMtu sthitine apavartanA thavAthI bhegA karelA deraDAnI jema theDA vakhatamAM jogavAI jAya che. 43pa. eja vAta kAvyamAM kahe che - bahuvAra lAge saLagatAM chuTI karelI rajajune, vAra thoDI saLagatAM bhegI karelI rajune, e bhAva sapakramaNo bhAgye vizeSAvazyake, sAvacetI rAkhanArA dIrdha Ayu dharI zake. 436 artha:-chUTI lAMbI karelI deraDIne saLagatAM ghaNI vAra lAge ane bheLI karelI deraDIne saLagatAM thoDI vAra lAge. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [4ra9 ] A pramANe sepakrama karmone bhAva zrI vizeSAvazyakamAM kahela che. jeo sAvacetIthI vartanArA hoya che teo dIrgha Ayu bhegavI zake che. 436. baMdhasamaye tIvra bhAve baddha karma anukrame, bhagavAya tema hatAM bhUri kALa vyatikrame; sthitine ghaTADe rasataNo jemAM kadI nA saMbhave, bAMdhyA pramANe bhegave te AvuM nirUpakama huve. 437 artha -bAMdhatI vakhate je karma tIvra bhAve bAMdhyuM hoya te anukrame gavAya che, tethI te bhogavatAM ghaNe kALa vyatikare che. je bAMdhelA karmamAM rasa ke sthitine ghaTADe (apavartanA) kadI paNa na thAya-upakama lAgyA chatAM paNa ghaTe nahIM te Aya tema ja bIjAM karmo nirupakema kahevAya che. te bAMdhyA pramANenI ja sthitie bhagavAya che. 437. puSkaLa na tiryaMca evA jemanuM aNaciMtavyuM, mRtyu upakrama lAgatAM hove prabhue ema kahyuM trividha adhyavasAya te e rAganA tima snehanA, bhayanA kuadhyavasAya Ima traNa bheda jANo tehanA 438 artha-puSkaLa manuSya ne tiryo evA hoya che ke jemanuM mRtyu upakema lAgatAM aNucitavyuM-acAnaka thAya che, ema prabhue kahyuM che. te prathama adhyavasAyarUpa upakrama traNa 1 deva ne nArakI chAnuM Ayu nirupakrama hoya che, ane tenI apavartana thatI nathI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 430 ] zrI vijayapadmasurijI kRta prakArane kahyo che. rAganA, snehanA temaja bhayanA nimittathI AyuSya ghaTe che-tUTe che. 438. have te traNe prakAra vivarIne kahe che - atirAga tima atisneha bhaya paNa mRtyudAyaka jANaje, baha rAga karatAM parabavALI nAra sama sthiti jANaje, jaLapAna karavA paraba upare eka mAnava Aviye, parabavALI nArane bahu rAga jotAM jagiyA. 439 jaLa pI jatAM te purUSa bAju nAra te bahu dekhatI, Agho jatAM nA dekhavAthI maraNa bUruM pAmatI; kAmake prabaLa sAdhana rAga Ima jinavara kahe, rAgI mAnava kAmanI aMtima dazA mRtyu lahe. 440 artha -he jIva! atirAga, atisneha ane atibhayane mRtyudAyaka jANaje-samajaje. bahurAga karavAthI parabavALInI jevI sthiti thAya ema dhyAnamAM rAkhaje. eka parabe jaLapAna karavA kaI ati suMdara purUSa AvyuM. tene jotAM parabavALIne tenA upara bahu rAga utpanna thayo. pele puruSa jaLa pIne jatAM parabavALI tenA taraphaja ekITaze joI rahI. jyAre te puruSa najarathI dUra thayo tyAre atirAganA AghAtathI te parabavALI maraNa pAmI. jinezvare kahyuM che ke-rAga e kAme tpattinuM prabaLa sAdhana che, tethI atirAgI manuSya A prasaMge kAmanI chellI-dazamI mRtyudazAne pAme che. 439-440. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 431 ] - have te kAmanI daza dazAo kahe che - te kAmanI che daza dazAo prathama ciMtavanA kare, bIjI dazA te jANavI je dekhavA IcchA kare; lAMbA nisAsA nAkhavA e jANavI trIjI dazA, tAva Ave eha cothI tanu dahe paMcama dazA. 441 bhojana upara hovearucichI dazA prabhu belatA, sAtamI mUcha kahI tima AThamI che ghelachA; bezuddhi navamI maraNa pAme eha dazamI jANiye, mULa kAraNa rAga savinuM tie rAga na rAkhiye. 442 artha -kAmanI daza dazA A pramANe che-prathama to jenA para rAga thayo hoya tenI ciMtavanA karyA kare, pachI bIjI dazAmAM tene vAraMvAra jovAnI IcchA kare, trIjI dazAmAM tenA virahathI-tene na jovAnI lAMbA nisAsA mUke, cothI dazAmAM tAva Ave ane pAMcamI dazAmAM zarIramAM dAha thAya, chaThThI dazAmAM bhejana upara aruci thAya, sAtamI dasAmAM mUccha Ave ane AThamI dazAmAM gAMDapaNa thaI jAya-ghela banI jAya, navamI dazA prApta thatAM bezuddha thaI jAya ane dazamI dazA prApta thatAM mRtyu pAme. A badhAnuM mULa kAraNa rAga che tethI tIvra rAga keInI upara na rAkhave ema zrI jinezvare kahyuM che. 441-442. have bahu saneha karavAthI Ayune kSaya thAya che te batAve che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 83ra ] zrI vijayasUrijI kRta bahu sneha karatAM Ayune kSaya A pramANe jANaje, sArthavAhI nArane daSTAMtarUpe jANaje, paradezathI pati AvatAM te nArane pati upare, neha ke te parIkSA kAja mithyA ucca. 443 - tuja Aja kaMta marI gayA evA vayaNa suNatAM chatAM, te ja samaye maraNa pAmI sneha atizaya rAkhatAM; sArthavAha maraNa lahe nija strI arAima sAMbhaLI, neha bUro jANIne nA rAkhaje dilamAM jarI. 444 artha:-"bahu snehathI paNa Ayuno kSaya thAya che ema jANaje. tenA para sArthavAhInuM daSTAMta che te A pramANe- eka sArthavAhane ane tenI strIne atyaMta sneha hate. sArthavAha paradeza gaye hato. te paradezathI Avyo te prasaMge temanA snehanI parIkSA karavA sArU eka mANase sArthavAhanI strI pAse AvIne beTI rIte kahyuM ke-"Aje tAre svAmI maraNa pAmyo" te sAMbhaLatAM te ja samaye sArthavAhanI strI maraNa pAmI. pachI sArthavAha paNa pitAnI strIne maraNa pAmelI sAMbhaLIne maraNa pAmyA. bahu sneha rAkhavAthI A pramANe Ayuno kSaya thAya che te upara A sArthavAha-sAthevAhInuM daSTAMta sAMbhaLI nehane mahAbU jANune he jIva! tuM tene dilamAM rAkhIza nahIM. 443-444. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 433 ] have atibhayathI thatA mRtyu upara daSTAMta kahe che - atibhaya ghaTADe Ayane dRSTAMta gajasukamALa . ladhu bhAI te nRpa kRSNanA Ima vayaNa aSTama aMganuM varga trIjAmAM kahyuM zrI neminAtha jinezvarA, dvArikA nagarI padhAre kRSNa nRpa sacidhara kharA 445 laghubhAI sAthe lai vaMdanakAja haze AvatA, prabhudezanA suNatAM ja gajasukumAla saMyama bhAvatA; mAtApitAne vinayathI saMyama vicAra jaNAvatA, saMsAramAMhe rAkhavAne teha paNa samajAvatA. 446 rAja karIza evuM kahI nRpa kRSNa paNa samajAvatA, vinayapUrvaka vAra traNa laghubhAI uttara ApatA; kAmaga vipAka dAruNa durgatine ApatA, saMsArane zamazAniyA lahuM samo batalAvatA. 447 tuja rAjyalakSmI eka dinanI dekhavAnI cAhanA, pUrNa kara e putra! evAM vayaNa mAtA janakanA; mAtApitAnA Agrahe te eka dina rAjApaNuM, zrImahAbaLanI pere pAme caraNa sahAmaNuM. 448 te ja dina madhyAkALe neminine pUchIne, nAme mahAkALa zmazAne zuddha sthaLa paDilehIne laghunIti ne vaDInItinI jagyA vimaLa paDilehIne, kAussagya mahApratimA Adare nidhaLapaNe. 449 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 434 ] zrI vijayapadrasUrijI kRta artha:-ati bhayathI Ayu ghaTe che te upara gajasukumALane maraNAMta upasarga karanAra samila vipranuM daSTAMta che te A pramANe -gajasukumALa kRSNa vAsudevanA nAnA bhAI hatA. tenI kathA AThamAM aMga kApayAnA trIjA vargamAM kahela che. ekadA zrI neminAtha prabhu dvArikA nagarIe padhAryA -samavasaryA. tyAM kRSNa rAjA zuddha samyakatvanI rucine dhAraNa karanArA hatA te khabara sAMbhaLIne nAnA bhAI gajasukumALane sAthe laIne ghaNI hoMzathI prabhune vaMdana karavA AvyA. prabhue dezanA ApI. te sAMbhaLatAMja gajasukumALa saMyama levAnI IcchAvALA thayA. pachI teNe mAtApitAne vinayapUrvaka pitAne saMyama levAne vicAra jaNAvyo. mAtApitAe tene saMsAramAM rahevA mATe ghaNuM samajAvyuM. kRSNa rAjA banAvavAnI lAlaca ApIne samajAvyo, paNa te laghu baMdhue vinayapUrvaka traNa vAra uttara Apyo ane kahyuM ke A kAmaganA vipAka mahAdAruNa che ane durgatine ApanArA che. A saMsAra te smazAnanA lADu je svAda vinAne che. chevaTe mAtApitAe kahyuM ke "tArI eka divasanI paNa rAjyalakSmI jevAnI amArI IcchA che mATe te pUrNa kara. mAtApitAnA AgrahathI te vAtane teNe svIkAra karyo. kRNe eka divasa mATe tene rAjyAbhiSeka karyo. pachI mahAbaLakumAranI jema teNe cAritra grahaNa karyuM. te ja divase neminAtha prabhunI AjJA laIne gajasukumALa munie mahAkALa nAmanA smazAnamAM jaI zuddha spaMDila paDilehIne, laghunIti vaDInItinI jamIna nirjIva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [435 ] jemAM rAkhIne kAryotsargarUpa pratimAne nizcaLapaNe AdarI. 445 thI 49. eka rAtri pramANavALI te kahI che zAstramAM, pratibhAvahana kima saMbhave? A prathama dIkSA divasamAM uttara IhAM Ima jANave prabhu nemijina e sAdhune, lAyaka gaNI AjJA dIyetiNa jANazubha kAryane. 450 artha:-A sAdhunI bAramI pratimA eka rAtrinA pramANuvALI kahI che. ahIM keI prazna kare che ke-"dIkSAnA prathama divase ja A pratimA vahana kema saMbhave ?" tene uttara Ape che ke-"neminAtha paramAtmAe e munine pratimA vahana yogya jANIne AjJA ApI che, eTale e kArya zubha jANavuM, emAM virodha samajavo nahIM."450. have te rAtrImAM zuM banyuM te kahe che - sAjhe ja te raste thaI semila brAhmaNa nija ghare, jAtAM munine dekhatAM bahu krodhathI Ima uccare; A te ja muni lajjA vinAne mRtyune paNa cAhata, jeNe tajI muja niraparAdhI bALikA Ima belato. ka51 te vipra mAthe pALa bAMdhe lAla aMgArA bhare, vera vALI ema nija raste paDe mana bahu Dare muni AkarI e vedanA samatA dharIne bhogave, dIkSA divasanI prathama rAte nANa kevaLa meLave. 5ra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 436 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta A muni zubha caraNa sAdhI aMtagaDa nANI thayA, evuM vicArI najIkanA devA ghaNA khuzI thayA; vRSTi sugadhAdakataNI tima pacaraMgI phUlanI, vastranI vRSTi kare zarUAta gAyana nRtyanI, 453 aH--have saMdhyAkALe sAmila nAmanA brAhmaNagajasukumALanA sasarA-te raste thaine ghare jatA hatA teNe munine dIThA eTale tene ugra krodha utpanna thayA. te mAlyA ke'A teja lajjA vinAnA ane mRtyune cAhanArA muni che ke jeNe mArI niraparAdhI bAlikAone tajI dIdhI che.' Ama elIne krodhe. dhamadhamatA teNe muninA mAthA upara mATInI pALa karI, pachI najIkanI citAmAMthI lAlacoLa aMgArA laIne bharyA. A pramANe vera vALIne te raste paDacA paraMtu manamAM bahu Dara lAgavA mAMDayA, kAraNa ke mahAdheAra pApa karyuM hatuM. ahIM tA te munie ghaNI AkarI vedanA samatAbhAve sahana karI ane tene pariNAme dIkSAnA divasanIja rAtrIe ghAtI karmone bALI daIne kevaLajJAna meLavyuM, ane aghAtI karmonA paNa kSaya karI aMtakRta kevaLIpaNe mekSe gayA. najIkanA kSetradeve mekSe gayAnI hakIkata jANIne bahu khuzI 1 seAmila vipranI ATha putrIone gajasukumALane yeAgya jANI kRSNa mahArAjA rAjamahelamAM laI gayA hatA, tene tajI dRne gaja. sukumALe cAritra lIdhuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika ' [ 437 ] thayA. temaNe sugaMdhI jaLanI, paMcaraMgI pupanI tathA vastronI vRSTi karI ane temanA pAse gIta-nRtya karavA lAgyA. 451 thI 453. - have prabhAtakALe zuM thayuM? te kahe che - kRSNa nRpati savAramAMhe hasti upara besIne, prabhu nemi vaMdana kAja nIkaLe rAkhatA bahu ThAThane; bahArathI IMTe upADI ghara mUke je hAMphatA, te vRddha janane mArgamAM joI dayA nRpa pAmatA. 454 pite upADI iMTane tenA ghare nRpa mUkatA, bhUpanA bahumAnathI Ima nokare paNa mUkatA; prabhu pAse AvI vAMdatA laghu baMdhune nA dekhatA, vAMdavAne cAhatA vAMdI prabhune pUchatA. 455 a -have kRSNa vAsudeva prAta:kALe hAthI upara besIne nemiprabhune vAMcavA mATe bahu ThATha sAthe nIkaLyA. mArgamAM eka vRddhane bahArathI ekeka iMTa upADIne pitAnA gharamAM mUkato ne hAMphato je, eTale tenA upara dayA AvavAthI kRSNa eka iMTa upADIne tenA gharamAM mUkI, eTale rAjAnA bahumAnathI sAthenA dareka mANasoe eka eka IMTa laI tenA gharamAM mUkI eTale tenuM te kAma patI gayuM. pachI prabhu pAse AvI, prabhune vAMdatI vakhate AjubAju jotAM pitAnA laghubaMdhune dIThA nahIM eTale tene vAMdavAne IcchatA kRNe "teo kayAM che?" ema prabhune namaskAra karIne pUchayuM. 454-455. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 438 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta bhAI gajasukumALa kima dekhuM na A samudAyamAM ? tuja bhAie nija artha sAdhyAprabhu kahe saMkSepamAM eka jaNa upasa karatA teha samatAthI sahe, munirAja gajasukumALaaMtagaDakevaLI siddhi lahe. 456 upasanA karanAra naranI upara krodha ati dharI, nRpa nAthane pUche kayA nara ? teha jasa buddhi pharI; ahiM AvatAM jima madada karatAkRSNa !tu te vRddhane, teNe karI che madadatima ziva pAmavA tuja bhAIne, 4pa7 mATe nRpati !nA krodha karIe emaprabhu samajAvatA, kima jANavA ? te puruSaneIma kRSNa nRpa pharI pUchatA; prabhujI kahe ahIMthI jatAM nayarI tarapha sAmA maLe, joI tane bhayathI sare te mAranArA jANaje. 458 artha:-- he prabhu! A munisamudAyamAM mArA bhAi gajasukumALa kema dekhAtA nathI ? ' prabhue kahyuM ke- tArA bhAie tA eka divasamAMja kArya sAdhI lIdhuM.' Ama sakSepamAM kahyuM. pharI vigata pUchatAM kahyuM ke-' tArA bhAI rAtre smazAnamAM jaIne kAyAtsage rahyA. tyAM eka jaNAe tene upasarga karyo, te temaNe samatAthI sahyo ane te gajasukumALa muni takRta kevaLI thaine mekSe gayA; paNa he kRSNa ! A hakIkata sAMbhaLIne tuM te upasarga karanAra upara krodha karIza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ 438 ] nahIM. kRSNa prabhune pUchayuM ke-"te e keNa manuSya che ke jenI AvI duSTa buddhi thaI-buddhi pharI gaI?" prabhue kahyuM ke-"he kRSNa! teM ahIM AvatAM jema pelA vRddhane madada karI temAM teNe tArA bhAIne mekSe javAmAM madada karI che, mATe he nRpati! tAre tenA para krodha na kare." prabhue A pramANe samajAvatAM kRSNa pUchayuM ke-"he prabhu! te puruSane huM kema oLakhIza?' prabhue kahyuM ke "ahIMthI nagarI tarapha jatAM tane je manuSya sAme maLe ane tene joIne tArI dhAstIthI maraNa pAme tene tuM tArA bhAIne mAranAre jANaje." 4pa6 thI 458. nisuNI prabhune vaMdIne hAthI upara nRpa besIne, nayarI tarapha sAme maLyo somila tyAM ima ciMtave; prabhu neminAthe kRSNane e vAta gajasukumALanI, - kIdhI haze muja zuM thaze? ciMtA thatAM Ima bhayataNuM. 59 te ja samaye maraNa pAmyA kRSNa nRpati dekhatAM, muja bhAIne A mAranAre duSTa ema jaNAvatA mRtakane bAhira kaDhAvI bhUmi zuddha karAvatA, bhAI kere zoka hRdaye dhAratA ghara AvatA. 460 artha:kRSNa vAsudeva A pramANe prabhu pAsethI sAMbhaLI hAthI upara besIne nagarI tarapha pAchA vaLyA. tevAmAM mila sAmo maLe. te ema citavavA lAgyo ke-neminAtha prabhue kRSNane meM gajasukumALane upasarga karyo e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 5 ]. zrI vijayapadrasUrijI kRta vAta karI ja haze te have mAruM zuM thaze? kRSNa mane kevA maraNathI mAraze?" Ama bhayabrAMta thaIne ciMtA karatAM teja vakhata tenA prANa nIkaLI gayA-te maraNa pAmyuM. kRSNa tene dekhatAM belyA ke-"A duSTa mArA bhAIne mAranAre che, mATe tenA mRtakane ahIMthI dUra pheMkI gho ne A jamIna zuddha kare." sevake te pramANe karyuM. pachI bhAInA maraNane zeka hRdayamAM dhAraNa karatAM kRSNa ghare AvyA. atibhaya Ayune ghaTADe che te upara A gajasukumALanI kathA kahI ane prathama kAraNa tarIke traNa prakAranA adhyavasAya Ayune ghaTADe che tenI apavartana kare che e hakIkata pUrNa thaI. 459-460. have bIjA kayA kayA kAraNathI AyunI apavartanA thAya che te kahe che:- ati bhaya ghaTADe Ayune te upara gajasukumALanI, bInA kahIIpUrNa thai bInA trividha pariNAmanI; viSazastra Adika kAraNe AhAra ati ArogatA, snigdha vikta ahita janarukSa ati AgatA. 461 na pacI zake tevuM ja bhojana karata Ayu ghaTADatA, khADamAM paDavAthakI zaLAdi pIDA vedatAM; karatAM ja jhaMpApAta jaLamAM DUbatAM phasA thakI, evA parAghAte karI Ayu ghaTe nizcayathakI. 462 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarika [44] artha:-Ayu ghaTavAnA kAraNemAM bIjuM kAraNa viSa, zistrAdi nimitta che, tethI paNa Ayu ghaTe che. trIjuM kAraNa bhajana che te atyaMta AhAra karavAthI, atirukSa AhAra karavAthI ane na pI zake tevo AhAra karavAthI Ayu ghaTe che. cothuM kAraNa vedanA che. te khADAmAM paDI javAthI, zULAdika vAgI javAthI atyaMta vedanA thavAne lIdhe Ayu ghaTe che tathA parvatAdi uparathI jhaMpApAta karavAthI, pANImAM DUbI javAthI athavA gaLAphAMso khAvAthI-ItyAdi upaghAto vaDe Ayu ghaTe che. A upaghAta te Ayu ghaTavAnuM pAMcamuM kAraNa che. 461-62. have chaThTha sAtamuM kAraNa kahe che - sarpa Adika karaDatAM viSabAlikAne aDakatAM, dehamAM ya vikAra hotAM zvAsa puSkaLa cAlatAM jhaTa zvAsanuM rokANa hatAM Ayu ghaTatuM Ima thatAM, ema sAte kAraNe Ayu ghaTe prabhu bhAkhatA. 463 artha:-chaThuM kAraNa sparzathI Ayu ghaTe che te sapadine sparza thatAM tenA karaDavAthI athavA viSakanyAnuM sevana karatAM tene sparzathI Ayu ghaTe che. sAtamuM kAraNa dehamAM vikAra thavAthI zvAsecchavAsa puSkaLa levAya tyAre athavA zvAsa ekAeka rokAI jAya tyAre Ayu ghaTe che. Ama sAta kAraNe Ayu ghaTavAnuM prabhujIe kahyuM che. 463. nipakamAya jIvane paNa e upakrama lAgatA, aMdhakasUrina jema ziSya yaMtrapIlana pAmatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 442 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta duHkha ApatA tevA upakrama nA ghaTADe Ayune, prajJApanA varasUtrakairA jANu eha rahasyane. 464 a--nirupakramAyuvALA jIvAne paNa AvA upakrame lAge che-jema khaMdhakasUrinA 500 ziSyAne pAlake ghANImAM pIlIne prANa lIdhA tema; paraMtu tevA upakramathI mAtra du:kha thAya che, Ayu ghaTatuM nathI, evuM Ayu anapavanIya kahevAya che. prajJApanA sUtramAM kahelA A rahasyane huM AtmA ! kharAkhara samaja. 464. -------- AgAmI bhavanuM Ayu kayAre baMdhAya? te kahe che: nirupakramAyu kaMi jana seApakramAyu bahu janA, be bheda ImavAtaNA sApakramAyu te janA; nija AyunA be bhAga jAtAM parabhavAyu bAMdhatAM, varSa tetrIzaAyuvALA jimavarasa AvIza jatAM. 465 a:--jagatanA jIvAmAM nirupakramAyuvALA jIvA bahu alpa hAya che, ghaNA jIvA sApakramAyuvALAja haiya che. A pramANe jIvAmAM be bheda che. temAM seApakamAyuvALA jIveA peAtAnA AyuSyanA be bhAga gayA pachI eTale tetrIza varasanA AyuvALA mAvIza varSa pachI parabhavanuM Ayu bAMdhe che. tyAra agAu mAMdhatA nathI. 465. dheAlanA pariNAmathI badhAya parabhava Ayune, dheAlanA pariNAma jANeA mizra adhyavasAyane; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [43] parabhava jIvana baMdhAya che e gholanA pariNAmamAM, tevA ja adhyavasAya paNa na pamAya saghaLA kALamAM. 466 artha:-parabhavanuM Ayu ghelanA pariNAmathI baMdhAya che. ghelanA pariNAma te mizra pariNAma jANavA ke je ghAlanA pariNAmamAM parabhavanuM jIvana (Ayu) baMdhAya che. evA adhyavasAya AkhA AyumAM sarvadA pamAtA nathI, mAtra aMtamuhUrta jeTalA kALamAMja pamAya che. 466. aMtya trIjA bhAgamAM tuM jANuM baMdhana gyatA, be bhAgamAM bAMdhe ja nahI e vacanakerI spaSTatA parabhavajIvana nA bAMdhatA je zeSa trIjA bhAgamAM, parabhavAyu teha bAMdhe aMtya navamA bhAgamAM. 467 kadI te kSaNe baMdhAya nA to aMtya sattAvIzame, bhAge jIvana parabhavataNuM bAMdhe kahyuM jina Agame; kadI te kSaNe baMdhAya nA to aMtime ekAzIme, bhAge jIvana parabhavataNuM bAMdhe kahyuM jina Agame. 468 te kALa nA baMdhAya te aMtye baso teMtALIme, bhAge jIvana parabhavataNuM bAMdhe kahyuM jina Agame; zata sAta ogaNatrIzameM bhAge jana te bAMdhatA, parabhavAyu pUrvakALe je jano nA bAMdhatA. 469 chevaTataNA aMtarmuhUrta sudhI triguNI e kalpanA, karavA kahyuM vistAra mATe sAMbhaLo prajJApanA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] zrI vijyapadmasUrijI kRta bAMdhe ja Ayu nizcaye aMtamuhUrta aMtime, te vinA parabhava na jAve ima prabhunA Agame. 470 artha:-upara kahyA pramANe he jIva! te Ayuno chellA trIjA bhAgamAM parabhavAyu bAMdhavAnI gyatA samaja prathamanA be bhAgamAM to naja bAMdhe te tenI spaSTatA jANe. je jIva zeSa trIjA bhAgamAM parabhavAyu na bAMdhe te chellA navama bhAgamAM bAMdhe, kadI te kSaNe paNa na baMdhAya to chellA sattAvIzamA bhAge parabhavanuM Ayu bAMdhe ema AgamamAM kahyuM che. te kSaNe paNa je na baMdhAya te chellA ekAzIme bhAge parabhavanuM Ayu bAMdhe, ema AgamamAM kahyuM che. te kALe paNa je na baMdhAya te base ne teMtALIzame bhAge parabhavanuM Ayu bAMdhe ema jinAgamamAM kahyuM che. te kALe paNa je na bAMdhe te sAta so ne ogaNatrIzame bhAge badhe. e pramANenA pUrvakALe je parabhavAyu bAMdhatA nathI tene mATe chevaTanA aMtamuhUrta sudhI trIjA trIjA bhAganI kalpanA karavI. ene vistAra zrI prajJApanA sUtrathI jANavo. chevaTa aMtarmuhUrta zeSa Ayu rahe tyAre te avazya parabhavanuM Ayu bAMdhe che; te vinAAyu bAMdhyA vinA jIva parabhavamAM ja nathI, ema prabhunA AgamamAM kahyuM che. 467 thI 470. yugalika manuja tiryaMca je jIvana asaMkhyAtuM dhare, caramadehI niraya sura tesaTha zalAkA puruSa eka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 445 ] anupakramAyuvata jANA anya sUrigaNu uccare, daiva niya jinezvarA te nA upakramathI mare. 471 zeSa vAnuM maraNu be bheda Ima tattvArthanI, TIkA viSe ullekha evA tema ka`prakRtinI; TIkA viSe che pADa e kAIka yugalika bhUmimAM, tiya carUpe upaje athavA manuSya svarUpamAM, 472 upajayA pachI aMta hRtta sivAyanuM traNa palyanuM, Ayu ghaTADe veNu evuM malayagiri AcArya nu prazna e apavatta nAkima? A nikAcita AyunI, apavatta nA jyAM te nikAcita vANa eha virAdhanI, 473 artha :--yugalika manuSya ane tiryaMca ke jemanu Ayu asaMkhyAtA varSoMnu hAya che te tathA caramazarIrI (teja bhavamAM mekSe javAvALA) nArakI ane devatA tathA trezaTha zalAkA puruSa e badhA nirupakamAyuvALA jANavA. anya AcArya ema kahe che ke-devatA, nArakI ne jinezvarA upakramathI maraNa pAmatA nathI, zeSa jIvAnu maraNa ane prakAre upakramathI ne upakrama vinA thAya che ema tattvArthanI vRttimAM kahyuM che, temaja karmAM prakRtinI TIkAmAM paNa e pramANe kahyuM che. kaMika yugalika bhUmimAM tiryaMcaNe ke manuSyapaNe upajela ... hAya tenA upayA pachI aMtarmuhUtta sivAyanuM traNa palyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 446 ] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta pamanuM Ayu paNa ghaTI zake che ema malayagiri AcAryanuM kathana che. ahIM prazna thAya ke-"emanA (yugalikanA) Ayu te nikAcita hoya che tenI apavartana kema thAya? kemake nikAcita AyunI apavartanA thatI nathI ema zAstramAM kahyuM che tene AthI virodha Ave che. apavartana ne nikAcita be zabda sAthe ghaTatA nathI." 471-473. have tene nIcenA kAvyavaDe uttara Ape che - uttara hiAM e jANa je A nikAcita baMdhanA, pariNAma sthiti dITha asaMkhyAtiNa nikAcita AyunA; bhede ghaNA ImajANavuMtiNahAya paNa apavartanA, keIka nikAcita AyunI gaMbhIra vayaNa zAstranA. 474 athara-ahIM e uttara jANo ke-nikAcita AyubaMdhanA paNa pariNAma (adhyavasAya) dareka sthiti dITha asaM khyAtA che, tethI nikAcita AyunA paNa ghaNA bhede thAya che, mATe ema jANavuM ke kaIka nikAcita AyunI apa nA paNa thaI zake che, kAraNa ke zAstranA vacane ati gaMbhIra hoya che. 474. be bheda kIdhA AyunA tattvArtha kerI vRttio, apavartanAne ucita Ayu tema anucita Ayu e apavartanAne ucita Ayu nizcaye sepakamI, be bheda bIjA bhedanA sopakamI nirupakramI. 475 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [47] artha:-zrItattvArthasUtranI vRttimAM AyunA be bheda kahyA che. apavartanAne yogya ane apavartanAne ayogya. temAM je apavartanAne gya hoya te to sapakamIja jANavuM ane apavartanane agya te sopakamI ne nirupakramI ema be prakAranuM jANavuM. 47pa. kALa jIvana jANa te mRtyu akALe je have, dalika nizcaya bhegave sthiti rasavikalpa anubhave yugalika manuja tiridevaniracha mAsazeSa Ayue, parabhavataNuM AyuSya bAMdhe jANa tema matAMtare. ka76 helAmAM vahelA niraya jIva cha mAsa zeSa jIvite, moDAmAM moDA aMtime aMtarmuhUrta jIvite, parabhavataNuM AyuSya badhe abhayadevasUri kahe, paMcamAMge caudame zatake prathama uddezake. 477 nirUpakamAya jIva trIjA bhAgamAM nija AyunA, parabhavAyu bAMdhatAM Ima Azaye para sUrinA cha mAsa zeSataNo niyama nA jANiye e Azaye, tattva jANe kevaLI Ima bhAva cokhA rAkhiye. 478 artha -jIvana kALa te Ayu. temAM je akALeAyu pUruM thayA agAu mRtyu thAya te akALamRtyu kahevAya. te jIva karmanA dalika te badhA anubhave, sthiti ne rasa anubhave athavA na paNa anubhave, emAM vikalapa samaje kAraNa ke sthiti ne rasanI apavartana thaI zake che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta. yugalika manuSya ane tiryaMca temaja devatA ne nArakI cha mAsa zeSa rahe tyAre parabhavanuM AyuSya bAMdhe che. have temAM paNa matAMtara che te kahe che ke-narakInA jIva vahelAmAM vahelA cha mAsa Ayu zeSa rahe chate parabhavanuM Ayu bAMdhe, che ane meDAmAM meDA aMtarmuhUrta zeva rahe tyAre parabhavanuM Ayu bAMdhe che, ema zrI abhayadevasUri pAMcamAM aMga zrI bhagavatI sUtranA caudamA zatakanA prathama uddezAmAM kahe che. nirupakamAyu jIva potAnA AyunA pAchalA trIjA bhAgamAM parabhavanuM Ayu bAMdhe che. A pramANene anya sUrinA AzayathI cha mAsa zeSe nirUpakamAyuvALa parabhavanuM Ayu bAMdhe e niyama rahyo nahIM. A bAbatamAM tattva kevaLI jANe, ema vicArI bhAvane cokhA rAkhavA. 476 thI 478. have abAdhA saMbaMdhI spaSTatA kare che - parabhavAyu baMdha pachIno cAlatA AyuSyano, bhAga pUrA te abAdhA baMdha tema udayataNe; kALa vacale e abAdhA arthabheda nahi jarI, sthitinA pramANe cha abAdhAyukti kahuM AgaLa kharI.479 artha -parabhavanuM Ayu bAMdhyA pachI cAlatA AyuSyane zeSa rahele eTale kALa Ayu pUrUM thatAM sudhI hoya tene abAdhA kALa kahIe. baMdha ne udayane je vacale. kALa te abAdhA samajavI. emAM kAMI arthabheda nathI. A hakIkta Ayukarma mATe samajavI. bIjA sAta karmonI to sthitinA pramANamAM abAdhA che. tenI yukti batAvuM chuM. 479 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [49] koDane keDe guNatA hoya koDAkoDI e, sAgaropamanIja sAthe tehane paNa jeDiye; sAgaropama kaDAkoDI jeTalI sthiti jehanI, teTalA se varSanI jANo abAdhA tehanI. 480 artha -koDane koDe guNatAM je saMkhyA Ave tene koDAkoDI kahIe. sAgaropamanI sAthe e koDAkoDI zabdane jevo. pachI je karmanI jeTalA koDAkoDI sAgarepamanI sthiti hoya teTalA so varSanI abAdhA jANavI. 480. have sthiti ne abAdhA dareka karmane mATe batAve che - prathamanA be karmanI ne vedanI aMtarAyanI, jANa kiMI tIsa koDAkoDI sAgaropama kALanI; sittara kaDAkaDI sAgara jANiye sthiti mehanI, nA teTalI sagavIsanI sittera mithyA mohanI. 481 vIsa kaDAkoDI sAgara nAmanI tima gotranI. tetrIza sAgaranI sthiti prabhue kahI AyuSyanI te dayAna rAkhIne abAdhA jANavI savi karmanI, traNa hajAra varasataNI jima Adya jJAnAvaraNanI. 482 arthaprathamanA be karma (jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNa) nI ane vedanIya tathA aMtarAyanI-e cAra karmanI sthiti utkRSTI trIza kroDAkoDI sAgaropamanI jANavI. mohanIya karmanI sIttara koDAkoDI sAgaropamanI jANavI; paNa te ra7 prakRtinI 29 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 450 ] zrI vijyapadmasUrijI kRta nahIM, mAtra eka mithyAtva mehanIyanI ja jANavI. nAmakarma ne gotrakamanI vIza kroDAkoDI sAgaropamanI jANavI ane Ayu karmanI tetrIza sAgaropamanI jANavI. A hakIkta dhyAnamAM rAkhIne sarva karmanI abAdhA jANavI, jema pahelA jJAnAvaraNanI (temaja tenI sAthenA bIjA traNa karmanI) abAdhA traNa hajAra varSanI, mithyAtva mehanIya karmanI sAta hajAra varSanI, ane nAma tathA gotranI be hajAra varSanI abAdhA samajI levI. AyunI pUrve kahelI che. 481-482. have zvAsocchavAsa saMbaMdhI spaSTatA kare che - Ayu pugala jeTalA bAMdhyA jIve baMdhakSaNe, teTalAja pramANanA savi pudgalene anubhave; te kALa zvAsocchavAsanuM nirmANa jIva karato nathI, tiNa zvAsa upare jIvanane AdhArae sAcuM nathI. 486 artha--AyukarmanA pugaLe Ayukarmane baMdha karatAM jeTalA jIvoe bAMdhyA heya-grahaNa karyA hoya teTalA pramANanA badhA pugaLane jIva anubhave te kALe zvAsocchavAsa upara jIvanane AdhAra che ema je kahe che te sAcuM nathI.483. seMkaDo varSotaruM AyuSyavALA jIvaDA, aiMtamuhUrte maraNa pAme zvAsa pUrNa karyA vinA egidi keIka jIvaDA paryApti cothI na pUratA, toye mare tethI ja Ayu zvAsa judA bhAsatA. 484 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [ pa ] artha-seMkaDo varSonA AyuSyavALA arthAt teTaluM AyuSya bAMdhelA je aMtarmuhUrtamAM maraNa pAme che. teo zvAsocchavAsane pUrNa karatA nathI. vaLI keTalAka aparyApta ekedriya jIva thI zvAsozvAsa paryApti paNa pUrI karyA vinAja maraNa pAme che, tethI zvAsa ne Ayu baMne judAja che ema bhAse che-siddha thAya che. 484. jIvanadorI tUTavAmAM hetu sAsa usAsane, kIdhe prabhue jANavA e nitya suNa tattvAne; maraNa samaye jeha lezyA vartatI tevA sthaLe, A jIva upaje tehathI leNyA svarUpa prabhu uccare. 45 artha -A jIvanaderI jhuTavAnA sAta kAraNamAM zvAsa usAsane kAraNarUpe prabhue kahela che te niraMtara tattvasUtra sAMbhaLIne jANI leje. 485. have maraNa samaye jevI leNyA vartatI hoya tevI leNyAvALA sthaLe A jIva upaje che tethI vezyAnuM svarUpa prabhu kahe che - AyunA baMdha kSaNe jevI mati tevI gati, aMta samaye jANaje jevI gati tevI mati; Ayu baMdhana kALa pAye parvatithio savi kahI, parvatithi saMketano suvicAra karaje khUba ahIM. 486 artha-Ayune baMdha karatAM jevI mati hoya tevI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 52 ] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta gatimAM jIva jAya che, ane aMta samaye jevI gatimAM javAnuM hoya tevI mati thAya che ema samajaje. have AyubaMdhano kALa prAye sarva parvatithio hoya che ema kahela che, tethI parva tithione prabaMdha kare che. evA saMketane ahIM sArI rIte he jIva! tuM vicAra karaje. ane e vicAra karIne parvatithioe sArI rIte-vizeSa paNe dharmakaraNa karaje ke jethI sArI gatine baMdha paDe. 486. have aMta samaye jevI gati thavAnI hoya tevI mati thAya te upara kRSNa vAsudevanuM daSTAMta kahe che - kRSNa vAsudevane aMtya kSaNe gatinA samI, lezyA thaI narake gayA atyaMta krodhe dhamadhamI zarIra upare dhULa caTe jema cIkAze karI, jIva sAthe karma coMTe tema lezyAe karI. 487 artha -kRSNa vAsudevane maraNa vakhate gati samAna mati thaI hatI, tethI ja kRSNalezyA thavAthI krodhe dhamadhamIne teo narake gayA che. zarIranI upara jema cIkAzanA be dhULa cATe che tema AtmAnI upara lesyAnI cIkAzane vege karma cATe che. 487. have vezyAonA nAma vigere kahe che - kaSNa nIla kApata teje padma lezyA jANiye, zukala lezyA bheda SaT lezyAtaNa avadhAriye; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 453 ] jakhUphaLa khAnAranu tima gAmane luMTanAranuM, dRSTAMta suNa sa MkSepamAM zruta ThANa che vistAranuM 488 artha:--kRSNa, nIla, kApAta, tejo, padma ane zukla A cha lezyAenA nAmeA jANavA. tenI upara ja vRkSanA phaLa khAnAra cha jaNAnuM ne gAmane luMTavA janAra 7 jaNAnuM dRSTAMta che te ahIM sakSepamAM kahyuM che. vistArathI jANavAnuM sAdhana tA khIjA aneka zAstro che. 488. have temAMthI prathama ja khUvRkSanA phaLa khAnAranuM daSTAMta kahe che:-- TAca zAkhAnI namelI jehanA pAkAM phaLe, jemAM bharelA khUba che te jabUtara sAhe nIlA; cha puruSa joI pava jaMbu cAhatA. AreAgavA, kema khAvAM ? e prasaMge prathama lAgyA khelavA. 489 upara caDhatAM maraNu heAve mULamAMthI chedIne, jhADa nIce pADIne te khAie phaLa ApaNe; DALIA mATIja chede ema banne nara kahe, DALIo nAnIja chaMdA ema trIjo nara kahe. 490 sagucchA teADiye evuMja cAthA nara kahe, sarva phaLane teADiye evuja paMcama nara kahe; nIce paDelAM jAMbu khAie ema chaThThA nara kahe, bhAva halakA Adha traNanA atyatraNa zubhajina kahe. 491 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 54]. zrI vijayapadhasUrijI kRta TI, cAro, cI ertha -phaLanA bhArathI jenI zAkhAo namelI che, jenI upara pAkAM phaLa bharapUra che evo eka sohAmaNe jabUvRkSa che. tene joIne cha purUSa tenA phaLa khAvAnI IcchAvALA thayA. have te phaLa kema khAvA? tenA saMbaMdhamAM eka be ke-"vRkSa upara caDavAthI te paDI javAne ne maraNa pAmavAno bhaya rahe tevuM che tethI vRkSane mULamAMthI chedI nAkhI pADI daIne pachI tenA phaLa khAIe." tyAre bIje bolyo ke tenI moTI moTI zAkhAo ja chedIe, trIjo be kenAnI nAnI zAkhAo chedIe, ethe bole ke- meTA meTA phaLanA bharelA gucchAo che te teDIe, tyAre pAMcame be ke-phaLoja toDI toDIne khAIe kAraNa ke vRkSa nameluM hovAthI ApaNA hAtha tyAM pahoMce tema che. te sAMbhaLI chaThTho belyo ke A jamIna upara puSkaLa jAMbuo, paDyA che teja khAIe-kAMI paNa toDavAnuM zuM kAma che? A cha manuSyanI vezyAomAM pahelI traNa halakI-azubha che ane pachInI traNa zubha che ema zrI jinezvarae siddhAMtamAM kahyuM che. 489 thI 491. have A daSTAMta lezyA sAthe kema ghaTAvavuM? te kahe che dRSTAMta ema ghaTADavuM je mULathI taru cheda, Ima kahe te kRSNaleyAvaMta puruSa pichANa; DALa moTI chedavAnuM je kahe te puruSane, nIlezyAvaMta jANe cheda nAnI DALane kalara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 455 ] ema je khele manuja kApAtalezyAvata e, tADa gucchA ema vakratApItalezyAvata e; tADa phaLane ema vatA padmalezyAvata e, patita phaLa khAvA kahe je zukalalezyAvata e, 43 aA dRSTAMtane A pramANe ghaTAvavuM. mULathI vRkSane DhavAnuM kahenArane kRlezyAvALA purUSa jANavA, meATI DALa chedavAnu kahenAra purUSane nIlalezyAvALA jANuve, nAnI DALa chedavAnu kahenArane kApAtalezyAvALA jANavA, gucchA teADavAnuM kahenArane tejalezyAvALA jANavA, phaLa tADIne khAvAnuM kahenArane padmalezyAvALA jANavA ane paDelA kaLA khAvAnu kahenArane zuklalezyAvALA jANavA. 492-493. have gAma lUTavA janAra cha cAranuM khIjuM dRSTAMta kahe che: . SaT cAra luMTavA gAmane nija nija gharethI nIkaLe, mA mAMhe eka khele sava nara pazu mAriye; khIje manujane mAravA trIjo puruSane mAravA, mAleja cAthA Ima are hathiyAravALA mAravA, 494 laDanAra narane mAravA paMcama puruSa Ima uccare; mAryA vagara dhananeja levuM ema chaThThA uccare; ghaTanA prathama dRSTAMtanA jevIja ahiMyA jANavI, zuddha lezyA eha tene padma zuklA rAkhavI. jalpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 456 ] : zrI vijayapadhasUrijI kRta artha -cha cAra kaI gAma luMTavA mATe javA sAruM pita pitAne gharethI nIkaLIne mArgamAM bhegA thayA. eTale temAMthI eka be ke-gAmamAM pesatAM pazu ke manuSya je sAme maLe tene mArI nAkhavA. tyAre bIjo kahe ke-pazune zA mATe mAravA? manuSyane ja mAravA. trIjo kahe ke-strIne zA mATe mAravI? purUSane ja mAravA. cothe kahe ke-hathiyAra vinAnAne zAmATe mAravA? hathiyAravALA hoya tene mAravA. tyAre pAMcame kahe ke-badhA hathiyAravALAne zAmATe mAMravA? je sAmA thAya tene mAravA. tyAre chaThTho kahe ke ApaNe mAravAnuM zuM kAma che? mAryA vinA dravyaja lUMTI levuM. A cha purUSa mATe paNa prathamanA draSTAMta pramANe ghaTanA ghaTAvavI. e chamAM teje, padma ne zukala e traNa lezyA zubha jANavI. 494-45. prathama kRSNalezyAvALAnuM svarUpa kahe che - lezyAtaNuM anumAna hove yogaceSTAe karI, khara paruSatima aticaMDa durmukharaatizaya dila dharI; karuNA na rAkhe dilamAM mAnI haNe je anyane, AcArathI te bhraSTa jANo kRSNalezyAvaMtane. 496 artha?--A jIvane kaI leNyA varte che? tenuM anumAna tenA veganI ceSTAo vaDe thaI zake. je khara-karkaza, parUSa-kaThora, aticaMDa-kodhI, durmukha-mAThAM mukhavALe, atizaya vairabuddhine dhAraNa karavAvALo, dilamAM karUNa vinAne, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI dharmajAgarika [.457 ]. abhimAnI ane anyane haNanAro temaja AcArathI bhraSTa hoya tene kRSNalezyAvALo jANa. 496. have nIlezyAvALAnA lakSaNa kahe che - kuzaLa mAyA daMbhamAM ne lAMca khAvA nipuNa je, jUTha bole viSayapremI thira hRdayavALa na je, ALasu vaLI maMdamati kAyara dhare abhimAnane, eha cAle jaNaje tuM nIlezyAvaMtane. kaccha artha -mAyA-kapaTa karavAmAM kuzaLa, lAMca khAvAmAM nipuNe, asatya bolanAra, viSayano premI, asthira hadayavALe, ALasu, maMda mati, kAyara ane abhimAnI-evA purUSane nIlalezyAvALe jANa. 497. have kAtilezyAvALAnA lakSaNa kahe che - AraMbhamAM Asakata je nirdoSa savi kAryo gaNe, lAbha toTo nA vicAre keAdha rAkhe zAkane; niMdA kare je anyanI karateja ApabaDAIne yuddha bhayaMkara duHkhiyo kApatalezyAvaMta e. 498 artha AraMbhamAM Asakta, pApanA kAryo paNa badhA nirdoSa gaNanA, lAbha-toTAnA vicAra vinAne, krodhI, zekAvezavALe, anyanI niMdA ne ApabaDAI karanAra, yuddhamAM bhayaMkara ane dukhita hRdayavALa-tene kApatalezyAvALA jANa. 498. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [458 ]; zrI vijyapadyasUrijI kRta * have telezyAvALAnA lakSaNa kahe che - dakSa saMvara sevatA karuNA saralatA rAkhatA, dAna zIla saMtaSa vidyA dharmaruci je dhAratA; pApa sAdhana choDatA uttama kSamA guNa dhAratA, lezyA catuthI tehanI je vara viveke rAjatA. 49 artha -dakSa-DAhyA, saMvarane sevanArA, karUNA ne saralatA rAkhanArA, dAna, zIla, saMtoSa, vidyA ane dharmarUcine dhAraNa karanArA, pApanA sAdhanane tajI denArA, uttama kSamAguNane dhAraNa karanArA ane zreSTha viveka vaDe zobhatA hoya tene cethI tejolezyAvALA jANavA. 499. have palezyAvALAnA lakSaNa kahe chethira dayAlu devapUjA vrata dhare dAnezvarI, dhairya pAvana harSane dhAre kuzaLa buddhi kharI; je kSamA guNa dhArate seve kadI nA mAnane, e guNethI jANa tuM te padmalezyAvaMtane. 500 artha -sthiratAvALA, dayALu hRdayavALA, devapUjA karanArA, vratane aMgIkAra karanArA, dAnezvarI, dhairyatAvALA, pavitra manavALA, harSita cittavALA, kuzaLa buddhivALA, kSamAguNane dharanArA, abhimAna te kadI paNa nahIM karanArA-evA guNo vaDe tuM e jIva padmazyAvALA che ema jANaje. 500. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [459 ] have zukalezyAvALAnA lakSaNa kahe che - dharmabuddhi apakSapAtI je na seve pApane, zeka niMdAne taje paramAtmabhAve svarUpane pAmela mULathI saMharIne baMdha rAga-dveSane, e guNothI jANa tuM te zuklalezyAvaMtane. 501 artha -dharmabuddhivALA, apakSapAtI-keIne pakSapAta nahIM karanArA, pApakAryane nahIM sevanArA, zeka ke niMdA nahIM karanArA-tene tajanArA, paramAtmabhAvanAsvarUpane pAmelA -samajelA, rAgadveSanA baMdhane jeNe mULathIja saMharelA che evA-e guNavALAne zukalezyAvALA jANavA. pa01. have kaI lezyAvALe jIva kaI gatine pAme? te kahe che -- kRSNa lezyA narakane tima nIla thAvara bhAvane, tiryacapaNuM kApata lezyA pita anuja svarUpane, padma lezyA surapaNuM 9 zukala legyA muktine, azubha lezyA dUra cheDI zuddha lezyA rAkhIe. pa00 karmanA kAraNataNI UMDI samaja dila rAkhIne, nitye upakramathI bacIne zuddha lezyA dhArIne amRta anuSThAne karI jina dharma sAtvika sAdhanA, he jIva! mukti pAmavAnI e kharI ArAdhanA. 503 * artha -kRSNalezyA narakagati Ape che, nIlezyA sthAvarapaNuM Ape che, kApatalezyA tiryaMcagatimAM laI jAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 40 ] zrI vijayepadmasurijI kRta che, pati athavA tejalezyA manuSyapaNuM pamADe che, paoNlesyA devagati Ape che ane zukalezyA mukti Ape che-mekSamAM pahoMcADe che; mATe he bho! tame azubha traNe leDyA tajI daIne zubha traNa lezyAne Adara kare. ane karmabaMdhanA kAraNe je upara batAvyA che tenI samajaNa uMDI rIte aMta:karaNamAM rAkhIne, AyunA upakamanA nimittothI bacIne, zubhalezyAo dhAraNa karIne, amRtAnuSThAnavaDe jina dharmanI sAtvika ArAdhanA karo ke jethI he jIva! tame muktisukhane pAme; kAraNa ke muktisukha pAmavAnI sAcI ArAdhanA teja che ke je vigata sAthe upara batAvelI che. 502-503. zrAvake potAnA AtmAne A pramANe pUchavuM ema kahe che:- zubha kRtya Aje zuM karyuM? kartavya bAkI zuM rahyuM? zakya zuM karato nathI? bhUle gumAyuM meM kayuM ; sAco ja jIvatA koNa? parane jANItA doSo kayA? heya zuM chaDuM nahi? dhArUM nahI saddaguNa kayAM?, 504 artha:-Aje meM kahyuM kayuM sAruM kArya karyuM? ane mAre karavA lAyaka kyA kyA kAma Aje bAkI rahyAM che. mArAthI banI zake tevuM karyuM kayuM kArya huM karato nathI. vaLI pramAdathI huM kayuM ucita kArya bhUlI gayela chuM. A jagatamAM kenuM jIvavuM sAcuM che? mArA kayA kayA deze bIjA kenA jANamAM che? kaI kaI tajavA gya bAbatene tyAga karato nathI. ane kayA kayA sadaguNonI mArAmAM khAmI che? pa04. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharma jAgarikA [ 461 ] nija raMga kima vadhatA nathI? uttara vicAre ehunA, zrAvaka karatA ema nizcaya TAlatA bhaya maraNanA; nA zAcanIya mane kadI ima vIra gAtamane kahe, maratAM hase sAthe samAdhi para nayaNa AMsu vahe. 55 aH--vaLI mane AtmaramaNutA kema vadhatI nathI ? te A badhA praznonA uttaranA vicAra kare. bhavya zrAvakAe te uttarA (praznanA javAba) TukAmAM A pramANe vicAravA. (1) helA praznanA javAba e che ke-savArathI sAMjha sudhImAM dAna, zIla, tapa, bhAva, prabhudarzana, pUjA, gurUbhakti, svAdhyAya, pApakAra, sAmAyika, pratikramaNa vigere sArA AtmahitakArI kAcamAMthI je je kAryo (dhArmika anuSThAna) karyAM hAya, tenI anumeAdanA karIne tevA avasara bhavAbhava malajo ema vicAravuM. jema vepArI leAkeA pedAzanuM saravaiyuM kADhe, ane khATanA vyApAra na kare, tema uttama zrAvakAe dhArmika ( puNyanA ) kAryAnuM saravaiyuM jarUra kADhavuM joie. ane AtmAne nukasAna kare, tevA kAryo karavAja nahi. (2) bIjA praznanA javAba e ke-helA praznanA javAkha detI vakhate jaNAvelAM kAryomAMthI je je dhArmika kAryo karavAnA khAkI hAya, te maMtrI zrI vastupAlanI mAphka sAvaceta thaine jaldI karI levA. kAraNake kALanA bharAMse nathI. kayA TAime kayA kSetramAM kayA nimitte jIvanadArI tUTaze, enI ApaNane lagAra paNa khabara nathI. ema bIjAe paNa rUpAMtarathI kabUla kareja che. kahyu che keajraamrvtpraajnyH, vidyAmarthaM ca sAdhayet // gRhIta iva kezeSu, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - [ ka ra ] zrI vijyapadmasUrijI kRta mRtyunA dharmamAvat aa che ! e te jarUra samajavuM ja joIe ke-AhArAdi kiyA te pazuomAM paNa ghaNe bhAge sarakhI dekhAya che, paraMtu teomAM vivekanI khAmI che, ane manuSya dhAre te vivekathI dharmArAdhana sAvaceta thaIne karI zake. AtmAne nirmala banAve. Aja baMnemAM vizeSatA (phera) samajavAnI che. zAMtithI vicAra karIe te duniyAnA ghaNuM padArtho ApaNane apUrva zikhAmaNa daIne dharmanA raste dere che-(1) lUgaDAMne dhanAra mANasa devAmAMthI apUrva bedha e laI zake ke-lUgaDAM e kSaNika padArtha che, tenA melane dUra karavA mahenata karAya che-tethI vadhAre AtmAne dhavAne mATe zrAvakee jarUra prayatna karavA joIe. kAraNake AtmAne cIkaNe karma rUpa mela lAge che. (2) pANune dhodha-pravAha pUra jozamAM cAlyA jAya che. te paNa mAnavane sAvacetIne bedha Ape che ke tArAM jIvana, juvAnI, saMpatti vigere vAnAM (padArtho) kSaNa vAramAM nAza pAme tevA che. (3) ghaMTImAM anAjane daLanAra paNa e badha laI zake ke-karma rUpI anAjane cUre karavAne jarUra sAvadhAna thavuM joIe. (4) jhADanI upara dekhAtAM lIlAchama pAMdaDAM amuka TAIme pILAM thaIne kharI paDe che, te paNa zIkhAmaNa de che ke-muja vItI tuja vItaze ema juvAnIno mada utAre che. prabhuzrI mahAvIra deve aMtima samaye sola paherI dezanA dIdhI, temAM kAlpanika daSTAMta jaNAvyuM ke lIlAM pAMdaDAM pILAM (jUnA kharI paDelA) pAMdaDAMnI hAMsI kare che ke kema pahelAM tame lIlAchama dekhAtA hatA, e sthiti tamArI kayAM gaI? ame kevA sarasa dekhAIe chIe. AnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI dharmajAgarika " [43] javAbamAM pILAM pAMdaDAMe kahyuM ke zA mATe mada (abhimAna) kare che, tamArI paNa thoDA TAImamAM amArA jevI hAlata thaze." ema zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che. ethI yAda rAkhavuM kejuvAnIAoe madenmatta banIne vRddhonI hAMsI na karavI joIe. kAraNake manuSyAyuSyane sAte upakamano bhaya rahelo che vigere aneka kAraNone laIne tame eTale sudhI (eTalI uMmare) pahoMcaze ke nahi, e pUre pUro saMdeha che. pahecA e jIvananI apekSAe bhAgyazALI gaNAya. teonI pAsethI DahApaNanI ane vivekadharmanI vArtA sAMbhaLavI joIe. jethI ApaNe tevA thaI zakIe. vRddhanA vacane na mAnyA, tyAre rAphaDAmAMthI daSTiviSa sa nIkaLyo, teNe badhA uddhata juvAnIAone bhasma karyA (bALI nAMkhyA) A bedha laI zakAya. (5) bAhya jIvanane TakAvavA AhArAdinI jarUra che. te ema jaNAve che ke bAhya jIvana (zarIrane poSavuM vigere) e kSaNika jIvana che. Atmika jIvana tevuM nathI. tene TakAvavAne mATe AhArAdi jevA nahi paNa tethI paNa vadhAre hitakArI dharmArAdhananI khAsa jarUra che. sAvacetIne badhA levA mATe begamanuM draSTAMta devuM jarUrI che, te TuMkAmAM A pramANe eka bAdazAhanI begama reNu (DuMgarI) khAtAM khAtAM je bAkI rahI, te calaNa (rakebI)mAM uMce zikA upara * mUkIne jharUkhAmAM UbhI ubhI nagaranI zobhA joI rahI che. DI vAramAM reNu (DuMgarI) khAvAnI IcchA thaI, tethI dAsIne * kahyuM ke-reNuM lAva ? zIkAmAM mUkI che. dAsIe calaNa (rakebI) mAM tapAsa karI kahyuM ke-begama sAheba!. "calaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 464 ] zrI vijayasUrijI kRta reNa nahi hai" begame kahyuM ke-pharI tapAsa kara. hamaNAM meM mUkI che ne reNuM kyAM jAya? dAsIe ghaNI vAra tapAsIne kahyuM ke-begama sAheba ! "calaNa hai reNa nahi hai."begama juvAna hatI. juvAnInA toramAM eka dama krodhathI dhamadhamIne (mijAsa karIne) begame dAsIne jorathI tamAro mAryo. Avo anartha juvAnInA madathI saMbhave che. (1) juvAnI (2) dhanasaMpatti (3) prabhutA (adhikArIpaNuM) (4) aviveka A cAra vAnAMmAMnuM eka paNa hoya, to jyAre anartha saMbhave, te pachI jyAM (je purUSAdimAM) cAre bhegAM hoya, tyAM anartha saMbhave, emAM navAI zI? kahyuM che ke "cava dhanasaMpatti, prbhutvmvivekitaa|| ekaikamapyanarthAya, kimu yatra catuSTayam // 1 // tamAcAnA mArathI dAsI raDavA lAgI. retI retI paNa dAsI eja vAraMvAra kahevA lAgI ke-begama sAheba! mane garIbane mAravI hoya te bhale mAre paraMtu mAruM kahevuM jUThuM nathI. tapAsa karIne vicArIne) kahuM chuM ke-"calaNa hai reNuM nahi hai" dAsIe vAraMvAra kahelA A vacana sAMbhaLIne begame A vAkyamAMthI bedha e lIdhuM ke calaNa hai eTale darekane acAnaka moDA vahelA jarUra javAnuM che. "reNuM nahi hai" eTale A duniyAmAM keIne paNa kAyama rahevAnuM cheja nahi. jyAre vastu sthiti Ama che, to pachI A duniyAnI vividha upAdhi zA mATe? AzAnI gulAmI zA mATe? savAzera loTanA gharAka A jIvane ATalI badhI ALapaMpALa * zA mATe karavI joIe? upAdhimAM zAMti hoya kyAMthI? sasajaNa hoya te zeSanAganA draSTAMte samajavuM joIe ke * * * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajagarikA [465 ] jeTalI upAdhi teTaluM duHkha kharI rIte te huM sukhI chuM ema kahevarAvavAne mATe, duniyAmAM paMkAvAne mATe, A badhuM tephAna che. bIjA zAstromAM kahyuM che ke eka vakhata zeSanAga pheNa uMcI karIne akkaDa banIne DAlato hato. manamAM ema phUlAto hatuM ke "mAre hajAra mAthAM che. A vakhate avasara joIne eka kavie kahyuM ke - cati te nA! zILa, tati te nA ! nA. . .. na saMti nAga! zIrSANi, na saMti nAga ! vedanAH // 1 // spaSTArtha- nAga ! abhimAna zA mATe kare che? yAda rAkhaje ke jene jeTalA mAthA, tene teTalI vedanA hoya che. tAre hajAra mAthA che, to hajAre mAthAnI vedanA bhegavavI paDe che. jene te na hoya, tene vedanA paNa bhegavavI. paDatI nathI. AmAMthI samajavAnuM e ke jene jeTalI upAdhi hoya, tene teTaluM duHkhaja bhegavavAnuM. lakSmI vigerenI vadhAre upAdhivALA AmAMthI keTalAekane upAdhinI ciMtAne laIne gaLe zuM utAryuM" paheryuM vigerenuM prAye bhAna hetuM nathI. ciMtA ane citA emAM anusvArane phera che. te ema samajAve che ke citAmAM baLavAnuM je duHkha heAya, tethI vadhAre duHkha ciMtAthI bhegavavuM paDe che. e to jagajAhera che ke dhanane kamAvavAmAM sAcavavAmAM kevAM kevAM dukhe (muzkelI) bhegavavA paDe che, e putra vigerenI bAbatamAM paNa tevuM ja che. sAcuM sukha phakIrImAM (tyAgamAM) che. bIjAmAM nahi ja. Avo vicAra karIne rAte begama rAjyAdi vaibhavane tyAga karIne jaMgalamAM eka jhADanI nIce pitAnA ISTa deva (khudA)nuM dhyAna karavA lAgI, ane vicAravA lAgI ke "keI dina laDu, kaI dina 30. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [466 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta .6 , pUrI, kAi dina phakakA; sadA phakIrI merai kayA dIlagIrI, sadA maganame reNA ". savAre mAdazAhane khabara paDI. tapAsa karI teA mAlama paDayuM ke begama jaMgalamAM jhADa nIce beThI che. te tyAM jaIne begamane khelAvavA lAgyA, paNa begama tA AdazAhanI sAmuM paNa tAkatI (jotI) nathI. vyAjakhIja che ke--AzAnI gulAmI jyAM nahi, tyAM bIjAnI paravA hAyaja zAnI? vhelAM te begamane evI AzA hatI ke- AdazAha je mArI upara rAjI haze, teA mane vastra-ghareNAM vigere deze. have teA emAMnuM kaMI cheja nahi, tethI begama- AdazAhanI sAmuM na jUe, emAM navAI zI ? iSTadevanuM dhyAna pUruM karIne begama vAravAra eja khelavA lAgI ke- calaNA hai na reNA hai vAraMvAra khelAyelA A vAkayane samajI bAdazAhe vicAra karyo, tethI tene paNa varAgyabhAva prakaTa thayA, jethI tamAma upAdhinA tyAga karI phakIrI aMgIkAra karI. A dRSTAMtamAMthI samajavAnuM e ke-uttama zrAvakAe sAvaceta thaIne jaldI dharmArAdhana karI levuM joie. (3) trIjA praznanA javASa ema vicAravA ke dhArmika kAryo e prakAranA che. 1 dhanika ( paisAdAra ) zrAvake karI zake tevA kAryo, jemake-jINAddhAra, jina prAsAda baMdhAvavA, aMjanazalAkA, pratiSThA, saMdhayAtrA, jJAnabhaMDAra karAvavA vigere. (2) sAmAnya zrAvakA paNa karI zake tevA-prabhu pUjA, gurUbhakti, sAmAyika, pauSadha, upadhAna vigere. AmAMthI pramAdane laine je kAryo karavAmAM DhIla, thatI hai!ya, te jaldI karI levA, vilama karavA nahi. kahevata che-' kIdhA seA kAma, dIdhA se| dAma, bhajyA seA rAma." (4) ceAthA praznanA javAba jo ke trIjA praznanA For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgarikA [467 ] javAbamAM AvI jAya che, te paNa eTaluM yAda rAkhavuM ke zrAvakenA mukhya kartavya A pramANe che-(1) prabhudeva zrIjinezvara bhagavaMtanI AjJA mAnavI. (2) mithyAtvane tyAga kare. (3) samyaktvane dhAraNa karavuM. (4) chae AvazyakanI kriyA darareja ubhaya TaMka karavI. (5) parva divasomAM jarUra pauSadha karavo. (6) zakti ane bhAva pramANe vrata-pratyAkhyAna karavA. (7) pAMca prakAranA dAnanuM svarUpa samajIne dAna devuM. (8) zIla-brahmacarya pALavuM. (9) uttama bhAvanA bhAvavI. (10) tapazcaryA karavI. (11) svAdhyAya dhyAna karavuM. (12) paMca parameSThi namaskAra maMtra gaNavA. (13) paropakAra karavo. (14) yatanAupaga pUrvaka dharmArAdhana karavuM. (15) prabhudevanI ullAsathI pUjA karavI. (16) temanA guNanuM stavana-smaraNa karavuM. (17) zrI gurUmahArAjanA guNagAna karavAM. (18) sAdharmika vAtsalya. karavuM. (19) vyavahAramAM bahuja cekhAza rAkhavI. (20) rathayAtrA. (21) tIrthayAtrA karavI. (22) upazama bhAva dhAraNa kare. (23) viveka guNa dhAraNa kare. (24) jema AvatAM karma zekAya tevI sarala pravRtti karavI. (25) upaga pUrvaka bhASA vicArIne bolavI. (ra6) pRthvIkAyAdi-chae jIvanikAyanI upara dayAbhAva rAkha. (ra7) dharmiSTha purUSanI sabata karavI. (28) pAMce iMddhine vazamAM rAkhavI. (ra9) sarvavirati cAritrane levAnI jarUra utkaMThA (tIvra abhilASA) rAkhavI. (30) ratnanI khANa jevA zrI caturvidha saMghanuM bahumAna karavuM. (31) zrI nAgama lakhAvavA. (kara) zrI jenendra zAsananI prabhAvanA karavI. A batrIza kartavya dhyAnamAM rAkhIne uttama zrAvake e yathAzakti (zakti pramANe) jarUra sAdhavA. ALasa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 468 ]. zrI vijayapadhasUrijI kRta karavI nahI. (5) pAMcamAM praznano javAba e ke-je bhavya jIvo Atmika unnatinA jJAna pUrvaka sadAcAranI ArAdhanA kare, jemane samayanI kImata che, jeo apramAda jIvana gujAre tevA puNyazAlI jIvanuM jIvavuM sAcuM (vakhANavA lAyaka) che. (6) chaThThA praznanA javAbamAM ema vicAravuM ke-mArI amuka bhUla bIjAo jANe che te mATe jarUrI sudhAravI joIe. ema je je bhUle pramAdathI ke ajJAnathI thatI hoya, te zrAvakee jarUra sudhAravI. (7) sAtamAM praznanA javAbamAM ema vicAravuM ke-sAte vyasana ne asaMtoSa vRtti vigere karmabaMdhanA kAra thI jarUra alaga rahevuM. (8) AThamAM praznanA javAbamAM vicAravuM ke mAre kSamA, namratA, saralatA,saMteSa vigere uttama guNone jarUra dhAraNa karavA joIe. (9) navamA praznanA javAbamAM e vicAra kare ke-ajJAna ane mehathI pudagala ramaNatA ghaTatI nathI, te ghaTe te AtmaguNanI ramaNatA jarUra vadhe, evuM samajIne zrAvakee upadhAna vahana vigere uttama sAdhananI ArAdhanA jarUra karavI, ke jethI ajJAna mehanuM jora ghaTe, ane nijaguNa ramaNatA vadhe. A pramANe je zrAvaka vartana kare che teo maraNanA bhayane nakkI dUra kare che. te kadApi zeka karavA lAyaka banatA nathI. A bAbatamAM ApaNA pavitra paramapUjya jenAgamamAM saMkSepathI kahyuM che ke-je bhavyajIvo (1) dIkSAnI ArAdhanA kare, (2) gItArtha sadguNI gurU mahArAjanI pAse pavitra jaina siddhAMtanA vacanane saMbhALapUrvaka abhyAsa kare (3) sukata (puNya)nA uttama kAryo kare. (4) aNuvratAdi dezavirati dharmane sAdhe. (5) sAdharmika vAtsalya kare. (6) supAtra dAnAdi dharma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmajAgariko [ 469 ] sAdhe (7) jeo nAgamAdi zAstronuM paThana-pAkane (bhaNavuM-bhaNAvavuM) kare, temane madada kare (8) uttama bhAvanA bhAve (9) jenAgama lakhAve. (10) sarva jIvone khamAve. (11) ajJAnAdinA vize karelA badhA pApanI gurUnI pAse AlecanA tye. Ane "bhava AlecanA kahevAya tevA uttama bhavyajI (zrAvaka vigere) samAdhi maraNe maraNa pAmIne sadgatimAM jAya che. temane maravAne bhaya lagAra paNa hatA. nathI. ane maratI vakhate tevA jInA manamAM lagAra paNa zakane aMza hetuM nathI. kAraNa ke teo ahIM je sthiti hatI, tenAthI uMcI sthitine pAmavAnA che. vyAjabI ja che ke-lAkha rUpiyAno baMgala choDIne jene daza lAkhanA ke karoDa rUpiyAnA baMgalAmAM javAnuM hoya, tene kheda hoyaja kyAM? A bAbatamAM juo sAkSipATha-"maya ! navA soyaNIA na havati? goyamA ! je uNa gahiyadirakAu paDhiasiddhaMtavayaNAu kayasukayAu aMgIkayaaNuvvayAu kayasAhammiyavacchallAu dinnadANAu nANapaDhaMtakayasAhijjAu suhabhAvaNAjuttAu lehiyajiNavayaNAu khAmiyasavvajIvAu AloiyasavvapAvAu je jIvA paraloa jaMti, te jIvA soyaNIA na havaMti, jao sigghameva saggaM mokhkhaM vA gacchaMti // " temaja AnAthI ulTI rIte je che te eTale TuMkAmAM ema samajavuM ke--jeo dIkSAnI ArAdhanA na kare, ane siddhAMtanA vacane sAMbhaLe nahi, temaja samyagdarzanAdi guNenI ArAdhanA na kare athavA mithyAtvanI sevA kare ane jJAna-zakti chatAM bIjA jIvane jinadharmane pratibaMdha na kare, (jinadharma na samajAve) ane dezavirati tathA dAnAdi dharmanI ArAdhanA na kare. tathA mada, pramAda, kaSAya seve, For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [470 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta temaja sarva jIvene na khamAve, sarva pApanI AlocanA (prAyazcitta) na kare tevA chene maratI vakhate hRdayamAM zAka jAge che. kAraNa ke teo durgatimAM jaIne AkarA duHkha bhagavaze. kahyuM che ke-matharva ! je rovA lofttrA vaMti? goyamA ! apAviajiNadiskAu asuasiddhaMtavayaNAu abAhialoyAu akayadhammAu aggahiyaaNubvayAu aThThamayapaMcappamAyacaukasAyasaMjuttAu akhAmiyasavajIvAu aNAloiasavvapAvAuje jIvA paraloMaM aMti, te soaNoA hati // jao aNaMte sasAre sayaladuhanihANe niccaM duhaM aNuhavaMtA citi // 2 // e pramANe zrI vIra prabhu gotama svAmIne kahe che. Avo zrAvaka AnaMdapUrvaka mare che, athavA tene maraNane bhaya hoto nathI. maratI vakhate tene samAdhi athavA cittanI sthiratA rahe che. tenA uttama sadguNe tathA AcaraNanA vakhANa karatI vakhate bIjA manuSyanI AMkhamAM AMsu Ave che. pa05 ' have graMthakAra graMthanI samApti karatAM bhUlacUkanI kSamA mAge che - zAsana rasika he zrAvako ! ima dharma jAgarikA karo, Adarza jIvana jIvIne ziva saMpadA jhaTapaTa vare; vistAranA bhayathI kahIM bahu TUMkamAM zrutanA bale, cAcuM kSamA bhUlacakanI gurUdeva sAkhe zubha paze. pa06 artha:-he jIna zAsananA rasIyA zrAvako ! A pramANe dharma jAgarikA kare. tema karIne Adarza eTale namunedAra 1. jaba tuM A jagatameM, leka hasata tuM ya; karaNI esI aba kare, tuM hase jaga raya. 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dhama jAgarikA [ 471 ] uttama jIvana saphaLa karIne jaladIthI meAkSa soMpattine meLavajo. A pramANe siddhAMtanA anusAre vistArathI kahIe teA graMtha vadhI jAya, A irAdAthI TuMkANamAM zrAvakanI dharma jAgarikAnI racanA karI che. tenI racanA karatAM je kAMI bhUlacUka thaI gaI hAya tenI deva tathA gurUnI sAkSIe A uttama avasare kSamA mAguM chuM. 418. graMthakAra pAtAnI laghutA jaNAve che:nahi bodha muja majabUta tAye gurUcaraNa anubhAvathI, zrI sadhasevA muja malI malajo bhavAbhava AjathI; dharma jAgarikA bhaNI nija dharaMgI sava thajo, medhanA jevA banI guNavAsa zubha vistAro, 107 artha:--jo ke mArAmAM zrutane ghaNuMA saMgIna meAdha nathI te chatAM pUjyapAda parame|pakArI zrI gurU mahArAjanA caraNa kamalanA pratApathI ( A graMthanI racanA vaDe ) saMghanI sevA mane maLI. tevI sevA mane bhavAbhava vAravAra maLajo. vaLI A dharma jAgarA bhaNIne huM sarva zrAvake ! tame peAtAnA dharmamAM hRDha AsthAvALa! banajo. tathA metra jevA guNiyala anIne peAtAnA guNu rUpa phUlanI sArI suvAsa cAre dizAomAM phelAvajo. 507. - graMtha racanAnA kaNa tathA sthaLa vigere jaNAve che: guNaaMkanidhi zazikhAta varase zrAvaNe pAMcama dine, zrI rAjanagara zIghra sAdhI nemisUri gurU maMtrane; padmara vakIla guNI maNIbhAI vijJaptithI, zrI dharma jAgarikA race zrAvaka hitAthe raMgathI. 508 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 87 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta - artha -tapagacchAdhipati, zAsanasamrA, sUrizcakacakavarsi, jagadgurU paramepakArI pUjyapAda prAtaHsmaraNIya suhitanAmadheya parama gurU AcArya mahArAja zrI vijayanemi sUrIzvarajI mahArAjanA caraNukikara vineyANa vipakvasUrie pUjyapAda zrI gaNadhara bhagavaMte racelA zrI AcArAMga vigere agIAre aMgene tathA Avazyaka dazavaikAlikAdi siddhAMtane TheTha sudhI sAmAyikamAM rahIne sAMbhaLanAra, tathA zrAvakanA bAre vatanA dhAraNa karanAra ane ghaNA vakhatathI kAma cAvIhAra ekAsaNuM vigere AkarI tapazcaryAnA karanAra kAluzInI piLanA rahIza vakIla maNIlAla ratanacaMdanI vinaMtithI guNa (3) tathA aMka (9) nidhi (9), ane zazI (caMdra-1) pramANavAlA varase eTale vikrama saMvata 1993 nA zrAvaNa suda pAMcame eTale bAlabrahmacArI dharmacakavatI bAvIzamAM tIrthakara prabhu zrI neminAthajInA janma divase paramapUjya gurUmahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjajInA pavitra nAmarUpI mahA prabhAvika gurUmaMtrane ekAgratAthI jaldI sAdhIne gujarAtanA pATanagara-jenapurI zrI rAjanagara (amadAvAda)mAM pUrNa ullAsathI A "zrI zrAvaka dharmajagarikA" nAmanA graMthanI racanA karI. 508. 45445454545454545454545454545454545454545454545454 Iti paramapakArI pUjyapAda paramagurU che 4 AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara chuM caraNakiMkara viyANu vijayasUri praNetA ke 8 zrI zrAvaka dharmajagarikA samAptA. FEELF 5FEET REFERE FREER - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemiSa thanya mAlA puSpa 3 // OM namaH zrI siddhAya tapAgacchAdhipati-zAsanasamrAT-sUricakracakravarti-jagadgurU AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara vinayANu zrIvijayapadmasUri viracita deviAMta jIvana ( khAravratanI sarala samajItI ) 5 potAnI suputrI mhena maNinA smaraNArthe Arthika sahAyaka. zeTha. DAhyAbhAI sAMkalacaMdu kApaDavAlA. ( 3. zAhapura ) Wan : prakAzaka : zrI jaina grantha prakAzaka sabhAnA kAryavAhaka zA, izvaralAla mUlacaMda bheTa. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10--0-0 04-0 0-1ra--0 8 -0-0 e pa-00 7 zrI jaina graMtha prakAzaka sabhA prakAzIta graMtha 1 aSTa sahastrI tAtparya vivaraNuM (Akha mImAMsA taphabhASya saMvalita aSTa sahastrI saMjJakavRtti sametaM) 2 aSTaka prakaraNuM (savRttikam) 3 aSTaka prakaraNuM (mUla mAtra) 4 syAdvAda rahasya patra (saTIkam) 5 nyAya khaMDana-khaMDakhAdya prakaraNuM (savRttikama) 6 nyAyAleka (tatvaprabhAvRtti sameta ) navatatva vistarArtha: (yaMtra, pariziSTAdi sahita) 3-. 8 daMDaka vistarArtha: (vRtti, cUrNi, stavanAdi sahita) 1-0-0 9 jene nyAya muktAvalI ( saTIkama ) 1--0-0 10 jene nyAya muktAvalI savRtti-samuddaghAta tavaM ca 1-4-0 11 haimadhAtumALA (vyAkaraNa pagI sarva sAhityasahita) 4-0-0 12 dhAtu ratnAkara bhA. 1-2-3-4 11-0-0 13 zrAvaka dharma jAgarikA 1--4 -- 0 chapAtA graMtho 1 dhAtu ratnAkara bhA. pa-6 2 zrI siddhArTsama zabdAnuzAsanama (bahaEvRtti-buhanyAsa, laghunyAsAdi sametaM) 3 dharma parIkSA (zrImadda yazovijayagaNi praNItA) (aa paNa vRtti sametA, vRtti TippaNa samalaMkRtA) 4 syAdyanta ratnAkara pa yogadaSTi samuccaya, vega bindu Adi prApti sthAna. zrI jaina graMtha prakAzaka sabhA. pAMjarApoLa (jJAnazALA) amadAvAda. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | | prastAvanA che. jIvaMte jammimuNo, jIvaMte sajjaNA sayAyArA // jIvai parokyArI, jAo so cevaNevaNNA // 1 // prAcIna mahApurUSoe hitazikSAnA rUpamAM pharamAvyuM che ke je jo , tene maravAnuM jarUra hoya che. paraMtu kayA jIvane janma sArthaka gaNAya ? A praznanA javAbamAM samajavA jevI agatyanI bInA e che ke jemanA jIvanamAM hajAre sajajana munivarenI jIvanadorI guMthAI che, eTale jeo hajAre jInA uMcA jIvanamAM niHsvArthabhAve madada kare che, ema aneka prakAre paropakAra karavAmAM tIvra utsAhI hoya, te jIvone janma saphala gaNAya. zrI jenendrazAsanamAM tevA uttama jIvana gujAranArA bhavyajImAM pahelA naMbaranA paMcamahAvratadhArI sAdhu vigerene ane bIjA naMbaranA zrAvaka vigerene gaNyA che. sukhano prazna pUchatAM dareka jIva emaja kaheze ke mAre sukha joIe. jyAre sukhanI jarUriyAta jaNAya che, te pachI ko samaju mANasa sukhanA kAraNonI sevana na kare ? pavitra AgamAdi mahAzAstromAM sarvavirati, dezavirati, paropakAra, dAne zIla tapa bhAvanA pUjA svAdhyAya vigere sukhanA ghaNA kAraNe spaSTa rIte sarAjAvyA che. AmAM jyAre mohanIya karmanuM jora vadhAre pramANamAM ghaTe, eTale AtmA balI banIne ema vicAre ke-"he jIva! jema duniyAmAM hIrA mANeka nuM vigerenA pramANa karatAM huM vadhAre pramANamAM hoya che tevI rIte dharmamArgamAM doranArA sAdhanA karatAM adharmanA raste doranArA sAdhane divase divase vadhAre pramANamAM dekhAya che. anAdi kAlanA nIca abhyAsathI mohI ane te tarapha rUci paNa tarata thAya che. paNa jarUra samajaje ke, e badhI nIce pravRtti karAvanAra eka mehaja che. enA paMjhAmAM sapaDAyelA anaMtA e AtmaramaNatA gumAvI che. have tuM Atmika vIryane utsAhathI pheravIne tevI bAlaceSTAne cheDI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ de, ane jemAM AtmaramaNatArUpa amRtA dhodha pravAha pUrepUrA pramANamAM niraMtara vahI rahyo che, evA cAritra dhane jaldI aMgIkAra kara. 'ubhe page nIkaLavAmAMja jhhAdurI samA che, ane zAstramAM paNa tevAja mahApurUSAnA nAma guthAyA che. ' AtmAne rAMkaDA jeve, banAvI denAra eka bhAga tRSNA ja che, Ama jANyA pachI tenA gulAma thavuM, e karatAM tA tene gulAmaDI banAvavAmAM puSkaLa phAyadAe rahyA che " AvI vicAraNA karIne dhaNAM jIvA sa` viratidhane sAdhIne zivapada pAmyA, pAme che, ane pAmaze. jeo AvA cAritra dharmane aMgIkAra karavAne asama hAya, tevA vAnA kalyANane mATe prabhuzrI tIrthaMkara deve bAra tratAnI ArAdhanA rUpa dezivarita dhama prarUpyA che. dezaviratinuM svarUpa zuM ? bAre vratAne kai rIte aMgIkAra karavA ? tenA rIpa jarUra karavI ja joie, te te kai rIte taiyAra karavI ? AnI sAdhanA karavAthI vhelAMnA samayamAM kayA jIvAe kevA kevA lAbha meLavyA ? vigere praznonA javAba rUpe A zrI dezaviratijIvananI bahuja sarala bhASAmAM racanA karI che. racanA karavAnA TAime prasaMgane anusAre sarvAnuyAgamaya pa`camAMga zrI vyAkhyA prapti (zrI bhagavatIjI) vigere parama pavitra AgamAnA ane mArI pAse zrI AcArAMgAdi agIAre aMgasUtreA ane saTIka Avazyaka dasa vaikAlika vigere mahAsUtreA TheTha sudhI sAmAyikamAM rahIne sAMbhaLanAra tathA ghaNAM varSothI kAyamaThAmacavihAra ekAsaNuM - tapa vigere AkarI dharmakriyAonA karanAra, bAra vratadhArI zrAvaka, vakIla maNIlAla ratanacaMde dhaNAMja parizrame vistArathI taiyAra karela khAravratanI TIpa vigerenA jarUrI vibhAganA upayAga karyo che. bAre vratAne nAnArUpamAM, ane madhyamarUpamAM tathA utkRSTa svarUpamAM kai rIte grahaNu karavA ? Ane sarala javAba ane raste AmAMthI gurUgamathI vAMcanArane jarUra maLaze. vizeSa khInA zrAvaka dharmAMAgarikAnI prastAvanAmAMthI jANavI. nivedaH--rcAyatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapUjya-paropakArI-sucahItanAmaya-AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvara caraNakikara viyANa vijayasUri viracita thI dezavirati jIvana" parama karUNanidhAna prabhuzrI tIrthakara deve samavasaraNamAM dezanA detAM jaNAvyuM ke-mAnavajIvana e sAmAnya vastu nathI. kAraNake e daza daSTAMte karIne durlabha che. tenI saphalatAne mATe eTale muktipada meLavavAne mATe pahelA naMbarane sTImaranA je jaldI muktipada pamADe te mArga e che ke pAMca mahAvratanI ArAdhanArUpa sarvavirati cAritra dharmanI ArAdhanA karavI, ane bIjA naMbarane nhANunA je dIrgha kAle (ghaNuM TAIme) muktipada pamADe te mArga e che ke-bAra vratane ArAdhavA rUpa dezavirati dharmanI ArAdhanA karavI. eka mANasa sTImaramAM bese, te jaldI ISTa nagare pahoMce, ane hANumAM bese, te ISTa nagare pahoMcatAM te karatAM (sTImaramAM besIne musApharI karanAra purUSa karatAM) vadhAre vakhata lAge che. ema sarva viratinI parama ullAsathI ArAdhanA karanAra bhavya che jaldI muktipada pAme eTale moDAmAM moDA trIje bhave mokSapada pAme, ane dezaviratinI ArAdhanA karanAra bhavya jIva meDAmAM meDA AThame bhave te jarUra ekSapada pAme. A bAbatamAM zrI yegazAstramAM kahyuM che kecyutvotpdy manuSyeSu, bhuktvA bhogAn sudurlabhAn // virakto 31. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] zrI vijayapadhasUrijI kRta muktimApnoti, zuddhAtmAntarbhavASTakam // 1 // (155 // trIjA prakAzamAM) eTale mahA prabhAvazAlI nirmala zrAvaka dharmanI vidhipUrvaka ullAsathI ArAdhanA karanArA bhavya zrAvakemAMnA jevI jevI ArAdhanA karI hoya te pramANe keTalAeka zrAvake vaimAnika svarga tarIke oLakhAtA evA sau dharmAdi devalokamAM 1 iMdrapaNuM, 2 sAmAnika devapaNuM. (3) trAyazciMza devapaNuM (4) pAriSada devapaNuM. (5) lekapAla devapaNuM vigeremAMnI koI paNa sthitine pAme che. eTale dezavirativaMta zrAvaka je devalokamAM jAya te vaimAnika devaja thAya. temAM paNa Abhigika devapaNuM vigere halakA devapaNuM te pAmeja nahi. tyAM devapaNAmAM paNa tene kaI paNa jAtanI sukhanA sAdhanAmAM lagAra paNa ochAza hotI nathI. kAraNake pAchalA mAnavabhavamAM dezaviratinI ArAdhanA karIne puNyAnubaMdhI puNyanI ghaNuM muMDI ekaThI karelI che, tene ahIM paNa bhagave che. devakanuM AyuSya pUruM karIne te (zrAvakano jIva) ahIM uttama sAmagrI sahita manuSyabhava pAmIne, saMyamanI nirmala ArAdhanA karIne muktipadane pAme. A vakhate keTalAeka zrAvake kadAca muktipada na pAme te have pachInA bIjA sArA sArA devabhava ane manuSyanA bhava karIne chevaTe AThamA bhave te jarUra siddhipadane pAme. jemAM zuddha svarUpI zrI jinezvara prabhune deva tarIke mAnavAnuM hoya; ane kaMcanakAminInA saMgathI taddana alaga rahenArA, mahAvratadhArI, zAMta, sadguNI zramaNa nirgatha mahAtmAone gurU tarIke mAnavAnuM hoya; tathA zrI vItarAgadeve pharamAvela ahiMsA, saMyama, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [45] tamiya, nirmala dharmane mAnavAnuM hoya. AvuM zrAvakapaNuM prabala puNyazAlI bhavya jIja pAmI zake. mATe evA zrAvakapaNAnI prazaMsA kayA vivekI ane buddhizAlI bhavya jIvo na kare? arthAta sarva keI AvA nirmala zrAvapaNunI jarUra prazaMsA kare. kahyuM che ke-nino va: pa , gunho yatra sAdhavaH // zrAvakatvAya kastasmai, nshlaaghetaavimuuddhdhiiH||1|| karmazAstra (paMcasaMgraha vigere) nA vicAra pramANe karmone viziSTa kSapazamathI AvI uttama sthiti pAmI zakAya, eTale apratyAkhyAnIya kaSAyane kSapazamathI dezavirati guNa prakaTa thAya ema sAmAnyathI kahI zakAya. ane vistArathI ema kahI zakAya ke A jIva jyAre AyuSyakarma sivAyanA sAte karmonI sthiti ochI karatAM karatAM pApamanA asaM. khyAtamA bhAge karIne nyUna (ochI) eka keDIkeDI sAgaripama pramANa sthiti rAkhe, tyAre samyakatva guNa pAme. tyAra bAda bAkI rahelA karmonI bethI nava palyopama pramANa sthiti ochI thAya, tyAre dezavirati guNa prakaTa kare. kahyuM che kesmmttmmi ya laddhe, paliyapuhutteNa sAvao hujjA // crnnovImA, sAvaMta zuti che ? e pramANe dezavirati guNane prakaTa karavAmAM karmone kSapazama kAraNa che, ema jaNAvIne kayA kyA sAdhananI sevAthI te pazama (kSaya, upazama) thAya, te jarUra jaNAvavuM joIe. te bInA kAmAM A pramANe jANavI (1) dravya, (2) kSetra, (3) kAla (4) bhAva, (5) bhava A pAMca kAraNemAMnA keI paNa kAraNane laIne karmone kSapazama, kSaya, upazama thAya. (temaja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] - zrI vijayapadhasUrijI kRta karmone udaya paNa thAya) A bAbatamAM kahyuM che keudykkhykhovsmo-vsmaa jaM ca kammuNo bhaNiyA // davvaM khittaM kAlaM, bhAvaM bhavaM ca saMpappa // 1 // prazna--dravyanA nimitte karmane udaya-pazama vigere kaI rIte thAya? uttara-brAhmI zaMkhAvalI Adi auSadhi khAvAthI buddhino vikAsa (vadhAre) thAya. eTale jJAnAvaraNIya karmane kSaye pazama thavAmAM brAhmI vigere kAraNa che. e pramANe dahIM vigere padArtho khAvAthI darzanAvaraNIya karmane udaya thAya. tethI uMgha Ave. zreyAMsakumArane prabhunA darzanathI ane AdrakumArane zrI AdinAthanI pratimAnA darzana karavAthI mati jJAnAvaraNIya karmane pazama thaye, jethI jAtismaraNa jJAna thayuM. sijhaMbhavasUrijI mahArAjane zrI zAMtinAthanA biMbane jevAthI anaMtAnubaMdhI Adine kSapazama thaye, ne samyagdarzana guNa prakaTa. prazna -kSetra, kAla, bhAva ane bhava nimitte karmanA kSayopazama vigere kaI rIte thAya? uttara-(2) zrI siddhAcala vigere tIrthomAM tyAMnA kSetranA prabhAve dAnAntarAyAdi karmone zapazama thAya, jethI dAna, zIla, tapa vigerenI ArAdhanAmAM vadhAre ulAsa dekhAya che. jyAM tevuM na dekhAya, tyAM te kSetranA nimitte te 'te karmone udaya hoya. pazamanA kAraNenI mAphaka ja karmane kSaya ane upazamanA kAraNe samajAya tevA che. (3) paryuSa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [477] NAdi uttama kAlanA prabhAve varyAtAyAdi karmone pazama thAya, jethI tevA avasare dharmArAdhanamAM varSollAsa vadhAre hoya che vigere. (4) zrI marUdevA mAtAne ane zrI bharata mahArAjAne uttama bhAva (anityAdi bhAvanA) jAgatAM kevalakSAnAvaraNuyAdi karmone kSaya thaye, jethI kevalajJAna vigere Atmika trAddhi pAmyA vigere. (5) devabhavamAM ane narakabhavamAM samyagdaSTi jIvane te te bhavarUpa nimittane laIne ja avadhi jJAnAvaraNIya karmAdine kSaye pazama thAya, jethI teo avadhijJAna vigere pAme. AmAMthI samajavAnuM e ke uttama dravyAdinI sevA karavI joIe. karUNAnidhAna zrI mahAvIradeve be prakArane dharma pharamAvyuM che. (1) sarvavirati dharma (2) dezavirati dharma. temAM sarvavirati dharmamAM saMpUrNa rIte AraMbhAdi Azrane cheDavAnuM hoya che. ane te parama zAMtine jaladI pAmavAnuM apUrva sAdhana che. AvI rAga, dveSa, mada ane meha vinAnI tyAga dazAne pAmelA Asannasiddhika bhavya jIva bhalene ghAsanA saMthArA upara beThA hoya, te paNa je AnaMda ane sukha bhegave che, tevuM sukha IMdra, ane cakravarti rAjAone paNa hotuM nathI. kahyuM che ke, naivAsti devarAjasya, tatsukhaM naiva rAjarAjasya // yatsukhamihaiva sAdhorlokavyApArarahitasya // 1 // taNasaMthAranisaNNo'vi, muNivaro bhaTTarAgamayamoho // jaM pAvai muttisuhaM, katto taM caMviTTI vi # 2 Avo vicAra karIne pUrepUrA ullAsathI ghaNue bhavya jI sarva virati cAritra dharmane sAdhe che. ane tema karavAne asamartha evA bhavya jI sarvaviratinA rAgI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 478 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta banIne bAra vratanI ArAdhanA karavA svarUpa dezavirati dharmanI sAdhanA kare che. zrAvakajIvanane saMtoSamaya banAvavA mATe ane maryAdita karavAne mATe viratidharmanI ArAdhanA e apUrva sAdhana che. vyAjabIja che ke jema vADathI khetaramAM ugeluM dhAnya ane vADAthI pazuo sacavAya, tema zaktine anusAre bAre vratanI ArAdhanA karavAthI zrAvakajIvana nirdoSapaNe jaLavAya che. AkarA karmabaMdhathI bacAya, ane baMne bhava saphala karI zakAya, A IrAdAthI bAre vratonuM TuMkAmAM svarUpa jaNAvavuM jarUrI che. te A pramANe -1. sthUla prANAtipAta viramaNavrata. 2 skUlamRSAvAda viramaNa, 3. sthUla adattAdAna viramaNa 4. sthUla maithuna viramaNa 5. sthUla parigraha viramaNa 6. dizi parimANa che. bhegapabhoga parimANa 8. anarthadaMDa viramaNa 9. sAmAyika vrata 10. dezAvakAzikavrata 11. piSadhopavAsa vrata 12. atithisaMvibhAga vata. A bAra vratomAM zarUAtanA pAMca vrato aNuvrata tarIke oLakhAya che. kAraNa ke e muni dharmanA pAMca mahAvratAnI apekSAe nAnA che. bAkInA 6, 7, 8mAM naMbaranA traNa vrato aNuvratAne madadagAra hovAthI guNavrata kahevAya che. ane chevaTanA cAra vrato zikSA (vAraMvAra sevavA) rUpa hovAthI zikSAvrata kahevAya che. eTale jema vidyAthI dharmapradhAna vidyAne vAraMvAra abhyAsa kare, tema vratadhArI zrAvakee aNuvratane TakAvavAne mATe tathA teonI nirmala ArAdhanA karavAne mATe A cAre niyama vAraMvAra sevavA joIe. A muddAthI e cAre vrata "zikSAvata' AvA nAmathI oLakhAya che. AvA bAra vratanI ArAdhanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhazavarita jIvana [ 47 ] karavArUpa dezivarita dharmomAM samyagdarzana mukhya che. eTale samyakatva guNa sahita karelI tratAnI ArAdhanA yathA (sAcI) kahevAya. A irAdAthI TukAmAM samyagdarzananuM svarUpa jaNAvavuM joie te A pramANe:-- tattvabhUta padArthonI upara zraddhA rAkhavI eTale tene sAcA mAnavA e samyagdarzana kahevAya. kahyuM che ke, "tattvArthazraddhAnaM sabhyonaC '" (zrI tattvArtha sUtramAM) eTale prabhu zrI tIrthaMkarAdi leAkeAttara mahApurUSAe kahelI bInA sAcIja che, temanA kahevAmAM (vacanamAM) lagAra paNa zaMkA karI zakAyaja nahi. kahyuM che ke " tameva sarjya nisyaM, na niLaSTi vaizyaka AtmAnA AvA piraNAmanuM nAma samyakatva kahevAya. anantAnubaMdhI kaSAya vigere sAta prakRtienA kSayApazama, upazama athavA kSayathI A guNa prakaTa thAya che. AvA guNane dhAraNa karanArA jIve paNa zreNika, satyakI, vidyAdhara, kRSNa mahArAjA vigerenI mAphaka zrAvaka tarIke kahI zakAya. kAraNa ke zrAvakanA be bhedda kahyA che. 1. samyagdaSTi zrAvaka, zrAvaka dhanA vrata levAnI icchA chatAM meAhanIyanA tIvra uddayathI na lai zake. evA prabhu vacananI upara tIvra zraddhAvALA bhavya jIvA. 2. mAra tratAmAMthI yathAzakti tratAnI sAdhanA kar nArA bhavya jIveA. samyagdaSTi bhavya jIveA AvI daDha bhAvanA rAkhe che ke jeoe rAga, dveSa, mahAdi doSAne dUra karyo che, ane jee cAtrIza atizayAne dhAraNa kare che, tathA jemanI vANI pAMtrIza guNeAthI ze|bhAyamAna che, evA prabhu zrI tIrthaMkarAdi arihaMta bhagavaMtA mArA deva che. tathA paMca For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 480 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta mahAvratanI ArAdhanA karanArA, caraNasittari karaNasittarIne sAdhanArA tevA niHspRhI zramaNa nirgathe ke jeo dharmanA svarUpane jANe ane jaNAve che, te mArA gurU che. kahyuM che ke, dharmajJo dharmakartA ca, sadA dhmpraaynnH|| sattvebhyo dhrmshaastraarthrevA guNa che ? tathA prabhudeve kaheluM kaSa, cheda, tAparUpa tripuTI zuddha, avicchinna prabhAvazAlI, trikAlAbAdhita, durgatinAzaka, muktidAyaka zrI jinadharma e mAre dharma che. A bAbatamAM phakta vyavahArane jALavavAnI khAtara bIjAne namaskArAdi karavA paDe. tathA svaliMgI eTale jenAmAM muninA gugo nathI paNa te ApaNA upakArI hoya, tene vyavahAra daSTie athavA upakAranI daSTie vaMdanAdika karavA paDe, tenI jANuM. ane bIna samajaNane laIne athavA upayoganI khAtrIne laIne kudeva, kugurU kudharmane anukrame sudeva, sugurU, sudharma tarIke mAnavAmAM Ave, tenI jayaNuM. A bAbatanI yathArtha mAhitI maLe, tyAre mAre te bAbatanI zrI gurU mahArAjanI pAse AleyaNa levI. 1-samyagdaSTi bhavya jIvoe, savAre prabhudevanA darzana, pUjanAdi karyA bAda yathAzakti navakArazI vigere paccakhANa jarUra karavuM joIe. sAMje cevihAra vigere paccakhANa karavuM. 2-pitAnI AvakanA pramANamAM amuka bhAga sAta kSetramAM (sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, jinamaMdira, jinapratimA, jJAnamAM) jarUra vApare. : 3-chatI jogavAIe trikAla (savAre, bapore, sAMje ) devadarzana, pUjana karavuM, tema na kare te bIje divase amuka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarati jIvana [ 481 ] cIja khAvAnA tyAga, mAMdagI sUtaka vigere jarUrI kAraNe jayaNA. musApharI vigerenA prasaMge pAse rAkhelA zrI siddhacakrajInA gaTTA AdinI vAsakSepathI pUjA vigere kare, tema na banI zake tema hAya te! izAna khUNAmAM prabhuzrI sImaMdhara svAmijInI sAme caityava Mdana vidhipUrvaka karavuM. khAsa jarUrI kAraNe haMmezAM jinapUjA karavAne asamartha zrAvakoe, chevaTe 12-10-5 tithimAM tA jarUra prabhu pUjA karavI joie, ane dhIme dhIme kAyama karavAnA abhyAsa paDe, tevI lAgaNI jarUra rAkhavI. A prasaMge jema ane tema AzAtanA doSa na lAge, tema ane (zrAvaka, zrAvikA ) samudAye jarUra kALajI rAkhavI. A bAbatamAM kahevata che ke-deva na mAre DAMga, deva kubuddhi Ape' eTale je devanI AzAtanA kare, tene prabhudeva kai DAMga ( lAkaDIneA mAra) mAratA nathI, paNa ' kare tevuM pAme' AnI mAphaka AzAtanA karanArane evI kubuddhi jAge che ke, jenAthI ugra pApakarma karIne te durgatinA duHkhA bhAgave. vakhatanA pramANumAM ( phurasade) khAMdhI neAkAravALI amuka saMkhyAmAM jarUra gaNavI joie. ema karavAthI ghaNAM pApakarmonI nirjarA thAya, mana nirmala thAya, saMkaTa nAza pAme, haMmezAM AnaMdamaMgala va. A pramANe samyakatvanI khInA TUMkAmAM jaNAvI. have vistArathI A pramANe jANavI. (4) cAra prakAranI saMskrRhA, (3) traNa liMga ( samyakatvane jANavAnA cihna) (10) deza prakAranA vinaya (3) traNa prakAranI zuddhi, (5) pAMca SaNNA (8) AThe prabhAvaka, (5) pAMca bhUSaNa (5) pAMca lakSaNa (6) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 482 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta cha prakAranI jayaNA (6) cha AgAra (6) cha bhAvanA (6) cha sthAna. A saDasaTha bhedAmAM je jJeya hAya, tene jJeya (jANuvA) paNe ane heyane ( cheADavA lAyakane) heya paNe tathA upAdeyane upAdeya ( grahaNa karavA lAyaka) paNe aMgIkAra karUM chuM. kAI paNa kAraNe mArA sudeva, sugurU, sudharmanA seAgana na khavAya. ahika lane mATe mithyAttvI devAdinI khAdhA rAkhu nahi, rakhAvuM nahi. kudeva, kuzurU, kudharmane anukrame sudeva, sugurU, sudharma tarIke mAnuM nahi.sudevane deva, sugurUne gurU ane sudhane dharma mAnuM. ema mithyAtvane chaDIne huM nirmala bhAve samyakatvane aMgIkAra karUM chuM. eTale dravya, kSetra, kAla ane bhAvathI samyakatvane grahaNa karUM chuM. te A pramANe-- 1 dravyathI--huM mithyAtvanA kAraNeAne tajI chuM ane samyakatvanA kAraNeAne aMgIkAra karUM chuM. ( ahIM je khAkhatamAM jayaNA rAkhI hAya, te sivAyanA kAraNeA samajavA. kAraNa ke ajANapaNuM Adi kAraNeAne laIne jayaNA rAkhavI paDe. ) 2 kSetrathI--ahIM (jyAM gAmanagara vigeremAM pAte rahe, te kSetramAM) athavA khIje ThekANe jyAM hAM, tyAM upara kahyA pramANe zraddhA rAkhu. 3. kAlathIjAvajjIva sudhI (jyAM sudhI jIvuM chuM tyAM sudhI) samyagdarzana TakAvI rAkhuM. 4. bhAvathI-jyAM sudhI (1) bhUtapretAdinI pIDAthI pIDita na heAu (kAraNa ke A prasaMge bhAna na heAya, ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [43] AgaLa paNa mAMdagI AdimAM samajavuM) tathA (2) keIna chaLa prapaMcathI chetarAuM nahi, (3) ane saMnipAta jevA bhayaMkara regathI parAbhava pAmuM (tenI pIDAthI tadRna bebhAna thAuM) nahi. temaja (4) bIjA evA kaI paNa jAtanA gAdi kAraNone laIne mAre A zraddhA pariNAma paDe (khase) nahi, tyAM sudhI mArI pharaja che ke huM samyagdarzana guNamAM majabUta (daDha) rahuM. tathA A samyakatvane aMgIkAra karyAnA pahelAnA TAImamAM ajJAna ane mehane vaza thaIne je meM mithyAtvanA kAraNene sevyA hoya, tenI huM niMdA karuM chuM. hAla tevA kAraNathI alaga rahevAne sAvaceta rahuM chuM. bhaviSyane mATe cha chIMDI, cAra AgAra ane cAra bola (helAM bhAvathI samyagdarzananI bInA jaNAvatI vakhate A bela jaNAvyA che, te) sahita samyakatvane aMgIkAra karuM (grahaNa karuM, svIkAruM) chuM. zrAvakoe nIce jaNAvelA kAryo samyakatvane daDha banAve che ane nirmala banAve che, ema samajIne zaktine anusAra karavA joIe. 1. zarIre nIrogI houM, tyAM sudhI chatI jogavAIo zrI jinezvaranI pratimA, chabInA darzana karIne meMDhAmAM pANuM vigere nAMkhuM. (AhAra karUM bhejana karuM.) A bAbatamAM jANa A pramANe rAkhavI, mArA zarIramAM regAdi kAraNe azakti hoya, tevA prasaMge tathA bIjA keI anivArya khAsa kAraNa heya, paradezamAM jogavAI na hoya, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 484 ] zrI. vijayapadmasUrijI kRta tyAre jayaNA ( chUTa ) rAkhuM chuM. eTale AvI Akhatane huM niyama ( pratijJA ) karatA nathI, paNa tevA avasare manamAM prabhunA darzananI dhAraNA karIne bheAjana vAparUM. AmAM pramAdathI bhUla thAya, tenI jayaNA. 2. haMmezAM prabhudevanI yathAzakti (aSTa prakArI vigere bhede) dravyapUjA karUM. AmAM jyAM prabhunuM khiMkha na heAya, tevA avasare paNa vAsakSepathI zrI siddhacakranI pUjA karavI. e khInA AvI jAya. AmAM jayaNA (yatanA ) A pramANe rAkhI zakAya, zArIrika azakti hAya, janma-maraNanuM sUtaka hAya, ane tevA bIjA paNa ( mhAragAma gayA haiAie) vigere jarUrI kAraNe jayaNA rAkhuM chuM. prabhudevanA daherAne aMge 84 AzAtanAethI dUra rahevuM. temAM meATI 10 AzAtanAo na lAge te tarapha jarUra kALajI rAkhavI. te 10 AzAtanA A pramANe: 1. daherAsaramAM tabela ( nAgaravelanA pAna ) vigere khAuM nahi. ra. pANI pIvuM nahi. 3. seAjana karU nahi.4. daherAsaranI aMdara bUTa pagarakhA lai jauM nahi. ( AmAM jayaNA A pramANe, jyAM daherAnA gaDhanI aMdara pagarakhA mUkavAnA rIvAja hAya, tyAM tema karavAnI jayaNA. ) 5. maithuna sevuM nahi. 6. sUvuM nahi. 7. thUkuM nahi. 8. pezAba karUM niha. 9. DInIti (jaMgala javuM) karUM nahi. 10 jUgAra ramuM niha. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 485 } 3. gurU-jJAnAdinI AzAtanA TALavA yathAzakti prayatna karuM. 4. haMmezAM savAre kadAca khAsa kAraNasara meTuM (parasI vigere) paccakhANuM na banI zake te chevaTe navakArasInuM paccakhANa karuM ane cAvIhAra vigere karuM. 5. dara varSe 1. sAdhu, 2. sAdhvI, 3. zrAvaka, 4. zrAvikA, 5. prabhupUjA, 6. AMgI, 7. bhaMDAra, 8. kesara-sukhaDa. 9. barAsa, 10. varakha, 11. phUla, 12. vAsakSepa, 14. prakSAlana, (prabhune pakhAla karavA) mATe dUdha, 15. dahIM, 16. aMgaluhaNA, 17. dhUpa, 18. agarabattI, 19. phala, 20. naivedya, 21. sAdhAraNa khAtuM, 22. gurUbhakti, ra3. zubhamArga, 24. pAMjarApoLa AdinI TI5, 25. svAmivAtsalya, 26. pratimA, 27. jIrNoddhAra, 28. daherAsara, 29 anukaMpAdAna, 30. prabhAvanA, 31. svapnA AdinA caDhAvA, 32. yAtrA vigere dhArmikAdi kAryomAM rUpIA (zakti pramANe) sudhI vAparuM. AvA AvA bIjA paNa samakatanA kAraNene jANune yathAzakti sevuM, ane pAMca aticAra TALIne samyakatvane sAcaluM. ema arihaMta, siddha, sAdhu, deva, AtmAnI sAkSIe 6 chIMDI, 4 AgAra ane 4 belanI samajapUrvaka (duvihaM tiviheNuM) A bhAge samyakatvane aMgIkAra karIne zrAvakoe temAM dRDha rahevuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 86 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta samyakatvanA pAMca aticAre 1-zrI jinezvaradeve kahelA vacanamAM zaMkA karavI. (2) kAMkSA-camatkAra vigere jeIne zrI jina dharma sivAyanA bIjA dharmane aMgIkAra karavAnI IcchA karavI. (3) vicikitsA-A jinadharmanI sAmAyikAdi kiyAnuM phala mane malaze ke nahi? AvI vicAraNA karavI te vicikitsA kahevAya. tenA deza (thI) vicikitsA ane sarva (thI) vicikitsA ema be bheda kahyA che. A vicikitsAne bIjo artha e che ke-munirAja vigere mahA purUSanI niMdA karavI. ahIM e jarUra yAda rAkhavuM ke vicikitsA jo ke sadeha karavA rUpa che. paNa te phakata dharmakiyAnA phalanI bAbatamAM ja hoya che. ane zaMkA e sarva padArthonI bAbatamAM paNa hoI zake che. Ama hevAthI zaMkA ane vicikitsA baMne jUdA che. ema khuzIthI kahI zakAya. A vicikitsA karavAthI durgadhA rANune ghaNI AkarI vedanA bhegavavI paDI hatI. (4) bIjA dharmane pAlanArA jInI prazaMsA karavI. (5) tathA teone ane kuliMgIone paricaya karavo. A pramANe samyakatvamAM pAMca aticAra na lAge, tevI kALajI rAkhIne bhavya jIvoe uttama zraddhA guNa jarUra TakAva. kAraNa ke uttama jJAna ane cAritranI saphalatA zraddhAguNane AdhIna che. Ama karanArA bhavya jIvomAM rAjA zreNika, kRSNa mahArAjA, sulasA vigere vadhAre prasiddha che, kAraNa ke teoe daivikAdi parIkSAnA prasaMge paNa zraddhAne raMga TakAvI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 487 ] rAkhyuM hatuM. jenA pariNAme teo AvatI covIzImAM tIrthakara paNuM ane mekSasukha pAmaze. A bAbatane vistAra tIrthakara nAma kama" saMbaMdhI "satyaprakAza mAsikanA" lekhathI jANavo. + 1 sthala prANAtipAta viramaNa vrata. tripuTI zuddha zrI jenendra AgamamAM zrAvaka traNa prakAranA kahyA che. 1. utkRSTha zrAvaka. 2. madhyama zrAvaka. 3. jaghanya zrAvaka. temAM je bAre vratone arihaMtAdinI sAkSIe aMgIkAra karIne pUrNoddhAsathI sAdhe, haMmezAM sacitta AhArane vaje (chaDe, tyAga kare) eTale acitta padArtho vApare, ane niraMtara (ghaNuM karIne kAyama) ThAma cauvihAra ekAsaNuM Adi tapa karavAmAM ane pratikamaNAdi kiyA karavAmAM tatpara rahe, temaja azudrAdi (ra1) guNone dhAraNa kare, ane brahmacarya pAle, te utkRSTa zrAvaka kahevAya. tathA je dharma pAmavAnI gyatA (lAyakAta) darzAvanArA akSudra-vinIta-kRtajJAdi guNene dhAraNa kare, bAre vrata aMgIkAra karIne ArAdhe, ubhaya TaMka pratikramaNa kare, AvA sadAcArI je gRhastha te madhyama zrAvaka kahevAya. ane jeo khAsa kAraNa vinA sthala hiMsA vigere Azrane seve nahi, sAte vyasana-abhayane tyAga kare, paMca parameSThi maMtranuM smaraNa kare, ane navakArazI Adi pratyAkhyAna zaktine anusare kare, teo jaghanya zrAvaka kahevAya. AvA zrAvake pravRttimaya jIvana karatAM nivRttimaya jIvanane zreSTha ane parama zAMtine tathA muktine denArUM mAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 488 ] zrI vijayadrasUrijI kRta che. tevuM nivRttimaya jIvana gujAravAne bAra tenuM svarUpa samajIne tenI ArAdhanA jarUra karavI ja joIe. temAM pahelAM pAMca aNuvrate paikI pahelA aNuvratanuM svarUpa TUMkAmAM A. pramANe jANavuM. pahelAM aNuvratanA "sthUla prANAtipAta viramaNa" A nAmanI aMdara 1 sthUla. 2 prANAtipAta. 3 viramaNa. A traNa zabdano artha samaje joIe. temAM sthUla eTale amuka aMze, (sarvathA = saMpUrNa rIte nahi) prANAtipAta eTale jIva hiMsAthI, viramaNa eTale aTakavuM te sthUla prANAtipAta viramaNa nAmanuM ANuvrata kahevAya. 1. prazna-bare vatemAM "sthUla prANAtipAta viramaNane paheluM kema kahyuM? uttara-tamAma vratamAM sArabhUta e che ke-"jIva hiMsAthI pAchA haThavuM" pavitra jina dharmanuM mUla dayA che. A muddAthI tene paheluM kahyuM che. kahyuM che ke - ikaM ciya ittha vayaM, niddiDha jiNavarehiM savvehiM // pANAivAyaviramaNaM, avasesA tassa rakkhaTThA // 1 // eTale tamAma prabhudevoe kahyuM che ke prANAtipAta viramaNa nAmanuM vrata e mukhya vrata che, ane tenA rakSaNa karanArA bIjA vrata che ema samajavuM. je vaLI vyavahAramAM "jIva hiMsA" ema prasiddhi che. tenuM tAtparya e che ke jIva te pite amUrta eTale arUpI che ane nitya che tethI tenI hiMsA thAya ja nahi. jIva ane prANane je saMbaMdha che tene je viga karAve, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dharaviti jIvana [ 489 ] > * ' , teNe tenI ( je marAya tenI ) hiMsA karI kahevAya. AvI hiM'sAnA tyAga pUrepUrA karavA, evuM te munirAja karI zake, zrAvaka karI zake nahi, A jaNAvavAne mATe munirAjanA mahAvratAmAM te te nAmanI mhelAM 'sarvata: ' zabda mho che ane aNuvratAmAM vhelAM 'sthUla" zabda kahyo che. bIjI rIte ema paNa kahI zakAya ke sAdhuva vIsa vasA (pUrepUrI) dayA pAlI zake che ane zrAvaka varga savA vasA yA pAlI zake. te A pramANe-pRthvIkAya vigere pAMca sthAvare kahevAya, ane dvIndriya vigere trasa kahevAya. AmAM zrAvake mAre trasajIvAne haNavA nahi ' AveA niyama karI zake, paNa sthAvaranI hiMsAne niyama laI zake nahi. kAraNa ke temanAthI rAMdhavuM, radhAvavuM, makAna caNAvavA vigere kriyA karatAM sthAvarAnI hiMsA jarUra thAya. mATe AmAM zrAvakoe jayaNA rAkhavI. eTale anatAM sudhI tenA AraMbha samAraMbha AcheA thAya, tevI kALajI rAkhavI. A muddAthI 20mAMthI 10 mAda karatAM 10 vasA rahyA. have te trasa jIveAnA vadha e prakAre thAya che. 1 saMpa ( IrAdA)thI ane 2 AraMbhathI. temAM A jIvane huM mArUM ' AvA irAdAthI je hiMsA karAya, te saMkalpa hiMsA kahevAya. zrAvakA Ane tyAga karI zake. paNu 'ArabhathI je hiMsA karAya, te AraMbha hiMsA kahevAya' Ane tyAga karI zakatA nathI. kAraNa ke svajanAdina nirvAha karavA vigere nimitte khetI Adi vyApAra kare, temAM trasa 6 9 jIvA haNAya. AthI daza vasAmAMthI pAMca vasA bAda karavA, jethI kI pAMca vasA rahyA. have saMkalpa hiMsAmAM e sa kara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 40 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta paDe che. 1 gunegAranI hiMsA, ane 2 bInagunegAranI hiMsA. temAM zrAvake bInagunegAranI hiMsA na karavI ? AvA niyama karI zake, paNa gunegAra mANasanI khamatamAM gunAne anusAre temane vicAra karavA paDe, jethI sAparAdhI (gunegAranI ) hiMsAnA tyAga karI zaktA nathI mATe pAMca vasAmAMthI aDhI (rA) vasA yAda karIe tyAre aDhI vasA rahe. have niraparAdhI hiMsAnA ( 1 ) sApekSa niraparAdhI hiMsA. (2) nirapekSa niraparAdhI hiMsA. ema e bheda che. jemAM svArthAdi nimitta hAya, te sApekSa niraparAdhI hiMsA kahevAya. jemake baLada gheADA vigere bhale khIna gunegAra hAya, tA paNa temane bhAra upaDAvavA mATe; ane putra vigere bhaNuvAmAM kALajI na rAkhe tA temane zrAvakA vadhu adhana vigere kare che. tathA jemAM svArthAdi nimitta na heAya te nirapekSa hiMsA kahevAya. zrAvakA AvI hiMsAnA tyAga karI zake. mATe aDhI vasAmAMthI savA vase jatAM savA vasA bAkI rahyo. kahyu che ke-- thUlA suhumA jIvA, saMkappAraMbhao ya te duvihA // sAvarAhaniravarAhA, sAvikkhA ceva niravikkhA // 1 // (A gAthAnA artha upara kahyo che.) zrAvakAe na chUTake je hiMsA karavI paDe temAM jayaNA rAkhavI. eTale jo niha thatA hAya, teA banatA sudhI sthAvAnI paNa hiMsA na karavI. ane nirvAha na thaI zake evI paristhiti (tevA prasaMga) hAya, te dayAnI lAgaNI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [41] rAkhIne ema vicAre ke- "dhanya che muni mahAtmAone ke jeo sarvathA AraMbhAdithI alaga rahe che. ane huM nirbhAgI te mAkhI jema baLakhAmAM cUMTe (khaMtI jAya) tema ArabhAdimAM DuM chuM. he jIva! Ane tuM kyAre cheDIza? AvA vicArathI pravRtti kare. paNa nirdayapaNe te pravRtti karAya ja nahi. A bAbatamAM A rahyo sAkSIpATha- vajjai tivvAraMbha, kuNai akAmo aNibyahaMtoya // thuNai nirAraMbhajaNaM, dayAluo sabvajIvesu // 1 // yAda rAkhavuM ke lIdhelA vratano lAbha mananA pariNAmane AdhIna che. mATeja yatanA e lIdhelA vratanI ArAdhanA karavAmAM jarUra madadagAra che. A bAbatamAM prAcIna maharSi bhagavatee pharamAvyuM che ke zrAvake na chUTake AraMbhanA kAryo kare, temAM jayaNuM bhUleja nahi. eTale tevA prasaMge thoDA AraMbhathI kArya saratuM hoya, to ghaNe AraMbha kareja nahi. kAraNa ke, bIjA ne bacAvavAmAM pitAne bacAva rahelo che, ane bIjAnI hiMsA karavAmAM kharI rIte pitAnIja hiMsA karAya che ema samajavuM. dayALu zrAvake dayA guNane laIne A bhava ane parabhavamAM uttama dharmAdi sAmagrI, dIrdhAyuSya, buddhi, kAMti, lakSmI vigere pAme che. ane hiMsA karavAthI roga, durbaLatA, bhaya vigere duHkha jogavavuM paDe. A bAbata zrI vipAkasUtramAM daSTa daIne sArI rIte vistArathI samajAvI che. kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temaja kAlakA yAnuM svarUpa ja na karyo, t2 ] zrI vijayapaddhasUrijI kRta AvA upadezathI rAjA kumArapAle pite jIva dayA pAlI ane aDhAre dezamAM dayAne phelAve karyo ane kaTezvarIdevInA upasargane sahana karIne paNa pADAne vadha aTakAvyuM. temaja kAlakasUriyA kasAInA sulasa nAmanA dIkarAe abhayakumAranI sobatathI dayAnuM svarUpa jANyuM. tyAra bAda kuTuMbI janenA AgrahathI paNa jIvahiMsAne baMdha na karyo, ne kuTuMbane dayAne mAthe lAvIne dhamI banAvyuM. pote dayAmaya zrAvakadharmane sAdhIne svarga gayo. ema samajIne zrAvakoe yathAzakti pahelA aNuvratanI ArAdhanA karavAmAM udyamazIla rahevuM. ane vicAravuM ke-"jeoe pUrepUrI hiMsAne tyAga karyo che, teone dhanya che. huM temane namaskAra karuM . te pahelA aNuvratanA pAMca aticAre che grahaNa karelA vratane amuka aMze bhaMga thAya te aticAra kahevAya. 1. kodhathI gAya vigerene mAra na mAro kAraNa ke tema karIe te aticAra lAge. keIne hitanI khAtara tADanAdi karavA paDe. "mAra ema belAya, enI jayaNA. 2. baLada vigerene AkarA (deraDA Adi) baMdhanathI bAMdhavA nahi. aparAdhIne zikSA devA sAdhAraNa rIte hAtha paga vigere bAMdhavA baMdhAvavA paDe tenI jayaNuM. 3. baLada vigerenA (kAna vagere) avayave chedavA nahi, temaja chedAvavA nahi, tema kare te aticAra lAge. regAdi nimitte jayaNA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ kaha3 ] 4. baLada vigere jAnavaranI upara lAbhathI gajA uparAMta bhAra bhare nahi. kaI paNa prasaMge bahAragAma jatAM sAthe be heya, ane bIjI savaDa na hoya te nirUpAye bhAra bharAva paDe, tathA besavuM paDe, tenI jayaNa. . pa. baLada vigerene je TAIma eTale cAre (ghAsa vigere) apAte hoya, te ja TAIme teTale Apa. e cAre Ape, athavA moDo Ape to aticAra lAge, nekara, cAra vigerene kAraNasara rajA ApavI paDe, tenI jayaNA. zrAvakee, A pAMce aticArene samajIne pahelA aNuvratamAM te deSa na lAge tetarapha pUratI kALajI rAkhavI. pANa gaLavuM, anAja joIne ane jIvAtane dUra karIne rAMdhavuM. tathA daza ThekANe gharamAM caMdaravA bAMdhavA. te A pramANe-1, culA upara. 2, pANayArAnI upara. 3, bhajana karavAnA sthAna (raDuM vigere)nI upara. 4 ghaMTI, 5 khANI ane 6 valavaNAnI uparanA bhAgamAM. 7 sUvAnA sthAnanI upara ane 8 nhAvAnA tathA 9 dharma kiyA karavAnA sthAnanI upara. (pauSadhazAlAmAM) temaja 10 ghara daherAsaramAM. e pramANe sAta garaNuM rAkhavAM. te A pramANe 1 pANuM gaLavAnuM. 2 ghI garaNI. 3 tela garaNuM. 4 dUdha gaLavAnuM. 5 chAza gaLavAnuM, 6 ukALeluM acitta pANI gaLavAnuM. 7 ATe cALavAnuM (AMka. A pramANe karavAthI pahelA ANuvratanI nirmala ArAdhanA thAya che. ema pahelA aNuvratanI bInA saMkSepamAM jaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 494 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta vIne A vratane grahaNa karavAnI icchAvAlA bhavya jIvAne A vrata levAmAM saralatA thAya, A muddAthI te vistArathI jaNAvuM chuM, te A pramANe. A sthUla prANAtipAta viramaNa vratanA (1) dravya prANAtipAta viramaNa vrata. (ra) bhAva prANAtipAta viramaNa vrata AvA be bheda che. temAM A jIva rAgAdvithI jJAnAdi bhAva prANane haNe (malina kare) te bhAva (thI) prANAtipAta kahevAya. ane para bhAva pariNatine dUra karI nija guNAne sAcave e bhAva (thI) prANAtipAta viramaNu vrata kahevAya. have dravya prANAtipAta viramaNu vratanuM svarUpa A pramANe-trasa nAma karmanA udayathI hAle cAle tevAM eiMdriya vigere jIvA trasa kahevAya. temAM paceMdriyanA saMjJI ane asa'nI AvA be bheda che, ane A khadhA trasa jIveAmAM paryAsA ane aparyAptA evA be bheda jANavA. temAM je mATA paryAptA jIvA najare dekhAya, temanI hiMsA nahi karavAnI pratijJA jayaNA tathA AgAra rAkhIne A pramANe karI zakAya. huM saMkalpathI je hiMsA thAya, tene tyAga karUM ane Araba hiMsAnI jayaNA rAkhuM chuM. ahIM A sauMkalpa hi'sAnA tyAgamAM e bheda paDe che sAparAdhInI ane niraparAdhInI hiMsA. temAM niraparAdhInI hiMsAnA tyAga karUM ane sAparAdhInI hiMsAmAM jayaNA rAkhuM chuM. - ahIM niraparAdhI hiMsA tyAgamAM sApekSa hiMsA ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhaviti jIvana [45] nirapekSa hiMsA ema be bheda samajavA. temAM sApekSanI jayaNA rAkhuM chuM. Ane sArAMza e ke skUla eTale meTA (najare dekhAya tevA hare krU, paDe AkhaDe evA) niraparAdhI trasa jIvAne jANI khUjhIne sa`kalpathI (irAdApUrvaka mAravAnI buddhie) kAraNa vinA niyapaNe huM haNuM nahi ane haNAvuM nahi. A khAkhatamAM jayaNA sAmAnya rIte A pramANe rAkhI zakAya. (1) mArA tathA svajanAdinA ghara, hATa, vigere karatA karAvatAM pramAda, azakya parihAra, nirUpAyapaNuM vigere kAraNeAmAMnA koi paNa kAraNathI kuA, iyaLa, mAMkaDa Adi jIvA haNAya tenI jayaNA. (2) dhArmika kArya karatA karAvatAM tathA jinadharmanA udgAha (apabhrAjanA ) aTakAvavAmAM azakya parihArAdi kAraNe je (hiMsA) thAya, tenI jayaNA. 3. AraMbhanI khAkhatamAM peAtAtAnI anukUlatA pramANe Ama paNa jayaNA rAkhI zakAya. rAMdhavuM vigere gharanA kArya mAM tathA peAtAnA kuTuMbI vigerenA mastaka, dADha vigere aMgamAM kIDA Adi ja Mtuo paDayAM heAya, tathA peTamAM karamIyA vigere ane nArU harasanA darada vakhate temaja zarIramAM vigere upaje, tyAre tathA zarIramAM rAgAdi kAraNe jIvAta paDe, tyAre davA vigere upacAra karAvatAM je kAMi (hiMsA ) thAya, tenI jayaNA rAkhuM. 4. cAlu rivAja pramANe pAyakhAnAvigere sthale pezAba Adi karatAM hiMsA thAya tenI jayaNA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] zrI vijayapaghasaricha kRta - pa. durgadha ane gaMdakI vigerene dUra karatAM, kaMI paNa taDake sUkavatAM, bALatAM, kAraNe dhUpa karatAM jayaNa. 6. jale mUkavI, mUkAvavI, tenI jyaNa. svapnamAM hiMsA thAya tenI jayaNuM. 7. ghara, kUvA, vigere banAvavA ane kAraNe davA upacAra karAve, vigere jarUrI prasaMge jayaNuM. anukaMpA buddhithI jayaNA pUrvaka dareka kArya karavA karAvavA kALajI rAkhuM. jethI hiMsA deSathI bacI zakAya. pahelAM kahyA mujaba sAdhu mahAtmAone visa vasA dayA hoya eTale teo sAparAdhI-niraparAdhI tamAma vyasa, sthAvara ane sApekSapaNe ke nirapekSapaNe saMkalpathI ke AraMbhathI mana, vacana, kAyAe karIne hiMsA kare nahi, karAve nahi, ane anude nahi, AmAMthI zrAvakane mATe ema samajavuM ke 1. bhege paga vigerenA vyavahArAdi prasaMge sthAvaranI nirUpAye (aNu chUTake) hiMsA karavI paDe. 2. vAgha vigere mAravA sAmA Ave ema AvA bIjA paNa maraNAMta prasaMge svaparanA bacAvanI khAtara kadAca sAparAdhInI hiMsA thAya. 3. mIla, presa vigere sAdhanAthI AjIvikA calAvatAM AraMbha hiMsA thAya. 4. rAjAne tyAM nokarI hoya, tyAre laDAI vigeremAM jatAM sApekSa hiMsA thAya. zrAvake Ama cAra vibhAge dayA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana ochI pAle, tethI pahelAM jaNAvyA mujaba zrAvaka savA vasA pramANe dayA pAlI zake. samudramAM DUbatAne pATIyAne AdhAra hAya, tenI jema zrAvake saMsAra samudrane taravAne mATe savA vasA pramANe dayA rUpI pATIyuM jarUra jALavI rAkhavuM, ane saMyamI nirdoSa nirvikArI jIvana tarapha lakSya rAkhavuM. AvuM vartana rAkhavAthI pAMcamAM dezavirati guNasthAnakanI maryAdA jaLavAya, ane pariNAme cha guNasthAnaka tarapha nirvidhane prayANa thaI zake. A sthUla prANAtipAta viramaNa vratanA pAMce aticAre pahelAM jaNAvyA che. te yAda rAkhIne jema tethI alaga rahevAya, tevI kALajI jarUra rAkhavI. A pramANe meM je bAbatamAM jaya rAkhI che, te sivAya trasa jIvanI hiMsA dravyAdikathI cha chIMDI ke AgAra ane 4 bola rAkhIne anukUla bhAMga pramANe hiMsA karuM nahi, karAvuM nahi, ane pUrve jaNAvelA pAMca aticAmAM jenI jenI jANa rAkhI che, te sivAya pAMca aticArene TALavA pUrvaka pahelAM skUla prANAtipAta viramaNa vratane grahuM chuM (svIkAruM chuM, lauM chuM, aMgIkAra karuM chuM.) samyakatva ane vratane grahaNa karavAnA avasare 21 bhAMgA, cha chIMDI, 4 AgAra, ane 4 belanuM svarUpa jANavuM joIe. temAM 21 bhAMgAnuM svarUpa TUMkAmAM A pramANe jANavuM." ahIM karaNa eTale karavuM athavA karAvavuM ema samajavuM ane ga" A pade karIne jema ghaTe tema mana, vacana, kAyAne ga le. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 498 ] mUla bhAMgAnA nagara (6) eka karaNa ane eka yeAgara 2. vacanathI uttara bhAMgA 6 | (5) eka karaNa e coga uttara bhAMgA 6 (4) eka karaNa traNa yAga. tenA bhAMgA 2 1. manathI karUM nahi. Jain Educationa International 3. kAyAthI "" 99 27 (1) mana vacanathI karU nahi (2) kAyAthI "" (3) vacana kAyAthI "" (4) mana vacanathI karAvuM nahi. kAyAthI "" zrI vijayapadmasUrijI kRta (pa) 1 (6) vacana kAyAthI 4. manathI karAvuM nahI. 5. vacanathI 6. kAyAthI ,, "" "" 6(1) mana, vacana, kAyAthI karU nahi. 1(2) " karAvuM nahi. 97 "" (3) e karaNa (1) manathI karUM nahi, karAvuM nahi eka yega (2) vacanathI tenA bhAMgA 3 (3) kAyAthI ,, e cAga ,, "" (ra) e karaNa 1. mana, vacanathI karU nahi, karAvuM nahi. 2. kAyAthI tenA bhAMgA 3 3. vacana, kAyAthI (1) e karaNa traNa yAga. bhAMgA 1. sarve maLI bhAMgA 21 thAya--AmAMthI je je bhAMgA peAtAne levAne tathA pALavAne anukUla hAya tenA vicAra tathA TIpa karIne samyakatva sahita vrata laI zakAya. 1. mana, vacana, kAyAthI karUM nahi, karAvuM nahi. For Personal and Private Use Only "" "" d "" "" "" Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [49] cha chIMDI (abhiga-hukama vigere athavA kAraNe AgAra)nI bInA TUMkAmAM A pramANe jANavI. 1 rAjAbhiga-rAjA, rAjyAdhikArInI AjJA (hukama) ane dAkSiNyatAthI tathA temanA kahevAthI ke AgrahathI (jema kArtika zeThe airika tApasane bhajana pIrasyuM hatuM tema) samyakatvAdinA lIdhelA niyamathI nirUpAye virUddha karavuM paDe. 2 gaNAbhiga-mANasene samudAya te gaNa kahevAya. jJAti, paMca mahAjanAdi samudAyanI haThane laIne nirUpAye niyama virUddha vartana thAya. 3 vRttikAMtAra-dakAlanA prasaMge, tathA lAMbI aTavI AdinI vikaTa musApharInA prasaMge aNuM upara nirUpAye jIvana bacAvavA niyama virUddha thAya (karavuM paDe) 4 gurUnigraha-viziSTa jJAnI, gItArtha, saguNI, pUjyazrI AcArya bhagavaMta tathA mAtA pitA kalAcAryAdi vaDIlanI khAsa kAraNasara egya sUcanA thAya, tyAre nirUpAye niyama virUddha thAya. - 5 devAbhiga-kula devatA vigerenI dhamakI (herAnagati) thI niyama virUddha karavuM paDe. AvA AvA khAsa kAraNe niyama virUddha vartavAnI IcchA nahi chatAM tema karavuM paDe, te tethI ratAdine dUSaNa na lAge. A muddAthI Ane tathA pahelAnA ane pachInA rAjAbhiga vigere ane belAbhiyegane AgAra (2) kahyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa00 ] zrI vijyapadmasurijI kRta 6 balAbhiga-keI viziSTa balavAna purUSa, balAtkAra karI hukama karIne (bajAvIne) niyama virUddha karAve, te belAbhiyoga kahevAya. AvA prasaMge niyama virUddha vartana thAya te lIdhelA niyamane (samyakatvAdinI pratijJAne) vAMdhe na Ave. AvA IrAdAthI AgArane pATha belavA pUrvaka vratAdine levA devAne vyavahAra che. " . A prasaMge "annatthaNAbhegaNuM' vigere cAra AgAra belAya che, tene bhAvArtha TUMkAmAM A pramANe- 1 3vasthAmomLa (satra-anAmone) eTale aneka kAryanI vyagratAdi kAraNe upaganI zUnyatA (abhAva) ne laIne niyama virUddha vartana thaI jAya, to vratAdine bhaMga (nAza) na thAya. 2 "nA " ( ni )eTale aNu ciMtavyuM acAnaka niyama virUddha vartana thAya, te niyamane bhaMga thAya nahi. 3 "mATM " (maduttai ) eTale vizAla (ghaNuM) karmanirjarAnA kAraNabhUta viziSTa zrI saMghAdikanA nimitte sadguNI gItArthatvAdi guNadhAraka mahAmUrinavarAdinI yogya AjJAthI niyama virUddha kaMI thAya, te paNa niyama akhaMDa rahe. - 4 " nazvarAmavittiyA " eTale bhayaMkara, saMnipAtAdi vyAdhi pUra jesamAM hoya, tyAre prAye bebhAna avasthAmAM niyama virUddha kaMI thAya, paNa lIdhelA samyakatvavratAthI niyama akhaMDa rahe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [51] , samyakatvanA AlAvAno artha jaNAvavAnA prasaMge "nA dvijJAmi' vigere 4 belane arthe paNa jaNAvI dIdhuM che, e pramANe bhAMgA, AgAra, bela vigerenI bInA samyakatvathI mAMDIne bAre vratane aMge samajavI, jo ke samyakatva guNanA varNananI pahelAM A bInA jaNAvavAnI hatI, paNa khAsa kAraNasara ahIM jaNAvI che. che (2sthUla mRSAvAda viramaNa vrata che zrAvaka badhI rIte jU huM belavAnI pratijJA karavAne asamartha hoya, jethI vyavahAra daSTie meTA gaNAtA kanyAlIka vigere asatyane tyAga kare. e A bIjA vratanuM rahasya che. mRSAvAda (jU DuM bolavuM)nA (1) dravyamRSAvAda. 2. bhAvamRSAvAda. ema mukhya be bheda che. temAM cAlu prasaMge puzalAdika vibhAva padArthone svabhAvarUpe kahe te bhAva mRSAvAda kahevAya. ane kanyAlIka vigere dravyamRSAvAda kahevAya. tenI jayaNA sahita bInA TUMkANamAM A pramANe- 1. kanyAlIka eTale (vara) kanyAnA saMbaMdhamAM jUThuM bolAya che. jemake kanyA hoya nirdoSa chatAM (A viSa kanyA che) vigere kahe. ema tamAma be pagavALA jInI bAbatamAM jUThuM belAya, te ahIM gaNavuM. AmAM jayaNA vigerenI sAmAnya (sarva sAdhAraNa) bIne A pramANe-- 1. bhaNatAM bhaNAvatAM vAMcatAM bolatAM kAne mAtrA vigere ochuM belAya. sela prakAranA vacananA ajANapaNathI belAya, temAM upaganA abhAve kaMIne badale kaMI belAya. tenI jayaNuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa02] zrI vijyapadhasUrijI kRta 2. vAtacIta karavAnA prasaMge vismaraNa (bhUlI javuM, vigere kAraNathI bolAya, tenI jayaNA. 3. kArya prasaMge gUDhArthaka vacana vigere belAya, tenI jayaNA. 4. kuTuMbAdinA khAsa nimitte viparIta belAya, tenI jayaNuM. 2. gavAlIka-gAya (vigere)nI bAbatamAM jUThuM belAya, jemake gAya hAya DuM dUdha denArI, chatAM kahe ke A gAya ghaNuM dUdha de che. ema badhA copagAM (cAra pagavALA gAya vigere)nI bAbatamAM jUThuM bolAya, e badhuM gavAlIka kahevAya. AmAM upara jaNAvyA mujaba paNa jayaNa rAkhI zakAya. 3. bhUmi alIka-eTale jamIna, ghara, hATa, baMgalA, havelI, jhupaDI, bAga, vAva, kUvA, vADI vigere bAMdhelI jagyAnI ane chUTI jamIna (khetara vigere)nI bAbatamAM jUThuM belAya te bhUsyalIka kahevAya. AmAM ema samajavuM ke tamAma apada saMbaMdhI asatya te bhUkhyalIka kahevAya. ghara hATa vigere (bIje kahelA sarpAdi)ne apadamAM gaNelA che. bIjAnA jamIna vigere hoya, ne tene pitAnA kahe, vigere bhUmpalIka kahevAya. ahIM pitAnA dhaMdhA vigerenA nimitte khAsa kAraNone vicAra karI jayaNuM rakhAya, jemake kei ema jayaNa rAkhe ke, vastunA vajana upara levAtAM hAMsala vigeremAM viparIta belAya, (lakhAya) tenI jayaNa. samaju mANase jamIna vigerenA jhaghaDAmAM bhAga naja le e ThIka che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 503] 4 thApaNa mese-teM mAre tyAM (tArI) thApaNuM kayAM mUkI che?" athavA mUkI nathI ema belavuM te. Ane huM tyAga karUM. pa beTI sAkSI pUravI-leNadeNa (levA devAnI bAbata) vigeremAM je khare sAkSI (sAhidI) hoya, te lAMcanA lebhathI ke dveSathI khoTI sAkSI pUre, tene ghaNuM pApa lAge. bhavya jIe je sAkSI pUravAthI koInA jIvane nukazAna pahoMce athavA keIne vyApArAdimAM asahya (sahana na karAya tevuM) nukazAna pahoMce, tevI beTI sAkSI pUravI nahi. keIne dehAMta daMDa (phasI) vigere zikSA thatI hoya to tevA prasaMge jIvane bacAvavAnI khAtara viparIta belAya, tenI jayaNuM. lAMca laIne jUThuM boluM nahi, AmAM vyApArAdi tarapha lakSya rAkhIne nirUpAyAdi kAraNe jayaNA rAkhavAne vyavahAra che. svapnamAM upara kahelA pAMca jUThAmAMnuM kaI balAya ke vicArAya tenI jayaNuM. vyavahAra bhASA bolavAnI jayaNuM. cAlu AjIvikAnA agatya kAraNe (viparIta) belAya, tenI jayaNA. zrApa deve vigere kaThera bhASA balavI nahi, na bolAya te tarapha lakSya rAkhavuM. tema asatya balavAnA krodhAdi kAraNe che. temAMnA keI paNa kAraNathI viparIta belAya, tathA cADIyA purUSAdi taraphathI thatA julmanA prasaMge, ane pitAnA dharma nimitte tathA keIne jIva bacAvavAnA kAraNe phAraphera bolAya, tenI jayaNuM. (AmAMthI anukUlatAnA pramANamAM vadhAre ghaTADo karAya, A te eka dizA mAtra jaNAvI che, ema pahelAM ane AgaLa paNa samajavuM.) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [50] zrI vijayapadhasUrijI kRta - A pAMca prakAranI jUThA belavAnI bAbatamAM upara lakhelA kAraNe vinA niraparAdhI jene aMge saMkalpIne (irAdA pUrvaka) asatya beluM nahi, temAM mArA ane pitAnA parivArAdinA nimitte azakya parihArAdine laIne nirUpAye viparIta belAya, tenI jayaNA rAkhuM chuM. A pramANe (pitAnI dhAraNA pramANe) jayaNa rAkhI che. te sivAya dravyAdithI cha chIMDI, cAra AgAra, ane cAra bela sahita pahelAM jaNAvelA 21 bhAMgAmAMnA amuka bhAMgAe jUThuM boluM nahi, ane bIjAne tema bolavA preraNA karuM nahi. A rIte huM bIjA sthUla mRSAvAda viramaNa vratane aMgIkAra karuM chuM. | zrAvakoe A vratanAnIce jaNAvelA pAMca aticArene jANIne yAda rAkhavA, ane cAlu vratamAM na lAge tema pravRtti karavI. . 1 sahasAtkAra bhASaNa-pramAda vaDe bIjAne (sAMbhaLanArane) pIDA bhegavavI paDe tevA vacana belavAM nahi, kAraNa ke bele to aticAra (lIdhelA vratamAM deSa) lAge, AmAM daMtakathAnI vAta vigere belAya, tenI jayaNa. 2 rahasya bhASaNa-vicAra karyA vagara sAmAnI upara jU huM ALa caDhAvavuM athavA achatA deSanuM AropaNa karavuM, jema keIne kahevuM ke tuM cera che vigere. A bAbatamAM bIjA graMthamAM ema paNa kahyuM che ke keIne khoTuM ALa caDhAvavuM athavA gupta rAkhavA jevI bInA ughADI pADavI. Ama jANuM joIne na thAya. ajANatAM kare te aticAra lAge. AmAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavira ta jIvana | 505 I vhelAM chAnI hAya ne pachI khullI paDI hAya te svadArA matrabheda kahevAya, tenI jayaNA. 3 ApaNA vizvAse rahelA strI AdinI khAnagI mInA jAhera karavI nahi. kAraNa ke tema karatAM lajjAthI tenuM AghAtAdi thavA pUrvaka maraNu thavA saMbhava che. A muddAthI tevuM jAhera karanArane aticAra lAge. AmAM je hayAta na hAya tenI vAta thAya, temAM jayaNA. 4 mRSApadeza--nakAmA pApakamanA upadeza karAya nahi, khATI salAha ApavI nahi, tema ajANatAM thAya te aticAra lAge. 5 phUTa lekha--khATA lekha lakhavA nahi, khATI chApa mAravI nahi, anAvaTI dastAveja karavA nahi, khATI sahI karavI nahi. kAraNa ke tema kare te aticAra lAge. ahIM jayaNA e che ke kAi paNa yAdImAM, cIThThI, nakala, zerA, tumAra, arajI, hiMsAkha vigeremAM hasta doSathI pheraphAra lakhAya, temaja bhUlathI lakhAya, tene chekIne sudhAravuM vigeremAM jayaNA. A pramANe jayaNA rAkhuM chuM ane te pramANe aticArAthI alaga rahevA prayatna karUM. upara jaNAvelI mInAmAMthI vrata lenAre TIpa pharatI vakhate peAtAnA vyApArAdi sAdhanA tarapha lakSya rAkhIne vadhAre ghaTADA karavA. TUMkAmAM mAtra dizA jaNAvI che. zrAvakAe A vratanI nila ArAdhanA karanArA puNyazAlI jIvAne vaMdanA karavI, ane temanI bahumAna, anumedanA, satkArAdi bhakti karavI. 33 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 506 ] zrI vijyapadhasarijI kRta - te (3) sthUla adattAdAna viramaNa vrata che duniyAmAM mAlIkIvALA je sacittAdi pUla (moTA) padArtho che, tene mAlIke dIdhA na hoya, te te adatta kahevAya. tevA padArthone "huM mAlIkanI rajA sivAya grahaNa na karUM" A je niyama kare, te trIjuM sthUla adattAdAna viramaNa vrata kahevAya. sAmAnyathI adattAdAnanA cAra bheda che. 1. svAmI adatta, 2. jIva adatta, 3. tIrthakara adatta, 4. gurU adatta. temAM 1 ravAnI adatta-mAlIkanI rajA lIdhA vinA je - phUla vigere levAya, te svAmI adatta kahevAya. 2. jIva adatta-sacitta phUla vigerene teDavAmAM Ave, chedana, bhedana karAya te jIva adatta kahevAya. kAraNa ke te phUla vigerenA jAe toDanAra, chedana-bhedana karanArAne pitAnA prANu oNpyA nathI, athavA "tame amane chede" ema paNa kahyuM nathI. 3. tIrthakara adatta--prabhudevanI AjJA virUddha kaI kArya karIe te, jema "zrAvakoe anaMtakAya vigerenA khAvA" ema prabhue kahyuM che chatAM khAya vigere, te tIrthakara adatta kahevAya che. 4. gurU adatta--gurUnA ApyA vinA khAvuM, pIvuM, levuM, devuM vigere kriyA kare, te gurU adatta kahevAya. jemazrAvaka gurUe nahi dIdhela nakAravAlI vigere padArtho tye vigere. - ahIM svAmI adattane aMge mukhya bInA che ema samajavuM. bIjAnA dravyAdi padArtho ghaNI jAtanA hoya che. dAkhalA tarIke 1. thApaNa tarIke mUkelA dravya vigere, 2. dATeluM, 3. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 507 ] jamIna upara paDI gayeluM, 4 bhUlAI gaeluM, pa. jene mAlIka hayAta nathI, tevA dravyAdi. vigere cerI karavAnA irAdApUrvaka khAtara pADIne ke dhADa pADIne poTalI AdinI gAMTha cheDIne, tALuM bhAMgIne bIjAnA dravya vigerenI corI karuM nahi, karAvuM nahi. jethI lokamAM "A cera che" ema kahevAya, tevI cerIne karuM nahi. dANa cerI, khAtara pADavuM, khissA kAtaravAM, keinI gAMTha choDavI, tALuM toDavuM, lUMTa karavI. bheMya paDelI cIja corI karavAnI buddhie levI. rAjyadaMDane gUne lAgu thAya tevI corI, thApaNu mUkI hoya te eLavavI, vigere meTA adattAdAnane karuM nahi, karAvuM nahi. che A vratamAM jayaNAnI bInA A pramANe che 1-jene mATe levAmAM bahu manAI na hoya, tevA mAlIkI vinAnA ghAsa vigere levAI jAya, tenI jayaNA. 2-nidrA (uMgha)mAM svapnamAM tevuM levAya tenI jayaNA. 3-putrAdi parivAranI gharamAM rahelI cIja tathA keIe mane amuka cIja ApI hoya, ne te gharamAM mUkI hoya, te pUchayA vinA levAya, tenI jayaNuM. 4-sagA saMbaMdhI vigere oLakhItA vigerenA ghera dukAna, ophIsa Adi sthale javAnA prasaMge pUchayA vinA kaI cIja levAya tathA vaparAya, tenI jayaNA. pa-musApharInA prasaMge paradezamAM sAthenA mANasane pUchayA vinA keI cIja levAya, vaparAya, tathA jene tyAM utaryo houM, tyAMnI kaMI cIja pUchayA vinA levAya, va5rAya, tenI jayaNuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 508 ]. zrI vijyapadhasUrijI kRta kaI maraNa pAmyuM hoya, tenA dAgInA vigeresagAI Adine laIne kADhavA, levA, tenI vyavasthA karavI mAnI jayaNuM. 7-zrAvakoe zarUAtamAM evI paddhati rAkhavI sArI che ke pitAne mATe pArakI cIja mAlIkane pUchIne levI. (te Ape to ye, nahi te pAchI Ape) ane kadAca pUchayA vinA lIdhI hoya to te vaparAI na hoya, tyAM sudhI pAchI udhI ane vaparAI hoya te mAlIkanuM mana mAne tema (kIMmata ravI vigere upAyathI) saMteSa pamADe. - 8-rAjayanA kara, hasala, InkamaTekSa, pioTeja, relve TIkITa AdinI bAbatamAM vicAra karIne jarUrI jayaNA rakhAya. -pitAnI mAlIkInAM je ghara vigere che, temAMthI nidhAna vigere nIkaLe tene mAlIka pote gaNAya. A muMDI pAMcamA parigraha viramaNa vratamAM rAkhelA niyamathI vadhAre thAya te zubha mA vAparUM. 10-mAre tyAM keIe sthAvara-jaMgama milkata anAmata mUkI hoya, te tenI hayAtimAM tene ane mUkanAranuM kadAca maraNa thAya te tenA vAlI vArasadArane te pAchI meMpI dauM. 11-mArA gharamAM ke majhIyArAnA ghara vigerenI bAbatamAM tALuM ughADIne ke bIjI rIte kAMI levAya, tenI jayaNuM. 12-pote meLavelA ke kamAelA padArtho vigere jUdA rAkhuM, tenI jayaNuM. 13-keInI koI paNa vastu jamIna vigere sthaLe paDI gaI hoya, te bAbatamAM mArA jANyAmAM Ave ke te vastu te meLave bIjI rIte ja rAkhuM; te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kezavati jIvana [ 50' ] amukanI haze, teA te (mAlIka)ne ApavAnI jayaNA. tevA padArthone mArI potAnI mAlIkI tarIke gharamAM rakhAya (rAkhuM) nahi. ( vrata lenAre potAnAM AjIvikAnAM sAdhanAnI tarapha lakSya rAkhIne upara jaNAvelA sthaleAmAMthI vadhArA ghaTADA karavA. A te eka dIzA mAtra khatAvI che) A pramANenI dhAraNAe jayaNA (AgAra) rAkhuM chuM. te sivAya upara lakhyA pramANe dravyArdikathI cha chIMDI, 4 AgAra ane cAra ele karIne (21 bhAMgAmAMnA) nakkI bharelA bhAMgAethI sthUla adattAdAna viramaNa vratane aMgIkAra karUM chuM. / A vratanA nIce jaNAvelA pAMca atIyAre samajIne tenAthI alaga rahevA pUrepUrI kALajI rAkhavI // 1 tenAhata nAmanA aticAra-cAra vigere cArAcelA padArtho Ape te ( AchI kIMmata vigere leAbhathI) levA, AmAM ajANatAM levAi jAya, tenI jayaNA. 2 prayAga nAmanA aticAra-cArane cArInA dhaMdhAmAM uttejana, madada, zastrAdi adhikaraNa Ape, tema na karavuM. kare tA aticAra lAge. AmAM sAmAne cArI karavAnI Adata cheDAvavA ke anuka'pAthI kai devuM paDe, tenI jayaNA. 3 pratirUpa nAmanA aticAra-vecavAnA padArthomAM tenA jevA halakA padArtha bheLavavA te. AmAM gharanI cIja vecavAnA prasa Mge tema karAya, tenI jayazuA. 4 virUddhagamana aticAra-deza, nagara, gAmanA rAjAe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] zrIvijyapadharijI kRta je vyApAdine karavAne niSedha karyo hoya, tevA vyApAra vigerenuM karavuM, eNma tema karanAranI "huM vyApAra karuM chuM, cerI karato nathI." A vicArathI Ane aticAra kahevAya. AvA rAjAnI AjJAthI virUddha zatru rAjAnA rAjyamAM jaIne je je vyApArAdi karAya te, A cothA aticAramAM gaNAya. AmAM ajANatAM ema thAya, tenI jayaNa. 5 phUTatelamApa nAmane aticAra-tala ane mApanA kATalA, gaja, phUTa vigere khATA, halakA, bhAre rAkhe, jema levAmAM paMca puSkariye (savAzera) ane devAmAM tripuSkariye (piNe zera) rAkhe. AmAM gharakAryanA prasaMge chApelA kATalA vigere na hAya, te gharanA kATalA vigerethI vastu jokhIne, mApIne levA devAnI jyaNA. AvI jayaNuM rAkhIne pAMca aticArene TALavA yathAzakti kALajI rAkhuM. A vratane pAlavAthI nAgadattane phasInI viDaMbanA TaLI gaI. rAjA taraphathI bahu mAna maLyuM, pariNAme te saMyama sAdhIne mahaddhika deva thaye. (4) cothuM sthUla (deza thakI) maithuna viramaNa vrata (svadArA saMteSa-parastrIgamana viramaNavrata) amuka aMze maithunane tyAga kare te sthala maithuna viramaNavrata kahevAya. zrAvakoe sarvathA (pUrepUruM-jemAM svastrI sevanane paNa tyAga heAya tevuM) brahmacarya pAlavuM, e sarvottama mArga che. ane tema karavAne azakta hoya te dezathI A. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana vratane grahaNa karavuM eTale svadA saleSa ane strIgamana viramaNa" AvA niyamane jarUra jaMgI karavA joIe. zrIneminAtha, jaMbusvAmIjI, vizeTha, vijyArANanA daSTAMta jema jema hRdayamAM utArIe, tema tema zIlamArga tarapha pragati vadhatI jAya che, e jarUra yAda rAkhavuM. apavitra padArthothI bharelA strInA dehamAM jema jema AsaktibhAva ghaTe, tema tema pavitra mukti rUpI strI tevA zIladhArI bhavya jIne cAhe emAM navAI zI? brahmacarya e mahA prabhAvazAlI che. parama maMgalika, ane A bhavamAM ane parabhavamAM viziSTa zAMti, kAMti, buddhi, dIrdhAyuSya, saMsthAna, saMghayaNa, mahA parAkrama, yaza-kIrti ane chevaTa muktine zIdhra Ape che. IMdra mahArAjA siMhAsana upara besatI vakhate "namo namo vaimavadhArI " rAma bole che. AvI bhAvanA bhAvIne Asannasiddhika bhavya jIvoe nIce jaNAvelI bInA yAda rAkhIne A vratane sAdhavA jarUra udyamazIla thavuM joIe. kAraNake AvI sAdhanA karavAne saMpUrNa vega-avasara ahIM ja maLe che. 1-A vrata sarvathI ane dezathI ema be rIte laI zakAya. jemaNe bhegAvalI karmonI upara kAbU meLavyuM che, teo saMpUrSollAsathI sarvathI A vrata laIne pAle che. pAlavAnA niyame A pramANe- 1-sUvAnA(besavAnA)sthAnamAM (te TAIme) strIone AvavA javAno niSedha kare. 2-svastrInI sAthe jarUrI vAtacitanA prasaMge nIcuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa62 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta joIne arUci bhAve khapa pUratuM bolavuM. 3-dIkarI vigerenI sAthe paNa vAtacIta jarUrI kare. 4-bhalene pitAnI dIkarI thatI hoya, to paNa gharamAM je sthale te ekalI hoya, tyAM javuM nahi. sarIyAma rastA upara putrI vigerenI sAthe paNa vAtacIta thAya nahi. 5-2 TyUlibhadrAdi munivarenA ane vijayazeTha vijayA rANunA caritranI bInA vAraMvAra yAda karavI, bIjAne kahevI. pramANapata sAde sAtvika AhAra le. 7-rastAmAM cAlatAM nIcI najara rAkhavI. 8-jarUrI kAraNa vinA rAte bahAra javuM nahi. 9-zRMgArarasane piSanArI buke vAMcavI nahi, ane tevI bInA sAMbhaLavI paNa nahi. 10-nATaka, sInemA vigere jevAM nahi. 11-jyAM strI beThI hoya, tyAM 48 minITa sudhI besavuM nahi. 12-ThaThThAmazkarI karavI nahi. 13-sadAcArI, zIlavaMta purUSone vAraMvAra pari. caya kare. 14-vyAkhyAnavANuM sAMbhaLavI. 15-jyAM pADethI sArA hoya tevA sthale vAsa kare (rahevuM). kAraNa vinA vigaI vAparavI nahi. vAparavAnI jarUra jaNAya to rIta sara mApamAM (khapa pUratI) vAparavI. 16-yathAzakti tapazcaryA karavI. 17 pahelAMnI lega vArtA saMbhAravI nahi. 18-vikArane vadhAranArA rIMgaNa vigere padArtho vAparavA nahi. 19 strIone vastu levA devAmAM pote hAthohAtha ApavI nahi, levI nahi. 20-mana, vacana, kAyAnI pravRttiniyamitapaNe kALajI rAkhIne rAkhavI. A bInA vistArathI avasare kahIzuM. uparanA niyame pramANe vartanArA zrAvake AnaMdathI saMpUrNa zIlanI sAdhanA karI zake che. AmAM zIlavaMtI zrAvikAonA aMge paNa strI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zra dezavirati jIvana [ 513 ] nAmanI jagyAe purUSa zabda mUkavA, vigere pheraphAra sAthe uparanA niyameA samAya tevA che. have dezathI zIlanI khInA kahuM chuM-maithunanA be bheda. (1) dravyamaithuna. (2) bhAvamaithuna, temAM je mAnasika bhAga tRSNA te bhAvamaithuna kahevAya. tathA mana, vacana, kAyAthI audArika dehadhArI strInI sAthe sabhAga te dravyamaithuna kahevAya. saMpUrNa zIla pAlavAnuM na banI zaketeA tevA jIvAnI kharI anumeAdanA karIne te raste javAnI bhAvanA rAkhIne pAtAnI paraNelI strImAM satASa rAkhavA ane te sivAyanI tamAma strIone parastrI tarIke mAnIne zrAvakAe ( svasrI sivAyanI strIomAM) je nAnI hAya tene putrI jevI, ane sarakhI uMmaranI hAya tene ena jevI, ane meATI uMmaranI parastrIne mAtA jevI gaNavI joie. ' parastrI 'ahIM par'zabdanA artha samajatI velAe AkhInA jarUra yAda rAkhavI ke-bIjAnI strI eTale peAtAthI judA(alaga ) evA manuSyA, tiya cA ane devA A traNenI strIo ane anya pariNIta (mIjA purUSe paraNelI) saMgRhIta eTale rakhAta (vezyA vigere) ane vidhavA A tamAma parastrI tarIke samajavI. 'parastrI gamana viramaNu'nA niyamamAM uparanI zrInA jarUra dhyAnamAM rAkhavI. jo ke aparigRhIta devIone ane tiryaMcanI strIone kAie grahaNa karI nathI, temaja vivAhita paNa nathI, te paNa tyAM e samajavuM ke te ane prakAranI strIe vezyAnA jevI ane khojAne bhAgya hAvAthI parastrI tarIke gaNavI joIe. ema vicArIne A niyamavAlAe temanA tyAga karavA e ucita che. A mInA dAza satA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 514 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta SIne aMge samajavAnI nathI. paNa parastrIMgamana viramaNavAlAne aMge jaNAvI che. kAraNa ke svadArA sateAkhIne peAtAnI strI sivAyanI tamAma strIe parastrI che' ema mAnavAnuM hAya che. vaLI 'svadArA ' ahIM dArA eTale strI zabdanuM kathana e saMkSepathI (TUMkAmAM, upalakSaNathI) karyu che. tenA spaSTa (spele) artha e che ke, A uttama vratane grahaNa karavAnI icchAvAlI zrAvikAoe paNu sva ( peAtAnA ) pati sivAya khIjA sarva purUSonA tyAga karavA, eTale nAnAne dIkarAnI jevA ane sarakhI uMmaravAlAne bhAi jevA temaja mATI umaravALAne pitAnI jevA gaNavA. temaja e paNa vAraMvAra yAda karavuM ke, (1) prabhu mallinAthe peAtAnI putaLI banAvIne uparanuM DhAMkaNuM ughADIne dararAja anAjanA kALIyA aMdara nAMkhIne A dRSTAMte anurAgI mitrAne azucimaya A strInA zarIrane paricaya karAvIne nirmala zIlamaya sayama sAdhavAne taiyAra karyo. (ra) rAjImatIe zIladharmamAM majabUta rahIne rathanemine sayamamAM sthira karyA. (3) rAvaNunA kaSTone sahana karIne paNa sItAe zIla TakAvyuM. (4) kaMdarpa rAjAnA jIhmAne sahana karIne paNa malayAsuMdarIe zIla TakAvyuM. ema vicArIne bhavya jIveAe zIlane TakAvavuMja joie. A prasaMge yAda rAkhavuM ke dravya maithuna viramaNa vratanuM svarUpa jaNAvatI veLAe pUjya pUrvAcArya bhagavaMta e apekSAe dravya maithunanA e bheda A pramANe jaNAvyA che. 1. audArika dehadhArI manuSya strI ane tiryaMcanI strI sAthenI maithuna kriyAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa15 kAyAthI tyAga. 2. vaikriya zarIradhArI devAMganA, vidyAdharI (vidyAnA bale vaikiya zarIrane banAve tevI)nA maithunano tyAga. A vratano niyama letI vakhate zrAvakanI bhAvanA e hoya che ke keI paNa strInI sAthe kAyAthI maithuna sevuM nahi eTale (duvihaM tiviheNuM) vigere anukUla bhAMgAnI bInA dhyAnamAM laIne, cha chIMDI, cAra AgAra, cAra bela rAkhIne ( 1 ) svastriI ane parastrInA maithunane kAyAthI tyAga karUM chuM. (2) svadArA saMtoSa parastrIgamana viramaNa vratane grahaNa karuM chuM. che AmAM jayaNAnI bInA A pramANe jANavI che 1. uparanI bInA nidrA (svapna)mAM bane tathA heja sparza thAya tenI jayaNa. 2. ekabIjAne vyavahArAdinA kArya prasaMge buddhie saMghaTTa, sparza vigere thAya tenI jayaNa. 3. IrAdApUrvaka apazabda vigere beluM nahi, upaga. na hoya tyAre belAya tenI jayaNa. | A vratanA pAMca atIcAro ane tene lagatI jayaNAnI bInA A pramANe che 1. aparigrahItAgamana nAmane aticAra-jene keIe grahaNa karI na hoya evI vezyA strI ane kuMvArI, athavA jene pati paradeza gayo hoya evI vyabhicAriNI strInI sAthe gamana karAya nahi. kAraNa ke parastrIgamana viramaNavALAe samajavuM joIe ke e paNa parastrIja kahevAya. AvI samajaNanA abhAve pravRtti karatAM aticAra lAge. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pAda]. zrI vijyapadharijI kRta 2. itvara pahitA gamana nAmane aticAra-pratyeka purUSa pAse janArI vezyAne keIe amuka kALane mATe pitAnI (strI) karI rAkhI hoya tenuM grahaNa karavuM te. A bIjA aticArane artha che. athavA kAMI mUlya karAvIne amuka kALa sudhI pitAnI strI tarIke svIkAravI te. A bIjA aticArane artha che. "parastrIgamana viramaNa rUpa niyamavALA che upara jaNAvelI strInI bAbatamAM ema vicAre ke, "mAre te parastrIne mAtra tyAga che, ane A te amuka kALa sudhI mArI strI thaelI che, tethI Ama karavAmAM vratane aDacaNa nathI" AvA irAdAthI pravRtti kare te aticAra lAge. paNa kharI bInA e che ke pahelAM thoDA kALa sudhI paNa bIjAnI strI thayelI hovAthI te paNa parastrI ja (bIjAnI strI che emaja ) gaNAya. parastrIgamananA niyamavALA jene aMge A be aticAra tarIke samajavA. ane svadArA saMtoSI jIvene te upara pramANe thaI zake ja nahi. kAraNa ke tema karavAthI anAcAraja kahevAya, ane tevuM kare te vrata raheja kayAMthI? arthAta naja rahe. 3. anaMga kIDA nAmano aticAra-kAma pradhAna krIDA eTale viSayavAsanAne vadhAranArI kAyika (zarIranI) ceSTA, (parastrIne) AliMgana, cuMbana vigere athavA kAmane uttejana denArA Asana vigere karavA. zrAvakee tema karavuM nahi. kare te aticAra lAge. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI yAviti jIvana [ 17 ] 4. pavivAha karaNe nAmane aticAra-kanyAdAnanA phaLanI IcchA vigere kAraNathI, bIjAnI saMtatine vivAha karAve che. AmAM pitAnA parivArane aMge jarUrI jayaNuM zakhavI hoya to rAkhe. paNa kharI vAta e che ke, samaju zrAvake potAnA parivAranI bAbatamAM paNa niyamita dhAraNA rAkhavI joIe. kRSNa mahArAjA ane prabhuzrI mahAvIradevanA mAmAM parama zrAvaka ceDA rAjAne evo niyama hato ke pitAnI saMtatinA vivAhanA kAryamAM pote bhAga na le. pa. tIvra anurAga-zrAvake bhegatRSNa tarapha rAgadaSTi, tIvra lAgaNuM na rAkhavI joIe. kAraNa ke pariNAme vratanI maryAdA TatI nathI. tema kare te aticAra lAge. kharuM DahApaNa te emAMja gaNAya ke pavitra zrI jinadharmanI ArAdhanAmAM tevI lAgaNI rAkhavI. huM saMpUrNa zIlanI ArAdhanA karanArA munivarAdi bhavya jIne namaskAra karuM chuM. ema niraMtara vicAra karo. zrAvake uparanI bInA dhyAnamAM laIne nirbhaya zIla dharmanI nirdoSa ArAdhanA karavA ujamAla thavuM che che (5) sthUla parigraha parimANa vrata dezathI athavA amuka aMze (sthUla daSTie) parigrahanuM parimANa karIe te sthUla parigraha parimANa vrata kahevAya. prazna--parigraha eTale zuM? uttara-mehanI (mehanI asaMtoSa vRttinI) paravazatAne laI jI judI judI jAtanA padArtho ekaThA kare (saMghare) te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pat8 ] zrI vijyapaddhasUrijI kRta parigraha kahevAya. AmAM be prakAranA parigrahanI bInA AvI ema samajavuM. eTale dhana dhAnyAdi padArthonI upara je mamatA rAkhavI, te bhAva ( atyaMtara) parigraha kahevAya. AnA (1) mithyAtva. (2 thI 5) dhAdi cAra kaSAya. (6 thI 14) hAsyAdi nava kaSAya. ema 14 bheda che. ane dhana, dhAnya, khetara, vAstu, rUpuM, sonuM, kukhya, dvipada. catuSpada ema mukhyatAe nava prakAranA padArthone saMgharavA te dravya (bAhya) parigraha kahevAya che. tene tyAga kare te dravya parigraha viramaNa vrata kahevAya. prazna-A vratane aMgIkAra karavAnuM kAraNa zuM? uttara-- ti zAstramAM caMdra vigere nava graha kahevAya, tyAre upara jaNAvelA mamatAdine parigraDu tarIke oLakhAvyA temAM rahasya ane muddo e rahe che ke parigraha e prabala duHkha Ape che mATe tenuM parimANa-maryAdA karavI joIe. AvuM samajIne rAjA saMprati tathA rAjarSi kumArapAla vigere ghaNuM bhavya jIe zrAvaka dharmane vidhipUrvaka grahaNa karatI veLAe dhanAdi parigrahanuM parimANa karyuM hatuM. eTale dhana vigere padArtho amuka pramANamAM rAkhavA evo niyama karyo hatuM. bIjI rIte ema paNa samajavuM ke pramANe uparAMtanA dvIpada=dAsI vigere, catuSpada=pazu vigere ane vastrAdi acitta padArthone niyama bAMdhavo, e pAMcamAM AvratanuM tatva che. yAda rAkhavuM joIe ke samudramAM rahelA vahANamAM jema jema beje vadhe, tema tema DUbatuM jAya, ema vadhAre parigrahane laIne jIvane saMsAra samudramAM DUbavuM paDe che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa19 ] jethI saMsAranA tIvra dukhone nAza karanAruM A vrata che. A vratane aMgIkAra karavAthI avirati bhAve baMdha thatA nathI, saMteSamaya jIvana bane che, tathA dhArmika sAdhanA nirAMte zAMtithI thAya che. maraNa vakhate samAdhi jaLavAya che. sadgatinA sukha maLe, ane AtmA nirmala bane. A bAbatamAM vidyApati zeThanI bInA jANavA jevI che. temaNe A vratanA prabhAve jatI lakSmIne sthira karI, dharmamaya jIvana gujAratAM rAjya addhi pAmyA. tyAM niyama uparAMtanI lakSmI jinAlayAdi kAryomAM vAparI chevaTe putrane rAjya bhaLAvIne saMyama sAdhIne devatAI sukha pAmyA, ane pAMcame bhave siddha thayA. ema pethaDanuM daSTAMta paNa yAda rAkhavuM. teNe A niyamane laIne sAte kSetromAM anargala lakSmI vAparIne, bhara juvAna vayamAM zIla vratane sAdhIne manuSya bhava saphaLa karyo. (upadeza prA. bhAga 3, pA. 192, ahIMthI vistAra jANa.) prazna--A vrata na laIe te geralAbha ? u-jema jema parigraha vadhe, tema tema tRSNa vadhe, tethI mahA AraMbhAdi kAryo karAya che, tethI narakAdinI viDabanAo anicchAe paNa bhegavavI paDe che. A bAbatamAM daSTAMta e ke-mammaNa zeTha dhanAdinI mamatA karavAthI ane sagara rAjA putranA mohathI, kucikaNuM gAyenA dhaNanI mamatAthI, tilaka zeTha dhAnyanI mamatAthI, naMda rAjA suvarNanI nava TekarIo chatAM tIvra mamatAthI narakAdi durgatinAM duHkha pAmyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa0 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta // parigrahanuM parimANa A rIte thaI zake ! 1. dhananA (1) gaNima (2) dharama (3) maiya (4) pAricchedya AvA cAra bheda che. temAM (1) Nima eTale je gaNIne apAya levAya te jAyaphala vigere. (2) kirama eTale jokhIne apAya levAya te kezara-gALa vigere. (3) meya eTale mApathI apAya levAya te dUdha, pAriva eTale chedIne athavA parIkSA vajra-ratna vigere. ghI vigere. (4) karIne vecAya te zrAvake gaNimanA vyApAra heAya te tene vicAra karIne anukUlatA pramANe niyama karavA. potAnA ghara ( vigere)nA krA prasaMge vigatavAra niyama kare te A pramANe-rokaDa nANuM, DIpojhITa, neTa, zara, maheAra vigere amuka pramANamAM rAkhu. jemake 20 hajAra vigerenA pramANu sudhI rAkhu vigere. AthI vadhAre rAkhu nahi. AmAM potAnA chekarA vigerenI kamANI gaNAya ke nahi? tenA vicAra karIne te rakamane uparanI ( 20 hajAra vigere je niyamamAM rAkhI hoya te) rakamamAM gaNavI ke nahiM te khAkhatanA ahIM nirNaya karI lakhavA. temaja gaNima dhananI levaDadevaDa dara mAse (kai vase) amuka pramANu karUM. ahIM pramANu (rU. 500 vigere sudhI) lakhavuM. AthI vadhe te vecI nAkhavuM vigere upAya kare. temaja sAMsArika kAryomAM (peAtAnA putrAdinA tathA sagAM snehInA lagnAdi prasaMge) upara jaNAvelI rakama karatAM vadhAre Apa le karavAmAM jayaNA rAkhavAnI jarUrIyAta jaNAyuM te rAkhe tathA dharma kAryAdi prasaMge jayaNA rakhAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI dezaviti jIvana [ para) ane upara rAkhelI (20 hajAra vigere) rakama tarapha lakSya rAkhIne zo vigerenA saMbaMdhamAM vecavAnI, levAnI, pheraphAra karavAnI jayaNAne aMge jarUrIAta jaNAya to rAkhe. 2 dharima-ghara kAryamAM bharavA mATe tathA khAvA vigere lega (vaparAza)mAM levA mATe "telIne vecAya, tathA levAya tevA" jarUrI padArthonuM parimANa karavuM joIe. te A pramANe, AmAM dhAnyanuM parimANa AgaLa "dhAnya parigraha parimANa" karavAnA prasaMge karavuM. bAkI dahI, goLa, ghI, tela vigere vastuo dara mahine amuka (rU. 40 sudhI vigere) pramANamAM (gharamAM) lAvavI. AmAM keTalAeka zrAvako jamaNuvArAdi prasaMge joItI cIjo lAvavAnI bAbatamAM khapa pUratI jayaNuM rAkhe che, tevI jayaNanI jarUra jaNAya to tenI ane dhArmika sAdharmika vAtsalyAdi nimitta jayaNA rakhAya, temaja kaI cIja vadhAre hoya to vecavAnI ane ApavAnI jarUrI jayANa rakhAya. 3 meya-(mApathI vecAya te) dUdha vigere jarUrI padArtho dara mahine amuka maryAdA (rU. 10 vigere) sudhI lauM. AmAM jamaNavAra, lagnAdi prasaMge vadhArAnI tathA dhArmika prasaMgane aMge jarUrI jayaNa. 4 pArichedya-(parakhIne ane chedIne) kasIne levAya te. ahIM sonA vigerenuM parimANu "sAtamAM mukhya parigrahanuM parimANu karatI vakhate karavuM vyAjabI che, ane hIrA vigere jhaverAta amuka (rU. 2 hajAra vigere sudhInA) pramANamAM 34 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] zrI vijyaparijI kRta rAkhuM. tevA dAgInA mAre tyAM keI gharANe mUkavA Ave, tyAre te vakhate (upara jaNAvelI 2 hajAra vigere karatAM) rakama vadhI jAya tenI jayaNA. vaLI mAre mATe, temaja bairAM chokarAM vigere parivAra, nekara, cAkara vigerene mATe rezamI, sutarAu, unanA, kasabI vigere je je jAtanAM kapaDAM maLatAM hoya, te te jAtanA amuka (rU. 100 vigere sudhInA) pramANamAM (navuM kApaDa) rAkhuM. ema paheravA, oDhavA, levA, devA sArU parigraha tarIke rAkhuM. AmAM jUnAM lUgaDAne vAparavAnI dhAraNA pramANe jANuM rakhAya, temaja lagnAdi prasaMge zarapAva AdimAM levA devAnI jayaNuM. + 2 dhAnya parigraha parimANa-AkhA mAsa varasa vigerene mATe amuka (maNa, khAMDI vigere) pramANamAM dhAnya saMgharavA tarIke rAkhI zakuM. AmAM dhAnya paribheganuM pramANa paNuM bheguM laI zakAya. Ano niyama karavAnA sarala rasto e che ke--mArA ane (athavA) kuTuMba parivAranA upayogane mATe dara varSe amuka (200 vigere) rUpiyAnuM sarva jAtanuM (ghauM vigere) anAja bharavuM. (saMgharavuM) temAM keInI sAthe oLakhANa Adi saMbaMdha hoya tethI tene ApavAnI ane vecavAnI jayaNa. vepAra tarIke vecavAnI jyaNA IcchAnusAre rakhAya, temaja dhArmika prasaMge ane pitAnA (vigerenA) vyAvahArika jamaNavAra Adi prasaMge anAja vadhe, tene vecavAnI ane devAnI jaya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ yara3] 3 kSetra parigraha parimANu-kSetranA 1. setu (jemAM reMTa vigerethI pANI pivAya te) 2. ketu (varasAdanA pANIthI je nipajAvAya) 3. ubhayakSetra eTale baMne rIte jyAM jala pavAya. ema traNa bheda che. AmAM jene je vyApAra hoya, te tarapha lakSya rAkhIne amuka saMkhyA (2 5, vigere) khetaranI jayaNuM rAkhe, te baMdha na hoya te niyama kare emAM lAbha che. paraMtu bIjAne dhIrelI rakama vasula karatAM leNAmAM khetara, bagIca vigere gIre, sAnamAM tathA vecANa rAkhavA paDe, ane teonI vyavasthA karavI paDe, tenI jarUrIyAta jaNAya te jANuM rAkhe. 4 vAstu parigraha parimANuM-vAstu zabdathI, ghara vigere ane gAma nagara vigere paNa laI zakAya. ahIM gRhAdinA (1) khAta (bheMyarA vigere) (2) uchita eTale mALavALA mahela vigere. (3) khAtochita eTale jene bheMyaruM ane mALa baMne hoya che. ema traNa bheda dhyAnamAM rAkhIne traNenuM gaNatrI (saMkhyA) AdikathI parimANu karavuM. makAnanI bAbatamAM e vicAra karI le ke hAla ATalA (2-5 vigere) che, ane te uparAMta jarUra jaNAya to ATalA (2-5 vigere) navA karAvuM. kAraNe makAna vigere vecANa levA paDe, athavA gIre rAkhavA paDe ke heNA, bakSIsa, vArasA vigeremAM maLe to tevA makAne amuka saMkhyAmAM (2-5 vigere) rAkhuM. vaLI temAM ane hAla je makAna vigere che, temAM kAraNe seMyarA, TAMkA, mALa vigere karAvavAnI ke ghaTADavAnI athavA navesara karavAnI jarUra jaNAya, te tenI jayaNA. uparanA makAne, bagIcA sahita Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [para4] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta baMgala vigere, je hoya te athavA bIjA makAnane aMge bhADe devAnI, ane levAnI jyaNa. pitAnA ane putrAdi sagAM nehIone mATe makAne karAvavA, vecavA, levA, tenI vyavasthA karavAnI jarUra jaNAya te jyaNuM. tene mAlIkI tarIke levAnI bAbatamAM jevI pitAnI anukUlatA hoya, te pramANe neMdha karavI. AvI bAbatamAM khAsa kAraNa jarUrI salAha devAnI jayaNA. sthAvara milkata amuka (20 hajAra vigere) saMkhyA pramANa rUpiyAnI rAkhuM, tethI vadhAre nahi, ema vicAra karIne jaMgama milkatanuM paNa parimANa karavuM. (TIpamAM lakhI levuM) temAMnI keTalI eka bInA AgaLa Avaze. 5 rUkhya parigraha parimANa-1. sIkkAvALuM ( rUpiyA vigere) 2. sikkA vinAnuM (pATanuM tathA rUyAnA ghareNAM) rUA. ( ) sudhInuM rAkhuM. ahIM khAlI jagyAmAM dhAraNA pramANe AMkaDe nakkI karIne mUko. 6 suvarNa parigraha parimANu-sonAnAM ghaDelAM ghareNuM vigere ane vagara ghaDeluM sonuM (sonAnI pATa, lagaDI vigere) tathA sikakAvALA hera vigere tathA tejAba Adi amuka kiMmata sudhInAM rAkhuM. lagnAdi prasaMge khapa pUrata vadhAre karavAnI jarUrI jayaNA rakhAya. 7 mukhya parigraha parimANa-AmAM mukhyatAo 1. senA, rUpA sivAya letuM, tAMbu, kAMsuM vigere dhAtu ane tenAM vAsaNe. 2. mATInA, vAMsanA tathA lAkaDAnA vAsaNa, haLa vigere. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhavirati jIvana [ 525] 3. lADhA vigerenA zasro. 4. mAMcAM, gAla masUrIA vigere ghara vAkharI vigerenuM piramANu karavAnuM hAya che, ane amuka saMkhyAmAM karI zakAya. jemake ATalA ( 100-200 vigere) pramANamAM vAsaNu vigere rAkhuM. AmAM ghaDA, kAThI, majUsa, tijorI, khurasI, Tebala, khATa, palaMga, kAcanAM vAsaNu, godaDA, taLAi, ozIkAM, cAdara, vigere. tathA vAMcavAnAM, lakhavAnAM, bhaNavAnAM sAdhanA. hathiyAra, ghaMTI vigere pattharanI cIjo. chatrI, lAkaDI vigere peAtAnI ane parivAranI je hAya te kula rU. amuka sudhInI rAkhuM. AmAM navuM krUranIcara vigere rU. amuka sudhInu laI zakuM. jUnA sAmAna bhego gaNavA ke alaga gaNavA e mAbata peAtAnI jevI IcchA hAya, te pramANe niyama karavA. upara jaLuAvyA mujakha je parimANu rAkhyuM che, temAM koi paNa kAraNathI kadAca ghaTADA thAya, te| teTaluM vadhArI zakuM. ( AmAM AjIvikAnAM sAdhanA tarapha lakSya rAkhIne spaSTa mInA lakhavI. ) 8 dvipada parigraha parimANuAmAM ghara tathA dukAnanA kAryane aMge nAkara, gumAstA, rasAiA vigerenuM amuka (10 vigere) saMkhyAmAM pramANu karavuM. jarUrI kArya prasaMge majUra Adi rAkhavA paDe, te tenI jayaNA rAkhavI. ceAgya lAge tA rAkhavI. kAraNe DALI, mAMcI vigere vAparavAnI jarUrIyAta jaNAya, tyAre mANasAnI pAse upaDAvavAnI jayaNA. 9 catuSpada parigraha parimANu---AmAM cAra pagavALA, gAya vigerenuM pramANu karavAnu hAya che. ghara, vyApAra Adine aMge jeTalI jarUrIAta jaNAya, tenA vicAra karIne anuka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5ra6 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta 5-10 vigere) saMkhyAmAM pramANa karavuM. " cauda niyamamAM vAhana zabda Ave che. tene aMge bhADe gADI AdimAM besavA mATe vicAra karIne niyama kara tathA jayaNuM rAkhavI. Ane vadhAre khulAse AgaLa sAtamA vratamAM AvavAnuM che, tethI te pramANe anukULatA hoya, te tema karavuM noMdha karavI.) - ahIM parigraha parimANanI bInA pUrI thAya che. AmAM kAraNe vadhArAnI cIja vecavI paDe ane navI cIja levI paDe to niyamita rakamanI kIMmata sudhI laI zakAya. rakama vigerenI maryAdAthI uparAMta na thAya. vaLI koI anAmata mUkI jAya, tyAre pramANa vadhe tenI jayaNuM rAkhavI. A pramANe IcchA parimANu karI zakAya. tene khyAlamAM rAkhIne kahevuM ke upara je bInA jaNAvI che, te sivAyanA tamAma jAtanA parigrahane dravyAdikathI cha chIMDI, 4 AgAra, 4 bola rAkhIne 21 bhAMgAmAMnA nakakI karelA bhAMgAe A "sthUla parigraha parimANa vrata aMgIkAra karuM chuM. che A vratanA nIce jaNAvelA pAMca aticArene jANune TALavA che - 1 "dhana dhAnya parimANatikama" nAmane aticAra-eTale cAra prakAranA dhanane ane covIza prakAranA dhAnyane je mUDA, mApa vigerethI parimANa nakakI karIne je niyama karyo hoya, temAM mUDA vigere moTAM bAMdhavA vigere niyukti prayukti karIne pheraphAra na karAya, kAraNa ke tema kare te aticAra lAge.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ para7] 1. 2. "kSetra vAstu pramANatikama" nAmane aticAra-eTale kSetra ane vAstunuM je parimANa karyuM hoya, temAM je vadhAre thatAM vacamAM vADa bhIMta vigerene khaseDIne dUra karIne saMkhyA sarakhI kare. AvuM na karAya, kAraNa ke tema karIe te aticAra lAge. - 3. "rUpya suvarNa pramANutikama" nAmane aticAra-eTale baMnenuM pramANa nakakI karIne je niyama lIdho hoya temAM vadhAro thAya, te putrAdine Ape. (temanA nimittanuM karAve, bIjAnA nAmanuM karI de, bIjAnA nAme caDhAve tema karavuM nahi. kare te aticAra lAge. 4. kacca pramANutikamAticAra-eTale gharavakharI vigere jeTalI (100-200 vigere) saMkhyAmAM rAkhI hoya, te saMkhyAne kAyama rAkhavAnA IrAdAthI nAnA vAsaNa vigerene moTA banAve, vigere kare, ema karavuM nahi. kAraNa ke kare te aticAra lAge. pa. "dvipada catupada pramANutikama" nAmane aticAra-eTale baMnenI je saMkhyA, niyamamAM rAkhI hoya, temAM temanA garbhathI thayelAM baccAMo hoya, te (baccA) dhArelA parimANathI adhika saMkhyAo thatAM hoya, chatAM na gaNue te aticAra lAge. - parigrahanA parimANane aMge A pramANe eka dizA sUcanamArga je A prakAra batAvyo che. temAM vrata lenAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 528 ] zrI vijayapadmasUrijI anya jIvAe potAnA vyApArAdri AjIvikAnA sAdhanAnI tarapha lakSya rAkhIne vadhArA ghaTADA karavA. ahIM tA eka sarala mArga batAvyA che. / chaThThuM dizi parimANuvrata 5 chaThThuM sAtamuM ane AThamuM A traNe tene guNuvrata kahevAya, kAraNa ke aNuvratAne madada kare che. A vratamAM daze dizAmAM javAne ane AvavAnA niyama karavA joie. ema jaNAvavAne AnuM nAma " dik ( dizi ) parimaNu vrata " rAkhyuM che. ,, prazna--A vrata pAMce aNuvratAne kaI rIte puSTa (majakhUta) kare che, te samajAve. uttara--dareka dizAmAM vyApArAdi kAraNe javA Ava vAnA jeTalA (amuka gAu ke ceAjana pramANu) niyama karyo hAya, te niyamavALA kSetrathI bhAra rahelA kSetramAM ArabhAdi thAya nahi, tethI tyAMnA jIvAne abhayadAna devAyuM. ethI vhelA aNuvratanI puSTi thai. ema te kSetranA jIvAnI sAthe jUThThuM belavAnA prasaMga paDatA nathI, tethI bIjA aNuvratanI puSTi thaI. temaja te bhAranA kSetranA padArthonI cArIne ( keAIe dIdhA vinA levAnA) paNa tyAga che, AthI trIjA aNuvratanI puSTi thaI. ane mhAranA kSetranI strInA saMbhAganA paNa tyAga thAya, tethI ceAthA aNuvratane guNu thayeA, ema te mhAranA kSetramAM rahelA padArthanA kavikraya na thAya, AthI mUrchA kamI thai. ema pAMcamA aNuvratane lAla thayA. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAvirati jIvana [ para 1 A pramANe A vratathI pAMce Avratane upakAra thAya che, ane bahAranA kSetranA vyApAra saMbaMdhI 18 pApasthAnakane tyAga thAya che. temaja saMtoSavRttine pamADanAruM A vrata che. vaLI A vratane aMgIkAra karavAthI aviratibhAva thato aTake che. saMsAranI rakhaDapaTTI paNa jarUra ochI thAya che. tethI bhavya jIe A pramANe A vratane aMgIkAra karavuM joIe. (1) pUrva (2) pazcima (3) uttara (4) dakSiNa (5) agni khuNe (6) nainatya (7) vAyavya (8) IzAna (9) Urdhva dizA (upara) (10) adhe dizA (nIce). AmAM pahelI 4 dizA ane 4 vidizA AThamAMnI keI paNa dizAmAM athavA vidizAmAM amuka (100-200 vigere) gAu jana sudhI javA AvavAnI pravRtti karI zakuM. temaja te pramANe jalamAge amuka gAu-jana sudhI jaI zakuM. ane upara nIce amuka (20-25 vigere) mAIla sudhI jaI zakuM tathA nIce (bheMyarA, vAva, kuvA vigeremAM) amuka (10-15 vigere) mAIla, gAu, jana sudhI jaI zakuM. te uparAMta javuM AvavuM nahi. (1) paradezathI AvelA kAgaLane vAMcavAnI, tathA tyAM kAgaLa lakhavAnI, temaja vArtAlApa karavAnI tathA svapnamAM niyama karatAM adhika kSetre javAya, javAnuM bolAya, citavAya, tenI jayaNuM. (2) niyamavAlA kSetrathI AgaLanA kSetramAM mANasa saMdezA vastu mekalavAnI tathA tyAMthI vastu maMgAvavAnI ane vyAM patra lakhavA vigerenI jayaNa. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 530 ] zrI vijayapadyasUrijI kRta (3) keI deva niyamita kSetrathI bahAra laI jAya tenI tathA tyAMthI pAchA mukAme AvavA jayaNa. | (4) jaLamArge jatAM samudrAdimAM pavananA taphAnathI vhANa niyamavALA kSetrathI bahAra laI jAya, tenI jayaNa. " A pramANe jyAM jyaNa rAkhI che te uparAMtanA kSetramAM javA AvavAne dravyAdikathI 6 chIMDI 4 AgAra 4 bela rAkhIne 21 bhAMgAmAMnA nakkI karelA bhAMgA mujaba niSedha karuM chuM. juo A bAbatanA daSTAMta A pramANe-- 1-siMhazeThe A niyama barebara pALyo, tethI kevalI thaIne muktipada pAmyA. 2-A vratanA prabhAve rAjA kumArapAle bAdazAhane vaza karI dayAsika banAvyuM. 3-cArUdatta zeThe A vratane AnaMdathI pAvyuM. jethI aMte dIkSA laI devatAI ddhi meLavI. 4-mahAnaMdakumAre nAnI uMmaramAM A vratanI sAdhanA karI, tethI anargala lakSmI meLavI, sAte kSetramAM vAparI. eka vakhata pitAnA vhAlA putrane sarpa kara, tene utAranArI strIne belAvavA mATe niyamita kSetranI bahAra javuM joIe. paNa pitAnA niyamane khalela pahoMce, tethI mahAnandakumAre tema karyuMja nahi. AvI daDhatA joIne eka deva prasanna thayuM. tenA kahyA pramANe mahAnaMde putrane pANu chAMTI sajIvana (jIva) karyo. ema samajIne zrAvakoe A vatanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa31 ] nirmala ArAdhanA umaMgathI karavI. ane temAM nIce jaNAvelA pAMca aticAre na lagADavA. che A vratanA pAMca aticAre che 1-Urdhva dizA pramANatikama nAmane aticAra-(2) adizA pramANatikama nAmane aticAra. (3) tiryadizA pramANatikrama nAmane aticAra, eTale AThe dizAmAM niyama karelA kSetrathI hAranA kSetramAM besarata vigere kAraNathI (anupayogabhAve) javuM nahi, kAraNa ke jAya te aticAra lAge. (4) kSetravRddhi nAmane aticAra eTale dhArelI kSetranI maryAdAmAM vadhAre na karAya. eTale keIe judI judI dizAemAM so-se jana sudhI javAne niyama karyo hoya. tyArabAda tene jarUrI kAryane laIne athavA lobhane laIne amuka (jarUrIyAtavALI) dizAe so ejanathI vadhAre jAya, ane bIjI dizAmAM rAkhelA pejanemAMthI teTalA jana ghaTADe. A pramANe na karAya, kare to aticAra lAge. 5 smRti aMtardhAna nAmane aticAra-eTale keIe pUrvadizAmAM so jananuM pramANa bAMdhyuM bAya, paNa jatI vakhate vyAkuLatA vigere kAraNemAMnA keIpaNa kAraNathI meM so jananuM parimANa karyuM che ke pacAsa ejananuM , ema bhUlI jAya. AvA prasaMge pacAsa ejanathI vadhAre jAya te deSa lAge. jo ke A aticAra bIjA sarva aticArane sAdhAraNa che, to paNa pAMcanI saMkhyA pUrI karavAne alaga kahyo che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] zrI vijyapadvarijI kRta (7) bhegapaga parimANa vrata che prazna-sAtamA bhege paga parimANane artha zuM? uttara-je padArtho eka vAra bhagavAya eTale upayogamAM levAya, te bhega kahevAya. tevA phUla vigere jANavA. ane je padArtho vAraMvAra upayoga (vaparAza)mAM Ave, tevA ghareNuM strI, lUgaDAM vigere upabhega kahevAya. A pramANe bhega ane upalega zabdathI oLakhAtA padArthonuM khAvAnI ane vyApAranI apekSAe parimANa (niyama) karavuM, te bhege paga parimANa vrata kahevAya. prazna--A vratane kayA kAraNathI aMgIkAra karavuM joIe? uttara--duniyAmAM bhegopabhegane lAyaka vastuo ghaNI che. ApaNane dararoja te badhI cIjone vAparavAne prasaMga paDato nathI, mATe je padArtho vaparAzamAM AvatA nathI, te saMbaMdhI jarUra niyama le. ane je padArtho vaparAzamAM AvatA hoya, te saMbaMdhI niyama bAMdho. Ama karavAthI virati guNane lAbha maLe, dayAsika nirdoSa saMtoSamaya jIvana bane, nirmala dharma sAdhIne sukhI thavAya. A lAbha jANune uttama zrAvakee A vratane grahaNa karavA jarUra taiyAra thavuM, je tema na kare, te avirati vigere nimitte ghaNuM pApakarma baMdhAya, cAlu jIvana dukhamaya bane, ane parabhava paNa bagaDe. yAda rAkhavuM ke lagnAdi prasaMge je hAdurI dekhADAya, te te saMsArane vadhAre ane vrata levAmAM hAdurI karIe te jarUra saMsArane ghaTADe, jevI tevI pravRtti karavAthI lakSmI na maLe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rezayiti jIvana [53] kAraNa ke tema thavuM e bhAgyane AdhIna che. gratAdinI sAdhanA karIe teja bhAgya vadhe, ane te pachI sukhI thavAya. A vratamAM cauda niyama dhAravA, bAvIza abhakSya ane batrIza anaMtakAyane ane paMdara karmAdAnane tyAga kara vigere muddAo rahyA che. e te jarUra samajavuM joIe ke uttama zrAvakadharmane "zrAvake acitta padArtho khAvA A mukhya mArga che, ema na bane te upara jaNAvyA mujaba khAvAne aMge ane vAparavAne aMge sacittAdinuM parimANa karIne cauda niyama dhAravA ane abhakSya padArtha vigerene tyAga karo. temAM (1) cauda niyame kaI rIte dhAravA? (2) tema karavAthI lAbha? ane (3) niyama nahi dhAranArane zuM nukazAna thAya vize khulAsA dukAmAM A pramANe jANavI. vaida niyama dhAravAnI jarUra. bAhya dRSTithI-vicAra karatA AjakAla vadhI paDelA bIna jarUrI kharca ane jarUrIyAtane lIdhe jIvana meMghu thaI paDeluM che. sAdu jIvana temAMthI bacavAnA upAya che ane sAdA jIvananuM mULa saMyamI jIvana che, ane A cauda niyama dhAravAnI cejanA saMyamI jIvana keLavavA mATenI vyavahArU cAvI hoya tema jaNAya che. jaina daSTithI-AkhI duniyAmAM AraMbha samAraMbhanI je kAMI pravRttio niraMtara cAlI rahI che temAM rahelA pApomAM ApaNe bhAga nathI ema sAbIta karI zakAtuM nathI. arthAta je ApaNe IrAdA pUrvaka tyAga nA karyo hoya te temAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa34 ] zrI vijayapadrasUrijI kRta bhAgIdArI rahe ja che. jeTalI cIjenI ApaNane jarUra jaNAya teTalIja mATe chuTa rAkhI laIne bAkInI duniyA bharanI tamAma cIjone IrAdA pUrvaka tyAga karavAnI jAgRti rAkhavAthI te pApa lAgatuM nathI ane saMyama keLavAya che. ahiMsA, saMyama ane parUpa dharma utkRSTa kalyANakArI maMgaLa che.. niyama dhAravA ane saMkSepavA. savAre --AkhA divasamAM potAne jarUra paDe tema hoya teTalI cIjo mATe chuTa rAkhI leI bAkInI vastuone niyama karavo tenuM nAma "niyama dhAryA" kahevAya che. - sAMjhe--savAre dhArelA niyamonI maryAdA pramANe barAbara pAlana thayuM che ke nahi tene vigatavAra vicAra karI je tene "niyama saMkSepavA" kahe che. lAbhamAM -niyame saMpatI vakhate jeTalI cIja vAparavAnI je pramANe chuTa rAkhI hatI temAM paNa ochI vaparAza karI hoya te bAkInI chuTa "lAbhamAM" kahevAya che; kemake chuTa rAkhavA chatAM vaparAza vakhatanI pravRttimAMthI thatA pApamAMthI chuTavAne lAbha maLe che. jayaNuM --dharma kArya vigerene lIdhe niyamanI maryAdAnI hada oLaMgAya ke vadhAre sUkSmanI gaNatrI karI zakAya nahi te te saMbaMdhI rakhAtI je chuTa tene "jayaNu" rAkhI kahevAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI TaeNvirati jIvana [ 135] AvI rIte savAre dhArelA niyamA sAMjhe saMkSepIne, ane sAMjhe dhArelA savAre sakSepIne pharIthI dhAravA. gheADA divasa kharAkhara abhyAsa paDayA pachI " dezAvagAzika "nuM paccakhANa karavuM. dizAvagAzikanuM paccakhANu, dizAvagAsiya uvabhAga paribhAga'paccakhAi, annatthaNA bhAgeNu, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNuM, savvasamAhivattiAgAreNa vAsire-vAsirAmi. coda niyameA. cAda niyamAnI TuMka samaja anetenedhAravAnI samajutI. 3 - 'sakhittadavva - vigai javAbada-tavorupa-valtha-sumesu| vAhaNa -saya-vilevaNa 10 yama-phisinhA13-mattanu14 // (a) niyama dhAravAnuM pramANa traNa rIte nakkI thAya che. saMkhyAthI, vajanathI ane laMbAithI. (6) je vastu khIlakula nA vAparavAnI hAya tenA rakhAya che. "" tyAga 1 sacitta:----jemAM jIva che ema jaNAya te sacitta kahevAya che. anAja vagere je vAvavAthI ugI zake te sacitta kahevAya che. kAcu zAka, kAcu pANI, kAcu mIThuM vigere te 4 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 536 ] zrI vijayapadhasUrijI kRda acitta thaI jAya tyAra pachI sacittamAM gaNAya nahi. keTalIka cIjomAMthI bI kADhI nAMkhyA bAda be ghaDI (48mInITa) pachI acitta thAya che. dAkhalA tarIke, pAkI kerImAMthI eTale jude ryA pachI be ghaDIye tene rasa tathA kakaDA acitta thAya che. kaI vastu kayAre sacitta ane kyAre acitta te jANavA mATe zrI jaina zreyaskara maMDaLa-hesANA taraphathI chapAyela "abhakSya anaMtakAya" nAmanuM pustaka vAMcavuM, temaja gurUgamathI vizeSa mAhItI meLavavI. khAvAmAM AvatA dareka sacitta padArthanI AmAM gaNatrI karavAmAM Ave che, jemake Aje mAre 1, 2, 5, 7 karatAM vadhAre vastu khAvI nahi, temaja telathI paNa rakhAya. 2 dravya -AkhA divasamAM jeTalI jAtanI cIjo heDAmAM nAMkhavAnI hoya te dareka jAtanI cIja judA judA dravya gaNAya. jemake, pANI, dUdha, bhAta, ghI, sopArI. dhAtu tathA AMgaLI mukhamAM nAMkhIe te sivAya mukhamAM je khAvAmAM Ave te darekanI gaNatrI karavI. 3 vigaI-kula vigaIo 10 che. temAM madha, madirA, mAMsa, ane mAkhaNa e cAra to abhakSya che eTale bhakSya vigaIe 6 che. dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa, ane kaDA vigaI te ghI tathA telamAM taLAya te. (kaDhAImAM thatI cIje eTale taLelI cIjo, mIThAI vigere) dareka vigaInA niviyAtAnA pAMca pAMca bheda che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 537 ] - vigatavAra jANavAnI icchAvALAe "paccakhANa bhASya. temaja gurUgamathI jANI levuM. cha vigaImAMthI ochAmAM ochI ekAdIne te vArApharatI ja tyAga rAkhavuM ja joIe. vigaIne tyAga traNa rIte thaI zake che - 1 mULathI tyAga. 2 kAcI tyAga. (3 niviyAtI tyAga. dUdha vigaI- mULathI tyAga hoya che jenI aMdara dUdha paDeluM hoya tevI kaI cIja vaparAya nahi. kAcI tyAga hoya te phakata dUdha pIvAya nahi. niviyAtI tyAga hoya te dUdhane svAda phera thaI gayelI cIja na vaparAya, jevI ke, khIra, dUdhapAka, bAsudI vigere. dahIM vigaI - mULathI tyAga hoya te dahIM nAMkhela kaI paNa cIja khavAya nahi. kAcI tyAga hoya te kAcuM dahIM khavAya nahi. dahIMne svAda pharI jAya tevI rIte karIne khavAya. niviyAtI tyAga hoya to zIkhaMDa, rAyatuM, dahIM bhAgIne karavAmAM AvelI kaDhI vigere nA khavAya. khAsa sUcanA - garama karyA vinAnA gorasa eTale kAcA dUdha, dahIM ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 538 ] zrI vijyapadmasUrijI chAzanI sAthe kaThoLa khAvAthI vidyaLa doSa thAya mATe jarUra tenA tyAganA upayAMga rAkhavA cUkavuM nahi, kAraNa ke te bhegA thatAnI sAtheja temAM ei driya thavAnI utpatti thAya che. dAkhalA tarIke zIkhaMDanI sAthe caNAnA ATA nAMkhelI chAzanI kaDhI, pattaravelIA, bhajIA, kulabaDI vigere khavAya ja nahi. ghI vigaiH-- " mULathI tyAga hAya tA jenI aMdara ghI Avela hAya te saghaLI cIja khavAya nahi. kAcI tyAga hoya teA kAcuM ghI na khavAya. paraMtu traNa ghANu pachInu taLeluM khavAya. AjanI karelI sukhaDI Aja na khavAya. paraMtu bIje trIje divase khavAya.. : niviyAtu tyAga hAya to pakavAnna tathA nivicAtu ghI khavAya nahi. tela viga':~ mULathI tyAga hAya to jenI a Mdara tela Ave tevI koI cIja khavAya nahi. kAcI tyAga hoya teA kAcu tela koi cIjamAM upara nAMkhI agara laine khavAya nahiM. nivicAtI tyAga hAya teA telanA zAka Adi khavAya nahi. gAMThIyA, zaiva, bhajIyA, cevaDA vigere na khavAya. gALa vigaI-- mULathI tyAga hAya to gaLapaNavALI kaI cIja khavAya A For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhasavirati jIvana [ 539 ] * ~ nahi, eTale meLa tathA khAMDa Adi nAMkhela cIja kalpe nahi. . kAcI tyAga hAya teA kAcA gALa na khavAya. gALanA lADu, sukhaDI khavAya nahi, paraMtu gALanuM pANI thai gayuM hAya ane kaNI nA rahI haiAya teA khavAya. ane tema na hAya te bIje dIvase khape. niyiAtI tyAga hAya te khAMDa, sAkara, khurU Adi nAMkhela cIja khavAya nahi. kAraNu khAMDa, sAkara, Adi gALanA niyiAtA kahevAya. kaDA viga4: taLAine thAya te. vaghAreluM hAya te kaDA vigaImAM Ave nahi. mULathI tyAga hAya teA taLelI, traNa ghaNu pahelA ke pachInI, temaja kAI jAtanuM pakavAna paNa khavAya nahi. kAcI tyAga hAya teA traNa ghANa pachInI pUrI, bhajIyuM Adi khavAya. niyiAtI tyAga hAya teA pahelA traNa ghANunuM bhajIyuM, pUrI Adi khavAya, tyAra pachInA ghANunA pUrI vigere khavAya nahi. tamAma jAtanA pakavAna DA vigaInA niviyAtAmAM Ave mATe te paNa khavAya nahi. vigaie mATe vadhu khulAsA gurUgamathI jANI levA. 4 vANuha-upAnaha:----AmAM joDA, buTa, caMpala, sapATa, meAjA vigerenA samAveza thAya che, tenI saMkhyA nakkI kavI. bhUlathI paga mUkAi jAya tenI, jayaNA rAkhavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 540 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta 5 tabelaH---pAna, seApArI, ilAyacI, taja, lavIMga, vigere mukhavAsanI vastue. vajanathI rAkhavI. ( navaTAMka, pAzera, acchera vigere ). 6 vasra:-paheravA ane ADhavAnA kapaDAMnI saMkhyA nakkI karavI. dharma kAryamAM jayaNA rAkhavI. bhUlathI peAtAnA badale khIjAnu paherAya tenI jayaNA (te gaNAya nahi. ) 7 kusuma:-suMdhavAmAM AvatI dareka vastune AmAM samAveza thAya che. vajana (navaTAMka pAzera ) nakkI karavuM. ghI, tela, AdinA bharelA DakhkhA suMghAya nahi. je vastu suMghavAnI jarUra jaNAya te vastu AMgaLI upara laIne ja sudhavAnA abhyAsa rAkhavA. 8 vAhanaH--musApharInA sAdhanA-pharatA caratA, taratA, e traNa prakAranA che. pharatA:----gADI, vhela, meTara, relave, uDatA erAplena vigerenA paNa AmAM samAveza thAya che. caratA:-gheADA, uMTa, hAthI, khaccara, baLada, svArInA pazu vAhane. taratA:vahANu, AgameTa vigere jaLamArge musA karInA vAhane. saMkhyA nakkI karavI. 9 zayana:-- suvA mATe pAtharavAnI cIjo. AmAM esavAnA AsanAnA paNa samAveza thAya che. eTale pATa, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhavirati jIvana [ 541 rI pATalA, khATalA, palaMga, khurasI, kAca, gAdI, cAkaLA, gAdalA, geAdaDA, sAdaDI, zetraMjI vigere. saMkhyA nakkI karavI. cAkaLA, gAdI, sAdaDI vigerenI jayaNA rAkhavI. 10 vilepanaH--zarIre cApaDavAnA dravyeA. tela, attara, sukhaDa, senTa vigere. temaja mIThuM, haLadara Adi vastuonA lepa. vajanathI rAkhavI. 11 brahmacarya :-ahIM brahmacaryanA mukhya artha maithuna tyAga tathA kRtrima rIte thatA zukra kSayane nirodha paNa samajavA. svadArA satASa vALAe paNa pramANa karI levuM. kAyAthI pALavuM. mana ane vacananI jayaNA parastrI tyAga. 12 dizAH--uttara, dakSiNa, pUrva, pazcima, ane u Mce tathA nIce ema cha dizAo thAya che, ( athavA 4 khUNA umeratA daza dizAe thAya che) uMce eTale meDe, sIDI, ke parvata upara caDhavAnu hAya te. nIce eTale vAva, bhoMyarA AdimAM utaravAnuM thAya te. dareka dizAmAM uMce nIce amuka 'gAu ke mAila javuM, tevA niyama karavA. dharmArtha jayaNA. 13 snAnaH--nhAvAnI gaNatrI. eka, be, cAra vakhata nhAvuM tevI sa MkhyA nakkI karavI. dharmArtha jayaNA. 14 bhaktapAnaH--AmAM khArAka ane pANInA vajananA samAveza thAya che. AkhA divasamAM vaparAtA khArAka ane pANInu kula vajana ( pAMca zera, daza zera, aDadheA maNu, vigere ) nakkI karavuM. vaparAya tenA vajananuM dhyAna rAkhavuM ke jethI sakSepatA sugama paDe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [pAra] zrI vijyapadyasUrijI kRta cauda niyame uparAMta nIcenI bAbato "chAyanA niyama" viSe paNa niyama dhAravAmAM Ave che - 1 pRthvIkAyA-pRthvIrUpa zarIravALA che. ahIM tenA nirjIva zarIre paNa samajavA. mATI, mIThu, surame, cune, kSAra, paththara Adi. vajanathI niyama dhAra. (pAzera, acchera, zeravigere). AmAM khAvA tathA vAparavAne samAveza thAya che. 2 apakAyA-pANIrUpa zarIravALA che. ahIM tenA nirjIva zarIre paNa samajavA. AmAM pANI, barapha, karA, jhAkaLa vigerene samAveza thAya. vajanathI niyama dhAre. (maNa, be maNa, traNa maNa, vigere) emAM pIvA tathA vAparavAne niyama kare. niyama dhAranAre cakalI taLe besI nahAvuM nahi, tema mhoLA pANImAM paDIne paNa nhAvuM nahi; tathA vAsaNamAM paDIne paNa nhAvuM nahi, paraMtu vAsaNamAM DuM pANI laIne pachI ja te pANIthI snAna karavuM. 3teukAya -agnirUpa zarIravALA jI-devatA, vijaLI, saLagatA gyAsa vigereno samAveza thAya che culA, sTava, bhaThThI tathA saghaLI jAtanA dIvA vigerethI teukAyane upaga thAya che. saMkhyAthI niyama karavo. eka, be, traNa culA agara eka, be traNa gharanA culA. kadaInA culAnI chuTa rAkhI hoya te tyAM banela mIThAI Adi khavAya. 4.vAukAyA-pavanarUpa zarIravALA jI. pavana, vAyaro, vaTeLIye, havA, vigerene samAveza thAya che. yuvAnane upaga paMkhA vigere dvArA thaI zake che.hIMcakAne upaga Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ii zabirati jIvana [ 43.] paNa pavananA ugamAM gaNAya che. saMkhyAthI niyama dhAra, (1 2, 3). 5 vanaspatikAyA--vanaspatirUpa zarIravALA jI. ahIM tenA acitta zarIrane paNa samAveza thAya che. eka, be, cAra, lIlotarI vAparavI. dareka eka zera, bazera, vAparavI. amukaja eTale bhIMDA, kArelA, tevuM nAma laIne bane to ThIka, kruTamAM gaNatrI rAkhavI. 6 trasakAyA--AmAM hAlatA, cAlatA, tamAma sakriya prANuo beI driyathI paMcendriya paryatanA prANuone samAveza thAya che. aLasIyA, DAMsa, macchara, mAkhI, manuSya, pazu, paMkhI, mAMchalA vigere jANI joIne haNavAnI buddhithI haNavA nahi. dareka pravRttimAM upaga rAkhavo,kAraNu upage dharma: 1 agnikarma -hathIyArathI AjIvIkA calAvavAno dhaMdhe, arthAt ahIM vAparavAnAM hathIyAre vigereno samAveza thAya che. taravAra, baMduka, vigere temaja capu, suDI, kAtara vi. 1 capu, suDI, kAtara, seya vigere keTalA vAparavA tene saMkhyAthI niyama kare. TAMkaNIo, kAgaLo bharAvavAnI kalIpe vigere mATe jayaNuM rAkhavI. ( 2 masIkama -lakhelA zAstronA paThana, pAThana, ane vahepAramAM nAmuM vigere lakhavAmAM masI-zAhIne upayoga thAya che. arthAt masI-zAhIno upayoga pUrvaka AjIvikA -thalAvavAne dho. ahiM lakhavAnA kAmamAM upagI dravyazAhI, kalama, helDara, pensIla, vigereno samAveza thAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 544 ] zrI vijayapadrasUrijI kRta - pensIla, helDara, khaDIyA, kalama Adine saMkhyAthI niyama kare. - 3 kRSikarma -khetI karIne AjIvikA calAvavAne dhadha. khetImAM upayogI haLa, keza, kedALI, pAvaDA vizerene samAveza thAya che. - keza, kedALI, pAvaDA,AdimATe saMkhyAthI niyama kara. sArAMza ke -jagatamAM je je padArtho vidyamAna che te badhA kadI paNa ApaNuM bhegepabhegamAM AvatA nathI. chatAM te pratyeka padArthonA AraMbhathI utpanna thatA deze ApaNane - aviratipaNAe karI lAgatA rahe che. mATe upara pramANe niyame dhAravAthI chuTa rAkhela sivAyanA AraMbha samAraMbha ke pApanI pravRttine tyAga thaI jAya che. tethI dharmanI ArAdhanA nirmala karI AtmA vizuddha bane che. rAtre. upara pramANe divasanA saMbaMdhamAM samajavuM, paraMtu rAtre keTalIka bIna jarUrI cIjone taddana tyAga kare tathA jarUrIyAta pramANe dhAravuM, chatAM keTalAkamAM thoDe ghaNe jANavA je pheraphAra che tenI vigata nIce mujaba:- ghaNI kharI vastuone tyAga ja raheze, chatAM jarUrIyAta pramANe keTalIka chUTa rAkhI zakAya. - 1 rAtre cevihAravALAne aNahArI cIjo. . (bujagara, jherI ToparuM, amara, kasturI, vigere gurUgamathI jANavuM.) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezavirati jIvana .. [55] vAparavAnI jarUra paDe te tenI amuka saMkhyAmAM chuTa rAkhavI ane jeTalI cIjo rAkhI hoya teTalA dravya dhAravA. (1, 2, 3 aNuhArI cIja-dravya vAparavAnI chuTa). brahmacaryamAM vrata dhArIe "kAyAthI sarvathA brahmacarya pALavuM" tevuM bolavuM. grahasthoe meTI tithIomAM, parvomAM ane AyaMbIlanI oLIomAM tathA kalyANakAdinA divase mAM sarvathA pAlanane niyama karo. te sivAyanA divasomAM paNa saMkhyA tathA vakhatathI pramANe karavuM. upara pramANe pitAnI jarUrIyAta pramANe savAra sAMjha niyama dhAravA, ane sAMje dhArelA savAre, tema savAre dhArelA sAMjhe saMkSepavA. je bhavya che upara jaNAvelA cauda niyamone pahelAM cAvajajIva sudhIne mATe dhArelA hoya, temAMthI dararoja zakti ane bhAvane anusAre saMkSepavA eTale dhArelA sacirAdi padArtho ochA karIne niyama levA. kAraNa ke haMmezanI vaparAza ochI hoya che. A bAbatamAM rAjA kumArapALanI bInA jANavA jevI che, te haMmezAM A pramANe cauda niyama dhAratA hatA. temAM (1) divase sacitta padArtha vAparavAnA aMge te nAgaravelanA pAnanA ATha bIDAM chUTAM rAkhatA hatA. (2) rAte cevihAra karatA hatA. (3) varSARtu (mAsA)mAM vigaI vAparavAmAM eka ghI vigaInI chuTa rAkhatA hatA. (4) sarvathA lIlerIne tyAga. (5) pAraNunA ane uttara pAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [546 ] zrI vijayaparijI kRta niyama dhAravAnuM parizISTa. jeone yAda na rahI zake temane abhyAsa pADavA mATe khAnA pADI theDA pAne taiyAra karavAmAM AvyA che, teno upayoga mumukSa cho karaze. keTaluM vAparavAnuM keTaluM vAparyuM ! lAbhamAM nAma sacitta 25 19 vigaI - 5 vANuha taMbala vastra kusuma vAhana zayana vilepana brahmacarya dizI snAna bhAta pANI pRthvIkAya apakAya teukAya vAukAya vanaspatikAya asi masI. E Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI dezavirati jIvana | [547 ] mIThAinA ane ukALelA pANunA kALa - saMbaMdhI samajutI kALanI maryAdA aneT ane mIThAIne kALa] pANIne kALa rUtuo kArataka suda 15 thI 'phAgaNa suda 14 (zIyALe) 1 mAsa 4 prahara phAgaNa suda 15 thI asADa suda 14 (unALo) 20 divasa 5 prahara asADa suda 15 thI kArataka suda 14 (comAsu) 15 divasa 3 prahara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 548 ] paccakhANa saMbaMdhI kAMika samajItI. tenA kALanuM parimANa keTalAka paccakhANA namukkArasahiya (navakArasI ) pArisi sADha perisi purima ava zro vijayapadmasUrijI kRta Jain Educationa International sUyaeNdaya pachI e ghaDI (48 mInITa) sUyaeNdaya pachI eka paheAra sauMdaya pachI dADha paheAra sUryodaya pachI e paheAra (prathamane Adhe. davasa) sUryodaya pachI traNa paheAra For Personal and Private Use Only vizeSa hakIkata soMdaya pahelAM levuM ane khe ghaDI dIvasa thaye navakAra gaNIne pALavuM. sUryodayathI sUryAsta sudhInA je vakhata thAya tene cAthA bhAga eka paheAra kahevAya. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [549 ] NanA divasa sivAyanA divasamAM ekAsaNuM (6) divase brahAcarya ane parvamAM zIla, sacitta, tathA vigaIne tyAga. vigere niyama pAlatA hatA. temaja rAjadharmanA paravazapaNAne laIne nirdoSa, parimita, gopabhoganA padArtho upayogamAM letA hatA. ane paMdara karmAdAnathI je Avaka Ave, te tenA paTTA phADIne sarvathA baMdha karI hatI. AvI ucca vRttine laIne jyAre zreNika rAjA tIrthakara thaze, tyAre kumArapAla temanA gaNadhara thaze. vizeSa bInA kumArapAla caritrathI jANavI.. have bAvIsa abhakSyanI TUMkAmAM samajutI ane tene choDavAnI bInA kahe che. te A saMbaMdhI vistArathI bInA zrI zrAvaka dharma jAgarikAmAM 250 mA kalekanA vivaraNamAM 251 mA pAnAthI jaNAvI che. tyAM 32 anaMtakAyanI bInA paNa jaNAvI che, te tyAMthI joI levI. temAMnA jANavA jevA jarUrI mudA TuMkAmAM A pramANe jANavA. 1. madya-e kAIthI ane piSTathI bane che. pIvAthI durgatinA duHkhane bhegavavA paDe che, ane lajAdi guNe TakI zaktA nathI. madya (dArU)ne pIvAthI dvArikAne dAha thaye. Ane tyAga karavAthI aMbAgaNio nAmane zrAvaka parama sukhI thaye. ema samajIne Ane tyAga kare. 2. mAMsa-jalacarAdinA bhedathI AnA traNa bheda che. athavA camadinI apekSAe paNa traNa bheda paDe che. kAcA athavA rAMdhelA mAMsamAM paNa niraMtara asaMkhyAtA saMmUrNima Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { papa7] : zrI vijyapadyasUrijI kRta vigere jI upaje che. khAnArA A narakanA duHkhene bhege che. mahA vikAranuM sAdhana paNa e che, ane vijhAnI mAphaka niMdanIya AhAra che, tethI zrAvake teno tyAga kare joIe. anya darzanamAM paNa mAMsane niSedha karela che, ema "mAMsAdi cha padArtho paMDitoe rAkhavA nahi ane bIjAne devA nahi." tathA "namAM moDo " ItyAkinA. ( upa prAsAdamAM karelA ) vyAkhyAna uparathI jANI : zakAya che. 3. madha-AnA (1) kautika. (2) mAkhInuM. (3) bhamarInuM madha, AvA traNa bheda che. ghaNuM jIva hiMsAthI banelI A cIja, mAkhI AdinI lALarUpa che. khAvAthI dutimAM javuM paDe. anya darzanamAM paNa kahyuM che ke sAta gAmane bALavAthI jeTaluM pApa lAge, teTaluM pApa madhanuM eka biMdu khAvAthI lAge, mATe zrAddhAdina nimitte paNa madhane.niSedha karyo che. davAnA bahAne vAparavAthI paNa bane bhava bagaDe che.. ' ' 4. mAkhaNa--AnA (1) gAyanuM (2) bheMsanuM (3) bakarAnuM (4) gADaranuM mAkhaNa, ema cAra bheda yAda rAkhavA. chAzamAMthI vhAra kADhyuM ke tarata be ghaDInI aMdara. temAM na dekhAya evA tenA varNa jevA ghaNAM jIva upaje che. mahA vikArane prakaTa karanAruM ane durgatinA duHkha denArUM jANune tyAga kare. A pramANe cAre mahA vigaImAM asaMkhyAtA rasaja vigere jIva upaje che, ane mahA vaikArika padArtha che, mATe durgatine ApanArAM che, ema samajIne samajI zrAvakee te cAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka zrIdezavivi jIvana [paN]. tyAga karavo joIe. te davAmAM Ave te pUratI jyaNuM rAkhavAnI jarUra jaNAya te rAkhavI 5. vaDanAM phaLa, 6. pIparanAM phaLa, 7. uMbaraDAnAM phaLa, 8: pIpaLAnA TeTA, 99 kAkeduMbaranAM phaLa. Ane AkAra mazalAnI je hoya che, ane temAM ghaNI jhINuM jIvAta hoya che. vigere kAraNone dhyAnamAM laIne zrAvake tyAga kare. 10. hiMma-A baraphamAM asaMkhyAtA aSkAyanA jI. rahelA che. khAvAthI teTalI hiMsAnuM pApa lAge, vigere kArasethI tene tyAga kare. * 11. viSa-AmAM semala, aphINa vigere Ave. auSadhinA prayogathI mArelA somala vigare paNa, peTanI gaDAlA vigere jIvAtane haNe che. khAvAthI jIvanuM jokhama, asamAdhi. maraNa vigere nukasAna jANIne tene tyAga karave je davAmAM saeNmala vigere bheLavela hoya, tevI davA ajANatAM athavA khAsa kAraNe, tevI pIcakArI levI paDe, tenI jayaNuM jarUra jaNuya te rAkhavI.. 123 karA--AmAM barapha khAvAnI mAphaka nukasAna jANune tene tyAga karavo. yAda rAkhavuM ke karA ane pIvAnuM pANI e sarakhuM na kahevAya, kAraNa ke kaza khAdhA vinA jIvana nivAha thaI zake, paNa pANI vinA cAle nahi. A re. - 17: tamAma jAtanI mRttikA (mATI) khAvI nahi, kAraNa ke khAvAthI peTamAM jIvAta upaje, ane mahAragAma dinI pIDA rbhogavavI paDe. AmAM khaDI, ghera, haratA vigere bhegA gaNavA. mIThuM dhagadhagatI bhaThThImAM zu cAra dIvasa ke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pAra ] zrI vijyapadvarijI kRta tethI vadhAre TAIma rAkhavAthI acitta thAya. A sivAya . bIjA paNa upAye zAstromAM ane "abhakSya anaMtakAya vicAra" nAmanI buka vigeremAM jaNAvyA che. zrAvake bane tyAM sudhI acitta mIThuM ( balavaNa) vAparavuM. je sacitta padArtha sa yojana dUra laI javAya, agara teTale. cheTethI ahIM Ave, te acitta thAya. emAM mukhya cAra ' kAraNa che, te A pramANe. 1, anukULa AhAra na maLe, (2) navA navA vAsaNa vigeremAM bharAya ane ThalavAya, (3) . mAMhomAMhe pachaDAya, (4) vizeSa pavana ane dhumADe lAge. AmAM e yAda rAkhavuM ke ThaLIyA vinAnA khajUra vigerene be ghaDI pachI levAne vyavahAra che, ane lavaNa vigerene levAne vyavahAra nathI. zrAvake A bAbata gItArtha gurUgamathI jANavI ucita che, temaja svakAya zastrAdinI bInA upadeza prAsAdAdi graMthethI jANavI. sacitta lavaNa mRttikArUpa gaNAya tethI abhakSya kahyuM che. 14. rAtri bhojana-rAte cAra prakArane AhAra kare, te rAtrI bhejana kahevAya. rAtrInA TAIme-aMdhArAmAM anAjanI jIvAta ane uDIne ceTe evI jIvAta na dekhAya, khAtAM baMnenI hiMsA thAya, temaja khullA bhAgamAM jamatAM aSkAya vigere anaMtA jInI virAdhanA (hiMsA) thAya, kAraNa ke rAte AkAzamAMthI akhAya chanI vRSTi thAya che. jyAM jela tyAM vanaspati hoya ja, ane vanaspatimAM anaMtakAya paNa hAya. A muddAthI zrAvake rAte jamavuM nahi, gharamAM paNa te rivAja pADe nahi, heAya te baMdha kare. . . . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezavirati jIvane [papa3] : rAte bhojana khAvAmAM kIDI Ave te buddhine nAza thAya. bhojananI sAthe mAMkha jamavAmAM Ave te ulTI thAya, ju Ave te jaledAra ane kaLIo Ave te koDha roga thAya, ema samajIne rAte na khAvuM. rAte vAsaNa dhotAM, kuMthuA vigere cha haNAya tethI tema karavuM nahi. vaLI "rAte AhAra na kare" A niyama pALanArA ne mahinAmAM paMdara upavAsanuM ane varasamAM 6 mahinAnA upavAsanuM phaLa maLe che ema rogazAstramAM kahyuM che. khare vyavahAra e che ke sUrya ugyA pachInI be ghaDIne ane divasanI chevaTanI be ghaDI choDIne bhejana karavuM? kAraNa ke e rAtrInI najIkane TAIma che, te pachI rAte te jamAya ja nahi. tathA rAtri bhojana karavAnuM kharAba phaLa e ke rAte khAnArA cha marIne kAgaDA, ghuvaDa, bIlADI, sa, vIMchI vigere thAya che. ema gazAstramAM kahyuM che. vaLI rAmAyaNamAM paNa A bAbata jaNAvatAM kahyuM che ke rAjA mahIdharanI vanamALA nAme putrI vanavAsamAM lakSmaNane paraNuM. tyAra bAda lamaNe vanamALAne kahyuM ke "hAla te tamAre pitAne tyAM rahevAnI jarUra che. kAraNa ke amAre vanavAsane prasaMga che. te pUrNa thayA bAda vaLatI vakhate huM tamane laI jaIza" A bAbata lamaNe bIjA strI, bALa, gehatyA vigerenA ghaNAM segana khAdhA, te paNa vanamAlAe mAnyuMnahi. eTale lakSmaNane javAnI rajA na ApI, paNa jyAre lakSamaNe ema kahyuM ke jo huM tane levA ahIM pAcho ma. AvuM, te rAte khAvAthI jeTaluM pApa lAge teTaluM pApa mane. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [554] zrI vijayaparijI kRta lAge" tyAre vanamAlAe rajA ApI. AmAMthI samajavAnuM mele che ke rAte khAvAthI bhayaMkara pApa baMdhAya che, ane bIjAnI hiMsA thavA uparAMta potAnuM jIvana paNa bagaDe che. temaja rAte jamatAM dI hoya, te paNa jhINI jIvAta dekhAtI nathI, mATe tenI hiMsAthI bacavA mATe rAtribhojana na karavuM eja vyAjabI che. che bIjA dharmanA zAstramAM rAtribhejananI A pramANe manAI karI che ke 1-sagAMnuM maraNa thAya to sUtaka lAge, to sUrya AthamyA Ada bhajana kema karAya? 2-je rAtribhejanAdi cAra pApane kare, tenA tIrthacAtrA vigere nakAmA samajavA, ema padmapurANane pATha che. 3-bhAratanA aDhAramAM parvamAM kahyuM che ke, he yudhiSThira! tapasvIe jarUra rAte pANI paNa pIvuM nahi ane vivekI gRhasthAe paNa rAte pANI paNa pIvuM nahi. 4-mahAbhAratamAM AvI bInA kahI che ke, rAte pANI lehI jevuM ane anAja mAMsa jevuM thAya che. AthI rAte bhajana karanArA ja lehI ane mAMsanuM bhakSaNa kare che. pa-padmapurANanA prabhAsa khaMDamAM narakanA cAra dvAra gaNAvyA temAM rAtribhejanane lIdhuM che. -Ayurveda paNa spaSTa jAhera kare che ke rAte hRdayakamaLa ane nAbhikamaLa saMkecAya che. sUkSma jIvAta khAvAmAM Ave, AthI rAtribhejana na karavuM joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI darzAvata jIvana [ 555 ] 7-jeo sUryAsta pachI jamatA nathI, te nitya tIrtha yAtrAnA klane pAme che, ema skaMda purANamAM kahyuM che. vaLI e paNa samajI le ke saMpUrNa jJAnavaMta purUSA jyAre rAte bheAjana karatAM nathI, teA pachI ApaNA jevA alpajJa jIvAe teA jarUra tenA tyAga karavA. A bAbatamAM zrI upadezaprAsAdamAM traNa mitranI kathA jaNAvI che. temAM bIjo bhadrikamitra rAtrileAjananA niyamane pAlavAthI saudharma devalAkamAM deva thayA, tathA vhelA mitra niyama toDyo, ane trIjA mitra niyama na lIdhe! tethI rAte jamatAM maraNa pAmIne vhelI narake gayA. 15-ana takAya-je zarIramAM anaMtA jIve hAya, te anaMtakAya kahevAya. Ane khAvAthI anaMtA jIvAnI hiMsAnuM pApa lAge. vigere kAraNu ane svarUpa zrI zrAvaka dharma jAgarikAmAM jaNAvyuM, te jANIne zrAvake anaMtakAyanA tyAga karavA joie. tenA mukhya 32 bhedo A pramANe jANavA. 1-sUraNakada, 2-vAkaMda ane prasiddha che. 3 lIlI haLadara. 4lIlu AduM. pa-lIlA cUrA. 6-zatAvarI. chavidyarikA ( eka jAtanI velaDI )8-kuMvAra. 9-cAra, 10-gaLA, 11-lasaNu, 12-vAMsakArelA, 13-gAjara, 14-lavaNuka (eka jAtanI lIleAtarI ) leke Ane khALIne sAjI banAve che. 15-kamilanInA kada, leADhaka. 16-giri karNikA nAmanI vela. 17-prauDha ( meTA ) pAMdaDAMnA ugyA pahelAnA TAImamAM eTale khIja ugavAnA TAime je akurA phUTe, te kuMpalIA athavA zilaya kahevAya. ahIM khAsa samajavA jevI khInA e che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ papa6 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta ke bIjane jIva varSARtu, pRthvI vigere sAdhanane laIne ugavAnI avasthAmAM (bI Uge tyAre) tene te (jIva) rahe, athavA bIje paNa (jIva) hoya che, eTale ugavAnA TAIme bIjane ja jIva hAya, evo niyamanahi. jo ke TUMkAmAM ema kahyuM che ke, bIja, mULa ane prathama patramAM eka jIvapaNuM che, paNa tenuM rahasya upara jaNAvyA mujabanuM che, eTale bIjamAM mULa svarUpe upajIne te(ja) bIjane jIva athavA bIje jIva te pachI thanArI ugavAnI avasthAne prakaTa kare che." uddabhava vakhate kizalaya-kuMpalIAnI avasthAmAM jarUra anaMtA ja hoya che. AmAM vastusthiti e che ke mULane jIva AyuSya pUruM thavAthI avIne (mULa dehane tyAga karIne, maraNa pAmIne) teja jIva anaMtakAyapaNAne pAmIne paheluM pAMdaDuM Uge tyAM sudhI vadhe che. A pramANe kizalayamAM anaMtakAyapaNuM ane e kartApaNuM (bane) hoya che. ahIM bIjA AcArya bhagavaMta "prathama patra eTale bIjanI pahelI ugavAnI (ja) avasthA" ema kahe che. A uparathI samajavAnuM e ke kizalaya anaMtakAya che. 18-kharasuo, 19-thega (pIkaMda) 20-bhramara nAmanA jhADanI chAla (tenuM bIjuM nAma "lavaNa" che). 21-lIlI metha. 22-khIleza, 23-amRtavallI, 24-mULA, AmAM alpa svAdanI khAtara anaMtA jIvanI hiMsA(haNavA)rUpI pApa baMdhAya che. tethI abhakSya che. A bAbata bIjA darzananA bhArata nAmanA graMthamAM kahyuM che ke "putranuM mAMsa khAvAthI je pApa lAge tenAthI vadhAre pApa mULA khAvAthI lAge. (baMdhAya) Ane khAnArA jIvo narake Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 557 ] ane choDanArA ja svarga jAya." temaja rAtA mULAne mAMsanI jevA ane sapheda mULAne dArUnI jevA kahyA che. A mULA jyAM raMdhAya te ghara zamazAna jevuM jANavuM, ema svapara zAstramAM mULA khAvAnI nA pADI che. evI rIte dAMDalI vigere pAMca vAnAM abhakSya samajavA. vizeSa bInA "zrI zrAvaka dharmajAgarikAmAM "thI jANavI. 25-bIlADInA Topa, 26 -aMkurAvAluM vidala, 27-DaMka vatthale (eka jAtanuM zAka) 28-zUkara nAmanA vAla, hAla je vaparAya che te "vAla" nahi. 29patyaMka=pAlakhuM nAmanuM zAka. 30-kUNI AMbalI, 31-AlukaMda, 32-piMDAla. A anaMtakAyanAM lakSaNa vigerenI bAbatamAM jarUrI bInA zrI zrAvaka dharmajAgarikA 250 mA lokanA vivaraNathI jANavI. suMTha sivAya anaMtakAyanI sUkavaNane paNa jarUra tyAga kare, kAraNa ke tevI sUkavaNuM vApa- - ravAthI nirAzaka( nirdayIpaNuM vigere geralAbha thAya che. bahu svAdiSTa baTAkAnI kAtarI vigere bhUkhane sArI rIte zamAve che, tethI temane jIbhanI lAlasAne laIne sUMThanI jevA gaNavA e geravyAjabI che. A bAbatamAM daSTAMta e che ke dharmarUci" nAme rAjakumAre munivaronI sAthe vAtacIta karatAM jANyuM ke "sAdhuone yAvajajIva anAkuddhi (eTale lIlotarIne chedana bhedanAdi nahi karavuM te anAkuTTi kahevAya.) hoya che." Ane vicAra karatAM tene jAtisamaraNuM jJAna thayuM. tethI jANyuM ke "meM pAchale bhave dIkSA laIne badhA vanaspatinA jIvone abhayadAna dIdhuM hatuM te mAre hAla paNa tema karavuM ucita che." AvuM vicArI te pratye Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 558 ] zrI vijayapadmasurijI kRta , muddha thayA. bIjA tApaseAne samajAvIne vanaspatinuM chedana bhedana, bhakSaNa karavuM nahi ' AvA niyama ApyA. dharmarUci munivara saMyama sAdhIne parama sukhI thayA. 16-saMdhAna eTale lIMbu, khIlI vigerenu meLa athANuM. AmAM ghaNAM jIvA upaje che. khAtAM hiMsA ghaNI ane svAda thADe. mATe zrAvake AnA tyAga karavA. 17-bahu khIja-5 pATA, aMjIra vigere abhakSya che, kAraNa ke khAtAM svAda thADA ane hiMsA ghaNI thAya che. vacamAM jene paDa na heAya te ahIM bahu khIja tarIke levA. dADima vigeremAM vacamAM paDe che tethI te abhakSya na kahevAya. 18-kAcA gArasa (UnA karyA vinAnA ThaMDA dUdha, dahI, chAza ) mAM dvidala bhaLe tA tarataja temAM kevaligamya sUkSma jaMtue ( trasa jIveA) upaje che. tevuM anAja khAtAM te jIvAnI hiMsAnuM pApa lAge vigere aneka kAraNeAne laine zrAvake AvI cIja khAvI nahi. prazna--dvidala keAne kahIe ? uttara--jemAMthI tela nIkaLatuM nathI ane tenA jo sarakhA be bhAga thatA hAya, teA te dila kahevAya. AmAM maga, cALA, aDada, tuvera vagere kaMThALa levuM. te ane te badhAnI bhAjI vigere paNa kAcA gArasanI sAthe na vaparAya. jo ke sarakhA phADiyA tA badAma vigerenA paNa thAya che. paNa tyAM vicAra e karavA ke temAMthI tela nIkaLe che ke nahi ? jo nIkaLatu hAya tA dvidalamAM na gaNAya. tela na nIkaLatu hAya ne tenI e phrAya thAya te dvidala kahevAya. po Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zivirati jIvana [ pa pa ] A bAbata bIjA dharmanA zAstromAM paNa deSa kahyo che. te e ke je mANasa aDada vigerene (kAcA) gerasamAM bheLavIne khAya, tene mAMsa khAvAthI je deSa lAge teTalo deSa (pA5) lAge. A uparathI samajI levuM joIe ke kAcA dahImAM maganI dALanA DabakA vigere nAkhIne bevaDAM vigere banAvyA hoya, te abhakSya hovAthI khavAya nahi. AvA anAjamAM jIvAtanI utpatti viSe keTalAeka aNasamaju che. kutarka karIne eTale "jIvAta upajatI hoya to dekhAya kema nahi" vigere kahIne AvuM anAja khAvAmAM doSa nathI ema jaNAve che, ane khAya che. paNa tema jaNAvavuM e geravyAjabI che. teoe jarUra samajavuM joIe ke - uparanI bInA sarvajJa prabhue jaNAvI che. tethI asatya hoI zake ja nahi. temaja AMkhethI na dekhAya evI bIjI ghaNuM bInA tame kabula kare che, tema na dekhAya tevI jhINuM jIvAtane paNa mAnavI joIe. A bAbatamAM "vicAra saMsakta niryukti" mAM kahyuM che ke jema biyajAtanA jhADanI yaSTi (thaMbha, lAkaDI) ane akela nAmanA jhADanI ghANa karAvIne temAM zelaDI nAMkhIne pIle, to tatkALa saMmUrNima mAchalIo upaje che. tevI rIte kAcA rasamAM dvidala bhaLe tyAre trasAdi jI upaje ema samajavuM. A prasaMge dahIM ane chAzano khulAso paNa zrAvakee jarUra samajavA jevo che. te e ke be divasa eTale sela pahera pachInuM dahIM ane chAza abhakSya che. hera eTale jeTalA kalAkane divasa hoya, tene ce bhAga e paheAra kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa60 ] zrI vijyapadhasUrijI kRta - - - - - - - - - - - ema rAtamAM paNa samajavuM. dahIM jyAre meLavyuM hoya tyArathI sela pahera gaNAya. ema valoNuM karyA bAda chAzanA sela pahAra gaNavA. rAte covihAra karanArA zrAvakene (daSTAMta tarIke) Aje savAre meLaveluM dahIM AvatI kAle sAMjha sudhI khavAya. kAraNa ke 16 pahoramAM 4 pahora bAkI hovAthI te rAte abhakSya na kahevAya, paNa temane vihAra hovAthI "sAMjha sudhI ema kahyuM che. keTaleka sthale bhAtanA zekalA vigere jIbhanA svAdanI khAtara banAvavAmAM Ave che. tyAre pAchale divase sAMe ghAMcI vigerine tyAMthI dahIM lAvIne temAM pANI nAMkhIne bhAta choTe che. Ama karavuM e tanna geravyAjabI che. kAraNa ke te chaTela bhAta abhakSya gaNAya. A bAbatamAM prAcIna vRddha purUSone vyavahAra e che ke valeNAnI cekhI chAza joIe. je vAsaNamAM bhAta hoya tenAthI upara cAra AMgaLa (pAchaLathI pANI jemAM nAMkhyuM nathI tevI) chAza taratI rahelI hoya. te te bhAta abhakSya na gaNAya. paNa hAla te nathI leNAnuM ThekANuM. kAraNa ke saMcAthI nAmanuM valeNuM karAya che. vaLI uparanA cAra AMgaLanI samajaNa nathI hotI, ane kadAca hoya che te jaLavAtI nathI. mATe bhAtane chAMTavA karatAM tenuM dAna devAmAM vadhAre lAbha che. kaye samajI zrAvaka duHkhadAyI jIbhanA svAdanI khAtara ghaNI hiMsAnuM pApa vahAre? eTale naja here. je dahIMne sola hera vItI gayA hoya tevA dahIMmAMthI amuka pragathI jIvAta joI zakAya che. A bInA kavi dhanapAlanA caritramAMthI jANavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 51 ] 19 tucchaphaLa-mahuDAM, khera vigere tucchala kahevAya, AthI tuccha evA phUla ane pAMdaDAM levA. yAda rAkhavuM ke keraDAM vigerenA phUla khAvAmAM ane cAmAsAmAM thAya evI tAMdaLajA vigerenI bhAjI khAvAmAM tathA kuMNI maga ceALAnI zIMgane khAvAmAM jIva hiMsA ghaNI ane tRpti lagAra. ema samajIne zrAvake AvI cIja na vAparavI joie. 20-vRtAka-A cIja kharAma kAma vAsanAne ane nadrAne vadhAre che, mATe zrAvake na khAvI joie. khIjAnA dharmazAstromAM paNa rI'gaNAnA niSedha A pramANe karyo che- zivajI pArvatIne kahe che ke he priye ! je rIMgaNAM vigere kharAkha cIja khAya, te aMtakAle mane yAda nahi kare. ema manusmR ta paNa spaSTa jAhera kare che ke samaju purUSe rIgaNA vigere tAmasa cIjo na ja khAvI joie. 21-ajANyAM phUla, pAMdaDAM, phUla, mULiyAM vigere na khAvAM. kAraNa ke ema karatAM kadAca jherI phala vigere khAvAmAM Ave tA acAnaka maraNu thAya. A khAkhatamAM kicalanuM dRSTAMta e che ke teNe gurUnI pAse ajANyA phUla khAvAnA niyama lIdhA hatA. avasare jherI la teNe na khAdhuMtethI khacI gayA ane jA khAnArA marI gayA. vizeSa mInA zrI upadeza prAsAda ane zrAvaka dharma jAgarikA vigere graMthAthI jANavI. abhakSya nahi khAvAnuM ekaluM jaina danaja kahe che ema nahi, paraMtu brahmAMDa purANamAM paNa kahyu` che ke abhakSyanuM bhakSaNa karavAthI kaMTharoga ane hRdayamAM karamiyA upaje che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] zrI vijayapadhasUrijI kRtya ra-calitarasa-je khAvAnI cIjanA varNa, gaMdha, rasa ane sparza badalAyA heya, eTale pahelAM karatAM rAkhavAmAM svAda phera lAge, ke suMghatAM durgadha mAre. ema varNAdi paNa pharyo hoya ema mAlUma paDe che tevI cIja calita rasa (pharyo che rasa jene tevI) kahevAya. AmAM kahevAnuM e che ke-be svAda thayelA vAsI anAja, dvidala, pullAM, vaDAM, rAMdhelA bhAta, a kahI gayeluM anAja na khAvuM. kAraNa ke e badhA padArtho svAda phera thayA tethI temAM ghaNuM jhIMNAM jaMtuo ceTe che. tene khAvAthI mithyAtva vadhe, ane ghaNu jIva hiMsA thAya. kAraNa ke saMmUIima che temAM upaje che, rAte vAsI anAja rAkhyuM hoya te te joIne, jenArA cha mithyA bhAva pAmone AvI niMdA kare ke-are ! A zrAvaka thaIne AvuM kare che? vAsI rahelA sAthavA vigere padArthomAM kALIyAnA jALA thAya, ane jhINuM jIvAta paNa upaje. khAtAM te badhAnI hiMsAnuM pApa lAge. ema vAsI mAlapuvA, piLI vigeremAM beIdriya lALIyA jI upaje. te khAvA uMdara Ave. tene avAja sAMbhaLIne bilADI Ave. tenI pAchaLa kutarA Ave. AvI paraspara (mAMhamahe) hiMsA thAya. tethI tevI cIja vAsI rAkhavI nahi, ne khAvI paNa nahi. ema zrI mahAkalpa nAmanA cheda sUtranI TIkA vigere aneka zAstromAM kahyuM che. calita rasa padArthone abhakSya mAnavA ja joIe, kAraNa ke roTalI vigeremAM tevuM pratyakSa dekhAya che. e pramANe kAlAtikrama thayelA pakavAnna vigere paNa calita rasamAM gaNune na khAvA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa63 mIThAInA kAlanI bAbatamAM kahyuM che ke je divase pUrepUruM ghI vigere nAMkhIne te banAvI hoya, tyArathI mAMDIne comAsAmAM 15 divasa sudhI kAla gaNa, ziyALAmAM eka mahIne ane unALAmAM 20 divasa gaNavA. te uparAMtanuM pakavAnna abhakSya samajavuM. A bAbatamAM keTalAekanuM mAnavuM ema paNa che ke, jyAM sudhI varNAdi na bagaDe, tyAM sudhI khavAya." tathA AdrA nakSatra pachI AMbAne rasa paNa na khavAya. e pramANe rasathI calita thayelA, vAsI, kehI gayelAM anAja vigere padArtho svAda vinAnA ane beIdriya jIvathI vyAsa hovAthI na khAvA joIe. kAraNa ke khAnArane tIvra duHkhanI vedanA bhegavavI paDe che. A bAbatamAM jANavA jevI bInA e che ke-eka kaMjusa mANase vAsI anAja khAdhuM. tethI tenuM hRdaya phATyuM. jethI te tarata marIne caMDALane dIkare thaye. tathA thAvara nAmanA caMDALe abhakSya khAvAne niyama lIdho hato. eka vakhata ghaNuM bhUkhane laIne te niyama yAda na Avyo jethI vAsI anAja ane bAvIsa paheranI chAza bane khAtAM khAtAM phUlanI pIDA bhogavIne maraNa pAmyo. A niyamanA prabhAve ( ane sAdharmika bhaktinA prabhAve) cAra koDa dravyane svAmI . pUrve jaNAvyA mujaba ghaNI bhUkhane laI niyama bhUlI gaye. ATale deSa lagADe tethI phUlanI vyAdhi bheLavIne maravuM paDayuM. AmAMthI zrAvake zIkhAmaNa levI joIe ke lIdhelA niyamamAM bhUlathI paNa deSa lagADevAthI reganI pIDA bhogavavI paDe che. mATe niyama pALavA tarapha bedarakArI na rAkhavI. A daSTAMta upadeza prAsAdanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa64] zrI vijyapadhasUrijI kRta bIjA bhAganA 8mAM staMbhamAM 119mA vyAkhyAnamAM vistArathI jaNAvyuM che. temaja vaidaka zAstramAM kahyuM che ke- je vAsI anAja khAya tene dhAdhara, karoLIyA ane cAmaDInA bIjA rige tathA vAyune prapa thAya, jethI tene anusaratI vyAdhi thAya che. khAnAranI buddhino nAza thAya che. e pramANe TUMkAmAM bAvIsa abhakSya jaNAvavAnA prasaMge batrIza anaMtakAyanI paNa bInA jaNAvIne have vrata lenAre A bAbanamAM niyama karatI vakhate jayaNuM kevI rIte rAkhavI te jaNAvavuM jarUrI chevAthI te kahIe chIe. kharI rIte zrAvake uparanI cIjo naja khAvI emAM vizeSa lAbha che. paraMtu mahArogAdi kAraNe bIjo upAya na hoya tyAre anubhavI vaidyanI salAha hAya te zarIra upara caLavA vigerenI jayaNA rAkhavI. ajANatAM khavAya, athavA ajANyA mANasa Ape tyAre pUchavAnuM bhUlI javAthI khavAya tyAre jayaNa. temaja kuTuMbAdine mATe azakaya parihAra hovAthI tenI khAsa jarUra jaNAya to jayaNA rakhAya. che TUMkAmAM cAra prakAranA AhAranI bInA vigere A pramANe jANavuM che 1-azana-AmAM pAMcamA aNuvratanA prasaMge niyamamAM rAkheluM anAja, ane tenI banelI cIjo (pakavAnna vigere) levAya. zrAvake ahIM evI vicAraNuM karavI ke huM dararoja cauda niyama dhAratI vakhate je pramANe azanane niyama lauM te pramANe vAparuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirata jIvana [ pa6pa che 2-pAna-AmAM nadI vigere jalAzayanuM pANI, phala vigeremAMthI kADhele rasa, tela, dUdha vigere pIvA lAyaka pravAhI padArtho, tevA padArthothI banelI tathA mizra thayelI cIje. vigere levAya. zrAvake dhArI levuM ke huM cauda niyama dhAratI vakhate dhArelA niyama pramANe, pAna AhArane vAparUM. (upagamAM lau) 3-khAdima-AmAM sekelA dhANI vigere tathA phala vigere gaNAya. A bAbata zrAvake vicAra karI levo ke cauda niyama dhAratI velAe dhAryA mujaba khAdima vAparuM. 4-svAdima-AmAM taMbala, suMTha, marI vigere gaNAya. pahelAM pAMcamA aNuvratanA prasaMge dharima dhanamAM gaNAvyA mujabanI cIjomAMthI dararoja cauda niyama dhAratI veLAe dhAryA mujaba svAdima padArtho upagamAM lauM. temAM dravyanuM mApa dhAratI vakhate temAM aNuhArI padArtho gaNI levA. cada niyama dhAravAno sarala raste 1-sacitta. zrAvaka acitta padArthothI pitAne nirvAha kare. tema na bane te AkhA divasamAM ATalI (10, 12 vigere) saMkhyAmAM ke amuka (1, 2 zera vigere) pramANamAM sacitta padArtho upagamAM lauM, tethI vadhAre nahi, e niyama karavAne abhyAsa pADIne pachI "desAvagAsiyaM" nA paccakhANa levAnI paddhati zarU karavI. kaI vastu keTale TAIma gayA bAda acitta thAya? vigere spaSTa khulAso zrAvake gurUgamathI jANavA jevuM che, te paNa TUMkAmAM jarUrI bInA A eNmANe jANavI:-- * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 566 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta -jemAM jIva hAya te sacitta kahevAya. 1 svakAya zastra (jema khArAM pANImAM mIThuM pANI bhaLavAthI pANInA jIvAnA vinAza thAya. te svakAya zastra kahevAya, tema pRthvIkAyAdimAM paNa samajavuM te) 2 parakAya zastra eTale jema agni pRthvIkAyAdi jIvAne maLe te parakAya zastrathI vinAza thayeA kahevAya. 3 ubhayakAyazastra eTale jyAre jaLa ane agni bhaLe, athavA kAcI mATI ane pANI bhaLatAM baMnenA vinAza thAya te ubhayakAya zastra. ema traNa zastromAM koi paNa zastranA sabaMdha vigerethI sacitta padA acitta thAya che. cALyA vagaranA leATa zrAvaNa ane bhAdaravAmAM pAMca divasa sudhI mizra gaNAya. eTale citta ke acitta ema emAMthI eka rIte nakkI na kahevAya. tyArapachI acitta thAya. ema AgaLa paNa je mizraNAnA kAla kahe teTalA TAima vItyA bAda lATa acitta ema samajavuM. tathA AsA ane kAntika mAsamAM 4 divasa sudhI, mAgasara ane peASamAM traNa divasa sudhI, mAha ane phAgaNumAM pAMca uAra sudhI, caitara vaizAkhamAM cAra jhAra sudhI, jeTha aSADhamAM traNa mhAra sudhI cALyA vinAnA leTa mizra gaNAya. cALele leTa eka muhUtta' (eTale 24 minITanI eka ghaDI thAya, evI e ghaDI) vItyA khAda acitta thAya. AvuM acittapaNuM keTalA TAIma sudhI rahe? eTale te leATa acitta thayA bAda keTale TAIma jAya tyAre bagaDe, e khInA gurUgamathI jANavI. vyavahAra e che ke jyAM sudhI vaNIrdi badalAya nahi, athavA iyaLa vigere jIvAta na paDe, tyAM sudhI te leATa kALajIthI upayAgamAM lai zakAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 7 Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI devirata jIvana [ pa67 ] 2. kAcuM (traNa ukALA vinAnuM) pANuM sacitta gaNAya traNa ukALA AveluM pANI acitta kahevAya. (1) ukALe eTale zuM? (2) be ukALA Ave tyAM sudhI pANI kevuM kahevAya? (3) dareka tumAM ukALelA pANIne TAIma keTalo hoya? (4) kaI rIte pANI ThAravuM ? ane (5) temAM kALajI kevI rAkhavI? vigere bInA zrI zrAvaka dharmajAgarikAmAM vistArathI jaNAvI che. ochAmAM ochA traNa ukALAvALuM pANI pIvAmAM ghaNI jAtanA phAyadAo rahelA che. te A pramANe (1) saMyamI jIvana Take. (2) jherI tAva TaLe, ne tAva vigere vyAdhi thAya nahi. (3) prabhunI AjJA paLAya. (4) dayAguNa vadhe, traNa ukALA karatAM vadhAre (aDadhu) baLeluM pANI pInArane saMnipAtAdi vyAdhi nAza pAme che. A Ane dhyAnamAM laIne samaju zrAvake bane tyAM sudhI ukALeluM pANI pIvAnI paddhati cAlu rAkhavI vyAjabI che. tema na bane te paryAdinA uttama divasomAM tevuM paNa jarUra vAparavuM. jyAre kALa vadhAre rUkSa hoya tyAre ukALeluM pANuM vadhAre vakhata acitta rahe. Aja muddAthI unALAmAM tene kALA pAMca pAra kahyo che. ane ziyALAne kALa e tenA jevo rUkSa nathI eTale (ochI rUkSatAvALo) snigdha kAla che. mATe ziyALAmAM ukALelA pANIne kALa 4 paherane kahyo. comAsAmAM kALanI rUkSatA ochI ane snigdhatA vadhAre hoya che, mATe pANIne kAla 3 paherane kahyo. upara jaNAvela TAIma pUro thayA pahelAM temAM cUne nAMkhyo hoya, to te nAMkhavAnA TAImathI 24 hera eTale 72 kalAka sudhI te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 568 ] zrI vijayapaghasUrijI kRta cUnAvALuM pANI sacitta thatuM nathI. AvuM pANI upadhAnAdi kriyAvALA zrAvakane rAte vAparavAmAM kAma Ave che. A prasaMge yAda rAkhavuM ke sAMje zrAvake pauSadhAdi kiyAmAM na hoya te paNa teoe pratikramaNanI zarUAta karyA pahelAM cunAvALuM pANI, kAMbalI, daMDAsaNa pAse rAkhavuM joIe, jethI meTuM pratikramaNa hoya temAM pezAba vigerenI bAdhA TALavAnI jarUra jaNAya, te upara jaNAvelA hAtha dharavA vigeremAM pANI vigere kAma Ave. bInasamajaNane laIne keTalAeka cha mAthe TAsaNuM nAMkhIne mAtru vigere karavA mATe jAya che. paNa tema thAya nahi. kAraNa ke agAsamAM laI gayeluM kaTAsaNuM 48 minITa pachI besavAnA kAmamAM laI zakAya. te pahelAM tenI upara besAya nahi. bese te jIvahiMsAne deSa lAge. mATe tema karavuM nahi. pravacana sAreddhAranA 136 mA dvAramAM A bInA vistArathI kahI che. agni vigere zAstranA saMbaMdhathI je pANI acitta thayuM hoya teja vaparAya, paNa svabhAve acitta thayuM hoya te na vaparAya. A bAbatane spaSTa nirNaya chadmastha jI naja karI zake ane upara jaNavelA vyavahArane viziSTa jJAnI (kevalajJAnI vigere) purUSa paNa pALe che. temAM muddo e che ke kaI paNa upAye vizuddha vyavahAramArga jaLavAya. juo A bAbatamAM prabhu zrI mahAvIradevanA ziSyanuM eka nAnakaDuM dRSTAMta. te e ke-vihAranA prasaMge rastAmAM prabhue jJAnathI eka acitta pANIthI bhareluM sarevara, acitta sthaMDila (jagyA) ane acitta talanuM bhareluM gADuM jANyuM, chatAM zrata jJAnane vyavahAra jALavavAnI khAtara prabhue tarasyA thayelA celAone te acitta sarovaranuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zI kSavirati jIvana pANI pIvAnI AjJA ApI nahi, ane svAbhAvika acitta bhUmimAM sthaDila javAnI tathA bhUkhyA thayelA celAone tala vAparavAnI AjJA ApIja nahiAmAMthI prabhudeva ApaNane ema samajAve che ke ame sarvajJa chatAM vyavahAra mArgane majabUtapaNe jALavIe chIe, te pachI chastha jIe te te tarapha vadhAre lakSya devuM ja joIe emAM navAI zI? vaLI e vAta paNa naja bhUlavI ke sUkI acitta gaLAnI upara pANI paDe to sacitta paNa thaI jAya che. prabhu zrI mahAvIranA AnaMda vigere mahA zrAvakanI mAphaka sacittAdine nirNaya karIne je cIjo vAparavAnI hoya, tenA nAma laIne niyama levo. AmAM muddo e che ke-niyamamAM AvelA sacitta padArtho sivAyanA sacitta paribheganA tyAganuM sAruM phala mele. keTalAeka puNyazAlI jI, aMbaDa parivrAjakanA ziSyonI bInA yAda karIne sarva sacittane paNa tyAga kare che. te ziSyae prabhu zrI mahAvIranI pAse zrAvakanA vrata letI veLAe A niyama karyo hato ke, " sacitta ane adatta (mAlIke nahi dIdhelA) padArtho na vAparavA." te pramANe niyama pALatAM pALatAM eka vakhata temane ghaNI tarasa lAgI. AvA vikaTa prasaMge paNa pote lIdhele niyama pALe. tethI pAMcamA brahmadeva lekamAM iMdranA jevA mahaddhika deva thayA. AmAMthI bedha e levAne ke sacitta tyAganA niyamamAM daDha rahevuM. temaja nirdoSa, acitta, ane parimita AhAra laIne dhArmika jIvana TakAvavuM. ane tema kare toja guNavaMta zrAvaka kahevAya. AvA niyama dhAravAthI divasa saphala gaNAya. - 2ghauM, bAjare vigere zarUAtamAM sacitta hoya te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 570 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta amuka TAime acitta thAya. A khInA zrI zrAddhavidhi vigeremAM spaSTa jaNAvI che. caNA vigerenI dALa acitta gaNAya, tethI tenA leATa paNa acitta jANavA. 3-garama retImAM bhuMjelA caNA dhANI vigere acitta gaNAya che. 4-sekelI variyALI acittamAM gaNavI. pUrve jaNAvyA pramANe pakAveluM mIThuM acitta kahevAya. leADhI vigeremAM mIThuM sekelu acitta na kahevAya. pa-sapheda se dhava citta che, ane saiMdhava citta gaNu ya. 6-kharaka, karA, lIluM dAtaNa, nAgaravela ane lIbaDAnA tathA tulasInA lIlA pAna vigere sacitta jANavA. kahIne ukALavAmAM nAkhela hAya, athavA ghIne ukALatAM nAgaravelanA pAna nAMkhyA hAya, te acitta gaNAya. 7-kalakattAdi tarapha khIvALA keLAM thAya che. te sacittanA niyamavALAe na vAparavA ThIka che. chAla utAryo pachI sonerI keLA vigere acitta gaNAya. tathA kAcI kAkaDI sacitta ane tenuM zAka acitta gaNAya. khI vinAnI pAkelI sakaraTeTInA cIrIyA ane kerInA rasa mATalI kADhayA pachIthI meghaDI mAda acitta gaNAya. 8-zrIphaLane phADayA bAda alaga kareluM TAparU ane pANI e ghaDI pachI acitta gaNAya. ane ThaLIyA kADhayA khAda khannura, e ghaDI vItyA khAda acitta gaNAya. bahu dUra dezathI (sA yeAjana cheTethI) AvelI badAma RE Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI dezavirati jIvana [ pa71 ] acitta gaNAya. tenAM mIMja kADhayA pachIthI be ghaDI vIte tyAre upagamAM (vaparAzamAM) levAya. 10-pistA, jAyaphaLa vigere cheDA utAryA pachIthI be ghaDI vItyA bAda vaparAya. 11-bI(ja)vALI drAkSa, bI kADhayA pachIthI be ghaDI vItyA bAda vaparAya, ane bI vinAnI drAkSa acitta gaNAya che. 12-jaradALamAMthI ThaLI kADhyA pachI be ghaDI jAya tyAre vaparAya, ane te ThaLIyAnI badAma vAparavAmAM paNa cheDA utAryA pachI be ghaDI jAya tyAre khavAya. 13-jhADanI uparathI tAjo guMdara utAryo hoya, te be ghaDI pachI acitta gaNAya. 14 sUkAM aMjIramAM ghaNAM bI hoya che. te chuTAM pADI zakAtAM nathI, tethI sacitta tyAgavALAe tene acitta na gaNavA joIe. vaparAzamAM AvatI mukhya mukhya cIjonI bAbatamAM upara TuMkAmAM jaNAvyuM. vizeSa bInA gurUgamathI jANuM levI. A bAbatamAM keTalAka niyama dhAranArA bhavyajI, pitAnI pravRttine vicAra karIne sacittane sarvathA athavA amuka aMze tyAga kare ane jarUrI kAraNe sacittane acitta karIne vAparavAnI jayaNa rAkhe che. ane khAsa regAdi kAraNe bAhya upacArane aMge caLavAnI, hAtha vigerenI upara bAMdhavA vigerenI jarUrIyAta jaNAya te jayaNuM rAkhe. 2-dravya-sacitta padArtho ane vigaInA padArtho sivAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa7ra ] zrI vipavasUrijI kRta je meMDhAmAM nakhAya, te ahIM dravya tarIke gaNavuM A dravyanA mukhya nAma A pramANe jANavA. lADavA, lApasI, khIcaDI, TilA, roTalI, nivIyAtA, curamuM vigere. AmAM e bInA dhyAna bahAra na rahevI joIe ke je padArtha banAvatAM calAnI upara hoya, tyAre temAM ghaNuM cIje bhale paDI hoya, paNa taiyAra thayA pachI je nAmathI kahevAya, te nAme ekaja dravya gaNavuM. cUlethI utAryA bAda jeTalI cIjo temAM bheLavAya, te judA judA dravya gaNAya. ema eka dhAnyanI ghaNI cIjo banAvI hoya, paNa te je judA nAmathI oLakhAtI hoya te judA judA dravya gaNavA. kAyamanI Teva hovAthI rUpAnI saLI AMgaLI vigere svabhAve meMDhAmAM nakhAya, te dravyamAM na gaNAya. ahIM zrAvake jAvajajIvanA niyamane aMge "haMmezAM mAre ATalA (20-25 vigere) dravyo vAparavA. ema niyama kare ane dazamA vratanA avasare haMmezane mATe temAMthI ghaTADe karI khapa pUrata sacitta ane dravyAdine alaga alaga niyama kare. 3-vigaI-dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa ane kaDhAI vigeremAM ghI athavA tela nAMkhIne taLIne banAve tevA pakavAna vigere kaDhAvigaI. ema khAvA jevI vigaInA cha bheda che. ane te darekanA nivIyatAnAM pAMca pAMca prakAra che. te pratyAkhyAna bhAgyathI jANavA. AmAMthI dararoja vAparavAne aMge jarUrI vigaI chuTI rAkhIne bAkInI vigaI tyAga karo. yAda rAkhavuM joIe ke jeNe kAcA goLane tyAga karyo hoya, tenAthI te divase banAvelI geLanI sukhaDI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa73 ] AdimA nAkhele goLa kAco gaNAya che. abhakSya vigaIne te zrAvakane tyAgaja hoya che. phakta jarUra jaNAya te bAhya upacAra mATe dArUnI jayaNA rAkhe. vilAyatI davAmAM tene aMza Ave, mATe ja vAparavI. ajANatAM tema thAya tenI jayaNA. 4-upAnaha-A zabdathI jeDA, buTa, caMpala, sapATa, majA, lAkaDAnI pAdukA vigere levAya. AmAM lAkaDAnI pAvaDI paherIne cAlatAM jIvahiMsA ghaNuM thAya, tethI te na vAparavI; ahIM zrAvake "huM dararoja jarUrI ATalI (2-5) jeDa vAparuM, tethI vadhAre nahi e niyama kare. navA jeDA kharIda karatAM te baMdhabestA Ave che ke nahi? te jANavA paherI jevAya tenI jayaNA. pa-taMbela-AmAM pAna, sopArI. kA, ilAyacI, taja, lavIMga, jAyaphaLa, jAvaMtrI, kesara, pIparImULa, suraNa vigere svAdiSTa cIje gaNAya. Ane aMge dara mahine amuka (2-5 zera) pramANa sudhI vAparUM A niyama karAya. nAgaravelanA pAna ane sopArI naja vAparavI joIe, kAraNa ke nAgaravelanA pAnane bhIMjavIne rAkhe che, temAM lIlaphUla, kuMthavA vigere jevo upaje. khAtAM virAdhanA eTale hiMsAnuM pApa lAge ane sopArI e roganuM ghara che. vidyArthI jIvanane bagADe che. abhyAsamAM buddhi ghaTADe, ne svara bagADe. A bAbata eka hRhe yAda rAkhavA jevo che. te A pramANe hiMga maracu ne AMbalI, sopArI ne tela je sUrane khapa hoya te, pAMce vastu mela. (choDa tyAga kara ) 1. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 574 ] zrI vijayapadhdhasUrijI kRta AthI rAte khAvA nahi. ane jarUrI kAraNe divase sArI rIte sApha karIne khavAya. zrAvake yAda rAkhavuM ke pratyeka sacitta padArthamAM zarIra dITha eka jIva hoya che, paNa phela vigeremAM asaMkhyAtA jIvonI paNa virAdhanA saMbhave che. A bAbata juo sAkSipATha (pUrA):-- zrI AcArAMga sUtramAM pahelA adhyayananA bIjA uddezAnI TIkAmAM kahyuM che ke-jyAM eka paryAto jIva hoya, tyAM tenI nizrAe) asaMkhyAtA aparyApta jI hAya. ema bAdara ekendriyamAM samajavuM. tathA jyAM eka aparyApta jIva hoya, tyAM asaMkhyAtA paryApta che heya, ema sUkSma ekendriyamAM samajavuM. A bInA zrI prajJApanA sUtramAM paNa jaNAvI che. te A pramANe -vanaspatimAM jyAM eka bAdara paryAyo jIva hoya, tyAM tenI nizrAe pratyeka vanaspatimAM aparyApta che saMkhyAtA ke asaMkhyAtA heya. sAdhAraNa vanaspatimAM te jarUra anaMtA jI upaje che. A uparathI samajI levuM ke nAgaravelanA eka pAna vigere khAtAM asaMkhya cha haNAya che ane tyAM je lIla phUla hoya, te anaMtA ja haNAya. ema samajIne te naja khAvA joIe. 6 vastra-A zabdathI paMcAMga veza eTale paheravAnA oDhavAnA lUgaDAM samajavAM. "darareja amuka (20-30 vigere. joItI) saMkhyAmAM vAparUM" A niyama kare. rAte paheravAnA vastra vigere na paNa gaNAya. 7 kusuma-A zabdathI phUla vigere suMghavAmAM tathA mAthe ane gaLe paherAya evA zrAvake "dararoja amuka (2-5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarati jIvana [ 74 ] zera) pramANu sudhI vAparUM' Aveza niyama karavA. kadAca Ane sarvathA tyAga karyAM hAya, teA paNa devapUjAdi dhArmika kAryomAM kula vigere vaparAya. lagnAdi vyavahAra prasaMge mALA geATA chaDI vigere vaparAya, te khAkhata uparanA pramANamAM levAya athavA jayaNA rakhAya. 8 vAhana--A zabdathI (1) taratA (hADiyA vigere) (2) krUratA (gADIratha-pAlakhI vigere) (3) caratA (maLada- peADIyA-gheADA vigere) ema traNa prakAranA vAhana levA. AmAM rAjane mATe * ATalA (5-10 vigere) vAhana vAparU ' Ave niyama karavA. , 9 zayana--A zabdathI gAdI, takIyA, khATalA, palaMga vigere levA. temAM zrAvake 'dararAja ATalA (jarUrI 5-10 vigere) vAparU' ema niyama karaveA. ahIM dhaMdhAne aMge khIjAnA gAdI vigere vaparAya, tenI jayaNA. kuTuMba sAthe peAte bIjAne ghera memAna tarIke ke sagAIne laIne jAya, athavA musAphImAM khIje gAma jAya, te tyAM gAdI vagere vaparAya tenI jayaNA. 10 vilepana--A zabdathI peAtAnA zarIre vAparavA mATe kesara, caMdana, kharAsa, attara vigere tathA mIThuM, haLadara, aLasI vigere lepanI cIjo levAya. zrAvake ' dararAja jarUrI A padArtho ATalA (zera 1-2 vigere) pramANamAM vAparU " ema niyama karavA. AmAM rAgAdi khAsa kAraNe arapha ghasAvavA, kAcI mATI mAthe vigere a Mge AMdhavI vigere jarUrI jayaNA rakhAya. AnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 576 ] zrI vijayapasarijI pUta sarvathA niyama karyo hAya, te chatAM prabhu pUjAdikamAM kapALe tilaka karAya, hAtha dhUpavA, hAthe kaMkaNu karavA vigere thai zake. 11 brahmacarya --ahIM ceAthuM vrata letI velAe karelA niyama mujaba vartavuM. svadArA sateSa vratavALA jIvAe paNa viveka karI levA. 12 diziparimANu-chaThThA vratamAM cAvajIvananI maryAdA AMdhIne je pramANe nakkI !yuMM che temAMthI ghaTADIne dararoja anukUlatA pramANe niyama karaveA. 13 snAna--ahIM tela vigere cALI AkhA zarIre snAna karavuM (nhAvuM) te gaNavuM. dararAja ATalI vakhata (jarUrIyAta pramANe eka be vAra vigere) nhAvuM. ene niyama karavA. leAkAcAra, azuci, AbhaDaseTa, sagAMsaMdhInuM maraNu, mAMdagI vigere khAsa kAraNe niyama uparAMta nhavAya tenI jayaNA. 14 bhAtapANI--AmAM beThe bhANe je khavAya ane pIvAya te gaNAya. bhAta zabdathI rAMdheluM anAja, sukhaDI vigere samajavu, ane pANI zabdathI pIvAnI pravAhI cIjo levI. huM dararoja amuka (3-4 zera vigere ) vajana pramANa bhAtapANI vAparU baMnenuM bheguM vajana nakkI karIne niyama karAya. phala papaiyuM sakaraTeTI vAparavAne aMge upara dhArelA vajanamAM vadhArA karavA joie. zrAvake pRthvIkAya vigere pAMca sthAvarAdinA ArabhAdine aMge nIce jaNAvyA mujaba niyama karavA joie. 1 pRthvIkAya--hiMgalAka, haDatAla, pArA, seAnuM vigere sAta dhAtu, cunA vigere pRthvIkAya kahevAya. zrAvake peAtAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI devigata jIvana T 577 ] vAparavAnA aMge kAcI mATI vigerenI jarUra jaNAya te (Aje amuka vajana (2-3 zera vigere) pramANu pRthvIkAya vApar' ema niyama karavA. ane tyAM sudhI pAkuM mIThuM (khalamana) vAparavuM, khAsa kAraNa vinA kAcI mATInA upayAga karavA nahi. AmAM ghara vigere tathA jamaNavAra vigerenA nimitta dhAryo karatAM vadhAre pramANamAM pRthvIkAya vaparAya tenI jayaNA 2 akAya (kAcuM pANI)-AmAM zrAvake Ave niyama karavA ke-- huM nhAvA, dhAtrA, vAparavAne aMge ATalA (4-5 maNu vigere) vajana pramANu, ane pIvAmAM amuka (bA-1 maNu vigere) vajana pramANe vApar ghara vigere caNAvavA, jamaNavAra, rAgAdi prasaMge vadhu arapha vigere mUkAya tathA ghasAya, tenI jayaNA. ,, 4 3 tekAya (agni)AmAM AvA niyama karAya ke- huM darAja (Aje) mArA tathA bIjAnA gharanA kula ATalA (2-5-10 vigere) cUlA vigerenI rAMdhelI cIjo vAparU. ' AmAM prAImasa, dIvA, dIvAsaLIe, kAkaDA, cheDIyA vigere kAraNe saLagAvavA paDe tathA elavavA paDe, tenI jayaNA rakhAya. vaLI mArA ghera ke bIjAnA ghera athavA rastAnA ilekaTrIka vigerenA dIvA ane phAnasa vigerenA dIvA upayAgamAM levAnI jayaNA. paraMtu potAnA ghara vigeremAM ATalA (5-10 vigere) dIvA vAparavA ema niyama karAya. 4 vAukAya--AmAM jamIna addhara hAya tevA hiMcakAnI upara besavuM, khIjAne hIMcakA nAkhavA, paMkhA laI pAtAnA hAthe pavana nAMkhavA (khAvA), vigere samajavuM. AmAM jebIna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 578 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta jarUrI lAge, tene niyama kare. kAraNe bIjAnA hAthe paMkhAthI pavana nakhAvAya, athavA pote hAthe paMkhAthI pavana nAkhe, tenI jyaNA. IlekaTrIkanA paMkhAne aMge jarUrIAta jaNAya te paNa rAkhe. muMgaLI vigere vAparavI athavA kapaDA vigerethI pavana nAMkhave, sUpaDAthI jhATakavuM vigere bAbatamAM jarUrIyAtane vicAra karI niyama karAya, athavA jayaNA rakhAya. khajUrInI sAvaraNI vAparavAthI jIvadayA jaLavAya nahi, mATe te na vAparavI. suMvALI sAvaraNI vAparavAmAM jIvadayA jaLavAya che, tethI te vaparAya. tenI tathA pIMchI, puMjaNa, daMDAsana AdinI jayaNA. jatAM AvatAM haratAM pharatAM halAvatAM kuMtA je pavana Ave tathA kAraNe kuMkavuM paDe, tenI jayaNA. 5 vanaspatikAya-AmAM zAka, bhAjI, phala vigere Ave "Aje amuka (ra-pa zera vigere) vajana pramANu lIlotarI vAparUM" vigere prakAre niyama karAya. AmAM bInajarUrI cIjone niyama karatAM tyAga kare. ane jenI jarUrIyAta paDe, tenuM pramANa karavuM e muddo che. khAsa rogAdi kAraNe dhAryA karatAM adhika vaparAya, zarIra upara pAMdaDAM vigere bAMdhavAmAM Ave, tenI jayaNuM. ghara kAryane mATe tathA sagAM vigeremAMthI kaI maMgAve te lAvI devAnI jayaNa. 6 trasakAya-pahelA aNuvratamAM A bIne jaNAvI che. A karelA niyamAdimAM dharmArthe jyaNuM samajavI. kAraNa ke jIvadayA nimitte AraMbhAdi ochA karavA mATe A niyamo karavAmAM Ave che. dharmakriyA e AraMbhAdimAM naja gaNAya. - asi--AmAM chatrI-lAkaDI-pAvaDA-kedALI-keza-capu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa79 ] charI-kAtara-sUDI-seya seyA vigere levAya "jarUrI ATalA (5-10 vigere) vAparUM" ema niyama kare. ahIM TAMkaNuM lIpa kAgaLa bharAvavAnA sayA vigere khAsa jarUrI cIjo vAparavAnI jyaNuM rakhAya. maSi-AmAM lakhavAnA sAdhano gaNAya. te pensIla, helDara, pena, khaDIye, lekhaNa vigere samajavA. "Aje ATalA (5-10 vigere) vAparuM ema niyama kare. kAgaLa, kayArDa, kavara AdinI jayaNuM rAkhavI hoya te rakhAya. kRSi--AmAM haLa vigere khetInA sAdhano, khetara kheDAvavuM vigere samajavuM. vicAra karIne jenI bInajarUrI hoya, tene niyama kare. kAraNe jayaNuM rakhAya. eTale khADA bheMyarAM neka vigere khedavuM-dAvavuM, tenI jayaNuM. pote jAte vAparavAnA aMge A upara karela niyama samaja. navA ghara vigere caNAvavAnA, sApha karAvavAnA, raMgAvavAnA prasaMge, kArIgara-majUra rakhAya, tathA gharamAM kaMI vaparAya, tenI jANa jarUrIyAta lAge te rAkhe. e pramANe bheganI apekSAe sAtamuM vrata kaI rIte levuM? A bIne jaNAvI dIdhI. have karma (vyApArAdi)nI apekSAe sAtamA vratane levAnuM varNana cAle che. temAM paMdara kAMdAnanI vAta A pramANe jANavI. je cIkaNuM karmabaMdhanuM kAraNa hoya, te karmAdAna kahevAya. tevA paMdara karmAdAna che. temAM- 1 aMgAra karma-eTale lAkaDAM bALIne navA aMgArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 580 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta pADavAnA, ane cunA-iMTa ane naLIyAnI bhaThThI karAvavAnA kuMbhAra, kaMsArA, kalAla, bagaDI banAvanAra luhAra, seAnI, bhADabhujA vigerenA dhaMdhA e aMgAra karma kahevAya. AmAM agni samAraMbha vadhAre pramANamAM thAya che. ane agni e dazadhArU (daze dizAnA najIkanA jIvAne mALanArU dazadhAravALu) khaDu kahyuM che. eTale te ghaNAM jIvAne khALe che. AvA dhaMdhAmAM chae jIvanikAyanA vadhavadhAre thAya. mATe AvA dhaMdhA zrAvake na karavA. AmAM jayaNAnI khInA TuMkAmAM A pramANe jANavI. (1) na chuTake peAtAne mATe agara kuTubAdine mATe paMdareka[dAnathI banelI cIja levI paDe, tathA devI paDe, ane vadhAre hAya teA vecavI paDe, tenI jayaNA. (2) ghara vigere dheALAvavA tathA raMgAvavA vigerenA kAraNe kaLI cunAnA DabbA vigere sAmAna lAvavAnI tathA tenA vadhArA hAya te vecavAnI jayA. je vinA bharaNupeASaNa naja cAlI zake tema lAge, tevA dhaMdhA sivAyanA tamAma dhaMdhAnA tyAga karavA. ane cAlu dhaMdhA tIvra lAbhavRttithI vadhAre pramANamAM naja karavA, ghaTADavAnI kALajI rAkhavI. dayALu zrAvakA khuzIthI tema karI zake. je luhAra vigere vyApArIonI sAthe vizeSa levaDadevaDanA vyAvahArika prasaMga hAya, te sivAyanA vyApArIone huM... Adeza daine peAtAnA ke bIjAnA upayeAga mATe kai paNa na karAvuM. AvA niyamanI anukUlatA hAya tA te karavA. 3 peAtAnA ane putrAdinA nimitte rasAi karavAnI tathA karAvavAnI jaNA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praviti jIvana gharA mAM rasAine age-- kAThI maNu kAlasA cheADIyA ,, vApar sudhI "" ArabhAdi ghaNAM lAbhA rahyA che ema samajIne karavuM athavA te tarapha lakSya rAkhavuM, ke jethI bhaviSyamAM tevuM karI zakAya. culA, saghaDI vigere teukAyamAM rAkhavA. temAM muddo e kecheADIyA vigere saLagAvI culA vigere saLagAvavA, phuMkavA paDe. sva para nimitte AmAM jayaNA. 4 vAsaNAne kalAI devarAvavAmAM kalAI maNu sudhI [ 581 | upayAga karavA Ama karavAnI anukUlatA hAya teA tema karavAmAM alpa 5 mIla, jIna, presa, TrAma, ileTrIka, oila, vImA, relve, pAvara, nyuTa vigere mIlAnA tathA eka vigere zaranA vyApAranI, tathA sarApha vigerene tyAM khAtA, DIpeAjhITa, kamIzana, dalAlI, dhIradhAranA vyApAranI jarUrIyAta pramANe jayaNA khAya. Jain Educationa International 6 vastra vigere raMgAvavAmAM tathA dhAvarAvavA vigeremAM dara varSe athavA dara mAse rU. ( amuka ) sudhI kharaca karUM'. 7 ghareNAM nimitte dhAtu gaLAvavA vigeremAM dara mahine athavA varSe rU0 (amuka ) sudhI kharaca kar. 8--peAtAnA tathA putrAdinA ghara vigere caNAvavA vigere kAmamAM sAmAna lAvavAnI ane devAnI jayaNA. cUnA vigerenI bhaThThI naja karAvavI. For Personal and Private Use Only Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 582 ] zrI vijayapadyasUrijI kRta -gharakArya mATe, anAja vigere sekAvavAne aMge maNa (amuka) sudhI sekAvavAnI jayaNa 10-potAne mATe ke putrAdine mATe, kuMbhArane tyAMthI jarUrI cIjo lAvavA, maMgAvavAnI tathA senI vigerene tyAM senA vigerenA dAgInA karAvavA, taiyAra levA, ghATa ghaDAvavA vigerenI jayaNuM. 12-kedaI vigerene tyAM, dara mahine ke varSe maNa (amuka) sudhI pakavAnna vigere jarUrI karAvavAnI jayaNa. 13-svapara nimite agninA AraMbhathI je kaMI jarUrI karavuM paDe, tenI jayaNA. 14-lagna vigerenA prasaMge aMgAra karmamAM dhArelA niyama uparAMta lavAya, levAya, devAya, vadhAre vecAya, vigeremAM jarUrI jayaNa. 15-gharanirvAha, lagnAdi prasaMgamAM karmAdAnathI banelI cIje. upara jaNAvyA mujaba vAparuM, tathA tene aMge cagya kharaca karUM, AthI uparAMta kharca karavA ke rAkhavAne aMge pAMcamA aNuvratanI maryAdA mujaba vartu upara jaNAvelI bInAmAMthI upayegI bInA dhyAnamAM laIne bane teTalA pramANamAM niyama karavo. A te eka dizA mAtra batAvI che. 2-vanakarma-vana eTale vanaspatine vyApAra kara, te vanakarma kahevAya eTale chedelA ke vagara chedelA lAkaDAM, kula vigere lAvIne vecavA te vanakarma kahevAya. bAga, vADI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 583] vigere ropAvavA ane vana vigerenA jhADa kapAvavA vigere paNa vanakarma kahevAya. A vyApAra karavAmAM traNa vigere jenI ghaNuM hiMsA thAya mATe dayAsika zrAvakoe Avo dhaMdhe na karavuM joIe. che khAsa kAraNe jarUrI jyaNuM vigerenI spaSTa bInA A pramANe 1-gharanA pazuone mATe ghAsa vigere lAvavA, maMgAvavA, vigerenI jarUra jaNAya to jayaNa rAkhavI. 2-ghara vigeremAM phUlanA choDa rAkhavA vigerenI jarUra jaNAya to jayaNa rAkhe. kharI rIte AvI pravRtti baMdhaja karavAmAM lAbha che. - 3-upara jaNAvelA vyApAramAMthI je vyApAra naja karavAnuM hoya, tene sarvathA tyAga kare. na chUTake je karo paDe, tenI maryAdA bAMdhavI, pitAnA ghara vigeremAM lAkaDA, anAja vigere vadhAre hoya te vecavAnI athavA keIne devAnI jarUrI jayaNuM. - 4-potAne mATe ke sagAM vigerene mATe anAja, phaLa vigere lAvavuM paDe ke maMgAvavuM paDe, ke vadhAre veca paDe, AmAM jenI jarUra jaNAya tenI jayaNuM rakhAya. 5-pAMcamA aNuvratamAM je dhAnyane niyama kare che, tene daLAvavA, khaMDAvavA vigerenI jayaNa. -kAThI cIrAvavA vigerenI jayaNuM. -jarUrI kAraNe vanaspati chedAvavI, tenI chAla levarAvavI vigerenI jayaNA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 14 ] zrI vijayapadmasUrijI kuta 8--zaheramAM tathA jhhAragAma vAhana upara besIne jatAM, athavA vAhanamAM besIne bhaviSyamAM javAnA hAuM, vigere jarUrI prasaMge, jAnavarane ghAsa, anAja khavarAvavu, ane pANI pIvarAvavuM, meTara vigeremAM peTrela vigere pUrAvavuM, tathA saMdha, ToLI vigeremAM lhANI eTale janAvarone, ghAsa, ghI, goLa vigere vheMcIe vigere karavAmAM jenI jarUrIyAta jaNAya, tenI jayaNA rakhAya. 3-zakaTaka eTale gADAM, gADI, mAIsIkala, meTara, tenA paiDAM vigere tathA hADI, haLa, carakhA, ghANI, ghaMTI, khANIe vigere ghaDavA, banAvavA, vecavA vigere, kheDavA, vigere zakaTa karma kahevAya. AvA vyApAramAM chae jIvanikAyanI ghaNI hiMsA thAya, tethI kharI rIte naja karavA joie. na chUTake karavA paDe teA maryAdA bAMdhavI. ahIM jayaNA vigerenI samajAya tevI khInA A pramANe jANavI. 1-peAtAnA ane kuTubAkine mATe uparanI cIjomAMnI kAi paNa cIja bhADe lAvuM ke khIjAnI pAsethI mAgI lAvuM, ane tema karIne vAparUM, vAparatAM te khIntanI cIja bhAMgI jAya, tA durasta karAvI devI, agara te navI cIja lAvI devI vigerenI jayaNA. tathA uparanI cIjomAMnI koI paNa cIja Intare levI, navI karAvavI, kAraNe tenA vyApAra karavA, pAtAne mATe putrAdi parivArane mATe AisIkala vigere tathA ramavAnA ramakaDA vigere lAvavA vigerenI jarUrIyAta jaNAya te jayaNA rakhAya. 4--bhATaka karyuM uMTa vigerenI pAse bhAra upaDAvIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sazavirati jIvana [585 ] bhADuM pedA karavuM eTale gADI, gADA, hArI, ghara, baMgalA, dukAna, baLada vigere bhADe ApavA te bhATakakarma kahevAya. AmAM bhAra upaDAvatAM baLada vigerene tADanAdi karatAM ghaNuM du:kha thAya. calAvatAM rastAmAM trasAdi jI haNAya. A muddAthI A vyApAra bane tyAM sudhI naja kara joIe. na chUTake je karavAnI jarUrIyAta jaNAya tenI maryAdA bAMdhavI, ane bAkInA vyApArane tyAga kare. AmAM potAnA agara sagAM vigerenA ghara, baMgalA, dukAna, jamIna khetara vigere bhADe devAnI, vahIvaTa karavAnI jarUrI jyA. ' jy. pa-sphoTaka karma--ghauM vigere anAjanI karaDa karAvavI eTale dhAnya chUTuM pADavuM, sAthe kare, dALa karAvavI, zAlI (DAMgara) khaMDAvavI, tema karIne khA karavA, vAva vigere jalAlaya banAvavA, jamIna khodAvavI, haLa kheDavA, kheDAvavA, khANamAMthI patharA kADhavA, ghaDAvavA, metI vigerene vIMdhavA, vIMdhAvavA vigere sphaTika karma (vyApAra) kahevAya. banatA pramANamAM zrAvake A vyApAra jema bane tema naja kara, athavA ochA kare. khAsa kAraNe (na chuTake) jenI jarUra jaNAya tenI maryAdA kare ane bInajarUrI AvA tamAma karmAdAnane tyAga kare. kAraNa ke AmAM anAja bharaDAvavA vigeremAM vanaspatikAyanI ane jamIna khedAvavI vigeremAM pRthvIkAyanI ane tene AzrIne rahelA trasa vigere jenI hiMsA thAya che. che AmAM jayaNA vigere jarUrI bInA A pramANe che _ 1-upara jaNAvelA vyApAramAMthI bInajarUrI vyApAjo tyAga. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [586 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta 2-pitAnI agara sagAM vigerenI jamIna, gIre rAkhelI jamIna, temaja vahIvaTanI jamIna bhADe athavA sAMte (kheDAvavA) ApavAnI jarUrI jayaNA tathA sagAM vigerenI jamIna vigerenA saMbaMdhamAM kheDavA, kheDAvavAne Adeza de, yogya vyavasthA karavI, karAvavI, samarAvavI, vigere bAbatamAM vicArIne jayaNa rakhAya. 3-dharmasthAne kuMDa vigere karAvavA vigerenI jayaNA. AvA vyApArano tyAga karavAmAM potAnI anukUlatAne vicAra kare. - 4-vyavahArathI, paramArtha nimitte bIjA sthAnake paNa sudharAvavA, samarAvavA, leka dAkSiNyatAe tevA kAryamAM jarUrI madada karavI paDe, tenI jayaNa. * pa-potAnA ke sagAM vigerenA ghara vigeremAM tathA jamInamAM sagavaDane mATe khedAvavuM, khAla, kuMDI, gaTara, TAMkuM, bheMyaruM vigere karAvavAM paDe, tathA metI vigere vidhAvavAM paDe, vigerenI jarUrI jayaNA rakhAya. 6-pitAnI ke putrAdinI jamInamAM dAvavuM paDe, ghara vigere khAlI karAvavA, tathA dAgInA vigere teDAvavA, ghaDAvavA vigeremAM jarUrIyAta pUratI jayaNA rakhAya. che ema pAMca jAtanA karmanI bInA jaNAvI. have pAMca prakAranA vyApAranI bInA kahevAya che : 1. daMtavANijya-hAthInA dAMta, haMsa vigere paMkhInA rema, haraNa vigerenAM cAmaDAM vigere, camarI gAyanAM chAM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [587 ] sAbara vigere pazunA zIMgaDAM, rezama, zaMkha, chIpa, keDI, kastUrI vigerenA utpatti sthAne jaIne tevA tevA trasa jInA aMga vigerene saMghare karIne vyApAra kare, te daMta vANijya (dAMta vigerene vyApAra) kahevAya. ahIM samajavAnuM e ke kadAca pote jAte te jIvene na haNe, paNa jyAM te cIje malI zake, tevA sthAne vyApArIo jAya, A joIne bhilla vigere ema vicAre ke "ApaNe hAthI vigerene haNIne A vyApArIone dAMta vigere daIe te dravya pAmIzuM" AvA lebhathI teo jIva hiMsA karIne cIjo lAvI de. ema uttejana devA pUrvaka hiMsA karAvAya, tethI A vyApAra naja kara joIe. na chUTake jarUre A kare te tenI maryAdA bAMdhe, ane bAkInAne jarUra tyAga kare. AmAM potAnA ke sagAM vigerene mATe hAthIdAMta, sAbarasIMgu, zaMkha, kacakaDAnI cIjo vigere levAnI, mAge tyAre devAnI, vadhAre vecavAnI, ane maMgAvavAnI tathA sagAI Adi kAraNane laIne upara jaNAvelI cIjone mATe Adeza ( 2) deva paDe, tenI jayaNA. tathA laheNa deNene aMge levAya, devAya, vigerInI jarUrI jayaNA. 2. lAkSAvANijya-eTale lAkha, dhAvaDI, gaLI, sAjIkhAra, sAbu vigere hiMsaka padArthone vyApAra kare te lAkSA vANijya kahevAya. yAda rAkhavuM ke lAkhamAM khUba caturiM. dviyAdi trasa jevo hoya che, ane tene rasa leAhI jevo lAge che, tathA dhAvaDInA phUla ane chAlamAMthI dArU thAya che. ane tenA kUcAmAM ghaNuM jIvAta hoya che, ne navI thAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [588 ] zrI vijyapaghasarijI kRta ane "gaLI banAvavAmAM ghaNuM ja haNAya che, temaja maNa sIla ane haDatAlamAM mAkhI vigere bahu jIve haNAya che; ane paDavAsamAM trasa jI eMTelA hoya che. vaLI TaMkaNakhAra, sAbu, khAra vigeremAM jIvahiMsA vigere najare najara dekhAya che. A bInA dhyAnamAM laIne nirmala dayAdharma rasika zrAvakoe tevI cIjone vyApAra na kare joIe. na Take jarUrI amuka vyApAra karavo paDe, to tene tyAga karavA tarapha lakSya rAkhIne maryAdA bAMdhavI. ane bAkInAne sarvathA tyAga karo. kharA brAhmaNe paNa Ave vyApAra na kare ema manusmRtimAM kahyuM che. te A pramANe je brAhmaNa lAkha vigene vyApAra kare te brAhmaNa zudra kahevAya. che ahIM jarUra pUratI jayaNAnI bInA A pramANe che " pitAnI pAse agara pitAnA gharamAM uparanI cIjo hoya, tene vecavAnI tathA pitAne mATe tathA sagAM vigerene mATe te cIjomAMnI jarUrI cIja kharIdavI, banAvavI, temane devI, vadhAre hoya te vecavI tathA Adeza devo. AmAM jevI jAtanI jayaNA rAkhavI hoya, tema jarUrI rakhAya, ane khAsa regAdi kAraNe uparanI cIjo vaparAya tenI jayaNuM. 3. rasa vANijya (vyApAra)-eTale dArU vigere cAra mahAvigaI dUdha, dahIM, ghI, tela vigere rasa (pravAhI padArtho)ne vyApAra; te rasa vANijya kahevAya. AmAM jIvahiMsA, bIjAnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI dezavirati jIvana [58] pApanI puSTi, jIvananI kharAbI vigere deze jANItA che. yAda rAkhavuM ke dUdha vigeremAM uDatA jIvonI hiMsA thAya che, ane sola pahora pachInI chAza ane dahIMmAM jIvAtanI utpatti ane khAtAM jIvahiMsAnuM pApa lAge. je chAzane sela hera haju pUrA thayA nathI, tevI chAza paNa jIvadayAnI khAtara gaLIne ja pIvI joIe. tathA ghI ane telane vyApAra karatAM kharAba vicAraNuM vate che, jethI mahApApa baMdhAya. kadAca na chUTake te baMdha karavo paDe to tenI maryAdA bAMdhavI, ane bAkInA bInajarUrI vyApArane jarUra tyAga karo. ghIne vyApAra karatAM kevA malina vicAre prakaTe che? Ane samajAvavA mATe ghInA ane cAmaDAnA vyApArInI hakIkata jANavA jevI che. te TUMkAmAM A pramANe eka nagaramAM be vANiyA rahetA hatA, temAM ekane ghIne ane bIjAne cAmaDAne vyApAra hate. comAsAnI najIkanA TAIme baMne jaNA ghI ane cAmaDuM kharIdavAne mATe tyAMthI paradeza javA nIkaLyA. jatAM jatAM rastAmAM eka gAma AvyuM, tyAM te baMne jaNa eka zrAvikAne ghera jamavA gayA. tyAre teNe (zrAvikAo) baMnene pUchyuM ke tame zuM dhaMdhe kare che? javAba detAM eke kahyuM ke "huM ghIne dhaMdhe karuM chuM ane A bIjo cAmaDAne baMdha kare che. ame ghI ane cAmaDAM kharIdavA jaIe chIe." A sAMbhaLIne te zrAvikAe vicAryuM ke atyAre ghInA vepArInA pariNAma (bhAva) sArA haze. te ema vicArate haze ke varasAda sAro thAya te sAruM, jethI gAya vigere dUdha ghaNuM Ape, eTale mane ghI seMdhuM maLe. tenA AvA sArA vicAra hoya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 590 ] zrI vijayapaghasUrijI kRta ema mane lAge che. ane A cAmaDAno vepArI ema vicArate haze ke "varasAda na thAya to sAruM, jethI Dhera ghaNAM mare, ne cAmaDAM seMghAM thAya." AvI bhAvanA sArI na kahevAya. ema vicArI ghInA vepArIne jyAM upara caMdare bAMdhyo hato tyAM gharamAM jamavA besADyo, ane cAmaDAnA vepArIne gharanI khvAra khullA bhAgamAM jamavA besADyo. baMne jaNuM jamIne tyAMthI AgaLa jyAM javAnuM hatuM tyAM gayA. mAlanI kharIdI karIne pAchA pharatAM teja zrAvikAne tyAM jamavA AvyA. zrAvikAe jamADavAnA TAIme baMnene pahelA karatAM ulTI rIte besADayAM. A banAva joIne baMne jaNAe te zrAvikAne pUchayuM ke Ama karavAnuM kAraNa zuM? zrAvikAe javAbamAM jaNAvyuM ke he baMdhuo! tamArA bemAMthI ghInA vyApArInI hAla bhAvanA kharAba che. kAraNa ke te ema cAhe che ke-"dhI meMghuM thAya to sAruM, eTale jyAre varasAda na Ave te ghAsa na uge tethI Dhere ghaNAM mare, to ghI meMghu thAya. Ama thAya te huM ghaNuM dhana kamAuM." AthI meM hAla ene gharanI bahAra jamavA besADo. pahelAM enI bhAvanA sArI hatI tethI ene gharamAM jamavA besAryo hate. temaja cAmaDAnA vahepArInI hAla bhAvanA evI varte che ke"je varasAda ghaNe thAya, Dhera nIrogI rahe, tyAre cAmaDAne bhAva vadhe, ne huM ghaNuM ghaNuM dhana kamAuM." AvI sArI bhAvanAne laIne hAla meM ene gharamAM jamavA besADaze. pahelAM bhAvanA kharAba hatI tethI hAra besADayo hate. A irAdAthI he baMdhuo! meM pheraphAra karyo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana | [ 51 ] che. A sAMbhaLIne baMne jaNAe kharAba baMdha cheDIne zubha vyApAra Adaryo. AmAMthI samajavAnuM e ke je vyApAra tevI bhAvanA vate. A vAta maDadAne bAMdhavAne sAmAna vecanAranI hakIkata paNa dhyAnamAM laIe te te spaSTa samajAya tevI che. A muddAthI A vyApAra na karavo joIe. - 4-kezavANijya-eTale dAsI dAsa vigere mANasene vecavAne (gulAmI dhaMdhe) ane gAya vigere pazu ane paMkhIone vecavAne vyApAra kare te kezavANijya kahevAya. mahA pApa baMdhAya e A dhaMdhe che, ema samajIne jarUra Ane tyAga karavo joIe. AmAM pitAne ane kuTuMbAdine mATe gAya vigere levAnI tathA vadhAre hoya te vecavAnI jarUrIyAta pramANe jayaNA rakhAya, tathA khAsa kAraNe tiryaMcAdinI upara besavAnI jarUrIyAta jaNAya te jayaNa. 5-viSavANijaya-eTale vachanAga, semala, aphINa, bhAMga vigere jherI padArtho tathA keza, kedALI, leDhAnA haLa, zastra vigerene tathA mIla carakhA vigerene vyApAra te viSavANijya kahevAya. AmAM prabala jIva hiMsA thatI hovAthI ghaNuM pApa samajIne A dhaMdhe na ja kare joIe. anya dharmanA zAstromAM paNa kahyuM che ke kanyA, rasa tathA viSane vikaya karanAra che narake jAya che. ahIM jarUrIyAta jaNAya te ghara kArya mATe ghaMTI vigere adhikAraNe levAnI, thoDavAnI, vAparavAnI tathA sagAM vigere mAMge te devAnI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa ra ] zrI vijyapadvarijI kRta vadhAre vecavAnI, tathA gAdi khAsa kAraNe mArelo samala vigere vAparavAnI jayaNuM rakhAya. dharmarasika dAktaree jaMdagInA chevaTanA TAIme pitAnA hathiyAre vigere vasarAvavA joIe. ema bIjA bhavya jIvee paNa adhikaraNadoSa samajIne avasare vosirAvavA cUkavuM nahi, emAM ghaNo lAbha che. e pramANe paMdara karmAdAnanI bInA jaNAvatAM 6 thI 10 naMbara sudhInA pAMca kuvANijaya (kharAba vepAra)nuM svarUpa jaNAvyuM. II have chellAM pAMca sAmAnya (mahAraMbha svarUpa) karmanI bInA kahIe chIe 1-caMtrapalaNakarma eTale ghaMTI, reMTa, nizAta, zilA (chImpara), khAraNIo, sAMbeluM, kAMkazI vigere vecavAne che, telanI ghANuM calAvavA vigerene, zelaDInA vADha (kela) pIlAvavAne, sarasava vigerene pIlAvIne tela kaDhAvavA vigerene, reMTIyA (carakhA) calAvavA vigerene dha e yaMtrapAlana karma kahevAya. AmAM ghaNAM trasAdi jInI prabela hiMsA vigere pArAvAra de samajIne kharI rIte zrAvake A dhaMdhe na ja kare joIe. kAraNa ke gRhasthane pAMca to hiMsAnA sthAna kahyA che, te A pramANe, 1 ghaMTI, 2 cUle, 3 pANu ArUM, 4 sAvaraNI, 5 khANio, khAMDaNI. te pachI uparanI cIjone dhadho kayA bhavane mATe karo ? na chUTake kadAca te amuka dhaMdhe karavo paDe, to dIlamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 53 ] dayA rAkhIne jema bane tema tene ocho karavA tarapha lakSya rAkhIne bAkInA vyApArane jarUra tyAga kare. kAraNa ke telaghANI karavI, karAvavI vigeremAM ghaNuMja pA5 raheluM che, AvA kAma karanArA jIvo durgatinA du:kho bhegave che. zivapurANamAM paNa A dhaMdhAne niMdApAtra gaNIne kahyuM che ke "je mANasa jeTalA talane pIle, teTalA hajAra varSo sudhI narakanI bhayaMkara vedanA bhegave." tathA je talane vece, te talanI jevA halakA samajavA, ane tene ghANumAM pIlAvavAnuM duHkha bhegavavuM paDe che, mATe te baMdha na ja karavuM joIe. A bInA lakSyamAM laIne ja zrAvakanAM kalyANane mATe zAstrakAra bhagavaMte kahyuM che ke, phAgaNa mAsanI pachInA TAImamAM zrAvake, tala, alasI, goLa, parAM vigere rAkhavA nahi, kAraNa ke te TAIme temAM ghaNI jIvAta upaje che, tenI hiMsA thAya. e te na ja bhUlavuM joIe ke talane dhaMdhe mahA duHkha denAra cheA bAbatamAM juo nAnakaDuM daSTAMtaH-tilabhaTTa (geviMda brAhmaNa) talane vyApAra karatuM hatuM, tene eka svecchAcAriNI strI hatI. eka vakhata te strIe chAnAmAnAM thoDA tala vecyA, ane tenA je paisA AvyA te khAnapAna vigeremAM uDAvyA. tyAra bAda teNe vicAryuM ke je mArA pati A bIne jANaze te mane herAna karaze, mATe te temanA jANavAmAM Ave, te pahelAM kAMI upAya karuM, ke jethI mane te herAna na kare. AvuM vicArIne teNe DAkaNanuM rUpa karIne "jyAM DAMgaranA khetaramAM tilabhaTTa sUte hate " tyAM jaIne tene dhamakAvyuM ke "he tilabhaTTa ! huM ghaNI bhUkhI chuM. mATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 594 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta tuM tArI badhI talanI vakhAre mane seMpI de, nahi te tane khAI jaIza." A sAMbhaLIne bhaTTajI bInyA, tethI teNe DAkaNane kahyuM ke he mAtA ! jAo, mArI badhI vakhAranA tala khAo." tyArabAda bhaTTajI bhayamAMne bhayamAM ghera AvI sUI gayA. rAte tAva Avya, mArI badhI vakhAra cAlI gaI have mAruM zuM thaze? A ciMtAmAMne ciMtAmAM hRdaya phATI gayuM, marIne durgatie gaye, ghaNuM bhava sudhI te talamAM ja upo . yAda rAkhavuM ke talane pIlanArA cho talamAM janme, tyAre pahelAnAM talanA jIve tene pIle che, A bInA yAda rAkhIne dharmiSTha zrAvakee A dhaMdho na ja kare joIe. A bAbatamAM potAnA ke putrAdinA nimitte uparanI cIjomAMnI jarUrI cIjo lAvavAnI, rAkhavAnI, vAparavAnI, mAge tyAre devAnI, uchItI levAnI, vadhAre vecavAnI, amastI ApI devAnI, sagAM vigerene lAvI devAnI, jarUrI yaNa rakhAya. tathA nIsArA vigerenI upara vATavuM, khAMDavuM, vigere karavuM, karAvavuM, charI cappA vigerenI navI dhAra karAvavI, tela vigere kaDhAvavA paDe, tenI jarUrIyAta jaNAya teTalI jayaNa rAkhavI. 2-nirlachanakarma eTale baLada vigere cAra pagavALA jenA kAna vigerene chedavA, nAthavA, AMkavA, khasI karavA, bALavA, pITha gALavI vigere karavuM te nirla chana karma kahevAya. zrAvake AvuM na karavuM, kAraNa ke ema karIe te baLada vigerene ghaNuM duHkha thAya. tamane duHkha gamatuM nathI te pachI teone duHkha kema game? ema samajIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ pa9pa ] A dhaMdhe na ja kara joIe. AmAM regAdi kAraNe mArA athavA putrAdi sagA saMbaMdhInA, tathA gharamAM rAkhelA pazuenA saDelA aMgo vigerene chedavA chedAvavAnI tathA Adeza devAnI jyaNA rakhAya. 3-davadAnakarma--ghAsa vigere vadhAre uge, A irAdAthI jaMgalanA ke khetara vigerenA amuka bhAgamAM agni saLagAve, e davadAnakarma kahevAya. AmAM koI ghara vigere saLagAve (temAM lAhya lagADe vigere) A bInA paNa levI. lebha buddhithI Ama karavAmAM uMdara vigere ghaNAMe jIvonI hiMsAnuM pApa lAge che, ema samajIne kayA DAhyA zrAvake A dhodha kare ? na ja kare. jarUra yAda rAkhavuM ke, agnine olavavAmAM je pApa lAge, tenAthI bahuja ghaNuM pApa tene saLagAvavAmAM lAge che, ema zrI bhagavatIjI sUtramAM kahyuM che. AmAM pitAnA ke sagAM vigerenA gharamAM ke rastAmAM rAI karatAM, dIva, sTava vigere saLagAvatAM pavana vadhAre hAya vigere kAraNane laIne makAna, vana vigere saLagI uThe. A vakhate Agane aTakAvavAnA yeAgya ilAja levAnI tathA pahelAM ke dararoja dhArelA pANInA niyama uparAMta pANI vigere vaparAya vizerenI jayaNuM rakhAya. temaja AvA prasaMge Aga olavavAnI mArI zakti na hoya, te paNa mAruM vrata akhaMDita rahe. (jAya nahi ) 4-(saredratatalAva zoSaNa karma-ghauM vigere anAja sArA pramANamAM thAya vigere IrAdAthI sarevara, talAva, draha, bhAva TAMkA vigere sUkavavA, te zeSaNa karma kahevAya. Ama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 56 ] zrI vijayapadrasUrijI kRta karavAmAM ghaNuM jalacara jI vigere trasAdi ne trAsa upaje, teo mare, mATe Ave che na ja kare joIe. AmAM sarevara vigerenA pANInuM zoSaNa karavA karAvavAne tyAga karo. potAnA ke sagAM ane paMca vigerenA ghara vigerenA TAMkA kuvA vigere sudharAvavA paDe, gaLAvavA paDe, pANI kaDhAvavuM paDe, ene mATe bIjuM je kaMI karavuM, karAvavuM paDe, Adeza deva paDe, temaja tevA piLanA ane paMcanA tathA dharmAdA khAtAnA kAryamAM, TIpamAM vyavahAra AbarU jALavavA vizerenI khAtara devuM paDe, vigerenI jayaNuM. pa-asatI poSaNa karma--ramatagamata (mejhazekha) nI khAtara ke dhana kamAvavAnI khAtara kharAba AcAravicAravALA nekara, dAsI, cAra vigerene pAlavA, ucheravA, hiMsaka kasAI macchImAra vigerenI sAthe levaDa devaDa karavI, vigere dhaMdhe e asatI piSaNa karma kahevAya. zrAvake A dhaMdhe na ja kare joIe. kAraNa ke teo kharAba AhAra khAya, bIjAne mAre, emAM rAkhanArane kevala nibiDa pApa karma baMdhAya che. ahIM anukaMpA draSTie abhayadAna devAya ema samajavuM. zrAvake halakI jAtinA jIvonI sAthe levaDa devaDa vigere paricaya lagAra paNa naja kara joIe. kAraNa ke emAM pitAne paNa kadAca acAnaka Apatti bhegavavI paDe, e prasaMga Ave che. tevAone anukaMpA, lajajA, dAkSiNyatA, vigere kAraNe devAnI jayaNa. e paMdara karmAdAnanI bInA TUMkAmAM jaNAvI dIdhI. A paMdara karmAdAnathI banelI cIjomAMnI je cIje mArA gharamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ paha7 ] vaparAya, dAkSiNyatA leNuM vigere kAraNe na chUTake leNAmAM levI paDe, tene aMge je karmAdAnanI kriyA karavI karAvavI paDe, vigeremAM jarUrIyAta pUratI jANa rAkhavI. temaja karmAdAnamAMnI je bInA meM jaNAvI che, temAM eka karmAdAnamAM bIjA aneka karmAdAnanI kiyA bhaLatI hoya, to tenI jayaNuM. ane pitAnA putrAdine paMdara karmAdAnamAMnA keIpaNa karmAdAnavALA sthale athavA te sivAyanA jarUra vyApAravALA sthale te te kAma zIkhavA mATe mUkavA paDe ke nekara tarIke mUkyA paDe, te te kAmamAM joDavA paDe, tenI jayaNA rakhAya, kAraNa ke kadAca AmAM te vinA pitAnI AjIvikA na cAle vigere muddo paNa hoya. A prazna-zrAvake paMdara karmAdAna na sevavA ema kayA zAstramAM kahyuM che.? ( uttara-zrI bhagavatIjImAM kahyuM che ke zrAvake paMdara karmAdAna na sevavA. A zrAvaka dharmane utsarga (mukhya) mArga che. ghaNuM lAbha denAruM kArya hAya, paNa je te dharmane bAdhA upajAvanAruM lAge, te tevuM kArya dhamIjIe naja karavuM joIe. paraMtu kadAca bIjo dhaMdho na thaI zake tema hoya, duSkALa ke rAjAnI AjJA heya, vigere kAraNathI tevuM kAma karavAnI jarUrIyAta jaNAya te apavAda mAge kare. temAM paNa AtmAnI niMdA kare, dayAbhAva jALave. jema mahArAja siddharAje sajajana daMDanAyakane adhikArI banAvyuM hatuM. teNe dezanI pedAza raivatAcalamAM vAparI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 598 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta e pramANe zarUAtamAM jaNAvelA 21 bhAMgAmAMnA anukula bhAMgAe bIjA guNuvratane svIkArU ( lauM ) . AnA 20 atIcArA samajIne TALavA. te bInA TUMkAmAM A pramANe jANavI 20 aticArAmAMthI paMdara karmAdAnanA 15 aticArAnI khInA jaNAvI dIdhI, bAkInA bhAga saMbaMdhI pAMca aticArAnuM svarUpa A pramANe jANavuM: 1-sacitta AhAra nAmanA aticAra-kAie " amuka kadra vigere sacitta padArtho mAre na khAvA " AveA niyama lIdheA hAya, te ekALajIne laI ne ke sacittanI mInasamajaNune laI ne niyama vALI cIjane acitta mAnIne vApare, te A aticAra lAge. dhAnyanuM sacittapaNuM zrI bhagavatIjI Adi zAstromAM A pramANe kahyuM che: (1) java, ghauM, ane zAlI, utkRSTathI traNa varSa sudhI sacitta gaNAya. pachI nirjIva ane. (2) tala ane dvidala pAMca varSa pachI nirjIva thAya. (3) alasI, kaiAdarA ane kAsa vigere sAta varSa pachI nirjIva thAya. ane jaghanyathI eTale vhelAmAM vhelA aMtamuhUtta vItyA bAda ceni--mIjanA nAza thAya che. tathA seDhuka kapAsa traNa varSa pachI nikhIja thAya. eTale upara jaNAvelA TAImanI aMdara vAvavA ugADavAthI Uge, te pachI na Uge. ra-sacitta pratibaddhAhAra nAmanA aticAra-eTale jeNe sacittanA niyama karyo hAya, teNe sacitta padArthanI sAthe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarata jIvana [ 59 ] saMbaMdhavALA acitta padArtha na khAvA joie. jemake jhADa vigerenI sAthe saMbaMdhavALA tAjA ( taratanA utArelA) guMdara rAyaNa, khajura vigere na vAparavA. kAraNa ke hAla te sacitta che. ThaLIyeA kADhayA pachI 48 mInITa vItyA mAda acitta thAya, chatAM e ghaDInI aMdara acitta mAnIne vApare te aticAra lAge. temaja phaLa pAkeluM hoya ane aMdaranuM bIja ke ThaLIyA sacitta hAya, tyAre huM phaLa khAIne ThaLIyeA bhAra kADhI nAkhIza ' A irAdAthI Akhu phaLa meDhAmAM nAkhe te aticAra lAge. ' 3-apakava AhAra nAmanA aticAra-eTale kaMika kAcI ane kaMika ( kharAkhara nahi ) pAkI evI mizra vastu (sacitta mizra cALyA vinAnA leTa vigere) sacitta mAnIne na vaparAya. vApare te aticAra lAge, 4-duSpaka AhAra nAmanA aticAra-je padArthI agninA saMskArathI kharekhara pAkIne acitta na thayeA hAya, te duSpakava AhAra kahevAya. dAkhalA tarIke ardho sekelA pAMkha caNA vigerene acitta mAnIne na khavAya, tevA adha kacarA (aDadhA kAcA) acitta mAnIne khAya te aticAra lAge. jemaNe sacittanA niyama (tyAga) karyAM che, athavA sacitta vAparavAnuM ( 10, 15 vigere sacitta vAparavA tethI vadhAre nahi ema ) piramANu karyuM che. emaNe uparanA cAra aticAro TALavAnA che. patuauSadhi AhAra nAmanA aticAra-je khAtAM khAvAnuM thADuM hAya, ane phekI devAnA bhAga ghaNA hoya te tuauSadhi kahevAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 600 zrI vijayapadhasUrijI kRta zrI upadeza prAsAdamAM (1) sacitta (2) sacittaprati baddha, ane (3) abhiSava eTale ghaNuM cIjonA saMdhAnathI je thAya, tevA athANuM vigerene sAvadya AhArane cheDanArA jI, bInakALajI vigere kAraNathI vApare, te temane aticAra lAge. (4) mizrAhAra eTale sacittane aMza kaMIka che. evA padArthane acitta mAnIne vApare te aticAra lAge. pa-duSpakavAhAra. ema pAMca aticAra gaNAvyA che. tathA zrI zrAddhapratikramaNa (vaMdittA) sUtranI TIkAmAM kahyuM che ke-apakavAhAra ane tucchauSadhine sacittAvAra nAmanA pahelA aticAramAM gaNavA. A sAtamA vratanA prabhAve pravaradeva nAmanA gRhasthane koDha rega nAza pAmyo. te mahA dhanavAna thaye, ane dAnAdi dharma sAdhIne pahelA devalokamAM sAmAnika devA thayo. tyAMnA sukha bhegavIne kamalapuramAM zuddhabAdha nAmanA zrAvakano dIkaro thayA. ahIM tenA puNyathI dukALa maTIne sukALa thaye. anukrame meTI uMmare bAre vrata ane dIkSA sAdhIne siddha thayo. zrI upadeza prAsAdanA bIjA bhAgamAM A bInA vistArathI kahI che. bhegepabhega zabdathI je ke karmAdAna na laI zakAya. paNa karmAdAna (rUpa sAdhana) nI sevanAthI bhega ane upabheganA sAdhana maLe eTale bhegopaganA sAdhane meLavavA mATe karmAdAnanI pravRtti thAya che, A IrAdAthI ahIM karmAdAnane tyAga karavA vigere bInA jaNAvI che. A vratane aMge savAramAM uThIne AvI bhAvanA bhAvavI ke kAma bhegane mahA duHkha denArA che. ema samajIne sarvathA gopagathI alaga rahenArA pUjya munivarene haMmezAM namaskAra karuM chuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI darzAvati jIvana [ 601 ] A vrata letI velAe ema kahevuM ke, upara jaNAvyA pramANe A sAtamA vratane dravyAdikathI 6 chIMDI, 4 AgAra tathA 4 ela rAkhIne 21 bhAMgAmAMnA anukUla bhAMgA pramANe grahaNa karUM chuM. 5 A sAtamA vratane aMge nIce jaNAvelA niyamamAMthI ane teTalA niyame karavA joie 1-eAsaNuM vigeremAMthI yathAzakti tapa karaveza, temAM mAMdagI vigere kAraNe jayaNA. 2-5, 10, 12 pa tithiomAM lIleAtarIne tyAga karavA. 3-ArdrA ese, tyArathI mAMDIne phAgaNa suda 15 sudhI kerInA tyAga karavA. 4-khIDI, hAkA, calama vigere pIvA nahi, aINunA kasue levA nahi. vyasananI cIjonA tyAga karavA. 5-ArdrA nakSatra bese tyArathI mAMDIne kArttika suda 15 sudhI kAcI khAMDa na vaparAya. khurUM Ardra pahelAMnuM vaparAya. pApaDa vaDI vigerene! tyAga karavA. 6-kAcA dahIvALuM rAituM vAparavuM nahi. 7-ghauM vigerenA pAMkha khAvA nahi. 8-uparanA bhAgamAM khulluM hAya,te tyAM besIne khavAya pIvAya nahi. bhAra gAma hAuM tathA mAMdugI vigere kAraNe jarUrI jayaNA rakhAya. 39 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 6rara ] zrI vijayapaghasUrijI kRta ziyALAmAM-sUryodaya pachI ane sUryAstanI, ATalA TAIme pahelAM 4-4 ghaDI te jarUra khulApaLAmAM- , , 2-2 ghaDI te mAM besIne comAsAmAM- ' , , 6-6 ghaDI khAvuM pIvuM nahi, kAraNa ke sUkSma apakAya varase che. 9-meMdA, tathA ravAvALI cIja vaparAya nahi. 10-tuccha phaLa ane calita rasanA nAme oLakhAtI vAsI bAsudI vigere tathA jalebI, halavo, AmranI nAnaTAI vigere na ja vAparavI. - upara jaNAvyA mujaba tyAga karelI cIjo, svapnamAM sevAya tenI jayaNA. sagAM, kuTuMbI vigeremAMthI koIne nokarImAM lagADavA bhalAmaNa karavI, karAvavI paDe tenI jayaNA. paMdara karmAdAnathI banelI cIjo, pitAnA ghara kArya vigerene mATe levI paDe, tene kharca pahelA pAMcamA vratamAM rAkhelI rakamanI maryAdAthI vadhu na joIe. tathA pitAnA putra vigerenA lagna, jamaNavAra, vigere prasaMge dhArelA niyama uparAMta vadhAre cIjo, levI devI paDe, vadhAre veca paDe tenI jarUrI jayaNu rakhAya. kharcane aMge je rakama lakhI che te pAMcamA vratamAM dhArelI (15 lAkha vigere) rakamamAMthI ochI thAya te pUrI karAya, ane vadhAre jaNAya te sArA mAge vAparI dauM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 603] | (8) anartha daMDa viramaNa vrata che artha daMDa-svajana, pitAnA zarIra, dharma, vyavahArodikane mATe Azrava (AraMbhAdi pApa karma) sevAya, te artha daMDa kahevAya. anartha daMDa-je karavAmAM pitAne ke svajana vigerene kaMI paNa lAbha cheja nahi, evA mAjazekha, ramatanI khAtara ke yazanI khAtara je nAhaka pApanA kAma karAya te anartha daMDa kahevAya. tene tyAga karavo e anarthadaMDa viramaNa vrata kahevAya. moTA anartha daMDa cAra kahyA che. te A pramANe - 1-apadhyAna eTale ArtadhyAna tathA raudra dhyAnanA vicAra na karavA joIe. ahIM te darekanA cAra bhedanI bIne jANavAnI che. AnuM svarUpa zrI zrAvaka dharmajAgarikAnA 3pa1 mA lekanI (3pa3 mAM pAne kahelI) TIpaNathI jANavuM. baMnenI TuMkAmAM vyAkhyA e che ke-rAjyAdi bheganA sAdhananI vicAraNuM, cAhanA karavI te Aste dhyAna kahevAya. ane nirdayapaNe jIvahiMsAdinI ciMtavanA e raudra dhyAna kahevAya. A baMne dhyAnanA vicAre na Ave te tarapha lakSya rAkhuM. AmAM pramodAdi kAraNe tevA vicAro Ave te sArA che, ema mAnuM nahi. prazna-ArtadhyAna, raudra sthAnanA vicArane ravAnA kayA kayA upAya che te jaNAve ? * uttara-sAmAyika, prabhupUjA, tIrthayAtrA vigere uttama AlaMbananI sevana karavAthI kharAba vicAro AvatA rokAya che. zrAvake tevA AlaMbananI jarUra sevanA karavI joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 604 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta prazna-dhyAna eTale zuM? uttara-aMtarmuhUrta sudhI mananI ekAgratA rahe e dhyAna kahevAya. AvuM dhyAna chaghastha jIne hoya che. traNe roganI kriyAone rekavI, e paNa dhyAna kahevAya. AvuM dhyAna zrI kevalI mahArAjane hoya. dhyAnanA cAra bhedamAM dharmadhyAna, zukala dhyAna e be sArA dhyAna kahevAya. upara jaNAvelA baMne azubha dhyAna kahevAya. AthI ene tyAga karavo joIe. sAmo mANasa moTA barADA pADI rUdana kare, AMkhamAM AMsu lAve, chAtI phUTe vigere AvA cihnothI ArtadhyAna eALakhAya che. ane iSTa padArthone viyega thAya ke aniSTa regAdi prakaTe tyAre A dhyAna upaje che. AnuM phala tiryaMcagati che. ema Avazyaka sUtranI (bAvIsa hajArI) TIkAmAM kahyuM che. AdhyAna dhyAtAM saMyatI nAmanA sAdhvI marIne giLI thaI, naMdamaNikAra deDakApaNuM pAmya, ane suMdara zeTha marIne caMdana thaye. ema samajIne Ane tyAga karavo. pAMcamA guNaThANu sudhI A dhyAnanI hada che ema samajavuM. - raudradhyAna e ArtadhyAna karatAM paNa halakA darajajAnuM che. zrI dhyAna zatakamAM AnA karavuM, karAvavuM, anumodavuM, ane hiMsAdinI vAraMvAra ciMtavanA karavI ema cAra bheda kahyA che. hiMsAdivALA kAryo karavAmAM Adara bhAva dekhAya vigere cihnothI A dhyAna pArakhI zakAya che. raudra sthAnanuM phala-taMduliye matsya meTA samudramAM rahelA mahA matsya (meTA mAMchalA) nI AMkhanI pAMpaNamAM upaje che. "samudramAM mojAM uchaLe, tyAre moTA mAchalAnuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezavirati jIvana [ 605 ] meMDhuM ughADuM hoya che, temAM ghaNAM nAnAM mAMchalAo pese che ane nIkaLe che. " A banAva joIne taMduliye matsya vicAre che ke, "A (meTuM) mAMchaluM kevuM mUkhe che? meDhAmAM khAvAnAM mAMchalAM ATalAM badhAM Ave che, chatAM nIkaLI javA de che, khAto nathI. huM je tenA jevA mATe houM, to eka paNa mAMchalAMne javA na dauM, badhAne khAI jauM." AvI jAtanuM raudra dhyAna karIne kAyAthI hiMsAdi karyA vinA paNa marIne sAtamI narake jAya che. temaja kurUDa ane ukaraDa muni paNa raudradhyAna karatAM narake gayA. ema samajIne dharmadhyAnAdi zubha dhyAnamAM mana rAkhavuM. kAraNa ke dharmadhyAnanuM phala devagati ane zukaladhyAnanuM phala mekSa male ema kahyuM che. - 2-pApapadeza nAmane anartha daMDa-zrAvake vicArIne nirdoSa balavAnI paddhati pADavI joIe. bIjAne pApa karavAne upadeza deve ja nahi. - he kheDute ! khetaramAM khedakAma zarU kare? haLa vigere taiyAra kare? zatruone mAre? baLadane paleTe (dama)? kanyAne vivAha kare? AvuM bIjAne kahevAya nahi. kAraNa ke e pApopadeza kahevAya. yAda rAkhavuM joIe ke kRSNa mahArAjA ane ceDA mahArAjAne "pitAnA bALakane paNa vivAha karavAne niyama hato. ahIM khAsa kAraNe putrAdine ke sagAM vigerene kAMI te upadeza devAya, tenI jarUrI jayaNA rAkhIne bAkInA pApapadezane tyAga karuM chuM. ema niyama karAya. ( 3-hiMsapradAna nAmane anartha daMDa sagAI vigere Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadrasUrijI kRta ta rAkhe. te sivAya gayo. . AvA anartha da kAraNa vinA paNa jethI jIva hiMsA thAya, evA keza vigere nAhaka bIjAne daIe, emAM denArAne paNa hiMsAnuM pApa lAge, tathA kAmaNa, DuMmaNa, vazIkaraNa, dhAtumAraNanA prAga pite bIjAne zIkhavADe emAM paNa nAhaka pApa baMdhAya che, ema samajIne zrAvake AvA anarthadaMDane jarUra tyAga kare. AmAM putrAdine tathA sagAM vigerene zarama vigere kAraNathI na chUTake AmAMnuM kAMI devuM, kahevuM, batAvavuM paDe, tenI jayaNuM rAkhavAnI jarUrIyAta jaNAya te rAkhe. te sivAyane tyAga kare. AvA anartha daMDa karavAthI dhanvatari vaidya narake gaye. vizeSa bInA chI upadeza prAsAda vigere graMthamAMthI jANavI. - 4-pramAdAcaraNa-dharma kiyAnI sAdhanA karavAmAM je arUci ke upekSA karAve te pramAda kahevAya. AnA (1) madya (2) viSaya, (3) kaSAya, (4) nidrA, (5) vikathA ema pAMca bhede che. temAM (1) madya-eTale madirA kahevAya. AmAM Ache, mAMsa, sarake, tADI vigere gaNe levA. madha e dhArmika daSTie ane vyavahArika daSTie niMdanIya cIja che. pApa vyApArane karAve che, ane durgati Ape che. kRSNa mahArAjAnA putroe dArU pIdhe, tethI ekane batrIza kula keTI yAda thI bharelI dvArikA nagarIne dAha thayA. koI eka yAdavanA gharamAMthI eka ATha kumAra nIkaLe evuM je kuLa, te kulakeTI kahevAya. ema upadeza prAsAdamAM kahyuM che. vizeSa bInA upadeza prAsAdAdi graMthomAM jaNAvI che. tathA (2) viSaya-e chera karatAM paNa vadhAre du:kha denAra che, hitAhitanuM bhAna bhUlAve che. sAta vAra sAtamI narakanA paNa AkarAM dukhe e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -zrI dezavirati jIvana " [ 677] Ape che, ema samajIne bhavya jIe prabhuzrI neminAtha vigerenA daSTAMtene niraMtara yAda karIne teno tyAga kare. (3) saMsAramAM rajhaLAve enuM nAma kaSAya kahevAya. krodha e prItine nAza kare che, mAna vinayane nAza kare che, mAyA mitratA (bhAIbaMdhI) ne nAza kare che. lobha e tamAma guNone nAza kare che. krodhathI sAdhu sapapaNuM pApe, ane mAnathI bAhubalijIne kevalajJAna moDuM thayuM. rAvaNe rAjya gumAvyuM. mAyAthI prabhuzrI mallinAtha jevA paNa strIpaNuM pAmyA. tathA lebhathI mammaNa zeTha vigere narakAdimAM gayA. ema samajIne Ano tyAga kara. (4) nidrA, eTale uMghavuM te. AnA pAMca bheda che. te A pramANe 1-nidrA, 2 nidrA nidrA, 3 pracalA, 4 pracalA pracalA, 5 tyAnaddhi. jemAM sukha jagAya te nidrA ane duHkhe ( muzkelIe) jagAya te nidrA nidrA kahevAya. temaja ubhA athavA beThAM je Ave te pracalA, ane cAlatAM cAlatAM Ave e pracalA pracalA kahevAya. ane jemAM baladevanA jeTaluM baLa hoya tathA (A nidrAvALo jIvo dahADe ciMtaveluM kAma sAdhe, te tyAnaddhi nidrA kahevAya, ema zrI karmagraMthanI carNimAM kahyuM che. ahiM zrI karmagraMtha TIkAne vicAra e samajo ke baladeva jeTaluM baLa badhA saMghayaNavAlA jIvane A nidrAmAM hotuM nathI, paNa vajI rUSabhanArAca saMghayaNa vALA ne eTaluM baLa hoya che ema samajavuM. te sivAyanA bIjA jIvene A nidrAmAM cAlu samayanA juvAniyAthI AThagaNuM baLa hoya che. A bAbata zrI chatakalpa sUtranI TIkAmAM A nidrAmAM ke jagatAM ATha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 9 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta gaNAne badale traNagaNuM ke cAragaNuM baLa heya, ane AvA jIvo narake jAya. eTale jenI narakamAM javAnI lAyakAta heya, tevA kharAba vicAravALA jIne AvI gADha uMgha hoya che. AvI nidrAvALA jInA daSTAMta mahAbhASya ane zrI nizItha sUtramAM ghaNAM ApyA che. temAM mAMsa, mAdaka, hAthIdAMta, kuMbhAra ane vaDanuM daSTAMta vadhAre prasiddha che. bhavya chie yAda rAkhavuM ke nidrA aneka navA guNone AvatA aTakAve che, ane jUnA guNene nAza kare che. pramAdane vadhAre che. vigere svarUpa jANune prabhue yaMtI zrAvikAne kahyuM ke, dhama jIvonuM jAgavuM sAruM che ane adhamI jIvanuM uMghavuM sAruM che vigere bInA zrIbhagavatI sUtra vigeremAMthI laIne zrI zrAvaka dharma jAgarikAmAM vistArathI kahI che. A vAta dhyAnamAM rAkhIne zrAvakee nidrAnI dhIme dhIme ochAza thAya tevI kALajI jarUra rAkhavI. . (5) vikathA-rAjA, strI, deza, bhejana vigerenI laMbI coDI vAta karavI e vikathA kahevAya. AvI vAte karavAthI dharmArAdhana aTake, cIkaNuM pApa baMdhAya, ane durAcAra sevAya, tathA parabhavamAM durgati male ema samajIne AvI vikathA naja karavI joIe. zrI AvazyakAdi sUtramAM ane rAjasthA vigere cAra bheda ane saMbodha saptatikAnI TekAmAM sAta bheda kahyA che. temAM cAra bhedo te prasiddhaja che. bAkInA (5) mRddhIkathA (6) darzana bhedinI (7) cAritra bhedInI ema traNa bhede jANavA. A prasaMge samajavuM joIe ke meharAjA cittarUpa nagaramAM rahe che. tenA rAga, dveSa A be dIkarA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 600 ] (di-pharyA) che. mithyAtva nAme maMtrI ane kubodha nAme dUta che. mehanI kudaSTi rANI che tenI vikathA e bahenapaNI che. einI sobata lagAra karavA jevI nathI. kAraNake subhadra zeThanI dIkarI rohiNue enI sebata karI eTale te vikathAne karavA lAgI. anukrame A Teva vadhatA vadhatA eTale sudhI vadhI gaI ke rahie rAjAnI rANIne paNa na choDI. eTale tenI niMdA karavA lAgI. AthI rAjAe tene nagaramAMthI kADhI mUkI. jaMgalanA asahya duHkha bhegAvIne te baMtarI thaI. tyAMthI vIne vikathA karavAnA pApane laIne ja te anaMta kALa sudhI ekendriyAdikamAM rakhaDI, chevaTe te puNyanA yoge bhuvanabhAnu kevalI thaI. A vAta yAda rAkhIne DAhyA zrAvakoe vikathAne tyAga kare. ema pAMca pramAdanI kAmAM bInA pUrI thaI. madya vigere pAMce pramAdanA sAdhane che, ema samajIne zrAvake te badhAne tyAga kare. te uparAMta nIce jaNAvelA pramAdane laIne thatA (pramAdAcaraNanA) kAryo naja karavAM joIe. 1-jyAM lIlaphUla jIvAta ghaNuM hoya tevI jagyAe hAvuM nahi. kAraNake lIla phUlane laIne anaMtA che ane bIjI paNa jIvAta haNAya. nhAvAne prAcIna nirdoSa vyavahAra e hato ke zrAvake joIe teTaluM rItasara pANa Dola vigere vAsaNamAM laIne paranALavALA bAjoTha upara nhAya. te pANI paranALanI nIcenI kuMDImAM jAya. hAIne pite taDake jIvAta joIne chuTuM chuTuM nAMkhe. A pramANe dareka vyavahAra jALavavAmAM jIvadayA paLe, pApathI bacIne sukhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I 610 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta thavAya. rAte te snAnAdi thAyaja nahi. pezAba dasta vigere paNa nirjIva jagyAe karavA joIe. ghI vigerenA vAsaNa ughADA na rakhAya. temaja rasoDA vigere daza sthAnake e jarUra. caMdaravA bAMdhavA joIe. na bAMdhavAmAM pitAnA jIvane paNa nukazAna pahoMce. bIjAe caMdaravA bAMdhe, tevuM karanArA jIvane viddha karanArA ja regAdinI pIDA bhogave che. zeTha yazodattanI mRgasuMdarI nAmanI dIkarIe potAnA sAsare raseDAmAM caMdara bALe, te tenA pati devarAje sAtavAra bALI nAMkhe, tethI teNe sAta varSa sudhI kaDhanI pIDA bhogavI. mRgasuMdarIe caMdaravA bAMdhavAnuM ane rAte nahi jamavAnuM rahasya samajAvIne vidhamI evA sasarA vigerene jaina dhamI banAvyA. mRgasuMdarI upara jaNAvelA niyamane pAlIne devatAI addhine pAmI. ema samajIne rasoI vigere karatAM uparanA bhAgamAM jarUra caMdare bAMdhavo joIe. na bAMdhe te pramAdAcAraNa thAya, tethI mahAkarma baMdhAya, ne dukha bhegavavA paDe. e pramANe prabhunI pUjA karavAmAM paNa pANI gALIne vAparavuM, dareka kAma jayaNAthI karavuM, kAje vigere jALavIne jAte kADhe. tema karatAM jIvadayA jaLavAya, ane bhavAMtaramAM nIca kulamAM janma na thatAM sArA dharmiSTha kulamAM janma pAmI dharma sAdhIne sukhI thavAya. che nIce jaNAvelI bInAne pramAdAcaraNa gaNIne tema karavuM nahi ke 1-avirati bhAve karma baMdhAya. pAchalA bhavamAM zarIra vigerene sarAvyA na hoya, to tenAthI je jIva. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarata jIvana [ 611 ] vadha thAya, tenuM pApa bhavAMtaramAM gayelA pazu jIvane bhAgavavuM paDe che. mATeja rAte kadAca acAnaka maraNu thAya ema samajIne saMthArA pArisinI vidhimAM phrehArdine veAsarAvavAnuM kahyuM che. yAda rAkhavuM ke siddhanA jIvAne pUrva bhavamAM sarva saMvara rUpa virati bhAva hatA, tethI temane uparanI mInA lAgu paDatI nathI. A vAta zrIbhagavatI sUtranA pAMcamA zatakanA chaThThA uddezAmAMthI TukAmAM kahI che. 2--rAMdhavAnuM kAma patI jAya, tyAre nAhaka cUlA saLagatA rAkhavA e pramAdAcaraNa kahevAya, Ama karavAmAM ghaNAM trasAdi jIvAnI hiMsA thAya, tethI tema na karavuM, eTale cUlA elavI nAMkhavA joie. 3--IMdhaNAM chAMNA vigere tapAsyA vinA kAmamAM le; (4) lIlAM ghAsa vigere upara cAlavuM, (5) nAhaka phUla vigere tADavA, (6) lugaDAM vigeremAMnI zU vigere tapAsyA vinA dheAkhIne dhAvA ApavA, (7) baLakhA thUMka vigere nAMkhyA bAda tene dhula vigerethI DhAMke nahi. vigere jayaNA vinAnI tamAma kriyAo pramAdAcaraNa tarIke samajavI. zrAvake jarUra yAda rAkhavuM ke dasta, pezAba, gaLapheA, lIMTa, ulTI, pitta, leAhI, vI, maDaduM, parU vigeremAM eka muhUtta jeTale TAima vItyA bAda asaMkhyAtA samUmi manuSyA upaje che, te samUmi manuSyAnuM AukhuM aMtarmuhUttanuM hAya che, ane aMzulanA asaMkhyAtamA bhAga jevaDuM zarIra hAya che. temane sAta ke ATha prANu hAya che. A khAkhata saMgrahaNI sUtranI TIkAmAM 'nava prANa hAya' ema kahyuM che, vigere khInA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 612 ] zrI vijayaparijIta zrI prajJApanA sUtra, leka prakAza vigeremAM vistArathI kahI che. uparanI bInA dhyAnamAM rAkhIne baLakhA vigerene nAMkhavAmAM upaga rAkho. jethI karma baMdhathI bacI zakAya. vaLI jugAra vigere vyasano tyAga kare, ghaNuM pANI DhaLavuM nahi. upaga pUrvaka dharma kriyA karavI. kAraNake anupayoga e pramAda che. nATakIda kautuka jevA nahi, keIne phasI detAM heya, tyAM jovA javuM nahi. kakazAstrAdi kuzAstrane abhyAsa na kare, jalakrIDA karavI nahi, hIMcakA khAvA nahi, rasoIne vakhANune jamavI nahi. bhAMDa, bhavaiyA, bajANiyA, vAMdarA, naTa vigerenuM nATaka, nAca, sarkasa, sInemA, tAbuta, madArInA khela jevAM nahi. AmAM regAdi kAraNe tailAdi lagADIne nhAvuM, jatA AvatAM tAbUta vigere jevA vigeremAM khAsa jarUrI jayaNAne vicAra karIne AgAra rakhAya. kAmaNuTummaNa karavA nahi, kAmadIpaka kalA zIkhavI nahi, bIjAne bhaNavavI paNa nahi kaSAya, pramAdathI alaga rahevA niraMtara sAvaceta rahevuM, anupage thaI jAya te sAruM gaNuM nahi. hIMcakA khAvA nahi, segaTAbAjI vigere paNa jugArane piSanArI cIja jANIne tene tyAga kare. pazu pakSIne pAMjarAmAM pUravA nahi. bAga, myujhIyama vigerene zekhanI khAtara jevA javuM nahi, dArUkhAnuM pheDavuM nahi. AmAM vrata lenAre sagAM AdinI sAthe vyAvahArika levaDadevaDamAM khAsa jarUrI jayanuM vicArIne rAkhavI. haLImAM bhAga le nahi, te jevI paNa nahi. upara jaNAvelI bInAmAMthI nakAra kADhatAM je rahe te pramAdAcaraNa kahevAya. tene zikhAmaNanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 613 ] rUpa kahyuM ke "Ama karavuM nahi" A vrata lenAre samajavAnuM e ke jema bane tema karmabaMdhanA kAraNethI bacavuM. na aeke sevAya, temAM dhIme dhIme ochA karavAnI bhAvanA rAkhavI joIe. kAraNake karelAM karmo kaI bIje bhegavavA nahi Ave, pitAneja karmanuM phala bhegavavuM paDe che. baMdhAla e svAdhIna kAla che. mATe malina pravRttithI pAchA haThIne nirmala dharmArAdhana AnaMdathI karAya e kahevAne A vratane sAra che. che nAce jaNAvelA anartha daMDa viramaNanA pAMca aticAra samajIne jarUra TALavA che // kaMdappe kukkuie-muhari ahigaraNabhogaairitte // daMDaMmi aNaThAe, taiyaMmi guNavvae niMde // 1 // 1 kuceSTA karavI, 2 kAmavAsanA vadhAranArI vANI bolavI, 3 vAcApaNuM karavuM, 4 svajanAdine joIe te karatAM vadhAre bheganA ane upaganA sAdhane taiyAra rAkhe, 5 niraMtara (haMmezAM) jIva hiMsAnA sAdhane (adhikaraNa) kAraNa vinA paNa taiyAra rAkhe, ema AThamA vratanA pAMca aticAro TuMkamAM jANavA. have ene vistArathI kahIe chIe: 1-kuceSTA eTale AMkha, nAka, hAtha, paga, meMDhAnA cALA evA kare, je joIne sAmAne hasavuM Ave, ane pote duniyAmAM halake kahevAya. AvI ceSTAo karavI nahi, tema tevA vacana paNa naja bolavA joIe. kAraNa ke hasatAM karma baMdhAya, te bhegavatAM ghaNuM du:kha bhegavavuM paDe, ane cAlu vratamAM deSa lAge. AvuM karavuM tenA karatAM te eTale Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - [ 18 ] zrI vijyapadharijI kRta TAIma dharmArAdhana karIne karmanI nirjarI karavI, e DahApaNuM kahevAya. - 2--je bolavAthI pitAne ke bIjAne kAmavAsanA vadhe, evuM vacana na bolavuM joIe. kAraNa ke cAlu vratamAM doSa lAge. uttama zrAvake khAsa kAraNa vinA bolavuM nahi, ane balavAnA prasaMge khapa pUratuM, hitakArI vacana vicArIne belavuM. jethI cIkaNuM karma baMdhAya, tevA veNa belavAja nahi. phogaTa AkarA vacana bolavAthI kevA kharAba kula jogavavA paDe che? A bInA samajAvavAne mATe vIra ane dhIra nAmanA baMne bhAInI hakIkata dhyAnamAM rAkhavA jevI che. te TuMkAmAM A pramANe--te baMne jaNA jaMgalamAM gayA hatA. tyAM eka vasaMta nAmanA muni jamIna upara bezuddha thaIne paDayA hatA. AnuM kAraNa pUchatAM trIjAe ema kahyuM ke, A munine sarpa karaDe, ane te rAphaDAmAM pesI gayo. tyAre nAnA dhIra subhaTe kahyuM ke, A muni mArA mAmA thAya, temane karaDavA sarpa AvyuM, tyAre tene tame kema mArI na nAMkhyo? A veNa sAMbhaLIne moTA bhAIe kahyuM ke, AvuM veNa bolavuM e anarthadaMDa kahevAya, mATe tevuM belAya nahi. pachIthI baMne jaNAe davAne upacAra karIne munine sAjA karyA. vIra ane dhIra anukrame sUrasena ane mahIsena nAme rAjakuMvara thayA. ahIM pahelAMnA bhAvamAM sapane mArI nAMkhavAnuM vacana belAeluM, tethI mahIsenane jIbhanA roganI tIvra vedanA bhegavavI paDI, te anartha daMDane niyama karavAthI ja maTI gaI. , , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [615] - 3--DhaMgadhaDA vinAnuM vAraMvAra nakAmuM bolavuM nahi, tema kare te A vratamAM doSa lAge. kAraNa ke ema bolatAM belatAM pApakarmane paNa upadeza thaI jAya ema samajIne vAcalapaNAno tyAga kare. apazabda bolavA nahi, keInA marma ughADavA nahi, labADa thavuM nahi. 4-oDhavAnI, nhAvAnI, paheravAnI, khAvA vigere kAmamAM Ave tevI paNa cIjo jarUra pUratI rAkhavI, tevA AraMbhAdinA sAdhane vadhAre rAkhe te zaramanA mAryA ke sagAI Adi kAraNe bIjAne devI paDe, te AraMbhAdinA kAmamAM le, te deSane bhAga cIjane denArA jIvane paNa maLe. A muddAthI te vadhAre na rAkhe, rAkhe to cAlu vrata malIna bane. pa-hiMsAnA sAdhano e adhikaraNa kahevAya. tene bIjA adhikaraNanI sAthe (kAma vinA paNa ) lAMbe TAIma joDIne (bhegA karIne) rAkhavA nahi. kAma patI jAya ke tarataja tenA avaya jUdA karI nAMkhavA joIe. dAkhalA tarIke khAMDavAnuM kAma pUruM thayA bAda khANIyAmAne khANIcAmAM sAMbeluM rahyuM hoya te te joIne bIjAne paNa anAja vigere khAMDavAnuM mana thAya. AmAM mAlIka nimitta gaNAya. mATe khAMDavAnuM pUruM thAya ke tarata ja sAMbeluM tyAMthI bIje ThekANe mUkavuM joIe. evI rIte, haLanI sAthe phaLe, dhanuSyanI sAthe bANa, gADAnI sAthe dhaMsaruM, ghaMTInA paDanI sAthe bIjuM paDa ane kuhADAnI sAthe hAthe kAma vinA lAMbe vakhata bhegA rAkha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 616 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta vAja nahi. alaga karyA khAda putrAdi saMbaMdha vinAnA kAI mAge teA tene ema nA kahI zakAya ke hAla taiyAra nathI. A khInA zrI Avazyaka sUtranI mATI TIkAmAMthI laIne TukAmAM jaNAvI che. agni levAnI jarUrIyAta jaNAya te ahIM viveka e rAkhavA ke mIjAe saLagAvelA agnimAMthI levA. kAraNake Ama karavAmAM saLagAvavAnA doSathI khacavu e muddo che. khIjAe ApaNI pravRtti joine AraMbhamAM joDAya, tevuM kAma naja karavu joie. A AzayathI zAstramAM kahyuM che ke, khIjAonA dekhatAM ghara, dukAna karavAnI ke paragAma javAnI vhela ( zarUAta) na karavI joie, ema badhA nA jUe tema cauTAmAMthI zAka vagere paNu lAvavu nahi, kAraNa ke Ama karavAthI paraMparAe pApanA vadhArA thAya che. A pAMce aticArA na lAge tevI rIte samajI zrAvakAe jarUra varttavuM. A vrata letI vakhate ema khelavuM ke, vhelAM kahelA 21 bhAMgAmAMthI nakkI karelA bhAMgA pramANe draSyAdikathI 6 chIMDI, 4 AgAra ane 4 khelathI upara jaNAvyA mujaba huM AThamA ana phreMDa viramaNu vratane aMgIkAra karU chuM. zrAvake ahI huMmezAM bhAvanA e bhAvavI ke, dhanya che te zramaNa nirgathAne ke jeo peAtAne mATe ke parane mATe lagAra paNa ana daMDa sevatA nathI. temane huM niraMtara namaskAra karUM chuM. huM jIva ! sarvathA anartha daMDane cheDavAnA avasara jaldI Ave, tema kALajI rAkhaje. sAdu, sarala, satASamaya jIvana gujAraje, sasAranA khADAmAMthI nIkaLavAne taiyAra thaI jA.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI deviti jIvana [17 ] A prasaMge yAda rAkhavuM joie ke ajJAna, krodha ane daMbha vigere kAraNeAthI anartha daMDa thavAnA prasaMga ubhA thAya che. tethI te traNe kAraNeAthI alaga rahevuM. kubuddhine dhAraNa karIne khATI salAha daie te narakanI vedanA bhAgavavI paDe, ane nIca kulamAM janma levA paDe. juo A AmatamAM eka vAta evI che ke--phlipuranA rahIza zeTha jinavruttane sena nAmanA dikarA hatA. tene eka rAjakuvara mitra hatA. zeThanA dIkarA sene rAjakuMvarane evI salAha ApI ke tame tamArA gharaDA mApane mArIne rAjyanI sattA kema letA nathI ? A vAta TheTha rAjAe jANI tyAre rAjAe phAMsIe caDhAvIne mArI naMkhAvyA. marIne narake gayA. tyAMnI ghaNI AkarI vedanA lAgavIne brAhmaNa purahitanA citragupta nAme dIkarA thayA. ahIM narakanI vedanA ane nIca kulamAM janma e anadaMDanuM la che. nila jJAnavata zrI purUSaitta munie A khInA citraguptane kahI, tethI te badhA ana krUDane che|DavanArI dIkSA sAdhIne siddhipada pAmyA. " munirAjanI pavitra dezanA sAMbhaLIne Asannasiddhika bhavya jIveA saMyamanI sAdhanA karavA ujamAla khane, temAM kAie nirdhana avasthAmAM dIkSA lIdhI hAya, te tene joine hAsyathI ema kahevuM ke zuM ANe keTalI badhI sAhikhI cheDIne dIkSA lIdhI che ?' Ama kahevu e mahA ana phreMDa che. tevuM khelIe teA cIkaNAM karma baMdhAya, ne durgatinAM duHkha bhAgavavAM paDe. A khakhatamAM upara jaNAvelA citraguptanu dRSTAMta samajavuM. teNe tevu AlavAthI narakAdinI vedanA 40 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] zrI vijayapadmasurijI kRta sAgavI hatI. A pramANe zrI dharma saMgrahAdinA AdhAre AThamA vratanI bInA jaNAvI. zrAvake tenI jarUra ArAdhanA karI mAnava bhava sala karaveA. ahIM traNa guNavratAnI khInA pUrI thAya che. have cAra zikSAvratAmAMnA pahelA sAmAyika nAme zikSAvratanI mInA zarU thAya che. 5 (9) navamuM sAmAyika vrata sAmAyikavizuddhAtmA, sarvathA ghAtikarmaNaH // yAjJAti varuM, chejANe prajArA || j || ka rUpI melathI melA thayelA AtmAne nirmala banAvavA mATe kaI paNu apUrva sAdhana hoya te eka sAmAyika che. dIvALInA prasaMge gharane sApha karavAnI cIvaTa hAya che, vyavahAramAM sArA dekhAie A irAdAthI lUgaDAMne sApha karavAnI ke karAvavAnI kALajI hAya che. tenA karatAM AtmAne nirmAla manAvavA mATe huM zrAvake ! tamAre vadhAre kALajI rAkhavI joie. sAmAyikathI AtmA nirmala ane teA jarUra zrAtikaEnA kSaya thAya. tyAra bAda bhavya jIveA kevalajJAna pAme. A jJAnathI leAkanI ane aleAkanI badhI bInA jaNAya che. sAmAyika e cAra zikSAvratAmAM vheluM che. jema sAmAcika karavAne vAraMvAra abhyAsa pADavAthI aNuvratAdine pASaNa male, ema A pachInA traNe vratAnI vadhAre sAdhanAthI aNuzruta vigere majabUta ane che. Aja irAdAthI zrAvakanA chellA cAra tratAne zikSAvrata kahIne oLakhAvyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI devistRta jIgana prazna-sAmAyika eTale zuM ? uttara-sama eTale rAgadveSanA abhAva. je kriyAthI rAga dveSa dhIme dhIme ochA thAya, anukrame sarvathA nAza pAmeM, enuM nAma sAmAyika kahevAya. [ 19 ] AvA sAmAyikamAM rahelA bhanya jIvA ema samaje che. ke mAre sa jIveAnI upara samatA bhAva rAkhavA. ane kriyAne kASTramAM rAkhavI joie, kaSAya viSayAdine tathA Atta dhyAna raudradhyAnane cheADavA joie. anityAdi khAra bhAvatA tathA caitro vigere cAra bhAvanA bhAvathI joIe. DyuM che ke samatA sarvabhUteSu saMyamaH zubhabhAvanAH // AtaM raudraparityAgaH taddhi sAmAyika vratam // 1 // sAmAyika e AtmAne pramAdathI alaga rAkhIne svaka byA khajAvavAmAM sAvaceta kare che. apUrva zAMtine Ape che. pauSadhAdimAM praveza karavA mATe paNa sAmAyika e apUrva sAdhana che. cAvIze kalAka Adhi vyAdhi ane upAdhimAM guMthAyelA zrAvake jema jema sAmAyika vadhAre kare che, tema tema ceADI thADI tyAga dazAnI hejIta bhAgave che. jyAre tene tevI hejIta vadhAre bhAgavavAnI utkaMThA thAya che, tyAre teo anukrame pauSadha, upadhAna vahanAdi kare che. ane chevaTe sa saMyamane sAdhavAne paNa taiyAra thAya che. AvI uMca sthiti prApta karavAmAM mUla kAraNa sAmAyika che. jema dRNu e kapAlanA DAghane dekhADe, pachIthI DAgha bhUsI zakIe ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kara0 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta kapAlane cAkhuM banAvIe, tema potAnI bhUla kaI kaI che? tene kaI rIte sudhAravI? jIvanane nirmala kaI rIte banAvI zakAya? huM koNa chuM? kyAMthI AvyA? parabhavane mATe have mATe zuM karavuM joIe? A bAbatane khulAse meLavI ApanAra sAmAyika che. kAraNa ke A prasaMge nivRtti hoya che. jema vAsaNamAM cIje rahe, tema samatAvALA AtmAmAM jJAnAdi rahe, prakaTe, vadhe ane Take. A lAbha sAmAyikamAM maLe che. sAmAyikamAM rahele AtmA teTalo TAIma amuka aze zramaNa je gaNAya, ane te jIva teTalA TAImamAM paNa ghaNAM azubha karmone chede che. mATeja meTA senayAnA dAna karatAM paNa sAmAyika caDhI jAya evuM che. eka dezI sAmAyikanA prabhAve rAjakuMvarI thaI, ane hAthIne AThamA devalokanI Rddhi maLI. mahaNasiMha zrAvake cAlu rastAmAM ane kedakhAnA jevA prasaMge paNa sAmAyika (pratikamaNa) cheDayuM nathI. tema A niyama bhavya jIvoe vikaTa prasaMge paNa jarUra pAlave joIe. eka zrAvakanA gharamAM corI karavAne cAra cAra peThA. temaNe khAtara pADyuM, mAlIka sAmAyikamAM rahyo che. tene khabara paDI, uparA uparI sAmAyika laIne zrAvaka navakAra gaNavA maMDI paDe. AvI sAmAyikavAlI sthiti joIne ane navakAra sAMbhaLIne corene cerInA dhaMdhA pratye tiraskAra bhAva thayo. jAtismaraNa jJAna prakaTa thatAM temaNe pAchalA bhavanI bInA jANu samakIta prApta karyuM. vairAgya vadhatAM dIkSA laIne kevalI thayA. zrAvake Azcarya pAmI cerene vaMdanA karI deva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deziita jIvana [ 21 ] tAoe Apelo muni veSa paherIne ghaNu jIvane pratibadhIne chevaTe muktipada pAmyA. AmAMthI samajavAnuM e ke sAmAyika e jema tenA karanArane lAbha Ape, tema sadvartananA ghara jevA sAmAyikamAM rahela jIne jenArA ne anumodanArA jI paNa ke uttama lAbha pAme che? prazna-sAmAyikane lAbha kyAre thAya? uttara-A guNane DhAMkanArI kamaprakRtione pazama thAya, tyAre jIva pote nirmala bhAvanAmAM AgaLa vadhatuM jAya, A TAIme sAmAyika guNa prakaTe. A bInA vizeSAvazyaka sUtramAM laMbANathI jaNavI che. sAmAyikamAM rahIne bhavya jIe (1) AjJA vicaya (2) apAya vicaya (3) saMsthAna vacaya (4) vipAka vicaya A dharmadhyAnanA cAra bheda vicAravA. te tarapha vadhAre lakSya rAkhavAthI caMdrAvata saka rAjAnI jema sadgatinA sukha maLe che. sAmAyikamAM batrIza de na lAgavA joIe, te A pramANe-10 mananA de, te manamAM vivekanI bhAvanA rAkhyA vinA sAmAyika kare vigere jANavA. tathA apazabda bolavA vigere vacananA daza de na lAgavA joIe ane lugaDAM vigerethI hAtha paga - bAMdhIne besavuM vigere kAyAnA 12 deze jANune TALavA. A bInA zrI upadeza prAsAdAdi graMthamAMthI jANuM levI. vidhipUrvaka nirdoSa sAmAyika karavAthI jarUra AtmA nirmala bane che. A prasaMge pAMca anuSThAnanI bInA yAda rAkhavI. te TuMkAmAM A pramANe - 1-je A lekanA svArtha sAdhavAnI khAtara tapazcaryAdi karAya, te viSAnuSThAna kahevAya. jema kuravAluA sAdhune Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta saMcamathI cUkAvavA mATe mAgadhikA nAmanI vezyae karyuM hatuM. tenA jevuM bIjuM paNa viSa anuSThAna jANavuM. 2-paralokamAM svArtha sadhAya A IrAdAthI niyANuM kare, jema vasudevanA jIva tarIke prasiddhi pAmelA naMdiSaNe karyuM hatuM. 3-bIna upage je kiyA kare, athavA mudde samajyA vinA bIje kare tema ryA kare te a nyAnuSThAna kahevAya.. jema eka jaTilanA ziSya "bIje agnithI tapAvIne vAMsa sIdhe karate hete, A joIne teNe vAyunA daradathI keDamAM. vAMkA thaI gayelA gurUne samajyA vinA dekhAdekhI tema karavA mAMDayuM, tethI lekamAM bheThe paDyo. 4-upaga rAkhIne kriyA karavI e taddhatu anuSThAna kahevAya. AmAM daSTAMta tarIke AnaMda vigere daze zrAvaka levA. pa-kevala (phakta) mokSane mATe vidhipUrvaka caDhatA bhAve kriyA karavI e amRtAnuSThAna kahevAya. ahIM dAkhalA tarIke arjuna mALI vigere laI zakAya. phakta chellA be anuSThAna tarapha sAmAyikamAM lakSya rAkhavuM. bIjI rIte anuSThAnanA cAra bhede A pramANe - 1-prIti anuSThAna =je prItithI karAya, ane rUcithI vadhe te prItyanuSThAna kahevAya. e sarala svabhAvavALA jIvone hoya. 2-pUjyane pUjya tarIke mAnIne bahu mAnathI je kriyA kare te bhaktianuSThAna kahevAya. yAda rAkhavuM joIe ke strI vigerenuM pAlana karavAmAM mehanA gharanI) prIti rahI che. ane pitAnA mAtApitA vigere upakArInI sevA karavAmAM tamakti guNa rahela che. Ama hovAthI prItyanuSThAna ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarati jIvana bhartyanuSThAna sheje jUdA samajAya che. 3-vacanAnuSThAna-je prabhue kahelA AgamanA vacana pramANe karAya te vacanAnuSThAna kahevAya. nirmAla saMyamavaMtA munivare AvuM anuSThAna kare. 4-asaMgAnuSThAna-je abhyAsanA paribaLathI nirabhilASa bhAve karIe te asaMgAnuSThAna kahevAya. te jinakalpika munirAjane hAya che. [ 67 ] prazna-vacanAnuSThAna ane asaMgAnuSThAnamAM zuM pharaka che ? te samajAveA. uttara--jema kuMbhAra cAkaDAne zarUAtamAM (cAka, cakramAM) lAkaDI bharAvIne bhamADe che. eTale ahIM lAkaDI madadagAra che, tema vacanAnuSThAna karatI vakhate vacana ( sUtra ) madadagAra che. tevuM asaMgAnuSThAnamAM hAtuM nathI, kAraNa ke AvuM anuchAna (jinakalpanI tulanA vigere) karanArA puNyazAlI jIvAne zrutajJAnanA majabUta saMskAra paDayA hAya che, jethI teone A kriyA karavAnI zarUAtamAM vacananI apekSA rAkhavAnI jarUriyAta haitI nathI. eTale zrutanA saMskAranA khalathIja sAdhanA kare che. prItianuSThAnathI bhaktianuSThAna caDhI jAya, ema AgaLa samajAya evu che. vhelAnAM be anuSThAna mAlajIvA vigerene saMbhave che. ane pachI jema jema bhAva caDhIyAtA thAya tema tema trIjuM cAthuM anuSThAna karavArUpa yathA kriyA karavAnA uttama avasara maLe che. vizeSa khInA bahubhASyamAMthI jANI levI. zrAvakoe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 6ra4 ] zrI vijyapadyasUrijI kRta A bIna jarUra dhyAna rAkhIne sAmAyikamAM uttama kriyA jaLavAya tema vartavuM. che sAmAyikamAM rAkhavAnA upakaraNone vicAra che dharmasAdhanAmAM je madadagAra heya te upakaraNa kahevAya. . zrAvake sAmAyikamAM AvA pAMca upakaraNe rAkhavA. te A pramANeka-1 sthApanAcArya 2 muhapatti 3 navakAravALI 4 caravaLe 5 kaTAsaNuM. temAM gurUnA abhAve sthApanAcAryanI navakAra ane pacidiya sUtra belIne pahelAM sthApanA karavI joIe. pachIthI sAmAyika levAya. sthApanAnA daza bhede zrI Avazyaka niryuktimAM vAMdaNunuM svarUpa darzAvavAnA avasare jaNAvyAM che. vaMdanAnA prasaMge samajavuM joIe ke sAdhunI jema zrAvakane paNa dvAdazAvarta vaMdanA karavAno adhikAra che. ahIM jema sthApanAnI jarUriyAta hoya che, ema sAmAyi. kamAM paNa sthApanAcAryanI jarUriyAta jANavI. A bAbata zrI vyavahAra sUtranI cUlikAmAM siMha zrAvakanuM daSTAMta daIne sArI rIte samajAvI che. temaja zrI vizeSAvazyakamAM paNa kahyuM che ke-prabhunA abhAve jema jinabiMbanI jarUriyAta hoya che, ema gurUnA abhAve sthApanAcAryanI jarUriyAta jANavI. temaja sAdhunI mAphaka zrAvaka paNa sAmAyika sUtra bele tyAre bhaMte zabda bele che. ethI paNa sAbIta thAya che ke baMnene sthApanAcAryanI jarUriyAta hoI zake. jyAre viziSTa jJAna kiyAnA dhAraka mahApurUSe paNa sthApanAnI AgaLa kriyA kare, te pachI tethI utaratA darajajAvALA zrAvakane jarUra kriyA karatAM sthApanA rAkhavI joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezivarati jIvana [ pa ] prazna-sAmAyikAdi karatAM sthApanAcArya rAkhavA joie, A vAta yuktithI samajAve ? uttara-cAre dizAe sADA traNa sADA traNa hAthanA (gA hAtha pramANa ) gurUnA avagraha hAya. ahIM gurUnI rajA vinA dAkhala thavAya nahi ema je kahyuM che, teja spaSTa jaNAve che ke gurUnA abhAve sthApanAcArya jarUra joie. e pramANe zrI samavAyAMga sUtramAM vAMdaNAnA 25 AvazyakA jaNAvyA che, te pATha paNu uparanI vAtane TekA Ape che. vaLI zrI gurU mahArAja ke sthApanAcArya sAme hAya, teA ja AjJA laIne ja avagrahamAM dAkhala thavAya, ane tyAMthI bhAra nIkaLI zakAya. A uparathI cAkkasa samajavuM ke-' gurUnI sthApanA manamAM karIne ame kriyA karIzuM ' Ama kahevuM e taddana geravyAjaAja che. AthI spaSTa e thayuM ke zrAvake sAmAyika karatAM gurUnA abhAve sthApanAcArya rAkhavA joie. 2-mukhavastrikA eTale muhupatti jANavI. te eka veMta ane cAra AMgala vastra pramANu hAya che. AnI jarUriyAtane aMge kahyuM che ke vAMdaNAM detAM vhelAM muhapattinuM paDilehaNu karavuM joIe, tema na kare teA gurU prAyazcitta Ave. ahIM ema jaNAvyuM ke vaMdana vigere dharma kriyA karavAmAM muhapattinI jarUra paDe. (ema zrI vya0 sU. mAM) e pramANe pauSadhAdimAM paNa samajavuM. ( vya cU. mAM) A mAmata Avazyaka cUrNimAM ane nizIthanA 14 mA uddezAmAM paNa sAmAyikane aMge muhapattinuM spaSTa varNana karyuM che. tathA zrI upAsaka dazAMga sUtranA chaThThA adhyayanamAM " kAmadevanI mAphka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 626 ] zrI vijayapArijI kRta zrAvaka kuMDalike, uttarIya vastra mUkIne suhapattivigere grahaNa karIne dharmakriyA karI che." A bIna jarUra yAda rAkhavI. vaLI anuga dvAranI cUrNi ane TIkAmAM bhAvAvazyakanuM varNana karatAM "pitA " A padanI vyAkhyAmAM jaNAvyuM che ke, dravyathI AvazyakanI kriyA karavAnA TAIme barobara muhapatti vigerene je jyAM joIe te pramANe rAkhavA pUrvaka upagathI je Avazyaka kare, te bhAvAvazyaka kahevAya. ema aneka zAstronA AdhAre sAbIta thayuM ke sAmAyika vigere karatAM zrAvakane mukhavastrikA, aravale vigere rAkhavA joIe. vicArAmRta saMgrahamAM vistArathI A bInA jaNAvI che. 3-japamALA (nokAravALI) e sAmAyikamAM parameSThI namaskAranuM (navakAranuM smaraNa karavAne rAkhavI joIe. 4-caravela besavAnI jamIna vigerene pUjavA, pramAjavA rAkhavo joIe. khAsa kAraNe sthAna badalavAmAM paNa AnI jarUra paDe. - 5-kaTAsaNuM sAmAyikamAM besavA mATe rAkhavuM joIe. uttama zrAvakee uparanI bInA dhyAnamAM rAkhIne te pramANe sAmAyika karavuM joIe. sAdharmika baMdhuone AvA upakaraNe devA, emAM mahAlAbha thAya. rAjA kumArapAla bAra gAmanI upaja AvA kAmamAM vAparatA hatA. sAmAyika letAM zarUAtamAM IriyAvahI karavI joIe. ema zrI mahA nizIthanA "IriyAvahI paDikkanyA vinA caityavadanAdi karAya nahi," A pAThathI samajAya che. ema daza 'iriyAvahI karavI saya nahi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI dezaviti jIvana ka7 ] vaikAlika TIkAmAM paNa kahyuM che. zrI dharmasaMgrahAdi aneka zAstromAM sAmAyika levAnI vidhi batAvI che. A vidhine jALavIne samatAe sAmAyika karatAM 2 kroDa, 59 lAkha, 25 hajAra, 253 ne 6 popamanuM devAyuSya baMdhAya, ane AnAja pratApe ghaNuM ja mokSe gayA, jAya che, jaze. kesarIcAra sAmAyikamAM rahIne "nAstika vicArone laIne meM ghaNAM pApakarma karyA, mane dhikakAra che" Ama pazcAttApa karavA pUrvaka zubha dhyAnamAM ArUDha thaIne kevalajJAna pAmyo. samatAbhAva garbhita sAmAyika rUpI agnithI ghaNuM cIkaNuM karmo rUpI lAkaDAMne paNa thoDA TAImamAM jarUra bALI zakAya che, evuM uparanA daSTAMtamAMthI samajIne A vratane aMge zrAvake niyama kara ke amuka saMkhyA pramANa sAmAyika (2-4 vigere) dararoja karavA. AmAM IcchAnusAre pratikramaNane samAveza kare. azakti, mAMdagI, musApharI Adi khAsa kAraNe jarUrI jayaNA rakhAya. che A vratanA pAMca aticAre A pramANe jANavA 1-manaH duppaNidhAna nAmane aticAra-sAmAyikamAM hoIe tyAre manamAM ghara, dukAna vigerenA, vyApAra dhaMdhAnA vicAre karAya nahi, tema kare te aticAra lAge. 2- vacana duSmaNidhAna nAmane aticAra-sAmAyikamAM kaThora vacana ( veNu) na bolAya, sAcuM nirdoSa pramANapata IituM) bolavuM, sAvadha bhASA bolavI nahi, bole to aticAra lAge. sUtrAdinA uccAra spaSTa karavA. . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [628] zrI vijyapaghasarijI kRta 3-kAya duppaNidhAna nAmano aticAra-khAsa kAraNa vinA hAtha vigere halAvAya nahi, kAraNe pUjanA pramArjanA karIne besavuM, vastu levI mUkavI. eThIMgaNa devuM nahi, temaja kAM khAvAM nahi. tema karIe te aticAra lAge. 4-anAdara (anavasthA deSa)-sAmAyika karatAM utsAha rAkhe, veTharUpe karavuM nahi, niyamita vakhate laI pUrepUrA TAImasara pALavuM. ochA TAIme pAravuM nahi, jhaTa laIne jhaTa pArIe te aticAra lAge, mATe goTALe kare nahi. pa-smRti hInatA-je TAIme sAmAyika lIdhuM che ane pAravAne TAIma jarUra yAda rAkhavuM. kAraNa ke bhUlI jAya te aticAra lAge. A pAMce aticArene yAda rAkhIne tethI alaga rahI sAmAyika vratanI rakSA (pAlana) karavI. e pramANe upara jaNAvyA mujaba dvavyAdikathI 6 chIMDI, 4 AgAra ane 4 bole karIne 21 bhAMgAmAMnA anukUla bhAMga pramANe navamA sAmAyika vratane aMgIkAra karuM . che bhAvanA yAvaja jIva sudhInA sAmAyikamAM rahenArA zramaNa nircane dhanya mAnIne huM temane vaMdana karuM chuM. he jIva! tuM tevuM sAmAyika laIne niHsaMga munivarenI sAthe kyAre vicarIza? yAda rAkhajo ke tema karyA vinA kharUM sukha mile ja nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 629] 10. dazamuM dezAvakAsika vrata che A vratanI vyAkhyA-chaThThI vratamAM eTale pahelA guNavratane svIkAratI vakhate zrAvake yAvajajIva sudhInuM dareka dizAmAM javA AvavA mATe pramANa nakakI karyuM hatuM. ahIM zrAvaka temAMthI ochAza (ghaTADA) karIne dararejane mATe eTale cAlu divasa, rAta, ke pahara vigerene mATe e niyama kare ke Aje huM amuka TAIma (divasa ke rAta) sudhI cAre dizA vigeremAM amuka (4-10 vigere) jana, gAu ke mAIla sudhI jaI zakuM ne AvI zake. AnuM nAma dezAvakAzika vrata kahevAya. dizi parimANamAM sAvaja jIva, varSa vigere kAla hAya ane so hajAra jana vigere kSetranuM pramANa karyuM hoya, temAMthI ahIM ghaTADe karAya che. Ama karIe te lAbha e thAya ke dhArelA kSetra uparAMta na javAya, tethI AraMbhAdi pApathI bacAya, manamAM saMtoSa rahe, kharAba vicAro AvatA baMdha thAya, nirAMte dharma sadhAya, karma nirjarane mahA lAbha maLe, A bAbatamAM zAstrakAra bhagavaMte daSTAMta dIdhuM che kedaSTiviSa sarpanA jherane vistAra bAra jana sudhI hoya che, tene athavA vIMchInA (manuSyanA zarIramAM phelAyelA) jherane jema maMtra ke vidyAnA prabhAve TuMkuM karI zakAya che. tema ahIM cha vratane saMkSepa karavAmAM Ave che. A prasaMge AnI jema bIjA vratane paNa saMkSepa kara joIe. kAraNa ke A kAma paNa ahIM ja karavAnuM kahyuM che. A rahasyane dhyAnamAM rAkhIne vrata lenAra zrAvaka ema vicAre ke dezAvara mANasa mokalavAnI jarUra paDe, athavA tyAMthI kAgaLa vigere Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 630 ] zrI vijyapadhArijI kRta Ave, ke ahIMthI dezAvara kAgaLa vigere lakhavA paDe, vigere bAbatamAM A pramANe (amuka) ghaTADe karUM chuM, ane je na karI zakAya te ema kahe ke huM chaThThA vratamAM lakhyA pramANe vatIza. dararoja 14niyama ane cha kAyanA niyama dhArIne sAvadya vyApArAdinI ochAza karavI. A pramANe karanArA zrAvakee yAda rAkhavuM ke savAre dhArIne te sAMje saMkSepavA. kAraNa ke rAte ochI cIja vaparAya. ane te ja vakhate rAtane mATe navA niyama dhAravA. ahIM vicAra e karI levAne ke te vAparavAnI cIjo vigere niyamamAM rAkhavI. bAkI tyAga karavuM. rAte cevihAra kare tene dravyane tyAga ane khAsa kAraNe khapa pUratI gaNatrInI aNahArI vastunI jarUra jaNAya te te niyamamAM gaNI levI. snAna te karAyaja nahi. vigere bInajarUrI hoya, tene tyAga karavo. rAta vItyA bAda savAre rAtanA niyame saMkSepIneja navA niyama dhAravA. pachI dezAvakAzikanuM paccakhANa karavuM. niyama dhAravAnI zarUAta hoya to thoDA divasa abhyAsa (prekaTIsa) pADIne paccakhANa levuM. jyAre piSadha levAne vicAra hoya, tyAre pahelAMnA (rAtanA) niyame saMkSepIne pauSadha le, ane mArIne tarataja navA niyama dhArI levA. A vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevI che. cida niyama dhAratI velAe pRthvIkAyAdine saMkSepa karavAmAM pahelA vratane saMkSepavAne muddo rahyo che. ema bIjA vatemAM paNa vicArIne yathAzakti saMkSepa karavAnuM samajI levuM. jyAre sUvAne TAIma thAya, tyAre te hiMsA, mRSAvAda vigerene saMkSepa vadhAre pramANamAM kara. zrI paMcasUtra, saMthArA pirisI AdimAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati yana [ at ] Aja khInA jaNAvI che. paraMparA vigerenA AdhAre AkhA divasamAM daza sAmAyika karavA e paNa dezAvakAzika ta kahevAya che. AmAM je divase dasa sAmAyika karavAnAM hoya, te divase tapamAM ochAmAM AchuM ekAsaNuM tA karavuMja joie, eAsaNuM thAya nahi. ekAsaNuM, Ayakhila, nIvI upavAsamAMnu kAI paNa tapa karIne savAra sAMjanA pratikramaNlRnA be, ane ATha khIjA sAmAyika kare, ema daza sAmAyika karavA. dara varSe AvA dezAvakAzika (10 sAmAyika) mAre ATalA (5-10 vigere) karavA ema niyama karavA. AmAM mAMdagI, musApharI vigere kAraNe jayaNA rakhAya. A vratanA prabhAve sumitra nAmanA mahAmaMtrIe peAtAnA jAna bacAvyA, rAjAne dhamI banAvyA, chevaTe ane jaNA mahAvidehamAM siddhipada pAmyA. ( ahIM caDaikAzika sarpanuM pazu dRSTAMta laI zakAya, te prasiddha che. ) 5 A vratanA pAMca aticArA samajIne TALavA / te A pramANe // 1-Anayana prayAga nAmanA aticAra--niyamamAM dhArelA kSetranI vhAra kaI cIja rahI heAya, te mANasa mAkalIne maMgAvAya nahi, tema kare teA aticAra lAge. AmAM jarUrIyAta jaNAya te 'dizAnA sakSepa karavAthI khAsa jarUranI kai cIja maMgAvavI paDe ' AvI jayaNA rAkhe. 2-preSya prayAga nAmanA aticAra--niyamamAM dhArelA kSetranI vhAranA bhAgamAM khAsa jarUrI ( agatyanuM) kAma hAya, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 632 ] zrI vijayapArijI kRta tyAre ema vicAre ke "je huM jAte jAuM, te mAre niyama bhAge" A IrAdAthI sevaka (nekara, munIma vigere) ne mekale. zrAvakathI Ama na karAya, kAraNa ke karIe to aticAra lAge. AmAM jarUrI jayaNA pUrvanI (pahelA ati cAramAM jaNAvyA) mAphaka rakhAya eTale dikSA saMkSepathI kaMI jarUrI cIja mekalavI paDe, tenI jarUrI jayaNu rakhAya. - 3-zabdAnupAta-pahelAM jema mANasane mokalavAnuM kahyuM, ene badale ahIM dhArelA kSetranI bahAra rahelA mANasane pitAnuM kAma jaNAvavA mATe athavA bolAvavAne khAMsI, khUMkhAro vigere kare, jethI sAMbhaLanAra ema jANe ke amuka mANasa mane bolAve che vigere. Ama karavAmAM pote ema dhAre che ke, huM kyAM dhArelA kSetranI bahAra jAuM chuM? paraMtu tema karavuM nahi, kare te aticAra lAge. 4rUpAnupAtae pramANe (jema khUMkhAre karo vigere kahyuM tema tene badale) ahIM rUpane dekhADe eTale niyamIta kSetramAM evI rIte ubhe rahe, ke jethI sAmo mANasa Ane joIne tarata samajI jAya ke, A mane bolAve che. ema nisaraNuM, aTArI, meDI, agAsI, upara caDhIne niyamita kSetranI bahAra amuka (jenI mATe jarUra che te,) mANasa che ke nahi? te joIne nakkI kare. pa-pudgalaprakSepaahIM pugala zabdathI patthara, lAkaDuM vigere levA. pitAnuM dhAreluM kAma karI zake e mANasa, niyamamAM dhArelA kSetranI bahAra rahyo che. potAne tyAM javAne niyama che, tethI sAmAne cetAvavAnI khAtara tenI sAme Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sazavirati jIvana [ 73 ] patthara vigere ke ke. zrAvake Ama na karavuM joIe, kAraNa ke aticAra lAge. A prasaMge jarUra yAda rAkhavuM joIe ke"huM amuka hadanA kSetramAM jaI zakuM, AvI zakuM, te upasaMta nahi " Ama vadhAre kSetramAM javuM, AvavuM vigere thAya nahi, ane te nimitte thatI hiMsA paNa aTake. AvA pApathI bacavuM e A vrata levAne muddo che. uparanA pAMca aticAramAMnuM kaMI paNa karavAthI e muddo jaLavAtuM nathI. bhale pote tevuM na kare, paNa bIjAnI bhArata AraMbhAdi karAve. jAte karavA karatAM karAvavAmAM sAme karanAra mANasa nirdayapaNe ane IrSA samiti jALavyA vinA kare vigere ghaNuM nukasAna (pApa) thAya. A vAta dhyAnamAM laIne zrAvake lIdhelA vratamAM aticAra na lAge tema vartavuM e kalyANakArI che. pAMcamAMnA be aticAramAM anAbhoga (bIna upayega, bekALajI) vigere kAraNe hoya che. paNa A niyamavAlAnI eTalI te lAgaNuM jarUra hoya che ke "mArA vratane bhaMga na thavo joIe. ane chellA traNa aticArane prasaMga mAthAdi kAraNe saMbhave che. prazna-A vrata pAlavAthI lAbha zuM thAya? uttara-ghaNAM AraMbhAdi karavAnuM baMdha thAya, tevAM pApa eAchAM baMdhAya, saMteSathI dharma sAdhI uttama zAMtimaya jIvana gujarAya, ane paraMparAe AtmAnuM kalyANa sAdhI zakAya. A bhavamAM paNa lehajaMgha nAmanA dUtane A vratathI zatrune bhaya TALIne nirbhaya thavAne prasaMga maLe. A bInA TUMkAmAM A pramANe jANavI:-caMDapradyota rAjAnA rAjyamAM lehajaMgha mAtrane eka dUta hato. te rAjAne dUra rahelA bIjA rAjA no kera nAmane A jANavI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadharichakRta enI gupta hakIkata jaNAvavAmAM bahu madadagAra hato. A bInA sAmaMta rAjAoe jANuM. eka vakhata te dUta sAmaMta rAjAo pAse AvyA, tyAre kAma patAvI avaMtI tarapha jatI velAe tene mAravAne mATe khabara na paDe, tema teoe jherI bhAtuM dIdhuM. dUtane A kapaTanI khabara na paDI. jethI rastAmAM jyAM jamavAnI taiyArI kare che, tyAM uparA uparI apazukana thavA lAgyA, tethI te ja nahi, ane jaldI caMpratanI pAse AvIne te bInA jaNAvI. A vakhate rAjAe pAse rahelA abhayakumArane A bhejana dekhADayuM. teNe jotAMnI sAthe ja jaNAvI dIdhuM ke, A bhejanamAM jherI gaMdha Ave che, tethI AnI aMdara daSTiviSa sApa (sApa) heya, ema mane lAge che. zAstramAM kahyuM che ke AvA AvA upAyathI bhejana vizeremAMnuM jhera pArakhI zakAya. te A pramANe -(1) cakora-AvI cIja joI ne AMkha mIMcI de che, (2) koyala te joIne unmatta bane, ane marI jAya. (3) kauca tevI cIja joIne mada pAme. (4) naLIAnA marAya vikasvara thAya ane (5) mera tevI vastu joIne khuzI thAya. yAda rAkhavuM ke jherI padArthanI upara je neLIyAnI ane meranI najara paDe to era maMda (ochI zaktivALuM) thaI jAya. jherI anAja vigerene joIne bilADI kheda pAme, vAMdare viSTA kare, kUkaDe rUve, bhamare AvI cIja suMghIne guMjArava kare, menA pipaTa krodha kare, ane haMsa AvuM anAja joIne cAlatA cAlatA aTakI jAya. A bInA sAMbhaLIne rAjAe e jherI anAja jaMga lamAM mUkAvyuM, tyAM temAMthI jherI sarpa nIkaLyo. tenI draSTi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Dhaziveti jIvana [ 632 1 (najara) paDavAthI AkhuM vana sUkAI gayuM. A uparathI vicAra karIne rAjAe dUtane kahyuM ke ' have tAre marajI pramANe adhe sthale haravuM kravuM niha.? A pramANe te cAlyA, tethI zatrunA taraphathI lagAra paNu du:kha pAmyA nahi. ema zrAvake karmIzatrunA du:khA TALavA mATe A vrata jarUra grahaNu karavu ja joie. adhe ThekANe javAnI chUTa rAkhavAmAM nAhakanI acAnaka bhayaMkara upAdhi bhAgavavI paDe che. lagnAdi prasaMge bhAdurI karavAthI kevala saMsAra vadhe che. tevI mhAdurI zA kAmanI ? kharI bhAdurI tA eja kahevAya ke, AvA vrata sAdhavAmAM utsAhathI udyamazIla (tatpara) rahevuM. ema karIe te jarUra saMsAranI rakhaDapaTTI ochI thAya. A bAbata dhanaH bhaMDArInI ane pavanajayanI paNa kathA jANavA jevI che. ahIM graMtha vadhI jAya, tethI te prasaMge jaNAvIzuM. zrAddha pratikramaNa sUtra vRtti ane zrAddha dinakRtyAdimAMthI jANI levI. A pramANe jayaNA rAkhI che. te sivAyanA aticArAthI alaga rahevA sAvaceta thaIne cha chIMDI, 4 AgAra, 4 mola sahita 21 bhAgAMmAMnA anukUla bhAMgA pramANe A dezamA dezAvakA ziSTa vratane svIkArU chuM. 5 11-aiASadha ( pASadhApavAsa) vrata je ( kriyA karavA )thI AtmAnA uttama darzana jJAna cAritra guNAne pASaNa male eTale vadhe, Take, ane nirmala ane, pASadha kahevAya. e ghaDInA sAmAyikamAM jeNe apUrva sAttvika AnaMdanA anubhava karyo che tevA zrAvaka gurU mahA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapatAsAhita kRtA rAjane pUche che ke AthI vadhAre Atmika AnaMda kyAM maLe ? javAbamAM zrI gurU mahArAje jaNAvyuM ke-piSadhamAM vadhAre Atmika AnaMda malI zake, ane tethI vadhAre AtmaramaNatAne AnaMda upadhAna vahana, ane sarva viratinI sAdhanAmAM malI zake che. jema ghaDIyALa calAvavAne cAvI devAnI jarUra paDe che, ema AtmAne paNa mokSa mArgamAM divase divase AgaLa calAvavA mATe piSadhakriyA e apUrva sAdhana che, kAraNake AmAM karmabaMdhanA kAraNethI alaga rahevAya, mana sthira rahe, zAMti jaLavAya, uttama bhAvamAM Agala vadhatAM ghaNuM karmonI nirja thAya, ane AthI potAne AtmA upadhAna vahana karavAne ane dIkSAnI sAdhanA karavAne lAyaka banAvI zakAya, ema samajIne uttama zrAvakee bahu vAra paiSadhanI ArAdhanA karavI joIe. temAM paNa parvanA divase mAM vizeSa karIne (kALajI rAkhIne) utsAhathI piSadha jarUra kare joIe. AnA 1 AhArapaiSadha, 2 zarIra satkArapaiSadha, 3 brahmacaryapaSaya, 4 avyApArapaSadha, ema mukhya cAra bheda che ane te darekamAM (1) dezathI AhArapauSadha (2) sarvathI AhArapaSadha, ema be be bheda paDe, mATe uttarabheda ATha samajavA. AmAM eka saMgI bhAMgAthI mAMDIne TheTha ATha sagI bhAMgA sarve maLIne 80 paDe che, temAM hAla eka AhAra piSadhaja be prakAre (dezathI ane sarvathI ema) karavAne vyavahAra che, bAkInA traNa nahi. enuM kAraNa e ke paccakhANamAM "vAvarSA go prazvAmi' Ama bolAya che. AthI ema samajavAnuM maLe che ke AhAra dha sivAyanA traNa piSadha sarvathI ja levA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezahita jIvana [ 37 1 6 joie. yAda rAkhavuM joie ke nirdoSa zarIra satkAra vigere pazu leAbha vigerene vadhAranArA che, ema samajIne tenA saMpUrNa tyAga karavA joie. AhArapauSadhamAM upavAsa karavAnI zakti na hAya teA dharmakriyAnA nirvAhanA muddo dhyAnamAM rAkhIne AyaMbila, nivi, ekAsaNu vigere karAya che. zrI mahAnizIthamAM AnA vidhi A pramANe kahyo che: jeNe dezathI AhArapauSadha karyo hAya te gurU mahArAjanI pAse AyaMbila vigerenuM paccakhkhANu laine AvastudI' ema belIne upAzrayamAMthI bhAra nIkaLIne IrSyAsamitinI maryAdA jALavIne eTale kALajI pUrvaka nIcI STi rAkhIne ghera jAya. tyAM insyiAvahI paDikkamI gamaNuAgamaNu sUtra kheAlIne gamaNuAgamaNu ( nA rASa) AlevIne caityavaMdana karI ( paccakhkhANa pArIne) jamIna vigere pramAIne kaTAsaNA upara bese. jamavAnA yAtra ( bhAjana, thALI vigere ) pramAIne, joitI cIja pramANusara ce. pachI paccakhkhANu saMbhAre, mAMDhu pramAIne leAjana kare, mAtAM khAtAM khele nahi, khAsa kAraNe mAMDhuM sApha karIne elAya. samaDakAnA zabda ke camacama na thavuM joIe. chAMDavuM nahi, nAhaka vadhAre TAima na lagADavA. jamI rahyA khAda mAMdgu cAkhkhuM karI navakAra gaNI tivihAranuM paccakhkhANu laI ubhA thAya. dhruva vAMdI ( caityavaMdana karIne) vAMdAM dai paccakhkhANu dhArIne upAzraye kALajIthI Ave, ane svAdhyAyAdi kare. ema zrAvaka pratikramaNa (vaMdittAsUtra )nI caNu mAM pazu kahyuM che. ema sAmAyika sahita pauSadhamAM AhAra karavAnA niSi avAgye. ekalA e ghaDInA sAmAyikamAM AhAra kAyada Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 638] zrI vijyapadhasUrijI kRta nahi. pisAtInA nimitte karela AhAra haya, te teo vAparI zake, ema nizIthabhASya, nizIthapUrNi vigere uparathI jANuM zakAya che. paraMtu bane tyAM sudhI piSadhamAM zrAvake nirdoSa AhAra vApare joIe. ane tamAma AhAranA tyAga karavA rUpa sarvotkRSTa piSadhanI anumodanA karavI. ema dezathI AhAra piSadhanI bInA jaNAvI. je cauvihAra upavAsa kare, e sarvathI AhArapaSadha kahevAya. amuka prakAranuM snAnAdi na karavuM e dezathI zarIra satkArapaSadha kahevAya ane jemAM sarvathA snAnAdine niSedha hoya te sarva zarIra satkArapauSadha kahevAya. tathA divase ke rAte brahmacarya vrata dharAya te dezathI, ane ahorAtrane je zIlane niyama te sarvathA brahmacarya piSadha kahevAya. temaja amuka sAvadya vyApAra karavAno je niyama te dezathI, ane ghara dukAna vigere saMbaMdhI tamAma vyApArane je tyAga kare e sarvathA avyApAra paiSadha kahevAya. ahIM yAda rAkhavuM ke dezapaSadhamAM sAmAyika karavAnuM hoya ane na paNa hoya, ane saMpUrNa pauSadhamAM sAmAyika e mahAkula denArUM che ema samajIne te jarUra karavuM joIe. (1) zaMkhazrAvaka nirmala bhAvathI pauSadhanI ArAdhanA karatA hatA. tenI prazaMsA prabhudeve sabhAmAM karI hatI. dharmanI ArAdhanA karI te pahelA devakanI chaddhi bheLavIne mahA videhamAM siddhipada pAmaze. (2) rAjA pRthvIpAla A vratanA prabhAve marIne mahA dhanavaMta zeTha thayA. ahIM paNa pauSadhanI sAdhanA karatAM ghaNuM upasargo nivAryA, chevaTe dIkSA laI kevalajJAna pAmyA. AmAMthI samajavAnuM e ke pauSadha AtmAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana, f pha39 ] saMyama mArge jarUra dere che. (laI jAya che). (3) parvamAM pauSadha karavAthI rAjA sUryayazA kevalajJAna pAmIne siddha thayA, ema samajIne zrAvakee A vratane aMge niyama kara joIe. dara varase ATalA (5-10 vigere) pauSadha karavA. temAM paNa vratadhArI zrAvakee traNa mAsI, jJAnapaMcamI, payuMSaNA, mauna ekAdazI Adi mahA parvomAM to jarUra pauSadha karavo ja joIe. vaLI saMvacharI mahA parvamAM paNa jarUra pauSadha laIne pratikamaNamAM sarva jI khamAvavA e sarvottama kalyANakArI mArga che. AmAM mAMdagI musApharI vigere khAsa kAraNe jarUrI jayaNA rakhAya. che piSadhamAM nIce jaNAvelA niyamo jarUra pALavA joIe che 1 vratadhArInuM lAveluM pANI vAparavuM. 2 pauSadha nimitta pAchalA divase sarasa AhAra levAya nahi. 3 ema jUdA jUdA svAdiSTa padArtho bhegA karI vAparavA nahi. 4 pauSadhamAM ane te nimitte pAchalA divase deha vibhUSA na karAya. 5 piauSadha nimite pAchale dahADe vastrAdi devA nahi. 6 pauSadhamAM ke piSadha nimite ghareNuM ghaDAvI paheravAM nahi. 7 ema vastra raMgAvavAM nahi. 8 pauSadhamAM zarIra uparathI mela utAre nahi. 9 uMghavuM nahi. 10-11-12-13 cAre vikathA karavI nahi. 14 Thalle mAtra jAya tyAre pUjanA pramAjanA bareara karavI. AvIne IriyAvahI vigere karavA. 15 keAInI niMdA karavI nahi. 16-17 saMbaMdhInI ane coranI vAta karavI nahi. 18 strInA aMge pAMga rAgathI jevA nahi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 640 ] zrI vipArijI kRta che. A vratanA nIce jaNAvelA pAMca aticAre jANIne jarUra TALavA | 1-pauSadhamAM Thale mAtre javAnA prasaMge paraThavavAnI jagyA jarUra tapAsavI. jyAM jIvAta na hoya tyAM paraThavavuM. paraMThavIne "ANujANaha jasuggA sire" ema traNa vAra belavuM. AmAM bhUla kare te aticAra lAge. - 2--kaI paNa bAjoTha vigere cIja levI hoya ke mUkavI hoya, tyAre letAM mUktAM caravAthI puMjavuM joIe, ane jevuM joIe. tema na kare te aticAra lAge. - 3-jyAM saMthAre karavo hoya te jagyA pahelAM daMDAsaNathI pUjavI joIe, tema na kare te aticAra lAge. 4-pauSadhamAM kiyA karatAM Adara (parama ullAsa) bhAva rAkhave, veTha utAravI nahi, paDilehaNamAM bolAya nahi. vigere bAbatamAM kALajI rAkhavI. pa--je TAIme pauSadha lIdhe hoya, tyArathI cAra pahera ke ATha pahora barAbara pUrA thayA bAda posaha pAro joIe. AmAM bhUla kare te aticAra lAge. bIjA graMthamAM ema paNa kahyuM che ke pauSadhamAM pAraNAne vicAra na karAya, kare te aticAra lAge. (1) zeTha naMdamaNiyAra pauSadhamAM deSa lagADavAthI deDakAne avatAra pAmyA. ema samajIne pauSadhamAM deSa na lagADavA joIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI devati jIvana [ { } (ra) sAgaracaMdra kumAra e maLadevanA pautra ane niSapanA putra thAya. prabhuzrI neminAthanI pAse temaNe khare vrata lIdhAM hatAM eka vakhata pauSadha laIne zmazAnamAM kAussagga dhyAne rahyA hatA. ahIM nabhasena nAmanA zatrue mAthe aMgArAnI ThIba mUkI. teA paNa samatAe A vedanA sahana karI tethI AThamA devalAke maddhika deva thayA. (3) mahAzataka zrAvaka-revatInA upasargAne samatAe sahana karyo. pauSadhamAM sthIra rahyA tethI avadhijJAna pAmyA. chevaTe samAdhimaraNe maraNa pAmI sAdharma tyAMthI cavIne mahAvidehe siddha thaze. dhyAnamAM laIne aticAra na lAge tevI devaleke deva thayA. zrAvake A mInA rIte pauSadha karavA. e pramANe upara jaNAvyA mujaba jayaNAnA sthalA yAda rAkhIne dravyAkrikathI cha chIMDI, cAra AgAra, ane cAra khele karI dara varSe (amuka ) pauSadha karavAnA niyamarUpa A agIAramA pauSadhApavAsa vratane aMgIkAra karUM chuM. / A vratanI bhAvanA // huM saMcamadhArI munivarone tathA upadhAna vahana karanAra zrAvakAne tathA A vratanA sAdhaka zrI sAgaracaMdrAdi mahAzrAvakAne dararoja vaMdana karUM chuM. he jIva ! temanA jevA dharma nA daDharAgI jaldI thaze. 5 (12) atithi saMvibhAga vrata / atithi zabdathI jeo vyAvahArika parvAdinA prazna - nathI alaga raDIne paMca mahAvratAdi mUtra guNAnI tamA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64 ] zrI vijyapadharijI kRta uttara guNInI ArAdhanA kare che tevA supAtra saMyamadhAraka zramaNa nigethI levA. uttama zrAvake te pauSadhanuM pAraNuM hoya tyAre temane vidhipUrvaka nirdoSa AhArAdi vaharAvIne pAraNuM kare te atithi saMvibhAga vrata kahevAya. AnuM bIjuM nAma, "yathAsaMvibhAga che. tene artha paNa eja ke sAdhunA nimitta nahi, paNa gRhastha pitAnA mATe taiyAra karelA je zuddha AhArAdi padArtho hoya te sAdhune herAvIne pachI pAraNuM karavuM te "yathAsaMvibhAga vrata kahevAya. prazna-kaI vidhie zrAvaka A vratanI sAdhanA kare? eTale atithi saMvibhAga kaI rIte karAya? * uttara-jaghanya, madhyama, ane utkRSTa ema tapa vigere tarapha lakSya rAkhIne AnA traNa bheda paDI zake che. temAM (1) pauSadhane divasa. (2) tenI pAchaLane divasa ane (3) pAraNAno divasa. A traNa divasane vicAra samajavAnuM che. 1. utkRSTa atithi saMvibhAga vrata-AmAM pAchale divase jarUra tivihAra ke ThAmavihAra ekAsaNuM karavuM ja joIe. ane bIje divase (parvanA divase) ATha paherane ke cAra paherane pASadha kare. ahIM covihAra upavAsa hoya, tathA pAraNanA dahADe ekAsaNuM kare, ane sAdhu mahArAjane hArAve. pAraNAmAM je cIja sAdhune herAvI hoya te vApare. 2. madhyama atithi saMvibhAga vrata-zrAvaka pAchalA divase chuTuM meMThuM (ekAsaNudi no hoya ane bIje divase uSavAsa karI ATha paherI ke cAra paherI piSadha kare. ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana , [ 643 ] pAraNanA dahADe besaNuM tapa kare ke chUTA meMDhe hAya. sAdhune vaherAvelI cIja vApare te madhyama atithi saMvibhAga drata kahevAya. - 3. jaghanya atithi saMvibhAga vrata-pAchalA divase chUTA meDhe hoya, ane bIje divase upavAsAdi tapa karI cAra paherane dahADe ke rAte pauSadha kare, tathA pAraNAnA divase chuTA meMDhe rahe. munine harAve ane temane herAvelI cIja vApare. Ama vyavahAra mArga jarUra jALave. - je divase atithi saMvibhAga karIne pAraNuM karavAnuM hoya te divase A vidhi jALavavI joIe. te TUMkAmAM A pramANe jANavI -savAre pauSadhane pArIne ghera jAya. ahIM ucita (pitAne chAjata) veSa vigere paherIne zrAvaka upAzraye AvI hAtha joDI sAdhune kahe ke "kRpA karIne gocarI padhAre" ema vinaMti kare. A sAMbhaLIne sAdhuo zuM kare? AnA javAbamAM samajavAnuM e ke eka sAdhu padyAnuM ane bIje pAtrA vigerenuM jUduM juduM paDilehaNa kare. Ama karavAnuM kAraNa e ke vilaMba (DhIla) kare te aMtarAya doSa ane sthApanA deSa lAge. tethI AvA prasaMge sAdhue DhIla karavI nahi. jyAre kAraNe zrAvaka pahelI pirasImAM vinaMti kare, tyAre gocarI janArA sAdhue sAdhuomAM tapAsa karavI ke keIne namukkArasInuM paccakhANa che ke nahi? je tema hoya te ja te vakhate gecarI levA jAya. keIne namukkArasInuM paccakhANuM na hoya te AhAra na levuM joIe. kAraNa ke jAya te lAvIne sAcavI rAkhavuM paDe. A vakhate e sAva zrApanA kAraNe A sAthe nahi maThArasI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 8 ] zrI vijayapatramArijI nA kane bahuja Agraha hoya te carI javAnI bAbatamAM sAdhuoe lAbhAlAbhane vicAra kare. javAnI jarUra jaNAya te lAvIne sAcavI rAkhe, ane te AhAra kene Ape? uttara-je tapasvI (pArasI AdinA niyamavAlA) sAdhu, ugvADa pirisIe carIe paccakhANa pAre temane Ape. AhAra levA jAya tyAre ochAmAM ochA be sAdhuo vinaMti karanAra zrAvakanI sAthe bhegA jAya. A vakhate sAdhu AgaLa ane zrAvaka pAchaLa cAle. pitAnA ghera munirAja padhAre tyAre Asana upara besavAnI vinaMti kare. Ama karavAmAM vinaya jaLavAya. paNa munirAja to mAMdagI ghaDapaNa Adi khAsa kAraNe ja bese. tyAra bAda dAnanA pAMca bhUSaNe jALavIne ane pAMca duSaNane tyAga karIne munirAjane nirdoSa padArtho pramANasara (joIe te pramANe) vaherAve, athavA bIjA (zrAvikA vigere) vaherAve. ahIM zrAvakee 47 dezenI bInA jANavI joIe. temAM AdhAkarmAdi 16 deze je zrAvaka jANe to munirAjane nirdoSa AhAra vaherAvI zake, ane sAdhue dhAva doSa, dUtI deSa vigere 16 denI mAhItagArI meLavIne tethI alaga rahevuM joIe. tathA zaMktiAdi daza dezenI bInA baMne jaNAe jarUra jANavI joIe. kAraNa ke A deze baMnethI lAge che. jANa paNuM hoya te zrAvaka na herAve ane sAdhu hore nahi, ane chevaTanA saMjanAdi pAMca deze munirAje ja jarUra - jANavA joIe, jethI AhAra kare tyAre tevA doSathI -bacI zakAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezavirati chagana e pramANe badhA maLIne 47 denuM varNana piMDavizuddhi sAthe pAkSika sUtra, sAdhunA Avazyaka kriyAnA sUtra vigere graMthamAM jaNAvyuM che. A bInA bIjI AvRttimAM jaNAvIzuM. ahIM bhayAdi sAta kAraNemAMnA keI paNa kAraNathI zrAvake supAtra dAna devuM nahi. muni tema jANe te te ye mANuM nahi. zrAvaka harAve tyAre munirAja vAsaNamAM kaMI bAkI rahe te pramANe vicArIne vahore, jethI zrAvakane pharIthI AraMbhAdi karavA na paDe. A pramANe parama ullAsathI AhA di (bhAta pANI) herAvIne sAdhune thoDeka dUra (gharanA bAraNAM vire bhAga sudhI) vaLAvIne vaMdanA kare, ane lAbha deje" ema kahI pAchA pharI (ghera AvI) bhejana kare. kaI rIte kevuM bhejana karavuM? ane dAnanA pAMca bhUSaNa, tathA dUSaNa, ane supAtranA bheda vigerenuM varNana zrI upadeza prAsAdAdi graMtha zrI zrAvakadharma jAgarikA ane jaina satyaprakA mAM chapAyela durlabha paMcakanA lekhamAMthI jANI levuM. pAraNuM kare tyAre pUrve jaNAvela (sAdhue je cIjo herI hoya te jamavAno) mukhya vyavahAra banatA sudhI jarUra jALave. AvA prasaMge gAmaDAM gAma jevA sthale kadAca sAdhu mahArAjanI jogavAI na maLe te "atyAre sAdhu mahArAja hota te temane harAvavAne apUrva lAbha maLata, ane mAro uddhAra thata" AvI bhAvanA bhAvIne uttama sAdhamI bhAIne harSathI jamADIne bhajana kare. kAraNe A rIte paNa A vratanI aparAdhanA thaI zake che. ahIM ema kahevAmAM AvyuM ke sAdhune dAna daIne pAraNuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 646] zrI vijayapadhasUrijI kRta karavuM, paraMtu pAraNuM karavAnI vahelAnA TAImamAM munirAjane jega (samAgama, meLApa) maLeja, evuM badhA sthale banI zake nahi. Aja muddAne lakSyamAM rAkhIne zrI upadeza prAsAda vigeremAM kahyuM che ke pUjya sAdhu mahArAjane dAna daIne zrAvaka pAraNuM kare, paNa kadAca e joga na bane te pAraNuM karyA pachI paNa harSathI acAnaka AvI caDhelA sAdhune dAna jarUra devuM ema zrI Avazyaka sUtranI niyukti, cUrNi vigere ghaNA zAstromAM kahyuM che. kaI rIte vaherAvavuM AnI samajaNa na hAya, athavA tabIyatanuM ke sUtakAdi khAsa kAraNa hoya te gharamAMnA jANItA zrAvikA vigere paNa khUzIthI harAvI zake, ane ema pote atithi saMvibhAga karyo kahevAya. baherAvavAnI uttama rIta te eja che ke sAdhune AhArAdi vahorAvavAmAM lagAra paNa deSa na lAge, tevI rIte vidhi pUrvaka herAve. AvuM te harAvanAra vidhine jANakAra hoya, teja jALavI zake. A pahelA naMbarane uttama mArga che. athavA horanAra munirAja jANakAra che, tethI temanI sUcanA pramANe herAve. A bIjA naMbarane mArga che. AhArAdinA lenArA munirAja pitAne AhArAdi heravAnI ane zrAvake kaI rIte te vaherAvavA joIe A bIna jANatA nathI, paNa te badhuM zrAvaka jANe che, to te pramANe jANakAra zrAvake herAve, e trIjA naMbarane mArga che. tathA jemAM uparanI bInAnA baMne jANakAra na hoya e mArga te taddana AcaravA (amalamAM mUkavA) lAyakaja nathI. A irAdAthI zAstramAM dAyaka ane grAhakanI caubhaMgI darzAvI ( jaNAvI) che, te zrAvakadharma jAgarikAmAM kahI che. tyAMthI jANI levI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezavirati jIvana [i 647 che bhAta pANI vaherAvavAne vidhi che e kaI rIte munirAjane bhAta pANa herAvavA? A bAbata sarvanI jANamAM hoya evuM na banI zake, ane jANa vAthI avasare tevo (supAtra dAnane) lAbha laI zakAya A muddAthI tene (harAvavAne) vidhi TUMkAmAM jaNAvIe chIe, te A pramANe -munirAjane je cIja herAvavAnI (devAnI) hiya te cIja (1) temanA nimitte ke (ra) (A amukane harAvIzuM ema) temanuM nAma daIne banAvelI na hovI joIe, kAraNa ke sAdhunA nimitte banAvIe to zrAvakanA nimitte sAdhune AdhAkamI deSa lAge, ane vahoranAra sAdhunuM nAma laIne cIja banAvIe te dezika deSa lAge. (3) munirAjane devAnA je nirdoSa padArtho hoya, tene azuddha AhAra vigerenI sAthe bheLavIne na devAya, kAraNake tema karIe te pUrtikarma nAmane deSa lAge. ema kaDachI, camo vigere je AdhAkama AhArathI kharaDAyelA hoya, te tethI zuddha AhAra paNa na vahorAvAya. kAraNake baherAvavAne AhAra zuddha che, paNa je dvArA e vaherAvAya che, te sAdhane azuddha AhArathI kharaDAyelA che, tethI herAvIe te eja pUrtima nAmane deSa lAge. AmAMthI zrAvakane samajavAnuM e male che ke herAvavAnA sAdhano paNa cekhA joIe eTale dUSita AhArane lepa temane na lAgelo hoya tethI zuddha AhArAdi vhorAvI zakAya. ? 4-rasAI karIe ke karAvIe tyAre zarUAtamAMja pitAne ane sAdhune ema baMnene saMkalapa karIne eTale jaldI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ ka 1 zrI vijyapadArijI kRta rasoI kare ema thAya to ApaNe jamIe ane munirAjane baherAvIe' A vicAra karIne AhArAdi tayAra na karAya, tathA na karAvAya. kAraNa ke AmAM upara jaNAvyA pramANe sAdhunuM nimitta jaNavAya che, tethI ajANatAM kare te ApaNA zrAvakAdinA) nimitte sAdhune mizra jAti nAme deSa lAge. (5) sAdhune herAvavAne mATe dUdha vigere jUdA kadI vAsaNamAM alaga na rAkhI mUkAya, tema kare te sthApanA deSa lAge. pitAnA mATe tema karAya. (6) prAkRtikA deSagAmamAM sAdhu padhAryA che, ema jANune te lAbha levAnI khAtara je vivAhaM vigere meDA karavAnA hoya te vahelAM kare, athavA amuka divaso vItyA bAda sAdhuo padhAraze ema jANune je vivAhAdi najIkamAM karavAnA hoya, tevA kAryo temanI rAha jotAM jotAM sAdhuo Ave tyAre kare. Ama karavAthI ane gharamAM sAdhu AvyA ema jANune dhakkAdhakakI karI sAvadya kiyA sevIne vaherAve te sAdhune prAbhUtikAdeSa lAge, mATe zrAvake temane thAya te tarapha jarUra lakSya rAkhavuM joIe. (7) prAduSkaraNa deSasAdhu ghera vahoravA AvyA bAda te nimite herAvavAnI cIja aMdhArAmAM hoya, te dIvA vigere sAdhanothI joIne herAve athavA sAdaDI AdinI pAchaLa te cIja rahI hoya, te te khaseDIne herAve te ApaNuM nimitte munirAjane prAduSkaraNa nAmane deSa lAge, mATe vaherAvatAM tema na karavuM joIe. (8) kitadeSa-muni heravA AvyA bAda bajAramAMthI vecAtI cIja lAvIne vaherAvIe te A deSa lAge, mATe tema karavuM nahi. (9) prAmityadeSa-sAdhu vahoravA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 649] AvyA bAda te nimitte kaI cIja udhAra lAvIne nahorAvAya. kAraNake tema karatAM prAmitya deSa lAge. (10) parAvartita deSa-e pramANe pitAnI cIja sArI na hoya, ane tevI vhorAvatAM bIjA jenArA loke mArI nidA karaze, A vicAra karIne sAdhunA nimitte adala badala karIne (pitAnI cIja bIjAne daIne tenI sArI cIja pate le, ema karIne) sAdhune harAvavuM nahi, kAraNake tema karatAM parAvartita deSa lAge. pitAnA nimitte tema karavAmAM vAMdho nahi. sAdhunuM nimitta hoya, tyAM ApaNane laIne temane deSa na lAge joIe. Ama kALajI rAkhavI joIe. evI rIte bIjA donI bAbatamAM paNa ema kALajI rAkhavI joIe. (11) abhyAhata deSa-aTavI mArga, sakhata unALAne kAla, mAMdagI vigere khAsa kAraNa vinA sAdhune AhArAdi sAmA lAvIne na horAvAya. kAraNa ke tema karatAM A deSa lAge. (12) ubhinna deSa eja pramANe, kuDalA vigeremAMthI ghI vigere bahAra kADhavAnA IrAdAthI tenI (kuDalA, mATalA vigerenI) uparanI mATI vigere dUra karIne athavA kapATa, kamADa ke tALuM ughADIne temAMnI cIja na horAvAya. kAraNa ke tema kare te A deSa lAge. 13 mAlA(5)hata doSa--pahelAM kahyuM te pramANe, meDI (meDe, mALa) ke zIkAnI uparanA bhAgamAMthI nIce utArIne athavA nIce bheMyarA vigeremAMthI upara kaI cIja lAvIne na vahorAvAya, kAraNa ke tema karIe te A doSa lAge. 14 Achidya doSa-baLAtkAre koInI pAsethI jhuMTavIne kaI cIja na vaherAvAya, tema kare te A deSa lAge. 15 anisAya deASa-samudAyamAMthI pAMtI ugharAvIne je rasoI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 650 ] zrI vijaya sariTa kRta > 66 rAya tenA te badhA mAlIka gaNAya, temanI rajA vinA (temane pUchyA vinA) eka jaNa na heArAvI zake, tema kare tA A doSa lAge. 16 adhyavapUraka doSa-rasAi taiyAra thatI hAya, A arasAmAM gAmamAM sAdhu mahArAja padhAryA ? A khabara sAMbhaLIne teja nimitte cAlu rasAimAM vadhAre rasAI karAve. Ama karIne te cIja na heArAvAya. kAraNa ke tema karatAM A doSa lAge. A 16 doSAnu " udgamanA doSa '' A AvuM nAma prasiddha che. udgamana eTale AhAra banAvavA vigerenA avasare zrAvakAdi dAyakanA nimitte uparanA ASA lAgavAnA saMbhava rahe che. mATe tenuM udgamana doSa ?? AvuM nAma pADayuM che. dAyaka (1) ajANapaNa, (2) bhakti bhAva, (3) STirAga, (4) abhimAna vigere kAraNane laIne tesa na kare A IrAdAthI baherAvavAnI vidhi jaNAvatAM zarUAtamAM A khInA jaNuAvI che. tathA anainA ( dAyaka ane grAhakanA ) nimitte 10 dASA lAge che, tene aMge paNa zrAvake nIce jaNAvelI sUcanAo upara jarUra dhyAna AvuM. heArAvavAnA prasaMge e jarUra yAda rahevI joie. jethI anemAMthI ekane paNa doSa na lAge ane zrAvakane devAnA ane sAdhune levAnA vidhi jaLavAya. 1. zakita doSa jemAM AdhA karmAdi doSAmAMnA koi paNa dASanI ba Mne ( dAyaka ane grAhaka eTale denAra ane lenAra )mAMthI koine paNa zakA rahetI hAya te tevA bhAta pANI zrAvake sAdhune devA na joie ane sAdhue paNa levA joie. ghe ke le tA naine zakti doSa lAge, na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI TaeNvirati jIvana [ par ] 2. akSita doSa-je AhArAdi padArtha citta pRthvInA rajakaNa vigerethI athavA madha Adi abhakSya padArthothI mizrita yA hAya, tevA padArtho zrAvake sAdhune na heArAvavA joie, kAraNa ke vhArAve teA A doSa lAge che. ema samajIne sAdhu paNa ye nahi, lye te temane paNa A doSa lAge, 3. nikSisa doSa-nirdoSa AhArAdine paNa sacitta pRthvI, lIleAtarI vigerenI upara mUkelA hAya, te te munirAjane na vhorAvAya, ane sAdhuthI levAya paNa nahiM, kAraNa ke detAM ane letAM nikSipta doSa lAge. 4. pihita doSa-eja pramANe sacitta zrImatI - dvithI nirdoSa evA paNa AhArAdi ne DhAMkelA hAyA te temA padArtho detAM ane letAM pihita dASa lAge che, ema samajIne A doSa na lAge tema bhArAvavuM. 5. sahuta doSa-vherAvavAnA prasaMge je vAsaNathI bhAta pANI vherAvavAnA che temAM sacittAdi ( vhArAvavAne ) ayeAgya padArtho bharelAM hAya, te khAlI karIne, te khAlI karelA ( vhArAvavAnA ) vAsaNathI bhAta pANI na heArAvAya, ane sAthI na levAya. athavA jenAthI vhArAvavAnuM hoya, te vAsaNamAM rahelI kAMI vastune sacitta lIleAtarI, mATI vigerenI upara mUkIne te khAlI thayelA (sArAvavAnA sAmranabhUta ) vAsaNathI AhArAdi na heArAvAya, ane sAthI devAtA te AhArAdi levAya paNa nahi, kAraNa ke detAM letAM sahata doSa lAge. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayapadmasurijI kRta [ 652 ] . 6. dAyaka DhASa--(1) mInasamajI mAlaka, (2) gharaDA mANasa, (3) napuMsaka, (4) azakti Adine laine jenA hAtha bhArAvatAM dhrUjatA hoya, (5) AMdhaLA, (6) madeonmatta, (7) hAtha paga vinAnA, (8) beDImAM nAkhelA, (9) pAdukA, caMpala jeNe vherI hAya, (10) tIvra khAMsInA rAgavALA, (11) khAMDanAra, (12) pIsanAra, (13) bhujanAra, (14) kApanAra, (15) pIMjanAra, (16) daLanAra, (17) phADanAra, (18) tADavuM vigere cha kAyanI virAdhanA karanAra, (19) garbha - vatI strI, (20) jeNe khAlakane teDayuM hAya tevI strI, (21) khALakane stanapAna karAvatI (dhavarAvatI) strI. AmAMnA kAIthI paNa sAdhune na vhArAvI zakAya, kAraNa ke vhArAve teA dAyaka rASa lAge. - 7. je sAkara vigere cIja bhArAvavAnI hAya, tenI aMdara citta anAjanA dANA vigere bhaLelA che ke nahi? te tapAsa karIne vhArAvAya. sAkara vigeremAM sacitta padArtha paDelA hAya, te joyA vinA vhArAvIe te " unmizra nAmanA DhoSa lAge, mATe sAdhue AvI cIja levI paNa nahi. 8. sAdhune je cIja vhArAvavA jevI nathI, tenA lepa vAsaNane ke hAthane lAgyA hAya teA tevA vAsaNathI ke hAthathI nirdoSa cIja paNa bhArAvAya nahi. kAraNa ke tema kare te ane jaNAe (denAre ane lenAre ) samajavuM joIe ke " lisa dvASa " lAge. tethI AvI cIja sAdhuthI levAya paNa nahi. 77 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [ 6pa3] - 98 je cIja barobara acitta thaI nathI, tevI cIja sAdhune vahorAvAya nahi, ane munirAja tye paNa nahi. kAraNa ke tevI apariNata (kAcI pAkI) cIja letAM ane detAM apariNata deSa lAge. lIlAM maracAM ane kethemInI caTaNuM tathA (cUle caDhAvyA vinAne) papaiyAne karyu ane cule caDhAvyuM hoya, chatAM babara nahi caDheluM evuM kAkaDInuM zAka vigere padArtho horAvatAM ane letAM bahu ja kALajI rAkhavI joIe. kAraNa ke herAvanAra ke lenAra A bAbata bedarakArI rAkhe te A apariNuta deSa lagADe che. yAda rAkhavuM joIe ke taddana acitta thayela padArtha ja herAvAya ane sAdhuthI levAya. A bAbatanI baMne jaNAe jarUra mAhItagArI meLavavI joIe. ema ukALelA pANImAM paNa cIvaTa rAkhavI joIe. traNa ukALA AvavAmAM lagAra paNa kacAza hAya, te tevuM pANI acitta kahevAya ja nahi. mATe ja tevuM pANI upavAsAdimAM pIvAya nahi, sAdhune herAvAya nahi, ane munirAjathI levAya paNa nahi. vizeSa bInA "zrI zrAvaka dharma jAgarikA mAMthI jANavI. 10. chardita deSa-munirAjane herAvatAM dhyAna rAkhavuM ke ghI vigerenAM TIpAM jamIna upara na paDavAM joIe. jamIna upara TIpAM paDatAM hoya ne harAvIe te emAM jIvahiMsA, jhaghaDe vigere ghaNuM nukasAna thAya. juo, zrI upadeza prAsAda vigere aneka graMthamAM A bAbata eka daSTAMta dIdhuM che te TuMkAmAM A pramANe-varadatta nAmanA maMtrI zrI sujAta munine parama harSathI ghI, dUdha vigere AhAra vaherAvavA taiyAra thayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijyapavAsUrijI kRta hyAM herAvatAM eka ghI dUdhanuM TIMpu jamIna upara paDyuM. sAdhumaryAdA e che ke AvuM jyAM thAya, tyAMthI sAdhue pAchA pharI bIjA sthale gocarI javuM joIe. kAraNa ke TIMpu paDayA bAda AgaLa vaherI na zakAya. jamIna upara AhAra DhoLAya ane e rIte vhorAve to mahA AraMbha vigere saMbhave che ema samajIne muni bIje gecarI gayA. jamIna upara ghI dUdhanuM TIMpuM paDayA bAda tenI upara mAkhI beThI. mAMkhIne joI tene mAravA giLI tyAM AvI. tene mAravA kAkI: tyAM Avyo, Ane pakaDavA bilADI ane bilADIne pakaDavA gharane pALele kutare tyAM Avyo, Ane mAravA zerInA kutarA AvyA. A avasare laDAlaDI thatAM kutarAnA mAlike zarInA kutarAne mAryA. tenuM uparANuM laIne zerInA mANase tenI (mAlikanI) sAthe laDAI karavA taiyAra thayA, ane teoe pALelA kutarAne mAryo. AthI mANasamAM paNa mahAmahe. jabarI mArAmArI thaI. A badhuM bhayaMkara nukasAna joIne maMtrI samajI gayA ke AvA kAraNathI munie gocarI lIdhI nahi ane bIje ghera gocarI gayA. "dhanya che e muninA uttama jJAnane Ama vicAra karatAM maMtrI jAti smaraNa jJAna pAmyA. chevaTe maMtrI varadatta devatAe ApelA muni veSane grahaNa karI saMyamanI sAdhanA karavAmAM ujamAla banyA. baMne jaNAe A udAharaNa (dAkhala ) dhyAnamAM rAkhIne zrAvake AhAra devAmAM ane sAdhue levAmAM pitapatAne vyavahAra jALave joIe. uparanI bInA dhyAnamAM rAkhIne zrAvaka jyAre munirAja AhArAdi levA sAvadhAna thAya, te vakhate Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaziti jIvana temane ane potAne lagAra paNa doSa ne lAge, tevI rIte kALajIthI horAve. je je cIja pite vAparavAne cAhe te badhI vahove, paNa vaherAvatAM dareka cIjanuM joItuM pramANa jANIne pachI herAve. pramANe uparAMta vaherAvAya nahiM. muninA AvyA pahelAM AhAra levA devAmAM je vAsaNa vigere vaparAyAM heya, tenAthI horAvavAmAM lAbha e ke horAvyA bAda muninA nimitte kAcA pANIthI dhovuM vigere thAya, te temane pazcAtkarma deSa lAge. vaparAyelAM kaDachI vigerethI horAvIe te A devuM lAgatuM nathI. ema munirAjanA AvyAM pahelAM paNa te nimitte kAcA pANIthI kaDachI Adi dhoIne taiyAra rAkhavA vigere karIe munine purakama deSa lAge kAraNa ke muninA nimitte karAya che. ema samajIne A bAbata jarUra zrAvake upaga rAkhavo joIe. jethI supAtra dAnane pUrNa lAbha maLe, ane Aja muddAthI munine gocarI heravAne vyavahAra, pite kaI rIte munine dAna devuM, bhayabhakSyane viveka, sacitta acittane kAla, vigere bInA gurUgamathI zrAvake jANe te te gItArtha kahevAya, ane munine saMyamanI ArAdhanAmAM paNa kharA madadagAra kahevAya. kahevAnuM tAtparya e ke upara jaNAvelI vidhi pramANe bhale thoDuM dAna daIe, te paNa tene lAbha ghaNe maLe, kAraNake vidhithI apAya che. jema jamInamAM vaDanuM nAnuM bI vAvIe, te paNa temAMthI vaDanuM moTuM jhADa thAya che, tema vidhi jALavIne DuM ke sAmAnya dAna daIe, te paNa ghaNuM phaLa maLe. mULarAje ullAsathI vidhi pUrvaka munine aDadanuM dAna detAM rAjya meLavyuM. ema nayasAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 656 ] zrI vijayapadmasUrijI kRta supAtra dAna detAM prabhuzrI mahAvIra AvA nAme cAvIzamA tIrthaMkara thayA. caMdanamAlAe prabhuzrI mahAvIrane aDadanA AkaLA vhArAvyA, jethI saMyama sAdhIne siddhipada meLavyuM. ema zreyAMsa kumAranuM hRSTAMta paNa yAda rAkhavuM. te dAnakulakamAMthI joI levuM. pAMca prakAranA dAnamAM (1) abhayadAna, (2) supAtradAna meAkSane Ape che. ane (3) ucitadAna, (4) (4) kIrttidAna (5) anukaMpAdAna A traNa dAna sAMsArika sukhane Ape che. zrAvakanA khAra tratAmAM vhelA vratathI alacadAnanI ane chellA tratathI supAtra dAnanI sAdhanA jaNAvI che. prabhuzrI RSabhadeva ane zrI mahAvIra mahArAjA paNa A supAtra dAnathIja siddha thayA. AvA aneka muddAothI sa dAnamAM prabhue supAtra dAna caDhIyAtuM kahyuM che. vaLI keTalAeka uttama tiryaMcAne khAramA vrata sivAyanA tratAnI ArAdhanA hAi zake, A irAdAthI dezivarita kahI che. temane supAtra dAnanI sAdhanA na hoya, te manuSya bhavamAM thaI zake che, ema samajIne zrAvakAe A vratane aMge niyama karavA joie ke dara varase ( ) vakhata atithi saMvibhAga karUM. ahIM kauMsamAM jeTalI vAra karI zakAya ema hAya tene vicAra karIne lakhavuM ke 2-4 vAra vigere. ahIM mAMdagI musApharI vigere khAsa kAraNe jayaNA rakhAya. / / zrAvake A vratane aMge nIcenI khInA cAda rAkhavI joie 1--akhikA nAmanI brAhmaNIe uzvAsathI munine dAna dIdhu tethI devatAI Rddhi meLavI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI DhAviti jIvana [ 657 ] 2--supAtra dAna daine jamavuM e devabheAjana athavA amRtabhAjana kahevAya. dIdhA vinA jamavuM e pretabhAjana kahevAya. 3--sAdhue jyAM vihAra karatAM Ave jAya, jinabhuvana, dharmiSTha zrAvakonA pADAza, ATalA vAnAM heAya tyAM zrAvake rahevuM joie. 4--dAnanA pAMca bhUSaNeA dAna detAM sAcavavA, ane pAMce dUSaNAnA tyAga karavA, vigere mInA zrAvakadharma jAgarikAmAM jaNAvI che. tethI ahIM jaNAvavAnI jarUra nathI. jijJAsue tyAMthI jANavI. 5--citta, vitta, ane pAtra A traNenA ceAga mahA puNyanA udaya hAya, teAja supAtra dAna dai zakAya. 6---jema svAti nakSatramAM varSAda thAya ne tenu biMdu chIpamAM paDe, teA mAtI rUpa la thAya, tema supAtrane (mAM) dAna daie tA zreyAMsakumAra vigerenI mAphka muktipada jaldI pAmIe. 7----supAtra dAnanA prasaMga kAi alaukikaja kahI zakAya, kAraNa ke dAnanA avasare supAtranA hAthanI upara dAtAranA hAtha Ave che. 8--anAja e prANane TakAve che, mATe sarva dAnanA leTTAmAM annadAna vakhaNAya che. 9--munidAnanA prabhAve saMgamaka nAmanA vasrapALa ( vAcharaDA cAranAra ) ne AzcaryakArI lakSmI maLI, ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 658 ] zrI vijayapadyasUrijI kRta teja 'mAlaka bIjA bhavamAM zAlibhadra nAme prasiddhi pAmIne sayama sArdhIne sarvo siddha vimAnamAM deva thayA, chevaTe siddha thaze. 10--jamavAnA TAIme vhelAM supAtrane dAna jarUra devuM joie, kadAca koIka velAe tevA yAga na malai tA zuM karavuM? uttara-gharanI bhAra AvI cAre AjI 'sAdhu AvatA hAya' te joIne pachI seAjana karavuM. 11----bhAjana karIe, tyAre bAraNAM baMdha na karAya. kAraNa ke aMdha hAya, ne munirAja AvI caDhe teA te pAchA jAya, tethI dAnAMtarAya karma baMdhAya, ane te ughADIne aMdara AvavuM evA munimArga nathI. temaja yAcakA paNa aMdha khAraNAM joine nirAza thAya. zrAvakanI pharaja che ke AMgaNe AvelAne chevaTe muThI caNAM paNu devA joie, ema karavAmAM dharmanI paNa prabhAvanA thAya che. AthI jaNAvyuM ke zrAvake anukaMpAdAna paNa na cUkavu joIe. ema zrI bhagavatIjImAM tuMgiyA nagarInA zrAvakAnuM varNana karavAnA prasaMge kahelA " ayaMgulavAnA " A pATha uparathI sAkhIta thaI zake che. prabhuzrI tIrthaMkara devAe paNa vArSika dAna daIne badhA dIna du:khiyAnA uddhAra karyo hatA ema vicArIne vi. sa. 1315 nI sAlamAM dukAla paDayA, tyAre bhadrezvaranA vIzAzrImAlI zeTha jagaDuzAe dAna devA mATe 112 dAnazAlA maMDAvI hatI. Aja samaye zrAvaka zeTha hamIre bArahAra suDA ane vIsaladeve 8 hajAra muDA dhAnyanu dAna daine leAkeAne sukhI karyo. ema samajIne paisAdAra zrAvakAe anukaMpA dAna paNa jarUra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rezavirati jIvana [ 659] karavuM ja joIe. kAraNake Ama karIe te cAluM AbAdI Take ane du:khanA dahADA Ave ja nahi. 12-zaktine anusAra dAna devuM, paNa dIdhA pachI kheda na kare, kAraNa ke tema karavAthI nidhanapaNuM male. juo daSTAMta dhanyakumAranA bhAIonuM emaNe dAna daIne kheda karyo, tethI nidhana thayA,vigere bInA dhanyakumAracaritramAMthI jANavI. 13-baherAvatAM khacakAtAM khacakAtAM herAvavuM nahi. kANu ke tema karatAM kRtapuNyanI jema nirdhanapaNuM male che. prazna-rAjapiMDa (rAjAnA gharanI becarI munithI levAya nahi te zrI bharata mahArAjA vigere rAjAe A vratanI zI rIte ArAdhanA karatA haze? uttara--e vAta sAcI ja che ke, rAjAne tyAM sAdhuo zerI mATe jaI zake nahi. "teo sAdharmika zrAvakenI bhakti karIne pAraNuM kare ema prabhuzrI rUSabhadeva bhagavaMtanA kahyA pramANe bharata cakavansIe karyuM hatuM. A bInA jANIne rAjA kumArapAle zrAvakenI pAsethI levAte kara mApha karyo, zrAvakanA ddhAramAM 14 kareDa dravya (rUpiyA) te vAparatA hatA. ema rAjAo bAramAM vatanI ArAdhanA karI zake. 14nAMkhI devA jevI cIja sAdhune na herAvAya. je harAvIe te bhayaMkara duHkha bhegavavAM paDe. A bAbatamAM udAharaNa e che ke, nAgazrIe munine kaDavI tuMbaDInuM zAka ThaharAvyuM. munie jIvadayAnI khAtare te khAdhuM, tethI kAla dharma pAmyA. gurUe A bIne jJAnathI jANI. A vAta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 660 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta lokamAM phelAI jethI tenA patie nAgazrIne gharamAMthI kADhI mUkI. vanamAM du:khe divasa gALavA lAgI. anukrame dAvAnalathI baLIne chaThThI narake gaI. te pachI paNa kharAba tiryaMca vigerenA bhava pAmIne babbevAra sAtamI narakamAM gaI. tene kharAba dAna devAnuM pApa anaMtA bha sudhI bhegavavuM paDayuM. chevaTe puNya yoge eja nAgazrI draupadI nAme pAMDenI strI thAya che. vadhAre bInA jJAtA sUtramAM jaNAvI che. 15--dharmanA dAna vigere cAra bhedemAM zarUAtamAM dAna kahyuM enuM kAraNa e ke (dAnanA) lenAra denAra ane anumedanA karanAra ema traNene tAranArUM dAna che. juo A bAbata sacoTa samajAvavA mATe eka nAnakaDuM daSTAMta- - bhavya rUpavaMta ane mahA tapasvI munirAjazrI balabhadrajI jaMgalamAM AkarI tapazcaryA karI jyAre pAraNAnA prasaMge taMgikagirinI pAsenA nagaramAM gerarI levA AvyA, tyAre kUvAnA kAMThe pANI bharavA AvelI strIo A tejasvI mahAtmAne jevA lAgI. jevAmAM dhyAna hovAthI eka strI pANI bharavA mATe deraDAne gALe ghaDAmAM nAMkhavAne badale pitAnA chokarAnA gaLAmAM nAMkhavA lAgI. pitAnA nimitte A anartha thavA pApe, ema vicArIne balabhadrajIe A abhigraha karyo ke "jaMgalamAM je nirdoSa gocarI maLe, tethI nirvAha kare e ThIka lAge che paNa ahIM AvavuM vyAjabI nathI. tyArathI teo te pramANe karavA lAgyA. eka vakhata hariNanA saMketa pramANe jyAM rathakAra jamavAnI taiyArI karatA hatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [661 ] tyAM te padhAryA. rathakAre munine joIne vicAryuM ke, bahu ja sAruM thayuM ke munirAja atyAre padhAryA. Avo vicAra karIne jyAre rathakAra munine herAve che ane muni te AhAra laI rahyA che tyAre A banAva joIne paDakhe ubhelA hariNe rathakAranA dAnanI anumodanA karI ke dhanya che A rathakArane ke, je AvuM uttama supAtra dAna de che. huM je manuSya bhava pAmuM te A lAbha jarUra lauM. Aja TAIme traNenuM AyuSya pUruM thAya che, jethI traNe jaNe pAMcamAM brahmadevalokanI devatAI Rddhi pAmyA. AthI sAbIta thayuM ke dAna e dAyakAdi traNene tare che. tethI dAnAdi dharmamAM prathama dAna kahyuM e vyAjabI che. bAkInI bInA zrI zrAvaka dharma jAgarikA ane durlabha paMcakAdimAMthI joI levI. che A vratanA pAMca aticAre jANIne TALavA te A pramANe che - 1-je cIja sAdhune daI zakAya evI heya, te cIjane nahi devAnI buddhie" athavA ajANapaNuM vigere kAraNathI sacitta padArthanI upara mUkAya, to sacitta nikSepa nAmane aticAra lAge, ema samajIne zrAvake tema karavuM nahi. - 2-sacittapidhAna nAmane aticAra eTale upara jaNAvyA mujaba devA lAyaka cIjane ajANapaNuM vigere kAraNane laIne sacitta padArtha vaDe DhAMkavI nahi, kAraNake tema karatAM A bIje aticAra lAge, mATe tema karavuM nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 662 ] zrI vijayapArijI ta 3. anya vyapadeza nAmane aticAra-na devAnI buddhie peAtAnI cIja hAya, chatAM ema kahe ke, ' A cIja mArI nathI' athavA devAnI buddhie pArakI cIja hAya chatAM ' A mArI che' ema kahe te paNa A trIje aticAra lAge, ema samajIne zrAvake tema na karavuM joie. 4. samara dAna nAmanA aticAra sAdhue mAgelI cIja krodha karIne na Ape, athavA A bhIkhArIe AvuM dAna ApyuM, te huM zuM tenAthI utaratA chuM ? AvuM abhimAna karIne ke irSyAthI dAna Ape te A ceAthe atiyAra lAge, ema samajIne zrAvake tema na karavuM joie. 5. kAlAtikrama nAmanA aticAra-gAcarI TAima vItI gayeA hAya, pachI vina Mti karavA jAya, athavA pauSadhanuM pAraNuM hAya, tyAre sAdhune vhArAvyA vinA jame te A aticAra lAge ema samajIne zrAvake tema karavuM nahi. AmAM e vAta yAda rAkhavI ke, ajANapaNAthI ke akasmAtathI vigerene laine upara kahyA pramANe kare te aticAra lAge, paNa jANI joine tema karIe teA jarUra vratanA bhaMga thAya. vaLI dAna zvetAM saMkalpa vikalpa na ja karavA joie, tema karIe te tA zukana ane svapnAdinI mAphaka A lAbha maLe. A mAkhatamAM dRSTAMta e ke:-capaka zeTha munine bhAvathI ghI bhArAvI rahyA hatA. emAM evI nirmala bhAvanA vadhI gai ke jo te TAime kAla dharma pAme te anuttara vimAnavAsI deva thAya. paNu thADI vAramAM temane evA vicAra thayA ke, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezuvirati vana [ 63 ] A muni ATaluM badhuM ghI vahore che, tethI bhI lAge che." Ama bhAva paDayA tethI bAramA devaleke javAnI lAyaka kAta meLavI. je caDhatA bhAva rahyA hatA te pahelAM kahyuM te pramANe anuttara deva thAta. chevaTe te zeTha pitAnA pApanI AlocanA karI kAladharma pAmI bAramAM devaloke deva thayA. A bInA yAda rAkhIne dAna detAM zrAvake saMkalpa vikalpa karavAnI Teva cheDI devI joIe. . A vrata letI vakhate ema bolavuM joIe ke, upara jaNAvyA mujaba aticAra TALavAne khapa karI "ra varase ATalI ( ) vAra atithi saMvibhAga karuM? ema dvavyAdikathI tathA cha chIMDI, tathA cAra AgAra ane cAra bele karI A bAramA atithi saMvibhAga vratane aMgIkara karuM chuM ' A pramANe jemAM samyakalanI mukhyatA che evA bAra vrata aMgIkAra karavAnuM varNana karyuM, temAM jyAM jyAM jayaNA (AgAra) rAkhI che, tyAM tyAM dhArelA bhAMgAne anusaratA niyamo lAgu paDatA nathI. eTale kAyAthI AraMbhAdita niSedha karAya, ane manamAM vicAra Ave tathA vacanathI tevA veNa bolAya, tenI jayaNuM (mana vacanathI karavA karAvavAne niyama nathI karyo ) rAkhI che. AmAM khAsa kAraNe Adeza devAya, ke upadeza devAya tenI jANa rAkhavI. A badhA ghatemAM (1) dharmakaraNI, (2) jinazAsananI prabhAvanA (3) zrI jinazAsanane thato uDDAha aTakAvavA je karAya tenI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 664] zrI vijayapadharijI kRta prazna-bare vatenA badhA malIne 124 aticAre kaI rIte gaNavA? uttara-bAra vatemAM sAtamA vratanA 20 aticAre gaNavA tathA bAkInA 11 mAMnA darekanA pAMca pAMca ane samyakatavanA pAMca aticAra gaNatAM badhA maLIne 80 thAya ane bAkInA 44 rahyA temAM 8 jJAnAcAranA, 8 darzanAcAranA, tathA 8 cAritrAcAranA ane tapAcAranA 12 tathA vIryAcAranA 3 ane saMlekhanA vratanA pAMca aticAra gaNavA. jethI 44 thAya. ema 80 ane 44 bhegAM karatAM 124 aticAre bAre vratanA thAya che. - zrI upadeza prAsAdanA trIjA bhAgamAM 176 mA vyAkhyAnamAM nizcaya ane vyavahArathI bAre tenuM svarUpa jaNavyuM che, te tyAMthI jANI levuM. graMtha vadhI jAya tethI ahIM jaNAvyuM nathI. A bAre vratanI 14 varSa sudhI ArAdhanA karavAthI AnaMda vigere mahA zrAvake devatAI trAddhi bhegavIne siddhipada pAmaze. vigere bInA satya prakAza mAsikanA zrI paryuSaNa vizeSAMkamAMthI jANI levI. temaja teTalI putra devatAnA vacane bAre vratanI ArAdhanA karI, tethI kevalI thaIne muktipada meLavyuM. tathA pradezI rAjAe phakta 39 divasa sudhI bhAre vatanI ArAdhanA karI, temAM te sUryAbhanAmanA mahaddhika deva thayA. tyAMthI cavIne mahAvideha kSetramAM siddhipada pAmaze. AvuM vicArIne uttama zrAvaka kulamAM janma. pAmelA bhavya jIvoe A bAre vratanI jarUra ArAdhanA karavI, ane pitAnA AtmAne parama nivRttimaya saMyamanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI devisati jIvana [ 665 ] raste niraMtara doravo, ane sthira karavo. jethI bhaviSyamAM saMyamane sAdhIne muktipada pAmI zakAya. bAra vratanI ArAdhanA karavAno avasara prabala pudaye male che ane puNyazAlI bhavya jIvo A vatanI nirdoSa ArAdhanA karI saMsAranI pravRttimaya duSTa vAsanAo manamAMthI khaseDe che, ane bhagatRSNane gulAmaDI banAvI saMteSamaya jIvana banAve che. zuddha AcAra pALIne munionA kharA madadagAra bane che. dhArmika teja vadhArIne ane bIjAone dharmanA mArge dorIne pitAnuM jIvana para pakAramaya dayArasika banAve che. chevaTe hasatAM hasatAM samAdhi maraNa pAmIne jarUra AtmAnuM kalyANa kare che. AvI hitazikSA manamAM dhAraNa karIne A dezavirati jIvanane pahelAM manana karIne vAMcavuM. pachI AjIvikA vigerenAM sAdhane tarapha lakSya rAkhIne bAre vratanI neMdha karavI. tyAra bAda te neMdha gItArtha gurU mahArAja vigere anubhavI mahA purUSane vaMcAvavI. jethI bhUla sudhare, ane yogya pheraphAra karI zakAya. pachI zrI gurU mahArAjanI pAse uttama muhUrta naMdi (nAMda) maMDAvIne vidhi pUrvaka paMcanI sAkSIe bAre vrato aMgIkAra karavA. AmAM chevaTe A pramANe dhAraNA rAkhavI:-mArI TIpamAM lakhyA mujaba yAjajIva sudhIne mATe zuddha bhAve bAre vratane svIkAruM chuM. tenI nirmala bhAvathI ArAdhanA karIza. A vratamAM ajANupaNuM vigere kAraNene laIne bhUlacUka thAya to gItArtha saMgni zrI gurUmahArAjanI pAse AleyaNA (AlecanA, prAyazcitta) levI, ane pharIthI tevI bhUla na thAya, temAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [666] zrI vijyapadhasUrijI kRta vartavuM. pahelAM ajJAna ane mahAdine vaza thaIne je kAMI geravyAjabI mahA AraMbhAdinI pravRtti thaI hoya, tenI niMdA karavI, ane vartamAnakAle ane bhaviSya (hAla) TIpamAM lakhyA pramANe saMvara karavA pUrvaka pravRtti karavI, ane bhaviSyane mATe bhAvanA pramANe paccakhANa karavuM. badhA vratamAM dharmakAryane aMge jayaNuM rAkhIne zrI arihaMtAdinI sAkSIe cha chIMDI 4 AgAra ane cAra bele karI 21 bhAMgAmAMnA anukUla mUla, uttara bhAMgAe A bAre vrata aMgIkAra karuM chuM. bhAMgAne eka dAkhale A pramANe jANo- mUla bhAMga uttara bhAge A rIte dhyAnamAM rAkhIne 1 6 2-3-5-6 iTIpamAM anukUla bhAMgA enI noMdha karavI. kAraNa 2-3 ke badhA jIvo sarakhI rIte aMgIkAra na karI zake. * zrAvake be TIpa tayAra karavI joIe. temAMnI eka TIpa svasthAne rahe, ane bIjI TIpa musApharImAM sAthe rahe. kadAca eka TIpa khevAya te bIjI TIpane AdhAra gaNAya. | | zrAvakee nIce jaNAvelI bInA tarapha lakSya ApI yathAzakti upaga jarUra kare che (AmAM jAvaja jIva sudhIne mATe karavA lAyaka niyamano yAdI paNa AvI jAya che) 1-zuddha deva-arihaMta sivAya bIjAne deva tarIke - mAnavA nahi mn lh m Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezavirati jIvana [67] 2-kaMcana kAminInA tyAgI, saMvigna, mahAvrata pAlaka sAdhu mahArAja sivAya bIjAne gurU tarIke na mAnavA. : 3. parama pavitra zrI jinadharma sivAya bIjA dharmane dharma tarIke mAnave nahi | (vyavahAramAM lagnAdi prasaMge gotraja vigerene vicAra karI le.) ( 4-devanA, gurUnA, zrI jinadharmanA ke zrI kalpasUtrAdinA sogana (sAcA ke khoTA) khAvA nahi. ISTa devAdikanI mAnatA karavI nahi, temaja mithyAtvI devAdinI ke parvanI mAnatA karavI nahi. pa-amuka TAIma sudhI dhArmika vAcanAdine niyama kare. emAM mAMdagI, musApharI vigere jarUrI kAraNe gya lAge te jayaNuM rAkhavI. - 6-haMmezAM savAre, bapore, sAMje deva darzana tathA savAre vAsakSepa pUjA, bapore vistArathI aSTa prakArI pUjA vigere ane sAMje dhUpapUjA vigere ema trikAla pUjA, ane gurUvaMdana, karavuM. mAMdagI vigere kAraNe manamAM dhAraNa kare ke chabI vigerenA darzana, vaMdana kare. sUtaka, vikaTa musApharI vigere prasaMge jamaNuM rakhAya. 7-kaSAyAdi karmabaMdhanA kAraNethI alaga rahevA sAvacetI rAkhavI. bhUlathI ke rAsa vRttithI sevAya tene pazcAttApa kare. 8-rAte sUvAnA TAIme ane savAre uThIe tyAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 668 ] zrI vijayapaghasUrijI kRta agara dararoja be vAra nIce pramANe vicAraNA jarUra karavI. ema karIe te bhavAMtare uMca saMskAre udaye Ave jethI janmAdi phere jarUra Tale. (1) sAta navakAra gaNuM arihaMtAdinavapadone yAda karavA. zrI arihaMta, siddha, sAdhu ane zrI jinadharmanuM zaraNa aMgIkAra karavuM. (2) traNe covIzInA tIrthakarane vaMdanA karavI. (3) traNe bhuvanamAM rahelA jinAlaya,tIrthabhUmi, kalyANakabhUmi, zAzvatI azAzvatI pratimAone vaMdana karuM chuM ema kahevuM. (4) aDhI dvIpamAM rahelA traNe kAlanA zrI arihaMta tIrthakara, kevalI, avadhijJAnI vigere AcArya, upAdhyAya, sAdhu, bAravratadhArI, samyakatvadhArI zrAvaka zrAvikArUpa caturvidha saMghane vaMdanA karavI. -zrI zatruMjaya, aSTApada, giranAra, sametazikhara, Abu vigere pavitra tIrthasthale siddhipada pAmelA mahApurUSane vaMdana karuM chuM. 10-aDhAre pApasthAnakeno tyAga karuM chuM ane sarve ne khamAvuM chuM. (ahIM sUtaka, musApharI, mAMdagI Adi kAraNe jayaNuM, kAraNa vinA bhUlI javAya te amuka cIja vAparavAne tyAga ke amuka tapa karavAno niyama karAya.) 11-caturtha vratanA pAlana karavAmAM bhAva pramANe niyama pALuM ane paryAdinA divasomAM jarUra brahmacarya pALuM. apazabda balavA nahi. 12-cAritra na levAya tyAM sudhI amuka padArthane tyAga kare. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI deviti jIvana [ ka ] 13-haMmezAM cha vigaImAMthI eka vigaI tathA sopArI Adi vyasanI cIjone tyAga kare. 14-bAvIza abhakSya, batrIza anaMtakAya, cAra mahA vigaI (dArU vigere)ne tyAga kare. 15-zrI siddhagiri vigeremAMnA keI paNa tIrthanI dara varase ekavAra yAtrA karavI. mAMdagI vigere khAsa kAraNe cAtrA na karAya to tyAM bhaMDAramAM amuka rakama mokalavI. 16-rAte khAvuM pIvuM nahi, savAre nakArasI vigerenuM ane sAMje covihAra vigerenuM paccakhANa karavuM. 17-kAce mAvo te divaseja vaparAya, sekele mA bIjA divase paNa vaparAya. kAraNake te vAsI gaNAya nahi. - jalebI na vaparAya. 18-sAta vyasanane, tathA pataMga caDhAvavAne tyAga kare. patarALAmAM, keLanA pAMdaDAMmAM ke kAgaLamAM rAkhIne bhejana karavuM nahi. 18-dIvAsa, baLeva vigere mithyAtvInA parvomAM dharma mAnIne bIjAne tyAM jamaNavAramAM jamavA javuM nahi. (vyavahArika jarUrI jayaNA). 19- ukALeluM pANI, ga zuddhi, tathA zIla zuddhi, ane Arogya vigerene jALavavAmAM apUrva sAdhana che. ema samajIne vratadhArI zrAvakee kAyama pIvAmAM acitta (ukAbeluM) pANI vAparavuM joIe. AmAM musApharI vigere khAsa kAraNe jarUrI jayaNA rakhAya. - ra0-ane tyAM sudhI khAvA pIvAmAM acitta padArthono " upayoga kare. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 670 ] zrI vijayapadhasUrijI kRta 21-samyakatvane zithIla kare evA bIjA dharmanA pustake tathA gAra kaSAyAdine poSanArA pustake chApAM, lekha vigere vAMcavA nahi, tema sAMbhaLavA nahi. 22-barapha, karA, AIskrIma vigere tathA jemAM barapha nAkhela hoya tevI cIja, soDA vigere pravAhI padArtho, biskuTa, dharmane bAdha karanArI vilAyatI davAo khAvAnA kAmamAM ke pIvAmAM levI nahi. mAMdagI Adi khAsa kAraNe tathA bhayaMkara regAdi kAraNe bAhya upacArane mATe vicAra karIne jayaNuM rakhAya. kavInAIna, vilAyatI, eraMDiyu vigere jarUrI padArthomAM vicAra karIne jarUrI jayaNA. 23-bajAramAM vecAtA, janAvara vigerenA AkAranA khAMDanA ramakaDA, halavA vigere dharma bAdhaka cIjone tyAga kare. temaja kephI cIja, sarabata, tamAku, bIDI, cheke, sIgAreTa vigerene tyAga kare. AvA padArtho vAparavAthI, dhArmika jIvana bagaDe che. ahIM jAyaphaLa vigerene mATe vicArIne jarUrI jyaNA rakhAya. 24-Adra nakSatra beThA pachI kerIne tyAga karavo tathA dara mahine 5-10 ke 12 tithimAM tathA camAsI, paryuSaNa, navapada, oLI, vigere mahA parvonA divasomAM anukUlatA pramANe lIlerI vigerene tyAga kare tathA zakti pramANe tapazcaryA karavI. mAMdagI, musApharI, (saMvatsarInI pachInI) bhAdaravA suda 5 vigeremAM kAraNika jayaNa rakhAya. 25-Addha bese tyArathI mAMDIne kArataka suda 15 sudhI kAcI khAMDa merasa tathA tenI cIja vAparavI nahi, sAkara vaparAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA zrI dezavirati jIvana [671] 26meMdo, , tathA tenI banAvelI cIjo na khAvI joIe, temAM paNa comAsAmAM jarUra tene ane vaDI, pApaDa vigere tevI cIjone tyAga kare. , 27-jamatAM thALI joIne te pANI pI javuM. eThuM chAMDavuM nahi, AmAM mAMdagI vigere khAsa kAraNe jayaNA rakhAya. 28-jJAna, darzana, cAritranA upakaraNonI, tathA jJAnAdi guNavaMta purUSanI niMdA karavI nahi. 29-phAgaNa suda 15 thI mAMDIne kArataka suda 15 sudhI badAma sivAya pastA vigere mevAne tathA bhAjIne tyAga kare. 30-jJAnanI ArAdhanA nimitte "namo nANasa" A padanI anukULatA pramANe amuka saMkhyAo nekAravAlI tathA kAussagna kare. ahIM mAMdagI, musApharI vigere jarUrI kAraNe jayaNa rakhAya. 31-cAritranI bhAvanA tAjI rahe A muddAthI gharamAM pavitra sthale muni veSa rAkhI haMmezA tene joI pote munipaNanI bhAvanA bhAvavI. kuTuMbI vargane paNa te raste dere. he zrIjinezvara zAsana rasika zrAvake! A pramANe zrI dezavirati jIvanamAM jaNAvelI bInA babara samajIne ane tenI noMdha karIne bAre vratanI nirmala ArAdhanA karaje, tathA bIjA bhavya jIvone A raste joDajo, ane chevaTe parama nivRttimaya sarvavirati dharmane sAdhIne muktinA sukha meLavaje.1 bahu laMbANamAM kahetAM graMtha vadhI jAya, tethI jarUrI muddAo dhyAnamAM rAkhIne meM A dezavirati jIvananI racanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 672 ] zrI viThyapadvarijI kRta karI, temAM je kaMI bhUlacUka thaI hoya, tenI huM zrI devagurUnI sAkSIe mAphI mAguM chuM. 2. je paramopakArI pUjyapAda zrI gurU mahArAjanA pasAyathI mane A graMtha banAvavAne zubha avasara vigere sAmagrI maLI, te gurUdevanA caraNakamalane vAraMvAra vaMduM chuM, ane temanA pasAyathI A prasaMga mane bhabhava vAraMvAra maLe ema huM niraMtara cAhuM chuM. 3 | mArA A ddhAraka, pamepakAriziromaNi, tapagacchAdhipati, zAsanasamrATa, sUricaka cakavarsi, jagadagurU, sugahItanAmadheya paramagurUdeva, AcArya mahArAjazrI vijayanemisUrIzvara caraNakikara viyANa vijayapadhasUrie phatAsAnI (phatehazAnI) piLanA rahIza zeTha hIrAcaMda ratanacaMdanA pautra devagurU dharmAnurAgI zeTha cImanalAla lAlabhAInI; tathA zAhapuranA rahIza bAravratadhArI zrAvaka zeTha DAhyAbhAI sAMkalacaMdanI, ane pADApoLanA rahIza bAravratadhArI zrAvaka zA. cImanalAla gokaladAsanI vinaMtithI jenapurI zrI rAjanagara (amadAvAda) mAM vi. saM. 15 nA mauna ekAdazInA divase A "zrI dezavirati jIvana " nAmane graMtha banAvyuM. uttama zrAvake vAMcIne, sAMbhaLIne, temAMthI egya sAra grahaNa karIne zrAvakajIvanane nirmala banAvI saMsAra samudrane pAra pAme. 4 Aii zrI dezavirati jIvana samApta ke Mo Siii || sad[ Si[Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GOAL Jain Educationa International For Personal and Private Use Only