Book Title: Anandghanji Pado
Author(s): Anandghan, Motichand Girdharlal Kapadia
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004508/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdadhanajInAM pado zrI mahAvIra jaina vidyAlaya prakAzana Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. motIcaMda giradharalAla kApaDiyA * avasAna H saM. 1936 mAgazara vada 1, tA. 7-12-1879, sa. 2007 phAgaNa vada 5, tA. ra7-3-1951. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI motIcaMda kApaDIA graMthamALA graMthAMka- 3 zrI AnaMdaghanajInAM pado (pacAsa padane zabdArtha, bhAvArtha ane te para vistRta vivecana ) : lekhaka : sva. motIcaMda giradharalAla kApaDIA bI. e., ela.ela. bI. selisiTara yogaH sarvavipadallI vitAne parazuH zitaH / amUlamaMtrataMtraM ca kArmaNaM nirvRtizriyaH // zrI hemacaMdrAcArya : prakAzaka : zrI mahAvIra jaina vidyAlaya gevALI Teka roDa muMbaI 26 gata 10% tti bIjI ! sane 1956 vi. saM. 2012 vIza , 244 mUhaya rU. 78-0 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAraMga kata khItuM kahA kauna gati nArI sumatI sakhI jai vegI banAvo, dhana kana kaoNMcana mahela mAlIe, nidrA joga lahu sukha nAhI, tAre pIta purAi durijana, gharabhaMjana ke kahuna na kIje, vibhrama mAhu ahA mada bijurI, gata ati lave rati dAdura, Si milaveku muja mana tare, bhurakI dai gaye Siu suja, kahe cetana suna pyArI, kata0 1 piyu khita sabahI ujArI; piyu viyeAga tanu jArI, kata ra achata DhASa pukArI; kIje phAja vicArI. kata0 3 adhArI; mAyA rena kAmakI lai asavArI, kata0 4 meM pau khijamatagArI; na laDe pIra pIyArI. kaMta0 5 sadeza sunI Ape para uttama, bhai bahuta cidAna dudhana vAda, rame raMga susa manuhArI; anusArI, karu huM yazAvijaya Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana sva. zrI motIcaMda giradharalAla kApaDIA zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA eka Adya saMsthApaka hatA. A saMsthAnI sthApanA I. sa. 1915 mAM thaI tyArathI te jIvananA aMta sudhI temaNe maMtrI ane TrasTI tarIke anupama sevAo ApI hatI. temanI dIrghakALanI anekavidha sevAnA sanmAnArthe zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA temanA sahakAryakartAo ane zubherachakee tA. 20-3-1949 nA roja rU. 70,001) nI parsa temane arpaNa karI hatI. A rakamamAM zrI metIcaMdabhAIe rUA. 5000) umerI jaina sAhityanA pustaka prakAzano mATe kharacavAnI bhalAmaNa sAthe rUA. 75001)nI rakama zrI mahAvIra jaina vidyAlayane suprata karI, je anusAra sva. zrI motIcaMdabhAIe lakhela " adhyAtmakapadramanI cethI AvRtti ane " jaina daSTie yoga nI bIjI AvRtti agAu pragaTa karavAmAM Avela che. A graMthamALAnA trIjA pustaka tarIke zrI jaina dharma prasAraka sabhAe saM. 1971 ( sane 1914)mAM pragaTa karela " AnaMdaghanajInAM pade 7 pragaTa karatAM amane atyaMta AnaMda thAya che. A pustaka punaH prakaTa karavAnI anumati ApavA mATe ame zrI jaina dharma prasAraka sabhAnA kAryakartAono AbhAra mAnIe chIe. - zrI AnaMdaghanajInAM pada sAdAM temaja saraLa hovA chatAM samajavA mATe gahana che. A daSTie zabdArtha, bhAvArtha uparAMta akSarArtha ApavAmAM Avela che. A padomAM dAna, dayA, jJAna, mAnavasevA, paropakAra, tapazcaryA, jinabhakti, svArtha tyAga vigere mahAna guNanuM darzana thAya che. padanA zabda zabda zrI AnaMdaghanajInI roga-sAdhanAnA bhavya darzana thavA uparAMta temanI adhyAtmadaSTine payagAma jANavA maLe che. pade sarva darzana mATe upayogI che. saMgItanA zekhanene A pade upayogI che. zrI AnaMdaghanajIne samaya, janmabhUmi, sAhitya pravRtti aMge graMthanI zarUAtamAM vistRta varNana karavAmAM Avela che. zrI AnaMdaghanajInAM pado Aje bahu lokapriya che tyAre A graMthanuM punaH prakAzana sarvane upayogI thaI paDaze evI amane AzA che. govALIA TaMka roDa muMbaI ra6 tA. 26-1-56 caMdulAla sArAbhAI medI caMdulAla vardhamAna zAha maMtrIoH zrI mahAvIra jaina vidyAlaya. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado 1 thI 112 113 117 121 125 130 144 164 174 180 186 a. nu.... .. ma mAMka viSaya 1 prakAzakanuM nivedana 2 vistRta prastAvanA ( zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya ) 3 pada paheluM : kayA seve uTha jAga bAure 4 , bIjuM : re ghariyArI bAure 5 , trIjuM : jIya jAne merI saphala gharIrI 6 , ceNuM : suhAgaNa ! jAgI anubhava prIta pAMcamuM avadhu naTa nAgarakI bAjI chaThuM : Atama anubhava rasiko sAtamuM : jaga AzA jaMcharakI AThamuM : Atama anubhava phUlakI 11 , navamuM : nAtha nihAro ApamanAsI 12 , dasamuM : parama naramamati aurana Ave 13 , agiyAramuM : Atama anubhava rIti varIrI 14 , bAramuM : kubuddhi kubajA kuTila gati 15 , teramuM : anubhava hama te rAvarI dAsI 16 , caudamuM : anubhava tuM hai hetu hamAro 17 , paMdaramuM : mere ghaTa dhyAna bhAnu bha bhera 18 , soLamuM : nizadina jouM ( tArI vATaDI sattaramuM : chorAne kahyuM mAre che re aDhAramuM : rIsAnI Apa manAvo re ogaNIsamuM : dulaha nArI tuM baDI bAvarI , vIsamuM : Aja suhAgana nArI 23 , ekavIsamuM : nizAnI kahA batAvuM re 24bAvIsamuM : vicArI kahA vicAre re 25 . tevIsamuM : avadhU anubhavakalikA jAgI 26 , vIsamuM : mane mAro kaba milase manameluM , pacIsamuM : kyAre mane milaye mAho saMta sanehI ,, chavIsamuM : abadhU kyA mAguM gunahInA 29 , sattAvIsamuM : abadhU rAma rAma jaga gAve 191 197 * * * 235 242 245 * ja 263 * 270 278 281 284 293 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 314 324 333 341 347 dara : 367 374 383 kramAMka viSaya pada aThThAvIsamuM : AzA orakI mA kIje? ogaNatrIsamuM : avadhu nAma hamArA rAkhe sAdhe bhAI! samatA raMga ramI je ekatrIsamuM : kita janamate he prANanAtha batrIsamuM : piyA tuma, nira bhaye kahyuM ese tetrIsamuM : milApI Ana milAo re trIsamuM : dekho AlI nanTa nAgarake sAMga pAtrIsamuM : kahe jAre jAre jAre jA chatrIsamuM : vAre nAha saMga mere sADatrIsamuM : ne joge citta tyAge re ADatrIsamuM : manasA naTa nAgarasU jerI he ogaNacAlIsamuM : tarasakI jaI daI kI daikI savArIrI cAlIsamuM : mIThe lAge kaMtaDe ne ekatAlIsamuM : pIyA bina suddhabuddha bhUlI he beMtAlIsamuM : aba hama amara bhaye na mareMge tetAlIsamuM : merI tuM merI kAhe DarerI? cuMmAlIsamuM : terI huM terI suM eto kahurI , pIstAlIsamuM : ThagArI bhagorI lagorI gorI beMtAlIsamuM : cetana Atura cogAna larIrI suDatAlIsamuM : piya bina nizadina guruM kharIrI ,, aDatAlIsamuM : mAyaDI ane nirakha kizuhI na mUkI ogaNapacAsamuM : kaMcana varaNa nAha re 5ra , pacAsamuM : anubhava prItama kese manAsI 53 zrI AnaMdadhanapadya ratnAvalI (pacAsa pada -mULa) pa4 pacAse padane akArAdi anukramaH 55 viSayasaMkSepaH 402 40 444 454 464 473 484 494 504 534 544 555 570 572 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI supArzvanAtha jina stavana zrI supAsajinavIe, sukha sa`pattinA hetu lalanA; zAMta sudhArasa jalanidhi, bhavasAgaramAM sAta mahAbhaya TALatA, sakSama jinavara deva lalanA; sAvadhAna manasA karI, dhAreA jinapada seva lalanA. zivaza'kara jagadIzvara, cidAnaMda bhagavAna lalanA; jina arihAtIrthaM karu, jyAtisvarUpa asamAna lalanA. alakha niraMjana vambhu, sakaLa jaMtu vizarAma lalanA; abhayadAna dAtA sadA, pUraNa AtamarAma lalanA. vItarAga mada kalpanA, rati ati bhaya soga lalanA; nidrA ta drA dura dazA, rahita akhAdhita ceAga lalanA, paramapuruSa paramAtamA, paramezvara paravAna lalanA; parama padAratha parameSThI, parama deva paramAna lalanA. vidhiviraci vizvaMbharu, hRSIkeza jaganAtha lalanA; ahura ameAcana dhaNI, mukti paramapada sAthe lalanA. ema aneka abhidhA dhare, anubhavagamya vicAra lalanA; je jANe tehane kare, AnAna avatAra lalanA. setu lalanA. zrI supAsa. (Teka) 1 zrI supAsa0 2 zrI supAsa0 3 zrI supAsa0 4 zrI supAsa0 5 zrI supAsa0 6 zrI supAsa. 7 * zrI supAsa0 8 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anaMtanAtha jina stavana dhAra talavAranI sehalI dehalI, caudamA jinataNI caraNasevA dhAra para nAcatA dekha bAjIgarA, sevanA dhAra para rahe na devA. dhAra0 1 eka kahe seviye vividha kiriyA karI, phala anekAMta locana na dekhe; phaLa anekAMta kiriyA karI bApaDA, raDavaDe cAra gatimAMhe lekhe. dhAra0 2 gacchanA bheda bahu nayaNa nIhAlatAM, tatvanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatA thakA, meha naDiyA kaLikALa rAje. dhAra0 3 vacana nirapekSa vyavahAra jUThe kahya, vacana sApekSa vyavahAra sAce vacana nirapekSa vyavahAra saMsAraphala, sAMbhaLI AdarI kAMI rA. dhAra0 4 deva guru dharmanI zuddhi kaho kema rahe, kema rahe zuddha zraddhA na ANe; zuddha zraddhAna viNa sarva kriyA kare, chAra para lIMpaNuM te jANe. dhAra0 5 pApa nahIM koI usUtra bhASaNa chaso, dharma nahIM koI jaga sUtra sari; sUtra anusAra je bhavika kiriyA kare. tenuM zuddha cAritra pari. dhAra. 6 eha upadezane sAra saMkSepathI, je narA cittamAM nitya dhyAve, te narA divya bahu kAla sukha anubhavI, niyata AnaMdaghana rAja pAve. dhAra 7 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (prathama AvRttinI ) prastAvanA AnaMdaghanajI mahArAjanAM pa tarapha bahu ja mAnanI lAgaNIthI jovAmAM Ave che. jaina ane jainetA tene ahu AnaMdathI gAya che ane te paTTo gAtI vakhata apUrva mAnasika sukha anubhave che te aneka prasaMge jovAmAM AvyuM hatuM. A paTTa jinamaMdiramAM anya dhArmika prasaMge gavAtAM sAMbhaLyAM hatAM, paraMtu eka prasaMge te vAMcavAnA prasaMga prApta thatAM jaNAyuM ke te pade sAmAnya rIte samajI zakAya tevAM nathI. te samajavA mATe zAstrazailInuM ghaNuM spaSTa jJAna hAya ane zrI AnaDhaghanajInI bhASA samajatA hAya tevA abhyAsI vidvAnanI madadanI khAsa AvazyakatA che ema lAgyuM. adhyAtmakalpadrumanu mULa saMskRtamAM che tenA lAbha lenArA karatAM paNa AvAM padmaneA zravaNu manana dvArA lAbha lenArA vizeSa maLavA saMbhavita dhArI tenI agaveSaNA karavA mAMDI. daramiyAna saMvata 1967 nA caitra-vaizAkhanI unALAnI rajAnA vakhatamAM zrI bhAvanagara javAnuM thatAM tyAM zAMtamUrti zrImad vRddhicaMdajI mahArAjanA ziSya panyAsajI zrI gaMbhIravijaya gaNi jeenu AgamanuM jJAna anubhavasiddha aneka prasaMge thayu hatu. tene A padanA ardhAM saMbhaLAvavAnI vijJapti karI. teoe jarA icchA batAvI tethI khIje divase chApela pustakanI e kApI laI teo pAse gayA. teoe prathama traNa pada samajAvyAM temAM bahu ja AnaMda thayeA. zAstrazailInA jJAna sAthe vAta uparathI jaNAyuM ke AnaMdaghanajI mahArAje je dezamAM khelAtI bhASA vAparI che te dezanA pAte paNa sa'sArIpaNAmAM vatanI hatA; e hakIkatathI ane khulAsA satASakAraka thatA haiAvAthI khIjA divase savAranA TAIma mukarara karI padma paranuM vivecana AgaLa calAvavA vijJapti karI, je teoe bahu kRpA karI svIkArI. tenA lAbha levAmAM mArI sAthe mArA mitro ane snehIo joDAyA ane lagabhaga paMdara jijJAsuene niyamita vaga trIjA divasathI zarU thaI gayA. mahArAjazrI jeTaluM khelatA hatA te sa tyAM ja lakhI levAnA me* niyama rAkhyA hatA ane ghera jai vistArathI vivecana nirdiSTa arthAnusAra neTamAM lakhavAnA prayatna zarU karyAM hatA. mArI sAthenA sahAdhyAyIe paNa banatI nATa lakhI letA hatA ane mArI neATa utArI levAnI IcchA rAkhatA hatA ane keTalAke tema karyuM paNa hatu. te noTomAMthI eka neTa munirAja buddhisAgarajIne Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA maLI ane tene joIne teoe zrImanAM padone bhAvArtha lakhe che ema teozrInA lekhathI jaNAI Ave che. A pramANe 17 divasa sudhI niyamita artha vivecananuM kAma cAlyuM, aneka zaMkAo pUchANuM, tenA savistara khulAsA ukta mahAtmAe ApyA ane teoe je batAvyuM te sarva tyAM besIne ja lakhI lIdhuM. tyAre te mAtra 50 pada karyA hatA; pachInA pade zeTha narottamadAsa bhANajI kApaDIAe pitAne baMgale paM. gaMbhIravijayajIne padharAvI jANuM lIdhA, neTa karI. te noTa maLI che ane bAkInA pade tadanu sAra che. mahArAjazrI pAse besIne lakhI lIdhela mArI pAse haju paNa jALavI rAkhelI che. e rIte pacAsa padanA ane Agamana arthavivecananuM jJAna prApta thayuM tenuM pariNAma A pustaka che. tyAra pachI mAre muMbaI AvavAnuM thatAM varNavyavasthA baMdha paDI gaI, paNa tyArapachI eka bIje prasaMge upara jaNAvyuM tema mArA mitra zrI narottamadAsa bhANajIe bAkInAM padone artha mahArAjazrI pAse sAMbhaLI lakhI lIdho che, temanI neTa mane maLI zake tema che, jene upaga te pacAsa pachInA padamAM karela che, ane sAthe pada meLavavAnI zodhakhoLa paNa lekhake karI che. upara jaNAvyuM te pramANe paMnyAsajI mahArAja zrI gaMbhIravijyajI je artha batAvatA hatA ane vivecana karatA hatA tenA para saMpUrNa vivecana-bhAvadarzaka te ja divase pUrato vakhata meLavI lakhI levAnI paddhati rAkhI hatI ane te vivecana lakhatAM je kAMI zaMkA rahI jAya te pUchavAnuM kArya bIje divase zarUAtamAM vargazikSaNa vakhate thatuM hatuM. garamInI rajAne Avo sAro upayoga thavAthI manamAM bahu AhalAda thato hato ane mArA sarva sahAdhyAyIo paNa mahArAjazrInA artha batAvavAnAM cAturya ane vicAravaLane mATe bahu vakhANa karatA hatA. abhyAsamAMnAM ghaNAkharA pitAnI zaMkAe pUchIne viSayane eTalo niSkarSa karatA hatA ane mahArAjazrI dareka praznanI bAbatamAM eTalA suMdara khulAsA karatA hatA ke jijJAsuone A vivecanamAM kAMI apUrvatA jaNAya che te tenuM pariNAma mAnI, temAM Azcarya pAmavAnuM nathI. je mahAtmA puruSe pitAnuM AkhuM jIvana dharmavicAraNumAM gALyuM hatuM, jemane Agamabodha te kALamAM ekamate ati ucca manAto hatA ane jeonuM cAritra vizuddha ane kriyAjJAnayukta manAtuM hatuM teonA eka eka zabda mahA arthaghaTanA yukta nIkaLe e sahaja samajI zakAya tevI hakIkata che. saMvat 1967 nA garamInA samaya pachI muMbaI AvI padanA artha vivecana para vadhAre vistArathI vivecana lakhI rAkhavA IrachA thaI AvA mahAna arthagIravavALAM pado upara vivecana karavA mATe yoga ane adhyAtma saMbaMdhI bahu vizALa abhyAsa karavAnI AvazyakatA lAgI, tethI eka bAjue vAMcana ane bIjI bAjue manana karavAnuM zarU karyuM. arthavicAraNA karavA sAthe zrI hemacaMdrAcAryanuM zAstra, zubhacaMdrAcAryane jJAnArNava, pAtaM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA jalanuM ceAgadana, vivekAnaMdane rAjyAga, upAdhyAyajInI dvAtriMzadghAtrizikA, haribhadrasUrinAM yogadRSTisamuccaya ane cegabindu vigere ceALa tathA adhyAtmanAM pustake je pUrve sAmAnya rIte joyAM hatAM tenuM vizeSa avaleAkana karyuM, te para vicAra karyAM, jainayoga ane anya yeAganI tulanA karI, uparAta yogadRSTisamuccayAdi grantha tathA tene anusAre lakhAyelI cogadRSTinI sajjhAya vigere joyAM ane vacce vacce padonuM aciMtavana karI kAMIka lekhananI pravRtti cAlu rAkhI. akeka pada para nI zakatA vicAra karI tene mATe granthA vAMcavAyeAgya lAge te vAMcI jyAre manamAM saMtoSa thAya tyAre ja vivecana lakhavAnuM kArya karavAnI dhAraNAne banate aMze AkhA pustakalekhana daramyAna svIkArI che ane tethI astavyasta vicArazane manatAM sudhI A pustakavivecanamAM sthAna ApyuM nathI. bAra tera pada - zrI jaina dharma prakAza 'mAM chApyAM te atra lIdhA che paNa temAM vAcakane anyAya thatA lAgavAthI pade mArI pAse a sahita hatA te ane zrI narAttamadAsabhAI bhANajInI mahenatanA mArI buddhi sAthe upayAga karyAM che. 3 AvI rIte jeTaluM banI zake teTaluM upayogI vivecana karavAnI icchA rAkhI hatI, jene pAra pADavA banatI kozIza karavAmAM AvI che. taiyAra karela chevaTanuM vivecana tapAsI jovA mATe mArA kAkA zrIyuta kuMvarajI ANa MdajIne seAMpavAmAM AvatuM hatuM. teo zAstrazailI tathA bhASAnA jANakAra heAvAthI vivecanavibhAgamAM kAMIka pheraphAra sUcavatA hatA. tevI rIte taiyAra thayela kApI panyAsajI zrImad AnaMdasAgarajIne tee jyAM sthita hAya tyAM pesTa dvArA mokalavAmAM AvatI hatI. zAstrazailInA pUrNa vettA ane Agama tathA nyAyanA prathama paMktinA vidvAnanA hAthamAMthI vivecana pasAra karAvavAnI khAsa jarUra hatI, kAraNu ke yAga ke adhyAtmanA viSayamAM zAstrazailIne khAdha karanAra eka paNa vacana nIkaLe te mahAhAhana karanAra thai paDe e vAtane manamAM niNuMya hatA. paropakArabuddhithI te mahAmAe peAtAnA amUlya vakhata kADhI aneka jagyA para sudhAraNA karI ApI vivecanane zAstrAnusAra karI ApavA kRpA karI che te mATe teezrInA ane mArA pUjya kAkAzrIne A prasaMge khAsa upakAra mAnavAnI taka levAmAM Ave che. mArA evA agata abhiprAya che ke zAstraviruddha lakhAyaluM eka vacana paNu atyaMta nukasAna kare che. keTalAka vidyAneAnu evuM mAnavuM che ke se! pRSThamAM nevuM pRSTa upayAgI heAya te teTalA pUratA te lAbha thAya, e vAta mane ceAgya lAgatI nathI. mArA namra vicAra pramANe zailI viruddhanAM daza pRSTho nevuM pRSTho karatAM vadhAre nukasAna kare che ane evAM pustakathI lAbhanA saMbhava ja rahetA nathI. game te prakAre presamAM pustaka mAkalI ApanAra avyavasthita vicAranA lekhake ne ane tevAM pustaka vAMcanArane kadAca A vAta pasaMda na Ave e banavAjoga che, paraMtu anatI rIte zAstragraMthAnu yogya dahana thavuM joie e saMbaMdhamAM te koInA de mata paDe ema sabhava lAgatA nathI. AvI rIte taiyAra karela vivecana chapAvI jAhera prajAnA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA upayoga mATe mahAra pADyuM che te karela dhAraNAmAM keTale aMze phalIbhUta thayela che te vicAravAnuM kArya vAMcanArAonuM athavA TIkAkArAnu che. avivecana vibhAgamAM koi koi prasaMge bahu vistAra karavAmAM Avye che. nayanikSepa para pAMcamA padamAM, yeAgasaMbaMdhamAM chaThThA paTTamAM ane dana saMpradAye para cAlIzamA padamAM khAsa vivecana te te viSayAnA abhyAsa karIne lakhavAmAM AvyuM che. ema karavAnA hetu eTaleA che ke je apUrNa graMthAmAM te viSaya carcalA che te vAMcavA vicAravAnA samaya ghaNA vAcakeAne maLI zakatA nathI ane Adhunika gujarAtI bhASAmAM tenuM vivecana hAya teA zAsrAvagAhanaca thavI saMbhavata che; tethI TUMkAmAM paNa muddAsara vivecana e e viSayA para karyuM che. evA gahana viSayAnI rekhA mAtra pazu cItarI zakAya, pustakanA kadanA pramANamAM anavuM muzkela che, paraMtu je digadarzana karAvavA prayatna karavAmAM Avye che te zAstramanananI jijJAsA thavAnA uddezathI ja karavAmAM AvyeA che ane te kA jo alpAMze paNa thayu hAya tA te AnaMdaprada che. ghaNA prANIe evA viSayanAM pustakA vAMcI zake paNa nahi tene AvuM digdarzana jeTaluM vivecana paNu lAbha karanAruM thAya ema lAge che. AvA mahAna arthagauravavALAM padma upara sArI rIte vivecana karavAnI AvazyakatA eTalA mATe che ke apUrva vidvAnanA eka eka vAkacamAM arthacamatkRti rahelI hAya che. bhAvapUrNa padonA pratyeka vAkya para eTaluM vivecana thaI zake tema che ke atra jeTaluM lakhANu karyu che te atyaMta alpa che ema kahevAmAM atizayAkti jarA paNa nathI. eka pAMcamA ke chaThThA pada para ja jo sapUrNa vivecana karavAmAM Ave te AvAM aneka pustake bharAya tema che. AvAM apUrva aghaTanAvALAM padeAnA vivecanamAM vicAra karavAmAM Ave tema tema vadhAre asphuraNA thAya tema che. jema jema zAMtithI A vivecanamAM zabdA, akSarA ane bhAvAnA krama jALavavAmAM Avye che. jeone vivecana vAMcavAnI jarUra, avakAza ke apekSA na heAya te arthavicAraNA karI zake tethI mAtra zabdArtha paNa neTamAM ApyA che ane tema karavAnA hetu eTale che ke keTalAka svataMtra vicAra karI zake tevA prANa puruSAne vivecana vAMcavAnI jarUra na hAya te teo tema karI zake. vaLI ekalu gAna karavAnI IcchA hAya tene eka gAthA pachI bIjI gAthA prApta karatAM vacce pRSTho mUkI devAM paDe ane gAvAnA layamAM bhaMga paDe e sthiti vivecana chapAI gayA pachI jaNAI ane ema thatAM kartAnA mULa uddezane khAmI Ave ema lAgyuM tethI pustakane cheDe sa` pado mULa svarUpe paNu ApI dIdhAM che ke jene upayoga gAnAra bahu sArI rIte karI zakaze. AthI pustakamAM thoDAM pRSThonA vadhAre thaye che ane tethI kAMika punarAvartana jevuM paNa thayuM che, paraMtu tema karavuM upayukta kAraNathI Avazyaka che ema eka vidvAna mitranA svAdhIna mata hAvAthI tema ja hAlamAM lAMkhI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA TIkAvALA graMtha mATe paNa tema karavAnI paddhati zarU thayela hAvAthI atra tema karavAnu ceAgya dhAravAmAM AvyuM che. e khAsa vadhArAmAM mULamAM je pATha svIkAryAM che te ja dAkhala karavAmAM Avye che tethI pAThAMtara mATe teA vivecana tarapha ja jovAnI jarUra raheze. mukhainivAsI ane jaina graMthA chapAvavAnI bAbatamAM pahela karanAra zrAvaka bhImazI mANeke AnaMdadhana ane cidAnaMa bahuterI ' nA nAmathI eka buka chapAvela che. e pustaka bahu suMdara rIte chApyuM che paNu temAM bahu azuddhi jovAmAM AvI. AthI e padonI cAra pratA meLavI. eka bahu zuddha prata munirAjazrI bhaktivijayajI ( zrI AtmArAmajI mahArAjanA praziSya) taraphathI maLI hatI ane e pratA zrI lakSmIcaMda ghelAbhAIe zrI pAlItANAnA aMbAlAlajInA bhaMDAramAMthI laine mAkalI ApI hatI. eka ceAthI prata pustakanA AkAramAM lakhela eka yita pAsethI maLI hatI. e cAra pratA uparathI mULa pATha taiyAra karavAmAM Avela che. emAM jyAM jyAM pAThAMtare mUkavA yeAgya lAgyA tyAM tyAM mUkyA che. pAThAMtaro neATamAM lakhavAnuM khAsa kAraNa e che ke A po gAna karavAyAgya che. ane gAna karatAM ekAda akSara vadhavA ghaTavAthI laya truTI jAya teA kartAne ja jANe layanuM pUrNa jJAna naheAtuM evA AkSepa AvI jAya. AthI jyAM layane AghAta athavA asara kare evA pAThAMtara prApta thayA che tyAM tene banatAM sudhI neTanI aMdara ja lakhavAmAM AvyA che. a vicAraNAmAM paNa pAThAMtarane meTo upayoga che ane keTalAka pAThAMtare te amAM moTA pheraphAra kare che. keTalAka pAThAMtarAne a na besavAthI ke tene pheMkI de che tethI bhaviSyamAM bahu nukasAna thAya che; tethI banatAM sudhI sava pADAMtA neTamAM lakhavAmAM AvyA che. jo ke A sthaLe AnadhanajInA haste lakhelI ke tenA sevakAnI lakhelI prati maLI hAta teA kaI paNa kahevAnu raheta nahIM, paNa te na maLavAthI A prayatna karavAyAgya ane upayAgI lAgyA che. khuda AnaMdaghanajInI kRti, gAna, padanA ucca Azaya vagere mULa pustakane aMge prApta thatI hakIkata para upodghAtamAM vivecana karavAmAM AvyuM che. tethI atra te para ullekha karavAnI jarUra rahetI nathI. vivecanane aMge mane je madada maLI che temAM e TakhAvALI pratA che. eka pratamAM pacIza padmanA To lakhele che jemAMnA A pacAsa padamAMthI sattara pada AvelAM che. A prata bahu zuddha che. jo ke tenI bhASA mAravADIne maLatI che paNa prayAsa karavAthI samajI zakAya tevI che. TA lakhanAra kANu che te samajAtuM nathI kAraNa ke TakhAkAranuM nAma prApta thatuM nathI ane mArI pAse je prata AvI temAM * pa6 9, 11, 17, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 32, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 50 e sattara pada para Tame A pratamAM che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA mAtra 17 pAnAM hatAM ane prata apUrNa hatI. kadAca pratanA chevaTanA bhAgamAM To karanAranuM nAma ApavAmAM AvyuM hoya to mane mAluma nathI. je je pada para be ApavAmAM AvyuM che tyAM tenI madada saMpUrNa rIte lIdhI che ane TabAkArano Azaya vivecanamAM sarva jagyA para banatI rIte batAvavAmAM AvyuM che. bAkInAM pada paranA TabAnI kepI paNa karAvI rAkhI che je have pachI A pustakanA dvitIya vibhAgamAM upayogamAM levAmAM Avaze. bIjI tabAvALI prata saMpUrNa che. emAM A pacAsa padomAMthI mAtra 9, 17, 32, ane 50 mA pada para ja Taba che. e pratane To lakhanAra ane prathama jaNAvelI pratane Taba lakhanAra eka ja puruSa hoya tema jaNAya che, kAraNa ke arthavivaraNamAM je je zabdo vaparAyA che te lagabhaga sarakhA che, chatAM A prata vizeSa zuddha ane kAMIka vadhAre vistAravALI A pratanI paNa kopI karAvI rAkhI che. prathama pratamAMhenAM bAkInAM ATha padene upayoga pustakanA dvitIya vibhAgamAM thaze. bhASAnA ane zilInA jANanAra ke mahAtmAe A Taba lakhele che tethI te bahu upayogI che. TabAkArane paNa kaI kaI jagyAe lakhavuM paDyuM che ke " AnaMdaghana mahArAjane Azaya teo samajI zakyA nathI." vivecanane aMge A uparAMta sadarahu TabA anusAra lagabhaga TabA jeTalAM ja padanuM vivecana lakheluM mArA jevAmAM AvyuM hatuM ane prAye te Taba anusAra hovAthI ane TabAkAra taraphathI thayela prayatno sIdhe lAbha mane maLela hovAthI tene bahu upayoga karavo paDyo nathI. A uparAMta dareka pada vAMcatI vakhate je je bhAva mane kuratA hatA te jhaLakAvavA mATe anya pustako vAMcI vidvAne sAthe carcA karI ane patra dvArA mAhitI meLavI vivecanane bane teTaluM upayogI karavA prayatna karavAmAM Avyo che. AnaMdaghanajI mahArAjanA Azaya keTale badho vizALa, gaMbhIra ane vistRta che te batAvavA mATe eka ja dAkhalo pUrato thaI paDaze. jJAnasArajI jeo pite paNa gAbhyAsI hatA teo AnaMdaghanajInI covIzI para cAlIza varasa sudhI vicAra karyA pachI chevaTe jyAre zarIrasthiti TakavAnI asthiratA jaNaNI tyAre vicAranuM pariNAma lakhI gayA ane te pramANe te vIzInA artha chapAIne bahAra paDela che. AvA tyAgavairAgyavALA ane yeganA abhyAsI cALIza varasanI vicAraNA pachI lakhelA covIzInA bhAvArthanA upaghAtamAM lakhe che ke bALaka bAMhya pasArIne, kara udadhi vistAra, Azaya AnaMdaghanataNo, ati gaMbhIra udAra. AvA asAdhAraNa zabdomAM AnaMdaghanajInA Azaya mATe vairAgyarasamAM lIna thayelA jJAnasArajI lakhe che. e uparathI sAra eTale nIkaLe che ke, jyAre cALIza varasanI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA satata vicAraNuM pachI ane vairAgI jIvana pachI paNa jJAnasArajIne teozrInI kRtinA arthane kAgaLa upara lakhavAnI vAtamAM eka prakAranI dhRSTatA lAgI ane te prayatnane vADhasf f = nilayAdugu vitaya vitatAM thayAta vighAnuAze: bALaka pitAnA bAhune pasArIne kahe ke "samudra AvaDo maTe che" enA jevuM lAge tyAre pachI ati gaMbhIra AzayavALAM temanA karelA padenuM saMsAranA aneka baMdhanamAM racela cela mArA je eka sAmAnya mANasa vivecana lakhe tene mATe zuM kahevuM te vicAravA gya che. dhaMdhA tathA saMsArane aMge aneka prakAranI vicitra vikAramaya jiMdagImAM divasane moTo bhAga gALanAra AvA uttama pada para vivecana karavAne adhikArI paNa gaNI zakAya ke nahi? e prazna aneka vAra mArA manamAM uddabhavyo hato ane hajI te zaMkAnuM saMtoSakAraka samAdhAna thayuM nathI; chatAM gurumahArAje kRpA karI je arthavicAraNA batAvI che te ati upayogI jaNAyAthI ane jAhera prajAne teno lAbha maLe to prayAsanuM eka rIte paNa sArthakya che ema dhArI A pada para vivecana gurudarzita mArga para karavA prayatna karyo che ane tene jAheramAM mUkavAnI lAlaca svapara lAbhanA hetue karI che. emAM je je khalanAo thaI hoya tene mATe javAbadArI pitAnI che, kAraNa ke nayagarbhita vacanane ekAMtamAM kheMcI javAnA prasaMge bahu Ave che. sAmAnya rIte A padomAMnuM kaI paNa vacana letAM te vAta jaNAI Ave tema che. vaLI evI khalanAo thavI paNa saMbhavita che. keI vakhata AnaMdaghanajI mahArAjanA Azayane batAvavAno prayatna karavA jatAM temanA aMgata vicArathI taddana UlaTI bAjue paNa cAlyA javAnuM bane; paraMtu ema na bane teTalA mATe uparokta svIkArAyelA vidvAnane A vivecana batAvI banatI khalanAo dUra karavA tatparatA rAkhI che, chatAM Azaya samajavAnI asamarthatAne lIdhe ane viSaya jhaLakAvavAnI azaktine lIdhe pramAda thaye hoya to te kSetavya gaNavA atra vijJApti che. | vivecana saMpUrNa hovAno dAvo che kaI rIte thaI zake tema che ja nahi, kAraNa ke AvA mahAna puruSonA ekeka vAkyanA garbhamAM bahu hakIkata samAyelI hoya che. sAmAnya ane viziSTa lekhake vacce taphAvata mukhyatve karIne e ja hoya che ke jyAre sAmAnya lekhake ekane eka vAtanuM pIMjaNa nakAmuM karyA kare che ane jyAre tenA lakhelAM meTAM pacIza pAnAMnA lekhane ke be kalAkanA bhASaNane niSkarSa kADhavAmAM Ave tyAre te mAtra eka ke be paMktimAM samAI jAya che athavA eka ke be miniTathI vadhAre vakhata belavAmAM letA nathI, tyAre viziSTa lekhaka athavA vaktAnA eka vAkyamAM eTaluM badhuM arthagaurava ane gUDhArthanuM tattva rahela hoya che ke te sAmAnya daSTie sAdhAraNa vAkya jevuM lAge paNa te para jema jema vadhAre parAmarza thAya tema tema aneka navIna vAta khurI Ave ane te kahetAM athavA lakhatAM puSkaLa vakhatane vyaya karavo paDe. A padanI vicAraNA karatAM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA sahadaya vAcakane ema thavuM saMbhavita che tethI tevI kaI navI kuraNa thAya to te mane jaNAvavA kRpA karavI. Ayade tene upaga karavAnI sAvadhAnatA rAkhavAmAM Avaze. dararoja savAranA sAmAyika karavAnA niyamanuM A pariNAma che. mArA ati vyavasAyI dhaMdhAmAM mane te pada para vivecana lakhavAnuM ke te para vicAra karavAne avakAza badhA maLyuM nathI. te uparAMta padane aMge mAre ghaNuM pustakane niyamasara abhyAsa karavAnI jarUra paDI che ane tethI mane lAbha ghaNe thaye che, paNa padane bahAra pADavAnuM jAhera karyA pachI vakhata te ja kAraNathI vizeSa tha che. ganA viSane huM adhikArI nathI, abhyAsI paNa nathI, egaprakriyA karI jANa paNa nathI ane rogane aMge purANuM pustakamAMthI hakIkata meLavavA uparAMta sIdhI rIte huM kAMI prakAza pADI zakuM e mAro dAva paNa nathI. A pade bahudhA veganAM ja che ane tethI mahAtmA puruSane batAvela yoganA viSaya para abhyAsa karI prakAza pADavA yatna karyo che. tenA abhyAsI mane vizeSa mAluma na paDavAthI bahu saMtoSakAraka rIte lekha lakhI zakANe nathI chatAM je kAMI prayatna thaye che te jAhera prA sanmukha rajU karavA dhRSTatA karuM chuM ema jJAnasArajInA sadarahu zabdomAM kahI zakAya tema che. A pade saMgItanA zekhInane ati upayogI che. prabhAta ke rAtrinA zAMta samaya hoya te vakhate A padene mananapUrvaka gAvAthI bahu AnaMda thAya tema che. e padanA arthagaurava ane padAlitya para jema jema vicAraNA karavAmAM Avaze tema tema padanI aMdara rahela AtmAnubhava prakaTa thaze. ene vAraMvAra punarAvartana karI vAMcavAnI, manana karavAnI jarUra che. vArtAnAM pustaka athavA vartamAna samAcAranA lekhe peThe upara uparathI vAMcI javAthI kAMI lAbha prApta thavA saMbhavita nathI ema te kahI zakAya nahi, paNa je mahAna lAbha tenA garbhamAM rahyo che teno aMza paNa maLaze nahi ema kahevuM yathArtha che. gAna gAtI vakhate paNa tenI yogya sAmagrI sAthe hoya te bahu AnaMda thAya tema che. zAstrakAra dravyapUjAnA adhikArIne gIta vAjitramAM anaMtagaNuM puNya kahe che tenuM kAraNa ema jaNAya che ke te vakhate AtmadhyAnamAM ekatA ane AgaLa vadhatAM laya thavA saMbhava che. AvA hetuthI A padanA dareka layanAM neTezana sAthe ApavA IrachA hatI ane te mATe kuzaLa gAya sAthe goThavaNa karI hatI, paraMtu keTalAka saMgone laIne e IcchA pAra paDI nathI. lagabhaga moTA bhAganAM pade asala rAga ane rAgiNamAM hovAthI saMgItazAstranA abhyAsIne temAM bahu AnaMda Ave tema che. enI sAthe jyAre arthavicAraNa karavAnuM sAdhana prApta thayuM hoya tyAre gAna vakhate apUrva laya thavA saMbhava che. gAna gAtI vakhate te artha vAMcavAnuM bane nahi paNa eka vAra arthavicAraNA karI gAna Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA saMgItanA sAja sAthe gAvAne prabaMdha karavAmAM Avaze to AnaMdaghanajInAM padamAM evuM mRtipaTutva che ke te zabdone ivani karNamAM niraMtara thayA karaze. A krama pramANe artha vicAraNA ane saMgItano upayoga karI eka vakhata pada para avagAhanA karI javA khAsa vijJapti che. A padomAM evo camatkAra che ke e para vicAra karavAmAM Avaze to AtmAnubhavathI ja enI mahattA samajAI jaze. A viSaya para vizeSa vivecanA upadughAtamAM karavAmAM AvI che ane padamAM paNa vivecana prasaMge avAranavAra enA camatkAranuM darzana karavAmAM AvyuM che. vaLI padane mathALe batAvela rAga uparAMta ustAda gAyanakuzaLa manuSya tene bIjA aneka layamAM gAI zake che tethI naTezana bahu upayogI thaI zakaze nahi ema sUcanA thavAthI te para vizeSa lakSa apAyuM nathI. A padanA gauravane samajAvavA mATe paMnyAsajI zrImad gaMbhIravijayajI mahArAje je prayAsa lIdho na hota to A pade samajI zakAya tevI sthiti nahatI, kAraNa ke AnaMdaghanajI mahArAjanI bhASAnA jANanAra mane haju sudhI kaI maLI zakyA nathI. AvA upakArI mahAtmAno pheTegrApha A pustakanI zarUAtamAM Ape che. teozrInI haiyAtImAM A pustaka bahAra pADI zakAyuM nahi eTalo kheda thAya che. AnaMdaghanajI mahArAjane pheTegrApha labhya thaI zaka hota te prathama dAkhala karo egya hatA, paraMtu je dazAmAM jIvana gALyuM che ane je para have pachI vivecana karavAnuM che te dizAmAM tema ja pheTogrAphanI prasiddhinA kALamAM teozrInuM jIvana na hovAthI teone pheTe labhya thaI zake e asaMbhavita che tethI tene mATe kheda batAvI viramavuM paDe che. vivecana karavAmAM eTaluM khAsa lakSa rAkhavAmAM AvyuM che ke A pustaka jema bane tema sarva paMktinA vAMcanArAone upayogI thaI zake. jaina jainetara, abhyAsI ane sAmAnya vAMcanAra samajI vicArI zake evA zabdomAM gahana viSayano vicAra karavAmAM Avyo che, temAM paNa banatAM sudhI pAribhASika zabda ochA vaparAya athavA khulAsA sAthe vaparAya ema karavAmAM prayatna karavAmAM Avyo che, chatAM viSayanI gaMbhIratAne aMge taddana sAmAnya vAMcanAra paNa A pustakanA adhikArI thaI zake e zaMkAspada che. judI judI jAtanI traNa anukramaNikA, viSayasaMpa ane sAmAnya viSayAnukramaNikA pustakane khAsa upayogI banAvavAnA hetuthI taiyAra karavAmAM Avela che. anveSaNa( Reference)ne aMge e sarva bahu upayogI thaI paDe che e ghaNAM pustake jemane vAraMvAra jovAM paDe te jANI zake tema che. pustakane presamAMthI pasAra karAvavAmAM tathA prapha jovAmAM mArA mitra zrI ujamazI dayALajIe madada karI che te mATe temane upakAra mAnuM chuM ane khAsa karIne mArA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 prastAvanA kAkAzrI ane panyAsajI zrI AnaMdasAgarajIe je dIgha prayAsa karI A pustakane satata vAMcI ApI upakAra karyAM che tenI A prasaMge khAsa noMdha levI ucita dhAruM chuM. A pustakamAM zAstraviruddha, saMpradAyaviruddha, kartAnA Azayaviruddha je kAMi lakhAyuM hoya, lakhAi gayu. hAya, vivecanamAM grAmya prayoga thaI gayA haiAya te sarva mATe kSamA cAhI pustaka jAhera prajAnA hAthamAM tenA para yAgya vicAraNA mATe sUkuM chuM muMbai : prInsesa sTrITa, manahara bIlDIMga. sat 1971, jJAnapaMcamI mAtIcaMda giradharalAla kApaDIA Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad AnaMdaghanajI ane temanA samaya 45 aitihAsika viSayamAM ApaNI sthiti aitihAsika viSayamAM samasta bhAratavarSanI sthiti aneka kAraNAne laine bahu vicAraNIya che ema aneka prasaMge jaNAvavAmAM AvyuM che. mahAn AcAryAM, graMthakartAo ane khIjA smaraNIya puruSo nAmakInanI apekSA karatAM AtmAnnati tarapha vizeSa lakSa ApatA hAvAthI, nAmanI cirasmaraNIyatA rahevI azakaya che, e rahasya teone samajAI gayela hAvAthI temaja dharma ke dezanA samiSTa udbhava upara temanu vizeSa lakSya hAvAthI ane temAM vyaktinimajana thaI javAnA Azaya hAvAthI athavA evAM evAM eka ke aneka kAraNeAne laine AryAvartamAM mahAtmA puruSAnA itihAsanA lagabhaga abhAva che ema kahevAmAM Ave te te mahudhA khATuM nathI. anya prasaMge kahevAmAM AvyuM che tema AryAvartane mATe A hakIkata satya che paraMtu jaina kAmanA itihAsane mATe sthiti sarakhAmaNImAM kAMIka satASakAraka che. A pramANe hakIkata che chatAM temAM A viSayamAM jaina graMthAmAMthI je hakIkata maLI Ave che te vastutaH ghaNI apUrNa hAya che ane khAsa karIne jene vijJAnanI dRSTithI itihAsa tapAsavA hAya ane mAtra sAlavArI lakhI javAne athavA banAveAnA nAnirdeza karI javAne ja Azaya na heAya temane niya karavA mATe joie tevAM sAdhanA pUrAM pADe tevI hAtI nathI. atyAra sudhI keTalAka rAjA tathA mukhya pATe thayelA AcAryAM saMbaMdhI keTalIeka mAhitI ApanArI aitihAsika hakIkata maLI Ave che ane A sthiti paNu saMvat eka hajAra pachIne mATe che ema kahIe te cAlI zake. te pahelAMnA itihAsa vizeSa aMdhakAramAM che. aitihAsika viSaya para prakAza nAkhe tevI dRSTithI hajI vAMcana karanArA ane zeAdhakhALa karanArA khaMtIlA jaine ochA che. pustakAnAM maMgaLAcaNa tathA aMtima prazasti uparathI, tAmrapatrA uparathI, sikkAo uparathI, purANA lekhA uparathI temaja tatsamayanA bIjA lekhA uparathI aitihAsika bAbatamAM zeAdhakhALa karavA mATe sArI rIte kAma karanAranI haju ghaNI ja AvazyakatA che ane evI rIte jo kAya karavAmAM Ave te aitihAsika dRSTie upayAgI thaI zake evAM aneka sAdhanA labhya che. mAravADa-mevADanAM prAcIna tIrthAMmAM aneka lekhA che, tAmrapatranI aneka prate hajI mAjuda che ane sAMpradAyika jJAnavALA vidvAneA pAse aneka daMtakathAo che-te sanA sArI rIte abhyAsa karI upayoga karavAmAM Ave te vikrama saMvat hajAra pachI lagabhaga niyamasara itihAsa maLI zake tema che ema kahevAya che ane tapUnA itihAsa para Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya paNa ghaNo prakAza nAkhI zakAya tema paNa sUcavAya che. artha ane pariNAma vagaranA jhaghaDAemAM jIvanazakti ane dhanane mATe vyaya karatAM AvI dizAomAM zaktine vakhatasara doravAthI bahu lAbha thAya tema che ane khAsa karIne aneka prApya sAdhano nAza thAya te pahelAM tene upayoga karI levAnI khAsa jarUra che. itihAsanI AvazyakatA vijJAnanI dRSTithI jyAre ItihAsane tapAsavAmAM Ave tyAre bahu ja lAbha thAya che. sAmAnya rIte hakIkate kahI javI, banAva noMdhI javA athavA varNano ApavA ane vijJAnanI najarathI te sarvanuM pRthakkaraNa karI temAMnAM sArabhUta rahasyo khullAM karavAM e vacce bahu moTuM aMtara che. amuka kavinA samayamAM samAjanuM baMdhAraNa kevA prakAranuM hatuM, rAjyasthiti, rAjyanIti ane rAjyakAnti kevA prakAranI hatI, lekasthiti kevI hatI, sAdhu ane gRhasthavarga vacce saMbaMdha kevA prakArano hate vigere vigere hakIkata jaNAyA pachI amuka graMthakartAno graMtha vAMcavAmAM Ave ane te para vicAra karavAmAM Ave to te graMthane lagabhaga dareka vibhAga zA AzayathI ane kone uddezIne lakhavAmAM Avyo che te sArI rIte samajAI javAne saMbhava che. syAdvAda zailInI eka khAsa uttamatA e che ke, tattvajJAnane anusarIne dareka jamAnAne anusaratA jarUrane bodha karavA mATe AcAryo udyata rahetA ane tadanusAra teonI upadezadhArA cAlatI; tethI amuka samAjanI samayasthiti graMthakartAne Azaya samajavA mATe bahu upayogI che. AvI daSTithI graMtha samajavA mATe je ItihAsanA jJAnanI AvazyakatA che te itihAsa taiyAra karavAne haju ApaNe jarUra pUra prayAsa karyo hoya ema jaNAtuM nathI jena komane mAthe aneka prakAranI khAsa javAbadArIo che ane te javAbadArIo pUrI pADavA mATe bhagIratha prayatna karavAnI jarUra che ema spaSTa samajAyA chatAM AvA agatyanA viSayamAM haju dhyAna apAyuM nathI te ati khedano viSaya che. ethI paNa vadhAre khedano viSaya e che ke je aneka bAbatonI javAbadArI che te svIkAravA ane tene mATe prayatna karavA jeTalI zakita dharAvanAra, prakAza nAkhanAra ane vicAranI Apa-le kare tevI aitihAsika ke sAhityanA viSayanI eka maMDaLI haju hatI dharAvatI nathI. eka bAjue pAzcAtya vicAra josathI phelAya, bIjI bAjue kemane mAthe aneka tIrthonI javAbadArI hoya, aneka maMdire jALavavAnAM hoya, aneka pustakanA uddhAra karavAnA hoya ane sAthe aneka bheda, vibheda ane tenA bhede ane te bhedanA paNa bhedamAM rahI taddana nAnA vartuLamAM kAma karavAnuM hoya, sAthe nakAme zakti, dhana ane magajano kSaya karanAra kalezeno pravAha cAlyA karato hoya ane tevA agatyanA prasaMgane pahoMcI vaLe ane pitAne anusaranAra samudAyane sAmudAyika zakti vaDe kharA upayogI mArge Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 itihAsanI AvazyakatA deranAra majabUta vicArazaktinuM baLa dharAvanAra eka vA aneka puruSe kemamAM na hoyatyAre komanI zI sthiti thAya te vicArI levA gya che. ahIM mULa viSayathI kAMIka ApaNe vizeSa dUra thatA jaIe chIe tethI te bAbatamAM mAtra digadarzana karI javAbadAra puruSanuM te tarapha dhyAna kheMcI mULa viSaya upara AvatAM eTaluM jaNAvI devAnI jarUra che ke ItihAsanI bAbatamAM ApaNe bahu pachAta chIe ane je sAdhane ApaNane upalabdha che tene paNa pUrato lAbha letA nathI. keLavaNInI bAbatamAM ApaNe kema ghaNI pachAta hovAne lIdhe, zekheLa karanArane uttejanane abhAva hovAne lIdhe, sAdhAraNa dravya a5 hovAne lIdhe, nakAmAM kharamAM ghasaDAI jaI jarUrI uddhAranAM dharmakRtye ke kemasevAnAM kAryomAM kRpaNutA hovAne lIdhe, tevAM viziSTa kAryomAM dhanavyaya karavAnI pharajanA jJAnanA a5 bhAvane lIdhe, jJAnadravyanA Azaya, artha ane lakSaNanidarzanamAM ati saMkucita daSTi hovAne lIdhe, keLavAyelA vargane yogya sAhA... maLatI na hovAne lIdhe ane te varga upara uparanA kAmamAM lAgI gayela hovAne lIdhe bhaya rahe che ke ItihAsanA ati agatyanA viSayamAM pragati karatAM haju ghaNe vakhata lAgaze ane daramyAna kemanI sthiti kevA prakAranI haze te kahI zakAya nahi temaja labhya sAdhano tyAM sudhI jaLavAI raheze ke nahi te paNa kahI zakAya nahi. itihAsa saMbaMdhamAM AvI sthiti hovAne lIdhe, koI paNa graMtha samajavA mATe je khAsa upayogI sAdhana che tenAM dvAra haju ApaNe mATe lagabhaga baMdha che ema kahI zakAya. sAmAnya dRSTithI amuka zabdonA artha temaja graMthanuM rahasya samajanAra A aitihAsika dRSTinI agatya samajI na zake ane tethI kadAca uparanI sarva hakIkata aprAsaMgika gaNI nAkhe e sakAraNu bhaya rahe che, paraMtu teone A hakIkata jaNAvavAnI jarUra lAge che ke amuka graMtha samajavA mATe te graMthanA zabdArthanI jeTalI jarUrIAta te graMthakartA saMbaMdhI ane rAjya saMbaMdhI hakIkata jANavAnI tathA bIjI tene lagatI upalabdha hakIkata jANI levAnI che ane eka rIte joIe to A bAbata vizeSa agatyanI che, kAraNa ke graMthano artha samajavAmAM te upayogI thAya che ane bahu prakAza pADe che. je graMthane artha vivecana A niyamAnusAra lakhAyelA hoya te vAMcavAmAM keTalo AnaMda Ave che te anubhavyAthI upara jaNAvela hakIkatanuM satya lakSyamAM Avaze. caritranAyakanA itihAsanI sthiti A padonA kartA zrImAna AnaMdaghanajInA itihAsanI zodha karatAM je sthiti prApta thAya che te vAMcanArane ati kheda karAve tevI che. teo saMsArI avasthAmAM keNa hatA ? athavA teonA guru keNa hatA ? teoe kaI sAlamAM janma lIdho ? kyAre temane Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya dehatsarga thaye ane teoe kyAre kyA guru pAse kyAM dIkSA grahaNa karI? keTale abhyAsa karyo? kyAM kyAM vicaryA? vigere taddana sAmAnya bAbatamAM eka paNa AdhArabhUta hakIkata prApta thaI zakI nathI. AtmajJAnamAM ati pragati pAmelA ane jaina ane jainetaramAM ekaMdare eka sarakhI rIte ati mAna pAmelA tathA upAdhyAyajI zrImadyazavijayajI jevA samartha puruSathI stavanA pAmelA mahAtmAnA saMbaMdhamAM AvI sthiti prApta thAya te ati khedane viSaya che, paraMtu jeo A zarIrane sAdhana mAtra gaNe che, nAmane arthavagaranuM gaNe che, ane mAnamataMgaja para tene kAbUmAM levA sAru svArI kare che, teone A bAbatamAM ghaNuM darakAra rahetI nathI. AthI AnaMdaghanajI pote pitAnuM caritra lakhe e to banavAjoga ja hatuM nahi ane anya koIe lakhavA prayatna karyo nahi hoya athavA te saMbaMdhamAM kAMI lakhAyuM haze te haju te prApta thayuM nathI; pariNAme jema dareka mahApuruSanA nAma pharatI aneka daMtakathAo joDAI jAya che tema A mahAtmAnA saMbaMdhamAM paNa banyuM che. teonA saMbaMdhamAM bahu vAte saMpradAyathI cAlyA kare che ane temAMnI ghaNIkharI evA prakAranI che ke temAMthI satya hakIkatane zodhI kADhavI te paNa muzkela paDe tema che. aneka daMtakathAo ane vArtAo je nAmanI AsapAsa pharI vaLe ane janahadayamAM ghara kare te vAtamAM moTe bhAge atiza athavA kalapanAne aMza bhaLavo saMbhavita dhArI zakAya, paNa eTaluM to e sAthe eka avAje kahI zakAya ke je nAmanI pharatI aneka daMtakathAo cAlatI hoya ane je vAtane leke ATalAM varasa thayAM paNa bhUlI zakyAM na hoya te vAtanA adhiSThAtA puruSa prAkRta janasamAjathI sArI bhUmikA upara kaI paNa kAraNathI ArUDha thayelA hovA joIe. sAdhAraNa mANasanI AjubAju ati mahatvavALI arthagauravathI bharapUra daMtakathAo pharI vaLatI nathI. A mahAtmA saMbaMdhI kAMIka prApya hakIkata lakhI teonuM samAjamAM kayuM sthAna che ane hAvuM joIe te para lokonA vicAra jANazuM ane ApaNe paNa saMbaMdhI vicAra karaze. e badhuM jANavA pahelAM A mahAtmA saMbaMdhI je je hakIkata anyane pUchavAthI maLI AvI che temAMnI AdhArabhUta jaNAtI vAtonuM rUpadarzana karI laIe. vikramane sattarame roke vikramane sattaramA saike jena kemane mATe bahu agatyanuM che. musalamAnonA trAsathI dhArmika pustakonI tathA maMdironI thayelI pAyamAlI tathA jAnamAlanI asthiratAne lIdhe lagabhaga cAra pAMca varasa thayAM sthira besavAne samaya nahote. sattaramA saikAmAM mugalAI rAjyamAM kAMIka sArI sthiti rahI, chatrapati zivAjInI ANa pravatI ane janasamAjamAM eka prakAranI sAmAnya zAMtine pravAha prasaryo. A pahelAMnA seLamA saikAmAM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vikramane sattarama seke vicArazIla jene ema kuraNuM thaI hoya ema jaNAya che ke kharA vidvAno ane dhuraMdhara zAsanapremIo utpanna karavA mATe sArAM sAdhane taiyAra karavAnI jarUra che ane teTalA mATe teoe ghaNu graMthanI zuddha prate lakhAvI tene mATe moTA bhaMDArI ( lAIbrerI) sthApita karyA. atyAre moTe bhAge graMtha meLavavA hoya te kAgaLa upara lakhAyalA sArA graMthanI nakala saMvata 1500 thI 1750 sudhInI maLI Ave che. temAM paNa seLamAM saikAo mATe agatyano bhAga bajAvyuM che. AvI rIte sAdhana taiyAra thayAM eTale ene lAbha lenAra sattaramA saikAnA uttarArdhamAM ane aDhAramAnI zarUAtamAM ghaNuM zAsanarakSake nIkaLI AvyA ane ema kahevAya che ke sattaramA saikAmAM bAvana paMDita jainamAM thayA ane teo lagabhaga eka sAthe thayelA jaNAya che. A saMbaMdhI vizeSa hakIkata AgaLa vicAravAmAM Avaze. atra kahevAnuM tAtparya e che ke, vikramane sattara sako jena kemane mATe tenI pUrvanAM 400 varasanA pramANamAM bahu sAre thaye. ApaNuM caritranAyaka e ja samayamAM thayA che ema jyAre have pachInI hakIkata parathI jaNAze tyAre AnaMda thAya tevI bIjI ghaNI hakIkata temAMthI maLI Avaze. A bAvana paMDitonAM nAmamAMthI keTalAkanI hakIkata kAMI kAMI maLI Ave che. te samayamAM ghaNuM banAvo banyA che je jene kAme noMdhI rAkhyA che. AthI ApaNuM caritranAyakanA samayano ItihAsa jANavAnI keTalIka jijJAsA tRpta thavAno saMbhava che. ahIM aitihAsika dRSTie jotAM je hakIkata kahI te parathI eka rahasya paNa prApta thAya che ane te e che ke, atyAre sArAM sAdhano taiyAra karAvyAM hoya te bhaviSyamAM tene lAbha lenArA jarUra nIkaLI Avaze ema ItihAsa sAbita kare che. atyAre suMdara chapAtAM pustaka vAMcanAra na hoya te tethI kheda pAmavAnuM nathI, evAM aneka sAdhane taiyAra karI bhaviSyanI prajAne sAdhane ja ApavAnI ApaNI pharaja che. ene lAbha lenArA jarUra nIkaLaze ema pUrvano ItihAsa sUcave che. zrI AnaMdaghanajIne samaya ApaNu caritranAyaka zrImad AnaMdaghanajInA saMbaMdhamAM prakIrNa vAte maLe che te para vicAra karIe te pahelAM temane samaya nirNaya karavAnAM sAdhane ApaNe aitihAsika dRSTithI vicArIe. teonAM mAtApitA keNa hatAM? teo kayA zaheramAM rahenArA hatA? temaNe kayAre dIkSA lIdhI ? teone kayAre dehotsarga thaye? vigere saMbaMdhI kAMI AdhArabhUta hakIkata maLatI nathI. ApaNe saMge vicArIne teonA janmasthAna ane samaya saMbaMdhI vicAra karIe, AvA vicAro nirNayAtmaka te kadApi hoI zake ja nahi, kAraNa ke anumAnanA AdhAra para ja rahevAnuM jyAM hoya che tyAM vizeSa sAdhana maLatAM anumAna karavAnAM kAraNe pharI jAya che ane keTalIka vAra pRthakkaraNa karavAnI judI judI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zrI AnaMdaghanajI ane temanA samaya paddhatithI eka ja bAbate jUdAM jUdAM anumAna para lAvI mUke che. AvAM anuMmAnAne niyAtmaka mAnI levAnI ane tene siddhAnta jaNAvI devAnI skhalanA ghaNA lakhanArAo karI nAkhe che te saMbaMdhamAM vizeSa saMbhALasarI rIte kAma levAnI jarUriyAta aneka kAraNeAne laine jAya che. zrI AnaMdaghanajIneA samaya vicAratAM nIcenI hakIkata khAsa dhyAna kheMcanArI jaNAya che. thAya che. ApaNA caritranAyaka zrI Ana MdaghanajIne samaya zeAdhavAnAM sAdhanAmAM sauthI agatyanu lekhita sAdhana zrImadyAvijayajIe racelI aSTapadI che. e aSTapadI parathI jaNAze ke te sadarahu upAdhyAyajIe AnaMdaghanajInA meLApasamaye karelI stutirUpa che. emAM vaparAyalI bhASA ane mAnanA zabdothI anumAna karavA ceAgya ghaNI sIdhI hakIkata prApta ukta upAdhyAyajI ane AnaMdaghanajIne saMbaMdha vicAratAM A aSTapadI para ApaNe pharI vAra vivecana karavuM paDaze, paraMtu atra prasaMgeApAtta te vicArI laie. e nUtana prakAranI upAdhyAyajInI kRti bahu vicArIne samajavA yogya che. sadarahu aSTapadI A pramANe che. (zrI yAvijayajInAM sAyapada stavana sagraha-prakAzaka zeDa vIracaMda dIpacaMda sI. AI. pRSTha 286, dvitIya vibhAga, ) 1 ( rAga-kAnaDA ) mAraga calata calata gAta, AnaMdaghana pyAre, rahata tAke sarUpa bhUpa, vahu lAkathe nyArA, barakhata suti sakhIke sa'ga, nita nita dArata, kabahu na hAnahI dUra; javijaya kahe sunehI Anandaghana, haMma tuma mile hunnara. 2 Ana Mda bharapUra. A mukha para nUra. mA 1 taraga. alaga; A 2 AnandakA Ana, sujasahI gAvata, rahata AnaMda sumatA saga. sumati sakhI aura navala Anandadhana, mila rahe gaga manama'jana karake nimA~La kiyA haicitta, tApara lagAyA hai vahuDa rga; jarsAvajaya kahe sunatahI dekhA, sukha pAyA huM mAta 3 ( nAyakI, tAla caMpaka) Anada kAu nahIM pAve, joi pAve. sAI Anadhana dhyAve; Ananda ketarUpa kAna Anadhana, Ananda guNu kAna lakhAve; sahu satAya Ananda guNu pragaTata, saba duvidhA miTa jAve; A kahe sAhI Anandaghana pAvata, aMtara jyAta jagAve. A 2 A A 1 sa mAra A 4 (rAga-tAla caMpaka) A 1 Anada Thera ThAra nahIM pAyA, AnaMda AnaMda AnaMdama samAyA: A rati ati dAu saMga lIya varajita, arthane hAtha tapAyA; kAu Anandaghana chidra hI pekhata, AyA; A Anadudhana ananya rasa gAyA; A ra jasa rAya saMga caDI dekhatahI jasa guNa lata, A 1 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikramanA sattaramA saikA 5 ( rAga nAyakI ) Anandu kAu hama dekhalAvA Ananda hATa kahA kuMta tuM surakha pachI, esI dazA Anada sama pragaTata, tA sukha alagA joi pAtre sAI kachu na kahAvata, sujasa gAvata tA 6 ( rAga kAnaDA-tAla rUpaka ) A na ekAvA; A 1 lakhAve; A vadhAvA; A 2 AnandakI gata Anandadhana jANe ma Ai sukha saheja acala alakhaprada vA sukha gujasa vakhANe. A 1 sujasa vilAsa jaba pragaTa Anadarasa Anada akSaya khajAne; esI dazA pragaTe citta aMtara sAhi AnaMdadhana pichAne, A 2 7 aMga. e; erI A Anada bhA mere tere sukha nirakha rAma rAma zItala bhA agA zuddha samajaNa samatA rasa jhIlata, AnaMda bhayo ane ta rga. e. 1 esI AnaMda dazA pragaTI citta atara, tAko prabhAva calata nirmaLa ga`ga; vADI gaMga samata dou mila rahe, javijaya jhInnata tAke soMga. e. 2 nirakha. 8 ( rAga kAnaDA ) AnaMdadhanake saMga suma hI mile jaba, tama AnaMda sama bhaye susa; pArasa saga lAhA jo pharasata, kacana hota hI tAke sa. A. 1 khIra nIra je sAla rahe AnaMda, jasa sumatti sakhI ke saMga bhaye heekarasa; bhava khapAI sujasa vilAsa, bhaye siddha svarUpa lIye dhasamasa. A. 2 zrI AnanrughanajInA samayanirNaya karavA mATe aSTapadI eka agatyanuM sAdhana che. e aSTapadI bahu ja upayogI hAvAthI te AkhI atra utAravAmAM AvI che, tenA upayAgitA have pachI jaNAze. A uparAMta dvAtriMzadghAtrizikA nAmanuM coga vigere viSayanu pustaka zrImadyazovijayajI upAdhyAye banAvyuM che tene sAdI bhASAmAM kahIe te khatrIza viSaye paikI pratyeka para khatrIza kanI racanA karIne evI khatrIza batrIzIe banAvI che. e mULa graMtha TIkA sAthe chapAvIne zrI je. dha. pra. sabhAe bahAra pADyo che. ene viSaya ceAgane hAvAthI ene cegamatrIzI ' paNa kahevAmAM Ave che. enI pratyeka batrIzInI chevaTe kartAe paramAnaMdu ' zabda vAparyA che je AnaMdaghanajInA ane yazeAvijayajIne atAvavA vAparyA hAya ema sabhave che ane peAtA upara AnaMdaghanajInA sabaMdha 3 17 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Ana dhanajI ane temanA samaya upakArasUcaka heAya ema lAge che. vaLI jJAnasAranI prazastimAM pUrvAnadhana puruM praviti Avu vAkya che te AnaMdaghanajIne ane yazeAvijayajIne atyanta spaSTa rIte gADha saMbaMdha sUcave che. A hakIkata parathI eTaluM spaSTa thAya che ke A banne mahAtmAe eka kALe sAthe pRthvItaLane pAvana karatA hatA. AnaMdaghanajInI ceAgamAM pravRtti ane adhyAtmarasikatA savizeSa hatI ema yazeAvijayajIe aSTapadImAM vAparela pratyeka zabda khatAvI Ape che. AnaMdaghanajInA samaya yazovijayajI karatAM kAMIka pUrvanA hAvAno saMbhava che. yogapravRttimAM sthira thavuM, te mATe leAkAnuM dhyAna kheMcavu... ane upAdhyAyajI jevA mahAprajJa te mATe temane mAna Ape eTalI hada sudhI paheAMcavuM--e nAnI vayamAM athavA adhUrA yAgamAM banavu saMbhivata nathI, tethI upAdhyAyajIe jyAre A kRti stutirUpe karI heAya tyAre AnaMdaghanajI saMpUrNa yAvRddha hAya ema anumAna saMbhavita che. 18 A muddA uparathI vizeSa anumAna karavA pahelAM ApaNe zrImadghazevijayajInA samaya vicArI jaIe. upAdhyAyajI jeo jaina itihAsamAM chellA mahAvidvAn thaI gayA che ane enAM vacana mATe ekasarakhI rIte temanA peAtAnA tathA parakIya gacchanA sanesakaLa saMghane-sava jaina prajAne mAne che teone itihAsa paNa teonA vakhatamAM athavA tyAra pachI lakhANeA nathI, chatAM tee saMbaMdhI keTalIka hakIkata labhya che. teozrInA dehAtsaga zrI DabhAi zaheramAM vikrama saMvat 174pa nA mAgazara suDhi agiyArase thaye ema teozrInI pAdukA paranA bhAI gAmamAM AvelAM lekhathI jaNAya che. AthI tene dehAtsarga kALa niIta che. ATaleA ja nirNaya teonA janmasamaya mATe nathI, chatAM badhI hakIkata ekaThI vicAratAM teonA janmasamaya saMvat 1670 thI 1680 sudhImAM hAvAnu anumAna thAya che. tapagacchanAyaka zrI vijayasiMhasUrie satyavijayajIne kriyAuddhAra karavAnA hukama ApyA hatA. teone dehAtsaga saMvat 1708 mAM thayela hAvAthI ane kriyAuddhAra vakhate zrImadyazeAvijayajI satyavijayajInI sAthe hAvAthI tenI vaya paNa te vakhate mATI hAvI joIe ema anumAna thAya che ane upAdhyAyajI zrImadyazovijayajIe bAra varasa kAzImAM abhyAsa karyA hatA tethI ekaMdare teozrInA janma saMvat 1670 lagabhaga heAvAnuM bahu rIte saMbhave che. A sarva hakIkata uparathI zrImadyovijayajInA samaya ApaNe 1670 thI 1745 vikrama saMvat mUkIe teA janmasamayamAM bahu ja thoDA phera paDavAne saMbhava rahe che ane dehAtsa` samayamAM teA zakA jevuM rahetuM ja nathI. DabhoImAM stUpamAM birAjita teonI pAdukA paranA lekha parathI te niHzaMka jaNAya che. zrI satyavijaya panyAsanA svagamananA samaya paNa nizcita che, kAraNa ke teone nirvANurAsa temanA svagamana pachI eka mAsamAM zrIjinahuSe banAnyeA che. te mATenA je lekha che, te pramANe teo saMvat 17pa6 nA pAsa suddhi 12 zanivAre kALadharma pAmyA ema jaNAya che. ( jaina rAsamALA-prathama bhAga, pRSTha 116). uparAMta je ke vijayasiMhasUrie satya Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itihAsanI AvazyakatA 19 vijayane kriyAuddhAra karavAnI AjJA ApI hatI ema te ja rAsa parathI jaNAya che; paraMtu kriyAuddhAranI AjJA thayA pachI thoDAM varasa rahIne te karyAM jaNAya che. satyavijayajIe peAte sUri--AcAryanI pATa na svIkAratAM zrI vijayasiMhasUrinI pATa para zrIvijayaprabhasUrinI sthApanA karI ane temanI AjJAmAM peAte rahI saMvat 1729mAM temanI pAse panyAsapadavI sojata gAmamAM lIdhI ( pRSTha 114 sadarahu rAsa). paMnyAsa padma lIdhA pachI kriyAuddhAra karyAM hAya ema mAruM mAnavuM che. A saMbaMdhamAM vizeSa hakIkatanA have pachI vicAra karavAmAM Avaze. atra ATalI hakIkata parathI zrImadghazeAvijayajI tathA satyavijayanA samaya niya karavAnI jarUra hatI te saMbaMdhI maLI zakatI hakIkatA parathI kAMIka prakAza pADyo che. upAdhyAyajI jevA samartha vidvAn AnaMdaghanajIne ati mahattvapUrNa mAna Ape tethI ema anumAna sahaja karI zakAya che ke teone samaya ane vaya upAdhyAyajIne sahukALa hAvA sAthe kAMIka pUrva paNa hAvA joie. AnaMdaghanajInAM alaukika vRtti, viziSTa vartana ane ceAgAbhyAsa jotAM tathA teonA saMbaMdhamAM cAlatI hakIkatA para vicAra karatAM teo vikrama saMvat 1660 lagabhaga janmyA hoya ane tene dehAtsaga 1720 thI 1730 sudhImAM thayeA hAya ema mAnavAnA ahu saMbhava rahe che. satyavijaya kriyAuddhAra karI ghaNAM varasa sudhI Ana MdaghanajI sAthe vanavAsamAM rahyA ema zrI AtmArAmajI mahArAja teonA anAvelA jaina tattvAdaza graMthamAM jaNAve che. e hakIkata parathI ema anumAna thAya che ke kriyAuddhAra paMnyAsapattaprApti pahelAM satyavijayajIe karyAM hAya. kriyAuddhAra karyAM pachI mULa pATanA sUrIzvara sAthe satyavijayajIne bahu sArA saMbaMdha rahyo nathI ane rahyo hAya ema saMbhavita paNa nathI tethI temane panyAsapada kriyAuddhAra karyAM pachI vijayaprabhasUri pAsethI maLe e saMbhavita na gaNAya ane kriyAuddhAra panyAsapattanI pachI karela heAya te te sa Mvat 1730 pachI thAya te pachI AnadaghanajInA dehAtsagakALa 1730 ne badale 1735 lagabhagamAM mUkavAnI jarUra paDe che. ATalI hakIkata uparathI ema anumAna thAya che ke AnaMdaghanajIne samaya saMvat 1660 ane 1730 lagabhagamAM hatA ane temAM A bAjue ke mIjI bAjue pAMca daza varasathI vadhAre phera paDavAnA saMbhava nathI. AthI teozrI IsvIsana 1606 thI 1674 sudhImAM thayA hatA evA anumAna para AvavAnuM thAya che. sahakArI aitihAsika banAva samajavA mATe A isvIsananA kALa paNu bahu upayAgI che te have pachI jANavAmAM Avaze. janmabhUmi vagere zrI AnaMdaghanajInI janmabhUmi kyA dezamAM hatI, te saMsArI avasthAmAM kAnA putra hatA, kai jJAtinA hatA, kai umare teee dIkSA aMgIkAra karI, keAnI pAse aMgIkAra karI, kevI sthitimAM ane vezamAM tee rahetA hatA te saMbaMdhI kAMi paNa sIdhI Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnanghanajI ane temanA samaya hakIkata prApta thaI zakatI nathI. ApaNA caritranAyaka saMbaMdhI hakIkata rAsarUpe ke caritrarUpe kAie lakhI nathI tethI A saMbaMdhI ghaNu kharuM aMdhArAmAM ja rahevAnu thAya che. teenA saMbaMdhamAM leAkeAmAM aneka vAte cAle che te paNa eTalI badhI avyavasthita AkAramAM maLe che, ane tenI te ja vAte hemacaMdrAcAya tathA bIjA samartha vidvAneAnA saMbaMdhamAM paNa kahevAmAM AvatI hAvAthI te vyavasthita vAtAmAM paNa satya keTaluM che, atizacektinuM ane asatyArApanu mizraNa keTaluM che te tapAsI kADhavuM lagabhaga azakya jevuM thai paDe che. ciratra saMbaMdhamAM A muzkelI teA kAyama che ane tene mATe zarUAtamAM ja riyAda karavAnI jarUra paDI che. A mahAtmA saMbaMdhI je hakIkata maLI AvI che temAMnI kaiMka aMze AdhArabhUta hakIkata vicArIe te eTaluM jaNAya che ke teozrInuM sAdhvavasthAmAM nAma lAbhAna dhrujI hatuM. jema kapUravijayajIe sarva padomAM peAtAne lekha darzita karavA * cidAnaMda" evu upanAma dhAraNa karyuM che tema A mahAtmAe * AnaMdadhana ' evuM upanAma dhAraNa karyuM jaNAya che. teAnA vihAra meDatA zaheramAM ane tenI Asa- pAsa vizeSa hatA. meDatA moTI mAravADamAM eka jIllAnu zahera che. hAla te te jodhapura tALe che, paraMtu asala tyAMnA rANA hatA ane atyAre zaheranAM cha durgA ane khaDerA jotAM te pUrve bahu moTuM zahera haze ema jaNAya che. atyAre paNa tyAM 16 jaina prAsAda che. lagabhaga sarve prAsAda meTA che. gAmamAM vacce eka vizALa jaina maMdira che. gAmanI ahAra eka caitya che. bIjI bAjue eka paDI gayela khaDeranA vibhAgane AnaMdhanajIne upAzraya kahevAmAM Ave che. jema gAMdhAramAM zrI hIravijayasUrino upAzraya batAvavAmAM Ave che tema ahIM zrI AnadhanajInA upAzraya batAvavAmAM Ave che ane pATaNamAM zrImad hemacaMdrAcAryanA upAzraya ane masIkuDa batAvavAmAM Ave che. AvA mahAtmAe eka sthAnake rahe ane amuka upAzraya teAne kahevAya ema te jaina AmnAya pramANe ane nahi, paraMtu ATalI hakIkata jyAre haju sudhI tatravAstavya leAkeA cIvaTathI jALavI rAkhI zakyA che ane heAMzathI bahAranA AvanArane saMbhArIne jaNAve che tyAre te uparathI eka anumAna thai zake tevuM che ane te e ke, e mahAtmAe uparAta gAmAmAM avAranavAra vizeSapaNe AvelA heAvA joie ane te gAmanA leAkeA para tenA khAsa upakAra hAvA joIe. A uparAMta meDatAmAM AnaMdaghanajInA stUpa( derI ) paNa hatA, paraMtu hAla tenI nizAnI maLatI nathI ema tyAMnA lAke kahe che. meDatA pUrNa jAheAjalAlIvALuM zahera te kALamAM hatuM ane tyAMnA leAkeA bahu dharmiSTha, dhanavAna ane utsAhI hatA ema te vakhatanI hakIkata vAMcatA bahu jagyAe maLI Ave che. meDatAmAM aneka mahAtmAonA dehADsa thayeA che. ghaNA AcAryAM ane upAdhyAyane padavIdAna thayu che ane tyAM vihAra paNa ghaNA AcAryoe karyAM hAya ema noMdhAyu che. ATalA uparathI mAravADanA agatyanA eka zaheranA saMbaMdhamAM ApaNA caritranAyaka vizeSa AvyA hAya ema anumAna thAya che. .. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meDatA sAthe saMbaMdha pUjyapAda paMnyAsa zrI gaMbhIravijayajIe mane AnaMdaghanajInA saMbaMdhamAM keTalIka vAta kahI hatI. temaNe saMpradAyathI sAMbhaLelI hakIkata pramANe AnaMdaghanajInuM sAdhuavasthAmAM "lAbhAnaMda" nAma hatuM, temanI dIkSA tapagacchamAM thaI hatI. temane janma budelakhaMDanA eka zaheramAM thayo hato. teono vihAra pAlaNapura tarapha vizeSa hato. teo yAtrA nimitte zrI zatruMjaya tarapha eka vakhata AvyA hatA. sarvathI vizeSa samaya temaNe pAlaNapura ane tenI uttaranA vibhAgamAM ane bahudhA mAravADamAM gALyo hato. teo gachanI sAthe bahu saMbaMdhamAM rahenAra na hatA, asAdhAraNa yogabaLa dharAvanAra ane taddana niHspRhI hatA. zrAvakanI ke rAjAnI AkAMkSA ke darakAra karanArA nahotA, ( A saMbaMdhI be vAta temaNe kahI che te have pachI noMdhI levAmAM AvelI mAluma paDaze) ane teonI bhASAmAM teonI janmabhUminI bhASAnI asara sarvatra jovAmAM Ave che. AnaMdaghanajI jeonuM nAma lAbhAnaMda athavA lAbhanaMdI hatuM teono meDatAmAM yazavijaya upAdhyAya sAthe meLApa thayo hato ane teone satyavijaya paMnyAsa sAthe bahu sAro paricaya hato. baMne mahAtmAo sAthe ghaNI vakhata rahyA hatA ane chelluM comAsuM sAthe zrI pAlaNapura zaheramAM karyuM hatuM. AnaMdaghanajIno janma budelakhaMDamAM thaye hato chatAM teoe padamAM tathA stavanomAM je bhASA vAparI che temAM pheraphAra ghaNo jaNAya che. paraMtu budelakhaMDamAM hiMdI ane mAravADInA saMkara jevI je bhASA hAla paNa vaparAya che tene meTo bhAga padomAM dekhAI Ave che ane stavanamAM paNa tenI chAyA spaSTapaNe pragaTa jaNAya che. ATalI hakIkata ane bIjI traNa cAra hakIkata mane paM. zrIgaMbhIravijaya gaNie AnaMdaghanajInA saMbaMdhamAM karI hatI. temane AnaMdaghanajI mATe ghaNe UMce abhiprAya hato. teono abhiprAya tathA temaNe kahelI vAto have pachI lakhI lIdhI che te parathI jaNAze ke AnaMdaghanajI eka prabaLa pratApI vegI thaI gayA che. paM. gaMbhIravijayajI pote budelakhaMDanA ja eka gAmamAM janmelA hatA tethI teo AnaMdaghanajInI bhASA bahu sArI rIte samajI zakatA hatA, tema ja saMpradAyathI cAlI AvatI hakIkata teonA jANavAmAM tathA sAMbhaLavAmAM bahu sArI rIte AvI hatI. A sarva vicAranuM pRthakakaraNa ahIM karavAmAM AvyuM che te sue vicAravA che. * kapAcaMdajI temane kharataragacchamAM thayela hovAnuM jaNAve che ane tenA celAe ( gorajI ) hAla haiyAta che ema kahe che. tapagacchamAM A mAtmA thayelA hovAnAM ghaNAM kAraNo jaNAya che te ApyAM che. kharataragaccha saMbaMdhI AdhArabhUta hakIkata maLaze to vicAravAmAM koI prakArano Agraha nathI. haju sudhI kupAcaMdajInA kathana sivAya bIjuM eka paNa sAdhana kharataganA anumAnane maja kare tevuM jaNAyuM nathI. garacha mATe AnaMdaghanajIne ja Agraha nahote te pachI tenA saMbaMdhanA lekhamAM Agraha na ja have jAIe, te paNa hakIkata te je satya samajANI hoya te ja prakaTa karavI joIe. vi. ka. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajI ane temanA samaya AnadhanajI saMbaMdhI keTalIka hakIkata caritravicAraNAnAM dRSTibinduH A niHspRhI mahAtmAnuM jIvana vicAratAM prathama eka khAsa hakIkata para ahIM vicAra karavA prAsaMgika jaNAya che. eka mahAtmA saMbadhI hakIkata vicAratAM kevaLa peAtAne anukULa Ave teTalI athavA tevA AkAravALI hakIkata batAvavAnI lAlacamAM paDI javAmAM na Ave e prAmANika lekhakanI khAsa pharaja che. ghaNI vakhata peAtAne anukULa AkAramAM vAtane joDI devAnI Teva lekhakane paDI jAya che tyAre te vAstavika svarUpa batAvavAmAM pAchA paDI jAya che ane AvA pUrvayudghAhita lekhakanAM anumAne paNa evAM (vacitra, apUrNa ane ADe mArge doranArAM hAya che ke te saMbaMdhamAM vAMcanArAoe bahu saMbhALa rAkhI tene svIkAra karavAnI jarUra paDe che. AvI sthiti ghaNI vakhata thaI gayelI jovAmAM Ave che te aitihAsika ane pAramArthika dRSTie bahu hAni karanAra thai paDe che. AnaMdaghanajI mahArAjanA jIvanacaritrane ApaNe kharAkhara pRthakkaraNu karIne samajavAnI ane jovAnI bahu jarUra che, kAraNa ke ethI vyavahAranA bahu agatyanA keTalAka savAlAne ni ya thaI zake tema che. ati vizuddha jIvana vahana karanAra, niHspRhI, AzAnA tyAga karI udAsIna bhAve vanAra, janasamAjamAM ekI vakhate mAna apamAna pAmanAra ane bannemAMthI ekanI paNa darakAra na karanAra mahAtmAnuM lekhita jIvana te kALanA lekhakathI lakhAyelu jo prApta thai zakayuM hAta, caritranA vibhAga AdhArabhUta sthAnakethI maLI AvyA hAta te bahu upayogI thaI paData e kharI vAta che, paNa tema na heAvAthI saMpradAyathI je hakIkata maLe che tene kharAkhara jALavavI e ApaNuM khAsa kanya che ane enA sAcA ane kharA rahasyane vicArI taddanusAra ApaNI bhAvanA karavI athavA tene mATe khAsa niyA karavA e vicAraNAnA sAra che. aitihAsika ane pAramArthika dRSTithI ApaNA graMthakartAnAM samaya, vihAra, vartana ana lekhA para vicAra karavA ati Avazyaka che. vizuddha dRSTithI zeAdhakhALa karavAnA irAdAthI ane rahasya prApta karavAnI pramaLa sAttvika IcchAthI caritranAyakanA vartana para vicAraNA calAvavAmAM Ave e khAsa iSTa che, tene badale peAtAnA pUrvabaddha vicAra anusAra caritrane kheMcI levAmAM Ave athavA tevA prayatnA karavAmAM Ave te te bahu rIte nukasAna karanAra thAya che. prAmANika lekhake je hakIkatA muddAsara maLI hAya te vAstavika AkAramAM rajU karI devI joie evI tenI khAsa pharaja che. A bAbatamAM bahu pramAda jovAmAM Ave che ane tene pariNAme keTalIka vAra ajANupaNe mahApuruSAne ane aitihAsika dRSTithI temaja pAramArthika dRSTithI vAMcanArAone meTA anyAya thAya che ema jovAmAM Avyu che. A niyama khAsa dhyAnamAM rAkhI nIcenI hakIkata lakhavA vicAra karyAM che chatAM paNa koi vakhata doravAi javAnA prasaMga khanI Ave te vidvAna vAcake prayatna karI tene zodhI kADhavA ane tatsvarUpe tene samajI levA. sa Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritravicAraNAnAM daSTima du AnaMdaghanajInI dIkSA-gaccha zrI AnaMdaghanajI mahArAjanA saMbaMdhamAM mane je hakIkata maLI AvI te para vicAra karatAM teoe dIkSA tapagacchamAM lIdhI hAya ema jaNuAya che. temanAM kAi kAI po para jJAnasAra nAmanA eka vairAgyavAsita yatie TA pUryAM che. te TakhAmAM lakhe che ke * AnaMdaghanajI sAdhuveze rahetA hatA. ' saMpradAyamAM cAlI AvatI hakIkata paNa e vAtanI sAkSI pUre che. teee dIkSA tapagacchamAM lIdhI hatI ema mAnavAne ghaNAM kAraNeA maLI Ave che. teone yazovijaya upAdhyAyajI tathA satyavijaya paMnyAsa sAthe saMbaMdha ane te kALamAM tapagacchanuM khAsa karIne mAravADa tathA gujarAtamAM asAdhAraNa parimaLa zvetAM AnaMdaghanajI jevA khapI jIva tene Azraya le ema dhAravuM ceAgya che. A sattarame saikA aneka vidvAnAthI bharapUra che ane te vidvAnAnI kRtio AnaMda Ape tevI hAla paNu meAjuda che. gachapara'parAne aMge zrI yazeAvijayajInA vicArA ane satyavijaya paMnyAsanA kriyAuddhAra, teone AnadrughanajI sAthenA saMbaMdha, khAsa karIne aSTapadImAM batAvelA adbhUta vicAre ane temanuM guNAnurAgIpaNuM e sa AnaMdaghanajIneA tapagaccha tarapha Adara sUcave che. saMpradAyane savizeSapaNe mAna ApanAra, vyavahAratA bAhyAkAranI paNa ati AvazyakatA samajanAra ane niyaMtraNA mAnI upayeAgitA samajIne anyane samajAvanAra yazeAvijaya upAdhyAya jevA prakhara vaktA ane sthitaprajJa lekhaka temaja vicAraka vizuddha mahAtmA Ana MdaghanajIne je asAdhAraNa mAna Ape che te jema AnaMdaghanajInA asAdhAraNa mAnasika ane AdhyAtmika yoga batAve che tema teomAM rahela vizuddha vananA ane vyavahAranA ekatrita cega paNa batAve che. vyavahAra ane nizcayamAM sapATI uparathI dekhAtA bhedyanA hArdamAM rahela abheda je sAdhAraNa rIte samajI zakAya tevA nathI tenA khAsa sArabhUta rahasyane samajanAra upAdhyAyajI jevA vidvAno AnaMdaghanajIne mAna ApatAM pahelAM bahu prakAre vicAra kare emAM navAI nathI. vyavahAranA lApa na thAya e jovAnI khAsa kALajI teone hAvI joie ema mAnavAmAM jarA paNa AMcakA lAgatA nathI ane khAsa karIne pUrva vayamAM jyAre vyavahAra mATe bahu makkama vicArA zrI yazeAvijyajInA hatA ane hAvA joie te prasaMge tee AnaMdaghanajIne atyaMta mAna Ape e batAvI Ape che ke, Ana dhanajIe vyavahArika rIte tapagacchamAM dIkSA lIdhI heAvI joie. upAdhyAyajInAM savAse tathA sADAtraNaseM gAthAnAM stavane pUrva vayamAM racavAmAM AvyA hAvAneA AMtiraka pUrAvA jaNAi Ave che ane tenA AnaMdaghanajI sAthe meLApa paNa pUrva vayamAM thavA saMbhavata lAge che. ATalu chatAM AnaMdaghanajInA vicAre jotAM tene gacchanA mAhu hAya ema tA lAgatuM nathI. caudamA zrI anaMtanAthajInA stavanamAM teo lakhe che ke-- gucchanA bheda ahu nacaNu nIhAlatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje, udarabharaNAdi nija kAja karatAM thayAM, seha naDI kalikAla rAje. 3 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya vaLI aDatAlIzamA padamAM 'rAma bhaNI rahemAna bhaNvI , arihaMta pATha paThAI; ghara gharane huM dhadhe vilagI, alagI jIva sagAI. ' AvA dRDha vicAra jaNAvanAra pite amuka ga7nA mehamAM deravAI jaI anyane tiraskAra kare che te samIcIna lAgatuM nathI, paNa sAthe teo eTalA ja makkamapaNe zrIneminAthanA stavanamAM jaNAve che ke - cUraNa bhASya sUtra niyukti, vRtti paraMparA anubhava re; samayapuruSanA aMga kahyAM che, je che te durabhava re. ahIM sUtranAM samayapuruSanAM aMganI vicAraNAmAM pUrva dhakRta chUTaka padavyAkhyA te niryukita, sUtra ukata artha te bhAga, sUtra pite, mAgadhImAM pUrvadharakRta sUtranI TIkA te cUNi ane saMskRta TIkA te vRtti e samayapuruSanAM pAMca aMga uparAMta teo paraM parA anubhavane-saMpradAyAgata jJAnane paNa eTalI ja agatya Ape che; A ghaNI arthasUcaka vAta che. teo AmAMnAM eka paNa aMgane ochuM karanAra-tene nahi mAnanAra athavA tadanusAra na vartanArane dUrabhavya kahe che, e hakIkata khAsa dhyAna kheMcanArI che. gacchavicAraNane aMge tevA kathanathI ahIM svAbhAvika rIte ema lAge che ke teoe ekalA nizcaya ke ekalA vyavahAra upara vicAra rAkhe nahi hoya. teo zrI anaMtanAthajInA stavanamAM jaNAve che ke - vagana nirapekSa vyavahAra ja kahyo, vacana sApekSa vyavahAra sAce; vacana nirapekSa vyavahAra saMsArala, sAMbhaLI AdarI kAMi rAce. AvI rIte eka bAjue saMpradAyane ane paraMparAne ati mAna ApanAra mahAtmA puruSa apekSA vagaranAM vyavahAravacananI darakAra karanAra na hoya ane tevAM vacanane saMsAravRddhinuM kAraNa gaNutA hoya ane tene Adara karavAnI nA kahetA hoya to tenA pariNAme bahu suMdara ekatrakaraNa thaI jAya che. ene pariNAme uparanAM chotarAM kyAM che ane aMdaranuM tattva zuM che te pRthakkaraNa karavAnI vizuddha buddhi jAgrata thatAM paraMparAne gya rIte samajI tenI apekSA vicArI yathAghaTita vartana karatA hoya ema vicAratAM teoe gacchanI taddana upekSA karI hoya ema mAnI zakAtuM nathI. paraMparAe ethI bahu hAni thAya. madhyama utkrAntine jIve para ethI bahu nukasAnakAraka asara thAya ane mArgamAM aneka pratyavAye ave evuM vicAranAra mahAtmA gacchanA mehamAM na paDe e jeTaluM svAbhAvika che teTaluM ja sAdhuvezadhAraNa vigere kriyAkalApanI jarUrIAta svIkAre ema mAnavuM te paNa svAbhAvika che. vyavahArano lepa karyA vagara ane tenI aNaghaTatI vigatamAM utaryA vagara vizuddha mArga para cAlavAnA nirNaya para teo AvyA hoya ema dhArI zakAya che. cAlI AvatI vAte pramANe teo sAdhu hatA, dIkSita hatA ema ja Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritravicAraNAnAM kiMma'du zya jaNAya che, saMbhaLAya che; paraMtu kAi vAra kaphanI paherIne pazu nIkaLI paDatA evI vAtA cAle che. ATalA uparathI ema jaNAya che ke teo gacchanI takarAramAM UtaryAM nahu hAya paNa dIkSita jarUra hatA ane sAdhunA veza dhAraNa karatA. saMpradAyamAhamAM UtaryAM vagara vyavahAra ane nizcayane ekatrapaNe goThavI, vizuddha vartana karI, sAdhujIvana gALI zakAya che evA dAkhalA teoe besADyo hAya ema jaNAya che. zrI AnaMdaghanajI saMbadhI keTalIka vAte zrI AnaMdaghanajI saMbaMdhI keTalIka vAte khaDu saMkSepamAM atra batAvI daie. temAM paNu je mAnavA lAyaka vAtA na hoya tene lakhIne leAkapravAhamAM cAlu karavI e ekadare mahu nukasAna karanAra che. vaLI keTalIka vAtA dareka moTA mANusanA saMbaMdhamAM Ave che. tethI tene kabUla karavA pahelAM ghaNA vicAra karavA paDe che ane svIkAratAM AMcakA Ave che. rAjAnA meLApa prasaMge tAvane kapaDAmAM utArI khAju para mUkavAnI ane kapaDA dhrujate dekhI e saMbaMdhamAM rAjA taraphathI thatI pRcchA saMbaMdhI vAta zrImAn hemacaMdrAcAryanA saMbaMdhamAM temaja haribhadrasUri ane hIravijayasUrinA saMbaMdhamAM paNa kahevAmAM Ave che. AvI vAtane kAI paNa mahAtmAnI sAthe joDI devAnA vicAra svAbhAvika che tethI evI vAta svIkAratAM pahelAM ceAgya vicAra karavA joIe. keTalIka vAtA leAkavicAranI te vakhatanI sthiti batAvI Ape che ane keTalIka vAta viziSTa sthitinuM yogika rahasya samajavAnI leAkeAnI azakti batAvI Ape che. tethI prathama keTalIka AdhAravALI ane vajudavALA mANasA pAsethI sAMbhaLelI hakIkatA sa MkSepamAM vicArI jaIe. pa'. zrI gaMbhIravijayajIe tapAsa karIne ekaThI karelI ane mane jAte kahelI vAtane ahIM prAdhAnya ApavAmAM Avyu che. meDatA zahera ane AnaMdaghanajI lAbhAnaDha athavA lAbhAnadI jemane ApaNe A prasaMgamAM zrI AnaMdaghanajInA nAmathI oLakhazu teonA saMbaMdhamAM ghaNIkharI vArtA meDatA zaherane age Ave che. meDatAnA prAcona itihAsa vicAratAM te eka bahu moTuM zahera hAvuM joie ema jaNAya che. tyAM aneka laDAie thai che. tyAMnA rAjA jodhapura rAjyathI svataMtra rajapUta hatA ema mAravADane pUrva itihAsa tapAsatAM jaNAya che. e zaheranAM atyAranAM khaDerA jotAM ane jINuM drunI sthiti vicAratAM jaNAya che ke agAu jaNAvyuM te pramANe prAcIna kALamAM e ghaNuM maTu zahera haze. A zaheramAM eka bahu moTI masjIdra che jenA buraja dUrathI dekhAya che, te parathI jaNAya che ke musalamAna pAdazAhanA vakhatamAM e zahera para ghaNAM hallAe thayA haze. jodhapuranA purANA rajapUta rAjyanA tAbAmAM te bahu thADA vakhata pahelAM AvI paDyuM hoya ema jaNAya che. A zahera atyAre teA bismAra hAlatamAM che te pazu hAla tyAM zvetAMbara mUrti pUjaka jaineAnAM traNaso upara ghara che ane tyAMnA zrAva 4 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya bAjunA phaledhI tIrthanI dekharekha rAkhe che ane poSa dazama jevA mAMgalika prasaMge zrIphalevI tIrthamAM darzana-pUjA karavA mATe moTI saMkhyAmAM UtarI paDe che. phaledhI tIrthane meDatA roDa (Menta Road) sTezananA nAmathI oLakhavAmAM Ave che, jyAMthI eka Tena meDatA mATe khAsa jAya che. pioSa dazamane divase thatI pUjAno mahotsava jevAne prasaMga mane maLyo hato. te vakhate meDatAno hAkema paNa phaledhI Ave che. A meDatA zaheranI pUrvanI jAhojalAlI sAMbhaLatAM ane jenonI Adhunika ane prAcIna sthitinI sarakhAmaNI karatAM bahu kheda thAya che. meDatA zaheramAM pUrve seMkaDe lakSAdhipati jene hatA, keTalAka kaTiva paNa hatA, aneka AcAryone tyAM vihAra thayo hato, aneka prakAranA mahotsave vAraMvAra tyAM thatA hatA, tyAM ghaNuM jJAnabhaMDAro hatA ane hAla je derAsara mejuda che te pUrvakALanI jema jAhojalAlIno saMpUrNa khyAla karAve tevAM che. sthiti evI che ke atyAre tyAM sarva derAsaramAM pUjA karanAra jaina sabhya nathI ane pariNAme vaMzaparaMparAnA pUjArIo para AdhAra rAkhavo paDe che. A meDatA zaheramAM khAsa udyoga kaI prakArano nathI, mAtra tyAM keTalIka dukAno hAthIdAMtanA ramakaDAMnI levAmAM Ave che. te zaheranI vartamAna sthitinuM eka kAraNa vyApAranI gerahAjarI hovI joIe ema sahaja anumAna thAya che. A zaheramAM aneka rA banyA che, pUjA banAvAI che, TIkAo lakhAI che ane darzana tathA jJAnano udyota thayo che ema aneka graMthonI prazasti parathI jaNAya che. A zahera sAthe AnaMdaghanajI mahArAjano saMbaMdha vizeSa hoya ema tyAM cAlatI daMtakathA parathI jaNAya che. temano dehotsarga paNa ahIM ja thayuM che ema tyAMnA loko kahe che. pratibandha tyAgavRtti H nispRhatAnuM dRSTAMta e meDatA zaheramAM eka zeDa hatA jeo AnaMdaghanajI mahArAjane ati Agraha karIne comAsuM karavA laI AvyA hatA ane zarUAtathI pote jAte mahArAjazrInI sevAmAM hAjara rahetA hatA. aneka prakAre AnaMdaghanajInI sevAcAkarI karavA uparAMta te mahArAjazrIne pitAne ghera AhAra vahorAvavA laI jatA, kapaDAM vahorAvatA ane vAraMvAra mahArAjazrInI pAse hAjara rahetA hatA. paryuSaNanAM vyAkhyAno saMpUrNa sAMbhaLavAnI IcchA svabhAvika rIte sarvane vadhAre hoya che ane banI zake te kalpasUtra avicchinna sAMbhaLavAnI IcchA zraddhALu jene vadhAre rahe che. e gAmano rivAja kAMIka evo hato ke zeTha AvyA pachI ja cAturmAsasthita sAdhu vyAkhyAna vAMcavAnuM zarU kare. niHpRDI AnaMdaghanajIne te koInI darakAra nahotI ane e zeTha upara kAMI khAsa rAga paNa nahoto. agAudhI mukarara karelA vakhate teoe vyAkhyAna zarU karavAnI tajavIja karI tyAre koI zrAvake jaNAvyuM ke " amuka zeTha pUjAmAM che te jaladI AvI pahoMcaze, mATe tyAM sudhI rAha jovI gya che." A pramANe rAha jovA mATe kahelI hakIkata para lakSya na ApI AnaMdaghanajI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meDatA sAthe saMbaMdha mahArAje vyAkhyAna vAMcavAnuM zarU karyuM. zeTha thoDA vakhata pachI AvI pahoMcyA, paNa moDA thayA. vyAkhyAna pUruM thatAM jema ghaNA zrAvake vyAkhyAtAnI vaiyAvacca karavA jAya che tema A zeTha paNa gayA ane prasaMge bolyA ke "sevaka para dayA karI vyAkhyAna jarA thabhAvavuM hatuM." bIjI vAra vaLI te ja vAta karI, paNa kAMI pratyuttara maLe nahi. zeTha jarA bolI gayA " sAheba! kapaDAM vaherAvuM chuM, AhAra vahorAvuM chuM, paricaryA karuM chuM tene khyAla karIne paNa mArA upara jarA kRpA karavI hatI." ATale uracAra sAMbhaLI tenA upara jarA paNa gusse thayA vagara AnaMdaghanajI bolyA "bhAI, AhAra te khAI gayA ane le A tArAM kapaDAM- ' ema kahI tenAM kapaDAM choDI daI jaMgalamAM cAlyA gayA ane tyAM "AzA ranakI kyA kIje' e pada banAvyuM. ( juo 58 aThThAvIsamuM. upAzraya paNa zeThano hato tethI teno paNa tyAga karI dIdhuM. A pramANe vAta cAle che ema mane paM. gaMbhIravijayajIe kahyuM hatuM ane meDatAmAM paNa Ane maLatI vAta ataHparyata cAlatI jaNAya che. A vAta satya hoya to te parathI bahu bodha maLe tema che. apramatta avasthAnA khapI sarvavirati dhAraNa karanAra muni amuka zrAvakanA rAgI thaIne pitAnI je sthiti nIpajAve che teno jene anubhava meyo che te A vAtamAM batAvelI namUnedAra niHspRhatAnI vAstavika kimata bahu sArI rIte samajI zakaze. sAdhujIvana gALavAno niyama karanAra muni gRhasthanA saMyogomAM AvI kevA kevA pratibaMdhamAM paDI jAya che te jaina sAdhuo saMbaMdhI vartamAna durdazA jenArane samajI zakAya tema che, tenuM avalokana karanArane navIna jANavAnuM rahetuM nathI ane khAsa karIne AgevAna zeTha ane upAzrayanA mAleka mATe sahaja vATa jevI e sAdhAraNa rIte jotAM sAmAnya che chatAM evI bAbatamAM paNa darakAra na karanAra, sAdhya sivAya anya bAbatamAM jarA paNa vicAra karavAnI jarUrIyAta paNa na svIkAranAra, niHpRDa mahApuruSanA vizuddha vartana para ApaNane sahaja AkarSaNa thaI Ave che ane ApaNA manamAM temane mATe pUjyabhAva utpanna thAya che. paryuSaNamAM zahera choDI cAlyA gayA haze ane je avasthA AnaMdaghanajIe dhAraNa karI haze e vAtamAM kadAca saMpradAyathI zaMkA Ave tevuM rahe che, paNa UMcI hadanA puruSe potAne gya vartana zuM che te bahu sArI rIte vicArI zake che ane temanuM vartana prasaMgAnusAra, AtmAne unnata karanAra ane sAdhya tarapha prayANa karAvanAra ja hoya che. vAta kema banI haze ane temAM satyanA aMzo keTalA haze te kahevuM lagabhaga azakya jevuM che, paNa eka vAta je emAMthI tAravI zakAya tevI che te e che ke, ApaNuM caritranAyaka taddana niHspRhI hatA, pArakI Aza karanAra ke anyathI dabAIne ke tenI zaramathI vartana karanAra nahotA. AvI vRtti thavI e AtmAnI ati udAtta dazA sUcave che. niHspRhatAnuM eka vizeSa dRSTAnta niHspRha dazA batAvanArI eka bIjI paNa vAta saMpradAyathI AnaMdaghanajInA saMbaMdhamAM cAlI Ave che ema mane paM. gaMbhIravijayajIe kahyuM hatuM. vAta ema banI kahevAya che Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya ke meDatA zaheramAM eka vakhata AnaMdaghanajI cAtumAM sthita thayelA hatA tevAmAM tyAMnA rAjAnI eka aNamAnItI rANIe AnaMdaghanajInI jogI-avadhUta jevI avasthA hevAla sAMbhaLI temanA tarapha AkarSaNa pAmI ane gurumaDArAja pAse AvI. sukhazAtA pUchaLyA pachI teNe AnaMdaghanajIne bahu saMkSepamAM jaNAvI dIdhuM ke pite tyAMnA rAjAnI rANuM che ane hAla aNamAnItI thaI paDI che ane keI upAye rAjA tene vaza thAya evuM gurukapAthI thavuM joIe. gurumahArAjanI jagajAhera niHspRha vRttine laIne ATalI vAta bahu saMkSepamAM paNa sudAsara rIte rANIe kahI. tene preranAra rogIo pAse siddhio hovI joIe ema anumAna thAya che. te vAta sAMbhaLatI vakhate AnaMdaghanajI kAMI laheramAM hatA tethI eka kAgaLane TukaDo laI te para kAMI lakhyuM ane rANIne kAMI paNa belyA vagara te kAgaLa Apyo. rANe samajI ke gurumahArAje kAMI yaMtra (jaMtara) karI ApyuM ane te vAMcavAnI svAbhAvika rIte ja manA hoya che tethI teNe eka sonAnuM tAvIja turata banAvI temAM pele kAgaLa mUkI pitAne hAthe tene rakSAbaMdhana tarIke bAMdhyuM. akasmAta saMga evuM banyuM ke sAta divasamAM rAjA te aNamAnItI rANane vaza thaI gaye, tenA tarapha apUrva prema batAvavA lAgyo ane tene maMdire AvavA lAgyo. thoDA divasa pachI te mAnItI thayelI rANI harSamAM AvI rAjA pAse pelI vAta bolI gaI tethI athavA bIjI padayyata thaI gayelI rANIonA jaNAvavAthI rAjAne khabara paDI ke pitAmAM je pheraphAra che tenuM kAraNuM lekacarcA pramANe AnaMdaghanajIno maMtraprayoga che. rAjA A vAta sAMbhaLI AnaMdaghanajI pAse AvI tene kahevA lAgyo ke "tame AvA vazIkaraNanAM kAma karo cho te sAdhu tarIke kaI rIte ucita gaNAya ? " sAdhAraNa rIte AvA uddhata savAlano javAba Ape evI teozrInI paddhati nahotI, paNa te divase kAMI teo pharI vAra laheramAM hatA tethI rAjAne kahyuM ke-rANune bolAvI jene yaMtra kahevAmAM Ave che te UghADI vAMcI juo. rAjAe turata tema karyuM. rANIne belAvI, suvarNa tAvIja elyuM ane aMdara rahela cIThThI vAMcatA temAM lakheluM mAluma paDayuM ke - 'terA pati vaza have, usameM AnaMdadhanake kyA terA pati vaza na have, usameM AnaMdaghanake kyA?" A zabdo vAMcatAM rAjA digamUDha thaI gayuM ane gurucaraNe namI paDyo. AnaMdaghanajI athavA lAbhAnaMdanuM vartana ke ene rAjA namI paDe ke enA upara rUSTamAna thAya tenI temane darakAra hatI ja nahi. emanA manamAM A bannemAMnA eka paNa banAvathI kAMI paNa asara thaI nahIM. evI UMcI hada sudhI vadhelA mahAtmAnA saMbaMdhamAM banelI AvI vAte lekenAM hRdayamAM kerAI rahe e taddana svAbhAvika che. janasamUhane meTe bhAga madhyama pravAha para ke cAlu pravAha para hoya che, paraMtu teone viziSTa pravAha para pragati karanAra mATe hRdayamAM mAna bahu hoya che ane tevA prasaMge jyAre jyAre bane che tyAre tyAre te tene jALavI rAkhe che, nAMdhI rAkhe che athavA te saMbaMdhI bahu hoMzathI te vAto kare che. AnaMdaghanajIe Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikramanA sattarame sako 2 lakhI Apela maMtraneA viziSTa AdhyAtmika bhAva paNa vicAravA ceAgya che ane kadAca aNumAnItI ane mAnItInA prasaMga sumati ane kumatinA athavA zraddhA ane mAyAmamatAnA alaMkArika bhASAmAM thayeA hAya tA paNa ghaTatI vAta che. AnaMdaghanajInAM pamAM AvA prasaMgeu bahu Ave che te vAta ahIM sAmAnya rIte lakSya para Ave che ane tenA pratibhAsa atra khaDu AnaMdakAraka rIte thAya che. AThamA padamAM ' anubhava nAthakuM kayuM na jagAve,' dazamA paTTamAM * cetana gAta manAta na ete, ' teramA padmamAM '* anubhava hama teA rAvarI dAsI, ' seALamA padamAM * nizadina jouM tArI vATaDI, ghare AveAne DhAlA,' aDhAramA padamAM * risAnI Apa manAveA re,' pacIzamA padamAM ' kyAre mune milagye mArA saMta saneDDI, ' tetrIzamA paTTamAM milApI Ana milAve re, mere anubhava mIThaDe mitta ' vigere je vicArA batAvyA che temAM sumatinI virahadazA ane mAyAmamatAne vivaza pati vibhAvamAM ramaNa karatA batAvyA che. e cetanapatinI vartamAna dazA ati kheda karAvanAra che, bahu vicAra karavA ceAgya che, ane temAM ghaTatA pheraphAra anubhavadrArA karAvavAnI AvazyakatA che, evuM rahasya batAvanAra bahu pade| A vibhAgamAM Ave che. ane mATe khAsa vivecana dareka padamAM karelu che, paNa e sarva padmAmAMthI je khAsa dhvani keMdrastha rahela jaNAI Ave che te bahu vicAra karavA ceAgya che. enu lakSya e che ke mAyAmamatAne paravaza paDI Atmadhana gumAvanAra ane saMsAramAM rakhaDanAra cetanajInI astavyasta sthiti para khAsa vicAraNA karI ene sumati sAthe sayeAga karAvI ApI ane mArga para laI AvavA ane enI utkrAnti mahu sArI rIte thAya, enI pragatimAM bahu vadhArA thAya ane vibhAvadazA durlakSya pAmI svabhAva tarapha enu sAdhya thAya evI tenI sthiti karAvI ApavI. e mATe aneka prakAre sumatinuM svarUpa ane mAyAmamatAnuM svarUpa batAvavAmAM AvyuM che, sumatine khelatI karI tenI mAraphata, anubhava dvArA ane keAi vAra rUbarU sa MdezA meAkalyA che, ApyA che ane aneka virahAlApa karAvyA che, temaja te dvArA patine vaza karavAnI rIta ane jarUrIyAta spaSTa rIte khatAvI Ape che. A viSama padonI bhASAracanA tathA viSayane aMge pharI vAra paNa vicArAze, paNu ahIM vaktavya e che ke AnaMdaghanajI mahArAje rANIne je vicAra lakhI ApyA temAM padomAM batAvelA vicArethI paNa viziSTa ceAganI vAsa Ave che. sumitanA mA laI svabhAvaramaNutA thavA mAMDyA pachI evI viziSTa sthiti prApta thAya che ke jemAM kAI paNa paudgalika vastuo para prema rahetA nathI, ane prApta karavAnI IcchA rahetI nathI ane e prApta thavAthI keI paNa prakAranA saMtASa thatA nathI. AvA icchArAdha thayA pachI AgaLa vadhatAM ane mukti ane sasAra sarakhAM lAge che, viziSTa guNA enI meLe svataH AvI jAya evI tenI dazA thayelI heAya che ane tethI meAkSa prApta karavAnI IcchA paNa tene rahetI nathI ane pariNAme meAkSane ane sasArane paNa . Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temano samaya sarakhAM gaNe che. mukti ane saMsArane sarakhAM gaNe che eTale baMne vacce guNasaddabhAva ane taprAptisaMbhAvanAmAM spaSTa raheto taphAvata tene lakSya bahAra jAya che athavA rahe che, ema te kadi banatuM ja nathI, paNa ene je IcchAdha thAya che te pIgalika vastune aMge thavA uparAMta te sarvatra pracAra pAmI enA AtmAne athavA vAstavika zabdamAM belIe te ene pitAne asara karanAra thAya che ane tethI kaI paNa prakAranI IcchA tene rahetI nathI. zrI zAMtinAthajInA stavanamAM zAMtisvarUpa batAvatAM A ja yogIrAja kahe che ke- mAna apamAna citta sama gaNe, sama gaNe kanaka pASANu re; hAya jANuM re. zAMti. sarva jagajaMtune sama gaNe, sama gaNe tRNa maNi bhAva re; suti saMsAra bahu sama gaNe, muNe bhavajalanidhi nAva re. zAMti jina eka muja vinati. ahIM je bhAva batAvyuM che te barAbara vicAre. ahIM pIgalika IcchAone rodha karavA uparAMta Atmika athavA AtmA saMbaMdhI IrachA upara paNa aMkuza AvI javAnI je bhAvanA batAvI che te vAta rANInA tAvIjane uddezIne mahArAjazrIe lakhI hoya ema arthavicAraNA thAya che. prathama sumati virahAlApa karI, anubhava dvArA saMdezA mokalI, zraddhA pAse tIkArya karAvI, patine pitAne maMdire laI AvI tene yogamArgamAM AgaLa kare che, paraMtu AgaLa vadhatAM tenI sarva IrachA nAza pAme che-e yogakarma che, te ApaNe gadarzananA khAsa viSayamAM vicArazuM. atra AnaMdaghanajI mahArAja sumatine udezIne kahe che ke tArI pAse pati Ave ane tAre vaza thAya emAM AnaMdaghanane viziSTa yogamAM pragatimAM pAmelA vizuddha AtmarAjane zuM levAdevA che ? ane kadAca te tArI pAse na Ave ane mAyAmamatAnA prasaMgamAM paDyo rahe to temAM AnaMdaghanajIne zuM che? baMne dazA AnaMdaghanane samAna che. ene eka tarapha vyAseha nathI, anya tarapha AkarSaNa nathI. AvI AtmAnI vipula dazA thavI, mukti ane saMsArane sarakhA jevAM, vastusvarUpane yathAsthita AkAramAM samajI javAM ane tenA para rAgadveSa na karavA e bahu vizuddha AtmadazAnA vicAro sUcave che ane e AdhyAtmika bhAva sadarahu tAvIjamAM adhyAtmarasika mahAtmAe lakhyuM hoya ema anumAna thAya che. sAmAnya rIte AnaMdaghanajI jevA yugamAM AgaLa vadhelA mahAsa rAjAnI rANInA prasaMgamAM Ave ke temanI pAse vazIkaraNanI vAta paNa uccArI zakAya e jema bahu saMbhavita lAgatuM nathI tema AvA duniyAthI nyArA ane nyArI rIte vartana karanArA mahAsanA saMbaMdhamAM teo amuka avasthAmAM kaI lAIna para kAma leze te dhArI levuM e paNa muzkela che. pitAnA Atmadhanane aDacaNa na Ave, tenI pragatimAM jarA paNa pratyavAya na Ave ane tenI AgaLa vadhatI gati samAna bhAve cAlI jAya e vAta lakSyamAM rAkhI teo viziSTa Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itihAsanI AvazyakatA lAbhanI dRSTithI kAI kAryAM evAM paNa kare che ke jene khulAsA sAmAnya janakalpanAmAM keTalIka vAra AvI zake nahi. AvAM kAraNeAthI sAdhAraNa sattvAnA saMbaMdhamAM bahu bArIkIthI abhyAsa karavAnI ane tenI jIvanacaryAne pRthakkaraNa karIne barAbara samajavAnI khAsa AvazyakatA rahe che. tAvIjamAM lakhelA akSarA kAI khAsa AdhyAtmika bhAva batAve che tenuM atra jhAMkhuM darzana thayuM haze. AdinAtha stavanaracanA zrIAna MdaghanajIe khanAvelAM AzA eranakI kyA kIje' e pada racanA karavAnA prasaMgane aMge cAlatI vAta upara jaNAvI, tevI ja rIte cAvIsa paikI khAvIza stavanA kahevAya che. temAM prathama stavanane aMge eka evI vAta cAle che ke tee eka vakhata meDatAnI pAsenA jaMgalamAM pharatA hatA tyAM eka zeThanI cheADI je taratamAM vidhavA thai hatI tene agnimAM baLI marI satI thavAne ughukta thayelI joI. A prasaMge te strIne uddezIne AtmAnA kharA pati kANu che, prItinuM vAstavika lakSaNu zuM che te khatAvatAM AnaMdaghanajIe upadeza ApyA ema saMbhaLAya che. teoe te strIne samajAyuM ke sAMsArika prANIo je prIti kare che te vAstavika prIti nathI, kAraNa ke e prIti lAMbe vakhata TakatI nathI ane prItine aMge pAche jyAre triraDu thAya che tyAre manamAM atikhe thAya che, mATe prIti karavI hAya te evI karavI ke anaMtakALa sudhI prItinA pAtra sAthe i viraha thAya nahi. sthaLa prItimAM A vAtanI gaMdha paNa hAtI nathI. e cAlatI hAya tyAre aneka prakAranI upAdhi karAve che, aMte virahaduHkha Ape che ane manane zakita karyAM kare che ane chevaTe eno nAza thAya che. evA prakAranI prIti karavI e kAi paNa rIte ISTa gaNI zakAya nahi. sa`sArarasika srIe patine vaza karavA athavA tenI prIti saMpAdana karavA vaTasAvitrI Adi vrata kare che, koI bhavAMtaramAM e ja patine prApta karavAnA uddezathI agnimAM paDe che, paNu svaka vipAkAnusAra pati kyAM ( kaI gatimAM) gayA haze ane tyAM javAne prAyeAgya peAtAne kama che ke nahi tenI kAMi khabara hAtI nathI. AvI rIte patiraMjana karavA mATe aneka upAdhi vaheAravI ane maraNAMta kaSTa sahana karavuM e kAI paNa rIte kanya nathI, pariNAma vagaranuM ane ati dAruNu phaLa ApanAruM che. A pramANe hakIkata hAvAthI kharekharA pati keNu che te vicAravu, prItinuM svarUpa samajavu, te kevI ucita gaNAya tenI vicAraNA karavI ane te karIne zuM meLavavu che tenuM khAsa lakSya rAkhavuM. AvI rIte nirNaya karatAM athavA nirNaya karavA mATenA vicAra karatAM sthULa dazAmAM thatI sAMsArika prItinuM svarUpa samajAze ke kharI prIti te vizuddha AtmA sAthe ja karavA ceAgya che ke je karavAthI pAtAmAM vizuddha guNa pragaTI Ave ane bhavAMtaramAM thatI pIDAe aTakI sarvathA nivRttisthAna Anada sAthe prApta thAya. paramAtmadazA prApta thayela zrI jinezvara devane pati tarIke kalpI teonI ananya bhAvathI pUjA karatAM pUjAmAM cittanI ati 6 31 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 zrI AnAnajI ane temanA samaya prasannatA thAya evI akhaMDitapaNe te pUjA karatAM ane temAM vaLI daMbha rassita AtmaRNA thaI jAya evI rIte pUjA karatAM cindhranAnaMda svarUpa prApta thAya che, vastuviveka prApta thAya che ane evA patine prApta karavAnA prayAsamAM svayaM patirUpa thaI javAya che, pati jevA thaI javAya che ane pati sAthe thayelA meLApa kadi paNa chUTatA nathI, virahakALa prApta thatA nathI ane AnadadazAmAM pheraphAra thatA nathI. AvA patine prApta karavA mATe prayAsa karavA ucita che. AvI asUcaka vAta sAMbhaLI te zeThanI cheADI satI thatI aTakI vizuddha mArga para joDAI, teNe savarati mA AryAM ane nija aMtaramAM rahela patine satASa ApI, prasanna karI tene vaza karavAnA mArgamAM lAgI gai. A prathama stavananI neATa tathA te paranuM vivecana jovA vijJapti che. A prasaMge te satIne bedha ApavA mATe RSabha jinezvara prItama mAharA re, er na cAhuM ? kata " e stavananI racanA AnaMdaghanajIe karI. e stavananI arthavicAraNA karatAM uparAta zeThaputrInI brAMti TaLI gai ane te mArga para AvI gaI. A pramANe vAta cAle che. have ahIM ekAda gabhIra prazna para vicAraNA thai Ave che. hAlamAM ghaNA lekhako khrIstI dharmanA pAyeA prema (Love ) upara thayele kahe che tene ane A prItine keAi jAtane sabaMdha che ke nahi te barAbara vicArIe te te viSaya para AkhA lekha thaI jAya, jema karavu atra sthaLasakecathI khanI zake tema nathI, paNa khrIstI prajAne premanA siddhAnta bahu UMcI hade letAM paNa manuSyathI te AgaLa vadhI zakatA ja nathI. jainanI dayA-pati prasanna karavAnI kUMcI prema-prIti pazu pakSI jaLacara ane kIDI mAMkaDa sudhI javA uparAMta vanaspati ane jaLa ke agni sudhI paNa AgaLa vadhe che: bIjI A premanA tattvamAM svArthaneA aMza paNa nathI ane trIjuM paramAtmabhAva prApta karI avyAbAdhapaNe je sAdhya prApta karavAnI tenA aMtaramAM bhAvanA rahelI che tenI gaMdha paNu khrIstI premanA tattvamAM nathI. khIjI vicAraNA citta prasane re pUjananuM phaLa kahyuM re, pUjA akhaDita eha; kapaTa rahita thai Atama arpaNA re, Anaghanapada reha. ne aMge thAya che. emAM je prakAranI pUjA karavAnI bhAvanA batAvavAmAM AvI che te bahu vicArIne dhyAnamAM levA ceAgya che. AkhI jiMdagI sudhI pUjA karavAmAM Ave, paNa je cittaprasannatA thAya nahi teA hajI pote ekaDA ja chUTe che ema samajavuM. jema sAMsArika kAryAM karavAmAM rasa Ave che, sagAMenA vedha ane mitrane viveka jALavavAmAM cITa rAkhavAmAM Ave che, strI putrane sAru kapaDAM ghareNAM lAvavAmAM AnaMda Ave che, tevA prakAranI AMtara vRttithI prabhu para cittanI prasannatA na thAya, temAM ekAMta Anada na Ave ane tyAM sthiratA na thAya tyAM sudhI viziSTa prakAranI pUjA thatI nathI ema khAsa dhyAnamAM rahevuM joie, e sthitie pahoMcavAnuM lakSya hAvuM joie eTale pachI kAraNukA - bhAvamAM viparyAsa na thai jAya. e sthitie paheAMcavAmAM aDacaNu paDatI hAya te te * ? Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yazavijaya upAdhyAya sAthe prasaMga 33 dUra karavA mATe prayAsa karo, paraMtu vastusvarUpa barAbara oLakhI rAkhavuM eTale tattvanuM ane uparanA cholAnuM bhAna rahe, jethI vivekabhraSTa na thavAya. satI thavAnA prasaMgane aMge ATalI vAta kahI dIdhI te ApaNuM caritranAyakano khAsa viSaya hovAthI jaNAvavA lAyaka gaNavAmAM AvI che. te bane vAtane aMge ghaNe bhUlabharele khyAla hAla jevAmAM Ave che. keTalAka vidvAne ema mAne che- manAve che ke khrIstI dharmane premano viSaya anyatra carcA ja nathI athavA tevA AkAramAM keIe banAvyuM ja nathI. jenanI dayA, tenuM svarUpa, tene bhede ane temAM rahela bhAva vicAravAmAM Ave to A bhUlabharelA vicAre turata dUra thaI jAya tema che. tevI ja rIte dravyakriyAnA mehamAM paDI jaI jeo temAM saMpUrNatA mAne che ane jeo dravya kriyAnI AvazyakatA ja mAnatA nathI e bane bhUla kare che. prathama paMktinA prANIo kAraNane kArya samaje che, bIjI paMktivALA pagathiyAM cheDI daI dAdarane mathALe ThekaDo mArI caDhI javA Icche che. AnaMdaghanajI mahArAja e bane vAtano prathama stavanamAM ja khulAse bahu sUkSma rIte ApI de che ane te para jema jema vicAraNA thAya che tema tema emAM rahela viziSTa bhAvano artha khyAlamAM Ave che. A saMbaMdhI sadara stavanane aMge vadhu vicAre anyatra lakhyAM che te vicAravA. zrI yazovijayajI sAthe prasaMga upara je vAta lakhI che te sarva meDatA zaheramAM athavA tenI najIkanA jaMgalamAM banI kahevAya che. te uparAMta AnaMdaghanajIne zrI yazavijaya upAdhyAya sAthe prasaMga thaye ane te vakhate upAdhyAyajIe aSTapadI banAvI te meLApa paNa sAMpradAyika vAte pramANe meDatA zaheramAM thayAnuM kahevAmAM Ave che. keI A meLApa Abu parvata para thayo ema paNa kahe che. meLApa thayAnI vAtamAM matabheda nathI paNa sthAna mATe eka nirNaya nathI. upAdhyAyajI sAthe thayelA prasaMgane aMge be traNa vAta atra jarA vaktavya che te paNa vicArI laIe kAraNa ke te paNa saMpradAyathI cAlI Ave che. banArasamAM tathA AgrAmAM vikaTa saMgomAM abhyAsa karI nyAyanA viSayamAM khAsa niSNAta ( specialist) thavAne lIdhe "nyAyavizArada ane nyAyAcAryanuM biruda meLavanAra A mahAtmAne prasaMga zrI AnaMdaghanajIne samayanirNaya karatI vakhate sahaja vicArI gayA chIe. jaina kemanA A chellA samartha vidvAna mahAtmA ane ApaNAM caritranAyakanA saMbaMdhamAM AgaLa paNa keTalIka vAta Avaze. caritraprasaMge teonA ane AnaMdaghanajInA meLApanI vAto karavAnI che. tyAM keTalAkanA kahevA pramANe AnaMdaghanajIne ane temane meLApa zrI meDatA zaheramAM thaye hato ane prathama meLApa vakhate ja yazovijayajIe aSTapadI banAvI hatI. keTalAkanA kahevA pramANe A meLApa meDatAnI bAjunA jaMgalamAM thayo hato ane raste cAlatAM cAlatAM upAdhyAyajIe aSTapadI tAtkAlika udgArarUpe banAvI hatI. trIjI vAta ema che ke Abu upara guphAmAM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdyUtajI ane temanA samaya AnadadhanajI ceAgasAdhanA karatA hatA te prasaMge yazeAvijayajI temane zeSatA zeSatA tyAM gayA hatA ane tyAM meLApa thayA hatA. A samAM mane meDatA zaheramAM meLApa thayelA hAvAnuM vadhAre baMdhabesatuM lAge che. jainapurI tarIke suvikhyAta thayelA meDatAmAM AnaMdaghanajInA aneka prasaMgA thayelA che ane teo tyAM jIvanane moTA bhAga rahyA hAya ema tyAM cAlatI vAta parathI paNa jaNAya che ane vyAkhyAna prasaMge banne mahAtmAe maLyA ema je vAta cAle che te jotAM te meDatA zaheramAM banela hAya ema saMbhavita vadhAre lAge che. e hakIkata ema che ke AnaMdaghanajIe eka vakhata meDatA zaheramAM upAdhyAyajI vyAkhyAna bahu UMcA prakAranuM bhAvAtmaka vAMce che ema hakIkata sAMbhaLI hatI te vAta pratyakSa jovA tathA sAMbhaLavA upAdhyAyajInA vyAkhyAna vakhate tee upAzrayamAM gayA ane upAdhyAyajInI vyAkhyAnakaLA joI bahu rAjI thayA. pachI upAdhyAyajInI trijJami uparathI pAte pazu ceAganA viSaya para sArI rIte khelyA (vyAkhyAna Apyu.) te anubhavayukta vacana heAvAthI zrotA para sArI asara karanAruM thayuM. upAdhyAyajInA ane temanA meLa khahu sArA hatA. khAsa zailI, temAM madhuratA ane vakatRtva Avavu e abhyAsathI alaga viSaya che. khuda yaze.vijayajI ane rAmavijayajInA prasaMga mATe paNa evuM kahevAya che ke upAdhyAyajI jevA sama vaktAnI sabhA karatAM rAmavijayanA vyAkhyAnamAM bahu zrotAonI hAjarI rahetI ane tenu kAraNa tapAsavA yazeAvijayajI eka vakhata jAte gayA hatA. ziSTAcAra pramANe rAmavijayajIe UbhA thaI tene dakSiNa Asana ApyuM ane vyAkhyAna calAvavA vijJapti karI. paNa upAdhyAyajInA ati AgrahathI jyAre rAmavijayajIe vyAkhyAna vAMcyuM tyAre temanI dRSTAMta ApavAnI Dhaba, kahevAnI zailI ane vAkyaracanA tathA zabdonuM rahasya sAMbhaLatAM rAmavijayajInI vaktRtvakaLAnA viziSTa khyAla upAdhyAyajIne paNa thaI gayA. vyAkhyAna A prasaMga uparathI upAdhyAyajInA karmayoga ane AnaMdaghanajInI cegaprakriyA keTalAM AgaLa vadhelAM hatAM te jaNAya che. ATalA uparathI banne mahAtmAonA meLApa meDatA zaheramAM thayelA vadhAre saMbhavita lAge che. A sivAya eka vAta evI kahevAmAM Ave che ke jevI rIte upAdhyAyajIe AnadadhanajInI stutirUpa aSTapadI banAvI che tevI aSTapadI AnaMdaghanajIe upAdhyAyajInI stutirUpa banAvI che. A bAbatanA kai paNa purAvA na maLavAthI e vAta keAie peAtAnA magajamAMthI bahAra pADI hAya ema mane lAge che ane ema banavAnAM ghaNAM kAraNeA che. AnaMdaghanajI saMbaMdhI kalpita vAtA bahAra pADavAnuM ane temane avanavA khyAlI AkAramAM citaravAnuM keTalAkane pasaMda Ave che. tenI A kalpanA hAvAnA saMbhava che, kAraNa ke pUjya kaDhi pUjaka hAi zake niha. sthityaMtara evA rUpamAM saMpradAyathI ke ziSTAcAra pramANe saMbhave nahi ane AnaMdaghanajI ane upAdhyAyajInI vaya vicAratAM ane ceAgaviSayamAM AnaghanajInI prakriyA ane abhyAsa tathA vana lakSyamAM letAM e hakIkata asaMbhivata mAnavAmAM Ave che; te chatAM kadAca phAie evI 34 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yazevi upAdhyAya sAthe prasaMga 35 aSTapadI joI hoya to te dravyAnuga AdinA viziSTa jJAnane aMge upAdhyAyajInI prazaMsArUpa hovAno saMbhava vadhAre che. meM evI aSTapadI saMbaMdhI bahu bArIka tapAsa calAvI che, paraMtu haju sudhI te te saMbaMdhI patte lAgyuM nathI ane keIe te vAMcI ke sAMbhaLI hoya ema kahenAra paNa mane maLyuM nathI. AyaMde paNa jo te saMbaMdhI vadhAre hakIkta prApta thaze to te para khullA manathI vicAraNA karavAno prasaMga levAmAM Avaze. AvI aSTapadI je upAdhyAyajIne potAnA pUjya tarIke gaNune karelI hoya to tethI AnaMdaghanajInA caritrane aMge moTA pheraphAra karavAno prasaMga prApta thAya tevuM hovAthI e saMbaMdhI khAsa UhApoha karavAnI jarUra ahIM jaNAI che. mAro pitAno abhiprAya AvI aSTapadI hoI zake nahi ema che ane tevI aSTapadInI hayAtI mATe paNa eka be mANasanAM meDhAnAM vacana sivAya anya AdhArabhUta kAMI pUrA maLI zakyo nathI. gujarAtI rAmAM pravINa ghaNuM vAMcanavALA jaina vidvAnane pUchatAM tevI aSTapadI keIe joI hoya ema jaNAtuM nathI. sIdhe purAvo ane AdhArabhUta hakIkata na maLe tyAM sudhI AvI aSTapadInI hakIkata svIkAravA gya mane lAgatI nathI. upAdhyAyajI yazovijayajI sAthe eka vadhAre prasaMga thayAnI vAta paNa saMpradAyathI cAlyA kare che. hakIkata ema banI kahevAya che ke AnaMdaghanajI mahArAje pitAne dehavilayakALa najIka jANI yazevijyajIne keTalIka hakIkata kahevA sAru pitAnI pAse lAvyA. upAdhyAyajI AvyA. temane AvI gayAne be pAMca divaso thaI gayA chatAM AnaMdaghanajI kAMI bolyA nahi. AthI yazovijayajInA manamAM ema sahaja zaMkA thaI ke kadAca AnaMdaghanajI pitAne bolavAnI vAta bhUlI gayA haze tethI eka divasa savAramAM vijJapti karI, pitAne teDAvavAnI vAta yAda ApI. AnaMdaghanajIe enA javAbamAM kahyuM ke "have kAMI kahevAnuM rahyuM nathI. mane kheda eTale thAya che ke tamArAmAM haju joIe teTalI sthiratA AvI nathI. tamAre eTaluM avazya vicAravuM hatuM ke jeNe tamane khAsa teDAvela che tene adhikAra pramANe avasara jeI kAMI ApavuM ja haze ane te yathAyogya vakhate Apata ja, paNa jyAM sudhI joIe tevI sthiratA ane pairya AvyAM na hoya tyAM sudhI huM yuganA mahAna to batAvavAno prasaMga jotuM nathI. tamane tenA adhikArI samajato nathI. veganI viziSTa vAte ane prakriyAo hAla to mArI sAthe ja kALadharma pAmI jaze." AvI matalabane javAba maLyo. tyAra pachI yogya paricaryA karI upAdhyAyajI tyAMthI vidAya thayA. ema kahevAya che ke A banAva banyA pachI upAdhyAyajInA mana para bahu asara thaI, teomAM bahu sthiratA AvI gaI ane teonA graMthanA viSaye ane tenI zailImAM paNa tethI meTa pheraphAra thaI gaye. jJAnasAra jevA amRtamahodadhimAMthI sAra tatvanuM pAna karanAra graMtha tyAra pachInI vayamAM banAvela hoya ane jasavilAsanI AdhyAtmika vANI paNa tyAra pachI nIkaLI hoya ema ghaNA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI Ana canajI ane temanA samaya vidvAneAnuM mAnavuM che. pratyekanu jIvana vicAratAM AvA banAva banavA mane taddana asabhavita lAge che; paraMtu AnaMdaghanajInA prasaMga zrI yazevijayajIne sArI rIte hAvA joIe ema dhAravAne teA ghaNA pramaLa purAvA maLI Ave che. khatrIza batrIzIenA dareka prakaraNane cheDe irAdApUrvaka 'paramAnaMda' zabda lAvavAmAM Avye che te khAsa arthasUcaka che ane aSTapadInI gaMbhIra bhASA te ja bAbata vizeSapaNe atAve che. A uparAMta AnaMdaghanajI pAse upAdhyAyajI suvarNa siddhi levA gayA ane AnaMdaghanajIe te temane ApI nahi, kAraNa ke temanI cegyatA na joI e vAtane jo ke zAsanaabhyudayanA mahAn hetuthI bacAvI levAnA athavA narama pADavAnA prayatna karavAmAM AvyA che, paNa mane te vAta ane mahAtmAonAM prasaMga, vaya, sthAna ane vatanane joine tadna kalpita lAge che. yAsiddhi jANatA hAya athavA ceAgabaLathI te prApta thaI gaI haiAya te tenA upayAga AraMbha parigraha dvArAe karavA e pramAda che ane tethI ja nidhAna khatAvavAnA zrIsthalabhadranA abhiprAya zAsraSTie nirdelA hAya ema mane jaNAya che, tethI vegabhraSTa thaI javAya che ane temAM rAcI javuM e paulika hAvAthI te mArgane ayogya gaNyA che. ApaNe yAganA khAsa viSayamAM A bAbata sArI rIte vicArazu. A uparAMta upAdhyAyajI jevA sthitaprajJa mahApuruSa tevI athavA keAI vastunI prabaLapaNe IcchA kare e paNa banavAjoga nathI. ekadare A suvaNaeNsiddhinI vAta koInA magajamAMthI nIkaLI hAya ema dhAravuM vizeSa yogya lAge che. AnaMdaghanajInA dehotsarga hAla meDatAmAM AnaMdaghanajInA stUpa che te uparathI ane te zaheramAM temanA saMbaMdhI cAlatI vAtA uparathI A mahAtmAnA dehavilaya meDatAmAM thayeA hAya ema jaNAya che. dehAtsarganA kALa saMvat 1730 nI AsapAsa jaNAya che. maraNa pahelAM temane zrI satyavijaya paMnyAsa sAthe prasaMga thayA hAya ema paNa vAte cAle che. satyavijyajIe keTalAka samaya temanI sAthe jaMgalamAM kADhyo ema AtmArAmajI mahArAjazrI jaina tattvAda graMthamAM kahe che. A uparAMta AnaMdaghanajInA saMbaMdhamAM keTalIka bIjI vAte cAle che tene bIlakula AdhAra vagara cAlu karavI emAM bahu jokhama che. keTalIka vAra mahAtmA puruSAne ethI anyAya ApavA jevuM thAya che, kAi koI vAtA bleDI kADhI parama mahApuruSAne hAsyapAtra anAvAya che ane keTalIka vAra temanuM mahattva hAya te karatAM aNughaTatuM vadhArI devAya che. mArA namra abhiprAya pramANe cAlI AvatI vAtamAM AdhArabhUta athavA vajanadAra mANasA pAsethI je vAta sAMbhaLI hAya ane tene bahu jagyAethI Teke maLatA heAya te ja vAta ceAgya zabdomAM pRthakkaraNa karIne ane te upara cAlu abhiprAya banne bAjunA batAvIne dAkhala karavAnI ane tenA satyAsatya niya mATe ceAgya dalIle saMbhavAsabhava mATe khatAvavAnI lekhakanI pharaja che. avyavasthitapaNe arasparasa Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghanajIne dehatya vagere virodha Ave tevI vAte dAkhala karavAmAM koI paNa prakArane lAbha hoya ema mane lAgatuM nathI. mane bahu vigatathI tapAsa karatAM jeTalI vAta labhya thaI che temAMthI AdhArabhUta vAte ja ahIM dAkhala karI che ane te para vivecaka daSTie vicAra karyo che. A uparAMta khAsa mahattvanI bAbato haju prApta thaze te uparanI bAbatamAM pheraphAra athavA vadhAro karavAmAM Avaze. itihAsanI bAbatamAM ApaNe haju eTalI pachAta sthitimAM chIe ke AvI bAbatamAM vAraMvAra pheraphAra thayA kare emAM navAI jevuM nathI ane e niyama mAre zrI munisuMdarasUrinA saMbaMdhamAM anyatra paNa jALava paDyo che. itihAsanA abhyAsIe AgrahI prakRti na rAkhatAM jema bane tema khullA dilathI kAma levuM. kaI vAtane pitAnA pakSa, mata ke saMpradAyamAM kheMcI javA prayatna kare nahi ane vadhAre AdhArabhUta hakIkata prApta thatAM pitAnI jAtane sudhAraNuM mATe khullI ( open) rAkhavI. AvA niyamathI aitihAsika bAbatamAM dhaLa calAvavAmAM Ave te ekaMdare sAragrAhI buddhivALA mANaso bahu lAbha karI ghaNe navIna prakAza nAkhI zake ema mAruM mAnavuM che ane te niyama visArI devAthI aitihAsika carcAmAM bahu nukasAna thayuM che ane Ayade paNa thaze evo bhaya rahe che. atyAra sudhImAM AnaMdaghanajInA caritra saMbaMdhI meTA pAyA upara prayatna muni zrI buddhisAgarajIe kareluM jovAmAM Ave che, paraMtu kamanasIbe teoe pRthakkaraNa dRSTie ane vaijJAnika aitihAsika rItine mArga levAne badale teoe potAnA vicAra pramANe AnaMdaghanajI kevA hovA joIe e vAta para lakSya ApI caritra nirUpaNa karyuM che ane ghaNIkharI jagyAe jANe caritralekhaka banAve banyA te vakhate hAjara hoya ane abhiprAye sAMbhaLyA hoya athavA vAte najare joI hoya evI ekAMtika bhASAmAM lekha lakhe che. pRthakkaraNa karavAnI temane ruci na hovAne lIdhe bahu vAte avyavasthitapaNe dAkhala thaI gaI che. avyavasthita abhiprAyone ekatra samUha karavAnI paddhatine badale jarA vizeSa saMbhALabharI tapAsa calAvavAmAM AvI hatI ane vyavasthAsara hakIkata dAkhala thaI hota tathA temAMthI AdhArabhUta ane AdhAra vagaranI tema ja prazaMsAspada ke niMdAspada hakIkatane viveka karavAmAM AvyuM hota te temaNe je prayatna karyo che te vizeSa upayogI banI zakata ema mane lAge che. badhI kiMvadaMtIone avya, vasthitapaNe pasAra karavAmAM samAyeluM jokhama bahu vicAravA yogya che ane khAsa karIne AnaMdaghanajI jevA mahAtmA puruSane saMbaMdhamAM vicAra karavA mATe jema sAdhane pUrAM pADavAnI jarUra che tema te para kAM te vyavasthAsara vicAra batAvavA joIe athavA vAta beMdhI levI ja joIe. dareka hakIkata para vicAre batAvavA jatAM kharA kheTAnuM pRthakkaraNa karavAnI bahu jarUra che ane e vAta khAsa lakSyamAM na rahe to teno geralAbha baha nIkaLI Ave che. banatAM sudhI uparokta niyama sAcavavA atra yatna karyo che ane khAsa karIne amuka saMpradAya ke pakSa taraphanA vAjiMtra tarIke AnaMdaghanajInA vizuddha jIvanane Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya upayoga na thAya e jevA khAsa saMbhALa rAkhI che. e mahAtmAnA zikSaNa para have pachI vicAraNA thaze tyAre paNa A niyama upara lakSya raheze. metA 'AnaMdaghanajI mahArAjanA prasaMge uparathI ApaNe joI zakIe chIe ke teone vihAra meDatA ane tenI AjubAjumAM vadhAre thayo hoya ema jaNAya che. saMpradAya pramANe teo mAravADamAM bahu vicaryA jaNAya che ane jiMdagIne keTaleka kALa teoe pAlaNapura taraphanAM gAmamAM gALe jAya che. meDatAnI AjubAjunAM moTAM jaMgalomAM ane Abu uparanI guphAmAM teo vizeSa rahyA hoya ema jaNAya che ane zrI siddhAcaLane bheTavA mATe kAThiyAvADamAM AvI gayA hoya e saMbhavita che. teozrIne janma budelakhaMDamAM thayuM hoya ema teonI bhASA ane te saMbaMdhI cAlatI daMtakathA uparathI jaNAya che. teonI bhASA para have vicAra karavA mATe e agatyanI vicAraNA karavAnAM sAdhane para ApaNe lakSya ApIe. teonA saMbaMdhamAM cAlatI sAMpradAyika vAta, daMtakathAo ane hakIkta eka sarakhI rIte teone mAravADamAM vihAra batAvI Ape che. ApaNe gujarAtanA heIe tethI temane gujarAtI kahevA, kAThiyAvADI heIe tethI kAThiyAvADI batAvavA prayAsa karo athavA baMgALI hAIe te baMgALI batAvavA yatna kare ema karavA lalacAI javAya tevuM che; paraMtu vAstavika rIte e vastusvarUpa para AMkha mIMcavAne athavA mIMcAvavAno prayatna che. AthI ApaNe have AnaMdaghanajInI bhASA para vicAra karIe. AnaMdaghanajInI bhASA sAMpradAyika hakIkta e bahArane pUrA ( extrinsic evidence) che. AnaMdaghanajInA caritrane aMge ApaNe sahaja uhApoha te rIte karI gayA. have ApaNe graMthakartAnA saMbaMdhamAM ane khAsa karIne temanI bhASAnA saMbaMdhamAM teonI jANItI kRtiomAMthI zuM hakIkata prApta thAya che te para vicAra karIe. A AMtarika pUrAvA (intrinsic evidence ) jema eka rIte samaya, janma, vihAra Adine nirNaya karavAmAM upayogI jaNAya che tema amuka sagAnA puruSa mATe tene bahu upayoga karavAmAM Ave te ADe raste paNa derI jAya che. zekasapiyara jevA eka sthAnake rahI jIvana pUruM karanAranA janma ane vyavahAranA nirNayamAM amuka aMze tenA graMthamAM vaparAyelI bhASA bahu upayogI gaNAya, paraMtu eka sthAnakethI bIje sthAnake vihAra karanAra sAdhuonA saMbaMdhamAM e ja bhASAvicAraNA kadAca beTA anumAnanuM kAraNa thaI paDe to te taddana saMbhavita che. sAmAnya rIte amuka bhASA uparathI kaI paNa nirNaya upara amuka vyaktinA saMbaMdhamAM AvavuM athavA te parathI temane janma, vyavahAra nirNaya karavA e ghaNuM jokhamabhareluM che. tenuM kAraNa e che ke manuSya potAnI bhASA saMga pramANe pheravI zake che. svAmI vivekAnaMdane IMgliza bhASA para kAbU vicAratAM temane bhAratabhUmithI anyatra janmelA dhAravAmAM AvAM anumAne Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaghanajInI bhASA vicAraNA 39 kevI rIte upayAgI thAya te vicAravA jevuM che. kAThiyAvADamAM janmela ane pUrva avasthAmAM zuddha gujarAtImAM lekha lakhela mANasa dakSiNanA pradezAmAM vicare ane hiMdustAnI bhASA para asAdhAraNa kAbU dharAve evA dAkhalA mojuda che. mAravADanA janmelA ane kAThiyAvADamAM vicarelA saMskArI gujarAtI lakhe che ane temAM mAravADanI gaMdha paNa na Ave ane gujarAtamAM janmelAM chatAM thADA vakhata paMjAbamAM phrelA zuddha gujarAtI lakhe ane hiMdustAnImAM bhASaNa kare tathA gujarAtI bhASA khelatAM evA dAkhalA ApaNe hAla najare joie chIe. ethI bhASAne aMge vadhAre vihAra hatA athavA paricaya vizeSa hateA athavA janma te ema cAkkasa dhArI levuM te khAsa karIne sAdhuonA saMbaMdhamAM bahu jokhama bharelu che ane sAdhAraNa rIte evA asthira pAyA upara kAI paNa lekhaka ke graMthakAranA saMbaMdhamAM imArata caNavI jarUra bahu acAkkasa avasthAmAM rahe che. zrI manasukhalAla ravajIbhAI mahetA jaina kAvyadohana prathama bhAganA upedghAtamAM je anumAneA upara AnadaghanajInA saMbaMdhamAM doravAI gayA che te khaMdhabesatAM nathI. tenAM kAraNAmAM prathama agatyanu kAraNa e che ke saMpradAyathI teonAM anumAne! asatya mAlUma paDe che ane teo je bhASAne vizeSa kAThiyAvADI sa'skAravALI kahe che ane muni buddhisAgara jene gujarAtI kahe che te mane vAta bahAranA tema ja aMdaranA pUrAvAthI paNa khATI mAlUma paDI Ave che. agAu jaNAvyuM che tema A saMbaMdhamAM mAtra bhASA upara AdhAra rAkhavA paDyo hAta tA ekAMta anumAna upara AvavuM lagabhaga azakya jevu ja hatuM paNa te sAthe meDatAmAM cAlatI vAtA, saMpradAyathI cAlI AvelI hakIkatA, meDatAmAM upAzrayanAM khaDerA ane te saMnI sAthe AnaMdaghanajInI bhASAne vicAratAM ApaNe AnaMdaghanajIno janma ane vihAra vizeSa karIne meDatA taraphanA pradezamAM eTale mAravADamAM hatA ema batAvavA prayatna karazuM. saMpradAyathI cAlI AvatI vAtA upara jaNAvI che ane te vAtane 5. gaMbhIravijayajI jeonA janma paNa khudelakhaMDamAM hatA. teoe teonA jIvananA prathama bhAga tipaNe mAravADamAM gALyA hatA te vakhata daramyAna AnaMdaghanajI saMbaMdhI ghaNI hakIkata meLavI hatI. temaNe TekA ApyA che tethI have ApaNe AnaMdadhanajInI bhASAmAM vizeSa tattva kai bhASAnuM Ave che te vicArIe. tyAM bhASAvicAraNAne aMge eka vAta khAsa lakSyamAM rAkhavA ceAgya che ane te e che ke amuka lekhaka gujarAtImAM lakhe chatAM paNa je tenA mULa pradeza mAravADa hAya te te avAranavAra mAravADI zabdo tathA vAkyAne upayAga karI nAkhe che tethI gujarAtI bhASAnA mahAranA zaNagAramAM khIjI kAI bhASAnA saMcAga athavA sahuyeAga thayA che e para : kharAkhara vicAra calAvavAmAM Ave te graMthakA~nA saMbaMdhamAM AMtarika hakIkata vadhAre cAkkasa AkAramAM maLe ema saMbhava rahe che. dAkhalA tarIke zrI AnaMdaghanajInA saMdhamAM mAravADI zabdo paNa na AvaDe amuka pradezamAM pradezamAM hatA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 zrI AnanghanajI ane temane samaya vizeSa Ave che. te jema ApaNe temanuM mULa sthAna mAravADanI bhUmi khatAvI zakIe, tema ja jo tenAmAM paNa avAranavAra mAravADInA prayAgA batAvI zakIe te paNa e ja vAta khIjA AkAramAM paNa te ja rUpe batAvI zakIe. A vAta lakSyamAM rAkhI ApaNe prathama pAnI bhASA para vicAra karIe. padamAM mAravADI (athavA gujarAtI nahi tevA ) prayAgeA keTalI chUTathI thayA che te bahu thADAM patramAM AvelA zabdonA lIsTathI jaNAze. nIce lakhelA zabdomAMthI eka paNa zabda ahIM vaparAyA che te rUpamAM athavA arthamAM gujarAtI bhASAmAM vaparAtA nathI ane temAMnA keTalAka zabdo te gujarAtI bhASAmAM vaparAtA ja nathI. prathama padayA, sAve, Aure, jyuM, ghaTata hai, daMta, dhariya, rAu, pAyake, bhAu, nAu, kahA, akha, dhyA. dvitIya pada-mAure, mata, zIra, kayA, ajAve (gujarAtI vagADe ) kle, haiM, ghaTaze, suja, bhAve, cAme, mAve, pAve. pada trIju-jIca, merI, mAtA, visarI, supanakA, sAca, mAcata, rAhata, chAha, adarI, Ai, gaheze, jyu, nAhara, majahu, chu, nAhi, harila, lazkarI, chAMrata, kakarI. pada ceAthunanda, agyAMnakI, mita gai, nija, dIpaka, kIyA, sarUpa, ApuhI, nata, kahA, dikhAnuM, auraku, bhAra, premakA, sA, ThAra, prANUka, gine leAya, atha, kahAnI, kAca. padma pAMcasuM-avadhu, naTanAgarakI, AMbhaNu, samayame, Ane, vise, tabahI, ulaTapala, cA, hama, sunI, mahI, phaeNnI, subhAve, tAhI, samAve, huM nAhi, lakhe, yA, samacI, saravaDuMgI, nyArI, bhAve, seA, pAve, da chaThThu'-rasikakA, sunyA, virataMta, gharavAsI, madhI, pUrI, ajAsI, abhyAsI, samAsI, cArI, yakArI ( jayakAsI ) anukarI, vimAsI, sIjhe, samAsI. padma sAtamuM -ja jIrakI, mAra, kyAM, dhAvata, jagatane, Ika, Dora, kathA, mahaeNmeM, vilAna, ghaTameM, maheMkI, paratIta,kIje, dahi, halacala, meTi, ghaTakI, cihune, jalame', paca, bhUtakA, vAsA, sAsA, khavIsA, china china, tAhI, chalanakuM, aurA, sIsA, ghaTase, chama, lakhe, dhUkI, tArI, AzA mArI, Asana, dharI pAve. pada Adsu-phulakI, navalI, kAu, pakare, vAsanA, gahe, paratIta, nAthakuM, kyu, sa| pAya, thanate, duhAve, mere, kahate, esIhI, zikhAve, mahAta, kahete, esI, dikhAve, auranake, kahAve. pada navaslRnihAre, ApaLatAsI, saMcasI, khATA khAtA, patAsI, viSNu vaNu, jagakI, sicAnapa, atAsI, kauNu, esA, jesA, dUdha, patAsI, ahitakarI, havidhi, satAsI, hitu. aura, samatAsI. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ana'ghananI bhASA-vicAraNA 41 AvI rIte lakhavA jaIe te lagabhaga dareka padmanA ghaNA zabdo lakhavA paDe, kAraNa ke sAmAnya gujarAtI medha hAya paNa kahI zake tema che ke A padmonI ekadama gujarAtI bhASA kahevI e ayeAgya che. e dareka padomAMthI ekAda zabda gujarAtImAM paNa vaparAtA hAya tene tevA AkAramAM batAvI te parathI padanI bhASA gujarAtI kahevI e tANIne peAtAnA vicAra pramANe zabdone laI AvavA jevA prayatna lAge che. AvI rIte sarva padomAMthI lagabhaga mAravADI bhASAnA ane hiMdustAnInA prayogA vicAratAM pattunI bhASA gujarAtI athavA gujarAta ane kAThiyAvADamAM khelAtI mizra gujarAtI bhASA kahevI e ghaTatuM nathI. Ane mATe ApaNe bIjI rIte keTalAka khAsa zabdaprayAgeA vicArIe te tethI paNa e vAta spaSTa thaze. padomAM avAranavAra gujarAtI bhASAnA saMskAra che pazu vizeSa saMskAra teA uttara hiMdu ane mAravADanA che ema vadhAre vicAraNApUrvaka nirIkSaNa karavAthI jaNAze. gujarAtI bhASAmAM nIcenA prayAga| kaDhi keAIe vAparyAM hAya evu vAMcavAmAM ke sAMbhaLavAmAM AvyuM nathI. te dareka prayAgA vicAravA ceAgya che. namUnA sAru khAsa cUMTaNI karIne evA gheADA ja prayAgA ahIM batAvavAmAM AvyA che. * khATA khAte khatAsI ' ( padma-9). gujarAtI game tyAM khelAtI haze tyAM 'khATu khAtuM' evA prayAga ja vaparAze, paraMtu eka mAravADIne tame khelatA sAMbhaLaze te te gayA che ane te dakSiNI khAtA ' khelaze, kAraNa ke liganyatyaya mAravADImAM khaDu thai athavA mAravADI zabdaprayAgamAM athavA vAkyaprayAgamAM vAravAra jovAmAM Avaze. , * jAye kADhyA Depyu ' ( pa6-17 ) A AkhA vAkayaprayAga khAsa mAravADI bhASAnA che. evA prayAga gujarAtImAM thatA nathI. TabAkAra vageree karelA tenA artha mATe vivecana jIe ( pRSTha 154 ane 158). evA vAkyaprayAga mAravADI sivAya bIjI koI bhASAmAM AvatA nathI. 6 ' 6 6 sava e ja padamAM * leI lakuTiyA cAlaNa lAgyA, ' ' sudhA veNu, 'phuTA che neNu, maraNu sirANe sutA, ' rATI desI kANu, ' e jaNAze ke gujarAtImAM evA athavA evA AkAravALA eka paNa prayAga hajI sudhI jovAmAM AnyA nathI. AvA ekadama samajI paNa na zakAya evA padamAM kANu, veNu, bele ane che--evA zabdo Ave che tene gujarAtI kahevA e tadna behuduM che ane pachI te uparathI anumAna kADhavuM ke AnaMdaghanajInI bhASA gujarAtI che e ThIka nathI, kAraNu ke e traNe zabdo e ja AkAramAM mAravADI bhASAmAM vaparAya che. mAtra hiMdustAnImAM * le che'ne male 'elate hai' ema vaparAya che. A Akhu pada AnaMdaghanajInI padanI bhASA vizeSapaNe gujarAtI karatAM mAravADInA saMskAravALA ane mAravADI tathA hiMdustAnInA mizraNavALI " janama janamake setha, prayAga vicAravAthI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 zrI AnaMdadhanajI ane temane samaya vadhAre hoya ema spaSTa batAve che. AvA zabdo tathA vAyaprogavALI bhASA hAla paNa budelakhaMDamAM vaparAya che ema tapAsa karavAthI jaNAyuM che. eka DeDha dina gherI" (pada 23)ne vAkyaprayoga idiomatic che tevA arthamAM eka deDha divasa ema gujarAtImAM kadi belAtuM na hatuM. paNa eka be divasa belAtuM hatuM ane te ja prayoga hAla paNa thAya che. seLamA padamAM "DhelAM" zabdane pravega barAbara arthasUcaka che. DhelA zabda patinA arthamAM atyAra sudhI koI paNa jagyAe kaI gujarAtI kavie vAparyo hoya ema jovAmAM AvyuM nathI. A soLamA padamAM "jIsake paTaMtara ke nahi, usakA kyA melA " e vAkyaprayoga jema alaMkArika rIte hiMdustAnI bhASA batAvI Ape che tevI ja rIte "sejaDI raMga relA" e vAkyane pravega paNa mAravADI bhASAne udeze che. mAre kahevAnI matalaba ahIM vizeSa spaSTa rIte kahevAnI jarUra che. e AkhuM pada te hiMdI bhASAmAM ja che ane kaI kaI jagyAe mAravADI bhASAnI temAM vAsa Ave che e jaNAI Ave tevuM che, paraMtu tenI sAthe emAM vAnA je prayoga karavAmAM AvyA che ane tene je AlaMkArika arthamAM vAparavAmAM AvyA che te barAbara mAravADI che. "tere mukha dIThe Tale, mere manakA celA," athavA "sejaDI raMga relAnA jevA prayogo gujarAtImAM thatA nathI ane mAravADImAM bahu sAdhAraNa che. AvA zabda ane vAkyaprayoga uparathI jyAre eka graMthakartA ke kavinA samaya athavA vihArakSetra para vicAra karavAnuM hoya tyAre te pradezanA khAsa saMbaMdhamAM AvavAnI jarUra rahe che ane te samayanA kavionA lekhe vAMcI javAnI jarUra che ane tema karavAnuM ane te pramANe jemaNe karyuM hoya temanA vicAro ane pravega jANavA sAMbhaLavAnuM mane baneluM hovAthI ane te pradezamAM jaI keTalIka tapAsa jAte karelI hovAthI e saMbaMdhamAM A pramANe thayela mAre nirNaya jAheranA hita khAtara prakaTa karavAnI AvazyakatA dhAravAmAM AvI che. savizeSa AdhArabhUta hakIkata prApta thatAM mArA abhiprAya mATe mane Agraha nathI e upara jaNAvyuM che ane pharI paNa jaNAvavAnI rajA lauM chuM. A uparAMta bIjA paNa aneka prayege AvI rIte batAvI zakAze. tene upaga mAravADa ane uttara hiMdustAnane spaSTa batAvI Ape che te tarapha AMkha mIMcAmaNI karavI e taddana banavuM azakya che. "tRSNa rAMDa bhAMDakI jAI" (pada 14) emAM bhAMDanI dIkarIne badale gujarAtI pravega thaye heta te DhaMDhanI dIkarI evo ja prayoga thaI zakata, tema ja te ja padamAM pRSTha 139 mAM " vAje jIta nagAre" e vAkyaprayogane badale gujarAtImAM vijayake" evo zabdasamUha vaparAta. ahIM je praga karavAmAM AvyA che te khAsa mAtRbhASAne anulakSIne ane alaMkArika rIte thayA che e khAsa lakSyamAM rAkhavAnuM che. eka samartha abhyAsI lekhaka pitAnA lekhe gujarAtI Adi ghaNuM bhASAmAM lakhI zake e spaSTa samajAya tevI hakIkata che, paraMtu jyAre bhASAnA upayogane aMge idiomskhAsa Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ana'ghananI bhASA-vicAraNA 43 vAkyaprayAgA vAparavAnA prasaMgo Ave tyAre mAtRbhASAmAM athavA dezI bhASAmAM jevI chUTathI tenA upayoga thAya che tevA ane teTale upayAga anya bhASAmAM thatA nathI ane A mATe taphAvata padanI ane cAvIzInI bhASAmAM khAsa lakSyamAM rAkhavAnI jarUra che. cAvIzI paikInAM 22 stavane AnaMdaghanajInAM banAvelAM che. tenI bhASA prauDha che, chatAM je chUTa ane spaSTatAthI khAsa vAkyaprayogA ane alaMkArA paTTamAM vaparAyA che teTalI chUTa ane spaSTatA stavaneAmAM jovAmAM Avaze nahi. A muddA para ApaNe khAsa vicAra karavA ceAgya che. tene mATe sUkSma avaleAkanadRSTithI padanI ane stavanAnI bhASA vicAravA vijJapti che. stavanAnA vicArA vadhAre ucca chatAM alakAra ane vAkyaprayoge padyamAM vizeSa dRDha rIte vaparAyalA jovAmAM Avaze. game te padya vAMcavAthI ane khAsa karIne tenA prayAgeA para vicAra karavAthI AnaMaghanajI mahArAjanI bhASAmAM dRDha saMskAra uttara hiMdustAna ane madhya pradeza vacce budelakhaMDamAM vaparAtI mizra mAravADI-hiMdustAnInA jaNAI Ave tevuM che. ApaNe evA prayAgA para jarA vadhAre vicAra karIe. dAkhalA tarIke kaba milaze manameluM ' (54 24) tyAra pachInI gAthAmAM ' lelU ' zabdaprayoga ane khAsa karIne kA navi vilage celu ' evA e ja padamAM zabda ane vAkyaprayoga karyAM che te A padonA banAvanAranu vihArakSetra spaSTapaNe mAravADa tarapha batAve che. lelUnA artha mAravADImAM paththaranA kaTakA athavA nAne paththara thAya che ane ' celu vilage ' eTale cele gurumahArAja sAthe rahevAne lalacAya e ja amAM hAla paNa te vAkayaprayAga mAravADI bhASAmAM thAya che ane keAI mAravADI sAthe vAta karavAthI paNa e hakIkata jaNAi Ave tema che. * Apa milyAthI aMtara rAkhe ene maLatA gujarAtImAM paNa prayAga thAya che paraMtu emAM paNa ' milyAthI ' zabda evI rIte vaparAyA che ke e mAravADI tarapha AkhA prayAgane kheMcI jAya che. ' ApaNA maLe tyAre AMtarI rAkhe te gAMDA samajavA ' ema gujarAtImAM prayoga thAya che paNa * milyAthI ' evA bhASAprayoga ke vAkyaracanA gujarAtImAM kadI jovAmAM AvatA nathI. A eka vAkya ja mizra mAravADI-hiMdustAnInA prayAgAnA je chUTathI ahIM upayega thayA che te batAvI Ape che ane bhASAnA niyane aMge bahu madada kare ane upayogI thAya tevA AMtiraka pUrAvA rajU kare che. AvA khAsa vAkyaprayAganA thoDAka dAkhalA rajU karIe. trevIzamA paTTamAM ' de DhavakAya na vA game' e khAsa mizra prayAga che ane enA jevA prayAga gujarAtImAM jovAmAM * mArA vicAra pramANe 21 temanAM banAvelAM che je para vicAraNA have pachI karavAmAM AvI che. cAlu mAnyatA pramANe 22 stavana (1 thI 22) temanAM banAvelAM kahevAya che. A 22 stavane mATe upAddhAta juo. meM te stavane para vistArathI vivecana lakhavA mAMDayu che. vi. ka. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zrI Ana'dhanajI ane temanA samaya AvatA nathI. chavIzamA paTTamAM veDha sAthe 'tAma" zabda vAparyAM che tene tyAM atha vicAratAM te kurAnanA arthamAM samajAya che tyAre te ja zabda pAche cumAlIzamAM padamAM kurAna sAthe vAparyAM che tyAM te mahamada pegaMkhara pachInA graMthakArAe banAvela musalamAnI dharmAM pustakA batAve che. evA te zabdanA prayoga gujarAtImAM kadi thatA nathI. jyAre te amAM sadarahu zabda hiMdustAnImAM chUTathI vaparAtA hatA ane atyAre paNa vaparAya che. cumALIzamA paTTamAM ' karavata kAzI jAI grahurI ' ( pR. 468) e khAsa mAravADI vAkyaprayAga batAve che. gujarAtImAM tene badale ' kAzIe jaIne karavata mUkAvuM 'evA prayAga thai zakata. karavata thatuM' evA vAkyaprayoga gujarAtImAM kadI thatA nathI. khetALIzamA paTTamAM * apanI gati pakareMge ' e vAkyaprayoga zuddha hiMdustAnI che, ene e ja vicAra gujarAtImAM khAsa prayAgathI batAvavA hAya teA * mArA raste laI laIza ' ema vaparAya che. paraMtu ' pakaDa dhAtu gati sAthe kiM vaparAtA nathI. ADatrIzamA paTTamAM C H vAta karata hai bhArI' emAM vAtanI sAthe bhArI vizeSaNa lagADayuM che te gujarAtImAM ki vaparAtuM nathI. A sava dAkhalAe ADAavaLA laine batAvyA che. e viSaya upara khAsa lekha lakhavA hAya ke carcA karavI hAya te te para pAnAMo bharAya tema che, paraMtu evA moTA ullekha mATe upeAghAtamAM avakAza nathI. khAsa vicAra karIne jarA niya karavAmAM Avaze te ekadama samajI zakAya tevuM che ke padyamAM je bhASA vaparANI che temAM mizra mAravADI-hiMdustAnInA saMskArA vizeSa che ane temAM gujarAtI bhASAnA proga kvacit thayA che tyAM paNa hiMdustAnI saMskAro ane tenA vAkyaprayAgAneA sArI rIte upayoga thayA che. gujarAtanA paricaya hAvAthI gujarAtInI chAyA padamAM paNuM avAranavAra jovAmAM Ave che, chatAM pannunI bhASAmAM moTo bhAga mAravADI-hiMdustAnInA saMskAravALA che ane gujarAtI prayAgeA kAi kAi thayA hAya tyAM paNa asala bhASAnA sa'skAreza spaSTa jaNAI Ave tema che. have A saMbaMdhamAM eka bIjI vAta paNa vicArI laIe. cApanamA padmamAM mANekacAka ' zabda Ave che ane tyAM hATa uN mAMDavAnI vAta karI che te parathI AnaMdaghanajIneA amadAvAdamAM vihAra hatA ema keTalAka mAnavA lalacAI jAya to te saMbaMdhamAM e anumAna che: eka teA uttara hiMdustAnanAM ghaNu N zaherAmAM vyApAranA kendrasthAnane mANekacAka kahevAnA rivAja che eTale zaheranA madhyabhAgamAM jyAM sarva vastu maLI zakatI hAya ane cAka jevA AkAra hoya tene ' mANekacoka ' kahevAnA rivAja che. amadAvAdamAM tene mANekacAka kahevAmAM Ave che tethI gujarAtanI chAyA padmAmAM dhArI levAnuM kAraNu nathI. dilhImAM cAMdanIceAka che tevI rIte khIjAM ghaNAM mAravADa ane uttara hiMdustAnanAM zaherAmAM mANekacAka hAla paNa che. mArI yAda pramANe khuda meDatAmAM madhya cAkane mANekacAka kahevAmAM Ave che. cApanamA paDhanI bhASAmAM gujarAtIne maLatA kAi kAI prayAgeA che tethI ' Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMghananI bhASA-vicAraNA te . 6 pada gujarAta taraphanA vihAra daramyAna lakhAyela hAya te tema paNa e uparathI padonI bhASA gujarAtI kahI zakAya nahi. je gujarAtI zabdo hAvAnuM lIsTa Ape che te lagabhaga ulaTI vAta sAbita kare che. ghaNAkharA gujarAtI prayAge tee nathI. ApaNe temanuM lIsTa prathama tapAsI jaie. chaThThA padamAM ' mAharA ' ane ' mAluDA ' e banne zabdo barAbara hiMdustAnInA prayAgA che. seALamA padamAM ' prabhu ' zabda hiMdustAnI che ane je amAM te tyAM vaparAye che te gujarAtIne badale hiMdustAnI a khAsa batAve che. te ja padamAM ' Avaze ' zabda je rIte tyAM vaparAyo che te ja pramANe mAravADI bhASAmAM hAla paNu vaparAya che, te kAi bhaNelA mAravADIne pUchavAthI paNa jaNAI Avaze. sattaramA padamAM ' kANu, veNu, khele che' e traNe zabdo mAravADI prayAgA batAve che ane khAsa karIne veNu zabda te tyAM eTalA badhA gharagaththu che ke tene gujarAtI kahevA e tadna bhUlabhareluM che. ' kAya, hAya ' (18) banne mAravADI prayAga che ane te kharAkhara sAbita thaI zake tema che, jyAM te vaparAyA che tyAM jarA vAMcavAthI paNa samajAya tevu che. sanAtana jo kahu re' khAsa hiMdustAnI prayAga che. sanAtana zabdanA upayAga gujarAtI bhASAmAM haju hAlamAM ja thavA lAgyA che. te zabdane itihAsa vicAravA ceAgya che. AnaMdaghanajInA vakhatamAM e zabda uttara hiMdamAM bahu vaparAtA hatA ane hAla paNa teneA heALA upayAga tyAM ja thAya che. ' aMtaragatanI, vAtalaDI' (pada-25) e prayAga mAravADI che. gujarAtImAM ' vAtaDI' prayAga thAya che, kAI paNa kevaLa gujarAtI kavi ke graMthakAre gujarAtImAM * vAtalaDI' zabda vAparyAM haiAya evuM batAvavAmAM na Ave tyAM sudhI A vAta sAkhita thaI zake tema nathI. paMDita vIravijayajIe eka jagyAe vAtalaDI zabdaprayAga karyAM che, paraMtu tyAM te kevaLa gujarAtI prayAga nathI, ' vAta ' akSaranu e premadaCka nAnuM rUpa che ane te kadAca gujarAtImAM vaparAtuM heAya te te ja artha mAM te mAravADImAM vaparAya che ema dhyAnamAM rahevu joie. evA banne bhASAne sAdhAraNa prayAgA eka ekAMta hakIkata siddha karI zakatA nathI. ' rahu'(54-33) eja rIte mAravADI prayAga che ane tenI pachInA phiru' zabda batAvI Ape che. aDatALIzamA padmamAM, eka pakhA me kAi na dekhyA, kAinu je je karAvyuM ' e sa mAravADI prayAga che. e sAmAnya rIte paNa samajI zakAya tevuM che. AvI rIte prayAgo mATe matAvI zakAya tema che. sthalasa kAcathI vadhAre lakhavAnI jarUra lAgatI nathI, paNa mArA dhAravA pramANe mAre je vAta kahevAnI che te meM banI zakatI rIte spaSTa karI che. ahIM mAre eTaluM batAvavAnI jarUra che ke meM pacAsa padanI bhASA para vizeSa UhApoha karyAM che, kAraNa ke tyAMsudhInAM pado bahu vAra vAMcavAnI mane jarUra paDI che. bhASAvicArane aMge A ja pustakanA bIjA bhAgamAM vicAra karavAnu kAraNu raheze athavA abhiprAya pheraphAra karavAnA prasaMga prApta thaze teA khullA dilathI te 45 dhAravAmAM aDacaNa nathI, muni buddhisAgara padomAM batAvavA mAge che tethI dhAre che tema vaparAyA ja Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrI AnaghanajI ane temanA samaya viSayane pharI vAra hAtha dharavAmAM Avaze. kAi paNa lekhake potAnA niNuM yAtmaka vicAro AvI khAmatamAM jAhera karavAnI ke anya para ThasAvavAnI dhRSTatA karavA vicAra karavA te ayeAgya che. mAtra vicAra karanArane vicAra karavAnAM sAdhanA cAjI ApI pote potAnA abhiprAya khatAvavA sAthe taTastha rahevuM e ja ucita mArga che ane te sAthe pote je ni ya para Avela haiAya te mAdaka tarIke batAvavA ane tene mATe ceAgya bhASA vAparavI. AkSepaka athavA niNaeNyAtmaka zailI AvI bAbatamAM lekhaka ane vAMcanAra bannene lAbha karanAra thatI nathI. AvA bhASAzailI vigerenA khAsa viSayeAmAM pratipAdaka zailI ceAgya bhASAmAM jALavI rAkhavAnI bahu jarUra che. pAchA ApaNA muddA para AvatAM ApaNe have AnatghanajInAM stavaneAnI bhASA paNa vicArI laie. AnadaghanajI mahArAje cAvIzI paikI khAvIza stavane banAvyAM ema kahevAya che. bAkInAM e stavanA manAvavA e jUdA jUdA prayAsa thayA che, paNa AnaMdaghanajInI bhASA ke rahasyanI khUbI kAI lAvI zakayuM nathI. AnaMdaghanajInAM stavaneAnI bhASAmAM gujarAtInu tattva sAruM che ane te stavanA gujarAta kAThiyAvADanA vihAra pachI lakhAyalAM hAya evu sahaja anumAna thAya che. e stavanAmAM mAravADI ane hiMdustAnInA saMskArA bahu che, e khatAve che ke bhASA game teTalI gujarAtI lakhavAne prayatna karavA chatAM janmabhUmi taraphanI bhASAnA saMskAra! javA bahu muzkela che. e uparAMta eka bIjI vAta tarapha ahIM khAsa lakSya dvArAya che ane te e che ke je prauDha alaMkArika bhASA paTTamAM AvI zakI che tevI bhASA stavanAmAM AvI zakI nathI. A vAta prathama dRSTie ceAMkAvanArI lAge tema che, kAraNa ke AnaMdaghanajInAM pado karatAM stavanA vizeSa prasiddha che; paraMtu kharAkhara vivecana karI parIkSA karavAmAM Avaze te A vAtanuM satya samajAze. kudaratI mAtRbhASAmAM je khAsa prayAgA vAparI zakAya che tevA grahaNa karelI bhASAmAM vaparAtA nathI ane eka padma ane eka stavana hAthamAM laI baMnenI bhASA para vicAra karavAthI A vAtanuM mAruM samajAi jaze. sAthe eTaluM paNa yAda ApavAnI jarUra jaNAya che ke stavanAnuM mahattva bhASAprayogane laIne nathI, paNa naisargika ucca vicArA, Adaza maya jIvananA UMDA hRdayapradezamAMthI nIkaLela bhAva ane vyavahAra nizcayane eka sarakhI rIte pASaka tattva ApanAra stavanA bahu alpa hAvAthI Ana MdaghanajInAM stavanAnu ahu mahattva che; bAkI vAkyaprayAganA saMskArIpaNAne aMge, vastugrahaNa ane nidarzananI dRDhatAne aMge ane kAvyamAMne aMge padonI bhASAzailI stavananI bhASA karatAM ghaNI caDhe tema che. je ucca Azaya jALavI rAkhIne mahAna satyA stavanAmAM pragaTa kare che tenI AthI ochI kimata thatI nathI. vaktavya eTaluM che ke gujarAtI bhASAnA chUTathI upayoga karavA jatAM padmA jevI viziSTa bhASA stavaneAmAM AvI zakI nathI. kAvyarasikatA paNa padomAM spaSTa mAlUma paDe che ane sarakhAmaNImAM te vadhAre bhAvAtmaka che ema jaNAi Ave che. A vaktavya kharAkhara Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I budelakhaMDanI mizra hiMdustAnI bhASA eka jUdI hakIkta che. bhASAne aMge vicAraNA karatAM ahIM kahevAnI eka bIjI vAta e prApta thAya che ke stavanonI gujarAtI bhASAmAM paNa uttara hiMdustAnanA saMskAre bahu daDha rahI gayA che. ApaNe keTalAka dAkhalA A saMbaMdhamAM batAvI ApaNA caritranAyakanAM stavanenI bhASAvicAraNA karIe. "samaje na mAho sAle." ( stavana 17-6) ahIM mAhare sAla e zabdane prAga kAThiyAvADI che ema batAvavA prayatna thaye che. e prAga kAThiyAvADa karatAM suratamAM vadhAre thAya che ane tethI vadhAre mAravADamAM thAya che. e uparAMta emAM khAsa lakSyamAM levA jevuM te liMgavyatyayanuM svarUpa che. e kuMthunAthajInA stavanamAM mananI vAta cAle che ane keI paNa sAdhAraNa gujarAtI bolanAra manane "sALe" kahe nahIM paNa sALuM' kahe e bhASAparicayathI jaNAya tevuM che. "mana" nAnyatara jAtine zabda hovAthI sALA zabdanuM vikArI rUpa tatkAgya nAnyatara vikAra grahaNa kare che. mAravADanA loko upara batAvyuM tema "kheTe khAte" zabda bole che tema mana mATe puliMga vApare che. pada 9 ane te para bhASAvicAraNuM upara thaI che te atre prastuta che. AvI rIte liMgavyatyaya mAravADImAM bahu thayA kare che. A ja liMgavyatyaya "muja mana tuja padapaMkaje re, lIne guNa makaraMda" (13-3) vALA vAkyamAM thayuM che. mana ane makaraMda bane mATe "lIne " zabda lAgu paDe tema nathI, kAraNa ke mana nAnyatara liMge che ane makaraMda puliMge che, chatAM liMga saMbaMdhI pheraphAra mAravADamAM agatyane nathI ane manane te bahu vAra narajAtimAM vAparavAmAM Ave che tethI "samaje na mAhare sALo" evA uparokta pravega peThe ja A prayoga thaye che. je stavananI bhUmikA mAravADI-hiMdustAnImAM batAve che, tenAM phaLaphUlane gujarAtImAM kahevAI zakAze, paNa vele tANatAM te thaDa tarapha ja jaze evuM svarUpa stavamAM bahu vAra jovAmAM Avaze. A liMgavyatyayanA bIjA paNa ghaNuM dAkhalAo che. jemake "pApa nahi kaI usUtrabhAsaNa ji, dharma nahi kaI jaga sUtra sarikhe " e caturdaza prabhunA ekadama gujarAtI lAgatA stavanamAM pApa ane dharma zabda narajAtimAM vAparyA che tevA prayoga gujarAtI bhASAnA sAkSarane taddana na samajAya tevA lAge che, jyAre mAravADImAM tema thavuM te dararejane banAva che. aDhAramA aranAthajInA stavanamAM "kanaka" mATe ethI gAthAmAM vAta cAlI che tyAM tene mATe "bhArI, pIlo ane cIkaNo" evAM vizeSaNa mUkyAM che e traNemAM ane khAsa karIne chellA bemAM spaSTa rIte liMgavyatyaya thayuM che. tame kaI mAravADIne gujarAtI bolatA sAMbhaLaze te te barAbara AvI ja rIte gujarAtI bhASAnA vizeSaNane upayoga karaze. vaLI AvA liMgavyatyaye ajANatA thaI gayA che ema paNa nathI, kAraNa ke kuMthunAthajInA stavananI chaThThI gAthAmAM manane sALA ane kALA kahIne turata ja kahe che ke "meM jANyuM Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane temane samaya e liMga napuMsaka" vigere. ATalA uparathI mananuM napuMsakaliMga- siddhapaNe kartAnA jANavAmAM che. chatAM tene mATe narajAtinAM vizeSaNa ane upanAma vaparAya te spaSTa rIte mAravADI bhASAnA prayoga batAvI Ape che. AvI rIte prema kalpataru chedIe re' (22-5) mAM ta" zabdane je narajAtimAM vAparela che te saMskRtine anurUpa che, paNa gujarAtImAM te zabda napuMsakaliMgamAM ja vaparAya che. mAravADImAM to jhADane paNa narajAtimAM ja vAparavAmAM Ave che tethI A prayoga te bhASAne anurUpa che. - sattaramA stavanamAM "sApa khAya ne mukhaDuM thayuM' e ukhANuM ApyuM che te mAravADa dezanI pracalita jANItI kahevata che, jyAre gujarAtamAM tevuM kaI ukhANuM hoya ema jaNAtuM nathI. A uparAMta " vyAla taNI pare vAMkuM tene kahevuM, "sakaLa maradane Thele " evo vAkyaprayoga kare ane "e kahi vAta che meTI" emAM "kahi" zabdane khAsa vAkyaprayoga kare e sarva arthasUcaka che. emAM "kahi" zabdano artha "kAMI" ema thAya che. "e te kAMI bahu moTI vAta karI evA arthamAM "kahi" zabda gujarAtImAM vaparAtuM nathI, paNa barAbara te ja arthamAM hAla paNa mAravADI bhASAmAM te zabda vaparAya che. - sumatinAthanA stavanamAM "tIsara" (pa-2) e trIjAnA arthamAM vaparAyela zabda hiMdustAnI jANanAra gujarAtI bolanAranA jevI ja bhASA batAve che. gujarAtImAM te tIsare " zabda ja vaparAtuM nathI e kahevAnI jarUra nathI. AdIzvara bhagavAnanA stavanamAM "ora" zabda bIjAnA arthamAM vaparAyela che te zuddha hiMdustAnI zabdaprayoga che ane te sAmAnya bhASA bodhathI paNa grAhya thAya tema che. e uparAMta nIcenA zabdaprayoga AnaMdaghanajI mahArAjanI stavananI bhASAmAM mizra mAravADa tathA uttara hiMdanI bhASAnuM tattva batAve che te vicAravA gya che. nIce ullekha karela che te stavanane naMbara ane gAthAne naMbara che. sega (3-4) pIje (21-4) boghA (19-6). ghura (3-1) gatinalI (19-5) mahira najara (19-11). ghuri (5-2) bhAyA (19-10 ) phira (20-9) pAve (19-11) dhIThAI (4-4) daya (9-4) kahiye (20-1) pipAsA bhAMje (4-5) (21-3) lahiye ( ra ) dAva (5-5). paNu (9-3) cAve (20-9) saMpaje (56) bheda (12-2) kIje ( 21-4) vAdharo (1-6) duvidhA (18-7) vaMcIne (21-9) dekhaNa de (8-1 ) turiya (9-0 ) phe (22-2) niHkAmI re (11-2) , (19-3) mili (22-5) mAtA (198). dhAre pada seva (7-2) baMdhasI (22-6) ghananAmI (12-1) vedha (13-5) reha (1-6). , ( 17-2) aradAsa (15-8) aMba (2-6). (15-8) netu (7-1) vAda (3-5) ukhANe (17-2) avakAza (16-2) unmAda ( 3-5) padapAgI (197) , ( 29-3) Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Ana banajInA dehAtsaga vagere pratibhAsa (16 2) sAtvikI zAla (16-5) lakhAsI (11-6 ) dehaga ( -6) vazrle (7-4) nidAna (16-8) nayaNa ( 2-2 ) 29 ( 2-5 ) ( 14-3 ) .. ama (15-1) kRSNa ( 20-2 ) kuNu (22-4) vare paDe (15-5) muNe (16-10) nistaryo (16-11) namo muja (16-13) bhAje (17-1) haTakuM (17-4) Thele (17-7) jele (17-7) pIjIe (185) Tvene cAcanA (3-6 ) *dihA ( 8-3) raDha mA (11-4) mAhe phadIe (15-5) sadhi ( 16-6) suci (9-2 ) kANa ( 19-2 ) AM ( 17-4 ) kIsaDI ( 22-6 ) ize. (16-9) nisapati ( 22-8) narakheTa (13-1) dhIMga (13-1) sIjha (10-3) fi-+ (15-1) jalalihA (8-3) cittame (14-7) raMgazu (15-1) jetI (15-4) avale pAse (17-3) aba (19-1) 49 bIjA zabdonA athavA ahIM dhura, haiM, paNu-zabdonA artha vicAravAmAM Avaze athavA upayega athavA arthe ke pratyaye vicAravAmAM Avaze te teonuM mULa mAravADa khAsa karIne budelakhaMDa ane uttara hiMdamAM jatuM jaNAI Avaze. secyU ke ghaNudiyA, dhIMga ke kheTa, lakhAsI ke raDha evA zabdone gujarAtI khelatA kAI paNu vibhAganA kahI zakAya, kAI prAMtane uddezI zakAya ema mane lAgatuM nathI. uparanA dareka zabda para vistArabhayathI TIkA karI nathI, paNu sujJa vAcake te vicArI leze ane kAi zabdanA artha na samajAya te TakhA sAthe vicAraze te je vicAra huM ahIM batAvavA mAguM chuM te jaNAI Avaze. ekamanA ( 9-2) gADhI sagAI (19-4 ) karasAlI ( 19-5 ) meSa (229 ) parikara ( 16-11 ) sAjana (22-2 ) iMdriyarAmAM (11-2) mUla (19-1 ) sahI (2006) manarAvAlA ( 22-1 ) bhArI ( 8-14) matavAsI (11-6) caturAi(22-5) tIkSaNatA (10-1) parakhAya (16-1) parakhaDI chAhuDI (18-2) kayuM (20~1) tarasa (4-6) kissu (2-1) have stavaneAmAM ApaNe keTalAka vAkyaprayogA vicArIe je paNa e ja hakIkatane vadhAre spaSTa AkAramAM batAvavA upayAgI thAya che. * prIta sagAI re nirupAdhika kahI re, sApAdhika dhana khAya '( 12 ) emAM vAkyaprayAga ane zabdaracanA kharAkhara hiMdI che te trevIzamA paTTanI trIjI gAthAmAM * kevaLa acaLa anAdi akhASita, zivazaMkarakA bheTA ' atAvelA bhAva sAthe vicAravAthI sahaja mAlUma paDe tema che. emAM " sagAI" zabda kAThiyAvADamAM vadhAre vaparAya che ema dhArI levu kharAbara nathI. kAThiyAvADamAM sagAI karatAM ' sagapaNu' zabda ja vadhAre vaparAya che ane te vAta kAThiyAvADanA paricayathI . Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI AnaddanajI ane temanA samaya jaNAya tevI che. sagAI zabda mAravADI bhASAmAM mahu chUTathI vaparAya che ane te je atha mAM AnaMdaghanajIe vAparyAM che te ja amAM vaparAya che. AthI banne rIte * sagAi? zabda para bAMdhela racanA tUTI paDe che ane tethI teA UlaTuM hiMdustAnI-mAravADInA mizra prayAgAnA upayoga stavanamAM paNa vizeSa thayA che e vAta sAbita thAya che. alakha' zabdanA upayAga (1-5) jevA AdIzvara bhagavAnanA stavanamAM thayA che taiveA ja mizra mAravADInA prayAgavALA trevIzamA padmanI chellI gAthAmAM thayA che. (pR. 216) alakha zabdanA upayAga gujarAtImAM kadAca thatA te bahu javalle ja thatA, paNa hiMdImAM avAranavAra bahu sArI rIte thayA kare che ane agAu paNa thatA hatA te vrajavAsI kavienAM padma tathA kabIranAM pade vAMcavAthI jaNAya tevu' che. " C AvI ja rIte ' vastuvicAre dravya nayaNutaNe. viraha paDyo niradhAra ' evA padacchedavALI vAkyaracanA (2-5), emAM tathA khIjI gAthAmAM * nayaNu" zabdanA AMkhanA arthamAM upayAga thAya--e sarva uttara hiMdanA saMskArA majabUtapaNe batAve che ema mane lAge che. evI ja rIte ' lakha pUre mana Aza' (1-5) ane 'adheA aMdha pulAya' (2-3) nA artha vicAratAM turata vAkayaracanAnuM mULa uttara hiMdamAM jaNAi Ave tevuM che. AvI jAtanA aneka vAkyaprayogA batAvI zakAya tevuM che ane e khAkhata upara ghaNI gerasamajutI thayelI che tethI ApaNe te muddo jarA vadhAre spaSTa karavA paDaze. bAkI te game te vAkayaprayAga vicAraNApUrvaka niSpakSapaNe lakSyamAM levAmAM Avaze teA tenI racanA hiMdu stAnanA uttara vibhAga tarapha ja jaze. AvI mAkhatamAM upara uparathI vAMcI abhiprAya ApI janAranA addhara vicArA upara AdhAra mAMdhI zakAya tema nathI. ApaNe A ja muddo sAbita karanAra thADAka khAsa prayogo haju paNa vicArIe. * caraNu dharaNu nahi ThAya' (2-3) e hiMdInA khAsa prayoga che. gujarAtImAM ene mATe ' paga mUkavAnuM paNa nathI ' evA prayAga thAta. * paMtha nihAlazuM" (2-6) evA vAkayaprayAga ahIM karyAM che te seALamA paTTanI trIjI gAthAmAM paMtha nihArata leAyaNe druga lAgI aDAlA' e vAkyaprayAga sAthe barAbara maLatA Ave che. rastA para najara karIne besavu ene mATe patha nihAravA athavA niGALavA e vAkayaprayAga mAravADI ane hiMDhImAM thAya che. emAM bhASAsaMskAramAM nihAravAne badale stavanamAM nihALave ema prayAga thayeA che te khAsa vicAravA ceAgya che. e mAravADamAMthI gujarAta tarapha prayANu sUcave che paNa vAkayaprayAga gujarAtamAM rahevA chatAM tenuM mULa uttara hiMda tarapha khatAve che. have ApaNe likha dhAtuthI prayAga para jarA vicAra karIe teA uttara hiMdanI bhASAne stavanamAM upayoga vadhAre spaSTa rIte jaNAze. stavanamAM ' doSa abedha lakhAva ( 3-2 ) tyAM lakhAva eTale lakhavuM te. eTale mAlUma paDavAnA jANavAnA azvamAM te dhAtu vadhu Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananI bhASA-vicAraNA 51 rAyA che. ravi ziza rUpa vilekha ' (4-2 ) tyAM lim dhAtune guNu karI sAthe vi upasarga lagADI spaSTa dana e amAM e zabda tyAM vaparAyA che, ane * vyavahAre lakhe dehilA ' (18-7) tathA * ekapakhI lakhI prItanI ' ( 18-8 ) tyAM lakhe eTale zIkhe, jANe e aMmAM te dhAtu vaparAyA che. AvA arthamAM gujarAtImAM kadi lakha ke likha dhAtu vaparAtA nathI. have e ja AnaMdaghanajIe mAravADI-hiMdustAnImAM lakhela che ema svIkArAyalAM padomAM te dhAtu kevI rIte vAparyAM che tenAM traNa dRSTAMteA joie. * nirakha hAya lakhe keAya viralA ' ( 5-3) tyAM lakhe eTale jANe samaje-dekhe e aMmAM te ja dhAtu vAparyAM che, tyAra pachI merI vaira aise niThura likhAve ' (10-1 ) likhAve eTale jANe evA ja artha TabAkAra kare che te zrI saMbhavanAthanA stavanamAM likha dhAtunu preraka rUpa je arthamAM vAparyuM che te ja arthAMmAM tyAM paNa e rUpa vAparela che. - viralA alakha lakhAve ' ( 27-1 ) ahIM lakhAve zabda jANavAnA arthamAM kharAkhara vaparAyela che. [ pRSTha 238-para chApavAmAM * lagAve' chapAyu che te presanI bhUla che je te ja pRSTha paranI neTa jovAthI jaNAze. tyAM lakhAve zabdanA ja artha ApavAmAM Avye che. ] A lib dhAtunA zabdaprayoga ane tene je arthAMmAM vAparavAmAM Avye che te mAravADI ane hiMdustAnInA thayelA aneka prayAgone ekadama spaSTa rIte khatAvI ApanAra hAya ema mane lAge che. atyAra sudhInA jainanA rAseA ane anya kevaLa gujarAtI kavioe anAvelA padya gadya graMthAmAM lim athavA ' lakh ' dhAtune AvA upayeAga thayelA mArA vAMcavAmAM AvyeA nathI. C . agiyAramA stavananI trIjI gAthAmAM 'sAdhe 'kriyApada be vakhata vAparela che; * nija svarUpa je kiriyA sAthe' ane ' je kiriyA karI cau gati sAdhe' ahIM sAdhe kriyApadanA artha ane kama vicAratAM tenA ane arthAM bahu ja vicAraNIya che. prathama kriyApadanu krama kiriyA che. jyAre bIjI vAra cau gati che. e banne jagyAe tenA artha ane prayAga uttara hiMdustAnanA 'sAdh' dhAtunA prayoga batAve che. sAdh dhAtu gujarAtImAM vaparAya che tyAM tenA artha meLavavuM thAya che, tenAthI A taddana judo ja atha che. AnI sAthe vaLI 21 mA prabhunA stavanamAM tenA atha vicAravAmAM Avaze te te taddana navIna artha batAvaze. e amAM paNu gujarAtImAM sAdh dhAtune upayAga thatA nathI. zrI vimaLanAthajInA stavanamAM AtamarcA AdhAra ( gAthA 4 thI ) ane pAMcamI gAthAmAM ' rizaNu dIThe janatA re, ' emAM rizaNu zabdane narajAtimAM prayAga, vedha zabdanA gujarAtImAM upayoga, dinakara--sUrya sAthe ' karabhara ' eTale kiraNasamUhanA prayoga ane pasaratA zabdanA UgavAnA artha e sava eka ja vAta batAvI Ape che ane dhAra taravAravALA caudamA zrI anaMtanAthajInA upara uparathI gujarAtI dekhAtA stavananI chaThThI Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zrI AnanajI ane temanA samaya gAthAmAM pApa ane dhanA narajAtimAM liMganyatyaya, 'ANA' zabdanA avadhAraNa karavAnA arthAMmAM upayAga ane lIpaNuMne badale ' lIpaNA ' evA je asala prayAga pratemAM dekhAya che te jarA vivecaka dRSTie vicAravAthI A vAta hastAmalakavat jaNAya tevI che. e ja stavananI sAtamI gAthAmAM upadezanA sAra ema chApelI mukAmAM chApela che tyAM ' upadezanu sAra * ema pratamAM lakhela che. e sa` liganyatyayA ane zabdaprayoga AvA zuddha gujarAtI lAgatA stavanamAM jovA pachI koI vidvAnmANusa kAThiyAvADI athavA gujarAtInA zabda ke atha prayAgA stavanamAM mukhyatAe thayA che ema kahevAnI khamatamAM lalacAi jAya athavA te siddhAMta ( Theory mAM makkama rahI zake ema jaNuAtuM nathI. sevanA dhAra para rahe na devA e prayoga caudamA stavananI prathama gAthAmAM che ane ' aMdhAaMdha pulAya ( 15-6) e mane prayAgA zuM atAve che? evA gujarAtI prayAgA kardi jANavAmAM, sAMbhaLavAmAM ke vAMcavAmAM AvyA nathI. ene anvaya karavAthI A khAmata spaSTa thaI jAya tevI che. A AMtiraka pUrAvA ghaNA spaSTa ane vicAraNIya che ema mArA kahevAnI mata lakha che. A viSaya para hajI ghaNAM vadhAre dRSTAMte stavanAmAMthI ApI stavananI racanA gujarAtI hAvA chatAM tenI bhUmikA uttara hiMdamAM che ema batAvI zakAya tevuM che, paraMtu ATalAM chAMte mArA dhAravA pramANe pUratAM che. seALamA zrI zAMtinAthanA ati udghAtta lAMbA stavananI dareka vAkyaracanA mAravADa taraphanI che ema batAvAya tevuM che * sakaLa nayavAda vyApI rahyo, ' ( gAthA 6) * zivasAdhana saMdhi re'(e ja gAthA).' bhAva....te tema atithya sadu' (gAthA 3) 'tAmasI vRtti pariharI bhaje sAtvikI' (gAthA 5) vigere zabda tathA vAkyaprayAga sarva eka sarakhI rIte mAravADInA prayAga batAve che ane mAravADa karatAM paNa uttara hiMdanA saMskArAnu gujarAtI sAthe saMmizraNa tattva batAve che. AvAM khIjA dRSTAMta ApI huM have A viSaya laMbAvavA IcchatA nathI. sthaLanA pramANamAM ghaNuM lakhAi gayuM che; chatAM khAsa jarUra raheze te A ja pustakanA AgaLanA bhAgamAM A viSayane pharI vAra hAtha dharavAmAM Avaze. , " stavanamAM vaparAyalI bhASA para keTalAka UDApeAha karI te parathI zrI mahetA AnaHghanajI vizeSa kayA pradezamAM rahyA heAvA joie e para keTalAka nice batAvavA tarapha doravAyA che. temanA vicAro bahu addhara ane bhASAvicAraNAne aMge aceAkkasa hAya ema tA teonA peAtAnA ullekha parathI paNa jaNAya che. prAcIna zodhakheALanI kiMmata akAvavAnA vicAra karanAra ane te para aneka prakAre astavyasta TIkA karanAra A mahAzaye eka paNa prata ughADI peAtAnI vastunI nirUpaNA karI hAya, tapAsI hAya ke jUnI gujarAtI tenA yathAsthita AkAramAM batAvavA prayatna peAtAnA pragaTa karelA graMthamAM karyAM hAya ema banyu nathI te ati khedakAraka bAbata che. tadna azuddha graMtha kAinA chApela parathI chapAvI temanAM zabdo para TIkA karavAnI je lAlacamAM teo paDI gayA che te TIkA karavAnI Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 smAnananI bhASA-vicAraNA temanI paddhatine ceogya hAya ema bhAgye ja gaNI zakAze. teee zrI AnaMdaghanajInAM po ke stavanAnI eka paNa prata joI hAya ema spaSTa jaNAtuM nathI ane teoe je chapAvyuM che te bhImazI mANekanI kApI sivAya jarA paNa vadhAre nathI ema barAbara sAbita karI zakAya tema che. AthI Ima" ane 'ema' tathA karIA' ane 'kriyA' saMbaMdhI pheraphAra mATe teo kAne uddezIne khele che te samajAtuM nathI. prAMtika gujarAtInA pheraphArane aMge teee je dAkhalA ApyA che te bilakUla aMdhabesatA nathI. cA' gujarAtamAM nArItimAM vaparAya che ane kAyAvADamAM narajAtimAM vaparAya che ema teenuM dhAravuM tadna khATuM che. rAjakoTa taraphanA lAke ane amadAvAda tarapha cA pIdheA'evuM zratikaTu rUpa vApare che, paraMtu kAThiyAvADane moTo bhAga gohilavADa ane jhAlAvADamAM tema ja meTA bhAge gujarAtamAM cA pIdheA" ema kAi khelatuM nathI. gAhilavADamAM 'sApArI'narajAtimAM vaparAya che ema teo kahe che e paNa tadna galata jaNAya che. sopArI khAdhA' evuM te mArA gAhilavADanA trIza varasanA vasavATa daramyAna sAMbhaLyuM nathI. maLazu" mAnA za datya jevA kAThiyAvADamAM kaDhi vaparAtA nathI. ane gujarAtamAM 'malazu" evu rUpa vaparAtuM nathI. kAThiyAvADanI bhASAne aMge teoe niNaeNya batAvavAmAM sajjaDa thApa khAdhI che ema lAge che. zrI AnaMdaghanajInI bhASAmAM datyanA prayoga vadhAre che ema tee 'malazu" evA prayAga parathI batAvavA jAya che. prathama to koI paNa pratamAM eveA zabdaprayAga che ja nahi, sarvatra 'maLazu" evA ja prayAga che, mAtra maLabodha lakhavAmAM Lane badale la lakhAya che tethI 'mala" evA prayAga pratAmAM lakhAya che. kAThiyAvADamAM AvI jagyAe zane badale sattA upayAga ithatA nathI. zuddha gujarAtInA uccAra barAbara A bAbatamAM kAThiyAvADamAM thAya che ane te zrI mahetAnA sAMbhaLavAmAM AvyA nathI e khAsa navAi jevu lAge che. kadAca datya sane badale grAmya kAThiyAvADI prayAgamAM hu vaparAya che ema khatAvyu` hAta teA kAThiyAvADI bhASAprayogane anu rUpa thaI zakata. 'darasaNu' evA prayAga kAi pratamAM nathI tethI te parathI batAvele nirNaya ADe mAge doranAra che. malrinAthajInA ratavananI cAthI gAthAmAMnA gADhI' ane 'kADhI' zabdo para carcA karI teoe padanA arthanI samajaNamAM javAne paNa tasdI lIdhI nathI ema batAvI ApyuM che. 'gADhI' e kriyApada nathI paNa vizeSaNa che ane te teA spaSTa mAravADI zabda tene badale 'gAhADI' jevuM rUpa ApavAnu khatAvI te para vivecana karavuM e vAstavika nathI. 'kAhADhI' evA prayoga kai jagyAe jovAmAM AvatA nathI. ' risANI' zabdane kAThiyAvADI kahetA pahelAM aDhAramA padanA prathama zabda risANI Apa manAve re' joI levAnI jarUra hatI. A uparAMta 'sagAi? zabda AlAvADamAM vaparAya che ema dhArI levAmAM teeAe sajjaDa thApa khAdhI che. jhAlAvADamAM vezavALa mATe 'sagapaNuM" zabda ja vaparAya che, sagAI zabda mAravADanA che. ene mATe jhAlAvADanI jJAtinA baMdhAraNanA kAyadAe Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI AnanajI ane temanA samaya chapAI gayA che te jovAthI ke vAMcavAthI athavA koi paNa jhAlAvADanA rahevAzI sAthe vAta karavAthI 'sagapaNu' zabdanA prayeAga barAbara samajAya tema che. AvA be cAra zabdo ahIMtahIMthI kAThiyAvADanA batAvavA teoe prayatna karyAM che te bhUlabharelA jaNAya che ane te pariNAma vagaranA hAI ADe raste doravanArA che. mAre sAle' e prayAga kAThiyAvADI nathI ema kAThiyAvADanA rahenArane samajAya tevuM che, tyAM AvA zabdane mATe sasarA' zabdanA vizeSa upayAga thAya che ane manane mArA sALA' ema narajAtimAM khelAvavAmAM Ave ane tene mATe upara 'kAle' evuM vizeSaNa vAparavAmAM Ave chatAM tene kAThiyAvADI athavA gujarAtI prayAga kahevA e game te vAtane peAtAnA Agraha pramANe kheMcI javAnAM prayatna jevuM lAge che. kIdhI' nA prayAgamAM temane je guMcavaNa paDI che te jo mAravADI prayAga temaNe vicAravA tasdI lIdhI heAta te jarA paNa raheta nahi. ATalA uparathI gujarAtI stavanAmAM kAThyAvADI tattva vizeSa che ema batAvavA teoe prayatna karyAM che te kharAkhara nathI ema jaNAyu haze ane e mULa pAye kAcA paDavAthI AnaMdaghanajInA vihAra kAThiyAvADamAM vadhAre haze ema je anumAna karavA te lalacAI gayA che e paNa ayeAgya jaNAze. have e saMbaMdhamAM ApaNe vizeSa carcA karavA jevuM rahyuM jaNAtuM nathI, khAsa kAraNu upasthita thaze te A pustakanA AgaLanA bhAgamAM A viSayane hunnu paNa vadhAre vistArathI carcavAmAM Avaze. bhASAprayoganA viSaya para abhyAsa karI carcA karavAmAM Ave ane temAM paNa peAtAnA koI gupta uddeza na rAkhatAM zuddha bhASAAdha ane bhASAsevA athavA sAhityasevAnI zuddha dRSTithI e viSayane hAtha dharavAmAM Ave te tethI svane ane jAhera prajAne ghaNA lAbha thAya ema mAruM mAnavuM che. niha teA thAMzu prema banyA che. rAja' ( 15-1 ) evA ekAda vAkyaprayAga batAvI zrI yazeAvijayajI mAravADI hatA athavA paMcakalyANakanI pUjAmAM seAnA rUpAke sAThe saiMyA khelata mAjI' athavA dhammila rAsanA bIjA khaMDanI cAthI DhALa vAMcIne tenA lekhaka vIravijayajI hiMdustAnI hatA athavA te bannenA vihAra anukrame mAravADa ke uttara hiMdamAM vizeSa hatA ema kahevAne paNa zu kAI lalacAI nahi jAya ? je vAta aitihAsika rIte sAcI nathI ema ApaNe jANIe chIe, chatAM maraDIne dalIla karanAra evI rIte DhoravavA yatna karI zake. leAkeAmAM cAlatI vAtA, caritranAyakanA rahelA avazeSo, stUpe, AMtiraka pUrAvA ane bhASAprayogA e sarva barAbara vicAravA, temanI tulanA karavI ane tenuM pRthakkaraNa niSpakSapAtapaNe karavuM. A niyama dhyAnamAM rAkhI AnaMdaghanajInAM stavane ne paDhA para vicAra karavAmAM Avaze te teonuM kedra madhya hiMdu sivAya anyatra Avavu muzkela che, uparauparanA vicAra karanArane je spaSTa gujarAtI lAge tevA stavana ke padamAM uttara hiMdanI bhASAnA prayAgA bharapUrapaNe batAvI zakAya tema che. zabdonI racanA, zabdone bhAvArtha, zabdAnI vibhakti, zabdonI joDaNI, vAkyamAM saMkara prayAga, prayAgamAM khAsa Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananI bhASA-vicAraNa 55 prayoga, arthamAM zabdanuM sthAna ane tenI sAthe kavionuM niraMkuza-A sarva vAta dhyAnamAM rAkhI jovAmAM Avaze te upara batAvele nirNaya lagabhaga zaMkA vagara svIkAravAmAM aDacaNa nahi Ave ema mArI mAnyatA che. atre A viSaya para vizeSa vistAra karavAnuM banI zake tema nathI, kAraNa graMthagIrava thaI jAya tema che, paraMtu je muddo meM upara jaNAvyuM che te mATe carcA calAvavI hoya to AnaMdaghanajInI bhASA saMbaMdhamAM teonAM pada ane stavanamAMthI haju ghaNuM AMtarika pUrAvA ApI zakAya tema che ane tema karIne teonI bhASAnuM baMdhAraNa mizra mAravADI-hiMdI che ema aneka rIte siddha karI zakAya tema che. haju vizeSa pUrAvAnI AvazyakatA raheze te bhaviSyamAM e vicAra karavAnA prasaMga jarUra hAtha dharavAmAM Avaze. AnaMdaghanajIne vihAra, vigere AnaMdaghanajI mahArAje je bhASA padamAM vAparI che te parathI teonA mULa pradeza ane vizeSa vihAra uttara hiMdamAM hoya ema jaNAya che. teo budelakhaMDamAM janmyA hatA ema batAvavA mATe nIcenA muddAo ApaNe have saMgrahita karI zakIe. 1 mAravADamAM teozrI saMbaMdhI cAlatI daMtakathAo. 2 meDatAmAM teonA upAzrayanA nAmathI oLakhAtuM khaMDiyera. 3 padanI kavacit zuddha hindustAnI ane kavacit mizra hindI bhASA. 4 stavanenI bhASAmAM aneka mAravADI-hindustAnI zabdone chUTathI upaga. pa padanI bhASAmAM sAhajika rUpa, viSayanuM proDha darzana ane majabUta rIte nirUpaNa. 6 ratavamAM mizra prayoga ane khAsa vAkyaprayege. 7 vAkyAnvaya karatAM mAravADa ane uttara hiMda tarapha thatuM stavanabhASAnuM maMDANa. 8 ukhANuM tathA gharagaththu zabdone stavanomAM alpa upayoga ane tenuM ja padomAM thayeluM savizeSa prAkaTya. 9 stavanonI gujarAtI bhASAmAM thayela aneka liMgavyatyaye. A muddAo para vicAra karavAthI jaNAze ke jyAM jyAM gujarAtInI chAyA padomAM ke stavamAM Ave che tyAM paNa ukta dizA batAvanAra AMtarika pUrAvA mojuda che. ATalA uparathI ane cAlI AvatI daMtakathA, lekakathA ane kiMvadaMtI parathI teone janma budelakhaMDamAM thayela hoya ema anumAna thAya che. ghaNuM varasa sudhI AtmadhyAnamAM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTa zrI Ana dhanajI ane temanA samaya masta thaI, saMsArathI udvigna dazAmAM pharatA teo avAranavAra ugArarUpe pado banAvatA hAvA joie ane te pada te vakhate paNa khaDu lAkapriya hAvAM joie ema sahaja anumAna thAya che. AgaLa vadhatAM teo zatrujaya yAtrAnimitta ekAda vakhata gujarAtamAM AvyA hAya ema vAta cAle che. pAlaNapuramAM be athavA tethI vadhAre cAturmAsa karavAnI vAtA tyAM paNa cAle che. Ave prasaMge jIvananA chevaTanA bhAgamAM cAvIza paikInAM bAvIza stavane banAvyAM hAya ema jaNAya che. ekavIza stavana tenAM banAvelAM jaNAya che. khAvIzamAnI bhASA ane tenu viSayanirUpaNu ane tenA vAkyaprayogo jotAM te AnaMdaghanajInuM banAvela hAya ema mane lAgatuM nathI. ) zarUAtamAM stavanA banAvyAM hAya ema dhAravuM e te taddana behuduM che, kAraNa ke stavanemAM vicAranI drauDhatA ati vikasvara thayelI spaSTa jaNAI Ave che ane bAvIza stavane banAvI khAkInAM e stavane banAvavAM rahevA de e vAta banavAjoga nathI. game te kAraNathI chevaTanAM e stavanA banAvavAM rahI gayAM ane tyArapachI e kavioe te stavanA pUrAM karavA temanI vatI prayAsa karyAM, paNa je AdhyAtmika athavA yaugika vicArAnI dhArA te bAvIza stavaneAmAM lAvI zakayA che tenI gaMdha paNu pachavADenAM e stavaneAmAM AvI zakI nathI. prabaLa AtmajJAnathI pRthvItalane pAvana karanAra ane hRdayagAnathI anyanA mastakane ja nahi paNa hRdayane asara karanAra adhyAtmarasika mahAtmAnI phateha khAkI rahelA viSayane apUrNa sthitimAM rahevA devA paDyo che e ja hakIkata pUratI rIte batAvI Ape che. teozrI kAThiyAvADamAM athavA gujarAtamAM janmyA hAya ema batAvavAne eka paNa bAhya ke AMtarika pUrAvA khatrI lAyaka maLyA nathI. mAtra ApaNI amuka lAgaNIne tRpta kare evA e anumAna para doravAI javA jevuM nathI. teonA pradeza uttara hiMdamAM hAvAnA bIjA bahAranAM ghaNAM kAraNeA che. jaina kAmamAM te vakhate sAdhuavasthAnI je sthiti thaI rahI hatI, jene mATe munisuMdarasUri mahArAja khase| varasa pahelAM AgAhI karI gayA hatA ane jene mATe satyavijaya paMnyAsane kriyAuddhAra karavA paDyo ane zrImatlR yazovijayajIne sImaMdharasvAmInI vijJaptirUpa stavanA karavI paDI--evA saDAmAMthI nIkaLI javA mATe, athavA te sarva hRdaya para asara na kare ane sAdhujIvananA tenA lAkamAnyatAvALA nahi paNa AtmahitakAraka mArge upayoga thai zake te mATe bahAranI khullI havAnI jarUra hatI ane tene lAbha gujarAtanI bahAra maLe tevuM hatu. e vakhatanI zAsananI sthiti para AgaLa vicAra karavAmAM Avaze, paraMtu je hRdayavizALatA teomAM hatI te uttara hiMdanA janma, vasavATa ane vihArane laine hatI evA sahaja anumAna para ghaNe bhAge AvI javAya che. A uparAMta Abu taraphnA AnaMdaghanajIne vihAra, tyAM amuka jagyAne AnaMdaghanajInI guDhDhA tarIke batAvavAmAM levAtI haiAMza ane tenA ane yazeAvijayajInA kahevAtA Akhu para meLApa e sava ekaMdara rIte AnaMdaghanajInA janma uttara hiMda taraph ane tenA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghanajInI kRtio pa7 vizeSa vihAra paNa e pradeza tarapha batAve che ema mAruM mAnavuM che. ane te hakIkatanA pUrAvA mATe upara bahu muddAo para lakSya kheMcavAmAM AvyuM che te khAsa vicAraNIya che. AnaMdaghanajInI kRtio 1. baheterI: A mahAtmA gInI kRtiomAM hAla ApaNane padasaMgraha ane stavano maLI Ave che. padane vadhAre sArI rIte leke AnaMdaghanajInI bahetarInA nAmathI oLakhe che. bahoterImAM mULa Azaye te bahotera pade hovA joIe, paNa bhartuhari zatakamAM jema dareka zatakamAM sene badale savAsethI paNa vadhAre vadhAre zleke jaNAya che tema ahIM paNa thayuM che. ema thavAnAM kAraNomAM ema jaNAvavAmAM Ave che ke kaI kaI pade pachavADenA kavioe banAvyAM hoya chatAM temAM AnaMdaghanajInuM nAma dAkhala karyuM hoya ema banavAjoga che. A vAtamAM raheluM satya zodhavAmAM muzkelI ghaNuM che, paraMtu ega ane AtmajJAnamAM teozrI eTalA AgaLa vadhI gayelA hatA ane teo khAsa karIne padamAM bhASAne eTalI majabUta rIte pakaDI zakyA che ane vicAre evI prakhara bhASAmAM batAvI zakyA che ke badhA evI rIte bahAranAM dAkhala thaI gayelAM pade judAM pADI zakAya tevuM che. eTaluM to cekakasa jaNAI Ave che ke padonI saMkhyA bahetaranI rahI zakI nathI ane jUnAmAM jUnI prato tapAsatAM paNa e saMkhyA 90 upara te thavA jAya che. kayA kayA pada emanAM banAvelAM na paNa hoI zake ema bhASA uparathI tAravaNI kADhI tathA anya rIte tenuM pRthakakaraNa karI eka vigatavAra lekha e saMbaMdhamAM have pachInA vibhAgamAM lakhAze tyAre A bAbata para paNa prasaMge carcA thaze, paraMtu A pramANe hakIkata hovAthI bahoterI nAma meM mukhapRSTha para rAkhyuM nathI teno khulAso thaI jAya che. A uparAMta ke kaI bahAranAM padane aMte tenA banAvanAra kavinuM nAma phera pI AnaMdaghanajInuM nAma dAkhala karavAmAM AvyuM che-A pramANe thato AkSepa puravAra thAya evuM mane haju kAMI mAluma paDayuM nathI. AnaMdaghanajInI pitAnI vRtti jotAM teo evuM kare nahi e to spaSTa che ane kartA sivAya anya A pramANe kare ene pUrA zuM? A anumAnane athavA AkSepane vicArapathamAMthI dUra karavAnI jarUra che, kAraNa ke haju sudhI e anumAnane sAbita kare evo eka paNa sIdhe pUrA mane maLyA nathI. A saMbaMdhamAM tapAsa cAle che ane tenuM pariNAma A ja pustakanA have pachInA bhAgamAM dAkhala karavAmAM Avaze. jude jude prasaMge banelAM padenA vibhAge nIce pramANe paDI zake tema che. 1 tattvajJAnanAM pade. 2 yuga viSayaka pade. 3 adhyAtmajJAnanAM pade. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane teno samaya 4 vairAgya upadezaka pade. 5 janaprakRtidarzana pade. 6 sumati zraddhAnI paraspara uktinAM pado. 7 sumatinA virahAlApanAM pade. 8 sumatinI anubhava prati ukti. 9 sumatinI zuddha cetana prati ukti. 10 svAnubhavadarzaka pade. 11 paramasahiSNutA vicAradarzaka pade. AvI rIte viSaya ane uktine aMge padonA bheda pADavA hoya te paDI zake tema che, paraMtu anukrame pade AvyAM kare te paNa temAM viSaya pharatA rahevAthI vAMcavAmAM AnaMda Ave che. mukhya traNa vibhAga padanA pADavA gya cheH AdhyAtmika, gaviSayaka ane vairAgyane lagatA AvA vibhAgo pADI judA judA viSayanA rasika athavA khapI jIne upayogI thAya tema padenuM pRthakkaraNa karavAnI jarUra che te have pachI banaze. ahIM to kama eka sarakhe chApelI buka pramANe rAkhe che jethI arasparasa sarakhAmaNuM, arthavicAraNuM ane vivecana mATe upayogI thaI paDe. padano krama araspara saMbaMdhavALe che ane jyAre lakhAyAM haze, saMgrahita thayAM haze athavA goThavAyAM haze tyAre temAM kAMI dharaNu hovAno saMbhava rahe che. A saMbaMdha batAvavA padenA vivecana prasaMge prayAsa karyo che ane te prayAsa khAsa karavA lAgyA che ema batAvavAnI jarUra rahetI nathI. pade ekI vakhate lakhAyAM heya ema to dhArI zakAya tema che ja nahi, paraMtu jyAre lakhAyAM haze athavA saMgrahita thayAM haze tyAre muddAsara viSaya para vicAra thaye have joIe ane te tatva zodhI kADhavA prayAsa kare bahu rIte upayogI gaNAya emAM navAI nathI. 2. covIzIH AnaMdaghanajInI bIjI kRti stavanonI che. emaNe "Sabha jinezvara prItama mAhA" tyAMthI zarU karI bAvIzamA nemanAtha sudhI pratyeka tIrthakaranAM stavane banAvI te dvArA tattvajJAna, vairAgya ane yoganA viSayane sArI rIte piSaNa ApI che. emanA stavanonI goThavaNa tapAsavAmAM Avaze to tyAM paNa jaNAze ke prathama paramAtmasvarUpa patine pitAnA tarIke AdaravA vicAra kare che ane te mATe bIjA stavanamAM tene paMthaDo nIhALe che-mArga nirIkSaNa kare che ane satya prabhudazA-unnata paramAtmabhAva zedhavA ane tapAsavA vicAra kare che. tyAra pachI trIjA stavanamAM jyAre paramAtmadazAno nirNaya thAya che tyAre vicAra batAve che ke prabhunI sevA karavA mATe prathama te bhUmikAnI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ana'ghanajInI cAvIzI 59 zuddhi karI tene abhaya, adveSa ane akhaiDhavALI karavAnI jarUra che. ceAganI prathama sevAmAM cetanajIne yAgamAM pragati karAvavA mATe AvI ja rIte taiyArI karavAnI jarUra che e vicAra upAdhyAyajI zrImadyazeAvijayajIe khAramo batrIzImAM khatAnyA che ane te para meM " jaina dRSTie yega nA viSayamAM spaSTIkaraNa karyuM che. te cegabhUmikA parazuddha dRSTie vicAra karI ceAgaprakriyA karavA pahelAM cegabhUmikAnAM sthAna cetanajImAMthI kacarA kADhI nAkhI tene vizuddha banAvavAnI AvazyakatA khatAvI che. AgaLa caturtha stavanamAM prabhunA darzananI tRSA thaI hAya-ati utkaTa IcchA thaI hoya e bhAva ceAgaSTie batAvela che. pachI paMcama stavanamAM paramAtmabhAvamAM AtmaapA karavAnI IcchA khatAvI asarakAraka zabdomAM bAhya AtmabhAva, aMtarAtmabhAva ane paramAtmabhAva batAvI AtmApaNu kema thAya ane tethI matinA doSo kema maTe te batAvI ' samarpaNu 'nA vaiSNuvIya siddhAntamAM ane A paramAtmadazAnI vicAraNAmAM rahelA AMtiraka taphAvata ADakatarI rIte batAvI ApyA che. AvI rIte paramAtmadazAnuM svarUpa batAvyA pachI paramAtmabhAva ane peAtAnA vartamAna svarUpa vacce rahelA mATe AMtarA spaSTa jovAmAM Ave che tyAre e aMtara kevI rIte bhAMgI jAya, paramAtmadazA sAthe kevI rIte samIpavatitva prApta thAya te para tattvajJAnanI dRSTie vicAra kare che ane temAM e aMtara bhAMgatI vakhate ane bhAMgyA pachI kevA AnaMdna thaze te batAvI prabhu sanmukha-paramAtmabhAva sanmukha thavA AgaLa vadhe che. sAtamA stavanamAM prabhunAM-paramAtmabhAvanAM aneka nAmeA batAvI, ene game te prakAre bhajI, svarUpasAdhana svIkAravA ane peAtAnA te svarUpane pragaTa karavA vicAraNA batAvI che ane evu zuddha svarUpa potAne jovA maLe evI icchA batAvavAmAM AvI che; tema ja e paramAtmabhAva petAne atyAra sudhI darzanarUpe prApta thaye| nathI ema batAvatAM aneka gatimAM cetanajInI pragati ane gatiAgati kema thAya che tenuM rahasya batAvI ApyuM che. have ATalA prayAsa pachI khAdya STie paramAtmabhAvanuM darzana thAya che tyAre navamA stavanamAM khAdya ane aMtaraMga pUjA karI paramAtmabhAva vicAravA, tenI sanmukha javA, tene AdaravA ane paraMparAe tethI thatI sAdhyaprApti tarapha lakSya rAkhavAnI sUcanA karI pachI prabhu sanmukha thayela cetanajI dazamA stavanamAM keTalIka tribhaMgIo vicAre che. ahIM tAttvika dRSTi karatAM dhArmika dRSTie vicAraNA thAya che te khAsa lakSyamAM levA ceAgya che. ahIM sudhI bAhya vicAraNA karI, have aMtarAtmadazAe vastugata svarUpe, adhyAtmamatanI dRSTie paramAtmabhAvanI vicAraNA kare che tyAre temane khAramA stavanamAM paramAtmadazAnAM ghaNAM nAmeA prApta thAya che, temAMthI keTalAMka para vicAra karI AtmajJAnanu ane dravyaliMganuM lakSaNa bAMdhI prabhunI bheTa kare che. matalaba paramAtmabhAvanuM svarUpa ahIM kAMIka sAkSAtkAra rUpe thAya che. tenA javAkhamAM teramA stavanamAM AnaMdamAM AvI have peAtAnAM sthULa duHkhA dUra gayAM ema khatAvI AThamA stavanamAM Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajI ane tene samaya. prabhusvarUpanI stuti kare che, temanA nAmanuM raTaNa kare che, temanI pratimAnA zAMta bhAvanI vicAraNA kare che ane tenI sAthe ja comA stavanamAM e paramAtmabhAvanI sevanAnI muzkelIe peAtAnA lakSyamAM che ema batAvI Ape che, kAraNa ke paMdaramA stavanamAM turata ja jaNAve che ke prabhune gAuM chuM, paNa haju dharmaneA-paramAtmabhAvane ma pAmI zakANA hAya ema jaNAtu nathI ane te spaSTa karavA ghaNA vistArathI zAMtisvarUpa sALamA stavanamAM varNave che ane tyAra pachI sattaramA stavanamAM jaNAve che ke ATalI vAta karatAM chatAM, AvA ucca AdhyAtmika pradezamAM uDDayana karavAnA vicAra| chatAM mana hajI sthira rahetuM nathI, te jyAM tyAM rakhaDyA kare che. mana para aMkuza prApta thavA te ceAgamAM ati AgaLa vadhyA pachI banavAjoga che ema jaNAvI paramAtmabhAvanA dharma, tenI pharajo ane javAbadArIe ane tene aMge paryAyaSTi tathA svaparasamayanI vicAraNA anubhava dvArA aDhAramA stavanamAM karI khAsa paramAtmabhAva samajAvavA mATe AgaNIzamA stavanamAM aDhAra dUSaNa para vistArathI ullekha karI vIzamA stavanamAM AtmatattvanI vicAraNA ane ekavIzamA stavanamAM SaDjhanAnu arasparasa sthAna karyu che ane tenAM kAraNeA kevAM che te bahu spaSTa rIte batAve che. AvI rIte ekavIza stavanamAM AtmAnI utkrAMti batAvanAra cAgirAje jo bAkInAM stavane lakhyAM hAta te ati vizuddha AtmadazAnA bhAva batAvanAra ane khAsa karIne yAganI ati utkRSTa dazA sUcavanAra bhAvane prakAza te karI Apata. AvIzamuM stavana tenuM banAvelu kahevAya che. tenI vasturacanA, bhASA ane viSaya evA jUdA paDI jAya che ke teTalA uparathI ja jo anumAna karI zakAtu hAya te mArA vicAra pramANe e stavana AnaMdaghanajInuM banAvelu hAya ema saMbhavatuM nathI. ekavIza stavana sudhI je laya cAlyeA Ave che tene tyAM ekadama bhaMga thaI jAya che ane temAM lIdhela viSaya sAmAnya kavine zAle tevA ja che. khAkInAM stavane pUrNa karavA anya kavie prayAsa karyAM che te AnaMdaghanajInAM stavanA pAse tadna sAmAnya ane parakhAi Ave tevA jaNAya che. emAM vastusthApana ane bhASAgorava eTalAM pheraphAra pAmI jAya che ke e stavanA ja bAkInA uparokata stavananI vizALatA, mahattA ane vizeSatA batAvavA mATe basa thaze. enI vicAraNA tadyogya sthAnake karavAmAM Avaze. 60 kRtinA kramaH pada ane stavane banAvavAmAM krama zu' jaLavAyA haze eTale ke prathama pada banAvyAM haze ke stavane ? e svAbhAvika rIte utpanna thAya evA prazna che. mArA vicAra pramANe prathama po anelAM hAvAM joie ane te sava ekI vakhate nahi paNa avAranavAra banelAM hAvAM joie. tenAM kAraNeA nIce mujaba che 1. padanI bhASAmAM keTalIka jagyAe mAravADIneA, keTalIka jagyAe hiMdInA ane koI kAimAM gujarAtInA raMga avAranavAra jaNAya che te judA judA vakhatanI asara batAve che, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghanajInI kRtine krama 2. padonI goAvaNa stavana peThe eka sarakhI nathI, kema khAsa lIdhele jaNAte nathI te judA judA samaya batAve che. 3. stavananI peThe eka vicArane kamasara vikasvara karyo hoya evo eka niyama padamAMthI maLI AvatuM nathI. 4. vairAgya ane yoganAM pado avAranavAra krama vagara AvyA kare che tema ja varace AlApasaMbhAvanA pado Ave che ane AgaLa vadhatAM hariyALI Ave che te viyukta prasaMge spaSTa batAvI Ape che. 5. je vicAraparipakavatA stavane mAM che te tenI utkRSTa sthitie che ane stavanamAM khAsa karIne paraMparAne-vyavahArane je sthAna ApavAmAM AvyuM che te anubhavanuM pariNAma hevuM joIe evuM sahaja anumAna karAve che. stavanane samaya vicAratAM nIcenI khAsa bAbata upara dhyAna kheMcAya che - 1. emAM gujarAtI bhASAnuM tattva padanA pramANamAM savizeSa che. 2. emAM viSaya ati udAtta hovA chatAM bhASA para je kAbu padamAM che te atra nathI, te bAbata khAsa vicArIne samajavA lAgyA che. 3. viSaya pratipAdana karavAnI viziSTa zailI ahIM spaSTa dekhAya che paNa ta~Agya bhASAnI uttamatA stavane karatAM padomAM vizeSa Ave che. 4. khAsa karIne khAsa vAkyaprayogo ane zabdacanA gharanI bhASA tarIke padomAM je bhAva utpanna kare che te stavanamAM AvI zakI nathI. 5 stavananI mahattA tenA viSayanirUpaNane aMge rahelI che. jyAre padanI bhASAzailI ati vizALa, AkarSaka ane unnata che te bArIkIthI jovAthI jaNAI Ave tema che. 6. stavano adhUrA rahI gayAM che jene mATe avakAza maLyo hota te AnaMdaghanajI jarUra pUrAM karata ane tethI te temanI uttarAvasthAmAM-lagabhaga jIvananA chevaTanA bhAgamAM banelAM hoya ema batAve che. ATalA uparathI padonI racanA jIvananA pahelA bhAgamAM thaI hoya ema jaNAya che. teonuM caritra, teone vihAra ane teono prasaMga ghaNokharo uttara hindustAna ane mAravADamAM hovAthI ghaNAMkharAM pado tatratya vihAramAM banelAM hoya ane kaI kaI jIvananA pachavADenA bhAgamAM gujarAtanA paricaya vakhate lakhAyAM hoya ema banavAjoga lAge che. ane pAlaNapura taraphanA vihAra-prasaMge tathA zatruMjayaAgamana-prasaMge jIvananA chevaTanA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya bhAgamAM stavane banAvyAM hoya ane tyAra pachI vihAra karI meDatA jatAM A mahAtmAne dehavilaya thaI jatAM bAkInAM be athavA traNa stavane banAvavAM rahI gayAM hoya ema mAruM anumAna che. stavananI aMdara rahela ati vizALa Azaya ane tene batAvavAnI daDha bhAvanA jotAM e prAthamika avasthAmAM banyAM hoya ema te kaI rIte mAnI zakAtuM nathI. A anumAna vicAravA egya che ane enA samarthana mATe je vicAro atra rajU karyA che te para lakSya ApI niradhAra karavA gya che. ekaMdara rIte jotAM A bAbatamAM keI cekakasa nirNaya upara AvavAnuM banI zake tema nathI, kAraNa ke A saMbaMdhamAM kaI paNa prakArane sIdho pUro prApta thatuM nathI. A uparAMta kamanasIbe evuM banyuM che ke zrI AnaMdaghanajI mahArAje banAvela pado ane stavana uparAMta teonI koI paNa kRti upalabdha thatI nathI ane jUdI jUdI pratamAM padone krama jUde batAvyuM che tethI eka niyama jaLavAI raheto nathI athavA tene zodhI kADhave lagabhaga azakya thaI paDe che. teoe stavane ane pade uparAMta bIjuM kAI banAvyuM hoya ema dhAravAnuM hAla te kAMI kAraNa paNa nathI, paraMtu teoe nAnAM nAnAM padamAM ane vizALa stavamAM je bhAve batAvyA che ane te batAvavA mATe je gaMbhIra bhASAvilAsa karyo che te temanuM jJAna sAmarthya batAvI Ape che ane te rIte jotAM teoe kaI kaI upayogI kavane banAvyAM hoya te nA kahI zakAya nahi. yazovijayajInA granthanI thayelI sthiti jotAM A saMbaMdhamAM nirNayAtmaka kAMI kahI zakAya tevuM nathI. padanAM vastudarzanazailI, viSayanirUpaNa Adi para AgaLa vicAra karazuM. atra te viSaya hAtha dharavA pahelAM A sattaramAM zatakanI AkharamAM ane aDhAranI zaruAtamAM dezanI ane jena komanI sthiti kevI hatI ane te vakhatamAM anya kemamAM tathA jenakemamAM kevA kevA sAkSa, kavio ane vidvAne thaI gayA che te para vicAra karavAthI A mahAtmAnAM padenI arthavicAraNAmAM jamAnAnI zI asara thaI hatI te jANavAnuM prabaLa sAdhana prApta thaze. kALanI asara koI paNa jamAnAnI aMdara je puruSe utpanna thAya che tenI asara jarUra tenA upara cheDe ghaNe aMze paNa thayA vagara rahetI nathI. dravya, kSetra, kALa ane bhAva paikI kALa e evI vastu che ke tenI asara vidvAne upara DI ghaNI jarUra thAya che. jyAre sAmAnya paMktinA prANIo kALabaLathI dabAI jAya che tyAre prabhAvazALI puruSo tene pitAnA aMkuzamAM amuka darajaje rAkhI zake chatAM paNa tenI asara thayA vagara rahI zakatI nathI. AthI amuka mahAtmA ke kavinA graMthano samaya ane te samayano ItihAsa je upalabdha thaI zakta hoya te te granthanI samajaNa mATe prathama sammukha rAkhavA yogya che. ethI granthanA artha samajavAmAM ane khAsa karIne kartAne UMDe Azaya samajavAmAM bahu upayogI madada maLe tema che. tethI ApaNe vikramanA sattaramA zatakano aMta ane Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattaramI sadI para vicAraNA 63 aDhAramAnI zarUAtaneA bhAga athavA isvIsananA sattaramA zatakaneA jainetara ane jaina itihAsa tapAsI jaie, jethI tenI chAyA padomAM keTalI AvI che te vAravAra padomAM vicAravAnI AvazyakatA na rahe. dezasthiti khrIstI prajAnA sattaramA saikAnI AkharamAM athavA vizeSa spaSTa rIte melIe te tenA uttarArdhamAM kuTuMbakalaDu karI auragajheba gAdI para Avela hatA. teNe dharmAdhapaNe rAjyazAsana calAvI aneka laDAie laDI hiMduone parAMgamukha karavA sAthe mugalAine hacamacAvI dIdhI ane tenA vakhatamAM je saDA dAkhala thayA tenA pariNAme mugalAi sattAne thADA vakhatamAM nAza thayA. nAmanI sattAgheADAM varaseA sudhI cAlI, paNu rAjateja cAlyuM gayuM ane tenAM dharmAMdhapaNunA piraNAme rAmadAsa svAmInA upadezathI chatrapati zivAjIe hiMduone jhaDA UMcakI dakSiNamAM auraMgajheba sAme aneka rIte laDAIo jArI rAkhI, nijhAmulamulka jevA saradvArA svataMtra thaI gayA ane AkhA dezamAM aneka laDAie jAgI, sarvatra dAvAnaLa uThyo ane jAnamAlanI ane AbarunI asthiratA UghADI rIte jaNAi AvI. AvI rIte dezamAM aneka sthiti cAlatI hatI, avAranavAra rajapUtA lAga maLe mugalAI dvAra sAme mAthuM uMcakatA hatA ane kAi vAra zaraNe jaI putrInA lagna paNa musalamAna sAthe karI ApatA hatA. marAThA rAjya sAthe pezvAine pagapaisAre paNa A ja samayamAM zarU thai gayA ane AMgla prajA peAtAnA bhaviSyanA rAjya mATe pAdapraveza karavAnI zarUAta A ja samayamAM karI cUkI. itihAsanA aneka prasaMgAthI bharapUra A samayanA saMbaMdhamAM hajArA pRSThathI bharelAM meTAM pustaka bahAra paDI cUkayAM che eTale e saMbaMdhamAM vizeSa lakhavAnI AvazyakatA lAgatI nathI, paraMtu rAmadAsa svAmIne prasaMga ane jAnamAlanI asthiratA A me bAbata ghaNI upayAgI che, te saMbaMdhamAM ahIM khAsa lakSya kheMcavAmAM Ave che. janasthiti A samaya hiMdustAna mATe bahu agatyane hateA ane bahu khArika hatA. akabara bAdazAhe jUdI jUdI kAmeAne ekatra karavAnAM bI vAvyAM hatAM, rajapUtAnI sAthe saMbaMdha vadhAryA hate, teone rAjyanA moTA hAAe ApI javAbadAra anAvyA hatA ane hiMduonA hitane potAnA hita sAthe ekatra karI batAvyu hatu. tenI A rAjyanItine pariNAme dezanI samRddhimAM vadhAro thayA ane jahAMgIra ane zAhajahAnanA samayamAM deza bAhya dRSTie bahu samRddhimAM ALye temaja Atma-unnatinAM prabaLa sAdhanA paNa vistRta rIte te samaye dezamAM vadhatAM gayAM. tyArapachI kuTubakalaDu karI jhanUnI auraMgajheba rAjyAsana para Avye te vakhate jAnamAlanI asthiratA chatAM dezanI AbAdI ekadare sArI hatI hiMdu ane musalamAna kAma vacce vaimanasya utpanna karAvanAra kara ( jajhIAverA ) nAkhI, Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya taphAvata batAvI hiMduonAM dila duHkhavanAra A kulAMgAra AlamagIre mugalAInA pAyA nabaLA pADI dIdhA. te vakhate lokenI sukhI sthiti dravyanI apekSAo hatI, dezanuM dhana dezamAM ja rahetuM hovAthI moMghavArI thavAnA prasaMge AvatA nahotA, paraMtu A sarvanI sAme jAnamAlanI asthiratA bahu hatI, prApta karela dhana ke bIjA bhAgya padArtho pitAnI pAse keTalo vakhata raheze athavA pite tene kadi paNa upaga karI zakaze athavA karavA jeTalo samaya TakI zakaze ke nahi te sarva akkasa hatuM. strIo jAheramAM nIkaLavAnI hiMmata karI zakatI nahi ane aMdhakAranA samayamAM strIzikSaNanI saMbhAvanA hovAnI te vAta paNa kyAMthI hoI zake? jUdA jUdA prAMta upara sattA calAvavA mATe sUbAo mokalavAmAM AvatA hatA, teo potAnA taraphathI aneka prakArane julama gujAratA hatA. zahenazAhane nAme trAsa ApatA hatA ane lAga maLatAM svataMtra banI jatA hatA. vyApAranAM dvAre baMdha nahatAM, paNa rAjyanI avyavasthAne lIdhe bahoLA pAyA upara leke vyApAra karI zakatA nahotA. dhArmika bAbatamAM A samaya khAsa vicAravA lAyaka sthitimAM hatuM. hamezAM AghAta pramANe pratyAghAta thAya che e sAmAnya niyama che, te pramANe auraMgajhebanI dharmAdha lAgaNIe jyAre aneka hiMduone musalamAna banAvavAnI ane teonAM pUjya sthAne toDI nAkhavAnI preraNuM karI tyAre teTalA ja jorathI saMrakSaNavRtti hiMduomAM AvI ane teoe game teTalA bhege pitAnI pUrvakALanI jAhojalAlI jALavI rAkhavA mahAprayatna karyo. ahIM je vAta hiMduone lAgu paDe che te teTale ja aMze jenene lAgu paDe che. teoe paNa pitAnAM pUjya maMdiro ane jJAnabhaMDAro jALavI rAkhavA ane tema karI dharmanA mukhya bAhya svarUpe jALavI rAkhavA allAuddInanA samayathI je prazasta prayAsa zarU karyo hato te cAlu rAkhyo A pramANe janasthiti vikramanA sattaramA zatakanI hatI. te vakhate dhArmika sthiti kevI hatI te tapAsavA mATe bahu sAdhane maLI zake che. te vakhatanA AcAryonAM caritra vAMcatA zrAvakenI gurubhakita bahu sArI jaNAI Ave che. loke gurunI khAtara game teTalAM kaSTa veThI teonI AjJAne anusaratA hatA ema jaNAI Ave che. bIjI khAsa agatyanI vAta te samayamAM e banI ke seLamAM vikramanA zatakamAM jaina graMthanA bhaMDAra karI zuddha prata karavAnI ane tene bhaMDAromAM goThavavAnI viziSTa vRtti jAgrata thaI hoya ema jaNAya che ane tene pariNAme atyAre paNa zuddha graMtha saMvat 1550 lagabhaganA bahu moTI saMkhyAmAM maLI Ave che. AvI pustaka bhaMDAronI karI ApelI anukULatAne lAbha lenArA aneka vidvAne sattaramA vikama zatakamAM bahAra AvyA ane tethI sattaramAM zataka jena kemanA ItihAsamAM eka ati agatyane samaya gaNAya che. te samayamAM jenA kAmamAM eTalA sArA vidvAna utpanna thayA che ke atyAre teonAM sarvanAM nAme Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattaramA zatakanuM jaina dRSTie mahuttva 65 pazu meLavavAM muzkela paDe che. ema kahevAya che ke A sattaramA saikAmAM ekalA tapagacchamAM Avana paMDitA thayA. AmAMnAM kai keAInA saMbaMdhamAM nIce hakIkata vicAravAmAM Avaze te parathI jaNAze ke A zataka jaina kAma mATe jema aneka prakAranI rAjakIya agavaDa utpanna karanAra thayA, tema aneka rIte AdhyAtmika ane zAstrIya dRSTie dhyAna kheMcanAra thayeA. 6 A samayanA itihAsa vicAravA mATe ApaNe jarA pUrvakALanI sthiti vicArI jaie. adhyAtmakalpadrumanA upeAtamAM jaNAvyuM che. tema munisu MdarasUri mahArAja tapagacchanI mULa pATa para saMvat 1499 mAM AvyA te vakhate tee asAdhAraNa unnata dazA jovAnI sthitimAM hatA, chatAM kAmamAM peThelA saDA te joI zakayA hatA ane te sabaMdhI gurvAvaLImAM teoe je ullekha karyAM che tenI vicAraNA ApaNe anyatra karI che. tyAra pachI keTalAMka vase vijayahIrasUri tapagacchanI 58 mI pATe thayA. temaNe akabara bAdazAhane jaina dharmanuM svarUpa samajAvyuM ane temanI pAsethI chUTo ane keTalAka hakA meLavI jaina prajAnuM ane jaina dharmanu mAna vadhAryuM.... bAdazAhe temane bahu uttama prakAre mAna ApyuM, temane je myAnA pAlakhInI vinati thaI tethI teo te vyAmeAhita thayA nahi, paNa paraMparAmAM te parigrahane dAkhala karanAra thaI paDI. temanA pachI pahu mI pATe zrI vijayasenasUri AvyA. temane akabara bAdazAhe kAli sarasvatI 'tu biruda Apyu ane teoe paNa jaina dharmanI aneka prakAre prabhAvanA karI. chevaTe tenA dehavilaya saMvat 1671 mAM thayA te vakhate temanI pATe vijayadevasUri AvyA. A 60 mA paTTadharane jahAMgIra khAdazAhe mahAtapA'nuM biruda ApyuM. temanI pATe vijayasiMhasUrinI sthApanA temaNe karI, para Mtu teo saMvat 1709 mAM kALadharma pAmyA, jyAre devasUri saMvata 1713 mAM svage sidhAvyA ane tyAra pachI tapagacchanI pArTa para vijayaprabhasUri AvyA. A dareka AcAryAMnA saMbaMdhamAM kiMvadantI vagerene AdhAre karela rAsa vageremAM je hakIkata jaLavAI rahI che te jotAM aneka jagyAe teoe pratiSThAe karAvI hAya, aThThAimaheAtsava karAvyA hAya, ema jaNAi Ave che ane e sava uparathI jaina prajAnI te vakhate dravya saMbaMdhI bahu sArI sthiti haze ema sahaja anumAna thAya che. A uparAMta eka dhyAna ApavA lAyaka hakIkata e paNa khanI che ke vijayasenasUrinI pATe vijayadevasUri uparAMta vijayaAnaMdasUri thayA. keTalAMka kAraNeAne laIne te vakhate tapagacchamAM e AcAryAM karavAnI jarUra jaNAi ane bannene gacchAdhipati banAvavAmAM AvyA, pazu enuM piraNAma e Avyu ke tattva, kriyA ke bIjI koI AkhatamAM jarA paNa pheraphAra na heAvA chatAM ziSyapara parAmAM be vibhAga eka tapagacchamAM te vakhatathI thai gayA ane eka zAkhA jyAre devasura' nAmathI oLakhAvA lAgI tyAre bIjI zAkhA 'aNusura' nAmathI AgaLa cAlI ane hajI sudhI paNu e hetu vagaranA taphAvatA cAlyA kare che. 6 : Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya A ja samayamAM vijayasiMhasUrinA ziSya zrImad satyavijayajInA kriyAuddhAranI vAta ApaNe sAMbhaLIe chIe. tene mATe ApaNe have pachI vicAra karazuM. dhArmika sthitine itihAsaH AiuddhAranI AvazyakatA : A samayanI dhArmika sthiti tapAsavA mATe khAsa vigata pUrI pADe tevI rIte zrImad yazovijayajIe bhASAmAM 350 gAthAnuM zrI sImaMdharasvAmInI vijJaptirUpa ane 125 gAthAnuM paNa tevA ja AkAranuM stavana tema ja batrIza batrIzInI keTalIka batrIzIo ane gurutatvanirNaya vigere prauDha graMtha banAvIne temAM aneka vAtono samAveza karyo che. temAMnI keTalIka vAto kadAca bhaviSyanI prajAne zuddha mAge gamana karAvavA mATe lakhAyelI hoya ema lAge che te paNa eTaluM te te stavane uparathI spaSTa jaNAya che ke tatkAlIna sAdhuomAM keTaleka saDo sapta rIte pasI gayo hato ane kriyAzithilapaNuM sAdhAraNa thaI paDyuM hatuM. upara jaNavelAM be stavana vigerenI adbhuta racanA ane temAM batAvelA lagabhaga dareka vicAronuM zabdapramANu bahu dhyAna kheMcanAruM che. e stavamAM tatsamayanA zithilAcAra para vicAra batAvatAM cAlu pravAha keTale bhUlabharelo che te zAstranA prabaLa AdhArathI batAvI ApyuM che. banne stavane zrI sImaMdharasvAmInI visirUpe bharatakSetranI te kALanI dhArmika sthiti batAvavA banAvelAM che ane tenAM para bAlAvabedha samartha vidvAna zrI padmavijayajIe pUrIne bahu upakAra karyo che. bharatakSetranI (tatkAlIna) vartamAna sthiti batAvatAM keTalAMka prANuo khoTAM avalaMbano AdarI prANIne kevI rIte kumArga upara laI jAya che te batAvatAM mukhya be vAta batAvI che, te ApaNe tAravI joIe - kAmakuMbhAdika adhinuM, dharmanuM ke navi mUla re; dokaDe kuguru te dAkhave, zuM thayuM eha jaga zUla re. (1. 5) viSayarasamAM gRhI mAcIyA, nAcIyA kuguru mada pUra re, dhUmadhAme dhamAdhama calI, jJAnamAraga rahyo dUra re. (1. 7) ahIM kuguru amUlya dharmane paisAthI vecatA hatA ema savAso gAthAnA stavanamAM batAvI kuguru kriyAmAM zithila thayA che, pAMcamA ArAmAM uttama prakAranI kriyA karavAnI jarUra nathI ane cAle che tema calAvI laIe evI evI teo taraphathI karavAmAM AvatI beTA upadezanI vAta UghADI pADI tenA garbhamAM raheluM asatya ane kriyAmAMghapaNuM batAvavA prabaLa prayAsa karyo che ane te mATe ja lagabhaga AkhA sADI traNase tathA savAre gAthAnAM stavanamAM vAta karI che. e sarva vAtonuM pRthakkaraNa karatAM ekalavihArIpaNuM, eka sthAnasevana, gRhastha upara rAga ane rAgI zrAvake taraphathI pitAnI thatI pUjAbhaktimAM Asakti-A sarva vAta para khAsa lakSya kheMcAya che ane te uparathI kriyAzithilapaNAne doSa TALavA mATe teoe prabaLa prayAsa karyo hoya ema jaNAya che. A sarva bAbatene Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A samayamAM thayela jhiyAuddhAra nirNaya karI satyavijya paMnyAse A samayamAM phliAuddhAra karyo. ati kriyAzithilatAnuM A pariNAma hovuM joIe ema sahaja anumAna thAya che. satyavijayane rAsa (jena rAsamALA-prathama bhAga-pR. 108-117) A bAbatamAM sAkSI pUre che te vicArIe - zrI gurucaraNa kamI karI, kara joDI te vAre re, anumati je mujane diye, te karuM kiyAuddhAra che. kAla pramANe khapa karuM, doSI halakara levA re, tapa karuM Alasa mUkIne, mAnava bhavanuM phaLa levA che. guNavaMta guru INipare kahe, egya jANIne suvicAre re; jima sukha thAya tima kare, nija saphaLa avatAre re. dharmamAraga dipAvavA, pAMgarIA muni ekAkI re, vicare bhAIMDanI pare, zuddha saMyamazuM dila chAkI re. saha parisahu AkarA, ze nija kamaLa kAyA re, kSamatA samatA AdarI, melI sahu mamatA mAyA che. kriyAuddhAramAM teoe mAnasika zuM karyuM ane bAhya tyAga ke karyo, pariSaha kevA sahana karyA ane tapasyA kevI karavA nirNaya karyo te A uparathI jaNAya che. kriyAuddhAra karavA mATe zrI pUjya tapagacchanAyaka zrI vijyaprabhasUrinI teoe AjJA meLavI hatI ane temane tatsaMbaMdhI preraNA karanAra ane sAthe rahenAra zrI yazovijayajI upAdhyAya hatA. kriyAuddhAra karavA mATe AjJA ApavA chatAM chevaTe vijayaprabhasUri sAthe joDAyA nahi, tethI taphAvata pADavA mATe sAdhunAM vastrano raMga pheravavAnI jarUra jaNAI. A sarva bAbatamAM yazevijayajI sAthe hatA ema atyAra sudhI cAlI AvatI kiMvadaMti parathI jaNAya che. zrI vIravijayajI kavi zrI dhammilanA rAsanI prazastimAM jaNAve che ke vijayasiMhasUrinA ziSya lakSaNulakSita deha vALA satyavijaye guru sUripadavI ApatA chatAM te levA nA kahI, kiyAuddhAra karavAnuM jaNAvyuM ane gurumahArAje tema karavA hA pADI tyAra pachI saMghane e vAta jaNAvI ane gacchano bhAra temanA mAthA para rAkhI gurumahArAja svarge sidhAvyA. saMgha sAthe rahIne temanI pATe vijayaprabhasUrinI sthApanA karI te AcArya vigere sarva A ugra vihArInI samakSa UbhA rahetA hatA ane kriyAuddhAramAM "vAcaka jasa tasa pakSIjI" ema kahyuM che tethI te sarva batAvI Ape che ke upAdhyAyajI kriyAuddhAramAM saMpUrNa rIte sAmela hatA. * A AkhI prazasti vicAramAM levA lAyaka che. cAlu hakIkatane upayogI bhAga nIce pramANe che - tapagaccha kAnana kalpataru sama, vijayadeva sUrirAyAjI, nAma daze diza jehanu cAvuM, guNa jana vRde gavAyAjI; vijayasiMhasUri tArA paTadhara, kumati matagaja siMhajI, tAsa ziSya sUripadavI lAyaka, lakSaNu lakSita dahejI, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 zrI Ana dhanajI ane tenA samaya 350 gAthAnAM stavananA TamAmAM prazasti para vivecana karatAM zrI padmavijaya saMvat 1730 mAM A vAtane majabUta kare che. ( jue sattaramI DhAlanI dazamI gAthAne khAlAvAdha. ) tyAM jaNAve che ke saMvega mA temaNe vijayasiMhasUrinI hitazikSAnusAra AdaryAM ene bhAvArtha ema thAya che ke zrI yazeAvijayajI upAdhyAye paNa teonI AjJA pAmIne kriyAuddhAra karyAM.' A sa zabdo ukta padmavijayajInA che. AvI rIte kriyAuddhAra karI vizuddha mAga para STi rakhAvavA mATe bAhya vezanA raMgamAM paNa pheraphAra karavA paDyo. e uparAMta padavIonA kramamAM paNa pheraphAra thayA ane tevI lagabhaga 480 Akhate kriyAne lagatI pheravavI paDI che ema sAMbhaLyuM che. e khAkhatenu lIsTa mane maLI zakayuM nathI, tene mATe hAla tapAsa cAle che. jaina dharmamAM ane khAsa karIne tenA syAdvAda zailIe cAlatA zAsanamAM e eka khAsa tattva raheluM che ke enA vicArazIla AgevAnA jamAnAne anusaratA ceAgya pheraphAra vakhatevakhata karI zake che ane AvA pheraphArA kriyAmAgane aMge vAravAra thAya che. darzanaghAtanA kALaH sAdhuone aMge A kriyAuddhAra jema khAsa dhyAna ApavA ceAgya banAva A kALamAM banyA che tema mIjI hakIkatA jotAM jo ke dezanI Arthika sthiti sArI hatI tethI dananA udyota prasaMgA vAraMvAra banatA paNa te eTalI hada sudhI vadhI gayA haze ke be moTA prasaMge yazeAvijayajIne te saMbaMdhamAM phariyAda karavI paDI che. eka tA upara TAMkelAM vacana gRhastho viSayarasamAM rAcI rahyA che tyAM ' dhumadhAme dhamAdhama calI ' ema kahyuM che ane tyAra pachI e ja stavanamAM ekAMta kriyAnA rasikane kevI hAni thAya che te para meTA ullekha karyAM che. AvI rIte jJAnamAga dUra rahyo che ane gRhasthA paNa paulika meAhanAM sAdhanAmAM rAcI rahyA che e para vAraMvAra bhAra mUkIne kahevAnuM kAraNu e jAya che ke jJAnanA upadeza te vakhate bahu cAlatA nahi hoya, saMdha caturvidha deza videzI, maliyA tihAM sakete jI, vividha mahotsava karatAM dekhI, nija sUripadane hete jI; prAya zithilapaNuM bahu dekhI, citta vairAge' vAsI", sUrivara Age vinaya viAge', mananI vAta prakAzIjI. *sUri padavI navI levI svAmI, karazu kiriyA uddhArajI,' kahe sUri A gAdI che tuma si,tuma vaza sahu aNagAra7;' ema kahI svarga sIdhAvyA sUrivara, saghane vAta suNAvIjI, satyavijaya paMnyAsanI ANA, munigaNumAM varatAvIjI. saghanI sAthe teNe nija hAthe, vijayaprabhasUri thApIjI, gaccha niSThAe vihArI, sarvaMgatA guNu vyApIjI; ragita cela lahI jaga varR, caitya dha lakSIjI, sUri pAThaka rahe sanmukha UbhA, vAcaka jasa tasa pakSIjI. ' ra . Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana uSotane kALa tenI bujha ajJa athavA nirakSara leke samajI zaktA nahi hoya ane tethI bAhya ADaMbara vadhe te upadeza thato haze ane tevo upadeza sAMbhaLavA meTI medanI maLatI nahi. A pramANe thavuM e darzanaudyotakALamAM taddana banavAjoga che. gRhastha ane sAdhuvaganI A kALamAM AvI dazA hatI ema sAmAnya rIte kahI zakAya; vadhAre vistArathI tene khyAla karavA mATe sadarahu bane stavane vAMcavA bhalAmaNa che, emAM sAdhuvezadhArIo lokone kevI rIte chetaratA hatA, kevo mRSA upadeza ApatA hatA, kevI rIte pitAnAM mAna-pUjA vadhAratA hatA, ane tene laIne zAsananI kevI dazA thaI hatI, tenuM tAdaza citra ApavAmAM AvyuM che. AvI sthiti jyAre sAmAnya janasamUhanI hatI tyAre sAthe ja asAdhAraNa jJAnabaLa dharAvanAra aneka mahAtmAnI ratnAvalI hayAta hatI ane viziSTa tattvajJAna, nyAya ane kriyAkAMDanA graMthane niSkarSa kADhI tenuM svarUpa lakSyamAM laI te pramANe janasamUhane deravI zake evI asAdhAraNa zaktivALA mahApuruSe te vakhate pRthvItaLane pAvana karatA hatA. A kALamAM uttama vairAgyavALA puruSa jena ane jenetaramAM bahu moTI saMkhyAmAM thayA hatA ane teo prabaLa zakitavALA ane janasamUhanI prakRti ane pravRttimAM meTe pheraphAra karAvI zake tevA hatA te have pachI jovAmAM Avaze. bAkI sAmAnya rIte te "kalahakArI kadAgraha bharyA, thApatA ApaNe bela re; jinavacana anyathA dAkhave, Aja te vAjate Dhela re. svAmI sImaMdharA vinati." AvI guruonI sthiti thaI paDI hatI ane tethI upAdhyAyajIne evA zabda kADhavA paDyA hatA ke- jJAna darzana tharaNu guNa vinA, je karA kulAcAra re; lUMTe teNe jana dekhatAM, kihAM kare cheka pAkAra re. savAmI sIma dharA vinati A bane stavane sUkSama dRSTie vAMcatAM sAmAnya asara mana para evI thAya che ke e samayamAM sAdhuo zithilAcArI thaI gayA hatA, gRhastha viSayasevAmAM jJAnazUnya, ADaMbaramAM Asakta thayA hatA ane temane jJAnanI mahattA zI che tenI sArI rIte samajaNa pADavAnI jarUra hatI. bAhya bhAva tyAga karI Atmika dRSTi jAgrata karavAno upadeza yazavijyajI mahArAje te jamAnAnI vastusthiti joIne ane tenuM tAdaza citra ApIne batAvyuM ke tene AnaMdaghanajInA upadeza sAthe bahu sAmya che ane te padane bhAva have pachI vicAravAmAM Avaze tyAM barAbara spaSTa rIte grAhyamAM AvI zakaze. ahIM ApaNe A prasaMge e samayane ItihAsa vicAratAM eka vAta barAbara dhyAna para lAvI * savA se gAthAnuM stavana-prathama DhALa-gAthA AThamI. + sadara gAthA trIjI. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hava zrI AnanajI ane tenA samaya zakIe tevuM che ane te e ke sAdhuenI te vakhatanI sthiti jotAM temanA vyavahAramAM moTA pheraphAra karI satya AtmavRtti sanmukha rahenAra mahApuruSone khAhyADaMbarathI jUdA rahevAnI khAsa jarUra hatI ane tene mATe prakhaLa puruSArtha karavAnI zakitavALA ane leAkasaMjJAnI darakAra vagaranA pratiSThita mahApuruSonI jarUra hatI. AvA puruSAe te vakhate bahAra paDIne zAsanane TakAvI rAkhyu hatu, peAtAnAM mAna apamAnanI darakAra karI naheAtI ane sAcI maryAdA khAMdhI zAsanane majabUta karyuM" hatu. vyavahAra ane nizcayane adhikAra pramANe samajIne te anusAra vartana karAvavAnI jarUrIAta mahu hatI, tene laine ekAMta vAta upara khecI janArane kharAkhara mA darzAvavA mATe uparanAM ane stavane racavAmAM AvyAM hAya ema jaNAya che. peAtAnA khATA bacAva karanArane mATe zAstranA AdhAra sAthe vastusvarUpa ukta ane stavanAmAM batAvyu che ane khAsa karIne keTalAka ekAMta kriyApakSI hAya ane kriyA karavAmAM ja saMpUrNatA mAnatA hAya temane ane keTalAka mAtra jJAnanI vAtA karavAmAM ja sauMpUrNatA mAnI kriyAthI parAsmukha thaI beThA hAya temane yathAyAgya vastusvarUpa darzAvI jJAnayukta kriyAnA mArga batAvI-vyavahAra pALavA sAthe nizcayanuM sAdhya rakhAvavAnA zuddha sanAtana jaina zailInA upadeza ApanAra ane tenA kharAkhara vyavahAra karavA sAru kriyAuddhAra karavAnI jarUrIAta samajanAra ane samajIne tene amalamAM mUkanAra ane mUkavAmAM madada karanAra A samayanA mahAtmA puruSAnAM caritra ane vana khAsa vicAraNIya che. eTaluM lakSyamAM levA mATe uparAta ane stavanA jemAM stavanAnAM nAma nIce kriyA ane tattvajJAnanA bhaMDAra khUllA mUkavAmAM Avye che ane jenA dareka vAkayanu zAstranI zAhadbhuta sAthe nirUpaNu karavAmAM AvyuM che te khAsa vAMcIne vicAravA yAgya che. A hakIkatanuM rahasya samajavA mATe ukata banne stavanA samajIne vAMcavA vijJapti che. AkhA kriyAuddhAramAM ane tatkAlIna zikSaNamAM je khAsa muddo samAyalA hatA te 350 gAthAnA stavananI nIcenI gAthA parathI spaSTa jaNAya che. kAI kahe muti che vINatAM cItharA, kAI kahe sahuja jamatAM ghara dahIMtharA; mUDha e dAya tasa bheda jANe nahI, jJAnayoge kriyA sAdhatAM te sahI. ( 16-24) ahIM cIMtharAM vINavAM te paDilehaNAkrika bAhya kriyA samajavI ane dahIMtharA jamavAM te jJAnamAM mastatA batAvI pudgalAne AnaMda karavAnI vAta samajavI. tAtparya e che ke ekAMta jJAna pazu che ane ekalI kriyA aMdha che. A mukhya tattvanA upadeza kriyAuddhAra vakhate khAsa karavAmAM AvyA hatA ane jyAre jyAre zithilAcAra vadhI jAya che, guruonuM geravAjabI damANu kAma para ke dana para asara karanAra dekhAi Ave che ane adhikAra vagara kriyA ke adhyAtmanI vArtA karavA maDI javAya che tyAre AvA upadezanI Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na sattaramI sadInA vidvAne : yavijayajI ane evA upadezane nirvAha karI-karAvI zake evA prabaLa puruSArthazALI puruSanI AvazyakatA rahe che. A kALamAM jaina komamAM prabaLa zaktivALA puruSo thayA tethI zAsanane mArga para laI AvyA hatA ane "kugurunI vAsanA pAsamAM" je leke paDI gayA hatA teone vAstavika rIte sumArga para laI AvyA hatA. A vakhate thayelA keTalAka mahApuruSa saMbaMdhI hakIkata ApaNe have saMkSepamAM vicArI jaIe.. yazavijaya upAdhyAyaH A samayanA jaina kemanA samakAlIna vidvAnamAM sarvathI vadhAre dhyAna kheMcI rahenAra prabaLa puruSArthazALI, viziSTa jJAnI, dIrghadazI, mahAtmA upAdhyAya che. teone janmakALa niNata nathI paNa saMvat 1670 thI 80 sudhImAM hovo joIe. teozrIne dehavilaya saMvat 1746 nA mAgazara sudi 11 DabhoImAM thayo hato. A mahAtmA kAzI tathA AgrAmAM traNa varasa abhyAsa karI nyAyanA 100 graMtha banAvI nyAyAcAryanuM biruda yathArthapaNe meLavI gujarAtamAM AvyA tyAre ane tyAra pachI jaina dharmanI vijayapatAkA phelAvavAmAM ati upayogI thayA ane te mATe aneka mArga teoe lIdhA. nyAyanA ati agamya pradezamAM vihAra karanAra, parama puruSArthazIla, ati vizALa dIrgha dRSTivALA, yAdazakti para asAdhAraNa kAbU dharAvanAra, A mahAtmA puruSe jaina dharma saMbaMdhI ghaNuM vAMcyuM, ghaNuM lakhyuM, ghaNuM vicAryuM ane ghaNuM karyuM. nyAyanAM se pustaka teoe iMdrathI zarUAtavALA kAzImAM lakhyAM che tema ja " rahasya' padaaMkita 108 graMtha, maMgaLavAda vigere graMtha lakhyAM che temAMthI baha DAM ja hAla labhya che kAraNa ke temanA samayamAM ane tyAra pachI jema jainetarane temanA tarapha Sa hato tema jaina komamAM paNa temanI viruddha kAma karanArA ghaNu utpanna thayelA hatA. kAraNa satya hakIkata batAvanAra tarapha TUMkA bhaMDaLavALAone aNagame rahe che ane tevA mANaso vadhAre saMkhyAmAM dareka kALamAM hoya che. upAdhyAyajInAM vacananI mahattA eTalI badhI gaNAya che ke koI paNa vAta temaNe kahI che ema batAvavAmAM AvatAM temanAM vacanane pUrvadharane gya mAna maLe che. AvA * vartamAna kALamAM sAdhuvarlsanuM jenoma sAthe vartana kevA prakAranuM che, temAM pheraphAranI jarUra che ke nahi ane koI prabaLa zaktivALA mahAtmAnI jarUra che ke nahi e sarva savAlo vicAraNIya che ane vicAramAM madada maLI zake evuM ghaNuM vAMcana A vibhAgamAM thayuM che te para khAsa dhyAna kheMcavAmAM Ave che. + khAsa karIne mUrtipUjA nahi svIkAranAra varga, yatione meTo bhAga ane kAMika aMze zithilAcAramAM paDI gayelA athavA mahattA na khamI zakanAra temanA ga7vALAe upAdhyAyajIthI viruddha paDyA hatA ane temanA samayamAM temanI joIe teTalI bujha thaI nahotI ema jaNAya che. e dareka varga upAdhyAyajI tarapha deSa zA mATe rAkhate hato tenAM kAraNe vicAravAthI samajI zakAya tevAM che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya TaMkazALI vacane bolavAnuM asAdhAraNa mAna prApta karanAra mahAtmAne viSayapraveza vicAratAM asAdhAraNa pUjya buddhi utpanna thAya che. temaNe nyAyakhaMDana khAdha ane aSTasahastrI tayA zAstravArtAsamuciya vigere TIkAmAM nyAyanuM asAdhAraNa jJAna batAvyuM che. ane viSaya parane teone kAbU vicAratAM manamAM sAnaMdAzcarya thAya che. e uparAMta jaina tarka bhASA, nayapradIpa, nopadeza, nayarahasya vigere aneka nyAyanA graMthe teoe banAvyA che te atyAre labhya che. adhyAtma ane yuganA viSayanAM paNa alaukika pustake teoe lakhI tatkAlIna ane bhaviSyatva jaina prajA para moTe upakAra karyo che. teonA "vairAgyakalpalatA ", "adhyAtmasAra ? ane sarvaziromaNi "jJAnabiMdu * jevA graMthe vAcatAM kartAnI asAdhAraNa viSayagrahaNa ane rajU karavAnI zakti upara khyAla thavA sAthe viSaya spaSTa thaI jAya che. e uparAMta " batrIza batrIzIo lakhI yoganA viSayanA ghaNA pUrva-racita viSayane ekatra karyo che ane te ja keganA viSaya para " ATha dRSTinI sajhAya? gujarAtImAM banAvI che. cAlu upagamAM "gurUtatvanirNaya ? ane bhASArahasya banAvI bahu lAbha karyo che ane anya pakSa saMbaMdhamAM pratimAzataka', devadharmaparIkSA" ane "adhyAmamatakhaMDana jevAM pustaka lakhyAM che je teonI vividhatA batAve che. vaLI eka "siddhAntata/pariSkAra ' nAmane graMtha lakhI temAM siddhAnta saMbaMdhI lekanA manamAM zaMkA Ave tevA prasaMgone nirNaya asAdhAraNa rIte karI Apyo jaNAya che. samayAntara jJAnadarzananA upayoga saMbaMdhI siddhAtika mata ane nyAyakulagRha zrIsiddhasena divAkaranA abhiprAya upara je asAdhAraNa yuktivaDe dalIlapura:sara vicAro batAvI nirNaya karyo che te vAMcatAM teozrInA addabhuta jJAnane khyAla Ave tema che. saMskRtamAM aneka graMtha banAvavA uparAMta ati viziSTa zabdabhaMDoLa sAthe gujarAtImAM samakitanA 67 belanI sajajhAya, aDhAra pApasthAnakanI aDhAra sajajhAya, ekAdazInA garaNuM, jaMbusvAmIne rAsa, 42, 125, 150 ane 350 gAthAnAM stavane, vIzIe vigere aneka padyaracanA karI che, "yazavilAsa'nA nAmathI oLakhAte padane saMgraha banAvyo che ane te pratyekamAM gujarAtI bhASA upara asAdhAraNa kAbU batAvyuM che. gujarAtI kRtimAM teoe jyAM jyAM saMskRta lekonAM bhASAMtare mUkyAM che tyAM barAbara zabdaracanA karI samAna bhAvArthathI saraLapaNe saMskRtamAMthI gujarAtImAM ullekha karavAnI asAdhAraNa avataraNuzakita batAvI che. AvI suMdara rIte saMskRtane gujarAtI padyamAM batAvI zakanAra mArA vAMcavAmAM ke vidvAna-jena athavA jenetara-AvyA nathI. matalaba teoe gujarAtImAM avataraNa jyAM jyAM karyuM che tyAM tyAM mULa zlekane kSati ANavAne badale tene vadhArI sudhArI ati AkarSaNIya bhASAmAM gujarAtImAM mUkela che. teoe gujarAtImAM dravyaguNuparyAyane rAsa" banAvI bahu upakAra karyo che ane temAM Azcarya jevuM e thayuM che ke jyAre sAdhAraNa rIte saMskRta graMthanuM gujarAtI bhASAMtara thavAne kama che Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI yazavijaya upAdhyAya 73 6 tyAre dravyAnuyAgatA ' nAmaka graMthathI bhejasAgara munirAja A gujarAtI graMthanu dvArA saMskRtamAM avataraNa thayu che. eka asAdhAraNu nyAyanA graMthA lakhanAra mahAtmA puruSa jagajIvana jagavAlahA athavA puskhalavaI vijaye jayAre ' evAM suzikSita ane prAkRta manuSyane AnaMda upajAve tevAM saraLa paNa UMDA bhAvAvALAM ala'kArika bhASAyukta stavane paNa lakhe te teonu citravicitra buddhisAmarthya batAvI Ape che. aneka saMskRta graMthA para vistRta TIkA lakhanAra, kammapayaDI-zAstravArtAsamuccaya jevA graMthAnu rahasya samajAvanAra, asAdhAraNa tarka ane anya dravyAnuyAganA abhyAsa batAvanAra te ja vakhate vaLI caraNakaraNAnuyoganA aneka graMtha lakhe, vaLI prasaMge zrIsImaMdharasvAmIne vartamAna sthiti para apIla kare ane sAthe tevA ja viSayeA para saMskRta graMtha lakhe e asAdhAraNa buddhivaibhava batAvavA mATe pUratA che. A tA temanI eka graMthakartA tarIke kevI adbhuta zita hatI te ApaNe joyu, paraMtu te uparAMta abhyAsa karavA mATe banArasamAM ane AgrAmAM pasAra karela samaya, tyAra pachInI jiMdagI, temaja te pahelAMnI jiMdagI para upalabdha sAdhanA dvArA vivecana karavAmAM Ave te te vaDe meTuM pustaka bharAya tema che. teoe tatkAlIna dharmapravRtti para moTI asara karI che ane kriyAuddhAra karavAnI jarUrayAta ane tenA saMbaMdhamAM yogya nirNaya karavAmAM tenA mATeo hAtha hAvA joie ema jaNAya che. teozrIe Ana dhanajInI stutirUpa aSTapadI tenA meLApa samaye banAvI adhyAtma ceAganA gahana viSayamAM pragata thayelA mahApuruSanI bhUjha karI batAvI che ane te eka ja hakIkata teomAM vyavahAra nizcayanuM dRDha ekatrIkaraNu khatAvavA mATe pUratI che. samakAlIna vidvAna mATe teonA nAmanirdezathI vadhAre vivecana atra aprAsaMgika gaNAya tethI vizeSa hakIkata atra lakhI zakAtI nathI, paraMtu A samayanA aneka puruSomAM tee bahu AgaLa paDatI padavI bhAgave che ema ni:saMzaya kahI zakAya tema che. teonA ceAgaviSayanA jJAnanI pUrNa mAhitI tenI batrIza batrIzI graMtha ApI zake tema che. te graMthamAM teoe ceAganA viSayane lagabhaga papirapU dazAe matAnyA che ane A graMthanA eka bhAga tarIke ceAjAyela ' jaina dRSTie yoga nA mAre laghu lekha tenA vicArane pariNAmarUpe thayela che ema ghaNe aMze kahI zakAya tema che. zrIpALanA rAsa zrIvinayavijayApAdhyAyanA dehAMta thavAnA kAraNathI apUrNa rahelA te teoe pUrNa karyAM che. te vibhAga vAMcatA teoe siddhacakranI sthApanAnA yAgane kevI utkRSTa rIte batAvyeA che tenuM sahaja bhAna thAya tema che. AvA pUrNa pratibhAzALI, nyAyaSTimAn, nayanuM rahasya samajAvanAra mahAtmA sattaramI sadImAM thayA te samaya kevA bhAgyazALI haze te thADA vakhata DabhAimAM teozrInA pAdukAsthAna-stUpa pAse avakAze besIne manana karavA ceAgya che. upAdhyAyajInA mukhya vicArAmAM vyavahArane mukhya sthAna ApavAnuM ane sAthe nizcayane AdaravAnu jaNAI Ave che ane anne nayamAM tathA dareka khIjA sthaLeAe paNa virodha TALavAnA prasaMge 10 : * Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI AnaMdadhanajI ane tene samaya samajavA mATe rahasyajJAna prApta karavAnI AvazyakatA teoe vAraMvAra batAvI che. AnaMdaghanajI sAthe teone prasaMga thaye hato te vivAda vagaranI hakIkata che. A saMbaMdhamAM vicAro agAu jaNAvyA che ane AgaLa paNa te saMbaMdhamAM sahaja carcA karavAmAM AvelI jovAmAM Avaze. vinayavijaya upAdhyAya A samayanA vidvAnamAM tyArapachI ApaNe vinayavijayane mATe jarA vicAra karIe. upAdhyAyajI sAthe rahI kAzImAM vyAkaraNazAstrane khAsa abhyAsa karanAra A mahAtmA puruSe "siddha( laghu)haimaprakriyA' vyAkaraNa banAvyuM; enI upara ja pote 35000 zlekapramANu TIkA banAvI. uparAMta paryuSaNamAM vaMcAtI "kalapasUtranI subAdhikA" TIkA temaNe lakhI che. dravyAnuyegane ati addabhuta graMtha "lekaprakAza jemAM dravyaloka, kSetraleka, kALaloka ane bhAvaka saMbaMdhI ghaNI hakIkata ekatra karI jJAnabhaMDAra je graMtha banAvI didhe che, temAM 700 graMthanI sAhadata batAvI pitAnuM ati vistIrNa vAMcana siddha karI ApyuM che. dezI rAgamAM saMskRta racanA karI "zAMta sudhArasa' graMtha ati spaSTa rIte hRdaya para asara kare tevuM banAvyuM che. gujarAtImAM aneka kAvya rayAM che temAM khAsa nathI levA lAyaka " zrI zrIpALane rAsa" che je adhuro rahI gayele te temanA sahAbhyAsI uparokata zrI yazovijyajIe pUrNa karyo che. te uparAMta teoe zrI puNyaprakAzanuM stavana banAvyuM che je aMta ArAdhanA mATe prasiddha che ane "vinayavilAsa" graMthamAM vairAgyaviSayaka keTalAMka pade banAvyAM che. A uparAMta bIjI nAnI moTI keTalIka kRtio banAvI teozrI saMvat 1738mAM kALadharma pAmyA che. teonA saMbaMdhamAM kAzInivAsa mATe aneka lokakathAo cAle che. A vyAkaraNanidhi paNa jainanA chellA mahAna yugamAM eTale ke vikamanI sattaramI sadInI AkharamAM ane khAsa karIne aDhAramInI zarUAtamAM jaina kemanA agragaNya thayA. teone ane ApaNuM caritranAyakane khAsa saMbaMdha neMdhI rakhAya nathI paNa AnaMdaghanajIne meLApa jotAM A mahAtmA paNa AnaMdaghanajIne maLyA haze ema jaNAya che ane teoe je pade banAvyAM che te te kALamAM AnaMdaghanajInI vAsanAnuM pariNAma hovuM joIe ema jamAnAnI manuSya para thatI asarane aMge dhArI zakAya che. tejapAla ane rAjakInA putra A mahAtmA vijyahIrasUrinA ziSya kIrtivijayanA ziSya thatA hatA. zrIpALano rAsa pUrNa karatAM prazastimAM yazovijyajI lakhe che ke - rasUri hIra gurunI bahu kIti, kItivijaya urajhAyA; ziSya tAsa zrI vinayavijaya, vAcaka suguNa sAhAyA; vidyA vinaya viveka vicakSaNa, lakSaNu lakSita hAjI; bhAgI gItA ratha sAyara, saMgata sakhara sanehAjI; saMvata sattara huzA varase, rahI dara comAse; saMdha taNA AgrahathI mAMDyo, rAsa AMdhaka ullAseMjI; Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa zrI vinayavijya upAdhyAya sAdhu saptazata gAthA viracI, pahetA te surAkejI; tenA guNa gAve che gerI, malI melI theke theleMjI; pitAne ane temane saMbaMdha batAvavA sAru yazovijayajI kahe che ke - tAsa vizvAsabhAjana tasa pUraNa, prema pavitra kahAyAjI; zrI navijaya vibudhapaya sevaka, sujasavijaya uvajajhAyA. bhAga thAka te puraNa kIdho, tAsa vacanasaMkejI; tiNe vaLI samakitAdi je nara, teha taNe hitaetejI. matalaba pite bAkIno rAsa pUrNa karyo, temAM vinayavijyajI mATe keTaluM mAna ane temane araspara keTale saMbaMdha hato te samajavA gya che. padavIdha eka bIjAne joI dAMta kacakacAvatA nahotA e ATalA uparathI spaSTa thAya che ane te khAsa vicAraNIya ane anukaraNIya bAbata che. A mahAtmAnA che vAraMvAra evA prasaMge upayogamAM Ave che, paryuSaNamAM temanI kalpasUtra TIkA ane aMtyeSThI saMskAramAM puNyaprakAzanuM stavana evA rasathI vaMcAya che ke teonuM nAma eka vidvAna anubhavI tarIke ghaNuM varasa sudhI valaMta raheze. emanA vizeSa caritra mATe zAMtasudhArasa bhAga bIjo juo. vijayadevasUri tapagachagaganamAM dinamaNi tulya akabara bAdazAha pAse dharmacarcA karI jene mATe aneka prakAranA haka meLavanAra zrI hIravijayasUri sudharmAsvAmInI 58 mI pATe thayA, temanI pATa para vijayasenasUri thayA, teonI pATe A mahAtmA 60 mI pATe thayA. saMvat 1643 mAM janma, sUripada 1656. A mahAtmAne jahAMgIra pAdazAhe mahAtapAnuM biruda ApyuM hatuM. temaNe pitAnI hayAtImAM vijayasiMhasUrine paTTadhara nImyA hatA, paraMtu temane dehavilaya saMvat 1710 mAM thavAthI temanA pachI vijayaprabhasUrinI sthApanA karI pote saMvat 1712 mAM unA gAmamAM svarge sIdhAvyA. emanA vakhatamAM jaina zAsananI jAhojalAlI eTalI badhI hatI ke teo pAse pAThaka pada dharAvanAra pacIsa ziSya ane 305 paMDitapada dharAvanAra ziSya hatA. temanA vakhatamAM zithilAcArane dAbavA mATe aneka prayatna thayA. teoe kADhelA hukame haju paNa maLI zake che, paraMtu te sarvathI pratikAra na thavAthI aMte kriyAuddhAranI jarUriyAta paDI hatI. teoe kADhela hukamanI nakala mArI pAse che je dareka sAdhue khAsa vicAravA egya che. vijayAnaMdasUri vijayadevasUrinA A samakAlIna gacchAdhipati hatA. game te kAraNathI vijayasenasUrinA ziSya vijayatilakasUrie ziraDI nagaramAM saMvat 1676 mAM temane sUripadavI ApI ane te vakhatathI tapagacchamAM eka sAthe be gacchAdhipati thayA. vijayadevasUrinA saMtAnIya devasUra" gacchanA kahevAyA tyAre A sUrinA ziSya "ANasUra" nA nAmathI oLakhAyA. A vakhate tapagacchamAM be moTA phAMTA paDI gayA te mAtra AcAryane aMge hatA, temanI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane teno samaya kriyA ke niyaMtraNamAM vyaktine aMge kAMI pheraphAra hoya te bhale, bAkI tAtvika taphAvata zarUAtamAM kAMI hatuM nahi ane tyArapachI paNa kAMI thaI zakaya hoya ema mArA samajavAmAM AvyuM nathI. game tema hoya paNa AvA aMgata kAraNone lIdhe vibhAga paDavAthI jaina zAsananuM jora narama paDatuM gayuM ane pariNAme atyAre ApaNe je sthiti joIe chIe tenI zarUAta A samayamAM thaI gaI ane bahAranAM aneka nAzaka tanI sAme thavAmAM zaktino vyaya karavAnI jarUriyAta uparAMta aMdaranI bAbatamAM ghaNuM dhyAna ApavAnI ane tenI vyagratAmAM bahAranuM ghaNuM kAma visArI devAnI jarUra paDI. artha vagaranI carcAomAM ane araspara AkSepamAM tyAra pachIthI te atyAra sudhI ane khAsa hAlanA vakhatamAM eTalo samaya vyatIta thAya che ke zAsanahitanAM jarUrI kAma visArI daI bAjue mUkavAM paDe che. A bAbatamAM dIrdhadaSTi vAparI mATe upayogI pheraphAra kriyA ane vartanane aMge karavAnI jarUriyAta kadAca bahu thoDA vakhatamAM AvI paDe che temAM bahu navAI jevuM lAgatuM nathI. vijayasiMhasUri tapagacchanI 61 mI pATe A mahAtmA thayA. teo zrI vijayadevasUrinA paTTadhara hatA. teone janma meDatA zaheramAM saMvat 1654 mAM, dIkSA saM. 1664 mAM, vAcaka pada saM. 1673 mAM ane sUripada 1682 mAM ane svargagamana saM. 1710 mAM thayuM. temanA pachI temanA gacchAdhipati guru vijyadevasUri 1712 mAM kALadharma pAmyA jemaNe pitAnI pATe vijayaprabhasUrinI sthApanA karI. gacchAdhipatinA vakhatamAM vijayasiMhasUrie kALa karyo hato, chatAM teone keTalAka 61 mI pATe gaNe che tenuM kAraNa samajavAmAM AvyuM nathI. vijayaprabhasUri uparokta rIte tapagacchanA 61 mA gacchAdhipati teonA guru vijyadevasUrinA vakhatamAM kALadharma pAmyA hovAthI keTalAka vijayaprabhasUrine 61 mI pATe gaNe che ane prazastimAM paraMparA jaNAvatAM upAdhyAyajInA uparokata TAMcaNamAM je te devasUri pachI vijayaprabhasUrine ja mUke che. teono janma karachamAM thayuM hatuM, dIkSA saM. 1686 mAM, paMnyAsapada 1701 mAM, gaMdhAra nagaramAM sUripada saM. 1710 mAM, svargagamana saM. 1749 mAM thayuM. A bane gacchAdhipati jabarajasta hatA. temaNe satyavijya paMnyAsane kiyAuddhAra karavAnI rajA ApI hatI, paraMtu vijyaprabhasUri aMte te mArga AdarI zakyA nahi. A teomAM kAMIka nabaLAInuM rUpa batAve che. kiyAuddhAra saMbaMdhI hakIkata kAMIka upara lakhI che, vizeSa have pachI paNa Avaze. satyavijaya paMnyAsa samakAlIna mahAtmA puruSomAM satyavijaya paMnyAsanuM nAma khAsa dhyAna kheMce che. bALavayamAM AcArya vijayasiMhasUri pAse dIkSA laI teoe zAstrAbhyAsa karyo. teoe vartamAna sthiti joI gurumahArAjane vijJapti karI ke "hAlamAM kriyAzithilatA bahu vadhI gaI che ane te saMbaMdhamAM moTo pheraphAra karI zAstrajJAnusAra vihAra, AhAra, tapasyA Adi karavAnI jarUra che. AthI ApanI AjJA hoya te huM kiyAuddhAra karuM. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. zrI satyavijaya ane kriyAuddhAra 77 gurumahArAja vijayasi'hasUrinI rajA meLavI teoe kriyAzithilatA dUra karI. tenA vihAra mATe bhAge mAravADamAM hatA ema tenA rAsa parathI jaNAya che. teone panyAsapada saMvat 1729 mAM sojata gAmamAM vijayaprabhasUrie Apyu hatu. teo vanavAsamAM AnaMdaghanajI sAthe ghaNA varasa rahyA hatA ema zrI tattvAdamAM AtmArAmajI mahArAje atAvyu che. vIvijaye dhammilanA rAsanI je prazasti lakhI che ane jenu TAMcaNu upara thaI gayuM che te parathI jaNAya che ke teoe peAtAnA guru vijayasiMhasUrine AcArya padavI levAnI nA pADI ane kriyAuddhAra karavAnI AvazyakatA jaNAvI. sUrimahArAje pATa temane bhaLAvI ane gacchanA bhAra temanA para mUkyA. vijayasiMhasUri mahArAjanA svagamana pachI saMdha samakSa temaNe vijayaprabhasUrinI paTTadhara tarIke sthApanA karAvI, tyArapachI kriyAuddhAra karI pote vajramAM pheraphAra karyAM ane kriyAnI khAkhatamAM zithilatA dUra karI. aneka nAnI meTI khAkhatamAM pheraphAra karI sa Mvega pakSanI sthApanA karI. teonI ziSyapara parA mahu sArI rIte cAlI. ahIM jarA viSayAMtara thAya che paNa A upayAgI hakIkatane aMge teonI saMtAnIya ziSyapara parAnu lisTa paNa ahIM ApI daie. satyavijaya paMnyAsa 1 sa. 175 kapUravijaya kSamAvijaya sa. 1775 sa. 1786 jinavijaya uttamavijaya padmavijaya rUpavijaya vijaya buddhivijaya yA khuTerAyajI jazivajayagaNa zuvijaya vIravijaya paMDita sa. 1799 sa. 1827 sa, 1862 muktivijaya vRddhivijaya AtmArAmajI khAMtivijaya nityavijaya Ana Mdavijaya meAtIvijaya athavA athavA athavA mULacaMdajI vRddhicaMdajI vijayAnaMdasUri 5. gaMbhIravijaya Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane teno samaya A bhAgamAM rajU karelA padanA artha samajAvanAra 5. gaMbhIravijyajInI paraMparA A uparathI jaNAI haze. satyavijaya paMnyAsa saMvat 1756 mAM svargavAsa pAmyA. A mahApuruSa ati tyAgI he mahAprabhAvazALI hatA ane tethI ja teonA upara garachane bhAra temanA gurue mUkayo hato. vaLI gacchamAM zithilatA joI te calAvI le tevI temanI sAdhAraNa rIte prakati na hovAthI ane satya bolavAmAM tathA te pramANe vartavAmAM nIDara hovAthI turata ja teo zuddha mArga para AvI gayA ane tene upadeza muktakaMThe karI asAdhAraNa manobaLa batAvI saMvega pakSane Adara karyo. ghaNI vakhata vartamAna sthitimAM asaMtoSa thAya evA prasaMgo bane che, ane tethI satyavijaya jevA asAdhAraNa tyAgavairAgya ane mane baLavALA mahApuruSonA janmanI athavA prAdurbhAvanI rAha jovAya che. jamAnAne aMge ghaTatA pheraphAra thavA sAthe have kriyAuddhAranI nahIM paNa mAnasika dazAnI sudhAraNuM ane khAsa karIne kaSAyavijayanI AvazyakatA bahu rahe che. dAkhala thayelA saDAne vRddhi pAmavA devAthI te ghara karI mUke che ane te bAbata dIrgha dRSTivALA gItArtha ane garachanAyakee vicArI vartamAna samayamAM paNa satyavijayanuM svarUpa dhAraNa karavAnI AvazyakatA che ema keTaleka vartamAna itihAsa jevAthI athavA te para aitihAsika niSpakSa dRSTie vicAravAthI jaNAI Ave tevuM che, paraMtu ahIM viSayAMtara thaI jAya che tethI vadhAre lakhavuM yegya lAgatuM nathI. satyavijaya paMnyAse pitAnI tyAgadazAne aMge AnaMdaghanajIne prasaMga sArI rIte pADyo hoya ema emanA saMbaMdhamAM cAlatI lokakathAthI jaNAya che ane te teonA viziSTa tyAga ane dIrghadazIpaNAne anurUpa che. mAnavijaya upAdhyAya vijyAnaMdasUrinA ziSya zAMtivijaya thayA. temanA ziSya suprasiddha mAnavijyajI upAdhyAya thayA. temaNe "dharmasaMgraha" nAmane ati addabhuta graMtha saMvat 1738 mAM ra ane te samayanA samartha vidvAna upAdhyAya zrI yazovijayajIe te graMtha sudhArI Ape, ema te ja graMthanI prazasti uparathI jaNAI Ave che. AvI rIte pitAnA graMthane cAlu samayanA samartha vidvAna pAse aMkita karAvo e khAsa jarUranuM che. e pramANe karavAthI bhUle rahevAne saMbhava bahu ocho thaI jAya che. A mAnavijaya upAdhyAye covIzI paNa bahu suMdara gujarAtI bhASAmAM banAvI che. "traSabha jimuMdA prathama jimuMdA" e AdinAthanuM teonuM kareluM prathama stavana che. emanAM stavanomAM "nirakhI nirakhI tuja biMbane e supArzvanAthanuM stavana ati suMdara che, rUpastha dhyAna upara derI janAra che ane mUrtipUjAne atyuttama AkAramAM darzAvanAra che. mAnavijayanA banAvela rAsamAM gajasiMhakumArano rAsa ane nayavicArane rAsa prasiddha che. ekamAM mAnavijayajI gaNi ema nAma lakhyuM che te A mAnaviya che ema jaNAya che. rAmavijaya A ja samayamAM ati miSTa bhASAmAM vIzI stavanAdi lakhanAra rAmavijayajI thayA. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rAmavijaya-samakAlIna ge zrI zAMtinAthane rAsa temaNe rA che je bahu ja suMdara che; tema ja temaNe tejapALa rAsa banAvye che te paNa khAsa vAMcavA caiAgya che. teonI AkhI cAvIzInAM lagabhaga pratyeka stavanA bhakti ane jJAna tathA kAi kAi ceAganA viSayathI bharapUra che. teonu padalAlitya paMcakalyANukanA stavanAdikamAM ati AkarSaka jaNAI Ave che. teoe sAta naya upara vistArathI sajhAyA lakhI che, je khAsa abhyAsa karavA yAgya che. e uparAMta teonI vyAkhyAna zailI evI lAkapriya hatI ke kiMvadaMtI pramANe jyAre upAdhyAya zrI yaze.vijyajInA vyAkhyAnamAM vidvAneA ja rasa laI zakatA tyAre temanA vyAkhyAnamAM sarva leAkeA ToLe maLIne jatA hatA. yazavijaya upadhyAyajIne peAtAne emanI vyAkhyAnazailI jovAnI IcchA thatAM temanA vyAkhyAnamAM eka vAra padhAryAM hatA ane temane vyAkhyAna cAlu rAkhavA AjJA karatAM temanI lAkapriya bhASA, viSaye goThavavAnI rIti ane vacce vacce miSTa dRSTAMtAthI hRdayasaraNa karavAnI zakti joI chaka thaI gayA hatA. A rAmavijayajI sumativijayanA ziSya thayA hatA. jJAnavimalasUri tapagacchanI vimaLa zAkhAmAM A jJAnavimaLasUri uttama jIva hatA, AnaMdaghanajInA atyaMta rAgI hatA, temaNe Tame lakhyA che je suMdara che ane thoDA vakhatamAM '* jJAnavilAsa ' nAmathI prasiddha chUTAM chUTAM pado lakhyAM che, teoe ' sayamataroMga ' para sADatrIza pado lakhyAM che te paNa upAdhyAyanA 350 gAthAnA stavana upara temaNe e pUryAM che. tIrthaMkaranA stavane AnaMdadhanajInI cAvIzIpUrNa karavA mATe suMdara che, chatAM AnaMdaghanajInI zailIthI jUdAM paDI jAya che. vivecana thai gayu che. dharmasAgara upAdhyAya A dharma sAgarajI jemaNe kakiraNAvaLI nAmanI kalpasUtranI TIkA banAvI che ane jeAnI buddhi tarkanA muddAe uDAvavAmAM tIvra jaNAya che te paNa A samayamAM thayA che. teone tatkAlIna vidvAne sAthe sArI rIte anAva naheAtA ema hakIkata saMbhaLAya che. A vidvAn upAdhyAyanI uparAkta TIkA para 'subodhikA ' TIkAmAM vinayavijayajIe keTaleka ThekANe AkSepa karyA che tenu ceAgyAyeAgyapaNuM vicAravA ceAgya che. sa'sArIpaNAmAM teo vijayadevasUrinA sagA thatA hatA ane gacchAdhipati bIjA nImavAnuM te paNa eka kAraNa hatuM ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che. emaNe nAnI meATI ghaNI racanAo karI che. teo tapa gacchanA jhaMDA uThAvanAra ane zUravIra hatA. zAstrAnusAre dareka kumatanuM khaMDana karavuM ane kAithI koI prakAre DaravuM nahi e temanA mudrAlekha hatA. A ja samayamAM thaI gayA che. AnadhanajInI cAvIzI upara bahAra paDavAnA che. teoe je anyatra chapAI gayAM che. chapAI gayAM che. yazeAvijaya trevIzamA ane cAvIzamA temaNe banAvyA che, je A bAbata para agAu Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya A uparAMta te samayamAM lAvaNyasuMdara jemaNe aneka sajhA tathA dravyasaptatikA banAvI che, dharmamaMdira gaNi, samayasuMdara ane bIjA aneka vidvAna thaI gayA che. A kALamAM lagabhaga bAvana paMDite mAtra jaina dharmamAM thayA che, te batAve che ke A samaya bahu upayogI thaI gayA ane ghaNAM ratnone utpanna karI zakaze. have e samayanI chAyA AnaMdaghanajInI racanA para keTalI paDI che te jANavA sAthe aitihAsika carcA ane tene aMge arthavicAraNA para majabUta asara karanAra tattva para kAMIka vizeSa prakAza paDI zake. banArasIdAsa zvetAMbara sadarahu vidvAne A samayamAM thayA enI sAthe digaMbaremAM paNa keTalAka vidvAno thayA che te paikI banArasIdAsanuM nAma bahu jANItuM che. samayasAra nAmanA kuMdakuMdAcAryanA graMthane teoe evI suMdara bhASAmAM kavitvarUpe rajU karyo che ane te * samayasAra nATaka nA nAmathI eTalo prasiddha che ke te para vivecana karavAnI AvazyakatA rahetI nathI. enA kAvyanuM mAdhurya ane padalAlitya gaMbhIra tema ja asarakAraka hovA uparAMta viSayane atizaya uddIpana kare tevuM che. teo uparokata graMthanI prazastimAM jaNAve che ke-AgrA zaheramAM rUpacaMda, caturbhuja vigere pAMca vidvAne dharmakathA karavAmAM bahu pravINa hatA, paramArthanI carcA karatA hatA ane teone bIjI vAtamAM rasa kadI paNa pote nahi. kaI vakhata teo nATaka sAMbhaLatA, keI vakhata siddhAntarahasya vicAratA ane kaI vAra deharA banAvatA. AvI rIte AgrA nagaramAM jJAna pragaTa thayuM hatuM tenI vAta paNa dezaparadezamAM sArI rIte prasiddha thaI cUkI hatI ane teonI carcAne lIdhe jyAM tyAM jaina saMbaMdhI carcA cAlyA karatI hatI. graMthakartA AgaLa kahe che ke e ja AgrA nagaramAM eka sAmAnya jJAnavALo banArasI nAme laghu bhAI hatA, enAmAM kavitvazakti joI jJAnarasiko tenI pAse hRdaya kholIne vAta karatA hatA. eka vakhata sadarahu samayasAra graMthane bhASAmAM suMdara kavitAmAM goThavavAmAM Ave to ghaNuM prANIo ene lAbha laI zake ema teoe banArasIdAsa pAse jaNAvyuM. banArasIdAse temanI IcchA jANuM uparanI vAta manamAM dhAraNa karIne samayasAra nATaka graMtha kavitvarUpe banAvyo te graMtha saMvat 163nA A sudi 13 ravivAra samApta karyo ane te graMtha pUrNa karyo tyAre zahenazAha zAhajahAno rAjyaamala cAlato hato. prazastine A bhAga bahu suMdara copAI rAgane hovAthI nIce lakhI lIdho che. bahuta bahAu kahA hai kIje, kAraja rUpa vAta kahI lIje; nagara AgarA mAMhe vikhyAtA, banArasI nAme ladhujJAtA. 20 tameM kavita kalA caturAI, kRpA kare e paMce bhAI, e parapaMca rahita hiye khele, te banArasI hasI bese. 21 nATaka samaisAra hIta jIkA, sugamarUpa rAjamalI TIkA, kavitabaddha racanA je heI, bhASA graMtha paDhe saba keI. harara Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakAlIna janetara vidvAne taba banArasI mana mahi AnI, kIje so pragaTe jInavAnI; paMca puruSakI AjJA lInI, kavitabaMdhakI racanA kInI. 72 sAhase tIrAnave vIte, AsumAsa sita pakSa vitI; tithi terasI ravivAra pravInA, te dina graMtha samApata kInA, 7 deharA. sukha nidhAna sabaMdha nara, sAhiba sahI kirAna; sahasa sAhi zira mukuTamani, zAhajahAM sulatAna. 7 jAke rAja sucana, kIno Agama sAra; Iti bhIti vyApI nahi, yaha unake upagAra. 21 : AvA banArasIdAsa jevA che jemanA saMbaMdhamAM lekakathA cAle che te paNa barAbara AnaMdaghanajInA samayamAM ja thayA che. te zAhajahAMna rAjAnA sukhazAMtinA amalanAM vakhANa kare che ane tene spaSTa rIte upakAra mAne che, e A samayanI upayogitA barAbara rIte hasAve che. AvA samayamAM AnaMdaghana jevA gIo pRthvItaLane pAvana kare e svAbhAvika jevuM lAge che. vaLI e samayamAM jainetara vidvAne kevA thayA che te jarA vicAravAthI e samayanI mahattA bahu sArI rIte jaNAI Avaze. e samayasAra nATakano kaI paNa vibhAga vAMcavAthI e samayanA jJAnarasika jIvonA vilAsasthAnanI, vairAgyavAsanAnI ane jIvana utkAtinI viziSTa sthitinA vicArane kAMIka khyAla Avaze. adhyAtmaparIkSAmAM digaMbara saMbaMdhI yazovijayajIe ullekha karyo che te parathI ema sahaja anumAna thAya che ke digaMbara jeTalA vicAramAM AgaLa vadhelA hatA teTalA kriyAmAM vadhelA nahi hoya, kAraNa ke upAdhyAyajI temane dravya adhyAtmI tarIke jaNAve che. rAmadAsa 'zivAjI na hota te sunata heta sabakI" e prasiddha vAkyanA adhiSThAyaka A rAmadAsa zivAjInA guru hatA. teo zivAjIne dharmane bedha ApanAra, hiMdu dharmanuM rahasya samajAvanAra, judI judI jAtio ane vicitra paMthenA upara uparanA matabhedanI aMdara rahelI ekatA samajAvanAra ane dharmAbhidhAnanA aMkuro zivAjImAM vAvanAra, vRddhi karanAra ane enAM phaLanuM sAdhya barAbara lakSyamAM rAkhanAra, dAsabodha granthanA kartA, tukArAmane pagale cAlanAra ane dakSiNanA aneka vibhAgone navIna jussAthI jAgrata karanAra hatA. teoe 'dAsa' granthamAM je navIna zailIne upayoga karyo che te ekadama AkarSaNIya ane vicAramAM pADI nAkhe tevI hovA sAthe prANune pitAnuM aizvarya sUcavanAra ane khAsa manana karavA cogya che. saMvata 1664 mAM eno janma dakSiNanA eka jAdava gAmamAM godAvarI kAMThe thayo hato. zivAjIno A mahApuruSa sAthe prathama prasaMga saMvat * prakaraNa ratnAkara bhAga bIje pR4-176 upara A samayasAra nATakanI prazasti pelI che tyAMthI A utAro karyo che. 11 onal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya 1715 mAM thayuM hoya ema tatsamayanA ItihAsa parathI jaNAya che, paraMtu e samAgama pachI zivAjIe je aneka saMkaTa sAme yuddha karyuM, asAdhAraNa zorya batAvI AryatvanI viziSTatA batAvI ApI ane rAjyamAM tema ja raNakSetramAM je dhIratA batAvI ApI te sarvanA preraka A rAmadAsa hatA. jAte rAmanA bhakta hoI tenI upAsanA karatA hatA ane te mATe bodha ApatA hatA. teone upadeza jaDa athavA akriyAvAdI nahote, paNa adhikAra pramANe preraka ane sagarbha hato. vizALa daSTivALA ane vairAgyane egya upadeza ApanAra A rAmadAsa zivAjI pachI bIje varase eTale saMvat 1737 mAM 73 varasanI vaye deha choDI gayA. A zIryano samaya eka bAjue auraMgajebane ane bIjI bAjue zivAjIne batAvI preraNA kare che. te ja vakhate rAmadAsa jevA puruSo paNa thayA che te batAvI samayasvarUpa mATe khAsa dhyAna ApavA gya hakIkata pUrI pADe che. tukArAma A ja samayamAM viThobAnA bhakta vaizya jAtIya tukArAma dakSiNamAM-mahArASTramAM thayA. jenA bhaktinA pado sArI rIte jANItAM che. emane samaya saMvat 1664 thI 1705 che ane te paNa A ja samayanA bhaktaziromaNi tarIke oLakhAya che. gujarAtanA traNa kavio premAnaMda, sAmaLa bhaTTa ane akho kavi A ja samaya pachI turatamAM ja thaI gayA che. premAnaMdanA samaya mATe matabheda che, paraMtu sAmAnya rIte vadhAre AdhArabhUta lekhakonA mata pramANe ene samaya vikrama saMvata 1992 thI 1719 sudhIno che. gurjara girAne A madhyama kALa che. emAM kavitA bhakitanA ekalA rUpamAMthI AgaLa vadhI navIna suMdara mArgomAM gamana kare che ane tene aMge A kALanA kavio baha sAro bhAga bhajave che. premAnaMdanI kavitA jenA vAMcavAmAM AvI che tene je ke tenA yojelA zaMgArarasa tarapha prathama dhyAna kheMcanAra thaI paDI che, paraMtu kavi tarIke je kavine teNe kahyAM che tenI asara gujarAtI bhASAmAM bahu dIrgha samaya sudhI jarUra raheze e vAtamAM saMdeha lAgatuM nathI. duniyAnI vicitra bhAvanAne anubhava karyA pachI je hajAre chappAo sAmaLa bhaTTa banAvyA che te paNa aneka rIte AkarSaNa kare tevA ane tenuM duniyAdArInuM jJAnabhaMDoLa batAvavA mATe pUratA che. tenA chappAomAM sAmAnya dharmabhAvanA ne nItibhAvanA khAsa asara karanArI ane moTA vistAramAM AvI rahelI spaSTa jaNAI Ave che. vyavahArajJAna teNe bahu upayogI ApyuM che. akhA kavino anubhava paNa te ja asarakAraka che. te premAnaMdathI vilakSaNa-duniyAnI spRhA vinAnA-khAsa vairAgI hatA. A traNe kavio sAMsArika dRSTie bahu upayogI kAma karI gayA che ane temAMnAM chellA e dharmabhAvanAthI vimukha nahotA ema teonA graMtha vAMcavAthI jaNAI Ave che. tulasIdAsa uttara hiMdustAnamAM A ja samayamAM tulasIdAsa thayA che. ene samaya atyAra Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakAlIna jainetara vidvAnA <3 6 sudhInI mArI jANa pramANe saMvata 1713 thI 1759 sudhInA che. emaNe aneka anubhavanAM kavanA gAI batAvyAM che ane tene pariNAme tulasIdAsanI ' cApAi ' khAsa vakhaNAya che. eka prasiddha ukitamAM kahevAmAM Ave che ke * canda chaMda, pada sUrake, kavita kezavadAsa; cApAi tulasIdAsakI, duhA bihArIdAsa, ' AvI rIte candrakavinA chaMda, suradAsanAM pade, bihArIdAsanA duhA sAthe tulasIdAsanI cApAie vakhaNAya che. emAM sa zAstrasammata vairAgyabhAvanAnuM sArI rIte pASaNu thayelu che. A tulasIdAsa rAmanA bhakta hatA ane temanI khAsa vikhyAti temanA banAvelA rAmAyaNu thI che. A mizra hiMdI bhASAnA graMtha atyAre paNu satra bahu rasathI vaMcAya che. e rAmanI bhaktimAM bahu UtarI gayA hatA ema teenA saMbaMdhamAM cAlatI hakIkata parathI jaNAya che. AnaMdaghanajInA samayathI jarA dUra che eTale lagabhaga pachavADenA vakhatamAM thayA che, paraMtu A samayanI temanA lekhA upara paNa sArI rIte asara thaI che e teonA graMtho vAMcavAthI jaNAI Ave che. AnaMdaghananI ane tulasIdAsanI bhASA sarakhAvavA cagya che. guru gAviMdasiMha te zikha paMthanA A dazamA mahAna gurunA nAmathI kAI paNu itihAsanA vAMcanAra ajANyA nahi hAya. emaneA samaya saMvat 1732 thI 1764 sudhInA hAvAthI e AnaMdaghanajInA samayathI jarA dUra jAya che, paNa enA pitA tejabahAdura je zikhanA nAnaka gurunI navamI pATa para hatA ane jemaNe musalamAna dharma svIkAravAne badale oraMgajebanA hAthathI maraNu svIkAryuM hatuM tenuM zauya A goviMdasamAM paNa hatuM. enA vakhatamAM zikha leke je atyAra sudhI dhArmika bAbateAmAM bhAga letA hatA te have lazkarI bAbatamAM bhAga lai rAjyadvArI viSayamAM bhAga letA thayA ane tevI rIte jamAnAnI asara temanA para taddana jUdA prakAranI thaI. tenuM kAraNa auraMgajeba bAdazAhanI dharmAMdhatA sivAya bIjuM kAMI nahAtu. AvI rIte A sattaramI sadI, uttaramAM tulasIdAsa ane tejabahAdura, dakSiNamAM tukArAma ane rAmadAsa, uttara hiMdamAM banArasIdAsa ane AnaMdaghanajI, gujarAtamAM yazavijaya ane vinayavijayajI ane jainetaramAM premAnaMda ane zAmaLa bhaTTa khAsa vidvAnA, ceAgIo, rAjyadvArIe ane senAnIo utpanna karI aneka prakAre peAtAnI asara pachavADe mUkI gayela che. AvA aneka prakAranA rasathI bharapUra samayamAM ApaNA caritranAyaka thayA che. emanI anya kavie upara jabarI asara thaI che ane emanA vakhatamAM ane tyAra pachI tee pAtAnA vicAro vikasvara thAya tevA AkAramAM mUkI gayA che. enI asara kevA prakAranI hatI ane temanuM khAsa zikSaNa zuM hatuM te have ApaNe vicArIe. Anadhana AvI rIte zAhajahAMna pAdazAhane samaya ekadare tadna zAMta hatA. akbara Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane teno samaya bAdazAhe rajapUta rAjAonI sAthe saMbaMdha vadhArI, teone rAjyamAM meTA meTA hoddAo ApI teo dvArA bhAratabhUmi para sAmrAjya vadhAravAnI je navIna rAjyanIti grahaNa karI hatI ane je nItisUtra jahAMgIra ane zAhajahAMne amalamAM mUkavA yatna karyo hate tene pariNAme mugala zahenazAhata ghaNI majabUta thaI hatI ane tethI dezamAM AbAdI paNa ghaNI thaI hatI. evA zAMtinA vakhatamAM dezamAM uttama puruSone janma thAya ane teo potAnA saMdezA jagatane zAMta paNa spaSTa rIte kahe te svAbhAvika hatuM. kuTuMbakalaha karI auraMgajebe mugalAIne hacamacAvI dIdhI, jajhIAre nAkhI hiMduonAM mana duHkhAvyAM ane vizvAsanA hoddA parathI hiMduone dUra karyA tethI je pariNAma AvyuM tenI asara tenI pachInI sadImAM ghaNI thaI, paraMtu enA pitAnA samayamAM jAherajalAlI sArI hatI. AvA samayamAM ApaNuM mahAna yogIzrI AnaMdaghanajI jamyA hatA, temanI AjubAjunuM vAtAvaraNa temanA vicArone puSTi Ape tevuM hatuM, lagabhaga dareka vibhAgamAM avicaLa kIrti sthApana karI gayelA vidvAnonA vairAgyanA viSayane grahaNa karavA e kAMIka aMze taiyAra hatA ema jaNAya che. akabaranA vakhatamAM kabIre je navIna mArga calAvI hiMdu musalamAnanuM aikaya karavAnAM sAdhane batAvyAM ane tene amalamAM mUkI zake evI sArI saMkhyAnI eka TeLI utpanna karI ane akabare sarvadharmasammata " tehIda-IlA mArga calAvavA yatna karyo che tenI haiyAtI bAda cAlI zakyo nahi te bane, je sadInA aitihAsika banAve ApaNe vicArIe chIe tenI AgalI sadImAM banyA, tenI majabUta asara A sadImAM thayA vagara rahI nahi. tatsamayanA itihAsanuM vadhAre bArikIthI Avalokana karatAM eTaluM to jaNAya che ke sAmAnya lokonI vRtti ezaArAma tarapha vadhAre vaLelI hatI ane teo dhArmika bAbatamAM bahudhA bAhyADaMbara tarapha vaLelA hatA. evAM ja kAraNathI e samayanAM varNane mAM bAhya dhamAdhama saMbaMdhI hakIkato vadhAre Ave che ane AgevAna zikSApracArake tenI sAme potAno majabUta pikAra uThAvatA vAMcavAmAM Ave che. AnaMdaghanajInuM zikSaNa AnaMdaghanajInA lagabhaga dareka padamAM nUtana zikSA ApavAmAM AvI che, te pratyeka para ApaNe dareka 5damAM vicAra karazuM ane A upaghAtanA chevaTanA bhAgamAM tenA mukhya to para vicAra calAvaze; paraMtu ApaNe ahIM temanAM padomAM je khAsa keMdrastha vicAra hoya te zodhI kADhavAnI jarUra che. eka muddA upara lakSya rAkhI teoe pitAnA vicAro lakhyA hoya ema spaSTa jaNAI Ave che ane te muddo barAbara pRthakakaraNa karI zodhI kADhavAthI teonAM padonI vicAraNA mATe cAvI prApta thaI jAya ema che. temane e vicAra bahu saMkSepamAM kahIe to e che ke svaparane viveka karI ne Ada, parabhAvano tyAga karo ane AmapariNutinI nirmaLatA karo. A vicArane-A zikSaNane vikasvara karavA mATe teoe sumati, zuddha cetanA vigere pAtrane Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 AnaMdadhananuM zikSaNa janma Ape che, zuddha vastusthiti batAvavA mATe vIra rasa ane badhA zAMta rasane ane kavacit zikSaNIya zRMgAra rasane upaga karyo che ane tenA vistAra mATe aneka prakAranI vyavahAru zikSAo ApI che, ega adhyAtmanA mArga batAvyA che, vairAgyane uca Azaya batAvyuM che ane zithila aMtaHkaraNone paNa DolAve evA vicAro ucca bhASAmAM batAvyA che. paramasahiSNutA saMbaMdhI teoe je vicAro padamAM vAraMvAra batAvyA che te sAmAnya zikSaNa karatAM teonuM kahevAnuM keTaluM uccatara hatuM te batAvavA mATe pUratA che. sattAvIzamA padamAM teo spaSTa rIte kahe che ke - bahirAta mUhA jaga jetA, mAyAke kaMda rahetA; dhATha aMtara 5ramAtama bhAve, du2labha prANuM letA. ane tethI paNa AgaLa vadhIne "mAyaDI mune nirakha kiNahI na mUkI " e laya aDatAlIza padamAM gAIne te paramasahiSNutA saMbaMdhamAM hada karI dIdhI che. emAM paramatasahiSaSNutAnAM tatva karatAM paNa eka viziSTa tattvane upadeza karyo che ane te e che ke dareka prANI svamatAMdha thai jaI evAM evAM kAma kare che ane evI evI vAta kare che ke te kahetAM paNa zarama Ave che. AvA spaSTa rIte vicAra jaNAvanArane yathAsvarUpe samajavA mATe bahu vizALa aMtaHkaraNanI jarUra che ane tevA prakAranI vRtti sAmAnya janasamUhanI na hovAne lIdhe zAstranA upareTIA bedhavALA prANIo A mahAtmAne Azaya na samajatA hovAthI teonuM zikSaNa nizcayamatAvalaMbI che ema kahI jANe vyavahAra ane nizcayane mATe virodha jaina zAstramAM hoya ane nizcayanA upadeza karanAra moTI bhUla karatA hoya evuM batAvavAno prayatna kare che. jarA vizALa daSTie zAstranAM dRSTibiMduo samajavAnI darakAra haze teo samajI zakaze ke AvA saMkucita pravAhavALA prANIo bahudhA rahasyane samajyA vagara ane vAta khoTI dRSTithI jue che; vyavahAra nizcayanI sapATI upara rahela bhedanI aMtargata rahelI ekatA ane temAM paNa vastutattvanuM AdarapaNuM keTaluM upayogI che tenuM aMtara rahasya samajanAra AvI khoTI TIkA karanAranA upalakIA jJAna mATe manamAM hase athavA teo mATe dayA khAya te temAM navAI nathI. ghaNAkharA prANIonA saMbaMdhamAM atyaMta dilagIrI sAthe ema kahevAnI jarUra paDe tevuM che ke teoe kaI paNa viruddha purAvA vagara vyavasthA vagaranI kiMvadantIne AdhAre ja AnaMdaghanajI jevA mahAtmA gInA saMbaMdhamAM TIkA karavA jevA vicAre jAhera karavAnI utAvaLa karI che ane tema karavAnI pitAnI yogyatA keTalI che athavA che ke nahi tene paNa kadI vicAra karyo nathI. je te vicAra kare te jaNAI Ave ke emanA saMbaMdhamAM abhiprAya batAvavA pahelAM haju ghaNuM samajavAnI-vicAravAnI-pitAnI parIkSA karavAnI jarUra che ane ema thAya tyAre ja pitAmAM AvA prakAranI TIkA karavAnI yogyatA Ave tema che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdavana ane tene samaya AnaMdaghanajI mahArAjanA saMdezA DAM padamAM ane bahu thoDA stavanomAM AnaMdaghanajIe muddAnuM zikSaNa ApyuM che te ApaNe saMkSepamAM vicArI jaIe. keTalAka mahattvanA vicAre temaNe batAvyA te paikI pAMca sAta agatyanA vicAro para ja ApaNe atra vivecana karI zakIzuM; bAkI tenA abhyAsa mATe te padonI vicAraNA karavAnI ane stavanenuM manana karavAnI jarUra che. paraMparA mATe mAna AnaMdaghanajInA vyavahAra ane nizcayane aMge vicAre kevA spaSTa hatA te teonA saMbaMdhamAM kaI kaI jagyAe thatI gerasamajutI dUra karavA mATe jarA sArI rIte vicAravAnI AvazyakatA che. AnI cAvI mATe aDhAramA prabhunA ratavananI AThamI gAthA vicAravA lAgyA che. sadarahu gAthA A pramANe che - cUraNi bhAvya sUtra niryukita, vRtti paraMparA anubhava re; samayapuruSanAM aMga kahyAM che, je che te durabhAva 2. ahIM uttamAMga zrI jinezvara darzananAM aMga batAvatAM cUrNi Adi suprasiddha pAMca aMganI sAthe paraMparAno anubhava eTale gurusaMpradAyathI cAlyuM AvatuM jJAna mUkavAmAM Avela che. paraMparAne cheda kare, tenI darakAra na karavI ane pitAnA chaMda pramANe cAlavuM e ghAtaka be vyavahAra na samajanArane hoya che. AvI vAta teonA zikSaNa uparathI jaNAI Ave che. AthI paNa vadhAre spaSTa rIte teo zrI anaMtanAthajInA stavanamAM kahe che ke, vacana nirapekSa vyavahAra jUThe kahyo, vacana sApekSa vyavahAra sAce; vacana nirapekSa vyavahAra saMsAraphaLa, sAMbhaLI AdarI kAMI rAce. ahIM teoe apekSA vagaranA vyavahArane anusaravAnuM saMsAraphaLa thAya che ema batAvI tenI viruddha vicAro batAvyA che, paNa sApekSa vyavahArane mATe spaSTa rIte tene "sAce" kahI tenA lAbhamAM vicAro batAvyA che. ahIM teoe je yogya rIte pRthakakaraNa karI sApekSa ane nirapekSa dRSTibiMdune taphAvata batAvyo che te khAsa manana karIne samajavA cogya che. teo pote sArI rIte samaje che ke je ekalI paraMparA upara cAlavAnuM thaze te jaina zAsanamAM je mahattA che te dUra thaze, kAraNa ke tethI kALasthiti pramANe vyavahArasthApita ghaTanA karavAnI jaina granthamAM sughaTTa ghaTanA che tene aMta Avaze. AthI teo zrI ajitanAthajInA dvitIya stavanamAM kahe che ke - puruSa paraMparA anubhava jevatAM re, adhe aMdha pulAya; vastu vicAre che je game karI re, caraNudharazuM nahi ThAya. pathaMDo nihALuM re bIjA jina taNe re. ( 2-3) ahIM teoe nirapekSa paraMparAthI gADarIA pravAhapaNe cAlyA javAthI thatAM pariName Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghanajInA samayanA peTA vibhAge tarapha dhyAna kheMcyuM che ane te bAbatamAM dIrgha dRSTithI komanI thayelI sthitinA ItihAsa para vicAra karatAM matabheda paDe evuM mane lAgatuM nathI. vartamAna ItihAsane vicAra karatAM paNa dareka bAbatanI apekSA samajavAnI ane tene dhyAnamAM rAkhI kAma levAnI khAsa jarUra che, nahi te ekAMta paraMparA para AdhAra rAkhI anya bAbate para ane khAsa karIne vartamAna jamAnAnI pragati para lakSya rAkhavAmAM na Ave te mAra khAvAmAM athavA temane ane zAsanane pADavAmAM ja tenuM pariNAma Ave ema lAge che. saMkucita daSTine pariNAme atyAra sudhI keTaleka aMze evuM pariNAma AvyuM che ema avalokana karavAthI jaNAI Avaze. ATalA uparathI AnaMdaghanajInA zikSaNamAM je unnata bhAva che te jaNAye haze. peTA vibhAge A prasaMge vicArIe chIe tyAre AnaMdaghanajInA vicAro peTA vibhAgane aMge kevA prakAranA che te paNa joI javuM prAsaMgika thaI paDaze. teoe zrIanaMtanAthajInA stavanamAM spaSTa rIte kahyuM che ke gachanA bheda bahu nayaNu nihALatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatAM thakAM, meha naDIAM kalikALa rAje (14-) pApa nahi keI utsava bhASaNaji, dharma nahi koI jagasUtra sarikho; sutra anusAra je bhAvika kiriyA kare, tenuM zuddha cArika parikhe (14-5 ) anyatra paNa kahyuM ke jogIe miline jegazu kIdhI, jatIe kIdhI jANI; bhagate 5kaDI bhagatANI kIdhI, matavAsI kIdhI matanI mAyaDI mune. ( pada 68-2) AvAM jUdA jUdAM TAMcaNe uparathI teozrInA sUtraviruddha gacchanA peTAvibhAgo para kevA vicAra hatA tathA teone zuddha mArge lAvavA kevA upAyonI jarUra che te jaNAI Ave che. vaLI teonI AgamAnusAra kriyA karavAnI kevI ruci hatI te paNa e TAMcaNathI sahaja samajAI jAya che. ApaNe temanA samayano ItihAsa kAMIka joI gayA te prasaMge eka tapagacchamAM keTalA bheda thayA hatA te joyuM hatuM. te vakhate aneka gaccho cAlatA hatA, eka gacchamAM paNa nAnA nAnA vibhAge bahu thaI gayA hatA ane bahudhA gacchanA peTAvibhAgo to mAtra mAna, krodha ke mahattvanI IcchAne aMge ane niyaMtraNane aMge thayelA hatA, chatAM arasparasa evo bhAva raheto hato ke AvI saMkucita daSTinA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 zrI AnaMdadhanajI ane teno samaya mANasenA mukhamAM tatvanI vAta zobhatI nathI ema AnaMdaghanajI jevA zuddha khapI jIvo dhAre athavA te uddeza rAkhI upadeza Ape to temAM navAI jevuM nathI. artha vagaranA taphAvato ane temAM masta rahI potAnI yogyatA batAvavA jatAM anyane agya batAvavAnI lAlaca evI anivArya che ke tene pariNAme AtmAnI avanati thayA vagara rahetI nathI. paraMparAne zuddha upayoga anubhavajJAna levAmAM, sAMpradAyika zikSA levAmAM ane pustakadvArA buddhipUrvaka vastu svarUpa levAmAM AvatI agavaDa dUra karavAne badale zAstra viruddha kevaLa mahatva mATe daSTimaryAdA parimita karI devAmAM thAya te te baha ADe mAge utAranAra thAya che te jarA itihAsa tapAsavAthI ane vartamAna sthitine raMga samajavAthI jaNAI Ave tevuM che. AvA prakAranA saMpradAyamehamAM Asakta hoI tevI ja vAta karanArAne peTabharA kahyA che te saMbaMdhamAM jarA zaMkA jevuM lAgatuM hoya te upAdhyAyajInuM sADA traNa gAthAnuM stavana ane zrI munisuMdarasUri mahArAjanA adhyAtmakalpadrumamAMthI yatizikSA adhikAra UMDA UtarIne vicAravA. teozrIe A karatAM paNa vadhAre AkarA zabdamAM spaSTa vAta batAvI che. ATalA uparathI vastu svarUpa ane tatkAlIna ItihAsathI ajANyA mANasa AnaMdaghanajIne barAbara samajyA vagara temanA saMbaMdhamAM abhiprAya ApavA nIkaLI Ave ane pachI temane nizcayavAdI kahI niMdAnA svarUpamAM UtarI jAya te te keTaluM khoTuM kare che te samajavA gya che. jyAre vyavahAra ane nizcayane arasparasa yoga kevA prakAra che, tene dekhIto virodha kevI rIte khulAsApUrvaka samajI zakAtha ane ghaTAvI zakAya teve che ane te bannenuM rahasya samajI bannemAMthI ekane paNa tyAga karavo ucita nathI ema jyAre samajAze tyAre te amuka mahAtmAne manasvIpaNe kevaLa nizcayavAdI kahevA e niMdAnuM rUpaka maTI tethI UlaTI vyavahAra nizcayanI kharI sthiti darzAvanAra thaze, paraMtu tyAM sudhImAM eTaluM dhyAnamAM rAkhavAnI khAsa jarUra che ke jenazAsanane athavA AkhA hiMdustAnane je parataMtratAnI beDImAM seMkaDo varasathI paDavuM paDayuM che te A saMkucita dRSTinuM pariNAma che, peTAvibhAgenuM pariNAma che ane temAM rahelI TUMkI daSTine paraMparAthI bacAva karavAnI rUDhine lIdhe che. ahIM ItihAsanA eka bIjA viSaya para UtaravA jevuM thAya che ane tema karavA jatA viSayAMtara thaI jAya che tethI te vAtane have bAju para rAkhI ApaNe sahudaya manuSyane eTaluM kahI zakIe ke vartamAna mahAna briTIza sAmrAjyane prabhAva aitihAsika dRSTie vicArI ApaNuM dhArmika sAmrAjyamAM paNa prabaLa viryakuraNuM karI AMtara bhedanI takarAramAM vyartha vIryavyaya thato aTakAvI ekaMdare jene zAsananI pragati kema thAya, vIraprabhunA mahAn saMdezA jagat AgaLa kevI rIte satya ane sArA AkAramAM samajAvAya, aneka prANIo tene vivekabuddhithI kevI rIte Adare, duniyAmAM ahiMsAnA nRtya sAthe AnnatinuM lakSyasthAna kevI rIte thAya te eka sAthe ekatra thaI vicAravAnI jarUra che. vIra paramAtmAne e ja mArga che, e ja zikSA che. ati saMkucita Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananuM kavi tarIke mahattva 89 dRSTinA pravAhamAM ghasaDAI jaI vIra paramAtmAnuM mukhya zikSaNa ApaNe visarI gayA chIe, vizALa dharmanA trikALazuddha satya sanAtana tattvane ApaNe bhaMDAramAM gAMdhI rAkhyAM che, upAzrayamAM sAcavI rAkhyAM che ane tethI vizeSa tenAmAM sattA hAya ema batAvavAnA vicAra karyAM nathI. A mahA Atmati karanAra TUMkI dRSTinA vicAre eTaluM prAbalya bhAgave che ke vizeSa lAbha karanAra vIranAM satya rahasya hAya ema samajAvanArane paNa ApaNe hasIe chIe e kharekhara ApaNI mUDhatA che, ayeAgyatA che, pachAtapaNu che. bahu sArI rIte vicAra karI, saMkucita dRSTi dUra karI, vizALa hRdayathI vIra paramAtmAnA sa MdezA jaga kahevAnI jarUra che, ane e bAbata pasAra karatI vakhate tapagaccha, kharataragaccha ke tenA avAMtara bheDha, vibhede ane tenA upabhedonA vicAra paNa karavA ucita nathI. evA peTAbhedothI kAmanA mukhya siddhAMtane A samayamAM te ghaNuM ja nukasAna che, pUrva kALamAM svAtmajIvana mATe athavA paraMparAnI jALavaNI mATe kadAca tene sahaja paNa upayoga hAya, paraMtu hAla te te pragatimAM vijJa karanAra, sAdhu jevA vizALa dRSTimAn mahAtmAone paNa ati saMkucita karanAra ane dRSTibindunA rahasyane ati dUra rAkhanAra che. enA jema bane tema tyAga karavAmAM athavA enI agatya ochI karavAmAM jaina kAmanuM zreya che ema itihAsa batAve che, munisuMdarasUri sAkSI pUre che ane AnaMdaghanajI mahArAja vAraMvAra jaNAve che. AvA vizALa vicAra batAvavA mATe AnaMdaghanajI mahArAjanA ApaNe kharekharA RNI chIe. vizALa tattvajJAna ane vizALa AMtara rahasya AnaMdaghanajInI cAvIzI athavA pado vAMcatAM je eka mAkhata ApaNane khAsa lakSyamAM levA lAyaka jaNAya che te tenI bahu ochA zabdomAM zAstrarahasya samajAvavAnI zakti che. tenA vizALa jJAna saMbaMdhamAM te e mata paDI zake nahi, paraMtu eka lekhaka athavA kiva tarIke teemAM viziSTatA eTalI jovAmAM Ave che ke tee peAtAnA pukhta vizALa saga vicArone bahu thoDA zabdomAM batAvI zakayA che. lekhakeA paikI keTalAka evI zailI AdaranArA hAya che ke jeo ghaNuM lakhe tyAre thADuM rahasya samajAya, tyAre koI apUrve lekhaka sUtra jevAM nAnAM vAkayeAmAM evuM suMdara rahasya lAvI zake che ke temAMthI ghaNA bhAvA nIkaLI zake ane jyAre jyAre te vAkayA vaheMcAya tyAre tyAre abhinava AnaMda ApyA kare. AvA rahasyAtmaka lekha bhASAmAM lakhanArA bahu ochA vidvAnA jovAmAM Ave che, tethI eka lekhaka tarIke emanI ucca prakAranI gaNanA thAya che. stavanAmAM ADAavaLA ahIMtahIM tapAsatAM aneka vAyA vAMcatAM temAMnA viziSTa bhAva kevA guhya che te para aneka vicAre Avaze. dAkhalA tarIke jue ra cita prasange re pUjana phaLa kahyuM re, pUjA akhaDita eha; pata hata thai aptama araNA re, Anadudhana pada - (1-1) Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 zrI AnaghanajI ane temanA samaya sevana kAraNa pahelI bhUmikA re, abhaya adveSa akheda, mata mata bhera re jo jaI pUchIe, sahu thAye ahameva. Atama aNu vastu vicAratAM, bharama TaLe AMta doSa. pApa nahi koi utsUtra bhASaNa styiA, dharma nahi kAI jagasUtra sarakhe.... dharama dharama kaztA jaga sahu phi, dharama na jANe hai| ma. ApaNA AtamabhAva je, eka cetanadhAra re; avara vi sAtha saMjogathI, eha nija parikara dhAra 2. mana sAdhyuM. teNe saghaLuM sAdhyuM, paramAratha patha je lahe, te rje eka tata 2, mamatA sa`ga se| pAya ajAgala, thanate dUdha duhAve. aura na hitu samatAsI. aba huma amara bhaye na marege. vagere vagere aneka vicAreA sUtra jevA che ane te pratyeka vicArAne ApaNe vadhAre vistArathI tapAsavA icchIe teA pratyeka para jUdo graMtha lakhI zakAya tema che. A tA thoDAM vAyA namUnArUpe batAvyAM che, paraMtu ApaNe tevI rIte AvAM bIjAM aneka vAyAne khatAvI zakIe. evAM thoDAMka dRSTAMtA paTTamAM paNa joIe. mIThaDA lAge ke taDA, ne khATo lAge lAka zAzvata bhAva vicArata pyAre evA anAdiana'ta chaThThA, sAtamA tathA AThamA padanI zarUAtamAM sAkhIe ApI che te AnuM khAsa dRSTAMta che. (8-1) (9-3) anubhava rasame rAga na sAgA, leAvAda saba meTA; kevala acala anAdi amAdhita, ziva zaMkarakA bheTA. ( 3-3) leka lAja nAhi kAja, kula marajAdA che.rI; (1-1) (4-1) (42-1) (47=1) (22-5) lAka baTAu haseA virAne, apaneA kahata na kArI (38-2) aura larAI lare sA auMza, sUra pachAre bhAu arIrI. (46-3) (\Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavi ane lekhaka tarIke AnaMdaghana arthavALAM pado para vivecana karavAthI tenuM rahasya saMkucita thaI jAya che, mATe tenA zabdArtha lakhI vivecana mATe darekane temanA zakti ane adhikAra para choDI devA. A vicAra sAthe huM maLato thaI zakato nathI. AvA rahasyabhUta graMthomAM khAsa gUDhatA che, enA aMtaramAM spaSTa Azayo che ane enA pratyeka vacananA garbhamAM sAra-rahasya rahela che ema jyAM sudhI spaSTa batAvavAmAM na Ave tyAM sudhI madhyama pravAhanA prANIo te graMthane vAMcavA vicAravAnI tasdI paNa na le ane vicAra karI zake tevA hoya temane paNa bahu mahenata paDe-A bane vargane AvA vivecanathI khAsa lAbha thavAnAM kAraNe mane spaSTa lAgavAthI vizeSa vicAra karavAnI preraNAsUcanA sAthe AtmakuraNa svapara upakAra mATe gya aMkuza taLe rahI bahAra pADavI e vAstavika dhAravAmAM AvyuM che. jeo svataMtra vicAra karI zake teTalI hada sudhI AtmavicAraNAmAM UtarI gayA hoya teonA vicAro kadAca teo A pustaka vAMce te paNa saMkucita ke maryAdita thaI jAya ema dhAravuM te teonI zaktinI ochI kimata aMkAve che ane tema karavAne ApaNane haka nathI; paraMtu tenI sAthe ghaNuM ane vicAra karavA yogya prabaLa sAdhanane AvA suddhaka kAraNathI aTakAvI devuM e eka niyama tarIke mane ThIka lAgatuM nathI. ahIM jarA avAMtara aMgita vAta para UtarI javAnuM thayuM. A prANInI evI Teva paDI che ke jyAre tyAre te pitAne bacAva karavA ekadama taiyAra thaI jAya che. A eka prakArano mane vikAra che ane te dUra karavA athavA tenA para vijaya meLavavAnA prasaMge ane tene pRthakakaraNa karI samajavAnI zakti paNa AvA mahAtmAnA graMthamAM vAMcana mananathI ja thAya tema lAge che. AnaMdaghanajI mahArAjanuM jJAnasAmarthya ane khAsa karIne rahasya samajAvavAmAM rahela asAdhAraNa zakti para ApaNe vicAra karatA hatA. e bAbatamAM ghaNA sAdhAraNa lekhako karatAM teo bahu AgaLa vadhI jAya che e bAbatamAM be mata paDe tema lAgatuM nathI. teonAM lagabhaga dareka vAkyanI racanA sUtra jevI che, temAMthI bahu rahasya nIkaLe tevuM che ane vadhAre vicAra karatAM temAM vadhAre vadhAre rahasya prApta thAya tema che. lekhaka-kavi - AnaMdaghanajI mahArAjanAM stavane ane pado vAMcatAM bIjI eka vAta jaNAI Ave che te teoe batAvelA vicAronI spaSTatA che. teo prakhara bhASAmAM ane spaSTa rIte vicAro batAvI zakyA che ane je ke teone Azaya UMDe hoya che te paNa dareka vAMcanAra teonA vicAramAM pitAnI zakti pramANe kAMI kAMI sAra samajI zake che. teonI bhASA spaSTa, teonuM viSayagrAhita majabUta ane padalAlitya ane arthe suMdara tathA hRdayane ane magajane eka sarakhI rIte asara karanAra che. teoe kavi tarIke meTAM moTAM varNane ApyAM nathI, chatAM sumati ane zuddhacetanA jevA pAtrane bolatA karI meha Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 9ra : zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya rAjAnI sAthe laDAI vagerenAM je varNana ApyAM te khAsa kavi tarIke teonI zobhA vadhAranArAM thaI paDyAM che. AnaMdaghanajInI eka kavi tarIke viziSTatA evA prakAranI che ke jenI sarakhAmaNI karavI paNa muzkela thaI paDe tevuM che, kAraNa ke jyAM sudhI temanA jevA vikaravara thayela AtmajJAnI evA viSaya para vicAro batAve tenI sAthe temanI sarakhAmaNI na thAya tyAM sudhI teonA saMbaMdhamAM khare abhiprAya AvI zake nahi. laDAI ke zRMgAranA kavio sAthe temanI sarakhAmaNI karavI e bahu rIte ayogya che. varNana sAruM chatAM sAmAnya rIte paNa teonAM stavana ane padamAM yogya varNana sArI rIte Ave che ane teone viSaya yuga ane adhyAtmane che eTaluM dhyAnamAM rahe to lekaprasiddha kavine paNa jeba Ape evI tenI racanA che. vairAgyanA viSayamAM je je kavioe evAM pade banAvyAM che temAM teo bahu AgaLa paDatuM sthAna le che. A uparathI ema kahI zakAya ke eka lekhaka ane kavi tarIke teo ghaNA phatehamaMda thayA che; enuM kAraNa spaSTa zilI ane sIdho upadeza ane te paNa khAsa karIne hadayanA UMDA bhAgamAM UtarI jAya tevA mArmika zabdomAM kauzalya sAthe viSayane darzAvavAnI teonI khAsa rItinuM pariNAma che. eka lekhaka keI na samaje tevI bhASAmAM vicAro batAve che te nakAmA che tema ja taddana sAdA vicAro gadyane badale padyamAM mUke to tenI kavi tarIke gaNanA thatI nathI. A banne bAbatamAM AnaMdaghanajI bahu AgaLa vadhI jAya che te teonAM stavane tathA pade vAMcavAthI jaNAze. stavane eTalAM asarakAraka che ane pada eTalAM mArmika che ke enAM rahasyane vicAra karyA pachI e bhUlI zakAya tevAM nathI, eka vakhata enuM rahasya samajyA pachI kAnamAM ane magajamAM tenuM gAna cAle che ane zAMta avasthAmAM te vicAravAthI eka prakArane AnaMda Ape che ke tene anubhava sAmAnya rIte thavo taddana asaMbhavita che. padene viSaya ati kaThina che ane tethI tenA adhikArIo sarva thaI zakatA nathI. kadAca sAmAnya vairAgyanA viSayavALAM pade athavA tethI paNa zaMgAranA viSayavALAM kavana jeTalAM e pada pracalita athavA lokapriya na thAya to temAM kavi tarIkenI temanI gaNanA ochI thatI nathI, paraMtu parIkSA karanAranA adhikAra athavA unnatikramamAM rahelI pragatinI te nedha batAve che. zabdonI ghaTanA ati suMdara che, yogya zabda egya prasaMga para yathArtha rIte mUkAyA che ane te bhAvagarbhita hovA sAthe khAsa chApa pADanAra hoya tevA ja AvI gayA che; kAraNa ke kavio bahudhA hRdayamAMthI gAna kare che tyAre zabdo keSamAMthI zedhI dhIne lakhatA nathI, paNa hRdayanuM gAna temane evA yaMgya zabdomAM ja nidarzana karAve che. AthI teonI kavi tarIke bahu UMcI khyAti che. AtmAne uddezIne tene vizuddha karanArA viziSTa uddezathI lakhAyelAM padyaratno ane stutigarbhita stavana lagabhaga rahasyajJAnanA bhaMDAra che, gamArganAM pagathiyAM che, satya AdaraNIya mArganA darzaka che ane viziSTa paMthanA prarUpaka, pradarzaka ane prayojaka che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdadhanajI eka viziSTa kavi AnaMdaghanajInA vyavahAra vicAra navamA zrI suvidhinAthanA stavanamAM dinacaryA batAvatAM mUrtipUjAne aMge je vicAre batAvyA che te ghaNA vyavahAru che. aMga ane agrapUjAnuM svarUpa batAvI, chevaTe bhAvapUjAne durbhAgya ane durgatine nAza karanAra kahe che ane caturtha pratipatti pUjA tenA khAsa adhikArIo mATe peganI parisImA batAve che. A vyavahAru vicAre keTalA upayogI che te khAsa karIne AnaMdaghanajInI gya samajaNa vagaranI TIkA karanAre samajavA gya che. AvA ja upayegI vicAro "citta prasane re pUjana phaLa kahyuM" e eka vacanamAM samAvI dIdhA che. emAM paNa avAranavAra baha vyavahAru ane upayogI vicAre batAvyA che. bIjA padamAM ghaDiyALIne uddezIne sAmAnya rIte bahu upayogI vAta karI che ane tevI ja rIte trIjA padamAM "suta vanitA yauvana dhana mAte, garbhataNa vedanA visarIrI" AvI AvI vAta kahI che. pATanI ramata sAthe caturgatinA gamanAgamananI vAte bAramA padamAM karI, chokarAne mAravA saMbaMdhamAM Atmika vAta sattaramA padamAM karI, rIsAyelI strIne samajAvavAnA bahAnA taLe zuddha cetanAnI vAte aDhAramA padamAM karI, virahI vATa jotI strInA mukhamAMthI nIkaLatA zabdomAM soLamA ane batrIzamA ane chatrIzamA padamAM vAto karI ane evI rIte sAmAnya prasaMgone evI sArI rIte dIpAvyA che ke te vAMcatAM AnaMda Ave, vicAratAM bodha thAya ane rahasya samajatAM tadanusAra upadezane anusaravA sAhajika vRtti thAya ane pariNAme cetananI sAdhya tarapha jarUra pragati thAya. AnaMdaghanajIne yoga AnaMdaghanajIe eganA saMbaMdhamAM eTalI badhI vAto kahI nAkhI che ke e saMbaMdhI ahIM ullekha karatAM pRSTho bharAI jAya. lagabhaga dareka padyamAM veganI vAta eka athavA bIjA AkAramAM karI che te para te te sthAne vivecana maLI Avaze. yoganI kevI vAta karI che tenAM ApaNe bahu thoDAM udAharaNe ahIM tapAsIe. AThamA stavanamAM prabhunAM darzana keI gatimAM thayAM nahi ema batAvI chevaTe umere che ke - ema aneka thala jaNiye, sakha. darisaNa viNa jinadeva; sakhi. AgamathI mata jaNiye, sakhi. kIje niramala seva. sakha. 5 niramala sAdhu bhagati lahI, sakhi. yoga avAcaka hoya; sakhi kiriyA avaMcaka tima sahi, sakhi. phala avaMcaka joya. sakhi. 6. ahIM gAvaMcaka, kriyAvaMcaka ane phalAvaMcakanI vAta kahI te yogane khAsa viSaya che. enA para "yoga" nA khAsa viSayamAM sArI rIte vivecana karavAmAM AvyuM che tethI jaNAze ke AvA paramAtmAne vega tha te gAvaMcakatva kahevAya che. e traNe avaMcaka yega kaI kaI bhUmikA para kevI rIte prApta thAya che te sadarahu viSayamAM sArI rIte carcAyaluM Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya jovAmAM Avaze. e roganA khAsa viSayane ahIM baha thoDA zabdomAM sArI rIte khIlavyo che te AnaMdaghanajInuM jJAnarahasya batAvavAnuM kauzalya sUcave che. A viSaya para vizeSa vivecana "gadaSTisamuracaya' graMthamAM jovAmAM Avaze. sumatinAthanA stavanamAM bahirAtmabhAva, aMtarAtmabhAva ane paramAtma bhAva para gavicAraNuM bahu suMdara rIte karavAmAM AvI che. enuM rahasya chevaTe batAvatAM kahe che ke - bahirAma tajI aMtaraAtamA, rUpa thaI thIra bhAva sugyAnI. paramAtamanuM ho Atama bhAvavuM, Atama ara57 dAva. sugyAnI. 5 Atama arapaNa vastu vicAratAM, bharama Tale mati Sa sugyAnI. parama padAratha saMpatti saMpaje, AnaMdaghana rasa piSa. sugyAnI. 6 A bahirAtmabhAva tajIne aMtarAtmabhAvamAM sthira thavA sAthe AtmAne paramAtmabhAva vicAre e AtmasamarpaNane upAya che ane tethI ja paraMparAe sarva bAhA baMdhanathI mukta thaI AtmA pragati karIne chevaTe paramAtmasvarUpa prApta kare che. A " trividha sakala tanudharagata AtmAnuM svarUpa anyatra bahu vistArathI batAvyuM che, eganA graMthamAM te para moTA ullekha karavAmAM AvyA che ane padanI vicAraNAmAM paNa te para vAraMvAra vivecana thayuM che te para dhyAna kheMcI AnaMdaghanajIe e viSayane kevI suMdara rIte saMkSepamAM paNa muddAma rIte batAvyuM che tenuM nidarzana atra karavAmAM AvyuM che. AvI ja rIte zrI zAMtinAthanA stavanamAM zAMtinuM svarUpa je AzcaryakAraka rIte citaryuM che, te lagabhaga AgamanA sAra jevuM che. e vegane ati utkRSTa viSaya che ane temAM "aho Do. he sUjhane kahe, na mujha name mujha re; amita phala dAna dAtAranI. jehanI bheTa thaI tuM ja che. zAMti jina eka muja vinati" ema kahevAmAM Ave che tyAM viSaya tenI utkRSTa hada para-viziSTa pradezanI parAkASThA para AvI jAya che. ahIM roganA viSayane evI suMdara zailIthI ane hadayane zAMta karI nAkhe evAM bhAvAtmaka vAkathI darzAvyuM che ke AnaMdaghanajInA gajJAna mATe ati AnaMda thayA vagara rahe nahi. AthI paNa vizeSa AnaMdadAyaka rIte "manaDuM kImahI na bAje hA kuMthu jina" e sattaramA stavanamAM yoganA madhyabiMdu jevA kendrastha cittadamananA viSayane carce che. cittadamanane aMge teo spaSTa kahe che ke - meM jANyuM e liga napusaka, sakala maradane ke, bIjI vAte samaratha che nara, ehane kaI jele. he kuMthu jina. 7 mana sAdhyuM teNe saghaLuM sAmyuM, eha vAta nahi khoTI, ema kahe sAdhu se navi mAnuM, e kahI vAta che mADI. he jina 8. manaDuM durArAdhya te vaza AyuM, te AgamathI mati ANuM, AnaMdadhana prabhu mAha4 ANe, te sAcuM karI jANuM. hA kuMthu jina. 9 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananA yAga 95 ahIM aneka vAtA karI dIdhI che. mana vaza AvI gayuM che--ema kahenAranI AtmavacanA athavA paravaMcanA, mana vaza karavAnI ati AvazyakatA ane tenuM mahattva ane paramAtmAne mArge cAlavAthI temAM thatA cega e dareka vAta bahu yuktisara paNa spaSTa rIte batAvavAmAM AvI che. AvI rIte kharAkhara vicArIe te stavanAmAM ceAganI vAta aneka jagyA para bahu suMdara rIte, cAgya rIte ane asarakAraka kahI che. padeAmAMnA ghaNAMkharAM ceAgajJAnathI bharelAM che ane dareka prasaMge yathAjJAta vivecana te para karyu che. bahu muddAnAM be cAra pado para ahIM nina karI cAganA viSaya kevA suMdara rIte teozrIe jhaLakAvyeA che te tarapha lakSya kheMcIe. chaThThA padamAM IDA, piMgaLA ane suSumjA nADI para vicAra batAvyA, sAthe yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhyAna, dhAraNA ane samAdhirUpa cAganAM AThe aMgA para dhyAna kheMcyuM, yamane aMge mULa uttara guNAnI racanA khatAvI. mudrA ane AsananA upayAga batAvI recaka, pUraka ane kuMbhaka nADInA prAgaiA ane sAthe mana ane iMdriyAnA sacAga samajAvI tenA para vijaya meLavavAnI jarUriyAta batAvI chevaTe batAvyuM keH-- thiratA joga jIgati anukArI, Atama pamAtama anusArI, Ape Apa vimAsI, sIjhe kAja mAsI. mArA bAluDA saMnyAsI. AvA eka nAnA paDhamAM keTalI jAtanI vAteA karI che ane ceAganA ati mahattvanA keTalA viSayeA carcI nAkhyA che te khAsa vicAravA ceAgya che. ceAganAM te eka padamAM khatAvelAM nAmeA para saMpUrNa vivecana karavu heAya te eka AkhuM mATuM pustaka bharAya. sAtamA padamAM tanamahatyAgane aMge je AtmajAgRti atAvI che, te bahu asarakAraka che; emAM keTalIka vAta te evI adbhuta rIte batAvI che ke prayatna karavA chatAM te padmanA bhAva spaSTa khIlavI zakavA muzkela jaNAyA che. e padane aMte ceogIrAja jaNAve che ke: zira 52 5ca vase paramesara, ghaTameM sUkSma bArI, Apa abhyAsI lakhe keAi viralA, nirakhe dhruSThI tArI. AzA mArI Asana dharI ghame, apApa jagAve; AnaMdaghana cetanamaya mUrati, nAtha nirjana pAve, avadhU kayA sAthe tanamaThame, jAga vilokana ghaTame AvI ja rIte paMdaramA padamAM 8 mere ghaTa gyAna bhAnu bhaye bhAra, > sattaramA padamAM Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 zrI AnaghanajI ane tenA samaya rAne mAravAnA saMbaMdhamAM ane ekavIzamA paTTamAM prabhunA agama agocara rUpanA saMbaMdhamAM ceAganI bahu bahu vAtA karI che. anyanI AzA nihu karavA mATe aThThAvIzamA padamAM ceAganA ati agatyanA viSaya para upadeza ApatAM teo jaNAve che keH-- manasA ' pyAyA' prema ' masAlA ' brahma agni parajAlI; tanabhAThI avaTAi pIe phasa, jAge anubhava lAlI. AzA. 3 agama pIAlA pIA matavAlA, cinte adhyAtama vAlA AnaMdadhana cetana heM khele, dekhe leAka tamAsA AzA AranakI kayA chIje. ahIM ceganI vAte tenA yathArtha svarUpamAM paNa cegane ghaTe tevI majabuta bhASAmAM karI che. tenI pachInA paTTamAM nAma nahi rAkhavAne aMge yAganu adbhuta rahasya batAvyuM che ane naiti neti ukti batAvI chevaTe kahyu` che keH-- nA hama darasana nA huma parasana, rasa na gaMdha kahyu nahi; AnaMdadhana cetanamaya mUrati, sevaka jana bali hi. avadhU nAma hamArA rAkhe. C vAta suMdara rIte sADatrIzamA paTTamAM * ceAga si'hAsana ' para beThelA cetananI AkhI karI che; emAM laMgATI, dhuNI, gurunA celA vigere sa vAta yAganI karI che. aneka padamAM yAgane aMge eTalI vAtA karI che ke te padanuM vivecana jovAnI khAsa bhalAmaNu karavAmAM Ave che. emAM padmastha dhyAna ane paramAtmatattvaciMtavana tenI utkRSTa de batAvavAmAM AvyAM che. AvI rIte lagabhaga dareke dareka padamAM athavA samuccaye kahIe te dareka padamAM yAganI vAta tenA utkRSTa AkAramAM jude jude rUpe batAvI che ane AvA padmanA viSayane samajavA mATe cegajJAna jainaddhie kevA prakAranu che te jANavAnI jarUra hovAthI A viSayanA upAdghAta jevA eka viSaya meM jUdo lakhyA hatA je bahAra pADavAmAM Avye che. prathama te e viSayane A graMtha sAthe chapAvavAnA hatA pazu pustakanu kada moTuM thai javAthI tene jUdA pADI nAkhavAmAM Avye che. yAgajJAnane AnaMdaghanajIe bahu uttama rIte khIlavyuM che, batAvyuM che ane ene anubhava karavA vAraMvAra sUcanA karI che. AnaMdaghanajIne jainayeAgamAM bahu ucca sthAna maLe che, tenAM pado ane stavanA vAMcatAM ane teonuM vanavicAratAM yAganI paMcamabhUmikAthI teozrI hAya ema lAge che. bAkI teonu cegamAM sthAna kyu' hAvu joie tenA niya vAMcanAre A sa` hakIkata ane ' ceAga ' viSayanI vicAraNAthI karI levA. AgaLa vadhyA pa yogAnubhava ceAganA viSayane aMge anubhavanI khAsa jarUra che ane tene mATe AnaMdaghanajIe ghaNA prasaMge vicArA batAvyA che, tene paNa ApaNe saMkSepamAM vicArI jaIe. anubhava Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anubhava para Anaghana zabdanA bhAva vicAratAM jaNAze ke vastusvarUpanA yathArtha khAdhane anusaratI, te para heya jJeya upAdeyapaNAvALI vicAraNAnA mukhyatve karIne temAM samAveza thAya che. aneka sthAne anubhavanI jarUrIAtA judI judI rIte batAvavAmAM AvI che. A nijasvarUpa jJAnanA mahimA dareka yoga-graMthakAre bahu sArI rIte batAvyA che ane AnaMdaghanajIe teA enA saMbaMdhamAM aneka rIte vAta karI che. bAhya kriyA game teTalI karavAmAM Ave paNa temAM jyAM sudhI Atmadarzana-samyakatva-kalyANuprAptinI AkAMkSAyukta thAya nahi tyAM sudhI AtmaguNanI vRddhi na thavAthI sarva nakAmu che e vAta te aneka prasaMge jaNAI Ave tevI che, tethI AgaLa vadhatAM anubhavanI bahu jarUrIAta che anubhava sAkSAtkAra karAve che, azuddha lipta AtmAne sAdhyasAmIpya karAve che ane parabhAvanI barAbara eLakhANu pADI ApI vivekane eTalI suMdara rIte puSTi Ape che ke tethI chevaTe vivekamathI sRSTi pragaTa thAya che. zarUAtanA ceAthA padamAM ja anubhava para sArA prakAza pADavAmAM Avye cheH-- suhAgaNa ! gI anubhava prIta, ni anAdi agyAMnakI, miTa gaI nija rIta, ghaTamadira dIpaka kI, sahaja suvaita sarUpa; Apa parAi ApRhI, ThAnata vastu apa kahAM dikhAvuM ora, kahAM samajAuM bhAra; tIra acuka he premakA, lAge se rahe ThAra. nAviluTTo prANaOM, gite na tRNa mRgaleAya; AnaMdadhana prabhu premakI, akatha kahAnI kAya. 02 suhA. 1 suhA. 2 suhA. 3 suhA. 4 anubhavanI vAta evI che ke ene AnaMdaghanajI paNa ' akatha ' kahe che. je enA premamAM paDyA heAya te ja kharekharI rIte tenuM svarUpa samaje tema che. nUrajahAnanA premamAM paDela jahAMgIra-salIma jema tene ja sarvatra dekhe che tema nAda-yeAgAnusavanA premamAM paDela prANIne tenuM tIra vAge che tyAre te tenAthI hataprahata thaI jAya che. AvA anubhavanA viSaya para bahu prakAranA vicArA batAvyA che. zuddha cetanA ane sumati cetanane samajAvavA jyAre jyAre prayatna kare che tyAre anubhavanI pAse vAtA kare che, anubhavane samajAve che ane anubhavanI madadathI peAtAnu kArya siddha thaze ema mAne che. anubhavane tethI kAI jA paradalAlanuM upanAma ApavAmAM Ave che. anubhavanA viSaya upara batAvyA che tyAM cetanajIne jAgrata karavAnuM kAma tene ja sAMpyu che, anubhavanI rIta prApta thayA pachI cetanajI mAharAjAnA lazkara sAthe kevI rIte yuddha kare che te agiyAra mA padamAM batAvyuM che. mAyAmamatA mATe phariyAda karI teonuM svarUpa cetanajIne samajAvavA teramA padmamAM anubhatra mAratA vicAra calAve che ane e ja svarUpa te pachInA caukramA padmamAM spaSTa karI tRSNAnI seAbata mUkAvavA anubhava pAse ja vijJapti 13 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 zrI AnaghanajI ane tenA samaya karavAmAM Ave che. AnaMdaghananI alakSya jyAtinA vizALa viSayamAM anubhavane prAdhAnya sthAna trevIzamA paTTamAM ApavAmAM AvyuM che ane aThAvIzamA paTTamAM AzA eranakI na karavAnAM pariNAmamAM anubhavalAlI jAgrata karavAne upadeza Apyo che. milApInA meLApa karAvI ApavA tetrIzamA paTTamAM anubhavane ja uddezIne kahevAmAM Ave che ane A vibhAganA pacAsamA pamAM paNa zuddhacetanA anubhavanI sAthe mana mUkIne patine manAvavAnA mArga para vicAraNA kare che. AvI rIte AnaMdaghanajInA cegamAM anubhavane mukhya sthAna ApavAmAM AvyuM che e ghaNI agatyanI khabata hAvAthI ane padmanA artha -bhAva samajavAmAM te khAsa cAvI hAvAthI ahIM te para khAsa dhyAna kheMcavAmAM AvyuM che. je mahAtmAe anubhava jevA viSayane AvA aneka AkAramAM citaryA haze tenI AtmadazA kevI suMdara haze te khAsa vicAravA ceAgya che. evA mahApuruSo jagatanI jALathI dUra rahI, AtmasvarUpavicAraNAmAM sthira rahI, Atmannati karye jAya che, tene duniyA ' bhaMgaDabhUta ' ke evAM upanAma Ape, tenI temane darakAra hAtI nathI ane pAtAmAM jeTalA vadhArA thayA na heAya tevA viziSTa AtmabhAva potAmAM che evA dekhAva paNa teo kadI karatA nathI. duniyA ene gAMDA gaNe te emAM navAI nathI ane duniyA potAne mATe zuM kahe che te jANavAnI athavA jANIne te para tulanA karavAnI AvI dazAvALA prANIne ahaMkArabuddhithI te kadi apekSA heAtI ja nathI ane kadAca teonA abhiprAya para vicAra thAya te tene madamastapaNA upara khyAla Ave che, tenI patita sthitimAMthI tene uddhAra karavAnA kAryamAM banatuM karavA yAbhAvathI vicAraNA thAya che. bAkI-- 'mana sAdhyuM. teNe saghaLu sAdhyuM, ehu vAta nahi kheAtI; ema kahe sAdhyu te nava mAnuM, e kahIM vAta che mATI ane chevaTe AnadaghanajI prabhu mAruM ANA, te sAcuM karI mAnuM, e vAkyanA garbhamAM hajI ATalI viziSTa ceAgyatAe paheAMcyA chatAM peAtAnuM mana sthira thayuM nathI ane te karavA prabhu pratye vijJapti che evI kabUlAta jene duniyAnI darakAra na heAya te ja kare che. enI sAthe keTalAka sAdhAraNa kavitA lakhanAranI vAtA sarakhAvavA yatna kare athavA eka be cAlu vicAre| batAvanAra padma ke kavitAne ati vizALa ucca AtmaguNu khatAvanAra cAganA viSaya sAthe sarakhAvI tenI sAthe khIjAne besADavA dhAre te| AvA mahAtmA puruSonuM apamAna karavA jevuM che. Ana MdaghanajInI tyAgavairAgya apUrva dazAnI vAto karavAnA paNa adhikAra khaDu lAMbe kALe ghaNI vicAraNA pachI prApta thai zake tema che, e vAta sAdhAraNa rIte hRdayamAMthI khasavI na joie. " AnaMdaghananA AgamAya ane svarUpajJAna emanAM stavane vicAratAM AnaMdaghananuM jJAna ghaNuM UMcA prakAranu hAvu' joie ema Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdavanane Agamabedha ApaNe upara paNa joI gayA chIe. zrI zItaLanAthanAM stavanamAM batAvelI tribhaMgIo A vAta khAsa batAve che, munisuvratasvAmInA stavanamAM Atmatattva batAvatAM tarkanAM katanAzAdi dUSaNe sArI rIte cacI nyAyanuM jJAna batAvI ApyuM che. ekavIzamAM stavanamAM SadarzananuM svarUpa suMdara rIte batAvI uttamAMga para vicAraNA karavAne prasaMge sTAnkArAMti nayasamUhane zuddha darzana batAvI, tethI zUnya nayane nirupayegI samajAvI, chae darzanenuM jJAna ghaNI sArI rIte temane hoya ema spaSTa batAvI ApyuM che, dravyaguNaparyAya ane nayanuM jJAna aDhAramA stavanamAM pAMcamA padamAM bahu uttama rIte batAvI ApyuM che ane khAsa karIne pAMcamA padamAM evA vistRta viSayone naTanAgaranI bAjIne aMge eTalI sArI rIte TUMkAmAM batAvI ApyA che ke e vAMcavAthI enA para aneka vicAra thAya ane AnaMdaghanajInA jJAna sAmarthya mATe bahu uraca prakArane khyAla thAya. lagabhaga dareka stavanamAM ane dareka gAthAmAM evI vAto batAvI che ke tenA Agamane ati suMdara avabodha AnaMdaghanajIne hato ema spaSTa jaNAya. padanI aMdara paNa AvI ja sthiti che. A bAbata para judo ulekha lakhavAnI jarUra jaNAtI nathI, kAraNa ke tema karavA jatAM lagabhaga dareka stavana para ane ghaNAM pade para vivecana karavuM paDe tema che. saMkSepamAM ema kahI zakAya tema che ke AnaMdaghanajInuM sAmarthya majabUta hovA sAthe teone AgamabaMdha bahu UMcA prakArane hate. vIzInuM kaI paNa stavana ughADI manana karavAthI A bAbata grAhyamAM Avaze. kabIra ane AnaMdaghana AnaMdaghanajInAM padenA saMbaMdhamAM evuM ghaNI vakhata sAMbhaLyuM che ke teonAM pade kabIranAM padone maLatAM che ane kaI kaI kabIranAM pade AnaMdaghanajInA nAma upara mANasoe pheravI nAkhyAM che. agAu joI gayA chIe ke pachavADenI A hakIkatamAM saracAI hovAne haju sudhI eka paNa purAvo maLyo nathI ( juo upaghAta AgaLa). have kabIranA saMbaMdhamAM ApaNe sahaja vicAra karIe ane tenA kaI kaI padenI sarakhAmaNI AnaMdaghanajInAM pado sAthe karI A jarA rasALa viSaya upara prakAza pADavA prayatna karIe. kabIranA duhA tema ja pade vAMcatAM te sarva mata matAMtaramAMthI satya zodhI kADhI tene anusaravAne upadeza Ape che, ema jaNAI Ave che. paramasahiSNutAnA saMbaMdhamAM vicAre ghaNA udAra hatA e ApaNe A uddaghAtamAM upara joI gayA chIe. kabIranAM pade vairAgyanA viSayane piSanArA ane manuSyanI vyavahAru vRttine asara karanArAM che jyAre AnaMdaghanajInAM padomAM vairAgya UMDANamAM rahe che. jyAre yuganA viSayane teo vadhAre piSe che ane AtmAnI aMdara rahelA gupta guNone prAdurbhAva karAvavA mATe teo mATe prayAsa karatA hoya ema jaNAI Ave che. kabIranAM ghaNuMkharAM padamAM vyavahAropayogI zikSA ApavAmAM AvI hoya che tyAre AnaMdaghanajI tethI ghaNuM AgaLa vadhI gayela hoya tevA Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zrI Ana dhanajI ane tenA samaya ucca koTinA viSayeA hAthamAM le che ane jANe tenA adhikArI sAmAnya janapravAhathI jarA AgaLa vadhIne temane sAMbhaLavA taiyAra thayelA hAya ema dhArIne cAle che. AnadaghanajInAM padomAM cega ane tattvajJAna bharapUra che ane tene aneka rIte carcA A ati aTapaTA viSayane teoe bahu suMdara rIte nyAya ApyA che tyAre kabIranAM pado cAlu upadeza ApanAra che. AnaMdaghanajInAM pado viziSTa adhikArIne uddezIne banAvelAM che tyAre kazmIranAM pado prAkRta pravAhanA mANasone uddezIne tenA para hita karavAnI buddhithI lakhAyalAM che. bhASAzailI ane vicAravAmAM Avaze teA bannee jema bane tema hiMdustAnI bhASAnA sArI rIte upayAga karyAM che ane te bhASAmAM evuM sattva rahelu che ke samajyA pachI mahu AnaMda Ave. AnaMdaghanajInAM kAi kAi pademAM gujarAtI bhASAnI asara jovAmAM Ave che te kazmIranAM padomAM bIlakula jaNAtI nathI. kabIraneA mA hiMdu musalamAna sarva dharmane eka karI nAkhavAnA hatA. AnaMdaghanajI evA vicArA batAve che ke jene pariNAme dharmanA uparanA taphAvatane laI arasparasa dveSa rAkhavA yukta nathI ane vastutaH temAM koi sAra nathI ema jaNAya ane samadarzitA chatAM chevaTe zuddha avaedha vicAraNAne pariNAme thAya, A teonu lakSyabindu che. ApaNe kabIranAM pade kevA prakAranAM che vicAravA mATe tenI jarA paryAlAcanA karIe, sthaLasa kAcathI vadhAre paTTAnAM TAMcaNu thaI zakaze niha paNa tenA namUnA atra jarUra batAvIe. kaisA. " kaisA. 2 kaisA. 3 kaisA heMga kamAyA, ye kayA DhAMga macAyA che, jaTA baTAI vibhUta caDhAi, jagame' kahetA siddhA; siddhanI tA mAta na jANuM, cetA kAlakA gaddhA. bhagave kapaDe sIra muDAve, kahatA meM sanyAsI; sanyAsIkI gata hai nyArI, ya te peTake upAzI, galA kaphanI zime TopI, kahatA phakIra maulA; phakIra hai teA sabase nyArA, thai / kRchatakhIza. kAna phADa kara mudrA DArI, nAtha kahAve bhArI; nAthanakI tA gata hai nyArI, ce tA dekhe paranArI. hAtame' sATA gharaghara phiratA, kahatA e nAnakazAi; paise khAtara zIra kuMDAve, dekhe apanI mAi. kahata kabIrA suna bhAI sAdhu, sakha saMtanakA che.za; rAma nAma bina mukti na pAve, yehI patha hamArA. kaisA. kaisA. p kaisA. ka A padamAM batAvelA vicAre sAthe AnaghanajInA 48 mA padmanA vicAre sarakhAvI. e teA lagabhaga sarakhA vicAro jaNAya che. e aDatALIzamA paTTanA kartAnA saMbaMdhamAM koI jarA zakA uThAve che, tethI tene hAla bAju upara mUkIe te sattAvIzamA paTTamAM batAvelA vicArA ane khAsa karIne saDasaThamA padmamAM rAma kaDA rahemAna kaheA kAu' ema karIne 6 * Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyAnadhana ane mIra 101 je vicArA matAnyA che te bhavya che, vizALa che, upadezaka che, asarakAraka che ane mahAna che. upadeza devAnI kazmIranI paddhati kevI sAdI hatI te nIcenA pada parathI jaNAze. rAma nAma tU. bhale pyAre, kAyaku magarUrI karatA hai; ce maTIkA baMgalA terA, pavA palakane jalatA hai. azmana dvAkara purAna mAMce, snAna tapana karatA hai; sarva kAla sucila rahatA hai, cau' kayA sAryAhua milatA hai. jogI hokara jaTA aDhAve, hAla mastameM rahatA he; DhAnAM hAtha zira para dharatA, yau' kayA sAhiba milatA hai. mAnabhAva hokara kapaDe pene, dADhI suchI sutA he; unnatI lakaDI hAtha pakaDa kara, kaiAM phayA sAheba milatA hai. suhalA hokara bAMga pukAre, yAM kayA sAhima bahirA hai; mugike pAvam' gura bAje, ve bhI allA sunatA hai. jagama hokara liMga baMdhAve, ghara ghara lekara phiratA hai; zakha bAkara bhikSA mAMge, yAM kyA sAheba milatA hai. kahata kabIrA suna bhAI sAdhu, manakI mAlA japatA hai; bhAva bhagatase dhyAna dharata hai, una sAheba milatA hai. sama. 1 rAma. 2 rAma. 3 rAma. 4 rAma pa rAma. Ga kakhIranA vicArA batAvavAnI paddhati kevA prakAranI hatI te batAvavA mATe eka padma haju paNa vadhAre lakhazuM. ( kazmIranAM paTTe gujarAtI bhASAnA vAMcanArAone sabhya nathI ane te kAraNathI tenA AkhA utAreA karI levAnI jarUra paDI che.) rAma.. dayA dharama huiM manameM, mukhaDA kayA dekho darapaname. jaba laga phUla rahe phUlavADI, bAsa rahegA phUlame, eka dina aisA ho jAyegA, na (?) uDegI taname. dayA uM. 1 cuvA cadana akhIra argA, zAbhatAM gAre taname, dhanomana DAMgarakA pANI, Dhaba jAvegA khiname, dayA dha. 2 nadiyA bihIrI nAva purAnI, Utare cAhe sagamame', gurU sukha hoya seA pAra utare, nugurU khUDe unameM. dayA 1. 3 kavarI kavarI mAyA jorI, surata harI nija dhaname; daza daravAje ghera liyA jaba, rahI gaye anake manameM. dayA dha. 4 pagiyA khAMdhe paga savAre, te jhUlA kulapeme'; kahata kabIrA suna bhAi sAdhu, ye kayA laDa rahe manameM. dayA dha. 5 AnA bhAva samajAvavAnI jarUra paDe evuM mahudhA lAgatuM nathI. kabIranI zailImAM je yukti ane vicAraNA che te A uparathI samajAze. enI upadezazailI cidAnajI athavA kapUracaMdrajInI zailI sAthe keTaleka aMze sarakhAvavA yogya che. bAkI cidAnaMdajInI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10ra. zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya zalI paNa AthI te ucca keTInI che. vairAgyanA viSayane mAgaNInA rUpamAM, AkSepanA rUpamAM ane bIjI aneka rIte batAvIne temaNe te viSayanI sArI piSaNa karI che. judAM judAM padanA lekhake eka ja viSayane kevI rIte batAve che te samajavA mATe cittadamananAmana vaza karavAnA viSayane padyakAroe kevI kevI rIte ca che tene jarA namUne joIe jethI tenI sarakhAmaNI karavAno prasaMga prApta thaze. manane vaza karavAnA ane temAM sarvasva mAnavAnA viSaya upara kabIra nIce pramANe vicAro batAve che. hamAre tIratha na kare, bhaTakata kauna phire. hamAre. manameM gaMgA manameM kAzI, manameM snAna japa kare. hamA. 1 manameM Asana manameM kahAsana, manameM dhULi jahe. hamAre. 2 maname mudrA manameM mAlA, manameM dhyAna dhare. hamAre. 3 kahata kabIra suna bhAI sAdhu, bhaTakata kena phire ? hamAre. * AnI sAthe sarakhAvavA mATe AnaMdaghanajInuM suprasiddha zrI kuMthunAthajInuM stavana jenA para A uddaghAtamAM avAranavAra vivecana thayuM che te para vicAra karI jaIe. kuMthu jina manaDuM kimahI na bAje-he kuMtha jina jima jima jatana karIne rAkhuM, sima tima alaguM bhAje. he. kuMthu, 1 rajanI, vAsara, vasatI, ujaDa, gayaNa pAyAle jAya; sApa khAya ne mukhaDuM thathuM, eha ukhANuM nyAya. he. kuMthu. 2 mugati taNu abhilASI tapIA, jJAna ne dhyAna abhyAse; vayarIDuM kAMI ehavuM ciMte, nAkhe avaLe pAse. he. kuMthu. 3 Agama AgamavArane hAthe, nAve kiNa vidha AkuM; kihAM kaNe je haTha karI haTakuM, to vyAla taNIpare vAMkuM. he. kuMthu. 4 je Thaga kahu to Thagato na dekhuM, sAhukAra paNa nAhi; sava mAMhene sahuthI alaguM, e acarija mana mAMhi. ke. kuMthu. 5 je je karyuM te kAna na dhAre, Apa mate rahe kAla; sura nara paMDita jana samajAve, samaje na mAre sAle che. kuMthu. 1 meM jayuM e liMga napusaka, sakala maradane Thela; bIjI vAte samaratha che nara, ehane koI na je. je. kuMthu. 7 mana sAdhyuM teNe saghaLuM sAdhyuM, eha vAta nahi bedI; ema kahe sAdhyuM te navi mAnuM, e kahI vAta che moTI. he kuMthu. 8 mana (rArASpa se vaza AyuM, te AgamathI mati jANuM; AnaMdaghana prabhu mAruM ANe, te sAcuM karI jANe. ho. kuMthu. 9 AvI suMdara rIte manane vaza karavAnuM cittadamana karavAnuM AnaMdaghanajI kahI gayA che ane temane e saMdezo atyAre paNa bahu AnaMdathI vaMcAya che, upayogI gaNAya che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananAM padonI sarakhAmaNI 103 ane vastutaH vicAratAM te ghaNI zikSaNIya rIte lakhAela che. zrI yazovijayajI upAdhyAya te ja viSaya eka padamAM kevI rIte carce che te have sarakhAvIeHjaba laga Ave nahi mana ThAma. jaba laga. taba laga kA kiyA sAvi niSphaLa, jaryA gagane citrAma. karanI bIna tu kare re meTAI brahalavatI tu ja nAma; Akhara phala laheze jaya jaLa, vyApArI binu dAma. jaba, 2 muMDa muMDAvata sabahI gaDariyA, hari rejha bana dhAma; jaTAdhAra vaTa bhasma lagAvata, rAsa sahetu he ghAma, jaba. 3 eve para nahi vegakI racanA, je nahi mana vizrAma; citta aMtara para chalakuM ciMtavana, kahA japata mukha rAma. jaba. 4 bacana kAya gereM dUDha na dhare, citta turaMga lagAma; sAme tuM na lahe ziva sAdhana, jiu kaNa sune gAma. jaba. 5 paddha jJAna dharA saMjama kiriyA, na phirA mana ThAma; cidAnandaghana sujasa vilAsI, pragaTe AtamarAma. jaba. 1 eka ja viSayane khIlavavAmAM kevI rIte jUdA jUdA kavio potAnI zaktine upayega kare che te jovAmAM A sarakhAmaNIthI bahu madada maLaze. eTale pitAne AtmA unnata thayela hoya che tene anurUpa bhASA bahudhA nIkaLI Ave che. bIjA padanA lekhake paNa A viSaya kevI rIte khIlave che te joI laIe. zrI vinayavijaya upAdhyAya bihAgamAM vilAsa karatAM kahe che - mana na kAhuke vaza mana kI e saba vaza, manakI se gati jAne yAke mana vaza hai. pa8 he bahuta pATha tapa kare jene pAhAra, mana vaza kI e bInuM tapa japa baza hai. 2 kAhunuM phore hai mana kAhu na pAve cena, viSayake umaMga raMha kachu na dUra sahe. leu jJAnI sou yAnI sau mera yA prAnI, jine mana vaza kIya vAhike sujasa hai. * vinaya kahe sau dhanu yAko mana chinuM chinuM, sAMI sAMI sAMI sAMI sAMIse tirasa hai. 5 - jJAnavimaLasUri jeoe "jJAnavilAsa' ane "saMyamataraMga " banAvelA che ane jeo AnaMdaghanajInA samakAlIna vikhyAta puruSa hatA teoe mana vaza karavAnA viSaya para eke pada lakhyuM jaNAtuM nathI, paNa teonA pado vicAravA lAyaka hovAthI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 teonA pademAMthI ekane namUne ahIM ApavA yogya pada AgaLa upara utAreluM paNa jovAmAM Avaze, zrI Ana dhanajI ane temanA samaya dhAryAM che. teonu eka suMdara vAlamIyA re virathA janama gamAyA. vAla visthA. para saMgata kara dasa dAsa bhaTakA, parase` prema lagAyA; parase jAyA parara`ga bhAyA, paraku` bhAga lagAyA. visthA 1 mATI khAnA mATI pInA, mATIme rama nA; mATI cIvara mATI bhUkhana, mATI raMgasA bhInA re. virathA, 2 paradezIse nAtarA kInA, mAyAma lapAnA; nibaMdha saMcama jJAnAnanda anubhava,guruvina nAMhi lahAnA re. virathA. 3 ogaNIzamA zatakanA Akhara bhAgamAM ane cAlu vikramanI vIzamI sadInI zarU AtamAM kapUravijaya jee cegI tarIke cidAnaMdujInA nAmathI prasiddha thayelA che teonAM vairAgya ane adhyAtmanAM po vicAravA lAyaka che. sAthe sarakhAmaNI karavA teozrInuM maLatA viSaya paranuM eka pada ahIM vicArIe. ene laya kAphI athavA velAvala rAgamAM cAle che. jo lo' tattva na bhUja paDe re. vi. to to mUDha bharama vasa bhUlye!, mata mamatA thI jatathI laDe re. jau 1 akara rAma zubha kapa azubha lakha, bhava sAyara I bhAMta raDe re; dhyAna (dhAnya) kAja jima mUrakha{khatta haya, ukhara bhUmikA kheta khaDe re. jo. 2 ucita rIta oLakha viSNu cetana, nirNAdena khATo ghATa ghaDe re; mastaka mukuTa ucita mANu anupama, pata patha ajJAna jaDe re. jo 3 samatA vaza mane vakra turaga jima, tima vikalpa manamAMhu aDe re; cidAnanda nija rUpa magana bhayA, taba kutaka tAhe nAhi De 2. jo, 4 lagabhaga sarakhA viSaya para kavie ane khAsa karIne vairAgyanA viSayanA kavie kevI jUdI jUdI dRSTithI carcA kare che te ATalA uparathI jaNAyu haze. AnaMdaghanajIne te samAM je viziSTa uddeza che te dhyAnamAM levA ceAgya che ane teo koI paNa viSayane bahu vizALatAthI, azleSaNudRSTithI ane pRthakkaraNapUva ka chaNIne asarakAraka rIte avadhe che, te para khAsa dhyAna kheMcavAmAM Ave che. AnadhanajI ane yazAvijaya upAdhyAya A ane mahAtmAAnI sarakhAmaNI karavAnA prayAsa ghaNI vAra karavAmAM Ave che, paraMtu temAM yogya dRSTibindu na rakhAya teA bahu gerasamajutI thavAnA athavA te bannemAMthI ekane anyAya thavAne pUrA saMbhava che. banne puruSA atizaya pragata thayelA hatA emAM zaMkA jevu nathI, ane bannene mATe abhiprAya uccAravA pahelAM bahu vizALa sRSTithI tenI kuti samajavAnI ane tenA vikAsane Atmika unnatikramamAM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnadhana ane yazavijaya-eka sAmya 105 kayuM sthAna prAptavya che te khyAlamAM levAnI jarUra che. bahu vicAra karatAM ema jaNAya che ke A mane mahAtmAnAM kAryakSetra lagabhaga taddana jUdAM hatAM: eka mahAtmA Atmika unnatinA vicAra karanArA hatA, eka pApakAra dvArA AtmAnI pragati sAdhanAra hatA. eka yAgI hatA, eka kama yAgI hatA ( ahIM karma zabda vidhividhAnanA arthamAM vaparAtA nathI paNu * sevA 'nA arthamAM vaparAya che ); ekane duniyAnI darakAra naheAtI, eka kAmanI, zAsananI ane gacchanI sthitine lakSyamAM laI kAma karanAra hatA. AvI aneka rIte anne eka bIjAthI tadna jUdI dizAe kAma karanArA hatA ane peAtAnA kSetramAM atizaya AgaLa vadhelA hatA. AnaMdaghanajIne yAga ane adhyAtmadazA dRSTAntarUpa gaNAya che ane yazeAvijaya upAdhyAyanI zAsanasevA aneka prakAre upakArI thai che eTaluM ja nahi paNa temanAM vacana upara moTo AdhAra rahI zake che, e teonu asAdhAraNa pAMDitya ane tenA upayAga batAve che. asAdhAraNa vidvattA sAthe tenA evI suMdara rIte teo upayAga karI zakatA hatA ke aneka prakAranI cAlI AvatI zaMkAonuM teo nivAraNa karavAne zikitamAna thayA hatA. adhyAtmanA viSaya upara teo ghaNA suMdara graMthA saMskRtamAM tema ja gujarAtImAM lakhI gayA che ane tattvajJAnanA namUnAo tAvI vidvAnane paNu Azcaya mAM nAkhI gayA che. yazeAvijayajI upAdhyAyanI vidvattAnA saMdhamAM be mata paDe tema nathI, para Mtu AnaMdaghanajInI dazA taddana jUdA prakAranI hatI. teoe padomAM ane cAvIzImAM agAu jaNAvyuM che tema su Mdara tattvajJAna batAvavA uparAMta peAtAnuM vartana lagabhaga evu vairAgyamaya karI dIdheluM jaNAya che ke teone vyavahAru dRSTivALA lAko bhagaDa jevA kahetA ane hajI paNa tenA saMbaMdhamAM vizALa dRSTivALI siddhAntAnuyAyI sthiti samajavAnI zakti prApta na thai hAya tevA sAmAnya pravAha para rahelA prANIe temane nizcaya nayAzrayI kahevA lalacAi jAya che. evA abhiprAya ApatI vakhata nizcaya ane vyavahAranu kharUM svarUpa samajavAnI ane te banne AtmasAdhana paratve eka ja sAdhyanI sapATI upara che ane vastutaH temAM tevA phera nathI ema vicAravAnI tasdI teo laI zakatA nathI. A saMbaMdhI yazeAvijayajIe sADA traNase gAthAnA stavananI seALamI DhALamAM ekAMta vyavahAra pakSa AdaranArane nakAmA jaNAvyA che ane sAdhya nizcayanuM che te rAkhavA cegya jaNAvI kramasara AgaLa vadhavA sUcanA karI che te sArI rIte vicArIne samajavA yAgya che. te AkhI DhALathI eka vAta kharAkhara spaSTa thAya che ane te e che ke vastutaH zrI jinezvara mahArAjanA danane anusaranAra nizcaya ane vyavahAramAM kaze| virAdha nathI. AvI rIte vivekapUrvaka vicAra karatAM AnaMdaghanajI jeonA vartana saMbaMdhI cAlI AvatI vAta sAMbhaLatAM ane pagharatnA vAMcatAM tene AtmA ati unnata thayelA hAya ema spaSTa jaNAya che. teo anubhavapUrvaka amuka aMze vyavahAra pravRttiyukta chatAM nizcayanA athI hatA, vyavahArathI 14 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrI AnaghanajI ane tenA samaya vimukha naheAtA ane temanA jevA pragata puruSone te dazA ekaMdara rIte ghaNI lAbhakartA hatI, ekAMta pakSa karanArA para AkSepa karatAM upAdhyAyajI uparAta stavanamAM kahe che keH-- kAI kahe mukti che vINatAM cIMtharAM, kAI kahe sahaja jamatAM ghara hirAM; mUDha e ya tasa bheda jANe nahIM, jJAna coMge kriyA sAdhatAM te sahI. ( 16-24 ) * AnuM TAMcaNu A ja upadmAtamAM agAu anya prasaMge thaI gayu che, te batAvI Ape che ke ekAMta daSTie kheMcAi janArane upAdhyAyajI ' mUDha 'kahe che ane tevA prakAranI bhUla sAdhAraNa rIte thatI jovAmAM Ave che tethI A muddA upara avAranavAra ekathI vadhAre vakhata A upedghAtamAM tathA graMthamAM dhyAna kheMcavAmAM AvyuM che. hAlamAM eka chApAmAM AnaMdaghanajI para TIkA karatAM jANe te sAdhu nAmane paNa ceAgya na heAya ane 'mA lApI-nizcayavAdI' evAM vizeSaNAne ceAgya hAya ema batAvI, A mahAtmAne utArI pADavAnA prayatna thayelA vAMcyA tyAre lekhakanI khAlizatA upara anukaMpA AvI hatI ! AvA mahApuruSone barAbara samajavA mATe paNa ghaNAM vizALa hRdayanI, abhyAsanI ane guruparaMparAnA jJAnanI jarUra che. sAdhanane sAdhana tarIke niha samajanAra, sAdhyajJAna ane AtmapariNati vinA cIMtharA vINavAmAM 'mukti mAnanAra AvA vicAra kare. jyAre upAdhyAyajInI aSTapadI ApaNe vAMcIe chIe tyAre A muddo ApaNane vadhAre spaSTa thAya che. A viSayanI zarUAtamAM aSTapadI ApavAmAM AvI che te atra pharI vAra vAMcI javA vijJapti che. enA lagabhaga dareka padamAM aMtaHkaraNanA umaLakA che, hRdayanA AlApa che, AtmAnuM ucca gAna che. * AnaMda Thera Thera nahi pAyA, AnaMda AnaRRme samAyA.' ahIM upAdhyAyajI zuM kahe che te vicArIe. e AnaMda-zAMta nirmaLa vRttinA pravAha, parabhAvatyAgavRtti, svAnubhavaramaNutA jyAM tyAM maLatA nathI ane te AnaMdaghanajImAM che, ane AnadaghanajIne e rasa jhIlatA joine javijaye temanA guNa gAyA che. A AnaMda bajAramAM maLatA nathI, enuM svarUpa AnaMdaeN ja ( AtmA ja) jANe ane evA AnaMdanA sAkSAt svarUpane Aja jovAthI rAme rAme zItaLatA thai. AthI paNa AgaLa vadhIne AThamA padamAM kahe che ke AnaMdaghana sAthe pAte maLyA tyAre pote paNa Ana'dasvarUpa thai gayA. jo A aSTapadI kharAbara samajyeA hAuM te mArA manamAM AnadaghanajI mATe yazovijayajIne ghaNu mAna haze te saMbaMdhamAM zakA rahetI nathI ane te vAta jyAre dareka batrIzI jevA gaMbhIra yAganA viSayanA prakaraNane aMte paramAna" zabdathI teozrI pAte ja dRDha karI gayA che, tyAre koine paNa e saMbaMdhamAM vicAra karyAM pachI zakA rahe ema mane lAgatuM nathI. keTaluMka mAna AnaMdaghanajIne yazeAvijayajIe vayevRddhapaNAne aMge Apyu. hAya te banavAjoga che, paraMtu je zabdomAM AnaMdaghanajI mATe teoe lakhyu Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAdhyAya sAthe AnaMdaghanajInI sarakhAmaNI 107 che tevA bhAre zabdomAM pitAnI koI paNa prazastimAM anya samakAlIna puruSa mATe lakhyuM nathI. zrIvinayavijayajI mATe zrIpAlarAsanI prazastimAM zabdo lakhyA che te teonI lAyakAta batAvavA pUratA paNa thayA, paraMtu aSTapadInA zabdo sAthe tenI sarakhAmaNI thAya tema nathI. A sarva zuM batAve che te kahevAnI have bahu jarUra rahetI nathI. AnaMdaghanajI pitAnA yoganA viSayamAM ati pragaTa thayelA hatA, temanI vyakata AdhyAtmika zakti teonA samakAlIna satyavijaya paMnyAsa ane yazavijaya upAdhyAya joI zakyA hatA ane te na samajI zake tevA keTalAka prANIoe temane khedanAM kAraNe paNa ApyAM haze ane te vakhate tenA saMbaMdhamAM sArI rIte vAto paNa cAlatI haze ema nirvivAda jaNAya che. upAdhyAyajI temanI pAse suvarNasiddhi zAsanahita sAru levA gayA ane jarA adhIrA thaI javAthI temane agya jANI yugavidyA keIne batAvyA sivAya AnaMdaghanajI deha choDI gayA ema je vAta daMtakathArUpe cAle che temAM rahelA hArda mATe ati AnaMda thAya che, paraMtu je banne mahAtmAonA saMbaMdhamAM e vAta kahevAmAM Ave che teo suvarNa siddhi jevI labdhi siddhio je pagalika che ane vegathI patitAvasthA sUcave che ane jene tyAga karavA pataMjaLi jevA paNa kahe che ane jena yogakAro to zarUAtathI ja parabhAvaramANutA tyAga karavAnuM zIkhave che tene mATe vicAra paNa kare te mArA grAhyamAM AvI zakatuM nathI. ekaMdare eka mahAtmA (yazovijayajI) ati puruSArtha karI zAsanane dIpAvanAra, aneka zaMkAo chedanAra, aneka kutarkone kApI nAkhanAra, vijayaDaMko vagADanAra, potAnI taraphanA tiraskAranI darakAra nahi karanAra, zAsananI eka paNa bAbatamAM upekSA na karanAra AtmAthI puruSa hatA. temanAM pustako vAMcatAM Aja paNa akakala kAma kare tema nathI ane teonI sUphama vivecaka zailI samajanAra paNa haju utpanna karavA yogya che, tyAre bIjA ( AnaMdaghana) AtmAnI ja darakAra karanAra, duniyAne aMdha samajanAra, pitAne "bAvarA " gaNAvanAra, ati niHspRhIjha, pitAnA dRSTAntathI aneka prANIne dharmanI sanmukha karI denAra, yogamAM ati AgaLa vadhelA ane sanmukha jIva hatA. bane mahApuruSa hatA; eka yogI hatA, bIjA karmayogI hatA; ane bannenI sarakhAmaNI karavAnA vicAramAM ekanuM svarUpa yAda karatAM tene mATe atizaya kheMcANa thAya ane bIjAne vicAra karatAM vaLI tethI paNa vadhAre AnaMdadAyaka sthiti thAya evA apUrva ojasvI puruSa bane hatA. AvI rIte A banne mahApuruSonI sarakhAmaNInuM pariNAma bannenA lAbhamAM Utare che ane khAsa jarUra jaNAze te A muddAnA samarthanamAM zAstranA aneka pUrAvA A pustakanA AgaLanA bhAgamAM ApavAmAM Avaze. zAMta dRSTie, niSpakSa * zarIranA saMrakAra ane duniyAnA paricayathI rahita hovAne lIdhe tene mANase bAvarA kahetA hatA. x zAsanavirodhIone sakhta zikSaNa ApavAmAM duniyAnI athavA tenA lAbhanI jarA paNa spRhA rAkhanAra na hovAthI niHspRhI. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zrI AnaMdaghanajI ane tene samaya pAtapaNe ane mAtra ekSaprAptino hetu sAdhya thAya tevI rIte A viSaya upara anya mahAzaye jarUra vicAra batAvI A carcA para vizeSa prakAza pADavA tasadI leze. AnaMdaghana ane cidAnaMda (athavA lAbhAnaMda ane kapUravijaya.) prathama mahApuruSa sattaramI sadInA pegIne namUne hatA, dvitIya ogaNIzamI sadImAM tenI kAMIka vAnakI batAvanArA hatA. prathamanA mahApuruSanuM nAma lAbhAnaMda hoI temaNe pado vagere AnaMdaghananA nAmathI lakhelAM che ane te nAmathI te suprasiddha che, dvitIya mahAtmAnuM nAma kapUravijaya hoI temaNe pade, pudgalagItA ane svaradayajJAna tathA keTalAka chUTaka savaiyAo vagere cidAnaMdajInA nAmathI lakhelAM che. prathama mahAtmA vRddha ummara sudhI Adarza jIvana vahana karI pRthvItaLa pAvana karatA hatA ema lekakathA cAle che, dvitIya jyAre giranAra parvata para chellA saMvat 1906 ke 1907mAM dekhAyA tyAre temanI vaya 32 varSathI vadhAre nahotI. cidAnaMdajInAM padomAM vairAgyanI piSaNa vizeSa che, AnaMdaghanajInAM padamAMthI yegane UMDe abhyAsa ane AtmatattvaciMtavana bahAra Ave che. AnaMdaghanajIne bhegAbhyAsa ghaNe tIvra ane hadayabhAvanA uraca jaNAya che tyAre tenA pramANamAM cidAnaMdajInuM garahasya kAMIka maMda haze ema mane jaNAya che. baMnenI dazA bahu suMdara hatI. karavijayane jemaNe joyA hatA temanI pAsethI teozrInA saMbaMdhamAM ghaNI vAta sAMbhaLI che. bhAvanagaramAM teo cAturmAsa sthita thayA hatA ane saMvata 1902mAM goDI pArzvanAthanuM pada banAvyuM hatuM ema teonA navamA pada uparathI jaNAya che, te sarva hakIkata uparathI teonI laghu vayamAM bahu sArI dazA hatI ema jaNAya che. teonA "laghutA mere mana mAnI" kathanI kathe sahu keI" vigere ghaNAM pade bahu ucca bodha ane rahasyajJAna Ape tevAM che ane te bahu mANase hAMzathI gAya che, sAMbhaLe che ane tema karIne AtmAne pavitra kare che. atra temanAM pado TAMkavAnuM sthaLasakecathI banI zake tema nathI. avAranavAra A padenA vivecanamAM temanAM TAMcaNe Avaze. AvI rIte AnaMdaghanajI mahArAjanuM caritra jUdI jUdI daSTithI vicAravAne prasaMga ApaNe prApta karyo. AvA mahAtmAnuM caritra vaMcAya, lakhAya athavA tenI yejanA karavAmAM samaya jAya te sarva suvyavasthita ane upayegI bAbatamAM gALelI vakhata gaNave. AnaMdaghanajI mahArAja eTalI unnata dazA prApta karI zakyA hatA ke teonA saMbaMdhamAM jyAre jyAre vicAra karavAmAM Ave che, tyAre tyAre manamAM eka prakArane abhinava AlAda thAya che, cittamAM eka prakAranI zAMti thAya che, AtmA jANe kAMI viziSTa unnata dazA anubhavavAnI sthitimAM pesato hoya evuM sahaja bhAna thAya che. AnaMdaghanajI upara leke e aneka trAsa vartAvyA che ane teonI ghaNI ja cheTI rIte niMdA karI che ema aSTapadI uparathI jaNAya che chatAM teone eka rAma paNa parabhAvapariNativALo na thayo e pramANe sAMbhaLavAmAM Ave che. teo Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ana'dhanajI kevA hatA ? jarA alaga sanmukha * saMbaMdhI ghaNI vAte calAvavAmAM Ave che ane te sAmAnya pravAhathI gayA che evI vAtane bAhya vA keTalIka vAra jaNAve che, paraMtu e sa hakIkata khAnu upara mUkatAM ane AvA mahAtmA sabaMdhI thatI avyavasthita gerasamajutI mAda karatAM ekaMdare jaina samAjanuM temanA upara AkaSa~Nu spaSTa jaNAya che. jo te upara ATalI viziSTa dRSTi na hAta te teneA samakAlIna kaiAi sama vidvAna tenI jAhera TIkA jarUra karata ane upAdhyAyajI jevA vyavahAra nizcayanI mAnune kharAkhara cakSuyugalanI mAphka sAcavanAra samartha vidvAna teonI kadi stuti karata nahi ane jema anya kumArga tarapha DhoranAranI TIkA karI che tema teonA saMbaMdhamAM paNa karata; kAraNa ke sattaramI saddImAM evI TIkAo anya vidvAneA mATe thayelI che ane te mATenA graMthA haju paNa mAjIda che. zrI jJAnavimaLasUrie emanAM stavanA para khALAvAdha lakhyA te temanA potAnA samayamAM temanI lAkapriyatA ane adhyAtma-yAgadazAnI mujha batAvI Ape che ane jJAnasArajIe ghaNAM varase vicAra karIne cAvIzI para e lakhyA ane keTalAMka pado para paNa vivecana karyuM te khatAvI Ape che ke temanI lokapriyatA cAlu rahI hatI. Atmika dazA thayA pachI N leka lAsu nAhi kAja ' ema ADatrIzamA padmamAM teo kahe che tevI dazA thai jAya che ane pachI jaNAve che tema ' leAka khaTAu haseA virAnA apanA kaheta na kArI ' thai jAya che. jyAM AvI rIte leAkarajanatAnA upara uparanA nakAmA DALane tyAga karavAnI vRtti thaI jAya tyAM pachI ghaNI bAbatanI AtmasAdhanAmAM pratyavAya tarIke ADI AvatI gUMcA nIkaLI jAya che, sAdhyaprAptinA mArga saraLa thaI jAya che ane te mArga para ADA AvatA khADA TekarA eLagI javAnI anupama zakti prApta thAya che. mAtra bAhya dekhAva karavAnI vRttithI ApaNe keTaluM karIe chIe te para jarA vivekapUrvaka vicAra karavAmAM Avaze te AnaMdaghanajInI udAtta dazA sahuja samajAI jAya tema che. sAdhAraNa rIte ghaNI vakhata vartana karavAmAM AtmahitavicAraNA sivAya leAkeA pratyeka kArya mATe zuM khelaze e upara ja lakSya vadhAre rahe che jyAre vAstavika rIte lakSya Atmika ane paranI unnatine aMge zuM pariNAma amuka vartananuM thaze te para rahevu joIe ane yAgIonu lakSyabiMdu A prakAranu ja hAya che. AthI je AdhyAtmika dRSTithI kArya karatA hAya che tenu lakSyabindu prAkRta janapravAhanA karatAM ghaNuM UMcuM ane zreyaskara rahe che ane te bAbata ja temane sAmAnya pravAhathI jUdA pADI de che. A jUdI paDatI khAkhata ja kAI vAra sAmAnya dRSTimAna jIvanA vicAramAM viziSTa puruSone peAtAnI dRSTi na paheAMcavAthI halakA batAve che, te leAkavyavahAranI sAdhAraNa bAbatane ja mukhya karI daI AtmakalyANanI mukhya apekSAvALA mahApuruSane mATe anyAya Ape che ane tenA saMba MdhamAM je svamatikalpita abhiprAya ApavA bahAra paDe che te eTale * zrI yazovijayajIkRta leAkasaMjJAtyAgASTaka. . 109 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrIAnaMdaghanajI ane tene samaya avyavasthita hoya che ke tenA upara AdhAra rAkhavAmAM kaI prakAranI salAmatI hatI ja nathI. AnaMdaghanajInI ati uraca dazA teonA vartanamAM ane teonA lekhanI dareka paMktimAM jovAmAM Ave che. emanuM vartana viziSTa jIvanane gya, ati unnata thayeluM ane daSTAna levA lAyaka aneka rIte jaNAya che. AnaMdaghanajInAM pado sAthe viSayasaMkSepa Apela che te parathI padomAM kevA kevA viSayanI carcA karavAmAM AvI che ane tenA vivecananA vistAramAM kyA kyA viSaye mukhyatve karIne carcA che tene saravALe karelo jaNAze. dareka padamAM tene yogya uddaghAta ane rahasya lakhI levAmAM AvyuM che tethI pratyeka pada saMbaMdhI upaghAtamAM khAsa kahevAnuM kAMI bAkI rahetuM nathI. AvAM chUTAM chUTAM padamAM e rIti vadhAre anukULa dhAravAmAM AvI che. ahIM sAmAnya niyama pramANe dareka pada para vivecana karavAmAM Ave te upaghAtanuM gaurava je atyAre ja ghaNuM thaI gayuM che, dhAravA karatAM paNa vadhAre thaI gayuM che te mApa vagaranuM thaI jAya. tethI A jagyA para dareka pada para vivecana karavAnI jarUrIAta na hovAthI sAmAnya rIte te saMbaMdhamAM khAsa vaktavya hoya te ja vicArI A upeddaghAta pUrNa karIe. padomAM raheluM adhyAtma ane gajJAna apUrva che. enI dareka paMktimAM citanyazaktine prakaTa karavAne ane mehamalinatAne nAza karavA prayatna jhaLahaLI rahyo che. emAM Atmika dazAnAM gAna karNane pavitra kare che, manane DolAve che ane cetanane svamAM lIna kare che. lagabhaga dareka pada eTalI unnata dazAthI lakhAyeluM che ke enuM rahasya samajavA jeTale adhikAra prApta the paNa ghaNu prANIo mATe muzkela che ane bAkI rahelAo garahasya vAMcI vicArI AzcaryamAM paDI jAya che. dareka padanI kRtimAM eka khAsa khUbI e jovAmAM Avaze ke ghaNuMkharUM chelI gAthAnA chelA padamAM ane kaI vAra chelAthI AgalA padamAM padanuM rahasya athavA vadhAre vAstavika rIte bolIe to Akhe rahasyArtha samajavAnI kuMcI-cAvI jaDI Ave che. A eka camatkRti upajAve te viSaya che ane AnaMdaghanajInuM kaI paNa pada vAMcatAM A hakIkata dhyAnamAM rAkhavAthI tene bhAva ane Azaya samajavAmAM bahu saraLatA thAya tema che. krama ema rAkho ke prathama eka 5da vAMcI javuM, sAdaMta vAMcI, chellI gAthAmAMthI tenI cAvI zedhI levI ane pachI pharI vAra te ja pada AkhuM vAMcavuM. bIjI vAra cAvI sAthe vAMcatAM bahu saraLa rIte spaSTa baMdha thaze. vAraMvAra manana karavAthI navIna navIna svarUpa samajAze ane dareka vakhatanA vAMcanamAM navIna hakIkata nIkaLaze. e padene seMkaDo vakhata ke vAraMvAra vAMcatAM thAka nahi lAge, kaMTALo nahi Ave, padanuM mahattva batAvavA mATe A pUratI hakIkata che. je padamAM rahela arthagaurava eTaluM suMdara hoya ke vAraMvAra vAMcavAthI paNa kaMTALo na AvatAM dareka vakhata navInatAnuM bhAna karAvyA kare. e pade kAMI sAdhAraNa lekhakathI Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghananA padenuM rahasya 111 nIpajAvI zakAtAM nathI. pademAM cetanajI keMdrastha che, sumati ene uddezIne aneka virahAlApa kare che, zuddhacetanA ene mATe talasyA kare che ane anubhava ene samajAve che. ema lagabhaga dareka padamAM cetanajInuM kendrasthAna sAbUta rahe che ane ene mATe, enI pragati karAvavA mATe aneka prayatna karavA sIdhA ane ADakatarA upadeza ApyA che, zikhAmaNa sUcavI che ane rahasyajJAnanuM pheTana karyuM che. gAnanA saMbaMdhamAM mAre ghaNuM ustAda gavaiyAo sAthe vAta thaI hatI, temanA abhiprAya pramANe AnaMdaghanajInuM gAna saMgItazAstrane anurUpa che, emanI kRtimAM kaI paNa sthaLe yatibhaMga thatuM nathI ane saraLatAthI tenAM padonuM gAna thAya che. saMgItazAstrane mane khAsa abhyAsa na hovAthI A bAbatamAM mArA abhiprAyanI bahu kimata na gaNAya, paraMtu saMgItazAstramAM pravINa gaNatA gAyako A bAbatamAM ghaNe ucca abhiprAya Ape che. gAyana hadayane asara karanAra che, cittanI ekAgratA karanAra che ane anaMta jItavANA e padathI zAstrakAre paNa e Atmonnata dazAnA gAnanI ghaNuM uraca koTimAM gaNanA karI che te parathI jaNAya che ke jyAre saMgItanA sarva sAja sAthe AtamarAjane uddezIne suvihita gAna laya sAthe cAle, tyAre tyAM abhuta dazA utpanna thAya che. suprabhAtanA pAMca vAgyAnA samaye, maMdamaMda zItaLa pavana vAte hoya, carAcara pRthvInA vyApAra zAMta hoya, vAtAvaraNamAM kaI prakAranI kilaSTatA na hoya teve samaye madhura kaMThamAMthI hRdayanA bhAva sAthe gAyanalaya cAle ane sAthe mRdaMga Adino yogya sAja kaLAnipuNa puruSanA hastathI cAlatuM hoya tyAre AtmA abhinava unnata dazA anubhave che. AvA prakAranI adbhuta dazA AnaMdaghanajInuM pratyeka pada upajAvI zake che tema bahu dRDhatAthI kahI zakAya tevuM che. te hakIkata AnaMdaghanajI jevA mahApuruSanuM saMgItanA viSayamAM raheluM sUkSma jJAna paNa batAvI Ape che. eka pavitra AtmAM game te viSayamAM praveza kare tyAM te ArapAra nIkaLI jAya che enuM A eka dRSTAMta che. pada para ghaNuM kahI zakAya, enA pratyeka vAkya para pAnAMnAM pAnAM bharAya teTaluM vadhAre lakhAya tema che. pAMcamA pada jevA eka pada para Akho graMtha lakhavo hoya te lakhAya tema che, paraMtu jema bane tema hadamAM rahI vivecana karavuM egya dhAryuM che. kavi pote vizALa avalekanakAra che ke enAM padanA bhAvamAM bahu lakhI zakAya. vAcanArAo AnaMdaghanajInA yoganA saMbaMdhamAM khAsa jAte vicAra karI jaze. "ga" saMbaMdhI mAro jUdo lekha vAMcI AnaMdaghanajIne jaina yugamAM kayuM sthAna maLe che te vicArI leze. pado para ghaNuM vadhAre lakhI zakAya tema che ane anyatra anya mANase te prayatna haju paNa karaze eTaluM jaNAvI A upadughAta gauravamAM vadhAre thaI gayela che tethI keI rahI gayela bAbata haju graMthanA bIjA bhAga mATe mulatavI rAkhI ApaNe mahAtmAnA vicAro ane te paranA vivecanane mULa viSaya hAtha dharIe. e mahAtmAne samajavA mATe eTalI aitihAsika ane bhASAzAstrAdi dvArA vicAraNuM Avazyaka hatI te atra sAmAnya rIte Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI AnadhanajI ane temanA samaya jaNAvI hAla turata baMdha karavAmAM Ave che, paraMtu virAmacihna ahIM mUkavAmAM Avatu nathI. jaina kAmanA A jhaLajhaLatA samayanA itihAsa lakhavAnI IcchA che te pUrNa thAya te te prasaMge athavA te A graMthanA khIjA bhAgamAM A viSaya upara kAMika vizeSa prakAza pADavA IcchA rahe che, chatAM atra jeTaluM jaNAvavAnI jarUra hatI te jaNAvavA prayatna karyAM che. skhalanA mATe kSamA yAcanA cAhavA sAthe AnaMda nAmanA ga'bhIra ghASa sUcavanAra kuMvathI vRddha paryaMta sarvAMne rasamAM ladabada karanAra A jaina ceAganAthanA graMthanA upAdhAta ahIM hAla turata pUrNa thAya che. have ApaNe AnaMdadhinA jaLataraMgamAM kallola karIe. meAtIcaMda giradharalAla vikramAka 1970-ASADha zukala pa camI, muMbaI. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM paramAtmane namaH // zrI AnaMdaghanajInAM pado artha vivecana sahita -+6 -- prathama pada rAga-velAvala. kyA sove uTha jAga bAure. kyA0 e AMkaNI. aMjali jala jyuM Ayu ghaTata hai, deta pahoriyAM variya ghAu re. kyA0 1 " huM gAMDA ! tuM zuM sUi rahyo che ? uThe, jAgrata thA. hAthanA khAkhAmAM rahelA pANInI peThe AyuSya ghaTe che; paheregIra ghaDiyALane dhA mAre che. " bhAva--jJAnI gurumahArAja A jIva viSayakaSAyamAM Asakta che tene kharAkhara upadeza ApavA mATe atra kahe che. viSayakaSAya e vabhAvadazA che, emAM game teTalI pravRtti karavAmAM Ave te paNa Atmika avanati ja thAya che ane tethI temAM pravRtti karanAra jIva Atmika dRSTithI te UMghatA ja hAya ema jaNAya che. tuM khAya che, pIe che, kre che, dhana kamAya che, iMdriyAnA viSayeA seve che, paNa e sa tane UMDA khADAmAM pheMkI denAra che; tethI huM bhALA badhu! tuM e tAruM gAMDapaNa choDI de, uDa, jAgrata thA. tu jarA vicAra kara; dareka kSaNe, dareka miniTe, dareka kalAke, dareka divase, tAruM AyuSya ghaTatuM jAya che. tuM samaje che ke vayamAM moTA thayA, paNa teTaluM jIvana je te vAstavika rIte pasAra kayu nahi haiAya te te tArI kSaNA, kalAke ne divaseA vyartha gayAM che. tArA Atmika vyavahAra zuddha na heAya, tArI AtmajAgRti na thai hAya te sa nirarthIka che ane e khatAvavA mATe--tane Atmika kAryamAM jAgrata karavA mATe A paheregIra dareka kalAke ghaMTa vagADI tane khakhara Ape che ke eka kalAka pasAra thai gayA; eka ghaDI pasAra thai gai; je samaya pasAra thai gayA te pharI vAra tane maLanAra nathI; kheAkhAmAM bharela 1 kayA=zuM. sAve-ve che, UMdhe che. bAraigAMDA. aMjalihAthanA khAkhe. jala=pANI. jyu'=jema. Ayu=AyuSya. ghaTata haidhaTe che. deta=mAre che. paheAriyAM=paheregIra. dhariya=ghaDiyALane. dhAu=dhA, prahAra. 15 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zrI AnadUdhanajInAM padA pANI AMgaLIo vaccenAM chidromAMthI nIkaLIne jema cAlyuM jAya che tema AyuSya ghaTatu' ja jAya che; mATe e cetavaNI dhyAnamAM lai tuM uThe, jAgrata thA, tArA Atmika kAryamAM pravRtti karavA lAgI jA ane dareka ghaDIne, dareka paLane, dareka vipaLanA upayAga kara jyAM sudhI tu vibhAvadazAmAM ramaNu karIza tyAM sudhI tArI game teTalI pravRtti haze teA paNu zuddha dRSTie te tuM UMghatA ja che, mATe e tArI UMgha uDADI de ane have tArA peAtAnA phAmamAM lAgI jA. je vastu peAtAnI nathI, je kharU sukha ApanAra nathI, anitya che, temAMthI sukha meLavavAnI lAlace pravRtti karI rahenAra jIvane gAMDA kahevAmAM Avela che, kAraNa ke e sthitimAM e pAtAnA svarUpane bhUlI jAya che, zubha kAryamAM asvastha rahe che ane vibhAvika svapnane satya samaje che. jo A sthiti tuM vadhAre vakhata cAlavA daIza te AyuSya aMjali mAMhenA pANInI peThe cAlyuM jaze ane pachI tAre bahu pastAvuM paDaze, mATe A UMghamAMthI uTha, jAgrata thA. iMda caMda nAgiMda muni cale, koNa rAjApati sAha rAu re, bhamata bhamata bhavajaladhi pAyake, bhagavaMta bhajata vina bhAu nAu re. kyA0 2 " iMdra, caMdra, dharaNedra ane moTA munie cAlyA gayA, te pachI cakravartI rAjA ke zahenazAha te zA hisAbamAM ? saMsArasamudramAM bhamatAM bhamatAM bhagavAnanI bhakti vagara bIjI bhAvanaukA kANu che ? " bhAva--moTA moTA IMdra, caMdra, nAgendra ane tI karA paNu AyuSya pUrNa thayu tyAre cAlyA gayA, te pachI cakravartI, zahenazAha ke rAjArANA te kaI gaNatarImAM che ? paramAtmAne IMdra mahArAje be ghaDI AyuSya vadhAravAnI vijJapti paropakAra mATe karI hatI tyAre zrI mahAvIre uttara ApyA hatA ke-he IMdra ! te kArya karavAne kAi paNa sama nathI. AvI rIte AyuSya pUrNa thAya tyAre deha cheADavAnA e te sarvane sAmAnya che ane game * " pArka, bhagavaMta bhajana vina bhAu nAu re " e pATha azuddha jaNAya che. paNa pAya te, bhagavaMta bhakti svabhAva nAu re " e pAThAMtara vizeSa ghaTatA Ave che. pAya teM=tane maLI bhagavaMta bhakti svabhAvarUpa nAkA. tAtparyA e che ke-moTA moTA rAjA, cakravartI ane iMdra cAlyA gayA, tanee bhavasamudramAM paryaTana karatAM hAla bhagavaMtanI bhakti svabhAvarUpa naukA prApta thai che to tenA upayoga samudrapAra gamana karI tArA sAdhyasthAne pahoMcavA mATe kara. 2. iMdradevatAonA svAmI. caMda=caMdramA. nAgi=dharaNedrAdi bhuvanapatinA devA. calecAlyA gayA. kAzA hisAbamAM ? rAjApaticakravartI sAha=zahenazAha. rAu=rANA. bhamata bhamata-bhamatAM bhamatAM. bhavajaladhi=sa'sArasamudra. pAyaY==pAmIne. bhagavatabhajana=bhagavAnanI bhakti. vina-gara. bhAvanAu bhAvanaukA, Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelu. padma 115 teTalA prayAsa karavA chatAM tenA pratibaMdha thai zake tema nathI-e samatha puruSAnAM dRSTAMtAthI joyu te pachI huM badhu ! tArI zI gaNatarI ? tuM kANu misAtamAM ? AvI duHkhadAyaka sthitimAM--A bharadariye lAgelA tAphAnamAMthI khacavAnA upAya sArI naukAnI prApti sivAya anya nathI, tema A mahAbhaya'kara - sauMsArasamudramAM tuM AmathI tema ane temathI Ama jema pavana leAla Ave tema aTavAyA kare che, temAMthI tAre nistAra karI saMsAra samudrane kAMThe lAvI mUke evI A suMdara naukA, sTImara tane prApta thaI che tene tu upayAga kara. sAmAnya Rddhi, saMtati ke strImAM Asakta thayelA A jIvane samajAve che ke tArAthI prakhaLa RddhivALA paNa Akhare cAlyA gayA che, tenAM nAmanizAna paNa rahyAM nathI. tee atre hatA tyAre teonuM svarUpa joyu. hAya teA lAge ke jANe e ahIM niraMtara rahevAnA che, evuM tee pAse dAsavuMda jiMgere hatuM, paNa Akhare tee gayA che, mATe tAre AvI sAmAnya bAbatamAM Asakta thai javuM ucita nathI. A heADI tane maLI che tenA upayega kara. kahA vilaMba kare aba bAure, tarI bhavajalanidhi pAra pAu re; AnaMdaghana cetanamaya mUrati zuddha niraMjana deva dhyAu re. kyA0 3 * huM gAMDA ! have zuM vilaMba kare che ? saMsArasamudra tarI jaine tenA pAra pAma, AnadasamUha caitanyamarti che, e karUpa ajana vagaranA zuddha prabhunuM dhyAna kara. bhAva----hai badhu ! tane bhagavatabhaktirUpa naukA prApta thai che, teA pachI have tene vaLagI javAmAM DhIla zA mATe kare che ? aneka bhava karyA pachI manuSyabhava prApta thAya che; daza STAMte tenuM durlabhapaNuM zAsrakAre aneka jagyAe batAvyuM che. te prApta thayA pachI vaLI iMdriyAnI pUrNatA, zarIranuM AreAgya, dIrgha Ayu, sadgurune yoga, temanA batAvela zuddha dharma, vItarAga bhagavAnanI bhakti e sarva bAbatanA saMcAga maLavA muzkela che, aneka bhavA pachI evI suMdara sAnerI taka hAthamAM Ave che, jogavAI tane A bhavamAM maLI che, tA pachI tene lAbha levAmAM zu' DhIla kare che ? vinayavijaya upAdhyAye zrIpALa rAjAnA rAsamAM kahyuM che keH-- jAna laI bahu juktizu', jema kAi paraNavA jAya re; laganaveLA gaI UMghamAM, pache ghaNA pastAya re, cetana ceteA re cetanA. 3 kalA=zuM. vilaMba=DhIla. akhave. tarItarI jaIne. bhavajalanidhi=sa'sArasamudra. pAre=pAma. Anadhana=AnaMdanA samUha. cetanamaya mUrati caitanyarUpa mUrti. niraMjana=ka rUpa ajana vagaranA deva, prabhu. dhyAu redhyAna kara. Ane bale kAi pratamAM 'gAu re' pADe che, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado A vAta barAbara samajavA jevI che. lagnaveLA UMghamAM cAlI jaze, savAra paDyA pachI ghaNo pastA thaze, paNa te nakAme che. majazekhanI jiMdagInI pachavADe vyAdhigrasta zarIra, vRddha vaya ane asthira gAtra thAya tyAre bahu kheda thAya ke jIvana hArI gayA, paNa pachI bahu moDuM thAya che, te vakhatane pazcAttApa nakAme che; mATe have tuM DhIla kara nahi e ja mahAtmA zAMtasudhArasanI bhAvanAmAM kahe che ke - yAvadehamidaM gadairna mRditaM no vA jarAjarjaraM, yAvattvakSakadambakaM svaviSayajJAnAvagAhakSamam / yAvaccAyurabhaMguraM nijahite tAvabudhairyatyatA, kAsAre sphuTite jale pracalite pAliH kathaM badhyate ? // jyAM sudhI A zarIra rogathI mardita thayuM nathI athavA vRddhAvasthAthI jarjarita thayuM nathI, jyAM sudhI pAMca indriya potAnA viSaya samajavAne samartha che, jyAM sudhI AyuSya kSaya thaI gayuM nathI, tyAM sudhImAM he jIva! tuM tArA kalyANa mATe yatna kara; kAraNa jyAre taLAva phUTI jaI pANI bahAra nIkaLavA mAMDaze tyAra pachI tuM pALa kevI rIte bAMdhIza?" A sthiti barAbara vicAravA yogya che. taLAvamAMthI pANI cAlavA mAMDaze tyAre hAtha daI zakAze nahIM, mATe hAlanI uttama sthitine lAbha le. he cetana ! tuM pote AnaMdane samUha che, tAruM te svarUpa tAre pragaTa karavAnuM che, mATe have te tuM zuddha niraMjana nirAkAra devanI zuddha jJAnamaya mattinuM dhyAna kara ane A viSayakaSAyanI ALapaMpALa choDI de. tAre saMsAra samudra pAra pAmavAne A dRDha upAya che, mATe bhagavaMta bhajanarUpa hoDIne tuM Azraya kara. A pada AdhyAtmika che. ene bhAva bahu vicAravA gya che. bahudhA ghaNAkharA jI saMsArasukhamAM Asakta rahI Atmika sukhane khyAla paNa karI zakatA nathI. ane mAnI lIdhelAM vyavahArakAryamAM, dhana kamAvAnI dhamAlamAM, prApta vastunA rakSaNa ane upabhegamAM, priya jana virahanA kalezamAM ane evI aneka bAbatamAM AyuSya pUrNa karI nAkhI AvyA hoya che tema cAlyA jAya che ane ghaNI vakhata nukasAna vahorIne jAya che; matalaba tene uttama jIvanane je lAbha maLe joIe tene upayoga karI zakatA nathI. A sthiti bahu khedAspada che e dhyAnamAM levA ane khAsa karIne caitanyasvarUpa niraMjana bhagavAnanI bhakti karavArUpa bhAvanaukAne upayoga karavAnI khAsa AvazyakatA batAvavA A 58 bahu mArmika zabdamAM lakhavAmAM AvyuM che ane zAMta sthAnamAM enA layamAM gAna thAya che tyAre UMDI AdhyAtmika asara upajAvI zake evuM temAM padalAlitya che. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maujI pa *pada khIjuM rAga-verAvala ekatAlI re ghariyArI bAure, mata ghariya bajAve; nara zIra bAMdhata pAgharI, tuM kayA gharIya bajAve ? re ghari. 1 " are gAMDA ghaDiyALI ! tuM ghaDIne vagADa nahiM, manuSyo peAtAne mAthe pAghaDIekacaturthAMza ghaDI bAMdhe che, te pachI tuM eka AkhI ghaDI zAmATe bajAve che ? " 117 bhAva--prathama padamAM pramAda tyAga karI jAgrata thavA kahyuM te ja hakIkatane vadhAre spaSTa karavAnA uddezathI ghaDiyALIne uddezIne samaya mAtra paNa pramAda na karavA sAru atra upadeza Ape che. Adhunika ghaDiyALanI zodha thai naheAtI tyAM sudhI vakhata jANavA mATe pUrva puruSA eka pANI bharelA pAtramAM ati sUkSma chidrayukta vATakI mUkatA hatA ane te barAbara bharAIne bUDI jAya tyAre eka ghaDI ( ceAvIza miniTa ) thAya evuM cAsa mApa karatA hatA. e pramANe eka ghaDI pUrI thAya tyAre ghaDiyALI ghaMTa vagADI khabara ApatA hatA. atyAre jema kalAke paheregIra ghaMTa vagADe che tema te vakhate ghaDIe ghaTa vagADavAnI ceAjanA hatI, evI ja rIte kAcanI e zIzImAMthI ati sUkSma chidradvArA ekamAMthI khIjAmAM tamAma retI pasAra thAya tyAre ghaDI thayAneA ghaMTa vagADatA, sAmAyikamAM jevI ghaDI hAla ApaNe vAparIe chIe teneA paNu samaya jANavA mATe upayoga thatA. e ghaDiyALIne uddezIne kahe che ke- are bhoLA ghaDiyALI ! tuM te zuM joine ghaDI vagADatA hAIza ? manuSyA teA peAtAnA mAthe ja pAgharI ( Tru gharI ) athavA pAghaDI bAMdhe che ane tu ghaDI zAmATe bajAve che ? mATe have tArA prayAsathI virama, nakAmezrama baMdha kara. atra pAghaDI zabda para zleSa che. e mAthe bAMdhavAnA vastra uparAMta enI vyutpatti ghaDInA cAthe bhAga batAve che. manuSyA pAghaDI sUcavanAra vastra teA peAtAne mAthe ja rAkhe che, tyAre tuM kAMi vadhAre matAvavA mAgatA heAya teA paLa-vipaLa batAvavA sAru ghaMTa vagADa. ghaDI vagADavAnA tArA prayAsa teA nakAme che, vagara aneA che, phokaTa che. tuM caudase ne cAlIza sekanDa athavA trIzase vipaLathI banatI ghaDInI Akhare khabara Ape che ke eka ghaDI pasAra thai e bahu dIrgha vakhatane iMDe prayAsa che ane te aMtara bahu vizALa che. vakhatanI kimata samajavI khAsa jarUrI che. vakhata e paisA che, gayA vakhata phrIne * A pada upara ' Atmika prabhAta-AnaMdaghanajI mahArAja ane ghaDiyALI ' ezika nIce zrI jainadharmI prakAza pustaka 26, pRSTha 56-64 ane 81-87 mAM vistArathI vivecana karyuM che. te jue. atra tene sAra Apyo che. * keTalIka pratAmAM ' batAve ' eve pAThAMtara che. 1 mata=nahi. pAdharI=pAghaDI. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrI AnaghanajInA pA , AvatA nathI, mATe grahIta va dezepu, mRtyunA dharmamAt ' mRtyue cATalI pakaDI rAkhI che ema samajI dha AcaraNa karavu joie. ' A prANI te saMsAranI khaTapaTamAM, dhana kamAvAmAM ane mojazokha karavAmAM kalAkanA *lAko pasAra karI de, divasanA divaseA calAvI le, karavA yAgya kArya eka paNa na thAya, Atmasa patti prApta karavAnAM kAryamAM vadhAro karavAne badale ghaDADo thAya, sAMsArika upAdhionuM svarUpa jANavA chatAM tenA tarapha ati AkaSa~Nu thayA ja kare, zubha savara kriyAe karatI vakhata pramAda thAya e mUDhapaNu-khAvarApaNuM ja khatAve che. ghaDiyALI ghaDI vagADe che tene AnaMdaghanajI mahArAja mUDha kahe che, kAraNu manuSyA te pAghaDI mAthe paherIne pA ghaDInI paNa asthiratA ciMtave che evI mAnyatA che, paNa A jIvanA teA mahinAe, varasA ane AkhI jiMdragI kharA ciMtavana vagara cAlI jAya che te pachI khArApaNuM ghaDiyALInuM kahyuM te A jIvane keTalu' ghaTe che te vicAro. ghaDiyALIne uddezIne kahelI hakIkata vicArI AtmasvarUpa prAsa jarA paNu vakhata na khAtAM, pramAdanA tyAga karIne svarUpAnusaMdhAna joDI do. karavA mATe kevala kAla kalA kale, * vai tu akala pAve; akala kalA ghaTa meM gharI, muja so gharI bhAve. re gharI. 2 ( e ghaDIyALI teA ) mAtra khAdya kALa jaNAvavA mATe prayAsa kare che, paNa ene aMtaramAM rahelI na kaLI zakAya tevI bIjI kaLAnI prApti thatI nathI, e akaLa kaLAne batAvanArI ghaDI te aMtaramAM ja rahelI che ane mane te te ja ghaDI pasa Ave che. kare che, paNa "3 bhAva--bicArA paheregIra ghaDiyALI te bAhya ghaDiyALa vagADyA Atmika anaMta zaktine batAvanAra-smaraNa karAvanAra ghaDI te aMdara kahelI che. ghaDI teA sthaLa samaya atAvI te nakAmA na gALavA preraNA kare che paNu ataraMgamAM A bAhya rahelI ghaDI akaLa che, tenAthI anaMta sukha prApta thAya tema che ane te peAtAnI ja vastu che. A jIva, sukhanuM svarUpa samajyA vagara jyAM tyAM te meLavavA doDe cheH tene strImAM zeAdhe che, dhanamAM gAte che, bhAgamAM gaveSe che, paNa te tyAM che ja nahi, tethI chevaTe te pAchA paDe che. sukha peAtAnI pAse che, peAtAnAmAM ja che, pAtArUpa ja che; tene mahAra zeAdhavA javuM e vastusvarUpanI ajJatA batAve che. mayaNAsuMdarIe jyAre satya svarUpa khatAvyuM tyAre AkhI sabhA tenI mUrkhatA jANI hasavA lAgI hatI ane te vakhate je tenA potAnA manamAM satyanI pratIti na heAta te te paNa bhUla khAI jAta; prAMte naTInA ' F * ' kale '_ ne badale * kare ' eve pAThAMtara dekhAya che. atha prasiddha che, 2 kevaLa=mAtra, kaleprayAsa kara. vai=paNa. aklana kaLI zakAya tevI. meM='taramAM. bhAve= pasaMda Ave che. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIMjI pada 119 vejamAM surasuMdarIe hAjara thaI satya svarUpa batAvyu. tyAre ja sanA bhrama dUra thayA. eTalA vakhata dhIraja rAkhavI emAM mananI mahattA, vicAranI dIrghatA ane pariNatinI nirmaLatA rahelI che. jagatanI khoTI mAnyatAnA asatya maMDANu para racAyalI racanAthI chetarAI na jaI akaLa kaLA prApta karavAneA prayAsa karavA ucita che, athavA vastutaH temAM bahArathI prApta karavAnuM paNa kAMi nathI; aMtaraMgamAM te kaLA bharelI ja che tyAMthI tene pragaTa karavAnI che. sukhanuM satya svarUpa samajI avyAbAdha sukha prApta thAya ene mATe satata prayAsa karavA e ucita che. A akaLa kaLAne batAvanArI ghaDI tArA hRdayAgAramAM che temAMthI tene bahAra lAva, tAruM' bAhyAtmapaNuM tajI aMtarAtmapaNu' jAgrata kara teA chevaTe paramAtmapaNu' pragaTa thaze, A ghaDI mane te pasaMda Ave che. manuSya pA ghaDI sUcavanAra vastra mAthe mAMdhe che, tethI teNe kSaNa kSaNunA vicAra karavA joie. evA vicAra na karanAra ghaDiyALIthI pazu mUrkha gaNAya; jo ke ghaDiyALInI ghaDI paNu nakAmI che. kharI ghaDI te akaLa kaLAne batAvanAra ghaTamAM che. tene jAgrata karI tenA para samaya samaya vagADa, tenAthI jAgRti rAkha. jo tema nahi kare teA ghaDiyALanI jeTalI paNu tArAmAM samajaNu nathI ema mAnyatA thaze. Atama anubhava rasa bharI, yAme aura na mAve; AnaMdaghana avicala kalA, viralA koI pAve. re ghari 3 " Atma anubhavarUpa rasathI bharelI ghaDImAM khIjI kaI vastune nathI ane te Anadamaya avicaLa kaLA koI bhAgyavAn prANI ja prApta karI bhAva-svarUpajJAnane anubhava kahevAmAM Ave che. AtmasvarUpanI vAte karavI te vidvattAnuM kAma che, paNa tenA pratyakSa anubhava karavA e cAritranA viSaya che. bannene saMbaMdha che, paNa dararoja te saMbaMdha hoya ema samajavu nahi, svaparanA vivecana sAthe heya upAdeyane viveka thAya tene anubhava kahevAmAM Ave che. vAte karavAmAM AnaMda mAnanArane te sthiti kaDhi paNa prApta thatI nathI, AtmaramaNutAmAM ja tenuM kharuM rahasya rahela che ane tene anubhavajJAna kahevAmAM Ave che. anubhavajJAnane aMge AgaLa paheAmAM bahu vistArathI ullekha karavAmAM AvanAra che, tethI atra vizeSa vivecana na karatAM eTaluM jaNAvIe teA khasa thaze ke anubhavIne saMsAra viSa tulya lAge che, dhanasaMpatti Atmasapattine bhUlAvanAra lAge che, zrI putrAdi piravAra saMsArane vadhAranAra lAge che, DheDu kSaNika lAge che, kItti asthira lAge che, saMbaMdhIonA sneha svAOmaya lAge che, mitranA prema saMsAranA hetubhUta lAge che, peAtAnuM ekatva ane parabhAvanu anyatva najare Ave 3 yA=jemAM. mAvesamAya. avicala=na cale tevI. viralA=keAika ja, pAle=prApta kare, meLave. samAveza thatA zake che. ' "" Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade che ane zuddha AtmasvarUpa ja prAptavya lAge che, saMsArasvarUpa vicAratAM viSaya kaSAya para kheda Ave che, cittanI nirmaLatA thAya che, mana zAMta thAya che ane jyAM tyAM bhramaNa karavAnI vRtti para aMkuza paDe che, chevaTe manamAM vizrAMti AvI jAya che ane Amaanubhava ja karavA gya, dayAvavA gya, anubhavavA gya che ema nizcaya thAya che, anya viSayamAM AnaMda paDatuM baMdha thAya che, saMsAra vadhAranAra maha mamatva para tyAjya buddhi utpanna thAya che ane svaguNa pragaTa karavAnA mArgo saraLa dekhAya che. A sthitine anubhava kahevAmAM Ave che. tatvaprItikara rasathI bharapUra A ghaDI che, temAM bIjI kaI vastune samAveza thaI zakatA nathI, koI prakAranI AzA nathI, IrachA nathI, zaka nathI, bhaya nathI, kheda nathI, jugupsA nathI, niMdA nathI; emAM to svapara vivecanarUpa anubhavane rasa ja ekale bharele che. ghaDiyALInI ghaDImAM je jaLa bharyuM che temAM te aneka prakArane mela, kAdava bharelo hoya che. sUkSmadarzaka yaMtra mAraphata jevAthI temAM aneka jIve tathA resAo vigere dekhAya che, paNa A ghaDImAM te AtmAnubhavane ja rasa che, emAM anya koI nathI. ene vadhAre bArIkIthI tapAsavAmAM Avaze te temAMthI UlaTe vadhAre suMdara rasa maLaze, rasanI zuddhatA vadhAre sArA AkAramAM dekhAze, paNa temAM kaI jAtane parabhAvarUpa kacare na hovAthI te anya svarUpe kadI dekhAze nahi, ghaTamAM rahelI A ghaDInA rasane jyAM sudhI svAda na levAya tyAM sudhI tenuM jJAna thatuM nathI, satya svarUpa samajyA vagara tenA para prema thato nathI, te prAptavya che ema daDha nizcaya vagara te tarapha prayANa paNa thatuM nathI. sAMsArika utkRSTa sukha paNa mAtra mAnyatAmAM ja che, tenAthI anaMtagaNuM sukha A sthitimAM che, kAraNa e sthitimAM koI paNa prakAranI upAdhi nathI. A bApaDo svapnanA rAjyane sAcuM mAne che, dhana tathA strIne pitAnAM mAne che, pacIza pacAsa varSa rahevAnA musApharakhAnAne gharanuM mAne che, mAnI lIdhelI kIrtine mATe prANa Ape che, sArAsAranA vicAra vinA kevaLa aMdhaparaMparAmAM vamaLa khAI aTavAyA kare che, goLa cakkara pharyA kare che ane nIcethI upara ane uparathI nIce AMTA mAryA kare che; paraMtu acaLa kaLAne kai bhAgyavAnuM prANI prApta kare che. e acaLa kaLAmAM niraMtara AnaMda che, ekAMta sukha che, nivikArI prema che; je anubhavarasanuM pAna kare che te ja tene bhoktA bane che, vAto karanArA je vAtomAM paripUrNatA mAne che tene te kadI prApta thatI nathI, mahAbhAgyano udaya thAya tyAre ja te sthiti prApta thAya che. A sthitiprAptine mArga AnaMdamaya che, AkarSaka che, anukULa che, pasaMda Ave te chepaNa tene prApta karavAnA rastAmAM aneka Thage beThelA che, teo A jIvane lalacAvI ramatamAM rokI rAkhI tenuM Atmika jAgRtirUpa dhana luMTI che, pachI AtmaprakAza vagara A jIva gahana Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ triInuM pada 1ra bhavATavImAM bhUle paDI jAya che. jeo ene vaza thatA nathI teo nizcayathI avicaLa kaLAmaya, mahAtejomaya, akaLa prakAzane prApta karavA prayAsa kare che ane tene te jarUra prApta thAya che, paraMtu tevuM karanArA viralA heya che. * zrI AnaMdaghanajI mahArAja A AkhA padamAM e ja upadeza Ape che ke tAre dareke dareka sekanDane upayoga kare, bAhya vastu paranI prIti choDI devI, akaLa kaLA pragaTa karavA nizcaya kare, sukhaduHkhanuM svarUpa samajavuM, sAmAnya rIte samajavAmAM Ave teTalA mAtrathI parisamApti na mAnavI, AtmavicAraNuM karavI, AtmAnubhava rasanuM pAna karavuM ane tenI avicaLa kaLAne prApta karavAno mArga joI; zodhI te bhAge lAgI javuM. pada trIjuM rAga=velAvala, tAla-jAtI. *jIya jAne merI saphala gharIrI. jIya0 suta vanitA yauvana dhana mAto, garbhataNI vedana visarIrI. jIya0 1 "putra, strI, juvAnI ane dhanamAM masta jIva enA saMbaMdhamAM gayelI ghaDIone saphaLa mAne che ane garbhanI vedanA bhUlI jAya che." bhAva--jyAre strInI pAse AnaMda karatA hoya, putrane ramADate hoya, yauvana vayanA rasanuM AvAdana karatuM hoya ane paisA kamAte hoya tyAre A jIva mAne che ke mAre vakhata saphaLa thaye, mArI jindagI saphaLa thaI, huM bhAgyazALI, huM mArA bApane kamI putra. e bicAro bhUlI jAya che ke jyAre pite pitAnI mAtAnI kUlImAM hatuM tyAre lagabhaga baseM ne eMzI divasa sudhI UMdhe mastake laTakayo hato, saMkecanuM mahAduHkha pAme. hatuM ane aMdhArI koTaDImAM TaLavaLatA hata; ene badale Aje jarA garamI lAge te halasTezane (havA khAvAnA UMcANa pradezee) upaDI jAya, paMkhA, kelDa DrIMka, TaTTI vigere ne jamAva karI de, jarA ThaMDI lAge te garama vastro ke pakSInAM pachAono upahAra pahere; ene vAstavika sukhane jarA paNa khyAla na hovAthI sukha meLavavA mATe phAMphAM mAryA kare che. suMdara strI ke aneka putra putrInI vacce beThA hoya tyAre svarga sAthe pitAne mukAbele kare che; paNa putranA zarIrAdinI cintA, abhyAsa, lagna, putrInA vivAha, vaidhavya vigerene vicAra kare, strInA premano svArtha vicAre, yovananI asthiratA jANe ke dhananA Aya, rakSaNa ane vyayanI ApadA para dhyAna Ape te tenI AMkha UghaDI jAya tema che. * jayAre jAnata-pAThAMtara. 1 mA=matta, cakacUra. visarI=bhUlI. 16 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1rara zrI AnaMdadhanajInAM pado e bAhya saMbaMdhIomAM ane vastuomAM sukha che ja nahi, jyAM nathI tyAMthI meLavavAnI IcchA karavAnA beTA maMDANa para racAyela sukhamaMdira ApoApa paDI jAya che, dhasI jAya che athavA namI jAya che. AgaLa pAchaLanA duniyAnA saMbaMdhano anubhava karavAthI A mAnyatAnA sukhamAM kAMI paNa vAstavikapaNuM nathI e spaSTa samajAya tevuM che, paNa upara uparanA vicAra karavAvALA A jIva jarA sarakho vaiSayika AnaMda maLI Ave che tyAM agAu paDelI saghaLI agavaDa bhUlI jAya che. *supanako rAja sAca karI mAcata, rAhata chAMha gagana badarIrI; AI acAnaka kAla topacI, gahego jyuM nAhara bakarIrI. jIya0 2 svamanA rAjyane sAcuM mAne che ane AkAzanA vAdaLAnI chAMyaDImAM AnaMde bese che, (paNa) ocIMte kALa-topacI AvIne jema nAhara bakarIne pakaDe che tema tane pakaDI leze." pite sakhta taDakAmAM cAlatuM hoya che temAM jarA vAdaLAnI chAMyaDI jemAM vAstavika rIte te garamI vadhAre che tene prApta karIne tenI chAyAmAM rAce che, paNa tene thoDA ja vakhatamAM pAchI taDakAnI vedanA sahana karavI paDe che, kAraNa ke vAdaLAnI chAyA vadhAre vakhata rahetI nathI. tatva e che ke je vastu sthira nahotI temAM AnaMda mAnyuM hatuM te be ja hate. jaMgalamAM nahAra nAmanuM phADI khAnAruM prANI bakarIne pakaDIne tenuM peTa phADI khAya che. topa pheDanAra laDavaiyA jyAre gaLA uDADe che tyAre tenA sakhta mArAmAMthI keIne bacAva thaI zaktA nathI. atra maraNarUpa kALa-te pacIne mAre samaja. bhAva-kusumapura nagaranA bahAranA udyAnanAM vRkSa nIce eka bhikhArI UMghe che. bAjumAM bhikSAnuM tuMbaDuM paDyuM che. phATI-tUTI godaDI oDhelI che. svapnamAM tene rAjya maLyuM, mahela maLyA, be bAju cAmara viMjAya che, AgaLa bhATa birudAvaLI bole che, pradhAna senApati sAmaMtacike pachavADe cAle che, gokhamAM beThelI rANIo tenA tarapha mArmika kaTAkSe pheke che vigere. svapna pUruM thayuM, AMkha UghaDI gaI ane jue che te pite tene te ja che, phATelI godaDI ane annathI kharaDAyaluM tuMbaDuM pitAnI pAse rahyAM che. evI rIte saMsAranA sarva vaibha svapnA jevA che. pacIza pacAsa varasa kadAca rahe te paNa chevaTe cAlyA javAnA che ane pAchI asala sthitimAM mUkanArA che ane kaI vAra te phATelI godaDI ane tuMbaDuM pAse hoya tene paNa khavarAvanAra che. bicArA A prANIne vastusvarUpanuM bhAna na hovAthI * A be paMktine badale trIjI gAthAnI prathama be paMktio atra keTalIka pratamAM mUkI che. bane rIte artha samIcIna Ave che. 2 supanake svamAne. sAca=satya. badarI-vAdaLI. gahegA=pakaDaze. nAharanahAra, vagaDA, krUra pazuvizeSa ation International www.jainelibrary.on Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjI pada 123 e tA svapnavat vastuprAptimAM rAcI jAya che. tevI ja rIte sakhta unALAmAM pAte tama thayelA hAya tyAre vAdaLAnI jarA chAMyaDI Ave temAM AnaMda mAnI le che, paNa AgaMtuka vAdaLI keTalA vakhata Takaze ane cAlI jaze tyAre manamAM keTale mATe kheda mUkI jaze tenA te vicAra karatA nathI. cidAnadajI mahArAja eka padamAM kahe che ke-- jaga sapanekI mAyA re, nara jaga sapanekI mAyA; supane rAja pAya kAu raka yuM, karata kAja mana bhAyA, ugharata nayana hAtha lakha khappara, manahu mana pachatAyA. 2 nara. A pramANe vastusthiti che, chatAM A jIva kSaNika sukhamAM Asakta thai viSayakaSAyamAM paDI jAya che, pachI jema jagalamAM nahAra-varagaDA khakarIne pakaDI tenuM peTa phADI khAya che tema maraNurUpa kALa-teApacI AyuSya pUrNa thaze eTale A jIvane upADI cAlyeA jaze, te vakhate tenuM svapna UDI jaze, tene bhrama bhAMgI jaze ane tenI AMkhe UDI jaze. maravAnI vAta cAkasa che, emAM jarA paNa zaMkA jevuM nathI. vaDelA meADA te sthiti jarUra prApta thavAnI che ane te vakhata srI, putra ane ghara sa` ahIM rahI javAnAM che te pachI temAM Asakti rAkhavI kema ucita gaNAya ? je sukha lAMkhA vakhata cAlavAnuM nathI, jenI pachavADe duHkha jarUra AvavAnu che ane je cAle teTale vakhata paNa aneka prakAranI upAdhi kare che temAM Asakta thaI vAstavika sukhane meLavavA prayAsa na karavA e eka prakAranI ghelachA che. yauvana sayArAga rUpa kuni, mala malina ati kAyA; visata jAsa vilaMba na ra'caka, jima taruvarakI chAyA. re tara. t hajI paNa ceta, kema cetateA nathI ? (te te) hArita pakSI jema lAkaDIne pakaDI rAkhe che tema Teka pakaDI che. AnaMdaghana prabhu kahe che ke-A ( ajJAnI ) prANI hIrAne choDI daine mAyArUpa kAMkarA upara mAhu pAmI gayA che. 1' hArila pakSI pAMjarAmAM hoya che #ajahu ceta kachu cetata nAMhi, pakarI Teka hArila lakarIrI; Anandaghana hIro jana charita, nara mohyo mAyA kakarIrI. jIya0 3 tyAre nImanI nAmanI lAkaDIne pakaDI rAkhe che, pachI paga ADAavaLA cAlatAM lAkaDI namI jAya che ane pakSI UMdhe mAthe laTakI paDe che tyAre cIsA pADe che, paNa tene dhRADatA nathI--e para atra alaMkAra che. hAra eTale jaMgala tenuM rahevAsI vagaDAu janAvara athavA eka jAtanu pakSI te hArala. * ati iaceta evA atra pAThAMtara che. 3 ajahu=jI paNa. kahyu=kema, zAmATe ? hArila hArila pakSI. lazkarI=nImanI lAkaDI, chAMrata= cheDI daine. kakarI=kAMkarA, paththara. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zrI AnaMdaghanajInAM pa ajahu ceta" nI jagyAe koI sthAnake "atihi aceta " e pATha che tene artha A jIva ghaNe acetana je thaI gayuM che ema thAya. jo ke tenAmAM caitanya guNa che paNa tenuM vartana jotAM jANe te taddana acetana hoya tevuM dekhAya che. bhAva-aMte A sarva vaibhava choDI cAlyA javAnuM che e tArA jANavAmAM AvyuM tyAre have tuM ceta, zAmATe paDI rahyo che? jherane jhera jANyA pachI paNa tene sevanAra DahApaNavALo na ja gaNAya e tuM sArI peThe jANe che, chatAM zAmATe saMsAramAM paDI rahyo che? hArila pakSI jhADa para athavA pAMjarAmAM nImanI para laTakAya che tyAre te ema ja mAne che ke mane lAkaDIe pakaDI rAkhyo che. vAMdarAne jyAre pakaDavo hoya che tyAre gAgaramAM bera bhare che ane te vAMdaro tenI pAse Ave che. pachI bora dekhIne te levA gAgaramAM hAtha ghAlI meTe muThTho bharanAra vAMdare temAM sapaDAI jAya che, tene hAtha nIkaLI zaktA nathI. te te ema mAne che ke mane gAgare pakaDI rAkhe che; te bharela mukuM choDatA nathI ane kheMcatANa kya kare che. evI ja rIte A jIva mAne che ke dhana, strI, putra vigeree tene jhAlI rAkhe che tethI te saMsAra choDI zakato nathI, nirupAya che, paNa bicArAne khabara nathI ke pAMjarAne mAlika AvI nImanI kheMcI leze ke hArila nIce paDaze, madArI AvI cAbakhe lagAvaze ke muThThI chUTI jaze, tema kALa-topacI AvI potAne repha bajAvaze ke A sarva mAyA chUTI jaze. AvA khoTA khyAlamAM paDI jaI A prANI jJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatrayIne (hIrAne) tyAga karI de che, tenA tarapha prema rAkhatA nathI, tene meLavavA yatna karatuM nathI, tenI kimatane khyAla karatA nathI ane saMsArabaMdhananI mAyArUpa patharI upara moha pAmI temAM masta rahyA kare che, temAM AnaMda mAne che ane temAM sAtA mAne che. vastutaH saMsAra parane rAga kimata vagarane che, paththara jevo che, jaDa che, azAzvata che, paNa mehanI madirA pIne unmatta thayele A jIva sArAsAra vicAra karatA nathI ane akSaya, avinAzI sukha apAvanAra jJAnAdi ratnatrayanI kimata tene AvatI nathI, tene tyajI de che, tenAthI viruddha vartana kare che ane saMsAramAM UMDe UMDe utarate jAya che. teTalA mATe zrIAnaMdaghanajI mahArAja upadeza Ape che ke suta, vanitA, yauvana, dhana vigeremAM rAcavAmacavAnI tArI prakRti paDI che ane saMsArane tuM sukhanuM sAdhana-sukharUpa mAne che temAM tArI bhUla thAya che, kALane sapATa lAgaze tyAre e sarva mUkI cAlyA javuM paDaze, vaLI tuM mAyAmAM lapaTAI tArA zuddha svarUpanuM lakSya paNa karatA nathI emAM tArI moTI bhUla thAya che, mATe he bhAI ! ceta, AvA sArA vakhatamAM cetIza nahi te pachI pastA thaze. AkhA padane Azaya e che ke, A jIva svavastune oLakhatuM nathI ane parabhavamAM Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cANuM pada 15 rAmA rahe che, paravatu pitAnI thavAnI nathI, ane cheDI javAnI che ane rahe che teTale vakhata paNa aneka prakAranI zArIrika ane mAnasika vyathA karanArI che. A vastusvarUpa oLakhI pitAnAM ratna dhI kADhe ane mAyAne tyAga kare. pada cothuM rAga-verAvala. suhAgaNa ! jAgI anubhava prIta. suhA0 *ninda anAdi agyAnakI; miTa gaI nija rIta. suhA0 1 "he sAbhAgyavatI ! yathArtha svarUpa jJAnarUpa tArI sAthenI prIti have jAgrata thaI che, anAdi kALathI ajJAnane lIdhe je nidrA AvI gaI hatI te pitAne svabhAve ja maTI gaI che." saubhAgyavatI kahIne atra jIva zuddha cetanAne uddezIne kahe che athavA suhAgaNane prItinuM vizeSaNa laI zakAya. sukha ApanAra prIti have jAgrata thaI che. bIjI paMktimAM "niMda anAdiA pAnakI " ane kavacit "niMda ajJAna anAdikI" evo pATha che. anAdi kALathI ajJAnarUpa nidrA AvelI hatI te have khasI jaI anubhavajJAna pragaTa thayuM che e mULa pAThano artha kara. mohamadirAnuM pAna karavAthI thayelI nidrA maTI gaI e pAThAMtarane artha kare. "nija rIta" pitAnI meLe ja athavA mArI e rIti hatI e tene artha thAya, te bane artha samIcIna che. bhAva-jyAre jIva apUrvakaraNa karI darzana mehanIyanI sArI prakRtine kSaya, upazama ke kSayapazama kare che tyAre zuddha cetanAne jhAkho prakAza thavA mAMDe che. zuddha cetanA eTale jJAna lakSaNa caitanyanI zuddhatAvALo AtmA. enA zuddha svarUpamAM cetanA AvI jAya tyAre te tene apUrva AnaMda thAya che, paNa tenuM aphuTa zuddhapaNuM aMze aMze caturtha guNasthAnakathI thavA mAMDe che. pachI jema jema utkAti thatI jAya che tema tema zuddha cetanA pragaTa thatI jAya che. sAmAnya bedhathI cetanAne zuddha svarUpamAM pragaTa thavAnuM kAraNa maLatuM nathI, paNa jyAre sUma badha-yathArtha vastusvarUpanuM jJAna thAya che eTale pote vAstavika rIte keNu che, pitAnuM vAstavika svarUpa zuM che, pitAne upAdhio kaI kaI lAgelI che ane * "niMda anAdiA pAnakI" athavA "niMda ajJAna anAdinI e pAThAMtara che. t "meTI gahI ' evo pAThAMtara che. 1. suhAgaNa saubhAgyavatI athavA sukha ApanArI. nija=potAnI meLe, ApoApa. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM ya pitAne tenI sAthe saMbaMdha zuM che enuM jJAna thAya che, Atmika ane paugalika padArthane taphAvata samajAya che, temAM manane vizrAMti maLe che, anya vastuonA jJAnathI pitAne tenI sAtheno saMbaMdha keTalo asthira che te samajAya che ane te jJAnarasane pAnamAM apUrva AnaMda thAya che tene anubhava kahevAmAM Ave che. banArasIdAsa paNa samayasAra nATakamAM vastu vicAratA thAva, mana pAle visarAma; rasa svAdata sukha upaje, anubhava thAke nAma. evA nija svarUpajJAnane anubhavajJAna kahe che ane tene ane zuddha cetanA prApta karavAnA prayAsane ati utkaTa saMbaMdha hovAthI te jJAnane ja gIo kharuM jJAna kahe che. sAmAnya rIte vastune bodha thAya tene zAstrakAra viSayapratibhAsa jJAna kahe che, tethI kemIsTa(pRthakkaraNa karanAra vijJAnI)nI peThe vastusvabhAva kahetAM AvaDe che, paNa jyAM sudhI vivekapUrvaka svaparanI vaheMcaNI sAthe tatvasaMvedana jJAna thAya nahi tyAM sudhI tene zrI haribhadrasUri Adi mahAtmAo vAstavika jJAna kahevAnI nA kahe che, tevI ja rIte upara uparathI adhyAtmanI ke yoganI vAta karanArane pahelI bhUmikA upara ja yogIo mUke che. jema jema jIva bhUmikA caDhato jAya che tema tema tene svarUpajJAna thatuM jAya che ane tethI yoganA graMthamAM anubhavajJAnanI mukhyatA kahelI che. anubhavajJAna saMbaMdhI vivecana A graMthanI bhUmikAmAM tathA anyatra vAraMvAra AvyA kare che te vicAravA yogya che. vastusthiti A pramANe hovAthI cetana pitAnI zuddha cetanAne kahe che ke-he sobhAgyavatI cetanA! tArI sAthe anubhavajJAnarUpa prIti hatI te have jAgrata thaI che. huM atyAra sudhI kumatine vaza paDyo hato tethI ghara, strI, putra, dhana, mitra, sagAMsaMbaMdhIne mArAM pitAnAM mAnIne saMsAramAM masta rahyo hato ane tene taddana bhUlI gayuM hatuM, mAruM svarUpa tuM che e vAta paNa mArA smaraNamAMthI khasI gaI hatI, kAraNa ke meM ajJAnarUpa madirAnuM pAna karyuM hatuM, mArI te sthiti anAdi kALathI cAlI AvatI hatI, tethI madira pInAra mANasa ghenamAM paDI potAnI jAta para aMkuza khoI bese che ane jema tema lavAra kare che tevI mArI paNa sthiti thaI gaI hatI. A je nidrA-mUcha AvelI hatI te anubhavaprIti jAgrata thavAthI tArA saMbaMdhane laIne UDI gaI, pitAnI vahAlI strI sAthenA saMbaMdhane aMge mANasa jema bhUkha ke UMgha bhUlI jAya che tema tArI sAthenI anubhavaprIti jAmatAM mArI uparokta nidrA pitAnI meLe ja cAlI gaI nAsI gaI, khasI gaI anubhavajJAna jAgrata thatAM ja maha khasavA mAMDe che e samajavAnI jarUra paDe tevuM nathI. mehane svabhAva saMsAramAM muMjhavavAno che, jIvane ghenamAM pADavAnuM che, jyAre anubhavane svabhAva jIvane potAnA svarUpanuM bhAna karAvavAnuM che. te A jIvane samajAve che Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAthuM pada 127 ke-dAru pInAra mANasa astavyasta bele che, gaTaramAM paDe che ane ati niMdya AcaraNe Acare che, tema tuM mehamadirA pIne krodha kare che, abhimAna kare che, kapaTajALa pAthare che, dhana meLave che, hase che, rame che, raDe che, chAtI phUTe che, bhaya pAme che, mahIM maraDe che ke strI sevana kare che-e sarva dAru pInAranAM kRtyo che, tArA jevA zuddha svarUpavALAne te aghaTita che, mATe tuM tArI jAtane oLakha ane mehane tAbe thavAnI tArI paddhati choDI de. AvI rIte anubhavajJAna pragaTa thatAM anAdi kALanI nidrA UDI jAya che. e anubhavajJAna pragaTa thatAM vadhAre zuM thAya che te AgaLa batAve che. ghaTa maMdira dIpaka kiyo, sahaja sujyoti sarUpa; ___ Apa parAI ApahI, ThAnata vastu anUpa. suhA0 2 ( anubhavajJAna thavAthI) hadayamaMdiramAM kudaratI prakAzarUpa dIpaka pragaTa thaye, tethI ApaNuM ane pArakI vastune anupama rIte pote ja sthApanA karI." bhAva-mohanI nidrAmAM A jIva paDelo hato tyAM sudhI ghora aMdhakAra tenA hRdayamAM hatuM, tene jarA paNa viveka nahote, paNa anubhavajJAna jAgrata thavAthI hRdayamaMdiramAM je aMdhakAra hatA te dUra thaI gayo ane pitAne kudaratI prakAza hato te jAgrata thayA. aMdhakArane lIdhe A jIva unmatta thaI kumati sAthe khela karato hato, paNa have jyAre hRdayamaMdiramAM jJAtine svayaM prakAza paDavA lAge tyAre zuddha cetanA sAthenuM potAnuM sagapaNa tene yAda AvyuM, vaLI atyAra sudhI tene svaparane viveka nahote, Atmika vastu kaI che ane pagalika varatu kaI che tene tene khyAla nahote, tethI strIne te sarvasva mAnate hate, dhanane prANa samAna mAnato hato, chokarAone te pitArUpa mAnate have, vyavahAranA kRtyone te tAvika mAnato hato tene badale have e sarva upAdhirUpa che, cakabhamaNa karAvanAra che, adhaHpAta karAvanAra che ema samajAvA lAgyuM, ane sAthe samajAyuM ke jJAna, darzana, cAritra potAne svabhAva che ane tene prakaTa karI A sarva upAdhi tyAga karavA egya che. ganA graMthamAM vapara vivecana karavAnI AvazyakatA vAraMvAra batAvavAmAM Ave che. jJAna ane vartana sarvane muddo e ja che ke parabhAvanuM svarUpa samajI, tene tyAga karI, nija svarUpa oLakhI tene pragaTa karavAne daDha nizcaya kare e khAsa kartavya che, A jIva pagalika vastuomAM eTale badhA Asakta rahe che ke enI sAthe te eka rasa thaI jAya che, e saMbaMdhamAM je meTI bhUla thAya che te anubhavajJAnathI maTe che. eTalA mATe atre kahyuM che ke pitAnI ane pArakI vastuone viveka anupama rIte pite ja karI le che. anubhava 2 ApahI poteja. dhanatasthApanA karI. anupa=anupama rIte. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zrI AnaMdaghanajInAM padA tene zIkhave che ke dhana asthira che, pIgalika prema beTa che, zarIra ane paDavAnuM che. strI putra vArthanAM saMbaMdhI che, saMbaMdha cheDA vakhatano che, anaMta jJAna e tAruM svarUpa che ane tene pragaTa karavA tAre prabaLa puruSArtha karavo ucita che. A svapara jJAnane batAvanAra anubhavaprIti have jAgrat thaI che tethI bahu AnaMda AvI gayuM che, tenuM vizeSa varNana karatAM cetana zuddha cetanAne kahe che. kahAM dikhAI aurakuM, kahAM samajAuM bhora; tIra* acUka he premakA, lAge so rahe Thora. suhA0 3 "bIjAne te huM kevI rIte dekhADI zakuM? bhoLA prANIne tenuM svarUpa huM kema samajAvI zakuM? premanuM tIra rAmabANa che ane jene te lAge che te nizcaLa rahe che." bhAvajyAre anubhava ghaTamaMdiramAM dIpaka karanAra che ane vastusthApana bahu uttama rIte kare che ema A jIvane kahevAmAM AvyuM tyAre teNe cetanane anubhavajJAna batAvavA vinaMti karI. tene cetana javAba Ape che ke-anubhavajJAna e kAMI pIgalika vastu nathI, hAthamAM laIne pustaka pensIlanI jema te banAvI zakAya tema nathI. tethI huM tamane te kevI rIte batAvI zakuM? vaLI mU-ajJAnI jIva jene saMsAra choDyA vagara chokarAM, strI sAthe mekSamAM javuM che tene tenuM svarUpa huM samajAvuM paNa zI rIte ? jyAre cetane kahyuM ke batAvI zakAya tevuM anubhavajJAnanuM svarUpa nathI tyAre zive samajAvavAnI mAgaNI karI tene paNa gurumahArAja kahe che ke samajAvavAthI tArA grAhyamAM paNa AvI zake tema nathI, kAraNa ke tuM haju Atmika jJAnamAM taddana pachAta paDI rahela che. tAre tenuM svarUpa samajavuM ja hoya to huM tenI eka nizAnI batAvuM chuM tethI tane tene kAMIka khyAla Avaze ane tethI tuM e svarUpa samajI leje ke-e anubhavanuM tIra amegha che, mUkyA pachI kAma sAdhIne ja pAchuM Ave che, rAmabANa che. rAmabANa jevuM bANa je pazune ke manuSya. ne lAge che te sthira ja thaI jAya che, hAlI cAlI zakatuM nathI. A anubhavanuM bANa jene lAgyuM hoya che te temAM nizcaLa rahe che, sthira rahe che, sthAyI rahe che. kAmadevanuM bANa vAge tyAre ratipremI mANasa jema temAM lIna-stabdha thaI jAya che tema anubhavanuM tIra vAgyA pachI ekadama A sthira thaI jAya che, pariNAmanI caMcaLatA hoya te maTI jAya che. mananI astavyasta sthiti hoya che te dUra thaI jAya che ane vRthA daDAdeDI baMdha thAya che. Data daData dehata deDIe, jetI mananI deDa-jinezvara, prema pratIta vicAre TukaDI, gurugama leje re jeha-jinezvara * "tIra na cUke premakA " e pAThAMtara che. a kahAM-kevI rIte. bhara=mUrkha, janAvara je. acUka=amedha. Thora nizcaLa. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 cothuM pada A mahAtmAe zrI dharmanAthanA stavanamAM upara lakhelI gAthAmAM kahyuM che te bhAva atra Ave che. doDAdeDI maTI jaI najIkanI prIti utpanna thAya che ane sthiratA je cAritrane guNa che te pragaTa thAya che. eTalA mATe he zuddha cetanA ! A tArI sAthe je prItijAgrata thaI che te che ke keIne batAvI ke samajAvI zakAya tevI nathI, mAtra sthiratAguNathI samajAya tevI che, te paNa tenI eka nizAnI acUka che ke eka vakhata te jAgrata thayA pachI niraMtara banI rahe che. nAdaviluddho prANakuM, gine na tRNa mRga loya; AnaMdaghana prabhu premakI, akatha kahAnI koya. suhA0 4 "lekamAM paNa rAgamAM Asakta mRgale-hariNa pitAnA prANanI tarakhalA jeTalI paNa kimata gaNato nathI. AnaMdanA samUha prabhunA premanI kathA apUrva ane na kahI zakAya tevI che." bhAva-A anubhavanA premamAM je prANI paDI jAya tenI sthiti kevI hoya che te saMbaMdhI savAla thatAM AnaMdaghana mahArAja kahe che ke-premI jIvanI vAta apUrva ane akathya che, e to eka jUdI ja vAta che, e kahI zakAya tevI vAta nathI. haraNa rAga sAMbhaLavAnI IcchAvALe hoya che te prasaMge te pitAnA prANanI paNa darakAra karatuM nathI, tene mAravA mATe dhanuSya sajja karIne pArAdhI beThe hoya tene te dekhe chatAM paNa jyAre vaNu mRdaMga vAgavA mAMDe che tyAre rAganA AkarSaNathI mRga tyAM kheMcAI Ave che, te rAga sAMbhaLavAnI IcchA pAse prANanI paNa darakAra karatA nathI. meralInA svarathI jema sarSa kheMcAI Ave che tevI rIte jene anubhava prIti jAgI hoya te keInI darakAra karyA vagara, pitAnA prANanI paNa darakAra karyA vagara anubhavanA premamAM utarI jAya che, tene ja cAhe che ane tenA prasaMga tarapha ja kheMcAI jAya che. AnaMdaghanajI mahArAja teTalA mATe lakhe che ke-anubhava premanI vAta zabdomAM lakhI zakAya tevI nathI, mukhethI bolI zakAya tevI nathI, te te koI apUrva che. AtmasvarUpanA raMgI cakavatI jevI moTI zakti hoya tene tRNanI peThe tajI daI parvata guphAmAM ekAMte AtmAne anaMta ThAme jotAM, tanmayapaNe ramatAM ane tallIna thatAM deze UNI pUrvakeTi eTale kALa pasAra karI nAkhe evI temanI apUrva kahANI che. nAda zabdane yAgika artha anAhata nAda thAya che. yogamAM dhIme dhIme vadhAro karyA pachI jyAre sthiratA thAya che tyAre ati madhura nAda aMtaraMgamAMthI UThe che. jenA svaranI 4 nAda rAga. viluddo vilubdha, Asakta. lelekamAM. akathana kahI zakAya tevI. kAya=apUrva Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 zrI AnaMdaghanajInAM pado mIThAza vaNa, veNuM, vAyolIna ke pIyAnAnA svara karatAM anekagaNI vadhAre hoya che. enA para Asakta jIva potAnA zarIranI darakAra karatuM nathI, nAdane A yaugika artha samaja. A padamAM eka bIjuM vyaMgya che te paNa samajavA jevuM che. anubhavanI prIti jagyA pachI paNa je prANa viSayAdikamAM Asakta rahe te janAvara karatAM paNa vadhAre kharAba che. jo prIti sAcI hoya te pachI prANanI paNa darakAra rAkhavI ucita nathI. evuM te janAvara paNa zIkhave che. vyavahAramAM paNa ApaNe aneka rajapUtane prema khAtara prANa ApatA joIe chIe, te pachI sAcI prIti hoya te zvAnanI jema jyAM tyAM heThuM ghAlavuM ucita nathI, prIti egya padArthane meLavavo ane tenA upara prANa pAtharavA. A hakIkatamAM bahu UMDuM rahasya che te vicAravA yogya che. yoganA premamAM lAgelA prANIo jagatathI taddana bedarakAra hoya che ema A pada parathI jaNAya che. duniyA temane mATe zuM bole che? te jANavA tathA sAMbhaLavAnI tene IcchA paNa rahetI nathI. premathI teo egamArgane pakaDe che ane tenI khAtara ja teo tene nabhAve che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja paNa AvA bedarakAra hatA, e teonA caritranA saMbaMdhamAM maLatI hakIkata parathI jaNAya che. potAnA nAnA ke meTA kAryanI duniyA zuM tulanA karaze e vicAra kaI paNa kArya karatI vakhate jyAM sudhI rahe che tyAM sudhI te kAryamAM kharI madhuratA AvatI nathI, e bAbatane khyAla nirAzI bhAvathI ekAda kAma karavA pachI ja Ave che. pada pAMcamuM rAga-AzAvarI. avadhu naTa nAgarakI bAjI, jANeM na bAMbhaNa kAjI. a0 thiratA eka samayameM ThAneM, upaje viNaseM tabahI; ulaTapalaTa dhruva sattA rAkheM, yA hama sunI na kabahI. a0 1 "he AtmA! A zaherI nATakIAnI racelI bAjI te brAhmaNa ke kAjI ( jevA buddhimAna puruSe) jANI zakatA nathI. (te bAjI kevI che te batAve che.) eka samayamAM | * A padano bhAva samajo jarA muzkela paDaze, kadAca guccama vagara samajAya nahi te A pada mUkI daI AgaLa calAvavuM. ane prasaMge gurnAdine vega thaye A pada samajavuM. A padanuM vivecana na samajAya te nAsIpAsa na thatAM AgaLa calAvavuM. | 1 avadha=sthira, hAle cAle nahi te AtmA. naTa bAjIgara. nAgarakI=zaheramAM nAcavA Avele. bALa ramata. bAMbhaNa kAjI=brAhmaNa ke kAjI, buddhivALA mANase. thiratA sthiratA. ThAsvasthAnake, mokSamAM. upaje=utpanna thAya. viNaseganAza pAme. tabahI to paNa rahyA chatAM. ulaTapalaTa ulaTasulaTI, utpAdatrayanI upara kahI te. dhruva sattA=sthiratAnI athavA sattAnI dhruvatA. yAtrate. hama=ame. sunIsAMbhaLI. kabaDI=kaI jagyAe. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM pada 131 je sthAnake (mokSamAM sthiratA pAmI jAya tyAM paNa upajavA vinAza pAmavArUpa dharma rahe che, vaLI te upaje che, vinAza pAme che ane chatAM dhruva ( sthira ) sattA rAkhe che. AvI ramata ame te kaI jagyAe sAMbhaLI nathI." bhAva-thA padamAM chevaTe kahyuM ke anubhavanI vArtA akathya ane apUrva che te atra bahu vidvattApUrvaka batAve che. AgamanA UMDA abhyAsathI A padanI racanA thaI che, temAM je apUrva rahasya batAvyuM che te manana karIne samajavA gya che. avadhu=adhu, adhruva. zru eTale prajavuM, cAlavuM, hAlacAle nahi te sthiratA guNavALe AtmA athavA avadhUta saMsAramAyAne kaMpAvIne nirmaLa thayele AtmA; tene uddezIne kahe che ke-he Atmana ! teM je bAjI mAMDI che te bahu sAnaMdAzcarya upajAve tevI che. tuM kharekhara kaLAbAja nAgarika naTa che. zaheranA leke hameza gAmaDAnA loko karatAM vizeSa kaLAbAja hoya che. gAmaDIA leke bheLA, sAdA, nikhAlasa hoya che, teo bAjI mAMDe te turata kaLAI jAya che, paNa zaherI mANasanI bAjI ekadama kaLI zakAtI nathI. kaLAbAja madArI jyAre ekanA daza kare che ke calIo uDAve che tyAre tenI yukti samajavI bahu muzkela paDe che tevI rIte he cetana ! tArI bAjI bahu ajAyaba jevI che, te brAhmaNa, kAjI jevA buddhimAna mANaso paNa samajI zakatA nathI, kAraNa teomAM eTalA UMDA utaravAnI zakti hotI nathI. brAhmaNa eTale abhedavAdI vedAntIo tathA upacArathI vaizeSika, niyAyika, jaiminI ane sAMkhya samajI levA ane kAjI zabdathI sarva prakAranA musalamAna ane upacArathI pArasI, krizcIyana ane yahudI vigere samajI levA. brAhmaNa ane kAjI te bAjI jevA beThelAne uddezIne samajavuM. naTa ane zaherInI ke evI kaLA hovI joIe ke tethI brAhmaNa ane kAjI ThagAyA hoya. A saMbaMdhamAM ke Ilekapracalita vArtA hovI joIe jenI mane mAhitI nathI. ATalI sAmAnya prastAvanA karyA pachI naTanAgaranI bAjI kevA prakAranI che te batAve che. atra zarIra choDIne AtmA nIkaLe che te eka ja samayamAM mekSamAM pahoMcI jAya che, eTale je samaye ahIMthI deha tyAga kare che te ja samaye siddhadazAmAM utpanna thAya che ane je anya bhava karavAnuM hoya te je samaye ahIM kALa kare che tene bIje samaye haju gatithI anya gatimAM upajI AhAra le che, ane je vaka gati kare che te trIje, cethe, pAMcame samaye tema kare che, paraMtu siddhAtmA to te ja samayamAM svasthAnake pahoMcI jAya che. mekSasthAnakane ajara amara kahevAmAM Ave che eTale tyAM janma, jarA, mRtyu nathI chatAM zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke-eka ja samayamAM mekSamAM sthiratA pAmI jAya chatAM paNa upajavuM ane vinAza pAmavuM e te tene rahyA ja kare che. sarva dravyamAM utpAda, vyaya ane pravapaNuM che ane te ja amuka vastunuM dravyatva siddha karI Ape che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra zrI AnathanajInAM padA che. have A utpAda, vyaya ane dhruvapaNAthI dravyatva kevI rIte siddha thAya che te batAvavA sAruM vivecana karIe. dareka dravyamAM cha sAmAnya guNa che. astitva, vastutva, dravyatva, prameya, sattva ane anulaghutva. sa dravya peAtAnA guNu paryAyathI hasti bhogave che te astitva, jemAM guNu ane paryaMcA rahe te vastu-dravya-te sarva dravye ekaThAM eka kSetramAM rahyAM che te vastutva, pratyeka dravya pAtapeAtAnA guNathI yukta che te dravyatva, pratyeka dravya amuka pramANAthI jANI zakAya che te prameyatva, pratyeka dravya eka samayamAM upaje che, vaNase che ane sthira paNu che te sattva ane dareka dravya SadguNa hAni vRddhi pAme che te potapotAnI apekSAe gurUlaghu nathI mATe athavA tevI jAtanA apUva dharmAM temAM che te anurUlaghutva. dareka dravyanA A sAmAnya cuNA paikI sattvaguNu upara jarA vizeSa vivecana karavuM. prastuta che. tattvArthamAM kahyuM che kADhyayaprAthyacuruM sar eTale utpatti, vinAza ane sthiratA e traNa guNaeN karI yuktapaNuM te ja amuka vastunuM astitva siddha kare che. jemAM utpAda, vyaya ane dhruva na haiAya te sat kahI zakAya nahi. mRttikArUpa dravya hoya tenA ghaTa banAvIe tyAre te ghaDAnI utpatti thaI kahevAya che, tenA pradezA AchA thayA kare athavA ghaDo phUTI jAya te vyaya che paNa mRttikA tarIke athavA pudgala tarIke te nira Mtara rahe che e dhruvatva dharmAstikAya, adharmAstikAya dravyamAM svabhAve anulaghu paryAyanI ane parabhAve gamana ane sthiti karanArane anukrame sAhAtmya devAnI apekSAe utpAda, vyaya ane dhruvatva siddha thai zake che. evI rIte AkAza dravya paNa eka samaye traNe pariNAme pariName che ane kALa dravya tA vyavahAre upacarita dravya hAvAthI pudgalanA utpAdAdine AdhAre tenA utpAdADha levA ceAgya che. jIva dravyamAM karmAMvRta sthitimAM tA aneka prakAranI gati AdithI utpAda, vyaya thayA kare che ane jIva-Atmatva sthira che te samajAya tevuM che. siddhadazAmAM paNa utpAdAdi thayA kare che te have vicArIe, vastugate mULapaNe jJeyane palaTave jJAnanuM paNa te bhAsanapaNe pariNamana thAya te pU paryAyanA bhAsananA vyaya ane abhinaya jJeya paryAyanA bhAsananA utpAda tathA jJAnapaNAnu dhruvatva; evI rIte sava guNunA dharmanI pravRttirUpa paryAyanA utpAda, vyaya zrIsiddha bhagavatamAM paNa thai rahyo che. e hakIkatane haju vadhAre sAdA AkAramAM rajU karIe te spaSTa samajAze. siddhadazAmAM eka samaye vizeSanI mukhyatAvALA upacAga ane bIje samaye sAmAnyanI mukhyatAvALA upayAga thAya che. jyAre sAmAnyanI mukhyatAvALA upayega heAya tyAre vizeSavALA upayoganA vyaya thAya che ane sAmAnyavALA upayoganA utpAda thAya che, chatAM upayAgaguNu te sthira ja che. sAmAnya vizeSavALAnI apekSAe utpAda vyaya thayA kare che, tethI siddha mahAtmA sthira che chatAM paNa upayoganI apekSAe upaje che ane vise che. je paryAyanu bhAsana thayu terUpa utpAda ane te paryAya palaTavAthI anya paryAyanu bhAsana thavuM te prathama bhAsita paryAyano vyaya-e pratyeka samaye siddhadazAmAM paNa thayA kare che. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamu pa 133 AvI rIte eka samayamAM jIva upajavAne sthAne sthira thai jAya che chatAM tyAM paNa tenA utpAda ane vyaya thayA kare che, sAmAnya ane vizeSa upayAgarUpe avAMtara utpAda ane vyaya anukrame thayA kare che. AthI jee AtmAne ekAMta nitya mAne che tenA matanI samIkSA thaI gaI ane atra spaSTa rIte batAvyuM ke siddhadazAmAM upajavA viSNusavApazu nathI; tyAM paNa tenA utpAda ane vyaya teA thayA kare che ane chatAM siddhatvamAM sthiratA che ane tadrupa cAritra te dazAmAM paNa kharAkhara ghaTatI rIte lakSya thaI zake che. bauddha AtmAne kSaNika mAne che ane vedAMta tene ekAMta nitya mAne che te vAta asamIcIna che te atra batAvyuM. AvI naTanAgaranI bAjI che te brAhmaNu ke kAjI kAi paNa jANI zakatA nathI, pArakhI zakatA nathI, samajI zakatA nathI, arthAt veda, purANu ke kurAnamAM AtmAnu evu kathaMcit nityAnitya svarUpa jovAmAM AvatuM nathI. e svarUpamAM evI khUbI che ke AtmA eka samayamAM svasthAnake upaje, chatAM tenA utpAda ane vyaya thayA kare ane te paNa te sthira ja kahevAya che ane AvI rIte temAM ulaTapulaTa bhAva thAya che chatAM paNa tenu Atmatva tA sthira che, tenI dhruva sattA che e saMbadhI hakIkata ame anyatra koI jagyAe ddhi sAMbhaLI nathI. AvI rIte eka ja vastu upaje, viSNuse ane dhruva rahe evuM tenu svarUpa anya kAi viziSTa sUtrakAra ke zAstrakAre batAvyuM nathI ane dekhItI rIte te ulaTu sulaTu lAge tevuM che, naTanI ramata jevuM che ane tene samajanAra samajAvanAra teA koI mahAvicakSaNa hAya te ja te nabhI zake tema che. dekhe che. jeTalu utpAda, vyaya ane dhruva e traNa mahAcamatkArI zabdo che. tIrthaMkara mahArAjA gaNadharane tripaTTI Ape che. temAM kahe che ke panner thA vinamer thA dhruver vA; A traNa pada uparathI ja gaNadharo AkhI dvAdazAMgInI racanA kare che. prathama tee sarva vastunI utpatti dekhe che, pachI tenA nAza thatA dekhe che ane tenI sAthe tenu ghruvatva e traNa padArtha svabhAvamAM AkhA jainazAstranuM rahasya samAyaluM che tethI te para vivecana karavA dhArIe teTalu thaI zake tema che ane tene mATe zAstrakAroe aneka jagyAe camatkArI lekhA lakhyA che athavA jaina tattvajJAna e sarva tattvamaya ja ema kahI atra sthaLasaMkocanA kAraNathI vadhAre na lakhatAM AgaLa calAvIe chIe. eka jIvanI utkrAnti, apakrAnti, nirvANu jUdAM jUdAM danA kevI rIte mAne che, temAM vidhi kyAM Ave che ane jaina darzana tene aMge zu kahe che te para laMbANu vivecana karavAnuM A sthaLa nathI, yathAvakAza uddAtamAM te para vivecana prApta thaze, paNa emAMthI eka camatkAra upajAve tevuM svarUpa batAvI tenI jainazAstrAnusAra vAnakI atra batAvI che, sAthe bhalAmaNa karavAnI jarUra che ke e saMbaMdhI vizeSa jJAna sadguru pAsethI samajI khAsa vicAravA yogya che. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI AnaMdaghanajInAM para ahIM zarUAtamAM AtmAne avadhu kahyo che tene artha adha " "nAtoti kaH" je dhrujI na jAya, svaguNa paryAyamAM ramaNa kare te zuddha, niSpakaMpa AtmA avinAzI, aja, ajarAmara, akSaya, alaghuguru pariNAmI samaje. avadhUta e zabda chuM dhAtu ne upasarga lAgavAthI thayela che ane tene artha avadhUta saMnyAsI thAya che, e zabdane apabhraMza heya ema mAnavuM vadhAre ThIka lAge che. e zabdamAM AtmAne sthiratAguNa prAdhAnyapaNe che. vaLI A naTanAgaranI bAjI kevI yuktivALI ane Azcarya upajAvanArI che te vizeSa batAve che. eka aneka aneka eka phunI, kuMDaLa kanaka subhAve; jala taraMga ghaTamATI ravikara, aganita tAhI samAve. avadhu0 2 suvarNanA svabhAve eka ane te ja dravya kuMDaLa vigere svabhAve aneka thAya che ane vaLI aneka eka thAya che. jaLanA tarage, mATInA ghaTe ane sUryanAM kiraNa agaNita hoya te paNa te temAM pAchAM samAI jAya che te pramANe." bhAva-nAgarika naTanI kevI bAjI che tenuM vizeSa svarUpa batAvatAM kahe che keekanA aneka thaI jAya che ane vaLI te aneka eka ja hoya che. jema suvarNanAM kuMDaLa, bAjubaMdha, caMdanahAra, kaDAM, baMgaDI, rAyaNamALA vigere aneka rUpa thAya che te daSTAMte samajavuM. gaNa paryAyanA bhAjanane dravya kahevAmAM Ave che. atra jIva dravya saMbaMdhI vivekSA karatAM jaNAve che ke jema tenA aneka paryAye palaTAtA jAya che tema temAM aneka rUpa thAya che, jIva ekedriya, beIdriya, indriya, coreMdriya thAya che, nAraka thAya che, hAthI, gheDA, mAchalAM, matsya, popaTa, mayUrAdika tiryaMca thAya che, somadatta, yajJadatta, devacaMdra vigere nAma dhAraNa karanAra manuSya thAya che, bAra devakAdimAM deva thAya che e sarva upAdhi paryAyathI dhAraNa kare che, paNa tenuM Atmatva to eka ja che. sahabhAvI dharma te guNa kahevAya che ane kamabhAvI dharma te paryAya kahevAya che. eka motInI mALA hoya che temAM ujvaLatAdika guNa che ane goLapaNuM vigere paryAya che, paNa tethI metI svataMtra aLagA che. tema Atma dravyathI tenA guNa ane paryAya aLagA che. jema eka kRtikA dravya hoya tenAM mATaluM, ghaDa, keDI vigere aneka rUpe thAya che, paNa temAM tiryaka sAmAnya mRttikAtva dravya te eka ja che, tema jIvanI sthiti game teTalI pheraphAra thAya, te game teTalAM rUpa dhAraNa kare, paNa tenuM Atmatva te eka ja che, tenuM jIvatva apara nathI, temAM pheraphAra thatuM nathI, 2. punI=vaLI. kuMDaLa=dAgInA. ravikara=sUryanAM kiraNa. aganita=na gaNAya teTalAM. tAhIetemAM ja. tAhI ne badale " tAI' pAThAMtara che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM pada 135 temAM parAvartana thatuM nathI, tethI atra naTanAgaranI ramata batAvatAM kahe che ke-eka jIva che te aneka rUpa dhAraNa kare che, aneka AkAra dhAraNa kare che, aneka nAma dhAraNa kare che, vaLI anekanA eka thaI jAya che, paNa tenuM mULa Atmatva te eka ja che, ghaTanA aneka AkAramAM paNa ghaTatva te eka ja che. tema ja kaMcana-suvarNanA aneka AkAra thAya, aneka ghATa thAya, aneka uparokta tathA anya nAma dhAraNa kare paNa temAM suvarNatva te eka ja che, e dRSTAMtathI A hakIkata samajI levI. A jIva dravyane tenA guNa ane paryAya sAthe kathaMcit abheda che. dAkhalA tarIke jJAna guNa jIvane che, temAM jJAna e guNa thaye ane jIva e guNa thaye tene abheda mAna paDe, kAraNa ke guNa guNIne abheda hoya che. je teone bheda mAnIe te temAM anavasthA prasaMga Ave che tethI dravyamAM guNa paryAyane kathaMcit abheda mAnave zAstrathI ane yuktithI gamya thAya che. ema je na hoya te suvarNamAMthI paryAyarUpa kuMDaLa vigere thavAno saMbhava ja nathI raheto, kAraNa ke guNa guNIne saMbaMdha avizvabhAva saMbaMdhe je tyAM na hoya to tene joDanAra anya saMbaMdha mAnavo paDe ane tema AgaLa AgaLa cAlatAM cheDe ja na Ave. A suvarNa kuMDaLanA svabhAve jIva aneka rUpa dhAraNa kare che ane vaLI aneka rUpamAM svAbhAvika ekatA sarvadA pratIyamAna rahe che. aneka rUpe karmasaMbaMdhathI thAya che ane aneka rUpe vastugate AtmAthI jUdAM nathI tethI ekanA aneka ane anekamAM ekanuM bhAna rahe che evI anupama bAjI A avadhue mAMDI che. ekanAM aneka rUpe guNa paryAyathI thAya che tenA saMbaMdhamAM vizeSa dRSTAMte batAve che. pANInA aneka taraMgo savArathI sAMja sudhI thAya che, dariyAmAM ke taLAvamAM jevAthI tenI pratIti thAya che, chatAM paNa jaLa te jaLa ja che, taraMgathI tenA judA judA aneka AkAra dekhAya che, chatAM tenuM jalatva te kAyama rahe che tevI ja rIte mATIne ghaDe bane che, keDI bane che, mATaluM bane che, chatAM mATI te eka ja che. atra mATI te UrdhvatA sAmAnya zakti samajavI. kALAdikanA prayogathI sarva ghaTa padArthamAM A ghaTa che AvI pratIti te ekanI eka ja rahe che. AvI rIte bhinna bhinna vyaktimAM dezabhede eka ja jaNAya te tiryasAmAnya zakti kahevAya ane kALabhede anugata AkArabhede pratIti upaje te Urva sAmAnya zakita kahevAya. pratyeka dravyamAM A bannemAMthI eka sAmAnya avazya hoya che. tevI ja rIte sUryanAM kiraNe aneka dekhAya che, te sarva vyakta svarUpa che, paNa jUdI jUdI dizAe gamana karavAvALA hAIne vicitra chatAM sUrya tarIke ekarUpa che. tethI samajAya che ke AvA jaLanA taraMge, mATInA ghaDAo ane sUryanAM kiraNo aneka dekhAya che, chatAM teonuM asala mULa rUpa eka che; taraMgomAM jaLatva sAmAnya che, ghaTenI mATI eka ja che ane kiraNarUpa vyakta padArthonuM mULa kAraNa ravi-sUrya che, tema jIvanA aneka guNa paryAyanuM bhAjana jenuM rUpa traNe kALamAM eka sarakhuM rahe che, jemAM avAMtara bheda keI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrI AnaMdaghanajInAM pada cAlI zaktA nathI tevuM Atmava te eka ja che ane te guNa paryAyane laIne aneka rUpe vyakta thAya che, paNa te aneka rUpamAM ekatva te raheluM ja hoya che. AvI rIte ekane aneka rUpe batAve chatAM pote nATaka karatI vakhate paNa eka ne eka ja rahe e je ziyAra nATakIAne svabhAva che te avadhu naTanAgara bahu sArI rIte batAvI Ape che. tene samajavo e sAdhAraNa samajaNavALAnuM kAma nathI, ene mATe bahu dhIraja, haziyArI ane khaMta joIe. A eka ane aneka pakSa para paddhavyanA saMbaMdhamAM vivecana karatAM zrI devacaMdrajI AgamasAra graMthamAM lakhe che ke-jIva dravya anaMta che, eka jIvamAM pradeza asaMkhyAtA che, guNa anaMtA che ane aparyAya paNa anaMtA che te jIva dravyanuM anekagaNuM che paNa jIvapaNuM sarva jIvomAM sarakhuM che mATe ekapaNuM che. ahIM keI zaMkA kare ke siddhadazAmAM paramAnaMdapaNuM che ane saMsArIdazAmAM karmane vaza rahelA jIva duHkhI dekhAya che, tenA saMbaMdhamAM kahe che ke nizcayanayanI apekSAe te sarva jIva siddha samAna che ane tema che tethI ja karma khapAvI mokSe jAya che, tethI sarva jIvanI sattA eka che. kadAca ema zaMkA thAya ke abhavya te kadi kSe javAnA nathI te tenI sattA sarakhI kema kahI zakAya te tenA saMbaMdhamAM jaNAvavAnuM ke-abhavyane karma cIkaNAM che ane te jIvomAM parAvarta dharma nathI tethI te siddha thatA nathI ane bhavya jIvamAM parAvarta dharma che tethI kAraNa sAmagrI maLe palaTana bhAva pAme che ane guNazreNIe caDhI mekSe jAya che, paraMtu ATha rucaka pradeza te. sarva bhavya ane abhivyanA siddha samAna ja che mATe aMzagrAhI nigamanayanI apekSAe sarva jIvanI sattA eka sarakhI che. enA ATha rucaka pradezane kadi kama lAgatAM nathI. hai nAMhi hai vacana agocara, naya pramANa satabhaMgI; nirapakha hoya lakhe koI viralA, kyA dekhe mata jaMgI ? ava0 3 che, nathI, vacanathI agocara che vigere naya, pramANa ane saptabhaMgI kaI vIralA bhAgyazALI hoya te te nirapakSa thaIne jaI zake, potAnA mata mATe laDavAvALo hoya te zuM jue?" bhAva-vaLI A nAgarika naTanI kevI khUbIvALI camatkAra upajAvanArI che te vizeSa paNe batAve che. e bAjImAM che ne nathI evI ramata che, vaLI te vacanathI agocara che. AvI adbhuta ramata che, jarAmAM che, vaLI jarAmAM nathI evI AzcaryakAraka vAta che; vaLI temAM naya pramANe saptabhaMgI paNa jUdI jUdI ramata batAve che. eka nayathI joIe 3 hai=syAnuM asti. nAMhi syAd nAsti. hai=syAta avaktavya. satabhaMgI=saptabhaMgI. nirapakhanirapakSa. lakhe=jANe. kyA=zuM. mata jaMgI=patAne matamAM masta. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM pada te kAMIka dekhAya, bIjAthI joIe te kAMIka dekhAya, trIjAthI vaLI kAMIka navIna pratibhAsa thAya, evI emAM ramata thAya che. aho nAgarika naTa ! tArI bAjI te kaI bhAgyavAna prANI pakSavAda mUkI daIne jue te ja samajI zake tema che. e bAjI kevI yuktithI maMDANI che te have joIe. prathama saptabhaMgInuM svarUpa batAvavuM prAsaMgika che. atra tene bahu ja sAmAnya rIte nirdeza thaI zakaze, vizeSa svarUpa jANavAnI IcchAvALAe pramANunayatatva, narahasya ane saptabhaMgItaraMgiNI Adi graMtha jevA. jIva dravya svadravya, svakSetra, svakALa ane svabhAvanI apekSAe pitAnA vartamAna guNaparyAyamAM varte che te "syAnuM asti' nAmane prathama vibhAga. guNaparyAya sAthe jIvane abheda che e ApaNe upara joI gayA chIe, paNa te bhAva vartavAnI sAthe anya bhAve paNa varte che tethI tenI sAthe syAt pada lagADavAmAM bahu tarkazakti batAvavAmAM AvI che. jIvamAM paradravyanA guNaparyAya nathI. paugalika vastuonA varNa, gaMdha, rasa, spardhAdi guNo ane tenA pradezAdi paryAya tenAmAM nathI temaja bIjA cAre dravyanA dravyakSetrakALabhAva tenAmAM nathI te dRSTithI joIe te "sthAt nAsti' nAmano bIjo vibhAga prApta thAya che. svaguNaparyAyane astibhAva ane paraguNaparyAyane nAstibhAva e bane asti nAsti vibhAge eka samaye jIvadravyamAM che. eTale je samaye temAM svaguNuparyAyanI asti che te ja samaye tenAmAM paraguNaparyAyanI nAsti che tethI asti nAsti guNa ekatra maLela che, te apekSAe "syAta asti nAsti' e nAmano trIjo vibhAga thaze. uparokta ati ane nAstibhAva eka dravyamAM-prastuta jIva dravyamAM eka vakhate eka sAthe rahelA hoya che, paraMtu tene bolavA mAMDIe to astibhAva bolatAM asaMkhya samaya thaI jAya, daramyAna nAstibhAva te kahI zakAya nahi ane banne bhAva te ekI sAthe eka samaye varte che, paraMtu svapadravyAdinI apekSAe ekadama hA ke nAne uttara na apAya tethI astinAsti bhAva eka sAthe avaktavya che, kahI zakAya nahi tevA che ema batAvI caturtha vibhAga "sthAt avaktavya ema batAvyuM. tIrthaMkara mahArAja ke anya sarvajJa eka samaye astinApti vigere sarva bhA jANI tathA dekhI zake che, teo paNa eka samaye kahI zakatA nathI, kAraNa ke bhASA bolavAmAM "asti" eTalA zabdanuM uccAraNa karavAmAM paNa asaMkhya samaya thaI jAya che tethI temane paNa vacanana A vibhAga lAgu paDe che. - have je ce vibhAga avaktavyapaNAne kahyo te ati bhAvane paNa lAgu paDe che ane nAsti bhAvane paNa lAgu paDe che tethI svadravyAdine svapadravyAdinI apekSAe 18 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zrI AnachanajInAM padmA 6 syAt 6 pAMcamA ane paradravyAdine svaparadravyAdinI apekSAe chaThTho vibhAga anukrame asti avaktavya / ane syAt nAsti avaktavya nA samajaveA. vaLI e asti avaktavya vibhAga ane nAsti avaktavya vibhAga eka ja samaye jIvamAM varte che tethI kramathI svaparadravyAdine yugapat svaparadravyAdinI apekSAe sAtamA vibhAga asti nAsti avaktavya ne samajavA. syAt A syA vAda-syAdvAda-samabha'gInuM svarUpa bahu sUkSma rIte zAstramAM nirUpaNu karelu che. AkhA jaina zAstranuM rahasya naya, nikSepa ane samabha gIne lagatA nyAyanA vibhAgamAM samAyaluM che ane e eTalI vizALa dRSTithI racAyaluM che ke emAM tarkanI dalIlAnuM mahattva ane zAstrakAranA jJAnanI dIrghatA pratyakSa jaNAya che. ApaNe have nayanuM svarUpa jarA jIvane aMge joie. naya eTale amuka dRSTibiMduthI eka vastu tarapha avalAkana karavu' te. saM dRSTinuM sAmIpya rAkhIne jonAra tattvajJAnanuM rahasya pAme che, amuka nayathI jonAra bhulAvAmAM paDI jAya che. nayanuM svarUpa ' nayacakrasAra ' vigere aneka graMthAmAM batAvyuM che. e nayajJAna paNa jaina tarkazAstranA mukhya pAyA che. temAM mukhya sAta nayanA aneka bheda-vibheda pADIne tenA para bahu vivecana karavAmAM AvyuM che. keTalAka nayA dravyArthi ka eTale dravyane jonArA che ane keTalAka paryAyArthi ka eTale tenA guNuparyAyane jonArA che. prathama ' naigamanaya ? eka aMza guNamAM sarva guNu mAne che eTale aMzamAM sanuM sthApana karI de che. A pustakanA prathama padanA akaryAM eTale nAgamanayavALA pustaka taiyAra thaI gayuM ema samajI le che. jIvanA ATha rucakapradeza niraMtara siddha samAna ujajavaLa rahe che te aMzane laine jIva siddha che ema te mAnI bese che. A naya dravyAthika che, enA eka sarakhA abhiprAya heAtA nathI, eka gama-abhiprAya nahi jemAM te naigama. e koi vakhata dravyArApa kare che, kaI vakhata guNArApa kare che, koI vakhata kALAApa kare che ane koI vakhata kAraNArApa kare che. guNune dravya mAne te dravyArApa ane dravyane guNu mAne te guNArApa samajavA. e pramANe anyanuM paNa samajavuM. A pramANe aMzathI ane saMkalpathI paNa eka abhiprAyane vaLagavApaNuM thAya te sa` naigamanayA nusAra samajavuM. dravyArthi ka nayanA vibhAgamAM khIje * sa'grahanaya / Ave che. sadravyavyApaka je dharma sattApaNe heAya tene saMgrahIne jIva vigere dravyanA saMbaMdhamAM vAta karavI te saMgrahanaya samajavA, jIvadravyanI vAta thAya teA tenA aneka guNa tathA paryAye sAthe laI levA, banatAM sudhI jAti upara vizeSa dhyAna Apyu, vyakti tarapha upekSA rAkhavI e A nayanu lakSaNa che. nAkarane dAtaNu lAvavAnuM kahetAM te TuvAla, leTo, jaLa, braza vigere sarvAM lai Ave, tema sAmAnyane vizeSe grahaNa kare te saMgrahanaya samajavA. vizvanI sarva vastuonA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcasa' padma 19 saMgraha A nayamAM thAya che, kAraNa ke emAM vibhAganuM vivecana nathI, chUTI vastuo tarapha lakSya nathI, vibheda buddhinI prAdhAnyatA nathI. upara jaNAvyuM tema naigamanaya eka aMza le che ane saMgraha sAmAnya grahaNa kare che tyAre trIjo * vyavahAranaya ? sarvAMnI vaheMcaNa kare che, vibhAga jue che ane te sava bAhya svarUpa dekhIne ja kare che. A paNa dravyArthika naya che. e nayavALA ataraMga sattA mAnatA nathI, bahAranI upara uparanI AcArakriyAne prAdhAnya Ape che. ene laIne e zuddha azuddha, zubha azubha, upacarata anuparita, evA prakAranI aneka vaheMcaNu kare che, paNa te uparAMta te UMDA utaratA nathI. eka apekSAe ziSyane samajAvavA sAru vibhAga karavAmAM Ave te zuddha vyavahAra, jIvamAM rAgadveSa kaSAya lAgela che. tanusAra vaheMcaNI thAya te azuddha vyavahAra; puNyakriyA e zubha vyavahAra ane pApakriyA te azubha vyavahAra, dhana, ghara, zrI Adine potAnAM mAnavAM te upacarita vyavahAra ane zarIra judu che paNa pariNamana bhAvathI maLI rahela che tene peAtAnuM mAnavuM e anuparita vyavahAra. A nayanA paNa aneka vibhAgeA che, temAM mukhya vaheMcaNI dekhAva upara rahe che, AMtarapraveza aMdha rahe che. ceAtheA dravyArthika naya 6 'jIsUtranaya ' che. Rju eTale sarala, zruta eTale dha. A nayavALA dravyanI vartamAna sthiti para khAsa lakSya Ape che. naigama, saMgraha ane vyavahAranayavALA jyAre atIta anAgatane paNu lakSamAM rAkhe che tyAre A nayavALA vamAna samayane pramANubhUta gaNe che. koi gRhastha hoya paNa vana sAdhu jevuM hAya te RjIsUtranayavALA tene sAdhu kahe che ane veza sAdhunA hAya paNa viSayAbhilASa yukta heAya te tene A nayavALA atratI kahe che. vyavahAra karatAM A naya vizeSa zuddhivALA hAvAthI veSe sAdhu hAya temAM paNa je saMvara pariNAmI hAya tene A naya sAdhu mAne che. tadna sUkSma eka vartamAnanuM jJAna kare tene sUkSma RRnusUtranaya kahevAmAM Ave che, ane sthUlamoTA vamAna bAhya pariNAma grahaNa karavAmAM Ave te sthUla RnusUtranaya kahevAya che. A RjusUtranaya dravyArthika chatAM paNa cAre nikSepA grahaNa kare che. vastunuM amuka nAma ApavAmAM Ave te nikSepa, koI vastumAM koi vastunA AkAra dekhIne te vastune te vastu kahe te sthApanA nikSepa, Atmapayoga vagara nAmasthApanAne svIkAra te dravya nikSepa ane jyAM upayAganA svIkAra thAya tyAM bhAvanikSepa samajavA. A cAre nikSeSAne RjusUtranaya grahaNa kare che, kAraNa ke emAM vartamAna sthitinuM lakSaNa prAdhAnya che. vastune guNavaMta athavA guNu vagaranI kahIne khelAvavI, arUpI vastune paNa vacanagocara karavI te ' zabdanaya - pAMcamA che. A naya paryAyArthika che. e vastuonI vartamAna sthiti ja mAtra grahaNa kare che, RjusUtranayanI peThe; paN te zabdanA vAcya ane ja grahaNa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 zrI AnaMdavanachanAM para kare che. A naya bhAva nikSepAne grahaNa kare che. bAkInA traNa nikSepane tyAga kare che. eTale jyAM zabdanA arthanI yathAsthita upapatti thaI zakatI hoya tyAM ja te zabdanI ghaTanA svIkAre te zabdanaya samaja. jema Indra, zuka, purandara zabda jUdA jUdA hovA chatAM eka arthanA vAcaka che. upara saptabhaMgInuM svarUpa batAvyuM te zabdanayanA vibheda tulya samajavuM. chaThTho "samasirUdanaya che. zabdanayavALe judA judA paryAyane mAne che tyAre A nayavALo eka zabda jANI aneka paryAyamAM ekatA anubhava nathI. Indra zabda sAMbhaLI zaka, puraMdara, zacIpati e sarvanI bhinnatA tene jaNAya che. chello "evabhUtanaya A pramANe che. zabdanaya, samabhirUDhanaya ane evaMbhUtanaya e traNe paryAyArthika na che. zabdanaya paryAya zabdone grahaNa kare che ane samabhirUDha paryAya zabdone svIkAratA nathI, paNa te zabdanuM yathArtha svarUpa prayoga karatI vakhate hevuM joIe e Agraha paNa rAkhato nathI, jyAre evaMbhUtanaya zabdanA prayoga vakhate tenA svarUpanI yathArtha sthiti padArthamAM hovI joIe ema mAne che. je strInA mastaka para caDhela hoya, temAM jaLa bhareluM hoya tene ja e ghaTa mAne che. ghaTa kiyA na karanAra gharamAM paDI rahelA pAtrane A nayavALe ghaTa mAne nahi. A nayavALA zabdamAM arthanI ane arthamAM zabdanI sthApanA kare che. A pramANe nayanuM svarUpa samajavuM. ene bahu vistAra vizeSAvazyaka, nayacaka, syAdvAdaratnAkara vigere graMthamAM che. dareka nayanA bheda-vibheda pADI tenuM sUkSma svarUpa nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. enA upara jeTaluM vivecana karavAmAM Ave teTaluM thaI zake tema che. atra te A naTanAgaranI bAjI kevI adbhuta che te batAvavA mATe tenuM saMkSipta svarUpa mAtranI jIvanI apekSAe kahIe. nigamanayavALA jIvane siddha samAna kahe ane vaLI tene zarIrayukta paNa mAne tyAre temAM dharmAstikAya pugala vigerene paNa samAveza karI de. evI rIte vyavahAranayavALe bAhya svarUpAnusAra tene viSayakaSAya yukta mAne ane jusUtra tenuM vartamAna vartana ja dhyAnamAM le, zabdanayavALo tenuM vyutpatti svarUpa jue, tyAre samabhirUDha tenA AtmA, cetana, jIva vigere zabdamAM kAlAdi bhede ekatA na jue, tyAre evaMbhUtanayavALe te tenAmAM jyAre sarva guNe pragaTa thAya tyAre ja tenAmAM te guNo mAne. AvI naTanAgaranI vicitra bAjI che. ekanA eka jIvane jUdA jUdA prANIo jUdI jUdI apekSAthI jUdA jUdA AkAramAM jue che ethI e bahurUpIne veza bhajavI batAve che ema thayuM. jaina zAstrakAra pramANe be batAve che. pratyakSa ane parokSa. jIva pitAnA svataMtra upagathI dravyane jANe tene pratyakSa pramANu kahevAya che. akSa pratigata pratyakSa. akSa eTale AtmA. jemAM vacce aMtara na hoya-anya (iMdriya ke mana) dvArA jJAna thatuM na hoya Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM pada 141 te pratyakSa. kevalI bhagavAna jemAM sarva padArtho svajJAnathI dekhe te pratyakSa. mana:paryavajJAnI svajJAnathI mananA vicAro dekhe te pratyakSa. avadhijJAnI svajJAnathI pudgaLa dravya dekhe te pratyakSa. AMkha vigere idriyadvArA dekhAya te parokSajJAna kahevAya che. matijJAna ane zratajJAnane samAveza parekSajJAnamAM thAya che. A pakSa pramANanA traNa vibheda che. dhumADAne dekhIne agninuM jJAna thAya te anumAna pakSa, dRSTAMta ApI sAdRzya batAvI jJAna karAvAya te upamAna parokSa ane zAstrAdhAre naraka nigenuM svarUpa samajAya te Agama pakSa. anyatra pakSa pramANunA pAMca bheda paNa kahyA cheH smaraNa, pratyabhijJAna, tarka, anumAna ne Agama. A pramANajJAnamAM rahasya e che ke anya darzanakAre AMkhe dekhAya tene pratyakSa kahe che, tene jaina zAstrakAra pakSajJAna kahe che. pratyakSa ke te ja kahevAya ke jemAM anyanI madadanI jarUra paDatI nathI, paNa je AtmAne pratyakSa dekhAya che. anya matavALA Izvarane pratyakSa jJAnacakSu nathI chatAM mAne che te sAkSAt AtmAne aMge thAya che tethI ja pratyakSa kahevAya che. AvI naTanAgaranI addabhuta bAjI che. ene eka daSTithI joIe te sthAasti lAge che, bIjI daSTithI joIe te te sthAnAsti lAge che, vaLI avaktavya lAge che, ema aneka rUpe te dekhAya che. vaLI sAte naye tene jUdA jUdA AkAramAM batAve che. AvuM tenuM svarUpa te kaI niSpakSa thaIne jue te ja dekhI zake che, jANI zake, samajAvI zake che, ne tevA te jagatamAM viralA ja hoya che; pitAnA matamAM Asakta hoya te tene samajAvI zakatA nathI, batAvI zakatA nathI, joI zakatA nathI. satyane satya na mAnatAM pitAnuM satya mAnavArUpa matanA AgrahamAM je masta banI gayA hoya te tene kevI rIte dekhI zake? A ja mahAtmA abhinaMdana svAmInA stavanamAM kahe che ke abhinaMdana jina darazana tarasIe, darazana durlabha deva; mata mata bheda re je jaI pUchIe, sahu thope ahameva. abhi0 sAmAnya karI darazana dehaluM, niraNaya sakala vizeSa; madame gheryo re aMdha kima kare, ravi zazi rUpa vilekha. abhi0 je pitAnA matamAM masta hoya te tene eka svarUpe ja jue che. tethI keI tenA kartA izvarane mAne che, ke tenAmAM ane IzvaramAM abheda jue che, ke tene izvarAMza mAne che, kaI puruSa prakRtine bheda pADI tene prakRtiyukta mAne che, kaI tene kSaNika mAne che, ke tene mAnatA ja nathI, te che ema joI paNa zakatA nathI, eka nayanI apekSA laI tene eka ja AkAramAM keTalAka jue che, paNa tenuM sAmAnya svarUpa sarva naya dhyAnamAM laI guNaparyAyanA vivecanapUrvaka, saptabhaMgI Adi pramANajJAna ane nayajJAnanA viziSTa jJAna sAthe jANanAra virala prANI hoya che. A pada zrI AnaMdaghanajI mahArAjanuM viziSTa dhArmika jJAna batAvI Ape che. jeoe Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 zrI AnaMdaghanajInAM pa nayajJAnanuM svarUpa samuccaye jena tarkaparijJAna bahu avalokana karIne karyuM hoya teo samajI zakaze ke e mahAtmA upara uparanA jJAnavALA zuSka adhyAtmI nahetA, paNa viziSTa bodhavALA ane vastunI UMDAIe janArA tIvra bedha sAthe vivekapUrvaka vartana karanArA mahAtmA hatA. "hetu vivAde he citta dharI joIe, ati durgama nayavAda" e vAkya lakhanAra nayavAdanA rahasyane padanA AkAramAM addabhuta rIte utArI zakyA hatA e hakIkata sAnaMdAzcarya upajAve evI che. chevaTe e mahAtmA kahe che ke sarvamayI saravaMgI mAne, nyArI sattA bhAve AnaMdaghana prabhu vacana sudhArasa, paramAratha so pAve. avadhu0 4 "(I) paramAtmAne sarvavyApI ane sarva mAne che ane tenI sattA jUdI mAne che, paNa AnaMdaghanarUpa bhagavAnanA vacanAmRtanA rasane te te ja (naTanAgaranI bAjIne jANanAra ja) jANe che. je jJAne karI sarva mAne ane Atmadravyane jUde mAne te paramArtha pAme che." bhAva-vedAntIo paramAtmAne sarvavyApI ane sarvajJa mAne che. e jaLamAM, sthaLamAM, parvatanA zikhara upara ane jaMgalamAM sarva jagyAe paramAtmA vyApI rahyA che ema mAne che ane tenI sattA nyArI che, jUdI che ema mAne che. teo tatvajJAnanuM kharuM rahasya pAmatA nathI. e ja vAkyane jeo barAbara samaje che teo paramArtha samajI zake che, apekSAe teo AtmAne sarvavyApI mAne che eTale ene sarva vastune baMdha kaivalyadazAmAM pratyakSa rIte thAya che tethI tadapekSA tene sarvavyApI mAne che te nayApekSI jJAna thayuM. vaLI pakSa jJAnathI paNa jyAre te sAmAnya jIvane sarva vastune sAmAnyapaNe baMdha thAya che tyAre te AtmAne sarva vastu sAthe saMbaMdha vicArI tene khyAla kare che, tenuM nirIkSaNa kare che ane tenA rasanuM AsvAdana kare che eTale tene tadapekSA sarvavyApI kahI zakAya, paraMtu paramAtmadazAmAM tenI sattA te nyArI ja rahe che, bhaDakAmAM taNakho maLI jAya che ema mAnanAra bhramaNamAM paDe che. siddhasthAna eka ja che, paraMtu tyAM paNa vyaktitva te dareka AtmAnuM svataMtra rahe che, avagAhanA jUdI ja paDe che ema te jANe-eTale ke A jIva zrIvIrane, A gautamasvAmIne, A AdinAtha bhagavAnane ema alaga alaga sattA te mokSamAM paNa rahe che. AvI tyArI sattA dareka AtmAnI siddha dazAmAM samaje ane sarvavyApIpaNAne kheTe khyAla mUkI de ane tema karI AnaMdasamUharUpa bhagavAnanA vacanAmRtanuM pAna kare tyAre te prANI paramArtha-vastutatvanA rahasyane jANe ane prApta kare. 4. sarvamayI sarvavyApI. saravaMgI=sarvajJa, nyArI=jUdI. bhAve mAne. sudhArasa=amRtarasa. paramAratha rahasya. sete. pA=prApta kare. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 pAMcamu` padma vedAMtanA mata pramANe mAyAthI bhinnatA dekhAya che paNa sanA abheda che e vAdamAM eTale ke advaitavAdamAM virodha bahu Ave che. emAM izvarakatRtva te rahetuM nathI ane tethI ja zAMkara bhASyamAM katRtvanuM khaMDana zaMkarAcArye karyuM che. A pramANe hAvAthI tenu pariNAma zUnyavAdamAM Ave che. vyaktitva ja jyAM paDI zakatu nathI tyAM karmAvaraNu khaseDavAnI ke ekAkAra thavAnI jarUriyAta paNa asthAne prayAsa jevI jaNAya che. jainazAstrakAra nayajJAnathI jIva ane paramAtmAnA abhedya tA svIkArI zake che, paNa avagAhanA tarIke vyaktitva te tenuM nyAruM rahe che. e spaSTa rIte batAvI Ape che. AvI naTanAgaranI mAjI che. e jarAmAM eka dekhAya che, vaLI aneka dekhAya che, che ema dekhAya che, ane nathI ema dekhAya che, upaje che, viSNuse che, chatAM paNa nira Mtara sthira rahe che, koIne te savyApI dekhAya che, koIne vyakta svarUpa dekhAya che, koine te dekhAtA ja nathI. A pramANe teNe je madArInI ramata mAMDI che te samajavI bahu muzkela che. e kAI sAmAnya prANIo-hAmajIbhAmajI samajI zake ema jaNAtuM nathI. enuM rahasya samajavA mATe sarvajJa mahArAja ja yAgya che. A padanA artha lakhatI vakhate devacaMdrajI mahArAjanA AgamasAra ane nayacakrasAra tema ja zrImadyazeAvijayajInA dravyaparyAyanA rAsanA AdhAra levAmAM Avye che. jaina tarkanu pirajJAna meLavavA yogya che. ane jainazAstranI e kUMcI che eTalu khatAvavAne hetu atra eTalA ja che ke e jJAna-tenA naya-nikSepa-bhaMga-pramANu sAthe meLavavA ruci thAya. e jJAna jaina zAstrakAroe bahu vidvattApUrNAMka aneka graMthAmAM bhayu che. A padanA arthamAM gahana avALA bhAga ghaNe! hAvAthI tene sarala karavA mATe abhyAsa karIne lekha lakhavAmAM AnyA che chatAM keI jagyA para viruddhatA lAge te vidvAne jaNAvavA kRpA karaze. thayelI skhalanA AbhAra sAthe grahaNu karavAmAM ane tadanusAra sudhAro karavAmAM koi jAtanA vAMdhA nathI. bAkI hakIkata ema che ke A cetanajI pAte aneka guNuratnAthI bharela mahAsamudra che ane pete saCjJa, sadazI, paramAtmasvarUpa, niraMjana nirAkAranA Aziktigata aneka guNAnA dhAraNa karanAra hAvAthI tenA svarUpane samajavA bahu sArA prayAsa karavA joie. enI svarUpavicAraNAmAM jeTalA vakhata kADhavAmAM Avaze te mahAlAbha karanAra nivaDaze ane te bhAva eka vakhata vicAraNAmAM AvI jaze eTale pachI te saMbaMdhI vizeSa caNu thatu jaze ane chevaTe utkrAntimAM bahu moTo lAbha thaze. A bhAvane jANavAnA prayAsa thatAM khIjA sava bhAvA svAbhAvika rIte ja samajAi jaze. eka jagyA para zAstrakAra kahe che ke eko bhAvaH sarvabhAvasvabhAvaH sarve bhAvAH ekabhAvasvabhAvAH / eko bhAvastato yena buddha:, sarve bhAvAstattvatastena buddhAH // * A saMbaMdhI vizeSa vivecana mATe jue cAlIzamA pada uparanuM vivecana. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Ana dhanajInAM padmA AtmAnA eka jJAnabhAva ja eTalA vizALa che ke enuM yathArtha jJAna thAya te khIjA sava bhAve temAM pratibikhita thai jAya. eka bhAva sarva bhAveAnA svabhAvarUpa che, ane sava bhAvA eka bhAvanA svabhAvarUpa che, teTalA mATe je eka bhAvanA kharAkhara abhyAsa kare che te samasta bhAvAne jANe che ema samajavuM, ATalA mATe AtmajJAna ane khAsa karIne AtmAnA jJAnaguNu jevA eka bhAva jo kharAbara samajavAmAM Ave te ghaNA lAbha thAya e kahevAnI jarUra rahetI nathI. ATalA sAmAnya lekha AtmajJAna prApta karavA tarapha preraNA kare, tene mATe tajijJAsA utpanna kare ane te tarapha ruci pragaTAve e hetuthI lakhavAmAM AvyA che. viSayanI gaMbhIratA pramANe tenA para eka AkhA graMtha lakhAya te paNa temAM bahu vaktavyatA rahe e te upara uparathI vAMcanAra pazu samajI zake tema che. 14 * AtmasvarUpanA yathArtha jJAnanA rasIo saMbadhI ame AzcaryakAraka hevAla sAMbhaLyeA che. veda rahita kevalI bhagavAna tene vedI-jANI zake che ( ane vaLI ) teA aMtarahitapaNe jANI zake che. " padma chaThThuM sAkhI * Atama anubhava rasika ko, ajaba sunyo virataMta; nirvedI vedana kare, vedana kare anaMta. artha - bhAva-AnaMdaghanajInAM padomAM avAranavAra je sAkhIo Ave che te bahu ghaTanA yukta ane gabhIra AzayavALI hovA sAthe kavitvane apUrvabhAsa karAvanArI hAya che. sa` maLIne cha sAkhI pauAmAM Ave che, paNa enuM padalAlitya ane agorava ati asarakAraka che, te pratyeka prasaMge vicAravAthI jaNAze. mahudhA dareka sAkhImAM zleSa, viradhAbhAsa athavA ubhaya alaMkAra mUkavAmAM AvyA hAya che. anubhava eTale yathArtha svarUpanA avatrAdha. enA saMbaMdhamAM cethA padamAM vivecana karavAmAM AvyuM che. jyAM sudhI anubhavajJAna jAgrata thatu nathI tyAM sudhI vastutattve kAi paNa dhArmika kriyAmAM ke kAryoMmAM rasa paDatA nathI. anubhavajJAna yAgInu katA vyakSetra che. vyavahAranA najIvA ane moTA sava prasaMgeAmAM, vanAmAM ane calanAmAM te eka evA prakAranI sarakhAI jue che, eka evA mahAn niyama jue che ke ene ha` ke zekanA prasaMge * rasa-rasI. ajaba=Azcaya kAraka. virata ta=vRttAMta, hakIkata. nivedI vairahita. strI puruSa napuMsaka veda rahita eTale kevalI bhagavAna. vedana=jANavuM te. anaMta=apAra. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 asara karI zakatA nathI, ene vyagratAnI upAdhi thatI nathI, enA mananI sthitisthApakatA jJAnanI asara taLe barAbara sarvAvasthAmAM jaLavAI rahe che. anubhavanA jJAnane laIne te sarva vastuone anAdi saMbaMdhathI jue che, enuM avalokanakSetra eTaluM vizALa thaI jAya che ke e pratyeka kAryamAM bahu vizALa daSTithI joI zake che. ene viSayenuM virasapaNuM, kakSAnuM kaluSitapaNuM, idrinuM parapaNuM pratyakSa dekhAya che ane khAsa karIne ene jIvane pudgala sAthe saMbaMdha ane karmakRta vicitrAvasthA evI pratyakSa dekhAya che ke game tevA sAMkaDA prasaMgamAM te astavyasta thaI jato nathI. AvA anubhavajJAnIo keI upara krodha karatA nathI, pite abhimAna, kapaTa ke chaLa karatA nathI. teo samaje che ke anya upara krodha karavAnuM kAraNa zuM hoI zake ? AvI rIte vizALa kSetra para najara karavAthI pitAnAM tathA anyanAM arasparasa kAryone ane pitAnAM jUdAM judAM vartanane tene e saMtoSakAraka khulAso maLI jAya che ke tenA pratyeka kAryamAM eka jAtanI mRdutA AvI jAya che, eka jAtanI snigdhatA AvI jAya che, eka prakAranI mIThAza AvI jAya che. e kadAca sAMsArika kArya kare te paNa enI gRddhi tAdAsyarUpe kadi jovAmAM Avaze nahi, e dhArmika kArya karaze te emAM upayoga-vivekavicAraNane spaSTa AvirbhAva thaze; enA vicAromAM, enI bhASAmAM, enI kArya praNAlImAM eka evo bhAva pragaTa thAya che ke je sAmAnya vyaktiomAM kadI jaNAtuM nathI. AvA prakArane AtmAnubhava prApta karavAmAM je rasIo thayela hoya tenuM ame Azcarya utpanna kare evuM vRttAMta sAMbhaLyuM che. anubhavInI vAta upara jaNAvI tevI che. te manasA, vacasA ane karmaNa eka sarakhA hovAthI tenI chApa sAmA manuSya upara bahu sArI paDe che. anubhavajJAnamAM je rasIA hoya tenI vAta paNa ame evI ajaba jevI sAMbhaLI che. je vastumAM ke viSayamAM rasa paDe temAM AnaMda Ave che tethI anubhavarasikanuM vRttAMta evA prakAranuM AnaMdaghanajI mahArAje sAMbhaLyuM e barAbara yukta che. AnaMdaghanajI jevA yogI paNa kahe che ke temaNe anubhavarasikanuM vartana kevuM hoya te sAMbhaLyuM che ane tevuM anubhavajJAna pitAne prApta karavAnI irachA che. e vacanathI namratA batAvI che. pitAmAM anubhavajJAna jAgratuM thayuM che ema mAnIne temAM cAlatA nathI. veda traNa che. te udayamAMthI navamA guNasthAnake jAya che ane sattAmAMthI paNa navamA guNasthAnake jAya che. nirvedI te kevalI bhagavAna sogI guNasthAnake vartanAra samajavA. anubhavajJAnano mahimA nirvedI vedana karI zake che, jANI zake che ane vaLI te evI rIte jANI zake ke e jJAnane aMta na Ave, anaMta jJAnaprAptimAM anubhavajJAnaprApti paNa samAI *kSapakavALAne navame guNaThANe jAya che. upazamavALAne te 10 me 11 me paNa rahe che, jatA ja nathI. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zrI AnaMdaghanajInAM pado jAya che. anubhavajJAnano prakAza te caturtha guNasthAnakathI paDavA mAMDe che, paNa temAM kame keme vRddhi thatI jAya che. atra vedI zabda para zleSa che. jene veda nathI te vedana kare che e bhAva upara samajAvyuM che. samayasAra nATakamAM kahe che - vastu vithArata thAva, mana pAmai vizrAma rasa vAdata sukha upaje, anubhava thAke nAma.' je vastuvicAraNA karatAM manamAM sthiratA thAya ane rasanuM AsvAdana karatAM sukha upaje tenuM nAma anubhava kahe che. AvA anubhavajJAnane prApta karavAnI AvazyakatA atra batAvI tenI mahatvatA samajAvI che. rAga-rAmagrI. mAhAro bAluDo saMnyAsI, deha devala maThavAsI. mAhAro. iMDA piMgalA mAraga tajI jogI, suSamanA ghara vAsI; brahmaraMdhra madhI Asana pUrI bAbu, anahada tAna* bajAsI. mAhAro0 // 1 // mAre bALabheLe A AtmA tyAgI thaI te dehadevalarUpa maThamAM rahe che, IDa ane piMgaLA nADIne mArga tajI daI suSuNNA nADInA gharamAM vAsa kare che, (ane pachI) brahmaraMdhramAM zvAsane pUrIne (cetana) anAhata nAda bajAve che-sAMbhaLe che." bhAva-A padamAM veganI vAta bahu vistArathI kahelI che tethI te para keTaluMka vivecana Avaze te vicArIne dhyAna rAkhavuM. mAre bALabheLe cetana saMnyAsI-tyAgI thaI dehadevaLarUpa maThamAM rahe che. saMnyAsI eTale tyAgI. varNAzrama dharma mAnanArA brahmacarya, gRhastha, vAnaprastha ane saMnyasta e cAra Azrama mAne che. cethA AzramamAM gRhano tyAga karI trASinuM jIvana vahana karavAnI pharamAza hoya che. brahmacarya AzramamAM vidyAbhyAsa, gRhasthAzramamAM dhanaprApti ane putra-parivAranuM piSaNa, vAnaprasthamAM saparigrahatyAgavRtti ane caturtha AzramamAM niHsaMgavRttine anubhava karavAne dharma batAvyuM che. e caturtha AzramavALAne saMnyAsI kahevAmAM Ave che. hAlamAM te e AzramavALAomAM aneka prakAranI khaTapaTa, IcchAo ane AzAo jovAmAM Ave che, paraMtu tene Adarza tyAgane che. te AzramamAM * tAna sthAne nAda pATha kavacit daSTigocara thAya che. 1. bAluDo-bALabheLa. saMnyAsI=jogI, saMnyasta dhAraNa karela tapasvI. deha zarIra. ma=saMnyAsIenuM sthAna. IDA=DAbI nADI. piMgaLA=jamaNI nADI. mAraga=mArga, pravAha. suSamanA=suSuSNu, madhya nADI. gharavAsI gharamAM jyAre vAyu Ave tyAre. brahmaraMdhaetALapradeza. madhI=maye, mAM. Asana zvAsa, anahada tA=anAhata nAda. bajAsI=sAMbhaLIza. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavuM. padma 147 vatA manuSya pAtAnA gharaneA tyAga karI maThamAM rahe che ane cegamArganI ArAdhanA kare che. ahIM AnaMdaghana mahArAja kahe che ke-mArA mALAbhALA cetana tyAganA rastA kAMika jANI sanyAsI thAya che ane te avasthAmAM jema saMnyAsI zRMgerI zAradApITha vigere maThamAM rahe che tema mArA khALeAlALA cetana dehadevaLarUpa maThamAM rahe che. dehu eTale zarIra, e AtmAne rahevAnu sthAna che ane tene sadupayoga thAya te te dhama sAdhana-yogamArgamAM pragati ane chevaTe meAkSaprAptinuM uttama kAraNa che tethI te jema saMsAranI vRddhi karanAra che tema devaLanu' paNu kAma majAve che. evA dedevaLamAM rahelA zuddha dazA prApta karavA IcchA rAkhatA khALa cetana yogasAdhanA kare che te vakhate zuM kare che te batAve che. zrImAn hemacaMdrAcAya yogazAstranA paMcama prakAzamAM anya ceAgagraMthakArAnI apekSAe ceganI prakriyA jaNAvatAM kahe che ke-jyAM mana che tyAM pavana che ane jyAM pavana che tyAM mana che ane e bannenI kriyA eka sarakhI hAvAthI kSIranIranI peThe teo joDAine rahelA che. AmAMthI ekanA nAza thaye bIjAnA nAza thAya che ane eka hAya teA khIjuM paNa hAya ja che. AthI pavananA saMcAra ane tenA bhe-vibheda sAthe tenA para jaya kevI rIte maLI zake tenu svarUpa samajavAnI jarUra che; kAraNa pavanane jaya thavAthI iMdriyAdinA jaya thAya che ane chevaTe meAkSa paNa tethI prApta thAya che. e prANane eLakhavA mATe tenI nADIenu svarUpa jANavuM joie. DAbI bAjunI nADIne caMdra nADI athavA IMDA nADI ceAgamAga mAM kahevAmAM Ave che, jamaNI bAjunI nADIne sUrya nADI athavA piMgalA nADI kahe che ane banne ( DAbhI tathA jamaNI ) nADI sAthe cAlatI haiAya tene suSumjhA nADI kahe che.x sa gAtrAmAM amRta peThe AnaMda ApanAra caMdra nADI zubha sUcavanAra che ane sUrya nADI ( jamaNI bAjune pravAha ) aniSTa sUcavanAra che. mahAsiddhi ane mekSa ApanAra yAgamAgamAM vadhAro karanAra athavA karavA IcchanArane suSumhA nADI bahu hita karanAra che. abhyudaya vigere uttama kAryAMmAM iMDA nADI-caMdra svara ISTa che ane yuddha, AhAra, sabhAgAddhi dIpta kAryoMmAM piMgaLA nADI iSTa che. kyA divase kaI nADI prazasta aprazasta gaNAya, kayA kAryAM karatI vakhate kai nADI hAvI joie ane amuka lAMbA vakhata sudhI eka ja nADIne pravAha cAlyA kare te tenuM phaLa zu thAya ane chevaTe kALajJAna, mRtyusamayanA naya paNunADIsaMcAranA jJAnathI kevI rIte thAya e saMbaMdhI bahu laMbANuthI ullekha ceAganA vizeSa graMthamAM jovAmAM Ave che. jene e viSayanA abhyAsa karavAnI ruci DAya temaNe yogazAstranA pAMcamA adhikAra 61 mA zleAkathI vAMcavA. te ja hakIkata zubhacaMdrAcArya viracita jJAnANuMva graMthanA 29 mA prakaraNamAM paNa vistArathI atAvI che * yogazAstra pathama prakAza, klAka 2-3. x yogazAstra pacama prakAza, zlAka 61. * sadara zlAka 64. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 zrI AnaghanajInAM padA ane cidAnaMdajI mahArAje te viSaya para * svarAyajJAna 'nA nAmathI eka padyama dha lekha bhASAmAM lakhyuM che. atra prastuta viSayane aMge ApaNA bALeAlALA cetana iMDA ane piMgalA nADInA mArga tajI daI suSumgA nAmanI banne bAndvathI cAlatI nADI para peAtAnA yAgamAnuM ghara khAMdhe che ane temAM te vAsa kare che. hakIkata ema che ke prANavAyune tAlura prathI kheM'cI aMdara bhare tene pUraka kahe che, nAbhInA madhya bhAgamAM ke tene kuMbhaka kahe che ane bharelA pavanane ati prayAsathI dhIme dhIme bahAra kADhe tene recaka prANAyAma kahe che. eka sthAnakethI khIjA sthAnaka para-dAkhalA tarIke nAbhIthI hRdayamAM-vAyunuM AkarSaNu karavAnA kAne pratyAhAra kahevAmAM Ave che ane eka sthAna para dhArI rAkhavAnA kAryane dhAraNA kahe che. athavA iMdriyAne viSayeAthI nivartAvavI-STi viSayanA saMgaprasaMge te para rAga ane aniSTa viSayanA saMgaprasaMge te para dveSa na thavA devA tene paNa pratyAhAra kahevAmAM Ave che. uparAkta prANavAyunAM sthAna, varNa, kriyA ane khIja jANavAlAyaka che. apAnavAyu kALA raMganA gaLAnI pAchaLanI nADIemAM gudA tathA paganA pAchaLanA bhAgamAM hAya che; hRdaya, nAbhI ane satra sa MdhisthAnamAM rahela samAnavAyu zveta varNanA hAya che; hRdaya, kaTha, tAlu ane mastakamAM rahela udAnavAyu lAla raMganeA haiAya che. upara jaNAvyuM tema nAsikAdvArA AkaSa Nu karIne pUraka ane recaka prANAyAmathI gamAgamanA prayAga thAya che ane udAnavAyune hRdayamAM sthApana karIne UMce caDhatAM rokavAthI tenA para jaya thAya che ane samAnavAyune jaya paNa recaka ane pUraka prANAyAmathI thAya che. cA( cAmaDI )mAM rahela vyAnavAyu meghadhanuSyanA jevA raMganA hAya che ane tenA para jaya kuMbhaka prANAyAmathI meLavI zakAya che. A vAyu. para jaya meLavavAthI vyAdhineA nAza karI zakAya che ane cetragraMthAmAM batAvela che te pramANe kALajJAna paNa thai zake che. prANavAyunA jaya karyAM pachI mananI sthiratA prApta karavA sAru dhAraNAnA abhyAsa karavAnI jarUriyAta rahe che te vidhi nIce pramANe che. zuddha jagyA para Asana karIne prathama vAyunuM recaka karavuM, pachI iDA nADIthI paganA aMgUThAthI brahmara bra sudhI pUraka prANAyAmanA prayoga karavA, te aMgUThA, taLIyA, pASNui, jaMghA, ghuMTaNu, sAthaLa, gudA, liMga, nAbhI, jaThara, hRdaya, kaTha, jIbha, tAlu, nAsikAnA agra bhAga, netra, bhrakuTI, kapALa ane mastakamAM pavananI sAthe manane meLavIne brahmadvAra sudhI tene bharavA, pachI pAchA tene aMgUThA sudhI utAravA ane nAbhikamaLamAM lAvI tenuM racana karavuM. e dhAraNAnA aMganA prayAga karatAM jyAre pavana aguMThA, pANi, jaMghA, ghuMTaNu ane sAthaLamAM heAya che tyAre tenAthI zIghra gati ane baLa prApta thAya che, nAbhisthAnamAM hAya che tyAre varAdi vyAdhinA nAza kare che, jaTharamAM hAya che tyAre kAyAnI zuddhi kare che, juo yogazAstra pAMcama prakAza, zloka 27 thI 35. * Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThThuM pa 149 hRdayasthAnamAM hAya che tyAre jJAnanA vadhAre kare che, jIbha, nAsikA ane cakSumAM hAya che tyAre rasa, gaMdha ane rUpanA jJAna mATe thAya che, kapALamAM hAya che tyAre krodhanA upazama kare che ane brahmadvAramAM heAya che tyAre sAkSAt siddhasvarUpanuM darzana tenAthI thAya che. pavana sthiratA pAme tyAre saMbhaLAya che, te nAnu muzkela che. vaLI te AvI rIte prANadhAraNanA prayAga vakhate brahmaraMdhra sthAnamAM sAkSAt siddhanuM darzana thAya che ane te vakhate eka apUrva nAda mAya eTaluM suMdara hAya che ke tenuM sAmAnya rIte varNana karavuM nAda aTakyA vagara cAlyA kare che ane anupama zAMti svarAjyamAM pramAda karAve che, ene ceAgagraMthakAro anAhata nAda kahe che. teTalA mATe A gAthAmAM kahe che ke suSumgA nADImAM saMcAra karIne pachI jyAre prANavAyune brahmaraMdhradvAramAM zuddha Asana para besI dhAraNa karavAmAM Ave che tyAre A bALAbheALA sanyAsI anAhata nAda sAMbhaLe che. jaina ceAgAcAryA kahe che ke prANAyAmathI zarIra AreAgya ane kALajJAna thAya che paNu mana sthiratAne pAmatuM nathI temaja prANanA pUraNu, recana, kuMbhakamAM parizrama thAya che ane tethI manane UlaTuM vikSepa pamADanAra hovAthI mokSaprAptimAM te vijJarUpa che. ATalA mATe iMdriyAmAMthI manane kheMcI laine ane viSaya upara virakta buddhivALA thaIne cittane dharma dhyAnamAM nizcaLa karI devuM. anyatra paNa kahyuM che ke je yAgI sa'sAranA dehabhAgathI virakta hAya, jenA kaSAya maMda paDI gayA hoya, je vizuddha bhAva yukta hAya, vItarAga hAya, jitendriya hAya evA cegIne mATe prANAyAma prazaMsA karavA lAyaka nathI.+ dhArAmAM mana jyAre eka sthAna para, dAkhalA tarIke brahmara bramAM, sthira thAya che tyAre tethI keTalIka pratIti thAya che. anAhata nAda saMbhaLAya che ema je kahyuM te paNa eka prakAranA svara che. jo ke te svakalpita hAvAthI bAhya nirUpa nathI. cAga sAdhanArane je zabda " hAya tevA svara saMbhaLAya che. soDhama soDam vicAranArane tevA svara saMbhaLAya che ane arham arham vicAranArane tadanusAra svara saMbhaLAya che. A anAhata nAda zravaNanI hakIkata ceAganA bInaanubhavIne bahu mahattvavALI lAge che paNa ceAgAbhyAsIe e hakIkata te ceAgamAnA prathama pagathiyArUpa ja gaNe che ane temAM eTalI badhI vizeSatA dekhatA nathI. cogamArga pramANe A gAthAnA atha karyAM. have ' sahajasamAdhi 'nA arthAMmAM A gAthA para vicAra karIe. ' iDA 'eTale DAme rastA-rAganA mArga ane piMgalA ' te jamaNA rastA-dveSanA mA. A rAga dveSanA ane mArga tajI daine he saMnyAsI ! tuM suSumhA eTale madhyama pravAhe-madhyama mAge have vIza. atyAra sudhI rAga dveSanA bhayaMkara mArga para vicarIne te bahu hAni karI che, e mArge javAthI te bahu duHkha sahana karyAM che, * yogazAstra TTo prakAza, zlAka 4-6. - jJAnANu va prakaraNa 3, zlAka 8 me. * Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 zrI AnaMdaghanajInAM pade matalaba te bane ADAavaLA mArga hovAthI tyAM tAruM Atmadhana luMTI janArA aneka care beThA che te tane sahIsalAmata kadi paNa pAcho AvavA de te samajavuM nahi. tethI e kUTa mAge tajI daI suSaNane madhya mArga-rAjyamArga grahaNa karIza tyAre tane zuM thaze te kahe che. "brahmaraMdhra" eTale brahmasvarUpane rasto, zuddha AtmasvarUpane raste, e rastAmAM AsanapUrI eTale sthira thaIza, matalaba jyAre tane zuddha AtmasvarUpamAM sthiratA prApta thaze te vakhate temAM tene apAra laya lAgaze ane tuM temAM ja taraboLa thaI jaIza. sahajasamAdhinA arthamAM akSarArtha nIce pramANe samaja. IDA rAgamArga, piMgaLA=SamArga, suSuSNu-madhyamArga, rAga dveSa rahita mArga. ghara-pariNAma. brahmaraMdhra-AtmasvarUpajJAna. AsanaparIsthira thaI anahada=apAra. tAna--laya. bajAsI lagADaze. bAba=baMdha, bhAI, ahIM zabdanA mukhya ane gINa arthane prazna thAya che tethI A arthe vicAravA gya che. A prathama gAthAmAM vegane aMge je vicAre batAvyA che te bahu vicAravA gya che. yuga saMbaMdhI saMpradAyI jJAna bahu kamI thaI gayuM che tethI vAMcananA pariNAme ane anyatra tapAsa karavAthI prApta thayuM che tene A padamAM ullekha karyo che. keganA viSayanuM parijJAna meLavavAmAM bahu pratyavA hevAthI jyAM khalanA jaNAya tyAM abhyAsIe vivecana karanAranuM jarUra dhyAna kheMcavA vinati che. gajJAna saMbaMdhI hAla kevI paristhiti che te para upaghAtamAM vizeSa ullekha karyo che te para atra dhyAna kheMcavAmAM Ave che. yama niyama Asana jayakArI, prANAyAma abhyAsI; pratyAhAra dhAraNA dhArI, thAna samAdhi samANI. | pAhAroTa || 2 | yama, niyama ane siddhi karanAra Asana, tema ja prANAyAmane abhyAsa karI ane pratyAhAra ane dhAraNa dhAraNa karI dayAna ane samAdhimAM tuM lIna thaI jaze." bhAva-bALabheLe saMnyAsI jyAre dehadevalarUpa maThamAM vAsa karI yogAbhyAsa kare che tyAre tyAM zuM kare che te saMkSepamAM upara jaNAvyuM, te ja hakIkata AgaLa calAvatAM atra gAMga para vivecana kare che. gAcAryo veganA adhikArI pramANe tenA ATha aMga gaNAve che. te anukrame yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhyAna, dhAraNa ane samAdhi nAma dhAraNa kare che. maMdAdhikArI mATe pAtaMjala yugadarzanakAranA mata pramANe prathamanAM pAMca aMga bahiraMga hovA sAthe avazya apekSita che ane dhyAna, dhAraNuM ane samAdhi aMtaraMga hovA sAthe te sarva adhikArI mATe sAdhAraNa che. ahiMsA, satya, 2. yama=mahAvrata. niyamaDA vakhata mATe levAmAM Ave che. jayakArIsaddhi karI ApanAra, prANAyAma. pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi mATe vivecana juo. samAsI temAM tuM samAI jaze, lIna thaI jaze. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThuM pada 151 asteya, brahmacarya ane aparigraha e pAMca yama kahevAya che. e pAMca yamamAM paNa ahiMsAnI mukhyatA che ane bAkInA cAranuM anupAlana paNa ahiMsAnA anurodhathI ja karavAnuM che. pataMjalinA mata pramANe jAti, deza, kALa ane samayathI parirachedane na pAmanArA ane sarva avasthAmAM kartavyarUpe nizcita thayelA A pAMca yamane mahAvrata kahevAmAM Ave che. jenA darzanakAra syAdvAdamArgadarzaka hovAthI tema ja ekalA zarIrane dhAraNa karanAra sUkSma jIvothI mAMDIne pAMca indriya ane manavALA sarva prANI tarapha dayA rAkhanAra ane tevI dayAne upadeza karanAra hovAthI ahiMsAnI AvI ekadezIya vyAkhyA jemAM vyakti tarapha laya rahe che paNa sarva jI tarapha dhyAna rahetuM nathI tevI vyAkhyA kadi karatA nathI; teo sarvathAtyAganI apekSA dravya, kSetra, kALa ane bhAvane anusarIne rAkhe che chatAM mahAvratanA sArvabhomapaNAne jarA paNa vyavaccheda AvavA detA nathI. zarIranI ane mananI zuddhi te zauca prANayAtrAnA padArtho sivAya anya padArtha meLavavAnI aspRhA te saMteSa; kSudhA pipAsA, zIta uSNa Adi kaMDhone sahana karavAM tathA kuchu cAMdrAyaNadi vrata karavA te tapa; ISTa maMtrano jApa te svAdhyAya ane Atmanivedana bhakti te IzvarapraNidhAna. A zoca, saMtoSa, tapa, svAdhyAya ane IzvarapraNidhAnane niyama kahevAmAM Ave che. yamanuM niraMtara sevana karavuM ane niyamanuM prasaMge sevana karavuM. A yama niyamathI zuM lAbha thAya che ane vitarkonuM skuraNa thatuM baMdha kema paDe che te saMbaMdhI jJAna avazya prApta karavA yogya che. sAmAnya hakIkata upaghAtamAM lakhI che tethI atra punarAvRtti karatA nathI. jena vegamArgamAM samiti, gupti, bhAvanA tathA guNavrata, zikSAtratAdi aneka niyamo A bhAga savizeSapaNe bajAve che. - Asanane tRtIya gAMga gaNavAmAM Ave che. A aMgamAM sthAna ane zarIranA besavAne prakAra e baMnene samAveza thaI jAya che. banatAM sudhI ekAMta nirjana zAMta sthAna pasaMda karI je AsanathI mananI ekAgratA thAya tevA Asane dhyAna karavuM. anya gadarzanakAra rAzI Asana gaNAve che temAM paNa cAra mukhya che. te siddhAsana, padmAsana, svastikAsana ane bhadrAsananAjha nAmathI oLakhAya che. e AsananA saMbaMdhamAM niyama eTale che ke je Asane besavAthI mana sthira thAya, tenI vyathA dUra thAya ane jenAthI dehanuM sthiratva ane acaMcaLatva prApta thAya te jyakArI Asana samajavuM. jaina yogAcAryo paNa paryakAsana, vIrAsana, vajAsana, padmAsana, bhadrAsana, daMDAsana, utkaTikAsana, godehi. kAsana, kAtsarga vigerenuM svarUpa+ batAvI chevaTe kahe che ke je Asane besI manane nizcaLa karI zakAya te Asana te prANIne mATe suMdara samajavuM. * pAtaMjalagadarzana pAda 2, sUtra 30. * e AsananAM svarUpa mATe juo pAtaMjala yogadarzananI TIkA pAda 2, sUtra 34. + AsanonAM svarUpa mATe juo yegazAstra prakAza, ethe zloka 125-103. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra zrI AnaMdadhanajInAM pado prANavAyune AyAma eTale rodha kare tene prANAyAma* kahe che. recaka, pUraka ane kuMbhaka e prANAyAmamAM anugata thayelAM che ema samajavuM. enA sAmAnya svarUpa para ApaNe sahaja vicAra upara karI gayA. e prANAyAmanI bhUmikAne nirNaya deza, kALa ane saMkhyAthI thAya che. abhyAsathI e dIrgha tathA sUkSama thAya che. prANAyAmanA aneka prakAra che ane tenAthI aneka prakAranuM kALajJAna thAya che tema ja zarIranuM svAthya sudharI jAya che. e uparAMta prANAyAma mATe vAraMvAra ema kahevAmAM Ave che ke sukherachAvAna kaI paNa prANIe gIzvara zrI saddaguru vinA temAM kadi paNa praveza kare nahi. pataMjali bIjA padanA bAvanamA sUtramAM kahe che ke-prANAyAmathI viveka jJAnane AvaraNa karanAra pAparUpa azuddhine kSaya thAya che, kAraNa prANane ane manane atyaMta gADha saMbaMdha che ane prANane nirodha thavAthI ati sUkSma agni utpanna thAya che ane pariNAme jaLa utpanna thAya che ane e traNavaDe aMtaHkaraNanAM (rajas ane tamasa) pApa dhovAI jAya che; AthI prakAzasvarUpa je atyAra sudhI Avarita hoya che tenA AvaraNane kSaya thavAthI aMte jJAnadIpti thAya che. jyAM prANa hoya tyAM vAyu hoya che ane ekanA jayathI bIjAne jaya thAya che te saMbaMdhI yuganA prasaMgamAM puSkaLa vivecana karI zrImAna hemacaMdrAcArya nADIsaMcAra, pRthvI Adi tatvonuM svarUpa batAvI prANAyAmathI keTalAka sthaLa lAbha yogazAstranA pAMcamA adhikAramAM batAve che; paraMtu chaThThA prakAzamAM kaDI de che ke prANAyAmathI mana UlaTuM kadarthanA pAme che ane citta vyAkuLa thAya che ane tethI pariNAme e prANAyAma mokSaprAptimAM vijJarUpa che. pitAnA viSayanA gakALe pite jANe cittavRttine anusare che evI je ikinI sthiti tene pratyAhAra kahevAmAM Ave che.... niraMtarane mATe e niyama che ke jyAM sudhI idri para jya thayo na hoya tyAM sudhI mana iMdriyone anusare che. dhyAnasamaye aMtaHkaraNa dhyeyane abhimukha thAya che te vakhate iMdriye pitAnuM sAmrAjya na batAvatAM dhyeya abhimukha rahe ane cittane viSaya tarapha kheMcI na jAya, matalaba iMdriye paNa dhyeyAbhimukha thaI rahe evI indriyanI sthitine pratyAhAra kahe che. AvI pratyAhAranI siddhithI Idriyano jaya thAya che. vairAgyanA baLathI mana jyAre indriyamAM dhAvana na kare ane dhyeya tarapha gamana kare tyAre Idriye paNa tene anusare te vakhate je sthiti thAya che tene pratyAhAra kahe che ane pachI te mana para eTale kAba AvI jAya che ke indriyone tenA viSayamAMthI kheMcI game te jagyA para IrachAnusAra dhAraNa karI zakAya che. A pratyAhAra gAgane jaina yugAcAryo paNa samyam samAdhinI siddhi mATe prazasta gaNe che, kAraNa ke prANAyAmanI peThe AmAM citta kSebha pAmatuM * yogazAstra caturtha prakAza, zleka 134 tathA jJAnAva prakaraNa 28, zleka 11. + yogazAstra prakAza chaTTa, bleka 4-5. pAtaMjala yogadarzana, dvitIya pAda, sUtra 54. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThuM pada 153 nathI ane vaLI pratyAhArathI sthiratA pAmeluM mana sarva upAdhi rahita thaI samapaNuM pAmI jAya che ane AtmAmAM tene laya thaI jAya che.* sadarahu ganAM prathamanAM pAMca aMge bahiraMga che ane te maMdAdhikArI mATe jarUranAM che, ema egadarzanakAro kahe che. bAkInAM traNa aMgo sarva adhikArI mATe sAdhAraNa che. dhAraNuM, dhyAna ane samAdhine aMge pataMjali kahe che te samajavA jevuM che. je dezamAM yeyanuM ciMtavana karavAnuM che te dezamAM cittane sthApana karavuM te dhAraNa che. e deza te bAhya ane atyaMtara be prakArane samaja. bAhya padArthamAM mahAtmA puruSathI pratiSita mUrti, sUrya caMdrAdi padArtha levA ane atyaMtaramAM hRdayakamaLa, nAbhikamaLa, brahmaraMdhrAdi levAM. krama hamezAM prathama bAhya padArthathI zarU kare ane temAM paNa prathama mUrta padArtha levA, dhAraNuM dezamAM dayeyanI ekatAnatAne dhyAna kahevAmAM Ave che. dhAraNAmAM vRttinuM eka dezamAM sthApana karI dayeya vastunuM svarUpa racavAmAM Ave che ane te siddha thavAthI vastumAM vRttine ekAkAra pravAha cAle che tene dhyAna kahe che. dhyAnamAM e pravAha satata dhArArUpe cAlate nathI paNa vacce virada paDI jAya che. jyAre e viccheda baMdha paDI jaI satata pravAha cAle che tyAre tene samAdhi kahevAmAM Ave che. potAnA svarUpane bhUlI jaI mAtra dhyeyane ja nirmAsa karAve te sthitine samAdhi kahe che. dhyAna ane samAdhimAM phera e che ke-dhyAnamAM dhyeyanuM ane vRttinuM pRthapha bhAna hoya che. matalaba dhyAnanAM dhyeyAkAra vRttinA pravAhamAM vacce khalanA paDe che; samAdhimAM te akhaMDita hoya che. samAdhine paripAka thAya che tyAre dhyeya viSaya ya thaI jAya che ane samAdhinI siddhi thavAthI dhyeyane sAkSAtkAra thAya che.* A yuganAM aSTAMganI vyAkhyAmAM mekSa sudhI jIvanI utkrAMtine aMge jaina darzanakAre keTaleka meTa phera batAve che. temAMnA keTalAka pheraphAre ApaNe joI gayA. dhyAnane aMge bahu kahevA gya che. atra saMkSepamAM kahIe to ATaluM basa che ke dhyAnanI hakIkata baha spaSTa karIne aneka bhedavibheda sAthe jaina yugAcAryo batAve che. dhyAnanA prathama piMDastha, padastha, rUpa ane rUpAtIta evA cAra dhyeyane aMge bheda pADe che. emAM piMDa dhyeyanI dhAraNa pArthavI, AgneyI, mastI, vANI ane tatvabhU ema pAMca prakAranI batAvI tenuM svarUpa batAve che. svaravyaMjana paMktinI racanA, nAbhikamaLa Adi kamaLanI sthApanA ane tatra akSaravinyAsa karI je aneka prakAranA jApa karavA te padastha theya kahevAya che. ene mATe cogazAstrane Akho AThamo prakAza pheMkavAmAM Avyo che. samavasaraNamAM virAjita, aSTamahAprAtihArya yukta, rAgadveSa rahita, sarvajJa bhagavAna tIrthakarane dhyeya karavA te rUpastha * yogazAstra prakAza cho, bleka 6. * pAtaMjala yogadarzana, pAda tRtIya, sUtra 1-3. # yogazAstra saptama prakAza, bleka 9-28. 20 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade dhyAna kahevAya che ane tadviSayaka tIrthaMkara mahArAja rUpastha dhayeya kahevAya che. amUrta cidAnaMda bhagavAna niraMjana nirAkAra zrI siddhasvarUpane dayeya karavuM te rUpAtIta dhyeya kahevAya che. e ArAdhyanI ArAdhanAne mATe kahyAM che. sAmAnya viSayane aMge te ArtadhyAna ane radradhyAna saMsAranA hetu che ane saMsAramAM rakhaDAvanAra che. te pratyekanA cAra cAra bheda che. dharmadhyAna ane zukaladhyAna zubha dhyAne che. ISTaviyega, aniSTasaMga, regaciMtA ane nidAnaciMtA (bhaviSyamAM zuM thaze tadviSayaka glAni) e ArtadhyAnanA cAra prakAra che ane hiMsAnandI, mRSAnandI, cauryAnandI ane saMrakSaNAnubaMdhI e raudradhyAnanA cAra bheda che. A prANI jyAM sudhI vastusvarUpa samajato nathI tyAM sudhI ane khAsa karIne saMsAradazAmAM hoya che tyAM sudhI Atta ane rIdradhyAnanI dizAmAM varyA kare che ane aneka philaNa kame manathI ja bAMdhyA kare che. | dharmadhyAnane mArge caDhanAra mumukSu maitrI, prameha, karuNA ane mAdhyathyi e cAra bhAvanA niraMtara bhAvI sva para viveka kare che. dharma dhyAnane prathama vibhAga AjJAvicaya (nizcaya) che. pramANanaya nikSepathI syAdvAda vacanamAM sarvajJakathitatvane aMza kevI rIte AvI rahelo che tenI atra vicAraNA tarkanyAyanA vicArapUrvaka samyagra rItyA cAle che ane jyAre pUrvApara avirodhIpaNuM tene samajAya che tyAre te tattvadarzanamAM sarvajJathitatA anubhave che. bhavacakanI cAre gatimAM indriya, kaSAya AdithI aneka pIDA thAya che tene kevI rIte maTADavI joIe tadviSayaka ciMtA ane pIDA maTADavA yogya che evI daDha bhAvanAne apAyavicaya dharmadhyAna kahe che. karma saMbaMdhI ane svapIDAno eka bhAva te eTalI sArI rIte vicAre che ke ene vatsvarUpanuM jJAna dhIme dhIme A vibhedamAM thaI jAya che. prANIne je sukha duHkha thAya che te karma janita che ane karma svajanita che e vicAra karI, karmanI ATha mUla prakRti ane uttara aneka prakRti para vicAra kare tene vipAkavicaya dharmadhyAna kahevAmAM Ave che. A bhedamAM prakRti, sthiti, rasa ane pradeza e cAra prakAranA baMdha tathA udvartanAdi ATha prakAranAM karaNane vicAra bahu sUkSamatAthI karavAmAM Ave che. vyAnaganI zreSThatA keTalI che te A vibhAga para vicAra karavAthI pratIta thAya che ane tethI zAsana para dRDha pratIti thAya che. A vibhAgamAM nava tatva paikI Azrava, saMvara, baMdha ane nirjarA tatva para vicAraNA sUkSama rIte cAle che. lokasvarUpanI vicAraNA, naraka, devasthAna, manuSyalakanuM svarUpa, te madhye bAra devaleka, raiveyaka AdinAM sthAne, AkAra vigere coda rAjalaka ane siddhasthAna e upara dhyAna karavuM e cethA saMsthAnavicaya dharmadhyAna viSaya che. A saMsthAnaviya dharmadhyAnamAM nArakInAM kaleza, kSetra ane adhama asurakRta duHkha ane devanAM vimAna AdinAM sukho para puSkaLa vicAraNuM thAya che ane piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta cAra beyanuM upara vivecana karyuM tene paNa A dharmadhyAnanA cothA bhedamAM samAveza thAya che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThThuM pada 155 kriyA rahita, dhyAna karavAnI IcchA rahita ane svarUpa sanmukha prANI apAra taiya sAthe prathama sa MghayaNu dhAraNa karanAra hoya te zuklayAna dhyAI zake che. tenA cAra vibhAgamAMnAM prathamanA be vibhAga chadmastha prANIne ane bIjA be vibhAga sajJane prAMte hAI zake che. je dhyAnamAM pRthak pRthaka rUpathI zrutajJAnanA vicAra thAya, arthAt a, vyaMjana ane yoganuM spaSTa pRthakkaraNa karAya te prathama pAye pRthaktva ekatva savicAra zuklayAna kahevAya che. eka athathI khIjA arthanA vicAra karavA, eka zabdathI bIjA zabdanA vicAra karavA ane eka ceAgathI mIjA ceAgane Azraya levA te A dhyAnanA prathama pAyAnA viSaya che. bIjA pAyAmAM pRthakktva vicAra rahita savita thAya che ane te mehanIya kanA sathA kSaya thayA pachI ja thAya che. eka ceAgathI eka dravya, eka aNu ane eka paryAyanu caMtavana karavuM te dvitIya eka vitarka avicAra zukladhyAna kahevAya che. matalaJa e che keprathama pAyAmAM dravyaparyAya svarUpa athI arthAntaramAM saMkramaNu thAya che ane traNe cegAmAM paNa ekamAMthI bIjAmAM saMkramaNu karAya che. A saMkramaNu khIjA vibhAgamAM aMdha paDI jAya che jethI ghAtI karmanA kSaya thaI kaivalyajJAnaprApti thAya che. aMtarmuhUta zeSa AyuSya rahe tyAre te jIva zukladhyAnanA trIjA pAyA upara caDhe che; kevaLIsamuddAta karI chevaTe cogAne khAdarane badale sUkSma karI nAkhI vacana ane mana yega para vijaya meLave che ane sUkSma kAyayeAga para sthita thAya che. A sthitine sUkSma kriyApratipAti zukaladhyAna kahe che. e tenA trIjo prakAra che, ane chelluM pAMca akSara jeTalA samaya bAkI rahe tyAre zeSa rahelI pacAzI prakRtinA kSaya karI nirmaLa, zAMta, niSkalaMka, nirAmaya, niraMjana siddhadazAne prApta kare tyAM sudhI paMca hasvAkSara uccAranA kALa pramANa samucchinnakriya nAmanA cothA zukaladhyAnanA kALa che. AvI rIte dhyAnanuM svarUpa jaina yAgAcAryAM batAve che. samAdhinuM svarUpa khatAvavAnI atra apekSA rahetI nathI, kAraNu ceAthA zukaladhyAnanA cAthA pAyAne aMte mokSa thaI jAya che ane pAtaMjalAdi darzanakArA samAdhinI je sthiti kahe che te te svarUpazUnya dazA che. te dazA AtmAnuM vyaktitva mAnanAra darzanamAM saMbhave ja nahi ane samAdhi zabdane a dhyAnanI ektA karIe te te tevI samAdhi dharmadhyAnanA prathama bhedathI ja Ave che. A pramANe vivecanapUrvaka jyAre tuM cegAMgamAM praveza karIza tyAre tu dhyAnasamAdhimAM samAi jaiza, tArI ane dhyeya viSayanI ektA thaze ane tuM paramAtmasvarUpa pAmI jaIza. A pramANe karIza tyAre tuM kharA yAgI thaiza; atyAre tA haju khALeAlALA sanyAsI che. mUla uttara guNa mudrAdhArI, paryakAsana cArI'; revatta pUraja chuM.ma. sArI, mana pheMTrI nayArI...mAro || ph 1 cArIne sthAne anya prAmAM vArI ' ane ' vAsI ' evA paNa pATha che. 2 jayakArIne badale jayakAsI eveA pATha paNa jovAmAM Ave che. 3 mULa=pAMca yama, mULajINA. uttaramuNa niyama tathA avAMtarita dveSatyAga, ( je mUlaguNAne Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zrI AnaMdaghanajInAM pade mULaguNa ane uttaraguNane te dhAraNa kare che ane mudrA dhAraNa kare che paryakAsane (besI egamArgamAM) gamata kare che ane recaka, pUraka, kuMbhaka( prANAyAma)vaDe mana ane Idriya para saMpUrNa jaya karavAnI irachAvALe (jaya karanAre) te thAya che." bhAva-pegamArgamAM praveza karyA pachI temAM jema jema pragati thatI jAya che tema tema bAluDA saMnyAsIne zuM zuM thAya che te upara batAvyuM. tyAM svaradayajJAna, anAhata nAdanuM zravaNa ane aSTAMga yoganI anukrame prApti thatI jAya che, e para upara vivecana karyuM. e aSTAMga yoganI hakIkata bahu upayogI che ane yogagraMthane te mukhya viSaya che. emAM adhikArInA bheda pramANe anuSThAna thAya che te bAbata paNa upara jaNAvI ane temAMnA dhyAna aMgane mATe jarA vistArathI batAvyuM. have tenAM keTalAMka aMgomAM pragati karatAM jarA vigatamAM utarIne joIe te bahu AnaMdadAyaka to prApta thAya che ane gamArga tarapha jarUra AkarSaNa thAya tema che tethI te pragatinA viSayanI jarA jhINI vigatamAM utarI enAM mukhya tatte vicArIe. prathama gAMga je yama tenA vivecanamAM upara joI gayA chIe ke e pAMca prakAranA che. ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha. temAM paNa prathama ahiMsA nAmane yama mukhya che ane bAkInA cAra tenA rakSaNa mATe che athavA te ahiMsAnA avirodhapaNe anya cAranuM anuSThAna karavAnuM che. A jenanA abhiprAyane anurUpa egadarzanakArone abhiprAya che. dvitIya pAdanA triIzamA sUtranI TIkAmAM pAtaMjala yogadarzanamAM A hakIkata spaSTa karatAM kahyuM che ke "jema hAthInAM pagalAMmAM sarva pAdathI cAlanAra pANInAM pagalAM aMtarbhAvane pAme che te ja pramANe satya, asteya, dAna, yajJAdi sarve paNa ahiMsAmAM ja aMtarbhAvane pAme che." jaina darzanakAro e hakIkata aneka prakAre kahe che. A mULa vata kahevAya che. e ja ahiMsAnA pAlana mATe aneka uttaraguNa gadarzanakAre batAvyA che. piMDavizuddhi, gocarInA beMtAlIza deSane tyAga, pAMca samiti, traNa gupti vigere uttaraguNe che. evA aneka guNonAM nAma lakhavAM paNa atra sthaLasaMkocathI banI zake tema nathI paNa pAMca samiti ane traNa gumi para jarA vivecana karI uttaraguNamAM kevI viziSTatA che tenI vAnakI joIe. yegI muni dharmakAryamAM pravRtti karavA mATe cAle te sADAtraNa hAtha nIce jamIna para dRSTi rAkhI pramAda rahita thaIne cAle, divase sUryanA prakAzamAM ja cAle ane bahu mANasa je rastA para jatAM AvatAM hoya tevA mArge ja cAle-Ane prathama isamiti sAcavavA mATe hoya che). mudrA=zarIra AkRttivizeSa e mATe vivecana juo. paryakAsana=eka prakAranuM Asana, vivecana juo. cArI gamata karI. recaka=zvAsane bahAra kADhe che. pUrakazvAsane aMdara pUra te. kuMbhaka=zvAsane aMdara sthira kare che. sArI saMpUrNapaNe, badhI. jayakArI=jaya meLavavAnI IrachAvALe, jaya karanAro. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThThuM. pada 157 kahevAya che. mAyAvI, kAmI, mAMsabhakSI ke nAstika mANusa vApare tevI athavA sa Mdeha utpanna karanArI athavA pApasaMyukta bhASA yAgI na le, hita karanAra, mApayukta, priya ane sAdhune mAnya bhASA anyanI lAgaNI na du:khAya tevI rIte khele te bIjI bhASAsamiti, gocarInA khetALIza doSanA tyAga karI lAlasA rahitapaNe AhAra le te trIjI eSaNAsamiti. Asana, zayyA, upadhi, vastra, upakaraNa vigere letI mUkatI vakhate te jIva rahita che ema barAbara tapAsa karIne jIvAneA vinAza na thAya tevI rIte pujI-pramAIne pachI le athavA nirjIva sthAnake mUke ane manamAM vicAra kare ke niraparAdhI sUkSma jIvane paNu mArAthI anupayeAgapaNe nAza thavA na joie e ceAthI AdAnabhaMDamattanikSepaNA samiti. maLa, mUtra, zleSma bhUmi para nAkhatI vakhate prathama te bhUmi zuddha-nirjIva che ema tapAsa kare e pAMcamI pArichApanikA samiti. rAgadveSa karAvanAra sakaLa saMkalpavikalpane cheDI manane svAdhIna karavuM ane samatAbhAvamAM sthira karavuM te maneSTha. maunanuM dhAraNa karavuM te vacanapti ane piraSaddha Ave te aDagapaNe sahana karavA tema ja zarIrane halAvatI vakhate paNa pratilekhavuM e kAyaguti kahevAya che. A pAMca samiti ane traNa gupti pravacanamAtA kahevAya che. cegamAga mAM pravAsa karanArane te khAsa jarUranI che ane uttaraguNAmAM khAsa bhAga bhajave che. enu AMtara rahasya tapAsatAM jaNAze ke enA viSaya khAsa karIne ahiMsAnA rakSaNa mATenA ja che, satya khelavAnI vAta zAstrakAra kahe che tenA hetu pazu ahiMsAne aMge ja che, kAraNa ke koinI lAgI dukhAvavI e paNa bhAvaprANu haNavA jevu che. AvI rIte sa mULa tathA uttaraguNa mATe samajI levuM. A mULa tathA uttaraguNA cegI jema jema yogamArgamAM pragati karatA jAya che tema tema adhikAra pramANe vizeSa vizeSapaNe prAsa karatA jAya che ane te guNuprAptithI paudgalika paradravya para jaya ane Atmika unnatinA mArga saraLa thatA jAya che. A mULa ane uttaraguNurUpa mudrA eTale svarUpa dhAraNa karanAra cegI heAya che. tAtparyaM e che ke-pAte jANe e mULa-uttaraguNamaya sAkSAt heAya, jANe mUrtimAna guNlRA ja te hAya tevA te thaI jAya che. matalaba e guNAne pAte upara uparathI dhAraNa kare che ema nahi paNa te tanmaya thaI jAya che, tadrupa thai jAya che, tenI sAthe ekAkAra thaI jAya che. jevI rIte dhanaprApti, strIsaMbhAga, bheAjanagrahaNAdi kAryoMmAM saMsArarasika jIva ekAkAra vRtti anubhave che tevI rIte ceAgamAgamAM praveza karanAra prANI yama, niyamAdi mULa-uttaraguNAmAM ekarUpa-ekarasa thaI jAya che. athavA zAsrakAra mana, vacana, kAyAnA cegeA para aMkuza rAkhavA mudrAe batAve che ane amuka kriyAe amuka mudrAe-zarIrasaMsthAnanI amuka AkRtie rahI karavI evI vidhi batAve che te te kriyA ceAgya mudrA dhAraNa karanAra sanyAsI thAya che. jaina zAstrakAra Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 zrI nathanajInA pA mukhya mudrA traNa prakAranI batAve che. yAgamudrA, jinamudrA ane muktAmuktimudrA. e hAthanI daze AMgaLIe eka khIjAmAM aMtarita karIne kamaLanA DoDavAnA AkAre aMdara aMdara joDI devI ane ane hAthanI kANIne peTa upara sthApana karavI tenuM nAma yogamudrA kahevAmAM Ave che. paganA ane aMgUThAnI vacce cAra AMgaLanA AMtare rAkhavA ane pAchaLanI e pAnInI vacce cAra AMgaLathI kAMika ATha AMtarA rAkhave-e rIte paga rAkhI UbhA rahI kAyAtsargAdi kriyA karavAmAM Ave tene jinamudrA kahevAmAM Ave che. banne hAthane eka bIjA sAme jarA garbhitapaNe rAkhI temane kapALa upara madhya bhAgamAM sthApana karavA (kapALane lagADavA athavA anya AcAryAMnA mata pramANe kapALathI jarA dUra rAkhavA) tene trIjI muktAmuktimudrA kahe che. A traNa mudrAe devavaMdananA jUdA jUdA prasa Mgoe rAkhavAnI che ane tenA mukhya hetu yAganI sthitimAM upakAra karavAnA che ane teTalA mATe jainAcAryAM tene kakSayapazama karanAra tarIke jaNAve che. amuka prakAre zarIranAM avayavAne rAkhavAthI zArIrika sthiratA prApta thAya che e ApaNA dararAjanA anubhavanA viSaya che. A uparAMta hAthanI AMgalIenI bIjI aneka prakAranI mudrAe thAya che je saMpradAyathI athavA vizeSa graMthAthI jANI zakAya. zarIranI sthiratA thavAthI bAkInA megA para aMkuza prApta thAya che e samajAya tevI hakIkata che. mudrAnA spaSTa jJAna mATe paNu sadgurusa yAganI khAsa AvazyakatA che. A pramANe zarIrayeAga para mukhyatve jaya meLavavA mATe ane sa cAge para sAmAnya rIte aMkuza meLavavA mATe mudrA karavAmAM Ave che. taduparAMta zarIranAM avayAne amuka rIte gaThavavArUpa Asana grahaNa karatrAmAM Ave che. Asane aneka prakAranAM che. yAjJa valkayAdi RSie ceArAzI Asana batAve che, temAMthI haDayeAgapraDhIpikAkAra daza Asanane mukhya kahe che. temAMthI siddhAsana, padmAsana, svastikAsana ane bhadrAsana e cAra mukhya ane anukULa paDe tevAM che. tenuM svarUpa pAtaMjalayegaDhananI TIkAmAM che tyAMthI jovu ( jue pADha dvitIya, sUtra 34 paranI TIkA). jaina yegazAstrakAro paNa aneka Asane batAve che jenAM nAma ApaNe uparanI gAthAnA vivecanamAM joI gayA chIe. e samAM pazu pakAsana mukhya manAya che. tenu svarUpa batAvatAM zrImAn hemacaMdrAcArya kahe che kejaMghAnI nIcenA bhAgeA paga upara karavAmAM Ave ane nAbhI najIka DAbA hAtha upara jamaNeA hAtha rAkhavAmAM Ave tethI pakAsana thAya che. 'x A pakAsana ApaNe palAMThI vALIne esIe tyAre thAya che. atra kheALAnI sahaja upara DAbA hAtha upara jamaNA hAtha rAkhavAnu kahyuM che paNa e hAtha joDIne muktAmuktimudrA peThe mukha najIka paNa tene rakhAya ema * devavaMdana bhASya, gAthA 14. * sadara gAthA 15-17 mAM traNe mudrAnuM svarUpa ApavAmAM Avyu che. x juo yAgazAstra, caturthAM prakAza, zlAka 125. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 anyatra paryakAsanane vidhi kahyo che. tIrthakara mahArAjanI mUrtimAM banne pagane sAthaLa upara lAvavAmAM AvyA hoya che te mAtra pUjananI sagavaDa khAtara ja hoya che ema samajavuM. A uparAMta vIrAsana, bhadrAsana, ajAsana, daMDAsana, utkaTikAsana, dehikAsana ane kAryotsarganuM varNana gagraMthamAM karyuM che. ane chevaTe kahyuM che ke-jene Asana karavAthI mananI sthiratA prApta thAya teNe te Asana karavuM. Asana e mananI sthiratAnuM sAdhana che eTaluM dhyAnamAM rAkhavuM. calita asthira Asana hoya tyAM sudhI ega para aMkuza AvatuM nathI. yogamArge gamana karanAra saMnyAsI paryakAsana karI gasAdhanA kare che e atra batAvyuM, jyAM manane vega che tyAM prANavAyu che, ane prANu che tyAM mana che. eka para jya meLavavAthI anya para jaya meLavAya che ane banne para jaya meLavavAthI indriyano jaya thAya che ane tethI chevaTe mekSa thAya che. e prANa para jaya meLavavA mATe dhAsaucchavAsanI gatine rekavuM tene prANAyAma kahevAmAM Ave che, ane tenA recaka, kuMbhaka ane pUraka ema traNa bheda che. brahmaraMdha, nAsikA ane mukhavaDe udaramAMthI pavanane ati prayatnavaDe bahAra kADhave tene prathama recaka prANAyAma kahe che, bahAranA vAyune AkarSIne apAnadvAra sudhI udaramAM bhare tene pUraka prANAyAma kahe che ane vAyune nAbhikamaLamAM sthira karI rAkhave tene kuMbhaka prANAyAma kahe che. e pavananI gati, sthiti vigere aneka hakIkate egagraMthamAMthI mAlUma paDe che, je saMbaMdhamAM upara vivecana thaI gayuM che. enA upayogathI zuM phaLa thAya che te agAu A ja padanA arthamAM joI gayA chIe. recakathI zarIranI bahAra nA pradezamAM vAyune rodha thAya che, pUrakathI aMdaranA pradezamAM ane kuMbhakathI baMne pradezamAM rodha thAya che. recaka prANAyAma badhA nAsikAnA agrathI bAra AMgaLa jeTalA karavAmAM Ave che ane teTale dUra rU jevo padArtha mUkyo hoya te te UDI javAthI recakanA bAhya pradezanuM pramANa teTalA AMgaLanuM AvyuM samajavuM. recaka prANAyAmanI bhUmikA bAhya dezathI A pramANe nizcaya karAya che. pUrakanuM pramANa AtyaMtara dezathI nizcaya karAya che. kaMTha, udara vigere je bhAgamAM vAyu pUravAmAM AvyuM hoya te bhAgamAM pipIlikA( kIDIo)nA sparza jevuM bhAna thAya che, te sparza kaMTha vigere je pradezamAM lAge tyAM sudhI pUraka prANAyAma thaye samaje. kuMbhakane nirNaya bAhya ane AtyaMtara ane pradezathI thAya che, kAraNa ke temAM AMtara tathA bAhya bane vAyune rAdha thAya che. prANAyAmane AvI rIte dezathI nirNaya thAya che. kALathI thato nirNaya te spaSTa che, jeTalA kSaNa recaka, pUrakAdi thAya eTale tene kALa samaja. saMkhyAthI nirNaya karavAnA ghaNA prakAra che paNa sAmAnya rIte eka mAtrAthI* ( zloka sadara pachInA ATha glaeNke. yogazAstra, paMcama prakAza, zloka trIjo. * lagabhaga eka sekanDa jeTalA kALane mAtrA kahevAmAM Ave che. sAdhAraNa vegathI ghuMTaNanI AsapAsa hAthane pradakSiNA karAvIne eka capaTI vagADIe eTalAmAM eTale kALa thAya teTalo kALa eka mAtrAno che. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 zrI Ana dhanajInAM padmA pUraka, cAra mAtrAthI kuMbhaka ane be mAtrAthI recaka prANAyAma karavAmAM Ave te ekamAtrika prANAyAma kahevAya che. sAdhAraNa niyama pramANe pUrakathI cAragaNA vakhata kuMbhakamAM ane khamaNA vakhata recakamAM lagADavA joie ane mAtrA jema vadhAravAmAM Ave tema dvimAtrika vigere saMkhyA vadhatI jAya che. prANAyAma saMbaMdhI vizeSa hakIkata jANavAnI rucivALAoe yegazAstranA pAMcamA prakAza vAMcavA. atra kahevAnI matalaba e che kerecaka, pUraka ane kuMbhaka prANAyAmathI mana ane iMdriya para jaya meLavAya che ane tethI mALeAlALA sanyAsI ceAgamAga mAM gamana kare che. prANAyAmane aMge maDu hakIkata vicAravA jevI che. emAM keTalIka vakhata bahu bhrAMti paDI jAya che tethI eka khAsa niyama tarIke sadgurunA cega vagara kadi prANAyAmanA prayAga karaveA nahi. sadguru paNa sAmAnya prakAranA hAya te| A viSayamAM cAle nahi. ceganA khAsa abhyAsI hAya ane sa'pradAyathI cAlatA AvatA ceogamArganA jANunArA hAya tA ja temane anusaravAthI lAbha thAya. jema prANAyAmathI iMdriyajaya thaI zake che tema tethI kALajJAna Adi paNa thAya che paNa jo kharAkhara prayoga na AvaDe te tethI zarIrayAtanA paNu thaI jAya che. ATalA mATe guru vagara Dhi paNa e prayAga karavAnA vicAra paNa karavA nahi, jaina zAstrakAra ethI iMdriya ane maneAjayanA lAbha khatAve che. zrImAn hemacaMdrAcAya vigere AcAryAM tene cemAMga gaNe che chatAM chevaTe tene huyeganA prakAramAM laI jaIne susAdhune tenA prayoga karavA nA kahe che, tenuM kAraNa e ja che. eka tA kALajJAnAdi Atmika vastu nathI ane tene mATe jeTale zaktinA vyaya karavAmAM jAya che eTaluM ja nahi paNa teTalA vakhatamAM jo dhyAna yegAMgane khaDu karmanA kSaya thaI jAya. e hakIkata para upeAtamAM paNa vivecana ahIM yAgamAga para praveza karanAra bALAbhoLA sanyAsI mULa-uttaraguNu dhAraNa kare che, mudrAdikanuM jJAna meLavI yathAvasara temAMthI pratyekane dhAraNa kare che, Asana siddha kare che ane recaka, puraka ane kuMbhaka prANAyAma karI mana ane iMdriyA para jaya meLavatA jAya che. have evI rIte ceAgamAge pravRtti karatAM bALabheLA AtmA vizeSa kare che te atra batAve che. Ave che te nakAme sAdhavAmAM Ave te jovAmAM Avaze. sahajasamAdhinA arthAMmAM recaka eTale heya vastuno tyAga karavA, pUraka eTale upAdeya vastune AdaravI ane kuMbhaka eTale madhyastha bhAvamAM rahevu. upara jaNAvyuM tevA Asana para sthira thatAM, yogamudrA dhAraNa karatAM ane yama-niyamADhi mULa uttaraguA dhAraNa karatAM ane heyane tajatAM, upAdeyane AdaratAM ane madhyastha bhAva bhAvatAM mana ane indriyA para jaya thAya che. jayakAsIneA jItavAnA kAmI athavA jIta pAme ane atha thAya che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 thiratA jogajugati anukArI, Apo Apa vimAsI; Atama paramAtama anusArI, sIjhe kAja saimAsI. mAharo // 4 // "sthiratA ane gayuktione karate (tenI anukULatAe varta) AtmA AtmasvarUpa vicArI paramAtmapadane anusare che tyAre tenuM kAma TUMkA vakhatamAM siddha thAya che." bhAva--egamArge gamana karI je sAdhya prApta karavAnuM che tene samAveza eka sthiratA zabdathI thaI jAya che. prANAyAmane haThagamAM gaNavAmAM AvyuM che tenuM kAraNa paNa te sthiratAnuM kAraNa hoI zake ema chatAM temAM kleza bahu thAya che ane ghaNI vAra tene aMge thatI sthaLa siddhi prApti, kALajJAna, zarIrasvAthya AdithI mana saMsArarasika thaI kalezamAM paDI jAya che te hovuM saMbhavita che. gInuM sAdhya A sarva upAdhi dUra karI pitAnuM zuddha niraMjana cidAnaMda svarUpa prakaTa karavAnuM hoya che ane te sthiti mekSamAM prAptavya che tema ja te sthiti yoganA phaLa tarIke nahi paNa tene anivArya pariNAma tarIke prApta karavAnI che. mekSamA-paramAtmapadamAM paNa sthiratA e ja mATe guNa che. nija svabhAvamAM ramaNa karI cira sthiratA rAkhavArUpa siddha mahAtmAnA cAritra guNamAM je viziSTatA che te addabhuta che ane chamastha tathA kaivalyadazAmAM jema jema AgaLa vadhAre thato jAya che tema tema te mahAna guNanI chAyA vadhatI vadhatI cAle che. jagajugati eTale gayukti. gaprAptinI yuktio athavA ghaTanAo. segamArgamAM pragati kevI rIte karavI tenI yogya racanAo, abhyAsa ane nirNaya. A gayukti zabdano artha che. jyAM sudhI gayukti jANavAmAM AvatI nathI tyAM sudhI bhrama bahu thAya che. keTalIka vAra sthaLa siddhimAM saMtoSa mAnavAmAM Ave che, keTalIka vAra adhikArIbhe prApta thavA yogya viziSTa yuganAM aMgane zarUAtamAM AdaravAno prayAsa karI rogane kema bhUlI javAmAM Ave che ane tethI pagathiye pagathiye ganI sIDhI caDhavAne badale kUdako mAravA mana lalacAI jAya che paNa tethI adhaHpAta ja thAya che, keTalIka vAra dAkhalA tarIke sAlaMbana dhyAnanI siddhi thayA vagara nirAlaMbanamAM praveza karavA IcchA thaI jAya che, keTalIka vAra zarIranA saMghayaNadinI vicAraNA vagara dhyAnanA AgaLanA bheda tarapha AkarSaNa thaI jAya 1 " jogajagati'ne badale gAgati athavA jegalugati zabda eka ja arthavALA anyatra dekhAya che. 2 "vimAsI" ne badale "vicArI' pATha kaI pratamAM che. 3 " samAsI" ne badale "savArI " pAThAMtara koI jagyA para che. 4. thiratA=sthiratA. jagajumati=gayukti. anukArIetene karato, tenI anukULatAe vartate. ApasvataH Apa =AtmAne. vimAsI=vicArato. anusArIete raste cAlate. sIjhekasiddha thAya. kAja=kArya. samAsInuM svarUpamAM ) samAze athavA TUMkA vakhatamAM-eka mAsamAM. 21 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 zrI Ana dhanajInAM paDhA che. A sava yAgayuktinA abhAva batAve che, ane pachI cidAnaMdajI mahArAja eka padamAM jaNAve che tema thAya che. teozrI kahe che keH-~~ jogati jANyA vinA, kA nAma dharAve; mApati kahe karyuM, dhana hAtha na Ave. bhekha dharI mAyA karI, jagakuM' bharamAve; pUraNa paramAnaMdakI, sudhi raca na pAve. mana mugdhA vina muMDakuM, ati dheTa muDAve; jaTA jIDha zira dharAke, kAu kAna zake. U bAhu adhA sukhe, tana tApa tapAve; cidAnaMda samajyA vinA, giNatI nahi Ave. joga. oNga. A pramANe sthiti che. jogabhrugati jANyA vagara bhekha dhAraNa karavAmAM Ave ke muMDa muMDAvavAmAM Ave tethI cegInu nAma dhAraNa karAya che, paNa tethI ceAgI thavAtuM nathI, ane A jogansugati samajavAmAM, jANavAmAM ane amalamAM mUkavAmAM sadgurunA yAganI khAsa jarUra rahe che. emanA pratApathI yeLanAM aMgAmAM rahelI viziSTatA ane tene amalamAM mUkavAnA samaya samajAya che ane nakAmA kALakSepa ane zaktinA vyaya thatA aTake che. icchAyAga eTale manamAM icchA heAya tevA yAga yathArtha bAdha vagara karavA, zAstrayoga eTale zAstramAM batAvyA pramANe yoga karavA, sAmayAga eTale AtmavIya ne sphurAvavu, dha saMnyAsa eTale kSayApazama bhAvanA dharmAMne tajI devA ane kSAyika bhAvanA dharmane AdaravA vigere sanA samAveza jogajugatimAM thai jAya che. oNga. joga. AvI rIte sthiratA AdarI ane cegayuktithI ghaTanAe karI tene anukULa A bALAbheLA sanyAsI varte che eTale peAtAnA adhikAra pramANe yogasAdhanA kare che ane manane vikalpathI dUra karI sthira kare che; sAthe AtmA AtmasvarUpa vicAre che. e ceganAM agAnI sAdhanA karatA-ghaTanA karatA paNa vAravAra pAte kANu che ? peAtAnA ane sa vastuonA saMbaMdha keTalA che? zA mATenA che ? keTalA vakhata sudhInA che ? pAte ahIM zA mATe rahyo che ? peAtAnuM kartavya zuM che ane A niraMtaranI rakhaDapaTTI kevI rIte aTakI zake ? tene te vicAra kare che. pachI tene vicAra thAya che ke peAtAnAmAM keTalI zakti che tema karatAM tene jaNAya che ke " aheA! A mAro AtmA sAkSAt aneka guNaratnanA dirayA che, te sajJa che, sadI che, paramAtmA che, nirjana che ane tenI AvI adbhuta zaktinuM bhAna na heAvAne lIdhe prANI viSayamAM sukha mAne che. bAkI vItarAgane prazamapUrNAMka je sukha che tenuM anaMtamA bhAganuM sukha paNa sarvathI sukhI gaNAtA chadmasthane hAtuM nathI; * A traNa prakAranA yoga mATe jIe upAddhAta ane tenuM vizeSa vana yAgadyaSTinI sajjhAyanI prastAvanAmAM jJAnavimaLarie karyu' che. prakaraNaratnAkara prathama bhAga, pRSTha 413. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThThuM. padma 163 mATe AvA anaMta guNA jyAre ApaNA peAtAmAM ja che te te kayA guNA che te anya guNavAna manuSyAmAMthI zodhI kADhI, potAnAmAMthI ja khALI kADhavA ane tene pragaTa karavA prayAsa karaveza. A AtmA anaMta vIryavAna che, vizvane prakAza karanAra che ane enI dhyAnazaktinA prabhAvathI e AkhA vizvane halAvI zake evA che, je je mahAn sadguNA, zaktie ane siddhie gaNAvI zakAya, je kalpI zakAya te sarva AtmAmAM zaktipaNe che ane tene vyakta karavAnA A prayAsa che. e sava karavA mATe manane prathama kabajAmAM levAnI jarUra che ane tene mATe kramasara vicAra gurvAdinA Azraya nIce karavAnA che. " A AtmavicAraNA e bahu upayAgI bAbata che. AkhI duniyA para jaya meLavanAra ane meLavavAnI doDAdoDI karanAra potAnI jAtane ja na oLakhI zake e bahu moTA khedanI hakIkata che ane e kheda dUra karavAnA upAya AtmavicAraNA karavI e ja che. AvI rIte AtmavicAraNApUrvaka yogayuktine anusarIne jyAre ceAganAM aMga ane pratyaMganI sevanA karavAmAM Ave tyAre ceAgamA mAM vadhArA thatA jAya che ane AtmA paramAtmAnA mArge caDhe che. ahirAtma bhAva cheDI aMtarAtma svarUpa AdarI paramAtma bhAva pragaTa karavAnu je sAdhya temAM hAya che tene prApta karavAne raste jyAre te lAgI jAya che tyArapachI je kArya karavAnuM che te bahu TUMkA vakhatamAM siddha thaI jAya che. jyAM sudhI A jIva ahirAtma bhAvamAM vatA hAya che tyAM sudhI te ghara, putra, strI ane dhanAdi parabhAvamAM svabuddhi-Atmabuddhi dhAraNa karI temAM rAcyAmAcyA rahe che, paNa jyAre te A parabhAvaramaNutAneA abhyAsa choDI dai aMtarAtmasvarUpamAM laya thavA mAMDe che tyAre tene vivekajyeAti sphure che ane tenA piraNAme guNusthAna ArANu karatAM karatAM chevaTe niraMtarane mATe upAdhimAMthI mukta thai jAya che. e aMtarAtma dazAmAM pragati karavI e paramAtmadazAnuM anusaraNa che ane e mArge adhikAra pramANe sadgurunI niSThA nIce gamana karavAthI je kArya karavA mALAbheLA sanyAsInA prayAsa che te kA` tene TUMkA vakhatamAM prApta thAya che. jo te yAgAdi akuzaLa mArgamAM paDI jAya te tenA mA bahu lAMJA thaI jAya che ane ghaNI vAra tene adhaHpAta paNa thAya che, paNu o yAganA avadhAna samaye mULa tathA uttaraguNA kharAkhara dhAraNa karI, paMkAsana karI ane pachI recaka, pUraka, kuMbhakanA mana ane IMdriyA para jaya meLavavAmAM upayoga kare ane cegaavadhAna na cAlatu hAya teve vakhate jogabhrugati para vicAraNA karI sthiratA prApta kare ane pAte jAte ja AtmAnA vicAra kare te pachI tenuM parama sAdhya--lakSyabiMduM-niraMjana nirAkAra sthAna prApta thAya. jyAM jJAnAvaraNIya karmanA kSaya thavAthI leAkAlAkanA svarUpane te jANe, danAvaraNIya karmAMnA kSaya thavAthI te sava svarUpane dekhe, vedanIya karmanA kSaya thavAthI nirupAdhika anaMta sukhanI utpatti thAya, mehanIya kaneA kSaya thavAthI kSAyaka samyaktvanI ane cAritranI utpatti thAya, AyuHka nA kSaya thavAthI akSaya sthiti thAya, nAmakarmanA kSaya thavAthI arUpI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zrI AnaMdaghanajInA pado paNuM prApta thAya, gotra kamane kSaya thavAthI aguruladhutva prApta thAya ane aMtarAya karmane kSaya thavAthI anaMta baLa pragaTa thAya. A sAdhya tene bahu jaladIthI prApta thAya. sarva sukhanI parAkASTArUpa gInuM A lakSyasthAna, prApta karavA gya adhikAra, te mArgadarzaka gurune vega ane e viSayamAM apUrva ruci prApta thAya tyAre dehadevaLarUpa maThamAM vAsa karanAra bAluDo saMnyAsI pitAnuM anaMta siddha svarUpe pragaTa kare e hakIkata bahu AkarSaka che, AnaMda upajAvanArI che ane pariNAme mahAprayAsanuM tadanurUpa sarvotkRSTa phaLa ApanArI che. samAsI zabdane bIjo artha karatAM upara pramANe tenuM kAma thAya che ane tethI svasvarUpamAM chevaTe samAI jaze eTale tenuM svarUpa pragaTa thaze. artha lagabhaga ekane eka ja rahe che. AvI rIte jyAre yogamArga prApta thayuM che tyAre te mArge cAlI tAruM svarUpa siddha kara ane tArAM kAryonuM zuM phaLa bese che e je. e mAge gamana karatAM tane bahu harSa thaze ane je ke te tArAM kAryo phaLanI IrachA vagara kyAM haze ane tema ja yegIe karavuM joIe, chatAM paNa tenAM anivArya pariNAma tarIke tane kAryanI pUrNatA paramAtmapadamAM tAre samAveza thavAmAM jaNAI Avaze; mATe have anya sarva nakAmI niSphaLa pravRtti mUkI daI dehadevaLarUpa maThamAM vAsa karI saMnyAsIne pATha bhajava jethI tArI sarva upAdhio haMmezane mATe dUra khasI jAya ane tuM atyutkRSTa zAMtisAmrAjyanA maMdiramAM niraMtarane mATe vilAsa kare. pada 7 muM-sAkhI. nA zANA maMtrI , jati kawTI mo; jhakaryo dhAvata jagatameM, rahe chUTo ika Thora. "he jIvarUpa moralA! A jagatamAM AzArUpa baMdhana-nADAnI rIta taddana viparIta che, tenA vaDe keine jhakaDyo-bAMdhyuM hoya tyAre te duniyAmAM dekhAdeDa kare che ane tenAthI chUTo karyo hoya tyAre te eka sthAnake rahe che. " jaMjIra=hAthIne page bAMdhavAnuM nADuM-doraDuM, te sutaranuM hoya che ane bahu jADuM tathA majabUta hoya che. A nADAvaDe hAthIne pAchale paga baMdhAya che. bIjo artha jaMjIra eTale beDI-sAMkaLa paNa thAya che, paNa atra baMdhana artha vadhAre samIcIna lAge che. bhAva-A jIvarUpa mayUrane uddezIne je kahe che te nAnI vAta paNa bahu samajavA jevI che. sAmAnya niyama che ke, jyAre hAthIne doraDAthI bAMdhyuM hoya che tyAre te eka sthAnake kedakhAnAnI jema hAthIthAnamAM paDyo rahe che, paNa jyAre tene chUTe karavAmAM AvyuM hAya eTale doraDuM choDI nAkhyuM hoya tyAre te AkhA jagatamAM marajI Ave tyAM deData *kulatadana. mora=avarUpa morale. jhakaryo=bAMdhyo. kaI pratamAM jakazabda che. ika Thora eka ThekANe. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM pada 165 phare che, paNa jIvanI vAta tethI ulaTI ja che. tene jyAre AzArUpa deraDAthI bAMdhyuM hoya che tyAre te AkhI duniyAmAM pharyA kare che, paNa jyAre tene chUTe karavAmAM AvyuM hoya che tyAre te eka ja sthAnake rahe che. kahevAnI matalaba e che ke AzAnA pAzathI baMdhAyela prANI aneka matalaba mATe karmabaMdhana karI saMsAramAM rakhaDe che ane tenAthI mukta thAya che ke turata mekSamAM jaI eka sthAnake niraMtarane mATe rahe che. jaMjIranA baMdhanamAM ane AzApAzanA baMdhanamAM ATale badhe virodha che. AzA e evI vastu che ke ene pUrate khyAla AvI muzkela che. e A jIvane AkhA saMsAramAM rajhaLAve che. A saMsAramAM kharekhara TaTaLAvI rAkhanAra AzA che, garIba hoya che te dhanavAna thavAnI AzA rAkhe che, mAMde sAjA thavAnI AzA rAkhe che, vaMdhyA putra thavAnI AzA rAkhe che, nekara pagAra vadhavAnI AzA rAkhe che, virahI strI patine maLavAnI AzA rAkhe che ane emane ema TIMgAI rahI AjakAla karyA kare che, paNa e vastune vagara prayAse meLavI ApanAra zuddha AcaraNa karavAnI ane lAbhAMtarAya teDavAnI IcchA thatI nathI, mAtra dhana meLavavAnI AzAmAM prANI keTalA badhA prayAsa kare che te vicArIe te kaMpArI chUTe tema che; te parvata parvata bhame che, dUra dezamAM musApharI kare che, game tevuM jokhama kheDe che, TADha taDako sahana kare che, mUkha zeThIyAonI khuzAmata kare che, kudaratanA niyama viruddha rAtadivasa yaMtranI mAphaka kAma karyA kare che, bhUkhyA rahe che, kAlAvAlA kare che, asatya bole che, corI kare che-TUMkAmAM je je kArya karI zakAya te tamAma A jIva dhanane mATe kare che. aMte te nazIbamAM hoya-aMtarAya karmane kSayapazama hoya teTaluM ja maLe che, kUvAmAM ke dariyAmAM ghaDe laI DubakI mAre paNa ghaDAmAM jeTaluM samAya teTaluM ja jaLa Ave che, ghaDAnI aMdara samAsa hoya teTaluM ja jaLa temAM AvI zake che, paNa A jIva vadhAre maLaze, vadhAre maLaze, evI masta magajanI khumArImAM deDyo ja jAya che, aneka prakAranAM karmabaMdhana kare che, mAnasika parivartanane AdhIna thAya che ane saMsAramAM rakhaDe che. AzAnA pAzamAM baMdhAyela chavanI sthiti bahu vicitra thaI paDe che. kaI paNa kArya karatI vakhate tenAM phaLanI apekSA rAkhavI na joIe; ethI kArya karavAmAM eka jAtanI saraLatA ane zAMti AvI jAya che ane anirvacanIya svAtmasaMteSa thAya che. dhArmika kAryamAM paNa nirAzI bhAva niraMtara rAkhavuM joIe. amuka phaLApekSA rAkhIne karela dhArmika kArya paNa tathAvidha phaLa ApatuM nathI ane tethI zAstrakAro pIgalika phaLane uddezIne karAtAM dharmakAryane lakattara mithyAtva kahe che. anya zAstrakAre paNa kahe che ke "tAre karma karavAno adhikAra che, phaLavicAraNane kadi paNa nathI." jyAre nirAzIbhAva prApta thAya che tyAre A jIvane karmabaMdhana ochuM thAya che, karmanirjarA ghaNI thAya che ane chevaTe te mekSamAM jaIne bese che; jyAMthI pachI kadi paNa pAchuM saMsAracakramAM AvavuM paDatuM nathI, jyAM ekAMta sukha che ane jyAM nizcita sthiratA che. AzA pAzathI For Private & Personal use only. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pada je chUTe te A sthAnamAM eka ja jagyA para niraMtara rahe che. AzAnA viSaya upara aDDAvizamA padane prasaMge vistArathI vivecana karavAnuM che, tethI atra mULa padanI vastu upara have AvI jaIe. AtmA paramAtmadazAnA mArgane anusare te sarva kArya siddha thaI jAya e saMbaMdhI AgalA padamAM je vivecana karyuM tenA para eka sAmAnya satya ahIM batAvyuM ke paramAtmadazA prApta karavAnI IcchA hoya te AzApAzane choDI de. eTale sAmAnya baMdha karIne have A jIvane jAgrata thavAne upadeza kare che. ema karavAnuM kAraNa tene jAgrata karIne paramAbhadazAnA mArga tarapha prayANa karAvavAnuM ane niraMjana nAthanI mUrti prApta karavAnuM che. rAga AzAvarI. avadhU kyA sove tana maThameM, jAga vilokana ghaTameM, avadhU0 tana maThakI paratIta na kIjeM, Dhahi pare eka palameM; halacala meTi khabara le ghaTakI, cihna ramatAM jalameM. avadhU0 1 "he akhaMDa svarUpa sanAtana cetana ! tuM tArA zarIrarUpa maThamAM zuM sUI rahyo che? jAgrata thA ane tArA hRdayamAM je. tArA zarIrarUpa maThane bhAre karIza nahi, e te eka kSaNamAM dhasI paDe (te che), mATe tuM sarva hilacAla cheDI daIne tArA hRdayanI khabara le, pANImAM (mAchalAnA paganI) nizAnI zuM zodhe che ?" avadhu=akhaMDa svarUpa sanAtana cetana. vApavIti avadhUta: enA vizeSa artha mATe pAMcamA padanI pahelI gAthAne artha juo. bhAva-he cetana! zuddha svarUpavAna ! akhaMDa nilepa niraMjana ! tuM tArA zarIrarUpa maThamAM-gharamAM zuM UMdhI rahyA che? tuM jarA UTha, jAgrata thA ane tArA hRdayanI aMdara zuM che te je. zarIrarUpa gharamAM A jIva eTale badho Asakta thayuM che ke te aMdara najara karI zakyuM nathI, mAtra zarIra upara ja prema rAkhyA kare che. A hakIkata barAbara samajavA mATe bahirAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmAnuM svarUpa samajavuM jarUranuM che. AnaMdaghanajI mahArAja zrI sumatinAthajInA stavanamAM kahe che ke- Atama budde he kAyAdika cahyo, bahirAtama agharUpa. sugyAnI, kAyAdikane ho sAkhIdhara rahyo, aMtara AtamarUpa. sugyAnI. jJAnAnaMde he pUraNa pAvana, varAjita sakaLa upAdhi. sugyAnI. atIndriya guNa gaNu maNi Aga, Ima paramAtama sAdha. sugyAnI. sumati caraNa kaja Atama arapaNu. 1 vilokana =je. ghaTameM hRdayamAM. paratIta=bharose. hahidhasI paDe. halacala= hIlacAla. meTimeTADIne. ghaTakI=aMtarAtmAnI. cihe=nizAnI. ramatAM=zodhatAM. * "jAga" ne badale 'jAgi" zabda che ane "hi" ne badale "he' zabda kavacita dekhAya che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM padma 197 je prANI zarIra upara Atmabuddhi dhAraNa kare che, enA sukhamAM, AnaMdamAM, meAjamAM rasa le che, ene sarvasva samaje che, enA upara mAyA mamatA karI emAM baMdhAi jAya che te bahirAtmA jANavA. kAyAkrika upara mamatva na rAkhatAM tenA sAkSI tarIke rahe te aMtarAtmA samajavA ane sarva upAdhinA tyAgathI jJAnAnaMdamAM ramaNa kare ane ahIMdriya guNanuM sthAnaka thaI jAya te paramAtmA samajavA. A ahirAtmA ane paramAtmAnA saMbadhamAM A graMthamAM de de prasaMge bahu ullekha hAvAthI enuM svarUpa agAu vicAyuM" che te uparAMta atra kAMi jarA vistArathI vicArIe. AtmasvarUpanA jJAnanI prApti thayA vagara svapara vivecana thatu nathI tethI tenA svarUpane bedha avazya karavA ceAgya che. zarIra vigere paravastumAM AtmAnA bhrama thavAthI mAhinidrAmAM jenI cetanA asta thaI gaI che evA AtmAne ahirAtmA kahevAmAM Ave che. ahirbhAvanA tyAga karI AtmAmAM ja AtmAnA nizcaya karavA ane tene tathAsvarUpe eLakhavA e aMtarAtmA che ane je AtmA taddana nilepa, niSkala ( zarIra rahita ), zuddha, niSpanna, nivRtta ane nirvikalpa hoya tene paramAtmA tarIke oLakhavAmAM Ave che. aMtarAtmA ane ahirAtmAmAM bheda eTale ja che ke bahirAtmA jyAre caitanyasvarUpa AtmAne dehArdi padA-para vastuo sAthe joDe che tyAre aMtarAtmA tene sava bAhya para vastuothI pRthak kare che; matalaba iMdriya dvArA AtmAne je mAnI lIdhelu sukha maLe che tarUpa vyApara karanAra zarIrane ahirAtmA AtmabhAve jue che. manuSyaparyAyarUpe thayelA AtmAne te manuSya mAne che, devasvarUpa AtmAne deva mAne che, tiryaMcagati prApta karela AtmAne tiryaMca mAne che ane AvI rIte bhramamAM paDI jai AtmAnuM zuddha svarUpa zu che tenI zuddha dazA kaI che ane vartamAna dazAnu kAraNa zuM che te te samajatA nathI. jevI rIte peAtAnA AtmAnA saMbaMdhamAM te bhUla kare che tevI ja rIte anyanA AtmAnA saMbaMdhamAM paNa te tevI ja bhUla kare che. chevaTe ajJAnavarathI pIDita thai hirAtma bhAvamAM vatA jIva peAtAthI atyaMta bhinna putra, strI, pazu ane chevaTe dhanamAM paNa Atmatva jue che. A hirAtma bhAvamAM vartate jIva pAtAnI sa` sauMpatti, vibhUti ane alaMkArane nAza karatA saMsAragata mAM utaratA jAya che. A hirAtma bhAva cheDI daIne aMtarAtma bhAva jemAM AtmasvarUpanuM spaSTa jJAna-svapara vivecana thAya che te prApta karIne paramAtma bhAva prApta karavAnA A padomAM vAravAra upadeza dI jUdI rIte Avaze te bahu samajavA ceAgya che. khAsa karIne driyA dvArA AtmasvarUpathI bhraSTa thaI A jIva parabhAvamAM ramaNa karI rahyo che tene AtmavicAraNA karAvI svarUpajJAna prApta karavA mATe ane yogasthiratA prApta karavA mATe A viSaya bahu upayogI thaI paDe che. svarUpavicAraNA karatAM ene je sthiti samajAya che te para vivecana karavuM anAvazyaka che, kAraNa ke lagabhaga sarva padonA te ja viSaya che. A padanI vicAraNA karavI e bahirAtma bhAva tajI aMtarAtma vRttie Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado vartavAnuM prathama pagaluM che. aMtarAtma bhAvamAM jyAre cetana vartate hoya che tyAre te IdrinuM svarUpa samajI pitAnI zuddha dazA prApta karavA prabaLa prayAsa kare che ane anAtmabhAva parabhAvaramaNutA dUra kare che. bahirAtma dazAmAM vartatA tene je bAbatamAM prIti thatI hatI temAM tene ApattisthAna dekhAya che ane jemAM tene bhaya lAgatuM hatuM te bAbate AnaMdamaMdira thAya che. Idrine sArI rIte saMvara thayA pachI aMtarAtmA jyAre barAbara prasanna thAya che tyAre zeDa vakhata je taravaraphUraNe thAya che te paramAtma bhAvanuM rUpa che. AtmatatvanuM yathAsthita jJAna karavuM, manamAMthI vikane tajI devA ane manane AtmatatvamAM cha daI sattAgata anaMta sukhasvarUpa cidAnaMdamaya sAkSAt prabhutvanuM svamAM darzana karavuM e aMtarAtma bhAva che ane te svarUpe pragaTa karavuM e paramAtma bhAva che. jyAM sudhI AtmAmAM acaLa avasthiti thatI nathI tyAM sudhI saMsArabandhanathI mukti maLatI nathI ane tethI tyAM sudhI paramAtma bhAva pragaTa thatuM nathI, ane Atma avasthiti karavAne mukhya upAya e ja che ke AtmatatvanuM aMtaraMgamAM darzana karavuM, bahAra dehageha vigerenuM darzana karavuM ane te bannenA saMdeha vagaranA jJAtA thaI AtmanizcayathI jarA paNa DagavuM nahi. bahirAtma, aMtarAtma ane paramAtma bhAva saMbaMdhI vivecana avAranavAra padomAM AvyA karaze. bahirAtma bhAvamAM vartatA jIvane atra zikSA Ape che ke-he baMdhu! tuM zarIra upara Asakta thaI kema UMdhyA kare che? jarA jAgrata thaIne je te khare ke tArA hRdayamAM zuM bharyuM che? tuM te zarIranI lAlanapAlanAmAM, tenAM sukhasAdhane ekaThAM karavAmAM ane tene ezaArAma ApavAmAM ja masta rahe che, paNa emAM koI sukha nathI, e vastu tArI pitAnI nathI ane gharanA ghara upara kharca kare che te DahApaNabhareluM gaNAya paNa bhADAnA ghara upara zA mATe tuM ATale badhe vyaya karI nAkhe che ? vaLI tuM vicAra kara. e zarIrarUpa gharane tAre jarA paNa vizvAsa kare yukta nathI, kAraNa ke te eka kSaNamAM AkhuM ne AkhuM dhasI paDe tevuM che. kAcI mATInA banelA kAyArUpa gharane pAye ja nathI, ethI pAyA vagaranuM ghara eka kSaNavAramAM paDI jAya che. ApaNe ApaNuM aneka mitrone zarIra choDI cAlyA jatA joyA che, sAMjanA jenI sAthe vAta karI te savAramAM bhasmIbhUta thaI gayA sAMbhaLyA che, pAMca miniTa pahelAM maLelA hoIe te mitrane hRdaya baMdha thatAM kALane keLiyo thaI jatA joyA che, te pachI e zarIragharane bhase kevI rIte rAkhe? e te eka kSaNamAM dhasI paDe tevuM pAyA vagaranuM che. zarIrane paMpALavAnI jemanI Teva paDI gaI hoya che temaNe A bahu vicAravA jevuM che. vAta vAtamAM tabIyata bagaDI janArAe, eka upavAsa karatAM gaLe ThaMDA pANInAM pitAM mUkanArAo ane unALAmAM havA khAvA janArAoe zarIra pAsethI zuM kAma levAnuM che? tenI zuM kimata ApavAnI che? ane tenI khAtara keTale kheTe prayAsa thAya che? te lakSyamAM Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 sAtamuM pada levA jevuM che. game teTale parizrama karyA chatAM paNa e kadi tAruM pitAnuM thavAnuM nathI, aMte te dhasI paDavAnuM che ema tuM vivekanetrane UghADIne jo. A pramANe sthiti che mATe tuM bIjI nakAmI hIlacAla choDI daIne tArA aMtarAtmAmAM zuM che tenI khabara le, tenI tapAsa kara, tene mATe zegha khoLa calAva. tuM have samaye te khare ke A zarIraghara pAyA vagaranuM che to pachI temAMthI tuM zuM sAra kADhavAne che? tArA hRdayamAM zuM che te para vicAra calAva. hAla te tuM pANImAM mAchalAnA paganI nizAnI zodhe che, je vastu pANImAM kadi rahI zakatI nathI tenI zodha pAchaLa maMDyo che e tArI mUrkhatA che. tuM jANe che ke zarIramAM sukha nathI, zarIranA pAlanavaDe sukha nathI, zarIranuM sukha nathI, chatAM tene mATe tenAthI ja temAM sukha meLavavA irache che e tArI nakAmI hIlacAla mUkI daI tArA aMtarAtma bhAvanI khabara le. atyAra sudhInI tArI hIlacAla che te sarva bahirAtma bhAva che, te sarve tajI de. vaLI tArA zarIramaThamAM zuM che te tArA dhyAnamAM na AvyuM hoya te tenuM barAbara svarUpa batAvavAmAM Ave che tuM te sAMbhaLa. maThameM paMca bhRtakA vAsA, sAsA dhUta khavIsA; china china tohI chalanakuM cAhe, samaje na baurA sImA. avadhU0 2 (zarIrarUpa) maThamAM pAMca bhUtane vAse che ane zvAsozvAsarUpa dharta khavAsa paNa tyAM che je pratyeka kSaNe A jIvane chaLavAne cAhe che, te paNa A ajJAnI gAMDe zIkhAu (te) samajatA nathI. athavA dharta zabdano artha "kaMpa-dhumate " e paNa karI zakAya. A artha viSayane anurUpa che. bhAva-je zarIragharanuM tuM lAlanapAlana kare che te gharamAM te bhUta ane khavIsa rahelAM che. duniyAne sarvamAnya niyama che ke je gharamAM bhUtane vAsa thaye hoya tyAM je koI rahe te tene sukha upajatuM nathI, zArIrika ane mAnasika aneka prakAranI upAdhio niraMtara thayA kare che. duniyAne bhUtathI manAyale trAsa upayogamAM letAM tema ja zarIramAM pRthvI vigere bhUte paNa eka zabdavAcaka hovAthI te para zleSa karI samajAvatAM A jIvane kahe che ke-tArA zarIramAM te pAMca bhUtane vAsa che ane zvAsozvAsarUpa khavIsa AvIne vasele che. A zarIra pRthvI, pANI, teja, vAyu ane AkAzanuM baneluM che, matalaba temAM 2. vAsA =ghara, raheThANa. sAsA=zvAse zvAsarUpa. dhUta=dhutAre athavA kaMpate, ghumatA. khavIsA=khavIsa, mAthA vagarane bhUta. chinachana=pratyeka kSaNe. tehIete. baurASabAvare, gAMDe. sIsA=abhaNa, zIkhAu, 22 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padA pAMca bhUtA AvIne vaselA che. vaLI A bhUta pizAcathI paNa vadhAre bhayaMkara khavIsa hAya che. te mAthA vagaranA hAya che ema kahevAya che ane te jene vaLagela hAya tene prANa letA sudhI choDatA ja nathI. zarIramAM zvAsozvAsarUpa tArA khavIsa paNa rahela che. athavA zvAsozvAsarUpa ghumatA-kapatA khavIsa tyAM rahe che. iMdriyarUpa bhUta zarIrane eka kSaNu paNa cheADatA nathI ane vAraMvAra tenu chaLa joyA kare che, keAI paNa prasaMga maLatAM te cAranI jema gharamAM pesI jAya che ane jIvanI Rddhine lUMTI le che; vaLI jIvane chaLavAnI bAbata tene bahu pasa' che, kAI paNa prasaMga Ave te teo tenA keDA mUkatA nathI, paNa dareka takano lAbha lai jIva jarA pramAdamAM paDe ke dAkhala thaI jAya che, paNa A gAMDA abhyAsI jIva hajI tene oLakhatA nathI, vastusvarUpa samajate nathI ane zarIrane niraMtara papALyA kare che. IMdriye tenA para jaya meLavavA icche che, zvAseAzvAsa tenu AyuSya ghaTADavA maMDyo ja rahe che. te A jIvanA peAtAnA nathI, pArakA che, kAi paNa vakhate cheADI janArA che, jIvane gabharAvI thatharAvI nAkhanArA che, chatAM A jIva temAM gAMDA mANusanI peThe-ajJAnInI peThe prema rAkhyA kare che. cetana ! tArA zarIramaThanI A sthiti che te have tu zuM joine e bahirAtma bhAvamAM paDI rahyo che ? tArA vivekacakSu kheAlIne jo, vicAra kara, jAgrata thA, uTha. A pramANe jyAMsudhI besI rahIza? tAruM aMtara svarUpa have pragaTa kara ane bahirAtma bhAva cheDI de. 90 zira para paMca vase paramesara, ghaTameM sUchama bArI; Apa abhyAsa lakhe koI viralA, nirakhe dhUkI tArI. avadhU0 3 " tArA mAthA upara paMca parameSThI vase che. tene tArA hRdayanI aMdara rahela sUkSma bArI dvArA AtmaabhyAsathI kAI bhAgyazALI prANI jue tyAre te temAMthI dhruvanA tArA dekhe che. " bhAva-tuM hiAtma bhAvamAM varyAM kare che paNa emAM tArI bahu moTI bhUla thAya che. jo sakaLa AnaMda ane guNasamUhanA dhAmarUpa paramAtma bhAva tAre prApta karavAnI IcchA che te tene mATe tAre atarAtma bhAvanuM svarUpa pragaTa karavuM joie, tArA zarIranA sAkSI tarIke rahevu joie, kaI paNa zArIrika bAbatamAM mamatvabuddhi tajavI joIe. A aMtarAtma bhAva AtmaabhyAsathI dekhAya che, paudgalika vastue kaI che, para vastuo kaI che ane teonA ane AtmAnA saMbaMdha zuM che, kevA che, keTalA vakhata cAle tevA che e kharAbara vicArI AtmaabhyAsa-Atmatattvaci Mtavana * ' lakhe kAi 'te balle ' prakAze ' evA pATha anyatra che. 3. pacapa ca parameSThI, arihaMta, siddha, AcAya, upAdhyAya ane sAdhu. ma=sama. khArI-avalAkana karavAnuM sthAna, vedhazALA. Apa abhyAsa=AbhaabhyAsa. lakhe-dekhe. dheMkI tArI= dhruvanA tAre, peAlara sTAra. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM pada 171 AtmanirIkSaNa jyAre keI bhAgyavAna prANI kare che, eTale jyAre te bahirAtma bhAva tajI aMtarAtmabhAvamAM ramaNatA kare che tyAre pitAnA hRdayamAM rahela sUkSma bArI dvArA potAnA mAthA upara paMca parameSThIne jue che. hRdayamAM rahela sUma bArI te kSayopazamane lIdhe thayela sUvama bhAvagrAhI baMdha samaje. jyAre jJAnAvaraNIya karmane vizeSa kSaya pazama thAya tyAre sUkSama vastu jANI zakAya te badha AtmAne thAya che. A bArIne raste kaI bhAgyavAna prANI hoya te AtmaabhyAsa kare che, eTale sUma badha dhAraNa karI AtmasvarUpa jovAne abhyAsa kare che. te jue che ke pitAnA mAthA para paMca parameSTI vase che ane tenI AjJA pitAne mAthe vahana karavAnI che ane vaLI vadhAre bArikIthI jue che tyAre temane jaNAya che ke tyAM sUma dhruvane tAro jhaLake che. matalaba sUma baMdha thatAM AtmasvarUpanA prakAzanuM teja tene dUrathI dekhAya che. e dUrathI je sUma dIpaka dekhAya che te paramAtma bhAva che, ene svayaMprakAza te atizaya vizeSa che paNa haju A jIva AtmaabhyAsa dvArA avalokana karavAnI zarUAta kare che tyAre tene paramAtmadazAnuM jhAMkhuM svarUpa dUrathI dekhAya che ane pachI enA pUrNa prakAzane prApta karavA evI prabaLa IcchA thAya che ke tenuM varNana karI zakAya nahi. pAMcase pAvaranA vijaLInA dIvAne prakAza ke 1 lAiTane prakAza A prakAzanI pAse koI hisAbamAM nathI. vaLI te dhruvanA tArAnI paThe nizcaLa che. cetana ! A bhUta khavIsanA sthAnarUpa zarIragharanI pratIti choDI sadarahu dhavane tAre jevA yatna kara. e eka vakhata joIza eTale pachI A zarIragharanI sAthe keTale saMbaMdha rAkhave te bAbatane tArA manamAM daDha nirNaya thaze. "Apa abhyAsa prakAze viralA, nirakhe dhrukI tArI." e pAThAMtara paNa bahu sAre bhAva Ape che. zira para paMcaparameSThI vase che ane hadayaghaTamAM sUkSama bArI che te bArI dvArA jyAre A jIvane AtmaabhyAsa thAya che-traNa prakAranA AtmAnuM upara jaNAveluM svarUpa spaSTa rIte samajAya che tyAre taddadvArA dhruvane tAre-zuddha paramAtmabhAva-AdhyAtmika jIvananuM parama lakSyabindu jue che ane te vakhate tene apUrva AnaMda thAya che. AnaMdaghanajI mahArAja atra kahI de che ke-AvI rIte pravane tAre dekhanAra virala hoya che, bhAgyazALI hoya che, javalle ja hoya che, paNa e sarva prayAsanuM sAdhya-prAptavya sthAna hevAthI temAM addabhUta zAMtisamRddhinuM sAmrAjya hoya che. prekI tArI e paramAtmabhAva samaja. padanI A gAthAmAM koI apUrva bhAva hoya evI phuraNA thAya che, yoganI keTalIka hakIkatane temAM samAveza karyo jaNAya che. paMcaparameSTI eTale paMcamahAvrata hovA saMbhavita che. sarva jIvanI hiMsAne tyAga, sarvathA asatya bhASAne tyAga, paravastu rajA vagara na levAne niyama, akhaMDa brahmacarya ane paravastu upara svAmitva sthApana grahaNadine sarvathA tyAga e paMcamahAvratonuM sthaLa svarUpa che. samyagajJAnapUrvaka jyAre sarvaviratibhAva prApta thAya che tyAre tyAgamAM je AnaMda Ave che tenuM svarUpa anubhavathI ja samajAya tema che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 zrI AnaMdaghanajInA para gasUtromAM Ane pAMca yama tarIke oLakhavAmAM Ave che. veganuM A prathama aMga che ane AtmAthI para rahelI sarva vastu para jaya meLavavAne pAya che. e paMca mahAvratanuM sUkama svarUpa bahu lakSya pUrvaka vicAravA lAgyA che. e paMca mahAvrata paNa samyagajJAna-vastusvarUpanA zuddha avadhapUrvaka hoya te vizeSa lAbha karanAra thAya che; nahi te bahudhA kAyaleza karAve che. A paMca mahAvratane paMcaparameSThInuM svarUpa ApI atra kahe che ke-tArA zira para paMcaparameSThIne vAsa che, matalaba tAre paMcamahAvratanI dharA tArA mAthA upara vahana karavAnI che ane tenI sAthe ja jyAre tArA hRdayaghaTamAM rahelI zubha manarUpa bArI dvArA tuM avalekana karIza tyAre tane vastusvarUpane bhAsa thaze. paMcamahAvrata dvArA mahAtyAga karIne pachI jyAre tuM manane vikalpathI dUra karI taddvArA avalokana karIza tyAre AtmavicAra dvArA tAro apratipAtIbhAva-tAruM paramAtmasvarUpa-tAruM lakSyasthAna-prava sthAna-acaLa sthAna dekhAze. saMsAracakranA duHkhamaya ghera AkAzamAM dUrathI dekhAte ramaNIyacira prakAza ApanAra-jhaLakate A kSAyika bhAvane tAre tAruM lakSyasthAna banaze ane pachI tane gamArgamAM AgaLa cAlavA svAbhAvika preraNuM thaze. A arthampharaNamAM paMca paramesarano artha barAbara baMdhabesato Ave che ke tene sthAne pAMca idhi levI ucita gaNAya te vicAravA yogya che. tAtparya e che ke-coganA prathama aMga yamamAM atra praveza karI, paramAtmabhAvanuM darzana karI pachI je bhAgyazALI prANI hoya che te yogamArgamAM vadhata jAya che. kevI rIte vadhatuM jAya che tenuM kAMIka darzana A ja padamAM thaze. AzA mArI Asana dharI ghaTameM, ajapAjApa jagAve AnaMdaghana cetanamaya mUrati, nAtha niraMjana pAve. avadhU0 4 "AzAne tyAga karIne hRdayamAM sthiratA dhAraNa kare ane aMtaraMga davanirUpa anuracarita jApa kare tyAre AnaMdanA samUharUpa niraMjana nAthanI jJAnamaya mUrti prApta kare." bhAvauparanI gAthAmAM pravane tAre nirakhavAnI je hakIkata kahI tenuM darzana karI gamArgamAM cetana AgaLa vadhAro kare che te A pramANe prathama AzAne tyAga kare eTale je kAMI kArya karavAM te A taddana nirAzI bhAvathI karavAM, phaLApekSA vagara karavA bIjuM tenI sAthe sthiratA prApta karavI eTale zarIranI pravRtti upara yogya aMkuza AvI jAya ane sAthe AtmatatvamAM ekatA thavAthI mukhathI uracAra karyA vagara zuddha paramAtmadazAnA bhAvanI vicAraNArUpa aMtaraMga jApa cAlyA kare. e traNe bhAva jyAre prApta thAya tyAre sukhanA ja rAzirUpa niHkevaLa AtmasvarUpamaya zuddha mRrti cidAnaMdaghana svarUpa nirlepa paramAtmabhAvarUpa zrI bhagavAnane tuM prApta kare emAM jarA paNa saMzaya karavA jevuM nathI. ja mArI=bI daI, tyAga karI. Asana-sthiratA. ajapAjApa=aMtaraMga dhvanirUpa jalpa vagarano jApa. cetanamaya=jJAnamaya. niraMjana=kamalepa vagaranA. n International Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM padma 193 niraMjana nAtha eTale paramAtmabhAva samajavA. e sava AnaMdanA samUha che, emAM jarA pazu du:khaneA khyAla nathI, avakAza nathI. vaLI e jJAnamaya mRtti che, emAM jJAnAnaMda utkRSTa prakAranA che, enAthI vadhAre jJAnAnaMda bIjI koI jagyAe, khIjI kai dazAmAM prApta thai tema nathI, thai zakavAnA saMbhava ja nathI. e bhAva nirajana che-nile pa che. emAM karmAnA navIna lepa lAgatA nathI tethI e bhAvamAMthI cyuti kaddhi paNa thatI nathI. e AnaMdaghanarUpa-jJAnasvarUpa niraMjana nAthane AzAneA rAdha karavAthI, sthiratA prApta karavAthI ane aja5 jApa karavAthI prApta karI zakAya che. AzAnA svarUpane aMge upara sAkhImAM kAMika vivecana thaI gayu che ane vizeSa hakIkata aThThAvIzamA padanA vivecanamAM AvavAnI che. yamAdi yAganAM aMgAnA abhyAsa karatAM kAi paNa vakhate AzIbhAva na hAvA joie. e cegamArgImAM pravRtti karI AgaLa vadhavAnA mukhya upAya che. AzAne aMge sarva duHkhA thAya che ane khAsa karIne sa AraMbhanA kAraNu pAMcamA yama-parigrahatyAganuM utpattisthAna ane saMsAra vadhAranAra AzA haiAvAthI ane ni`matva bhAvanI spaSTa vireAdhI hovAthI anaMta sukhaprAptinA mArge gamana karavA mATe AzAnA tyAga karI devA e khAsa jarUranu che. Asana e yAganuM trIjuM aMga che. pAtaMjalayeAgaDhanamAM kahe che ke ziraputraM bAlamaM nizcaLa ane sukhakara je Asana hoya te yAganA agarUpa Asana kahevAya che. mananI caMcaLatAne dUra karanAra ane aiya sukha saMpAdana karanAra AsanathI zarIrayega para majabUta aMkuza AvI jAya che. ApaNe chaThThA padmanA vivecanamAM joyuM ke yogazAstramAM zrImAn hemacaMdrAcArye pa"kA sana, vIrAsana, vajrAsana, padmAsana, bhadrAsana, IMDAsana, utkaTikAsana tathA godyoRsikAsananu svarUpa cAthA prakAzane cheDe batAvI chevaTe kahyu` che ke je je Asana karavAthI mana sthira thAya te te dhyAnane sAdhanAruM Asana karavuM.x sAmAnya rIte anya yAgAbhyAsIe paNa sthAna ane AsananA saMbaMdhamAM kahe che ke jyAM ane je Asane besavAthI rAgadveSa laghutAne jaladI pAmI jAya te sthAne ane te Asane khAsa karIne ceAgakALe besavu. zAstrakAra kahe che ke-amuka Asane besavAthI ja mana sthira thAya che evA khAsa niyama nathI ane aneka mahAsattvavaMta prANIe sarva avasthAmAM paramAtmabhAva pAmI gayA che, peAtAne kayA sthAnamAM ane kevA AsanathI sthiratA prApta thaze te saMcAga uparathI vicArI levuM, paNa khAsa karIne eTalA teA niyama samajI levA ke cilata AsanathI ane dhamAdhamavALI jagyAmAM sthiratA prApta thavI lagabhaga azakya che. sthAna ane AsananI pradhAnatA * jIe yogazAstra, cothA prakAza, zloka 124 thI 132. x sadara zlAka 134. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI AnaMdadhanajInAM pado eka madadagAra tarIke bahu sArI thAya che. vanarAjIthI virAjita, saMsAranA pavananI gaMdhane paNa nahi lenAra, zAMta parvatanI ekAMta Toca para paryakAsana karI AtmavicAraNA karavAmAM Ave tyAM je AtmasamRddhine sAkSAtkAra thAya che te meTara, TrAma ane gADIonA avAja varace ke asthira Asane DolatI khurazI para che ke kalpanAmAM Avo azakya che. Asana yeganuM trIjuM aMga che ane yogamArga para praveza karanArane te khAsa upayogI che e lakSyamAM rAkhavuM. ajapA jApaH paramAtmatatvanuM ciMtavana karavAnI Teva paDyA pachI mukhethI uccAra karyA vagara hudayamAM tenI laya lAge che, anuccarita jApa cAle che ane anya vastuo tarapha dhyAna gayA vagara tenI ja raTaNa cAlyA kare che. chaThThA padamAM anAhata nAdanuM svarUpa batAvyuM che temAM ghaTamAM-hadayamAM eka ati madhura avAja cAlyA kare che tema ja tenI sAthe aMdara aja5 jApa cAlyA kare che ema kahela che. ApaNe sAmAnya rIte navakAravALI gaNatA hoIe chIe tyAre phuTa ke aphuTa akSara belIne ke vicArIne japa karIe chIe, paNa jyAre egamArgamAM jIvananI pragati thAya che tyAre te anuccarita jApa karI zake che. sAMsArika prANuM jema dhanAdikane anuccarita jApa kare che, tevI rIte paramAtmadazA prApta karavAnI raDha lAgyA pachI tene aja5 jApa cAle che. AvI rIte AzAne tyAga karavAthI manovega para aMkuza AvI jAya che, Asana sthira karavAthI kAyayoga para aMkuza AvI jAya che ane aja5 jApa karavAthI vacanayoga para aMkuza AvI jAya che. A traNe yoga para aMkuza prApta thavAthI svaparane viveka eTale spaSTa thAya che ke pariNatinI vizeSa nirmaLatA thaI dhIme dhIme kamasara niraMjana nAthanA pada para ArohaNa thatuM jAya che, cidAnaMda bhagavAnanI jJAnamaya mUrtinuM darzana thAya che ane chevaTe paramAtmabhAva prApta karavAnuM je sAdhyabiMdu che tenuM je jhAMkhuM darzana thayuM hatuM te spaSTa darzana thAya che, tenI najIka-tenI tarapha gamana thatuM jAya che ane chevaTe te bhAva prApta thAya che. pada AThamuM sAkhI Atama anubhava phUlakI, navalI kou rIta nAka na pakare vAsanA, *kAna gahe paratIta // 1 // 1 phUlakI phUlanI, puSpanI. navalI=navIna, abhinava. ukAI. vAsanA=sugaMdhI. paratIta pratIti, hayAtInI khAtrI. * "kAna na gahe pratIta" e pramANe pAThAMtara che. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Amu padma 175 " AtmaanubhavarUpa phUla-puSpanI kei navIna rIti che, nAka tenI vAsanA pakaDatu nathI ( paNa) kAnane tenI pratIti thAya che. " bhAvArtha-AtmaanubhavanuM svarUpa ApaNe kAMIka cAthA padanA arthAMmAM joi gayA, e yathArtha svarUpanA avabAdhathI AtmA ati unnata dazA bhogave che ane yogamArgomAM savizeSapaNe pragati karatA jAya che. atre AnaMdadhanajI mahArAja e anubhavajJAnane puSpa sAthe sarakhAvI tenuM eka sAmAnya tattva bahu uttama rIte bahAra lAve che. sAdhAraNa rIte puSpa tenI sugadhIthI ALakhAya che. gulAba, caMpA, camelI vigere puSpanI sugadhI nAkane pahAMce che, eTale te DhaMkAyala hAya, tenA para kapaDuM vIMTI rAkhyuM hoya te pazu nAka tenI vAsanA grahaNa karI tenI haiyAtI batAvI Ape che, paNa tene kAMI avAja na hAvAthI kAnane tenA astitvanI khabara paNa paDatI nathI; paNa anubhavajJAnarUpa puSpanI rIti te navIna prakAranI che. nAkane anubhavapuSpanI khabara paDatI nathI, paraMtu kAnamAM anAhata nAda cAle che jenuM svarUpa chaThThA padmanI prathama gAthAnA vivecanamAM ApaNe vicArI gayA chIe, tenAthI kAnane tenI haiyAtInI khabara paDe che. k rham athavA soDam sodham nA adbhuta vina kAnanI aMdara cAle che tyAre anubhavapuSpanI pratIti thAya che, anubhavapuSpanI A navInatA che. kAna na gahe pratIta' A pramANe pAThAMtara khIjI paMktimAM che te pramANe A sAkhIne atha vicAratAM nIce pramANe atha prApta thAya che te paNa vicAravA ceAgya che. anubhavajJAnanA viSaya AgalA paTTamAM lIdhA hatA te anubhavanuM svarUpa batAvI pachI zuddha cetanA anubhavane kahe che ke-mArA nAthane jAgrata kara. anubhava eTale zuddha svarUpanuM jJAna, e anubhavane atra puSpa sAthe sarakhAvIne kahe che ke-e phUlanI rIti te koi jUdA ja prakAranI che. sAmAnya phUla hoya teA nAkane tenI vAsa Ave che, jamIna para te paDe te sahaja avAja thavAthI athavA khIjAonA kahevAthI kAnane tenI pratIti Ave che paNa yathArtha svarUpajJAnanI rIti tethI UlaTI ja che. nAka tenI vAsa laI zakatuM nathI ane kAnane tenA avAja AvatA nathI, tevI ja rIte zarIrane tene sparza thatA nathI, rasanA tene svAda lai trAkatI nathI ane cakSu tene dekhI zakatI nathI. enuM jJAna AtmAne IMdriya dvArA thatu nathI paNa svayaM thai jAya che. bAhya vastunuM jJAna iMdriya dvArA thAya che, prathama vyaMjanAvagraDu thAya che te mana ane cakSu sivAya cAra iMdriyA sAthe vastunA sabadha thavAthI thAya che, pachI A kAMi che evA bAdha pAMca iMdriyA tathA manathI thAya che tene arthAvagraha kahe che, kayA varSoMnI te vastu che vigere vicAraNAne ThaMDA kahe che, te vargamAMthI amuka vyaktirUpa e vastu che ema niNuya thavA tene apAya kahe che ane te niNaeNyane dhArI rAkhavA ene dhAraNA kahe che. evI rIte bAhya vastu sthaLa vastunuM jJAna IMdriya dvArA thAya che. dAkhalA tarIke gulAbanuM puSpa DAya te hAthane aDake ke tarata ja je jJAna thAya te Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI AnaMdaghanajInAM pade vyaMjanAvagraha, kaI vastune sparza thaye ema jaNAya te arthAvagraha, e puSyajAti che ema vicAre te IhA, e gulAbanuM phUla che e nirNaya thAya te apAya ane te nirNayane hadayamAM dhArI rAkhe e dhAraNa. A vyaMjanAvagraha vigerenA kama vagara anubhavajJAna thAya che, e pitAnI meLe aMdarathI jAgrata thAya che. A sAkhImAM indriyaviSayatyAgane paNa bhAva batAvI dIdhuM che ema samajI levuM. idrinA viSaye AdaravA yogya nathI paNa tyAga karavA yogya che ema kahI tene niSedha sUcavyuM che. rAga-dhanAzrI athavA sAraMga. *anubhava nAthakuM kyuM na jagAve, mamatA saMga so pAya ajAgala, thanateM dUdha kahAve. anubhava0 // 1 // he anubhava ! nAthane kema jagADato nathI; mamatAnI sebata teNe karI che tethI bakarInA gaLAmAM rahelA stanamAMthI te ( sukharUpa) dUdha dohavA IcchA rAkhe che." bhAva-zuddha cetanA anubhavane kahe che. AtmAnuM zuddha svarUpa te zuddha cetanA che. zuddhasvarUpanuM jJAna te anubhava che. AtmA jyAre zuddha svarUpamAM Ave tyAre te zuddha cetanAne svAmI thAya che, azuddha dazAmAM vartate hoya che tyAre te kumatine svAmI kahevAya che. zuddha svarUpa e tenuM maLa rUpa che. jema eka patinI be strIo jene vyavahAramAM zeka kahe che teone bahudhA virodha hoya che tema zuddha cetanA ane kumatine hamezAM virodha che. eka vastunA be khapI hoya che tyAre e ja pramANe bane che. zuddha cetanAne pati kumati pAse jAya e jarA paNa pasaMda AvatuM nathI, zekanuM sAla enA manamAM niraMtara cAlyA kare che ane tethI pitAnA pati upara kheda rahyA kare che, chatAM paNa enuM mana strInA jevuM ati komaLa hovAthI kaI vAra pati raMgamAM AvI jAya che tyAre pite tene kumatine saMga choDavAnuM kahe che, kaI vAra kaI dUtanI sAthe saMdeze kahevarAve che ane kaI vAra dUtane vacce rAkhI rubaru vAtacIta kare che. A prasaMge anubhava ane zuddha cetanA ekaThAM maLI gayAM che tyAM prasaMga joI zuddha cetanA anubhavane kahe che te barAbara vicAra karavA jevI hakIkata che. he anubhava ! tuM mAro ghaNA kALano mitra che, mAruM ane mArA pati cetanarAmanuM ekatrapaNuM karavAmAM ane te thayeluM jovAmAM tuM ati AnaMda lenAro che, tyAre huM tane kahuM chuM ke-he baMdhu! tuM mArA prANanAtha-patine jagADate kema nathI ? e to bApaDA mehanidrAmAM UMghI gayA che ane pitAnuM svarUpa bhUlI gayA che, pitA para aMkuza cUkI * nAtha cetanane. kayuM=kema, pAya=pAmIne. agajAla thanoM bakarInA gaLAmAM laTakatA stanamAMthI. dUdha dhAvaNuM. duhA-duhe che. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamuM pada 177 gayA che ane pitAnI jAtane bIjAnA kabajAmAM seMpI beThA che, tethI teonI sthiti kevI thaI che te te tuM che. e to mamatAnA saMgamAM paDI gayA che, emanI sAMsArika strIthI utpanna thayelA chokarAne e pitAne chekara mAnI beThA che, e se pacAsa varasa rahevAnA bhADAnA gharane gharanuM ghara mAnI beThA che, e zarIrane AtmA mAnI beThA che, e dhana pharatI cekI karI temAM sarvasva mAnI beThA che, e vyavahAranA kAryane pitAnuM hita mAnI beThA che, e viSayakardamamAM reLAvAmAM AnaMda samajI beThA che, e sagAMsaMbaMdhInA vyavahArane zAstra mAnI beThA che, e raDavAkUTavAnA Dhagane vyavahAra mAnI beThA che, e khAvApIvAnI vastuomAM lepAI gayA che, e hAramoniyamanA ke pIyAnAnA rAgane nAda samajI beThA che, e lADI vADI gADImAM Asakta thaI beThA che, e pate keNa che enuM bhAna bhUlI gayA che, e viSayakaSAyamAM masta thaI paDyA che ane parabhAvamAM ramaNa karI rahyA che-AvI emanI sthiti mamatAne lIdhe thayelI che, ahaM ane amane maMtra jagatane aMdha karanAra che. e maMtre temane paNa aMdha banAvI dIdhA che ane tethI pitAnI khoTI mAnyatAnAM banAvelAM ghara, zarIra, strI, putrAdimAM mArApaNAnI buddhi karI temAMthI sukha meLavavA Icche che; emane kharekharA sukhane khyAla nathI, kharuM sukha te tenuM nAma kahevAya ke jyAMthI pharI vAra myuti na thAya, je niraMtara eka sarakhI rIte rahe ane jemAM parataMtratA na hoya, ene badale e te paravastumAMthI sukha meLavavA pAchaLa maMDI paDyA che, e te saMtatine ucheravAmAM, ghara baMdhAvavAmAM ane dhana kamAvAmAM sukha mAne che ane tethI sukha maLaze evI AzA rAkhe che, paNa e te pArakI vastu che, para che ane paravastu kadi sukha ApI zakatI nathI, teo padgalika vastumAMthI sukha meLavavAnI IrachA rAkhe che te teone prayAsa mane te bakarInA gaLAmAM laTakatA AkRti mAtra stanamAMthI dUdha prApta karavAnA prayAsa jevo lAge che. jema bakarInA gaLe laTakatA stana nakAmA che tema mamatAne saMga nakAme che ane sadarahu stanamAMthI dUdha meLavavuM azakya che tema mamatAsaMgathI sukha meLavavuM azakya che. enuM vAstavika kAraNa e che ke mArA patine kharekhara sukhane khyAla nathI. e sthaLa sukha je mAtra mAnyatAmAM che temAM eTalA badhA Asakta thaI gayA che ke vAstavika sukhanuM temane svapna paNa AvatuM nathI. he anubhava ! tuM mArA nAthane jAgrata kara ane teone sukhane khyAla Apa. A padamAM ajAgala stananI sarakhAmaNI mamatAsaMga sAthe ane dUdhanI sukha sAthe karI che. dUdha eTale sukhanI cAhanA e artha paNa thaI zake tema che. A jIva mamatArUpa ajAgala stanamAMthI sukharUpa dUdha dehavAnI IcchA rAkhe che. maire kaheteM khIja na kIje, tuM aisI hI zikhAve; bahota kahete lAgata aisI, aMgulI *sarapa dikhAve. anubhava0 2 * sarapane badale "saraga" pAThAMtara che. AkAza e tene artha tha saMbhavita lAge che. 2 kahete kahevAthI, khIjaDyuse. aisI evI. aMgulI AMgaLI. sarapa=sa5. erUnI pheNa. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zrI AnaMdaghanajInAM pado "mArA kahevAthI gusse thaIza nahi, (kAraNa ke, tuM ja evuM zIkhave che, vadhAre kahevAthI to evuM lAge che ke jema sarpanI phaNa jevA AMgaLAM dekhAya." bhAva anubhavahuM jANuM chuM ke tuM mArA nAthane mitra che tethI huM tenI viruddhanI hakIkata kahIza te tane pasaMda nahi Ave ane tethI meM jyAre tene kahyuM ke mArA pati te bakarInA gaLAmAM rahelA stanamAMthI dUdha dehavA irachA rAkhe che tyAre tane kadAca tArA mitrane mATe lAgI AvyuM haze, paNa temAM khoTuM lagADavAnuM kAMI kAraNa nathI, tAre mArA upara jarA paNa gusse thavAnuM kAraNa nathI, kAraNa ke meM je vAta kahI te te te pote ja zIkhave che. tuM ja kahe che ke-mamatAmAM kAMI sAra nathI, e aMdha karanAra che ane enA pAsamAM paDele prANI kadi sukha prApta karI zaktA nathI; tethI tArI kahelI vAta ja huM kahuM chuM. ATalA uparathI huM dhAruM chuM ke tuM mArA upara guse te lAvIza nahi. vadhAre vAta kahevAthI te duHkha lAgI jAya te jema sarpanI pheNa jevI AMgaLI lAge tevuM thaI Ave che. Thapake ApatI vakhata anya tarapha lAMbe hAtha karavAmAM Ave che te sarpa je lAge che tema huM tane kahuM chuM te duHkha jevuM tane lAgatuM haze. aMgulI sarSa dikhAve eTale Thapako ApatI vakhate je sarpAkAra hAthe dekhAya te pramANe huM tane lAgatI haIza-e pramANe Ane bhAva thAya che. A bhAva haju barAbara jhaLakya nathI. keIne Thapake vAraMvAra ApatAM tene chevaTe eTaluM badhuM mAThuM kaI vakhata lAgI jAya che ke pachI Thapako ApavA mATe je AMgaLI uThAvavAmAM Ave te paNa tene sarSa jevI lAge che. A pramANe bhAvArtha nIkaLave paNa saMbhavita lAge che. athavA AMgaLI lAgavAthI jema sarSa kopI thaI jAya che tema manuSyane bahu kahevAthI cIDAu prakRtivALo thaI jAya che, jarA jarAmAM uddhata prakRtivALo banI jAya che. kahevAnI matalaba e che ke-zuddha cetanA mamatAsaMganA pariNAmanuM je varNana kare che tevuM ja varNana anubhava paNa AtmAne zIkhave che. anubhava vAraMvAra AtmAne kahe che ke-tamAruM pitAnuM svarUpa zuM che? te juo, vicAro, samajo ane para vastu para moha karI beThA cho te tamane ghaTatuM nathI, tamane chAjatuM nathI, tamane lAgatuM nathI. tame mamatAnI sebatathI je sukha meLavavAne Icche che te tamane kadi maLanAra nathI, kAraNa ke tyAM vAstavika sukha che ja nahi. AvI rIte anubhava AtmAne vAraMvAra kahe che, te ja hakIkata kahIne zuddha cetanA anubhavane bhalAmaNa kare che ke-have nAthane jAgrata karo ane mamatAne saMga choDAvI de. vaLI e cetanacha atyAre mamatAnI sebatamAM kevA paDI gayA che ene tArazya citAra mana samIpa rajU kare jarA paNa muzkela nathI. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 AThamuM pada auranake saMga rAte cetana, *cetana Apa batAve; AnaMdaghanakI sumati AnaMdA, siddha sarUpa kahAve. anubhava0 3 "cetana bIjAnI sAthe rakta thayA che (e te) cetana pite ja batAve che. AnaMdasvarUpa bhagavAnanI AnaMdamaya sumati( nI sebata) te siddha svarUpa-niSpanna rUpavALI che." bhAvaje bhAI anubhava! tuM ema kahetA hoya ke e cetana anyanI sAthe ramaNa kare che e vAtane purA zuM ? te te bAbata sAbita karavAmAM mane jarA paNa aDacaNa Ave tema nathI, kAraNa ke e vAtanI sAkSI te cetana pite ja Ape che. pIddagalika vastuomAM cetana ramaNa karate hoya eTale temAM Asakta hoya tyAre te parabhAvamAM ramaNa kare che ane te vakhate tene aneka karma lAge che tethI saMsAramAM paribhramaNa kare che, cAre gatimAM rakhaDe che, bhUkha tarasanI vedanA sahana kare che, surUpa kurUpa thAya che, parAkramI ke baLahIna thAya che, niMdA kapaTa kare che, mAyAmRSAvAda Acare che, viSayamAM rApara rahe che, subhAgI dubhAMgI thAya che vigere aneka nATaka kare che, aneka nAca nAce che, aneka khela kare che, tethI te para vastune saMga kare che te vAta te pite ja batAvI Ape che; bAkI jyAre AnaMdasvarUpa bhagavAnanI AnaMdamaya sumati strInI sebatamAM te heya-matalaba mArA saMgamAM hoya tyAre te tuM jANe che ke tenuM niSpanna svarUpa thaI jAya che, tyAre te e sarvajJa, sarvadaza, akhaMDa sukha bhoktA, aja, avinAzI, akSaya, ajarAmara, agurulaghu, akhaMDa vIryavAna thaI jAya che tethI tenuM svarUpa chAnuM rahetuM nathI. AnaMdasamUha bhagavAna te zuddha cidAnaMda Atma siddha dazAmAM rahelo samaja, tyAM sarva prakArane AnaMda che, tyAM jAti, jarA, maraNane bhaya nathI, sarvadA eka sarakhI sthiti che ane AtmaguNaramaNarUpa ane sthiratArUpa cAritra che. e siddha svarUpa cetananI sumati strI je zuddha cetanA pite ja che tenI sobatamAM hoya tyAre to enuM niSpanna rUpa thaI jAya che, pachI te Ama cakrabhramaNa karato nathI, pachI pArakI vastune pitAnI mAnato nathI, pachI jyAM tyAM mAthuM mArate nathI, mATe te anubhava ! mArA nAtha parabhAvamAM rakta che e saMbaMdhamAM jarA paNa zaMkA jevuM nathI, tethI huM tane kahuM chuM ke te pANImAMthI mAkhaNa levavA mAge che, vedhumAMthI tela kADhavA mAge che, ajAgalastanamAMthI dUdha meLavavA mAge che e kharI vAta che. e saMbaMdhamAM tAre jarA paNa duHkha lagADavuM nahi, tAre mArI * "cetana Apa batAve" ne sthAne "mAThe AMkha batAve" athavA "mAte Apa batAve " e pAThAMtara che. x "siddha sarUpa kahAve'ne badale keTalIka pratamAM "dhanavA kena kahAve' evo pAThAMtara che, tene artha besato nathI, paNa te pATha vicAravA yogya che. 3 ranake pArakAnI. rAte rakta thayA che. Apa=pote ja, siddha=nipaja. kahAve che. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI Ana ghanajInAM padma tarapha AMgaLI batAvavI nahi, paNa tu' tenA mitra che tethI tane kahuM chuM ke have kRpA karIne tuM tArA mitrane jAgrata kara ane A anAdi madirAnA kephamAM te Asakta thaine paDelA che teneA tene vAstavika khyAla ApIne temAMthI tene uThADa-jagADa sAmAnya jJAna ane anubhava e emAM zo taphAvata che te tarapha jarA dhyAna devAnI jarUra che. vizrAmakAraka vicArane jJAna kahevAmAM Ave che eTale amuka vicAra para sthiratA thAya te jJAna, emAM mAtra jhaLakATa thAya che. AnaMdakAraka jJAnane anubhava kahevAmAM Ave che, emAM jJAna sAthe tenuM phaLa prApta thAya che. A taphAvata bahu vicAravA ceAgya che. padma navamu rAga-sAra'ga. *nAtha nihAro bApamatAsI, vaMcaka zaTha saMcakasI rIteM, khoTo khAto khatAsI. nAtha0 // 1 // he nAtha ! hu tamArA matanI cheM tene (Apa) juo; ( mamatA te ) chetaranArI, luccI ane lAbhInI peThe khATuM khAtu khatave che. ApamatAsI--huM tamArA matanI chuM athavA Apa jue eTale tyAM ApamatAzrita evA tame mane paNa samIcIna che. jue khAtuM khatavavuM eTale khAtAvahInA cApaDo khatavave. vyApArI jema meLa, noMdha vigeremAMthI khAtAvahI khatave che tema cApaDA taiyAra karavA te. tamArI peAtAnI buddhithI mane ema artha karavA. A a bhAva--AgalA padamAM anubhavane kahyuM ke-tuM nAthane jAgrata kara, paNa zuddha cetanAnu strI jevu' kAmaLa hRdaya te rahI zakyuM nahi, tethI ane upara anubhave kahyuM tethI pati kAMika jAgrata thayA che ema jANI tene uddezIne zuddha cetanA have pAte ja kahe che. huM pati ! huM cetana ! mArA nAtha ! tame mamatAnI sAkhatamAM paDI mane tadna bhUlI gayA che paNa have jarA mArA tarapha najara karA, huM te tamArA peAtAnA ja matanI che, tamArArUpa chuM, tamArAmaya chuM, mATe mane Apa jue. Apa atyAre mamatAnA saMgamAM paDI gayA che ane * prathama paktimAM * nAtha nihArI na ApamatAsI ' evA paNa pATha che. he nAtha ! tamArA matanI huM tene-tenI sAmuM Apa kema jotA nathI-evA tenA atha thAya che. 1. nihArA=jIe. ApamatAsItamArA matanI cheM. vAMcaka=chetaranAra. zaluccI, chaLakapaTa karanArI. saMca=saMcaya karanAra. sItI. rItepeThe. khATA=viparIta, nukazAna karanAra. khAte=khAtuM, vahI, khatAsI=khatave che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM pada 191 mane khelAvatA nathI paNa te keNu che tene Apa jarA vicAra te kareA. Apa cetana che. tethI cetA ane ApanI pAtAnI buddhinA upayoga karI mArA sAmuM jue ane Apa dhyAnamAM lyA ke jenI sAkhatamAM Apa paDyA che teNe tamane keTaluM du:kha atyAra sudhImAM Apyu che. e tA eka ThagArA, luccA ane leAbhIe mANasa hAya ane jema khAtuM khAtuM khatavI rAkhe tema tamAre mATe e khATu' khAtu khatave che. chetaranAra leAbhIA succAe peAtAnA cApaDAmAM ja me rakama pUrI ApatA nathI, ane udhAra rakama evaDI tevaDI udhAre che. uparAMta pANAsA TakA vyAja le che. seALapacA yAzI ne e chUTanA ema kahI kheATu samajAve che; tevI rIte A mamatA che te vAMcaka che, kAraNa ke je vastu peAtAnI nathI tene tamArI pAse peAtAnI manAve che; vaLI te za che--luccI che, kAraNa ke te kAMi tamArI ekalAnI sAthe saMbaMdha rAkhanArI nathI, paNa anekanI pAse jAya che, je suzIla strInu lakSaNu nathI, paNa kubhAryAMnuM lakSaNa che; athavA pIpaLe pANI nAkhavu. vigere Azravane saMvara tarIke batAvI jame udhAranI rakamanA gATo karaze; temaja te saMcaka-saMcaya karanArI che, Azrava jevAM moTAM garanALAM mUkI te dvArA te karmAMne ekaThAM karyAM kare che, kane javAnA mArga karI ApI tene echAM karavAM, AvatAM aTakAvavAM ke kheravI nAkhavAM ( pradezautkraya, savar ane nirjarA ) e tene AvaDatu nathI; AthI te tadna viparIta khAtuM khatave che, mAtra peAtAnA khAtAmAM jame karyuM jAya che ane tamAre khAte upAye jAya che. tamane nira'tara devAdAranI sthitimAM ja rAkhe che. jo enA copaDAmAM pradezaya dvArA karmInA ghaTADA thatA hAya ke saMvathI Avata karmanA rAdha thatA hAya athavA nirA dvArA karma kheravI zakAtAM hoya teA te tamArA koI divasa paNa chUTakArA thAya, mukti maLe, paNa te te peAtAnA khAtAmAM jame ja karyAM kare che tethI tamArA sAme moTI rakama leNI rahyA ja kare che, tyAre AvuM viparIta khAtuM taiyAra karanAra vyAjakhAu yAhudInI jevI te strI sAthe vyavahAra karavA he nAtha ! tamane kema pasaMda Ave che ? mATe he nAtha ! tame have mArA sAmuM jue ane mamatA tarapha jotA aTake, enI sAkhatamAM tamane kAi paNa prakAranA lAbha nathI, emAM tamArI Akharu jAya che ane tamArI DuziyArInI paNa kiMmata thAya che. ( Apa viguMvaNa * jagakI hAMsI, siyAnapa kauNa batAsI ? ninanana sUrigana mehA haimA, gaisA dUdha vAsI, nAtha0 | 2 || ' *' viSNu caNu ' evA pAThAMtara anya promAM dekhAya che. tenA artha kharAkha thaI rahevuM ema thAya che. 2 Apa=tArI. viSNuvaNagovaNI. hAMsI=mazkarI. siyAnapa=DahApaNa. kauNu=kANu, batAsIbatAvaze. nijajana=potAnA mANaseA. sUrijana=sajjana. melA=meLApa. aisA=evI. jaisA=jevA, dUdhapatAsA jeva. . Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI AnaMdaghanajInAM pade tArI pitAnI vagovaNI ane jagatathI thatI mazkarI ( tuM hAthe karIne vaherI le che). (havetane DahApaNa keNu batAvaze? juo pitAnuM kuTuMba je sajajana che teone meLApa te e che ke je dUdha ane patAsAne meLApa hoya." bhAva-mArA nAtha cetanajI! teM joyuM ke e mamatA khoTuM khAtuM khatave che. te paNa be rIte samajavuM: eka te pitAnA khAtAmAM jame rakamamAM pApaprakRti athavA karma prakRti vadhAre rAkhI (vadhAre karmabaMdha karI) tane niraMtarane devAdAra rAkhaze athavA rakama bevaDI tevaDI kheATI rakama tAre khAte udhArI daI tane herAna karI tArI sAmA hukamanAmAM meLavI tane niraMtara saMsArarUpa kedakhAnAmAM nAkhI mUkaze. AvI rIte tane bhaviSyamAM niraMtara duHkha karyA karaze. A uparAMta tane keTaluM duHkha tenI sobatathI thaze te huM kahuM chuM je sAMbhaLI te para tuM vicAra calAva. e mamatA tane AkhI duniyAmAM vagovanArI che. duniyAmAM sarva prakAranAM duHkha ApanAra te ja che, kAraNa ke karmabaMdha duHkhanuM kAraNa che ane karmabaMdha mamatAthI thAya che. bIjI rIte tuM jaIza te naraka, nArakAdi gatimAM pADI viDaMbanA karAvanAra paNa te ja che. adhamamAM adhama gatimAM ekalanAra, cAMDALa kuLamAM janma ApanAra, Dukkara tarIke viSTa khavarAvanAra, viSTAmAM kIDA tarIke utpanna karanAra, vanaspatipaNAmAM TakAnA traNa zera lekhe vecAvanAra ane AkhI duniyA tArI mazkarI kare evI sthitimAM tane mUkanAra e ja mamatA che. vaLI paisA cAlyA jAya ke strI putranuM maraNa thAya tyAre tuM zeka karavA bese che paNa temAM tuM tArI pitAnI ja hAMsI karAve che. prathama mamatA karatI vakhate vicAra karate nathI ane pachI tenuM anivArya svAbhAvika pariNAma Ave tyAre meTethI raDavA bese che e ati mazkarInuM kAraNa che. vaLI tuM AvI rIte dhaNI dhArI vagarane cAre gatimAM jyAM tyAM rakhaDyA kare che tethI paNa sujJa manuSya potAnA aMtaraMgamAM tArI hAMsI kare che. teo vicAre che ke A ajaba zaktivALe cetana mamatA jevI kulaTA strIne vaza thaI ke nAca nAce che! ke rakhaDe che ! ane ke mUrkha bane che ! vaLI mArA nAtha ! AvA suMdara manuSyabhavamAM paNa tuM mamatAnA saMgamAM paDI jaI kAMI abhinava guNanI prApti karatA nathI te pachI nigodAdi adhama gatimAM jaIza tyAM tane DahApaNa keNuM batAvaze? mamatAnA saMgathI je khoTuM khAtuM khatavAya che tethI evI durgatimAM javuM te jarUra paDaze ane pachI DahApaNa batAvanAra-zuddha mArga batAvanAra tyAM te kaI maLaze nahi tethI tAre te eka khADAmAMthI bIjAmAM ane bIjAmAMthI trIjAmAM paDavuM ja paDaze, mATe evA khAtAne saMbaMdha cheDI de athavA evA khAtAM khatavanAra mamatAne saMga cheDI de ane mArI sAmI najara kara, mane bheTa, mArA maMdire padhAra. he nAtha ! ghaNu vakhatanA saMbaMdhathI kadAca tane ema lAgatuM haze ke mamatA e Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM pada 183 tAruM peAtAnuM mANusa che, paNa te vAta kharI nathI. e tA tane sAvanAra, du:kha denAra, herAna karanAra che. jo, A tArAM sabaMdhI te zuddha saMyama, kSamA, satASa, viveka, mAva, Ava, satya, zoca, brahmaca vigere che, e tArAM kharekharAM kuTuMbI che, tArA aMganAM sagAM che ane vaLI kharekharAM sajjana che. teo tArArUpa che, tArI jevAM che, tArA kharAM vAlesarI che, tArA hitecchu che, kardi khATuM khata khatavanArAM nathI, viDaMbanA karanArAM nathI, hAMsI karAvanArAM nathI. tuM svabhAve mIThA che, tArA sahaja rUpamAM hAya tyAre anupama samatAsAgaramAM DUbakI mAranArA che ane tAruM kuTuMba paNa tevuM ja mIThuM' che. teonA ane tArA meLApa te dUdhamAM patAsu-sAkara bhaLe tenA jevA madhura che. tArI zuddha dazAmAM tuM hai| tyAre tee sAthe tArA sabadha jhaLake che, pragaTa thAya che, vyakta rUpe dekhAya che, AlI nIkaLe che ane kharA saMbaMdha te ja che, mATe mAruM kahevuM mAnya karIne vagovaNI karanAra, mazkarI karAvanAra mamatA srInA saMga mUkI dai A kharA sa`badhI che teone sabaMdha kara, teo sAthe saMbaMdha kara ane tema karavA sAruM prathama mane nihALa, mArA sAmI STi kara, mane jo. he nAtha ! tuM sArI rIte jANe che ke humezAM dUdhanI aMdara sAkara bhaLe che ane chAzamAM mIThuM bhaLe che, te A dUdhanA saMbaMdhIomAM tArA saMbaMdharUpa sAkarane bheLava ane mIThAzamAM vadhAro kara, khAkI mamatAnI saMgatamAM te mIThuM ja bhaLaze, kAraNa ke tene svabhAva chAza jevA che. tenI sAthe teA krodha, mAna, mAyA, lAbha, rAga, dveSa, zAka, bhaya, duga'chA, viSaya vagere ja Avaze, mATe huM pharI vAra vinati karIne kahuM chuM ke-tuM mArA sAmu jo ane mamatAnA saMga dUra kara. mamatA dAsI ahitakarI haravidhi, vividha bhAMtI saMtAsI; AnaMdaghana prabhu vinaMtI mAno, aura na hitu samatAsI. nAtha0 // 3 // " mamatA dAsI dareka prakAre ahita karanArI che, tethI te tane aneka prakAre saMtApa Apaze. huM zuddha AnaMdasvarUpa nAtha ! mArI vinati zravaNu karA, samatA jevuM-(samatA sivAya) bIjuM keAi hita karanAra nathI. " bhAva--mArA nAtha ! eka bIjI vAta kahuM te paNa sAMbhaLe. e mamatA ke jenA saMgamAM Apa paDI gayA che te kAMi zeThANI ke rAjaputrI nathI, e tA dAsI che, mAhu rAjAnA gharanI paricArikA che, khadI che ane Apa jevA uttama puruSa dAsI sAthe saMbaMdha kare te koI rIte ucita gaNAya nahi. vaLI te Apane aneka prakAre nukazAna karanArI che, Apane naraka nigeAdamAM nAkhanArI che, saMsAramAM rajhaLAvanArI che ane mahAcakrabhramaNa karA 3 ahitakarI--ahita karanArI. hara=dUra kara. vidhi=vidhipUrvaka, haravidhikAi paNa prakAre. bhAMtI= prakAra. saMtAsI=saMtApa Apaze. prabhu=bhagavAna, nAtha mAtA=zravaNa karA. ora=mIjI. hiMtu=hita karanAra. samatAsI=samatA jevI. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI AnadhanajInAM padmA vanArI che; mATe Apa ene zAstravihita rItie tyAga kare. zAstravihita rItie che ke saMsAranu' svarUpa kharAkhara oLakhI, svaparanA khyAla karI, parabhAva tarapha virAga lAvI saMsArathI udvigna mana karavuM. mAtra e rItie ja Apa kharAkhara mamatAno tyAga karI zakaze. bAkI jo khIjI koI paNa rIte Apa tenA upara sAmrAjya calAvavA prayatna karaze ane tenA mAtra tiraskArathI samajaNu vagara tyAga karavA doDaze te te bevaDA--dazagaNA jorathI tamArI sAme thaze, tamane vadhAre jorathI saMsAramAM sAvaze ane tamArA nAme khATAM khata banAvavA maDI paDaze, mATe enA Apa. rItasara tyAga karA, tenAthI Apa nyArA thAo, tenI sAthenA saMbaMdha kApI nAkhA, nahi te Apa jarUra mAnaze ke e tamane vividha prakAre saMtApa Apaze. upara jaNAvyuM tema te tamane cAre gatimAM dhakelA khavarAvaze, tamArI sAthe viSayakaSAyane joDI deze, tamane pramAdamadirA pAI cakacUra banAvI bhAna bhUlAvI deze, tamane viveka sAthe sabaMdha paNu karavA nahi de ane tevI rIte tamane nIcA ane nIcA utArI chevaTe tamane saMsArasamudramAM DUbADI deze. ( nigeAdamAM paheAMcADI deze) ane te vaLI te sAthe tamAre gaLe evA paththara mAMdhaze ke tame kadi UMcA pazu nahi AvI zake. tamane UMcA AvavAnA khyAla paNa nahi Ave ane te pramANe adhama sthitimAM rahI aheAniza duHkha pAmyA karaze. AvI rIte mamatA aneka prakAre saMtApa ApanArI che ane vadhAre saMtApa denArI thai paDaze tenA vicAra kare. rividhanA hareka prakAre evA atha karIe te paNu dareka prakAre ahita karanAra mamatA che ema tenA bhAva Ave che eTale saMtApa ApavAmAM te koi bhAkhatanI kacAza rAkhatI nathI, tenA hAthamAM je upAya Ave tene te prayAga ajamAvI le che. mamatA AvI che tethI hareka prakAre tenA tyAga karavA ucita che. AveA atha haravidhinA karelA jUnI pratamAM che. athavA prathama paMktinA bIjo artha A pramANe paNu thAya. * mamatA dAsI che, ahita karanArI che tene vidhipUrvaka dUra kara. ' he nAtha ! atyAre te tame viSayakaSAyamAM DUbI gayA che paNa tamAruM zuddha svarUpa AnaMdamaya che, paramAtmasvarUpa che, zuddha nira Mjana che tene uddezIne huM kahuM chuM ke he AnaMdadhana nAtha ! meM Apane upara vinaMti karI te Ape sAMbhaLI, te mArI mAgaNI tarapha dhyAna Ape| ane mArI sAmuM jue. huM tamane kharAkhara kahuM chuM ke tamAruM kharekharuM hita karanAra samatA sivAya bIjuM kAI nathI. tame game tenI pAse jazeA, game te kriyA karA, game teTalAM anuSThAnA karaze, paNa jyAM sudhI tame samatAnA saMga karaze nahi, tyAM sudhI sa phrAMphAM che; kAraNa ke tenAM kuTu'bIe sArAM che, te sArI che ane te tamArI peAtAnI che, tamArA para svAbhAvika, nikRtrima prema rAkhanArI che ane te huM pote ja chuM, * A artha paNa badhaesatA che je sabaMdha jovAthI samajAze. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamuM pada mAro ane samatAne abheda che, mATe nAtha ! mamatAnI sobata choDI de ane mArI sAmuM juo, mArI vAta sAMbhaLe, mAre maMdire padhAre ane mArI sAthe ramaNa kare. - samatA sivAya A jIvane keI hita karanAra nathI e hakIkata jarA vadhAre phuTa karIe. A jIva jyAM sudhI mamatAsaMgamAM Asakta rahI paugalika vastuo para prema rAkhe che tyAM sudhI te kadi UMce AvI zakatA nathI, karmabaMdhanamAM jakaDAI niyama vagara ahIMtahIM rakhaDyA kare che, tenA vicAra sudharatA nathI, tenI AtmapariNatinI nirmaLatA thatI nathI, tenAmAM zAMti, kSamA, dhIraja, anukaMpA vigere sadguNe AvatA nathI, tenAmAM audArya, gAMbhIrya, sahiSaNutA, tejasvitA pragaTa thatAM nathI, tethI te viSayakaSAyamAM AnaMda mAne che, saMsAramAM sukha mAne che ane ghara, strI, putra, dehamamatvamAM rAmA rahe che, paNa jyAre tenI pariNati sudhare che tyAre te saMsAranuM svarUpa samaje che, viSayanA kaTu vipAka joI zake che, kaSAyevRkSanAM kaDavAM phaLane svAda jANI zake che, pachI tene teo upara tiraskAra chUTe che, krodha upaje che ane pachI svavastu kaI che te zodhavAnI prabaLa IcchA thatAM tene svaparanuM jJAna thavA mAMDe che, saMsAranuM anitya svarUpa samaje che, jIvane zaraNa ApanAra anya koI nathI, pite ekale che ane pite ja pitAnuM sudhArI zake tevI sthiti ke zaktivALo che e tenA jANavAmAM AvI jAya che, tyAra pachI te sarva jIvone baMdhu tulya jue che, teomAM rahelI anaMta zaktine khyAla karI zake che, ema karatAM karatAM tene guNa upara atulya prIti ane deSa upara upekSA thAya che. chevaTe ekAMta guNa grahaNa karI svAtmasattAmAM te lIna thaI jAya che, parabhAvane tyAga kare che, adhyavasAyanI vizuddhi kare che ane jJAnAnaMdamAM magna thaI, adhikAra egya kriyA-anuSkAne karI chevaTe karmabaMdhanane tyAga karato jAya che. AtmajAgRtimAM rasa letA jAya che ane bhava para nirveda lAve che. AvI sthitine samatA kahevAmAM Ave che ane te AtmAne atyaMta hita karanArI che, ulkAtimAM madada ApanArI che ane chevaTe nirvANa prApta karAvanArI che. A samatA e ja zuddha cetanA che, athavA anya dRSTithI joIe te samatA e zuddha cetanAdarzaka eka mahAvizuddha AtmapariNati che, enA sivAya A jIvanuM vAstavika hita sAdhanAra bIjuM kaI nathI. jema mIThA vagaranI rasoI svAda rahita che, jema rasa vagaranI kerI nakAmI che, jema prema vagarane meLApa artha vagarane che tema samatA vagara game teTalAM kriyA-anuSThAna karavAmAM Ave paNa te ekaDA vagaranAM mIMDAM jevAM che, ema svarUpa siddha sAkSaro vAraMvAra jUdA jUdA AkAramAM A jIvanA ekAMta hita khAtara kahI gayA che. tethI ema jaNAya che ke samatA vagara A jIvanuM vAstavika hita sAdhI ApanAra anya keI nathI. (samatAnuM vizeSa svarUpa, tene prApta karAvanAra sAdhano ane tene aMge prApta thatI maitrI, prada, kAruNya, mAdhyazyAdi bhAvanAo para zrI adhyAtmakalpadrumanA prathama samatA adhikAramAM savistara vivecana karavAmAM AvyuM che. tenA Irachakane tyAMthI tenuM svarUpa prApta thaI zakaze). Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zrI AnaMdaghanajInAM pado teTalA mATe he nAtha ! tame mamatAne saMga mUkI de ane mArA sAmuM juo. huM tamane khAtrI ApuM chuM ke-tamane hita karanAra samatA sivAya anya keI nathI, tame jene tamArI mAne che te te tamane banAve che, ene eLe (paDachAye) paNa tame jazo te pastAze, mATe tamArA kharA saMbaMdhI che tene tame Adare, teonI sAthenuM sagapaNa spaSTa kare ane teonI sAthe tamAruM jIvana otapreta jeDI de. pada dazamuM rAga-TaDI. parama naramamati aurana Ave. parama. mohana guna rohana gati sohana, merI vaira aise niThura likhAve. parama0 1 "bIjI mArI zeka mamatA Ave ( tyAre te) te atyaMta narama buddhivALe, ati AkarSaka, guNane rAzi ane zobhA karavAvALI gativALo (thaI jAya che, ane mArI vakhate to e kaThera thaI jAya che." bhAva-A padano bhAva prathama mArA guruzrIe jema sAmAnyathI lakhAvyuM che tema lakhI jAuM chuM. zuddha cetanA AtmAne kahe che ke-he premavaMta ! pelI mamatA Ave che tyAre te tame pIgaLI jAo cho, tamArA vicAra narama gheMsa jevA thaI jAya che, vaLI te sarva kevA lAge che-AkarSaNa karanArA lAge che, tame viparIta guNanI khANa thaI jAo cho ane tenI cAla zebhA karavAvALI che ema tame dhAre che ane mAro vakhata Ave che tyAre te tame kaThora thaI jAo cho. chUTaka padanA TabAmAMthI A padane nIce pramANe bhAva nIkaLe che. "he zraddhA ! patinA guNe pramANe vartana karI sArI cAlavALI sukemaLa sumati mArI pAse AvatI nathI ane mArI varaNu je kumati che te mArA tarapha ati kaThera jaNAya che. AvI mArI sthiti che. A pramANe mumukSu jIva bole che." mane A padane bhAva nIce pramANe skure che te huM lakhI nAkhuM chuM. AgalA padamAM zuddha cetanAe cetanajIne jAgrata karavA mATe bahu vinati karI, teone mamatAsaMgathI thatI vagevaNa, hAMsI ane samatAnuM ekAMta hitasvIpaNuM batAvI ApyuM, paNa cetanajI te ekanA be thayA nahi, teo te mamatAnA raMgamAM masta thaI saMsAramAM AnaMda mAnavA 1 parama=premavaMta. naramamati narama buddhivALA. aurana=mamatA vigere bIjI, mehana=AkarSaka. narena=guNanA sthAna. gati cAla. sahana=zobhA karavAvALA. vara vakhate. esa=evA. niranaThora. likhAve thAya che. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamuM pa 187 lAgyA, gharabAra, strI, dhana, putramAM peAtAnuM samva samajavA lAgyA ane viSayakaSAyarUpa kAdavamAM ragadoLAvA lAgyA, tyAre chevaTe zuddha cetanA manAvI manAvIne thAkI tethI peAtAnA peTanI baLatarA peAtAnI sakhI zraddhA pAse kADhavA lAgI. strIe hamezAM mahenapaNIne maLe che tyAre tenI pAse peAtAnI gupta hakIkata kahe che ane khAsa karIne je strIAne zAkanu zalya hAya che te peAtAnA patinA saMbaMdhamAM ane tenA taraphathI thatA vartananA saMbaMdhamAM vAraMvAra peAtAnI sakhI pAse phariyAda karyAM kare che. tevI rIte zuddha cetanA zraddhAne kahe che ke-jyAre orana eTale bIjI mArI zeka mamatA, ajJAnatA vagere mArA pati pAse Ave che tyAre te taddana narama thaI jAya che, pocA thaI jAya che, DhIlA thaI jAya che. avalAkana uparathI jaNAze ke-manuSyanA svabhAvamAM eka nabaLuM tattva hAya che tene jyAre aDavAmAM Ave che tyAre A jIva taddana rU jevA narama thaI jAya che, game tevI zaktivALA hAya te paNa te azakta thai jAya che ane jANe tenI buddhi AgaLa jarA paNa vadhI zakatI na heAya tevA te thai jAya che. cetana paNa mamatAnI sAmatamAM hAya che tyAre gheMsa jevA narama thai jAya che, tenI sAthe laTI paDe che, tenA saMbaMdhamAM AvavAthI jANe takUpa ja hoya tema vartana kare che. jo ke e mArA pati mAhana che eTale sane mAhu pamADe tevA, AkaSa Nu kare tevA suMdara che, guNunA rAhaNAcaLa che arthAt guNNArUpI ratnAnI khANu jevA che ane sAhana eTale suMdara gativALA che, chatAM jyAre mArI zAka tenI pAse hAya che tyAre vibhAvadazAnu jora enA para eTaluM badhuM thaI jAya che ke jANe pAte tadrupa hoya tevA tenA dekhAva lAge che, tenAM vana, vANI ane vicArA mamatAmaya hAya-saoNMsAramaya hoya tevA dekhAya che, te jANe svabhAvadazAmAM vartatA hAya, jANe mamatA e ja enI svabhAvadazA heAya evA e anAdi vibhAvane lIdhe thaI jAya che ane jyAre mArA saMbaMdhanI vAta enI pAse kAI kare che, mAruM nAma keI tenI pAse le che, mArI sAthe ramaNa karavAnI koi tene sUcanA kare che tyAre te te evA kaThora banI jAya che ke te vAta taraph dhyAna paNu ApatA nathI, te tarapha ruci batAvatA nathI ane te bhAvamAM ramaNa karavAnuM mana batAvatA nathI. mArI zAkanA saMbaMdhamAM hAya tyAre te laheramAM AvI jAya che ane mArI vakhate te jANe aNumAnItI sAthe vartana karavuM hAya tevA kaDaka banI jAya che, mArAM batAvelAM enAmAM svabhAve rahelAM che tevAM zAMti, kSamA, dayA, brahmacarya, satyAdi guNA te peAtAmAM prakaTa karatA nathI, ugADatA nathI, vikasvara karatA nathI. mamatAnA saMbaMdhamAM jevA te pAcA-narama hRdayanA thAya che tevA ja mArA saMbaMdhamAM kaThora hRdayanA ( hard-hearted ) te thai bese che. A pramANe artha karavAmAM bIjI gAthAmAM rahela padanA artha jarA kheMcavA paDe che te vicAravA cAgya che, bAkI sAmAnya rIte e artha AgaLanA pada sAthe ane vasturacanA sAthe hu anupama thaI paDe che. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Ana ghanajInAM padmA cetana gAta manAta na eMte, mUla vasAta jagAta baDhAve; koI na dUtI dalAla visIThI, pArakhI premakharIda banAve. parama0 2 "6 huM gAuM chuM paNa cetana ethI paNa manAtA nathI ane mULa vastuthI jagAta vadhArI mUke che. vaLI vacce kAi huziyAra tI ke dalAla paNa nathI je premanI parIkSA karI tenI ( premanI ) kharIdI karAve. " bhAva--ahIM pahelA ane khIjA zabdanI jagyA pheravavI paDI che eTaleA a tANuvA paDe che. huM sakhI zraddhA ! huM ATaluM ATaluM gAuM chuM, kahuM chuM, meM cetanane khuzI karavA agAu sAraga rAgavaDe mamatAnI sthiti samajAvI ane tevI rIte temane AnaMda ApavA ane mAre vaza karavA huM anupama gAna karuM chuM paNa e te eTalAthI mAnatA nathI ane mArI zAka-kulaTA mamatAne ghera gayA ja kare che, eneA saMga ja cheADatA nathI ane mArI sAthe kaThArapaNe varte che, mArI vAta pazu sAMbhaLatA nathI. AvI rItanuM vartana karIne teo mULa vastunI kiMmata karatAM jagAta-dANu vadhArI mUke che. sAmAnya rIte jagAta se rUpiyAnA mAla para aDadhA TakA ke TakA hoya che. koI jagyAe doDhathI be ane keTalAMka rAjyamAM pAMca TakA heAya che, paNa mArA nAtha te mULa vastu karatAM tenA paranA kheo vadhArI mUke che eTale se rUpiyAnA mAla para khase, pAMcase ke hajAra TakA jagAta ApavI paDe evI sthiti lAvI mUke che. mamatAnA saMgamAM rahI TUMkA vakhatamAM eTalAM badhAM karyAM khAMdhe che ke tene laIne durgatimAM anaMtA kALa rakhaDavu paDe che. hAla te tee mamatAnA saMgamAM rahIne mAhana, guNurohana ne gatisAhana maTI jai doSanA sthAna anI gayA che, paNa jyAre tenuM RNa cUkavavuM paDaze tyAre teone kharuM bhAna thaze ke A teA mULa vastune hajArAgaNA khAjA taLe mUkI dIdhI che ane te evI rIte ke tene UMce AvatAM paNa bahu vakhata lAge tema che. athavA mULa vasAta-eTale mULa-theADAM mAnI lIdhelAM sukhanI vasAta-vAste ka kha dharUpa devuM vadhArI mUke che. A saMbaMdhamAM ' mUlaDo thoDo bhAi vyAjaDA ghaNA re, kema karI dIdhA jAya ' e para cApanamuM pada che te para vistArathI vivecana karavAmAM Avaze. have AvI rIte he bahena ! mArA nAtha te parabhAvamAM masta banI tadrupa (durguNunA rAzirUpa) thai jai mArI vAta paNa sAMbhaLatA nathI, mArA sAmuM paNu jotA nathI. kamanasIbe teone ThekANe lAve tevI sa MdezA lAva laI jAva karanArI kAi dUtI paNa nathI. tInuM kAma premI joDA vaccenA saMdezA lAva lai jAva karI teonA meLApa karI ApavAnuM 2. cetana=AtmA. gAta=hu' gAuM chuM. e te=eTalethI, mUlavasAta=mULa vastuthI. jagAta=dANa. khaDhAve=vadhArI mUke che. visIDI viziSTa, cAlAka, pArakhI=parIkSA karI. premakharI=premanA sodo. banAve= karI Ape. * jue pada navamuM. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamuM pa 189 che te tu jANe che, paNa mArI pAse evI kAi catura dUtI paNa nathI ke je mArA saMdezA patine paheAMcADI amAre ene samAgama karI Ape-amane ene joDI Ape. tema ja e vyApArI vacce vAMdhA paDyo hAya te patAvI ApI mAla vecAvI zake teve athavA e vyApArIne ekaThA karI mAlanuM sATuM karAvI zake evA TuziyAra-cAlAka dalAla paNa mane maLatA nathI. sAdhAraNa dalAlathI kAMi mATA sAdA thaI zakatA nathI tema ja meTA vAMdhA paNu patI zakatA nathI ane mAre ane mArA patine te ghaNA kALathI vAMdhA paDI gayA che kADhI Ape evA kAI dalAla paNa jaNAtA nathI. jo huziyAra dalAla hoya te mArA premarUpa karIANAnI kimata keTalI che, te mAla kevA sArA sAjo ane TakAu che ane mamatAnA mAla kevA takalAdI ane pariNAme ahita karanArA che te batAvI mArA premane sAdo karI Ape, paNa dUtI ke dalAlanuM kAma kare tevuM mArI pAse nathI. mahena ! tu jANe che ke premanI bAbatamAM vacce paDI meLApa karAvI ApavAnuM kAma InuM che ane kharIdInu kAma dalAlanuM che, paNa mAro prema apAra ane anaMta che, pariNAme mahAsukha ApanAra che ane mamatAnA prema khATA, upara uparanA ane pariNAme mahAduHkha ApanAra che. ema batAvI Ape evA keAI dalAla nathI e mahAduHkhanI bAbata che. mAla parakhAvavAnuM kAma pazu dalAla ja kare che ane e seDhe tenAthI utarI zake che, vepArI pAte je yuktithI vAta karI zakatA nathI tevI yuktithI dalAla kAma karI zake che, kAraNa ke sAdA karAvavA te tenA khAsa viSaya che. A pramANe huM sakhi ! huM gAuM chuM paNu pati mArI vAta mAnatA nathI ane mamatAnA saMbadhamAM rahI kabaMdha vadhAryA kare che. have te dharmaghASa jevA keAI dalAla Ave te te premanI kimata - akAvI sAde karAvI Ape. sikha ! AvA catura dalAlanI bahu jarUra che athavA tA tArA jevI koI Inu kAma kare teA premakharIdI thaI zake ema che. jAMgha ughADI apanI kahA ete,* virahajAra misa mohI satAve; + etI sunI AnaMdaghana nAvata, aura kahA kou DuMDa bajAve. parama0 3 " jAga UghADIne AvA prakAranI kathA ( mArI kathA ) meM kahI kema ke virahanI * ' jA dha udhArI zravaNa kahI etI' e pramANe pAThAMtara che. + satAvene bale saMtApe pA anyatra che. + * nAvata ' ne badale vinati ' evA pADe kAI pratamAM che. 3 jAdha=sAthaLa. apanI=amArI. kahA=kathA. ete=A prakAranI. virahAra=viraharUpa jAra puruSa athavA virahanI vALA. nisarAte, mAhI=mane. satAve=saMtApa Ape che. khetI ATalI. sunI=sAMbhaLI. Anadhana zuddha svarUpamAM AnaMdasvarUpa cetana mArA pati. nAvata=Ave nahi aura kahAbIjI' te zuM. kAzuM'. '=DhAla, bajAve vagADe. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 zrI AnaRRnajInAM padmA javALA mane rAtre ( upalakSaNathI divase paNu) khaDu saMtApa Ape che, ATaATaluM sAMbhaLIne paNa Anaghana prabhu cetana mAre maMdira) jo na padhAre te bIjuM te zu kAMI Dhola vagADAya ? " bhAva--huM zraddhA bahena ! vaLI dalAla athavA tIne badhI vAta kahevI e paNa peAtAnI jAMga UghADavA jevuM che. tuM jANe che ke game tema che te paNa cetanajI mArA pati che, mArA nAtha che, zuddha dazAmAM Ave tyAre mArI sAthe ramaNa karanArA che tethI atyAre te jo ke teo mArI zeka mamatAnA maMdiramAM ramaNa kare che, mamatA sAthe Asakta thai gayA che te paNa teonI vAta khIjAne karavI e mArA gharanAM chidra UghADAM pADavA jevuM kAma che ane sujJa strIe peAtAnA gharanI vAta khIjAne karavI e kAi paNa prakAre ThIka teA kahevAya nahi. huM game tema teAye cetananI strI chuM, cetananA gharanI dAsI chuM ane gRhiNI gharanI ekha ughADe e satIkatavya kahevAya nahi. mAre emanI sAthe rahevAnuM ane atyAre huM temanuM vAMku meluM teA kulIna strIne ceAgya kahevAya nahi. AvI jAMdha UghADavA jevI amArI kathA jyAM tyAM karyAM karavI e mane te jarA paNa yagya lAgatuM nathI, te paNa huM sakhi ! meM jAMgha ughADIne paNa mArI vAta tane karI, kemake mArA pati mArA maMdire padhAratA nathI, mane ekalI rAkhI mUke che tethI tenA virahathI utpanna thayelI javALA mane AkhI rAta herAna kare che. pati vagaranI strIonI rAte je dazA thAya che te mAre dararAja anubhavavI paDe che ane te mane jarA paNu pasaMda AvatuM nathI. bIjo artha ema paNa thAya che ke-mArA pati mArI sAthe rIsANA che e vAtanI la'paTa puruSAne khabara paDI che tethI te mane rAte aneka prakAranA trAsa Ape che, duHkha Ape che ane maMdiranA kamajo meLave che. A jAra puruSa te parabhAva samajavA. paudgalika bhAvamAM athavA cetanetara anya vastumAM ramaNu karavArUpa lapaTa puruSa zuddha cetanAnA madiranA kabajo, cetana vibhAvadazAmAM hAya che tyAre, le che ane pachI tenAthI ana paraparA cAle che. jo pati mAre ghera hAya, mArA madirane pAvana karatA hAya teA rAga, dveSa, ajJAna vigere parabhAvanu jora jarA paNa cAlI zakatuM nathI, teo mArA madiramAM dAkhala thavAnI hiMmata paNa karI zakatA nathI, paNu patizUnya ma Mdira joi teo potAnA dora sArI rIte calAve che ane mane herAna herAna karI nAkhe che. athavA virahAnaLanI jvALA mane AkhI rAta herAna kare che, saLagAvI mUke che, khALI nAkhe che ane pativirahiNI strInI peThe mane satAvyA kare che. jAra cetanAne trAsa Ape ane maMdiranA kabajo le e prasaMge cetana ane cetanAne abhedya kalpI cetana para teo potAnA dora calAve che ema vicAravuM. AnaMdaghana zabdathI ahIM zuddha dazAmAM AnyA pachI samajavA, ee bhaviSyamAM parabhAva tyAga karI akhaMDa AnaMda karanAra thavAnA che e dazAne uddezIne atra tenAM saMbaMdhI akhaMDa cidAnaMdasvarUpa cetana bhAgavanAra ane temAM ramaNu AnaMdaghana nAme zuddha cetanA Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 agiyAramu pada vAta kare che. he zraddhA ! AvI rIte cetana ane mArI vacce paDI dalAlInu kAma karanAra kAi nathI. teo tA mamatAnAM maMdire paDyA rahe che ane mArA saMbaMdhI vAta Ave che ke te kaThora banI jAya che. huM teA temane rIjhavavA gAyana gAuM chuM, samajAvu' chu, page paDuM chuM, paNa teo mArI vAta tarapha lakSya ApatA nathI. jo sikha ! te dUra UbhA UbhA ApaNI vAta sAMbhaLe che, ATalI ATalI me tArI pAse vAta karI teoe sAMbhaLI che te paNa te AMkha ADA kAna kare che, mArA ma Mdire padhAratA nathI, tyAre have te zuM huM Dhola vagADuM? meM ATalI vinati karI, mAre teo sAthenA saMbadha tene batAvI ApyA, mamatA tenI vageAvaNI ane hAMsI karAve che e batAvI ApyuM ane huM teonuM ekAMta zreya karanAra chuM ema spaSTa samajAvI ApyuM, chatAM paNa mArA pati te mArA tarapha kaThora ja rahe che tyAre sikha ! mAre te have zuM Dhola vagADavA ? amuka manuSyanI vinati karavA chatAM paNu mAne nahi tyAre A pramANe kahevAnA pracAra che ke bhAi ! have te zuM Dhola vagADIe amArAthI bane teTaluM karyuM, ane teTalI rIte samajAvyA, chatAM paNa e bhAIzrI te mAnatA nathI tyAre zuM karIe ? zuddha cetanA te bhASAnA upayoga karI kahe che ke ATaATalI vAta meM mArA patine huM sikha ! ghaNI vAra kahI paNa te te mArA maMdire padhAratA ja nathI, sikha ! bahena ! huM mArA duHkhanI vAta te keTalI kahuM ? have tA keAi Dhola vagADe tA jUdI vAta che, mArI kathA kahevAmAM te kAMI vaLe tema lAgatuM nathI. A pattunA A pramANe artha vadhAre samIcIna lAgyA che, te AgaLa pAchaLanA padma sAthe ane graMthakAranI racanAnA mukhya tattva sAthe barAbara aMdhabesatA Ave che ema mane lAge che. have A pramANe zuddha cetanA ane zraddhA vacce je vAta thai te cetane dUra rahI sAMbhaLI tenuM pariNAma zuM Ave che te ApaNe AgaLa joie chIe. padma agiyAramu rAga-mAlakAza, velAvala TADI Atama anubhava rIti varIrI. Atama mora banAe nija rUpa nirupama, ticchanna ruci kara tega dharIrI ; + Atama0 1 + karIrI ' evA pAAntara che. * ' tiSThina ' evA pATAntara che. 1 varIrI=mrahaNa karI, aMgIkAra karI. mAra=mADa, Topa-pUrve kapALa para laDavaiyA bAMdhatA hatA, hAla lagna vakhate strI bAMdhe che te AkAravALA, ana e=banAvyo. ticchinna=tISNu. kara=hAtha, hAthamAM. tega=taravAra, khaDga. dharIrI=dhAraNa karI. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaRnajInAM padA " AtmAe jJAnadazA aMgIkAra karI. AtmasvarUparUpa anupama meDa banAvyA ane tIkSNa rucirUpa hAthamAM taravAra dhAraNa karI. 22 192 bhAva--agAu zuddha cetanAe peAtAnI bahenapaNI zraddhAnI pAse AtmA saMbaMdhI vAta karI ane te mamatA pAse kevA sIdhA cAle che ane peAtAnI sAthe kevA kaThora thaI jAya che te paNa kahyu'. te vakhate cetana khAjumAM rahI sarva vAta sAMbhaLatA hatA, te have sumatine maMdire AvavAnA vicAra karavA lAgyA. tevA prasaMgamAM anubhavajJAnavaDe te kevI dazA vartAvaze te sumati tAdRzya citArathI batAvI Ape che. A sAdhaka dazAnuM svarUpa batAvavAnuM kAraNa e che ke ethI cetana sumatine maMdire jarUra Ave. ahIM sumati ane zuddha cetanA vaccenA taphAvata jaNAvI devA prAsaMgika thai paDaze, sumati eTale zuddha vicAra. te dravyathI khAramA guNasthAnakanA aMta sudhI rahe che, ane jyAre mehanIya vigere kamanA kSaya thaI kaivalyadazA prApta thAya che tyAre zuddha caitanA prApta thAya che je siddhadazAmAM paNa banI rahe che. khAdhaka dazA mithyAtvavALI sthitimAM ja hAya che. krame krame tyAra pachI cetanA zuddha thatI jAya che ane te vakhate tene sumati nAma ApavuM vadhAre ucita che. upara pramANe vAta sAMbhaLI cetanajI kAMika ThekANe AvyA ane sumatine maMdire padhAryAM. A vAtanI vadhAmaNI zuddha cetanA sumatine Ape che. A patramAM zuddha svarUpa prakaTa karavA cetanane je mATuM yuddha karavu paDe che. tenuM varNana paNa Ape che. e vana manana karavA lAyaka che. AtmAe anubhavanI rIti kAMika grahaNa karI che, te mArga para AvavA lAgyA che, tenI jJAna dazA jAgrata thaI che. teNe jyAre anubhavanI rIti AdaravA mAMDI tyAre tene tumula yuddha thayuM. agAu rAjAe laDavA jatA tyAre mAthA upara TopanI AgaLa meADa bAMdhatA hatA, je rAjyacihna gaNAtu hatu. hAlamAM lagnAdi prasaMge strIe metIne meDa kapALa para bAMdhe che. cAlu bhASAmAM tene mugaTa kahI zakAya. ahIM cetana jyAre mehu sAthe laDavA nIkaLyA tyAre nija svarUparUpa-jenI upamA ApI na zakAya evA meDa banAvye ane tene mastaka para dhAraNa karyAM. AtmAnuM mukhya kArya nija rUpa pragaTa karavAnu` che. anaMta jJAna, darzana, cAritra, vIya vagere ratnA para AvaraNa AvI gayu che te dUra karI tenA zuddha svarUpamAM prAdurbhAva karavA mATe e sAdhya niraMtara lakSyamAM rAkhavAnu che, ane tethI ja tene bhAlasthala para dhAraNa karI tene prakaTa karavAnA dRDha saMkalpa batAve che. A nija rUpa evu* apratima che ke ene duniyAdArInI koi vastu sAthe sarakhAvI zakAya tema nathI, kAraNa ke ratnAdrika pArthiva padArthAMnI kimata hadavALI hAya che paNa A jJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatrayInI kimata jevaDe AMkI zakAya tevA tA koi padAtha ja A jagatamAM nathI. vaLI tIkSNa rucirUpa taravAra cetanajIe hAthamAM dhAraNa karI che. A tIkSNa rucirUpa taravAra dhAraNa karavAmAM bahu sAmarthya teNe batAvyuM che, kAraNa ke tIkSNa ruci vagara samyaktva ke Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyAramuM pada 193 prApta thatuM nathI ane samyakatva vagara sarva kArya ekaDA vagaranA mIMDAM jevAM che. cetana aneka vakhata yathApravRttikaraNa kare che, paraMtu apUrvakaraNavaDe jayAre te graMthabheda kare tyAre ja tenI gaNatarI thAya che. zuddha deva, guru, dharmane barAbara oLakhI tenA upara kharekharI ruci thAya, tene prApta karavA daDha saMkalpa thAya ane te vagaranuM jIvana taddana vRthA lAge tyAre graMthabheda thAya che ane te vakhate mehanIya karmanI daDha gAMTha hoya te bhUdAI jAya che. e gAMTha bhedavAnA mahAna kAryane siddha karavA sAru tIkSaNa dhAravALI rucirUpa taravAra hAthamAM dhAraNa karavI paDe che. pachI alekajhAMDare jema goraDIyana noTa kApI nAkhI tema tenA vaDe mehanIya karmanI daDha-niviDa gAMThane bheda karI nAkhe che. anubhavarIti anusaravAnI IcchAvALA mumukSue teTalA mATe nija rUpa prakaTa karavAne daDha saMkalpa karavo ane zuddha mA gaveSI te para daDha zraddhA rAkhavI e A gAthAne rahasyArtha chehave meha rAjAnI sAthe laDAImAM cetana keTaluM parAkrama batAvato jAya che tenuM savizeSa varNana Ape che. Topa sannAha+ zUrako bAno, ekatArI corI pahirIrI; sattA thalameM moha vidArata, ai ai surijana muha nIsarIrI. Atama0 2 "zUravIrano veza Topa, bakhatara ane ekatAre suravALa teNe paheryo ane sattAnA raNamAM-samarAMgaNamAM mehane (e) kApI nAkhyo ke uttama puruSanAM mukhamAMthI aho ! aho !" ema nIkaLI gayuM ! ! bhAva-moha rAjAnI sAthe mahAtumula yuddha thavAnI zaruAtamAM cetana laDavaiyAne yogya veza pahere che. laDAI karavA jAya che te mAthAnuM rakSaNa karavA mastaka para zirastrANa jene Tepa kahe che te dhAraNa kare che. zarIranuM rakSaNa karavA durbhedya kavaca-bakhatara * grIsanA rAjya mATe evo nirNaya thayo hato ke amuka gAMTha jene goraDIyana noTa kahetA hatA te ukelI Ape tene rAjaya ApavuM. elekajhAnDara je hiMdustAnamAM sikaMdaranA nAmathI oLakhAya che teNe potAnuM baLa batAvavA upara jaNAvelI gAMThane talavArathI kApI nAkhI ane rAjya dhAraNa karI lIdhuM. sAmya mAtra gAMTha kApavAnI hakIkata sAthe ja che + sannAhane badale "suvAhana' pAThAMtara che. * vimArata athavA viDArata evo pAThAMtara che, 1 surajana (devatA) evo pAThAMtara che. 2. Topa-zirastrANa sannAha-durbhedya kavaca, bakhatara. zUrake laDavaiyAno, bAno veza. ekatArIe ekAyatArUpa. corI ceLI, kaccha, suravALa (laMgoTa sahita). thalameMkaraNakSetra. sattAthalameM=mULathI lAbha. vidArata nasADI mUka. ai ai=ahe ahe. surijana=sajajana. muhameDhAmAMthI. nIsarIrI nIkaLI gayuM. 25 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zrI Ana dhanajInAM padmA zarIra para dhAraNa kare che ane paga upara dheAtIyu nathI paheratA paNa suravALa pahere che. dheAtIyAthI majabUtAI rahetI nathI tethI laDAi karavA jatI vakhata aMdara kaccha mArI upara lADhAnI naLIvALA suravALa paheravAnA rivAja che. cetanajI paNa meha sAthe laDavA nIkaLyA tyAre teNe Topa, akhatara ane suravALa dhAraNa karyA, vaLI te pArthiva nahi paNa AdhyAtmika hatA. have te kevA hatA te joie. AtmAe jJAnadRSTirUpa Topa mAthA para dhAraNa karyA. AthI meAha rAjAnA game teTalA jhapATA vAge te paNa jJAnaSTi AgaLa sa nakAmA thai paDe che. mAha rAjAnA sapATAmAMthI khacavAne! upAya jJAnadaSTinI samIpatA che. vaLI eTalethI nahi aTakatAM zarIra para saMyamarUpa bakhatara cetanajIe dhAraNa karyuM. iMdriyadamana, kaSAyatyAga, paMca mahAvratane Adara ane mana, vacana, kAyAnA yogA para aMkuza-AvA dRDha AtmasaMyamarUpa akhatarane dhAraNa karavAmAM AvyuM. AthI kanA kaSAya, nAkaSAya ne vedAda senAnIe game teTalA sakhta hullA kare te paNa cetanajIne ekadama bhaya pAmavAnuM kAraNa naSTa thayu; ane vaLI sAthe ekAgratArUpa lagATa sahita kaccha lagAvI dIdhA eTale jarA bhaya lAgatA dheAtIyAnA baMdhanarama paDI jAya che te pIDA dUra thai gaI. have cetanajI peAtAnI zuddha dazA prApta karavAmAM eka dhyAna lagAvI rahyA che eTale enu` dhyAna meAhanA pArthiva kalpita anitya Anada taraph jatuM aTakI paDayuM. AvI rIte jJAnadaSTirUpa Tepa dhAraNa karI saMvararUpa bakhatara dhAraNa karyuM, tethI navIna karmAMnA pravAha AvatA aTakI paDyo ane pachI svarUpaprAptimAM ekAgratA lagAvI dIdhI ane tethI jyAM tyAM astavyasta vicAradhArA cAlatI hatI te aTakI paDI. ( TakhAmAM A jagyAe mAvatArUpa Topa ane kSamArUpa bakhatara lakhyuM che chatAM A a ahIM samIcIna jaNAya che. ) AvI rIte sajja thaine sattAnA rakSetramAMthI paNa meAne kADhI nAkhyA, phUMkI dIdhA, dUra karI dIdhA. jyAre jJAnaSTi ane sayama sAthe AvyAM hoya tyAre dhIme dhIme aMdha ane udayamAMthI te! meAhanIya karmIne nasADI mUke emAM navAI nathI, kAraNa saMyamathI kamabaMdha aTake che ane udaya paNa dazamA guNasthAnakathI baMdha paDI jAya che paNa sattA(potentiality )mAM karmAM rahe che. A cetanajIe Tepa tathA akhatara paherIne sattAnA kSetramAMthI paNa karmonI kApaNI karavA mAMDI. bArame guNasthAnake te sattAmAMthI paNa karmone dUra karI nAkhe che, kAraNa ke enA hAthamAM taravAra che, mAthe meADa bAMdhyA che, mastaka para TApa paheryA che, zarIre bakhatara paherI lIdhu che ane page lageTa lagAvI suravALa caDhAvI dIdhA che. pachI te| teNe zUravIra kSatriya ahAduranI peThe karmAMzatrunI evI kApAkApI calAvI ke te yuddhane pariNAme je mahApuruSA hatA tenA mukhamAMthI paNa nIkaLI gayuM ke " ahA ! ahe| ! bhAi ! tame teA khUba Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agiyArasu' padma 195 karI, bahu moTA jaya meLavyeA ! sAruM kAma karyuM...! tame te! bahu jAgyA ! kharekharA jAgrata thaI gayA ! bahu AzcaryakArI kAma karyuM. 27 AtmA jyAre sAtamA guNasthAnakathI AgaLa vadhI ADame navame guNasthAnake kSapakazreNI mAMDI vadhe che tyAre karmAnI te kharekharI kApaNI ja kare che, eka aMtahUta mAM eTalAM karmAne khapAvI de che ke teno khyAla-tenI saMkhyAnA khyAla AvavA muzkela che. te te| pachI sumatine paNa khAju para mUkI dai zuddha cetanA sAthe joDAI jAya che, tadrupa thai jAya che. e vakhate enA kharekharA kuTuMbIe dIkSA, jJAna, vairAgya, kSamA, satASa vagere meADhAmAMthI ' ahe| ahA ' ema elI jAya che. A jIvanA atyAre te| krodha, mAna, mAyA, lAbha, hAsya, bhaya, zAka, dugA, rati ati, veda, vagere sagA thavA Ave che, paNa te kharekharA sagA nathI, kharA sagA tAdaza yatidharmAdvi che, je A jIvanu niraMtara dhyeya IcchI tenA sukhamAM AnaMda mAne che ane tene sukha thAya tevI sthiti sAthe joDI Ape che. tee samaje che ke kharekhara, have cetanajI jAgyA te kharA, have jarUra zuddha cetanAnA gharamAM padhArI tene nira'tarane mATe sukhI karI deze, e vAtamAM sa Mdeha lAgatA nathI. AvA tenA vicAra sAthe cetanajI karmInI je kApaNI karavA maMDI gayA che te joi teonA mukhamAMthI AzcaryoMngAra nIkaLe e taddana svAbhAvika che. vyavahAramAM paNa jyAre kAi laDAI jIte che tyAre tene jayajayArava thAya che ane tene abhinaMdana apAya che tevA prakAranA abhinaMdananuM A vacana samajavuM. jIvananA mukhya hetu jJAnavRSTi jAgrata karI saMyamamAga AdarI temAM ekAgratA karavAnA che. AtmasaMyama jyAM sudhI thaze nahi tyAM sudhI bhavasthiti paripakava kadi paNa thavAnI nathI. sAdhumAga para aruci Ave te anaMta bhava sudhI cAritra uMya Ave nahi ane te vinA kadi saMsArathI mukti thavAnI nathI-karmothI mukti thavAnI nathI upAdhithI mukti thavAnI nathI e spaSTa hakIkata che. have AvI rIte meAhu rAjA sAthenI laDAimAM cetanajInA saba'dhamAM tenA kharA sagA saMbaMdhI AzcaryanA udgArA kADhavA lAgyA. pachI AgaLa tene kevuM sukha thayuM te paNa pUruM' batAvI de che. kevala kamalA apachara suMdara, gAna kare rasa raMga bharIrI; jIta nizAna bajAi virAje, AnaMdaghana sarvaiga gharIrI. Atama0 3 " kevaLajJAna lakSmIrUpa suMdara apsarA rasa ane raMgathI bharAi jaine gAyana kare che athavA rasaraMgathI bharapUra gAyana kare che. e vakhate jItanA DaMkA vagADIne AnaMdaghana AkhA zarIra para ( mane ) dhAraNa karIne birAje che. ' 3 kamaLA-lakSmI. rasalayalInapaNuM, raMga=prema. chatanizAna=jItanA kA. khajAvagADIne, virAje birAje. savaMga=AkhA zarIra para. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade bhAva--upara jaNAvyuM te pramANe meha rAjAne haTAvI daIne cetanajI jyAre zuddha dizAmAM varte che tyAre kevaLajJAna lakSmIrUpa suMdara apasarA tenI pAse rasa ane raMga sAthe gAna kare che te tene vare che). jema rAjA mahAna laDAImAMthI jaya meLavIne Ave che tyAre tenI pAse vArAMganAo nAca karI AnaMda Ape che ane raMga uDADe che, catarapha ghugharIne ghamakAra-jhAMjharano jhaNakAra ane nUpurane thanakAra thAya che, tema A cetanajI pAse kaivalyajJAna lakSmIrUpa suMdara apsarA tenA suMdara AkAramAM gAna kare che. tenA Atmapradeze Indriyane agocara pratyakSa jJAnathI sarva vastune anubhava samakALe kare che, tenA rasamAM te layalIna thAya che, tenA raMgamAM tene prema Ave che, tenI bAbatamAM tene dhUna Ave che ane te sarvatra AnaMda AnaMdamaya thaI jAya che athavA kevaLa kamaLArUpa suMdara apsarAnA upadezathI A jIva gAna karavA maMDI jAya che, temAM layalIna thaI jAya che ane temAM prema lAve che, tenA manamAM seha sehena jApa cAle che, tenA kAnamAM anAhata nAda saMbhaLAya che. AvI mahAna jIta pote karI che e vicArathI jItane DaMke vagADIne AnaMdasvarUpa-zuddha cidAnandaghana cetanajI mane-zuddha cetanAne AkhA zarIra para dhAraNa kare che. mamatAne te kayArathI hAMkI mUkI hoya che ane have mane tenA AtmapradezamAM dhAraNa karI de che, mane pitAmaya banAvI mUke che. AvA cetanajI pitAnA svarUpa-siMhAsana para pitAnA sarva pradeze mane-zuddha cetanAne dhAraNa karIne beThA che ke tenuM varNana baMdIjana mukhathI karI zake nahi, cItAre tene cItarI zake nahi, kavi tene varNavI zake nahi. cetanajI jyAre zuddha anubhavanI rIti varavA lAgyA, dhAraNa karavA lAgyA tyAre pachI tene meha sAthe meTuM yuddha thavAnuM ja, tenuM chevaTa (pariNAma) kevuM suMdara Ave tene cItAra atra ApavAmAM Avyo che. e dazA prApta karavA egya che ke nahi e atra khAsa vicAravAne prasaMga che. mamatAnuM kuTilapaNuM AgalA padamAM batAvyuM che, sumati sAthe prIti karavAthI je anupama Ananda thAya che tene sAmAnya khyAla atra batAvyA che. alabatta, emAM meha rAjA sAthe mahAbhayaMkara yuddha karavAnuM che, prabaLa puruSArtha pheravavAne che, daDha AtmasaMyama karavAne che, vipula jJAnadaSTi jAgrata karavAnI che, nirupama svarUpadazAmAM lIna thavAnuM che ane zuddha ekAgratA rAkhavAnI che; paNa bhayaMkara laDAIne pariNAme niHsIma Ananda thavAne che, pariNAma ati AkarSaka che ane prayAsa karavAmAM Ave te prApya che; mATe gya vicAra karI cetanajIne preraNA kare ke mamatA mAyAnA saMgamAM paDyA rahyA che tene have choDI de ane svarUpadazA prApta karavA mATe sumatine saMga Adare. ema karavAthI eka pativratavALI zuddha cetanA sAthe niraMtarane saMga thaI Anandarasa jhIlAze e zaMkA vagaranI hakIkata che. TUMkI dRSTine mArga mUkI daI kAMIka vicAre, uThe, jAgratA thAo, anAdi abhyAsa para have padAghAta kare ane anaMta sukha tarapha dRSTikSepa kare. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAramu pada 197 A manuSyabhavanI sAthe katA e sAdhyanu dana karI tenA samIpe javAmAM che. tame jemAM adhunA masta che te tamArAM nathI, tamArAM thayAM nathI ane thavAnAM nathI, mATe svakuTu bIne oLakhI kulaTA strInA tyAga karo ane anaMta rasaraMgamAM relAi jAo, e AkhA padanA rahasyAM che. upedghAtamAM jaNAvyu che te pramANe dareka padanA rahasyamAM mukhyatAe eka ja hakIkata prApta thAya che. svaparanuM vivecana karo ane pariNatinI nirmAMLatA karo. ahIM meADu rAjA sAthe yuddha karI anubhavarIti varavAnI je vAta karI temAM sva ane paratuM vivecana mukhya bhAga bhajave che. e svapara vivecanathI ja potAnA kharA kuTuMbIo kANu che tene vAstavika vicAra Ave che ane tene laIne pachI atra vana karyu. tevu tumula yuddha thAya che, jene pariNAme cetanajI mahA zuddha dazA prApta karI zuddha cetanAne sarvAMge dhAraNa karI besI jAya che; matalakha zuddha cetanA pragaTAve che ane vakhate temanI upAdhI dUra thaI jAya che, zuddha guNA pragaTe che ane anaMta kALa sudhI AnaMda AnaMda prasarI rahe che. kukhta kumativALI ane viparIta rItivALI che ane rAdhikA subuddhivALI strI che; te banne cApATa khele che ( temAM ) rAdhikA jIta meLave che ane kubja hArI jAya che. '' * * pa4 khAramu sAkhI - kubuddhi kubajA* kuTila gati, subuddhi rAdhikA nArI; copara khele rAdhikA, jIte kubajA hArI. bhAva--sumatie zraddhA pAse upara jaNAvelI sa` hakIkata kahI batAvI ane anubhavanI rIti AdaravA pachI cetanajIne meAha rAjA sAthe tumula yuddha thaze temAM chevaTa cetananA jItanA DaMkA vAgaze ane cetanajI sarvAMge zuddha cetanAne bheTI besaze, e vAta kahI batAvI. vaLI kahyuM ke cetana haju te AnaMdanA sAdhana tarIke cApATa khelyA kare che. A copATa kAMi sAdhAraNa prakAranI nathI, paNa alaMkArika che, AdhyAtmika che, adbhuta che, e cApATanI ramata jeene pAsAvaDe ramatAM AvaDatI haze te A padanA rahasyArtha ahu sArI rIte samajI zakaze. A prANI hajI cApATanI mAjI khelyA kare che. atra kavi evI ghaTanA kare che ke dutirUpa kubjA jenI dANA calAvavAnI rIti * kubajA 'ne sthAne ' kubarI ' evA paNa pATha vicat jovAmAM Ave che. sAkhI-kumuddhikumati, kubajA=kubjA, jenA para kRSNa mohI paDyA hatA. kuTila gati-vakra gativALI che. cApara=cApATa. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI AnaghanajInAM padA hamezAM vakra ja hoya che te satbuddhirUpa rAdhikA sAthe cApATa rame che. cApATanI ramata ramavAmAM keTalAMka seAgaDhI gAMDI kareche jenI gati hamezAM varka hoya che; te aMdarathI khahAra AvI taddana avaLI cAle cAle che ane vacce je Ave tene teADa karatI jAya che. AvI ramata kumatine bahu pasaMda che. tenI gati niraMtara varka ja rahe che, tene sIdhI cAla pasaMda AvatI nathI. have ahIM kubjA ane rAdhikA bAjI khele che temAM pukhta game teTalI vakra gati kare che, ADIavaLI cAla cAle che, paNa chevaTe rAdhikAnA jaya thAya che ane kubja hAre che. tevI ja rIte kumati ane sumati vacce je cApATanA dAva khelAya che temAM aneka jAtanI cAla calAya che, dAvA nakhAya che ane sagaDIo calAvAya che, paNa chevaTe satbuddhinA jaya thAya che. khAjInuM chevaTanu pariNAma A che. ramata cAlatI hAya tyAre vacce te aneka raMga adalAtA jAya che. koI vakhata te ema lAge che ke A bAjImAM subuddhi taddana hArI jaze, paNa vaLI koI evI tarehanA pAsA paDI jAya che ke mAjI AkhI pharI jAya che ane chevaTe jaya / satbuddhino ja thAya che. sadguddhi-sumati e conscience( kenDjhansa ) samajavI, e nira Mtara zuddha mA batAvanAra che, enA para jo meAhanA uchALAnI asara thatI na hoya, mamatvanA pAsa lAgatA na hoya, vyavahAranAM khATAM matavyA tenA para kAbU dharAvatAM na heAya te e niraMtara zuddha mA darzIka rahe che; paraMtu jyAre tenA para svAMnuM vAtAvaraNa pharI vaLe che, meAhanu sAmrAjya patharAya che, tyAre te potAnu kAma karI zakatI nathI. chatAM paNa te dareka prasa`ge peAtAnA dekhAva te| de che. khUna karanArane paNa eka vAra te te AMcakA Ape che, pAchA haDAve che, paNa pachI kaSAyAdi vibhAvAnu jora vadhatAM kumati prabaLa thaI jAya che e sadeha vagaranI vAta che. have A jIva copATa rame che te kevI rIte rame che te atra bahu vistArathI batAve che. e ramatanI sAdhAraNa bAbatane kavi pAtAnA adhyAtmajJAnanI vipulatAne aMge kevA vistRta arthAMmAM mUkI de che te samajavA yogya che. pAsAvaDe cApATa ramI jANanAra enA bhAva mahu sArI rIte samajI zake tema che. rAga-rAmagrI, khele caturgati copara, prANI mero khele. narada gaMjIphA kauna gIta hai, mAne na lekhe buddhivara. prANI mero0 1 " mArA cetana cAra gatirUpa cApATa khele che, tenI pAse sAgaDAM ke gaMjIpA to kANu gaNatarImAM che, buddhimAna puruSA AnI pAse tene lekhAmAM gaNatA nathI. " 1 khele=rame che. ceparacopATa. narasogaThAM. ga kAga chapA. kauna gInata hai dhrANu gaNatarImAM che. buddhivarabuddhimAna prANI. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khArasu pada 199 bhAvacApATane cAra paTa hAya che, cAre paTamAM thaIne channuM ghara hAya che, e channuM gharamAM sAgaThI pharyA kare che, vacce marI jAya che tyAre pAchI pharI vAra bese che, paNa enuM sAdhya e sa ghara mUkI daine vaccenA sAdhya sthAnamAM AvavAnu hoya che. sogaThI cAra ra'ganI heAya che. kALI, pILI, lAla ane lIlI ane dareka raMganI caccAra sAgaThI heAya che. kADIthI rame che te cha athavA sAta keADIthI e rIte rame che ane anemAM dANA gaNavAnI rIta judI judI che. pAsAthI rame te ghaNuM karIne be pAsAthI rame che. e dareka pAsAne cAra cAra bAju hAya che ane te bannenA saravALAnA dANA calAvatI vakhata juga vagere baMdhAya che. A cetanajI te| cAra gatirUpa cApATa khelavA maMDI gayA che. jema copATamAM cAra paTa hoya che tema A cetanajI paNa cAre gatimAM cakarAvA levA maMDI gayA che. emaNe je bAjI mAMDI che te evI vicitra che ke tenI pAse sogaThAbAjI ke gaMjIpe ( kArDajha ) kAMI gaNatarImAM nathI, ene buddhimAna mANaso kAMI gaNatA nathI ane spaSTa rIte kahe che ke emAM eTale e sAgaDAMbAjImAM ke gaMjIpAmAM A cetanajInI catuti copATanI ramata pAse kAMi dama nathI. A cetanajI te| jarAvAramAM devagatimAM paheAMcI jAya che, vaLI tyAMthI tiya gatimAM jAya che, vaLI manuSyagatimAM Ave che, tyAMthI pApa karIne nArakImAM jAya che; AvI rIte meATI cAlathI evA dANA cAle che ke tamArI cApATanI ramata teA tenI pAse kucha bisAtamAM nahi. enI ramatamAM e AkhA ne AkhA ghara kudAvI jAya che. A paTamAMthI sAmA paTamAM cAlyA jAya che. vaLI tenI pAse gaMjIpAnI ramata paNa kAMi hisAbamAM nathI. je e ramata pUrI kare che te te cAra paTa mUkI daine vaccenA gharamAM AvI jAya che, tevI rIte catuti cApATanI ramata pUrI karI jIva paNa zivagatirUpa paMcama gatimAM jAya che ne tyAM sthira thaIne rahe che, paNa cAra patamAM hAya che tyAM sudhI te ahIM tahIM karI mUke che. doDadhAma ane dhAmadhuma buddhivaranA artha eka jagyA para zetraja karyA che te a zabdane anusAre mane barAbara besatA lAgatA nathI, bAkI tevA rUDha artha te zabdanA thaI zakatA hAya te te prastuta saMbaMdha sAthe vadhAre maLatA Ave che. vyavahAranI kSetrajanI ramata paNa catuti cApATanI cetanajInI ramata pAse kAMI asAtamAM nathI--e bhAva te athI nIkaLe che. asalanA vakhatamAM paNa gaMjIpAnI ramata hatI. dazAvatArI gaMjIpA dezamAM ja khanatA. temAM ( 110) pAnAM AvatAM ane tenAthI zakAtI hatI. hajI paNa e pAnAM kvacit labhya thAya che bahu Ana MdadAyaka ramata ramI paNa tenI ramavAnI rIta Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zrI AnaMdaghanajInAM pade lagabhaga bhUlI javAmAM AvI che. hAlamAM (para) pAnane gaMjIpa pracalita che je sarvanA lakSyamAM haze ja, emAM paNa aneka prakAranI ramato thAya che; paraMtu A cetanajInI caturgati pATanI ramata pAse temAM paNa kAMI dama jevuM nathI. athavA buddhimAna mANase sogaThAM gaMjIpAne lekhAmAM ja mAnatA nathI ane tene kharI ramata tarIke gaNatAM ja nathI, kharI ramata te teo cetanajIe mAMDela caturgati pATanI che tene ja kahe che; vAstavika rIte bIjI ramato ramatanA nAmane paNa gya nathI. eka vidvAna mahAzaya A gAthAne navIna artha sUcave che te paNa vicAravA lAyaka che. A prANI caturgatirUpa capATa khele che ane tenA kAraNa tarIke tenI pravRtti che. copATa khelavAmAM jema pravRtti karavI paDe che tema caturgatirUpa copATa khelavAmAM paNa pravRtti karavI paDe che. sogaThAM athavA gaMjIpAne kAraNa gaNe che athavA mAne che eTale bAjI ramavAmAM karmabaMdhananI mAnyatA che paNa buddhimAne paNa (kamanI akaLa gatine ) samajI zakatA nathI. bAjI calAvavAnA kAraNamAM teo karmabaMdhanane kAraNe mAne che ane tadanusAra temanI pravRtti cAle che paNa tenI akaLa gatine DAhyA DAhyA mANase paNa samajI zakatA nathI. A bhAva A artha pramANe nIkaLe che te samajavA yatna kara. rAga doSa mohake pAse, Apa banAye hitakara; jaisA dAvA pare pAsekA, sArI calAve khIlakara. prANI. 2 rAga, dveSa ane mahinA pAsA pitAne hita karanArA che ema mAnIne teNe banAvyA; (pachI) te pAsAne je dA paDe te pramANe ramanAra saMgaThI calAve che." bhAva-A prANIe bAjI ramavA sAru pitAne lAbha karanAra jANIne rAga, dveSa ane moharUpa traNa pAsA banAvyA. pATanI ramata ramavA sAru be pAsAne athavA traNa pAsAne khapa paDe che, baMne rIte pATa ramI zakAya che. pAsAmAM eka bAjue che, bIjI bAjue pAMca, trIjI bAjue be ane jethI bAjue eka ema cAra jAtanA dANuM hoya che. bAjumAM be athavA traNa pAsAthI ramata zarU karIne dANuM Ave teTalAM ghara segaDI cAle che tema A saMsAranI bAjumAM jevA rAga, dveSa ane mehanA dANA Ave che te pramANe cakabhramaNa thAya che. e traNe pAsAne banAvanAra A jIva pite ja che ane tenA dANuM nAkhanAra ane tadanusAra bhramaNa karanAra paNa pite ja che. A saMsAramAM rakhaDAvanAra, bhramaNa karAvanAra ane jIvane muMjhavI nAkhanAra rAga, dveSa ane maha che. mehanA avayava rAga dveSa che. vastu para prIti aprIti karAvanAra ane taddana ajJAnadazAmAM masta rAkhanAra mohanIya karma sarva karmone rAjA che ane tene sarvathA kSaya 2 hitakara=hita karanArA mAnIne. jesA=je. sArI saMgaThI. khIlakara=ramanAra. ation International Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAramuM pada 201 thavAthI tarata ja bAkInA traNa ghAtI karmanA kSaya thaI jAya che. e mAhanIya ka ghAtI che. tenI sthiti paNa sauthI vizeSa sIttera kADAkoDI sAgarApamanI che ane te mithyAtva, kaSAya, nAkaSAya, vedAdi dvArA jIvane aneka prakAranA nAca karAve che. catutimAM bhramaNa karAvanAra e pAsAthI jevA dA paDe che te pramANe segaThI cAle che, eka gharamAMthI bIjA gharamAM jAya che, eka patamAMthI bIjA patamAM jAya che ane vaLI keAi vAra ghera paNu pAchI Ave che; temaja A jIva paNa eka ne eka gatimAM pharyA kare che, bIjI gatimAM jAya che ane vaLI kAI vAra pAchA nigeAka avasthAmAM paNa paDI jAya che. jyAM sudhI rAgadveSanA pAsA paDyA kare che. tyAM sudhI cAre gatimAM A jIva rakhaDyA kare che. jyAre rAgadveSanA pAsA paDavA ba`dha thAya tyAre ja catuti bhramaNanA IMDA Ave che, e hakIkata niraMtara lakSyamAM rAkhavAnI jarUra che. dA paDe tevA sagaThInA prayoga karyA vagara te mAjInA niyama pramANe cAle nahi, paNa je sabhALa rAkhI AjI mAMDe che, pAsA kharAkhara nAkhI jugIA dANA lai peAtAnI sogaThI maravA detA nathI te pAsAne kakhAmAM karI, cAre pata eLagI jai madhyasthAnamAM paheAMcI jAya che, jyAM gayA pachI sAgaThIne pAchuM pharavuM paDatuM nathI, keAInAthI maravuM paDatuM nathI ane AgaLa pAchaLanI bIjI sAgaThIthI bhaya rahetA nathI. rAga kezarI rAjA hoI viSayAbhilASa maMtrI sAthe pAMca iMdriyArUpa chekarAone laine A jIva upara kevA prapaMca calAve che ane temAMthI bacavAnA upAya tarIke sadAgama sAthe viveka patanA apramattatA zikhara je caraNadhama' rAjAzrita che, te para besavu'-e hakIkata zrI upamitibhavaprapaMcanI adbhuta kathA lakhanAra zrImAna siddhaSi gaNie e graMthanA ceAthA prastAvamAM bahu camatkArita rIte batAvI ApI che. dveSagajeMdranA lazkarane paNa evA ja khyAla temAM ApyA che. zrImadyazeAvijayajI paNa rAganA svAdhyAyamAM kahe che ke~~ jehu sadAgama vaza hAi jAze 2, apramattatA zikhara vAse re, caraNa dharma nRpa zaila viveke 2, hA na DhaLe rAgI Take re. A me|hu rAjAnA subhaTA para jaya meLavI catutinI ramata baMdha kareA, emAM jIvanA sAde che, mAthuM mUkavAnI ramata che, keANI paranA geALa khAvAnA che. e pAsAmAM kevI yuktikhaMdha ceAjanA karI che te haju paNa vadhAre vicAravA lAyaka che. 26 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zrI AnaMdaghanajInAM pahe paMca taleM hai duA bhAI, chakkA taleM hai ekA; saba mIla hota barAbara lekhA, yaha vikeka ginave kA. prANI. 3 he bhAI paMcA taLe duo che ane chakakA nIce eke che. sarve maLIne cekasa hisAba thAya che tene viveka gaNavAmAM Ave che." bhAvajeo pATanI ramata pAsAthI ramI jANatA hoya teoe joyuM haze ke sarva pAsA upara jaNAvyuM tema eka sarakhA ja Ave che, temAM pAMca dANuM A pramANe hoya che. ka, A pAMca dANunI barAbara sAme eTale pAsAne jamIna para mU hoya ane ApaNI sAme barAbara pAMca dANuM upara Ave tema pAsAne goThavyA hoya te jamInanI sAmI bAjue be dANA : AvI AkRtimAM Ave che. bAjumAM jamaNI bAjue cha dANuM :: AvI AkRtithI Ave che ane tenI sAmI DAbIe be vacce eka dANa Ave che. AvI rIte sarve pAsA eka sarakhA ja hoya che tethI mULa gAthAmAM kahe che ke he bhAI ! pAMca nIce pAsAmAM dugo Ave che ane chakkA nIce eka Ave che. e sarva maLIne barAbara hisAba thAya che je vivekapUrvaka gaNavAthI AvI rahe che. have e gaNavAne viveka AdhyAtmika rIte kevo thAya che te samajAvavA yatna karIe. hiMsA, mRSAvAda, teya (corI), abrA ane parigraharUpa pAMca AzravanA pAMca dANA nIce jyAre be dANArUpa karavuM ane karAvavuM Ave, eTale pAMca Azrava karavA karAvavArUpa karmapraNAlikA prApta thAya-matalaba sAta dANa Ave tyAre sAta gatimAM rakhaDavuM paDe che. jeTalA dANuM Ave teTalA bAjInA niyama pramANe cAlavA ja joIe tethI sAte gatimAM rakhaDavAnuM thAya che ane juga cAlI zakAya nahi tethI sogaThI UDavAne bhaya rahe che, kAraNa te chUTI paDI jAya che. sAta gati zAstrakAre nIce pramANe batAvI che. 1 ekeMdriya gati. 2 vikadiya gati. (beidriya, teIdriya, cauraMdriya.) 3 naraka gati. ja saMmUrchAima paMcendriya tiryaMca gati. 5 garbhaja paMceMdriya tiryaMca gati. 6 manuSya gati. 7 deva gati. 3 pAMca-paMce. duA dugI. chakkA=7 dANa. lemI. mIla maLIne. lekhA=hisAba. yaha tene. ginakA gaNavAmAM. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arayuM pada 203 AvI rIte pAMca Azravane karavA karAvavArUpa dANuM Ave tyAM sudhI sAta gatimAM rakhaDavAnuM thAya che, paNa aSTamI gati je mekSa che temAM javAnuM thatuM nathI. tevI ja rIte cha dANAnI nIce eka dANa Ave che eTale chakAya jIvanuM mardana thAya-hiMsA thAya tenI sAthe eka eTale asaMyama Ave che. AvI rIte sAta dANA thAya tenuM pariNAma paNa sAta gatimAM rakhaDavArUpa ja thAya che. strIveda, puruSaveda, napuMsakaveda e traNa vedane AzrayIne paNa sAta gati zrI sugaDAMga sUtramAM gaNavAmAM AvI che, te nIce pramANe - 1 napuMsakavedanI eka gati. te sarvathA eke driya, beIdriya, teIdriya, caudriya ane narakagatimAM hoya che. 2 paMceMdriya tiryaMcamAM strIpuruSaveda tenI be gati ahIM tema ja nIce manuSyagatimAM napuMsakaveda paNa hoya che, paNa mukhyatA atra strIpuruSavedanI ja che, kAraNa napuMsakane paNa cihna te puruSanuM athavA strInuM hoya che, tadAzrayI atra be ja gati gaNavI. 2 paMceMdriya manuSyajAtimAM upara pramANe strIpuruSaveda. 2 devagatimAM strI puruSaveda. badhA pAsAne gaNaze to paNa A pramANe ja hisAba Avaze. pAsA gaNavAnodA calAvavAno A ja vicAra che e vivekapUrvaka gaNanAra eTale kharuM khoTuM pArakhanAra samajI zakaze. matalaba jyAM sudhI dA lIdhA karavAne haze tyAM sudhI ramanArane sAte gatimAM rakhaDavAnuM thaze, mATe kaI rIte dA levo na paDe e prayatna kare. A pAsA gaNavAna viveka bIjI rIte paNa sUcavI zakAya che. pAMca idri para jaya meLavavArUpa pAMca dANA Ave eTale rAga dveSanA bane dANA nIce dabAI jAya che. tevI ja rIte SaDaripu para jaya karavArUpa-kAma, krodha, lebha, meha, mada, matsara para jaya meLavavArUpa cha dANuM Ave eTale eka mana para jaya thavArUpa eka dANe nIce dabAI jAya che arthAta manane jaya thaI ja jAya che. tevI rIte dANuM gaNavAne viveka prApta thAya eTale pAMca idriya ane paripu para jaya meLavavAnuM banI zake eTale pachI manenigraha dvArA AtmasaMyama thaI parama sAdhya prApta thAya che. athavA paMcama guNasthAnaka prApta thavA pAMca dANA Ave eTale dezavirati guNa (pAMcame guNasthAnake) prApta thAya eTale apramatta avasthA (sAtame guNasthAnake ) Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI AnaMdaghanajInAM pada prApta thatAM vAra lAgatI nathI ane te avasthAmAM pramoda thatAM jIva jyAre kSapakazreNI mAMDI temAM cha dANAne umere karI de che eTale ekadama sAta ne cha tera thAya eTale teramuM guNasthAnaka prApta karI cAra aghAtI karma sahita thoDe vakhata tyAM rahe che ane chevaTe eka dANe temAM vadhArI caturdaza guNasthAnaka agI kevaLIdazA paMca hasvAkSara kALa paryatA anubhavI sAdhaka dazAmAMthI siddhadazAmAM cAlyA jAya che. AvI rIte caude dANuM meLavavAthI-tene saravALo karavAthI-barAbara vivekapUrvaka tenI vyavasthA karavAthI hisAba barAbara thaI jAya che, hisAbane cheDe lIMTIo dorAI jAya che ane karmanuM khAtuM khalAsa thAya che. vivekapUrvaka jene e hisAba karatAM AvaDe tenuM emAM kAma che. jo dANa gaNIne saravALo karI barAbara sogaThI calAvatAM na AvaDe to vaLI rakhaDapaTTo thAya che, mATe sogaThI calAvavAno viveka zIkhe, tenAM badhAM ghare oLakhe, tene konAthI bhaya che te samajo, te bhayamAMthI mukta thavArUpa madhyasthAna kema prApta thAya tenI gaNatarI kare, tene mATe viveka vApare ane chevaTe te prApta kare, jethI A araghaTTa ghaTIne cheDe Ave, nakAmA AMTAo maTI jAya, bhavanA pherAne nAza thAya, saMcAracaka para breka caDe ane niraMtara svarUpAnaMdamAM ramaNa thAya. caurAzI mAhe phire nIlI, syAha na torI jorI lAla jarada phira Ave gharameM, *kabahuka jorI vichorI. prANI0 4 "lIlI segaDI corAzImAM phare che, kALI gaThI joDI teDatI nathI, lAla ane pILI koI vAra joDI cheDI daIne pharI kadAca gharamAM Ave che." - bhAva-A gAthAne artha vicAratAM pahelAM lezyAnuM svarUpa jarA samajI levuM prAsaMgika thaI paDaze. jema zuddha sphaTika kRSNa temaja raktAdi varNavALA dravyanI pADozamAM Ave tyAre tenA pariNAmamAM pheraphAra dekhAya che tema kRSNa Adi dravyanA saMyogathI zuddha AtmAne je abhinava pariNAme thAya tene vezyA kahevAmAM Ave che. jyAM jyAM ga hoya tyAM lehyA hoya ane jyAM ga na hoya tyAM lakSyA na hoya tethI mana, vacana, kAyAnA gAMtaramAM rahela dravyane vezyA kahevAmAM Ave che athavA to ganA pariNAmane vezyA kahevAmAM Ave che. AtmAnA sUkSma svataMtra pariNAmane "adhyavasAya " kahevAmAM Ave che, pugaLanA upaSTabhane AdhAre thatA pariNAmane lephsA kahevAmAM Ave che. karmabaMdhamAM kaSAye sthitibaMdha ane anubhAgabaMdha kare che tyAre A gAMtargata lezyAo prakRtibaMdha kare che, jo ke kaSAne sadbhAva tyAM sudhI sahAyaka dravya tarIke * kabuhaka pAThAMtara che. - 4 caurAzI mAMhe rAzI gharamAM, rAzInA pherAmAM. nIla-lIlI. syAhAkALI. tarIkanoDI. jerI yuga, juga. jarada pILI. gharameM=gharamAM, AtmasvabhAvamAM. kabahuka=kaI vAra. vicherI choDI daIne. Education International Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAramu pa 205 teo vizeSa vyakta rUpe jaNAya che ane kaSAyane uddIpana kare che. jema madirA athavA dahIM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya karmAMnA udayane mATe heturUpa thAya che tevI rIte A lephsAe kaSAya udayanA heturUpa ane tene vizeSa baLavattarapaNe uddIpana karanAra hAvA chatAM tadrupa nathI. koika jagyAe lezyAne ka`nA niSpada kahevAmAM Ave che paNa yoganA pariNAma tarIke tene kabUla rAkhavI e vizeSa siddha pakSa che ane tene laIne ja kevaLa AtmAne athavA svataMtra AtmAne alezI kahevAmAM Ave che. ATalA uparathI khAsa dhyAna ApavA lAyaka hakIkata e che ke lesyAone kaSAya sAthe bheLavI nAkhavI na joie. kaSAyAMtaga ta rahI kaSAyane :te puSTi ApanAra che, paNa kaSAya na heAya chatAM paNa lephsA tA rahe che ane tethI anubhAgamadhane te heturUpa che ema kavacit kahevAmAM AvyuM hoya to te paNa kaSAya dravyanA upamaMDuka ( uddIpana karanAra ) tarIke tenA para upacAra karyo che ema samajavu. lesyA pote te prakRtimadhanI ja hetubhUta che e khAsa dhyAnamAM rAkhavA yAgya che ane sAthe e paNa samajavA yAgya che ke kaSAyanuM uddIpana karanAra che chatAM tenI sAthe tenuM tAdAtmyapaNuM nathI. hakIkata ema che ke lesyA te ceAganA viSaya che ane tethI kama~baMdhanA hetubhUta mana, vacana, kAyAnA cego prakRtibaMdhane aMge je kAya majAve che. te kArya lephsA aAve che ane jema sphaTika Adi zuddha draSyanI pachavADe japA puSpa( AsunuM phUla ) ke bIjA raMganu dravya mUkayu` hoya te sphaTikanA raMga anya dekhAya che tema zuddha sphaTika jevA Atmadravyane te abhinava rage ragata khatAve che. upara jaNAvyuM, tema pudgalanA upaSTa bhane AdhAre thatA khAdara pariNAmane lezyA kahevAmAM Ave che. mana vacana kAyAnI vAje pAMca varNanI hAya che tene viziSTa jJAnathI vyakta rUpe dekhI zakAya che. je vaNunI vaNA heAya te pramANe pariNAma thAya che ane te lephyA kahevAya che. enA cha vibhAga pADavAmAM AvyA che. ajana athavA bhamatA bhamarAnA raMga jevA taddana kALI vaNAnA khAdara pariNAmane kRSNa lezyA kahevAmAM Ave che, mayUra athavA kapAtanA kaMThe jevA nIlA vanA khAdara pariNAmane nIla lesyA kahevAmAM Ave che, pArevA jevA vRntAkanA phUla jevA kAMika pILA ane kAMIka lAla vaNAnA khAdara pariNAmane kApAta lephyA kahevAmAM Ave che, mANeka, aruNeAya athavA paravALAnA rakta raMgane maLatA khAdara pariNAmane tejo kahevAmAM Ave che, kaNeranA phUla athavA suvaNu jevA : raMgavALA khAdara pariNAmanI vAne padma lezyA kahevAmAM Ave che ane gAyanuM dUdha, samudranA phINu athavA dahIM jevA ujajavaLa vaNu vALI va`NAnA khAdara pariNAmane zukla lezyA kahevAmAM Ave che. kRSNa, nIla ane kApeAta e prathamanI traNa azubha lezyAe che, AtmAnA adhama bAdara pariNAma ceAgAMta ta dravyane lIdhe thayelA che ane tejo, padma ane zukala e traNa jIbha lezyAe che. have e cha lezyAnA rasAdi batAve che. kRSNe lezyAne rasa taddana kaDavA, nIla Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zrI AnaMdaghanajInAM pa lezyAne rasa taddana tIkhe, kApita lezyAne rasa AmaLA jevo kasAyo, te lezyAne rasa kerInA rasa jeva, padma lezyAne rasa madirA jevo madhura ane zukala lezyAne rasa zelaDInA rasa jevo miSTa hoya che. prathamanI traNa lezyA ati durgadhI ane malina che tema ja teone sparza ThaDo, lUkhe ane jarA paNa pasaMda Ave tevo nathI; tethI ulaTI bAkInI traNa lezyAonI gaMdha ati suMdara, sugaMdhI yukta ane nirmaLa che tema ja tene sparza snigdhaSNu che. ApaNe anubhava uparathI joI zakIe chIe ke jevA jevA vicAre thAya che te pramANe mukhAkRti upara raMga pheraphAra thayA kare che. e lesthAmAM vartatA nuM vartana kevuM hoya che, tenI dazA kevI hoya che, tenI sthiti keTalI hoya che vigere ghaNI upayogI hakIkata zrI uttarAdhyayana sUtranA lezyA adhikArathI jANavI. atra siddhAMtamAM batAvela eka daSTAMta bahu upagI hevAthI te saMkSepathI batAvIe, jethI jUdI jUdI lezyAomAM vartAtA jIvonA abhiprAya samajAze. cha manuSya bhUlA paDIne mahAbhayaMkara aTavImAM AvI paDyA ane bhUkhyA thavAthI cAre dizAmAM khAvAnuM zodhavA lAgyA. tarapha najara pheravatAM teoe eka jAMbu vRkSa joyuM. tenA upara jAMbu laTakI rahyAM hatAM ane te vRkSa jANe vaTemArgune potAnA tarapha AmaMtraNa karatuM hoya tevuM suMdara dekhAtuM hatuM. te joI eka vaTemArga e kahyuM ke-A vRkSane mULamAMthI ukheDI nAkhyuM hoya te ApaNane jAMbu khAvAnI bahu majA Ave. bIjAe kahyuM ke-AkhuM vRkSa zAmATe pADI nAkhavuM ? je moTI DALomAM phaLo che tene kApI nAMkhe. trIjAe kahyuM ke-moTI DALIonuM ApaNe zuM kAma che ? nAnI nAnI DALIo para jAMbu che tene kApI kApI nIce nAkhe eTale ApaNuM kAma thaze. cethAe kahyuM kegucchAmAM jAMbu che tene ja toDI pADe ne, ApaNe maTI ke nAnI DALIonuM zuM kAma che? pAMcamAe kahyuM ke-ApaNe te gucchAnuM paNa zuM kAma che? jAMbune ja nIce pADo ke je khAIne ApaNe dharAI jaIe. chaThThAe kahyuM ke-A nIce ghaNAM jAMbu paDyAM che te ja vine khAIe, uparathI jAMbu pADavAnuM pApa ApaNe zA mATe vaheravuM joIe? A chae mANase vezyAvALA samajavA. A jAMbunA daSTAMtanAM citro paNa jovAmAM Ave che jethI A hakIkata barAbara samajAI jAya che. A pramANe vezyAnI je hakIkata lokaprakAza graMthane AdhAre batAvI che temAMnI keTalIka segaThAbAjInI ramatamAM ghaTAvI che ane keTalIka bAjI ramavAnI jUdA jUdA dezanI paddhati jUdI jUdI hovAthI samajAI zakI nathI te vidvAna vAMcanAre ghaTAvavA yatna karo. bAkI saMgaThInA raMgane vezyAnA raMga sAthe pUrato saMbaMdha che ema te spaSTa jaNAya che. pATanA saMbaMdhamAM ApaNe have keTalIka ramata joIe. ramata ramatAM ramatAM kaI vAra jUdI jUdI cAle cAlatAM navA navA Avibho thAya che. cAre paTamAM thaIne rAzI ghara che te ApaNe joyuM che. lIlI sogaThI rAzI ghare pharyA kare che, tene Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAssu pada 200 ArA AvatA nathI; tevI ja rIte nIla lezyAvALA jIve cArAzI lakSa jIvAyeAnimAM pharyA kare che, paNa tenA AMTA pUrA thatA nathI, eka ceAnimAMthI kALa karIne bIjImAM jAya che ane e pramANe karyA ja kare che, paNa tenA IMDA AvatA nathI. nIla lezyA azubha che. samyaktva prApta thayA pahelAM jIva A lezyAmAM vatA hAya che tethI tene aMta AvatA nathI, tenI khAjI pUrI thatI nathI, e te cakramAM bhamyA ja kare che. vaLI kALI sogaThI joDIne tADatI nathI, e nugamAM ja cAlyA kare che. ane sAgaThI sAthe hAya tyAM sudhI te pharyo kare che. matalama te druti sAthe peAtAnA saMbaMdha kardi cheDatI nathI. sa`thI bhayaMkara kRSNe lezyA che tethI tene druti sAthe viyega thavA sabhavatA nathI. AvI rIte kRSNa ane nIla lezyAvALA jIve te drutimAM rakhaDyA kare che, khAjImAM A gharamAMthI khIjAmAM ane tyAMthI trIjAmAM ema cAlyA kare che paNa tene aMta AvatA nathI. lAla ane pILI sAgaThIe kAi vAra juga teADIne gharamAM Ave che eTale jyAM sudhI jugamAM hAya che eTale duti sAthe sa``dhamAM hAya che tyAM sudhI te gharamAM AvI zakatI nathI, paNa juga tADI nAkhIne koI vAra gharamAM AvI jAya che, tevI rIte tene ane kApAta lephsAvALA jIvo kruti sAthenA peAtAnA saMbaMdha teDI AtmasvabhAvamAM AvI jAya che, kAI vAra AtmasvarUpamAM ramaNu kare che ane dhIme dhIme utkrAMtimAM AvI jai padma ane zukla lesyA dhAraNa karanAra thAya che. AvI rIte A jIva navI khAjI gAThavatA jAya che. navAM navAM gharamAM jAya che. navA navA veza dhAraNa kare che paNu zAstrakAra kahe che ke evI kai jAti nathI, evI koi yAni nathI, evuM kAI sthAna nathI, evuM koI kuLa nathI ke jyAM A jIva anaMta vAra maraNa pAmyA na heAya athavA anaMta vAra janma pAmyA na hAya! ' sakSepamAM A jIva azubha lesyA dhAraNa karIne tenA vaDe ceArAzI lakSa ceAnimAM-cauda rAjaleAkamAM pharyA kare che. 'jarada' eTale bhukharI. ahIM tenA AdhyAtmika arthImAM kApAta lesyA samajavI. ceDA lAla ane thADA pILA raMganA mIkcara raMgane jarada raMga kahevAmAM Ave che. sogaThAnA ragamAM tene pILuM sogaThuM' samajavuM, jorI e zabda jorI norI sAthe lAgatA nathI, kAraNa mArA samajavA pramANe norI zabda zetaraMjanI ramatamAM vaparAya che eTale jorInA artha ahIM jIga-be sAgaThI sAthe cAle ema karavA e ja ucita lAgyuM che. cApATanI ramatamAM paraNyA pachI 'juga' thAya che tene e zabda kharAkhara maLatA Ave che. A padamAM kahevAnI matalaba ema jaNAya che ke jyAre juga teDIne gharamAM AvI Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zrI AnaghanajInAM padmA jAya che tyAre pachI sAgaThI ghaNe bhAge maratI nathI paNa bUDI jAya che, tevI rIte samyaktva pAmyA pachI jyAre jIva AtmasvabhAvamAM Ave che tyAre pachI tene pAchA paDavAnuM mahudhA thatuM nathI ane AgaLa vadhIne chevaTe tenA meAkSa thAya che. AmAM vaLI koi potAnI sAgaThI gAMDI kare te kevuM pariNAma Ave che te chellI gAthAmAM sUcave che te tarapha have ApaNe dhyAna ApIe. bhAva* viveka ke pAu na Avata, taba laga kAcI bAjI; AnaMdaghana prabhu pAu dekhAvata, to jIte jIya gAjI, prANI0 5 bhAvivekanI pAse na Ave tyAM sudhI mAjI kAcI rahe che, AnaMdaghana bhagavAna jo paganuM dana karAve te| A jIva mAjI gAjI gAjIne jItI jAya.'' bhAva--upara jaNAvelI cAre lesyAvALA jIvAne kadAca dravyaviveka Ave paNa bhAvaviveka eTale yathA vastusvarUpane bAdha na thAya, tenI najIka javApaNuM na thAya, tyAM sudhI tenI mAjI kAcI samajavI. kRSNa, nIla, kApAta ane tejo lesyAvALA jIve bhAviveka pAse jaI zakatA nathI tethI teonI mAjI pUrI thatI nathI. e bhAviveka te| saccidAnaMda bhagavAna khatAve che, teonA caraNakamaLanuM pUjana karavAthI bhAvivekanu dana thAya che ane te jyAre prApta thAya tyAre A jIva padma ne zukla lezyA dhAraNa karI chevaTe mAjI jItI jAya che ane jayAre eka mANasa mAjI jIte tyAre kevA gAje che, UMcA UMcA thaine keTalA AnaMdamAM AvI jAya che te te prasiddha hakIkata che. vastusvarUpanA yathArtha bAdha vagara A jIva bahu rakhaDapaTTI karyA kare che. sAmAnya rIte dravyaviveka te A jIva batAvyA kare che, paraM'tu yathA' ( bhAva )viveka AvavA bahu muzkela che. e hamezAM zAMtasvarUpa AnaMdadhana mahArAjanI caraNusevAthI prApta thAya che, ane A saMsAranI mAjI jItI javAnA upAya te ja che. pAuMnA artha 'najIka' karavAthI upara pramANe bhAva prApta thAya che. pAunA a pA' paNa thaI zake che. pAsAthI bAjI ramanAra jANe ke jyAM sudhI pe| Avatu' nathI tyAM sudhI tenI khAjI kAcI rahe che, te phAinI sAgaThI upADI zakatA nathI ane peAtAnI sogaThIne khUDADI zakatA nathI. evI ja rIte kADIthI bAjI ramanAra jANe che ke jyAM sudhI pagaDuM Avatu nathI tyAM sudhI sAgaThI besI zakAtI nathI ane kadAca ekAda seAgaThI beThela hoya teA paNa pAchI cAre sogaThI ghera AvI jAya tyAre pharI vakhata pAnI jarUra * sirU evA pAThAMtara che. 5 pAunajIka athavA pe, pagaDu, takhalagatyAM sudhI. pA=pAse, caraNa athavA peA. gAjImATethI khAlI uThe, gAjI uThe. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arabhupada 209 paDe che. vaLI jyAre sogaThI lapamAM paDe che tyAre paNa pe! AvatAM vakhata lAge te anya ramanAra / laine peAtAnI sogaThI gAMDI kare che te jItavAnI aNI upara AvelI mAjI pAchI pharI vAra zarU thAya che ane ghaNI vAra hAra khAvI paDe che. AvI rIte ghare AvelI sAgaDIne besavA mATe paNa pagaDAnI (ponI ) jarUra paDe che ane evI rIte lapamAM paDatAM ane aa meLavatAM vakhata lAge te mAjI hArI javAya che. jo AnaMdaghana prabhu mahArAja A pagaDu' batAvI Ape te A jIva eka cAlamAM AkhI bAjI jItI jAya che, nahi te traNa traNa sAgaDI DubADI dIdhela hAya chatAM paNa bAjI hArI jAya che, badhAM ghara vaTAvIne Avela hAya tA paNa chevaTe rakhaDI paDe che ane je pe| AvI jAya te 'huM jItyA, huM jye' ema pAkAra karIne kahe che. cAramAMthI traNa sAgaDI DUbI gayela hoya ane bIjA dANA cAlavAnI jagyA na hoya tyAre ja AvI sthiti thAya che, tema ja upazamazreNI mAMDe tyAre cetanajInA evA ja hAla thAya che. jema dANA vadhAre AvI jAya ane cAlavAnu hAya nahi tyAre vAravAra khaDuM karavuM paDe chetema upazamazreNIgata jIvane agiyAramAM guNasthAnakethI pAchA cha, sAtame, pAMcame, ceAthe, bIjuM ke pahele paNa paDavuM paDe che. AvI rIte jItelI khAjI hArI javAmAM mAtra eka pagaDAne vAMdhA Ave che; tema ja jo bhAvivekanu eka pagaDuM' na Ave te A jIva upara nIce athaDAyA pachaDAyA kare che, paNa tenA IMDA AvatA nathI. e pagaDAne zrIprabhunA caraNakamaLanI sevA ekadama batAvI Ape che ane evI rIte vakhatasara jo eka paga AvI jAya te| A jIva khAjI jItI jaI AnaMdamAM AvI niraMtara lahera kare che. vaLI bhAva zabdanA artha bhAvalesyA karavAmAM Ave tyAre bahu suMdara artha thAya che. dravyathI A jIvane cha lesyAo ghaNIvAra thAya che paNa zuddha bhAvalezyA chevaTanI traNa thAya tyAre ja A jIvane pe| Avyu' gaNAya che. matalaba graMthIbhedanI najIka Ave tyAre paNa te mAtra 'bhAvatejaoNlesyA najIka AvyA gaNAya che. A bhAvalezyA prApta karavArUpa pagaDuM paNa teNe meLavavAnu che. he AnaMdaghana nAtha ! AvI rIte huM ekedriyAdi tiya cagatimAM ane nArakImAM rakhaDyo, kAi vAra manuSya thayA, maddhika deva paNa thayA, kAI koI vAra te| saMsAranA cheDe AvI paheAMcyA, paNa sadviveka mane prApta thayA nahIM, tethI pAchA vaLI cakrabhramaNamAM paDI gayA. Apa kRpA karI have mArA cArAzInA pherA aLasAvI de, mane bhAviveka prApta karAvI Ape ane A mArI ceApATanI bAjImAM eka pe| khAtara mAre ATalI vAra khaDuM karavuM paDe che, pAchA pharavuM paDe che ane rakhaDapaTTI karavI paDe che te koi rIte mArA para kRpA karIne aTakAve. mArI saMsAra khAjI jItI jAuM ane mArA bhavanA 27 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zrI AnaMdaghanajInAM pado pherA maTI jAya ema keI paNa rIte karI mArI lAja rAkho. eka vakhata jo mane bhAvaviveka prApta thaze to pachI tyAga karavA gya ane AdaravA gya vastunuM svarUpa samajI huM lAyakane AdarIza, nAlAyakane tyAga karIza. sumati kahe che ke-prANu A pramANe pATa khele che, cAre gharamAM phare che, paNa jyAM sudhI ene bhAvavivekanuM pi AvatuM nathI tyAM sudhI enI bAjI kAcI che, hajI tene pi maLyuM nathI paNa je AnaMdaghana bhagavAna ene po batAve te jIva bAjI jItI jAya, enuM kAma thaI jAya ane e pachI rAjI thaIne gAjI uThe. cetana ! tamAre hAla vakhata che, tame game tema karIne prabhucaraNasevA karI AnaMdaghana prabhu pAsethI pinuM darzana karI tene prApta karo. cetanajIne upadeza ApavA ane vastusvarUpane yathArtha khyAla ApavA mATe AnaMdaghana mahArAje cepATa jevI ramatane je gArtha karyo che te batAvI Ape che ke cetanajIne samajAvavA mATe parama upakArI mahAtmA tenA paricayavALI ramatagamatanI vastune paNa kevo suMdara upayoga kare che. lakSyArthI mumukSune upadeza levA mATe nirmAlya dekhAtA padArtho paNa upayogI nIvaDe che. pratyekabuddha jevo saMsAranA koI jIva athavA vastune joIne paropadezanI apekSA vagara tarI jAya che. A padane Azaya vicArI sarva vastumAMthI sAra grahaNa karavAne abhyAsa pADe. pada teramuM rAga-sAraMga. anubhava hama to rAvarI dAsI, Ai kahAteM mAyA mamatA, jAnuM na kahAM kI vAsI. anu0 1 he anubhava ! huM te AtmarAjanI dAsI chuM, (paNa) pelI (paTTarANI) mAyA mamatAo kyAMthI AvI ? vaLI te kayAMnI rahevAvALI che te huM jANatI nathI." bhAva-have cetana to upara jaNAvyuM tema caturgati copATa ramyA kare che, e corAzInA pherAmAM pharyA kare che, paNa ene bhAvavivekanuM pi AvatuM nathI ane enI bAjI kAcI rahyA kare che. mamatA mAyAnA saMbaMdhamAM paDI pATa khelyA kare che, paNa sumatinI vAta sAMbhaLatA nathI. sumatie zraddhAne anupama rUpamAM Ave tyAre cetananI sthiti batAvI, paNa e te kAMI vAta sAMbhaLatA nathI, e anubhavamArga para Ave tyAre tenI laDAIne hevAla Ape paNa cetana te mAyA mamatAmAM phasI gayA che; e badhI vAta dhyAnamAM rAkhI sumati Aje anubhavane kahe che. A padamAM sumati ane anubhava 1. rAva rAjA; rAvarI rAjAnI, AtmarAjanI. kahAMte =kayAMthI. kahAMkI =kayAMnI. vAsI=rahevAvALI. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teramuM pada 211 vacce je vAtacIta thAya che te AnaMdaghanajI mahArAje cItarI che, te para dhyAna ApavA yogya che. sumati kahe che-he anubhava ! huM to AtmarAja-cetanajInI dAsI chuM-kiMkarI chuM, niraMtara temanI sevAmAM tatpara chuM. teo mane je Adeza Ape te karanArI chuM. athavA he anubhavarAja ! huM to tamArI dAsI chuM, tamArI AjJA pramANe vartanArI chuM. je tame maMda che te huM paNa maMda houM chuM ane tame tIvra he te huM paNa tIvra houM chuM. mAre ane tamAre A saMbaMdha suprasiddha che. paNa mAyA ane mamatA cetanajInI paTarANIo hAla thaI beThelI che te kayAMthI AvI che ane kyAMnI rahenArI che te huM jANatI nathI. mAyA e chaLa prakRti che, huM kahevarAvanAra che. mamatA e mArApaNuM che, moha rAjAne e maMtra che ane jagatane e aMdha banAvanAra che. A baMnene AmarAja paTTarANI tarIke kyAMthI besADI dIdhI ? teonuM kuLa zuM che? teo kyAMthI AvI che ? ane teo kyAMnI rahevAvALI che? tenI paNa pUrI tapAsa cetanajIe karI hoya ema mane lAgatuM nathI. teo cetanajIne vaLagI paDI che ane cetanajIe tene paTarANI tarIke ThokI besADI che, paNa teone kuLadharma zuM che tenI paNa pUrI tapAsa karI hoya ema lAgatuM nathI. A mamatA konI dIkarI che ane evI adhama varganI kulaTA strI keTaluM kAma bagADI nAkhe che e saMbaMdhI vizeSa svarUpa AvatA padamAM tapAsa karIne sumati ja anubhavane kaheze. ahIM tAtparyAtha eTale che ke jenA upara AtmarAja ATalI prIti karI pitAnuM sarvasva gumAve che ane rAzInA pherAmAM pharyA kare che tenuM svarUpa barAbara huM jANatI nathI. eka strI sAthe saMbaMdha karavA pahelAM sujJa puruSoe vicAra karavo joIe ke e strIne svabhAva kevo che, enuM khAnadAna kevuM che, enA mAtapitA koNa che ane enuM sAmAnya vartana kevuM che. A sarva bAbatamAM cetane tapAsa karI hoya ema lAgatuM nathI ane game tevI strIone gharamAM besADI dIdhI che e zuM tene yukta che ? rIja pare vAMke saMga cetana, tuma kyuM rahata* udAsI varajyo na jAya ekAMta kaMtako, lokameM hovata+ hAMsI. anu0 2 tenI sobatamAM cetanajI khuzI khuzI thaI gayA che, (paNa) tame udAsa kema rahe che? patine sarvathA tajI zakAto nathI ane (amArA) lokomAM patinI mazkarI thAya che. * "rahe na' evo pATha rahatane sthAne che. + "hata na" evo pATha hevatane sthAne che. 2 rIja paregarIjhI paDe, khuzI khuzI thaI jAya che. vAMkeHtenA, mAyA mamatAna. kayuM zAmATe. udAsIdilagIra, varata , choDyo. ekAMta sarvathA. hAvata= thAya che. hAMsI mazkarI, ThekaDI. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA bhAva--sumatinA upara jaNAvelA prazna sAMbhaLI anubhava utara Ape che ke-he sumati ! tuM mane mAyA mamatAnA kuLadharmonuM pUche che paNa enA javAkhamAM tane kAMi sate|Sa thaze niha. vAta ema che ke cetanajI jyAre enI sAbatamAM hAya che, enA maMdiramAM hoya che tyAre AnaMdamAM AvI jAya che, laheramAM AvI jAya che, pramAdamadirAnA pAnamAM masta anI sadadviveka bhUlI jAya che tethI pachI te kulaTA che, vezyA che ke kuLavadhu che tenI jarA paNa tapAsa karatA nathI. leAkamAM kahevata che ke ' rAjAne gamI te rANI ane chANA vINatI ANI. ' eTale enI sAthe pachI tatsaMbaMdhI vAta paNa kAi karatuM nathI ane mehamadirAmAM masta anelA cetanajI te saMbadhI vicAra paNa karatA nathI; e vAta te! ThIka paNa tuM dilagIra kema dekhAya che ? tArA zAkanuM kAraNa te mane samajAva. mAruM kathana teA e che ke tAre te tAruM kAma karyA ja karavuM, tAruM rUpa pragaTa karavuM ane patine peAtAnA maMdire khe`cI lAvavA, paNa vAru, tArI udAsInuM kAraNa zuM che te mane batAva. sumati kahe che--anubhava ! mArI udAsInuM kAraNa zu che te huM tane kahI saMbhaLAvuM chuM te kharAbara dhyAnamAM lai te para vicAra kara. je game tema te paNa cetanajI mArA pati rahyA, tee mAyA mamatA jevI kulaTAnAM madizamAM pharyo kare, rakhaDyA kare ane mArI sAmu paNa jue nahi, paNa huM te temanI eka pativratA strI rahI, tethI mArAthI kAMi patinA sarvathA tyAga thaI zake nahi. sujJa pativratAnA dhama che ke pati tene khIje, laDe ke tiraskare, te paNa manasA vacasA kamA e patinA tyAga kare nahi, ene cheDe nahi, enI sevanA eka cittathI karyA kare. A pramANe hAvAthI mArA patine tajI zakAtA nathI ane amArA leAkamAM tenI mazkarI thAya che te sAMbhaLI huM khaLI maruM chuM. tuM jANe che ke manuSya potapAtAnA nAnA sarkala( vatu`la )mAM sAmAnya rIte mAna-pratiSThA meLavavA ane tene sAro abhiprAya prApta karavA prayAsa kare che ane temAM mAnahAni na thAya tenI khAsa saMbhALa rAkhe che. mArA sa'kha'dhIe mahAvrata, jJAnadaSTi vigere aneka che, te mArA patinI ThekaDI kare che ke-ahA ! jenAM kuLadharmo tathA ThAmaThekANAM jaNAyela nathI, je pratyakSa vyabhicAriNI che, jenA veza, hAvabhAva ane kaTAkSa duHzIlA strI jevAM che tevI paNyastrI mamatAnA saMgamAM ene pita te| paDI rahe che, e teA mUkha che, gAMDA che, alahIna che. AvI rIte mArI dekhatAM mArA patinI hAMsI thAya che te huM sahana karI zakatI nathI, mArI udAsInatAnu kAraNa te ja che. anubhava ! mArA patine hu cheADI zakatI nathI ane temanI mazkarI thAya te huM sahana karI zakatI nathI. A vicArathI mArA mana para zAkanI chAyA AvI gai che. je be pADAMtara neTamAM mUkA che te bahu sArA atha Ape che. sumati pote zara Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teramuM pada 213 ja AkhuM vAkya bole che ane te prathama gAthAnA anusaMdhAnamAM ja Ave che. te pramANe artha karIe to sumatinA mukhamAM nIcenA zabdo Ave che -e mAyAmamatAnA prasaMgamAM AvIne cetana to tenA upara khuzI thaI gayA che, temanA upara vArI gayA che, tyAre e hakIkatane laIne te anubhava ! tame dilagIra rahetA nathI? tamane e vAtathI kheda AvatuM nathI ? tamane ema thatuM nathI ke Avo anaMta zaktine dhaNI cetana jenI sattAmAM anaMta guNo rahelA che te AvI vezyAnI sebatamAM paDI jaI dhana gumAvI beThe che, pitAnI zakti samajato nathI ane pitAnA kuLadharmane khyAla karato nathI ? he anubhava ! Ama che chatAM patine mArAthI ekAMte tajI zakAto nathI, huM kuLavAna rahI tethI ene tyAga mArA khyAlamAM AvatuM nathI tyAre zuM ApaNA lokamAM paNa mArI mazkarI na thAya ? ApaNuM leka zAMti, kSamA, dayA, dhRti, nirveda vagere mArI mazkarI na kare ke A sumati to patinI bedarakArI chatAM tene vaLagyA ja kare che? A pramANe artha kare e gAthAnA AgaLa pAchaLanA saMbaMdhane anurUpa che. emAM Azaya e ja Ave che ke mAyA-mamatAnA prasaMgamAM cetanajI evA rAcI rahyA che ke sumatine bolAvatA paNa nathI ane tema chatAM paNa sumati kuLavadhU athavA nimakahalAla paricArikA tarIke te bAbata upara kheda karI anubhavane pitAnI sthiti samajAve che, je sAMbhaLI pati nija maMdire padhAravA nirNaya kare e tene guhya uddeza che. samajata nAhi niThura pati eti, *pala eka jAta chamAsI; AnaMdaghana prabhu gharakI samatA, aTakalI aura labAsI. anu0 3 kaThora pati ( AtmarAja ) eTalI vAtathI samajatA nathI ane (mArI) eka kSaNa cha mAsa jevI jAya che. he AnaMdaghana prabhu! samatA tamArA gharanI paTarANI che, bIjI (mAyA mamatA) labADI che ema aTakaLo-jANe-samajo. bhAva-vaLI sumati AgaLa vadhI anubhavane pitAnuM hRdaya khAlI karatAM jaNAve che. te anubhava ! tane jaNAvyuM tema mArA patinI sarva jagyAe ane khAsa karIne bhadralokamAM hAMsI thAya che ane mArAthI te sahana thatuM nathI tethI mArA patine samajAvavA huM ghaNI ghaNI jAtanI yukti karuM chuM. agAu (dazamA padamAM) jaNAvyuM tema huM gAuM chuM, nAcuM chuM paNa te to mArA maMdire padhAratA nathI ane mAyAmamatA sAthe bAjI khelyA kare che, tenI sAthe AnaMdavilAsamAM masta banI paDyA * "palaka' evo pAThAMtara che. 3 nidura kaThora. etI e vAtathI. chamAsI=cha mAsa, aDadhA varasa je gharakI=patAnI, gharanI. aTalI=aTakaLe, jANa. aurIjI, mAyA mamatA. labAsI=bADa, gapa sapA, gAla purANa. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 zrI Ana dhanajInAM padmA mAyA- rahe che ane mArI sAmuM paNu jotAM nathI. huM teene khatAvI ApuM chuM mamatA adhama kuLanI che, ajANyA gAmanI rahenArI che ane kulaTA che, paNa mArA pati te eTalA kaThaNa thaI gayA che ke huM game teTalI vAta karuM chuM paNa te samajatA ja nathI. me tene aneka AkAramAM vAta kahI, tenA mAharAjA sAthenA yuddhavaibhava saMbhaLAvyA, tenA jItaDakAmAM thate gaMbhIra nAda kahI khatAbyA, paNa e teA mamatAmAyA sAthe narama gheMsa jevA thaI jAya che ( jue pada dazamuM) ane mArI pAse AvavAnI vAta thAya ke taddana kaThaNa banI jAya che. ATalI sarva vAtathI paNa te te samajatA nathI ane mane peAtAne evI pIDA thaI che ke pati vagaranI eka kSaNa jAya che te cha mAsa jevI thaI paDe che. kuLavadhune patinI seAkhatamAM AnaMda rahe che ane pativirahe eka sekanDa cha mAsa jevI lAge che, eka miniTa varasa jevI lAge che, eka rAta AkhA bhava jevI lAge che. vaLI teo mamatA-mAyAnI seAkhatamAM paDI eka miniTamAM eTaleA karmAMdha kare che ke mArA madire temane padhAravAnA varasAthI lakhAtA jAya che. samaya he anubhava ! A pramANe vastusthiti che. mArA pati ne zuddha dazAmAM AvI jAya, mAyA mamatAnA saMga mUkI de ane guNa grahaNa karavA lAge te tee peAte ja AnaMdaghana che, AnaMdanA samUha che, siddha dazAnA bhAgavanAra che; temaNe jANavu joie ke huM ja kharI temanA gharanI strI chuM, temanI paTarANI chuM, temanA hRdayamAM jagyA rokanArI chuM, tene ceAgya chuM, teonI kIti ane khyAti vadhAranArI chuM ane mAyA mamatA ke bIjI koi paNa teonA premanuM pAtra hAla banI hoya te sava gappA sappA che, lakhADapaNuM che, gAla purANa jevu' che, chetarapIMDInA dhaMdhA che, mAtra khAlI akakhakATa che, emAM kAMI dama jevu nathI, emAM kAMi sAra jevu' nathI, emAM kAMi tattva jevu nathI. je strIo mArA patinI strI kahevarAvavAne yogya paNa na hAya, je kuLavadhanA nAmane paNa lAyaka na hoya, je zuddha patipremA, patiparAyaNA, patibhaktA na hoya tene strI kahevI te mAtra vAjALa che, zabdAnuM ajJAna che, asatya vacanavinyAsa che. sumati anubhavane uddezIne khelatAM khelatAM AvezamAM AvI jai udgAra kADhe che ke huM AnaMdaghana bhagavAna ! mArA nAtha ! mArA pati ! huM tamArA gharanI kharI zrI chuM ane A bIjI te| lakhADa strIo che, enu svarUpa tame samajo, vicArA, dhyAnamAM lAvo. AkhA padamAM kahevAnA Azaya e che ke-mAyA mamatAmAM masta rahenAra cetana tenu vAstavika svarUpa samajatA nathI, tenu pariNAma samajatA nathI, tenAthI thatA saMsArasaMbaMdha (saMsAravRddhi) dhyAnamAM lAvatA nathI ane tethI svaparanA khyAla karyA vagara niraMtara paravastune peAtAnI mAnI temAM ramaNatA karyA kare che, tenI prAptimAM Anada mAne che ane tenA viyogamAM zUnya hRdayanA thaI jAya che. AnA pariNAme Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAMdamuM pada 215 enI pariNatinI nirmaLatA thatI nathI, ene vastusvarUpanuM bhAna thatuM nathI ane samatAnI sAthe tenI pichAna thatI nathI. jIvanano sAra prApta kara hoya, jiMdagIne saravALe kAMI jame karI laI javuM hoya te sumatinuM svarUpa cetanajI! samaje ane tene maMdire padhAre. sumati athavA sumatA haju paNa udgArarUpe anubhavane vizeSa kahe che, te mATe nIcenuM pada vAMce. ema karavAne hetu e che ke ethI je cetanajI barAbara mAyA-mamatAne oLakhI jaI tene saMga choDatA jAya to pariNatinI nirmaLatA karI chevaTe zuddha cetanA sAthe premamAM paDI rahe ane A cakabhramaNane cheDe lAve. pada caudamuM rAga-sAraMga. anubhava tuM hai hetu hamAro. anu0 Aya upAya karo caturAI, aurako saMga nivAro. anu0 1 he anubhava ! tuM amAre (mAre ane cetanano ) hitasvI cho, (to) caturAIthI lAbhavRddhine upAya kare ane bIjAonI sebata aTakAvI de." bhAva-haju paNa anubhavane uddezIne samatA vadhAre vAta kahe che. he baMdhu anubhava ! tuM amArA baMnene kharekha hita karanAra che. mArA patinuM ane mAruM zubha IcchanAra jo kharekharuM kaI hoya to te tuM ja che. jema anubhava vadhe tema cetana sumatine maMdire vadhAre Ave, sumati sAthe prema vadhAre batAve ane sumatine pitAnI strI tarIke savizeSapaNe sukha Ape. anubhava mitra ! A hakIkata tuM sArI rIte jANe che, mATe vicakSaNatA vAparIne kaI evo upAya kare ke mArA patinA saMbaMdharUpa lAbha mane prApta thAya. mitranI pharaja che ke pitAnA stadArane harakoI prakAre lAbha thAya tevo upAya teNe ciMtavI Apa-jI Apa-geDavI Apo. vaLI anubhava mitra jyAre tame mAruM ane mArA pati bannenuM zreya Icche che te sAthe e paNa upAya jo ke e mAyA mamatAne saMga mUkI de. jyAM sudhI cetana mAyA mamatAnI jALamAM phakselA raheze tyAM sudhI ene svaparavivecana thaze nahIM-pitAnA ane pArakAne oLakhaze nahi ane parakAme lAgyA karaze. ene AkhA divasamAM jarA paNa phurasada maLaze nahi ane pUchaze to kaheze ke-huM mArA kAme jAuM chuM, paNa pitAnuM kAma zuM che e bicAro samajato nathI. jyAre mAyA mamatAne saMga mUkI samatAne maMdire padhArI AtmanirIkSaNa karaze tyAre tene samajAze ke pote jene pitAnuM kAma mAne che te te 1 hetu=hitakArI, vRddhi karanAra, hitezarI. Aya prApti, lAbha-tene. caturAIvicakSaNatA. aura = bIjAne. saMgabata. nivAro=aTakAvo. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 zrI AnadhanajInAM padA parakAma che, paranuM kAma che, 52 sabaMdhI kAma che. peAtAnuM kAma te| Atmika che, pracalita kA`thI taddana alaga che, svAvasthAsthita che, svAdhIna che, svarUpagamya che. cetanajIne tene anubhava mitra sarva vAta batAvI Ape, ene samatAnA maMdiramAM thatA svarUpAnaMda ane tenA pariNAmane khyAla Ape ane sAthe mAyA-mamatAnA maMdiranA tuccha viSayAno ane tenAM ati adhama pariNAmeAne citAra Ape te cetanajI kAMika svasthAne Ave-ThekANe Ave. atra anubhavane evAta karavAnI kahI, sumati sAthe tenA (cetanajIneA) sabadha joDAvavA ane kumati sAthenA tenA saMbaMdha teADAvavA. ekalA . sumati sAthe jarA vakhata saMbaMdha thAya temAM bahu lAbha na thAya, vaLI pAchA vabhAvamAM paDe ke A cetana kumatinA maMdire cAlyA jAya, mATe ene aMtaHkaraNapUrvaka kumati upara tiraskAra chUTe evI cAjanA paNa anubhave sAthesAtha karavI joie. matalaba te nija kuTu MbanA saMgI thAya ane kulaTA skrIAnI sAkhata cheDI de evI yeAjanA vicakSaNatApUva ka anubhave karavI joie. athavA caturAI zabdane lAbhanA upAya sAthe leve eTale tame lAbhanA upAyarUpa caturAi karI batAvA thI pelI bIjI strIo sAthe cetana saMbaMdha rAkhe che te mUkI de. A padamAM paNa svapara vivecana karI, svane oLakhI tene AdaravAne ane parane oLakhI tene tyAga karavAnA upadeza che. mamatAnA mukhya AvirbhAva tarIke tRSNA hAya che. dhananI, mAnanI ane bIjI kAi paNa vastunI ane maneAbhAvanI dRDha icchA rAkhavI, enI prAptimAM zAMti mAnavI, enI aprAptimAM kheda karavA tene tRSNA kahevAmAM Ave che. eka dhananI IcchAthI-tRSNAthI prANI keTalI upAdhi vaheArI le che tene jyAre vicAra karIe chIe tyAre tRSNAthI mana para je Adhipatya meLavAya che tene Ave che. enA saMbaMdha thavAthI prANI peAtAnAM vakhANa karavA maMDI paDe che, deza paradeza rakhaDe che, phAMTAdAra magajavALA zeTheAnA avicArI hukameAne zaraNe thAya che, asatya bele che, khATu hase che, raDe che ane aneka cALA kare che; evI ja rIte mAnanI tRSNAthI paNa cetana eTalA ja taNAyA kare che. e sa dararAjanA anubhavane viSaya heAvAthI te para vizeSa vivecana karavAmAM kALa na gALatAM e tRSNA koNa che? enuM svarUpa vicArIe. khyAla 6C * tRSNA rAMDa bhAMDakI jAi, kahA ghara kare savAro zaTha Thaga kapaTa kuTuMbahI pokhe, manameM kyuM na vicAroM. ( pAThAMtara ) unakI saMgati bAro anu0 2 tRSNA bhuMDaNu bhAMDanI dIkarI che, e gharamAM jayavArA zuM karaze ? e luccI * ' tAsanA ' evA paNa pATha che, atha eka ja che. 2 tRSNA=dhanAdika saMgraha karavAnI buddhi. rAMDa=kulaTA strI, svacchaMdI, bhAMDakI=bhavAyA, mazkarI ke bhikha para AjIvikA karanArA. jA=dIkarI, kahA=zuM'. savArAjhevArA, jayavArA, uttarA. za=mUrkhA, akkala vagaranI, lucI, Thaga=ThaganArI, ( jJAnadhana ) haranArI, kapaTa=chaLakapaTa kanArI, kuTu'ahI=potAnAM pIyarIyAM, Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ codayu padma 217 che, ThagArI che, kapaTI che ane peAtAnA kuTuMbane ( pIyarIAne) pASanArI che--evuM manamAM kema vicAratA nathI athavA enI sAkhata aTakAvI Dho. '' bhAvamArA patine tRSNA upara rAga badhANA che ane tenI sAthe saMbaMdha thayA che tenuM svarUpa he anubhava ! tame kema vicAratA nathI ? AvA zuddha jJAna, darzana, cAritra ratnAnA dhaNI thaine mArA pati kevI strIo sAthe saMbaMdha kare che te te juo. tame vicAraze te tamArA manamAM ati kheda Avaze, trAsa Taze ke-ahA ! jenA gharamAM zuddha pavitra AdarUpa strIo che te kAnA gharamAM AthaDe che ? dhana saMgraha karavAnI buddhine tRSNA kahe che. e kulaTA svacchaMdI strI che ane bhAMDanI dIkarI che. bhAMDa mazkarI karIne athavA bhikha mAgIne peAtAnA nirvAha kare che. samAjamAM teo taddana adhama vargomAM Ave che ane bhavAyAnA nAmathI oLakhAya che. e bhAMDa sthAne ahIM leAbha samajavA, evA bhAMDa-bhavAyAnI dIkarIne ( enA kuLamAM ) zikSaNa paNu svaccha MdatAnu ja maLe che. have ekalI kulaTA strI te tamArA gharamAM AvIne zuM jayavArA karaze ? zuM urjArA karaze ? e tamArA gharanuM zuM lIluM karaze ? he anubhava ! tame cetanajIne kahA ke AvI adhama strIo sAthe tamAre paricaya karave e tamane jarA paNa ghaTatu nathI. vaLI e tRSNA kevI che tenuM svarUpa cetanajIne jANavu' hAya te hajI paNa tene khatAve ke e tRSNA te zaTha che eTale bhUkhI akkala vagaranI che, ene pati ke yAranA khyAla paNa nathI; vaLI e mahAdhutArI che, jJAnadhanane ThagIne harI janArI che ane sava dhana-gharabAra lUMTI jai puNyadhana vagaranA karI tene khAvA banAvI mUke tevI che; tema ja vaLI jUdA jUdA veSA karanArI, chaLaprapaMcathI bharelI ane chaLanI ja vArtA karanArI che. AvI rIte te za che, Thaga che ane kapaTI che; vaLI te uparAMta te rAga, dveSa, ajJAna vigere peAtAnA pIyarIyAMne poSanArI che, vadhAranArI che ane tamArA kSamA, dhaiya vigere kuTu bI sAthe laDAI karanArI che. AvI zarama vagaranI, halakA kuLanI, mUkhI, kapaTI, luccI ane pIyarIAMne poSanArI tRSNA tamArA gharamAM zuM jayavArA karavAnI che ? tamane zuM sArA rUpamAM dekhADavAnI che? e te evI evI vAta yuktipU`ka karaze ke tenuM rahasya tamArA khyAlamAM paNa Avaze nahi kaheze ke mArA bhAi / bApaDA Aje gherathI jAya che te jatA jatA AvatI kAle pAcho Ave che ane tamArA bhAi teA eNu pAra ANu pAra lAgelA ja che. vAta ema hatI ke peAtAnA bhAi dararAja ghera AvatA ane patinA bhAi varase e varase AvatA, paNa bhASAprapaMcathI hakIkatane evA rUpAMtarathI batAvavAmAM tRSNAdika kapaTI strIe vAALa pAthare che ke jemAM bhadra jIvA phasAI jAya che. he anubhava ! AvI adhama kulaTA tRSNA che ema mArA pati kema vicAratA 28 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zrI AnadaghanajInAM padA nathI ? ema tame tene kaheA. vaLI kaheA ke e strI teonA gharane, teonA nAmane, tenI AbarUne yogya nathI. enI sobata karavAmAM bhaya che, enA saMsa`mAM apayaza che, enA paDachAyAmAM AvavAthI paNa mAnanI hAni che. e mahADagArI, peAtAnA kuLane vadhAranArI ane cetanajIne kadi UMcA na AvavA denArI che. A pramANe cetanajIne samajAve ane e kulaTAnI sakhata choDAvA. tame ene spaSTa rIte kahI do ke kuLavAna mANase evI strIne palle paDavu' te kAi paNa rIte ucita nathI. A gAthA sumati parabhArI cetanane ja kahe che ema caNu nathI, kAraNa anubhava e paNa cetananA viSaya che. tene jUdA jUdA uddezavAmAM AvyA che tethI te pramANe vastusvarUpe te cetanane ane anubhavane uddezIne eka ja visa'vAda nathI. A gAthA ane have pachInI gAthA ukta a mUkAvI do, cheDAvI de, he anubhava ! tame evI adhama strI sAthe sakhata tAvI de ane game tema karI cetanajI mAre maMdire padhAre ema tene samajAve, 66 dhArIe te paNa aDaavasthAbhedane laine ahIM karavAmAM Ave che, bAkI vAta kahevAmAM Ave te banne rIte samajI zakAze, svacchaMdI, vakra gativALI kumatinI sAthe khela karIne ApanI Ijjata zAmATe khAi esA che ? AnaMdaghana mahAtmA te samatAnA ghare Avaze ane jItanA DaMkA vAgaze.'' kulaTA kuTila kubuddhi saMga khelake, apanI pata kyuM hAro ? AnaMdaghana samatA ghara Ave, bAje jIta nagAro. anu0 3 bhAva-vaLI huM anubhava ! mArA patine kahA ke svacchaMdI, vakra gativALI-mAkSathI UlaTI dizAe prayANa karanArI kumatinI sAkhata karIne, tenI sAthe AnaMda karIne, tenI sAthe khela karIne tame tamArI Abaru zA sAruM gumAve che ? enI sAthe sAkhata karavAthI te tame bhAMDaputrInA pati kahevAze, emAM tamArA apayaza thaze. ema karavAnu tamAruM kAraNa zuM che te te mane samajAve. mane tamAre mATe bahu lAgI Ave che tethI ATaluM kahuM chuM. tamArA jevA alabelA svAmInAthane mArA jevI rUpa saubhAgyavAna pavitra pativratA sAdhvI strI maLI che, tame zraddhA, kSamA, dayA vigere mahAuttama mArA kuMTu bInA jamAi thayA che chatAM tame svacchaMdI strI jenI gati niraMtara meAkSathI parAGasukha hAya che tenI sAthe kema khela khelA che ? temAM rasa laine kema sukha mAneA che ? juo, AnaMdanA arthI hA, vAstavika sukhanA lAlacu hA, niraMtara sukhanA * * pata karyuM 'ne badale anyatra ' patijhyu' pADe che, tenA atha pratIta-Ijjata thAya che. 3 kuTi=vakra gativALI. pata=Ijjata, hArA=khAi esa. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMdaramuM pada ra19 Icchaka che te vicAre ke AnaMdaghana mahAtmA jeo saccidAnaMdasvarUpa che teo te samatAne maMdire padhAraze, te kadi paNa mAyA, mamatA, tRSNa jevI kuTila strIonA maMdiramAM Avaze nahi, tenI sAme daSTipAta paNa karaze nahi ane tema thaze tyAre ja kharA vijayaDaMkA vAgaze. evA vijayanA DaMkA kAMI mAyA, mamatAnA maMdire javAthI vAgaze nahi; mATe anubhava ! tame tamArA mitra cetanajIne kaho ke have e mAyA, mamatAne tyAga karI pitAnA koNa che tene vAstavika rIte oLakhe ane je maMdiramAM AnaMdaghana bhagavAnane vAsa che te sumatinA maMdiramAM padhArI pitAne vijayaDaMkA vagADe. anubhavane A sarva hakIkata sumati kahe che te cetanajI sAMbhaLe che, kAraNa ke anubhavanuM sthAna to cetana ja che. vibhAvadazA mUkI barAbara avakana kare eTale yathArtha svarUpajJAna thAya tene anubhava kahe che.* cetanane jyAre e anubhava thAya che tyAre tene svaparanuM svarUpa barAbara samajAya che, dhIme dhIme vikasvaratA prApta thatI jAya che ane AnaMdaghanapada-prApti thAya che. e svarUpAnusaMdhAnamAM zuddha cetanAne paNa paricaya thAya che ane apUrva sukhane pratyakSa anubhava thAya che. rahasya AkhA padanuM e che ke-tRSNa, kumati vigere vibhAvane oLakhI tene tyAga karavo ane zuddha svabhAvadazAmAM ramaNa karavuM e jIvananuM lakSyasthAna che ane parama sAdhya che. pada paMdaramuM rAga sAraMga. mere ghaTa gyAna bhAnu bhayo bhora. mere0 cetana cakavA cetanA cakavI, bhAgo virahako sora. mere0 1 "mArA hRdayamAM jJAnarUpa sUryane udaya thavAthI prabhAta thaye, tethI zuddha cetana caka che, cetanA ne cakavI che (tene) virahane zorabakora aTakI paDyo. " bhAva-sumatie anubhava dvArA cetanajIne AgaLa kahI te hakIkta kahevarAvI eTale cetanajInuM svarUpa pragaTa thavA mAMDayuM, teo mAyA mamatAnA maMdirethI sumatinA maMdira tarapha AvI tenA samAgamamAM vizeSa rahevA lAgyA, pitAnI vAstavika sthitino khyAla karavA lAgyA ane tene oLakhavA lAgyA. ema karatAM karatAM jyAre sattAmAMthI paNa mohanIya karmane kSaya karI cetana zuddha thAya che tyAre tenI zuddha cetanA pragaTa thAya che. zuddha dazAmAM vartata cetana nIce pramANe uddagAra kADhe che te raTaNa karavA yogya che. * khaTAzane yAda karatAM ke sArAM sArAM bhojane yAda karatAM mukhamAM pANI chUTe che ne tene khAtI vakhata paNa pANI chUTe che, te paNa A bemAM jema ghaNe ja AMtara che tema jJAna ane anubhavamAM taphAvata che. 1 ghaTa=hRdayamAM. bhAnu surya, bhera=prabhAta. bhAga=aTaka. sera zorabakora, avAja, Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 zrI AnaMdaghanajInAM para mArA hRdayamAM jJAnarUpa sUryano udaya thavAthI prabhAta thaye. AtmAne jJAnaguNa jyAre pragaTa thAya che tyAre tene sarvatra ajavALuM dekhAya che, tene svaparanuM bhAna thAya che ane tenI sarva aMdhakArajanita muzkelIo dUra thaI jAya che. zuddha cetana pote caka che ane zuddha cetanA cakavI che. A cakavA cakavIne AkhI rAtane viraha hato. baMne nadInA jUdA jUdA (sAmasAmA ) kAMDA upara besIne kAMkrAM avAja karIne zorabakora karatA hatA te avAja have baMdha thaI gaye. prabhAta thavAthI rAtrine virahakALa baMdha thaze ane zuddha cetana ane zuddha cetana maLyAM. caka ane cakavI AkhI rAta nadInA be kAMDA para besI zerabakera karyA kare che, paNa aMdhArAne lIdhe eka bIjAne dekhI zakatAM nathI. prabhAta thAya che tyAre temane viraha maTI jaI bane ekaThAM thAya che. zuddha cetana ane zuddha cetana vastusvarUpe eka ja che. svarUpa svarUpavaMtathI bhinna hotuM nathI, teo vacce guNa guNIne saMbaMdha che, paNa anAdi karmasaMtatithI zuddha svarUpa para je AvaraNa AvI gayuM hatuM te jJAnabhAnunA prakAzathI dUra thAya che. AvaraNa dUra thayuM-AcchAdana khasI gayuM ane svarUpAnusaMdhAna thayuM eTale ajJAna aMdhakAra cotarapha phelAye hato ane karmapracuratArUpa nadI bannenI vacce ADI paDelI te sarva jJAnabhAnunA udayathI prabhAta thatAM khasI gayAM ane ghaNuM kALano cetana cetanArUpa cakavA cakavIne viraha hatA te dUra thaye. jyAM sudhI ajJAnAvaraNa vacce aMtarAya karatuM hoya tyAM sudhI zuddha vastunuM darzana thatuM nathI. ane te na thAya tyAM sudhI zuddha cetanAne maLavA kaI kaI vAra IcchA thAya, kaI vAra te meLavavA prayAsa thAya, zokagAra thAya paNa te sarva pariNAma vagaranA thaI paDe che. jJAnabhAnune udaya thatAM rAtrikALa pUrNa thAya che ane cetana cetanAne saMbaMdha vyakta thAya che-pragaTa thAya che ane virahakALa pUrNa thAya che. A sthiti (lebhane nAza tyAM thAya che mATe) dazamAM guNasthAnake prApta thAya che. te vakhate vizeSa zuM thAya che te paNa sAmAnya rIte batAve che te ApaNe vicArIe. phailI cihuM disa caturA bhAvaruci, miTyo bharama tama jora; ApakI corI ApahI jAnata, aura kahata na cora. mere0 2 vicakSaNatArUpa kAMti cAre dizAmAM phelAI gaI, bhramarUpa aMdhakAranuM jora maTI gayuM; pitAnI cirI (corI karanAra) pite ja jANe che, bIjAne cera kahetA nathI." bhAva-sUrya udaya thatAM jema sarvatra kAMti phelAya che tema ghaTamAM jJAnabhAnune udaya thatAM sarvatra kuzaLatAvALI svAbhAvika kAMti phelAI gaI. jJAnathI lokAlokanA sarva 2 phelI phelANI. cihuM disa=cAra dizAmAM sarvatra. caturA-vicakSaNa. bhAvaracivabhAvarUpa kAMti. micyo=maTI gayuM. tama=aMdhakAra. ApahI=pane ja. jAnata=jANe che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padmarakSu' pada 221 bhAvA pragaTa thAya che ane satra prakAza thAya che. e jJAna Atmika svabhAva che, tenI mULa vastu che ane tanmaya che. sUryathI jema vizvamAM prakAza thAya che tema jJAnathI lokAlAka para prakAza paDe che. tenA atIta, anAgata ane vartamAna bhAvA viziSTa jJAnathI pratyakSapaNe ane matizrRtathI parAkSapaNe bhAsamAna thAya che. vaLI A prakAza paDe che te sAmAnya nahi paNa catura-vicakSaNa che, je enA mahimA samaje te parama AhlAda pAme, je tene anubhave te apUrva rasalIna thAya eve te prakAza parama jyAtisvarUpa che. sUryanA udaya thatAM jema adhakArano nAza thaI jAya che tema jJAnabhAnunA udaya thatAM brAMtirUpa aMdhakAranuM jora cAtarapha hatu te khasI jAya che. atyAra sudhI A jIva khAvAmAM AnaMda mAnatA hatA, strIsaMyogamAM sukha mAnatA hatA, suMdara vAjiMtranA sarAdamAM lIna thatA hatA, sArAM kapaDAM paheravAmAM mAna samajatA hatA, musApharakhAnAne gharanuM ghara samajatA hateA, dhanaprAptine sa`sva gaNatA hatA, paulika vastune pAtAnI mAnatA hatA evI rIte e peAtAnAne ane pArakAne ALakhatA nahAtA, evI sava AmatemAM je AnaMda mAnatA hatA te bhramajJAna hatuM, jyAM sukha nahAtu, je sukha nahatuM tyAMthI te sukha zeAdhatA hatA ane tenI prAptine sukha mAnatA hatA. e sa bhrAMtimaya jJAna hatuM te sUryanA udaya thavA sAthe cAlyuM gayuM. pratyakSa darzana thavAthI bhrama bhAgI gayA ane zuddha vastusvarUpanuM darzana thavA lAgyuM. vaLI A bhramAtmaka jJAna hatu. te dUra thavAthI eka bIjo moTo lAbha thaye te batAve che. sAdhAraNa rIte rAte cArI thAya ane khAsa karIne ghAra aMdhArI rAte cArI thAya tyAre tenA patto meLavavA muzkela paDe che. prabhAta thayA pachI pagIne melAvI cArane zeAdhavAnA upAya yojAya che. have A cetanajInAM jJAnadarzanacAritrarUpa mahAmUlyavaMta ratnAnI cArI thai gai hatI, paNa bhramarUpa aMdhakAranA jorane lIdhe tenA cAranA patto lAgatA naheAte; have jyAre Atmika prabhAta thayu tyAre cetanajIne samajAyuM ke A te| peAtAnI cArI karanAra pote ja hatA. meAhanIyAdi kama` parataMtratAne lIdhe vastusvarUpa na oLakhavAthI ApaNAM jJAnAdi ratnA DhaMkAi gayAM hatAM, paNa tenuM cAranAra kAi khIjuM nahAtuM. ratnA te gharamAM ne gharamAM ja hatAM, paNa ApaNe tene zeAdhI zakatA nahAtA. ene karmAdi cArA lUMTI le che ema mAnatA hatA te te ApaNuM ajJAna hatuM. vAstavika rIte te mArI Rddhine chupAvI denAra hu pAte ja hateA, te Rddhine chupAvI denAra karmanA kartA paNa huM pote hatA. AvI rIte cArInA patto lAgyA ane anyane cAra kahevAnA vicAra hRdayamAM thatA hatA te nIkaLI gayA. kharekhara ! AvI jAtanI kabUlAta ApavI e paNa ati viSama che, paraMtu jyAM sudhI jJAna--bhAnune udaya thAya nahi tyAM sudhI potAnI cArI karanAra pAte ja che evA bhAsa thAya nahi Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara zrI AnathanajInAM padma ane kadAca bhAsa thai jAya te teTale darajje peAtAnI bhUla kabUla karavAnI saraLatA paNa prApta thAya nahi. " mela vagaranuM hRdayakamaLa vikasvara thayuM, ( Atma ) bhUmi para viSayarUpa caMdranI kAMti maMda thai gai. ( have te| ) AnaMdaghana mAtra vallabha lAge che, bIjA lAkhA karADA vallabha nathI lAgatA. '' amala kamala *vikaca bhaye bhUtala, maMda viSaya zazi kora AnaMdaghana eka vallabha lAgata, aura na lAkha kirora. mere0 3 bhAva-jJAnarUpa bhAnunA ghaTamAM udaya thayA tyAre hRdayakamaLa vikasvara thayuM. kamalinI dinakara kara grahe, vaLI kumudinI hA dhare caMdaNuM prIta ' sUryaMnA udaya thaye sUryavikAsI kamaLa vikasvara thAya che ane caMdranA udaya thatAM rAte kumuda vikasvara thAya che. hRdayakamaLa vikasvara thayuM eTale hRdayamAM eka prakAranI jAgRti thai gai, temAM AnaMda AnaMda prasarI gayA. da vaLI sUryanA udaya thavA mAMDe che tyAre caMdranI kAMti jhAMkhI thatI jAya che tema jJAnabhAnune udaya thatAM AtmabhUmi uparathI viSayArUpa caMdranI kAMti jhAMkhI paDavA lAgI. pAMca iMdriyAnA trevIza viSaya che. rAgadveSa para jaya meLavavAthI ane vastusvarUpanuM jJAna thavAthI viSaya upara prema maMda thatA jAya che, virasa viSayapuSpa upara manabhramara rakhaDatA baMdha thatA jAya che, tene temAM prema thatA nathI, rAga thatA nathI, Anada thatA nathI. pachI A jIvane khAvAmAM, pIvAmAM, paheravAmAM, eDhavAmAM, rUpa jovAmAM, suMghavAmAM ke sAMbhaLavAmAM je rasa paDatA hatA te aTakI jAya che. have te mAtra AnaMdarAzi bhagavAna tene valrabha lAge che, khInna lAkhA karoDo upara tene prathama je rAga thate, teo tarapha AkarSaNa thatu hatu, te upara laya lAgatI hatI te sa aTakI gayuM ane have te sa taddana phIkA lAge che, rasa vagaranA lAge che, dama vagaranA lAge che. jJAnabhAnu udaya thatAM AvI rIte zuddha cetanAnA virahakALa pUrNa thAya che, AtmavibhUti pragaTa thAya che, viSayaprema maMda thatA jAya che ane AnaMdaghana bhagavAna tarapha ekatAna lAge che ane mana anyatra jyAM tyAM bhaTakatu hatuM te eka ThekANe sthira thai jAya che. viSayapratibhAsa ke AtmapariNatimat jJAna thAya tyAM sudhI vastusvarUpanA zuddha * vica bhaye bhUtalane badale 'vikaca namratala ' evA pADe che. 3 amalamela vagaranuM, nirmaLa, vicavikasvara. bhayethayuM. bhUtala=pRthvItala, AtmabhUmikA. namratala e pAThAMtarano artha maLatA nathI. kAra=kAMti. ekamAtra vallabhavahAlA. karAra-karADa, seA lAkha. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 soLamuM pada avadha sAthe vartana thatuM nathI. atre je jJAnabhAnuno udaya thayo te tatvasaMvedana jJAna samajavuM. viSayapratibhAsa, Atmaparitimata ane tatvasaMvedana jJAnanuM svarUpa bahu vicAravA lAyaka che. enA saMbaMdhamAM zrIharibhadrasUri mahArAje eka aSTaka lakhyuM che te manana karavA yogya che. sthaLasaMkocathI atra te para vizeSa vivecana karyuM nathI. tAtparyArtha e che ke vastusvarUpa oLakhI, yathAsthita svapara vivecana karI, Atmika dharmo ane paugalika padArtho sAthe saMbaMdha vicAra, oLakhavo ane bannene bheda karI svane Adaravo ane para tyAga karavo te taravasaMvedana jJAna che. anubhava pote A udgAra kADhe che ane cetanajIne samajAve che ke-jyAre jJAnabhAnuno udaya tamArA ghaTamAM thaze tyAre tamArI atra varNavI che tevI sthiti thaze. A pramANe bhAva vicAravAthI cetananI atyAranI dazA ane bhaviSyanI dazA sAthe saMbaMdha barAbara khyAlamAM Avaze ane AgaLa pAchaLanA pado sAtheno saMbaMdha besato Avaze. chuTA pada tarIke paNa upara je artha karyo che te yukta jaNAya che. pada soLamuM ( rAga-mAru ) nizadina jouM (tArI) vATaDI, ghare Avone DholA; niza0 muja sarikhI* tuja lAkha hai, maire tUhI mamolA. niza. 1 he raMgIlA lAla ! rAta divasa huM tArI vATa jouM chuM ke tame (mAre) maMdire padhAre; mArI jevI tAre te lAkhe che ane mAre to huM eka ja amUlya che." bhAva-eka virahI strI pitAnA patine uddezIne kahe che ke he pati ! huM to rAtadivasa tamArI rAha jouM chuM, mATe tame mAre maMdire padhAro ane parastrIne maMdire bhaTakavAnuM mUkI de. he nAtha ! tamAre to mArA jevI lAkho strIo che paNa mAre to tamAre ekalAne AdhAra che, tame mAre mana amUlya che. have e gAthAne AdhyAtmika artha vicArIe. zuddha cetanA cetanane kahe che kehe helA ! eTale raMgIlA lAla ! anAdi kALathI rAta divasa huM te tamArI rAha joyA karuM chuM, tamAre mAga joyA karuM chuM, tamArA mArga tarapha cakSu animeSadaSTi rAkhI * sarikhIne badale "sarikhe ' athavA "sarikhA" evA pAThAMtaro anya pratomAM che ane tujane badale "he " e pATha che. 1 nizadina rAtadivasa, sarva kALa vATaDI-vATa, rAha athavA mArga. DhelA lAla, raMgIlA. mare=mAre. tuhIetuM ja. mamalA=amUlya. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 zrI AnaMdaghanajInAM padA tamAre mATe talasyA karuM chuM. have tame mAre maMdire padhAro. he nAtha ! have to tame nija svarUpane dekhIne mane bheTa, tamArI zuddha cetanAne have jAgrata kare ane parabhAva choDI de. hAla to tame vibhAvadazAmAM che, viSayakaSAyamaya thaI gayA che, mAyA, mamatA, tRSNA, rati, arati, vakratA, kuTilatA vigere lAkhe strIo tamane vibhAvadazAmAM vaLagelI che paNa teo tamArI kimata jANatI nathI, tamane vAstavika sukha ApatI nathI, ApI zake tevI zaktivALI paNa nathI ane huM to tamane amUlya gaNuM chuM, tamArI kimata barAbara samajuM chuM ane tamane zuddha bhAvathI vaLagI rahuM chuM. he nAtha ! huM tamArI vATa jouM chuM tethI have tame paracAla cheDI daIbAhira cAla cheDI daI nija cAlamAM cAle (A). kuLavAna strI jema pitAnA patine kahe che ke-tamAre to mArA jevI aneka che paNa mAre to tame ekalA ja che, tema zuddha cetana cetanane kahe che ke vibhAvadazAmAM Apa ho tyAre Apane mAyA, mamatA, kubuddhi, tRSNA, IcchA, vAMcchA, rati, arati vigere aneka strIo vaLage che paNa te sarva kulaTAo che, aneka puruSo sAthe bhaTakanArI che ane tamane paNa vaitaraNI vigerenAM duHkho ApanArI che; jyAre huM te tamane amUlya samajI tamArI sAthe AnaMda bhegavI tamane nivRtti nagarImAM paNa sAthe laI janArI chuM ane tyAM paNa sAthe rahevAvALI chuM. he nAtha ! e sarva strIonuM svarUpa oLakhI teone maMdire javAnuM mAMDI vALI mArA (nija svarUpa ) maMdire padhAre ane mane AnaMda Apo. AtmadazA jarA jarA sudharavA mAMDe, sAdhyanuM sAmIpya thAya ane dUrathI tenuM darzana thAya tyAre zuddha cetanA cetanane uddezIne AvI prauDha bhASAmAM vAta kare che. A padamAM kavicAturya, padalAlitya ane AMtara Azaya bahu AnaMdaprada che ane savizeSa manana karavA gya che. javaharI* mola kare lAlakA, merA lAla amolA; ___ jIsake paTaMtara ko nahi, usakA kyA molA ? niza0 2 "jhaverI lAla mANekanuM mUlya kare che (paNa) mArA lAla te amUlya che. jenA paDadAnA aMtaramAM keI nathI (jenI sadazya thaI zake tevuM anya kaI nathI) tenI kimata zuM ? " bhAva-zuddha cetana cetanane upara kahI gaI ke-mAre mana tuM amUlya che, te kevI rIte ? e vAta atra batAve che. jhaverI lAla mANekanI kimata kare che ke A * javaharIne badale "joharI' athavA " herI" e pATha che. artha eka ja che. 2 javaharI-jhaverI. molamUlya, kimata. jIsake=jene paTaMtara paDadAne aMtare sAdamAM AvI zake tevI rIte rahela. kA=keAI. usakA=tenA. kayA=zuM. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soLamuM pada 225 mANeka pAMca hajAranuM che, A daza hajAranuM che, A vIza hajAranuM che vigere, paNa mArA prItama sukhadAyI mANeka che, tenI kimata te jhaverI paNa karI zake tema nathI. jhaverI kimata kema karI zakatA nathI ? tenuM kAraNa batAvatAM pahelAM ApaNe jANavuM joIe ke lAla mANekanI kimata jhaverI risparasa mANekane sarakhAvIne kare che, eka mANekanI kimata karatAM bIjA mANekamAM teja (lustre ) vizeSa hoya to te baMne sAthe mUkIne tenI kiMmata AMke che, paNa mArA lAla raMgIlAnI sAthe mUkI zakAya evuM ochI vadhatI kimatanuM jyAM ratna ja na hoya tyAM tenI kimata kevI rIte AMkI zakAya ? jene sarakhAvavA mATe anya ratna nathI, tenI kimata zuM hoI zake ? e te amUlya che. mANekanA paTaMtaramAM rahela mANeka tene ochI vadhatI kimata batAve che, paNa A te jenI sAdazyamAM mUkI zakAya evI vastu (paudgalika) duniyAmAM che ja nahi to pachI tenI kimata kevI rIte thaI zake ? zuddha dazAmAM vartatA AtmAnuM teja niraMtara eka sarakhuM ja rahe che, temAM vadhaghaTa thatI nathI, temAM anaMta jJAna, darzana, cAritrAdi bharapUra hoya che, tenA tejano prakAza AMtaracakSune eka sarakho maLyA kare che. AvA tejavALA AtmAnI-lAla raMgIlA nAthanI kimata kaI jhaverI paNa karI zake tema nathI, kAraNa ke te amUlya che. paMtha nihArata loyaNe, draga lAgI aDolA; jogI* surata samAdhimeM, muni+ dhyAna jhakolA. nizadina0 3 animeSa cakSu lagAvIne mArI AvaDe (patino mArga nihALuM chuM; jema cagI samAdhimAM surata rAkhe che ane muni dhyAnanI laheramAM mana rAkhe che tema." bhAva-he nAtha ! mAro tamArA upara evo prema che ke mArI AMkhane pharakAvyA vagara, eka kSaNa paNa baMdha rAkhyA vagara tAro mAge huM joyA karuM chuM. virahI strI patinI rAha jue che, patinI vATa jue che, je dizA taraphathI pati AvavAnA hoya te tarapha joyA kare che. zuddha cetanA kahe che ke-he nAtha ! huM tamArA AvavAnA mArga tarapha AMkhane aTakAvyA vagara jouM chuM ke mArA nAtha A mArge Avaze. samatAnA mArga upara najara rAkhI besI rahuM chuM, saMtoSanA mArga tarapha AMkha lagADI mArgapratIkSA karuM chuM ke mArA nAtha e mArge padhAraze. vrata-niyamanA mArge cakSu sthira * jogI suratane badale "jegIsara" evo pAThAMtara che. jegIsara eTale gIzvara-viziSTa yegI samaja. + munine badale "mAnuM ' pAThAMtara che, te para vivecana bhAvArtha mAM juo. 3 paMtha=mAga. nihArata jouM chuM. leNe=lecanavaDe, AvaDe. draga=AMkha, cakSa. lAgI= vaLagI che. aDAlA hIlacAla vagaranI, aDaga, animeSa. suratanejara. jhakelA laheramAM. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 zrI AnaMdaghanajInAM pade karuM chuM ke kadAca nAtha te raste padhAraze ane tema karavAmAM mArI AMkhanuM maTakuM paNa huM mAratI nathI. mArAM cakSu ApanA mArga upara evAM sthira karuM chuM ke jevuM gInuM sAdhya samAdhimAM athavA muninuM mana dhyAnamAM sthira thAya che. pAtaMjala gadazanakAre yeganAM ATha aMga jaNAvyAM che temAM samAdhi e AThamuM aMga che, ane te mata pramANe yegInI emAM parisamApti thAya che. gadarzananA mata pramANe meMganAM pAMca aMge yama, niyama, Asana, prANAyAma ane pratyAhAra e maMdAdhikArIne mATe batAvelAM che, jyAre dhAraNA, dhyAna ane samAdhi te viziSTa adhikArIne sAmAnya che. prastuta samAdhinuM svarUpa batAvatAM kahe che ke, tahevAthawAtranirmANa karavAmA samaidhA dhyAna jyAre dhyeyarUpa arthanA AkArane ja nirbhAsa karAve che ane pitAnA svarUpathI jANe zUnya hoya evuM thAya che tyAre samAdhi kahevAya che. dhyAnaaMgamAM ane samAdhiaMgamAM phera eTalo che ke dhyAnamAM dhyeyanuM ane vRttinuM pRtha6 bhAna hoya che athavA bIjI rIte kahIe to dhyAnamAM beyAkAra vRttino pravAha vicchinna hoya che ane samAdhimAM avicchinna hoya che. egadarzananA mata pramANe samAdhimAM je zUnya svarUpa prApta thAya che te jaina darzananA gajJAnane ISTa nathI, paNa atra te viSaya prastuta nathI tethI tenI carcA paNa aprAsaMgika gaNAya; chaThThI padanA vivecanamAM ane uddaghAtamAM te saMbaMdhI kAMIka ullekha karyo che. tAtparyArtha e che ke AvA prakAranI samAdhine prApta karavI e yegInuM parama sAdhya rahe che ane jyAre tene te prApta kare che tyAre vastutaH te te dhyeyane pratyaya ja hoya che, paNa te akhaMDita dhArAvata cAlato hovAthI vyaktine te dayathI pRthaka rUpe jaNAta baMdha thAya che ane te vakhate dayeya svarUpano tene je nirbhAsa thAya che temAM dhyeyAkAra vRttinuM pRthaka jJAna jatuM rahetuM hovAthI te svarUpazUnya hoya ema thAya che. AvI samAdhimAM eka sarakho pravAha cAlatAM je dhArA prasare che, mananI ekAgratA thAya che, cittanI sthiratA thAya che tevI rIte he nAtha ! ApanA mAgarUpa dhyeyane huM animeSa daSTie joyA karuM chuM. tevI ja rIte munirAja jyAre dhyAnamAM joDAya che tyAre teonA mananI sthiratA eTalI hada sudhI vadhI jAya che ke chevaTe mAgane paNa nirodha thAya che. zubha dhyAnamAM jaina zAstrakAra dharmadhyAna ane zukladhyAna be gaNe che. temAM theyanA piMDa, padastha, rUpatha ane rUpAtIta bhedo ane tenA vibheda bahu vicAravA gya che, tema ja AjJA, apAya, vipAka ane saMsthAnavicaya dharmadhyAnanuM svarUpa tema ja zukladhyAnanA pRthaphatvavitarka sapravicAra, ekavitaka apravicAra, sUkSmakriya apratipAti ane uchinnakriya anivRttinuM svarUpa vicAravA yogya che. jyAre muni dharmadhyAnArUDha thAya che tyAre evI * A samAdhinuM svarUpa samajavA lAgyA che. vizeSa jijJAsue pAtaMjala yogadarzananA tRtIya pAdanA trIjA sUtra para vivecana jevuM. (pRSTha 298. pre. kaNIyAnuM bhASAMtara-dvitIyAvRtti. ) Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soLamuM pada adbhuta dazA anubhave che ke tene mananI sthiratAnuM citra piMDasthAdi cAra dayeyanuM svarUpa vAMcavAthI kAMIka samajAze. yegazAstramAM zrImAna hemacaMdrAcArye tenuM AkarSaka svarUpa cItaryuM che. e dhyAnamAM cittanI addabhuta sthiratA prApta thAya che, AgaLa jatAM dhyAtA, dhyAna ne dhyeyanI ekAgratA thaI jAya che, je sthitimAM sukhI duHkhI chuM ke nathI tene paNa khyAla raheto nathI ane tethI ja he nAtha ! yogI samAdhimAM jema svarUpazUnya thaI jAya che ane muni dhyAnamAM sthira thaI jAya che, tyAre temanI jevI dazA thAya che, tevI rIte AMkhane pharakAvyA sivAya huM tamArA mArga tarapha jaI rahI chuM. huM niraMtara vicAruM chuM ke mArA nAtha kaI paNa raste mArA maMdire jarura padhAraze. he nAtha ! A virahI strIne have vadhAre talasAvo nahi, mArA maMdire padhAro, mAyA mamatAne ghera javAnuM mAMDI vALo ane mArI vinaMtine svIkAra kare. munine badale mAnuM " pAThAMtara che te paNa bahu sAre artha Ape che. yogInI daSTi dhyAna-samAdhimAM jema jhaboLAI jAya che tema mArA mAnavA pramANe tamArA svarUpanI ekAgratA karIne tamArI mArga pratIkSA huM karuM chuM. matalaba huM ekAgra dRSTie tamArA AvavAnA mArgane joyA karuM chuM. vaLI A pADAMtara sAthe "yegIsara te samAdhimeM, mAnuM dhyAna jhakaLA " e pATha Akho vicAravAmAM Ave tyAre bahu suMdara artha nIkaLe che. jANe ke yogIzvara dhyAna athavA samAdhimAM taraboLa thaI gayA hoya evI huM thaI gaI chuM. A pATha sarvathI suMdara artha Ape che ema lAge che. kauna sune kinakuM kahu~, kima mAMDaM meM kholA ? tere mukha dIThe Tale, mere mana kA colA.* niza0 4 koNa sAMbhaLe? ane kone kahuM? have te zuM huM kheLa pAtharuM? tAruM mukha jevAthI mArA manamAM je caLe hato te maTI jAya che. " bhAva-zuddha cetanA kahe che ke-upara jaNAvI tevI mArI vArtA che, mArI vartanA che, mArI A pramANe sthiti che te huM kahuM paNa kone ane te sAMbhaLe paNa kezu? zuddha pativratA strIne kahevA sAMbhaLavAnuM sthAna paNa pati vinA anya nathI tyAre mArI vAta paNa mAre kenI pAse kahevI ? he nAtha ! sAMbhaLanAra paNa kaI nathI ane mArAthI koInI pAse jaIne gharanI vAta paNa kahI zakAya tema nathI. tyAre have te zuM huM tamArI pAse khoLo pAtharuM ? khoLo pAthare tyAre loko temAM bakSIsa Ape che, te pramANe have huM tamArI pAse bhikSA mAguM? have te mAre zuM karavuM ? mArI ATalI * celAne badale "chelA" pATha che, artha taraMga samajo. 4 kauna koNa kinaE=kone. kima=zuM. mAMDuM kholA=LA pAtharuM, karaga. Tale=maTI jAya. colA DAmADoLapaNuM, goTo, Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI AnaMdaghanajInAM pade hakIkata jarA paNa gupta rAkhyA vagara tamane kahI batAvI ane tame te samajatA nathI tyAre mAre have zuM khullI rIte bhikha mAgavI, kheALA pAtharavA ? khoLA pAtharavA e gujarAtI bhASAnuM khAsa arthasUcaka vAkya (idiom) che. saMghane AmaMtraNa karavA vigere prasaMge saMghanI prAsAdI meLavavA baLA pAtharavAmAM Ave che ane bhASAmAM te bhikSA mAgavAnA-kRpA mAgavAnA arthamAM vaparAya che. ATalI badhI namratA batAvavAnuM kAraNa paNa zuddha cetanA kahI de che. he nAtha ! jyAre huM tamAruM mukha jouM chuM tyAre mArA mananuM DAmADoLapaNuM cAlyuM jAya che, huM tamArAmAM sthira thaI jAuM chuM ane mAre ane tamAre eka vAra meLApa thayA pachI kaI kALe paNa viraha thato nathI. AvI rIte mAre ane tamAre meLApa mArA mananI je asthira avasthA che te dara karI nAkhe che. manamAMnuM duHkha dUra karI nAkhe che ane te sthiti niraMtarane mATe prApta thAya che tethI he nAtha ! mAre maMdire jarUra padhAre. mitta viveka vAteM kaheM, sumatA suni bolA; AnaMdaghana prabhu Avaze, sejaDI raMga rolA. niza0 5 upara pramANe sumatAnA belo sAMbhaLIne ( cetanane sumatAna) mitra viveka vAtamAM kahe che ke--AnaMdarAzi bhagavAna tArI seja para padhAraze ane raMga varasAvaze." bhAva-zuddha cetanAe (sumatAe) nAthajIne padhAravAnA saMbaMdhamAM upara pramANe vilApa karyo, AmaMtraNa karyuM te bAjumAM rahIne mitra viveka sAMbhaLato hato. zuddha cetanAne A pramANe vilApa karatI sAMbhaLI viveka mitre tene (sumatine) kahyuM kehe sumatA ! sAMbhaLa ! AnaMdarAzi bhagavAna-svayaM akhaMDAnaMdasvarUpa cidAnaMda cetanajI tArA maMdire have jarUra padhAraze, ane raMga uDADaze, AnaMda karaze, majA karaze; mATe have tAre vilApa karavo ucita nathI. cetanane jyAM sudhI sadasaviveka thato nathI tyAM sudhI te parabhAvamAM ramaNa karyA kare che. te samajato nathI ke svavastu zuM che ane paravastu kaI che? tethI te parabhAvamAM ramaNa karavAmAM AnaMda mAne che ane tenI asara eTale sudhI thAya che ke parabhAva te tene svabhAva jevo thaI jAya che. viSaya, kaSAya, nidrA, vikathA, pramAda vigerenA sevanamAM tene eTale AnaMda Ave che ke te temAM tanmaya thaI jAya che, tadrazya thaI jAya che ane saMsAra vadhArato jAya che. A sarvanuM kAraNa e che ke tene vastusvarUpanuM jJAna nathI, bhAna nathI, sama 5 mira=mitra. vAtetethI athavA vAtamAM. sani=sAMbhaLa. belA vacana. sejaDI=bichAne para. raMga rasaraMga. rolA varasAvaze. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattaramuM pada 229 jaNa nathI. mitra viveka je kharA khoTAnuM-svaparanuM vivecana kare che te tenAthI dUra che ane tene laIne upara jaNAvela pariNAma Ave che. have mitra viveka samatAne kahe che ke-he bALA ! cetanajI sAthe mAre saMbaMdha thavA mAMDyo che tethI tenA mananI gupta vAta huM tane kahI zakuM chuM. meM tene vastuonuM viziSTa jJAna ApyuM che tethI have teo mamatA mAyAne saMbaMdha makI daIne zuddha mArga grahaNa karavA lAgyA che tethI chevaTe e mAre mitra cetanajI je vastusvarUpe AnaMdaghana bhagavAna jevo che te tAre maMdire padhAraze, ane tArI seja para raMga jamAvaze, tArI sAthe premathI bheTaze ane tArAmaya thaI jaI tane zuddha cetanA banAvI deze ane aMte sarvano meLApa anaMta kALa sudhI raheze. mamatA mAyAne mUkI daI eka vakhata zuddhAvabodha tene thaze to pachI tAre tenI ciMtA nahi rahe, mATe tAre zeka karavAnI jarUra nathI, nAthajIne tene maMdiramAM lAvavAmAM mArA taraphathI huM banatI madada karIza. - samatA ane zuddha cetanA vacce kaI vakhata goTALo thaI gaye lAge che tema samajavAnuM nathI. viziSTa avasthAmAM cetananI strI zuddha cetanA rahe che ane prAthamika zuddha thatI jatI avasthAmAM samatA (sumatA) tenI strI hoya che. AgaLa jatAM samatA pite ja zuddha cetanAnuM rUpa le che tethI sava virodha zamI jAya che. AkhA padane Azaya e ja che ke-cetanane mAyA mamatAmAM muMjhAto aTakAvI tenI zuddha dazA pragaTa thAya tevo prayAsa karavAnI bahu jarUra che. zuddha AnaMdaghana cetananuM te aMtya paryavasAna che ane te pragaTa karavA mATe jeTalo bane teTalo puruSArtha karavAnI AvazyakatA che. e saMbaMdhamAM pramAda karavAthI prApta thayela uttama jogavAIne lAbha maLato nathI ane saMsArapAta thato jAya che. pada sattaramuM (seraTha giranArI.) chorAne kyu mAre che re, jAye kATyA DeNa; choro che mAro bAlo bhoLo, bole che amRta veNa. chorAne0 1 chokarAne kema mAre che ? e chokaro tArA devAne kApI nAkhe chedana kare tevo che. e mAro chokare bALameLo che ane amRta jevAM vacana bole che." bhAva--uparanA padamAM chevaTe kahyuM che ke-mitra viveke sumatine kahyuM ke-nAtha tArA maMdire padhAraze ane sejaDImAM rasaraMga jamAvaze. have sumati cetanane kahe che ke 1 jAye chokare. kAvyA=kArI nAkhyA, chedana karyA. DeNa=ddha, gharaDA; athavA devuM (karmaprapaMcarUpa devuM samyakatva putra TALe che.) Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 zrI AnaMdadhanajInAM pado he cetanajI! tame A chokarAne zuM mAre che? e chokare te tamArA aneka bhavamAM karelAM karmarUpa traNane chedana kare tevo baLavAna che, vaLI te bALabheLo che ane kAlAM kAlAM vacana bole che. atra karo te upajatuM upazama samakita samajavuM. jarA vakhata (aMtarmuhUrta) pharasI cAlyuM jAya tene upazama samakita kahevAmAM Ave che. anAdi mithyAtvI jIva prathama e samakita prApta kare che. AkhA bhavacakamAM pAMca vakhatathI vadhAre vAra upazama samakita jIva pAmatuM nathI. e samakita vIjaLInA jhabakArA jevuM che, enI sthiti aMtarmuhUrtanI che. he cetana ! tuM upazama samakitarUpa bALakane zA mATe mAre che? ene ghAta zA mATe kare che ? samakitanI zakti evI che ke e bALaka hoya to paNa anAdi kALathI lAgelA ane tethI vRddha kahevAtA mithyAtvarUpa RNane ghAta (nAza) karI nAkhe che. e upazama samakita haju bALaka che, kAraNa ke hAla ja utpanna thayela che ane vaLI saMpUrNa jJAnAbhAvI hovAthI bheLuM che. evA bALabheLA chokarAne tuM zA mATe mAre che? zA mATe tene nAza kare che ? vaLI te amRta samAna vacana bole che. sudevane e sudeva mAne che. sugurune suguru mAne che ane zuddha dharmane sudharma mAne che. AvA sAcA aMtaHkaraNanA ane amRta samAna mIThAM vacana bolanArA bALakane to tAre ramADavuM egya che ke tene mAravuM yukta che? sAmAnya niyama pramANe kAlAM vacana bolanAra chekarAo sarvane priya lAge che ane tArA saMbaMdhamAM to tethI ulaTuM che. A bALaka to Atmadharma ane kevalI praNata dharmamAM abheda batAve che, tane zuddha svarUpanuM bhAna karAve che ane sAdhyanuM darzana karAve che. evA bALakane tuM zuM joIne mAre che ? tene zA mATe nAza kare che? tuM je kArya kare che te vyavahArathI taddana viparIta ane geravAjabI jaNAya che mATe tuM jarA vicAra kara. A padano artha eka TabA anusAra karyo che. e Ta naM. 2 no che, jenA saMbaMdhamAM upadughAta juo. pU0 mahArAjazrI gaMbhIravijayajIe karela artha padane cheDe Ape che, te paNa vicAravA gya che. leya lakuTiyA cAlaNa lAgyo, aba koI phuTA che neNa; tuM to maraNa sirANe sUto, roTI desI koNa ? chorAne. 2 (vaLI je ) e bALaka lAkaDI laIne (Teke daIne) cAlavA lAge che. (he DeNa!) tArI zuM che have phUTI gaI che (ke tuM te dekhato nathI)? paNa tuM te maraNane ozIke sUto che, tyAre tane khAvAnuM keNa Apaze ?" 2 lakuTiyA=lAkaDI, yaSTi. cAlaNa cAlavA. kudA che phUTI gaI che. neNa=AMkhe. sirANe esIke. roTI khAvAnuM. desI Apaze. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 sattaramuM padma bhAva--huM vRddha jaThara ! reNu ! mithyAtva ! tuM jo, A cetanajI jene upazama samakita prApta thayuM che tenu svarUpa kevu' che te vicAra. e bALaka svarUpasAkSAtkAra kare che ane peAtAnA be pageA upara lAkaDIneA TekA daine Tagumagu cAlavA lAgyA che. enA be paga te tAttvikavRtti ruci ane AgamAnuyAyI zuddha zraddhA samajavI. tAttvika zuddha vastusvarUpanA jJAna upara ruci ane Agamakathana upara zuddha zraddhA e samakitanAM A banne paga upara cetanajI upazama samakitarUpa lAkaDInA TekA I Tagamaga Tagamaga cAlavA lAgyA che. ene sAdhyanu dUrathI dana thayu che, svarUpajJAnanA prakAza tenA para paDavA lAgyA che ane graMthInA bheda thayA che. AvI rIte cAlavA lAgyA eTale utkrAntimAMcaturthAM guNasthAnakamAM vizeSa vadhAro karavA lAgyA ane AgaLa pragati karavA lAgyA. are jaThara mithyAtva ! DAsA ! tuM zuM A dekhate nathI ? tane A sa sUjhatuM nathI ? paNa kharekhara, tane te kyAMthI sUjhe? tArA kevaLajJAna, kevaLadazanarUpa netrA te anAdi kALathI phUTelAM che te kAMI AjakAlanAM phUTelAM nathI ane jenAM netrA phUTI gayAM hoya te zuddha svarUpa kyAMthI dekhI zake ? tuM te| Ajanma AMdhaLA che tethI tane A hakIkata dekhAya ja kyAMthI ? vaLI hai mithyAtva ! tuM anAdi kALathI cetanajInA gharamAM vilAsa karIne jema gharane kAla kAtare che, Dukkara gharane kheADhI nAkhe che tema te tenAM jJAna, darzana, cAritrane khAdI nAkhyAM che, paNa have te tu' maraNane AzIke sUtA che eTale tArA cheDA najIka Avye che; kAraNa ke AgamamAM kahyuM che ke paLavArA uttamacaM bhavacakramAM upazama samakita pAMca vAra prApta thAya che. cetanajI pAMca vAra te uMpazama samakita pAmI cUkayA che. have niyamA kSapakazreNI Ara bhaze tethI tArA aMta niraMtarane mATe AvI pahe McyA che. tAru jIvana tArA AhAra upara che, tArA AhAra ana'tAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lAbhanI cAkaDI ane samakita meAhanI, mizra meAhanI ane mithyAtva meAhanI che ane samakita prApta thatAM tenA kSaya, kSayApazama ke upazama thAya che tethI e tArA AhAra maLatA tane baMdha thayA che. AvI rIte tArA jIvananA AdhArarUpa sAta kama prakRtinA AhAra tane maLatA baMdha thavAthI tAruM mRtyu najIka AvI paheAMcyuM che. have te cetanajI kadi paNa tArI najIka Avaze nahi, tane dAda deze nahi ane tArI saMgata karaze nahi. mithyAtvanu jora eTalu badhu sakhta varte che ke samakita prApta thayA pachI paNa tenAthI banI zake tyAM sudhI A jIvane kheMcI kheMcIne paNa mithyAtva upara pachADe che paNu samyaktvaprApti pachI chevaTe vadhAremAM vadhAre adha pudgalaparAvana jeTalA kALamAM te te kSapakazreNI mAMDI sarva karmane haTAvI de che ane te vakhate mithyAtvane sathA kApI nAkhe che, niraMtarane mATe kApI nAkhe che ane pachI mithyAtvanuM tenA jJAna, darzana, cAritra para je sAmrAjya cAlatuM hatuM te aTakI jAya che. e samakita game te| kSAyika hAya, Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 zrI nathanajInAM padmA upazamaka hoya ke kSAyeApazimaka hAya paNa tenI prApti pachI apudgalaparAvata thI vadhAre kALa jIva saMsAramAM rahete| nathI. A pramANe hAvAthI huM mithyAtva ! tuM game teTalA prayAsa kare paNa nakAmu ja che. tuM maraNapathArIe ja sUtA che ane cetanajInA AdhAra te| have samyaktva bALaka upara ja rahelA che. pAMca pacIsa pacAsA upara, bole che sudhA veNa, AnaMdaghana prabhu dAsa tumAro, janama janama ke seNa. chorAne0 3 * pAMca pacIza pacAsa upara te sArAM vacana le che. he prabhu ! AnaMdanA samUha tamArA sevaka che, tame janma janmanA svajana che. '' bhAva--sumati mithyAtva DeNune kahe che. paramezvarabhASita AgamamAM evu vacana che ke eka samayAva chede asa`khyAtA jIve upazama samakita pAmIne e sarva jIve AgamAnuyAyI zuddha vacana ele che, kAraNa ke e kSapakazreNinA prAra'bhI thai zake che. emaNe AgamamAM kahyuM che te pramANe upazamanI prApti pAMca vAra karI lIdhI che ane have te niraMtarane mATe mithyAtvane ghAta karavA te udyukta thayA che. he prabhu ! AnaMdanA samUha-AtmasvarUpa tamArA-upazama samakitane dAsa che, kAraNa ke have te janmajanmanA tame tenA mitra che-svajana che. tamArAthI A cetanajIe svarUpajJAna prApta karyuM che ane tamArI sAthe te nira Mtara rahenAra che ane tenA para tamArA parama upakAra che. TakhAkAra e pramANe artha lakhIne chevaTe kahe che ke " A pramANe a mane bhAse che, kavinA Azaya te te jANe che. " A padanA artha panyAsajI gaMbhIravijayajIe mane batAvyA te paNa upayogI hAvAthI nIce utArI lauM chuM. ( 1 ) jIvane viveka kahe che. agAunA padamAM kahyuM ke mitra viveka zuddha cetanA ne kahe che ke-chevaTe nAtha. tAre maMdire padhAraze ane tArI sejalaDImAM raga uDAvaze. have te viveka cetanane kahe che ke-he cetana ! tuM saMyamarUpa bALakane zAmATe mAre che? tu asaMyamathI marelA che. huM marelA maDadA ! upayoga vagaranA, nakAmA, maDadA jevA jA, jA. ( jAye kADhyA DaeNDa e mAravADI bhASAnuM vAkya che ane tene a jA jA marelA maDadA ' ema thAya che. ) keAIe navIna dIkSA lIdhI hAya ane pachI meghakumAranI jema tenA para asayama jora kare tyAre tenI je sthiti thAya che temAMthI bacavA pramaLa prayAsa karavA paDe che. sayamanA nAza thavAthI sarvane nAza thaze, kAraNa te vagara zuddha cetanA pragaTa thavAnI nathI. viveka kahe che ke-A mArA sayamarUpa chekaro 3 sudha=sArAM. veNuvacana. seNavajana. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattaramuM pada 233 haju to bALa che, nAne che, bhadraka pariNAmI che, sarvanuM bhaluM IcchanAre che, sarvanuM sukha icchanAro che, bALabheLo che. saMyama kadi keInuM mAThuM karanAro thato nathI ane pote vaLI amRta jevAM madhura vacana bole che. kahe che ke-sarva jIvonI dayA pALo, sAcuM bele, corI nahi karo. vigere vigere. Avo bALabheLo kare che tene tuM zuM joIne mAravA Ubho thaye che? mUrkha maDadA ! jA, jA ! huM tane kahuM ke tAre bhUlecUke paNa mArA saMyamarUpa chokarAne mAre nahi. (2) vaLI viveka vadhAre kahe che ke-he mUrkha ! tuM te lAkaDI laIne cAle te gharaDA thaI gayA che, tAruM zarIra zIkhaLavikhaLa thaI gayuM che athavA tArA hAthamAM munivezadarzaka DAMDe lIdho che. athavA tuM lAkaDI laIne chokarAne mAravA cAlyA che, sAme jAya che, paNa zuM tArA netre phUTI gayAM che? tArI AMkha gaI che? zuM tArA haiyAnAM netro phUTI gayAM che? tAre lAkaDI laIne cAlavAno vakhata Avye (ghaDapaNa athavA dIkSAne lIdhe) chatAM paNa haju tuM bIjAnA prANa haraNa karavA jAya che. tArI te haju paNa AMkha UghaDatI nathI. tuM vicAra kara, jarA je. tuM koNa che? tArI sthiti keTalI che? tAruM zarIra kevuM che? tuM kenA upara ghA karavA jAya che? tuM to maraNane kAMThe sUto che, hAthamAM lAkaDI lIdhI che ane A chokarAne mAravA Ubhe thaye che, paNa jarA vicAra to kharo ke tane AvatA bhavamAM jeTalI paNa koNa Apaze ? khAvAnuM koNa deze ? parabhavamAM kAMI mosALa nathI, palaMga pAtharI rAkhyA nathI, tyAM to "pUrvattA 4 thA vighA, pUrvavatta tu cadra" je haze te ja tane maLavAnuM che, bIjuM kAMI maLavAnuM nathI. (3) vaLI e nAno saMyamarUpa bALaka che te have jarA jarA bole che. kAMI pAMca, pacIza ane pacAsa tathA tethI vadhAre vacano paNa bele che, te have taddana nAno bALaka nathI, bhAMgyuM tUTayuM have te bolavA lAge che. pAMca bela-pAMca mahAvratarUpa te saMyamarUpa che ane sukhadAyI (sudhA) che. pacIza bola-pAMca mahAvratanI pacIza bhAvanA che. prathama mahAvratanI pAMca bhAvanA 1 Isamiti samatA rAkhavI. 2 avalokana karIne bhejanAdi karavAM. 3 vastu grahaNa nikSepamAM jugupsA na karavI, pramArjanA karavI. * vistArathI jANanAra Icchuka pravacanasAroddhAra graMthanuM teramuM dvAra jevuM. 30 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zrI AnaMdaghanajInAM pade 4 sarva kArya svastha, zAMta ane adRSTa cittathI karavAM. (managupti.) pa mithyA vANIne uccAra na karo, vacanane aduSTapaNe pravartAvavAM. tattvArtha graMthamAM 42 deSa rahita AhArapANa saMyama sAdhana mATe levAM ene pAMcamI bhAvanA kahI che. bIjA mahAvatanI pAMca bhAvanA 1 hAsyane tyAga karI satya bhASaNa karavuM. 2 jJAnapUrvaka vicAra karI bhASaNa karavuM. 3 krodhanI nivRtti karI satya bhASaNa karavuM. 4 lebhane tyAga karI satya vacana bolavuM. 5 bhayane tyAga karI sAcI vANI bolavI. trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanA 1 svayameva yAcanA karavI. 2 AjJA meLavI tene barAbara sAMbhaLI vastu levI. 3 vAraMvAra avagrahanI yAcanA karavI. 4 guru ane anya sAdhunI AjJA laI bhejana, jala prAzanAdi karavAM. pa tatrasthita saMvijJa sAdhunI anujJA laI kSetrAvagraha kare, anyathA nahi. cethA mahAvratanI pAMca bhAvanA 1 atimAtrA ane vadhAre snigdha AhAra na karavo, parimita AhAra karavo. 2 zarIranI vibhUSA koI paNa prakAre karavI nahi. 3 strInAM aMge IcchApUrvaka jevAM nahi, tene avalokavo nahi. 4 strI, napuMsaka ane pazuvALAM ghara, Asana ane bhIMtano AMtara paNa choDavo. pa strI saMbaMdhI sarAga kathA karavI nahi ane pahelAnI kIDA saMbhAravI nahi. pAMcamA mahAvratanI pAMca bhAvanA 1 sparzanA viSayane prApta karI tenuM Asevana vRddhipUrvaka karavuM nahi, ke tenI upara amane jJatAne lIdhe TheSa paNa karavo nahi. 2 rasanA viSaye para prema ke dveSa lAve nahi. 3 ghANanA viSenuM ISTa aniSTa pariNAma vicArI temAM Asakta ke dviSTa thavuM nahi. 4 cakSunA viSaye para rAga dveSa dhAraNa kare nahi. 5 zretranA viSaye tarapha AkarSaNa ke udvignapaNuM thavA devuM nahi. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramu padma evI rIte tapanA pacAsa bheda thAya che je nIce kuTaneTamAM darzAvyA che. A mAro saMyamarUpa bALaka AvI rIte pAMca, pacIza, pacAsa vacane paNa bele che ane tenAM te sa` vacanA AnaMda ApanArAM che. vaLI te uparAMta caraNasittarI tathA karaNasittarInA sIttera sIttera bela paNa te khele che. ( A beAla jANavAnI IcchAvALAe pravacanasAroddhAra graMthanu chAsaDasa tathA saDasaDeMsu' dvAra jovu). huM AnaMdadhana prabhu ! e saMyama tamAro sevaka che, tamArAthI ja tenI utpatti che, Apa( prabhu ) tene batAve che, ApanA AgamathI ja te jaNAya che. vaLI te bALaka ApazrIne kahe che ke he prabhu ! tame janma janmamAM mArA sagA che, sagA rahejo, tamArI sAthenuM sagapaNa kAyama rahejo. AvI rIte prabhu sAthe saMyamane sagapaNu che te vAta tAjI karI, khALa cetanajI peAtAne koi mAre che e vAtanI prabhu pAse phariyAda kare che ane prabhune Azraya mAge che. pa6 aDhAramu rAga-mAlakAza, geADI rAgaNI. 235 rIsAnI Apa manAvo re, pyAre bIca vasITha na phera; rimAnI* sodA agama he premakAre, *parakha na bUjheM koya; le de vAhI gama paDe pyAre, aura dalAla na hoya. risAnI0 1 * tapanA 50 bheDhA-1 yAvatkathaka, 2 IzvaratA. 3 bAcanAdarI, 4 abhyaMtarazAdarI, 5 dravyatapavRttisa MkSepa, 6 kSetratapattikSepa, cha kAlatapattisaMkSepa, 8 bhAvatapattasaMkSepa, 9 kAyakleza, 10 rasatyAga, 11 iMdriyakAyayogaviSayakasalInatA, 12 pazupaDakAdiva itasthAnaavasthita, 13 AlAyaNaprAyazcitta, 14 pratikramaNaprAyazcitta 15 mizraprAyazcitta, 16 vivekaprAyazcitta, 17 kAyAtsaga prAyazcitta, 18 tapa:prAyazcitta, 19 chedaprAyazcitta, 20 mUlaprAyazcitta, 21 anavasthitaprAyazcitta, 22 pAraciyaprAyazcitta, 23 jJAnavinayarU5, 24 darzanavinayarUpa, 25 cAritravinayarUpa, 26 manevinayarUpa, 27 vacanavinayarUpa, 28 kAyavinayarUpa, 29 upacAravinayarUpa, 30 AcAya vaiyAvacca, 31 upAdhyAyavaiyAvacca, 32 sAvaiyAvacca, 33 tapasvInaiyAvacca, 34 laghuziSyAdikavaiyAvacca, 35 glAnasAvaiyAvacca, 36 zramaNApAsavaiyAvacca, 37 savaiyAvacca, 38 kulavaiyAvacca, 39 gavaiyAvacca, 40 vAcanA, 41 pRcchanA, 42 parAvartanA, 43 anuprekSA, 44 dha kathA, 45 AdhyAnivRtta, 46 raudradhyAnanivRtta, 47 dharmadhyAnaciMtana, 48 zukladhyAnaciMtana, 49 bAhyakAyotsargI ane 50 abhyaMtarakAyotsaga, *parikha parIkSA karIne ' evA pAThAMtara che. 1 rIsAnI--rIsAyalI che tene. manAvAsamajAvA khIcya vacce. vasI viziSTa, cAvaTI. napherapheravA nahi, lAvA niha. sAdA=kharIdI. agama=na samajAya tevA, na jANI zakAya tevA. parakha= parIkSA karIne. bUjhe=jANe. le dele ane Ape. vAhI-usa', tene. gama=khabara. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nathanajInAM padmA " rIsAyalI( zuddha cetanA )ne tame samAve, vacce cAvaTIe pheravA nahi. premanI kharIdI samajaNa na paDe tevI che, parIkSA karIne jANavAvALA kAi nathI; (je) Ape le, tene ja tenI khabara paDe tema che, khIjo phAI dalAla sAdo karI ApanAra saMbhavate nathI, heAte nathI. '' 236 bhAva--cetanajIne have jarA jarA bhAsa thayA che ke-A jIvananA uddeza paudgalika padArthomAM rAcavA mAcavAne nathI, paNa iMdriyajanya viSayasukhane tyAga karI peAtAnu cetanatva pragaTa karavuM te ja che. tene jarA jarA samajAyuM che ke atyAra sudhI peAte kheATA mArga para hatA, kulaTA strIonA premamAM hateA. have jyAre upazama samakitanA tene jarA jhaLakATa thai gayA, graMthibheda thayA, a MtarakaraNa karI mithyAtvanA traNa puja karyA tyAre tene samajAyuM ke potAnuM vAstavika kAya te zuddha cetanAne pragaTa karavI e che ane pachI tenI sAthe avinAzInI sejaDIe sUrya Anada karave e pAtAnA svabhAva che. ATalu bhAna thayA pachI zuddha cetanAne madire javAnI icchA thatAM sumati sAthe peAte zuddha cetanAne pragaTa karavAnA upAya saMbaMdhI vicAra kare che. sumati A takane lAbha lai zuddha cetanA pragaTa karavA saMbaMdhI keTalIka hakIkata cetanajIne kahe che te para A hRdayagAna che. sumati vAkya-are cetanajI ! mArA AdhAra ! zuddha cetanA tamArAthI rIsAyalI che, tamArA para gusse thayelI che, tamArI sAthe khIjAyalI che, tene tame pe|te ja samajAvA ene samajAvavA mATe vacce cAvaTIAne pheravA nahi. tame jANA che ke e strInuM A hRdaya che, enA aMtaHkaraNamAM Apane mATe bahu rAga che, paNa Ape anAdi kALathI tene tarachoDI che tethI teNe ApanI sAthe rusaNAM lIdhAM che, paNa Apa te tene manAvaze! te| kAma siddha thaze. tame kAi pAMcAta karanArane vacce rAkhavA dhAratA hA te| te mArA vicAra pramANe sAruM' nathI. AvI mahattvanI bAbatamAM vacce vAta karanArane rAkhavAthI ghaNI vakhata nukazAna thAya che, goTALA thAya che, e tame jANe che. jo tame cAvaTIAne vacce rAkhaze te tamArA meLa khAze nahi. tamAre pAtAne ja e kAma karavAnu che tenAM ghaNAM kAraNA che, temAMnAM keTalAMka kAraNeA nIce batAvuM chu.. bajAramAM sodo karavA hoya tyAre dhaNI pAte sAdA bahudhA karatA nathI paNa dalAla mAlanI parIkSA karIne kimata lenAra vecanAra vacce cesa karAvI Ape che ane sAdA besADI Ape che, e sAmAnya anubhavanA viSaya che. he cetanajI ! tamAre sAdA karavAnA che te premanA che, bajAru vastunA nathI; prema e sAdhAraNa rIte anyathI parakhI zakAya tevI vastu nathI; aMtaHkaraNane viSaya che; mATe bahAranA dalAla tenI kimata karI tene sAdo karI Ape ema mAnatA nahi. jyAre upara uparanA meLa karI Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasa' pada 237 ApA hoya tyAre kRtI dalAla tenuM joDANa karI Ape che, paNa jayAre aMtaraMga vastunI vAta AvI paDe che tyAre dalAlanuM emAM kAMi cAlI zakatuM nathI, kAraNa ke enI parIkSA paNa tene thatI nathI. prema ATalA che, Ave che, A prakAranA che e ja jyAre dalAla jANI zake nahi tyAre tenA sAdA te kema karAvI zake ? premanI kimata teA tenI je Apa-le kare che tene ja hoya che, te ja samaje che ke peAtAnA aMtaHkaraNanA UMDANanA bhAgamAM vAstavika prema keTalA che ane maneAmana sAkSIbhAve sAmAnA aMtaHkaraNamAM potA mATe keTalA prema che te paNa jANI zake che, paNa lAla emAMnu kAMI jANI zakatA nathI. prema vATe ghATe maLatA nathI, dozIDAne hATe vecAtA nathI, e teA aMtaHkaraNanA viSaya hAvAthI lenAra temaja denAra ja tenI parIkSA karI zake che. ApanA upara zuddha cetanAnA prema kharekharo che ema huM cAsa jANuM chuM. vaLI Ape tenA tarapha bedarakArI rAkhI che ane te paNa anAdi kALathI-lAMkhA vakhatathI rAkhI che mATe tamArI sAthe atyAre te rIsAyalI che, paNa tame peAte ja tene samajAve. tame sAMbhaLatA hatA tyAre dazamA padamAM zuddha cetanA peAte ja khelI hatI ke * kAu na dUtI dalAla visIDI, pArakhI prema kharIda manAve. ' kAI evA cAvaTIe ke dUtI nathI ke je premanI parIkSA karI tene sAdA utArI Ape, mATe tame pAte ja zuddha cetanAne samajAvA, manAvo ane huM tamane khAtrI Apu chu ke tamAruM kAma jarUra pAra paDaze. vyavahAramAM paNa premanA sodA thatA nathI. vAstavika prema na hoya tyAre evA khyAlI upara uparanA viveka karavA paDe che. svAbhAvikatAmAM ane kRtrimatAmAM phera che. te dhyAnamAM rAkhI A padanA bhAva vicArIe te a sphure tema che. do bAtAM jIyakI karo re, meTo manakI AMTa; tanakI tapata bujhAie pyAre, vacana sudhArasa chAMTa. risAnI0 2 "" ( cetanAne manAvavA mATe) tamAre jIvanA sabaMdhamAM e vAta karavI : eka te tamArA manamAMthI AMTI kADhI nAkho ane bIjI prabhunA vacanAmRtarUpa chAMTaNAvaDe zarIranA saMtApa mujhAvI nAkhA, elavI nAkheA. ' bhAva--cetanAne manAvavA mATe vacce dalAla-ceAvaTa karanAranuM kAma nathI, e batAvI have tene manAvavAnA upAya sumati batAve che. huM cetanajI ! tamAre jo cetanAne manAvavI hoya teA tamArA jIvanA saMbaMdhamAM e vAta karI, e kAma karo. e e kAma kyA kyA che, te spaSTa rIte darzAve che. 2 do. bAtAMvAto, kAma, karaNI. thakI=jIvanI. meTeA=maTADI de. AMTa=ca, AMTI, tanakI=zarIranI. tapata=saMtApa, mujhAie=maTADIe, olavI nAkhIe. chAMTa=chAMTaNAvaDe. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA eka te| tamArA manamAMthI AMTI kADhI nAkheA. jyAM prema hoya tyAM AMTI nahi ane jyAM AMTI hAya tyAM prema nahi; mATe tamArA manamAM je vaLa hAya te dUra karI nAkheA. tamArA manamAM haju parabhAvagamanarUpa AMTI che, tame hajI tamArI pativratA strI para kharAkhara prema rAkhavAnuM zIkhyA nathI, tame hajI jyAre tyAre mAyAmamatA vigere vezyAonAM madirAmAM bhaTakyA kareA che. jo tamAre kharAkhara prema karavA hAya, zuddha cetanAne tamArA hRdayamaMdiramAM sthAna Apavu hoya te parabhAvaramaNu mUkI dai eka niSThAthI tenA para zuddha prema rAkhe! ane manamAMthI AMTIghuMTI kADhI nAkhA, dUra karA, phreMkI do. koine manAvavuM hoya tyAre miSTa miSTa vacaneAvaDe tene zAMta karavAnI jarUra paDe karavA paDe che, tema ahIM che. tenA manamAM je satApa hAya te prathama vacana dvArA zAMta 13. " paNu samajavu. zuddha cetanAne manAvavA mATe tame ' have pachI huM Ama nahI karuM, paudgalika bhAvamAM nahIM ramuM. ityAdi miSTa vAvaDe tene zAMta karA, eTale te tarata manAze. srIti vizvAsu hAya che tethI patinAM vacane para vizvAsa rAkhI tarata manAI jAya che. A mULa artha jaNAya che. khIjo AvA artha paNa thAya che ke tamArA zarIramAM je viSayakaSAyajanya saMtApa thayA kare che, tamane je AturatA rahyA kare che te maTADI do. matalaba tamane bAhya sukha meLavavAnI je AturatA che te dUra karo, zAMta karI, eTale AtmasvarUpane lAgatI agni zAMta kareA. rAgadveSajanya saMtApa tamArA zarIramAM rahe che te dUra karI. saMtApa keTalA ane kevA thAya che te kharAbara avaleAkana karavAthI jAya tema che. eka vastu meLavavAnA lAbha thAya, kIti meLavavAnI icchA thAya, tema ja anya meAhanIya karmInA AvirbhAva thAya tyAre mAnasika AAbha thavA uparAMta zarIramAM eka prakAranI garamI thai Ave che je khArika dRSTithI jaNAze. saMtApa e agni che, ene zAMta pADavAnA upAya jaLachaMTakAva che, mATe rAgadveSa rahita vItarAga bhagavAnanAM vacanarUpa amRtano chaTakAva karavAthI saMtApanI zAMti thAya che, agni bujhAi jAya che. AvI rIte tI karabhASita vacanAmRtanA varasAda thaze tyAre mananI vyathA ane zarIrane saMtApa dUra thaze ane tema thaze tyAre zuddha cetanA je atyAre tamArAthI rIsANI che te manAze ane tamArA hRdayamaMdiramAM AvI nira'tara vAsa karaze. kSAyaka samakita prApta thayA pachI zuddha cetanAnA niraMtara saMbaMdha thAya che tene mATe zArIrika ane mAnasika zuddhi kare. zuddha cetanA pragaTa karavA mATe parabhAvaramaNu ane svarUpasatAparUpa mana ane zarIranA vyAdhine Agamakathana ane tIrthaMkaranA upadezarUpa amRtachaMTakAvathI zAMta pADavA cAgya che. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu pa neka najara nihAlIe re, ujara na kIjeM nAtha; tanaka najara mujare mile pyAre, ajara amara sukha sAtha. risAnI0 3 hitaSTithI joie ane huM pati ! ( keAInI ) garaja-darakAra na karIe. jarA najara karavAthI ane mujA karavAthI vRddhAvasthA ane maraNanAM du: kha rahita sukha sAthe te (zuddha cetanA ) maLe. ' bhAva--rIsAyalI zuddha cetanAne manAvavAnA eka upAya upara jaNAvyeA. have bIjo upAya atra khatAve che. sarva jIvA tarapha hitabuddhithI jue. tame vicArA ke sarva jIvA sattAe siddha samAna che, peAtAnA sarakhA che, pAte paNa siddha dazA prayAsathI prApta karI zake tevA che. sattAgate sarva jIve peAtAnA sarakhA hovAthI tamArI pharaja che ke tamAre tene peAtAnA mitra samajavA, 239 - sarva mitra karI ciMtavA sAhelaDI re, koI na jANe zatru te; rAga dveSa ema pariharI sAhelaDI re, kIje janma pavitra tA ' maitrIbhAva ati uttama che. emAM sa` jIva tarapha mitratA rAkhavAnA abhAva dekhADavAnA uddeza che. e svadhI baMdhuone ke dezavAsI baMdhuene ja mitra tarIke ciMtavavA samajAve che ema nahi paNa sarva manuSyane ja te abhAve khatAve che. ethI paNa AgaLa vadhIne paMcendriya tiya ca, vikalendriya ane ekendriya jIvAne paNa kha'buddhie batAve che. parahitacitA maitrI ' e bhAva eTaleA AhlAdajanaka che ke ethI mananI AMTI ane zarIrane saMtApa jenA upara agAu vivecana karyu che te paNa zAMta paDatA jAya che. cetanajI ! tamAre zuddha cetanAne jAgrata karavI hAya te A maitrIbhAva dhAraNa karavA, sava tarapha hitabuddhithI jovu. nekanajara eTale mIThI najaraH amISTi-zubha dRSTikSepana, prabhune ane rAjAne A jIva nekanajarathI peAtAnI sAme' jovA vAraMvAra vinati kare che, meATA mANasanI nekanajarathI kArya siddha thAya che. AvI nekanajarathI sarva jIva sAmu jovAnI Teva paDe che tyAre tene sarvAMnuM zubha karavA IcchA thAya che, prabaLa AMdolane tene mATe mUke che ane anya taraph jevI bhAvanA thAya tevu' peAtAnu` kA` siddha thAya che, e anita niyama che. cAdazI mAyanA tAdazI siddhi tadanusAra AvI dRSTirUpa bhAvanA rAkhavAthI svakAnI siddhi paNa thAya che. ane he nAtha ! tamAre sa` upara nekanajarathI jovu', paNa tamAre kAInI garaja 3 neka=hita. nihAlIe joie. ujara=garaja, tanaka=jarA. mujare=mujarA karavA paDe, mile=maLI jaze. ajara=dhaDapaNu rahita. amara=maraNu rahita. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 zrI AnaMdaghanajInAM padA rAkhavI nahi. he prabhu! tamAre konA bApanI sADI bAra che, tamAre kenI garaja che, tamAre kenI darakAra che? tame taddana bedarakAra thaI jAo. pagalika vastumAtranI AzA choDI dyo, te tamane hAnikAraka che, upakAraka nathI. vaLI A jIva anyanI AzA upara aneka kAmo kare che, anyane ghera dhAna mAphaka bhaTake che, moTA mANasanA mukha sAmuM joyA kare che vigere bAbata para aThAvIzamA padamAM vivecana thaze; paNa he nAtha ! tamAre zAmATe keInI darakAra rAkhavI paDe che? tamAre je joIe te tamArI pAse che, tamArI sAthe che, tamArAmAM che, tamArA ja rUpa che; mATe keInI darakAra tamAre karavI nahi. e pramANe sarva upara nekanajarathI jaze ane paranI darakAra mUkI deze eTale kAryasiddhi tarapha prayANa thaze. uparAMta tamAre zuddha cetanAne manAvavA mATe zuM karavuM te paNa huM kahuM chuM. upara pramANenI sthiti prApta karyo pachI tame zuddha cetanA tarapha jarA najara karazo ane tene mujara karazo to te tamane AvIne maLaze-bheTaze ane vaLI te evI sArI rIte maLaze ke sAthe te ajara, amara sukha letI Avaze eTale te tamane maLyA pachI tamAre vRddhAvasthA ane maraNanuM duHkha hamezane mATe maTI jaze. saMsAramAM ghaDapaNanuM duHkha meTuM che ane vaLI vAraMvAra maraNa pAmavAM ane janma levAM e paNa evI ja mahAupAdhi che. e sarva pIDA niraMtarane mATe maTI jAya teTalA mATe jema tame rAjAno muja kare che tyAre te tamArI sAme najara kare che tema zuddha cetanAne mujaro karavAthI tamArI bhavanI bhAvaTha bhAMgI jaze. kahevAnI matalaba e che kekanajare sarva prANIone jovAthI ane teonI sthaLa lAbha mATe darakAra na karavAthI eka lahejAmAM tame mekSa prApta karI zakaze. upara uparanAM zubha jaNAtAM paNa kevala kIrtine mATe ja karAtAM kAryo vyavahArane aMge karI tame kALa nirgamana karI nAkhe che te have cheDI do ane zuddha cetanAne pragaTa karavA prabaLa puruSArtha karo, jema karavAthI tamAre niraMtaranI upAdhino cheDo AvI jAya. nizi aMdhayArI ghana ghaTA re, pAuM na vATako phaMda; karuNA karo to nirabahuM pyAre, dekhuM tuma mukhacaMda. risAnI0 4 aMdhakAramaya rAtri che, vAdaLAnI chAyA ( phelAyelI che). he prabhu! rastAnAM vigho na thAya evI mArA para kRpA karo to huM AvuM ane tamArA mukhacaMdranuM darzana karuM." * aMdhArIne badale " aMdhArI " e pATha che. 4. nizi=rAta. aMdhayArI=aMdhakAravALI. dhanavAdaLAnI. ghaTA=chAyA. pAuM na=mane na thAya, na maLe. vATakA=rastAnAM. phaMda=viDyo. niravahuM=AvuM. dekhuM darzana karuM, Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 aDhAramuM pada bhAva-A prakAre zuddha cetanAne manAvavAnI vAta ane tema karavAnA upAya sumatie cetanajIne kahyA tyAre A cetana zuddha cetanAne manAvavA kAMI udyata thaye, tethI te prathama to AnaMdaghana prabhune vinati kare che he prabhu ! eka to sahA aMdhArI rAtri che ane vaLI temAM sakhata vAdaLAM thayelAM che, tethI huM rastAnAM vihyo joI zakato nathI, paNa have Apa mArA upara kRpA karIne kAMI evuM kare ke mane mArganA viDyo na naDe ane ApazrInuM darzana thAya. moharUpa aMdhakAramaya rAtri che, te svabhAve aMdhArI che, temAM svayaM prakAza paDato nathI, ane caMdrane paNa :prakAza nathI, te kRSNa pakSanI rAtri che, taduparAMta AkAzamAM ghanaghaTA vyApI rahI che. meharAtri caMdraprakAza vagara aMdhakAramaya to che ja, temAM vaLI vAdaLAM caDI AvyAM che eTale jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIyarUpa meghanI ghaTA chavAI rahI che tethI tArAno prakAza paNa paDato nathI. ghaNuM kRSNapakSIA ja hoya che. AvI sIhA aMdhArI rAtamAM vATe cAlatAM aneka vidgo AvI paDe che, paga jyAM tyAM athaDAya che, kUvA ke khADAmAM paDI javAya che ane corane bhaya lAge che. he AnaMdaghana prabhu ! mArA nAtha ! have to Apa kAMI evuM kare ke rastAnuM mane koI paNa prakAranuM vizva na thAya ane huM ekadama tamArI tarapha gamana karIne tamArA mukhacaMdranuM avalokana karuM. prabhudarzana mATe jatAM rastAmAM paDI javAya, luMTAI javAya to prabhu sudhI pahoMcI zakAtuM nathI ane prabhudarzana thatuM nathI, tethI AnaMdaghana prabhune vinati kare che ke he nAtha ! mAre mArI zuddha cetanAne manAvavI che, te kAraNe ja Apa mahAtmAnuM darzana karavA IcchA rAkhuM chuM ane te dvArA tene manAvavA IcchuM chuM, to have mArA mArgamAM je vidhro Ave te dUra karI Apa mane ApanA darzana karAvo. ApanA mukhacaMdranuM darzana thatAM meharAtrinI aMdhakAramaya sthiti ane jJAnAvaraNIyAdi ghanaghaTAne nAza thaI jaze. jyAM sudhI ema na bane tyAM sudhI zuddha svarUpanuM mane bhAna thAya nahi, bhAna thayA vinA zuddha cetanA oLakhAya nahi ane oLakhAyA vinA tene manAvAya nahi, eTalA mATe prabhumukhacaMdranA darzana sAru cetanajI vijJapti kare che. prema jahAM duvidhA nahi re, *nahi ThakurAita reja; AnaMdaghana prabhu AI bIrAje, ApahI samatA seja. risANI0 5 jyAM prema hoya che tyAM be bhAva hotA nathI tema ja jarA paNa khAlI bhapake paNa hetuM nathI. AnaMdaghana prabhu pite jAte AvIne samatAnI sejaDIe birAjamAna thAya che." * "meTakurAhita rAja " evo pAThAMtara mAtra bhImazI mANekavALI bukamAM che. 5 duvidhA=dvidhA, be bhAva. kurAIta bhapaka. reja=jarA paNa, AI AvIne. ApahI=pate. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 zrI Ana ghanajInAM padA chapAyela che te azuddha jaNAya che. nathI. atra pATha lakhyA che te pramANe A gAtrAnuM bIjuM padma bhI. mA. nI bukamAM ' meTakurAhita rAja' ema chapAyela che te keAI pratamAM cAre pratamAM che. rAhita rAja eTale anyAyI rAjya. bhAva--jyAM prema hAya tyAM dhAkhA nahi, be prakAra nahi. uparathI dekhADavAnu du ane vatana jUdu evA prakAranA dvirbhAva premamAM hAtA nathI, tema ja jyAM sAcA prema hAya tyAM khAlI bhapake! hAtA nathI. premamAM saMkalpavikalpa hAtA nathI. mekSa meLavavAnA jo tamArA manamAM prema hAya teA pachI temAM keAI jAtanI zaMkA rAkheA nahi, e bhAva rAkhA nahiM, goTA vALA nahi, saMyAmA vinati e teA jANItI vAta che, mATe zuddha prema tamane zuddha cetanA upara hAya teA pachI khIjA goTA vALavA mUkI daI eka niSThA rAkho. saMzaya rAkhanAranuM eka paNa kAma siddha thatuM nathI ane vaLI khAlI bhapakA mUkI de, premamAM kAMi ADaMbara karavAnI jarUra nathI, emAM kAMi paDAre karavA paDatA nathI; mATe tame goTA vALavA cheADI do ane saMzaya mUkI do. A pramANe thaze eTale AnaMdadhana prabhu peAte cAlIne samatAnA maMdire padhAraze ane tenI seja upara-tenA pala'ga upara birAjaze. AnaMdaghana prabhu upara tamane prema thaze tyAre te paNa duvidhA-e bhAva rAkhe tevA nathI, teo pAte cAlIne tamArA hRdayamaMdiramAM rahela sumatinI sejaDIe besaze ane tamArAmAM ne Anadhana prabhumAM chevaTe kAMi paNa bheda raheze nahi. AvI rIte thaze eTale rIsAyalI zuddha cetanA manAi jaze. A manuSyajIvananuM kartavya zuddha cetanAne manAvavAnuM che. jo saMsAracakranA pAra pAmave| hAya, saMsArasamudra ALagI javA hAya, saMsArATavI utarI javI hAya te zuddha cetanAne prApta karavA-tene pragaTa karavAnA kAryamAM joDAI javuM, tene manAvavAnA batAvelA upAyAnuM sevana karavu' ane tene hRdayamaMdiramAM sthAna ApavA dRDha nizcaya karavA. je jIvanuM e sAdhya hAya tevA puruSAnu A jIvana yeAgya che; anyane teA pherA mAtra che. padma egaNIsamu rAga-velAvala. dulaha nArI tuM baDI bAvarI, piyA jAge tuM sove; piyA catura hama nipaTa agyAnI, na jAnu kyA hove / dulaha0 1 * A pada kAI paNa pratamAM jovAmAM Avatu nathI, mAtra zA. bhImasIMha mANekanI bukamAM che, kRti AnaMdaghanajInI DAya tema lAgatuM nathI, kAraNu ke eka to padanA artha karatAM bahu kheMcIne bhAva lAvaveA paDe che. bIjuM prathama gAthAnI paMktimAM vizeSaNa vizeSya vacce aghaTita lAMbe AMtarA rahe che. trIjI' eka ja padamAM cetana ane cetanA sAmasAmI vAto kare e AnaMdadhanajInI sAmAnya kRtine anu Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNIsamu' pa 243 " huM nArI! tuM mahu bevakUph che, maLavA muzkela evA tArA pati jAge che ane tuM sUI jAya che. ( strI javAba Ape che) pati nipuNu che ane huM te tadna ajJAnI ( tethI ) zu thAya che te huM jANatI nathI. " bhAva-A cetana azuddha kriyAmAM-dravyakriyAmAM jAgatA che, te vabhAvadazAmAM jAgrata rahe che, saMsAranAM hetubhUta dravya, strI, putrAdikanA mehamAM paDI rahI tene aMge je khaTapaTa karavI paDe che temAM te jAgatA rahe che. alabata, enI pativratA sAdhvI strI AvA pArakA ghare rakhaDanArA pati sAthe rIsAya temAM navAi nathI. e kAraNathI te pati sanmukha jotI nathI. cetanajIne have kAMika svarUpajJAna thavA lAgyuM che tethI zuddha cetanAne jAgrata karavAnI IcchA tene thai che, paNa tene meLavavA yeAgya pAtAnuM vartana thayuM nathI. AvA prasaMge cetana zuddha cetanAne uddezIne kahe che. huM cetanA ! tuM vAraMvAra tArA patinI vATa jue che, tenA virahathI duHkhI thAya che, pazu huM pAte tArA pati tane Aje kahuM chuM te tuM sAMbhaLa. tu tadna mUkha che, bevakUpha che, gAMDI che. patimeLApa ati durlabha che ema tu jANe che, jIvanI cetanA zuddha thavI e ati muzkela kAya che, anaMta bhavabhramaNa karyAM pachI akAma nirjarA thAya tyAre jIva nigodamAMthI nIkaLI zrIme dhIme UMcA AvatA jAya che ane chevaTe mahAmuzkelIe manuSyabhava pAme che, tyAM paNa mArgAnusArI guNeA prApta karatAM keTalIka vAra bahu kALa nIkaLI jAya che. e pramANe athaDAtAM pachaDAtAM koI vakhata apUrva adhyavasAyanA nimittathI graMthibheda thAya che tyAre thoDo vakhata samyaktva prApta kare che ane vaLI tene vamI daI Atmadhana gumAvI nAkhe che. AvI dazAmAM paNa keTalIka vAra a pudgalaparAvata jeTalA kALa gumAvI nAkhe che ane tenA chevaTanA bhAgamAM zuddha cetanA mahAmuzkelIe prApta kare che. AthI sAmI bAjunI hakIkata khatAvI jIva cetanAne kahe che ke-he cetanA ! tuM ati mUrkha che, A tArA pati je huM tenI sAthe tArA meLApa thavA ati muzkela che e tu jANe che. have huM tArA pati AtmA-cetanajI teA vibhAvadazAmAM jAguM chuM, dravyakriyAdi karuM chu ane vyavahAranA sa` prasaMge anubhavuM chuM. jIvamAM cAritraguNu svAbhAvika che e baNItI vAta che. e cAritraguNa ramaNabhAvarUpa samajavA. siddhanA jIvAmAM paNa te sthiratArUpe hAya che, mithyAtva avasthAmAM jIva te guNune laine vibhAvadazAmAM ramaNa kare che. jeTalA pUratA vibhAva ughADA che teTalA pUrate svabhAva baMdha che. ramaNabhAva tA sadA rahe che, paNa rUpa nathI ane ceAthuM bhASA AnaMdadhanajInA khIjA pothI vilakSaNa jaNAya che. A pada kSepaka hoya ema mAruM mAnavu che. 1. dulaha=du:khe maLI zake tevA, durlabha. tenuM vizeSya piyA zabda je dvitIya paMktimAM Ave che te che. baDI=bhAre, moTI. bAvarI-gAMDI, khevakUka, piyApati, bharatAra. nipaTa=taddana. agyAnI=ajANI, ajJAnI. hAve thAya che. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zrI AnaghanajInAM pA svabhAvamAM ke vibhAvamAM tenuM sthityaMtara thayA kare che. tyAre huM cetanA ! tArA pati huM vibhAvadazAmAM jAgrata rahuM chuM ane tu uMghyA kare che tyAre mArI ane tArI prIti zI rIte jAmaze ? pati maMdire padhAre ane strI UMghyA kare te pachI tene patimeLApanA lAbha zI rIte maLe ? mATe huM tane kahuM chuM ke-cetanA ! tu tadna mUrkha strI che, gAMDI che, jo tAre patinA meLApa karavAnI IcchA hAya te tuM paNa tenA pramANe vabhAvadazAmAM jAgrata rahe athavA pati jyAre jAge che tyAre tu UMghe che te vAtanA khulAseA kara. uparanA savAlanA javAba ApatAM zuddha cetanA kahe che--pati! mArA nAtha! tame te vibhAvadazAmAM catura hazeA e vAta kharI haze, paNa huM te e vabhAvadazAthI taddana ajANI chuM, enu svarUpa game tevuM hoya tenI sAthe mAre saMbaMdha nathI, mAre te jANavAnI darakAra paNa nathI. A pramANe heAvAthI mane te khabara paDatI nathI ke vAstavika rIte tame jAge che ke UMdhA che. tame ema mAne che ke tame pAte jAge che, paNa je dazAmAM tame jAge che ane jemAM tame nipuNa che te dazA amArA vicArakSetranI bahAra che, tame dravyakriyA karatA hA te mAre jANavAnI AvazyakatA nathI, bhAvakriyA ke svabhAvadazAmAM tame jAgrata nathI e te spaSTa jaNAI Ave che ane vibhAvamAM jAgrata hai| ke nahi te jANuvAnI mAre darakAra nathI. zuddha cetanApUrvaka karaNI karI heAya te ja karaNI zuddha cetanA jANe che, svIkAre che ane te ja karaNI cetanAne zuddha karatI jAya che ane te sivAyanAM anya kRtye huM' jANatI nathI. matalakha te saM kRtyo alekhe jAya che, phaLa vagaranAM thAya che. huM pati ! ATalA uparathI Apa jAgeA che ke nathI jAgatA te huM jANatI nathI. tAtparyA e che ke-vibhAvadazA ane zuddha cetanA virodhI che, paraspara meLa-saMbaMdha vagaranAM che ema samajavuM. e jANavA pUratA ja jJAna mATe savAla hoya te zuddha cetanA peAtAnA svarUpamAM sthita Aya tyAre vibhAvadazAne jANatI ja nathI ema kahI zakAya nahiM, atra je hakIkata che te ajANapaNAnI che ane te arasaparasa saMbaMdha pUratI ja che. dulahu zabdanA artha samIcIna karavA mATe tene '* piyA 'nA vizeSaNa tarIke mUkayA che. evI rIte vizeSaNa ane vizeSya vacce lAMbu' aMtara rahe ema ghaNA kavionI kRtimAM ane che. dulahane nArInuM vizeSaNa paNa karI zakAya che, paNa AtmA zuddha cetanAne evA svarUpamAM samajatA haiAya eTale sudhI tenA vikAsa hajI thayA nathI. AnaMdaghana piyA darasa piyAroM, khola ghuMghaTa mukha jove. dula0 2 " AnaMdane rAzi ApanAra hai priyA ! tArA darzananeA huM tRSAtura chuM, tArI lAja kADhI nAkha, (jethI ) tAruM' mukha jouM. " 2 piyA priyA, zuddha cetanA. darasadana, dekhavu' te. piyAse'pipAsu, tRSAtura. 'dhaTa='maTA, lAja. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIsamuM pada 245 bhAva--upara pramANe zuddha cetanAe cetanajIne kahyuM te hakIkata sAMbhaLI zuddha svarUpa AnaMdaghana cetanajI khelyA-De priyA ! huM cetanA ! teM mane kahyuM te sa` vAta meM sAMbhaLI, tethI have huM tAruM darzana prApta karavA ane tArI sAthe rahevAnI prakhaLa IcchAvALA thayA chu ane mArI te tRSAne tuM have tRpta kara. tu hAla mArI sAthe aMtara rAkhI ghumaTo tANIne UbhI che, mArAthI cheTI rahyA kare che te tArI lAja dUra kara, jethI hu' tAruM mukha jouM ane tAruM svarUpa vicAruM, zuddha svarUpamAM cetanajI Ave tyAre tene zuddha cetanAne varavAnI IcchA thAya e svAbhAvika che. tethI zuddha svarUpamAM Avate AtmA vibhAvadazArUpa ghumaTo dUra karavA zuddha cetanAne kahe e samajAya tevI hakIkata che. A TUMkA padamAM eka bahu muddAnI vAta kahI che te khAsa dhyAna ApavA ceAgya che. zuddha cetanA cetanajIne kahe che ke-tame jAgA che ke UMghA che tenI mane samajaNa paDatI nathI. A vAtamAM bahu rahasya che. ApaNane keAi divasa ema lAgatu nathI ke ApaNe kAma karatI vakhata UMghatA heAie, paNa vAstavika vicAra karatAM jaNAze ke parabhAvaramaNamAM Atmika dRSTie ApaNe UMdhIe ja chIe. jyAM sudhI A nidrAnA tyAga karavAmAM nahi Ave, svabhAvaramaNutA thaI pariNatinI nirmaLatA thaze nahi tyAM sudhI ApaNA saMsAracakrane cheDA AvavAnA nathI, e saMdeha vagaranI vAta che. cAlu mAnI lIdhelA vyavahAramAM jema lokIkamAM javAnI, kapaDAM ApavAnI, AmatraNeA devAnI bAbatamAM banatI jAgRti rAkhavAmAM Ave che ane je tema kare nahi te hAsyAspada thAya che tema Atmika vyavahAramAM ApaNe veSa jALavatA nathI, dhyAna ApatA nathI, jAgRti rAkhatA nathI, parabhAvamAM bhamIe chIe, zuddha pariNatine tajIe chIe ane sAdhanasAdhyanA goTALA karIe chIe, e dazA sudhAravAnI jarUra che, ekadama te saMba'dhamAM vicAra karavAnI jarUra che ane uttama joMgavAInA lAbha levAnI ati jarUra che. padma vIsamuM rAga gADI, AzAvarI. Aja suhAgana nArI, avadhU Aja 0 mere nAtha Apa sudha lInI, kInI nija aMgacArI avadhU0 1 " he avinAzI cetanajI! have huM saubhAgyavatI nArI thaI chuM. mArA nAthe pote mArI khabara lIdhI ane mane peAtAnA aMganI sevA karanArI dAsI banAvI che. " 1 Aja=have. suhAgana=saubhAgyavatI. avadhU=avinAzI AbhA, vizeSA mATe jue pada pAMcamAnI pahelI gAthA para vivecana. sudha=khabara. lInI=lIdhI, nijAtAnI. aMgacArI=aMgane sevanArI dAsI. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zrI AnaMdaghanajInAM pade bhAva-aneka prakAranI zuddha cetanAnI vinati ane meNuM sAMbhaLIne agAu jaNAvyuM tema tenA pati cetanajI tene maMdire padhAryA ane tenI sevA svIkArI. e vakhate zuddha cetanAnA mukhamAMthI je uddagAra nIkaLyA te atra batAve che. he cetanajI! avinAzI nAtha ! tame pite Aje mArI khabara lIdhI ane mAro anAdikALathI tamArI sAthe viraha hatuM, virahAnaLamAM baLI jatI hatI tenI Ape pite mArA maMdire padhArIne khabara-aMtara pUchI, tenI hakIkta jANavA jijJAsA batAvI ane tene tamArI pitAnI dAsI banAvI, tethI kharekhara, have huM saubhAgyavatI nArI thaI chuM. Ape ApaNe vacce koI covaTIo paNa rAkhyo nathI, dUtI dalAlanI paNa jarUrIAta dhArI nathI ane Apa jAte ja mAre maMdire padhArI mane ApanA pratyaMga sevanArI dAsI kulavadha banAvI che te mAruM ahobhAgya che. aha! Aje mArA zirachatra mukuTamaNi prANanAtha mane maLyA, mArI pAse AvyA, mArA maMdire padhAryA, tethI mAruM akhaMDa saubhAgya vRddhi pAmyuM. have huM tamArAM aMge aMgamAM-rageragamAM prasarI jaIza ane tame zuddha cetanAmaya thavAthI mArAmaya thaI jaze ane tethI zuddha banI jaI mamatA, mAyA vigere kulaTAone jarUra bhUlI jaze. huM saubhAgyavatI te traNa kALamAM chuM paNa Aje mAruM saubhAgya prakaTa thayuM, prasiddha thayuM, jAhera thayuM. mArA nAthane maLavAnA aneka upAye huM karatI hatI te Aje saphaLa thayA ane mArI abhilASAo, IcchAo ane mane pUrNa thayAM. prema pratIta rAga ruci raMgata, pahire jInI sArI; mahiMdI bhakti raMgakI rAcI, bhAva aMjana sukhakArI. avadhU0 2 prema, pratIta, rAga ane rucinA raMgathI raMgelI jhINI sADI pahere che, bhaktinA raMganI meMdI UgI nIkaLI ane bhAvarUpa aMjana ati sukha ApanAra thayuM." bhAva-pati virahiNI strI zarIra para zaNagAra sajatI nathI, ekAMta jiMdagI gujAre che ane patinuM maraNa niraMtara karyA kare che e suprasiddha hakIkata che, paNa patine meLApa thatAM soLa zaNagAra saje che. e soLa zaNagAra jUdA jUdA kavioe jUdI jUdI rIte varNavyA che. emAM mukhyatve karIne zarIranAM AbhUSaNone samAveza thAya che. kAMbI, jhAMjhara, nupUra, ghenakula, kaMdare, mehanamALA, bAjubaMdha, kaMkaNu, saubhAgyasUcaka phUla, dAmaNI, kezabaMdhana e AbhUSaNe tathA AMkhamAM AMjaNa, kapALe tilaka, mukhamAM taMbeLa, seMthAmAM siMdUra, gaLAmAM puSpane hAra, hAthe meMdI, page aLate vigere zaNagAranA prakAre che ane vastramAM suMdara kasakasate kamakho, jhINI ghugharIvALo ghAgharo ane jhINI sADI evA aneka 2 prema=bahumAna. pratIta=vizvAsa, AsthA. saci=kArakasamaktirUpa daDha zraddhA. pahira=pahere. sArI sADI. mahiMdI meMdI. rAcI=UgI nIkaLI, bhabhUkI uThI. aMjana=AMjaNa. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIsamuM pada 247 zaNagAro varNavyA che. atra cetanajI pitAnA maMdire padhAryA ane viraha avasthA dUra thaI tenI khuzAlImAM ane patine raMjana karavA mATe zuddha cetanAe paNa zaNagAra saje tenuM varNana kare che. A hakIkata vAMcatAM vicAravuM ke zaNagAra paNa adhikAravazAt hoya che. gAmaDAnI gorI bharavADa je niraMtara kALo sADale pahere che tene jepurI chAyala ane beTI baMgaDI zaNagAra tulya gaNAya che ane zekIAnI strIo je niraMtara malamalanA chAyala ane senAnI baMgaDI pahere che tene sonerI sADI ane hIrAnI baMgaDI zaNagAra gaNAya che. ethI AgaLa vadhIe te rANIonA zaNagAra ane tethI vadhAre Atmika dazAmAM AgaLa vadhatAM zuddha cetanAnA zaNagAramAM avazya sudhAre vadhAre hoya che. zuddha dazAnA zaNagAre vizuddhatara ane mAnasika ja hoya che. 1. kulavadhu zaNagAra sajavAmAM jhINI sADI pahere che jemAMthI saubhAgyavatI strInAM suMdara avayave dekhAya che ane tenA para cakSune AkarSaka raMga hovAthI patine te bahu AnaMda Ape che. ahIM zuddha cetanAe jhINI sADI paherI ane tenA para prema, pratIta, rAga ane rucinA raMgathI mizra karelo suMdara khulato raMga caDAvyuM. taddana dhaLI sADI te hamezAM keTalIka vidhavA pahere che. sadhavA strI raMgita sADI pahere che. adhikAra pramANe zuddha cetanAe je suMdara sADIne zaNagAra karyo tenA para raMga paNa e ja AkarSaka hatA ane te raMga prema, pratIta, rAga ane rucithI mizra thayela hatuM. prema" aMtaraMga bahumAna-jo duniyAmAM kharekharI kaI vastu hoya to te A ja che evI aMtaHkaraNanI dRDha mAnyatA tenuM nAma prema kahevAya che. sarva jaMtu upara baMdhubuddhi, pati tarapha zuddha hadayanI anusaraNavRtti ane "kAryeSu maMtrI" e zlekamAM prasiddha thayela sarva avasthA darzAvanAra bhAvane prema kahe che. niSkAma premathI traNa jagat vaza thAya che. pratIta -vizvAsa. vicAraNApUrvaka hetunA jJAna sAthe tIrthakara mahArAje je hakIkata batAvI che te satya che evI aDaga zraddhAne-AsthAne "pratIta" kahevAmAM Ave che. pratItipUrvaka je zraddhA thayelI hoya te ekadama khasI jatI nathI, pharI jatI nathI, DAmADoLa thaI jatI nathI. rAga" guru tathA deva tarapha pratyabhigamana "rAga na karaze ke jana keIzuM re, na rahevAya te kara munizuM re; phaNI jema maNi viSane tema tehe re, rAganuM bheSaja sujasa sanehA re." AvA prakArane rAga je nirAgatunuM kAraNa chevaTe thAya che te. ruci" svakartavyapUrtikAraka samakitarUpa zraddhA. A zabda pratItanI sAthe Ave che tethI atIMdriya viSayenA saMbaMdhamAM samaja vadhAre ucita lAge che. AvI rIte prema, pratIta, rAga ane rucinA raMgathI raMgelI suMdara jhINI sADI cetanA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 zrI Ana dhanajInAM pA pahere che ane tethI tenI zeAbhAmAM bahu vadhArA thAya che, tenuM zarIra cittAkarSaka thAya che ane cetanane tenA saMbadhathI vadhAre vadhAre AdhyAtmika AnaMda thatA jAya che. bahu 2. navADhA strI patimilana prasaMge khIjA zaNagAramAM hAthe meMdI mUkI tene lAla khanAve che tevI rIte zuddha cetanAe prabhubhakti athavA patibhaktirUpa meDhI hAtha para mUkI. zuddha avasthAmAM prabhu ane patimAM kAMI phera nathI tethI patibhaktirUpameMdI mUkavI ema kahevu' ucita che. bhaktinA raga evA abhinava che ke tenI layamAM paDelA rAvaNa vigere aneka jIvA saMsArane paritta karI gayA che. bhakti puSTa avalaMbana che ane sAdhanadharma tarIke ati upayogI che. 3. patiparAyaNu srI pati jyAre potAne maMdire padhAre tyAre zaNagAra sajatI vakhate AMkhamAM AchuM AchuM ajana Aje che, sAyarA Aje che ane te tenA suMdara zveta avayavamAM eka ati AkarSaka sUkSma kALI rekhA pADe che; tevI rIte ahIM zuddha cetanAe patine prasanna karavA bhAvaajana AMkhamAM AMjayu. zubha pariNatirUpa bhAva je AtmAne zAMti ApanAra che ane hRdayane svAsthya ApanAra che terUpa AMjaNuthI zuddha cetanA peAtAnI AMkhe AMjIne cetanajI sanmukha hAjara thaI. bhAva e viziSTa dharma che, dAnAdvi dharma sAthe rahI tene svAdiSTa banAvanAra che ane upara uparanA bhAva bhUlAvI dai hRdayamAM utarI tanmayatA karAvanAra che. bhAva ane bhakti para vizeSa lakhavA ceAgya che paNa sthaLasa kAcathI atra tema karavuM banI zake tema nathI. A gAthAmAM traNa zRMgAra batAvyA. jhINI sADI, hAthe medI ane AMkhamAM AMjaNu. e AdhyAtmika bhAva zu khatAve che te paNa spaSTa rIte mahAtmAe batAvI dIdhuM. zuddha dazAnA zaNagAra paNa AvA ati uttama heAya che. enA saMbadhamAM vicAra karatAM je bhAvanA manamAM utpanna thAya che te anirvacanIya che paNa enA khyAla karavA anubhavagamya che. AvI suMdarInA bhAgamAM paDelA cetanajI pachI kiM paNa mAyA, mamatAne saMbhAre e banavu' ja azakya che. ahIM tArI dazA zuM che te tuM vicAra. AvI utkRSTa zaNagAra sajIne AnaMda karanArI kuLavadhU tArI sAthe bheTavA taiyAra che e vAta bhUlI jaiza nahi, sahaja subhAva cUrI maiM penI, thiratA kaMkana bhArI; dhyAna uravazI urameM rAkhI, piya gunamAla AdhArI. avadhU0 3 " sahuja svabhAvarUpa cUDI me' paherI ane sthiratArUpa mUlyavAn kakA meM dhAraNa karyAM. dhyAnarUpa vaDAraNe mane kheALAmAM rAkhI ane prItamajInA guNunI banAvelI mALA me (gaLAmAM) dhAraNa karI. " 3 subhAvasvabhAva. cUrI-cUDI, hAthanAM alakAra. maiM=me', penI=paherI. bhArI mUlyavAna. uravazI= iMdrANInI vaDAraNa, mATI dAsI. urame=khALAmAM. piya=prItama, cetanajI, AdhArI dhAraNa karI, paherI Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIsamuM pada 249 bhAva-zuddha cetanAe patine maLatI vakhate je zaNagAra sajyA tenuM kAMIka svarUpa upara batAvyuM, vizeSa svarUpa batAvatAM AgaLa kahe che ke - 4. vyavahAru kuLavadha patimeLApa vakhate hAthamAM cUDIo pahere che. pativiraha vakhate sAmAnya rIte hAthamAM mAtra eka saubhAgyakaMkaNu ja rAkhe che, paNa patine meLApa thatAM dezarivAja pramANe hAthamAM ghaNI cUDIo pahere che. zuddha cetanAe jJAna, darzana, cAritra, vIrya, upayogAdi svabhAvarUpa cUDIo paherI. zuddha dazAmAM zuddha svarUpa pragaTa thAya che ane tene bAhyAlaMkAranI jarUra rahetI nathI, kAraNa te bAhyAlaMkArathI paNa ati kimatI aMtaraMga alaMkAra che. AtmAnA zuddha svabhAvamAM te anaMta guNo kimatI gaNuM zakAya tema che ane te pratyeka alaMkAranuM kArya kare che. kahevAnI matalaba e che ke-zuddha cetanA prApta thavAthI cetanane zuddha svabhAva-tenuM nirdoSa svarUpe pragaTa thayuM. 5. saubhAgyavatI strI patine maLe che tyAre cUDIo uparAMta hAthamAM sonAnAM kaMkaNa pahere che. ahIM zuddha cetanAe sthiratArUpa mUlyavAna kaMkaNu dhAraNa karyo, cetanAnA sthira pariNAma athavA aDaga pariNAmarUpa jaDAva kaMkaNa jene nAnI avAja karatI sonAnI ghugharIo laTakAvI dIdhI hoya che te zuddha cetanAe dhAraNa karyA. sthiratA vagara guNa karatA nathI, majA ApatA nathI ane siddhanA jIvone te nija guNaramaNutArUpa sthiratA e ja cAritra hoya che. mananuM caMcaLapaNuM dUra karI vikSobhane tyAga karavo tene sthiratA kahevAmAM Ave che. ane jyAM sudhI tevI rIte cittaturaMga para lagAma AvatI nathI tyAM sudhI zivasAna thaI zakatuM nathI. sthiratAnuM vizeSa svarUpa samajavA mATe upAdhyAyajI zrImadavijayajInuM trIjuM sthiratA aSTaka jevuM. 6. zaNagAraavasare vaDAraNa eTale je moTI dAsI hoya che te sArAM vastro paherI kuLavadhUne pitAnA meLAmAM laIne pati sanmukha bese che. iMdrANInI sevA karanArI urvazI eka vaDAraNa che. ahIM urvazIrUpa dhyAna-prabhusvarUpamAM layalInatA zuddha cetanAne pitAnA kheALAmAM laIne bese che eTale dhyAtA, dhyAna ane dhyeyanI ekatratA thAya che, nija svarUpa athavA Adazamaya prabhusvarUpanuM dhyAna ja kartavya manAya che ane te sivAya bIjI kaI paNa vibhAvadazA tarapha adhyavasAyanI pravRtti thatI nathI. dharmadhyAna ane zukaladhyAnanA caracAra bheda, jenuM sUkSma svarUpa yegazAstramAM zrImAna hemacaMdrAcAryuM vistArathI batAvyuM che temAM jema jema pragati thatI jAya che tema tema saMsAradazAthI A jIva upara caDato jAya che ane vibhAvane dUra mUkato jAya che. jaina zAstrakAre gane aMge dhyAnanuM svarUpa evuM uttama rIte bAMdhyuM che ke manane taddana mArI nAkhyA vagara dhyAnanI pragatimAM ja chevaTe potAnuM akSaya pada cetana prApta kare che. enA pachI Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 zrI AnaMdaghanajInAM pado samAdhinI je sthiti anya gagraMthomAM varNavI che te AtmAnuM vyaktitva dUra karanArI che ane jena vyutkAntinA niyama pramANe te asamIcIna che. e saMbaMdhI vivecana sAtamA padanI chellI gAthAmAM thaI gayuM che. 7. saubhAgyavatI strI gaLAmAM phUlanI mALA zaNagArasamaye dhAraNa kare che tema zuddha cetanAe patinA aneka guNarUpa puSponI banAvelI suMdara mALA pitAnI DekamAM dhAraNa karI. patimAM jJAna, darzana, cAritrAdi aneka guNo che te cetanAe gaLAmAM dhAraNa kayo athavA cetananA guNarUpa mALA potAnI DekamAM dhAraNa karI. A ane A padamAM batAvelA bIjA zaNagAra dhAraNa karelI zuddha cetanA cetanajIne bheTI paDI, eka rasa thaI gaI tethI cetanajI tadrapa thaI gayA e hakIkata sarvatra samajI levI. surata siMdUra mAMga raMga rAtI, nirate venI samArI; upajI jyota udyota ghaTa tribhuvana, ArasI kevala kArI. abadhU0 4 zuddha upagarUpa siMdUrane raMga seMthAmAM pUrIne huM rakta thaI chuM ane bahu haziyArIvaDe niraktatArUpa aMboDo vALe che; tine prakAza aMtarAtmArUpa traNa bhuvanamAM pragaTI rahyo che ane kevaLajJAnarUpa ArIse banAvyuM che. (hAthamAM lIdhuM che.)" - surata zuddha upaga, smRtibheda na thatAM hakIkata barAbara smaraNamAM rahe che. mAMga=( sImanta-sethI, seMthe, kezaracanA. sImanta athavA sImAnta zabda kezaracanAnA arthamAM vaparAya che. A zabdamAMthI sI akSara UDI jaI mAntane mAMga thaI gayo. eTalA uparathI mAMga eTale seMtho e artha tene thato hoya ema jaNAya che.) bhAva-zuddha cetanAnA zaNagAra gaNAvatAM AgaLa jaNAve che ke 8. saubhAgyavatI strI mAthAnA vALa oLI tene suMdara suM pADe che ane temAM vaLI vacce siMdUra pUre che, e zaNagAranuM eka cihna che. ahIM zuddha cetanA pitAnA oLelA seMthAmAM zuddha upagarUpa siMdUrane raMga pUre che. suratane atha saMgasukha paNa thAya che, temAM rata zabdamAM raktatAnA raMgane je Azaya che te rahevA daI zuddha upagarUpa raMga pUryo e Azaya atre nIkaLe che. kahevAnI matalaba e che ke-cetana ane zuddha cetanAne jyAre saMyoga thAya che tyAre tenA mULaguNo pragaTa thAya che ane temAM te Asakta rahe che ane tadrupa pote bane che. jJAnaguNa e AtmAnI zakti che ane jJAne paga te zaktinI vaparAza che. zakti jyAM sudhI avyakta rUpe rahe tyAM sudhI 4 surata=AliMgana athavA zuddha upaga. mAMga=se che. rAta=rakta, saMgIta, nirad=huziyArIvaDe, sAvadhAnapaNe ane zleSArthamAM niraktatArU5. venI=NI, aMboDe. samArI=sudhArI, guMthI. udyo=prakAza, ghaTa aMtarAtmarU5. ArasI kAca. kevaLa= kevaLajJAnarUpa. kArI=banAvI. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIsamuM pada 251 te aMdara paDI rahe che tene Potential energy kahe che, ene vyaya thAya tyAre tene upaga kahevAmAM Ave che, e Kinetic energy che. 9. vaLI zuddha cetanAe atizaya sAvadhAnapaNuvaDe haziyArI vAparIne aMboDadhammila vAje. zuddha cetanAne coTalo-veNIbaMdha te niraktatArUpa samaja. nija svabhAvamAM rakta rahevuM, anya bhAvamAM gamanAgamana na karavuM e niraktatA che. strInI sughaDatA tenA coTalA uparathI bahu sArI rIte jaNAya che, kuvaDa strIonA bALanI astavyasta sthiti ghaNIvAra tenI bedarakArI athavA mUrkhatAno pratyakSa khyAla Ape che. ahIM to aMboDAne baMdha niraktatArUpa che eTale emAMthI eka bAla paNa ADAavaLo khasI zakato nathI, te pachI zuddha cetanA keTalI sughaDa haze ene khyAla Ave emAM to jarA paNa navAI nathI. 10. zaNagAra sajIne ghaNuM kALanI virahI strI patiAgamananI rAha jue che tyAre gharamAM dIpamALA karavAmAM Ave che. virahAvasthAmAM ekAda dIpaka hoya che athavA aMdhAruM ja rAkhavAmAM Ave che, paNa patimeLApa prasaMge to divALInI jema jhAkajhamALa karavAmAM Ave che. zuddha cetanA patine maLatAM AtmatattvamAM je prakAzano udyota thaye te traNa bhuvanamAM paNa paDavA lAge. zuddha cetanA pragaTa thatAM lokAlekanuM svarUpa spaSTa dekhAya che, samajAya che, anubhavAya che; prathama je sthiti samajANuM nahotI te jANe pratyakSa hAya tema dekhAya che ane tevI rIte padArthajJAna ane saMsArasvarUpa spaSTa jaNAtAM je jhaLajhaLATa traNa bhuvanamAM lAge che tene khyAla Avo muzkela che. saMsAranAM sava banAvo, saMbaMdha, hakIkato ane svarUpe pragaTa dekhAya che ane tenA saMbaMdhamAM prathama je muzkelI ane paDade lAgato hato te sarva dUra khasI jAya che. A prakAza traNa bhuvanamAM jaNAya che paNa vAstavika rIte te te pitAnA ghaTamAM ja-hadayamAM ja paDe che. prakAza pADanAra sUrya para je AvaraNa hatuM te ochuM thaI javAthI athavA taddana khasI javAthI svayaMprakAza ghaTa para paDe che 11. navoDhA suMdarI zaNagAra sajI svamukha ArasImAM jue che ane badhI vAte ThAkaThIka karI nAkhe che tevI rIte zuddha cetanAe pitAnuM mukha jovA mATe kevaLajJAnarUpa ArIse banAvyo. traNa bhuvanamAM prakAza pADanAra A jJAnanuM mAhAtmya kahI zakAya tema nathI. ethI sarva bhAva, kAlokanuM svarUpa pratyakSa dekhAya che ane temAM koI paNa sthiti, sattA, samaya ke avasthAne bheda na rahetAM atIta, anAgata ane vartamAna bhAva eka samaye dekhAya che. AvA kaivalyasvarUpamAM divya jJAnarUpa ArIsAmAM cetanA pitAnuM svarUpa jue eTale pachI enI prabaLa zAMta mukhamudrA para DAgha ke baTTAne avakAza to asaMbhavita ja che. AkhA zarIra para sajelo zaNagAra A ArIsAmAM dekhAya Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 zrI AnaMdaghanajInAM pada che ane sarva rIte svarUpasuMdaratAnI pratIta A ArIsAmAM jevAthI thAya che. AvI rIte suMdara zaNagAra dhAraNa karI ane tenI sarakhAI kaivalyaArasImAM nihALI jyAre zuddha cetanA taiyAra thaIne bese ane pachI jyAre tenA maMdire cetanajI padhAre tyAre meLApasukha kevuM, keTaluM ane kevA prakAranuM thatuM haze te kalpanAne ja viSaya banI rahe che. upajI dhunI ajapAkI anahada, jitanagAre vArI jhaDI sadA Anandaghana barakhata, vanamora ekanatArI. avadhU0 5 aja5 jApane vani utpanna thayA ane anAhata nAdanA vijayaDaMkA bAraNe (vAgavA mAMDyA); pachI AnaMdarAzine sadA varasAda varase che ane jaMgalane mayUre ektArarUpa thaI jAya che tema bhavya vananA mayUre ekAgratA dhAraNa kare che. " bhAva-12. patimeLApa thatAM arasparasa AnaMdavArtA karI pati patnI samaya nirgamana kare che tyAre eka jAtane AnaMdadhvani uchaLe che ane teone kAmadIpana karanAra vINA, veNu, mRdaMga vagere vAjiMtro vAgatAM hoya che teno paNa dhvani uchaLe che. e vakhate AkhI sRSTimAM teone AnaMda AnaMda lAge che ane jANe jIvanamAM kaI prakAranuM duHkha na hoya, virahAvasthA na hoya ema bhAsa thAya che. cetanajI ane pativratA zuddha cetanAne meLApa thatAM ajalpa jApane dhvani hRdayamAMthI uThe che. mukhethI uccAra karyA vagara hadayamAM "sahaM sahaM ane dhvani thAya che ane tenuM mAdhurya evuM lAge che ke temAM cetanajI zuddha cetanA sAthe AnaMdamasta rahe che ane agAunI virahAvasthA bhUlI jAya che. e dhvani e suMdara ane apUrva che ke tenI pAse madhura vaNA ke veNune dhvani kAMI gaNatarImAM nathI. cidAnaMdajI mahArAja e dhvani para vivecana karatAM eka jagyAe kahe che ke, seha sehaM haM haM, sehaM haM raTanA lagIrI, IMgalA piMgalA sukhamanA sAdhake, aruNuM pratIthI prema pagIrI; vaMkanAla khaTa caka bheda, dazameM dvAra zubha ti jagIrI. sehaM. khulata kapATa ghATa nija pAye, janama jarA bhayabhIta bhagIrI; kAcazala de ciMtAmaNi le, mumatA kuTila sahaja ThagIrI. sehaM. vyApaka sakala svarUpa la Ima, jima nabhameM maga lahata khagIrI; cidAnaMda AnaMdamaya mUrati, nirakha premabhara buddhi thagarI. sehaM. A padamAM ajapA jApanI ja ati AnaMdajanaka sthitino khyAla Ape che, 5 dhunI=svani. ajapAkI=aja5 jApanI. anahada=anAhata nAdarU5. jitanagAnavajayaDaMko. vArI dvAri, bAraNAmAM. jhaDI=akhaMDa medhadhArA. barakhata=varase che. vanamora-jaMgalane mora, saMsArI maraDA-cho. ekanatArI ekatAra thaI jAya che, harSamAM AvI jAya che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 vIsamuM pada kumatAne saMga vanIya matAnyeA che ane AtmAnuM traNa lokanu vyApakapaNuM sUcavyu che te bhAva joI, vicArI, samajI buddhi te aTakI paDe che. A ajalpa jApa cAle che te premI patipriyAnI AnaMdavArtAnA nirUpa zaNagAra para rUpaka samajave. A jApamAM bahAra sAMbhaLI zakAya tevA ( zrAvya ) avAja thate nathI paNa aMdara tenI laya cAle che. anubhava vagara ajapA jApanuM svarUpa samAvavuM muzkela che. 17. zaNagArasamaye daravAjA para jitanagArAnAkhata zaraNAI vagADavAmAM Ave che je kAmeddIpaka che. e vijayaDakAne avAja karNa upara paDatAM patipatnI vacce vizeSa ratikrIDA cAle che ane tethI tene zaNagAravAmAM Avela che, zuddha cetanA jevI patipremI zuddha sAdhvI satIne meLApa thatAM cetanajInA kAnamAM anAhata nAda sA sahunA avizrAnta uccAra sabhaLAya che. e nAda brahmara'pramAMthI uThe che ane enI sarakhAmaNImAM vAyeAlIna, phIDala, hArameAnIyama ke sAragInA avAja kAMi hisAbamAM nathI. DakAne avAja ane anAhata nAnA avAja prema vadhAranAra che, phera mAtra eTalA ja che ke vijayaDakAne avAja bahArathI kAna sAthe athaDAya che jyAre anAhata nAda aMtarAtmAthI uThe che. A anAhata nAda ane ajapA jApanuM vizeSa svarUpa yoganA graMthAthI jANavA-samajavA yAgya che. 14. varasAdanI dhArA cAlatI hoya, sAthe vijayaDakA vAgatA hAya ane tenA nAda AvyA karatA haiAya tyAre patipatnInA AnaMdamAM vizeSa vadhArA thAya che ane teve kRtrima varasAda lAvavA mATe sahelAmAM yAMtrika goThavaNu paNa rAkhavAmAM Ave che. ahIM zuddha cetanA ane cetanajInA meLApa vakhate teA teonA adhikAra pramANe AnaMdarUpa varasAda varasyA ja kare che, ane sAthe ajapA jApa cAle che ane anAhata nAdanA avAja uThyA kare che. Ana MdanA varasAda paNa sAdhAraNa rIte uDe che ema nahi paNa akhaMDa dhArA cAlyA kare che, ane ApaNe jene jhaDIneA varasAda kahIe chIe teve cAle che. AvI rIte AnaMdajaLanI jyAM relachela thai rahI haiAya tyAM pachI mULaguNarUpa cheDavAe vikasvara thai aneka prakAranAM phaLa, puSpa ke dhAnya Ape e tenuM taddana svAbhAvika pariNAma che. 15. zRMgArasamaye varasAda varasatA hoya temAM vaLI meAra TahukA kare tyAre AnaMdanI parisamApti thai jAya che. ahIM bhavya vanavAsI mayUre eTale saMsArI bhavya prANIo ekatAra dRSTithI joi rahyA che, AnaMdathI TahukA kare che ke-ahA ! A cetanA ane cetanajInA meLApa kevA suMdara thayA che ! AvA AnaMda-varasAdamAM nhAvAneA amane prasaMga AnyA paNa te amAruM ahAbhAgya che ! dezanArUpa varasAda varase te vakhate mayUranA TahukA peThe bhavya jIve! harakhAI jAya che ane ekatAra thai rahe che. AnaMdanI Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pa atra parisamApti thAya che, sukhanI atra parisImAM Ave che ane AnaMdAbdhine eka vibhAga paNa atre e cho raheto nathI, samudrane ekeeka taraMga sukhAnubhava ApI de che. 16. bIjI gAthAnA arthamAM prathama ane bIjuM pada jUduM pADI premapratIta rAgarucivaDe zarIra raMgavArUpa jUda zaMgAra ane jhINI sADI paheravArUpa jUda zaMgAra ema artha karIe to soLa zaNagAra pUrA thAya che. zarIra upara caMdanAdi lagADavArUpa athavA stanAdi upara citra karavArUpa zaMgAra ghaNI jagyAe varNavela che. vaLI dareka zaNagAra akeka padamAM lakhyA che tema tyAM paNa thavuM ja joIe tethI vicArI sujJa vAMcanAre yogya artha ghaTAva. A soLa zaNagAranI kalpanA meM karI che, temAM kAMIka navInatA lAgaze, kAraNa prastuta rIte zaNagAre judI rIte gaNAya che, paNa tenI gaNatarI karavAnI ekasarakhI paddhati na hovAthI te saMbaMdhamAM keI nirNaya nathI. atra lokacine pasaMda Ave tevI rIte A padamAM rUpake spaSTa rIte vAparyA che ane tene ghaTAvavA yatna karyo che.* pada ekavIsamuM rAga - goDI. nizAnI kahA batAvu re, tero agama agocara rUpa. nizAnI0 rUpI kahuM to kachu nahi re, baMdhe kaise arUpa 1 . rUpArUpI jo kahuM pyAre, ase na siddha anUpa. nizAnI01 * juo jabUsvAmIne rAsa bhAdeve pitAnI strI nAgIlAne ardha maMDitAvasthAmAM choDI dIdhI hatI tyAM A zaMgAra batAvela che. 4 mArI pAse padanI je prate AvI che temAMthI koI pratamAM A pada nathI tethI A padane AnaMdaghanajInuM potAnuM banAveluM samajavuM ke kSepaka tarIke samajavuM te saMbaMdhI eka prazna thAya che. AvI jAtanAM pado AnaMdaghanajIe lakhyA che tethI zaMgAranI vAta para rUpaka na kare e to saMbhavita lAgatuM nathI. A saMbaMdhamAM vizeSa vivecana upoddhAtamAM karyuM che ane kSepaka pada mATe tyAM je vicAra calAvyo che te atre prastuta che. A padane aMge khAsa vicAra karavA yogya hoya te te e ja che keAnaMdaghanajInI lekhanapaddhati ane bhASAzailIne barAbara maLato A padano viSaye che tethI tene kSepaka kahetAM pahelAM keTaloka vicAra karavo ucita che ane bIjI pratomAM te Apela nathI tethI kadAca kSepaka hoya e paNa bhAsa thAya che. padamAM je arthagAMbhIrya ane rasAtmakapaNuM che te AnaMdaghanajInI bhASA sAthe Abehuba maLatuM Ave che. AthI A padane vivAdAtmaka vibhAgamAM mUkavuM ucita gaNAze. t ghaNI pratomAM "vacana agocararUpa " e pATha che. tAruM rU5 vacanathI samajI na zakAya tevuM che ema artha thAya che. 1. nizAnI che. kahA=zuM. agamana jANI zakAya tevuM. agocarana samajI zakAya tevuM. kahyuM kAMI baMdha=baMdhAya. kese kevI rIte. rUpArUpI kAMIka rUpI ane kAMIka arUpI. aiseM=evA. anupajenI upamA ApI zakAya nahi tevA. ucation International Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIsamuM pada 255 enI nizAnIo huM zuM batAvuM? tAruM rUpa na jANI zakAya tevuM ane na samajI zakAya tevuM che. je (tuM ) rUpI che ema kahuM to kAMI che ja nahi, arUpI hoya te te kevI rIte baMdhAya ? ane je kAMIka rUpI ane kAMIka arUpI (rUpArUpI) kahuM te he pyArA ! anupama siddha(nA jo) evA nathI. " bhAva--upara jaNAvyuM tema sarva zaNagAra sajIne zuddha cetanA cetanajI pAse AvI, bannene meLApa thaye ane prema baMdhAye; chevaTe zuddha cetanA ane cetanajI eka rUpa thayA, te vakhate je enuM rUpa thayuM tenuM varNana thaI zake tevuM nathI. te hakIkata atra batAvavA sAthe te paNa batAvaze ke e cetanacha sarva AzcaryanuM dhAma che ane tenA saMbaMdhI vicAra karavo ane tenuM svarUpa samajavuM e bahu muzkela che. kaI koI ajANyA mANasa AtmAnuM svarUpa pUchato hoya tene javAba ApavArUpa AtmAne uddezIne racAyeluM A pada , temAM bahu sUkSama hakIkta batAvI che te samajavA gya che. he cetanajI ! tAruM rUpa jANavuM ane samajavuM bahu muzkela che. mane koI pUche che ke cetanajI kevA che? tenA javAbamAM huM zuM kahuM? te Ave che, AnA jevo che ema mArAthI kevI rIte kahI zakAya? kAraNa ke je vastunI sAthe tamArI sarakhAmaNI karavA cAhuM te vastu to paugalika hoya ane paugalika vastu sAthe tamArI sarakhAmaNI ghaTI zake nahi. AthI jenI sAthe sarakhAvI zakAya tevI koI vastu A jagatamAM maLavI azakya che, kAraNa te sarvathI cetana taddana bhinna che. tyAre have kaI kaI vizeSaNo ApavAthI tenuM svarUpa samajavAmAM Ave te vicAra karIe. he cetana ! tAruM svarUpa jANavuM athavA samajavuM muzkela che ane jaNAya to vacananA viSayamAM AvavuM muzkela che. A pramANe hovAthI saMsArI jI AtmAnuM svarUpa barAbara jANI zakatA nathI ane tethI te agamya che ane kevaLajJAnI tenuM svarUpa divya jJAnathI barAbara jANe che te tene saMpUrNa rIte vacana dvArA kahI zakatA nathI, te vacana agocara che athavA tene samajavuM paNa muzkela che tethI te acara che. sAmAnyapaNe rUpI dravyamAM pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ATha sparza ane pAMca AkAra e pratyekamAMthI eka athavA vadhAre hoya che, rUpI dravyanI vyAkhyA ja e che ke jene varNa, gaMdha, rasa, sparza ane saMsthAna hoya. AtmAne jyAre tenuM zuddha svarUpa prApta thAya tyAre zarIra na hovAthI tene varNa, gaMdha, rasa, sparza ke saMsthAna kAMI hotuM nathI tethI AtmAne rUpI kahI zakAya nahi, kAraNa ke rUpI tarIke tenAmAM je guNadharmo hovA joIe te tenAmAM bilakula nathI. have je AtmAne arUpI kahevAmAM Ave che temAM paNa virodha Ave che. je vastu arUpI hoya te rUpI vastuthI baMdhAya nahi ane AtmA te saMsArAvasthAmAM Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 zrI AnaMdaghanajInAM pa hoya tyAre karmathI baMdhAya che te rUpI dravya che, paugalika padArtha che. A pramANe hovAthI AtmAne arUpInuM vizeSaNa paNa saMpUrNa rIte lAgu paDI zake nahi. tyAre tArI nizAnI batAvavA he cetanajI! huM tane rUpArUpI kahuM eTale amuka aMze rUpI ane amuka aMze arUpI ema kahuM to temAM paNa virodha Ave che. siddha bhagavAna aSTa karmathI rahita, nija svarUpasthita, anaMta jJAna, darzana, cAritramAM ramaNa karanAra ane janma, jarA, maraNanAM duHkhathI rahita che temane A rUpArUpInuM vizeSaNa lAgu paDatuM nathI. siddhadazAmAM AtmA arUpI che tethI tene rUpArU pIpaNuM ghaTatuM nathI. e pramANe hovAthI AtmAne rUpI, arUpI ke rUpArUpI. ke kahe te vAtanI moTI muzkelI Ave che. ahIM cetana ! tAruM svarUpa to kaI vilakSaNa jaNAya che, ane jANavuM ne samajavuM te bahu asAdhAraNa kAma che. siddha sarUpI jo kahuM re, baMdha na mokSa vicAra; na ghaTe saMsArI dazA pyAre, punya pApa avatAra. nizAnI0 2 je tane siddha svarUpavALa kahuM to temAM baMdha ane mokSane vicAra ghaTate nathI, saMsAramAM rahevAnI dazA ghaTatI nathI ane punya pApanAM phaLa tarIke sArA ane kharAba janme ghaTatA nathI. " bhAva--je cetanajIne siddhasvarUpavALA kahuM te temAM paNa virodha Ave che. siddhadazAmAM karmabaMdha thato nathI ane karmathI mukti paNa thatI nathI, sarva karmathI jyAre mukti thAya tyAre ja A jIva siddha thAya che, paNa siddha thayA pachI tene navIna mekSa kaI paNa prakArane thato nathI. navIna karma AtmA sAthe baMdhAvAM tene baMdha kahevAmAM Ave che ane karmathI mUkAvuM tene mukti kahevAmAM Ave che. dAkhalA tarIke gatabhavamAM AyuSya bAMdhyuM hoya te A bhavamAM bhagavAya che ane teTalA pUrato karmathI mekSa thayo ema kahevAya che. AvuM AtmAnuM baMdhakSapaNuM saMsArAvasthAmAM pratyakSa dekhAya che, ane siddha AtmAne te ghaTatuM nathI mATe A cetanajIne siddhasvarUpI ekAMte kahI zakAya nahi. vaLI cetanajI saMsAramAM varte che, kaSAyAdimAM pravarte che, pogalika vastu sAthe saMbaMdha rAkhe che, khAya che, pIe che, phare che e sarva saMsArI dazA che, evI dazA siddha AtmAnI hAya nahi. vaLI A jIva deva, manuSyanA zubha bha te puNya avatAro ane tiryaMca, nArakI tathA nigedanA azubha bha te pApa avatAro pAmyA kare che athavA tadrupa saMsArI dazAmAM varyA kare che tethI tenuM siddhasvarUpa kahevuM ghaTatuM nathI. je cetanajI 2 baMdha karmabaMdha, na ghaTe ghaTatuM nathI. saMsArI dazA=saMsAramAM havAnI dazA. punya zubha karma pApa=azubha karma. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIsamu' padma 257 siddha hAya te tene sa MsAramAM AvavA-javApaNuM na hoya, tene badhAvApaNuM na heAya, tene meAkSa paNa na hoya, kAraNa te mamaya ja che ane tethI tene janma ke maraNu sArAM ke kharAba ghaTatAM nathI tethI AtmAne siddhasvarUpI kahevAmAM vidha Ave che. aheA cetanajI ! tAruM svarUpa evu adbhUta che ke ene vicAratAM vicAratAM game teTalI hada sudhI jaIe paNa enA pAra AvatA nathI, aneA cheDA AvatA nathI; e mahAn AzcaryanI bhUmi che. prathama pAdamAM kavacit ' zuddha sanAtana ' zabda koI pratamAM mUkelA che. sanAtananA bhAva have pachInI gAthAmAM vicArazuM. jIva anAdi zuddha che, mULaguNe yukta che ema kahIe te tenA badha, meAkSa ane sa'sArI dazAmAM vartanabhAva ghaTatA nathI. A artha te pAThAMtarane thAya che ane te upara batAvelA cetanajInA siddhasvarUpanA artha sAthe maLatA bhAva batAve che. ( cetana ) anAdi kALathI siddha che kRtArtha che ema kahuM te pachI janma pAme che, vinAza pAme che te kANu ? jo te upaje che, vinAza pAme che ema kahuM teA tenA nityapaNAnA ane akhAdhitapaNAnA lApa thaI jAya che. siddha sanAtana jo kahuM re, upaje viNase koNa ? upaje viNase jo kahuM pyAre, nitya abAdhita gauna, nizAnI0 3 bhAva--cetanajI siddha sanAtanI che, anAdi kALathI kutA che, teNe peAtAnu kArya sAdhI lIdhuM che, tene have koi kAma karavAnuM bAkI rahyuM nathI ema jo tenA saMbaMdhamAM kahuM te temAM paNa keTalAka virAdha Ave che. jo enAM sarva kAma thai gayAM hAya, e kRtakRtya thaI gayela hAya te| A saMsAramAM janma maraNu kANu pAme che? je kRtakRtya thaI gayA hoya, siddhadazAmAM sthita thayA hAya tene deva, manuSya, tiya ca, nAraka gatimAM rakhaDapaTTI thavAnuM sa Mbhave nahi. nija guNumAM ramaNatA karI, jJAnAnaMdamAM sthiratA lAvI eka ja sthAne sthita thayelA hAya te ja siddha kahevAya, enAM sarva kAryAM thai gayAM kahevAya ane A cetanajI te ucca nIca gAtramAM rakhaDe che, surUpa kurUpa thAya che, dhanavAna nirdhana thAya che, kIrtivaMta ane apayazane dhAraNa karanAra thAya che vigere aneka bhAvA dhAraNa kare che, aneka jagyAe upaje che, mare che; vaLI upaje che, vaLI mare che. A sa` siddhane ghaTe nahi; mATe A cetanajIne sanAtana siddha kahevAmAM aneka jAtanA pratyakSa virAdha Ave che. A janma maraNa pratyakSa ApaNe dekhI zakIe chIe tethI A cetanajIne siddha sanAtana kahevAmAM paNa vicAra thai Ave che. 3 siddhakRtA. sanAtana jUnA, purANeA. niyanitya, niraMtara hovApaNuM. abAdhita=abAdhitatva, duHkharahitapaNuM. gauleApa. 33 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnadghanajInAM padmA vaLI kadAca A cetana siddha sanAtana che chatAM paNa upaje che ane vinAza pAme che ema kahuM te pachI tenA nityapaNAmAM ane abAdhitapaNAmAM vAMdhA Ave che. anAdi kALathI siddha hAya teA tenAmAM nitya ane duHkha rahitapaNu ke je sanAtana siddhatvanA guNA che temAM doSa Ave che. siddha thayA pachI te dazAmAM te nitya rahevA joie ane upajavu, viSNusavuM te tA anityatva batAve che tethI tema ja siddhadazAmAM khAdhA-pIDA rahitapaNuM hAvu' joie ane utpatti ke vinAzamAM teA khAdhA-pIDAneA saMbhava spaSTa dekhAya che tethI AtmAnA ja abhAva thaI jAya; mATe A cetanane siddha sanAtana ekAMte kahevA jaie to temAM paNa vAMdho Ave che. tyAre have cetanajIne rUpI, arUpI, rUpArUpI, siddhasvarUpI ke zuddha sanAtana ekAMte kahI zakAya tema nathI, tenu svarUpa batAvavu. muzkela che, tenu svarUpa samajAvavuM muzkela che ema siddha thayuM. 258 sarvAgI saba naya dhaNI re, mAce saba paramAna; nayavAdI pallo grahI pyAre, kare larAi ThAMna. nizAnI0 4 66 ( cetana ) savarUpe che, sa` nayanA svAmI che, pramANajJAna sarva aMze ( vastune ) mAne che; tyAre nayajJAnavALA eka aMza hAthamAM laine laDAinAM sthAnaka upajAve che. " bhAva--upara pramANe cetanajInuM svarUpa kahevAmAM keTalI agavaDa Ave che te batAvI, have tene bahu muddAsara khulAsA kare che. e cetanajI sa rUpe che ane sa nayanA svAmI che. je ene pramANajJAnathI samajavA prayatna kare te tenu' svarUpa samajI zake che, paNa je eka nayane laIne tene samajavA jAya te tenuM svarUpa kardi samajavAnA nathI. dAkhalA tarIke upara rUpI, arUpI vigere nizAnI batAvavAmAM je muzkelIe AvI te nayavAdane laine AvI che te ApaNe have pachI joza', paNa jo tene pramANajJAnathI sarvanayanI apekSA dhyAnamAM laine varNavavAmAM Ave te laDAInuM sthAna kardi paNa prApta thaze nahi. A prasaMgex nayanuM lakSaNlR zuM che te jarA vizeSa vicArIe. anaMtadhAma vastuye dharmAnnayana jJAnaM mayaH vastumAM aneka dharmAM hAya che temAMnA eka dhamanI mukhyatA karI devI, bIjA dharmanA apalApa paNa na karavA ane grahaNa paNa na karavA tene naya kahe che. nayajJAnathI hamezAM eka bAbata upara dhyAna cAlyuM jAya che, pachI tene AgaLa pAchaLane vicAra rahetA nathI ema na samajavu, paNu pAte je muddo lIdhA hAya tene te evA sajajaDa * paramAnane badale e pratAmAM paravAna ' zabda che. 4. sarvAMgI=sa rUpe. dhaNI=svAmI. paramAna=pramANajJAna. nayavAdI=nayajJAnavALA. palA=IMDA, aMza. larAilaDAI, DAMna=sthAnaka. x nayanA svarUpa mATe pAMcamA padanI trIjI gAthA paranuM vivecana vicArIza. vistArathI svarUpa jANavA mATe tattvajJAnanA jaina graMthamAM aneka sthaLeAe ullekhA che. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIsamuM pada 259 pakaDI rAkhe ke anya sarva bAbatone taddana gauNa karI nAkhe che. nayamAM teTalA mATe aMzagrAhI jJAna hoya che. ApaNe pAMcamA padanA arthamAM joyuM che ke nayavAdamAM haMmezAM eka aMga upara vizeSa lakSya rahe che. rAtradharmagra pramari tathA zaagrdayavasAyi jJA mAm AvA sarva aMzonA jJAnane grahaNa karI sarva dizAthI amuka vastu tarapha joI zake tene pramANajJAna kahe che. pramANajJAna sarva nayanA svarUpane grahaNa karanAra hovAthI ane sarva dharmonuM jJAtApaNuM hovAthI te bahu upayogI zuddha jJAna che ane jyAre naya pakSa choDI pramANapakSa para AvI javAya che tyAre laDAI mAtra baMdha paDe che. rUpI vigere nizAnIonuM svarUpa have ApaNe vipula daSTithI vicArIe. saMsArI dazAmAM cetana karmathI AvRtta che. e karmavargaNa ati sUkSma paNa rUpI che ane tenAthI A jIva AvRtta hovAne lIdhe tadakSiyA tene rUpI kahI zakAya. e vyavahAranayanuM vacana samajavuM. saMgrahanayavALo AtmAnI sattA saMgraha che. te kahe che ke-AtmA pite upajatuM nathI, marate nathI, te te je che te ja che. vaLI tenA ATha cakapradeza te siddhanI peThe niraMtara ujajavaLa ja rahe che-karmathI lepAtA nathI, te apekSAe AtmAne arUpI kahI zakAya. vaLI vyavahAranaya ane vizeSagrAhI naigamanayanI apekSAe AtmAne rUpArUpI kahI zakAya. jeTalo bhAga tene kavRtta che te kArmaNa varganI apekSAe rUpI kahI zakAya ane te ja vakhate tene rucakapradeza kamavargaNAthI alipta hovAthI tene arUpI kahI zakAya ane te rUpIbhAva ane arUpIbhAva ekI vakhate hAjara hovAthI tadapekSA AtmAne rUparUpI kahI zakAya. AtmAnA ATha rucapradeza siddha jevA hamezAM hoya che-rahe che, tethI saMgrahAyanI apekSAe AtmAne siddhasvarUpa kahI zakAya, tema ja te ja daSTithI tene zuddha sanAtana paNa kahI zakAya. te ja saMgrahanayanI apekSAe tathA samabhirUDhanayanI apekSAe cetanane nitya ane abAdhita paNa kahI zakAya. saMsAradazAmAM karmAvRtta AtmAnAM janma maraNa thAya che te tene utpAda ane vyaya che ane te vyavahAra ane vizeSagrAhI nigamanayanI apekSAe che te upara batAvyuM che. jusUtranayavALA atIta ane anAgata kALanI apekSA na kare paNa vartamAna kALe je vastu jevA guNe pariName-vate te vastu te ja pariNAme mAne. matalaba, A naya pariNAmagrAhI che. e nayavALA siddhaparyAyavALAne siddha kahe paNa anyane na kahe. zabdanayanI apekSAe balIe te zabdamAM phera nathI. eka zabdanA aneka paryA hoya te sarvane zabdanayavALA eka ja arthanA mAne che, te nayanI apekSAe paryAyabhedane bheda nathI ane tethI rUpI arUpI e taphAvata te nayavALA svIkAratA nathI. AthI ulaTI Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 zrI Ana ghanajInAM padA rIte samabhaDhanayavALA dareka zabdane tenA jUdA jUdA arthamAM ja mAne che tethI AtmA, cetana, jIva vigere zabdane paNa jUdA jUdA paryAyavAcI samajI tenA pRthak pRthak artha kare che. eva'bhUtanayavALA je samaye je kriyA cAlatI heAya te samaye te kriyAthI te kriyAyukta mAne che, kriyAne tenA karanAra sAthe joDI de che ane tethI caMDALanuM kAma karanAra AtmAne te caMDALa kahI khelAve che ane sAdhunI kriyA karanArane sAdhu mAne che. RsUtranayavALA vamAna guNu jue che tyAre evabhUtanayavALA vartamAna kriyA jue che. navapavRttimAM sAmAyikanA veSe eDelAne sAmAyikavALA kahelA che; gRhasthanA veSamAM sAdhu jevuM vartana rAkhanAra paNa gRhasthanAM kAryoM karanArane RjusUtranayavALA sAdhu kahe che tyAre eva bhUtanayavALA gRhastha kahe che. AgamasAra graMthamAM muni devacaMdrajIe 'siddha' zabdanI sAte naye vyAkhyA karI che te vicAravA ceAgya che. teozrI lakhe che ke-" naigamanayane mate sarva jIva siddha che, kemake sarva jIvanA ATha rucakapradeza siddha samAna nirmAMLa che. sagrahanaya kahe che ke sarva jIvanI sattA siddha samAna che. A nayavALAe paryAyAkinace karIne je karma sahita avasthA hatI te TALIne dravyAthikanace karIne tenI avasthA aMgIkAra karI. vyavahAranayavALA kahe che ke je vidyAlabdhiguNavaDe siddha thayA te siddha, A nayavALAe bAhyatapa pramukha aMgIkAra karyAM. RnusUtranayanI apekSAe je peAtAnA AtmAnI siddhapaNAnI dazA oLakhe che ane jenA jJAnanA upacega sateja varte che te jIva siddha jANavA. A nayanI apekSAe samakitI jIvane siddha samAna kahyo, zabdanayanA mata pramANe je zuddha zukladhyAnanA pariNAme vatA hAya tene siddha kahevAya che. samabhita nayanA mata pramANe je kevaLajJAna, kevaLadarzana ane yathAkhyAta cAritrAdi guNe sahita hAya tene siddha kahI zakAya. A nayanA mata pramANe teramA ane caudamA guNusthAnake vartatA jIva siddha kahI zakAya. evabhUtanayanA kahevA pramANe jenAM sakala kama kSaya thaI leAkAMte virAjamAna hAi aSTa guNusa panna hAya tene ja siddha kahI zakAya. "" AvI rIte AtmA teA sarvAMgI che, te pote sa nayanA svAmI che, sava naya temAMthI utpanna thAya che, sa nayanuM svarUpa te samajAve che ane te sarva naye vidyamAna che paNa eka nayathI tenuM svarUpa siddha thatuM nathI. dareka naye tene joie ane dareka dRSTibiMdu dhyAnamAM rAkhIe teA ja tenuM kharUM svarUpa samajavAnuM banI zake tema che. A duniyAmAM jeTalI dharmanI laDAI che teTalI nayavAdane laIne thAya che. dareka dharmavALA eka sAghyabiMduM lakSyamAM rAkhI te dRSTibiMduthI AtmAne joyA kare che ane te mata sthApana kare che. kamanazIbe te vakhate anya dRSTibi MduthI tene jovAnuM kahevAmAM Ave che te tenA dhyAnamAM AvatuM nathI ane pariNAme vAdavivAdanuM kAraNa prApta thAya che. jyAM Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavIsamuM pada vacana sudhI nayajJAna hAI sa` nayanI apekSA dhyAnamAM rahetI nathI ane tethI para lakSya jatuM nathI tyAM sudhI kadi paNa cAkhuM satya prApta thatuM nathI. tadna satya nathI ema kahevAnA Azaya nathI paNa te satyanA aMza che ane aMza upara makkama rahI anya satyAMzAne jo dhakelI devAmAM Ave te pachI te apramANa thaI jAya che. jainazAstrakAre teTalA mATe A nayajJAna ane pramANajJAna upara bahu lakSya ApyuM che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja teTalA mATe A padamAM kahe che ke-sava nayanA svAmI caitana te pramANanayane ja mAnya kare che, jyAre aMzagrAhI nayajJAnavALA laDAInAM sthAnakA upajAve che. A nayajJAnanuM svarUpa arAmara samajI tenA pracAra karavAmAM Ave te aneka dhArmika jhagaDA ane laDAionA cheDA AvI jAya. vizALa zAstrajJAnavALA aMzagrAhI jJAnavALAnI skhalanA kayAM ane kevI rIte thAya che te samajIne batAvI zake che. A naya ane pramANajJAna jainazAstranu majabUta tattva che ane jainazAstranA jJAnanI je vizALatA ane vistRtatA temAM samAyalI che te anyatra prApta thavI azakya che e khAsa lakSyamAM rAkhavA ceAgya che. hAthInI suMDhane lai eka aMdha tene muzaLa jevA kahe che, pUMchaDuM hAthamAM laIne bIjo aMdha tene vAMsa jevA kahe che, paga hAthamAM laIne trIjo thAMbhalA jevA kahe che, kAna hAthamAM laIne ceAthA supaDA jevA kahe che, AvI rIte nayajJAnamAM adhAadha paraparA cAle che ane e kAraNathI ja duniyAmAM mArAmArI cAle che. ghaNAkharA peAtAnI vicAraNAne pakaDI rAkhIne anyanA hetu ane pariNAmA tapAsavAnI darakAra ja karatA nathI. jo pramANujJAna barAbara samajavA yatna thAya te| A sthitinA cheDA Ave ane laDAinAM sthAnake azajJAnathI utpanna thAya che te dUra thAya. A pramANajJAnathI cetananuM svarUpa vicArIe te pratyakSa pramANathI AtmA siddha thAya che. e caitanya svarUpa pariNAmI che, bhavanadharmAMthI utpAda-vyayapaNe pariName che tethI te piraNAmI che, tema ja karyAM ane bhAktA pazu te ja che. kartA hAya te ja bhAktA heAya kAraNa ke karanAra pAte bhAgavanAra na heAya te sukhamaya tene kaDhi kahI zakAya nahi. saMsArIpaNAmAM te svadehapramANu che ane pratyeka zarIre bhinna jIva che. e jIva pAMca kAraNanI sAmagrI prApta karIne samyagdarzana, samyajJAna, samyakcAritrane sAdhavAthI saMpUrNa avinAzI, niSkalaMka, asahAya, aprayAsa, svaguNu, nirAvaraNa, svakAryapravRtta, akSara, avyAbAdha sukhamaya siddhatA nIpajAve che. A pramANe AtmA saMbaMdhI pramANujJAna zrInayacakrasAra graMthamAM zrI devacaMdrajIe batAvyu che.* enA vadhAre vistAra aneka graMthAmAM che jyAMthI te vAMcI vicArI jove. e viSaya sUkSma dRSTie mata-kadAgraha mUkIne samajavA yAgya che ane te ja te samajI zakAya tema che. * jIe prakaraNaratnAkara bhAga pahelA, pRSTha 249. 61 pramANujJAna nayajJAnamAM Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zrI AnadaghanajInAM padmA anubhavagaucara vastuko re, jANavo +yaha ilAja; kahana sunanako kachu nahi pyAre, AnaMdaghana mahArAja. nizAnI0 5 " anubhavathI jANI zakAya tevI vastune jANavI e ja ( tene samajavAnA ) upAya che, emAM kahevAnu ke sAMbhaLavAnuM kAMI nathI. e AnaMdarAzi mahAtmA che. " bhAva--tame AtmAnI nizAnI pUche che, paNa huM tamane e zu khatAvuM ? tamane TUMkAmAM kahuM chuM te sAMbhaLe. je kAi vastu anubhavathI jANI zakAya tevI hAya che tenuM jJAna karavuM e ja tenI nizAnI che ane e ja tene jANavAnA upAya che. anubhavajJAna e iMdriyAthI jANI zakAya tevu' nathI, matalaba AMkhe joi zakAya tevuM athavA kAne sAMbhaLI zakAya tevu N te jJAna nathI, tema ja jANanArA mANusA vacanathI tene sapUrNa aMze kahI zake tevuM paNa te jJAna nathI. vAta ema che ke--e vastunuM svarUpa nizAnI batAvavAthI ke upara uparanI vAta karavAthI prApta thai zake tevu' nathI, ene prApta karavAnA upAya te! tenu' jJAna meLavavu e ja che. jyAre aMzagrAhI jJAna uparathI pramANajJAna thAya tyAre pachI aMdarathI svayameva jJAna prakaTa thAya che ane te jJAnane anubhavajJAna kahe che. emAM kahevA sAMbhaLavAthI kAMI patto khAya tevuM nathI. A cetanajI saMbaMdhI jJAna paNa anubhavagocara che tethI tenuM jJAna prApta karavuM, tenA zA samajavA, vicAravA ane paraspara ghaTAvavA e ja tenA jJAnanA tene prApta karavAne parama upAya che. enI ame thADI gheADI nizAnI batAvazu tethI tamane kAMi vizeSa khAdha thaze nahi; mATe jo tamAre pUrepUruM tenuM jJAna prApta karavAnI IcchA hoya tA enuM sa azagrAhI pramANujJAna prApta karI ane ema karatAM karatAM jyAre tamane svayameva anubhava jAgaze tyAre tame tene pUrA samajaze. chatAM tamAre cetananI nizAnI jANuvI ja heAya te huM tamane kahuM chuM te sAMbhaLe, te AnaMdaghana mahAtmA che, sava AnaMdanA rAzi che-samUha che. AnaMdanuM svarUpa paNa tamAre samajavA ceAgya che. jene tame Anada samajo che temAM kAMI AnaMda che ja nahi. dravyaprApti, putraprApti, svAdiSTa bhAjana ke iMdriyAnA anya vikAzanuM sevana, emAM bhAgavatI vakhata paNu kAI prakArane Anada nathI, bhAgavyA pachI paNa AnaMda nathI ane enA pariNAmamAM paNa AnaMda nathI. e tA jema khasa (khujalI) thai hAya ane tene khaNavAthI AnaMda mAnavAmAM Ave che tenA jevuM iMdriyajanya sukha che, tattvataH emAM koI prakAranA AnaMda nathI. ene badale tame eka pustaka vAMcatA hazeA ke gaNitanuM manAyatna sAdhya karatA hazeA te vakhate koi navIna satya samajAtAM tamArA manamAM je AnaMda Avaze te + yaha athavA ihu ane pATA che. atha eka ja che. pa gaucara=tAkhe. hu athavA ya=e. kahana=kahevAnuM. sunana=sAMbhaLavAnuM. kahyu=kAMi. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIsamuM pada 263 tamane indriyabheganA AnaMda karatAM vizeSa lAgaze. vyAkhyAnamAM navIne satya sAMbhaLyA pachI be cAra kalAka tenI mIThAza lAgyA karaze, sAmAyikamAM prApta thatuM apUrva jJAna ke dhyAnane mahimA tamane ghaNA divaso sudhI masta banAvaze. A kharA AnaMdanI vAnakIo che. emAMniraMtaranA AnaMdamAM-svarUpamAM magna rahevuM e AtmAnuM zuddha svarUpa che, AdaravA gya che, anubhavavA lAyaka che. ATalI nizAnI chevaTe AtmAnI batAvI te prApta karavAnI bhalAmaNa kare che, tenuM jJAna prApta karavA bhalAmaNa kare che ane bahu kahevA sAMbhaLavAnI vAta dUra mUkavAnI bhalAmaNa kare che. AkhA padane Azaya eka muddA upara ja che. AtmajJAna prApta karI, sarva nakAmI upAdhi cheDI daI tenuM AnaMdaghana svarUpa prApta karavA prayAsa kare ane te mATe prathama te keNa che? te barAbara oLakhe-matalaba AtmajJAna prApta kare. e jJAna prApta karavAthI svaparanI vaheMcaNa pitAnI meLe ja thaI jaze ane svane Adara thatAM parano tyAga thaze. ane e sthiti prApta thaze eTale AnaMdasvarUpa niraMtara mATe pragaTa thaze. e cetanajInuM svarUpa kevuM vicAravA lAyaka che ane temAM keTale camatkAra che te haju vizeSapaNe nIcenA padamAM batAve che. pada bAvIsamuM rAga-goDI. vicArI kahA vicAre re, *tero Agama agama athAha. vicArI0 +binu Adhe AdhA nahi re, bina Adheya AdhAra; muragI bInuM iDAM nahi pyAre, 4yA bIna muragakI nAra. vicArI0 1 vicAra karanAra zuM vicAra kare? tAro Agama agamya ane apAra che; jemake Adheya vagara AdhAra nathI ane AdhAra vagara Adheya nathI. kukaDI vagara IMDuM nathI ane iMDAM vagara kukaDI nathI." bhAva-AtmasvarUpanI nizAnI batAvavAmAM paNa keTalI muzkelI che te ApaNe upara joyuM, chevaTe anubhavagecara vastunuM jJAna prApta karavAno mArga batAvyuM. have te jJAna prApta * " Agama athAha apAra' evo A paMktine sthAne pAThAMtara che. + "bInuM AdhAra Ape nahi re' e pramANe paMkti anya pratomAM che. * " thA" ne badale "iDA " athavA "uvA" evA pATha anyatra che. 1 vicArI- vicAra karanAra. kahA=zuM. Agama zAstra. agama sAmAnya buddhithI jANI na zakAya tevuM. athAha apAra, jene pAra na pAmI zakAya tevuM. binu vagara, Adhe=Adheya, dhAraNa karanAra vastu athavA ardhabhAga. AdhA=AdhAra, ardha. muragI=kukaDI. muragakI nAra-kukaDI. thAje ( kukaDAnAM iDI.) Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zrI AnanajInAM padmA karavA mATe sAdhAraNa rIte e rastA hAi zake. eka buddhizALI mANasa peAtAnI vicArazakti-tarkazakti doDAvI anubhavagAcara vastuonu svarUpa kalpe ane bIjuM divya jJAnathI je mahAtmAe svarUpa batAvI gayA hAya tene dhyAnamAM lai pote svarUpa samajavA yatna kare. mahAtmAddivya jJAnabaLathI vastusvarUpa batAvI gayA che tene anusaravAmAM svataMtra vicAranA rAdha thAya ema lAge che tethI ghaNI vAra potAnI buddhine vastusvarUpa samajavAmAM AgaLa karavAnA bhAva thai Ave che. evI rIte svataMtra vicAra karatAM bahu prakAranI muzkelIo Ave che te atra batAve che. vastusvarUpa jinezvara bhagavAne potAnA divya jJAnathI matAvyu che. te pramANe anAdi bhAva samajyA sivAya anya prayAsa karavAmAM kevAM gothAM khAvAM paDe che te atra spaSTa rIte batAve che. aneka vicAra karanArAo vastusvarUpa samajavA yatna karyAM kare che ane atyAra sudhI anekAe prayatna karyAM che temAM chevaTe gUca AvyA vagara rahI nathI. temAM gU Mca kevA prakAranI Ave che tevu sAdhAraNa svarUpa atra batAve che. A padma zrI AnaMdaghanajI mahArAja pAte ja khele che ema samajavAnu che. enA laya ati udAtta ane bhAva gaMbhIra che. he nAtha ! mAtra tarkazaktithI anumAnapramANu para vicAra karanAra zuM vicAra karI zake ? keTalA vicAra karI zake ? kayAM sudhI vicAra karI zake ? jo AgamapramANu dhyAnamAM laI tene anusare te te tene paNa satya svarUpa dIgha prayatnathI samajAya, kAraNa ke tArAM AgamA kAMI sAmAnya nathI; te paNu ati agamya-sAmAnya buddhithI na jANI zakAya tevAM ane apAra-jenA pAra na pAmI zakAya tevAM che. emAM eka tarka zakti-mAhya dRSTi cAlI zake tema nathI. tArA Agamasamudra ati gaMbhIra ane UMDA che. emAM sAdhAraNu rIte cAMca khu McavI muzkela che, enA sAdhAraNa buddhithI pAra pAmavA muzkela che, te pachI tenI madada vagara mAtra bAhya dRSTithI peAtAnI buddhi pramANe vicAra karanAra mANase AgamanA pAra paNa kema pAmI zake ane tAruM' svarUpa ane svasvarUpa pazu kema samajI zake ? Agama apAra che. tenu kAraNa eTaluM che ke eka dRSTivAda aMga nAmanA bAramA aMgamAM pAMcamA pUrvAnugata bhAgamAM cauda pUrvane samAveza thAya che ane cauda pUna pramANu vicAratAM tene pAra Ave tema nathI. Avu vizALa jJAna viccheda gayuM che chatAM hAla je che te paNu ati agamya ane apAra che. matizrutajJAnAvaraNIyanA ati kSayapazama Aya te kadAca keTalAka bhAga vAMcI samajI zakAya paNa tenA pAra pAmavA te te azakaya ja che. jainazAstramAM mahA adbhuta bhAvA paNa batAvelA che. nayanikSepeAnuM svarUpa, tenA bheda-vibheda, kavAnu svarUpa ane tenI aneka prakRti tema ja jIvanI utkrAMti tathA SaD dravya ane navatattvanuM svarUpa evI khArIkAithI sUkSma rIte aneka AkAramAM khAvavAmAM AvyuM che ke tenA pAra pAmavA muzkela che, ema kahevAmAM jarA paNu atizayakti nathI. Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6pa bAvIsamuM pada vicAra karanAra buddhisvataMtratAthI vicAra kare tene kevI muzkelIo Ave che ane AgamamAM te sarve muzkelIne eka zabdamAM kevI rIte nikAla karyo hoya che te atra batAvIne AgamajJAnanI mukhyatA karavA sAthe prabhustuti kare che. vyavahAramAM tame sAmAnya rIte buddhithI vicAra karaze te jaNAze ke Adheya vagara AdhAra hoI zakto nathI eTale aMdara rahenAra vastu vagara tene dhAraNa karanAra vastune nAmanirdeza paNa saMbhavita nathI, jemake ghatane pAtramAM nAkhyuM hoya te vratane AdhAra pAtra ghatanuM astitva sUcave che. AmAM ghata Adheya che ane pAtra AdhAra che, tevI ja rIte Adheya AdhAra vagara nathI ema paNa kahI zakAya, eTale AdhAra amuka vastune dhAraNa kare che te vastune sadbhAve ja tene AdhAra kahI zakAya. AthI Adheya ane AdhAramAM prathama keNa ane pazcAt koNa e kahI zakAya nahi. AdhAra ane Adheya baMnene saMbaMdha tape tasvarUpe anAdi mAnyA sivAya anya mArga nathI. A saMbaMdhamAM mAtra buddhi para vicAra karanAra zuM kahI zake te vicAre. e game teTalA goTA vALe paNa emAM anavasthA deva ane bIjA aneka deze AvyA vagara raheze nahi. syAdvAdanaya svarUpa batAvanAra jinAgama ene saMtoSakAraka nIkAla chevaTe batAvI Ape che te pramANe zAzvata bhAva ApaNe kabUla karIe tyAre ja tenuM kharuM svarUpa khyAlamAM Ave che. athavA prathama paMktine bIjI rIte paNa artha sugamya che. aradhA bhAga vagara kaI vastu aradhI thaI zakatI nathI eTale ardha bhAga na hoya to vastu ardha paNa na hoya. dAkhalA tarIke pradeza ke pudgala paramANu avibhAjya che, tene aradhe bhAga paNa thaI zakto nathI te te aradha paNa thaI zakatuM nathI. tevI ja rIte kukaDI vagaranuM IMDuM thaI zakatuM nathI ane IMDA vagara kukaDI thaI zakatI nathI. kukaDIne janma iMDAmAMthI thAya che ane iMDuM kukaDInA peTamAMthI ja nIkaLe che. tyAre savAla e thAya ke prathama iMDuM ke prathama kukaDI ? A vAtane niveDe kare joIe. e vAtane niveDA karatAM pAchaLa pAchaLa cAlyA jatAM nikAla AvI zakaze nahi, kAraNa eka vagara bIjAne saMbhava thatuM nathI. jyAre jaina Agamadazita zAzvata bhAva vicAravAmAM Ave tyAre ja A savAlano nirNaya thaI zakaze. jeo sRSTinI Adi ane tene IzvarakRta mAne che tene A savAla pUchatAM teo guMcavAI jAya che. samagra vastuo zemAMthI banAvI? e savAlane pratyuttara ApatAM aTakI paDe che. cetana jaDane nIpajAvI zake nahi ane paramANumAM calana thavArUpa icchAne janma-izvarathI sRSTine janma jeo mAne che ane drayaNuka, caNuka Adi thayA ema mAnI chevaTe kapATa ane vastuutpatti mAne che teo paNa paramANunI utpatti kyAMthI thaI tene nikAla karI zakato nathI. teo paramANu te prathama hatA ema mAnI AgaLa cAle che paNa paramANunA banAvanAra keIne teo 34 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado batAvI zakatA nathI. A savAlano javAba jainazAstrakAra anAdi bhAva batAvIne Ape che. jema kukaDI ane IMDAnA daSTAMtathI savAla pUchayo tema bIjA savAle muzkelI batAvavA mATe have pachI pUche che ane te sarvane javAba chevaTanI gAthAmAM Ape che te barAbara vicArI levo. bhuraTA bIja binA nahi re, bIja na bhuraTA TAra; nisI bIna divasa ghaTe nahi pyAre, dina vina nisi niradhAra. vicArI0 2 "bI vagara ThaMDuM ke vRkSa UgI zakatuM nathI ane DuMDA vagara ke vRkSa vagara bI thatuM nathI. rAtri vagara divasa ghaTamAna thatuM nathI ane divasa vagara rAtrine niradhAra thaI zakatuM nathI." bhAva-evI ja rIte tame vastusvarUpa vicArazo te DaMDA vagara ke vRkSa vagara bIja (bI) prApta thaI zakaze nahi ane bInI prApti vRkSa vagara thaI zakaze nahi. sAmAnya rIte ApaNe kerI laIe te kerInI goTalI kerIne sadbhAva ane te AMbAne sadbhAva sUcave che ane AMbe goTalI vagara UgI zakatuM nathI. tyAre arasparasa bIja ane vRkSane tema ja dhAnya ane DuMDAne saMbaMdha e che ke eka vagara bIjAnuM astitva asaMbhavita che. emAM vRkSanI utpatti prathama ke bIjanI utpatti prathama e game teTalI dalIlathI kahevAne prayatna karavAmAM Ave paNa temAM niSphaLatA ja prApta thaze. tevI ja rIte divasa rAtrinI apekSAe che ane rAtri divasanI apekSAe che. rAtri jyAre kahI zakAya ke tenI pahelAM divasa thaI gayo hoya ane rAtrinI agAu thayelA divasane divasa saMjJA tyAre ja ApI zakAya ke tenI pahelAM rAtri thaI gaI hoya. te vinA divasa ane rAtrinI ghaTanA thaI zakatI nathI. eka bIjAnI upara AdhAra rAkhatI vastuo paikI ekanI vivakSA anyanI pUrvAvasthA siddha kare che. tethI rAta ane divasa e kALanI apekSAe paraspara evI rIte avalaMbana karIne rahelA che ke e bemAMthI prathama koNa ane pazcAt keNu e kahI zakAya tema nathI. e dalIlane pUrva pUrva rIte pAchaLa levAthI chevaTe anavasthA prasaMga Ave eTale sRSTikartutvane siddhAnta ApoApa paDI bhAMge che ane teTalA mATe nyAyanI dalIla samajAvanAra tarkavAdIo ane khAsa karIne mImAMsake tathA vedAntIo sRSTikartatvano savAla lagabhaga nakAme banAvI daI sRSTine anAdi mAne che ane vaizeSike tathA naiyAyike paramANune anAdi mAne che tyAre bIjAo mauvijAtu re mAvA na tarataEA thokata alaukika vastuo (bhA) tarkathI javI na joIe e javAba ApI manuSyajJAnazaktinI athavA svajJAnazaktinI maryAdA batAve che. vidvAne samajI zakaze ke A kAMI javAba nathI, paNa javAba uDAvavAnI eka paddhati che. je evA savAlo vicAravAnI * divasane badale "sa" evo pATha che, teno artha paNa divasa che. 2 bhuraTAkaDuMDA, pekha; sAmAnya rIte vRkSavizeSa. kAraTALIne, vagara. nisirAtri, niradhAra=nirNaya. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIsamuM pada 267 ja manA hoya to pachI nakAmI carcA karavI e ja ucita nathI. bAIbalamAM paNa kahe che ke "Thus far and no further " tamArI buddhi ATalA sudhI ja cAlaze ane vadhAre nahi. A taddana vicitra hakIkata che ane manuSyajJAnane aMkuzita (saMkucita) karanAra tathA tarka graMthanAM pustaka baMdha karAvanAra che ane te ema batAve che ke potAnI hakIkta sthApita karavAnI tenI IcchA che paNa pratijJA pUrNa karavA mATe tenI pAse pUratI dalIla nathI tethI ja evo javAba Apavo paDe che. siddha saMsArI binuM nahi re, siddha vinA saMsAra; karatA bina karaNI nahi pyAre, vina karanI karatAra. vicArI0 3 siddhanA che saMsArI jIva vagara na hoI zake ane siddha vagara saMsAra nathI; tema ja kartA vagara kriyA nathI saMbhavatI ane kriyA vagara karanAra (saMbhavata nathI.)" bhAva-siddhanA cha saMsArI jIva vagara hoI zake nahi, kAraNa ke manuSyabhavamAM sAdhanasaMpatti pAmI sarva karmane kSaya karI siddha thavAya che tethI siddhanA jIva saMsAranI apekSAe ja che ane sarva karmathI rahitapaNuM prApta thAya te siddhadazA saMsArI dazAne apekSIne ja hoya che ane te vagara saMsArI jIva kahevAI zake nahi. siddhanA jIva pahelA ke saMsArIjIva pahelA? e praznano uttara Apo azakya che. araspara avalaMbana karIne rahelA bhAve eka bIjAne laIne ja hayAtI dharAve che ane tethI banene anAdi bhAva prApta thAya che. te ja pramANe karanAra vagara kiyA nathI ane kriyA vagara kartA nathI. kaI paNa karmane karanAra jIva jeIe ane karma karavAne preranAra-te sthiti vyavahAru rUpamAM lAvanAra pUrva karma hovuM joIe. zuddha dazAmAM to jIva kAMI karma karatuM nathI tyAre A jIva sAthe prathama karma kevI rIte lAgyuM, kyAre lAgyuM, zAmATe lAgyuM te vicAre. ema pazcAtuM pazcAta vicAra karatAM karma karanAra jIva ane te karavAne preranAra pUrva karma ema anAdi bhAva prApta thaze. zubhAzubha karaNI e karmabaMdhane hetu tene ane kamane anAdi laIe ane tenA karanAra jIvane anAdi laIe tyAre ja chevaTe nirAkaraNa prApta thAya che. khANamAM paDela suvarNa prathama ke tene lAgela mATI prathama e prazna ja lagabhaga mithyA che. eka bIjAnI sahAnuvRtti ane pUrva avasthA sUcavatA hovAthI chevaTe anAdi bhAva prApta thAya che. je vastusvarUpamAM Ave UMDe bhAva hoya te ekalA buddhibaLathI vicAra karanAra kayAM sudhI vicArI zake enAM vizeSa dawte haju paNa joIe. 3. karaNI=kriyA. karatAra=kartA, karanAra. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 zrI AnaMdaghanajInAM pada jAmana maraNa vinA nahi re, maraNa na janama vinAsa, xdIpaka bIrnu parakAzatA pyAre, bina dIpaka parakAza. vicArI0 4 janma maraNa vagara nathI ane maraNa na hoya te janma ke vinAza thato nathI, dIpaka prakAza vagara heta nathI ane dIpaka vagara prakAza nathI." bhAva--janma maraNa vagara nathI ane maraNa vagara janma nathI. amuka jIvane ahIM janma thaze te tene AgAmI maraNane bhAva sUcave che; nahi te janma zabdanI ja ghaTanA thatI nathI ane maraNa janmane sUcave che. janma pahelAM je maraNuM na hoya te jIva AvyuM kyAMthI ? zA mATe Avyo ? kenI preraNAthI AvyA? amuka jagyAe ja AvavAnuM ane anyatra nahi javAnuM kAraNa zuM? tevI ja rIte marazudazA janmane sUcave che. e pramANe pUrva bhAva letAM letAM chevaTe kayAM aTakavuM ene vicAra kare. te ja pramANe dIpaka vagara prakAzapaNuM prApta thatuM nathI. eka dIpaka thAya tyAre tene sahAnubhAva tarIke prakAza thAya che. prakAza dIpakanI sAthe ja hoya che. emAM kahevAnI matalaba ema nathI ke dIpakathI ja prakAza thaI zake, ratnAdikane tathA sUryano prakAza dIpaka vagara thAya che, paNa ApaNe dI5ka pAse beThA hoIe tyAre dIpaka thAya tenI sAthe ja prakAza thAya che tethI prakAzabhAva ane dIpakanuM astitva sAthe ja che. eka bIjAne avalaMbIne rahela hovAthI emAM pUrva pazcAtabhAva nathI, anAdi pravAhathI teone e prakArane saMbaMdha cAlyo Ave che. dIpaka pahele ane prakAza pachI evI sthApanA thaI zakaze nahi, ema atra kahevAne bhAvArtha che. AvI rIte kukaDI ane tenAM IMDAM tathA janma ane maraNanAM dRSTAMta ati sthaLa che tema ja DaMDA ane bIjanuM mAdhyama dRSTAMta tathA kALApekSA rAtridivasanuM dRSTAMta, janma maraNanuM dRSTAMta ane siddha saMsArInuM dRSTAMta tathA takadhIna AdhAra Adheya, kriyA kartA ane dIpaka prakAzanAM dRSTAMte vicArI tame vastusvarUpa para khyAla kare ane pachI juo ke jenaAgama kevAM agamya ane athAga che. jenazAstrakAra A a nya (paraspara) avalaMbI bhAvane kevI syAdvAda nayagarbhita rIte pratyuttara ApI nirNaya batAve che te have vicAro. AnaMdaghana prabhu vacanakI re, pariNati dharI rucivanta; zAzvata bhAva vicArate pyAre, *khelo anAdi anaMta. vicArI0 5 + bIna dIpaka prakAza nahi re, dIpaka bInuM parakAza " evo pAThAMtara eka pratamAM che. artha eka ja che. 4. jAmana=janma, vinAsakavinAza athavA vinyAsa-batAvavuM te, sthApana karavuM te. * "khele " e paNa pATha che. 5 AnaMdadhana=AnaMdarAzi jinezvara bhagavAna. pariNatiktanmaya mati. dharI-dhAraNa karI. civaMta= AsthAvaMta, bhavya jI. zAzvata bhAva=traNa kALamAM che che ne che te bhAva, sarva kALa sthAyI bhAva. khelakaramaNa kare. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvIsamuM pada 269 "he AsthAvaMta bhavya jI! AnaMdarAzi bhagavAnanAM vacanamAM ruci rAkhe ane zAzvata bhAva ( anAdi anaMta bhAva) vicArIne he baMdhuo ! vastusvabhAva sarva anAdianaMta che e bhAvamAM ramaNa kare." bhAva-he bhavya jatame AvI rIte gothAM khAdhAM karaze paNa tamane tene pAra prApta thaze nahi, tame aneka guMcavaNamAM aTavAyA karaze; mATe huM tamane mArga batAvuM chuM te vicArI samaje. tame tribhuvananAtha dayALu dhIra vIra zAMta sadguNanidhAna ciddaghana AnaMdaravarUpa zrI jinezvara bhagavAnanAM vacanamAM zuddha AsthA rAkho. amAruM kahevuM ema nathI ke tIrthakara mahArAja je kahe che te vicAra karyA vagara kabUla karI le, paNa teonA sarvApaNunI parIkSA karI eka vakhata teonI AptatA tamane jaNAya to pachI teoe je vicAra karyA che te samajo. amuka vicAro karyA che te barAbara che ke nahi te samajavA mATe vicAra tarapha mAna hovuM joIe, sadubhAva hovuM joIe. pUrva yudgrAhita cittavALe satya prApta karI zakato nathI, mATe tame te tarapha pariNati rAkho, tamArA vicAre tadrupa karI nAkho eTale pachI tamane satya samajAze. nayapramANathI je bhAve tamane samajAya tevA che te tame vicAraze tyAre mahAtmAonAM vacananI mahatvatA, gaMbhIratA ane vizALatA tamArA khyAlamAM Avaze, mATe e vacano tarapha tame eka vAra sahAnubhUtithI juo. ema nahi kare to upara je muzkelIo tame joI che tene khulAso kadi paNa thaze nahi. jeo vicAra karI zake tevI buddhivALA che temane vicAra karavAnI jenazAstrakAre kadi nA pADatA nathI, paNa AptatAnI parIkSA karavAnI te jarUra paDaze ja. je zAstramAM paraspara viruddha vacana na AvatuM hoya ane jemAM nayapramANajJAnane spaSTa mArga Ape hoya te AptapraNIta zAstra che ema samajavuM. manuSyanI buddhi dAbI denAra zAstra sAthe AvA vizALa arthane koI saMbaMdha nathI. alabata jeo vicAra karI zake teTalA buddhivaiibhavavALA na hoya temane mATe te " magso zera jatA ja pathA: ' e ja mArga uttama che. AnaMdaghanajI mahArAjanAM sarva pademAM eka vAta jovAmAM AvI haze ane te e che ke baha bhAge chellI athavA tenI AgaLanI paMktimAM teo tenuM rahasya batAvI Ape che. tevI rIte A AkhA padane bhAva batAvatAM chellI paMktimAM jainazAstrane sAra teo batAve che. A sarva saMbaMdha cirasthAyI che, zAzvata che, anAdi kALathI te pramANe che ema vicAre, e vacanamAM raTaNa kare, tallIna thaI jAo eTale je muzkelI tamane thaI che te sarva dUra thaI jaze. tame khudAe pRthvI banAvI ema mAnaze ke paramezvarakRta tene mAnaze te jaDamAMthI citanya kema bane ? banAvavA mATe vastuo joIe te kayAMthI AvI? tene koNe ane kyAre banAvI? prabhune e vastu banAvavAnuM, mAyAsvarUpe vyakta thavAnuM ane nyAyAdhIzanI jagyA pite rAkhavAnuM prayojana zuM ? vigere aneka savAle utpanna thaze tene Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 zrI AnaMdaghanajInAM pado uttara tame ApI zakaze nahi, temAMnA eka paNa praznano khulAse saMtoSakAraka rIte ApI zakaze nahi ane tame anavasthA vigere aneka hetvAbhAsomAM aTavAyA karaze. anAdi anaMta bhAva mAnavAthI A sarva praznonuM eka sAthe nirAkaraNa AvI jaze. anya dharmamAM cira sthiti, utpAda ane pralaya mAnavAmAM Ave che temAM bahu virodha Ave che. samaya samaya utpAda ane vilaya te jainazAstra paNa mAnya kare che. pralayanA saMbaMdhamAM je bheda jenazAstrakAra batAve che te vicAravA yogya che. paryAnI apekSAe dareka samaya sarva vastuonA utpAda ane vyaya thayA ja kare che paNa ekI vakhate sarva vastuone cirakALa sudhI pralaya anyatra manAya che te buddhigamya nathI, pramANuzAnathI ulaTe che ane tethI vastusvabhAva samajAvavAmAM pAcho paDe che. A rIte vicAra karatAM vRkSa prathama ke bIja prathama, siddha prathama ke saMsArI prathama vigere praznone avakAza rahetuM nathI. anAdi saMbaMdhathI e vastuo e rUpamAM rahe che. he prabhu! tArAM AgamamAM A bhAva evI vizuddha dRSTithI ane buddhigamya rIte batAvavAmAM AvyuM che ke e saMbaMdhI vicAra karatAM hRdayamAM parama prameda thAya che. tenI madada vagara vicAra karanArA zuM vicAra karI zake ? teo chevaTe bhUla khAI gayA che. muddAnI bAbatamAM aTakI paDyA che ane Akhare guMcavAI gayA che. tArAM Agame teTalA mATe agamya ane apAra che. sRSTikartRtva saMbaMdhI vicAra mATe zrI prakaraNa ratnAkaranA bhAga bIjAmAM pRSTha 177 thI chapAyela Astika nAstika saMvAda tathA zrImAn AtmArAmajI mahArAjakRta jainatavAdarzamAM prathama devatattvanuM svarUpa vAMcavA gya che. jaina AgamamAM kevI sUkSama hakIkata batAvI che tenuM A eka daSTAMta thayuM. vAta ema che ke jenA parijJAnane mukhya pAye naya ane pramANa jJAna upara che ane AkhuM jJAna evI umadA rIte tarka-nyAyanA baMdhAraNa upara racAyuM che ke pariNati rAkhI IrachApUrvaka tene abhyAsa kare te vastu svarUpa samajI zake. AvI ruci tamane jAgrata thAo ane jenA parijJAna prApta karavA tame prerAo to syAdvAdabhUmikAmAM je apUrva rahasya rahyuM che te tamane samajAze. bAkI sAmAnya lokasaMjJAne anusarI tame prathamathI ja abhiprAya bAMdhI cAlaze to kadi satya samajAze nahi. A AgamajJAna prApta karavA mATe tame daDha bhAvanA karo, prema kare ane pachI tene rasa AsvAde. pada trevIsamuM rAga-AzAvarI avadhU anubhavakalikA jAgI, *mati merI Atama zuM mIlana lAgI; avadhUta * "mati merI Atama samaraNa lAgI" e pramANe pAThAMtara che. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trevIsamuM pada 271 jAye na kabahu aura diga nerI, torI vinatA verI; +mAyA ceDI kuTuMba karI hAthe, eka DeDha dIna gherI. avadhU0 1 "he zuddha sanAtana cetana ! anubhavakalikA have vikasI che ane tethI mArI mati AtmAne maLavA lAgI che. have kadi anya( Indriya viSayo)nI pAse tenI najIka paNa te jatI nathI. vaLI tAre have ( anubhavajJAna ) jANI levAne A vakhata che. mAyArUpI dAsI ane (tenA) kuTuMbane eka doDha divasa sudhI gherI laI kabaje karIne (pachI anubhavajJAna vikasvara karo)." bhAva-AgamaSTie AtmAnuM svarUpa vicAratAM vicAratAM have anubhavajJAna jenuM svarUpa agAu jevAI gayuM che te jAgrata thayuM. A hakIkata banatAM tenuM pariNAma zuM Ave che te batAvatAM sumati bele che. anubhavajJAna e sarva vastune sAra che ane anubhavajJAna vagara je kaI vastu hoya tenuM svarUpa barAbara aMtaraMgamAM utaratuM nathI. e anubhavajJAnanuM pariNAma ati camatkAra utpanna karanAra che ane te atra bahu spaSTa akSaromAM batAve che. - sumati kahe che ke-he avadhu! he zuddha cetanajI! tame jyAre zAzvata bhAva vicArIne anAdi anaMta bhAvamAM ramaNa karavAne vicAra karavA lAgyA che tyAre have yathArtha svarUpajJAna jene anubhavajJAna kahevAmAM Ave che tenI kaLI je atyAra sudhI taddana baMdha paDelI hatI, vikavara thayelI nahotI te have ughaDavA lAgI che, khIlavA lAgI che, vikasvara thavA mAMDI che, te anubhavajJAna svarUpamaya thavA prayatna kare. AtmAnuM svarUpa vicAravAthI ane tenuM jJAna Agama dvArA prApta thavAthI have AtmAnubhava thavA mAMDyo che. A anubhavajJAnarUpa kalikA vikasvara thavAthI mAruM mana je atyAra sudhI avyavasthita rIte ahIM tahIM rakhaDyA karatuM hatuM te have nija svarUpa jovA lAgyuM che, te have nija svarUpanI vicAraNA karavA lAgyuM che ane tanmaya thavA lAgyuM che. kalikA vikasvara thavA mAMDI che ane eka vAra vikasvara thaI jaze te pachI tenA AnaMdatenI sugaMdhIne pAra raheze nahi, atyArathI ja te bahu AnaMda Ape che te kevA prakArane che te batAve che ane dhIme dhIme te AnaMdamAM kevI rIte vadhAro thato jAya che te paNa + "mAyA ceDI kuTuMba karI hathI, eka dIna deDhi gherI' e pramANe pAThAMtara be pratamAM che. mAyArUpI dAsInA kuTuMbane hAtha karIne eka divasa tene gherI dIdhI Avo tene bhAva che. Azaya vivecanamAM jaNAvyuM che te ja che. 1 jAgI=bulI, vikasI, UghaDI. mIlana=AtmAne maLavA. aura=anya, para, IdriyanA vi. Dhiga= pAse terI najIka. tarIetAre. vinatA=vijJatA, viviktapaNuM. verI=vakhata. ceDI=dAsI, karI hAthe kabaje karI. DeDha doDha. gherI rokI. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 zrI AnaghanajInAM padmA atAve che. Atama samaraNu ti lAgI' e pAThamAM paNa te ja atha pratIta thAya che. mati AtmajJAnanuM raTaNa karavA lAgI che ane tethI te je kare che te have batAve che. sumatinuM potAnuM ja vAkya che ane te mele che ke mArI mati AtmAne maLavA lAgI eTale tenA bhAva ema samajavA ke AtmAnI mati je sumatirUpa che te baMnenA vyaktarUpe ekAkAra thatA jAya che. eTale AtmA have sumati sAthe joDAya che. teramA ane caudamA padamAM sumati AtmAne maMdire padhAravA je vinati karatI hatI tenA karatAM atre je meLApa thAya che te vadhAre suspaSTa ane pragati batAvanAra che te vicAravAthI samajAze. anubhavakalikA jAgrata thatAM mati AtmA sAthe maLavA lAgI te vakhate zuM bhAsa thayA te prathama jue. atyAra sudhI mane avyavasthita rIte ahIMtahIM karyAM karatu hatu. te have nija svarUpa jovA lAgyuM; AtmasmaraNamAM tene have jaNAyuM ke huM pote te anAdi anaMta chuM, avinAzI chuM, arUpI chuM, huM jene mArA mAnatA hatA temAMnu kAI mAruM nathI, huM pote sarvathI nyAre chuM, bhinna svarUpa chu, taddana alaga cheM-AvA AvA vicArarUpa AtmasvarUpanuM smaraNa thavA lAgyu' athavA evA vicArarUpa zuddha jJAnamaya AtmA sAthe mAruM maLavu thayuM. A pramANe thavA sAthe tamAruM mana je atyAra sudhI zabda, rUpa, rasa, gaMdha, sparzarUpa indriyAnA viSayA tarapha vAraMvAra kheMcAI jatuM hatuM ane tenA sabaMdhamAM ane tenI prAptimAM ja je mana sukha' mAnatuM hatuM, tenA virahamAM je tadna mugdha banI jatuM hatuM te have tenI pAse jatuM nathI. sumati sAthe meLApa thatAM mananI dizA ja badalAI ntaya che ane paravastumAM ramaNa karavAnI enI je Teva hatI te taddana phrI jAya che. 6 vaLI he cetanajI ! tamAre sarva bAbatanuM AvI rIte jJAna karI levAneA A vakhata che. jo tamane jJAna pragaTa nahi thAya te tamArA hetu pAra paDavA muzkela che. atyAre tame vastusvarUpa samajI anubhavakalikAne vadhAre khIlavaze te tamane bahu moTA lAbha thaze e bAbatamAM sa Mdeha jevuM jarA paNa nathI. jJAnanA mahimA apUrva che e bAbata tamane vAraMvAra batAvavAnI jarUra nathI, tame jANA che ane jJAnamaya ja che, mAtra tenA upara braza karavAnI-mela dUra karavAnI jarUra che te pragaTa karI tamArI sthiti jue, vicArA, samajo. e svarUpajJAna prApta karavAmAM ane anubhavakalikA vikavara karavAmAM tamAre eka muddAnI khAkhata saMbhALavAnI che te kahu chuM te sAMbhaLA;-tame atyAre anubhavajJAnanI kaLI kevI rIte jAgrata karI che te tA tame jANA che. mAyArUpa dAsI ane tenA kuTuMbane kabaje karI laine eka ke DheDha divasa sudhI tene gherI lai tame jarA anubhavajJAna pAmavA lAgyA che e tamArA dhyAnamAM khAsa rahevu joie. tame sArI rIte jANA che ke mAyA dAsI ane tenAM kuTubI krodha, mAna, mAyA, lAbha, rAga, dveSa vigere evAM kharAba che ke tamArA ane anubhavanA kardi meLApa thavA detAM nathI, tene jyAre tame eka DhoDha divasa Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trevIsamu` pada 273 sudhI jarA paNa joramAM AvavA na dIdhAM tyAre tamane anubhavarasanuM TIpuM prApta thayuM che. ethI tame samajI lejo ke jo tamAre anubhavarasanA pyAlA pIvA hAya te e mAyA dAsI ane tenAM kuTuMbIone jarA paNa avakAza ApatA niha. tame tene jema avakAza ApazeA, jeTalA avakAza Apaze tema ane teTale aMze tamArI anubhavakalikA khIDAtI jaze, mATe tamAre manamAM dRDha nizcaya karavA ke A vakhata anubhavajJAna prApta karavA ceAgya che ane tene mATe iMdriyanA viSayanI najIka javA lAyaka nathI ane kaSAyAne kabaje karavAnI khAsa jarUra che eka DhADha divasa e alpakALa batAvanAra zabda che. enA khAsa bhAva kAMi hAya ema jaNAtuM nathI. eTalA alpa samayamAM kalikA vikavara thai che teA pachI prayAsa karI vinna karanAra bhAvAne niraMtara gherI rAkhavA e kavyapreraNA suspaSTa rIte atra atAvI che. 66 janma, vRddhAvasthA ane maraNane vaza karyAM eTale tenI asara duniyA para jeTalI thAya che teTalI mArA para thatI nathI. huM phakIra ! tane te na game te tene pheMkI de-pachADI nAkha; tuM keAnA para ATaluM mamatApaNuM kare che ? " janama jarA marana vasI sArI, asara na duniyA jetI; devakAya * navA gameM mIMyA, kisa para mamatA etI. avadhU0 2 bhAva-AtmAne have anubhavakalikA jAgrata thavA mAMDI che, tenI asara nIce te rahyo che. tene vadhAre cAkkasa rIte kAma karavAnI ghaNI majabUta eka zikSA atra sumati Ape che. he cetanajI ! anubhavajJAna tamane thavAthI have keTaleka aMze tame janma, jarA ane maraNane vaza karI lIdhAM che. janma eTale duniyAmAM avatAra-Agamana ane maraNu eTale eka bhava saMpUrNa karI anyatra gamana. janma, jarA ane maraNunu kharekharuM duHkha A sauMsAramAM che. janmyA pachI maravuM gamatuM nathI ane vadhAre jIvAya teA ghaDapaNathI zarIra jarjarita thaI jAya che tenI bIka lAgyA kare che, paraMtu anubhavajJAna prApta thavAthI tamArAM janma maraNunI teA have hada baMdhAi gai che ane temAMthI koi tamane have maLe-tamArI pAse Ave te paNa sAmAnya prAkRta manuSya upara tenI asara jeTalI thAya che teTalI tamArA upara thavAnI nahi. duniyAnA sAmAnya mANaso te kAi saMbadhInA maraNunI vAta sAMbhaLI raDavA maDI jAya che, janmanI hakIkata sAMbhaLI harSoMmAM AvI jAya che, * ' meTavakayAya ' evA pATha eka pratamAM che. 2 jarA=ghaDapaNa, vasIvaza, kAje. sArI=karI. asaradAra. jetI=jeTalI. duniyA-duniyAmAM rahenAra lekA. de vakAya navA game ema padaccheda karyu che. tane na game to tene dhamakAvI nAkha, janma jarA maraNurUpa gharane pADI nAkha. etI eTalI. 35 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zrI AnaMdaghanajInAM pradeza vyAdhigrasta thatAM maraNu sanmukha Avaze te vicArathI bAvarA banI jAya che, vRddhAvasthAghaDapaNa najIka Avaze e vicArathI kacavAvA maMDI jAya che. AvI rIte anyanAM temaja peAtAnAM janma jarA maraNunI hakIkatathI duniyA para je asara thAya che tevI asara anubhavajJAnanA prasaMgane laIne ane huM tamArI sAthe hAvAthI have tamane thatI nathI, thavAnI pazu nathI; kAraNa ke mAre ane tamAre janma maraNu have vaza thai gayAM che. tenI asara tamArA anubhavajJAnane laine tamArA para agAu jeTalI thavAnI nathI ane kadAca sahuja asara thAya te anubhava tamane tenuM zuddha svarUpa batAvI de tema che ane huM tamane anubhava sAthe turata meLavI ApuM tema chuM. hai kIra ! mIyAMbhAI ! cetanajI ! have tamane janma maraNu gamatAM te nathI te pachI ATalAM paNa bAkImAM zA mATe rAkhA che ? ene teA pachADIne pheMkI do, uDADI nAkhA, ukheDI nAkhA. e janmamaraNurUpa gharane pAyAmAMthI ja khAdI nAkheA. have jyAre anubhava pUrNAMka mamatAnuM svarUpa samajyA te pachI tame kAnA upara eTalI mamatA kare che ? zA mATe kareA che ? tenu pariNAma zu thaze ? e sava vicArA. A kArya tamAre have karavA cegya nathI. mamatArUpa gharane upara kahyuM tema ukheDIne pheMkI de ke pharI vAra tamane pIDA thAya nahi, tame keAnI upara mAyA-mamatA karA che ? zuM tamAre cAgya te che ? A tamArAM ghara, ghareNAM, vADI, vajIphA e teA acetana che. tame pAte zuddha sanAtana ratnatrayImaya, Ana MdasvarUpa che, tene AvA mATI, pattharA para prema-mamatA rAkhavA e ucita che ? mATe mArI teA tamane khAsa salAha che ke"tame jyAre have kharAkhara svarUpa samajyA che tyAre e mamatAnA gharane ja bhAMgI nAkhA, teADI nAkhA, phuMkI dyo e pramANe karavAmAM tamArA vijaya che e satya mAnajo ane te have tame paNa jANI zake tema che. panyAsajI zrI gaMbhIravijaya mahArAjazrIe kahyu che ke-A gAthAnA trIjA padanA artha upalakSaNathI karyAM che. pAThAMtaranA arthe pazu tene ja maLatA thAya che ema lAge che. tene tuM kema maTADI detA nathI e artha pAThAMtaraneA thAya che. anubhavarasameM roga na sogA, lokavAda* saba meTA kevala acala anAdi abAdhita, zivazaMkarakA bheTA. " anubhavarasa( nA pAnamAM) kAI prakAranA rAga ke zeka * ' lekaveda ' evA pAThAMtara e pratAmAM che, ene artha saMbadha sAthe samajAto nathI. 3 sAgA=zAka. leAkavAda=lAkacAturI. kevaLa ekalA, abAdhita=pIDA vagaraneA. ziva=mahAdeva, athavA nirupadravI bheTAmeLApa. avadhU0 3 nathI, ( vaLI ) leAkavAda ( sa`sa vagarane.. anAdi=Adi vagarane. zaMkara=ramApati athavA sukhakArI bhagavAna. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trevIsamuM' pada 275 sa maTI jAya che ane saMsa vagaranA, asthiratA vagaranA, Adi vagaranA ane khAdhA-pIDA vagaranA nirupadrava sukhakArI bhagavAnanA temAM meLApa thAya che. " bhAva-have e anubhavarasa kevA suMdara che te bahu spaSTa rIte sumati batAve che. e anubhavarasamAM koi paNa prakAranA rAga nathI tema ja zeAka nathI. tame jo zRgAra, hAsya, vIra vigere rasanuM pAna karavA jazeA te tyAM rAga, zAka vagere aneka prakAranA sa`sArI bhAve jAgrata thaze ane tamane trAsa Apaze. zRMgAra pachavADe viyeLa, hAsya pachavADe rudana, vIra pachavADe zeka vigere pratyakSa rIte jANavAmAM AvelA che ane avalAkanakAranI dRSTimAM te tape dekhAya che. vaLI e rasanAM pAna pote paNa aneka vyAdhionAM kAraNu thai paDe che. ati zRMgArarasamAM paDelAone vyAdhi evA thAya che ke AvA graMthamAM tenAM nAme lakhavAM. te paNa anucita gaNAya. AvI rIte sthULa rasA levAthI rAga, zAka, bhaya, duga'chA vigere bhAvA utpanna thAya che tyAre A anubhavarasanuM pAna karavAmAM teve kei paNa prakAranA bhAva utpanna thatA nathI. prANIe tA bicArA mAra khAya che te paNa saMsArane vaLagatA jAya che ane AvA ja kAraNathI sa'sArarasika sAhityakArA keTalIka jagyAe zAMtarasane rasa tarIke gaNavAnI paNa nA pADe che. enA sthAyI bhAva| vigere zRMgArAdi rasethI jUdI jAtanA hAvAthI temAM tene Anada Avato nathI, kAraNa ke Atmika AnaMda zu che ane kevA DrAya che tenu tene bhAna paNa thayu hAtu nathI. A prastuta viSaya che tethI atra tenI vizeSa carcA asthAne gaNAya, pazu kahevAnA. tAtparyA e che ke-anubhavarasamAM varasapaNu utpanna karanAra eka paNa viparIta bhAva nathI. sAMsArika vaLI ethI paNu vizeSa AnaMdadAyaka hakIkata e che ke-anubhavarasapAnamAM leAkavAda sa maTI jAya che. A kArya karavAthI lAkA AvuM kaheze, AvuM dhAraze, A pramANe vAtA karaze evI je leAkaSTa ApaNane sAmAnya rIte paDI gai che te pachI rahetI nathI. jyAM Atmika unnati karavAnA ekAMta hetuthI kAi paNa kArya ke tyAga karavAmAM Ave tyAM pachI anya vAta karanArA saMsArarasika jIvA zuM kaheze e vicAra karavAne avakAza ja rahetA nathI. saMsArI jIvAnu` sAdhya ja ulaTuM che, teonI vRtti badhAne sa'sAramAM ja rAkhavAnI hAya che, tethI teonA sAdhyathI je vAta thAya te anubhavajJAnavALAne kabUla thai zake e bahu saMbhavita ja nathI. AvuM vastusvarUpa samajI janArane eka meTA praznanA khulAsA thaI jAya che, aneka agavaDo maTI jAya che ane mAga sIdhA ane saraLa thai jAya che. lAkaruci pramANe kAma karanArA-peAtAnA magajane ( consciencene ) dUra mUkI kAma karanArA A janmamAM keTalIka vAra mAna-pratiSThA prApta kare che, prathama khurazI meLavI zake che, jJAti, kema ke samUhanA AgevAna thAya che, paNa emAM anubhavajJAnanI vAta nathI, AtmAnA vicAranI gaMdha nathI, saMsAraasAratAnA vicAranA avakAza paNa Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zrI AnaMdaghanajInAM pado nathI. evA abhiprAya upara A bhavanA mAnI lIdhelA lAbha khAtara aneka bhavane vadhArI mUkavAnA vicArane bhale sAMsArika jI AdaraNIya gaNe paNa sumatinA maMdire padhAranAra mumukSu sarvavaMtane te e hAsyAspada ja lAge che. AvA prakArano anubhava ke jemAM lekavAdanI paNa darakAra rahetI nathI tenA rasanuM jyAre pAna karavAmAM Ave che tyAre te prANIne saMsarga vagaranA, asthiratA vagaranA, Adi vagaranA, pIDA vagaranA, nirupadrava ane sukhakArI zrI nAthajIne bheTe thAya che. eTale te utkrAnita karato karato eve sthAnake pahoMcI jAya che ke jyAM saMsAranI upAdhine saMsarga paNa lAgatuM nathI, jyAM AtmasvarUpamAM sthiratA meruparvata jevI niprakaMpa hoya che, te sthiti kyAre zarU thaI te kaI jANI zakatuM nathI ane je sthAnamAM kaI paNa prakAranI bAdhA-pIDA nathI evA kalyANa karanAra ane sukha karanAra siddha niraMjana deva sAthe meLApa thaI jAya che, tapa thaI javAya che ane saMsAramAM paNa utkrAnti daramyAna te acaLa abAdhita sukhanI vAnakI maLatI jAya che. ahIM sarva prayAsa karavAmAM Ave che tene hetu mAtra sukhaprAptine ja che ane AvuM acaLa abAdhita sthAna jyAM zivazaMkarane niraMtara mATe meLApa thaI jAya tene prApta karavA mATe game teTale tyAga karavo paDe e levAdanI darakAra karyA vagara karavA yogya che ema te sAdhAraNa samajaNavALa prANI paNa kabUla kare ane anubhavarasanuM pAna karanAra AvuM sthAnaka prApta kare che eTaluM to nahi, paNa atra anubhava karavA mAMDyA pachI te sthAna prApta thatAM sudhImAM paNa te bahu AnaMdamaya jIvana gALe che. e jIvanamAM ene rega zoka nathI, upadrava nathI, upAdhi nathI, kaDAkUTa nathI, hADamArI nathI, rakhaDapaTTI nathI, jIvananuM sAdhya, kAryanuM lakSyabiMdu, prayAsanuM phaLa A sthiti prApta karavAmAM che ane te prApta thAya tyAre ja A cakabhramaNane cheDe Ave tema che. zivazaMkara zabda para atra zleSa che. ghaNuM manuSya zivazaMkarane maLavA prayAsa kare che paNa te mArga barobara letA nathI. jo tamAre zivazaMkara sAthe-eka brahmA-paramAtmA sAthe meLApa kare hoya, tapa thaI javuM hoya te lakavAdane bhaya maTADI daI anubhavarasanuM pAna karo. tamane ziva ane zaMkara je sukha ane kalyANa karanAra che ane je vAstavika rIte tamArA pitAne AtmA ja che, je tame pite ja che, te tamane turata maLI jaze, tamAruM tadrupa svarUpa niraMtarane mATe pragaTa thaze ane tamane ati sukha Apaze. tame jANe che ke sukha ke kalyANa ApanAra, lenAra, bhegavanAra sarva tame pite ja che, mATe have lakavAdane mArga tajI de ane A bAdhA-pIDA rahita sthAna prApta karavA kaTibaddha thAo. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 trevIsamuM pada varSA buMda samuMda samAnI, khabara na pAve koI AnaMdaghana vhai* jyoti samAve, alakha kahAve soI. avadhU0 4 "samudramAM varasAdanuM eka TIpuM paDyuM tene patto kaIne lAgatuM nathI. AnaMdarAzimAM pitAnI tine kharekhara samAve te "alakha" kahevAya che. " bhAva-samudramAM varasAdanuM eka TIpuM paDyuM te samudrarUpa thaI gayuM, te pramANe anubhavarasanuM pAna karyA pachI je kriyA karavAmAM Ave che te eka biMdu tulya hoya te paNa te meTA samudra tulya thaI jAya che. A bAbatamAM vicAra karavAthI spaSTa hakIkata samajAya tema che. amuka kriyA, dhyAna ke tyAganI kimata te vakhate Atmika adhyavasAyanI nirmaLatA upara AdhAra rAkhe che. bAhya svarUpe ekasarakhI kriyA karanAra be jIvamAMthI eka mahA karmabaMdha kare che tyAre anya udAtta avasthA bhogave che ke tethI sAdhAraNa dhyAna vigere karavAmAM Ave te paNa tenuM pariNAma ati vizALa thAya che; kAraNa ke anubhavajJAna thayA pachI sthiti upara jaNAvyuM tema siddhadazA samAna thatI jAya che. athavA anubhavajJAna thayA pachI cetananuM manorAjya evuM vizALa thaI jAya che ke te samudramAM paDelA TIpAnI peThe samudramaya vizALa thaI jAya che; ene pachI pitAne vyaktibhAva sthApana karavAnI IrachA rahetI nathI, abhimAna karavAnI abhilASA rahetI nathI; e te potAnI jAtane eTalI vizALa dRSTithI joI zake che ke eno khyAla anubhava vagara Avavo paNa muzkela che. athavA siddhadazAmAM jyAre te pahoMce che tyAre tyAM samudra sAthe potAnA AtmabiMdune meLavI nAkhe che ane tethI sAmAnya dRSTie amuka AtmAnI vyakti tarIke avasthApanA karavI muzkela jaNAya che. (chatAM biMdu e samudramAM ja che ane te tyAM rahevAnuM ja che. divya jJAnathI te biMdunuM vyaktitva tyAM rahela chatAM paNa prAptavya che e dhyAna bahAra javuM na joIe.) AvA AnaMdanA samUhamAM je pitAnI jatine samAve che te alakSya kahevAya che. ti te atra AmasvarUpanI jyoti samajavI. alakhavAdavALA jenuM svarUpa lakSyamAM AvatuM nathI evA alakhamAM potAnI jAtane samAvI devAnuM zIkhave che. paraMtu e alakSyavAdanuM vAstavika svarUpa e che ke AnaMdanA samUhamAM pitAnI Atmatine samAvI devI, AnaMdarUpa thaI javuM, AnaMdamaya thaI javuM. siddha avagAhanAmAM pitAnI Atmati samAvavI e alakSya svarUpanI prApti che. jeo alakhavAda samajyA nathI teo bhale timAM taNa meLavavAnuM kahI Atmavyaktitvane saMpUrNa nAza thavAnuM * baeNne badale eka pratamAM ke " zabda dekhAya che. 4 varSa varasAda, buMdIdhuM. samuda=samudra, dariyo. samAnI=samAI gaI. khabara=patto. voTa kharekhara, joti prakAza, alakha aleka, alaya. kahAve=kahevAya che. seI=te. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 zrI AnaMdaghanajInAM pado mAne, paNa vAstavika hakIkata e che ke AnaMdasamUhamAM pitAnI jAtine samAvI daI jema samudramAM pANInuM biMdu paDI samudra tulya thaI jAya, samudramaya thaI jAya, paNa te tyAM che, vyaktirUpe che ane sAdhAraNa rIte-svarUpe tene anya biMduothI abheda che paNa vyaktirUpe tene sarvathA nAza thato nathI, tema siddha avagAhanAmAM te svarUpe sarva siddha samAna che ane tethI svarUpe abheda che paNa tenI vyaktigata avagAhanA siddhadazAmAM paNuM paDe che ane te ja alakSya svarUpanI prAptinuM vAstavika svarUpa che. anubhavarasanuM svarUpa AvA prakAranuM che emAM vRttinirodha evA UMcA prakArano thAya che ke ahIM paNa siddhadazAnA avyAbAdha sukhane zeDo vadhate lAbha dhIme dhIme maLatuM jAya che ane chevaTe e dazA prApta thAya che. vaLI kekaci upara e dazAmAM kamAna rahetI nathI tethI ane sAMsArika bhAva kaDavA lAge che tethI manamAM eka evI akhaMDa zAMtinuM sAmrAjya cAle che ke e dazA para eka vAra prIti thayA pachI anya rasanI turachatA jaNAya, anya rasa pIvAnI vRttimAM matijaDatva samajAya ane anya rasanA AsvAdanane parabhAvaramaNatA gaNAya. sumati maMdire padhAravAthI AvI anubhavakalikA jAgrata thaI che, have e kalikAne poSaNa ApI vadhAravI e cetanajInuM kAma che. cetanajI temAM udyamavaMta rahe te sumati te cetanajIne pitAne maMdire padharAvI anubhavarasanuM pAna karAvyA karaze emAM saMdeha nathI. premane mArga eka sarakhe ja che. vezyA ke kulAMganA anukrame madirA ke mazAladAra dUdhanuM patine pAna karAve che. mAyA mamatA rAgadveSa kaSAyanuM pAna karAve che ane sumati anabhavarasanuM pAna karAve che. have A pAnamAM tamane je pAna pasaMda Ave te pIo ane te mArga AdarI tenAM sarasa virasa pariNAme je tame samajI zake tevAM che te cetanajI bhegave tevI sthitimAM tene mUko. pada vIsamuM (rAga-rAmagrI.) mune mAro kaba milaze manamelu. mune. manamelu viNa keli na kalIe, vAle kavala koI velU. mune0 1 mArA mananA meLApI sAthe mAre meLApa kayAre thaze ? mananA meLApI vagara kaI ramata ramIe nahi. (e ramata) ke I mUrkha retInA keLIo vALe (tenA jevI che.)" bhAva-sumatie alakha jati jAgrata karavA mATe sAmAnya rIte upara vivecana 1 kaba=kyAre. manamelu=manane meLApa, jJAnadaSTi, geya svabhAvanuM ekarUpa, svabhAve svabhAvano meLApa. keli-ramata. kalIe ramIe. kavala=kaLI A. velUretIne. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIsamuM pada 279 karyuM, have te ja hakIkta zrI AnaMdaghanajI mahArAja pitAne uddezIne savizeSapaNe kahe che. anubhavajJAnanuM mAhAsya ati udAtta rIte batAvyuM, te jJAnanuM pariNAma paNa sAthe batAvyuM. e sarva sAMbhaLI zrI AnaMdaghanajI mahArAjane spaSTa samajAyuM ke A anubhavajJAna vAta karavAthI prApta thAya tema nathI, tene mATe daDha prayatna karavo joIe. e anubhavajJAnarUpa reya svarUpa meLavavAnA daDha vicArane bhAva batAvatAM pite udgAra kADhe che ke-aho! AvuM seya svabhAvanuM ekarUpa jemAM svabhAve svabhAvane meLApa thAya che te mane kyAre prApta thaze ? jyAM mane manane meLApa thAya che tyAM ja prIti zebhe che ane tenuM nAma ja prIti kahevAya che. vyavahAramAM paNa svabhAva eTale prakRti maLe tyAre ja prema thayo ema duniyA mAne che. jo ke te premamAM rAga sthaLa padArtho para che ane kheMcANuM vikAramaya che tema ja alpakALa sthAyI che, paraMtu Atmika sRSTimAM te savizeSapaNe mULa svabhAve svabhAva maLe tyAre ja prIti thAya che ane tyAre ja tene nibhAva thAya che. mATe zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke-koI paNa ramata mane maLyA vagara karavI nahi. evI rIte upara uparanI ramata karanArane ramatamAM majA AvatI nathI ane evI prIti lAMbo vakhata cAlatI nathI. cetana ane jJAnasvabhAva maLe tyAre e ramata ramavI ucita gaNAya, kAraNa teo maLatI rAzivALA che, paNa vibhAvadazAnI sAthe cetanajI ramata kare e ayogya lAge che. AvI ramata kaI rame che te kevA prakAranI thAya e paNa atra batAvI Ape che. evI vibhAvadazAnI ramata te retInA keLIo jevI che. retImAM cIkAza-snigdhatA na hovAne lIdhe tenA keLIA vaLI zakatA nathI ane kadAca kaI bahAranI vastu retImAM bheLavI cIkAza utpanna karavAmAM Ave ane pachI tenA keLIo vALavAmAM Ave to paNa te taddana svAda vagaranA hovAthI temAM kaI prakArane AnaMda AvatuM nathI ane evA keLIA vALanAra mUrkha mANasa ja gaNAya che cetana ! teM anAdi kALathI AvA retInA keLIA bharyA che paNa tane temAM jarA paNa sukha maLyuM nathI ane tuM niraMtara rakhaDyA kare che, mATe have tAre AvA manamelu vagara koInI sAthe krIDA karavI nahi AvI bAhya vibhAvadazAnI kriyAmAM koI sAra nathI te tuM have samaje che, tethI je ya bhAvamAM roga zaka nathI, jyAM zuddha svarUpa cidAnaMdaghana svarUpane AvirbhAva che e svabhAva sAthe meLApa karavAne tAre vicAra thayuM che te ja iSTa che, te ja kartavya che ane te ja prAptavya che. Apa milyAthI aMtara rAkhe, sumanuSya nahI te lelU ; AnaMdaghana prabhu mana milIA viNa, ko navi vilage celu. mune. 2 2 A5=pate. milyAthI=maLanAranI sAthe. aMtara-AMtare. sumanuSya =sAro mANasa. lelUkaparAne kaTake. vilagevaLage. celugacele, bALaka. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 zrI AnaMdadhanajInAM pade "pite maLanAranI sAthe aMtara rAkhe te sAro mANasa nahi paNa patthara samaja, AnaMdarAzi bhagavAna sAthe mana maLyA vagara kaI cele vaLage nahi athavA he bhagavAna ! mana maLyA vagara kaI cele paNa vaLagato nathI. " bhAva-pitAne jenI sAthe maLavAnuM che tenI ja sAthe AMtara rAkhe, tene pitAnA hadayanI vAta kare nahi, tenI sAthe barabara prIti dharAve nahi, prItimAM paDado rAkhe, pitAnA svasvabhAve tene maLe nahi, paNa anya svarUpe maLe athavA tene maLavAnA akhADA karyA kare tene sAro mANasa jANa nahi, paNa tene eka paththara samAna samajo. vyavahArane A jANIto niyama che ke pitAnA meLApI sAthe AMtara rAkhe te sAro mANasa na gaNAya. prIti na karavI hoya te jUdI vAta che, paNa meLApa te kare che ane chatAM paNa maLanAra sAthe mana khulluM mUkI prema jamAva nahi e ThIka nathI. dAkhalA tarIke svastrInI sAthe meLApa karavAnI IcchA rAkhavI ane tenI sAthe premagoSThI karavI nahi, hRdayanI vArtA kahevI nahi ane parastrI sAthe Asakti rAkhavI e sArA pratiSThita mANasanuM kAma nathI. tema ja nija svarUpane maLavAnI IcchA rAkhavI ane vaLI vibhAva upara paNa prema rAkhavo e ThIka kahevAya nahi, prIti karavI te pachI jIvita paryata cAle tevI, khullA hRdayanI ane parabhAvaramaNatA dUra karavApUrvaka karavI ke jethI prema barAbara jAme ane AdarzarUpa prItilagna thAya. he AnaMdaghana prabhu! duniyAmAM paNa eka jANIte niyama che ke mane maLyA vagara eka bALaka hoya te paNa vaLagatA nathI. nAnA bALaka tarapha tame saddabhAva batAvaze te te svAbhAvika rIte tamane vaLagato Avaze, paNa tenA tarapha prema batAvaze nahi te te tamArI darakAra karaze nahi. tame tene najIkanA sagA ho ke tame dhanavAna athavA vayevRddha ho te vAta bALakanA manamAM asara karaze nahi, tame tenA tarapha sAce prema rAkhaze te ja te tamane cuMTato Avaze. tevI ja rIte AnaMdaghana prabhu sAthe mana maLyA vagara eTale svabhAvanI ekatA thayA vagara kaI cele paNa thato nathI. saMsAratyAganI vArtA kAMI tamArA vAcAturya ke tyAga vairAgya para AdhAra rAkhaze nahi paNa thanAra celA tarapha tamAro saddabhAva haze te tene tamArI tyAgapariNati para prema thaze ane te tyAgavRtti karaze. A hakIkatamAM eka bahu muddAnI vAta karI che. jeone svabhAva jAgrata karavAnI IcchA hoya temaNe aMtaHkaraNa pUrvaka te bhAva upara prIti rAkhI parabhAva ramaNatAne tyAga karavuM joIe. upara uparanA bhAvathI kAMI vaLavAnuM nathI. parabhAva tyAga karI svabhAvaramaNutA karavAne uddeza je dareka padamAM spaSTa rIte batAvyuM che ane je muddA upara uddaghAtamAM jaNAvyA pramANe sarva pade racAyelAM che tene aMge A padamAM vizeSa vAta e kahI ke svabhAvaramaNatA prApta karavAnI daDha IcchA karavA sAthe temAM jarA paNa AMtara rAkhe nahi, Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacIsamuM paha 281 tenA upara daDha prIti kare ane sAthe parabhAvaramaNutA dUra karo. tamArI prIti ekAMta haze, bhAvanA daDha haze, saMkalpa vizuddha haze te je bhAva sAthe tame lagna karavAnI dhAraNA karo cho te tamane jarUra prApta thaze. atra svabhAvazuddhi sAthe dRDha prema karavAne ane temAM jarA paNa kacaro na rAkhavAne upadeza karyo che. pada pacIsamuM (rAga-rAmazrI) kyAre mune milazye *mAharo saMta sanehI, kyAre. saMta sanehI surIjana pAkhe, rAkhe na dhIraja dehI. kyAre0 1 "he saMtapuruSe ! mAruM zuddha svarUpa mane kyAre prApta thaze? he saMta ! premavALA sagAsaMbaMdhI vagara A prANI dhIraja ( sthiratA) rAkhI zake nahi." bhAva-zrI AnaMdaghanajI mahArAja pite uparanA padamAM eka ati mahatvatAvALuM satya batAvI have tenI pAse pRcchA kare che ke-he saMta ! mArA snehane yogya e zuddha AtmasvarUpa jarA paNuM aMtara rAkhyA sivAya mane kyAre prApta thaze ? jyAre amuka vastu prApta karavA yogya che ema eka vakhata pratIti thAya tyAra pachI manamAM te meLavavA mATe prabaLa IcchA thAya che ane pachI te kyAre maLaze evI jhaMkhanA thAya che. A sthitie jyAre AtmA pahoMce che tyArapachI saMtapuru pAse jaI e saMbaMdhI pRcchA karavAmAM Ave e svAbhAvika che. jeo ekAMta AtmajAgRtimAM ukta rahyA hoya che, sadguNaziromaNi hoya che, pArakA a85 guNane bheTe parvata je mAnanArA guNAnurAgI hoya che, jenuM vartana ati viziSTa hoya che, te "saMta puruSa kahevAya che ane tevA mahAtmAo pAsethI AvA praznanA sIdhA sAcA javAbanI AzA rAkhavI e taddana sAthe hakIkata che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja teTalA mATe hadayavAsanAnuM gAna karatA bole che-he saMte ! tame sArI rIte jANe che ke vastutaH zuddha AtmasvarUpa sAthe mAre abheda prIti che, te mArAmaya che ane mArA kharA snehI tarIke te ja che. kamanazIbe atyAra sudhI vastusvarUpathI taddana ajANa raheluM hovAthI huM mArA kharA nehIne oLakhI zakaye nahoto paNa have * mAro zabda eka pratamAM nathI. saMtane badale "zAMti" zabda te ja pratamAM A paMktimAM ane bIjI paMktimAM mUke che. 1 kayAreka vakhate. mune=mane. saMta=saMtapuruSa. sanehI mAruM zuddha svarUpa. surIjana=sagA, svajana, pAkhe=viraha vinA. dhIrajasthiratA. devI-deha dhAraNa karanAra, prANI. 36 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI AnaMdghanajInAM padmA tamArA meLApa pachI ane tamArA upadezazravaNa pachI mane jaNAyuM che ke mArA kharA snehI tA hajI dUra rahyA che ane mAyA mamatA jenI sAthe huM vaLagI rahyo hato te tA mAra virAdhI che, have jyAre snehIne oLakhyA tyAre te tene maLavuM joie, tyAre have Apa kRpA karIne kaheA ke e mArA svarUpamitrane huM kyAre maLIza ? huM saMtapuruSo ! tame sArI rIte jANe che ke jyAM sudhI prANI peAtAnA kharA sagAone maLatA nathI tyAM sudhI tene sthiratA prApta thatI nathI, tenA manamAM dhIraja rahetI nathI ane tene kAMI gADhatu' nathI. tevI ja rIte AtmA jyAM sudhI peAtAnA kharA ( Atmika ) sagAone maLatA nathI tyAM sudhI tene sthiratA AvatI nathI. sa`sAranI sthiti-prANu dhAraNa karavApaNuM jyAM sudhI hoya tyAM sudhI eka sarakhI sthiratA kardi AvatI nathI e jANItI vAta che. sthiratA-svaguNuramaNatArUpa cAritra siddhadazAmAM hAya che, khAdhakadazAmAM zarUAtamAM te hatuM ja nathI ane pachI ochevadhate darajje prApta thatu jAya che, paNa jyAre kharA svajanA maLe tyAre bahu sArI rIte dhIraja maLyA kare che, te taraphanA eka jAtanA manane TekA maLe che kharA svajanA kyA che te vicAratAM ApaNe navamA paTTamAM joyuM hatu ke enA meLApa ja dUdhamAM sAkara maLavA jevA suMdara svAdISTa che ane teonAM nAmeAmAM prathama nAma samatAne ghaTe che. tenI sAthe kSAMti Adi daza dharmAM, iMdriyasaMyama, kaSAyatyAga, garuMdhana vigere Ave che. AvA svajane sAthe meLApa thAya tyAre ja dhIraja Ave che, manane AlaMbana maLe che ane hRdayane Teke maLe che. huM saMtapuruSo ! AvA mArA svajane mane kyAre maLaze te tame have jaNAve. hajI huM svajanAne bahu sArI rIte oLakhateA nathI, paNa te mArI sAthe na heAvAthI mane dhIraja rahetI nathI ane mArA manane zItaLatA prApta thatI nathI, te teo mane kayAre maLaze te mane have tame kRpA karIne kaheA. A prANInI saMsArasthiti-dehIpaNAnI sthiti paNa svajananA meLApa na thAya tyAM sudhI lAMbI cAlyA kare che. eka vakhata tene mULa svabhAvadharmAM sAthe meLApa thAya che ke turata ja tene saMsArazerI visarAtI jAya che, mitrabuddhie-sagapaNabuddhie mAnI lIdhelA mAyA, mamatA, kaSAya, rita Adi mehu rAjAnA dvatA sAthe prema ghaTatA jAya che ane chevaTe siddha dazAmAM niraMtarane mATe dhIraja prApta thAya evI apUrva AnaMdamaya sthiti prApta thAya che. jana jana Agala aMtaragatanI, *vAtalaDI kahuM kehI; Anandaghana prabhu vaidya + viyogeM, kIma jIve madhumehI ? kyAre0 2 * 'vAtaDI karIe kehI' A pramANe pATha be pratomAM che. + eka pratamAM vaidyane badale veda zabda che te azuddha jaNAya che. 2 jana jana=dareka jaNa. aMtaragatanI=mananI. vAtalaDI=vAtA. kahI=keTalI, jIve=jIvitavya dhAraNa kare. kama=kema, kevI rIte. madhumehI=madhuprameha-mIThA paramIyA thayelA prANI, Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacIsamuM pada 283 " dareka mANasa pAse mArA mananI vAta keTalI kahuM ? AnaMdarAzi bhagavAnarUpa (kuzaLa) vaidyanA viyege jene madhuprameha thayela hoya te kevI rIte jIvI zake ?" bhAva-svajana kyAre maLaze e savAla saMtapuruSane pUchavAnuM kAraNa eka te upara kalpavAmAM AvyuM che, te e hatuM ke evA mahAtmA puruSo pAsethI barAbara javAba maLI zake, paNa te uparAMta eka bIjuM khAsa muddAnuM kAraNa che ane te e che ke AvI agatyanI bAbatamAM jene tene vAta zuM karavI ane keTalI karavI? jeothI duHkha maTavAne jarA paNa saMbhava nathI tenI pAse AvI aMtaragatanI bAbatamAM reNu ravAthI lAbha zuM thavAne che ane vAta paNa eka be cAra kahevAnI hoya te ThIka, hajAre vAta kahevAnI, hajAre prakAranA-anaMtA anubhava vibhAvadazAmAM thayelA te sarva kahI saMbhaLAvavAne have vakhata AvyA che te saMtapuruSa vagara sAMbhaLe kezu? ane sAMbhaLIne vaLI tene upAya keNa batAve ? e te sadAgama sAMbhaLanAra hoya ane pAse prajJAvizALa ane agRhItasaMketA beThelA hoya tyAM AvI bhavya puruSa samakSa jyAre saMsArI jIva aMtaragatanI vAta kare tyAre tenA anubhavane khyAla Ave, gUMcane nikAla thAya ane hakIkatane paraspara saMbaMdha, kAryakArabhAva ane pariNatibhAva khyAlamAM Ave jethI du:kha maTavAnuM nathI teo pAse vAta karavAmAM kaI prakArano lAbha nathI. athavA mArA manamAM aneka prakAranI vAta karavAnI che te he saMto ! mArA snehIo maLe to teone kahuM. darekanI pAse evI vAte karavAthI lAbha zuM? tethI te ulaTA halakA paDavAnuM thAya che, mATe teo mane kayAre maLaze e kaho. gharanI vAta gharanA mANasone kahevI e ja ucita che, jyAM tyAM babaDyA karavuM e DAhyA mANasanuM kAma nathI. A artha paNa samIcIna che. he saMta ! mane adhIrajarUpa vyAdhi thayo che ane tethI mane sthiratA AvatI nathI, mana muMjhAyA kare che ane eka sthAnake TakI zakatuM nathI ane tethI huM paNa astavyastapaNe rakhaDyA karuM chuM. A vyAdhi thayele mANasa te kaI kuzaLa vaidya maLe to ja jIvI zake, nahi to tenA prANa jAya. jema keI mANasane mIThI pezAbane athavA madhupramehane bhayaMkara vyAdhi thayuM hoya tenuM jyAre bahu vidvAna vaidya pAse nidAna karAvavAmAM Avetene bheda samajavAmAM Ave tyAre ja tenI davA thavAthI te vyAdhigrasta mANasa jIvI zake che, kAraNa nidAna sArI rIte thayA pachI cikitsA te game te karI zake che. AvI rIte mane paNa adhIrajarUpa madhuprameha thaye che te have te AnaMdasamUha bhagavAna, zuddha niraMjana deva, cidUghanAnaMdasvarUpa paramAtmArUpa vaidyane je vega thAya ane teo tenuM nidAna kare te pachI yogya cikitsA karatAM vyAdhinuM jora narama paDe. he nAtha ! mAre vyAdhi tapAsI, tenuM nidAna karI mane svAzya prApta thAya tema karo, AvA madhuprameha jevA * A sarva pA " upamitibhavaprapaMca kathA" granthamAM zrI siddharSi gaNie citaryA che, tenA saMbaMdhamAM tyAM aneka hakIkata ati mArmika ane vicAravAlAyaka rIte batAvI che. Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 zrI Ana'ghanajInAM padmA vyAdhinI vAta mArAthI jene tene kahI zakAya tema nathI. Apa kuzaLa vaidya che, mArA vyAdhi lAMbA vakhatane ( chronic disease ) che ane jo Apa mArA kesa hAthamAM lai mArA vyAdhinuM nidAna karI ApI mane vyAdhithI cheDAvaze. te ja mAre nistAra thaze. AvI vyAdhigrasta sthitimAM Apane huM keTalI vAta karuM ? mArA sagAsnehI mane maLe te teonI sAthe besI jarA AnaMda meLavuM. he nAtha ! e mArA sagAsnehIe mane kyAre maLaze e have Apa kRpA karIne kaheA, hAla te huM tenI ja jhaMkhanA karuM chuM, tenI ja japamALA pheravu chuM ane tame mane mArA A moTA duHkhamAMthI choDAvI zakaze. evI dRDha bhAvanA vizvAsapUrvaka rAkhuM chuM. kAI sAbaranI pachavADe zikArI kUtarAo lAgyA hoya, jaMgalamAM pUrNa jorathI doDIne sAbara thAkI gayu. hAya ane pANInI zeAdha karatuM hAya te vakhate tene game teTale khArAka ApavAmAM Avaze te tethI tene zAMti thaze nahiM, ene suMdara sAvara prApta thatAM te pANI pIne pAtAnI tRSA maTADaze ane tyAre ja tenA jIvane zAMti maLaze; athavA eka khALaka muMbainI bajAramAM tenI mAthI chUTu paDI gayuM hoya tene game teTalAM ramakaDAM Apaze, khAvAnuM apAvazeA ke premathI khelAvaze paNa te kardi satASa pAmaze nahiM, te tA peAtAnI mAne melAvyA karaze ane te tene maLaze tyAre ja tenA manamAM zAMti thaze. AvI rIte jyAre ApaNA manamAM paramAtmabhAva prApta karavAnI tRSA utpanna thaze tyAre tarasyA sAbaranI peThe athavA mAthI vikhUTA paDelA bALakanI peThe anya vastu kaDhi AnaMda ApI zakaze nahi. AvA prakAranI tRSA thAya tyAre mana te pAchaLa kevI rIte lAgI jAya che te araNyamAM musApharI karatI vakhata sakhta unALAmAM apeAre tRSA lAge tyAre pANI mATe musApharane kevI jha MkhanA thAya che tenA anubhava karanAra vicArI zakaze. he prabhu ! mArA nAtha ! mane have svajanAne maLavAnI icchA thai che ane paramAtmabhAva pragaTa karavAnI tRSA lAgI che te game tema karIne chIpe ema kare. huM Apane khAtrIthI kahuM chuM ke jyAM sudhI mArI tRSA chIpaze nahi tyAM sudhI mane koi ThekANe cena paDaze nahi, pa6 chavIsamuM ( rAga-AzAvarI ) avadhU kyA mAguM gunahInA, ve gunaganana pravInA. avadhU0 gAya na jAnuM bajAya na jAnuM, na jAnuM surabhevA; rIjha na jAnuM rIjhAya na jAnuM na jAnuM padasevA. avadhU0 1 1 avadhU=akhaMDa svarUpa bhagavAn athavA cetana. gunahIna=jenAmAM cuNA nathI athavA hIna AcAre che tevA huM. gunaganana=guNanI gaNatarI, gaNita. pravInA=pravINa, huziyAra. bajAya=bhajavavuM athavA aAvavuM. surabhevA=suranA bheda. rIjhAya=anyane rIjhavavuM, prasanna karavA. padmasevA=svarUpanI sevA. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavIsamuM pada 285 he akhaMDa svarUpa bhagavAn ! huM guNathI rahita te (tamArI pAse) zuM mAguM ? (te mAganAra te) guNanI gaNatarImAM pravINa hoya che. huM te gAI jANato nathI, bajAvI jANato nathI tema ja suranA bheda jANato nathI; tema ja vaLI rIjhI jANatuM nathI ane rIjhAI paNa jANatA nathI tathA svarUpasevA paNa jANato nathI. (tyAre huM zuM mAguM? zA hake mAguM? kevI rIte mAruM?" bhAva--siddha paramAtmAnI prArthanA karatAM zrIAnaMdaghanajI mahArAja kahe che kemArA nAtha ! ApanAmAM sarva guNe pragaTa thayA che ane huM to haju sudhI bAhyAtmA jevA rUpe vatuM chuM. mane ApanI kRpAthI sahaja aMtarAtmapaNAne lakSya thaye che paNa huM haju sarvathA guNahIna chuM, guNarahita chuM, mArAmAM vAstavika rIte eka paNa guNa nathI, mAre haju badhuM kArya bAkImAM che ane mArI pAse kAMI nathI. A guNahIna huM ApanI pAse zuM mAguM? zA haka mAguM? kevI rIte mAguM? he paramAtmA ! mAre ApanI pAse bakSIsanI mAgaNI karavI che paNa huM kevI rIte mAgaNI karuM ? prathama te je mAganAra hoya che te zuM mAge che tenI tenA manamAM gaNatarI hoya che, tene khyAla spaSTa hoya che ane tenI mAgaNI amuka maryAdAmAM hoya che. huM te mAruM svarUpe pragaTa thAya ane mane ApanuM pada maLe evI meTI bakSIsanI yAcanA karavA tatpara thayo chuM, paNa ApanAmAM guNe keTalA che, mArA svarUpamAM zI mahattA che ane keTalI mahattA che te gaNavAnI to hajI mArAmAM haziyArI AvI nathI; saMkSepamAM kahuM te mArAmAM kaI kaI vAtanI alpAMzatA che te paNa huM haju spaSTa rIte samajI zaktA nathI, mAre zene khapa che tenuM mane bhAna nathI, mAre te mAgavAnuM paNa bAkImAM che ane zuM mAgavAnuM che tene nirNaya karavAne paNa bAkImAM che, tyAre mAre mAgavuM zuM? vAstavika hakIkata evI che ke-kaI kaI vAra siddhadazAmAM sukha che evI hakIkata sAMbhaLIne A jIvane te meLavavAnI IcchA thAya che paNa tyAM vAstavika sukha zuM che ane ahIMnAM mAnI lIdhelAM sukha ane tyAMnAM apratipAtI sukha vacce keTaluM aMtara che, zo taphAvata che ane prakArabheda keTaluM che e te samajato nathI. AthI tene zuM mAgavuM ene khyAla AvI zakatuM nathI. have pite kevI rIte guNahIna che ane potAne mAgatAM kevI rIte AvaDatuM nathI te bannene hakIkta sAthe batAve che. he paramAtmA ! mArA nAtha ! tamArAmAM anaMta guNe che ema meM sAMbhaLyuM che paNa te mane gAtAM AvaDatA nathI, tamArA guNo amuka prakArathI gAI zakAya che ema paNa jANatA nathI ane guNe kayA kayA che te paNa jANatA nathI. AthI gAyana karI tamArA guNe mAgI zakuM te mArA saMbaMdhamAM hAlanI avasthAnI apekSAe banI zake tema nathI. vaLI tamArA guNa huM bhajavI zakuM tema nathI. gItanI sAthe jema vAjiMtra zebhe tema Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 zrI AnaMdaghanajInAM pada tamArA guNene huM zobhAvI zako nathI. mane gAIne ane vagADIne tamArA guNanuM kIrtana karatAM AvaDatuM nathI. pitAne gAyanakaLA AvaDatI hoya athavA vAghakaLA AvaDatI hoya te guNanuM avataraNa karI temAM ekAgratA karAya che ane pachI "anaMta gIya vAIe" gIta vAjiMtramAM anaMtagaNuM phaLa kahyuM che, e vAta siddha thAya. A te te paNa AvaDatuM nathI ane guNa kayA che tenuM kharuM bhAna paNa nathI tethI zuM mAMguM? kema mAguM? vaLI ATalAthI paNa aTakatuM nathI, paNa huM te suranA bheda paNa jANatuM nathI. amuka sura kharaja (vaDaja) che, ke paMcama che, ke gAMdhAra che, paivata che ke niSAda che te paNa huM jANata nathI. suranA jJAna vagara guNagAna thaI zake nahi e suprasiddha hakIkata che. AthI tAla suranA jJAna vagarane huM gAI vajADI na jANanAra ane saMgItazAstrathI anabhijJa tamArA pAse zuM mAgaNI karuM ane zenI mAgaNI karuM ? ahIM guNayAcanAmAM saMgIta keTaluM mahatvanuM pada dharAve che e zrIAnaMdaghanajI mahArAja jevAnI dazAe pahoMcelAnA vicArothI khAsa manana karavA gya viSaya thaI paDe che paNa te bAbata vicAra karatAM mULa viSayathI dUra javAnuM thaI jAya che, vAta eTalI ja che ke tAla, sura sAthe saMgIta cAlatuM hoya tyAre tenA jJAnavALAne temAM rasa evo paDe che ke temAM ekAgratA thaI jAya che ane kaI vAra e evI udAtta avasthA anubhavI zake che ke tene mahAlAbha prApta thaI jAya che. he nAtha ! uparAMta keInI sAthe rIjhI kema paDAya te paNa huM jANatA nathI athavA te rIjha kene kahe che te paNa huM jANato nathI ane bIjAne rIjhAvI kema zakAya te paNa mane AvaDatuM nathI. aprasanna hoya tene prasanna karavAnI je rIte te rIjha kahevAya che, pite te vakhate je kArya kare che te rIjha kahevAya che ane sAmAne pitAnA tarapha AkarSavAnuM kArya te rIjhAmaNa kahevAya che. prabhune athavA patine rIjhavavA hAvabhAva, gIta, nRtya, priya vacana vigere aneka AvirbhA karavAmAM Ave che ane tethI te rIjhAya che, paNa he paramAtmA! AvA prakAranI rIjha ane rIjhAmaNa jene anyAzraya che te bannemAMthI eka paNa mane AvaDatAM nathI. ApanI rIjha rIjhAmaNa jANatuM nathI eTalethI ja aTakatuM nathI paNa ApanA niraMjana padanI sevA kema karavI? kevI rIte karavI? zuM sAdhanathI karavI ane tema karIne tamAruM pada kevI rIte mAgavuM ? te paNa jANatA nathI. ApanA caraNakamaLanI sevA karatAM AvaDatI nathI, nahi te mArI A dazA hoya nahi. he nAtha ! A pramANe sthiti che tyAre have mAre ApanI pAse zuM mAgavuM? kema mAgavuM? ane kevI rIte mAgavuM? mane ApanI pAse yAcanA karatAM paNa AvaDatI nathI. * TabamAM vajAvavAno artha anAhata aMtardhvanirUpa vAjiMtra kare che. matalaba te vAjiMtronA sura-samAdhi AdinA bhedone jANatA nathI. A bhAva paNa sAro che. Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavIsamuM pada 287 athavA he nAtha ! huM ApanI pAse te saMgItavidyA mAguM ke vAghavighA mAguM ke svarajJAna mAguM? AvAM sAdhane paNa mane AvaDatAM nathI tyAre mAre te ApanI pAse guNanI mAgaNI karavI ke guNaprAptinAM sAdhanonI mAgaNI karavI ? ane mAre guNe mAgavA te te kevI rIte mAgavA? nIcenI dareka gAthAne AvI rIte paNa artha thaI zake che e dhyAnamAM rAkhavuM. veda na jAnuM *kitAba na jAnu, jANuM na lakSaNa chaMdA; taravA vivAda na nAnuM, na jJAnuM vidhA. vapU0 2 "huM veda jANatA nathI, kitAba jANatuM nathI, kavitAnAM lakSaNa ane chaMda jAte nathI; tarkavAda ane vivAda jANatA nathI tema ja kavitvakaLA jANato nathI." bhAva-vaLI he nAtha ! sUrya, agni ane caMdrathI udvarelA sAma, yajura ane Rgaveda ane traNethI uddharale atharva e cAra veda zrIvyAsajIe vibhakta karelA che temAMthI eka paNa huM jANato nathI. hindu dharmazAstrane mULa pAye veda che. enI kRtinA judA judA artha karIne advaitavAdI Adi aneka darzane utpanna thayAM che ane te eka nayane AzrayIne thayelAM che. AtmajJAna jene vAstavika rIte meLavavuM hoya teNe paraspara nayApekSI jJAnane sArI rIte samajavuM joIe, kAraNa ke anya darzananA mUlabhUta na vItarAga darzananAM aMga che. phakta teonuM avadhAraNa nakAmuM che tethI jyAM sudhI enuM jJAna barAbara na thAya tyAM sudhI koI vakhata ekAMta zraddhA thavAtha zuddha zraddhAthI bhraSTa thaI javAya che ane Atmika jJAna paNa apUrNa rahe che. AthI vedamAM zuM kahyuM che ane tene anya darzanakAre svamatamAM kevI eka pakSadRSTithI kheMcI gayA che te samajavA yogya che. taduparAMta parasparApekSAvALA nayasamudAyanA pramANajJAnavAnuM samyagdaSTine game te dharmapustaka lAbha karanAra thAya che te pratIta thAya tevI hakIkata che. he nAtha ! A cAra vedamAMthI eka veda paNa huM jANato nathI. athavA veda eTale svarUpajJAna e artha laIe te mane ApanA yathArtha svarUpanuM saMpUrNa jJAna paNa nathI. te ja pramANe he paramAtmA ! mane musalamAnonuM pavitra dharmazAstra kurAne zarIpha che tenuM paNa jJAna nathI. samudra jevA vizALa jaina darzanamAM sarva darzanasaritAo AvI maLe che ane viziSTa bedhavALAne sarva granthamAMthI sAra tulya ratna prApta thAya che, arthAt para-samayajJAna thavAthI tenuM asat svarUpa bhA samAna thAya ne tethI ja ghaNe UMce daraje satyanI upara rAga thAya agara vyatireka daSTAne mATe tenI jarUra paDe ne tethI svamata * kitAbane badale "kaheba" pATha be pratamAM che. ra veda cAra veda, svarUpajJAna, kitAba=kurAna, bakSIsa. chaMda piMgaLa, svabhAva, tarakavAda=nyAyazAstra, vivAda uttara pratiuttara kaviphaMdA kavitvakaLA, navI navI racanA. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI AnAnajInAM padmA siddha thAya. tadapekSayA Atmika jJAna pUrNa karavA kurAna, mAibala, avasthA vagere sava dharma granthA vAMcI-vicArI dRSTibiMdu samajavA AtmajJAnInuM parama lakSya hAya che. athavA kitAba eTale bakSIsa e artha laIe te ApanI bakSIsa kevI hAya? ApanI kRpA kema maLe ane kevI rIte maLe ? te pazu huM jANutA nathI. * he nAtha ! huM piMgalanAM lakSaNA paNa jANatA nathI ke AvA akSarasayAgathI amuka vRtta thAya ke A chaMda mAtrAmeLanA che ke emAM amuka gaNA Ave che. vaLI kyA vRtto sama che, kyA viSama che vigere lakSaNA mane AvaDatAM nathI ke kavitA karIne ApanI pAse guNuyAcanA karuM, piMgaLa pATha paDhyA vinA, kAvya kare kavi kAya; vaLI vyAkaraNa vinA vande, vANI vamaLa na heAya ' e spaSTA che. athavA chaMda eTale manuSyAmAM vicitra svabhAvanA AvirbhAvA hAya che te huM kharAbara samajatA nathI. tenAM lakSaNA mArA dhyAnamAM nathI ane tethI teo vibhAvadazAmAM paNa kevI rIte guNa sAthe varte che te mArA khyAlamAM nathI. AvI rItanI hakIkata hAvAthI huM ApanI pAse kevI rIte guNunI yAcanA karuM athavA kyA guNAnI yAcanA karuM te huM samajatA nathI. vastunI ghaTanA hetupaNAnA jJAnapUrvaka karavI tenu nAma tarka kahevAya che. ahIM dhUmADo dekhAya che te temAM agni hAvA joie, kAraNa dhUmADA agninuM kArya che vigere taka kahevAya che. tene aMge dravya guNu paryAyanuM jJAna ane sAthe pramANa, naya ane bhagasvarUpanuM jJAna thAya tyAre apekSA vagere samajavAthI AtmAnA avyAMmAdhapaNA AdinA tarka vaDe AtmasvarUpanuM yathArtha lakSya thAya che. e upayAganI sphurtine tarka kahevAya che. vaLI eka hakIkatane sthApana karatAM AcArya ane ziSyanA paraspara pUrva pakSa uttarapakSa thAya te vAda ane tenA uttara pratiuttara ApavA te vivAda kahevAya che. kutarka uThAvI hetu ane piraNAma vagaranA vAda karavA te paNa vivAda kahevAya che. A tarkavAda ane vivAdamAMthI huM kAMi jANutA nathI. A tavAda-vivAdanu zuSka jJAna tattvajJAnanA pAra pAmavA mATe upayogI nathI, kAraNa ke zuSka vAdya ane prativAda karatAM kaddhi paNa tattvane aMta pamA nathI, ema upAdhyAyajI mahArAja jJAnASTakamAM kahe che, paNa hetvAbhAsavALI yuktikuyuktithI jyAre anya koI lakSyasthAna uDAvI devA yatna karatA hAya athavA zAstrAnubhavasiddha vastunI sthApanA karavI hAya tyAre zraddhAmAM sthira rahevA mATe A jJAnanI jarUra che, kAraNa ke tethI AkSepa karanAra ke zrotA kaI jagyAe skhalanA kare che te samajAI jAya che tathA samajAvI zakAya che. yathAsthita tarkanA niyama pramANe carcA karavI te vAda ane viparIta vAda karavA te vivAda, AmAMnu he paramAtmA ! huM kAMI jANatA nathI. vaLI huM prabhu ! huM kavinuM cAturya athavA tenI kaLA jANatA nathI. navIna kAvye banAvavAmAM alaMkAranA bhedo, rasanA visAvA, anubhAvA, sthAyI bhAvA ane tenA vibhede jANavA joie e saMtuM mane jJAna nathI ke jethI huM tamArI kavitA banAvI tamArA Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavIsamuM pada 289 guNanuM gAna karuM, tamArA guNonuM kAvya banAvuM ane taddadvArA tamArA guNonI yAcanA karuM. A pramANe mArI sthiti che tethI he prabhu ! huM te ApanI pAse haju A jJAna, vijJAna ke je AtmajJAna karavAnAM sAdhana che te mAnuM ke ApanA guNa mAguM? huM te kevI rIte mAguM? zuM mAguM? kharekhara ! huM mA bhraSTa thayelo chuM. mane zuM karavuM tenuM bhAna nathI. he mArA nAtha ! mane Apa barAbara mArgapratIkSA karo. jApa na jAnuM juvAba na jAnu, na jAnuM *kathavAtA; bhAva na jANuM bhagatI na jANuM, jAnuM na sIrA tAtA. avadhU0 3 Apane jApa jANatA nathI, (Apa saMbaMdhI praznane ) javAba paNa jANate. nathI, ( uttama puruSa-mahAtmA) kathita ApanI vAta jANatA nathI; athavA kathA-vArtA jANato nathI, ruci jANatA nathI, bhakti( na bheda) jANatA nathI ane zItaLa garama zuM che te paNa jANa nathI." bhAva-navakAravALI Adi sAdhana hAthamAM lIdhA vagara mukhethI prabhunAmoccAraNa karavuM te zAbda jApa kahevAya che ane navakAravALIthI athavA hRdayamAM kamaLa vigerenI kalpanA karI jApa karavo te mAnasa jApa kahevAya che. je AzravabhItipUrvaka gajJAna yathAsthita na thayuM hoya te zeDa vakhata jApa karyA pachI pAchuM mana bhramita thaI jAya che. jayAre prabhunA padanI laya lAge che tyAre aMtaradavani-ajapAjApa-haMsehano akhalita uracAra uThe che ane tenuM barAbara jJAna na hoya to temAM aneka prakAranI bhramaNAo paNa thAya che. prANAyAma vigere teTalA mATe kALajJAna ane zarIrasvAthya mATe ja upaganA che ema zrImAn hemacaMdrAcArya zAstranA pAMcamA prakAzanI zarUAtamAM kahe che. e bAbatane jene nAda lAgela hoya che te koIka vAra AtmasvarUpa jovAne bhramamAM paDI jAya che, tethI gamArganA saMpradAyI jJAna vagara jApamAM huM utarI zakato nathI. ane he nAtha ! ApanuM svarUpa mAnasa pratyakSa paNa thatuM nathI ane jyAM sudhI paramAtmAne mAnasika sAkSAtkAra na thAya tyAM sudhI game teTalo jApa karavAmAM Ave to teno paramAtmadazAprAptinA lakSyArthIne aMge kAMI paNa upayoga nathI e sArI rIte samajI zakAya tevI hakIkata che. vaLI anya kaI mane pUche ke-paramAtmA kevA che? te ApanA sAkSAt svarUpanuM mane * kavivAtA e pAThAMtara kavacita che paNa bIjI gAthAnA chellA caraNamAM te vAta AvI gai che tethI atra uparano pATha samIcIna gaNe che. "kara vAto' evo pATha che, teno artha karI jANatuM nathI" ema thAya che. 3 jApasmaraNazakti. juvAba=javAba. kathavAtA ( uttama jana) kathita vA=mArgo, kathA ane vAta. bhAva=ruci, praNAma. bhagatIbhakti. sIrA tAtA TADhA unA, 37 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 zrI AnaMdaghanajInAM pade darzana thayeluM na hovAthI huM kAMI javAba paNa ApI zakato nathI. e javAba koI sAdhAraNa praznane javAba nathI ke temAM geTe cAle. AthI ApanA saMbaMdhI prazna pUchanArane saMtoSa thAya te javAba huM ApI zakatuM nathI. vAta te ghaNI karuM chuM paNa muddAne eka paNa saMtoSakAraka javAba muddAsara ApI zakto nathI. tevI ja rIte mahAtmA purue Apane sevavAnA kyA kayA mArga batAvyA che ? kevI vidhi batAvI che ? tenI vAto paNa huM barAbara jANatA nathI. mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke Apane sevavA mATe-A5nA guNe prakaTa karavA mATe zAstrakAra aneka vAto karI gayA che, paNa huM temAMnuM kAMI jANatuM nathI, athavA jANuM chuM te bahu upara uparathI taddana sAdhAraNa rIte jANuM chuM ane vAstavika rIte te te vAta jANavAnuM jANapaNuM kahevAya evuM mArAmAM che ja nahi. ApanA guNonI ke ApanI AvA prakAranI anyakathita vAto paNa huM karI zakatA nathI tyAre Apa sAkSAt maLe te huM Apane oLakhI zakIza ke nahi te paNa akkasa che ane Apa maLaze tyAre huM ApanI pAse samajyA vagara zuM mAgIza? he prabhu ! AvI mArI sthiti che. vaLI he prabhu! ApanI bhakti kevI rIte karI zakAya che te paNa huM jANato nathI. 'cittaprasanane re pUjanaphaLa kahyuM re" emAM zuM rahasya che te huM samajato nathI ane ApanI bhaktimAM evI cittanI prasannatA thaI hoya, e apUrva vilAsa thaI gayuM hoya, evI apUrva AtmatinuM divya darzana thaI gayuM hoya ema mArA dhyAnamAM nathI ane enuM kAraNa e bhakti mATe kevA prakArane bhAva joIe, kevI UMcA prakAranI ruci joIe, kevI daDha sahaNa joIe tenuM mane vAstavika bhAna nathI e ja hovuM joIe. "bhAva vinA dAnAdikA, jANa aluNe dhAna; bhAvarasAMga maLyA thakI, guTe karma nidAna" e vAta satya haze ema mane jaNAya che, kAraNa ke aneka rIte meM kriyA karI haze paNa zaramAt sivAya prasiFsTarita na mAvazvA : bhAvazUnya-nirAdarapaNe athavA anyatra citta karI haze tethI Apane sAkSAtkAra kadi thaye nathI. huM to ethe bhakti karato hato paNa mane paNa bedha nahotuM ke ApanI bhakti puSpa, caMdanathI thAya ke guNAnukIrtanathI thAya ke khamAsamaNAM devAthI thAya ke rAga kADhIne stavana bolavAthI thAya ke ghaMTa vagADavAthI thAya. AvI rIte bhaktinuM svarUpa, tenA bheda-vibheda samajyA vagara ane tenI sAthe bhAvarasAMga meLavyA vagara karelI sarva bhakti AtmAddhine utpanna karanAra na thavAthI viphaLa gaI ema jaNAya che. vivekapUrvaka daza trika, pAMca abhigama sAcavIne, AzAtanA TALIne prabhusvarUpa oLakhI premathI, snehathI, ekAgratAthI eka vakhata ApanI kharI bhakti thAya te mArA bhavanA pherA maTI jAya ema sAMbhaLyuM che, paNa mane haju te AvaDatuM nathI, tyAre he nAtha ! Apane zuM kahuM? ApanI pAse zuM mAguM? kevI rIte mAguM? Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavIsamuM pada 291 he nAtha ! TUMkAmAM kahuM te huM Apane vAstavika rIte eLakhatA ja nathI. ApanA svarUpanuM mane bhAna nathI. are ! Apa TADhA che ke unA che, zItaLa che ke garama che te paNa huM jANatA nathI. matalaba Apane vaNu, gaMdha, rasa, sparzAdi che ke nahi tenuM paNu mane jJAna nathI, tame nira Mjana nirAkAra che ke garama ThaMDA che te paNa huM jANutA nathI tethI ApanI pAse huM zuM mAzu' ? athavA AtmAneA karmAMtApa maTADI daI tene zItaLa kare evAM hitakAryAM kyA che te huM jANatA nathI temaja Atma ahita karanAra prANAti pAtAdi Azrava che tene paNa huM jANutA nathI. matalaba AtmAne zItaLa athavA garama banAvanAra padArthAMnA mane viveka hajI thayA nathI. mArA prabhu ! mArA aMtaryAmI ! mArI AvI sthiti che tethI ApanI pAse huM kevI rIte ane zenI yAcanA karuM te hajI huM vyakta rIte mArA manamAM samajateA nathI. nAtha ! guNuDDIna tarapha dayA kare, kupA karA, STi nAkhA. A gyAna na jAnuM vigyAna na jAnuM, na jAnuM bhajanAmA (na jAnuM padanAmA ); AnaMdaghana prabhuke gharadvAreM, raTana karUM guNadhAmA. avadhU0 4 " mArAmAM yathAsthita vastugrAhI upayAga nathI, viziSTa kaLA huM jANatA nathI ane ApanAM bhajano karavAnI rIti huM jANatA nathI athavA teA niraMjana padmanAM nAme mane AvaDatAM nathI; AthI huM teA AnaMdasamRddha paramAtmAnA maMdiranA dvAra pAse bhamyA karuM chuM athavA dvAra pAse UbhA rahI prabhunu raTaNa karuM chuM je raTaNa guNeAnA dhAma(sthAna)rUpa che. " bhAva--he nAtha ! mArAmAM yathAsthita vastugrAhI upayAga nathI ke jethI pratyakSa upayogathI ApanAM darzana karuM, ApanA guNunI pratIti karUM athavA teA parAkSa upayAgathI matizrutadvArA ApanAM darzana karuM. sAmAnya upayogathI ApanuM kharAkhara jJAna thatuM nathI ane tethI vAraMvAra mAga paribhraSTa thayA karuM chuM. je vastu mAre prApta karavI che tenuM mane sarvAMze jJAna nathI tethI huM tene kevI rIte spaSTa-vyakata karuM? tema ja huM nAtha! mArAmAM koI khAsa kaLA paNa nathI ke jethI tadvrArA Apane eLakhuM. citrakaLA, lekhakaLA, vAdyakaLA, zilpakaLA e sava vijJAna kahevAya che. jo mane citrakaLA AvaDatI hoya te Apanu citrAmaNu karI Apane vyakta karuM, ApanA guNagrAma lakhatAM AvaDatA Aya te tema karI Apane oLakhuM, evI rIte sa kaLA mATe samajavuM; paNa mane te e kAmane upayAgI thAya tevI eka paNa kaLA AvaDatI nathI tyAre mAre ApanI pAse zuM mukha laine mAgavu ? athavA jJAna eTale sAmAnya darzana ane vijJAna eTale viziSTa 4 yAna=viziSTa vastugrAhI upayoga athavA sAmAnya darzana. vigyAna=kaLA, athavA vizeSa dana. bhajanAmA=bhajana karavAnI rIti. pa=niraMjana 56. dvAre=AMgaNAmAM, bAraNAmAM. raTana karuM=bhamuM, japu. guNadhAmA guNeAnuM sthAna, Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 zrI AnaMdaghanajInAM pado darzana e paNa artha thaI zake, paNa te karatAM padanA bhAva sAthe upara lakhyo te artha vadhAre baMdhabesato Ave che. jJAna eTale gurudatta jJAna ane vijJAna eTale AtmA saMbaMdhI jJAna e artha TabAkAra kare che te paNa prastuta viSayane anurUpa che. vaLI niraMjana nAthanuM bhajana AvI rIte thAya che te paNa huM jANato nathI. mahAtmAnA bhajanamAM ekatAna thaI javAthI chevaTe tanmaya-takUpa thaI javAya che evI vizuddha cittavRtti karatAM mane AvaDatI nathI ane te mATe bhajana guNagAna karatAM paNa AvaDatAM nathI. temaja pAThAMtare he nAtha ! ApanA paramAtmapadanAM aneka nAma che, hajAro karaDe anaMta nAme che, dareka guNa ApanA nAma sAthe joDI zakAya tema che ane mArA sAMbhaLavA pramANe ApanAmAM anaMta guNo che, paNa tenAM nAme paNa huM jANato nathI. e niraMjana padanAM ATalAM nAme che ema jANato houM te te padanuM raTaNa karI, tene artha vicArI, tenuM svarUpa samajuM ane tene jApa karuM paraMtu te paNa huM jANato nathI. AvI rIte he nAtha ! huM gAI bajAvI jANato nathI, Apane oLakhate nathI, kaLAcAturya vagarano chuM, varUpanA yathAsthita bodha vagarano chuM ane pariNAmadhArA ane vallAsathI bhaktibhAva rahita chuM. Avo huM guNahIna chuM, guNanI pIchAna vagarane chu ane guNanI gaNatrI paNa karI zakuM te nathI. tyAre have mAre zuM mAgavuM? ane kevI rIte mAgavuM? mAre te prathama prabhupada mAgavuM ke gAyanavidyA vigere mArAmAM nathI e sarva mAgavuM. he nAtha ! A pramANe vicAra karatAM mAro pAra Ave tema jaNAtuM nathI, tethI huM te AnaMdaghana prabhunA maMdiranA dvAra pAse Ubhe rahIne AMTA mAruM chuM, mane aMdara praveza karavAne te adhikAra nathI, paNa bahAra pahero bharyA karuM chuM ane aMdara dAkhala thavAnI daDha IcchA rAkhyA karuM chuM athavA "mane maLe, mane maLe" e pramANe ApanuM raTaNa karyA karuM chuM, jApa karyA karuM chuM. AvI rIte prabhunA dvAra pAse raTaNa karavuM e paNa guNanuM dhAma che, guNaprAptinuM kAraNa che ema meM sAMbhaLyuM che. jyAre mane aMdara praveza karavAno adhikAra nathI ane zuM mAgavuM ane kema mAgavuM te mane AvaDatuM nathI tyAre eka sthaLa jJAna tarIke meM A mArga svIkAryo che ke-prabhunA maMdira pAse AMTA mAryA karavA athavA temanuM raTaNa karyA karavuM. AvI rIte daDha bhAvanAthI eka vastune IrachatA IcchatA keI divasa tene ega thaI jaze, kAraNa ke vastuprAptino kAryakrama e ja che. zrIAnaMdaghanajI mahArAjanA AkhA padanuM rahasya ghaNe bhAge chellA pAdamAM hoya che e atra pratyakSa jaNAya che. raTaNa karavAnI bAbata kathitAtha che. pitAnI laghutA, guNahInatA batAvI paNa chevaTe mAgavAnuM zuM che te bAbata vyakta thatI nathI, chatAM paramAtmapada prApta karavA yogya che evI daDha IrachAne aMge prabhupadanuM raTaNa karavAno mArga zodhI kADhe che. prabhu nAmano jApa karatAM karatAM tene chevaTa oLakhI zakAze ane pachI tene ane pitAne abhedabhAva samajAtAM chevaTe maMdiramAM praveza thaI zakaze te tAvika artha prApta thAya che. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 sattAvIsamuM pada jayAre prabhu nAmanI AvI raTaNa cAle che tyAre sthaLa viSayakaSAya tarapha vRtti jatI nathI, saMsAradazA tarapha udAsInatA thAya che ane chevaTe parama viziSTa guNAnurAga thatAM te prApta thAya che. AvA prakAranuM guNaraTaNapaNuM e mokSanuM dhAma che, kAraNa ke e raTaNa cAle che tyAre manamAM eka evA prakAranI zAMti thAya che ane sthaLa viSaya tarapha evI tyAjya vRtti thAya che ke mokSadhAmamAM je akhaMDa zAMtinuM sAmrAjya pravarte che tene atra kAMIka sAkSAtkAra thAya che. pada sattAvIsamuM rAga-AzAvarI. avadhU rAma rAma jaga gAve, viralA alakha lagAve. avadhU0 matavAlA to matameM mAtA, maThavAlA maTharAtA; jaTA jaTAdhara paTA paTAdhara, chatA chatAdhara tAtA. avadhU. 1 "he niraMjana bhagavAna ! jagatanAM prANIo rAma rAma mukhethI gAya che, paNa alakSya svarUpane oLakhanAra te kaIka bhAgyazALI ja hoya che. jUdA jUdA matavALA pitA potAnA matamAM masta hoya che, maThadhArIo pitAnA maThamAM Asakta hoya che, jaTAdhArIo jaTAmAM, pATadhArIo potAnI pArTImAM ane chatradhArIo chatramAM garama thaI gayelA hoya che. " bhAva-A pada zrI AnaMdaghanajI mahArAjanI dharmasahiSNutA batAve che. emanI dUdhamAMthI pANIne juduM pADavAnI haMsabuddhi kevA uttama prakAranI hatI te A padathI jaNAI Ave che. je vRtti A padamAM batAvI che tevI vRtti sAmAnya thaI jAya te duniyAmAM dharmane nAme je aneka jhagaDAo utpanna thAya che tene suratamAM aMta AvI jAya. matanuM rahasya samajyA vagara abhimAnane laIne je sthiti aneka matanI ane matAvalaMbIonI thaI gaI che tevI sthiti mATe javAbadAra manuSyae A pada bahu manana karI vicAravA gya che. A muddA upara chevaTe vivecana karavAnuM rAkhI e megI mahAtmA atra zuM kahe che te prathama vicArIe. he prabhu! A duniyAnI zuM sthiti thaI che te Apane kahuM chuM, te sAMbhaLe- duniyAnAM prANIo "rAma rAma" gAyA kare che paNa rAma keNa che te samajatA nathI, 1 jaga=jagata, duniyAnA loke. viralA keIka, alakha=eleka, alakSya. lakhAve=jagAve athavA jANe. matavaizeSika, sAMkhya vigere. mAtA=masta. mazRMgerI, zAradApITha vigere maTha. paTA=pATa, zrIpUjyanI vigere. chata=chatra. tAtA garama, tapta thaI rahelA. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zrI AnaMdaghanajInAM pado vicAratA nathI, jANavAnI darakAra karatA nathI. teo to grAphanA yaMtravat dazaratha rAjAnA putra rAmanuM nAma laI jANe che, paNa te ti rAmaH "nija svabhAvamAM ramaNa kare te rAma' e bhAva jANatA nathI tema vicAratA paNa nathI. svabhAva zuM? vibhAva zuM ? nija svabhAva zuM? parabhAva zuM ? kone prApta thAya ? kema prApta thAya? tenuM zuM pariNAma thAya? ene teo khyAla, tela ke vicAra karatA nathI, mAtra mukhethI rAma rAma belI jAya che. e rAma zabdane keTale vistRta artha thaI zake che ane pitAne ane e zabdane zuM saMbaMdha che, pite tanmaya kayAre ane kevI rIte thaI zake tema che tene ghaNAkharA te vicAra ja karatA nathI. koI bhAgyazALI prANuM hoya che te ja rAma zabdamAM raheluM alakSya svarUpa samajI zake che, jANI zake che. vAta ema che ke sAmAnya vyavahAru mANase AvA sUkSma AtmasvarUpane oLakhyA vagara rAma rAma popaTanI jema belyA kare che, jyAre enuM vAstavika svarUpa je alakSya che te te koIka ja samaje che. (athavA koI kaI prANIo alakhane jAgrata kare che, jhaLI, laMgeTI ane mRgacarma laI aleka aleka karyA kare che, paNa aleka zuM che te samajatA nathI. A artha karavAne badale upara batAvyuM te artha vadhAre baMdhabesatA Ave che. rAma rAma belI janArA tenuM alakSya svarUpa jANatA nathI, mAtra vyavahArathI uccAra karyo jAya che.) AvI rIte lakSyArtha spaSTa karyA vagara uccAra karyA kare che tenuM pariNAma zuM Ave che te have batAve che. atra rAma zabda saMjJAsUcaka hoya ema samajAya che. keI kRSNa kRSNa karatA hoya, ke krAIsTane jatA hoya, keI pigaMbarane bhajatA hoya, keI jinane ArAdhatA hoya te sarvane atra samAveza karavo egya gaNAze. kharI rIte svarUpajJAna thavAne aMge zuM dazA thaI che te vicAravA yogya che. bauddha, sAMkhya, mImAMsaka vigere matavALAo pitapotAnA matamAM Asakta rahe che, masta rahe che ane anya zuM kahe che te samajyA vagara, tenA nayanI apekSA dhyAnamAM lIdhA vagara, vagara samaje tenA para AkSepa karavA maMDI jAya che ane pite satyasvarUpa paramAtmAnA mukhamAMthI nIkaLI paDyA che ema mAnavA lAgI jAya che, eTaluM ja nahi paNa anya matane halake pADavAmAM, teonI sAthe laDAI karavAmAM ane teonI niMdA karavAmAM dharma samaje che. pitAnA manamAM eTalA chakI jAya che ke paramasahiSNutA zuM che te teonA vicArapathamAM paNa AvatuM nathI. AvI ja rIte maThadhArIo pitAnA maThamAM Asakta thaI jAya che. teonI daSTi eTalI TUMkI thaI jAya che ke pitAnA maThanI bahAra satya hoI zake ema teonA vicAramAM paNa AvI zakatuM nathI. zaMkarAcAryanA zRMgerImaTha, zAradApITha vigere maThe che tema ja dudharejanA mahaMta, svAmInArAyaNanA vaDatAla, gaDhaDA vigerenA maTha ane bIjA aneka maTho hoya che. A maThane Azraya karanArA ane temano anuyAyI varga dharmasarvasva pitAnA maThamAM ja AvI gayuM hoya ema mAnI laIne cAle che. dharmanuM satya svarUpa Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM pada 295 maThanI bahAra hoI zake ema teonA svapnamAM paNa AvI zakatuM nathI ane bIjA keI anya daSTibiMduthI svarUpa batAve te vicAra karavAnI paNa darakAra vagara tene haDadhUta karI nAkhe che. maThamAM magnapaNuM eTalI hada sudhI thaI jAya che ke eka ja sarakhI dharmavicAraNAvALA paNu bAjunA anya mahaMtanA maThano tiraskAra karavAmAM dharma samaje che. e maTharAgathI utpanna thayeluM abhimAnajanya phaLa che jene pratIkAra bahu muzkela thaI paDe che. AvI ja rIte he nAtha ! jaTAdhArI khAkhI bAvAo pitAnI jaTAmAM garama rahe che, pATadhArI zrIpU vigere aneka matAvalaMbIo pitAnI pATamAM ja Asakta rahe che athavA pATadhArI rAjAo potAnI rAjyagAdI-pATamAM masta rahe che ane chatradhArI divAna, sarasUbA vigere pitAnI chatramAM garama rahe che. e jaTA, pATa ane chatranI garamImAM teo eTalA abhimAnane vaza rahe che ke dharmanuM tatva zuM che te teonA samajavAmAM kadI paNuM AvatuM nathI. ATalA uparathI eka vicArazIla manuSya te tyAM sudhI kahI gayA che ke dharmaraNa tArAM nitaM juThThAvAn dhamanuM kharuM tattva te guphAmAM bhaMDArI dIdhuM che. A guphA te kaI samajavI te vidvAne vicAravAyogya che. vicAravAthI samajAze ke e guphA te anya kaI nahi paNa matarAga (daNirAga) javAthI vizuddha thayela cittaguhA che. A pada para vadhAre vicAra karavAthI ene Azaya barAbara khyAlamAM Avaze. upara uparanI hakIkatathI saMtoSa pAmanArA ane tattvatatvane vicAra nahi karanArA utkAntinI kaI avasthAmAM che te have vicArIe. TabAmAM A gAthAne arthe bahu jUdI rIte karyo che te paNa khAsa vicAravA lAyaka che. tyAM lakhe che tene bhAva A pramANe cheH-he AnaMdaghana AtmA ! jagatanA jI rAma rAma" e jApa kare che, e zabdane raTe che; paNa ene laIne alakSya svarUpane bhUlI gayA che. rAmane ja alakSyapaNe mAnI laI alayanA oLakhANanI jarA paNa darakAra karatA nathI teonA manamAM te ema ja che ke parama padArtharUpa rAmanuM nAma amArA hAthamAM AvyuM che, have amAre koI kArya karavAnuM bAkI nathI. A jena leke mAtra "jina jina" karI rahyA che paNa tenuM svarUpa samajyA vagara te bhUlAvAmAM paDyA che; paraMtu DhorA variyA leke bAhya vastu upara dRSTi rAkhanArA ja hoya che, paNa alakSya svarUpa samajavAvALA te lAkhomAM eka-eI saMtapuruSa hoya che. vaLI viSNumatadhArI tema ja kabIra phakIra paNa ema ja kahe che. lakSyanA upayoga vinA kevaLa rAma rAmanuM maraNa kare te sarva aMdha saMsArIo samajavA. AvI rIte rAma nAmanuM raTaNa karanAra jagavAsI jIvaDAo alakhane lakhI na zake; jevI rIte ge nAma levAthI azvatva viziSTa azvanI oLakha zu na thAya tema. maThavAsI eTale AvelA abhyAgatanI maThamAM paricaryA karanAra evA makavAsI maThamAM mAtA eTale magna thaI gayA che, temAM ja rakta thaI gayA che. keI vaLI jaTAne ja jagAvI rahyA che, aMtasamaye saMnyAsa dhAraNa kare ene ja Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zrI AnaghanajInAM padmA siddhatAnuM kAraNu mAnI rahyA che, e vagara siddhi nathI ema mAnI rahyA che, keAI jaTA dhAravAmAM ja siddhi mAnI beThA che. vaLI kAika atasamaye lAkaDAnA paTTo dhAryA vinA siddhi nathI ema mAnanArA che. keTalAka chatA eTale pRthvIne dhAraNa karavAmAM-kSatriyapaNAmAM eTale kSataprahArathI zatruone haThAvI garIbanu rakSaNu karavAmAM siddhi che ema mAnI beThA che. rahasya e che ke-rAjyamAM je Asakta thayA che te rAjyapaNAmAM ja magna rahI temAM siddhi mAne che. rAjya vagara jagamAM nIti koNa pravartAve ane corAdika duSTa janAthI rakSaNu kANu kare? ema jaNAvI rAjyathI ja siddhi che ema mAne che. have e ja dRSTithI vicAra AgaLa calAve che. Agama paDhi Agamadhara thAke, mAyAdhArI chAke; duniyAdAra duniseM lAge, dAsA saba AzAke. avadhU0 2 " AgamanA abhyAsa karI AgamadhArIe thAkI gayA che, mAyAvAdIe ( potAnA ) vicAramAM chakI jAya che ane duniyAnA mANasA vyavahArakAmAM lAgyA kare che AzAnA dAsa che ema samajavu', e sa "" bhAva--jinAgamanA abhyAsIe Agamane abhyAsa karI karIne thAkI jAya che, paNa jo matarAgathI mukta thatA nathI teA teone AtmasvarUpane sAkSAtkAra kaddhi paNa thatA nathI. athavA upara jaNAvelA mahadhArI, paTadhArI, chatradhArIone samajAvavA mATe AgamadhArIe prayatna karIne thAkI jAya te paNa te kadi svarUpa samajavAnA nathI; kAraNa e che ke--svarUpajJAna prApta karavA mahadhArI vigere icchA ja karatA nathI. teo te peAtAnA maThamAM Asakta rahe che, tenA upara peAtAnA nirvAha samaje che ane tenA adha rAgamAM masta rahe che, jyAM satya svarUpa samajavAnI IcchA ke pravRtti nathI tyAM game teTalA prayAsa ke dalIla karavAmAM Ave te te taddana bInaupayogI che e samajAya tevI hakIkata che. AgamadhArIne aMge A banne atha barAbara madhabesatA Ave che. athavA AgamadhArIe eTale vedAbhyAsI evA paNu atha thAya che. teo vedanA abhyAsa karI karIne thAkI jAya che paNa alakSya svarUpa prApta karI zakatA nathI. artha karavAnA eka mukhya niyama e che ke pracalita artha ghaTI zakatA hAya tyAM sudhI kheMcIne anya artha ghaTAvavA nahi, te niyama pramANe A artha kharAbara lAgatA nathI, kAraNa ke teo peAtAnAM zAstrane Agama zabdathI oLakhatA nathI. ane mAyAdhArI-mAyA-paisA rAkhanArA dhanamAM chakI jAya che ane temAM ja masta 2. Agama=jinAgama athavA veda. mAyAdhArI=mAyAvAdI, vedAntI chA=chakI jAya. dunise= vyavahArakRtyamAM athavA duniyAmAM, dAsAAAkare. saba=sarve, Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM pada 297 rahe che athavA mAyAvAdI vedAntIo mAyAmaya jagata samajI puruSa ane prakRtinA svarUpamAM anya satya hakIkata lakSyamAM ja letA nathI. AvI rIte ekAMta svamatAvalaMbIne kadi alakSya svarUpane AvirbhAva thato nathI. jeo satya svarUpa samajavA mAgatA hoya teoe pitAnuM mana niraMtara ughADuM rAkhavuM joIe ane rAgaTaNathI ke SaSTithI amuka svarUpa ke svarUpAbhAsa tarapha na jevuM joIe. je pUrva buddazAhita cittathI abhyAsa kare che te kadi satya samajI zakatA nathI. AvI sthiti maThArI, AgamadhArI ane mAyAdhArIonI thaI gaI che ane bAkI je duniyAdArInA vyavahAra mANasa rahyA che te duniyAnAM kAryamAM Asakta rahyA kare che. teo te ghara, chokarAM, strI, dhana, dhaMdhe, khaTapaTa, sagapaNa ane bIjA aneka prasaMgamAM parabhAvaramaNa pratyakSa dekhADI Ape che. teone to savArathI moDI rAta sudhI alakSya svarUpa zuM che te saMbaMdhI ciMtA karavAne avakAza ke yogyatA ja nathI tyAM teo pAsethI te zuM AzA rAkhavI? athavA AgAmadhArI ane mAyAdhArI vigere upara batAvelA sarva duniyAdArInA mANase che, saMsArI prANIo che, saMsArathI jarA paNa UMcA AvelA nathI ane duniyAne ja lAgI rahelA che, duniyAnI mamatAmAM rakta che ane AzAnA dAsa che. A artha paNa saMbaMdha sAthe besate Ave che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke-upara jaNAvelA sarva matarAgI manuSya AzAnA dAsa che, maDa haze te pUjA-mahimA vadhaze, raheze ema samajanArA hoya che ane AzIbhAvathI kriyA-kaSTa sahana karanArA hoya che. prabhuprItyartha-phaLanI apekSA vagara--nirAzIbhAvathI niSkAmapaNe teonI eka paNa karaNI nathI ane tema hovAthI te sarva vastutaH nakAmI che, phaLa vagaranI che ane khAsa karIne te kevI che te nIcenI gAthAmAM spaSTa batAvyuM che. atra bahu vicAravA lAyaka hakIkata kahI che. AvA AgamadhArI ane maThadhArIone paNa AzAnA dAsa kahyA e khAsa lakSyamAM levA lAyaka bAbata che. AzA kAMI dhananI ja nathI hotI. mAna-pratiSThA meLavavAnI, padavI prApta karavAnI, ziSya, pustaka, upAdhi ekaThI karavAnI AzA paNa pudgaLAnandipaNane lIdhe saMsAramAM rajhaLAvanArI che, bahirAtmabhAvanI dazA che ane ekAMta varyuM che. AthI meTA AgamadhArIo paNa AvI AzApUrvaka kaI paNuM anuSThAna karatA hoya to te zrI AnaMdaghanajI mahArAjanI dRSTimAM duniyAdArI leke ja che ane nIcenI gAthAmAM durlabha prANa kahyA che tenI gaNanAmAM te AvI zaktA nathI. AzAnA vizeSa svarUpa mATe A pachInA padamAM paNa keTalIka hakIkata batAvavAmAM Avaze. 38 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 zrI AnaghanajInAM padmA bahirAta mUDhA jaga jetA, mAyA ke phaMda rahetA; ghaTaaMtara paramAtama bhAve, duralabha prANI tetA. avadhU0 3 " duniyAmAM je prANIo AvA che te bahirAtmabhAvamAM muMjhAI gayelA che ane mAyAnA pheMdAmAM rahenArA che; (athavA jagatanA jeTalA prANIo mAyAnA meMdAmAM rahenArA che te ahirAtmabhAvamAM mUDha thai gayelA che. ) manamAM paramAtmabhAvanuM dhyAna kare tevA prANIo durlabha che-bhAgye ja maLI zake tevA che. " bhAva--upara jaNAvyuM te pramANe jee potAnA matamAM AgrahavALA prANI hAya che, jeo peAtAnA dharmanA nAme raLI khAnArA hAya che, paNa vastutaH jee AzAnA dAsa che teo ahirAtmabhAvamAM muMjhAI gayA che. agAu sAtamA padanA vivecanamAM bahirAtma, aMtarAtma ane paramAtmabhAvanu' svarUpa ApaNe vistArathI joi gayA chIe. jee zarIra, dhana vigeremAM Atmabuddhi mAnatA hAya tee hirAtmabhAvamAM vatatA hoya che. jeo mukhethI ema bele che ke zarIrathI AtmA bhinna che paNa jeonI Antarika pravRtti paralokanirapekSapaNe zarIrane poSaNa karavAnI, iMdriyAne tRpta karavAnI ane aihika sukha bhAgavavAnI hAya che te paNu aMtarAtmabhAvane eTalA ja dUra rAkhe che ane paramAtmabhAva teethI eTalA badhA dUra rahe che ke vAstavika rIte teo paNa hirAmabhAvamAM varte che. jyAM sudhI AzAnA tAbAmAM rahevAnuM thAya, jyAM sudhI AzA rAkhIne A leka athavA paraleAkamAM phaLa meLavavAnI icchAthI dharmakaraNI karavAnA dekhAva karavAmAM Ave tyAM sudhI ahiMrAtmabhAva ja vate che ema samajavuM. AthI matadhArI, chatradhArI ane AgamadhArI sajyAM sudhI AzAnA dAsa che tyAM sudhI ahirAtmabhAvamAM muMjhAi gayA che ema atra kahevAnA Azaya che. vaLI AvA prANIe mAcA--duMbhanA kabajAmAM ja rahelA che, te mehanIya karmanI eTalI prabaLa sattA taLe dabAyalA rahe che ke dharmane paNa saMsAranimitta banAvI mUke che, AthI zuddha AtmajJAna athavA anubhavajJAna tethI dUra rahe che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja A ja viSaya upara lakhatAM codamA zrIanaMtanAtha prabhunA stavanamAM lakhe che ke gacchanA bheda bahu nacaNu nihALatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatAM thayAM, moha naDIyA kalikAla rAje. sAmAnya gacchanA bhedanI hakIkata hRdayacakSuthI jee nihALatA hoya che ane temAM je Asakta hAya che te tattvanI vAta karatAM lAjatA paNa nathI, matalaba teenA mukhamAM tattvanI vAta eka nirlajja manuSyanA hRdayamAM adhikAra vagaranI vAta jevI lAge 3 ahirAtama=ahirAtmabhAvamAM. mUddAmu jhAI gayela. jaMga=jagamAM. jetA=je.ku=kdAmAM. ghaTa=mana. aMtara=mAM, duralabha-dula bya, du:khe maLI zake tevA, thADA Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM padma 299 che. AvA prANIe udarabharaNu, svakIrtisthApana vigere kAryAM kare che ane kharekhara A viSama pacama kALamAM meADu rAjAe emanA upara peAtAnu sAmrAjya calAvyu che. atra kahevAnA Azaya e che ke-AtmasvarUpanA jJAnanI vAtA karavAne badale mamatvane vaza thaI, gacchanA bhedo jevI nakAmI bAbatamAM amUlya vakhatanA vyaya karI, mADu rAjAnA tAbAmAM peAtAnI jAtane mUkI daI AvA prANIe paNa eka rIte jotAM mAtra peTabharApaNuM kare che. athavA banne paMktine sAthe laie te mAyAvAdI prANI bahirAtmabhAvamAM vanArA che evA artha nIkaLe che. eTale keTalAka vedAntIe naitri naiti karIne mAyAvAdanu sthApana karI eka parabrahmane abhedavAda mAne che te paNa bahirAmabhAvamAM ja vate che, kAraNa ke paramAtmabhAvanuM svarUpa dhyAvate aMtarAtmabhAva e nathI, kAraNa ke temAM AtmAnu vyaktitva ja rahetuM nathI. Ane badale upara jaNAvye te bhAva AkhA padmanA ane vizeSa anurUpa che. jee hRdayamAM paramAtmabhAvanuM dhyAna kare tevA prANIe te bahu durlabha che. upara uparathI DAmADa rAkhanArA, dharmane nAme dhatiMga calAvanArA, bahirAmabhAvamAM vartanArA prANIo teA bahu che; paraMtu zarIramAM ja paramAtmA birAjamAna che evuM khelanArA ja mAtra nahi, paNa te vAtane niraMtara smaraNamAM rAkhanArA, te vAtanuM dhyAna rAkhanArA ane peAtAnAM dareka kAryamAM te vAta upara lakSya ApanArA prANIe bahu ochA hAya che; mastaka muDAvanAra prANIe bahu hAya che, mana muMDAvanAra bahu alpa hoya che; upara uparathI rAma rAma khelanArA prANIe bahu hoya che, paNa tenI alakSya jyotine jagAvanAra prANIo bahu thoDA hAya che Aje bahu thoDA varga aMtarAtmasAvamAM vanArA che, bAkI kharekhara dharmI hAvAne badale dhI hAvAne dAvA karanArA athavA dhI dekhAtA prANIe moTI saMkhyAmAM che paNa te paramAtmabhAvanI prAptine aMge te tadna nakAmA ja che. khaga pada gagana mIna pada jalameM, jo khoje so baurA *; citta paMkaja khoje so cinhe, ramatA AnaMda maurA. avadhU0 4 " je ( prANI ) pakSInA pagane AkAzamAM ane mAchalAnA pagane pANImAM zodhe che te bevakuph ( hAya che ); ( je ) hRdayakamaLamAM zeAdha kare te ( aMtaramAM ) ramaNa karatAM Anadabhramarane oLakhe " * baurAne badale erA ' pADe che, artha eka ja che. x chellI pa`kti eka pratamAM nIce pramANe che. ' ramatA aMtara bhamarA ramaNa karatA aMtara bhramarane evA tene artha thAya che. te atha thI vizeSa pheraphAra thato nathI. 4 khagapatra=pakSInuM pagaluM. gagana=AkAza. mInapa=mAchalAnuM pagaluM.. khaurAbAvarA, bevakupha. paMkaja=kamaLa. cihna=ALakhe, ramata=ramaNa karatA. bhaurAbhamarA. khAje zeAdhe. sAte. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zrI AnaMdaghanajInAM pado bhAva-pakSInAM pagalAne je AkAzamAM zedhe che athavA mAchalAnAM pagalAMne pANImAM zodhe che te prANune dekhItI rIte mUrkha--gAMDo-bevakupha samajavo. jamIna upara manuSya athavA tiryaMcanAM pagalAM jyAre te cAle che tyAre paDI rahe che ane sAro pagI hoya che to tene te zedhI zake che, paNa tethI te ja niyamane anusarIne je mAchalAnAM pagalAMne jaLamAM athavA pakSInAM pagalAMne AkAzamAM zodhavA jAya che te tene te maLI zakatAM nathI, kAraNa ke tenAM pagalAM paDI rahetAM nathI, tevI ja rIte bahirAtmabhAvamAM vartatA prANIo aMtarAtmadazAmAM vartatA pagInI peThe bahirAtmabhAvamAM paNa paramAtmadazAnAM pagalAM levA prayAsa kare che, paNa te prayatna mithyA che. bahirAtmabhAvamAM je vastu nathI te zodhavAno prayAsa karavo e khagapada gaganamAM athavA mInapada jaLamAM zedhavAnA prayAsa peThe prayAsa karanAranI bevakuphI ja batAve che. upara uparathI "rAma rAma" bolyA karavuM athavA "aha" ahaM ane uccAra kare athavA aMtarasvarUpa samajyA vagara vicAra kare ke amuka kriyA karavAthI lAbha zuM? athavA amuka prakAranA zithila vihArIne vAMdavAthI zuM lAbha thavAne che ? athavA "je je " karatA maMdiromAM bhaTakyA karavA jevA savAle upara vicAra karyA karavA emAM ekaMdara rIte kAMI lAbha thato nathI. AvA bahirAtmabhAvamAM vartatA prANuo gharamAM beThA beThA vAto karyA kare che ke Ama karIe to Ama thAya ane Ama na karIe to Ama na thAya. kAMI karavuM nahIM ane moTI moTI vAto karyA karavI ane te paNa bIjA mANasonA saMbaMdhI karyA karavI. pitAne jANe te vAta sAthe koI paNa prakArano saMbaMdha ja na hoya, pitAne jANe te vAta athavA tenA nirNaya sAthe kazuM lAgatuMvaLagatuM na hoya evI rIte potAnI jAtane aLagI rAkhI vAta karavI athavA kaI paNa kriyA, vrata, pUjana ke dhyAnano hetu samajyA vagara mAtra eka duniyAdArI karavI, dharmane nAme dukAna calAvavI, AzAdAsInA dAsa thaIne rahevuM-e sarva bahirAtmabhAva che. AvI sthitimAM rahI jyAM vAstavika rIte "dharma' jevuM ke sAdhyasvarUpanI vAnakI jevuM paNa kAMI hotuM nathI tyAM dharma mAnI cAlyA jAya che ane evI upara uparanI bahira vAtamAM ja AyuSya nirgamana kare che "dharama dharama karato jaga sahu phIre, dharama na jANe ho marma jinesara" AvI rIte dharma tarIke mAnelI kriyAne marma samajyA vagara bahirAtmabhAvamAM paDI rahI potAnI jAtane bevakuphamAM gaNAve che. AvA prANIo bahArathI dharma AvI javAnuM che ema samajI sAdhana sAdhyane vicAra karyA vagara maMdiramAM, tIrthomAM ane AzramamAM pharyA kare che ane mAyAnA phaMdamAM phasAI bahirAtmabhAvamAM mUDha rahe che, paraMtu je prANIo pitAnA hRdayakamaLamAM zodha kare, tyAM zuM che tethI tapAsa kare, tenAmAM haju mAyA-mamatAnAM taraMge ochA thayA che ke nahi tenI gaveSaNa kare ane tenI dazA kaI bAjue haju vahana kare che tenuM avalokana kare tyAre te kamaLa para ramaNa karatA AnaMdasvarUpa bhramarane oLakhe. tame khapadane gaganamAM ane mInapadane ucation International Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvIsamuM pada 301 jaLamAM zodhavA jaze to emAM kAMI vaLavAnuM nathI, evA bahirAtmabhAvamAM te A cetana aneka vakhata varyo che, paNa tenuM eka paNa vAstavika kAma thayuM nathI, paraMtu jyAre tamArA hRdayakamaLamAM rahela aMtarAtmAnI zodha thaze, manane vairAgyAdithI nirmaLa karI temAM jyAre AtmasvarUpanuM pratibiMba jovAmAM Avaze tyAre tenI gaMbhIratA tamArA lakSyamAM Avaze. zrI AnaMdaghanajI mahArAja zrI dharmanAthanA stavanamAM kahe che ke - doDatA doDatA doDatA doDI, jetI mananI re deha-najinesara; premapratIta vicAre TukaDI, gurugama lejo re cheDa-jinesara. dharma jinesara gAu raMgazuM. e niyama pramANe A te AtmasvarUpa zodhavAnI ulaTamAM mana jyAM jyAM doDAve tyAM tyAM deDyo ja jAya che, aTakto nathI; paNa he baMdhu ! tAre AtmasvarUpa samajI A bahirabhAva tyAga karavo hoya to sadguru pAsethI tenuM svarUpa samajI tArA pitAnI pAse je premanI pratIta thAya tema che te jarA vicArIne je. aMtarAtmabhAva prApta karavAnI atra kuMcI batAvI che. hadayakamaLane vairAgyarUpa zuddha jaLathI sApha karI tenI upara ramaNa karatA sat, cit ane AnaMdasvarUpa bhramarAne zodha, ene zodhIne tanmayapaNe-tapa vihAra karavo e aMtarAtmabhAva che. upara uparathI "rAma rAma" ke bIjA koI paNa jApa karavAmAM Ave temAM kAMI paNa vaLavAnuM nathI, matalaba ethI kadAca sahaja puNyaprAptirUpa lAbha thAya to te kAMI bisAtamAM nathI. kamanazIbe AvI rIte bahirAtmabhAvamAM vartatA prANIomAM pitAnA matane mATe eTale badho Agraha thaI jAya che ke pachI te anya matamAM satyanuM kAMI svarUpa ke aMza che eTaluM paNa dekhI zakatA nathI, eTalethI paNa ghaNI vAra aTakatuM nathI, paNa pachI dharma, mata ke paMthane nAme aneka prakAranI laDAIo karavAmAM teo dharma mAnI bese che ane evA dharmiSTha gaNAtA sAmAnya rIte sAttvika prakRtinA dekhAtA mANaso paNa dharmane nAme evA jhagaDAmAM utarI jatA jaNAya che ke pachI dharma paNa eka prakAranI duniyAdArI ja thaI jAya che. AryAvartane dhArmika ItihAsa lakhavAmAM Avaze tyAre AvA mataAgrahathI deza keTale badhe pachAta paDI gayA che te jaNAze. vartamAna samayamAM paNa ghaNA nAnA moTA jhagaDAo dharmane nAme thAya che. A jhagaDAomAM vizeSa kharAba tattva e che ke te jhagaDo karanAra leke tema karatI vakhate dharma karatA hoya ema mAnI le che. AthI bahirAtmabhAvamAMthI UMcA AvavAne je eka ja prasaMga-nimitta che te teo gumAvI bese che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja teTalA mATe kahe che ke A sarva vRthA ALapaMpALa che te choDI de, e sarva eka prakArane saMsAra che ema samajo, e sarva mataAgrahamAM AzAna dAsapaNuM che e vicAre, emAM mAtra potAnuM peTabharApaNuM che te vAta hRdayamAM dhyA ane tevI sthitine tyAga karavA nizcaya kare ane hRdayakamaLamAM AnaMdabramarane zedhI tenI Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 zrI AnaaenajInAM pA sAthe kAma le. tenI sAthe ramaNa karo ane te dazAmAM paramAtmabhAvanuM sAdhyabiMdu lakSyamAM rAkhI tanmaya thavA dRDha prayatna kare. upara uparanA jApa karavAthI, adhyayana karavAthI ke jhanUnI ToLInA nAyaka thavAthI aMtarAtmabhAva prApta thatA nathI ane te vagaranA badhA prayAsa lagabhaga vizuddha ane viziSTa pariNAma vagaranA che. cittapaMkajane zeAdhavAmAM yogane aMge hRdayama`DaLa nAbhimaMDaLa upara kamaLanI pAMkhaDInI kalpanA karI temAM nava, seALa vagere akSarA sAthe padamaDaLanI sthApanA karI padastha dhyAna karavAmAM Ave che, jenuM svarUpa padastha dhyAnane aMge yogatrAmAM bahu vistArathI batAvyuM che te paNa atra vicAravA cAgya che. tadnArA paNu je hRdayakamaLacittapakajane zeAdhe te te upara ramaNa karatAM Atmabhramarane joi zake che. A hakIkata ceAgane age che ane yAganA viSayanA te vibhAga vAMcavAthI athavA samajavAthI kharAkhara grAhyamAM AvI jAya tema che. tAtparyA eka ja che ke-tame bahArathI Atmonnati thaze ema mAneA che te vAtamAM satya nathI, tamArAmAM je mahAn tA che te zeSA, tenuM pRthakkaraNa karA ane tenI aMdara dAkhala thAo; upara uparanI vAta karI nakAmA kALanA ane zaktine vyaya kareA nahi. zrI AnadadhanajI mahArAje dhama ne nAme jhagaDA nahi karavAnA atra aMtarAtma dazAnA vicAra sAthe je bedha ApyA che te vivekapuraHsara samajavA ane AdaravA ceAgya che. A padamAM zrI AnaMdaghanajI mahArAje je adbhuta Azaya batAnyA che te kharAkhara samajavA, kAI paNa padmanA bhAvane ekAMta dRSTithI peAtAnA vicArane puSTi ApavAmAM kheMcI na javAya ema thavuM khAsa jarUranu che. atra rAma rAma karanArI je sthiti vaNaeNvI che, te ahirAtmabhAvamAM va tA sa jIvAne lAgu paDe che. je sAdhya samajI zakatA nathI, dharmane vyavahAra banAvI de che ane tene nAme TaMTA uDAve che tene A padmamAMthI ghaNuM rahasya maLaze. je mAhagarbhita vairAgyathI saMsArano tyAga karI beThA hAya paNa te ja mAhanA sAmrAjyathI vastusvarUpa samajatA na hoya temaNe A pada vAraMvAra vAMcavA ceAgya che. mAhanA aM atra rAga na samajavA paNa ajJAna-vastusvarUpanu artha che ema dhyAnamAM rAkhavuM. ajJAnathI game teTalAM kaSTa karavAmAM Ave AtmasvarUpanA parama lakSyapUrvaka tyAga thateA nathI tyAM sudhI vastutaH lAbha mahAtapasyA karavAthI kadAca devedra ke cakravartInI padavI maLI jAya paNa nathI. AthI kAi paNa guNa prApta karavA IcchA hAya teA tenA pAye pAkA joie. mAhuajJAnathI thayelA vairAgyane aMge game tevA saMnyasta ke dIkSA levAmAM Ave te te sa ahirAtmabhAva che. jyAre vastusvarUpanA jJAna sAthe ahirAtmabhAvanA tyAga thaI aMtarAtmadazAmAM vavAnuM banI Ave ane paramAtmazA prApta karavA icchA spaSTa lakSyAmAM rahe tyAre alakSya jyoti jAgrata thAya che ane tevuM karanArA prANI viralA hAya che paNa tema te vastutaH kAMi ajANapaNuM e paraMtu jyAM sudhI kAMi maLatA nathI. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 avIsamuM pada kare tyAre ja saMsArane pAra pamAya che. A svarUpa bahu manana karI, vicArI hRdayamAM utAravA yogya che, vartanamAM lAvavA yogya che ane khAsa anubhavavA gya che. pada aThThAvIsamuM rAga AzAvarI. AzA sonI nA zAne? yAra sudhAta . zAzA bhaTake dvAra dvAra lokanake, kUkara AzAdhArI; sAtama nubhava rasa rasIyA, katare na jAdu ghumAra. zAha ? pArakAnI AzA zuM karavI? jJAnaamRtarasanuM pAna karavuM (e kartavya) che. AzA dhAraNa karanAro-AzAne vaza paDelo kUtaro lokone bAraNe bAraNe rakhaDe che (paNa) je AtmaanubhavanA rasamAM rasika jIve che athavA je temAM magna-talAlIna thaI gayelA jo che, tene tenA mastakane) kepha kadi utarato ja nathI." bhAva-A padanA saMbaMdhamAM eka evI daMtakathA cAle che ke-zrI AnaMdaghanajI mahArAja jenuM nAma lAbhAnaMda hatuM teo eka zaheramAM mAruM sthita rahyA hatA. tyAM eka zrAvaka temanI bahu vaiyAvaraca karate hate, teone Agraha karI AhAra vahoravA laI jatuM hatuM, jarUrI kapaDAM paNa vahorAvatA hatA ane ghaNe vakhata temanI paricaryAmAM kADhato hato. vaLI te upAzrayane zeTha paNa hato ema kahevAya che. paryuSaNa parvanA vakhatamAM eka divasa te pUjAmAM savAre jarA vadhAre rokAI gaye. vyAkhyAna zarU karavAne vakhate keI zrotAe yAda AvyuM ke amuka zeTha haju padhAryA nathI, pUjAmAM che te turatamAM Avaze; paNa nirNaya karelA vakhate zrI AnaMdaghanajI mahArAje te vyAkhyAna zarU karyuM. paryuSaNanAM vyAkhyAna akhaMDa sAMbhaLavAnI svAbhAvika IcchAvALe te zeTha pA kalAka pachI Avyo eTale tene jarA kheda thaye. vyAkhyAna pUruM thayA pachI te belI gayo ke " sAheba ! A sevaka para jarA dayA karI sahaja vyAkhyAna bhAvavuM hatuM. guru kaMI paNa bolyA nahi pharI vAra e ne e ja vAta karatAM te zrAvake kahyuM ke "sAheba ! haM kapaDAM paherAvuM chuM, AhAra vaherAvuM chuM, ATaATalI vaiyAvacca karuM chuM te te dhyAnamAM rAkhavuM hatuM.' AnaMdaghanajI bolyA: 'bhAI, AhAra to khAI gayA ane le A tArAM kapaDAM " ema kahI kapaDAM utArI nAkhI jaMgalamAM cAlyA gayA ane tyAM jaI A pada prathama banAvyuM. upAzraya te zeThane hovAthI tene tyAga karI dIdheAvI daMtakathA che. 1. eranakI=bIjAnI. kayA zI ? kIje karavI. sudhAra=amRtarasa. pIje-pI. bhaTake=bhaTake che, rakhaDe che. dvAra dvAra=bAraNe bAraNe. lokanake lekenAM. kUkara kUtara. AzAdhArI=AzAne vaza rahelo. rasIyA temAM rasika che. kaba=koI paNa vakhata, khumArI dhumavApaNuM, kepha. ucation International Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 AnadhananAM pA sthaLa jaganI ghaTanA AzA para baMdhAyadI che. daridra sthitinA mANasa dhana meLavavAnI AzA rAkhe che, kuvArA strI meLavavAnI AzA rAkhe che, virahI zrI patine maLavAnI AzA rAkhe che, maraNu kAMThe sUtele prANI sAjo thai javAnI AzA rAkhe che. AvI rIte aneka prakAranA AzAsUtrathI baMdhAyeleA A jIva adhama sthitimAM hAya che te paNu saMsAra tarapha kheMcAtA jAya che, tene vaLagatA jAya che, tene cATatA jAya che. eka AzAne tAe rahIne eTalAM ( a )kAryAM kare che ke tenI gaNatarI karI zakAya nahiM. A AkhA padma parathI jaNAze ke navIna sthaLa vastu meLavavAnI tRSNA ane te prApta thaze evI AzAne lIdhe sa'sAradAvAnaLathI ati tama thayeleA prANI paNa sa'sAramAM rAjIkhuzIthI sakhaDyA kare che. 34 AzAnuM svarUpa batAvatAM kahevAmAM Avyu` che ke " jema jema zarIra tathA dhananI AzA phelAtI rahe che tema tema methi vadhAre dRDha thatI jAya che. jo AzAne rokavAmAM na Ave te tRSNAnI sAthe te paNa AkhA vizvamAM vadhAre vadhAre prasAra pAmatI jAya che ane tenA pAyA dRDha thayA pachI tene kApavI muzkela thai paDe che. AzA jo zAMtine pAmI jAya te manAvAMchita sarva AtmIya kAryo siddha thAya che ane jo tema na thAya te A bhavasamudra dustara thaI jAya che. yama, niyama vigere prazama sAmrAjyane tathA sadharUpa sUryane rokanAra AzA ja che. jeA vRddhi pAmatI AzAne rokI zakatA nathI te mekSa prApti mATe nakAmA zrama kare che. AzA iMdriyAne unmatta karanAra che, AzA viSanI velaDI che ane AzAne laIne ja prANIne sarva duHkhA prApta thAya che. je bhAgyavAn prANIo AzA rAkSasIne huI nAkhe che te A mahATTuHkhathI bharapUra sasArasamudra tarI jAya che. jeone AzA hoya che teone mananI zuddhi paNa rahetI nathI tethI sarva AzAnA tyAga karIne je nirAzIbhAvanuM avalaMbana kare che tenuM mana polika padArthonA saMga karatuM nathI ane tethI tenA para je vijaya meLave che tene satya jJAna, cAritrapAlana, viveka, tattvanizcaya ane nimatvapaNuM prApta thAya che, paNa jyAM sudhI AzArUpI dAvAnaLa hRdayamAM baLyA kare che tyAM sudhI mahAdu: khadAvAnaLanI zAMti thatI nathI. devAnA svAmI iMdra svarganuM rAjya prApta karIne paNa jo vizeSa prAptinI AzAthI buddha hAya te vAstavika rIte te jarA paNa sukhI nathI. nirAzabhAva dhAraNa karanAra prANInu aMtaHkaraNu capaLatA cheDI de che, tenA iMdriyahastI vikriyAne tajI de che ane tenA kaSAyaagni zAMti pAme che, " ( jJAnANuM va-prakaraNa sattaramuM) pUjyapAda zrImadghazeAvijayajI jJAnasAranA bAramAM niHspRhASTakamAM lakhe che ke " potAnA svabhAva-nija guNanI prApti uparAMta bIjuM kAMI paNa prApta karavA yegya nathI. evI rIte Atmaaizvaya thI sapanna mahAmuni taddana niHspRha thaI jAya che. bicArA pArakI AzAvALA prANIo hAtha joDI joDIne prAthanA kare che, ghare ghare mikSA mAge che, paraMtu anaMta Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 aThThAvIsamuM pada jJAnapAtra prANu te AkhA jagane taNakhalA tulya jue che. vidvAna mANase pugaLamAM AnaMda lenArI patinI sAthe proti karanArI spRhAne hRdayamaMdiramAMthI bahAra dhakelI mUkavI joIe. spRhAvALA prANuo taNakhalA athavA rUnI peThe taddana halakA lAge che, chatAM saMsAra samudranA taLiye jaIne bese che e meTI navAinI hakIkata che ! niHspRhI prANIne jamIna para zayyA karavI paDatI hoya, bhikSAthI jevuM maLI Ave tevuM bhajana karavAnuM hoya, jINuM vastra paheravA maLatAM hoya ane jaMgalarUpa ghara nivAsa karavA mATe hoya te paNa tene cakravartI karatAM vizeSa sukha che. pArakI AzA e meTuM duHkha che ane nispRhIpaNuM e moTuM sukha che. sukha ane duHkhanuM A TUMkA muddAsara saMkSipta lakSaNa samajavuM. upAdhyAyajInAM chellAM vacana vizeSa rIte samajavA yogya che ane te ja A padane viSaya che. zrIAnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke- cetana ! tuM pArakAnI AzA zA mATe kare che? tane bIjA keI zuM ApavAnA che? tuM anya mANasa pAsethI athavA anya vastunI AzA kare che paNa temAM tAruM zuM vaLavAnuM che? tAruM che te te tArI pAse ja che, tArAmaya ja che, tuM pite ja che; mATe paranI AzA choDIne tuM jJAna amRtarasanuM pAna kara jethI ajarAmara thaI jaI A bhavyAdhine hamezane mATe dUra rAkhI zakIza. AtmasvabhAvane svAdhyAya karatAM eka vidvAna lakhI gayA che ke - parakI Aza sadA nirAzA, e he jaga jana kAMsA te kATana kare abhyAsA, lahe sadA sukhavAsA Apa svabhAvame re, avadhu sadA maganame rahenA. A pramANe parajIvanI athavA paravaratanI AzA nirAzAmAM ja pariName che, e te mAtra mANasane phAMse daI phasAve che, saMsAramAM rajhaLAve che ane maLe che te muMjhAve che ane na maLe te ciMtA karAve che; tethI paranI AzA cheDI devA, tene kApI nAkhavA abhyAsa karavo jethI niraMtarane mATe sukha prApta thAya arthAt jethI ajarAmara sthAna prApta thAya. pitA sivAya anya koInA upara AdhAra rAkhI besI rahevAmAM ane anya padugalika vastu meLavavAnI IcchAmAM eTalA laTakI rahevuM paDe che ke A jIva ane pariNAme jarA paNa UMce AvI zakto nathI, vaLI te vakhate kevuM vartana kare che e paNa vicArIe. AzAthI A lekamAM ane paralokamAM AzA karanAranI phajetI thAya che. A bhavamAM AzA pUrI thatI nathI tyAM sudhI mananA je saMkalpavikalpa thAya che te eTalA te moTI saMkhyAmAM ane dIrgha kALa sudhI mAnasika duHkha ApanArA hoya che ke tyAra pachI AzA pUrI thAya to paNa temAM AnaMda rahetuM nathI. AzA te dararoja aneka prakAranI thatI hovAthI soe navANuM AzAo te kadI pUrI thatI nathI. te te vaLI eTalI kharAba asara mUkI jAya che ke tenuM varNana karavuM muzkela thaI paDe. AvI rIte pUrNa thayelI ane Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI AnadaghanajInAM padA apUrNa rahelI AzAo paNu parabhavamAM te bahu duHkha Ape tevAM cIkaNAM karma nA badha karAve che. AzAthI A bhavamAM ane parabhavamAM bahu duHkha prApta thAya che. eka ATalIneA kakaDA meLavavAnI AzAe jema kUtarA leAkeAnAM bAraNe bAraNe rakhaDe che tema AzAdhArI prANI leAkeAnAM dvAre dvAre rakhaDe che. eka nItivacanamAM kahyuM che ke:-- lAGgUlacAlanamaghazcaraNAvapAtaH, bhUmau nipatya vadanodaradarzanaM ca / piNDadasya kurute gajapuGgavastu, dhIraM vilokayati cATuzataizva bhute || ' A mANusa reATalInA TukaDA Apaze evI AzAmAM kUtarA pUMchaDI halAve che, page paDe che, jamIna para paDIne peAtAnAM mukha ane peTa batAve che, tyAre gajarAja( hAthI ) khAvA mATe ANelA rATalAo tarapha dhIrethI jue che ane sekaDo kAlAvAlA karyAM pachI khAya che. ' hAthIne khavarAvavAmAM keTalI mahenata paDe che ane kUtarA eka roTalIne TukaDA hAthamAM rAkhanAranI pAsethI te meLavavA sAru keTalI gela kare che te banne vaccenA taphAvata jeoe avaleAkana karIne joyA haze te AzA karanAra ane nahi karanAranI sthitinuM aMtara kharAbara samajI zakaze; ane evI rIte jyAM tyAM rakhaDyA kare che chatAM ghera ghera bhaTakanAra kUtarAne koi jagyAthI lAkaDInA mAra ane kAi jagAethI ' huDa huDa 'nA avAjo sAMbhaLavA paDe che. AzAdhArI mAnavIenI barAbara AvI ja sthiti che. phAMTAdAra magajavALA zeThIAo pAse nija guNunI svamukhe kathA karavI, parvata parvate ane jaMgale jaMgale AzAmAM rahI rakhaDavuM, na karavA cogya dhaMdhA karavA, vigere aneka viTaMbaNAo sahana karavI, aneka phAna macAvI mUkavAM ane chatAM ghaNAkharI vakhata kUtarAnA jevI sthitimAM rahevuM-Ama ApaNe bahudhA joie chIe. AtmasvarUpathI bhinna jaDa vastunI AzA karanAra manuSyanI AvI sthiti thAya che. AzAdhArInI upara pramANe sthiti jANavI. have je AzInAva tajIne Atmaanu bhavarUpa rasamAM Asakta thAya che tene kevA AnaMda thAya che te batAve che. tene prathama darajje tA nirAzIbhAva prApta thAya che, kAraNa ke AtmAnubhava thatI vakhate te paravastu sAthenA potAnA saMbaMdha vivekapUrvaka vicArI zake che ane te saMbaMdhanI anityatA ane svarUpathI bhinnatA jyAre tenA dhyAnamAM Ave che tyAre te kaMDha paNa svathI anya( vastu athavA prANI )nI AzA na rAkhavAnA nizcaya kare che ane A pramANe anyanI AzA na rAkhavAnA vicAra sAthe A jIvane AtmAnubhavanA rasa jAme che, temAM tenuM risekapaNu thAya che ane chevaTe temAM te tallIna thAya che. A AtmAnubhavarasanuM pAna karavAthI tenA keph caDe che, AinuM pAna karavAthI jema kepha caDe che tema; paNa madirApAna ane anubhavarasanA pAnamAM eka meTA taphAvata che ane te e ke madirApAna karyAM pachI gheADA vakhatamAM tenA kepha utarI jAya che tyAre hAtha-paga tUTe che, zarIra zithila thaI jAya che ane kAma Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avIsamuM pada 307 karavAne utsAha taddana maTI jAya che, paNa A anubhavarasanuM pAna karyA pachI tene je kepha caDhe che te to kadi utarato nathI. eka vakhata te kepha caDhyo hoya te pachI tenI khUmArImAM ja A jIva pragati karato jAya che ane chevaTe anaMta kALa sudhI kadI paNa utaravAne prasaMga ja AvatuM nathI. AzAdhArI kUtaro bAraNe bAraNe rakhaDe che paNa chevaTe tenuM kaMI vaLatuM nathI ane nirAzIbhAva prApta karI pitAnI sahaja samAdhirUpa anubhavarasanuM pAna karI temAM Asakata rahenAra prANIone kepha kadI utarato nathI. tethI paranI AzA cheDI daI svAtmAnubhava karavo e atra upadeza che. vAta ema che ke jyAre adhyAtmajJAnane A viSaya carcAto hoya che tyAre te A jIvane tenI satyatA spaSTa rIte samajAya che, paraMtu pArakI AzAmAM taNAyela, rAgamAM rAcele ane saMsAramAM sarjAyela A jIva pAcho ekale paDe che ke badhI vAta bhUlI jaI parabhAvamAM Asakta thaI jAya che ane pachI kUtarAnI jema ahIM moTuM nAkhe che, tyAM meTuM nAkhe che ane badhI jagyAethI mAra khAya che. keI vakhata TukaDe Tale maLe che te paNa te lAMbe vakhata TakatuM nathI ane vaLI TukaDo roTale pAse hoya teTale vakhata paNa vadhAre roTale meLavavAnI AzAmAM kutarApaNuM te cheDI zakatA ja nathI. A sthiti keTalI duHkhamaya che te vicAravAthI samajAya tevuM che. AzA dAsIke je jAe, te jana* jagake dAsA; zAzA rAsI * nAi, sApa anumA ghANA: gAjha0 2 "je prANIo AzA dAsInA chokarA che te prANIo jagatanA nokara che; AzA dAsI jene (pitAnA) nAyaka-uparI banAve che te vastuvicArathI thatA AnaMdane anubhava vAnI IcchAne cagya thAya che." bhAva-je AzArUpI dAsInA chokarAM thAya che te AkhA jagatanA nokara thAya che. AzArUpI leDInA putra dAsa ja thAya che, vAMdarInuM baracuM jema pitAnI mAtAne vaLagI rahe che tema teo AzA mAtAne vaLagyA rahe che ane sAmAnya rIte dAsInA chokarA to dAsa ja thAya. AzA-tRSNAne jeo vaza paDe che. teo AkhA jagatanA je prANIonA saMbaMdhamAM tene aMge Ave tene hukama potAnI IcchAo amalamAM lAvI tenA dAsa bane che, tene name che, tene page paDe che ane tenI gulAmagIrI kare che. dAkhalA tarIke jyAre dhananI AzA hoya che tyAre dhanavAna prANI pAsethI yukti-prayukti karI dhana kaDhAvI levA tenI paricaryA kare che, tenI khuzAmata kare che ane aneka na karavA yogya kAryo kare che; * 'jana" ne sthAnake "sa" zabada eka pratamAM che. 4 jene badale koIka jagAe '' zabda che. : pIyAsA evo pAntara che. 2 jAe=jAyA, jAtA, dIkarA. jana=mANasa. janake dAsA-duniyAnA nokara. nAyaka=uparI, svAmI. lAyaka=5. anubhava thAsA=anubhavanI pyAsa, tarasa. Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. zrI Ana dhanajInAM padmA ATalA dAsatvathI saMteASa na pAmatAM jaDa padArthanI AgaLa paulika acetana seAnArUpAnI prajA paNa kare che. te ja pramANe viSaya sevavAnI AzAthI kulaTA kuMbhAryAnI paNa paricaryAM kare che, tenA hukama uThAve che, te kahe tema karI Ape che. pachI strI game tevI luccI, anyaAsakta ane zaMkhaNI jevI hAya te paNa tenA upara rAgabuddhithI tene devI tarIke pUje che, tenA vacanane upADI le che ane tene jarA paNa asASa na thAya te sAru aneka vicAra karyAM kare che, . eTaluM ja niha paNa tevI strInI khAtara mAtA, pitA, baMdhu ane snehI vaganI sAthe moTA kaleza kare che ane peAtAnA AlyakALamAM je apAra upakAra teoe peAtAnI upara karyAM hAya che te sa bhUlI jAya che. strI taraphathI eTalu karavA chatAM paNu lAta maLe che tyAre tene page teA ijA nathI thai ema kaDI, apamAnane goTA gaLI jai tene papALe che. ane evu' niSiddha AcaraNu kare che ke jarA paNa tattva-rahasya samajanAra prANIne tenA vartana para hAsya AvyA vagara rahetuM nathI. na ane strInI AzAthI prANI je je AcaraNA kare che tenu jo varNana Apyu. hAya te pustaka bharAya. te darAjanA anubhavanA viSaya hAvAthI sathI samajI zakAya tevI hakIkata che. evI ja rIte jamInanI,vastunI, gharaprAptinI AzAthI athavA mAnatRSNAthI tema ja khIjI koI paNa prakAranI AzAthI A jIva aneka kAmeA karavA lAge che ane kare che, aneka prakAranA dhakkA khAya che, pAchA paDe che ane vaLI AzAmAM ane AzAmAM pAThe UbhA thai aneka jALa pAthare che, aneka kaSTo veThe che ane aneka prakAranI gulAmI svIkAre che. AzA dAsInA je dIkarA che te AvI rIte AkhA jagatanA dAsa che. have AzA jene peAtAnA svAmI kare-uparI kare arthAt AzA je prANInA hukamamAM rahenAra gRhiNI thAya, te jenA kabajAmAM Ave prANI anubhavarasanuM pAna karavAne ceAgya thAya che ane chevaTe te anubhavarasanuM pAna kare che. anaMta jJAna, darzana, cAritrasvarUpanA jJAnane anubhava kahevAmAM Ave che, jenuM svarUpa AgaLa cAthA padanA vivecanamAM ane tyAra pachI ghaNI vakhata vicArI gayA chIe. te anubhavajJAnanI tRSA tyAre ja jAgrata thAya che ke jyAre anya jIvanI athavA anya paudgalika padArthoM meLavavAnI AzA para svAmitva prApta thAya. AzA para svAmitva meLavavAthI sarva prakAranI hADamArIne aMta AvI jAya che, manamAM satASavRtti AvI jAya che ane parama sukha prApta thAya che, ene pariNAme svarUpajJAnanuM pAna karavAnI tRSA thAya che ane te tRSAne tRpta karavAnAM sAdhana svabhAve ja prApta thaI jAya che. chevaTe e anubhavarasamAM nimagna thai ana'takALa sudhI te ja sthitimAM rahI mahAzrameAda karAvanAra akSaya sthiti prApta karavAnuM pramaLa nimitta kAraNa paNa te nirAzIbhAva ane che. ahIM TakhAkAra ' anubhavapipAsA ' evA chellI pa"ktinA pATha laI AzA dAsI jene potAnA svAmI banAve te anubhavarasanA pipAsu eTale tRSAvata-tarasyA che Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 avIsamuM pada (bane che) ema artha kare che. matalaba enA saMbaMdhamAM dAsa tarIke ke pati tarIke AvanArane e AzA rakhaDAve che eTale keI paNa rIte ene saMbaMdha ISTa nathI. A daSTibiMduthI A artha paNa samIcIna che. A trIjI ane cothI paMktine eka bIjI rIte paNa suMdara artha thAya che. jema zeThanuM kAma pitAnI dAsIone pravartAvavAnuM che tema je AzAne dAsI tarIke pravartAve athavA te tarIke rAkhe ane tema karIne-tenA upara hukama karIne potAnuM kAma zeTha siddha kare che tevI ja rIte je AtmA AzAne dAsa na banatAM svasvarUpanI siddhi mATe kAryomAM irachAne prayAsa kare che te anubhavane lAyaka thAya che. A artha karavAmAM "je nAyaka AzA dAsI kare," ema padara cheda karavAnuM che. A artha bahu suMdara bhAva batAve che. Azaya lagabhaga upara batAvyo te ja rahe che, paNa emAM phera eTalo che ke prathama arthamAM AzA tene nAyaka kare che ane A arthamAM cetanajI AzAne dAsI banAve che. A bhAva tethI vadhAre suMdara che, kAraNa ke emAM cetananuM nAyakapaNuM yogya rIte pIchAnAya che. AzA e evI vastu che ke tene pAra pAmavAmAM ane tenA para svAmitva meLavavAmAM bahu muzkelI naDe che. bhartuhari tene nadI sAthe sarakhAvI tene pAra pAmanAra gIzvaranA AnaMdanuM varNana kare che; tema karatAM nadImAM zuM zuM padArtha hoya che ane tene pAra pAmavAmAM keTalI agavaDo paDe che te tarapha lakSya kheMcatAM te kahe che ke- AzA nAmanI nadImAM maratha jaLa bharyuM che, tethI Akho vakhata jUdI jUdI IrachAo thayA kare che; nadImAM jema jaLa taraMga thAya che tema ahIM tRSNAnAM mojAM AvyAM kare che; nadImAM rAgarUpI zAha (jaLamAM rahenAra manuSyanuM paNa bhakSaNa karI jAya tevA moTA magaramaccho ) hoya che je prANInuM prasana karyA kare che; nadI para jema pakSIo UDyA kare che tema A AzA nadI para vitarkarUpa pakSIo UDyA kare che jethI astavyasta vicAranA udhyana thayA kare che; nadImAM pUra Ave tyAre jema kAMThA paranAM vRkSone nAza thAya che tema A AzA nadImAM mane rathajalanuM pUra Ave tyAre vairyavRkSane nAza thAya che; meTI nadIomAM jema Avata(jaLacake) thAya che ane tenA sapATAmAM AvanAra taranAre paNa DUbI jAya che tema A AzA nadImAM mohanA Avarta Ave che ke je prANIne cakabhramaNamAM nAkhI de che; AvI AzA nadI taravI mahAmuzkela thaI paDe tevI ane ati UMDI che; teno pAra je yogIzvaro pAmI gayA che te AnaMda kare che. ATalA uparathI jovAmAM AvyuM haze ke-AzA para jaya meLavanAra prANI A jIvananuM viziSTa kartavya kare che, temAM AnaMda mAnI sAdhya prApta karavAnA mArga para AvI jAya che ane anubhavarasanuM pAna karavAne gya thaI chevaTe tenuM pAna karI sAdhya prApta kare che. * AzA nAma nadI manorathajalA tRSNAtaraGgAkulA, rAgagrAhavatI vitarkavihagA dhairyadrumadhvaMsinI / mohAvartasudustarAtigahanA prottuGgacintAtaTI, tasyAH pAragatA vizuddhamanaso nandanti yogIzvarAH // bhartahari. lain Education International Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 zrI AnaMdaghanajInAM padA manasA pyAlA prema masAlA, brahma ani parajAlI; tana bhAThI aTAi pIe kasa, jAge anubhava lAlI. AzA 0 3 - zarIra bhaThThImAM zuddha svarUpa agni saLagAvI, anubhavarasamAM premarUpa masAlA nAkhI tene manarUpa pyAlAmAM ukALIne tenu sattva pIe che tyAre anubhavanI lAlI pragaTa thAya che. " bhAva--zarIrane poSavA mATe unALAmAM jUdA jUdA prakAranA elacI, gulAmanAM phUla, variyALI vigere ThaMDA masAlA nAkhI tenuM dudhiyuM karIne pIvAmAM Ave che athavA vadhAre cogya amAM kezara, elacI, badAma, pistAM vigere pauSTika masAlAo-vasANAM nAkhIne zIta RtumAM dUdha pIvAmAM Ave che, te dUdhane prathama agni para garama karI tene jADu banAvavAmAM Ave che ane pachI pANInA keTalAka bhAga maLI gayA pachI dhanu sattva rahe che te pIvAmAM Ave che tethI zarIra majabUta thAya che ane mukha upara tenI lAlI Ave che, matalaba mukha upara paNa taMdurastapaNuM jaNAya che. A niyamane anusarI anubhavarasanu pAna kevI rIte karavuM te atra batAve che. A zarIrarUpa bhaThThImAM prathama brahma agni saLagAvavA. brahma zabdanA be artha atra vAcya thai zake che. prathama atha brahma eTale brahmacaya. strIsaMganA sathA tyAga karavA, manathI paNa tenI icchA na karavI. jee cegamAga mAM praveza karavA icchA rAkhatA hAya temaNe brahmacarya prathama darajje avazya pALavuM jarUranuM gaNavAmAM Avyu che, kAraNa ke tethI vI hAni aTakI zarIra majabUta ane che ane tethI mananI avyavasthita sthiti, kusvapna vigere avasthA maTI jaI te sthira bane che. athavA brahma zabdathI zuddha svarUpa samajavuM. zarIrarUpa bhaThThI upara A brahmarUpa agnine saLagAvIne tenA para manarUpa pyAle mUkavA ane pachI svarUpa pAmavAne prema-abhilASarucirUpa masAlA temAM nAkhIne te rasane khUba ukALavA ane tenA jyAre cAkhA kasa rahe tyAre te sattvane pI javu'-pIdhA karavuM. AthI anubhavanI lAlI jAgrata thaze, ahIM prema masAlA nAkhavAnuM kahyuM che tenA vAstavika athaeN Love, sarva jIvA tarapha babuddhi, koine paNa nukazAna karavAnI vRttithI dUra khasavApaNuM ane kAi paNu jIvanAM duHkhA joine trAsa ane peAtAne bhAge paNa anya upara upakAra karavAnI buddhi e thAya che. evA premarUpa masAlAne jyAre anubhavarasamAM nAkhIne manarUpa pyAlA je te rasane ane masAlAne dhAraNa kare che tene te svarUpavicAraNArUpa degamAM nAkhI temAM rucirUpa masAle nAkhe, pachI recaka, pUraka, kuMbhaka vigere zvAseAzvAsavaDe prANu apAnAdi pavananA upara nIce thavArUpa ukALAthI temAM je nakAmu jaLa hAya tene dUra karI, matalakha tenI aMdara je dveSarUpa kacarA hAya tene saLagAvI mUkI chevaTe je zuddha prema masAlAdAra rasa 3 manasAmmanarUpa. prema=anubhavarasamAM prema, masAlAmasAlA, vasANAM. brahma=zuddha svarUpa athavA brahmacaya . parajALI=saLagAvI. avaTA=ukALIne, kasa=sattva. jAge=jAgrata thAya, prakaTa thAya. lAlI-lAlAza, Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aAvIsamuM pada 31 rahe tene jarA ThaMDe paDavA daI jyAre tene pIvAmAM Ave tyAre sarva padArtha tarapha nirirachakapaNathI pragaTela umattatA ane tethI pragaTelI anubhavanI lAlI AMkha para, mukha para ane zarIra para dekhAya che. AvA rasanuM pAna karanAranAM kArya, vacana ke kriyA joyAM hoya te temAM bAhya ke aMtaraMga svarUpamAM tadravRtti eTale anubhavarasanI lAlI-ekAgratA spaSTa rIte jovAmAM Ave che. cetana ! tuM pArakI AzA karI ghara ghara rakhaDI pAcho paDe che, duHkha khame che ane aMte kAMI prApta karI zakatA nathI tene badale A tArI pAse rahela rasamAM masAle nAkhI pIza te A ThaMDInA divase hovAthI tene lAbha bahu thaze, tArA Atmika zarIra para lAlI Avaze ane tene sarva prakAranI puSTi thaze. manane pyAle banAvavAmAM bahu vicAra karyo jaNAya che. nakAmo kacaro ane zuddha rasa te grahaNa kare che ane dhAraNa karI rAkhe che. e sarva zubha azubha vicArone vyakta karavAnuM sAdhana che. kasa-sarvA pIvAnI hakIkata paNa eTalI ja dhyAna rAkhavA gya che. nakAmI vastunuM pAna karavAthI lAbha thatuM nathI, te maLarUpe nIkaLI jAya che, paraMtu sattvanuM pAna karI tene pacAvavAmAM Ave te tenuM rudhira, vIrya vigere dhAtu banI zarIrane piSe che, tevI ja rIte prema masAlAdAra rasanA pAnanuM samajI levuM. anubhavanI lAlI pragaTa karavAne je kama A gAthAmAM batAvyuM che te nIce pramANe samaja. anubhava pragaTa karavA mATe prathama manamAM vicAra kare, kAraNa vicArane vyakta karavAnuM sAdhana hAla te mana ja che. pachI te manarUpa pyAlAmAM premane masAlo nAkhavo eTale svarUpaprAptinA vicAra tarapha pUrNa prIti karavI. AvI prIti jyAre vivekapura sara thaze tyAre svapara vivecana thavAthI bAhya vastu ane saMbaMdha parathI prIti ochI thaI jaze. evI sthiti barAbara prApta karavA ane te niraMtara banI rahe tevuM karavA tenI nIce brahmacaryarUpa agni saLagAva ane tenA vaDe zarIrarUpa bhaThThIne khUba tapAvo. zarIrane tapAvavAthI tenA parane rAga paNa ocho thaI jaze. AvI rIte zarIra, strI ane bAhya pudugaLa saMbaMdhane tyAga thayA pachI mAtra svarUpAnaMda prApta karavAmAM ja parama prIti pragaTa thaze. A prayoga karyA pachI sattvanuM pAna karavA nirNaya thaze te vakhate egya gurunA Azraya nIce adhikAra pramANe dhyAnakriyArUpa sattvanuM pAna thaze ane tethI mananI sthiratA prApta thatAM premanI jamAvaTa thaze tyAre anubhavanI lAlI tamArA pratyeka kAryamAM, pratyeka vartanamAM, pratyeka vacanamAM spaSTa jaNAI Avaze ane tamArA manamAM eTalI udAttatA pragaTa thaze ke tamArI AsapAsa paNa anubhavane zAMta rasa jharatA hoya ema spaSTa dekhAI Avaze paM. AnaMdasAgarajI A gAthAnA artha mATe eka vizeSa artha sUcave che, e paNa khAsa vicAravA yogya che. mekSa athavA AtmAnubhava mATe saMsI paMcendriya jIvo ja gya Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 zrI AnaMdaghanajInAM pado che tethI ahIM manasA pyAlAnI vAta kahI che. e manarUpa pyAlAmAM vAcanA, prarachanA, parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathA lakSaNarUpa svAdhyAyarAga Adi masAle bhare. dUdhamAM jema masAlo nAkhavAmAM Ave che tema manarUpa pyAlAmAM svAdhyAyarAga vigere masAle nAkhavo. nIce brahma eTale brahmacaryarUpa athavA vizeSa vAstavika rIte sAdhyabindunA zuddha jJAnarUpa brahmane agni zuddha kare. brA zabdane je navIna artha ahIM batAvyuM che te khAsa vicAravA egya che. "tana bhAThI avaTAI kasa pIe" eTale niraMtara AtmAmAM ekAgratA karavAmAM Ave che tethI chevaTe kevaLa svasvarUpamAM ramaNatAnI dazA pragaTa thAya. A arthamAM sAMketika zabdone je vizuddha Azaya batAve che te khAsa manana karavA gya che. manarUpa pyAlAmAM svAdhyAyarAgAdi masAlA bharI sAdhyanA jJAnarUpa brahmAgni zuddha karI svamAM ekAgratA karIe to svasvarUpamAM ramaNatAnI dazA prApta thAya e A gAthAne Azaya che. ApaNuM vartamAna dazAmAM paranI AzA karI svAvalaMbanane mUkI devAmAM Ave che, bhUlI javAmAM Ave che, visArI devAmAM Ave che, paraMtu jyAre mana nirmaLa thAya ane sAdhya-prAptavya bindunuM zuddha jJAna thAya ane sAthe svamAM sthiratA thAya tyAre svasvarUpa ramaNutAnI ekAMta hitakAraka dazA jarUra pragaTa thAya emAM saMdeha jevuM nathI. A jIvane je joIe che te tenI pAse che, pArakA pAsethI kAMI AvavAnuM nathI, anya kaI ApanAra nathI ane anyanI AzA sthala-mAnasika ke Atmika viSayamAM rAkhavI e sAdhya svarUpanuM ajJAna batAve che. A bhAva bahu sArI rIte vicAre. *agama pIAlA pIo matavAlA, cIne adhyAtama vAsA; fkAnaMghana cetana hai re, re ho tamAmA, AzA 0 4 jenI khabara na paDI zake te (masA) pyAlo he adhyAmamatamAM magna leke ! pIo ane tema karavA pahelAM adhyAtmane vAsa kyAM che te oLakho. AnaMdasamUha cetanajI tyAM ( adhyAtmavAsamAM ) ramaNa kare che ane lokone tamAse jue che." bhAva-jenI keIne khabara nathI eve upara jaNAvelo pyAle he matavAlA ! adhyAtmamatamAM Asakta thayelA sajajane ! pIo. e pyAlo evA prakAra che ke tenI sAdhAraNa rIte keIne khabara paDatI nathI. te kyAM che? ke che ane kevI rIte prApta thaI zake tevo che? te paNa jANI zakAya tevuM nathI. Avo agamya pyAlo jemAM masAlAdAra tattva taiyAra karyuM che te tame pIo. jo tame adhyAtmamatamAM magna ho te uparanI gAthAmAM batAvelA * agamane badale Agama pAThAMtara che. - "AnaMdaghana te jagameM khele " evo pATha anyatra che. 4 agama jenI khabara na paDI zake tevo, agamya. matavAlA=adhyAtmamatamAM magna, cIne cInhI, zodhIne. vAsA=vAsa, nivAsasthAna. dailyAM. tamAsAHkhela, nATaka. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alavIsamuM pada 313 vidhi pramANe tenuM pAna kare ane tema karavA sAru prathama te adhyAtmane nivAsa kayAM che te barAbara oLakhIne pachI manasA pyAlAnuM pAna karo. adhyAtma eTale AtmA saMbaMdhI-tenuM nivAsasthAna AtmA ja hoya. bAhya padArtha athavA vastusaMgathI rahita zuddha dazAmAM vartate athavA zuddha dazA tarapha gamana karato AtmA e adhyAtmanuM sthAna che. AtmA saMbaMdhI hakIkatanuM sthAna AtmasvarUpa ja che. ene barAbara oLakhIne pachI uparokta agama pyAlAne pIe. ghaNI vakhata evuM bane che ke adhyAtmane oLakhyA vagara upara uparanI hakIktane ja adhyAtma samajI javAmAM Ave che ane tethI anubhavarasanA pAnane badale AtmavaMcana thAya che, tethI agama pyAlAnuM pAna karavA pahelAM adhyAtmavAsa kayAM? kevI rIte ane kevA prakAre ? thAya che te barAbara samajI levuM ucita che. e agama pyAlAne badale keTalIka pratamAM "AgamapyAlA" e pATha che, tene artha paNa spaSTa che. adhyAtmavAsane oLakhIne thatajJAnanA bodha5 AgamakhyAle pIve. tyAM sAmAnya rIte muzkelI prApta thaze ke zrutajJAna to samudra jeTaluM che te sarva jANI zakAya kevI rIte ? te adhyAtmavAsa oLakhI vastusthitinuM ane khAsa karIne paDu dravya athavA nava tatvanuM jJAna karI temAMthI heya, reya ane upAdeya zuM che te samajavuM e adhyAtmavAsa oLakhI levAnuM sAdhana che. mumukSu jIva tene alpa samayamAM jANI zake che ane pachI te sthitimAM tene je AnaMda thAya che te nIce batAvyo che. AnaMdaghana cetanajI e adhyAtmavAsamAM ja khele che, tyAM tene je sthiratA prApta thAya che, te ja tenuM krIDAkSetra che ane tyAM khelatI vakhate lekanA tamAsA jue che, bhavanATaka jue che, saMsAraprapaMca pratyakSa rIte jue che. te vakhate AnaMdaghana cetana kaIka lekene kUdatAM jue che, kaIkane vIMchIe phaTakAvyA hoya tema azAtAthI haNuyelA jue che, koIne ramatA, keIne maratA, keIne rotA, keIne viSayakamamAM ALoTatA, koIne hetu vagara deDAdoDI karatA ane keIne pavananI sAthe bAtha bhIDatAM ema aneka prakAranA nATaka karatA jue che, tene te vakhate aneka prakAranI karuNAdika lAgaNI thAya che ane tethI te nATakanuM pate eka pAtra hovA chatAM nATakamAM te bhAga letA nathI. A gAthAno bhAva batAvatAM uparokta paM. AnaMdasAgarajI lakhe che ke-kaI prakAre oLakhI zakAya nahi-sparza rUpa rasa gaMdha ke zabda dvArA jaNAya nahi e svasAdhya dazAnI IcchAne pyAle je pIe te adhyAtmanuM sthAna kayuM? kevuM ane kevA phaLane denAruM che? tenuM barAbara jJAna thAya ane A jagat tamAsA jevuM lAge. A bhAvamAM agama zabdanuM pAramArthika rahasya batAvavAmAM AvyuM che. adhyAtmavAsanI dareka hakIkta tenA vistRta AkAramAM jANavAnI khAsa jarUra che; kAraNa ke je vAsamAM jaIne rahevAnI ugra IcchA che tenA sthAna, svarUpa ane lAbhenuM barAbara jJAna na hoya te sAthe meLavavAnI Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zrI AnaghanajInAM pA IcchA banI rahe nahi ane maLe tyAre te oLakhI zakAya nahi. vaLI te vakhate A saMsAra eka nATaka jevA lAge emAM te kAMi navAi nathI. te vakhate sa'sAra-sakaLa jagata nuM svarUpa kevuM lAge tenA khyAla upara ApyA che. AvI saMsArasthiti che. AzA dAsInA ThAkarA hAya che te AkhI duniyAnA dAsa thaine rahe che, eka vastu prApta karavA mATe ghera ghera bhaTake che, aneka prakAranA khela khele che, paNa tenA cakrabhramaNanA IMDA AvatA nathI ane tenI AzA pAra paDatI nathI ane paudbhagalika vastunI AzA eka vastu prApta thayethI bIjI meLavavAnI icchAne-tRSNAne janma Ape che ane AvI rIte mahAduHkharUpa paraspRhAmAM A jIva aneka janma lIdhA kare che ane saMsArane taLIe bese che. A padanA bhAva bahu sUkSma STithI samajI tenA viSaya peAtAnA manamAM utAravA cAgya che. sthala viSayamAM tA zuM paNu mAnasika ke Atmika viSayamAM paNa paraspRhA karavAnA atra niSedha karyAM che te khAsa vicAravA jevu che. sAdhyanu spaSTa jJAna karI agamya pyAlAnA pAna mATe ahIM je bhalAmaNa karI che tenA a Mtara Azaya samajAya tema karavAnI khAsa jarUra che. AvA pyAlAmAM rahela kasane pI tenI dhUnamAM jyAre cetanajI Ave tyAre pachI pAte svasAdhya dazAmAM ramaNa kare che ane sarva jagane jue che tyAre tene eka khela jevuM-nATaka jevuM lAge che. are ! evI vizuddha dazA prApta thayA pahelAM paNa jarA zAMta rIte vicAra karIe te ApaNane jagat tamAsA jevu lAgaze. para AzA mUkI dai jJAnasudhArasanuM pAna karI atra batAvela agamya pyAlA pIvA ane tenA pAnanI dhUnamAM paDI javA dareka sApekSa dRSTivAne vicAra rAkhavA. pada egaNatrIsamu rAga AzAvarI. avadhU nAma hamArA rAkhe, soI parama mahA rasa cAkhe. *nA hama puruSA nA hama nArI, varana na bhAMti hamArI; jAti na pAMti na X sAdhana sAdhaka, nA hama laghu nahi bhArI. " huM avadhU ! je amAruM nAma thApe te puruSa nathI, strI nathI; amArA kAi vaNu nathI, avadhU avadhU0 1 utkRSTa mahArasanuM AsvAdana kare. ame kAI ghATa nathI, keAi jAti nathI, koI * 'nA' ne badale nahi' evA pADe che. x sAdhana sAdhakane badale 'sAdhu na sAdhuka' evA pATha che te azuddha jaNAya che. 1 rAkhekthApe, pADe. sAi=teja. cAkhesvAda le. varana=va, pAMcamAnA eka varNa=raMga athavA brAhmaNAdi cAra varNamAMnA eka, bhAta dhATa, AkAra, pAMti-paMkita. sAdhana=sAmagrI taiyAra karanAra. laghu=haLavA Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 ogaNatrIsamuM pada pAMti nathI; ame sAdhana nathI ke sAdhana karanAra nathI; temaja ame haLavA nathI tema bhAre paNa nathI." bhAva-A padamAM nayanI apekSA dhyAnamAM laI zrIAnaMdaghanajI mahArAja bahu ucca uDDayana kare che. ene bhAva samajavAmAM bahu muzkelI paDe tevuM che, kAraNa nayajJAnanuM svarUpa samajavuM ane samajAvavuM e sahelI bAbata nathI. ApaNe pAMcamA padanA vivecanamAM nayajJAna para sahaja vivecana karI gayA te parathI samajAyuM haze ke satyanA eka aMzane grahaNa karIne cAle tene naya kahevAmAM Ave che. sarvAza satya jJAnane pramANujJAna kahevAmAM Ave che. A vyAkhyA uparathI samajavAnuM e che ke nayajJAna e saMpUrNa satya jJAna nathI tema asatya paNa nathI, mAtra te satyane aMza che eTalI hakIkata khAsa dhyAnamAM rAkhavI joIe. nayAbhAsa hoya tyAM to satyane aMza paNa tape raheto nathI. A padamAM cetananI je sthitinuM varNana karyuM che te zuddha dravyArthika saMgrahanayanI apekSA laIne karyuM che. jIvanA eka sarvasAdhAraNa aMzane laIne tenI sattA (Potentiality ) grahaNa karI le tevA sAmAnya jAtine grahaNa karanArA dravyArthikanayane saMgrahanaya kahevAmAM Ave che. tyAM naigama, saMgraha ane vyavahAranaya dravyArthika che. amuka dravya laIe te tenA jAti ane pAMti eTale sAmAnya ane vizeSa guNa hoya che. dAkhalA tarIke devacaMda nAmanA manuSyamAM manuSyatva e sAmAnya guNa che ane amuka AkRti dhAraNa karanAra manuSya (devacaMdapaNuM) te vizeSa guNa che. naigamanaya keTalIka rIte sAmAnya ane keTalIka rIte vizeSa dharmone grahaNa kare che, saMgrahanaya sAmAnya dharma grahaNa kare che ane vyavahAranaya ekalA vizeSa guNene grahaNa kare che. koI paNa padArthamAM sahabhAvI dharmo hoya tene guNa kahevAmAM Ave che ane kamabhAvI dharmo hoya tene paryAya kahevAmAM Ave che. A kamabhAvI dharmonA aMza grahaNa karanAra trAjusUtra, zabda, samabhirUDha ane evaMbhUta e cAra naya che. A padamAM te saMbaMdhI upayogI hakIkata Ave che te vicArI samajavA yogya che. cetanajI pite ja bole che. he cetana ! he avadhU! je amAruM nAma rAkhI Ape, pADI Ape te ugra Amika rasane cAkhe. teno svAda le. je masAlAdAra rasane mana pyAlAmAM pIvAnuM aThThAvIsamA (uparanA chellA) padamAM kahyuM hatuM ane tenI sAthe ema paNa kahyuM hatuM ke tene mATe tame adhyAtmanuM nivAsasthAna zodhIne te rasa pIo te adhyAtmanA viSaya AtmAnuM nAma zuM sthApana karavuM ane tenA vyakta avyakta dharmo kevA che, kevA manAyA che, tenA svabhAva vibhAva kyA kyA che e sarva samajI tenuM eka nAma sthApana karavAmAM Ave tyAre AgaLanA padamAM je rasapAna karavAnuM kahevAmAM AvyuM che te barAbara jAme ane pachI tenI khumArI kadi paNa utare nahi. anAdi nigadamAMthI nIkaLIne jema jema jIvanI utkAnti thatI jAya che tema tema Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 zrI AnaMdaghanajInAM padmA te vyavahArarAzimAM AvyA pachI vAyu, agni, jaLa ane pRthvImAM pharatA pharate goLa pASANu nyAyathI DhIMdriyAdi jAti pAmI AgaLa vadhatA jAya che. te vakhate tenA Atmika zuddha dravya para karmane mela atyaMta lAgelA hAya che. khANamAM paDelA suvarNa mAM suvarNatva te che * ja, paNa tenA para mATI khaDu lAgelI hAya che tene jema zuddha karavAnI jarUra paDe che tema cetana upara lAgela karmavArUpa mATI khaseDavAnI jarUra paDe che. kamaLa lAgela hAya che tyAre tenAM aneka nAma paDe che, aneka gatimAM cakrabhramaNa kare che ane jANe saMsAradazA e tene svabhAva thaI paDyo hAya ema lAge che. AvI sthitimAM AtmAnA asaMkhyAta pradeza upara karmanA lepa lAgyA hAya che paNa te vakhate ATha rucaka pradeza je AtmAnA madhyamAM rahe che te taddana alipta vizuddha nirmaLa rahe che, A zuddha rucaka pradezane laIne saMgrahanaya eka satyane aza gratuNu karI jIvanI sattAne siddha tulya samajI tene siddha kahe che. A hakIkata A padamAM khAsa dhyAnamAM rAkhavAnI che. A sthiti dhyAnamAM rAkhI je amAruM nAma pADe che te utkRSTa rasane svAda le che, matalaba tene AtmAnubhava jAgrata thAya che. have e nAma pADavAmAM bAhya dRSTinI hakIkata para tame lalacAi jaze! tethI tenAthI bacAvavA atra kahe che. AtmAne samajavA ane samajIne tenI sattA gata ane vyakta sthiti para vicAra karavA e anubhavajJAnane viSaya che, e vAta te have vAMcanAra barAbara samajI gayA haze, A patramAM vidvAna cegI ati ucca sthitimAM uDDayana kare che te have jovAmAM Avaze. leAkeAnI sAmAnya Teva kai vastunu kAi paNa nAma sthApana karavAnI ane tenA tadvArA vyavahAra karavAnI hoya che e ApaNe sAdhAraNa avaleAkanathI jANIe chIe. kavi tene mATe kahe che ke-svasvabhAvamAM vartanAra jIvA badhA prakAranA vyavahAramAM varte che chatAM kevaLa jJAnamaya hAya che ane tethI tene amuka nAma uddezIne belAvavAmAM Ave te tema vAstavika rIte thai zakatu nathI. A AzayathI A pada racAyaluM che. tame koi mAruM nAma pADavA mAge te mane mArA bAhya svarUpane joIne kaDA ke A puruSa che ke strI che, paNu sAcuM nathI. ame puruSa paNa nathI, strI paNa nathI. mAruM vyavahAranayathI eka vizeSa svarUpa lai tame mane strI ke puruSa kahevA dhAratA hA te te ThIka nathI. jyAM ame pete navA upajatA nathI ke maratA nathI tyAM pachI tame mAruM skrI ke puruSa nAma kevI rIte ApI zake ? vaLI mArA kAi va nathI, rAtA, pILe, kALA, lIleA ne zveta evA koi paNu raMga lai vizeSa bhAva je vyavahAranayane laine dravyArthi kapaNe thAya che temAMnA huM kAI nathI. vadhu azuddha Atmadravyane pudgalasayeAge lAge che ane tethI vyavahArathI jIvanAM aneka nAma paDe che. kALA vadhu hevAthI kAinuM nAma hamasI paDe che, geArA varNa hAvAthI sAheba nAma paDe che, lAla varNa hAvAthI amerikAnA mULa vatanIonuM nAma ( Aborigines ) Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNatrIsamu' padma 317 paDe che, ghauM vaNuM hAvAthI hiMdu nAma paDe che, pIta varNa hAvAthI cInA ke jApAnI nAma paDe che e kAMi mAruM peAtAnuM svarUpa nathI, e teA nAmakarmanA saMyogathI kramabhAvI paryAya che, paNa mAre tenI sAthe levAdevA nathI. mArI zuddha dazAmAM mane vaNuM, gaMdha, rasa ke sparze kAMi lAgatA nathI ane tethI tanmaya ke tadrupa huM nathI, temaja mArA kAi AkAra nathI, ghATa nathI. keAi manuSya lAMbA hAya che, koI TUMkA hIMgaNA hAya che; kAi jADA hAya che, kAi pAtaLA hAya che keAi vAMkA hoya che, kAi laMgaDA hAya che vigere aneka AkArane dhAraNa karanAra hAya che te nathI, ame teA chIe te chIe, amAruM' traNa kALamAM eka ja rUpa che, paNa upara jaNAvyu' temAMnu eka paNa svarUpa amAruM nathI. athavA vaNuM eTale brAhmaNa, kSatrI, vaizya ane zUdra evA cAra varSoM pADavAmAM Ave ane tenA peTA vibhAga sthAnathI ane khIjI saMjJAthI pADavAmAM Ave-jemake ezavALa, peravADa, zrImALI athavA temAM vIzA dazAnA bheDhe e saMjJA che, temAM pAchA gAhilavADI, jhAlAvADI, suratI vigere sthAnika bhede che, athavA audica, mADha, kapALa, dezAvALa vigere aneka peTA vibhAgo che temAMnA huM pote kAMi nathI. matalaba amArA kAi paNa varNa ke bhAta nathI. vaLA ekedriya, eiMdriya, taiindriya, cauridriya, pAMcendriya evI amArI koI paNa jAti nathI athavA devatA, manuSya, nArakI, tiryaMca evI amArI kAI paMkti pazu nathI. jAti ane pakti e paNa nAmakarmavazAt prApta thayela kramabhAvI alpa kALasthAyI paryaMca dharma che, paNa mAruM vAstavika svarUpa e nathI, mAre enI sAthe na teADI zakAya tevA cAlu saMbaMdha nathI ane huM' e varNo athavA patimaya nathI. A sarva hakIkata vyavahAranayathI satya che paNa atra te nayanI apekSA cAlatI nathI te dhyAnamAM rAkhavAnu che. koI kArya tamAre karavuM heAya te tenI sAmagrI tamAre joie, tenAM sAdhanA nIpajAvavAM joie tema ja tene sAdhya karanAra paNa joie. ghaDA banAvavAmAM daMDa, cakra, cIvara, dArI e nimitta kAraNa che, mATI sAdhana che ane kuMbhakAra sAdhaka che-AmAMnA huM kAMi paNa nathI. te chuM te chu, paNa atre kahyuM temAMnA huM kAMI paNa nathI. tema ja huM laghu-lake paNa nathI ane bhAre paNa nathI. mArA tAla ja nathI, pachI halakA bhArenI vAta ja kyAMthI ghaTe ? tethI AkaDAnA phUla jevA huM halakA nathI ane va jevA bhAre paNu nathI. dareka dravya potapotAnA guNu paryAyamAM varte ane anyanA guNu paryAMya na grahaNa kare tene anurUlaghubhAva kahevAmAM Ave che, paraMtu te hakIkata tadna jUdI che. prastuta hakIkata tA tAlane age che. AvI rIte vedAnta darzana jenI utpatti saMgrahanayane laine thai che te jema naiti naiti kahe che tema atra AtmAnuM svarUpa batAvyuM. AtmAnI zuddha sattA grahaNa karI paramAtmA sAthe abheda mAnanAra vedAnta darzanamAM izvaranuM svarUpa neti neti karIne ApyuM che eTale Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 zrI AnaMdaghanajInAM pado game te vastu, padArtha, AkAra ke vadi laI tame kaho ke AtmA Ave che te tenA javAbamAM "nahi" "e nathI " ema kahevAmAM Ave che. ahIM paNa te rIte kahe che keame puruSa nathI, strI nathI vigere. tame vyavahArathI mAruM game te nAma ApatA he, paNa te sarva mArAM vizeSaNa vastutaH agya che, kAraNa ke sarva mArA kramabhAvI paryA che ane mArA te sahabhAvI guNa na hovAthI mAre tenI sAthe kaI paNa prakArane hamezane tAdAmya saMbaMdha nathI. A pramANe hovAthI tame mArAM je nAme Ape che te te vAstavika nathI, tethI je mAruM vAstavika nAma sthApana karI Ape te utkRSTa mahArasane svAda kare. haju paNa te ja laya AgaLa calAvI naitinA prakAramAM ja keTalAka javAba Apaze. A vivecana dhyAnamAM rAkhI nIcenI gAthAo vicAravAthI padane bhAva samajAze. punarAvartana karI e bhAva para have vivecana karavAmAM Avaze nahi, paNa te bhAva pratyeka gAthA sAthe samajI le. nA hama tAteM nA hama zire, nA hama dIragha na choTA; nA hama bhAI nA hama bhaginI. nA hama bApa na dhoTA.+ avadhU02 "ame garama nathI tema ja ThaMDA nathI, ame lAMbA nathI tema ja TUMkA nathI, ame keInA bhAI nathI tema ja bahena nathI; ame keInA bApa nathI tema ja beTA paNa nathI." bhAva--tame A zarIrane garamIvALuM joIne garama kahetA athavA vAyuprakRtivALuM jaI ThaMDuM kahetA ho te te ame pita nathI. garama ke ThaMDA hovuM te pudgalane dharma che. ATha sparzamAM eka paNa sparza mArA pitAno nathI, e te nAmakarmanA udayathI mane te dharmo lAge che tyAre upacAra mAtra thAya che, paNa mAruM vAstavika svarUpa te nathI; tema ja ame lAMbA ke TUMkA paNa nathI. keI zarIra lAMbuM hoya che, ke I ThIMgaNuM hoya che paNa te ame nathI. AtmA te asaMkhyAta pradeza hovAthI te AkhA zarIramAM vyApI rahe che. kuMjara ane kIDInA zarIramAM asaMkhyAta pradezamAM prasarIne rahI zake che ane kevaLI samughAta kare tyAre sarva lekavyApI thaI jAya che, tethI atyAre amuka zarIrane lAMbuM TUMkuM kahevAmAM Ave athavA meTuM nAnuM kahevAmAM Ave che te ame pote nathI. tethI tame mAruM garama ke ThaMDuM athavA dIdhuM ke huM evuM nAma Ape che te vAstavika nathI. tema ja ame koInA bhAI nathI ke koInI bahena paNa nathI. eka mAtAnI kUlImAMthI janme tene sahodara-bhAI athavA bahena kahevAmAM Ave che. e mAtA athavA bahena bhAI * 'nA'ne badale sarva jagA para " nahi' pATha che. + dheTA sthAne beTA zabda che te artha barAbara Ape che, paNa rAgano meLa beTA sAthe Ave che jene artha beTA thatuM haze ema dhArI lIdhuM che. vaLI sarva pratamAM dhaTA e ja pATha che. 2 tAteM-garama, UnA. zire ThaMDA, TATA. dIragha lAMbA, moTA. choTATUMkA, nAnA. bhaginI=bahena. dheTA=beTA, dIkarA ( anumAnathI artha). Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNatrIsamuM pada 319 sAthe saMbaMdha anitya che; bahena marIne strI thAya che, mAtA dIkarI thAya che ane saMbaMdha badalAyA kare che, tethI zAstrakAre kahyuM che ke na sA jAI na sA joNI, na taM ThANaM na taM kulaM / na kAvA na mukyA itha, sahave vA lAta ! bhavavairAgyazataka. AvI rIte sarva jAtimAM, sarva nimAM, sarva sthAnake, sarva kuLomAM A jIve anaMta vAra janme che ane mare che, tethI sagapaNamAM kaI jAtanuM ThekANuM nathI. A to bhavabhramaNanI vAta kahI, paraMtu cAlu bhavamAM paNa vAstavika rIte ame keInA bhAI bahena chIe nahi tema ja bApa ke dIkarA chIe nahi, kAraNuM amArI zuddha dazAmAM evuM baMdhutva ke putratyAdi ame svIkAratA ja nathI. tethI tame amane koInA bhAI tarIke ke bahena tarIke athavA koInA pitA tarIke ke putra tarIke oLakhI amAruM nAma Apo ke A manuSya amukane chokaro che ke bhAI che vigere te te vAta amAre kabUla nathI. ame te AmAMnuM kaI paNa nAma svIkAratA nathI. prathama A pramANe puruSa tarIke nAma pADavAnuM vicAryuM, pachI varNAzrama pramANe vicAryuM, pachI pagalika dRSTie tenA telane, sparzane, UMcAIne laIne nAma pADavAnuM vicAryuM tene javAba nakAramAM Avyo. have pachI tenA aMtaraMga rAjyane aMge ane bAhya vezane aMge nAma pADavAne vicAra batAve che te ApaNe joIe. nA hama manasA nA hama zabadA, nA hama tanakI* dharaNI nA hama bhekha bhekhadhara nAhi, nA hama karatA karaNI. avadhU0 3 ame mana nathI, zabda nathI, zarIrane dhAraNa karanAra bhUmikA nathI; ame pote bhekha nathI ane bhekha dhAraNa karanAra (saMnyAsI) nathI; tema ja ame kriyA karanAra nathI ane kriyArUpa paNa nathI." bhAva-amuka vicArane vyakta karavAnuM kArya mana kare che. AtmAne sahaja thAya te adhyavasAya kahevAya che ane mana dvArA vyakta thatA adhyavasAya te vicAra kahevAya che. mane vargaNAnAM pudgalone avalaMbIne thatAM AtmAnAM caLa pariNAma e bhAva mana che ane tenI vargaNa je pIgalika che te dravya mana che. manamAM tethI je vicAra Ave te Atmika nathI paNa pagalika che ane tethI mana pite AtmA nathI. amuka vicArane laIne AtmAne mana kahevAmAM Ave to te vAstavika nathI. ame mana nathI ane ame mane maya * tanakI dharaNI kaI jagyA para "taranakI dharaNI' e pATha che. 3 masA=mana. zabadA zabda. tanakI=zarIranI. dharaNI=bhUmi, dhAraNa karanAra bhUmikA bhekha=veza. bhekhadhara=veza dhAraNa karanAra. karatA kartA, karanAra. karaNI kriyA. Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 zrI AnaMdaghanajInAM pado paNa nathI. vaLI kaI vicAravAcaka nAma ame nathI. amuka vicArane vyakta karanAra zabda che tethI kaI vAra vicAravAcaka nAma AtmAne ApavAmAM Ave ke amuka AtmAe amuka vicAra karyo ane tethI te zabdamaya AtmA thaye to te paNa ame nathI. matalaba ame ciMtavana karanAra mana paNa nathI ane ciMtavana karelA viSayane vyakata karanAra zabda paNa nathI. vaLI e mana, zabda ane AkhA zarIrane dhAraNa karanAra paNa ame nathI. jema manane ane amAre tAdAmya saMbaMdha nathI tema tenA vicAravAcaka zabdane paNa saMbaMdha nathI ane tevI ja rIte mana ane pAMce Idriya dhAraNa karanAra zarIrane paNa amArI sAthe saMbaMdha nathI, thoDA vakhata saMbaMdha che te to dekhAya tevo che paNa vAstavika saMbaMdha nathI; je tema hoya to saMbaMdha vinAnI sthiti kadi thavI na joIe ane tethI koI A cetananuM mana athavA zabda athavA tenuM nAma Ape che te vyAjabI nathI. taranakI dharaNuM- e pATha paNa kavacit jovAmAM Ave che. keTalAka AtmAne brahma tejarUpa kape che te paNa vAstavika hakIkata nathI. athavA te sthAnakane Azraya laI tarI javAya, jemake vahANa, pUla ( bridge ) vigere te te paNa ame nathI. ame AvuM karavAnuM sthAna paNa nathI. vaLI ame pite vezathI rahita chIe. ame nathI rajoharaNa ke evA athavA nathI aurava vastra ke kamaMDaLa tema ja te vezane dhAraNa karanAra paNa ame nathI. ame bhekha paNa nathI ane bhekhadhArI paNa nathI, bannethI aLagA chIe. amuka bhekhathI AtmasvarUpa pamAya ema paNa nathI ane e svarUpa AtmArAmarUpa che ema paNa nathI. vaLI zubha azubha kriyA karavApaNuM amArAmAM nathI ane amuka prakAranuM kartavya paNa ame pita nathI. huM pote kAMI vastutaH karato nathI ane kriyArUpa paNa nathI. vyavahAramAM je karaNI karate AtmA dekhAya che te sthiratAne abhAve che, vastutaH tene ane AtmAne cira saMbaMdha nathI, tethI AtmAne te kriyAmaya athavA tene karanAra kahe e tenA sthiratAsvarUpanuM ajJAna batAve che. ati uddAtta sthiti prApta karavA keTalIka vAra zubha kiyA karate AtmA vyavahArathI dekhAya che paNa te kiyA AtmAmayI nathI. AtmAnI sthiti te sthiratAmAM ja che. atra je vyavahAra ane saMgrahanayane bheLavI nAkhavAmAM Ave te mATe gaTALe thaI jAya tema che tethI A svarUpa barAbara vicAra karIne samajavuM. sAthe eTalI vAta paNa yAda rAkhavAnI che ke atra koI kriyAne niSedha karyo nathI. prastuta hakIkata e che ke-A AtmAnuM tame game te nAma pADo paNa te baMdhabesatuM Ave tema nathI, kAraNa ke koI paNa nAma enI sattAgata sthitine anurUpa AvatuM nathI. A apekSAne barAbara dhyAnamAM rAkhI A padane artha vicAra, je padanA viSayane barAbara lakSyamAM rAkhavAmAM nahi Ave te keTalIka na dhArelI hakIkta tenA arthamAM mAnI levAne bhrama thaI jAya tema che, te saMbaMdhI viveka rAkhavA khAsa sUcanA che. Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 321 ogaNatrIsamuM 58 matalaba e che ke-AtmAne bahArathI kAMI karavAnuM nathI ane bahArathI kAMI tenAmAM AvavAnuM nathI, je che te pitAnI pAse che ane pitAmAM che te pragaTa karavAnuM che tethI AtmAnI zuddha dazAmAM tenuM kevuM svarupa che te barAbara samajavA yatna kare. ghaNI vakhata vezamAM ja Atmatva mAnI levAmAM Ave che, keTalIka vAra sArA vicAro batAvavAmAM ja paripUrNatA samajavAmAM Ave che, keTalIka vAra meTAM meTAM upanAma bolavA lAvavAmAM ja saMpUrNatA dhArI levAmAM Ave che, te sarvamAM satya zuM che te para vicAra karavA mATe A pada racavAmAM AvyuM hoya ema jaNAya che. AvI rIte vicAra athavA vezane aMge amAruM kaI paNa nAma Ape, zubhamati athavA dharmaghoSa ke AnaMdagiri evA nAma Ape te tenI sAthe amAre kAMI levAdevA nathI. nA hama darasana nA hama parasana, rasa na gaMdha kachu nAhi; AnaMdaghana cetanamaya mUrati, sevaka jana *balIjAhI. avadhU0 4 ame darzana nathI, sparza nathI, rasa nathI, gaMdha nathI, kaMI nathI, ame AnaMdasvarUpa ni kevaLa caiitanyamaya mUrti chIe ane je tenI (tatvasvarUpe) sevA kare che te balaiyA jAya che-balihArIne pAme che." bhAva--darzana cha che. baddha, naiyAyika, sAMkha, jaina, vaizeSika ane jaiminI. teonA AtmAnI utkrAMti ane nirvANane aMge tathA cetana acetana vastunAM mULa svarUpa, utpatti, sthiti ane vinAzane aMge jUdA jUdA abhiprAya che, je atra batAvavA jatAM graMthagorava bahu thaI jAya. ( jijJAsuo darzanasaMgrahAdi pustaka vAM, paNa tenI sAthe mUla mantavyane kharekharo khyAla rAkhavA bhalAmaNa che. A saMbaMdhamAM saMkSipta vivecana cAlIsamAM padanA vivecanamAM ane uddaghAtamAM jovAmAM Avaze.) A chamAMnuM eka paNa darzana huM nathI athavA mAruM eka paNa darzana nathI. darzanane artha sAmAnya baMdha paNa thAya che te artha ahIM baMdhabesato Avato nathI. vaLI ame keInA upara prasanna thatA nathI. leke kahe che ke-tIrthAdikane bheTavAthI prabhu prasanna thAya che e mUDhatA che, ame keInA upara prasanna thatA nathI; athavA amAre koI sparza nathI, rasa nathI, gaMdha nathI. sparza, rasa, gaMdha e pudgalanA sahabhAvI dharmo che, amAre tenI sAthe koI levAdevA nathI. * "balInAhIne badale "balI jAI" athavA "balihArI' pATha che. 4 darasana=mata, dRzya vastu. parasana=prasanna, sparza kachu=kAMI cetanama=catanyasvarUpa. sevakajana= je emane seve te. balI jAhI=balaiyA jAya, balihArI pAme. tenAM ovAraNuM-luMchaNAM la. 41 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA AvI rIte aneka dRSTithI kahyuM ke-ame A nathI, ame te nathI vigere. e sarvanI matalaba vedAnta darzananI peThe AtmAnI vizeSa sattA grahaNa karI batAvyuM ke-AtmA A samAMthI eka paNu rUpe nathI ane tethI tene amuka nAme khelAvavAmAM Ave te saMgraDunayanI apekSAe te vAta satya nathI. te nayanI apekSAe teA AtmA traNa kALamAM eka svarUpavALA che, je che te che, temAM kAMi pheraphAra thatA nathI, bahirupAdhithI thatA pheraphAra te naya svIkAratA nathI. te te AtmAnA dravyasvarUpane mAne che ane tene oLakhI tenuM je kharAkhara nAma Ape te tenA utkRSTa rasane cAkhe ema te kahe che. jyAre A pramANe che tyAre tame kANu che evA prazna sahaja thAya che. vedAnta te naiti neti ema ja pratyuttara Ape che, kAraNa tene anya nayanI apekSA jovAnI nathI. saMgrahanaya tenA svarUpane ja vaLagI rahI javAba Ape che ke ame AnaMdanA samUhurUpa caitanyamaya mRtti chIe. AtmAne zuddha dazAmAM anaMta jJAna pragaTe che tethI sarva vastusvarUpane jANe che, anata darzana pragaTa thAya che tethI sarva dekhe che, anaMta cAritrathI svaguNumAM sthiratA pAme che ane anaMta vIrya pragaTa thavAthI anaMta zakti tenAmAM heAya che. AtmA pUrNa bAdhita sthitimAM hAya te paNa tene jJAnanA aMza teA rahe ja che ane te tenu astitra batAvavA mATe pUratA che. A jJAna sarvAMze te sAdhya dazAmAM prApta thAya che ane tene cit kahevAmAM Ave che, astitva e sat che, jJAna e cit che ane sthiratAmAM ramaNatA karavI te vAstavika AnaMda che. duniyAnA jIvA paudgalika pArzvamAM sthaLa AnaMda mAne che tene AnaMdanuM nAma paNa ApI zakAya nahi; kAraNa ke e karmajanya che ane ene pAye ja khATA che. ukta prakAranA vAstavika Ana vedanIya karmanA sarvAMze kSaya thavAthI prApta thAya che. eTalA uparathI jovAmAM Avyu haze ke-A caitanya sat, cit ane AnaMdamaya che--saccidAnaMda svarUpa che, e enI trikALa abAdhita sthitimAM eka svarUpe rahe che. 32 AvA mArA AnaMdasvarUpa caitanyamaya mRtta dharmAMne je prANI seve che, matalaba te mArA sahabhAvI guNA je atyAre te kramabhAvI dharmAM-paryAyAne lIdhe avAMtara svarUpane pAmI gayA che tenI upAsanA kare che eTale tene pragaTa karavA mATe je prayAsa kare che te balihArIne pAme che eTale tenu zuddha AtmasvarUpa pragaTa thatAM jaganA mumukSu jIvA tenI balihArI khele che, tenAM lUchaNuAM le che, tenAM ovAraNAM le che-tene sarva prakAranu mAna Ape che. A pramANe AtmasvarUpanI hakIkata vicArI tenAM game te nAma ApavAnA prayatna karavAne badale athavA te A nathI, e nathI, pelA nathI ema eka dRSTibiMduthI nihALI satyanA aMza upara bhAra devAne badale tenA saccidAnaMdasvarUpane oLakhI te pragaTa karavA prayatna karavA e khAsa kartavya che. jyAM sudhI ekalu vyavahAru jJAna hAi jhINavaTamAM Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNatrIsamuM pada 33 utaravAnI IcchA thaze paNa tadanusAra cAritra nahi hoya tyAM sudhI vidvAnanA upanAma uparAMta kaI paNa prakArane lAbha maLavAne saMbhava raheto nathI, tethI atra khyAti meLavavAnA vicArane badale AtmakhyAti karI tenI pragati sAdhya tarapha bane teTalI vizeSa karAvavA prayatna karavAnI khAsa jarUra che ane te ja mukhya kartavya che. * A padano artha eka TabamAM nIce pramANe Ape che. bhASAmAM pheraphAra karI lagabhaga rabAmAM Apela artha ahIM utArI laIe chIe, he AtmArAma ! amAruM anAdisiddha nAma rAkhe-dhIre so eTale bhAvavaMta cetana parama utkRSTa rUpa AtmasvarUpane cAkhe. A bhAvamAM ame puruSa nathI, strI nathI eTale AtmA sva kahIM nathI bhAta varaNane nAnA prakAra anaMta jJAnAdi bhAMti vicitratA amArI che; tethI amArI jAta ekaMkiyAdi nahi, pAMta koI jaDAdithI pAMti eka sthAna meLApa nahi ( sAdhanane badale prathama gAthAmAM sATaka pATha che. ), ame halakA bhArI nathI. agurulaghupaNAne lIdhe tathA sparzAbhAvapaNAne lIdhe 1. na tAtA na zItaLasaMsthAnabhAva mATe ( saMsthAna heya- asthinicaya hoya tema ja pudgala hoya te ja ThaMDA garama hoya), na dIrgha na choTA-pugala dharmanA abhAva mATe. amAro koI sahodara nahi, nahi koI sahodarI bhaginIpudgala dharmanA abhAva mATe. 2. nahi ame manasA-vicAraNa, te kAraNe ja nahi ame zabda. anAdi siddhanI apekSAe tiraNo saMsArathI nIsarIne muktie pahoMcavuM tadrupa taravAnI dharaNI sthAnaka ame nahi-eTale anAdi kALamAM ame saMsAra gatyAgatimAM AvyA ja nahi te taravuM amAre kema saMbhave ? paraMtu suvihita gItArthe pannavaNAvRttimAM evuM lakhyuM che ke " anAdi siddha hI saMsArathI pahoMcyA kahIe" evuM kahyuM che te anAdi siddhatA virodha pAme che, pachI taravaM tu punaH kevalina vadanti. nahi hama bhekha-odhe muhapattithI amArI siddhatA nahi, nA hama bhekhadhara, bhekha edhA muhapajyAdi tInahI kAlame dhAryA nahi-e apekSAthI te anAdi siddha saMsArathI siddhine pAmyA. nahi svarUpanA kartA, na svarUpa siddha karavAnI karaNI-vartana. 3. nahi amAre jenAdi darzanathI siddhatA tethI ame darzana nahi; sparzana nahi-apaudgalikI mATe; te mATe ja arasana, jIbha, gaMdha, nAsikA. Adi zabda varNa saMsthAnAdi kachu nAhi. ame AnaMdano ghanasamUha. ata eva cetanA jJAnamaya mUrti chuM, saMsAravAsI sarva jIva amArI bAI-balaiyA le rahyA che. 4. A TabAkArane artha taddana judA lakhAyeluM che ane upara karyo che te artha tadana judA daSTibiMduthI lakhAyeluM che. banne artha bahu samIcIna che tethI arasparasa bheLaseLa na thaI jAya teTalA mATe A artha khAsa noTamAM ApavAmAM Avyo che. anya jagyAe TabAne artha jyAM labhya hoya che tyAM banatAM sudhI mULa vivecanamAM ja dAkhala karavA prayAsa karyo che. trIjI gAthAne arthamAM TabAkAra je saMdeha batAve che teno khulAso naya kSiA dhyAnamAM rAkhavAthI bahu sArI rIte thaI jAya che. saMsAragatimAM je Avela che te te karmAtRtta cetanajI che ane tethI pannavaNAvRttimAM anAdi siddha saMsArathI pahoMcyA che ema kahyuM che tene atra je hakIkata kavie batAvI che tene jarA paNa virodha nathI. cetanacha tenI zuddha dazA mAM tarela ja che tethI tene taravAnuM kAMI bAkI rahetuM nathI ane e dRSTibiMdue vicAra karavAthI bAkArane je muzkelI jaNAI che tene spaSTa khulAse thaI jAya che. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 zrI AnaMdaghanajInAM pado pada trIsamuM rAga AzAvarI sAdho bhAI ! samatA *raMga ramIje; avadhU mamatA xsaMga na kIje. sAdho bhAI. saMpatti nAhi nAhi mamatAmeM, +mamatAmAM misa meTe; khATa pATa tajI lAkha khaTAu, aMta khAkhameM leTe. sAdho bhAI. 1 he sAdhaka baMdhu! samatAmAM (tamAro ) raMga jamAve, he cetana ! mamatAnI saMgati (tamAre ) na karavI. mamatAmAM kaI paNa prakAranI lata nathI, (vaLI) mamatAmAM rahIne ( ulaTI) zyAmatA lagADavAnI che. lAkho rUpiyA khATanAra khATapATa tajI daIne Akhare rAkhamAM ragadoLAya che." bhAva-agAunA padamAM saMgrahanayanI apekSA laI AtmA cidAnaMdaghana svarUpI caitanya mUrti che e vAta kahI, paraMtu atre jaNAvavuM prAsaMgika thaI paDaze ke-saMgrahanaya sAdhaka nathI, te mAtra reya che. vyavahAranaya sAdhaka che tethI have e AnaMdaghana caitanyamaya mUrti prApta karavA zuM karavuM joIe te barAbara samajavA mATe vyavahAranayanI apekSA laI samatA ane mamatAmAM barAbara sthiti kevA prakAranI che te batAvatA A padagI mahArAja kahI batAve che. AkhA padamAM kahelI hakIkata vyavahAru rIte khAsa upagI che. he sAdho bhAI ! tamAre have mamatAnI sobata choDI daIne samatAmAM ramaNa karavuM cuta che. huM ane mAruM e maha rAjAne maMtra A jagatane aMdha banAvI mUke che ane mamatA e maharAjanA maMtrano eka vibhAga che. ene laIne vastu zuM che? kevI che? * raMgane badale "saMga ' pATha che. bIjI paMktimAM raMga zabada A pratimAM mUkyo che tethI bhAva eka ja rahe che. 4 saMgane badale ahIM "raMga " pAThAMtara e ja pratamAM mUkyo che. + mamatAmAM misa meTe-e paMktine sthAne "ramatA rAma sameTe ' evo pATha eka pratamAM che. e mamatA ramatA rAma-ramaNa karatA AtmAne eka sthAnake keda karI mUke che evo tene artha thaI zake che. e pATha paNa vicAravA yogya che. : aMta zabdane badale be pratamAM " aMte " evo pATha che e vadhAre spaSTa artha Ape che, paNa upara je pATha lakhyuM che te saMgItane anurUpa che. 1 sAdhe sAdhu, sAdhake. raMga ramI raMga jamAvo. avadhU=he cetana ! na kIje na karo. saMpatti=saMpadA nAhi nahi nathI nathI. misa zyAhI, zyAmatA. meTe lagADe che. khATapATa khATale pATalo, vyavahAru gRhasthAInAM ci, khATa=prApti, lAbha. pa =mArga, vyavahAra, taja-choDI daI lAkhakhaTAu lAkha khATavAnI irachAvALo athavA lAkha rUpiyA khATalo, aMta= aMte, chevaTe. khAkhameM rAkhoDImAM. le=ALoTe che. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIsamu" pada 325 kyAMthI AvI ? keTale vakhata raheze ? tema ja svajananA prema viyeAganuM kAraNa zuM che? kevA svA` para enI racanA che ? evI agatyanI bAbatamAM A prANInuM jarA paNu lakSya jatuM nathI ane tethI prANI ghara, strI, putra, dhana upara prIti rAkhI temAM sukha samajI saMsAramAM athaDAyA kare che, aneka duHkhA pratyakSa rIte sahana kare che ane vedanAe anubhave che; paNu pAche te ja padArthane cATatA jAya che, pacAsa pANeAseA varasa rahevAnI dharmazALAne gharanuM ghara mAnI bese che, dhananI upara cokI kare che, strI putrAdika pAchaLa gAMDA thaI jAya che, enI prAptimAM sukha ane viyeAgamAM kalpAMta karI mUke che; paraMtu vastusthiti zuM che te samajatA nathI, samajavA yatna karatA nathI, koi samajAve te para dhyAna ApatA nathI sUrikAntA ke nayanAvaLI jevI srIe, cUlaNI jevI mAtA, bharata bAhubaLa jevA baMdhuo, kuNika jevA putro zuM sukha Ape che enAM dRSTAMtA vAMce, aneka manuSya pAse AvelI saMpatti cAlI jatI jIe, chatAM mAhurAjAnI a`dhI enA para eTalI prakhaLa asara kare che ke-e jarA paNa AMkha UMcI karIne jotA nathI, tapAsata nathI, vicAratA nathI. A pramANe sthiti hAvAthI eka dhananA saMbaMdhamAM vastusthiti kevI che tenuM kAMika svarUpa atra nirUpaNu karI dhana paranA meha tyAga karavA ane samatAmAM ramaNu karavA upadeza Ape che. dhana A duniyAnA vyavahAramAM ane jIvane rakhaDAvavAmAM eTale badhe meTA bhAga bhajave che ke enuM svarUpa jo eka vakhata samajI-vicArIne grAhyamAM levAmAM Ave teA jarUra tenA para prIti thayA vagara rahe nahi ane tema thatAM mamatAne tyAga karI tenI virAdhI samatAnA saMgamAM ramaNu karavAnA niya bIje pagale turata thai jAya tethI A vyavahAru rIte upayogI viSaya je para agAu navamA tathA teramA padmamAM vivecana karavAmAM AvyuM che tene hAthamAM laI tenA para cegaSTie vicAra khatAve che. e upayAgI viSayane aMge yAgIrAja zuM kahe che te ApaNe joie. huM sAthe| bhAI ! sAdhaka madhue ! tame mamatAnA saMga cheoDI daIne samatA sAthe ramaNu kare. rAgadveSanA piraNAmane cheDI do ane samapariNAmI thAe. A mAruM ghara, A mArAM karAM, A mAruM dhana, evI buddhi cheDI do ane sava cetana acetana padArthoM para samapariNAmI thAe, sAdhuene amamI kahyA che tethI tamAre jo duHkhanivruttirUpa iSTasiddhi prApta karavAnI icchA hoya te mamatAnI saMgita ja mUkI de. e mamatAnI saMgatimAM kevA prakAranAM duHkhA che te para hai sAdhakA ! vicAra kare. huM badhu ! tuM atra emAMthI eka prakAranI sa'patti cAhate heAiza; dravyasa'patti athavA bhAvasa patti. dravyasapatti te dhanArdika ane bhAvasapatti te svarUpasa padA. have tuM vicAra kara ke mamatA karavAthI tane A bemAMthI eka paNa prakAranI sa patti maLaze ? dravyasapatti puNyathI maLe che, rAga-mamatAthI maLatI nathI. kahevata che ke Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra6 zrI AnaMdaghanajInAM pado jara vAhitA savAba karU. je tuM paisA meLavavAnI IcchA rAkhatA hoya to dharma kara. jara jara karadana name u karadana. je tuM paisA paisA karIza te te tane kadi maLaze nahi. evI ja rIte je tuM tArI bhAvasaMpatti vadhAravA Icche che te te mamatAthI kadi maLaze nahi, kAraNa ke te ApattiomAM ane tArA atyAra sudhInA anubhavathI joyuM che ke mamatAne ane AtmavibhUtine anAdi kALathI vaira cAlyuM Ave che, ane tAre ATale vakhata saMsAramAM rajhaLavuM paDayuM che tenuM kAraNa paNa mamatA ja che, tethI tene mAluma paDaze ke-dravya ke bhAva baMnemAMthI koI paNa prakAranI saMpatti mamatAmAM nathI, ame bhAra mUkIne kahIe chIe ke-he baMdhu ! kaI paNa prakAranI vibhUti mamatAmAM nathI, sarvathA nathI. are ! eTaluM te nahi paNa mamatAmAM te ulaTI eTalI zyAmatA-kALAza che ke tenA saMbaMdhamAM je Ave tene te zyAma banAvI mUke che, tyAre he sAdhaka bhAI ! AvI zyAmatA lagADanArI mamatAmAM rahI tuM vadhAre kALo zA mATe thatuM jAya che ? mamatA hamezAM pApaprakRtine grahaNa karanAra hovAthI tene saMsAramAM vadhAre vadhAre duHkhabharI kALI sthitimAM mUkI Ape che ane tyAM pachI tene aneka prakAranI upAdhi-mAnasika ane sthaLa-thAya che ane tArA AtmaguNa upara paDaLa vaLatAM jAya che. AvI svarUpArachAdana karanArI ane zyAmatA lAvanArI mamatAmAM tuM zA mATe paDI rahyo che? zA mATe tArI jAta upara zAhI caDhAve che? tuM je ke lAkho rUpiyA kamAnAra prANIo pitAnA khATalA ane pATalA eTale pitAnI sarva saMpatti tyajI daIne aMte zamazAnamAM jaI citAmAM sUve che, rAkhamAM ragadoLAya che ane AvI rIte pitA upara zyAmatA lAvI mUke che e zuM tuM nathI jete ? teM sahajAnaMdInI sajajhAyamAM nathI vAMcyuM ke - "rAjI gAjIne belatA, karatA hukama hAra re, piyA agnimAM ekalA, kAcA rAkha samAna re, brahmadatta naraka prayANa re, e Rddhi athira nidAna re, jevuM pIpaLa pAna re, ma dhare juTha gumAna re; sahajAnaMdI re AtamA. hasI hasI detAM re tALIo, zayyA kusumanI sAra re, te nara aMte mATI thayA, leka caNe gharabAra re; ghaDatAM pAtra kuMbhAra re, ehavuM jANI asAra re, cheDayo viSaya vikAra re, dhanya tehane avatAra re; sahajAnaMdI re AtamA." ane meTA subhUma, brahmadatta jevA cakravatIo cAlyA gayA paNa tenI sAthe teonI Rddhi alpa paNa gaI nahi te tuM jANe che. muMja rAjAe potAnA bhatrIjA bhejane mArI nAkhavA mArA sAthe bahAra vanamAM eka tyAre teNe muMja para eka vicAravA lAyaka Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIsamu' padma 327 bleka lakhI mokalyA hatA. temAM lakhyuM hatuM ke " mAMdhAtA jevA rAjA ke je kRtayuganA alaMkAra jevA hatA te gayA, samudramAM jeNe pALa bAMdhI evA rAmacaMdra paNa kyAM che ? te paNa gayA. bIjA yudhiSThira vigere rAjAe paNa svage paheAMcI gayA paNa temAMnA koinI sAthe A pRthvI ( rAjya-dolata-dhanasapatti) gai nathI, paNa huM kAkA ! tamArI sAthe te te jarUra Avaze ema mane lAge che. " A eka bleka vAMcavAthI mujane bahu pazcAttApa thayA. emAM batAvele bhAva je vicAre te jarUra vicAramAM paDI jAya tenI ja e hakIkata che. AvI rIte lAkhA rUpiyA kamAnAranI saMpatti paNa ahIM paDI rahI che ane pAte mazAnamAM pADhI cUkyA che e vAta lakSyamAM laI kAMi vicAra kara ane samatAnA raMga jamAvI temAM AnaMda kara, tenI sAthe prema kara ane temAM ekarUpa thaI jA, AvI rIte mAyA, mamatA karI dhana meLavavuM ane pAchA tene atre mUkI cAlyA javuM ane sAthe mAtra kilaSTa karmarUpa zyAmatA lai javI e mAyA, mamatAnA saMbaMdhanu anivAya pariNAma che, jyAre samatAthI meLavelI pUjI ochI thatI nathI, mUkIne javuM paDatuM nathI; te kAI paNa prakAranI zyAmatA lagADatI nathI, ane ulaTu te bhAre thayela AtmAnA hAra utarAve che ane sarva prakAre tenI akSaya avyAbAdha sthiti karAve che. e sarva vicArI tAre have mamatAnA saMga karavA jarA paNa ucita nathI. dhananA saMbaMdhamAM haju paNa tane vadhAre vicAra karavAnuM ane teTalA mATe yAgI mahArAja AgaLa vadhe che.ka dhana dharatI meM gADe baure, dhUra Apa mukha lyAve; mUSaka sApa hoyago Akhara, tAteM alacchi kahAve. sAdho bhAI0 2 " A gAMDa| jamInamAM dhana dATe che (tethI) pAtAnA mhADhA upara dhULa nAkhe che. chevaTe (marIne) uMdara ke sarpa thaze ane tethI (tene) alakSmI kahevAmAM Ave che. " * mAndhAtA sa mahApatiH kSititale'laMkArabhUto gataH seturyena mahodadhau viracitaH kAsau dazAsyAntakaH / anye cApi yudhiSThiraprabhRtayo yAvanta evAbhava- naikenApi samaM gatA vasumatI muJja ! tvayA yAsyati // x chellI e pa`ktinA artha eka pratamAM bIjI rIte batAvyo che te paNa joie. khATa eTale lAla-prApti tene pATa eTale mAga cheADI daine lAkha meLavavAnI icchA kare che te ate rAkhADImAM bhaLe che. lAbha meLavavAnA rastA samatAmAM che tene cheDI daine pachI lAkhA meLavavAnI icchA kare te kevI rIte maLI zake ? je raste lAbha thavAnA che te rastA mUkI devAmAM Ave tyAre pachI lAbha kyAMthI thAya ? geraraste cAlanArane lAbha maLatA nathI paNa aMte dhULamAM ragadoLAvuM paDe che. tAre jo AtmakalyANa karavuM hoya to khATavAnA mArgoM ki cheDavA nahi athavA e rasto cheDe to kadi lAkha meLavavAnI AzA rAkhavI nahi. A bhAvA jarA kheMcIne ANelA jaNAya che, chatAM vicAravA yogya che. 2 dharatIme=jamInamAM. gADe=dATe. baure=mAusa, gAMDA. dhara=dhULa. Apamukha=pAtAnA mhADhA para. yAvelAvI nAkhe che. mUSaka=uMdara. hAyagA=thaIza. Akhara=chevaTe marIte). tAte=1thI. alacchi=alakSmI, lakSmI nahi te. kahAve=kahevAya che. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padA bhAva-paisAne cAra cArI na jAya ityAdi aneka kAraNeAthI athavA te sAta peDhI sudhI cAle evI tRSNAthI A gAMDA bhAI paisAne jamInamAM dATe che. paisAne aMge aneka prakAranA mUrkhAibharelA vicAravagaranAM AcaraNeAmAMnu ApaNu eka AcaraNu che, paNa prathama teA paisA dATavA sAru khADA kheAde tyAre ja pAtAnA mukha upara bahu dhULa caDhAve che ane paisA jamInamAM dATyA pachI tenA upara dhULa-mATI chAMTThI khADAnu mhAM baMdha kare che tyAre vAstavika rIte te peAtAnA mhAM upara ja dhULa vALe che. dhanane aMge A jIvanuM gAMDapaNu te vicArA ! pAte paisAnuM dAna ke tenA bhAga karI zaktA nathI paNa pAtAnI saMtati jANe tadna nirmAlya thavAnI che evI dhAraNA dhArI dhanane dharatImAM dATI mUkavA sAru khADA khAde che, have te bAbatanu pRthakkaraNa karI joIe te temAM tenI keTalI gAMDAi-mUrkhatA che te jaNAze. ghaNI vakhata tA pAte dhana dATyA pachI te hakIkata chUpI rAkhavA sAru kAine sthaLa ke dATavAnI hakIkata kahetA nathI ane acAnaka maraNu thatAM te hakIkata tenI sAthe ja maraNa pAme che ane dATeluM dhana bhUmimAM ja rahe che. saMtati mATe dhanasaMgraha karatA emAM eka evI mAnyatA goNapaNe rahelI che ke peAtAnI saMtati zakti vagaranI ane nazIkha vagaranI thaze. have A bannemAMthI eka paNa prakAranI prajA thAya te dhana tenI pAse TakI zakatuM nathI e suspaSTa che. dhananI vAsanAmAM pAte maraNa pAmIne dhana upara sarpa ke uMdara thaI tenI cAkI kare che ane te dhana tenA mRtyu mATe thAya che. dhanamUrchA AvI rIte tene aneka upAdhinuM bhavAMtaramAM paNa kAraNa bane che. AvAM aneka kAraNeAne laine dhanane alakSmI kahevAmAM Ave che. lAke ene nazIbanI devI, pUjya sthAnane cAgya ane sava guNunuM sthAna gaNe che te mAtra tenA paranA mUrkhAi bharelA rAgane laine ja che, vastutaH te lakSmI che te lakSmIvAna nahi paNa alakSmI eTale namaH vidyate thaya saH rukSma: lakSmI vagaranA, dhana vagaranA, nirdhananA nAmane yAgya che. kAi paNa prakAranI AtmalakSmI te vAstavika lakSmI che. tevI lakSmI dhanamAM nathI ane tethI tenA vaDe yukta puruSAne lakSmIvAna kahevA e lakSmInAM sthULa svarUpa tarapha ja lakSya batAve che. e sthaLa lakSmInI sevA karanArA hetu vagara ane sAdhya vagara enI prApti mATe doDAdoDa karyA kare che, enI khAtara mUkha zeThIyAonI khuzAmata kare che, enI khAtara aneka prakAranA nAca nAce che. AvI rIte peAtAnA mukha para zyAmatA lAvanAra ane lakSmInA nAmane ceAgya nahi evI lakSmInA patie ene jamInamAM dATIne ke tIjorImAM bharIne enA dAnAdika vyApAramAM upayoga karatA nathI, pote tenA upabhAga karatA nathI ane chevaTe aneka kilaSTa karmarUpa zyAmatA vaheArI laine bhavAMtaramAM durgatimAM rakhaDe che. 318 e sthULa lakSmI mukha para zyAmatA kema lAve che tenAM aneka dRSTAMtA zAstrAmAM ane itihAsamAM prasiddha che. dhavaLazeTha lakSmInA pUjArI tenI upAsanAmAM kevI gati pAmyA, te ApaNe zrIpALanA rAsamAM sAMbhaLIe chIe; sambhaNazeDa mATe lakSmIpati rAte nadInA Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIsamuM pada 329 pUramAMthI lAkaDAM kheMcanAro mAtra tela ne geLA khAto hato; tevI ja rIte bIjA aneka dhananA svAmIo dhULamAM ragadoLAyA sAMbhaLyA che, anubhavyA che, joyA che. piMpI ane sIjharanA ghATa joIe, oraMgajhebane rAjyabha joIe, haidaraalI yA TIpu sulatAnanA kAvAdAvA joIe te sarva vAtanuM eka ja pariNAma AvatuM jaNAze ke lakSamIpatione alakSmI-nirdhana kahevA e ja hakIkta vAstavika che. vaLI dhana vAparavAthI ja vadhe che, dATavAthI vadhatuM nathI, eTaluM ja nahIM paNa tyAM ne tyAM TakI rahetuM nathI. vastupALa tejapALa dhoLakAthI zrI zatruMjaye jatAM raste dhADane bhaya utpanna thatAM eka khetaramAM dhana dATavA gayA tyAM temane sAmo dhanane kaLaza-caru prApta thaye, jene vyaya teoe zrI siddhAcaLa para karyo, paNa e prasaMge tejapALanI pativratA strI anupamA devI dhananuM svarUpa batAve che te A gAthAmAM kahelI hakIkatane vAstavika banAve che. dhananI upara vAsanA rahe to maraNa pAmIne tenA upara sarpa ke uMdara thaI cekI karavI paDe che, vRkSarUpe tenA upara mULa nAkhIne rahevuM paDe che te uparAMta manuSyabhavamAM vahANa para caDhI paradeza rakhaDavuM paDe che, samarAMgaNI mAM jhukAvavuM paDe che ane devagatimAM vyaMtarAdika adhama jAtimAM avatAra laI dhana para cekI karavI paDe che-AvI rIte sarvatra enI mUracha A jIvane herAna karyA kare che. enI prAptimAM duHkha che, enA vyayamAM upAdhI che, enA rakSaNamAM trAsa che. AvI rIte lakSamInI zuM sthiti che te vicArI mamatAne tyAga kare ane samatAne dhAraNa kare, tenAmAM raMga jamA ane temAM laya pAme. lakSmI prApta na thaI hoya teNe teTalA mATe jarA paNa muMjhAvuM egya nathI, kAraNa tenA patio aneka prakAranI upAdhi ja bhagave che. te devage prApta thaI hoya te tene zubha vyaya kare ke jethI lAbha thAya samatA ratanAkarakI jAi, anubhava caMda subhAi; jUra tanI jamAvarSe zreNI, bAvakuta zA. mAdho mAtra 2 samatA ratnanI khANa-samudranI dIkarI che, ane anubhavarUpa caMdramA tene bhAI thAya che. kAlakUTa viSane vajIne zubha pariNAmanI dhArArUpa amRta te pote laI AvI che." bhAva-masya purANamAM evI kathA che ke-devatAoe meruparvatane maMthana daMDa ane vAsukI sarpanuM deraDuM banAvI rane zodhavA mATe samudra je ratnAkara- ratnanI khANa kahevAya che tenuM maMthana karyuM ane temAMthI cauda ratna bahAra kADhyAM, jenAM nAme nIcenA zlekamAM batAvyAM che. * "bhAvameM' ne badale baMne pratamAM "bhavameM" e pATha che. 8 ratanAkara ratnAkara, samudra, jAI=dIkarI. caMdacaMdra, caMdramA, subhAI=sAro bhAI, baMdhu. kAlakUTara atizaya AkaruM jhera. bhAvameM zreNI zubha pariNAmanI dhArA. Apa pote ja. le AIblaI AvI. 42 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 zrI AnaghanajInAM pA lakSmI: kaustubha pArijAtakasurA dhanvantarizcandramAH, gAvaH kAmadudhAH surezvaragajA raMbhAdi devAGganA / azvaH saptamukho viSaM haridhanuH zaGkho'mRtaM cAmbudhe, ratnAnIha caturdaza pratidinaM kuryuH sadA bhaGgalam // lakSmI, kaustubha ratna, pArijAtaka puSpa, surA (madirA), dhanvantarI vaidya, caMdra, kAma dudhA gAya, arAvaNu hAthI, raMbhA vagere devAMganA, sAta mukhavALe azva, viSa ( kALakUTajhera'), iMdra dhanuSya, zaMkha ane amRta-A cauda ratnA maMthana karIne zeAdhI kADhyAM, te daMtakathA upara A gAthAmAM upamAna karI batAvyuM che. uparanA zlokamAM jaNAvyuM che ke coda ratnAmAM prathama lakSmI prApta thaI che. sthULa lakSmIne teA lakSmInu nAma ApavuM tadna ayAgya che, e uparanI gAthAmAM vistArathI joI gayA. je nira Mtara potAnA patinuM sukha vadhAre, tenA hitanuM ciMtavana kare ane patine rAjI rAkhavA je niraMtara prayAsa kare enu nAma ja lakSmI kahI zakAya ane samatA e evA prakAranI lakSmI che tethI te ja lakSmI kahevarAvavAne ceAgya che. A samatA ratnAkaranI dIkarI che. anaMta jJAna, darzana, cAritrAdi aneka ratnanA Akara cidAnaMdaghana svarUpI cetanajImAMthI te nIkaLI che ane tethI te ratnAkaranI dIkarI che ema samajavuM. te cAritraratnanA eka vibhAga tarIke tanmaya che ema samajavuM. have jJAnaratnanA eka vibhAga tarIke anubhava jenu svarUpa ApaNe AgaLa ghaNI vAra vicArI gayA chIe te che. sadasadviveka karI vastusvarUpane tenA yathArtha AkAramAM batAvanAra A anubhavajJAnarUpa caMdramA paNa uparakta ratnAkaramAMthI nIkaLe che tethI ratnAkaranI putrI samatA ane putra anubhava e ane bhAi bahena thAya che. have uparAkta ratnAkaramAM kALaphUTa viSa paNa che. azubha dhyAnanuM jJAna thavArUpa halAhala jhera tyAM che. ratnAkaranI zuddha sthitimAM azubha dhyAna hAya nahi paNa jyAre utkrAntinI sthitimAM cetana azubha karmaphaLathI yukta hAya che tyAre ratnatva kAMika gupta, pracchanna ane kAMika spaSTa hAya che te prasaMge A samatA ane anubhava bahena bhAi te kALaphUTa jheranA tyAga karI zubha pariNAmanI dhArArUpa athavA pariNamananA taraMga eTale bhAva parAvartanarUpa zreNI lai Ave che. ahIM kahevAnA bhAvArtha e che ke-azubha dhyAnaAtta ane raudra A jIvane sauMsAramAM rajhaLAvI kadanA karyAM kare che ane tethI te kALakUTa jhera che, kAraNu ke enAthI bhavabhramaNurUpa dravya maraNu A jIvanAM vAraMvAra thayAM kare che. e kALaphUTa viSanA tyAga karAvI samatA ane anubhava A jIvamAM dhyAna utpanna karI chevaTeM tenI pramatta avasthA dUra karI apramatta sthitimAM lAvI mUke che ane tyAMthI paNa zubha pariNatirUpa dharma zukladhyAnamAM kramasara AgaLa pragati karAvI zreNImAM A jIvane dAkhala karI de che. apramatta avasthAmAM Avele jIva tyAra pachI aSTama guNu Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIsamuM pada 331 sthAnaka progressive stage mAM Ave che tyAre te zreNI mAMDe che ane te sthiti eTalI AnaMdajanaka che ke enI mIThAza amRta sAthe sarakhAvavI e mAtra samajAvavA pUratuM ja che, matalaba e sthitimAM amRtathI paNa anaMtaguNa mIThAza che. cauda ratna zedhatAM devatAoe jema chevaTe amRta prApta karyuM tema A samatA ane caMdra ratna prApta thayA pachI paNa kaI vAra azubha dhyAnarUpa kALakUTa jhera prApta thayA chatAM paNa cetanajIne daDha puruSArtha karI pragati karavA ane amRtane prApta karavA devatA peThe nizcaya thaye tethI apramatta avasthA prApta karI zreNIgata amRtadhArAne chevaTe cetanajIe prApta karI. zreNI be prakAranI che : upazama ane kSapaka kaSAyAgni uparauparathI bujhAya paNa aMdara sattAmAM rahe tene upazama zreNI kahe che. e avasthAmAM AgaLa vadhele jIva pAcho apa krAnti pAmI nIce utarI jAya che. AvI upazama zreNI eka bhavamAM be vakhata ke jIva kare che. pAMcathI vadhAre vakhata e zreNI AkhA saMsAramAM kaI paNa jIvane thatI nathI. kSapaNI para caDhela chava to e ja bhavamAM sarvajJatva prApta karI sarva Adhi, vyAdhi, upAdhithI rahita ajarAmaratvarUpa mokSane prApta kare che. ulkAntine aMge A zreNI pragatine mArga batAve che. enuM svarUpa karmagraMthAdi pustakothI khAsa samajavA gya che. AvI rIte sthaLa laddamI te mukha para dhULa nAkhanArI ane aneka prakAre upAdhi karanArI che ane samatArUpa lakSmI amRtane lAvI ApanArI che tethI vastusthiti samajI sat ane asat athavA lAbha karanAra ane hAni karanAra padArtha vaccenuM aMtara jANuM tenuM vivecana karI potAnI sthiti sudhAravA sAru samatAne grahaNa karavAne nirNaya kare e mukhya AvazyakIya kartavya che. locana caraNa sahasa caturAnana, inateM bahuta DarAi; AnaMdaghana puruSottama nAyaka, hita karI kaMTha lagAi. sAdho bhAI0 4 jenI hajAra cakSu che, jenA hajAra paga che ane je cAra mukhavALA che tenAthI te (samatA) bahu DarI gaI; AnaMdasamUha puruSottama nAyake (tenA para) prema karIne tene pitAne gaLe vaLagADI " bhAvajemanAM hajAra netra che te idra tathA jemanA hajAra paga che te zeSanAga * A gAthAno artha TabA uparathI vicAra karIne lakhyuM che ane temAM je kAMI paNa khalanA thaI hoya to tene mATe huM javAbadAra chuM. 4 locana=AMkha. caraNa=paga. sahasa hajAra. caturAnanacatumukha, brahmA athavA cAra mukhe dezanA detA zrI jinezvara deva, ina=enAthI. DarAI=DarI gaI puruSottama nAyaka=viSNu athavA puruSamAM zreSTha. hita=heta, prema. kaMThamaLe. lagAI=vaLagADI. * A gAthAne arthe karavAmAM je daMtakathAdika para sUcavana thayuM che te barAbara spaSTa thatuM nathI. arthane jhaLakATa tethI barAbara thato nathI eTaluM atra kahI devuM yogya che. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 zrI AnaMdaghanajInAM pada tathA cAra mukhavALA brahmA tenAthI samatA bahu DarI gaI che. matalaba teonAM hajAra netra, paga ane cAra mukha joI asvAbhAvika rUpa dekhI samatA teo pAse jatI nathI ane tethI teomAM samatA AvatI paNa nathI. tethI chevaTe puruSottama nAyaka viSNudeve tenA para prema lAvI tene pitAne gaLe vaLagADI, eTale ke samatAne teoe aMgIkAra karI. rajoguNa ane tame guNa hoya tyAM samatAne sthAna maLatuM nathI, tenI hayAtI satvaguNamAM ja che ane viSa) savaguNa batAvanArA che; tethI iMdra, zeSa ke brahmA pAse samatA jatI nathI paNa viSNu pAse jAya che ema kahevAmAM te sattvaguNuvalaMbI che ema kahevAne Azaya hoya evI mAnyatA rahe che. lakSamInI daMtakathAmAM te iMdra ane zeSanAgathI DarI gaI ane chevaTe viSNudeve tene pitAne gaLe vaLagADI evI hakIkata jANavAmAM AvI nathI, tethI daMtakathA anusAra A gAthAne artha barAbara beThe nathI. te saMbaMdhI vizeSa tapAsa karavAmAM Ave che. kadAca samudramaMthananI kathA sAthe zeSa, iMdra, brahmA vigerene saMbaMdha hoya ane tene aMge A gAthAmAM kAMI bhAva dAkhala karyo hoya te te paNa vicAravA egya che. kaSAyanAM kodha, mAna, mAyA, lobha e cAra mukha che eTale e cAra AkAramAM e darzana Ape che ane tene hajAro paga che, matalaba te aneka rIte praveza kare che, tema ja tenI AMkhe paNa hajAro che, kAraNa ke te dareka vastune jUdA jUdA AkAramAM dekhe che; evA kaSAyathI samatA bahu DarI gaI che, kAraNa ke teo hoya tyAM e rahI zakatI nathI. tethI chevaTe jyAre AnaMdaghana samUha puruSottama nAyaka zrI jinezvara devane zaraNe gaI tyAre teoe tene hita karanArI jANIne pitAne gaLe vaLagADI, matalaba tenI sAthe daDha AliMga gana karyuM ane tethI kaSA taraphathI samatAne je pIDA thatI hatI te dUra thaI. puruSottamapaNuM prApta karavA samatAnI khAsa jarUra hovAthI puruSottama nAyake jema lakSmIne pitAne gaLe vaLagADI tema tamAre paNa tenI sAthe prema jamAvavAnI jarUra che-A artha paNa baMdhabesate Ave che. athavA caturAnana-cAre mukhe dezanA detA zrI jinadevathI mamatA bahu DarI gaI ane samatAne te zrI puruSottama nAyaka prabhue prema karI gaLe vaLagADI-A artha karavAmAM lecana caraNu sahasa zabda taddana rahI jAya che ane prakamabhaMga thAya che. kahevAnI matalaba eka ja jaNAya che ke-sAdhu bhAIo! A mamatA ke jenI sobatamAM paDI tame tamAruM Atmadhana gumAve che te te sarva prakAre tamane nukazAna karanArI che, enAthI tamAro eka paNa artha saravA nathI ane samatA tamane mekSanAM sukha najIka lAvI Ape tevI che, tethI tenA saMbaMdhamAM A padamAM je je kAraNe batAvyAM che te vicArI tamArI pariNati sudhAre, tamArA pratyeka kAryamAM samatA lAve ane pachI chevaTe - www.jainelibrar Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatrIsamu' pada 333 sthaLa kAryoM tarapha ja samatA lAvA, matalaba e saMsAradazA cheDI dai, enA upara samatA lAvI, sAdhakadazAne mAge caDhI jAe ane jema bane tema AtmaguNa prakaTa karavAnA vizALa mArgamAM niraMtara AgaLa vadhA; tyAM paNa tamane mamatA taraphathI vAraMvAra pazcAt apakarSINa thayA karaze paNa enA premanI alpatA ane tenAM bhayaMkara piraNAme vAraMvAra vicArI tene visarI jA, tenA tarapha tiraskAra batAvA ane tenA dRDha nizcayapUrvaka tyAga karA eTale te tamane kAMi karI zakaze nahIM. padma ekatrIsamuM zrIrAga. kita janamateM ho prANanAtha, ita Aya nihAro gharako sAtha. kita0 1 " " koi jANukAranA mata pramANe he svAmI ! ahIM AvIne ApanA nija parivAra juo. ' bhAva--prathama paMkti azuddha hoya tema jaNAya che, tene badale uta kahAM jAta hA prANanAtha ' ema pATha hAya tA artha kharAkhara besatA Ave che. paraMtu mULa pAThamAM AveA pheraphAra karavAnA saMzodhanakAra ane vivecanakAranA adhikAra nathI. A pATha pramANe sumati cetanajIne kahe che ke huM mArA nAtha ! tame kyAM jAo che ? huM pati ! tame eka vAra ahIM AvI tamAre potAnA parivAra--sagA snehIo, saMbaMdhIo, mitrA vagere che tene jue te kharA. cetanajIne peAtAnu ghara choDIne pArakA maMdire ( vibhAvadazAmAM ) rakhaDavAnI Teva paDelI che ane tyAM jai mAyA, mamatA sAthe vilAsa karavAmAM tene AnaMda Ave che. e mAyA, mamatA kevI rIte vAMcaka zaTha saMcaka ane khATA khata khatavanArI che, te ApaNe navamA padmamAM vistArathI joI gayA chIe ane temAM ema paNa joyuM che ke-mamatA dareka prakAre cetananuM ahita karanArI che ane samatA sivAya koi paNa tenuM hita karanAra nathI, chatAM cetanajI teA mAyA, mamatAnA upara uparanA rAgathI lalacAI jaI tenA maMdire vibhAvadazAmAM paDyA rahe che eTaluM ja niha paNu pAtAnI zuddha pativratA sAdhvI sumati( svabhAvadazA )nI sAthe vAta paNa karatA nathI, tenI darakAra paNa karatA nathI ane pArakA madire rakhaDavAnI Tevane lIdhe peAtAnA bIjA sagAsa'madhIe jevA ke kSamA, mAva, Ava, satya, zauca Adi dharmabaMdhue tene paNa visarI gayA che ane tenI sAthe * cAlatA rAgAmAM e * Ai suMdara nAra kara kara zRMgAra 'nA layamAM cAlaze, 1 kita=kAi. jAnamate=jANakAranA mata pramANe. prANanAtha=svAmI. chata=ahIM. Aya=AvIne. nihArA=jIe. dharakApeAtAnA, nija. sAtha=parivAra. x A AkhuM pada azuddha che tema ja tenA para mA bilakula nathI tethI artha karavAmAM ghaNA AdhAra AgaLa pAchaLanA saMbaMdha upara rAkhyA che. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 zrI AnaMdaghanajInAM pado oLakhANa paNa rAkhatA nathI. mAyA, mamatA tene evuM madirApAna karAve che ke tenA ghenamAM cetanajI svabhAvane yAda paNa karatA nathI. bAra varasa sudhI kozAne ghare rahetI vakhate sthalIbhadrane potAnAM sagAM ke saMbaMdhIo yAda paNa AvyAM nahotAM ane teonI sAthe vAta karavAnI paNa tene IrachA thaI nahotI; tevI rIte cetanajI hAla te mAyA, mamatA sAthe evA daDha Asakta thaI gayA che ke potAnA parivAra sAme dRSTi paNa karatA nathI. Ave vakhate samatA-cetanajInI patnI jarA prasaMga laIne tene pitAnA gharanuM ane vezyAmaMdiranuM svarUpa tenA yathAsthita AkAramAM batAvI Ape che. cetanajIe te rAjIkhuzIthI sAMbhaLyuM ke sAMbhaLatI vakhate paNa kAna ADA hAtha dharyA te mAluma nathI paNa ardhA manathI sAMbhaLyuM haze ema jaNAya che. e hakIkta cetanajIne pitAne pUchavAthI ja jaNAI Avaze. ahIM te kaI vakhata maDAprayAse athavA anAyAse sumatine maMdire cetanajI AvI caDhyA haze tene joI samatA cetanajInA mananI jarA DAmADoLa sthitine lAbha laI kahe che te neMdhI rAkhyuM che. "he nAtha ! mArA pati ! tame tyAM kyAM jAo cho? tame mArI sAmuM jotA nathI e te Apane egya lAgatuM haze, paNa A tamAre parivAra che tene te juo. mArI sAmuM na juo te khera, paraMtu A tamArA parivAra sAmuM joIne paNa A maMdire padhAre. tame jyAM bhaTake che tyAMnI vAstavika sthiti zuM che te jarA Apane kahuM chuM te sAMbhaLe." mULa pATha upara Ape che te sarva pratamAM che, tethI te pramANe artha karavA yatna karavo joIe. tenA be artha thaI zake che. eka artha te "jANakAranA mate tame tamAre parivAra juo. tame hAla te viSaya kaSAya pramAdane ja tamArA parivAra tarIke jANe che ane teonA ja saMbaMdhamAM rAjI raho cho, paNa te ayukta che, kAraNa ke ene tame tamAre parivAra samaje cho te ajJAnatAne lIdhe che. jJAnI athavA sarvajJanA mata pramANe athavA DAhyA mANasanA mata pramANe Apane parivAra kaye che te Apa vicArI juo." ema thAya che ane bIjo artha ema thAya ke-he prANanAtha ! tame kayAM jaIne namo che te te vicAre, tame ahIM AvIne tamArA gharane-sAtha parivAra kayo che tenuM avalokana kare. tame hAla jene pUjya dhArIne name che tenI AMtarika sthiti zuM che, tenuM vastu svarUpa zuM che te jarA vicAro, juo, tapAso ane pachI tamane yogya lAge te karo. A pramANe artha karavAmAM "kita jA mate" evuM 5daracheda thAya che, paNa te artha saMbaMdhane anurUpa nathI. atra te svasvarUpanI viruddhatA jaNAvavI che tethI A artha yogya nathI. have sumatinA maMdiramAM (svabhAvadazAmAM) zuM che ane mamatAnA gharamAM ( vibhAvadazAmAM) zuM che tenI sarakhAmaNI karatAM sumati AgaLa calAve che ane cetanajI tenI sanmukha UbhA UbhA sAMbhaLe che. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatrIsamuM pada 335 uta mAyA kAyA kabana jAta, *yahu jaDa tuma cetana jagavikhyAta; uta karama bharama viSaveli saMga, ita parama narama mati meli raMga. kita0 2 tyAM mAyA ane zarIra kaI jAtinAM che? te sarva jaDa acetana che ane tame cetana che e prasiddha hakIkata che. ( vaLI) tyAM karmane bhramarUpa viSavelaDIne saMga che ane ahIM parama narama buddhinA ekatrita thavArUpa raMga che." bhAva-mArA nAtha ! tame vibhAvadazAmAM bhamyA kare che paNa tyAM to mAyA, mamatA ane zArIrika vArtA ja tamane prApta thaze. chaLakapaTa karI AtmavaMcanA karavI, mAruM mAruM karI saMsArane cATyA kare ane zarIranI zuzruSA karI tene pALavuM, piSavuM ane tene mATe saMkhyAbaMdha upAdhio karavI e sarva Apane vibhAvadazAmAM prApta thaze. tyAM mAyA, mamatA ApanI strIo thavA Avaze, paraMtu te bane kaI jAtinI che tene te Apa vicAra kare. lagnasaMbaMdha karatI vakhate strInI khAnadAnI ane kuLa vigere khAsa jovAmAM Ave che. halakA kuLanI strI sAthe lagna thaI jAya te Akhe bhava bagaDe che e jANItI vAta che. saMsAramAM rahevAnuM hoya ane strI taraphanI pratikULatA hoya te AkhuM jIvana dhULadhANuM bane che e viSaya para vadhAre lakhavAnI jarUra rahetI nathI, dararojanA sAmAnya anubhavane te viSaya che. lagnasaMbaMdha karatI vakhate ApaNe kanyAnI jAti vigere joIe chIe tema ja yuropa, amerikAmAM paNa sarakhI paMkti jovAmAM Ave che, paNa A tamArA mAyA, mamatAnA saMbaMdhamAM te taddana viparIta jAtine saMbaMdha che. te acetana-padugalikajaDa che ane tame cetana svarUpa AtmA che, e vAta sarva jANe che, jagajAhera prasiddha hakIkata che. athavA mAyA mamatA jaDa-ajJAna che ane tame vyakta avyaktarUpe anaMta jJAnanA dhAraNa karanArA cho, tyAre AvI mUrkha strIo sAthenA saMbaMdhathI tamArI bhaviSyanI paraNyA pachInI jiMdagI kema jaze tene jarA vicAra kare. mUrkha sAthe saMbaMdha karI tamAre tamAro bhava bagADavo hoya te tamArI IcchA, bAkI spaSTa rIte jaNAya che ke-tamAre ane mAyA, mamatAne saMbaMdha jo ke ghaNA kALane che paNa te tamArA kuLane anurUpa nathI. vaLI huM mArA pati ! e vibhAvadazAmAM karma baMdha thAya che ane thavAno che. jeTalo kALa vibhAvadazAmAM rahevAnuM thaze eTale kALa navIna azubha karmabaMdha karI cetanajI bhAre thatA javAnA che emAM jarA paNa saMdeha nathI, kAraNa ke vibhAvadazAmAM karmane AkarSa bahu thAya che, tethI te dazAmAM aneka nibIDa karma baMdhAtAM jaze ane pachI tamane * "yahu' ne badale ubeM-uThe evo pAThAMtara che, artha eka ja che. 2 utaetyAM. kAyA=zarIra kabana=kaI. jAta jAtinA che yahute sarva. jaDa=acetana, pautralika. jagavikhyAtaprasiddha hakIkata che. karamakarma. bharama=bhama. vili jherI velaDIne. parama=utkRSTa. narama=namra. meliekatrita.. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 zrI AnaghanajInAM padmA eTalA badhA bhUlAvAmAM nAkhI deze ane atyAra sudhImAM nAkhI dIdhelA paNu che ke vibhAvadazA kai ane svabhAvadazA kaI tenuM paNa tamane bhAna raheze nahi ane tethI evA bhramamAM paDI jaze ke vabhAvadazAne ja svabhAvadazA mAnI leze. vaLI A eka ja prakArane bhrama nahi paNa tene yeAge te dazAmAM bIjA paNa aneka prakAranA bhrame tamane thaze. jyAM sukha maLavAnI svapne paNa AzA nahi hoya tyAM sukha zeAdhazeA, athavA amuka kArya mAM sukha huze ke nahi tenA avyavasthita vicAra karazeA. are ! vAstavika sukha zuM che ane kyAM che ane kema maLe tene tamane vicAra AvatA paNa aTakI jaze ane AvA aneka bhramamAM tame avyavasthitapaNe ghasaDAyA karazeA. A uparAMta vaLI vibhAvadazAmAM tamane viSayapipAsArUpa viSavelaDInA saga thaze. velaDInA svabhAva che ke te nira Mtara vRddhi pAmyA kare ane UMcI caDhI tenA Azritane cAtaraphathI evI vIMTI le ke pachI Azraya peAte tyAMthI tenAthI dUra khasI zake ja nassi. viSaye bhAgavavAnI icchArUpa AvI viSavelaDI je tamane bhramane lIdhe amRtavelI lAgatI haze te tamane cAtarathI gherI laI kAI paNa bAju javA deze nahi ane AkhA vakhata tamane peAtAnA kabajAmAM rAkhI mUkaze. AvI rIte vibhAvadazAmAM karmabhrama ane viSavelIne saMbaMdha che ane te pratyeka tamane aneka prakAranA trAsa upAvanArA che, tamane rakhaDAvanArA che, tamArI svataMtra vicArazakti para majabUta kAbU meLavI tamArI niNyazakti, tulanAzakti ane nyAyamuddhine uthalAvI nAkhanArA che, ane ahIM svabhAvadazAmAM parama narama mati je huM-samatA tenI sAthe ekatra raMga jAme tema che. samatA mahAutkRSTa namra svabhAvanI che, e te tenA nAma uparathI ja jaNAya che ane vaLI tenI sAthe jyAre prema thAya tyAre te evA raMga jamAve che ke emAM dvidhA bhAva rahetA ja nathI ane manamAM jarA paNa bhrama ke zAka thatA nathI. AvI rIte vibhAvadazAmAM ane svabhAvadazAmAM zuM che te batAvI samatA cetanajIne eka vAra vadhAre vijJapti kare che ke-he nAtha ! tame ApaNe maMdire padhArI ApaNA parivAra kevA che te jarA avaleAkana karI jue, Ape mAyA mamatA sAthe sabaMdha karI joyA che, have jarA thADA vakhata e jaDa sabaMdha mUkI tamArI khAnadAnI ane ucca kulane yAgya mArA saMbaMdha karo ane pachI tenu pariNAma tapAsA, cetanajIne gaLe e hakIkata kharAkhara utare teTalA mATe samatA hajI paNa e ja muddA para vizeSapaNe temanuM dhyAna kheMce che. uta kAma kapaTa mada moha mAna, ita kevala anubhava amRta pAna; AlI kahe samatA uta duHkha anaMta, ita * khelahu AnaMdaghana vasaMta kita0 3 * khelahune badale 'khele' evA pAThAMtara bI. mA. nI mukamAM che. 3 kAma=nAnA prakAranI icchA, kapaTa=chaLa. mada=ATha prakAranA ahaMkAra. mAha-ajJAna. mAna= abhimAna. AlI=sakhI. anata cheDA vagaranuM. khelahu=khele che, rame che. vasaMtatvasatAtsava, Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatrIsamu padma 337 " tyAM ( visAvadazAmAM) nAnA prakAranI IcchA, chaLakapaTa, A mada, ajJAna ane abhimAna che ane ahIM ( svabhAvadazAmAM ) mAtra kevaLa AtmasvarUpanA edharUpa amRtanu pAna karavAnu che. sakhI kahe che ke he mahena samatA ! tyAM pAra vagaranu duHkha che ane ahIM AnaMdarAzi bhagavAn vasatAtsava khele che. " bhAvavibhAvadazAmAM ane svabhAvadazAmAM pAna karavAnu hoya che paNa banne pINAmAM taphAvata bahu che. ekamAM vividha prakAranI icchA thAya che, mane A vastu maLeA, te maLeA evI kAmanA vAravAra thayA kare che, vastu prApta thayA pahelAM tene mATe evI dRDha IcchA rahe che ke jANe te vagara cAlI zakaze nahi, vastu prApta thayA pachI te parane rAga theDhA vakhatamAM utarI jAya che, te porTugalika sa vastuo mATe avaleAkana karI jonArane jaNAya tema che; vaLI e dazAmAM aneka prakAranA chaLa, kapaTa, chetarapIMDI, da'bha karavA paDe che, khATAM rUpa ane mukhAkRti dhAraNa karavAM paDe che ane mananA vicArA, bhASAnAM vacanA ane kAyAnI pravRttimAM pratyakSa virAdha anubhavavA paDe che; vaLI e dazAmAM jAti, lAbha, kuLa, aizvaryAM, tapa, vidyA, baLa ane dhananA maDha thAya che; temaja tyAM ajJAnanuM eTaluM badhuM jora rahe che ke tethI vivekacakSu kadi ughaDatAM ja nathI ane vaLI tyAM abhimAna pazu vAravAra thayA kare che. AvI rIte vibhAvadazAmAM viSaya kaSAyanI pariNati prakhaLapaNe te che athavA Saripu A jIva upara vAraMvAra vijaya meLavI peAtAnuM sAmrAjya sthApana kare che, tethI tene vibhAvadazAmAM AvI kilaSTa pariNatinA rasanuM pAna thAya che ane tenA keph caDe che. pachI jema bhatRharI kahe che tema---- Adityasya gatAgatairaddarahaH saMkSIyate jIvitaM, vyApArairbahukAryabhAragurubhiH kAlo na vijJAyate / dRSTvA janmajarAvipattimaraNaM trAsazca notpadyate, pItvA mohamayIM pramAdamadirAmunmattabhUtaM jagat // 1 // sUryanA udaya thAya che ane asta thAya che, tema tenI sAthe jIvananA kSaya thate jAya che, kAmadhaMdhAnI dhamAlamAM kALa pasAra thatA jAya che te jaNAtuM nathI ane janma, maraNu, vRddhAvasthA ane vipatti joine manamAM trAsa paNa thatA nathI, kharekhara meharUpa pramAdamadirA pIne A duniyA gAMDI thaI gaI che. ' AvI rIte ajJAnanA kephamAM A prANI game tevuM vartana kare che, game tevu khele che ane game tyAM rajhaLe che, enA kAryamAM eka tattva dekhAze niha, enA vicAramAM ekasarakhApaNuM prApta thaze nahi, enA vartanamAM eka niyama dekhAze nahi, madirA-kethI matta thayele mUrkha jema astavyastapaNAmAM DolA khAya ema jarAkamAM ene abhimAnanA zikhara para caDhelA jozo ane jarAkamAM ene tarakaTa-chaLa-prapaMca karatA jozeA, jarAkamAM e viSayanI icchA karaze ane jarAkamAM peAtAnI nAnI vAtanI mATI alai mAravA maMDI jaze. vaLI kAI 43 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 zrI AnaRRnajInAM padma vAra vairAgyanI vAtA upara uparathI karavA lAgaze te koi vAra kAmakathA, rAjakathA, dezakathAmAM ekara`gI thaI jaze. AvI rIte DhaMgadhaDA vagaranuM tenuM vana eka madirA pIdhela mANusanI sAthe ja sarakhAvI zakAya tema che. vibhAvadazAmAM AvI rIte kAma, kapaTa, mada, meha, mAnanuM pAna karavAnu che. ane huM nAtha ! A svabhAvadazAmAM te mAtra yathArtha svarUpajJAnanA dharUpa anubhavaamRtanuM ja pAna karavAnu che. emAM vastusvarUpane tenA yathArtha AkAramAM batAvI tene tape oLakhAvI devuM ane te vicAramAM A jIvane magna rAkhavA e anubhavajJAna che. temAM jema jema vizeSa magnatA thatI jAya che tema tema tenI mIThAza vadhatI jAya che ane tenA pAnamAM adhika adhika AnaMda thatA jAya che. vibhAvadazAmAM ajJAnatAnu jora che ane svabhAvadazAmAM anubhavaamRtanu pAna che. samatA kahe che ke-he sumati ! vaLI te vabhAvadazAmAM pAra vagaranuM duHkha che. tyAM karmInA khaMdha eTalA thAya che ke tene pariNAme mahAdu:kha sahana karavAM paDe che ane te bhAgavatI vakhate vaLI navIna karma baMdha thAya che ane ema tenI uttarAttara zreNI eTalI lAMkhI lAMkhI cAlyA kare che ke tenA IMDA AvatA nathI. jyAM kAmamaDha ane mehanu jora heAya, jemAM ajJAnanuM AcchAdana thai gayela hAya tyAM pachI duHkhaneA cheDA kai rIte AvI zake e samajAya tevu' che. matalaba vibhAvadazAmAM duHkhanI paraparA cAlyA ja kare che ane huM sakhi ! ahiM teA AnaMdarAzi bhagavAna pote vasatAtsava khele che. jema vasaMta RtumAM vilAsI lAkA phAga hArI gAya che, abIla gulAla uDAve che ane khIjA aneka prakAranA AnaMda kare che, tema svabhAvadazAmAM AnaMdasamUha bhagavAna pAte ja AnaMdamAM utarI paDe che, eTale pachI tyAM duHkhanuM te nAma ja rahetuM nathI. AvI rIte svabhAvadazAmAM ane vibhAvadazAmAM zuM zuM che te huM cetanajI ! tame vicAre, nija svarUpe zAMta rasanuM athavA sumatinuM svarUpa he cetanajI ! tame AvI rIte vicAre, tamArA parivArane jue. A ja cegI zrIAnaMdaghana mahArAja zrI zAMtinAthajInA stavanamAM kahe che ke ApaNe cetana bhAva je, eka cetanAdhAra re, avara savI sAtha saMcALathI, eha nija parikara sAra re, zAMtinjina eka suja vinaMti. 'mArA AtmA jJAna darzana svabhAvavata che, te eka advitIya svarUpamayI cetanAne AdhAre Azraya karI rahyo che, eTale ke cetanAne AdhAre AtmA Adheya che ane e cetanA sivAyanA bIjo sa sAtha je pugala saba'dhI zarIra puNya pApa sukha duHkhAdi sarva che te saMceAgajanya che, jJAnAdika guNu samavAya--bhedAbheda sabaMdhe che ane rAga, dveSa, Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatrIsamuM padma 339 krodha, icchA vigere AreApita dharma che paNa AtmasvabhAva nathI. evI rIte agAunI gAthAmAM kahelA ane te uparAMta 'ti, mahtva, ajava, zama ityAdrine tAro peAtAnA parivAra tu jANu. d AvI rIte peAtAnA parivArane oLakhI levA e kharekharuM' kAya che, ene vizeSa prakAre ALakhavA mATe zrIAnaMdaghanajInu banAveluM zrI zAMtinAthajInuM AkhuM stavana manana karIne vAMcavuM, vistArabhayathI atra te dAkhala karyuM nathI. te stavanathI barAbara samajAze ke peAtAnA piravAra karyA che ane tenA ane cetanajInA saMbaMdha kevA che. e stavanamAM jyAre ahe| ahe| huM mujane kaTu, name muja name muja re" e hakIkata kahe che tyAre AMkhamAM harSAzru AvI jAya che, kAraNa ke cetanajIne vicAra karatAM karatAM evA paramAtmabhAvanA meLApa thai jAya che ke aparimita dAna ApanAra peAtAnI ja bheTa karAvI Ape che. pAtAnA AtmAne AvI rIte namavAnuM kahevAnA je abhinava vicAra atre batAvye che te utkRSTa sAdhya dazAmAM ramaNatA ane sumatinA saga batAve che. eTalA mATe huM cetanajI ! tamAre tamArI jAtane namavA yAgya karavI hAya teA tamArA potAnA parivArane maLI jAo, tene AdarA, tenI sAthe ramaNu karA, te sAthe khela khelA ane tapa thai jAo ane kulaTAneA saMga choDI de, teenI vAta mUkI do, teAnI chAyAmAM javAnA khyAla paNa cheADI de| ane te saMbadhI kathA, vArtA, vicAra, pRcchA ke kalpanAnA paNa tyAga kare, sumati eTale zubha kriyA karavAnI rucirUpa pariNati-te khAramA guNusthAnaka sudhI hAya che. tyAra pachI guNusthAnakramArAhamAM samatA kharAkhara prApta thAya che ane tethI pravRtti karAvanAra sumatinI jarUra rahetI nathI. sumati saMbaMdhI A paDhomAM vAraMvAra ullekha Ave che te saMbadhI eka patra panyAsajI zrIgabhIravijayajIe banAvyuM che te vicAravA yAgya che. rAga vasata picakArIna kAhekA mArI, re I mAre lAla pica 1 lAjakI bharI kachu kahI na zakta hu, mukhase sunA dauM'gI gArI. e cAla. sukhadAca syAnI na dhArI, re sumati saMga sadA. e AMkaNI, maitrI prameAda hI karuNA gamata hai, jagajIvana bhIti nIvArI re nyAya thAratha vacana data hai, hita mita madhura ucArI re ra na ciA na karAyA nijIva gahata hai, datta asana jala vasati vihArI re. 3 deva pazu nara kAma tajata hai, trikaraNa brahma sabhArI re. 4 anicchaka dharma sAdhana hi dharata haiM, sagraha sanIvArI re. pa rAga dveSa Aya harata hai, sahe zIta uSNu avikArI re. hu casI sumati jinavacana pIyata hai, kare gabhIra bhAdAya pArI re. 7 Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 zrI AnaMdaghanajInAM pade AvI sumatinI saMgati karavA, te dvArA nija parivArane oLakhavA ane tadudvArA guNasthAna para kame krame Aroha karI avyAbAdha sukha prApta karavA daDha bhAvanA rAkhavI ane te paNa niraMtara rAkhavI, nahi te vibhAvadazAnuM jora eTaluM badhuM che ke game te vakhate te sumati ane tenA parivArane hAMkI mUkI tamArA upara potAnuM sAmrAjya evuM sthApana karaze ke ghaNA vakhata sudhI tame sumatine yAda paNa nahi karI zake. have e vibhAvadazAmAM paDI gayelA cetanajI kevA kaThora thaI gayA che tene uddezIne AvatA padamAM zuddha cetanA kahe che te vicAravA yogya che. tene Azaya patine nija maMdire padharAvI, nija parivArane oLakhAvI nijasvarUpa prApta karAvavA ane paraghara bhaTakavAnuM baMdha karAvI kulaTAone saMga choDAvavAne che. lagabhaga A padamAM batAvyuM che tene maLate bhAva batAvanAruM eka pada zrImadazevijayajIe racyuM che te paNa vicAravA gya che. cetana mamatA chAMDa parIrI, choDa pararI dara parIrIka cetana para ramaNIzuM prema na kIje, AdarI samatA A5 varIrI. cetana- 1 mamatA meha caMDAlakI beTI, samatA saMyamanupa kuMvarIrI; mamatA mukha dudha asatya, samatA satya sugaMdhI bhArIrI. cetana- 2 mamatAse lara dina jAve, samatA nahi keu sAtha lArIrI, mamatA hetu bahuta hai duzamana, samatA ke keuna arirI. cetana 3 mamatA kI durmati he AlI, DAkinI gata anartha karIrI; samatAkI zubha mati he AlI, paraupakAra guNe samarIrI. cetana4 mamatA pura bhaye kulapaMpana, zekaviyega mahAmatsarIrI; samatA suta have kevala, rahe divya nizAna dhurIrI. cetanA 5 samatA magna rahe cetana, je e dhAre zikha kharIrI, sujasa vilAsa laheze to tuM, cidAnaMdadhana padavI varIrI. cetana 6 zrIAnaMdaghanajI mahArAjanuM pada vAMcyA pachI A padanA arthamAM turata ja praveza karI zakAya tema che. uparokta padamAM samatA ane mamatAne taphAvata batAvI khare bhAva jhaLakAvavA prayatna karyo che, ane yoganA viSaya para lakhanArAo eka ja viSayamAM kevI jUdI jUdI zailI Adare che te paNa A padathI jaNAI Ave che. baMne mahAtmAonA saMbaMdhamAM vizeSa ullekha upadaghAtamAM jovAmAM Avaze. atra je bhAva teoe pragaTa karyo che te vAraMvAra vicAravA gya che. samatA, mamatAnA AvirbhAva ane svabhAva temaja vibhAvadazAnA AvirbhAnuM darzana karI temAMthI kene Adara kare ane kone tyAga kare tene-matalaba heya upAdeyane-nizcaya kare. prastuta viSaya upara daDha nizcaya karI AtmajIvanano chevaTane nirNaya karavAno A avasara cUkavA jevo nathI. * dIkarI. ' duzamana. + sakhI. = thayA, thAya che. * kuLane kalaMka lagADanAra. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIsamuM pada 341 pada batrIsamuM rAga rAmerI. pIyA tuma, niThura bhaye kayuM aise. niThura0 meM to mana vaca krama karI rAurI, rAurI rIta ase. pIyA tuma0 1 he pati! tame AvA kaThaNa kema thaI gayA cho? mana vacana kAyAe karI ApanI chuM ane tamArI rIti ja grahaNa karuM chuM." bhAva-A zrI AnaMdaghanajInuM pada bahu arthaghaTanAvALuM ane nUtana prakAranuM che, ene Azaya samaja ati muzkela che. enA para be TabA paNa maLI AvyA che. te artha ane mArA guru mahArAje batAvelA artha atra karavAmAM AvyuM che ane te skuTa karavA vivecana karavAmAM AvyuM che te vicAravA vinati che. uparyukta ekatrIzamA padamAM sumati cetanajIne nija parivAra jevAnI vijJapti kare che ane tenI sAthe svabhAvadazAmAM ane vibhAvadazAmAM zuM zuM vastusthiti che tenuM tene digadarzana karAve che. e sarvane Azaya pati mAyA, mamatAnI sobatamAM kucha de paDI gayA che te mArgathI temane chuTA pADI zuddha cetanAnA ati pavitra mArga tarapha prayANa karAvavAne che. uparanA padamAM je svarUpa batAvyuM tethI paNa cetanacha samajyA nahi tyAre have kAMI vinatirUpe ane kAMIka ati mAyALupaNe sumati cetanajIne kahe che ane te vakhate tenI sakhI zraddhA pAse UbhI che. he mArA nAtha! tame AvA kaThora kema thayA cho? meM tamane AgaLa mamatA, mAyAnuM kuTilapaNuM batAvyuM, vibhAvadazAnuM vibhAvapaNuM batAvyuM ane zuddha dazAnuM mahatva batAvyuM, chatAM tame te mArA sAmuM jotAM paNa nathI ! kharekhara ! mArA nAtha ! Apa ATalA badhA kaThora zA kAraNe thayA che? tame mArI sAmuM te juo. huM to mana vacana kAyAe karIne tamArI ja chuM, huM manamAM tamAruM ja dhyAna karuM chuM, vacanathI tamAre ja jApa karuM chuM ane meM zarIra tamane ja arpaNa karI dIdhuM che. huM tamArI sarva rItio aMgIkAra karuM chuM, tamane je vastuo tattvataH hitakArI hoya tene huM grahaNa karuM chuM, tamArA pavitra sagAo sAthe ja sagapaNa rAkhuM chuM ane zuddha dazAmAM tame jevA pavitra che 1 pIyA=pati, nira-kaThora, sakhata, bezarama. bhaye thayA. karyuM =zAmATe. ase=evA. meM chuM. kama= kAyA, zarIra. rAurI=Apa sAhebanI, rAjAnI, tamArI. rIta=rIti. ane grahaNa karIza athavA ane eMsI eTale evI nathI. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 zrI AnaMdaghanajInAM pada tevI ja huM pavitra chuM. AvI ApanI parama pavitra sAvI patiprANA strI tarapha Apa kaThera kema thaI gayA che? athavA huM mana vacana kAyAe karIne Apa sAhebanI chuM ane ApanI rIta tevI nathI, matalaba huM ApanA pAlavane pakaDatI AvuM chuM ane Apa mArI darakAra nahi karatAM mArAthI ulaTI rIta grahaNa karI mArI sAmuM paNa letA nathI. he nAtha! Apa AvA kaThaNu hadayanA zA mATe thayA cho? Apane A pramANe vartana calAvavuM e koI paNa rIte yogya nathI. "eka 5khI kema prIti vare paDe, ubhaya milyA have saMdhI" e vAta Apa jANo cho. huM ApanA tarapha ATale badhe rAga batAvuM ane Apa mArA tarapha bedarakArI rAkhe e kaI rIte yogya gaNAya tene Apa jarA vicAra te kare. ane vaLI Apa mane turachakArI kaI sujJa patiprANA strInI senata karatA ho to te te vAta kaMIka paNa ucita gaNAya, paNa Apa te kulaTAonAM maMdiramAM rakhaDyA kare che, je kulaTAo tamArI rIti kadi grahaNa karavAnI nathI, jemaNe atyAra sudhI kadi tevI rIti grahaNa karI paNa nathI, tevI strIonI sebatamAM Apa paDyA che, tethI Apa mArI hakIkata tarapha jarA dhyAna Apo ane jyAre huM ApanA para atulya prema rAkhuM chuM tyAre Apa taddana bezarama na thAo. Apane oLabhe ApIne ATaluM kahuM chuM te khAtara paNa mane kheda thAya che, paNa te nAtha ! have mArA manamAM je vicAra thAya che te Apane jaNAvI devA ucita dhArIne ja ATaluM kahuM chuM. anubhava hama rAvarI dAsI " e teramA padamAM A vicAra ghaNI pukhta rIte batAvyuM che te tarapha vAcakanuM dhyAna kheMcavAmAM Ave che. phUla phUla *bhavara kIsI bhAuMrI bharata huM, nivahe prIta kyuM aise; meM to +pIyuteM aisI mIli AlI, kusuma vAsasaMga jaise. pIyA tuma02 " phUle phUle bhamarAnI jema huM pradakSiNA dauM chuM, paNa evI rIte prIti kema nabhAvavI? he sakhi ! huM te pati sAthe evI rIte maLI chuM ke jevI rIte kUla tenI vAsa sAthe (maLI gayela hoya tema)." bhAva-vaLI te mArA nAtha ! gulAba, caMpi, magara, mAlatI ke evAM evAM bIjA * bhavarane badale kavacita "bhamara' zabda che. kIsIne badale kesI zabda che. + pIyune badale kavacit "piyate" zabda che. 2 bhavarabhramara, bhamare. kIsInI peThe, nI jema. bhAurI=pradakSiNA, cakkara. bharata huM=bharuM chuM, nivahanirvAha kara, nibhAvavI, kayuM=zuM. aise evI rIte pIyataMtrapati sAthe. mIlimaLI gaI. AlI=sakhI, vAsasaMga=tenI sugaMdhI sAthe jese=jevI rIte. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIsamuM pada 343 sugaMdhI phUlanI suvAsathI AkarSAI bhamaro jema phUlanI AsapAsa ane cotarapha cakkara lIdhA kare, jarAmAM tenI upara Ave, vaLI eka bAjumAM jAya, vaLI bIjI bAjumAM jAya, ane tenI paranA premane lIdhe tenA pharatI pradakSiNA pharyA kare, tevI rIte huM te mArA nAtha paranA premathI AkarSAI temanA karatI, temanI AjubAjI, temanI upara tarapha pharyA karuM chuM, temanA premamAM masta thaI teozrInI oLage jAuM chuM ane ATaluM karatAM chatAM paNa pati te mArI sAmuM jotA paNa nathI. tyAre have mAre te prItine nibhAva kevI rIte kare? ApaNe upara paDatA jaIe ane pati lAta mAre, sAmuM paNa na jue tyAre have prItine nivaha zI rIte kare? prItinA niyama pramANe banenuM mana hoya to ja prIti vadhe che, nahi te prIti nabhatI paNa nathI te vadhe te kevI rIte? ekapakhI prIti lAMbe vakhata cAlatI nathI e suprasiddha niyama che. ATalI hakIkata sAMbhaLI zraddhA sakhI je bAjumAM UbhI hatI teNe sumatine kahyuM ke"sakhi ! tame kaho cho ke "rAvarI rIta anese paNa atyAra sudhImAM tame tamArA patithI kAMI jUdAI jaNAvI haze ane tethI pati kadAca rukyA haze ane tamArA para mana nahi lagAvatA hoya." zraddhA sakhInAM AvAM vacana sAMbhaLI sumati tene pratyuttara Ape che.* he sakhi ! huM te pati sAthe evI maLI rahI chuM ke jevI rIte phUla-puSpa tenI vAsa sAthe maLI gayela hoya. phala ane tenI suvAsa jema judAM nathI, ghaTa ane ghaTatva jUdAM nathI, attara ane attaranI sugaMdhI jema jUdI nathI, tema huM sumati mArA pati sAthe ekarUpe maLI rahI chuM. mArA manamAM temanA saMbaMdhI ja vicAra Ave che, mArAM vacanamAM temanA guNAnuvAda ane guNekarSa Ave che, mAruM zarIra temane ja arpaNa che, mArAmAM temanA sivAya anyane saMkalpa paNa nathI. TUMkAmAM huM te temanAmaya chuM, ta65 chuM, tasvarUpa chuM. kadi paNa emanA tarapha bhinnabhAva batAvyuM nathI. mArI kadi paNa temanA tarapha aruci thaI nathI, mAruM mana kadi anya puruSa tarapha gayuM paNa nathI. teo game tevI kulaTAonAM ghare jAya, teone bolAve, teo sAthe vilAsa kare tema chatAM paNa meM pati tarapha kadi upekSA karI nathI. teo jyAre mAre maMdire padhAre che tyAre teonI sAthe huM ekarUpa thavA taiyAra ja rahuM chuM, atyAre paNa taiyAra chuM ane bhaviSyamAM kadi temanAthI viparIta thavAnI nathI. ATaluM badhuM karatAM chatAM paNa nAtha mArAthI taddana viruddha varyA kare che, mArI tarapha jarA paNa prema darzAvatA nathI enuM kAraNa zuM haze ? te he sakhi ! vicAra karavA yogya che. huM te spaSTa rIte kahuM chuM ke-mAro ane mArA patine phUla ane tenI vAsanI peThe abheda che, ane mArAmAM kadi dvidhAbhAva thavAne nathI. * AvI rIte zraddhA sAthe vAtacIta thAya che evo artha kare ja yukta thaze kAraNa prathama gAthA patine udezIne lakhI che ane A gAthA mAM AlI zabda Ave che tene te vagara bIjI kaI rIte khulAso thaI zaka nathI. TabAkAra paNa e ja rIte artha kare che. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zrI AnaMdaghanajInAM paDe *aiThI jAna kahApara etI, nIra +nivahiye bhaiMse; guna avaguna xna vicAro AnaMdaghana, kIjiyeM tuma ho taise. pIyA tuma0 3 "ene jagane eThavADa jANe, zA upara eTalI badhI (mamatA tenA para rAkho che?) (tema karIne tame) bheMsavaDe pANI vahe che. he AnaMdaghana prabhu ! guNa avaguNune vicAra nathI karatA, tame jevA (zuddha svarUpe) che tevI mane kare." bhAva-A gAthAne arthe karavAmAM ghaNI muzkelI paDI che. prathama artha paM. zrI gaMbhIravijyajIe batAvyuM te pramANe lakhuM chuM. TabAkArane artha tyAra pachI ApavAmAM Avaze. A banne artha vicAra karavA mATe rajU karyA che. keI navIna arthane jhaLakATa vAMcanArane thAya te jaNAvavA vijJapti che. sumati cetanajIne have kahe che ke-he nAtha ! A mAyA mamatA-bhagadazA e te jagatane eThavADa che, kacaro che, ukaraDe nAkhavA gya che. tamArA bheganI pratyeka vastuonuM pRthakkaraNa karI lezo tamane ja jaNAze ke e vastuo aneka prANIo anaMtI vAra bhegavI che, tamArI mAyA mamatA strIo pratyekane ghare rakhaDe che ane pitAne ghare AvanAra dareka sAthe vilAsa kare che-AvA jagatanA eThavADa upara tamAre AvaDI badhI prIti zI? evA eThavADane to ukaraDe nAkha ghaTe, te to gaTaramAM pheMkI devA yogya gaNAya, tene badale tame tene cATatA jAo che, ulaTI (vamana) karIne pheMkI devA gya vastune tame cuMbana karo cho! mAMsagraMthione hAthamAM laIne temAM meha pAme che! kapha maLa mUtranA bhaMDArane AliMgana kare che ! are ! mArA nAtha! tame jarA vicAro te kharA ke tame kaye raste utarI gayA che ! kharekhara tamArA jevA zuddha niraMjana nilepa cidAnaMdaghana svarUpI cetanajI AvA padArtha para ane AvI vastuo para prema rAkhI rahyA che tethI atyAranI tamArI sthiti jotAM mAre kahevuM joIe ke-tame eka pakhAlInA pADA che. akkala vagaranA ane yaMtranI jema kAma karanAra pakhAlInA pADAmAM jema dIrgha dRSTi na hoya tevA tame kusaMgatithI thaI gayA che. ene laIne pachI guNa avaguNane vicAra paNa karatA nathI; tame jetA nathI ke mAyA mamatAnI sAthe rahevAmAM tamane pitAne keTaluM nukazAna thAya che ane sumati sAthe-mArI sAthe rahevAmAM keTale lAbha thAya che. A sarva hakIkata Apa * "aiThI jAna kahApara etI " e paMktimAM bahu pAThAMtare che. jAna badale yAna che. "ochI jAti kahApara etI " evo paNa pATha che. + nivahiyene badale "navahiye" e pATha eka matamAM che. * f na ane ho trIjI tathA cothI paMktimAM anukrame Ave che te keTalIka pratamAM mUkI dIdhA che. 3. aiThI eThavADa, kacaro. jAna jANe. kahApara zA mATe. enI eTalI badhI. nIra=pANI. nivahiye=niravahIe, vahana karIe. bheMse bheMsavaDe. kIjiye karIe. taise tevI. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIsamuM pada 345 vicAramAM letA nathI, grAhyamAM paNa letA nathI, emAM ApanI moTI bhUla thAya che. Apa na karavA yogya kare che, na javA yogya sthAnake bhaTake che ane ApanA zuddha premIne tiraskAro che. he nAtha! have te mArI vijJapti che ke-tame tamArI zuddha dazAmAM jevA cho tevA pragaTa thAo ane mane paNa tevI karo. he AnaMdaghana nAtha ! mane have ApanA zuddha svarUpamAM samAvI de. Apa hAla kaThera thayA che tethI mane bahu kheda thAya che. huM mana vacana kAyAthI ApanI ja chuM, ApanI sarva rIti grahaNa karavAvALI chuM ane grahaNa karavA taiyAra chuM. A pramANe artha karyo che te vicAravA yogya che. AkhA padane Azaya te bane arthamAM eka ja Ave che ke cetanajIe mAyA mamatAne prasaMga mUkI zuddha svarUpa pragaTa karavA udhama kare te sarva prakAre IcchavA yogya che, paNa tenI dalIle jUdA jUdA daSTibiMduthI thAya che. TabAkAre je artha lakhe che te paNa samajavA yogya che. "he cetana! tame zA upara aTakI jAo cho (athavA avaguNa mAne che), pADAthI pANI lAvIe. he AnaMdaghana! guNa avaguNane vicAra na kare ane tame jevA cho tevI mane kare." bhAva-he cetanajI! mArA pati ! mArA zirachatra mukuTamaNi priya prANunAtha ! huM tamArA tarapha ATale prema rAkhuM chuM, tamArA tarapha AkarSAIne cAlI AvuM chuM ane tame ATalA badhA mArA tarapha kaThera kema thaI gayA che ? tame mArI pAse AvatA aTakI kema jAo cho? he mArA prabhu! meM te tamAruM kAMI bagADyuM nathI ane tame mAro avaguNa zA kAraNe mAne che ? huM ApanI pAse jeTalI vAta kahuM chuM teTalI ApaNuM bannenA hitanI ane khAsa karIne tamArA lAbhanI kahuM chuM te zikhAmaNanI vAta sAMbhaLavAne badale tame mArA sAmuM AvI vaka daSTie zA mATe juo cho ? ApanuM zubha IrachavA aMge mArI tarapha prema batAvavAne badale tame mArAthI ehyA zA mATe jAo cho? eTale mArA tarapha gussAnI najare zA mATe juo cho? pakhAlanA pANInuM vahana sAdhAraNa rIte baLadathI thAya che, paNa kaI vakhata baLada hAjara na hoya to pADAthI paNa karavAmAM Ave (ghaNI jagyAe baLadane badale pADA upara 5khAlanuM pANI lAvavAno rivAja che.) eTale Apane prema zuddha cetanA tarapha thato hoya to tamane te bahu AgaLa vadhelI sthitimAM prApta thAya tema che ane mAre ane tamAro saMbaMdha te dazamA guNasthAnaka sudhI ja rahevAnuM che tethI tame mArA tarapha prema batAvatA na ho te he nAtha ! emAM Apa yogya karatA nathI. e to kaI vakhata zuddha eDI=aTakI, avaguNa mAne che. jAnane badale A arthamAM jAva evo pATha che, kahApara zA upara. eto=ATalA. nIra=pANI. nivaDIe lAvIe. bhasekapADAthI. taisI-tevI. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 zrI AnaMdaghanajInAM pade cetanA na maLe te sumatithI kAma calAvavuM joIe. tamAre pANInuM kAma che, tamArI dazA sudhAravAnuM kAma che, tethI pakhAla pADAthI Ave che ke baLadathI Ave che tene mATe Ape vicAra kare egya nathI. Apane roTalAnuM kAma che, TapaTapanuM kAma nathI. Apa mArA ane zuddha cetanAnA guNa avaguNane vicAra na karo. Apane zuddha cetanA na maLe te mArAthI nirvAha karo ane ApanI svarUpadazA prApta karavAmAM jeTalI banI zake teTalI ApanI sevA karavAne lAbha Ape. Apa jANo cho ke dasamA guNasthAnaka sudhI kaSAyane AvirbhAva che tene dUra karavA mATe samatAbhAvanI jarUriyAta che, tethI Apa evA vicAra na kare ke A sumati AgaLa jatAM te kAMI kAmanI nathI. atyAre kharekharI sahacAriNuM tarIke ApanI sevA bajAvanAra huM chuM ane mArA saMbaMdhathI Apane ghaNA prakAranA lAbha thavAnA che e nirNata hakIkata che, tethI mArA ane zuddha cetanAnA guNa avaguNane vicAra karyA vinA jevA tame tamArA zuddha svarUpamAM che tevI mane karo. AvI rIte sumati patine kahe che ke-he nAtha ! vibhAvadazAmAM paDI jaI Apa mArA tarapha niSphara thayA cho te niSpharatA have baMdha karo ane Apa kaI mAro avaguNa jatA ho to te mane batAvo ke jethI huM ApanI IcchAne mAna ApuM ane mArI bhUla sudhAruM. bAkI mArAmAM ane zuddha cetanAmAM koI pheraphAra jeImArA avaguNa grahaNa karI, mane tajI devI ane tene badale mAyA-mamatAne grahaNa karavI e te kaI paNa rIte ISTa nathI. he nAtha ! mArAmAM kAMI avaguNa hoya to te sudhArI mane tamArA svabhAvamAM meLavI le ane mane ApanA jevI kare. A AkhuM pada AMtaradazAnA khapI jIvane UMDA hadayamAM asara karanAra che. emAM eTale utkRSTa bhAva batAvyo che ke tenI kharekharI khU nI samajavA mATe AMtaradazAne yogya thavuM joIe. judAM judAM padamAM sumati patine zuddha dazAmAM AvavA mATe aneka dRSTi biMduthI hakIkata rezana kare che. atre te patine pitA tarapha kaThera zA mATe thayA che tenAM kAraNe pUchatAM eka taddana navIna AkAramAM hakIkata rajU kare che. je teo potAnI ane zuddha cetanAnI vaccenA najIvA taphAvata upara makkama rahI pitA upara gusse thayA hoya te tema na karavA vijJapti kare che. A bhAva kavinI pratibhAzakti batAve che. sumati ane zuddha cetanA vacceno taphAvata eTale sUkSma ane eTalI AgaLa vadhelI sAdhakadazAmAM prApta thAya che ke tene laIne cetanajI sumati tarapha parADamukha rahetA hoya ema ghArI laI tene tema nahi karavA vijJapti karavI, mAyA mamatAne saMga mUkI devA samajAvavuM e cetanajInI vartamAna vibhAvadazA tarapha e ADakatare phaTake mAranAra che ane cetanajIne tethI evI vidvattAbharI rIte mUrkha banAve che ke enuM rahasya samajyA pachI manamAM eka prakArano AnaMda Ave che. AkhA padane bhAvArtha e che ke cetanajIe svabhAvadazA ane vibhAvadazAnuM svarUpa vicArI, bannene vAstavika raMga kevo che tene khAsa nirNaya karI, jethI pitAnuM tatvataH Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tetrIsamuM pada 347 vAstavika hita thAya te mA Adara, vibhAvanuM jora thaI javA devuM nahi ane svabhAvane pragaTa karavA banI zake teTale ane banI zake teTalI dizAethI jarUra prayatna kare. A jIvananuM te kArya che ane tenI saphaLatAmAM jIvanayAtrAnI saphaLatA che. AnaMdaghana ane sumati eka thAya, eka thavA mATe banate prayAsa kare, prayAsa karavA mATe gya sAmagrI ekaThI kare ane e pratyeka sAdhya mATe jeTaluM banI zake teTale pragati tarapha puruSArtha thAya e kharuM jIvananirvahana che, enA prayAsamAM AnaMda che ane enI prApti mAM sAdhyabiMdunuM lakSyasthAna che. pada tetrIsamuM rAga goDI. milApI Ana milAo re, mere anubhava mIThaDe mitta. milApI. cAtaka pIu pIu pIu *sTe re, pIu milAve na Ana; jIva pIvana pIu pIu kare pyAre, jIu nIu Ana e Ana. milApI0 1 mArA anubhava mIThA mitra ! meLApa karI jANanAra ! (patine) lAvIne meLavI Apo. cAtaka pIu pIu kare (tema huM pati pati 28 chuM) (5Na) patine lAvIne meLavI ApatA nathI; mAro jIva (premarasa) pIvAne tarasyo thaIne pIu pIu kare che, he pyArA ! mArA jIvanarUpa temane lAva, lAva. " bhAva-eka viraDI strI pitAnA patine viga sahana karI zakatI na hovAthI pitAnA pavitra prema rAkhanAra goThIyA pAse jaI tene vijJapti kare ke "he baMdhu ! tame mArI dazA te juo ! mArA pati para huM zuddha prema rAkhuM, teonI khAtara mAruM sarva sukha taLuM, teo upara mArA prANa pAtharuM, teonA virahathI rAtanA UMgha paNa na lauM chatAM teo mAre tyAM padhAratA nathI, mAre ghaNA kALane viyega dUra karatA nathI, mATe * raTerene badale " kare re evo pATha be pratamAM che, raTe zabda levAmAM pIune bhAra vadhAre Ave che tethI e pATha mULamAM jALavI rAkhe che. 4 milAvene badale "milAvo" athavA milAva pADe che. e zabdano kayo artha kare tenA para pAThAMtarano atra AdhAra che. + "Ani avani' evo pATha be pratomAM che. eno artha samajAtuM nathI. Ani eTale lAvI ane avAni-arvANa, jaladI e artha ghaTI zake khare te vicAravA yogya che. 1 milApA-meLApa karI jaNanAra, karI ApanAra, Ana-lAvIne, milAva meLavI Ape. mIThaDe= mIThA, dIlejAna. mi=mitra, dosta. milAve meLavI Ape. Ana=ANIne, lAvIne. pIvana-pIvAne mATe tarasyo thayo ke jau niu mArA (nija) vanarUpa. e=ene, mArA patine. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 zrI AnaMdadhanajInAM pada tame jarA teone maLIne mAre maMdire padharAve. teo mAruM viyoga duHkha bhAMgI nAkhe e kaI mAga karI Ape ke jethI mArI pIDA maTI jAya." virahiNI strInI AvI avasthAne barAbara besatA AvatA A padane sumati ane anubhavanA saMvAdarUpamAM samajAvI zakAze. e zRMgAra ane zAMtarasamizrita padane bhAva have vicArIe. anubhava mIThA mitra ! tame mArA ane mArA patinA zuddha mitra che, priya snehI che. ( anubhava ane sumati te sAthe ja rahe che ane cetanajIne tenI zuddha dazA tarapha prayANa karavAnI sAcI salAha ApanAra mitra paNa e ja che. tethI ane cetanajI pAse tenI salAhanuM vajana hetuM hovAthI tathA bannene meLApa karAvI ApavAmAM anubhavakuzaLa hovAthI sumati tene kahe che) he diyarajI! tame mArA patine lAvIne tene mArI sAthe meLApa karAvI Ape. jo tame AvIne jarA tasdI le ane temane samajAvIne mAre pati sAthe meLApa karAvI Ape te pachI patine huM mAre vaza rAkhI teone AnaMda karavuM ane pachI teone ane mArI bahena zuddha cetanAne saMga thatAM bhavanI bhAvaTha bhAMgI jAya ane pati ekarUpa thaI jAya. hAla te viraha kALamAM mArI zI dazA thAya che te anubhava mitra ! jarA sAMbhaLo ane temAMthI tamane yogya lAge te mArA patine kahe. cAtakapakSI jema varasAdanI rAha joI pIu pIla" karI mUke che, matalaba vaSasamaya najIka joI bapaiye jema tene mATe AturatAthI AraDe che tevI rIte patine maLavAnA utsAhathI ane AturatAthI huM patinA nAmanI japamALA japuM chuM, Akho vakhata patipati' ema jA5 karyA karuM chuM ane jema badhe varasAdanI rAha joI, tenI japamALA laI, tenuM nAmoccAraNa karI tenA AvavAnI vATa jue che tema, huM paNa patiAgamananI varasAda peThe rAha jouM chuM. ATaluM karatAM chatAM anubhava mitra ! tame patine samajAvIne meLavI ApatA nathI. mAro jIva te patinA darzananuM pAna karavA mATe tarasya thaI rahyo che, mArA manamAM patinA darzananI utsukatA che, cakSumAM patidarzananI kAmanA che, kAna patinA * zabda sAMbhaLavA Atura che ane mAruM AkhuM aMga patimeLApanA vicArathI kaMpyA kare che tethI jANe mArA pratyeka avayava cAtakanI peThe "pIyu pIyu" karI rahyA che, enI kRzatA ane umattatA avyakta zabdarUpe pati zabdanI nirdoSaNa spaSTa batAvI Ape che tethI he anubhava mIThaDA mitra! e mArAM jIvanarUpa patine tuM game tema karIne ahIM lAva, lAva. virahI strInI avasthAne khyAla kare, anaMta kALathI tenI AzA nahi pUrNa karanAra pati tarapha zuddha pavitra prema rAkhanAra patiprANu pavitra sAThavI satInuM vartana vicAro ane chevaTe te keTalA upAyathI patine nija maMdire padhAravA vijJapti kare che te saMbaMdhamAM agAunAM pade vicAre. (khAsa karIne A viSaya para juo pada 8, 9, 10, 13, 14, 16, 18 tathA 31.) have vaLI eka vizeSa upAya tarIke anubhava mitrane vijJapti karI patine nija maMdire laI AvavA mATe ane bannene meLApa karI ApavA mATe tene kahe Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tetrIsamu padma 349 vAnA upAya sumati ajamAve che. AvA virahanA prasa gamAM patinA mitra dvArA tene sadeze pahoMcADavA ane patine samajAvavA mATe vacce paDavA vinaMti karavI e cAlu saMsArasthitine taddana anurUpa che. trIjI ane cAthI paktimAM mArA patine lAva lAva ema. AjJAdaka zabdo vAparyAM che. te satInI AturatAne aMge vaparAyalA che ema samajavuM. tene adhikAra anubhavane hukama karavAnA nathI ane have pachI je vicAre teNe batAvyA che tethI hukama karavAnA bhAva nIkaLatA nathI tethI A zabdo mAtra AturatAthI anubhava tarapha sumatie udgArarUpe kADhyA hAya ema jaNAya che. sumati pAtAnI sthitinu virahAvasthAnuM vizeSa varNana Ape che ane anubhava te sAMbhaLe che te vicArIe. dukhIArI nizadina rahuM re, phirUM saba sudhabuddha khoya; *tanakI manakI kavana lahe pyAre, +kIseM dekhAuM roya milApI0 2 " rAtri divasa huM duHkhaNI rahuM chuM ane saM zuddhabuddha khAIne hAluM cAluM chuM; mArA mananI ne tananI ( pIDAne ) kANu jANI zake ? mane zarIranI ane mananI zAMti jarA paNa thatI nathI-te sahu rAIne ( paNu ) kevI rIte batAvI ApuM ? " * A gAthAnA ane age keTalAka vicArA ahIM ApyA che. cAtaka pati pati kahIne raTe che tema huM raTu' chuM e pachavADenA vibhAga atha uparathI adhyAhAra samajAya che. * pIu milAvana ANu ' eTale tame patine meLavI ApatA nathI ema kahIne anubhava upara jarA AkSepa karyAM che. AvI rIte AkSepa karIne jANe sAmA manuSya upara kheo mUkavA e ja Azaya jaNAya che; nahi to vAstavika rIte pati nija maMdire na padhAre te anubhavanI kAMI javAbadArI nathI. athavA malAvameLApa. na ANu= tame ANatA nathI, karI ApatA nathI evA paNa atha thAya. athavA milAvana eTale meLApa ane ANa eTale lAve. AvI rIte atha karIe to te atha sIdhI rIte prApta thAya che. mane ema lAge che ke A paMktimAM pATha pIu milAvana kAja ' joie. eTale pachI A be pa`ktimAM cAtakanI ja vAta che ema thAya. bapaiyA pIyune maLavA utsuka thai pIyu pIyu kare che. A pramANe bahu suMdara artha prApta thAya che ane tyAra pachInI chellI be paktimAM sumati pAtAnI sthiti batAvI cAtaka sAthe peAtAnI sarakhAmaNI karI patineA meLApa karAvI ApavAnuM kahe che; paraMtu e nUtana pAThanI meM kalpanA karI che te kAI pratamAM na hovAthI tevA pheraphAra karavAnI mArI sattA nathI. * ' tana manakI kahu lahu' pyAre ' Avei pAThAMtara AkhI pakti mATe che, tene a zarIranI ane mananI ( zAMti ) kayAre meLavuM ema thAya che. ( + kIsahI dikhAvu evA pAThAMtara che, atha eka ja che. 2 dukhIArI=du:khaNI. nizadina=rAtridivasa. phiruM hAlu cAlu chuM. sudhamruddha=zuddhi ane buddhi, hAzakAza. khAya-khAne. kavana=zAMti ( saMbaMdha uparathI ). saMskRtamAM ene a pANI thAya che. kAse= kevI rIte ? dekhAu=batAvuM. rAya-rAine. Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM pA bhAvahai anubhava mIThaDA mitra ! mArA patinA virahamAM huM rAta divasa du:khamAM ne duHkhamAM rahuM chuM, mane te vAta game teTalu karatAM paNa visarAtI nathI ane tethI mArI badhI zuddhabuddha cAlI gaI che ane eka unmattanI mAphaka jANe mArA badhA hAzakeza UDI gayA haiAya tema huM pharuM chuM. huM ahIMtahIM jAuM chuM paNa mAruM kAi bAbatamAM citta coMTatuM nathI tethI gAMDI jevI lAgu chuM. A patine virahAgni eTale sakhata lAge che ke tenI javALAmAM mane tananI ke mananI zAMti maLatI nathI, huM maLI rahI chuM ane mArA zarIramAM ane mArA maneArAjyamAM virahanA agni prajavalita thaI rahyo che. mArA mananI te tananI pIDA jANanAra tArA vinA kAi nathI. eka virahI srI je parama pativratA hAya tene jyAre patinA viraha thAya tyAre tenI kevI dazA thAya te te huM anubhava mitra ! tame aneka kAvyeAmAM vAMcyuM haze. atyAre mArI A dazA thaI che ke huM tamane rekIne paNu te kaI rIte khatAvuM ? raDavAmAM paNa jarA zuddhi te joie ane mArI zuddhabuddha paNa eTalI kamatI thai gai che ke huM tamane raDIne paNa mAre kharekharA manAbhAva batAvI zakuM tema rahyuM nathI. 350 pacIzamA paTTamAM sumati kahe che ke-dareka manuSyanI AgaLa mananI vAta kevI rIte kahI zakAya ? have tene ahIM anubhava svajana maLela che tethI tenI pAse mana kholIne peAtAnI kharekharI sthiti batAvI Ape che ane tema karatAM tene kahe che ke-he mitra ! mArA pativirahe mArA zarIranI ane mananI evI sthiti thai gai che ke huM te tArI pAse rAine batAvI zakatI nathI. raDavAmAM raDavA pUratI ane te sAthe peAtAnuM duHkha batAvavA pUratI te zuddhi hAvI joie, teTalI paNa mArAmAM nathI tethI huM tane raDIne paNa mArA khare| maneAbhAva samajAvI zakatI nathI. mAre te AkhA divasa kheda karavAmAM ja jAya che, mane khIjuM kAMI sUjhatuM nathI ane mArA AkhA zarIramAM ane virahAgninI jvALAe uThyA kare che ane te mane bALI nAkhe che. huM mitra ! hantu paNa keTalI vAta kahuM ? atyAre tArI pAse mana kheAlIne kahuM chuM. pativirahe marA hAla kevA thayA che? te jarA sAMbhaLa ane patine te kaDIne tenI sAthe mAre| meLApa karAvI ApavA have banatA prayAsa jarUra kara. manamAM sumati zuddhabuddha khAi ese enA bhAvArtha e samajavA ke-mamatA, mAyAnA prasaMga mAM A jIva eTaleA badhA paDI gayA che ke tenAmAM zuddha buddhi je kAMi hAya te cAlI jAya che, tadna nahi jevI thai avyavasthita athavA asvastha sthitimAM paDI rahe che, ane te sAhebajI te unmattanI peThe mAyA, mamatA vezyAonA ghare rakhaDyA kare che. AvI sthitine pariNAme cetanajInI peAtAnA mananI ane zarIranI zAMti rahetI nathI, te dhananI lAlace ahIMtahIM valakhAM mAryAM kare che, iMdriyanA bhAgA prApta karavA jyAM tyAM mAtu nAkhyA kare che ane AkhA sa'sAracakramAM gAMDA mAsanI peThe rakhaDe che. enI e sthiti Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tetrIsamuM' pada 351 eTalI dayAjanaka che ke zuddha svabhAvadazA enuM varNana karatAM raDI paDe che, ene azru AvI jAya che ane kahe che ke e dazA eTalI badhI nikRSTa-adhama che ke-raDIne paNa te kevI rIte batAvI zakAya ? kakhananA atha jaLa-pANI ema thAya che. khIjI rIte kaba-na lahu eTale kayAre paNa letI nathI ema karIe te zAMti zabda adhyAhAra levA joie. athavA uparanI zuddha buddha zabda adhyAhAra laIe teA kharAkhara atha prApta thAya che. kavana eTale keNu artha paNu adhabesatA Ave che. A gAthAmAM ane have pachInI gAthAmAM viraDI strInuM Abehuba varNana ApyuM che ane te sthiti sumatinI virahI avasthA sAthe eTale ke cetanajInI paraghara ramavAnI Teva sAthe barAbara maLatI Ave che. AkhA padane yAgaparibhASAmAM bahu suMdara artha thAya che e barAbara vicArI samajavA ceAgya che. vivecana para barAbara vicAra karavA vijJapti che. nisi aMdhiArI mohI hase re, tAre dAMta dikhAi; *bhAdu kAdu meM kiyo pyAre, asUana dhAra bahAi " aMdhArI tri tArAvaDe dAMta dekhADIne mane hase che, bhAdaravA ( mahine ) kAdavavALA karyAM che. " bhAva--huM anubhava mitra ! mArI sthiti kevI thaI che te jarA sAMbhaLa. A aMdhakAramaya rAtri mArAM duHkha upara DAma devA vAste tArArUpI dAMtanI pakti dekhADIne mane hase che, mArI mazkarI kare che, virahAgnimAM bALI mUkI mane trAsa Ape che. pativirahI srIne rAtrinA samaya ekalA pasAra karavA e bahu muzkela thaI paDe che, viraha jvALA divasa karatAM paNa rAtre vadhAre satAve che ane saskRta kavie potAnI pratibhAthI jyAre virahI strInuM varNana kare che tyAre rAtrinA samaya tenI sthitinuM darzana karAvavA mATe vadhAre pasaMda kare che. ekAMta sthAnamAM kAmadeva potAnu jora vadhAre calAve che e kAvyagraMtha vAMcanArathI ajANyuM nathI. aMdhArI rAtri A bicArI virahI srIne bahu herAna kare che, ane tenI pIDAnI dayA khAvAne badale AkAzamAM jhaLakatA tArArUpa dAMta dvArA A virahiNInI milApI0 3 AMsunI dhArA kADhIne meM * bhAdo kAdo evo pAThAMtara che, liMgavyatyaya che, a eka ja che. 3 nisirAtri. a'dhiArI=adhakAramaya, dhAra adhArI. mAhI=mate. tAretArA upagraha. dAMta= dAMtanI paMkti. dikhAibatAvIne. bhAdubhAdaravA, agiyAramA mahine. kAdu=kAdavavALA, jaLamaya asUana=AMsu. dhAra=dhArA. vahAI=kADhIne. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zrI AnaMdaghanajInAM pade mazkarI kare che. jyAre khaDakhaDATa dAMta kADhavAmAM Ave che, aTTahAsya karavAmAM Ave che tyAre daMtapaMkti bahAra dekhAya che, tevI rIte A AkAzarUpa strI AkAzamAM jhaLakatI tArApaMktirUpa pitAnA dAMta batAvI batAvIne A virahI strIne trAsa ApyA kare che. A paMktimAM bhAva e che ke patinA virahe saubhAgyavatI strI patinA virahathI kheda pAmIne AMkhanuM eka paNa maTakuM mAryA vagara patinA nAmanI japamALA japatI patinA mArganuM nirIkSaNa kare che ane niHzvAsa nAkhI khAlI cakSue AkAza sAmuM jue che. duHkhIne duniyA pitAnI mazkarI karatI jaNAya che, sukhIne pitA tarapha hasatI jaNAya che, te pramANe A pativirahiNe strIne AkAza paNa tArArUpa dAMta dekhADIne mazkarI karatuM hoya ane te dvArA rAtri paNa tenI mazkarI karatI hoya ema lAge che. muhI eTale mane. ene artha mahamaya rAtri evo paNa thaI zake. ekAMta sthAnamAM meha rAjA pitAnuM parAkrama vadhAre batAve che, e prasiddha hakIkata che tethI ahIM rAtrine samaya pasaMda karyo che. pativirahamAM zoka karI karIne-AMsuonI dhArA pADIne meM hai anubhava mitra! bhAdare kAdavavALo karI mUke che, matalaba ke mArI AMkhamAM eTalAM badhAM AMsu Ave che ke lokokti pramANe mArI eka AMkhamAM zrAvaNa ane eka AMkhamAM bhAdara cAlyA jAya che, mArAM AMsu khaLatA nathI, aTakatAM nathI, baMdha paDatAM nathI, ane AvI rIte pativirahamAM huM dhAra AMsue raDyA ja karuM chuM ane patine maLavA Atura rahuM chuM. virahI strIo saMsAramehamAM Asakta thaI patinA viraha vakhate AvI ja rIte vilApa kare che, AvA ja prakAre AMsu pADe che ane tevI sthiti ahIM sumatinI batAvI che. taphAvata eTale ja che ke virahI strI mehathI tevI sthitimAM Ave ane tenuM sAdhya idriyaviSayatRpti hoya che ane sumati zuddha premathI pati tarapha AkarSAya che ane tenuM sAdhya zuddha cetanatva prakaTa karavAnuM che. gaarthamAM aMdhArI rAtri te AtmajJAna para paDelAM AvaraNathI thayelI ajJAnadazA samajavI ane temAM tArArUpa daMtapaMkti te matijJAna, zrataajJAnAdi uparathI zveta dekhAtA beTA camakArA samajavA. raDavAnI hakIkata sAmAnya rIte AvA bhadraka pitAnA saMbaMdhIne ajJAnayukta sthitimAM sabaDatA jovAthI kheda kare tene anurUpa che. azrunI dhAra cAle che te vadhAre khedayukta sthiti batAve che. AvI rIte huM patinA virahathI herAna thAuM chuM, chuM ane anyavaDe hasAuM chuM, paNa mArA pati mArA upara kRpA karIne mArA maMdire padhAratA nathI tene huM anubhava mitra! have tame meLavI Ape. Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tetrIsamuM pada 353 +citta corI cihuM dise phIre, prANameM do kare pIsa; *abalAseM jorAvarI pyAre, etI na kIje rIsa. milApI0 4 "cittarUpa cakavI hRdaya upara bane hAtha dAbIne cAre dizAmAM phare che; he pyArA ! abaLA strI upara jorAvarI karIne ATalI badhI rIsa karavI na ghaTe." bhAvacittarUpa cakavI pitAnA hadaya upara ane hAtha mUkIne patinI zodhamAM cAre dizAmAM pharyA kare che. patine meLApa karavAnI daDha IchAmAM cittarU5 cakavI AkhI duniyAmAM pharyA kare che ane pitAnuM hRdaya tUTI na jAya teTalA mATe virahI strInI peThe potAnI dhaDakatI chAtI upara hAtha mUkI rAkhe che. asahya virahAvasthAnuM A aMtima duHkhadarzana che. raDI raDIne thAkI gayelI, nisAsA nAkhatI virahI strInI dhaDakatI chAtI phATI na jAya teTalA mATe te kAMIka dilAsArUpe pitAnA banne hAtha tenA upara mUke che. patithI viTI paDI gayelI cakavI jema nadInA kinArA upara yuM yuM karyA kare che ane Amatema UDe che tema virahI strI patighelI thaI tenA nAmanI japamALA japatI tarapha pharyA kare che. ahIM pAThAMtarane artha vicArIe. citta cAtaka pIuM pIuM kare re, praName de kara pIsa" e pATha bhImazI mANekavALI bukamAM che. cittarUpa caka pati pati e avAja kare che ane baMne hAtha meLavIne page lAge che-A artha thaI zake che, paNa tema karavAmAM ghaNA prakAranI agavaDa jaNAya che. eka te cAtakane pIyuM pIyuM karavAnuM jaNAvavuM cAlatI hakIkatane anurUpa nathI, tene sAmAnya jAtivAcaka zabda gaNI tene artha cakavI karIe te ja kAMIka arthaghaTanA thAya tema che. jema cAtaka pANI pIvAne tarasyA thayo heya te pyuM muMne avAja karyA kare tema tema huM pati patine jApa karyA karuM chuM e bIjo artha thaI zake te kAMIka ThIka che, paNa temAM dvitIya paMkitanuM arthagAMbhIrya jaLavAtuM nathI. cakavI be hAtha joDIne patine page paDatI hoya e taddana asvAbhAvika hakIkata che, kAraNa ke pati te maMdira padhAratA nathI eTale ene page paDavAnI vAta kevI rIte AvI zake? A badhI bAbatane vicAra karatAM upara mUlamAM je pATha lakhe che te vizeSa ThIka hoya ema lAge che. + prathama paMktine sthAne "citta cAtaka pIu pIu kare re' e pATha che, emAM artha taddana pharI jAya che, tenI carcA vivecanamAM karI che. # bIjI paMktine sthAne " praName do kara pIsa " evo pATha che, tenI carcA paNa vivecanamAM karI che. * "abalAsuM' evo pAThAMtara che. * rIsane badale "Isa' zabda eka pratamAM che, paNa te azuddha jaNAya che. ja cekIcakavI, cAtakanI virahI strI, cihuM dise cAre dizAmAM. prANameM hRdaya upara. da=be. kare hAthavaDe. pIsa dAbIne meLavIne. abaLA strI, baLa vagaranI. jorAvarI=baLAtkAra, rIsAmaNI. etI eTalI. na kIje=karavI na ghaTe, rIsa gusse thavuM te. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 zrI AnaMdaghanajInAM pado he nAtha ! ame game tevI paNa abaLA jAti kahevAIe, amArI strI jAti upara Apa ATalI badhI jorAvarI kare eTale belaDIna strI jAti upara tame ATalA badhA gusse thAo ane tene ATalI vyathA Apo tathA tenA upara rIsa caDhAve e Apane ghaTatuM nathI. je anubhava ! nAtha te kayAMya bhaTaktA haze paNa tuM ene mArI vatI kaheje ke AvI rIte ApanA jevA anaMta baLanA dhaNIne abaLA upara ATale badhe Akroza karavo, tene trAsa Apavo ane tenA maMdira tarapha dRSTi paNa na karavI e kaI rIte tamArA cetana nAmane ghaTatuM nathI, tamArA amArA snehasaMbaMdhane anurUpa nathI ane banne bAjunA anukrame sabaLa nirbaLapaNane aMge paNa yukta nathI. te anubhava ! mArA nAthane ATaluM kahIne, teone samajAvIne, game tema karIne teone mAre maMdire laI Avaje. eka vakhata mArA maMdire padhAraze tyAre te huM e raMga macAvI daIza ke banatAM sudhI temane mArArUpa banAvI daI ahIMthI khasavA paNa nahi dauM. vaLI te anubhava ! sAMbhaLa. tane eka vadhAre vAta paNa kahI dauM. *Atura cAturatA nahi re, suni samatA TuMka bAta; mAnavAne kayuM gAya ma LAre, kAga gha ra mAta. mijAvI1 garajavAnane caturAI hotI nathI, samatA kI vAta kahe che te (he anubhava !) sAMbhaLa. AnaMdaghana prabhu kaI paNa prakAre Aja mAre maMdire AvIne mane maLe e meLApa tuM karAvI Apa." bhAva-anubhava mitra ! mArI virahadazAne lIdhe meM tane upara jaNAvyuM temAM DhaMgadhaDa nahi hoya, huM nakAmuM belI haIza athavA vadhAre paDatuM bolI gaI haIza ema je tane lAgatuM hoya to huM tane kahI dauM ke Atura mANasamAM caturAI rahetI nathI, garajavAnane akkala hotI nathI e tuM sArI rIte samaje che. jyAre eka vastu prApta karavAnI prabaLa IcchA thAya che ane tenA upara prema batAvatAM chatAM te maLI zakatI nathI tyAre pachI te vastunA irachaka prANIne pitAnA mana upara kabajo rahI zakyuM nathI ane adhIrAIne aMge game tevuM bolI nakhAya che; tethI uparanI vAtamAM abaLA upara jorAvarI karavAnA saMbaMdhamAM ke evI bIjI kaI bAbatamAM patine AkaruM lAgI jAya tevuM mArAthI belAI gayuM hoya te tenA para "garajavAnane akkala hotI nathIe niyama pramANe dhyAna na ApatAM, huM tane vinaMtI karuM chuM ane TUMkAmAM vAta kahuM chuM te sAMbhaLa. badhI lAMbI lAMbI - + pratamAM prathama paMkti A pramANe che, "cAtura AturatA nahi re ... paraMtu eno artha barAbara uparanI hakIkata sAthe baMdhabesato Avo nathI. 5 Atura=garajavAna, utsuka, cAturatAcaturAI. suni=sAMbhaLa. Aya=AvIne. harabhAta=reka prakAre, game te prakAre. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tetrIsamu' pada 355 vAtanA sAra saMkSiptamAM eTale ja che ke-game te prakAre AnaMdaghana prabhu-mArA cetanajI, jee AnaMdasamUha cidAnaMdasvarUpa che ane mArA prabhu che, mArA prANanAtha che, te mane AvIne Aja ne Aja maLe, mArA maMdire padhAre ane mAre anaMta kALanA vira bhAMgI nAkhe ema tu kara. mArA khelavAmAM koi doSa rahI gayA haiAya te te mApha karIne mArA nAma mArI sAthe AvIne rahe evA upAya kara. prathama paMktimAM * cAtura AturatA nahi' evA pADe che. mArA catura nAthane maLavAnI AturatA nathI; AkAMkSA nathI; paNa mane teA teenA virahathI eTalI badhI pIDA thAya che ke huM te sahana karI zakatI nathI; mATe he anusava mIThaDA mitra ! mArA pati mane game te prakAre maLe evA tu upAya karI Apa, tu' teone samajAvI amArA meLApa karAvI Apa AvI rIte atha karavAthI paNa ThIka bhAva prApta thAya che. cetanajIne catura kahevA e enI vartamAna dazAne anurUpa nathI ane TUMka vAta e zabdanA je spaSTa bhAva upara lakhelA aMmAM Ave che te A arthAMmAM AvatA nathI tethI sAdhAraNa rIte upara je prathama pATha lakhyo che te vadhAre sAre| hAya ema jaNAya che. AkhA padamAM bahu adbhuta vAta karI che. AtmajIvana gALavAnI dRDha icchA je mumukSu jIvane thAya che tene vacce vacce meha tarapha anAdi vibhAvadazAnA jorathI AkarSaNu thayA kare che; tevI dazAmAM e kadAca paDI jAya che teA paNa tenuM caitanyakhaLa vizuddha thayelu hovAne lIdhe te adhama sthitimAM vadhAre vakhata rahI zakatA nathI; tenI bhAvanA ati udAtta hAvAthI tene parama Ada tenA hRdayadezamAM AvI tene jAgrata rAkhyA kare che ane tethI te virahI strInI dazAne anubhave che. zuddha caitanyadazA prApta karavAne vakhate tenA cittamAM je pramaLa bhAvanA thAya che te eTalI uttama hAya che ke yAgIo tene khyAla A jIvane kayA zabdomAM Ape ? A jIvane teTalA mATe paricita hAya tevI saMsAradazAnI koi sthitinuM dRSTAMta batAvI cegamArga tarapha gamana karanAra parama sAdhya prApta karavAnI dRDha IcchAvALAnI AMtara sthitinuM darzana karAve che ane teTalA mATe virahI strI ane cakavA cakavInA dRSTAMtanI ahIM yAjanA karI che. A padmanAbhAva jema jema vicAravAmAM Avaze tema tema temAMthI caitanyadazA jAgrata karavAnI unnata bhAvanAnA jhaLakATa savizeSapaNe prApta thaze. dareka sAdhya dRSTivALA jIvanuM aMtima lakSya AnaMdadhana prabhu ane samatAnA harakoi prakAre sacAga thAya ane te samaiga thayA pachI kAyama banyA rahe e ja rahevu joIe ane te sAdhya prApta karavAmAM jeTale darajje krUte maLe, jeTalI pragati thAya, jeTalA vadhArA thAya teTalA pramANamAM A jIvanayAtrAnuM sAphalya samajavuM. padmamAM je agorava ane khAsa karIne utprekSA mUkela che te bahu AnaMda Ape tevA che. kivanA cAturyanuM ane bhAva darzAvavAnI adbhUta pratibhAnuM ahIM spaSTa bhAna thAya che. Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 padma cAtrIsamuM rAga-gADI zrI AnaghanajInAM pA dekho AlI naTa nAgarako sAMga*, aura hI aura raMga khelata tAteM, phIkA lAgata aMga. dekho 0 1 mhe sakhI ! pravINu nATakIyAnA veza (te) jue. te jUdA vRdA pADa bhajave che tethI tenA aMgo tadna phIkkAM lAge che. " bhAva-anubhavane upara jaNAvyuM te pramANe kahIne pati pAse mokalyA pachI zuddha pavitra sAdhvI sumati peAtAnI sakhI zraddhA pAse besI peAtAnA pati saMbadhI vAteA kare che. e sakhIo ekaThI thAya tyAre AvI vAtA kare e taddana svAbhAvika che. eTalA uparathI e pati tarapha jarA paNu aNugamA batAve che evA artha nIkaLatA nathI, paraMtu potAnA ati prema chatAM pati kevu' aghaTita vartana calAve che e batAvavA mATe A hakIkata peAtAnI sAhelIne kahe che. zuddha cetanA sumatine A pramANe kahe che evA atha laie te paNa temAM virAdha nathI. sumati kahe cheDe sakhI ! mArA pati mahApravINa nATakIyA che. teo vAraMvAra navA navA veza pahere che ane navA navA nATakA bhajave che. (e naTanAgaranI mAjI kevI adbhuta che te ApaNe pAMcamA padamAM bahu vistArathI vicArI gayA chIe. ) huM sakhI ! e mArA nATakIA nAthanA veza teA jue. e kAMi gAmaDIyA bhavAyA hAya tevA mUrkha nathI, paNa zaherI nATakIA jevA bahu ustAda che, pravINa che, kuzaLa che. pravINa nATakIA peThe A cetanajI vAra vAra pATho bhajave che ane veza pherave che, thADA vakhata te mAyA sAthe prema kare che, vaLI te kumatinI sAthe nAca kare che, pAchA vaLI mamatAnI sAthe bheTe che, vaLI pAchA tRSNAne page paDe che, vaLI zagamAM raMgAi timAM rame che, zAkamAM DUbI aritamAM AraDe che, kapaTakaLA keLavI jagatane dhUte che, abhimAna karI mAnamataMgaja para caDhe che, krodha karI anyane tucchakAre che, peAtAnA para gusse thai peAtAnuM ja mAthu phADe che, * naTanAgara ke saMga' evA pATha e pratamAM che. x khelattane badale khelatI' evA pATha che, je azuddha jaNAya che. + prIkAne khale IkI' pADe che ane eka pratamAM aMgane badale ' mAMga ' zabda che, jenA a samajAtA nathI. sAMgaveza. 1 dekhA=jue. AlI=sakhI. naTa=nATaka. nAgara=pravINa, zaherI, nAyaka. aura hI aurajjUdA jUdA. raMgapATha. khelata=khele che, bhajave che, tAte =tethI. prIkA rUparaMga vagaranA lAgatalAge che. aMga avayave. ( jue vivecana ) Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAtrIsamu padma 357 iMdriya bhAgamAM Asakta thaI spa, rUpa, rasa, gaMdha ane zabdanA aneka prakAranA vilAsamAM meAja mANe che, rAjA thaI hAthI para bese che, bhikhArI thaI 'bhIkSAM dehi ' kare che, rAgI thaI rakhaDe che, bhAgI thai bhaTake che, zAgI thai chaTake che, keAI vAra devanA veza kADhe che, kAi vAra manuSyanA veza dhAraNa kare che, kAi vAra aneka prakAranA tiryaMcAnA veza dhAraNa kare che, kAi vAra nAraka jAtimAM mahAdu:kha bhAgavanAra vezane paherI le che. AvI rIte aneka jAtimAM aneka vyaktirUpe ane te pratyekamAM pAchA jUdA jUdA AMtarasthiti batAvanArA mAhanA AvirbhAvA dhAraNa karI navA navA pATha bhajave che, navA navA pAtrAnAM kapaDAM paherI le che ane tethI thAkI jAya che. pachI atizaya pATha bhajavelA nATakIAnAM aMgA jema phIkkA-DhIlAM paDI jAya tema tenA avayavA taddana phIkkAM paDI gayelAM dekhAya che, tenA mukha upara, tenA zarIra para, tenA pratyeka avayava para thAkanI nizAnIe pratyakSa dekhAya che. athavA ati vaSayI mANasAnAM aMga jema phIkkAM dekhAya tema mArA naTanAgara kumati, mAyA, mamatA, tRSNA vigere aneka vezyAe sAthe nAcatA heAvAthI temanA zarIra upara paNa vIryahAninAM pariNAme spaSTa dekhAya che. jone! tenAM aMga tadna phIkkAMca jevAM lAge che, teonAM gAtrA zithila thai gayAM dekhAya che ane teonI cAmaDI uparathI jANe ratAza UDI gai hAya ema teonI AMkhanA phIkkAM paDelA khUNAe uparathI jaNAya che. athavA aMga zabdanA artha mAkSanAM sAdhanA' evA paNa thaI zake. aneka strIo sAthe khelavAthI teonA meAkSanAM sAdhanA taddana phIkkAM thaI gayAM che. AvA sAdhanApatine have rucatAM paNa nathI ane tethI karIne svapariNAma temane pasaMda AvatAM paNu nathI. vibhAvamAM ramaNu karavAnI eTalI badhI Teva paDI gai che ke-svabhAvadazA tarapha prayANa karavAnAM svapariNAmeA tarapha temane ruci paNa thatI nathI. athavA aMgano artha 'nija parivAra' lai zakAya. cetanajInA nija piravAra kSamA, mAva, Ava, satASa, dama, dayA, tapa vagere che, te sava cetanajInI AvI pararamaNutA joIne tadna phIkkAM paDI gayAM che. tene ema thAya che ke-amArA ja kuTuMbI thaIne A cetanajI mAyA, mamatAnI kusaMgatimAM paDI jai kevAM niSiddha AcaraNA kare che ! kevAM adhama kAryAM kare che! kevI pariNatInI malinatA kare che! AvA AvA vicArathI cetanajIneA potAnA parivAra phIkko-jhAMkhA paDI gayeA che. cetanajI paNa upara uparanA mAhathI mAyA-tRSNAmAM rUparaMga dekhe che ane A nija parivAranA mANasane phIkkA samaje che. AvA AvA aneka veza kADhIne cetanajI bIjA bIjAnI seAkhatamAM rakhaDyA kare che. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 zrI Ana dhanajInAM padmA * aurahAno kahA dijeM bahuta kara, jIvita hai iha DhaMga; + mero aura vica aMtara eto, jeto rUpo i rAMga. dekho0 2 46 * ghaNuM ghaNu` kahIne ( cetanajIne ) upAlaMbha-pakA paNa have zu daie ? enA jIvataranA e ja Dhaga che. ( arere !) mAreA ane pelI (mAyA-mamatA ) vaccenA aMtara eTale che ke jeTalA rUpA ane kathIranI vacce ( hAya ). bhAva--sakhI ! cetanajIne ghaNI ghaNI rIte kahyuM, anya sAthe sa MdezA paNu ghaNA kahevarAvyA. kulaTAonI saMgatathI teonI pratiSThAne keTalI hAni paheAMcI che te paNa khatAvI ApyuM; have vAraMvAra ThapakA paNa keTalA devA ? kharekhara, mane teA jaNAya che ke tenA jIvataranA anAdikALathI Dhaga ja AveA paDI gayA che tethI ApaNe game teTalu kahIe tenI te darakAra ja karatA nathI. jyAM janmathI AvI Teva paDI gayelI heAya tyAM pachI ApaNe emane game teTalA upAlaMbha daie tenI asara zu thavAnI che? jevA navA navA veze cetanajI anyanI sobatamAM atyAre dhAraNa kare che tevA teo ghaNA kALathI-anAdi kALathI dhAraNa karatA AvyA che, TUMkAmAM anAdikALathI tenI rIta ja AvI thaI gaI che. A pramANe hakIkata che tyAre have pachI vAravAra eka ne eka bAbatamAM meNAM paNa zu` ApyAM karavAM ? meM te anubhava sAthe kahevaDAvyuM paNa kharuM ane kAi koi vAra cetanajI najIka UbhA hAya tyAre te sAMbhaLe tevI rIte sahakIkata teone uddezIne "mAyA-mamatAnA saMbaMdhamAM huM kahI gaI paNa kharI, paNa sanI asara caitanajI upara hajI joIe tevI thaI nathI. have vAravAra kahevuM paNa keTaluM ? are ! mArA nAtha vicAre te turata jaNAya tema che ke mArI ane mAyA-mamatAnI vacce eTaleA aMtara che ke jeTalA aMtara rUpA ane * aurahAnA ene badale bhImazI mANekavALI mukamAM * aurato pADe che. khIjI sa pratAmAM upara lakhyA te pADe che ane tenA artha pracalita bhASAmAM upAlaMbha-TapakeA ema thAya che. e pATha zuddha hoya ema jaNAya che. e pratAmAM ' jItata he ihi DhaMga ' evA pATha che ane eka jagyAe te DhaMgane badale TaMga lakhyu` che. ene aM vicAratA TaMga zabda azuddha jaNAya che ane chatata zabdane atha paNa khadhakhesatA thatA nathI. + mereAne badale mAha ' zabda be pratomAM che te pachI auranA artha suti ema levA paDe ane te ja zabdo sumatinA mukhathI khelAyelA che te pAtAne mATe aura zabda vApare e anucita jaNAya che, : rAMgane badale eka jagyAe raMga zabda che. rAMganA artha hAla paNa mAravADI bhASAmAM kathIra thAya che ane te pATha e pratamAM che ane artha kharAbara dhaTe che tethI upara te pATha lakhyo che, DhaMganA anuprAsamAM raMga Ave che paNa sAMga sAthe vicAratAM rAMga ja vadhAre ucita jaNAya che. 2 aurahAne=upAlaMbha, pA. kahA=zuM. bahuta kara=bahu karIne. vita=vitanA, bhavaneA. iDa= A. DhaMgacAlaca gata. aurIjI, mAyA mamatA. aMtara=AMtarA, taphAvata. jeto jeTalA, rUpA=pu rAMga=kathIra. | jue pada navamuM tathA dazamu. Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAvIsamuM pada 359 kathIra vacce che. rUpAno sAce rUpiye hoya ane kathIrane DheLa caDhAvele beTe rUpiye hoya, e be varace jeTale AMtaro che eTale mArI ane mAyA mamatAnI vacce AMtare che. mAyA mamatA nirjIva kiMmatanA che, beTA che, bedA che, rUpiyA tarIke calAvavA jatAM rAjyane mATe gunho ane tene pariNAme thatI sakhta sajA ane tiraskArane varI lenAra che ane huM sAcA rUpiyA jevI pUrNa kiMmatavALI, zuddha rUpavALI, kaMcanavarNanI ane sAce avAja ApanArI chuM ane cetanajIne keI paNa prakAranI agavaDamAM nahi mUkatAM UlaTI teone Icchita sthAnake javAnI TikITa kharIdavA mATe madadagAra thanArI chuM; paNa cetanajI te A tarapha najara paNa karatA nathI, ane mAyA mamatAnA phaMdamAM-upara uparanA kRtrima rAgamAM raMgAIne phasAI gayA che, teonI sebatamAM paDI navA navA veza kAlyA kare che ane cAre gatimAM ahIMtahIM aTavAyA kare che. AvI hakIkta che tyAre have cetanajIne samajAvavA mATe zuM karavuM? teone ghaNAe upAlaMbha ApyA tenI te kAMI asara thaI nathI. rAMgane rUpiye e zabda hAla paNa mAravADI bhASAmAM kathIranA arthamAM vaparAya che. saMskRta keSamAM te raMga eTale kalaI artha thAya che, rAMga e zabda nIkaLatuM nathI. ekaMdare rAMgane upara lakhelo artha atyAre paNa pracalita hevAthI te pATha zuddha hoya ema jaNAya che. A padamAM je vicAra batAvyuM che te sArI rIte cidAnaMdajI mahArAje pitAnAM prathamanAM be padamAM batAvela che. "piyA paraghara mata jA re" ane "piyA nija mahela padhAre che. A banne padamAM patine yogya upAlaMbha ApavAmAM Avyo che ane paragharamAM zuM che ane nija maMdiramAM zuM che teno citAra ApI patine nija maMdire padhAravA vijJapti karI che. e banne pada vAMcavAthI ane zrIAnaMdaghanajInuM "nAthe nihAre Apa matAsI" e navamuM pada vAMcavAthI sumati kevA prakAranA upAlaMbha Ape che te joI zakAya tema che. tAtparya e che ke AvA aneka prakAranA upAlaMbha daI patine nija maMdiranuM rahasya samajAvI-batAvI, teo pArake ghare rakhaDatA aTakI jAya ema karI ApavAno A dIrgha prayAsa che ane temAM phatteha thaI jAya te sAdhya tarapha gamana thAya emAM kazI navAI nathI. tanu zudha khoya ghUmata mana eseM, mAnuM kucha khAi bhAMga; ete para AnaMdaghana *nAvata, kahA aura dIje bAMga ? dekho. 3 * nAvatane badale "nAcata" pATha che, artha prasiddha che. * chellI paMktimAM nIce pramANe pAThAMtara che. "aura kahA kaI dI saMga." kaI bIje saMgata Apaze? koI bIje sebata karaze? evo teno artha thAya che. vivecana juo. 3 tanu zarIra zudha=zuddhi, khabara. ya=Ine, visArIne. ghUmata dhUme che. e=evuM. mAnuM=jANe. kucha=kAMIka khAIHkhAdhI, pIdhI, bhAMgatamAku, gAMje. ete para e calaNa para, evI hakIkata para. nAvata=Avaze nahi. kahA=zuM. aura bIjI. bAMga=rADa. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360. zrI AnaMdaghanajInAM pade "zarIranI zuddhi ane mana evuM bhame che ke jANe kAMIka bhAMga pIdhI hoya nahi ATalI hakIkata para paNa AnaMdaghana Avaze nahi te pachI zuM bIjI bAMga devAmAM Ave-pekAra pADavAmAM Ave ?" bhAva-he sakhI ! mArA pati cetanajIe potAnA zarIranI zuddhi visArI mUkI che, pitAnA zarIranA zA hAla thAya che tenI teo darakAra karatA nathI ane teonuM mana paNa game evuM game tyAM rakhaDyA kare che ke jANe teoe bhAMga pIdhI hoya nahi ! atyAre te mArA nAthanAM lakSaNa joyAM hoya to jaNAze ke teonA kAmamAM kaI paNa prakAranI vyavasthA nahi, balavAne dhaDe nahi, vatananuM ThekANuM nahi, konI sAthe kevI rIte bolavuMcAlavuM joIe tene vicAra nahi; e te evA prakAranA thaI gayA che ke jema eka mANase bhAMga pIdhI hoya, lIlAgara ke gAMjo pIdhe hoya ane pachI zarIranI ke mananI zuddhi vagara game tyAM athaDAyA-pachaDAyA kare tevI rIte teo mananI ane zarIranI zudhabudha khAIne ADAavaLA bhaTakyA kare che. teone vicAra thatuM nathI ke pite keNa che? kenI sebatamAM rahe che? ane kevI jagyAe bhaTake che ? pitAnI Abarune tethI keTaluM nukazAna pahoMce che enI darakAra karyA vagara pitAnI jAtane paNa oLakhatA nathI ane eka pIdhela mANasanI peThe umattanI peThe vartana kare che. keI prasaMge dAruDIA ke gAMjAkhora rakhaDune dekhAva jevAne prasaMga banyA hoya te tenA-(patinA) zarIranA zA hAla thAya che te barAbara tArA dhyAnamAM Ave. tenA manamAM je avasthA-vicAro cAle che te te anubhavathI ja jaNAya. jeo evI latamAM paDI gayA hoya che tevAnI avasthA saMbaMdhI vicAre vAMcyA hoya, jANyA hoya to jarUra bahu dayA Ave. sumatie patine bhAMga pIdhela sAthe sarakhA e taddana satya paNa vicAravA lAyaka hakIkata che. "mohamaya pramAdamadirA pIne jagat unmatta thaI gayuM che e bhartRharinA vicAra ApaNe anyatra A ja graMthanA vivecanamAM joI gayA chIe. ane zuddha cetananA anaMta guNa eka bAjue ane tenuM viSayakardamamAM vividha rUpe rAcavApaNuM bIjI bAjue mUkI tene sarakhAvavAmAM Ave te cetanajInA vartanane eka bhaMgerI-gaMjerInI paMktimAM mUkavAmAM sumatie jarA paNa khoTuM karyuM che ema kahI zakAya nahi, chatAM te zuddha pativratA sAvI patinuM ATaluM paNa vAMkuM bolatAM keTalI Dare che te "kucha" zabdathI jaNAya che. e zabda sahaja athavA kAMIka evA arthamAM vaparAya che. jo ke A cetanajIe te gaLA sudhI bhAMga pIdhI che ane tenA kephamAM te mAyA, mamatAnA vezyAvAsamAM paDyA rahe che, paNa pati saMbaMdhI evI vAta pitAnI sakhI sAthe karatAM paNa sumatinA manamAM je kheda thAya che te batAvanAra e zabda che. he sakhI ! ATalI ATalI vAta karatAM chatAM ane AvI rIte anubhava mitra sAthe * See Confessions of an Opium Eater. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cotrIsamuM pada 361 kahevarAvatAM chatAM paNa je mArA nAtha, jeo pitAnI zuddha sattAe AnaMdanA samUha che teo mArA maMdire na padhAre te pachI mAre te zuM have bAMga pikAravI? have karavuM zuM? satI strIne ghaTe tevI rIte maryAdAmAM rahI sahaja vadhAre sakhta zabdo kahI patine samajAvatAM chatAM paNa teo svamaMdire padhAravA vicAra ja na kare te pachI zuM rADa pADIne mArI vadhAre phajetI karavI? je sakhI, teo ghaNA vakhatathI mAre maMdire AvatA te nathI ja, huM dUtI sAthe kahevarAvuM chuM te sAMbhaLatA nathI, anubhava mitrane kahevAnuM kahyuM che tenuM paNa kAMI pariNAma AvyuM nathI, tethI have te je thAya te joyA karavAnuM che, vadhAre rADo pADIne gharane phajete kare emAM mane te lAbha jaNAto nathI. dazamA padamAM sumati A ja pramANe kahe che "enI sunI AnaMdaghana nAvata, aura kahA keu DuMDa bajAve." e vicAra jaNAvatI vakhate pati bAjumAM UbhA UbhA sAMbhaLatA hatA ane A vakhate gerahAjara che eTale taphAvata che. ora kahA kaI dI saMga" e pAThane artha jUdI rIte paNa thaI zake. mAtra te vakhate cetanajI najIka che e bhAva letAM padanA bAkInA bhAva sAthe te arthane asaMbaddhapaNuM prApta thAya che. he cetana ! evA kathIranA calaNa para tane kadi AnaMdaghana prabhu maLavAnA nathI ane e tArI pAse nahi Ave te bIjo koI tane sebata Ape, tArI sAthe Ave, niraMtara tArA para prIti rAkhe e kadi banavAnuM nathI ema tAre jarUra mAnI levuM. tArA saMgI thaze te aMte AnaMdaghana prabhu ja thaze, A mAyA mamatA te kulaTA che, e te tane mUkIne tarata cAlI jaze, tane dhakko mArIne nAsI jaze. je tAre avicaLa prema karavo hoya te AnaMdaghana sAthe ja kara. te kAMI AvA khoTA calaNa para AvavAnA nathI e spaSTa samajaje; teo te barAbara parIkSA karIne rUpAne rUpiyA haze, sAcuM calaNa haze tyAM ja Avaze. pAThAMtarane A pramANe artha thaI zake che, te paNa vicAravA lAgyA che. AkhA padano artha gaMbhIra daSTie vicAravA gya che. A cetanajI nAnA prakAranA veza kADhe che, cAre gatimAM rakhaDe che ane rAzI coTAmAM bhaTake che, paNa ene Aro Avato nathI. enuM mukhya kAraNa eka ja che, ane te e ke A cetanane svabhAva ane vibhAva vacce taphAvata zuM che tene viveka nathI, tene svaparanuM bhAna nathI tethI anya vastumAM Asakta thaI jaI upara uparanuM mAnyatAnuM sukha levAmAM lalacAI jAya che, paraMtu eTale vicAra karatuM nathI ke e sukha zuM che? zenuM che? ane keTalA vakhatanuM che ? matalaba TUMkAmAM kahIe to e vAstavika sukhane oLakhatA nathI ane mAnI lIdhelA sukhanAM kAraNe, sthiti ane svarUpa samajAtuM nathI ane kaI gya mahAtmA tene samajAvavA prayatna kare che te tarapha lakSya ApatuM nathI. Ane pariNAme pachI parabhAvamAM tenuM ramaNa thAya che ane te dhIme dhIme eTale nIce utarI jAya che ke mahAna dazAnAM svama paNa tene 46 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 zrI Ana'ghanajInAM padA AvatAM nathI. vibhAvadazAmAM unmattanI peThe cALA karyAM kare che ane sa'sAramAM rakhaDI thAkI jAya che paNa teneA pAra AvatA nathI. AvI rIte dhakkAM khAtAM chatAM paNa mananI zuddhi bhAMga pIdhAne lIdhe nahAvAthI te sa'sArane cATate jAya che ane jheranA kIDAnI peThe jheramAM ja sukha mAne che. rUpAnA rUpiyAnA ane rAMganA rUpiyAnA taphAvata oLakhI, bhAMganI asarathI manazuddhi khAi che te pAchI meLavI vastusthiti vicArA, samatAne ALakhA, gharanI strIthI prema joDA ane pararamaNIsaMga mUkI do. AvI sumatinI vAta sAMbhaLavAne avasara Avye che te paNu moTA puNyanA udaya samajo jo sumatinuM vacana nahi mAnI, nahi sAMbhaLI, saMsAramAM rahyA te pachI sumati kAMi khAMga pokAravAnI nathI ane anya gatimAM jaze| tyAM tenI AMga saMbhaLAvAnI paNu nathI, mATe sumati sAthe prema jagADavAnu ane tenA maMdire rahevAnuM mana karI utkrAMtimAM UMcA AveA. vicAraze teA jaNAze ke AvA avasara saMsAraparibhramaNamAM vAravAra AvatA nathI. padma pAMtrIsamuM rAga-dIpaka athavA kAnaDA. kare jAre jAre jAre jA. saji ziNagAra bagAi *AbhUSaNa, gaI taba sUnI sejA. kare0 1 " ( sakhIo ) kahe che ' jA, jA, jA.' zaNagAra sajI, AbhUSNeA dhAraNa karI ( ti pAse) gai tyAre zayyA sUnI ( mAlUma paDI. ) " bhAva--zraddhA sakhI pAse uparanA padamAM jaNAvyA pramANe vAta karI tyAre zraddhAe sumatine dilAsA ApyA. ' bahena, atyAra sudhI te pati tAre maMdire AvyA nathI e vAta kharI che, paNa have te anubhavane pati pAse mAkA che tethI te tAruM madire Avaze ema mane lAge che, mATe have tuM paNa tAre dire jA ane patine bheTa. ' zraddhA AvI rIte Agraha karIne sumatine pAtAne dire mokale che te vakhate sumatinu mana mAnatu nathI, tenA manamAM pati Ave evA bhareAse AvatA nathI ane tethI tene maMdiramAM javAnI hoMza thatI nathI; chatAM sakhInA AgrahathI pAte javAnA vicAra karyAM. maMdire AvI. pati AvavAnA hAya tyAre saubhAgyavatI strI seALa zaNagArax sarje che te pramANe sumatie pagathI te mAthA sudhI - AbhUSNane badale bhUkhaNa ' pATha che paNa teneA atha eka ja che. | kare=kahe che. jAreA. saji=dhAraNa karI. ziNagArazRMgAra, uttama vastra, ghareNAM vagere sALa zaNagAra. baNA=banAvIne, paherIne. AbhUSaNudhareNAM tAtyAre. sanI=khAlI, pati vagaranI. sejA=zamyA. x jue padma vIzamu . Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMtrIsamu padma 363 zaNagAreA dhAraNu karyAM. tema ja hAtha, paga ane DokamAM AbhUSaNA dhAraNa karI pitane maLavA utsuka thai zayanagRhamAM jaine jue che te zayyA tadna khAlI paDI che, tyAM pati jaNAtA nathI ane sejaDI bIchAvelI hatI te ema ne ema paDetrI che. patine maLavAne utsuka sAdhvI strIne te vakhate kevA AghAta lAgyo haze te huve pachI batAvavAmAM Ave che. A paMktinA bIjo paNa artha thaI zake che. kriyA ADaMbararUpa zaNagAra sajye pazu zuddha upayAgarUpa pati vagaranI zayyA che tethI zaNugAra nakAmA che. game teTalA bAhya ADaMbara kriyA mATe racavAmAM Ave, moTA pAyA upara sAmagrInI taiyArIo karavAmAM Ave, aneka prakAranI upara uparanI bAhya dhAmadhuma karavAmAM Ave, paraMtu jyAM sudhI temAM AtmA nathI eTale ke AtmAnA zuddha upayega nathI tyAM sudhI zayyA te khAlI ja che. atra kriyAne niSedha batAvyA nathI paNa zayyA sUnI hAya teA tenu bInaupayegIpaNuM batAvyu athavA vadhAre vAstavika rIte kahIe teA bAhya kriyAthI je vastugata lAbha thavA joie tenA pramANumAM lAbhanI ati alpatA batAvI che. e ja kriyAnI sAthe jo zuddha upayAga hoya te bahu lAsa thAya. mAtra bAhya kriyA sAthe zuddha AMtaragata upayega na heAya te te rAjA vagaranA sainya, pati vagaranI patnI, caitanya vagaranA zarIra jevu che. A bhAva bahu vizALa dRSTithI grAhyamAM levA ceAgya che. zrImaghazeAvijayajI eka sthaLe kahe che keH kriyA mUDhamati ne ajJAnI, cAlata cAla apUDI; jaina dazA unase hI nAhi, kahe se sabahI tUTI. parama parasparanatI apanI karI mAne, kiriyA garane dhehelA; unaku jaina kahA yu kahIe, sA mUrakhase pahelA. para0 yAda rAkhavAnuM che ke-AmAM paNa kriyAnA niSedha nathI, paNa bAhya kriyAmAM paripUrNa tA mAnI lenAranI mAnyatAmAM keTale pheraphAra che tenA citAra che, kAraNa ke te ja mahAtmA AgaLa kahe che ke kriyA binA jJAna nahi bahu, kriyA kriyA jJAna dou mIlata rahetu he, jJAna bInu nAhi; jyA jalarasa jalamAMhI. parama0 AvI rIte jaLa ane jaLarasanA meLApanI peThe bAhya kriyA ane zuddha upayegane svAbhAvika saMcAga karavA mATe A vacana che, te barAbara sAdhya dRSTie vicAravuM. e mahAvAkyanA upayoga kriyAne niSedha karavAmAM ane besI rahevAmAM karavAnA nathI. pramAdane tyAga karavAnA ane jJAna tathA kriyA unnayanA yAga karavAnA e vicAra bahu sUkSma dRSTithI samajavA ceAgya che. * viparIta. x enAmAM + potAnI. : gAMDeA. * vagara. " jema. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 zrI AnaMdaghanajInAM pado virahavyathA kachaM aisI vyApatI, mAnu koI mAratI *bejA; aMtaka aMta kahAluM lego pyAre, cAhe jIva tuM le jA. kare0 2 virahanI pIDA evI thAya che ke jANe kaI bANanA prahAra karatuM hoya. he yamarAja ! tuM te have keTale aMta laIza. marajI hoya to have te jIva ja laI jA." bhAva-patinI sejaDI khAlI joIne sumatinA manamAM mahAAghAta lAge te ApaNe upara jaI gayA. te vakhate te vicAra kare che ke-patinA virahanI pIDA kAMIka evI vyApI jAya che ke jANe kaI bANunA prahAra karatuM hoya nahi! kAmadeva pitAnAM kusumabANathI je vakhate kAmIne vadhe che te vakhate tene evI pIDA thAya che ke jevI. pIDA sakhtamAM sakhta aNIdAra bApunA vAgavAthI paNa thAya nahi. teTalA mATe sumati kahe che ke pati vagara mArI AvI vyathita avasthA thaI paDI che. bANanA prahArathI jANe pote muMjhAI gaI hoya tevI tenI sthiti gaI che. aho ! aMta lenArA ! tuM mAre aMta kayAM sudhI leze ? tAre mAro aMta keTalo le che? tuM siddhasvarUpe aMtaka eTale aMta lenAra che paNa hAla virahAvasthAmAM rAkhIne mAre aMta kyAM sudhI laIza? duniyAne niyama che ke kaI paNa bAbatamAM chevaTa sudhI aMta le nahi, bahu tANavAthI kadAca tUTI jAya, e tuM jANe che, chatAM mAre aMta kyAM sudhI levAnuM che? are mArA nAtha ! tArI ema ja IcchA hoya te mAre jIva tuM laI jA. A pramANe virahamAM ne virahamAM mane vyathita karI mArI nAkhavAne badale te mArA prANuM laI jA ke AvI pIDA bhegavavAmAMthI mArI mukti thAya. he cetanajI ! mAruM cetanApaNuM che ane samatA che te tuM laI jA, tuM tene tArI pAse rAkha ane tene game te upayoga kara. evI rIte mArA zuddha cetanano aMta Avaze to paNa huM tArArUpa banI jaIza, tArAmaya banI jaIza ane paticaraNamAM prANArpaNa karavAnI Arya strInI unnata bhAvanAne mArA ane tArA ekatra joDANamAM aMta Avaze, ApaNe eka thaI rahIzuM ane parama sukhanuM AsvAdana karazuM. he nAtha ! tane game te kara, joIe te mAruM jIvana le, mArA prANa le, paNa have A virahavyathAne cheDe lAva, have hada thaI che, vadhAre pIDA mArAthI sahana thaI zake tema nathI. atra jIva levAnuM kahyuM te alaMkArika che. paticaraNamAM prANa arpaNa karavAthI patimeLApa thAya che te mAnyatA para A rUpaka che. patine e rIte samajAvIne pitAnuM zuddha satItva batAvI ApavAnuM temAM lakSyArtha che. tene upAlaMbha tarIke paNa kahI zakAya. jema * bejAne badale "nejA' pATha che. nejAno artha ghebI thAya che. te artha paNa suMdara che ane te pATha be pratamAM che. 2 virahavyathA=pativirahathI thatI pIDA. vyApatI thatI, prasarI. mAnuM=jANe ke. bejA bANanA prahAra. aMtaka=aMtanA lenAra, yama. aMta che. kahAluM kyAM sudhI ? lega laIza. cAhe marajI hoya te. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMtrIsamuM pada 365 chokarAo tophAna-mastI karatA hoya tene kahevuM ke "hata tArI mA upavAsa kare." enA jevuM e che. tuM mAro jIva le ane tene tuM rAkhI mUka. matalaba e ja Ave che ke-tuM zuddha samatA dhAraNa karI chevaTe zuddha cetanAmaya thaI jA. A banane artha barAbara baMdhabesatA Ave che. bejAne badale nejA pATha che. nejaka eTale bI. jema bI lugaDAM jotI vakhate tenA upara dhokA vaDe prahAra karato hoya tema virahavyathAnA prahAra mane bahu sakhata lAge che ane te evA AkarA lAge che ke jANe bebI dhekAvaDe dhamadhamAvatA hoya. AvI rIte zuddha pativratA strI sumati athavA zuddha cetanA patine mATe virahAnalamAM DUbI jaI zeka kare che ane pati vagaranI sejaDI jeI ati dilagIrImAM garakAva thaI jAya che. chevaTe pati te hAjara nathI paNa teone uddezIne vijJapti kare che. kokila kAma caMdra cUtAdi, cetana mata hai jejaa| navA nAgara jAnaMdana ghAre, zA mata surata +kA. ra0 3 "kekilane kalarava, kAmadeva, caMdra, AMbAnI kerIo vigere je je cetananA mata pramANe pramANabhUta (AnaMdanAM sAdhana tarIke ) gaNAyelAM che (tene sAthe laIne) he saluNA ! sakaLa kaLAkuzaLa mArA prabhu AnaMdaghana ! ahIM padhArIne mApa vagaranuM ghaNuM sukha daI jA." bhAva-vibhAvadazAmAM cetanajI hoya che tyAM sudhI tene kephilano kalarava, kAmadevane rativilAsa, caMdranI zara snA, AMbAnA vRkSa nIce kallola temaja vijaLIno camakATa, megha garjArava vigere padAthe kAmadIpaka tarIke bahu pasaMda Ave che ane tevA padArthonI sebatamAM pite hoya che tyAre bahu sukha anubhave che, bahu AnaMda mAne che ane pitAnI jAtane bahu bhAgyazALI gaNe che. huM mArA navala nAgara saluNu nAtha ! mArA cetana pyArA ! tame AnaMda ApanAra tarIke je vastune pramANabhUta gaNI hoya tene laIne mArA maMdire Ave-padhAro ane mAre anAdi kALane viraha bhAMgI nAkhI ane amita sukha Apo. he mArA nAtha ! jema tamAre mate hAla kekila, caMdra, kAma, sUtAdika AnaMdanA padArtho x dena matata hai jeja" A pramANe pAThAMtara che, te pATha banne pratamAM che tethI sAthe hovo joIe paNa teno artha besato nathI. + "hajA" pAThAMtara che. 3 kokilayala. kAma kAmadeva. caMdracaMdramA. cUtAdi AMkhe vigere ( vigerethI meghano gajarava; vijaLInA camakATa Adi samajavAM). cetana caitanyamArA pati. mata=abhiprAce, mate pramANabhUta gayA che. je jA=je je, je kAI navala saluNA. nAgarasakala kaLAkuzala. AI=AvIne. amita= apAra. dejA==I jA, ApI jA. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 zrI Ana dhanajInAM padmA maLyA che te ja pramANe tamArA zuddha mate Arya kSetra, uttama jAti, zarIrasvAsthya, devagurudhamanI jogavAI,, iMdriyanu Arogya, zraddhA vigere aneka AnaMdanA padArthoM tamane A bhavamAM maLyA che. eka sthaLa AnaMda ApanAra che, eka mAnasika AnaMda ApanAra che; eka vibhAvadazAmAM tamane abhimata che ane eka svabhAvadazAmAM abhimata che. AthI tamane je abhimata padArthoM che ane je tamane maLyA che te sarvane laine ane khAsa karIne mArA ane tamArA atara pradezamAM meLApa thavAnA hAvAthI Apane svAbhAvika AnaOM Ape tevA sarva padAther sAthe laine Apa mAre maMdire padhAro ane mane ghaNuMmApa vagaranuM sukha Ape|. A mAreA virahakALa che, ApanI sejaDI khAlI paDI che. ane te joI mane zastraprahAra jevA AghAta thAya che tevI sthitine kRpA karIne dUra karA, jethI mane sukha thAya ane Apane gharaghara bhaTakavuM maTI jAya. he mArA nAtha ! Ave avasara vAraMvAra AvatA nathI, tamane A bhavamAM je anukULatA prApta thai che te paNa mahAdulabha che, tamane manuSyabhava maLavA e paNa mATI muzkelInI khAkhata che, temAM paNa A svabhAva vibhAvanA svarUpa samajavA jeTalI buddhi tamane prApta thaI che te tA mahAbhAgye keAi vAra ja prApta thAya che. tamArAmAM te sa bharela che athavA tame tadrupa che, paNa tame teA pelInI seAbatamAM evA paDI jAe ke buddhidIpaka ADuM mATuM AvaraNu mUkI do che ane te khaseDavuM tamane paNa bahu muzkela thaI paDe che. A sarva sthitine oLaMgI tame tamAre mATe svataMtra vicAra karI zako, tamArI jAta tarapha joi zake, tamArA parivArane oLakhI zake, tenA guNu-doSa tarapha keTaluMka vivecana karI zakeA eTalI zakti tamane prApta thaI che, te pachI mArI Apane vijJapti che ke-Apa ApanA mata pramANe Apane je abhimata vastu hAya te sa laI mAre re padhArA ane mane Ana Ape. mArI varahAvasthA dUra karI ane Apa ApanA nAmane ghaTe tevA bhAvilAsa mArI sAthe bhAgave. muddAnI hakIkata eka ja che. A cetanajI saMsAradazAmAM evA DUbI gayA che ke pAtAmAM vAstavika mahAn guNA che tenA tene khyAla paNu AvatA nathI, tethI mahAtmA Anadadhane AvA ati pavitra sadguNNAne AkAra (sumati-zuddha cetanA vigerene) ApIne tene khelatA karyAM che. te A jIvane kharAkhara vastusthiti samajAvavA sAru kAmane lagatA tene priya manAyalA zabdo melIne tene peAtAnA tarapha kheMce che ane te dvArA tene kharI hakIkatanA khyAla Ape che. enA uddeza cetanajIne vibhAvamArgathI esarAvI zuddha svabhAva tarapha laI AvavAnA che. sthUla sukhanI kheATI mAnyatA uparanA bhAva cheDI daI A vAstavika sukhanI vAnakI cAkhavA ane amita sukha sumatine devAne bahAne pAte ja eka vAra prayAsa karI jovA ucita che. game teTalI khAdya kriyAe karavAmAM Ave, game teTalA upara uparathI vairAgyanA DALa Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 367 chatrIsamuM pada dekhADavAmAM Ave ane game teTalI khAlI TApaTIpa karavAmAM Ave paNa jyAM sudhI e sarvamAM zuddha upaga bhaLato nathI, eTale ke jyAM sudhI enuM vAstavika tAdAmya aMtarAtmadazAmAM thatuM nathI tyAM sudhI sarva bAhya AcaraNane sAra lagabhaga zUnyatAmAM Ave che. AtmA vagaranuM zarIra jema pheMkI devA gya che tema zuddha upayoga vagaranI kriyA viziSTa sAdhya daSTie eTaluM alpa phaLa devAvALI thAya che ke taskuLApekSayA nakAmI che ema kahI zakAya. A pramANe hakIkata hovAthI sumati pati vagaranI sejaDI jaI kheda kare te svAbhAvika che. sumati patine kahe che ke kekila vigere tamane bAhya sukha ApanArA padArtho priya che tene laIne paNa eka vAra maMdire padhAre, eka vakhata maMdire padhAraze te pachI bAhya padArthane tamAro saMbaMdha, tenI sthiti ane tenAM kAraNo tamArA dhyAna para lAvavAmAM Avaze, eTale pachI Apane yogya lAge te grahaNa karajo; paraMtu he nAtha ! have A bAbatane bahu aMta le nahi ane game tema karIne mAre maMdire padhArI eka vakhata te raMga jamAvI mArA virahakALane cheDe lAve. pada chatrIsamuM rAga-mAlasiri. vAre nAha saMga mero, yuhI jobana jAya; e dina hasana khelanake sajanI, rote rena vihAya. vAre0 1 "nAthe mArI sobata aTakAve che-karatA nathI ane AvI rIte mAruM jobana (nakAmuM) cAlyuM jAya che. he sakhI ! A divase te hasavA khelavAnA che (tene badale) rotAM ratAM pasAra thAya che." bhAva-A pada mAtra bhImazI mANekavALI bukamAM chApeluM che. mArI pAse padanI bIjI prata AvI che, temAM te nathI. zelI AnaMdaghanajInI jaNAya che tethI AkhuM pada mUkI devAne badale tenA kartA AnaMdaghanajI haze ke kema? tenI carcA upAddaghAtamAM karavAnuM rAkhI te padanuM vivecana atra karyuM che. sumatie patine aneka prakAranA saMdezA kahevarAvyA, ADakatarI rIte teone pitAnA manane abhiprAya paNa saMbhaLAvI dIdhe, e sarvanI asara haju pati upara thaI nahIM. daramyAna eka vakhata sakhIonA AgrahathI pite pati, maMdire padhAraze ema dhArI zayanagRhamAM gaI te zayyA khAlI dIThI. (uparanuM pada juo.) tyAM zayyA najIka besI keTalAka 1 vAre=vAre che, aTakAve che. nAhanAtha, pati. saMga sebata. yuhIM=AvI rIte. dina=vakhata. hasana khelana hasavA khelavAnA. sajanI sakhI, renarAtri. vihAya=vahAya, pasAra thAya che. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 zrI AnaMdaghanajInAM pado zekegAra kADhI pachI pitAnI sakhI zraddhA pAse AvI tene pitAnA duHkhanI vAta kare cheH he sakhI ! pati to mAre saMga karatA nathI paNa UlaTA tene aTakAve che, game tema karIne mAre saMga na thAya evuM vartana kare che ane mAruM yovana cAlyuM jAya che. atyAre pati sAthe meLApa karI, hasavA khelavAne vakhata che, yauvanakALamAM vilAsI strI puruSa aneka prakAranA AnaMda kare che, vasaMtaRtumAM vikAsa kare che ane zaradUchatumAM caMdrAsnAne AnaMda anubhavI vArtAvida kare che-AvI rIte yauvanakALamAM aneka prakAranA AnaMda bhegavI paraspara prema vadhAre che, paNa mAre te pati maMdire padhAratA na hovAthI mAro yauvanakALa-AnaMda karavAne vakhata hovA chatAM mAruM yauvana niSphaLa cAlyuM jAya che, eTaluM ja nahi paNa hasavA khelavAne badale pativirahamAM AkhI rAtri dararoja rotAM rotAM pasAra thAya che. pati vagaranI zA joIne yauvanamasta strIne kevI dilagIrI thatI haze, e te tuM jANe che, mArI paNa e ja sthiti thaI che. saMsArarasika strIo AvA prasaMge aneka prakAranI vAMchanAo pUrNa kare che tyAre mAre te rAtrie raDavAmAM ja pasAra karavI paDe che ane AvA majA uDAvavAnA divaso eLe jAya che. - A padane AdhyAtmika artha karatI vakhate yauvanakALa eTale dharmanAM sAdhaka bAdhaka kAraNonI arthAt viziSTa phaLa ApanAra ane temAM pratyavAya nAkhanAra kAraNonI samajaNa e bhAva le. AvA prakAranI samajaNane-jJAnane dharmayovanakALa samajavo. cetanA kahe che kehe sakhI ! mArA pati mAro saMga karatA nathI tethI mAre dharmayauvanakALa-dharma sAdhanA karI zubha phaLa besADavAne agatyane vakhata nakAme cAlyA jAya che. A divase zubha dharmaphaLa prApta karavA mATe temAM hasavAnA khelavAnA-temAM ramaNa karavAnA che ane tema karI dharmasAdhana karI levAnA che. e avasara evo suMdara che ke e vakhatamAM dhArIe teTaluM zubha phaLa meLavI zakAya tevuM che ane tema karavA mATe je anukULatA prApta thavI joIe te maLI paNa che. saMsAracakramAM A avasara vAraMvAra Avato nathI. aneka durgatiomAM te zubha phaLa vicAravAne avakAza ja Avato nathI. A sAre avasara prApta thayA chatAM pati te Arta tema ja raudradhyAnamAM pitAne vakhata kADhI nAkhe che, nakAmI rAjakathA, dezakathA vigere vikathA karavAmAM kALa gumAve che, viSayakaSAyasevanamAM ane pramAdamAM samaya nirgamana karI nAkhe che, pitAne je sAdhana karavAnuM che te sarva rahI jAya che ane maLelI anukULatAone kaze pazu sadupayoga thato nathI. A arthamAM yauvanakALa te upara jaNAvyuM tema dharmanA sAdhakabAdhaka kAraNe ane tenAM phaLanI samajaNa e samaja; AnaMdanA divase te Icchita sAdhana karavAne samaya jANuM ane rAtri rovAmAM jAya che te Atta rIdradhyAnamAM kALa cAlyA jAya che, ema samajavuM. have AvI bAbatamAM ApaNo keTale nakAme kALa jAya che, te jarA vicAravA yogya che. eka divase savAre UThIne rAte sUtA sudhImAM keTalI kalAke nakAmI rIte pasAra karI che tenI vicAraNA karaze te jaNAze ke-ghaNe samaya sAdhAraNa Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatrIsamu' padma 369 vyavahAranAM kArya uparAMta nakAmI vAtamAM-parinaMdAmAM athavA svAha mAM cAhyA jAya che. e uparAMta iMdriyAne anukULa padArthA meLavavAmAM, zarIranI saMbhALa karavAmAM ane khAnapAnanA padArthAnI goThavaNu karavAmAM ghaNA kALa jAya che. iviyeAga, aniSTasaMcAganI ciMtAmAM, tenA vicAramAM ane saMsArane vaLagatA javAnA prayAsa, prapaMca ane dhamAdhamamAM ghaNe kALa pasAra thAya che. AvI ja rIte Atta ane rodradhyAnanA prasaMgo A jIvane eTalA badhA prApta thAya che ke temAM AnaMda mAne che, masta bane che, rAcImAcI rahe che ane mAja mAne che. saMsAraphaLane ApanAra kAraNeAnA te vicAra paNa karatA nathI, kAI vAra vicAra kare che te tene aTakAvavA niNya karatA nathI ane koI vAra zubha vicAraNAmAM AvI jaI kAMi niNaeNya kare che te tene vaLagI rahetA nathI ane jarA viSama prasaMga maLatAM sa'sAra tarapha DhaLI jAya che. aheA mitravaya ! A manuSyajanma, Arya kSetra, sudeva, sugurudha nA ceAga vigere sAdhanA mahApuNyayeAgathI maLe che teA tenA lAbha levA temAM hasavu khelavuM e tAru' katavya che. AvA sArA vakhatamAM te tAre evI aneka prakAranI jogavAimAM ramaNu karI, sAdhananA lAbha lai, sAdhya sanmukha thai javuM ucita che. AvA cauvanakALa nakAmA cAlyA jaze teA pachI pastAveA thaze, ghaDapaNamAM paga ghasaDavA paDaze tyAre bahu kheda thaze, paNa pachI te kheda ke pastAvA nakAmA che, mADA che, niSphaLa che. ratnaala kAravaDe zatrugArAelI mane motInI mALA paNa pasaMda AvatI nathI, gamatI nathI. mArA dilamAM eka evA vicAra Ave che ke ( AvI sthitine badale te ) huM jhera lai lauM, jhera khAI jauM. " naga bhUSaNaseM jarIjAtarI, motana kachu na suhAya; ika buddhi jIyameM aisI Avata hai, lIjerI viSa khAya, vAre0 2 * bhAva--patine prasanna karavA mATe sumatie peAtAnA nAjuka saiAM yukta zarIra upara ratnaAbhUSaNA paheryAM hatAM ane te eTalAM badhAM hatAM ke tenAthI jANe peAtAnu zarIra jaDI lIdhuM hAya tema dekhAtuM hatuM. sALa zaNagAra sajI suMdarI pati pAse jAya che tyAre peAtAnI sArAmAM sArI vastuo zarIra para dhAraNa kare che, tevI rIte sumati paNa jANe ratnaAbhUSaNuvaDe jaDAI gayelI heAya tevI dekhAtI hatI. sumati peAtAnI te sthitinA vicAra karatAM bele che ke--AvI rIte zaNagAra sajelI mane motInI mALA pazu pasa AvatI nathI. pati maMdire padhAratA hoya te sAdhvI satIe zaNagAra sajavA ucita gaNAya, mAre 2 naga=ratna. bhUse=ata'kArathI. jarI=jaDelI. jaDelI-maDhelI. mAtanamotInI mALA. kahyu=kAMi. na jIyame dilamAM, manamAM, lIjerI khAyalaine khAuM, viSa=jhera. 47 jarIjAtarI zaNaga rAyalI, seAnAnA AbhUSaNothI suhAya=gamatu nathI. ika=eka, buddhivicAra, Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 zrI AnaMdaghanajInAM pado zaNagAra sajavAnuM prayojana ja rahetuM nathI ane sajela zaNagAra mane gamatuM paNa nathI. patine A asahya viraha hovAne lIdhe have te mArA manamAM ema thAya che ke-huM jhera khAI lauM, kAraNa pati mane TaLavaLAve che parantu mAre maMdire padhAratA nathI ane mArAthI have tene viraha sahana karI zakAtuM nathI. atre virahI strInA manamAM je vicAre thAya tene tArazya citAra ApavAmAM AvyuM che. AdhyAtmika artha-zuddha cetanA athavA sumatie paMcamahAvratarUpa AbhUSaNe dhAraNa karyA che ane temAM kavacit kavacit kSamA, saMteSa, saMyama vigere ratna jaDyAM che. AvAM AvAM aneka rastethI vibhUSita thayeluM zarIra guNaratnathI DhaMkAyeluM che, maDhAI gayeluM che, jaDAI raheluM che. temAM vaLI dIkSAdika avasare navIna ratno jaDavAmAM Ave che ane ema bhavacakramAM bhamatAM kaI kaI vAra navIna navIna dIkSAdika ratno cetana cetanA pAse dhAraNa karAve che. e uparAMta cetanAe potAnA gaLAmAM mauktika guNamALA paNa dhAraNa karI che ane tema karIne pitAnuM akhaMDa saubhAgyapaNuM batAvI ApyuM che. cetanA pitAnI zuddha dazAmAM aneka guNa dhAraNa karanAra che ane tenuM maLarahita zuddha zarIra ratna AbhUSaNathI vibhUSita che, paraMtu cetanajI pitAne maMdire AvatA nathI, pitAne zuddha bhAva pragaTa karatA nathI ane kulaTA strIone saMga mUkatA nathI, tethI chevaTe kaMTALo khAIne zuddha cetanA kahe che ke-upara uparanA dIkSAdika ratnone game teTale bAhya ADaMbara karavAmAM Ave paNa jyAM sudhI mArA nAtha pate tyAM hAjara nathI tyAM sudhI sarva nakAmuM che, phekaTa che, vyartha che. game teTalI zubha karaNI karavAmAM Ave paNa jyAM sudhI temAM zuddha upaga na hoya, game teTalA bAhya ADaMbara karavAmAM Ave paNa jyAM sudhI aMtarAtmA jAgrata thaI beDA na hoya tyAM sudhI vastutaH tathA prakAranA phaLanI apekSAe sarva vyartha che. jema AtmA vagaranuM zarIra phekaTanuM che tema AtmA vagaranA-mArA cetanapati vagaranA sarva bAhya upacAropachI game tevuM suMdara nAma ApavAmAM Ave te paNa-nakAmA chemane te bAhya upacAra jarA paNa pasaMda nathI. game te kriyA karavAnI hoya paraMtu temAM jyAM sudhI zuddha upaga aMtargata vartate na hoya tyAM sudhI sarva prayatna sAdhya phaLa ApanAra thatA nathI e spaSTa hakIkata che. mArA nAthanI gerahAjarImAM mane ratna, AbhUSaNe ke motInI mALA paNa pasaMda paDatAM nathI ane satIne tema thavuM te taddana tenA satItvane anurUpa che tethI have to mArA manamAM evo vicAra Ave che ke AvI kaDI sthiti jogavavAne badale jhera khAI lauM. virahAvasthAmAM jhera-viSa khAI jIvanano aMta lAvavAnI buddhi kAmAMdhatAthI keTalAka manuSyone kaI kaI vakhata thAya che, je utAvaLathI thayelA sAhasika vicAranuM bahudhA pariNAma hoya che. cetanA sAmAnya rIte evo vicAra atra batAve che ke pativirahanI avasthA have asahya thaI paDI che. athavA Ano bIjo artha evo ghaTI zake che kejIvane eTale cetanajIne evI buddhi thAya che ke have te viSa khAI lauM; atyAre je Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatrIsamu` padma 301 suMdara sa'sArika bhAga che, te hAla te| bhogavI lau, AgaLa upara zuM thavAnu che tenI kAne khabara che ? je thavAnu haze te thaze, paNa hAla teA AvA paulika bhAgo bhogavI lauM; AvA AvA vicAra karIne jIva aneka vAra jhera khAya che. tenA pariNAme Atma dazAthI mRtyu pAmI saMsAracitA para baLe che athavA bhUmidAha pAme che ane kumaraNa-AtmahatyA(alaMkArika)nA pariNAme pAchA evA aneka bhavA kare che. AvI rIte aneka vAra viSa khAdhuM, jhera pI lIdhu, paNa bhUkhyA rAMka jIva dharAyA nahi ane tethI tene evuM eThuM khAvAnI buddhi thayA ja kare che. AvAM aniSTa kAraNeA meLavIne prApta thayela dharmayauvanakALa A jIva gumAvI de che. A pramANe artha karavA ThIka lAge che, bAkI zuddha cetanA peAte jhera khAvAnA vicAra kare e teA cAlu amAM ke AdhyAtmika amAM besatuM Ave tema nathI ane tevI ja rIte sumati jevI sAdhvI satI evA vicAra kare te tadna banavA ceogya lAgatuM nathI, ema upara uparathI jaNAya che, paraMtu pativirahe peAtAnA aMta lAvavAne je niSNuya cetanA atra batAve che te tenA satItvane ceAgya che ane teTalA pUratI ja dRSTAMtanI yAjanA ghaTAvavI cegya jaNAya che. A arthaghaTanA karavAthI satItvanu poSaNa thAya che. ' jIyame'eTale bAhya dazAmAM vartatA cetanajIne e artha karavAmAM jo ke bhAvArtha barAbara Ave che. chatAM eTalu kahevu joie ke tema karavAmAM prathamanA e caraNu sAthe sahaja abhaMga thAya che. sarva rIte vicAra karatAM ema lAge che ke--cAlu artha karavAmAM virahI strInI peThe sumati athavA cetanajIe asahya viraha vedanAne lIdhe viSa khAI jIvananA aMta ANavAnA vicAra karyAM ane tenA AdhyAtmika artha karatAM yamenA artha cetanajIne ema karavA. e zuddha dazAmAM cetanajIne aneka guNaratnAAbhUSaNA ane guNoktikamALA hoya che te tene atyAre gamatI nathI ane te guNNA grahaNa karavAne badale cetanajIne hajI paNa viSa khAi lai-sAMsArika sukhA bhogavI saMsAra vadhAravAnA ja vicAra thayA kare che, e ati khedrane viSaya che. nA sovata hai, leta usAsana, manahI meM pIchatAya; yoginI hukeM nikalUM gharateM, AnaMdaghana samajAya. vAre0 3 "huM UMghatI nathI, uzvAsa paNa letI nathI ( mAtra niHzvAsa ja lauM chuM.) ane manamAM ( vAravAra) pazcAttApa karuM chuM. jogaNu thaine have te gharamAMthI bahAra nIkaLI ja' ( evA vicAra thAya che ) ( teTalA mATe huM sakhI !) AnaMdaghanane tuM samajAva. " bhAva-viraDI strI jevI rIte rAtanA UMghatI nathI paNa pati nAmanuM raTaNa karatI karatI ujAgarA karI AkhI rAta pasAra kare che tema mane paNa UMgha AvatI nathI. virahI 3 sAvata=U~dhatI. usAsaUMcA zvAsa. pIchatAya pazcAttApa kare, kheda kare, pAchaLathI dAjhavArUpa kheda. yoginI=jogaNa =thaIne nikasa =nIkaLuM dharateM dharathI. samajAya=samajAva, Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37ra zrI AnaMdaghanajInAM para strI badhe vakhata dilagIrIne lIdhe niHzvAsa mUkyA kare che, nIce zvAsa le che, paNa UMce zvAsa letI nathI tevI rIte huM paNa UMco zvAsa letI nathI ane virahI strI jema manamAM vAraMvAra kheda pAmyA kare che tema huM paNa pazcAttApa karyA karuM chuM, kheda pAmyA karuM chuM, zokagrasta thaI jAuM chuM, ATalI badhI vijJapti karavA chatAM ane pati mATe AkAMkSA rAkhavA chatAM paNa pati jyAre pitAne maMdire nathI ja padhAratA tyAre virahI strI jegaNuM thaI, bhabhUta lagAvI, ghara choDI, saMsAra tajI devAno vicAra kare che, tema huM paNa A virahAvasthA sahana na thavAthI jogaNa thaI gharathI nIkaLI javAne vicAra karuM chuM, tethI huM sakhI ! have te tuM cetanajIne--mArA nAthane--mArA hRdayavallabhane samajAva. teone kahe ke-A tamArI prANavallabhA tamane maLavAne ATalI badhI Atura che ane tame tenI sAme dRSTi paNa karatA nathI te have to te tamArA virahathI bhekha dhAraNa karaze ne jegaNa banI jaze. AdhyAtmika artha-A AkhuM pada AdhyAtmika arthathI bharapUra che. tenA arthane kiMcita jhaLakATa karavA atra prayAsa karyo che. vadhAre vicAraNAthI vidvAna vAcakane temAMthI aneka navA bhAva khuraze ema lAge che. keI navIna bhAva jANavAmAM Ave te athavA phure te vivecana kartAne jaNAvavA kRpA karavI. hakIkata ema che ke-virahadazAmAM jema patiparAyaNa satIne UMgha AvatI nathI tema vibhAvadazAmAM vartanArA jIvone yoganidrA AvatI nathI. matalaba tenI zuddha cetanA patisaMge je sukha meLavI zake te tene maLatuM nathI ane te sukha paikI eka sukha AnaMdathI mIThI nidrA AvavAnuM che. yoganidrAmAM cetanajI pitAnA mana, vacana, kAyAnA yogenuM iMdhana karI bAhya dazAmAMthI nivatI aMtara dazAmAM vartata rahe che ane tethI bAhya dazAne aMge tene ganidrAmAM paDI gayele gaNavAmAM Ave che. jyAM sudhI prANI saMsAradazAmAM ropA rahetA hoya che tyAM sudhI tene yoganidrA AvatI nathI ane roganidrA zuM che tene khyAla paNa Avato nathI. zuddha cetanA UMgha AvatI nathI ema kahe che te bAhya dazAne aMge saMsAra jAgRti ane yoganidrAne abhAva samajo. virahadazAmAM sAvI satI patinA nAmanuM smaraNa karatI nisAsA mUkayA kare che, zekamAM rakta thAya che paNa UMce zvAsa letI nathI. UMce zvAsa le te hamezAM saMteSa, AnaMda, svAthya batAvanAra che, te duHkhI jone hote nathI; nIce zvAsa zokathI, krodhathI ane asthiratAthI Ave che te virahI strIonA nazIbamAM hoya che. evI rIte A jIva paNa vibhAvadazAmAM vartate hoya che tyAre nIca pariNatirUpa nisAsA mUkyA kare che paNa ucca pariNatirUpa usAsa letA nathI. vibhAvadazAmAM pariNatinI nirmaLatA thavI azakya che, bahu muzkela che ane tethI mahAbhAgyodaya hoya te ja jIva ucca vicArazreNimAM AvI zake. saMsArAnadamAM Asakta jIva sthaLa sukhanI sagavaDa mATe ane viSayabhoga mATe udyama karyA kare che, vizuddhatara jIvananI apekSAe e sarva nisAsA ja che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatrIsamuM pada virahI strInA manamAM aneka prakAranA vicAra AvyA kare che. pati pitAne maMdire padhAraze ke nahi? kayAre padhAraze? mArI sAthe prema karaze ke nahi? mAro viyoga hamezane mATe dUra karaze ke nahi? AvA AvA vicAro karI sumati athavA zuddha cetanA pitAnA manamAM muMjhAyA kare che, kheda pAme che ane tene laIne manamAM tene pazcAttApa thAya che ke patine pitAnI tarapha AkarSaNa karIne kheMcI lAvavAmAM hajI pite niSphaLa nIvaDI che. cetanajI paNa mAyA, mamatAnI sobatamAM paDI jaIzuddha svarUpe pragaTa karatA nathI ane prApta thayela avasarane lAbha letA nathI, chevaTe bahu pazcAttApa pAme che ane kheda kare che, paraMtu pachI gayela avasara hAthamAM AvatuM nathI. zuddha cetanAnA prasaMgane lAbha levAmAM pramAda karanAra athavA bedarakArI karanArane pazcAttApa thAya emAM kAMI navAI jevuM nathI. AvA kAraNathI kaMTALIne zuddha cetanA vicAra kare che ke-have te gaNu thaIne ghara bahAra nIkaLI jauM. AgalI gAthAmAM jhera khAvAnI hakIkata kahI hatI ane uparanA padamAM jIva levAnI vAta aMtakane kahI hatI tene anurUpa A vicAra che. pativirahI strI tine aneka prakAre vinave chatAM te jyAre maMdire na padhAre tyAre pachI svAbhAvika rIte te e vicAra kare ke have jyAre patimeLApanI AzA rahI nathI tyAre bhabhUta lagAvI, aleka jagAvI, jogaNu thaI gharathI nIkaLI paDuM. aho cetanajI ! tArA upara ATale prema rAkhanArI patiniSThAvALI eka sAthvI tArA maMdiramAMthI nIkaLI jaze te pachI tAre bhabhUta caLavAne ja vakhata Avaze ane tuM rAkhamAM ja ragadoLAIza. tAre bahu vicAra karavAnI jarUra che. AvI mahApatiparAyaNa satI tAro paricaya ke jenA upara tene prathama ane sarvotkRSTa haka che tene irache che ane tuM tenI darakAra paNa karatuM nathI, e tane kaI paNa prakAre ghaTatuM nathI. je tArI patnI satI che tethI bIjuM te kAMI karaze nahi paNa tuM kulaTAnI sebatamAM rahe che tethI kaMTALI tAruM ghara cheDI jogaNu thaI jaze te tArA zA hAlahavAla thaze? ane pachI tAre tenI zodhamAM keTalI saMsArayAtrA karavI paDaze ? tene tuM vicAra kara. A sarva hakIkata dhyAnamAM rAkhI sumati kahe che "he sakhI zraddhA ! tuM pati pAse jA ane temane samajAva. teone mArI sarva hakIkata kahe, mArI vartamAna sthiti zuM che te teone batAvI Apa ane chevaTe je teo mAre maMdire nahi Ave te mArI zuM sthiti thaze te teone tAdRzya batAvI Apa. patine kaheje ke tamAre dharmayauvanakALa cAlyA jAya che ane tevA vakhatamAM mArI sAthe vilAsa karI AnaMda bhegavI leze te tamAre pachI kaI paNa prakAranI ciMtA raheze nahi, niraMtarane mATe duHkhane cheDe AvI jaze ane teozrI ane huM vijana pradezamAM sAdi anaMta avyAbAdha sukha bhegavazuM. e sukha kevuM UMcA prakAranuM che te kahevAnI atyAre jarUra nathI paNa mArA nAtha mArI pAse Ave che tenI vAnakI te teone batAvI ApuM. ATale saMdezo tuM mArA nAthane jarUra Apaje." Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 zrI AnaMdaghanajInAM pado A padanI bhASA zrI AnaMdaghanajInI sAmAnya zailIne taddana anurUpa che, emAM batAvelA vicAro praDha ane aMtaraMga che ane ene bhAva tathA Azaya hRdayanA UMDA pradezamAM asara karanAra che. bIjI kaI paNa pratamAM e pada nathI chatAM e zrI AnaMdaghanajInI kRti nahi hoya ema kahevAmAM AMcake Ave che. pada sADatrIsamuM rAga velAvala. tA joge citta lyAo re, vahAlA. tA joge0 samakita dorI zIla laMgoTI, ghulaghula gAMTha ghulAuM; tatvaguphAmeM dIpaka jouM, cetana ratana jagAuM re vahAlA. tA joge0 1 "he vahAlA ! te jagamAM te saMbaMdhasAdhanamAM cittane lagADe. samakitarUpa derI ane zIla lageTI lagAvI ane temAM gheLAvArUpa gAMThane zobhAvuM. (vaLI) tattvaguphAmAM dIpaka( ti)ne jouM ane cetanaratnane jagADuM." - bhAva--uparanA padamAM zuddha cetanAe sakhI zraddhA pAse pitAnI virahAvasthAmAM kevI sthiti thAya che te saMbaMdhI vAta karI ane chevaTe pitAne vicAra ema batAvyuM ke huM have jogaNuM thaI gharathI nIkaLIza. emAM patine samajAvavA mATe sakhIne vijJapti karI che tyAM eka bIjo ja Azaya prApta thAya che. mIrAMbAInAM vairAgyavALAM padomAM eka prasiddha pada che te rasika vAcakonA jANavAmAM haze. "zodhavA cAlI, piyune zodhavA cAlI, piyune zodhavA cAlI, premanI jogaNa piyune zedhavA cAlI, piyune zedhavA cAlI." mArA vicAra pramANe A padamAM je bhAva batAvyuM che tene A pramANe Azaya ho saMbhave che. patine mATe bhekha dhAraNa karIne huM have gaNu thaI chuM, patinI zodha karuM chuM, patinA nAmanI mALA japuM chuM ane pati mArI prArthanA sAMbhaLI mArA maMdire jarUra padhAraze evI vAMchA karuM chuM. A sthiti barAbara batAvavA mATe zraddhA rAkhIne sumati kahe che ke he sakhI ! meM tane upara jaNAvyuM tema huM patinI khAtara bhekha dhAraNa karIza, paNuM tuM patine kaheje ke-A tamArA premanI jogaNa tamane maLavA Atura che. enA jega * A pada paNa bhImazI mANekanA chApela pustaka sivAya bIjI koI paNa pratamAM nathI. tene artha saMdara che tethI atre tenA para vivecana karyuM che. A pada zrI AnaMdadhanajI mahArAjanuM hovuM joIe ke nahi, te para padane cheDe vivecana karyuM che. - 1 tA joge=te saMbaMdhasAdhanamAM, temAM. citta lAe=dhyAna Ape. derI=ka dero. laMgoTIkakara, dhrulaghula temAM kasa gheLAvArUpa, dulAuM=zobhAvuM, lagAvuM. dIpakadI. jagAuM=jAgrata karuM', jagADuM. Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sADatrIsamuM pada 375 upara prema lAvaje, enA bhekha upara udAra dRSTithI jojo, enA vizuddha vartana tarapha vahAla batAvaje. e tamArA viyegathI bhUlI paDelI bhAminI tamArA tarapha ekAMta hitadaSTithIpremadRSTithI jue che, mATe eno yoga kevo che te jarA juo. he sakhI ! A pramANe sarva hakIkata tuM mArA nAthane kaheje ane chevaTe jaNAvaje ke-A tamArI hRdayavallabha satI sAdhavI zuddha cetanAne vega atizreSTha che tethI tenA upara tamAruM mana lagADe. AvI rIte uddaghAta karI, A padamAM jaina dRSTie yoga kevo hoya tenuM darzana karAvyuM che. A bhAva lAvavA mATe jegaNu zabdanI arthaghaTanAmAM AgalA 5da sAthe sahaja kheMcatANa karavI paDI che, paNa AkhA vivecanamAM kartAne Azaya zuM haze te samajavAne prayAsa hovAthI temAM koI paNa virodha nathI A padamAM yoga batAvyuM che te samajavA mATe bahu vizALa yogajJAnanI AvazyakatA che. jema jema ene prakAza vadhAre paDaze ane khAsa karIne jema jema anubhava vadhAre thaze tema tema temAM rahela sauMdaryane jhaLakATa thaze. atra batAvela yugamAM manane joDI devA cetanajIne vijJapti che. eka vakhata cetanajI e yogamAM citta lAve ke turata sumati te tenI pAse ja che, tenA maMdire te jarUra padhAre ane chevaTe zuddha cetanA paNa vikAsakramamAM AgaLa jatAM prApta thaI jAya. AvI rIte vegamAM praveza karI temAM citta pavavA mATe Agraha karavAnA hetu cetanajI ane zuddha cetanAno meLApa karAvavAnuM che. jagI derI, laMgoTa rAkhe che, laMgoTane gAMTha bAMdhe che ane sAdhya dIpakanA darzana karavA cidraguhAmAM praveza kare che ane alakane jagAve che tenuM atra sAmya batAve che. he cetanajI ! tame haThAdi varSa vegamArga mUkI daI vizuddha jogano paMtha nIhALaze tyAre tamane temAM apUrva AnaMda thaze. tyAM prathama te tame mArthAnusArInA ati uttama guNe prApta karI, traNa karaNuvaDe zuddha deva, guru ane dharma upara sApekSa dRSTie ruci prApta karaze. e zuddha deva, guru, dharma paranI rucine samyakatva kahevAmAM Ave che, jenI prAptithI saMsAra parimita thAya che, sAdhyanuM sAmIpya thAya che ane vikAsamArgamAM pragati jhapATAbaMdha thatI jAya che. e samakita athavA samyakatva. rUpa derI tamane tyAM prApta thaze ane eka vakhata tenA para tamAruM citta lAgaze eTale AgaLa ka mArga grahaNa kare che te ApoApa sUjhI raheze. jogIo laMgoTIne bAMdhavA kamara upara kaMdore rAkhe che tene dorI samajavI. zarIranA madhya bhAga para kaMdare bAMdhavAthI jANe anyatra avyavasthita vihAra sAme eka jAtane pratibaMdha thaI jatA hoya evuM jaNAvavAne Azaya hoya ema paNa jaNAya che. matalaba azvane aMkuzamAM rAkhavA mATe jema madhya bhAgamAM paTTo rAkhavAmAM Ave che te A samyakatvarUpa dorIno upayoga samaja. vaLI eganA Adya aMga tarIke sarva cagadarzanakAre baddhakara7 thavAne upadeza Ape che. yogamArgamAM praveza karI vadhAro karavAnI AkAMkSA hoya temaNe akhaMDa brahmacarya Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 zrI AnaMdaghanajInAM pado manasA, vasA ane karmaNe pALavuM joIe. e brahmacaryane yama kahevAmAM Ave che ane pAMca prakAranA yama-mahAvratamAM ene pAtaMjaLa yogadarzanakAra paNa cothuM sthAna Ape che.* anyatra hemacaMdrAcAryAdika jena graMthakAra para ene bahu ucca pada Ape che ane yoganA aMga tarIke gaNe che. strIviSayanuM athavA tatsaMbaMdhI vAtAnuM smaraNa, kathana, rahasya vAte, rAgapUrvaka avalokana, rahasya bhASaNa, saMkalpa, adhyavasAya ane saMjoganI niSpatti e AThe aMgavALuM mithuna vajarya che ema dakSa saMhitAmAM kahyuM che.+ tAtparyArtha e che ke gaviSayamAM pragati karanAre brahmacarya barAbara pALavuM joIe. A yugamAM tethI ja brahmacaryarUpa athavA zIlarUpa laMgeTI dhAraNa karavAnuM batAvavAmAM AvyuM che. zIlano artha zuddha AcAra paNa thAya che ane temAM aneka prakAranA vizuddha vartanane samAveza thata hovAthI atra tene nirdeza karyo hoya ema mAnavAnuM kAraNa rahe che. e arthamAM vaparAtA zIla zabdanA jaina zAstrakAre 18000 bheda batAvyA che x sthaLasaMkecathI atra te para vivecana karyuM nathI. upara jaNAvelA aDhAra hajAra zIlAMga vizuddha AcArane aMge karavAmAM AvyA che. banne artha barAbara baMdhabesatA Ave che tethI yukta che. AvI rIte zIla laMgaTane samakita derI sAthe bAMdhIne temAM ghelAvArUpa-ramaNa karavArUpa gAMTha bAMdhuM chuM. cAritrane svabhAva ramaNa karavAnuM che tethI samakti grahaNa karI, zIlAMga AdarI pachI tenAmAM ramaNarUpa gAMTha bAMdhavAmAM Ave che-mananAM nizcaya karavAmAM Ave che. A gAMTha kAMI upara uparathI bAMdhelI nathI paNa temAM ghoLAvArUpa majabUta gAMTha bAMdhI zIlAMgamAM ramaNa karavAmAM Ave che, tyAM tattvanusaMdhAna thAya che ane jJAnAdi viziSTa guNamAM ramatA thatAM chevaTe te para daDha prema thAya che, evI sudaDha gAMTha te che. gAMganI sAdhanAthI brahmaraMdhramAMthI siddhAvasthAnuM darzana thAya che tema ja piMDasthAdi dhyAna karatAM chevaTe rUpAtIta dayAnanI hada sudhI cetanacha pahoMce che tyAre te cidraguhAmAM dIpaka jue che. prathama jyArathI samyakatvadarzana prApta thAya che tyArathI tene dUrathI te sAdhyanuM darzana upara jaNAvyuM tema thAya che paNa khAsa pitAnI cilguhAmAM rahelA dIpakanuM darzana te dayAnanA caDhatA pagathiye thAya che. tAtparyArtha e che ke-je sAdhyanuM darzana atyAra sudhI pitAthI bahAra thatuM hatuM te have svamAM thAya che. cidraguhAnI zuddhi thayA pachI A viziSTa vegasAkSAtkAra thAya che. AvI rIte jema gIo cidraguhAmAM dIpakanuM dhyAna kare tema A vizuddha yegI tattvajJAnaramaNatAmAM viziSTa dhyAnanA anusaMdhAnathI zuddha sAdhya dIpakanuM darzana kare che. ahIM sAdhyanuM darzana karanAra prathamavasthAmAM * jAo pAtaMjaLagadarzana pAda 2, sUtra 31. + juo sadara sUtra 30 paranI TIkA. 4 juo adhyAtmaka956ma vivecana pR. 356-3pa7 (ddhi. A. ) . ziyaLa eTale brahmacarya ane zIla eTale zuddha vartana-caritra. A banne arthane goTALo na karavo. zabdanuM sAmya hovAthI ghaNI vakhata bhUla thaI jAya che. atra vivecanamAM baMne artha ghaTAvyA che. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sADatrIsamuM pada 360 cetanajI pote ja che, sAdhya bahAra che ane tenuM darzana tene karavAnuM che ema tene lAge che. zuddha cetanAne ane cetanajIne vastutaH te abheda che, paNa vartamAna vibhAvAvasthAmAM bheda spaSTa che. sAdhya sAdhananI jarUriyAta cetanajIne ja che ane te sAdhananI prAptithI sAdhyadarzana thatAM, chevaTe sAdhya ane sAdhakanI ekatvatA jaNAtAM sAdhya, sAdhaka ane preraka cetanA sarva eka thaI jaze, e vikAsakramamAM gapragatigata prAptavya sthiti che. vartamAna cetanAnA vakatavyamAM virodha lAgato hoya te te mAtra vibhAvane laIne ja che, emAM svarUpa jANanArane jarA paNa zaMkAsthAna lAge tevuM nathI. vaLI jema bhegI aleka jagAve che eTale alakSya svarUpe pragaTa karavA mATe dhaNI saLagAve che tema ApaNe vizuddha yogI cetanaratnane jagAve che. e samaje che ke A cetanajI pote ja zuddha, niraMjana, nirlepa, nikama, akalaMkI, avinAzI, zuddha buddha che, enI vAstavika sthiti adhunA AvRtta che, paNa ene yogya puruSArthathI jo jAgrata karavAmAM Ave to te paramapadane prApta karI zake che ane tyAM te niraMtara rahI zake che. A sthiti prApta karavAnA prayAsane cetanaratnane jagAvavAnA arthamAM vAparela che. enuM sAmya aleka jagAvavAnI sAthe samajavuM. he mArA nAtha ! AvI rIte derI, laMgoTa dhAraNa karI, gAMTha bAMdhI cidraguhAmAM dIpaka jevuM ane alekane jagAvuM evA prakAranI mArI sthiti thAya evA yoga upara tame tamAruM dhyAna deDA, tamAruM mana temAM pare. vaLI e yugamAM anya zuM zuM thAya che te paNa batAve che. aSTa karama kaMDekI dhUnI, dhyAnA agana jagAuM; upazama chanane bhasama chaNAuM, malI malI aMga lagAuM re, vahAlA. tA joge. 2 ATha karmarUpa chANanI dhaNImAM dhyAnaagnine saLagAvuM ane nivRttibhAvarUpa gaNe bhamane chaNIne (pachI tene) laI laIne aMge lagAvuM." bhAva--jegI ghaNI dhakhAve che tevI rIte jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mehanIya, Ayu, nAma, gotra ane aMtarAya e ATha karma tathA tenI uttara eka so aThThAvana prakRtirUpa chANunI pUNuM banAvuM. A jIvane saMsAramAM rakhaDAvanAra, aneka prakAranI upAdhi karAvanAra ane saMsAramAM rakta rAkhanAra karme che. te sarva karmaprakati AtmA sAthe kSIranIranyAye maLI rahe che, te badhI prakRtione yegI jema chANa khaDakIne tenI dhaNI banAve tevI rIte tene goThavIne tenI nIce dhyAnaagni saLagAvuM. dharmadhyAna 2 keDekI=chANAnI. dhUnI=dhuNI, agnisthAna. agana=agni. upazama=nivRttibhAvarUpa. chanane galaNe. bhasama bhasma. malI malI=laI laIne, meLavI meLavIne. aMga=aMge, zarIre. lagAu coLa. 48 Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 zrI Ana dhanajInAM padmA ane zukaladhyAna e e zubha dhyAneA che. temAM dharmadhyAnanA AjJAvicaya, apAyanizcaya, vipAkavicaya ane saMsthAnavicaya e cAra bhedya che, temAM piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta e cAra vibhede dhyeya che. tyAra pachI zukaladhyAna-mahAutkRSTa dhyAna karavAmAM Ave che jenA pRthavitarka sapravicAra, ekavitarka apravicAra, sUkSmakriyA apratipAti ane samucchinnaSkriya anivRtti evA cAra pAyA che. dharmadhyAna tathA zukladhyAnanA ekeka vibhAgamAM jema jema AgaLa AgaLa pragati thatI jAya che tema tema anekaguNu karmAMnI nirjarA thatI jAya che, Atmapradeze lAgelAM kame* peAtAnu phaLa jaNAvyA vagara svataH kharI paDe che. ( ane jaina paribhASAmAM pradezeAya kahevAmAM Ave che. ) karmanA nAza karavAnA prabaLa upAya dhyAna che, nirjarA karavA mATe bAhya ane abhyaMtara tapa ja sAdhana che ane tadrugata abhyaMtara tapamAM dhyAna mukhya bhAga bhajave che. enA para kAMika vicAra chaThThA padmanA vivecanamAM karyAM che ane vizeSa hakIkata upeAtamAM paNa lakhI che. vizeSa ruciva te zrIyAgazAstra vigere granthathI vadhAre hakIkata jANI levI. atra kahevAnI hakIkata e che keka rUpa iMdhanane dhyAnaagnithI bALI devAM ane tene evAM maLavAM ke temAM koi pazu kAcA rahe nahi, sava karmane bALIne tenI rAkha karI nAkhavI. jema jema dharma ane zukla sAnamAM vadhAre vadhAre praveza thatA jAya che ane cetanajI temAM pragati karatA jAya che tema tema tene karmanA bhAra ghaTatA jAya che ane tattvaguphAmAM je dIpaka te jue che tenI najIka najIka tenuM gamana thatuM jAya che. chevaTe jyAre zukaladhyAnanA cAthA pAyA para ArUDha thAya che tyAre anaMtara samaye te dIpaka sudhI paheAMcI jAya che. siddha bhagavAna anI siddhazilAmAM nivAsa kare che. huM prItamajI ! AvA prakAranA yuga upara tamAruM mana parovI de, tenuM ArAdhana karI ane tanmaya thaI mArA anAdi virahane zAMta karA. bhAga upara jaNAvyu. te rIte kaiMdhananI dhyAnAgnivaDe bhasma thai te bhasma upazamanivRttibhAvarUpa gaLaNe karIne chaNI nAkhuM-cALI nAkhuM. AvI rIte bhasmane cALavAthI temAM paNa vaLI kAMi kacarA rahI gayA haiAya te te nIkaLI jAya che ane evI rIte mela vagaranI bhasma rahI tene pachI laI laIne mArA zarIre cALu, cegIe dhUNImAMthI bhasma laI, tene cALIne peAtAnA zarIra para cALe che tevI rIte upazama gaLaNe bhasmane chaNI nAkhIne tene mArA zarIra para vAravAra lagAvuM. tAtparyA e che ke-dhyAnAgnithI saLagelA karmAmAM kacarA rahI gayA hoya te nivRttibhAvarUpa gaLaNAthI dUra karI nAkhu ane karmAne vipAkayamAM na AvavA detAM pradezeAdayathI vedI lai tene paNa pheMkI dauM ane AvI rIte tadna kama vagaranA-lepa vagaranA-mela vagaranA thai jauM. huM caitanajI ! jyAre tame AvI bhAvanA karaze| ane tene vaLagI rahevAnA nirNaya karaze tyAre mArI ghaNA vakhatanI Apane maLavAnI ciMtA dUra thaze ane mArI bhavanI bhAvaTha bhAgI jaze . ( ane tamArI ane mArI vacce sAtmya hAvAthI tamane paNa evA ja apUrva AnaMdanA anubhava thaze. ) Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sADatrIsamu' padma 39 karmAM A cetanajIne keTalA trAsa Ape che ane saMsAramAM kevuM ane keTaluM paribhramaNa karAve che te para atra ullekha karavAnA sthaLa kAcathI avakAza rahetA nathI, paraMtu TUMkAmAM ema samajavuM ke kane lIdhe ja A AkhA sa`sAra maDAce che ane sujJa prANInu kartavya e karmAMnA ane peAtAnA sarva saMbaMdha kevI rIte chUTI jAya e vicAra karavAmAM che. prabaLa puruSArtha karavAmAM Ave teA karma parataMtratA paNa dUra thaI zake tevI che. cAgamAge dhyAnAgnithI tenu jvalana karatAM tene bahu aze nAza thate jAya che. zubha vAsanA ane bhAvanAvALA pratyeka mumukSunI pharaja che ke-eNe dhyAnanA viSayane barAbara abhyAsa karavA. ceAganI e cAvI che ane te cAvI ughADavA mATe tenA ane tenI aMdara rahelA yaMtrAdikanA barAbara abhyAsa karIne tene samajavAnI jarUra che. Adi gurukA celA hokara, mohake kAna pharAuM; dharama zukala doya mudrA sohe, karuNAnAda bajAuM re vahAlA. tA joge 3 " arihaMta bhagavAnanA celA thaIne mAhanIya karmanA kAna phADI nAkhuM (vIMdhu); pachI dharma tathA zukaladhyAnarUpa e mudrAe (mArA kAnamAM) zeAle ane karuNAnA nAdya vagADuM. " bhAva--yAgasvarUpa batAvatAM vizeSamAM zuddha cetanA kahe che ke-jema yAgI banI zake tyAM sudhI alekanAtha, gArakhanAtha vigere jANItA gurusthAnamAM jai tenA paTTadhArI mahutanA celA thAya che ane tene peAtAnA guru banAvI tenI pAse yeAgAbhyAsa kare che tema huM Adyaguru zrI arihaMta bhagavAnanA upAzraya( Azrama )mAM jai, tenA pATadhara ceAgya guru pAse dIkSA grahaNa karI temanI pAse yoganA abhyAsa karuM. koI paNa viSaya guru pAsethI zIkhavAmAM ne samajavAmAM Ave te ja tenuM rahasya prApta thAya che, kAraNa ke gurunI pAse sapradAya jJAna ati uttama prakAranuM hAya che te anya pustakavAMcanathI kadi prApta thatu nathI ane khAsa karIne yAganA viSaya te evA che tenAM mudrA, Asana ane prANAyAmAkrikamAM gurusahAyanI ati AvazyakatA che. ghaNI vakhata yAgane badale ceAgAbhAsamAM citta eTalu badhu' paripUrNatA mAnI le che ke cegya guru vizuddha mAga khatAvanAra na hAya tA mahudhA mahAanartha thAya che ane peAtAne keTaleA adhikAra prApta thayA che e samajyA vagara jo ati ucca dazAnA yAnAdika karavA maDI javAya te ekadama adhaHpAta thaI jAya che. AvAM AvAM aneka kAraNeAthI ceganA abhyAsIne gurukuLavAsanI bahu jarUra sarva cAgaviSayaka graMthakArAe batAvI che. huM paNa Adyaguru zrI arihaMta paramAtmA jemaNe viziSTa yoga khatAnye che. temanA caraNe mastaka lagAvI, temanA taraphathI je vartamAna 3 Adi guru=zrI arihaMta. celA ziSya. hAkarathane. mohakamohanIya karmonA. kAna karAkAna phADI nAkhuM, kAna vIMdhuM. mudrA=kAnamAM yogIe pahere che te. karuNA=mAtajI mAtaNanI dveSaNArUpa. nAda= avAja, yogamAM thatA nAda ( anAhatAdika ) bajAjvagADuM. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 mahAtmA vidyamAna heAya temanA ziSya thai mehurAjAnA kAnane mATe yogIe kAnamAM moTAM kANAM pADe che ane te mATe tene paNa mAhurAjAnA kAnane phADI nAkhuM, cegasAdhanA karavAnuM sarva karmane dUra karavAM ane cetanajIne karma bhArathI mahAadhama saMsAracakramAM rakhaDAvanAra, sapaDAvanAra ane teTalA mATe enekanA rAjA kahevAmAM Ave che. ene kabajAmAM levAnAM kAryane cagI peAtAnA kAna Avela che. matalaba e che ke-yogI jema mudrA tema huM paNa mAhanIya karmarUpa kAnane phADI nAkhuM. uparAMkata rIte vIMdhelA kAnamAM ceAgIe mudrA pahere che e jeone yAgIonA paricaya haze te jANatA haze. huM dharmadhyAna ane zukaladhyAnarUpa mudrAe paheruM chuM. sAdhyanu sAmIpya rahevA sAru mudrA paheravAmAM Ave che. dharmadhyAnanA cAra pAyA paikI paramapuruSamaya thavA mATe zrI arihaeNta mahArAjanuM dhyAna na karatAM piMDastha, padmastha, rUpastha, rUpAtIta e cAra dhyeya vibhAga barAbara mudrAnuM svarUpa khaDuM kare che ane tevI ja rIte dharmadhyAnanA bAkInA traNa bhedo paNa mudrAnA upayAga matAvI Ape che. zukaladhyAnamAM mudrA bahu alpa rahe che, kAraNa ke e dhyAnamAM aMtarAtma pradezanA UMDA pravAhamAM avagAhana karavAnu che chatAM ene paNa mudrA sAthe sarakhAvavAmAM kAMI vAMdhA AvatA nathI. matalaba e che ke-gurumahArAjanA saMcAgathI dhyAnaviSayanA abhyAsa karI, mAhanIya karmane cIrI nAkhuM ane dharmadhyAna ane zukaladhyAnane AdaruM, Artta-raudradhyAnane tajI dauM. zrI AnaMdaghanajInAM pA phADI nAkhuM. mudrA paheravA cIre che, tevI rIte huM pariNAma eka ja che ke tethI halake karaveA. sarva karmAmAM paNa sAvanAra mAhanIya karma che, ene pakaDI, enA kAna phADI nAkhI phADe che tenI sAthe atra sarakhAvavAmAM paheravA mATe kAnane phADI nAkhe che vaLI jogIe jema zIMgaDAM vagADe che, za khanA nAda kare che ane bIjA aneka prakAranAM vAjiMtrA vagADe che, tevI rIte huM paNu ' mAhuNu mANu' evA karuNAnAda karuM. adilA vamo dharmaH| e jainanA prathama siddhAnta che, e jainanA mudrAlekha che ane game teTalI UMcI hade A cetanajI paheAMcI jAya te paNa teNe svane ane anyane ahiMsAnA upadeza te niraMtara ApavAnA ja che, enI zAMta bhanya AkRti ja samatAnuM kAraNu che, vairabhAvatyAganu kAraNa che, ahiMsA pariNAma jAgrata karavAnuM kAraNa che. ati unnata dazAe pahoMcyA pachI ene bhAvakaruNA jAgrata thAya che. ene manamAM vi jIva karuM zAsanarasI, esI bhAvadayA mana ullusI ' e bhAva thAya che. temAM paNa peAtAnA anuyAyI varga vadhAravAnI IcchAthI e vicAra tenAM manamAM AvatA nathI, paNa paramAtmadazAmAM vatA mahAsukhI mahAtmAonA AtmA sAthe sAmya darzAvanAra AtmAone ka janita vyAdhithI pIDA pAmatA joi temanA manamAM ati kheda thAya che ane e duHkhathI cheDAvavA mATenA siddha upAya tarIke tene zAsanasika anAvavA temanA manamAM dRDha IcchA rahyA kare che. AthI teo karuNAnA nAda kare che ema atra kahyuM. * nAda'yoganA pAribhASika Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sADatrIsamuM pada 381 zabda che. eka viSayamAM rata thaI javuM enuM nAma nAda che. megI jema anAhata nAda sAMbhaLe che tema A cetanajI karuNune nAda sAMbhaLe che. he vahAlA ! AvA mahAtmA gurunA celA thaI meharAjAnA kAnane phaDAve ane dharma tathA zukaladhyAnamAM Asakta thaI AkhA jagatanA ja sAMbhaLe te "mAhaNa mAhaNa" athavA sarva jIvane zAsanarasika karavAne karuNAnAda eka vAra banyA ane mAre maMdire padhAro, mArI virahavyathA dUra kare ane mArI sAme kRpAdraSTithI joI mane bheTa, maLe, rasaraMgamAM rela. iha vidha yogasiMhAsana baiThA, mugatipurIkuM dhyAuM; AnaMdaghana deveMdrase yogI, bahura na kalimeM AuM re vahAlA. tA joge0 4 "AvI rIte yogasiMhAsana para ArUDha thayela mokSa-ajarAmara sthAnanuM dhyAna karuM; AnaMdaghana cetanajI deveMdrathI cagI (thAya) paNa pharI vAra kAdavamAM Ave nahi." bhAva-zuddha cetanA kahe che ke upara jaNAvelI rIte je cetanajInuM mana begamAM Asakta thayuM che, jene vega para prema AvyuM che ane je vegane vyavahAra kare che te pachI gasiMhAsana para ArUDha thaI tyAM beThA beThA ajarAmara sthAnanuM dhyAna kare che. dhyAnanI zarUAtamAM sAlaMbana dhyAna thAya che ane temAM prathama sthaLa ane pachI mAnasika aneka Adarza vigere para bhAvanA sthira thatAM thatAM, AgaLa vadhatAM upara jaNAvyuM tema piMDasthAdi dharmadhyAnane pravega kare che ane pachI zukaladhyAnanI zarUAta kare che tyAre taddana mAnasika dhyAna thAya che. adhikAra pramANe e zubha dhyAnamAM mekSamAM zuM sukha che? kevA prakAranuM sukha che? ane sthaLa sukhanI ane tenI vacce keTale aMtara che? ema dhyAvatAM dhyAvatAM chevaTe evI sAmya dazA prApta thAya che ke jemAM cetana samatAmaya thaI jAya che, zAMtisvarUpa thaI jAya che ane je sthiti zrI AnaMdaghanajI mahArAje zrI zAMtinAthajInA stavanamAM vistArathI batAvI che tadrupa thatuM jAya che, "mugati saMsAra beha sama gaNe." AvI rIte niSkAma vRttie viziSTa gasAdhanA karI pite AgaLa vadhato jAya che ane tyAM pachI zuM jue che? gasiMhAsana para beThela ekSapurInA vAsI pitAnI jAtane ja jue che, pachI tene aho aho huM mujane kahuM, na muja name muja re" AvI bhAvanA thAya che. te pitAnI pUjanA vadhAravA mATe nahi, paNa tene tyAM pratyakSa anubhava thAya che ke dhyeyanuM dhyAna karate hate tene ane mAre abheda che, arthAt guNApekSayA zuddha dazAmAM huM ane dayeya sarakhA ja chIe, zakti vyaktimAM phera che, paNa yogya prayAsathI zaktigata rahelA guNa vyakta thaI jaze ema tene spaSTa jaNAya che. 4 Iha vidha=A rIte. gasiMhAsana=gArUDha thaIne. mugatipurI=mokSa. deveMdrase devatAnA rAjA indra jevA. bahura pharIvAra. kalimeM pApakardamamAM, kAdavamAM. Au=AvuM. ein Education International Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 zrI AnaMdaghanajInAM pado zrI AnaMdaghanajI mahArAjanA uparokta "aho aho 'vALA vAkya mATe keTalIka TIkA thaI che te artha vagaranI che. ene spaSTa khulAso karatAM paMnyAsajI ANaMdasAgarajI mane lakhI jaNAve che tenI matalaba e che ke-adhyAtmane prazna upasthita kare e AtmajJAna prAptinuM bIjuM pagathiyuM che. zrI yazovijayajI mahArAja pote lakhe che ke gata iva kanaH pRcho. jUnnasaMjJA gichag. adhyAtmamArgamAM pragati karavA IrachanAra puruSane prathama pagathiye adhyAtmane savAla pUchavAno vicAra thAya che ane bIje pagathiye pUchavAnI IcchA thAya che. A bIjA pAnathI bahu karmanirbhara thAya che e niHsaMdeha vAta che ane tenI sAthe gaadhyAtmamAM ghaNo vadhAro thaI jAya che ane pragati-vRddhi-niSpatti sarva eka sAthe thatAM jAya che. AvA adhyAtmanA praznane upasthita karanAra pitAnA AtmAne dhanya mAnanAra AnaMdaghanajI uparokta vacanathI guNAnudanA kare che. A svarUpa lakSya rAkhI samajavA gya che. AvI viziSTa sthiti prApta thatAM zuddha cetanA ane cetanane eTale sahaga thaI jAya che ke pachI AkhuM pada athavA A vAkya zuddha cetanA bele che ke cetanajI pite bele che, e prazna rahene nathI. bannene vastutaH pariNAme abheda che, eTale je taphAvata hAla jaNAya che te pachI jaNAvAne paNa nathI. cetanA te hakIkata A padamAM spaSTa kare che ane tethI ja A pada tenA moDhAmAM mUkayuM che. e artha lIdhA sivAya cetanajI pitAnI vibhAvadazAmAM A zabda bolavAne yogya nathI. suvInAM zrImatAM vastro jJAti ! A pramANe zrImad bhagavadgItAmAM kahyuM che (gabhraSTa jIva egIne ghare athavA zrImAnane ghare janma le che); jaina zAstramAM paNa sAta lava AyuSya ochuM rahe te anuttara vimAne pracura puNyadayane bhega bhegavavA tetrIza sAgaropamanA AyuSyathI apUrNa yogavALA jIva utpanna thAya che ane pachI eka bhava manuSyane karI isita thAnake pahoMce che. Asannasiddha jIva jema anuttara vimAne jAya che tema ochI pragativALA siddha yogIo tethI utaratI sagatimAM jAya che ane manuSyanA bhava paNa kare che paNa durgatimAM jatA nathI, pApapaMkamAM kharaDAtA nathI, viSayabhegarUpa viSTAne AhAra karatA nathI, temAM raMgAtA nathI, phasAtA nathI, Asakta thatA nathI, teTalA mATe zuddha cetanA kahe che ke- AvI rIte potAnI jAtane muktipurImAM gasiMhAsana para ArUDha thayela dhyAvanAra mAro zuddha cetanajI kaI vAra deveMdra thAya che ane koI vAra manuSyabhavamAM AvI gasAdhanA karanAra upara jaNAvyA tevA bhegI thAya che ane tyAM samakita derI, zIla, laMgoTI lagAvI yogamArgamAM pragati kare che ane bAkI rahele yuga pUro kare che. vaLI sagatimAM jaI, zubha karmo bhegavI, pAchA manuSyabhavamAM AvI, gamArgamAM vadhAro kare che, paNa pAparUpa kAdavamAM pharI vAra kharaDAtA nathI, tene AdaratA nathI ane temAM AnaMda mAnatA nathI. A jIva eka vakhate gamArgamAM Asakta thaze ane tene samyaga jJAna thayuM eTale pachI ene evA evA anubhava thatA jAya che ane evAM Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 ADatrIsamuM pada vizuddha sthitinAM darzana thAya che ke jenuM varNana karavuM azakya che. atra muktipurImAM gasiMhAsana para beThela pitAnI jAtanAM darzana ApaNane zrI AnaMdaghanajI mahArAje karAvyAM, paraMtu jyAre yogamArgamAM pragati thAya che ane saMsArathI abhiniSkramaNa thAya che tyAre evAM aneka darzana thAya che, e anubhavajJAna vadhatAM vadhatAM jaNAI Avaze. cetanajI ! tArI kalpanAzaktine upayoga kara, tArI zaktine kAme lagADa, tArAM kapelAM sukhane mArga je, tArI sthitine vicAra kare ane pachI tane A mahAvimaLA dazAmAM kAMI AnaMda Avato hoya te A badhA bAhya DhAMga choDI de ane tArA pitAmAM rahela anaMta AnaMdanA sthAnarUpa tArA potAnA zuddha svarUpane pragaTa karavA vicAra karI ane te prApta karavA mATe-pragaTa karavA mATe-tArI zuddha sanAtanatA vyakta karavA mATe A padamAM batAvela egamArga tuM Adara. A padamAM rahelo gaMbhIra Azaya vicAravAyegya che. - A padanI racanA zailI jotAM te zrI AnaMdaghanajI mahArAjanuM banAveluM na hoya ema mAnavAnuM koI kAraNa nathI. zailI teonA jevI ja che, paraMtu viSaya sahaja sAmAnya che. eka paNa pratamAM e pada ApyuM nathI tethI kadAca kSepaka hoya ema mAnavAne kAraNa rahe che. e saMbaMdhamAM nirNayapUrvaka kAMI paNa kahI zakAya tema nathI. padane bhAva ati suMdara ane AkarSaka che ane tethI atra te para vivecana karavAnuM yogya dhAyuM che. zrI AnaMdaghanajInuM banAveluM A pada na hoya ema mAnavAnuM mAtra eka ja kAraNa che ane te e che ke ganA aMtarabhedanuM jogI sAthe je sAmya batAvyuM che temAM laine upayoga karyo che te zrI AnaMdaghanajInI daDha zailIne anurUpa nathI. jevI dRDha zailI temaNe zrI zAMtinAthajInA stavanamAM vAparI che ane anyatra padomAM paNa jyAM jyAM zleSe vAparyA che tyAM teo ekadama abheda saza sthiti batAvI zakyA che tevuM dRDha sAdRzya A padamAM jaNAtuM nathI. sAdhAraNa rIte bhASAzailI teonI bhASAne anurUpa che, paraMtu dareka padanI chellI paMktimAM teo atyuttama rahasya lAvI mUke che tevuM A padamAM nathI; chellI paMkti ekadama narama paDI jAya che, tethI A pada temanuM ja kareluM hovuM joIe ema kahI zakAtuM nathI. samuccaye ene bhAva khAsa vicAra karavA gya che. pada ADatrIsamuM rAga mAru. manasA naTa nAgarasUM jorI ho, manasA naTa nAgarasUM jorI ho; naTa nAgarasUM jorI sakhI hama, aura sabanasaiM torI ho. manasA0 1 1 manasA=upayoga. naTanAgara=sarva kaLAkuzaLa, raMgAcArya. jerI joDI, ekatra karI daI aura bIja, anerA. sabanaseM=sarva sAthethI. torIeteDI nAkhI, dUra karI. ducation International Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA " ( meM ) kaLAkuzaLa nAgarika naTamAM mana joDI dIdhuM ane tevI rIte manane naTanAgaramAM joDI dai anerA sarva sAthethI tene teADI nAkhyuM. "6 "" bhAva--uparanA padamAM jaNAvyA pramANe jyAre ceAgamAM citta lAge tyAre nizcayazuddhi thAya. A nizcayazuddhi te Atmazuddhi samajavI. nizcayazuddhi thAya te prasaMge manane athavA upayAgane kevI rIte joDavA ane te prasaMge zuddha cetanAnuM svarUpa kevu' thAya te A padamAM batAve che. dareka hakIkatane prasaMge zuddha cetanA ane cetananA abheda samajave, mAtra zuddha cetanAnI vAta Ave tyAre cetanajI parathI bahu kamaLa nIkaLI javAthI tenu khahu aze pragaTa thayeluM mULa svarUpa samajavuM. A khAkhata dhyAnamAM rAkhavAthI keTalIka vAra pratyakSa viruddha lAgatI hakIkatanA paNa khulAse thai jaze. 384 pAMcamA padmanA prasaMge ApaNe naTanAgaranI AAjInI majA joi che. eka samayamAM sthiratA vigere pAmavA chatAM utpatti, vinAza vigere tenAM kevI rIte thAya che te sa ApaNe bahu vistArathI joyu hatu. evI rIte aneka prakAranI bAjI khelatA A naTanAgara mahAcAya vALA ustAda khAjIgara che. have e ja naTanAgarane sUtradhAraraMgAcAya kalpIe teA vaLI vadhAre AnaMda ApanArI hakIkata te jaNAvaze. aneka prakAranA khelane gADavanAra ane teonA arasparasa saMbaMdha samajIne yAjanAra raMgAcAya bahu vAstavika rIte naTanAgara kahevAya che. te pote kAi pATha bhajavatA nathI paNu dareka pATha tenI AjJAnusAra bhajavAya che ane dareka pAtranA abhinayadvArA raMgAcAya aprasiddhapaNe vyakta thAya che. AthI dareka pAThanI vyavasthA mATe jema te javAbadAra rahe che tema vAstavika rIte kahIe teA te ja pATha bhajave che ema kahI zakAya. raMgAcArya nuM kAma sathI vadhAre muzkela che ane tethI nATya kAryanI sa kamANI tene ja maLe che. A cetanajI paNa evA ja raMgAcAya che. enA hukama pramANe sarva khAjI ma`DAya che ane pAtrAnA abhinaya, nRtya ane avAMtara prayAgAne mATe javAmadAra rahe che. sava khAjInA prayoga te samajatA haiAvAthI nATacakaLAne aMge bahu upayogI puruSamAM tenI gaNunA thAya che. A cetanajI paNa te ja pramANe sUtradhAranA pATha bhajave che. te dareka bAjI jANe che ane tenI AjJAnusAra sarva prayAgA cAle che. siddhanA jIva paNa AkhI bAjI samajatA hAvAthI naTanAgara kahI zakAya ane Asannasiddha jIvA paNa te ja kakSAmAM AvI zake. matalaba TUMkAmAM kahIe teA sarva eka rIte sUtradhAra che ane tenI AjJAnusAra bAjI racAya che ane bhajavAya che. siddhanA vA khAjI racatA nathI paNa anya ramAtI bAjIne barAbara jANI zake che, teo pAte khAjI ramatA hAya ema dhAravu` ja hAya te jJAnApayega ane darzanApayeganI vizuddha bhAjImAM pAMcamA padamAM te mATe paNa je utpatti, laya ane sthiti khatAvI che te samajI levI ane teTalA pUratA te paNa sUtradhAranA pATha bhajave che ema apekSAthI kahI zakAya. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADatrIsamuM pada 385 zuddha cetanA sumatine kahe che ke-he sakhI! meM mAruM mana A naTanAgara cetanajImAM joyuM che. cetanajIne upayoga te kaI vAra Atmika dravya para lAge che ane kaI vAra pagalika dravyamAM cAle che, paNa uparanA padamAM yogamAM citta parovavAnuM kahyuM tevI vAta banI Ave tyAre mArA patinuM citta svaviSayaka Atma dravyamAM joDAya che ane tyAra pachI te jyAM tyAM rakhaDatuM hoya tyAMthI pAchuM kheMcAI jAya che. zuddha dazAmAM ganiSTha mahAtmAo samaje che ke-zuddha cetanAnA AdhAra AtmAne potAnI sAthe abheda che ane anya podugalika dravyano prasaMga te sarva saMgajanya che, tyAre sAmAnya cetanA te vicitra prakAranI che. AvI rIte ApavALA dharma uparathI vRtti dUra karI pitAnA parivAra zama-zAMti AdimAM teo cittane parAve che. A padamAM te para have pachI vivecana karavAmAM Avaze ane zrIAnaMdaghanajI mahArAje zrI zAMtinAthajInA stavanamAM paNa te ja vAta karI che. ApaNe Atama bhAva je, eka cetanAdhAra re, avara savI sAthe saMyogathI, eha nija parikara pAra re. 11 zAMti jina eka muja vinati. AvI rIte jyAre zuddha cetanA upara svAbhAvika prIti vyakta thAya ane anya sarva saMgajanya saMbaMdha Adi ane aMtavALA che ema samajAya tyAre svAbhAvika rIte svabhAva tarapha prIti thAya ane anya saMgajanya prIti para durlakSaya thatAM thatAM chevaTe te saMbaMdha chUTI jAya athavA choDavAnI daDha AgrahavALI vRtti thAya e taddana egya hakIkata che. yugamAM prIti lagADavAnI IrachAvALI zuddha cetanA je cetanaAdheyane AdhAra che te teTalA mATe yegamArga tarapha vizeSa pragati karanAra cetanajI je kArya kare tene mATe potAne ane tene svAbhAvika saMbaMdha vyakta karatAM atra kahe che ke he sakhI! huM mArA naTanAgaramAM mAruM mana joDI dauM chuM ane te evuM jeDI dauM chuM ke bIjA sarva paugalika padArthomAM temane je upaga bAdhaka dazAmAM thatuM hatuM te sarva tyAMthI kheMcI laI tene zuddha cetanajImAM joDuM chuM. A vAtane TUMkamAM sAra eTale che ke-egamArgamAM citta AvavA mAMDe eTale cetanajInI zuddha cetanA vyakta thavA mAMDe che ane tenA eka anivAryuM pariNAma tarIke cetanajIne upayoga je atyAra sudhI aneka parabhAvamAM ramaNa karate hato te have AtmadravyamAM sthira thAya che. atra eka bIjI hakIkata paNa prApya che. vastutaH kharekhara naTanAgara te kevajJAnI ane siddha mahAtmAo ja che, jeo sarva nATaka jANe che. teo upara manane joDI devAthI nizcayazuddhi barAbara thatI jAya che ane tethI ahIM ema paNa kahevAne Azaya hoya ema jaNAya che ke anya sarva padArthomAMthI upaga kheMcI laI zuddha cetana dravya je Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 zrI AnaMdaghanajInAM padmA uparAta naTanAgaramAM vyakta thayuM che temAM tene joDI dauM chuM game te artha karatAM A pada AtmAnI zuddha dazA para ArANumAM pragati karavAnI vyakta sthiti batAve che. have evI rIte guNasthAnakramArAha karatAM kevA kevA vicAra| Ave che ane vyavahArane aMge je muzkelI lAge che tenA kevA khulAsA thAya che te ghaNI yukti sAthe sakSepathI batAve che, te bahu vicAra karavA lAyaka che, jIvananA keTalAka agatyanA savAlAnA khulAsA thAya tevI khAkhata ahIM dAkhala karelI che. *oja hAla nAhaii jAna, kuja manAtA chorI; loka baDhAu + haso virAno, apano kahata na korI. * manasA0 2 " leAkalAjanuM ( amAre ) kAma nathI, kuLamaryAdA ( ame ) cheDI dIdhI che; vATe jatAM-AvatAM lAke haseA (tenI amane darakAra nathI), tee sava pArakA che ane peAtAnI kAMI vAta kahetA karatA nathI. " bhAva--zuddha cetanA kahe che ke-AvI rIte naTanAgaramAM manane joDI detAM mane leAkalAjanI darakAra nathI ane meM kuLamaryAdA paNa choDI dIdhI che. sAdhAraNa rIte nATakIA upara prIti karatAM pahelAM vicAra karavA joie ke leAkAmAM potAnI ethI AbarU ochI thaze ane teTalA mATe bIjA koi kAraNathI nahi teA leAkalajajAnI khAtara paNa nATakI upara prema karavA pahelAM aTakavu joie athavA leAkalAja na hAya teA chevaTe kuLanI-kuTuMbanI maryAdA khAtara paNa nATakIo upara prIti na karavI joie. uttama kuLavAna strInA vyavahAra humezAM peAtAnA kuLane anurUpa pati sAthe sabaMdha karavA e che; evI strIe nATakI sAthe kadi paNa saMbaMdha karavAnI icchA rAkhatI nathI. zuddha cetanA kahe che ke-me naTanAgara sAthe evuM mana lagAvI dIdhuM che ke-raste cAlatA leAkeA haso ke mazkarI kare tenI paNa mane darakAra nathI. huM teA leAkalAjanI darakAra karyAM vagara ane kuLamaryAdAthI aMdhAI gayA vagara mArA naTanAgaramAM prIti rAkhuM chu. ane tenA pratye manane joDI 4uM chu, anya * * leAklAjas nAhi na kAja A pramANe prathama paMkti bhImazI mANekavALI thukamAM che, tenA artha leAkalAja tamAre nathI? amAre tenuM kAma nathI. ' Ama praznottara rUpe artha thAya che, paNa akSarA vadhI jatA lAge che ane te pAThamAM a kheMcavA paDe che tema ja bIjI kAi prata te pAne TekA ApatI nathI. ' + haseAne sthAna hase evA pATha che. atha eka ja che. x bIjI ane cothI paMktine cheDe 'hA ' eka bukamAM vadhAre che, paNa sarve pratAmAM te nathI. asala rAga khelatI vakhata honI jarUra hoya teA vadhArI levA. pahelI gAthAnuM baMdhAraNu jotAM hA hAvA joie, paNa kAi paNa prata tene TekA ApatI nathI tethI mULa pArTamAM dAkhala karela nathI. 2 lokalAjaleAkAnI lajjA, kAja=kAma. hArI=cheDI dIdhI. baTAu=vATe jatA-AvatA. hasA=khuzIthI haseA. virAnA=pArakA che. apanepotAnI vAta. kahata na=nathI kahetA. kArI=kAi. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADatrIsamuM pada 387 keI upara prIti ke saMbaMdha hoya te te paNa teDI nAkhuM chuM. joke te sarva pArakA che ane pArakAnI vAto karanArA che; vaLI teo pitAnI to vAta karatA paNa nathI ane vicAratA paNa nathI. evA nakAmA paMcAta karanArAnA abhiprAya upara huM kAMI karatI nathI ane mArI prIti naTanAgaramAMthI kheMcI letI nathI. A padyamAM naTa zabda upara bhAra mUkIne artha vicAravAnuM che. sAmAnya vyavahAranA niyama pramANe kuLavAna strIe nATaka karanAra, pachI te game tevAM rUpa karanAra, abhinaya karanAra athavA jAdunA khela karanAra hoya to paNa tenI sAthe prIti karavI e ucita nathI. elAyacI kumArane AthI UlaTI rIte jyAre naTI upara prIti lAgI hatI tyAre teNe kuLa maryAdA cheDI dIdhI hatI ane tenA pitAe tene gharamAMthI kADhI mUkyA hatA, chatAM premanuM lakSaNa evuM che ke lekalAjanI darakAra karyA vagara ane anya zuM kahe che te sAMbhaLyA vagara prItimAM Asakta nara jarUra pitAnI priya vastu tarapha kheMcAya che tevI rIte ahIM zuddha cetanAne cetanajI upara evI prIti lAgI che ke te anya kaI hakIkatanI darakAra kyAM vagara patimAM manane joDI de che. naTane veza dhAraNa karavAne Agraha karyo te elAyacI kumAre te pramANe karyuM, paNa kuLamaryAdA ke bIjA keI paNa manasvI kAraNathI kharI prItine bhAva taLe nahi. bIjI hakIkata khAsa dhyAnamAM rAkhavA lAyaka e che ke leke pArakI vAta kare che ane pitAne mATe kadi vAto karatA nathI. AvA paraniMdArakta ane AtmavicAraNuM nahi karanArA lokenA abhiprAya upara AdhAra bAMdhI mahAcatura naTavarathI prIti bAMdhI hoya tene zuddha cetanA kema tajI de? AvI ja rIte dharma saMnyAsa levAnI cetanajInI IcchA thAya eTale ke zuddha cetanA ane cetanajIno saMga thavAne prasaMga prApta thAya tyAre tene kahevAmAM Ave che ke"bhAI ! A tamAre ghera ghera bhaTakavuM, bhikSA mAgavI, tarANa upADavI, aDadhA paga ughADA dekhAya tevAM vastra paheravAM e zuM tamane pegya lAge che? tamArAM sagAMsaMbaMdhIne mUkIne cAlyA javuM e tamane athavA tamArA kuLane egya che? tame tamArA anya sagAMo taraphane dharma kema bhUlI jAo che? tamane kalAja paNa nathI AvatI ke AvI rIte bhikhArI thaIne bhaTakavAnuM pasaMda karo cho ane tamArA uttama kuLane AvI rItane bhikSuno veza kADho ucita che?" nizcayazuddhi karavAmAM udyakta thayelA cetanajI eTale ke je cetanajI para zuddha cetanAe pitAnuM mana joDavA mAMDayuM che ane tethI naTanAgaranI peThe navIna saMvijJa veza dhAraNa karavA je naTanAgara taiyAra thayA che tene A savAla pUchatAM te bahu saraLatAthI javAba Ape che ke-sthaLa kalAjanuM amAre kAma nathI, jene AtmajAgRti karavI hoya teNe potAnA Atmadravyane vicAra karavAne che. yogya aMkuza nIce yogya vicAra karatAM tene spaSTa khAtrIpUrvaka jaNAya ke te vicAra yogya che ane leke te Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 zrI AnaMdaghanajInAM pada mAtra sthaLa sukhanA khoTA khyAlane lIdhe ane mahAniMdya mehanIya karmanI pracuratAne lIdhe saMsAramAMthI UMcA AvatA nathI ane anya AvavA irachA karatuM hoya te tenI mahatvatA, gaMbhIratA ane yogyatA samajI zaktA nathI, te pachI teNe te vicArane sthaLa lokalAja khAtara tajI de na joIe. taduparAMta je vakhate aneka janene lAbha karavAne mArga prApta thaI zakatA hoya te vakhate vyaktigata dharmo samaSTinA lAbha khAtara ane sarvathI vadhAre Atmadharma khAtara visarI javAya to temAM kaI paNa prakAranI bhUla thatI hoya ema tene lAgatuM nathI. te samaje che ke viraparamAtmA gharethI nIkaLyA haze tyAre naMdivardhanane, yazadAne ane bIjAM sagAMsaMbaMdhIone bahu lAgyuM haze, paNa AvA vyaktigata dharmone vicAra karIne Atmadharma cUkavAno nizcaya kalAjanI khAtara ke kuLamaryAdAnI khAtara mahAtmA puruSo kadi karatA nathI. AthI cetanacha javAbamAM eTaluM ja kahe che ke je koI kArya karavuM hoya te barAbara vicArIne karavuM, pachI temAM lokalajajAnA ke kuLamaryAdAno vicAra karavA yukta nathI. AthI paNa vizeSa pragati karavAnI yogyatA thAya tyAre kuLa eTale pitAnA garachanI maryAdA paNa cetanajI choDI de che. matalaba AgaLa vadhatA vadhatA tene gacchamaryAdAmAM rahevAnI jarUra ja rahetI nathI. jyAre jinakalpanI tulanA karatA hoya athavA jinakalpa AdaratA hoya tyAre kuLamaryAdAmAM zuddha cetana rahetA nathI. vyavahArane, kuLamaryAdAne, kalAjane tyAga kare che tyAre tene potAnA paga nIce dabAvI de che. gacchanA arthamAM kuLa zabdano upayoga te maryAdAne tyAga-sthavirakalpane tyAga karI jinakalpa AdaravAnA avasare karavAnuM che. emanA vihAra vigeremAM pheraphAra hoya che paNa e UMcI hadanI vizeSa gyatAnI vAta che. atra bhAva e che ke-zAstramaryAdAthI te varte che, lokalAjathI levAI jatA nathI. AvuM mAruM vartana jeIne loke-raste cAlanArA prANIo-saMsArarasika jIve hase, mazkarI karI, tenI mane darakAra nathI, kAraNa ke hasanArA sarva pArakA che, mAyAmamatAmAM paDI pitAnA AtmadharmathI paNa parADamukha thayelA che ane pitAnA zuddha svarRpane bhUlI gayelA che. vaLI teo eTalA to DahApaNathI bharelA che ke teo niraMtara pArakI ja vAta kare che; jANe ke pote sarva guNa prApta karI lIdhA che ane have pitAne prApta karavAnuM kAMI bAkI rahyuM ja nathI, tethI teo pitAne te vicAra paNa karatA nathI ane anya koI jarA paNa svAtkarSa mATe prayANa kare te tenI vAto karavA maMDI jAya che. AvA manuSyanI vAta tarapha keTaluM dhyAna ApavuM tene vicAra karI meM to te taraphathI mAro upayoga ja pAcho kheMcI lIdho che. lekanI vAta upara keTale AdhAra rAkhave te para jarA vicAra karIe bhartuharie Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADatrIsamuM pada 389 rAjya tajI saMnyAsa dhAraNa karyo tyAre te pitAnI dhUnamAM nadInI veLunA takIA banAvI te para besate hato. jaLa bharavA AvanAra panIArI tene veLunA takIA para besate joI kahevA lAgI ke "joyuM bahena ! A rAjapATa tajyAM, saMsAra taLe paNa haju rAjAne izaka kAMI gayo che? A temaNe rUnA takIA tajI dIdhA te vaLI veLunA takIA para sUvuM paDe che !" A vAta sAMbhaLIne bhartuharine vicAra thaye ke vAta kharI che, tethI teNe ekadama veLunA gAdI takIA pheMkI dIdhA. e banAva joIne panIArI vAta karavA lAgI ke "joyuM bahena ! emaNe saMsAra choDyo paNa haju krodha gaye che? ApaNe ATaluM jarA gAdItakIA saMbaMdhI kahyuM tyAM te ATalI rIsa caDhI gaI !" AvI rIte ApaNe pratyeka vyavahAranA kAryamAM joIe chIe ke-duniyAne TADhuM ke UnuM kAMI gamatuM nathI, prasaMge aprasaMge anyanI sAcI ke kheTI vAto karavI e teo pitAne dharma samaje che ane kaI paNa vAta karatA evI mukhAkRti rAkhe che ke jANe pite sarvaguNasaMpanna che ane have pitAne kAMI karavAnuM avaziSTa rahyuM ja nathI. vizeSamAM niMdya AcaraNa karatI vakhate lelAjathI DarI javuM egya che, kAraNa ke samAjane aMkuza ghaNI vakhata kumArgagamananA dvAramAM argalA tulya kAma kare che, paraMtu jyAre mahAna dharma athavA viziSTa paropakAra khAtara anya sUma bAbatonI bedarakArI batAvavAno prasaMga Ave ane tevA prasaMge mehagrasta saMsArarasika che tevA ucca Azayane samajI nahi zakavAthI khoTI vAto karI sAdhAraNa dharmone prAdhAnya Ape che tethI jarA paNa nAsIpAsa thavAnI jarUra nathI. savi jIva kera zAsanarasI evI bhAvadayAne ullAsamAM je prasaMge tIrthakara mahArAjAe gharathI bahAra niSkramaNa kare che athavA parama Atmati pragaTAvI saMsAra parADamukha vRtti thavAthI tene tyAga karavA vicAra kare che te prasaMge A saMsArarasika jInA madhyama prakAranA vicArothI teo dorAI jatA nathI ane tema karavuM jarA paNa yogya nathI. abajo rUpiyAno lAbha meLavavA khAtara kadAca base pAMca rUpiyAne bhega Apavo paDe to te che ane teTalI duSTa na pahoMcADI zakanArA baMdhuo bese pAMcasonA vyaya upara ja abhiprAya Ape te tenI sAthe joDAI javuM te yukta nathI. mahAna Atmika dharma AgaLa patidharmAdi vyaktigata dharmane samaSTinA lAbha khAtara athavA AmonnatinA viziSTa lAbha khAtara bhega Apavo paDe te yogadaSTie te sarvathA ucita che. mAta tAta* sajjana jAta, vAta karata hai bhorI; cAkheM rasakI kyuM karI chUTe ? surijana surijana TorI ho. manasA0 3 * prathama paMkti "mAta tAta aru sajajana jAti" ema paNa che. aru ane bIjI paMktine cheDe uparanI gAthAmAM jaNAvyuM tema ho eka bukamAM che paNa eka pratamAM nathI. * chUTane badale cUTe evo pATha che paNa te azuddha jaNAya che. 3 mAta tA-mAtApitA. sajajana=sagAMsaMbaMdhI, jA=vanati, jJAtivALA. bhArI=bhaLI. vicAra vagaranI, cAkhe rasakI=jeNe eka vAra rasa cAkhe che tenI. kayuM=kema ? surijana svajana. TorI saMga. Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zrI AnaMdaghanajInAM pado mAtApitA, sagAMsaMbaMdhI ane nAtIlAe vAta kare che te bisAta vagaranI lAge che, jeNe (eka vAra ) rasa cAkhyo che tene svajane sAthe meLApa he sajajane ! kema karIne cheTe ? " bhAva--je vakhate AtmajAgRti karavAnI IcchA thatAM pagalika saMbaMdha ane saMsArano tyAga karI sarvavirati AdaravAne vicAra thAya che ane tema karIne vegamArgamAM utkaTapaNe praveza karI pragati karavA vicAra thAya che te vakhate mArA mAtApitA, sagAMsaMbaMdhIo ane jJAtivALAo mArA saMbaMdhamAM je vAto kare che te taddana sAdhAraNa prakAranI ane dama vagaranI lAge che. e prasaMge sAMsArika mAtApitA kahe che ke "bhAI ! tame je saMsAratyAgane vicAra kare che te te moTI vAta che paNa te kAMI tamArAthI bane nahi, tamAre vicAra hoya te paNa haju zeDo vakhata abhyAsa kare, AvA kAmamAM utAvaLa na karavI joIe. mArA manamAM je utsAha bhegamArga para ArUDha thavAne thayo hoya che tenA saMbaMdhamAM AvI narama-narama vAto karI athavA strInI vaya, putranI avasthA, Arthika sthiti vigere aneka kAraNo batAvI mane nirutsAhI banAve che ane game tevA prayAso karI mane pitAnA saMsAra dAvAnaLamAM kheMcI kheMcIne paNa rAkhavA prayatna kare che. chevaTe bIjo upAya na cAle te mane aneka prakAranI dhamakI paNa Ape che, mArA para tahomata mUkI rAjya ke kaI dvArA mane trAsa ApavAno prayAsa paNa kare che ane game tema karI mane vegamArgamAM vadhatuM aTakAve che, paNa jANuM chuM ke teonI eka paNa dalIlamAM dama lAgato nathI. mane teonI vAta taddana sAmAnya ane bisAta vagaranI lAge che. huM ema paNa jANuM chuM ke teonI vAta dIrgha vicAra vagaranI ane maha-madirAnI asaravALI che. koI mANase dAru pIdhe hoya te vakhate te anyanI pAse vAta kare te jema kIMmata vagaranI ane ADA mArge doranArI jaNAya che tema meha-madirAnI asara nIce bolAyelI ane apAyelI teonI salAha mane taddana bheLI lAge che. he baMdhuo ! jeNe eka vakhata kharekharA sajajana puruSa sAthe prema bAMdhyo hoya ane teonA satsaMgano lAbha laI tene rasa pIdho hoya tene pachI te rasane raMga kevI rIte chUTI zake? sAdhAraNa rIte sthaLa rasanI vAta juo. madhane ke kerIne rasa tame eka vakhata cAkhyo hoya ane te vakhate te tamane bahu AkarSaka lAge hoya te pachI tenA parathI prema dUra karavA mATe tamane dama vagaranI game teTalI dalIle ApavAmAM Ave te paNa tamane tenI asara zuM thaze? jyAM sudhI evA prakArane rasAsvAda na thaye hoya tyAM sudhInI vAta judI che paNa eka vakhata tene svAda lAgyA pachI te anya rasamAM prema kadi AvatuM ja nathI. A hakIkata mArA sAMsArika sagAMo samajI zakatAM nathI. meM saMtoSa, kSamA, Arjava, mArdava vigere svajanene pUro saMga te haju karyo nathI paNa Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 391 ADatrIsamuM pada teonA saMgane rasa jarA jarA cAkhyo te te uparathI mane tenA upara eTale badhe prema AvI gayA che ke have te rasa chUTI zake tema nathI, te AkarSaNa dUra thaI zake tema nathI, te prIti visarI zakAya tema nathI. yazavilAsamAM zrImAn yazovijayajI upAdhyAya suDatAlIzamA padamAM kahe che ke - lokalAjase je citta cere, to sahaja viveka hI: sunA prabhuguna dhyAna vigara bhrama bhUlA, kare kiriyA se rane rUnA ghaDi ghaDi sAMbhare sAMI saluNA. AvI ja rIte te ja mahAtmA zrI zAMtinAthajInA stavanamAM kahe che ke - jA re jeNe tuja guNa leza, bIjA re rasa tehane mana, navi game; cA re jeNe amI lava leza, Akasa khusa tasa na ruce kamejI. AvI rIte jeNe gamArgana-paramAtmaguNaprakaTIkaraNano rasa eka vakhata cAkhyo hoya te tene kadi visarI zako nathI ane tene pachI sAdhAraNa vastuomAM-padArthomAM ke praNIomAM prema Avato nathI, tene te sarva bAkasabukasa lAge che, rasa vagaranA chetarAM lAge che, sneha vagaranAM kuzakAM lAge che. vaLI e svajane evAM che ke ene jema jema vadhAre anubhava thato jAya, jema jema teone prasaMga vadhAre paDato jAya tema tema teonA premanI ane sajajanatAnI vizeSa vizeSa pratIti thatI jAya che ane tema hovAthI teone vadhAre prasaMga pADavAnI thatI icchAmAM sagAMsaMbaMdhIo je pratyavAya nAkhe che temAM teonuM bheLapaNuM athavA spaSTa zabdomAM kahIe te mUrkhAI ja jaNAI Ave che. (bheLAne vAstavika artha mUrkha ja thAya che.) A pramANe hakIkata che te vicArI jyAre zuddha AtmajAgRti karavA manamAM daDha bhAvanA thAya tyAre potAnA sagAMonI vAta kevI lAge che te para vicAra karI, atyAra sudhI adhyAtmanI vAto karatAM kevI vRtti thAya che ane nakAmI vAto karavAmAM ke jJAnane be ghasaDavo paDe che te vicAravuM. jyAre aMtaraMga vRtti udbhave che tyAre aMtaHkaraNathI A cetanane saMsAra para trAsa chUTe che, e enA sagAMsaMbaMdhIonI vAtonI egya kiMmata AMke che ane pitAne yogya mArga grahaNa karI le che. yogamArgamAM eka vakhata rasa jagADa, aMtaHkaraNapUrvaka svajana sAthe premaprasaMga karo, pachI AgaLa mArga zuM le te jarUrI sUjhI jaze. daDha bhAvanA ane prabaLa puruSArthanI AgaLa anya pratyavA aDacaNa karI zakatA nathI. *orAhano kahA kahAvata ora, nAhi na kIni corI; kAcha kachayo so nAcata nivaheI, aura cAcarI carI phorI.x manasA04 * orAhanane badale eka jagyAe "auraha' zabda che. artha eka ja hoya ema jaNAya che. upAlaMbhe e saMskRta zabdanuM A prAkRta rUpa che. x chellI paMktimAM pATha " aura cAcara cara pherI" e paNa pATha che. anyatra bIjI ane cothI paMktine cheTe " he " mUke che te jarUra pramANe rAmAnusAra balavAno che, 4 erAhano=upAlaMbha, Thapake. kahA=zu ? zA mATe ? kahAvata-devarAve. erape=bIjAnI pAse, Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 zrI AnaMdadhanajInAM pado "(cetanajIne) bIjAnI pAse zA mATe Thapake devarAvo? teNe corI karI nathI ( gunho karyo nathI) ema kAMI nathI. (have to) kaccha lagAvyo te nAca karavAthI ja bhaje (pATha bhajavavAthI ja khIle,) bAkI bIjA te gAnAranI ToLI vigere vyavahAra mAtra che." bhAva-have A cetanajIne anya pAse Thapako paNa zuM devarAvo ? have Thapake devarAvavAne jarA paNa avakAza nathI ane tema karavAnuM kAraNa paNa rahyuM nathI. cetanajIe atyAra sudhImAM aneka vakhata corI karI nathI evuM kAMI nathI, tyAre have teNe bIjAnI pAsethI zuM zikhAmaNa levAnI che ? pite atyAra sudhImAM aneka prakAranI bhUla karate Aje che te hakIkata tene have samajANI che. te jANe che ke pite rAga vigere kAraNothI aneka prakAranI kasure vAraMvAra karatuM AvyuM che ane te gunhAonI zikSA tarIke tene bhavabhramaNa thaI che ane thayA kare che. te atyAra sudhImAM ghaDIkamAM rAga karate, ghaDIkamAM deSa karate, ghaDIkamAM kaSAya karate, ghaDIkamAM pramAda karate, ghaDIkamAM vikathA karato ane evI evI aneka jAtanI te bhUla karatuM hatuM ane tethI pitAnuM Atmadhana luMTAvI dete hato. A sarva vAta tenA jANavAmAM have AvI che. garamAvartAmAM tene have vastusvarUpane bhAsa thavA lAge che, tyAre evA vakhatamAM te bIjAnI pAsethI saMsAramAM Asakta thavAnI zikhAmaNa athavA tene anurUpa ThapakAo zA mATe sAMbhaLe ? ane tevI rIte sAMbhaLavAnuM tenI pitAnI unnati mATe kevI rIte thAya ? vaLI rAgAdika je je kasuro teNe karI che tenI sajA te teNe pite ja khAvAnI che, temAM have anyanI pAse zuM vAta karavAnI che? ane jyAre tenuM mana naTanAgaramAM joDAI gayuM che te pachI pitAne gunho ke che ? keTalo che? ane tenI yogya sajA thaI che ke nahi? te sarva vAtano vicAra cetanajI pote ja karI leze. je cetanajI gunho kabUla karatA na hota to anyanI pAse tene Thapake devarAvavAnI jarUra hatI, paNa have te te pitAnI bhUla barAbara samajI zake che tethI have teNe pite ja pitAne zikSA karavI. have te pite ja guru ane pite ja celA banI javuM. AvI rIte pitAno gunho pitAne barAbara samajAya ane tenI zikSA paNa pite ja jAte karI zake tyAre nizcayazuddhi thaI che ema samajavuM. jyAM sudhI rAgAdikanA pitAnA mArgo sAcA che athavA grAhya che evI vRtti rahe, pitAnAM kuTila viSama kAryo athavA AcaraNane yena kena prakAreNa bacAva karavAnI IcchA rahe tyAM sudhI samajavuM ke haju A jIva kharekhara zuddha thayuM nathI ane tene anya pAse upAlaMbha devarAvavAnI jarUra che. pite bhUle che e samajavuM joIe, bhUlamAM potAnI gRddhi keTalI che tenuM mApa karavuM joIe ane bhaviSyamAM e gunho na thAya tene mATe daDha bhAvanA karavI joIe. A pramANe jyAre vRtti thAya nAhi nathI. na kAni nathI karI. corI gunha, kAcha-kaccha, kaThe ( nAcatI vakhata athavA mahAdika kustI karatI vakhata pahere che te ). kacho paheryo, dhAraNa karyo. sekate. nAcatanAcavAthI. viheI=bhaje aura bAkInA badhA te. cAcarI gayAnI ToLI. carI pharI sAdhAraNa, vyavahAra mAtra. Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADatrIsamuM pada 37 tyAre nizcayazuddhi thAya ane tevI sthiti jyAre masA naTanagaramAM joDAya ane aura sabanase toDAya tyAre ja thAya, e vAta barAbara vicArIne grAhyamAM levA lAyaka che. malla jyAre kustI karavA taiyAra thAya che tyAre potAnA sAthaLa upara karacha pahere che ane tevI ja rIte nAca karanAra paNa pitAnAM kapaDAM paDI na jAya athavA nAcavAnA jesamAM avyavasthita na thaI jAya teTalA mATe karacha paherI le che. AthI nAcavAmAM saraLatA prApta thAya che. AvI rIte nAcavAno veza lIdhe hoya te nAcavAthI ja bhaje che, nAcavAne veza laIne pachI besI rahevAya nahi ane keI tevo veza laIne pachI besI rahe te tema karanArane DahApaNuvALe paNa gaNavAmAM Ave nahi. AvI rIte te je kAma hAthamAM lIdhuM che ane jene mATe veza kADhyo che te veza bhajavavAthI ja ThIka gaNAya, te kAma pAra utAravAmAM ja tAruM DahApaNu gaNAya. te mokSa javA mATe cAritrayAne veza lIdhe hoya athavA te kustI karatI vakhate jema karacha bAMdhIne maa kustI mATe taiyArI batAve che tema teM kaI paNa prakAranI ekSaprayANanI taiyArI batAvI hoya te pachI tAre te vezane barAbara bhajave yogya che, pachI tuM besI rahIza athavA bIje pATha bhajavIza te te tane zobhaze nahi. A hakIkata kahIne sarvavirati AdarI dIkSAne veza lenAra athavA dezavirati AdarI zrAvakane veza kADhanAra ane tyAra pachI anya kAryamAM paDI jaI pitAne veza na bhajavanAra-vezane lajavanAra kevI rIte hAMsIpAtra thAya che ane te hakIkata tene kevI rIte zobhA ApanAra thatI nathI te batAvyuM. veza lIdho hoya te to barAbara bhajave ja joIe. aSADhAbhUtine jyAre bharata cakravartInuM nATaka karavA kahyuM tyAre temaNe evI tadrupa bhAvanA aMtaHkaraNathI karI ane abhinaya sAthe eka suMdara pATha bhajavI Apo ke satyarUpe ArisAbhuvanamAM bharatacakrInI peThe temane kaivalyajJAna paNa utpanna thayuM. AnuM nAma pATha bhaja kahevAya. bAkI bIjA sarva che te to gavaiyAnI ToLInA sAja mAtra che, vyavahArarUpa che. jema nAcanAranI sAthe vAjA vagADavAvALA, tabalacI, zaraNAIvALA vigere aneka hoya che paNa mukhya nAcanAra te eka ja hoya che tevI rIte mukhya kArya karavA dhAryuM hoya che te te eka ja hoya che ane vacce vacce je kArya thAya che te te sAdhyarUpa nathI paNa sAdhAraNa che. dAkhalA tarIke nAcanAranI sAthe upara gaNavela sAja hoya che tevI rIte mokSamArga sAdhatAM vacce svargagamanAdi kAryo thaI jAya, te sarva prAsaMgika che. A ja kArya meTuM AdaryuM che, tenuM prayANa kSe javAnuM che, tenuM sAdhya makSasthAna che ane teTalA mATe tene yogya teNe je veza kADhyo hoya te teNe bhajave rogya che. vacce svargagamanAdi kAryo banI Ave te bhale banyA kare, paraMtu A jIvecetanajIe pitAnuM sAdhya kadi cUkavuM nahi, kADhele veza barAbara bhajave ane tema karI pitAnI jAtane zobhA maLe tema karavuM. Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnadhananAM pA A cetanajIe naTanAgaramAM prema joDyo che ane khIjA savathI teneA saMbaMdha choDI nAkhyA che. ATalI hada sudhI jyAre tenI utkrAnti thaI che tyAre have teNe vaLI pAchuM manane astavyasta karI jyAM tyAM rakhaDAvI kADhelA vezamAM bhaMgANa pADavuM na joie. jo tema karavAmAM Ave te tenA abhinaya ane kaLAmAM meATI khAmI Ave ane pAtra tarIke tenI gaNanAmAM mIMDuM AvI jAya. ATalA mATe cetanajIe peAte je kasurA agAu karI che te jyAre naTanAgaramAM prIti thavAthI tene jaNAi AvI tyAre have tene bahAranA sAMsArika sa'badhI pAsethI zikhAmaNa levAnI athavA te anusAra cAlI peAtAnA kADhelA vezamAM kSati ANavAnI jarUra rahI nathI ane tema karavA kadAca te lalacAI jAya te samajavuM ke hajI tene naTanAgaramAM prIti thaI nathI, thai hoya teA mAta tAta aru sajjana bhrAta je bhoLI bhALI vAtA kare temAM tenuM mana kadI paNa lAge niha. aheA sunna cetanajI ! tamArA kADhelA veza have barAbara bhajavI batAvA ane A sa vyavahArane aMge tamAre zu karavu joie te tamArA naTanAgara jenI sAthe tame mana joDayu che tene pUchI juo. have kADhelA veza cheDI detA nahi athavA je veza paheryAM che tenAthI khIjo ( jUdo ) pATha bhajavatA nahi. 394 gyAnasiMdhU mathita pAI, premapIyUSa kaTorI ho, moda AnaMdaghana prabhu zazidhara, dekhata dRSTi cakorI manasA0 5 zAstrasamudra mathIne temAMthI premaamRtanI pyAlI prApta karI che, (te pIne) AnaMda prabhu candra ane (tene dekhIne) cakAra nizcayaSTi AnaMda pAme che, rAjI thAya che. " ** bhAvapurANaprasidhdha vArtA che ke-devAe samudramaMthana karIne amRta prApta karyuM. ane tenuM pAna karIne caMdramA amara thayA. amRtapAna e devatAonuM paNa lakSyasthAna rahe che ane tene prApta karavA mATe aneka prakAranA prayAsa karavAmAM Ave che. ahIM jyAre cetanAe naTanAgaramAM prIti joDI ane aura sabanase tene toDI nAkhI tyAre tenA upara ghaTanA karatAM kavi kahe che ke-A prema (love) jene mATe anya zAstrakAro paNa bahu lakhe che te kharekhara amRta che. jyAre A cetanajIne nizcayadraSTi jAgrata thAya che tyAre tene sarva jIvA upara baMdhutva ane svasamAnatva pratyakSa dekhAya che. e prema cetanajIne evA sthAnamAM mUkI de che ke jyAM te kharekhara ajarAmara thai jAya che ane tethI e premaamRtane vadhAre sArI rIte samudramaMthananI daMtakathA sAthe ghaTAvI zakAya. * jJAnasaM navina pAi ' ema pAAntara eka pratamAM che, e pATha azuddha jaNAya che. x meAdatane sthAne eka pratamAM ' mehata ' pADe che, artha lagabhaga sarakhA che. 5 gyAnasa =jJAnasaMdhu, jJAnasamudra. mathita=maMthana karIne, premapIyUSa=premaamRta, nizcaya daSTirUpa prema amRtarasanI. kaTArI=pyAlI, kaTAreA. zazidhara-caMdramA, dekhata=dekhIne. dRSTi=nizcaya cakArI=cAra, catura. STi. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADatrIsamu paTTa 395 aneka zAstrasamudranuM mathana karIne zodhI kADhela A premaamRtanA pyAlA che ane te mahAbhAgyavAna hoya tene prApta thAya che. e premaamRtanuM pAna karIne AnaMdaghanarUpa jIvAtmA je atyAre aMtarAtma svarUpamAM varte che te rUpa caMdramA bahu AnaMdamAM varte che. caMdrane jema mathana karIne prApta karela amRta rasanA eka kaTAre pIvA maLyA tyAre tene bahu Ana Mda thayA hatA tevI rIte bahu vAstavika rIte jIvAtmAne premapIyUSanA pAnathI AnaMda thayA che, Atmacadra tethI mADhe che, harakhe che, majA kare che, praphulrita thAya che, khIle che ane vadhAre tejasvI bane che ane te hakIkata joine catura nizcayadRSTi paNa khuzI thAya che, rAjI thAya che, mAM AvI jAya che. cetanajI peAtAnA nija svarUpamAM AvI tene vadhAre khIlAve che, e banAva joine nizcayadRSTirUpa cArI harSoMmAM AvI jAya te barAbara yukta che, ucita che, svabhAvane anurUpa che. A premapIyUSanI bhAvanA eTalI uttama rIte karavAmAM AvI che ke--enA para cAganuM baMdhana karavAthI te bahu AzcaryakAraka pariNAma nIpajAvI zake tema che. prema e evI vastu che ke enuM varNana zabdomAM thaI zakatu nathI ane jyAre e prema mAhanu rUpa tajI daI svabhAvarUpa pakaDe ane sarva manuSyA para, sarva prANI upara, sarva Atma-dravya upara lakhAya tyAre temAMthI je AnaMdadhArAo chUTe che te anubhavathI ja samajAya tevI che. enuM varNana karavAmAM kavinI kalama nakAmI thai paDe che, enA vAstavika khyAla anubhavathI ja prApya che. maitrIbhAvanAnuM A prabaLa pariNAma che. tAtparyA e che ke-anya sarva upAdhione tyAga karI nija svarUpa samajo, bhavAMtaramAM A cetanajIe aneka bhUleA karI che tene laine tenI Adhunika zaikAspada sthiti jaNAya che, te samajI, tenAM kAraNeA vicArI, tene dUra karo ane chevaTe tene naTanAgaramAM joDI do. matalaba te pote ja naTanAgara che eTale tene tenA nija svarUpamAM meLavI Ape. te vakhate pachI tene je akhaMDa prema jAgrata thaze ane tethI tene je mahAAnaMda prApta thaze te evA che ke eka vakhata te rasanA pyAle pIvAthI tamane te jaNAI Avaze. vAraMvAra tamane kahevAthI tenuM rasatva tamArA khyAlamAM nahi Ave paNu eka vAra tenuM pAna karazeA tyAre tamane temAM eTaluM mAdhurya lAgaze ke pachI tame cegI taraphathI tenA pAnanI bhalAmaNa mATe rAhu paNa joze nahi. atyAre tamane bhalAmaNu eka ja karavAnI che ke-tame je veza kADhyo che te kharAbara bhajavA, jo tamAruM mekSa javAnu prayANu hoya te tene mATe cAgya bhAtu taiyAra karo ane pachI tamane leAkalAja, kuLamaryAdA ke anyakRta mazkarI mATe darakAra paNa raheze nahi; tamAruM Atmadravya zuM che ane te tenA zudhdha svarUpamAM kevA prakAre pragaTa thAya tenA vicAra karavA mATe paNa eka vAra tene naTanAgara sAthe joDI do. Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado pada ogaNacAlIsamuM rAga jevaMtI athavA jayajayavaMtI. +tarasa kI jaha dai ko daikI savArIrI, tIkSaNa kaTAkSa chaTA lAgata kaTArIrI. tarasa. 1 "padugalika sukhanI tRSNa zuM che? juo ! (te) keI (eka) karma che ke karmanuM lazkara che? tenA tIkSaNa kaTAkSanI paMkti jaNe kaTAra hoya tevI lAge che." bhAva-uparanA padamAM jaNAvyuM te pramANe manane naTanAgaramAM joDavAthI ane bIjA sarva sAthe tene saMbaMdha teDavAthI nizcayaSTi jAgrat thAya che tyAre te mehanIya karmanuM jora rahetuM nathI, paraMtu tevI sthiti prApta thatAM sudhI meha rAjAnuM jora bahu rahe che, te kevA prakAranuM che ? te atra addabhUta rIte batAve che. A padamAM meha rAjAnA lazkaranuM jera kevA prakAranuM che te nizcayaSTi prApta karavA ughukta thayelA cetanajIne uddezIne batAve che. mehanuM svarUpa batAvatAM kahe che ke-vyavahAradRSTimAM jyAM sudhI A cetanajI hatA tyAM sudhI tene pIgalika sukhanI icchA vAraMvAra thatI hatI. keI vakhata tene strIsaMbhoganI IcchA thAya, keI vAra suMdara bhejano jamavAnI IcchA thAya, koI vAra madyapAna karavAnI IrachA thAya, kaI vAra sugaMdhI padArthone suvAsa levAnI IrachA thAya, keI vAra suMdara strI tarapha dRSTipAta karavAnI IcchA thAya ane kaI vAra madhura gIta, nRtya sAMbhaLavAnI icchA thAya, tevI pAMca idrinAM vividha prakAranA viSayasukhanI tene je IrachAo thatI hatI te sarva teNe mAnI lIdhelA sukhane prApta karavA mATe ja thatI hatI. prabhunA suMdara svarUpanuM darzana ke taddaguNagAna dekhavAnI ke zravaNa karavAnI viziSTa IcchA paNa tene thatI na hatI. tyAre AvI tene pIgalika sukhanI tRSNa thatI hatI te vastu zI che ? AvA savAlanA javAbanI vicAraNAmAM te kahe che ke-are bhAI ! juo te kharA, mane ema lAge che ke pIgalika sukhanI tarasa te karma haze, paNa te ekAda karma hoya ema te saMbhavatuM nathI, te evA jorathI daDha Agraha sAthe Ave che ke te ekAda chUTuM karma hoya ema te lAgatuM nathI paNa te te karmanuM moTuM lazkara heya ema jaNAya che. jANe karmanI senAnuM dhADiyuM AvatuM hoya evI tenI rIta jaNAya che. AnuM kAraNa pote ja jaNAve che. eka cakSuindriyane ja viSaya pakaDIe. jyAre kAmadevanAM sarva zAthI sajaja thayelI navayuvatI + prathama paMkti be pratomAM AvI rIte che, " tarasa kIjerI daI kAM daIkI savArIrI " e pATha sundara che, tenI arthacarcA vivecanamAM karI che. 1 tarasapaudgalika sukhanI tRSNA. kI=kaI vastu che ? zI vastu che? jaI=je. daI=deva, karma kanakAI, eka. ke. daIka karmanI, savArI=lazkara. tIkSaNa tINA. kaTAkSa=AThI najare jovuM te, vakra vilekana. chaTA=paMkti. lAgatalAge che. kaTArIkaTAra jevI. Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AmaNacAlIsamu' padma 397 kaTAkSa phUMke che eTale jyAre te vakra vileAkana kare che tyAre tenAM te tIkSNa kaTAkSanI paMkti kaTAranI jema zarIrane bheAMke che. dekhAvamAM te vakra vileAkana kAMI jaNAtuM nathI paNa kaTAranA mAra karatAM paNa tene prahAra asahya heAya che. cakSuiMdriyanA viSayanA A te eka vibhAga thaye.. evI rIte tenA bIjA aneka prakAra thAya che ane tevI rIte mIjI iMdriyonA viSayonA huM vicAra karuM chuM tyAre jaNAya che ke e paudgalika viSayanI tRSNA te eka kama nathI paNu karmanu mAThu lazkara che ane te caitanajInI tarapha peAtAneA gUDha mAra cAtaraphathI evA prabaLapaNe calAve che ke-cetanajIne te tadna harAvI dai, peAtAnA kabajAmAM lai hutAza karI mUke che. sAdhAraNa rIte te eka kama heAya te tenu N AvuM prakhaLa jora saMbhave nahi, kAraNa ke eka duzmana eTalu badhu kAma karI zake nahi. viSayasukhanI abhilASA teA AvatI vakhata ja cetanajIne UMdhA pADI de che ane tene majabUta rIte peAtAne vaza karI le che tathA kabajAmAM lai le che. tyAre ene preranAra karma te eka chUTu chavAyuM karma na heAvuM joie paNa karAjAnI AkhI senA hAvI joie. eka strInAM kaTAkSa ja mAhurAjanI preraNAthI ATalu kAma kare che te tenI pAchaLa tenI madadamAM karmanI moTI phAja hAvI ja joie. vAstavika hakIkata paNa e pramANe che. mehanIya karmane sakakaTakadaLanA rAjAnI padavI ApavAmAM AvI che ane jyAre te peAtAnI senAmAMthI ekAda kamane A cetanajIne vaza karavA mokalI Ape che tyAre tenI pachavADe karmanI AkhI senA peAtAnAM zastrAstra sAthe khaDI rahe che. enu adbhuta varNana upamitibhavaprapaMcA kathA vAMcanAre aneka prasaMge vAMcyuM haze. tyAM karAja-mehanIya karmInA maMtrInuM pada viSayAbhilASane ApavAmAM AvyuM che ane tenA pAMca iMdriyarUpe pAMca putranA karelA A sasaMsAraprapaMca che ema batAvyuM che. upAdhyAyajI zrImadghazeAvijayajI paNa evI ja rIte kahe che keH-- rAga kezarI che vaDa rAjA re, viSayAbhilASa te maMtrI tAjA re; jenA cheAru iMdricapa ceA re, tehanu` kIdhA e sakaLa prapaMco re. rAga kezarI mAhurAjAnA moTA putra che ane te pitAnI gAdI para beThA che ema atra batAvyuM che. A rAganA sapATAmAM je Ave che te saMsAramAM khUMcI jAya che ane teonu sthAna pachI naraka, nigeAda ja thAya che ema upAdhyAyajI te ja svAdhyAyamAM AgaLa jatAM kahe che. ATalA sahaja karAvelA mAharAjAnA paricayathI jaNAyu haze ke viSayanI tRSNA te mAhakaTakadaLa che ane tene vaza karavA mATe athavA tenI sAme thavA mATe prakhaLa puruSArtha athavA bhagIratha prayatnanI jarUra che. e bhAgatRSNAnuM svarUpa haju paNa vadhAre AgaLa matAvavAmAM Avaze. Avu tRSNAnu svarUpa cetanajI jyAre ceMgamAga mAM pragati * rAga pApasthAnaka para sajhAya-gAthA bIjI. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 zrI AnadaghanajInAM pA karavA deDha IcchAvALA thAya tyAre ja tenA samajavAmAM Ave che, tyAM sudhI te te saMsAranAM sa kAryoMmAM masta banI rahe che ane te game teTalI vakhata pAThA paDe chatAM tene temAM eTale svAda Ave che ke te saMsArane cATatA jAya che. hADakuM cATanAra kUtarAne te peAtAnuM leADI pIvAnA paNa mAnI lIdhelo svAda maLe che paNa Ane te teTale svAda paNu AvatA nathI, paNa meharAjAe tene evA ulaTA pATA baMdhAvI dIdhA che ke te jarA paNu UMcI AMkha karatA nathI, jotA nathI, vicAratA nathI. prathama paMktimAM anya pratanA pATha - tarasa kIjairI ikAM daikI savArIrI ' che. e pAThanA bhAva A pramANe thai zake. he prabhu ! mArA para tarasa karA, dayA kare. A je karma mArI tarapha Ave che ane mArA para jora calAve che te kANu che ? e te kama che ke karmanu meTuM lazkara che ? A pramANe bhAva thai zake che paNa te mATe tarasane artha yA ema karavA paDe che. tANIne e atha ghaTI zake che paNa mULamAM je pATha lIdhA che te vadhAre sArA ane suspaSTa artha Ape che. have e bhAgatRSNA A cetanajInI sAthe kevI rIte varte che te saMbadhI hakIkata jaNAve che. A bhAva samajI vicArIne e bhAgatRSNAnA saMbaMdhamAM kAMika nirNuya para AvI javA eTale tene sabaMdha keTalA ane keTalA vakhata sudhI rAkhavA ucita che te nirNaya karavA ceAgya che. cegamArganA abhyAsa mATe yAganuM dvitIya aMga niyama che e dhyAnamAM rAkhavu. sAyaka lAyaka nAyaka prAnako pahArIrI, kAjara kA janalAja vAja na kahuM vArIrI. tarasakI 0 2 " ( bhAgatRSAnAM ) khANeA lAyaka evA cetana saradAranA prANane haranArAM che. zu ( tene ) jarA-ghaDapaNa che? athavA zuM tene leAkalAja che ? ( tenA para) lagAma paNa nathI ke tene vArIne ( kAMi) kahI zakuM-tapA ApI zakuM. " "" bhAva--A bhAgatRSA jyAre cetanajI upara pAtAnA ghereA ghAle che tyAre tenI pAse pAMca iMdriya-sparza, rasa, gaMdha, rUpa ane zabdarUpa khANeA evAM jabarajasta hAya che ke te pratyeka prANIne haNI zake che. jUnI kathAomAM vAMcyu' haze ke anyastra, vAyavAsra vigere zastro evAM prabaLa hAya che ke peAtAnu kAma jarUra karyAM vagara rahetAM nathI, tevI ja rIte A kALamAM baMdUka tathA tApanA gALIgALA mahAghAtaka heAya che. A pramANe bhAgatRSNAnuM eka eka bANu A cetanajInA prANane haNanAruM che. upara evI zaMkA karI hatI 2 sAyaka=bANa. lAyaka-Agya. nAyaka=AtmArUpa saradAra. prANakA=prANane. apahArIrI haNanAra, ghAtaka. kAjarathru ( te ) jarAvasthA che. kAzuM. janalAja=( tene ) leAkannajjA che. vAjalagAma. nanathI. vArIrIvArIne. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNacAlIsamu* pada 39 ke-A bhAgatRSA eka kama che ke kanu lazkara che. tenA atra khulAsA thAya che. te evI jabarajasta che ke-tenuM pratyeka mANu A cetanajInA prANanuM ghAtaka nIvaDe che, cetanajIne astavyasta karI nAkhe che ane tene muMjhavI de che. cetanajInA prANa te jJAnadarzanacAritrarUpa nija guNu samajavA. AtmAnA A jJAnajIvana, darzanajIvana athavA cAritrajIvanane bhAgatRSA harI le che athavA te tene ghAta kare che. viSayasukhanI lAlasA evI prabaLapaNe thAya che ane tenuM jora ekaMdara rIte eTalu tAkAtavALu hAya che ke enI sAthe lapaTAyalA cetanajI peAtAnA nija svarUpane bhUlI jAya che, paravaza banI jAya che ane tyAra pachI evA khelA bhajave che ke tenAmAM jANe sajJAnajIvana ke saccAritrajIvana haze ema paNu lAge nahi. cetanajInI AvI vyathita avasthA karanAra bhAgatRSA che ane cetanajI peAte kevA che ? e te svabhAvataH lAyaka nAyaka che, mahAuttama saradAra che, khuda bhAgatRSAne utpanna karanAra ka kaTakanA paNa te saradAra che; jo ke te tenI vabhAvadazA che. anaMta ucca guNNAnA paNa te svAmI hAvAthI zaktirUpe paNa tene ' lAyaka ' kahI zakAya ane tene peAtAne mahAanatha para parAmAM utAranAra karmAMnA te pAte utpanna karanAra hAvAthI tene tenA svAmI paNa kahI zakAya. AvI rIte te bevaDI rIte eka bIjAthI viruddha paDe evI sthiti dhAraNa karanAra che, paraMtu emAM phera eTaleA che ke-enuM kasvAmitva vyakta che ane enuM guNasvAmitva zaktimAM avyaktarUpe raheluM che. bAkI e utkRSTa AnaMda bhogavavAne ceAgya che. evA ' lAyaka ' cetanajInA prANane atyAre te legatRSAnA eka eka mANu haNe che evI duLa sthitimAM te nAyaka AvI gayA che. AvI bhAgatRSAne vadhAre oLakhavA mATe kiva pUche che. vicAra thAya che ke-AvI rIte cetanajInA prANanI ghAtaka bhAgatRSAne haze ke nahi ? eTale e keAi vakhata gharaDI thaI peAtAnuM jora ochuM dararAja navayovanA strInI peThe pUra damAmamAM ja rahetI haze ? e tuSA pAte athavA tene vRddhAvasthA kai asara kare che ? tenA javAba eka vArtika pUrA jIryanti jIryataH kezA, dantA jIryanti jIryataH / yauvanAzA dhanAzA ca, jIryato'pi na jIryati // vRddha puruSanA bAla sapheda thai jAya che ane tenA dAMta paDI jAya che, matalakha tenA bAla ane dAMta para ghaDapaNa prApta thAya che paNa puruSa vRddha thatA jAya chatAM tenI viSayasukhatRSNA ane dhanatRSNA vRddha thatI nathI, ulaTI te te vRddhi pAmatI jAya che. ghaDapaNamAM te peAtAnu Akaru` svarUpa dhAraNa kare che. ATalA uparathI jaNAyuM haze ke bhagatRSAne ghaDapaNanI kAMi paNa asara thatI nathI. evI ja rIte bIjo prazna pUche che ke--e bhAgatRSAne leAkalAja kAMI haze ke nahi ? mANasA peAtAnAM manathI nahi te| je sagAMsaMbadhIomAM kAMi ghaDapaNa karatI haze ke vRddhAvasthA che pADe che. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pada pite rahetA hoya, jemanI sAthe pitAne vahIvaTa cAlatuM hoya tenI lajajA khAtara ghaNAM sArAM kAma kare che athavA kharAba kAma karatAM aTake che, paNa A bhegatRSAne e paNa nathI. enI asara taLe mANasa evAM adhama kAma kare che ke jenuM varNana thaI zake nahi. bhagatRSA jyAre prabaLa svarUpamAM hoya che tyAre tenI asara nIce mUkAyela prANa taddana aMdha banI jAya che ane jANe duniyA tene jotI ja nathI evI rIte keInA vicAranI ke abhiprAyanI darakAra rAkhyA vagara e pitAnuM kAma calAvye jAya che ane eTalA mATe aneka zAstrakAra evA prANIne " viSayAMdha" kahIne saMbodhe che. vyavahAramAM najara karatAM jaNAze ke gatRSAmAM Asakta thayelA prANIo aneka prakAranAM apramANika AcaraNa kare che, sagA bhAI sAthe dhana khAtara laDe che, leNadeNamAM geTA vALe che, moTI vRddha umare dazabAra varasanI bALA sAthe paisA ApI paraNutAM tenI AgAmI sthitine vicAra karatA nathI, parastrIlaMpaTa thAya che ane evI aneka prakAranI aghaTita ghaTanAo kare che ke je batAvI Ape che ke-teo taddana aMdha che. vaLI e bhegatRSAnuM svarUpa batAvatAM kavi kahe che ke-enI kaI lagAma paNa hAthamAM nathI ke jethI tene vArIne kahI zakAya ke teNe A pramANe vartavuM joIe. eka sAro azva lagAmathI vaza rahI zake che paNa A bhegatRSAne te bIlakula lagAma ja nathI; ethI e lagAma vagaranA gheDAnI peThe pitAne dara niraMkuzapaNe calAve che ane temAM tene koI paNa prakArane aTakAva karI zakAtuM nathI. lagAma vagarane azva kevI rIte cAle che te eka vakhata anubhavavA jevuM che. AvI rIte bhagatRSA para vRddhAvasthAnI paNa asara thatI nathI, tene lekalAja paNa nathI ane tene lagAma paNa nathI. A pramANe hakIkata hovAthI te AkhI jiMdagI sudhI koI paNa prakAranA aMkuza vagara ane lokavicArathI saMkeca pAmyA vagara potAnuM sarva jera A cetanajI para pUra damAmamAM calAve che ane A cetanajI jyAM sudhI yegamArga para pragati karavAno vicAra ane nirNaya karI tenuM vAstavika svarUpa samaje nathI tyAM sudhI tene dara ocho paNa thatuM nathI. mohanI mohana Thagyo jagata ThagArIrI, dIjIe AnaMdaghana dAha* hamArIrI. tarasakI0 3 AkhA jagane ThaganArI bhegatRSAe mArA manamena patine (paNa) chetaryo che. he AnaMdaghana prabhu ! (te patine mane) pAcho apAve evI amArI cAhanA-vijJapti che." * dAhane badale eka pratamAM 'dAda' pATha che. dAda eTale arajI ( hearing ). A pATha ThIka lAge che. 3 mohanI=moha karanArI, tRSNA. mehana=mAro pati, premanuM sthAna, manohara. Thaachetaryo. jagata ThagArI=savane chetaranArI dIjIe pAcho ApIe. AnaMdagha=he AnaMdaghana prabhu. dAhadAjha, cAhanA. hamArI amArI, amArA taraphanI. Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNacAlIsamuM pada 401 bhAvauparokta bhagatRSA AkhA jagatane chetaranArI che. tenI asara taLe AvanArane te aMdha banAvI de che, pite yauvananA pUrajorathI kAma kare che ane lokalAjanI darakAra rAkhatI nathI tethI te AkhI duniyAne eTale duniyAnA prANIne chetarIne UMdhA pATA baMdhAve che. sarva prANIne te svArthI banAvI viSayasukhanA kacarAmAM ragadaLe che ane temAM tene DukkaranI peThe AnaMda levarAve che tethI tenAthI mukta prANa A duniyAmAM kaI virala haze. zuddha cetanA kahe che keAvI mehanI-bhogatRSA je AkhA jagatane ThaganArI che teNe mArA patine-cetanajIne paNa Thage che, tene pitAnA kabajAmAM laI lIdho che ane tene pitAne vaza banAvI dIdho che. ene pariNAme te aMdha thaI jaI akhalitapaNe lekalAjanI darakAra vagara ThagAyA kare che ane je viSayomAM vastutaH kAMI sukha nathI temAM sukha mAnI saMsAramAM phasAyA kare che. e mehanI paNa evI che ke eNe jagatamAM moTA moTA RSimunione paNa ThagyA che ane mArA pati paNa tethI ThagAI gayA che. potAnA vAstavika svarUpanuM bhAna bhUlI, mArA premanI avagaNanA karI, svarUpajJAnanA abhAve cetanajI ghasaDAyA kare che ane viSayabheganAM sAdhane ekaThAM karatA jAya che ane mane tathA sumatine zodhatA nathI, maLatA nathI, yAda karatA nathI, amAre saMbaMdha vicAratA nathI ane amAro saMga karatA nathI. mehanIe emane evA UMdhA pATha bhaNAvI dIdhAM che ke te cetanajIne amArI chAyAmAM AvavAno vicAra paNa karavA detI nathI ane tenAthI ThagAyelA cetanajI niraMtara e ja sthitimAM rahI saMsAra-cakamAM aTavAyA kare che. have che AnaMdaghana prabhu! AvI jagatane ThaganArI mehanI pAsethI cetanajIne laI-- laIne amane sepe evI amArI vijJapti che. amArA pati amArI pAse Ave, amAre maMdire padhAre ane amArA sAthe AnaMda (jJAnAnaMda vigere) bhegave tathA amArI virahavyathA dUra kare evuM Apa karI Ape te amArI cetanajI saMbaMdhInI ciMtA dUra thAya, amArA mananI glAni khasI jAya, amane sarva prakAre AnaMda thAya. amArA manamAM kheda eTale che ke-AvI adhama kulaTA mohinI jevI strIo sAthe amArA zuddha niraMjana svarUpI nAtha bhaTake ane dara najIka beThAM beThAM ame joyA karIe e amane jarA paNa ThIka lAgatuM nathI, amane zobhatuM nathI ane cetanajIne tema karavuM kaI rIte ghaTatuM nathI. have te cetanajI manane naTanAgaramAM joDI de ane bIjA sarva sAthethI teno saMbaMdha teDI nAkhe ema tene vicAra thaye che tethI te svataH ja mehanI paNyastrI sAtheno saMbaMdha choDI nAkhaze. paNa e kulaTA AkhA jagatane ThaganArI che tethI yogamArga para caDhavAne ughukta thayelA amArA cetanajIne vaLI koI chaLa karI chetarI jAya nahi e amArA manamAM bhaya che. e mehanInA mArga evA gUDha che ane atyAra sudhI eNe cetanajIne evI evI yuktiprayuktithI bhUlAvAmAM nAkhyA che ke game te bAjuthI te cetanajI para 51 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 zrI AnaghanajInAM padmA tenA asAvadhapaNAmAM hallA kare ane cetanajIne muMjhavI nAkhe, tethI he prabhu ! amArI vijJapti che ke-Apa cetanajIne zuddha mA pratIkSA karAvI tene amArA cega karAvI Ape. cetanajI mADunIne ghare jAya e vAta ghaNI ja kharAba che ane te hakIkatathI amArA manamAM agni saLage che, amane tethI bahu ja kheda thAya che ane tethI amArA mananI baLatarA Apa prabhu pAse ame kADhIe chIe. ('dADu' zabdamAM A banne bhAva-baLatarA ane vijJaptinA samAI zake che. ) he prabhu ! have Apa cetanajIne zuddha svarUpa samajAvIne nira'kuzapaNe vanArI, niraMtara yuvAvasthA bhAgavanArI ane lAja vagaranI kulaTAbhAgatRSA je AkhA jagatane Thage che tenAthI tenA prasaMga mUkAvI Ape. viSayabhAgamAM cetanajInI zu' dazA thAya che te hakIkata kavicat vie peAte kahI ane kavacit zuddha cetanAnA mukhamAM mUkI tenA tyAganI ane zuddha yogamArga AdaravAnI preraNA karI, svabhAvaramaNutAmAM lInatA karavA atra pramaLa upadeza ApyA che te vicArI manane naTanAgaramAM joDI devuM ane era samanase teADI nAkhavuM ane temAM pragati karI cAgamAga para AreAhuNu karavuM e atra bhAva che. padma cAlIsamuM rAga AzAvarI *mITho lAge kaMtaDo ne, khATo lAge lokaH kaMta viNI + goThaDIte, te raNamAMhi poka. x mIThaDo0 1 66 pati mIThA-madhura lAge che; mArA nAtha vagaranI gATha karavI pAka mUkavA jevuM che, " bhAva-pativratA strIne peAtAnA pati ati madhura lAge che; ane pati vagaranA AkhA leAka ane te leAkanA mANusA khATA lAge che. matalaba patine peAtAnuM sa`sva samajanAra akhaLA ( sthaLa khaLanI najarathI) paNa dRDha pratijJAvAna sabaLA( AdhyAtmika * mIThAne bale bhIDA' zabda chApelI bukamAM che, te mIThA zabdanuM premadarzIka rUpa che. artha eka ja rahe che. + vihuNI sthAne eka pratamAM * vinA ' pAAntara che. artha eka ja che. upara lakhelA pATha vadhAre suMdara lAge che. x eka pratamAM pAkane badale phAka' pATha che. phATa, niSphaLa evA tene atha dhare che, paNa pATha azuddha lAge che. 1 mIThA=madhurA. ka taDA=pati. khATA=khaTAzavALA. lA=patithI anya lAka. kaM ta=ti. viSNuNI= vagaranI, sivAyanI. gAThaDI=prIti, karaNI, raNamAMhi=jaMgalamAM, vanamAM. pAkarADa, raDavuM te. raNumAM-jaMgalamAM layamAM vinAne badale Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada 403 najarathI)ne tenA upara prema AvatuM nathI, te te patimAM pitAnuM citta eTaluM dRDhapaNe sthApita kare che ke tene pati vagaranI sarva vastuo ane leke upara rAga thato nathI eTaluM ja nahi paNa emAM ene eka prakAranI khaTAza lAge che. khaTAzane lIdhe te vastu khAvI gamatI nathI eTaluM ja nahi paNa dUrathI tene joIne paNa he khATuM thaI jAya che. A patiparAyaNa strI kahe che ke-pati vagara anya sAthe sebata karavI ke saMbaMdha kare te jaMgalamAM pika mUkavA jevuM che. jema keI prANIne kaI bAbatamAM phariyAda karavI hoya te jaMgalamAM jaIne rADa pADavAthI kaI sAMbhaLatuM nathI athavA janasudhAraNu mATe vivecana karavuM hoya te jaMgalamAM jaIne karavAthI niSphaLa thAya che, tevI rIte pati vagara kedanI sAthe goSThI karavI te niSphaLa che, artha vagaranI che, nakAmI che. A pramANe vyavahAru daSTithI A gAthAne bhAva prApta thAya che. anya sAthenI gejhIne raNamAM pioka mUkavA sAthe saMbaMdha-niSphaLatAne aMge ghaTAvI che. sAmAnya rIte "araNyarudana' zabda jenuM pariNAma kAMI na Ave tevA prasaMga mATe vaparAya che ema mAruM dhAravuM che. gejhIna araNyarudana sAthe saMbaMdha eTalA pUrato ghaTI zake ke anya sAthe gejhI karIne tenA pariNAme arasparasa je vacanavyavahAra thAya te nirarthaka thAya che ane tethI tevI gechI niSphaLa che, tethI kAraNamAM kAryArepa karavAthI te araNyarudana tulya che; athavA vadhAre vAstavika rIte kahIe te niSphaLatvanuM sAmya hovAthI upamA barAbara ghaTatI Ave che ane upara jaNAvyuM te Arepa karavAnI paNa jarUra nathI. A taddana sAmAnya arthavALA padamAM bahu gUDha bhAvArtha hoya ema jaNAya che. zrI AnaMdaghanajI mahArAjanAM sarva padyamAM guhya artha hoya che te bhAva samajo ane jhaLakAva e ghaNuM muzkela kArya che. e ApaNe aneka prasaMge joyuM che. A padamAM temane vAgyAthe samajavA mATe keI zabda paNa sUcavana thatuM nathI tethI vadhAre muzkelI paDe che. mArA gurumahArAjanA kahevA pramANe A padane Azaya ati udAtta che ane e pratyeka AtmavAdane sUcavanAra che. tadanusAra AtmavAda saMbaMdhI keTaleka ullekha khAsa abhyAsa karI batAvavA prayAsa karyo che. have ApaNe A padane sUcaka bhAva samajavA yatna karIe. pratyeka AtmA svasvarUpe svataMtra svAdhIna che, kaI kaIne aMza nathI e pratyeka AtmavAda che. A pratyeka AtmavAdane atra pati tarIke karyo che. dareka zarIre AtmA pRthaka pRthaka che, bhinna bhinna che, keI sarvavyApI AtmAno te aMza nathI paNa pratyeka vyakti che, siddha dazAmAM paNa pratyeka AtmAnuM bhinnatva pRthaka pRthaka avagAhanArUpe spaSTa vyakta ane bhinna rahe che e pRthaka AtmavAda che. e pratyeka AtmavAdarUpa athavA pRthaka AtmavAdarUpa pati mane ati priya lAge che ane bIjA darzanenI jUdI jUdI AtmA saMbaMdhI je mAnyatA che te mane ISTa lAgatI nathI ema zuddha cetanA-AtmAnI patnI atra kahe che. have AtmAnA svarUpa ane utkrAntine aMge A dRSTithI jUdA Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 zrI AnaMdaghanajInAM pado jUdA saMpradAyanI mAnyatA kevA prakAranI che te saMkSepathI atra vicArIe. vAta ema che ke-bhinna bhinna darzanakAre AtmAnA aneka prakAra kape che, tenI utkAti ane chevaTanI sthitine ane jUdA jUda vicAra batAve che keI AkhA vizvamAM eka sarvavyApI AtmAne mAnI mAyAthI tenA pRthaka bhede thayelA samaje che ane aMtya avasthAmAM jatine vikuliMga-taNakho jUde jaNAvela te pAcho timAM bhaLI jAya che, paraMtu pratyeka AtmA jUdA nathI, judA dekhAtA hatA te mAyAthI lAgatA hatA. vaLI kaI sarva kAryanA kartA-hartA Izvarane mAne che ane kahe che ke pratyeka jIvanuM kAMI karyuM ke dhAryuM thatuM nathI; A pramANe sukhaduHkha denAra Izvarane kalpI AtmAnI zaktine dabAvI de che athavA tenI zaktine nakAmI batAvI izvarecchAne baLavAna banAve che; vigere vigere AtmA saMbaMdhI aneka prakAranI mAnyatA che te saMbaMdhamAM pratyeka darzanakAra zuM kahe che tene ane sAthe sAthe te darzanene jaNAvanAra mahAtmAone saMkSepathI vicAra karIe. jaina matamAM jinendra deva che je rAga dveSathI rahita che, moha mahAmatvane hiNanAra, kevaLajJAna ane kevaLadarzanayukta che; teo surAsurathI pUjya, sadUbhUta arthanA prakAzaka ane sarva karmane kSaya karIne paramapada pAmelA che. anAdi kALathI khANamAM rahelA suvarNa sAthe jema maLa lAgela che tema AtmA sAthe karma lAgelAM che, tene kSaya karI AtmAnA sahaja guNa jJAna-darzana-cAritra pragaTa karavA mATe parama puruSArtha karavAnI jarUra che. suvarNa jema khANamAM mATIthI AvRta hoya tyAre paNa tenAmAM kaMcanatva te raheluM che ja, tevI rIte cetana karmAvRta hoya tyAre paNa tenAmAM zuddha cetanatva te hoya che ja; kriyA, yoga, tapa, saMyama vigere dvArA karmamaLa dUra karavA mATe parama puruSArtha karavAnI jarUra che ane tema karavAthI cetananA guNa AvRta hoya che te vyakta thAya che. cetanamAM je mahAna guNe che te bahArathI levA javAnA nathI paNa aMdara pracchanna-AvRtarUpe rahelA che te vyakta karavAnA che. AtmA pratyeka zarIre dehapramANu bhinna che ane sarva karmamaLa dUra karI mekSamAM jAya tyAre paNa tenuM vyaktitva suspaSTa ja rahe che. eka vakhata karmamaLa dUra thayA pachI pharI vAra tene karmamaLa lAgato nathI eTale mekSamAM gayA pachI cetananuM punaH saMsAramAM avataraNa thatuM nathI. karma ATha prakAranAM che. tenA uttarabhede ane te pratyekanI taratamatA ghaNA bhedavibhedamAM vaheMcAI gayelI che. AtmAnA jJAna guNanuM AvaraNa kare te jJAnAvaraNIya, darzana guNanuM AvaraNa kare e darzanAvaraNIya, zArIrika sukhaduHkhane anubhava karAve te vedanIya, saMsAramAM ane tattvajJAnamAM satya mArga na sUjhavA detAM mUMjhavI nAkhe te mohanIya, cetanane aneka jAtimAM janma ApI tene avanavA anubhava karAve te nAma karma, uraca nIca jAtimAM avataraNa karAve te zetra karma, pratyeka bhavamAM amuka kALa sudhI sthiti karAve te AyuH karma ane tyAM vastuprAptimAM, tenA dAnamAM, bhegopabhegAdimAM pratyavAya kare te aMtarAya karma upara jaNAvyuM tema A ATha karmonAM Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 cAlIsamu pa aneka bhede thAya che, te cetana upara lAgyAM kare che ane tenA bhAgakALa thaye phaLa ApI kharI paDe che, cetana jyAM sudhI mithyAtva dazAmAM vatA hAya che tyAM sudhI upara lakhelAM sakarmAM tenI pracuratA sAthe hAya che. e niAdamAM hAya che tyAre avyakta duHkha bhogavIne aneka janma maraNa kare che. evI nigeAda sarva lekamAM bharelI che. sAyanA agrabhAga para tenA anata jIvA rahI zake che. kAMika akAma nirjarA thatAM A jIva bAdara niAdamAM Ave che. tyAra pachI khAdara vanaspati, vAyu, agni, jaLa ane pRthvI je sarva ekendriyavALAx che temAM Ave che, temAMthI vaLI kAMIka nirjarA thatAM te be, traNa, ane cAra indriyavALA jIvanI gaNanAmAM Ave che ane AgaLa vadhatAM te paceMdriya tiya ca thAya che. kapracuratA thatAM te AgaLa vadhatA aTakI pAcho nIce paNu utarI jAya che ane ka ghaTatAM koI vakhata manuSya paNa thAya che. manuSyagatimAM tene devagurunA yAga thai jAya che te te zuddha mAnuM ArAdhana karI potAnI pragatimAM vadhArA kare che. evI rIte utkrAnti apakrAntimAM naraka ane devaleAkamAM duHkha sukha paNa aneka prakAranAM anubhave che. zuddha mAnA Azraya thatAM keAi vAra tenI niviDa mithyAtva mohanIya kagranthinA bheda thAya che ane AvA bheda thayA pachI tene samyagdarzana prApta thAya che. pachI vrata, paccakhkhANu, tyAga, vairAgya, yAgAdi kAryathI viratibhAvane tenA vizeSa rUpamAM pAmI, ucca AcaraNu karI apramAdIpaNe zuddha cAritra pALatAM karmanA bhAra cheA karatA jAya che ane chevaTe zuddha kaivalyajJAna jyAre tene prApta thAya che tyAre te sacarAcara jagatanA trikALa bhAvA pratyeka samaye jANu-dekhe che. chevaTe zeSa alpa kamaLa hAya che tene paNa kSaya karI ajarAmarapada prApta kare che. AvI rIte meAkSamAM gayA pachI tyAM tenI sATThianata kALa sudhI sthiti thAya che, tene saMsAramAM pharI vAra AvavuM paDatuM nathI ane tyAM te saccidAnaMdasvarUpe anata AtmAnaMda prApta kare che ane temAM ramaNa kare che. AvI rIte AtmAne bhedAbheda svIkAranAra syAdvAda zailI je cetanajInI utkrAnti batAve che te samajIne vicAravA ceAgya che. e matamAM tattva sAta athavA nava che. caitanyasvarUpa jIva ane jaDa te ajIva, kaprakRtine cetana sAthe maLavAnA mArga-praNAlikA te Azrava, tene avarodha karavAnAM kAraNeA te saMvara, AtmA sAthe lAgela kamaLane khaMkherI nAkhavA te nirA, tenA sacega thavA te baMdha ane tenA sarvathA kSaya thavA te mekSa. A sAta * avyavahAra rAzimAM anaMta jIvA ekendriya avasthAmAM AkhA vizvamAM bharelA che, te sUkSma che, AMkhe na dekhI zakAya tevA che, eka zvAseAAsamAM sADAsattara bhava kare che ane tevI sthitimAM anaMta kALa karyAM kare che. e sthitimAM eka sAyanA agrabhAga para asakhya gALA hAya che ane eka gALAmAM anaMta vA hoya che. e jIvAne nigeAdanA jIva kahevAmAM Ave che. vicAra karyAM vagara ( akAma nija rAthI ) dha bhrUNana nyAyathI kama kSaya thatAM emAMthI jIva unnata sthitimAM Ave che. e nigeAdanu svarUpa jaina granthAmAM ghaNA vistArathI ApavAmAM AvyuM che. x indriyA pAMca cheH spana, rasanA, nAsikA, cakSu ane zrAtra. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 zrI Ana'ghanajInAM pA tattvA sAthe sukhanA anubhava karAvanAra te puNya tattva ane tethI viparIta duHkhanA anubhava karAvanAra te pApa tattva, e ene bheLavatAM nava tattva thAya che. jagatkAM Izvarane mAnavAthI keTalA prakAranA doSa Ave che te A matanA graMthAmAM bahu vistArathI batAvavAmAM Avyu che. sasalagI ane sAta naya ane tenA upabhedo jenA sabaMdhamAM ApaNe pAMcamA padanA vivecanamAM sahaja vicAra karI gayA chIe te A matanI kUMcI che. e sapta naya eTalI vidvattAthI A dananA graMthomAM caryAM che ane tenuM svarUpa vartamAna jJAnakALamAM evI sArI rIte nyAyane maLatuM AvatuM jaNAya che ke tene batAvanAra tarapha svAbhAvika rIte ja te matanA anuyAyI na heAya tenuM paNu dhyAna kheMcAya che. AtmAne kUTastha nityatA ghaTatI nathI temaja sAMkhyamata akartRtva batAve che temAM paNa aneka dUSaNA Ave che, te A matanAM zAstromAM batAvavAmAM AvyuM che. upara je jIva nAmanuM prathama tattva kahyuM tenA nava vibhAga cheH 1 pRthvIkAya, 2 aSkAya, 3 tejaskAya, 4 vAyukAya 5 vanaspatikAya, 6 me, 7 traNa, 8 cAra ane 9 pAMca iMdriyavALA jIvA. pRchyAdinu` sajIvatva tA have vijJAnathI paNa siddha thayuM che tethI te matanA zAstrakArA tene mATe je kATie batAve che tenu punarAvartana karavuM Avazyaka nathI. jIva ane puTTugalane gatisahAyya svabhAva te dharma, sthitisvabhAva te adharma, avakAza ApanAra AkAza, zabda, aMdhakArAdi pudgala ane kALa e sarva ajIva tattvamAM Ave che. viSaya kaSAyAdimAM mana vacana kAyAnA vyApAra te Azrava ane mahAvrata, dezivarati, samiti, gupti, yatidharmAM vigere savara tattvamAM Ave che. bAra prakAranAM tapathI karmanI nirjeza thAya che. karmabaMdha vakhate tenAM prakRti, sthiti, rasa ane anubhAga niIta thAya che ane sakarahitapaNAne mekSa tattva kahevAmAM Ave che. AtmA, dharma, adharma, AkAza, pudgala ane kALa e cha dravya che, temAM dharma, adharma, AkAza ane kALa eka dravya che ane pudgugala temaja jIva aneka che. pugala eka bhUta che, bAkInA pAMca amRta che. karma paNa paulika che, enA saMbaMdha chUTatAM cetana Urdhva gati kare che. asaMgatvathI Urdhva gati thAya che te bANunA pUrvaprayAga vigere dRSTAMtAthI samajI levI. pANImAM jema vastu halakI thatAM upara tare che tema karma bhArathI mukta thatAM cetananI Uva AlAkAMta gati thAya ane tyAM tenI anaMta kALa sudhI sthiti rahe che. siddha dazAmAM dravya prANa hAtA darzana, anaMta vIrya, anaMta sukharUpa bhAva prANa hAya che. sukha karatAM tadna jUdA prakAranu che ane te paramAnaMdarUpa che. A matamAM utpAda, vyaya ane dhruvayukta hAya tene sat kahevAmAM Ave che. e tripadImAM bahu sUkSma rahasya samAyeluM che ane jaina tattvajJAnanA emAM samAveza thai zake che. samyajJAna, samyagdarzana ane samyakcAritrane meAkSamA mAnavAmAM Ave che. mithyAtva, avirati, kaSAya ane cegathI kabaMdha thAya che ane tenA jema jema pratibaMdha karavAmAM Ave tema tema navIna kapatti nathI paNu anaMta jJAna, anaMta siddhadazAnuM sukha sAMsArika Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada Young ochI thatI jAya che. AtmA pragati karatAM navIna karma ochAM grahaNa kare ane pUrvabaddha karmone kAMIka pradeza athavA vipAka udayathI bhegA karI le ane kAMIka nirjarAthI kSaya karI nAkhe tyAre chevaTe sarvathA karmane kSaya karatAM te mekSa-ajarAmara paramAnaMda sthAna prApta karI tyAM susthitapaNe rahe che. cetananuM tyAM paNa vyaktitva spaSTa ja rahe che. jo ke guNa sAdazya che paNa parama tatvamAM maLI jaI tenI vyakti nAza pAmI jatI nathI e jaina matanA mokSamArganuM rahasya che. baiddho kSaNikavAdI che. teo dukha, samudaya, mArga ane nirodha e cAra Arya satya mAne che. vijJAna, vedanA, saMjJA, saMskAra ane rUpa e duHkhanA prakAra che. A saMsArI skaMdharUpa ja jIva che, tethI anya jIva e kaI padArtha nathI. rUpa, rasa vigerenuM jJAna te vijJAna eTale nirvikalpaka jJAna, AlecanA mAtra sAmAnya jJAna Perception thAya tene vijJAna kahevAmAM Ave che. sukha duHkha ane aduHkharUpI vedanA e pUrvakRta karmanA udayathI thAya che. nimittanuM grahaNa karavApaNuM te pratyaya; enAthI jAtivyaktine vega karI savikalpa jJAna thAya te saMjJA. puNyApuNyAdi dharmasamudaya te saMskAra enA pradhathI pUrve anubhavelA viSayanuM smaraNa vigere thAya che ane pRthvI, dhAtu vigere rUparkaMdha. A pAMca skaMdha sivAya "jIva" athavA " AtmA" evo padArtha kaI pramANathI siddha thatuM nathI. A pAMce kaMdhane kSaNasthAyI samajavA. te nitya athavA kAlAntaraavasthAyI nathI. AvI rIte bauddho duHkhatattvanI vyAkhyA kare che. lekamAM huM ane mAruM vigere je akhila gaNa udaya pAme che tene samudayatatva kahevAmAM Ave che. sarva saMskAra kSaNika che evI vAsane jemAM baMdhAI che te mArga ane nirAdha te mokSa. AvI rIte cAra Arya satya mAnavAmAM Ave che. sarva saMskAranuM kSaNikatva bauddho ghaNu yuktipUrvaka siddha karavA mathana kare che. teo saMskArane nitya mAnavAmAM kevA kevA hetvAbhAsa thAya che te saMbaMdhI aneka rIte carcA kare che te atra lakhavAthI viSaya bahu pAribhASika thaI jAya tema che. sarva saMskAra kSaNika che ema kahIne eTaluM batAvavA teo mAge che ke-keI paNa prakAre AtmA ke jIva e padArtha mAnava nahi paNa jJAnakSaNane saMtAna ja vyavahAra mATe basa che. kSaNika saMrakAra anya kSaNe bIjA tadrupa saMskArane janma Ape che ane AvI kSaNasaMtAnaparaMparAthI ja eka viSayanuM dIrgha kALa sudhI jJAna thAya che. A pramANe sItAMtrika nAmanA boddha saMpradAyane mata che. vibhASika saMpradAyavALA bAra padArtha mAne che teo paNa saMskArane te kSaNika ja mAne che. bauddha parama puruSArthanI prApti cAra bhAvanAthI mAne che. A cAra prakArane vAraMvAra vicAra karIne nizcaya karavAthI siddhi thAya che. 1 sarva kSaNika che; 2 sarva duHkha che; 3 sarva svalakSaNa che (ekanA jevuM anya nathI, pote pitAnA jevuM ja che ); ane 4 sarva zUnya che. AvI rIte cAra bhAvanAthI sakaLa vAsanA * jue padanasamuccaya leka chaThThA paranI TIkA ane sarvadarzanasaMgrahane bauddha prakaraNa vibhAga. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 mau AnaghanajInAM padmA enI nivRtti thatAM zUnyarUpa parinirvANano AvirbhAva thAya che. auddha matanI sa jUdI jUdI zAkhAomAM keTalAka matabheda che paNa AtmAnuM kSaNikatva tA savamAM sAmAnya: che ane sava ema mAne che ke rAgAdinA, jJAnasatAnanA ane vAsanAnA ucchedbhathI mukti maLe che. naiyAyika ( akSapAda ) darzanavALA gautamanA anuyAyI kahevAya che. ahIM potAnI aciMtya zaktinA mAhAtmyathI mahezvara sRSTinA saMhAra karanAra gaNAya che ane duHkhanA atyaMta ucchedarUpa ni:zreyasa tattvajJAnathI utpanna thAya che evI tenI mAnyatA che. kahevAnuM tAtparya ema nathI ke-tattvajJAna thatAM ja ni:zreyasa prApti thAya che paNa vAta ema che ketattvajJAnathI duHkha, janma, pravRtti, doSa ane mithyA jJAnanA nAza thAya che. emAM prathama helrAnA ane tyAra pachI uttarAttara tenI AgaLanAnA nAza thAya che. mithyA jJAna eTale dehArdi anAma vastumAM Atmabuddhi. A dehAdimAM rahelI AtmabuddhinA peAtAnA anukULa padArthA upara rAga ane pratikULa padArtha upara dveSa tathA meha e dveSA che. rAgAdi doSa paraspara anubaMdhI hAvAthI mADu pAmeleA prANI rAgayukta thAya che ane rAgI me pAme che. vastutaH AtmAne anukULa pratikULa kAMi nathI. A doSothI prerita prANI pratiSiddha AcaraNA karI pApapravRtti kare che ane adharmane lAve che athavA dAna, rakSaNa, satyAdi AcaraNa karI puNya pravRtti dvArA dharmane lAve che. A ubhayarUpa pravRtti prazasta aprazasta janma utpanna kare che ane tyAM zarIrAdi dvArA pratikULa vedanIyatAvALuM vAsanAtmaka duHkha utpanna thAya che. mithyA jJAnathI duHkha sudhInA DhASA avicchinna pravRttivALA che ane te ja saMsAra che ane te ghaTIcakranI peThe niravadhi anuvartana kare che. kAi sadupadeza dvArA jyAre prANIne jaNAya che ke-A sava haiya che tyAre tene nihana karanAra avidyAdinI nivRtti karavA te Icche che. tenI nivRttinA upAya tattvajJAna che. cAra vidyAmAM vibhakata prameyanI bhAvanA karanArane te tattvajJAna jene samyagdarzana kahe che te thAya che; enAthI mithyA jJAnanA nAza thAya che, enA nAza thatAM doSonA nAza thAya che, tethI pravRttineA nAza thAya che, pravRttinAzathI janmanA nAza thAya che ane janmanA nAza thatAM AtyaMtikI duHkhanivRtti thAya che. A AtyaMtikI duHkhanivRtti te apavarga. A danavALA seALa tattva mAne che. vaizeSika ane naiyAyika vacce tattva saMbaMdhI matabheda che, tathApi anyonya tattvAdya tabhAva thaI zakavAne lIdhe bahu thoDA ja aMtara rahe che ane tethI te bhayanA mata tulya che. A danamAM dru:khanI nivRttine ja meAkSa mAnavAmAM Ave che, akhaMDa jJAna ane sukhanI prAptinA svIkAra karavAmAM AvatA nathI; jagat dvArA anumAnathI IzvaranuM astitva siddha karavAnA prayAsa karavAmAM Ave che ane mekSaprApti mATe IzvaraprasAdane Avazyaka mAnavAmAM Ave che. sAMkhyamatAvala bIe keTalAka nirIzvaravAdyane mAne che ane keTalAka izvarane mAne che. * jaitAnu' samyagUdarzIna AnAthI taddana pRthak che. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAla samuM patra tattvavyavasthA bannenI samAna che. duHkha traNa prakAranAM mAne che; AdhyAtmika, Adhidaivika ane Adhibhautika. AdhyAtmika duHkha be prakAranuM hoya che. zarIra ane mAnasa. zarIramAM javara, atisArAdi vyAdhi thAya te zArIrika duHkha ane kAma, krodha, lobhAdi te mAnasa duHkha. A sarva AMtara upAyathI sAdhya hovAne lIdhe AdhyAtmika duHkha kahevAya che. bAhya upAyathI sAdhya duHkha be prakAranuM che. yakSa, rAkSasa, grahAdinA AvezathI thayeluM duHkha te Adhidaivika ane manuSya, pazu, sarpAdithI thayeluM te Adhibhautika. A traNa prakAranAM duHkhathI buddhimAM rahelAM raja:pariNAmanA bhedathI prANIne pIDA thAya che ane duHkha TALavA tattvajijJAsA uddabhave che. e tatva pacIza che. satva, rajas ane tamasanI samAvasthAne prakRti kahe che ane tenuM bIjuM nAma pradhAna paNa kahevAya che. e prakRti nitya che, ayyata che, anutpanna che, sthira che ane kadApi vikArane pAmatI nathI. sAMkhyamatAnusAra sRSTikrama A pramANe che. e prakRtimAMthI buddhi pedA thAya che, ene viSaya nizcayarUpa samajavI. enuM nAma "mahAna" paNa kahevAya che, e buddhithI huM subhaga chuM, suMdara chuM vigererUpa abhimAna pedA thAya che, e abhimAnamAMthI seLane samUha pedA thAya che sparzana, rasana, prANa, cakSu, zrotra e pAMca buddhAMndriya; pAyu, upastha, vAka, pANi ane pAda e pAMca karmendriya ane mana tathA pAMca tanmAtrA ema seLa utpanna thAya che. sUmarUpa pAMca idrinuM avasthApana te tanmAtrA kahevAya che, e pAMca sUkSma tamAtrAthI pAMca bhUta pedA thAya che: rUpathI teja, rasathI jaLa, gaMdhathI bhUmi, zabdathI AkAza ane sparzathI vAyu. AvI rIte buddhi, ahaMkAra, pAMca jJAneMdriya, pAMca karmendriya, mana, pAMca tanmAtrA ane paMcabhUtarUpa vIza tatva thayAM ane te sarvathI anya, akartA, viguNa, bhaktA evuM puruSatatva pacIsamuM che. AmAM prakRti keIne vikAra nathI, buddhi, ahaMkAra ane pAMca jJAnendriya prakRti vikRti che, bAkInA soLa vikRti che ane puruSa prakRti paNa nathI ane vikRti paNa nathI. tanmAtrAmAM bhUta laya pAme che, tanmAtrA mahamAM laya pAme che, mahat prakRtimAM laya pAme che, ane prakRti kazAmAM laya pAmatI nathI. AtmA-puruSa te akartA ja rahe che. kartApaNAne dharma prakRtine che. eka tRNane vALI zakavAnuM paNa puruSamAM sAmaryo nathI. e satva, rajas ke tamansa guNathI rahita che. prakRtinA vikArarUpa buddhi je ubhayamukha darpaNa jevI che temAM sukhaduHkhAdinuM pratibiMba paDe che te svaracha AtmAmAM kure che tethI tene bhaktA lakSaNamAtrathI kahI zakAya. jo ke te te mAtra prakRtine sAkSI ja rahe che tathApi jema sphaTikanI pachavADe game te raMganI vastu mUkI hoya te tadrupa varNa tene dekhAya che te prakAre puruSanuM svarUpa bahArathI bhinna thatuM ane tatramANamAM te letA thatA hoya tema dekhAya che. sAMkhyamatamAM puruSanuM lakSaNa nitya caitanyazaktirUpa ja che, jJAnarUpa nathI. jJAnane te teo buddhine dharma gaNe che. AtmA je kevaLa che te buddhithI atirita che paNa sukhaduHkhAdi bhAvaidriya dvArA buddhimAM saMkrAnta thAya che ane upara jaNAvyuM tema para Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 zrI AnaMdaghanajInAM padmA buddhi ubhayasukha darpaNu jevI che eTale tenAmAM caitanyazakti pratibiMba pAme che, ane tema thatAM sukhaduHkhanI lakSaNA puruSaparatve thAya che. puruSa aneka che. A puruSa ane prakRti unnaye sarvAMgata che, arasparasa saMyukta che ane tene sacoga te pazu ane aMdhanA saMcAga jevA che. zuddha caitanya pazu-pAMgaLA che ane prakRti jaDa-aMdha che, puruSa prakRtinA Azraya karI buddhimAM pratibiMbita zabdAddinu potAmAM pratibiMba paDatAM temAM AnaMda mAne che ane prakRtine AvI rIte sukharUpa mAnI saMsAramAM paDyo rahe che. A puruSa ane prakRti vacce taphAvata zuM che e samajAtAM vivekajJAna thAya che ane tethI puruSanA prakRtithI viyAga thAya che e mAkSa samajavA, prakRtinA viveka samajAtAM prakRti TaLI jAya che ane puruSa svarUpe rahe che. baMdhanA chedathI meAkSa thAya che. e aMdha traNa prakAranA che. prakRtine AtmA jANI tenI upAsanA karavI te prAMkRtika khaMdha, bhUta, iMdriya, ahaMkAra, buddhi e vikArane AtmA jANI upAsanA karavI te vaikArika baMdha, yAgAdi ka ne puruSabuddhithI sevavAM te dAkSiNu baMdha. A baMdhane lIdhe marelAne paNa pAchI saMsAraprApti thAya che. sAMkhyamatamAM puruSane sa`sAra nathI, meAkSa nathI ane baMdha paNa nathI, te sava prakRtine ja che, ane enA puruSa sAthe sabaMdha gaNavAmAM Ave te avivekane lIdhe ja che. puruSa tA kUTastha, nitya ane apariNAmI che. sAMkhyamata prAyaH nirIzvaravAdane svIkAre che. jaganA kAraNamAM triguNAtmaka pradhAnane mAne che ane sRSTinI vyavasthA tenAthI mAne che temaja acetana prakRti puruSanA ( AtmAnA) mokSane arthe pravarte che, tenA dRSTAMtamAM te ema khatAve che ke-jema acetana dUdha vatsanI vRddhi mATe thai zake che te pramANe acetana prakRti (pradhAna) puruSanA mokSa mATe thai zake che. * paramezvara karuNAe karIne pravaka che.' e vAdane sAMkhyA aneka hetuo ApI rada kare che. sAMkhyamatanA eka bhedya athavA vibhAga jevA panalinA mata che. e danane sezvara sAMkhyadarzana kahI zakAya. e matane cAgadarzana paNa kahevAmAM Ave che. e matamAM upara sAMkhyamatamAM jaNAvelAM pacIza tattva uparAMta izvarane chavIzamu tattva mAnavAmAM Ave che. paramezvaranA anugraha saMsArAMgArathI tapta thayelA prANI para thAya che. puruSane tadna zuddha mAnavAmAM Ave che paNa buddhikRta pratItine anusare che ane AvI rIte jonAra AtmA tadAtmaka jaNAya che. AvI rIte tapyamAna puruSa lAMbA vakhata sudhI aSTAMga cega sAdhe che ane paramezvaranuM praNidhAna kare che tyAre tene sattva ane puruSanI anyatA zuddharUpamAM jaNAya che ane te vakhate avidyAdi pAMca kleza tathA sArA tathA naDArA karmAMzaya samULa naSTa pAme che. A pachI nile 5 puruSanuM pUrNa muktarUpe karIne avasthAna te tenuM kaivalya che. A pAtaMjala yogadarzanakAra jo ke sezvara sAMkhyamatavALA gaNAya che, chatAM temAM paNu Izvaranu` kA` lagabhaga nahi jevuM che. jIvAtmAnA meAkSa e cegadarzananA mata pramANe kevI rIte thAya che te khAsa vicAravA yogya che. A vicArane jainanA yAgamAga je chaThThA paTTanA Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamu padma vivecanamAM batAvavAmAM AvyA che tenI sAthe sarakhAvave. e sabaMdhI upaghAtamAM paNa vivecana jovAmAM Avaze. A matamAM ceAganAM ATha aMga batAvyAM cheH yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi. puruSane niHsaMga mAnavAmAM Ave che. pramANu, viSaya, vikalpa, nidrA ane smRtirUpa vRttie jenuM bIjuM nAma aMtaHkaraNa che ene cittanA dharma tarIke mAnavAmAM Ave che tenA nirodha karavAnA che. puruSanuM nirmALa sattva sadA sthita rahe che. je je padArthoM upara te uparakta thAya che te te dRzya padArthanI tenA upara chAyA paDe che, chatAM svataH te niHsaMga rahe che. matalaba ke-te apariNAmI che. citrazakti pariNAmI che. cittanI asthiratA svAbhAvika hAya che athavA vyAdhi Addhi janya hAya che. cittanI kSipta avasthAne tajavA ceAgya (Deya) gaNavAmAM AvI che, ekAgra ane niruddha avasthAne upAdeya gaNavAmAM AvI che. ekAgra avasthAmAM eka vastumAM ekatAna thAya che ane je avasthAmAM sava vRttienA nirAya thaI saskArazeSa rahe che tene niruddhAvasthA kahevAmAM Ave che. samAdhinA e prakAra che: saMprajJAta ane asa'prajJAta. ekAgra cittamAM khAdya viSayavALI pramANAdi vRttionA nidhane prathama saMprajJAta samAdhi kahevAmAM Ave che. e saMprajJAta samAdhinA vaLI savicAra, avicAra, sAna ane sAsmita evA cAra prakAra che. bhAnya paTTAmAM cittane pharI pharIne nivezana karavuM ane anya sarvanA parihAra karavA enuM nAma bhAvanA athavA samAdhi che. sarva vRttionA nirAdhane asaMprajJAta samAdhi kahe che. kaleza, kavipAka ane AzayanA jemAM aTakAva thAya evA cittavRttinA nirodhane yAga kahevAmAM Ave che. kaleza pAMca prakAranA che; anitya, azuci, du:kha ane anAtmamAM anukrame nityatva, zucitta, sukhatva ane AtmatvanI pratIti karavI e prathama avidyA nAmaka kaleza che. ph ane danaziMkatanA ekAtmatvanuM abhimAna te asmitA. sukhane jANanAranI sukhanA smaraNupUrNAMka sukhanA sAdhanAmAM tRSNApUrvaka icchA te rAga. duHkhane jANunAranI duHkhanA smaraNupUrNAMka duHkhanAM sAdhanAmAM niMdAmuddhi te dveSa, zarIra ane viSayAne mane viyega na thAya te sAruM e prakAranA nimitta vagara pravanArA bhayakaleza te pAMcamA abhiniveza. A pAMca prakAranA kaleza saMsAramAM pravRtti karAve che ane sAMsArika du:khanA hetu thaIne puruSane pIDe che. vRttine nirodha abhyAsa ane vairAgyathI thAya che. enAM sAdhanAmAM prathama kriyAyoganI jarUriyAta yAgadarzana batAve che. tapa, svAdhyAya ane izvarapraNidhAnane kriyAyAga kahevAmAM Ave che. phaLanI IcchA rAkhyA vagara A kriyAyoga karavAnI AjJA che. ahIM yAganA ATha aMga para vivecana karavAmAM Ave che jenu sAmAnya svarUpa ApaNe chaThThA padamAM joyuM che. yama, niyamAdi prathamanAM pAMca yAgAMga madhyama adhikArI mAMTe che. e aSTAMga yAganuM AdarathI niratara ane dIrghakALa sudhI anuSThAna karavAthI samAdhi virAdhI kalezanA kSaya thatAM abhyAsa ane vairAgye karI madhumatI Adi samAdhinI prApti 411 Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI AnaMdaghanajInAM pade thAya che. e madhumatI samAdhi e hataMbharA prajJAnI siddhi che. AvI siddhiothI amuka satya jJAnAdi prApta thAya che. enA pratyeka biMdumAM rasa hoya che tethI tene madhupratika kahevAmAM Ave che. pachI vivekajJAna thAya che temAM sarva bhAvane zAMta, udita ke avyapadizya gaNavAmAM Ave che. sarva vRttino asta thatAM para vairAgyane Azraya karanAra kalezane nirodha karavAne samartha evI niba ja saMskArazeSatAne asaMprajJAta samAdhi kahevAmAM Ave che. mananA laya sAthe kalezanA bIjane paNa laya thaI jAya che, vivekajJAnanA paripAkane lIdhe kArya kAraNAtmaka sarva vastune pradhAnamAM laya thAya che ane buddhi ane sattAnA saMbaMdhathI rahita thaI kaivalyane pAme che. A pAtaMjala yugamatane mekSa che. vaizeSika darzananA sthApanA kaNAda che, enuM bIjuM nAma kaNabhakSa paNa kahevAya che. te matamAM kaNa eTale paramANune kAraNe mAnavAmAM Ave che. A darzananA devatA, liMga, veSAdi taiyAyikane maLatA hoya che. dravya, guNa, karma, sAmAnya, vizeSa ane samavAya ane keTalAka abhAva e sAtane padArtha mAne che. pRthvI, apa, teja, vAyu, aMtarikSa, kAla, diga, AtmA ane mane ema nava prakAranAM dravya mAne che. guNa covIza prakAranA che. sAmAnya, vizeSa ane samavAyanuM bahu laMbANathI A darzananA graMthamAM vivecana ApavAmAM Ave che. sAmAnya eTale jAti vizeSa ekasarakhA dravyane anya dravyamAMthI juduM spaSTapaNe pADI Ape che. karma kriyArUpa che ane dravyamAM atyavizeSa saMbaMdha batAvanAra AdhAra AdheyabhUta saMbaMdhanA pratyAyanA hetune samavAya kahevAmAM Ave che. taMtumAM paTa che evA pratyayanA heturUpa asAdhAraNa kAraNane samavAya kahevAmAM Ave che. abhAva cAra prakAranA gaNavAmAM Ave che. prAgabhAva eTale prathamane abhAva, pradavaMsa bhAva eTale nAza ane atyaMtabhAva eTale sarvathA vinAza athavA gerahAjarI. anyAbhAva arasparasane apekSita che. duHkhanI AtyaMtika nivRttine mokSa mAnavAmAM Ave che. jaiminIya athavA mImAMsaka matamAM be moTA vibhAga che. yajJa vigere karanArane pUrvamImAMsAvAdI kahevAmAM Ave che; teo kukarma varje che, janAdi SaTuM karma kare che, brahmasUtra dhAraNa kare che, gRhasthAzramamAM vase che ane zUdra annAdi varje che. uttaramImAMsAvAdIne vedAnI kahevAmAM Ave che, te brahmAdvitane mAne che, sarva zarIramAM AtmA eka che, brahma sarvatra che ane mAyAthI bheda thAya che paNa vastutaH bheda nathI ema teone abhiprAya che. AtmAmAM laya thaI ja ene teo mukti mAne che ane e sivAya anya mukti-makSa kAMI nathI e teono mata che. prathama pUrvamImAMsAvAdIne mata saMkSepathI vicArIe, teo vedavAkyane pramANu gaNe che, guru paNa tene ja gaNe che ane svayaM saMnyasta dhAraNa kare che. manuSya sarvajJa thaI zake e vAtane teo svIkAra karatA nathI. suSTikartA athavA sarvadaza ke vItarAga evA sarvajJa ke manuSyathI hovAnuM banavuM taddana asaMbhavita che ema teo mAne che evA puruSanA abhAve tenuM pramANa thaI zake evuM te bane ja kevI Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamu' padma 413 rIte ? indrajALathI paNa duniyAmAM aneka prakAranA ADaMbara thaI zake che paratu ADaMbaranA kAraNathI amuka prANIne izvara mAnavA e A matanA vicAra pramANe eka dhRSTatA ja che. abhyAsathI zuddhinu tAratamya thAya paNa buddhinA parama praka thAya e taddana asaMbhavita hakIkata che. vedavAkya nitya ane apauruSeya che ema teonI mAnyatA heAvAthI temAM te yathAtvanI saMbhAvanA kare che. vedavAkyanA pATha karavAthI dharmajijJAsA thAya che sAdhana zodhatAM tenAM nimitto kayA kayA che tene vicAra thAya che. ahIM kriyA taraph vacanane nAdanA kahevAmAM Ave che ane tarUpa dharma mAnavAmAM Ave che. matalaba e che kevedavacanakUta neAdanAthI dhama jaNAya che je atIdriya hAvAthI tene jANavAnuM sAdhana ja nAdanA che. A matanAM sUtrAnA karanAra jaiminI che. vedane teo svataH pramANa mAne che. vedanuM aporuSeyatva atra zabdanA nityatvane AdhAre siddha karavAmAM Ave che. veDhanI aMdara AvelAM karma kAMDanAM jUdAM jUdAM vAkayeAnI pUrvApara saMgati jaNAvavI e A dananu mukhya prayeAjana che. uttaramImAMsAmAM zAMkara vedAnta darzananA samAveza thAya che. e pUrvamImAMsAnI apekSAe nUtana darzana che. ti neti e sUtra para e darzanano mukhya AdhAra che, sa brahmamaya jagat mAne che, paTTAnu' anya rUpa mAyAkRta che ema kahe che, mAyAthI brahmasvarUpa spaSTa jaNAtuM nathI ema mAne che, AtmAnuM pUrNa brahmava pragaTa karI parabrahmamAM tene laya karI devA e tenI mukti samajavAmAM Ave che. AtmAnI mukti thayA pachI tenuM vyaktitva koI paNa prakAranuM rahetuM nathI, e A darzanane mata che. advaita matanA nAmathI prasiddha che. e dha - pravaka cArvAka athavA leAkAyata matavALAne bArhaspatya evuM nAma paNa ApavAmAM Ave che. A matavALA nAstika che. pRthvI ap, teja ane vAyu e cAra bhUtAtmaka jagat mAne che. A cAra athavA kAinA mata pramANe AkAza sAthe pAMca bhUtanA sayeAgathI svAbhAvika rIte caitanyazakti pedA thAya che. zarIrathI caitanyazaktine bhinna mAnatA nathI. teo kahe che ke-jIva nathI, nivRtti nathI, dharma nathI, adharma nathI, puNya pApanuM phaLa nathI; mAtA vigere agamya prati paNa gamana kare che, varasamAM eka divasa sa cArvAkA ekaThA thaI game te strI sAthe vyavahAra kare che, pratyakSa pramANane ja mAne che ane A zarIre bhogavAya teTaluM sukha bhogavI levAnI bhalAmaNa kare che, iMdriyageAcara jagatane ja mAne che, paraleAka ke meAkSa pratyakSa na hAvAthI tenI hayAtI ja svIkAratA nathI. te mAne che ke aspRSTa, anAsvAdita, anAghAta, aSTa ane azruta evA jIvAdikanA Adara karI. je lAka sva apavargAdi sukhanI lipsAthI chetarAi zivedanA, muMDana, tapazcaraNa vigeraeN karI janma vyartha kare che te mahAmeADumAM bhame che, agniAtrAdi karma te mAtra bALakIDA che, e buddhi ane puruSatva vagaranA lAkonI AjIvikA che. te kahe che ke-svaga paNa Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nadaghanajInAM padA 414 nathI, mAkSa paNa nathI, paraleAkagAmI AtmA paNu nathI, jIvAya tyAM sudhI jIvavuM, viSayasukha bhogavavuM, deha bhasma thai jaze te pAcho AvanAra nathI. anumAnAdi pramANathI jee sva-mekSa mAne che tenI A matavALA mazkarI kare che. bhakSyAbhakSya, peyApeyane vicAra karyAM vagara je maLe te khAvuMpIvuM ane AnaMda karavA e A matane siddhAnta che. jUdA jUdA darzanakArAe vidhiniSedha batAvyA che te mAtra AjIvikA nimitte ja che ema kahI yauvana, dhana, sa`patti A bhavamAM maLyAM hoya teneA yatheccha svaccha dapaNe bhAgavilAsa karavAnuM A matavALA kahe che; dharmane ane kAmane te eka ja gaNe che. vaLI teo dalIla kare che ke-jyAtiSTAmamAM mArela pazu jo svargamAM jatu hAya teA yajamAna peAtAnA pitAne zA mATe mAratA nathI ? A lekamAM dAna karavAthI svamAM rahelA tRpta thatA hAya teA mahelanI agAzI upara rahelAne nIce jamIna uparathI kema ApI zakAtu nathI ? A dehamAMthI nIkaLelA koi paNa jIva jo svargamAM jatA hAya te sagAM-- vahAlAMnA snehathI pIDAi eka paNa jIva pA kema AvatA nathI ? mATe marelAnI pretakriyA vigere kAryaM brAhmaNeAe peTa bharavA mATe karyAM che. dehavyatirikta AtmA na hAvAthI A matavALA dehasukhane ja puruSArtha mAne che. A matane koi darzanamAM gaNavA ke nahi te vicAravA caiAgya prazna che. jo mukti saMbaMdhI vicAra keTalAMka darzananeA ahIM sAmAnya prakAre khatAnye. atra dana saMbaMdhI keTalIka vAta prastuta che paNa prasaMgopAta jaNAvavI ucita dhAravAmAM Ave che. AryAMvanA dharmanA mukhya be bheda pADI zakAyaH vedane prAmANya mAnanAra ane tenuM prAmANya nahIM svIkAranAra, dvitIya vibhAgamAM jaina, bauddha ane cArvAka vigerenA samAveza thAya che. vedane prAmANya mAnanAranA e mukhya vibhAga paDI zake che. danadharmAM ane purANadharmAM danadharmanA cha vibhAga che: naiyAyika, vaizeSika, sAMkhya, cega, pUrvamImAMsA ane uttaramImAMsA, presara mekasamyulare Sagdarzana Six Sohools of Indian Philosophy. nAmaka pustakamAM A cha dananuM svarUpa batAvavA prayatna karyAM che. ApaNe upara je svarUpa joyu'temAM paNa e sarvanuM svarUpa AvI jAya che. zrI haribhadrasUri padananAM nAmeAmAM bauddha, naiyAyika, sAMkhya, jaina, vaizeSika ane jaiminIyane gaNAve che. jaiminIya darzanamAM pUrvamImAMsAnuM svarUpa ja tee batAve che, vedAnta athavA uttaramImAMsA nA sa''dhamAM TIkAmAM sahaja sUcanA mAtra ja che ethI zAMkara matanA prasAra zrI haribhadrasUrinA vakhatamAM bahu saMbhavatA nathI. te sAdhAraNa rIte pravartatA heAvAthI tenuM khaMDana zAstravArtAsamuccayamAM vistArathI karyuM che. bIjA purANadharmanA mukhya cAra bheda che: zaiva, vaiSNava, zakti ane pracUrNa. zaiva sapradAyamAM pAzupata, zaiva, pratyabhijJa ane rasezvara e cAra saMpradAya che ane vaiSNava saMpradAyamAM zrIsa'pradAya ane mAvI sa`pradAya evA e vibhAga che. e uparAMta rUdra, sanakAdi sa MpradAya paNa vaiSNava matamAM cAle che. zakti saMpradAya Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada 415 vALA zaktinI upAsanA kare che. ene dakSiNa ane vAma mArga ema be saMpradAya che. emAM dharma ane upAsanAne nAme aneka durAcAra paNa cAle che. pracUrNa saMpradAyamAM gANapatya, sIrapatya vigere Ave che. e sarva vibhAga sarvadarzanasaMgraha graMthamAM mAdhavAcArye pADelA che. darzana saMbaMdhI vivecana ApaNe saMkSepamAM upara joI gayA. tevI ja rIte purANudharmonuM svarUpa saMkSepamAM joI jaIe eTale tene paNa sahaja khyAla rahe. rAmAnuja saMpradAyane zrIsaMpradAya paNa kahevAmAM Ave che. tene anusaranArA lakSamI ane vizagunuM pUjana kare che, kapALamAM Urva paMDra kare che ane vacce kaMkunI UbhI lIMTI kare che. rAmAnaMdI paMthe A saMpradAyane che ane kabIra, nAnaka, dAdu vigere paNa A paMthamAMthI ja nIkaLyA che. A paMthavALA vigu athavA vAsudevane brahma kahe che, tene jagatanuM upAdAna ane nimitta kAraNa mAne che, te jagathI bhinna nathI paNa tenA niyAmaka che ane svayaM saguNa che, kAraNarUpa brahmamAMthI kAryarUpa jagat thAya che evI temanI mAnyatA hovAne lIdhe ane jagatukAraNa brahma saguNa mAnatA hovAne lIdhe A mata viziSTa advaita kahevAya che. gse vadu rAmu e sUtra para teo mAnyatA rAkhe che. bhegya, bhaktA ane niyAmaka athavA cita, acit ane Izvara e traNa tatva A saMpradAyavALA mAne che. kevaLa advaitavAdIo je avighAne svIkAra kare che te A viziSTa advaitavALA bo savIkAratA nathI. teo ajJAnane anAdi abhAvarUpa mAnatA nathI paNa jJAnanA abhAvarUpa mAne che ane jJAnane AtmAno guNa gaNe che. bhaktavatsala bhagavAnanI pAMca prakAranI upAsanAthI thayelA vijJAna vaDe dRSTA ane darzanane bheda jatuM rahe che ane te vakhate bhagavAna pitAnA upAsakone svapada Ape che. viSagupadanI prAptine upAya bhakti che ane te vivekathI siddha thAya che. jIvAtmAne A paMthavALA ekAMta, nitya, aja, zAzvata ane purANa mAne che, paNa tene bahu sUkSma samajavAmAM Ave che, vALanA agra bhAgathI paNa sUphama samaje che ane zarIrapramANu AtmA mAnanAra matanuM A saMpradAyavALA khaMDana kare che. A saMpradAya jJAna ane karma yogathI bhaktipUrvaka brahmaprAptine mAnanAra che. cit ane aci banene brahmanA prakAra samajavAmAM Ave che tethI vastutaH teo bhedabhedanuM grahaNa kare che. brahmanuM sarva zarIra che ema samaje che tethI abhedanuM grahaNa kare che. cit, acit ane IzvaranA svarUpasvabhAvanA vailakSayane lIdhe teonA asaMkarapaNAthI bhedanuM grahaNa kare che. jIvAtmAne nirmaLa jJAnarUpa gaNe che paNa anAdi karmarUpa avidyAthI te veSTita hovAne lIdhe jUdA jUdA karmAnusAra jJAnane sakega. vikoca thayA kare che ema mAne che. abhigamana (devamaMdiranA mArgane vALo), upAdAna (caMdana, puSpAdi pUjAnA sAdhana saMpAdana karavAM), InyA (pUjana), svAdhyAya (maMtrane jApa) ane vega (dhyAna) e pAMca prakAranI upAsanAvaDe ekaThA karelA jJAnathI dRSTA ane darzanane nAza thatAM bhagavAna potAnA bhaktane niravadhika anaMta guNavALuM svapada Ape che. Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 zrI AnaMdaghanajInAM pado purANudarzanenA vaiSNava vibhAgamAM bIjo mALI saMpradAya Ave che. te brahma saMpradAya athavA pUrNaprajJa saMpradAyanA nAmathI oLakhAya che. AnaMdatIrthane A saMpradAya bAramA zatakamAM nIkaLe che ema kahevAya che. e matavALA gopIcaMdananuM udarva paMDa kare che, vacce bALelA sepArInI UbhI lIMTI kare che ane tenI nIce haLadarane cAMdale kare che; hAtha upara zaMkha cakranI tapta mudrAo karAve che, nArAyaNane teo para brahma mAne che ane A sarva jagat temanA zarIramAMthI utpanna thayuM che ema samaje che. A mata dvaitavAdI che. svataMtra ane asvataMtra evAM be tattva mAne che. bhagavAna viSNu svataMtra, nirdoSa ane azeSa saddaguNa yukta che. A matavALA izvara ane manuSyamAM bheda spaSTa rIte jue che. Izvara manuSyanA prati sevya che ane cAkarathI rAjA jema bhinna che tema Izvara manuSyathI bhinna che. aMkana, nAmakaraNa ane bhajana e traNa prakAranI sevA teo batAve che. zarIra para nArAyaNanAM Ayudho aMkAvavAM te prathama, putranuM prabhunAmaramaraNArthe kezavAdi nAma pADavuM te dvitIya ane vANIthI satya bolavuM, zarIravaDe dAnAdi karavAM ane manavaDe dayA zraddhA pRhA rAkhavI e tRtIya sevAbheda che. mAyAne Azraya laI daitane je kalipata gaNe che te matanuM A paMthavALA ghaNI vedanI uktiothI khaMDana kare che. vizvautpattilayane bhedaprapaMca teo anAdi mAne che. e bhedaprapaMca pAMca prakAranA chejIva ane Izvarano bheda, jaDa ane Izvarane bheda, jIno paraspara bheda, jaDa ane jIvana bheda ane jaDane paraspara bheda. A paMcabhedane nAza paNa nathI ane te bhedo bhrAMtikalpita paNa nathI. te satya che ane anAdi che, mATe A matavALA kahe che ke dvaita jaNAtuM nathI e ajJAnIne mata che. mekSane A matavALA sarva puruSArthamAM uttama gaNe che ane te viSNunA prasAda vagara maLato nathI ema kahe che. A prasAda guNatkarSanA jJAnathI thAya che, abheda jJAnathI thatuM nathI. sarva guNathI pUrNa vigune jANa manuSya saMsArathI mukta thAya che ane nitya du:kha rahita AnaMdane bhagavato tenI samIpe AnaMdathI rahe che. muktane Azraya zrIviSNu che. zaMkaranA advaita matathI A mata sarvAze viruddha jaNAya che. vallabhAcAryane puSTimArga premabhakitanA siddhAMtane mukhyatve karIne mAna Ape che. A saMpradAyavALA viSNunA kRSNa avatArane saMpUrNa avatAra mAne che ane temAM paNa teonAM kuLavAsanAM agiyAra varasa ane cha mAsa sarvottama mAne che. gelekanA madhyamAM megha jevA zyAma zrI bAlakRSNa hAthamAM vINuM laI akhaMDa rAsa ramyA kare che. akhaMDa sacarAcara vizvanI utpatti zrIkRSNathI mAnavAmAM Ave che. sarva vizvanI zrI bAlakRNamAMthI utpatti mAnavAmAM Ave che tethI A mata adrata che ane puSTisaMpradAyavALA tene zuddha advaita mata kahe che. jIvane brahma sAthe saMbaMdha mAnavAmAM Ave che ane jIvane brAsaMbaMdha karanArane prabhu aMgIkAra kare che ema mAne che; chatAM mavanI peThe teo jIva ane Izvarane bheTa svIkAratA nathI. niMbArka athavA bhAskarAcAryanA matavALA paNa Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamu' padma 417 bhakti pradhAna mAne che ane dvaitAdvaitanI carcAmAM utaravAnI vAtane nirarthIka mAne che ane bhajana kIrtanamAM AnaMda mAne che. purANu matAmAM zaivamatAnuyAyIo paNa bahu hAya che. temAM prathama nakulIza pAzupata mata che. tee lalATa, chAtI Adi jagyA para zivaliMga kare che. cetra ane pAzupata matane mahu najIkanA saMbaMdha che. aizvarya prApti bannemAM abhISTa ane zakya dhAravAmAM AvyAM che. matsyeMdranAtha nAmanA suprasiddha puruSa A matamAM thaI gayA che. kAnA cAgI A pAzupata matane mAnanArA hAya che ane kApAlika tathA aghArIonI sAthe A matane ghaNeA najIkanA saMbaMdha hAya ema dhAravAmAM Ave che. haThayogane aMge je aneka prakAranI zarIyAtanA karavAmAM Ave che te A matamAM khAsa anukaraNIya ane azvayaM prAptinu kAraNu samajavAmAM Ave che. guru vagara cAlI zake ja nahi ema A matavALA mAne che. ATha paMcaka ane bhaThyAdi traNa jANanAra guru hAi zake che. kriyAlakSaNu ane kriyAuparama lakSaNa yAgathI AtmA ane izvaranA saMbaMdha thAya che ema teo mAne che. kriyAlakSaNa ceAgamAM japa tathA dhyAnAdinA samAveza thAya che ane uparamamAM savA samAveza thAya che. zarIre bhasma lagADavI, hAsya karavu' vigere vrata che ane UMghyA vagara paDyA rahevuM vagere prAthanAdvAra che. A matamAM izvarane nirapekSa mAnavAmAM Ave che. pacakAdinA vistAra sadanasaMgraha granthamAM joi levA. anya zAstramAM kaivalyaprApti mATe yoga karavAnA hAya che, ahiM yAganuM phaLa aizvarya prApti ane duHkhanA aMta che. zaivamatAnuyAyI bahudhA brAhmaNeA hAya che. e pAzupatathI vilakSaNa prakAranA saMpradAya che. e mata mahudhA sezvara sAMkhyanI sAthe maLatA Ave che. tee jagatane izvaranuM kA mAne che ane izvarane kaphaLadAtA kahe che. Izvara teA nirAkAra che paNa maMtrathI tenAM aMgAnI bhinna bhinna kalpanA karI tenuM iMdriyagocara kareluM svarUpa upAsanA mATe Avazyaka dhAravAmAM Ave che. zivanAM ahIM pAMca kRtya mAnavAmAM Ave cheH sRSTi, sthiti, sa'hAra, tirAbhAva ane anugrahakaraNa, zivatattvanI prApti e parama puruSArtha che. pAzupata matathI ulaTI rIte ahIM izvarane kadi sAkSepa mAnavAmAM Ave che. parama puruSArthanA hetu dIkSA che, tene mATe jJAnanI jarUra che, jJAna mATe kriyAnI jarUra che, yoga vagara abhimatanI prApti thatI nathI ane vihitanuM AcaraNa ane niSiddhanA tyAga e carcA vagara yAgane nirvAha thatA nathI tethI ahIM vidyA, kriyA, yAga ane carcA e cAra pAda para bahu bhAra mUkavAmAM Ave che. pazu, pati ane pAza e traNa padArtha mAnavAmAM Ave che. pati padArtha zivane mAnavAmAM Ave che. e matamAM izvarane sarvavyApaka, svataMtra kartA mAnavAmAM Ave che ane uparakahyAM te pAMca kRtya (sRSTi Adi) tenAthI thAya che ema A matavALA kahe che. jIvAtmA te pazunAmaka bIjo padmA; te nitya ane vibhu manAya che. e cArvAka 13 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pada matane dehAdirUpa nathI, naiyAyikanI peThe manathI prakAzya nathI, jenanI peThe. avyApaka nathI, bauddhanI peThe kSaNika nathI, advaitavAdI peThe eka nathI, sAMkhya peThe akartA paNa nathI. e pazu traNa prakAranA che. karmakSayathI jenAM karmo kSaya pAmI gayAM che te vijJAnAkaLa, pralaya vakhate upasaMhAra thavAthI mala karmayukta hoya te pralayAkaLa, ane mala mAyA ane karmayukta hoya te sakaLa. pAza nAmaka tRtIya padArtha cAra prakAra che. malazakita, karmazakti, mAyAzakita ane rodhazakti. AtmAnI svAbhAvika dakiyAne AvaraNa karanAra te malazakita. te mala cikhA uparanA chAlA je athavA trAMbA uparanA kATa jevuM che. phalAthI puruSo kare te karma-dharma ane adharma rUpa, bIja ane aMkuranI peThe pravAharUpe anAdi che. jemAM pralaya vakhate sarva jagat samAI jAya che te mAyA, tathA tenAthI ja sRSTi vakhate utpatti pAme che. dhazakti pAsanA adhikAne karI puruSanuM tiradhAna kare che. zaivasaMpradAyamAM eka prabhi mata che. teo jIva zivanuM aikaya mAne che, bheda buddhi anAdi ajJAnanuM kArya che ema kahe che ane evI bhedabuddhi cAlI jAya tyAM sudhI pratyabhijJAnanI jarUra che ema teo kahe che. A saMpradAya zAMkaranA vedAntane keTaleka aMze maLatA Ave che. teo AtmAne pratyagAtmA sAthe tAdAmyavALe mAne che, paramezvaranI IcchA mAtrathI jagat utpanna thayuM che ema bele che, paramAtmAne kaleza ane prayAsa vagara sulabha mAne che ane tene mATe abhinava pratyabhijJAne para ane apara siddhanA upAya mAne che. anavaricchanna prakAza ane AnaMdavALA svataMtra padArthane teo mahezvara mAne che. zivatatvanuM daDha pratipattipUrvaka jJAna thavAnI ja ahIM jarUra kahI che eTale pachI kAMI sAdhana ke bhAvanA karavAnI rahetI nathI. IzvaranI paripUrNa zaktinuM jyAre siddha Agama ane anumAnathI jJAna thAya che ane te jyAre AtmAmAM abhimukha thAya tyAre niHsaMzaya jJAna thAya che ke huM paramezvara chuM. ziva sAthe aikya vagara AvI vyavahArika pratyabhijJAne asaMbhava che. mAyAne lIdhe eka bhAge prakAza thAya te kAmane nathI. pUrNa avabhAsanI siddhinI jarUra che ane te pratyabhijJA che. AtmA mAyAthI aMdha karmanA baMdhavALo ane saMsArI che. pite Izvara che ema jyAre vidyAdivaDe tene samajAvAya che tyAre te cighana thAya che ane te mukta che ema kahevAya che. IzvaranAM jJAna pratyabhijJA mATe zrama ane prayatna karavAnI jarUra eTalA mATe che ke te zrama ane prayatna ( artha kriyA) jIva ane IzvaranuM ekatva siddha karavAne mATe joItI zaktine vyApAra che. 5ra siddhi ane apara siddhi e A zakitanuM lakSaNa che ane huM Izvara chuM evo camatkAra A arthakiyAne sAra che. IzvaranuM nirmAsana guNanA parAmarza vagaranuM hoya te pUrNa bhAvane saMpAdana karAvatuM nathI. paraMtu jyAre guruvacanAdithI sarvajJatva, sarvakatRtva vigere lakSaNa yukta paramezvaranA utkarSane parAmarza thAya che tyAre pUrNAtmAne lAbha thAya che ane tethI pratyabhijJAnI jarUra che. Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada 410 rasezvara darzanamAM zarIrane Ava dharmasAdhana gaNavAmAM Ave che ane apamRtyu vigere dUra karavA mATe rasapAnanI prazaMsA kare che. pArada(pAro)nuM vidhipUrvaka pAna karavAthI A zarIramAM ja ajara amarapaNuM prApta karI zakAya che. pArAne mAravAnA aneka prakAra A zAstramAM batAvyA che ane tenAM judA judA prakAranA upAye paNa batAvyA che. pAradanA darzana, bhakSaNa, dAna ane pUjanathI aneka lAbha mAnavAmAM AvyA che. pAradanA zivaliMganuM mAhAmya bahu addabhuta A darzanamAM batAvyuM che. jo lai grahma e vedavAkya para A matanI racanA che. saMsAranA pArane denAra e "pArada' zabdano arthe kare che. chae darzanamAM mukti dehapAta pachI batAvI che te A matavALAne ISTa lAgatuM nathI, mATe teo kahe che ke-rasa ane rasAyanavaDe dehanuM rakSaNa karavuM. A zarIrane hara gIrInI sRSTimAM utpanna karavuM eTale pAda ane abaka je anukrame hara ane gIrIthI utpanna thayelA che tenA pAnathI tenI sAthe tAdAmya karavuM. rasapAnathI jIvanmuktarUpe aneka munie rasamaya zarIra banAvI siddha thayA che ema teo mAne che. teo kahe che ke-A zAstra dhAtuvedha mATe nathI paNa havedha dvArA mukti ApavI e tenuM parama prayojana che. divya zarIra na hoya tyAM sudhI mokSa maLe asaMbhavita che tethI pArada rasanA judA judA prakAranAM pAnathI dUta zarIra prApta karavuM jarUranuM che ema atra mAnavAmAM Ave che. vidyAmAtranuM sthAna, dharma, artha, kAma ane mekSanuM mULa zarIra ajarAmara thaI jAya ene sarvathI vadhAre zreyaskara hakIkta mAnI che. rasarAja zarIrane ajarAmara kare che ema teo mAne che. A matavALA A lekamAM ja brahmatatva prApta thAya che ema mAne che. AvI rIte darzanakAre AtmAnI ukAnti jUdI jUdI rIte batAve che te atra zrI haribhadrasUrikRta SaDadarzanasamuccaya graMtha jenA upara zrI guNaratnasUri mahArAjanI suMdara TIkA che ane mAdhavAcAryane sarvadarzanasaMgraha e banne graMthanA bhASAMtarAnusAra saMkSepathI lakhela che. e ati vistAravALA viSayane ati saMkSepamAM lakhatAM bahu muzkelI paDI che chatAM te bahu sUkSma dRSTithI ja samajI zakAya te viSaya che ane khAsa abhyAsakane ja tenI prApti thAya tevuM che, tethI temAM khalanA thaI hoya te saMtavya gaNavAmAM Avaze eTaluM atra kahI devuM prAsaMgika gaNuM chuM. AtmAne aMge AvA AvA matabheda che. bauddho kSaNikavAdI che, mImAMsake tene Izvara sAthe abheda mAne che, sAMkhyo tenuM vartamAna rUpa prAkRtika che ema kahe che, cAvake tenuM astitva ja svIkAratA nathI, tema ja taiyAyika vaizeSika sRSTinA saMhArakartA zivane mAne che temaja purANa saMpradAya AtmAne aMge sUtra judI vAta kare che te sarva upara jaNAvI che. e sarvamAM AtmAnuM vyakitatva rahetuM nathI, karela zubha karmanuM phaLa athavA karmane nAza thavA pachI ajarAmara sthitinI prApti nathI tethI te AtmavAda mane ISTa nathI. mane te pratyeka AtmavAda je sarvajJa tIrthakaree batAvyuM che ane jemAM AtmAnuM nityaniya svarUpa batAvI AtmAne ja karmane kartA, Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 zrI AnaMdaghanajInAM padA jenI mukta hartA mAnyA che ane karmanA nAza thavAthI jenI mukti mAnI che tathA dazAmAM vyaktatA za pAmatI nathI te vAta ruce che, e vAta mane nayanikSepa ane nyAyanI kATithI 'dhabesatI jaNAya che ane te vAtamAM AtmAnuM vyakitatva rahetu hAvAthI mArA pati tarIke tenA upara mArA pUrNa bhAva-rAga-AkaSa Nu thAya che. anya kalpanAthI mADhuM mIThuM thatuM nathI, kAraNa ke AtmAnI hayAtI na svIkAranArA athavA tenu' astitva na svIkAranArA ane mArA patine parataMtra khanAvI denArAonI vAta mane pasaMdna na Ave te banavAjoga ja nathI. mArA pati vagara je vAtacIta-gAchI thAya che te jaMgalamAM na karavA jevI nakAmI che, mane tenA para jarA paNa prIti thatI nathI ane koi sAdhAraNa strIne paNa patinI evI dazA thatI jovI game e huM mAnI zakatI nathI. jo AtmAnuM vyakitatva rahetuM ja na heAya te pachI savA~ kriyA karI tene prakRti-kama AdithI mUkAvavAnI jarUra zu che ? zAne mATe karavuM ? kekane mATe karavuM ? je karaNInu phaLa AtmAnA anyamAM laya thavAmAM Ave te karaNI nakAmI che, upayAga vagaranI che, zaktinA nakAmA vyaya batAvanAra che. AvI kriyAe TUMkAmAM kahIe teA vara vagaranI jAna jevI che. jee AtmAne mAnatA nathI te mata tA mane iSTa nathI ja, paNa jeo tenI hayAtI svIkAre che tee paNa tene chevaTe laya athavA vyakitatvanAza mAne te te vAta paNa kaI rIte mane pasaMrdra AvatI nathI. A pramANe zuddha cetanA kahe che te patiparAyaNA satI strIne ucita che, e samaje che ke enuM zuddha cetanatva pragaTa karavA jatAM Akhare cetanajI eka vyakita tarIke sarvathA nAza pAmI jaze tyAre pachI evI kriyA karavAmAM sAdhvI strI kema udyama kare ke je karavAthI pati sathA nAmanizAna vagaranA thai jAya. jaina matamAM mekSa svarUpa batAvatAM kahe che ke zarIra, iMdriya, AyuSya, yAga--e mAhya prANu, puNya, apuNya, va, gaMdha, rasa, sparza, punarjanmagrahaNa, vedatraya, kaSAyAdi saMga, ajJAna, asiddhatva e Adi sahita-dehAdanA AtyaMtika vicAgane meAkSa kahevAmAM Ave che. anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta vIrya ane anaMta sukha e rUpa jIvana siddhone paNa hAya che. siddhadazA sukhamaya che e saMbaMdhamAM traNa viruddha matA che. AtmAne mukita maLe tyAre buddhacAdi guNa mAtranA uccheda thAya che eTale AtmAne sukhamaya manAya nahi ema vaizeSikA kahe che; cittasaMtAnanA atyaMta uccheda thavAthI AtmAnA ja asaMbhava mAnI bauddho e dazAmAM sukha mAnavAnI nA pADe che; AtmA abhaktA che tethI tenI mAkSamAM sukhamayatA mAnI zakAya nahi ema sAMkhyA kahe che. AmAM vaiziSake je mekSamAM buddhineA uccheda kahe che temAM tee skhalanA kare che. mAkSamAM iMdriyajanya buddhine uccheda hAi zake paNa AtmasvabhAvabhUta atIMdriya jJAnanA uccheda asaMbhavita che tethI tenA abhiprAya kharakhara nathI, atIdriya jJAnane paNa nAza thaI jatA hAya tA tevI siddhi tA kAi Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamu' padma 421 icchaze nahi. eka jagyAe kahyuM paNa che ke vRndAvanamAM vAsa karI ziyALapaNuM athavA tenI sAthe rahevuM tene gautama sAruM gaNe che paNa vaizeSikI muktine icchatA nathI. vaizeSikAnI peThe mImAMsakAnuM paNa samajI levuM. te paNa koi paNa prakAranuM sukhaduHkha na rahe te sthitine mAkSa kahe che. vAsanAdika sarve AtmaguNu ucchinna thayA nathI tyAM sudhI AtyaMtikI duHkhanivRtti thatI nathI. sukhaduHkhanA sa'bhava dha ane adhanimittathI thAya che, tene uccheda thatAM kAryarUpa zarIranA upaplava thAya ane AtmAne sukhadu:kha rahe nahi mATe te mukta kahevAya ema mImAMsakA kahe che. AtmA pote ja sukhasvarUpa hAvAthI svarUpane uccheda muktimAM paNa saMbhavatA nathI. ema kahevAmAM na Ave te sarvathA avyavasthA thaI jAya, jo sarvathA sukhAbhAva mekSamAM DrAya tA te prApta karavA mATe karela prayatna pazu a vagaranA thaI jAya. sAMkhyamatAnusAra caitanya svarUpa puruSa eka tRNune pazu namAvavAne asamartha che, jaDa prakRtine AzrayI te ajJAnatamaracchanna thAya che ane tyAre prakRtigata sukhAdi phaLane potAmAM pratibiMbe che, jJAna pedA thavAthI ene duHkharUpa samaje che ane jyAre tene vivekakhyAti thAya che tyAre te karmathI vegaLA khasatA jAya che. prakRti dUra thatAM puruSanu svarUpamAM avasthAna te sAMkhyamatane mekSa samajavA. AnaMda vagere prakRtinAM kArya hAvAthI puruSane tenI sAthe lAgatuM vaLagatuM nathI. jJAnane A danavALA prakRtine dharma-buddhinA viSaya mAne che te asaMbhivata che, kAraNa ke tenA mAnavA mujaba muktAtmA paNa jJAnanA abhAve ajJAnatamacchana ja rahe che. saMsArI AtmAne akartA chatAM bhoktA mAnavAthI kRtanAza, akRtaabhyAgamarUpa SaNA Ave che. prakRti puruSanA saMyoga koNe karyAM e vivAdAspada rahe che ane temAM AtmakRta prakRtikRta sacAga mAnavAthI anavasthAdi aneka doSo Ave che. have jo prakRti ane puruSanA sacaiAga ja ghaTI zake nahi te pachI viyeAganA saMbhava ja kayAMthI rahe? vivekakhyAti kahI te prakRtine thavI ghaTatI nathI kAraNa ke te pote te asaMvedya che; temaja AtmAne paNa ghaTe nahi. jyAre AtmAne A matamAM pariNAmI ane nitya svIkAryAM che tyAre tenI sAthe sukhadu:khAdinuM pariNAmitva svIkAravuM ja baMdhabesatu' Ave che. bauddha pakSamAM jJAnakSaNapravAha vagara khIjo AtmA nathI ema mAnavAmAM Avyu che. AtmAnA astitvathI temAM sneha baMdhAvAthI te sukhadruHkhanI tRSNA thAya ane te te viparIta vAta che; kAraNa ke tRSNAya tyAM sudhI te soMsAra banyA rahe che. AveA AtmAbhiniveza te rAgadveSanuM kAraNa che mATe bhAvanAthI putrakalatrAdinuM dukharUpava vicAravuM-ema vicAratAM abhivga tUTI jAya ane adhika abhyAsathI vairAgya pedA thAya ane cittasaMtAnanI nivRtti thAya e A mata pramANe mAkSa. evI bhAvanA vagara kAyakalezarUpa tapa karavAthI mokSa maLI zake e vAtanI tee nA pADe che. nirAtma bhAvanAnA prakavizeSathI cittanI niHkalezAvasthA te A matanI mAnyatA pramANe mekSa che. jJAnakSaNapravAha AtmAne mAnavAthI kRtanAzAdi doSa Ave che, Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade anAtmatAnI bhAvanA AtmAe karavI e paraspara viruddha vAta che. vaLI ahIM rAgAdinA uparamane ja mokSa mAnavAmAM Ave che paNa te nihetuka hevAthI ayatnasiddha che. mokSamAM sukha nathI e pramANe kahenAra traNe mata saMbaMdhI vAta saMkSepamAM A pramANe kahI. zuddha cetanA kahe che ke-mane te patinuM vyakitatva rahe ane tene anaMta AnaMda mArI sAthe thAya evA prakAranuM svarUpa je sarvajJadarzanamAM batAvyuM che ane jemAM AtmAnuM vyaktitva mokSamAM suspaSTa rahe che ane tyAM te niravadhi AnaMda bhegave che ema batAvyuM che te vAta pasaMda Ave che ane tenI varUpavicAraNAmAM mane harSa thAya che ane anya sarva zA che keI AtmAne svIkAratA ja nathI, keI tene laya mAne che, koI tene anyamAM samAveza karI nAkhe che ane koI tene sukhAnubhava vagarane karI mUke che evI sarva vAta mane pasaMda AvatI nathI. jyAM mArA patine ja uDAvI devAmAM AvatA hoya athavA jyAM mAre ane teone saMga ja thavuM jarUra hoya nahi athavA sukhaprada thAya nahi tyAM mAre patine nija guNa pragaTa karI mokSamAM-nivRttimAM javAnuM kahevuM e yukta ja kema gaNAya ane evI muktine AnaMdanuM dhAma paNa kema kahI zakAya ? kaMtaDAmeM* kAmaNa, lokaDAmeM zoka; eka ThAme kima rahe, dUdhax kAMjI thoka. mIThaDo0 2 patimAM kAmaNa che ane lekamAM saMtApa che. eka sthAnake dUdha ane chAsa ekatra thaIne kevI rIte rahI zake ?" bhAva-pativratA sAdhvI zuddha cetanA kahe che ke-mane te mArA nAthamAM ati AnaMda lAge che ane anya sarva lekamAM saMtApa jaNAya che. zuddha pativratA strIne eka ja mArga hoya che. ene pati e ja kasarvasva jaNAya che, ene patithI anya puruSa game te suMdara, surUpa bahArathI lAgato hoya temAM AkarSaNa thatuM ja nathI, te te spaSTa kahe che keeka sthAnake dUdha ane chAsa kevI rIte rahI zake? dUdhamAM chAsa bhaLe ke tarata dUdhamAM pheraphAra thavA lAge che. AvI rIte zuddha satInA hRdayamAM dvidhAbhAva thatuM nathI ane the saMbhava nathI, e vAta atra vadhAre daDha rIte ane spaSTa zabdomAM kahI, tene bhAva vicArIe, zuddha cetanA kahe che ke-mArI marathasiddhi mArA nAthamAM ja thAya tema che, tethI anyatra mAre uddhAra athavA priyasaMga the saMbhavita nathI. anyatra to mane bahu prakArane saMtApa thAya tema che. ApaNe sarva kAryo sukhaprAptinA hetuthI ja karIe chIe. * kAmaNane sthAne "kAramaNa' evo pATha eka pratamAM che, te azuddha jaNAya che. x "dudhamAM kAMjI thakI e pATha be prastAmAM che. 2 kaMtaDAmeM patimAM. kAmaNa=AkarSaNa, manoratha siddhi. lekaDAmeM lekamAM. zaka saMtApa. eka ThAme sthAnake. kima kevI rIte. kAMjI=chAsanI Aza, parAza, kastaka, samUha, ekatratA. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pa 43 vyavahAranA pratyeka kArya karatI vakhate paNa ApaNI mAnyatA pramANe sukha meLavavAnI IcchA hAya che, dhArmika pragati karatI vakhate nirAbAdha akSaya sukha prApta thAya, sukhaprApti thayA pachI te nira Mtara eka sarakhI sthitimAM banyuM rahe ane te sukhathI avicyuti kaDhi paNu thAya nahi evuM sukha jo AtmAne prAsanya hoya teA te khAsa meLavavA cAgya gaNI zakAya. uparanI prathama gAthAnA chevaTanA bhAgamAM ApaNe spaSTa rIte joi gayA ke vaizeSika, bauddha ane sAMkhya tathA mImAMsakA muktinuM svarUpa samaje che te pramANe temAM kAi paNa prakAranuM sukha nathI. A danadharmAM thayA. e uparAMta purANu saMpradAye jenu svarUpa paNa ApaNe vicArI gayA temAM paNa meAkSamAM sukhaprati thAya athavA tyAMthI phrI vAra deha dhAraNa karavAnuM kadi paNa rahe nahi evI siddhi kAi saMpradAye khatAvI nathI. AvI sukhaprApti jo phAI mAge batAvI hAya tA te sarvajJakathita zrI jaina zAsanamAM ja che ane teoe je pratyeka AtmavAda khatAnyeA che temAM bahu AnaMda prApta thAya ane te meLavavA prayatna karavAnI IcchA rahe tevuM che. jo cetanajI anya mahAt sattAmAM laya thai peAtAnuM vyakitatva sarvathA khAi esatA hAya teA pachI tenu' vyaktitva nAza karI tenI siddhi karavAmAM athavA tenA abhedabhAva sthApita karavAmAM lAbha zuM e paNa samajAtuM nathI. sukha meLavavAnI ane tene spaSTa khyAla thayA pachI tene mATenAM sAdhanA yojavAnI icchA sarva jIvAne rahe che, pazu jo te sukha meLavavA jatAM svatvane ja nAza thaI jatA hAya te pachI meLavyuM zuM kahevAya ? svanuM abhimAna tyAjya che paNa svanA vikalpa paNa na rahe teA savathA aMdhakAra spaSTa jaNAya che ema kalpanA karavAthI samajAze. jee AtmAnuM astitva ja svIkAratA nathI evA cArvAkAdine mATe te atra prazna rahetA ja nathI, paNa bauddha kSaNikavAdI che tene paNa muktimAM koI prakAranu sukha nathI e ApaNe upara joI gayA. prAkRtika saMbaMdha mAnanAra athavA sarva bhAsa mAyAkRta mAnanArane paNa layamAM athavA prakRti dUra karavAmAM koI paNa prakAranuM sukha nathI e vAta manamAM spaSTa thAya che. tyAre pratyeka AtmavAdanuM svarUpa kharAkhara baMdhamesatuM ane AnaMdaprada lAge che. AthI pratyeka AtmavAdamAM kAmaNu lAge che. jema kAi srIe pati para kAmaNu karyu. hAya tyAre tenA upara tene bahu rAga thAya che ane tene patimAM kAmaNu jaNAya che ane te sivAya anya upara rAga thatA nathI; tevI rIte ahIM pratyeka AtmavAda evA suMdara lAge che ke jANe teNe kAmaNu karyuM" hAya nahi ? evA atra bhAva che. e preraka ane AkarSIka pratyeka AtmavAdanuM svarUpa jema bane tema vadhAre vistArathI ane spaSTatAthI vizALa zAstragraMthadvArA samajavA cAgya che. graMthagaurava thavAnA bhathathI atra te tenI rUparekhA mAtra uparanI gAthAmAM batAvI che ane tenAthI kadAca temAM kAmaNu joIe tevuM na lAgatu hAya tA te viSaya jhaLakAvavAnI mArI alpatA samajavI, bAkI AtmavAdanA A vibhAga eTaleA ramaNIya ane AkaSaka che ane tenA saMbaMdhamAM tarka ane nyAyanI kArTine anusarIne vizeSa granthAmAM eTaluM badhuM lakhAyaluM che ke tenA Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 zrI AnaMdaghanajInAM pada abhyAsa karI samajI vicAravAnI bahu jarUra che. tatvajJAnanA graMthamAM A eka ghaNe ja agatyane prazna gaNAya che. AtmAnuM amaratva svIkAranArAo tenI aneka rIte carcA kare che, paraMtu vidvAnanuM kArya e che ke aMdhakArane pradeza prApta thatAM tyAM guMcavAI na jatAM bahu sUma buddhithI dareka dalIlane barAbara gya rIte vicAravI ane vicAra karIne tene tenA yathAsvarUpamAM ghaTAvavI. ahIM eka bIjo prazna UbhuM thAya che. jyAM nyAyanI dalIle TakI zake tevuM hotuM nathI tyAM kahevAmAM Ave che ke bhAI! e to sarva darzanakAree athavA saMpradAyavALAoe vADA bAMdhI lIdhA che, bAkI mArga te badhAne eka ja che. A vAta ghaTatI nathI. sarvanA mArga eka hoI zake nahi; eka che paNa nahi. mArga te eka ja have joIe. kumArga upara mArgane Are5 kare e abhiniveza che, mithyA ajJAna che ane AMkhe baMdha karavAnuM sUcavana che je taddana agya che. je pratyeka AtmavAda satya hoya te te mArga ja satya hoI zake, pachI emAM ekAtmavAda cAle nahi. sAdhana dharmomAM bheda hoya te te cAle paNa sAdhya te suspaSTa ane sArI rIte vyAkhyA karAyela tathA samajAyeluM hovuM joIe. dUdha ane chAsa eka sthAnake ekatra ekI vakhate rahI zake ja nahi, rAkhavAne prayatna karavAmAM Ave te dUdha bagaDIne chAsarUpa khATuM thaI jAya. maricInA bhAvamAM zrIvIra bhagavAne kapilane kahyuM ke "ahIM paNa dharma che ane tyAM (prabhunA mArgamAM) paNa dharma che e utsutra vacana thayuM. dUdha ane chAsa ekatra eka sthAne rahI zake evI azakya vAta temaNe batAvI, tenA pariNAme temane aneka bhavamAM bhramaNa karavuM paDyuM; mATe sarva dekhAtA mArgamAM satya mArga te eka ja che ane have joIe e satya mArga che. A mata pramANe hovAthI pratyeka AtmavAda ane lekanA aneka mate satya svarUpe eka vakhate ghaTI zake nahi e vAta atra zuddha cetanA kahe che te samajavA jevI che. paramasahiSNutAne mATe "avadhu rAma rAma jaga gAve" vigere padomAM je vicAra zrI AnaMdaghanajIe batAvyA che tene A artha sAthe kaI paNa prakArane virodha nathI, e sUkama dRSTithI vicArI samajavA yogya che, tema ja have pachI cetanAne nirapakSa keIe cheDI thI e laya suDatALIzamA padamAM kahevAmAM Avaze tenI sAthe paNa tene virodha nathI e grAhyamAM levA yogya che. paramata athavA saMpradAya ke darzana para avicArI AkSepa karavAno athavA tenA anuyAyIone trAsa ApavAne bhAva vikArI che ane tyAjya che, temAMthI satyane aMza svIkArI tene teTalA pUratuM mAna ApavAne bhAva AdaraNIya che, paraMtu sarvathA satya athavA bhAgarUpe tenuM vastusvarUpa zuM che ane keTale aMze AdaraNIya che te hakIktathI te jAgrata rahevAnI khAsa AvazyakatA che. e niyama na hoya ane sarvatra dharma che evI vANIne ke vicArane avakAza ApavAmAM mahatvatA manAtI hoya te te sarva avyavasthAmAM ja tenuM pariNAma Ave. AthI ahIM zuddha cetanA kahe che ke mane te Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada 425 nyAyaSTithI vicAra karatAM mArA nAthanA vyaktitvavAdamAM AkarSaNa thAya che, mArA patinA nija guNa prApta karavAmAM athavA vadhAre satya bhASAmAM bolatAM pragaTa karavAmAM mane utsAha Ave che ane je pragaTa karavAthI temanI sAthe teonA suspaSTa paNa ekasarakhA vyakata pRthar, rUpamAM mArI ane temane ekAtmabhAva ane niravadhi saMga thavAno hovAthI mane e pativarUpa bahu mIThuM lAge che ane aneka darzanakAroe tenuM ja svarUpa batAvyuM che te khATuM lAge che. e spaSTa kahe che ke-e ane svarUpa eka sthAnake eka vakhate rahe te te taddana azakya vAta che ane kadi paNa banavAjoga nathI. A viSaya para vadhAre vistArathI mokSasvarUpa samajavA mATe zrISadarzana samuracayanI ekAvanamI gAthA paranI vistRta TIkA vAMcI javA bhalAmaNa che. tene kAMIka sAra upara batAvyuM che. bAkI A AtmasvarUpa ane mekSasthiti para eTaluM vivecana dareka darzanakAroe karyuM che ke tene samajavA ghaNA lAMbA abhyAsanI jarUra che. kaMta viNa co* gati, ANu mArnu phoka; ugharANI siraDaphiraDa, nANuM xkharuM roka. mIThaDo0 3 "pati vagara citarapha gamana athavA cAre gati zUnya che ane huM tene phekaTanI dhAruM chuM. ugharANuM karavA javuM te te dhakakA khAvAnI vAta che. nANuM te kharekharuM rekarDa hoya te ja kahevAya che. " bhAva-pati vagaranuM keI paNa jagyAe gamana karavuM te pativratA strIne ucita nathI. saubhAgyavatI strI game tyAM jaI zake che paNa patinI vigI strI anya puruSanA bhayathI bahAra jaI zakatI nathI, harIpharI zakatI nathI. patinI gerahAjarImAM kaI pAse gharavyavahAra calAvavA paisA mAgavA mATe paNa dhakakA thAya che, temAM majA AvatI nathI. gharamAM rokaDa nANuM hoya che te ja jarUrane vakhate kAmamAM AvI jAya che, ugharANI para bharose rahI zakatuM nathI. jenI tenI pAse yAcanA karavAmAM lAbha thato nathI. gati ane ugharANI para A gAthAmAM che te nIcene AdhyAtmika bhAva vicAravAthI jaNAze cArvAkAdi AtmAnI hayAtI ja svIkAratA nathI. teo paMcabhUtanA saMgathI jema *cone sthAnake "u" zabda chApela bukamAM che, teno artha cAra che. 4 A paMktinA pAThAMtaro che. chApela bukamAM "nANuM tene rokI ema pATha che. be pratamAM "nANuM kharUM ke roka' ema pATha che. artha sarva pAThAMtaromAM eka ne eka ja rahe che. 3 kaMta-pata. viNavagara. cekacAra. gatizamana ( athavA deva, manuSya, tiryaMca ane nAskI gati). ANuM=zanyakAra, kAMI nahi. phakaphokaTa, udharANuM =vasula mAgavI te. siDaphiraDa=viMkhAI gayelI, dhakkA khavarAve tevI rekorDa, 54 Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado lehacuMbaka, vijaLI vigeremAM baLa Ave che tema eka prakAranuM baLa-zakti uddabhave che ema mAne che ane citanya ke te yukta AtmAne jude padArtha ja mAnatA nathI. tene te A bhavamAMthI anya bhavamAM javuM AvavuM kAMI thatuM nathI. amuka samaya pachI paMcabhUtane vilaya thatAM bhUta bhUtamAM maLI jAya che. mRta zarIramAM paMca bhUta vidyamAna hovA chatAM cetanA kema dekhAtI nathI? ane ahIM sukhaduHkha zA kAraNathI maLe che ? ane ahIM karelA zubhAzubha kAryonuM phaLa kevI rIte prApta thAya che? tene teo khulAse ApI zaktA nathI athavA Ape che te te sateSakAraka thatuM nathI. teonA mata pramANe cAre gati nakAmI che athavA eka bhavamAMthI anyatra cAre gatimAM deva-manuSya-tiryaMca ane nArakImAM- tyAgati karmAnusAra thAya che e vAta asaMbhavita che. anya darzanakArAmAM AtmAne pratyekavAda na hevAthI game teTalI kriyA karI, ega karI, dhyAna karI, kaSTa tapa karI AtmAne jyAre parama zAMti maLavAne prasaMga Ave che tyAre tenA vyaktitvane ja nAza thAya che, te bIjA sarvavyApI AtmA sAthe maLI jaI vyakta-spaSTa rIte rahetA nathI. AthI cAre gatimAM gamana karI AtmAnI utkAti karAvavAno je mahAna prayAsa-prabaLa puruSArtha karavAmAM Ave che te sarva vyartha thAya che, artha vagarane thAya che, pariNAma vagarane thAya che. vaLI vizvanA sarva AtmAne eka mAnavAmAM Ave tyAre vAstavika rIte cAre gatimAM janAra-bhamanAra keNa rahyuM ? te paNa eka kUTa prazna che. AthI AvI mAnyatAvALAnI cAre gati phekaTanI thAya che athavA cAre gatimAM bhramaNa karI ulkApita karavAnA prayAsa nakAme ja che ema spaSTa samajAya che. keTalAka mAne che ke duniyAmAM ApaNuM dhAryuM kAMI thavAnuM nathI, IzvaranI pAse yAcanA karIe ane te Ape te kharuM. A pramANe dhArIne IzvaranI pAse ugharANI kare che ke "he nAtha ! mane mokSa Apo." AvI rIte bIjI paNa aneka sthaLa vastuonI ya canA kare che. AvI rIte ugharANI karavI te te bahu kapheDuM kAma che. eka to ugharANI dhIrelI vastunI thAya, bIju ugharANI jenI pAse karavAnI hoya tenI marajI upara ugharANI patavAne AdhAra rahe. vyavahAramAM niyama che ke "garatha gAThe," potAnI pAse hoya te ja pUMjI kahevAya. ahIM Izvara pAsethI mAgaNI karatI vakhata bhAna paNa hotuM nathI ke tene ApaNe vastu dhIrelI nathI ke te ApavAne baMdhAyela hoya. pArakI dayA upara jIvavuM te te jene rucatuM hoya tene bhale ruce, sarvane to e vAta pasaMda Ave tema nathI, je tamArI pAse vastu gharamAM dATelI hoya ane te ja pragaTa karavAnI hoya te tene mATe prayAsa kare e ucita gaNu ya, prayAsathI cheDe ke e vakhate paNa te vastu jarUra maLavAne eka rIte cakkasa saMbhava khare. AthI sAdhanadharmo karatI vakhate sAdhya maLavAnI pratIti hoya te kAryasiddhi thavAnA bhAnathI prayAsa barAbara thAya ane tethI ja AtmavAdanA svarUpamAM te vAta khAsa vicAravA lAyaka che. je Atmadhana che te tamAruM pitAnuM ja che, Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada pitAnI pAse ja che, gupta che tene pragaTa karavAnuM che, anya pAse ugharANI karavAnI che ja nahi ane ugharANI karavAthI evI AdhyAtmika vastuo maLI jAya evI mAnyatA rAkhavI e paNa behaMdu ja che. prabhu evI vastuo laIne besI rahelA nathI ane besI rahelA hoya te tenI vadhAre vakhata tamArI pAse ugharANI karAve ane tamane ragAvI-ragAvIne pachI te Ape e vAta paNa IzvarasvarUpane jhAMkhapa lagADanArI che. zubha kAryanA zubha phaLa jarUra maLaze ane chevaTe karmane vilaya thatAM saccidAnaMdasvarUpa prApta thaze. e hAla paNa tamArI pAse ja che, tame tene oLakhatA nathI, pIchAnatA nathI, jotA nathI; eka vakhata te jANyA pachI anya pAse ugharANI karavAmAM raheluM jokhama ane pAchA paDavAne saMbhava tamane sArI rIte jaNAze. rokaDuM nANuM te ja nANuM kahevAya ane tamArA AtmasvarUpamAM te rokaDa ja che, ugharANI karavAnI che ja nahi-e vAta barAbara dhyAnamAM rAkhI samajI vicArI le. pracchanna gupta rokaDa nANuM tamArI pAse ghaNuM che. tene have pragaTa karI pharatuM karI devAno prayAsa kare, nANAM uparane kacare-mATI kADhI nAkho ane niraMtaranuM sukha prApta kare. e sarva tamane pratyeka AtmavAdamAM-cetananA anaMta jJAna, darzanAdi svarUpamAM prAptavya che, anyatra nathI e vAta barAbara vicAra, na samajAya te barAbara abhyAsa kare A gAthAmAM gati ane ugharANI para je bhAva mUkaye che te barAbara sUkSama dRSTithI vicAravA yogya che. emAM pativratA strInA gamana ane ugharANIne cetananI utkAnti ane svarUpa sAthe je sAdrazya batAvyuM che te bahu bodha ApanAra che. "nANuM kharuM reka" athavA "nANuM te je reka" e vyavahArika siddhAnta athavA kahevatano atra evI sArI rIte upaga karavAmAM AvyuM che ke tene bhAva vicAratAM AdhyAtmika aneka bAbatenA khulAsA thaI jAya che. ghaNIkharI vAra ugharANInA upara AdhAra rAkhI vyApArI pitAnI mUDI gaNe che paNa e ugharANInAM nANuM ghaNuM vAra khoTAM thayelAM hoya che, jarUra vakhate kAma AvatAM nathI ane chate nANe nAdAra banAve che ane ahIM te dhIrela nANuM na hovA chatAM ugharANuM karavI che, ene vAstavika rIte dayA athavA bhikSA mAgavAnA arthamAM ja samajavI joIe. ugharANIvALA tagAda karI zake che te yAcanA karanArathI banI zake ja nahi. Ama samajI pracchanna nANuM pragaTa karavA prabaLa puruSArtha kare. kaMta viNa mati mAharI, *avAhaDAnI boka; dhoka dyu AnaMdaghana, avarane Toka. mIThaDo04 * avAhaDAnI zabdane badale chApela pratamAM "ahavADAnI' ema zabda che. sarva pratomAM avAhaDA zabda che. teno artha havADo hovo joIe ema dhAruM chuM, paNa mane artha batAvyuM tyAre A pAThAMtara nahoto, mAtra chApela buka ja pAse hatI tethI avAhaDAno artha meM havADe ja rAkhe che. * Tokane badale chApela bukamAM 'ka' zabda che, banne zabdanA artha saMdigdha che. 4 kaMta pratyeka AtmavAdarUpa pati. viNa=vagara. mati-buddhi. avAhaDA=pANIne havADe beka=havADAnI nIcenA khALIo dhoka=pakAra gha=karuM chuM avarane bIjAne, anyane. Toka choDI devA, salAma che Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 zrI AnaMdaghanajInAM pado pati vagara mArI buddhi havADAnA khALI jevI che. bIjA sarvane salAma karIne AnaMdaghana patine pikAra karuM chuM." bhAva-pati vagaranI mArI buddhi havADAnA khALI jevI che. UghADA khALImAMthI jema havADAnuM sarva pANI cAlyuM jAya tema mane teo nukazAna karanArI ane akakala vagaranI gaNe che. mane kaI kazI gaNatrImAM gaNatuM nathI ane mArI kaI darakAra karatuM nathI, tethI te mArA nAtha ! huM sarvane salAma karIne tamane pakAra karuM chuM ane kahuM chuM ke-he nAtha ! mAre maMdire padhAro ane mArI virahavyathA zAMta karo. A vyavahAru artha che. emAM zuddhacetanA pati vagaranI pitAnI sthitinA kaphoDApaNAno nirdeza karI AnaMdaghanane pikAra kare che. A gAthAne AdhyAtmika bhAva vicAratAM keTaleka bhAva e prApta thAya che ke jene vicAra sAdhAraNa rIte Avo muzkela che. kAMIka bhAva saMdigdha paNa rahe che. Dhorane pANI pAvA mATe havADe karavAmAM Ave che. tene nIce khALIo hoya che. te UghADe mUke te temAMthI pANI cAlyuM jAya che eTale havADo kadi pUro bharAtuM ja nathI. e khALIAne UghADe mUkavAthI upaga vagara pANuM nakAmuM cAlyuM jAya che ane kaI paNa upayogamAM AvatuM nathI, tevI rIte pratyekaAtmavAda vagara bIjA sarva vAdamAM aneka darzanakAronA matamAM kriyA vigere karavAmAM Ave te khALethI cAlyAM jAya che, upaga vagaranAM bane che. AtmAnuM vyaktitva ja nAza pAmI jAya tyAM pachI kriyA karanAra kezu? karavAnuM kAraNa zuM ? tene hetu zuM? karavAnI garaja, hAMza ke IrachA kone ? jyAM pANI aMdara rAkhI mUkavAnI jarUra ja na hoya tyAM pachI khALe DUce keNa de? ane devAnI AvazyaktA paNa zuM hoya? kriyA karI Atmadhana ekaThuM karavAne kaI paNa hetu ke sAdhya na rahevAthI te karavAne kaI vicAra kare te tene mUrkha gaNavAmAM Ave, kAraNa ke prayojana vagara te maMda paNa prayAsa karatA nathI ane ahiM kriyA karavAnuM koI paNa projana rahetuM nathI. athavA pati vagaranI mArI buddhi khALIo khulle rAkhI avADAmAM pANI bharavA jevI mithyA che, niSphaLa che. uparathI pANI bhare keNa ? zAmATe bhare ? nIcethI pANI cAlyuM jAya che te jue keNu? joIne paNa ADe DATa devAnI jarUra ne rahe ? sarva niSphaLa prayatna kaNa kare ? tAtparya e che ke pratyeka AtmavAda vagara karelAM puNya pApanuM athavA nirjarAnuM vAstavika phaLa maLatuM nathI ane tethI zubha karaNI karavA tarapha dhyAna paNa rahetuM nathI, AkarSaNa paNa thatuM nathI. A pramANe hevAthI AnaMdaghana nAtha ! huM te tamane ja pikAruM chuM, tamArA ja nAma jApa karuM chuM ane tame mAre maMdira padhAre evI prArthanA karuM chuM. ApanI sAthe mAro saMbaMdha thAya te anaMtakALa cAle te che ane te ApanuM vyaktigata svarUpa samajI pratyeka AtmavAda svIkAre tene ja Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlIsamuM pada 429 meLavavA IcchA thAya tema che ApanA sarvajJakathita svarUpa sivAya anya sarva leka mane khATA lAge che ane anyathA batAvela svarUpavALA mArA pati hoya te tene prApta karavA prayatna kare te taddana niSphaLa lAge che. A pramANe hevAthI kadarzita patine salAma che, mAre tenI sAthe koI levAdevA nathI. teo mane oLakhatA nathI jANatA nathI ane teonI peTI mAnyatA pramANe mane teo kadi paNa jANe ema lAgatuM nathI. mArA pati vagarane Akho saMsAra mAre mana astavyasta che, vyavasthA vagarane che ane puNya nirjarA Adi mATe niSphaLa che tethI nyAya vagarane che; mATe huM te je AnaMdaghana patinA zAsanamAM pratyeka AtmavAda pravarte che tevA mArA patine-AnaMdaghana nAthane pikAra karIne kahuM chuM ke-vahAlA ! mArA maMdire padhAre, mArA hRdayane kabaje le ane ApanA hRdayamAM mane mAruM yogya sthAna Ape. AtmasvarUpa samajavA bahu prayAsa karavAnI jarUra che. anya matamAM batAvela ane sarvajJamArgamAM batAvela AtmasvarUpa atra citaravAmAM AvyuM che, tene hetu mAtra te jANavAnI jijJAsA uzkeravAne che. AvA nAnA pustakanA nAnA padamAM AtmasvarUpa eka darzananuM paNa pUruM batAvI zakAya nahi, te pachI sarva darzanakArenA bhinna bhinna mate batAvI teone ekavarUpe ghaTAvavA prayatna karavo e taddana azakya jevuM ja che, paraMtu ATalA laghu ullekhathI jaNAyuM haze ke-cetanajI saMbaMdhI jJAna prApta karavAnI khAsa jarUra che, tene mATe sarva darzanakAree prayAsa karyo che ane te sarvamAM saphaLa prayatna je kaI paNa darzanakAre karyo hoya te te koNe karyo che? jyAM arasaparasa virodha na Ave evuM eka sarvajJadarzana ja che. eka ja graMthamAMthI uddharela AtmavAda aneka graMthamAM juo te eka sarakhe-maLo ja Ave che, evA sarvajJakathita mArganuM svarUpa vicArI-samajI AtmajJAna meLavavA khAsa prayatna karavo yogya che. ApaNe vijJAnanI aneka vAto jANavA IrachIe, tiSa graha nakSatrAdinI gatine vicAra karIe. mAnava dharmazAstranAM pAnAM pheravI jaIe ane ApaNe pote koNa chIe? ane e jANanAra keNu che? ene ja spaSTa khyAla paNa na hoya te pachI prayatnanuM sAdhya lakSyamAM rahetuM nathI ane anyane vicAra karatAM svataraphanI pharaja visarI javAya che. ATalA uparathI svanuM jJAna karavA, tene oLakhavA ane tenuM satya svarUpa prApta karavAno prayatna karavA AgrahapUrvaka sUcanA karI atra viramIe chIe. A padane ane paramasahiSNutAnA zrI AnaMdaghanajInA rUDha vicArene koI paNa prakArane virodha nathI te upara agAu vivecana thaI gayuM che. have AvA pati cetanAne svIkAra karI, tene viraha maTADatA nathI tethI cetanAnI kevI dazA thAya che te para zrIAnaMdaghana mahArAja have pachInA padamAM vivecana kare che. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 zrI AnaMdaghanajInAM pado #5da ekatALIsamuM rAga-verAvala athavA mAru. pIyA vina xsuddha buddha bhUlI ho, +A~kha lagAI duHkhamahela ke, gaNe chUTI . pIyA ? pati vagara bhAnasAna bhUlI gaI chuM. (pativiraharUpa) duHkha maMdiranA jharukhe UbhI rahI) AMkha lagADI-lagADIne jhUlajhalIne jouM chuM." bhAva-uparanA padamAM zuddhacetanAnA patinuM svarUpa batAvyuM. pratyekaAtmasvarUpe tene ajara amara nityAnitya vigere lakSaNa yukta batAvI tenuM vyaktitva sarvadA rahe che e samajAvatAM sAthe batAvI ApyuM ke evA cetanajI zuddhacetanAnA hRdayavallabha che ane te tene bahu mIThA lAge che. evA patie A zuddhacetanAnA hRdaya para evuM kAmaNa karyuM che ke tenA vagaranI bIjI keI gechI cetanAne gamatI nathI. A sarva hakIkata ApaNe AgalA padanA arthamAM savistara joI che. have zuddhacetanA kahe che ke AvA mArA pati zuddha niraMjana nAtha, mAyAmamatAnI jALamAM phasAI jaI mAre maMdire padhAratA nathI, mArI sAthe prema joDatA nathI, mane bolAvatA paNa nathI ane agAu aneka vAra batAvyuM che tema kulaTA strIonI saMgatamAM AnaMda mAne che, temAM rasa le che ane temAM sukha samaje che. meM teonI aneka rIte prArthanA karI, sIdhI tathA ADakatarI rIte teone vastusvarUpa samajAvavA prayatna karyo, dUtIo sAthe kahevarAvyuM, mArI sakhIo tathA anubhavamitre teone cogya mArga para AvI javA pitAnA taraphathI paNa bhalAmaNa karI, paNa mArA nAtha haju mArI pAse AvatA nathI, mane khaLAmAM besADatA nathI, mArI virahAvasthA dUra karatA nathI. AvA zuddha svarUpe amUlya guNanA bhaMDAra mArA nAthanA asahya virahathI have te huM mAruM bhAnasAna bhUlI gaI chuM, visarI gaI chuM ane avyavasthita rIte astavyasta dazAmAM pharuM chuM. mArA pati ghaNuM vakhatathI mAre maMdire padhAryA nathI, mane yAda paNa karatA nathI, paraMtu have meM teozrIne bahu rIte kahevarAvyuM che tethI teo mAre maMdire Avaze ema AzA rAkhuM chuM. A kAraNane laIne mArA patinA viraharUpa duHkhamahelamAM * A padane rAga ADatrIzamAM tathA bAsaThamA pada pramANe che. lagabhaga AvA ja bhAvArthanuM paNa judI hakIkatanuM bAsaThamuM pada AgaLa Avaze, teno artha paNa vicAravA yogya che. 4 saddha ane sthAne be pratamAM tathA rabAmAM " suddhibuddhi' pAThAntara che, tenA artha mATe vivecana juo. + "AMkhI lagaI" e pATha eka pratamAM che, arthamAM phera paDato nathI. 1 pIyA=pati. bina-vagara suddha buddha=bhAnasAna, jAgRti, bhUlIvIsarI gaI. jharukhe gokhe. bArIe. lITIMgAIne joI rahI. ( A zabdano artha mAravADamAM hAI ema thAya che, te mATe vivecana juo ) Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatAlIsamuM pada 431 besIne tenA jharukhethI mArA patinA mArga para nirIkSaNa karuM chuM. huM vicAra karuM chuM keteo kaye mArge mAre maMdire padhAraze. "nizadina jeuM tArI vATaDI, ghare AvIne DhAlA e soLamA padamAM gAna karatAM jema sumatie jaNAvyuM che tema bhaktinA, jJAnanA, yuganA, sarvaviratinA, dezaviratinA jUdA jUdA mArgo patiAgamana mATe che; aSTa pravacana mAtA, daza yatidharma, samatinAM 67 lakSaNa, zrAddhanA 21 guNe, mArgAnusArInA 35 guNe, vigere patimeLApanA aneka mAge che te sarva mArganI pratIkSA karyA karuM chuM ke e sarvamAMthI kaI paNa eka raste pati mAre maMdire padhAraze; ane evI rIte emanI vATa jotI vakhate dareka mArga para mArA duHkhamahelanA jharukhAmAMthI TIMgAI TIMgAIne jouM chuM. jyAre eka mANasanI rAha jotAM te Ave nahi tyAre AturatAne lIdhe bArIe athavA jharukhe TIMgAI TIMgAIne dUra sudhI mArgapratIkSA karavAmAM Ave che te sAmAnya niyamAnusAra huM pativirahathI mAruM bhAnasAna bhUlI jaIne patine AvavAnA mArga para nIhALI nIhALIne jouM chuM. pativirahaNa strI vyavahAramAM A pramANe kare che e Arya hRdaya samajavuM. zuddha cetanA jevI naTanAgaramAM manane joDavAvALI strIne aMtaHkaraNamAM te bIjuM hoya ja nahi ane tenA jevI zuddha pativratA strInA Adra hRdayamAM pativirahane agni ke saLagate hoya te te barAbara samajAya tevuM che. cetanajInI barAbara AmAM kahI che tevI dazA che. ajJAnAvasthAne lIdhe tenI cetanA zuddha che te paNa tene pitAnI mAnI kadi paNa te khoLAmAM besADatuM nathI, tenI sAthe kaDA karato nathI, tene hRdaya sAthe bheTI heta dekhADatuM nathI. anAdi ajJAnane lIdhe, AtmasvarUpa samajavAnI azaktine lIdhe, gharanI pavitra pramadAnA premI paricayane pariharI pararamaNanI aprazasta vAjALamAM phasAI parabhAvamAM paDyo rahe che. zuddhacetanA patinI A pramANe rAha jue che e hakIkata dareka mumukSue dhyAnamAM rAkhavAnI che. A pada para suMdara Taba che temAM bhAva to lagabhaga sarakhe che paNa artha jUdI rIte karavAmAM AvyuM che, te khAsa vicAravA ane samajavA yogya che. "piyA bina suddhi buddhi bhUlI ho" evo pATha A TabAmAM che te dhyAnamAM rAkhavuM. sumati pitAnI zraddhA rAkhIne kahe che ke-he sakhI ! cetanarAma pati vinA azuddhopayogI AtmAne mAre maLavuM yogya che ke nahi? evI zuddhine huM visarI gaI, eTale azuddhopagI AtmAthI maLavuM ke na maLavuM e saMbaMdhI mArA dharmanA vicArathI huM rahita thaI gaI chuM. atre e prazna thAya che ke-sumati zA mATe A bAbata bhUlI gaI eTale enI subuddhi hatI te kema cAlI gaI athavA A pramANe kahevAmAM zA mATe AvyuM ? tyAM buddhi zabdanI sAthe su upasarga lagADavAthI subuddhi zabda thAya che ane ku upasarga lagADavAthI kubuddhi zabda thAya che. atra tAtparya ema che ke he sakhI ! huM buddhi bhUlI eTale subuddhi zabda ja bhUlI gaI. zuddhopagI AtmAne asaMge ane azuddhopagI AtmAne saMge huM subuddhinI kubuddhi Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 zrI AnaMdaghanajInAM pade thaI gaI azuddhapAgI AtmAne strIpaNe maLIne pachI tenA videzagamanarUpa viga duHkhamahelane jharukhe azupAta karIne temAM nhAI gaI. videzagamana te ahIM parapariNati. ramaNa-ciMtavana samajavuM. jharukhe te temAM javA-AvavArUpa ane azupAta te azuddha upayogamAM pravartanarU5. jhAlI eTale nhAI para pariNatiramaNa ane azuddha upagamAM pravartanamAM jANe huM nhAI gaI houM eTaluM badhuM te thaI gayuM. subuddhine rovAnI vAta lakhavAnuM kAraNa e che ke cetanajIne paraparikRtimAM ramaNutA eTalI badhI thaI gaI che ke tenA vige-tenA para pariNati pravartanane lIdhe sumati ja jANe temAM tarabala thaI gaI hoya ema dekhAya che. thalI dezamAM nhAvaNane jhalavuM* kahe che. (thalI deza te nAgara, bIkAnera, phalebI, kiraNa vigerene pradeza samaja). TabAkAre A pramANe artha karyo che teno bhAva barAbara samajavA yogya che. ahIM sumati pitAnI jAtane pati sAthe ekAkAra karI sakhIne kahe che ke-pati te evA para pariNatimAM Asakta thaI gayA che ke teo mAre maMdire kadi padhAratA nathI, mane yAda paNa karatA nathI, mAruM nAma paNa saMbhAratA nathI. AvI patinI sthiti vicAratAM mane ema jaNAya che ke-huM marI zuddha buddhine taddana bhUlI gaI chuM. pati pate para pariNatimAM ramaNa kare che, azuddha upayogamAM pravartana kare che ane temAM eTalA UMDA utarI gayA che ke jANe temAM taddana tarabaLa thaI gayA hoya tema jaNAya che ane mAro ane temane ekIbhAva evo che ke tethI vAstavika rIte huM paNa duHkhajharukhArUpa para pariNatimAM pravartana karatAM patine dekhIne mArI subuddhi bhUlI gaI chuM-matalaba pati pate subuddhine visArI beThA che. A bhAva batAvavAmAM TabAkAre bahu cAturya vAparyuM che. emAM parapariNati jevA Atmika viSayane je svarUpa ApyuM che (Abstract idea converted into a concrete form ) a ote Holdt sila samajavA gya che. AmAM khAsa vAta samajavA jevI e che ke-sumati pite te zuddha ja rahe che paNa pati sAthe tene ekAkAra batAvavA mATe duHkhamahelanA jharukhAnI kalpanA karI patinA para ramaNabhAvane tAdrazya svarUpe batAvatAM tenI avasthAnuM yathAsthita citra ApyuM che. cetanajIne maLavA mATe bAhya dRSTie sumati duHkhamahelanA jharukhAmAMthI najara kare che, anubhavadvArA tene maLavA hoMza rAkhe che, paraMtu tene AMtara Azaya taddana spaSTa che ane samajavAmAM vicAra karavo paDe tema nathI. pite hAI gaI ema lakhyuM che te paNa vAstavika rIte cetanajI para pariNatimAM taraboLa thaI gayA che ema batAve che. zuddha satI strI pati sAthe pitAne ekIbhAva kevI suMdara rIte batAve che tene A eka suMdara namUne che. * aticAramAM Ave che ke aNagaLa pANIe jhIlyA-jhIlavuM-nhAvuM. jhulavuM kahevAtuM nathI, chatAM dabAkAra A pramANe artha kare che te vicAravA yogya che. Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 433 ekatAlIsamu pa anne rIte artha karatAM muddAnI vAta e che ke-A cetanajI parabhAvamAM ramaNu karI rahyA che ane temAM rAcI rahyA che e ati khedajanaka hakIkata che. chIjyo ho; hasatI taba huM virAnIyA, dekhI tana mana samajI taba etI kahI, koI neha na kIjyo ho. pIyA0 2 " tyAre ( ajJAnAvasthAmAM) sAmAnya strIone ( pativirahe raDatI) dekhIne hasatI, paNu ( atyAre ) mAruM zarIra ane mana chedAi jAya che. have huM badhu` samajI tyAre eTaluM kahuM chuM ke kAI sneha karazeA mA. dz d bhAva-Apa vityA vagara duniyAmAM kai vAtanI khabara paDatI nathI. jyAre bIjI strIe peAtAnA patinA virahe zAka karatI hatI tyAre temane te pramANe karatAM dekhIne huM teonI mazkarI karatI hatI. mane ema lAgatuM hatu A virahAnaLamAM te ze krama che ke tene laine strIe zAkamAM DUbI jatI haze. pati peAtAne maMdire na padhAryAM hoya te emAM te zI meATI bAbata che ke strIe te mATe raDatI haze ! ( khIrAnI eTale anerI ) bIjAnuM duHkha jotI hatI tyAre mArA AvA vicAra hatA, paNa have jyAre mArA mAthA upara AvI paDI, jyAre mane mAlUma paDayuM ke pati te! mAre maMdire padhAratA nathI ane mArA yauvanakALa cAlyA jAya che, tyAre mAruM mana ane zarIra sukAi gayAM. jema 'DI vAya ane DAra paDe tyAre hAtha paga sIjhAi jAya che tema mAruM zarIra ane mArA vicArA pativirahathI chIjI gayA. A vakhate mArA manamAM pazcAttApa thavA lAgyA ke-arere ! atyAra sudhI patimeLApamAM zuM sukha che ? kevA AnaMda che ? kevA saOASa che ? tene meM saMpUrNa rIte khyAla ja karyAM nahiM, kharekhara cetanajI paNa mArA saceMgamAM sukha zu che te samajyA ja nathI, ane e ajJAnadazAne laine anya tarapha huM hAsya karatI hatI. tyAre zuM jANapaNAmAM duHkha che ? jo tema hAya tA teA pachI ajJAnavAdane puSTi maLe che; paNu tema nathI. jANupaNA vagara svarUpajJAna thatuM nathI, ane svarUpajJAna thayA vagara heyaupAdeyanA bheda samajAtA nathI. meM te ATalA badhA prema karyAM ane premanuM sukha samajI tethI pativirahamAM duHkha keTaluM thAya che tene paNa khyAla Avyo, AthI have huM sane bhalAmaNa karuM chuM ke-kAi sneha karazeA ja nahi, sneha karatI vakhata te manamAM AnaMda Ave che paNa pachI jyAre * chIngeAne badale eka pratamAM lAje' zabda che. a anurUpa nathI. dekhIne badale pekhI' zabda che, a`tuM sAmya che. chellI pa`ktimAM kIjgyAne badale phIje' zabda che, temAM kALanA ja bheda che, atha karatA nathI. 2 hasatI=mazkarI karatI. tAtyAre, ajJAnAvasthAmAM. virAnIyA=anya sAmAnya strI. chIntyA chedAI gayA, pazcAttApa thayo. etI=eTaluM, teneha, na kIjhyAna karaze. 55 Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 zrI Ana'ghanajInAM padA patinA viraha thAya che tyAre bahu ja kheda thAya che, mATe sneha thayA pachI viraha thAya athavA sneha eka sarakhA rahyA kare nahi athavA eka taraphanA (eka pakhA) prema thAya tevA sneha kAi kadi karazeA nahi. padanI A gAthAmAM bahu vicAravA lAyaka vAta kahI che te para jarA najara karIe. prathama tA cetana ane cetanA je jUdA jUdA bhAvA batAve che temAM bheLaseLa na thaI jAya te saMbhALavuM. anya strIo tarapha cetanA hase che te tene cAgya che, kAraNa ke prAkRta strI je sthULa sneha kare che te te tUTavAnA ja che, virahathI ke mRtyuthI temAM vikSepa paDavAnA ja che; tethI evA sneha karavA nA kahevI te tA yukta che; paNa pAte caitana sAthe sneha karavAnI nA pADatI hAya ema je bhAva nIkaLe che. ene atha eTale ja jaNAya che ke-cetana haju ajJAnAvasthAmAM che, svarUpa samajatA nathI ane tene pariNAme kumArga para gamana kare che. cetananA ane cetanAnA prema eka vAra jAme te pachI temAM ki aMtarAya paDavAne nathI tethI tevA premanA niSedha sUcavye hAya ema lAgatuM nathI. athavA te pAte ghaNA vakhatathI patinI rAha joi paNa pati padhAryAM nahi tethI chevaTe kaMTALIne sa strIne e kahevA nIkaLe ke-tamAre ka isneha karavA ja nahi teA te paNa vAstavika hakIkata che. sthULa premanI peThe dharmaprema athavA Atmika premamAM paNa prathama te mahatvatA lAgatI nathI paNu eka vAra tene rasa cAkhyA hAya te pachI tenA virahamAM atikheDha-sthaLa ane mAnasika athavA vizeSa vAstavika rIte te bannethI apara Adhidaivika khedgha thAya che. viradu:kha na samajanAra strI prathama anya strIone hase, pachI snehataMtu lAgyA pachI virahaduHkhamAM paDI pazcAttApa kare ane anya kuMvArI srIone prema na karavAnI bhalAmaNu kare e sarva vAta samIcIna lAge che. jANapaNAmAM duHkha hoya ja nahi. jANapaNA vagaranI jiMdagI nakAmI che. eTaluM te spaSTa che ke-jANapaNAthI javAbadArI bahu vadhatI jAya che paNa tenI sAthe ja kanirA karavAnA rAjamArga jJAnathI hAthamAM Ave che, ajJAna thI pU` keDiTa varSoM sudhI jeTalA karmo dUra karI zakAya teTalAM jJAnathI eka zvAsozvAsamAM bALI devAya che. AvA vizALa mAnA lAbhanI khAtara ane AtmAnA zreya mATe tenA zuddha mULa guNa jJAnane teA jAgrat karavAnI khAsa jarUra che. ahIM ajJAnAvasthAmAM cetana pAte samajavA. cetanA teA zuddha ja che, paNa cetanajInA vacce vaccenA prakAza vakhate tenA jhaLakATa thAya che, te vakhate samajI tava etI kahI' enu asAmya thAya che, sthiratAthI cetanA ane cetananI vartamAna dazA grAhyamAM lai, teone vAstavika abheda samajI A gAthAnA ane A AkhA padanA bhAva manamAM vicAravAthI vastusvarUpanA jhaLakATa thaze. TabAkAra A gAthAnA atha lagabhaga upara pramANe ja kare che, * tanamana chIye ' e Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatAlIsamu pa 43pa che vAkyane te virAnIyA sAthe le che. kumuddhivaMta strIe tenA patine virahe tanathI ane manathI chIjAI gaI, sukAI gaI ane tethI tene raDatI dekhIne huM A pramANe khelI, ahIM je vakhate cetanA A vAkya khele che te vakhate tene zuddhAtmAthI sacaiAga thayA che ema 'ta' zabda parathI TakhAkAra batAve che ane pachI te prAkRta strIone zuddhacetanA badha Ape che ke have huM paNa viduHkha zu che te samajI chuM ane tethI eTalu ja kahuM chuM ke kAI sneha karazeA nahi. ATaluM TabAkAra lakhIne chevaTe umere che ke brAhmaputrAmihApati rASaH+ e zeSa zabdanA bhAva barAbara samajANe! nathI. matalaba ema jaNAya che ke-AtmasukhAbhilASI ene zuddha cetanA evI bhalAmaNa kare che ke-tamAre kaDhi sneha karavA nahi, eTale ke sthULa snehamAM rAcavuM nahi. A pramANe artha karavAmAM 'dekhI' zabdanuM sthAna pheravavu' paDe che ane zuddhacetanAnA bAdha jarAka aprAsaMgika lAge che. bhAvArtha teA sAmAnya rIte eka sarakhA ja rahe che. anubhava vagara patisnehamAM lalacAtI strIe pativirahe raDe che tenu kAraNa sneha ja che, mATe evA sneha na karavA e ja ucita che ema zuddhacetanAnA upadeza che athavA te tenA zeAkanA ugArarUpe A vAkya tenA mukhamAMthI nIkaLI gayuM che. duHkhamahelanA jharukhAmAM UbhA UbhA azrupAtathI nhAI janAra bahu vakhatathI pativirahanuM duHkha sahana karanArI pativratA strI Avu vAkaya kaMTALA tarIke ja khAle che ema samajavuM. khAkI e vAkayanA gamAM paNa pati tarapha sneha tA suspaSTa jaNAya che. pativirahanuM duHkha sahana na thaI zake tema hAya te patinI sAthe sneha karaze nahi, saMbaMdha karaze nahi ema bele paNa patine mAthA para dhAraNa karyAM pachI zuddha patnInI bIjI dazA te hAya ja nahi. e anya puruSane Icche nahi ke tenA sAmuM jue nahi. atra niSedha paNa sthaLa premanA che kAraNa ke temAM aMte vikSepa jarUra paDavAnA che. anaMtakALa sudhI pati sAthe aMtara rahitapaNe meLApa thAya tevuM kArya banI zake te tema karavAnuM niSiddha hAya ema atra jaNAtuM nathI. A bhAva kharAkhara vicAra karavAthI samajAya tema che. prItama prAnapati vinA, piyA kaise jIve ho ? prAna pavana virahAdazA, bhuyaMgani pIve ho. pIyA0 3 "ati iSTa jIvanaAdhAra cetana vagara (tenI) patnI (cetanA) prANane kevI rIte dhAraNa kare ? virahadazArUpa sApaNu tenA prANavAyune pI jAya che, " + AtmasukhanI abhilASAvaDe karIne ema artha che. * ' prAnapati ne khale ' prAnapiyA ' pADe eka pratamAM che. > - x ' bhuyaMgani ne badale be vratamAM 'bhuyaMgami' pATha che tene atha paNa sApa thAya che. chApela bukamAM bhuyaMgama zabda che tene asapa thAya che. 3 prItama=ati iSTa. prAnapati=jIvanaAdhAra. pIyAstrI, priyA, kaise=kevI rIte. jIve=prANa-dhAraNa kare, prAna pavana=prANavAyu. virahA dAvirahadazArUpa. bhuyaMgani=bhujaMgaNI, sApaNa. pIvepAna kare, pI jAya. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM padA bhAva-sakhI A duniyAmAM virahI strI kevI rIte jIvana dhAraNa karI zake ? jyAre pitAnA hRdayavallabha zirachatra mukuTamaNi prANanAthane tene viraha rahyA kare tyAre tene potAnA prANu kevI rIte dhAraNa karavA? te AvA jIvanamAM kevI rIte rahI zake? kevI rIte TakI zake ? eka to tenA pati tenA maMdire padhArI tene AnaMda ApI jIvanaderI laMbAvatA nathI ane bIjuM tenA jIvanane TUMku karI nAkhanArA are ! tenA prANane khAI janAra paNa hAjara che je tenA jIvanane teDIphADI nAkhe che, akAruM banAve che, nakAmuM banAve che. virahadazArUpa sApaNa tenA prANavAyunuM bhakSaNa kare che ane tenA jIvananA pAyAone khAI jAya che. loketi evI che ke sarSa pavananuM bhakSaNa karI tenA upara pitAne nirvAha kare che. virahadazArUpa sApaNa cetanAnA prANavAyunuM bhakSaNa karavA taiyAra rahe che ane temAM AnaMda mAne che. AthI cetanA pitAnA prANa kevI rIte TakAvI zake ? ane eka vAra zuddha cetanA chavitavya dhAraNa na karI zake evI sthitimAM mUkAI gaI eTale te jAgrata thaI zakatI nathI, matalaba ke evI avasthAmAM zuddhacetanA pragaTa thatI nathI eTale pachI azuddha upagI AtmAnuM jIvana nakAmuM thaI paDe che, bhArarUpa thaI paDe che, saMsAramAM rakhaDAvanAruM thaI paDe che. vastutaH tethI A vartamAna virahadazAne aMge cetananA prANa javAne athavA mRtyu tulya bhArarUpa jIvana dhAraNa karavAne tene prasaMga prApta thAya che ane tenuM kAraNa mAtra te zuddhacetanAne virahadazAmAM rAkhe che te ja che. AvAM kAraNonuM pariNAma te e thAya ke cetanajIne A bhavamAM je suMdara sAmagrIone vega maLyuM hoya te sarva nakAme thaI jAya ane bhava hArI javAnuM banI Ave; virahadazAne laIne cetanAnA prANa te TakI zake nahi ane cetanajI tenI gerahAjarImAM athavA tenI mRtaprAya dazAmAM kulaTAene prasaMga vadhAre vadhAre kare; vaLI cetanA eka vakhata mRtaprAya thaI gayA pachI tene pharI vAra jIvana ApI jAgrata karavAmAM bahu muzkelI paDe che, prabaLa puruSArthanI jarUra paDe che, AthI cetanAne virahakALa dUra karI tene patiprasaMga prApta thAya, bane arasparasa maLIne heta-prItathI vAta kare evI sthitimAM tene mUkavAnI jarUra che. cetanAnI pAse pati je eka vakhata Ave ane tene belAve athavA tenI vAta eka vAra sAMbhaLe che te pachI ciMtAnuM kAraNa dUra thaI jAya, kAraNa ke cetanAmAM evI pavitratA ane AkarSaka zakti che ke tenA prasaMgamAM paDyA pachI cetanajI tene kadi vIsarI zake ema nathI. ATalA mATe game teTale prayAsa karI cetanAnA prANa bacAvavA khAtara tene virahadazArUpa sarSanA mukhamAMthI choDAvI laI, A bhavamAM maLelI anukULa sAmagrIone yathAyogya lAbha levarAvI, cetanajI cetanAne maMdire padhAre evI goThavaNa karavI joIe. cetanAnA prANa bacAvavA mATe bahAranA upacAra taddana nakAmA che e have pachI batAvaze. sarpa pavananuM bhakSaNa karI tenA upara pitAne nirvAha ghaNu vakhata sudhI karI zake che evI je vidvAnonI mAnyatA che te upara bahu sAruM rUpaka zrI AnaMdaghanajI mahArAje ahIM mUkayuM che te barAbara samajavuM. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatAlIsamu" padma 437 TakhAkAra A gAthAne a karatAM lakhe che ke-prANapati vinA eTale prANunA svAmI prItivallabhanA viyeAge tenI vallabhA kayA prakAre prANu dhAraNa kare ? eTale e nahi ja jIve e artha arthAMtaranyAsathI dRDha kare che. mArA deza prANune virahadazArUpa sa pIve che tyAre prANI kema jIvI zake ? chellI e paktine tamAkAra arthAtaranyAsa kahe che te yukta jaNAtuM nathI. jyAre vizeSa vAkayanuM samarthana sAmAnya vAkayathI thAya athavA sAmAnyanuM samarthana vizeSathI thAya tyAre arthAntaranyAsa alaMkAra thAya che, e alakAranA atra prayAga jaNAtA nathI. avicAraNA karatAM cetanA na jIve zA mATe tenuM kAraNa chellI e paktimAM ApyuM hoya ema lAge che. TabAkAre eka vAta bahu sudara batAvI che. daza prANune daza yatidharma samajavA. A davidha dharmarUpa prANavAyune virahaavasthA pI jAya tyAre pachI prANI kevI rIte jIvI zake ? zuddha cetanAnA prANurUpa khaMti-ma-ajavAdi dharmanuM je svarUpa ahIM ApyuM che tenAM nAma mAtra vicArI jaIe. 1. kSAMti-krodhanA tyAga. ra. mAva-mAnane tyAga. 3. Ava-mAyAnA tyAga ( saralatA ). 4. mukti- lAbhanA tyAga ( saMtASa ). 5. tapa-bAhya abhyaMtara khAra prakAranAM tapa karavAM. 6. saMcama-pRthvIkAya AdikanI virAdhanAne tyAga rahe tevI rIte pravRtti karavI. 7. satya-satya priya mita ane hita karanAruM vacana khelavu. 8. zoca-alpa upakaraNu rAkhavAM, gurukuLanI sevA karavI. 9. akiMcanatya-dhana suvarNAdi parigrahanA asvIkAra ( tyAga ). 10. brahmacarya-deva, manuSya ane tiryaMcanA strIpuruSasaMcAganA ke viSayasevanane sarvathA tyAga. A dRvidha dharmamAM eTalI mahatvatA samAyalI che ke enA svIkAra karavAthI zuddhacetanA pragaTa thAya che. zuddhacetanAnA e kharekhara prANarUpa che ane tene virahadazA pI jAya tyAre pachI zuddhacetanAnuM jIvanasattva sukAi jAya che ane te ati avyakta thatI jAya che. A daza dharmAne AdaravAnI khAsa AvazyakatA che. anya prasaMge te para vistArathI vicAraNA thaze. priya pati vagara zuddhacetanA potAnI zuddhabuddha bhUlI gaI che enuM atra 5. AnaMdasAgara mahArAja lakhe che ke-peAtAnA prANanAzane prastuta karI sApaNa vAyunuM bhakSaNa karI jAya e sAmAnya dRSTAnta tarIke lai arthAntaranyAsa karela hAya ema dhArI zakAya Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 zrI AnaMdaghanajInAM pA kAraNa spaSTa samajAya che: enA prANa paNa TakI zake nahi evI jyAM dazA khaDI thai jAya tyAM tenI zuddhabuddha te ThekANe kevI rIte rahI zake ? zItaja vaMvA kumakumA, caMdna hraddA jAye ddo ? anala na virahAnala * ya hai, tana tApa baDhAve ho. pIyA0 4 66 (he sakhI ! ) tuM ThaMDA padArthAM, paMkhA, kapUra, caMdananA ghALa vagere zA mATe lAve che ? e tApa nathI paNu virahAnaLa che ( tethI uparAkta padArthoM te ulaTA ) zarIrane tApa vadhAre che. " bhAva-prathama virahI srInI apekSAe A gAthAnA artha karIe. he sakhI ! mArA patinA virahane laIne mArA zarIramAM vALA uThe che. mane sakhta garamI mArA zarIranA pratyeka avayavamAM lAge che tene zAMta karavA mATe tame kapUra-caMdananA ghALa ane khIjA zIta upacAranA padArtho lAvA che ane mane pa MkhA nAkheA che paNa tema zA mATe karA che ? tame sAdhAraNa rIte kAine nAhavara thayeA hAya athavA tAva AvyeA hAya tyAre jema mAthA para caMdananA lepa kare, pavana nAkhe, zarIre khAvanAcaMdananA lepa kare ane tevA aneka prakAranA mAhya zIta upacAra karI zarIrane zAMti thAya tevA prayAge kare tema karI che, paNa tema karavAmAM tamArI moTI bhUla che. tame mArA zarIramAM thatA dAhane sAmAnya prakAranA anala ( garamI-tApa ) samajo che, paNa te tema nathI; e te virahAnaLa che, strIne pativirahathI thatA agni che, kAmavara che ane tethI tene zAMta karavAne mATe tame je je padArthAM lAvA che te tene UlaTA vadhAre uddIpana kare che, madanavarane zIta upacAranA padArthoM vadhAre che, kAraNa ke tenAthI titi vadhAre vadhAre sAMbhare che ane pativirahanI veDhanA vadhAre thAya che; AthI tame je upacAra kare che athavA sUcaveA che te mArI virahAgni zAMta karavAne badale tene vadhArI mUke che, tamArA karelA bAhya upacAra je hetuthI tame karA che te hetu pAra pADavAne badale UlaTA te tenAthI viruddha kAma kare che; aMtaranA dAha bAhya upacArathI maTI zakatA nathI. zuddhacetanAne aMge have A vAta vicArIe. he zraddhA sakhI ! jema vihAtura strI kAmAgnithI maLI jatI hAya tene bAhya upacArathI koI paNa prakAranA lAbha thatA nathI, UlaTI tenAthI tenI virahavyathA vadhAre thatI jAya che, tema mArA nAtha mAre maMdire padhAratA * 'ya ' ne badale mAtra chApelI bukamAM ye che. sava pratAmAM ya pADe ja che. x buDhAvene mATe kAika jagyAe vaDhAve lakhyu che. va ane aneA abheda satra gaNAya che. 4 zItaLa='DA padArthA, pa'khA=pavana nAkhavAnA paMkhA. kumakumA=kapUra vigere zItaLa padArthAM, caMdana=caMdananA dheALa. kahA=zuM? zAmATe? anaRR=agni, na=nathI, virahAnaLa=madanavara, virahAgni. ya-A, e. hai=che. tanatApa=zarIranA tApa, garamI, aDhAve vadhAre che. Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatAlIsamu pa 439 nathI ane tethI mArA mananI vyathA vadhatI jAya che, tene prasaMge tame bAhya upacAra karI mane zAMta karavA IcchA che| ane tema karI tamArA sakhIdhama ajAvA che paNa emAM kAMI vaLavAnuM nathI, ethI mArA virahAnaLa bujhAI javAnA nathI ane ethI mane zAMti thavAnI nathI. tame sArI rIte jANA che ke mArA zarIramAM atyAre je pIDA thAya che te sAmAnya prakAranI nathI, upara uparanI nathI paNa aMtaraMganI che ane tene zAMta karavA mATe tame je upAya sUcaveA che te tadna nakAmA che, ulaTA mArI pIDA vadhAranArA che ane mane vadhAre uddIpana karanArA che. cetanajI anAdi kALathI prasaMge prasaMge bAhya upacArA teA karyAM kare che, paNa zuddhacetanAnI viziSTa dRSTie jotAM te te zuddhacetanAne vadhAre duHkha denAra ja nIvaDe che, avAranavAra cetanajI kulaTA strInA prasaga mUkI kAMIka mAga para AvavA yatna kare che ane te vakhate abhimAnathI ke mAyAthI bAhya kriyAo kare che, kIti khAtara dAnAdi Ape che, paNa tethI cetanAnA virahAgni zAMta thatA nathI. sahaja puNyabaMdha thAya te te paNa zuddhacetanAnI agnine teA vadhAre uddIpana kare che. zuddhacetanAnI dRSTie virahAgni zAMta thAya tevA saMyama yatidharmAdi samyaktvapUrvaka AcaravAmAM Ave, yAgamAgamAM praveza karavAmAM Ave, nirikapaNe khAra prakAranA bAhya abhyaMtara tapa karavAmAM Ave ane zama, damAdghi aMtaraMga upacAra karavAmAM Ave tyAre ja tene agni zAMta thAya tema che. bAhya vara thayA hAya te te bAhya upacArathI maTI zake che, zamI jAya che; paNu aMtarane vara teA aMtaraMga upAye thI ja maTe che. bahu tattvaSTithI jovAmAM Avaze teA ja samajI zakAze ke cetanAne vadhAre trAsa Ape tevA bAhya upacArA ja ghaNI kharI vakhata karavAmAM Ape che. mahudhA te| upacAra karavAmAM ja AvatA nathI, cetanAne visArI mUkavAmAM Ave che, bhUlI javAmAM Ave che, kardi kAivAra tenA tarapha najara karavAmAM Ave che ane tenA agnine zAMta karavA mATe upacAra karavAmAM Ave che te te paNa bahudhA tene vadhAre nukazAna karanAra hoya tevA ja hAtha dharavAmAM Ave che. zuddha cetanA ane cetananA saMbaMdhanuM ajJAna, cetanajInI vAstavika sthitinA adhUrA athavA apUNuM khyAla athavA tevA khyAlanI tadna gerahAjarI ane vastusvarUpa sAthe cetananA saMbaMdhanI ane pratyeka kAryanI cetanA para thatI asara saMbaMdhI samajaNunI gerahAjarI Anu kAraNa che. bAhya upacAra kAI kAI vAra karavAmAM Ave che te paNa cetanAne lAbha karanAra thatA na hAvAthI ane UlaTA tenA tApa vadhAranArA thatA hAvAthI te mhe che ke huM sakhI ! huM teA mArI zuddhabuddha have teA bhUlI gaI chuM. zrI AnaMdaghanajI mahArAje keTalIka jagyA para vyavahArane lakSyamAM rAkhI nizcayane peASaNa ApyuM che ema je kahevAmAM Avyu che. tenA A gAthA eka khAsa namUnA che. bAhya upacAra zuddhacetanAnA vyAdhine vadhAranArA che ema kahevAmAM bahu vizuddha tAttvika apekSA dhyAnamAM rAkhavAmAM AvI che ane e apekSA teonA padamAM ghaNI jagyAe dhyAnamAM Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 zrI Ana dhanajInAM padA rAkhavI paDe che. ahIM laukika vyavahAranI jagyAe dhArmika vyavahAra vilakSaNa rIte goThavavAmAM Avye che. vyavahAra ane nizcaya ane samajanAra, temAM virAdha nahi paNa sAmya avaleAkanAra AvI gAthAonuM rahasya samajI zake che. hajI sAmAnya khyAla evA che kevyavahArane ane nizcayane virAdha che. A bhrAMtijanaka jJAna che. e dekhItA vidhamAM je avirAdha dekhI zake te ja tattvajJAna pAmI zake tema che ane sUkSma dRSTie jotAM eka pazu khAbatamAM vastutaH vyavahAra ane nizcayane virAdha che ja nahi ema bhAra mUkIne kahI zakAya tema che. TabAkAra paNa A gAthAneA artha bahu suMdara kare che. artha lagabhaga sarakhA ja che. teo lakhe che ke-sakhIoe cetanAnA prANa jatA jANIne tenA virahAnala bujhAvavAne zItaleApacAra karavA mAMDyA eTale anAdi mithyAtvI jIva yathApravRttikaraNe Avye ane kadAca te upacAra cAlu rahe te te apUrvakaraNe paNa Ave. AvA bAhya upacAra karatI sakhIne cetanA kahe che ke-he bhALI sakhI ! tuM caMdana, kharAsanuM vilepana zuM karavA lagADe che ? e te bAhya agninA IlAja che, paNa mane thAya che te bAhya agni nathI paNu virahAgni che, tethI zItaLa paMkhA, kumakumAdi tA mArI Agane vadhAraze, ghaTADI zakaze niha. caMdana, pa'khA vigerethI patismaraNa thaze tethI te madana vadhAre uddIpana thaze, kAraNa ke te sava madanAddIpaka che. jyAM sudhI samyaktvavAn AtmAnA mane meLApa na thAya tyAM sudhI paMkhAdikathI zuM siddhatA thavAnI che? TakhAmAM bAhya upacArane yathApravruttikaraNu sudhInI hadamAM rAkhyA che ane cetanajInA meLApaka samyaktvaprAptithI thAya che ema je khatAvyuM che te arAbara vicArIne samajavA ceAgya che ane te vArtAne ane upara karelA ane kharAkhara sAmyatA che ema vicArI ghaTAvavuM, TabAkAre virahukALa apUrNAMkaraNu sudhI gaNyA che te vAta eka rIte kharAkhara maLatI Ave che. mAtra bAhya upacAranI upara je dazA vaNvI che te samyaktvaprApti pachI paNu keTalIka banavAjoga che, paNu tenA kALa parimita hoya che, eTaleA bheda samajI javAmAM Ave teA TakhAkAranA ane prathama lakhele atha eka khIjAne barAbara anurUpa che ema samajAze. phAguNa cAcara eka nisA, horI sIragAnI ho; mere mana saba dina jarai, tanakhAkha uDAnI ho. pIyA0 5 cAcara te khule * cAcarI ' evA pAThAMtara eka pratamAM che te phIpha che, kAraNa ke saMskRtamAM gAnAra TALIne carI kahe che. 5 phAguNa=phAgaNa mAsamAM. cAcara=gAnArAnI TALI. eka nisA-eka rAtre. hArI hALI, Aga. sIragAnIsaLagAvI, saLagAve che. saba dina=dararAja. ja=saLage che. tana=ArIranI, khAkharAkha, uDAnI uDAve che, UDI gai, Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekatAlIsamu pa 441 "hALI khelanArAnI TALI phAgaNa mAsamAM eka rAtre hALI saLagAve che (paNa) mArA manamAM te dararAja hALI saLagyA kare che ane zarIranI rAkha karIne uDAve che. " bhAva--phAgaNa mAsamAM heALI khelanArA puruSo tathA strIe gAyana gAya che, vasatAtsava kare che ane phAgaNa suda pUrNimAnI rAtre hALI saLagAve che; paNa mArA manamAM te dararAja DALInA bhaDakA uThe che. pati mAre maMdire padhArI mane Ana ApatA nathI ane mArA virahAnaLa zAMta karatA nathI tethI mArA manamAM te virahAnaLanA bhaDakA rAtadivasa dararoja uThyA kare che. mArA patinA viraha maTe te ja AreA aMtaradAha maTe tema che. DALIne bIje divase dhULI paDavA hAya che te divase rAkha uDADavAmAM Ave che, paNa mArA manamAM je hALI saLage che te teA mArA zarIranI rAkha karIne uDAvI de che; mAruM svarUpa khaLIkhaLIne rAkha jevuM thai gayu che ane vAstavika rIte te rAkha uDADavAmAM Ave che. mArI evI kharAba dazA thai che ke jANe huM mRtaprAya jIvana dhAraNu karuM chuM. cetanajInI AvI ja dazA che. enI cetanAne aMge vanA joie te te kadi cetanAne yAda karatA nathI tethI cetanAnA aMtaraMgamAM virahadAha eTalA vadhyA kare che ke chevaTe cetanAnuM svarUpa dhULamAM maLI javA jevu thAya che. vartamAna dazAmAM cetanAnA sthULa zarIranI kalpanA karavAmAM Ave te tene ataranI pIDA eTalI sakhta thAya che ke tene pariNAme tene je dAha thAya tethI sthULa zarIra baLI jAya ane tene laine tenA zarIranI rAkha UDe e tadna samajI zakAya tevI hakIkta che. hALIne eka rAtrInA bhaDakA joyA hAya tene khabara paDe ke jenA zarIramAM rAtadivasamAM bhaDakA ukyA kare tenA aMte zA hAlahavAla thAya? AhRdaya pati sanmukha nira'tara ananya bhAvathI rahe, tene jyAre Azraya na maLe tyAre te maLI jAya che, saDIjA ca che, daTAI jAya che. zuddhacetanAnuM svarUpa vicArI tenA dAha AlavavA caitanajIe peAtAnI pharaja yAda karavI joie. TakhAkAra A gAthAnA atha karatAM lakhe che ke-cAcara puruSoe phAgaNu mAsamAM eka rAtre hALI saLagAvI-gAi. meM te cAcara puruSane kahyuM ke-tamArA tA A heALI saLagAvavAnA dekhAva mAtra che, vAstavika nathI; paNa mArA patinA virahe mArA manamAM te rAtadivasa hALI saLage che ane tene lIdhe zuddha svarUpa ciMtavanarUpa mAruM zarIra baLIne tenI rAkha thaI te paNa UDI gai eTale rAkha paNa rahI nahi arthAt sumatinI kumati thaI gaI. ahIM rAkha paNa rahI nahi e artha karavAmAM rUpakane sArI rIte vadhArela che. eka bIjA TakhAmAM jarA jUdI rIte atha karyAM che. hArI eTale hArI rAga ane sIra eTale mastaka, gAnI eTale gAI. zarIramAM mastaka vigere hAya che tethI tenA atha puruSa karavA, cAcara puruSe eka rAtre hArI gAi tene meM kahyuM ke-he cAcara puruSa ! tame A avasare hArI gAe che paNa mArA manamAM te rAtadivasa hALI saLage che. ahIM hArI zabda para pa Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM para zleSa karyo che e artha paNa vicAravA yogya che. hoLI evI saLage che ke tenI rAkha paNa chevaTe rahetI nathI, UDI jAya che. eTale zuddhacetanAnI gaMdha paNa rahetI nathI, nAmanizAna paNa pAchaLa rahetuM nathI. pativirahe strI zarIranI kevI durdazA thAya che tene atra namUne batAvyo che. A sarva artho vicAravA jegya che. AvI cetanAnI dazA thaI che tene lIdhe te pitAnI zuddhabuddha kheI beThI che ane virahAzruthI hAI gaI che. AvA prasaMgane lIdhe atyAra sudhI zuddhacetanAnuM nAma mati hatuM, kadAca tenI sAthe ku upasarga zebhe paNa su te ghaTe tema nahote. samatA *mahela virAja hai, viANI rasa rejA ho, +bali jAuM AnaMdaghana prabhu, aise niThura na vhejA ho. pIyA. 6 "samatAnA maMdiramAM birAjIne vacanavilAsane rasa calAvo. he AnaMdaghana prabhu! (te sthitimAM) tamArAM evAraNAM lauM, (paNa have pachI atyAre che, tevA kaThera thaze nahi." bhAva-zuddha cetanA kahe che ke-he mArA AnaMdaghana prabhu! (cetanajI jyAre zuddha dazAmAM Ave tyAre cidAnaMdaghana svarUpa che tethI te svarUpane uddezI te nAmathI atra tene vAstavika rIte nirdeza karyo che.) Apa hAla mAyAmamatAnA maMdiramAM dAkhala thaI tyAM viSayakaSAyanI vAta kare che tene badale have samatAnA maMdire padhArI, tyAM birAjI eTale sthiratA prApta karI ApanI vANI vilAsa karo tyAM padhArI Apa nigodanuM svarUpa, jIvanI gati-Agati, vRddhavya, navatatva, mokSanAM sukha vigere viSaye para vANIvilAsa karI ApanuM svarUpasiddhapaNuM vicAraze ane viSayakaSAyanA kIcaDamAM relAvAne badale AvI suMdara vANInA rasamAM phelAI jaje he mArA nAtha ! jyAre Apa AvI ati suMdara dazA dhAraNa karaze tyAre Apa vartamAna mithyA vadazA mUkI daI gamArgamAM pragati karaze, sumatine mahela bhAvaze ane mAre virahakALa taratamAM ja pUro thaze e vicArathI mane paNa tyAre bahu AnaMda Avaze. A5 AvA sadguNa-ziromaNi mArA nAtha AnaMda ApanAra vidyamAna che tethI manamAM bahu harSa thAya che ane te harSane AvezamAM mArI AgaMtuka * mahelane badale "dhara' zabda eka pratamAM che. artha eka ja che. * "vANI rasa je he" A pramANe pATha be pratamAM che. + "balihArI AnaMdadhana prabhu' e pramANe pATha uparanI banne pratomAM che. t "eseM neTa le he" e pramANe pATha e ja bane pratomAM che. A moTA paThAMtarane aMge artha karavAmAM agavaDa Ave tevuM che 6 samatA mahela samatAnA maMdiramAM birAja hai birAjIne. vArasakavacanavilAsano rasa, rejA calAvaje. bali jAuM=balaiyA lauM, ovAraNAM lauM, luMchaNAM lauM. AnaMdaghanaprabhu=AnaMdasamUharUpa mArA nAthanAM. aise=AvaDA. nirakaThora. na rahejA he=na thaje Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 443 ekatAlIsamuM pada zubha sthiti para vicAra karIne huM tamArAM ovAraNAM lauM chuM, tamane vadhAvI lauM chuM, tamArAM luMchaNuM lauM chuM ane mAtra eTaluM ja kahuM chuM ke huM mArA prabhu! Apa atyAre jevA mArA upara niSphara thayA che, jevA kaThera thayA cho, jevA nirdaya thayA che, tevA have pachI pharIne thaze nahi, mArI sAmuM kRpA karIne jaze ane mAro virahakALa bhAMgI nAMkhaze, sumatinA maMdire padhAraze ane sarva prakAre AnaMda AnaMda thaI jAya ema karaze. atyAre te Apa eTalA badhA kaThora thaI gayA che ke mArI sAmuM najara paNa karatA nathI, huM ApanI zuddha priya bhAya chuM e ApanA manamAM khyAla paNa Avato nathI. (luMchaNAM levAM e vadhAvI levAnI athavA AvakAra ApavAnI prAcIna paddhati che.) A gAthAnA arthanA saMbaMdhamAM TabAkAra lakhe che ke "he zraddhA! matinA mahelamAM AvI zuddha AtmarAja birAje tyAre huM kumatinI sumati thaI gaI. atyAra sudhI mAre caugatirUpa mahela hato tene badale have jyAre huM matinI sumati thaI tyAre zuddha syAdvAdamatAnuyAyI cAritradvAra praveze mugatimahelamAM birAjamAna zrI arihaMta (tyAM arihaMta tathA siddha bane birAjamAna che paNa ahIM arihaMtanuM kathana che.) bhagavAnanI vANIrasanA rajA eTale taraMga evA he AnaMdaghana prabhu! tamArI balI lauM; have tame agAu varNana kya tevA azuddhapayogI na thaje." TabAkAre A artha karavAmAM pite matinI sumati ane kumati evA be vibhAga pADI je arthanI zarUAta karI che tene bhAva chevaTa sudhI TakAvI rAkhe che. jAne artha taraMga thAya che te TabAkAranirdiSTa che. vANIrasarajAne eka saMbaMdhanarUpa ApI tene AnaMdaghana prabhunuM vizeSaNa batAvyuM che ane aise zabdane artha upara varNana karyuM tevA azuddhopayogI AtmA ema karyo che. A artha paNa bahu suMdara che, vicAravA lAyaka che ane gaMbhIra Azayane spaSTa karI batAvanAra che. mArA guru paM. zrI gaMbhIravijayajIe A gAthAne artha karatAM ema kahyuM hatuM keA gAthAnA prathamanA be pada cetanajI bole che. he samatA ! ame tAre maMdire birAjazuM ane vANIne vilAsa calAvazuM. tenA javAbamAM sumati kahe che ke-he mArA AnaMdaghana prabhu! tamArI A vAta sAMbhaLIne huM tamArA ovAraNAM lauM chuM ane tamane AvI rIte mArA maMdiramAM padhAravAnuM vacana ApatAM sAMbhaLIne eTaluM ja kahuM chuM ke Apa atyAra sudhI che tevA mArA tarapha kaThera thaze nahi. A arthane ApaNe vicArIe. ahIM cetanajI prathama kahe che ke he sumati! ame tArA maMdiramAM chevaTe birAjazuM. huM bhavya chuM, mekSane kAmI chuM, paNa haju mAruM AtmavIrya sakuraNa pAmyuM nathI tethI ahIM rakhaDyA karuM chuM, paNa aMte te tArI sAthe ja birAjavAne chuM. jyAre tArA mahelamAM birAjIza tyAre lekAlekabhAskara kevaLajJAna paNa chevaTe thaze ane ame pachI na nikSepa nigodAdinA svarUpanI pratyakSa dekhAtI-samajAtI vAta karazuM. AvI rIte mArA sArA svarUpanI vAta karazuM tyAre bahu AnaMda thaze ane tArA virahanI pIDA bhAMgI jaze ane atyAra sudhI teM je duHkha Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pa sahana karyuM che tene badale vaLI jaze. sumati javAbamAM kahe che ke-zuddha dazAmAM apUrva AnaMdasamUha ApanAra mArA prabhu! tamArI e sthiti para khyAla rAkhIne huM tamArAM ovAraNuM lauM chuM. mAruM svarUpa anAdi kALathI dhULa maLI gayuM che ane virahAgni mane bALyA kare che paNa have tene cheDe AvavAne che te vicArathI mane harSa Ave che ane tenAM cihna tarIke huM tamArAM luMchaNuM lauM chuM. nAtha ! ema hoya te bhale Apa meDA vahelA padhArajo. Apa jarUra padhAravAnA cho e vicArathI mArA manamAM nirAMta thaI che; paNa mArA svAmI ! Apa atyAra sudhI mArA tarapha kaThora thaIne beThA hatA tevA te have raheze nahi, thaze nahi, eTalI mArI Apane khAsa vijJapti che. A pramANe artha bahu suMdara thAya che, paNa AkhuM pada zuddha cetanA bole che tene badale chellI gAthAmAM ekadama sumati AvI jAya che ane zuddha cetanAnI belelI pAMca gAthA pachI cetanajI bese che ema dhAravAmAM jarA prakamabhaMga thAya che, tethI banI zake te cetananA mukhamAM zabda mUkavA joIe tethI prathama artha atra batAvyo che. traNe artha egya Azaya darzAvanAra che tene lakSapUrvaka vicAravA. AkhA padamAM je eka bhAva jhaLake che, te e che ke-cetanajIe potAnI vAstavika zuddha dazA yAda karI temAM raTaNa karavuM joIe ane zuddha dazAne ane tene je viraha (viyoga) thayela che teno aMta lAva joIe. zuddha vimaLA dazAmAM parama pavitra saddaguNanidhAna cidAnaMdaghana svarUpa niraMjana nirlepI cetanajI hAla to parama bhAvamAM evA phasAI gayA che ke tene bIjuM kAMI sUjhatuM nathI, bIjI tarapha tenuM dhyAna paNa jatuM nathI ane bIjI bAbata tarapha daSTinikSepa paNa thatuM nathI. A ati khedajanaka sthitine kaI paNa prakAre aMta jarUra lAva joIe ane zuddha dazA prakaTa karavA egya prayAsa ane yatna karavA joIe. pada 42 muM rAga sAraMga athavA AzAvarI. aba hama amara bhaye na mareMge; aba0 yA kAraNa mithyAta dIyo taja, kayuM kara deha dhareMge? aba0 1. " have ame amara thayA chIe (tethI) marazuM nahi. je kAraNa mATe mithyAtvane tajI dIdhuM che. have ame zuM pharIthI deha dhAraNa karazuM?" bhAva-uparanA padamAM jaNAvyuM tema zuddha cetanAnI vAta sAMbhaLIne cetanajIe kahyuM kehave ame samatAnA mahelamAM birAjazuM ane vANIvilAsanA taraMga lagAvazuM. A bhaviSya kALamAM karavAnA kAryanI mArganirIkSaNa karyA pachI cetanajIne jarUra vicAra thAya te svAbhA 1 aba have. hama huM athavA ame. amara jemAM maravAnuM nathI tevo bhaye thaye chuM. na mare gaganahi maru. yA=je. taja tajI, dIye dIdhe, kayuM kara zuM have pharIthI. deha=zarIra, dharaMge=dhAraNa karIza. Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ betAlIsamuM 50 vika che. evA vicArane pariNAme tene have nirNaya thayuM ke mAyAmamatAne saMga mUkI de e ja sarva prakAre ucita che, kAraNa ke ema karavAthI zuddha pativratA pitAnA gharanI strInI aprIti thAya che ane pite saMsAracakamAM rakhaDI aneka prakAranAM duHkha sahana kare che. AvA nirNayane pariNAme cetanajI zuddha mArga para AvavAne vicAra kare tyAre tenA manamAM eka prakAranuM svAzya AvI jAya che, tene ema thaI jAya che ke have pote A saMsAranA phAMsAmAMthI nIkaLI gaye, jarAmaraNanAM duHkhathI rahita thaI gaye ane sarva pIDAthI mukta thaI gayo. evI sthitimAM eTale ke jyAre haju te mArga para AvavAnA vicAra kare che. ane nirNaya kare che te vakhate tenA aMtaramAMthI je davani uThe che te atra batAvela che. prANIne saMsAramAM sarvathI meTe bhaya maraNane che. ahIM aneka prakAranI pravRtti karI sukhaduHkha veThI saMsAra jamAve paNa te sarvane choDI daIne kyAre cAlyA javuM paDaze te pite jANatA nathI. mehanIya karmanA pracurapaNAthI tenI mehadazA evI majabUta thaI gaI hoya che ke pite saMsArane vaLagate jAya che ane saMsAra pitAne cheDate nathI ema te samaje che. AvI gADha ajJAnadazAne aMge tene maraNane bahu bhaya lAgyA kare che, kAraNa ke mRtyu jamAvaTa karelI sarva sthitine ekadama sarvathA nAza karanAra che, tethI svAbhAvika rIte jyAre te samajaNuM thAya tyAre tenA manamAM evI vRtti thAya ke keI e upAya racavo joIe ke jethI janmamaraNanI upAdhi maTI jAya. saMsAramAM dIrdhAyuSI thavA te aneka prakAranA egya ayogya prayatno karyA kare che. jyAre tene samatAnA mahelamAM birAjavAno vicAra thaze tyAre tenI sarva avasthA tapAsatAM tenA manamAM khAtrI thaI ke A mArga pakaDavAthI janmamaraNanI upAdhi maTI jaze. AvI rIte samatAnA mahelamAM birAjavAnI IrachAnuM pariNAma zuM thaze te batAvatAM pite uddagAra kADhe che. have amane amarapaNAne mArga maLe che, tethI ajJAnadazAmAM ame atyAra sudhI anaMta maraNe karyA te have nahi karIe. have te AtmA keNu che? tenuM sukha zuM che? kyAM che? kevI rIte maLI zake tema che? vigere sarva bAbatenI samajaNa paDI ane tenA pariNAme yogya mArga grahaNa karavAthI cetanajI pite ajara amara thaI javAnA che ema nirNaya thatAM bhaviSyamAM vartamAnane Aropa karI pite atyAre ja amara thaI gayA che ema kahe che. AvI rIte jyAre ame amara thayA chIe tyAre tenA anivAryuM pariNAma tarIke have ame atyAra sudhI karyA tevAM maraNo karazuM nahi ema kahe che. atyAra sudhI ame maraNe karatAM hatAM tenuM kAraNa mithyAjJAna-ajJAna hatuM; e kheTa mArga grahaNa karyo hate tene lIdhe ja atyAra sudhI maraNanAM duHkhe sahana karavAM paDatAM hatAM. mithyA mArganA AdarathI prANI vastusvarUpa oLakhI zakate nathI ane tene prApta karavAne sAco prayatna kadi karatuM nathI. have jyAre te mithyA mArgane choDI dIdho che ane tenuM svarUpa samajAI gayuM che tyAre zuM pharIvAra tene aMge paNa lagADazuM? zuM amArAmAM eTalI sAdhAraNa buddhi paNa nathI ke kumAgane kumArga tarIke oLakhA Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado pachI paNa tene vaLagI rahIe? tyAre maraNanAM kAraNane oLakhI tene jyAre ame tyAga karyo che tyAre maraNa kyAMthI Avaze ane Avaze to tene keNa saMgharaze ? vastusthiti kevI viparIta che tene ahIM jarA prAsaMgika vicAra thaI Ave che. A prANa sugurunA upadezathI, suzAstranA adhyayanathI ane dharmakathAnA vyAkhyAnazravaNathI mithyA mArga karyo che ane kevo che ane kevAM pariNAma nIpajAvanAre che te jANe che, samaje che ane keI koI vAra tenA para vicAra paNa kare che, chatAM tene tyAga karI zakto nathI. te samaje che ke mAyAmamatAnA mArgo kuTila che, viSayakaSAyanA mArge aMdhArAvALA che, pramAdavikathAnA mArge ADAavaLA che ane sthala padgalika gRddhinA mArgo khADA TekarAvALA che; e sarva kumArgo che, mithyA mArga che ema jANavA chatAM paNa tenA upara anAdi premane lIdhe, tenI taraphanI anAdi rAgAMdhatAne lIdhe ane tenA durvyasanane lIdhe tene te tyAga karI zakatuM nathI, tenA upara potAnuM sAmrAjya calAvI zakyuM nathI ane ulaTI tene pitAnA upara sattA calAvavA de che-e tenuM ajJAna che, mUrkhatA che, mUDhatA che ane uparanA arthamAM lakhIe te tenI sAdhAraNa buddhine paNa abhAva athavA gerahAjarI darzAvanAra che. miyAjJAna eTale ekAMta dRSTithI apekSAnI darakAra vinAnuM jJAna. je jJAnamAM jUdA jUdA daSTibiMduthI vatsvarUpanI samajaNa na thatI hoya, jyAM dRSTibiMdunA heraphera sAthe saMbaMdha joDanAra elasticity ( yukta saMjana) na hoya te ekAMta daSTithI jonAra jJAnane mithyAjJAna samajavuM ane tevA matane mithyA mata kahevAmAM Ave che. amuka daSTibiMduthI sarvamAnya satya prApta thatuM hoya tene svIkAravAnI sAthe ja bIjA dRSTi biMduonuM sApekSatva na rahe te satya jJAna paNa viparIta paNe asara kare che. ahIM ja zrIvItarAgapraNIta na nikSepa saMbaMdhI jJAna jenA para pAMcamA padamAM vistArathI vivecana karyuM che tenI AvazyakatA samajAya che. upara jaNAvelA prakAranuM mithyAjJAna janmamaraNanuM kAraNa che, kAraNa ke tene laIne prANI cetanacha ane anya padArthonuM svarUpa samajI zakta nathI. mithyAjJAnamAM taratamatA hoya che paraMtu jyAM sudhI mithyAjJAnane AvirbhAva hoya che tyAM sudhI janmamaraNanuM kAraNa hayAta rahe che. tene jyAre nAza thAya tyAre paNa cetanajInAM janmamaraNa ekadama maTI jatAM nathI paNa tyAra pachI tene mAtra vakhatane ja savAla bAkI rahe che. cakrane calAvanAra daMDane kADhI nAkhyA pachI paNa daMDe Apela gatithI cakra cheDe vakhata te josamAM cAle che paNa pachI dhImuM paDatuM jAya che ane chevaTe taddana baMdha paDI jAya che, tevI rIte mithyAjJAnarUpa daMDathI cAlela maraNakaSTarUpa cakra paNa daMDanA abhAve cheDe vakhata cAle che paNa chevaTe tenI gati dhImI thaI jatAM Akhare te baMdha thaI jAya che. A bhaviSyamAM thavAnI sthitine vartamAnamAM atra Ape che. A AkhA padamAM amara" zabda para bhAra mUkaye che, e zabda AkhA padanI keynote cAvI che. maraNanAM kAraNane AvI rIte nAza thavAthI tenA kAryane paNa nAza thaI javAne che e samajAya Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ betAlIsamuM pada tevI hakIkata che. "kayuM kara deha dharege" e padanA be artha thAya tema che. pharIthI zuM tene aMge lagADazuM? e prathama artha che. enA paNa peTAmAM be artha thaI zake che. eka te maraNane have pharI vAra aMge lagADazuM nahi e bhAva nIkaLe che ane bIjuM mithyAtvane pharI vAra aMge lagADazuM nahi e bhAva nIkaLe che. bIjo artha karIe te e Azaya jaNAya che ke-have jyAre mithyAtva je dehadhAraNanuM kAraNa hatuM tene tajI dIdhuM tyAre have zene laIne ame na deha dhAraNa karazuM ane maraNa te zarIranuM thAya che, cetanajI te have pachI jaNAvavAmAM Avaze tema avinAzI che ane tenuM kAMI maraNa thatuM nathI, tethI deha dhAraNa karAvanAra, saMsAracakramAM phasAvanAra ane rakhaDAvanAra mithyAjJAna che tene tyAga karyo che tethI have deha ja zA mATe dhAraNa kare paDaze? A bIjo artha paNa suMdara che. e Azaya trIjI gAthAmAM A ja padamAM batAvyuM che tethI tenuM tyAM punarAvartana thatuM aTakAvavA uparokta artha karyo che. rAga dosa jaga baMdha karata hai, Inako nAsa kreNge| maryA anaMta kAlateM prANI, so hama kAla hareMge. aba hama0 2 rAga ane dveSa jagatane baMdhana karanAra che teone ame nAza karazuM ane anaMta kALathI prANI maraNa pAme che te kALane ame (have ) maTADI dezuM." bhAva-A duniyAmAM pIgalika dravya para prIti aprIti karAvanAra vastu zuM che tenI barAbara zodha karavI joIe. eka vastu tarapha vizeSa AkarSaNa thAya, anya tarapha ochuM AkarSaNa thAya, kaI tarapha durgachA thAya, keI upara tiraskAra thAya e sarvanuM kAraNa rAga ane dveSa che. paugalika vastu paranA premane rAga kahevAmAM Ave che ane tenAthI ulaTA bhAvane dveSa kahevAmAM Ave che. ajJAnatAne pUra jozamAM prasarAvanAra, ajJAnathI pUra jesamAM prApta thanAra ane pariNAme ajJAnatA prApta karAvanAra, mahAmithyAtvanA kAraNabhUta, aneka prakAranA karmasamUhane ekaThA karI lenAra ane AtmAne adhama sthitimAM rAkhanAra mahArAja rAjezvaranA A pATavI putre aneka maraNenAM kAraNa che ane bhayaMkara saMsArATavImAM ceta najIne bhUlA pADanAra cInA zAhukAre che. je prANIonA jorathI vajabaMdha paNa chUTI jAya che te AnA nehataMtune-kAcA sUtranA tAMtaNAne teDI zakatA nathI, saMsAramAMthI UMcA AvavAnI vRtti keI vakhata thaI Ave te paNa anubhavAtAM aneka duHkhenI khANarUpa saMsAradazAmAM pAchA paDatA chatAM paNa teo temAM rAcesAce che ane aneka prakAranAM sthaLa ane mAnasika duHkhe tathA upAdhio rAjIkhuzIthI vahorI le che. AvI dazAmAM vartatAM eTale mATe karmabaMdha kare che ke ene laIne anaMta saMsAra vadhArI mUke che, jIvanane viSama banAvI 2 rAgadesa rAgadveSa, jaga=jagatane. baMdha baMdhana, pATa. inakeeteone. nAsa nAza, kSaya. kareMge= karIza. maryo-maraNa pAmyo. kAloM kALathI. sete. hareMge=maTADIza. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdadhanajInAM para mUke che ane saMsAramAMthI UMcA AvavAne badale temAM UMDA UMDA utaratA jAya che. amuka sthiti bhegavavAne AdhAra karmabaMdha para rahe che ane tene AdhAra khAsa karIne amuka sAMsArika kAryane aMge tAdAmyapaNuM keTaluM thAya te para rahe che; e tAdAmyapaNuM anukULa athavA pratikULapaNe rAga ane dveSa anukrame karAve che, ane tethI mahAnidhura pracura karmasaMghAta vahArI levAnuM prabaLa nimittakAra rAgadveSa bane che. upAdhyAyajI yazeviyajI teTalA mATe eka sthaLe kahe che ke "rAge paDIA te nara mUtA re, naraya nigode mahA duHkhajuttA re." evI ja rIte dveSane aMge teoe be hakIkta bahu yAda karavA lAyaka kahI che. caraNakaraNa guNenI suMdara citrazALA dveSa-dhUmrathI kALI thaI jAya che ane emanuM prathama aMga aSaSane abhAva che. jemAM zreSabhAvane tyAga kare che te guNAnurAgI thAya che ane jyAM guNane abhAva jue che tyAM samacitta thaI jAya che. AvI mAdhyazya vRtti jyAre aMtaHkaraNa pUrvaka vicAraNA sAthe prApta thaI jAya tyAre aneka karmamaLa hRra thai jAya, aneka karmadeSa prApta karavAnA mArgo baMdha thaI jAya ane tethI chevaTe cetanajI para karmane beje ocho ocho thate javAthI ane navIna karmabhAra Avate aTakavAthI te krame krame karmathI mukta thaI amara thaI jAya che. ATalA mATe atra kahyuM che ke-A jagane baMdhana karanAra rAga ane dveSa che tene to ame nAza karazuM. jyAre cetana pitAnI vizuddha sthiti jAgrata karavAnA nirNaya para hoya tyAre pachI tene potAnI saMsAradazAnAM kAraNe zodhavAnI IcchA thAya e ucita che ane tene aMge te ekadama A rAgadveSane zodhI kADhe ane tene nAza karavAnA nirNaya para AvI jAya e paNa tenuM kartavya che. A jIvane saMsAramAM rakhaDAvanAra ane tene mokSa thavA na denAra rAgadveSa chUTI jAya tyAre zatru mitra upara samabhAva Ave che, pitAnAM ke pArakAM chokarAM strI ke aneka vastuomAM taphAvata jaNane nathI ane tene pariNAme manamAM eka evo vizuddha bhAva AvI jAya che ke tethI khAsa anubhava karavA lAyaka eka udAtta sthiti prApta thAya che. AvI mahAna udAtta sthiti prApta thatAM je rAgadveSa ajJAnane janma Ape che, anAdi mithyAtvane piSe che ane cetanachanAM jJAnacakSu para aMdhI caDhAve che tene ekadama nAza thaI jAya che. A ajJAna-mithyAtva jIvane keTale trAsa Ape che te samajavuM saheluM che. A saMsAramAM jeTaluM mithyAtva rUkhaDAve che teTaluM anya kaI rakhaDAvatuM nathI. mithyAtvathI meha,mehathI rAgadveSa ane te sarvathI aneka anartha paraMparA cAle che. ekAMta dharma para ruci thavI, vizuddha AtmasvarUpa zodhavA tarapha alaya batAvavuM, potAnA abhinivezene majabUtIthI vaLagI rahevuM vigere aneka rIte A cetananAM jJAnacakSune AvaraNa karanAra, bhramita sthitimAM nAkhI denAra ane unmattanI peThe ceSTA karAvanAra ajJAnajanya ane ajJAnajanaka mithyAtva che. bAhya daSTie ghaNuM bhaNI gayelA mANase paNa enA jerathI evA mAyAbhramamAM paDI jAya che ke aMza satyane saMpUrNa satya mAnI vastutatva grahaNa Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e'tAlImamu padma 449 karatA nathI, kAi zuddha tattva khatAve te te tarapha prIti batAvatA nathI ane AgrahamAM paDI jai pUrNa satyane dAbI de che. ATalA mATe rAgadveSa ana ta saMsAracakramAM bhramaNa karAvanAra che ane tethI tenA nAza karavA khAsa dRDha bhAvanA karavI joie e bahu upayogI khAkhata che. vaLI cetanajI kahe che ke anaMta kALathI prANI jenAvaDe maratA Avyo che te kALane have huM maTADI daiza. atyAra sudhI kALa-maraNune vaza paDIne prANIne anaMtAM marA karavAM paDyAM che te maraNune huve maTADI daiza eTale have mAre anAdi maraNe maravuM paDaze nahi athavA te eTale upayukta rAgadveSathI prANI anaMta kALa sudhI maratA AvyA che tenu kAraNu aMdha paDI javAthI maraNane ja maTADI dezuM. ajJAnadazAmAM saMsAracakra anaMta hAya che, virati guNu prApta thayA pachI te ochuM thatu' jAya che ane chevaTe A prANInI kathI mukti thAya che tyAre maraNajanma bilakula thatAM nathI. tethI kapracuratAjanya rAgadveSanA nAza karavAthI amarapaNAnI prApti thAya che. kAraNane nAza thavAthI kAryanA nAza thaI jAya e te svabhAvasiddha niyama che ane ahIM maraNunA kAraNabhUta rAgadveSanA nAza thai javAthI athavA teo upara kAbU AvI javAthI tenA kArya bhUta karma baMdhananA nAza thavAnA e siddha niyama che ane tema thavAthI karmanA eka AvirbhAva maraNudazA te paNu aTakI javAnI emAM jarA paNa saMdeha jevu' nathI. AthI rAgadveSane kAbUmAM levAnI khAsa jarUra che e vAta spaSTa thAya che. prANIne maraNanA moTo bhaya che te jyAM sudhI saMsAramAM prANI hAya che tyAM sudhI lAge che. khAvA-pIvAnI, sagAMsnehIonI tathA bIjI aneka prakAranI upAdhi bhAgavanAra vyAdhigrasta bhikhArI paNa maraNane IcchatA nathI, maravAnI vAta Ave tyAM cAMkI jAya che ane kAi 'mara' evA zabda tene kahe tA paNu krodha kare che. AvAM maraNunuM kAraNa zeAdhI, te kAraNane aTakAvI daI maraNane ja aTakAvI devAM e khAsa kanya che, ethI upAdhi AchI thaI jAya che, saMsAracakranA pherA dUra thaI jAya che ane mAnasika ke Atmika avanati ekadama aTakI jAya che. karmabaMdha karAvanAra rAgadveSarUpa mahAugra zatrunA nAza thavAthI A sthiti prApta thAya che mATe moTA puruSArtha karI teone kabajAmAM levAnA prayatna karavA yukta che. deha vinAzI huM avinAzI, apanI gati pakareMge; nAsI jAsI hama thIravAsI, cokhe vhai nikhareMge. aba0 3 3 deha=zarIra. vinAzI=nAzavaMta. huM cetana. avinAzI=akSaya. apanI=paNI, potAnI. gati= svarUpa. pakareMge=pakaDIza, grahaNa karIza, laIza. nAsInAzavALuM. jAsI=nAza pAmaze. hama= uN, thIravAsI sthiravAsavALA, nizcaya nivAsI, cekhe zuddha, ni`La. huM thata. nikhare genIrakhIza, joiza, athavA nikhAlasa thaIne rahIza 57 Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA " zarIra nAzavaMta che ane huM akSaya chuM ( tethI huM te) ApaNuM peAtAnuM svarUpa pakaDI laIza; ( tyAre ) te nAzava Mta vastu nAzI jaze ane huM sthiravAsa karanAra chuM (te) nirmaLa thaIne avalAkana karIza athavA nikhAlasa thaine rahIza. " 450 bhAva-vaLI cetanajI kahe che ke-A zarIra che te teA nAzavaMta che; te tA saDI jaze, paDI jaze ane aMte kAM tA bhasmIbhUta thaze, kAM te mATImAM maLI jaze ane kAM te gIdha, kAgaDA, kUtarA tenuM bhakSaNu karaze. e zarIra jenA para ajJAnadazAmAM moTo mamatva badhAya che, jene pASavAne mATe aneka prakAranI upAdhIo karavAmAM Ave che ane jene aneka rIte paMpALavAmAM Ave che te te Akhare nAzava'ta che ane tenI aMdara rahela. huM je tene gatimAM mUku chuM te te avinAzI chuM, zAzvata chuM, akSaya chuM. zarIranA ane mArA saMbaMdha ja evA vicitra prakAranA che ke te Take nahi, kAraNu saboMdha-sneha kAyama tA sarakhI prakRtivALAnA ja rahe che ane saMbaMdha karavA paNa tevA prakAranA ja ghaTita che. mArI ane zarIranI prakRti tA tadna viparIta cheH te nAzavaMta ane huM avinAzI chuM.. vyavahArathI koInuM zarIra paDatAM tenuM maraNu thayuM ema leke kahe che, paNa te vAstavika hakIkata nathI. maraNu vakhate je thAya che te mAtra eka zarIra sAtheneA jIvanA saMbaMdha pUrNa thavAthI chUTI jAya che, paraMtu e saMbadha tA prathamathI ja aNughaTatA hatA. tevA kAcA saMbaMdhane ciraMtana kALanA saMbaMdha mAnyA hatA e ja bhUlamarelu hatu. tyAre have huM tA mArI vAstavika gati pakaDI laiza. mArA ceAgya mArga koi paNa prakAranA mela vagara-doSa vagara pragaTa karavAnI mAre khAsa jarUra che, mAruM avinAzIpaNuM pragaTa thAya, vyavahArathI paNa mArAM maraNeA thatAM dekhAya che te sthiti aTakI jAya ane mArA caitanyasvarUpane zuddha mArga pragaTa thAya e mArI potAnI gati mAre have pakaDI levI joie ane te huM pakaDI laIza, grahaNa karIza, AdarIza deha vinAzI hAvA chatAM tenA saMbadhamAM A prANI kevI kevI vicitra vartanA kare che te para vivecana karavA atra thAbhajI nahi. te saMbaMdhamAM zrI adhyAtmakalpadrumanA dehamamatva ( paMcama ) adhikAramAM vivecana thai gayuM che. enA vinAzIpaNAne anubhava teA sAmAnya rIte najara karanArane paNa thaI jAya tema che. darareAja aneka mANusAne maraNa pAmatAM joie chIe. e saMbaMdhamAM cidAnandajI mahArAje eka pada lakhyu che te para dhyAna ApIeH-- e ghaTa viSNusata vAra na lAge, A ghaTa. A0 1 yAke saLa kahA ama mUrakha, china china adhikA+pAge. kAcA dhaDA kAcakI zIzI, lAgata kRRNukA bhAMge; saDaNu paDaNu vidhvaMsa dharama jasa, tasathI nipuNa nirAge, e 2 * vinAza pAmatA. + badhAya che. ThapakArA. - saDavuM, paDavuM ane nAza thavA e pudgalane dharma che. Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ beMtAlIsamuM pada 451 Adhi vyAvi vyathA duHkha I bhava, narakAdika =muni Age; jaDabahu na calata saMga viNa poSyA, mAragahu me tyAge. A0 3 mada chaka choka gahela taja viralA, guRkirapA keI jAge; tana dhana neha nivArI cidAnanda, caliye tAke sAge che. e ja AvI zarIranI sthiti adhyAtmIo kahI gayA che. saDaNa paDaNa vidhvaMsana dharmayukta pudgalanI racanAmAM rAga dharI cetanajInI gati choDI devI e kaI paNa rIte ucita nathI. e ja adhyAtmarasika cidAnaMdajI mahArAja anyatra Atmabodha karatAM eka savaiye lakhe che. tu to avinAzI kAyA pragaTa vinAzI aru. tuM to hai arUpI e te rUpI vastu joIe; ++malakerI kyArI meharAyakI piyArI e, hayagI ===niyArI e vRthA bhAra haiIe; mahA duHkhakhAni duragatikI nizAnI tA, yAke te bharUse nihicita nAMhi xxhIe; cidAnanda tapa japa karI cAke " alAha lIje, nIke narabhava pAya vIrathA na khAIe. AvI rIte zarIra nAzavaMta che, e ApaNe prathama anitya bhAvanAmAM paNa vAMcIe vicArIe chIe. evA nAzavaMta zarIra upara prIti cetanajI kare e kaI rIte ucita nathI, tethI huM to have mArI gati pakaDI laIza. huM have e thAnake javAnI dhAraNa rAkhuM chuM ke jyAM vyavahArathI paNa huM maraNa pAmyo evI mArA saMbaMdhamAM vAta thaI zake nahi. AvuM sthAna prApta karavA mAge huM have pakaDI laIza. ema karavuM e mArA avinAzI5Nune sarvathA yogya che; kAraNa ke game tema paNa zarIra te kapha, maLa, mUtrathI bharapUra che ane tene ane mAro saMbaMdha agya hovA uparAMta huM avinAzI chatAM mAruM maraNa thAya che ema pracalita bhASAmAM bolAya che. - jyAre huM mArI potAnI gati pakaDI laIza tyAre pelA rAgadveSa ane tene laIne thayelAM ane thatAM mArA maraNe baMdha paDaze, nAzI jaze, te nAzavaMta vastu hovAthI dara thaze; kAraNa ke jaDane mArga mUkI cetanane mArga ame pakaDazuM tyAre karmabaMdhananuM kAraNa nAza pAmaze. ame pite (zuddha cetanajI) te nizcayanivAsI-zuddha AtmaguNamAM ramaNa karanAra chIe-mekSasthAnamAM vAsa karanAra chIe tethI tyAM jaI cakakhA thaIne sarva jagatanuM avalokana karazuM athavA nikhAlasa, karmamaLathI rahita-nirmaLa thaIne raheze. rAgadveSa nAzI gayA eTale A jIva navIna karmabaMdha karatA aTakI jAya che ane tethI dhIme dhIme tenI = vaLI AgaLa. | DagaluM paNa = aDadhe raste. * ghelApaNuM-madanA chAkathI thayeluM. saMge-sAthe. ++melanI. # kayAraDI, nIka : yArI, vahAlI. == nyArI, dUra nizcayathI, jarUra. xx ghaTe nahi, " lAbha. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 zrI AnaMdaghanajInAM pade sarva karmathI mukti thatAM te ceka thaI jAya che, karmamaLa tene dUra thAya che ane tethI te zuddha sthAnamAM vAsa kare che, ane tyAM nirAMte bese che. bIjo artha e che ke-tevA cakakhA thaIne pachI sarva vastuonuM teomAM rahelA svabhAva sthitisvarUpe avalokana karazuM. pachI amane viSayanuM virasapaNuM, sAMsArika januM ajJapaNuM, pIgalika padArthonuM asthira paNuM, zuddha cetanajInuM guNaramaNapaNuM ane evI aneka bAbatamAM vastusvabhAvagata yathAsthita dharmonuM avalokana karavAne prasaMga banI Avaze. tyAM beThA beThA anaMta jJAnathI duniyAnuM svarUpa, jIvasvabhAvanI vicitratA barAbara lakSyamAM Avaze. AvI rIte avalekana karavAnI sthiti mokSamAM prApta thAya che eTaluM ja nahi paNa jyAre cetanajI pitAnI gati pakaDI le che ane mokSamArga tarapha prabaLapaNe pragati kare che tyAre paNa vadhAre vadhAre zuddha AkAramAM prApta thatI jAya che ane tenA pariNAme cetanajIne je nizcaya dhAraNAmAM thatA jAya che tene vyavahAru AkAramAM mukavAthI tene sthiravAsa thatA jAya che ane chevaTe te acaLa sthiratA prApta kare che. eTalA mATe amaratva pragaTa karavAnI IcchA hoya teNe pitAnI svAbhAvika gati pakaDavI joIe. * "nikhare artha avalokana karazuM athavA nikhAlasa thaIne rahezuM e bane thAya che. sthiravAsa thayA pachI avalokana paNa barAbara thAya che ane nikhAlasa thaIne rahevAya che. maryo anaMta vAra bina samajyo, aba sukha duHkha visareMge; AnaMdaghana nipaTa nikaTa akSara do, nahi samare so mareMge. aba0 4 (A cetana) samajyA vagara anaMta vakhata maraNa pAme, have sukha ane duHkhane bhUlI jaze. he AnaMdasamUha bhagavAna! niradhAra be akSara je pitAnI atyaMta najIka rahelA che tene je nahi saMbhAre te maraze." bhAva-vyAdhinuM nidAna samajyA vagara tenI cikitsA thaI zakatI nathI tevI rIte maraNarUpa vyAdhinuM kAraNa samajyA vagara tenI cikitsA thaI zakatI nathI. have tene samajAyuM ke vastusvarUpa samajyA vagara te sukha meLavavA ane duHkhane tyAga karavA prayatna karate hite tene sukha sthaLa AkAramAM thAya tyAre te rAjI thatuM hatuM ane jarA duHkha thAya tyAre dilagIra thatuM hatuM, paraMtu sukhaduHkhanuM vAstavika svarUpa zuM che tene tene bilakula khyAla nahe. maraNavyAdhinuM kAraNa AvI sukhaduHkhanI khetI vaheMcaNa ja hatI e have * nirakheMge hoya te nirakhavuM-javuM artha barAbara lAge, paraMtu A pATha mArAthI karI zakAya nahi ane muzkelI e che ke A pada keAI pratamAM maLatuM nathI. 4 bina sama=samajyA vagara visareMge=bhUlI jaIza. nipaTa=niradhAra, niHzaMka. nikaTa najIka rahelA, potAnI pAse rahelA. akSara dee akSara ( juo vivecana ). samare saMbhAre. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 453 kheDatAlIsamu paTTa A cetanajI samajyA che; atyAra sudhI te nahi samajavAthI aneka kumaraNe te maryAM hatA ane saMsAramAM bhamyA karatA hatA. atyAra sudhI te viSayanAM sAdhanAmAM ane tenI prAptimAM sukha mAnatA hatA, tenA viyogamAM duHkha mAnatA hatA; dhanaprAptimAM AnaMda mAnatA hatA ane tenA virahamAM du:kha mAnatA hatA; strI putra mitrAdinA sayeAgamAM AnaMda mAnatA hatA ane tenA viyeAgamAM duHkha mAnatA hatA. sthaLa kIrttimAM rAcI jatA hatA ane apakItti thavAthI herAna thatA hatA. AvI rIte aneka prakAranA sukhaduHkhanA vicitra khyAlane lIdhe te saMsAracakramAM bhamyA karatA hatA, paNa vAstavika sukha zuM che ? kayAM che ? ane te pAte prApta karI zake tema che ke nahi ? tene tene khyAla ja naheAtA, ane tene laine ja te anaMta vAra maraNa pAmyA hatA. matalaba, te janmamaraNuthI bharapUra saMsAramAM bhamatA hatA, bhamyA karatA hatA ane tenAthI pAra pAmavAneA mArga grahaNa karatA nahAtA. have tene samajAyuM ke A sasaMsAraparibhramaNanu kAraNa sukhaduHkhanA vicitra khyAla che tethI teNe nizcaya karyAM ke-sukhaduHkhane have bhUlI ja javAM, game tevA saMcAgeA AvI paDe tyAre mananI sthitisthApakatA jALavI rAkhavA, eTale ke sukhanA sthaLa AkAramAM rAcImAcI na javA ane duHkhanA sthaLa AkAramAM mAnasika virasatA na batAvavA cetanajIe nizcaya karyAM. teNe manamAM dhAryuM ke have game tevA sthaLa sukhaduHkhanA prasaMgo Ave tene mana para levA ja nahi, sarva avasthAmAM manane eka sarakhu rAkhavuM. jyAM sudhI vyAdhinuM kAraNa samajavAmAM AvatuM nathI, kheDuM nidAna thAya che, tyAM sudhI cikitsA kharAbara thatI nathI ane ghaNI vAra viparIta ja thAya che ane pariNAme davAthI vyAdhi maTavAne badale vadhI paDe che. A sarva hakIkata dhyAnamAM lai amarapaNuM prApta karavAnI dRDha bhAvanAvALA mumukSu cetanajIe nizcaya karyAM ke sAMsArika sukhadu:khane tA have bhUlI ja javAM. AvI rIte sukhaduHkhane bhUlI javAthI ekane prApta kavAnI ane ekanA tyAga karavAnI je icchA vyavahAramAM cetanajIne kambakhtapaNAne lIdhe thAya che te thatI have aTakI jaze ane tethI tenI zuddha cetanA pragaTa thatAM tenAmAM amarapaNuM siddha thaze. A pramANe hAvAthI cetanajI peAtAnuM amarapaNuM batAvavA prabhustuti kare che ke-he mArA nAtha ! AnaMdarAzi bhagavAna ! nIce jaNAvelA be akSarA je zaMkA vagaranA che ane je peAtAnI tadna najIka rahelA che tenuM je smaraNu nahiM kare te maraNa pAmaze eTale ke te saMsArabhramaNa karaze. cetanajI kahe che ke-ame te amara hatA ane have amAruM amarapaNuM siddha thayu che, je dhyAna je kanirA karavAnuM mukhya sAdhana che te karatI vakhate athavA khIjI anya vicAraNAmAM be akSarA hRdayataTa para kotarI nahi rAkhe te anaMta saMsAramAM bhamyA karaze. ahIM je e akSarA khatAvyA che te zaMkA vagaranA niradhAra che, ke tevA nathI, matalakha te AtmAnuM sahuja svarUpa batAvanArA che ane vaLI te peAtAnI pAse rahelA che, potAnI tadna najIka rahelA che, pAtAmaya che, pAtArUpa che, anyanI pAse Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhisiddha khuda zrI AnaMdaghanajInAM pado te levA javA paDe, zIkhavA javA paDe ke zedhavA javA paDe tema nathI. A bane akSara kyA kayA che te kahe che. AtmA. nija, vega. mekSa. haMsa. mukti . cita jJAna. jJAta, mukta. gata. para. aja. zuddha. citta. ziva, akSara pite nikaTa hoya e artha karavo hoya te "haMsa" athavA "ziva" zabdo barAbara besatA Avaze, eTale ke akSarAnukramamAM e akSara zI ane va tathA ha ane sa taddana najIka Ave che, tenAthI nirdiSTa AtmA athavA mokSanuM smaraNa karavAne anna bhAva che. AtmAnuM zuddha svarUpa batAvanArA A be akSaranuM je prANI maraNa nahi kare te saMsAracakramAM bhramaNa karI maraNa pAmyA karaze ane bhavavyAdhine sahana karyA karaze. cetanasvarUpanuM dhyAna hRdayamAM dhAraNa karI je prANI sukhaduHkhane visarI jaze, potAnI gatine pakaDI leze ane rAgadveSane nAza karaze te amara thaI jaze. zrI AnaMdaghana mahArAja te tyAM sudhI kahe che ke-je e pramANe karavAno nizcaya kare che te amara thaI gayA che ema ja samajavuM. teonI saMsArasthiti eTalI a5 thaI jAya che ane saMsAramAM rahe che tyAM sudhImAM paNa teonI sAMsArika sukhaduHkhamAM tAdAmyavRtti eTalI ochI thAya che ke A vicAra thayA pachI te amara thaI gayo ema ja samajavuM. mumukSu jIve teTalA mATe A amara thavAne mArga pakaDI laI amara thaI javuM e sukhaduHkhanA vAstavika khyAlane aMge cagya che.* pada 43 muM rAga-TeDI. merI tuM merI tuM kAhe DarerI ? merI0 kahe cetana samatA sunI Akhara, aura doDha dIna *juThI larerI. merI0 1 * A bahu suMdara pada koI paNa pratamAM ApavAmAM AvyuM nathI. ene bhAva bahu suMdara che ane mArA gurumahArAjanuM kahevuM ema hatuM ke e pada AnaMdaghanajI mahArAjanuM banAveluM na hoya ema bhASA uparathI kahI zakAya tema nathI. bhASA taddana AnaMdaghanajI mahArAja jevI ja che ema te AnaMdaghanajInI bhASA ApaNe vicArI che tethI kahI zakIe. koI paNa pratamAM A pada Apela nathI tethI te saMdigdha te rahe che. bhASAzailI ane vicAraprauDhatA AnaMdaghanajInI sAmAnya kRtine sAnurUpa che. * juThIne sthAne "jUTha" athavA "jUThI " e pAThAMtara che. 1 merI mArI. kAhe zA mATe ? DarerI bIhe che, Dare che. sunI=sAMbhaLa. bIjI, mAyAmamatA. deDha=1. juThI=TI. larerI laDaze, takarAra karaze. Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teMtAlIsamuM pada 45 "cetana samatAne kahe che "tuM mArI che, tuM mArI che. tuM zA mATe kare che ? bIjI che te te chevaTe deDheka divasa beTI laDaze." " bhAva-cetanajIe mithyAtvane tyAga karyo ane rAgadveSane saMga cheDI devAno nizcaya karyo e ApaNe uparanA padamAM joyuM. tyAM anaMta maraNonuM kAraNa zuM che te paNa tene samajAyuM ane chevaTe teNe pitAnI gati pakaDavAno nizcaya karyo. AvI rIte pragati karanAra jJAnadaSTimAM vartate cetana je atyAra sudhI samatAnI sAmuM paNa te nahatuM, je tenA maMdire Avate paNa nahotuM ane jeNe anubhava tathA zraddhA vigerenI mAraphate mekalelA saMdezAonI darakAra paNa karI nahotI te have samatAne pitAnA dilanI hakIkata kahetAM je kahe che te para atra A padane prathama vibhAga che. he sumati ! tuM zA mATe Dare che? tArA manamAM bhaya zA mATe rahe che ? badhI vAtane vicAra karatAM mane jaNAya che ke-tuM mArI che, mArI egya strI che ane mArA gharamAM rahenArI che. have huM bahu sArI rIte samajo chuM ke mArAmAM ane tArAmAM koI taphAvata nathI, mAre ane tAre abheda che, mArI ane tArI vacce bIjuM kaMI paNa nathI ane huM ane tuM Akhare eka ja chIe. huM samajuM chuM ke haju tane mAyAmamatAnI ke bIjA vibhAvonI bIka lAge che paNa tAre te bIka rAkhavAnI jarUra nathI. huM tane cakkasa kahuM chuM ke vastutaH tuM ja mArA gharanI strI che ane chevaTe mAre ane tAre ja saMbaMdha barAbara jAmaze. tArA vilApa sAMbhaLIne, tArA virahAlApanuM varNana anubhavane mukhe sAMbhaLIne ne ane tArI sthitinuM pratyakSa svarUpa najare joIne mAre tane kahevuM paDe che ke tuM zA mATe Dare che? tuM zA mATe bIhe che? A mAyAmamatA Adi tArA samavaDIyA che te tArI sAthe doDha divasa laDaze, cheDo vakhata tArI sAthe caDabhaDa karaze, mane kheMcI kheMcIne saMsAramAM laI javA prayatna karaze, mane aneka prakAranI lAlaca Apaze, sthaLa sukha batAvaze, saMsAramAM mamatva karAvaze ane bhavATavImAM rakhaDAvaze; e pramANe tArI pAse mane nahi AvavA devA mATe banatA sarva prayatna karaze paNa te prayatna have vadhAre vakhata cAlavAnA nathI, deDha divasa-De vakhata sudhI te prayatna cAlaze, eka be divasa mArI takarAra karaze, mane muMjhavaze, tAre mahele AvavAnA mArga para ADA besI mane lalacAvaze paNa tuM khAtarI rAkhaje ke aMte te tuM ja mArI che ane huM sarvathA tene tyAga karI tAre mahele haMmezane mATe AvavAne chuM. bhavya jIvanI jyAre AtmapariNati jAge che tyAre tenA moDhAmAM AvAM ja vAkyo hoya che. bhavyatvanI chApathI kAMI sumatine nahi DaravAnuM kahI zakAya nahi, kAraNa ke abhavya ne keTe vaLagelA anaMta jI e ja sthitimAM mAyAmamatA sAthe rakhaDyA karavAnA che; paraMtu jyAre cetanajI pragati karavA lAge, mithyAtvane tyAga kare, samakita meLave ane ucation International Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 zrI AnaghanajInAM padmA peAtAnI gati pakaDI le tyAre te sumatine kahI zake ke e mAyAmamatA haju mAre keDA mUkatI nathI paNa te mArI sAthe eka be divasa khATI laDI mane herAna karaze, khAkI e vAtathI tAre jarA paNa DaravAnu nathI. trevIzamA padamAM jaNAvyuM che te pramANe doDha divasa e TUMko vakhata banAvanAra saMjJAsUcaka zabda che. ApaNe vyavahAramAM kahIe chIe ke becAra divasamAM amuka kAma karI nAkhIza, eTale TUMkA vakhatamAM kAryo thaI jaze evA ja bhAva DhADha dina zabdathI mAravADI bhASAmAM nIkaLe che. TamakAra enA ane age eka navIna zailI vAparI te zabda samAve che te ApaNe AgaLa jozuM. bhavya jIvanI gati have zuddha AtmabhAva pragaTa karavA tarapha thaI che paNa hajI te anAdi saMbaMdhane lIdhe vAraMvAra vibhAva tarapha kheMcAyA kare che. atyAre potAnI zuddha dazAnA spaSTa bhAnane laine te samatAne kahe che ke-tAre jarA paNa bhaya rAkhavAnuM kAraNa nathI, huM tane spaSTa rIte kahuM chuM ke-tu Akhare mArI ja che ane mArA gharanI devI che. mAyAmamatAnA bhUlAve khavarAvanArA dekhAvathI huM' saCthA temanI pAse rahIne tane visarI jaiza ema have tAre dhAravuM naha ane e vAtane tAre jarA paNa bhaya rAkhavA nahi, TabAkAra A gAthAnA bhAva batAvatAM lakhe che ke:-cetanajI sumatine kahe che ke vhe sumati ! Akhara eTale bhavabhramaNanA pAkakALa have prApta thayA che eTale mArA bhavabhramaNanA cheDA AnyA che. pAleA anaMta kALa te eka divasa samajavA, kAraNu anaMtatA eka che, ane je divase athavA rAtre huM kumatine gharathI bahAra kADhI mUkIza te aradhA divasa, AvI rIte kula doDha divasa kumati tArI sAthe phAkaTa laDe che (laDaze) ane laDatAM laDatAM khele che (belaze) ke cetanajI mArA pati che, cetanajI mArA pati che, paNa enA laDavAthI kAMI vaLavAnuM nathI. bhavabhramaNanA cheDe AvI gayA che ane tethI mAyAmamatA kadAca doDha divasa laDaze, paNa priye ! tu mArI che. ane tenAthI tAre jarA paNa DaravAnuM nathI. tArI seAbatathI huM bhavabhramaNunA cheDA lAvI zakIza. A bhAvamAM doDha divasanA je atha TakhAkAre karyAM che te dhyAna kheMcanAre che. pUrvanA anaMta kALane eka divasa TharAvyeA che ane je divase mAyAmamatAne hAMkI mUkI sumati sAthe saMbadha dRDha karavAmAM Ave te divasa athavA rAtri ( AkhA divasanA adha bhAga )ne aradho divasa gaNI teTaleA kALa-doDha divasa mamatArdika phokaTa laDe che ema batAvI tenAthI bhaya na rAkhavAnuM AzvAsana cetanajI sumatine Ape che evA atra bhAva che. etI to huM jAnUM nihacai, rIrI para na jarAu jarairI; jaba apano pada Apa saMbhArata, taba tere parasaMga parairI. merI0 2 * juo pRSTha 273 2 etI=eTaluM. nihaainizce, nakkI. rIrI=pItaLa. jarAu=jaDAva, jhaverAta, hIrAmANeka, jarUrI=jaDAya. ja=jyAre, apanAmAruM', potAnuM padasthAna, sthiti saMbhArata=saMbhArIza, yAda karIza. parasa'ga=prasaMga, sAbata. parorI=paDIza. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teMtAlIsamu pa 457 66 eTaluM teA huM nakkI jANuM chuM ke pItaLa upara hIrAmANeka jaDAya nahi. jyAre mAruM pada huM pote saMbhArIza tyAre tArI seAkhatamAM paDI jaiza. " bhAva--peAtAnI strI sauMdaryavAna hAya, pravINa hAya, cAlAka hAya paNa tenA pati jo anya strIomAM Asakta hAya, kulaTAonA kucha Mde caDI gayela hAya ane tene peAtAne ghera belAvatA hAya athavA pAte tene maMdire rakhaDatA heAya te pachI peAtAnI strInA sarvAM guNu athavA keTalAka guNAnI peAtAne khabara hoya chatAM paNu tene dilAsA ApavAnA ane peAtAnuM rakhaDavAnuM cAlu rAkhavAnA irAdAthI pote e sthitinI vacce laTakatI vakhata A padamAM je vicitra bhAva khatAnyA che tevA ja anubhave che. cetanajIne have sumati tarapha prema jAgrata thayA che paNa mAyAmamatA taraphanuM AkaSa Nu cheDI zakAtuM nathI. sumati maLe che tyAre tene nAkhuza na karavA mATe kahe che ke-hai priyA ! tu mArI che, tAre jarA pazu DaravAnuM nathI ane A mAyAmamatA hAla tArI sAthe laDe che temAM teonu kAMi ja vaLavAnuM nathI. ATalI vAtathI paNa pravINu khALA sumati kAMi samajI jAya tevI mUkha nathI tethI tene phAsalAvavA- samajAvavA caitanajI vadhAre spaSTa rIte kahe che ke-priyA ! jo. vyavahAramAM paNa pItaLa upara kAMi hIrA, mANeka ke anya jhaverAta jaDAtAM nathI, gadheDA upara sAnAnI aMbADI ghaTatI nathI ane sikhArIne cakravartInuM siMhAsana besavA maLatu nathI e huM jANu chuM ane tane te tenI ghaNA vakhatathI khabara che. huM jANuM chu ke ghera ghera bhaTakanArI e mAyAmamatA kulaTA che, pItaLa jevI che ane mAre tenI sAthe sabaMdha rAkhavA e pItaLa upara jaDatara jaDavA jevu... athavA gadheDA upara sAnAnI aMbADI mUkavA jevu che; tethI mArI Akharu halakI thAya che e paNa huM jANuM chuM; tema ja tuM kANu che ? tArA mArA para prema kevA che ? ane me' tane atyAra sudhI keTalA anyAya ApyA che ? tenI vAta paNa meM tArI pAsethI sAMbhaLI che. mane anubhave kahI che ane mArA dhyAnamAM temAMnI keTalIka vAta rahI che. have jyAre huM mAruM pada vicArIza, mArI sthiti( Position )nA khyAla karIza, mArA saMbaMdhanuM vAstavika avAstavikapaNuM dhyAnamAM laiza tyAre mane tArA prasaMga thaze, tArI sobatamAM huM paDIza ane tane AnaMdathI bheTIza. vyavahAramAM jema pararamaNImAM Asakta patine potAnI strI maLe tyAre jevA javAba Ape, te pramANe huM tane kahuM chuM ke-have mArI jJAnaSTi jAgrata thaI che, huM vastusvarUpa samajyeA chuM ane tethI mAyAmamatAnuM kharuM svarUpa jANavAmAM AvyuM che ane te pItaLa jevI che e paNa mane jaNAyuM che tathA tenA upara jaDAva kAma karAvavuM te anucita che e paNa huM jANuM chuM. pItaLa te pItaLa che ane seAnuM te sAnu che. seAnuM traNa kALamAM sAnu ja rahevAnuM che. ' seAnuM te viSNuse nahi sAhelaDIyA, ghATa ghaDAmaNu jAya, guNuvelaDIyA. '*sAnA para mela caDyo heAya te| paNa tApathI ke * zrImannarovijayajI, zrIanaMtanAthajInuM stavana zraddhA tathA 58 Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa zrI AnaghanajInAM pA jarA ghaNuthI asala svarUpa pragaTAvI zakAya che ane evA seAnA para ja bhAre hIrAmANeka jaDI zakAya che. kASa uddhatAI karI bhAre hIrAne pItaLamAM jaDavAnA vicAra kare athavA jaDe te temAM tevA gAMDA vicAra karanAranI sRrkhAi ja jaNAI Ave che.+ tethI pItaLa jevI mAyAmamatA upara mArA amUlya sadguNNAne kema jaDAvu ? jo tema karuM. tA mArI ajJatA pratyakSa dekhAya. jyAre huM kANu chuM ? tenA vicAra karIza, jyAre mAruM sahaja svarUpa huM saMbhArIza tyAre tArA prasaMga jarUra karIza-hajI atyAre te mane tema karavAne avasara prApta thayA nathI, mAre hajI keTalIka agavaDa che te dUra karIne pachI e parabhAvaramaNa karAvanArI strIonA prasaMga tajI daI tArA saMbaMdhamAM nira Mtarane mATe rahevAnA chuM. A pramANe karavA mArA manamAM bhAvanA jAgrata thai che paNa haju tema karavA mATe samaya AvI paheAMcyA nathI. cetanajI atra je vAta batAve che te utkrAntimAM hajI te keTalA caDyo che te batAve che. guNusthAnakramAreAhamAM hajI te mAtra mAnasika parivartananA bhAvanAkALa sudhI vadhI zako che, have tene mAyAmamatAthI bhogavAtA viSayanu virasapaNuM dekhAya che paNu anAdi abhyAsane lIdhe tene tyAga karI zakatA nathI. te manamAM satya svarUpa samajavA chatAM Dare che ke e vibhAvadazAnA bhAveA vagara peAtAne cAlI zakaze nahi. AthI te samatAne kahe che ke-hajI mArI kALasthiti paripakava thaI nathI. AvI vAta karavI e paNa eka prakAranI nabaLAI che, kAraNa ke kALasthiti paripakava thaI che ke nahi te dvivya jJAna vagara kAithI kahI zakAya niha. puruSArtha karI kasamUhano nAza karavA mATe ja uttamAdhikArIe prayAsa karavA joIe. pachI nardiSeNa jevI sthiti kadAca prApta thaI jAya te temAMthI pazu nIkaLI AvavA prayatna karavA joie, paNa prayAsa karyAM pahelAM ja cetanAne kahevu` ke-jyAre mArI sthitine vicAra karIza tyAre tane maLIza e te ema batAve che ketu vizuddha mArga jANuM chuM ane AdaraNIya che ema kabUla karuM chuM, chatAM avizuddha mAge prayANu karuM chuM. AvI rIte khelavu e jema maMdatA batAve che tema eTalu paNa batAve che keguNasthAnaArAhamAM cetanajI haju bahu AgaLa vadhyA nathI, chatAM enuM sAdhya zuddha mA tarapha che, ene eka suMdara parivartana maLatAM ekadama zuddha mArga para AvI javAnA saMbhava + saMskRtamAM eka prAstAvika zloka che temAM AvA ja bhAva batAvyA che. namUvAsaththaLocito, ti mALannILi vadhIyase; na meM vidaitina navina zomate, mati cocaturvacanIyatA. matalaba e che ke sonAmAM jaDavA yogya bhAre maNine kadAca lehAmAM jaDavAmAM Ave to te kAMi kAinI pAse raDatA nathI, paNa tenA sabaMdhamAM tevI yojanA karanAranI TIkA thAya che. AvA bhAva padamAM batAvyA che te vicArave * I know the better course and approve of it, but follow the worse. Baon's Advancement of Learning Vol. II. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teMtAlIsamuM pada 459 che ane mAnasika bhavya dazAmAMthI vyavahArika vimaLA dazAmAM AvI sumatine bheTavAne tene suMdara prasaMga che. jarA vizeSa AtmavIrya skuraNa thatAM te vizuddha mAgane Adaraze ema tenAM hRdayajJAnathI jaNAya che. kaI paNa kAryane kema vicArazuM te ApaNane sahaja mAluma paDaze ke vizuddha ke azuddha kArya prathama te vicAradazAmAM-mAnasika parAvartamAM ja hoya che. kaI paNa kArya karavA pahelAM tene vicAra thAya che; suMdara mahela bAMdhavA pahelAM jema pravINa Ijanera nakaze kare che ane tenI pahelAM paNa manamAM bhaviSyamAM karavAnA mahelanI AkRti khaDI kare che tema amuka kArya karavA pahelAM manamAM tenuM citra khaDuM thAya che, keTalAka kALa tenAM guNadoSa para vicAra cAle che ane vicAra thatAM thatAM vacana dvArA tene spaSTa uccAra thAya che ane chevaTe te vyavahAru rIte amalamAM mUkAya che-A kAryakrama svAbhAvika che. vAta mAtra eTalI ja che ke keTalIka vyaktio vicArakALamAM bahu vakhata kADhI nAkhe che ane ekaMdara kriyAne aMge pragati ochI kare che. vicArakALa paNa bahu suMdara che ane taddana avyavasthita sthitine badale suMdara mArgadarzaka che, paNa temAM paripUrNatA mAnI besavAnI nathI. vicArakALa jema bane tema TUMka karI ane te TUMkA kALamAM paNa gya vicAranI tulanA karI vyavahAru rIte kiyAkALamAM-vartanamAM AvI javAnI bahu jarUra che. ahIM cetanajI ghaNuM khulA zabdomAM svIkAre che ke jyAre huM mAruM pada saMbhArIza, mArI sthitine khyAla karIza tyAre tAre prasaMga jarUra karIza, sAthe te bele che ke atyAre huM jene prasaMga karuM chuM te suvarNa nathI, pItaLa che, ATaluM jANavA chatAM mudata laMbAve che e agya che ane tenuM maMdAdhikArIpaNuM batAve che. pragati karavA mAMDyA pachI to sAdhyaprApti be ghaDImAM thaI zake ane ardha pudgalaparAvartana jeTale kALa paNa saMsAramAM rahevuM paDe. uttAdhikArInuM kArya e che ke vizuddha mArganA spaSTa baMdha pachI kALasthitinA ke evA vicitra kAlpanika khyAla UbhA karI potAnI pragati aTakAvI devI nahi. gamArga para jyAre prema Ave che tyAre pitAnuM pada sAMbhare che, sAyanuM bhAna thAya che ane tenA para dhyAna devAya che. e mArga AdaravAthI sumatine meLApa thAya emAM kAMI navAI jevuM nathI. cetanajI teTalA mATe je upara kahe che tene bhAva e che ke jyAre huM cogamArga AdarIza tyAre mAre tAre prasaMga thaze. yogamArga tenAM aMgo sAthe AdaravAmAM Ave tyAre evI majA Ave che ke pachI mamatAnA tuccha viSayanuM kilaSTapaNuM samajAI jAya che ane teo upara najara nAkhavI paNa gamatI nathI, te jANe ucchiSTa bhajana hoya tenA jevA lAge che. cetanajIne have vicArakALathI AgaLa calAvI kAryakALamAM lava e bhAva uparathI samajI levAno che. apane pada " eTale potAnI sthiti. pitAne bhe-pojhIzana zuM che ane pita Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pa kevI halakI strIone prasaMga kare che enI vaccenI sarakhAmaNI para atra dhyAna kheMcyuM hoya ema jaNAya che. cetanajI jevA suMdara amUlya guNaratnAkarane be badAmanI bairIo sAthe vAta karavI paNa na ghaTe te pachI tene prasaMga te kema ja ucita gaNAya? athavA apane pada eTale mukti-mokSa. A artha TabAkAra batAve che. jyAre e muktine saMbhAraze eTale jyAre te pitAnuM sAdhyabiMdu zuM che? te kevI rIte prAptavya che? tene vicAra karaze athavA huM vicAra karIza tyAre tArA prasaMga karIza. A artha paNa bahu suMdara che ane padanA bIjA bhAva sAthe baMdhabesate Ave che. have cetanajIe te lAMbI mudata nAkhI AvavAne samaya kAMI jaNAvyuM nahi, mAtra dhIraja ApI, AzA ApI, sumatine chAtI para hAtha mUkAvyuM, tethI svAbhAvika prazna e uThyo ke cetanajI kayAre sumatine prasaMga karaze. tenA javAbamAM have kahe che te vicArIe. osara pAya adhyAtama selI,* paramAtama nija yoga= dharerI sakati' jagAi nirupama rUpakI, AnaMdaghana mili keli kare.+ merI0 3 avasara pAmIne (kALa paripakava thaze tyAre) AtmAnAM kRtyenI rIti eTale paramAtmANanA heturUpa nijAgane dhAraNa karaze ane nirupama rUpanI zakti jAgrata karIne AnaMdaghana sAthe maLI ( cetanajI) lahera karaze." bhAva-adhyAtmazelI eTale zuM te ahIM khAsa vicAravA yogya che. AtmA ane pudgala vacceno taphAvata zuM che? Atmika kAryo kyA kyA che ? zuM karavAthI AtmAnI ucca dazA prApta thAya-pragaTa thAya? evI dazA prApta karavAthI AtmAne zuM lAbha thAya? vartamAna dazAnuM kAraNa zuM che? vigere bAbatane nirNaya karI tadanusAra vartavuM tene adhyAtmazelI kahevAmAM Ave che. jyAre amuka bAbatanI dhUna lAge che tyAre te sivAya anya kArya sUjhatuM nathIH ramaNIAsakta prANIne strInI vAtamAM AnaMda Ave che, gaNitamAM dhUna lAge che te manayatna karavAmAM ja rAjI thAya che, dhana Asakta prANa paisAnI vAta kare tyAre ja tene rasa Ave che, tevI rIte jUdI jUdI bAbata nI dhUna mATe samajavuM. AvI selIne sthAne "zailI' zabada che te saMskRtarUpa che. rAgamAM zelI pATha vizeSa yogya rIte uccArAya che. artha eka ja che. = yogane badale "joga" zabda che. banne eka ja arthamAM vaparAyelA che. - sakitane badale "zakti" saMskRta rUpamAM kavacit pAThAMtara rUpe dekhAya che. + karIne sthAnake kavacita "lerI" pATha eka pratamAM che. artha eka ja che. 3 osara-avasara, kALapariNati, samayaparipakavatA, adhyAtamaselI=adhyAtamaulI, AtmAnAM konI rIti. paramAtama=paramAtmabhAvanA hetubhUta. nijayegananajayeganuM svarUpa, dhara=dhAraNa kare. sakti-zaktine. jagAi=jAgrata karIne, niru5ma jene koInI upamA ApI na zakAya tevA. milika maLIne. keli-ramata, AnaMda. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te'tAlIsamu' pada 461 rIte adhyAtmanA-cetanajInA viSayanI dhUna Ave tene adhyAtmazailI kahevAmAM Ave che. jyAre tevI dhUna Ave che tyAre AtmA saMbaMdhI vAta, vicAra ane kAryo karavAmAM ja rasa Ave che. AvI adhyAtmazailI teA kALasthiti paripakava thaze tyAre cetanajIne prApta thaze. pAMca kAraNu ekatra thAya che tyAre eka kArya bane che: kALa, svabhAva, bhavitavyatA ( niyati ), pU`kRta( kama ) ne udyama. AmAM kALa e eka upayogI kAraNu che. cetanajI kahe che mArI kALapariNati jyAre paripakava thaze tyAre paramAtmAnA nijayAga dhAraNa thaze. hAla te hai sumati ! cAle che tema cAlavA devu' paDaze. paramAtma-sAdhyasvarUpa prApta karavAnA yoga jyAre prApta thaze tyAre AtmAthI siddha kema thavAya ? siddha dazAnA ahIM kevI rIte anubhava thAya? ane sAdhakadazAmAM svarUpa kema prApta thAya ? e sarva zaktigata dharmI svasvarUpe prApta thaI zake tenI ceAgya vicAraNA ane ceAjanA thaze. paththaramAM jema suvarNa, dUdhamAM jema ghI, talamAM jema tela sattAgata zaktirUpe rahela che, tema zarIramAM zaktirUpe vyApI rahela paramAtmAne jovA te nijasvarUpa cogadarzana che. nirvikAra nira Mjana nijasvarUpane kANAntargata agni peThe joI zake te sAmarthyayAganI lAyakAtavALA cetana AnaMdaghanasvarUpa sAthe maLI Anada kare che. zuddha cetanAne prApta karavAnI dRDha icchAvALA paNa hu pauddagalika padArthanA mehamAM Asakta ane prasaMga maLatAM temAMthI bahAra nIkaLI AvavAnI dRDha icchAvALA A cetana haju dRDha nizcaya karIne 'sAradazAnA tyAga karI zakatA nathI ane tethI sumatine kahe che ke-tAre DaravuM nahi, huM tArA ja chu. gaSTisamuccayamAM icchAyAganuM svarUpa batAvyuM che te barAbara maLatuM Ave che. AvI rIte cetanajIne paramAtmapada prApta karavA bhAvanA thai che te saMbaMdhamAM bahu hakIkata lakhI zakAya. paramAtmabhAva samajavA mATe cidAnandajI mahArAjanI paramAtma trIzI ane yazeAvijayajI mahArAjanI paramAtma paccIzI khAsa vAMcavA lAyaka che, manana karavA caiAgya che. ahIM sthaLasa kAcathI te AkhI ApI zakAya tema nathI. prathama chatrIzInAM upayAgI kavane ahIM batAvIeH-- * paramAtama padanAsa. rAga dveSake nAsata', paramAtama paraphAsa; rAga dveSake jAgate, lAkha khAtakI bAta caha, tAku deya matAya; je paramAtama pada cahe, rAga dveSa taja bhAya, deha sahita paramAtamA, eha acarajakI bAta; rAga dveSake tyAgata, karma zakti jarI jAta. bhAI eha paramAtamA, seA he tumase yahi; apaNI zakti saMbhArake, likhAvata de tAhi cidAna'chakRta paramAtma chatrIzInI A anukrame 23, 25, 32 ane 35 mI gAthA che. Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado Ave paramAtmabhAva che. ene prApta karavA A padamAM kahyuM che ane upara cidAnaMdajI mahArAja jaNAve che tema rAgadveSano tyAga kare khAsa AvazyakIya che. e paramAtmadazAne niga samaja. merI tuM merI tuM evI rIte bolavuM e IrachAyega che. jJAnAvaraNIya karmanA kSepazamane lIdhe sAMbhaLelI hakIkatanuM arthajJAna meLavI te pramANe kArya karavAnI IcchAvALe prANa pramAdathI na karI zake, matalaba aMtaHkaraNamAM sUtrArthanuM IcchakapaNuM hoya paNa dharmavyApAra sAmarthyaga karI zake nahi tene IcchAga kahe che A IrachAyega prANI ghaNIvAra kare che paNa te tenI nabaLAi batAve che. ahIM trIjI gAthAmAM je bhAva batAvyuM che te IcachA ga che ane sAmarthyaga prApta karI zrI AnaMdaghana prabhu sAthe kaDA karavAnuM cetanajInuM sAdhya che. e sAmarthyAgamAM siddhipadaprApti rahI che. e vegamAM zAstramAM batAvelA upAya uparAMta cetanajI pitAnI adhika zakita dharmavyApAramAM vApare. enA dharmasaMnyAsa ane yogasaMnyAsa evA be bheda che. mehanIya karmanA kSapazamarUpa dharmasaMnyAsa che ane cIdamAM guNasthAnake gardhanarUpa saMnyAsa che. apUrvakaraNa guNasthAnakathI dharmasaMnyAsa sAmarthyaga thAya che. pachI vizeSa guNaprApti thatAM e saMnyAsamAM pragati thatI jAya che. ane sarvaviratinA guNo vadhAre vadhAre aMze tene prApta thatA jAya che. kSapakazreNI mAMDanArane yAvakevaLajJAna prApta thAya, lekAlekanA svarUpane sAkSAtkAra thAya ane je vegazelezI avasthAmAM paNa prApta thayela rahe te mahAviziSTa yogane vegasaMnyAsa sAmarthyAga kahe che. nirupama rUpanI zakti jagAvavAnI ahIM je vAta karI che ane paramAtmasvarUpane nijayoga dhAraNa karavAnuM kahyuM che te A saMnyAsa sAmarthyoga samaja. he sumane ! chevaTe huM A yoga prApta karavAne chuM, IcchAga mUkI daI zAstroga ke jemAM dravyAdinA svarUpanA zuddha bedha sAthe zuddha pravRtti prApta thAya che tethI paNa AgaLa vadhI jayAre huM sAmarthyaganA bIjA pegasaMnyAsa vibhAgamAM AvI jaIza tyAre AnaMdasvarUpa sAthe kriDA karIza. huM tane khAtarI ApuM chuM ke tuM mArI ja cho ane chevaTe huM tane maLavAne chuM; tAre jarA paNa ciMtA karavI nahi, jarA paNa raDavuM nahi, jarA paNa DaravuM nahi. A padanI A gAthAne artha karatAM TabAkAra kahe che ke-sumati zraddhAne pUche che ke cetana mane kayAre maLaze? tenA javAbamAM zraddhA kahe che ke-bhavane paripAka thaze tyAre cetanajI pitAnuM svarUpa vicArato paramAtmavarUpa ciMtavavAne saMga dhAraNa karaze te vakhate upamArahita evI nijasvarUpanI zakti-sAmarthyane te jagAvaze ane tema thatAM ja tuM AnaMdaghana sAthe maLI ekIbhUta thaIne keli karIza eTale ke cetanajI te vakhate AtmArAmanA svarUpamAM ramaNa karaze. A bhAva paNa sAre che, lagabhaga upara karelA artha je ja che, mAtra zraddhAnA Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teMtAlIsamuM pada 463 mukhamAM e vacana mUkavAthI prakamabhaMga thAya che. cetanajIe zarU karela layane banatAM sudhI to yogya nathI. A padamAM cetanajIe eka nabaLAI batAvI che te khAsa vicAravA yogya che. e kahe che ke-mAro samaya pAkaze tyAre huM vizuddha gamArga AdarIza. AvI rIte jenuM svarUpa jANatA nathI evA kALane deSa daI kAMI paNa prayAsa karyA vagara besI rahevuM te ayogya che. jyAre banI zake tyAre vicAravuM ke A sAmarthyoga sAdhavAne avasara vAraMvAra prApta thatuM nathI; sAmarthyoga na sadhAya te tenAM sAdhana ekaThAM karavAne vakhata jato karavo ucita nathI. evI rIte nirNaya karI bane teTaluM kArya saphaLa karavuM. karmanI cIkAza eTalI badhI che ke je tene mArga ApavAmAM Ave to A jIvane patto lAgavA de nahi. IrachAyoga daDha karI, sAmarthyaganAM sAdhane cha devAM e paramAtmadazA prApta karavAnI ane paramAtmabhAva pragaTa karavAnI IrachAvALAne mATe bahu ja jarUranuM che, khAsa AdaraNIya che ane bahu spaSTa akSaromAM nirNaya karIne samajavA yogya che. sAmarthyoganuM svarUpa upadughAtamAM vadhAre spaSTa karI batAvyuM che tethI atra vizeSa ullekha karavAnI jarUra rahetI nathI. sthiti athavA kALaparipakavatA kaI paNa kAryane aMge khAsa upayogI che, paraMtu sarvajJapaNuM prApta thayA pahelAM kALasthiti kyAre pAkaze te kahI zakAya nahi tethI atyAre te samaye thaye nathI, have pachI yogya vakhata joI vizeSa yogasAdhanA karavAmAM Avaze evI vAta karI prApta thayela jogavAIne gumAvI devI nahi; vaLI A padamAM adhyAtmazelI prApta karI nijasvarUpa ega sAdhavAnuM kahevAmAM AvyuM che te paNa khAsa manana karavA yogya che. jyAM sudhI adhyAtmazailI prApta na thAya tyAM sudhI upara uparathI yogasahaNa thAya to paNa tenI joIe tevI asara thatI nathI. aMtaHkaraNamAM adhyAtmanI dhUna lagADIne parama sAdhya upara niraMtara lakSya rAkhIne zaktigata Atmadharmone vyakta karavAnI AvI suMdara taka javA na devI e zuddha sanAtana cetanajInuM agra kartavya che. cetanajInI vartamAna pravRtti sadAcaraNamAM te che, paraMtu haju zuddhacetanA sAthe tanmayatA karAvanAra yogasaMnyAsane kALa prApta thayuM nathI tene mATe A padanAM vacana che. adhyAtmazailImAM rahela zaileza zabdathI paramotkRSTa dazA jaNAvI che. A padane A mahAna uraca Azaya bahu dIrdhadaSTithI vicAravA yogya che ane sAmarthananuM svarUpa samajI tene prApta karavAnAM sAdhane ekatra karavAne A avasara bhUlavA jevuM nathI. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 zrI AnaMdadhanajInAM pado pada cuMmALIsamuM rAga ToDI. terI huM terI huM etI kahuMrI; ina bAtanameM *dago tuM jAne, to karavata kAzI jAya pahuMrI. terI huM0 1 huM tArI patnI chuM, huM tArI patnI chuM eTaluM kahuM chuM. e vAtamAM koI kapaTa tane mAlama paDe te kAzI jaI karavata mUkAvuM." bhAva-gatapadamAM svazaktigata dhame kevAM suMdara che ane temAM cetanajI kayAre Avaze te batAvatAM cetanajIe kahyuM ke pItaLa upara hIrA mANeka jaDAtAM nathI ane chevaTe batAvyuM ke AnaMdaghanaravarUpa sAthe avasara prApta thaze tyAre pite AnaMda karaze. A uddagAra sAMbhaLIne cetanAne vicAra thaye ke cetanajI kadAca upara uparathI mArA para prema batAvavAne vicAra darzAvatA haze paNa teonA manamAM mArA pativratapaNAnI pAkI khAtrI haze ke nahi te haju teonA udgArathI samajAtuM nathI, kAraNa ke vacce je ke teo belyA che ke pItaLa upara jaDAva kAma na karAya, paNa teone mArA kaMcanatvanI ane teo paranA mArA vizuddha premanI mAre spaSTa akSaromAM mAre pratIti karAvI ApavI joIe. cetanajI vizeSa sanmukha thayA che te prasaMgane lAbha laI samatA atra udgAra kADhe che te para A padaracanA che. zuddhacetanA kahe che ke-he cetanajI! huM tamArI chuM eTale huM je kahuM chuM te tame barAbara dhyAnamAM rAkhaje. huM atyAre tamArI pAse nathI tethI kadAca tamane ema lAgatuM haze ke cetanA pitAnI nathI; paNa tamArA hRdayamaMdiramAM hAla mAyAmamatA che tethI huM AvatI nathI ane e kAraNane laIne tamane judA prakAranI asara thatI hoya te huM tamane khAtrI ApuM chuM ke huM tamArI ja chuM, meM manathI paNa anya patine irachaLyo nathI ane zarIrathI keInI sAthe saMbaMdha karyo nathI. atyAra sudhI ApanA virahaagnimAM baLyA karuM chuM ane Apa mAre viraha dUra karaze evI AzAmAM ApanA nAmanI mALA hAthamAM laI tamArA jApa karyA karuM chuM. A vAtamAM je Apane jarA paNa khoTuM lAgatuM hoya, asatyane bhAsa paNa thato hoya te Apa kaho tevA segana khAuM, Apa kaho tevA prakAranuM divya karIne Apane pratIti karAvI ApuM ke huM sarvathA mana, vacana, kAyAthI zuddha pativratA rahI chuM ane chuM. t "ina bAtanakuM daroga tuM jAne' A pATha be pratamAM che. ene artha karavAmAM daraga zabdane bhAva samajAtuM nathI. saMbaMdha uparathI teno artha khoTI ema thato jaNAya che. bAtameM ne badale bAtameM ema pATha be pratamAM che temAM artha phera thatuM nathI. 1 terItArI. huM huM pote. huM chuM. etI eTaluM. Ina e. bAtameM=vAtamAM. dago kapaTa, luccAI. kAzI=banArasa. jAya=jaIne. zraddharI grahaNa karuM, mUkAvuM ucation International Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cu'mAlIsamuM' pada 465 vyavahAramAM jyAre sAmA manuSyane pratIti karI ApavI hAya tyAre te mamatane aMge kavicat sAgana khAvAmAM Ave che. ' karavata kAzI jAI gahu'rI' e pada segana khAvAnA arthamAM vAparavAmAM Avela che. mULa vAta te ema che ke sa'sAranA aneka duHkhathI takhta thayelA du:khI mANaso A bhavamAM kAMi sukha maLyuM nahi paNa AvatA bhavamAM sukha maLaze, evI ajJatAsUcaka buddhithI kAzI jai asalanA vakhatamAM karavata mUkAvatA hatA. matalakha mAthAthI paga sudhI karavatavaDe kapAI AtmahatyA karatA hatA ane te pramANe karavata mUkAvatI vakhata manamAM AvatA bhavamAM amuka vastu potAne maLeA evI icchA rAkhatA hatA. AvI rIte niyANuM karIne maravAnA, AtmaghAta karavAnA bIjA paNa ghaNA mArgo A dezamAM hatA: keTalAka giranAra parathI bhairavajava khAtA hatA eTale eka UMcA zikhara parathI nIce khAimAM pachADI khAtA hatA ane zarIrane pAtathI nAza karatA hatA, keTalAka jagannAthajInA ratha nIce paDI kacarAI jatA hatA, keTalIka strIe mRtyu pAmela pati ja pAche pati tarIke prApta thAya teTalA mATe satI thaI baLI maratI hatI. A sarva ajJAnaka hatu. AtmaghAta karavAthI kadi icchita vastu prApta thatI nathI, eTaluM ja nahi paNa pUrve khAMdhelA azubha karma bhAgavI levAnA prasaMga cheDI daI ulaTA vadhAre cIkaNuAM azubha karmAM ekaThAM karavAnu tethI prApta thAya che. A sava rivAjo briTiza sarakAre baMdha karyAM che. kAzIe jai karavata mUkAvavuM e asala te AvA arthamAM vaparAtuM hatuM. paNa pachI te eka prakAranI sAgana khAvAnI rUDhI thai gaI. jevI rIte hAla ema kahevAmAM Ave che ke amuka kArya tuM kare teA tAre mAthe muMbainuM pApa, evI rIte karavata mUkAvavu' eTale tuM kahe tevA sAgana khAuM, tuM kahe tevI rIte tane pratIti karAvI ApuM ke huM zuddha chuM. telanI dhagadhagatI kaDhAimAM hAtha bALavA, agnimAMthI pasAra thaI javuM, pApa punyanI khArI mAMthI bahAra nIkaLI javu vigere aneka rIte vyi karavAmAM AvatAM hatAM. evA asAdhAraNa prayAgathI peAtAnuM zuddhapaNuM batAvI ApavAmAM AvatuM hatuM. ahIM zuddha cetanA kahe che ke-tame kaheA te rIte huM mAruM zuddhapaNu batAvI ApavA taiyAra chuM, Apa kaheA te divya karuM, Apa kaheA te segana khAuM, paraMtu Apa manamAM cAkkasa mAnajo kehuM ApanI ja chuM ane Apa sivAya anya phAinI nathI te vAtamAM jarA paNa goTo nathI, pheraphAra nathI, apavAda nathI. jyAre cetanajIne samyag bAdha thAya che ane te mArgAnusArIpaNAthI AgaLa pragati kare che tyAre te sumatine sahaja maLe che paNa vaLI vacce vacce tenA upara anAdi mithyAtva jora kare che tyAre mAyAmamatAnA prasaMgeA zodhavA lAge che. Ave vakhate cetanajInI pratIti karAvavA mATe zuddha cetanA pote atra lakhyA che tevA udgAra kADhI cetanajIne samajAve che, vastusvarUpa kharAkhara rIte kahe che ane tenA para vicAra karavA 59 Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrI Ana'ghanajInAM pA cetanajIne bhalAmaNa kare che. atra je dRDha pratijJA cetanajI samakSa zuddha cetanAe karI che te mAyAmamatAnI upara sajjaDa phaTakA mAre tevI che, kAraNa ke temAM AMtara Azaya e che ke-jene tame tamArI mAne che te te ghera ghera bhaTakanArI che, vezyAo jevI che ane teo eka paNa divya mArA jevu karI zake tevI nathI. ApanA upara e paNyazrIe game teTaluM heta batAvatI hAya, rAga darzAvatI hAya, AkaSaNu dAkhavatI hAya, paNa te tamArI nathI, tamArI thaI nathI ane tamArI thavAnI nathI. A bhAva barAbara samajIne manana karavA ceAgya che. A gAthAnA eka khIjA vidvattAbharyAM artha karyAM che. je e vAtamAM hai pati ! tame dagA mAnatA hA kAzI--te kaI vastu che jene huM ga urI=grahaNu karuM chuM, eTale mArA zuddhapativratapaNAmAM Apane dagA lAgatA hAya tA bIjI evI kaI vastu che, khInne evA kANu mArA pati ke yAra che jene huM grahaNa karuM, jene huM dhAraNu karuM, te Apa batAve. jo ke Apa mAre maMdire ghaNA kALathI AvyA nathI chatAM me' anya puruSa sAme dRSTipAta paNa karyAM nathI ane huM tamArI ja rahI chuM, chatAM e vAtamAM Apane kAMi kapaTa lAgatu. hAya te mAruM citta kayAM ane kAnA para che te batAvA, A artha suMdara che paNa temAM karavata zabdanA artha khIlakula rahI jAya che tethI upara prathama atha karyAM che te ja yukta che. zuddha vastusvarUpane yathAsthita dha thayA pachI paNa cetanajI jyAre banI Ave tyAre vibhAvamAM paDI jAya che, zuddha edha para AvaraNa AvavAthI jANI joine ghaNIvAra zuddha mAthI kaMTALI jai mithyAtvanA kumArga para caDhI jAya che ane prApta thayela sa Mpatti gumAvI bese che; tene vaLI sadguru sumati ApI ThekANe lAve che. teve prasaMge khelavAne samajavAne yogya A padamAM je bhAva ApyA che te vicAra karavA lAyaka che. saMsAradAvAnaLathI tapta thayelA A cetanajIne khabara paDatI nathI ke pote kenAthI duHkhI thAya che ane zA mATe saMsAramAM rakhaDe che. ene satya svarUpa samajAvavA mATe atra zuddhacetanA spaSTa edha karI potAnuM trikALazuddhatva pratIta karAve che. peAte cetanajInI kimata keTalI UMcA prakAranI AMke che te savizeSapaNe vyakata karatI AgaLa vadhe che. veda purAna kateba kurAMnameM, Agama nigama kachu na lahuMrI; bAcA re phora zIkhAi sevanakI, * meM tere rasaraMga rahuMrI. terI0 2 * " cAcara phArI zIkhAI sakhatIkI " AvI rIte A paMkti banne pratamAM che tene mATe juvivecana. * tere ' ne badale 'tAre ' pAThAMtara che. / 2 vedacAra veda. purAna=aDhAra purANa, karAMna=mahamada pega barakRta musalamAnanu dha zAstra. tekha= kitAba, mahamada pega'baranI pachInA graMthakArAe banAvela dha pustakA Agama=pistAlIza Agama, jaina Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cu'mAlIsamu' paDha 467 " cAra veda, aDhAra purANu, kurAna ane kitAbamAM tathA Agama ane nigamamAM ( tArA sivAya ) anya mane prApta thatuM nathI. vANI phAravIne sevana karavAnI rIta ( satra te graMthAmAM) zIkhavI che. ( tethI ) huM tArA rasaraMgamAM rahIza. "" bhAva-zuddha cetanA pratItijanaka udgAra kADhatAM cetanajIne vadhAre spaSTa zabdomAM kahe che ke-he mArA nAtha ! hu tamArAM keTalAM vakhANu karuM... ane tamAre mATe keTalA UMcA prakAranA zabdomAM vAta karuM! huM te satra ApanA ja khyAla karuM chuM ane Apane ja dekhuM chuM. mArA manamAM ApanA sivAya bIjA kAinuM darzana paNa thatuM nathI, kAraNa ke huM ke jyAM jouM chuM, jyAM vicAra karuM chuM, tyAM ApanI ja vAta mArA sAMbhaLavAmAM Ave che. cAra veda jue, aDhAra purANu juo, hajharata pegambaranuM kurAna juo ke tenA anuyAyIAnA banAvelA kitAba nAmathI prasiddha bIjA musalamAnI dharmazAstrA juo, jeneAnAM pIstALIza Agama athavA upaniSado je nigamax graMthA tarIke oLakhAya che te juo; vaLI te uparAMta khAibala, jarathAsta graMthA, buddhadharmanA graMthA, tarka graMthA ke anya kAI paNa dharmanAM pustakA jue teA tyAM tArA sivAya bIjuM kAMi jotI nathI. keAI tane kSaNika mAne che, koi tane dehapramANu samaje che, koi tane paramAtmAnA aMza samaje che, kAI tane prakRtiprabhAvathI puruSAkAranuM mAyAavalipta svarUpa dhAre che, koi tane anitya mAne che, keAi avinAzI mAne che, kAi karmAvalipta paNa vastutaH zuddha cidAna dasvarUpa samaje che; ema aneka prakAre tArA saMbadhI vAtA kare che; tAruM svarUpa samajavA yatna kare che; tArA mATe vicAra kare che; paNa huM game te dharmanAM pustako vAMcuM chuM', vicAruM' chuM ke jouM chuM te tyAM eka athavA bIjA rUpe tArI ja vAta jouM chuM. huM game te jouM chu te tArI ne tArI vAta temAM che ema mArA mana para asara thAya che ane tethI mArA hRdaya para tArA sivAya anya koinI vAta kaDhi AvatI ja nathI, anyanA vicAra paNa thatA nathI ane anya para dhyAna paNa jatu nathI. mArA nAtha ! tame eTalA badhA prasiddha che. ke jyAM tyAM huM ApanI ja vAta jouM chu. ApanI evI kIrti joi mAre ghaNuM magarUba thavAnu kAraNa che ane evA suMdara prasiddha pratiSThita patine meLavIne ane tene tevA uttama puruSa tarIke oLakhIne kaI strI evI mUkha hAya ke tevA pati para ceAgya prema rAkhe nahi, cegya heta batAve nahi, ceAgya sneha sAcave nahi. dharma zAstra. nigama=AgamanA arthInA niradhAra karanAra zAstragraMthA, upaniSadone nigama kahe che. kahyu =kAI, tArA sivAya anya. lahurI=prApta karuM. vAcAvANI. phAra=pheravI, pragaTa karI. zIkhA=zIkhavyuM che. sevanakI=sevana karavAnI vidhi. rasaragrasanA raMgamAM. rahurI=rahIza. ' x arthe niradhAra karanAra mathane nigama kahevAmAM Ave che te jaina zAstrathI taddana viruddha che ane tenA khaMDana mATe pUrvAcArya mahArAnae ' Agama pratipakSanirAkaraNa ' nAme graMtha racyo che. A pramANe mane panyAsajI zrIAnaMdasAgarajI mahArAja lakhI jaNAve che. ' nigama ' zabda tethI AnaMdaghanajI mahArAje upaniSad zabdanA artha mAM vAparyAM hAya ema jaNAya che. Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado zuddha cetanAnA mukhamAM atra kavie bahu cAturyathI je vAta mUkI che, te paramasahiSNutA batAve che. bhedamArga sevanArA, abhedamArga anusaranArA tathA bauddha, sAMkhya, naiyAyika, musalamAna ke khristI sarva dharmanA netAoe cetanajInI vAta suMdara rIte karI che, cetanajIne zuddha svarUpe samajavA ane vyakta karavAnA mArga para vicAra karyo che, judAM judAM daSTibiMduothI cetanajIne samajavA prayatna karyo che. e prayatnamAM teo keTale aMze phatehamaMda thayA che te para ahIM vicAra karavAnuM nathI, paNa zuddha cetanAnA kahevAne Azaya e che kekaI paNa dharmanAM pustako vAMcavA vicAravAmAM Ave che te temAM sarvatra cetanajInI vAte eka yA bIjA prakAre karelI jovAmAM Ave che. satyane amuka aMza laIne tene visvara karavAnA prayatnamAM sarva zAstrakAroe cetanajInI pratiSThA ane mahatva vadhAryA che ane eTale darajaje temAMthI sAra grahaNa karavA yogya che. ghaNAkharA dharma pravartakanI evI IrachA hoya ke pote ane pitAne anuyAyI varga paramAtmavarUpanI vividha prakAre sevA karI te prApta karavAnA mArga para AvI jAya ane tema karI akSaya, avyAbAdha, anaMta sukhamaya svarUpa prApta karavAnI yogyatA meLave, AvA sarvatra prasiddha ane ArAdhya patine meLavavA mATe zuddha cetanA kharekhara magarUba thAya temAM navAI nathI. he mArA nAtha ! tame AvA suprasiddha che. te have Apa ApanI vANI pheravIne sevana karavAnI vidhi zIkho ke jethI huM haMmezA tamArA rasaraMgamAM rahuM. tamAruM svarUpa jUdA jUdA zAstrakAroe jUdI jUdI dRSTithI batAvyuM che paNa have e sarva bAju para mUkIne tame pote ja tamane ArAdhavAnI rIta vANIthI jAhera karo ane mane zIkha, samajAve, jaNAvo. Apa jevA moTA mANaso jenI vAta veda, purANadi sarva graMthamAM karI che te to ThIka, paNa have te Apa pote ja sevananI rIta mane samajAvo zuM karavAthI paramAtmA prasanna thAya? zuM karavAthI AtmA paramAtmapaNuM pAme ane kevI rIte mArA nAtha (tame) prasanna rahe? e Apa pite ja mane samajAve. e zIkhIne pachI huM ApanA ja rasaraMgamAM rahevA dhAraNA rAkhuM chuM ane game tema karI Apane prasanna karavA mArI daDha IcchA che. mAre te tame rAjI thAo ema game te prakAre karavuM che. mAre bIjuM keInuM kAma nathI ane meM jyAre AvA vedapurANu, kurAna, Agamaprasiddha pati meLavyA che tyAre mAre bIjAnI IrachA kema rahe? bIjA tarapha mAre daSTipAta paNa kema thAya ? bIjA tarapha sahaja valaNa paNa kema rahe? matapakSa mUkI daI zuddha svarUpa samajavAnI IrachAvALA tavarasika mumukSune jyAre samyagU jJAna thAya che tyAre te sarvatra ektA anubhave che, game te dharmazAstra vAMce to paNa temAM satyano aMza kevI rIte AvI rahela che te tenA grAhyamAM AvI jAya che ane te virodhanA aMtamAM rahelI ekatA joI zake che, te sarvatra paramAtmAne ArAdhI tattvasvarUpa prApta karavAnA mArga pratyakSa dekhI zake che ane e bhAva eTale suMdara che ke zuddha cetanA Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cu'mAlIsamu' padma we cetanajInuM mahattva batAvavAmAM paramatasahiSNutA ane dUdhamAM bhaLelu' jaLa pheMkI devAnI ane sattva grahaNa karavAnI tenI zaktine eka khAsa agatyanI bAbata tarIke batAve che. sattAvIzamA padmamAM tathA anyatra A viSaya para keTaluMka vivecana thai gayuM che. cetanajInI pAse ja tene sevavAnI rIta zIkhavAnuM zuddha cetanA kahe che te tenI namratA batAve che. peAte tA badhu jANe che paNa cetanajInA mukhathI ja te mArga kahevarAvavAmAM tenA Azaya tene prasanna karavAnA spaSTa jaNAI Ave che. rasaragamAM rahevAnA nizcaya teneA ane kuTila mAyAmamatA strIo sAthenA bheda batAvavA mATe che. te satra bhaTakanArI che ane pativratA nathI e bhAva pradarzita karavA pote te patinA raMgathI raMgAI jaI temAM rahevAne nizcaya karyAM che ema batAve che. prathamanI e paMktine atha ema paNa thai zake ke--veda, purANa, kurAna, kitAba, agamanigama ( eTale vedAMta )e sane huM kAMi gaNatI nathI, te tArA mata ja mAnuM chuM, mane anya kAMI ISTa nathI. zuddha cetanAnuM kahevuM ema che ke-je cetanajIne! mata te tene peAtAnA mata, ene koi anya graMthAnuM kAma nathI, A artha paN ThIka che, A gAthAnA bhAva bahu vicAravA cAgya che. jee akAraNa dharmanA nAme laDAi jagAve che teoe temAM satyAMza kayAM ane kevI rIte rahela che te zrIAnaMdaghanajInA abhiprAya pramANe samajavuM joie ane satya svarUpa samajyA pachI cetanajI sAthe rasaraMga jamAvavA joie. hAla tA zubha mAryAM paNa evA kaTakamaya karI mUkAyalA jovAmAM Ave che ke temAM cAlavAthI lAbha joie tevA thatA nathI ane keTalIka vAra teA meATI hAni thatI jovAmAM Ave che. jyAre dharmanA mAryAM paNa AvA viSama manAvI mUkavAmAM AvyA hAya tyAre pachI cetanajIne tenuM zuddha svarUpa prApta kevI rIte ane kayAM karavuM e moTo prazna thaI paDe che. tethI vastusvarUpa samajI cetanajInA rasaraMgamAM rahI zakAya evA mAge+ grahaNu karavA ceAgya che. 66 cAcara phArI zikhAi sakhanIkI " evA pAThAMtara che tenA atha gAnArAee spaSTa rIte sevana karavAnI rIta zIkhavI ema thai zake che. AtmagAna-hRdayagAna dvArA paramAtmabhAvane sevavAnI rIti zIkhavI eTale AMtaragAnathI paramAtmabhAva prApta karyAM, samajAya e artha sAdhAraNa rIte thaI zake che. prastuta hakIkata sAthe cAcaranA bhAva kharAkhara besatA AvatA nathI. ahIM paramAtmabhAva pragaTa karavAnI vividha rItie anya graMthA batAve che tenA tarapha dhyAna na ApatAM zuddha cetanA cetana-patine kahe che ke he nAtha ! Apa pote ja have sevananI vidhi vANI dvArA zIkhavA eTale ethI Apane eka te mArI sAthe vAtacIta karavI paDaze ane atyAra sudhI Apa mArI sAme jotA nathI ane sAthe khelatA nathI te Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 zrI Ana dhanajInA pA sthitinA aMta Avaze ane ApanI peAtAnI icchA zuM che te mane vyakata thatAM huM tene mAna ApI anusarIza. he nAtha ! teTalA mATe Apa paramAtmabhAva prApta karavAnI rIti mane zIkhavA. TakhAkAra A gAthAnA atha karatAM kahe che ke Agama eTale jenAgamanA nigama eTale mArga pratye kAMI prApta karyuM nahi, vANI kheAlIne tArI sevA (zuddha cetanAe) mane zIkhavI. ' A bhAvamAM jANe sumati cetanajIne uddezIne khelatI hAya tevA bhAva khatAvyA che; paNa te bhAva upara lakhyo che tevA AtmAne uccatara sthitimAM atAvanArA nathI tethI prathama artha lakhyuM che te vizeSa cAgya jaNAya che. A gAthAnuM tAtparya e che ke-cetanajI pote jo sevananI rIti vANI dvArA vyakta kare te tene prathama te vicAra karavA paDe ane tema karatAM cetanA sumati ane mAyAmamatAnuM svarUpa samajI jAya. AvA aneka uddeze| manamAM rAkhI cetanA cetanajI pAse sevananI vidhi vANI dvArA vyakata karavA vinati kare che. cetanAnA Azaya pati sAthe rasaraMga jamAvavAnA che ane tethI te hajI pazu AgaLa te ja layamAM bele che. maire to tuM rAjI cahIe, aurake bola meM lAkha sahurI; AnaMdaghana prabhu vegeM milo* pyAre, nAhi to gaMgataraMga bahurI, terI 0 3 . " mAre teA tuM prasanna rahe eTalu joie chIe, bIjAnAM lAkhA vacaneA huM sahana karIza, vahAlA AnaMdadhana nAtha ! jaladI maLA, nahi teA pachI huM gaMgAnA pravAhamAM taNAI jaIza. " bhAva-zuddha pativratA strInI bhAvanA game te ceAgya prakAre patine prasanna karavAnI hAya che, tene pachI leAkeA vaghelI kahe ke tenI anya prakAre mazkarI kare tenI te darakAra karatI nathI, tenI sakhIe tene hase tene te gaNakAratI nathI, bIjA mANase tenI game tevA zabdomAM vAta kare te vAtanI tenA manamAM cATa rahetI nathI, tenu sAdhya tA harakAi prakAre patine prasanna karavAnu... hAya che. bIjA kAI tene lAkhA khele sabhaLAve tenI tene darakAra hAtI nathI ane te sane sahana karI jAya che. veda, purANa, Agamaprasiddha patine meLavIne zuddha cetanAnI paNa evI ja dazA thAya che. te spaSTa rIte pati sAMbhaLe tema kahe che ke--khIjA sarva graMthA tamArA saMbaMdhamAM game te prakAre vAta kare, mAyAmamatA tamArI viruddha game teTalu khele ane mAyAmamatAnA saMbaMdhI gAtrajanA tamArA saMbaMdhamAM game tevA zabdomAM mazkarI kare tenI mAre darakAra nathI. mAre te eka ja vAta che ke-game te prakAre tamane prasanna karavA ane tame sadA mArA upara prasanna raheA tevA upAyA yAjavA. vyavahAramAM miklyA ' pAi che tenA artha prasiddha che, tenA bhAva para * milene sthAnake te pratAmAM vivecana karyu che te juo. 3 mairemAre. rAjI=prasanna. cahIe=joie. vege=jaladI. yArevahAlA. gagatara`ga=gaMgAnA pravAhamAM. vahuMrItaNAI jaIza. aurake bIjAnAM. elacana sahuMrI=sahana karIza. Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cuMmAlIsamuM pada 471 patiprANu satI patine rAjI rAkhavA aneka prayatna kare che ane patipremamAM Asakta hAIne lekanI vAtanI darakAra karatI nathI; tema huM paNa tamArA sivAya anya mATe vicAra karatI nathI, tamane prasanna rAkhavA niraMtara vicAra karyA karuM chuM ane te saMbaMdhamAM leke mAre mATe vAto kare tenI huM darakAra karatI nathI. sumativaMta cetananI AvI dazA hoya che. tene pitAnI zuddha pariNati prApta karavAmAM eTalI tallInatA hoya che ke tene lekenA uparaceTIA vyavahAranI jarA paNa vicAraNuM rahetI nathI. kahevAno matalaba ema nathI ke vyavahAra viruddha te kaI paNa kArya kare che, paraMtu vAta ema che ke sAmAnya rIte koI paNa kArya karatI vakhate leke te saMbaMdhamAM zuM belaze? pitAnI kIrtine tethI keTalI asara thaze? pitAnI sthitine tethI gyAyogya zuM jaNAze? e saMbaMdhI vicAraNA prAkRta manuSyane vizeSa hoya che, tenA kAryanI rekhA aMkita karanAra sthaLa vyavahAranuM sAdhyabiMdu hoya che. jyAre zuddha cetananAM kAryane mukarara karanAra sAdhya cetananuM zuddha svarUpa prApta karavAnuM, pragaTa karavAnuM, vikavara karavAnuM rahe che. ene aMge koI vakhata vyavahAranA mANase tenA vartanane ke AcaraNane prAkRta daSTibiMduthI svIkArI na zake, teLI na zake evuM banI Ave che ane tene prasaMge kaI kaI vAra tenI ayogya rIte hAMsI karavAne paNa teo cUkatA nathI. A pramANe hakIkata hovA chatAM zuddha svarUpa prApta karavAnI IrachAvALo sAdhya dRSTivAna cetana pitAnuM vartana karuci anusAre karatA nathI paNa sAdhyaprAptimAM pite keTale AgaLa vadhI zake che e daSTi rAkhIne ja pitAnI kartavyarekhA aMkti kare che. keI kaI vakhata to vyavahAru mANaso tene bahu hase che, uDAve che, banAve che, paNa te aMtaHkaraNapUrvaka samaje che ke mArI vAta karanArA ane mane banAvanArA bicArA haju taddana sthaLa bhUmikA upara che ane zuddha bedhathI kamanazIba rahelA hovAthI jJAnacakSuthI vikaLa che, vastutaH aMdha che. AvA kAraNathI ja zrImadavijayajI mahArAje samAdhizatakamAM lakhyuM che ke - jaga ja unmatta o, au jANe jaga aMdha; jJAnIku jagameM rahyo, yuM nahi kaI sabaMdha. jagatanA leke sAdhya daNiyukta jJAnInA vartanane gAMDA mANasanA vartana jevuM gaNe che. tene tyAga karato joIne, dhyAna karato joIne, manane nirodha karato joIne teo manamAM hase che, tenAM phATyAMtUTyAM kapaDAM joIne tenI mazkarI kare che, tene vyavahAranAM nakAmAM kAryomAM bhAga na lete joIne tene mUDha kahe che ane tenA dareka kAryanI vAstavika kimata samajavAnI pitAnI azaktine lIdhe ane pitAnI jevA bIjA ghaNu mANaso te abhiprAyamAM pitAne maLatA thatA joIne pitAnuM DahApaNuM sumativaMta jIvane unmatta TharAvavAmAM vApare che. e prasaMge sAmAnya janasamudAyanA cAlu pravAhathI UMce Avela jJAnI vicAre che ke-pitAnA saMbaMdhamAM vicAra karanArA A bicArA aMdha che, jJAnacakSuthI rahita che ane vAstavika Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G2 zrI AnaMdaghanajInAM pa samajaNa vagaranA che. AthI vadhAre spaSTa zabdomAM belIe te kharI rIte AvA manuSyanA saMbaMdhamAM bIjA prANIo zuM bele che te jANavAnI ke te saMbaMdhI gaveSaNa karavAnI sujJa tattvacivaMta jIvane ciMtA ja hotI nathI. tenuM sAdhya te pitAnuM zuddha svarUpe pragaTa karavAnuM ane te mATe yogya sAghane ekaThAM karavAnuM ja rahe che. te banI zake teTaluM yogya dizAmAM zuddhacetanA pragaTa karavA mathe che ane temAM jeTale darajaje pitAne phateha maLe teTale aMze te pitAne kRtakRtya mAne che. AvI vastusthiti hovAthI zuddha cetanA kahe che ke-he mArA nAtha ! mAre tuM rAjI rahe tenuM kAma che, bIjA game teTalA bole mAre mATe belaze athavA bele che te sarva sahana karavA huM taiyAra chuM ane taiyAra rahIza. he mArA nAtha ! mane Apane maLavAnI eTalI badhI abhilASA thaI che ke mane te tamArA sivAya bIjI vAta gamatI nathI, pasaMda AvatI nathI, dhyAna kheMcanArI thatI nathI. he nAtha ! Apa have te ApanI priya patnIne jaladI maLe, have je Apa mane maLavAmAM DhIla karaze te meTI bhUla thaze. atyAre mAre ne tamAre maLavAnI jogavAI thaI che, mAyAmamatA ApanAthI dUra khasI gaI che athavA khasI javAnI sthitimAM AvI gaI che ane ApanAthI jarA DarI jaI ApanA para pitAnuM sAmrAjya sthApana karI zakatI nathI, teve vakhate A suMdara deha, uttama jAti, zarIrasvAthya, devagurune yoga vigere aneka prakAranI anukULatAo prApta thayA chatAM paNa je Apa mane nahi maLe te huM saMsArarUpa gaMgAnA pravAhamAM taNAI jaIza, huM nadImAM pRpApAta karIza ane pachI mAre ane tamAre vega akkasa vakhata sudhI laMbAze. sarva prakAranI anukULatA prApta thayA chatAM paNa zuddha cetanAne prApta karavAno mArga grahaNa karavAmAM na Ave te pachI evI jogavAI saMsAracakramAM kyAre pharIvAra maLaze te kahI zakAya nahi. A hetune laIne zuddha cetanA kahe che ke- Apa mane maLazo nahi te saMsArasaritAnA pravAhamAM huM nRpApAta karIza eTale huM saMsAramAM ghasaDAI jaIza. matalaba cetanajI AvI anukULa takane atyAre lAbha nahi le te pachI te saMsAramAM ghasaDAI jaze ane pachI pAcho tene jyAre avasara Avaze te kahI zakAya nahi. cetanA ane cetanane abheda che, tethI cetanAe gaMgAnA pravAhamAM paDavAnuM kahevuM te cetanajIne temAM taNAvA barAbara che. atra je hakIkata batAvI che te barAbara samajI zakAya tevI che. aneka prasaMge cetanajIne kahevAmAM AvyuM che ke tene atra jevI anukULa jogavAI maLI che tevI bhavacakramAM kaIka ja vakhata maLe che; tene upayoga zuddha dazA pragaTa karavAmAM thAya che tenuM jIvana saphaLa thAya che, nahi te te sAmAnya vyaktionI peThe phagaTa pherA jevuM jIvana gALI saMsAramAM sarI jAya che, paDI jAya che, DUbI jAya che. zuddha cetanA tenI pitAnI strI che, tene anukULa che ane tene maLavAne Atura che; sumati prApta karI te dvArA pitAnuM prasiddha zuddha svarUpa prApta karI zuddha cetanA sAthe anaMta kALa sudhI vilAsa karavAnI vizuddha vRtti ane sAmagrI prApta karavAnI AvI taka teNe koI paNa rIte pheMkI devA egya nathI. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIstAlIsamuM pada 477 TabAkAra A gAthA sumatinA mukhamAM mUke che. te kahe che ke-ahiM je kathana che te jaDasaMgI AtmArAma pratye sumatie kaheluM che. te cetanajIne pitAne utAvaLe maLavAnuM kahe che ane nahi te zuddha cetanAnA ujajavaLa taraMgomAM maLI jaI bArame guNasthAnake pote jaze ane sumati nahi raheze ema batAvI sumati kumatinI maryAdA batAve che. bAkArane Azaya evo jaNAya che ke-sumati pite te zuddha che paNa patine viraha sahana karI zakatI nathI tethI pite bAramA guNasthAnake ujajvaLa AtmapariNatirUpa ta taraMgomAM maLI javAnuM kahe che ane pachI tyAM tenuM vyaktitva nAza pAmaze. teramAM guNasthAnake te zuddha kaivalyajJAna prApta thAya che ane sumati kumatine laya thAya che ane zuddha caitanya pragaTa thAya che. AvI rIte hakIkata kahIne cetanajIne pitAnA tarapha AkarSaNa karavAne sumatine Azaya hoya ema TabAkAra jaNAve che. e pramANe artha karavAmAM bhAva ThIka Ave che, paNa sumati AvA prakAranI dhamakI cetanajIne Ape te pahelI ane bIjI gAthAnA bhAvane anurUpa lAgatuM nathI. sujJa vAMcanAre banne artha egya rIte vicAravA. A AkhA padane Azaya cetanajIne tenuM zuddha svarUpa batAvI te pragaTa karavA mATe Agraha karavAnuM che. ema karavA jatAM zuddha cetanAe eka vAta bahu suMdara karI che ane te e che ke-cetanajInI vAta sarva zAtree karI che ane cetanacha sarvatra prasiddha che. AvA suprasiddha cetanajI pitAnuM prasiddha svarUpe pragaTa karavA lalacAya te mATe tene bahu suMdara zabdomAM bolAvyA che ane te vAta khAsa lakSyamAM rAkhavA gya che. bIjI vAta cetana pAse ja tene sevana karavAnI rIti kahI batAvavA sUcavyuM che. ene garbhita Azaya vyaktibhede zuddha dazA pragaTa karavAnA mArgonuM vividhapaNuM batAvavAnuM che. kriyAthI, vegathI, jJAnathI ane tenA jUdA judA vibhedathI sevananI rIti prApta thAya che. amuka vyaktine kaI rIti anukULa che te teNe yogya aMkuza nIce rahIne zedhI kADhavAnuM che. A uparAMta cetanajIne prasanna rAkhavAne je bhAva chellI gAthAmAM batAvyo che te paNa bahu ja vicAravA yogya che. AvI rIte beMtAlIzamA padamAM be akSara smaraNa karavAnI je vAta kahI che te cetana ane cetanAnA arasparasa uddagArathI spaSTa karavAnuM sUcavana tyAra pachInAM be padamAM karyuM che. A chellAM traNe padene Azaya barAbara vicAre. pada pIstAlIzamuM rAga ToDI. ThagorI bhagorI lagorI jagorI. mamatA mAyA Atama le mati, *anubhava merI aura dagorI. ThagorI0 1 * "anubhava merI aura gaurI' e pramANe pAThAMtara be pratamAM che. arthamAM phera paDato nathI. 1 ThagArIeThagArIo, ThagaNIo. bhagorI=bhAgI jAo. lagorI lAgI jAo, vaLagI. jagerI= jAgrata thAo. le mati=mati laIne. merI mArI. aura te sivAya anya. dagora=do che, para che. Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 zrI AnaMdaghanajInAM pado ThagArIo ! bhAgI jAo: (cetanAne kahe che) tame mane vaLaga, jAgrata thAo. mamatA, mAyArUpa mati laIne AtmA (huM) tamane vaLagya chuM, jJAnadaSTi mArI che ane te sivAya anya dage che-para che." bhAva-A padane artha ghaNe viSama che. prathama mArA gurumahArAje je pramANe artha karyo che te batAvuM chuM, pachI AkhuM pada pUruM karI TabAkArano artha vicArazuM. bane artha taddana jUdAM daSTibiMduthI lakhAyelA hovAthI eka sAthe te para vivecana thaI zake tema nathI. bane artha karavAmAM keTalAka zabdo padamAM adhyAhAra hoya ema dhArI levuM paDe che. kartAne khare Azaya samaja muzkela che. cetanajI pite upara pramANe pratItijanaka udgAro zuddha cetanA pAse sAMbhaLI have mAyA, mamatAne uddezIne prathama kahe che ke he ThagArIo ! tame have mArI pAsethI bhAgI jAo, dUra thaI jAo, ane he cetanA ! tame have jAgrata thAo ane mane vaLage. A mamatA ane mAyAnI sabatamAM paDI tenI budhi laIne cetanajI tene vaLage che, paNa mArI dRSTi te anubhavaSTi-jJAnaSTi ja che ane te jJAnadaSTimAM je vastuno samAveza thato nathI te sarva dage che, para che, te vastu mArI pitAnI nathI, vizvAsa karavA lAyaka nathI. hAla te cetanajI eTale ke huM pite pArakI budhie cAle chuM paNa te mArI pitAnI zudadha daSTi nathI, te sarva para che, vastugata dharmanI tAtvika daSTithI anya che, avara che ane khAsa muddAne prasaMga Ave tyAre mane pitAne dago denAra che, mane herAna karanAra che, mane phasAvanAra che.* cetanajIne jaNAyuM ke pitAnA svarUpanuM varNana veda, purANa, kitAba, Agama, nigama vigere aneka suprasidhdha graMthamAM kareluM che ane potAnuM vAstavika svarUpa vartamAna vibhAvadazAmAM dekhAya che tethI taddana jUduM che. e hakIkata jANyA pachI ane vaLI pitAne zudadha cetanA jevI suMdara navayauvanA pativratA strI che e vAtathI vAkephagAra thayA pachI te mAyAmamatAnuM svarUpa samaje che, vicAre che ane pachI te kahe che ke-ha ThagArI mAyAmamatA ! atyAra sudhI huM tamArA tarapha lalacAI gayA hatA, tamane mArI strIo samajatA hatA ane tamArAmAM Asakata hatA; paNa have mane mAluma paDe che ke e bAbatamAM huM gAyo - * A pramANe artha karavAmAM prathamanI paMktinA be zabdo mAyA, mamatAne uddezIne belAyelA che ane bIjA be zabdo zuddha cetanAne uddezIne belAyelA batAvyA che, tema ja bIjI paMktimAM cetana pitAne mATe Atma zabda vApare che ane "vaLagyA che " eTalA akSaro adhyAhAra levA paDe che, eTale artha tANI kheMcIne karavo paDe che; paraMtu padanA AgaLa pAchaLanA bhAva sAthe tathA uparanAM padenA bhAva sAthe A artha bahu anurUpa Ave che. kavi jyAM uddagAra kADhe che-dayamAMthI gAne kADhe che tyAre keTaluMka niraMkuzapaNuM vApare che tethI AvI rIte cetanajI pitAne mATe "Atama" zabda vApare ane ja ha ' e uracAra na kare te te tenA vibhAva ane svabhAvadazAnI pheraphAravALI sthitine yogya che ema gaNI zakAya. vi0 ka0 Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIstAlIsamu pa 471 hatA, phasAyA hatA, chetarAi gayA hatA; tevI mane chetaranArI huM luccI strIo ! tame have mArAthI dUra jAe, mArA cheDA choDA, mArAthI AdhI jAe; ane he vahAlI zudhdha cetanA ! tu have jAgrata thA ane mArI sAthe lAga. atyAra sudhI meM tane UMghADI rAkhI che, tArI hakIkata sAMbhaLI nathI, tane uvekhI mUkI hatI, te ThIka thayuM nathI; paNa have tuM jAgrata thA ane mane bheTa, mArI pAse Ava ane mArI hRdayavalramA thA. aTThA ! A AtmA ( huM pote ) atyAra sudhI mAyA, mamatAnI budhdhie cAlyA che jyAre koi vastusaMbaMdha ke sthitinI tulanA karavI hAya tyAre tene mamatAnI dRSTithI ja joi che, tenI gaNanA vyavahArika sthaLa sukha, sagavaDa ane ajJAnane age ja karI che ane tethI AtmA vAraMvAra khATI gaNatarI karIne chetarAyA che, tenI gaNutarI UMdhI vaLI gai che, khATI paDI che, kheATe raste doranArI jaNAI AvI che. teNe je vastune peAtAnI mAnI hatI te pArakI jaNAI che, peAtAnA saMbaMdhIone cAlyA jatA joyA che, peAtAnu dravya ghasaDAI jatuM joyuM che, peAtAnAM sagAMone mAnI lIdhelA vairI tarIke kArya karatA joyAM che. A sa bhUlabharelI ulaTI gaNatarInuM kAraNa e hatuM ke te sanI kimata mAyA, mamatAnA ajJAnamUlaka dheAraNu para karI hatI ane jyAM gaNatarI karavAnuM dhAraNa (Basis ) ja khATu' DAya tyAM pachI tenA saravALA bAdabAkI khATAM ja Ave emAM navAi jevuM nathI. jene vastutaH sukha mAnI saravALAmAM gayuM hatuM te te duHkharUpa hovAthI bAda karavuM joItuM hatuM tevI ja rIte guNAkAra ane bhAMgAkAra paNa ulaTA ja thatA hatA. AvI rIte mAyA, mamatA para sukhaduHkhanI gaNunA karIne cetanajI ( huM pote) atyAra sudhI chetarAyela che, paraMtu have mane spaSTa mAlUma paDe che ke anubhavaSTi e ja mArI STi che. vastusvarUpa yathAsthita jJAnane, agAu jaNAvyuM che tema, anubhava kahevAmAM Ave che. e anubhavaSTi athavA jJAnaSTithI je gaNunA karavAmAM Ave te vAstavika gaNatarI che, sAcI gaNatarI che ane tevI gaNatarI para je mukAma mAMdhyuM hAya te lAMkhA vakhata Take che tema ja gaNatarI karanAranI gaNunAone sAcI manAve che; bAkI e sivAya bIjI dRSTithI kAi paNa gaNutarI karI hAya, sthULa sthiti para tulanA karI heAya te sarva dagAvALI-avizvAsya mAlUma paDe che ane tevI gaNatarI para karelA kAryAM paNa sukhane badale pariNAme duHkha ja Ape che. AvI bhUlabharelI gaNatarI khATI che ema have mane jaNAyu che tethI evI khATI gaNatarI karAvanAra ke mAyAmamatA ! tame have mArAthI dUra khasI jAo, ahIMthI bhAgI jAo ane mArA para tamArA vakra prayAgA kAMI paNa ajamAvaze nahi. jyAre jyAre cetanajI jarA paNa zudhdha dazAmAM Ave che, kAMI zudhdha avamedha thAya tevuM vAMcana ke zravaNa kare che, tyAre tenA manamAM AvA zudhdha vicAra| Ave che ane te vakhate thayelI bhUla para pazcAttApa thAya che, te sAthe have pachI tema na thAya te ThIka tevA vicArane laIne AvA uddagAro nIkaLI Ave che. evI kSaNika bhAvanA lAMbe vakhata Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 zrI AnaMdaghanajInAM pado TakAvI rAkhavA mATe kavie evA prasaMge cetanajIthI belAyelA udgAre atra neMdhI rAkhyA che. enI kiMmata vastusvarUpanA avadha vakhate uccArAyelA zudha udgAranA mArgadarzakatva tarIke bahu moTI che, evI sthiti adhikAra ane prasaMge para AdhAra rAkhe che, paraMtu evA prasaMge eka sarakhI saumya sthiti thatAM vastudarzana yathAtathya thAya che ane tene kAyama lAbha maLe te mATe evA prasaMge thayela saMkuraNuM hRdaya para aMkti karavI ucita che. cetanajIne ahIM ema vicAra thAya che ke-jJAnadraSTi e mArI daSTi che ane bIje sarva dago che e sAdhAraNa vAta nathI. evI vicAraNuthI thayelI buddhine barAbara vikasvara karavAnI ane tevA vicAra karavAnA prasaMgo vadhAravAnI bahu AvazyakatA che. nakAmI vAta karavAmAM ghaNI vAra bahu samaya cAlyo jAya che tene sadupayega thavA sAthe je AvA zudhi vicAre ane te paNa cetanajInA pitAnA AMtara uddaghATana sAthe thAya te bahu lAbha thavA sAthe cetanajIne cheDA vakhatamAM mArga para lAvI mUkanAra thAya che. mumukSu jIve A daSTithI vicAra karavAnI-AtmanirIkSaNa karavAnI bahu jarUra che. ghaNIkharI bAbatamAM A jIva vicAra karato ja nathI ane kare che te tenI tulanA karatuM nathI, upara uparanA vicAranuM phaLa besatuM nathI. zuddha sthitinA khapI jIve tethI yogya mArgadarzaka Azraya taLe vAstavika mArgane sUcavanAra, AtmadaSTi jAgrata karanAra ane svaviSayane avalaMbI rahenAra zubha AtmavicAraNA karavI ane te vakhate svane oLakhavA mATe parabhAvanuM svarUpa paNa teTalA pUratuM vicAravuM ane vicArI yogya nirNaya kare. cetanajI haju A prasaMge vicAra karI kevA kevA uddagAra kADhe che te AgaLanI gAthAmAM jovAmAM Avaze. ene hetu cetanajIne vastusvarUpane zuddha avadha karAvavAnuM che. e Azaya barAbara samajavAthI A aTapaTA padane niSkarSa bahu sArI rIte nIkaLI Ave che. AvI vicAraNuM karavAthI ghaNI vakhata je hakIkatano khulAso zravaNa ke vAMcanathI thatuM nathI te sahajamAM thaI jAya che ane te vakhate manamAM zAMti vyApI jAya che. jJAnadaSTi sivAyanI vastu athavA saMbaMdhasthiti dago denArI che e hakIkta paNa cetanajIne vicAraNAne aMge ja phure che. bhrAta na mAta na tAta na gAta na,* jAta na vAta na lAgata gorI; mere saba dina darasana pharasana, tAna sudhArasapAna pagorI. ThagorI. 2 "(te dRSTi sivAya mAre keI) bhAI nathI, mA nathI, bApa nathI, sagA nathI, * chApelI bukamAM prathamanI be paMkti A pramANe che. "bhrAta ne tAta na mAta ne jAta ne, gAta na vAta na lAgata garI. ' emAM zabdonuM sthAna phare che, arthamAM pheraphAra jaNAto nathI. jAta eTale chokaro e paNa artha thaI zake che. 2 bhrAta=bhAI. mAta=mAtA, mA. tAta-pitA. gAta=sagotrIya, sagA athavA zarIra. jAta=sanAtIya, eka jJAtivALA. lAgata lAge che. gorI suhAvaNI, sArI, cekhI, ujaLI. mere mAre te. darasatradarzana. pharasana=sparzana, vaMdanA, pUjA. tAna=laya. sudhArasa pAna= amRtapAna. pago pAkuM, kharekharuM. Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIstAlIsamu pa 477 nAtIlA nathI ane tenI vAta mane sArI lAgatI nathI. mAre teA badhA divasa tenuM ja dana, pUjana, tAna ane pAkuM amRtapAna che. " bhAva--vaLI cetanajI savizeSapaNe kahe che ke huM mAyAmamatA ! tamArA paricayathI atyAra sudhI huM... mAbApa, strI, putra, sagAMsaMbaMdhIomAM Asakta thai rahyo hatA, teonAM du:khe du:khI thatA hatA, teenA prasa MgeAmAM bhAga lai rAjI thatA hatA, paNa have anubhavaSTi jAgrata thai che, ane te svaSTi che ema jaNAyA pachI anyatra vihAra karavAmAM mane mUkhatA jaNAI che, ane tethI jaNAya che ke-atyAra sudhI jemanI sAthe saMbaMdha karyAM te mAbApa, bhAI, sagAM tathA nAtIlAe mArAM peAtAnAM nathI, mAreA teo sAthene saMbaMdha cirasthAyI nathI, nitya tA che ja nahi ane hAvAneA saMbhava paNa nathI; ane tethI mArAM kharekharAM mAbApa vigere anubhava ja che. mA eTale duHkhamAMthI rakSaNa kare mAtA. e artha vicArIe te vAstavika duHkhathI bacAvanAra mAtA teA jJAnaSTi ja che, kAraNa ke kharuM duHkha-sukha zuM che tenuM bhAna paNa te ja karAve che. AvI rIte sarva zabdo mATe samajavuM. AthI vyAvahArika bhAI nhena, mAtapitA, sagAMsaMbaMdhIA vigere saMbadhI vAta paNa mane sArI lAgatI nathI, gamatI nathI, pasaMda AvatI nathI. teonI vAtamAM mane svAnA Ache vadhatA aMza spaSTa dekhAi Ave che ane te batAvanAra jJAnacakSu che. sthULa cakSuthI je huM samajyA naheAtA, je hakIkata mArI kalpanAmAM paNa AvI nahAtI, je hakIkata meM svapnamAM paNa dIThI nahAtI, vivekapUrNAMka prApta thayela jJAnacakSuthI jaNAi AvI che ane tenAthI mane have sAMsArika saMbaMdhanI asthiratA ane vastugata vAstava sthitine bedha thayA che. Ane laine upara jaNAvyuM tema mane vyavahAru mAtApitA vigerenA saMbaMdhamAM ane temaNe karelI vAtAmAM kAMI ujjavaLatA dekhAtI nathI, kAMi iSTatA jaNAtI nathI, kAMi vizeSatA maLI AvatI nathI; athavA te vAta cAkakhI athavA nirmaLa hAya ema paNa mane jaNAtuM nathI. vastusthiti samajyA vagara upara uparathI je vAta thAya, vastugata dharmAMnI avAMtara sthitinA hArdamAM utaryAM vagara tenuM svarUpa vicAravAmAM ke citaravAmAM Ave e temanA vAstavika bhAva hRdaya para sphure nahi tyAM tenuM spaSTa svarUpa samajAtuM nathI ane tethI evI rIte karelI vAta cAkakhI heAvAnI zakyatA bahu ochI rahe che. ahIM gAta zabdanA artha sagotrIya karyAM che te saMbaMdhane anurUpa che. mAbApa vigere najIkanAM sagAM pachI geAtrIya sagAM Ave che tethI prakrama barAbara jaLavAya che. gAta zabdanA khIjo artha zarIra paNa thAya che. mAkhApa, bhAi vigere paranA mAhu jeTalA herAna kare che teTaleA ja zarIra paranA meha trAsa Ape che, tethI te artha paNa ghaTe che; paraMtu te( zarIra ) kAMI vAta karatuM nathI ane geAtrIyA vAta kare che tethI ghaTe che. jAta zabdanA artha sajJAtIya karelA che gAtrIya pachI jJAtinA mANaso Ave che. te zabdanA bIjo artha putra paNa thAya che ane sabaMdha jotAM prathama atha vizeSa te paNa saMbaMdhane anurUpa che. ' Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 zrI AnaghanajInAM pA te ahIM kharAkhara adhabesatA paNu Ave che. ahIM kahevAnA bhAvArtha e che ke-mane sagAMsaMbadhIo je vAta kahe che te kaI paNa rIte iSTa lAgatI nathI ane have te mane ema jaNAya che ke mArAM vAstavika mAtapitA A anubhavanA AvirbhAvA ja che. jJAnadRSTine aMge ahIM ATha dRSTi para vivecana prAsa'gika gaNAya. temAM cAthI dRSTithI kharAkhara jJAnaSTi jAgrata thAya che ane te dRSTithI AgaLa pragati karanAra cetanajInuM ahIM vivecana che. e ATha dRSTinA khAsa viSaya ahIM bahu lAMkhA thaI paDe tethI atra lakhyA nathI, anya prasaMge para vivecana karavAmAM Avaze ( jIe ceganA viSaya para vivecana ); paraMtu eTaluM teA atra jaNAvavu ceAgya che ke-ATha dRSTi para * yogadRSTisamuccaya' nAmanA zrImAn haribhadrasUrinA graMtha ane te parathI upAdhyAyajI zrImadyazeAvijayajInI karelI ATha sRSTinI sajjhAyA khAsa manana karIne samajavA ceAgya che. ceAthI dIprAthiI samyag edha thAya che ane tyArathI cetanajInI pariNatinI nirmaLatA vizeSa thatI jAya che. e dRSTivAna cetanane pachI mAtApitA, sagAMsaMbaMdhIo je vAta kare te iSTa lAgatI nathI, kAraNa ke teonI vAtAnuM ma'DANu sthaLa-polaka dazA para hoya che. A AThe dRSTinuM svarUpa barAbara manana karIne samajavA yogya che. ane yAgadiSTa kahevAmAM Ave che. samyag Adha thayA pachInI dRSTine samuccaye jJAnavRSTi kahevAmAM Ave che. uparAta graMthAmAMthI enuM svarUpa sadguru pAse vicAravu' ane A graMthamAM vivecana karyu" che te lakSyamAM levuM. e jJAnaSTija mAre teA dekhavAnI vastu che, pUjavAnI vastu che, pAna karavAnI vastu che, laya pAmavAnI vastu che. eka vakhata anubhavaSTi jAgrata thAya eTale A cetana vibhAva dazAmAMthI pAchA haThI jAya che; pachI ene saMgrahasthAna ke rAjamahelA jovA lAyaka jaNAtAM nathI, lakSmIne te pUjA karavA lAyaka gaNutA nathI, sADA-lemana ke madya Adi padArthane pAna karavA ceAgya dhAratA nathI ane mehaka padArthAMmAM laya lagADavI ucita samajatA nathI; tema ja tene mAtitA para prema rahetA nathI, strIputra para meAha rahetA nathI, bhAi sAthe svA rahetA nathI, sagAMnA snehanI jarUra rahetI nathI, yAvat potAnA zarIranI paNa tene darakAra rahetI nathI. ethI pazu vadhAre spaSTa rIte kahIe te teonI vAtA sAMbhaLavI te tenA kAnane pasaMda paNa AvatI nathI. tethI te anubhavane kahe che ke have tA mAre dararAja tAruM darzana thAya, tAruM pUjana thAya, tAruM pAna thAya ane tArAmAM laya pamAya e ja mArI icchA che. AMtaradRSTi jAgRti thatAM cetanajInI AvI suMdara dazA thAya che; tene pachI vyavahAranAM kArya upara, vyAvahArika saMbaMdha upara ane sAMsArika viSayA upara virAga AvI jAya che ane te temAMthI bahAra nIkaLI javA vicAra kare che, bhAvanA kare che, nirNaya kare che. ahIM dana cakSunA viSaya che, tAna kahyu'nA viSaya che, parazana sparze driyane viSaya che ane pAna raseiMdriyanA viSaya che. e rIte artha vicAratAM nAsikAnA viSaya spaSTa thata nathI, pago zabdanA evA kAMi artha thatA heAvA joie paNa te spaSTa thatA nathI. kahevAne Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIstAlIsamuM pa 49 bhAva e che ke-mAre have sa iMdriyasukhanI paryApta tArAmAM che, mAruM dekhavuM, jovu, khAvuM, sAMbhaLavuM e sa tArAmaya che, mane have emAM ja AnaMda AvavAnA che, bIjI kAi vAta mane ruce tema nathI ane mArI iMdriyAnI pravRtti atyAra sudhI je paudbhagalika padArthamAM hatI te dUra karIne have huM tenA sadupayoga karavA udyata thayo chuM ane tema karavA mATe tenI dizA atyAra sudhI vibhAva tarapha hatI te pheravIne have svabhAva tarapha vALI levAne meM nirNaya karyo che. pagerInA atha pAkuM-kharekharuM' ema karyAM che te anumAna parathI saMbaMdhAnusAra karelA che. zuddhAvamedha thAya tyAre cetanajInI AvI ja dazA thAya che. tene te vakhate sabaMdhanu asthirapaNuM ane viSayenuM varasapaNuM spaSTa samajAya che ane tene prasaMge tene nizcaya thAya che ke have peAtAnI sarva zaktinA upayega anubhavaSTine vadhAre vikavara karavAmAM karavA, kAraNa ke pAkuM darazana phsana laya ane pAna e ja che ema tene samajaNapUrvaka vyakta thAya che. AvI zuddha dazA cetanajInI kAI kAI vAra thai Ave che tevA prasaMganA ane teTalA lAbha levA ceAgya che. AkhA manuSyajIvanamAM ekAda vakhata paNa jo evA prasaMga banI Ave ane te vakhate peAtAnI ceAgyatA samajI yAgya aMkuza taLe ceAgya nizcaya thaI jAya teA tenA lAbha bahu maLe che ane te prasaMge je sthiti eka vijaLInA jhabakArAnA AkAramAM thai AvI hAya che tenA lAbha vAravAra-cira kALa ane yAvat anaMta kALa sudhI maLe che. AvA prasaMga jiMdagImAM jyAre maLI Ave tyAre tene pUrNa lAbha levA sAthe te prasaMge ceAgya niya karI levA ane te niNu ce game te bhAge na pheravavAnA dRDha nizcaya karI rAkhavAthI sAdhyanuM sAmIpya thavA sAthe jIvanasAphalya thAya che. prAnanAtha vichurekI vedana, pAra na pAvu / athAga thagorI; AnaMdaghana prabhu darasana oghaTa, ghATa utArana nAva magorI, ThagorI0 3 prANanAthanA virahanI vedanA iMDA na Ave evI hAvAthI tene pAra pAmI zakate nathI. AnaMdaghana prabhunAM darzanarUpa viSama mArga che, (tadrupa) sa'sArasamudrane ghATa utaravA mATe huM nAvaDInI mAgaNI--yAcanA karuM chuM. " 66 * AvA zabda dvArakA sparzI AvyAM' emAM paNa vaparAya che. enA atha dvArakAnI bheTa karI AvyA yAtrA karI AvyA ema thAya che. eTale cetanajInI yAtrAnA viSaya have anubhavadRSTi thaI che, tethI A a ghaTanA yukta jaNAya che. * * athAgane badale nayAvuM ' zabda eka pratamAM che. a samajAtA nathI. azuddha haze ema anumAna thAya che. 3 prAMnanAtha prANanA rakSagu karanAra viSNurekA-virahanI. vedana-pIDA. pAra-cheDA. pAvuM-pAmu. athAga-4nA thAga-pAra-cheDA na Ave tevu. thageA sthaLa, darasana jhAMkhI. eghaTa- avaTa, viSama ghaTarasto. dhATa-saMsArasamudraneA ArA. utArana-utAravAne mATe. nAva-vahANa. mageArI-mAgu chu, yAcanA karuM chuM. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padma bhAva-upara kahI te anubhavaSTi mArA prANanI rakSA karanArI che, mane zAzvata jIvana ApanArI che. enA virahanA mA pAra na pAmI zakAya tevA che, e sthaLa evuM che ke jema UMDAM jaLanA tAga meLavavA muzkela paDe tema tenA cheDA prApta karavA muzkela paDe tema che. matalakha e virahakALa kayAre pUrA thaze te kahI zakAya tema nathI. bahu UMDANuvALA samudramAM pANI keTalu che ane jamIna keTalI nIcI AvI che te jANuvA mATe bahu prayAsa karavA paDe che ane temAM koI vastu paDI gaI heAya te te laI AvavAmAM athAga mahenata paDe che. evI rIte A virahaMvedanAnA mAga athAga che. eka te mAreA peAtAnA mArga avaLA che ane virahakALa bahu lAMbA vakhatathI cAlyA kare che; AthI e virahukALa athAga jaNAya che. mArA prANu tA huM. peAte ja chuM, tene jAgrut dazAmAM lAvavAnI sthitinA mane viraha thayA che ane tenI A sava pIDA che. pIDA kAI bahAranI nathI paNa anubhavadiSTa je mArI peAtAnI vastutaH che tenA ja viraha thayA che ane te apAra jAya che, kAraNu ke lAMbA kALathI tene UMghADI dIdhela che. cetanajI pote A padya khele che ema zarU karela hAvAthI A pramANe artha ghaTe che. samatA jo A paMkti khelatI haiAya athavA zuddha cetanA khelatI hAya tA tenA ane cetanajInA ghaNA vakhatathI viraha thayA che tenI vedanA jenu athAga sthaLa che tene pAra AvatA nathI evA artha ghaTe che. e vedanA eTalI lAMbA vakhatanI-anAdi kALanI che ke teneA vicAra karatAM mArA patto khAtA nathI. athavA cetanajI kahe che ke-te virahavedanAsthaLa athAga-jenA pAra na Ave tevu che. athavA te virahasthaLane pAra letAM huM tA thAkyA chuM, ghaNI mahenata karI paNa tenA patto ja khAtA nathI, 40 AnaMdaghana prabhunAM darzana karavA--tenI jhAMkhI karavI te anubhava che ane te dana e ja avaghaTa che--viSama mArga che. te mArga prApta karavA bahu muzkela jaNAya che. ghaTa eTale rastA-ghATa. avaghaTa eTale viSama mArga, muzkela raste. anAdi kALathI cetanajI evA kumAge caDhI gayA che ke ene sIdhA rastA sUjhatA nathI. e mAyA, mamatAnA kuTila mAgermAM paDI saMsAramAM rakhaDyA kare che ane tethI tene anubhavanA mAgeryAM aTapaTA lAge che. mAhathI enI pravRtti evI viparIta thai gai che, enI dRSTi eTalI capaLa thaI gaI che ke e vizuddha mAne aTapaTA mA samaje che ane saraLa mArgane avaghaTa samaje che. cetanajI pAtAnI mahAvRta sthitimAM AnaMdadhana prabhunAM danane paNa kevI rIte prApta karavAM te samajI zakatA nathI. have cetanajI samajavA lAgyA che ke peAte atyAra sudhI saMga karavAnI khAmatamAM chetarAye hateA. te uparAMta have te vizeSa samajgyA che ke A saMsArasamudranA ghATa utaravA mATe tene vahANanI jarUra che. evA vahANunI garaja sAre athavA tadrupa je Atmika vahANu hAya te te anubhava che. tethI AnaMdaghana prabhunAM darzana karavA mATe ane saMsArasamudranA ghATa utarI pele pAra rahela meAkSasthAna prApta karavA mATe te anubhava-naukAnI mAgaNI kare che. te prabhune vijJapti kare che ke-he mArA nAtha ! huM... atyAra Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIstAlIsamu padma sudhI bahu ThagAyA chuM, bahu chetarAyA chuM, bahu sAthe chuM. mane have mArA sagAMsaMbaMdhInA snehamAM vAstavikatA nathI ema jaNAyu' che ane te badhAM kAraNathI have mAruM saMsAra uparathI mana udvigna thayuM che, paraMtu ApanAM darzana karavAnA mArgonA mane piracaya na hAvAthI e mA mane bahu viSama lAge che tethI ApanuM darzana thAya ane A samudranA pAra pamAya evuM anubhava-jahAja mane game tema karI meLavI ApeA. mArI duHkhI sthiti sAme najara karI, mArA pUrva kALanA doSAnI kSamA karI, mArA upara kRpA karA, mArA hAtha jhAlA ane mane evuM vahANu Ape ke, temAM besI mAruM' sAdhyasthAna prApta karuM, ApanAM darzana karuM ane Apa jevA thauM. have TakhAmAM je artha lakhyA che te vicArIe. enA keTaleka bhAva vicAravA lAyaka che, paraMtu artha tANI-kheMcIne ANyA hAya ema keAi koi sthAna para lAge che. prathama gAthAnA artha karatAM TabAkAra kahe che ke-A vacana zuddha cetanAnuM jaina darzana paratve che. jagatamAM AtmAnI pAchaLa lAgelA evA mAyA, mamatArUpa Thage ! tame jatA raheA, bhAgI jA. mAyA, mamatAnI mati laine AtmA mArI ane anubhavanI sAthe RRgeA kare che, mATe he mAyA-mamatA ! tame bhAgI jAo. zuddha darzana vinA cetanajI sAthe mAreA meLApa karAve evuM jagatamAM kAI nathI. jyAre jyAre cetanajI mane maLavA vALe che tyAre tyAre mAyA ane mamatA cetanajIne evA sapaDAve che, phAsalAve che ane enI buddhine peAtAne kabaje karI le che ke enI sAthe dagA karIne cetanajIne mane maLavA detA nathI ane anubhavane pazu maLavA detA nathI. AvA kAraNathI huM mAyA, mamatAthI kaMTALI gaI chuM ane tene mArAthI dUra thavA kahuM chuM temAM huM zuddha darzana ! tuM mane madada kara. A pramANe vAta karI ane khAsa karIne potAnI ane anubhavanI sAthe mAyA, mamatA dagA karanAra che e vAta batAvIne zuddha cetanA mAyA, mamatAne dUra thavA kahe che. cetanA jANe che ke tenA pati have jAgyA che ane atyAra sudhI je ajJAnadazAmAM hatA, tene dUra mUkI AgaLa vadhyA che. cetanA eTaluM paNa samaje che ke atyAra sudhI cetanajI mAyA, mamatAnI buddhie-zIkhavaNIe cAlI peAtAnI sAthe ane anubhavanI sAthe dagA karatA hatA athavA mAyAmamatA cetanajIne dago karavAnuM zIkhavatI hatI, te have peAtAnuM sAmrAjya calAvI zake tema nathI. AthI zuddha Agamane-jaina darzanane uddezIne cetanA kahe che ke-he mAyA, mamatA ! tame have bhAgI jAe ane mAre ane mArA patinA meLApa have thavA de, ahIM kahevAne bhAvAtha e che ke-jyAre cetanajI vastugata dharmAM oLakhaze, A svaparatu cegya vivecana karaze, parabhAvaramaNutA dUra karaze ane peAtAnI jAtane kharAbara oLakhaze tyAre tenu svarUpa pragaTa thaze. 481 * ahIM atha nIce pramANe che. jagArI=jagatamAM, mAyA, mamatA cetananI mati laine anubhava ane mArI sAthe dagA kare che. A zabdArtha che. 1 Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 zrI AnaghanajInAM padmA tema karavA mATe mahadazAnA tyAga karavA ane yathAsvarUpa vastunA Adha sthira karavA e khAsa jarUranI bAbata che.* +mIjI gAthAnA artha karatAM TakhAkAra kahe che ke-mAre mItanI zI vAta karavI ? paNa mArA bhAI zuddha cetanadhama paNa bhartArane gayA jANI mane bArame guNusthAnake mUkI terame gurusthAnake cAlyA gayA, mArA pitA zuddha cetanatva paNa terame guNasthAnake cAlyA gayA ane zuddha cetanatA mArI mAtA paNa terame cAlI gaI. are ! bIjuM te zuM pazu amArA peTanA putra kevaLajJAna te paNa terame guNasthAnake cAlyA gayA ane goravaNuM vALI huM tene maLatA paNa nathI. AvI rIte sarva mArAthI vegaLA thaI gayA che. mAre te sa divasa huM zuddha darzana! tAruM ramaNu che ane tenA tAnamAM huM raMgANI che, garakAva thaI gai chuM. A pramANe artha karavAmAM zuddha cetanAnA mukhamAM jaina darzana sAthe vAta karavAmAM suMdara bhAva mUkayA che. te khele cheDe zuddhadarzana ! mAre have mAyA, mamatAne ze| doSa devA ? mArA nAtha caitanajI have jAgrata thayA che tethI teonuM have kAMi cAlavAnuM nathI paNa have te zuddha cetanadharma mArA bhAi, zuddha cetanatva mArA pitA ane zuddha cetanatA mArI mA e sarva mane mUkIne terame guNasthAnake cAlyAM gayAM che, mArA putra kevaLajJAna paNa tyAM cAlyA gayA che. (te patinI sAthe gayA che ema TabAkAra lakhe che emAM jarA visaMvAda- Ave che: patinA haju cetanA sAthe paNa meLApa thayeA nathI, tyAM cetanajI sAthe zuddha dharmAM jaI zake niha, paraMtu tenI cetanajIthI jUdI kalpanA karI zaktigata dharmAM tarIke teonI nyArI vyavasthA karI tenu ane cetanAnuM vaividhya batAvatAM jANe te dharmAM hajI AgaLa prApta thavAnA che te upara utprekSA ahIM karavAmAM AvI hAya ema jaNAya che. ) A pramANe mAre koInA AdhAra na heAvAthI huM jaina darzana ! have huM tA tArA upara ja mAruM jIvana gALuM chuM, mAre AkhA divasa ane rAta tArAmAM ramaNutA che, tArAmAM tAna lAgI gayu che ane tArA amRta pAnathI huM tRpta thAuM chuM. aheA ! vizuddha dana ! have mAre tAreA ja AdhAra che ane mArA cetanajI je have jarA jAgrata thayA che teonA ane mArA meLApa karAvI ApanAra jo koi paNa vyakti hAya te te mArA * jinagamane uddezIne A zabdo cetanA khele che. e zabda adhyAhAra gaNyA che ane gerInI sAthe jagArInA a kriyApadarUpe na karatAM jagatamAM evA karyAM che. e vigere arthAM khecIne AvA paDyA che; chatAM TakhAkArane amanana karIne samajavA yAgya che. darzana zabda trIjI gAthAmAMthI ahIM ANyA hAya ema jaNAya che. vi. ka, + A arthAM karavAmAM gArI eTale geArA zarIravALI ema atha karyAM che. pagI eTale raMgANI. bAkI bIjA a lagabhaga upara a karyAM che tene maLatA che paNa Azaya bahu suMdara rIte pheravI nAkhyo che, + anaMta jIvo te sthAnaka prApta karI zakayA che te apekSA ahIM saMbhave che.-5. AnaMdasAgarajI Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pistAlIsamuM pada 483 jANavA pramANe tuM ja che, tArA upara ja have meM dhAraNa karI che ane tArA kartavyane pariNAme mAruM kArya saphaLa thaze, patine meLApa thaze ane mArI niraMtaranI pIDA dUra thaze. mane have mArA bhAI, mAbApa ke putranI vAta paNa sArI lAgatI nathI, teo te terame guNasthAnake jaine beThAM che. mane te mArA patine maLavAnI kharekharI utkaMThA che ane te he darzana! tuM karAvI Apa ane mArA patine mAyA, mamatAnI prapaMcI jALamAMthI cheDAva. vastasvarUpane yathAsthita jJAna ApI divya cakSuthI pratyakSa dekhAtA bhAve vizaddha anumAnathI mArA patine megya rIte batAvIne tuM teone mAre maMdire laI Ava. teo jarA jAgrata te thaI gayA che tethI atyAra vakhata barAbara anakaLa jaNAya che. trIjI gAthAno artha karatAM TabAkAra kahe che ke-AtmArAma+ terame guNasthAnake gayA tenA viyegane pAra pAmI na zakuM, kAraNa ke tyAM mArAthI pahoMcI zakAtuM nathI ane tenuM sthaLa paNa pAmI na zakuM. AnaMdaghana prabhunuM darzana-zuddha jaina darzana patimeLApane mATe viSama ghATa utAravAne mATe suvihita nIkA che eTale pati sAthe meLApa kevaLajJAnamAM thavA mATe nIkA samAna che. mArA patinA virahanI vedanAne pAra huM pAmI zakatI nathI, kAraNa ke te athAga che tethI he prabhu! patidarzanarUpa ghATa utaravAne vAste naukAnI mAgaNI karuM chuM. pativirahanI vedanAne jene anubhava thAya te ja jANI zake. AvI sapta vedanAne upAya karavA mATe pativiraharUpa viSama nadIne lAMbe paTa utaravAne mATe ApanI pAse AjJArUpa naukAnI mAgaNI karuM chuM athavA nakAmArganuM darzana karAvavA Apane vijJapti karuM chuM, ApanI pAse yAcanA karuM chuM, ApanI pAse mAgaNI karuM chuM. A artha karavAmAM pati terame guNasthAnake gayAnI vAta karI che tene bhAva bhaviSyat sthitine aMge hoya ema dhArI zakAya athavA te phaleddeza batAve che. emane maLavAno mArga zuddha darzanarUpa bhAvanaukA ApavAnI cetanA Anandaghana prabhune vijJapti kare che. A AkhA padamAM mukhya vAta zuddha cetanAne prApta karavAnI ane mAyA, mamatAne tyAga karavAnI karI che. mAyA, mamatAnI prapaMcI rItabhAta ane zuddha cetanAnA saraLa mArgo ane te prApta karavAnI cetanajInI zedhaka vRtti cetanajInI gamArgamAM pragati batAve che. mAyAmamatAnI buddhi tajI daI teNe have anubhavanI mativaDe cAlavA vicAra karyo che ane te * ahIM paM. AnaMdasAgarajI jaNAve che ke-pitAnAM mAtapitA tarIke kevaLajJAnano ullekha karI deza batAve che. jenA darzana zratajJAnane aMge che ane kevaLajJAna tenuM phaLa che A hakIkata dhyAnamAM rAkhavAthI bAkArano Azaya samajAze. + ahIM cetana terame guNasthAnake gayAnI vAta karI che te uparanA TabAkAranA artha sAthe barAbara besatI AvatI nathI. vivecana juo. X A artha karavAmAM ghaTa eTale nadIno paTa evo artha karyo che. maga eTale mArga athavA mAguM chuM. baMne artha besatA Ave che. Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 zrI Ana ghanajInAM padA prasaMge zuddha cetanatvanA virahukALa dUra karavA prabaLa IcchA batAvI che, te dazA lAMkhA vakhata sudhI rahe te bahu lAbha thAya. ene mATe cetanajIne meharAjA sAthe mATI laDAi laDavI paDe che, tenuM svarUpa have pachInA padamAM batAvavAmAM Avaze. atre je vAta karI che tene bhAva batAvavAmAM viSama ane aMge keTalIka acarcA karavI paDI che, paraMtu game te artha karatAM eka bhAva spaSTa rIte nIkaLI Ave che ane te mAyA, mamatAnu virasapaNuM ane cetanatvanuM vizuddhapaNuM batAve che. e bhAva spaSTa rIte grAhyamAM lai cetanajIne prApya dharmAM prApta karavA atra sUcanA che ane vibhAvanA tyAga karavA Agraha che. bhAvanaukAnI je vAta prathama paTTamAM karI che tenA bhAva A padamAM vizeSa spaSTa thAya che. e bhAva samajI tevI naukA prApta karavA dRDha prayAsa karavAthI mahAduHkhamaya vibhAvadazAnA aMta Avaze. tethI ghATautAraNu nAvanI yAcanA ucita rIte ucita zabdomAM ucita sthAnake thaI che te kharAkhara lakSyamAM rAkhavuM ane lakSyamAM rAkhIne te meLavavA dRDha bhAvanA karavI ane tene mATe yAgya sAdhanA ekaThAM karavAM, 64 pada che tAlIzamu rAga-TADI catura cetana ! khullA medAnamAM laDIne anAdi kALathI dhAraNa karelI zyAmatA athavA mhAnAM kADhavAnI Teva cheADI daine meADurAjAnA lazkarane jItI le, athavA catura cetana ceAgAnamAM laDe che ane upara kahyuM tevI rIte meharAjAnA lazkarane haThAve che. " cetana catura cogAna larIrI. cetana0 *jIMta lai moharAyako lasakara, /misakara chAMDa anAdi dharIrI. cetana0 1 bhAva-uparanA padamAM jaNAvyuM tema anubhavaSTi cetanajInI peAtAnI che ane mAyAmamatAnI medaSTi deMge karanArI che tethI viSama vAhinInA vizALa paTa uttaravA mATe bhAvanokAnI cetanajI yAcanA kare che. have caitanajIne sa'sAramAM sAvanAra ane a Mdha karI denAra mAhurAjA che enI ane cetanajInI vacce jabarajasta laDAi thAya che. jyAre mAha rAjAne mAlUma paDe che ke-sadyAgamanI sAkhatamAM paDI jaine cetanajI teA mAhune tajI * jIta le eve! pArTa e pratAmAM che. - masakarI evA pAThe eka pratamAM che ane eka pratamAM masakara' pADe che. e pAThanA atha mazkarI eTale ThekaDI ema karIe to gaMbhIratAne abhAva e a thai zake che. 1 cetana=he cetana! caturacAlAka, cogAna=khullA medAnamAM. larIrIlaDIne, laDe chatI le. misakara=syAmatA, jhhAnAM kADhavAM te. A banne atha jUdA che ane banne che. chAMDADI ne. anAdi dharIrI=anAdi kALathI dhAraNa karI che te, anAdi kALathI rAkhelI. che. chata le= atha TI zake Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chetAlIsamuM pada daIne nivRtti nagarImAM javAno prayAsa kare che ane te nagarImAM te pitAthI jaI paNa zakAya tevuM nathI, tyAre cetanajIne chetaravA mATe pitAnA anuyAyIone mekale che tenAthI cetanajI phelAtA nathI, tyAre tenI sAme laDAI karavA sainya mekale che. meharAjAnA prabaLa sainya sAthe cetanajInuM mahAtumula yuddha thAya che tenuM varNana upamitibhavaprapaMca kathAmAM bahu vistArathI cothA prastAvamAM batAvyuM che. temAM viSayAbhilASa maMtrI, pAMca indriyo, kaSAye. nokavA vigere baha AgaLa paDato bhAga le che. e yuddha vAMcavA lAyaka che.* ahIM cetanajIne uddezIne kahe che ke-he catura cetanajI ! tame ceganamAM Ave, khullA medAnamAM AvIne mahArAjA sAthe yuddha karo. gaDhanI aMdara rahIne laDavuM e te kAyaranuM kAma che. jene pUratI hiMmata na hoya athavA jenI pAse bahAdurIthI laDI zake tevuM pUratuM lazkara na hoya te bAyelA banI gaDhanI aMdarathI laDe che ane mAtra pitAne bacAva ja kare che. jyAre pitAnA baLa upara pAke bharose hoya tyAre te cogAnamAM AvI laDavuM e rajapUtanuM kAma che. bahAdura rajapUte maraNIA thaIne laDatA tyAre gaDhane Azraya letA nahi. he cetanajI ! tArI laDAI che te bahAduranI laDAI che, kAyaranI laDAI nathI, bAyelAnI laDAI nathI, nAmardInI laDAI nathI. tuM ekale ho te paNuM tArAmAM eTalI zakti che ke tuM aneka subhaTane mArI haThAve ane tArI sAme moTuM lazkara hoya tene dANadANuM karI nAkhe. rajapUtAnA ItihAsamAM vAMcIe chIe ke sthULa laDAImAM jyAre samarasiMha ane pratApasiMha utaryA hatA tyAre baMne hAthamAM be taravAra laI sAmA lazkaranA hajAre mANasane saMhAra karI nAMkhyo hato, evI laDAI te nakAmI che, e AgaLa upara tane A ja padamAM jaNAze, paNa A Atmika laDAI te bahu upayogI ane zubha pariNAma nipajAvanArI che. tuM aneka subhaTane ekale mArI haThAvI zake tevI tArAmAM zakti che, mATe tuM medAnamAM AvIne meharAyanA kAma, krodha, lobha, meha, mada, matsara, rati, arati, veda Adi aneka subhaTo che te sarvane mArI haThAvIne chatanizAna caDhAva ane atyAre lazkara taiyAra nathI, zarIra sAruM nathI vigere nhAnAM kADhavAnI Teva tane anAdi kALathI paDI gaI che te choDI daIne medAnamAM Ava. haju tane tArA pitAnA baLamAM bharoso nathI te tArI bhUla che. tArAmAM eTalI aciMtya zakti che ke mahArAjAnA AkhA lazkarane tuM uDAvI de ane tAre vijayaDaMko vagADI zake. AkhA jaMgalamAM eka siMha hoya che tene kadi ema lAgatuM nathI ke ATalAM badhAM jaMgalavAsI prANIone te ekale kema pahoMcI zakaze? ke tene cAre bAjuthI e badhAM prANIo gherI * upamitibhavaprapaMca graMthano saMkSepa chapAI gayela che. moTA graMthanuM bhASAMtara vivecana kartA taraphathI bahAra paDI gayela che, temAM A maharAjanA yuddhane je bhAga thA prastAvamAM batAvyuM che te khAsa vAMcavA lAyaka che. + juo A padanI trIjI gAthA paranuM vivecana. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado leze tyAre te kema chUTI zakaze? tene te manamAM khAtarI hoya che ke tenI eka garjanA AgaLa lAkhe prANIo jaMgalamAM haze te sarva jhAMkhAM thaI jaze ane UbhI pUMchaDIe nAsavA maMDI jaze. tArAmAM ethI paNa vadhAre zakti che. tArI eka garjanA barAbara nIkaLaze te mahArAjAnuM prabaLa sinya ane tenAM kuTila zastro sarva nakAmAM thaI jaze, mATe tuM beTA nhAnAM kADhavAM choDI de ane medAnamAM AvA anAdi kALathI cetanajIne evI Teva paDI gaI che ke jyAre jyAre mahArAjA sAthe laDavAne prasaMga Ave che tyAre tyAre te goTA vALe che. sUtre bhaNavA che tethI vihAra thatA nathI, sAdhu mAMdA che tethI rokAI rahevuM paDe che, pratikramaNa karavA IcchA rahyA kare che paNa temAM citta TharatuM nathI, kharaca kare che paNa AgaLa upara karazuM, hAla nahi, abhyAsa kare che paNa hAla jarA dukAnanuM kAma vadhAre che, vyAkhyAnazravaNa, pUjA Adi karavAM che paNa hAla vakhata maLatuM nathI-AvAM AvAM citravicitra manaHkalpita mahAnAM kADhI-miSa karIne dharmakArya karavAnA prasaMga cheDI de che ane tethI maharAya sAthe laDavAne prApta thayela avasara gumAvI nAkhe che. A tene pramAda che, emAM vAstavika ALasa (pramAda) sivAya bIjuM kAMI nathI. pitAnI yogya vastunI kimata na jANavI ane manamAM geTa vALyA karavAthI kaI rIte bacAva thaI zakato nathI. he cetanajI! A tArI bahAnAM kADhavAnI Teva che te cheDI daIne medAnamAM Ave ane mahArAjAnA lazkarane mArIne haTAvI de. e dekhItuM meTuM lAgatuM lazkara tArA avyAhata virya pAse dama vagaranuM che, zakti vagaranuM che, nAma mAtra che. TabAkAra be bAbatamAM bahu sAro khulAso kare che. gAmamAM AvIne ahIM cetanajIne laDavAnuM kahe che te cagAna guNasthAnakarUpa samajavuM. A uprekSA suMdara che. cetanajInI jema jema utkrAMti thatI jAya che tema tema te guNasthAnakamAM vadhatuM jAya che. evA cauda guNasthAnaka che. e guNasthAnakanA medAnamAM AvIne cetanajIne laDavA mATe bhalAmaNa karI che. jema jema maharAjA sAthe cetana laDate jAya che tema tema guNasthAnakarUpa killAe te prApta karate jAya che ane chevaTe kSINameha guNasthAnake pahoMcavA Ave che tyAre mahArAjAne sarvathA parAjya thAya che. misakarane artha TabAkAra zyAmatA-kALAza kare che. anAdi kALathI dhAraNa karelI zyAmatA-karmamaLarUpa tane lAgelI che tene dUra karIne he cetanajI! tuM meharAjAne mArI haThAva. A pramANe TabAkAranA kahevA pramANe artha thAya che. athavA zyAmatA ajJAnarUpa che ema paNa kahI zakAya. AvI ajJAnatA dUra karI athavA samuccaye karmamaLa dUra karI, pitAnI sthiti samajI, keTalIka ujajavaLatA pragaTa karI ane bAkInI vizuddhatA pragaTa karavAno nirNaya karI guNasthAnakarUpa medAnamAM AvI cetanajI maharAjA sAthe tumula yuddha kare evI atra bhalAmaNa karI che. cetanajI jyAre mithyAtva guNasthAnaka para hoya che tyAre te bahudhA ajJAnathI AcchAdita hoya che, paraMtu jema jema te sthAnathI Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seMtAlIsamuM paddha AgaLa vadhato jAya che, meharAyanA keTalAka subhaTane haThAvI navAM navAM sthAne prApta kare che, tema tema tenI zyAmatA dUra thatI jAya che ane ajJAna ghaTatuM jAya che. AvI rIte chevaTe te maharAyane haThAvI, zyAmatA taddana alpa karI, ajJAna dUra karI, sarvajJa sarvadaza thaI rAjadhAnImAM praveza kare che. tenI pragati kevI rIte thAya che te bahu saMkSepathI paNa muddAsara rIte nIcenI gAthAmAM batAve che. misakaranA uparokta bane artha egya che. e sivAya ene mATe mazakarI." e pATha eka pratamAM che. eTale anAdikALathI tAre gaMbhIratA cheDI daIne beTI laDAI karavAnI-ga karavAnI Teva paDI che te choDI de, tArA rUpane yegye gaMbhIratA tuM dhAraNa kara ane bALacAla-chokaravAdIpaNuM choDI de. tAre je duzmana sAthe laDavAnuM che te aneka sAdhanasaMpanna che. tenI sAthe laDavAmAM mazkarI cAle nahi. tAre tArA nAmane yogya meTAI- gaMbhIratA rAkhavI joIe. tuM e laDAIne chokarAne khela samajIne anAdikALathI cAle che temAM tArI bhUla che. have jarA tArA nAmane yogya meTAI tuM dhAraNa kara. A artha paNa sAro bhAva batAve che. larIrI" e zabdanA laDe che athavA laDIne e bane artha thAya che ane te banethI eka sarakho bhAva Ave che. A pramANe laDAI karavAnI bhalAmaNa karIne have te kevI rIte karavI ane tenuM pariNAma zuM Avaze te batAve che. nAMgI *kADhala tADa le duzamana, lAge +kAcI doi gharIrI; acala abAdhita kevala manasupha, pAve ziva daragAha bharIrI. cetana0 2 taravAra ane tIkSaNa kADhalavaDe duzmanane mArI nAkha, temAM kAcI be ghaDI lAgaze, (ema karavAthI) tuM acaLa abAdhita kaivalya maMtrI athavA kartA thaIne sarva sukhathI bharelI zivarUpa daraghA-kacerI prApta karaze." * " kAla'ne badale eka pratamAM " kADhIla" ane ekamAM " kATila' pATha che. ' kADhale " e pATha chApela bukamAM che te koI pratamAM nathI. artha nahi besavAthI evo pATha manathI sudhArI nAkhyo haze ema anumAna thAya che. kAila e eka jAtanuM hathiyAra che je te bhASA na jANanArane samajAya tema nathI + kAcIne badale "kAca" pATha bhI. mA. lakhe che te koI pratamAM nathI ane gharI sAthe liMgavyatyaya karanAro hovAthI te pATha ayukata jaNAya che. : manasakane badale eka pratamAM " guna saba" ema pATha che te azuddha che. bAkInI sarva pratamAM upara lakhyo che te ja pATha che. 2 nAMgItaravAra, khaDaga. kADhala=zastravizeSa (khaMjara jevuM ). tADa le=mArI lephaTake lagAva. kAcIkAMIka ochI, pUrI nahi. daI gharI=aDatALIsa miniTa. acala =halacala vagarane. abAdhita badhA pIDA rahita. kevala-kaivalyajJAnarUpa. manasupha maMtrI athavA bIjo artha sarva kAryane kartA ema thAya che ( TabAkAra). ziva=mekSarUpa, daragAha=daradhA athavA kacerI. bharI paripUrNa sukhathI bharelI. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA bhAva--myAna vagaranI taravAra ane tIkSNa kADhalavaDe tuM duzmanAne mAra. mAkSa pAmavAnI rucirUpa taravAr ane svarUpa prApta karavAnA premarUpa kADhalavaDe tuM mAhurAjAne mArI haThAva. tAre manamAM te vakhate yA rAkhavAnI nathI. tuM manamAM ema vicArIza nahi ke dayAmaya arhiMsA dharmanA anuyAyI hAvA chatAM tArAthI saMhAra kema karAya ? kAraNa ke pUrve tItha karArdike paNa tema ja karyu. che ane tAre teone mArga pakaDavAnA che. eka caityavaMdanamAM kahyuM che ke tIrthaMkara mahArAja 48 guru pAse bhaNiyA nahi, paNa saghaLuM jANe; bheLa vinA paramesarA, sukha saghaLAM mANe. rAga nahi paNa rIjhave, vi vinAM mana dveSa nahi paNa TALIyAM, savi karmanA sa. sevA phAve sau bhI, nAma dharAve sAdhu; sAdhya dharAvaNu ke nahi, sUkSama nirALAdhu. A prabhunA mArge tAre cAlavAnu che tethI tAre meharAjAnA sainyanA sa'hAra karatAM jarA paNu vicAravAnuM nathI. tAre te hAthamAM ughADI taravAra ane kADhala laIne medAnamAM jarA paNa bhaya rAkhyA vagara utarI paDavuM. aneka karmAM je atyAre tane vividha prakAre trAsa Ape che ane prathama dRSTie sakhyA ane sattAmAM apratihata lAge che te sa upara tuM ekalA sAmrAjya meLavI zake eTalI tArAmAM zakti che. tArI evI aciMtya zaktine tuM jANutA nathI, tane tenI khakhara nathI, tane tenA mahimA kharAkhara samajAyA nathI. jyAre tuM maharAjAnA lazkaranA saMhAra karavA maMDI jaI kSapakazreNI mAMDIza tyAre sarva karmanA nAza karatAM tane pUrI e ghaDI paNa thavAnI nathI, AThamA gurusthAnakethI kSapakazreNI mAMDI cetanajI jyAre pragati kare che tyAre aMtarmuhUrtanA kALamAM te terame guNusthAnake AvI jAya che ane te pahelAM te mehanIya karmanA sarvathA nAza kare che. AvI rIte aDatALIza miniTathI paNa ochA kALamAM tuM mAhanIya karmonA nAza karI zake tevI tArAmAM tAkAta che, kanA moTA samUhane pradezeAyathI vedI nirjarA karIne tuM taddana duzmana vagaranA thaI jAya evI tArA potAmAM zakti che ane tema karavAmAM tane vakhata paNa bahu lAge tema nathI. AvI rIte svasvarUpa pAmavAmAM ADA AvatA duzmanane mArI haThAva ane hatapradyuta karI de. A pramANe karavAthI tane zuM lAbha thaze te have batAve che. tu sarva vastunA AdharUpa kaivalyajJAnane prApta karIza ane tenI sAthe vaLI zivasthAna prApta karIza. enA mahimA khatAvatAM keTalAMka upayAgI vizeSaNeA batAvyAM che te samajavA ceogya che. A saMsAramAM moTAmAM moTI pIDA-upAdhi tAre ahIMthI tahIM ane tahIMthI ahIM doDadhAma karavAnI cheH jarAmAM tuM manuSya thAya che, vaLI tiryaMca thAya che, pAcho vaLI deva thAya che, pAchA vaLI tiya "cAdinA bhava karI nArakImAM jAya che. AvI rIte nArakI nigeAdamAM tathA khIjI gatiemAM rakhaDyA kare che; eka bhavamAM paNa TharIne ThAma besatA nathI; tene badale tane evuM Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che'tAlIsamu' padma 489 sthAna prApta thaze ke tArI AvI rakhaDapaTTI bilakula maTI jaze ane tu acaLa thaI jaIza. vaLI tane ahIM zArIrika ane mAnasika aneka prakAre khAdhA-pIDA niraMtara thayA kare che, paraMtu vyAdhinI pIDA, viyeAganI pIDA, mRtyunA zAka, dhananA nAza vigere vigere aneka prakAranI Adhi, vyAdhi ne upAdhithI bharapUra A saMsArasthAna tajI daine tu tadna akhA* Sita thaI jaze. vaLI tuM e sthitimAM kaivalyajJAnarUpa sa vastune bedha pAmIza eTale tu sarva vastunuM svarUpa svataH samajI zakIza. atyAre te avyavasthita rIte, vastudharmanA medha vagara gATA vALe che ane saMsAramAM herAna thAya che, paNa tyAM te kevaLajJAnarUpa munasaph-vachara-maMtrI tane maLaze. tamAkAra munasanA atha sarva kAryanA kartA ema kare che e zabda munasaphI uparathI Avye hAya ema jaNAya che. AvI rIte acaLa, abAdhita thaIne kaivalyajJAnarUpa munasane prApta karIne tuM zivasthAna prApta karIza je anaMta jJAna darzana, cAritra, vIryAdi sAthI ala'kRta che. AvI meAkSarUpa daragAha eTale mahaMta puruSAnu aMtima nivAsasthAna, tane meharAjA sAthe ceAgAnamAM laDAi karavAthI ane tenA upara jaya meLavavAthI prApta thaze, mATe have tuM bahAdurI karIne medAnamAM Ava ane tene parAjaya kara. moTA saMta athavA pIranA chevaTanA nivAsasthAnane eTale ke jyAM tenA bhUmidAha karavAmAM AvyA hAya che te sthAnane musalamAna daraghA kahe che, ane bauddha leAkeA stUpa kahe che ane jaina dharmamAM paNa e ja zabda vaparAya che. zivasthAnamAM anaMta tIrthaMkarA tathA bIjA viziSTa jJAnIe chevaTanuM sthAna karIne rahyA che tethI atra tene zivadaraghA kahevAmAM AvI che athavA daraghAnA atha kacerI paNa thAya che. A trIjA ane cAthA pAnanuM pannuccheda acaLa, akhAdhita ane kaivalya munasarUpa zivadarA prApta kare ema paNa thaI zake ane tuM acaLa, abAdhita heAI kaivalya munasaph ane zivadarA prApta kare ema paNa thai zake. baMne rIte artha karavAthI chevaTanA bhAva tA eka ja Ave che. 'bharI'vizeSaNu tenA artha bharapUra ema thAya che. ja che ane badhI bAbatanA sAra eka ja che ke-taravAra kADhavAmAM ke kADhela kADhavAmAM athavA tenAvaDe zatrune saMhAra karavAmAM prathama te A cetanajIe zatrune oLakhavA joie, tene oLakhyA pachI ja tenI sAthe laDI zakAya. zatrune ALakhavAnI sAthe prApyanA lakSyabiMdunu spaSTa jJAna joie ane te prApta karavA dRDha nizcaya joIe. AvI rIte jyAre cetanajIne spaSTa khAdha thaI jAya che tyAre pachI te samarAMgaNamAM zatrunA evA nAza kare che ke tenuM varNana karavuM muzkela che. enA thoDA bhAva agiyAramA padmamAM batAvye che. emAM jyAre svajane ' ahA ahA ' kahIne cetanajIne sAmAzI Ape che tyAre sahRdaya vAMcanAranI AMkhamAMthI harSAzru AvI jAya che. A padane ane agiyAramA padanA bhAvane bahu najIkanA saMbaMdha che ane eka pratamAM A baMne pAne anukramamAM eka bIjAnI sAthe mUkayAM che. kara Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 zrI AnaMdaghanajInAM padmA ahIM je taravAra batAvI che te avicchinna rucirUpa che te paNa agiyAramA padathI spaSTa thAya che. sujJa cetanajI ! have jAgrata thAo, zatruone oLakheA, teo sAthe tumula yuddha karavAnI taiyArI kare, taravArAdi hAthamAM le ane medAnamAM AvI zatrune parAjaya karA ane chevaTe acaLa, akhASita sthAna prApta karI anaMta AnaMda uThAveA; tamArA sAru cetanA vATa jue che, tamArA piravAra tamAruM parAkrama jovA Atura che ane sumati te atyAra agAu tamArI pAse AvIne tamane bheTI gai che. anADhi kALathI mhAnA kADhavAnI Teva che te mUkI do ane pramAda tajI laDAImAM jhukAvI do. laDAInA buMgIe vAge tyAre kharA rajapUta besI rahetA nathI, TADhA jevA dekhAtA ekalakaDI zarIravALAM rajapUte paNa jussAthI ubharAi jAya che, strI, putra, ghara ke dhananI darakAra karyAM vagara pharaja samajIne saMjja thaI jAya che ane sAdhya prApta karyAM vagara pAchA pharatA nathI. tame te pramANe vicAra kareA ane niSNuya karI tame te sAdhya prApta karI tyAM ja rahevAnA che ane tamAza sAcA parivAra paNa tamArI vATa joi rahyo che, mATe have A raNuziMgaDAnA avAja sAMbhaLI pharajanA AhvAnane vadhAvI le ane yuddhamAM jhukAvI de; AvI satbuddhi ane vastusvarUpa oLakha vAnI ghaDIe sa`sAracakramAM koIka vAra ja Ave che, e vicArI-samajI-dhyAnamAM lai pramAdanA tyAga kareA ane medAnamAM AvI jAo. aura larAi lare so borA, sUra pachAre bhAu arirI; dharama marama kahA bujhe Xna aure, rahe AnaMdaghana pada pakarIrI. cetanajI0 3 " bIjI laDAI laDe tene khAvarA-gAMDA samajavA, zUravIra mANasA tA bhAvazatrunekharekharA vAstavika duzmanAne pachADe che. dharmanA mane zuM karavA pUche che ? te kAMi avara nathI; AnaMdadhana bhagavAnanA padane pakaDIne rahevu' (te ja dharmanA ma che). bhAvabahAdura mANasA heAya che te pAtAnA bhAva duzmanAne mArI haThAve che, pachADIne jamIna para nAkhe che, bhAMbhegA karI de che. sAdhAraNa (manuSya) duzmano sAme laDavuM e te prAkRta mANusanuM kAma che. bahAdura rajapUta strI, vRddha, glAna athavA hathiyAra vagaranA mANusa upara zastra ugAmatA nathI; tevI rIte kharekharA bahAdura mumukSu hAya che te potAnA bhAvazatru * bhAute badale ' nAu ' pADe chApelI mukamAM che. tene atha pharI vAra na Ave tevI rIte ema thAya che. vivecana jue. banne pratamAM bhAu zabda che ane te ucita jaNAya che. x 'na' akSara banne pratamAM nathI. 3 aurakhIjI. khArA=bAvarA, gAMDA. sazUrA, bahAdura mANaso. pAra=pADe, bhUmi upara nAkhe. bhA=bhAva. arirI=duzmanAne maramakkama, guhya hakIkata. kahA=zA mATe? zuM samajavA? mujhe= pUche che, jANe. aura=avara. pakarI=pakaDIne. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che'tAlIsamu' padma 491 sAthe laDAi kare che ane tene parAjaya kare che. sthULa laDAI laDI nAnuM sarakhuM rAjya meLavavu' emAM kAMi dama nathI, kAraNa ke jyAM sudhI rAgadveSane nAza thayA nathI tyAM sudhI zatrutA ghaTatI nathI paNa vadhe che. zatrune jarA paNa prasaMga maLe, bahAranI madada maLe athavA peAtAnA rAjyamAM kAMI khaTapaTa thAya ke turata te laDAI jamAve che ane vaLI laDAI karIne vera-virAdhathI je kilaSTa karyuM baMdhAya tethI bhavAMtaramAM aneka du:khayAtanA sahana karavI paDe che. AvI laDAi laDavI e bahAdura mANasanuM kAma nathI, sAkSepa STivALA jIvanuM kAma nathI, DAhyA mANusanuM kAma nathI. je laDAi laDavAthI acaLa, abAdhita zivadaravA prApta thAya ane jethI kaivalyajJAnarUpa vizALa meSa spaSTa rIte pragaTa thAya te laDAI laDavI ucita gaNAya. e sivAyanI khIjI laDAi laDe tene khAvA-gAMDA samajavA. gAMDA manuSyanI nizAnI e che ke-e jo ke sarva kArya kare che paNa tenA piraNAmane ane tenA lAbhAlAbhane te vivekapUrvaka vicAra karI zakatA nathI. sthULa laDAI karanAra samajatA nathI ke e laDAI te parapariNatinI che, emAM svabhAva ke svaguNu prakaTa thAya, vastutaH peAtAne lAbha thAya evu kAMi nathI ane AvI rIte vastusvarUpa samajyA vagara je laDAi kare che tene gAMDA athavA mUkha kahevA e tattvaSTie barAbara che, je laDAi laDIne mahAn rAjya prApta thAya ane prApta thayA pachI jAya nahi enuM nAma laDAi kahevAya; khAkI je laDAithI AMkhane aLakhAmaNI lAge-jovI na game evI lehInI nadIe cAle ane pariNAmamAM bahu TUMka vakhata mATe kadAca eka nAnuM sarakhuM rAjya maLI jAya enuM nAma kharI laDAi kahevAya nahi. zatrune evI rIte parAsta karavA joie ke eka vAra hAryAM pachI te pharI vAra UbhA thAya nahi, laDavAnA ke sAme AvavAnA vicAra paNa karI zake nahi ane laDIne meLavelA sthAnamAM tenA praveza paNa thai nahi, AvI rIte AMtara duzmananI sAthe laDAI karI hAya ane tema karIne bhAvazatrune pachADI nAkhela hAya tenu nAma laDAi kahevAya. cetanajI ! tame atyAra sudhI sthaLa laDAI laDavAneA khyAla karyAM karA che te mUkI do ane AvI bhAva laDAi laDI, meharAyane tenA lazkara sAthe parAsta karI, tene keda karI, kArAgRhamAM nAkhI do ke pachI tamAre koi paNa prakAranI laDAI laDavAnuM khAkI rahe nahi ane jItIne prApta karelI tamArI zAMti-sAmrAjyavALI nivRtti nagarImAM tamAreA acaLa nivAsa thAya. : sUra pachADe nAu arIrI ' AvA pAThAMtara e jagyAe che. zUravIra mANusa duzmanane evI rIte pachADe ke te nAu eTale pharI vAra Ave nahi. bahAdura mANasanI laDAimAM evI khUkhI hoya che ke te TUMka vakhatanI jIta meLavatA nathI. paraMtu zatrune evA jhera kare che, evI rIte pachADIne bheAM bhegA karI de che ke te pharI vAra uThavA ja pAme nahi, phrI vAra sAme laDavA ja Ave nahi. nAune badale bhAu pATha vadhAre suMdara ane aghaTanA yukta che. AvI rIte amuka laDAI laDavI ane amuka na laDavI evI vAta cetanajIne kahI, Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM para tyAre cetanajIne zavAbhAvika rIte zaMkA thAya ke dayAmaya dharma hovA chatAM AvI rIte zatrune nAza karavAnuM sUcavyuM te kema ghaTe? kAraNa ke zatru para paNa dayA karavAnuM vAraMvAra zAstramAM sUcavyuM che. bhAvadayA ane svarUpadayAnuM svarUpa haju cetanajIne barAbara vyakta thayuM nathI tethI kadAca AvI zaMkA utpanna thAya te tene saMtoSa ApavA mATe chevaTe cetanajIne uddezIne kahe che ke he cetanajI ! dharmane marma tame zuM karavA pUcho che? temAM bIjuM kAMI nathI. AnaMdaghana bhagavAnanA padane pakaDIne besI rahevuM e dharmane marma che. dharmane marma jANavAnI tane IrachA thaI che tethI te dhanya che, bhAgyazALI che, kAraNa ke evA praznane prasaMga paNa bhAgyavAna manuSyane Ave che. ghaNAkharA manuSya te saMsAramAM eTalA badhA utarI gayA hoya che ke tene bhAvazatru ane dravyazatrune taphAvata jANavAnuM ke te saMbaMdhI prazna karavAne avakAza ke prasaMga maLatuM nathI. tane huM TUMkAmAM kahuM chuM ke AnaMdaghananA padane vaLagI rahevuM, teonA kathita mArge cAlavuM ane teonI AjJAne anusaravuM e dharmane marma che. paMcamahAvrata jevA yamane AdarI, egya niyama dhAraNa karI, atyaMtara zatrune nAza kare, prabhunI AjJAne anusarI pitAnI yegyatA ane adhikAra pramANe sadgurunA Azraya nIce vega ane kriyAmArgamAM praveza ane pragati karavI ane khAsa karIne dareka prasaMge aMdara rahelA zuddha citanyasvarUpane vicAravuM ane paramAtmabhAva pragaTa karavAnuM lakSya niraMtara sAmIpyamAM rAkhavuM-A dharmane marma che. AnaMdaghana mahArAja zrIdharmanAthanA stavanamAM kahe che ke -"dharama dharama sarva prANIo kare che paNa dharmane marma samajatA nathI " ane pachI AgaLa vadhe che tene bhAva e che ke "jeTalI mananI deTa hatI teTale A prANI dharmanI zodhamAM deDyo jAya che paNa pitAnI pAse rahelI premanI pratIti vicAravI ane tene barAbara samajavA mATe gurugamane jeDI levI e kartavya che" dharmajinezvaranA stavanamAM je bhAva bahu viratArathI batAvyuM che tene ahIM saMkSepathI kahetAM samajAve che ke- AnaMdaghananA padane vaLagI rahevuM e dharmane kharekhara marma che. AnaMdaghana prabhunA Azraye rahevuM, teonA upadeza pramANe vartana karavuM ane teomAM pragaTa thayeluM paramAtmasvarUpa svamAM pragaTa karavA prayAsa karo e dharmane marma che. e marma jyAre samajAya tyAre meharAjAnI sAthe cagAnamAM AvIne laDavAmAM dayAdharmane jarA paNa virodha AvatuM nathI e spaSTa rIte samajI zakAya tevI hakIkata che, kAraNa ke emAM svadayA che ane kaI prakAranI dravyahiMsA nathI. AnaMdaghana pada karI ne sIdho artha AnaMdasvarUpa paramAtmAnA paga pakaDIne rahe eTale paramAtmAnA dAsabhAve varte e dharmanuM rahasya che ema thAya che. A bhAva paNa sAre che. jyAM sudhI dAsabhAve vartavAnI irachA barAbara thatI nathI tyAM sudhI zuddha svarUpanuM sAdhya samajAtuM nathI. e te pragaTa hakIkata che ke rAgadveSa rahita bhagavAna kAMI ApI devAnA nathI ane teonI stuti karavAthI te prasanna thavAnA nathI, paraMtu teonA dAsabhAve Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aetAlIsamu pa 493 vavAthI te Adarza jIvana pUruM pADI svasvarUpavicAraNAne prasaMga Ape che ane evI rIte eka vAra svarUpajJAna thai jAya ane sAdhyanu lakSya sthira thaI jAya tyAra pachI te AtmA paramAtmAnA padanI bhAvanA karI zake che, AvI sthiti prApta karavA mATe AnaMdaghana bhagavAnanA padanI sevA karavAnI ane tenA dAsabhAve pravavAnA niya karavAnI khAsa jarUra che, mumukSu jIvanA lakSyasthAnanA niya mATe tenI khAsa AvazyakatA che ane te pramANe karavAthI ahu lAbha thavAneA spaSTa prasaMga che. ene mATe zrI AnaMdaghanajI mahArAje e vicAra jUdA jUdA rUpamAM ghaNI jagyAe batAvela che eTalu kahevAnI ja jarUriyAta che. A bhAva vizeSa spaSTa karavA hAya temaNe kavinuM banAveluM zrI dharmanAthanuM stavana vicAravu, dhanA ma jANavAnI jijJAsA thavI e bahu bhAgyeAdayanI nizAnI che, e vAta mA ja kavie zrI zAMtinAthajInA stavanamAM spaSTa jaNAvI che. evI jijJAsA thavI muzkela che te sAthe kharAkhara jJAna Ape evA sadgurunA yAga thavA e paNa teTaluM ja muzkela che. A AkhA padamAM mAharAjA sAthe UghADI rIte medAnamAM AvI yuddha karavAnI vAta karI che e bahu AnaMda Ape tevI, samajavA lAyaka ane AdhadAyaka hakIkata che. enI sAthe prasaMge bIjI keTalIka hakIkata bahu upayAgI kahI che. dAkhalA tarIke anAdi kALathI mhAnAM kADhavAnI A cetanajInI Teva che tenuM svarUpa peAtAnuM caritra avaleAkana karavAthI barAbara samajAya tema che. jyAre manuSyasvabhAvanuM khArika avaleAkana thayuM hoya tyAre ja ekAda zabdamAM rahasyanI vAta lakhI zakAya che. ApaNe vastusvarUpane jarA edha thayA pachI paNa kevA goTA vALIe chIe te ApaNA peAtAthI ajANyuM nathI. lagabhaga dareka zubha prasaMgeA prApta thAya che tyAre ApaNe AvI ja rIte tene gumAvI besIe chIe. vAra anaMtI cukIA cetana, eNe avasara mata cUke. '+ AvI rIte anatI vAra ApaNe AvelA prasa'gA cUkI gayA chIe ema je cidAnaMdajI mahArAje kahyuM che te AvAM jhhAnAM kADhIne karyuM haze ema jaNAya che. zivadaraghA prApta karavAnI, bIjI sthUla laDAI laDavAnI mUkhatAnI ane bhAvazatrunA nAza karavAnI tema ja dharmanA mA~ samajavAnI vAta karI che te pratyeka vAta para eka eka moTo nibaMdha lakhI zakAya ema che. viziSTa lekhako ochA zabdomAM keTalA bhAva batAvI zake che te ATalA uparathI samajAyuM haze. kavinuM cAtu samajavA sAthe parapariNatinA tyAga karI maharAjA sAthe kharAkhara laDAI karavA mATe cAgAnamAM AvavAnuM atra je AhvAna karyuM che tene samajIne pakaDI levuM ane Ave prApta thayelA zubha avasara javA na devA e zUravIra mANusanuM khAsa lakSaNa ane kanya che. ema nahi karavAmAM Ave te AnaMdaghana mahArAjanI dRSTie te ApaNI ** jIe AnaMdaghanajIkRta seALamA zrI zAMtinAthajInuM stavana, gAthA khIjI. x jue cidAnaMdajI mahArAjakRta pudgala gItA, gAthA 49 mI. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pada paNa "bAvarA mAM gaNatarI thavAnI che ema punarAvartana karIne batAvavAnI khAsa jarUriyAta che. sujJa DAhyA mANase gAMDAmAM khapavA IrachA na rAkhe e te svAbhAvika che; tethI ApaNuM dUra karI vijJApaNuM Adaro ane te mATe yogI mahArAja je bhAva atra pradarzita kare che te pragaTa karavA nirNaya kare. A ApaNuM vAstavika kartavya kSetra che ane tenA vijayamAM A bhavayAtrAnuM sArthakya che. pada suDatALIsamuM rAga TeDI piya* bina niza dina jhulaM kharIrI, piya0 lahuDI +vaDIkI kAMni miTAi, dvArateM AMkhe kaba na TarIrI. piya. 1 "pati vagara huM rAtadivasa kharekharI jharyA karuM chuM. nAnA moTAnI zarama maTADI daInemUkI daIne bAraNamAM (jatAM) mArI AMkhe kaMI vakhata paNa aTakatI nathI-baMdha thatI nathI." bhAva-chatrIzamA ane ekatALIzamA padamAM je virahadazAnuM varNana karyuM che te bhAva ahIM vizeSa spaSTa kare che. A virahajharaNAmAM karelA AlApa sumati athavA zuddha cetanAnA belelA samajI zakAya che. baMne rIte tenI arthavicAraNA thaze. mane artha batAvyuM che te zuddha cetanAnA mukhamAM AkhuM pada mUke che ane TabAkAra sumatinA mukhamAM mUke che. baMne bhAva sAre artha Ape che. aneka prakAranI vAta thayA pachI paNa pati nija maMdire padhAratA nathI ane kulaTA strIonI vaka jALamAM phasAyA kare che, e saMbaMdhamAM zuddha cetanAne zeka samAte nathI, pati virahathI tene cena paDatuM nathI ane tethI jevI rIte sAdhAraNa virahiNI strI pati paradeza jAya tyAre aneka prakAranA kAlApa kare che tevI rIte zuddha cetanA pitAnI sumati sakhInI pAse athavA sumati pitAnI zraddhA sakhInI pAse hadayanI vAta kare che. he sakhI ! mArA hRdayavallabha mehanamarti prANapati mAre maMdire padhAratA nathI ane jyAM tyAM bhaTakayA kare che tethI mAre patine mahAviraha thayuM che ane te virahamAM huM pati * piyAne badale be pratamAM "piyA" pAThAMtara che. + " laharI vaDIri kauna miTAI ' evo pAThAMtara eka pratamAM che. eno artha samajAI jaze. 4 eka pratamAM " dvArati AMkha' evo pATha che ane eka pratamAM " kArite AMkhe " evo pATha che. sarva pAThanA artha eka sarakhA thAya che. 1 piya= priya, pati. bina vagara. nizadina =rAtadivasa. puruM=khUruM chuM, du:khI thAuM chuM. kharI= kharekharI. lahuDI-laghu, nAnI, vaDIkI=moTAnI. kAMni=kahevAnuM, zarama. miTAI=mUkI daIne, dhArA~=%AramAM, bAraNAmAM. AMkhe=AMkhe, cakSuo. kaba=kaI vakhata. na TarIrI=TaLatI nathI, baMdha thatI nathI. ation International Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suDatAlIsamuM paDa 45 vagara kharekhara khUruM chuM, pativirahiNI strIne jema khAvuM-pIvuM bhAve nahi, sArAM kapaDAM, AbhUSaNa paheravAM game nahi ane manamAM aneka rIte aneka prasaMge zoka thayA kare tema pati vagara huM kharekharI baLyA karuM chuM, jharyA karuM chuM ane pachI te zekamAM ne zekamAM nAnA moTAnI zarama mUkIne pati AvavAnA dvAra para mArI AMkhe evI sthira thaI jAya che ke tyAMthI te khasatI nathI. AryAvartanI kulIna strIo jeo saMyukta kuTuMbamAM rahe che te vaDIlanI hAjarImAM pati sAthe vAta karatI nathI ane pati sAmuM paNa joI zakatI nathI tathA dezanA rivAja pramANe vadhAre ochuM mukha upara vastra oDhI gRhamAM maryAdAthI varte che. pAzcAtya vicAranA phelAvA sAthe A rivAjamAM parivartana thatuM jAya che ethI thanAra lAbhAlAbhanI tulanA karavI atra aprastuta che. vAta eTalI che ke-nAnA moTAnI yogya maryAdA sAcavavAne kuLavadhune dharma prAcIna paddhati pramANe yogya manAya che. zuddha cetanA kahe che ke-A Arya strIne maryAdAdharma che te paNa pati virahanA zekamAM huM te visarI gaI ane gharanA sarva mANase jANe te pramANe patine AvavAnA dvAra para najara TakAvIne-vATa joine besI rahI chuM. pati AvavAnA hoya te mArga tarapha jovAne badale meDhA upara cheDe nAkhI te mArgathI dUra cAlyA javAno rivAja tajI daI huM to virahaghelI banI, patinA mArganuM nirIkSaNa karyA karuM chuM. pati kaI paNa vakhate AvI caDhe ema mane manamAM lAgyA kare che, kAraNa ke teo hamaNuM bolI gayA che ke have teo amara thaI gayA che, have je teoe je hakIkata jaNAvI che te pramANe vartana kare te teo jarUra thaDA vakhatamAM mane maLavA mATe AvavA joIe ane tethI huM teone mArga joyA karuM chuM. pati eka vakhata mArga para AvI jAya che to pachI thoDA vakhatamAM samyam mArgane samajI jAya ane tyAra pachI mAre meLApa thatAM vakhata lAge nahi. AthI pati mArga para AvI gayA che ke nahi e jovA mATe huM bAraNuM upara najara TekavIne rahuM chuM ane patinA virahathI jharyA karuM chuM. AMkha eTale jJAnadaSTi samajavI. jJAnadaSTithI zuddha cetanA joyA kare che ke-cetanajI have svabhAvadazAmAM kyAre Avaze? zuddha svabhAvane pragaTa thavAnI eTalI saraLatA hoya che ke AMkha dvAramAMthI khasatI nathI e hakIkata yathAyogya che. nAnA moTAnI zarama rAkhavAnI vArtA atra karI che te sAMsArika dRSTAMtanI dAskRtika pejana ghaTAvavA mATe hoya ema jaNAya che. zuddha cetanA jevI pavitra sAThavIne upara uparane dekhAva karavAnI bAhya maryAdA rAkhavAnuM koI kAraNa nathI. kadAca e zarama vyavahAradaSTie rAkhe te cetanajInI mAnI lIdhelI mAyA, mamatA bhAryA ane naNaMda jenuM varNana have pachI trIjI gAthAmAM Avaze tenI hovA saMbhave che. ahIM teonI maryAdAne badale kahAnIne artha "vArtA " vadhAre ucita lAge che. matalaba teonI vAtanI darakAra karyA vagara patine mATe khaDe page animeSa dRSTie * juo pada beMtALIsamuM. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdadhanajInAM pado dvAra para rAha jouM chuM ane mAre virahakALa jyAre bhAMgaze tene mATe manamAM pragaTatA vicAra-dAvAnaLanI aMdara ryA karuM chuM. athavA bIjI rIte artha karatAM sumati zraddhAne kahe che ke-huM maTI chatAM kumatie patine evA bharamAvI dIdhA che ke te mArI tarapha jotA paNa nathI. pramatta guNasthAnaka saMyamanuM dvAra che, te dvArA cetana saMyamamAM praveza kare che ane tyAra pachI pragati karI AgaLa vadhe che, paraMtu kumatie mArA patine evA bharamAvI dIdhA che ke teo A saMyamanA dvAra pAse AvatA ja nathI. matalaba kumatie patine saMyamadvArathI TALI dIdhA che ane tyAMthI dUra ne dUra rahe evI bhejanA mAyA, mamatAe karI che. banatAM sudhI te patine kumati mArga para ja AvavA detI nathI, kadAca mArga para AvI jAya te samyam vizuddhimAM te ADI AvyA kare che, kadAca avirati ke dezavirati guNa pati Adare te saMyamanA dvAra sudhI patine kumati pahoMcavA detI nathI. huM to saMyamanA dvAra para mArI najara TekAvIne khaDe page UbhI chuM ke pati kyAre e dvAra pAse Ave, kayAre te dvArathI mArA maMdiramAM praveza kare ane kyAre mAre virahakALa bhAMge. athavA kumatie pitAnuM evuM prAbalya pati upara calAvyuM che ke pati hAla kumatinA vezyAmaMdiramAM vAsa karI rahyA che, tyAM nAnA moTAnI zarama mUkI huM gaI to mane bAraNethI ja TALI dIdhI, aTakAvI dIdhI, mAre praveza thavA dIdhuM nahi. kumati evI yuktithI kAma kare che ke mane mArA pati sAthe meLApa ja thAya nahi, kAraNa ke kumati jANe che ke je eka vAra patine ane mAro meLApa thaye te pachI pati sAcI hakIkata jANI jaze, vastusvarUpa samajI jaze ane kumatinuM maMdira cheDI jaze. A pramANe TabAkAra artha kare che te paNa bahu suMdara bhAva Ape che. paTa bhRkhana tana bhauka na *oDhe, bhAve na coMkI jarAu jarIrI; sivakamalA AlI! sukha nau pAvata, kauna+ ginata nArI amarIrI, piya bana0 2 huM zarIra upara vastra ke AbhUSaNa jarA paNa oDhatI nathI, kI athavA jaDAva kAma karela jhaverAta gamatAM nathI; he sakhI ! mekSalakSmInuM sukha ( jyAM sudhI) prApta karuM nahi ( tyAM sudhI e pramANe thAya che ) ane devAMganAnAM sukhane te koNa gaNe che ?" * "Dha" ne badale be pratamAM " uThe " evo pATha che tene artha saMbaMdha sAthe besatuM nathI. bhakanA sAcA artha sAthe tene saMbaMdha hovo joIe. + "kUNa gine " evo pATha eka pratamAM che. arthamAM phera nathI. 2 paTa=vastra. bhukhana=AbhuSaNa ghareNAM. tana=zarIra upara. ne oDha=DhatI nathI. bhAka=jarA paNa ( TabAnusAra) bhAve na=gamatI nathI. cekI=AbhUSaNa vizeSa, jarAu=jhaverAta. jarI=jaDAva. sivakamalA=mokSalakSmI. AlI=sakhI. nau pAvata pAmatI nathI. kauna=koNa ginata=gaNe che. nArI amarI vatAnI strI, devAMganA. Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suDatAlIsamu' pada 7 : bhAvamArI virahAvasthA evI AkarI thai paDI che ke tene laIne huM mArA zarIra para ( sAruM) vastra eDhatI nathI, AbhUSaNa dhAraNa karatI nathI. mArA virahanA tApamAM huM evI DUbI gaI chuM ke hu besuM chuM, uThuM chuM ke pharuM chuM tenuM paNa mane bhAna rahetuM nathI. mArA zarIra para dhAraNa karelAM athavA dhAraNa karavAnAM vastranuM paNa mane bhAna rahetu nathI. eka ghelI strInI peThe vastra paheryAM che ke nahi athavA kevAM paheryAM che te bAbata para paNa mAruM dhyAna rahetuM nathI; tema ja cAkI ( ghareNAvizeSa-jhAlAvADamAM, suratamAM tathA mAravADamAM prasiddha che) athavA jaDelAM jhaverAtanAM ghareNAM paheryAM heAya te te avyavasthita rIte ADAMavaLAM paherI lIdhAM hAya tenI khIlI DeAka pAse AvavAne badale nIcI AvI gai hAya, suMdara ghareNAM avayava upara AvavAne badale ADAMavaLAM laTakatAM hAya, eka hAthamAM aMgaDI hAya ane eka hAtha tadna khAlI hAya athavA bIjI jAtanI baMgaDIvALA hAya, hAthanuM ghareNuM pagamAM ne paganuM hAthamAM ema jyAMnA tyAM paheryAM... hAya; AvI rIte vastra tathA AbhUSaNu zarIra upara huM eDhatI nathI, dhAraNa karatI nathI ane mane cAkI tathA jhaverAta jevAM bhAre kimatanAM ghareNAM gamatAM nathI. cAkI jhAlAvADamAM thAya che, te sAnAnI hAya che ane sAdhAraNa kimatavALI hAya che, paNa suratamAM jhaverAtanI thAya che ane moTA mUlyanI hAya che. athavA cAra khUNAvALA cArasa hIrAne cAkI kahevAmAM Ave che. jaDatara kAmavALA jhaverAtanA dAgInA paNu bahu mUlyavALA hAya che. strIone svAbhAvika rIte AbhUSaNa ane vastra upara vizeSa prIti hAya che. pati nija maMdire padhA ravAnA hAya che te vakhate suMdarI zALa zaNagAra dhAraNa kare che temAM vastra ane AbhUSaNu mukhya hAya che ane strIonI cAsaTha kaLAmAM paNa keTalIka zarIrazeAbhA ane patiprasannatAne nimitte hAya che. he sakhI ! AbhUSaNa game tevA kimatI hAya tA paNa tenA tarapha mana cAMTatuM nathI, vaLatuM nathI, jatuM nathI, mane te gamatAM nathI, mane tenI darakAra rahetI nathI, mAruM dhyAna paNa te tarapha jatuM nathI. je patine prasanna karavA zaNagAra sajavAmAM Ave te pati te sAmuM paNa na jue tyAre pachI zANugAra kAne mATe sajavA ? zA sAru sajavA ? vaLI huM sakhI ! jyAM sudhI meAkSalakSmInu' sukha prApta na thAya tyAM sudhI devAMganAnAM sukhane eTale amaragatinAM sukhane te kaNa gaNe che ? mAre teA mekSanuM sukha prApta karavuM che ane A ghareNAM vigerenuM sukha teA devAMganAo vigerene bahu game che tenI have mAre darakAra nathI. mAkSalakSmI prApta karavAnI sthitimAM mUkAI ne pachI sAdhAraNu devagatinAM sukhanI gaNanA te kANuM kare ? devagatimAM sukha bahu che, leAkaprakAzAdi graMthamAM te gatinAM paulika sukhanuM vaNuMna vAMcyu hAya tA bahu AnaMda Ave tema che, paraMtu e sukha zAzvata nathI ane vaLI e paugalika sukha karatAM apaudgalika sukha bahu vizeSa che, ati AkarSIka che ane mahAAnaMda ApanAra che. e sukhane anubhava jene eka vakhata paNa thayA hAya te a Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM para tenI vAstavika kiMmata AMkI zake che. vaLI je sukha bhogavyAM pachI pAcho duHkha bhogavavAne saMbhava hoya te sukhane sukhanuM nAma paNa kema ApI zakAya ? evI dvitIya jAtinuM sukha devagatimAM hovAthI game tevuM hoya, game teTaluM hoya paNa te kAmanuM nathI, ane te pasaMda nathI, mane tenI mahatvatA lAgatI nathI. sukha nau pAvata ne badale "sukha na pAu" e pATha vadhAre yogya lAge che. mehalAmInuM navuM sukha prApta karIne devagatinAM sukhane koNa gaNatarImAM gaNe? A artha vadhAre vAstavika che; paraMtu koI paNa pratamAM e pATha Apyo nathI tethI pitAnI kalpanA pramANe pATha pheravavAno adhikAra nathI. A pramANe mArA gurumahArAje je artha batAvyuM che te pramANe tene bhAva ema thAya che ke-atyAre te zuddha cetanAne virahAvasthAne lIdhe zarIranuM paNa bhAna nathI, bAkI e sAdhAraNa sukhathI saMtoSa pAme tevI strI nathI, e te jyAre patinI sAthe zivakamaLAnuM sukha prApta kare tyAre ja nirAMte bese evI che. have TabAkArane arthe vicArIe. bhIka zabdano artha TabAkAranA kahevA pramANe "jarA" ema thAya che, ane te zabdano koI artha besatuM nathI. he sakhI zraddhA ! prema pratitarAga ruci raMgata, pahare jhINI sADI #-evI prabhupremarUpa sADI mane pasaMda AvatI nathI. matalaba mane eka paNa vastra gamatuM nathI te eTalI hada sudhI ke tene cheDe mAthA upara nAkhavAnI mane IcchA paNa thatI nathI. pati mArAthI evA viparIta varte che ke e kumatinI sobatamAM paDI jaI prabhupremarUpa sADI tarapha avakRpAnI najarathI jue che ane dayAnarUpa AbhUSaNe paNa huM zarIre dhAraNa karatI nathI. pati jyAM mArA maMdire padhAre nahi tyAre mAre evAM AbhUSaNo dhAraNa karIne zuM karavuM? he sakhI! huM tane keTalI vAta karuM ? mArA cetanajI-pati hAla to mArAthI eTalA viparIta varte che ke ene mekSakamaLA paNa pasaMda AvatI nathI te pachI sAdhAraNa devAMganA to kema game? te te kumatinA raMgamAM evA laTTa thaI gayA che ke zivalahamI paNa tene prasanna karI zakatI nathI. A traNa vastu prasanna patine vadhAre prasanna kare che; ruci, dhyAna ane zivalamIne prApta karavAnI daDha IcchA-A traNa bAbate paNa mArA nagInA nAthane hAla prasanna karI zakatI nathI. tyAre have mAre zuM karavuM? kumatinA pAsamAM cetanajI evA phasAI gayA che ane tenI sAthe evI evI vAta kare che ke ene ruci, dhyAna ke mokSa tarapha prema te zuM paNa najara karavAnI paNa IcchA thatI nathI. AvI rIte nAnI vahue patine evA vaza karI lIdhA che ke mArA sAmuM paNa jatA nathI ane tene laIne temanA virahanA tApathI huM kharekharI jhUryA karuM chuM. ' sumatinAM vacana tarIke A gAthAne bhAva A pramANe thAya che: he sakhI zraddhA ! * juo pada vIsamuM, gAthA bIjI. Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suDatAlIsamuM pada 499 mane tArA AdhAra che. jo ! pativirahathI prabhupremarUpa sADI mane sukha ApavAne badale duHkha Ape che, tene zarIra para jarA ADhuM chuM te tethI azAtA thAya che. dhyAnanA cAra pAyArUpa cAkhaDAM naMgathI jaDela dhyAnastha cittasthitirUpa dAgInA paheruM chuM te tethI paNu mane kheda thAya che. AtmArAma-patinA virahe ruci ke dhyAna thatAM nathI. ethI paNa vadhAre AgaLa kahu te pati vagara mokSakamaLA pazu mane sukha ApI zakatI nathI. patinA meLApa thAya tA ja mane sukha thai zake ema che. AvI mArI sthiti thaI gaI che. cetanajInI dRSTie jotAM A gAthAne artha A pramANe thAya che: atyAre cetanajI-AtmAe kumatinA saga karyAM che tethI tene premapratitI rAgathI raMgela rucirUpa vastra gamatAM nathI, dhyAna karavAnu thatuM nathI ane zivakamaLA upara prema Avate nathI ane te prApta karavA tene icchA paNa thatI nathI. te saMsAramAM evA Asakta thai gayo che ke manuSyagati ke devagati prApta karavAnAM sAdhana paNa te meLavatA nathI, e te mAtra kumati athavA kuTila mAyA, mamatAnA prasaMgamAM paDI temAM Asakta rahe che. TakhAkAra kahe che ke zivakamaLA eTale mutirUpa lakSmIe mArA patine aMtagaDa kevaLIpaNe vaza karI lIdhA tethI te paNa sukha nau pAvata eTale duHkhadAyI thayA ane mArA jevI zuddha zraddhAthI manuSyagati devagatirUpa zrI pyAra kare, vAMche, paNu mAre tenI gaNatarI nathI, e banne gatinI huM avAMchakA chuM-vAMchA karanArI nathI. " AvA je bhAva lakhyA che temAM aMtagaDA kevaLIpaNe patine zivakamaLAe vaza karI lIdhA tenA bhAva prastuta hakIkata sAthe mane baMdhabesatA lAgatA nathI, vidvAnAe te vicArI levA. have e ja laya AgaLa calAvatAM kahe che. *sAsa visAsa usAsa na rAkheM, +naNadI nIgorI bhorI larIrI; "" ora tabIba na tapati bujhAve, AnaMdaghana pIyuSa jharIrI, piya0 3 ( Ayu:sthiti ) sAsu eka zvAseArzrvAsa jeTaleA kALa paNa vizvAsa rAkhatI nathI ane pelI lAja vagaranI naNuM ( tRSNA) te savArathI laDyA ja kare che. A mArA * 'sAsa usAsa visAsa na rAkhe ' AveA pATha mAtra chApelI bukamAM che. vivecana jue. + nadIne badale naNaMda ane naNadarI evA pADo che. a` eka ja che, temaja bhArIne khale bhAra pAche. X ' tapata bujhAvata ' evA pATha eka pratamAM che, ane eka pratamAM d 3 sAsa=sAsu, ahIM Ayu:sthitine sAsu gaNavAmAM AvI che. visAsa-vizvAsa. usAsa zvAsa jeTalA kALa nadInaNaMda, patinI bahena. ahIM tRSNAne naNaMdanu rUpa ApyuM che. nAgarI= lAja vinAnI, bhAgyahIna; leAkabhASAmAM A zabda tiraskAra batAve che. TabAkAranA mata pramANe vrajabhASAmAM A zabda lADakavAInA arthamAM vaparAya che. bhAra=prabhAtamAM, prabhAtathI. era-anerA, bIjo. takhIbavaidya, hakIma. tapatitAva, agni. na bujhAve=olavI zake nahiM, dUra karI zake nahi. pIyu=amRta. jharI-varasAda. bujhAyA ' ema paNa lakhe che. sA Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 zrI AnaMdadhanajInAM padA agnine--mArA tApane bIje vaidya maTADI zake tema nathI, AnaMdaghana amRtane varasAda thAya ( tyAre te tApa zame tema che)." bhAva-vibhAvadazAmAM paDelA patinA saMbaMdhamAM pitAne keTalI agavaDa che te savistarapaNe batAvatAM zuddhacetanA kahe che ke-amArA bAIjI-sAsujI jenuM nAma Ayu sthiti che ane jene laIne cetanajI eka zarIramAM amuka vakhata sudhI rahe che te mArA patine eka zvAsozvAsa jeTale kALa paNa vizvAsa rAkhatI nathI. atyAre mArA pati jUdI jUdI gatimAM janme che ane tyAM Take che tenuM kAraNa Ayurasthiti che. tevI sthiti mArA patine jUdI jUdI gatimAM janma ApanAra hovAthI mArA patinI vartamAna mAtA te thaI ane tethI te mArI sAsu thaI AvI mArI sAsu mArA patine jarA paNa vizvAsa karatI nathI, eka miniTanI, eka sekaMDanI paNa patinI darakAra karatI nathI. zrI vIraparamAtmAne Indra jaNAvyuM ke "he prabhe ! lekanA hita sAru ane zAsananA lAbha mATe Apa ApanuM AyuSya be ghaDI laMbAvo, jethI bhasmagrahane ApanI nAmarAzi para saMkramite A5 juo te te AkramaNa karI zramaNa saMghane pIDA kare nahi." tenA javAbamAM prabhue jaNAvyuM ke"cakravatI ke tIrthakara keI paNa e artha karavAne samartha nathI, keIthI pitAnuM AyuSya eka ghaDI ke eka kSaNa paNa vadhArI zakAtuM nathI." zarIrane bharose nathI, te kaye vakhate paDI jaze tene vizvAsa nathI, chatAM tenA para mamatA karIne A prANa aneka prakAranAM kAryo AdarI bese che ane pasaMda na Ave tevI gatimAM janma ApanAra AyukarmarUpa sAsune ekaThI kare che ane pachI tene tAbe rahI aneka prakAranA trAsa te bhogave che. AvI rIte ekaThI karelI A sthiti eka kSaNane paNa vizvAsa rAkhavA gya nathI. jene savAre joyA hoya te bapore nAmazeSa thaI gayA sAMbhaLyA che, vAta karatAM raste cAlatAM Thesa lAgavAthI, hRdaya baMdha thaI javAthI ke bIjI aneka rIte mRtyune vaza thatAM joyA che ane jenA vartanathI ema lAge ke seMkaDo varSo sudhI pRthvIne ke pitAnI anya vastuone A cheDanAra nathI te sarvane tajIne cAlyA jatA anubhavyA che. AvI rIte sAsu te eka kSaNa paNa vizvAsa karavA yogya nathI, chatAM vibhAvadazAne laIne te Ayurasthiti mArI sAsu thayelI che. vAta ema che ke-vibhAvadazAnA jorane laIne pitAnAM vAstavika sagAo keNa che tene paNa cetanacha oLakhatA nathI ane tenI Ayurasthitine sAsu atra kahevAmAM AvI che. "sAsa usAsa visAsa na rAkhe' e pATha chApelI bukamAM che, tene artha zvAsa ane udhAsa jeTale kALa paNa vizvAsa rAkhe nahi ema thAya che ane te AkhA vAkyane naNaMdanI sAthe laI javAnuM che. bAkI bhAva spaSTa che athavA bIjI rIte artha karatAM pati vagara eka zvAse zvAsa jeTalA kALane paNa vizvAsa rahetuM nathI, eTale teTale vakhata paNa dhIraja rahetI nathI, pati vagara anyatra mana mAnatuM nathI ane citta coTatuM Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suDatAlIsamuM pada 501 nathI, evI virahadazA AkarI che. pati vagara have te manamAM e kheda thayA kare che ke leza mAtra samaya pUratI paNa manamAM dhIraja rahetI nathI. vaLI pelI nagarI naNadI te prabhAtamAM vahelI UThIne laDavA maMDI gaI che ane dararoja laDyA kare che. pati vibhAvadazAmAM gayAM che tyAM temanI bahena tRNuM thaI che. te sarva pIgalika vastuone prApta karavAthI paNa dharAya nahi tevI prabaLa IcchArUpa che. te te vaLI evI AkarI che ke vahANuM vAya che tyArathI mArI sAthe laDyA ja kare che. tenA manamAM evuM che ke patine samajAvI je A zuddha cetanA svabhAvadazAmAM laI jaze te bhAI pAsethI pachI tene kAMI vIrapasalI ke mAmeruM maLaze nahi ane bhAI pAse javuM-AvavuM paNa baMdha thaze tethI mArI sAthe te dararoja laDyA kare che ane huM mArA nAthane samajAvavA ane ThekANe lAvavA yatna karuM chuM te temAM vacce AvI mArA nAthane caDhAve che ane AryAvartAmAM kahevAya che ke na ta nanArA bhAInAM bhAbhI sAthenAM sukha-vArtAlApa-meLApa jaIne rAjI na thAya te naNaMda-te zabdArthane barAbara sArthaka kare che. e naNaMdane pratApe savAre A jIva uThe che tyAre paNa prabhunAmanuM stavana karavAne badale dhanaprAptinAM aneka sAdhane UbhAM karavAmAM ane tenI vicAraNAmAM paDI jAya che ane AkhA divasamAM paisA pisA sivAya tene bIjI dhUna lAgatI nathI. tene prApta karavAnA, rakSaNa karavAnA ane saMcaya karavAnA vicAramAM, sthaLa padArtho jarUra vagaranA hoya te paNa tene ekaThA karavAnI dhUnamAM ane paugalika padArthonA nirarthaka saMcayamAM A jIva AnaMda mAne che ane tethI mAre te savArathI te melaDI rAta sudhI naNaMda sAthe laDAI cAlyA ja kare che. pati virahakALamAM sAsu tathA naNaMda sAthe kAMI sAruM hoya te keTalIka dhIraja rahe che, patine viraha e che Akaro lAge che; paNa ahIM te vibhAvadazAnI patinI mA ane bahena sAthe mAre jarA paNa banAva thatuM nathI ane ulaTuM te mArI sAthe laDAI kare che ane mArA patine paNa vizvAsa karatI nathI. nagarI" e mArA gurumahArAjanA kahevA pramANe lokabhASAno zabda che. tene artha lAja vagaranI athavA bhAgyahIna ema thAya che. "tuM nagoDI zuM samaje?" e dezabhASAnI gALa che. A arthamAM te zabda budelakhaMDamAM vaparAya che. bAkAra kahe che kenagarI" zabda vraja bhASAmAM lADakavAInA arthamAM vaparAya che. eka jagyAe guru vagaranI e tene artha karavA prayatna thaye che te te svamatikalpita hoya ema jaNAya che. prathama artha je 5. gaMbhIravijayajIe batAvyuM che te vadhAre suMdara lAge che ane saMbaMdha jotAM te baMdhabesate paNa Ave che. pati maMdire padhAre nahi, sAsu eka kSaNavAra paNa vizvAsa kare nahi ane naNadI nagarI te savAranA pahorathI uThIne laDyA ja kare che. AvAM aneka kAraNone lIdhe mane Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 zrI AnaMdaghanajInAM padA AkarI virajavara Avyo che ane tene dAha e thAya che ke keI bIje vaidya tenI davA karIne tene maTADI zake tema jaNAtuM nathI. duniyAmAM sAdhAraNa vaidyo te bahArano tAva maTADI zake che, paNa aMtaraMgano tAva keNuM maTADI zake ? virajavarane AkarA dAha maTADavAnI davA vaidya ke hakIma pAse jovAmAM ke jANavAmAM AvI nathI. virahAvasthAmAM zarIramAM garamI bahu lAge che, AkhuM aMga baLuM-baLuM thaI jAya che. unALAmAM sapta garamIthI zarIra para aLAI ke gumaDAM vigerene dAha thAya te jema varasAdanI jhaDI AvavAthI ane temAM nhAvAthI zAMta thAya che, tema ahIM te have AnaMdaghana amRtane varasAda varase ane mArA patinA upara tene pravAha cAle te mAro virahAgni nAza pAme athavA maMda thAya ema che. jeTha mAsamAM-junanI adhavacamAM jyAre sakhta garamIthI zarIra jaLI jatuM hoya che te vakhate varasAdanI jhaDI ke AnaMda Ape che te sarvanA anubhavane viSaya che. evA vakhatamAM jyAre amRtarasane varasAda Ave ane te paNa sAdhAraNa rIte nahi paNa jhaDInA AkAramAM-pUratA jesamAM Ave tyAre ke AnaMda thAya te sarvatra samajAya tevuM che vAta e pramANe che ke-jyAM sudhI zuddha cetanAne ane cetanajIno saMga barAbara thAya nahi ane samabhAva Ave nahi, zuddha sanAtana cetanajIne virahakALa pUro thaI cetanA sAthe ekAMta sukha bhegavavAne tenA manamAM daDha nizcaya thAya nahi, tyAM sudhI tenI vartamAna vibhAvadazAne aMta Ave nahi; ane ema bane nahi tyAM sudhI cetanajInI vartamAna nikRSTa dazAnI paryApti thAya nahi. AvA saMjogomAM ApaNI khAsa pharaja che ke vAte karavAnI cheDI daI cetanajInI dazA uraca thAya, tenI vartamAnasthiti sudhare ane teno sarvathA zuddha dazAmAM vyApAra thAya te mATe tenI pAse AnaMdaghananA amRtanA varasAda varasAvavAnAM sAdhane ekaThAM karavAM. sAdhAraNa samarasane ekAda biMdu AvI jAya che tethI kAMI lAbha thAya nahi athavA vAstavika rIte belIe to jarA sarakho AnaMda thAya te dIrgha kALa TakI zake nahi. ATalA mATe samarasanA kuDe kuMDAM joIe ane tene varasAda varasAvavuM joIe. e samarasatA varasAdamAM nhAI-taraboLa thaI, cetana cetanAnI virahadazAthI AvelI tapatine dUra kare e khAsa kartavya che ane te karavA mATe daDha nizcaya karavAnI khAsa jarUra che. e pramANe karavAthI cetanajI zuddha dazAmAM AvI jaI yogya rIte AgaLa vadhaze ane thoDA vakhatamAM tenI dazA sudharaze. bIjo tabIba A virahAgnine zamAvI zakyuM nathI ema vAta kahI te barAbara ucita che. tabIba eTale hakIma, vagha ke DAkaTara hoya te te vyAdhinAM bAhya cihna uparathI davA Ape che, paNa tethI mAro agni zAMta thato nathI. bahArane tAva davAthI jAya paNa virahane agni te jyAre virahadazA dUra thAya tyAre ja zAMta thAya, te kAMI bahArane upara upara tAva nathI ke kavInAIna, kariAtAdi davAthI cAlyo jAya. e agni upara te AnaMdaghana rasane varasAda paDe tyAre ja tenI zAMti thAya tema che. jema bhayaMkara agni amuka zaherane Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suDatAlIsamuM pada 503 lAgyuM hoya tyAre bAladI ke beDhAmAM pANI lAvIne nAkhavAthI agni zAMta thaI zaktA nathI, paraMtu tevA bhayaMkara-dAvAnaLa jevA agni upara te jaLane varasAda varasAvavAnI jarUra rahe che, tema A virahAgnirUpa dAvAnaLa zAMta karavA mATe AnaMdarasanA pravAhanI jarUra che. sAdhAraNa tabIba jema aMtaradAha maTADI zakatA nathI tema cetanAnA virahAgnine zAMta karI zakta nathI; tenI davA te AnaMdaghana nAmanA vaidya kare te ja karI zake tema che ane te paNa pitAnI pAse rahela "AnaMdarasa" nAmanI davA meTA pramANamAM Ape te ja tenAthI lAbha thAya tema che. - TabAkAra A gAthAnA arthamAM kahe che ke-cetanane Ayurasthiti alpa rahI che ane have tenA bhAva paNa pUrA thavA AvyA che. tenI sumati-cetanAnA pati cetananI bahena lADakI naNaMda che. tene pitA zuddha cetanatva che. A lADakI naNaMda kevaLajJAna saMbaMdhamAM laDI eTale have tame kevaLajJAna jaladI prApta kare evI evI vAta kahI gaI ane vacane saMbhaLAvI gaI. vaLI te evuM paNa kahI gaI ke virahatApa bujhAvavAne anyabhava paraNita aparipAkI tabIba ilAja ja jANatA nathI mATe A AnaMdaghana patine maLa. eTaluM kahIne te naNaMda cetanane maLI ane cetane kevaLajJAnarUpa piyUSanI varSA karI pitAne meLavI lIdhI. A artha taddana jUdI dRSTithI karyo che. ene bhAva samajAve muzkela che. ahIM naNaMda vigere sAthe je laDAI thAya che temAM te ora tabIba vigerenI vAta AvI rIte jaNAve ane vaLI pAchI pite maLI jAya e A cetanajInI je utkRti prathama banne gAthAmAM batAvI che, tene anurUpa lAgatI nathI. bAkArane bhAva barAbara samajAto nathI athavA teo spaSTa rIte teonA manamAM je bhAva khIlyo che te batAvI zakyA nathI. AkhA padanuM rahasya AnaMdaghana pIyUSane rasa varasAvavAmAM AvI jAya che. bhAvAbhaka kavinI A chellA padamAM bhAva batAvavAnI paddhati eTalI suMdara che ke AkhA padamAM je jijJAsA vadhatI jAya che te chevaTane pAdamAM ekadama bahuM suMdara rIte tRpta thaI jAya che. jyAM AnaMdarasane varasAda varase tyAM pachI naNaMdanA virUpa svaro, sAsune avizvAsa, lekenI vAte ane paTa bhUSaNanI avyavasthitatA jarA paNa asara karanAra na thAya e sAdhAraNa rIte samajAya tevI hakIkata che. he cetanajI ! tame have amara gatinAM sakhe eTale pIvUgalika bhAvene tyAga karI, sAsu vahunI avizvAsya sthiti dUra karI ane vahelI prabhAtamAM naNaMda sAthe laDAI thAya che te vAtane hAMkI kADhI have AnaMdarasanA vizaddha varasAdamAM nhAI le, temAM taraboLa thaI jAo ane amara thaI jAo. jyAM sudhI tame bAhA ceSTAne AdhIna thaI, agni zamAvavA bIjA tabIbanI davA lIdhA karaze tyAM sudhI tamAruM kAMI vaLavAnuM nathI, tamArA vyAdhi ghaTavAne nathI ane tamane koI sukha thavAnuM nathI. AnaMdaghana vaidya pAsethI AnaMdarasa meLave athavA AnaMdarasanA varasAdamAM nhAo Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ New zrI AnaMdaghanajInAM para game te prakAre have bAhA bhAva choDI AMtara daSTi jAgrata karo, tamAruM mULa svarUpa samaje, tene pragaTa kare ane A zuddha cetanAne anAdi virahakALa dUra karo. pada aDatAlIsamuM rAga-mAru jaMgala *mAyaDI mune nirapakha kiNahI na mUkI, nirapakha kiNahI na mUkI; mAyaDI. nirapakha rahevA gha[i jhurI,+ dhImeM nija mati phukI. mAyaDI0 1 he mADI ! mane keIe niSpakSa rahevA dIdhI nahi. niSpakSa rahevA mATe meM ghaNe prayAsa karyo paNa dhIme dhIme mArI buddhine (teNe) kuMka mArI." bhAva-A ati addabhuta pada che, jemAM paramasahiSNutA ane cetanAnI vibhAvadazAmAM thayelI ane thatI ati virUpa dazAnuM bahu suMdara rIte varNana ApyuM che. tene Taba nathI. mArA guru paM. gaMbhIravijayajIe tene bahu suMdara bhAva batAvyuM che te anusAra nIce artha karavAmAM Avyo che. cetanA te niraMtara zuddha ja che, ene karmane lepa zuddha dizAmAM lAgatuM nathI, paraMtu cetanamAM cetanatA guNa rahyo che te sarvadA tenI sAthe ja rahe che, tenA para karmane lepa lAgela dUra thAya che tyAre cetanA zuddha thAya che ane te pachI tene zuddha cetanAnA nAmathI oLakhavAmAM Ave che. bahu karmamaLa dUra thAya tyAre paNa cetanAne zuddha vizeSaNathI joDavAmAM Ave che. cetana ane cetanAne A daSTithI jotAM abheda che. uparanA judAM judAM padamAM virahAlApa batAvavAmAM AvyA che te zuddha cetanAnA che. emAM rahele cetanAdharma te cetanajI sAthe ja che ane je viraha batAvyuM che te te zuddhacetanAne ane cetanachane che. A bhAva barAbara samajavAnI khAsa jarUra che. cetanA tenI vibhAva * mAyaDIne badale be pratamAM "mADI" pATha che. rAga sAthe mAyaDI zabda vadhAre maLato Ave che ane mADI karatAM te vadhAre hata-prema batAve che tethI mAyaDI pATha eka arthavAthI hAI vadhAre sAro lAge che. + "jhurI ne badale be pratamAM "" evo pATha che. bhUtane badale bhUtathI atyAra sudhInI sthiti batAvanAra "guru " pATha vadhAre yogya jaNAya che. sa dhImene badale eka pratamAM "dhIMge ' evo pATha che. eno artha "sabaLa " evo thAya che, juo A ja padanI chaThThI gAthA, paraMtu atra te pATha azuddha jaNAya che. "dhamI nija para A pramANe pATha eka pratamAM che. eno artha huM nirapakSa rahevA ghaNuM jharI paNa mane dhamIne potAnA ane pArakA hAthamAM phekI dIdhI e thAya che. juo vivecana. 1 mAyaDI=mA, mAtAjI, vahAlI mA. mune cetanAne. nirapa=niSpakSa, eka bAjue DhaLI na javAya tevI. kiNahI kena api, keIe paNa na mUkI=rahevA na dIdhI. jharI=prayAsa karyo, jhaMkhanA karI. dhImeM= kapaTathI, haLave haLave. nija mati=pitAnI buddhi, vicAra, mana. phukI=nI DuMka mArI. Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM' pada 505 dazAmAM paNa caitanajI sAthe ja rahe che, kAraNa ke cetanA ane cetananA abheda che. ahIM cetanA je bhAva batAve che te tenI zuddha dazAnI sApekSa vRttie che ane tenI aMdara ja vartamAna vabhAvadazAmAM tenI thayelI sthitinuM Abehuba varNana che. A bahu vizALa dRSTithI lakhAyalA patranA bhAva bahu madhyastha dRSTithI vicAravA ane samajavA cegya che. cetanA jyAM sudhI azuddha dazAmAM hoya che tyAM sudhI tene sumati mATe bahu mAna hAya che. peAte game tevI azuddha haiAya te paNa peAtAnI vAstavika sthitine te samajatI hAvAthI sumatine atra te mADI kahIne khelAve che. cetanA atra mADI zabda vApare che te premasUcaka che. sAdhAraNa rIte vicAra karatAM ApaNA mukhamAMthI mA-mADI evA AlApa nIkaLI jAya che ane khAsa karIne jyAre manamAM kAi paNa kAraNathI kheda ke du:kha thAya che tyAre A zabdanA uccAra bahu sAmAnya che. mAnA karatAM mADI vadhAre prema sUcave che ane mAyaDI tethI paNa vadhAre prema sUcave che. ati premamAM ekavacananA uccAra thAya che; mAnAmAM vaparAtuM bahuvacana khelanAra ane sAMbhaLanAra vacce aMtara batAve che. mAtAne tuM kahIne elAvavAne vyavahAra vizeSa prema batAve che, pitAnu sanmAnA bahuvacana jarA AMtarA ane vivekanA bAhya dekhAva batAve che. atra cetanA sumatine je vAta kahe che tenI zarUAta ' mAyaDI ' zabdanA sakhAdhanapUrvaka kare che te banne vaccenA prema batAve che. bAkI kAI paNa arthImAM cetanAnI mA sumati thai zakatI nathI. mAtra zuddha cetanAnuM zuddhatva pragaTa karavAnuM kAraNu sumati hAi zuddhatvajananI tarIke tene zuddha cetanA eka dRSTie jotAM mA kahI zake, paNa atra tA cetanA khele che ane tenu zuddhatva hajI have pragaTa karavAnuM che, tethI uparanA amAM mAyaDI zabda vaparAyeA haze ema mAruM dhAravu' che. , huM sumati mAtAjI! huM cetanA mArA pati cetanajI sAthe ghaNI jagyAe gai, paNa tame tyAM hAjara nahi, tethI mane keAIe niSpakSa rahevA dIdhI nahi, mArA pati te evA che ke e te jyAM jAya che tyAM tarUpa thaI jAya che, keA prakAranA vicAra karatA nathI, niNaeNya karatA nathI ane tevI asvastha avasthAmAM mane paNa sAthe ghasaDe che. vAstavika rIte mArA patie kAi bAjue pUrNa vicAra karyAM vagara DhaLI javuM na joie. koi paNa pakSa ekadama AdaravA na joie, tene badale e tA viparIta rIte turata eka bAbata * mAyaDI zabdanA eka bIjo bhAva mane sphUre che. e arthamAM mAyaDI athavA mAvaDI zabda kAMika bhaya ane tiraskAranA amAM vaparAya che. devI vagerene uddezIne kahevAmAM Ave che ke he mAvaDo ! have mane cheADa athavA mAruM ThekANu paDavA de. ' A a mAM mAvaDI zabda vAparyo hoya te te mAyA, mamatAne uddezIne cetanA belI hoya ema gaNI zakAya. cetanA mAyA, mamatAne athavA kumatine kahe che ke--he mAvaDI ! mane tame to zuM paNa kAie nirAMte besavA dIdhI nathI. A pramANe upodghAta karyA pachI potAne kANe kANe kevI rIte herAna karI tenuM varguna cetanA Ape che. vi, ka 4 Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 zrI AnaMdaghanajInAM pa grahaNa karI laI, dRSTibindu ke apekSA hetu vicAryA vagara judI judI bAbatane AdarI bese che-te kevI rIte Adare che tenuM sahaja vivecana huM have pachI karI batAvIza. AvI rIte pati jyAre eka pakSamAM ghasaDAI jAya che tyAre mAro ane temane abheda hovAthI huM paNa sAthe ghasaDAI jAuM chuM ane je ke huM niSpakSa rahevA mATe ghaNe prayAsa karuM chuM, aMtaHkaraNapUrvaka IcchuM chuM ke pati evI rIte eka pakSane Adara na kare to sAruM; chatAM paNa patine ane mAre abheda hevAthI huM ane temanA jevI thaI jAuM chuM ane tema thavAnuM kAraNa e che ke huM game teTalI guraNa karuM chuM paNa pati mAruM sAMbhaLatA ja nathI. vaLI he mADI ! tame tyAM hAjara nahi tethI mAruM ekalInuM jora pati upara cAle paNa nahi ane pati te ajJAnadazAthI evA AcchAdita thaI gayelA che ke mArI vAta sAMbhaLavAne badale potAno je mata thayo hoya tenI kuMka mArA upara mAre, mane tadrupa banAvavA pATha bhaNAve ane tema karIne chevaTe mane pheravI nAkhe. huM to jyAM jyAM gaI tyAM tyAM keIe atyAra sudhI mane zuddha cetanyasvarUpe sthApana karI nahi, paNa have pachI batAvavAmAM Avaze tevAM mArAM aneka rUpe pragaTa karAvyAM, meM te sthitimAMthI bahAra nIkaLI javA aneka prakAranI khuraNA karI, paNa mAruM kAMI cAlyuM nahi ane mArI aneka prakAre phajetI thaI. cetanA asala rUpamAM zuddha hovAthI zuddha cetanA thavA ane eka matamAM DhaLI na javA aneka prayatna kare, paNa vibhAvadazAnA jeramAM ajJAnAvasthAmAM vartatA cetanajI sAcI khetI dalIlathI, upara uparanA mehaka dekhAvathI ane kutarka-vitarkanI jALathI evA phasAI jAya che ke amuka satyanA aMzane saMpUrNa satya mAnI levAnI ane te satyanA aMza tarapha athavA satyanA AbhAsa tarapha DhaLI javAnI potAnI paddhati kAyama rAkhe che. mArA patine apekSAjJAna ane nayanA ravarUpanuM jJAna na hovAthI temaja temanI satyazodhaka vRtti yathAsthita jAgrata thayelo na hovAthI teo vAraMvAra eka bAjue DhaLI jAya che ane mAro ane temane abheda hovAthI mArI paNa e ja sthiti thAya che. Ave vakhate je sumatine yoga athavA hAjarI hoya to satyasvarUpanuM mArgadarzana paNa mArA patine thAya, paraMtu sumatinI gerahAjarI, ajJAnAvasthAnuM baLa ane cetanajIne mithyAbhAvamAM vartavAne anAdi svabhAva eTaluM jora kare che ke-huM game teTaluM jora karuM ane bahAra AvI pitAnuM zuddhatva dAkhavavA prayatna karuM, tene mATe valakhAM mAruM, paNa cetanajI mArI te sthiti pragaTa thavA detA nathI, mArI darakAra karatA nathI, mArI sAmuM daSTipAta paNa karatA nathI ane potAne je mata thaye hoya, je pakSa tarapha pite DhaLI gayA hoya, te tarapha mane paNa ghasaDe che ane mane vadhAre azuddha banAve che; pachI pati pAse AvanArA satyanA aMzo athavA satyanA AbhAse kapaTayukta hoya, aMtaravRttie taddana judA hoya te paNa teo potAnI vAta patine hatyAbhAsethI samajAve che ane pati tene AdarI mArI pAse paNa te kabUla karAve che. mArA patine je malyA teNe temane pitAnI jevA banAvyA ane mane paNa sAthe ghasaDI gayA. Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada 507 cetanAne kevI rIte eka pakSamAM tANI jaine tadrupa banAvI tenAM daSTAne have Ape che te ApaNe have pachInI gAthAmAM vicArazuM. dhamI nija para kara kuMkI" mane dhamakAvIne pitAnA ane pArakA hAthamAM pheMkI dIdhI eTale mane pArakA hAthamAM paNa ghasaDAvA dIdhI ane pote paNa ghasaDI. mane AvI rIte astavyasta karI nAkhI ane mAruM eka paNa rIte yogya ThekANuM paDavA na dIdhuM. dhIme nija mati kuMkI" ema asala pATha che te evo bhAva batAve che ke meM game teTale prayatna karyo te paNa pitAnA vicAranI kuMka mane mArI. yaMtra ke maMtrathI jema phUMka mArIne sAmA mANasane potAnI asara nIce mUkavAmAM Ave che ane te vakhate kabajAmAM AvanAra mANasanuM mana tema thavA rAjI hoya ke na hoya te paNa tene tAbe thavuM ja paDe che, tema mane patie evI kuMka mArI ke mAre zuddha svabhAva visArI mAre cetanajI sAthe ghasaDAvuM paDayuM. A bhAvamAM ane pAThAMtaranA bhAvamAM ghaNe phera che. pAThAMtarane bhAva baLAtkAra sUcave che ane mULamAM lakhele pATha maMtra athavA HypnotismnI asara batAve che. bane bhAva bahu suMdara che. cetanajInI ajJAnadazA evA AvaraNamAM rahIne kAma kare che ke ene te vakhate yathAsthita vastudarzana thAya te paNa te tene samajAtuM nathI ane potAnI jAtane te ekadezIya jJAnathI ane svakalpanAjALathI evI te nikRSTa sthitimAM lAvI mUke che ke pachI tene vizuddha sthitimAM AvatAM bahu vakhata lAge che. sAdhAraNa vyavahAranA prasaMgane bAju upara rAkhIe te paNa dhArmika prasaMgomAM e ja nikRSTa sthiti spaSTa jaNAze. ene svabhAva ja adhogAmI thaI gayela hovAthI jyAM sudhI niSpakSapAta daSTie jovAnI tene Teva paDe nahi tyAM sudhI tenI sthitimAM pheraphAra thavo saMbhavato nathI. satyano aMza laI, pitAne paMDita sarvajJa samajI, kAMIka bhUlathI, kAMIka abhimAnathI ane kAMIka matimaMdatAthI eka bAjue DhaLI javAnI Tevane lIdhe ghaNuM prANIo vinA kAraNa saMsAra samudramAM aTavAyA kare che, ghasaDAyA kare che ane herAna thayA kare che. ene kinAro dekhAtuM nathI, dekhAya che te te tarapha sthira daSTi rAkhIne tene prApta karavAno prayatna thatuM nathI ane sAdhAraNa khaDakone kinArA mAnI te tarapha kheMcAI, jIvanajahAja tenI sAthe athaDAvI samudranA vamaLamAM paDI ghasaDAyA kare che. AvI rIte niSpakSa rahevAnI jharaNA kaI vakhata thAya che te paNa upara uparanI hoya che, kinArAne badale khaDakane kAMThA samajI te prApta karavAnA prayatnane sAdhya prApta karavAnuM lakSyabiMdu samajavAmAM Ave che. AvA sarva prayatno niSpakSa na rAkhatAM cetanajIne vadhAre vadhAre samudramAM DubADatA jAya che. amuka mata ke amuka darzana cetanajIne nukazAna karanAra thAya ke lAbha karanAra thAya tene mukhya AdhAra tenI satyAgrAhI buddhi upara che. dareka darzanamAM satyanA aMzo te rahelA hoya Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 zrI AnaMdaghanajInAM pado che ja, tene teTale aMze satya samajavAmAM Ave te pachI vadhe rahetuM nathI; paNa je aMzane saMpUrNa satya mAnavAmAM Ave te satyAgraha thatuM nathI. A bhAva have vistArathI vicAravAmAM Avaze. cetanAnuM zuddhatva haju pragaTa thayuM nathI, te sumati pAse phariyAda karavA mATe kahe che ke-he mADI ! mArA kevA kevA hAla karyA te sAMbhaLo. A AkhuM pada nirakha zabda para racAyuM che. dhArmika daSTie niSpakSa rahevAnI bahu jarUra che. amuka mata ke darzana pitAnAM che tethI tene pakSa kara na joIe, paraMtu temAM je satya hoya te tene satyanI khAtara AdaravAM joIe. A vizALa ne pakSapAta rahita daSTithI paramasahiSNutA prApta thAya che. niSpakSa zabdanI A vivecanA matadarzananusAra thaI. AdhyAtmika draSTie mananI zAMti rAkhavI, manane sthitisthApakatAmAM rAkhavuM ane game tevA prasaMge tene DoLAvA devuM nahi e artha nira5kha zabdane thaI zake che. naitika dRSTie zuddha nItisUtronuM tenA zuddhatva khAtara anukaraNa karavuM e nira5kha zabdane bhAva che. cidAnaMdajI mahArAje nirapakSa zabdane AdhyAtmika bhAva batAvatAM kahyuM che ke-AdhyAtmika daSTie AkhA jagatanI avelekanA karatAM kaI viralA prANI ja tevA dekhAya che. temaNe A bhAva eka padamAM bahu sArI rIte batAvyA che, te tenA pitAnA zabdomAM ja atre utArI laIe. avadhU nirapakSa viralA keI, dekhyA jaga sahu joI. avadhUta sama rasa bhAva bhalA citta jAke, thApa uthApa na hoI; avinAzI ke gharakI bAtaix, jAnege nara saI+. avadhU. 1 =rAvarakamaeN bheda na jAne, kanaka upala- sama lekhe; nArI jA#nAgarIke nahi paricaya, te zivamaMdira dekhe. avadhU0 2 niMdA stuti zravaNat suNIne, harSa zeka navi ANe. te jagameM jogIsara pUrA, nitya, xxcaDhate guNaThANe. avadhU. 3 caMdra samAna sainyatA" AkI, =sAyara jema gaMbhIra; | | apramatta bhAraMDaH- pare nitya, ++suragiri sama zuci dhIrA, avadhU. 4 jAha#paMkaja nAma dharAya paMkazu, rahata kamala jyu nyArA cidAnaMda xxx isyA jana uttama, se sAhebake cArA. avadhU. 5 AdhyAtmika dRSTie jotAM niSpakSa manuSyanI AvI sthiti hoya che. enA manamAM samarasabhAva bahu asarakAraka rIte sthita thayela hoya che; ene eka vAta thApavI ane bIjI uthApavI ke evA goTA vALavA e jarA paNa pasaMda AvatuM nathI; enA manamAM rAjA ane garIba, suvarNa ke patthara, mokSa ke saMsAra sarva sarakhA ja hoya che; ene sthApanA ane utthApanA. 3 nitya, paramAtmA. * avinAzInA gharanI vAta eTale siddhadazAmAM thatI paramAnaMdasyasthiti. + te ja = rAjA ane garIba. 1 suvarNa. - paththara. * sarSaNI. 11 kAna. xx guNasthAnamAM dararoja pragati karatAM. 6 zItaLatA. = samudra. udyogI, ALasapramAda vagaranA. * ati ughogI pakSIvizeSa. +1 meruparvata. ** * kamaLa, ttt alaga. xxx evA. Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada 509 pitAnI niMdA sAMbhaLI kheda thatuM nathI, stuti sAMbhaLI AnaMda thatuM nathI; e paMkaja eTale kAdavamAMthI utpanna thayela kamaLa jema kAdavathI dUra ja rahe che tema viSayamAMthI utpanna thayela chatAM viSayathI dUra rahe che. AvA manuSya-niSpakSa cetane avinAzInA gharanI vAto jANe che ane te sAhebanA pyArA che, paramAtmAne pagale cAlanArA che ane niraMtara guNasthAna para ArohaNa karI pragati karanArA che. teonA saMbaMdhamAM cAra dRSTAMta batAvyAM che te bahu manana karavA yogya cheH evA mahAtmAnI zItaLatA candra jevI hoya che, gabhIratA samudra jevI hoya che, udyogitA bhAraMDa pakSI jevI hoya che ane dhIratA meruparvata jevI hoya che. e cAre mahAt sadguNe para eka eka nibaMdha lakhAya tema che. AvA prabaLa tejasvI puruSa mananI sthitisthApakatA jALavI niMdA stutinI darakAra karyA vagara pitAnA vizuddha mArga para cAlyA jAya che ane cidAnaMdajI mahArAja kahe che ke-AkhI duniyA para daSTi nAkhatAM jaNAya che ke AvA niSpakSa manuSya bahu virala hoya che. A AdhyAtmika dRSTie niSpakSapAtapaNuM batAvyuM. dhArmika viSayanA be meTA vibhAga che : eka Metaphysics dravyAnuyoga ane bIjo Ethics nItivibhAga. prathama vibhAga AtmA ane anya dravyonuM svarUpa aneka prakAre batAve che ane bIjo vibhAga cAritra-vartananAM aneka vibhAgo, sAdhana ane mULatatve batAve che. cidAnaMdajI mahArAje eithical daSTie-dvitIya vibhAganI apekSAe niSpakSapAtapaNuM batAvyuM che. zrI AnaMdaghanajI mahArAje prathama vibhAga-dravyAnuyegane apekSIne batAvyuM che. tenA para vizeSa vivecana prasaMge prasaMge thatuM jaze. cetanAnA jUdA jUdA prakAre kevA hAla karyA che e have ApaNe zrI AnaMdaghanajI mahArAja sAthe vicArIe. jogIe milIne jogaNa kIdhI, jatIeM kIdhI jataNI; bhagate pakaDI bhagatANI kIdhI, matavAsI kIdhI mataNI. mAyaDI. 2 "atIta bAvAoe ekatra thaIne mane mahAmAyA banAvI, saMnyAsI parivrAjaka mane paritrAjikA banAvI; bhaktimArganA upAsakee mane bhagataDI banAvI ane mastAna yogIoe mane teonA matamAM Asakta banAvI." bhAva-kAnaphaTA jogIo hAthamAM TekarI rAkhI dukAne dukAne mAgavA nIkaLe che, * bIjI, trIjI tathA cothI paMktimAM chApelI bukamAM kIdhIne badale kIni pATha che, artha eka ja che, paNa eke pratamAM te pATha nathI - t chApela bukamAM matavAle ' evo pATha che, artha eka ja che. 2 jogI=atIta, paththaranI mALA paheravAvALA milIne ekatra thaIne. jogaNa =mahAmAI. mahAmAyA, giNI.. kIdhI karI banAvI. jati=parivrAjaka, saMnyAsI. jataNI parivAjikA. bhagate=bhaktimArga rasike. pakaDI-khecI lAvIne. bhagatANI=bhaktimArgavALI. matavAsI=mastAna yegI, alakhamAM magna rahenAra gI. mataNIktanmatAsakta. Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 zrI AnaghanajInAM padma DokamAM paththaranI mALA pahere che ane atItanA nAmathI oLakhAya che, te hiMgaLAjanA bhakta hAya che ane tenA veza kAMika zaMkara-zivane maLatA hAya che. AvA jogIe mane maLyA tyAre temaNe mane joganI mahAmAi, mahAmAyA banAvI; eTale ke cetanA peAte jANe mahAmAirUpa hoya ema samajIne teoe mahAmAinI ArAdhanA karI. tAtparyAM e che ke-A sava jagat mAyArUpa bhramAtmaka che; emAM je dekhAya che te vastuta: ajJAnane laIne dekhAya che, vAstavika rIte koI vastu che ja nahi. ApaNe A pustaka hAthamAM lIdhu che te paNa mAtra bhrama ja che, vastutaH pustaka evI keAi vastu hayAta che ja nahi. mAyAvAdanu A prAthamika svarUpa che, abhedavAdIe e svarUpane bhajanArA hAya che, temAM te paulika sthULa vastunI hayAtI svIkAratA ja nathI. A mAyAnA je pAribhASika artha thAya che tene rUpaka ApI tenI atIta sanyAsI upAsanA kare che ane te svarUpane mahAmAI athavA cAgiNI kahe che. evI devIone khIjAM aneka nAma ApavAmAM Ave che; jevAM ke mahAkALI, mahAmAyA, bhadrezvarI, hiMgaLAja vigere. A sava mahAmAie kahevAya che ane te nyAtisvarUpanI devIe che ane upara kahyuM tema atIta saMnyAsIo tenI upAsanA kare che. AvA cegIoe maLIne jANe ke hu* mahAmAi hAuM ema dhArI mArI upAsanA karI ane mane mahAmAI banAvI dIdhI. matalaba e che ke-mahAmAinI pUjAne zuddha svarUpa prApta karavAnA sAdhanarUpa gaNI mArA pati mahAmAIne pUjavA lAgyA ane te mATe pAte atIta thaI gayA. vAta ema che ke-mane zuddha svarUpe prApta karavA mATe khIjA kAimAM satyanA aMza hAi zake ja nahi ema dhArI pAtAnI aMdha mAnyatAnusAra mane eka svarUpa ApI mArI ArA dhanA karavA ma`DI jAya che. te vakhate peAtAnI vicArazaktine evI dabAvI de che ke jANe satya svarUpa anyatra hAi zake ja nahi. AvI rIte peAtAnA manamAM ayeAgya vicAra ane nirNuya karIne pachI eka bAju para pati evA DhaLI jAya che ke peAtAnA pakSa sivAya anyatra satya joI zakatA natha; peAtAthI anya vicAranA mANasone mahApAtakI, narakamAM janArA, adhama samaje che; keAI tene kAra kahe che, kAI tene nAstika kahe che, koi tene mithyAmati kahe che, ane evAM evAM aneka upanAmA tiraskArapUrvaka peAtAthI jUdA vicAra karanArane ApI eka pakSamAM DhaLI gayA che ema spaSTa batAvI Ape che. AvI rIte eka pakSane AdarI levA ane anya pakSanA sArAsAranI vicAraNA baMdha karI te tarapha tiraskAranI najare jovuM e vAta nIcenI dareka hakIkatane lAgu paDaze. vaLI yati eTale saMnyAsIe maLIne mane paritrAjikA atAvI. sanyAsIne jata kahevAmAM Ave che. saMnyAsIe enI ArAdhanA kare che. jainanA sAdhuone asala yati kahevAmAM AvatA hatA ane hAla gRhastha ane sAdhu ane dharmathI bhraSTa thayelA, dharmane nAme AjIvikA karanArane jita kahevAmAM Ave che paNa teo yataNInI sevA karatA nathI. * cALIzamA padanA vivecanamAM zaiva mata nIce A matanuM vivecana jovAmAM Avaze. jIe pRSTha 417 Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 aDatAlIsu pa mane ke kamane teo upAsanA te zrIarihaMta devanI ja kare che tethI tevA yatie cetanAne jataNI banAvI de e artha 'dhabesatA thatA nathI. je rUpa puruSa dhAraNa kare ane tanusAra jenuM je nAma paDe tadanusAra tevuM rUpa dhAraNa karanAra strInuM kahevAmAM Ave che. tinu rUpa dhAraNu karanAra strIne yataNI kahevAmAM Ave che ane atItanuM rUpa dhAraNa karanArane mahAmAyA kahevAmAM Ave che. kahevAnA bhAva e che ke-atIta tathA saMnyAsIoe mAruM zuddha svarUpa pragaTa karavAne badale mane azuddha cetanAmaya karI dIdhI. mAruM caitanyarUpa pragaTa karavAnu tA mAjI upara rahyuM paNa tene badale mane eka tadna azuddha athavA viparIta rUpa ApI eka pakSamAM besADI dIdhI. jogI ane jatImAM phera eTaleA hAya che ke jogI devInA bhakta hAya che tyAre saMnyAsIe abheda mAne anusaranAra hAi mahudhA zivabhakta athavA koi koi parabrahmane mAnanAra abhedavAdI hAya che. zrI Ana'dhanajInA hetu koi dharma upara AkSepa kraravAnA nathI, koI matane narama pADavAnA nathI. tenA Azaya e che ke-jeNe je mata svIkAryAM teNe AMkheA UghADIne mane joi ja nathI, svamatamAM aMdha Asakti ane paramatanI vicAra vagaranI niMdA e tadna agrAhya matanA svIkAra ghaNAkharA AgrahI prANIAe atyAra sudhI karI, eka pakSamAM DhaLI javAnI sthiti vinA kAraNe ane vinA lAbhe prApta karelI che. keTalAka prANIo bhaktimArgane anusaranArA hAya che. gAvuM, majAvavuM ane prabhunA caraNAmAM sarva samarpaNa karI devuM, jJAna ane karmayogane gauNu karI nAkhavA e bhaktimArganA mata che. teo ema mAne che ke mukti te bhaktimArgathI ja prApta thaI zake che. anya sA~ mArganA niSedhapUrvaka prabhune sthULa rUpa ApIne tenA caraNAmAM Asakta rahevuM, tenA guNagrAma karavA ane peAtAnuM sarvasva temane aNu karavuM e bhaktimArganA siddhAnta che. vallabhAcArya, rAmAnuja, vAmInArAyaNa vagere anya sa` mArganA niSedhapUrvaka bhaktimArgone mAnanArA hAya che ane te bhaktimArgane eTaluM badhu' prAdhAnya Ape che ke anya koi ceAgadvArA mukti prApta thai zake ema tee svIkArI paNa zakatA nathI. bhakti aneka prakAranI che ane tethI ekAgratA keTalIka vakhata bahu sArI thAya che, paNa jo sAdhanane sAdhya mAnI temAM ja ekAMta hita mAnavAmAM Ave te kArya kAraNubhAvanA vinAza thAya che ane zuddha vastusthiti kaddhi prApta thatI nathI. bhaktiyAganuM eka yoga tarIke svarUpa bahu vistArathI zrImadbhagavadgItAmAM ApavAmAM AvyuM che. rAvaNa vigere jinezvaranI parAkita karI mahAlAbha prApta karI gayA che te vAtanA ahIM niSedha nathI, paraMtu ekalI bhaktimAM anyanA niSedhapUrvaka sA~sva mAnavuM e pakSagrAhIpaNuM batAve che ane te cetanAne zuddha banAvavAmAM ADu Ave che. * vaiSNava matanA saMpradAyanuM vivecana cALIzamA padanI prathama gAthAnA vivecanamAM thaI gayuM che. jue pRSTha 416. Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nathanajInAM pA e ja pramANe 3 karanArA, hAthamAM cIpIe rAkhI phanArA, alakha matanA ceAgIe cetanAne te matanI banAve che ane kahe che ke alakhamAM magna rahevuM, nA uccAra karavA ane duniyAnI jaMjALa choDI devI. AvI rIte je je seAkhatInI saMgatamAM huM paDI, teNe mane peAtAnA jevI banAvI dIdhI, tenA matamAM dharmanuM sarvasva mUkI dIdhuM ane UghADI rIte jAhera karyuM athavA peAtAnA vartanathI matAvI ApyuM ke peAtAnA mata sivAya anyatra satya hAI zake ja nahi. darzanamaha evA AkarA che ke sujJa jIvAne paNa te UMdhA pATA baMdhAvI chatI AMkhe adhatva lAvI Ape che. matanA Agraha eTale sajjaDa cAMTI jAya che ke pachI anya tarapha dRSTipAta karavAnA khyAla paNa rahetA nathI, vicAra paNa AvatA nathI ane mana paNa thatuM nathI. AvA ekapakSI dheAraNathI karelA niyA keTalIka vakhata evI dharmanI khATI laDAiomAM pariNAma pAme che ke-jo itihAsa tapAsyA hAya te temAM adheaMdhanI aneka laDAi thayelI jovAmAM Avaze. svamataAgrahathI vikaLa thayelAM cakSune anyadarzananA jJAnanI IcchA paNa thatI nathI ane AvI rIte svamataAgrahamAM cAlyA ja javAya che. zuddha cetanA kahe che ke-AvI rIte huM jyAM jyAM gaI tyAM tyAM mAruM ekAMta svarUpa thatuM gayuM, mArA upara mela vadhatA gayA ane mAruM zuddha cetanAsvarUpa pragaTa thatuM aTakatuM gayuM. vyavahAramAM cetananI AvI ja sthiti thAya che te pukhta vicAra karIne avalAkana karavAthI kharAbara samajAze. pAra *rAma maNI rahemAna XmaNAvI, arihaMta pATha paThAI; + ghara gharane huM dhaMdhe vilagI, alagI jIva sagAI. mAyaDI 0 3 66 huM rAma zabda bAlI, mane rahemAna zabdanA pATha karAvyeA ane arihaMta zabdanA pATha karAvce-( AvI rIte) huM ghara gharanA dhaMdhe lAgI paNu AtmAnuM sagapaNu dUra rahyuM. ' bhAva-jUdA jUdA matamAM mane dhasaDI jaIne mArI pAse potapotAne svArtha sAdhavA sAru matavALAoe mArI pAse aneka nAme levarAvyAM, kAi vAra mArI pAse rAma zabdane uccAra karAvyeA. huM jyAM jauM, hAluM- cAlu tyAM ' rAma rAma ' ema uccAra karavA lAgI. vaLI koI musalamAna matavALA maLyA te teNe mArI pAse rAma ' zabda mUkAvI daI * rahimAna ' zabdanA uccAra karAvyA; eTale huM tyArapachI ' rahimAna ' * allAhI akabara chApelI mukamAM cothI gAthAne trIjI mUkI che ane A gAthAne cothI mUkI che. sabaMdha pramANe te khAvu che ane sarva vratamAM cAlu gAthAne trIjI gAthA tarIke mUkI che. " pratamAM lakhyA che. x ' rAma bhaNAvI rahema bhaNAvI ' ema pADe eka + paDAIne badale chApelI bukamAM ' paDhAI ' pADe che. 3 rAma=rAma zabda. bhaNI=mAlatI hatI. rahemAna=rahimAna, allA zabda. bhaNAvI=pATha karAvyA. arihaMta=aha nta, vItarAga. pA=zabdoccAra. pAi=elAvyA, karAvyA. ghara gharane potapeAtAnAM dharate. dhadhedhaMdhAmAM, kAmamAM. vilagI=lAgI, mane lagADI. alagI=aLagI, dUra rahI. jIvasagAi=AtmAnu` sagapaNu, * Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada pAka e uccAra karavA lAgI. vaLI jaina matavALA maLyA te teNe mArI pAse "arihaMta arihaMta" "jina jina"ne uccAra karAvyuM, e ja pramANe keIe "bajaraMga ne pATha, keIe "harina pATha, keIe "kRSNane, keIe "buddha ne, keIe "brahma ne ane keIe aneka deva devIne mArI pAse pATha karAvyo. emAM rAma koNa hoI zake? rAma zabdano artha zuM? tenAmAM devatvane sadubhAva che ke nahi ane teone uccAra karavAthI mArI pitAnI zuddha dazAne aMge mane zuM lAbha prAptavya che, tene vicAra mArA pati cetanajIe kadi karyo nathI ane mane pATha paDhAvanAre karAvyuM nathI. lekene anusaravA sAru jema phAvyuM tema uccAra karAvyuM che ane meM te pramANe uccAra karyo che. te ja pramANe kyA guNanI prAptithI arihaMta thavAya che? temanAmAM devapaNuM kevA prakAranuM che? emanA nAmoccArathI mArA zuddhatvaSaNunA vyaktIkaraNane aMge zuM lAbha tha saMbhavita che? e bAbatane atyAra sudhI koIe mArI pAse vicAra karAvyo nathI. ramate ti rAma ramaNuM kare te rAma, paNa keNa ramaNa kare ? kyAM ramaNa kare? zA mATe ramaNa kare? enA ramaNane ane mArA cetanajInA ramaNane levAdevA zuM ? athavA ari eTale zatrune haNanAra te arihaMta." zatru keNu? konA ? tene haNavA zA mATe? kevI rIte haNavA? haNavAmAM deSane sadbhAva khare ke nahi? zatrune haNIne zuM karavuM ? vigere vigere bAbatane mArI pAse vicAra kadi keIe karAvyo nathI. dareka matavALA AjIvikA calAvavA mATe vADA bAMdhI besI gayA che ane AMkha mIMcI rAkhI mane temAM ghasaDI laI jAya che. jevI rIte pipaTa zabdaccAra karI pitAnA mAlekane AnaMda Ape che tema huM rAma rAmana athavA upara jaNAvyA tevA pAThone uccAra karI gaI, paNa tene hetu ke sAdhya samajAvavA keIe prayatna karyo nathI. A cetanajI pite ja arihaMta che athavA thaI zake tevA che, svayaM bhagavAna svarUpa che, svarUpa vyakata karavA mATe temaNe puruSArtha karavAnI jarUra che, AtmA e ja paramAtmA che-e vAta mane haju keIe samajAvI nahi. vastusvarUpa mane koIe samajAvyuM nahi paraMtu sarve e mArI pAse potapotAnA gharanA dhaMdhA karAvyA. mArI pAse je je nAme levarAvyAM te paramArtha mATe nahi paNa sAMsArika hetu mATe levarAvyAM. sthaLa sukha meLavavA mATe, vyavahAramAM prathama khurazI prApta karavA mATe, lokenI prIti saMpAdana karavA mATe, paisA pedA karavA mATe ane evA evA bIjA aneka sthaLa vicArathI mArI pAse jUdA jUdA nAmoccAra karAvyA ane ema karIne mAre saMsAra vadhArI mUko. pitAnA anuyAyIonI moTI saMkhyA dekhADavA mATe mane tANI kheMcIne pitAnA matamAM laI jaI sArAM kapaDAM paherAvIne mane varaghoDAmAM pheravI, matanI peTI laDAI laDAvI ane evAM evAM aneka kAme karAvyAM, paNa rAma zabdanI sAyavAcatA samajAvI nahi, batAvI nahi, jaNAvI nahi ane AtmAnI sagAI te 65 Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514. zrI AnaMdaghanajInAM pado niraMtara mArAthI dUra ja rAkhI; cetanane ane mAre khare saMbaMdha zuM che ane mAruM vAstavika svarUpa vyakta karavAnuM zuM kAraNa che ane te kema thaI zake te vAta dUra ne dUra rAkhI; mane jUdA jUdA matamAM laI jaI pRthaka pRthak nAme mArI pAse levarAvyAM paNa cetanajInI sagAI te temAM koI jagyAe jovAmAM AvI ja nahi, zodhatAM mAluma paNa paDI nahi, jANe e nAmanI sAthe cetanajIne koI saMbaMdha hoya evuM jaNAyuM paNa nahi. badhI jagyAe upara uparanI TApaTIpa, dhAmadhuma ane spaSTa rIte kahuM te bAhya bhAva jovAmAM AvyuM. cetananuM zuddha svarUpa kema pragaTe? te vibhAvamAM ja kema aTake? tenI vicAraNA, te pramANe vartana ane tadanusAra kartavyaparAyaNatA te mArA jevAmAM AvI ja nahIM. jUdA jUdA vADAmAM jema moTI saMkhyAmAM janAvaro rahe che ane cAro care che temAMnA ekanI jevI sthiti hoya tevuM svarUpa citanajInuM pratyeka vADAmAM jatAM thayuM che; ethI vizeSa ThIka thayuM hoya evuM mArA jovAmAM AvyuM nathI. zrI AnaMdaghanajI mahArAje barAbara A ja bhAva caudamA zrI anaMtanAthajInA stavanamAM batAvyA che. gacchanA bheda bahu nayaNa nihALatAM, tavanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatAM thakAM, meha naDIyAM kalikAla rAje. e AkhA stavanane bhAva khAsa vicAravA yogya che. khuda jaina dharmanA anuyAyIo paNa vADA vADAnA bhedamAM evA Asakta thaI gayA che ke teonAM meDhAmAM tattvanI vAta zobhatI paNa nathI; teo tattvanI vAta kare che te eka prakAranI teonI dhUNatA ja che, AnaMdaghanajInI zuddha daSTie te teo eka prakAranuM udarabharaNunuM-AjIvikA calAvavAnuM ja kAma kare che. A chevaTane vicAra levAnuM kAraNa e jaNAya che ke-gacchane mamata keTalIka vAra eTale sajajaDa mana para cUMTI jAya che ke pitAthI anya garachanA sAdhuone zuddha guNa pragaTavAne saMbhava paNa hoI zake ema gacchAgrahIone lAgatuM nathI. vAstavika rIte gacchanA bhede niyaMtraNabhedane laIne thayelA che, paraMtu kaSAyapariNutimAM A cetana eTale utarI jAya che ke pachI niSpakSa rahI zakatuM nathI. matamatAMtaranI vicAraNAmAM ane eka matanA piTA vibhAgomAM evI kharAba sthiti prApta thAya che ke tene vicAra karatAM trAsa AvI jAya. duniyAmAM dharmane nAme aneka laDAIo thaI che, keTalIkavAra upara uparathI zAMta dekhAtA mANasa paNa dharmane nAme lehInI nadIo calAve che, dharmane nAme aneka prakAranA kaSA kare che ane dharmane ane cetanajIne zuM saMbaMdha che tene kadi vicAra karatA nathI. AvA prANIo dharmane eka prakArane saMsAra banAvI de che, dhaMdhAdArI kAma karAvI Ape che ane tannimitte pitAnI AjIvikA calAve che. dharmane 3La ghAlanArane mAnasanmAna bahu maLe che, kAraNa ke AryAvartana lekenuM prAthamika zikSaNa dharma tarapha ruci batAvavAnuM hoya che. AvI sthitine lAbha laIne dharmane nAme www.jaimelibrary.org Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pa 515 aneka dhatIMgA cAle che. te sa dhatIMgAnI vigata ApavAno atra avakAza tema ja jarUra nathI, sanA anubhavanA te viSaya che. vAta vicAravAnI e che ke-dharmane nAme evA goTA cAle che ke te sabaMdhamAM AMkha ughADIne jovAnI khAsa jarUra che. amuka dharmanI AcaraNA karavAthI ja sAdhyaprApti thatI nathI, khAsa vicAraNA cetana ane cetanAnA saMbaMdha vicAravAnI ane tene zuddha svarUpe pragaTa karavAnI hAvI joie ane temAM dha ne nAme paNa jeTalA pratyavA Ave te sa tyAjya samajavA joie. cetanAnI kevI sthiti thaI che te hajI paNa vicArIe. * koI muMDI koI locI, koIMe keza lapeTI; + koI jagAvI koI sutI choDI, vedana kiNahI na meTI. mAyaDI0 4 " kAie mAruM' mastaka muDAvyuM, koie lAca karAbyA, kAie mavALAvaDe mane vi'TI dIdhI, koie mane jagADI, kAie U~dhatI tajI dIdhI; ( paNuM ) mArI vedanA koie maTADI niha. "" bhAva-mADI ! mArA kevA kevA hAla karyAM te te tame sAMbhaLe, kAie mArA patinAM dADhI-mucha ane mAthuM muDAvyAM ane koie khAlane lagna karAvyA. keTalAka paMthanA sAdhue muMDana karAve che te prasiddha che. jaina dharmanA sAdhue mAthe tathA dADhI-muche lAca karAve che. dhanu yathArtha svarUpa samajyA vagara mAtra upara uparanA dekhAva karavA mATe athavA peAtAnI dharmI tarIke chApa pADavA mATe mAtra mAthuM vigere muMDAvavAmAM Ave athavA te te sthAneA paranA khAlanA loca karavAmAM Ave te te apAramArthika che. sthULa zarIranI darakAra na karatAM tene dareka prakAre kaSTa ApI tenAmAM traNa prakAranI ceAgasthiratA lAvavI ane khAsa karIne rAgadveSanI pariNati ochI karI cittane sthira karI devuM e lAcAdi kaSTanA hetu che te na karatAM mAtra bAhya bhAva dhAraNa karavA mATe ane leAkeAmAM dharmane nAme vahIvaTa calAvavA mATe muDana ke lecanA upayAga karavAmAM Ave te cetanA * 'kaNe ' evA pATha chApelI bukamAM che. ' kAi muMDI kAi lAgI ' evA pATha eka pratamAM che. eka pratamAM 'kAi mUkI kAi lucI ' eveA pADe che. mUkI eTale mUka karI, khelatI baMdha karI x 'kuMNe kasai lapeTI ' evA pATha chApelI bukamAM che. + chApelI bukamAM * eka pakhA meM kAi na dekhyA ' e pramANe trIjI pa`kti ApI che te pramANe kAi pratamAM nathI. e paMkti pAMcamI gAthAnI trIjI paMkti tarIke Avaze. * eka pratamAM * mAharI vedanA kihI na meTI ' eveA pATha che. mAharI zabdanI jarUra nathI, gAna karatAM te pATha utAvaLa karIne khelaveA paDe che. 4 muMDI=mastaka muMDAvyuM. jAgrata karI. meTI=maTADI, lAcIleAca karAvyo. kaeNza=mavALA-bAlavaDe, lapeTI vi'TALA, jagAvI= Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 zrI Ana'ghanajInAM pA jAgrata thatI nathI, ulaTI te vadhAre azuddha thatI jAya che ane mAyASAyathI kA~patti vadhAre thAya che ane tenA rasa paNa vadhAre ane AkarA tIvra thaI paDe che. zAstrakAra teTalA mATe kahe che ke-A jIve meru paryaMta jeTalA UMcA DhagalA thAya teTalA AghA muhapatti karyAM che. matalaba aneka vAra bAhya dRSTie cAritra lIdhuM ane mastaka muDana karAvyuM, paraMtu tethI kAMi vaLyuM nahi. bAhya dRSTie game teTalI kriyA karavAmAM Ave temAM yathArtha dRSTie kAMI lAbha thatA nathI. e teA eka prakAranA bAhya veza ja che. zrImAn yazeAvijayajI upAdhyAya eka sthaLe kahe che ke muMDa muMDAvata sabahI gaDarIA, haraNa rAjha ana dhAma, jaTAdhAra vaTa bhasma lagAvata, rAsabha sahatu. huM dhAma. eta para nahi yAgakI racanA, jo nahi mana vizrAma, cita aMtara para chalaveka ciMtavata, kahA japata mukha rAma; jaba lagna Ave nahi mana jhAma, mAthuM muMDAvavAthI, vanamAM rahevAthI, jaTA dhAraNa karavAthI, bhasma lagAvavAthI athavA majUrI karavAthI lAbha thatA hAya teA gADara (gheTA ), haraNa, rAjha ane gadheDA e sa kare che; paraMtu e bAhya bhAva para ceAganI racanA thatI nathI, khAdya bhAvathI rAmanuM nAma levAmAM Ave paraMtu maneyAganI sthiratA na heAya te sa nakAmAM che. e ja padamAM AgaLa teozrI kahe che ke vacana kAca tAte tu mATe chevaTe kahe che ke gAye ddaDha na dhare, citta turaMga lagAma; na lahe zivasAdhana, jyuM kaNa sune gAma. jagata jaha paDho jJAna dharA sama kiriyA, na phAve mana ThAma, cidAnandaghana sujasa vilAsI, pragaTe Atama rAma. jama A vastusthiti che. evA zuddha sAcA upadeza ApanArA ane tene yathArtha svarUpe samajanArA bahu alpa hAya che. cetanAnI ahIM je phariyAda che te mAthuM muMDAvavAnI ke lAca karAvavAnI khAkhata nathI, tenA kahevAnA Azaya e che ke-cetanajIe muMDana ane lAcamAM paripUrNatA mAnI lIdhI che, paNa mana vacana kAyAnA yAgAnI lagAma hAtha karavA mATe e te zivasAdhana che. sAdhanane je sAdhya mAnI levAmAM Ave te mahAanatha thaI jAya ane kamanazIe cetanajInA saMbaMdhamAM ema vAraMvAra banyuM che, tethI cetanajIne kahe che ke-tame jo AtmArAmane pragaTa karavA IcchatA hai| / saMyamakriyA karA, jJAna bhaNA ane te uparAMta khAsa karIne manane ThekANe ThekANe doDAvA nahi, ene sthira rAkhA, ene aMkuzamAM rAkho. mananI caMcaLatA kevI che ane ene sthira karavAnI keTalI jarUra che te saMbaMdhamAM zrI AnaMdaghanajI mahArAje manaDu kamahI na khAje hAjina' ema kahIne Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada 527 sattaramA zrIkuMthunAthajIne uddezIne bahu suMdara stavana racyuM che jenA bhAva paNa A sAthe vicAravA ceAgya che. prathama paMktimAM ' keNe mUkI keNe lU'cI' evA pATha chApelI bukamAM che. mUkI eTale muMgI karI. matalaba e che ke-kAIe mArA patine mauna dhAraNa karAvyuM. bhAvanagaramAM mArA jovAmAM eka sanyAsI Avye hateA. te khelatA nahi, lakhI ApatA hatA. sAthe sleTa rAkhatA ane lakhIne vAta karatA hatA. AvA prakAranA maunathI lAbha nathI. vacana upara aMkuza rAkhavAnI jarUra che. kAraNa vagara athavA vicAra vagara nakAmuM khelyA karavuM e sarvathA tyAjya che. paNa bAhya dRSTie vacananA uccAra na karavA ane tene badale sAnathI ke lakhANuthI khelavAnA vicArA vyakata karavA e vakhatanA nakAmA vyaya ane anya upara upakAra karavAnA prApta thayelA prasaMganA geravAjabI rIte nAza che. jo vacananA uccAra na karavAthI ja lAbha hAya tA corandriya sudhInA sarva jIvAne spaSTa bhASA heAtI nathI te jarUra lAbha prApta kare ja, paraMtu vAta ema nathI. prasaMge khelavu hAya tyAre vacanasamiti rAkhavI ane kAraNa na heAya tyAre vacanapti rAkhavI. A banne cAga mArga che. prabhubhakti, pratikramaNAdi kriyA, anyane sadupadeza ane evA bIjA ceAgya prasaMge vicAra karIne parane hita karanAra hAya te priya rIte vadavAmAM Ave te temAM koI prakAranI aDacaNa hAvI na joIe. sAdhyane lakSyamAM rAkhI upayegapUrvaka vacananA vilAsa karavAmAM Ave te aneka jIvA para sIdhI ane ADakatarI rIte mahAupakAra thaI zake che. sarva jIvane zAsanasika karI mekSamAM lai javAnI je icchA tItha kara mahArAjane pUrva bhavamAM thai hAya che ane tene laIne ja teo tIrthaMkaranAmaka nAM daLiyAM ekaThAM kare che tenI parAkASThA khAra padA samakSa upadeza devAmAM ja Ave che ane te vakhate te vacananA vilAsa kare che. khAdyaSTi jIvAne phasAvavA khAtara athavA peAtAnu mAna vadhAravA sAruM upara uparathI khelavuM nahi ane elavAnuM piraNAma je anyane vicAra batAvavAnu hAya che te saMjJA athavA lakhANuthI batAvavuM e te eka prakAranI dhRSTatA lAge che. cetanAnI phariyAda e che ke-mane muMgI karI ane mArI pAse khAlI DALa karAgye, matalaba cetanajI AvI rIte muMgA rahyA ane jANe pAte mauna ceAgI Aya evA teoe DALa ghAlyo. AnA saMbaMdhamAM zrI munisudarasUri mahArAja zrI adhyAtmakalpadrumanA caudamA adhikAramAM kahe che ke " vacananI apravRtti mAtrathI kANu kANu mauna dhAraNa karatuM nathI? paNa ame te vacanakrutivALA prANIe niravadha vacana le che tenI stavanA karIe chIe. *tu niravadya (niSpApa) vacana ela, kAraNu ke sAvadya vacana khelavAthI vasu rAjA vigere zIghra dhAra narakamAM gayA che. " A pramANe hakIkata hAvAthI DALa ghAlanAranA ceAgamAM paNa upayoga nathI e hakIkata spaSTa mATe adhyAtmakapadruma-adhikAra caudamAnA * vasu rAjAnI kathA tathA samiti guptinA vivecana zloka 6-7 paratuM vivecana jue. pR. 441-7 ( dvitIyAtti ). Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 zrI AnaMdaghanajInAM pade thaI haze; paraMtu mArA patie to daMbhanI khAtara mane mUkI karI eTale ke pote muMgA rahyA ane evA mInamAM paripUrNatA mAnI eTaluM ja nahi paNa ethI bIjI rIte prANIne mekSa thaI zake e svIkAravAnI ke samajavAnI paNa nA pADI. vaLI keIe moTA meTA keza-bAla vadhArIne jaTAmAM mane lapeTI dIdhI, matalaba ke pite jaTAdhArIne veza dhAraNa karyo. keIe upara jaNAvyuM tema leca karAvyuM, koIe muMDana karAvyuM ane keIe mAthe bAlanI jaTA vadhArI. upAdhyAyajI mahArAje uparanA padamAM vaTavRkSa (vaDa) jema jaTA-vaDavAIo vadhAre che ema jaNAvyuM che ema meM paNa navIna navIna veza dhAraNa karyA. AvA bAhya vezathI keInuM kAMI vaLyuM nathI ane vaLavAnuM nathI. mahAgIone pATha bhajavanAra nATakI paDadAnI aMdara jatAM pAcho asala sthitimAM AvI jAya che. bhartRhari jevA gI ke harizcaMdra jevA satyapriya rAjAne pATha bhajavIne Ave che tyAre hadayamAM te tadana kera ja hoya che. e hakIkta sarva jue che, paNa samajavA jevI vAta e che ke-pATha bhajavatI vakhate paNa te pitAnA manamAM samaje che ke huM te pacIza pacAsa rUpiyAne pagAradAra bhADAne vara chuM. AvI sthitine laIne pATha bhajavyA pachI te zuM paNa pATha bhajavatI vakhate paNa tenI sthiti jarA paNa ucca thatI nathI, tenA vicAravAtAvaraNamAM jarA paNa pheraphAra thatuM nathI ane tenI bhAvanAsRSTi jarA paNa unnata thatI nathI. mAtra tenI udaravRttinuM nimitta nATakane pATha thAya che tevI rIte muMDana, leca ke jaTAdhAraNane pATha bhajavatI vakhate paNa te bilakula lAbhanAM kAraNe thatAM nathI, ane keTalIka vAra ulaTA daMbhanA nimittane laIne kaSAya dvArA vizeSa hAni karanAra, karmamaLane savizeSa rasane puTa ApanAra thaI paDe che. * jaTA jaTAdhara paTA paTAdhara, chatA chatAdhara tAtA" e vAta agAu thaI gaI che. evI rIte jaTAdhArIo jaTAmAM eTalA magna rahe che ke jaTAthI bahAra satyane samAveza ke sadbhAva hoI zake e teonA grAhyamAM paNa AvI zakatuM nathI. vaLI keIe mane jagADI. alakha jagAvavAne nAme, dhuNI dhakhAvavAne nAme athavA haThAgAdi karavA mATe mane jAgrata karavAno dekhAva karyo athavA duHkhagarbhita vairAgyadvArA mane jAgrata karI. mArI vastugata zuddha dazA jAgrata karavA khAtara athavA mArA taraphanA avicaLa prema khAtara ane jAgrata karI nahi, paNa saMsAranAM duHkhathI DarI jaIne athavA kaSTa sahana karavAnI pitAnI azaktine laIne pachI rAzimAr mavet sApu: e niyamAnu sAra mane jAgrata karavAne dekhAva karyo. duHkha ke mehagarbhita vairAgya game teTaluM hoya te paNa te ghaNe daraje bInaupayogI thAya che te anyatra ApaNe vistArathI joyuM che,* * 5da sattAvIsamuM, prathama gAthA. juo haribhadrasUrikRti aSTaka 10 muM. Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamu pa 59 vastutaH jyAM sudhI zuddha jJAnapUrvaka vairAgya na thAya tyAM sudhI vAstavika lAbha thatA nathI e satya vAravAra ThasAvavAnI jarUra nathI. AthI alakhane nAme ke vairAgyane nAme ke evAM bIjA aneka upanAme mane jAgrata karI, paraMtu tenI sAthe vastusvarUpanuM zuddha jJAna na hAvAthI mane jAgrata karavAne badale mArI zakAne ja jAgrata karI evI kamanazIba vAta khanI gaI che. vaLI keTalAka prANIe mane jAgrata karavAnA prayAsamAM jagADI zakayA nahi tyAre keTalAka teA khullI rIte mane suvADavA ja maMDI gayA. teo mAle che ke A duniyAmAM cetanA evI vastu ja kayAM che? te kevI rIte hAI zake ? A bhavanuM hatu sukha cheDI daI parabhavanuM kAlpanika sukha levA doDavu. enA jevI ajJatA kaI heAI zake ? mATe khA, pIe, ezaArAma bhAgavA, amanacamana uDAvA, emAM ja sAra che, khIjA badhAM phAMphAM che ane phAMphAM khAtara maLela sukha mUkI do nahi. bhUkhyA rahevAmAM, brahmaca pALavAmAM ke bIjA tyAgamAM sukha che ja nahi, hAI zake ja nahi, tathI te badhabesatuM nathI, vigere vagere. A pramANe melIne keTalAke mane suvADI dIdhI. athavA keTalAka kabUla kare ke cetanA che, te kama AvRta che ane upAyathI tenA mAkSa che, chatAM paNa temaNe mAhamAM Asakta rahI mArI saMbhALa na letAM mane suvADI mUkI, mArI upekSA karI, mArA saMbaMdhamAM vicAra paNa na karyAM ane mane visArI dIdhI. AvI rIte kAie muMDana karAvyu, kAie leAca karAvyA ane keie jaTA vadhArI, kAie mane jagADI ane keAie suvADI dIdhI; paNu atyAra sudhI mane pativirahathI anAdi kALathI vedanA thAya che te keAie maTADI nahi, kAie jarA paNa te vedanAne ochI karI nahiM. vAta evI banatI ke mArA patine jarA vyavahAranuM sukha maLe ke te saMsAramAM lapaTAI jatA, jo kAI vAra mane jAgrata karavAnA prasaMga maLe te tee eka pakSamAM taNAi jatA ane eka nUtana prakAranA saMsAra zarU karI detAM; AthI karIne sArA athavA kharAba sacAgomAM mArA patinA mAre viraha bhAMgI jAya ane huM tene maLu evu kAMi thayuM nahi ane tethI mArI virahavyathA hajI sudhI evI ne evI kAyama rahI che. mArA pati upara uparanA svarUpasAdhanamAM evA Asakta thai jAya che ane temAM tene eTalA AnaMda Ave che ke mArI sAthe meLApa karavAmAM thatA athavA thanArA AnaMdanA tene khyAla paNa AvatA nathI ane tethI amArA ghATa hatA teve ne tevA cAlyA jAya che. mAthA para khAla vadhArIne ke muMDAvIne paNa pAchA mArA nAtha evAM kAryAM karavA maMDI jAya che ke tethI ka samUha vadhAre prApta thAya che, je viziSTa hetuethI muMDanAdi karAvavAmAM Ave che te ekadama teonA khyAla bahAra cAlyA jAya che ane tethI mArI virahavedanA maTatI nathI. kahevAnI matalaba e che ke-muMDanAdi kriyA karavAthI je cetanaguNA pragaTa thavA joie te mArA nAtha eka pakSamAM DhaLI jatA hAvAthI temAMnu kAMi paNa thatu nathI, eka guNu paNa pragaTa thatA nathI ane ulaTu muMDanAdi sAdhana mAna ane mAyArUpa kaSAyapariNati jene savA~thA tyAga Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520 zrI Ana manajInAM pa karavAthI ja huM zuddha svarUpamAM pragaTa thai zakuM chuM te vadhavAnAM kAraNeA tethI mane che. mArA nAtha mAyA, mamatAne marei A muDanAdi kArya karAvyA pachI paNa ramyA ja kare che ane e vAtathI mane virahavyathA vadhAre lAge che. AthI leAca, muMDana, jaTA vigerethI mArI vedanA kAie maTADI nathI. hajI paNa mArA kevA hAla karyAM te mADI ! sAMbhaLeA. koI * thApI koI uthApI, + eka mano meM koI na dITho, koI calAvI koI rAkhI, koIno koI navi sAkhI mAyaDI0 5 " kAie . mane sthApana karI, keAie mane upADI mUkI, kAie mane upajAvIne vinAzI, kAie rAkhI mUkI-me kAine eka sarakhA abhiprAyavALA joyA nahi ane kAi kAInA sAkSI thAya--TekA Ape evu paNa me' joyuM nahi. "" bhAva-mArA jUdI jUdI jagyAe kevA hAla thayA te mADI tame juo te kharAM ! keie mArI vicitra rIte sthApanA karI. valrama ane rAmAnuja saMpradAyavALA zuddha dvaita mata svIkAranArA che, te puruSa ane prakRtinA bheda pADI bannene alaga rAkhe che ane puruSarine icchA thavAthI aNumAM prakRtioAsa thAya che ema kahI bannenA bheda svIkAre che. te cetanamAM IzvaranA aMza che ema mAnI keAI vakhata cetanamAM ane koi vakhata prakRtimAM astitvanA svIkAra kare che. eka sarakhI rIte teA kAi e matavALA mArA svIkAra karatA nathI, paraMtu sAmAnya rIte bhedamAga svIkAranArA mArI eka aMze sthApanA kare che. aMzagrAhI satyane sathA satya samajI levAnI tenI lAlacane lIdhe tee mAruM satya svarUpa te samajI zakacA nahi paNa teoe mArI sthApanA karI kharI. cetanA IzvarakRta zA mATe hAya? tene ane Izvarane zu saMbaMdha hAI zake ? ane zA mATe hAI zake ? e vAta tA koi samajI zakayu nahi; paraMtu cetanA tadna nathI evA nakAra A bhedavAdIe bhaNyA nahi tethI teoe mAruM sthApana karyuM" ema gaNI zakAya. vaLI keTalAka matavAdIoe kahyuM ke-pRthvI, ap, teja, vAyu ane AkAza e paMca mahAbhUtanA sacaiAge cetanA utpanna thai hAya evA bhAsa thAya che, vAstavika rIte cetananI * kaNe te thApI kaNe uthApI, keNe calAvI kiNu rAkhI ' A pramANe pATha eka jagyAe che. 6 + trIjI patine sthAne ' keNe jagADI keNe suvADI ' e paoNMkti chApelI bukamAM che jenuM vAstavika sthAna cothI gAthAmAM trIjI pati para che te upara jue. ' eka pappA ' eve pAThAMtara eka jagyAe che. x ' kAinu kAi nathI sAkhI ' athavA ' kAryanuM kA nava sAkhI ' evA pAThAMtareA che. atha te satra ekanA eka ja che, 5 thApI=sthApana karI. uthApI=utthApana karI, upADI mUkI. calAvI-upajAvIne vinAzI. rAkhI= rAkhI mUkI, paDatI mUkI. ekamaneeka abhiprAyavALA. sAkhI=sAkSI, eka bIjAne barAbara vAta karI karAvI Ape tevA mANasa. Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada vyakita judI che ja nahi. paMca mahAbhUtane saMga maTI jAya eTale pAchuM ema hatuM tema thaI jAya che ema bhUtavAdI kahe che. Izvarane aMza judo paDyo che te jude mAyAnA AvaraNuthI lAge che, pralayakALe sarva eka thaI jaze. neti neti vigere advaita, zuddhAdvaita ane viziSTa advaitanA praNetAoe mAruM vyaktitva dUra karyuM, pheMkI dIdhuM ane tethI sarvathA mane uthApI dIdhI. boddha anuyAyIoe kSaNikavAda svIkAryo, mImAMsakee advaitavAda svIkAryo, zaMkarAcArye zuddha aDhata svIkAryo ane tema karIne mAruM vyaktitva dUra karI mane upADI mUkI. emAM mAyAvAdane aMge Izvarane ne jagatane saMbaMdha ane khAsa karIne AvI racanAnI ghaTanA karavAnAM kAraNa vigeremAM koIne ekamata jovAmAM AvyuM nahi. abhiprAyavazAt svamata sthApana karavA mATe buddhi pahoMcI zakI tyAM sudhI cAlyA gayA, paraMtu jyAM vAta aTakI paDI tyAM vicAra na karatAM svamasthApananI jhuMbezamAM mAruM tAtvika svarUpa bahAra pADavA keIe prayatna karyo nahi. vaLI keIe mane vyakti tarIke svIkArI mATe vinAza karyo, eTale mAruM vyaktitva mAnI pralaya vakhate mArA nAza mAne. AvI rIte mAnanArA bhedavAdIo che. teo cetanA che ema mAne che paNa pralaya vakhate sarvane nAza mAnIne pachI vizuddha azuddha karmaphaLane je goTALe thAya che tene khulAso ApyA vagara rahevA de che. AvI rIte mane calAvI eTale vyaktibhede mArA astitvane svIkAra karyo. kAraNa tema na kare te kRtanAza ane akRta abhyAgama dUSaNo thAya, paraMtu mAre svIkAra karyA pachI pAcho kRtanAza thAya che te vAta visarI gayA. vaLI keIe kahyuM ke-cetanA anAdi che, IzvarakRta che, tene aMza che ane pAchaLathI temAM maLI jAya che. A pramANe mArA saMbaMdhamAM vAta karI mane rAkhI mUkI, taddana upADI mUkI nahi. bIjI daSTie vicAra karIe te mane sthApana karanAra rAmAnuja ane vallabha saMpradAyavALA samajavA, utthApanAra nAstika matavALA samajavA ane keIka aMze advaita, zuddhAdvaita ane viziSTAdvaita matavALAne samajavA. calAvanAra ane rAkhanAra vaizeSika matavALA ane vedAntIo samajavA. vaizeSika matavALA puruSa ane prakRtino bheda mAne che ane sRSTine IzvarakRta kahe che, paraMtu teonA mata pramANe IzvaranuM kArya eTaluM nAmanuM rahe che ane teo nyAyanA viSayane khAsa anusaranAra hovAthI IzvarakRta sRSTi mAnavAmAM AvatA do evI sArI rIte samajI zake che ke barAbara pRthakakaraNa karatAM teo sRSTine IzvarakRta mAnatA ja nathI ema kahevAmAM kaze bAdha Ave tema nathI. AvI rIte aneka jagyA para huM gaI te tyAM ekamanavALA meM joyA nahi. eka Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 zrI AnaMdaghanajInAM pado matamAM ane bIjA matamAM bheda, eka matanI aMdara paNa vicAraaikyatAnI gerahAjarI ane jyAM vAstavika carcA karavAne prasaMga Ave tyAM mULa savAlane visArI daI zabdanI mArAmArI devAmAM AvI. eka sarakhA vicAravALe, nyAyapura:sara dareka keTinI tulanA karanAra, arasaparasa dalIlane saMbaMdha vicArI zAMta magaje hakIkata samajanAra ke mArA jevAmAM AvyuM nahi. vAdavivAdamAM mArAmArI, satya samajavAnI sthiratAne abhAva, svamasthApana mATe aneka prakAranA vicitra prayAsa ane paramasahiSNutAnI athavA tene satyAMza svIkAravAnI paNa gerahAjarI mArA jevAmAM AvI. cetanajI paNa upara uparathI kheda kare che ane jue che, vastudharmanuM svarUpa samajavA UMDANamAM praveza karatA nathI ane daMbha, mAyA ane saMsAra Asakta prANIo upara uparathI tyAgI hovAne DoLa ghAlI mArA patine aneka prakAre phasAve che temAMthI teo satya joI zakatA nathI, tAravI zakatA nathI, samajI zaktA ane AvI rIte huM te ghaNI jagyAe gaI paNa tyAM koIne eka sarakhA abhiprAya vALA joyA nahi. ekamanone badale "ekamate " eka matavALa, cakkasa abhiprAyavALo meM kaI ja nahi e pATha hoya te vadhAre baMdhabesate Ave ema lAge che, paraMtu e pAThAMtara kaI paNa pratamAM nathI. ene artha ekasarakhA abhiprAyavALo ema thAya che. AtmA saMbaMdhI jJAnamAM he mADI ! anya jagyAe haju sudhI e eka paNa mANasa nathI je ke jJAnamAM AgaLa pAchaLa athavA araspara virodha na Avato hoya. AtmA je jJAnathI vizuddha thAya, tenuM svarUpa spaSTa samajAya ane temAM koI paNa prakArano virodha na Ave te sthApana karanArane "mata' kahe yukta che, bIjA kumata kahevAya. AvI rIte jene mata" kahI zakAya, matanA nAmane gyA hoya e kaI mArA jovAmAM AvyuM nathI. mArA pati aneka nAca nAcyA, temaNe aneka veza dhAraNa karyA, temaNe jUdAM judAM darzanene abhyAsa karyo, paraMtu e sarvamAM sarva satyAgrAhI mata mArA jovAmAM AvyuM nahi. athavA pAThAMtara vicArIe te meM kaIne niSpakSa je nahi. je je mArA saMbaMdhamAM AvyA te sarva pitapotAnA mata kheMcatA hoya ema jovAmAM AvyuM che. kadAgrahathI svatasthApanA daDha Agraha ane satya samajavAnI upekSA meM te sarvatra joI che. jyAM sudhI cetanajI upara uparanA khela karyA kare tyAM sudhI te niSpakSa bane nahi ane tenuM zuddha svarUpe pragaTa thAya nahi. padanA lakhanAre A pakSavAdamAM sarva matane laI lIdhA che te teonuM niSpakSapaNuM batAvI Ape . khUda jaina mata jenA anuyAyI kavi che tenA saMbaMdhamAM paNa te kahe che keje tyAM cetanAne jAgrata karavAne IrAde hoya te satya svarUpa prApya che, paraMtu je tyAM paNa cetanAne ghara gharane dhaMdhe vaLagADI dIdhI te pachI tenuM kAMI rahetuM nathI ane tene niSpakSa thavAne prApta thayelo prasaMga te gumAvI bese che. je vizALa daSTithI A hakIkata zrIAnaMdaghanajI mahArAje lakhI che te barAbara vicAravA yogya che. AvI rIte jenAM manamAM jema AvyuM tema teo mArI sAthe varyA. mane sthApanAra, Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para3 aDatAlIsamu pa utthApanAra, calAvanAra ke rAkhanAra sarva gharagharanA dhaMdhA kare che, paraMtu enA sAkSI zeAdhIe tA kAi maLe tema nathI. eka hakIkata sthApana karavA mATe jema nyAyAsana pAse sAkSI rajU karavA paDe che ane sAkSInI tapAsa ane ulaTapAlaTa tapAsa uparathI satya zodhI kADhavAmAM Ave che tevuM atre kAMI nathI. atre te ekanI vAta bIjo upADI mUke che, sava pAtapeAtAne ThIka lAge tema hAMke che ane kai eka bIjAnA satyanA aMzane mATe thatI pratIti paNa kabUla na karatAM petapeAtAnI vAta ja karyAM kare che. AvA durAgrahane lIdhe hai mADI ! huM niSpakSa rahI zakI nathI. sarva satyanA aMza samajanAra ane naya tathA pramANanA jJAnanI vAtA tarkathI gaLe utarI zake tevI dalIla karanAra zrIjinezvaranA sarva satyagrAhI jJAnamAM paNa jo gharanA dhaMdhA khAtara cetanAne preravAmAM Ave te te ekapakSI banI jAya che. upara uparanI dhAmadhuma, gacchanA takarArA ane matamatanI laDAiethI cetanAnI sthiti tyAM paNa kevI thaI gaI che te avaleAkana karIe te ApaNe samajI zakIe tema chIe. AvI rIte mADI ! huM' te jyAM gai tyAM mAre aneka du:kha sahana karavAM paDyAM che, keTalIka vAra te mAruM astitva paNa sukAI gayuM che, keTalIka vAra mArI hayAtI nakAmA jevI banI gaI che, keTalIka vAra mAruM' svarUpa chinnabhinna thaI gayuM che. AvI rIte mAre mAthe samyag jJAnane abhAve mArA patie athavA mArA patinA vibhAvamitrae eTaluM karyuM" che. kehuM tamane tenuM varNana ApI zakatI nathI. vAta eka ja ke-satya samajanA gabhIra prayAsa atyAra sudhI bahu thADAe karyAM che ane tene laine mArI vartamAna ati duHkhada sthiti prApta thai che. meM' niSpakSa rahevA ghaNA prayatna karyAM paraMtu atyAra sudhI mArAmAM je matanI phUMka mAravAmAM AvI tene huM vaLagI paDI chuM ane tene laine eka pakSamAM DhaLI gaI chuM. dhIMgo* durabalaneM ThelIjeM, ThIMgex ThIMgo bAje; bannaDhA te krima+ mochI cakSIN, vada modrAne: rAge. mAyaTI06 " jakharA--khaLavAna mANasa nabaLAne harAve che, majabUte majabUta mANusa laDe che ( ane temanI laDAI jAme che ). paNa ame te) abaLA strI te AvA moTA cAndrAnA rAjamAM khelI paNa kema zakIe ? " * * dhIMgai durabalanai DelIje ' evA pAAMtara eka pratamAM che. X - hIMga DIgA vAjai " e pramANe pAThAMtara te ja pratamAM che. atha eka ja che. + * abalA ima kima elI zakI ' e pramANe pAThAMtara che. " : ' evaDu' jodhAne rAjai ' e pramANe pAThAMtara pratamAM che. ' e ' akSara trIjI paMkti sAthe levAnI rAga pramANe jarUra lAge che, * eva uN ' e zabda besatA nathI. A pAThAMtara vicAravA yogya che. 6 dhIMge=jabarA. durabaLa=nabaLA mANasane. TelIjeharAve che. DhIMgA=majabUta. bAjaeNlaDe. abaLA strI baDa joddA mATA yAhA, laDavaiyA. rAje rAjamAM, sattAmAM. Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM pA bhAva --duniyAmAM evA niyama che ke jakharA-vAcALa athavA khaLavAna mANusa hAya te laDAImAM nikhaLa manuSyane harAvI de che; eTale laDAi thAya tyAre te laDAInA viSayane aMge je baLavAna haiAya te jIte che ane baLahIna hAya che te hAre che. keTalIka laDAI zabdanI hAya che, keTalIka zastranI hAya che, keTalIka bhAlA baMdukanI hAya che. sthaLa ane laDAinA viSayane aMge je jemAM bahAdura hAya che te temAM vijaya pAme che paNa laDAinI jamAvaTa te sarakhe sarakhA majabUta hAya che tyAre ja thAya che. eka pakSa ghaNA majabUta hAya tyAre teA laDAinuM pariNAma zuM Avaze te dhArI zakAya che ane pahelethI kahI zakAya che; paNa sarakhe sarakhA majabUta mANasA laDAimAM utare tyAre laDAI paNa jovA jevI thAya che ne piraNAmanI khabara paDatI nathI. kamanazIbe hAlanI cetanajInI khAkhatamAM laDAI che te dhIMgA ane dulanI che ane tethI pariNAma dhArI zakAya che. ThI'ge DhIMgAnI laDAi hAya tA kAMI paNa AnaMda Ave tema nathI. eka bAjue mAhurAjA tenA prabaLa piravAra ane mahArathI cAddhAe sAthe bahAra Ave che, peAtAnI sAthe kaSAya, nAkaSAya, iMdriyA ane cogA jevA prakhaLa senAnIone lAve che, veda jevA tenA mahArathIo che, mithyAtva, avirati, kaSAya ane yAga pAtapeAtAnA prabaLa parivAra sAthe bahAra paDyA che ane samyaktva, mizra ane mithyAmAhanI jevI kAtila strIone paNa lazkaramAM sAthe lAvela che. AnI sAthe cetanajI viparIta, mAyA mamatAnA dAsa thaI gayela, pAtAnA parivAranAM nAme paNa bhUlI gayela che. evA viruddha sayeAgeAmAM laDavu te bAju upara rahyuM paNa evA khaDayASThAnA rAjamAM mArA jevI abaLA eka akSaranA uccAra paNa karI zake nahi e svAbhAvika che. pati jo humaNAM jAgrata thaI jAya, peAtAnu' svarUpa vicAre ane tene jAgrata karavA nirNaya kare, peAtAnA kharA parivArane yuddhamAM utaravA sAru AmaMtraNa Ape te temanAmAM eTalu aciMtya vIya che ke sarvene eka sapATAmAM harAvI daI, peAtAnI pAsethI te zuM paNa tamAma jagyA parathI tene haDaselI zake; paraMtu hAla teA tee peAtAnuM khaLa ekaThuM karatA nathI ane meharAjAnA samevaDIA paNa thatA nathI, UlaTuM meharAjA viruddha kAI teone vAta kare che tyAre mArA pati evu khelanAranI sAthe sAmA cheDAI paDe che ane mAhurAjA sAthe peAtAne yuddha karavAnuM che e vAta ja visarI jAya che. AvAM kAraNeAne laIne mAre te gupacupa besI rahevu' paDe che ane mArA pati mehurAjAnA rAjyamAM eTalA Asakta banI gayA che ke teo te jema kahe tema hAjI hA kare che. mAre cetanAne paNa temanI sAthe ghasaDAvuM paDe che. Apane suvidita che ke huM patithI jUdI nathI, pati jyAM jAya tyAM mAre jarura javu te paDe ja che ane pati kahe tema karavu paDe che. pita te hAla mAhurAjAnA rAjyamAM teo kahe tema kare che, tenA nacAvyA nAce che ane tenA hukama uThAve che. bicArA bhUlI jAya che ke A vibhAvamitrA tA pArakA che ane tajI janArA tathA tajavA yAgya che. ane A bhUlane pariNAme mAre pati sAthe mehurAjA sAme ra4 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada 525 laDavAne badale teonA hakama mAnya karavA paDe che ane tene laIne pati nirantara dabAyelI sthitimAM saMDovAyelA ja rahe che. cetanA enA zuddha svarUpamAM hoya te ati vizuddha che, nirmaLa sphaTika ratna jevI che, paraMtu cetanajI jyAre vibhAvadazAnA aMkuzamAM hoya che tyAre cetanAnuM zuddha svarUpa prakaTa thatuM nathI. niSpakSa rahevA mATe varatusvarUpanA sabhya jJAnanI khAsa AvazyakatA che. jyAM sudhI cetanajI mithyAtvanI asara nIce hoya che tyAM sudhI ene tatvabodha thatuM nathI ane tethI ekAMta svarUpa zodhavA ane vicAravAmAM pitAnI buddhino upayoga kare che ane matikalpanAthI cAlyA jAya che. A prasaMge te upara jaNAvyuM tema satyanA aMzane pUrNa satya samajI tenA upara makkama rahe che ane saMsArasamudramAM aTavAyA kare che. jyAM sudhI pramANajJAnayukta satya svarUpa samajAya nahi tyAM sudhI zuddha varUpajJAnanI prApti thAya nahi ane tema bane nahi tyAM sudhI cetanA kadi niSpakSa thaI zake nahi. e te dareka bAbatamAM eve prasaMge eka bAju para DhaLI jAya che ane mithyAjJAna cetanajIne te bAju para evA AgrahI banAvI de che ke pachI te zuddha vastujJAna prApta karavAnI sthitimAM paNa ghaNA kALa sudhI AvI zakatA nathI ane te vakhate meharAnA pitAnuM jera evA prabaLapaNe vApare che ke cetanA kAMI bolI paNa zakatI nathI ane cetanajI mithyAjJAnanI asaramAM rahIne vahusvarUpa vicArI zakatA nathI. cetanAne hAthe athavA cetanA pAse tevA prasaMgamAM( vibhAvadazAmAM) kevAM kevAM kAma karAvyAM che tenuM svarUpa cetanA pite ja kahe che te nIce vicArIe chIe. paraMtu atra kahevAna' tAtparya e che ke-cetanA e vakhate niSpakSa rahI zakatI nathI. maharAja jevA prabaLa senAnI sAthe cetanajI laDavAno vicAra paNa kare nahi, kare tyAre pitAnA senAnIone oLakhe paNa nahi evI aNaghaTatI laDAI thAya emAM kAMI AnaMda Avato nathI. bhAva e che ke-kaI vAra cetanajI maharAjA sAthe laDavA nIkaLyA haze te paNa taddana nirmAlya rIte bahAra paDyA haze, pariNAme cetanA te kAMI belI paNa zake nahi ane cetanajI laDAImAM mAra khAIne ghare pAchA Ave evuM thAya che. pati haju jANatA paNa nathI ke konI sAthe laDavuM che ? pitAnuM baLa keTaluM che ? zatrusamUha ke baLavAna che ane laDAIne pariNAme pitAnA bhaviSyamAM keTalo pheraphAra thavAne che. cetanAnI vAta have sAMbhaLI vicAra karIe. je je kI, je je karAvyu, te kahetA lAju; thoDe kahe+ ghaNuM prIchI lejo, xghara sutara nahi sAjUM. mAyaDI0 7 * " te kahetI ' evo pATha chApelI bukamAM che te azuddha jaNAya che. + kahene badale eka pratamAM " kahyuM ' pATha che, artha eka ja che. 4 A paMktinA pAThomAM pheraphAra che. atre pATha lakhe che te eka pratamAM che. be pratamAM pATha Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 zrI AnaMdaghanajInAM pado "(ene vaza paDIne) meM je je karyuM ane mArI pAse je je karAvyuM te kahetAM-tenuM varNana karatAM mane zarama Ave che. thoDuM kahevAmAM bahu samajI jajo ke mArA gharanuM baMdhAraNa sAcuM nathI-niyamasara nathI." bhAva-ene vaza paDIne meM je je kAryo karyA che, je mAnyatA rAkhI che ane mArI pAse eNe je je kAme karAvyAM che te sarva varNavI batAvatAM mane lAja Ave che. vibhAvane vaza paDI dharmabuddhie meM sthaLa kAma kevAM kevAM kyAM che te sAMbhaLe. dharmane nAme meM hiMsA karI, asatya vacane cAra karyo, cerI karI, dhananA DhagalA ekaThA karyA, kanyAdAna dIdhAM, pIpaLe pANI ghAlyAM, bakarA pADAnAM baLidAna karyA, azvane hAma karyo, mahAmAyAne tRpta karavA madirApAna karyuM, zaktine saMtoSavA madha, mAMsa, rasa ane rudhiranuM pAna karyuM, kALikAne saMtoSavA batrIze caDAvyA, aMbikAne ArAdhavA bekaDAnuM balidAna ApyuM, parabhavamAM sAruM icchita sthAna meLavavA sAru kAzIe karavata mUkAvyuM, giranAra jaI bheravajava khAdhe, deha samarpaNa karavAnA bahAnA nIce AcAryo sAthe kukarmo kya, prabhune nAme lAkha rUpiyAnI peDhIo calAvI, karmAdAnanA vyApAra karyA, sevaka sevikA thaI anuyAyIone chetaryA, laMcyA, herAna karyA, gurunI padavI prApta karI taddana viparIta upadeza karyo, kapaTajALa bIchAvI anekane phasAvyA, abhimAna karI ADaMbara vadhAryo, gyatA vagara padharAmaNIo karAvI, dharmanA adhyakSa thaI AvakamAM hisso mAge, parabhavamAM Icchita vastuo maLavAnI cIThThIo lakhI ApI, dharmiSTa hovAne bahAne pitAne vyavahAra calAvya, kAmavAsanA pUrI karI, anya dharmanuM svarUpa samajyA vagara, temAM rahelA satyAMzanuM astitva jANyA vicAryA vagara paradharmanI, paratIrthanI ane tenA anuyAyIonI niMdA karI, mithyA dharmane nimitte krodha mAna mAyA lebha kaSAye karI temAM prazastapaNuM mAnyuM ane ghaNI kharI vAra te temAM dharma ja mAnya-AvI rIte meM aneka prakAranAM malina sthaLa kAryo dharmane nAme karyA, meM aneka prakAranI adhamatA spaSTa rIte karI ane dharmane nAme dukAna mAMDI, eka nUtana prakArano saMsAra zaru karI dIdho. mArI pAse evAM sarva kAma vibhAvadazAe karAvyAM. mArAM e sarva kAryo evAM ane eTalAM che ke tenuM varNana tamArI pAse karI batAvatAM, he mADI ! huM zaramAuM chuM. evI ja rIte mAnasika bAbatamAM paNa mArI pAse evI evI mAnyatA manAvI che ke tenI vAta kahetAM huM zaramAuM chuM. upara meM jaNAvyuM A pramANe che. thoDe kahe ghaNuM prIti dodhara sUtara nahi sAcuM ? A pramANe eka sarakho pATha be pratamAM che, paNa mane ghara sUtarane artha besatuM nathI, A pAThAMtara be pratamAM sarakhe che tethI khAsa vicAravA gya gaNAya. chApelI bukamAM "gharazuM tIratha nahi bIjuM' ema pATha che eno artha vivecanamAM Apyo che te vicAravA. 7 kIdhu=pote karyuM. kahe=kahevAthI, prIchI samajI, gharasutara=dharasUtra, gharanuM baMdhAraNa, sAjuka orDaramAM, niyamamAM, rItasara. www.jainelibrary Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada para che tema gIe mane garNa karI ane jatie jataNa karI-AvAM AvAM kAma karatI hatI ane mAnyatA ema rAkhatI hatI ke jANe sarva satya temAM ja AvI rahyuM hoya ane te sivAya anyatra keI paNa jagyAe satya hAya ja nahi, hovAno saMbhava paNa che nahi ema mAnIne meM kAma lIdhuM ane e mArI pAse e niyamAnusAra ja kAma karAvyuM. huM te dareka matavALAnI pAse gaI tyAM mane niSpakSa rAkhavAne badale evI matacusta banAvI dIdhI ke jANe have mArI evI vicitra mUrkhatA para huM vicAra karuM chuM tyAre mane paNa bahu kheda thAya che. vaLI mArI pAse upara jaNAvyAM te uparAMta bIjA aneka evAM evAM kAma karAvyAM che ke jenuM varNana karI batAvatAM mane potAne ja lAja Ave che. he mADI! huM tamane keTalI vAta kahuM? mArI eTalI badhI vicitra sthiti banelI che ke te sarvanuM je varNana karavA besuM te pAra Ave nahi ane kahetAM kahetAM mAre paNa bahuM zaramAvuM paDe. huM tamane thoDI vAta TUMkAmAM kahI dauM chuM, tame vadhAre tamArI meLe samajI leze. "DuM lakhyuM ghaNuM karI vAMcazo" e vAta tame sArI rIte jANe che. huM thoDuM kahuM chuM te tame samajI jaze. TUMkamAM vAta e che ke-mAruM ghara sAjuM nathI. badhI vAtane sAra A eka vAkayamAM Ave che. puruSanI dRSTie ja jUThuM mirayAduLa Dhamukhyatve ghara e ghara nathI, paNa strI e ghara che, temaja strInI dRSTithI puruSa-pati tenuM sarvasva hoI tene te ja ghara che. ghara sAjuM rAkhavuM eTale gharamAM egya saMpa, sneha ane viveka tema ja patipatnI dharmanI egya vaheMcaNu ane kAryakaraNa. he mADI ! mAruM ghara sAjuM nathI, mArA pati ghara taraphana, mArI taraphano, potAnI jAta taraphano dharma barAbara samajatA nathI ane samajatA na hovAne lIdhe dharmakArya-pitAnI pharaja bajAvatA nathI tethI A sarva goTALo thayo che. jyAM ghara sAju na hoya tyAM mAre kenI pAse phariyAda karavI ? ApaNe samajI zakIe chIe tevI hakIkta che ke strI eTale ghara ane ghara eTale saMsAra. eTale ke saMsAramAM pragati karavAnuM kAraNa strI che, strInA daSTibiMduthI puruSa e ja sthAna le che. have jema saMsAravyavahAra calAvavA mATe pati ane patnIe potapotAnA dharme yogya prakAre pALavA joIe ane te mATe khAsa karIne patie sarva prakArane egya vicAra kare joIe, saMyukta kuTuMba hoya te kaIne anyAya thavo na joIe, ALasune vadhAre maLe, bahu belanAra ke vAMdhA pADanArane khAsa lAbha maLe vigere geravyavasthA thavI na joIe, e jevAnI pharaja kuTuMbanA kartA-menejaranI che ane tema karanAranuM ghara sAjuM kahevAya che, jenuM ghara sAjuM na hoya tene tyAM niraMtara kaleza, anyAya ane azAMti rahe che, te pramANe ahIM zuddha cetanA kahe che ke - he mADI ! mArAM duHkhanI vAta huM zuM kahuM? mAruM ghara ja sAjI nathI, mArA pati ghara saMbaMdhI-mArA saMbaMdhI kadi vicAra ja karatA nathI, mane * ghara sAjuM karavuM eTale lAMca levI evo kharAba artha paNa bhASAmAM thAya che. atra te arthamAM e vAkya vaparAyela nathI. Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zrI nathanajInAM pA mArA zuddha svarUpamAM peAtAne maMdire teDatA ja nathI, tyAM pachI mAre bIjo kAnA vAMka kADhavA ? mAharAjA jevA bahAdura yeddhA sAthe laDAi laDavAnI ane peAtAnuM ghara ja sAjuM... nahi, peAtAnA lazkaramAM vyavasthA nahi, peAtAnu baLa keTaluM che tenA khyAla nahi, peAtAnA lazkarane laDavAnI sAmagrI ApavI joie, te mATe sarasAmAna taiyAra joie-vigere vigere koi paNa bAbatamAM jyAM ThekANuM ja maLe nahi tyAM pachI mArA nAthanA vijaya kevI rIte thAya ? mADI ! huM niSpakSa rahevA dhaNuM jharu` chuM paNa TUMkAmAM tame samajI lejo ke mAruM ghara sAnu' na heAvAthI-mArA nAthanI pUrNa anukULatA na heAvAthI huM te karI zakatI nathI ane eka bAjue DhaLI jAuM chuM. * gharaNu' tIratha nahiM khIjuM e pramANe upayAgI pAThAMtara chApelI bukamAM ApyuM che tenA atha vicAravA yAgya che. e pATha eka paNa pratamAM nathI tethI pratanA pATha mULamAM rAkhyA che, paNa A pAThAMtara bahu suMdara che ema atha vicAravAthI jaNAze. A sa tIthI Ane vaza paDyA pachI meM je karyuM ane mArI pAse karAvyuM tenA hevAla kahetAM mane zarama Ave che. te mane zuM kahetAM hatA tenA sAra tamane TUMkAmAM kahI dauM te e che ke-peAtAnA ghara sivAya taravAnA anya mArga nathI. jenAthI tarIe te tItha kahevAya che. amArA tItha sivAya tame khIjI koI paNa jagyAethI tarI zakazeA nahi-A tenA upadezanA sAra che. peAtAnA mata upara haTha kadAgraDu rAkhI anyadharmanA zuddha satyAMzane pazu svIkAravA tarapha upekSA rahe e pramANe sarva tIrthIe mane upadeza detA hatA. peAtAnA tInI paNa bArIkIthI zeAdha na karuM tevA hetuthI mane kahetA hatA ke gaDhaujiAtu ce mAvA na tAMtaLa conaces alokika bhAvAmAM taka-buddhi cAlI zake niha, tevA bhAvAmAM te ame kahIe te satya-ema kahI peAtAne mAthe purAvAnA bojo rahe che te uDAvI detA hatA athavA uDAvI devA prayatna karatA hatA. vaLI koIka kahe che ke daritanA tADyamAnopi na makkeaunamaMtri hAthI zerImAM DAkhI de te kabUla karavuM paNa jaina maMdiranA Azraya na leve. AmAM satya aMza samajavAnI taka maLe te paNa tene jatI karavAnA mArga batAnyA che. dareka tIvALAe peAtAnA vADA khAMdhI tenI AjubAju evI vADa majabUta bAMdhI levA prayatna karyAM che ke temAMthI eka paNa prANI bahAra nIkaLI vizALa vasudhAne patha joI jANI bhAgavI zake nahi. anya dharmapustaka vAMcavAnI nA kahenAra, anya dharma - svarUpa sAMbhaLanArane adhama kti para mUkanAra satyane potAnI pAse hovAnA dAvA kare che, anyane phAMphAM mAranArA TharAve che ane pote ja satyasvarUpajJa che ema upadeze che ane tenA aMdha anuyAyIva e vAtane svIkArI paNa le che. A pramANe huM mADI ! mArI pAse evAM evAM kAme karAvyAM che ane mane eTalI rakhaDapaTTI karAvI che ke tenI vAta kahetAM mane zarama thAya che. anya tIthIe A jIva pAse kevAM kevAM kAma karAvyAM che ane meharAjAe A jIvane ajJAnamAM rAkhI kevA rakhaDAvyeA che tenA hevAla AkhA upamiti Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM pada para bhavaprapaMca kathA graMthamAM zrImAna siddharSi gaNie bahu suMdara cittAkarSaka rIte Ave che, te avakAze vAMcI vicAro. atra bhAva e che ke-AvI rIte ghara sivAya anya tIrtha nathI ema kahI mane niSpakSa rahevA dIdhI nahi ane tene mATe tIrthanA upadezake khAsa javAbadAra che. ApabItI kahetAM rIsAve, *tehasu jora na cAle; AnaMdaghanaprabhu+ bAMhaDI jhAle, bAjI saghalI pAle. mAyaDI0 8 "pitAnI upara vItela hakIkata varNavI batAvatAM te pati (mArA upara ) gusse kare che tethI tenI sAthe (mAruM) jera cAlatuM nathI; (have te ) AnaMdaghana paramAtmA mAre hAthe jhAle te saghaLI bAjI paLAI jAya, temAM vijaya maLe." bhAva-vividha tIrtha (mata)mAM mane ke upadeza ApavAmAM AvyuM ane tene pari me mArI kevI rakhaTapaTTI thaI, durgatimAM mAre kevI rIte bhramaNa karavuM paDyuM, tyAM mAre kevAM kevAM duHkha sahana karavA paDyAM vigere vAta jo huM te tIrthanA cAlake kahI batAvuM chuM, je vAta mane vitI che tene saviratara hevAla teone saMbhaLAvuM chuM te teo mArA upara rIsa kare che, gusse thaI mArA upara krodha kare che ane mArI sAthe rusaNuM le che tethI teo upara mAruM kAMI jera cAlatuM nathI. duniyAmAM ghaNI vAra evuM bane che kesAcI vAta karIe te keIne gamatI nathI. sAcI vAta gamatI nathI eTaluM ja nahi paNa te vAta kahevAthI te teo mArI sAthe laDavA Ave che ane ulaTA mArA patine evA bhaMbherI mUke che ke kadAca te mArI sAthe jarA jarA anukULa thayA hoya te paNa parAmukha thaI jAya che ane taddana mithyAtvamAM cAlyA jAya che. kajIo karanArane kajIALe kahevAthI, aMdhane AMdhaLo kahevAthI, pApa karanArane pApI kahevAthI duniyAnA leke gusse thaI sAmA * " tehasuM ne badale chApelI bukamAM "tethI " evo pATha che. artha tethI sAro thAya che paNa te pATha kaI paNa pratamAM nathI. + chApelI bukamAM " AnaMdadhana vahAle bAMhaDI jAle " evo pATha che. arthamAM bahu phera paDatuM nathI. * " te bIjuM saghaLuM pAle " evo pATha chApelI bukamAM che paNa sarva pratomAM pATha upara lakhe te pramANe che. artha mATe vivecana juo. 8 ApavItI=mArA upara paDelI vipattino hevAla. kahetA=varNavatAM. rIsA rIsAI jAya. gusse thaI jAya. tehasuM tenI sAthe. bAMhaDI=bAMha. bAi=ramata. pAle=paLI jAya, vahana thAya. - ahIM ApavItI cetanane kahevAthI te temAMthI sAra grahaNa karatA nathI paNa huM tenA doSa batAvuM chuM' ema dhArI ulaTI mArI sAthe rIsAI jAya che. ema kare tenI sAthe jora zuM cAle? je te mArA kahevAmAMthI kAMI sAra grahaNa kare te cAle. miththAmatinI saMgatathI te rIsALavA thaI gayA che eTale tene ApavItI paNa kahI zakAtI nathI. A pramANe artha vadhAre yogya lAge che. (10) kuM. A, Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 530 zrI AnaMdaghanajInAM pado paDe che ane ulaTuM satya kahenArane bane teTaluM nukazAna kare che. ahIM te te tIthIo mArA patine evA caDhAvI mUke che ke mAruM ghara taddana patizUnya thaI jAya ane patine ane mAre tyA vahevAra paNa na rahe evuM teo karI mUke che. AthI mArAthI sAcI vAta paNa kahI zakAtI nathI ane mAruM jarA paNa jera cAlatuM nathI. ApavItI eTale ApanAmAM rahevAthI vItelI hakIkata athavA mAre mAthe vitelI hakIkta e bane artha suMdara che. chAyA pheraphAra thAya che paNa bhAva lagabhaga sarakhe ja Ave che. AvI rIte jyAM jAya tyAM cetanAne aneka prakAranAM rUpa dhAraNa karavAM paDe che, tenI pAse aneka kAma evAM karAvavAmAM Ave che ke tenI vAta kahetAM paNa te lAje che ane tenuM ghara paNa sAjuM nathI. have cetanA te sarva hakIkata kahIne zuM karavuM joIe athavA potAnA saMbaMdhamAM zuM thavuM joIe te bahu TUMkAmAM paNa muddAsara rIte kahe che te vicAravA yogya che. - have te mArA nAtha AnaMdaghana prabhu je mArI bAMha jhAle te bIjA saghaLAne te huM saMbhALI lauM. atyAra sudhI te sarvee mane ekAMta pakSane Adara karAvIne mArI pAse aneka veze dharAvyA che, aneka kAma karAvyAM che ane mArI aneka rIte aneka jagyA para rakhaDapaTTI karAvI che, paraMtu je have AnaMdaghana bhagavAna-mArA zuddha prANapati mAre hAtha jhAle, mane ekAMta jJAnamArgane athavA bAhya kriyAnA ekAMta mArgane vastusvarUpanA aMtaraMga rahasyane samajyA AdaryA vagara je haTha Agraha thAya che tene tyAga karAvI zuddha syAdvAdamArgamAM pragati karAve ane tethI chevaTe zuddha AcaraNa thaI zuddha jJAnane bhAsa thAya, vizuddha kaivalyajJAnathI kAlekanuM svarUpa samajAya te bIjA badhAne huM jALavI lauM ane mArI pIDA paDI jAya. hAla te kaIne kAMI kahuM chuM te te rIsAI jAya che, mArI pAse hIna AcaraNa karAve che ane mane aneka rIte herAna kare che. mArA pati bicArA zuddhAvabodhane pAtra thayA nathI tethI sarva goTA gaLI jAya che ane mane sAthe ghasaDe che. AnaMdaghana svarUpa pati zuddha svarUpa samajI, pragaTa karI mArI bAMha jhAle eTale pite zuddha svarUpI thAya te atyAre je eka pakSamAM teone ghasaDAvAnI Teva paDI gaI che te dUra thAya ane tyAre ja teo niSpakSa rahe. teo jyAre niSpakSa thAya tyAre pachI huM paNa tevI thaI jAuM emAM kAMI navAI nathI. A pramANe thAya tyAre saghaLI bAjI barAbara ramAI jAya, sarva jagyA para vijaya maLe ane cetananI bhavabhramaNa pUrI thAya. bAjI kevI ramavI joIe ane kevA dANA nAkhavAthI vijya thAya te mATe bAramA padamAM vistArathI vivecana karI gayA chIe. pAThAMtaramAM bAjIne badale "bIjuM" e pATha che te paNa ThIka che. e AnaMdaghana prabhu hAtha pakaDe te bIjuM te sarva paLAI jAya tema che, tene jALavI levAya tema che, temAM kaI paNa prakArane vAMdho Ave tema nathI. paLAI zabdano artha nAza paNa thAya che ane te artha vadhAre ThIka che. Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamu pa pa31 AnaMdaghana prabhu hAtha pakaDe e khAkhata para AkhA padanu rahasya che. jyAM sudhI aneka jagyA para jaI pakSadhama AdaravAmAM Ave tyAM sudhI A cetanAnA uddhAra thavAnA nathI. jyAre zuddha dazAnA khapI thai AnaMdaghanasvarUpamAM laya pAmavA aDaga nizcaya thaze tyAre ja sa kriyA ane jJAnanuM phaLa prApta thavAnuM che e spaSTa vAta che. ema thAya nahi tyAM sudhI game tevA raMganA vastrA paheravAmAM Ave, game teTalI AtApanA levAmAM Ave, game teTalI yAtrAe karavAmAM Ave, game teTalAM AsaneA karavAmAM Ave, upara uparanI TUMkAmAM kahIe tA game teTalI kriyAe karavAmAM Ave, paNa jyAM sudhI zuddha caitanyabhAva pragaTa karI temAM laya pAmavAnI dazA na thAya tyAM sudhI tame abhedavAdI thAe ke bhedavAdI thAe, buddha thAe ke jaina thAo, mImAMsaka thAe ke vedAntI thAe, naiyAyika thA ke vaizeSika thAoemAM vastutaH kAMI vaLavAnuM nathI. A ati vizuddha bhAva zAMta hRdaye manamAM vicAravA ceAgya che. vastutattvanA rahasyanA medha na thayeA hAya tevA sthULa saMjJAvALA prANIe ahIM pazu nizcayanI pASaNA joze, paraMtu atra evu kAMI pazu nathI. jo AvI sAmAnya khAmatane paNa nizcayapeASaNA tarIke gaNIne visAravAmAM ke uvekhavAmAM Avaze teA samajavuM ke ApaNuM paNa niSpakSapaNu hajI pragaTa thayuM nathI ane haju ghaNA bhavA sudhI AnaMdaghana prabhu hAtha pakaDe evI sthitimAM mUkAvAnI ApaNI tIvra abhilASA thai nathI. AnaMdadhana mahArAje prakhara bhASAmAM prauDhapaNe ahIM vicArA batAvyA che ane uttarabharaNAdi nija kAja karatAM prANIne kaLikALamAM meha naDI rahela che ema caudamA zrI anaMtanAthajInA stavanamAM kahyu che, evA makkama vicAranA lekhakone kharAkhara samajavAnI khAsa jarUra che, je UMcI hadanA vicAra| te batAve che te keTalIka vAra bAhya dRSTi jIvAnA grAhyamAM paNa AvI zakatA nathI ane tethI te vicAra| nizcaya nayanA che ema kahevAmAM Ave che. vastutaH AvA vicAre jarA UMcI STi thaI hAya, ekAMta khAdya dRSTithI je kAMika UMcA AvyA hAya tene tadna sAmAnya che. zAstrakAra tethI ghaNI jagyA para kahe che keA jIve bAhya kriyA te bahu vAra karI paraMtu tene mADu-ajJAna gayA nahi tethI kriyAne lAbha kharAbara maLyA nahi, merupa ta jeTalA DhagalA thAya eTalA AghA tathA muhutti karIne teTalI vAra saMyama lIdhA chatAM A jIvanI mukti na thavAnuM kAraNu khAhya sRSTi che. jarA aMtarAtmapaNuM prApta thAya ane pakSavAda cheDI devAmAM Ave te pachI unnata dazAe paheAMcavAmAM vakhata lAgatA nathI zrIAna MdaghanajInA cega bahu UMcA haiAvAthI temaNe je zabdo A padamAM spaSTa rIte prakhara bhASAmAM kahyA che tevA vicArA jarA pheraphAra sAthe anya lekhakAe paNa batAvyA che. je je lekhakeAne jeTalA vikAsa thayA hAya teTalI hada sudhI ja te vAta lakhI zake che ane khAsa karIne AvA spaSTa vaktA thanAra lekhake mahu thoDA hAya che te vAta kharI che, paraMtu AvA ja vicAro khAsa AtmAnnati mATe kartavya che e AkhuM pada vicAravAthI jAya tema che. bIjA ceAganA viSaya para lakhanArA A padmanA Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakara zrI AnaMdaghanajInAM pada viSayasaMbaMdhamAM zuM lakhe che te vicAratAM ApaNane cidAnaMdajI urphe kapUracaMdrajInuM abadhu nirakha viralA keI" e pada dhyAnamAM Ave che. e pada AkhuM prathama gAthAnA vivecanamAM lakhAI gayuM che ane tyAM batAvyuM che ke-zrIAnaMdaghanajI mahArAja pitAnA padamAM tIrtha-darzanamAM niSpakSapaNuM zIkhave che ane cidAnaMdajI AdhyAtmika niSpakSapaNuM zIkhave che. e ja viSayane aMge zrImAna yazavijayajI upAdhyAya pitAnA " jazavilAsa" mAM avAranavAra ukti kare che. "aba meM sAce sAhiba pA" e padamAM teo kahe che te joIe. cAkI seva karataNuM cAmuM, muja mana prema suhA aba meM sAce sAhiba pAye. kyA jAne tyAM yugati na jAne, meM to sevaka unake; pakSapAta te parazuM have, rAga dharataNuM gunake. aba0 bhAva eka he saba jJAnIke, sarakha bheda na pAve; apane sAhiba je pahicAne, sau jasalIlA pAve. aba0 A padamAM AnaMdaghana prabhu hAtha pakaDe e bhAva batAvyuM che, tene lagate ja bhAva atre jaNAvyuM che. e ja mahAtmA anyatra kahe che - bAhya kriyA kare kapaTa keLave, phirake mahaMta kahAve; pakSapAta kabahuM navi cheDe, unake mugati belAve. jaba lage samatA kSaNa nahi Ave. ahIM keTalI hada sudhInI vAta karI che te barAbara vicAravA gya che. bAhyAcaraNe karavAmAM kapaTakiyA Ave ane pakSapAtano tyAga karavAmAM na Ave to tenI mukti thavAnI vAta te bAjue rahI paNuM tene badale te kugatimAM jAya che. samatAne mAyaDI kahIne cetanA phariyAda kare che ema zrIAnaMdaghanajI mahArAja batAve che te A ja che. jogI jegaNuM kare che, yati yataNuM banAve che vigere vAta kahI che te mahaMta nAma kahevarAvavAnI sAthe maLatI Ave che ane evA prANIone kugatimAM bhramaNa karavuM paDe che tene samAveza je je kIdhuM je je karAvyuM temAM thaI jAya che. A sthiti che tethI vicAra karI pakSadharmane tyAga karI satya mArgane AdaravA ane tene vaLagI rahevA vijJapti che. jJAnavilAsamAM zrI jJAnavimaLasUri eka pada bihAga rAgamAM lakhe che tene bhAva paNa Ave ja che. te pada nIce pramANe che - jagaguru nirapakha ke na dikhAya. nirapakha. apanA apane haTha sahu tANe, kese mela milAya? veda purAnA sabahI thAke, terI kavana calAya. jagaguru. 1 saba jaga nija guruta ke kArana, magaja upara ThAya; gyAna dhyAna kachu jAne nAhi, pite dharma batAya. jagaguru. 2 Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDatAlIsamuM 58 cAra cAra mila mulakane lUMTa nahi koya nRpa dikhalAya; kinake AgaLa jAya pukAre, aMdheaMdha palAya. jagaguru. 3 Agama dekhata jaLa navi nirakhuM, managamatA pakha bhAya; tinate mUrakha dharma dhama , mata baDe mata lAya. jagaguru. 4 Ina kAraNa jagamata 5kha chAMDI, nidhi cAritra lahAya; jJAnAnaMda nija bhAve nirakhata, jaga pAkhaMDa lahAya, jagaguru. 5 A bhAva barAbara samajavA yogya che. amuka matamAM Asakta thaI pakSavAda upara utarI jaIne je satya tarapha AMkha mIMcavAmAM Ave to kaI prakArane lAbha thato nathI, cetanajInI unnati thatI nathI ane mAtra saMsAra paribhramaNa thAya che. AvI sthiti adhyAtmajJAnIoe spaSTa joI che enuM kAraNa e che ke-jyAre pakSamAM DhaLI javAnuM thAya che tyAre pachI pitAnI vAta satya karavAno Agraha baMdhAI jAya che ane satya zodhavAnI zuddha vRtti para haDatALa lAge che. cetanajIne vikAsa karavAnI daDha bhAvanA thaI hoya te mata-tIrtha ane khUda cetanajInI bAbatamAM paNa pakSapAta choDI devAnI jarura che. A vicAra karavAmAM keTalIka vAra vyavahAramAM hAni thAya che, kAraNa ke lekene pitAnA matane e Agraha hoya che ke anyatra satyane kiMcit saMbhava che evI vAta paNa teo aMdhe aMdha paraMparA ane mAnamataMgaja para svArIne lIdhe kabUla karI zakatA nathI. zuddha cidAnaMdaghana svarUpa prApta karavAnuM sAdhya hoya che tethI prAkRta janapravAda bAju para mUkI satyano bhekha le ucita che. tame game teTaluM karaze te paNa leke te aneka prakAranAM chidro zodhI kADhaze, kAraNa ke ghaNAkharA manuSya sthaLa saMsAradazAmAM ja hoya che, teone ethI UMcI hadanI vAta gaLe utaravI paNa azakya che ane AvI vizaddha bAbatamAM prAkRta lokonA vicArane anusarIne cAlavAmAM te pratyavA ja Ave che; mATe AvI vizuddha bAbatamAM gIo athavA yogAbhyAsIo kahe te vicArIne-samajIne anukaraNa karavA yogya che. AnaMdaghanajI prabhu hAtha pakaDe e mArga AnaMdaghana yogInA kahevA pramANe AdaravA yogya che, Apane svAmI zuddha cetana pitAne oLakhe e mArga AdaravAne upadeza upAdhyAyajI zrImadyazavijyajI Ape che, paMkaja nAma dharAvI paMkathI upara-nirlepa rahenAra kamaLanI peThe viSayakardamamAMthI utpanna thaI tenAthI dUra rahenAra prANI sAhebane vahAluM lAge che tethI tevA thavAnI jarura cidAnaMdajI batAve che, ane jagatanA matono pakSa choDI svabhAve sarva vastu para avakana karavAnI AvazyakatA zrIjJAnavimaLasUri batAve che. A sarva hakIkata dhyAnamAM laI manane satya samajavA mATe khulluM rAkhI pragati karavI ane mane mada athavA pakSa tajI devA prayatna kare e khAsa kartavya che. duniyAmAM dharmane nAme lehInI nadIo relAI che e vAta dhyAnamAM rAkhavAnI khAsa jarUra che ane tenA rahasya tarIke e samajavuM yogya che ke tevI laDAIonuM kAraNa mAtra pakSaaMdhatA ane vicArazaktinI gerahAjarI che. paramatane abhyAsa karyA vagara dharmane nAme moTAM Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa34 zrI AnaMdaghanajInAM pado yuddho UbhAM karavAM e taddana ajJAnadazA athavA aMdhadazA sUcave che. A pada zAMti rAkhIne bahu vicAravA lAgyA che. emAM rahele bhAva sArvajanika thaI jAya te bahu matabhedane nikAla thaI javA saMbhava che. jarA dazAne unnata karI vicAra karI A padane bhAva vicAravA vijJapti che, bAhya athavA upara uparanA vicAra karavAthI A padanuM rahasya kadi paNa samajavAmAM Ave tema nathI ema lAge che. zrIAnaMdaghanajIne Azaya ghaNuM ja vipuLa, unnata ane udAra che e lakSyamAM rAkhavA gya che ane tenI udAratA vartamAna paramatasahiSNutA(Toleration)nA vicArothI paNa ghaNI AgaLa vadhI jAya te vicAravAthI samajI zakAze. vartamAna vicAramAM paramatane hoya tema rahevA devAnI ja bhAvanA che, paNa sarva jagyA para jaI, satya zodhI, Agraha cheDI satyane satyanI khAtara AdaravAnI ane jyAM satyanA aMza hoya tyAM teTale darajaje te aMzonuM astitva svIkAravAnI je bhAvanA A padamAM batAvavAmAM AvI che te vartamAna vizALa vicAra-vAtAvaraNamAM paNa jovAmAM AvatI nathI. vartamAna bhAvanAmAM anya dharmamAM hoya te bhale tema ne tema raho eTale ja bhAva che. A sahiSNutA karatAM zrIAnaMdaghanajInI sahiSNutA bahu AgaLa vadhI jAya che. me AtA mahAvIre na dveSa: kapilAdiSu ye bhAvanAmA bhane hastinA tADyamAno'pi na gacche jainamaMdire se ye vAdhya varace taphAvata samajavAthI pUrva kALamAM tIrthane Agraha pUrva kALanA yogIomAM keTale hato te jaNAya che, tethI ghaNuM AgaLa vadhIne ane vartamAna sahiSNutAnA bhAvathI paNa AgaLa vadhIne satyazodhaka buddhinI ane zuddha dazA prApta karavAnI je bhAvanA A padamAM batAvavAmAM AvI che te khAsa vicAra karavA gya che ane manana karIne samajavA che. pada ogaNapacAsa rAga-soraThI +kaMcana varaNo nAha re, xmone koI melAvo; aMjana rekha na AiMkhaDI bhAve, maMjana zira paDo dAha re. mone0 1 * ahIM sarva pratamAM rAga soraThI ema lakhyuM che. soraTha ane soraThImAM phera zuM che te gAyanavidyAmAM kuzaLa manuSyane pUchavA yogya che. chApelI bukamAM ene soraTha rAga tarIke Apela che, te kaI pratathI siddha thatuM nathI. + eka pratamAM pATha A pramANe Ape che. "mone milAvo re, kaI kaMcana varaNa nahi re." A pATha rAgamAM barAbara bolI zakAto nathI. mULamAM pATha Apyo che te yogya jaNAya che. ka mAnene badale pratamAM " mane ' zabda pAThAMtare che. eka jagyAe "mane ' zabda lakhyo che. rAgamAM gAna karatAM mane zabdane badale mane vadhAre ThIka lAge che. artha eka ja che. * koIne sthAne "koe' pATha eka pratamAM che ane ekamAM 'kAe' pATha che, te paNa sAthe che. " aMjana rekhana AMkhana bhAve" evo pATha mAtra chApelI bukamAM che. e pATha letAM rekhanane Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNapacAsamuM pada 535 suvarNa jevA raMgavALA ( DAgha vagaranA) mArA pati sAthe mAro keI paNa meLApa karAve. AMjaNarekhA AMkhene pasaMda AvatI nathI athavA aMjana rekhAvALI AMkhe mane pasaMda AvatI nathI ane snAnanA mAthA para te agni paDe. (mane e sarva kAMI gamatuM nathI. mArA patine meLApa mane ISTa che."), bhAva-sumatine mAyaDI kahIne cetanAe upara je vAta karI te samatA te sArI rIte jANe che, paraMtu cetanAnA pakSadharmanI vAta phuTa rIte sAMbhaLyA pachI tene manamAM vadhAre kheda thavA lAgyuM. temAM jyAre sakhI cetanAe kahyuM ke "AnaMdaghana prabhu bAMhaDI jhAle, bAjI saghaLI pAle" tyAre te tene paNa vicAra karavAthI khAtrI thaI ke AnaMdaghana pati have kaI paNa rIte cetanAnI bAMha pakaDe te sAruM. have te sarvane mATe prathama te pitAno ane pitAnA patino meLApa tha joIe. ahIM tethI sumati athavA samatA e meLApa karAvI ApavA vijJapti kare che. ga, anubhava, yatidharma vigeremAMthI je kaI meLApa banAvI ApI zake tema hoya te sarvane uddezIne A pitAnI sthiti darzAvanAra AkhuM pada samatAnA mukhamAM mUkavAmAM AvyuM che. cetanA A pada pUrvanA padanA anu. saMdhAnamAM bole che e bhAva levAmAM Avaze te paNa artha barAbara besaze. padano bha prathama sthaLa daSTie ane pachI AdhyAtmika daSTie vicArIe. e bhAva vicAravAthI bahu AnaMda thAya tevI keTalIka hakIkata atra batAvI che. samatA kahe che ke mArA pati zuddha suvarNa jevA varNanA athavA DAgha vagaranA che, enI sAthe have te kaI mAre meLApa karAvI Ape. mArAthI patine viraha sahana thatuM nathI ane pativirahamAM mane AMkhamAM aMjana AMjavuM gamatuM nathI athavA aMjananI rekhAvALI AMkha mane gamatI nathI ane snAna, vilepanAdi te evAM apriya thaI paDyAM che ke tenA upara Aga lAge, te baLI jAo; pati virahathI huM evI udAsa thaI gaI chuM ke mane keI zaNagAra sajavA gamatA nathI. zarIre snAna karavuM, vilepana karavuM, vastro paheravAM, AMkhamAM AMjaNa AMjavuM e kAMI mane pasaMda AvatuM nathI. pativirahaghelI zarIre asvastha rahI zarIravibhUSAnI darakAra na karatAM patine meLApa mATe je maLe tene artha rekhA karavI paDe che. ene badale upara mULamAM pATha Ape che te traNa pratamAM hovA uparAMta sAre artha Ape che 4 bhAve zabda pachI eka pratamAM "mone " eTaluM vadhAre che te rAgamAM te cAle tema che paNa tenI jarUra nathI. tene artha te mane ema ja rahe che. 1. kaMcanavaraNo suvarNa jevA raMgavALA, aDAgha mela-DAgha vagarano. nAhakanAtha, pati. melAvo =meLavI Apa, ( tene mArI sAthe) meLApa karI Ape. aMjana=AMjaNa, rekharekhA. AMkhaDI=AMkho. bhAve game, pasaMda Ave. maMjanasnAna, nhAvuM te. zira mAthA para dAhaagni. Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnAnajInAM pada AvI rIte kahe che te vikramorvazIyanA vAMcanAre pururavanA saMbaMdhamAM bIjI rIte joyuM haze. tyAM urvazInA virahathI matta thayela pururava madhukara, haraNa, velaDI vigere je je meLe tene urvazInA samAcAra pUche che, tevI ja rIte virahaghelI strI paNa tevA ja AlApa kare che. A prasaMge cetanAnA je uddagAro nIkaLe che te ApaNe agAunA padomAM ghaNe ThekANe joI gayA chIe. bhAva e che ke patine maLavA mATe sumatinA manamAM have prabaLa AkAMkSA thaI che ane tethI ja te nAna para agni paDavA jevuM vacana bolI jAya che. A padane AdhyAtmika bhAva have vicArIe. suvarNavarNanA nAthamAM koI paNa prakArane DAgha na hoya. je kaMcanatva zuddha sthitimAM suvarNamAM hoya che te anyatra jovAmAM AvatuM nathI. atyAre te nAtha kaMcanavarNavALA che paNa vastutaH te kaMcanarUpa ja che, jAte suvarNa ja che ane kaI paNa prakAranA mela vagaranA che. emane atyAre je mela lAge che te mAtra mAyA, mamatAdikanA prasaMgane laIne che, bAkI je e prasaMga dUra thaze, rAga dveSanI pariNati ochI thaze ane vasvarUpa pati oLakhaze tyAre teo kaMcanavarNa maTI kaMcana thaI jaze. AvA pati sAthe he anubhava! tuM mAre meLApa karAvI Apa, he yatidharmo ! mArA pati sAthe mane ekarUpa karI de, he dharma tathA zukaladhyAna ! patine dhyAnamAM laI Ave, he mahAvrato ! yama, niyamAdikathI patine vizuddha karI mane pati sAthe besADe, he kSAyika samyaktva! tuM mArA patine ahIM ghasaDI lAva vigere vigere je je maLe che, te sarvane sumati kahe che ke tame mArA patine ane mAro meLApa karAvI Ape, mane emanA vagara jarA paNa cena paDatuM nathI. pativirahiNI strI patinA virahaduHkhamAM jema keI paNa prakAranA zaNagAra sajatI nathI tema huM paNa kAMI karatI nathI ane rAtrI divasa patinI jhaMkhanA karyA karuM chuM. pativirahI strIne jema aMjananI rekhA paNa gamatI nathI tema patine ane mAro viraha che te saMbaMdhI vAtane keI upadeza Ape eTale upadeza daramyAna kahe che ke patine ane mAro viraha che te te vAta paNa mane gamatI nathI, kAraNa ke tethI pati vadhAre yAda Ave che ane viraha vedanA vadhAre tIvra thAya che. mane gamatI nathI eTale mArI jJAnadRSTirUpa AMkhone pasaMda AvatI nathI. AMkha e jJAnadaSTi, aMjana upadeza ane rekhA eTale aMzamAtra e bhAva ahIM samaja. AvA upadezamAM athavA evI vAtamAM nAthano meLo thato nathI, mAruM kAMI kAma sudharatuM nathI, mArI sthitimAM jarA paNa pheraphAra thatuM nathI, tethI e upadeza jemAM patine viraha che, jemAM patine maLavA saMbaMdhI vAta AvatI nathI, jemAM patinI kAMI vAta Ave che te zuddha vAta nathI AvatI paNa patinI laghutA-mUrkhatA batAvavAmAM Ave che evo upadeza mane pasaMda paDatuM nathI. * nATaka, kALidAsa kavikRta. juo vikramorvazIya nATakano aMka cotho. + dAkhalA tarIke jue pada pacIzamuM tathA ekatrIzakuM. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNapacAmama' pa 537 vaLI gaMgA nahAvuM, gAdAvarI nahAvuM vigere snAnanA mAthA para dAha paDA, mAre evuM snAna joituM nathI. virahukALamAM snAna, aMjanA ikAMI pasaMda AvatAM nathI, uparanA padamAM kahyuM che ke-cetanAne kAi niSpakSa rahevA detA nathI, jAsu jAi pUchIe te te, apanI apanI gAve, mAraga sAcA kAu khatAve' ema zrI cidAnaMdajI mahArAje kahyuM che te yathA che. jenI pAse jaIne cetanA peAkAra kare te sa tA pAtapeAtAnI vAta karavA maMDI jAya che, koI cetanAnA vicAra karatuM nathI, ene pariNAme caitanA ane cetanajIneA zuddha dazAmAM sacega thavAnA prasaMge alpa thatA jAya che te paNa ApaNe uparanA padamAM joI gayA chIe. svadharma nidhanaM preyaH vadhamAM macAvaDha: evA zuddha sUtramAM kahyuM che ke ' svadharmoMmAM maraNu sAruM, paradharma bhacetpAdaka che' AnA artha karatAM keTalAka matavALA teneA pAramArthika rahasyasUcaka atha visArI mUkI matagrahanA arthamAM tene sa'kAcI nAkhe che. A vAkya prathama zrImadbhagavadgItAmAM jovAmAM AvyuM che, tenA bhAva eve che ke-dareka prANIe pAtapeAtAnA dharmAM anusaravA joie, paradhama eTale anya sthitinI karajo jo pote karavA saDI jAya te tenuM pariNAma sAruM Ave nahi. AvA suMdara bhAvavALA sUtrane atha e che ke-rAjAe rAjAnI pharaja bajAvavI joie, tema ja vidyArthIe, gRhasthe, zrAvake, sAdhue potapAtAnI pharajo bajAvavI cita che. anya AzramanI pharajo bajAvavA jatAM jarura hAni thAya che. enI sAthe ja jyAre e mATI pharajonI vacce pasaMdeMgI karavAnA prasaMga Ave tyAre vaLI bahu vicAra karavA paDe che. janasamUhanA lAbha khAtara svalAbhanA bhAga ApavA paDe te prasaMge be pharajo vaccenA lAbhAlAbhanI tulanA thAya che; tevI ja rIte sAMsArika sthaLa lAbha ane AMtarika AdhyAtmika lAmanA prasaMge be kromAMthI kAne vadhAre mAna ApavuM evA prazna vakhate svadharmanA uparokta sUtranI vicAraNA thAya che. bharata cakravartIne tAta prathama pUjya ke cakraratna prathama pUjya e savAla UbhA thayA hatA. tAta cakra ra ( prathama ) pUjya, ciMtA eha huirI' e pramANe zrImallinAthajInA stavanamAM yazeAvijayajI mahArAja prazna sUkI laukika pharaja ane leAkeAttara pharaja vaccenA savAla carcI bharata cakravartInA nirNuya batAve che. cakravartI tarIkenI laukika pharaja ane zrIAdinAtha taranI AMtarika krajanA niNaeNya leAkeAttara rIjhanA lAbhamAM utare che te svadharmamAM keTale UMDA vicAra batAve che te tapAsavA ceAgya che. AvA vicArapUrvaka mahAn savAlane niya karavAnA vizuddha sUtrane dharma eTale dananA arthamAM samajAvI khApadAdAnA dharmamAM maraNu thAya te sAruM, paradharma AdaravAthI bhaya thAya che ema batAvavA prayatna karavA e svamatanA durAgraha, satya samajavA tathA jANavA tarapha upekSA ane tenA pariNAma tarIke sa'sAracakrabhramaNu tAvI Ape che. jyAM dharmanA upadezake AvA mataAgraha rAkhe ane vizuddha mArga jANavA ke khatAvavAnA akhADA karI jAya tyAM pachI teoe kareluM aMjana athavA 6 68 Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM parA batAvela snAnAdi mArgo para zuddha cetanAne kevI rIte prema thAya? A pramANe vastusthiti che. pativirahamAM gAMDI thayela zuddha cetanA darekanI pAse jaI patimeLApa karAvI ApavAnI yAcanA kare tene je yogya javAba na maLe te pachI haju saMsAradazA ochI thaI che ema kahI zakAya nahi. kartavya e che ke-rUDha vicAre mUkI daI, vizuddha mArga zodhI kADhI AtmAnI te mArge pragati karAvavI ane AMtarika lAbha khAtara game tevA sthaLa lAbhene bhega Ape. evA prasaMgamAM bApadAdAnA dharmanI dRSTithI vicAra kare yogya nathI, eve prasaMge te cetanajInA vizuddha mArgane tenI ekAMta pragati karAvavAnA hetuthI vicAra kare e enA lAbha mATe khAsa karavA gya che, ane e pramANe karavAthI cetanAnI abhyarthanA svIkArAI javA uparAMta Atmavizuddhi evI sArI ane jaldI thatI jAya che ke tene khyAla vartamAna sla dazAmAM Ave paNa azakya che. bAkI tevA prakArane je upadezamAM sAra na hoya tevo upadeza ane tenA upadezanA snAnAdi sarva viSaye zuddha cetanAne pasaMda na Ave e taddana svAbhAvika ane samajI zakAya tevI bAbata che. ATalA mATe cetanA majanane mAthe dAha paDe ema kahe che, kAraNa ke evA upara uparanA snAnamAM kAMI lAbha nathI. koI *sayaNa jANe para mananI, vedana viraha athAha; tharathara dehaDI dhUje mAharI+, jima vAnara xbharamAha re. mone0 2 "pArakAnA manamAM je athAga viraha vedanA thatI hoya che te kaI svajana hoya te te jANe che; bhara ziyALAmAM vAMdarAnI peThe mAruM zarIra te tharathara (viraha vedanAne lIdhe) pUje che. bhAva-mArA patinA virahanI mane eTalI sakhta pIDA thAya che ke te apAra che, paNa mArA mananI e pIDA keI svajana hoya te ja jANI zake che. tAtparya ke anyane tene khyAla Ave muzkela che ane mane pitAne te e viraha vedanA eTalI thAya che ketenI pIDAne lIdhe jema ThaMDI RtumAM vAnara tharathara dhruje che tema mAruM AkhuM zarIra dhruje che, mAtra mAre mukhethI te huM tenuM yathAsthita varNana paNa karI zakatI nathI. A paMktino AdhyAtmika artha vicAratAM nIce pramANe bhAva nIkaLe che. ghaNAkharA mANaso te pArakA manamAM zuM cAle che te jANatA nathI. e para prANInuM mana lakSya para che * "kauna sena jAne para manakI " e pATha chApelI bukamAM che, kANu sajajana pArakA mananI vAta jANe e eno artha che. teno artha sajajana thAya che. + "tharathara dhruje dehaDI mAharI " e pramANe pATha chApelI pratamAM che, dehaDInI jagyA pheravIne pATha sarva pratomAM che tethI te pATha sAce jaNAya che. * bharamArane badale eka pratamAM "bharUmAMha' zabda vAparyo che. artha eka ja hoya ema lAge che. 2 sayaNasvajana, sajajana. vedana=pIDA, vedanA. athAha athAga, mApI na zakAya teTalI. dehaDI=zarIra. vAnara vAMdaro. bharamAta=bhara ziyALAmAM, sakhta ThaMDImAM. sation International Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNapacAsamuM pada 539 ke nahi? enuM vacana AdaravA gya che ke nahi ? enA hadayamAM yathArtha sAra-lakSyanI vAta che ke nahi? e sarva jANavA-vicAravAnI koNa tasdI le che? ghaNAkharA prANIo te upara uparanI vAta upara, bahAranA hAvabhAva ane kRtrima Dhaga upara rIjhI jAya che. kaI kharekhara svajana hoya te te ja mananA UMDANamAM zuM cAle che tene vicAra karI, pRthakkaraNa karI tene samajavA yatna kare che. AvA virala svajane vastusvarUpane khyAla karI tenA rahasyamAM utaravA, tenI nirIkSA karavA ane tenI parIkSA karavA yatna kare che ane e barAbara yatna kare tyAre ja AdaravA gya zuM che ane tajavA yogya zuM che te samajI zakAya che. AvA sujJa jJAnI hoya che temane samajAya che ke-ghaNuMkharA prANIo ane tIrthanA upadezake te taddana bAhya bhAvamAM ja hoya che, teo aMtara AtmadazA zuM che te samajatA nathI, vicAratA nathI ane jANatA paNa nathI. AvA prANIo mArA aMtaramAM je athAga vedanA thAya che te kadi jANI zakatA nathI. te te jarA bAhya kriyA kare, dharmane nAme dhamAdhama kare, dharmiSTa hovAne dekhAva kare tene kartavya samajI temAM paripUrNatA samaje che. AvI bAhya dazAmAM zuddha cetanAne ane cetanajIne kadi saMga thato nathI. cetanAne je virahavyathA thAya che temAM ghaTADo thato nathI. vAta ema thAya che keevI rIte bAhya dazAmAM vartatA ja cetanA ane cetanane saMbaMdha samajatA na hovAthI cetanAne pativirahathI kevI pIDA thAya che te teonA khyAlamAM paNa AvI zakatuM nathI. je kaI kharekharo cetanasvarUpa samajanAra lakSyArthavALe cetanAne hitecchu hoya te A apAra vedanAne samajI zake che. cetanAnI pIDA joIne aMtaHkaraNa kharekharuM dAjhe tevA vizuddha snehI ja ochA hoya che, jeo tenA tarapha upara uparathI prema dekhADanArA hoya che te tenA kharA sagA nathI, te kharA svajana nathI ane te kharA sajajana paNa nathI. A traNe arthamAM "sayaNa" zabda vaparAya che. vartamAna kALamAM AvI hALAhaLa jhera jevI mithyAtva dazA vartatI joI zuddha cetanA kahe che ke-jema bhara ziyALAmAM vAnaranuM zarIra ThaMDIthI tharathara dhruje tema mAruM AkhuM zarIra kaMpe che. mane vicAra thAya che ke A cetana pati te jyAM jAya che tyAM bhekhaDe bharAtA jAya che, e saMsAramAM Asakta hoya che tyAre dhana, strI, putrAdikanI AsaktimAM sabaDyA kare che ane tenAthI jarA UMce AvI AMtara dazAmAM AvavA yatna kare che tyAre AgrahI guruonI bAhya kapaTajALamAM phasAI kumArge cAlyA jAya che ane evA ADAavaLA rastA para caDhI jAya che ke tene patte lAgatuM nathI. AvI mArA patinI sthiti joIne maja rAja zatam ziyALAmAM sakhta TADha hoya che tevA vakhatamAM vAnara jema tharathara dhruje che tema pativicArathI ane temanI bhaviSyat sthitinA khyAlathI mAruM zarIra eTaluM dhruje che ke jANe mane kaMpa thaye hoya! mane vicAra karatAM trAsa thAya che ke pati AvA vicakSaNa hovA chatAM sAMsArika dazAmAM athavA kaI vAra dharmane nAme thatI avAMtara dazAmAM Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade evA vicitra rIte varte che ke emanI sthiti zuM thaze ? eo kayAM sudhI AvI rIte saMsAramAM rajhaLyA karaze ane emane ane mAro meLApa kayAre thaze? te samajAtuM nathI. A pramANe vastusthiti che. atra cetanajInuM je citra cetanAe deyuM che temAM jarA paNa atizakti nathI. jyAM sudhI cetanajIne yathArtha jJAna na thAya ane khAsa karIne tenI unnatinAM pagalAo ane mArgone yathArtha bodha ane darzana na thAya tyAM sudhI te pitAnI zuddha dazA samajI-vicArI-jANI zake nahi ane tyAM sudhI tenuM zuddha svarUpe pragaTa thAya nahi. e sthiti dUra karI zuddha svarUpI pati sAthe cetanAne meLApa thAya athavA spaSTa rIte kahIe te cetanajI pite vizuddhatara banI svasvarUpamAM Ave tevo prayatna karavAnI jarUra atra batAvI che. paMcataMtramAM vAMdarA mATe eka kathA che. temAM lakhe che ke-eka sugharI varasAdanA vakhatamAM vAMdarAne jhADanI nIce dhrujate joIne pitAnA mALAmAMthI kahevA lAgI ke-"he bhAI! tuM A DAhyo ane manuSyanI AkRtivALe hAthe paga sahita dekhAvA chatAM varasAda AvavA agAu ghara zA mATe bAMdhI rAkhatA nathI ke comAsAmAM A pramANe tharathara dhrujavuM paDe nahi." vAMdare javAba Apyo ke " tAre anyanI vAta karI upadezaka thavAnI jarUra nathI, cUpa besI rahe, nahi te tAre mALe ja vIMkhI nAkhIza." sugharI pitAnA suMdara mALAmAMthI bIjI vAra thoDA vakhata pachI vaLI vAMdarAne dhrujate joI te ja pramANe upadeza ApavA lAgI ane vAMdare pharI vAra tene eka be gALe paDAvI " durAcare, 23, paMDitamAnini ! cUpa rahe, nahi te tane gharabAra vagaranI karI mUkIza." ItyAdi kahyuM. sugharIne vaLI anukaMpa AvatAM trIjI vAra upadeza ApavA maMDI gaI eTale vAnare jhaDapa mArI tene mALe. teDI nAkhyA ane be ke-"huM ghara bAMdhavAmAM te asamartha chuM, paNa pArakAM ghara bhAMgI nAkhavAmAM samartha chuM.' Ama belIne sugharIne gharabAra(mALA) vagaranI karI ane pote te tharathara dhrujato rahyo. cetanajInA saMbaMdhamAM AvuM ghaNIvAra bane che. koI vizuddha upadeza ApavA Ave che te tene upadeza na mAnatAM ulaTuM bane teTaluM tene nukazAna karavA yatna kare che, ane pite te je tharathara dhrujatI dazAmAM hoya che temAM ja rahe che; pitAne lAbha thato nathI ane UlaTuM upadeza ApanArane nukazAna kare che. cetanA tharathara dhruje che e atra bhAva batAve che tene vAratavika vicAra te cetana upara ja samajavAne che, kAraNa ke cetana ane cetanAno abheda che. cetanane sthaLa cetanAdeha virahathI dhaje che eTale cetanajIne cetanAne tenI zuddha dazAmAM meLApa thatuM nathI. sugharI jevA suvihita puruSe kadAca cetanajIne upadeza ApavA Ave te cetana te mAnato nathI ane te upadezanI asara jema bane tema pitA upara ochI thAya evuM vartana vibhAvanA jerane lIdhe kare che ane pachI tene laIne tenI dazA jarA paNa sudharatI nathI eTaluM ja nahi paNa tene virahakALa laMbAyA ja kare che. Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNapacAsamuM pada 541 *deha na giha na neha na reha na, bhAve na duhaDA gAha;+ AnaMdaghana vahAlo bAMhaDI sAhi, nizadina dharUM uchAha re.- mone0 2 / mane zarIra gamatuM nathI, ghara gamatuM nathI, sneha gamatuM nathI ane te jarA paNu gamatAM nathI ane duHkha bhaMDAra hovAthI paNa gamatAM nathI. (have te) vahAle AnaMdaghana bAMha pakaDe te rAtadivasa utsAha dhAraNa karuM." bhAva-pati vagara mane mAruM zarIra gamatuM nathI, ghara gamatuM nathI, kaI mArA upara neha kare te paNa mane gamatuM nathI ane duHkha bhaMDAra mane thAya te paNa gamatuM nathI ane e sarva eka rekhA mAtra paNa gamatAM nathI. pativiraha mane kaI paNa vastumAM jarA paNa AnaMda AvatuM nathI. pati vagaranuM ghara, pati vagarane sneha ane khuda mAruM zarIra paNa gamatuM nathI. duhaDAgArane barAbara bhAva ahIM Avato nathI paNa e bhAva jaNAya che ke- pativiraha mane je duHkha thAya che te duHkharUpa bhaMDAra paNa gamatuM nathI. have te mArA AnaMdaghana prabhu bAMha pakaDe te huM dareka bAbatamAM utsAha laI zakuM. hAla to jANe kaI bAbatamAM majA AvatI nathI, hoza AvatI nathI, AnaMda Avato nathI. virahadazA maTe te mane utsAha Ave ane pachI patine meLApa thatAM A ghara, zarIrAdi padArtho, je hAla akArA thaI paDyA che temAM paNa prema Ave. duhAgAhA pATha hoya te tenA arthathI kaI premanA duhA, saMdaDA, gAthA vigere rAgamAM lalakAre te paNa mane gamatAM nathI e bhAva nIkaLe che. A gAthAne AdhyAtmika artha vicAratAM sArA bhAva prApta thAya che. patinA virahe. mane mArA sthaLa zarIra upara jarA paNa prema Avato nathI temaja pati vagaranA mArA * koI zabda A gAthAnI zarUAtamAM vadhAre mUke che tethI pATha "koI deha na" vigere ema thAya che. te pramANe pATha be pratamAM che. # gehane badale eka pratamAM "gehi " zabda che. + duhaDA gAhane badale chApelI bukamAM "duhA gAhA' pATha che. duhA ane gAthA e teno artha che. doharA ane anuSku. asala A rAgamAM samasyAdika banatAM tathA gavAtAM hatAM, 4 sAhine badale eka pratamAM "sAhiba" pATha che teno artha besato nathI. mArA vicAra pramANe te lahIAe bhUla karI hoya ke koIe svamatithI sudhAro karavAmAM bhUla karI hoya ema jaNAya che. : uchAha pATha sarva pratAmAM che. bukamAM umAhA pATha che tene artha paNa te ja che. e bukamAM duhAgAhA pATha bIjI paMktimAM lIdho che tethI anuprAsa meLalavA mATe umAhA pATha ThIka che. 2 dehazarIra. na bhAve zabda bIjI paMktimAMthI sarvatra lAgu pADavAnuM che, na bhAve eTale gamatuM nathI. geha=gRha, ghara. neha= neha. reha=rekhA mAtra, jarA paNa, duhaDA gA=du:khaDAgAra, duHkha bhaMDAra. sAhi=pakaDI. bAMhaDI=bAMha, hAtha, uchAha utsAha, heza, Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 zrI AnaMdaghanajInAM pade maMdiramAM paNa mane AnaMda AvatuM nathI. keI upara uparathI mArA upara neha batAve che, mAre cetanasvabhAva oLakhI patine mArI pAse lAvavAnA beTA prayatna kare te aMtaraMga rameha vagarane uparane prema paNa mane gamatuM nathI. je premamAM pati na hoya athavA pati maMdire AvavAno saMbhava na hoya te bAhya neha mAre zuM kAma che ? mane te je pati maLe tevA prakArane sneha hoya athavA pati upara neha rAkhanArA ane tene kharekhara jAgrata karanArAo sAthe sneha-zuddha prema thatuM hoya te te patinA nAma khAtara pasaMda Ave. bAkI patinuM nAma laI kaI mArI pAse Ave ane tenA snehanA pariNAme mane patithI dUra thavuM paDe tene sneha mane kevI rIte pasaMda Ave? dharmane nAme je aneka prakAranI dhAmadhumo cAle che tene aMge bAhya kriyA ke vartana athavA kaSAye mArA upara prema karavA Ave che te mane ISTa nathI. AvI jAtanI dhAmadhume kaI che te vicAra karavAthI jaNAze, dharmane nAme aneka dhAmadhume, laDAIo, chaTakAo ane peDhIo cAlatI jovAmAM Avaze je sarva cetanane cetanA sanmukha karanArA nathI ane tethI cetanAne tenA upara prema Ave nahi ema je.atra zrI AnaMdaghanajI mahArAja batAvatA hoya ema jaNAya che te yogya che. vaLI evI sAMsArika bhAvanAo karavAthI huM aneka duHkhanA bhaMDArarUpa saMsAramAM sarI jAuM chuM, dharmane nAme karelA kaSAyathI huM duhaDAgAramAM pAta karuM chuM te paNa mane gamatuM nathI. duHkha svAbhAvika rIte tene pasaMda Ave nahi e jANItI vAta che ane cetanAne te e pasaMda na ja Ave, kAraNa ke tethI tene zuddha svarUpe patine maLavAne samaya vizeSa dUra thato jAya che. AvI rIte deha upara, geha upara, saneha upara ane duhaDAgAra upara cetanAne rekhA mAtra paNa prema upajato nathI. mArA gurumahArAja kahe che ke-ahIM bhAvene badale "mA" pATha bIjI paMktimAM joIe ane je bukamAMthI teo pAse pada vAyAM temAM "duhAgAhA" pATha hate. mAre pATha kaI paNa pratamAM nathI. temanA kahevA pramANe A be paMktine bhAva nIce pramANe thAya che. jyAM sudhI prANa mithyAtvanA madamAM mAcela hoya che tyAM sudhI te potAnA zarIramAM paNa mAte nathI eTale kulI rahe che, are te phulIne pitAnA gharamAM paNa mAte nathI ane tene mithyAtva parane pyAra eTale apAra che ke te pyAre paNa koI sthaLe mAte nathI. mithyAtvanA premamAM Asakta prANuo satya svarUpa samajI zakatA nathI tethI upara uparanuM jJAna thatAM madamAM kulAI jaI pitAnA zarIramAM paNa mAtA nathI. zarIra zuM paNa pitAnA gharamAM paNa samAI zakatA nathI. mithyAtvanA madamAM cakacUra thayelAnI AvI sthiti ApaNe ghaNIvAra joIe chIe. kaI paNa dharmanA anuyAyIne jotAM ane tenI vicAraNuM vagaranI dharmanI vAte tathA laDAIo sAMbhaLatAM manamAM A bAbatanI khAsa pratIti thAya che. dharmanI bAbatamAM teo eTalA matAgrahI thaI jAya che ke pitAthI anya dharmanA duhAgAthA heya te paNa teone sAMbhaLavA gamatA nathI. "mAyaDI mune nirapakha kahI na mUkI" Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ogaNapacAsamuM pada 543 e vAta karatAM uparanA aDatALIzamA padamAM A vAta batAvavA yatna karyo che tethI atra vizeSa vivecana karavAnI jarUra rahetI nathI. "mA" pATha levAthI prathama be paMktine A pramANe artha thAya che. have te AnaMdaghana prabhu-mArA nirlepa zuddha pati mAro hAtha pakaDe, mane AvI kaDI sthitimAMthI bacAvI le eTale mArA pati zuddha vastu varUpa samajI mithyAtva dUra karI mAre maMdire padhAre, athavA AnaMdaghana prabhu mArA patine svarUpa samajAvI temanuM mithyAtva dUra kare ane patine atyAre mAyA, mamatA upara je sneha che te dUra karAvI de te mane mArA kAryamAM utsAha Ave. hAla te mane mArA zarIra upara ke ghara upara paNa prema thato nathI. mane mArAM kaI paNa kAryamAM rasa AvatuM nathI ane mane upara uparanA neha tarapha paNa bhAva thatuM nathI. AnaMdaghana prabhu AdhyAtmika prema lAvI mAre hAtha pakaDe, mArA patine vartamAna vibhAvadazAmAMthI UMcA lAve, teonI pariNati sudhAre ane pachI je mAre ane patine meLApa karAvI Ape te mane mArA kAryamAM hoza Ave ane pachI pativirahakALa pUro thavAthI pati-paricaryAmAM sadA tatpara rahI teo sAthe AdhyAtmika AnaMda bhegavuM. AvI jyAre mArI sthiti thAya tyAre mane svAbhAvika rIte mArAM dareka kAryamAM utsAha Ave. cetanajI jyAM sudhI sAMsArika athavA pIgalika dazAmAM hoya che tyAM sudhI te kaI dharmakArya kare che te temAM paNa tene rasa AvatuM nathI. jevo prema tene paisA kamAvAmAM ke IndriyenA viSe bhogavavAmAM Ave che te tene devapUjA, Avazyaka kriyA ke pauSadhAdimAM Avato nathI. eze te sarva kriyA kare che, paraMtu emAM rasanI jamAvaTa thatI nathI. jyAre e AnaMdasvarUpa thavAnuM zuddha lakSya kare che tyAre tene podugalika padArthonI virasatA samajAya che ane pachI AdhyAtmika rasa tene sadvartanamAM ane Atmika sahaja guNemAM Ave che tyArapachI e vizuddha mArgane sAdhanadharmo kare che temAM paNa tene eTale utsAha Ave che ke tene khyAla sthala daSTimAM vartatA jIvone Avo lagabhaga azakaya che. A dazAne AnaMdaghana bhagavAna bAMha pakaDe evI dazA tarIke varNavI che. evI dazA prApta karavAnuM sAdhya niraMtara lakSyamAM rAkhavA ane tene mATe daDha manathI yAcanA ane vicAraNuM karavAnuM A padamAM makkama rIte sUcavana che. bAhya dazAnA bhAvamAM A jIva eTale lapaTAI gayeluM rahe che ke jyAM sudhI tevI dazAnuM svarUpa barAbara vicAre nahi ane tenI ane zuddha AMtara dazAnI vacceno taphAvata samaje nahi tyAM sudhI tenuM sAdhanakArya zuddha dazA prAptinI apekSAe kAMI paNa phaLa Ape nahi. bAhA bhAva tajI nAthane maLavA prayatna kare ane dareka vizuddha sAdhanadharmamAM paNa lakSya dhyAnamAM rAkhI utsAha lA. Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM para pada pacAsamuM rAga dhanyAzrI. anubhava prItama kaise manAsI. anu0 china niradhana sadhana china niramaLa, samaLa rUpa banAsI.+ anu0 1 "he anubhava ! tuM prANapatine kevI rIte manAvIza? jarA vAramAM te nirdhana thaI jaze, jarAmAM dhanavAna thaI jaze, jarAmAM te mela vagarane taddana nirmaLa thaI jaze ane jarAmAM mela yukta thaI jaze-evAM evAM rUpa te banAvaze. bhAva-cetanajInI zuM sthiti che ane te kevI dazAmAM vate che te ApaNe judAM judAM daSTibiMduthI judAM judAM padamAM joyuM, ene mAyA, mamatA uparane rAga, zuddha cetanA tarapha upekSAbhAva, vastusvarUpanuM ajJAna, zuddha cetanAnI tene maLavAnI AturatA, ene abhAve tenA virahAlApa vigere aneka bhAve ApaNe nAnAM nAnAM padomAM vAraMvAra joI gayA chIe. khAsa karIne cetanA patine maLavA keTalI Atura che ane tene mATe pati tarapha te keTalA saMdezA mokale che ane bIjI aneka rIte patimeLApanAM kevAM kevAM sAdhane je che te ApaNe AgaLanAM padomAM joyuM che. chevaTe uparanA padamAM te te jANe AmaMtraNarUpe, pitAne kaI vastu para ruci thatI nathI ane teTalA mATe pitAnA zuddha patine have te kaI meLApa karAvI Ape ema tene sarvane kahetI sAMbhaLI che. A bAbatamAM anubhava sAthe vicAra karatA cetanA mithyAtvamAM bhUlA paDelA pati manAze kevI rIte ane tema thayA. pachI nija maMdire kema padhAraze te saMbaMdhI potAnA vicAro batAve che te khAsa vicAra karavA lAyaka che. zuddha cetanA anubhavane kahe che ke-he anubhava mitra ! tuM jANe che ke mArA nAtha hAla te mithyAtvamAM bhUlA paDI gayA che tene yoge hAla teo AtmAne kaI vAra kSaNika mAne che, vaLI kaI vAra nitya mAne che, keI vAra Izvarane aMza mAne che ane vaLI koI vAra tenuM astitva svIkAravAnI ja nA kahe che. AvA mArA nAthane huM anubhava ! tuM kevI rIte manAvIza? teone hAla te mAyAmamatAne maMdire ramaNa karavuM pasaMda Ave che ane heze karIne herAna thAya che, paraMtu aneka prakAranI prArthanA karavA chatAM teo mAre maMdire padhAratA nathI. vaLI teo aneka raMge vAraMvAra banAve che ke I vakhata te nirdhana ane * anubhava zabdane badale eka pratamAM te zabda "anubhau " ema lakhyo che. + * banAsI 'ne badale chApelI bukamAM batAsI pATha che. sarva pratamAM banAsI pATha che. 1 prItamanapriyapati, prANanAtha. kese kevI rIte. china kSaNavAramAM. mAsI manAvIza. sadhana=dhanavALo. niramaLa=mela vagarano. samaLa=melavALo.. banAsI=banAvaze. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAsamu 58 kaI vAra dhanADhya hoya tevAM rUpa banAve che, keI vAra te zuddha sphaTika jevA nirmaLa rUpane ane kaI vAra atyaMta malina rUpane banAve che. AvAM navAM navAM rUpa dhAraNa karanAra patine anubhava ! tuM kevI rIte manAvIza? dhana eTale Atmika saMpatti samajavI ane nirmaLa eTale sAmAnya dravyamALathI rahita athavA eTale karmamaLa utarI jAya teTalA pUratA nirmaLa. A pramANe nirmaLa zabdano artha karavAnuM kAraNa e che ke-sarvathA nirmaLa te te jyAre mokSamAM jAya che tyAre ja thAya che. nirmaLatAnA aMzane ahIM grahaNa karIne nirmaLatva dekhADyuM che. vyavahAramAM paNa bahu melavALA zarIrane jarA sAbu lagADavAthI nirmaLa thayela mAnavAmAM Ave che. AvI rIte dhana ane melane aMge judAM judAM rUpe cetana banAvyA kare che, tene eka sarakhe niyama nathI ane tene eka dhaDe paNa nathI. AvI rIte vicitra vartana karatAM mArA nAthe kevI rIte manAze ane ThekANe Avaze? anubhava ! AvA patine tuM kema samajAvIza te mane kahe. tuM ghaNe prayAsa kare che paNa tAre prayAsa kevI rIte saphaLa thaze te tuM mane jaNAva. mArA patinuM vartamAna gADha mithyAtva ane tenA apta raMge jotAM tArA mArgamAM bahu muzkelI ane te jaNAya che ane patinuM vartamAna svarUpa vicAratAM tAro prayAsa mane lagabhaga azakaya jevo lAge che, mATe have tuM e saMbaMdhamAM kevI rIte kAma levAnuM dhAre che te mane barAbara jaNAva. A padane Taba mane maLI gayo che. tene bhAva lagabhaga upara kahyo te ja pramANe che. TabAkAra A gAthAne artha karatAM lakhe che ke-AtmAne pudagaLamAM lelIbhUta joIne anubhava eTale svarUpajJAnane zuddha cetanA kahe che ke-he anubhava ! tame kahe te kharA ke bhartAra kema mAnI jaze? enI vartamAna rItabhAta jotAM e ApaNuM kathanamAM kevI rIte Avaze ? e kSaNavAramAM jJAna, darzana, cAritrarUpa dhanathI rahita ane kSaNavAramAM te ja dhanathI yukta sadhana thaI jAya che, vaLI te ja AtmA kSaNavAramAM nirmaLa svarUpajJAnI ane te ja kSaNane aMte anaMtAnubaMdhI kaSAyanI cekaDInA udayathI mahAmelavALo dekhAya che. AvA asaragI AtmAne tuM kema manAvIza eTale rahasyArthI ene manAvavA e ghaNI muzkela bAbata che. cetanajInA vicitra kaMgo kevA prakAranA che te jarA vivekadraSTipUrvaka avalokana karavAthI jaNAI jAya tevuM che. zubha upadezanuM zravaNuM manana karI te kAMi nizcaya athavA nirNa kare che ane pAchA vyavahAramAM paDatAM sarva bhUlI jAya che; vAto kare che tyAre DAhyo lAge che ane vartana kare che tyAre gAMDa jaNAya che; bhASaNa Ape che tyAre duniyAnuM meTuM DahApaNa tenAmAM hoya te dekhAva batAve che ane vyavahAra kare che tyAre kI * TabAkAra tene mATe ataraMgI zabda vApare che te aNanuM prAkRtarUpa saMbhave che. Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 547 dRSTivALA svAthI dekhAi Ave che. A citra lAMbuM deAravAnI asara...gA jovA hAya te potAnI AkhI jiMdagInuM kharAkhara javuM eTale sava hastAmalakavat spaSTa thaI jaze. chinameM zakra taka phuni chinameM, dekhUM kahata anAzI; viracana + bIca Apa hitakArI, niradhana juTha / khatAsI anubhava0 2 zrI Ana'ghanajInAM padA jarura nathI. e caitanajInA vivekapUrvaka avaleAkana karI " kSaNuvAramAM iMdra thAya che, pharI kSaNavAramAM tene pheMkI devA cAgya chAza dekhuM chuM ane tene avinAzI kahevAmAM Ave che. karmAMnuM racavuM ane nAza karavA te AtmA ( pAte ja che.) peAtAne hita karanAra ( paNa pAte ja che ) paNa ( jJAnane ) nidhana hAi khATAM khAtAM khatave che. ( evA caitanajIne anubhava tu' kevI rIte manAvIza ?) bhAva--vaLI cetanA kahe che ke-anubhava mitra ! A cetanajI kevA kevA veze dhAraNa kare che te te tuM vicAra. kAi vakhata te devAnA svAmI IMdranA veza dhAraNa kare che eTale zacIti thAya che ane keAi vakhata kahelI chAzamAM utpanna thAya che; keAI vakhata te iMdra jevI mATI padavI dhAraNa karanAra thAya che ane kAi vakhata ukaraDe nAkhavA gya sa'mUrchima jIvAtpattivALI chAzamAM utpanna thai mahAadhama pakti dhAraNa kare che; kAI vakhata e rAjA thAya che ane koi vakhata bhikhArI thAya che; koI vakhata dhanavAna thAya che ane keAI vakhata taddana nina thAya che; kAi vAra mATeA kuTuMbI thAya che ane koi vAra tadna ekalA paDI jAya che; kAi vakhata nirogI thAya che ane koI vAra aneka rAgayukta zarIravALA thAya che; koi vAra rAjakuLa bhAgakuLamAM utpanna thAya che ane koI vAra adhama kuLamAM utpanna thAya che; kAi vAra tenI khamAkhamA pokArAya che ane koi vAra TakAnA traNa zera vecAya che--AvI rIte jAtyAdi kAraNe te aneka prakAranA vezeAdhAraNa kare che, x prathama paMktimAM traNa pratAmAM eka zabda vizeSa sAthe pATha cheH eka pratamAM 'SThine zakra rAkarata taH pruni chinameM ' evA pATha che; e prAmAM nime' sa* sakata takra puni chiname ' evA pATha che. ahIM rAkarata ke sakata zabda vadhAre che tene artha samajAtA nathI ane rAgamAM khelatAM teTalA akSare vadhI paDe che. traNa pratAmAM ane chApelI bukamAM upara lakhyA te pATha che tethI meM to upara lakhele pATha rAkhyA che ane vadhArAnA zabda mUkI dIdhA che, A gAthAne artha samajAya tevA paNa nathI kAine uparanA vadhArAnA zabdanA artha jaNAya to mane jaNAvavA vijJapti che. vi. ka + A paMktimAM paNa jUdA jUdA pATha che ' virajana vIja Apa hitakArI ' * ApA hitakArI ' e pATha che. e paktanA artha paNa sadigdha ja rahyo che, jene mATe vivecana ane te paranI neTa jue. 4 june banne e jagyA para ' juTha ' zabda lakhyA che, tene a eka ja hoya ema jaNAya che, 2 chiname=kSaNamAM. zakrakeMdra. ta+-chAza, kAMjI, ukaraDe pheMkI devA yogya kAMjI, puni=pharIvAra. dekhu'=jouM chuM. kahata=kahe che. anAzI avinAzI vacana racavuM navIna karmAnuM . vIcca=vitta, kA vinAza. Apa=AtmAne. hitakArI=hita karanAra, niradhanajJAnadhanathI rahita, jI=khATu khatAsI=khatave che. Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAsamuM pada 547 aneka gatiomAM bhame che ane tethI zAstrakAra kahe che ke-evI kaI jAti nathI ane evI koI ni nathI, evuM keI sthAna nathI ane evuM ke kuLa nathI ke jyAM A jIva anaMta vAra utpanna thaye na hoya. cetanajI karmavaza paDI aneka prakAranAM zarIra dhAraNa kare che ane pratyeka bhavamAM tenuM rUpa pharatuM jAya che. TabAkAra ahIM lakhe che ke "AtmA pharI kSaNavAramAM IMdranI jema IzvaratA dhAraNa karaze ane kaheze ke SaDa dravyamAM mArA jevA keNu che ane vaLI pachI chAzanI jema pAtaLo thaI jaze eTale nirmadI thaI jaze " A bhAva paNa sAre che. kahevAno Azaya e che ke-cetanajI navAM navAM rUpa dhAraNa karaze. tenuM eka ThekANuM nathI, tenI eka sarakhI gati nathI, tenI eka sarakhI kRti nathI, tenI eka sarakhI vRtti nathI; ane mitra! tuM te kahe che ke-te avinAzI che. tuM mane vAraMvAra kahe che ke-mArA nAtha avinAzI che. cetanacha avinAzI hoya te pachI jUdA jUdA bhavamAM navIna navIna rUpa dhAraNa kare che, are ! eka ne eka bhavamAM paNa sadhana, nirdhanAdi thaI jAya che ema huM dekhuM chuM tyAre have mAre ghAravuM zuM? AvI vicitra rIte vihAra karate navIna rUpa dhAraNa karate dekhAte ane tamArA vaDe avinAzI tarIke saMbodhAte cetana kevI rIte mAnI jaze ane kevI rIte mAre maMdire padhAraze e he mitra ! tuM mane jarUra samajAva. cetanajI nAma ane gotra kamane vaza paDI jUdI jUdI gati, jAti tathA getramAM utpanna thAya che, mohanIyane vaza paDI saMsAramAM Asakta rahe che, AyuSya karmane lIdhe tyAM TakI rahe che, vedanIya karmane lIdhe tyAM sukhaduHkha bhogave che ane jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya tathA aMtarAya kamene lIdhe tyAM tenA aneka guNe hAni pAme che-AvI tenI vicitra sthiti para TIkA karatAM cetanA kahe che ke-AvA karmane paravaza pati navAM navAM rUpa dhAraNa * ahIM sudhI mAtra eka paMktino artha lakhIne pachI bAkAra nIce pramANe noTa lakhe che, bAkInI gAthAne arthe muzkela hovAthI temaNe te lakhyuM nathI te mArA gurumahArAje mane je pramANe artha batAvyuM te ahIM lakhe che. TabakAra lakhe che ke " A gAthAnAM bAkInAM traNa padone artha jarA jarA bhAse che te khare, paNa barAbara rahasyArtha sahita bhAsatuM nathI eTale e lakha nathI. evI ukti che ke zataM va pa mA 4i3. ( so vAta bela paNa eka lAkha nahi. ) matalaba koI vAta lakhavA pahelAM ghaNo vicAra karavo joIe. kavirAja no Azaya ghaNo gaMbhIra che tethI te te ja jANe. mArA manamAM Ave che tema nivekI thaIne lakhyo jAuM chuM. paraMtu A padane Azaya paripUrNa jANyA vinA zuddhAzuddhanI khabara paDatI nathI, zuddha azuddha akSaronI barAbara ghaTanA thaI zakatI na hovAthI artha zene karavo ? e baMne ane anya asaMbaddha che; paNa e padomAM prANAtipAta mAyAnuM varNana che " A pramANe TabAkAre neTa karI che tene chevaTano bhAga samajAye nathI. prANAtipAta ane mAyAnuM varNana A padamAM kyAM che te samajAtuM nathI. kavino Azaya gaMbhIra hovA uparAMta A padamAM zuddhAzuddhatA jaNAya che tethI artha durdhaTa to che ja. upara artha karyo che te mArA gurumahArAje batAbe tadanusAra che. vi0 kai Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 548 zrI AnaMdaghanajInAM pado kare che tene tuM to avinAzI kahe che. tArI vAta sAcI che ema mAnavAmAM paNa aDacaNa nathI, paNa atyAre AnuM vartana jotAM mane to tene mATe bahu kheda Ave che. AvA paravaza patine tuM mAre maMdire kevI rIte lAvIza ane mAruM virahaduHkha kema bhAMgIza e vAtane vicAra karatAM mArI akakala bahu muMjhAya che. uparokta kameM je cetanane aneka veza dhAraNa karAve che tenuM racavuM ane vaLI te karmone vinAza karo eTale bhegavIne athavA bIjI rIte karmone khapAvI devAM-e sarva karanAra AtmA pote ja che ane pitAne hita karanAra paNa pite ja che. sArI gatimAM jaIne sukha bhogavavA yogya kane racanAra ane kharAba gatimAM ja duHkha bhogavavA gya kamene racanAra ane vaLI e sarva karmone nAza karanAra cetanajI pote ja che. ene ema jaNAya ke sukha paNa senAnI beDI che eTale e sarvane tyAga karI daI karmone haThAvavA maMDI jAya che. AvI rIte zubha azubha sarva karmone saMgraha ane tyAga karanAra te pote ja che ane pitAnuM vAstavika hita zemAM che te zodhI te prApta karanAra paNa te pote ja che. A pramANe hakIkata che chatAM atyAre te e jJAnadhanathI rahita hovAthI athavA tenI pAse jJAnadhana bahu alpa hovAthI te khoTAM khAtAM khatave che, karaja vadhArato jAya che ane devAdAra thatuM jAya che. kamene karanAra, kamene vinAza karanAra ane pitAne hita thAya tevAM kAryo karanAra te pote ja che; atyAre te mAyA, mamatAnA prasaMgamAM paDI jaI pApakArya karavArUpa beTAM khAtAMo khatave che ane saMsAra vadhArI mUke che. vaLI ema karavAthI e nirdhanIyA pAse thoDuM dravya hoya che te ugharANImAM taNAI jAya che ane aMte teno vyava. hAra kA paDe che. AvA mArA cetanarAja patine te anubhava ! tuM kevI rIte manAvIza ? A gAthAne bhAvArtha viSama che ema gurumahArAja paNa kahetA hatA. ene eka Azaya te spaSTa rIte bahAra Ave che ane te saMbaMdhathI paNa barAbara ghaTe te che. e cetanajIne avinAzI kahevAmAM Ave che chatAM e ghaNuM vicitra rUpa dhAraNa kare che tethI anubhavane cetanA batAvI Ape che ke e cetanane ThekANe lAvavAmAM ghaNI muzkelI jaNAya che. e spaSTa bhAvane batAvavA upara prayatna karyo che ane banatAM sudhI dareke dareka zabdane artha karI vacce zabda adhyAhAra batAvI te artha karyo che. kavine Azaya e ja haze ema te kahI zakAya nahi, paNa saMbaMdha uparathI ene maLate Azaya hovo joIe ema dhArI zakAya che. AtmAne hitakArI kArya AtmAe ja karavuM joIe te saMbaMdhamAM zrI dharmadAsa gaNi lakhe che ke - appA jANai appA, jahaDIo appasakkhio dhammo / appA kareha taM taha, jaha appa suhAvaha hoi* * upadezamALA-gAthA 23 mI. Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAsamu' padma 549 * AtmA ja yathAsthita rIte potAnA AtmAne jANe che. tethI AtmasAkSIe karele dharma pramANa che; tethI AtmAe je kriyA anuSThAna AtmAne sukhakAraka heAya te tevA prakAre ja karavAM ke je AtmAne sukha ApanAra hoya. ' AvI rIte cetanane hitakArI kAryAM karavAnI icchA rAkhavI ucita che ane te hita zuM che te AtmAne barAbara jANavAthI ane pugaLa ane cetana vaccenA taphAvata samajavAthI ja grAhyamAM Ave che. A pramANe hAvAthI leAkarajana karavA mATe dhArmika kArya karavAnI pracalita rIta choDI daIne AtmAne vAstavika hita jethI thAya te kArya zeAdhI samajI tevAM kAryo karavAmAM udyata thavAnI khAsa jarurIAta atra matAvI che. khATAM khAtAM khatavavAnI atra vAta karI che te ekalA mAyA, mamatAnA jANItA prasaMgAmAM ja bane che ema na samajavuM, upayAga vagara AtmasAkSika dhakriyA karavAmAM Ave nahi te zubha sAdhanakriyAmAM paNa ghaNIvAra khATAM khAtAM khatavavAmAM Ave che e jarA khArika avalAkana karIne jovAthI samajAI jaze. amuka zubha kriyA paNa barAbara karavAmAM na Ave athavA te karatI vakhata sAdhyanA nAza thai jatA hAya te te zubha kriyA che teTalA khAtara ja sAcuM khAtuM khatavI Ape eTale Atmika guNamAM vadhAre kare ema samajavu nahi. dareka vAtane AdhAra vivekadRSTi upara rahe che ane te khAsa lakSyamAM rAkhavAnI bahu jarUra che. sAmAnya prAkRta pravAha sAthe ghasaDAi javAnI jarA paNu jarUra nathI. jyAre AtmAnuM utthAna thavAnuM hAya che tyAre te vicAra karavAthI ja thAya che ane prasaMge AtmAne hita karavAnI dRSTi ja lakSyamAM rAkhavAnI hAya che; leAkeA zu dhAraze vigere vicAra te dekhAva karavAnI dRSTi haiAya tyAM sudhI ja ghaTe che ane evA dekhAva karavAnA dharmAM teA A jIve ghaNA karyAM che, have e bAhya dRSTinA cheDA lAvavA joIe. eka upavAsa karyAM hAya ke sAdhAraNa rIte maheAtsavAdi karyAM hAya te ghaNAnI pAse tenI vAta karI nAkhIe teA ThIka, ghaNA te jANe te ThIka, bahu mANusA vAhavAha khele teA ThIka AvI vRtti jyAM sudhI rahe tyAM sudhI haju cetanAnA madiramAM praveza paNa thayA nathI ane anubhave cetanajIne manAvavAnI kharekharI zarUAta paNu karI nathI ema samajavu, tuM* hitu melo meM hitu terI, aMtar Addina nanAsI; AnaMdaghana pramu Ana milAvo, nahitara karo dhanAsI, anubhava0 3 * " teA hitu " evA pADe chApelI bukamAM che. artha eka ja che. hitu zabdamAM eka jagyAe tu akSara dI ApavAmAM AvyA che. ' to ' pADe azuddha jaNAya che. + kAhine badale kADhe ' pATha che. a`mAM phera jaNAtA nathI. x dhanAsIne badale e jagyA para ' dhanyAsI zabda che. atha eka ja che, dhanAzrI rAganuM nAma che. te zabda bhASAmAM jUdI jUdI rIte lakhAya che, 3 hitumitra, hita karanAra. aMtara=AMtarA. kAhizuM che ? janAsI=jaNAvI. AnalAvIne. milAve meLavA. karA dhanAsI=dhanAzrI rAga khele, upaDI jAo, cAlavA mAMDeA. Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 550 zrI AnaMdaghanajInAM para " tuM mAre hita karanAra mitra che ane huM tane hita karanAra chuM, (ApaNu vacce) AMtare zuM che je te jaNAve che ? mATe AnaMdaghana prabhune lAvIne mAre meLApa karAvI Apa, nahi te (tame paNa) cAlavA mAMDe." bhAva-he anubhava! tuM mAre hita karanAre che, mAre ISTa mitra che ane huM tane hita karanArI chuM. mArA ane tArA vacce aMtara zuM che? te tuM jaNAva. have patine mAre maMdire laI AvavA mATe tene manAvavA huM tane ATalI vijJapti karuM chuM te paNa kharI mitratAmAM karavAnI jarUra hoya ja nahi. jyAM neha hoya tyAM te arasparasa eka bIjAnuM kAma karavuM e mitranI pharaja che, emAM pachI kAMI AMtare rAkhavo joIe nahi ane mitra taraphathI vijJapti thavAnI apekSA paNa rAkhavI joIe nahi ane tyAM sudhI kAma karavAnI rAha paNa jovI joIe nahi. tuM sArI rIte jANe che ke anubhavajJAna thayA pachI cetanajI sumati athavA samatAne maMdire padhAre che, samatA tenI pUra bahAramAM prakAze che ane cetanA paNa vizuddha thavA mAMDe che ane cetanA vizuddha thavA mAMDe eTale anubhava bajo rahe che. AvI rIte eka bAjue samatA athavA cetanA ane bIjI bAjue anubhava eka bIjAne bahu hita karanAra ane lAbha karanAra thAya che ane tethI cetanA anubhavane ahIM kahe che ke-tuM mane hita karanAra ane huM tane hita karanAra chuM chatAM huM keTalA vakhatathI tArI pAse vijJapti karuM chuM ke patine tuM mArI pAse laI Ava ane mAre maMdire temane sthApana kara, temAM tuM bhAva kema khAya che? vilaMba kema kare che? tArI pharaja che ke mArI vijJapti vagara paNa tAre mAruM kAma karI ApavuM joIe, kAraNa ke ema karavuM e mitradharma che. tuM jANe che ke pati hAla je vibhAva dazAmAM varte che te sarva rIte nukazAna karanAra che, tene pitAne paNa tethI kheda thAya tevI e bAbata che ane sarvathI vadhAre kamanazIba vAta to e che ke-vibhAvadazAmAM cetanajI mAyAmamatAne maMdira paDyA rahe che ane mArI hAMsI karAve che. A pramANe sthiti che e tuM jANe che, mATe he anubhava ! tuM AnaMdaghana prabhu-mArA saccidAnaMdasvarUpI cetana pati jeo atyAre te sarva rIte mahAduHkhakAraka sthiti anubhave che, paraMtu jeo svarUpe AnaMdanA samUha che, jeo Atmika sukhanA bhogI che ane jeone vartamAna upAdhi na vaLagI hoya te mArI sAthe vilAsa karanAra che temane laI AvIne mAre meLApa karAvI Apa, mAre viraha dUra kara ane mane vartamAna yAtanAmAMthI choDAva ane nahi te pachI tuM dhanAsI kara, cAlate thA, raste pakaDa. mAre kAMI tAruM bIjuM kAma nathI. huM mitra hovA chatAM tane ATalI vijJapti karuM chuM ane tuM mitra chatAM mAruM eTaluM paNa kAma karatuM nathI te pachI mAre tAruM kAma nathI, tAre joIe tyAM jA; ApaNe saMbaMdha jotAM tAre ema karavuM ucita nathI, chatAM tuM je ema ja vartavAne che te tArI IcchA, tAre joIe tyAM jA. AtmAne anubhavajJAna thAya tyAre te samatA najIka jaI zake che ane samatAnI Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAsama' pa 1 najIka jAya tyAre tenI cetanA vizuddha, vizuddhatara thatI jAya che. vaLI anubhava hAya te samatA banI rahe che, ni te cAlI jatAM vakhata lAgatA nathI. AvI rIte anubhava ane samatAne bahu najIkanA ane arasparasa eka bIjA upara kAryakAraNurUpa snehasa baMdha che. A gAthAneA bhAva e che ke-anubhava dvArA samatA prApta karavI ane caitanajIe peAtAnuM sahaja svarUpa pragaTa karavuM. jyAre gavaiyAnI ToLI gAvA beThI hoya che tyAre evA rivAja che ke gAna madha karavuM hAya tyAre ema kahe ke ' have dhanAzrI kareA ' eTale have chellA dhanAzrI rAga khelI gAvAnuM kAma ATopI leA. ApaNA devama MdiramAM rAtre je pramANe vadhAi khelavAnA rivAja che ( je vadhAI paNa ghaNu kharuM' dhanAzrI rAgamAM ja hAya che) tevI rIte gavaiyAe pazu chevaTe dhanAzrI khele che. e Gd Save the King nezanala enthama jevuM chevaTanu gIta samajavuM, zrIyazovijayajIkRta sADAtraNusA gAthAnA stavananI chellI DhAla jema saMpUrNa tAsUcaka dhanAzrI rAgamAM che tevI rIte bIjA paNa rAganA graMthamAM chellA dhanAzrI rAga Ave che; pUjAomAM bahudhA tema ja hAya che. ahIM cetanA dhanAzrI rAgamAM gAna gAtAM anubhavane kahe che ke tame game tema karIne patine lai AvI mArA meLApa karAvA ane nahi te pachI dhanAzrI karA eTale tame vidAya thai jAo; hAla turatane mATe e vAta paDatI mUke. jo mahenata karavAthI pati mAre maMdire padhAre nahi ane tame paNa mAMghA thatA hai| tA pachI hAla e vAta javA devI e ja ThIka che. TabAkAra A gAthAnA bhAva batAvatAM kahe che tenA Azaya A pramANe che. atyAra sudhI je AtmAnuM varNana karyuM che te te ahirAtmA che eTale e parapariNatine potAnI mAne che, paulika bhAvAmAM lAlupatA rAkhe che ane upara uparanI bAhya kriyAmAM ghele thaI jAya che. AvA hirAtmAne samajAvavuM' teA kaThana paDe, ghaNu muzkela paDe, tethI tene mUkI daIne aMtarAtmAne jAgrata karI paramAtmabhAvane vicAravAnI khAsa jarura che. emAM anubhavane bhajavAnI khAsa jarura eTalA mATe che ke ene laI AvIne meLavI zake eve anubhava mitra ja che. e jyAre hAya che tyAre te cetananA bahirAtmabhAvane dUra karI aMtarAtmabhAvamAM tenI sthiti karAvI, paramAtmabhAva tenI pAse bhajAvI tene AnadhananI sthiti meLavI Ape che. e pramANe hAvAthI ahIM cetanA anumavane kahe che ke-tuM mArA mitra che ane huM tArI mitra chuM tethI ApaNA vacce aMtara zu karavA jaNAve che, evA AMtaraza hAya ja zA mATe ? che ja kyAM ? kharekhara evA AMtA ApaNA vacce hAya ja nahi, mATe huM anubhava! jo tame mAruM hita vicAratA hA teA have kSaNu mAtra vilaMba na kareA, have mArAthI pativiraha khamAtA nathI; tethI AnaMdanA ghanasaMdhana mArA sAmarthyavAn AtmArAma bhartArane lAvIne mane meLavI Ape, je na meLavI Ape te tame paNa dhanyAsI karA; eTale kaLAvata gAnArane zIkha devI hAya te tene kahevAmAM Ave Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 552 zrI AnaMdaghanajInAM pa che ke dhanyAsI kare, eTale tamane zIkha che e pramANe tame paNa dhanyAsI karo, have ame pite ja tene manAvI lezuM. ame paNa bIjA gharanA nathI. (ame paNa bIjA gharanA nathI ema chevaTe bAkAre zAmATe lakhyuM che te barAbara samajAtuM nathI. mane ene bhAva ema lAge che ke tame nahi manAve te tamane paNa zIkha che, ame amArA pati sAthe samajI lezuM, ame game tema karIne Aja nahi te amuka mudatamAM vahAlAne manAvI lezuM, ame paNa pArakA gharanA nathI. matalaba patine samajAvavA tame prayatna kare te ghaNuM sAruM, nahi te tamane paNa zIkha che. A bhAva batAvavAmAM cetanAnI kAMIka mahatvatA ane naramAza banne sAthe batAvavA prayatna karyo che.) A padanI bIjI gAthAne bhAva samajo jarA muzkela lAge che, paraMtu AkhA padano Azaya barAbara jhaLakatuM hoya ema te jaNAya che. karmavRta sthitimAM cetana aneka prakAranA veza dhAraNa kare che, aneka gatimAM jAya Ave che ane aneka rUpa dhAraNa kare che, keI vAra e pANI mAge tyAM ene dUdha maLe che ane kaI vAra divasa sudhI anna vinA ene lAMghaNa karavI paDe che; keI vAra enAM darzana karavA hoya to aneka paheregIranI rajA levI paDe che ane kaI vAra e TakAne traNa zera vecAya che ane upara maphata paNa apAya che (zAka bhAjImAM utpanna thayo hoya tyAre ); kaI vAra e moTA malane paNa bhAre paDe che ane kaI vAra vyAdhigrasta zarIravALA hovAthI taddana nirbaLa rahe che; kaI vAra hajArone bhAre paDe che ane koI vAra hajArathI dhakelA khAya cheAvI sthitimAMthI tene UMcA AvavAno mArga zodhatAM cetanA vicAre che ke-prathama patine bahirAtmabhAva cheDAvo joIe ane tene kharo mArga e che ke-ene anubhavajJAna ApavuM ane te thayA pachI te banyuM rahe tevA upAye javA. e anubhavajJAna mATe A padamAM bahu lakhAyuM che; kAraNa ke ene upayoga aMtarAtma bhAvamAM laya thaI paramAtamabhAva pragaTa karavA mATe bahu sArA thAya che. banArasIdAsa samayasAra nATakamAM kahe che ke - anubhava ciMtAmaNi ratana, anubhava he rasa 5, anubhava mAraga mekhake, anubhava mekha sarU5. anubhavake rasake rasAyana kahata jaLa, anubhava abhyAsa cahe tIra thakI kera he, anubhavakI je rasa kahAve seI pirasAsu, anubhava adherAse urapakI dera che; anubhava kelI yahe kAmadhenu citrAvelI, anubhavake svAda paMca amRta kera he; anubhava karama tAre, paramasuM prIti re, anubhava samAna na dharama keka ora . evA anubhavane barAbara samajavAnI khAsa jarUra che. anubhavanuM zikSaNa e che kevastusvarUpane barAbara tela karI tamAruM pitAnuM hoya te vicAro ane tene Adara, Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 513 pacAsama pa saMsAra vadhavAnAM sAdhanA dUra karo ane pariNatinI nimaLatA kare. e anubhava khAsa karIne cetanajIne samajAve che ke-AtmAe peAtAnu svarUpa samajI vAra vAra vicAravu joie, enA meAkSa kAMI bahArathI AvavAnA nathI, kAi ane mekSa ApanAra nathI ane e kAi pAse yAcanA karavAthI maLatA nathI. aMtarAtmabhAvamAM sthira thavAthI e sarva vAta khanI Avaze ema anubhavanuM zikSaNa che. ' AtmA pote ja AtmAne jANe che ' e suprasiddha sUtra che. zrIcidAnaMdajI mahArAja savaiyAmAM A ja bhAvanuM gAna kare che te nIce pramANeH-- Apa Apa kare upadeza jyuM, Apa Apa sumAraga mANe, ApakuM Apa kare sthira dhyAname, ApaNuM Apa samAdhie tANe; Apa Apa lakhAve svarUpazu, bhAganakI mamatA nava TANe, ApakuM Apa sa'bhArata cA vizva, ApaNA bheda tA ApahI jANe. Apa thaI jaga jALathI nyArA jyuM, Apa svarUpame Apa samAve Apa taje mamatA samatA dhara, zIlasu sAtheA saneha jagAve; Apa alekha abhekha nirajana, parijana a Mjana dUra bahAve, yA vidha Apa apUrava bhAvathA, ApaNA sAraga ApahI pAve. AvI rIte cetanajIne je karavAnu che, je raLavAnu che ane je maLavAnuM che. te sarva svamAM ja che, svathI ja che, stradvArA ja che. AvI jAtanuM zikSaNu ene anubhava Ape che ane eka vakhata saheja jhaLakATa thaI jAya tA paNa tethI bahu lAnna thatA nathI, paraMtu kAyama tevA bhAva TakI rahevAnuM kAraNa paNu anubhavathI ja banI Ave che. eka bhAva sAdhAraNa rIte jhaLakI jAya emAM jarA vakhata te AnaMda thAya che, paNa jo e TakI rahe tA enI mIThAza bahu Ave che; tevI rIte aMtarAtmabhAva khanI rahevAnu ane tenI mIThAza satata AvavAnuM kAraNa anubhavathI mane che. A kAraNathI A padmamAM anubhavane uddezIne vAravAra lekha lakhavAmAM AvyA che. cetanA kahe che ke-anubhavathI jema cetanajInI aMtarAtmadazA banI rahe che ema anubhava prApta karavAnA mArga samatA ane teTalA pUratI zuddha cetanA che ane tethI arasparasa bane eka khIjAne hita karanAra che, madadagAra che. samatAthI anubhava Ave che ane anubhavathI samatA banI rahe che. A bhAva barAbara samajI mAyAmamatAnA tyAga karI, anubhavarasanuM pAna karI, cetanajI ane cetanAnA viraha maTADavA anate prayatna karavA. jo tema na karatAM anubhavane dhanAzrI karavAnuM kahevAmAM Avaze teA vaLI keTalAe bhavA sudhI pAchA patto khAze nahi. jenI cetanA eTalI prabaLa thaI gaI hAya ke ene pachI anubhavanA paNa khapa rahe nahi, e te anubhavane dhanAzrI karavAnuM kahe, ApaNe te tene ahIM dhanAzrI karavAnuM kahevA jatAM aMtarAtmabhAvanA jarA jhaLakATa kadAca thaI gayA hoya tA tene paNa dhanAzrI karAvavA jevuM thaI jAya tema che. A sarva bhAva vicArI cetanajIne vizuddha karI tenA aMtarAtmabhAva pragaTa karo, tenA jJAnAdi guNNA vizeSa nirmULa karo, a Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 zrI khAnadAnajIno pA mAyA, mamatAdika vibhAvA para vijaya meLavA ane ene viSayakaSAyanI viSamatA ane AtmaguNunI mahattvatAnA khyAla karAvI enA anubhavane jAgrata karAvA. atyAre ene je virahukALa varte che ane jene laine e atyAre sthaLa saMsAramAM rAcyAmAcyA rahe che te dUra karI enuM akhaMDa saccidAnaMdamaya AnaMdaghana svarUpa prApta karAveA. e prArthanA che, e vijJapti che, e kanya che. e prArthanA jeNe sAMbhaLI che, e vijJapti jemaNe svIkArI che, e kanya jeNe AdaryuM che te sa iMdriyAtIta ati vistRta Atmika sukha prApta karI niraMtara AnaMdanA bhAktA thayA che ane akhaMDa puruSArtha ane dRDha bhAvanAthI e sukha Apa sarvane suMprApya che eTaluM dhyAnamAM rAkhI e AnaMdadhanarasa pIvA kaTibaddha thAo, ene mATe dIrgha prayAsa karA ane e meLavI anaMta sukhasAgaramAM Atmanimajjana karI Ana daUrmiomAM katlAla karI. zrI AnaMdadhanavihita prathama pacAsa pada paranuM vivecana a bhAva pAThAMtara vicAraNAyukta samApta Ju ha Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdaghana padya ratnAvalI-mULa 1993EE padma pahela-velAvala, pR. 113 - kyA sAve uTha jAga khAre, aMjila jala jyu. Ayu ghaTata hai, zveta paheAriyAM ghariya ghAu re. iMdra caMdanAgi muni cale, kANu rAjA pati sAhu rAu 2; bhamata bhamata bhavajaladhi pAyake, bhagavaMta bhajana vina bhAu nAu re. kahA vilaMba kare akha bAre, tarI bhavajaladhi pAra pAu re; AnaMdaghana cetanamaya marati, zuddha nirjana deva dhyAuM re. padma bIjI-velAvala, ekatAthI. pR. 117 re ghariyArI mAre, mata ghariya khajAve; k ra0 2 nara zIra khAMdhata pAgharI, tu kyA gharIya khajAve. 2 ri0 1 kevala kAla kalA kale, maiM tuM akala na pAve; akala kalA ghaTamera, muja se dhira bhAve. Atama anubhava rasa bharI, yAme aura na mAve; AnaMdaghana avicala kalA, viralA kAI pAve. rU ghara 3 padma trIjI velAvala, tAla jAtI, pR. 121 jIya jAne merI sala gharIrI. suta vanitA yauvana dhana mAtA, gataNI vedana visarIrI. supanakA rAja sAca karI mAnata, rAhata chAMDu gagana madarIrI; Ai acAnaka kAla tApacI, gar3egA jyu. nAhara bakarIrI. ajahu caita kachu cetatanAMhi, pakarI Teka hArila lazkarIrI; AnaMdaghana hIrA jana chAMrata, nara mAhyo mAyA kakarIrI. padma cAthuM-velAvala, pR. 125 suhAgaNu ! jAgI anubhava prIta. ninda anAdi agyAnakI, miTa gaI nija rIta. ghaTama'dvira dIpaka kIcA, sahaja suyaeNAti sarUpa; Apa parAi ApahI, mAnata vastu suhA suhA0 1 anUpa. suhA. 2 kyA 1 kyA 2 kyA 3 jIya0 2 50 1 0 3 Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556 zrI AnAnajInAM pa kahAM dikhAvuM orakuM, kahAM samajAuM bhera; tIra acUka he premakA, lAge se rahe Thera. suhA. 3 nAda viluddho prANukuM, gine na tRNa mRga leya; AnaMdaghana prabhu premakI, akatha kahAnI keya. suhA. 4 pada pAMcamuM-AzAvarI. pR. 130 avadhu naTa nAgarakI bAjI, jANe na bAMbhaNa kAjI. avadhu thiratA eka samayameM kAne, upaje viNase tabahI; ulaTapalaTa dhava sattA rAkhuM, yA hama sunI na kahI. avadhu. 1 eka aneka aneka eka kunI, kuMDaLa kanaka subhAve; jalataraMga ghaTamATI ravikara, aganita tAhI samAve. avadhu. 2 hai nAMhi hai vacana agocara, naya pramANu satabhaMgI; nira5kha hoya lakhe keI viralA, kyA dekhe mata jaMgI. avadhu. 3 sarvamayI saravaMgI mAne, nyArI sattA bhAve; AnaMdaghana prabhu vacana sudhArasa, paramAratha so pAve. avadhu. 4 pada chaThuM-sAkhI. pR. 144 Atama anubhava rasika ke, ajaba supe virataMta. nirvedI vedana kare, vedana kare anaMta. rAga rAmagrI. mAhAro bAluDe saMnyAsI, deha devala maThavAsI. mAhAra IDA piMgalA mAraga tajI jagI, suSamanA gharavAsI; brahmaraMdhra madhI Asana pUrI bAbu, anahada tAna bajAsI. mAhAra. 1 yama niyama Asana jayakArI, prANAyAma abhyAsI; pratyAhAra dhAraNuM dhArI, dhyAna samAdhi samAsI. mAhAre2 mUla uttara guNa mudrA dhArI, paryakAsana cArI; recaka pUraka kuMbhaka sArI, mana idrI jayakArI. mAhAra. 3 thiratA joga jugati anukArI, ApoApa vimAsI; Atama paramAtama anusArI, sIjhe kAja samAsI. mAhAre 4 pada sAtamuM-sAkhI -pR 164 jaga AzA jaMjIrakI, gati ulaTI kula mera jhaka dhAvata jagatameM, rahe chUTa Ika Thera. Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado rAga AzAvarI, avadhu kyA seve tana maThameM, jAga vikana ghaTameM. avadhU tana maThaka paratIta na kIje, Dhahi pare eka palameM; halacala meTi khabara le ghaTakI, cinha ramatAM jalameM. avadhU. 1 maThameM paMca bhUtakA vAsA, sAsA dhUta khavIsA china china tehI chalanakuM cAhe, samaje na bIrA sIsA. avadhU. 2 zira para paMca vase paramesara, ghaTameM sUchama bArI; Apa abhyAsa lakhe keI viralA, nirakhe dhUkI tArI. avadhU0 3 AzA mArI Asana dharI ghaTameM, ajapAjApa jagAve; AnaMdaghana cetanamaya mUrati, nAtha niraMjana pAve. avadhU. 4 pada AThamuM-sAkhI. pR. 174 Atama anubhava lakI, navalI kou rIta; nAka na pakare vAsanA, kAna gahe paratIta. rAga dhanAzrI athavA sAraMga, anubhava nAthakuM kayuM na jagAve. mamatA saMga se pAya ajAgala, thanate dUdha kahAve. anubhava. 1 maire kahete khIja na kIje, tuM aisI hI zikhAve; bahAta kahete lAgata aisI, aMgulI sarapa dikhAve. anubhava0 2 oranake saMga rAte cetana, cetana Apa batAve; AnaMdaghanakI sumati AnaMdA, siddha sarUpa kahAve. anubhava0 3 pada navamuM-sAraMga, pR. 180 nAtha nihAre ApamatAsI. vaMcaka zaTha saMcakasI rIte, kheTe khAte khatAsI. nAtha. 1 Apa viguvaNa jagakI hAMsI, siyAnapa kauNa batAsI; nijajana sUrijana melA aisA, jaisA dUdha patAsI. nAtha, 2 mamatA dAsI ahitakarI haravidhi, vividha bhAMtI saMtAsI; AnaMdaghana prabhu vinatI mAne, ora na hitu samatAsI. nAtha0 3 pada dazamuM-DI. pR. 186 parama naramamati aurana Ave. parama0 mohana guna rohana gati sehana, merI vaira aise nipura likhAve. parama 1 Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 zrI AnaghanajInAM puta gAta aDhAve; cetanabhAta manAta na ete, mUla vasAta kAI nI lAla visIDI, pArakhI premakharIdya banAve. parama0 2 jAMgha udhArI apanI kahA ete, virahajAra nisa meAhI satAve; khetI sunI AnaMdaghana nAvata, aura kahA kAu TuDa bajAve. parama0 3 padma agiyAramuM -mAlakoza, velAvala ToDI. pR. 191 Atama anubhava rIta varIrI. Atama mAra banAe nija rUpa nirupama, ticchanna ruci kara tega dharIrI. Atama0 1 TApa sannAha zUrake| khAnA, ekatArI cArI pahirIrI; sattA thalame meha vadArata, ai ai surijana muhu nIsarIrI, Atama0 2 kevala kamalA apa7ra suMdara, gAna kare rasaraMga jIta nizAna khAi virAje, AnaMdadhana saga padma khAramuM-sAkhI, pR. 197 bharIrI; dharIrI. Atama0 3 kubuddhi kubajA kuTila gati, subuddhi rAdhikA nArI; cApara khele rAdhikA, jIte kubajA hArI. rAga rAmagrI. khele catuti cApara, prANI mArA khele. nada gaMjIphA kaunagInata hai, mAne na lekhe buddhivara. prANI meza0 1 rAga doSa mehake pAse, Apa manAye hitakara; jaisA dAva pare pAsekA, sArI calAve khIlakara, prANI merA0 2 pAMca tale haiM krU bhAI, chakkA tale hai ekA; saba mIla heAta barAbara lekhA, yaha viveka ganavekA, prANI mere0 3 caurAzImAMhe krU nIlI, syAha na tArI jorI; lAla jarada phi Ave gharameM, kakhaDuka jorI vicherI, prANI merA0 4 bhAva vivekake pAu na Avata, taba laga kAcI khAjI; AnaMdadhana prabhu pAu dekhAvata, te jIte jIya gAjI. prANI merA0 5 pada teramuM-sAraMga, pR. 210 anubhava hama teA rAvarI dAsI; anu AI kahAte' mAyA mamatA, jAnu' na kahAMkI vAsI. anu. 1 rIja pare vAMke saMga cetana, tuma karyuM rahata udAsI ? varajyA na jAya ekAMta katakA, leAkame hAvata hAMsI, anu0 2 Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papaha zrI AnaMdaghanajInAM pada samajatAhi nipura pati eti, pala eka jAta chamAsI; AnaMdaghana prabhu gharakI samatA, aTakalI ora labAsI. anu. 3 pada caudamuM-sAraMga, pR. 215 anubhava tuM hai hetu hamAre. anu. Aya upAya kare caturAI, orake saMga nivAra, anu. 1 tRSNa rAMDa bhAMDakI jAi, kahA ghara kare savAre zaTha ga kapaTa kuTuMbaDI pikhe, manameM kayuM na vicAro. anu. 2 kulaTA kuTila kubuddhi saMga khelake, apanI pata myuM hAre? AnaMdaghana samatA ghara Ave, bAje jIta nagAre. anu. 3 pada paMdaramuM-sAraMga, pR. 219 mere ghaTa gyAna bhAnu bhayo bhera. mere cetana cakavA cetanA cakavI, bhAgo virahako sora. mere kailI cihuM dila caturA bhAvaruci, miTyo bharama tama jera; ApakI cerI ApahI jAnata, aura kahata na cAra. mere. 2 amala kamala vikaca bhaye bhUtala, maMda viSaya zazi kAra; AnaMdaghana eka vallabha lAgata, ora na lAkha kira. mere. 3 pada seLayuM-mA, pR. 23 nizadina jevuM tArI vATaDI, ghare Ane DhelA niza muja sarikhI tuja lAkha hai, mare tuhI molA. niza. 1 javaharI mela kare lAlakA, merA lAla amolA; jIsake paTaMtara ke nahi, usakA kayA melA ? niza0 2 paMtha nihArata leyaNe, draga lAgI aDAlA; jagI surata samAdhimeM, muni dhyAna jhakelA. niza0 3 kIna sune kinamuM kahe, kima mAMDuM meM khelA? tere mukha dIThe Tale, mere manakA celA. niza0 4 mitta viveka vAte kahe, sumatA suni bolA AnaMdaghana prabhu Avaze, sejaDI raMga relA. nizA pa pada sattaramuM-soraTha giranArI. pR. 229 chokarAne kayuM mAre che re, jA kADhyA DeNa, che che mAre bAle bheLa, bole che amRta veNu, charAne. 1 Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 zrI AnaMdaghanajInAM para leya lakuTiyA cAlaNa lAge, aba kaI phuTA che meM tuM te maraNa sirANe sute, roTI desI kezu? cherAne 2 pAMca pacIsa pacAsA upara, bele che sudhA veNa AnaMdaghana prabhu dAsa tumAre, janama janamake se. charAne 3 pada aDhAramuM-mAlakeza, geDI rAgaNI. pR. 235 risAnI A5 manAve re, pyAre bIca vasITha na phera. risAnI. sadA agama he premakA re, parakha na bUjhe keya; le de vAhI gama paDe pyAre, ora dalAla na hoya. risAnI. 1 de bAtAM jIyakI karo re, meTa manakI AMTa; tanakI tapata bUjhAIe pyAre, vacana sudhArasa chAMTa. risAnI re neka najara nihAlIe re, ujara na kIjai nAtha; tanaka najara mujase mile pyAre, ajara amara sukha sAthe. risAnI. 3 nizi aMdhayArI ghana ghaTA re, pAuM na vATake phaMda; karuNu karo te niravahuM pyAre, dekhuM tuma mukhacaMda. risAnI 4 prema jahAM duvidhA nahi re, nahi ThakurAIta re; AnaMdaghana prabhu AI birAje, ApahI samatA seja. risAnI. 5 pada ogaNIsamuM-velAvala, pR. 24ra dulaha nArI tuM baDI bAvarI, piyA jAge tuM seve, piyA catura hama nipaTa agyAnI, na jAnuM kyA hai ? dulaha0 1 AnaMdaghana piyA darasa piyAse, khela ghuMghaTa mukha jove. dulaha0 2 pada vasamuM-gADI, AzAvarI. pR. 24pa Aja suhAgana nArI, avadhU Aja suhAgana nArI; mere nAtha A5 sudha lInI, kInI nija aMgacArI. avadha. 1 prema pratIta rAga ruci raMgata, pahire jInI sArI; mahiMdI bhakti raMgakI rAcI, bhAva aMjana sukhakArI. avadha0 2 sahaja subhAva sUrI meM penI, thiratA kaMkana bhArI; dhyAna uravazI urameM rAkhI, piyu gunamAla AdhArI. avadha0 3 surata siMdUra mAMga raMga rAtI, nirate venI samArI; upajI jeta udyota ghaTa tribhuvana, ArasI kevala kArI. avadha0 4 upajI dhunI ajapAkI anahada, jita nagAre vArI; jhaDI sadA AnaMdaghana barakhata, vanamera ekanatArI. avadhU. 5 Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 561 zrI AnaMdaghanajInAM pade pada ekavIsamuM-DI. pR. 254 nizAnI kahA batAvuM re, tere agama agocara rUpa. nizAnI rUpI kahuM te kachu nahi re, baMdhe kese arUpa rUpArUpI je kahuM pyAre, aise na siddha anUpa, nizAnI. 1 siddha sarUpI je kahuM re, baMdha na mekSa vicAra; na ghaTe saMsArI dazA pyAre, punya pApa avatAra. nizAnI, 2 siddha sanAtana je kahuM re, upaje viNase kauNa upaje viNase je kahuM pyAre, nitya abAdhita gIna. nizAnI. 3 sarvAgI saba naya dhaNI re, mAce saba paramAna nayavAdI palle grahI pyAre, kare bharAI ThAMna. nizAnI, 4 anubhavagocara vastuke re, jANa yaha ilAja kahana sunanako kachu nahi pyAre, AnaMdaghana mahArAja. nizAnI 5 pada bAvIsamuM-gADI. . ra63 vicArI kahA vicAre re, tere Agama agama athAha, vicArI bina Adhe AdhA nahi re, bina Adheya AdhAra; muragI bInuM iMDAM nahi pyAre, yA bIna muragakI nAra. vicArI. 1 bhuraTA bIja vinA nahi re, bIja na bhuraTA TAra; nisi bIna divasa ghaTe nahi pyAre, dina bina nisi niradhAra. vicArI. 2 siddha saMsArI binuM nahi re, siddha binA saMsAra; karatA bina karazuM nahi pyAre, bina karanI karatAra. vicArI3 jAmana maraNa vinA nahi re, maraNa na janama vinAsa; dipaka bInuM parakAzatA pyAre, bina dIpaka parakAza. vicArI 4 AnaMdaghana prabhu vacanakI re, pariNati dharI rucivaMta; zAzvata bhAva vicArate pyAre, khelo anAdi anaMta. vicArI 5 pada trevIsamuM-AzAvarI. pR. 270 avadhU anubhavakalikA jAgI, mati merI Atamarza mIlana lAgI. avadhUta jAye na kabahu ora hiMga nerI, torI vanitA verI; mAyA ceDI kuTuMba karI hAthe, eka DeDha dIna gherI. avadhU. 1 janama jarA marana vasI sArI, asara na duniyA jetI, de DhavakAya navA gameM mIMyA, kisa para mamatA etI. avadhU0 2 Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pa anubhavarasameM rega na sogA, lakavAda saba meTA kevala acala anAdi abAdhita, ziva zaMkara bheTA. avadha 3 varSo buMda samuMda samAnI, khabara na pAve kaI; AnaMdaghana hai ti samAve, alakha kahAve saI. avadhU0 4 pada covIsamuM-rAmagrI. pR. 278 mune mArA kaba milaze manamelu. mune, manamelu viNa keli na kalIe, vAle kavala keI velu. mune 1 Apa milyAthI aMtara rAkhe, sumanuSya nahi te le; AnaMdaghana prabhu mana milI A viNa, ke navi vilage cela. mune 2 pada pacIsamuM rAma. pR. 281 kayAre mune milazke mArA saMta sanehI. kayAreka saMta sanehI surijana pAkhe, rAkhe na dhIraja dehI. jyAre 1 jana jana Agala aMtaragatanI, vAtalaDI kahuM kevI ? AnaMdaghana prabhu vagha viyege, kIma jIve madhumehI? kyAreka 2 pada chavIsamuM-AzAvarI, pR. 284 avadhU kayA mArge gunAhInA, ve gunaganana pravInA, avadhUta gAya na jAnuM bajAya na jAnuM, na jAnuM surabhevA; rIjha na jAnuM rIjhAya na jAnuM, na jAnuM padasevA. avadhU0 1 veda na jAnuM kitAba na jAnuM, jANuM na lakSaNa chaMda tarakavAda vivAda na jAnuM, na jAnuM kaviphaMdA. avadhU. 2 jApa na jAnuM juvAba na jAnuM, na jAnuM kathavAtA; bhAva na jANuM bhagatI na jANuM, jAnuM na sIrA tAtA. avadhU. 3 dhyAna na jAnuM vigyAna na jAnuM na jAnuM bhajanAmA (padanAmA); AnaMdaghana prabhune gharadvAre, raTana karuM guNadhAmA. avadhU0 4 pada sattAvIsamuM-AzAvarI, pR. 23 avadhU rAma rAma jaga gAve, viralA alakha lakhAve. avadhU matavAlA te matameM mAtA, maThavAlA maTharAtA; jarA jaTAdhara paTA paTAdhara, chatA chatAdhara tAtA, avadhU. 1 Agama paDhi Agamadhara thAke, mAyAdhArI chAke; duniyAdAra duniseM lAge, dAsA saba Azake. avadhU0 2 Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padA ahirAtama mUDhA jaga jetA, mAyAke phda rahetA; ghaTatara paramAtama bhAve, duralabha prANI tetA. khaga pada gagana mIna pada jalameM, jo khAje seA khorA; citta pakaja khAje seA cinha, ramatA AnaMda bhorA. padma aThThAvIsamu'-AzAvarI, pR. 303 avadhU 3 avadhU 4 AzA AranakI kayA kIje, gyAna sudhArasa pIje. AzA bhaTake dvAra dvAra leAkanake, kUkara AzAdhArI; rasIyA, utare na kabahu khumArI. AzA0 1 jAe, te jana jagake dAsA; lAyaka anubhava pyAsA. AzA0 2 Atama anubhava rasake AzA dAsI ke je AzA dAsI kare je nAyaka, manasA pyAlA prema masAlA, brahma agni parajAlI; tana bhAThI avaTAI pIe kasa, jAge anubhava lAlI. AzA 3 agama pIlA pIe matavAlA, cIne adhyAtama vAsA; AnaMdaghana cetana hai khele, dekhe lAka tamAsA. AzA 4 padma ogaNatrIsamuM -AzAvarI, pR. 314 avadhU nAma hamArA rAkhe, sAi parama mahArasa cAkhe. avadhU. nA huma puruSA nA huma nArI, varana na bhAMti hamArI; jAti na pAMti na sAdhana sAdhaka, nA huma laghu nahi bhArI. avadhU0 1 nA huma tAte nA huma zire, nA hama dvIragha na cheTA; nA huma bhAI nA huma ginI, nA huma Apa na dheTA. avadhU0 2 nA hama manasA nA huma zamadA, nA hama tanakI dharaNI; nA huma bhekha bhekhadhara nAhi, nA huma karatA karaNI, avadhU0 3 nA huma darasana nA hama parasana, rasa na ga dha kachu nAhi; AnaMdadhana cetanamaya mUrati, sevaka jana khalIjADI. avadhU. 4 pada trIsamu-AzAvarI, rR, 324 sAdheA bhAi! samatA raMga ramIae, avadhU mamatA saMga na kIje, sAdhA. sapatti nAhi nAhi mamatAme,mamatAmAM misa meTe; khATa pATa tajI lAkha baTAu, aMta khAkhame leTa, sAdhe0 1 dhana dharatIme gADe khore, dhara Apa mukha tyAve; mUSaka sApa hAyageA Akhara, tAte alacchi kahAve. sAdhe0 2 563 Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado samatA ratanAkarakI jAI, anubhava caMda subhAI; kAlakUTa tacha bhAvameM zreNI, Apa amRta le AI. sAdhe. 3 lecana caraNu sahasa caturAnana, dhanate bahuta DarAI; AnaMdaghana puruSottama nAyaka, hita karI kaMTha lagAI sAdho. 4 pada ekatrIsamuM-zrIrAga, pR. 333 kti janamatuM ho prANanAtha, Ita Aya nihAre gharake sAtha. kita. 1 uta mAyA kAyA kabana jAta, yaha jaDa tuma cetana jagavikhyAta; uta karama bharama viSaveli saMga, Ita parama narama mati meli raMga. kita. 2 uta kAma kapaTa mada meha mAna, Ita kevala anubhava amRtapAna; AlI kahe samatA uta duHkha anaMta, Ita khelahu AnaMdaghana vasaMta. kita. 3 pada batrIsamuM-rAmerI, pR. 341 pIyA tuma, nikura bhaye kayuM aise nihura0 meM te mana vaca krama karI rAurI, rAurI rIta aneMse. pIyA tuma 1 phUla phUla bhavara kIsI bhAurI bharata huM, nivahe prIta kayuM aise; meM to pIyu aisI mIli AlI, kusuma vAsa saMga jese. pIyA tuma. 2 aiThI jAna kahApara etI, nIra nivahiye bheMse; guna avaguna na vicAre AnaMdaghana, kIjiye tuma taise. pIyA tuma. 3 pada tetrIsamu-geDI, pR. 347 milApI Ana milAo re, mere anubhava mIThaDe mitta. milApI. cAtaka pIu pIu pIu raTe re, pIuM milAve na Ana; jIva pavana pIu pIu kare pyAre, jIu nIu Ana e Ana. milApI. 1 dukhIArI nizadina rahuM re, phiruM saba sudhabuddha khoya; tanakI manakI kavana lahe pyAre, kasuM dekhAuM reya ? milApI2 nisi aMdhiArI mehI hase re, tAre dAMta dikhAI; bhAdu kAdu meM kiye pyAre, asUana dhAra vahAI. milApI3 citta corI cihuM dise phIra, prANumeM de kare pIsa abalAsuM jorAvarI pyAre, etI na kIje rIsa. milApI. 4 Atura cAturatA nahi re, suni samatA TuMka bAta; AnaMdaghana prabhu Aya mile pyAre, Aja ghare hara bhAta. milApI, 5 pada cotrIsamuM-geDI, pR. 356 dekhe AlI naTa nAgarake sAMga. aura hI aura raMga khelata tAte, phIkA lAgata aMga. dekha. 1 Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pade orahAne kahA jije bahuta kara, jIvita hai Iha aMga; mere aura vica aMtara ene, je peI rAgadekha0 2 tanu zudha beya ghamata mana eseM, mAnuM kucha khAI bhAMga; ete para AnaMdaghana nAvata, kahA ora dIje bAMga. dekha0 3 pada pAMtrIsamuM-mAlasiri. pR. 367 kare jAre jAre jAre jA. saji ziNagAra baNAI AbhUSaNa, gaI taba sUnI sejA. kare virahavyathA kachuM esI vyApatI, mAnuM keI mAratI bejA, aMtaka aMta kahAluM lege pyAre, cAhe jIva tuM le jA. kare. 2 kekila kAma candra cUtAdi, cetana mata hai je; navala nAgara AnaMdaghana pyAre, AI amita sukha dejA. kare. 3 pada chatrIsamuM-mAlasiri. pR. 36ra vAre nAha saMga mere, yuMhIM vana jAya; e dina hasana elanake sajanI, rete rana vihAya. vAre naga bhUSaNaseM jarI jAtarI, metana kachu na sahAya; Ika buddhi jIyameM aisI Avata hai, lIjerI viSa khAya. vAre, nA sovata hai, leta usAsana, manahameM pachatAya; ceginI yake nikasuM gharauM, AnaMdaghana samajAya. vAre 3 pada sADatrIsamuM-velAvala, pR. 374 tA jege citta kahA re, vahAlA. tA jege. samakita dorI zIla vaMTI, ghulaghula gAMTha dulAuM; tattvaguphAmeM dIpaka jeuM, cetana stana jagAuM re vahAlA. tA jegeTa 1 aSTa karama kapaikI dhUnI, dhyAnA agana jagAuM, upazama chanane bhasama chauM, malI malI aMga lagAure. va0 tA2 Adi gurukA celA hekara, mahake kAna pharAuM, dharama zukala deya mudrA sohe, karUNAnAda bajAuMre, vahAlA. tA jege. 3 Iha vidha gasiMhAsana baiThA, mugatipurIkuM dhyAuM, AnaMdaghana deveMdrasuMgI, bahana kalimeM AGre, vahAlA. tA jege. 4 pade ADatrIsamuM-mAru. pR. 383 manasA naTanAgarasuM jorI he, manasA naTanAgarasuM jorI he; naTanAgarasuM jerI sakhI hama, aura sabanase terI hai. ma. 1 Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM para leka lAja nahi kAja, kula marajAdA charI; leka baTAu hase virAne, apane kahata na karI. ma. 2 mAta tAta sajajana jAta, vAta karata hai bherI; cAkheM rasakI kayuM karI chUTe, surijana surijana TerI che. ma. 3 rAhane kahA kahAvata erapaeN, nAhi na kIni cerI; kAha ko he nAcata nivaheI, aura cAcarI carI pharI. ma. 4 grAnasiMdhU mathita pAI premapIyaSa karI he; madata AnaMdaghana prabhu zazidhara, dekhata dRSTi cakarI. ma. 5 pada ogaNacAlIsamuM-jevaMtI vA jayajayavatI. pR. 396 tarasakI jaI daI kI daIkI savArIrI, tIkSaNa kaTAkSa chaTA lAgata kaTArIrI. tarasa. 1 sAyaka lAyaka nAyaka prAnake pahArIrI, kAjara kA janalAja vAja na kahuM vArIrI. tarasa2 mehanI mehana Thage jagata ThagArIrI, dIjIe AnaMdaghana dAha hamArIrI. tarasa. 3 pada cALIsamuM-AzAvarI. pR. 402 mIThaDo lAge kaMtaDe ne, khATe lAge loka; kaMta viNI goThaDI te, raNamAMhi ki. mIThaDe1 kaMtaDAmeM kAmaNa, lekaDAmeM zeka; eka ThAme kima rahe, dUdha kAMjI zeka. mIThaDe2 kaMta viNa ce gati, ANuM mAnuM pheka ugharANI siraDaphiraDa, nANuM kharuM reka. mIThaDo. 3 kata viNa mati mAharI, avAhaDAnI beka; cheka AnaMdaghana, avarane Toka. mIThaDo. 4 pada ekatALIsamuM-velAvala vA mA pR.430 pIyA bina suddha buddha bhUlI che; AMkha lagAI duHkhamahelake, jarUkhe jhalI che. pIyAga 1 hasatI taba huM virAnIyA, dekhI tana mana chI che; samajI taba esI kahI, keI neha na kI . pIyAga 2 prItama prAnapati vinA, piyA kese jIve ho ? prAna pavana virahA dazA, bhuyaMgani pIve che. piyA. 3 Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaghanajInAM pado zItala paMkhA kumakuma, caMdana kahA lAve che? anala na virahAnala ye tana tApa batAve che. pIyA. 4 phAgaNa cAcara eka nizA, herI sIragAnI he; mere mana saba dina jare, tanakhAkha uDAnI ha. pIyA5 samatA mahela birAja hai, vANIrasa rejA he; bali jAu AnaMdaghana prabhu, aise nikura na rahejA he. pIyAga 6 pada beMtALIsamuM-sAraMga vA AzAvarI, pR. 444 aba hama amara bhaye na mareMge. aba yA kAraNa mithyAta dI taja, kayuM kara deha dhareMge? aba0 1 rAga dasa jaga baMdha karata hai, Inake nAsa kareMge, maryo anaMta kAlatuM prANI, so hama kAla hareMge. deha vinAzI huM avinAzI, apanI gati pakare che nAsI jAtI hama thIravAsI, cekhe hai nikhareMge. aba0 3 maryo anaMtavAra bina samaje, aba sukhaduHkha visarege; AnaMdaghana nipaTa nikaTa akSara de, nahi samare se mareMge. aba0 4 pada seMtALIsamuM-DI. pR. 454 merI tuM merI tuM kahe DarerI? merITa kahe cetana samatA sunI Akhara, ora deDha dIna juThI larIrI. merI1 etI te huM jAnuM nirca, rIrI para na jarAu jarerI; jaba apane pada Apa saMbhArata, taba tere parasaMga parerI. merI 2 osara pAya adhyAtama selI, paramAtama nija vega dharerI; sakati jagAI nirupama rUpakI, AnaMdaghana mili kelI karI. merI 3 pada cuMmALIsamuM-DI. pR. 464 terI huM terI huM etI karI. terI. Ina bAtameM do tuM jAne, te karavata kAzI jAya zahurI. terI. 1 veda purAna kaba kurAnameM, Agama nigama kachu na laDuMrI; vAcA re phera zIkhAI sevanakI, meM tere rasaraMga raherI. terI. 2 mire te tuM rAjI zahIe, orake bela meM lAkha sahurI, AnaMdaghana prabhu vege mile pyAre, nahi te gaMgataraMga vaherI. terI. 3 Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 padma pIstAlIsamu'-TADI, pR. 473 ThagArI ThagArI1 ThagArI bhagArI lageArIjagArI, mamatA mAyA Atama le mati, anusava merI ora dagArI. bhrAta na mAta na tAtane gAta na, jAta na vAta na lAgata gorI; mere sakha dina darasana parasana, tAna sudhArasapAna pagArI. prAnanAtha vidyurekI vedana, pAra na pAvuM athAga thArI; AnaMdaghana prabhu darasana eghaTa, ghATa utArana nAva magArI. ThagArI 3 padma cheMtALIsamu'-TADI, pR. 484 ThagArI ra zrI Ana dhanajInAM parA cetana catura cAgAna larIrI, cetana0 jIta hai mAhurAyakA lasakara, misakara chAMDa anAdi dharIrI. cetana 1 nAMgI kADhela tADa le duzamana, lAge kAcI DhAya gharIrI; acala abAdhita kevala manasu+, pAve ziva daragAha bharIrI. cetana0 2 aura larAi lare sA khArA, sUra pachAre bhAu arIrI; dharama marama kahA bujhe na ore, rahe AnaMdadhana padma pakarIrI, cetana0 3 pada suDatAlIsamu -ToDI, pR. 484 piya khina nizadina guru... kharIrI. laDuDI vaDIkI kAMni miTAi, dvArate AMkhe kakha na TarIrI. paTa bhUkhana tana bhauka na ADha, bhAve' na cAMkI jarAu jarIrI; sivakamalA AlI ! sukha nau pAvata, kauna ginata nArI amIrI, sAsa vilAsa usAsa na rAkhe, naNadI nIgArI bhArI larIrI; Ara tabIba na tapati bujhAve, AnaMdaghana pIyuSa jharIrI, pada aDatAlIzamu-mAruM jaMgalA, pR. 504 mAyaDI mune nirapakha kiNuhI na mUkI, nirapakha kiNuhI na mUkI. nirapakha rahevA ghaNuM jhurI, zrImeM nija mati kukI. jogIe milIne jogaNu kIdhI, jatIe' kIdhI jataNI; bhagate pakaDI bhagatANI kIdhI, matavAsI kIdhI matI. mAyaDI0 2 rAma bhaNI rahemAna bhaNAvI, arihaMta pATha pAI; ghara gharane huM dhaMdhe vilagI, alagI jIva sagAi. kAie muMDI kAie leAcI, kAie lapeTI; koI jagAvI kAI sutI cheADI, vedana kiNuhI na maTI. mAyaDI 3 keza mAyaDI 4 piya piya0 1 piya0 2 piya0 3 mAyaDI mAyaDI. 1 Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI AnAvanachanAM para kaI thApI keI uthApI, keI calAvI kaI rAkhI; ekamane meM kaI na dIThI, kaIne kaI navI sAkhI. mAyaDI. pa dhIga durbaLane ThelIje, ThIMge ThIMge bAje; abaLA te kima bolI zakIe, vaDa jeddhAne rAje. mAyaDI6 je je kIdhuM je je karAvyuM, te kahetAM huM lAjuM; De kahe ghaNuM prIchI leje, ghara sutara nahi sA. mAyaDI. 7 ApavItI kahetAM rIsAve, tehasuM jera na cAle, AnaMdaghana prabhu bAMhaDI jhAle, bAjI saghalI pAle. mAyaDI. 8 59 ogaNapacAsamuM-soraThI. pR. 534 kaMcana varaNe nAha re, mane kaI melA; aMjana rekha na AMkhaDI bhAve, maMjana zira paDe dAha re. mane. 1 ke sayaNa jANe para mananI, vedana viraha athAha, tharathara dehaDI dhruje mAharI, jima vAnara bharamA re. mane 2 deha na geha na neha na reha na, bhAve na duhaDA gAha; AnaMdaghana vahAle bAMhaDI sAhi, nizadina dharuM uchAha re. mene. 3 pada pacAsamuM-dhanAzrI pR. 544 anubhava prItama kese manAsI. anu. china niradhana sadhana china niramaLa, samaLa rUpa banAsI. anu. chinameM zaka taka kuni jinameM, dekhuM kahata anAzI; viracana vIraca Apa hitakArI, niradhana juTha khalAsI. anu. 2 tuM hitu mere meM hitu terI, aMtara kAhi janAsI; AnaMdaghana prabhu Ana milA, nahitara kare dhanAsI. anu. 3 AnaMdaghana pada-prathama vibhAga samApta. 72 Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padmAka 14 ' 50 akSarAnukrama pramANe padAnI anukramaNikA Adyapa anubhava tuM hai hetu hamAre anubhava nAthakuM karyuM na jagAve anubhava prItama kaise manAsI anubhava hama to rAvarI dAsI aba hama amara bhaye na mareMge 44 13 42 7 23 avadhU anubhavakalikA jAgI 26. avadhU kayA mAzuM gunahInA avadhU kayA seve tana mAme 5 avadhU naTa nAgarakI bAjI 29 avadhU nAma hamArA rAkhe 27. avadhU rAma rAma jaga gAve 20 Aja suhAgana nArI avadhU ' OM 11 28 35 49 kaMcana varaNA nAha re, mAne kAI melAvA 31 kita jAnamate' hai| prANanAtha 12 kubuddhi kubajA kuTila gati 25 Atama anubhava phUlakI Atama anubhava rasIkA Atama anubhava rIta varIrI AzA eranakI kayA kIje kare jAre jAre jAre jA > ht kyAre mune milaNye mAharA sa Mta sanehI 1 kyA sAve uTha jAga khAre 46 cetana catura ceAgAna larIrI 17 heAkarAne karyu. mAre che re, jAye kADhyA Depyu 7 jaga AzA ja jIrakI 3 jIya jAne merI saphala dharIrI 45 ThagArI bhagArI lageArI geArI 39 37 tarasakI jaI daI kau ikI savArIrI tA joge citta tyA re vhAlA terI huM terI huM khetI kahurI rAga sAraga dhanAzrI tathA sAraga dhanAzrI sAraga sAraga vA AzAvarI AzAvarI AzAvarI AzAvarI AzAvarI AzAvarI AzAvarI gADI, AzAvarI sAkhI sAkhI mAlakAza, velAvala, TAMDI AzAvarI dIpaka athavA kAnaDA sAraDI zrIrAga sAkhI rAmagrI velAvala TADI giranArI sAkhI velAvala TADI jevaMtI, jayavaMtI velAvala TADI pRrNAMka 215 174 576 210 444 270 284 164 130 314 293 245 174 144 191 303 362 534 333 197 281 113 484 229 164 121 473 396 374 464 Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa71 roga velAvala pUrNAMka 242 goDI 356 sAraMga mAru ToDI akSarAnukramaNikA padAMka Aipada 19 dulaha nArI tuM baDI bAvarI 34 dekha AlI nanTa nAgarake sAMga 9 nAtha nihAre Apa matAsI 16 nizadina jouM tArI vATaDI, ghare Avone 21 nizAnI kahA batAvuM re 10 5rama narama mati aurana Ave 47 piya bina nizadina jharUM kharIrI 32 pIyA tuma niphara bhaye kayuM aise 41 pIyA bina suda buddha bhUlI he 38 manasA naTanAgarasuM jerI he 48 mAyaDI mune nira5kha kiNahI na mUkI 33 milApI Ana milAe re 40 mIThaDe lAge kaMtaDe ne 24 mune mAre kaba milaze manamelU 43 merI tuM merI tuM kAhe DarerI 15 mere ghaTa gyAna bhAnu bhayo bhera 18 risAnA Apa manAve re 2 re ghariyALI bAure, mata ghariya bajAve 36 vAre nAha saMga mere 22 vicArI kahA vicAre re 30 sAdhe bhAI ! samatA raMga ramIe 4 suhAgaNa ! jAgI anubhava prIta TaDI TaDI rAmerI velAvala vA mAru mA . mAru, jaMgala goDI AzAvarI rAmagrI ToDI sAraMga mAlakoza, geDI rAgaNI velAvala mAlasirI geDI AzAvarI lAvala 180 223 254 186 494 341 430 383 504 347 402 278 454 219 235 117 367 263 324 125 Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasakSepa [ pada tathA vivecananA viSayAnI vistRta anukramaNikA ] pahela padma velAvala. kayA sAthe uTha jAga Aure. ( pramAdatyAga, niraMjana devadhyAna ) kanya Adara karavAnI preraNA. viSaya kaSAyamAM pravRtti e Atmika avanati che. dareka kSaNe AyuSya ghaTatuM jAya che. sthULa pravRttirUpa UMgha uDADI devAnI jarUra. AyuSyanI asthiratA, vIra paramAtmAnuM dRSTAnta. bhagavaMta bhajanarUpa bhAvanaukA-tenI kimata ane upayAga. suMdara taka maLI che tenA upayoga karavA preraNA. zrIvinayavijayajIe zAMtasudhArasamAM batAvelA AvA ja vicAro. AdhyAtmika vicAraNA. sthUla rIte janasamUha AyuSya kema pasAra kare che tenu vyavahAru citra, zuddha niraMjana devanuM dhyAna karavAnI ati pRSTha 113 thI 116 AvazyakatA. bIjI pada-velAvala. re ghariyArI mAure. ( AnaMdaghana ane ghaDiyALI ) ghaDI ane pAghaDI zabda para zveSa. pramAdatyAga. samaya mAtra pramAda na karavAnA upadeza, ghaDI vagADavAnI prAcIna rIti. ghaDI vagADanArane ThapakA. manuSyA 1/4 ghaDI tA mAthe pahere che. vakhata paisA che. sAMsArika upAdhimAM Asakti e bAvarApaNuM. ghaDiyALInuM bAhya kaLAdakatva. tenuM AMtara kaLAnuM akaLatva. sukhanuM svarUpa samajyA vagara tatkrApti mATe doDAdoDa. satyanI zeAdha mATe dhIrajanI AvazyaktA, mayaNAsuMdarInuM dRSTAMta. Atmaanubhavarasa, anyanA tatra apraveza. e avicala kaLAnI viralAne prApti. anubhavIone sthaLa mAmate kevI lAge che tenuM citra anubhavanI vyAkhyA. tattvaprItikara rasa bharapUra ghaDI. UMdhI mAnyatA para racAyelI khATI khAjI, vAta karavAmAM pUrNutA mAnanAra sAdhyane paheAMcI zakatA nathI. AkhA padanA sAra. vakhatanA barAbara upayAga. pR. 117 thI 121 trIjI pada-velAvala-jIya jAne merI saphLa gharI rI. ( vastusvarUpajJAna ) sthaLa sukhamAM magna jIva. khATA maDANu para racAyela vyavahAra. svamanuM rAjya. kALa tApacIthI grahaNu. tapta jIva chAMyaDImAM sukha mAne che. cidAna...dajI mahArAja kahe che tema A sa " jaga sapanekI mAyA ' che. hArila pakSI. jherane oLakhyA pachI vastuviveka. vAMdarAne pakaDavAnI rIti. enI sAMsArika vartana sAthe sAmyatA. madArIne cAbakhA. mAyA kakarImAM Asakti. saoNMsAramAM adhaHavataraNa. parabhAvaramaNatA. tyAga thavAnA nizcaya. tatsamaye thanArI mAnasika vyathA. vastusvarUpane eLakhI ratnanI zeAdha ane mAyAne tyAga. pR. 11 thI 125 ceAthu pada-velAvala-suhAgaNu ! jAgI anubhava prIta. ( premanI asthya Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 viSayasakSepa sthA ) apUrvakaraNa pachI zuddhacetanAnA jhAMkhA prakAza. sUkSma bedha. anubhavajJAnanI vistRta vyAkhyA. temAM rahela zuddha avadhanuM tattva. banArasIdAsanI ' anubhava' vyAkhyA. viSayapratibhAsajJAna, ceAgajJAnamAM anubhavanI mukhyatA. ajJAna madirApAna, te karanAra jevI prANInI sthiti. anubhavajJAnathI anAdi nidrAnA tyAga, ghaTamaMdiramAM jyeAtinI jAgRti ane svaparavivecana, ceAgajJAnamAM vivekanI AvazyakatA svAsthya-saMbaMdhanuM svarUpa, anubhavanuM svarUpa anyane batAvavAnI viSamatA, tenI nizAnI. premanuM acUka tIra jene lAge te sthira rahe che. AnaMdaghana cAvIzI TAMcaNu. nAdaAsakta mRga, prANanI bedarakArI. cegIe premanI AsaktimAM apUrva rAga batAvatA tRNu peThe RddhinA tyAga kare che ane AtmajJAnamAM ramaNu kare che. ' nAda'nuM svarUpa. jagatathI bedarakAra yAgI, nirAzI bhAva. pR. 15 thI 130 pAMcamuM padma-AzAvarI avadhu naTanAgarakI bAjI. (AnaMdaghana ane naTanAgara ) sAna dAzcarya upajAve tevI cetanajInI khAjI. nAgarika kaLAbAja naTa, brAhmaNu kAjI zabdanA aMtarbhAva. siddha dazAmAM utpAda, vyaya ane dhruvapaNuM. dravya cha sAmAnya guNuH astitva, vastutva, dravyatva, prameya, sattva ane anurUlaghutva. e chanI vyAkhyA. SaD dravyamAM utpAda, vyaya ane dhruva. siddha dazAmAM paNa e dravya lakSaNunI hAjarI. AtmAne ekAMta nitya mAnanAra matanI samIkSA. bauddhanA kSaNika vAda. tripaDhI. ekanA aneka ane anekanA eka thAya che evI tenI bAjI che, te para traNa dRSTAMtAH kanakanAM ghareNAM, jaLanAM tara MgA, mATInA rUpA. paryAyapalaTana. guNu ane paryAyanI vistRta vyAkhyA. mULa svarUpe ekatA, Atmatva pharatuM nathI. guNuguNIne abheda. aneka rUpe thavAnu kAraNu ka saMbaMdha. tirkIMga sAmAnya zakti, Urdhva sAmAnya zakti. AvI bAjI ramanAra naTane samajanAranI vicakSaNutA, sarva jIvanI samAnatA. te viSaya para dhruvacandrajInA AgamasAra graMtha. ATha rucakapradezanI samAnatA. naigamanayathI sarva jIvanI sarakhI sattA sabhaMgI tathA nayanu svarUpa. dravyArthika ane paryAyArthi ka nayA. naigamanaya. saMgrahanaya. vyavahAranaya. RnusUtranaya. zabdanaya. samasidghanaya. eva'bhUtanaya. jIva-AtmA para sAte nayAnuM avataraNu. pramANuH pratyakSa ane parAkSa. tenI vyAkhyA. anumAna parAkSa, upamAna parAkSa, Agama parAkSa. matamasta prANIe AvuM svarUpa dekhI zakatA nathI. zrIabhinaMdana stavanamAM ukti. AnaMdadhananA UMDA avabAdha, vedAMtamAM AtmAnI sattA. jainamAM tenI nyArI sattA. vedAMta mata pramANe bhinnatA dekhAvAmAM mAyAnu kAraNa. advaitavAdamAM virodha. naTanAgaranI khAjInu' rahasya. AtmavarUpajJAnanI mahattA, eka bhAvamAM sarva bhAvanuM jJAna, pR. 130 thI 144 chaThThuM' pada-sAkhI. Atma anubhava rasikanA ajaba vRttAMta. kevaLI bhagavAna te jANI zake. sAkhIonuM rahasya. anusava para vivecana. anubhavInA kAryamAM mRdutA, vartanamAM viveka, vicAraNA ane kArya praNAlImAM asAdhAraNa ucca bhAva. veda ane veDhIne zrleSa. samayasAramAM banArasI, rAmagrI. mAharA mAluDA sanyAsI, cAra Azrama. saMnyastAzrama, Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 574 zrI Ana ghanajInAM padA dehadevaLa maThamAM rahela cetananI ceAgasAdhanA. hemacaMdrAcArya pacama prakAza-cegazAstramAM pavanasvarUpa batAve che. prANa-nADInuM svarUpa. caMdranADI, iMDAnADI. sUryanADI, piMgalAnADI. suSumhAnADI, nADIphaLavicAraNA. svarAtayajJAna. pUraka, kuMbhaka ane recaka prANAyAma. pratyAhAra, dhAraNA. apAna, samAna, udyAna ane vyAna vAyu. mana sthira karavAnA vidhi. jUdA jUdA dvAramAM vAyunA prayAganuM mULa. siddha darzana anAhata nAdanuM svarUpa. prANAyAmanu jaina yAga pramANe phaLa, mokSaprAptimAM tenuM viApaNuM. anAhata nAdanuM kalpitapaNuM, saheja samAdhi pramANe prathama gAthAnA a. yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhyAna, dhAraNA, samAdhie ceAganAM ATha aMga. mahAvratanu yamapaNuM. niyamaH zoca, satASa, tapa, svAdhyAya ane izvarapraNidhAna. pratyekanI vyAkhyA. samiti gupti guNuvrata AdinA niyamamAM samAveza, AsananA prakAra. tenAM nAma ane vyAkhyAsthAnanu nidarzana. prANAyAmanu jaina STie phaLa. mana iMdriyAmAM dhAvana na kare te pratyAhAra. jaina dRSTie tenuM viziSTapaNuM, dhyAna ane samAdhimAM taphAvata. samAdhinI siddhithI dhyeyanA sAkSAtkAra. dhyAnaviSayamAM jaina cAganI viziSTatA. piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta dhyAnanuM svarUpa. AjJAvicaya, apAyavicaya, vipAkavicaya ane saMsthAnavicaya dhyAnanuM svarUpa. zudhyAnanA cAra pAyAnuM svarUpaH pRthakavitarka vicAra, ekavitarka avicAra, sUkSmakriyApratipAtI ane samucchinnakriya. samAdhi para yogakAronA vicAro. jaina dRSTie tenI vicAraNA, dhyeya sAthe ekatA. ahiMsA yamanI mukhyatA. ahiMsA pAlana mATe uttara guNA. samiti, mi-te para vistArathI vivecana. aSTapravacanamAtA. mULa uttara guNunI savizeSa prApti. paudgalika para dravya para jaya, mudrAH yogamudrA, jinamudrA, muktAsuktimudrA. AsananAM jUdAM jUdAM svarUpa. paOkAsana para khAsa vivecana. prANAyAmanu phaLa, tenA samaya, mAtrAnA a. prANAyAmamAM brAnti. zarIrayAtanA. mana iMdriya para jaya, sthiratA. haThayogamAM pAta. yAgaprakriyAnuM anivAryuM pariNAma-sthiratA. siddhadazAmAM paNa tadrupa cAritranI astitA. jogajugati. adhikArabheda, cidAnaMdajInu 'jogannugati jANyA vinA ' pa6. IcchAyAga, zAstrayega ane sAmarthyayAga AtmavicAraNA. ceAgAMgasevanA. paramAtmasvarUpamAM ramaNatA. AtmasvarUpamAM laya. TUMkA vakhatamAM kAryasiddhi nirajana nirAkAra sthAnaprApti. te sthAnamAM aSTa karmanAzathI pragaTa thatA guNA. * samAsI"nA a. zAMtisAmrAjya maMdiramAM vAsa, pR. 144 thI 164 , sAtamuM pada-sAkhI. ( AzA ja MjIranI ulaTI gati ) hAthInI sAmAnya rIti, bAMdhela ane chUTI avasthAmAM phera. cetananI tethI UlaTI paddhati. AzapAzamAM khaMdhAyela duniyAmAM rakhaDe che ane tethI mukta thaI jAya che tyAre eka sthAnake rahe che. sAMsArika AzAe dhananI AzAe zuM zuM kare che? kLApekSA vagara kArya karavAthI thatA svAtmasaMtAya. nirAzI bhAva. AzAvarI. avadhU kayA sAthe tanamameM ( tanamaTha tyAga ane AtmajAgRti), zarIramAM dRSTi karavAnI jarUra. bahirAtma, aMtarAtma ane Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasApa paramAtmasvarUpa. sumati stavanamAM AnaMdaghane karAveluM tenuM darzana. bahirAtma dazAmAM vartatA cetananuM vartana. tene upadeza. gharanuM ghara. bhADAnuM ghara. zarIrane bharaso keTalo rAkhavo gya gaNAya? tabIyata jALavanAre vicAravA egya vAte. zarIramaThamAM zuM che te para vicAraNuM. tenI sthiti para lakSya. zarIragharamAM pAMca bhUtane vAsa. zvAsozvAsarUpa khavIsa. ikriya bhUta chaLazodhana. bahirAtma bhAvane tyAga karavA upadeza. zira para paMca parameSThI. AtmaabhyAsa. sUkSama bArI. paramAtmasvarUpanI jhAMkhI. jhAMkhI karanAranuM viralapaNuM. prakI tArI e paramAtmabhAva. apUrva rahasya. paMca mahAvratanuM sthaLa svarUpa. viratibhAva. yama pAMca-e paravastu para jayane pAke. egamAM pragati. AzAtyAga. AzAtyAga, AsanadhAraNa ane ajapAjApa e traNathI prabhudarzana. AzAsvarUpa. AsananI jarUrIAta. ajapAjApa. traNa ega para akuMza. sAdhyadarzana. pU. 164 thI 174 AThamuM pada-sAkhI. Atama anubhava phalakI. (Atma anubhava phUlanI abhinava rIti) phUlanuM svarUpa. anubhava puSpanuM nUtanapaNuM. nAkane vAsanA AvatI nathI. kAnane anAhata nAdathI khabara paDe che. vyaMjanAvagraha, arthAvagraha, IhA, apAya, dhAraNuM. bAhA vastujhAna indriya dvArA. dhanAzrI athavA sAraga. anubhava nAthakuM kayuM na jagAve. (cetanajIne jAgrata karavA anubhavane preraNuM) zuddhacetanA kathana. zuddhacetanA ane kumatiH zeko. cetanajInI sthitine khyAla bhADAnA gharane gharanuM ghara mAnavAnI ane zarIrane AtmA mAnavAnI bhUla. mamatAne lIdhe cetananI sthiti. kharuM sukha. tene vicAra cetanane nathI. parabhAva ramaNatA. ajAgalaratana nyAya. sAcuM kahevAmAM gusso kare ucita nathI. vadhAre kahevAthI sarpagulI jevuM lAge. anubhavane upadeza. mamatAmasta cetanajIne tAdRzya citAra. anya Asakata cetana. tenI sAkSI ane tene pUrAvo. tenuM saMsAraparibhramaNa. aneka nATakanI racanA karmakRta. sumatinI sebatathI tenuM niSpanna svarUpa. AnaMdasvarUpa cetana. siddha dizAmAM tene AnaMda. tevI tenI hAla sthiti nathI, tethI te pararamaNImAM masta jaNAya che. tene te samajAvI tenuM vAstavika rUpa bahAra lAvavAnI jarUra. sAmAnya jJAna ane anubhava jJAna vacce taphAvata. pR. 174 thI 180 navamuM pada-sAraga. nAtha nihAre Apa matAsI. (samatAsaMga ane mamatAsaMga. eka sarakhAmaNuM) zuddhacetanAnuM pati tarapha kathana. mamatAe patinA kevA hAla karyA che tenuM varNana. kheTuM khAtuM khatavavAnI tenI paddhati. vaMcaka, zaTha ane saMcaya karanArI mamatA. AzradvAra ughADAM mUkavAnI tenI paddhati. niraMtara devAdAra sthitimAM rAkhavAnI tenI paddhati. saMvara nirjarAnAM dvAra baMdha karavAnI tenI rIti. vyAjakhAu yAdI sAthe mamatAnI sarakhAmaNI. saMsAra-kArAgRhamAM keda rAkhavAnI tenI rIti. vagevanArI mamatA. sarva duHkhanuM kAraNa mamatA. narakanI viDaMbanA karAvanAra mamatA. mazkarI karAvanAra mamatA. Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI AnaMdaghanajInAM para sujJa pAse paNa hAMsI karAvanAra mamatA. DahApaNane mArga batAvanAra anya gatimAM maLaze nahi. mamatA gharanuM mANasa nathI, phasAvanAra che. cetananA kharA sagAnAM nAma. teonuM mIThApaNuM. evI kulaTA strIne saMga mUkI devAne Agraha. kharA sagAnA meLApanI dUdha patAsAnA meLApa sAthe sarakhAmaNI. mamatA dAsI che. mamatA ahita karanArI che. mamatA saMtApa karanArI che. AnaMdasvarUpa cetana. samatA tene kharuM hita karanArI che. enA para viratRta vivecana, AtmapariNati, samatA vagaranAM kriyAanuSThAne. pR. 180 thI 186 dazamuM pada-TeDI. parama narama mati Arana Ave (cetanajInuM vibhAvAvasthAmAM vartana) zuddhacetanAnuM AtmAne kathana. mamatAsaMgamAM narama ane mArA vakhate kaThora. zuddhacetanAnI hRdayanI baLatarA. sakhI pAse zeyapratyene khAra batAvavAnI rIti. zraddhA pAse hRdayasphaTana. manuSyasvabhAvanuM nabaLuM tatva. guNenA dhAma pati mamatA pAse narama banI jAya che. zuddha pativratA tarapha alpa prema. patine manAvavAnA cetananA aneka prayatno. tenuM gAyana. niSphaLa prayatno. mULa vastuthI dANu vadhArI mUkavAnI cetananI rIti. traNa vadhAravAnI teonI paddhati, karmabaMdharUpa jagata. dUtInI gerahAjarI. dalAlanuM kArya. tenI paNa gerahAjarI. kariyANunI kimata karAvanAra. sAdhAraNa dalAlanI azakti. prema kariyANAnI kimata karAvanAra. dharmaghoSanI dalAlI. gharanAM chidra, jAMgha UghADavAno bhaya. satI eba UghADe nahi. kulIna strInuM kartavya. jAra puruSathI satAmaNI. parabhAvarUpa jAra. virahAnaLanI javALA. AnaMdavarUpa pati. strInAM vacana sAMbhaLIe paNa pati AvatA nathI. have zuM Dhala vagADa? samajAvavAnI rIti. pR. 186 thI 191 agiyAramuM pada-mAlakoza velAvala, TeDI. Atama anubhava rIta varI rI (cetanajInuM svabhAvadazAmAM vartana) sumatimaMdiramAM cetana AvyA pachI tenA vartanane citAra. sumati ane zuddhacetanA vacceno taphAvata. bAdhaka dazA mithyAtvavALI sthitimAM. cetanajInI padharAmaNInI vadhAmaNI. cetana yuddhavarNana. yuddhamAM maDabaMdhana. nija svarUparUpa moDa. tINa rucirUpa taravAra. samyaktva. yathApravRttikaraNa, apUrvakaraNa. graMthabheda. TepadhAraNa mastake. page suravALa. saMyamarUpa bakhatara. saMyamasvarUpa. ekAgratArUpa lageTa. raNakSetramAM meha. tenI nAsabhAga. karmanI kApaNI. yuddha jenAranA uddagAra. kSapakazreNI, aMtarmuhUrtamAM karmanAza. cetananA kharA kuTuMbIo. cetananA kharA kuTuMbIo ane khoTA kuTuMbIo. cetananI jAgRtinuM varNana. cetanane abhinaMdana. sAdhumArga para arucinuM pariNAma. kevaLajJAna lakSamI cetanane vare che, gAna kare che ane cetana temAM layalIna thAya che. vijayaDaMko vAge che. nija svarUpasiMhAsana para cetanacha sthita thayA che. e adbhuta sthiti. laDAInuM suMdara pariNAma. manuSyabhavasArthakatA. padarahasya. svaparavivecana. pariNatinI nirmaLatA. pR. 191 thI 17 bAramuM pada-sAkhI. kubuddhi kubajA kuTila gati. ( AnaMdaghana ane pATa) Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayaSakSepa 577 cetanajInI pATa. sAdhAraNa nahi paNuM AlaMkArika. durmatirUpa kujA. saddabuddhirUpa rAdhikA. gAMDI sogaThInI vakra gati. aMte rAdhikAno jya. sumati e Conscience che. tenuM zuddha mArgadarzaka. kaSAyAdi vibhAvanA jore kumatinuM prAbalya. chevaTe sumatinuM sAmrAjya. rAmagrI, khele caturgati para prANuM mAre. sogaThInAM 96 ghara. cAra raMganI sogaThI. pAsA ane keDIthI dANA. pATanA cAra paTa-cetananI cAra gati cetanajInI maTI cAla. cAre paTamAM tenI deDAdoDa. gaMjIpAnI ramata. bIjI ramate dama vagaranI che. cetanajIe mAMDelI meTI ramata. rAgaSa mehanA pAsA. pAsAnA dANunI samajaNuM. tenuM alaMkArika svarUpa. mehanA avayava rAgadveSa. mehanIya karmasvarUpa. rAjAnA hukama pramANe tene vaza paDela cetanajInuM pharavuM. ramavAmAM kuneha. rAganuM svarUpa. tene pAMca iMdriArUpa chokarA. viSayAbhilASa maMtrI. sadAgama. apramattatA zikhara. yazovijayajIne rAgane svAdhyAya. pAMca dANA nIce be. cha dANuM nIce eka. ene gaNavAne viveka-AdhyAtmika dRSTie sAta gatinuM svarUpa. aSTamI gati. chakAya jIvamardana. asaMyama. vedAzrayI sAta. gati pAsA gaNavAne viveka bIjI rIte. paripu. mana para jaya. parama sAdhyaprApti. guNasthAnake dANu gaNavAne viveka. segaDI calAvavAnI AvaData. sAdhyaprApti. saMsAracaka para breka. lazyAsvarUpa. karmabaMdhamAM kaSAyane sthAna. prakRtibaMdha karAvanAra lezyA che. kaSAyane uddIpana karanAra paNa tethI bhinna. alezI AtmA. upakhaMhaka dravya. gane viSaya lezyA. Atmadravyane raMgita karanAra lezyA. cha lezyAH kRSNa, nIla, kApata, teje, pama, zukala. azubha lezyA ane zubha lezyA. lazyAnA rasa. vezyAdiSTAMta. jAMbu vRkSa. lezyA ane saMgaThIne raMge. cakabhramaNa. jerI-jIgIA dANuM. bhAva vivekanuM pagaDuM. sogaThI lapamAM. segaDI gAMDI. upazamazraNamAM khaDuM karavuM paDe che. AnaMdaghana caraNakamaLasevA. upadeza ApavA ramatanI cIjane upayega. mR. 197 thI 210 teramuM pada-sAraMga. anubhava hama te rAvarI dAsI (mamatA saMgamAM ramatA cetanajI mATe samatAnA uddagAre.) samatAnA anubhava prati udgAro. samatAnuM kiMkarasva. mAyA mamatA kayAMthI AvI? te bannenuM svarUpa. cetanarAjane teNe Apela du:kha. cetane tenI nahi karelI tapAsa. anubhavane uttara. cetanajInI mAyA mamatA sAthe rIjhAmaNa. rAjAne gamI te rANuM. zekakAraNa pRcchA. sumati pratyuttara. pativratAdharma. cetanAnA saMbaMdhIo cetanajIne gAMDe gaNe che te udAsInuM kAraNa. pAThAMtara artha. pati samajatA nathI, niSphara thaI mamatAne saMga choDatA nathI tethI sumatinI eka paLa cha mAsa jevI jAya che. cetana zuddha dazAmAM AnaMdaghana. mAyA mamatAnuM labADapaNuM. cetanAmaMdire padhAravA vijJapti. pR. 210 thI 15 caudamuM pada, sAraMga. anubhava tuM he hetu hamAro. (cetanajIne samajAvavA anubhavane preraNuM.) anubhavane uddezIne vizeSa ugAra. patisaMbaMdha thAya ane patimaMdire padhAre evA upAya karavAnI jarUra. cetanajInuM kAma. AtmanirIkSaNa. caturAIthI mamatAsaMga teDANa ane samatAsaMga joDANa. mamatAnA AvabhivamAM tRSNAnuM mukhyapaNuM. 73 Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 zrI AnaMdaghanajInAM pa svaparavivecana. dhanatRSNA. tRSNasvarUpa. bhAMDanI dIkarI. evI strI tamAre zuM jyavAra karaze ? e zaTha che, Thaga che, chaLa karanArI che, kapaTI che. ene bhASAprapaMca. A sarva patine nivedana kare. tRSNAbata, saMsarga, paDachAye paNa bhayAvaha. kubuddhisaMga. tethI Ijajatane nAza. samatAne ghare Anandaghana. AgamanathI vijayaDaMkA. anubhava ane jJAnamAM taphAvata. svabhAva dazaramaNa. jIvananuM lakSyasthAna. pR. 215 thI 219 paMdaramuM pada-sAraga. mere ghaTa gyAna bhAna bhaye bhera. (vizuddha dazAmAM AvatA cetanajInA ugAre.) zuddha dazAmAM cetana. jJAnabhAnuudayathI prabhAta. caka cakavI. cetana ane cetanA. prabhAta thatAM virahane nAza. zuddha cetana cetanAno saMbaMdha. karmapracuratArUpa nadI, dazama guNasthAnaka. zuddha vastudarzana. jJAnathI lekaleka prAkaTya. jJAnathI bhramanAza. Atmika cerIne patto. cetananAM raste. cerI karanAra cetanajI pite ja anya cera che e bhrama dUra. cetanajInI kabUlAta. bhAnuudayathI hRdayakamaLa-vikAsa. tethI candrakAMtinI maMdatA. vallabha AnaMdaghana bhagavAna. viSayapratibhAsa. AtmapariNatimatuM ane tatvasaMvedana jJAna. svane Adara, parane tyAga. | pR. 219 thI 223 seLayuM pada-nAra. nizadina jou terI vATaDI. (samatAnI svamAdara padhAravA vijJapti ) zuddhacetanA kathana DhelA. anAdi kALathI vATa. vibhAvadazAmAM cetananI sthiti. paracAlatyAga. jhaverInA lAlanI kiMmata. mArA lAlanI kiMmata. paraMtara vastu vagara mUlya thAya nahi. lAlanuM amUlyatva. patimArganirIkSaNa. patiAgamananA pRthaka mArgo. temAM ekAgratA. yogInI samAdhi. muninuM dhyAna. tenA jevuM ekAgra nirIkSaNa. dhyAna ane samAdhine phera. dharmadhyAna, zukaladhyAnanA bhede. tenI pAse A vAta karavI? kheALA pAtharavA ke zuM karavuM? mananuM DAmADeLapaNuM. viveka mitra kathana. AnaMdaghana prabhu Agamana. rojaDImAM AnaMdaraMga. sadasadviveka. maMdire lAvavAmAM madada. samatA ane zuddhacetana vacce goTALe. pR. 223 thI 229 sattaramuM pada-giranArI seraTha. chokarAne kayuM mAre che re. (guNaprAptinI zarUAtamAM rAkhavA gya saMbhALa.) sumatikathana. upazama samakitarUpa che. e samyaktvanI sthiti. mithyAtvarUpa DeNa, amRtaveNu lakuTi-tAtvika ruci ane AgamAnuyAyI zraddhA. pragatimAM caturtha guNasthAnaka. mithyAtvanI aMdhatA. pAMca vAra upazama samakti. mithyAtvanuM che. sAdhyadarzana pachI mithyAtvane kALa. maraNapathArIe mithyAtva. paM.zrI gaMbhIravijayakRta artha saMyamarUpa che. De. vivekakathana. pAMca bela. pacIza ela. pAMca mahAvratanI pacIza bhAvanA. tapanA pacAsa bheda. sIttera bheda. pR. 229 thI 235 aDhAramuM pada-mAlakeza, geDI rAgaNuM. rIsAnI Apa manAvo re. (zuddha cetanAne pragaTa karavAnA upAya para hRdayagAna.) jIvanane udeza. graMthabhedathI sAthadarzana sAcA mArganI jhAMkhI. sumativAkya. cAvaTIo. paMcAta karanAra. tenI jarUra nathI. tenAM kAraNe. dalAlane bajAru sede. premane sede. aMtaraMga vastunI parIkSA Ape che tene Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasaMkSepa tenI kimata. anya dalAla nakAmA che. svAbhAvikatA ane kRtrimatAmAM phera. mananI AMTI dUra karo ane miSTa vacanavaDe saMtoSa Ape. saMtApasvarUpa. tenA para vacanAmRtane chaMTakAva. sarva jI tarapha hitabuddhi. hitabuddhi-maitrIbhAva. mIThI najara. tamAre konI darakAra che? zuddha cetanAne mujaro. aMdhakAra rAtri. rastAnAM vigho. AkAzamAM vAdaLAM. prabhumukhacaMdra darzana. premamAM duvidhA nahi, geTe nahi, ADaMbara nahi. ema thaze eTale AnaMdaghana prabhu samatAnI sejaDImAM birAjaze. cetanAne manAvavAnuM kartavya. pR. 235 thI 242 ogasamuM pada-velAvala. dulaha nArI tuM baDI. (cetanajInI vyavahArajAgRti kevI che?) cetana cetanAne kahe che ke tuM ghaNI gAMDI che. nigodathI jIvanI pragati. AtmadhananAza. siddha dazAmAM sthiratA. cetanane uttara vibhAvamAM che tethI zuM thAya che te jANa nathI. tuM kema UMghe che? cetanAnuM vibhAvamAM ajJAna. pati jAge che ke UMghe che te jANatI ja nathI. AnaMdaghanadarzananI pipAsA. UMghatA cetanajInuM varNana. pR. 242 thI 245 vIsamuM pada-geDI AzAvarI. Aja suhAgana nArI (pati samAnArtha samatAnA zaNagAra) patie cetanAnI khabara lIdhI. dAsI banAvI. cetanA saubhAgya prAkaTya. saubhAgyavatInA soLa zaNagAra. zaNagAra adhikAra pramANe phare che. 1-prema rAgathI raMgela sADI. prema pratIta rAgarucisvarUpa. 2 prabhubhaktirUpa hAthamAM meMdI. rAvaNa. 3 bhAvaaMjananuM AMjaNa. dAnAdine svAdiSTa banAvanAra bhAva. 4 sahaja svabhAvarUpa eLI. pa sthiratArUpa kaMkaNa. 6 dadhyAna urvazI kheALAmAM dhAraNa kare che. 7 gaLAmAM priyaguNamALa. 8 zuddha upagarUpa siMdura seMthAmAM, jJAna ane jJAna payaga. 9 niraktatArUpa aMbeDe. 10 ti. rUpa dIpamALA. traNa bhuvana para tene prakAza. 11 kevaLajJAnarUpa Ari. 12 ajapAjAparUpa vini. cidAnaMdajIpada. 13 anAhatanAdarUpa vijayaDaMka. 14 AnaMdarUpa varasAdadhArA. 15 bhavya vanamayUranA TahukA. 16 jhINI sADI. A padanA kartava para noTa-carcA. pR.245 thI254 ekavIsamuM pada-gaDI. nizAnI kahA batAvuM re. (zuddha cetanajInuM agamya svarUpa) cetanajIne sarakhAvavA kaI vastu nathI. rUpI dravya ane cetanajI. arUpI kahuM te che ja nahi. rUpArUpI bhAva ane siddhanA . siddha svarUpI cetana kahevAmAM virodha. saMsAradazA sAthe siddhane virodha. cetananI sanAtanatAmAM virodha, upaje, vinAza pAme e banavuM azakya thaI paDe. nityasvapaNAmAM paNa virodha. cetanajI ane pramANuvAda. nayalakSaNa. pramANajJAna. cetananI nizAnIonI vicAraNuM. saMgrahAye cetana. vyavahAra ane naigamana cetana. samadhirUDhanaye cetana. jusUtra ane evabhUtana cetana. siddha zabda sAthe sAte naya. sarvAgI ane sarva nayane svAmI cetana. nayavAdathI laDAI hAthI ane AMdhaLA. aMdhaparaMparA. pramANajJAnathI cetanasvarUpa vicAraNuM. devacaMdrajI. anubhavagecara vastunuM jJAna. kahevA sAMbhaLavAmAM kAMI vaLe nahi. anubhava ane pramANuNAna. AnaMdasvarUpI cetana. sukhasvarUpavicAraNA. AtmajJAna, pR. 254 thI 263 in Education International Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaghanajInAM padmA bAvIsamuM padma-goDI. vicArI kahA vicAre re. (AnadghananA Agamananu agamya svarUpa) divyajJAna ane anubhavajJAna. padmanA ucca laya. Agama apAra. ekalI buddhithI vicAra karavAmAM muzkelIo. AdhAra AdheyamAM prathama kANu ? muraghI ane iMDuM.. izvarakRta sRSTi mAnavAmAM virodha. bIja ane vRkSa dRSTAnta. rAtri ane divasa dRSTAnta, jJAnanI maryAdA, alokika bhAvezamAM tarka siddha ane sa'sArI. karanAra ane karaNI. janma ane maraNu. dIpaka ane prakAza. zAzvata bhAvavicAraNA, sanapaNAnI parIkSA, AptatA. muzkelInA khulAsA. anAdi svarUpa. AsapraNIta AgamajJAna prApta karavA draDha bhAvanA. pR. 263 thI 270 50 trevIsamuM 'pada-AzAvarI. avadhU anubhavakalikA jAgI. ( AnaMdaghananI alakSya jayAti ) anubhavajJAna. tenuM piraNAma. avyavasthita mana svarUpavicAraNA kare che. jJAna pragaTa karavAnA samaya. anubhavakalikAne vadhAre khIlavA. mAyA dAsI upara ghere. eka doDha divasa mAyAnuM jora. janma jarA maraNu vaza thayAM che. ene have pheMkI do. tame ATalI mamatA kAnA upara kareA che ? ( upalakSaNathI artha ) anubhavarasamAM roga zAka leAkavAda nathI. emAM acaLa zivasukha sAthe milana che. anubhavarasa. saMsArane vaLagaNu. leAkaruci pramANe kAma karanAra. sattvavaMta mumukSunI dazA. siddhadazAnuM sukha, anubhavInuM AnaMdamaya jIvana. AnabiMdunA samudra. anubhavajJAna pachInI dazA. AtmIya jyaMti. alakhavAda, avagAhanA. vyaktibheda, alakSya svarUpaprAptinuM vAstavika svarUpa. pR.270thI 278 cAvIsamuM pada-rAmagrI, mune mArA kaba milaze mana meluM. (AnaMdaghananA manameLApa ) anubhava prApta karavAnA niNaeNya pachI cetananA udUMgAra. mananA meLa vagaranI prIti. Atmika svasAve svabhAva. cetana ane svabhAva. cetana ane vibhAva. vibhAvanI ramata retInA kALIAA. peAtAnA maLe tyAre paDado rAkhavA nahi. rAkhe pathare. saMsAratyAganI vAtA. parabhAvaramaNutyAga, pR. 278 thI 281 pacIsamu. padma-rAmagrI. jyAre mune milagye mArA. ( manameLApIne maLavAnI Atura AkAMkSA ) AnaMdaghananI pRcchA. AtmasvarUpanI jha MkhanA, svajanameLApa. dhIraja. AvI bAbatamAM jene tene pUchavAmAM lAbha nathI. upamitinAM pAtro. kuzaLa vaidya. vyAdhi-cikitsA. madhumeha, paramAtmA vaidya. sAbara ane zikArI. muMbaimAM chUTuM paDI gayeluM bALaka, garamImAM bapore musApharI karanAranI tRSA. pR. 281 thI 284 chavIsamuM pada-AzAvarI, avadhU kayA mANuM gunahIna. ( guNahInane yAcanA karatA AvaDatuM nathI. ) mArAmAM guNugaNunAnuM prAvINya nathI. guNugAna AvaDatuM nathI. suranA bhedo jANatA nathI. guNayAcanAmAM saMgItanuM mahattva. rIjha ane rIjhAmaNu AvaDatA nathI. niraMjana padmasevAnu' jJAna nathI. cAra vedya, kitAba, tarka, vivAda, piMgaLanuM jJAna mane nathI. vaLI aneka prakAranA jApanA vidhi jANutA nathI. paramAtmasvarUpane javAba ApI zakatA nathI, sevanavidhi-mAgeryAM jANutA nathI; temaja bhakti karatAM AvaDatI nathI, bhAvanuM Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 581 viSayasa kSepa milAvana nathI, svarUpanuM jJAna nathI. vaLI mArAmAM jJAna ke vijJAna nathI, kaLAcAturya nathI, bhajanidhinA abhyAsa nathI, tyAre huM te zuM mAguM ? ane kevI rIte mAguM ? AnaMdaghana prabhunA dvAra AgaLa UbhA rahI guNadhAmanuM raTaNa karuM chu. prabhudrAramAM praveza karavAnI dRDha IcchA. prabhupada raTaNanA mahimA, akhaMDa zAMtinA sAkSAtkAra. pR. 284 thI ra3 sattAvIsamuM pada-AzAvarI, avadhU rAma rAma jaga gAve. ( mataAsakitanA bahirAtma bhAva, ) dharmasahiSNutA, AnaMdaghananI sAragrAhI huMsamuddhi, rAma zabdanu rahasya. alakhane jagAvanAra zuM kare che? sa'jJAsUcaka rAma zabda. bauddha sAMkhyAdine apekSA samajyA vagaranA AkSepa. mahadhArI mahAsakta, maThonAM nAmeA. maThamAM dharmasa sva. maDharAga, jaTAdhArInI jaTAmagnatA. dharmasya tarasyuM nizcitaM zuddAyAm. guphAnuM svarUpa. AgamadhArIne thAka, mAyAdhArInA chAka. duniyAdAra duniyAmAM. AzAnA dAseAnuM vartana. niSkAma karaNI ranAranA alpa bhAva. bahirAtmabhAvamAM Asakta. dharmane nAme raLI khAnArA. gacchabhedane prasaMga. aMtarAtmabhAvamAM vartanArAnI alpatA. khagapada gaganamAM zeAdhanAranI mUDhatA. ahirAmabhAvamAM paramAtmabhAva zeAdhanAranI aMdhatA, cAlu pravAhamAM keTalA goTA vaLe che tenI vicAraNA, dhama nA khATA pAkAreA, zrI dharmanAtha stavanamAM dharmanI doDAdoDa para karelI vicAraNA, dharmanI zodhamAM khATI doDAdoDa. aMtarAtmabhAva prApta karavAnI kUMcI, sahaja puNya thAya temAM kAMI dama nathI. khAhya dhamAdhama choDI devAnA khAsa upadeza. cittapaMkajane yAga a. padanA addabhuta Azaya. aMtarAtmanu pRthakkaraNa. vivekavicArazAMtinI jarUra. pU. ra3 thI 303 aThThAvIsamuM pada-AzAvarI. AzA eranakI kayA kIje. ( parAzAne tyAga. agama pIAlAnu` pAna. ) pada saMbaMdhI daMtakathA, rathaLa jagatanI AzA para racanA AzAnuM svarUpa. jJAnAva. AzA para upAdhyAyajInuM niHspRhASTaka. sukhaduHkhanuM lakSaNa. parakI AzA sadA nirAzA. paranI AzA karanAranu` vartana-eka citra. AzAdhArI kRtA. hAthI ane kRtA. AzAne aMge bannenA vartanamAM rahelA mATe taphAvata. AzIbhAva tajanAranI khumArI. AtmaanubhavanA kepha. AzAnA dAsanuM vartana, vAMdarInu khaccu ane AzAnA dAseA. teonuM dAsIputratva. AzAdAseAnu kiMkaratva. paravastunI AzAnu AkaSa~Nu. AzAdAse jagatanA dAsa thAya che. AzA para svAmitva meLavavAnuM mahattva. AzA ane bhatRhira. AzAnadInAM Avata vagere. tene pAra pAmanAra yogIzvara. manarUpa pyAlAmAM premamasAla. brahmaagninuM javalana. sattvapAna. anubhavalAlI prAkaTya. tenA krama, pa, AnaMdasAgarajIne A trIjI gAthAnA khAsa arthe. agamya pyAlAnuM pAna karavA prAthanA, tene zodhavA adhyAtma vAsamAM zeodha kareA. agamapyAlAnA bhAva. cetanajInA adhyAtmavAsamAM khela. tyAM beThA lAkanATakanA tamAsAnuM darzana. caturtha gAthA para 5. AnaMdasAgarajI. upasaMhAra, AzAnuM varNana. AzAnI paraMparA. jJAnasudhArasapAnanI dhUna. pR. 303 thI 314 ogaNatrIsamu pada-AzAvarI, avadhU nAma hamArA rAkhe. (cetanajInAM Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 582 zrI AnaMdaghanajInAM pada vividha nAmanuM avAstavikapaNuM.) nayanI apekSA. aMzajJAna ane pramANajJAna. dravyAthiMka nayathI cetanajInuM varNana. sahabhAvI dharmo ane kamabhAvI dharmo. sAte nayamAM tenI vaheMcaNa. cetanajInAM svabhAvasvarUpa samajavAnI agatya. cetanachanI utkAnti. karmamaLa chatAM tenuM zuddha suvarNava. rucakapradezanuM nirmaLatva. AtmAnI sattAgata ane vyakta sthiti para vicAraNuM. nAma vyavahAra. cetanajInA svabhAvane aMge tenuM khaTAruM, puruSa ke strI e nAmanuM avAstavikapaNuM. cetanane vaNe jaNAvavAnuM avAstavikapaNuM. cetanane sparza rUpa rasa gaMdha nathI. e UMce ke ThIMgaNa nathI. ene varNa nathI, jJAti nathI, jAti nathI, sAdhana nathI, kAMI nathI. cetanacha halakAM nathI, bhAre nathI. neti neti vAdamAM apekSAbhAva. te bhAvanI ahiM vicAraNu. cetanajI garama, ThaMDA, lAMbA, chaTA nathI, bhAI bahena nathI. bApa beTA nathI. e bAhya saMbaMdha che, kamabhAvI paryAya che. aneka jAtimAM gamanAgamana karmasaMbaMdhathI thAya che. cetanajI mana nathI, zabda nathI. ciMtavanAra ane ciMtavela zabda cetana nathI. cetanajI veza nathI, veza dhAraNa karanAra nathI, kartA nathI, kriyA nathI, te te je che te che, tene keI nAma sAthe saMbaMdha nathI. e darzana nathI, sparzana nathI, rasa nathI, gaMdha nathI. e AnaMdasvarUpa caitanya che. darzananAM nAme. saMgrahanaye AtmA. sata, cit ane AnaMdasvarUpa. AtmasvarUpa teja, TabAkAranA khAsa artha para neTa. 5. 314 thI 323 trIsamuM pada-AzAvarI. sAdhe bhAI samatA raMga ramIje. (sAdhakane samatAraMgamAM ramaNa karavA preraNuM.) vyavahAra nayanI apekSAe samatA mamatAnuM svarUpa. meha rAjAne ahaM mama maMtra. mehanuM aMdhapaNuM. egya vicAraNAne abhAva. dhana parane meha, dravyasaMpatti ane bhAvasaMpatti. mamatAne ane bhAvasaMpattine vaira. mamatAmAM zyAmatA. sahajAnaMdInI sajhAya. bheje muMja para lakhele ka. saMpattivAnanuM mazAnamAM paDhavuM. mamatA samatAnI pUMcha. dravyapUMjIne jamInamAM dATanAra. tenA para sarpa mUSaka hovApaNuM. saMtati mATe dravya ekaThuM karanAra. dhanane alakSamI bhAva. dhavaLa zeTha, mammaNa zeTha, pipI, sIjhara, auraMgajeba, haidara, TIpu, vastupALa tejapALa. cauda ratna. cauda ratnanI kathA para rUpaka. samatA ratnAkaranI dIkarI che, anubhavanI bahena che. azubha dhyAnarUpa kALakUTa. tene tyAga. zreNIgata amRtadhArAnuM pAna. zreNInA prakAraH upazama ane kSapaka. samatA ane brahmA. samatA ane viSNudeva. satvaguNane mahimA. samudramaMthananI kathAne bhAva. kaSAyathI samatAne Dara. AnaMdaghana prabhu e zrI jinezvara deva. caturAnane bhAvArtha. samatA mamatA bhAvavicAraNane upasaMhAra. pR. 324 thI 333 ekatrIsamuM pada-zrIrAga. kIta jAnate he prANanAtha. (samatA mamatAnA parivAranuM bArika avalokana.) paramaMdire rakhaDavAnI cetanajInI Teva. pitAnA kSamA vigere sagAMo. sthalibhadra. samatAnA maMdiramAM cetanajInuM AvI caDhavuM. parivAra sAme najara karavA vijJapti, mAyAnuM zArIrika valaNa, tenuM jaDapaNuM, cetananuM prasiddha cetanapaNuM. Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasaMkSepa jaDapaNAne ane cetanapaNane virodha. mUkhanI sAthenA saMbaMdhanuM ayogyatva. vibhAvadazAmAM karmabaMdha. karmane AkarSa ane cetanane UMdhA pATA. viSayapipAsArUpa viSavelaDIne saMga. sarva zaktine ghAta karanAra prasaMge vibhAvamAM. vibhAvamAM kAma, kapaTa, mada, meha vigerene saMbaMdha. svabhAvamAM kaivalyajJAnAmRtapAna. mamatAmAM anaMta duHkha, samatAmAM vasaMta khela. bhartuharI ane masta duniyA. vibhAvamasta prANInuM ThekANuM vagaranuM vatana. zrI zAMtinAthanA stavanamAM AnaMdaghanajI. svaparivArajJAna. sva parivAra bheTa. sumatine artha. paM. zrI gaMbhIra vijayajInuM 54. yazovijayajInuM pada, bane pada para vicAraNA. pR. 333 thI 340 batrIsamuM pada-rAmerI pIyA tuma, nikura bhaye kahyuM aise (samatAnI vizuddha mArga AcaravA vijJapti.) sumatinuM cetanane sarvasvArpaNa. cetanajI kaThora kema thayA che te para pRcchA. ekapakSI prItine ghATa bese nahi. kulaTAnI rIti. teo para prema karavAnuM pariNAma. bhramarane phUla para prema. tevA prema sAthe sumatinA premanI sarakhAmaNI. kusuma ane tenI vAsanuM ekatva. sumatine abhinnabhAva. mAyAmamatAnuM eThavADapaNuM. enA upara prema ghaTe nahi; e te ukaraDe nAkhavA yogya ja gaNAya. pakhAlIne pADe. dIrdhadaSTine abhAva. yaMtravat kAma karavAnI rIti. guNa avaguNa vicAranI jarUra. zuddha svarUpamAM samAvI devAnI vijJapti. TabAkArane artha. sumati saMbaMdhanI sthiti. guNa avaguNa vicAraNA. kavinI pratibhA. viziSTa jIvana-nirvahana. emAM sAdhyanuM lakSyasthAna. pU. 341 thI 347 tetrIsamuM pada-gaDI. milApI Ana milA re. (patimeLApa mATe samatAnI AturatA.) virahI strInI mitra pratye vijJapti. sumati anubhava saMvAda. virahakALamAM samatAnI dazA. cAtaka-bapiye varasAdanI rAha jue che tenuM sAdazya. pIyu pIyune pikAra. neTamAM artha saMbaMdhI keTaloka khulAso. saMdeza pahoMcADanAra anubhava. AturatAmAM AjJA. virahadazAnuM vizeSa varNana. pitAnI duHkhI sthiti. virahathI gAMDapaNa. tanamananI zAMtino abhAva. raDavAnI paNa zakti rahI nathI. raDIne duHkha batAvAya tema paNa nathI. zuddha buddha evAne bhAvArtha. aMdhArI rAtri vizeSa duHkha Ape che. rAtrinA samayamAM kAmadevanuM jora tArA dAMte dekhADI du:kha vadhAre che. bhAdare mAsa. raDI raDIne AMkha bhInI karI che. aMdhArI rAtri, bhAdaravo mAsa, daMtapaMkti, raDavAnuM kArya-e sarvane gabhASAmAM artha cittacakavI patinI zodhamAM phare che. nadIne kAMThe cakavI. abaLA upara jora karavuM ane che. tenA upara rIsa na ghaTe. sarva vAta kahIne patine samajAvI maMdire laI AvavA anubhavane vijJapti. eka vAra maMdire padhAre te pachI samatA raMga jamAve. AturamAM caturAIne abhAva. vadhAre paDatuM belAyuM hoya te kSamAyAcanA. game te prakAre Aja AnaMdaghana prabhune ghare laI AvavA prayatna karavA vijJapti. catura Aturane pAThAMtara. vibhAvanuM AkarSaNa. sAMsArika citranI jarUriyAta. padane arthagIrava ane viziSTa bhAva. upasaMhAra. pR. 347 thI 355 cotrIsamuM pada-geDI. dekhe AlI naTanAgarake saMga (pararamaNa karatA cita Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AnaMdaNananAM pa patinI dazAnuM varNana.) sumati ane zraddhA vacce vAtacIta. pravINa nATakIA patine veza. veza badalavAnI teonI pravINatA. jUdA jUdA veza bhajavavAnA thAkathI aMganI zithilatA. aMga eTale "mekSanAM sAdhana." aMga eTale "nija parivAra" pitAnA kuTuMbanI AvI dazA joIne parivAranI phIkAsa. cetanajIne upAlaMbha. cetananI anAdi kALathI evI rIti paDI gaI che. sumati ane mAyAmamatA vaccenuM aMtara. rUpa ane kathIranuM aMtaracidAnaMdajI. paraghara ane nija maMdira, upAlaMbha devAne Azaya. zarIrazuddhi kheI nAkhyAthI bhAMga pIdhI hoya ema jaNAya che. pitAnI avasthA paNa pati vicAratA nathI. gaurava bhUlI jAya che ane umattanI peThe varte che. bhartRharInA unmatta jagatanA vicAre. sAdavInI belavAmAM cAlAkI. "kuracha' zabdanA prayoganuM sArthakatva. ATaluM karatAM paNa pati nija maMdire padhAre nahi te pachI zuM bAMga pokAravI? padane gaMbhIra Azaya. sukhano kheTe khyAla ane tenI pAchaLa geravAjabI valakhAM. unmatta avasthAnuM pariNAma. bAMga ane tenI hada. prasaMganI mahattA. upasaMhAra. pR. 356 thI 362 pAMtrIsamuM pada-dIpaka athavA kAnaDe. kare jAre jAre jAre jA. (pativirahiNI sumatinI duHkhI dazA.) sumatinuM zraddhAnA AgrahathI patimaMdira AgamanatyAM zunya zasyAne dekhAva. tethI thayele AghAta. kriyA ADaMbararUpa zaNagAra. upayoga patinI gerahAjarI. bAhya ADaMbara ane upayoga. kiyA niSedha nahi paNa upayoganI jarUra. yazevijayajI kriyAnA viSaya upara. kiyAjJAnanuM milavApaNuM. viraha vyathA ane bANaprahAra. aMtaka aMta kayAM sudhI leze? patipAdamAM prANurpaNa. viraha vyathAne aMta lAvavA vijJapti. jIva levAne AlaMkArika bhAva. kekilATI kAmoddIpaka padArthanuM sAMnidhya. AryakSetrAdi isita padArtha prApti. bannenI sarakhAmaNuM. maMdire padhArI sukha ApavA vijJapti. A bhavanI anukULatAo. ghaTita bhegavilAsa karavA sUcanA. cetanajInI DUbelI sthiti. bAhya kriyA ane upaga para upasaMhAra. pR. 362 thI 367 chatrIsamuM pada-mAlasiri. vAre nAha saMga mere. (sumatine virahAlApa.) sakhI pAse duHkhavarNana. mAre yauvanakALa jAya che ane pati saMbaMdha karatA nathI. AthI hasavA khelavAne badale rAtrie raDavAmAM pasAra thAya che. yovanakALane AdhyAtmika bhAva. hasavA khelavAne bhAva. AvA prasaMganI alpatA. raDavAmAM rAtrI. kALane AdhyAtmika bhAva. kAryaparaMparAvicAraNuM. saMsAraphaLa ApanArA prasaMgonI vipulatA. yauvanakALa gayA pachI pazcAttApa thaze te nakAme che. zaNagAra sajelI suMdarI. zaNagAra para abhAva. jhera khAvAno vicAra. AbhUSaNene AdhyAtmika bhAva. jhera khAvAnI sAhasika vRtti. tenuM pariNAma. jhera khAvAnI dASTratika janA. virahI strInI UMgha UDI jAya che. virahI strInA niHzvAsa. jegaNuM thaIne ghara bahAra nIkaLI javAnA viraDInA vicAra. patine samajAvavA vijJapti. UMgha ane roganidrA. vibhAvadazAmAM nisAsA. pariNatinI nirmaLatAnA abhAvarUpa Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 585 viSayAsakSapa nisAsA. pazcAttApane yaugika bhAva. AkhA saMdezAne upasaMhAra. padanA kartutva para vicAraNu. pR. 367 thI 374 sADatrIzamuM pada-velAvala, tA joge citta tyAo re vahAlA. (vizuddha cagInAM sAdhyasAdhana.) mIrAMbAI. zodhavA cAlI piyune-pada. patirodhamAM bhekha. te bhekha para dhyAna ApavA patine kaheNa. jena dRSTie ga. samyakatva derI tenuM svarUpa. zIla laMgoTa. brahmacaryanuM pegamAM sthAna. te para pataMjali, dakSasaMhitA, hemacaMdrAcAryanA vicAre. 18000 zIlAMga. caritraramaNatA. taravAnusaMdhAna. cidraguhAmAM dIpaka sAdhya sAdhananI ekatA. aleka jagAva. aSTa karmarUpa dhuNIne dhakhAvavI. dhyAnAgninuM uddIpana. nirjarA. pradezodaya. dhyAnamAM pragati. karmabhArane ghaTADe. upazama galANuM. bhasmanuM cALavuM. mela vagaranI bhasmane zarIre lagADavI. karmane trAsa. karmane aMge puruSArtha. Adi guru mahaMta. alekanAtha. gorakhanAtha. gurujJAnanI jarUra. meha rAjAnA kAna phADI nAkhavA. mehanIya karmanuM prabaLa rUpa. mudrA. yegamudrA. yogIne zaMkhanAda. karuNAnAda. jainane mudrAlekha. savi jIva karuM zAsanarasI. ga siMhAsana. sAlaMbana yAna. samatAmaya cetana. mRgati saMsAra beha sama gaNe. aho aha vALA vAkyanI vicAraNuM. adhyAtma pRcchA. cetana cetanAne abheda. gIgRhajanma. anuttara vaimAnamAM janma. deveMdra thAya che paNa aMte manuSyagatimAM ega pUre kare che. muktipurImAM siMhAsanArUDhacetana, padanI kRti para vicAraNA. padane mahattA bharelo Azaya. pR. 374 thI 383 ADatrIsamuM pada-mAra. manasA naTanAgarasU jerI he. (naTanAgara ane cetanAne sAga.)-naTanAgara sUtradhAra tarIke. raMgAcArya tarIke tenI javAbadArI. nATakanA abhinayAdi sarva para tenI dekharekha. tenI AjJAnusAra sarva prago. viSayamAM manane joDavuM. AnaMdaghanajInuM vacana. zuddha cetanAnI vyaktatA. AtmadravyamAM sthiratA. guNasthAnaArehamAM vicAre. kharA naTanAgare. kalAja tyAga. kuLamaryAdA. tyAga. kulIna strIne vyavahAra. elAyacIkumAra. cetanAnI vicitratA. dharmasaMnyAsa vakhate lekakathana. kalAja ane AtmajAgRti. vyaktigata dharmo. samaSTine lAbha. vIra prabhunuM abhiniSkramaNa kuLa-gachamaryAdA. jinakalpanI tulanA. lekenI mazkarI tarapha avagaNanA. bhartuharInuM dRSTAMta. mahAkAryamAM lekalAja rAkhavI nahi. lekacarcAnuM dhoraNa alpa bhega vizeSa lAbha. gadaSTie samaSTi lAbha. mAtapitAnI narama vAte. saMsAradAvAnaLa tarapha AkarSaNa. salAha. sajajana sAthe prema. premane rasAsvAda. kalAja para thazevijaya upAdhyAya. bheLI vAte. cetanajIne upAlaMbha. atyAra sudhI karelI cerI. cerInI zikSA. have vastasvarUpane bhAsa. caramAvarta. cetana have potAnI samajI zake che. nizcaya zuddhi. kheTA bacAva karavAnI vRtti. karacha. nAcavAne veza nAcavAthI bhajavAya. cAritra laI bhraSTa thanAranuM hAMsIpAtrapaNuM. aSADhAbhUtine veza. bharata cakravartInuM nATaka. prANIe AdareluM moTuM kArya. mahAprayANa vezamAM bhaMgANa. 74 Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI khAna'chanachanAM pA abhinayamAM khAmI, cetanajIne tema na thavA devA bhalAmaNu. jJAnasamudramaMthana. amRtapAna, AtmacaMdra, cakArI. nizcaya dRSTi prema. AtmadravyavicAraNA, upasaMhAra. pR. 383 thI 35 ogaNacALIsamu pada-jevatI. tarasakI jaI daI ko. ( mAharAjAnuM prAbalyu. bhAgatRSAnuM jora-cetanAnA dAha. ) vyavahAraSTie mAha. mAhanI asara taLe thatI IcchAo. bhAgaicchA te ekAda kama haze ke kanuM lazkara ? nava yuvatinA kaTAkSa. meAhanIya kane rAjAnI padavI. upamitimAM mAhane sthAna. yazeAvijayajInI rAga paranI svAdhyAya. bhAgatRSAnu prAmalya. cetanane muMjhavI denAra bhAgatRSA, cetanajI pAte tA lAyaka nAyaka che. cetananuM karma svAmitva. cetananuM guNusvAmitva. tRSNAne ghaDapaNu ja nahi. bhAgatRSNAne lAka- lAja. tRSNAnuM adhapaNuM. tRSNAsaktanAM apramANika AcaraNu. tRSNAthI aghaTita ghaTanAo. lagAma vagaranI tRSNA. cetanA phariyAda kare che. bhAgatRSNAe meAhanane gyA che. cetanajI enI pachavADe ghasaDAyA kare che. tRSNAe bhaNAvelA UMdhA pATha, cetanane amane soMpA. tenA tRSNAsaMga mUkAvA evI AnaMdadhana prabhune prArthanA. cetanajIne zuddha mA pratIkSA, yogamArga para ArAhaNu. pR. 396 thI 402 cAlIsamu' pada-AzAvarI, mIThA lAge aMtaDo ne khATo. (vicitra AtmavAdamAM zuddha patidarzana. ) zuddha satIne pati mIThA lAge che. lAkanI khATAza. pati vagaranI sAkhata te jaMgalamAM pAka. goSThI ane araNyarudghana. pratyeka AtmavAda. AtmA saMbaMdhI dana- saMpradAyAnI mAnyatA. jaina darzana. ( AtmAnuM zuddha svarUpa, kamaLa dUra karavAnA prakAra. AtmAnA pracchanna guNI. deha pramANu bhinna AtmA, aSTa karma para vivecana. nigeAda. ghaNuMghaNuMna nyAya. akAmanirjarA, samyagdarzana. cAritra. ajarAmara sthAnaprApti. AtmAnA bhedAbheda. syAdvAdazailI, tattva sAta athavA nava. Izvarakatva. saptasa`gI. sAta naya. jIva tattvanA nava bheda. ajIva tattvanA pAMca bheda. cetananI Urdhva gati. siddhadazAmAM bhAva prANu siddhadazAnuM sukha, satanuM svarUpa, cetananuM vyaktitva siddha dazAmAM) bauddha darzana. ( cAra Arya satya. 1 duHkhanA prakAra. vijJAna, vedanA, saMjJA, saskAra, rUpa e pAMca duHkhanA prakAra. 2 samuya tattva. 3 mArga, 4 nirAdha, saMskAra kSakitva. sautAMtrika mata. vaisASika mata. cAra bhAvanAthI puruSAprApti. audhamate mukti ) naiyAyika darzana. ( sRSTi karanAra mahezvara. tattvajJAnathI niHzreyasU. tattvajJAnathI duHkha, janmAdrinA nAza vibhakta prameya bhAvanA. naiyAyika vaizeSika tulanA, izvaraprasAda ) sAMkhya darzana. ( nirIzvara ane sezvara. du:kha traNa prakAranAM: AdhyAtmika, Adhidaivika, Adhibhautika. prANIne pIDAnuM kAraNa. pacIza tattva. prakRti. pradhAna, sRSTikrama. buddhi. mahAn. abhimAna, sALanA samUha. prakRti-vikRti. AtmA akartA. buddhinuM lakSaNa-ubhaya mukha darpaNa jevI. jJAnabuddhine dharma, puruSaprakRti saceAga, vivekajJAna, mAkSara baMdha chedathI meAkSa. baMdhanA traNa prakAra. puruSanuM svarUpa. pAtaMjala sezvara sAMkhya, izvara chavIzamuM tattva. temAM izvaranuM nahi jevuM kArya, pragati karatAM cogAMga Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasaMkSepa 587 nuM praNidhAna mokSamArga. cittanI avasthAo. samAdhi prakAra. saMprajJAta samAdhi prakAra. cagavyAkhyA. avidyA. pAMca kaleza. kiyAganI jarUra. abhyAsa ane vairAgya. mokSamArga pAtaMjalamate.) vaizeSika darzana (sAta padArtha. nava dravya. samavAyasvarUpa. abhAva cAra. mekSaravarUpa.) jaiminIya darzana. (pUrvamImAMsA. ane uttaramImAMsA. mekSasvarUpa. sarvajJanI azakyatA. vedavAkaya apauruSeya. temAM yathArthatvanI saMbhAvanA. vedathI dharmajijJAsA. nedanA. veda svataH pramANa. uttaramImAMsA. zAMkara vedAnta. mukti vedAntamate. advaita darzana.) cAka. (lakAyata mata. bArhaspatya. bhUtAtmaka jagatuM. pratyakSa pramANu ja mAne che. mekSa mAnatA nathI. agnihotrAdi bALakrIDA. dehasukha e puruSArtha.) mekasamyulara. haribhadrasUri SadarzananI gaNanAmAM pheraphAra. purANuM dharmo. sarva darzanasaMgrahamAM mAdhavAcArye ApeluM purANa dharmonuM svarUpa. rAmAnuja yA zrIsaMpradAya. (tenAM cihno. kabIrAdine A mata. brahmakA raNa. jagakArya. viziSTa advaita. pas6 vadu cAmuM. traNa tatva. viSNupadaprAptine upAya. bhaktinuM sthAna. jIvAtmAsvarUpa. pAMca prakAranI upAsanA.) mAdhavI saMpradAya, (brahma saMpradAya athavA pUrNa prajJa saMpradAya evAM tenAM nAma. daitavAdI. AnaMdatIrtha tenA sthApaka traNa prakAranI sevA. vizva prapaMca anAdi. pAMca prakAranA bheda. mokSasvarUpa.) vallabhAcAryane puSTimArga. (kRSNalIlA, zuddha advaita. bhaktipradhAnatA.) ziva mate. nakulIza pAzupata saMpradAya. ( kAnaphaTA jogIo. haganuM sthAna. gurunI khAsa jarUra. yoganuM phaLa mukti.) zaiva saMpradAya. ( jagat IzvarakArya. Izvara nirAkAra. zivanA pAMca kRtya. cAra pAda. traNa padArtha. pazu padArthasvarUpa. traNa prakAranA pazu. cAra prakAranA pAza.) pratyabhijJa saMpradAya. (mahezvarasvarUpa. pratyabhijJAsvarUpa. tenI jarUra.) rasezvara saMpradAya. ( zarIra te Aghadharma sAdhana. pAdaranA zivaliMgane mahAsya. to hai traNa para A matanI racanA. A zarIre mukita. daDha zarIra meLavavAnI yojanA. A lokamAM ja brahmatatvaprApti.) darzana matemAM jaina sivAya AtmAnuM vyaktitva kaI jagyAe sarvathA rahetuM nathI. pratyeka AtmavAda para ruci. jainamate mekSa. siddhadazA sukhamaya. enA viruddhamAM traNa mate. mekSasukha. vizeSikane uttara. jeminIyane uttara. bauddhone uttara. sAMkhyane uttara. cetanAne jaina darzanakAranA matamAM AnaMda Ave che tenAM kAraNe. bIjI jagyAe te patine ja uDAvI devAmAM Ave che. pitAnA patimAM kAmaNa. dUdha ane chAsa eka sthAnake na rahe. patimAM akSaya sukha. pratyeka AtmavAdamAM AnaMda. vyaktitvanAzamAM aMdhakAra. AtmavAdane viSaya. vADA. mArga eka ja che ema kahevAmAM atyAre 5. sAdhyanI spaSTatA. maricIne dUdha kAMjI ekatrakaraNa prayoga. paramata sahipazutA ane AtmavAdane virodha nathI. sarvatra dharma che ema belavAmAM avyavasthA. pati vagara gati phekaTa, rekaDa ane ugharANI. cAkamate parabhava. ekAtmavAdamAM gatinuM niSphaLava. ugharANI Izvara pAse. garatha gAMThe. Atmadhana rokaDa nANuM. havADAnI bekha. khALe DucA devAnI anyatra anAvazyakatA. prajana vagara prayAsa, pratyeka AtmavAda vagara khALa Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 zrI AnaMdaghanajInAM pada ane havADAne saMbaMdha. AnaMdaghanane pikAra. lekadarzita patine salAma. AtmasvarUpajJAnanI khAsa AvazyakatA. sarvajJa darzanamAM batAvela AtmavAdanI viziSTatA. pU. 402 thI 4ra9 ekatALIsamuM pada-velAvala athavA mArA piyA bina suddha buddha bhUlI. (virALamAM cetanAnI sthiti.) patiprANu sAdhvI jetI patinI vATa. duHkhamahelanA jharukhethI patidarzana karavAnI lAlasA. videzagamanAdi para be. para pariNati ramaNatA. anya strIo pativirahe raDatI tenI mazkarI. atyAre mArA tana mananI sthiti. ajJAnavAda. neha na karavAnI bhalAmaNa. sthaLa nehamAM vikSepa. cetana cetanAne avyAbAdha prema. jANapaNAnI mahattA. cetanAne kaMTALe. sthaLa prema niSedha. virahadazArUpa sApaNa. pativiraha prANa dhAraNa karavAnI azakayatA. prANavAyunuM bhakSaNa. jIvitavya dhAraNa na karI zake eTale jAgRtine abhAva. pachI cetananI sthiti. cetanAne sarpamukhamAMthI bacAvavAnI jarUra, maLelI sAmagrIne lAbha. sapanA pavanabhakSaNa para rUpaka. cetanAnA prANa te yatidharma. yatidharmanAM nAme. zItapacAra. anaLa ane virahAnaLamAM phera. zIta padArthathI virahAnaLanuM uddIpana. aMtaradAha ane bAhya upacAra. bAhyopacAra para laMbANa vicAraNA. bAhyopacAra thatA hovAnAM kAraNe. vyavahAra ane nizcaya. apUrvakaraNa sudhI virahAnaLa, phAgaNa mAsa ane hoLI. dhULI paDe. cetanAsvarUpa dhULamAM. hoLI ane khAkha. hoLI zabda para zleSa. samatAmahela, vANIvilAsa. AnaMdaghanane prArthanA. cetananAM luMchaNAM. cetanAne maMdire cetana. upasaMhAra. pR. 430 thI 444 beMtALIsamuM pada-sAraMga yA AzAvarI, aba hama amara bhaye na mare. (mArga para AvatA cetananuM amaratva.) maraNabhaya. akkasa kALane aMge vizeSa bhaya. samajaNa thayA pachI janmamaraNaupAdhi maTe tevA upAyonI zedha karavAnI vRtti. bhaviSyamAM vartamAna Aropa. mithyA mArgane tyAga. kumArga jJAna viSayakaSAyAdi kamAge. kumArgagamana mUDhatA. mithyAjJAna svarUpa. daSTibiMdu sApekSatva. mithyA jJAna ane janma-maraNa. rAgadveSanuM baMdhana. neha taMtunuM jora. zrI yazovijayajI rAgadveSane aMge vicAra batAve che. adveSa yeganuM aMga. samabhAva vRtti. mithyAtvane trAsa. mithyAtvanI anartha paraMparA. abhiniveza. anAdi maraNa. rAgadveSane kabaje levAnI jarUra. zarIra nAzavaMta. cetana avinAzI. cetana zarIrane tethI saMbaMdha na ghaTe. vAstavika mArga pakaDavA cetanane vicAra, cidAnaMdajInuM pada, o ghaTa viNasata vAra na lAge. savaiyA. zuddha sthAnamAM cetanane vAsa. samajaNa vagara maraNa. bramaNa. vastasvarUpa vicAraNuM. sukha duHkhane vicitra khyAla. amarapaNAnI siddhi. be akSare. haMsa. ziva. bIjA be akSaranuM lIsTa. padanI kRti para vicAraNA. neTa. pR. 444 thI 454 teMtALIzamuM pada TeDI. merI tuM merI tuM kahe harerI. (cetananA AtmazakitasUcaka udgAre.) cetana samatAne pitAnA mananI vAta kahe che. aMte tuM mArI pitAnI che. samatA cetanane abheda. vibhAvenuM thaDA vakhatanuM jera. vibhAvanuM jera thatAM pariNAma. Akhare tuM mArA pitAnI che. AtmapariNati jAgrata thatAM bhavya prANInA ud Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayasaMkSepa 589 gAre bhavyatva. deDha divasa. TabAkAra pramANe deDha divasa. pItaLa upara hIrAmANeka. mAyAmamatA pItaLa. cetanapada saMbhAraNuM. senAnuM sonApaNuM. samatA prasaMga bhaviSyamAM jarUra thaze. cetanajInI ulkAti para vicAraNuM. bhAvanAkALa. kALasthiti paripakavatA. naMdiSaNa. cetananI maMda dazA. bekananuM vAya. kAryakrama vicAraNa. vicArakALamAM samaya. kriyAkALamAM jaladI dAkhala thavAnI jarUra. pragatimAM sAdhyaprAptino samaya. apane pada, vicAraNa. sumatiprasaMga kALa. adhyAtma zailI. dhUnanuM pariNAma. pAMca kAraNa. nija svarUpa gadarzana. atra cetananI dazA IrachAyeganI che. paramAtmA chatrIzI (cidAnaMdajI)nA cAra duhA. sAmarthyaga. karI zake nahi te dazA. dharmasaMnyAsa ane yaMgasaMnyAsa sAmarthyaga. zAstroga. prakramabhaMga. cetane batAvelI nabaLAI. kALane doSa. eka moTI bhUla. pR. 454 thI 463 cuMmALIzamuM pada-oDI. tethI huM terI huM etI kahuMrI. ( cetanAnA pratyudugAra.) pratIti karAvavAnuM kAraNa. divya karI ApavAnI kabulAta. vyavahAramAM divya. kAzIe karavata, cetananI dRDha pratijJA. pratijJAne AMtara Azaya, mAyAmamatA te vezyA che. tamArI nathI ane thavAnI paNa nathI. cetanajIno pAta. cetanajInI meTI kimata. vedapurANamAM ke bIje sarvatra cetananI vAta ane tene vistAra. sarva marmonA cetanane samajavAnAM daSTibiMduo. satyanA aze. suprasiddha cetana. sevananI rIti batAve. patine prasanna karavAnI IcchA. virodhanA aMtaramAM ekatA. dharmane nAme laDAIe. cetana pAse sevanavidhi kahevarAvavAnuM kAraNa. game te prakAre cetana rAjI joIe. bIjAnuM game teTaluM sahana thaI zake. pariNutimAM tallInatA. zuddha cetananuM viziSTa sAdhyabindu, yazavijaya. samAdhizataka. jagatu ene unmatta gaNe che, e jagane aMdha gaNe che. jaladI maLavA vijJapti. gaMgAtaraMgamAM taNAvuM. prasaMga vAraMvAra maLatAM nathI. saMsArapravAhamAM taNAyA pachI ThekANe jaladI avAtuM nathI. upasaMhAra | pR. 464 thI 473 pIstALIsamuM pada-DI. ThagerI bhagarI lageriI. (ghATautAraNa nAvAyAcanA.) arthaviSamatA. mAyAmamatAne dUra thavA Agraha. cetanAne jAgrata thavA kathana. AtmadaSTithI para sarva dage che. bhUlabharelI gaNatarInuM kAraNa zuddha dazAmAM cetanAnA udgAre. zuddha vicAranA prasaMgo vadhAravA. AtmanirIkSaNa, tenA niyame. svadaSTi jAgrata thatAM vyavahAranAM la paranI prIti cAlI jAya che. vyavahAru saMbaMdha vicAraNuM. mAtA kharI kezu? jJAnacakSuthI thayela vipula jJAna. vastusthitinuM hArda. gata saMbaMdha. daSTivicAraNu. anubhavadaSTi jAgrata thatAM sthiti. iMdriyasukhaparyApti paNa anubhavamAM. sArA prasaMgane lAbha. evA prasaMge nuM alpatva. nirNayaprasaMge. virahasamudrane pAra pAmavAmAM muzkelI. viraha vedanAsthaLa. AnaMdaghanaprabhudarzanarUpa viSama mArga. avaghaTa. nAva. tenI yAcanA. TabAkArane artha. vastugata dharmajJAna. parabhAvaramaNutA-rIkaraNa. mehadazAtyAga. pitA cetana terame gayA. kevaLajJAna putra paNa terame gaye. te para vicAraNA. zuddha cetanAnI prApti ane mAyAmamatAne tyAga. upasaMhAra. 5. 473 thI 484 Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI AnaMdaghanajInAM pade chetALIsamuM pada-TeDI. cetana catura gAna lakIrI. (cetanacha ane moharAyanA lazkaranuM AhavAna.) meharAjAnuM saMsAramAM kAma. maharAjAnuM sainya. medAnamAM AvI laDavA cetanane AhvAna. gaDhamAM rahIne te kAyara laDe. rajapUtanI bahAdUrI. cetananI bahAdUrI. nhAnAM. siMhadaSTAMta. ene svazakti para bharo. geTA vALavAnI Teva. dAkhalAo. cagAna-guNasthAna. misakara eTale zyAmatA. kazyAmatA. misakara eTale makarI. laDAInI rIti. laDAI ane dayA. prabhune mAge. navamethI terame guNasthAnake. be ghaDImAM mehanIya karmane nAza. kSapakazreNI. kevaLa manasupha. ziva daragAha. acaLa, abAdhita sthAnanI mahattA. zatrune mATe saMhAra. zatrune oLakhavAnI jarUra. laDAInuM raNaziMgaDuM. sAdhAraNa laDAI ane cetanajInuM yuddha. sAdhAraNa laDAI laDe te gAMDA. zUravIra bhAvazatru sAthe laDe che. gAMDAnI nizAnI. nivRttinivAsa e bhAvalaDAInuM pariNAma, dharmane marma. AnaMdaghanapada pakaDavuM zrI dharmanAthastavana, dAsabhAve prabhupadasevA. dharmamarmanI jijJAsA. cidAnaMda. upasaMhAra. pU.484 thI 494 - suDatALIzamuM pada-ToDI. piya bina nizadina jharUM. (zuddha cetanAnI virahatApamAM pUraNuM.) pati maMdira padhAratA nathI tethI viraha. tenI jharaNu. AryAvartanI lajajA. lajajA mUkI patiAgamananA dvAra para AMkhe. AMkha eTale jJAnadaSTi. lajajAnI vAta dAcchatika pejanA mATe che. zuddhacetanA ane bAhya dekhAva. kumati ane saMyamadvArA virahamAM vastrAbhUSaNatyAga. vastranuM paNa bhAna nathI. cekI-ghareNuM. zaNagAra kene mATe karavA? mekSasukha ane devakanAM sukha. baMne vacce sarakhAmaNI. mArA patine te mekSakamaLA paNa gamatI nathI. sumatinAM vacana tarIke artha. cetananA uddagArarUpe artha. TabAkArane artha. sAsu (AyuHsthiti) eka kSaNavArane vizvAsa rAkhatI nathI. naNaMda(tRSNA) savArathI laDe che. eka kSaNa paNa AyuSya vadhe nahi. vIraparamAtmA ane i. naNaMdane ciMtA. cetana jAya te vIrapasalI, mAmeruM maLe nahi. paisAnI paMcAtamAM danayAtrA. nagorI. vaidyakArya. tabIba ane tapata. AnaMdaghanapiyUSane varasAda. kavInAIna vigerethI e tAva utare nahi. "AnaMdarasa-davA. upasaMhAra. pR. 494 thI 504 aDatALIsamuM padabhAra jaMgale. mAyaDI ane nirakha kihI na mUkI. (cetanAnI niSpakSatA-darzanacitrya.) cetanane cetanatA guNa. zuddhacetanA svarUpa. cetana cetanAne abheda. zuddha dazAnI sApekSa vRttie batAvelo bhAva. vizALa dRSTithI thayela A padane ullekha. cetanA ane sumati. mADI zabdano bhAva. pati te jyAM jAya che tyAM tadrupa bane che. pati eka pakSe kheMcAya che. huM tenI sAthe ghasaDAuM chuM. nija mata kuMka. vibhAva mAM cetananI phasAmaNa. zuddhacetanAnAM valakhAM ane vibhAvanuM jora. satyanA aMzeno svIkAra. hevAbhAse samajavAnI mithyAtvathI patinI azakti. "dhamI nija para kara kuMkI " para vicAraNA. cetanajInuM samudramAM DUbavuM. tenAM kAraNe. satyAgrahI buddhi. "niSpakSa' zabda dhArmika ane AdhyAtmika daSTie. cidAnaMdajI ane AdhyAtmika niSpakSatA. meTAphIjhIkasa. Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 viSayasa'sapa ethIkasa, AnaMdaghanajI meTAphIjhIkala dRSTie ane cidAnaMdajI ethIkala STie niSpakSatA vicAre che. cetanAne pakSamAM kevI rIte kheMcI tenAM dRSTAMte. 1 jogIe jogaNu banAvI. joganuM svarUpa. mAyAvAda. mahAmAInI upAsanA te mAyAnuM rUpaka. jyAtisvarUpanI devI. svathI anyanA tiraskAra karavAnAM rUpe|. 2 jatIe jatI karI. yati eTale parivrAjaka, jainanA jati, jogI jatimAM phera. 3 bhakta bhaktANI banAvI. bhaktimArga, bhaktimAM mukti. sAdhana sAdhya taphAvata para dhyAna. rAvaNu ane bhakti. anya niSedhanI anucitatA, 4 matavALe mataNI banAvI. alakhamatasvarUpa. darzanameha, cetanAnA kalpAMta. 5 rAmarAma uccAra karAvyeA. 6 rahimAna zabda bhaNAvyA. 7 arihaMta zabda lAvyeA. rAma arihaMta zabdomAM mahattva. pApaTanI jema uccAra paNa bhAvicAraNAnI gerahAjarI. 8 gharagharanA dhaMdhA karAvyA. AtmasagAI dUra rAkhI. varagheADAmAM pheravI. AnaMdadhana ane gacchoda. laDAio dharmane nAme. dharmane nAme AjIvikA. 9 koie muMDI. 10 kAie leAca karAvyA. mAhya bhAve lAca. yazeAvijayajI ane leAca. lecamAM paripUrNatA. bAhyamona. vacanasamiti ane vacanapti. vacana ane sa'jJA. vacana apravRtti ane munisuMdarasUri. 11 koie keze lapeTI. jaTA vadhArI. nATakIAe ane moTA yAgIne veza. 12 kAie jagADI, aleka jagAvavAnuM svarUpa. mane jAgrata karavAne badale zAkAne jagAvI. 13 keAie suvADI dIdhI. cetanA che ja nahi; khAo, pIe, evA upadeza ApyA. mArI virahavyathA koIe maTADI nahi. 14 keie sthApI. vallabha ane rAmAnujanA dvaita, te kAMIka cetanamAM ane kAMIka prakRtimAM cetanA svIkAre che. 15 kAie uthApI. bhUtavAdIonA paMcabhUtanA saceMga. neti neti pada para AdhAravALA advaitavAdIe. bauddha ane mImAMsake paNa mane uDAvI. mAruM tAttvika svarUpa bahAra pADavAnA prayAsa karyAM nahi. 16 kAie calAvI. svIkArIne pralaya vakhate vinAza. kRtanAzAdiSA. 17 kAie rAkhI. IzvarAMza tarIke kabUla rAkhI. sthApana karanAra matA ane utthApana karanAra mate. vaizeSika mata ane Izvara. eka sarakhA matane mArA saMbaMdhamAM abhAva. matanI vyApyA. vamatasthApanAnA Agraha. koInA koi sAkSI maLe nahi. sava grAhI jainadarzana ane zuddhacetanAnI dazA. dhIMgA dukhaLane harAve che. DhIMge DhIMgAnI laDAi. meADurAjA ane cetananI sarakhAmaNI. pati jAge te teA laDAI jamAve, bAkI hamaNAM amArI jevI akhaLAthI elAya tevu paNa rahyuM nathI. pati meha sAthe laDavAne badale tenA sevaka thai beThA che. tyAre laDe kANu ? vaLI peAtAnAM piravAranAM nAmeA paNa visarI gayA che. zuddha svarUpe cetanA vibhAvamAM cetana. cetanAnI lajjA, pAte zuM karyuM' ane peAtAnI pAse zu karAvyuM te kahetAM lAja, dharmane nAme kAme. dharmanI dukAnA calAvI. TUMkAmAM kahuM te mAruM ghara sAjI nathI. ghara calAvavAnA niyamA. laDAinI taiyArI kharAkhara nahi. dharmamAM tarka karavAnI manA karanAra. hasti ane jaina maMdira. vADA khAMdhI lenAra. ApavItI kahetAM rIsa. AnaMdaghana khAMhya jhAle tA vijaya maLe. patinuM Ana MdasvarUpa. hAtha pakaDavA e AkhA paDhanI cAvI che. Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 zrI AnaMdaghanacchanA para nizcayapaSaNa jonArane javAba. upasaMhAra. bAhA kriyA ane cetana. anya lekhakonA AvA vicAre. cidAnaMda, yazavijaya-jayavilAsa. jJAnavimaLasUri-jJAnavilAsa. pakSAMdhatAtyAga. jena darzananI vizALatA. ma jhAtA mAvI. pR. 504 thI 534 ogaNapacAsamuM pada-raThI. kaMcanavaraNe nAhare. (patimeLApa mATe yAcanA) samatAnA mukhamAM pada. sthaLabhAva. pati vagara mane aMjanAdi zaNagAra gamatA nathI. vikramevaMzIyamAM pururava. AdhyAtmika bhAva. suvarNarUpa pati. pativirahanA upadezamAM AnaMdanI gerahAjarI. pativirahe snAna. saba apanI apanI gAve. svadharme nidhana ane paradharma bhayAvaha. ene rahasyArtha. dharmane bhAva. arasparasa saMbaMdha rAkhatA dharmo. bhAratacakI. matane Agraha. vizuddha mArganI zodha. pragatine Azaya. virahapIDA svajana ja jANe. zItamAM vAnara peThe zarIre dhaja thAya che. vastusvarUparahasyamAM utaravAnI jarUra. bAhya bhAva para rAcanArA ghaNu. sayaNanA traNa artha. mithyAtva dazA joI cetanAne dhruja. paMcataMtramAM vAMdare ane sugharI. sugharI jevA upadezake. upadezaka para AkSepa. pati vagara ghara zarIra kAMI gamatAM nathI. pativirahe zarIra para prema cetanAne thatuM nathI. dharmane nAme cAlatI peDhIonI dhamAdhama. mithyAtvanI kula. temAM cakacUra thayelAnI dazA. AnaMdaghana prabhu hAtha pakaDe, mithyAtva dUra kare ane mAyAmamatAne prasaMga mUkAvI de te majA Ave. sAMsArika dazA ane dharmakArya. rasanI jamAvaTa ane dharma. sahaja guNaramaNatA e bAhyagrahaNa. bAhya bhAva tajI nAthane maLavA prayANuM. pR. 534 thI 543 pacAsamuM pada-dhanyAzrI. anubhava prItama kaise manAsI. (patimeLApanI muzkelI anubhava tarapha ukti.) samatA anubhavane pUche che ke prItamane kema manAvIza? mithyAtvamAM bhUlA paDelA pati. tenI vicitra mAnyatA. vicitra rUpa dhAraNa karanAra pati. dhanavAna ane nirdhana pati. nirmaLa ane samaLa pati. cetanajInA vicitra heMge. iMdra ane chAzacetana. cetananAM aneka rUpa. te pachI cetana avinAzI kevI rIte? karmonAM ApelAM rUpa. karma ane cetana. teno nAza karanAra paNa cetana khoTAM khAtAM khatavavAnI paddhati. bhAvArthanuM viSamatva. AtmAne hitakArI AtmAe karavuM. dharmadAsa gaNi. vivecaka daSTi. leka ane dharma. leke upara mata rahe tyAMsudhI sumatimaMdira pravezanI zarUAta thaI nathI ema samajavuM. ApaNe (sumati anubhavane) araspara saMbaMdha. mitradharma, patine meLApa karAvI Apa; nahi te tuM paNa dhanAzrI kara. anubhava. cetanA ane samatAno saMbaMdha. gAnArI ToLImAM "dhanAzrInI saMjJA. aMtarAtmAne upadeza, anubhavajJAnanI mahattA. banArasIdAsa. samayasAra. anubhava ane cidAnaMdajI. ene jhaLakATa kAyama rahevAnI jarUra. emAM mIThAza. dhanAzrI karavAmAM pAche aneka bhave patte nahi khAya. upasaMhAra. vijJapti. prArthanA. AnaMdarasa. pR. 544 thI 554 pacAsa pada mULa, pU. papapa thI pa9 - Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6353 mamm E S