Book Title: Suyagadanga Suttam Part 01
Author(s): Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/600156/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAyagaDaMgamutte athamA bhAga Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||nnmo tyu Na samaNassa bhagavao mahaimahAvIravaddhamANasAmissa // paMcamagaNaharasirisuhammasAmivAyaNANugataM biiyamaMgaM suuygddNgsuttN| Nijutti-cuNNisamalaMkiyaM / // paDhamo suykkhNdho|| paDhamaM samayajjhayaNaM / paDhamo uddeso| ||AUM namaH siddhebhyH|| Namo arahatANaM / Namo siddhANaM / Namo AyariyAgaM / Namo uvajjhAyANaM / Namo loe sabbasAhUNaM / maMgalAdINi satthANi maMgalamajjhANi maMgalaavasANANi / maMgalaparimgahiA sissA avaggaihA-'vAya-dhAraNAsamatthA 1 arihaM vA0 mo0|| Jain Educati o nal www.ainelibrary.org. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 1 // oodoXXXXXXXX satthANa pAragA bhavaMti, tANi ya satthANi loge virAyaMti vitthAraM ca gacchaMti / tatthA''dimaMgaleNa sissA AraMbhappamiti NivvisAtA satthaM paDivajjiUNaM aviggheNa satthassa pAra gacchaMti, majjhamaMgaleNa tadeva satthaM parijitaM bhavati, avasANamaMgaleNa XsuyakkhaMdho sissa-pasissasaMtANe paDivAenti / IF Aha-AcAryAH ! maGgalakaraNAcchAstraM na maGgalamApadyate, atha ceha maGgalAtmakasyApi zAstrasyAnyanmaGgalamucyate atasta 1 samayajjhasyApyanyat tasyApyanyanmaGgalamAdeyamityato'navasthA, na cedanavasthA pratipadyate tato yathA maGgalamapi zAstramanyamaGgalazUnyatvAnna yaNaM maGgalaM tathA maGgalamapi anyamaGgalazUnyatvAdamaGgalamiti maGgalAbhAvaH, ucyate-yasya zAstrAdarthAntarabhUtaM maGgalaM taM pratyeSA paDhamuddeso kalpanA bhavet , iha tvasmAkaM zaustrameva maGgalam , yad maGgalamupAdIyate kimatrAmaGgalam ? kA vA'navasthA ? iti, nAyamasmatpakSaH; kintu yasyApi zAstrAdarthAntarabhUtaM maGgalaM tasyApi nAmaGgalaprasaGgo na cAnavasthA, kutaH ?, sva-parAnugrahakAritvAnmaGgalasya, pradIpavad lvnnaadivdvaa| Aha-maGgalatrayAntarAladvayaM na maGgalamApadyate'rthApattitaH, yadi vA iha sarvameva zAstraM maGgalamiti pratipadyate maGgalatrayagrahaNamanarthakam ?, ucyate-samastameva zAstraM tridhA vibhajyate, kuto'ntarAladvayaparikalpanaM yadamaGgalaM | bhavet ? / kathaM punaH sarvameva zAstraM maGgalam ? iti cet, ucyate-nirjarArthatvAt , tapovat / Aha-yadi svayameva zAstraM maGgalamityataH kimiha maGgalagrahaNaM kriyate !, ucyate-nanUktaM 'naiveha zAstrAdarthAntarabhUtaM maGgalamupAdIyate, kintu maGgalamidaM hastacihnamadhyavartyayaM samagro'pi cUrNigranthasandarbhazcarNikRtA vizeSAvazyakamahAbhASyasvopajJaTIkAto'kSaraza AhRto'sti // 2 zAstrameva maGgalAtmakatvAd maGgalamayamupAdIyate kimatrA]maGgalam ? kA vA'navasthA? iti iti vizeSAvazyakakhopajJaTIkAyAM pAThaH // 3degdvayamamaGgaladeg vikho0|| Jain Educati onal For Private Personal Use Only Mainelibrary.org Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Kod zAstramiti kevalamuccAryate' / Aha-taduccAraNaM kiMphalam ? yadi maGgalamiti ne sambadhyate kiM tadamaGgalaM bhavati ?, ucyateziSyamatimaGgalaparigrahArthaM tadabhidhAnam , iha ziSyaH kathaM zAstraM maGgalaimityevaM maGgalabuddhyA parigRhIyAt ? iti, yasmAdiha maGgalamapi maGgalabuddhyA parigRhyamANaM maGgalaM bhavati, sAdhuvat / Aha-tataH sarvamevedaM maGgalamityetAvadastu nArtho maGgalatraya| buddhiparigraheNa, ucyate-nanu tatrApi kAraNamuktam , yathaiva hi zAstraM maGgalamapi sad na maGgalabuddhiparigrahamantareNa maGgalaM bhavati, sAdhuvat , tathA maGgalatrayakAraNamapi avighnapAragamanAdi na maGgalatrayabuddhyA vinA sidhyatItyatastadabhidhAnamiti / magergatyarthasya alapratyayAntasya maGgalamiti rUpaM bhavati / mayate'nena hitamiti maGgalam , majhyate [adhigamyate] sAdhyata iti yAvat / athavA maGgaH-dharmaH, "lA AdAne" maGgaM lAtIti maGgalam , dharmopAdAnaheturityarthaH / athavA nipAtanAdiSTArthaprakRti-pratyayopAdAnAd maGgalam / iSTArthAzca prakRtayaH-"maki maNDane, man jJAne, madI harSe, medi moda-svapna-gatiSu, maha pUjAyAm" iti, evamAdInAmalapratyayAntAnAM maGgalamityetannipAtyate / mayate anena manyate vA'neneti maGgalamityAdi lakSaNazAstrAnuvRttyA yojanIyamiti / athavA mAM gAlayati bhavAditi maGgalam , saMsArAdapanayatItyarthaH / athavA zAstrasya mA galo bhUditi maGgalam , gala:-vinam / mA gAlo vA bhUditi maGgalam , galanaM gAlaH, nAza ityarthaH / samyagdarzanAdimArgalayanAdvA maGgalamityAdi nairuktA bhASanta iti / [vizeSA0 gA0 15 taH 24 paryantagAthAnAM svopajJaTIkA] 1na saMzabdyate kiM viskho0 // 2deglamityevaM pari viskho0 // 3degkaraNa pu0 sN0|| 4 manyate adhigamyate sAdhyate vikho0|| 5 madi moda-mada-svapna-gatiSu viskho / "madi stuti-moda-mada-vana-kAnti-gatiSu" iti pANinidhAtupAThe, mAdhavIyadhAtuvRttI |ca patra 42 // 6 zAkhyA'nuvA0 mo0 / zAstrIyayA'nu mu0|| 7 vighnaH vikho0|| Jain Educatio n al Mainelibrary.org Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 1samayajjha yaNaM paDhamuddeso // 2 // taM ca nAmAdi caturvidhaM pi jadhA Avassae [cUrNI bhAga 1 patra 5] tadhA parUvetavvaM jAva jANagasarIrabhaviyasarIravairittaM davvamaMgalaM dadhyakSata-suvarNa-siddhArthakAdi / bhAvamaMgalaM pi taheva // athavA bhAvamaMgalaM NijjuttikAreNaM ceva vutta * titthagare ya jiNavare suttagaire gaNadhare ya NamiUNaM / sUtakaDassa bhagavato NijRttiM kittayissAmi // 1 // iha tIrthakaraNAt tIrthakarA vakSyante / tatra "tU plavana-taraNayoH" ityasya tIrthamiti / taM ca nAmAdi caturvidham / tattha davvatitthaM mAgahAdi, ahavA sariAdINaM jo avagAso samo NirapAyo ya / tijati jaM teNa tahiM vA tarijai ti titthaM / evaM davvatitthe pasiddhe taritA taraNaM tariyavvaM ca pasiddhANi ceva / tattha tArao puriso, taraNaM bAhoDuvAdi, tariyavvaM NadI samuddo vaa| taM ca dehAditaritavvatAraNato dAhovasamaNato taNhAchedaNao bajjhamalapavAhaNato aNegaMtiyaM aNacaMtiyaM phalato ya, svayaM ca dravyAtmakatvAd dravyatIrthamucyate / api cadAhovasamaM tahAe chedaNaM malapavAhaNaM ceva / tisa atthesu NiyuttaM tamhA taM davvato titthaM // 1 // [Ava. ni. gA0 1066 patra 194-1] bhAvatitthaM cauvaNNo saMgho / jato sutte bhaNiyaM-"titthaM bhaMte ! titthaM ? titthakare titthaM ?, gotamA! arahA tAva NiyamA titthaMkare, titthaM puNa cAuvvaNNAiNNo saMgho / " [bhaga za0 20 u0 8 sU0 681 patra 792-2] / tammi ya 1-2 kare khaM 1 khaM 2 pu 2 // 3 suttagaDassa khaM 1 / sUyagaDassa pu 2 // // 2 // Jain Education S ainelibrary.org. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pasiddhe taritA taraNaM tariyavvaM ca pasiddhANi ceva / tattha taritA sAdhU, taraNaM sammaiMsaNa-NANa-carittANi, taritavvaM bhvsmuddo| all jato NANAdibhAvato micchatta-'NNANA-'viratibhavabhAvehito tArayati teNa bhAvatitthaM ti / adhavA kodha-lobha-kammarayadAha-taNhAcheda-kammamalAvaNayaNamegaMtiamacaMtiyaM ca teNa kajjati tti ato bhAvatitthaM / api ca kohammi u Niggahite atulovasamo bhave maNUsANaM / lobhammi u Niggahite taNhAvocchedaNaM hoti // 1 // aTThaviho kammarao bahuehiM bhavehiM saMcito jamhA / tava-saMjameNa dhovvati tamhA taM bhAvato titthaM // 2 // adhavAdasaNa-NANa-carittehiM NiuttaM jiNavarehiM savvehiM / tihi atthehiM NiuttaM tamhA taM bhAvato titthaM // 3 // [Ava0ni0 gA0 1067-69 panna 498-2] taM bhAvatitthaM jehi kataM te titthakare / titthakaragrahaNena atItA-'NAgata-baTTamANA savvatitthakarA gahitA / jiNe tti davvajiNA bhAvajiNA ya / vyajiNA jeNa jaM davyaM jitaM, yathA jitamanenauSadhamiti, saGgrAme vA zatrujayAd dravyajinA bhavanti / bhAvajiNA jehiM kodha-mANa-mAyA-lobhA jitA / jiNagahaNeNa uvasAmaga-vedaga-sajogijiNA tiNNi vi gahitA / tadaNaMtaraM | jehiM ] suttaM suttakataM te gaNadharA ekkArasa vi / cAhaNeNa sesagaNadharavaMso vi / sUtakaDassa tti uvariM bhaNihiti / attha-jasa-dhamma-lacchI-payatta-vibhavANa chaNhametesiM / bhaga iti saNNA so jassa atthi so bhaNNatI bhagavaM // 1 // 1Na vozcati cUsapra0 / lipidoSavikRto'yaM pAThaH // 2 maga-khavaga-sajoM mu0|| 3 suttaM suttaM kataM cUsapra0 // For Private Personal Use Only . Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM suyakkhaMdho // 3 // 1samayajjha. yaNaM paDhamuddeso ato sUtakaDassa bhagavato NijjuttiM ti nizcayena-Adhikyena sArthAdito vA yuktA niyuktAH, samyagavasthitAH zrutAbhidheyavizeSA jIvAdayaH / tathAhi-sUtre ta eva niyuktAH, yat punaH racanayopanibaddhAsteneyaM niryuktAnAM yuktiH niyuktayuktiH, yuktazabdalopAd niyuktiH / Aha-yadi sUtra eva niryuktAH samyagavasthAnAt sukhabodhA eva te arthAH kimiha te'rthA niryuktAH ?, ucyate-niryuktA api santaH sUtre'rthAH niyuktyA punaravyAkhyAnAnna sarve'vabudhyante, ato Niti kitta yissAmi pruuvessaami|| 1 // adhavA bhAvamaMgalaM gaMdI / sA vi NAmAdi caturvidhA / davve sNkhbaarsgtuursNghaato| bhASaNaMdI paMcavidhaM NANaM / "NAdasaNissa NANa" [ utta0 a0 28 gA0 30] miti kAUgaM dasaNamavi tadantargataM ceva, dasaNapunvagaM ca carittamavi gahitaM / NadiM vaNNeUNaM sutaNANeNa adhigaaro| uktaM caetthaM puNa adhikAro sutaNANeNaM jato suteNaM tu / sesANamappaNo vi ya aNuoga padIva diDhato // 1 // [Ava0ni0 gA.79 patra 501 jato ya sutaNANassa uddeso samuddeso aNuNNA aNuyogo ya pavattati, tattha vi uddesa-samuddesa-aNugNAto gatAto, iha tu aNuyogeNa ahiyAro / so caturvidho / taM jadhA-caraNakaraNANuyogo 1 dhammANu0 2 gaNitANu0 3 davvANuyogo 4 / tattha kAliyasuyaM caraNakaraNANuyogo 1 isibhAsiottarajjhayaNANi dhammANuyogo 2 mUrapaNNattAdi gaNitANuyogo 3 didvivAto davvANujogo tti 4 / adhavA duvidho aNuyogo-pudhattANuyogo apudhattANuyogo ya / pudhattANuyogo jattha ete cattAri 1 sUtrata eva pu0 vinA // Jain Educat i onal Nainelibrary.org Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNuyogA pihappihaM vakkhANijaMti / apuhattANujogo puNa jaM ekkakaM suttaM etehiM catuhiM vi aNuyogehiM sattahi ya NayasatehiM vakkhANijjati / keciraM puNa kAlaM apudhattaM Asi ?, ucyatejAvaMti ajavairA apudhattaM kAliyANuyogassa / teNA''reNa pudhattaM kAliyasuta didvivAte ya // 1 // [Ava0ni0 gA0 763 patra 285-2] keNa puNa pudhattaM kataM ?, ucyatedeviMdavaMditehiM mahANubhAgehiM rakkhitajehiM / jugamAsajja vibhatto aNuyogo to kato catudhA // 1 // [Ava0ni0 gA0 774 patra 296-1] ajarakkhitauTThANa-pAriyANiyaM parikadheUNa pUsamittatiyaM vijhaM ca viseseUNaM jahA ya puttI katA tadhA bhANiUNa iha caraNANuyogeNa adhikAro / so puNa imehiM dArehiM aNugaMtavyo / taM jadhA Nikkheve 1 gaTTha 2 Nirutta 3 vidhi 4 pabattI 5 ya keNa vA 6 kassa 7 / taddAra 8 bheda 9 lakkhaNa 10 tadarihaparisA 11 ya suttattho 12 // 1 // [kalpabhASye gA0 649 patra 46] 1 AryarakSitasthavirANAM puSyamitratrikasya vindhyasya ca caritaM AvazyakacUrNi bhAga 1 patra 401, Ava0 hAri0 vRtti patra 300 madhye draSTavyam // 2 durbalikApuSyamitraH ghRtapuSyamitraH vastrapuSyamitrazcetinAmAnastrayaH sthavirAH puSyamitratrikatvena khyAti prAptAH // Jain Educati o nal Ayainelibrary.org Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMyo NinjuttisuNNijayaM sUyagaDaMga sut |1 samaya yaNa paDhamuddeso // 4 // tattha Nikkhevo NAso NAmAdi / egadviyANi saka-puraMdaravat , tANi puNa suttegaTThiyANi atthegaTThitANi ya / NicchitamuttaM NirutaM, NinvayaNaM vA NiruttaM, taM puNa atthaNiruttaM suttaNiruttaM c| vidhI kAe vidhIe suNetavvaM / pavattI kadhaM aNuyogo pavattati ? / kevaMvidheNa AcAryeNa attho vattavyo? / etANi dArANi jadhA AyAre kappe [bhASya gA0 149 taH 805] vA parUvitANi tadhA parUvetavvANi / jAva evaMvigheNa AyarieNa kassa attho vattavvo? tti, ucyate-savvasseva sutaNANassa, vitthareNa puNa suttakaDassa, jeNettha parasamayadiTThIo parUvijaMti / kassa tti vattavve jati sUtakaDassA aNuyogo sUtakaDaM NaM kiM aMga aMgAI ? sutakkhandho sutakkhandhA ? ajjhayaNaM ajjhayaNA ? uddeso uddesA?, ucyate-sUyagaDaM NaM aMgaM No aMgAI, No suyakkhaMdho suyakkhaMdhA, No ajjhayaNaM ajjhayaNA, jo uddeso uddesA, tamhA suttaM NikkhivissAmi, kaDaM NikkhivissAmi, sutaM NikkhivissAmi, khadhaM NikkhivissAmi, ajjhayaNaM NikkhivissAmi, uddesaM NikkhivissAmi // * suttakaDaM aMgANaM 'bitiyaM tassa ya imANi NAmANi / sUtakaDaM suttakaDaM tUMyagaDaM ceva goNNAI // 2 // suapurusassa bArasaMgANi mUlatthANIyANi / sesasutakkhaMdhA uvaMgANi, kalAcyaGguSThAdivat / tesiM bArasahaM aMgANaM etaM bitiyaM aMgaM / NAmANi egaTThiyANi indra-zakra-purandaravat / taM jadhA-sUtakaDaM ti vA suttakarDa ti vA sUyakaDaM ti vA / XOXOXOXOXOXOXAX // 4 // 1sUyagaDaM khaM 1 khaM 2 pu 2 // 2bIyaM khaM 1 // 3sUyagaDaM suttagaDaM sUyagaDaM khaM 1 kha 2 pu 2 // 4sUyAgaDaM iti vAcye sUyagaDaM iti haskhatA bandhAnulomyAt , "nIyA lovamabhUyA ya ANiyA diih-biNdu-dunbhaavaa|" ityAdivacanAt , tathA ca na paryAyaikyam // 5guNNANi khaM 1 // Jain Educale relational min.jainelibrary.org. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BXCXBXCX NAmaM puNa duvidhaM goNaM itaraM ca / guNebhyo jAyaM gauNam, jadhA tavatIti tavaNo, jalatIti jalaNo evamAdi, tatthetANi gaNimANi goNNAtiM / tattha sUtakaDaM - " pUG prANiprasave" so pasavo duvidho--davve bhAve ya, dravyapasavo strIgarbhaprasavavat, bhAvaprasavo gaNadharebhya idaM prasUtam, adhavA "atthaM bhAsati arahA0" [ Ava0 ni0 gA0 92 patra 68- 2 ] tataH sUtraM prasavati / suttakaDanti yathA - gRhavAstusUtravat tadanusAreNa kuDyaM kriyate, kaTuM vA suttANusAreNa karavattijjatti, bhAvasUtreNa tu sUtrAnusAreNa nirvANapathaM gamyate / sUtakaDaM NAmAdi caturvidham, vairittA davvasUyaNA jadhA loe sUyaga-laga-varUvagA, lohasUyagAdI vA davvasUyagA / bhAve imaM caiva khayovasamie bhAve sasamaya parasamayasUyaNAmettaM // 2 // adhavA suttaM NAmAdi caturvidham / tattha davtrasutte imA NijjuttiaddhagAthA * davvaM tu poMDegAdI bhAve suttamaha sUyagaM NANaM / I duvvasutaM aMDajaM 1 poMDajaM 2 kIDajaM 3 vAgajaM 4 vAlajaM 5 / se kiM taM aMDajaM ? haMsagabbhAdi 1 poMDajaM kappAsAdI 2 kIDajaM kosiyAdi 3 vAgajaM saNa-ayasimAtI 4 bAlajaM hi (Ni) yAdi 5 / bhAve imaM caiva bhavati / sUyagaM NANaM, NANaM NANeNa ceva sUijjai / adhavA imeNa NANeNaM NANANi ya aNNANANi ya sUijjaMti, taM puNa jadhA - "bujjhijja tiuTTijja" [ sU0 gA0 1] ti // taM sUtraM caturvidham * saNNA saMgaha "vitte jAtiNibaddhe ya katthAdi // 3 // 1 puMDagAI khaM 1 | boMDayAdI pu 2 // 2 suttamiha khaM 1 khaM 2 2 0 / / 3 uTTiyAdi mu0 // kacchAdi cUsapra0 // Jain Educatiocational vittI jAtiNibaMdhe ya jainelibrary.org Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso XXXX8XOXOXOXOXOXOXOXOXE tattha saNNAsuttaM tividhaM-sasamae parasamae ubhaye tti / sasamae tAva-vigitI' paDha miyA, "je chee sAgAriyaM Na se seve" [AcA0 zru0 a0 5 u0 1 sU01] "savAmagaMdhaM pariNNAya NirAmagaMdho privve|" [mAcA0 zru0 10 2 u0 5 sU0 2] evamAdINi / parasamae yathA-pudgalo saMskArAH kSetrajJaH sattA / ubhaye-jaM sasamae parasamae ya saMbhavati / saGgrahasUtramapi yathA-dravyamityAkArite sarvadravyANi saGgrahItAni, tadyathA--jIvA-'jIvadravyANIti, jIva tti saMsAratthA asaMsAratthA ya savve saMgahitA, ajIva tti savve dhmmtthikaayaadyo| vitte jAtiNibaddhaM suttaM jAva vRttabaddhaM silogAdibaddhaM vA / taM cauvvidhaM, taM jadhA-AdyaM padyaM kathyaM geyam / gadyaM cUrNigranthaH brahmacaryAdi [vA] / padyaM gAMdhAsolasagAdi / kathanIyaM kathyam , jadhA uttarajjhayaNANi isibhAsitANi NAyANi yogeyaM NAma yad gIyate sarasaMcAreNa, jadhA kAvilijje / "adhuve asAsayammI saMsArammi dukkhpuraae|" [utta0 ma08 gA..] // 3 // evaM suyaM gataM bhavati / idANiM bitiyaM payaM kaDe tti / tattha gAdhA karaNaM ca kArago yA karDa ca tiNhaM pi chakka Nikkhevo / dabve khette kAle bhAveNa u kArago jIvo // 4 // // 5 // 1 vigatI vA0 mo0|| 2 vittijA cuuspr.|| 3 AcArAGgaprathamazrutaskandhaH, uttarAdhyayanasUtrasatkaM SoDazaM brahmacaryasamAdhisthAnAkhyamadhyayanapUrvArdha vA // 4 sUtrakRtAGgasUtraprathamazrutaskandhAdItyarthaH // 5vA khaM 1 // Jain Educa t ional TOONainelibrary.org Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXX CXCX karaNaM ca kArago yA kaDaM ca0 gAdhA / tatra kaTa ityAkArite karttA karaNaM kAryamityetat tritayamapi gRhyate / tattha kArago kaDaM ca acchaMtu, keraNaM tAva bhaNAmi / taM karaNaM NAmAdi chavvidhaM / NAmakaraNaM jassa karaNamiti NAmaM, adhavA NAma NAmato vA jaM karaNaM taM NAmakaraNaM bhaNNati / ThavaNAkaraNaM karaNaNAsAdiakkhaNikkhevo, jo vA jassa karaNassa AkAraviseso ti / davvassa davveNa vA davvammi vA jaM karaNaM taM davtrakaraNaM ti / taM duvihaM-- Agamao ya NoAgamao ya / Agamao jANae aNuvautte / goAgamao jANagasarIrabhaviyasarIravatirittaM duvidhaM -- saNNAkaraNaM nosaNNAkaraNaM ca / tattha saNNAkaraNaM aNegavidhaM, jammi jammi davve karaNasaNNA bhavati taM saNNAkaraNaM, taM jadhA -- kaDakaraNaM addhAkaraNaM pelukaraNAdi / saNNA NAmameva tava matI hojja taM Na bhavati, jamhA NAmaM jaM vatthuNo'bhidhANaM ti, jaM vA tadatthavigale NAmaM kIrati, yathA bhRtakasya indra iti NAmaM, davvalakkhaNaM tu drevati dryate vA dravyam, dravati - svaparyAyAn prApnoti kSarati cetyarthaH, drUyategamyate taistaiH paryAyavizeSaiH / adhavA gacchati tA~stAn paryAyavizeSAniti dravyam / pelaikaraNAdIti puNaNa tadatyavihUNaM, Na sahametaM ti bhaNitaM hoti / Aha jai Na tadatthavihINaM to kiM davvakaraNaM ? jato teNa / davvaM kIrati saNNAkaraNaM ti ya karaNarUDhIto // 1 // [ vizeSA0 gA0 3306 ] 1 atra vyAvarNyamAnakara NakharUpAtibahusamAnaM karaNakharUpavyAkhyAnaM AvazyakasUtracUrNI bhAga 1 patra 595 taH 601 madhye tathA uttarAdhyayanasUtracUrNI patra 103 taH 108 madhye draSTavyam // 2 dravate pu0 saM0 // 3 " pelukaraNAdi lATaviSaye rUtaprANikA, mahArASTraviSaye saiva pelurityucyate " vikho0 // Jain Educatio National xoxoxoxoxoxoxoxoxoxXOXOX ainelibrary.org Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamI suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM rAyagaDaMga suttaM Aha-jati tadatthavirahitaM Na bhavati to kiM davvakaraNaM bhaNNati ? bhAvakaraNameva bhavatu, ucyate-jato teNa davvaM | kIrati, jahA peluo NANiyAotAo kIraMti, evamAdi saNNAkaraNaM ti ya karaNarUDhIto // 4 // idANiM NosaNNAkaraNaM, tattha NijjuttigAdhA * davve paoga bIsasa payogasA mUla uttare ceva / uttarakaraNaM vaMjaNa aMtyo u uvakkharo savvo // 5 // NosaNNAdavvakaraNaM duvidhaM--payogakaraNaM vissasAkaraNaM c| payogakaraNaM duvidha-jIvapayogakaraNaM ajIvapayogakaraNaM c| hoti payogo jIvavvAvAro teNa jaM viNimmANaM / sajIvamajIvaM vA payogakaraNaM tayaM bahuhA // 1 // 1samayajjha yaNaM paDhamuddeso tattha jIvappayogakaraNaM duvidhaM-mUlappayogakaraNaM uttarappayogakaraNaM ca / mUle karaNaM mUlakaraNaM, AdyamityarthaH / uttarao karaNaM uttarakaraNaM, saMskaraNAdityarthaH / adhavA uttarakaraNassa attho NijjuttigAdhAcatutthapAdeNa bhaNNati-attho u uvakkharo savvo, uvakArItyarthaH, yena vA kRtena tad mUlakaraNaM abhivyajyate, uvakArasamartha bhavatItyarthaH, yathA hasta iti kalAci-aGgulatalopatalasamudayaH, tasya ukkhevaNAdi uttarakaraNaM, adhavA saMDAsayaM kareti murddhi vA / adhavA sarvA eva zarIragarbhatA mUlakaraNam , uttarakaraNaM tu caGkramaNAdi // 5 // athavA 1 attho taduvakkharo kha 1 // 2 aGguSThataloM pu* vinA // Jain Educa t ional Let ainelibrary.org Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlakaraNaM sarIrANi paMca tisu kaNNa-khaMdhamAdIyaM / daviMdiyANi pariNAmiyANi visa-osadhAdIhiM // 6 // mUlakaraNaM sarIrANi paMca0 gAdhA / orAliyAdINi paMca sarIrANi mUlakaraNaM / uttarakaraNaM jaM NiSphaNNAto | Nipphajjati / taM ca etesiM ceva orAliya-veuvviyA-''hArayANaM tiNhaM uttarakaraNaM, sesANaM Natthi / orAliyAdINaM tiNhaM mUlakaraNaM aTuMgANi, aMgovaMgANi uvaMgANi ya uttarakaraNaM / tANi ya taM jadhA sIsaM uro ya udaraM paTTI bAhA ya do ya uuruuo| ete aTuMgA khalu sesANi bhave urvagANi // 1 // hoti ubaMgA aMguli kaNNA NAsA ya paiMjaNaNaM ceva / Naha kesa daMta maMsU aMgovaMgevamAdINi // 2 // adhavA orAliyassevegassa imaM uttarakaraNaM-daMtarAgo kaNNavaddhaNaM Naha-kesarAgo khadhaM vAyAmAdIhiM pINitaM kareti, etaM | orAliyassa / veuvvie uttarakaraNaM uttaraveubviyaM rUvaM viuvvti|aadhaare Natthi etANi, imaM vA-AhAragassa gmnnaadiinni| adhavA paMceMdiyANi (davidiyANi) soiMdiyAdINi mUlakaraNaM, soiMdiyaM kalaMbugApupphasaMThitaM evaM mUlakaraNaM, uttarakaraNaM tu kaNNaveha-vAlAIkaraNAdi / athavA yadupahatasyopakaraNasya tadupakAritvAd ya upakramaH kriyate viseNa osadheNa vA / evaM sesANaM pi| yAvantIndriyANi santANi zobhAnimittaM arthopalabdhinimittaM vA uttaraguNato nivartayati / zobhA varNa-skandhAdi, arthopa 1vivihosahAIsu kha 1 // 2 iyaM gAthA aMgovaMgAI sesAI iti caturthacaraNapAThabhedena uttarAdhyayananiryuktau 152 tamI 189 tamI ca vartate // 3"hoti uvaMgA kaNNA NAsa'cchI hattha jaMgha pAyA ya / Naha kesa maMsa aMguli oTThA khalu aNguvNgaaii||" utta0 pAi0 patra 2sUyagaDa II 143-2 // 4 payayaNaM cuuspr0|| 5 AhArake ityarthaH // 6 satAni zobhA pu0 sN0|| Jain Education c lonal For Private Personal Use Only . Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM ko labdhistu bAdhirya-timira-prasuptayAdInAmupakramataH punaH svasthakaraNam / athavA dagvindiyANi pariNAmiyANi viseNa agadeNa vA varNa-upayogaghAtAya bhavanti, athavA visameva vidhiNA upajujjamANaM rasAyaNIbhavati / auSadhaprAmAzca ye zarIropakAriNaH suyakhaMdho pathyabhojanakriyAvizeSAH sarva eva vA''hAraH, athavA svarabheda-varNabhedakaraNAni // 6 // idAnIM etesiM ceva paMcaNhaM sarIrANaM tividhaM karaNaM bhavati / taM jadhA-saMghAyaNAkaraNaM parisADaNAkaraNaM saMghAyapari 1 samayajjhasADaNAkaraNaM / teyA-kammANaM saMghAtaNavajaM duvidhaM krnnN| etANi tiNNi vi karaNANi kAlato maggijaMti-tatthorAliyasaMghAta- PAL yaNaM karaNaM egasamayiyaM jaM paDhamasamayovavaNNagassa, jadhA telle ogAhimao chUDho tappaDhamatAe Adiyati, sesasamaesu sihaM paDhamuddeso giNhai vi muMcai vi, evaM jIvo vi uvavajaMto paDhame samae egaMtaso gehati orAliyasarIrapAumgANi davvANi, Na puNa kiMci vi muyati / parisADaNA vi samao ceva, so maraNakAlasamae egaMtaso ceva muMcati / majjhime kAle kiMci geNhati kiMci muMcati, so jahaNNeNaM khuDDAgabhavamgahaNaM tisamayUNaM, ukkoseNaM tiNNi palitovamANi samayUNANi / kiha puNa khuTTAgabhavamgahaNaM tisamayUNaM bhavati ?, ucyate do viggahammi samayA samayo saMghAtaNAe tehUNaM / khuDDAgabhavamgahaNaM savvajahaNNo ThitIkAlo // 1 // ukkoso samayUNo jo so saMghAtaNAsamayahINo / kiha Na dusamayavihINo sADaNasamae'vaNItammi? // 2 // bhaNNati bhavacarimammi vi samae saMghAya-sADaNA ceva / parabhavapaDhame sADaNamato tadUNo Na kAlo tti // 3 // 1degSaNA ThitI kAlo pu0 sN0|| Jain Educatiladona Dinelibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jadi parapaDhame sADo Nivviggahato ya tammi saMghAto / NaNu savvasADa-saMghAtaNAo saMmae viruddhaao||4|| ucyatejamhA vigacchamANaM vigataM uppajamANamuppaNNaM / to parabhavAdisamae mokkhA-''dANANa Na virodho // 5 // cutisamae Nehabhavo iha dehavimokkhato jahA'tIte / jai Na parabhavo vi tahiM to so ko hou sNsaarii?|| 6 // NaNu jadha vimAhakAle dehAbhAve vi parabhavaggaNaM / taha dehAbhAvammi vi hojehabhavo vi ko doso ? // 7 // ja ciya viggahakAle dehAbhAve vi to parabhavo so| cutisamae u Na deho Na viggaho jai sa ko dhotu // 8 // idANiM aMtaraMsaMghAtaMtarakAlo jahaNNao khuDDayaM tisamayUNaM / do vigahammi samayA tatio saMghAtaNAsamayo // 9 // tehaNaM khuDubhavaM dharituM parabhavamaviggaheNeva / gaMtUNa paDhamasamae saMghAtayato sa viNNeyo // 10 // ukkoso tettIsaM samayAhiyapuvvakoDiahiyAI / so sAgarovamAiM aviggaheNedha saMghAtaM // 11 // kAUNa punakoDiM dhariuM suraje?mAyugaM tatto / bhottUNa ihaM tatie samae saMghAtayaMtassa / / 12 // [vizeSA0 gA0 3318-29] 1 samayaM uttacU0 // 2jaha viha vigga vA0 mo0 // 3 bhotu mu0 / botu cUsapra0 / 'dhotu' bhavatu ityarthaH, hotu ityatra hasya ghavidhAnAd ruupnisspttiH|| Jain Education commational Jainelibrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho |1 samayajjha yaNaM // 8 // | paDhamuddeso idANiM veubviyassaveubviyasaMghAyo samao so puNa viuvvaNAdIe / orAliyANamadhavA devAdINA''digahaNammi // 1 // ukkoso samayadurga jo samayaviuvvio mato bitie / samae suresu vaccati Nivviggahato ya taM tassa // 2 // ubhayaM jahaNNa samayo so puNa dusamayaviuvviyamatassa / paramatarAI saMghAtasamayahINAI tettIsaM // 3 // [vizeSA0 gA0 3333-35] veubviyaparisADaNakAlo vi samaya eva / idANiM aMtaraM--veubviyasarIrasaMghAtaMtaraM jahaNNeNaM egasamayaM, so paDhamasamayaviuvviyamayassa viggaheNa tatie samae veuvviesu devesu saMghAteMtassa bhavati, adhavA tatiyasamayaveuvviyamatassa aviggaNaM devesu [saMghAteMtassa] | saMghAta-parisADaNaMtaraM jahaNNeNaM samaya eva, so puNa ciraviuvvitamatassa devesu avigaheNaM saMghAteMtassa bhavati / sADassa aMtaraM japaNeNaM aMtomuhuttaM / tiNha vi etasiM aMtaraM ukkoseNaM aNaMtakAlaM vaNassatikAlo / idANiM AhAragassaAhAre saMghAto parisAGaga ya samavaM samaM hoti / ubhayaM jahaNNamukkosayaM ca aMtomuhuttassa // 1 // baMdhaNa-sADubhayANaM jahaNNamaMtomuhuttamaMtaraNaM / ukkoseNa avarlDa poggalapariyaTTa desUNaM // 2 // // 8 // 1deghato tayaM tassa viA0 / 'hatoya jaM tassa uttcuu0|| 2 sADo ya Ava* bhASye // Jain Educati o nal establikinelibrary.org Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teyA-kammANaM puNa saMtANANAdito Na saMghAto / bhavvANa hoja sADo selesIcarimasamayammi // 3 // ubhayaM aNAdiNihaNaM saMtaM bhavvANa hoja kesiMca / aMtaramaNAdibhAvAdacantaviogato siM // 4 // [bhAva0 bhASye. gA0 170-173 patra 461-62 vizeSA0 gA0 3339-40] // 6 // jIvamUlaprayogakaraNaM gataM / idANiM jIvauttarappayogakaraNaM / tattha gAdhA * saMghAtaNA ya parisADaNA ya mIse tava pddiseho| paDa saMkha sagaDa thUNAuDDa-tiricchANa karaNaM tu // 7 // tattha saMghAyaNAkaraNaM jadhA paDo taMtusaMghAteNa Nivvattijjati / parisADaNAkaraNaM jadhA saMkhagaM parisADaNAe Nivvatti| jati / saMghAtaparisADaNAkaraNaM jadhA sagaDaM saMghAtaNAe paDisADaNAe ya Nivvattijjati / Neva saMghAto va parisADo jadhA| thUNA uDDA tiricchA kIrati // 7 // jIvauttarakaraNaM gataM / jIvapayogakaraNaM sammattaM / idANimajIvappayogakaraNaMjaM jaM NijjIvANaM kIrati jIvappayogato taM taM / vaNNAti rUvakammAdi vA vi tamajIvakaraNaM ti // 1 // [vizeSA0 gA0 3342] vaNNakaraNAdi jahA vatthANaM kusuMbharAgAdi kajaMti / rUvakammAti va tti kaTThakammAdirUvA kajaMti / ajIvappayogakaraNaM gataM / payogakaraNaM parisamAptam / idANiM vissasAkaraNaM-visraseti ko'rthaH ?, vi-viparyaye anyathAbhAva ityarthaH, athavA "su gatau" vividhA gatibinasA / ettha NijuttigAthA 1saMghAyaNe ya parisADaNe ya kha 1 // 2degcchAdikaraNaM ca rkha 1 kha 2 pu 2 vR0|| Jain Educatio n al rainelibrary.org Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1 samayajjha yaNaM // 9 // * 'khaMghesu a dupadesAdiesu abmesu vijamAtIsu / Ni phAvagANi davvANi jANi taM vIsasAkaraNaM // 8 // taM vissasAkaraNaM duvidhaM-sAdIyaM aNAdIyaM ca / aNAdIyaM jadhA dhammA-'dhammA-''gAsANaM aNNoNNasamAhANaM ti| NaNu karaNamaNAdIyaM ca viruddhaM bhaNNatI Na doso'yaM / aNNoNNasamAdhANaM jamidhaM karaNaM Na NivattI // 1 // [vizeSA0 gA0 3309] adhavA parapaJcayAdupacAramAtraM karaNam , yathA--gRhamAkAzIkRtam , utpannamAkAzaM vinaSTaM gRham , gRhe utpanne vinaSTamAkAzam / idANiM sAdIyaM vissasAkaraNaM, taM duvidhaM-cakkhuphAsiyaM acakkhuphAsiyaM ca / jaM cakkhusA dIsati taM cakkhuphAsiyaM, taM0-abbhA abbharukkhA evamAdi / cakkhusA jaMNa dIsati taM acakkhuphAsiyaM, jadhA dupadesiyANaM paramANupoggalANaM evamAdINaM jaM saMghAteNaM bhedeNaM vA karaNaM uppajjati taM Na dIsati chaumattheNaM ti teNa acakkhuphAsiyaM / bAdarapariNatassa aNaMta padesiyassa cakkhuphAsiyaM bhavati / tesiM dasavidho pariNAmo, taM jadhA baMdhaNa 1 gati 2 saMThANe 3 bhede 4 gaMdha 5 rasa 6 vaNNa 7 phAse ya 8 / agurualahupariNAme 9 dasame vi ya sahapariNAme 10 // 1 // paDhamuddeso // 9 // 1 gAtheyaM uttarAdhyayananiryuktau 187 tamI patra 196-2 // 2 abmesu abbharukkhesu uttani / abmesu vijjumAtIsu iti pAThamedo'pi utta0 pAiyavRttau nirdiSTo'sti // 3 niSphaNNagANi khaM 1 khaM 2 pu 2 uttani0 / / Jain Educati o nal For Private Personal Use Only mimjainelibrary.org Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhaNapariNAme duvidhe paNNatte--NiddhabaMdhaNapariNAme ya lukkhabaMdhaNapariNAme ya / niddhassa niddheNa duAhieNaM lukkhassa lukkheNa duAhieNaM / Niddhassa lukkheNa uveti baMdho jadhaNNavajjo visamo samo vA // 1 // samaNiddhatAe baMdho Na hoti samalukkhatAe vi Na hoi / vemAyaNiddha-lukkhattaNeNa baMdho tu khaMdhANaM 1 // 2 // [prajJA0 pada 13 sU0 185 patra 288] gatipariNAmo tiviho ukkosa jahaNNa majjhimo ceva / logaMtA logaMtaM gamaNaM egeNa samaeNaM // 3 // tadha ya padesi padesA jahaNNa samaeNa hoti saMkaMtI / ajahaNNamaNukoso teNa paraM khetta kAle ya // 4 // emeva ya gaMdhANaM (khaMdhANaM ) gatipariNAmo jahaNNamukkoso / kAlo jahaNNa tullo ukkoseNaM asaMkhejo // 5 // samayAdI saMkhejo kAlo ukkosaeNa u asNkho| paramANU-khaMdhANa ya ThitIya evaM parINAmo 2 // 6 // parimaMDale 1 ya baTTe 2 se 3 cauraMsa 4 Ayate 5 ceva / saMThANe pariNAmo saha'NitthattheNa 6 cha bhedA // 7 // payara-ghaNA sabbesI seDhI sUdI ya aaytviseso| savvete [khalu] duvihA padesa ukkosaga-jahaNNA // 8 // mANu parimaMDalassa u savvesi jahaNNamoya-jummagamA / ukkosa jahaNaM puNa padesaogAhaNakameNaM // 9 // 1 etad bandhakharUpaM kiJcit samAnarUpeNa kiJciJca rUpAntareNa vyAvarNitaM uttarAdhyayanacUrNau vartate, patra 17-18 // 2kAlo pu0|| 3 mAnu pari pu0 sN0|| Jain Educati onal For Private Personal Use Only stainelibrary.org Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMgho sut // 10 // 1 samayamA yaNaM paDhamuddeso paMtapadesukosaM taha ya masaMkhappadesamogADhaM / vIsA cattAlIsA parimaMDale do jahaNNagamA // 10 // paMcaga bArasagaM khalu satta ya battIsagaM ca vaTTammi / tiya chakkA paNatIsA cattAri ya hohi (hoti) taMsammi // 11 // Nava ceva tahA cauro sattAvIsA ya aTTha cauraMse / tiga duga paNNara chakkaM paNayAlA bAra carimassa // 12 // eso saMThANagamo paesaogodhaNApaDiTThio / dugamAdIsaMyoge havati aNitthatthasaMThANaM 3 // 13 // bhedassa tu pariNAmo saMghAta-viyoyaNeNa davvANaM / saMghAteNaM baMdho hodi viyogeNa bhedo tti // 14 // bhedeNa suhama khaMdho saMghAteNaM ca bAdaro khaMdho / suhamapariNAmamIsakameNa bhedeNa paramANU // 15 // adha bAdaro u khaMdho cakkhuddese ya aMtagapadeso / saMghAta-bheda-mIsaga paDa-saMkhaya-sagaDaovammA // 16 // khaMDaga payaraga cuNNiya aNutaDi ukAriyA ya tadha ceva / bhedapariNAmo paMcadha NAyavvo savvakhaMdhANaM // 17 // khaMDehiM khaMDabhedaM patarasabhedaM jadha'bbhapaDalassa / cuNNaM cuNNiyabhedaM aNutaDitaM vaMsasakalaM taM (v)|| 18 // buMdasi sayArohe bhede ukkAriyAe ukkAraM / vIsasa payoga mIsaga saMghAta viyoga vividhagamo 4 // 19 // 'jati kAlagamegaguNaM sukilayaM pi ya haveja bahuyaguNaM / pariNAmijati kAlaM sukeNa guNAdhiyaguNeNa // 20 // jati sukkilamegaguNaM kAlagadavvaM tu bahuguNaM jati ya / pariNAmijati sukaM kAleNa guNAhiyaguNeNaM // 21 // 1makAro'tra ubhayatra alAkSaNikaH, asaJjayapradezAvagADhamityarthaH // 2 ogAdhaNA avagAhanA ityarthaH // 3 anitvaMsthasaMsthAnam // 4 payarameyaM vR0|| 5vaMsavakkaliyaM vR0|| 6duMdummi samArohe vR0 / 'duMdummi' zuSkataDAge iti sAgarAnandAH / "buMdasi' iti kASThaghaTano bundaH" iti sUtrakRtAGga vi0p0|| 7 ita Arabhya gAthApaJcakaM uttarAdhyayanacUrNAvapi vartate patra 18 // FoXXXXXXXXXXX // 10 // Jain Educati onal umrainelibrary.org Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatinational jati sukaM egaguNaM kAlayadavvaM pi egaguNameva / kAvoyaM pariNAmaM tullaguNaM teNa saMbhavati // 22 // evaM paMca vi vaNNA saMjoeNaM tu vaNNa pariNAme / egattIsaM bhaMgA savve vi ya vaNNapariNAme 5 // 23 // emeva ya pariNAmo gaMdhANa rasANa tatha ya phAsANaM / saMThANANa ya bhaNio saMjoeNaM bahuvikappo 6-7-8 // 24 // agarulahupariNAmo paramANUdArabbha jAva asaMkhejjapadesiyA khaMdhA / suhumapariNayA vi khaMdhA agarulahugA ceva 9 / tata vitate ghaNa susire bhAsAe maMda-ghora missA ya / sadassa vi pariNAmA evamaNegA muNeyavvA 10 // 25 // chAyA ya Atavo yA ujjoto tadha ya aMdhagAro ya / eso vi poggalANaM pariNAmo phaMdaNA jA ya // 26 // sItA NAdipagAsA chAyA NAyavviyA, bahuvikappo / uNho puNa ppagAso NAyavvo Ayavo NAmaM // 27 // Na visIto Na vi uNho samo pagAso ya hoti ujjoto / kAlamailaM tamaM pi ya viyANa taM aMdhayAraM ti // 28 // daivvassa [ya] calaNa- phaMdaNAu sA puNa gati ti NiddiTThA | vIsasa payoga mIsA atta pareNaM ubhayato vi // 29 // andradhanvAdInAM ca pariNAmakaraNaM // 8 // davvakaraNaM gataM / idANiM khettakaraNaM Na viNA AgAseNaM kIrati jaM kiMci khettamAgAsaM / vaMjaNapariyAvaNaM ucchukaraNamAdiyaM bahuhA // 9 // Na viNA AgAseNaM0 gAdhA / yat kiJciditi utkSepaNA 'pakSepaNAdi ghaTAdikaraNA-'karaNAdi ca na kSetramantareNa 1. paramANuta Arabhya ityarthaH // 2 nAtiprakAzA chAyA jJAtavyA // 3 davvassa calaNa-pappaMdaNAu vR0 // By-By-By-By-By-Boyyayayaya . Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho suttaM Nijjutti-al alkriyate / kSetraM AkAzam tassa karaNaM natthi tadhAvi vaMjaNapariyAvaNaM ucchukaraNaM sAlikaraNaM, jadhA vA sAdhUhiM acchacuNijuyaM XI mANehiM khettIkato gAmo NagaraM vA, jammi vA khete karaNaM kIrati bhaNijjati vA / / 9 / kAlakaraNaM tisUyagaDaMga kAlo jo jAvatiyo jaM kIrai jammi jammi kAlammi / oheNa NAmato puNa karaNe ekArasa bhavaMti // 10 // kAlo jo jAvatiyo0 gAdhA / jAvatA kAleNaM kriyate, yasmin vA kAle kriyate, evaM oheNa / NAmato puNa ime ekkArasa karaNe pavaM ca bAlavaM ceva koDavaM thIviloyaNaM / garAi vaNiyaM viTThI suddhapaDivae NisAdIyA // 1 // rakkhatidhayo duguNitA joNhe do sodhaye Na puNa kAle / sattahie devasiyaM taM ciya rUvAhiyaM rattiM // 2 // 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso 1 karaNA ekkArasa khaM 2 pu 2 / karaNANekkArasa khaM 1 // 2 dazamagAthAnantaraM cUrNikRtA'naGgIkRtaM vRttikRtA zIlAGkena ca vyAkhyAtaM niyuktigAthAtrikamadhikaM niyuktyAdarzeSUpalabhyate / taccedam bavaM ca bAlavaM ceva kolavaM thIviloyaNaM / garAdi vaNiya ceva viTThI havati sattamA // sauNi cauppaya nAgaM kiMcchugdhaM ca karaNaM bhave eyaM / ete cattAri dhuvA karaNA sesA calA satta // cAuddasirattIe sauNI paDivajae sayA karaNaM / tatto ahakkama khalu cauppayA nAga kiMcchugcha / sA0 kolavaM thIviloyaNaM sthAne kolave tettilaM tahA iti pATho varttate // 3koDivaM vA0 mo0 // // 11 // Jain Educa htional Wjainelibrary.org Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "sucarA'STadivaikara pUrNadivA, kRtRrA sadivA dara bhUtadivA / " etesu vitttthii| puddhe paDivayarattiM divasassa ya paMcama'hamIratiM / divasassa bArasI poNNimAe rattiM vavaM hoti // 1 // bahulacatutthIe divA bahulassa ya sattamI havati rattiM / ekkArasiM ca bahule divA bavaM hoti karaNaM tu // 2 // sauNi catuppaya NAgaM kiMtthugaM ca caturo dhuvA karaNA / kiNhacauddasirattiM sauNI sesaM tiyaM kamaso // 3 // ] // 10 // kAlakaraNaM gataM / idANiM bhAvakaraNa-bhAvassa bhAveNa bhAve vA karaNaM / tattha nijjuttigAthA * bhAve payoga vIsasa payogasA mUla uttaraM cev| uttara kama-suta-jovvaNa-vaNNAdI bhoyaNAdIsu // 11 // __ bhAvakaraNaM duvidhaM-payogasA vIsasA ya / payogakaraNaM duvidhaM-mUlapayogakaraNaM uttarapayogakaraNaM c| [mUlapayogakaraNaM] paMca zarIrANi, tANi puNa udaiyabhAvaNiphaNNANi / kA tahiM bhAvaNA ?, udaiyo hi bhAvo duvidho-jIvodaio ajIvodaio ya / tattha jIvodaio paMcaNDaM sarIrANaM aNNatareNodito jIvaH sa tathAbhUta iti jIvodayabhAvo, adha puNa jIvodayoditAni zarIrArambhakANi dravyANi tathAsamuditAni tattha zarIre bhavantItyarthaH / ajIvodayiko hi bhAvaH yathA ca tatra dravyakaraNopadiSTaM "davveMdiyAI pariNAmitAiM visa-osadhAdIhiM" [ ni0 gA06] tathehApi, teSu pariNAmastu bhAvo'bhisamba 1 asyAyamarthaH-su zuklapakSe ca caturthyAM rA rAtrau, aSTa aSTamyAM divA dine, eka ekAdazyAM ra rAtrI, pUrNa pUrNamAsyAM divA dine / kR kRSNapakSe tR tRtIyAyAM rA rAtrau, sa saptamyAM divA dine, da dazamyAM ra rAtrau, bhUta caturdazyAM divA dine // Jain Educati o nal wwwjainelibrary.org Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suttaM // 12 // yaNaM | dhyate, tAni hi dravyendriyANi viSauSadhAdidravyavizeSaiH pariNAmyamAnAni audayikameva bhAvaM pariNamanti / tesu sarIresu iMdiesu ITI padamo vA kiM mUlakaraNaM ? ucyate--sarIrapajjattI mUlakaraNaM, sesaM tu mUlakaraNasseva uttarakaraNaM bhavati / jadhA-uttara kama suta- suyakkhaMdho jovvaNa-caNNAdI bhoyaNAdIsu, gabbhavatiesu orAliesu tAva joNIjammaNaNikkhaMtassa kalpa-kaumAra-yauvana-madhyama-sthAvi| ryANi kramazaH prajAyante, niSekAdikramo vA yathA bhavati, tathA vRkSeSvapi aGkara-patra-kanda-nAla-garbha-tuSa-zUka-kaNapAkakramAH 1 samayajjha. XIkramazo niSpadyante / sute ti kalAdhigamo vyAkaraNAdibhASApATabaM vA sausvayaM vA yato bhavati, tiryagyonijAtInAmapi zukAdInAM bhavati / uktaM ca-"teNa paraM sikkhApuvvagaM vA uttaraguNaladdhiM vA paDucca bhAsAviseso bhavati" [ ] jovvaNe ti punarnavaM yauvanaM bhavati auSadhAdibhiH kasyacit / varNakaraNaM ca bhojanAdimiH kriyate, yathA snehaM pibato varNa paDamuddeso prasAdo bhavati, AdigrahaNAd abhyaGgodvartanAdibhirvA varNavizeSo bhavati / veuvviyassa vi uttarakaraNaM miNNamuhatto Naraesu bhavati / uktaM hi-"uttaraveuvviyaM rUvaM viuvvati" [ dazA0 adhya0 8 sU027] ti // 11 // _vuttaM payogabhAvakaraNaM / idANiM vissasAbhAvakaraNaM / tattha gAthA vaNNAdigA ya vaNNAdigesu jo koi viissaamelo|| te hoMti thirA athirA chAyA-''tava-duddhamAdIsu // 12 // vaNNAdigA ya vaNNAdigesu0 gAdhA / varNAdigA NAma vnnnn-gNdh-rs-phaasaa| dvitIyavarNAdigrahaNaM varNAdigesu damvesu // 12 // yathA paramANudravyasya kRSNAdibhirvarNavizeSaiH pariNAmataH yaH pariNAmavizrasAbhAvaH, gaMdha-rasa-pharisesu vi / visrasAmelo NAma 1 nAlatuSagarbhazUkapu0 // 2 je kei vIsasAmelA khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| Jain Educat i onal lainelibrary.org Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * doNhaM tiNhaM catuNDaM paMcaNDaM vA vaNNANaM saMyogaviseseNaM uppajate, jahA abbhANaM abbharukkhANaM saMjhANaM gaMdhavvaNagarANaM iMdadhaNu| mAdINaM ti / te puNa thirA athirA vA / thira tti te kecciraM kAlaM bhavaMti ?, jadhaNNeNaM eka samayaM ukkoseNaM jacciraM kaalN| athirA utpattyanantaravinAzinaH kAlAntarAvasthAyinazca sandhyArAgAdayaH / ye tu paramANvAdiSu sthirAste asaGkhyeyamapi kAlaM bhavanti / tathA ca chAyAM prApya chAyAtvena pariNamanti, pudgalANa visrasApariNAmAdeva / evamuSNamapi tathaiva, vizrasApariNAmAdeva / prAyogikamapi sthira (kSIraM) bhUtvA dadhi-mastu-kilATA-'niSTa-navanIta-ghRtatvena pariNamati // 12 // bhaNitaM bhAvakaraNaM / ettha bhAvakaraNeNa adhiyAro / tattha NijjuttigAthA * mUlakaraNaM puNa sute tividhe joge subhA-'sume jhaanne|| sasamayasuteNa pagayaM ajjhavasANeNa ya subheNaM // 13 // sute mUlakaraNaM duvidhaM loiyasutakaraNaM louttariyasutakaraNaM ca / tattha loe tAva jo jassa satthassa kattA, yathA salasA yajJavalkazca tantugrIvazca, asmAkamapi gaNadharaibdham / tat katareNa yogena kRtam ?, ucyate-trividhenApi manasA tAvadupayuktaH, vAcA bhASate, kAyena pragRhItAJjaliH tIrthakarAbhimukha utkuTukaH / bhaGgikazrutopayuktasya vA trividha upayogo bhavati / evamIryAsamitasyApi triyogataikekAle bhavati, manasA tAvat pathyupayuktaH, vAcA kiJcit pRSTho vyAkaroti, kAyena 1"sAmAnyapUrvakA hi loke vizeSA dRSTAH, tadyathA-kSIrapUrvakA dadhi-mastu-drapsa-navanIta-ghRtA-sriSTa-kilATa-kUrcikAbhAvAH / " iti nayacakravRttI patra 321 paM0 14 // 2 taiya kAlo bhadeg cUsapra. // 3sUyagaDaM Jain Educat d ational Anjalnelibrary.org Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho buNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 13 // gacchatyeva, evaM trividhamapi tasya bhavati / subhA-sume jjhANe tti jaM sammaTThiI kareti / ettha vi sutakaraNe sasamayasuteNa pagataM, No parasamayeNa suteNaM / ajjhavasAyeNaM subheNa gaNadharehiM kataM / evaM tAva gaNadharANaM mUlakaraNaM, tassissANaM tu uttarakaraNaM / athavA tesimavi mUlakaraNaM ghaDeti, yaduta apUrvameva paThanti / vaktAro'pi ca bhavanti-anena sAdhunA AcAraH kRta iti / yattu vismRtaM punaH saMskriyate taduttarakaraNamasya // 13 // uktaM karaNam / idAnIM kArakaH-jJAna-darzana-cAritrasaMyuktA gaNadharA eva kArakAH / tadeva ca kriyamANaM sUtraM "kajjamANe kaDe" [ bhaga0 za0 9 u0 33 sU0 386 patra 485-1] tti kAUNaM kaDaM bhavati / taM puNa gaNadharehiM kiM ukkosakAlahitIehiM kammehiM vaTTamANehiM kataM ? jadhaNNahitIehiM0 ? ajahaNNamaNukosahitIehiM0 ? ettha gAdhA * Thiti aNubhAve baMdhaNa NikAyaNa Nivatta dIha husse ya / saMkama udIraNAe udae vede uvasame ya // 14 // Thiti tti ajahaNNamaNukosahitIehiM kammehiM vaTTamANehiM kataM / tehiM puNa kiM tivvANubhAvesu maMdANubhAvesu ? 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso FoXXXXXXXXXXX // 13 // 1hussesu khaM 1 / hassesu khaM 2 pu 2||2"ttr karma sthiti prati ajaghanyotkRSTakarmasthitibhirgaNadharaiH sUtramidaM kRtamiti / tathA 'anubhAvaH' vipAkastadapekSayA mandAnubhAvaiH / tathA bandhamaGgIkRtya jJAnAvaraNIyAdiprakRtIrmandAnubhAvA bndbhiH| tathA'nikAcayadbhiH, evaM nidhattAvasthAmakurvadbhiH / tathA dIrghasthitikAH karmaprakRtIhasIyasIrjanayadbhiH / tathA uttaraprakRtIbadhyamAnAsu saGgamayadbhiH, tathA udayavAM karmaNAmudIraNAM vidadhAnaH, apramattaguNasthaistu sAtA-'sAtA-s'yUMdhyanudIrayadbhiH / tathA manuSyagati-paJcendriyajAtyaudArikazarIra-tadaGgopAGgAdikarmaNAmudaye vartamAnaiH / tathA vedamaGgIkRtya puvede sati / tathA 'uvasame' tti sUcanAt stramiti kSAyopazamike bhAve vartamAnairgaNadhAribhiridaM sUtrakRtAja habdhamiti // " iti zIlAGkaTIkA // Jain Educa t ional vAn jainelibrary.org, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [maMdANubhAvesu kataM ] / baMdhaNe ti kiM baMdhatehiM kataM NijjaraMtehiM kataM?, tadAvaraNijjAI paDucca No baMdhatehiM kataM / No NivattaMtehiM, [No] NikAyatehiM aNikAyaMtehiM, No dIghIkareMtehiM hussIkareMtehiM, uttarapagaDIsaMkamaM kareMtehi vi akareMtehi vi kataM / tadAvaraNijjAI kammAI aNudIreMtehiM sesAI udIreMtehi vi aNudIreMtehi vi kayaM / udae tti kesiMca udae vaTuMtehi kesiMca aNudae, purisavede vaTuMtehiM kataM / upasame tti kesiMca upasame kesiMca aNuvasame, athavA uvasame tti khayovasamie bhAve vaTTatehiM kataM / kartAra eva tasyopadizyante // 14 // kathaM puNa tehiM kataM? sotUNa jiNavaramataM gaNadhArI kAtu takkhaovasamaM / ___ ajjhavasANeNa kataM suttamiNaM teNa suttagarDa // 15 // sotUNa jiNavaramataM0 gaadhaa| tava-Niyama-NANarukkhaM ArUDho kevalI amitaNANI / to muai NANabuddhiM bhaviyajaNavibodhaNaTThAe // 1 // taM buddhimaeNa paDeNa gaNadharA geNhiuM giravasesaM / titthakarabhAsitAI gaMthaMti tato pavayaNaTThA // 2 // [Avani. gA0 89-90] eyaM gaNadharasaladdhiehiM kRtaM, sesANaM gaNadharavajANaM puvvakataM adhijatehiM tadAvaraNijANaM kammANaM khayovasamaM kAUNa kataM ti / evaM gaNadharehiM kRte ko guNaH ?, ucyate 1sUyagaDaM khaM 2 pu 2 // Jain Education Linelibrary.org Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1samayajjha yaNa paDhamuddeso // 14 // ghettuM ca suhaM suhaguNaNa-dhAraNA dAtu pucchiuM ceva / eteNa kAraNeNaM jItaM ti kataM gaNadharehiM // 1 // [bhAva0ni0 gA0 91] ajjhavasANeNa kataM ti pasatthehiM ajjhavasANehiM kataM, Na pUyA-sakAra-vittihetuM vA / uktaM hi-"paMcahiM ThANehiM | suttaM adhijejja, taM jahA-NANaTThatAe0" [ sthAnAGgasUtra sU0 468 patra 350-2] // 15 // vaijogeNa pabhAsitamaNegajogakaraNANa sAdhUNaM / to vaijogeNa kataM jIvassa sabhAviyaguNehiM // 16 // vaIjogeNa pabhAsita0 gAdhA / yad bhagavAna bhASate sa vAgyoga eva, [na] zrutam , zrutasya kSAyopazamikatvAdityuktam , vAgyogastu nAmapratyayatvAdaudayikaH, vijJAnamapyasya kSAyikatvAt kevalam , zabdastu pudgalAtmakatvAd dravyazrutamAtram , ato na bhAvazrutamiti, ato vaijogeNa arahatA attho pagArehiM bhAsito pbhaasio| kesiM ? aNegajogakaraNANa sAdhUrNa / te ya ke ?, gaNadharA / kadhaM puNete aNegajogakaraNA ?, ucyate-jato aNegavidhaladdhisaMpaNNA, taM jadhA-koTabuddhI bIyabuddhI payANusArI khIra-sappi-madhuAsavA / to vaijogeNa kataM ti, titthagarehiM vaijogapabhAsitehi gaNadharehiM vaijogeNa ceva suttIkataM / taM puNa jIvassa sabhAviyaguNehiM ti pAgatabhAsA, esa svabhAvaguNaH, vaikRtastu saMskRtabhASA, Agantuka ityarthaH // 16 // taM ca puNa evaM gahitaM 1 "NANavayAte 1 daMsaNaTThayAte 2 carittadvayAte 3 viggahavimotaNaTThayAte 4 ahatthe vA bhAve jANissAmIti kaThTha 5 / " iti pUrNaH pAThaH // |2degjogaMdharANa sAkhaM 1 khaM 2 pu 20 // 3 guNeNaM khaM 1 kha 2 pu 2 vR0|| 4 vaijogo pabhAtisati0 cuuspr0|| // 14 // Jain Educat i onal Mainelibrary.org Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akkharaguNa-matisaMghAtaNAe kammaparisADaNAe ya / tadubhayajogeNa kayaM suttamiNaM teNa suttakaDaM // 17 // akkharaguNamatisaMghAtaNAe0 gAthA / akkharaguNo NAma ekaikamanantaparyAyamakSaram , akSarAbhilApo vA akSaraguNaH, asau hyamilApyo'rtho na zakyate akSaramantareNa prakAzayitum , pradIvamantareNeva tamasi ghaTa ityato'bhilApya evAkSaraguNaH / mati ti matiNANavisuddhatAe savve vi samA, akSarasaMghAtaNAe laddhito vi savve samA, suttakaraNaM kammaNijjaraM ca paDucca savve samA / adhavA jadhA jadhA akSarANi mativisuddhatAe saMghAeMti tathA tadhA NijarA bhavati / tadubhayayogeNaM ti matiNANeNaM vAieNa ya jogeNaM ti kRtaM sUtrakRtaM sUtrakaDaM // 17 // sUcanAdvA sUtram sutteNa sUita tti ya atthA taha sUitA ya juttA ya / to bahuvidhappajuttA sasamayajuttA aNAdIyA // 18 // sUyagaDaM ti gayaM / sutteNa sUita tti ya0 gAdhA / 'muitA' protA ityarthaH, upalabdhavyA vA / te suttapadeNa atthapadA sUitA sUtrANusAreNa jJAyanta iti, nAsUtro'rtho vai vidyate, tena punayujyamAnA yojitAH nAyujyamAnAH, yo hi yenArthena saha ghaTate sa tathaiva pUrvA 1degmahasaMghADaNAe khaM 2 / "maisaMjogaNAya khaM 1 // 2paDisA khaM 1 // 3 akSaramatiguNasaM cUsapra0 // 4'yogeNaM ti vAieNa mANaseNa ya jogeNaM ti kRtaM sUtrakRtaM sUtrakRtaM sUtraM sUtrakRtaM sUcanAdvA mu0|| 5 suttiya cciya khaM 2 pu 2 vR0|| 6degvihaM pauttA saM 110 // 7ttA payA pasiddhA aNA khaM 1 kha 2 pu 20 // 8 vipadyate pu0 se0 // 9 mAnA upalabdhavyAH , yo hi vA0 mo0 // Jain Educa t ional . Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho 1 samayajjha // 15 // FOXOXOXOXOXOXXXX yaNa paryasambandhena yojitaH, ayujyamAnAstu apArthaka-nirarthakAdayo na yojitaaH| to bahuvidhappagArA jutta tti gadyaM padyaM kathyaM geyaM caubiheNa jAtibaMdheNa payuttA, athavA pratijJAdipaJcAvayavavizeSeNa prayuktAH / te puNa sasamayajuttA aNAdIyA, sampratikAlaM tAvat pratItya saGkhyeyAni padAni / kadhaM puNa te aNaMtA gamA aNatA panjavA?, atItA-'NAgataM kAlaM paDucca aNaMtA gamA aNaMtA pajavA, paNNavagaM vA paDucca aNaMtA gamA aNaMtA pajavA, jeNa coddasaputvI coisapuvvissa chaTThANapaDio / gamyate anenArtha iti gamakaH / gaNadharA puNo savve akkharaladdhito matiladdhio ya tullA, yathA tulyavarti-snehAH pradIpAH prakAzena tulyA AdityA vA tathA'kSara-matilAbhAbhyAM tulyAH / athavA yathA AdityaH svabhAvataH prakAzayati evaM gaNadharA api gaNanirvarttakasya karmaNa udayAd gaNadhAritvaM kurvanti / / 18 // ettha puNa imAo vi gAdhAo bhANitavAo'katAkataM 1 keNa kataM 2 kesu ya dabvesu kIratI vA vi 3 / kAhe va kArao 4 Nayato 5 karaNaM katividhaM 6 kadhaM // 1 // [Ava0 ni0 gA0 1027 patra 467-1 / vizeSA0 gA0 3363] etANi satta payAI / tathA ( tattha ) suttakaDaM kiM kataM kajjati akayaM kajati ?, jaM bhaNiyaM kiM uppaNNaM kajjati aNuppaNNaM kajati ? / ettha NaehiM mamgaNaM-kei uppaNNaM icchaMti, kei aNuppaNNaM ti / te ya NegamAdI satta mUlaNayA / tattha NegamotatthA''diNegamassa aNuppaNNaM kIrati, No uppaNNaM kIrati / kamhA ?, jadhA paMcatthikAyA NiccA evaM sUtakaDaM pi Na kayAdi paDhamuddeso // 15 // 1 etatsaptapadavyAkhyAsamAnArthakA AvazyakacUrNiravazyamavalokanIyA, bhAga 1 patra 502 tathA 601-4 // Jain Educa t ional wjainelibrary.org Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NA''sI Na kadAi Na bhavai Na kayAi Na bhavissati, bhUvaM ca bhavai ya bhavissati ya, dhuve Nitie akkhae abbae avahie Nice, Na esa bhAvo keNai uppAyite tti kaTTa / jayA vi bharadheravatesu vAsesu vocchijjati tayA vi mahAvidehe vAse avocchiNNameva / sesANaM NegamANa chaha ya saMgahAdINaM NayANaM uppaNNaM kIrati, jeNa paNNarasasu vi kammabhUmIsu purisaM paDupa uppajati / jati uppaNNaM tividheNaM sAmitteNaM uppaNNaM-samuTThANasAmitteNa 1 vAyaNAsA0 2 laddhIsA0 3 // ettha ko Nayo ke samuppattiM icchati ?, tattha je paDhamavajjA NegamA saMgaha-vavahArA [ya] te tividhaM pi uppattiM icchaMti-samuTThANaM jadhA titthakarassa saeNaM uTThANeNaM 1 vAyaNAe vAyaNAyariyassa NissAe, jadhA bhagavatA gotamakhAmI vAito 2 laddhIe jadhA bhaviyassa kiMci nimittaM daRsNaM jAtismaraNAdigaM tadAvaraNijANaM kammANaM khayovasameNaM uppajjati 3 / ujjusuto samuTThANaM Necchati, kiM kAraNaM? bhagavaM ceva uTThANaM sa eva vAyaNAyario gotamappabhitINaM teNa duvidhaM, bAyaNAsAmittaM [laddhisAmittaM] ca / tiNNi saddaNayA laddhimicchaMti, jeNa uTThANe vAyaNAyarie ya vijamANe vi abhaviyassa Na uppajjati, abhAvAt / katAkataM ti gataM 1 / keNa kayaM ti ya babahArato jiNiMdeNa gaNadharehiM ca / tassAmiNA tu NicchayaNatassa tatto jato Na'NNaM // 1 // 2 / [vizeSA0 gA0 3382] 'kesu dabvesu kIrati' tti Negamassa maNuNNeNu dabbesu kIrati / jadhAmaNuNNaM bhoyaNaM bhoccA maNuNNaM sayaNA-''saNaM / maNuNNaMsi agAraMsi maNuNNaM jhAyate muNI // 1 // Jain Educati o nal M ainelibrary.org Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga 1 samaya yaNaM // 16 // NegaMteNa maNuNNa havai hu pariNAmakAragaM davvaM / vabhicArAto sesA viti tato savvavvesu // 1 // [vizeSA0 gA0 3386] Na savvapajjavesu, jeNa "sute Na savvapajjavA" [ ] iti vacanAt / kesu danvesu tti gataM 3 / kAhe ya kArao bhavati uddiDhe ciya NegamaNayassa kattA'NadhijamANo vi / jaM kAraNamuddeso tammi ya kajovatAro tti // 1 // saMgaha-vavahArANaM paccAsaNNatarakAraNataNato / uddiTuMsi tadatthaM gurupayamUle samAsINo // 2 // [vizeSA0 gA0 3391-92] ujjusutassa paDhaMto apuvvasutapajjave samaye [samaye] akkamamANo uvayuttassa vA aNuvayuttassa vA No sutaM bhavati, saMmatte ajjhayaNe suyaM bhavati / tiNhaM saddaNayANaM apuvve sutapajjave samaye samaye akkamamANassa NiyamA sammahi hissa uvayuttassa No suyaM bhavati, saMmatte kArao sutaM bhavati / ettha gAdhA aMgassutovayutto kattA seha-kiriyAviutto vi / saddAdINa maNuNNo pariNAmo jeNa sutmtio|| 1 // 4 / paDhamuddeso XXXXXXXXX(c)******* // 16 // 1paNaM maNuNNapariNAmakAraNaM davvaM vishessaa0|| 2-3 sammatte pu0|| 4 aMgesu tAva yukto kattA cUsapra0 / vizeSAvazyakamahAbhASye sAmAyikasUtrasyAdhikArAt sAmAiovautto iti pATho vartate, kicAtra sUtrakRtAGgasUtrasyAdhikArAt aMgassutovayutto I iti pATho nirdiSTo'sti // 5saddakiriyovautto vi / saddAdINamaNaNNA pari cUsapa0 / kikSa nArya pATho vizeSAvazyakavRttikRtA zakohArya-kovyAcArya-hemacandrasUrINAM sammato'sti / / Jain Educatio n al Girl.jainelibrary.org. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kattA Nayato'bhihito athavA Nayato tti NItiyo yo / sAmAiyahetupayojakArao so Nayo ya imo // 2 // AloyaNA i 1 viNaye 2 khetta 3 disAbhiggahe ya 4 kAle ya 5 / rikkha 6 guNasaMpayA vi ya 7 abhivAhAre ya aTThamaye 8 // 3 // [bhAva0 bhA0 gA0 178 patra 469.2 tathA vizeSA0 gA. 3394-96] nayatIti naiyAyikaH, gamayati ebhiH prakAraiH, evaMguNasaMpaNNAya jo sUta[ka]DaM deti so NAyakArI NAyavAdI ya bhavati / AloyaNA ca sutovasaMpayAya dAyavvA, paDicchageNaM sisseNAvi jati mUlaguNa-uttaraguNA vA virAdhitA tAdhe uddesAvinteNa NissalleNa hotavvaM 1 / AloyaNasuddhassa vi deja viNIyassa NAviNIyassa / Na hi dijjati AbharaNaM paliyattiyakaNNa-hatthassa // 1 // [vizeSA0 gA0 3401] so viNIto keriso ?, aNuratto bhattigato amuyI aNuattao visesaNNU / ujjutta aparitaMto icchitamatthaM labhati sAdhU // 1 // 2 / viNayavato vi ya kayamaMgalassa tayavigdhapAragamaNAya / deja sukatovayogo devvAdisu suppasatyesuM // 2 // [vizeSA0 gA0 3402-3] 1 sUtadaMDaM vA* mo0|| 2 khettAdisu vizeSA0 // Jain Educat i onal For Private Personal Use Only www.ainelibrary.org. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso // 17 // X tattha davve sAli-vIdhiya-godhuma-javAdidhaNNasamIpe, Na tu tila-caNagAdisamIve / khettaM pasatthamapasatthaM caucchavaNe sAlivaNe paiumasaire kusumie va vnnsNdde| gaMbhIra sANuNAe padAhiNajale jiNaghare vA // 1 // dijja Na u bhgg-jhaamit-susaann-sunnnnaa-'mnnunnnngehesuN| chAraMgAra-kayArA-umejjhAdIdavvaduDhesu // 2 // [vizeSA0 gA0 3404-5] adhavA asthi kANIyi khettANi jesu sajjhAyo ceva Na kIrati, jadhA vaidese paNNattI siMdhuvisae ya Na paDhijjati masANAdisu vA, evaM jo jahiM 3 / idANiM tiNi disAo abhigijjha uddisitavvaMpuvvAbhimuho uttaramuho va dejA'havA pddicchejjaa| jAe jiNAdayo vA disAe jiNaceiAI vA // 1 // 4 / [vizeSA0 gA0 3406] kAle tti-imaM aMgaM kAleNa paDhijati rAti-diNANaM paDhama-carimAsu porisIsu / adhavA udisaMtocAuddasi paNNarasiM vajjejjA aTThamI ca NavamIM ca / chaDiM ca cautthiM bArasiM cai doNhaM pi pakkhANaM // 1 // 5 / [gaNi0 gA0 * tathA vizeSA0 gA0 3400 ] 1 payumasare vA0 mo0 // 2degsare puSphaphalitavaNasaMDe / gaMbhIra sANuNAde padAhiNAvattaudagAdI // Ava0 cUrNI bhAga 1 patra 603 // 3ca sesAsu dejAhi vizeSAvazyake / / // 17 // Jain Educat i onal KDWjainelibrary.org. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXOX pasatthe vaTTati rikkhesu masiramA puso tiNi ya puvvAiM mUlamassesA / hattho cittA ya tathA dasa viddhikarAI NANassa // 1 // [vizeSA0 gA0 3408 ] jassa vA jaM aNukUlaM / adhavA saMjhAgayaM ravigataM viDDeraM samyahaM vilaMbiM ca / rAhuhataM gahabhiNNaM ca vajjae satta Nakkhatte / / 1 / / [ vizeSA0 gA0 3409 / gaNi0 pra0 gA0 15 ] saMjhAgatama kaho hoti kumattaM vilaMbiNakkhatte / vidure paravijayo Aicagate aNivvANI // / 1 // jaM sahammi kIra Nakkhatte tattha vuggaho hoi / rAhuhayammi ya maraNaM gabhiNNe lohiogAlo // 2 // [ gaNi0 pra0 gA0 18-19] paNNattI diDIvAto ya divakhette uddisaMti 6 / guNasaMpayA NAma puvvi viNeyo jai viNIto ime ya se guNA jai asthi to uddissati - Jain Educationtematonal piyadhammo daDhadhammo saMviggo'vajjabhIru asaDho ya / khaMto daMto mutto thiravvata jitindio ujjU // 1 // asaDho lAsamANa samito taha sAdhusaMgadharayo ya / guNasaMpadovavedo joggo seso ajoggo tu // 2 // 1 sAdhusaGgraharataH // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga par3hamo suyakkhaMdho 1 samayajha yaNaM // 18 // Neyo'mivvAhAro'bhivvAharaNamahamassa sAdhussa / idamuddisAmi suttatthobhayato kAliasutammi // 3 // davva-guNa-pajjavehi ya bhUtAvAyammi gurusamAdihe / beduTTimiNaM me icchAma'NusAsaNaM sisso // 4 // 7 / [vizeSA* gA0 3410-13] sAuNo vA pasattho vA abhivAharati 8 / 5 / karaNaM tavvAvAro guru-sIsANaM catuvidhaM taM ca / uddeso vAyaNatA tadhA samuddesaNamaNuNNA // 1 // 6 / [vizeSA0 gA0 3414] kadhaM labbhati tti jadhA nnmokaaro| NANAvaraNijjassa duvidhANi phajugANi-savvaghAtINi desaghAtINi ya, tattha | savvaghAtIhiM ugghAtitehiM desaghAtIhiM udiNNehiM ugghAtitehiM aNudiNNehiM uvasAmiehiM kamaso visujjhamANassa labhati / kadhaM labhati tti gayaM 7 // bhaNitaM sUtakaDaM ti NAmaM aMgassa / tassa puNa sUtakaDassa * do ceva ya sutakhaMdhA ajjhayaNAI havaMti tevIsaM / tettIsaM uddesaM AyArAto duguNametaM // 19 // paDhamuddeso // 18 // 1 zakuna ityarthaH // 2 do ceva sutakkhaMdhA ajjhayaNAI ca hoMti tevIsaM / tettIsaM uddesA AyArAto duguNamaMgaM // khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 / atra gAthAyAM tettisudesaNakAlA AyA iti pAThamedaH pu 2 // Jain Education are anal ainelibrary.org Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ......... // 19 // ........... ................................ // 20 // ] gAdhA solasagammI jesiM ajjhayaNANaM te ime gaadhaasolsgaa| mahanti ajjhayaNANi adhavA mahaMti ca tANi ajjhayaNANi ca mahajjhayaNANi / tattha paDhamo sutakhaMdho [gAdhA solasagA, tAI tAva bhaNNaMti tti kAtUNaM teNa gAdhA NikkhivitavvA solasa NikkhivitavvA sutaM NikkhivitavyaM khaMdho Nikkhivitabbo // 20 // Nikkhevo gAdhAe caubiho chaviho ya solasasu / nikkhevo ye suyammi ya khaMdhe ya caunviho hoi // 21 // Nikkhevo gAdhAe0 gaathaa| [gAdhA NAmAdi caturvidhA / NAma-ThThavaNAo gatAo / davve jANagasarIrabhaviyasarIravairittA ptty-potthylihitaa| bhAvagAdhA duvidhA-Agamato NoAgamato ya / Agamato jANae uvayutte / NoAgamato eyaM ceva / solasayaM NAmAdi chavvidhaM / NAma-ThavaNAo taha ceva / vairittaM solasaM sacitta-acitta-mIsagANi davvANi / khettasolasagaM solasa aagaaspdesaa| kAlasolasayaM solasa samayA solasasamayadvitIyaM vA dvvN| bhAvasolasayaM imANi ceva solasa 1 atra do ceva ya sutakhaMdhA0 iti gAthAyAvarNiH agretanacUryuktArthasaMvAdinI niyuktigAthA tatpratIkAdikaM ca cirantanakAlAdeva truTitamiti | sambhAvyate, niryuktyAdarzeSvapyetadarthasaMvAdinI gAthA nopalabhyate, nApi vRttikRtA zIlAkena vyAkhyAtA dRzyate, tadatrArthe tajjJA eva pramANam // 2 u suyammI khaM khaM 1 // 4sUyagaDa Jain Education anal Malainelibrary.org Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM KOT paDhamo suyakkhaMdho 1samayajjha // 19 // yaNaM paDhamuddeso FoXXXXXXXXXXXX ajjhayaNANi khayovasamie bhaave| sute khaMdhe ya catukko Nikkhevo pUrvavat jAva bhAvakhaMdho / etesiM ceva solasahaM ajjhayaNANaM samudayasamitisamAgameNaM gAdhAsolasayasutakhaMdho tilabbhati ||21||gaadhaasolsyaannN ime atthadhikArA bhavaMti sasamaya-parasamayaparUvaNA ya 1 NAUNa bujjhaNA ceva 2 / / saMbuddhassuvasaggA 3 thIdosavivajjaNA ceva 4 // 22 // sasamaya-parasamayaparUvaNA ya0 gAdhA / paDhamajjhayaNe sasamaya-parasamayaparUvaNAe adhiyAro 1 / bitiyajjhayaNAdhiyAro puNa te sasamayaguNe parasamayadose ya NAUNaM sasamae saMbujjhitavyaM 2 / tatiyajjhayaNAdhigAro saMbuddho saMto jadhA uvasamgehiM Na cAlijjai 3 / cautthajjhayaNAo itthidosavivajjaNA, te vi aNulomauvasaggA ceva 4 // 22 // uvasaggabhIruNo thIvasassa gairaesu hoja uvavAo 5 / eva mahappA vIro jayamAha tahA jaejjAha 6 // 23 // uvasaggabhIruNo thIvasassa0 gAdhA / paMcamaajjhayaNAdhiyAro jo uvasaggabhIrU itthIvasamogao ya pAvaM ajjiUNa | Naraesu uvavajjati 5 / chaTThassa evaM jANiUNaM mahappA mahAvIro uvasaggANi jiNittu itthIpasaMgadosA ya dose jANittu itthigAo vajettA NevvANaM gato bhagavAna jato ato Ayario vi evaM ceva sIsassa ubadisanto vakkhAti-jadhA sasamae jatiavvaM uvasaggA ya NijjiNitavyA itthigAo vajetabvAo, evaM sIlabaM baMbhavaM ca bhavati 6 // 23 // OXOXOX x // 19 // 1 naragasukhaM 1 // 2 jAhi khaM 2 // Jain Educati o nal Mainelibrary.org Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NissIla-kusIlajaDho susIlasevI ya sIlavaM ceva 7 / NAUNa vI riyadurga paMDitavirie paiyatitavyaM 8 // 24 // NissIlakusIla0 gAdhA / sattamae NissIlA gihatthA, dussIlA aNNautthiyA, sasamae vi pAsasthAdayo kusIlA | vajetavvA, sayaM ca zIlavatA bhavitavyaM 7 / aTThamassa sayaM sIlavatA NAUNa vIriyadugaM paMDitavIrie payatitavvaM 8 // 24 // sesANaM puNa imo ahiyAro dhammo 9 samAhi 10 maggo 11 samosaDhA causu 12 savvavAdIsu 13 / sIsaguNa-dosakahaNA gaMthammi sadA gurunivAso 14 // 25 // A~yANiya saMkaliyA AyANijammi AyatacaritaM 15 / apparagaMthe piMDakavayaNe gAdhAe ahigAro 16 // 26 // dhammo samAdhi maggo0 gAdhA / bitiyA vi AyANiya saMkaliyA0 gAdhA / evaM paMDitavIriyaabhigamaNa- | hRtAe dhammo kahijjai, paMDiyavIriyaTThito vA dhammaM kadheti 9 / dasamassa samAdhivAso uvadissati, samAdhI vA se uvadissati 10 / NANAdisaMjutto bA se maggo uvadissai, so vA paresiM uvadisati ekkArasamassa 11 / bArasamassa evaM mApaDivaNNo paricattanitIla-kusIla susIla saMvigga sIlavaM ceva 7 sA0 vR0 / paricattanisIla-kusIla susIlasevI ya sIlavaM hoi 7 khaM 2 pu 2 / NissIla-kusIlajaDho ityAdikaJcUrNikRtsammataH pAThaH khaM 1 pratau vartate // 2 payAyavvaM khaM 2 pu 2 / ya jaiyabvaM khaM 1 / payaTTei saa0|| 3 AdANiya saMkaliyA AdANijammi khaM 2 pu 2 // 4 piMDiyavayaNeNaM hoi ahi' sA0 // Jain Education For Private Personal Use Only ainelibrary.org Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM X |1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso // 20 // gAmAtagaM vA uvassae vA bhikkhAyariyagayaM vA dUijjamANaM vA parautthigA parautthigabhAvitA vi gihI codeja, tersi paDisedhaNaTThA samosaraNajjhayaNe tiNha vi tisaTThANaM pAsaMDiyasatANaM asabbhAvakudiTThIo paDisedhijaMti 12 / terasamassa jadhA paDisedhentA adhavA maggo parikadhijjati savve vi te dhamma samAdhimagaM vA Na yANaMti 13 / codasamassa samAdhimaggaTThitassa vi sIsaguNa-dosA parikadhijjati, sIsaguNasaMpaNNeNa ya gurukulavAso basitabbo 14 // 25 // paNNarasamassa AyANije AtmArthikena AyatacaritteNaM bhavitavvaM, suttattho ya pAyeNa saMkaliyANibaddho 15 / etesiM paNNarasaha vi ajjhayaNANaM gAdhAe piMDakavayaNeNaM attho'bhivbajati, darisijjati vibhASyata ityarthaH 16 // 26 // gAdhAsolasagANaM piMDattho vaNNito samAseNaM / etto ekeka puNa ajjhayaNaM kittayissAmi // 1 // tattha paDhamajjhayaNaM samayo tti / tassa ime aNuyogadArA bhavaMti / taM jadhA-uvakkamo 1 Nikkhegho 2 aNugamo 3 Nayo 4 / upakramyate anenetyupakramaH, "kramu pAdavikSepe" upa-sAmIpye, satthasAmIvIkaraNaM, satthassa NAmadesamANayaNamiti bhaNitaM hoti 1 / tathA nikSipyate'neneti nikSepaH, "kSipa preraNe" iti, niyato nizcito kSepo nikSepaH, nyAsaH sthApaneti yAvat 2 / anugamyate'nenetyanugamaH, aNuno vA-sUtrasya gamo anugamaH, anurUpArthagamanaM vA anugamaH, sUtrAnusaraNamityarthaH 3 / "NIla prApaNe" tasya naya iti bhavati, sUtraprApaNavyApAropAyAn nayatIti nayaH, nIyate vA aneneti nayaH, vastunaH paryAyANAM | sambhavato'bhigamanamityarthaH 4 / // 20 // 1codejetesiM vA0 mo0|| Jain Educati o nal 4 ainelibrary.org Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********XXXXXX etesiM ca uvakamAdidArANaM eseva kamo, yato nAnupakrAntaM asamIpIbhUtaM sad nikSipyate, na ca nAmAdibhiranikSiptamarthato'nugamyate, na ca nayamatavikalo anugama iti / jato satthaM sambandhAtmakena upakrameNa sthApanAsamIpamAnIyate, nAmAdinyastanikSepamarthato'nugamyate nAnAnayaiH, ato'yamevAnuyogadvArakrama iti / so ko chavi NAmovakamo ThavaNo0 davba0 khetta0 kAla0 bhAvavakkamo / chavviho vi jadhA Avassae [ Ava0 cUrNI bhAga 1 patra 80 ] tathA paruvetavvo / adhavA uvakamo chavvidho-- ANupuvvI 1 NAmaM 2 pamANaM 3 vattavvayA 4 atthA dhiyAro 5 samotAro 6 / ete vi jadhA aNuyogaddAre [sU0 70 patra 51 - 1] tathA bhAsitavvA jAva samotAro sammanto / evaM samayajjhayaNaM ANupuvvAdiehiM dArehiM jattha jattha samotarati tattha tattha samotAreyavvaM / ANupuvvI uttiNANupuvIe gaNaNANupuvvIe ya samotarati / sA tivihA -- puvyANuputhvI pacchANupubbI aNANupubvI / samayajjhayaNaM puvvANupuvvIe paDhamaM pacchANupubbIe solasamaM, aNANupuvvIe etAe ceva egAdiyAe eguttariAe solasagacchagatAe seDhIe aNNamaNNabbhAso durUvUNo / ettha patthAravihIkaraNaM imaM ekAdyA gacchaparyantAH parasparasamAhatAH / rAzayastaddhi vijJeyaM, vikalpagaNite phalam // 1 // gaNite'ntyavibhakte tu labdhaM zeSairvibhAjayet / AdAvante ca tat sthApyaM, vikalpagaNite kramAt // 2 // 1 / [ ] Jain Educationtional NAme chavidhaNAme samotarati, tattha chavvidho bhAvo vaNNijjati, tattha vi vayovasamie bhAve samotarati, jato savvameva suyaM khayova samie bhAve vaTTati 2 / XCXCXCXCXBXCXXX Xxx ainelibrary.org. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXON NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 21 // pamANaM cauThivadhaM-dabbappamANaM khettappamANaM kAlappamANaM bhAvappamANaM ca / pramIyate'neneti pramANam / tattha samayo bhAvA paDhamo tmakatvAdU bhAvapramANagocaram / taM bhAvappamANaM tividhaM-guNappamANaM NayappamANaM saMkhappamANaM / guNappamANaM duvidhaM-jIvaguNappa suyakkhaMdho mANaM ajIvaguNappamANaM ca / tattha jIvANaNNattaNao samayassa jIvaguNappamANe smotaaro| jIvaguNappamANaM tividhaM-NANaguNappamANaM daMsaNaguNappamANaM carittaH / tatra bodhAtmakatvAt samayassa NANaguNappamANe smotaaro| NANappamANaM caturvidham-paJcakkhaM 1 samayajjhaaNumANaM ovamaM Agamo / tattha samayassa pAyaM parovadesattaNato AgamappamANe samotarati / Agamo duvidho-loio lozu- [ yaNaM ttaroya, loguttarie smotrti|so tividho-sutte atthe tadubhate tti, tisu vi smotrti| adhavA Agamo tividho-attAgamo* paDhamuddeso aNaMtarAgamo paraMparAgamo ya / tattha samayassa asthato titthakarassa attAgamo gaNadharANaM aNaMtarAgamo gaNadharasissANaM paraMparAgamo, suttatto gaNadharANaM attAgamo gaNaharasIsANaM aNaMtarAgamo, teNa paraM sutta-'tthA vi No attAgamo No aNaMtarAgamo prNpraagmo| guNappamANaM gataM / idANiM NayappamANaM, tatthamUDhaNeyiyaM sutaM kAliyaM tu Na NayA samotaraMti idhaM / Asajja tu sotAraM gae NayavisArato bUyA // 1 // [Ava0ni0 gA0 762 ] Na idANiM NayappamANe samotarati, purA puNa jAva catuNha aNuyogANa apuhattaM Asi tAva sutte NayA avatArijaMtA, // 21 // iyANiM puhattANuyoge NAvatArijaMti / 1 suttattho gaNa cuuspr0|| 2degNayayaM vA0 mo0 // Jain Education For Private Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ idANiM saMkhappamANaM taM aTThavidhaM taM jadhANAmasaMkhA ThavaNasaMkhA duvva0 khetta0 kAlasaMkhA parimANa0 pajjava0 bhAvasaMkhA caiva tattha parimANasaMkhAe samotarati / parimANasaMkhA duvidhA -- -- kAliyasutaparimANasaMkhA ya diTThivAyasutaparimANasaMkhA ya, kAliyasuyaparimANasaMkhAe samotarati / kAliyasutaparimANasaMkhA duvidhA -- aMgapaviddhaM aMgabAhiraM ca aMgapaviTThe samotarati / pajjavasaMkhAe anaMtA pajjavA, jato bhaNitaM - "savvAgAsapadesaggaM savvAgAsapadesehiM anaMtaguNitaM pejjavaggaM akkharaM labbhati" [ nandI0 sU0 42 ] "saMkhejjA akkharA saMkhejjA saMghAtA saMkhejjA padA saMkhejjA silogA saMkhejjAo gAdhAo saMkhejjA veDhA saMkhejjA aNuyogadArA" [ arthataH samavA0 sU0 137 | nandI0 sU0 46 ] 3 / I idANiM vattavvayA, sA tividhA - sasamayavattavtrayA parasamayavattavvayA sasamayaparasamayavattavvayA, tattha sasamayavattavyayA samotarati / parasamae ubhayaM vA sammaddiTThissa sasamayo jeNa / to savvajjhayaNAI sasamayavattavvaNiyatAI // 1 // micchattasamUhamayaM sammattaM jaM ca taduvakArammi / vaTTara parasiddhaMto to tassa tao sasiddhaMto // 2 // 4 / [ vizeSA0 gA0 953-54 ] atyAhikAro duvidho ---- ajjhayaNatthAdhikAro ya uddesatthAdhikAro ya / tattha ajjhayaNatthAhigAro sasamaya-parasamayaparUvaNAe / uddesatthAdhikAro imo--paDhamuddesae tAva ime cha atthAdhikArA bhavaMti / taM jadhA 1 nandIsUtre tu pajjavaggakkharaM iti pAThaH // Jain Education national XCXCXCXXXXXCXX CXXX jainelibrary.org Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjuti - puNNajayaM sUyagaDaMga sutaM // 22 // CXCXCXXXCXX CXCXXXX * meghapaMcabhUta 1 ekappae ya 2 tajjIvatassaMrIrI ya 3 / taya aMkAragavAdI 4 tacchaTTo 5 aphalavAdI 6 // 27 // // 27 // bitiyae cattAri atthAdhikArA / taM jadhA * bitie niyatIvAyo 1 aNNANI 2 taha ya NANavAdI yai 3 / kammaM cayaM Na gacchati catubvidhaM bhikkhusamayammi 4 // 28 // * taie AhAkammaM 1 kaDavAdI adha ya te pavAdI tu 2 / kicvamA ya catthe parappavAdI aviratesu // 29 // tatiettha atthAdhikAro AhAkammaM paravAdikA ya / cautthe ego ceva adhigAro kicuvamA parappavAdigANaM 5 // 29 // evaM samotAreNa jattha jattha samotarati tattha tatthAvatAritaM 6 / uvakkamo gato / idANiM Nikkhevo / so tiviho-- oghaNiphaNNo NAmaNi0 suttAlAvayaNipphaNNo ti / oho NAma-aM sAmaNNaM satthassa NAmaM taM cauvvidhaM - ajjhayaNaM ajjhINaM 1 NAmaM 1 ThavaNA 2 davie 3 iti triMzattamI gAthA vRttikRtA madhapaMcabhUta0 iti gAthAyAH prAg vyAkhyAtA'sti, niryuktatyAdarzeSvapi ca tathaiva varttate // 2 'ssarIre ya khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 // 3 agAragavAtI khaM 2 pu 2 // 4 attacchaTTo sA0 // 5 etanAthAcUrNi prathamAdhyayanadvitIyo ddezakotthAnikAyAM draSTavyA / bIe niyatIvAyo 1 annANiya 2 taha khaM 2 pu 2 // 6 u khaM 1 khaM 2 pu 2 // 7 kaDavAyaM jadha khaM 1 // 8 pavAdIA khaM 1 vR0 // 9 ya biradeg cUsapra 0 // Jain Education tional paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha ya paDhamu // 22 // ainelibrary.org Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayo jjhavaNA / ajjhayaNaM NAmAdi caturvidham , davvajjhayaNaM pattaya-potthayalihitaM, bhAvajjhayaNaM idameva samayaM ti / ajjhINaM NAmAdi catumvidhaM, davvajjhINaM savvAgAsaseDhI, bhAvajjhINaM idameva samayajjhayaNaM, Na khIyati dijaMtaM aNNesiM / tattha gAdhAjadha dIvA dIvasataM padippadI so ya dippatI dIpo / dIpasamA AyariyA dIppaMti paraM ca dIveMti // 1 // [anuyogadvAre patra 252-2] idANiM Ayo--so vi nAmAdi catumbidho, dabvao sacittAdi, saccitte dupayAdi 3, misse sa eva sAbharaNANaM | dupadAdINaM, acitte hiraNNAdI 4, bhAvao idameva samayajjhayaNaM / idANiM jhavaNA-sA vi NAmAdi catuvidhA, davvajhavaNA "palhatthiyAe pottI jhavijjati ghoDao vivjjhaae|" [ ] evamAdi / bhAvajjhavaNA duvidhA-pasatthabhAvajhavaNA ya apasatthabhAvajjhavaNA ya / pasatthabhAvajhavaNA NANassa 3 jhavaNA, apasatthabhAvajjhavaNA kodhassa 4 / causu vi etesu samayajjhayaNaM bhAve samotarati / idANiM etesiM cauNha viNirutteNa vihiNA vakkhANaM bhaNNati / tattha NiruttagAdhAojeNa suhajhappayaNaM ajjhappA''NayaNamadhiamayaNaM vA / bodhassa saMjamassa va mokkhassa va to tamajjhayaNaM // 1 // [vizeSA0 gA0 960] jeNa suhajjhappaM jaNeti ato ajjhappajaNaM, [ppagAralovAo ajjhayaNaM / ahavA ajjhappassa ANayaNaM, ] pagAra[AkAra-]NakAralovAo ajjhayaNaM ti / adhavA bodhAdINaM AdhikkeNa NajjhayaNaM (ayaNaM ) ajjhayaNaM, ayanaM gamanamityarthaH / / 1 atrAtheM uttarAdhyayananiyuktisatkA pallatthiyA apatthA0 iti dazamI gAthA draSTacyA // 2 bajAe mu.|| TOXOXOXOXOXOXOXOXOXO Jain Educati o nal wwwjainelibrary.org Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga XXXXXX paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha // 23 // ajjhINaM dijaMtaM avvocchittiNayayo alogo vva / Ayo NANAdINaM jhavaNA pAvANa khavaNa tti // 1 // [vizeSA0 gA0 961] gato ohaNipphaNNo nnikkhevo| [NAmaNipphaNNe ] samayo tti / so bArasavidho *NAmaM 1 ThavaNA 2 davie 3 khette 4 kAle 5 kutitthi 6 saMgAre 7 / / __kula 8 gaNa 9 saMkarasamae 10 gaMDI 11 tadha bhAvasamae ya 12 // 30 // NAma-ThavaNAo tadheva 2 / vatiritto davvasamao jo jassa sacittassa acittassa vA sabhAvo / taM jadhA-sacittasso. vayogo, sesANaM gati-Thiti-avagAha-gahaNANi / adhipidhatteNa davyANaM sabhAvA bhavaMti vaNNa-gaMdha-rasa-phAsehiM-vaNNato kAlato bhamaro, NIlaM uppalaM, ratto kaMbalasADo, pItiyA haridA, sukilo ssii| [gaMveNa] sugaMdhaM caMdaNAdi, dugaMdho vaccho (bcco)| raseNa kaDuA suMThI, titto jiMbo, kasAyaM-tUviraM kaviTTha, ambaM ambayaM, mahuro gulo| [phAsato] kakkhaDo pAsANo, sa eva guru, lahugaM ulUgapattaM, sItaM himaM, uNho aggI, NiddhaM ghataM, lukkhA chAriyA evamAdi / adhavA jo jassa davvassovayogakAlo so tassa samayo, taM jadhA-khIrassa tAva uNhamaNuNhaM sItamasItaM vA, evamaNNesi pi puppha-phalAdINaM vibhAsitavvaM / athavA - varSAsu lavaNamamRtaM zaradi jalaM gopayazca hemante / zizire cA''malakaraso ghRtaM vasante guDo vasantasyAnte // 1 // 3 / paDhamuddeso // 23 // 1saMkara 10 gaMDI 11 bodhave bhAva khaM 1 khaM 2 pu 2 // 2 avagAhaNANi pu0|| 3 adhapidha mu0|| 4 duggaMdho lhasuNAdI, kaDuA mu0|| Jain Educati o nal HDinelibrary.org. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OXOXOXOX khettasamayo AgAsarasa dhammatA, egeNa vi se puNe dohi vi puNNe sataM pi mAejjA / [ lakkhasaeNa vi puNNe koTisahassaM pi mAejA // 1 // ] [ ] adhavA jo jesiM gAmAtINaM khettANaM sasabhAvo, jadhA - gAme gAmadhammo nagare Nagaradhamma iti, devakurAdINaM vA khettANaM pi jo sabhAvo, adhavA jadhA paripakkassa sAlikhettassa luNitavvasamaye, adhavA uDDaloga adhologa- tiriyalogassa vA jo bhAva 4 / kAlasamayo jo jassa kAlassa sabhAvo -- ussappiNI avasappiNI, ussappiNI ussappati, [avasappiNI avasappati ] | tathA - "subhANubhAvA muditA egaMtA susamA subhA / " [ ] evaM chavi vi kAlo vaNNetavvo jadhA jaMbuddIvapaNNattIe [ vakSa0 2 sU0 19 taH patra 92] 5 / pAsaMDasamayo jo jassa pAsaMDassa sabhAvo dhammatetyarthaH, taM jadhA --ketI AraMbheNa dhammaM vavasitA, kesiMci NANANa ( NANeNa) dhammo, kesiMca abhiSecanopavAsa- gurukulavAsAdibhiH 6 / saMgArasamayo hi yasya yena yasmin kAlaH-avadhirdattaH saMgArasamayo, jadhA puvvakayasaMgAreNa siddhatthasAradhiNA baladevo sambodhito, puTTilAe teyaliputto [ jJAtA0 zru0 1 a0 14 sUtra 102 patra 189 - 2] pabhAvatIe uddAyaNo evamAdi [ Ava0 cUrNI bhAga 1 patra 399, Ava0 hAri0 vRtti patra 298 ] 7 / kulasamayo jo jassa kulassa dhammo AcAra ityarthaH, tadyathA-- zakAnAM AvapitRzuddhiH khaNDazuddhiH, AbhIrANAM amAtRmanthanI zuddhiH manthanI zuddhI 8 / gaNasamayo jo jassa gaNassa samayo, taM jadhAmalagaNassa jo malla aNAho marati sa mallaiH saMskAryate patitaM cainamuddharanti 9 / gaNDisamayo jahA -- bhikkhuNaM gose pejjAgaMDI, majjhaNDe bhAvaNa1 khakhabhAvaH // 2 "zakAnAM pitRzuddhiH, AbhIrakANAM manthanikAzuddhiH" iti zIlAGkavRttau // Jain Education ional _8XXXXXXXX www.ainelibrary.org. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNajayaM sUyagaDaMgasutaM // 24 // BXCXCXX gaMDI, avara dhammakadhAgaMDI, saMjhAe samitigaMDI 10 / bhAvasamayo imaM caiva ajjhayaNaM khayovasamie bhAve 11 / eteNa caiva ettha'dhigAro, sesANi mativikovaNatthaM parUvitANi // 30 // NAmaNiphaNNo kkheivo gato / idANiM suttAlAvagaNiSphaNNo Nikkhevo, so pattalakkhaNo vi Na Nikkhippati, kamhA ?, lAghavatthaM, jamhA asthi ito tatiyaM aNuyogadAraM aNugamo ti, tahiM vA NikkhittaM ihaM NikkhittaM, ihaM vA NikkhittaM tahiM NikkhittaM bhavati, tamhA tahiM caiva NikkhivissAmIti / aha yadi prAptAvasaro'pyasau na saMnyasyate kimihocyate ? iti ucyate, nikSepamAtrasAmAnyAdasau kevalamihopadarzyate, na tu nyasyate, gurutA mA bhUditi / ukto nikSepaH // idANiM tatiyamaNuyogadvAraM aNugamo tti / so duvidho-- suttANugamo nijjuttiaNugamo / NijjuttiaNugamo tividhoNikkhevaNijjuttiaNugamo uvaghAtaNijjutiaNugamo suttaphAsiyaNijjuttiaNugamo / tattha NikkhevaNijjuttI aNugatA, jaM evaM heTThA kvivakkhANaM bhaNitaM / idANiM uvaghAtaNijjuttiaNugamo uvaghAto NAma prabhavaH prasUtiH nirgama ityarthaH / meghecchanno yathA candro na rAjati nabhastale / upodghAtaM vinA zAstraM tathA na bhrAjate vidhau // 1 // yathA hi dRSTa sarvAGga saMvItavadano naraH / abhivyaktiM na yAtyevaM zAstramuddhAtavarjitam // 2 // Jain Educationational [ so ya uvaghAto imehiM chabvIsAe dArehiM aNugaMtavvo / taM jadhA 1 meghacchane yathA saM0 vA0 mo0 // 2 zAstraM na rAjati tathAvidham iti pAThabhedo bRhatkalpa malaya0 vRttau patra 2 // xxxxx xx x x x x x x paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjhayaNaM paDhamuddeso // 24 // jainelibrary.org Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddese 1 Nihese ya 2 Niggame 3 khetta 4 kAla 5 purise ya 6 / kAraNa 7 paJcaya 8 lakkhaNa 9 gaye 10 samotAraNA 11 'Numate 12 // 1 // kiM 13 katividhaM 14 kassa 15 kahiM 16 kesu 17 kadhaM 18 kecciraM havati kAlaM 19 / kati 20 saMtara 21 mavirahiyaM 22 bhavA 23 ''garisa 24 phAsaNa 25 NiruttI 26 // 2 // [Ava0 ni0 gA0 140-41 patra 104] etANi jadhA sAmAiyaNittIe tadhA bhANiyavvANi / uvagyAyaNijjuttI gatA / / saMpati suttapphAsiyaNijjuttI jaM sutassa vakkhANaM / tIse'vasaro sA puNa pattA vi Na bhaNNate idhati // 1 // kiM ? jeNA'sati sutte kassa taI ?, taM jadA kamappatte / suttANugame vocchiti hohiti tIse tdaa'vsro||2|| atthANamidaM tIse jai to sA kIsa bhaNNae idhaI? / idha sA bhaNNati NijjuttimettasAmaNNato NavaraM // 3 // [vizeSA0 gA0 995-997 ] ato eteNa saMbaMdheNa / idANiM nijuttiaNugamANataraM suttANugama bhaNAmi, suttassa aNugamo suttANugamo, suttANusaraNamityarthaH / kimiha UNA-'dhika-vipajjatthAdidosaduhassa uAhu Nihosassa ya vakkhANaM Arambhati?, [] sadosassa, * avaNItadosassa, ato suttANugame suttamuccAreyavyaM / sutte'Nugate suddhe ti Nicchite tadha kate padacchede / suttAlAvaNNAse Nikkhitte suttaphAso tu||1|| 5sUyagaDaM Jain Education wwjainelibrary.org Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sucaM // 25 // XXX evaM suttANugamo suttAlAvayakayo ya Nikkhevo / suttapphAsiyanijjattI NayA ya vaccaMti samagaM tu // 2 // [vizeSA0 gA0 1000-1 ] " tattha suttANugame sutaM uccaritavtraM ahINakkharaM aNaccakkharaM avAiddhakkharaM akkhalitaM amiliyaM avizvAmelitaM paDipuNNaM paDipuNNaghosaM kaMTTho vippamukkaM, to tattha Najjihihi sasamayapadaM vA baMdhapadaM vA mokkhapadaM vA sasamayapadaM vA NosasamayapadaM vA, to tammi uccArite samANe kesiMca bhagavaMtANaM kei atthAdhikArA adhigatA bhavaMti, kei aNadhigatA, to tesiM aNabhigANaM atthANaM abhigamaNaTThatAe paNa payaM vattaissAmi / tattha -- saMhitA ya padaM caiva payattho padaviggaho / cAlaNA paJcavatthANaM chavvidhaM viddhi lakkhaNaM // 1 // " [ anuyogadvArasUtre sU0 155 patra 261] tattha saMhitAsutaM imaM - Jain Educationational * 1. vujjhijja tiuMhijA baMdhaNaM parijANiyA / kimAhu baMdhaNaM dhIre ? kiM vA jANaM tiudyati ? // 1 // bujjhati / kutra budhyeta ? dharme budhyeta iti, bujjhitaM vA bujjhejja / bujjhejA trikAlagrahaNam, buddho tamevArthaM punaH punarbudhyate, budhyamAno vA budhyeta / kiM punaH taM ? bujjhena vA uvalabhejja vA bhiMdejja vA / evamanye'pi jJAnArthA dhAtavo 1 "sAmAiyapayaM vA nosAmAiyapayaM vA" iti anuyogadvArasUtre pAThaH sU0 155 patra 260 // 2 tiuTThejjA khaM 1 khaM 2 / tituTTejjA 1 / takuTTejA pu 2 // 3 kimAha khaM 1 khaM 2 pu2 // 4 vIre khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI0 // paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso / / 25 / / ainelibrary.org. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaktavyAH, tadyathA-jaheja vA Agameja vaa| samayo tti adhiyAro prastutaH, sa ca trividhaH, tadyathA-va 1 para 2 tadubhayazca 3 / samayaH svabhAva iti kRtvA teSAM svabhAvaM budhyeta, 'ke nu samyakpratipannAH ? ke mithyApratipannAH ?' ityevaM sarvAdhyayanAdhikAraM budhyate / athavA bandhaM bandhahetuM vA budhyeta / atrAha-aviziSTamevApadiSTaM 'budhyeta' iti, na tvapadiSTam 'itthaM nAma budhyeta bandhaM bandhahetuM vA ?,' ucyate-nanvapadiSTamatraiva dvitIyapAdena 'baMdhaNaM parijANiyA' iti, tenAnuktamapi jJAyate yathA 'bandhaM bandhahetUMzca budhyeta' / tatra bandhahetuH pramAdaH sAmparAyikasya karmaNaH, rAga-dveSa-mohA vA pANAtivAtamAtigANi vA micchAdasaNasallapajjavasANANi AraMbha-pariggahA vA, evaM baMdhahetU bujjheja / eta eva vivarItA mokkhahetavo bhavaMti te vi bujjhitavvA bhavaMti / ukto bandhahetuH / bandhastu prakRti-sthityanubhAva-pradezA vaktavyAH / tiuddeja tti troDeja / sA duvidhAdavbatroDaNA ya bhAvatroDaNA ya / dave dese savve ya / dese egataMtuNA egaguNeNa vA chiNNeNa doro truTTo bujjhati, savveNa 'vi truTo truTo ceva bhaNNati / bhAvatoTTaNA bhAveNaiva bhAvo troTetavvo, NANa-dasaNa-carittANi atroDayittA tehiM ceva karaNabhUtehiM aNNANa-avirati-micchAdarisaNANi troDitabvANi, jadhuddiTThA vA pamAtAdibaMdhahetU troDeja, baMdhaM ca aTThakammaNiyalANi toDeja / [kaI ?] ucyate-baMdhaNaM parijANiyA, bandhastaddhetavazvoktAH, taM Nu jANaNApariNAe NAUNa paJcakkhANapariNAe tiuddeja / etad bandhAnulomyAt sUtraM gatam , itarathA hi bujheja tti vA parijANeja tti vA ekaTThamiti kAtuM, tena zuddhaH san bandhanaM parijJAya tat troDeja / athavA bujjheja tti jANaNApariNNA gahitA, baMdhaNaM parijANeja tti pnyckkhaannprinnaa| 1 svaH paraH tadu mu0 // 2 tattUpadiSTa pu0 // 3 vi truTo ceva vA. mo0 // XXOXOXOXOXOXXXXXXX Jain Educa t ional For Private Personal Use Only mjainelibrary.org Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suttaM // 26 // 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso kimAha baMdhaNaM dhIro, kimiti pariprazne, Ahuriti ekAntaparokSe, bhagavati siddhiM gate jambUsvAmI ajasudhamma pucchatikimAha baMdhaNaM dhIre? / tattha baMdho aTThappagAraM kammaM / catumbidho bandhahetU / atrAha-iha sUtre noktA bandhahetavo na cAnuktamuktaM syAt, evamuktamapi anuktamastu, ucyate-bandhane ukte bandho bandhahetuzca apadiSTo bhavati / dhIro iti buddhyAdIna guNAn dadhAtIti dhiirH| punarAha-kiM vA jANaM tiuddati ?, ucyate-athAtaH ihaiva vyAkaraNe tameva bandhaM bandhahetUMzca jANaNApariNAe NAtuM paccakkhANapariNAe paDisehetuM pacchA tiuTTati / tiuddai ti baMdhaNAI toDei, so vA baMdhaNehiM bhinno vaTati / adhavA pubbaddheNa uddeso, pacchadreNa pucchA, bitiyasilogeNa vAgaraNaM, tena kAraNe kAryavadupacAraM kRtvA bandhanamapadizyate // 1 // 2.cittamaMntamacittaM vA parigijjha 'kisaamvi| ___ aNNaM vA aNujANoti evaM dukkhA Na muccati // 2 // cittamantamacittaM vA0 silogo| uktaM hi-"Arambha-parigrahau bandhahetU" [ ] ye'pi ca rAgAdayaH te'pi nA''rambha-parigrahAvantareNa bhavantIti, tena tAveva vA garIyAMsAviti kRtvA sUtreNaivopanibaddhau, tatrApi parigraha nimitta ArambhaH kriyata iti kRtvA sa eva garIyastvAt pUrvamapadizyate, paMcaNhaM vA pANAtivAtAdiAsavANaM parigaho guruataro tti kAtuM teNa puvvaM parigaho vuccati / tattha cittamaMtaM tividhaM-dupadaM catuppadaM apadaM / acittamaMtaM hiraNNa-suvaNNAdi / vA vibhASAyAm , mizra 1degmattama khaM 1 // 2 kasAmavi saM 1 // 3degNAe evaM khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 muccatI khaM 1 pu 1 // // 26 // Jain Education international . Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXXXXXXXXXXXX ceti / parigijjha kisAmavi, kisAmavIti kRzaM tanu tucchamityanAntaram , tRNatuSamAtramapi / athavA kaSAyamapIti icchAmAtraM prArthanA; athavA kaSAyataH asatyapi vibhave kaSAyataH parigRhyamANAni vastra-pAtrANi parigraho bhavati / 'tameva saI parigiNhai, aNNeNa parigiNhAveti, parigRNhataM ca tti sutteNa ceva bhaNiyaM, aNNaM vA'NujANAti / sUcanAmAtraM sUtraM iti kRtvA svayaGkaraNa-kAravaNAni aNumatIe gihitAI, Navago vA bhedo| evaM dukkhA Na muccati, evaM so NavaeNa bhedeNa pariggahe vaTTamANo dukkhAto na muJcati / tatra dukkhaM karma tadvipAkazca / evaM bujheja-sapariggahassa NiyamA pANAdivAyAdayo bhavaMti, teNa puvvaM pariggaho bhaNio, methuNaM pariggahe ceva paDati, samajiNaNa-NAse ya pariggahadosA bhaannitvvaa| uktaM hi-'parigrahepvaprApta-naSTeSu kAGkhA-mohau, prApteSu ca rakSaNaM, upabhoge cAtRptiH" [ ] // 2 // idANImAraMbho, so ya pariggahameva, tattha silogo 3. sayaM tivAtae pANe aduvA aNNehiM ghaatye| haNaMtaM vA'NujANAti veraM vaDDeti appaNo // 3 // sayaM tivAtae pANe. [silogo] / sayamiti svataH tivAyae tti Ayurbala-zarIraprANebhyo tribhyaH pAtayatIti tripAtayati, tribhyo vA mano-vAk-kAyayogebhyaH pAtayati, karaNabhUtairvA mano-vAk-kAyayogaiH pAtayatIti tripAtayati / atipAtayatIti vA vaktavyam , akAralopaM kRtvA'padizyate tipAtayati / aduvA aNNehiM ghAtaye, aduvA anyairghAtayati yathA rAjAdayaH / haNataM vA aNujANAti, jadhA uddiTThabhoyiNo pAsaMDA / asmiMtritaye kazcit svayaM trividhe'pi karaNe vartate, 1 tameva no saI parigiNhai, no aNNeNa cUsapra0 // 2 kAGkSA-mokSI, prA cUsapra0 // Jain Education international . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 27 // X1 samayajjha. yaNaM kazcid dvividhe, kshcidekvidhe| sarvathA'pi varttamAno veraM vaDDheti appaNo, virajyate yena tad vairam , suNagavadhiti (suNagavadhe vi) tAva paraMparaM vaTTamANe mahAsaMgAme haveja, kimaMga puNa purisavadhe goNAdivadhe vA ? / etthodAharaNaM vArattaeNaM "mahubiMdummi pasaMgo" [ ] / athavA 'vera'miti aTThappagAraM kammaM / uktaM hi-"pAve vere vajeti tA varaM" [ prANAtipAtAdyairArambhairvarddhayanti, mRSAvAdA-'dattAdAne api ArambhAntargate eva, evaM bujjheja // 3 // tat kimarthamArabhate pratigRhNAti vA ? ucyate 4. jaMsI kule samuppaNNo 'jehiM vA saMvase nnre|| mamAtI luppatI bAle aNNamaNNehiM mucchite // 4 // jaMsI kule samuppaNNo0 silogo / parigrahAvazeSamevAbhidhIyate-jaMsI kule samuppano, yasminniti anirdiSTe kule iti mAtR-pitRpakSe / jehiM vA saMvase Nare bhajjA-sasura-sahavAsa-mittAtiehi / mamAtI luppatI bAlo, mamAtI NAma mamaite bAndhavA iti, mamIkAradoseNa ya luppati ucyate tiuTTaNadhammAto tti, dvAbhyAmAkalito bAlaH / aNNamaNNehi mucchite tti tesu puvvasaMthutesu pacchAsaMthutesu vaa| ettha caubhaMgo-so tesu mucchito Na te tattha mucchitA 1 [te tattha mucchitA ] Na so tesu 2 / sUtrAbhihitastu aNNamaNNehiM mucchite tti so vi tesu te vi tammi tti 3 caturthaH zUnyaH 4 / evaM bujjheja // 4 // paDhamuddeso // 27 // 1zunakavadha-vArattakAmAtya-dharmaghoSasAdhusambaddha madhuvindAharaNaM piNDaniryaktau charditadoSAdhikAre 628 gAthAyAM taTTIkAyAM ca vartate, patra 169-2 / Ava0ni0 gA0 1303 hAri0 vRtti patra 709, Ava. cUrNi vibhAga 2 patra 197 // 2jassi saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3"jehiM vA saddhiM saMvasaI" AcA. zru0 1 a0 2 u01 sUtra 2 // 4lappati uvatteti uI dhammAto mu.|| Jain Educativational DIAwainelibrary.org. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXXXXXXXXXXX kizcAnyat , na kevalaM svajanamUchitA lupyante anyatrApi mUJchitA lupyante / taM jadhA 5. vittaM sodariyA ceva sabametaM na tANae / saMdhAti jIvitaM ceva kammaNA u tiuddati // 5 // vittaM sodariyA ceva silogo / adhavA jaM vuttaM "aNNamaNNehi mucchite" [sU0 gA0 4] tti eSA mUrchA na trANAya bhavatItyapadizyate 'vittaM sodariyA ceva / vidyata iti vittaM, taM tividhaM sacittAdI / sacittaM trividhaM dupayAdi 1 acittaM hiraNNAdi 2 mIsayaM tividhaM tadeva dupadAdi vaktavyam 3 / sodariyA NAma bhAtA bhagiNI gAlabaddhA vA samANodarikA sahodarikA manuSyajAtayo gRhyante, tatrApi ye taimAzritA aparicayaMto ya kadhaM troTayati(nti)?, ihApi tAva bhave jJAtayo parigrahazca na trANAya, kimaGga puNa pretyeti 2, pAlakapAdacchedodAharaNaM [Ava0 hAri0 vRtti patra 681, Ava0 cUrNI bhAga 2 patra 169] vaktavyam / kizca-yannimittamasau parigrahaH parigRhyate tadapyasaJjAtAnAM saMdhAti jIvitaM ceva, samastaM dhAti saMdhAti maraNAya dhAvati, jIvanavat kAmabhogA'pi hi agni-caurAdivinAzAya bAdhaMti (dhAvaMti) / evaM jIvitaM kAmabhogAMzcAnityAtmakaM jAnIhi / mUchAnAmasya karmANi badhyante, tebhyaH svayaM tiuddeja tANi vA toDejja / adhavA na kevalaM manasA 1 tANate khaM 1 // 2 saMkhAe jIvitaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 cUpA. vR0 dI0 // 3 kammuNA khaM 1 // 4 tamAtritA pu0 vinA // 5 rivayaM vA mo0|| 6 AvazyakacarNikRtA pAlakasthAne sulasa iti nAma nirdiSTamasti, tat kila pAlakasya nAmAntara sambhAvanIyam // 7 mUrcchatAmasya mu.|| Jain Educati o nal Vijainelibrary.org Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM syagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1samayajjha yaNaM paDhamureso // 28 // X karmANi troDejja, itarathA'pi hi karmANi ceva troDijaMti / paThyate ca-"saMkhAe jIvitaM ceva kammaNA u tiuddhRti"| saMkhAe tti jJAtvA jANaNAsaMkhAe 'aNicaM jIvitaM' ti, teNa kammAI kammahetU ya troDeja // 5 // 6. ete gaMthe viukkamma ege smnn-maahnnaa| ayANaMtA viyosiyA sattA kAmesu mANavA // 6 // ete gaMthe viukkamma0 silogo| tatrA''rambhagrahaNena tiNi AsavA pANAtivAtAdayo gahitA, parigahagahaNeNa mehuNa-pariggahA gahitA bhavaMti / adhavA samayaH prastutaH, te sAmayikAH ete gaMthe viukamma, ete iti ye prAguddiSTAH "cittamaMtamacittaM vA" [sU0 gA0 2] adhavA "vittaM sodariyA" [ sU0 gA0 5] / AraMbha-pariggaho vA pradhyate yena sa granthaH, granthamAtraM vA granthaH, taM granthaM granthahetUMzca vividhamutkrAntA viukkaMtA, athavA vividhaiH prakAraiH ukAmaMti viukamaMti, viukkamittA puNaravi tesu ceva vaTuMti, yathA zAkyAdayo, ege tti nAsmadIyAH, zramaNAH zAkyAdayaH, mAhaNAH privraajkaadyH| | ayANaMtA viyosiyA, ayANatA virati-abiratidose ya, vividhaM ositA viositA, baddhA ityarthaH, bIbhatsa vA utsRtA "viussitA" / kAmAH zabdAdayaH / manorapatyAni maanvaaH| athavA etAn sacittAdIna granthAn atikramya asmanmatakA api eke na sarve samaNA liMgatthA mAhaNA samaNovAsagA, tatpuruSo vA samAsaH, zramaNA eva mAhaNA zramaNamAhaNAH, naizcayikanayaM pratItya te hi ayANakA eva, ye ye jJAnopadeze na tiSThanti pAsatthAdayo te vi paratitthiyA iva apAragA, kimaMga puNa kAmabhogapavittA gRhasthA appasatthicchA kAmesu icchAkAmesu mayaNakAmesu vA sattA? // 6 // 1 viussittA kha 1 cUpA. vR0 dI / viosittA khaM 2 // 2 kAmehiM mA kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 ||3shktyaadyo cuuspr.|| // 28 // Jain Education DO Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vuttA ohato samayaparikkhA / idANiM vibhAgeNa paratitthiyANa tiNi tisaTThANi pAvAdiyasadANi parikkhijati / tattha putvaM paMcamahabbhUtavAdiNo bhavaMti, uddesatyAdhikAre ya bhaNitaM-"mahapaMcabhUta ekkappaye a tajIvatassarIrI ya" [ni0 gA0 27] tattha paMcamahAbhUtiyANa samayaM parUveti bhagavaM 7. saMti paMca mahanbhUtA ihamegesi AhitA / puDhavI AU teU vAU AgAsapaMcamA // 7 // saMti paMca mahanbhUtA silogo / saMtIti vidyante, paJca, mahAhaNaM tanmAtrajJApanArtham , bhUtAni pRthivyApastejo vAyurAkAzamiti, iheti iha manuSyaloke egesiMNa savvesi, je paMcamahabbhUtavAiyA tesiM evaM AhitA AkhyAtAH / tatra yo hyasmin zarIrake kaThinabhAvo taM puDhavibhUtaM, yAvat kizcid rUpaM taM AubhUtaM, usiNasvabhAvo kAyAmizca teubhUtaM, calasvabhASaM ucchAsaniHzvAsazca vAtabhUtaM, badanAdizuSirasvabhAvamAkAzam // 7 // 8. ete paMca mahanbhUtA tebbho ego tti aahitaa| adha tesiM visaMyoge viNAso hoti dehiNaM // 8 // 1 prAvAdukazatAni // 2 puvvameva paMca mu.|| 3degsimAhiyA khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 yat kizcid dravaM taM mu.|| 5te bho! ego cUpA / te bho! eko khaM 2 pu 1 pu 2 // 6aha tesi viNAse NaM visaM 1 pu1dii| aha esi viNAse | u vi saM 2 pu 2 vR0|| 7 dehiNo khaM 1 0 dii.|| Jain Education Intematonal For Private Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM pUyagaDaMga suyakkhaMdho sutra // 29 // 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso ete paMca mahabbhUtA0 silogo / ete iti ye uddiSTAH, tebhya eka AtmA bhavati, piSTa-kaNvo(kiNvo)dakanimittAyAH surAyA madavat / athavA-"te bho! ego" tti sirasAmanaNaM / evamAkhyAti-bhautiko'yaM lokaH, cetanamacetanadravyaM sarva bhautikam / adha tesiM [visaMyoge, atha iti avyayaM nipAtaH, teSAmiti teSAM bhUtamayAnAM prANinAM vigataH saMyogo visaMyogo, viNAso hoti dehiNa, viNAso nAma paJcasveva gamanam , pRthivI pRthivImeva gacchati, vaM zeSANyapi gacchanti / uktaM hi jadha majaMgesu mao vIsumadiTTho vi samudaye houM / kAlaMtare viNassati tadha bhUtagaNammi cetaNNaM // 1 // asyottarampatteyamabhAvAto Na reNutellaM va samudaye cetaa| majaMgesuM tu mado vIsaM pi Na savvaso patthi // 2 // bhami-dhaNi-vitaNhayAdI patteyaM pi hu jadhA madaMgesu / tadha jai bhUtesu bhave tA tesiM samudaye hojja // 3 // jai vA savvAbhAvo vIsuM to kiM tadaMgaNiyamo'yaM? / tassamudayaNiyamo vA? aNNesu vi to havijAhi // 4 // taissA(bhasma-)gomayAdiSu / bhUtANaM patteyaM pi cetaNA samudae darisaNAto / jadha majaMgesu mayo mati tti heU Na siddho'yaM // 5 // [vizeSA0 gA0 1651-55] 1bhave cetA to samudaye iti vizeSAvazyake pAThaH // 2 "samuditeSu tadbhasma-gomayAdiSu madaH syAt" iti vizeSAvazyakaskhopajJaTIkAyAm / "bhasmA-'mlAdimelakAdAvapi syAnmadazaktiH" iti vizeSA0 koNyA TIkAyAm patra 517 / "bhasmA-'zma-gomayAdiSu samuditeSu" iti vizeSA0 maladhArITIkAyAm patra 707 // // 29 // Jain Educa ational AATMainelibrary.org. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syAnmatiH-sAdhUktam , yat pRthagapi madyAGgeSu madasAmarthyamasti, etadeva hi vyastabhUtacetanAyAmudAharaNam / iha Ill vyasteSvapi bhUteSu caitanyamasti, tatsamudaye derisaNA, madyAoM madavat, yathA madyAneSu madaH pRthagaNutvAnnAtispaSTaH, tatsamudaye tu vyaktimeti, tathA pRthaga bhUteSvaNIyasI [cetanA tatsamudAye bhUyasI] bhavatIti, ucyate-yathA''ttha tvaM bhUtasamudayaguNAbhiprAyato 'cetanAyAH tatsamudaye darzanAt' ityayamasiddhaH, na hi bhUtasamudayasyeyaM cetanA, yadi bhUtasamudayasyeyaM bhaved vyastabhUtacaitanyamapi pratipadyemahi / Aha-nanu pratyakSaviruddhamidam , yat samuMdayopalabhyA cetanA na samudAyasyeti, yadvad ghaTopalabhyA rUpAdayo na ghaTasyeti, [ucyate-] na hi samudayadarzanAdavazyaM tadguNatvam , anumAnasadbhAvAt , ghaTarUpAdayastvarthAntarasyeti nAnumAna| masti, bhavata eva hi pratyakSaviruddhamidaM bhUtacaitanyapratijJAnam, [anumAnAbhAvAt , bhUtaviziSTamAtrapudgalAnAmeva, na | | sAtmakAnAm , avipratipatteH / Aha-na bhUtasamudayasya caitanyamiti kimanumAnam ? ucyate-bhUtendriyAtiriktaH saJcetayitA, tadupalabdhArthAnusmaraNAt , yo hi yairupalabdhAnarthAneko'nusmarati sa tebhyo'nyo dRSTaH, yathA gavAkSarupalabdhAnarthAnanusmarana tebhyo devadattaH, yazca yato nAnyo nAsAveko'nekopalabdhAnAmarthAnAmanusmarttA, yathA manovijJAnam / itazcendriyAtirikto vijJAtA, [taduparame'pi ] tadupalabdhArthAnusmaNAt , yo hi [ yaduparame'pi] yadupalabdhAnAmarthAnAmanusmartA sa tebhyo'nyo 1 hastacihnamadhyagataH samagro'pi cUrNigranthasandarbhaH vizeSAvazyakakhopajJaTIkAyAM "bhUtANaM patteyaM0" prabhRtigAthATIkArUpeNa varttate / yacAtra koSThakAntaranusandhitaM tat tata eveti jJeyam // 2 darzanA, madyAvA. mo0 / darzanAt, madyA vikho0 mu0 // 3 mudAyoM vA0 mo0 // 4 caitanyaM pratijJAnam vA. mo0 mu0|| 5 mAtra pugavA mo* mu0|| 6degmeva tadAtmakA mu0|| yathA vivRtagavA: viskho0 // 8 yato'nanyo viskho0 // Jain Education Donal Jainelibrary.org Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNijuyaM * rAyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM // 30 // 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso XXXXOXOXOXOXOXOXOXOXOX dRSTaH, yathA gavAkSopalabdhAnAmarthAnAM gavAkSoparame'pi devadattaH, anusmarati cAyamAtmA andha-badhirAdikAle paJcendriyopalabdhAnarthAn , ataH sa tebhyo'rthAntaramiti / vyatirekaH pUrvavat / itazcendriyAtirikto vijJAtA, tabyApAre'pyanupalambhataH, yo hi yadvyApAre'pi yadupalabhyAnarthAn nopalabhate sa tebhyo'nyo dRSTaH, yathA vivRtagavAkSo'pi tadarzanAnupayuktastebhyo devadattaH cha [vizeSA0 1655 taH 58 gAthAnAM svopajJaTIkA] // 8 // imaM puNa NijjuttIe uttaraM bhaNNati * paMcaNhaM saMyoge aNNaguNANaM cai ceyaNAdiguNo / paMceMdiyaThANANaM Na aNNamuNitaM muNati aNNo // 31 // ||smo smtto|| sakhyA IzvarakAraNikA vaidikA vaizeSikA anabhigRhItamithyAdRSTayazca gRhasthAH sarve'pi bhautikaM zarIraM varNayanti, teSAM punarbhUtavyatiriktaAtmA'stitA // 31 // vuttA paMcamahabbhUtiyA / ayamanyo mithyAdarzanavikalpaH-tatra kecid ekAtmakaM jagadicchanti, tatra keSAzcid viSNuH kartA, keSAJcid mahezvaraH, sa hi kRtvA jagat punaH salipati / te punaryadA paraizyodyante 'kathamekAtmakaM vilakSaNaM ca jagaditi ?' iti coditA yuvate 1degkAle'pIndriyo viskho0 // 2degpalabdhAnarthA cuuspr0|| 3 ca ceiNAiguNe pu 2 // 4'tmAstinA // 31 // pu0 / 'mA nAsti // 31 // saM0 vA0 mo0 // al // 30 // For Private Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. jathA ya puDhavIthUbhe ege nANA hi dIsai / evaM bho! kasiNe loeM viNNU nANA hi dIsae // 9 // 9. jathA ya puDhavIthUme0 silogo / yatheti yena prakAreNa pRthivyeva stUpaH pRthivIstUpaH, tatpuruSasamAsaH, sa eka eva | stUpo nAnAtvena dRzyate / tadyathA-ninonnata-sarit-samudropala-zarkarA-sitA-guhA-dariprabhRtibhirvizeSairviziSTo'pi pRthivItvena [na] vyatirikto dRzyate, athavA ya eko mRtpiNDazcakrAropitaH zivaka-stUpa-cchanna-mUla-ghaTAdibhirvizeSairutpadyate / tathA coktameka eva hi bhUtAtmA bhUte bhUte vyavasthitaH / ekadhA bahudhA caiva dRzyate jalacandravat // 1 // [brahmavindUpaniSat zloka 12] evaM bho! kasiNe loe, kasiNaggahaNaM na hyanIzvarAtmakaM kiJcidasti / viSNUriti vidvAn viSNurvA / nAnA arthAntaratve deva-manuSyA-'jA-avi-kRmi-pipIlikA-vRkSa-gulma-latA-vitAna-cIrudhAdibhirvizeSaidRzyate prinntH|| 9 // 1 jahA ya puDhavIvUhe ege NANihi dIsaMtI khaM 1 // 2 loe ege vijjA'Nuvattae khaM 1 0 dI / loe viNNU nANA SIhidIsae saM 2 / loe viSNU nANA hi vaTThaI pu1pu2|| 3degcchannamastaladeg mu0|| Jain Education anal vidinelibrary.org Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM KeXOXOXOKX paDhamo suyakkhaMdho 10. evamego tti jaMpaMti maMdA aarNbhnnissiyaa| aigo kiccA sayaM pAvaM teNaM tivvaM Niyacchati // 10 // 10.evamegotti paMti silogo|evN anena prakAreNa yo'yamuktaH egotti "eka eva puruSaH" evaM prabhASante maMdA nAma mandabuddhayaH, Arambhe niyataM AzritA aarmbhnishritaaH| teSAmuttaram -yadi viSNumayaM sarvaM tena ego kiccA sayaM pAvaM, yadIzvaraH kartA tena yadekasya sukhaM duHkhaM vA tat sarveSAmastu, ekAtmakatve hi sati ekaH kRtvA svayaM pApaM kathamasya nu vedako vedayate ? nAnye vedayante ? iti, yasmAcca ya eva pApaM karoti sa eva vedayati, nAnyaH, tena ekAtmakatvaM na bhavati / teNa tivvaM Niyacchati tti ya eva kartA sa eva triprakAraM kAyikAdi karma Niyacchati, vedayatItyarthaH / athavA tribhistApayatIti tripram , kizca tat ?, karma / kizcAnyat-ekAtmakatve hi sati pitR-putrA-'ri-mitratA na ghaTate / athavA ekatve hi khalvAtmano na sukhAdayaH 'saMvidyante, sarvagatatvAt , iha yat sarvagataM na tat sukhAdiguNam , yathA''kAzam / evaM na badhyate, sarvagatatvAt , iha yat sarvagataM na tad badhyate , yathA''kAzam , yacca badhyate na tat sarvagatam , yathA devadattaH / evaM na mucyate na kartA na bhoktA [na mantA] na saMsArItyAdi / nA''tmaikatve sukhI, bahutaropaghAtAt, iha yo bahutaropaghAto nAsau sukhI, yathA 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso OXOXXXXXX // 31 // 1 evamege tti khaM 1 kha 2 . dii| evamege ti pu1 pu 2 // 2ege ki khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 3 pAva tibdhaM dukkhaM ni' saM 1saM 2 . dI0 / pAvaM teNaM tivvaM ni pu 1 pu 2 // 4 nigacchati dii0|| 5 etaddvAthAnantaraM khaM 2 pu1pu2 pratiSu sarvagatavAdI gataH iti vartate // 6 sya na vedako cUsapra0 // 7 hastacihAntargato'yaM samagro'pi cUrNigranthasandarbhazcarNikRtA'kSarazaH vizeSAvazyakakhopajJaTIkAta AhRto'sti // 8 sampadyante vikho / sabaTante mu0|| Jain Educati o nal ainelibrary.org Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvarogAvRto amulyekadeze'rogaH, yazca sukhI nAsau bahutaropaghAtaH, yatheSTaviSayasampadupeto['nupadravo] devadattaH / na cAsau muktaH, bahutaropanibandhanAt , iha yo bahutaropanibandhano nAsau mukta iti vyapadizyate, na cAmuktaH sukhamazrute, yathA sarvAGgazIlito vimuktAGgalyekadezaH pumAn ; yazca mukto nAsau bahutaropanibandhano na ca svalpanibandhanaH, yathA'zIlitaH pumAn / tvakparyantamAtrazarIravyApI jIvaH, tatraiva tadguNopalambhAt , iha yasya yAvati guNopalambhaH sa tanmAtro dRSTaH, yathA ghaTaH, yazca yatrAsan na tasya tatra guNopalabdhiH ; yathA'merambhasi = [ vizeSA0 1584 taH 86 gAthAnAM svopajJaTIkA ] // 10 // uktA ekAtmavAdinaH / idANiM tajjIvatassarIravAdI / te bhaNaMti 11. patteyaM kasiNe AyA je bAlA je ya pNdditaa| saMti pecA Na te saMti Nasthi sattopAtiyA // 11 // 11. patteyaM kasiNe aayaa0silogo| patteyaM nAma pRthag ekaikaM zarIraM prati eka evA''tmA bhavati, na hi sarvamekAtmakam / kasiNo NAma zarIramAtraH, na tu zarIrAd vyatiricyate / bAlA nAma mandabuddhayaH, paMDitA buddhisaMpaNNA, athavA paMDitA je etaM darisaNaM pavaNNA, teSAM pratyekaza ekaika AtmA / teSAM tu saMti peccA Na te saMti, santIti santi AtmAnaH, kevalaM tu zarIraM AtmA bhUtveha ca pretya na te yAnti / pretya nAma parabhayo / katham ? na hi sattA aupapAtikA vidyante // 11 // 1 paJcA khaM 2 / piccA vR0 dI0 // 2degvavAiyA khaM 2 / vivAyayA pu 1 pu 2 // 3 paccA vA0 mo0 // 4 sattvA ityarthaH / "na santi' na vidyante 'sattvAH' prANinaH upapAtena nivRttA aupapAtikAH, bhavAd bhavAntaragAmino ma bhavantIti taatpryaarthH|" iti vRttikRtH|| Jain Educa t ional For Private Personal Use Only t.jainelibrary.org Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * paDhamo suyakhaMdho Nijjutti yatazcaivaM teNacuNNijayaM 12. Natthi puNNe va pAve vA Natthi loge ito paraM / sUyagaDaMga sarIrassa viNAseNaM viNAso hoti dehinnN||12|| 12. Natthi puNNe va pAve vA silogo| na hi kizcit tapo-dAna-zIlairapyAcaryamANaiH puNyaM badhyate, hiMsAyairvA pApam / KNatthi loge ito paraM ti na cAstyanyo lokaH yatra puNya-pApe anukUlyeyAtAm / kasmAt ? sarIrassa viNAseNaM viNAso // 32 // hoti dehiNaM / syAdetat-yadi puNya-pApe na bhavataH tenAyamIzvaraH anIzvaro [vA] na vidyate, nanvekasmAdeva pASANAd rudrAdipratimA kriyate pAdaprakSAlanazilA ca, na cAnayoH puNya-pApe staH, evaM svabhAvAdeva Izvaro bhavatyanIzvaro vA / uktaM ca kaNTakasya ca tIkSNatvaM, mayUrasya ca citrtaa| paurNAzca nIlatA''mrANAM svabhAvena bhavanti hi // 1 // suttaM 1 samayajha yaNaM paDhamuddeso teSAmuttaram - vidyamAnakartRkamidaM zarIram , AdimatpratiniyatAkAratvAt , iha yadAdimat pratiniyatAkAraM ca tad vidyamAnakartRkaM dRSTam , yathA ghaTaH; yaccAvidyamAnakartRkaM na hi tadAdimat pratiniyatAkAraM ca, yathA''kAzam ; yatkartRkaM cedaM // 32 // 1pare khaM 2 pu 1 pu 20 dI / vare khaM 1 // 2 dehiNo khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 pii0|| 3 etadvAthAnantaraM khaM 2 pu 1 Xpu 2 pratiSu tajjIvataccharIravAdI gataH iti vartate // 4 sya vicitratA vRttau // 5 paurNAzvanIlatA''trANAM svabhA vA. mo0 saM0 / parNAnAM nIlatA svacchA svabhA mu0 / varNAzca tAmracUDAnAM svabhA vRttau // 6 hastacihnAntargato'yaM granthaKI sandarbhazcarNikRtA akSarazaH vizeSAvazyakasvopajJaTIkAta AhRto'sti // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIraM sa jIvastasmAdanya iti / AdimattvavizeSaNaM jambUdvIpAdilokasthitiniSedhArtham / vidyamAnAdhiSThAtRkANIndriyANi, karaNatvAt , iha yat karaNaM tad vidyamAnAdhiSThAtRkaM dRSTam , yathA daNDAdayaH kulAlAdhiSThitAH; yaccAvidyamAnAdhiSThAtRkaM na tat karaNam , yathA''kAzam , yazcaiSAmadhiSThAtA sa jIvastebhyo'rthAntaramiti / vidyamAnAdAtRkamidaM indriyaviSayakadambakam , AdAnA-''deyabhAvAt , iha yatrA''dAnA-''deyabhAvastatra vidyamAnAdAtRkatvaM dRSTam , yathA saMdaMzA-'yaHpiNDayorayaskArAdAtRkatA; yaccAvidyamAnAdAtRkaM na tatrA''dAnA-''deyabhAvaH, yathA''kAze, yazca viSayANAmindriyairAdAtA sa tebhyo'rthAntaramAtmeti / vidyamAnasvAmikamidaM (vidyamAnabhoktRkamidaM) zarIram, indriyAdibhogyatvAt, iha yad bhogyaM tad vidyamAnabhoktRkaM dRSTam , yathA''hAra-vastrAdi; yaccAvidyamAnabhoktRkaM na tad bhogyam , yathA kharaviSANam , yazcaiSAM zarIrAdInAM bhoktA sa tebhyo'rthAntaramAtmeti / vidyamAnasvAmikamidaM zarIram , indriyAdisaGghAtatvAt , yat saGghAtAtmakaM tad vidyamAnasvAmikaM dRSTam , yathA gRham ; yaccAvidyamAnasvAmikaM tadasaGghAtAtmakam , yathA kharaviSANam , yazcaiSAM zarIrAdInAM svAmI sa tebhyo'rthAntaramAtmeti / yazcAyaM kartA adhiSThAtA''dAtA bhoktA arthI coktaH sa zarIrAdanyo jIvaH, tathA caivodAhRtam / syAt-kulAlAdInAM mUrtimattva-saGghAtA-'nityatvAdidarzanAdAtmano'pi taddharmatA, sA tairviruddhA prAyaH, tacca na, saMsAriNaH khalbadoSot, saMsAryavasthAyAmevAyaM sAdhyate, na muktAvasthAyAm / ayaM cAnAdikarmasantAnopanibandhanatvAd dravya-paryAyArthikanayAbhiprAyAcca taddharmA'pItyadoSaH / kiJca-yo'yaM jAtismaraH sa avinaSTa ihAyAtaH, tadanubhUtAnusmaraNAt, yo'nyadeza-kAlAnubhUtamarthamanu 1 kulAlAdhiSThitAraH, yaccA cuuspr0|| 2 yathA'yaM cUsapra0 // 3 arthAcoktaH zarI' cuuspr0|| 4 taddharmatAsaktaviruddhAbhiprAyaH vikho0|| 5 doSAH viskho0 // 6 santAnopinibadeg cUsapra0 // 7 ihArthataH, tada visvo0 // Jain Educati o nal ainelibraryong Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ial paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso, Nijjutti smarati so'vinaSTo dRSTaH, yathA bAlyakAlAnubhUtAnAM yajJadattaH / atha manyase-janmAntaravinaSTo'pyanusmarati, vijJAnasantAnAvacuNNijayaM sthAnAt, ucyate, evamapi bhavAntarasadbhAvaH sarvazairIrebhyazca vijJAnasantAnArthAntaratA siddhA, avicchinnavijJAnasantAnAtmakazcesUyagaDaMga IxtyAtmeti zarIrAdarthAntarameva siddhH| [vizeSA0 gA0 1567 taH 70 tathA 1667 taH 72 paryantagAthAnAM svopjnyttiikaa]| tathA ca viNNANatarapuvvaM bAlaNNANamiha nnaannbhaavaato| jadha bAlaNANapuvvaM juvaNANaM taM ca dehahiyaM // 1 // // 33 // paDhamo thaNAbhilAso annAhArAbhilAsapubyo'yaM / jadha saMpadAbhilAso'NubhUtito so ya dehhito||2|| [vizeSA0 gA0 1661-62] // 12 // uktastajIvataccharIravAdI / / idANiM akArakavAdiNo bhaNaMti / teSAmayaM pakSaH 13. kuvvaM ca kAravaM ceva savvaM kuvvaM Na vijati / evaM akArao appA evamege pagambhiyA // 13 // 13. kuvvaM ca kAravaM ceva silogo / karotIti kartA, saH "svatantraH kartA" [pANi0 sU01-4-54] iti kRtvA na 1 "yathA bAlyakAlAnubhUtAnAmanyadezAnubhUtAnAM vA'rthAnAmanusmA devadattaH / yazca vinaSTo nAsAvanusmarati, yathA janmAntaroparataH; na cAnyAnubhUtAnAmarthAnAmanyasyAkRtasaGketasyAnusmaraNamasti, yathA devadattAnubhUtAnAM yajJadattasya / atha manyase" iti viskho0 pAThaH // 2 bhAvAnta' cuuspr0|| 3 zarIribhyadeg cuuspr0|| 4deglAso puvo annAhArAbhilAsassa / jadha cUsapra0 / 'lAso puvvaM AhAra'bhilasamANassa / jadha mu.|| 5kArayaM ceva saM 2 pu 1 pu2||6vijtii khaM 1 pu 1 // 7evaM te u paga' saM 1 . dii| te upavaM paga khaM 2 pu pu2|| // 33 // Jain Education D o nal dinelibrary.org Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyate / kAravaM ceva tti na cainamanyaH kArayati viSNurIzvaro vA / savvaM kuvvaM Na vijati tti, sarva sarvathA sarvatra sarvakAlaM | ceti, athavA yadapi ca kiJcit karoti tathApi sarvakartA na bhavatIti kRtvA akartA eva bhavati / evaM akArao appA, evaM anena prakAreNa yo'yamuktaH / ege NAma sAGkhyAdayaH // 13 // 14. je te tu vAdiNo evaM loe tesiM kuo siyaa| tamAto te tamaM jaMti maMdA AraMbhaNissitA // 14 // 14. je te tu vAdiNo evaM0 silogo / je te tti Niddese / tu visesaNe / akartRvAdino lokatvAt samyaktvaloko jJAna0 saMyamaloko vA, athavA yo'bhipreto lokaH paro'nyo vA sa teSAM nAsti / tena punaranabhipretalokameva tamAto te tamaM jaMti, tama iti mithyAdarzanaM ajJAnaM vA, tasmAt tamasaH tama eva yAnti / tamo dvedhA hi-dravye bhAve ca / dravye narakaH tamaskAyaH kRSNarAjayazca, bhAve mithyAdarzanaM ekendriyA vA / maMdA uktAH [sUtragA0 10] / Aramme dravye bhAve ca / dravye SaTUkAyavadhaH, bhAve hiMsAdipariNatA asubhasaMkappA / athavA-"moheNa pAutA" mohaH ajJAnaM tena prAvRtAH samAcchannAH / / 14 // ' uktAH akArakavAdinaH / idANiM AyacchaTThA-'phalavAdi tti 1 anenaiva prkaapu0|| 2 ko khaM 2 // 3 maMdA moheNa pAutA cUpA0 // 4 etadgAthAnantaraM khaM 2 pu 1 pu 2 pratiSu akiriyavAdI gayA iti vartate // 5 caturdazasUtragAthAvyAkhyAnAnantaraM vRttikRtA zrIzIlAkenAkArakavAdimatanirAsArthakaM niyuktigAthAyugalaM vyAkhyAtamasti / tadam Jain Educa t ional For Private Personal Use Only wnlm.jainelibrary.org Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdhoM // 34 // 1samayajjha yaNaM paDhamuddeso 15. saMti paMca mahanbhUtA idhamegesi aahitaa| AtacchaTThA puNegA''hu AyA loge ya sAsate // 15 // 15. saMti paMca mahanbhUtA0 silogo / saMti vidynte| paMca iti tanmAtragrahaNam / mahabbhUtA iti pRthivyAdayaH / idha tti iha kupaapnnddiloke| egesiM ti Na savvesiM / AhitA vyAkhyAtAH / te tu AtacchavA puNa ege Ahu-paMcamahabbhUtiyaM | 6] sarIraM, sarIrI chaTTho, sa ca AtmA lokazca zAzvataH / loko nAma pradhAnaH samyaktvaM ceti // 15 // 16. duhato te Na viNassaMti No ya uppajae asaM / sabve vi sabvadhA bhAvA NiyatIbhAvamAgatA // 16 // " ko bepaI akaya ? kayaNAso paMcahA gaI Nasthi / deva-maNussagayA-''gai-jAIsaraNAiyANaM ca // 1 // Na hu aphala-thova-'Nicchita-'kAlaphalattaNamihaM adumaheU / NAduddha-thoSaduddhattaNe NagAvittaNe heU // 1 // samao smtto|| atra NagAvittaNe iti sthAne khaM 1 pratau NamAittaNe iti tathA khaM 2 pratau NamAyattaNe iti ca pAThamedau vartete, pu 2 pratau punaH NagA| vittaNe ityeva pATho vartate / etad gAthAyugalaM niyuktyAdarzeSu varIvRtyata eva, kiJca cUrNikRtA nAstyAdRtaM vyAkhyAtaM vA // | 1 puNegA''ha khaM 1 / puNo Ahu khaM 2 pu 1 pu 2 / puNevA''hu vR0 dI0 // 2 pradhAnasamya cUsapra0 // 3 te viNa pu 1 | pu2|| 4 savvayA khaM 2 // 5 etadgAthAnantaram khaM 2 pu 2 Atmasvaccha (SaSTha) vAdI gayA iti vartate / pu 1 pratau punaH Atma| chaTTavAdI gayA iti varttate // // 34 // Jain Educata For Private Personal Use Only mainelibrary.org. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. duhato te Na viNassaMti0 silogo| duhato NAma ubhayato, AtmA pradhAnaM cAkSuSamacAkSuSaM vA aihikA-''muSmiko X vA lokaH duhato Na viNassaMti tti / sa evaM AtmA na jAyate na mriyate kadAcit , nAyaM bhUtvA bhavitA na bhUyaH / abbho ( ajo?) nityaH zAzvato'yaM purANo, na hanyate hanyamAne zarIre // 1 // [bhagavadgItA bha0 2 zlo0 20] nainaM chindanti zastrANi nainaM dahati pAvakaH / na cainaM kledayantyApo na zoSayati mArutaH // 1 // acchedyo'yamabhedyo'yamavikAryo'yamucyate / nityaH satatagaH sthANuracalo'yaM sanAtanaH // 2 // [bhagavadgItA a0 2 zlo0 23-24] na cotpadyate asaditi asatkAryaparigrahaH, mRtpiNDe hi vidyate ghaTaH / savve vi savvadhA bhAvA, savve mahatAdayo vikArAH / niyatirnAma pradhAnam tAmAgatAH / sA kathaM phalavatI bhavati ? iti, yat karoti na tasya labhate phalaM AtmA, na phalati prakRtiH, na phalavatItyarthaH // 16 // 1 abhibbho (abhijo) vA. mo0 // 2 acchedyo'yamadAhyo'yamakledyo'zoSya eva ca / nityaH sarvagataH sthANuracalo'yaM sanAtanaH // iti pAThabhedo gItAyAm // Jain Educald a tional Mananjainelibrary.org. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 35 // 17. paMca khaMdhe vadaMtege bAlA u khaNajoiNo / aNNA aNaNNo gA''hu heuyaM ve aheuyaM // 17 // 17. paMca khaMdhe vadatege0 silogo / te i khaMdhA ime rUpaM 1 vedanA 2 vijJAnaM 3 saMjJA 4 saMskArAH 5 / rUpaNato rUpam 1 vetIti vedanA 2 vijAnAtIti vijJAnam 3 saJjAnAtIti saMjJA 4 zubhAzubhaM karma saMskurvantIti saMskArAH 5 / te puNa khaNajaiNo kSaNamAtraM yujjaMta iti parasparataH / na caiteSvAtmA'ntargato [ bhinno ] vA vidyate, saMvedyasmaraNaprasaGgAdityAdi teSAmuttaram / aNNo aNaNNo NegA''hu, kecidanyaM zarIrAdicchanti kecidananyam / zAkyAstu kecid naivAcyam (naivAnyaM | kecicca nApyananyam ) / tathA skandhamAtRkA hetumAtramAtmAnamicchanti bIjAGkuravat / ahetukaM zUnyavAdikA: [ 1 loke yAvatsaMjJA sAmagryameva dRzyate yasmAt tasmAnna santi bhAvAH / bhAvAH santi, nAsti sAmagrI / evaM jagadapi keciddhetumat kecidahetumaditi / athavA hetumaditi viSNurIzvaro vA'syotpAdaheturiti, ahetumannAma yeSAM svabhAvata eva utpadyate / yathA lokAyatikAnAm - 1 NevA''hu khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 zakyA cUsapra0 // mo0 // hetu pratyaya-sAmagrI pRthagbhAveSvasambhavAt / tena tenAbhilApyA hi bhAvAH sarve svabhAvataH // 1 // Jain Education Fonal 2 ca khaM 1 khaM 2 pu1 // 3 veyatIti mu0 // 4 smaraNAprasa vA0 XCXBXCX XOXOXOX paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjhayaNaM paDhamuddeso // 35 // Cainelibrary.org Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kaH kaNTakAnAM prakaroti taikSNyaM0" [ 18. puDhavI AU ya teU ya tahA vAU ya ekao / cattAri dhAtuNo rUvaM evamAhaMsu jANagA // 18 // 18. puDhavI AU U ya0 silogo / kecid bruvate cattAri dhAtuNo ruvaM / etesiM uttaraM jaittIe paMcamahabbhUtavAdiNo [ sUtragA0 7 avataraNataH ] Arambha // 18 // kathaM aphalavAti ? ti tAva bhaNNati 19. agAramAvasaMtA vi AraNNA vA vi paivvagA / etaM darasaNa mAvaNNA savvadukkhA vimuJcati // 19 // 19. agAramAvasaMtA0 silogo / yathAsvaM etAni darzanAni prapannAH te punaragAratve vA vasanti, araNye vA tApasAdayaH pavtragA NAma vacaittA ( pavvatA ) dagasoyariyAdayo / te savve vi etaM darisaNamAvaNNA savvadukkhA vimucaMti, taccaNiyANa uvasagI va sijyaMti, AropagA vi aNAgamaNadhammiNo ya devA tato ceva 'NivvaMti / sAGkhyAnAmapi gRhasthAH 1 AU teU khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 ya vAU ya cUsapra0 // 4 yuktayetyarthaH / NijuttIe cUsapra0 vR0 dI0 // 7 vimuccaMtI pu 2 / vimuJcatI khaM 1 khaM 2 pu 1 // 9 'NivvaMti' nirvAnti, sidhyantItyarthaH // // Jain Educationonal ] // 17 // anye bruvate - 2 yAvare vR0 dIpA0 / jANagA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 dI0 pA0 // 6 imaM dari khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 mo0 / gA vi vinaMti pu0 // 5 pavvaiyA pu1 pu 2 // 8 gA vi vijAMti saM0 vA0 CXXXXXXXXBXBXXXCX jatinelibrary.org Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM // 36 // 1 samayajjha yaNa paDhamuddeso apavargamApnuvanti / evaM darisaNamiti evaM sakkadarisaNaM vA jANi ya mokkhavAdidarisaNANi vuttA tAI pavaNNo sabadakkhANa muccai tti vuttaM taM ca Na bhavati / kathaM te dazakuzalAtmake karmapathe sthitA na nirvAnti ? yama-niyamAtmake vA sAyAdayaH ? / teSAmarthata evottaramanenaiva zlokena agAramAvasaMtA tu, AraNNA vA vi pavvagA / eyaM darisaNamAvaNNA, savvadukkhA Na muMcati // 1 // // 19 // kizcAnyat 20. teNA vimaM tiNaccANaM Na te dhammavidUM jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te ohaMtarA''hitA // 20 // teNA vimaM tiNaccANaM Na te dhammaviU jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te saMsArapAragA // 21 // 22. teNA vimaM tiNaccANaM Na te dhammaviU jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te gambhassa pAragA // 22 // 1 te NAvi saMdhi NacyA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| "te' paJcabhUvavAdyAdyAH 'nApi' naiva 'sandhi' chidraM vivaram" iti zIlAGkapAdAH // 2"viojaNA saa0|| 3 vAtiNo khaM 1 / vAiNo khaM 2 pu 1 pu 2 // 4-5 te NAvi saMdhi NacA khaM 1 kha 2 pu 1 pu2 vR0 dii.|| // 36 // Jain Educati o nal Mainelibrary.org Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. teNA vimaM tiNaccANaM Na te dhammaviU jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te jammassa pAragA // 23 // 24. teNA vimaM tiNacANaM Na te dhammaviU jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te dukkhassa pAragA // 24 // 25. teNA vimaM tiNaccANaM Na te dhammaviU jnnaa| je te tu vAdiNo evaM Na te mArassa pAragA // 25 // 20. teNA vimaM tiNacANaM. silogo / teNa tti upAsakAnAmAkhyA / ku(tri)jJAnena tripiTakajJAnena / [Na te dhammavid vidvAMso bhavanti / jAyante iti jnaaH| ye te tu vAdiNo evaM yathA''diSTAH, etacca vakSyAmaH / sarve na te ohaMtarAhitA, oho dravye bhAve ca, dravyaudhaH samudraH, bhAvaudhastu aSTaprakAraM karma yataH saMsAro bhavati / na te tasya utpAdakA vA AhitAH AkhyAtAH / / 20 // 21. saMsAre caiva saMsaran mohamupacinoti, tasyApyapArakaH // 21 // 22-25. tato garbha-janma-duHkha-mArANi // 22 // 23 // 24 // 25 // sUcanaI 1-3 te NAvi sAdhaNacA kha 1 kha 21 pu 20 pI0 // 4 khyAjJAnena vA0 mo0 // Jain Education internal anal PHOnlinelibrary.org. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho muttaM // 37 // 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso 26. 'saMsAracakkavAlammi bhamaMtA [ya puNo punno]| uccAvayaM NiyacchaMtA gmbhmesNt'nnNtso|| 26 // tti bemi // // paDhamajjhayaNe paDhamo uddesao 1 // 26. saMsAracakkavAlammi0 silogo / evamasmin saMsAracakkavAle bhramantaH cakravad bhramamANA uccAvayaM NiyacchaMtA, uccAI utkRSTAni avacAI nIcAni majjhimANi ya dukkhAI tAI adhigacchati / athavA uccAvacaM anekaprakAram / saMsArazcAnekaprakAraH / taM NiyacchaMtA gambhamesaMta'NaMtaso, gabbho tirikkhajoNiya-maNussesu gabbhAto jammaM, "eSa mArgaNe" taM gabhaM esaMti, aNaMtaso tti aNaMtakhutto / athavA uccAvayamiti nAnAprakAraM kammaM taM NiyacchaMtA tadupAyAd garbha-janma1 SaDviMzagAthAsthAne khaM 2 pratau sArdhA sUtragAthA vartate / tathAhi NANAvihAI dukkhAI aNubhavaMti puNo puNo / saMsAracakavAlammi mccu-caahi-jraakule| uccAvayANi gacchaMtA gmbhmesNt'nntso||26|| tti bemi // vRttikRtA zrIzIlAkena dIpikAkRtA cApi eSA sArdhagAthava vyAkhyAtA'sti / khaM 1 pu1 pu 2 pratiSu punaH upayulAkhatasAdhagAthAnantaram nAtiputte (nAtaputte pu 1 pu 2) mahAvIre evamAha (degmAhu pu 1 pu 2) jiNottame // 27 // tti bemi| iti gAthArdhayojanena gAthAyugalaM vrtte| cUrNikRtparamparAyAM tu prathamagAthApUrvArdha-dvitIyagAthottarArdhavarjanarUpA ekaiva gAthA vartata iti taistadanusAreNaiva vyAkhyAtamasti // 2prathamoddezakaH kha 1 // // 37 // Jain Educati o nal For Private Personal Use Only Jainelibrary.org Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maraNAni duHkhAnyanubhavanti / tAni tu na ekazaH anantazaH aNAdIyaM aNavadaggaM dIhameddhaM cAurantaM saMsArakaMtAraM aNupariyati // 26 // iti parisamAptau / bemi nti bhagavantAdezAd bravImi na svecchayA iti // // samayassa paDhamo uddeso sammatto 1-1 // [ samayajjhayaNe biio uddesao / ] / bitiyauddesayAbhisaMbaMdho--- sa eva sUtakaDa - suttakaDaadhiyAro'nuvarttate sa eva ca sasamayaparUvaNAdhiyAro vaTTae / te parasamayA yathAsvaM svaM pakSaM ( svapakSa) kSepataH prarUpya pratyutsRSTAH, tadAzritApAyAca uktAH, jadhA "gavbhamesaMta'NaMtaso" [ sUtragA0 26] nti / NANAvidhAbhiggahamicchAdiTThIsu vaNijjamANesu ayamavi abhiggahitamicchAdidvivikappo vaNijjati / tarasa ime cattAri arthAdhikArA [ ni0 gA0 28 ], taM jadhA -- bitie NiyativAtaatyAdhiyAro 1 aNNANavAdI 2 NANavAdI 3 bhikkhusamayAdhiyAro jesiM cauvvidhaM kammaM cayaM Na gacchati 4 tti / etehiM cauhiM saMsiyA ganbhamesaMtaNataso ti, tadAdINi ya dukkhANi pAvaMti ityatastaM nA''zrayIta / tattha tAva NiyatIvAda samayaparUvaNatthamidamapadizyate-- 1 maddhaM vA uttaraMtA saMsAra vA0 mo0 // Jain Education Sonal nelibrary.org Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso Nijjutti 27. AghAyaM puNihegesiM uvavaNNA puDho jiyaa| cuNNijuyaM - vedayaMtI suhaM dukkha aduvA luppaMti tthaanno||1|| sUyagaDaMga 27. AghAyaM puNihegesiM0 silogo / AghAtaM NAma AkhyAtam / punarvizeSaNe / kiM viseseti ?, pUrvasamayebhyo * vizeSayati niyativAdamiti / iheti asmiMlloke samayAdhikAre vA, ekeSAM na sarveSAm , upapannAstAsu [ tAsu] gatisu pRthak iti pRthak pRthag na tvekAtmakatvam / jIvo tti vA pANo tti vA egahu~ / vedayaMtI NANAvidhesu ThANesu pRthag // 38 // IXNANAvidhANi suha-dukkhANi aNubhavaMti / te ca tebhyo nAnAvidhebhyo duHkha[ sthAnebhyaH sukha ] sthAnebhyazca lupyante, cyavanta ityarthaH // 1 // yena ca te dukkhena lupyante tanneyam 28. Na taM sayaMkaDaM dukkhaM Ne ya aNNakaDaM ca nnN| suhaM vA jAdi vA'suhaM sehiyaM vA asehiyaM // 2 // 28. Na taM sayaMkaDaM dukkha0 silogo| yena niyatiH karoti teNa tAva Na taM saryakarDa dukkhaM, na puruSakArakRtamityarthaH / yat svayaMkRtaM na bhavati ityato Na [ya] aNNakaDaM ca NaM, anyena kRtaM aNNakaDaM / ca pUraNe / anyo nAma puruSaH / tadubhayakRtamapi na bhavati, na cAkRtam / tat katham ?, ucyate-suhaM vAjadi vA'suhaM, anugrahopaghAtalakSaNe sukha-dukkhe / sedhanaM 1akkhAyaM pu 1 pu 2 // 2 puNa egosi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 vedayati khaM 1 kha 2 pu1pu 2 // 4 lapati khaM 1 // 5 kao aNNa khaM 1saM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 6 jati vA dukkhaM khaM 1 khaM 2 pu 132 0 0 // 1 // | / / 28 / / Jain Educatio n al Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhiH, nirvANamityarthaH / iyantazca jIvAzrayA bhAvAH sarve niyatIkRtAH, na vIrya puruSakAro'sti, sarvamahetutaH pravartata iti // 2 // eSA NiyativAdidiTThI / akammikANaM ca kAlavAdINaM ca TiTI 20Na saI kaDaM Na aNNehiM vedayaMti puDho jiyaa| saMgaiyaM taM tahA tesiM ihamegesimAhitaM // 3 // 29. Na saI kaDaM Na aNNehiM0 silogo / NiyatIsabhAvamettamele / maMga go| NiyatIsabhAvamettamevedaM / saMgaiyaM ta] tahA tesiM, saMgatiyaM NAma sahagataM ] saMyaktamityarthaH athavA'syA''tmanaH nityaM saGgatAni iti / saMgateridaM saMgatiyaM bhavati. saMgatervA hitaM saMgatikaM bhavati / tahA tesiM ti jeNa jadhA bhavitavya Na taM bhavati aNNadhA / iheti ihaloke niyativAdadarzane vA egesiM Na savvesiM Ahita AkhyAtam // 3||te tu niyativAdiNo 30. evametAiM jaMpaMtA bAlA pNdditvaadiyo| NiyatA-'NiyataM saMtaM ayANamANA abuddhiaa||4|| 30. tAI jaMpatA0 silogo / evaM avadhAraNe / kAni (yAni) etAni kudarzanAni tANi saddahaMtA niyaivAya 1 sayaM kaDaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 saMgatiyaM khaM 1||3'si AhiyaM khaM 1 // 4 athavA syAnmanaH cUsapra0 // 5 meyANi khaM 1 khaM 2 pu1 pu2|| 6 paMDiyamANiNo khaM 2 pu 1 pu dIpaMDiyanANiNo kha 1 // 7NiyayA'NiyayaM khaM 1 kha 21 pu2|| 8 ayANatA abu khaM 1 ajANatA abukhaM 2 pu 1 pu2|| Jain Educati o nal Wijainelibrary.org Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 39 // ammAdI AkarmikAH, ahavA parUvei niyaivAdadarzanam / bAlA paMDitavAdiNo, bAlAstathA paMDitavAdiNo apaNDitAH paNDitapratijJAH / te hi NiyatA 'NiyataM saMtaM je jadhA kaDA kammA te tadhA caiva NiyameNa vedijjaMti tti evaM niyataM / taM jadhA--NiruvakkamAyU deva-Neratiya tti, aNiyataM sovakamAyuM ti / etaM NiyatA 'NiyataM saMtaM sambhUtaM ayANamANA abuddhiA, abuddhikAH mandamedhasa ityarthaH // 4 // te amedhasa evametaM ayANaMtA 31. evamege tu pAsatthA ajANatA vippagabbhiyA / evaM vaTThitA saMtA ttadukkhavimoyagA // 5 // 31. evamege tu pAsatthA0 silogo / evaM avadhAraNe / na jANatA ajANatA / kimayANaMta tti ? tameva jiyatamaNiyataM ca ajANatA vipragalbhitA, tenaiva svayaMvikalpitamithyAdarzanAbhiniveze asajjanA ivAsatkarmabhirdhRSTIbhUtA lajjanIyenApi na lajjante ityarthaH / evaM puvaTThitA saMtA, evaM nAma yadyapyabhigRhya tAni nAnAvidhAni bAlatapAMsi sve sve darzane yathotamupAsthitA gurvAdivinayayuktAH sarvaprakAreNa yathoktajJAnAtmani na visIdaMti tathApyAtmAnaM na saMsArAd vimocayanti / uktaM ca -- "mithyAdRSTiravRttasthaH 0" [ ] // 5 // 1 abuddhyA abuddhi: manda cUsa0 // 2sthA te bhujo vippa khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 pI0 // 3 pavaTTiyA pI0 // 4urs agkkha vimokkhagA vR0 / Na te dukkhavimoyagA dii| Na te dukkhavimokkhayA khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 // Jain Education national BXCXBXCXX CXCXXXCXXXX paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso // 39 // jainelibrary.org. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syAt-kathaM te na saMsArapArapAragA bhavaMti ?, mithyAdarzanenopahatatvAt / dRSTAntaH 32. javiNo migA jadhA saMtA paritANeNa tjitaa| asaMkitAI saMkaMti saMkitAI asNkinno||6|| 32. javiNo migA jadhA saMtA0 silogo / jaba eSAM vidyata iti javinaH / ke ca te ? mRgAH, tatrApi vAtamRgAH parigRhyante / saMtagrahaNAnnirupahatazarIra-vayo-'vasthA akSINaparAkramAH / paritanyata iti paritAnaH vAguretyarthaH / tajjitA vAritA, prahatA ityarthaH, na zakyametat paritAnaM nissartum / sA ca egato vAgurA, ekato hastyazva-padAtivatI yathAvibhavato senA, ekataH pAza-kUTopagA yathAvibhAgazaH / nityatrastAH tatra te mRgAH svajAtyAdibhiH paritudyamAnA maraNabhayodvinA asaMkitAI | saMketi // 6 // syAt-ki zaGkanIyam ? kiM na ? iti, ucyate 33. paritANiyANi saMkaMtA pAsitANi asNkinno| aNNANabhayasaMviggA saMpaliMti tahiM tahiM // 7 // 33. paritANiyANi saMkaMtA silogo / pari sarvataH tatAni paritatAni / yAni vA tAni punaH bajjha-pota-rajjumayAni tAnyazaGkanIyAH parizaGkitAH / ta evaM varAkAH aNNANabhayasaMviggA, ajJAnabhayaM nAma ta evaM na jAnate-yathaiSA vAgurA durlaGghanthA, na cAdhaH zakyate nissartum / tataste'jJAnA bhayena saMvignA tahiM tahiM saMpaliMti aNukUDilehiM aNNapAsehiM; athavA 1 vajitA khaM 2 pu 2 0 dI0 / tajjitA khaM 1 pu 1 vRpA0 dIpA0 // 2 pariyANiyANi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 saMpariaMti pu. vR0 dii.|| 4na vadhaH cuuspr0|| Jain Education a nal dezanelibrary.org Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho sutaM 1 samayajjha yaNaM paDhamuddeso Nijjutti-IX ekataH pAzahastA vyAdhAH, egato vAgurA, tanmadhye saMpralIyanto bhramanta ityarthaH, yAvad baddhA mAritA vA sa teSAmacuNNijurya jJAnadoSaH // 7 // te puNasUyagaDaMga 34. adha taM pavajja vajjha aha vajjhassa vA ve| __ vedheja padapAsAto taM ca maMde Na pehatI // 8 // 34. adha taM paveja vajhaM0 [silogo] / vadheja padapAsAto, padaM pAsayatIti padapAza: kUDaH upako vaa| // 40 // paThyate ca-"mucceJja padapAsAdI" AdigrahaNAdU bandha-ghAta-mAraNAni / taM ca maMde Na pehatI, sa bhAvamandaH na prekSati tam // 8 // sa evaM varAka: 35. ahite hitapaNNANA visamaM tennuvaagte| se baddhe payapAsehiM tatthaM ghaMtaM niyacchati // 9 // 1 vajjhaM ahe vAssa iti baMdhaM ahe baMdhassa iti pAThayugalaM vRttikRtA dIpikAkRtA ca vyAkhyAtamasti / tathAhi--"atha' anantaraall masau mRgastat 'vajjha' ti vadhaM yadi vA bandhanAkAreNa vyavasthitaM vAgurAdikaM vA bandhanaM bandhakatvAd bndhmucyte|" iti / bajA ahe bajjhassa pu|| 2 mucceja padapAsAo khaM 1 khaM 2 vR0 dI / muMceja payapAsAo pu 1 pusa / muzceja padapAsAdI cUA. vRpA0 // 3taM tu maMde Na dehate khaM 2 pu 2 / taM tu maMde Na dehatI khaM 1 pu 1 vR0 dI0 // 4 ahiyappA'hiyapaNNANe saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 visamateNuvAgate khaM 1 pu 1 vR0 dI / visamaMte'NuvAyae khaM 2 pu 2 vRpA. dIpA // 6pAsAdI tattha khaM 1 vR. dii| pAsAI tattha khaM 2 / pAsAyaM tattha pu 2 / pAsAo tattha pu 1 / pAseNaM tattha saa0|| 7 tattha ghAyaM niyacchati khaM 2 pu2 0 / tattha ghAyaM nigacchati khaM 1 pu 1 dI* cUrNau ca // // 40 // Jain Education For Private Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. ahite hitapaNNANA0 silogo / visamaM NAma kUTa-pAzopagaiH AkIrNaM tad vAgurAdvAraM taM visamaM samaM ca teNa gataH upAgataH / se baddhe payapAsehiM, se tti sa mRgaH badhyate sma badhyaH, padaM pAzayatIti padapAzaH, sa ca kUTa: upago vaa| tattheti tehiM pAsAdiehi baddhe / dhantaH ghAtakaH, ghAtaka evAntaH ghantaH, pAtena vA'ntaM karotIti ghntH| niyatamadhikaM vA ghantaM gacchati niyacchati // 9 // 36. evaM tu samaNA ege micchAdiTThI annaariyaa| asaMkitAI saMkiMtI saMkitAiM asaMkiNo // 10 // 36. evaM tu samaNA ege0 silogo| evaM avdhaarnne| tuH vizeSaNe / nimranthairvyatiriktA eke na sarve / ke ca te ?, niyativAdinaH, je ya aNNe NANAvidhadi TThiNo / micchAdidi ti viparItaprAhiNaH / aNAriya tti NANa-dasaNa-carittaaNAriyA / te asaMkitAI saMkiMtI, NANa-dasaNa-carittAI [asaMkaNijAI ] tAI tapobhIrutvAd anyaizca jIvabahutvAdibhiH padairnAtra zakyate ahiMsA niSpAdayitumiti saMkaMti Na saddahati; saMkitAI kudaMsaNAI tAI asaMkiNo saddahati pattiyati // 10 // syAt-kiM zaGkanIyam ? kiM na? iti ucyate 37. dhammapaNNavaNA jA tu tIse saMkaMti muuddhgaa| AraMbhAya Na saMkaMti aviyattA akovitA // 11 // 1'NA vege pu1|| 2cchaddiTThI khaM 2 pu 2 // 3 saMkaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu3 / saMkiMtA * dii*|| 4aa sA taM tu saMkaMtisaM 1 saM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI // 5 AraMbhAINa saM 1 kha 2 1 pu 2 va* dii.|| Jain Education national For Private Personal Use Only miniw.jainelibrary.org | Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gijjutikhuNNijayaM sUyagaDaMga 37. dhammapaNNavaNA jA tu0 silogo / yAvAna kazcid jJeyadharmaH samayena prajJApyate sA dharmaprajJApanA / adhavA duvidho dhammo sutadhammo cAritto ya dhammo ya / dasavidho ya samaNadhammo agAramaNagArio dhammo // 1 // paDhamo suyakkhaMdho 1samayajjha // 41 // yaNaM paDhamuddeso sa jeNa paNNavijai sA dhammapaNNavaNA / tIsa saMkaMti bebhenti dukkhaM kajati adhavA Na saddahati / adhavA kimevaM Na va tti vA saMkati, pRthivyAdijIvatvaM zaMkitaM / mUDhA ajJAnena darzanamohena AraMbhAya Na saMkaMti davvAraMbhe bhAvAraMbhe ya vaTuMti, kupAsaMDiNo tameva AraMbhaM bahumaNNaMti / aviyattA NAma avyaktAH, NA''raMbhAdisu dosesu visesitabuddhayaH / akovitA avipazcita ityarthaH / micchattakaDadoseNa sabbhUtaM NiggaMthaM pavayaNaM saMkaMti Na bujhaMti // 11 // syAd buddhiH-yathA mRgAH pAzabaddhAH pracuratRNodakAd vanavAsasukhAt cyavante evaM mithyAdRSTayaH kutazcayavante ? uccyate 38. savappagaM viukkAsaM savvaM NUmaM vidhunniyaa| appattiyaM akammaMse etamaE mie cute // 12 // 38. sabbappagaM viukkAsaM0 silogo / sarvatrA''tmA yasya sa bhavati sarvAtmakaH, athavA je bhAvakasAyadosA te vi savve lobhe saMbhavaMtIti sabappagaM / uktaM ca-"lobho savvaviNAsao" [ dazavai0 a0 8 gA0 3.] / vividhaM jAtyAdi- bhirmadasthAnairAtmAnaM ukassati viukkassati / nUmaM gahanamityarthaH / davvaNNUmaM dugaM appAgAsaM vA, bhAvaNNUmaM mAyA / ete 1 viukkassaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 vidhUNiyA saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // // 41 // Jain Education ainelibrary.org Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | tiNi vi kasAyA vividhaiH prakAraiH dhuNiya vidhuNiya, kiMci appattiyaM NAma rUsiyavyaM, tadapi appattiyaM akammaMse sAdhau, akammaMse ebhiH sarvaividhUNitaiH akammaMso bhavati, na cA'sya bAlabuddhiH (ddheH) appattiyaM akarmatvaM bhavati, siddhatvamityarthaH / adhavA appattiyaM kodho, teNa jaiyA akammaMse bhavati, aMsagahaNaM tiNNi tiNNi kasAyaMse se (sese ) kAUNa khaveti, evaM sesANa'vi kammANi khavettA jIvo akammaMso bhavati / taM puNa sammaiMsaNa-caritta-tavo-viNaehiM khaveti, Na micchAdasaNa-aNNANa-aviratIhiM / etamaDheM mie cute tti jo miyadiDhato bhaNito [ sUtragA0 32] / yathA mRgaH pAzaM prati abhisarpan pracuratRNodakagocarAt khairapracArAda vanasukhAd bhraSTaH mRtyumukhameti evaM te vi NiyativAdiNo // 12 // 39. 'je tetaM NAbhijANaMti micchAdiTThI annaariyaa| migA vA pAsabaddhA te ghAyamesaMta'NaMtaso // 13 // 39. je tetaM NAbhijANaMti silogo kaTho // 13 // NiyativAdo gato / idANiM aNNANiyavAdidarisaNaM| aNNANeNa vA kato kammovacayo Na bhavati tatpratiSedhArthamapadizyate 40. mAhaNA samaNA eMge savve NANaM sayaM vde| savvalogaMsi je pANA Na te jANaMti kiMcaNaM // 14 // 1je etaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii|| 2micchaddiTTI khaM 2 pu 1pu2|| 3 vege khaM 1 // 4 savvaloge vi je khaM 2 pu1pu 2 vR0|| Jain Education intona For Private Personal Use Only gainelibrary.org Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho sutvaM XXXXXX 1 samayajjha Nijjutti 40. mAhaNA samaNA ege0 silogo| mAhaNA NAma dhiiyaaraa| samaNA samaNA ev| ege NAma Na savve, jo aNNAcuNNijuyaMNiyabAdI; ahavA amhaMtaNae mottaNa te savve vi appaNo sapakkhaM pasaMsaMtA bhaNNaMti / savvalogaMsi je pANA Na te jANati sUyagaDaMga kiMcaNaM, asmAna muktvA sarvaloke'pi vAdinaH sarvaprANabhRto vA ye'smaddarzanavyatiriktA Na te jANaMti saMsAraM mokkhaM vaa||14|| te hi micchAdiTThiNo sadbhAvabuddhyA'pi yathA svAn khAna kusamayAna prarUpayantaH na tatra sadbhAvaM vindnti| dRSTAntaH 41. milakkhU amilakkhussa jahA vuttaannubhaastii| // 42 // Na hetuM se viyANeti bhAsiyaM ta'NubhAsatI // 15 // 41. milakkhU amilakkhussa0 silogo / yathA kazcid mchecchayuvA kenacid vRddhenA''cAryeNa pathi gRhe vA'padiSTaH-putra ! kuta Agamyate ? / Na hetuM se viyANeti ti yadarthaM tad vaco'bhihitam , dRSTi-mukhaprasAdAdibhirAkAraiH pri| zuddhAkAraM jJAtvA kintu tameva bhASitaM pratyanubhASate / athavA pRSTaH kizcit tattvaM pRcchataH so'pi tathaivA''ha / AryakumArako vA pitrA'padiSTaH-bhaNa putra ! siddham / eSa dRSTAntaH // 15 // 42. evamaNNANiyA nANaM vaiyaMtA vi sayaM sayaM / NicchayatthaM Na jANaMti milakkhU va abodhie // 16 // varNa paDhamuddeso **OXOXOXOXOXOXOXOXOX // 42 // 1jaha khaM 1 kha 2 // 2 bhAsapa kha 2 pu 1 pu2|| 3 vijANAti 1 kha 2 pu 12 // 4 bhAsae khaM 2 pu 1 pu2|| 5 vayaMto khaM 1 // 6NicchiyatthaM khaM 2 pu 1 pu2|| 7 abohiyA vR0 dI / abohito khaM 1 / abohie saM 2 pu 132 // Jain Educati onal ainelibrary.org Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthagaDa FOXOX-BY 42. evamaNNANiyA nANaM0 silogo / evaM avadhAraNe / nizcayArtho nAma yathA bhAvo'vasthitaH taha AtmAdipadArthAn darzayanto'pyanyeSAM acitrakAlAbhijJA iva na sadbhAvato vadanti / tadevodAharaNaM - milakkhU va abodhie, abodhaH ajJAnamityarthaH // 16 // sa evaM teSAm -- 43. aNNANiyANa vImaMsA NANe Neva Niyacchati / appaNI ya paraM nAlaM kuto aNNA'NusAsiuM ? / / 17 / / 43. aNNANiyANa vImaMsA0 silogo / saMzayaH sandeho vitarkaH UhA vImaMsetyanarthAntaram / teSAM hi asarvajJatvAdasau vImaMsA pratyakSeSvapi tAvat pRthivyAdiSu saMdihyate kiM punarAtmAdiSu apratyakSeSu ? / tadevaM sA vImaMsA iha nizcayajJAne na niyacchati na yujyate, na ghaTata ityarthaH / sa evaM saMdigdhamatistAvadAtmAnamapi na zaknoti pratyAyayituM kutastarhi param ? saMsArato vA samuddhartum ? / / 17 / / evaM te micchAdiTThiNo tadupadiSTamanupadiSTaM vA micchAdaMsaNaM paDivajjati / udAharaNam44. vaNe mUDhe jadhA jaMtU mUDha - mUDhANugAmie / | duhato va akovitA tivvaM soyaM Niyaicchati // 18 // 1 annANe no niyacchatI khaM 1 vR0 dI0 / NANe 12 // 3 mUDhe yANugAmie khaM 1 khaM 251 pu tivyaM pu 1 pu 2 / do vi akoviyA saMtA tibvaM pR0 2 Neva niyacchatI khaM 2 / NANe No va niyacchatI pu 1 pu 2 // 2 'sAsayA vR0 dI0 // 4 do vi ee akuviyA tibdhaM khaM 2 / do vi ee akovIyA pI0 / ubhayo vi Na yANaMti tibvaM cUpA0 / 5 nigacchatI saM 1 // Jain Education national OX XO XO-X-XX Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 43 // 44. vaNe mUDhe jadhA jaMtU0 silogo / jadhA koi mahati vaNe disAmUDheNa bhaNNati-bhrAtaH! katarasyAM dizi paDhamo | pATalaputram ? iti / tenApadizyate--ahaM te tatra nayAmIti / tato so teNa saha pttttito| tau hi mUDha-mUDhAnugAminau duhato vi suyakkhaMdho | akovitA, duhato NAma tAveva dvau / adhavA-"ubhayo vi NayANaMti" kuto gamyate Agamyate vA ? kiM vA gatamavaziSTaM vA ? * akoviyA NAma ayaanngaa| tivvaM soyaM Niyacchati, tIvaM nAma atyartham , parvatA-'zma-sarit-kandarA-vRkSa-gulma-latA-vitAna 1 samayajjhagahanaM zravanti teneti zrotaM bhayadvAramityarthaH, niyatamaniyataM vA gacchati niyacchati / adhavA khaMdhAvAreNa mahAsatthavAheNa koi yaNaM | aggimadesiogahito, so ya disAmUDhatAe aNNato Nei, tattha je majjhima-pazcimA te jANaMti-aggimagANa (Na) jANaMti paMthamiti, IXI biiuddeso te vi mUDhA mUDhANugAmiyA duhato vi akoviyA // 18 / / bhaNito disAmUDhadiluto / idANiM aMdhaviluto bhaNNati 45. 'aMdhe aMdhaM pahaM Neti daramaddhANa gcchtii| Avajje uppadhaM to aduvA paMthANugAmite // 19 // 45. aMdhe aMdhaM pahaM Neti0 silogo / jadhA koi aMdho addhANe addhANaTThANe vA kiMci andhameva sametya bravItiahaM te abhiruyitaM gAma NagaraM vA Nemi tti teNa saidha paTTito / gacchati daramaddhANaM ti nAsau jAnAti yatra vastavyaM yAtavyaM vA ityatastasya tadaparimANameva adhvAnamityato duuraadhvaanm| Avaje uppadhaM to, sa evaM padheNaM patthito vi kSaNAntaraM pAdasparzana // 43 // 1degnugamitau du cuuspr0|| 2 aMdho aMdhaM pahaM Nito dUra khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3 jaMtU khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 cuupaa0|| 4 ahavA khaM 2 pu 1 pu 2 // 5saha ityarthaH // XOXOXOXOXOXXX Jain Educati o nal For Private Personal Use Only EO Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gatvA utpathamApadyate yatra vinAzaM prApte prapAta-kaNTakA-hi-zvApadAdibhyaH, athavA yahacchayA panthAnamevAnupatati / adhavA andhalaehiM bahugehiM diDhato-buggAhetUNa andhalayA pavvayaM pariyaMcAvetUNa aggillaM pacchillayassa lAeu palAo dhutto / te vi 'icchitavvaM vayaM bhUmi vaccAmo' tti tattheva bhamaMti, sesaM taM ceva / "Avaje uppa, jaMtU" ghuNAkSaravat // 19 // ete diTuMtA badisAmUDheNa cakSuaMdheNa ya vuttA / tatsamavatAra: 46. evamege NiyAyaTThI dhammamArAhagA vayaM / aduvA adhammamAvajje Na te savvujagaM vae // 20 // 46. evamegeNiyAyadvI0 silogo / evaM avdhaarnne| ege Na savve, bhAvadisAmUDhA bhAvaMdhA ya / niyato nAma mokSaH, niyato nitya ityarthaH, niyAkena yasyArthaH sa bhavati niyAkArthaH / vayameva dharmArAdhakAH nAnye / te evaMpratijJAH api adhammamAvaje, apipadArthaH sambhAvane / mUlapAThastu "aduvA adhammamAvaje" aduvA NAma smaraNArthameva, apyevaM adharmamApadyante, yathAzaktyA ArambhapravRttA dharmAyotthitA adharmameva Apadyante / ye'pi ca kaSTatapaHpravRttA AjIvikAdayaH te'pi dharma adharmAnubandhinaM prApya punarapi gozAlavat saMsArAyaiva bhavanti / Na te savvujagaM vae, savvujago NAma saMjamo, sarvato RjuH akuTilaH nirupadhaH, na kasyAzcidavasthAyAmakalpAnujJAnamalino bhavatIti // 20 // 1 ahavA adhamma pu1pu 2 / api adhamma cuupaa|| 2 savvajjuyaM khaM 2 pu 1 pu 2 / savvajayaM khaM 1 // 3 mAlino cUsapra0 // Jain Education clonal For Private Personal Use Only malinelibrary.org. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM 11 88 11 XXXX CX punarapi vizeSopalambhAt sa evArtha upasaMhiyate-- 47. evamege vitakAhiM No aNNaM pajjuvAsiyA / apaNo yavitakAhiM ayamaMjUM hi dummatI // 21 // Jain Educationonal 47. evamege vitakAhiM0 silogo / uktaM hi -- bhaNitaM [tu] [ettha ] bhaNNatI tattha kAraNaM asthi / paDisedhamaNuNNA kAraNaM visesovalaMbho vA // 1 // [ kalpalaghubhASye gA0 2554 ] I adhavA dvau dRSTAntAvuktau, upasaMhArAvapi dvAveva / evaM avadhAraNe / aite iti ye uktAH paratantratIrthakarAH / vitarkA mImAMsetyanarthAntaram / evaM syAditi, te tu nAnyaM paryupAsitavantaH, anye nAma ye chadmasthalokAduttIrNAH sarvajJAH sarvadarzinaH / tAnupAsya appaNo ya vitakAhiM cazabdAdanyamatezca yathA vyAsaH amukena RSiNA evamuktamitihAsamAnayati, yathA kaNAdo'pi mahezvaraM kilA''rAdhya tatprasAdapUtamanAH vaizeSika [mata ] makarot / etairAtmavitarkaiH paropadezaizca yathAsvaM ayamasmina mArgaH RjuH aRjurvA / zeSAH praduSTamatayo durmatayaH // 21 // 1 no 'NNaM khaM 22 / no ya NaM pu 1 / no paraM vR0 dI0 // ityasya rUpAntaram ete eke ityarthaH / sUryaprajJaptisUtre hi etad rUpaM prAcuryeNa dRzyate // 1 pu 2 // 3 ete iti ege 5 ayasmin cUsapra0 // 4 nyAsaH cUsapra0 // 2 maMjUhiM khaM 2 pu KKKK 0X0X0) paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjhayaNaM biuso // 44 // anelibrary.org Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. evaM takAe sAghetA dhammA-'dhamme akovidaa| dukkha te NAtivaddati sauNI paMjaraM jadhA // 22 // 48. evaM tatkAe sAtA0 silogo / evaM avadhAraNe / svamativitarkAbhiH sAdhayantaH yojayantaH kalpayanta ityrthH|| dharmo nAma yathAdravya-paryAya-svabhAvAvasthAnam , viparIto'dharma iti / athavA dharmo'bhyudaya-naiHzreyasikaH sukhakAraNamiti, duHkhakAraNamadharmaH, tatra akovidA dharmA-'dharmAkovidAH, asambuddhA ityarthaH / dukkhaM te NAti0, duHkhaM saMsAro taM nAtivartante, na uttaraMtItyarthaH / athavA kAraNe kAryavadupacAraM kRtvA'padizyate saMsAra-duHkhakAraNamadharmaH / diTuMto-sauNI paMjaraM jadhA, yathA zukaH kokilA madanazilAkA dravyapaJjaraM nAtivarttate evamime paratitthiyA dukkhavimokkhakAriNo bhAvapaJjaraM nAtivarttante / "tiuTuMti" troTayanti ativarttante vA // 22 // ta evaM paratabAH 49. sayaM sayaM pasaMsaMtA gairahaMtI paraM vdiN| je u tattha viussaMti saMsaraMte viu~ssiyA // 23 // 49. sayaM sayaM pasaMsaMtA0 silogo / khaM khaM nAma AtmIyamAtmIyaM prazaMsantaH stuvantaH khyApayantaH-idamevaikaM satyamiti, nAnyamatAni / garhanti pareSAM vacanAni doSaM prakaTIkurvanti / evaM te parasparaviruddhadarzanAH kusamayatIrthakarAH mumu 1 akubbiyA khaM 2 / ya koviyA pu 1 // 2NAituTuMti vR0 dI / Na tiuTRti cUpA0 / NAtiuTRti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 garahaMtA ya paraM vardi khaM 1 / garahaMtA paraM vayaM khaM 2 / garahaMtA paraM vaI pu 1 pu 2 // 4saMsAraM te khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5vi usiyA khaM 1 bRpA0 dIpA0 // Jain Education Wi n al . Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM eyagaDaMgasut 1 samayajjha yaNaM // 45 // biiuddeso kSavo'pi na sNsaarpnyjrmtivrttnte| ye'pyanye tAnAzritAste'pi je u tattha viussaMti, vizeSeNa ussaMti idamevaikaM tattvamiti vizeSeNa ucchyaMti gavveNaM ussaMtIti, te saMsaraMto viussaMti // 23 // aNNANiyA vAdI parisamattA / idAnIM yat "karma caturvidhaM cayaM Na gacchati" tti NijjuttIe [ni0 gA0 28] vuttaM zAkyAnAM tatprarUpaNArthamapadizyate 50. adhAvaraM purakkhAyaM kiriyAvAdidarisaNaM / kammaciMtApaNahANaM dukkhakkhaMdhavivaddhaNaM // 24 // 50. adhAvaraM purakkhAyaM0 silogo / athetyayaM nipAtaH pUrvaprakRtApekSaH / tebhyaH samayebhyaH prakRtebhyaH atha idamaparaM pUrvamAkhyAtaM purakkhAyaM / ta evaM bruvate-"gaMgAvAlikAsamA hi buddhAH, taiH pUrvamevedamAkhyAtam" / athavA purAkhyAtamiti pUrveSu mithyAdarzanaprakRteSvAkhyAtam / athavA prakhyAtaM purAkhyAtam / kriyA karmetyanAntaram , karmavAdidarzanamityarthaH, vigataM bIbhatsaM vA darzanam , azobhanamityarthaH / kammaciMtA NAma yathA yena yasya yeSu ca hetuSu pravarttamAnasya karma badhyate tato karmacintAtaH pranaSTAH / athavA atikarmAbhIrutvAt taiH karmAzravAH kecidabandhAyApadiSTAH, tat teSAM kudarzanaM duHkhaskandhavivarddhanam , karmasamUhavarddhanamityarthaH, teSAM hi vijJAno[pa]citaM IryApathaM svamAntikaM ca karma cayaM na yAtItyataste // 45 // 1'vAINa darikhaM 2 // 2 saMsAraparivaDaNaM khaM 1|sNsaar[ss vivaddhaNaM vRpA0 / saMsArassa pavaDaNaM khaM 2 pu 1 pu 2 dii| dukkhakkhaMdhavivaddhaNaM iti cUrNi-vRttikRtsammatastu pATho nopalabdhaH kutrA'pyAdarze // 3 avijJopacita iti vRttau // Jain Educati o nal Dainelibrary.org Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kammaciMtApaNaTThA / syAt-kathaM punarupacIyate ?, ucyate, yadi sattvazca bhavati 1 sattvasaMjJA ca 2 saizcintya saJcintya 3 jIvitAd vyaparopaNaM prANAtipAtaH 4 / atra bhaGgAzcatvAraH-jIvo jIvasaNNA ya, jIvo najIvasaNNA ya0, prathame bhaGge bandhaH, tridhvabandhaH / athavA sattvazca bhavati 1 sattvasaMjJA ca 2 sazcintya sazcintya 3 jIvitAd vyaparopaNam 4, catusu padesu solasa bhaMgA, paDhame baMdho, sesesu abaMdho // 24 // adhavA 51. jANaM kAraNa NA''uTTe abuho 'je ya hiNstii| puTTho vedeti paraM aviyattaM khu sAvajaM // 25 // 51. jANaM kAraNa NA''uTTi (1)silogo| jAnAnaH sattvaM yadi kAyeNa NA''udRti / kAyAuTTaNaM NAma jighAMsayA utthAnaM htth-paadaadivyaapaaro| sa evamaNAuTTamANo jai vi hiMsati tadhA vi abaMdhago / abuhoje ya hiMsati tti, mAtA prasuptA putraM mArayati stanena mukhamAvRtya, anyatareNa vA gAtreNa, adhavA sa eva abuho bAlako yadA pipIlikAdIn sattvAn ghAtayati mAtA-pitarau kiJcidavacanaM bravIti na cAsya karmopacayo bhavati / yadyapi ca kazcid bhavati sa tadyathA'smAkamIryApathaM tathA puTTho vedeti paraM, puTTho NAma spRSTamAtra eva tat karma vedeti, muJcatItyarthaH / avyaktaM nAma sUkSmatantubandhanavat zIghrameva chidyate / saha avadyena sAvadyam / 1-2 saJcitya saJcitya vA0 mo0|| 3degNa[5]NAuTTI vaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4jaM ca hiM khaM 1 khaM 2 pu1 pu2 vR0 dii0|| Jain Education Arenal Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjuttikhuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 46 // samayajya / yaNaM | bihauddeso athavA jAnanniti SaDabhijJasya buddhasya hiMsato'pi pApaM na badhyate, kAraNa NAti tti svapnAnte ghAtayannapi sattvaM na kAyena AudRti, na samArabhate ityarthaH / abuho NAma aprabuddhendriyo bAlaH, so hiMsAdikarmasu varttamAno'pi abandhaka eva / adhavA abudho bAlazca yazca pathi vartate, na ca pathyupayuktaH, asAvapi abudhyamAno yAni sattvAni vyApAdayati nAnayoH pApopacayo bhavati / puTTho vedeti paraM, etAni cauro varjayitvA yo'nyaH sa spRSTaH karmaNA bhavati, badhyate ityarthaH, taM NiyamA vedayati / caturyo bandhahetubhyaH parata ityarthaH, taccAvyaktaM sAvadham , amUrtamityarthaH, athavA'vyaktaM teSAM trikoTIzuddhaM mAMsamapi bhakSyam , anyathA tvabhakSyamityato'vyaktaM syAt / / 25 // kathaM pApaM badhyate ?, ucyate 52. saMtime tayo AdANA jehiM kIrai paavgN| abhikammAya pesAya maNasA aNujANiyA // 26 // 52. saMtime tayo AdANA silogo| saMtIti vidyante / AdAna prasUtirAzrayo vA / yaiH kriyate pApaM karma, taM ca abhikammAya pesAya abhimukhaM kramya abhikramya svayaM ghAtayitvetyarthaH, preSya nAma anyaiH kArayitvA, hataM hanyamAnaM vA manasA anujAnanti // 26 // 53. ete tu tato AdANA jehiM kIrai pAvagaM / evaM bhAvaNasuddhIe NevANamabhigacchatI // 27 // 1 jAnaMti tti (jANaM ti) cUsapra0 // 2 hinsato'pi pu. vinaa|| 3degNa aNAuTTiti cUsapra0 // 4hinsAdi pu0 sN0|| 5 ahikamAya khaM 1 pu 1 // 6 bhAvavisohIe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 7 nevvANaM ahigacchatIkhaM 1 // // 46 // Jain Educatio n al Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KeXOXOXOXOXOXOXXXXXX 53. ete tu tato AdANA. puvvaddhaM kaMThaM / evaM bhAvaNasuddhIe, bhAvayanti tAM bhAvyate vA'nayeti bhAvanA / zuddhirnAma nAtra vicikitsAmutpAdayanti // 27 // kizca-evaM tasya bhAvanAzuddhAtmanaH trikoTIzuddhabhojinaH yadyapi kazcit 54. puttaM 'pitA samAraMbha AhAraTThamasaMjate / bhuMjamANo vi' medhAvI kammuNA Novalippate // 28 // 54. puttaM pitA samAraMbha0 silogo| api padArthasambhAvane / uktaM hi"prANinaH priyatarAH putrAH" [ tena patramapi tAvat samArabhya, samArambho nAma vikrIya mArayitvA tanmAMsena vA dravyeNa vA, kimaMga NaraputraM zUkara vA chAgalaM vA AhArArtha kuryAd bhaktaM bhikkhUNaM? / assaMjato NAma bhikkhUvyatiriktaH, sa punarupAsako'nyo vA / taM ca bhikSuH trikoTizuddhaM bhuJjAno'pi medhAvI kammuNA Novalippate / tatrodAharaNam upAsikAyA bhikSuH pAhuNao gato / tAe lAvago mAreUNa ovakkhaDettA tassa diNNo / gharasAmipucchA / aho! 1"pitA' janakaH" ityekapadatvena vRtti-dIpikAkRtAM vyAkhyA // 2khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 AdarzeSu cUrNipratIke ca samAraMbha ityeva pATho vartate / kiJca-tRtIyoddezakaprArambhotthAnikAyAmetatpAThoddharaNe punaH samArabbha iti pATho'sti, dRzyatA patraM 49-1 // 3 AhAreja asaM khaM 1 khaM 2 pu 1pu 2 // 4 ya khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5"putraM' apatyaM 'pitA' janakaH 'samArabhya vyApAdya" iti vRttikRto dIpikAkRtazca vyAkhyA // Jain Educa t ional . Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho Nijjutti- cuNNijuyaM sUyagaDaMgasuttaM 1 samayajjha yaNaM biiuddeso // 47 // NidhiNa tti / tAghe teNa bhikkhuNA kRtakazUlaM kRtam / mA kappAreNa, hastAbhyAM gRhItvA khedaya, mA'GgArAniti, tvameva dahyase nAham / evaM matkRte ghAtaka eva badhyate, nAham // 28 // eSAmuttaram 55. maNasA je padussaMti cittaM tesiM Na vijjtii| aNavajaM atadhaM tesiM Na te saMvuDacAriNo // 29 // 55. maNasA je padussaMti silogo / pUrva hi sattveSu nighRNatotpadyate, pazcAdapadizyate--yaH paraH jIvavahaM karoti na tatra doSo'stIti / te hi puNyakAmakAH mAturapi stanaM chittvA tebhyo dadati / apraduSTA api manasA duSTA eva mantavyAH ya uddezakakRtaM bhuJjate / evaM teSAM saGghabhaktAdiSu matsyAdyazaneSu ca mUcchitAnAM prAmAdivyApAreSu ca nityAbhiniviSTAnAM kuzalacittaM na vidyate, azobhanaM cittaM vyAkulaM vA tadacittameva, yathA azIlavatI / loke'pi dRSTam-vyAkulacittA bhavati (bhaNaMti) avicittao haM / evaM teSAM sAvadyayogeSu vartamAnAnAM aNavajaM atadhaM tesiM, na tahaM ataha, nAstItyarthaH / kA tarhi bhAvanA ?, na teSAmanavadyayogo'sti, nityameva hi te asaMvuDacAriNo bandhahetuSu vartante, asaMvRtatvAt , te hi tatpradoSa nihnava-mAtsaryAdiSvAzravadvAreSu yathAvaM vartamAnAstadanurUpameva ca yathApariNAmaM karma bannanti / davyasaMvuDA pAvasiyAla-caurAdayaH, X bhAvasaMvuDA sAdhavaH / saMvRtacAriNo nAma saMvRtaH saMyamopakramaH tazcaraNazIlaH saMvRtacArI // 29 // 1NikkhiNa cUsapra0 // 2 nityAbhivinaSTAnAM cUsapra0 // // 47 // Jain Educati o nal For Private Personal Use Only frainelibrary.org Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. iccatAhiM diTThIhi saataagaarvnnissitaa| 'hiyaM ti maNNamANA tu sevaMtI ahiyaM jaNA // 30 // 56. iccetAhiM diTTIhiM0 silogo / iti upapradarzanArthaH / etAhiM ti ihAdhyAye yA apadiSTA niytikaadyaaH| A sAtAgAravo nAma zarIrasukkhaM tatra niHsRtAH (ni:zritAH) ajjhovavaNNA ityarthaH / hiyaM ti maNNamANA evamasmAkaM hitaM bhaviSyatIti mUrkhAstu etad ahitameva sevante // 30 // athavA asminnarthe'yaM dRSTAntaH 57. jaMdhA AssAviNiM NAvaM jAtiaMdho duruubhiyaa| IcchaMto pAramAgaMtuM aMtarA ya visIyati // 31 // 57. jadhA AssAviNiM NAvaM0 silogo / AzravatIti AzrAviNI akatakoTThA bhuNNakoTThA vA / jAtyandhagrahaNaM nAsau nAvAmukhaM pRSThaM vA jAnIte, yo vA avallaka-patrAderupakaraNasya yathopayogaH / sa evamicchannapi pAraM samudrapAraM vA antarA viSIdati saplava eva hiyate nimajate vA / so hi Nichir3e pi Na sakkei vaTTAvetuM, kimaMga puNa sayachiTuM ? // 31 // 1saraNaM ti maNNamANA sevaMtI pAvaga jaNA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI / dIpikAyA jaNA sthAne narA iti pATho varttate // 2 jaha khaM 1 // 3 AsAviNi khaM 2 pu 2 / assAviNi pu 1 // 4 icchaI pAramAgaMtuM khaM 2 vR* dI0 / iccheja pAramAgaMtU khaM 1 / icchejjA pAramAgaMtuM pu 1 pu2|| Jain Education Theratonal For Private Personal Use Only . Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM paDhamo suyakkhaMdho // 48 // esa diTuMto / uvasaMhAro eso 58. evaM tu samaNA ege micchAdiTThI annaariyaa| saMsArapAramicchatA saMsAre aNupariyadRti // 32 // tti bemi // ||bitio uddesao smmtto2|| 58. evaM tu samaNA ege silogo / evaM anena prakAreNa / tuH vizeSaNe / [ege] asmAn muktvA micchAdiTThI aNAriyA NAma carittANAriyA aNAriyANi vA kammANi kuvvaMti / te saMsArapAramicchaMtA saMsAre ceva'NupariyaTThati / avi NAma so jAtiaMdho devatApabhAveNa vA aNNeNa vA keNa]i uttArijejja, Na yA micchAdiTThI saMsArAduttaraMti // 30 // // bitio uddesao sammatto 1-2 // 1 samayajjha yaNaM biiuddeso // 48 // 1degcchaddiTThI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 pArakhI te saMsAraM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3 prathamasya dvitIyaH khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 uttAreja pu0 // Jain Educatio n al For Private Personal Use Only braryong Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ samayajjhayaNe taio uddesao] samayAdhikAro'nuvarttata eva / tatra prathame dvitIye ca kudRSTidoSA abhihitAH / tRtIye teSAmevA''cAradoSA abhidhIyante / atha dvitIyAvasAne sUtram - " puttaM pi tA samArabbha AhAraTThamasaMjate" [ sUtragA0 54 ] AcAradoSa uktaH, ihApi sa evA''cAradoSo'bhidhIyate dRSTidoSAzca / teSAmeva terAsigavattavataM ca bhaNihiti ityato'padizyate-- - 1 kiMci vipUdeg khaM 1 khaM 2 pu bhuMje khaM 1 2 15 2 0 dI0 // * sUyagaDa 59. jaM 'kiMci u pUtIkaDaM sahI AgaMtu IhiyaM / sahassaMtarakarDa bhuMje dupakkhaM caiva sevati // 1 // 59. jaM kiMci u pUtIkaDaM0 silogo / yaditi aNiddiTThassa Niso / kiMciditi yadAhArimaM uvadhijAtaM vA / pUtigrahaNAdAdhAkarmaNi gRhItaM AdhAkarmikam, evaM hi pUrti yadi ca tadavayavo'pi varttate / kathaM tarhi AdhAkarma tagrahaNAca sarvA avizodhikoTirgRhItA ?, "egaggahaNe gahaNaM" ti kAuM tajjAtiyANa savvesiM tiNNi visodhikoDI vi gahitA / zraddhA asyAstIti zrAddhI, AgacchantItyAgantukAH, taiH zrAddhIbhirAgantUnanuprekSya pratItya uvakkhaDiyaM / adhavA saDhi tti je ego basaMti tAnuddizya kRtam, tat pUrva-pazcimAnAM Agantuko'pi yadi sahassaMtarakarDa bhuMje dupakkhaM NAma pakSau dvau sevate, tadyathA 1 / kiMcI pU pu 2 // 2 saDDImAgaMtumI hiyaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 4 duppakkhaM khaM 2 pu 1 pu 2 // 5 yathA''hA cUsapra0 // 3 sahasaMtariyaM Tall . Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjutti - cuNNajayaM sUyagaDaMgasuttaM // 49 // gRhitvaM pravrajyAM ca / amhaMtaNao vi jo asuddhaM bhuMjati so vi dupakkhaM sevati / kadhaM ? davvato liMgaM bhAvato asaMjato / evaM pravrajitA api bhUtvA AdhAkarmAdibhojane gRhasthA eva sampadyante // 1 // 60. tamevaM avijANatA bisamaMsi akovitA / maicchA vesAliyA ceva udgaissa abhiAgame // 2 // 60. tamevaM avijANatA0 silogo / tamiti nirdeze, yathoddiSTametadarthaM evaM anena prakAreNa mUlaguNe uttaraguNe tadupa - ghAtaM ca aviyANatA avizuddhabhogadoseNa / jadhA - "AdhAkammaNNaM bhaMte ! bhuMjamANe kiM pakareti kiM ciNAti0" / [ bhagavatI za0 1 u0 9 sU0 78, za0 7 0 8 sU0 298 ] / visamo NAma baMdha- mokkho, kammabaMdho vi visamo, jato ekkekaM kammamaNegappagAraM aNegehiM ca pagArehiM bajjhate ato visamaMsi akovitA, asambuddhA ityarthaH / te ayANagA pratyutpannagRddhAH anAgatadoSa (ghA) - darzanAd AdhAkarmAdibhirdoSaiH karmabaddhA saMsAre duHkhamApnuvanti / macchA vesAliyA ceva, vizAlaH samudraH, vizAle bhavAH vaizAlikAH bRhatpramANA:, athavA vizAlakAH vaizAlikAH / paThyate ca - "macche vetAlie ceva" vaitAlI kUlamiSyate, lokasiddhamevaitadabhidhAnam, yathA- pUrvavaitAlI dakSiNA'pareti / sAmudrakulodbhavo sa vaizAliko baitAlIkUlo vA matsyaH sAmudrakairvI ciprahArairmatsyaizcAnyairvahadbhirna bAdhyate sa kathacideva tato nirupasargAnniSkaNTakAt samudravelayA nisRSTakAyaH 1 tameva khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0 dI0 // 2 aviyANaMtA visamammi khaM 1 khaM 2 // 3 macche vetAlie ceva cUpA0 // 4 gassa'bhi saM 2 pu 1 pu 2 / gassa'hiyAgame khaM 1 // Jain Education ational XOXOXO X XO XO XOXOXOXOXOXO paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha yaNaM taiudeso // 49 // Finelibrary.org Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | yAnArUDha iva pumAn paraprayogena atudyamAnaH sa duurmphRtH| udagassa abhiAgame tti, udagasya abhyAgamo nAma samudrAnnissaraNam , kecittu punaH pravezaH // 2 // sa evaM zarIrasukhAya ajAnAnastatrApAyAn 61. udagassa'ppabhAveNaM sukasi ghaMtameti tu| DhaMkehi ya kaMkehi ya AmisAsIhi te duhI // 3 // 61. udagassa'ppabhAveNaM0 silogo / appabhAvo NAma udagassa alpabhAvaH, pratyAvRtte udage zuSkA eva vAlukA saMvRttA paDko vA / athavA appaissa bhAvaH appabhAvaH, stoka ityarthaH, sa ca mahAkAyatvAnna tatra zaknoti tartum , parivarttamAno vA nadImukhe lagyate, evaM appakAto vi / ghaMtametIti ghanaghAtena vA antaM karotIti ghantA, "karmavat karmakartA" iti kRtvA'padizyate-svayamevAsau ghAtAraM eti prApnotItyarthaH / athavA gheto NAma macU taM macumeti / kaiH ? ucyate-DhaMkehi ya kaMkehi ya0 silogo pacchaddhaM / etenAnye AmiSAzinaH zRgAla-pakSi-manuSya-mArjArAdayaH krudhanti tatraiva / yadRcchayA ca kecit punaH vIcImAsAdya varddhamAne ca udake samudrameva vizanti / duhi tti taistIkSNatuNDaiH pizitA zibhirazyamAnAstIvra duHkhamanubhavanto adRduhaTTavasaTTA maraMti / esa diTuMto // 3 // 1 udagassa pabhAveNaM khaM 1 pu1 vR0 dI / "udakasya prabhAvena nadImukhamAgatAH" iti vRtti-dIpikAkRtaH // 2 sukkhaMsi gghAyamenti u khaM 1 / sukammi ghAtamiti u saM 2 pu1pu 2 vR0 dI0 // 3 Amisatthehi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 . dii0|| 4 appasvabhAvaH cuuspr.|| 5alpakAya ityarthaH // 6ghAtayatIti cuuspr0|| 7ghAtaM pati pu.|| Jain Education For Private Personal Use Only . Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM // 50 // 62. evaM tu samaNA ege vttttmaannsuhesinno| macchA vesAliyA ceva 'ghaMtamesaMtaNaMtaso // 4 // 62. evaM tu samaNA ege0 silogo / evaM anena prakAreNa vartamAnameva jihvAsukhamicchanti aNNautthiyA pAsatthAdayo | vA ege samudramuttarituM avisuddhANi AhArAdINi gavasaMtA jadhA macchA egabhaviyaM maraNaM pAveMti evamaNegANi jAitavvamaritavvANi pAvaMti / evaM pAsatthAdayo vi joaitavvA // 4 // 63. iNamaNNaM tu aNNANaM ihamegesimAhitaM / devautte ayaM loge baMbhautte tti Avare // 5 // 63. iNamaNNaM tu aNNANaM. silogo / idamiti jaM bhaNihAmi jadhA loko uppajjati viNassati ya / iheti ihloge| egesiM Na savvesiM / adhavA ege NAma na jJAnasahAyAH / taM kaha ? devautte ayaM loge0 silogo [pacchaddhaM ] / kei bhaNaMti-devehi ayaM logo kato, utta iti bIjavad vapitaH Adisarge, pazcAdakaravad visarpamAnaH kramazo vistaraM gataH / devagutto devaiH pAlita ityarthaH / devaputto vA devairjanita ityarthaH / evaM baMbhautte vi tiNNi vikappA bhANitavvA-baMbhauttaH baMbhaguttaH baMbhaputta iti vA // 5 // 1 samayajjha yaNaM taiuddeso // 50 // 1ghAtameM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 janitavya-mattavyAni // 3 yojayitavyAH draSTavyA vA ityarthaH // 4 utti tti khaM 2 pu1pu2|| Jain Educatio n al Harjainelibrary.org. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. issareNa kate loge pahANAti tahAvare / jIvA-'jIvahiM saMjutte suha-dukkhasamapiNae // 6 // 64. issareNa kate loge0 silogo / "Iza aizvarye" IzvaraH prabhuH mahezvaro'nyo vA'bhipretaH / tathA pradhAnAdi anye icchanti, pradhAnamavyaktamityarthaH / jIvAzcAjIvAzca jIvAjIvAH, taiH jIvA-jIvaiH sNyuktH| sukhaM ca dukkhaM ca sukhadukkhe, sam ekIbhAvena anvitaH sukha-duHkhasamanvitaH / anvitaH anugata ityarthaH // 6 // tathA'nye icchaMti 65. sayaMbhuNA kate loge iti vuttaM mhesinnaa|| mAreNa saMthutA mAyA teNa loe asAsate // 7 // 65. sayaMbhuNA kate loge0 [silogo] | svayaM bhavatIti svayambhUH, sa tu viSNurIzvaro vA brahmA vA / iti vuttaM ti, itiriti upapradarzanArthaH, 'uktaM' kathitamityarthaH / mahaRSI nAma sa eva brahmA, athavA vyAsAdayo maharSayaH, yo vA yasyAbhipretaH sa taM bravIti maharSimiti / evaM yo yasyAbhipretaH sa taM lokakartAramicchati / kecit punastrayANAmapi sAdhAraNaM kartRkatvamicchanti / tadyathA ekA mUrtibidhA jAtA brahmA viSNumahezvaraH / karttA viSNuH kriyA brahmA karaNaM tu mahezvaraH // 1 // OXXXXXXXXXXXX 1 IsareNa kaDe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 jIvasamAutte khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3pradhAnAdanye cUsapra0 // 4 kaDe loe itI khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| . Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1samayajjha yaNaM taiuddeso // 51 // ___ tatra tAvad viSNukAraNikA bruvate-viSNuH svarlokAdekAMzenAvatIrya imAn lokAnasRjat , sa eva mArayatIti kRtvA | mAro'padizyate, tatastena mAreNa saMstutA maayaa| eke bruvate yadA viSNunA sRSTA lokAstadA ajarAmaratvAt taiH sarvA eveyaM mahI nirantaramAkIrNA, pazcAdasAvatIvabharAkrAntA mahI prajApatimupasthitA / nAgArjunIyAstu paThanti ativaDDIyajIvA NaM mahI viNNavate pa / tato se mAyAsaMjutte kare logassa'bhiddavA // tatastena paritrANAya svayaM mahyA vijJaptena 'mA bhUllokaH sarva eva pralayaM yAsyati iti, bhUmerabhAvAt' tAM ca bhayavihvalAgI anukampatA vyAdhipurassaro mRtyuH sRSTaH / tataste dharmabhUyiSThAH prakRtyAvayuktA manuSyAH sarva eva deveSUpapadyante sma / tataH svargo'pi atigurubhArAkrAntaH prajApatimupatasthau, tatastena mAreNa saMstutA mAyA, mAro NAma mRtyuH, saMstavo nAma sAGgatyam, uktaM hi-mAtUpuvvasaMthavaH, mRtyusahagatA ityarthaH / tataste mAyAbahulA manuSyAH kecidekamRtyudharmamanubhUya narakAdiSu yathAkramata upapadyante sma / uktaM ca jAnantaH sarvazAstrANi chindantaH sarvasaMzayAn / na te tathA kariSyanti gaccha svarga na te bhayam // 1 // // 51 // 1 viSNusalokadekAMze cuuspr0|| Jain Educati o nal Linelibrary.org Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (CXCX anye yena vA mAreNa saMstutA mAyA bitiyA teNa loe asAsate / / 7 / / 66. mAhaNA samaNA eMge Aha aMDakaDe jage / aso tattamakAsI ya ayANaMtA mukhaM vede // 8 // 66. mAhaNA samaNA ege0 silogo / mAhaNA dhIyArA / samaNA sAGkhyAdayaH / ege Na savve / aNDAt kRtaH, brahmA kilANDamasRjat, tato bhidyamAnAt zakunavallokAH prAdurbhUtAH / evamete sarve'pi lokotpAdavAdinaH svaM svaM pakSaM prazaMsanto - aso tacamakAsI ya ayANaMtA musaM vade, asAviti asAvekaH yo'smadabhipretaH viSNurIzvaro vA tattvaM nAma, asAveva nAnyaH lokamakArSIt zeSAstu lokotpAdamajAnanto musaM vade / athavA vayaM brUmaH - te varAkA lokasvabhAvaM ayANaMtA mukhaM vade / katham ? jaM te vadanti - deva maNussA tirikkha-gAragA suhitA duHkhitA, rAja-juvarAjAdi, sutthANi vA viggahANi vA, subhikkhANi vA dubhikkhANi vA, sarvametad viSNukRtam / ye cAnye tat sarvaM ayANaMtA mukhaM vade // 8 // kiMca jaMte pu 2 vR0 dI0 // Jain Education onal tu -- 1 vege khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 vate khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 satehiM pariyAtehiM loyaM bUyA kaDe ti yA khaM 1 naM 2 pu 1 4 vUyA loe kaDevidhi iti loyaM bUyA kaDe ti ca iti cUNa pAThabhedau // 5 NAbhijANaMti vR0 dI0 / Na vijANatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 6Na viNAsi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // 7 kayAi ti dI0 // 67. saeNa pariyAraNa loyaM bUyA kaDevidhiM / tattaM te Na vi jANaMti NAyaM NA''si kaiyAti vi // 9 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasut 1 samayajA // 52 // yaNaM taiuddeso 67. saeNa pariyAeNa, loyaM vyA kaDevidhi0 [silogo] / svaparyAyo nAma AtmAbhiprAyaH appaNijjo gamakaH, ya evaM khena paryAyeNa bruvate logassa kaDavidhI, vidhividhAnaM prakAra ityarthaH / teSAmuttaram-tattaM te Na vi jANaMti. tasya bhAvastattvam lokasadbhAva ityarthaH, yathA utpadyate pralIyate ca svakarmabhiH etat tattvaM na jAnantIti / uktaM hi-"aNaMtA | jIvaghaNA uppajjittA NilijjaMti, evaM parittA vi"[ ] ityarthaH / karmabhirutpadyamAnaH pralIyamAnazca santatIH prApya nAyaM nAsIt kadAcidapi nityaH, dabaTThatAe sAsato pajjavaTThatAe asaasto|| adhavA savva evAyaM uttarasilogo-teSAM kaDavAdInAM viprasRtAni nizamya saeNa pariyAeNa bUyA loe kaDevidhi, appaNiyAeNaM pariyAo NAma gamAgamavaktavyatA bUyA, 'loe kaDe vA Na ya' tti te u savve kuvAdiNo tattaM te Na vi jANaMti NAyaM NAsi kayAti vi| tattvaM yathA bhagavadbhirupadiSTam -"kimidaM bhaMte ! loke tti pavuccati ?, paMca atthikAyA" [ bhaga0 za0 13 u0 4 sU0 481] / tathA "davyato NaM loge Na kayAi NAsi jAba Nicce, evaM TU, bhAvato je jadhA bhAvA pajjavA uppajaMti viNassaMti ca te paDucca aNicco" [bhaga0 za0 11 u0 10 sU0 420] / paThyate ca-"lokaM bRyA kaDe ti c"| cazabdAdakaDe ti ca nitya ityarthaH dravyataH, bhAvaM paDucca kaDe // 9 // kizcAnyat-te basarvajJA naiva dukkhaM jANaMti, Na ca dukkhuppAyaM, naiva tannirodham , kathaM tarhi lokotpAdaM jJAsyanti ? / katham ? 68. amaNuNNasamuppAdaM dukkhameva vijaanniyaa| samuppAdamayANaMtA kiha NAhiMti saMvaraM? // 10 // // 52 // Jain Educati o nal REVDainelibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. amaNuNNasamuppAda0 silogo / amaNuNNo NAma asaMjamo, na hi kasyacidasaMjamatattvaM pareNA''tmani kriyamANamiSTam ityataH asau duSTAzIviSavat sarvasyaivAvamanyaH asaMjamaH / teSAM ca yat pUrvaM nAsIt pazcAjjAtaM tat sarvaM dukkhaM, jaM pi kiMci sukhasaNNitaM taM pi dukkhameva, 'cakkammitaM dukkhaM, evaM Thiti AsitaM saiyaM dukkhaM, chudhA vi dhAtagattaNaM pi dukkhaM / evamAdINi puvvaM NAsI pazcAjjAyanta iti dukkhANi tAni cezvarakRtAni nAsmAbhiriti / ta evaM tasya duHkhasya samuppAdamayAtA ki NAhiMti saMvaraM ? / kA tarhi bhAvanA ? - taddhi tairAtmanaiva pUrvaM pApaM kRtam, pazcAd hetvantarataH teSvapi vipakka, tadyathAnAma kRSyAdIni karmANi svayaM kRtvA tatphalamupabhuJjAnA bruvate - yadasmAsu kizcit karma vipacyate tat sarvamIzvarakRta - miti / evaM tassa dukkhassa samutpAdamayANaMtA kahamaNipuNA saMsAragatayo (gatI) jJAsyanti ? saMsAradukkhaNissaraNovAyaM ca kathaM NAhiMti saMbaraM ? / / 10 / / bhaNiyA kaDavAdiNo / terAsiiyA idANiM te vi kaDavAdiNo ceva / terAsiyA NAma jesiM tAI ekavIsa suttAiM terAsiyAsuttaparivADIe te bhAMti 69. suddhe apAvae AsI ihamegesi AhitaM / 'kIlAvaNa-padoseNa rajasA avatArate // 11 // 2 cakamitami ( taM pi) dukkhaM pu0 saM0 // 12 zayanamityarthaH // 3 tRptatvamapItyarthaH // 4 "iceyAI bAvIsa suttAI tikaNaiyAI terAsiyamuttaparivADhIe" iti pAThaH samavAyAGgasUtre sUtra 147 patra 128-2 tathA nandIsUtre sUtra 56 patra 226-2 madhye dRzyate // 5 AyA iha khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 puNo kiDDA-pado seNaM se tattha avarajjhati khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / kiDDA sthAne saM 2 pu 1 pu 2 kIDA pAThaH // Jain Educational ww. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM 6 sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho // 53 // 1 samayajjha yaNaM taiuddeso 69. suddhe apAvae AsI0 silogo / teSAM hi yathoktadharmavizeSeNa ghaTamAno'yamAtmA iha suddhAcAro bhUtvA mokkho apApako bhavati, akarmA ityarthaH / iheti ihaloke mithyAdarzanasamUhe vA / sa mokSaprApto'pi bhUtvA kIlAvaNa-ppadoseNa rajasA avatArate, tasya hi svazAsanaM pUjyamAnaM dRSTvA anyazAsanAnyapUjyamAnAni [ca] krIDA bhavati, mAnasaH pramoda ityarthaH, apUjyamAne vA pradoSaH, tato'sau sUkSme rAge dveSe vA'nugatAntarAtmA zanaiH zanaiH nirmalapaTavadupabhujyamAnaH kRSNAni karmANyupacitya svagauravAttena rajasA'vatAryate // 11 // tataH punarapi 70. iMha saMvuDe bhavittANaM suddhe siddhIe citttthtii| puNo kAleNa'NateNaM tattha se avarajjhatI // 12 // 70. iha saMvuDe bhavittANaM suddhe siddhIe cidvatI0 [silogo]| iheti iha Agatya mAnuSye vayaH prApya pravrajyAmabhyupetya saMvRtAtmA bhUtvA, jAnako nAma jAnaka eva AtmA, na tasya tajjJAnaM pratipatati / yadi vA-etat zAsanaM na jvalati tata evaM prajvAlya kizcit kAlaM saMsAre'vasthitya "pretya punarapApako bhavati" mukta ityarthaH / evaM punaranantenAnantena kAlena svazAsanaM pUjyamAnaM vA apUjyamAnaM vA dRSTvA tattha se avarajjhatI, avarAdho NAma rAgaM dosaM vA gacchati, tataH sAparAdhatvAt cauravad rAga-dveSotthaiH karmabhirbAdhyate, tataH karmagurutvAt punaravatAryate, tenaiva krameNa zAsanaM prajvAlya nirvAti ca / uktaM ca // 53 // 1degrAtmanA zanaiH pu0 // 2 iha saMvuDe muNI jAte pacchA hoti apAvara / viyarDa va jahA bhujjo nIraya sarayaM tahA / / khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 peccA hoti apAvara cuupaa0|| 4 yatace(zcai)tat vA0 mo0 // Jain Education abonal For Private Personal Use Only Najainelibrary.org Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dagdhe punaH punarupaiti bhavaM pramathya, nirvANamapyanavadhAritabhIruniSTham / muktaH svayaM kRtabhavazca parArthazUrastvacchAsanapratihateSviha moharAjyam // 1 // [siddha0 dvA0 2 zlo0 10] // 12 // yatazcaivam 71. etANuvIyi medhAvI baMbhaceraM na taM vase / puDho pAvAdiyA savve akkhAtAro sayaM sayaM // 13 // 71. etANavIyi medhAvI. silogo / evaM trairAzikamate cAnye prAguktAH kuvAdinaH, tAMzca svacchandabuddhivikalpaiH pUrvA-'parAdhiSThitamatIna anucintya jJAtvetyarthaH, naite nirvANAyeti dravyabrahmaceraM na taM vase tti Na taM roejjA AyarejjA vA, Na vA tehiM samaM vasejA saMsagiMga vA kuryAt tehiM ti, mA bhUt sehamatiM vuggAhejjA / uktaM hi-"zaGkA kAGkSA jugupsA ca0" [ ] / savve vi ete puDho pAvAdiyA savve akkhAtAro sayaM sayaM, puDho NAma pRthak pRthag yathAmati vikalpazo vA khaM svamiti skhaM svaM siddhAntaM prazaMsanti, parasiddhAntaM ca nindanti // 13 // 1 dagdhendhanaH punarupaiti iti dvAtriMzikAyAM pAThaH // 2NuvIti khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 baMbhacere Na te vase / puDho pAvAduyA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // For Private Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNNajayaM sUyagaDaMga sutaM // 54 // 72. saMe sae uvaTThANe siddhimeva na annahA / adhodhi hoti vasavattI savvakAmasamappiyo // 14 // 72. saesae uTThA0 silogo / skhe khe AtmIye [AtmIye ] upatiSThanti tasminniti upasthAnam / siddhiriti nirvANam / evaM avadhAraNe / nAnyatheti nAnyena prakAreNa mucyante sattvAH / anyeSAM tu svAkhyAtacaraNadharmavizeSAdihaivASTaguNaizvaryaprApto bhavati, tadyathA-- aNimAnaM laghimAnamityAdi / ahavA adhodhi hoti vasavattI, adhohi nAma avadhijJAnaH / vazavarttI nAma vaze tasyendriyANi varttante, nAsAvindriyavazakaH / savvakAmasamappiyo NAma sarvakAmasamarpitasya yathecchAtaH upanamantetyarthaH, tasya sarvakAmA arpitAH, sarvakAmAnAM vA samarpitaH // 14 // 73. siddhA ya te arogA ya ihamegesi AhitaM / siddhimeva purAkAuM AsaehiM gaDhitA NarA / / 15 / / 73. siddhA ya te arogA ya0 silogo / te hi riddhimantaH zarIriNo'pi bhUtvA siddhA eva bhavanti nIrogAzca / nIrogA NAma vAtAdirogairAgantukaizca na pIDyante, tataH svecchAtaH zarIrANi hitvA nirvAnti / evaM siddhimeva purAkAuM Jain Educatinational 1 sate sate khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 abohi cUsapra0 // 3 abodhi cUsapra0 // 2 aho vi hoti vasa' khaM 1 khaM 2 pu 1 0 dI0 / aho iheva vasa pu 2 // 5 sAsae gaDhitA saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0dI0 // xaxaxax x x x x x xoxoxox paDhamo suyakkhaMdho 1 samayayaNaM taiuddeso // 54 // jainelibrary.org Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AsapahiM gaDhitA NarA, siddhiM puraskRtyeti siddhA eva vayam , anena vA''cAreNa siddhiM yAsyAmaH, pUjApuraskArakAraNAt / hiMsAdiSu AzrayeSu gaDhitA NAma mUrcchitAH, saMsaktabhAvAt // 15 // ta evaM siddhAH siddhavAdinaH ye cAnye AzravagaDhitAvAdinaste 74. asaMbuDA aNAdIyaM bhamihiMti puNo punno| kappakAluvavajaMti ThANA asura-kibbisa // 16 // tti bemi // ||ttio uddesao sammatto 1-3 // 74. asavuDA0 (salogo / aNAdIyaM bhamihiMti puNo puNo, etat kaNThyam / kappakAluvavajaMti ThANA asurakibbisA, kalpaparimANaH kAlaH kappakAlaH, kappa eva vA kAlaH / tiSThanti tasminniti sthAnam / AsureSUpapadyante kilbiSikeSu ca / tato uvvaTTA aNataM kAlaM hiMDaMti saMsAre / icchete kusamaye bujjheja tiuddeja ti // 16 // // tatio uddesao sammatto 1-3 // 1kAlamuvajaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 Asura-kibisiya khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // Jain Education Btional wainelibrary.org Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [samayajjhayaNe cauttho uddesao] paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho |1 samayajjha yaNaM cautthuddeso uddesAmisaMbaMdho-"kiccuvamA ya cautthe" [ni0 gA0 29] NijjuttIe vuttaM / kiccehiM kRtyairupamIyante ityataH kRtyopamAH / sUtrasya sUtreNa saha sambandhane mokSArthamupasthitaH Atmano'pi tAva saraNaM na bhavati jeNa kappakAluvavajaMtI, kimaMga punaranyeSAm ? ityato'padizyate 75. ete jitA bho! na saraNaM bAlA pNdditmaanninno| jahittA puvvasaMjogaM sitakiccovagA siyA // 1 // 75. ete jitA bho! [na] saraNaM0 silogo| ete iti ya uddiSTAH, zrayanti tamiti zaraNam , bho! iti ziSyAmazraNam , jitA nAma viSaya-kaSAyaiste jitA na bhavanti zaraNAya, durbalA ityarthaH / adhavA-"ete [jitA bho! asaraNaM" parIpahajitatvAt attaNo ya paresiM ca / syAt kathaM azaraNAya bhavanti ? ucyate, yena bAlA paMDitamANiNo / athavA payaNa-payAvaNAdiAraMbha-vihAra-dhaNa-dhaNNa-go-mahisa-sayaNA-''saNAdiparicchaMdA NANAvidhehiM dukkhehiM abhibhUtA AtmanaH saraNaM maNNaMte // 55 // 1 bho! asaraNaM cUpA0 / bho'saraNaM khaM 1 pu1|| 2 jattha bAle'vasIyati khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vRpA0 dI / bAlA paMDiyamANiNo vR0 diipaa0|| 3 heccA Na puvva khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 sitA kiccovadesitA khaM 2 pu 1 pu 2 vRpA0 / siyA kiccovadesagA khaM 1 // Jain Educa t ional Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kadhaM aNNesiM saraNaM bhavissaMti ?, te asaraNe saraNabuddhiyA bAlA paMDitamANiNo / saMjamo ya bhAvasaraNaM attaNo ya tAva paresiM ca / taM prati jitA jahitA puvvasaMjogaM, ke te ?, kutitthA liMgatthA ya, puvvasaMyogo NAma svajana-dhana ityAdi / taM ca hitvA sitakiccovagA siyA, sitAH baddhA ityarthaH, sitAnAM kRtyAni sitakRtyAni, tadyathA-pacana-pAcanA-''rambha-pariggahAdIni, upagA nAma yogyAH / athavA sitakRtyopagA iti sitAH gRhasthAH, nityamevArambhopajIvitvAd asubhAdhyavasitAH pApopagA bhavanti, tatazca narakopakA iti / ettha diTuMto suyivAdiSoTeNaM (? khoTTeNaM? boDDaNaM) aMtaradIve ekassa bhiNNavAhaNiyassa puvvapaviTThassa ucchukhAiyassa samudrakUlAvaskarasthAne sukkasaNNaM 'gulamaTTiyaM' ti kAUNa bhakSayati / itaradarzanam / sabbhAve kadhite 'Nasthi kiMci sui' tti sagihaM ceva havvamAgate // 1 // yatazcaivaM teNa 76. taM ca bhikkhU pariNAya vija tesu Na mucche| aNukkasAe aNavalINe maijjhimeNa muNi jAvae // 2 // 76. taM ca bhikkhU pariNAyaH silogo / taditi tat teSAM ArambhAdi sitakRtyopagatvaM cazabdAt kudarzanagrahaNaM | anyacca chaumatthaM caupajjavaM jANaNApariNAe parijANiyA [paJcakkhANapariNNAe] paJcakkhAtuM tadAcArasya vijaM nAma vidvAn saMskRtApabhraMzaH na mUchA teSu kuryAt , yathA ete vi NivvANAya / athavA yat teSAM paraiH kriyate "Na tattha mucche"| amUrcchamAna 1 vijaM Na tattha mucchae cUpA0 / vijaM tesi Na mucchae pu 1 pu 2 // 2 aNukasse appalINe khaM 1 kha 2 vR0 dI / aNukase appalINe pu 1 pu 2 / aNukase aNavalINe cuupaa0|| 3 majjheNa khaM 1 kha 20 dI. cUpA0 // 4 jAvate khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 // Jain Educate For Private Personal Use Only lainelibrary.org Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 56 // eva ca aNukkasAe aNavalINe, aNukkasAyo nAma taNukasAyo, yathA'NutvAt paramANurnopalabhyate evamasyApi yadyapyakSINAH kaSAyAstathApyaNutvAnnopalabhyante, nigRhItatvAnnodIryanta ityarthaH / paThyate cAnyathA sadbhi: - " aNukasAe ( aNukkase ) aNavalINe" tatra aNukkaso NAma na jAtyAdibhirmadasthAnairutkarSaM gacchati, apalIyate sma apalInaH, yo hi jAtyAdirahitaH pUrvamAsIt sa nApalIyeta, na grAhayedAtmAnamityarthaH / tata AtmotkarSatvA 'palInatve varjayitvA majjhimeNa muNi jAvae nonnamate na lajjate ityarthaH / athavA -- rAga-dveSau hitvA tayoH "madhyena" muniryApayet, arakta- duSTa ityarthaH // 2 // athavA madhyamiti-- 77. sapariggahA ya sAraMbhA ihamegesiM AhitaM / apariggahe aNAraMbhe bhikkhU jANaM parivvae // 3 // 77. sapariggahA ya sAraMbhA0 silogo / parigrahA''rambhAvuktau prathamoddezake [ sUtragA0 14 cUrNai ] / iheti ihaloke, ekena sarve AhitaM AkhyAtam / yadeSAmArambha-pariprahAvAkhyAtau nirvANAya atatvam / sAdhavastadviparItAH, tanmadhye apariggahe aNAraMbhe, jJAnavAn jJAnI, bhikSuH pUrvoktaH, samantAd vrajet parivrajet // 3 // syAdetat- anArambhA parihavato aparicayasya ca bhikSoH kathaM zarIrayApanAprakriyA syAt ? iti na ca zArIro dharmo bhavati, tata ucyate-- kaDesu ghAsameseja0 silogo | athavA "jAvae" tti vRttaM [ sUtragA0 76 ] sA ceyaM yApanA 1 simAhiyaM 2 // 2 mikyU tANaM pariSvate taM 1 khaM 2 1 2 0 0 // Jain Educationonal FOX-BY-BY-08-01-0 paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjAyaNaM cautthuso // 56 // lechlinelibrary.org Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78. kaDesu ghAsameseja viU dattesaNaM cre| amiddhe vippamukke ya aremA privjje||4|| 78. kaDesu bAsameseJjaH / tairevA''rambha-parigrahavadbhiH pacamAmakaiH arthAya kRteSu prAsukIkRteSvityarthaH, asyata iti grAsaH, teSu kRtavatsu sa bhikSuryAceta, yaduktameSaNIyaM caret , "cara gati-bhakSaNayoH" bhuJjItetyarthaH / eSamAhAra-uvadhi-sejjAo vi / tadapi bhuJjAnaH agiddhe vippamukke ya, agiddho arakta ityarthaH, bAthAlIsadosavippamukaM esaNaM carediti gavesaNA gahaNesaNA ya ghitaao| agiddhe tti ghAsesaNA / viSpamukke tti na teSvAhArAdiSu mamIkAraH kartavyaH, yatra vA iSTo AhAro labhyate tatrApi kule prAme vA na saGgaH kArya ityato vippamukko ya / omANaM parivajae tti, sapakkha-parapakkhaomANapelliyaM ca khettaM bajjetavyaM, mA bhUd evaM doSAH syuriti / uvahi-senjAdi vi joejjA AdiggahaNaM // 4 // kicuvamAdhikAro gto| samayAdhikAro'nuvarttata eva / lokasya ca pASaNDalokasya ca tadadhikAre'nuvartamAne idamapadizyate 79. logAvAyaM NisAmeja ihamegesi AhitaM / viparItapaNNasaM yA aNNoNNavuitANugA // 5 // 1 vijjU khaM 1 // 2jate khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 logavAyaM NisAmejA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / lokAvAda NisAmettA cUpA // 4 saMbhUtaM aNNavuttatayANugaM vR0 dii| saMbhUtaM aNNaNNabutitANuyaM khaM 1 / degsaMbhUtaM aNu(NNu)NNabutitA pu12 saMbhUtaM adhaNa ti butitANugaM saM 2 // Jain Education intematonal For Private Personal Use Only . Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga 79. logAvAyaM NisAmeja0 silogo| lokA nAma pASaNDA gRhiNazva, lokasya lokayorvA vAdaH lokavAdastAvat"anapatyasya lokA na santi, gAvAntAH narakAH, tathA gobhirhatasya godhnasya nAsti lokH|" [ ] tathAjesiM suNayA jakkhA vippA devA pitAmahA kAyA / te logadubbiyaDDhA dukkhaM mokkhA vibodhituM // 1 // paDhamo suyakkhaMdho suttaM 1 samayajjha yaNaM // 57 // cautthuddeso tathA puruSaH puruSa eva, strI strItyeva / tathA pASaNDalokasyApi pRthak tayoriva (?) prasRtAH keSAJcit sarvagataH asarvagataH nityo'nityaH asti nAsti cAtmA, tathA kecit sukhena dharmamicchanti, kecidU duHkhena, kecid jJAnena, kecidAbhyudayikadharmaparAH naiva mokSamicchanti / iheti ihaloke AhitaM AkhyAtam / paThyate ca-"lokAvAdaM NisAmettA" NisAmettA jANittA ya Na saddaheja / lokasvabhAvo nAma ajJAnitvAd yatkizcidbhASitA / uktaM ca evaMsvabhAvaH khalu eSa lokaH na svArthahAniH puruSeNa kAryA / // 57 // atha kasmAnna zraddheyAH parasamayAH? iti, yasmAt te viparItapaNNasaMbhUyA trayANAmapi jJAnAnAM viparItayA prajJayA smbhuutaaH| uktaM hi-"mati-zruta-vibhaGgA viparyayazca" [tattvA0 a0 1 sU0 32], viparItaprajJA saJjAtA yeSAM te viparItapaNNasaMbhRtA / anyonyasya buitaM aNugacchaMtIti aNNoNNabuitANugA / tat kathyaM (katham ?), vyAso'pi hi itihAsya 1 lokavAdaM pu0 sN0|| JainEducation For Private Personal Use Only Drone Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BXOXOXOXOXOXXXOXOXOXOXO | mAnayanama(? yanna)nyasya vacaH pramANIkaroti, tadyathA-'anukapena RSiNA evaM dRSTam , anyenaivam' iti, nAnyonyasya vacanamativarttate, prAyeNa hi vArtAnuvArtiko lokaH / tathA coktam-"gatAnugatiko lokaH0" [. ] // 5 // asyAmeva lokacintAyAM kecit pASaNDAstacchrAvakAzcaivaM pratipannAH80. aNaMte Nitiye loe sAsate Na viNassae / aMtavaM Nitie loe aivaM vIro'dhipAsati // 6 // 80. aNaMte Niyate (Nitiye ) loe. [silogo] / ananto nAma nAsti parimANamasya kSetrataH kAlato'pIti / Nitiye nitya ityarthaH / tanuH (te tu) ke ? sAGkhyAH , teSAM sarvagataH kSetrajJaH kUTasthaH grahaNam / [sAsate ti] yathA vaizeSikANAM paramANavaH zAzvatatve'pi sati kriyAvantaHNa viNassae tti na teSAM kazcid bhAvo vinazyati utpadyate vA / anye tu bruvate-'aMtavaM Nitie loe, yathA paurANikAnAM sapta dvIpAH sapta samudrAH kSetralokaparimANam , kAlatastu nityaH, keSAzcidantavAn nityazca / evaM avadhAraNe / vIro jAvakaH / adhikaM anyebhyaH sattvebhyo'nyatIrthakarebhyo vA pazyati adhipazyati // 6 // kizcAnyat 1"gatAnugatiko loko na lokaH pAramArthikaH / pazya mUrkheNa lokena hAritaM tAmrabhAjanam // " iti sampUrNaH zlokaH // 2 ssati khaM 1 | khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 iti dhIro'tipAsati khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 30 dI0 // 4 aNatevaM cuuspr0|| Jain Education For Private Personal Use Only . Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjuttikhuNNijayaM sUyagaDaMgasut 1 samayajjha // 58 // yaNa cautyudeso 81. amitaM jANatI vIre ihamegesi AhitaM / savvattha saparimANaM iti viiro'dhipaastii||7|| 81. amitaM jANatI vIre0 [silogo] / na mitaM amitam / kA tarhi bhAvanA ?-keSAJcit sarvajJavAdinAM anantaM jJAnaM sarvatra cApratihatamiti, adhavA logameva amitaM jANaMti / amito NAma aparimANo lokaH, tacca sarvajJo vIraH tathaiva jAnAti / anye punaH savvattha saparimANaM iti vIro tti, sarvatreti tiryagUrddhamadhazceti kSetrataH, kAlataH keSAJcid divyaM varSasahasraM keSAJcidanyathA, iti upapradarzanArthaH, vIraH uktaH, adhikaM pazyatIti adhipazyati / / 7 // evaM yasya parimANamiSTaM sa tenArthAbhipretena parimANena nAnantalokamicchati / tatra ye bruvate-"aNaMte Nitie loe" IT [sUtragA0 80] ta evaM bruvate-yo hi yathA bhAvaH sa tathaivAtyantamavikalpo bhavati / tadyathA-yastrasasnasa eva sthAvaraH sthAvara eva, sarvakAlaM [na trasatvaM jahAti ] na sthAvaratvaM jahAti, evaM devA devA eva, manuSyeSu strI-puM-napuMsakA iti / athavA yaduktam "lokAvAdaM NisAmeja" [sUtragA0 79] te ca lokavAdA uktAH / athavA strI strI eva, evaM trasastrasa eva, sthAvaraH sthAvara eva / bhaTTArago bhaNati-micchA etaM, jo jadhA so taheva avvattaM bhaNNati / ayaM tu svabhAvo 82. je keiti tasA pANA ciTThate'duva thAvarA / pariyAe atthi se jAyaM jeNa te tasa-thAbarA // 8 // 1 aparimANaM vijANAti iha khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR. dii0|| 2iti dhIro'tipAsati khaM 1 khaM 2 pu1 pu2 vR0 AIdii0|| 3lokavAda pu0 saM0 // 4 keti tasA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5 ciTuMti adu va khaM 1 // 6 se aMjU khe 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0 kii0|| 7 teNa khaM 1 pu 20 dii0|| Jain Education a nal Linelibrary.org Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82. je keiti tasA pANA0 silogo| je tti aNihiTThaNiddese / keciditi na sarve trasAH, na sthaavraaH| tatra vasantIti trasAH, tiSThantIti sthaavraaH| pariyAe asthi se jAyaM, paryAyo nAma paryAyaH prakAra ityarthaH / atha ko'rthaH 1 astyasau kazcit prakAraH yena te vasA bhavanti sthAvarA vA / tatra tAvat trasanirvartakAni karmANyupacitya sA bhavanti / evaM sthAvarA api // nAgArjunIyAstu paThanti-sanAmaudayeNa vasaM na tu sthAvarodayanAmena / uktaM ca-"aNiJcamAvAsamurviti jaMtayo, / paloiyA socca sameJca iMtayaM / " tathA coktam-"ThANI vividhA ThANA0" [ sUtragA0 419] / anyaccoktam-"azAzvatAni sthAnAni" [ ] / yo hi yathAkarmA sa tathA bhavatIti, tadyathA-nArago tiryaka manuSyo devo vA, tathA strI-puM-napuMsakaM vA, na tu jAtimanuSyo'sti jAtistrI vetyAdi / yatazcaivaM tenAyamanyaH paryAyo bhavatIti vAkyazeSaH, yena te trasA bhavantIti sthAvarA vA / kiJcAmyat-ihaiva tAvad dAso bhUtvA rAjA bhavati, rAjA bhUtvA dramakaH, tathA bAla-kaumAra| yauvana-madhyama-sthAviryANyanyopamardaina pramardaina prApnoti, gati-sthAna-zayanA-''sana-svapna-bodhAdayo'nye'pi vizeSA vaktavyA iti | // 8 // kizcAnyat-pratyakSeNa parokSaM sAdhyate, na tvamI sattvAH 1 atra sthAne nAgArjunIyAcAryANAM ko'pi pAThabhedo vAcanAbhedo vA nAsti, kintu vyAkhyAbheda evAtra dRzyate // 2 AcArAGgasUtradvitIyazrutaskandhe vimulyadhyayamAzyacaturthacUlAyAm "maNicamAvAsamurviti jaMtuNo paloyae suthamiNaM aNuttaraM / " (gA. 1) itirUpaH pATho vattete // Jain Educ a tional For Private Personal Use Only . Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 1 samayajjha // 59 // yaNaM cautthudeso 83. urAlaM jagato jogaM vivajjAsaM paliMti ya / savve akaMtadukkhA ye ato savve ahiMsagA // 9 // 83. urAlaM jagato joga0 silogo / urAlaM prAgaDaM sthUlam / jagato yogo, tadyathA-garbha-bAla-kaumAra-yauvanamadhyama-sthAviryANi urAlAni prAgaDAni jujjati vijujaMti / tathA ca tasminneva vayasi kazcid dAso bhUtvA rAjA bhavati, Izvarazca bhUtvA nirdhano bhavati / "asa bhuvi" viparItatAmevaiti viparyAsaH, viparyAsena pralIyante, anyathAbhAvagamanenetyarthaH / cazabdAnna sarvathA pralIyante, dravyato hi avasthitA eva, anena pratyakSadRSTena sAmAnyenAnumAnenaiva sAdhyante / yatheha jAtismaraNAdvA bahavo vizeSA dRzyante evaM bhavAntaragatasya apratyakSA gati-kAyendriya-liGga-basa-sthAvara-rAja-yuvarAja-IzvarAdi-dAsa-bhRtakadramakAdayazcottamAdyA viparyAsA bhavAntareSvapi prtyetvyaaH| ete tu pratyakSa-parokSAstAMstAn paryAyavizeSAn pariNamantaH savve akaMtadukkhA ya, sarve ityaparizeSAH kAntaM priyamityarthaH, na kAntamakAntam , dukkhaM aNiTuM akaMtaM appiyaM jAva amaNAmaM dukkhaM / anukUlamapi caitad jJAyate--tadhA savve iTThA subhA, kaMtA subhA, jAva maNAmA subhA / ato iti asmAt kAraNAd ahiMsagA evaM jJAtvA sarvasattvAni asya sAdhorahiMsanIyAni // 9 // kiM kAraNam ? taducyate XOXOXXXXX 1 viparIyAsaM paleti ya khaM 2 / viparIyaMsaM paliMti ya khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 akkata khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 dI / arkata pu 1 vRpA0 diipaa0|| 3ta khaM 2 // 4 ahiMsiyA khaM 1 pu 2 vR0 dii0|| Jain Educatio n al Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXOXOXOHORootooXeXOX0 84. etaM khu NANiNo sAraM jaMNa hiMsati kiMcaNaM / ahiMsAsamayaM ceva etAvaMtaM viyANiyA // 10 // 84. etaM khu NANiNo sAraM0 silogo / etaditi yaduktam ucyate vA sAraM, viddhIti vAkyazeSaH / yat kim ?, | ucyate-jaM Na hiMsati kiMcaNaM, kiMciditi trasaM sthAvaraM vA, ahiMsA hi jJAtAgamasya phalam / tathA cAha-"yo'dhItya zAstramakhilaM."[ ] "etaM khu NANiNo sAraM jaM na bhAsati aliyapayaM" evaM adattaM mehuNaM pariggahaM ca / jaM ca rAgAdiajjhatthadose vivajeti tadapyucyate etaM khuNANiNo sAraM / syAt-kiM kAraNaM sattvA na hiMsanIyAH, ucyate-ahiMsAsamayaM ceva, ahiMsAsamayA nAma tulyatA, yathA mama dukkhamapriyaM evaM sarvasattvAnAm / etAM ahiMsAM samatAmAtmanaH sarvajIvaiH etAvaMtaM viyANiyA "na hiMsati kaMcaNaM" iti varttate / etAvAMzca jJAnaviSayaH yaduta sarvatra samayA bhAvyeti / tathA'nRtA-'dattA| dAnAdiSvapi AzraveSu yathAsambhavamAyojyamiti // 10 // uktA mUlaguNAH / uttaraguNasiddhaye vyapadizyate 85. busie ya vigatagehI AyANaM saarkkhe| cariyA-''saNa-sejjAsu bhatta-pANe ya aMtaso // 11 // 85. vusie ya vigatagehI AyANa silogo / vusite tti sthitaH, kasmin ?, dharme / vigatagRddhiriti aluddhH| 1 kaMcaNaM khaM 2 pu 1 vR0 dii|| 2 ittAvattaM vi khaM 2 / ittAvaya vikhaM 1 pu 1 pu2|| 3 samatA ityarthaH // 4 akasAyI sadA'dhigatagedhI cUpA / jusie ya vigatagehI ya AkhaM 1 / vusie ya vigatagehI ya Adeg khaM 2 pu 1 pu 2||5sNr khaM 2 pu 1 // Jain Educator national Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho suvaM / 1 samayajjha yaNaM cautthuddeso Nijjutti-IXAdirantyena sahite"ti akruddhaH amAnaH amAyAvI / paThyate [ca]-"akasAyI sadAdhigataMgedhI" kaSAyAH krodhAdyAH, vRNijuyaM x gredhiH lobhaH, "egaggahaNeNa gahaNa"miti "Adirantyena sahite'"ti vA predhigrahaNAt sarve AkRSTAH / AdANaM sArakkhae tti pUyagaDaMga- AtmAnaM sArakkhati asaMjamAto; AdIyata iti AdAnaM jJAnAdi, taM sArakkhati mokkhahetuM / kiM ca-cariyA-''saNa sejjAsu bhatta-pANe ya aMtaso, sArakkhate iti varttate, cariya tti iriyAsamitI gahitA, cariAe paDivakkho AsaNa sayaNe, ettha AdANaM sArakkhati / adhavA cariyAgahaNeNa samitIo gahitAo, AsaNa-sayaNagahaNeNa kAyaguttI, "ekkaragahaNeNa // 6 // gahaNaM" ti kAUNa maNa-vaiguttIo vi gahitAo / bhatta-pANaggaNeNa esaNAsamiI, evaM AdANa-pariTThAvaNiyAI suuiyaao| aMtaso iti jAva jIvitAntaH // 11 // 86. etehiM tihiM ThANehiM saMjameja sayA munnii| ukAsaM jalaNaM mamajjhatthaM ca vigiNce||12|| 86. etehiM tihiM ThANehiM silogo| etAnIti yAnyuktAni / iriyA egaM ThANaM 1 AsaNa-sayaNaM ti biiyaM 2 bhatta-pANe Xti tatiyaM 3 / ahavA etesu ceva iriyAigesu maNo-vayaNa-kAeNaM, ahavA iriyaM mottaNa sesesu uggama-uppAthaNesaNAsu saMjameja sayA muNI, sadA sarvakAlam / iyANiM etesu saMjabhaMto imAnanyAnadhyAtmadoSAn pariharet , tadyathA-ukkAsaM jalaNaM NUmaM0 silogo [pacchaddhaM] / uksyate'neneti ukkAso mAnaH / jvalatyaneneti jvalanaH krodhH| nUmaM NAma aprakAzaM mAyA / ajjhattho 1 gatabodhI" cUsapra0 // 2 saMjate satataM muNI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 ukkasaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // TA4 maM majjhatthaM ca saM 2 41 pu 20 dI / garma majjhaM ca saM 1 // // 6 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only jalne baryong Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SNAma abhipretaH, sa ca lobhaH // 12 // sa evaM 'parasamayAH na sadbhAvaH' iti matvA samyagdRSTi-jJAnavAn yathokteSu mUlottaraguNeSu yatamAnaH 87. samite tu sadA sAdhU paMcasaMvarasaMvuDe / sitehiM asite bhikkhU AmokkhAe parivvaejjAsi // 13 // tti bemi // ||pddhmN ajjhayaNaM sammattaM 1 // 87. samite tu sadA sAdhU0 silogo| samite tu teSAmevottaraguNAnAM pUrvoktAnAM parisamAnanaM kriyate / sadA | nityam / tuH vizeSaNe / sAdhayatIti sAdhuH / paJca saMvarAH prANAtipAtaviramaNAdyAH, tatsaMvRtatvAnna pApamAdatte iti / sa evaM saMvRtatvAt sitehiM asite bhikkhU, sitA baddhA ityarthaH, gRhi-kupApaNDAdimirgRha-kalatra-mitrAdibhiH saGgaiH sitAH, teSu siteSu asitaH abaddha ityarthaH, tairyAcyamAnaH tA[na] nAzrito vA aNasitaH / evaM katham ?, uktaM hi-"jaNamajhe vi vasaMto egaMto0" [ ] AG-maryAdA-'bhividhyoH, pari-samantAd Adi-madhyA-'vasAneSu, yAvanna mucyase tAva AmokkhAe~ paridhaejAsi tti bemi, ziSyopadezaH // 13 // gataH sUtrANugamo / idANiM NayA__NAyammi geNhitavve0 gAdhA // savvesi pi NayANaM0 gAdhA // // prathamAdhyayanaM samAptam 1 // 1 AmovakhAya pu 2 sA. vR0 dI0 // 2 samayajjhayaNaM sammattaM pu 2 // 3 pAtAyA, cuuspr0|| 4 kkhAye pavA* mo0 // For Private Personal Use Only wgainelibrary.org Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 61 // [ // biiyaM veyAliyajjhayaNaM // ] [paDhamo uddesao] 2 veyAliya jjhayaNaM paDhamuddeso FoxoXXXXXXXXXXX ajjhayaNAbhisaMbaMdho-sasamayaguNe NAUNa parasamayadose ya sasamae jayamANo kammaM vidAlejAsi tti vetAliyajjhayaNamAgataM / tassuvakamAdi cattAri aNuyogaddArA / ajjhayaNasthAdhikAro 'kammaM veyAliyavvaM' ti / uddesatthAdhikAro puNa paDhame 'saMbodhi aNiccayA ye 1 bitiyammi maannvjnntaa| ahigAro puNa bhaNio tahA tahA bahuviho tattha 2 // 1 // 32 // paDhame saMbodhi aNiccayA ya0 gAhA / paDhame uddesae hitAhitA saMbujjhitavyaM aNicatA ya, "Dahare vuDhe ya pAsadhA0" [ sUtra gA0 89] evamAdi 1 / bitiuddesae mANavajaNatA mANo vajetavyo, "je yAvi aNAyae sidA" [sUtra gA0 112] evamAdi 2 // 1 // 32 // X // 61 // 1saMbodho saM 2 pu 2 vR0|| 2 ya bIyammi saM 1 khaM 2 pu 2 // Jain Educatio n al . Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddesammi ya tatie micchattacitassa avacayo bhaNito 3 / bajeyavyo ya sayA suhappamAo jaijaNeNaM // 2 // 33 // uddesammi [ya] tatie. gAhA / tatie micchattAdicitassa kammassa avacayo, "saMvuDakammassa bhikkhuNo" [sUtra gA0 142] evamAdi // 2 // 33 // NAmaNipphaNNe Nikkheve vetAliyaM ti / tattha gAdhA * vetAliyammi vetAlago ya vetAlaNaM vitAlaNiyaM / tiNNi vi caukkagAI vitAlago ettha puNa jIvo // 3 // 34 // tattha vetAlago NAmAdi catuvidho / NAma-DhavaNAo tadheva / davvavetAlago jo hi jaM davvaM vitAlayati rthkaaraadiH| bhAve NoAgamatobhAvavidAlago sAdhuH / jIvo kammaM vidAlayati kammaM vA jIvaM // 3 // 34 // vidAlaNaM pi NAmAdi catuvidhaM, tattha gAdhA davvaM ca parasumAdI daMsaNa-NANa-tava-saMjamA bhAve / davvaM ca dArugAdI bhAve kammaM vidAlaNiyaM // 4 // 35 // 1taie aNNANaciyassa khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 // 2 veyAliyaM ti ve khaM 1 vR0|| 3 viyAlaNagaM khaM 1 // 4 viyAla khaM 1 kha 2 pu 2 // www.gainelibrary.org Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMgho // 62 // 2 veyAliya jjhayaNaM paDhamuddeso davvaM ca parasumAdI gAdhA / vidAlaNamiti karaNabhUtam / tatra dravye parazvAdi / jJAnAdyAtmakena bhAvena bhAva eva mithyAtvAdirUpo vidAryate / bhAve vidAraNaM NANa-dasaNa-carittANi / vidAlaNiyaM pi nAmAdi caturvidham / NAma-ThavaNAo tadheva / dravyavidAlaNiyaM dArugaM / bhAve aTThavidhaM kammaM vidArijati // 4 // 35 // vetAliyassa gAdhAe NiruttaM bhaNNati vetAliyaM ihaM desiyaM ti vetAliyaM tato hoti / ghetAliyaM' ihaM vittamatthi teNeva ya NibaddhaM // 5 // 36 // vetAliyaM ihaM desiyaM ti vetAliyaM tato hoti / etadeva karaNabhUtaM vaitAlikamadhyayanam / kiM vidArayati ?, tadeva karma / Aha--yadyevaM karmavidAlaNatvAd vaitAlikam tena sarvAdhyayanAnAM vaitAlikatvaM prasajyate, na vA tAni karmavidAlaNAni, vizeSo vA vaktavyaH, ucyate yo vizeSaH-vetAliyaM ihaM vittamatthi teNeva ya NibaddhaM, vaitAliyanAmavRttajAtitayA vA baddhatvAd vaitAliyaM // 5 // 36 // asyopoddhAta: * kAmaM tu sAsatamiNaM kadhitaM aTThAvayammi usameNa / aTThANautisutANaM soUNa ya te vi pabvaitA // 6 // 37 // bharagheNa bharadhavAsaM NijiUNa aTThANautI vi bhAtaro bhaNitA-mamaM olamagadha, rajjANi vA muyadha tti / ahAvate | bhagavan usamasAmI pucchito-evaM bharadho bhaNati, kimettha amhehiM karaNIyaM ? ti / tato bhagavatA tesiM aMgAradAhagadidrutaM 1vetAlIyaM iha de kha 2 // 2 veyAlikaM tao khaM 1 kha 2 pu 2 // 3 likaM tahA vitta khaM 1 khaM 2 pu 2 // 4 soUNaM te khaM 2 / soUNa vi te khaM 1 pu 2 // // 62 // Jain Educati o nal jainelibrary.org Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNiUNa idamadhyayanaM kathitam / yadyapi cedamadhyayanaM zAzvataM tathApi tena bhagavatA putrAH sambodhitA iti kRtvA sa eva vizeSaal stIrthakarairapyasyopoddhAte'nuvaya'te sma iti / evaM uvaghAtaNijattIe "uddese niddese ya Niggame0" [bhAva0 ni0 gA0 140-41] tti akkhANagaM samotAretavvaM // 6 // 37 // sa bhagavAn tAn tatsaMsAravimumukSurAha 88. bho! saMbujjhaha kiNNu bujjhahA?, saMbodhI khailu peca dullbhaa| No evaNamaMti rAtio, No sulabhaM puNarAvi jIviyaM // 1 // KI 88. bho! saMbujjhaha kiNNu bujjhahA. vRttam / samyak saGgataM samastaM vA budhyate saMbujjhadha / syAt kutra budhyate ?, dharme / kimiti pariprazne / syAt kiM kAraNaM budhyate ? ucyate, saMbodhI khalu peca dullabhA, sambodhistrividhA-NANa-dasaNacarittANi / khalu vizeSaNe / cAritrasambodhiradhikriyate manuSyatve, na zeSagatiSviti / adhavA bujjhadha "kiM rajehiM visaehiM kalatrehiM vA karessadha ?" [ ] / prasuptasya sambodhirbhavatItyataH suptA eva vaktavyAH / ettha NijuttigAdhA* davaM Nihauveto darisaNa-NANa tava-saMjamo bhAvo / adhikAro puNa bhaNito NANe taha daMsaNa caritte // 7 // 38 // ||iti prthmH|| 1bho / iti padaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 vI0 nAsti // 2kinna va khaM 1 saM 2 pu 1 pu 20 dI0 // 3puNa dii0|| 4 rAio khaM 1 pu 2 // 5NihAvedo khaM 1 // 6dasaNa khaM 1 kha 2 pu 2 // 7degsaMjamA khaM 2 pu 2 // 8bhASesaM 1 kha 9 pu2 vR0|| For Private Personal Use Only w.jainelibrary.org. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 63 // sutto duvidho--davvasutto bhAvasutto ya / tattha davvasutto duviho -- upacArasutto NiddAsutto ya / upacArasuptaH patita odanaH / nidrAsupto nAma nidrAvedodayAviSTaH svapiti, paJcAnAmapi viSayANAM tatkAlamAvanno / bhAvasuptastu jJAnAdivirahita: ajJAnI midhyAdRSTiracAritrI ca / jo davtrasutto so bhAvato vibhaito / evaM jAgario vi / dravyajAgaratA bhAvasuptena cAdhikAraH // 7 // 38 // syAt kathaM sambodhidurlabhA ?, ucyate, "mANussa desa-kula- kAla0" gAdhA / [ maraNasamAdhiprakIrNake gA0 633 ] itaca samboddhavyaM dharme yasmAt -- No hUvaNamaMti rAtio No sulabhaM puNarAvi jIviyaM, na hyatikrAntarAtrayaH punarupanamante / katham ? na hi bAlarAtrayo yauvanarAtrayo vA'tikramya punarupanamante / kA tarhi bhAvanA ? - na vRddho bhUtvA punaruttAnazAyI kSIrAhAro bAlako bhavati, na vA zilpaka-kalAgrahaNasamarthaH kumArako raktagaNDa-maMsU bhavati, na vA'bhinavazmazrubhUSitAdharoSThakapola: kAmabhogolbaNamanA yuvA bhavati / atrodAharaNaM laukikam nandaH kila mRtyudUtairAkRSTa Aha - koTImahaM dadyAM yadyekAhaM jIvet, tathApi na labdhavAniti / ataH No sulabhaM puNarAvi jIvitaM, jahaNeNa aMtomuhuttAUhi ukkoseNaM puvvakoDIAyugehi adhiyAUhi // 1 // etyaMtare kerasaidupakkamo hoja, taM puNa chiNNaM Na sakkati puNo vaDhAvetuM, sadopakramo aniyato, tadyathA 1 "mANussa- desa -kula-kAla-jAi-iMdiya-balovayANaM ca / viSNANaM saddhA daMsaNaM ca dulahaM susAhUNaM // 633 // pUrNA gAthA // 2 kasyacidupakramaH // Jain Educationational XOXOXOX CXCXXCXXXCXX padamo suyakkhaMdho 2 veyAliya jjhayaNaM paDhamuddesa // 63 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89. DeharA buDDhA ya pAsadhA, ganbhatthA ye cayaMti mANavA / seNe jaha vayaM hare evaM, Aukhayammi tuhaI // 2 // 89. DaharA buDDhA ya pAsadhA ganbhatthA ya cayaMti mANavA / manorapatyAni mAnavAH, mAnavagrahaNena manuSyANAM kathyate, athavA sarva eva mAnavA apadizyante / seNe jaha vaTTayaM hare, yatheti yena prakAreNa, vaTTagA nAma tittirajAtireva ISadadhikapramANA uktA vArtakAH / evaM avadhAraNAyAm / AyuSaH kSayaH AyuHkSayaH, sa upakramAdanyathA vA tuTTaiti vidya (truTyati ) jIvaH [ zarIrAt ] zarIraM vA jIvAt, atha [ vA ] manuSyajIvitAt truTyati svajanAdibhirvA // 2 // yo'pi nAma kazcit svajanAt pramatto na budhyate--yathA mAtA - pitarau me vRddhau, tAbhyAM mRtAbhyAM dharmaM kariSyAmIti, etadapyakAraNam / kathaM tarhi ? ucyate-- 90. mAtAhi pitAhi luppate, No sulabhA sugatI ye pecao / etANi bhayANi dehiyA, AraMbhA virameja suvvate // 3 // 90. mAtAhi pitAhi luppa0 vRttam / mAtRbhya iti sarvamAtRgrAmo gRhyate / pitRbhya iti pitRgrAmaH / luppata iti 1 daharA khaM 1 // 2 vi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 Atukhayammi khaM 2 / AukhayaM ti pu 1 // 4 mAtA ti pitA ti luppati khaM 1 / mAyA i piyA i luppaI pu 2 / mAtA pitaro ya bhAtaro vilabhejasu keNa peccae iti nAgArjunIyaH pAThabhedaH cUrNau // 5 vi saM 1 vR0 // 6 yayAtiM bhayAti pehiyA khaM 2 / eyAI bhayAI pehiyA pu 1 pu 2 / eyAI bhayAI dehiyA khaM 1 // 7 suTThite vRpA0 dIpA0 // Jain Education national XXXXXXXXXXXX Nainelibrary.org Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhayo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMgho suttaM 2 veyAliyajjhayaNaM // 64 // paDhamudeso chidyate, teSu jIvatsveva kadAcit pUrvataraM mriyate, na ca saiva mAtA'nyatrApi bhavati pitA vA, athaikendriyAdiSu prakSiptaH naiva mAtA-pitRsambandhaM labhate / na vA sugatiH pretya sulabhA bhavati, sugatirnAma [sukulam, pretyayonireva / nAgArjunIyAstu paThanti mAtA pitaro ya bhAtaro, vilabhejasu keNa peccae / nAraka-devaikendriyA-'saMjJiSu ca / yatazcaivaM teNa etANi bhayANi dehiyA, etAni yAnyuktAne "No havaNamaMti rAio" [ sU0 gA0 88 ] pekkhiyA dehiyA passiyA / Arambho nAma asaMyamaH, anuktamapi jJAyate parigrahAcca / katham ? ArambhapUrvako parigrahaH, sa ca nirArambhasya na bhavatItyata ArambhagrahaNam // 3 // syAdArambhAdanivRttasya ko doSaH ?, ucyate 91. jamiNaM jagatI puDho jagA, kammehiM luppaMti paanninno| sayameva kaMDe'bhigAhae, No teNaM mucce apuTThavaM // 4 // 91. jamiNaM jagatI puDho jagA. vRttam / yaditi yasmAt kAraNAt tasmin jagati puDho nAma pRthak kammehi ti yathAkarmabhiH luppaMti tti narakAdiSu vividhairduHkhailRpyante sarvasukhasthAnebhyazca cyavante / kiJca-sayameva kaDebhigAie, 1pretayostvinireva pu0 vinA // 2 kaDehiM gAhatI No tassA mucce khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / kaDehiM sthAne khaM 1 kaDebhi iti pATho varttate // / sa ca nirArambhasyA Arambho nAma asaMvA etAni yAnyuktAni "posa // 64 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Mainelibrary.org Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Na issarAdIkatapaccayena, yathA karma kRtamasambodhidoSAd aSTaprakAraM Atmani avagAhati, AtmA karmasu vA, akAralopaM kRtvA tameva avagAhati / No teNaM mucce apudRvaM nAsau tena karmaNA mucyate'spRSTamasyAstIti / Aha hi-"pAvANaM ca bho! kaDANaM kammANaM0" [ dazavai0 cUlikA 1 ] // 4 // kizca-na kevalamihAnityabhAvanA bhavati, anyatrApyeSaNA bhavatyeva / tathA92. devA gaMdhavva-rakkhasA, asarA bhUmigatA siriisissaa| rAyA-Nara-sehi-mAhaNA, ThANA te vi cayaMti dukkhiyA // 5 // 92. devA gaMdhavva-rakkhasA asurA. vRttam / athavA mA bhUt kazcid devasukhesu saGgaM kariSyatItyatastadanityatva| jJApanArtha apadizyate--devA gaMdhavva-rakkhasA, devagrahaNAd vANamantarabhedAH, asurANAM pratipakSaH surA vaimAnikAH, bhUmigatA asurA eva, athavA bhUmigatA bhUmijIvA eva, athavA bhUmigatA sarIsRpA gRhyante / ihApi ca rAyA-Nara seTTi-mAhaNA, rAjAnaH cakravAdyAH, narAH pRthagjanAH, seTThI nnegmaadydhipaaH| [athavA-"adhipAstu" adhikaM pAntItyadhipAH, te tu matri-mahAmatri-gaNaka-dauvArikAdayaH / mAhanagrahaNAd jaatibhedH| ta ete sarva eva yA (? vA) sthAnebhyazyavante, du:khitA nAma na vA syAt kasyacinmaraNamiSTam / uktaM ca-"maraNamiti mahadbhayaM0" [ ] // 5 // 1bhUmicarA khaM 1 kha 21 pu 2 . dii.||2nnr-adhip-maahnnaa cUpA. ()3degmAhaNA te vi cayati ThANAI dukkhiyA saM 2 pu1|| 4 dukiyA khaM 1 // Jain Education international Riv.jainelibrary.org Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM suyakkhaMdho 2 veyAliyajjhayaNaM paDhamuddeso tadapi ca kAlavazena, kim ? yo'pi kAmanimittaM nodyamate tatpratyAdezaH 93. kAmehi ya 'saMthavehi ya, kammasahe kAleNa jNtvo| tAle jadha baMdhaNacuto, evaM Aukhae vi tuti // 6 // 93. kAmehi ya saMthavehi ya0 vRttam / kAmA appasatthicchAkAmA mayaNakAmA ya, aviziSTA vA zabdAdayaH / kAmopagrahAzca rUyAdayaH saMstutA vartante, athavA saMstutA iti pUrvA-''parasaMstavo gRhyate / sa evaM tebhyaH kAmebhyaH saMstavebhyazca kammasahi tti karmabhiH saha truTyatIti, ko'rthaH ? , nate kAmAH saMstutAzcainaM gacchantamanuyAsyanti / kAleneti sopakrameNAnyatareNa vaa| jAyanta iti jntvH| tAle jadha baMdhaNacuto, tale jAtaM tAlaM, tAlaM hi gurutvAd dUrapAtAcca zIghra patatItyatastadrahaNam / tAlasyApi dvidhA pAtaH--upakramAt kAlena ca / evaM Aukhae vi tuTTati jIvo'pi sopakrameNAnyathA vA // 6 // kicana kevalaM kAmeSu saMstuteSu ca saktA gRhiNastAvat patanti, anye'pi hi tathaiva / taM jadhA94. je yAvi bhave bahassutA, dhammiya mAhaNa bhikkhue suyii| abhinUmakarehiM mucchiyA, tivvaM te kammehiM kicaMti // 7 // 1 saMthavehi giddhA kamma pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 kammasahA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 Aukhayammi tu khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI / AukhayaMti tu pu 1 / 4 je yAvi bahussute siyA, dhammiya mAhaNa bhikkhue siyA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| bhikkhue sthAne khaM 2 bhikhae iti paatthH|| 5 abhiNUmakaDehiM mucchie, tivvaM se kammehiM kiccatI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 / kiJcatI sthAne khaM 1 kaJcati iti pAThaH // // 65 // Jain Educatio n al , Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CXCXCXCXCXCXCX NEXXX 94. je yAvi bhave bahussutA dhammiya mAhaNa bhikkhuai suyI / dharme niyukto dhArmikaH / bRhanmanA brAhmaNaH / bhikkhaNasIlo bhikkhU | suciriti yathAvat svadharmavyavasthitaH parivrAjako vA / abhinUmakarehi mucchiyA, nUmaM nAma karma mAyA bA, abhimukhaM nUmIkurvantIti abhinUmakarAH viSayAH teSu mUrcchitAH gRddhAH, lobho gRhItaH / "egagaNe gahaNaM" sekasAyA vihitA / kathaM taM necchanti pecchati pecchiti ca aNNehiM ? te hi AhArAdisu kAmesu saktAH iha ca paratra ca tIvrameva tadupacitaiH karmabhiH kRtyante kAmajanitairityarthaH // 7 // syAt -- kathaM te karmabhireva kRtyante na nirvAnti ?, ucyate-- 95. aha pAsa vivegaMmuTThite, avitiNNe iha bhAsatI dhutaM / hisi AraM kato paraM ?, vehAse kasmehiM kicati // 8 // 95. adha pAsa vivegamuTThite 0 vRttam / atheti prakRtya (tA) pekSam / athavA kiM na pazyasi vivegamuTThite / vivego nAma svajana - gRhAdibhyaH pravrajyAsthAnamainuttaram / athavA - "kammavivAgo" yatra sthitAH karmanirvANAyetyarthaH / vividhaM tIrNA vitIrNAH, na vitIrNA avitIrNAH, na kAmabhogAbhAvatIrNAH / iheti AsmiMlloke / athavA iheti pUraNArthaH / dhutaM NAma yena karmANi vidhUyante, vairAgya ityarthaH / cAritramapi kecid bhaNanti, vayaM svataH viratAH, viratAH apApakarmANaH / athavA 1e bahusuyI cUsa0 // 2 vivAga cUpA0 // 5 Nehisi khaM 2 / Na Nehisi cUpA0 // 6 kaJcati khaM 1 // Jain Educationational 3 avi tiSNe cUpA0 // 7 manyataram pu0 vinA // 4 dhuvaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI 0 // axoxoxoxxx Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaM dho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 66 // 2 veyAliyajjhayaNaM paDhamuddeso "api" sambhAvane, tIrNA api gRhAdisaGgranthaM kevalaM bhASante, na tu kurvanti / sa evaM bhASamANaH pASaNDI pASaNDagaNo vA, "aNegesu ca ekAdezo bhavatyeva" / NAhisi AraM kato paraM, jJAsyasi AraM gRhasthatvam , paraM pravrajyA / kimuktaM bhavati ? na tvaM jAnIye kaiH karmabhiH gRhI bhavati pravrajito vA ? ajAnan kathaM kuzalAni vetsyasi ? / athavA Aramiti ayaM lokaH, parastu paralokaH / ayaM sautro'rthaH-AraH saMsAraH, paraH mokssH| taditi AraM pAraM vA na jJAsyati, kutaH ? kumArgAzrayAt / athavA-"Na Nehisi"tti na nayiSyasi mokSamAtmAnaM paraM vA / tatrA''tmA AraM, paraM para eva / athavA NAhisi gihI Na pavvaito, AraH gRhI, paraH pravrajitaH / vehAsaM nAma antarAlam, na gRhitve nApi zrAmaNye, antarAle varttate / te hi AhArAdiSu kAmeSu saktA iha paratra ca tIvrameva tadupacitaiH karmabhiH kRtyante, kAmajanitairityarthaH // 8 // ___ Aha-ete tAvadavitIrNatvAd mA bhUvana nirvANAya, atha ye ime uddaNDikAH cUrNikAdayazca ete kathaM na tannirvA| NAya ?, ucyate 96. jai vi ya NigiNe kise care, jaha vi ya bhujiya maasmNtso| jai viha mAyAdi mijjatI, AgaMtA gmbhaadnnNtso||9|| 96. jai vi [ya] NigiNe kise care0 vRttam / yadIti abhyupagame / NigiNo nAma namaH / zastaponiSTaptatvAd 1mAsamettaso khaM 1 // 2 je iha khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI // 3mAyAvi dI / mAyAti khaM 2 pu 1 pu 2 // 4degbhAya gaM saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| Jain Education international Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtApanAdibhiH / mAso saGkhyAtapratibhAga iti kRtvA mAsasya ante sakRd bhuta iti mAsAntazaH / cauttha-cha?-'hamadasama-duvAlasamehiM sa evaM taponiSTaptazarIro'pi jai viha mAyAdi mijatI, aNihiTThaNiIsA mAyA AdiryeSAM kaSAyANAm , AdIyata ityAdiH, "mAG mAne" kathaM mIyate pUryata ityarthaH? mAyAdInAM kaSAyANAM 'yojanam / athavA mIyata iti yathA dhAnyasya kuDo mIyate evaM mAyAdibhiH kaSAyaiH sa mIyate, pUryata ityarthaH / sa evaM kaSAyANAmAkaNThaM mitaH maraNametA AgaMtA gambhAdaNaMtaso, AgamiSyatIti AgantA, garbhaH Adiryasya saMsArakramasya sa bhavati garbhAdiH, tadyathA-garbha-prasava-bAlyakaumAra-yauvana-madhyama-sthAvirya-maraNa-narakaduHkhAnta iti / uttIrNasya ca narakAt sa eva dhruvaH, punaH sa eva krama iti // 9 // yatazcaivaM midhyAdarzanopahataM tapo'pi na durgatinivArakamityato maddarzitamArgamAsthAya 97. purusorama pAvakammuNA, paliyaMtaM maNuyANa jIvitaM / sannA iha kAmamucchitA, mohaM jaMti nairA asaMvuDA // 10 // 97. purusorama pAvakammuNA. vRttam / puruzayanAt puruSaH, he puruSa ! puruSAH! vA, upetya rama uparama / pApAni prANAtipAtAdIni micchAdasaNasallaMtANi aTThArasa ThANANi / syAt kAmabhoga-jIvitanimittaM noparamaH syAd ityato'padizyatepaliyataM maNuyANa jIvitaM, pari samantAt AdijIvitasya paraM varSazatam , athavA pralIyaM karma yAvadAyurnirvartitaM 2 30 dI0 // 3 kammuNo khaM 2 dI0 // 4 sattA pu 1 // yagaDa 125 1 bhojanam cUsapra0 // 2 purisoM khaM 1 se 2 pu 1 asaMkhuDA marA khaM 2 pu1|| Jain Education G ational jainelibrary.org Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo ganjuttieNNijayaM yagaDaMga [ suyakkhaMdho sut | tatsarikSayAntam , athavA yasyAnto'sti tat prAptameva veditavyamiti / Aha hi-"dUrasthamapi bhAvitvAd Agatameva" ] / tathA uddhInyapi divi uSito / je puNa asaMjamajIviteNa kalatrAdipakAvasannA iha manuSyaloke zabdAdiviSayeSu macchitA adhyupapannAH / mohaM jaMti narA asaMvuDA, moho nAma karma taM jaMti, mohatazca garbha-janma-maraNAdiH sa eva saMsArakramaH / asaMvuDA hiMsAdiehiM iMdiehiM vA // 10 // yatazcaivaM tena 98. jatayaM viharAhi jogavaM, aNupANA paMthA duruttraa| aNusAsaNameva parakkame, 'vIrehiM sammaM paveditaM // 11 // 98. jatayaM viharAhi jogavaM0 vRttam / jatayaM nAma "gAme egarAdIyaM nagare paMcarAdIya" [ dazAzru0 a0 8 sU0 119] yatnataH / yogo nAma saMyama eva, yogo yasyAstIti sa bhavati yogavAn / jogA vA jassa base vaTuMti sa bhavati yogavAn NANAdIyA / athavA yogavAniti samiti-guptiSu nityopayuktaH, svAdhInayoga ityarthaH, yo hi anyat karoti anyatra copayuktaH sa hi tatpravRttayogaM prati ayogavAneva bhavati / loke'pi ca vaktAro bhavanti-vimanA ahaM, tena mayA nopalakSitamiti / ataH svAdhInayoga eva yogavAn / syAt-kimarthaM nityopayogaH ?, ucyate, aNupANA paMthA duruttarA, aNavaH prANA | yeSu te ime bhavanti aNupANAH, sUkSmA yaduktaM bhavati / tAnavirAdhayadbhiH [duHkhena ] uttIryanta iti duruttarAH ataH / 2 veyAliya jjhayaNaM paDhamuddeso / 67 // // 67 // 1jatataM khaM 1 / jayataM khaM 2 pu 1 / jayayaM pu 2 // 2 aNupatthi pANA durudeg cUpA0 (1) // 3 pakkame khaM 1 kha 2 pu 1 pu2 vR0 dii0|| 4dhIrehiM khaM 2 // 5degpayuktaH? pu0|| Jain Educa t ional Aw.jainelibrary.org Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [athavA-]"aNupatthi pANA" aNupatthi bIya-haritAdi / aNusAsaNameva parakame, anuzAsyate'neneti anuzAsanaM sUtram, yad yathA sUtropadezenAnuzAsyate yaccA''cAryaistadantarA, anuzAsanameva parAkramaH bhRzaM krameH / syAt kenedamanuzAsanam ?, ucyate, vIrehiM sammaM paveditaM, "nityamAtmani guruSu ca bahuvacanam" [ ] tena vIrehiM samma paveditaM, athavA sarva evArhanto vIrAstaiH praveditam // 11 // syAdetat-ke vIrAH ? iti, ucyate 99. 'vIrA viratA hu pAvakA, kodhaa-kaatriyaadipiisnnaa| pANe Na haNaMti sabvaso, pApAto viratA'bhiNivvuDA // 12 // 99. vIrA viratA hu pAvakA0 vRttam / yo virataH sa vIraH / kutaH ? pApAt / athavA virAjamAnAH vidAlayantIti vA vIrAH samyagutthitAH saMjamasamuTThANeNaM / syAt kiM pApakaM yataste viratAH ?, ucyate, kodhA-kAtariyAdipIsaNA, kAtariyA NAmA mAyA, kodhaggahaNAd mAno'pi gRhItaH, kAtariyAgrahaNAllobhaH, pIsaNA NAma krodha-kAtarikAdayaH kaSAyAH, kiM pISayanti ? jJAna-darzana-cAritrANi / athavA ta eva vIrAH pISaNAH / pISaNA davve bhAve ya / davve kuMkumAdipasatthadavvapIsaNA viSAdiappasatthadavvapIsaNA / bhAve pasatthabhAvapIsaNA ya appasatthabhAvapIsagA ya, apasatthabhAvapIsaNehiM adhikAro / ta evaM pIsaNA pANe Na haNaMti savvaso, savvaso nAma savvappakAreNa yogatrika-karaNatrikeNa / pApaM nAma karma, yena ca hiMsAdikarmaNA tat pApaM badhyate tasmin kAraNe kAryavadupacArAt kRtvA'padizyate pApAto viratA'bhiNivvuDA, abhi 1virayA vIrA samuTThiyA kohAkA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| *OXXXXXXXXXXX Jain Educa t ional For Private Personal Use Only m.jainelibrary.org Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM paDhamo suyakkhaMdho // 68 // 2 veyAliya jjhayaNaM paDhamudeso mukhaM NivvuDA abhiNivvuDA abhiprasannAH, yathoSNamudakaM sItaM bhUtaM NivvuDamityapadizyate evam , athavA kaSAyopazamAcchItIbhUtA abhinivvuDA vucaMti // 12 // syAt-tasyAbhinirvRtAtmanaH sAdhoH parISahopasargAH prAdurbhaveyuH, tatastena idamAlambanaM kRtvA adhiyAsetavvA100. Na vi tA ahameva luppadhe, luppaMtI logaMsi paanninno| evaM sahite'dhipAsae, aNihe se puTTho'dhiyAsae // 13 // 100. Na vi tA ahameva luppadhe0 vRttam / nAhameka eva zItoSNa-daMza-mazakAdibhiH parISahopasagailRpyAmi, anne |vi asaMyatAH putra-dArabharaNAdibhiH zailRpyante, tathA ca cora-pAradArikAdayaH parAdhInA lupyante, anaparAdhino'pi karSakAdayaH karabhara-viSTayAdibhirupalezai pyante / evaM sahite. evaM anena prakAreNa sahite NANAdIhiM, Atmano vA hitaH sa(? sva)hitaH, adhikaM pRthagjanAn pazyati adhipazyati / aniho nAma parISahopasagarna nihanyate, tava-saMjamesu vA saMtaparakama Na Niheti / se iti Nihese / sa eva bhikSuH kathazcit parISahopasagaiH spRzyate tataH so puTTho'dhiyAsae, akAralopo draSTavyaH // 13 // sa evaM parISahasahiSNuH101. dhuNiyA kuliyaM va levavaM, kasae dehmnnaasnnaadihiN| __ avihiMsAmeva pavvae, aNudhammo muNiNA pavedito // 14 // 1 luppae khaM 1 kha 2 / luppai pu 1 pu 2 // 2 logammi pu 1 pu 2 // 3 sahipahiM pAsara khaM 2 pu 1 / sahie vi pAsate khaM 1 pu 2 / sahie va pAsae pu 2 vR0 dI0 // // 68 // Jain Educar For Private Personal Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101, dhuNiyA kuliyaM va levavaM0 vRttam / dhuNiyA NAma dhuNejA kammaM / kadhaM ?, jadhA karaNakuTuM ubhayopAsalittaM cireNa kAleNa juNNalevaM satataM lippaMte vA jogaM vA letImaM, upamAne vati / kasae tti kRzaM kuryAt / dihyata iti dehaH / yathA kuDaM lakuTAdibhiH prahAraiH lepApagamAt kRzIbhavati evaM sAdhurapi anazanAdibhiH tapovizeSaiH kRzaM dehaM kuNati, dehe ca samyaktapobhireva kRzyamANe karmadeho'pyapakRzyata eva / dravyakarSaNA kuDye zarIre vA, bhAvakarSaNA rAga-dveSau karSayati yaH / sa evaM anazanAditapoyuktaH rAga-dveSApakRSTaH avihiMsAmeva pavvae, na vihiMsA avihiMsA, atastAmavihiMsAM pavvae / kathamahiMsakaH syAditi ? anudharmo anu pazcAdbhAve, yathA'nyaistIrthakaraistathA barddhamAnenApi muninA praveditam / aNudharmaH sUkSmo vA dharmaH / | puSpavad vRntam appasatyabhAve dhugaNaM, tammi vidhue kammarayo vidhuta eva bhavati // 14 // syAt-kathaM dhUyate ?, 102. sauNI jadha paMsuguMDitA, vidhuNiya dhaMsayatI sitaM rayaM / evaM daviovadhANavaM, kammaM khavati tavassi mAhaNo // 15 // 102. sauNI jadha paMsuguMDitA0 vRttam / sauNi kAullI dhUlIe vAleTTituM tad rajaH pakSAvubhau dhunvatI dhvaMsayati, | sitaM baddhaM, raJjayatIti rajaH, eSa dRssttaantH| evaM daviovadhANa, davio rAga-dosarahito, dravyamAtrameva uvadadhAtIti upadhAnam , tadasyAstItyupadhAnavAn / karma kSapati tavassi mAhaNo, samaNe tti vA mAhaNe tti vA // 15 // 1 kamma khaveti saM 1 // Jain Educac ational Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM // 69 // atha taM kazcit paDhamo 103. udvitamaNagAramesaNaM, samaNaTThANaThitaM tavassiyaM / suyakkhaMdho DaharA vuDDA ya patthae, avi susse Na ya taM lebhe jaNo // 16 // 103. udvitamaNagAramesaNaM0 vRttam / udvito NAma dharme pravrajyAyAm / nAsyAgAraM vidyate anagAraH, anagAratvameSati, ra veyAliyaadhavA mokSameva essti| samaNANaM ThANe ThitaM caritte NANAtisu vA, tapaHsthitaM tapassiyaM, bArasavidhe tave / tamevaM dhamme dRDha- jjhayaNaM pratijJaM DaharA vuDDA ya patthae, Dahari tti putta-NattuAdayaH, tesu visesato ho bhavati kAluNiyaM kareMtesu / vaDa[tti] mAti-piti-IX paDhamuddeso mAtula-pitRvyAdayaH, patthae tti uppavvAvetuM icchati / te ajemaeNa ThitA taNhAe chuDAe ya avi susse Na [ya] taM labhe jaNo, avi mareja Na vi uppavvAvetuM sakketi, janAnAmadharmavyavasthitatvAd janavat sa tAn pazyati, na tu svajanavat // 16 // 104. jai kAluNiyAI se kare, jai royaMti ya puttkaarnnaa| daviyaM bhikkhuM samuTTitaM, No labbhaMti Na saNNavettae // 17 // 104. jai kAluNiyAI se kae (kare)0 vRttam / kAluNiyA NAma 1 samaNaM ThANaThitaM tavassiNaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // 2 lame jaNaM khaM 1 kha 2 pu 2 / labheja NaM pu 1 / lame jaNA vR0 dI0 // 3 ajemakena abhojanenetyarthaH // 4 yANi kAsiyA, jati khaM 2 pu1pu 2 vR0 dii| "yaM akAsiyA, jati khaM 1 // // 69 // 5rovaMti va putta saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0|| 6labhiti khaM 1 pu 2 vR0 dii| lajjati pu1|| 7na saMthavittae khaM 1 khaM 2 . dii| na saMThavittae pu 1 pu2|| FoXXXXX Jain Educa t ional ww.jainelibrary.org. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NAha ! piya! kaMta! sAmiya!? aIsaNa ! NippaNatta ! bhuvaNammi / savvaM suNNaM paNaiNi-] puttA te pituviyogavelappA // 1 // seNI gAmo goTThI gaNo va taM jattha hosi snnnnihito| dippati sirIe supurisa ! kiM puNa NiyagaM gharadAraM ? // 2 // putrakAraNAd ekamapi tAvat kulatantubarddhanaM pitRpiNDadaM dhanagoptAraM ca putraM janayaskha, tato yAsyasi, evaM kaluNANi rudaMtA / daviyaM ti, davio raag-dosrhito| bhikkhaNazIlo bhikkhU / samyagutthitaM samudvitaM, saMjamuTThANeNa samudvitaM ti / No labbhaMti NaM ti Na sakeMti saNNavettae tti ANetuM // 17 // 105. jahaNaM kAmehi lAviyA, jaii ANeja Na baMdhitA gharaM / 'taM jIvita NAvakaMkhiNaM, No lambhaMti Na saMpaNavittae // 18 // 105. jai NaM kAmehi lAviyA0 vRttam / yadIti abhyupagame / kAmA saddAti dhaNAti vA / lAviya tti NimaM 1cuukodrshessviyN gAthA khaNDitarUpaivopalabhyate, sA ca zrIsAgarAnandapAdairyathAnusandhitaivAtra mudritA'sti / vRttikRtA punariya gAthA pAThabhedenoddhRtA'sti / tathAhiNAha ! piya ! kaMta! sAmiya! aivallaha ! dullaho si bhuvaNammi / tuha virahammi ya nikkiva ! suNa savvaM pi paDihAi // 1 // 2 jaitaM kA khaM 1 pu 1 pu 2 |ji vi ya kA khaM 2 // 3 jaiNejAhi Na baMdhiuM gharaM khaM 1khaM 2 pu 1pu 2 vR0 dii0|| 4 jai jIvita NAvakaMkhae khaM 1 khaM 2 / jai jIvita NAvakaMkhatI pu 1 pu 2 / jai jIvita NAbhikakhae vR0 dii0||5sNthvitte khaM 1 khaM 2 vR. dI0 / saMThavittae pu 1 pu 2 // JainEducationalke For Private Personal Use Only are Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakhaMdho taNA / jai kAmehiM dhaNeNa vA bahuppagAraM uvaNimaMtejja baMdhittA vA gharaM ANenja / taM jIvita NAvakaMkhiNa, tamiti taM sAdhu jIvitaM asaMjamajIvitaM nAvakAGkSati nAvakAkiNam / No labhaMti Na saNNavittae, nokAraH pratiSedhe, lambhiti tti Na te labhaMte saNNavettae // 18 // kizca 106. sehiMti aNaM mamAyiNo, mAti piti thi patI ya bhaayro| pAsAhi Na pAsao tumaM, paraloga pi jahAhi uttamaM // 19 // 106. sehiMti aNaM mamAyiNo0 vRttam / asaMjamaM mamAyaMti tti mamAyinaH, te mAti-piti-tri-pati-bhAyaro sehaMte tti sehaventi / kathaM sehaveMti ? pAsAhi Na pAsao tuma, tuma atIva pAsao jaM atIva passasi loganirikhito bhavAn , jato eka evaatypaaybhiiruu pAsae tti pravacanavayaNeNaM, kahaM amhehiM dukhitANi Na pAsati ? tti / yadi tvaM evaM dIrghadarzI to paralogaM pi jahAhi uttamaM ti, imo tAva tvayA logo jaDho, amhehi ya tujjha NimittaNa addhitIe kilassamANehiM amha ya vuDDattaNe sussUsAe akIramANIe putta-dAre ya abharijamANe ya paralogo vi te Na bhavissati / uktaM ca yA gatiH klezadagdhAnAM gRheSu gRhamedhinAm / putra-dAraM bharantAnAM tAM gatiM vraja putraka! // 1 // 2 veyAliyajjhayaNaM paDhamuddesro // 70 // / 1mAya piyA ya suyA ya bhAriyA khaM 1 khaM 2 / mAya piyA ya suNhA ya bhAriyA pu 1pu2|| 2Ne khaM 2 pu 1 // 3 loga paraM pi jahAhi posaNe khaM 1 pu 2 / loga paraM pi jahAsi posaNe pu1 vR0 dii| loga paraM picayA~hi posaNe khaM 2 // 4pavA''tmApAyadeg mu0|| JainEducati. iational For Private Personal Use Only jainelibrary.org. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttamo nAma sa taba evaM mAtA-pitRsuzrUSayA uttamo loko bhaviSyati, anyathA tvadhamaH // 19 // evaM tairupasagaiH kriyamANaiH kizcidevaM dharmakAtaraH 107. aNNe aNNehiM mucchitA, mohaM jaMti NarA asNvuddaa| visamaM visamehi gAhiyA, te pAvehi puNare pagambhitA // 20 // 107. aNNe aNNehiM mucchitA. vRttam / anyonyeSu mUrcchitAH / tadyathA-kazcid bhAryAyAm , kazcit putre, kazcinmAtari pitari ca / mohaM jaMti NarA asaMvuDA, muhyate yena sa mohaH karma ajJAnaM vA, tatkRto vA nAnAyonigahanaH saMsAraH, athavA svajanasnehamohitAH kRtyA-'kRtye na jAnanti / na saMvRtAH asaMvRtAH indriya-noindriyataH saMvararahitAH / visamaM visamehi gAhiyA, visamo NAma asaMjamo, taM asaMjamaM asaMyataireva prAhitAH / te pAvehi puNo pagambhitA, | pApAni chedana-bhedana-vizasana-mAraNAdIni prANavadhAdIni vA, teSu pApeSu vartamAnAH puNaravi ganmIbhUyA unmArgamAcaranto na | lajante, purANazmazAnacitakamAMsakhAdakapizAcahastAvasAraNam / / 20 / / ahaM saMsArassa Na bIbhemi kutastarhi tava ?, yatazcaivam 108. devieva samikkha paMDite, pAvAto birto'bhinnivvuddo| paNatA vIrA mahAvidhi, siddhipadhaM NeAuaM sivaM // 21 // 1 asaMkhuDA narA khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 tamhA daviikkha paMDite khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dI. cuupaa0|| 3 paNae vIre mahAvIhiM khaM 1 pu 1 pu 2 / paNatA bIgheta'NuttaraM siddhi cUpA0 / paNatA vIrA mahAvIhI iti AcA0 zru0 1 a0 1 u. 3 sU0 2 // 4dhuvaM khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 cUpA0 / dhurya kha 1 // OXOXOXOXOXOXOXOXOXOS Jain Educatinational . Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM prayagaDaMga suyakkhaMdho yAliyajjhayaNaM paDhamuddeso // 71 // 108. davieva samikkha paMDite. vRttam / davikaH uktaH, evaM anena prakAreNa yo'yamuktaH, samyag IkSya samIkSya, pApaM hiMsAdi / anyathA pAThastu-"tamhA daviikkha paMDite" tasmAdevaM jJAtvA viratANaM aviratANaM ca guNa-dose / pAvAto virato aTThArasaTThANAto sayaNAto vA virato bhavAhi, abhiNivvuDo asaMjamauNhAto sItIbhUto / paNatA vIrA | mahAvidhi, bhRzaM natAH praNatAH, praNetAra ityarthaH, kataraM ?, jo heTThA saMbohaNamaggo bhaNito, vIrAH uktAH, vIhI nAma mArgaH cakravIthivat, mahatI vIhI mahAvIhI, adhavA [bhAva]vIhI eva mahAvIdhI / tatra dravyavIdhI nagara-prAmAdipanthAH, bhAvavIdhI tu 'siddhipanthAH NeAuaM sivaM / pAThavizeSastu-"paNatA vIdheta'NuttaraM" etaditi bhAvavIdhI jaM bhaNihAmi, aNuttaraM asarisaM aNuttaraM vA ThANAdi / sehanaM siddhiH, padyata iti panthAH / nayatIti naiyAyikaH / zivaM nIrogam / "dhuvaM" vA, dhuvo sAsato // 21 // sa evaM praNata: 109. vetAliyamaggamAgato, maNa vayasA kAraNa saMvuDe / cecA vittaM ca NAtayo, AraMbhaM ca susaMvuDe care // 22 // tti bemi // // vetAliyassa paDhamo uddesao samatto 2-1 // 109. vetAliyamaggamAgato. vuttaM / vaitAlikaM uktam / athavA vidAlayatIti vaidAlikA bhagavAneva / vaitAlikasya 1 muktipanthAH pu0|| 2degmAtao, maNa pu / // 3 nAyao khaM 1 kha 2 // 4 ca pariccaejAsi // tti cUpA0 ||5crejjsi // tti khaM 1 / carejAsi // tti khaM 2 pu 1 pu 2 // 6 vetAlIyasya prathamoddezakaH saM 2 // // 71 // Jain Educati onal mwgainelibrary.org Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CXCX mArgaH vaitAlikamArgaH taM AgataH prApta ityarthaH / maNa vayasA kAraNa saMbuDe tti tigutto / ceccA vittaM ca NAtayo, ceccA NAma tyaktvA / vittaM bAhyamAbhyantaraM ca, bAhyaM go-mahiSyAdi, abhitaraM hiraNNa-sutraSNAdi, athavA AbhyantaraM vidyA-buddhikauzalyAdi, zeSaM bAhyam / NAtayo ti puvvA 'varasaMstutAH / Arambhastu pacana- cchedanAdi prANAtipAto vA, cazabdAt zeSAzravA api, ceccA api varttate / saMbuDe iMdiehiM / carediti anumatArthe / athavA - "pariccaejAsi tti bemi" || 22 // // vetAlie paDhamo uddesao sammatto // 21 // Jain Education national [ veyAlIyajjhayaNe biio uddesabha ] uddesatthAdhigAro - mANo vajjetavvo / tattha gAdhA 00000 * tava -saMjama-NANesu vi jati mANo vajjito mahesIhiM / attasamukasaNa kiM puNa hIlA nuM aNNesiM ? // 8 // 39 // 1 karisatthaM khaM 1 khaM 252 // mahAtavasiNA saMjame atIva appamatteNaM atIva ca bahussuteNa jai tAva mANo vajjito, tena tapasvitve apramattatve 2 ukhaM 1 khaM 2 pu 2 // OX XXX XXXX XXXX . Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso // 72 // bahuzrutatve vA gavyaM na yAti, kimaMga puNa nAtikRtsnatapoyuktena pramAdavatA alpazrutena vA gavyo kAyavyo ? paro vA hIletavyo ? // 8 // 39 / / kizcAnyat * jai tAva Nijjaramato paDisiddho aTThamANamahaNehiM / avasesa mayaTThANA pariharitavvA payatteNa // 9 // 40 // // veyAliyassa NijuttI sammattA 2 // // 9 // 40 // bhaNiyo uddesatyAdhiyAro / suttAbhisaMbaMdho puNa-uktaM prathamasyAnte "cecA vittaM ca NAtayo" [sUtragA0 109] sa eva vittaM svajanArambhaM vihAya tapasi sthitatvAt 110. taya saMva jahAi se rayaM, iti saMkhAya muNI Na mjje| goyaNNayareNa je vidU, ahaseyakarI aNNesi iMkhiNI // 1 // 110. taya saM va jahAi se rayaM0 vRttam / tayA NAma kaMcuo, svAmityAtmIyAm , upamAne va tti uragavat , se iti sa pUrvavivakSitaH sAdhuH, raMjyata iti rajaH / tat kena jahAti ? akaSAyatvemeti vAkyazeSaH, akaMpAyasya hi sarpatvagivAvahIyate rajaH / iti saMkhAya muNI Na.majae, iti upapradarzane, evaM saMkhAe si evaM parigaNettA, evaM jJAtvetyarthaH, Na maJjae 1deglIyassa pu 2 // 2 cayAi khaM 2 // 3degNa mAhaNe, aha khaM 1 kha 2 pu1pu 20 dI0 cUpA / "Na je vid, aha' vRpA0 dIpA0 // 4 aha'seu aNNesi kha 1 // 5rIyata cuuspr0|| // 72 // Jain Educa jainelibrary.org Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tti na madaM kuryAt / tat kena majjate ? goyaNNayareNa je vid, gotraM nAma jAtiH kulaM ca gRhyate, anyataragrahaNAt kSatriyaH brAhmaNa ityAdi, athavA anyataragrahaNAt zeSANyapi madasthAnAni gRhItAni bhavanti / iMkhiNI NAma khisaNA jiMdaNA hIlaNA, anye bruvate riktatA / adhavA-"gotaNNatareNa mAhaNe" mAhaNo sAdhU, ahiMsago sundaro, aNNe asobhaNA // 1 // syAt ya eSAM madAnAM ekenAnekairvA madasthAnairmattaH paraM paribhavati tasya ko doSaH ?, ucyate111. jo paribhavatI paraM jaNaM, saMsAre parivattatI cirN| adu iMkhiNiyA tu pAviyA, iti saMkhAe muNI Na majae // 2 // 111. jo paribhavatI paraM jaNaM0 vRttam / paro nAma AtmavyatiriktaH sapakSaH parapakSo vA, athavA paraH asvajanaH / / paribhavo nAma ahaM jAtyAdizreSThaH tvaM hInajAtiriti, evaM kulAdiSu, nAnyatrApi / so aNAdIe apajate aNavadagge saMsAre | pariyattatI ciraM, sarvato varttate parivarttate, ciramiti aNaMtaM kAlaM, viseseNa sukucchitAsu jAtIsu koMdiya-beiMdiyAdisu / yatta zvaidhaM tena adu iMkhiNiyA tu pAviyA, adu iti yaduktakAraNAd iMkhiNikA prAguktA pAtayati nIcamotrAdiSu saMsAre va tti | pAviyA / athavA iha paratra ca bhayeSu pAtyatIti "pAtikA" vAnarapiTikA, iha sugharAdRSTAntaH [kalpamASye gA0 3252], paraloke kokilakazca paribhaTThao saGkasuNao jAo [ ] / iti upapradarzanArtham, evaM saMkhAe evaM parigaNya muNI Na majae madaM na kuryAt // 2 // 1degyattatI mahaM khaM 1 pu132 kkii| yattatI ciraM saM 2 mA kI pAlikA cUpA. vRpA* dIpA0 // XOXOXOXEXOXOXOKOKOM . Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutaM // 73 // 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso 112. je yAvi aNAtae siyA, je vi ya pessagapesage siyaa| iMda moNapadaM uvahite, No lajje samataM sadA cre||3|| 112. je yAvi aNAtae siyA. vRttam / je tti aNihiTThaNiddese / nAnyo nAyako'syAstIti anAyakaH cakravartI baladevo vAsudevo mahAmaMDalio vA / vAsudevo Na pavvayati, nidAnakRtatvAt , tena nAdhikAraH / pessagapesago NAma tesiM ceva cakkimAdINaM jo piDhigAvAhago pravrajitaH syAt , asAvapi cakravartipravrajitaH taM pUrvadAsadAsaM bArasAvatteNa vaMdaNeNa baMdati / baMdamANo'pi vA idaM moNapadamuvahite tti, idamiti AruhataM muneH padaM maunapadam , padyate'neneti padam , mokSaM gamyata ityarthaH, upetya sthitaH uvadvito / na tena pUrvasvAminA lajjA karttavyA-jahA'haM puvvadAsadAsaM vaMdAvijjAmi / itareNApi na garvaH-ahaM sAmigasAmiNA pUijjAmi / samataM ti arAga-dveSavAnityarthaH, sadA sarvakAlaM caredityanumatArthaH // 3 // syAt-kathaM tAbhyAM lajjA-madau na karttavyAviti ?, ucyate113. samayaNNayarammi saMjame, saMsuddhe samaNe privve| jA AvakadhA samAhite, davie kAlamakAsi paMDite // 4 // 1je Avi aNAyage siyA khaM 1 khaM 2 pu 2 / je NAya aNAya pAsiyA pu1je yAvi bhave aNAyage cUpA. 113 sUtragAthAcUrNI // 2 pesagapesapesiyA kha 1 // 3je moNadeg khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 bR0 dI0 // 4 satA care pu 1 / tadA care khaM 1 // 5 jo pahigA vA mo0|| 6mAruhataM cuuspr0|| 7 sama aNNayarammi saMjame khaM 1 pu 2 vR0 dI / same aNNayarammi saMjame khaM 2 pu 1 / samayaNNatarammi vA sute cUpA0 / same+aNNayarammi-samayaNNayarammi iti atra sUtre sandhivivekaH // 8je Ava khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // X // 73 // Jain Education Lational , Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FoXXXXXXXXXXXake 113. samayaNNayarammi saMjame0 vRttam / tau hi saMyatatvaM prati samAveva, athavA'yamapi chedopasthAnIye, evaM parihAravizuddhikAdiSu zeSeSvapIti / atha same tti ekasminneva tau saMyamasthAne varttayetAm , aNNayare va tti visame vA chaTThANapaDitassa, tesu samyaktvAdapi pUjyaH saMyama iti kRtvA anyatare adhike vartamAnaH pUjyaH, saMyatatvAdeva / adhavA "je yAvi bhave aNAyage,je viya pessagapessae" [gA0 112] ttilogigo mAnAI uktaH, iha tu "samayaNNatarammi vA sute" same visue Na mamaM paricitataraM ti kAuM samANo Na kAyavvo, lahuM vA me adhItaM ti / aNNayaraM tu ego gaNI ego vAyago, pUrvagataM vAcitaM yena sa vAcakaH, na ca vAcakena mAnaH kAryaH / saMsuddho NAma sa eva saMyamaH zuddhaH yatrAsau varttate, athavA sa eva lajjA-mada-dosAdiehiM sNsuddho| samaNe tti samyag maNe samaNe vA smnne| pari samaMtA savvAtiyArasuddho savvato vA vae parivvae / syAt kiyaciraM kAlam ?, ucyate, jA AvakadhA samAhite, yAvadasya kathA pravartate devadatto yajJadatto vaa| davio NAma rAga-dosarahito / syAt-mRtasyApi kathA pravarttate tata ucyate-kAlamakAsi paMDite yAvat kAlaM na karoSi tAvanmAnAdidoSarahitena bhavitavyam // 4 // syAt-kimAlambanaM kRtveti yatitavyam ?, ucyate 114. dUraM aNupassiyA muNI, tItaM dhammamaNAgataM tdhaa| puDhe pherusehi mAhaNe, avi-haNNU samayaMsi rIyatI // 5 // 114. dUraM aNupassiyA0 vRttam / dUraM nAma dIrgha anupazya / tItaM dhammamaNAgataM tadhA, dharmaH svabhAva ityarthaH, 1 sthApanIye pu0|| 2 iyaM tu cuuspr0|| 3 parusehi khaM 2 // 4 avihaNNU samayA'dhiyAsae cUpA0 bupA0 diipaa0|| in Educatioational jainelibrary.org Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 74 // varttamAno dharmo hi kAlAnAditvAd dUraH varttamAnaH, sa tu aviratatvAnmAnAdimadamattasya dukkhaM bhUyiSTho'tikrAntaH / kica"imeNa khalu jIveNa atItaddhAe ucca NIya-majjhimAsu gatIsu asatiM uccagote asatiM NIyagote hotthA" [ bhaga0 za0 12 u0 7 ], tathA ca atItakAle prAptAni sarvaduHkhAnyanekazaH, evamanAgatadharmamapi / athavA dUramaNupastitha tti dRDhaM passiya, athavA mokSaM dUraM passiya durlabhabodhitAM passiya, jAtyAdimadamattasya ca dUrataH zreyaH evamaNupassiya ityevamAdyatItA - 'nAgatAn dharmAna aNupassitA / puTThe pharusehi mAhaNe, pharusA nAma snehaviyuktAH taiH, vAcikAH kAyikA copasargAH kriyante / tatra vAcikAH Akroza - hIlanAdyAH, kAyikAstu vadha-bandhana - tADanA 'Gkana-cchedana - mAraNAntAH / athavA pratilomAH pharusA / tairudIrNaiH avi haNU api hanyamAnAH, avihaNNU yathA khandakaziSyAH, na tu khandakaH [ kalpabhA0 gA0 3271-74 patra 915 ] | samayaMsi yati tti yathA samaye'padiSTaM tathA rIyete, caredityarthaH / paThyate ca - "avihaNNU samayA'dhiyAsa " / asyArthaH - avihaNU avihanyamAnaH samyag adhiyAsae / adhavA avihaNNU iti hanyamAno na hanyAt kacit / athavA dharmamasyopadizeta sakITakadharmakathika ucyate // 5 // 115. paMNhasamatthe sadA jae, samitA dhammamudAhareja muNI / suhume hu~ sayA alUsae, No kuppe No mANi mAhaNe // 6 // 1 rayaprazna ityarthaH cUsapra0 // 2 paNNasamatte khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0 dI0 / paNhasamatte cUpA0 / paNhasamatthe vRpA0 dIpA0 // 3 samatA vR0 dI0 // 4 u khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI0 / apu 2 // 5 kadharyato paNa paraM [Nu] kovaye cUpA0 // 6 kujjhe khaM 1 khaM 2 pu 1 Su 2 kR0 dI0 // OXXXCY BY CXCXX CXCXCXX paDhamo suyakkhaMdho 2 veyAliyaajhayaNaM biiuddeso // 74 // Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115. paNhasamatthe sadA jae. vRttam / pRcchanti tamiti praznaH, yAvat praznAn paraH pRcchet taM vyAkartuM samarthaH / paThyate ca-"paNhasamatte sadA jate" samAptaprazna ityarthaH, sadA jate tti jJAnavAn apramattazca, ayatasya hi kSIraM paricikitsakasyeva na vacaH pramANaM bhavati / uktaM hi-"advito Na Thaveti paraM" [ samitA gAma samma dhammaM udAhareja, "jahA puNNassa katthatI tathA tucchassa katthatI" [bhAcArAGga zru0 1 ma0 2 u0 6 sU0 5] | muhume hu sayA alUsae, suhumo nAma saMyamaH, sa hi suhumeNa vi aticAreNa lUsijjati, kathayato vA sUkSmeNApi AtmotkarSeNa parahIlayA vA lUsijjati, pUyA-gArava-sakArahetuM vA kathayato lUseti / ahavA suhame tti sUkSmabuddhiH kathayet / alUSakastu sa evamanAzaMsI na ca mArgavirAdhanAM karoti / apariyacchaMte ya pare Na kuppeja, Neva ya kadhaNaladdhIsaMpaNNatAe mANI mAhaNo hojjA / adhavA-"kadhayaMto Na paraM[Nu] kovaye" anyataraM kaSAyaM gamayet // 6 // sa evam 116. bahujaNaNamaNammi saMvuDe, savvaDhesu sadA annissite| harade tume (? patume) aNAule, dhamma prAdurakAsi kAsavaM // 7 // 116. bahujaNaNamaNammi saMvuDe0 vRttam / bahujanaM nAmayatIti bahujananAmanaH, bahujanena vA namyate, stUyata ityarthaH, sa dharma eva / sarvaloko hi dharmameva praNataH, na hi kazcit paramAdhArmiko'pi bravIti-adhammaM karemi / tatrodAharaNam 1degNamaNasi khaM 1 pu2|| 2 savvadehi gare aNi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii.|| 3 harapa va sayA aNArale khaM 1 vR0 / harapa va siyA aNAvile khaM 2 dI0 / harae va sadA aNAile pu 1 / harae va sayA aNAule pu2|| 4catume padmAda ityarthaH // 5 aNAile iti aNAure iti ca pAThamedadvayaM cuupaa0|| 6pAdu kha 1 khaM 2 pu 152 // Jain Education national . Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM rAyagaDaMga suyakkhaMdho ra veyAliyaXI jjhayaNaM biiuddeso // 75 // seNio rAyA / tassa atthANIe dharmajijJAsAyAM 'ke dhammiyA ?' iti / tato pArisadehiM bhaNNati-dullabhA dhammiyA, pAyaM adhammio loo| abhayo bhaNati-logassa tAva pAeNa esa paiNNA jadhA 'vayaM dhammiyA' iti / parisAe asaddahatIe abhaeNa bhaNNati-parikkhAmo / tato rAyANumae sitA-'sitANi duve bhavaNANi kAravettA paura-jaNavatA bhaNiyA-je tumhaM dhammiyA te dhavalaM gihaM pavisaMtu, adhammiyA asiyamiti / tato te savve paurajaNA dhavalagRhamaNupaviTThA / adhigArigehiM pucchitA-kiM bhavaMto dhammaM kareha ? tti / tatthego bhaNati-adhaM karisago, tattha me aNegehiM sauNasahassehiM dhaNaM ubajIvijati / aNNo bhaNati-ahaM vaNijo, kalopajIvI, baMbhaNo me NicagaM bhuMjati tti / aNNo bhaNati-ahaM kuTuMbabharaNapavitto kilesabhAgI / kiM bahuNA ?, soyariyAdayo vi 'kuladharmAnuvarttitvAd vayamapi dhammiyA' evaM dhavalagidhamagupaviTThA / uktaM ca-"sotasutaghoraraNamuha0" [ ] / adha tattha duve sAvagA sakRnmadyapAnanivRttikRtabhaGgA asitabhavaNamaNupaviTThA pucchitA bhaNaMti-susAdhuNo susAvagA ya dhammiyA je sayA apamattA, amhe puNa pamAdiNo svakRtamadyapAnanivRttikRtabhaGgA Na dhavalagihAruhA, ato asitabhavaNamaNupaviTThA iti // evaM bahujananamito dharma iti, tasmin bahujananamite saMvRtAtmA bhavediti vAkyazeSaH / anye tvAhura-bahujananamanaH lobhaH, sarvo hi lokastasmin praNataH / asaMyatAstAvat sarve zabdAdiviSayapraNatAH, pramattasaMyatA api tatraiva kecit praNatAH, vItakaSAyAstvapraNatAH, je ya jayaNo appamattA iti te'pi na praNatAH / uktaM ca-"kodhassa udayaNirodho vA udayapattassa vA kodhassa vihalIkaraNaM" [bhaga0 za0 25 u0 . sU0 802 patra 922, aupapA0 sU0 19 patra 40] / evaM yogendriyANAmapi vakta 1 aham ityrthH|| 2 dhavalagRham // 3 dhvlgRhaahH|| 4 ytyH|| // 75 // Jain Educat collational injainelibrary.org Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyam / saMyato nAma virataH, nivRtta ityarthaH / samvadvesu sadA aNissite ti sabvesu iMdiyatthesu yAvaMto vA asaMyamArthAH athavA aihikA-''muSmikeSu aNissito NAma nA''kAGkSati / harade vatume (? patume) aNAule, harade tti mahAsamudraH, sa hi nakrAdibhirmahAmatsyaiH sphuradbhirapi nA''kulajalo bhavati, na kSubdhajala ityarthaH, padma-mahApadmAdayo bA hradAH svaccha-prasanna-gambhIrajalAH, gambhIratvAdanAkulAH; evamasAvapi pUrvA-'parazeyaparizuddhasvacchajJAnavAn prasannavAG-manAH na ca parapravAdibhiH zakyate vikSobhayituM ityanAkulaH / kodhAdIhi vA aNAilo / adhavA aNAila iti niruddhAzravaH, anAturo na mlAyati dharma kathayan / dhammaM prAdurakAsi kAsavaM ti, prAduH prakAzane, sa bhagavAn AryasudharmaH aNNataro vA gaNadharo hada ivAnAkulaH dharma prAdurakArSIt , evamanye'pi sthavirAH prAdurakArSIt ( ? kAryuH ) prAduSkurvanti kariSyanti ca / kazyapasyAyaM kAzyapaH, sa evaMlakSaNakaM | dharma ahiMsAdilakSaNaM dharma kathayati // 7 // taM jadhA 117. bahavo pANA puDhosiyA, patteyaM samiyaM uvehaae| je moNapadaM uvahite, viratiM tatthamakAsi paMDite // 8 // 117. bahavo pANA puDhosiyA0 vRttam / athavopadeza evAyam-bahavo prANA puDhositA, bahava iti anantAH, pRthak pRthak sitA puDhositA, taM jadhA-puDhavikAiyattAe / teSAM tu pratyekaM anantAnAmapyeko dharmaH samAna eva 'sukhapriya 1harade vatume padmanAmA hada ityrthH|| 2 samayaM samIhiyA vR0 / samayaM uvehiyA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vRpA0 dI0 / samiyA uvehitA cuupaa0|| 3 viratI tattha akAsi khaM 1 khaM 2 pu 1pu 2 / viratI sthAne pu1virayaM iti pu 2 viraI iti ca pAThabhedaH // Jain Educa Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttibuNNajayaM sUyagaDaMga sutaM // 76 // XXXX X X X tvam' / samiyaM uvehAe tti, samitA NAma samatA, pratyekAzraye'pi sati abhISTasukhatA duHkhodvegatA ca samAnametat, athavA - "samiyA iti samaM uvehitA " / je moNapadaM uvaTThite, muneridaM maunam / viramaNaM viratiH, teSAmatipAtAdInAM akAsita kariSyasi / pApAd DInaH paNDitaH / kA bhAvanA ? - yathA tavaite iSTA 'niSTe sukha-duHkhe evaM pANANamavi ityevaM matvA viratiM tatthamakAsi paMDite, sa eva viratAtmA // 8 // 118. dhammas ya pArae muNI, AraMbhassa ya aMtae Thite / soyaMti ya NaM mamAyiNo No labhatI NitiyaM pariggahaM // 9 // 118. dhammassa ya pArae muNI0 vRttam / dhammo duviho- sutadhammo carittadhammo ya, tayoH pAraM gacchatIti pAragaH, zrutajJAnapAraGgataH coddasaputrI pAraM vA kAGkSati evaM pAraGgataH, kAGkSati vA akaSAyaH, tasya ca caritramadhikRtyApadizyate / Arambho nAma jIvakAyasamArambhaH, tasyAnte vyavasthitaH, nArabhata ityarthaH / je ya puNa AraMbha-pariggadde vaTTati mamAyaMti vA taM pariggahaM NaTThaviNaGkaM soyaMti ya NaM mamAyaNI, alabhyamAnamapi yatheSTaM pariggadaM soyaMti NaM mamAiNo / uktaM hi - "parigraheSvaprApta naSTeSu kAGkSA-zokau prApteSu ca rakSaNam, upabhoge cAtRptiH" / No labhati NitiyaM pariggadaM ti, agnisAmaNNatAe Jain Education mational 1 sati satISusu pu0 vA0 mo0 / sati satISTasu saM0 // 2 'tipAtanaM a' cUsapra0 // 3 ssa payArae pu 2 / lipimedavikRto'yaM pAThabhedaH // 4 aMtie Thie saM 1 khaM 2 / aMtie ThitaM cUpA0 // 5 mamAiNo khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 cUpA0 // labhaMti NitiyaM cUpA0 / no ya labhaMti NiyaM khaM 2 vR0 vI0 / Na labhaMtI niyayaM pu 1 / jo lahaI niyayaM khaM 152 // 6 No paDhamo suyakkhaMdho 2 veyAliyajjhayaNaM biiuddesro / / 76 / / Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I corasAmaNNatAe 'Nitio Na bhavati / ayamaparakalpaH tamiva - "dhammassa ya pArae muNI, AraMbhassa ya aMtie ThitaM / soyaMti ya NaM mamAiNo" amhe suhitA, tumheM saMtavibhavo vi atidukkaraM tava caraNaM karesi / jeNaM mamAyaMte teNa memAyiNo mAtA-putrAdayo / No labhaMti NitiyaM pariggahaM ti, sa teSAM nityaM vazakaH AsIditi nityaM parigrahaparaH, tatastatpratyayikaM No labhaMti NitiyaM pariggahaM // amumevArthaM nAgArjunIyA vikalpayanti soUNa tayaM uTThataM, keyi gihI viggheNa uTTitA / dhammamma ithaM aNuttare, taM pi jiNeja imeNa paMDite / 119. ihaloga duhAvahaM vidA, paraloge ya duhaM duhAvahaM / // 9 // viddhaMsaNadhammameva yA, iti vijjaM ko'gAramAvase ? // 10 // 119. ihaloga duhAvahaM vidA paraloge ya duhaM duhAvahaM0 vRttam / kRSi bhRtaka caurAdInAM ihaloga eva dudhAvardha dhaNaM / uktaM hi-- amamA janayanti kAGkSitAH, nihitA mAnasacaurajaM bhayam / vindanti janA hi0" [ paraloke'pi ca duhaM asmAd dhanopArjanaduHkhAt sumahattaraM duHkhaM samAvahantItyato duhAvahaM / ] / athavA - "duhA 1 Nitao pu0 vinA // 2 mamAyaNo pu0 binA || 3 "atrAntare nAgArjunIyAstu paThanti - soUNa tayaM ucaTThiyaM, keha gihI viggheNa uTTiyA | dhammammi aNuttare muNI, taM pi jiNijja imeNa paMDie // " iti vRttau // 4 viU khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 duhA duhAvahA cUpA0 // 6 va taM, i saM 2 0 dI0 / va yA, i' khaM 1 degva ya, i pu152 // CXCXXXCXCXCXCXCXCXCX Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sut 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso // 77 // XXXOXOXOXOXOXOXOXOXOX duhAvahA" punaranante saMsAre paryaTantaH zarIrAdiduHkhaM samAvahanti / viddhaMsaNadhammameva yA, agni-caurAdyupadravaiH kAlapariNAmatazca viddhaMsaNadhammameva yA, iti evaM vidvAn matvA ko nAma agAramAvase? // 10 // kizcAnyat- pavvaiteNa vi na sakAra-vaMdaNa-NamaMsaNAo bahumaNNitavvA / uktaM ca tattha120. mahatA paligoha jANiyA, jA vi ya vaMdaNa-pUyaNA idhaM / suhume salle duruddhare, vidu maMtA paiyahejja saMthavaM // 11 // 120. mahatA paligoha jANiyA0 vRttam / parigoho NAma pariSvaGgaH, davve parigoho paMko, bhAve abhilASo bAhyA-'bhyantaravastuSu / parasparataH sAdhUnAM jA vi baMdaNA NamaMsaNA sA vi tAva parigoho bhavati, kimaMga puNa saddAdivisayAsevaNaM ?, athavA pravrajitasyApi pUjA satkAraH kriyate, kimaGga puNa rAyAdivibhavAsaMsA ? / suhume salle duruddhare, sUcanIyaM sUkSmam , katham ? zakyamAkroza-tADanAdi titikSitum , duHkhataraM tu vandyamAne pUjyamAne vA viSayairvA vilobhyamAne niHsaGgatA bhAvayitumiti, evaM sUkSmaM bhAvazalyaM duHkhamuddhartuM hRdayAditi vAkyazeSaH / ityevaM matvA vidvAn payaheja saMthavaM, samyak stavaH sato vA stavaH saMthavo // nAgArjunIyAstu paThanti palimaMtha mahaM vijANiyA, jA vi ya vaMdaNa-pUyaNA idhaM / suhuma sallaM duruddharaM, taM pi jiNe eeNa paMDite // // 11 // 1mayaM paligova jA' khaM 2 pu 1 bR0 dI / mahayA paligova jA khaM 1 pu 2 // 2 bidurma tA vR0 dI. vyAkhyAbhedaH // 3 pajaheja saMThavaM khaM 2 pu 1 / pariheja saMthave khaM 1 pu 2 // // 77 // Jain Education international Hainelibrary.org Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FoXXXXXXXXXXXX 121. ege care ThANa AsaNe, sayaNe ega samAhito cre| bhikkhU uvahANavIrie, vaigutte ajjhappasaMvuDe // 12 // 121. ege care ThANa AsaNe0 vRttam / dravye egallavihAravAna , bhAve rAga-dveSarahito vItarAgaH, "gacchagato vi ya Nimgahaparamo0" [ ] rAga-dveSayoH vItarAga iva vItarAgaH / ThANaM kAussaggo / AsaNaM pIDhaphalagaM bhUmiparigaho vA / sayaNa taNuvaNNo / ego rAga-dosarahito, savvattha pavAda-NivAda-sama-visamesu ThANa-NisIyaNa-sayaNesu egabhAveNa bhavitavvaM, NANAdisamAhito carediti aNumatArthe / bhikkhU uvahANavIrie, upadhAnavIryavAniti tapovIryavAn / vaigutte tti vayiguttI gahitA / ajjhappasaMvuDe tti maNoguttI gahitA / pUrvArddhana tu kAyaguptiH // 12 // idANiM jo so egallavihArI taM paDuccA ghare ya NikkAraNeNa bhaNNati122. No pIhe Ne yAva'caMguNe, dAraM suNNagharassa sNjte| puTTho Na udAhare vaiyiM, Na samucchati No saMthaDe taNe // 13 // 122. No pIhe Na yAvadhvaMguNe. vRttam / pihitaM NAma DhakiyaM / avaMgutaduvArie suNNaghare vA bhinnaghare vaa| zunAM hitaM zUnyaM, zUnyaM vA yatrAnyo na bhavati / puTTho Na udAhare vayiM, cattAri bhAsAo mottaNa udAharati bayiM, avassaM 1 ThANamAsaNe khaM 2 pu 1 // 2 samAhie siyA khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI / samAhimAsiyA khaM 2 // 3 ajjhatthasaMdeg khaM 1 pu 1 pu 2 // 4 pehae kha 2 // 5nAvapaMguNe khaM 1 pu 1 pu 2 // 6 noyAhare khaM 2 // 7 varti khaM 1 / vataM pu 1 / vayaM sA0 / vapu 2 // 8Na samucche No saMthare tarNa saM 1 kha 2 pu 1 pu 20 dI0 // Jain Educa t ional Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho saMbujjhitukAmassa vA eganAyaM egavAgaraNaM vA jAva cattAri / NisIyaNaTThANe mottaNa sesaM vasadhiM Na samucchati tti Na pamaNijjutti Xjati, No saMthaDe taNe tti Na vA taNAI saMthareti, kimaMga puNa kitti pottiM vA ? // 13 // cuNNijuyaM sUyagaDaMga sa evaM zarIrovassayAdisu apratibaddhaH aNiyatavAsitvAt123. jattha'tthamite aNAule, sama-visamAI muNI'dhiyAsae / caragA aduvA vi bheravA, adu vA tattha sirIsivA siyA // 14 // // 78 // 123. jattha'tthamite aNAule0 vRttam / jattha se atthameti sUro jale thale vA tattha vasati aNAilo NAma parISahopasargaH naUH samudrabad nA''kulIkriyate / sama-visamAI ThANa-sayaNA-''saNAI muNIdhiyAsae na rAga-dveSaM gacchet tattha se acchamANassa caragA aduvA vi meravA, carantIti carakAH pipIlikA-matkuNa-ghRtapAyikAdayaH, meravA pizAca-zvApadAdayaH, sarIsRpAH ahi-mUSakAdayaH, savve ahiAsae tti // 14 // evamanye'pi 124. tiriyA maNusA ya dibviyA, uvasaggA tivihIM vi seviyaa| lomAdIyaM piNa harise, suNNAgAragate mahAmuNI // 15 // 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso KeXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX // 78 // 1 aNAile khaM 1 kha 2 pu 1 // 2 mANi muNI'hiyAsae khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3maNuyA ya divvagA khaM 2 maNuyA va digvigA khaM 1 pu 1 pu 2 // 4 hA'hiyAsiyA khaM 2 vR* dI / 'hA'dhiyAsiyA khaM 1 pu 2 / hA'dhiyAsae pu 1 // 5lomAyiyaM pi khaM 1 pu1pu2|| Jain Education n ational For Private Personal Use Only lainelibrary.org Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124. tiriyA maNusA ya digviyA. vRttam / tiriyA catuvidhA / uvasaggA tivihA vi seviyA nAma sevitvA aNubhUya lomAdIyaM pi Na harise, lyata iti loma / lomahariso dudhA bhavati-pratilomairbhayAt 1 anulomaiH praharSeNa haastH2| AdigrahaNAd dRSTi-mukhaprasAdo dainyaM vA / suNNAgAragate mahAmuNI, sa taibhairavairapyupasargerudIrNaizchidyamAno mAryamANo vA // 15 // 125. No jAva'bhikaMkha jIvitaM, No vi ya pUyaNapatthae siyaa|| abbhatthamuvaMti bheravA, suNNAgAragatassa bhikkhunno||16|| 125. No jAva'bhikaMkha jIvitaM. vRttam / anulomairvA udIrNaiH asaMjamajIvitaM Na vA pUyA-sakAraM pattheja / tenaivaM jIvitamanAkAGkSatA pUjA-satkArau ca, bhayAnake vA''vasathe vasatA abbhatthamuvaMti meravA, abhyastA nAma AsevitA asakRd asakRt sahamAnena jAtA uditA AsevitA abhyastA iti, ataH uti upayAnti bhyaankaaH| paThyate ca-"abbhattha(appaJcaiya) murveti meravA" alpAH na bahavaH pizAca-zvApada-vyAlAdayaH jIvitAtyayikA urvati, zItoSNa-daMza-mazakAdayastu udIrNA api zakyA adhiSoDhumiti, abhyastatvAt , nIrAjitavAraNasyeva bhairavA eva bhavanti // 16 // tasyaivam 126. uvaNItatarassa tAiNo, bhayamANassa vivittamAsaNaM / sAmAiyamAhu tassa taM, jo appANa bhae Na daMsae // 17 // 1No Ava'bhikakhe jI khaM 1 / No abhikaMkheja jI khaM 2 pu 1 vR* dI / No abhikakhei jI pu 2 // 2 abbhattha (appa'Jcaiya) muveMti cUpA0 / abbhatthamuveMti khaM 2 / ajjhatthamurviti pu 1 pu 2 // 3ttha bhavaMti cuuspr0|| 4vivikkamA khaM 2 // 5 khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 desae pu1|| yagaDa 14 Jain Educat ..ational ajainelibrary.org. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakhaMdho suttaM // 79 // 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso XOXXXXXXXXXX 126. uvaNItatarassa tAiNo0 vRttam / bhikSoH dharmamupanItaH parISahajayaM vA, ayaM copanItaH ayaM copanItaH X ayamanayorupanItataraH, jJAna-darzana-cAritreSu yasyA''tmA upanItataraH sa bhavati upanItataraH / trAyatIti trAtA, saca trividhaH-Atma0 para0 ubhayatrAtA jinakalpikA-'haM-gacchavAsinaH / bhayamANassa vivittamAsaNaM, itthI-pasu-paMDagavirahitaM vivittaM, AsanagrahaNAdupAzrayo'pi gRhItaH / sAmAiyamAhu tassa taM, samabhAvaH sAmAiyaM, tassevaMguNajAtIyassa sAmAyikam , kataraM ?, cArittasAmAiyaM, Ahu uktavAniti, titthakaro ajasudhammo vA sissANaM kaSeti / tasya cAritradharmaH kiM karoti ?, yaH AtmAnaM bhaye na darzayati, na kSubhyata ityarthaH // 17 // kizcAnyat 127. usiNodaga-tattabhoyaMNo, dhammahissa muNissa hiimto| saMsaggi asAdhu royihiM, asamAdhI tu tadhAgatassa vi // 18 // 127. usiNodaga-tattabhoyaNo0 vRttam / usiNagrahaNAt phAsugodaga-sovIraga-uNhodagAdINi gahitANi, taptagrahaNAta svAbhAvikasyA''tapodakAdeH pratiSedhArthaH / dharmeNa yasyArthaH sa bhavati dhmmdrii| "hI lajjAyAm" asaMyama prati hIryasyAsti sa hrImAn , tasya hrImataH, sa hi loke zItodakaM pibana lajate, hIyata ityarthaH / tasyaivamapramattasya sataH saMsaggi asAdhu rAyihi rAjAdibhistasyAsAdhvI / katham ?, riddhiM dRSTvA tAM mA bhUnmUcchA kuryAt , mUrcchatazca asamAdhI bhavati tadhAgatassa vi tti vairAgyagatasyApi / athavA yathA'nye, yathA ja(ji)nAdayo gatA vItarAgA tathA so vi apramAdaM prati gataH // 18 / / 1ga-bhatta' khaM 2 // 2 bhoiNo pu 1 pu 2 // 3 dhammaThiyassa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 70 pI0 // 4 hImao pu 1 // 5rAyahiM khaM 2 pu 2 // SEXOXOKOKOKOXOXOATOKOKOK // 79 // Jain Educ a tional law.jainelibrary.org. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ idANi pramattA ucyante128. adhikaraNakarassa bhikkhuNo, vadamANassa pasajjha dAruNaM / aDhe parihAyate dhuvaM, adhikaraNaM Na kareja saMjate // 19 // 128. adhikaraNakarassa bhikkhuNo0 vRttam / adhikaraNaM karotIti adhikaraNakaraH / prasahyeti Akramya paraM paribhavAt / sambandhasnehasantatiM dArayatIti tataH dAruNaM / adve parihAyate dhuvaM, artho nAma mokSArthaH, tatkAraNAdIni ca jJAnAdIni parihAyati / [uktaM ca-] jaM ajiyaM samIkhallaehiM tava-Niyama-baMbhamaiehiM / mo hu tayaM chaDDehidha bahutarayaM sAgapattehiM // 1 // [kalpabhASye gA0 2714,5746 ] eteNa kAraNeNaM adhikaraNaM Na kareJja saMjate, svapakSa-parapakSAbhyAmiti vAkyazeSaH // 19 // tasyaivAdhikaraNamakurvANasya129. sItodagapaDidaguMchiNo, apaDiNNassa lvaavskinno| sAmAyikamAhu tassa taM, jaM gihimatte'saNaM Na bhakkhati // 20 // 1 ahigaraNakaDassa khaM 1saM 2 pu 1 pu 2 // 2 pasajja khaM 1 pu 2 // 3 yatI bahukhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 4degja paMDie khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 "taM dAi paccha nAhisi chaTheto sAgapattehiM / " itirUpamuttarArddha kalpabhASye // 6 degsappiNo vR0 dI0 // 7 tassa jaM, jo gihimatte'saNaM na bhuMjatI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / gihimatte sthAne gihimatta iti pAThaH khaM 1 kha 2 // Jain Educa t ional mr.jainelibrary.org Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *OX NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakhaMdho suttaM // 8 // 2 veyAliya jjhayaNaM biiuddeso 129. sItodagapaDiduguMchiNo0 vRttam / sItodagaM NAma avigatajIvaM aphAsugaM pratiduguMchati NAma Na pibati, yo hi yannA''sevati sa tad jugupsatyeva, jadhA dhIyArA 'gomAMsa-madya-lasuna-palaNDaM duguMchaMti, na kevalaM dhIyArA gomAMsaM duguMchaMti tadAzino'pi jugupsati / apaDiNNo NAma apratijJaH, nAsya pratijJA bhavati yathA mama anena tapasA itthaM NAma bhaviSyatIti, jadhA-"No idhalogaTThatAe tavaM karoti0" [dazavai0 a0 9 sU0 9] jadhA dhammilla-yaMbhadattA [dhammillahiMDI patra 52, uttarA0 PK a0 13] / AhAra-uvadhi-pUyANimittaM vA apratijJaH / lavaM karma, yena tat karma bhavati tata AzravAt stokAdapi avasakkati / / tasyaivaMvidhasya sAmAyikamAhu tassa taM tadevAsya sAmAyikaM cAritrasAmAyikam / yat kiM na karoti ? je gihimatte asaNaM Na bhakkhati, mA bhUt pacchAkammadoso bhavissati / NaDhe hite vIsarite sa eva sItodagabadhaH syAditi // 20 // kizca 130.Na ya saMkhatamAhu jIvitaM, tadha vi ya bAlajaNo pgbhti| bAle pAvehi mijatI, iti saMkhAya muNI Na majatI // 21 // 130. Na ya saMkhatamAhu jIvitaM0 vRttam / Na hi chiNNatantuvad idaM jIvitaM punaH zakyate saMskartum / tatheti tena prakAreNa bAlajaNo NAma asaMyatajanaH pragalmIbhavati, prANAtipAtAdiSu pravarttamAno dhRSTo bhavatItyarthaH / sa eva bAlaH pApeSu karmasu pragalbhIbhavana taireva bAle pAvehi mitI hiMsAdIhiM tajjaNieNa vA karmaNA mAnabhANDamiva mIyate pUryata ityarthaH, 1"avilA-karahIkhIraM lasuNa palaMDa surA ya gomaMsaM / veyasamae vi amayaM" iti piNDaniyuktI gA0 194 patra 71-2 // 2dhammila-brahmadattAvityarthaH // 3"asaMkhayaM jIviya mA pamAyae" utta0 a0 4 gaa01|| 4 bhatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5majjatI pu 1 cuupaa|| 6saMkhAta khaM 1 pu 1|sNkhaae cuupaa0|| 7majjati cUsapra. // 8degdIpahiM pu0|| 9 bhaNDa pu. vinA // // 8 // Jain Education Mainelibrary.org. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "mAryate" vA saMsAre / iti saMkhAya muNI Na manjatI, iti saMkhAya tti evaM parigaNayya Na majati tti na madaM kuryAta na krudhyeta // 21 // mAnAdhikAra eva asminnuddezake varNyate, teNa iti saMkhAe muNI Na mjtii| krodho mAne'pi gRhItaH / lobhastu 131. 'chaMdeNa paletimA payA, bahumAyA moheNa paauddaa| viyaDeNa paleti mAhaNe, sIyuNhaM vayasAdhiyAsae // 22 // 131. chaMdeNa paletimA payA0 vRttam / chaMdo NAma lobhaH icchA prArthanA, teNa chaMdeNa pralIyateyaM prajA tAsu tAsu gatiSu bhRzaM lIyate gacchati / paThyate ca-"chaNNeNa paletimA payA" chaNNeNeti DaMbheNovahiNA vA kUTatula-kUTamAnAdibhiH, tathA hiMsAdiSu karmasu pravarttate dambhenaiva, palAyitumicchati karmabandhAt / yathA mArato vi ya devassuvari chubhatti-maharSipraNIto'yaM mArgaH, tathA cittaM na dUSayitavyamiti / pASaNDino'pi zAkyAdayaH chaNNeNa palAyitumicchanti karmabandhAt , tadyathA-saGghasaMtagA grAmAH dAsI-dAsa-hiraNyAdi ca, te upAsagasaMtA vaa| bhAgavatA bruvate-savvaM devo kareti / yathA chaNNeNa tathA lobhAdibhirapi / bahumAyeti ukaMcaNAdi, pASaNDino'pi mAyAbahulA kukuDehiM loaM uvacaraMti / uktaM hi kukkuTasAdhyo loko nAkukkuTataH pravarttate kiJcit / tasmAllokasyArthe pitaraM satkurkuTa kuryAt // 1 // 1chaNNeNa cUpA0 // 2pale imA payA khaM 1 pu 2 // 3 sIuNhaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4pitaramapi sakurkuTaM vRttau / / . Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho X saa81|| veyAliya__ jjhayaNaM biiuddeso cittaprAmANyaM varNayanti / moho nAma ajJAnaM tena prAvRtAH chAditA ityarthaH / zAsanAzritAstu viyaDeNa paleti mAhaNe, bhAveneti vAkyazeSaH, tenAkuDilena avikutthitenAjimhena / kutaH pralIyate ?, saMsArAt, na kevalamAtmazuddhyA palIyate, bAhyenApi pralIyate / tadyathA-sIyuNDaM vayasA'dhiyAsae, sIte aprAvRtaH, uSNe AtApayati, athavA sItA anulomAH, uSNAH | pratilomAH, vayaseti vAcA / yathA vayasA tathA maNasA vi, evaM sesiMdiyadamo vi // 22 // kiMca jaM bahuppasaNNaM taM geNhAhi ciTThate132. kujae aparAjite jadhA, akkhehiM kusalehiM divavaM / kaDameva gahAya TrA No kaliM 1, No tretaM 3 No ceva dAvaraM 2 // 23 // 132. kujae aparAjite jadhA0 vRttam / kutsito jayaH kujayaH, dyUtakaratvamityarthaH / kujayaH jUteNa thovaM viDhappati / yadyapi aparAjito akkhehi devatAprasAdena vA akkhahitaeNa vA aparAito tathApi kucchita eva jayaH / akkhA paaskaa| "div krIDA-vyavahArayoH" ajhairdIvyatIti divyam , divyaM cAsyAstIti divyavAn krIDAvAn / jadha so divvavaM kaDameva gahAya dvANo kaliM 1 No tretaM 3 No ceva dAvaraM 2 // 23 / / upasaMhAraH // 81 // 1sIuNhaM vA mo0|| 2 bahuppaNhalaM taM cuuspr0|| 3 dIvayaM khaM 20 dii| divvarya pu 1 pu 2 // 4 kA iti catuH| saMkhyAdyotako'kSarAGkaH, 4 ityarthaH // 5teyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| Jain Educat imational w.jainelibrary.org. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXXX 133. evaM logaMsi tAiNo, vuite'yaM dhamme annuttre| taM geNha hitaM ti uttama, kaDamiva sesa'vahAya paMDite // 24 // 133. evaM logaMsi tAiNo0 vRttam / evaM anena prakAreNa, asmiMlloke pASaNDaloge vA, tAiNo ti Atma-parobhayatrAyiNo jina-tIrthakara-sthavirAH, buite uktaH, ayaM ti imo jaidhammo suta-carittadhammo ya, aNuttare bahuphale, atulye ityarthaH / taM geNha hitaM ti uttama, tamiti taM dharma gelhAhi ihaloe paraloe ya hitaM, ihaloe Amosahi[mAiladdhIo [Ava0 ni0 gA0 69-70 ], paraloe siddhI devaloga-sukulapaJcAyAdI / te iti tasya grAhakasya nirdeshH| uttamaH pradhAnaH, dharma iti varttate kaDamiva dyUtakaravat sesA tiNi AtA pAsatthA aNNatitthiyA gihatthA ya avahAya chaDDettA / ko bhavati ?, ucyate, paMDito bhavati // 24 // kiJca-eSAM hi zabdAdInAM tvakparISaha eva garIyAn ata evocyate 134. uttara maNuyANa AhitA, gAmadhamma iti me aNussutaM / jaMsI viratA samuhitA, kAsavassa aNudhammacAriNo // 25 // 134. uttara maNuyANa AhitA0 vRttam / uttarA nAma zeSaviSayebhyaH prAmadharmA eva garIyAMsaH / yathA mayA'nuzrutaM sthavirebhyaH, taiH pUrvaM zrutam , pazcAt tebhyo mayA'nuzrutam / uktaM hi 1logammi khaM 1 khaM2 pu 1 pu2|| 2 tAiNA khaM 1 khaM 2 vR0 dii| tAtiNA pu1|| 3 buhae je dhamme khaM 2 pu 1 bR0 dii0||4ginnh khaM 2 pu 1 pu2|| 5 uttima pu 1 // 6degdhammA ti me khaM 2 / 'dhammA ime pu 1 / dhamme iDa me pu 2 // Jain Educa t ional Sanjalnelibrary.org. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNNajayaM sUyagaDaMgasutaM // 82 // XXX sukhasyAtirasaH svargaH, svargasyAtirasaH striyaH / gavAmatirasaH kSIraM, kSIrasyAtiraso ghRtam // 1 // [ 1 sarva eva [vA] viSayagrAmadharmAH / athavA uttarAH zabdAdayo grAmadharmA manuSyANAM cakravarti -baladeva vAsudeva - maNDalikAnAm / tesu uttaresu vi jaMsi viratA samuTThitA jAsu itthigAsu samyag utthitAH samutthitAH / kAsavassa aNudhammacAriNo, kAzyapaH varddhamAnasvAmI, kAzyapacIrNAnucaraNazIlAH kAsavassa aNudhammacAriNo / athavA RSabha eva kAzyapaH, tena cIrNamanucaranti yathoddiSTam // 25 // 135. je aita karaMti AhitaM, NAyaeNa mahatA mahesiNA / te uti te samuTThitA, aNNoSNaM sAreMti dhammato // 26 // 135. je eta karaMti AhitaM0 vRttam / je iti aNiddiTThaNiddeso / je aNudhammacaritaM kurvanti AhitaM AkhyAtam / keNa ?, NAyaNa mahatA jJAtakulIyena / kena mahatA 1 iti jJAtRtve'pi sati rAjasUnunA kevalajJAnavatA vA / mahA~cAsau RSizca maharSiH, adhavA mokSesiNA / te udvita te samuTThitA, utthitA nAma mokSAya, samyagutthitAH samutthitAH, na yamAlivat [ bhagavatI za0 9 u0 33] / zAkyAdayo'pi hi mokSArthamabhyutthitAH / anyonyaM ca sIdaMtaM sAreMti dharmata iti dharme sIdantaM dhammiyAe paDicodaNAe, athavA dharme skhalitaM skhalantaM vA dhammiyAe paDicodaNAe dhammieNaM paDoAreNaM // 26 // dharme samyagavasthitazca bhUtvA - 1 eya caraMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 NAveNa mahatA khaM 1 pu 1 pu 2 // XBXCXCXXXX paDhamo suyakkhaMdho 2 veyAliyajhayaNaM biiuddesro // 82 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136. mA peha purA paNAmae, abhikaMkhe uvadhi nnitte| je dUvaNatehi No NatA, te jANaMti samAhimAhitaM // 27 // 136. mA peha purA paNAmae0 vRttam / "a-mA-no-nAH pratiSedhe" [ ] mA prekSasva, purA nAma puvvakAlie puvvarata-puvvakIlitAdi / praNAmayantIti praNAmakAH duggatiM saMsAraM vA prati dharme sthitam / saGkepArthastupuvvakIlitaM Na sumarejA, dharma vA prati praNAmayedAtmAnam / uvadhi davve hiraNNAdi, bhAvovadhi aTThavidhaM kammaM / abhimukhaM kakhejjAsi tti abhikaMkhe uvadhiM dhuNittae / mAnAdhikAre'nuvartamAne je dUvaNatehi No NatA, je iti aNihiTThaNiddeso, duSTaM praNatAH dupanatAH zAkyAdayaH, te hi mokSAya prapannA api viSayeSu praNatA rasAdiSu, neti pratiSedhe, Arambha-parigraheSu ye na natAH / te jAnanti samAhimAhitaM, ta eva jJAnavantaH ye samyaGmArgAzritAH, na tu ajJAninaH, na vA samAdhiM yAti / samAdhirnAma rAga-dveSaparityAgaH // 27 // sa evaM samAdhimArgAvasthitaH 137. No kAdhIe hojA saMjate, pAsaNie Na ya sNpsaare| NacA dhamma aNuttaraM, katakirie ya Na yAvi mAmake // 28 // 137. No kAdhIe hojA saMjate. vRttam / kathayatIti kathikaH, akkhANagANi goyaramgagato uvassayagato vA 1haNittae pR0 / dhuNittara dI0 // 2 dUmaNatehi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vRpA0 dI0 // 3 kAhite hoja khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 4Na tAvi khaM 2 // 5mAmate khaM 1 pu1|| Jain Education international . Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM // 83 // apratimAno kathayati kathikaH / pAsaNio NAma gihINaM vyavahAreSu prastuteSu paNiyagAdiSu vA prAniko na bhavati, apAyA tattha, jo jinvati tassa appiyaM bhavati / saMpasArako nAma samprasArakaH, tadyathA imaM varisaM kiM devo vAsissati Na va ? tti, kiM bhaMDaM agvahiti vA na vA ?, ubhayathA'pi doSa:, adhikaraNasambhavAt agvihiti Na vahiti / NaccA dhammaM aNuttaraM evaMvidhena na bhAvyam / katakirio NAma kRtaM paraiH karma puTTho apuTTho vA bhaNati zobhanamazobhanaM vA evaM karttavyamAsId na veti vA / mAmako NAma mamIkAraM karoti deze grAme kule vA egapurise vA // 28 // kica- ayaM cAnyaH karmavidAlanopAyaH, tadyathA 138. chaNNaM ca pasaMsa No kare, Na ya ukkAsa pagAsa mAhaNe / tesiM suvivegamAhite, paNatA dhamme sujjhositaM dhutaM // 29 // 138. chaNNaM ca pasaMsa No kare0 vRttam / dravyacchannaM nidhAnAdi, bhAvacchannaM mAyA / bhRzaM zaMsA prArthanA lobhaH / ukkAsI mAnaH / prakAzaH krodhaH, sa hi antargato'pi netra-vAdibhirvikArairupalakSyate / uktaM hi "kuddhassa kharA diTThI0 " ] ya evaM kaSAyanigrodyatAH tesiM suvivekaH gRha- dArAdibhyo viveko bAhyaH, Abhyantarastu kaSAyavivekaH, AhitaM AkhyAtam / suvivego tti vA suNikkhaMtaM ti vA supabvajjatti vA egii| bhRzaM natAH praNatAH / 1 ca vivega vR0 dI0 / suvivega vRpA0 dIpA0 // 2tA jehiM sukhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 sujosiyaM vR0 dI0 / sujjhosiyaM vRpA0 dIpA0 // Jain Education rational fofofox ox ox oxf******* paDhamo suyakkhaMdho 2 veyAliyajjhayaNaM biuso // 83 // Sainelibrary.org Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CXCXCXX *OXXX kutra natAH ?, dharme vA / sujjhositaM ti "juSI prIti sevanayoH" / dhUyate'neneti dhutaM jJAnAdi saMyamo vA yeSAM sujjhositaM svabhyastaM tesiM suvivegamAhite // 29 // sa evaM vidAlanAmArgamAzritaH-- 139. aNi sahite susaMvuDe, dhammaTThI uvadhANavIrie / vihareja samAhiteMdieM, AtahitaM dukkheNa labbhate // 30 // 139. aNihe sahite susaMbuDe 0 vRttam / aniho nAma anihataH parISadaiH, tapaH karmasu vA nA''tmAnaM nidhayati / jJAnAdiSu samyag hitaH sahitaH, NANAdIhi 3 Atmani vA hitaH svahitaH, athavA yastriguptaH seM sahitaH / dharmeNa yasyArthaH sa bhavati dhammaTThI / bhAvovadhANavIriyasaMyuktaH tave bArasavidhe / sa evaMguNajutto vihareja samAhiteMdie aniyatavAsitvaM gRhyate, samAhito nigRhItendriyatvaM ca / ukta hi saddesu ya bhaddaya-pAvasu sotavisayaM uvagatesu / tudveNa va rudveNa va samaNeNa sadA Na hotavyaM // 1 // [ jJAtA0 0 1 0 17 sU0 135 patra 233-1 ] evaM sesiMdiyavisaesu vi / syAt kimarthaM evaMvidhaH prayatnaH kriyate atiduHkhazca ?, uccyate, AtahitaM dukkheNa labbhate, taM jadhA - "mANusa khetta jAtI0" [ Ava0 ni0 gA0 831] gAdhA // 30 // 1 aNahe vRpA0 // 'hiiMdie, Ayahi khu duheNa labbhaI khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 3 samyagAhitaH samAhitaH, gANA cUsapra0 // 4 samAhitaH cUsapra0 // Jain Education tional XXXXXXX* * * * XC Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 84 // ra veyAliya jhayaNaM biiuddeso syAt-kathaM anAdimati saMsAre ayamAtmA na pUrvamevAnena pathA prayAtaH ? iti, ucyate140. Na hi guNa purA ma'NussutaM, aduvA'vitadhaM No adhiDhitaM / muNiNA sAmAigaM padaM, NAtaeNa jagasavvadaMsiNA // 31 // 140. Na hi NUNa purA mANussutaM0 vRttam / neti pratiSedhe / hi pAdapUraNe / nUnaM anumAne / purA iti atikrAntakAlagrahaNam / anugataM zrutaM anuzrutam / kiJca tat ?, ucyate, vakSyate hi --"muNiNA sAmAiyaM padaM / " athavA suNettA vi avitadhaM No adhidvitaM, avitahaM NAma yathAvat, adhidvitaM NAma karaNe / tadidaM muninA sAmAigaM padaM AkhyAtamityarthaH / samatA sAmAiyaM, taca anekaprakAram / katareNa muNiNA tadAkhyAtam ?, NAtaeNa jagasavvadaMsiNA, jage savvaM passatIti jagasavvadaMsI // 31 // 141. evaM mAtA mahaMtaraM, dhammamimaM sahitA bahU jnnaa| guruNo 'chaMdANuvattagA, viratA tiNNa madhoghamAhitaM // 32 // ti bemi|| // [vetAliyassa] bitio uddesao sammatto 2-2 // 1 me+aNussutaM ma'NustutaM / aNussutaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 aduvA taM taha No samuTTiyaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 / adavA taM taha No aNuTriyaM vR0 / aduvA'vitahaM No aNuTTiyaM vRpaa0|| 3 sAmAitA''hitaM, NAkhe 1 pu 1 pu 2 / samayAhiyAhiyaM, NA saM 2 // 4NApaNaM jagadeg pu 1 pu 2 // 5iti kramAd ati vA. mo0 // 6 asyAmeva sUtragAthAyAM tRtIyacaraNarUpeNa // 7evaM maMtA mahattaraM dhammamiNaM sakhaM 2 vR0 dii| evaM mattA mahaMtaraM dhammamiNa sakha 1 pu1pu2| evaM mAtA mahattaraM dhammamimaM sa cuupaa0|| 8chaMdo'NuyattagA khaM 1 pu 2 // 9 mahogha saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // For Private Personal Use Only ne brary.org Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FOXXX010/0X09 XOXOXO 141. evaM mAtA mahaMtaraM0 vRttam / evaM avadhAraNe / mahadantaraM matvA jJAtvA / tat kasya kayoH keSAM vA 1, ucyate, suttassa ya asuttassa ya, viratIe aviratIe, mokkhasuhassa saMsArasuhassa ya, sacchAsanasya mithyAdarzanAnAM ca / athavA - "imaM dhammaM mahattaraM matvA" kupravacanebhyaH / sahitA nAma jJAnAdibhiH bahavo janA iti aNatAtItakAle siddhAH saMpadaM ca / guruNo chaMdANuvattagA, guravaH tIrthakarAdayaH, chandaH abhiprAyaH / viratA bhUtvA viSaya-kaSAyebhyaH tIrNA madhoghaM taranti ca / dravyaughaH samudraH, bhAvaughastu saMsAraH / AhitaM AkhyAtaM kathitamityeko'rthaH // 32 // // iti [ vaitAlIye ] dvitIyodezakaH samAptaH 2-2 // [ veyAliyajjhayaNe taio uddesao ] verisahr sUyaNAdhikAre prastute vidAraNAdhikAro'nuvarttate / uktaM hi " uddesagammi tatie aNNANaciyassa avacayo hohi / " [ ni0 gA0 33 ] sa ca suhasAtassa Na bhavati, parISada sahiSNorbhavati / sa katham ?, ucyate ga 15 142. saMvuDakammassa bhikkhuNo, jaM dukkhaM puDhaM ayodhie / taM saMjamato vicijjatI, maraNaM heca vayaMti paMDitA // 1 // 1 bahuvacanA cUsapra* // 2 bhAvaughaM cUsapra0 // 3 'maosvacijjaI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // XCXCXCXCXXXX wwwwwwwwgainelibrary.org. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho Nijjutti 142. saMvuDakammassa bhikkhuNo0 vRttam / saMghRtAni yasya prANavadhAdIni karmANi sa bhavati saMvuDakammA / indricuNNijuyaM yANi vA yasya saMvRtAni sa bhavati saMvRtaH, niruddhAnItyarthaH / yasya vA yatnavataH caMkamaNAdINi kammANi saMvRtAni, athavA sUyagaDaMga mithyAdarzanA-'virati-pramAda-kaSAya-yogA yasya saMvRtA bhavanti sa saMvRtakarmA / bhikkhaNasIlo bhikkhu / jamiti aNihiTThaNisut heso / dukkhamiti kammaM / puDhe NAma baddha-puTTha-Nivatta-NikAitaM / abodhie NAma aNNANeNa dhammaM abujjhamANeNaM, yAvanna tAva sa budhyate sma / taM saMjamato vicijatI, taM paMcaNAlivihADitataDAgadRSTAntena niruddhesu ca nAlikAmukheSu vAtA-''tapenApi zuSyate, osiccamANaM ca sigyataraM sukkhati, evaM saMyamena niruddhAzravasya pUrvopacitaM karma kSIyate / Aha-tapaH karmakSayAya ?, ucyate, saMyamo'pi tapo'bhyantara eva uktaH, [dvA dezaprakArA indriyAdisalInatA uktA-iMdriyapaDisaMlINatA 5 jogapaDisaMlINatA 8 kasAyapaDisaMlINatA 12 / saMvRtAtmanastu anazanA-'vamaudaryAditapoyuktasya utsicyamAnamivodakaM kSipraM karmApacIyate, selesiM XpaDivaNNo ukkoso saMvuDo / maNussasaMtiyaM maraNaM heca vayaMti paMDitA mokSam , athavA mriyate yena tad maraNam , tacca karma saMsAro vA, taM hitvA vrajanti mokSaM pnndditaaH||1|| ye'pi nAma na mokSaM tenaiva bhavagrahaNena vrajanti tAn pratItyApadizyate 143. je viNavaNAhi'jhUsitA, saMtiNNehi samaM viyaahitaa| temhA ukhu ti pAsadhA, adakkhU kAmANi rogavaM // 2 // 1 bhagavatyA za0 25 u0 7 sU0802 patra 921 tathA auSapAtikopAGge sU0 19 patra 40 madhye saMlInatA sapramedA vyAvarNitA vartate // | 2'nAvyAmAditapo cUsapra0 // 3 mokkhaM, vA mo0|| 4'jhosiyA khaM 1 kha 2 pu 2 / ajositA pu 1 // 5 uDe tiriya adhe tidhA cUpA0 bRpA / tidhA sthAne pA0 tahA vartate // ra veyAliya jjhayaNaM taiuddeso XXXXX BXOXOXO-Ko-KOK JainEducatiral For Private Personal Use Only Ljainelibrary.org Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143. je viNNavaNAhijhUsitA. vRttam / vijJApayanti ratikAmAH vijJApyante vA mohAturaivijJApanAH striyaH, "juSI prIti-sevanayoH" ajhuSitA nAma anAdriyamANA ityarthaH, vijJApanAsu hi paJcApi viSayAH svAdhInAH shbdaadyH| uktaM hi puppha-phalANaM ca rasaM surAe maMsassa mahiliyANaM ca / jANatA je viratA te dukkarakArae vaMde // 1 // aspRSTA vA tAbhiH kaumArabrahmacAriNaH te saMtiNNehi samaM viyAhitA, samyak tIrNAH saMvRtAtmAno bhUtvA saMsAraughaM | tIrNAH, mokSaM jigamiSavo'pi hi atIrNA api tIrNA iva pratyavaseyAH / vividhaM AhitA viyAhitA / tamhA uDe ti pAsadhA, | tasmAditi tasmAt kAraNAd yasmAd vijJApanAsu ajUSitA saMtiNNehi samaM viyAhiyA / tIrNamabandhakatvaM ca prati smaaH| Urddhamiti mokSaH tatsukhaM vA, taM dRSTvA kAmabho[gA ro]gavad draSTavyAH, pakkArbudaparizrAvaNavat vraNAlepanavadvA / paThyate ca-"uDDhe tiriyaM adhe tidhA" uDUM divyA kAmA, adhe bhavaNavAsiNaM, tiriyaM tirikkh-mnnussjonni-vaannmNtraa| te tividhe vi ya dRSTvA kAmANi rogavad adhikaM atyarthaM vA / yathA rogA dukkhAvahA evaM kAmA api, aTThavidhakammarogApanno so bhavati / evaM sesANi vi AsavadArANi joeyavvANi // 2 // eyaM saMvuDattaNaM viraI ca kahaM tareja ? didruto 144. agaM vaNiehi ANiyaM, dhAretI rAyANayA ihN| evaM paramANi mahavvatANi, akkhAtANi sarAtibhoyaNANi // 3 // 1degyA tRSTamaba cUsapa0 // 2 AhiyaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 cUpA0 / AhiyaM AhRtamiti yo'rthaH // 3rAINiyA 1 khaM 2 pu1| rAyANiyA pu 2 // 4evaM paramA mahavvatA, akkhAyA u sarAibhoyaNA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // Jain Educati o nal Mainelibrary.org Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jjuttiANijuyaM eyagaDaMga suttaM 144. aggaM vaNiehi ANiyaM0 vRttam / yaduttamaM kiJcit tadaggaM, tadyathA varNataH prakAzataH prabhAvatazcetyAdi, taca ratnAdi, tattu dravyaM vaNigbhirAnItaM rAjAno dhArayanti tatpratimA vA / tattu vastramAbharaNAdi vA, tathaiva cAzvo hastI strI puruSo vA, yo vA yasmin kSetre pradhAnaH sa tatra tat pradhAnaM dravyaM dhArayati, zabdAdiviSayopagataH paribhuta ityarthaH / rAjasthAnIyA jIvAH, jehiM micchattAdidosA khavitA khayovasamamANitA vA bArasavidhA vA kasAyA te paramANi mahavvatarayaNANi rAtIbhoyaNaveramaNachaTThANi rAjAna ivAprANi ratnAni vaNimbhirAnItAni dhArayantIti / ayaM prAdhAnyam / pUrvadignivAsinAmAcAryANAmarthaH / pratIcyAparadignivAsinastvevaM kathayanti-tete "je viNNavaNAhiM ajhositA saMtiNNehi samaM viyAhitA" [ sUtragA0 143] te, na sarva evAyaM lokaH mahAvratAni pratipadyate [iti] ucyate--aggaM vaNiyehi AhitaM, aggANi varANi rayaNANi vaNimbhirAnItAni dhArayanti zatasAhasrANyanayANi vA rAjAna evaM dhArayanti, tattulyA tatpratimA vaa| kiyanto loke hastivaNijaH krAyikA vA evaM paramANi mahavvatANi ratnabhUtAnyatidurddharANi, teSAmalpA evopadeSTAro dhArayitArazca // 3 // 145. je idha sAyANugA NarA, ajjhovavaNNA kAme mucchitaa| kimeNeNa samaM pagambhitA ?, Na vi jANaMti samAhimAhitaM // 4 // 145. je idha sAyANugA NarA0 vRttam / je iti anniddivnnideso| sAyaM aNugacchaMtIti sAyANugA ihalogaparaloganiravekkhA / evaM izi-rasa-sAyagAravesu ajhovavaNNA adhika upapaNNA ajjhovavaNNA, tasminneva sotiMdiyAdisAe suyakkhaMdho ra veyAliyaAL jjhayaNaM taiuddeso / 86 // YBXSXSXXXDXO-KOKEYBYE YEE // 86 // 1 nnaamaarthH| pratIcyA apara cuuspr0|| 2 ete ityarthaH // 3 AhitaM AhRtam , AnItamityarthaH // 4 kAmehiM vR0 dI0 // 5kivaNeNa khaM 2 pu 10 dii| kimaNeNa iti khaM 1 pu 2 vRSA. diipaa0|| 6onendriyAdisAte zrotrendriyAdimukhe ityarthaH / Jain Educa t ional aw.jainelibrary.org. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchA-madaNakAmesu ya mucchitA giddhA gaDhitA ajhovavaNNA / kimaNeNa samaM pagabbhitA, te vi aiyAresu pasajjamANA yadA paraizcodyante tadA bruvate-kimanena svalpena doSeNa bhaviSyati ?, vitadhaM vA duppaDilehita-dubbhAsita-aNAuttagamaNAdi / evaM thovathovaM pAvamAyaraMtA pade pade visIdamANA subahUnyapi pApAnyAcaranti / uktaM ca karotyAdau tAvat saghRNahRdayaH kiJcidazubhaM0 [ didaMto jadhA-egassa suddhe vatthe paMko lgo| so ciMteti-kimettiyaM karissati ? ti tattheva hasitaM, evaM bitiyaM / masi-khela-siMghANaga-siNehAdIhi savvaM mailIbhUtaM // adhavA maNikoTTime ceDarUveNa saNNA bosiritA, sA tattheva ghadrA / evaM khela-siMghANAdINi vi 'kimetANi karissaMti ' tti tattheva tattheva ghaTThANi / jAva taM maNikoTTimaM savyaM lekkhAdIhi-zleSmAdibhiH malinIbhUtaM duggaMdhigaM ca jAtaM // bhaddagamahiso vi ettha diTuMto bhANitavyo [ ] // AvaMbhakkhI rAyA diDhato ya [utta0 ma. gA0 11] // evaM pade pade visIdaMto kimaNeNa dubbhAsiteNa vA stokatvAdasya carittapaDassa maliNIbhavissati ? jAva savvo | carittapaDo mailito acireNa kAleNa, carittamaNikoTTima vA / Na vi te jANaMti samAhimAhitaM, te hi NicchayaNayato aNNANiNo ceva labhaMti // 4 // pade pade visIdamANA jayA sAdhammiehiM parehiM vA coitA bhavaMti tadA 1 AvvaMbhakkhI vA0 mo0 / AmrabhakSI rAjA ityarthaH // . Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjuttibuNNijayaM prayagaDaMga suttaM // 7 // MAR veyAliyaX jjhayaNaM taiuddeso XXXXXXXXXXXX 146. vAheNa jadhA va vicchate, acale hoti gavaM paicodite| jeNa tassa tahiM appathAmatA, acayaMto khalu se'vsiidtii||5|| 146. vAheNa jadhA va vicchate0 vRttam / vAho NAma luddhago, teNa sareNa tAlito mRgo'nyo vA, sa teNa tAva paraddho yAvat zrAntazcattAri vi pAde vinyasya vyavasthitaH tato maraNaM cA''saH / ayaM tu sautro dRSTAntaH-vAheNa jahA va vicchate vAhatIti vAhaH zAkaTiko'nyo vA, yatheti yena prakAreNa tena vAhena viSamatIrthe zrAnto vA avahna pratodena vividhaM kSataH abalo nAma kSINabalaH bharodvahane zrAnto vA, gacchatIti gauH, bhRzaM coditaH codyamAno'pi na zaknotyudvoDhum / jeNa tassa | tahiM appathAmatA, tasyeti tasya goH tasminniti pAMsUtkare viSame vA appathAmayA NAma jeNa avahato tottagappahAre sahati, jai thAmavaM hoto to Na tuttagappahAre shto| savvatthApi acayaMto khalu se tIkSNaiH pratodAtraiH tudyamAno avasIdati / athavA"se antae antyAyAmapyavasthAyAM antazaH NAticae Na sakketi avase visIdatI" / evaM so vi saMyamAdinirudyamaH // 5 // 147. evaM kAmesaNA vidU, aja sue peyahAmi saMthavaM / kAmI kAme Na kAmae, laddhe vA vi aladdhe kaNhuI // 6 // 1 vijae pu1|| 2 pavocite khaM 1 // 3 se yAMtaso appathAmae, NAtivahati abale visIyati saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / NAtivahati sthAne khaM 2 NAtivabhae iti pu 1NAivava(dha)te iti pAThabhedau dRzyate / se aMtae appathAmae, NAticae avase visIdati cUpA0 // 4 saNaM vidU khaM 1 khaM 2 pu 1 cUpA0 / degsaNe viU pu 2 // 5payaheja khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI / pajaheja pu 1 // 6 yAvi khaM 1 / Avi pu 2 // 7 aladdha kha 2 pu 1 // XXXXXXXXX Jain Educa minational For Private Personal Use Only Lialnelibrary ora Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oXXXXXXOXOXOXOXOXOXOJ 147. evaM kAmesaNA vida0 vRttam / evaM avadhAraNe / uktA kAmaiSaNA kAmamArgaNA / vidUriti vidvAn / kAmavipAkaM vidaniha paratra ca kAmapizAcapIDyamAnazcintayati-aja sue payahAmi saMthavaM, saMthavo NAma puvA-'varasaMbaMdho, taM saMthavaM adya zvaH parazvo vA prahAsyAmi, sa hi taM saMthavaM utsisUkSurapi mumukSurapi kuTumbabharaNAdiduHkhaireva hi vivakSito gauriva na zaknoti utsraSTum / athavopadeza evAyam-evaM kAmesaNaM vid0 vRttam / evaM anena prakAreNa / kAmyanta iti kAmAH / "eSa mArgaNe" / viriti vidvAn , nAvidvAn / kuTumbabharaNe dusya jAn matvA tatra cAzakto gaurivAvahana tudyate, kRSi-pazupAlyAdiSu ca karmasu vartamAno bAdhyate / evaM babapAyAn kAmAn matvA aJja vA sute vA [payaheja ] saMthavaM, zrutvA ca saMthavaM kAmI kAme Na kAmae, kamaNIyAH kAmyante vA kAmAH / ibbhesu vi jadhA paNDumadhura-uttaramadhurAibbhayoH saMyoga-vippayogo [ ]NimaMtijjamANo vA jadhAjo kaNNAe dhaNeNa ya NimaMtiyo jovvaNammi gahavatiNA / Necchati viNItaviNayo taM vairarisiM NamaMsAmi // 1 // [Ava0ni0 gA0 768] / aladdhe asaMte pattheti, uvajiNittA bhuMjIhAmi / kaNhaDa tti kacid prAme vA pure vA // 6 // athavA hInottama-madhyame upadezaH kriyate tesu tesu pamattassa 148. mA paccha asAdhutA tave, accehI aNusAse appagaM / adhiyaM ca asAdhu soyatI, se thaNatI paritappatI bahuM // 7 // 1bhave khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 sAsa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 sotatI khaM 1 pu 1 // 4 paridevatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 . dii0|| Jain Educa t ional REACHMjainelibrary.org Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ganjuttiNijuyaM yagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho / 88 // 2 veyAliya jhayaNaM taiuddeso 148. mA paccha asAdhutA tave0 vRttam / mA paccheti iyaM asAdhutA tapsyate / asAdhutA nAma hiMsAdikarmapravRttiH maraNakAle tapsyate paratra vA / uktaM hijadhA sAgaDio jANaM samaM hecA mahApahaM / visamaM mamgamotiNNe akkhe bhagAmmi soyate // 1 // [utta0 a0 5 gA0 14] vaizvadyu-"apacchaM AmbakaM bhocA, rAyA rajaM tu haare|" [utta0 bha07 gA..] evaM jJAtvA accehI aNusAse appagaM, atIva atIhi atyantaM krama ityarthaH, kutaH ? pramAdAt, AtmAnamevA''tmanA anuzAsti / kiMca-adhiyaM ca asAdhu soyatI, jadhA jadhA asAdhutA tadhA tadhA'dhigaM soyati, ihApi tAva corAtI asAdhUNi kammANi kAtuM gahitA soyaMti, kimu paratra / stanati ca shriiraadibhirduHkhairvaadhymaanaaH| zocanaM mAnasastApaH, nistananaM tu vAcikaM kizcit kAyikaM ca / sarvatastapyate paritapyate bahirantazca kAya-vAG-manobhirvA / bahaM ti aparimANaM, paMkosaNNanAgavat [utta0 a0 13 gA0 30] // 7 // kizca 149. iha jIvitameva passadhA, taruNago vAsasayassa tiuddati / ittaravAsaM va bujjhadhA, giddha narA kAmesu cippitA // 8 // 1mA teti cuuspr0|| 2 varcAbahurityarthaH // 3 pAsahA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 4 taruNae vAsasayassa tuTTati khaM 2 / taruNae (taruNe pu 2) vAsasayAu tuddati khaM 1 pu 2 vRpA0 / taruNe vAsasayassa tuTTati vR0 dI0 / dubbala vAsasayAu tiuddati cuupaa|| 5 vAse ya bukhaM 2 pu 1 / vAse va budeg khaM 1 pu 2 // 6 kAmesu mugchiyA khaM 2 0 dii| kAmehi mucchiyA saM 1 pu1pu2|| | // 88 // Jain Education Interational . Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149. iha jIvitameva passadhA. vRttam / iheti iha mAnuSye / jIvati yena tad jIvitam / eva avadhAraNe / taruNago NAma asampUrNavayA anyo vA kazcit / paThyate ca-"durbalaM vAsasayaM paramAyuH" tato tiuddati chidyate pratyapAyabahulAt / vakSyati hi-gabbhAya(yi) mijaMti buyA-buyANA0 [stragA0 387] / ittaravAsaM va bujjhadhA, ittaramiti alpakAlamityarthaH, taM budhyata avagacchata, evamalpe'pyAyuSi basapAve vA / tathApi bAma gRddhA narA kAmesu cippitA AkrAntAH, na punaruttiSThanti sadullakanAya // 8 // kina 150. je idha AraMbhaNissitA, AtadaMDa egNtluusgaa| gaMtA te pAvalogagaM, cirakAlaM AsUriyaM disaM // 9 // 150.je idha AraMbhaNissitA. vRttam / je iti aNihiTThaNiddeso / iheti iha manuSyaloke pASaNDino'pi mUtvA zAkyAdayaH / AraMbho hiMsAdi taNNissitA, paradaNDapravRttA AtmAnamapi daNDayanti, athavA Na tesiM imo logo na paralogo tenA''tmAnaM daNDayanti / egaMtalUsagA egaMtahiMsagA ityarthaH, ye'pi na svayaM ghAtayanti te'pi uddizyakRtabhojitvAd vadhanamanumanyante / evaMvidhAH gaMtA te pAvalogagaM, gaMtAro nAma gamiSyanti, pApAni pApo vA lokaH narakaH / cirakAlaM ti bahUNi palitovama-sAgarovamANi / AsUrikA davve bhAve ya / AsUriyANi na tattha sUro vidyate, adhavA egidiyANaM sUro Natthi 1degtha mijiti tti gambhAyA / isarapu. saM0 / ya mitijiti ti gmbhaayaa| ittara vA. mo.|| 2'logataM khaM 1 pul|sokv saM 2 pu 2 // 3 cirarAva AsuriyaM saM 1saM 2 pu 1 pu 25. sii.|| . Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM | jAva teiMdiyA asUrA vA bhavaMti / disaM ti dizyata iti dig / diggrahaNAdaSTAdazaprakArA bhAvadik [AcA0ni0 gA0 40 | taH 62 ] / evaM gihiNo vi je idhaM AraMbhaNissitA AtadaMDA egaMtalUsagA te narakaM yAnti // 9 // 151.Na ye saMkhayamAhu jIvitaM, taha vi ya bAlajaNo pgbbhtii| pacuppaNNeNa kAritaM, ke daha prlogmaagte?||10|| 151. Na ya saMkhayamAhu jIvitaM0 vRttam / asaMskaraNIyaM asaMskRtaM / uktaM hi daMDakalitaM karentA vaccaMti hu rAiNo ya divasA ya / AyuM saMvellentA gatA ya Na puNo Niyattinti // 1 // 2 veyAliya jjhayaNaM // 89 // taiuddeso taha vi ya NAma bAlajaNo hiMsAdiSu pApakarmasu pravarttamAnaH pragalbhIbhavati dhRSTIbhavatItyarthaH / yadApi ca pApakarmANyAcaran pareNocyate-'kiM paralogassa Na bIbhesi ?' tato bhaNati-pacuppaNNeNa kAritaM ke darse paralogamAgate 1, pratyutpannenaiva saukhyena kAryam , ko hi dRSTvA svarga mokSaM vA tatsukhaM vA paralokAdAyAtaH 1 // 10 // kathaM vA sAkSAdadRzyamAnaH paraloko'stItyadhyavaseyaH ? ucyate152. adakkhuva dakkhuvAhitaM, saddahasU adkkhudsnnaa!| haMdi ! hu suniruddhadasaNe, mohaNieNa kaDeNa kammuNA // 11 // 1 "asaMkhayaM jIviya mA pamAyae0" utta0 a0 4 gA0 1 // 2 ta khaM 1 pu 1 // 3rAyaNo vA0 / rAio vR0|| 4 addakkhuva! | bR0 dii.|| 5 NijeNa khaM 2 pu1|| // 89 // Jain Educati o nal Indainelibrary.org Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152. adakkhuva dakkhuvAhitaM. vRttam / na pazyatIti adakkhuM, adakkhuNA tulyaM adakkhuvat / dakkhU NAma draSTA / dakkhuNA vyAhRtaM dakkhuvAhitaM zraddadhasva he addakkhudaMsaNA! | kadhaM addakkhudaMsaNo ? yo'pi kAryA-'kAryAnabhijJo so'pi andha eva, na dakkhudarzanI / haMdi ! hu suniruddhadaMsaNe, handIti sampreSaNe, hi pAdapUraNe, dRzyate yena taddarzanam , niruddhaM darzanaM yasya sa bhavati niruddhadarzanaH, tat kena ?, mohanIyena karmaNA niruddhaM, micchAdiTThI / evaM cAritranirodhena caritte acaritte vA bhAvanA / niruddhaM tava jJAnaM sannikRSTam , kena jJAsyasi paralokam ?, athavA niruddhamiti nAnantam , na cakSurdarzanam , | tat kathaM paralokaM drakSyasi ? iti / AtmAdIni cAcAkSuSANi dravyANi // 11 // 153. dukkhI mohe puNo puNo, 'nivideja siloga-pUyaNaM / evaM sahite'dhipAsiyA, Ayatule pANehi bhavejasi // 12 // 153. dukkhI mohe puNo puNo0 vRttam / duHkhamasyAstIti duHkhI, taistairduHkhaiH pIDyamAnaH punaH [punaH] mohamupArjayati / mujjhati jeNa mohinjati vA sa mohaH, karmetyarthaH, tena saMsAramanuparIti / yatazcaivaM tato nivideja siloga-pUyaNaM, silogo nAma zlAghA yazaHkAmatA, pUjA AhArAdibhiH, doNi vi Nibideja garaheja, satkAra-puraskArau na prArthayedayamarthaH / evaM sahite'dhipAsiyA, evaM anena prakAreNa sahito NAma jJAnAdibhiH, adhiyaM passiyA adhipassiyA / Ayatale pANehi bhavejasi tti, yadAtmano necchasi tat pareSAmiti // 12 / / yo'pi tAvat 1 mohaM khaM 2 // 2 nicchidija khaM 2 // 3deg'hipAsate, AyatulaM pANehi saMjate khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| tulaM sthAne tule khaM 2 / pANehi sthAne pAlehiM pu1|| Jain Education international For Private Personal Use Only . Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo minjuttivRNijuyaM iyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM ra veyAliya| jjhayaNaM taiuddeso // 9 // 154. gAraM pi ya Avase Nare, aNupuvvaM pANehi sNjte| samayA savvattha subbate, devANaM gacche salogataM // 13 // 154. gAraM pi ya Avase Nare0 vRttam / agAratvam, apizabdArthaH sambhAvane, kimutAnagAratvam ?, AvasatIti Avase / anupUrva nAma pUrva zravaNam, tato jJAna-vijJAne saMyamAsaMyamazca, iha tu saMyamAsaMyamo adhikRtaH, duvAlasavidhaM sAvagadhamma phAsito / samayA savvattha subbate, samabhAvaH samatA tAM samatAm , savvattha bhAvasamatA, kaDasAmAio hi savvattha samatAM bhAvayati / tadanu cAkRtasAmAyikaH zobhanavrataH suvrataH devANaM gacche salogataM samAnalogataM salogataM, vivikatava-baMbacera-devANaM salogataM, kiM puNa jo mahabbatAI phAseti ? // 13 // ___ yatazcaivaM zrAvakA api devalokaM gacchanti jinendravacanAnuzAstAH teNa--- 155. socA bhagavANusAsaNaM, sacce tattha karehuvakkama / savvatthai viNItamacchare, uMchaM mikkhu visuddhamAhare // 14 // 155. socA bhagavANusAsaNaM0 vRttam / anuzAsyate yena tadanuzAsanam , zrutajJAnamityarthaH / athavA anuzAsanasya zrAvakadharmasya phale sacce tattha karehubakkama, satye avitathe, sadbhyo vA hivaM satyaM satyavacanaM nAnRtaM saMyamo vA, tatra kuryAdupakramam / upakamo nAma yathopadezaH / athavA-"satyamiti satyam tattha kareja uvakama" tina ktithaM / savvastha 1 aNupuci khaM 2 pu 2 // 2 vANa aNu pu 2 // 3 saJcaM cUpA0 // 4 karebruva vR0 dau0 cUpA // 5degtva avaNIta' pu2 vR0 dii| // 9 // Jain Educa t ional Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | viNItamacchare, sarvatreti sarvArtheSu, yena vinIto matsaraH sa bhavati viniitmtsrH| matsaro nAma abhimAnapurassaro roSaH / sa caturddhA bhavati, taM jadhA-khettaM paDucca 1 vatthu paDucca 2 uvadhiM paDucca 3 sarIraM paDucca 4 / etesu savvesu uppattikAraNesu vinItamatsareNa bhavitavvaM / tathA jAti-lAbha-tapo-vijJAnAdisampanne ca pare na matsaraH kAryaH-yathA'yame bhirguNairyukto'haM neti, tadguNasamANe vA / davbuMcha ukkhali-khalagAdi, bhAvucha ajJAtacaryA / visuddhaM nAma uggamamAdIhi akalpatazca / Ahare AdadyAt // 14 // evam 156. savvaM NacA adhiTThae, dhammaTThI uvdhaannviirie| gutte jutte sadA jate, Ata-pare paramAyataTTite // 15 // 156. savvaM NacA adhiTThae0 vRttam / sarva jJeyaM yAvat zaktirvidyate tAvadadhyeyam , jJAtvA ca akRtyaM na karttavyam , kRtyamAcarttavyamiti / uktaM hi-"jJAtAgamasya hi phalaM." [ ] / adhiTae dhamma NANAdINi vA / dhammeNa jassa attho sa bhavati dhammaTThI tathopadhAnavIryavAn / guce jutte sadA jate, [gutte ] triguptaH, jutto NAma NANAdIhiM tava-saMjamesu vA, sadA nityakAlaM yateta yatnavAn syAt / kutra yateta ? tadidaM Atma-pare Atmani pare ca Atapare, No attANaM ativAteja No paraM ativAtejitti / AtmanaH paraM Atmasu vA param, kiM taM ?, AyatArthikatvam , attho NAma NANAdi, Ayato NAma dRDhagrAhaH, AyatavihArakamityarthaH / / 15 / / 1 ukkhallakhadeg mo0 vaa.|| 2 tatopadhA vA0 mo0 // 3 Ayakavi cUsapra0 // sUbagaDaM 16 Jain Education Interational . Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM // 91 // ra veyAliya jjhayaNaM taiuddeso. 157. vittaM pasavo yAtayo, bAlajaNo saraNaM ti mnnnntii| ete mama tesu vI ahaM, No tANaM saraNaM ca vijatI // 16 // 157. vittaM pasavo ya NAtayo0 vRttam / vittaM hiraNNAdi / pasavo go-mahisA-'jA-'vigAdi / NAtayo mAtApiti-saMbaMdhiNo / bAlajaNo saraNaM ti maNNatI, etAn bAlajanaH zaraNaM manyate, ete hi mAM duHkhAt paritrAsyanti iha paratra ca, taM ca na bhavati / katham ?, iha tAvatsayaNassa vi majjhagato rogAbhihao kilissae ego / sayaNo vi ya se rogaM Na viriMcati Neva NAseti // 1 // [maraNa0 pra0 gA0 583] savvaNaya-hetusuddhaM appANaM jANa NicchaeNekaM / [ yathA te mama na trANAya tathA'hamapi na teSAM trANaM zaraNaM ceti, itazca na bhavati zaraNam // 16 // yataH158. abbhAgamiyaMsi vA duhe, ahavovakkamite bhvNte| egassa gatI ve AgatI, vidu maMtA saraNaM Na maNNatI // 17 // 1NAyato khaM 1 pu 2 / nAtio pu 1 // 2taM bAle saraNaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 3ti khaM 1 khaM 2 pu 1 XIpu2|| 4 hetusiddhaM pu0 vinA // 5deggamitammi vA khaM 1 pu 11deggamiyammi vA saM 2 pu2|| 6ahavA ukkamite vR0 dii| ahavA uvakamie khaM 2 pu 1 vR0dii0|| 7bhavaMtare vR* dI / bhavaMtae khaM 2 vRpA0 diipaa0|| 8ekAssa khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 // 9ya khaM 1 vR0 dii.|| // 91 // Jain Education Thamintonal . Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158. abbhAganiyaMsi vA duhe. vRttam / abhimukhaM AgamikaM abhyAgamika vyAdhivikAraH, sa tu dhAtukSobhAdAgantuko vA / upakramAjAtamiti aupakramikam , anAnupUrvyA ityarthaH, nirupakramAyuHkaraNam / bhavaMto nAma bhavAnto maraNameva, kA bhAvanA ?, taddhi yad bAlamaraNaM na bhavati, jarA-kAmAdyupakramato vA phalaprapAtavat / tasyaivaMvidhamRtasya egassa gatI va AgatI, ekasyeti pazu-jJAtahInasya / evaM viduH matvA na tAM vitta-pazu-nAtana zaraNaM manyate // 17 // evam 159. sabve sayakammakappiyA, aviyatteNa duheNa paanninno|| hiMDaMti bhayAkulA saDhA, vAdhi-jarA-maraNeha'bhihutA // 18 // 159. savve sayakammakappiyA0 vRttam / sarve iti aparizeSAH skhaiH karmabhiH kalpitAH, pravibhaktavizeSA ityarthaH, tadyathA-pRthivIkAyikatvena0 / "kRtI chedane" na vikRtaM acchinnamityarthaH, aviyattena vA adhigacchantenetyarthaH, duheNeti duHkhinaH prANinaH jIvAH hiMDaMti bhayAkulA saDhA, bhayaiH AkulA bhayAkulAH, bhayAni sapta, bhayAni vA duHkhaM tenA''kulAH, | saDhA nAma tapazcaraNe nirudyamAH zaThIbhUtA bA, pApakarmabhiH otaprotA ityarthaH / vAdhi-jarA-maraNeha'bhihutA, nAraka-tiryag| manuSyeSu vyAdhiH, jarA tiryag manuSyeSu, maraNaM catasRSvapi gatiSu // 18 // 1 tadvaiyaDDabAla pu0 saM0 / tadviyabAla vA0 mo0 // 2 tAnityarthaH // 3 avvatteNa khaM 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 jAtijarA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR* dii.|| Jain Education For Private Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNNajayaM sUyagaDaMga su // 92 // *xx.xx. 160. Namo ya khaNaM vidyANiyA, No sulabhaM 'bodhI ya AhitaM / evaM sahite hipassiyA, Aha jiNe iNameva sesaigA // 19 // 160. iNamo ya khaNaM viyANiyA0 vRttam / iNamo tti idam kSIyata iti kSaNaH, sa tu sammattasAmAiyAdicaturvidhasyApi ekekassa caturvidho khaNo bhavati, taM jadhA - khettakhaNo kAlakhaNo kammakhaNo rikkha (ka)khaNo, ete cattAri vijadhA logavijae paDhame uddesa "khaNaM jANAhi paMDie" tti sutte [ AcA0 zru0 1 0 2 u0 1 sU0 5 cUrNau ] bhaNitA tathA bhANi - tavvA / vividhaM jANiyA vijANiyA / No sulabhaM bodhI ya AhitaM, bodhI NANAti tividho, AhitaM AkhyAtam / uktaM ca-- ladvelliyaM ca bodhiM akareMto aNAgataM ca patthito / aNNaM dAI bodhiM labbhisi kayareNa molleNaM ? // 1 // [ Ava0 ni0 gA0 1110 patra 509, upadezamAlA gA0 292 ] virAhitasAmaNNassa hi dullabhA bodhI bhavati, abaGkaM poggalapariyahaM ukkoseNaM hiMDati / evaM sahite'hipassiyA, evaM matveti vAkyazeSaH, NANAtisahito adhipAsae priishe| paThyate ca - "evaM sahite'dhiyAsae" adhiyaM vA''sae adhiyAsae / | yaduktamevametat ka evamAha ? - Aha jiNe iNameva sesagA, risabhasAmI bhagavaM aTThAvara puttasaMbodhaNatthaM evamAha, idameva ye cA'jitAdyAH zeSakA jinAH te prAhuH / / 19 // 1 iNameva khaM 1 pu 1 pu 2 0 dI0 / iNameya khaM 2 // 2 vitANitA khaM 1 // 3 bodhi ca Adeg khaM 1 naM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4deg te'hipAsapa naM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dI0 / 'te'dhiyAsapa cUpA0 vRpA0 dIpA0 // 5 sesatA khaM 1 pu 1 // paDhamo suyakkhaMgho 2 vaiyAliyajjhayaNaM taiuso // 92 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kimatikAntA anAgatAzcaivaM jinAH kathitavantaH kathayiSyanti ca ?, omityucyate161. abhaviMsu purA pi bhikkhavo!, AesA vi bhaviMsu subvtaa| etAI guNAI Aha te, kAsavassa aNudhammacAriNo // 20 // 161. abhaviMsu purA pi bhikkhavo0 vRttam / abhaviSyan atikrAntAH, bhikSavaH! iti AmatraNam / AesA vi bhaviMsu suvvatA, AdesA iti AgamessA / etAI guNAI Aha te, ete ye uktA ihAdhyayane apramAdAdiguNAH siddhigamaNasaphalA / kAzyapaH usabhasvAmI vaddhamANasvAmI vA / anugato vA anukUlo vA anulomo vA anurUpo vA dharmaH anudharmaH, kAzyapasyAnucaraNadharmazIlAH / dvidhA samAsaH kriyate-kAsavo jaM aNudhammaM carati jo vA kAsavassa aNudhammaM carati // 20 // te ca guNA uktAH / punarapi cocyante 162. tividheNa vi pANa mA haNe, Ayahie aNiyANa saMvuDe / evaM siddhA aNaMtegA, saMpata je ya aNAgatA'vare // 21 // 162. tividheNa vi pANa mA haNe. vRttam / trividhena yogatraya-karaNatrayeNa prANAH Ayu:-balendriyAH prANAH te mA haNa / Atmano hitaM AtmahitaM / aNidANo Na divva-mANussaesu kAmabhogeSu AsaMsApayogaM kareti / iMdiya-NoiMdiesu 1 bhikkhuvo! pu 2 // 2 bhavaMti khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 Ahu te khaM 2 pu 1 vR0 dI0 / Ahie khaM 1 pu 2 // 4 pANi khaM 1 pu 2 // 5degtaso, saMkhaM 1 pu 1 pu 2 dI0 // 6degpati je khaM 2 pa 1 pa 200 dii0|| . Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho cuNNijayaM sUyagaDaMga nara veyAliya jjhayaNaM | taiuddeso // 93 // saMvuDo / evaM siddhA arNatagA, evaM maggaM aNupAlettA atItakAle aNaMtA siddhA, saMpataM saMkhejjA sijhaMti, aNAgate aNaMtA sijjhissati / avare nAma ye vartamAnA AgamiSyAzceti // 21 // 163. evaM se uAhu aNuttaraNANI, aNuttaradaMsI aNuttaraNANa-dasaNadhare / arahA NAyaputte bhagavaM, vesAlIe viyAhite // 22 // 'tti bemi // // tatio uddeso| bitiyaM vetAlIyaM sammattaM // 2 // 163. evaM se uAha aNuttaraNANI aNuttaradaMsI0 / evaM avadhAraNe / se iti so usabhasAmI ahAvate pavvate aTThANautIe sutANaM Aha kathitavAn aNuttaraNANI aNuttaradaMsI aNuttaraNANa-dasaNadharo, eteNa ekatvaM NANa-dasaNANaM khyApitaM bhavati / arahA NAyaputte pUjAdInahatIti arhA, nAsya rahasyaM ti vidyate vA arahA / jJAtasya putraH jJAtaputraH, NAtakulapasUte siddhatthakhattiyasute / bhagavAn aizvaryAdiyuktaH / vesAlIe tti guNA asya vizAlA iti vaizAlIyaH, vizAlaM zAsanaM (vizAlazAsane ) vA ikSvAkuvaMze bhavo vaizAlIyaH / KakoXXXXXXXXX XKOXXX // 93 // 1 etadgAthAnantaraM khaM 1 pu 1 pu 2 AdarzeSu cUrNi-vRtti-dIpikAkRdbhiranaGgIkRtA ekA gAthA'dhikA dRzyate / sA ceyam iti kammaviyAlamuttamaM, jiNavIreNa sudesiyaM syaa| je AcaraMti AhiyaM khavitarayA, vaha hiMti te sivaM gatiM // ti bemi / pu 1 pratau gati iti nAsti // . Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vizAlA jananI yasya, vizAlaM kulameva vA / vizAlaM pravacanaM cAsya, tena vaizAliko jinaH // 1 // viyAhito vyAkhyAtaH // 22 // iti evaM jambUsvAminaH vRddhabhagavAn AryasudharmA kathayati-"evaM se udAhu jAva | viyAhito" / itiH parisamAptI athavA evamarthaH, evaM iti bemi, sudhammasAmissa vayaNamidaM-bhagavatA sarvavidA uvadiTuM ahamavi bemi // nayAH pUrvavat // // [iti vaitAlIyAkhyaM] dvitIyAdhyayanaM samAptam // Jain Education anal Trainelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pijjuttibuNNijayaM sUyagaDaMga paDamo suyakkhaMgho [taiyaM uvasaggapariNajjhayaNaM] [paDhamo uddesao] sutra // 94 // 3 upasamA pari jjhayaNaM padamureso idANiM uvasaggapariNNa tti ajjhayaNaM / tassa vi cattAri aNuyogadArA parUvetabvA / atyAdhiyAro duvidho-ajjhayaNatthAdhiyAro uddesatyAdhiyAro ya / ajjhayaNasthAdhiyAro-savve uvasaggA jANittA samma adhiyAsetavvA / uddesatyAdhiyAro paDhamammi ya paDilomA 1 mAyAdi aNulomagA ya bitiyammi 2 / tatie ajjhatthuvardasaNA ya paravAdivayaNaM ca 3 // 1 // 41 // paDhamammi ya paDilomA0 gAthA / paDhame uddesae paDilomA, jadhA "puDhe ya daMsa-masaehiM taNaphAsamacAitA" [sUtragA0 175], Aya-para-tadubhayasamutthA uvasaggA bhaNNaMti 1 / bitie tu mAyAdiaNulomA uvasaggA, aNNe ya rAyamAdI pAeNa aNulome uvasagge uppAyaMti 2 / tatie uddesae ajjhatthavisesovadaMsaNaM bhaNihiti, "ke jANaMti viovAtaM itthIo 1degbhA 1 nAikayaNulomagA ya bIyammi khaM 1 vR0 / degmA 1 hu~tI aNulomagA ya bitiyammi khaM 2 pu 2 // 2 ajjhatthavisasIdaNA ya kha 1 kha 2 pu 2 vR0 cUpA0 / tRtIyAdhyayanatRtIyoddezakasatkacUrNiprArambhopakramaNikAyAmayameva pATho nirdiSTo'sti / // 94 // . Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udayAto vA? " [sUtragA0 206] paravAdivayaNaM,-"saMbaddhasamakappA hu aNNamaNNehi mcchitaa|" [sUtragA0 2.], XI parasamayikA parati tthiyabhAvitA ya uvasaggA uppAenti 3 // 1 // 41 // heusarisehiM aheuehiM sasamayapaDitehiM NiuNehiM / sIlakhalitapaNNavaNA kayA cautthammi uddese 4 // 2 // 42 // heusarisehiM0 gAthA / cautthuddesae hetusarisA ahetU bhaNNihinti, "jadhA maMdhAtaI NAma" [sUtragA0 234], sIlakkhalitA kutitthiyA evaM paNNaviMti evaM parUviti hetvAbhAsAdi / ahetavo bhUtvA hetumivA''tmAnamAbhAsayanti hetvaabhaasaaH| sasamayapaDitehiM sasamayajoggehiM, jo (jA) tesiM samayA jujjamANayA NiuNA bhaNitA / atha Ayario sasamayapaDitehiM NiuNehiM diTuMtehiM tersi sIlakhalitANaM aNNautthiyANaM paNNavaNaM kareti cautthe 4 // 2 // 42 // evaM duvidho vi atyAdhiyAro bhaNito / idANiM NAmaNipphaNNo Nikkhevo / tattha gAdhA uvasaggammi ya chakaM dabve ceyaNamaceyaNaM duvihN| AgaMtugo ya pIlAkaro ya jo so uvssggo||3||43|| uvasaggammi ya chakaM0 gAdhA / NAma-ThavaNAo tadheva / vairitto dabovasaggo duvidho-cetanadavvovasamgo ya acetana| davyovasaggo ya / cetanadavvigaM jaM tirikkha-maNuA NiyagasarIrAvayaveNa AhaNati / acetanadavvigaM taM caiva lauDAdIhiM / 1degpahiM samayapatipahiM khaM 1 khaM 2 / "khasamayapratItaiH nipuNabhaNitehetubhiH" iti vRttikRtH|| 2 so u uvasaggo.saM 2 pu 2 // vih| For Private Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM // 95 // adhavA abhighAto taDimAdi uvariM paDati / athavA uvasaggo duvidho-AgaMtugo pIlAkaro y| AgaMtugo catuSpadalauDAdIhi / pIlAkaro vAtiya-pettiyAdi // 3 // 43 // khettovasaggo jaM khettaM bahuoghabhayaM kAlo egNtduusmaadiio| bhAve kammassudao so duviho oghuvkkmio||4||44 // khettaM bahaoghabhayaM0 gAdhA / ogho bahugaM uppaNNaM bahUpasaggo, jadhA bahUpasamgo lADhAvisayo jahiM bhaTTArago paviTTho | Asi chaitumasthakAle, suNagAdIhiM tattha NiddhammA khAveMti / ohabhayaM bhavati jadhA bharadhavAse / kAlovasaggo egaMtadUsamA / | sItakAle vA sItaparIsaho vA NidAghakAle usiNaparIsaho vA, evamAdi kAlovasaggo bhavati / bhAvovasaggo kammodayo / | so puNa duvidho-ohato uvakkamato vA / ohato jadhA NANAvaraNaM dasaNamohaNIyaM asubhaNAmaM NiyAgotaM aMtarAyikaM kammodayaM | |ti / uvakkamiyaM jaM vedaNijaM kammaM udijati / daMDe kasa sattha raja0 gAdhA [Ava0 ni0 gA0 725] // 4 // 44 // uvakamie saMjamavigghakArae tatthuvakkame pagataM / dabve caubvidho dev-mnnus-tiriyaa-''ysNveto||5||45|| 3 uvasamApariNajjhayaNaM paDhamuddeso // 95 // 1degoghapayaM khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 / oghabhayaM vRpaa0|| 2 dussamAIokhaM 1 // 3 chadmasthakAle // 4degdayitaM / u vA. mo0 // 5 "daMDa kasa sastha rajU aggI-udagapaDaNaM visaM vAlA / sI-uNhaM arai bhayaM khuhA pivAsA ya vAhI ya // 725 // mutta-purIsanirohe jiNA-'jiNNe ya bhoyaNe bahuso / ghaMsaNa gholaNa pIlaNa Aussa uvakamA ee // 726 // " 6 ovakkamio saMjamavigghakaro tatthuvakame saM 2 pu 2 / ovakkamio saMjamavighAyakAritamuvakkame khaM 1 // Jain Education initional mainelibrary.org Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101-01-4 uvakamie saMjamavigdhakArae0 gAdhA / je saMjamA uvakArmeti uvasaggA tehiM ahiyAro / jeNa vA davveNa davvehi vA taM kammaM udIrijjati, jeNa saMjamAto uvakamAvijjati teNa vi adhiyAro / te caubvidhA - divvA tirikkhajoNiyA mANussA AyasaMvetaNiyA / divvA cauvvidhA -hAsA padosA vImaMsA puDhovemAtA / maNussA vi caDavvidhA - hAsA padosA vImaMsA kusIlapaDisevaNatA / tiriyA cauvvidhA-bhayA padosA AhArA avacca leNasArakkhaNatA / AyasaMvetaNIyA cauvvidhA - ghaTTaNatA lesaNatA thaMbhaNatA pavaDaNatA, adhavA vAtitA pettiyA 'saMbhiyA sannivAiyA / / 5 / / 45 / / aivekeko cavviho aTThaviho vA vi solasaviho vA / ghaDaNa jayaNAya tesiM eto vocchaM a~hIyAre // 6 // 46 // // taiyajjhayaNaNittI sammattA // 3 // evekeko cavviho0 gAdhA / aTThaviho kahaM hoti ?, ekkeko aNulomo paDilomo ya / adhavA savve vi solasavidhA uvasaggA, cattAri caukkagA solasa bhaMgA bhavaMti / evaM uvasaggA jANitavvA jANaNApariNNAe, paJcakakhANapariNNAe adhiyAsetavyA / pariharaMteNa tathA tathA ghaDitavvaM parikkamitavyaM jadhA parIsahA Nijjejja ti / / 6 / / 46 / / 1 siMbhiyA pu0 // 2 ekkeko ya ca khaM 4 ahIyAro khaM 2 pu 2 vR0 dI0 // Jain Educatiational 1 kha 2 pu 2 vR0 // 3 'vviho divvAI hoi solasaviho u khaM 1 0 // CXCXCXCXXCXXXCXCXXX jainelibrary.org Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho // 96 // gato NAmaNiphaNNo / suttANugame suttamuccAretavvaM164. sUraM maNNati appANaM jAva 'jeyaM Na passati / jujhaMtaM daDhadhammA(nnA)NaM sisupAlo va mahAradhaM // 1 // 164. sUraM maNNati appANaM0 silogo / kazcit saGgrAme upasthito svAbhiprAyeNa zUramityAtmAnaM manyamAno vAgbhi-| visphUrjannupatiSThati jAva jeyaM Na passati, jiyati jinAti vA / garjate kalabhastAvad dhanamAzritya nirbhayaH / guhAntaraviniSkrAntaM yAvat siMhaM na pazyati // 1 // tAvad gajaH prazrutadAnagaNDaH, karotyakAlAmbudagarjitAni / yAvanna siMhasya guhAsthalISu, lAGgulavisphoTaravaM shRnnoti||2|| [ NidarisaNaM-jujhaMtaM dadhammA(nA)NaM, jujjhamANaM jujhaMtaM, DhiM dhanuryasya sa bhavati dRDhadhanvA taM dRddhdhnvaanm| sisupAlo va mahAradhaM, madhAradho kesavo, zizupAlena tulyaM zizupAlavat / sa kila mAdrIsutaH caturbhujo jAtaH / bhItayA pazcAt tayA naimittI pRSTaH-kimidaM rUpam ? / tenApadizyate mahAdbhutametat, yaM dRSTvA'sya etau dvau bhujau svAbhAviko bhaviSyataH tato'sya mRtyuriti / tataH sA mAdrI dArakajanmavarddhApakAnAmAgatAnAM taM dArakaM darzayati sma, yathAI ca pAdeSvapAtayat / vAsudevasya cA''gatasya tamAlokya tau bhujau naSTau / pazcAt tasya mAtrA vAsudevo'bhayaM yAcitaH / tenApadizyate-aparAdha 3 uvasamA pariNajjhayaNaM paDhamuddeso *EXBXXXXXOXOXOXOXOXO // 96 // 1jetaM pu 1 // 2degpAle mahAkha 1 pu 2 / pAlo vva mahAdeg khaM 2 // 3"dRDhaH-samarthoM dharmaH-khabhAvaH saGgrAmAbhaGgarUpo yA yasya sa tathA tam" iti vRtti-dIpikAkRtorvyAkhyAnam // . Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatamasya kSamayiSyAmi / tato'sau pravRddhaM vAsudevaM samakSaM parokSaM vA gopAla-vatsapAlAdibhirAkrozairAkruSTavAn , AjJApratiSedhAdIMzcAparAdhAn kRtavAn / tato'parAdhazate pUrNa kacidevAbhimukhamApatantaM AkrozantaM 'matpatho'vasarpasva' iti / 'nAhamapathA gacchAmi' / alpenaivA''yAsena cakradhuka sudarzanacakradhArAtipAtena zirazchinnaM kRtavAniti parokSo dRssttaantH||1|| ayaM tu pratyakSaH165. payAtA sUrA raNasIse saMgAmammi uvttttite| mAtA puttaM Na yANAti jeteNa parivicchate // 2 // 165. payAtA sUrA raNasIse0 vRttam (silogo)| bhRzaM yAtAH prayAtAH, zapati zapyate vA zUraH, mahatA | ukviTThi-sIhaNAta-bola-kalakalasaddeNaM payAtAH raNasIsaM NAma aggANIkaM / samastaM asyate grasyante vA tasminniti sabhAmaH / upasthite NAma anyonyabaleSu saGgrAmAyopasthiteSu / mAtA puttaM Na yANAti, amAtA-putro yadA saGghAmo bhavati / kA bhAvanA ?-tasyAmavasthAyAM mAtA putraM muktaM uttAnazayaM kSIrAhAramajaGgamaM bhayoddhAntalocanA appA(cA)daNNA Na yANAti no(nA)pekSate, na trANAyodyamate, hastAt kaTIto vA bhrazyamAnaM bhraSTaM vA na jAnIte / jeteNa parivicchate, jayatIti jetA atastena jetrA, teNa jeeNa pari savvato bhAve, samantAd bANAdibhirAyudhaistaiH kSataH parivicchate, sabvato chiNNa-paricchiNNamityarthaH // 2 // vikkhate khaM 2 // FOXOXOXOXOXOXOXOXO) agara 17 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuttibuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sut // 97 // |3 uvasamagapariNajjhayaNaM paDhamuddeso 166. evaM sehe vi appuDhe bhikkhucariyAakovide / sUraM maNNati appANaM jAva lUhaM Na sevati // 3 // 166. evaM sehe vi appuDhe0 silogo / appuTTho NAma appuTThadhammo, aspRSTo vA parISahaiH, adRSTadharmA ityarthaH / bhikkhUNAM cariyA bhikkhucariyA, kovido vipazcit, na kovido akovido, na tAvat parISahopasargaH vikovidH| so pavvayaMto ciMtei bhaNati ya-kiM pavvajjAe dukaraM kAtuM ti ?, kiM Nicchiyassa dukaraM ?, NaNu sIha-vagghehiM vi samaM jujhijati, saMgAme ya pavisijjati, aggipaDaNaM ca kIrai / evaM adiTThaparIsaho sUraM maNNati appANa, tapaHzUram / jadhA davvasaMgAme kuMtA-'si-bANagahaNe juddhe uvaTThite kei parabalasaI soUNa ceva NassaMti, kei pravRtte prahatAH agrahatA vA, kei mArijaMti / evaM bhAvasaMgAme vi sUraM maNNati appANaM jAva lUhaM Na sevaM(ba)ti, rUkSaH saMyama eva, rUkSatvAt tatra karmANi na zliSyanti, rUkSapaTe rjovt| tatra kecid dRSTvaiva sAdhUna jallAdIhiM liptAGgAn kecidarddhakRte loce kecit parisamApte kezAn sraSTuM gatAH, tata | eva yAnti // 3 // uktA oghaupasargAH / idAnI vibhAgaza upadizyante / tatthovasamA parIsahA ya egaM ceva kAuM uvadissaMti 167. jadA hemaMtamAsammi sItaM phusati saMvAtagaM / tattha maMdA visIdati raddahINA va khattiyA // 4 // 1 abbhuTe khaM 1 // 2bhikkhAcariyA khaM 2 pu 1 vR0 dI / bhikkhAcarie khaM 1 pu 2 // 3 saMjama vA. mo0 // 4 rajavat vA0 mo0|| 5idANi vA0 mo0|| 6 savAyagaM saM 2 pu 2 / savvagaM vR0 dii0|| 7 rajahINA kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167. jadA hemaMtamAsammi0 silogo / yatrAtIva zItaM bhavati, varSa-vardalAdayo vA tIvravAtA bhavanti, vAtagrahaNAt sIha-vagdha-virAlopAkhyAnaM, yadhA pose vA mAhe vA / tattha maMdA visIdaMti tasmin kAle tatra, mandA uktAH, vividhaM sIdanti visIdanti-aho! imA sudukarA pavvajjA, bahavo parIsahovasaggA visadhitavvA / te evaM ciMtetA sIyAbhibhUtA radRhINA va khattiyA, jadhA parabaleNa ucchAdite rahe hitasAre ya parabalakaMte vilupyamANo vA khattio NAma rAyA so | jadhA soyati evaM seho vi giraggimaraNo vuttAvaguttAsu vasadhIsu sItAbhihute viciMteti-kimevaMvidhAe pavvajAe gahiyAe ? | * // 4 // bhaNito sItaparIsaho / eSa evopasargaH, tatpuruSo'yaM samAsaH / tadidANI uNhaparIsaho'padissati 168. peTo gimhAbhitAveNaM vimaNe supipaasite| tattha maMdA visIdati macchA appodae jdhaa||5|| 168. puTTho gimhAbhitAveNaM0 silogo / abhimukhaM tApayatIti abhitApaH / azobhanamanAH vimanAH karpUra- 1 vAsitodakaM dhArAgharAdi vA ciNteNto| athavA tapaM prati vigataM mano'sya sa bhavati vigatamanAH / pAtumicchA pipAsA / suTTa pipaasito| macchA appodae jadhA, tadalpatvAdatIva tapyante, bahirudakatApena antazca manastApena tapyamAnAH yathA sIdanti, evamasAvapi jalla-mala-khedaklinnagAtro bahiruSNAbhitaptaH zItalAn jalAzrayAn dhArAgRhANi ca candanAdIMzvoSNapratIkArAn anusmaran bhRzaM anuzocate vyAkulacetA bhavati // 5 // vutto uSNaparIsaho / idANI jAtaNAparIsaho 1 vissoddhvyaaH| 2 puTe giNhAdhitA khaM 1 kha 2 / puDhe gimhe'hitA pu2|| Jain Education in cmnational . Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suttaM suyakkhaMdho 3 uvasamgapariNajjhayarNa paDhamuddeso 169. sadA dattesaNA dukkhaM jAyaNA duppnnolliyaa| kammaMtA dubbhagA ceva iccA''haMsu puDhojaNA // 6 // 169. sadA dattesaNA dukkhaM0 silogo / sadeti savvaM kAlamavizrAmam , dattagrahaNAd jAtitaM ca dattaM ca, dattamapyesaNIyaM ca / dukkhaM chudhA-tisAbhibhUtehiM pariharitum , dukkhaM ca paDisehijjati aNesaNijjaM, sAmpratasukhAbhilASI paDuppaNNabhArio jIvo, ditagA ya russaMti / jAyaNA duppaNolliyA duHkhaM praNudyate jAyaNA, baladevavat / vattAro ya bhavaMtikammaMtA dubbhagA ceva, kRSI-pazupAlyAdibhiH kairmAntaiH AptAH (ArttAH) abhibhUtA ityarthaH, strI-mitra-jJAti-svAminAM | dubbhagA / iti AhuH pRthak pRthag janA vistarato vA janAH pRthagjanAH // 6 // 170. ete sadde acAeMtA gAmesu nagaresu vaa| tattha maMdA visIdati saMgAmammi va bhiirunno||7|| 170. ete sadde acAeMtA0 silogo / zabdyate'neneti zabdaH / acAeMtA NAma azaknuvantaH soDhum / kodIryante ? ucyate-gAmesu nagaresu vA, vA vikalpe, kheDa-kabbaDAdIsu vi| tattha maMdA visIdati saMgAmammi va bhIruNo, bhIravo hi saGgrAme prApte maraNabhayAd viSIdanti, UrU khaMbhaijjati, khinnacittA bhavanti // 7 // 1 kammattA dubhagA khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dii.|| 2"karmabhirAtAH pUrvakhakRtakarmaNaH phalamanubhavanti, yadi vA karmabhiHAI kRSyAdibhiH ArtAH-tat kartumasamarthA udvimAH santaH" iti vRtti-dIpikayoAkhyA // 3 acAItA khaM 2 / abhAeMtA khaM 1 / acAyaMtA pu1pu 2 // 4 gAmaMsi nagaraMsi vA khaM 2 // 5deggAmaMsi va khaM 2 pu1|| 6bhIruyA khaM 2 // 7degciMtA cuuspr0|| XOXOXOXO // 98 // Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171. appege khujjhitaM bhikkhU suNI dasati luuse| tattha maMdA visIdati teUMpuTThA va paanninno||8|| 171. appege khujjhitaM bhikkhU0 silogo / api eke na savve / khujjhito NAma kSudhitaH pipAsurvA, taM zrut-tRSNApratiyogArthamadantaM suNI dasati, zvasatIti suNI, lUSayatIti lUpakaH bhakSaka ityarthaH / tattha maMdA visIdati saMyamodyama prati sIdanti / diluto-teUpuTThA va pANiNo, tejo nAma agnistena davAgninA anyatamena vA tejasA zaza-mUSaka-mArjAra-kolavRka-kSupaka-latA-vitAna-vRkSAdayo dahyamAnAH saGkucanti / prANigrahaNAt sarvaprANino'pi dahyamAnA visIdanti // 8 // 172. appege paribhAsaMti paaddipNthiymaagtaa| paMDiyAragatA ete je ete evajIviNo // 9 // 172. appege paDi(ri)bhAsaMti. silogo / samantAd bhASante paribhASante / padyate'neneti panthAH, panthAnaM prati yo'nyaH panthAH sa pratipathaH pratipanthA vA, tena gacchatIti prAtipathikaH, taM gAmANugAmaM rIyaMta kei pADipaMthagAH paDibhAsaMti / athavA yo yasya vilomakaH sa tasya prAtipathiko bhavati, te tu sarve eva kutIrthAH sanmArgavilomakAH / katham ? aNusoya| paTThie bahujaNammi sAdhavo hi pratizrotasA mokSamabhi prasthitAH, kutIrthAstvanuzrotasA / kiM bhASante ? paDiyAragatA ete, karaNaM kRtirvA kAraH, kAraM prati yo'nyaH kAraH pratikAraH, taM gatAH paDiyAragatAH paDiyAI kammAI vedaMti, etehi aNNAe 1 jujjhitaM khaM 1 kha 2 pu 2 / jhujjhiyaM pu 1 / khudhiyaM vR0 dI0 // 2 bhikkhuM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 Dasaikhe 1 pu 1 pu 2 // 4 teupukhaM 2 pu 2 tejapukhaM 1 pu 1 // 5paDibhA kha 2 vR0 dI0 // 6 taddAravetaNijje te je ete cuupaa0|| Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 3 uvasamagapariNajjhayaNaM paDhamuddeso Nijjutti- jAtIe paMthA ucchUDhA teNa NiyaNA hiMDaMti, Na ya dattAI dANAI teNa na labhaMti, laddhaM pi ya Na geNhaMti, Na vA udgANi dattANi | cuNNijuyaM X| teNa tANi Na pibaMti / je ete evajIviNo tti je ete evaMjIvaNasIlA, taM jadhA-kaMjiga-usiNodagAdIhiM antAhAreNa | sUyagaDaMga- ya jIvaMti / paThyate ca-"tadAravetaNije te" jehiM ceva dArehiM kataM tehiM ceva vedijati tti tadAravedaNijaM / jadhA-adatta sutaM dANA teNa Na labhaMte, sesaM tadheva // 9 // // 99 // 173. appege vaiI juMjaMti caragA piMDolagA'hamA / muMDA kaMDaviNaTuMgA ujallA asamAhitA // 10 // 173. appege vaI jujaMti0 [silogo] / apyeke na sarvAH (sarve ) vAcaM jhuMjaMti vAcamudIrayantItyarthaH / aho ! ete caragA piMDolagA piMDesu dIyamAnesu ulleMti piNddolgaa| adhamA NAma adhamajAtayaH, brAhmaNA jhuttamAH, kSatriyAH vaizyA madhyamAH, zUdrA adhamAH / brAhmaNasya kila bhikSA iSTA kSetriyarSINAM ca, zeSAstu yadyaTanti kezaM kurvanti te tat piNDaM ti / muNDeti azikhAH / sveda-mala-matkuNAdibhiH khAdyamAnA aGgula-nakhazukti-zalAkAdInAM kaNDukitamAgaiH viNaTuMgA / ujalla | tti uvacitajallA malasakaTAcchAditAGgAH / "ujjAya" tti vA paThyate ca, ujAto mRgo naSTa ityarthaH, ujjaatmRgsmaaH| asamAhita tti azobhanA vivRtAGgatvAt , athavA asamAhitA dukkhitA // 10 // 1 nagmA ityarthaH // 2 vayi khaM 2 / vati khaM 1||3nginnaa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 20 dii0|| 4 ujjAyA cuupaa0|| 5 kSatriye kRSI, avazeSAstu avalaganti klezaM kurvanti tena tat piMDolagA / muMDe mudrite // 6 yad ghaTanti pu0|| 7 aziSAH cuuspr.|| // 99 // For Private Personal Use Only Latw.jainelibrary.org. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174. evaM vippaDavaNNege appaNA u ajANagA / tamAto te tamaM jaMti 'maMdA moheNa pAutA // 11 // 174. evaM vippaDivaNege0 silogo / evaM anena prakAreNa, na samyak pratipannAH vipratipannAH, ege midhyAdRSTayaH svayamajAnakAH na ca jJAnavatAM zRNvanti / ajJAnaM hi tamaH, te tato aNNANatamAto tamaMtaraM kAyAi ukkosakAladvitIyaM mohaNijjaM kammaM baMdhaMti, evaM NANAvara NijjaM daMsaNAvaraNijaM, egiMdiyAdisu vA egaMtatamAsu joNIsu uvavajjaMti, NicaMdhakAresu vArasu / buddhIe maMdA / moho aNNANaM / pAutA chaNNA / adhavA - " matimaMdA itthigAu yA " maMdaviNNANA u strI mohena // 11 // uktAH zabdAH / idANiM phAsA Jain Education emnational 175. puTTho ya daMsa-masaehiM taNaphAsamacAitA / na me diTThe pare loe~ kiM paraM maraNaM siyA ? // 12 // 175. puTTho ya daMsamasaehiM0 silogo | siMdhu-tAmalittigAdisu visaesu atIva daMsagA bhavati, aprAvRtAste bhRzaM bAdhyamAnAH zItena ca attharaNa pAuraNaTTatAe taNAI sevamANA tehiM vijjhaMti acAitA adhiyAsamiti vAkyazeSaH / idaM ca duHkhamapi sahyate yadi nAma paraH lokaH syAt, sa ca na me diTThe pare loe kiM paraM maraNaM siyA, na hi mayA'nyena vA sa 2 pAuDA khaM 1 kha 2 pu 152 // 3 cAyiyA khaM 1 | cAiyA pu1 pu 2 // 5 aNadhi cUsapra0 // 1 matimaMdA itthigAu yA cUpA0 // 45 jai paraM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // XXXXXXXXXXXX8 ainelibrary.org Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttibuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutaM // 10 // 3 uvasaggapariNajjhayarNa paDhamudesro sAkSAt paraloko dRSTaH yannimittaM klezaH sahyate / klezAn sahamAnasya hi paraM maraNaM siyA, tadapyaniSTam , maraNamihecched yadyasau paralokaH syAditi, saMdigve tu paraloke kiM duHkhena tapasA kRtena ? iti / ayamadarzanaparISahopasargaH // 12 // kizca176. saMtattA kesaloeNaM bNbhcerpraaitaa| smcrpraaitaa| tattha maMdA visIdati macchA paviTThA va keyaNe // 13 // 176. saMtattA kesaloeNa [silogo] / samastaM taptAH[saMtaptAH] / klizyanta ebhirAkRSTA iti kezAH / duHkhabhIravo hi kecit kesaloyaparAjitA vipaDivajati teSAM sa evopasargaH / baMbhaceraM itthiparIsaho teNa parAitA uvasamgitA aNuvasaggitA vA tattha maMdA visIdaMti macchA pavihA va keyaNe, keyaNaM NAma kaDaballasaMThitaM, macchA pANie paDiNiyatte uttArijaMti ityarthaH, khumAdI, tattha te paviTThA varAgA soyaMti visIdaMti parigholaMti jaiyA va pANiyaM pi ghulitaM // 13 // 177. AyadaMDasamAyArA micchaasNtthitbhaavnnaa| harisa-ppadosamAvaNNA keyi lUseMti aNAriyA // 14 // 177, AyadaMDasamAyArA0 silogo / AtmAnaM daNDayituM zIlaM yeSAM te bhavanti AtmadaNDasamAcArAH / micchattasaMThitA bhAvaNA jesiM te bhavaMti micchaasNtthitbhaavnnaa| te nu kathamAtmAnaM daNDayanti ? ucyate, te sAdhUna dRSTvA harSAt | pradoSAdvA'vapiTTenti, jadhA so purohitputrH| keyi tti Na savve, lUseMti akkoseMti piTuMti ya, anAryA saNAdIhiM 3 // 14 // 1 parAjiyA khaM 1 khaM 2 pu 1 // 2cchA viTThA khaM 1 pu 2 // 3 jayA vi pANiyaM dhulitaM pu0|| 4 lUsaMta'NAritA khaM 2 pu 1 pu 2 / lUsaMti NAriyA khaM 1 // 5paJcakalpamahAbhASye etadudAharaNa draSTavyam // // 10 // Jain Education international o Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178. appege paliyaMtammi cAro coro tti suvvayaM / baMdhaMti bhikkhuyaM bAlA kasAya-vasaNehi ya // 15 // 178. appege paliyaMtammi0 silogo / api eke na sarve, paDiyaMtaM samantAdantaM pariyantaM / kasya ? dezasya / tasminnadeze paryante rIyantaM kazcid bhASante-cAriko'yam , cArayatIti cArakaH, yeSAM parasparavirodhaH te cArikamityenaM saMvadante / coraM vA taM subbayaM pi saGgataM zobhanaM vratam / saMkitA vA NissaMkiyA vA bhUtvA baMdhati bhikkhuyaM bAlA, jadhA gosAlo baddho AsIt [bhAva. ni. gA0 484] / kasAya-vasaNehi ya tti, tatpuruSaH samAsaH dvandvo vA'yam , sabhAvata eva kecit sAdhUna dRSTvA kasAijaMti, vasaNaM kesiMca bhavati-kappaDiga-pAsaMDiyA~ bAheti NaccAveMti vA // 15 // teSveva paryanteSu madhyadezeSu vA kaMci riyamAnaM kazcid bAlo179. tattha daMDeNa saMvIte muTThiNA adu phaleNa vaa| NAtINaM saratI bAle itthI vA kuddhagAmiNI // 16 // 179. tattha daMDeNa saMvIte. silogo / daMDo NAma khIlo daMDappahAro vA / muTThI muTThIreva / phalaM caveDAprahAraH / saMvItaH samprahata ityarthaH / NAtINaM saratI bAle, jai NAma NAtayo keyi ettha hotthA(hotA) bhAti-mittAdayo NAhamevaMvidhAM "yaMtaMsi khaM 1 kha 2 1 pu 2 // 2degvayaNehi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 pR. dI0 // 3 yA vA hoti Na cUsapra0 // 4 kaizcidu cuuspr0|| 5daMDehiM khaM 2 // 6sarae khaM 1 pu 2 // . Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho surca // 101 // AvatiM paaveto| itthI vA kuddhagAmiNI, jadhA sA acaMkAritabhaTTA [ dazAzru0 ma0 8 ni0 gA0 53-56 cUrNau ] kuddhA | gacchatIti kuddhagAmiNI // 16 // 180. ete bho! pharusA phAsA kasiNA durdhiyaasgaa| hatthI vA sarasaMvItA kIvA vasagA gayA gihN|| 17 // ti bemi // ||tRtiiyaadhyynsy prathamoddezakaH 3-1 // 180. etebho ! pharasA phAsA0 silogo|phrusaa nAma snehaviyuktairudIritAH / dukkhaM adhiyAsijjati duradhiyAsagA appasattehiM / te aNadhiyAsemANA hatthI vA sarasaMvItA zaraprahArairityarthaH, yathA raudrasaGgrAme hastinaH zarasaMvItA nazyanti evaM bhAvasaGgrAmAdapi parIsahaparAyitA klIbA vazakA nAma parISahe vazakAH punarapi gRhaM [gatAH] gacchanti gamiSyanti ca / paThyate ca-"tivvasaDhagA gatA gihaM / ti bemi" tIvaM zaThAH tIvrazaThAH, tItrairvA zaThAH tIvrazaThAH, tIraiH parISahaiH prtihtaaH|| 17 // // iti [tRtIyopasargaparijJAdhyayane uddezaH] prthmH3-1|| 3 uvasamagapariNajjhayaNaM paDhamudeso // 1.1 // 1 kasiNA phAsA pharusA dura khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2 kIvA'vasa gayA gihaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 / tibvasaDhagA gatA gihaM cUpA0 / tivyasaDhe gayA gihaM vRpA0 // Jain Educati onal ainelibrary.org Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [uvasaggapariNAe biio uddesao] sa eva upasargAdhiyAro aNuvattata eva / 181. adha ime suhamA saMgA bhikkhUNaM je duruttraa| jatthaM maMdA visIdati Na caettA javaittae // 1 // 181. adha ime suhumA saMgA0 silogo / athetyAnantarye, paDilomovasaggA gatA, idANiM aNulomA / uktaM hi"paDhamammiya paDilomA NAtI aNulomagA ya bitiymmi|" [ni0 gA0 41] suhamA NAma NiuNA, na prANavyaparopaNavat sthUramUrtayaH, upAyena dharmAcyAvayanti / uktaM hi-"zakyaM jIvitavighnakarairapyupasargarudIrNaiH mAdhyasthyaM bhAvayitum / " [ ] anulomA puNa pUjA-satkArAdayaH bhikkhUNaM duruttarA bhavaMti / vakSyati hi-"pAtAlA va duruttarA" [zlo0 192] sajjate yatra sa snggH| saMgo tti vA vigyo tti vA bakkhoDo tti vA egahu~ / alpasattvAnAM dustarAH na tu sattvavatAm / jattha maMdA visIdaMti, maMdA uktAH, viseseNa sIyaMti / Na caettA NAma asakeMtA javaittae tti vA lADhettae tti vA eglaiN||1|| 182. appege NAtayo dissa ruyaMti privaariyaa| 1 ahime khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0||2'tth ege vikhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. ||3ceNti khaM 1 / cayati khaM 2 pu1 pu 2 / "zaknuvanti" iti vRtti-dIpikAkArau // 4 javittae khaM 1 pu2 / jahittae khaM 2 pu 1 // 5 nAyayA khaM 1 pu 2 / NAyao khaM 2 pu1|| 6 dissA khaM 1 kha 2 // 7 royaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 8pariyAriyA pu1|| Jain Education national Miyalinelibrary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga sutaM // 102 // uvasaggapariNajjhayaNaM paDhamuddeso FOXOXOXOXOXOXOXOXOXXX posaNe tAta! puTTho si kassa pariccayAsi Ne? // 2 // 182. appege NAtayo dissa0 silogo / apiH padArthasambhAvane / eke na sarve jJAtayo mAtA-pitrAdi pavvayaMta putvapavvaitaM vA daTUrNa ruyaMti / kidhaM ?, kivaNa-karuNANi-"nAdha! piya! kaMta! saamiy!"|[ parivAriyA davvato bhAvato ya / vayaM vRddhA karmAsahiSNavaH, tadidAnI posAhi Ne, AbAlyAt puTTho maudAdibhiH // 2 // 183. pitA te therato tAta! sasA te khuDDiyA imaa| bhAtaro te saMvA tAta! sodarA kiM jahAsiNe? // 3 // 183. pitA te therato tAta0 silogo / tAta ! ityAmantraNam / uktaM hipitA te sthaviro tAta! vayaM ca gatayauvanAH / na ca tat karma jAnAsi yajjAnAtyaparo jnH||1|| ___ tvAM hi muktvA asyAM dazAyAM ko'nyaH poSayiSyati / taM tu sadbhAvato brUte, kautukAdvA anyeSvapi putreSu vidyamAneSu bravIti--posaNe tAta! puTTho si, kassa NAma tumaM amhe aNAhAI paricayasi ? / kizca-kazcid nA [janaiH] suhRdbhirvA niSkrAmannupadizyate-pitA te therato tAta !, therago daMDadharitaggahattho atyantadazAM prAptaH yuktaM tvayi jIvamAne mallapiMDamaDato ? kathaM ca tava dharmaH syAdasmin vilapamAne / svasA nAma te bhaginI, sA ya khuDDuliyA bhadra ! bRhattamA kanyA vA, ko'syA nirvahaNaM kariSyati ? / evamAdINi kAryasahasrANi saMtANi asaMtANi vA udIrati / bhAtaro te savA tAta! 1kassa tAta! cayAsi No khaM 1 khaM 2 pu 2 0 dii| kassa tAya ! jahAsi Ne pu1|| 2 mAtrAdibhirityarthaH // 3pitA tathe khaM 1 | piyA ya thedeg pu2|| 4sayA pu 1 / sagA khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 dii0|| 5cayAsi khaM 2 vR0 dii.|| // 102 // Jain Educa t ional Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zRNvantIti zravAH ANA - ubavAya vayaNaNise ya ciTThati / samAnodarAH sodarAH / sodaragrahaNAd anye'pi tAva ekapitrAdayo chaMDijaMti suhaM, na tu sodarAH // 3 // kiJca 184. mAtaraM pitaraM posa evaM logo bhavissati / evaM khu loiyaM tAta ! 'je pAlaMti u mAtaraM // 4 // 184. mAtaraM pitaraM posa0 silogo / mAtApitarau hi zuzrUSArho tAvidAnIM puSNAhi / evaM loko bhaviSyatIti ayaM parazca / asmiMstAvad yazaH kIrttizca bhavati maGgalaM ca / uktaM hi - guravo yatra pUjyante yatra dhAnyaM susambhRtam / adantakalaho yatra tatra zakra ! vasAmyaham // 1 // [ ] Na sussUsaMti, teNa tesiM paralokaJca bhavati guruzuzrUSayA / ete hi padIvasatthiyA samaNagA bhavaMti je mAyA- pitaraM gurupaDiNIyANaM kato logo dhammo vA bhavissati ? // 4 // kiJcAnyat 185. uttarA mahurullAvA puttA te tAta ! khuDDagA / sUyagaDa 18 bhAriyA te NavA tAta ! mA sA aNNaM jaNaM game // 5 // 1 esa pu1 // 2 loe bhavissatI khaM 1 pu 1 pu 2 // 3 eyaM khaM 1 pu 1 // 4 khalu khaM 2 // 5 je poseti u mAtaraM khaM 1 / jo posaha u mAyaraM pu 1 / je pose piu-mAyaraM pu 2 // 6 itarA madhurollAvA cUpA0 / uttarA madhurollAvA khaM 1 khaM 2 0 dI0 // 7 aNNajaNaMgamA pu 2 // BXCXXXCXCXCXX18 . Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga sut paDhamo suyakkhaMdho // 10 // 3 uvasaggapariNajjhayaNaM biiuddeso OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX 185. uttarA mahurullAvA0 silogo| uttarA nAma prativarSamuttarottarajAtakAH samaghaTacchinnagAH / paThyate ca- "itarA madhurollAvA" itarA NAma khuDulagA avyaktamahurollAvakAH / puttA te tAta! khuDDagA, tAta ityAmazraNam , khuDDaga tti aprAptavayasaH akarmayogyA vaa| bhAriyA te NavA tAta!, bharaNIyA bhAryA, navA nAma navavadhUH aprasUtA garbhiNI vA / mA sA aNNaM jaNaM gameja ubbhAmae vA kareja, jIvaMta eva tumammi aNNaM patiM geNhejA tato tujjha vi addhitI bhavissati, amha vi ya jaNe chAyAghAto avaNNao ya bhavissatIti // 5 // kizva-jo jadhA puvbamAsI tassa hi sa eva uvasaggo pAyo bhavati, yo nAnyathA bravIti / tadyathA-yaH kRSyAdikarmaparAjitaH taM dRSTvA bruvate 186. ehi tAva gharaM jAmo mA taM kammasahA vayaM / bitiyaM pitAta! pAsAmo jAmo tAva sayaM gihaM // 6 // 186. ehi tAva gharaM jAmo0 silogo / jANAmo-jadhA tumaM atikammA bhIto pavvaito, idANiM vayaM kammasamatthA kammasahA kammasahAyakatvaM prati bhavataH, tadidAnI kumAra ! [kiM] atibhaNieNa ? caMpagANi vi hattheNa mA chivAhi, taNaM vA ukkhivAhi-tti dUragataM ca NaM dahNa bhaNaMti / AsaNaM vA gRham-Agaccha, bitiyaM pi tAta! pAsAmo jAmo tAva sayaM gihaM, bitiyaM pi tAta! pAsAmo, sve gRhe tiSThantamiti vAkyazeSaH, bitiyaM pi tAva pecchAmu savvAiM nniyllgaaiN||6|| // 103 // 1viya addhitIyA bhavivA0 mo0 // 2 tAya! khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 dI0 // 3 bIyaM khaM 1 pu1pu2|| 4 tAyA! pu2|| 5jAmukhaM 1 khaM 2 pu1pu 2 // Jain Educati o nal Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QX8X8XX 187. gaMtuM tAta ! puNA''gacche Na teNAsamaNo siyA / akAma parakamaMta ko taM vAretumarahati ? // 7 // 187. gaMtuM tAta ! puNA''gacche0 silogo / gatvA svajanapakSaM dRSTvA punarAgamiSyasi na hi tvaM tenAzramaNo bhaviSyasi yastvaM svajanamabailokayitvA punarAyAsyasi / akAmakaM parakamaMta, akAmako nAma a~Nacchio, parakamaMta ti jayaMtaM / athavA yadA tvaM paraM (?) prApya niSkrAnto bhaviSyasi bhuktabhogitvAt tadA akAmakaM parAkramantaM ko taM vAretumarhati ? / / 7 / / dharentagaM vA pavvaiyagaM bhAMti 188. jaM kiMci aNagaM tAta / taM pi savvaM samIkataM / hiraNNaM vavahArAtI taM pi dAsAmo te vayaM // 8 // 188, jaM kiMci agaM tAta ! taM pi savvaM samIkataM0 [silogo / samIkataM ti vA ] uttAriyaM ti vA vimo [C] vA / hiraNNaM vavahArAtI, jo vA Niyago khINabhaMDamullo pavvaito taM bhaNati - hiraNNaM te katAkataM dAsAmo, AdigrahaNAt suvaNaM vA bhaMDamulaM vA dAsAmo jeNeva vavaharissasi, vyavahArArthaM vyavahArAya / api padArthAdiSu taca te dAsAmo, anyacca yad vakSyasi / / 8 / / 1 puNo gacche khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 Na yAya teNa samaNo khaM 2 / Na teNa samaNo khaM 1 pu 1 / neeNa samaNo pu 2 // 3 magaM parakamma ko te vAdeg khaM 1 kha 2 pu 1 / 'magaM parakaMta ko te vA' pu 2 // 4dhAretu vRpA0 dIpA0 // 5 'mavalokya puna pu0 // 6 akAmaM te parakkamaM akAmako cUsapra0 // 7 anarthika ityarthaH // 8 'gharentagaM' RNavantam ityarthaH // 9 samIgayaM khaM 1 khaM 2 // 10 dAsAmu naM 1 khaM 2 pu1 pu 2 / / Jain Educationational w. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 3 uvasamgapariNajjhayaNaM | biiuddeso suttaM 189. iccevaM NaM susikkhaMtaM kAluNato uvtttthitaa| vibaddho NAtisaMgehiM tato gAraM phaavtii||9|| 189. iccevaM NaM susikkhaMtaM. silogo / sAdhukriyAM su? sikkhaMtaM susikkhaMtaM / pAThAntaram "susehiti" vA | osikkhAveMtItyarthaH / kAluNato uvahita tti kaluNANi kaMdaMtA ya ruyaMtA ya NirikkhaMtA ya taM uvasaggeti samuTThitA uppavvAvetuM / sa ca tehiM NANAvidhehiM vivaddho NAtisaMgehiM tato gAraM pahAvatI, gAraM nAma agAratvaM bhRzaM vA dhAvati [padhAvatI] | // 9 // kizcAnyat 190. veNe jAtaM jadhA rukkhaM mAluyA pddibNdhtii| evaM NaM pariveDhaMti NAtao asamAdhie // 10 // 190. vaNe jAtaM jadhA rukkha0 silogo kaMTho / evaM [NaM] pariveDhaMti dravyataH / bhAvatazca pariveDhaNaM asamAdhIe |tti taM taM bhagati kareMti ya yenAsyAsamAdhirbhavati / athavA asamAdhitA te dravyato bhAvatazca, sa taiH krunnaadibhiH||10|| // 104 // // 104 // 1 icceva NaM susehiMti kA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 cUpA0 // 2 kAluNiyA samuTThiyA khaM 1 pu 2 / kAluNIya samuTriyA khaM 2 / kAluNiyA samuvaTTiyA pu 1 vR0 dI0 // 3 nibaddhA pu1|| 4 NAyasaM khaM 2 / NAisaMpu 132 // 5jahA rukkhaM vaNe jAyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6eva khaM 1 khaM 2 pu2|| 7 pu 1 // 8paDibaMdhaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 BAI dii.|| 9nAyao khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 10degmAdhiNA khaM 1 khaM 2 pu2| mAhie pu1|| Jain Educa t ional . Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191. vibaddhe NAtisaMgehiM hatthI vA vi Navaggahe / piTThato parisampati sUtiya vva adUrato // 11 // 191. vibaddhe NAtisaMgehiM hatthI vA vi Navaggahe [ puvvaddhaM ] / kaJcit kAlaM kAsArocchukhaNDAdibhiranuvRttya pazcAd ArA prahArairbAdhyate / te'pyenaM punarjAtamiva manyamAnAH tasyAbhinavAnItasya piTThato parisappati / ko dRSTAntaH ?, sUtiya vva adUrato yathA taddinasUtikA gRSTiH stanandhakasya pItakSIrasya itazcetazca paridhAvato ISadunnatavAladhiH sannatagrIvA rambhAyamANA pRSThato'nusarpati, sthitaM cainaM ullikhati, adUrato'syAvasthitA snigdhayA dRSTayA nirIkSate; evaM baMdhavA apyasya udakasamIpaM vA'nyatra vA gacchantaM mA NAsissehiti' tti pidvaito parisappaMti ceDarUvaM vA se maggato denti, zayAnamAsInaM cainaM snehamivodgirantyA dRSTyA adUrato nirIkSamANA avatiSThante // 11 // 192. ete saMgA maNussANaM pAtAlA ve atArimA / kIvA jattha visaNesI NAtisaMgehi mucchitA // 12 // 192. ete saMgA maNussANaM0 silogo / ete iti ye uddiSTAH, sajyate yena sa saGgaH, manuSyAdhikAra eva varttate | tena manuSyagrahaNam / pAtAlA nAma valayAmukhAyAH, sAmayiko'yaM dRSTAntaH / ubhayAviruddhastu pAtAlo samudra ityapadizyate / 1 vibaddho khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 sUtI go vva khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 adUragA pu 1 vR0 dI0 / adUrae khaM 1 khaM 2 pu 2 // 4 pacchato pu0 saM0 // 5 va duruttarA 181 sUtragAthAcUrNau pAThAntaram // 6 jattha ya kIsaMti nAti khaM 1pu1 pu 2 vR0 dI0 / jattha'cakissaMti nAti khaM 2 / jattha visaNNAsI NAti' iti jatthAvakIsaMti NAti iti ca cUrNau pAThabhedau // O-XO-XO-XO-XO-XO-XO-X-XXX-XX Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM 3 uvasagga* pariNajjhayaNaM | biiuddeso // 105 // XEXXXXXXXXXXX na tArimA atArimA na zakyate bAhubhyAM tartumiti / kIvA kAtarA jattha visaNNesI visaNaM esaMtIti visaNNesI NAtisaMgehi mucchitA, visaNNA vA AsaMti visaNNAsI NAtisaMgehi mucchitA / athavA-"kIvA jatthAvakIsaMti" apakRSyante mokSaguNAto dhammAto vA // 12 // kiMNimittaM NAtisaMgehi mucchitA? 193. taM ca bhikkhU pariNAya sabve saMgA mhaasvaa| jIvitaM nAvakaMkhejjA socA dhammamaNuttaraM // 13 // 193. taM ca bhikkhU pariNAya savve saMgA mahAsavA [puvvaddhaM] / taditi yadetaduktaM athavA taM upasargagaNaM duvidhAe [pariNAe] pariNNAya, savve ityaparizeSAH, saMgA eva mahAnti karmANyAzravantIti [ mahAzravAH / ...... .............] || 13 // 194. aho! ime saMti yA''vadyA kAsaveNa pveitaa| buddhA jatthAvasappaMti sIdati abudhA jahi // 14 // 194. [aho!] ime saMti yA''vaTTA0 silogo / aho! dainya-vismayA-''matraNeSu / athavA-["adha ] ime saMti AvaTTA" athetyAnantarye, ime vakSyamANAH, santIti vidyante, dravyAvarttA nadIpUro, bhAvAvartA yaiH prakArairAvartante saMyamabhIravaH / kAsaveNa paveitA pradarzitA ityarthaH / buddhA jatthAvasappaMti, buddhA duvidhA-davve bhAve ya, davve NihAbuddhA, 1nAtikaM khaM 1 / nAhikaM pu2|| 2 ahime khaM 1 khaM 2 pu 20 dI / adha ime pu 1 cUpA0 / aho! ime vRpaa0|| 3 AvaTTA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 cUpA // 4'ttha pasakhaM 1 pu 2 // // 105 // Jain Education national Nirjainelibrary.org Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAve NANAtibuddhA, avasappanti nAma avagacchanti / sIdati abudhA jahiM // 14 // kica-yaH kazcit saMyataH kassati raNNo putto vA arAyavasio vi ko vi rUvasaMpaNNo vijA-maMta-kalAguNasaMpaNNo vA / taM jadhA 195. rAyANo rAyamaccA ya mAhaNA aduva khttiyaa| NimaMtayaMti bhogehiM bhikkhu sAdhujIviNaM // 15 // 195. rAyANo rAyamacA ya0 silogo / rAyANo cakkavaTTimAdI, tattha baMbhadatteNa citto nimNtio| [utta. adhya0 13] rAyamaccA issara-talavara-mADaMbigAdi / mAhaNA bhaTTA / khattiyA nAma gaNapAlagA, gaNabhuttIe vA bhraSTarAjyAH, je vA arAyANo arAyavaMsiyA / NimaMtayaMti bhogehiM bhikkhu sAdhujIviNaM ti, sAdhuvihIe phAsueNa paDoAreNa jIvati tti sAdhujIvI / athavA sAdhviti prazaMsAyAm , zobhanena jIvanena jIvatIti, saMyamajIvitenetyarthaH // 15 // ke ca te bhogAH? ime196. hattha-ssa-raha-jANehiM vihAragamaNehi ya / bhuMjAhimAI bhogAI maharisI! pUjayAmu te // 16 // 1 adu kha pu 2 / 'duva khapu 1 // 2 bhuMja bhoge ime sagghe maha khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 yAmu taM khaM 2 bR0 dI / yAma te pu2|| Jain Educationalitational Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNNajayaM sUyagaDaMgasu // 106 // 196. hattha-s-raha- jANehiM0 silogo / hatthi assa- radhAdINi pasiddhANi / jANANi 'sIdA-saMmANigAdINi / taM puNa jale thale ya, jale NAvAdi, thale 'sItA - saMdabhANigAdI / vihAragamaNA iti ujjANiyAgamaNAraM / cazabdAdanyaizca zrotrAdibhiH indriyakSamairviSayairyatheSTataH bhuMjAhimAI bhogAI, imAnIti vidyamAnAni pratyakSANi vA maharisi ! ti / evamapi bhavassire zcaiva pUjanIyazca / / 16 / / kiJcAnyat tamevaM NimaMtayaMti 197. vattha-gaMdha-malaMkAraM itthIo sayaNANi ya / bhuMjAhimAI bhogAI Ayaso ! pUjayAmi te // 17 // 197. vatthagaMdhamalaMkAraM0 silogo / vatthANi ayiNagAdINi / gaMdhA kuSThAdayaH / alaMkArA hArAdayaH / striyaH ahaM te dhUtaM bhagiNIM vA demi aNNaM vA jaM icchasi / sayaNAI atthuta-paccatthutANi / cazabdAda lohI-loha- kaDAha - kaDucchugAdINi sabbo gharovakkharo sahINo, jAriso ceva mama paricchato tArisaM caiva dalayAmi / tenopacito bhuMjAhimAI bhogAI mayA vidhIyamAnAni / Ayaso ! pUjayAmi te sAmpratamebhirvastrAdibhiH pUjayAmi pUjayiSyAmazca tvAm, sarvasya tvaM vazayitA bhaviSyasi / / 17 / / kiJcAnyat na ca tavAsmAbhirabhyarthyamAnasya kRtatapaH praNAzo bhaviSyati / katham ? -- Jain Education international 198. jo tume niyamo ciNNo bhikkhubhAvammi uttamo / agAramAvasaMtassa saMvvo so ciTThatI tathA // 18 // 1-2 zibikA-syandamAnikAdIni // 3 Auso ! pUjayAmu taM khaM 1 naM 2 pu 20 dI0 / Ayaso ! pUjayAmu te pu1 // 4 suvvatA ! khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 AgAra khaM 1 kha 2 // 6 savvo saMvijaya tathA khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0 dI0 cUpA0 // XCXCXCXCXX CX-6 mo suyakkhaMgho 3 uvasaggA pariNNa jhayaNaM biiuddesro // 106 // . Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198. jo tume Niyamo ciNNo silogo / iMdiya-NoiMdiehiM cIrNo kRtH| bhikkhubhAvammi uttamo, bhikkhubhAvo NAma pavvajA, uttamo asariso / agAramAvasaMtassa savvo so ciTThatI tadhA / "saMvijate" vA. na vinazyatIXI tyarthaH / lokasiddhamevetaM-sukayassa vipuMjayoH // 18 // kizcAnyat 199. ciraM dUijjamANassa 'doso dANiM kuto tava ? / icceva NaM NimaMteMti NIyAreNa va sUyaraM // 19 // 199. ciraM duhuJjamANassa. silogo / ciraM tume dhammo kato, dUijjatA ya NANApagArA desA dihA tavovaNANi titthANi ya / doSa idAnIM kutastava ? kiM tvayA cauratvaM kRtaM pAradArikatvaM vA ? / athavA doso pAvaM adharma ityarthaH, sa kutastava ?, kSapitastvayA, kRtaM sumahat tapaH, Na ya te uppavvayaMtassa cayaNijaM bhavissati, kiM bhavaM coro pAradArigo vA ?, nanu tIrthayAtrA api kRtvA punarapi gRhamAgamyate / evamAdibhiH hastyazva-ratha-vastrAdibhiH nimantraNaizca te NiyallagA aNiyallagA vA icceva NaM NimaMteMti NIyAreNa va sUyaraM, NIyAro NAma kuMDagAdi, sa teNa NIyAreNa dvito gharasUyarago aDaviNa vaccati mArijati ya, evaM so vi asArehiM NimaMtito te bhottuM maraNa-NaragA diyAiM dukkhAI pAveti // 19 // 200. coditA bhikkhucariyAe acayaMtA jvitte| tattha maMdA visIdati ujANaMsi va dubbalA // 20 // 1dose dANi kao tava khaM 1 pu 2 // 2taM ceva khaM 1 pu 2 // 3 nIvAreNa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 4degcajAe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5 acaItA kha 2||6jvitte khaM 131pu 2 vR0 dii| jahettae khaM 2 // 7 ujjANammi gha khaM 1.32 // Jain Education international For Private Personal Use Only . Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ical paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 107 // 3 uvasamgapariNa jjhayaNaM biiudeso 200. coditA bhikkhucariyAe0 silogo| coditA nAma avadhitA tajjitA bAdhitA ityarthaH / caraNaM caryA cakabAlasAmAyArI / javaittae tti vA lADhettae tti vA egahu~ / tattha maMdA visIdati ujANaMsi va dubalA, kei AyasamutthehiM [kei parasamutthehiM ] kei ubhayasamutthehiM, UrdU yAnaM udyAnam , tatra (tacca) nadI tIrthasthalaM giripabbhAro vA, tattha puMgavA vi | ya ArubhaMtA sItijaMti, kimaMga puNa dubbalA dupadA cauppadA vA ?, evaM ke vi pavvayaMtA ceva tAva bhAvadubbalA sIdati // 20 // kizca 201. acayaMtA ye lUheNaM uvadhANeNa tajitA / tattha maMdA visIdati 'paMkasi va jaraggavA // 21 // 201. acayaMtA ya lUheNaM0 silogo / acaeMtA azaknuvantaH / lUhaM dave ya bhAve ya, damve AhArAdi, bhAvalUha saMyama eva / tavovadhANeNa tajitA avahatthitA / tattha maMdA visIdaMti, paGke jIrNagauH jaradvavat // 21 // . 202. aiyaM nimaMtaNaM laddhaM mucchitA giddha itthisu| ajjhovavaNNA kAmesu coijjatA gihaM gaya // 22 // tti bemi // ||uvsggprinnaae bitio uddesao smmtto|| 1 avadhApitAH // 2 va khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 viyadRti khaM 1 // 4 siraMsi va jara khaM 1 pu 2 / ujjANasi jara khaM 2 / thalaMsi va jaradeg pu 1 // 5evaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 6 kAmehiM khaM 1khaM 2 pu1pu2|| 7'tA gayA gihaM / / ti khaM 2 // // 107 // For Private Personal Use Only . Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202. eyaM NimaMtaNaM laddhaM0 silogo / etaM NimaMtaNaM ti jaM hehA bhaNiyaM, laddhaM prAptum / mucchitA visesu| giddhA itthigAsu / ajjhovavaNNA kAmesa, kAmA-icchA-madaNakAmA / coijaMtA NAma NimbhatthijjaMtA parissahehiM NimaMtijjamANA vA gihaM gaya tti bemi, punargRhaM gatAH, punargRhasthIbhUtA ityarthaH // 22 // ||uvsggprinnaae bitiuddesao] 3-2 // [uvasaggapariNajjhayaNe taio uddesao] GXOXOXOXOXOXoxoxo-oXaxxi NijuttIe vutto duvidho uvasaggo-ohe ovakkame ya [ni0 gA0 44] ajjhattha visIyaNA ya [ni0 gA. 41], sa ca bAlapavvaito taruNIbhUtazcintayati-cirakAlaM pravrajyA duSkarA kartumityato'vasIdati / dRSTAntaH 203. jadhA saMgAmakolaMsi pacchato bhIrUvehati / valayaM gahaNaM NUmaM ko jANeti parAjayaM? // 1 // 203. jadhA saMgAmakAlaMsi0 silogo / yena prakAreNa yathA / saGgrAmakAlo nAma samabhicAritaM yuddham / tattha al koi vaccato bhIrU pacchato uvehati / valayaM gahaNaM NUma, valayaM NAma ekkaduvAro gaDDAparikkhevo valayasaMThito valayaM bhaNNati, 1 gatvA punargrahasthIbhUtvA cuuspr.|| 2'kAlammi piTThato bhIru pehatI khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 vR0 dI0 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho Ninjutti- | gRhyate yat tad gahanaM vRkSagahanaM latA-gulma-vitAnAdi ca, nUmaM nAma aprakAzaM jattha NUmeti appANaM gaDDAe darIe vA / ko cuNNijayaM XjANeti parAjayaM ti daivAyatto hi parAjayo // 1 // sUyagaDaMga 204. muhuttANaM muhuttassa muhutto havati taariso|| __ parAjiyA'vasappAmo iti bhIrU uvehatI // 2 // // 108 // 204. muhattANaM muhattassa0 silogo / mIyate'neneti muhuurtH| bahUnAM hi muhUrtAnAM eka eva muhUrto bhavati yatra vijayo bhavati parAjayo bhavati vA / jayazced ityataH zobhanam , parAjayazcedityato'varam , parAjiyA mo avasarpiSyAmaH / avasarpito iti bhIrU ubehtii||2|| esa diTThato / ayamarthopaNayo 205. evaM tu samaNA ege abalaM NacANa appagaM / aNAgayaM bhayaM disa avakappaMtimaM sutaM // 3 // 205. evaM tu samaNA ege0 silogo / evamanena prakAreNa / tu pUraNe / ege Na savve / saMjame taistaiH prakAraiH abalaM jJAtvA appagaM aNAgayaM [bhayaM] dissa, aNAgataM NAma apattaM 'mA NAma evaM hoja' tti / tataH avakappaMtima sutaM, sutaM ava[marakSaNAdi avakalpayanti, adhIyanta ityarthaH / imAnIti arthopArjanasamarthAni gaNiya-Nimitta-joisa-vAyasadasatthANi // 3 // 3 uvasamgapariNajjhayaNaM taiuddeso XOXOkakaXXXXX XaRORE // 108 // 1 hoti khaM 2 pu 1 // 2 bhIru kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 akaraNa khaM 1 // 4 dissA khaM 2 // Jain Education www.iainelibrary.org Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206. ko jANati viyovAtaM itthIto udagAto vA / codijaMtA pavakkhAmo Na Ne atthi pakappiyaM // 4 // 206. ko jANati viyovAtaM0 silogo| viovAto NAma vyApAtaH, so uNa itthIparIsahato bhavati, NhANapiyaNAdiNimittaM udagAto vA, vA vikappe, jo vA jassa paliovamAdi / parisahajitA amukeNa ceva liMgeNa koTala-veMTalAdIhiM kajehiM aTTajjhANeNa codijaMtA pavakkhAmo, codijaMtA pucchijaMtA, prAyazaH kuNTalaTThIo logo samaNe pucchati tattha caressAmo vijA-maMte ya puNjissaamo| Na Ne atthi pakappiyaM ti Na kiMci amhehiM puvvovajitaM dhaNaM peiyaM vA / evaM NaccA pAvasutapasaMgaM kareMti // 4 // 207. iccevaM paDilehaMti vlyaaipddilehinno| vitigiMchasamAvaNNA paMthANaM va akovitA // 5 // 207. iccevaM paDilehaMti0 [silogo] / iti evaM iccevaM, paDilehaMti NAma samIkSante samprahAreMti, bhAvavalayabhAvaggahaNa-bhAvaNUmAiM paDilehati / vitigiMchasamAvaNNa tti, kiM saMjamaguNe sakessAmo Na sakkessAmo? tti / uktaM hi "lukkhamaNuNhamaNiyataM kAlAikaMtabhoyaNaM virsN|" kejANaMti viovAtaM 41 niyuktigAthAcUoM pAThAntaram // 2 jANAti khaM 1 kha 2 pu 2 // 3viUvAtaM khaM 1 khaM 2 / viovAyaM pu 1 pu 2 // 4 no Ne pu 1 // 5 vyupAtaH vA0 mo0|| 6 iJceva NaM pakhaM 2 pu 1 // 7deggicchaM sakhaM 2 vR0 dii.|| 8vA khaM 2 // yagaDa 19 . Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo zikyuticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM 3 uvasaggapariNajjhayaNaM taiuddeso // 109 // diTuMto-paMthANaM va akovitA, jadhA adesito vigalapadhe citeto acchati-kimayaM paMtho icchitaM bhUmi jaati'| egatto vi Na NivvahaMti akoviyA ayANagA // 5 // uktA appasasthA / idANiM pasatthA 208. je tu saMgAmakAlammi NAtA suurpurNgmaa| Nate piTThato pehaMti kiM paraM maraNaM bhave // 6 // 208. je tu saMgAmakAlammi0 silogo / je tti aNihiTThaNidese / tuH visesaNe / jJAtA NAma pratyabhijJAtA nAmataH kulataH zauryataH zikSAtaH / tadyathA- cakravarti-baladeva-vAsudeva-mANDalIkAdayaH / prAkRtAzca vIrapaTTagehiM baddhagehiM saNNaddha-baddha-vammiya-kavayA uppIliyasarAsaNapaTTiyA gahiyAudha-padharaNA samUsiyadhayaggA sUrA eva cakravartyAdInAM purato gacchaMti sUrapuraMgamA, na te valayAdINi paDilehanti / te tu saMpahAreMtitaritavvA va paiNiyA, maritavvaM vA samare samathaeNaM / asarisajaNaullAvayA, Na hu sahitavvA kule pasUyaeNaM // 1 // [Ava0ni0 gA0 1256 hArivR0 patra 557-2] parabalaM jetavvaM vA maritavvaM vA / Na te piTThato pehaMti, apatte juddhe juddhamANe vA / kiM paraM maraNaM bhaveta maraNAdapyaniSTatamaM azlAghyatvam , maraNAdapi viziSyate bhannapratijJajIvitam // 6 // 1 piTThamuvehiMti khaM 2 pR0 dI / piTuM uvehiti pu 1 puTumuvehiti khaM 1 / puTuM ubehaMti pu 2 // 2 sitA khaM 1 kha 2 pu / pu 2 vR0 dI0 // 3 gRhItAyudha-praharaNAH // // 109 // Jain Educa t ional Mjainelibrary.org. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uktaH prazastadRSTAntaH / tadupasaMhAraH prazasta eva209. evaM samuhitaM bhikkhaM vosijjAjgAravaMdhaNaM / AraMbhaM [vi] tiriyaM kaTu attattAe parivvae // 7 // 209. evaM samuTThitaM bhikkhuM0 silogo / samyag utthitaM samutthitaM davvasamutthANeNa bhAvasamutthANeNa ya / agArabandhanaM chittvA ajjhatthato avasItamANaM AraMbha vitiriya katti davve bhAve cA''rambhaH, vitiriyaM NAma vitiricchaM boleMti, anulomehiM dukkhamatikAmyante nadIzrotovat / parIsahovasaggANi jiNiUNa jevvANarajakaMkhI attattAe AtmahitAya sarvato saMvrajet , siddhigamanodyatena manasA / athavA-Ato mokSaH saJjamo vA asyArthaH "AtatthAe" / athavA AptasyA''tmA AptAtmA, AptAtmeva AtmA yasya sa bhavati AptAtmA iSTaH, vItarAga iva brajedityarthaH // 7 // ajjhatthavisIdaNa tti gataM / idANiM paravAdavayaNaM / taM attattAe parivvayaMta210. tamege paribhAsaMti bhikkhuyaM sAhujIviNaM / "je te u evaM bhAsaMti 'aMtae te'smaahite||8|| 1evaM samuTTie bhikkhU khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 bR0 dI0 // 2 AtattAe pu1| AtatthAe cuupaa0|| 3 etadvAthAnantaraM khaM 2 pu 1 pratau adhyAtmaviSIdanArthAdhikAro gataH iti varttate // 4je te u paribhA khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 / je evaM paribhA vR0 dii0|| 5 aMtare pu 1 // 6te samAhie vR0 dii.|| Jain Education international mainelibrary.org Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM suyakkhaMdho 3 uvasamgapariNajjhayaNaM taiuddeso // 110 // 210. tamege paDibhAsaMti0 silogo / tamiti taM attayAe pasaMvuDaM rIyamANaM, ege Na savve, samaMtA bhAsaMti paribhAsaMti, AjIvakaprAyAH anyatIrthikAH, suttaM aNAgatobhAsiyaM ca kAUNa boDigA / sAdhujIviNaM ti NAma sAdhuvRttiH, apApajIvinamityarthaH / je te [u] evaM bhAsaMti aMtae ta]'samAhite, aMtae nAmaM AbhyantarataH dUrataH te'samAhie, NANAdimokkhA paramasamAdhI, atyantaasamAdhau vartante / asamAhie akAralopaM kRtvA, saMsAre ityarthaH // 8 // kiM prabhASante ?211. saMbaddhasamakappA hu annnnmennnnsmucchitaa| piMDavAtaM gilANassa jaM sAredha dalAdha ya // 9 // 211. saMbaddhasamakappA hu0 silogo / samastaM baddhAH saMbaddhAH putra-dArAdibhirmanthairgRhasthAH, sambaddhaiH samakalpAH tulyA ityarthaH, jadhA gihatthA "mAtA me pitA me" [AcA0 zru0 1 a0 2 u0 1 0 1] tti evamAdibhiH saGgairbaddhAH / aNNamaNNasamucchitA NAma mAtA putte mucchitA putto vi mAtari, evaM bhavanto'pi ziSyA-''cAryAdibhiH parasparaM saMbaddhAH / anyaccedaM kurvIta-piMDavAtaM gilANassa ja sAredha dalAdha ya, piNDasya pAtaH piNDapAtaH bhaikSam , evaM piMDavAyaM gilANassa ANettA dedha, yacca parasparataH sAredha vAredha [codedha ] paDicodedha sejAto udvavedha tti, jaM ca gilANassa Ayariya-vur3a-mAmAesu AhAra-ubadhi-basadhimAdiehi ya uvaggahaM kareha // 9 // 1 atiyAe vA0 mo0 // 2 nAma nAbhyadeg cuuspr0|| 3 kkho padeg vA0 mo0|| 4 du kha 1 / u pu 2 // 5 maNNesu mukhaM 11 pu 2 vR0 dI / maNNe samukhaM 2 // // 110 // in anal For Private Personal Use Only jainelibrary.org. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212. evaM tunbhe sarAgatthA annnnmnnnnmnnuvvsaa| NaTThasappadhasabbhAvA saMsArassa apAragA // 10 // 212. evaM tubbhe sarAgatthA aNNamaNNamaNubbasA. silogo| rAgatthitA sarAgatthA sadosa-mohA / anyonyasya | anugatA vazaM aNuvvasA / NaTThasappadhasabbhAvA, zobhanaH panthAH satpanthAH jJAnAdi, sato vA bhAvaH sadbhAvaH, satpathasabbhAvo nAma yathArthopalambhaH / saMsArassa apAragA pAraM gacchantIti pAragAH, na pAragA apAragAH // 10 // evaM bhAsamANesu 213. aha te paDibhAseja bhikkhU mokkhvisaardo| evaM tubhe'vabhAsaMtA duvakkhaM ceva sevadhA // 11 // 213. aha te paDibhAseja0 [silogo] / athetyAnantarye, tAn pratibhASate bhikkha mokkhavisArado. visArado nAma siddhAntavijJAyakaH / sa kiM paDibhAsati ?, evaM tubbhe'vabhAsaMtA duvakkhaM ceva sevadhA / dupakkho NAma saMparAiyaM kammaM bhaNNati gRhasthatvaM vA // 11 // kizca 214. tumme bhuMjaha pAesu gilANo abhihaDaM ti y| taM ca bIodagaM bhocA tamuddesAdi jaMkaDaM // 12 // 1 paribhAsijjA khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI / parihAsijjA khaM 1 // 2 me pabhAseMtA saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR. dii| me vibhAseMtA pucuupaa0|| 3degme vibhA pu0|| 4 gilANA abhihaDaM ti ya kha 1 pu 2 gilANAbhihaDaM ti ya kha 2 / gilANAbhihaDammi ya pu1|| 5bItodagaM khaM 2 // Jain Education Internatonal For Private Personal Use Only . Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM eyagaDaMga paDhamo suyakkhaMgho suttaM 3 uvasaggapariNajhavaNaM | taiuddeso // 111 // XOXOXOXXXXXXXXXX 214. tumme bhuMjaha pAema0 silogo / tubbhe jehiM bhikkhAbhAyaNehiM bhikkhaM gehadha tehi AsaMgaM karedha, AjIvakA parAtakesu kaMsapAdesu bhuMjaMti, AdhArovakaraNa-sajjhAya-jhANesu ya mucchaM karedha, gilANassa ya piMDavAtapaDiyAe gaMtumasamatthassa bhattaM mattehiM kulageNa vA aNNatareNa vA mattehiM abhihaDaM bhuMjadha, evaM tunbhehiM pAyaparibhogedhi baMdho'NuNNAto bhavati, antarA ya kAyavadho so ya tudha NimittaM, ANaMto bhattimato vi kammabaMdheNa lippati, pANipAyaM pi Na ya kAyavvaM jati pAde doso, sa ca kiM tujjha deto NaTThasappadhasabbhAvo ? udAhu seppadhi vaTTati ? / aviNNANA ya migasarisA tunbhe, jeNa asaMkitAI saMkadha saMkitaTThANAI Na saMkadha tti-taM ca bIodagaM bhoca tti kaMdamUlANi tAva sayaM bhuMjadha, sItodagaM pibadha, evaM puDhavi-teu-bAuvadhe vaTTadha, jaM ca chakkAyavadhaNaNipphaNNaM uddesiyaM taM bhuMjadha, tubbhe ceva gihatthasarisA pAvatarA vA gihatthehiM, yena te gRhasthA anabhigRhItamithyAdRSTayo'pi bhavanti, na tu bhavantaH, jeNa abhiggihItamicchaddihiNo sAdhuparivAyaM ca karedha / davvaM khettaM kAlaM sAmatthaM ca'ppaNo viyANittA kItakaDa-'cchejAdisu vi dosA bhANitavvA // 12 // te evaM asaMjatehiMto vi pAvatarA katA samANA mahatA apattieNa215. littA tivvAbhitAveNaM ujAtA asmaahitaa| NAtikaMDaiyaM sAdhu arukassAvarajjhati // 13 // 1 parakIyeSu kAMsyapAtreSu bhuJjanti, aahaaropkrnn-|| 2 pAtraparibhogaiH // 3 tava // 4 pAtre // 5 satpathe // 6 bhileveNaM cuupaa0|| 7ujijhayA pR.dI. / ujjayA saM 1 pu1| ujjattA khaM 2 ujjyaa| pu2|| 8seyaM aruyassA saM 1saM 2 pu1pu 20 dii0|| 9 varujAti pu 2 cuupaa.|| Jain Education international For Private Personal Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215. litA [tivvAbhitAveNaM. silogo] / tivvAmitAvo NAma tIvro'marSaH / dasaNamohaNijjakammodaeNaM kodha-mANa-kasAyodaeNa ya littaa| ujAtA NAma zUnyA / etadeva vyAcaSTe-aNNANA daMsaNa-carittehiM asamAhitA, taireva | vihINA / NAtikaMDuiyaM sAdhu tti jadhA kaMDuiyaM [ga] sAdhu tti, taM arukassa avarajjhati, paJcaya pIDAhetutvAt , evaM sAdhuhIlaNA vi aptyaa| adhavA-"litA tibvAbhileveNaM" teNa micchAdasaNAdhamaleveNa littA guNehiM zUnyA buddhyAdIhiM asamAhitA AturIbhUtA bhaNaMti-juttaM NAma tubbhehiM amhe gihatthasarisA kAuM pApatarA vA, te'ta ucyante-NAtikaMDaitaM sAdhu, sAdhu NAma suGa, aruaM hi rujamANaM khajai, taM jatiNa(?jatteNa) sudda kaMDUijai, 'teteNAtikaMDUiNaM Na sAdhu, avarujjhati agassa aruaittassa vA, arthAt prAptaM atikaMDuiyaM ti bhRzamaparAdhyate, nAtirUDhavraNasya, evaM yadyahaM tvayA nAtiniSThuraM ukto bhaviSyati tato'hamapi nAtiniSThurameApazapat (?) tvayA vA'haM yatkiJcana pralApinA'sambaddhasamakallo'padiSTaH, na cAhaM tairguNaiyuktaH, bhavantastu kandamUlodakabhojinaH uddizyakRtabhojinazca sacchAsanapratyanIkAzca tena na kathaM gRhasthaiH pApataraM ? iti // 13 // evam 216. tatteNa aNusahA te apaDiNNeNa jaannyaa| ___Na esa Niti magge asamikkha vatI kiMtI // 14 // 1degNA Na daMsapu0 saM0 mo0|| 2degdhavale saM0 vA. mo0|| 3 teteNa etenetyarthaH // 4degvApazavat pu0 / 'vApazyayat vA0 mo0|| 5Niyae magge pu 10 dii| nitamao maggo khaM 1 / niio maggo pu2|| 6 mikkhA khaM 1 kha 2 pu1 pu2|| 7gitI pu1|| Jain Educati ational jainelibrary.org Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuttibuNNijayaM pUyagaDaMgasuttaM suyakkhaMdho / 112 // 216. tatteNa aNusahA te0 silogo / tattvaM tathyaM sadbhUtaM nAnRtamityarthaH / aNusaTThA NAma aNusAsitA / te iti AjIvikAH boDiyAdayo ye codizyabhojinaH pAkhaNDAH / apaDiNNeNaM ti visaya-kasAyaNiyatteNa jANaeNa evaM vuttA bhaNaMti-Na esa Nitie magge, Nitio NAma nityaH avyAhataH eSaH, asamIkSya vAcikI kRtirvA / kRtirnAma kuzalakRtiH, ol paurvAparyasambandhasadbhAvArthopalambhastu sarvajJajJAnAd yuktaH / athavopadeza evAyam-tatteNa aNusahA te apaDiNNeNa jANae ti / kahamaNusaTThA ?, Na esa Nitie magge, na eSa bhagavatAM nItiko mArgaH, 'netiko nAma nityaH / eSa hi asamIkSya bhavadbhireva vAcA caTakaramAtrA vA kRtiH kRtA // 14 // kiJcAnyat 217. erisA jAvaI esA aggi bella vva krisitaa| 'gihiNo abhihaDaM seyaM bhuMjituM Na tu bhikkhuNo // 15 // 217. erisA jA vaI esA0 silogo / erisA NAma yeyamuktA 'tubbhe saMbaddhasamakappA vayaM na' [zlo0 211] iti eSA na nirvAhikA / kadhaM ?, aggi bella vva karisitA, bilvo hi mUle sthiraH agre karSitaH, evamiyaM vAg bhavatAM saMkalpasthUrA, nizcayakRtA na hi bhavantaH, na sambaddhakalpAH, taccoktam - 'kandamUlAdi-udizyabhojitvAcca' [ zlo0 214] / yatazcaivaM tena naiSa bhavatAM vAnizcayaH sundaraH / athavA- "erisA me vaI esA agge velu vva karisiti" tti, jadhA va 1nitiko saM0 mA0 mo0 // 2 erisA me vaI pasA agge velu vva cUpA0 / erisA jAvaI esA agge veNu vva khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI / erisA te vaI esA agge veNu vva kha 2 // 3 gihiNaM khaM 1 pu 1 pu 2 cUpA0 // 4 bhikkhuNaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu2 vR0 dii.|| 3 uvasaggapariNajjhayaNaM taiuddeso XXXXXXXXXXXX // 112 // Jain Edu a l For Private Personal Use Only Jainelibrary.org Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMsIkaDille vaMso[s]mUlacchiNNo na zakyate anyonyasambandhatvAnna zakyate'dhastAd upariSTAdvA karSitum / yathA'sau vaMso Na Nivvahati evaM bhavatAmapi iyaM vAg na nirvAhikA, tatra anirvAhikA 'gihiNo abhihaDaM seyaM, bhavanto hi sampratipannAH 'nirmuktatvAt saMsArAntaM kariSyAmaH' tanna nirvahati, katham ?, yad bhavatAM glAyatAmaglAyatAM gRhasthaH kandAdInAM mAtreNA''nayitvA dadAti tat kila bhoktuM zreyaH, na tu yad bhikSuNA''nItamiti, eSA hi vAgU bhavatAM na nirvAhikA / katham ? gRhasthA IyAM na zodhayanti, Agacchato cAsya kazcid vyApAdaH syAt / kazcAnukta evaM brUyAt ? yathA-gRhiNo abhihaDaM seyaM, bhuMjituM Na tu bhikkhunno|| 15 // kizca 218. dhammapaNNavaNA esA sAraMbhANa visodhiyaa| Na tu etAhiM diTThIhiM puvvamAsi paikappitaM // 16 // | 218. dhammapaNNavaNA esA0 silogo| dhammassa paNNavaNA esA hiyA, idANiM dhammapaNNavaNA 'gihatthANIyaM seyaM, Na pavvaitANItaM' iti / sAraMbhANa visodhiyA, sAraMbhA NAma gihatthA teSAM pApavizodhikA, te hi bhavadbhyo dadato vizudhyante, na tu pravrajitAH dANadhammeNa saMyujyante, syAdAnayanti te gRhIbhUtvA yatayaH pApena sambadhyante / Na tu etAhiM diTThIhiM, neti pratiSedhe, dRSTi[bhirnAma grahaiH, na bhavadbhiretAbhidRSTibhiH pUrva prakalpitamAsIt / prakalpitaM pradarzitamityarthaH / kA dRSTayaH ?, yAdRzaM kila gRhasthAnAM tAdRzamasmAkamapi anyonyaM kila sArayitvA....:, na cAnukampatAm , anubhavanto'pi 1 gihiNI abhihitaM zevaM bhavanto cuuspr0|| 2NA jA sA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR* dii.|| 3 pakappiyaM khaM 1 pu 1 pu2 / pagappiyaM khaM 2 // 4 parisAyiyaIdAANa pu0 / erisAhiyaiMdANi saM0 / esisAhiyaIdANi vA* mo0 // XXXXOXOXOXOXOXOXOXOXO JainEducatalog For Private Personal Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAsiddhAni catvAri na hantavyAni hetubhiH / bhArataM mAnavA dhamAH sAGgo vedazcikitsitam // 1 // eSAmuttaraHeraMDakaTTharAsI jagheha gosIsacaMdaNapalassa / molleNa hoja sariso kattiyametto gaNijato ? // 1 // tadha vi NigarAtirego so rAsI jadha Na caMdaNasariccho / taha NigviNNANa mahAjaNo vi sojjhe visaMvadati // 2 // ekko sacakkhugo jadha aMdhalayANaM saehiM bahuehiM / hoti pahe gahiyabvo bahugA vi Na te apecchaMtA // 3 // eva bahugA vi mUDhA Na pamANaM je gati Na yANati / saMsAragamaNaguvilaM NiuNassa ya baMdha-mokkhassa // 4 // tato vAdaM Nire kiccA, tata iti tataH kAraNAt, vAdo NAma chala-jAti-nigrahasthAnavarjitaH, niraM NAma pRSThataH, vAdaM nire kRtvA te iti te AjIvikAdyAH sAmayikAH marukAzca vividhAH pragalbhitA dRSTIbhUtA ityarthaH // 17 // 220. rAga-dosAbhibhUtappA micchatteNa abhiyaa| akose saraNaM jati TaMkaNA iva pavvataM // 18 // 1"purANa mAnavo dharmaH sAGgopAGgacikitsakaH / AjJAsiddhAni catvAri na hantavyAni hetubhiH // " manusmRtau a0 12 zlo0 110 anantaraM prakSepakaH // 2 nirvijJAnaH mahAjanaH api // 3 Aose khaM 2 pu 2 / Atose khaM 1 // Jain Educat For Private Personal Use Only Delibrary.org Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM rAyagaDaMgasut // 113 // glAnakRtyaM gRhasthaiH kArayanti, atra tAvadAvayoH sAmyam , yena bhavanto gRhasthaiH kArayanti prAguktaM glAnasya na kAryam , mA bhUt sambaddhasamakalpAH abhaviSyan / idAnIM sa eva glAno gRhasthaiH kArayan tatkRtamanujAnate, bhavantazca tatkAriNaH taheSiNazva etAM dRSTiM bhAvayantaH kathaM sambandhasamakalpA na syuH ? iti // 16 // kiJca ta evam 219. savvAhiM aNujuttIhiM acaeMtA jvitte| tato vAdaM 'Nire kiccA te bhujo vi' pagambhitA // 17 // 219. savvAhi aNujuttIhiM. silogo / yojanaM yuktiH, anuyujyata iti anuyuktiH, anugatA anuyuktA vA yuktiH anuyuktiH / sarvaiH hetu-yuktibhiH satarkayuktibhirvA acaetA azakubantaH javittae tti NijaDhamityanarthAntaram / kadhaMNa caeMti !, yathA kazcit kubalIvadaM bhagnaM vAuvasayasarIraM vicikrISuH pareNocyate - utthApyatAM tAvadayaM gauH, tato yadi zakSyati tata eva grahISyAmi / sa jAnAnaH 'naiSa zakSyati' iti bravIti- yadi te rocate evamevAyaM gRhyatAm , nanveSo'vyaGgazarIro nirupahatavapurna dRzyate // evaM sAmayika Aha-maruko vA samaya iti / parairucyate- yena parIsahena parIkSAmahe / tato brUte-kimatra parIkSayA ?, pratyakSa evAyaM dRzyate bahujanaparigRhItaH, IzvarasvAminaM pratipannAH, yadi naitaM tattvaM syAd naivAtra bahujano'bhiprasajyate / laukikA api bruvate 3 uvasamApariNa jhayaNaM taiudeso // 113 // 1jahittate khaM 2 ||2nniraakiccaa khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 dI0 // 3 vippagabhiyaM khaM 1||4priishen iti pu0 saM0 nAsti / Jain Educand wjainelibrary.org Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NinjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyarkhadho surca |3 uvasagga // 114 // pariNajjhayaNaM 220. rAgadosAbhibhUtappA0 [silogo] / rajyate yena AtmapakSe sa rAgaH, parapakSe dveSaH, abhibhUtAH parAjitA ityarthaH, rAga-dveSAbhyAmabhibhUto yeSAmAtmA 'teme rAga-dosAbhibhUyappA / micchatteNa abhiyA abhibhUyA ityarthaH / ta evamuktAH roSavazA lohitAkSAH bhRzamamarSodgamapraspanditAdharauSThAH jitA avadAtairhetubhirnirgranthasUtraiH parAjitAH akkose saraNaM jaMti, prAyeNa durbalasya roSo uttaraM bhavati Akrozazca, ruditottarA hi striyaH bAlakAzca, kSAntyuttarAH sAdhavaH / dRSTAntaHTaMkaNA iva pavvataM, TaMkaNA NAma mleccha jAtayaH pArvateyAH, te hi parvatamAzritya sumahantamavi assabalaM vA hatthibalaM vA prArabhante Agalinti, parAjitAH suzIghra parvatamAzrayanti, [evaM ] kutIrthAH parAjitAH Akrozayanti yaSTi-muSTibhizcottiSThanti, na te pratyAkroSTavyAH / idamAlambanaM kRtvAakosa-haNaNa-mAraNa-dhammabhaMsANa bAlasulabhANaM / lAbhaM maNNati dhIro jadhuttarANaM alAbhammi // 1 // ] // 18 // 221. bahuguNappakappAI kunjA aatsmaahito|| jeNa'NNe Na virujjheja teNa taM taM samAyare // 19 // 221. bahuguNappakappAI silogo| guNA pakappijati jehiM tAI gaNappakappAI / guNappakappo NAma yenA''tmapakSaH | prasAdhyate parapakSazcobhAmIyate, athavA sarvaparIkSakAviruddho dRSTAnto'bAdhyo heturvA / uktaM hi taiuddeso // 114 // 1'teme te ime ityarthaH ||2degppaatiN khaM 1 // 3 attasamAhite khaM 1 khaM 2 pu 1pu2||4 jeNa'NNo Na khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| Jain Educ a tional wlaw.jainelibrary.org Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "laukika-parIkSakANAM yasminnarthe buddhisAmyaM sa dRSTAntaH hetu-prtijnyaadyH|" [. ] AtasamA| hito vattae / AtmasamAdhirnAma "davvaM khettaM kAlaM sAmatthaM ca'ppaNo viyaannittaa|" [ ] iti, adhavA "ke ayaM purise ? kaM ca Nate ?" [bhAcA0 zru0 1 a0 2 u0 6 sU0 4 ] tti, evaM tathA tathA yathA''tmano samAdhirbhavati / uktaM hi-"paDipakkho NAyavvo0" [ ] / adhavA AtmasamAdhirnAma yathA parato na ghAto bhavati bAdhA vaa| kiMca-jeNa'NNe Na virujjheja, yena coktena aNNassa uvaghAto Na bhavati, tathA pratijJAdayo vaktavyAH yathA ca siddhAntaviruddhA na bhavanti // 19 // ___ kathaM virudhyate ?, yo brUyAt-ta eva hi kRtoddizyabhojitvAd gRhitulyAH, sAdhavastu mUlottaraguNodyatAH zarIre | cAnapekSAH, tatazcAtiprasaktasya lakSaNasya nivRttaye tvapadizyate-imaM ca dhammamAdAya0 silogo / athavA taiH paratatrairapadiSTam-nakRtyaM hi na kartavyam, mA bhUt sambaddhasamakalpaH, tadetamapadizyate222. imaM ca dhammamAdAya kAsaveNa pavedidaM / kujjA bhikkhU gilANassa agilANeNa samAdhie // 20 // 222. imaM ca dhamma [ silogo] / na yathA bhavatAM niranukampo dharmaH, asmAkaM hi imaM ca dhammamAdAe kAsaveNa padeyaM / athavA ye te uktA upasargA ete hi aglAyatA soDhavyAH, glAyato hi dravyaparISahA bhavanti, naglAyamAnasya na 1'mAyAya saM 1 pu 1 pu 2 / mAdApa cuupaa0|| 2 agilAe sa' saM 1 khaM 2 pu1pu 2 . dii.|| . Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo -NijjuttisuNNijayaM sUyagaDaMga suyakhaMdho 3 uvasamgapariNajhayaNaM // 115 // taiuddeso karttavyam , kadhaM / imaM ca dhammamAdAya iti yad vakSyAmaH taM dharmamAdAya gRhItvA kAsaveNa pavedidaM kAsavagrahaNAt tIrthakareNaivedaM svayaM praveditam , na tu sthaviraiH / kizcAnyat-kuryAda bhikkha gilANassa glAyate rogeNAnyatareNa vA prathama| dvitIyAdiparISahAdinA, agilANeNa anArditena avyathitena rAjAbhiyogavat samAdhie ti AtmanaH samAdhihetoH karttavyam / glAnasya vA athavA samAdhIe kAyavvaM, Na maNodukkaDeNa // 20 // kizca na kevalaM ubasaggA eva ahiyAseyavvA jJAtvA soDhavyAH223. saMkhAya pesalaM dhammaM dihimaM prinninkhudde| uvasaMgge adhiyAseMto amokkhAe parivvaejjAsi // 21 // tti bemi // ||uvsggprinnaae tatio uddesao sammatto 3-3 // 223. saMkhAya pesalaM dhammaM0 silogo / saMkhA aTThavidhA, taM jadhA-NAmasaMkhA ThavaNasaMkhA davvasaMkhA ovammasaMkhA | parimANasaMkhA gaNaNAsaMkhA jANaNAsaMkhA bhAvasaMkhA / tattha jANaNAsaMkhAe adhiyaaro| saMkhyAya jJAtvA / pesalaM davve bhAve ya, vve jaM davvaM pItimutpAdeti AhArAdi, bhAvapesalastu sarvavacanIyadoSApeto bhavyAnAM dharma eva / so dharmo duvidho-sutadhammo carittadhammo ya / kasya tau prItimutpAdayeyAtAm ?, dRSTimAniti dRSTimataH / samyagdRSTiH parinirvRtaH zItIbhUta ityarthaH / uvasagge adhiyAsento upasargA ye uktAH ye ca vakSyamANAH tAn sarvAnadhiyA[sayana sahannityarthaH / 1saMkhAe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 sagge niyAmittA AmokkhAe khaM 2 pu 1 vR0 dI0 / sagge niyApattA AmokkhAe khaM 1 / sagge niyAmittA AmukkhAya pu 2 // // 115 // Jain Education national For Private Personal Use Only Magainelibrary.org Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a[mokkhAe] mokSAparisamApteH / samantA vayejAsi parivayejAsi / mokSo dvividhaH-bhavamokSo sambakammamokkho ya / ubhayahetorapi amokSAya parivrajeH iti bravImi / / 21 // // upasargaparijJAyAM tRtIyoddezakaH 3-3 // [uvasaggapariNajjhayaNe cauttho uddesao ] vuttaM nijuttIe "hetusarisehiM aheuehiM" [ gA0 42 ] hetvAbhAsairityarthaH / kathamahetavo hetusadRzAH ?, vakSyati hi"suheNa suhamajemo" vaNijavat [zlo0 229] / tathA ca "jadhA gaMDa pilAgaM vA" [ zlo. 233 ] evaM sIlakkhaliyA aNNautthiyA tabbhAvukAzca // 224. AhaMsu mahApurisA pucviM ttttvodhnnaa| bhocA sItodagaM siddhA tettha maMde visIdati // 1 // 224. [Ahesu mahApurisA0 silogo / ] AhaMsuriti AhuH / ke te ? mahApurisA pahANA purisA, rAjAno 1 udaeNa siddhimAvannA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / udateNa khaM 2 // 2 tattha maMde visIyati khaM 1 pu 2 / tattha maMdo visIyati saM 2 / tattha maMdA'vasIyati pu1|| Jain Education anal . Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NinjutticuNijuyaM syagaDaMga suyakkhaMdho surca | 3 uvasamApariNajjhayaNaM cautthudeso // 116 // bhUtvA vanavAsaM gatA pacchA NivvANaM gatAH / puTviM tattatavodhaNA, punvimiti atIte kAle kecit tretAyAM dvApare ca, tapa eva dhanaM tapodhanam , taptaM tapodhanaM yaista ime tattatavodhaNA paJcAgnitApAdi / loiyANaM tete' mahApurisA, asmAkaM tu yadA sAmannaM pratipannAH tadA mahApurisA / bhocA sItodakaM siddhA, sItodagaM NAma apariNataM, teNa soyaM AyaraMtA vhANa-pANahatthAdINi abhikkhaNaM soeMtA tathA'ntarjale vasantaH siddhi prAptAH siddhAH / evaM paramparazruti zrutvA anAnAdiparISahAjitAH tattha maMde visIdaMti, tatreti tasminnanAnakavrate phAsugodayapANe va tti // 1 // tattha se 225. abhuMjiya NamI vedehI rAmAutte ya muNjiyaa| bAhue udayaM bhoccA tadhA nArAyaNe risI // 2 // 226. Asile devile ceva dIvAyaNa mhaarisii| pArAsare dagaM bhoccA bItANi haritANi y||3|| 1 tete' ete ityarthaH // 2 uttarAdhyayanasatke navame namipavvajjajjhayaNe namirAjarSiH // 3 gamautte saM 1 pu 1 / rAmagutte khaM 2 pu 2 vR0 dii| RSibhASiteSu prayoviMze rAmaputtiyajjhayaNe rAmaputte iti nAma vartate // 4RSibhASiteSu bAhukAyaNa caturdazam // 5 tArAgaNe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / tArAyaNijajjhayaNaM SaTtriMzattamaM RSibhASiteSu / nArAyaNe vR* dii0|| 6 asile kha 1 / "Asile ityAdi / Asilo nAma maharSiH, tathA devilo dvaipAyanazca tathA parAzarAkhya ityevamAdayaH zItodakabIja-haritAdibhogAdeva siddhA iti zrUyate / " iti vRtti-dIpikayorvyAkhyAne Asilo devila iti ca pRthagRSitayA nirdiSTau staH, kiJca RSibhASiteSu tRtIyamadhyayanaM davilajmayaNaM nAma varttate tatra "asieNa davileNaM arahatA isiNA buita" ityatra pAThe asieNaM iti gotroktirvartate na pRthagRSinAma, nApi RSibhASiteSu AsilanAmakamadhyayanamanyad dRzyata ityatrArthe tajjaivicAryam / 7pArAsariyajjhayaNa RSibhASiteSu nAsti / | // 116 // Jain Educat i matonal For Private Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227. ete puTviM mahApurisA AhitA iha sammatA / bhoccA 'sItodagaM siddhA jaha metamaNussutaM // 4 // 225-227. ete pumvi mahApurisA0 [silogo]| pradhAnAH puruSAH mahApuruSAH / AhitA AkhyAtAH / iha sammata tti ihApi te isibhAsitesu paDhijaMti / NamI tAva NamipavvajAe [utta0 a0 9], sesA savve aNNe isibhAsitesu / Asile devile ceva tti baMdhANulomeNa gataM, itaradhA hi devilA-''sila iti vaktavyam / etesiM patteyabuddhANaM vaNavAse ceva vasaMtANaM bIyANi haritANi ya bhujaMtANaM jJAnAnyutpannAni, yathA bharatasya AdaMsagihe NANamuppaNNaM, taM tu tassa bhAvaliMgaM paDivaNNassa khINacaukammassa gihavAse uppaNNamiti / te tu kutitthA Na jANaMti-kasmin bhAve vartamAnasya jJAnamutpadyate ? katareNa vA saMghataNeNa sijjhati ? / ajAnAnAstu bruvate te namI AdyA maharSayaH bhoccA sItodagaM siddhA, bhocca tti bhuJjAnA eva sItodagaM kandamUlANi ca joiM ca samArambhantA / jaha metamaNussutaM ti bhAradha-purANAdisu / evaM etAhi kussutIuvasaggehiM uvasaggijamANANaM [Na ] kevalaM sArIrA eva uvasaggA mAnasA api upasargA vidyante, yAM zrutiM zrutvA manasA vinipAtamApadyante // 2 // 3 // 4 // katham ? ucyate 228. tattha maMdA visIdati vAhacchiNNA va gddbhaa| pito aNudhAvaMti pIDhasappIva saMbhame // 5 // 1puvaM mahA khaM 1 pu 1 pu 2 / puvvamahA' khaM 2 // 2 akkhAyA iha pu 2 // 3 bIodagaM siddhA iti metama saM 1 kha 2 pu1pu 2 vR0 dii0|| 4 etat cUrNikRtsamAdhAna na samyagavagamyate // 5piTuto parisappaMti khaM 1khaM 2 pu 1 pu 2 . dI0 // |6pittttisppiiv pu2|| . Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM syagaDaMgasuttaM 3 uvasaggapariNajjhayaNaM cautthuddeso // 117 // XXXXXXXXXXXX 228. tattha maMdA visIdatiH / tasminniti kuzrutiupasargodaye maMdA abuddhayaH visItaMti phAsuesaNije chakkAesu a pariharitavvesu / diTThato-vAhacchiNNA va gaddabhA bhAreNetyarthaH, khandhena pRSThena vA / evaM te parasAmayikA karmagurugA "lukkhamaNuNhamaNiyataM" [ ] eriseNa lUheNa ajaventA asnAnAdi-tava-saMjamaguNe ya gurue acaentA | voDhuM tvaritamokSAdhvagAnAM sAdhUnAM laghubhUtAnAM pIDhAbhyAM parisarpatIti pIDhasappI, sambhramanti tasminniti sambhramaH, janasyA| nyasya tvaritamaggibhayAt NassitukAmo kila pIDhasappI dUrAtojjhito'pi jaNaM dhAvaMtaM piTThato'NudhAvaMti, evaM te vi kila saMsArabhIravo mokSaprasthitAH sItodagAdisaGgAt saMsAra eva paDanti // 5 // idAnIM zAkyAH parAmRzyante 229. ihamege tu maNNaMte sAtaM sAteNa vijtii| jita stha AyariyaM maggaM paramaM ti samAdhitA // 6 // 229. ihamege tu maNNaMte sAtaM sAteNa vijatI0 [silogo] / sAyaM NAma sukhaM zrotAdi, taM sAtaM sAteNeva labhyate, sukhaM sukhena labhyata ityarthaH, va sukhena mokSasukhaM gacchAmaH, dRSTAnto vaNijaH / tubbhe puNa paramadukkhitatvAt jita ttha AyariyaM maggaM, jitA nAma duHkhapravrajyAM kurvANA api na mokSaM gacchata, vayaM sukhenaiva mokSasukhaM gacchAma ityato bhavanto jitAH, tenAsmadIyAryamArgeNa paramaM ti samAdhi[ta] tti manaHsamAdhiH paramA / asamAdhIe zArIrAdinA duHkhenetyarthaH / / 6 // * // 117 // 1bhAsaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 pR0 dI / maNNate vRpA0 // 2 je tattha kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. // 3 AritaM ma saM 1pu1 pu 2 // 4 ca khaM1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. cUpA0 230 gAthAcUrNau // 5samAhie khaM 1 / samAhito khaM 2 / samAhiyaM pu 1 pu 2 // Jain Education ational Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. mA etaM avamaNNaMtA appeNaM bahuM lupadha / etassa amokkhAe ayahArIva jUracA // 7 // 230. mA etaM avamaNNaMtA0 silogo / a-mA-no-nAH pratiSedhe, atha tad budhapraNItaM sukhAtmakaM mArgamavamanyamAnAH AtmAnamAtmanA vaJcayatetyarthaH, dUra dUreNa sukhAto chindadha / dirseto-etassa amokkhAe ayahArIva jUradhA / ta evaM vadantaH pratyaGgirAdoSamApadyate / kadhaM ?, idhamege tu maNNaMtA sAtaM sAte Na vijate, iheti iha nairgranthazAsane sAtaM sAte na vidyate / kA bhAvanA ?-na hi sukhaM sukhena labhyate / yadi cetamevaM teneha rAjAdInAmapi sukhinAM paratra sukhena bhAvyam , nArakANAM tu duHkhitAnAM punarnarakenaiva bhAvyam / tena sAyAsokkhasaMgena jita stha AyariyaM maggaM, jitA nAma zirastuNDamuNDanamapi kRtvA samyagmArgamAsthAya mokSaM gacchanti / paramaM ca samAdhitA mokkhasamAdhi, iha vA jA'saMgasamAdhi / uktaM hinaivAsti rAjarAjasya tat sukhaM naiva devarAjasya / yat sukhamihaiva sAdhorlokavyApArarahitasya // 1 // [prazama0 A0 128] mA etaM avamaNNaMtA, a-mA-no-nAH pratiSedhe / etaM ti etaM AruhataM maggaM avamaNNatA AtmAnamAtmanA bahuM lupadha bahuM paribhavijadha / ko dRSTAntaH ?, eyassa amokkhAe ayahAri vva jUradhA // 7 // kadhaM ?, jeNa tubbheva 1 mA tetaM khaM 2 // 2 avamaMtittA khaM 1 // 3 appeNaM lupahA bahuM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 Amo khaM 2 pu 1 // 5 aohAre vva jUrahA kha 2 / ayahAri vva jUrahA khaM 1 pu 1 pu2|| 6229 sUtragAthA punraavrtyte|| Jain Education Interational wwjainelibrary.org Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMgasucaM suyarkhadho 3 uvasaggapariNa // 118 // jjhayaNaM 231. pANAtivAde vadaMtA musAvAde vai'sNjtaa| adiNNAdANe vahatA mehuNe ya pariggahe // 8 // 231. pANAtivAde vardRtA0 silogo| syAt-kathaM prANAtipAte vadmahe ?, yena pacanA ni] pAcanAni cAnujJAtAni / uktaM hipacanti dIkSitA yatra pAcayantyathavA paraiH / audezikaM ca bhuJjanti na sa dharmaH sanAtanaH // 1 // [ musAvAde vi asaMjatA saMjata tti appANaM bhaNadha / adattAdANe vi jesiM jIvANaM sarIrAI AhAreti tehiM adattAI aueha / dhenUnAM vatsavRddhaya niyuJjituM maithune'pi preSya-go-pazuvargANAm / parigrahe'pi dhana-dhAnya-prAmAdiparigrahaH / evaM kodha mANa jAva micchAdasaNasalle iti / evaM tAvat zAkyAH anye ca tadvidhAH kutIrthAH // 8 // 232. evamege tu pAsatthA paNNaveMti annaariyaa| itthIvasagatA bAlA jiNasAsaNaparammuhA // 9 // 232. evamege tu pAsatthA0 silogo / evaM avadhAraNe / aite iti ete zAkyAH anye ca tadvidhAH / pArzva tiSThantIti pArzvasthAH, keSAm ?-ahiMsAdInAM guNAnAM NANAdINa vA sammaiMsaNassa vA / kim ?, paNmati suheNa suhaM / 1pANAdivAe khaM 1 // 2 asaMjatA khaM 2 pu 2 // 3 Aha ca ghenUnAM ca satvadhyA niyucuuspr0|| 4 itthIvasagA bAlA saM 131 / itthIsaMgatA bAlA saM 2 // 5-6 'ete' eke ityarthaH // cautthudeso // 118 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA imaM paNNaveMti dagasoyariyAdayo sukhaliptA vA ajitendriyAH itthIvasagatA bAlA jiNasAsaNaparammuhA / kiM paNNaveti ?-visaNigghAtaNe tu kajjamANe Natthi adhammo, appaNo parassa vA sukhamutpAdayataH apyevaM dharmo bhavati, na tvadharmaH | // 9 // ko dRSTAntaH 233. jadhA gaMDaM pilAgaM vANippIlettA muhattagaM / evaM viNNavaNa tthIsu doso tattha kuto siyaa?||10|| 233. jadhA gaMDaM pilAgaM vA0 silogo / jadhA koi appaNo parassa vA gaMDaM pilAgaM NippIlettA pUrva soNitaM vA hissAveti ko adhammo ?, evaM jo koi itthizarIre zukraviSanirghAta kuryAt tatra ko doSaH syAt ? / evaM viNNavaNa | sthIsu, evaM anena prakAreNa vijJApanA nAma paribhogaH ekArthikAni, AsevanAdoSaH tatra kutaH syAt ? // 10 // kiJca 234. jadhA maMdhAtai paNAma thimitaM piyati dagaM / evaM viNNavaNa sthIsu doso tattha ku~o siyA ? // 11 // 234. jadhA maMdhAtai NNAma. silogo / maMdhAtaI NAma meso / so jadhA udagaM akalusento yaNNuehiM NisodituM 1vA paripIleja khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2| vA paripIlettA vR0 dii.|| 2degvaNitthIsukhaM 1 kha 2 pu1pu 2 // 3 ko sitA khaM 1 pu1|| 4 maMdhAdatI khaM 1 kha 2 / maMdhAdapa pu 2 vR0 dii| maMdhAyatI pu1|| 5 jatI khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| / 6degvaNisthIsukhaM 1khaM 2 pu 1 pu 2 // 7kamao khaM 1 pu1|| Jain Education international . Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutvaM 3 uvasamgapariNa // 119 // jjhayaNaM cautthureso (? NisIdituM ) goppae vi jalaM aNADuAleto piyati, evamarAgo cittaM akalusento jai ithi viNNaveti ko tattha doso ? / uktaM ca-"prAptAnAmupabhogaH zabda-sparza-rUpa-rasa-gandhAnAm / " [ ] // 11 // kiJca235. jadhA vihaMgamA piMgA thimitaM piyati dagaM / evaM viNNavaNa tthIsu doso tattha kuto siyA? // 12 // 235. jadhA vihaMgamA piMgA. silogo / vihAyasA gacchantI vihaMgamA piMgA pakkhiNI AgAseNa'vacaraMtI udage abhilIyamAnA avikkhobhayaMtI taMjalaM caMcUe pibati / evaM viNNavaNa sthIsu, evamarajamANo yadi samprAptAn bhogAn bhuJjIta atra ko doSaH ? / uttaradANaM-NaNu tesiM AsevaNA ceva saMgakaraNaM 'medhuNabhAvaM AsevAmi' tti / jaidha NAma maMDalaggeNa sIsaM chettUNa kassaI puriso / acchejja parAhutto kiM NAma tato Na ceppeja ? // 1 // jadha vA visagaMDUsaM koI ghettUNa NAma tuhikko / aNNeNa adIsaMto kiM NAma tato Na vi mareja ? // 2 // jadha vA vi sirigharAto koI rayaNANi NAma ghettUNaM / acchejja parAhutto kiM NAma tato Na ghepejjA ? // 3 // ] // 12 // 1 jatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 2degvaNA thIsukhaM 2 / vaNitthIsu khaM 1 pu 1 pu2||3.kokhN 1 pu1|| 4 mejalaM vabhUe pu0 saM0 / me jalaM vabhUe vA mo0 // 5 etAstisro'pi gAthA vRttikRtA zIlAkena niyukti gAthAtvena nirdiSTA vyAkhyAtAzcApi santi, niyuktyAdarzeSvapi ca dRzyante, kintu cUrNikRtA niyuktigAthAtvena nirdiSTA vyAkhyAtA vA na santi, tadatra tajjJA eva pramANam // 6degNa siraM chettUNa kassai maNusso khaM 1 khaM 2 pu 2 // 119 // Jain Education inational wilwgainelibrary.org. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236. evaM tu samaNA ege micchAddiTThI annaariyaa| ajjhovavaNNA kAmehiM pUyaNA iva taruNae // 13 // 236. evaM tu samaNA ege* silogo / evaM anena prakAreNa, tu visesaNe, [samaNA] nAsmadIyAH pare, eke tti | pareSAmapi na sarve eke mithyAdRSTayaH anAryA micchAddiTThI aNAriyA, athavA mithyAdRSTitve'pi karmabhiranAryAH / ajhovavaNNA | kAmahiM, duvihehi vi kAmehiM / diluto-pUyaNA iva taruNae, pUyaNA NAma auraNIyA, tasyA atIva taNNage chAvake snehaH / jato jijJAsubhiH katarasyAM katarasyAM jAtau priyatarANi stanyakAni ?, sarvajAtInAM chAvakAni anudake kUpe prakSiptAni / tAzca sarvAH pazujAtayaH kUpataTe sthitvA sacchAvakAnAM zabdaM zrutvA rambhAyamANAstiSThanti, nA''tmAnaM kUpe muzcanti, al tatraikayA pUtanayA AtmA muktaH // 13 // ta evaM pUtaNA iva taruNae mucchitA giddhA kAmesu 237. aNAgatamapAsaMtA pcuppnnnngvesnnaa| te pacchA aNusoyaMti jhINA''ummi jovvaNe // 14 // 237. aNAgatamapAsaMtA0 silogo / anAgatakAle kimpAkaphalAhAravad viSayadoSAnapazyantaH pacuppaNNavisayagavesaNA NANAvihehiM ubAehiM visayasuhaM upAyaMtA te pacchA aNusoyaMti, te iti aNNautthiyA paralokaM prAptA anu 1evamege u pAsatthA mikhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2 pUiNA khaM 2 // 3 khazAvakAnAmityarthaH // 4degmapassaMtA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5degsagA khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 dii| sae pu.1|| 6paritappaMti jhINe Aummi khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI / paritappaMti jhINe atItammi khaM 2 // Jain Education For Private Personal Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutvaM // 12 // 3 uvasamApariNajjhayaNaM cautthureso zocante devadurgatau, yatra vA'nyatropapadyante / dRSTAntaH-jhINA''ummi jovaNe, yathA'tikrAntavayasaH kSINendriya-zarIra-buddhibala-parAkramAH nAnAvidhaiH krIDAvizeSaiH taruNAn krIDato dRSTvA vayamapyevaM krIDitavantaH [iti ] tIbramanuzocanti, evaM te'pi paralokaM prApyAnuzocanti, iha ca maraNakAle-nAsmAbhirjitendriyatvaM bhAvitaM vairAgyaM vA / uktaM hi__ hataM muSTibhirAkAzaM tuSANAM kuTTanaM kRtam / yanmayA prApya mAnuSyaM sadarthe nA''daraH kRtH||1|| uktaM bahu caritraM ca svArthazca [na] prahAvitaH / tatre(trai)va manye zocante [ // 14 // yathA ke ? ucyate238. jehiM kAle parikkataM sukaDaM tesiM sAmaNNaM / te dhIrA baMdhaNummukkA NAvakhaMti jIvitaM // 15 // 238. jehiM kAle parikaMtaM0 silogo| je iti aNihiTThaNiddeze / kAlo nAma tAruNyaM madhyamaM kyaH, yo vA yasya kAlo dhyAnasyAdhyayanasya tapaso vA / teSAmekeSAM sukRtaM nAma zrAmaNyam , ta eva ca zramaNAH ta eva mokSAkAhiNasta eva sAdhavo sAdharmikA vA / te dhIrA baMdhaNummukkA ta eva dhIrAH ta eva baMdhaNavimukkA / bandhanaM kalatrAdi karma vA / ye kiM kurvanti ?, je NAvakaMkhaMti jIvitaM puvvarata-puvvakIlitAdiasaMjamajIvitaM [na] vAJchanti // 15 // 1khaNDanaM pu0 / kaNDanaM vRttau|| 2paraktaM na pacchA paritappae kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR* dii0|| 3 vIrA khaM 1 pu 1 pu2|| 4 NomukA khaM 1 // 5jIvituM khaM 1 vR0|| // 120 // Jain Educatreational jainelibrary.org Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239. jadhA NadI vetaraNI duttarA iha smmtaa| evaM logaMsi nArIo duruttarAo amatImayA // 16 // 239. jadhA NadI vetaraNI. silogo| yatheti yena prakAreNa / vegena tasyAM tarantIti vetaraNI nAma parokSA zravAdiSu / sA hi tIkSNazrotastvAd viSamataTatvAcca duHkhamuttIryate iti dustarA / sarvalokapratItaivAsau, pAkhaNDinAM ca keSAJcit , iheti iha pravacane, vakSyamANamapi ca "jahitaM NadI vetaraNIti duttarA" [ ] / evaM logaMsi nArIo duruttarAo, evaM anena prakAreNa sarvopasargebhyo'nulomebhyaH pratilomebhyazca dustaratarA nAryaH, tA hi nAnAvidhairhAvabhAva-vilAsaruttitISUnabhibhavanti, vaitaraNyAM tatraiva tatraiva nimajjApayanti / tA hi dukkhaM dravya-bhAvataH parihiyante amatImaya tti na matimAn amatimAn tenAmatimatA // 16 // 240. "jehiM te NArisaMjogA pUyaNA piTTato ktaa| savvameyaM Nire kiccA te ThitA susamAdhIe // 17 // 240. jehiM te NArisaMjogA silogo / ya ityanirdiSTanirdezaH / trividhA nAryaH, nArIbhiH saMyogA nArIsaMyogAH, maithunasaMsargA ityarthaH / pUyaNA piTThato kata tti, pUyaNA nAma vastrA-unna-pAnAdibhiH snAnA-'GgarAgAdibhizca shriirpuujnaa| 1duruttarA pu 2 // 2 logammi pu1|| 3 duttarA ama khaM 1 kha 2 pu 10 dI / duruttarA pu2|| 4 jehiM nArINa saM saM 1 saM 2 pu 1pu 20 dI* ||5niraakiccaa kha 1 pu 2 vR0 dii.||6'maahie kha 1saM 2 pu1pu2||7degjnaat cuuspr.|| syagaDa 21 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo | suyakkhaMdho suttaM 3 uvasaggapariNajjhayaNaM cautthuddeso // 121 // uktaM hi-"No sAyAsokkhapaDibaddha bhavejA" [ ] / athavA ta eva nArIsaMyogAH pUtanAH pAtayanti dharmAt pAsayanti vA cAritramiti pUtanAH, pUtIkurvannityarthaH / pRSThato kRtA nAma ujjhitA / savvamevaM Nire kiccA, sarvamiti ye'nye upasargAH kSut-pipAsA-zItoSNAdayaH nire nAma pRSThe kRtvA, athavA'nulomAH pratilomAzca / sobhaNAe samAdhIe Na uvasaggehiM khohijjaMti // 17 // kiJca 241. ete ohaM tarissaMti samudaM va vvhaarinno| jattha pANA visaNNAsI kaMcaMtI saha kammaNA // 18 // 241. ete ohaM tarissaMtisilogo / ete NAma jehiM ete itthiparIsahAdayaH upasargA jitAH / dravyaughaH samudraH, bhAvaughastu saMsAraH / tarissaMti te, nAnye, na vA bhAvena / dRSTAntaH-samudaM va vavahAriNo samudratulyaM samudravat , | vyavaharantIti vyavahAriNo vaNijaH potaistaranti / jattha pANA visaNNAsI, yasmin yatra ete pASaNDAH gRhasthasvabhAvaM gatAH viSayajitA viSaNNA Asate gRhiNazca, iha paratra ca kacaMtI saha kammaNA / kRtyante chidyanta ityarthaH // 18 // 242. taM ca bhikkhU pariNNAya suvvate samite cre| musAvAdaM vivejeja adiNNAdi ca vosire // 19 // 1 samudaM va khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 kiccaMtI pu 1 // 3 sayakammuNA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 visaNNesI cuuspr0|| 5vivajejA'diNNAdANAi vo khaM 1 pu 2 0 dii| ca vajejA adiNNAdANaM ca vo khaM 2 / vivajejA'diNNAdANa ca vo pu1|| // 121 // Jain Education I o nal Warainelibrary.org Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242. taM ca bhikkhu pariNNAya. silogo / duvihAe pariNAe parijJAya jANaNApariNNAe uvasagga-parIsahe jANittA paJcakkhANapariNAe udvito te ahiyAsemANo suvvate samite care, samitagrahaNAd uttaraguNA gRhItAH / mUlaguNA puNa ime-musAvAdaM vivajeja, kasmAnmRSAvAdaH pUrvamupadiSTaH ? na prANAtipAtaH ? iti, ucyate, satyavato hi vratAni bhavanti, nAsatyavataH, anRtiko hi pratijJAlopamapi kuryAt , pratijJAlope ca sati kiM vratAnAmavaziSTam ?, taM musAvAdaM viseseNa vajjae vivajae / adiNNAdi ca vosire, adiNNamAdiryasyA''zravagaNasya so'yaM adiNNAdyAzravagaNaH, taM adinAdi vivajjae / taM jadhA-pANAdivAdAdi jAva parigraham // 19 // prANAtipAtaprasiddhaye tvapadizyate 243. uDe ahe tiriyaM vA je keI ts-thaavraa| savvatthaM vijaM viratiM saMti-vvANamAhitaM // 20 // 243. urdU ahe tiriyaM vaa0silogo| Urdhvamadhastiyagiti kSetraprANAtipAto gRhItaH / je keI tasathAvarA iti dravyaprANAtipAtaH / sarvatreti prANAtipAtabhAvazca sarvAvasthAsu, vijaM vidvAn , sarvatra viratiM sarvaviratiM vidvAn kuryAd iti vAkyazeSaH / virati eva hi saMtiNevyANamAhitaM, viratIo vA viratassa vA saMtiNevvANamAhitaM, zAntireva nirvANamAkhyAtaM saMtiNevANamAhitaM / ahavA saMti tti vA vvANaM ti vA mokkho tti vA kammakhayo tti vA egahu~, tenApadizyate XXXXXXXXXX 1 uDDhamahe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2'ttha virati kujA saMti khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 bR0 dI0 // Jain Educat mjainelibrary.org. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM // 122 // XXX saMti vvANamAhitaM // 20 // uktA upasargAH, te ca sarva eva soDhavyAH / AtmasacetanIyopasargApavAdastu nA'zarIro dharmo bhavatIti kRtvA - * 244. imaM ca dhammamAyAya kAsaveNa paveditaM / Jain Educationational kujjA bhikkhU gilANassa agilAe samAhite // 21 // * 245. saMkhAya pesalaM dhammaM diTTimaM pariNivvuDe / uvasagge Nire kiccA AmokkhAe parivvajjAsi // 22 // tti bemi // // uvasaggapariNA tatiyaM ajjhayaNaM sammattaM // 3 // // upasargaparijJAdhyayanaM samAptam // 3 // [ granthAgram - 3000 ] // 1 mAyA pu1 // 2 saMkhAe khaM 1 pu 1 // 'sagge'hiyAsettA A' naM 2 / 'sagge niyayattA Adeg 3 sagge niyAmettA Adeg pu 2 vR0 dI0 / sagge nIyApattA Adeg khaM 1 | 1 // 4 NNajjha pu 2 // XOX OX O FOXOXOXOX paDhamo suyakkhaMdho 3 ubasamgapariNAyaNaM cautthuso // 122 // Painelibrary.org Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 [ cautthaM itthIpariNNajjhayaNaM ] [paDhamo uddesao] idANiM itthapariNNa tti ajjhayaNaM / uvakkamAdi cattAri aNuyogadAre parUveUNaM atthAdhiyAro / so duvidho-ajjhayaNatthA dhiyAro uddesatthA dhiyAro ya / ajjhayaNatthAhiyAro jANaNapariNNAe tividhAu vi atthigAu jANittu paJcakkhANapariNAe tAo pariharitavvAo / uddesatthA dhiyAre imA gAhA paDhame saMthava-saMlavAiehiM khalaNA u hoti sIlassa / bitiaiM iheva khaliyasse vilaMbaNA kammabaMdho ya // 1 // 47 // paDhame saMthavasaM lAvAiehiM0 gAhA / paDhame uddesae yathA yena prakAreNa saMvAsasaMthaveNa saMbaddhavasadhimAdIhi ya dosehiM 1 'athagAu' striya ityarthaH // 2 saMlavamAihiM khaM 2 pu 2 // 3u hoja khaM 1 khaM 2 vR0 // 4 bIe khaM 1 // 5ssa'NabatthA kamma 1 / 'ssa avasthA kamma khaM 22 // 6deg dhiyAdI' vA0 mo0 // O-XO-XO-XO-X-XXX-XX XOXOXO Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 4 itthIparipaNajjhayaNaM paDhamuddeso // 123 // gamaNA-gamaNamAdipucchAhi ya ullAva-salAva-bhiNNakadhAhi ya itthIhiM saddhiM sIlakkhalaNaM bhavati paDhamuddese / vilaMbaNAo labhati codijaMto vitiuddesae khalito samaNadhammAo, vilaMbaNA pAvijati liMgatthao honto, sa vA liMgAo appaM vA liMgaM vA sapakkha-parapakkhAto ya hIlaNaM pAvati // 1 // 47 // NAmaNipphaNNe Nikkheve itthipariNNA / itthi pariNNA ya dupadaM NAma / tatthitthIe davvA'bhilAva ciMdhe vede bhAve ya itthinnikkhevo| abhilAve jaha siddhI bhAve vedammi uvautto // 2 // 48 // davyAbhilAva ciMdhe0 gAdhA / jANagasarIrabhaviyasarIravatirittA duvidhA-mUlaguNaNivyattaNANivvattiyA ya uttaraguNanivvattaNAnivvattiyA ya / mUlaguNe ityisarIragaM vippajaDhaM jIveNaM, uttaraguNe kaTThakammAdisu / athavA dabatthI tividhAegabhaviyA baddhAuyA abhimuhaNAmA-gotA / abhilAvatthI jadhA sAlA mAlA velA siddhI ityAdi / ciMdhitthI avagatavetaM | itthIzarIragaM, taM puNa chaumatthassa kevalissa vA / veditthI itthivedaM veyamANI / bhAvitthI Agamato NoAgamato ya / Agamato itthivedajANao tduvutto| [NoAgamato] ithivedaNAma-gotAI kammAI vedayamANo jIvo // 2 // 48 // | ithi bhaNiyA / idANiM pariNA, sA jadhA satthapariNAe [AcA0 ni0 gA0 37] | jadhA saMjatANaM itthipariNA tadhA saMjatINaM purisapariNNA / itthIpaDipakkho puriso teNa tassa vi Nikkhevo bhANitavvo 1khalito cUsapra0 // 2 abhilAvo kha 1 // 3 veyaMsi khaM 1 // // 123 // Jain Educati o nal Finelibrary.org Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xxxxx NAmaM ThavaNA davie khette kAle ya paijaNaNe kamme / bhoge guNeya bhAve dasa ete purisaNikkhevA // 3 // 49 // maMThA davie0 gAdhA / NAme jadhA ghaDo paDo kalaso / ThavaNApuriso kaTukammAdikatA jiNapaDimA vAsudevapaDimA evamAdi / davve jANagasarIrAdi jadhA itthI tathA bhANiyantraM / khete jo jattha khette puriso, jadhA soraTTho sAvago mAgadho vA evamAdi, yasya vA yat kSetraM prApya puMstvaM bhavati, anyatra na bhavati / kAlapuruSo'pi yAvantaM kAlaM puruSo bhavati, jadhA - "purise NaM bhavaMte puriso tti kAlato kevaciraM hoti ?, jaghaNNegaM evaM samayaM ukkoseNaM sAgarasayaputtaM" [jIvA0 prati0 2 sU0 54 patra 67 ] / yo vA yasmin kAle puruSo bhavati, [ jahA koi egammi pakkhe puriso, ] egammi pakkhe NapuMsago / prajanyate aneneti prajananam tad yasya kevalamasti na puMstvaM sa prajananapuruSaH / kammapuruso nAma yo hi atipauruSANi kammANi karoti, yathA vAsudevaH, sa karmapuruSaH / bhogapuriso cakkavaTTI | guNapuriso NAma yasya puruSaguNA vidyante ime / tadyathA vyAyAmo vikramo vIryaM sattvaM ca puruSe guNAH / kAntitvaM ca mRdutvaM ca viklavatvaM ca yoSitAm // 1 // [ 1 bhAvapuriso Agamato NoAgamato ya / Agamato puriso purisajANago taduvautto / goAgamato purisaNAma - gotAI kammA vedayaMto / dasa ete purisaNikkhevA iti // 3 // 49 // 1 pajaNaNa pu 2 // KO-Ka X Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttikhuNNajayaM sUyagaDaMgasu // 124 // paDhame saMthava0 gAdhA, je nihitA paDhame saMthava-saMlAvAdigehiM puvvRttaM - sUrA mo maNNatA keitaviyAhi uvahi-niyaDippahANAhiM / gehitA tu abhaya - pajjota- kai AdhArAdiNo bahave // 4 // 50 // sUrA mo maNNatA0 gAdhA / sUrA mo maNNaMtA, itthihi apaDivirata tti vAkyazeSaH / kaitavaM nAma mAyA, kaitavayuktAH kaitavikAH / uvadhI nAma anyeSAM vazIkaraNam / adhikA kRtiH nikRtiH niyaDI / tatprayogAd gahitA tu abhaya - pajota- kUAdhArAdiNo, sUro poto, kUvayA (dhA) ro tabassI, evamAdiNo jIvA itthidoseNa iha parabhave ya NANAvidhAI dukhAI pAti hattha - pAyacchedAdINi // 4 // 50 // Jain Education national * tamhA Na hu~ vIsaMbho gaMtavvo Nizcameva itthINaM / paDhamuddese bhaNitA je dosA te gaNateNaM // 5 // 51 // * susamatthA vi asamatthA kIraMtI appasattiyA purisA / dissaMti sUravAdI NArIvasagA paNa te sUrA // 6 // 52 // 1 katiyaviyAhiM uyahippahA khaM 1 pu 2 0 // 'kUlavAlAdi khaM 2 pu 2 vR0 // 4 u khaM 2 pu 2 // khaM 1 khaM 2pu2 // 8 'vAyI nArI' naM 1 // 5 2 gahiyA hu abhadeg khaM 1 khaM 2 pu2 // 3 kUlavArAdi khaM 1 / itthI suM khaM 22 // 6 tathA va'sama khaM 2 pu 2 // 7 dIsaMti (OXCXCXCXXXXXXXX paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIpari NAyaNaM paDhamudde so // 124 // Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaM prati asamarthAH / appasattiyA nAma parIsahabhIruNo / raNasUravAdiNo vi NArIvasagA dIsaMti, jadhA te ceva jodAdayo / / 5 / / 6 / / 51 / / 52 / / ko puNa sUro ?, ucyate * dhammammi jo daDhameI so sUro sattio ya vIro ya / Na hu dhammaNirucchAho puriso sUro subalio vi // 7 // 53 // jo dhammammi daDho sUro sattigo ya, Na u jo dhammaNirucchAho, dharmaM prati sUro bhavati / yadyapi balavAnasau sarIreNa tathA'pyasau durbala eva // 7 // 53 // * ete caiva ya dosA purisapamAde vi itthigANaM pi / tamhA tu appamAdo virAgamaiggammi tAsi pi // 8 // 54 // // cautthamajjhayaNaM sammataM // 4 // 'purisottario dhammo' tti kAuM teNa ityIpariNNA vRttA / itthINa vi esA ceva vivarItA purisapariNA // 8 // 54 // gayo NAmaNipphaNNo / suttANugame suttamuccAratantraM akhalitAdi jAva paMcadhA viddhi lakSaNamiti / suttassa sutteNa 1 madI khaM 22 // 6 masi 1 / khaM 1 // 2 dhammi Ni 60 mo0 // 3 ya khaM 1 // 4 purisasamAe vi saM 1 khaM 2 pu 2 0 // 5 itthakANa maggammi bArsisu khaM 2 // XCXBX-OX CXCXCXCXCXCXCXCX Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIpariNNajjhayaNaM paDhamuddeso Nijjutti- saMbaMdho-"AmokkhAya parivvaejjAsi" [gA0 245] tti paDilome ubasagge adhiyAsento ime ityanye anulomAH / upoddhAta cuNNijuyaM bhI eva tasyopadizyate-pUrva pravrajati pazcAdupasargAn sahatItyato'padizyatesUyagaDaMga 246. 'ye mAtaraM ca pitaraM ca, vippajadhAya pubbasaMjogaM / suttaM ___ ege sahite carissAmi, AratamedhuNo 'vivittesI // 1 // // 125 // 246. ye mAtaraM ca pitaraM ca0 vRttam / ye iti aNihiTThaNideso / cazabdo'dhikavacanAdiSu, bhrAtaraM bhaginI[mi]tyAdi / vividhaM pradhAya vipradhAya tRNamiva paTAntalagnam / pUrvasaMyogo gRhasaMyogaH, athavA jAtaH san yaiH saha pazcAt saMyujyate sa saMyogaH, sa tu bhAryA-zvazura-putra-duhitrAdi, athavA sarva eva pUrvAparasahasambandhaH pUrvasaMyogo bhavati / athavA dravya-bhAvataH pUrvasaMyogaH / dravye svajanasaMstavo nokhajanasaMstavazca / svajane pUvAparasaMstavaH / nokhajanasaMstavatrividhaH saccittAdi / saccitte dupada-catuSpadA-'padaM, dvipade dAsI-dAsa-bhRtya-mitravargAdi, catuSpade hasti-azva-go-mahiSyAdi, apade | ArAmodyAna-puSpa-phalAdi 1 / acitte hiraNNAdi 2 / mizre sAdhAraNAlaGkAra-praharaNa-hastyazvAdi 3 / bhAve micchattA-viratiaNNANAdi / ege sahite carissAmi, ego NAma rAga-dosarahito, sahito NANAdIhi, Atmano vA hitaH svahitaH, carati gacchati cayUryate caiko'rthaH / AratamadhuNo NAma uparatamaithunaH / katara ArataH ? vivittesI, vivittaM dravye zUnyAgAraM // 125 // 1 je khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 vivittesu 70 dI / vivittesI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vRpA0 / vivittamesI cUpA0 // Jan Educal RI For Private Personal Use Only Nirainelibrary.org Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OXXXXOXOXOXOXOXOXOX strI-pazuvarjitam , bhAve tatsaGkalpavarjanatA, viviktAnyeSatIti vivittesI mArgayatItyarthaH, viviktAnAM-sAdhUnAM mArgameSatIti vivittesI / athavA-karmavivitto mokkho tamevameSatIti "vivittamesI" // 1 // 247. suhumeNa taM parakamma, chaNNapadeNa itthIo mNdaa| jANaMti tA uvAyaM ca, jadha lissaMti bhikkhuNo ege // 2 // 247. suhumeNa taM parakkamma0 vRttam / suhumeneti nipuNena, upAyeneti vAkyazeSaH / parakamma tti parAkramya abhyA| sametya, bandanapUrvakena sUkSmenopAyena / channapadeneti anyApadezena puttakiDagA ya Nattuya-bhAtIkiDagA ya pItikiDagA ya / ete jovvaNakiDagA pacchannapatI mahiliyANaM // 1 // athavA channapadeneti channatarairabhidhAnairAkAraizcainaM abhisarpati / tadyathAkAle prasuptasya janArdanasya, meghAndhakArAsu ca zarvarISu / mithyA na bhASAmi vizAlanetre ! te, pratyayA ye prathamAkSareSu // 1 // 1 uvAya pi tAu jANaMti, jaha vR0 dI / uvAyaM pi tAu jANiMsu jaha khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vRpA0 |khN 1 pu 1 tAu sthAne taato|| 2"piya-putta-bhAikiDagA NattU kiDagA ya sayaNakiDagA y|" itirUpaM pUrvAdha tattau varttate // Jain Education internas For Private Personal Use Only w Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ minjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho // 126 // 4 itthIpari NNajjhayaNaM paDhamudeso jANati tA uvAyaM ca, upAyo nAma viviktavizrambharaso hi kAmaH, sa tu eko AtmadvitIyo vA, gacchagatasya kiM XI kariSyati ? / tasyaivaM deza-kAlaM chakkaM ca jadha lissaMti ti yena prakAreNa lizyante sambadhyanta ityarthaH / eke, na sarve, anye hi strIjanAliGgitA api na tAbhiH sambadhyante, pavanabalasamIritA vahnijvAlA iva cainAM manyante // 2 // te tUpAyA ime-yathA yathA hyagniH sannikRSTo bhavati tathA tathA dahati ityevaM matvA248. pAse bhisaM NisIyaMti, abhikkhaNaM posavatthaM parihiti / kAyaM adhe vi daMseMti, bAhuTu kakkhaM parAmuse // 3 // 248. pAse bhisaM NisIyaMti0 vRttam / bhRzaM nAma atyarthe prakarSe, UruNA UrUM akamittA, dUragatA hi nAtisnehamutpAdayanti vizrambhadA teNa addhAsaNe NisIdaMti sannikRSTA vA / paribhujamAnA puMsA puSyante'neneti poSakam , tannimittaM vA kAmibhirvastrA-'nna-pAnAdibhiH puSyata iti poSakam , posavatthaM NAma NivasaNaM, tamamIkSNamamIkSNamAyarabaddhamapi zithilIkRtvA parihiMti / NiviTThAuTThitAo ya AsannagatAo hoiUNa kArya adhe vi daMseMti jaMghA vA dunniviTThalakkheNa vA jadhaNeNa hitA vA saMtI NivesayaMtI guhyamiti prakAzya punarvIlAmaMceti / bAhuddhaTTa uddhaTu nAma unmRjya kakSA parAmRzati, evamAdIni anyAnyapi bhrUkaTAkSavikSepAdInAkArAn karoti // 3 // kiJca // 126 // 1 nisItaMti khaM 1 kha 2 // 2 vattha khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 bAhumuddhaDha khaM 1 pu 2 / bAhu uddhR1 pu 1 // 4 kakkhamaNuvvaje khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR* dii0|| 5 vIlAmaMceti brIDAM prApnoti ityarthaH // Jain Educati la onal Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yagaDa 22 249. sayaNA-''saNehiM joggehiM, itthIo egatA NimaMteMti / etANi ceva se jANe, pAsAI virUvarUvAI // 4 // 249. sayaNA''saNehi joggehiM0 vRttam / tamekAkinaM vyAkulasakhAyaM vA matvA sayaNe NimaMteMti, sayaNaM NAma uvassayaM, sItaM idANiM sAhu aMto, atIva gimhe vA pavAeNa NimaMteMti, dhUliM vA katavaraM vA uvassaggAu jINaMti, aNNataraM vA sammajjaNA - SsarisIyaNAti uvassagapakammaM kareMti / AsaNeNaM ti pIDhaeNa vA kaTTamaeNa AsaMdaeNa vA NimaMteMti / yogyamiti yasmin kAle hitaM nivAtaM pravAtaM vA / syAt kimAsAM bhikSuNA prayojanam ? nanvAsAmanye kAmatatravidaH tatprayojaninazca gRhasthA vidyante ?, ucyate, kuyoSito vidhavA vipravasitadhavAH, tAsAM hi virUpo'pi tAvad vayastho'bhikAmyo bhavati, durmukho'pyAyatArthiko'pi ekAntarucirapi kimu yaH saralaH surUpo vicakSaNaH ? / uktaM ca- "mAdhuryaM pramadAjane ca lalitaM " [ ] / tA hi sanniruddhAH sadhavA vidhavA vA, Asannagato hi niruddhAbhiH kubjo'ndho'pi ca kAmyate, kimu yo sakovidaH ? / uktaM hi - aMba va niyaM vA abbhAsaguNeNa Arubhati vallI / [ evaM itthIto vi ya jaM AsannaM tamicchaMti // 1 // ) [ ] 1degsaNeNa joge (ggeNa ideg pu 20 / 'saNehiM joge (gge) hiM khaM 1 khaM 2 pu 1 dI0 // 3 saMkhAyaM saM0 vA0 mo0 | saMkhyAyaM pu0 // pu 2 // 2 pAsAdi khaM 1 / pAsANi pu 1 XXXCXXCXXCXCXXXX Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutaM dUrasthaM cainaM matvA yAt-amhe hi Na sakkemo sakammAdaNNAo vaMdituM NamaMsituM vA, imANi amhaM sayaNA Ni vaa| athavA yogyagrahaNAd uccAra-pAsavaNa-caMkamaNa-tthANa-jjhANa-ujjhayaNabhUmIo gheppaMti / sA jai kadAi saDDI bhaveja jANai jAI sAdhujoggAI / itthI[o] egatA NimaMteMti, ekasmin kAle ekadA, yadA yadA sa ekAkI bhavati vyAkulasakhAyo vA, athavA parisArattAdisu jattha sayaNA-''saNovayogo bhavati / sayaNamiti saMthArago gheppati uvassao vi| etANi ceva se jANe pAsAI virUvarUvAI, etAnIti yAnyuddiSTAni zayanA-''sananimantraNAni / sa bhikSuH / pAsayantIti pAsA, ta eva hi pAsA duzchedyAH, na kevalaM hAva-bhAva-bhravibhrameGgitAdayaH na hi zakyamullavayitum, na tu ye dAna-mAna-satkArAH zakyante chettum / uktaM hi jaM icchasi ghettuM je pudiva te AmiseNa geNhAhi / AmisapAsaNibaddho kAhI kajaM akajaM pi||1|| // 127 // 4 itthIpariNNajjhayaNaM paDhamuddeso vividharUvAI tANi puNa pAsANi virUvarUvANi sambAdhana-upagRhana-AliGganAdIni / jathA tANi pariharaNIyANi tathA tadbhayAdeva sayaNA-''saNaNimaMtaNAdINi pariharitavvANi // 4 // tANi puNa kathaM pariharitavvANi ?, ucyate 250. No tAsi cakkha saMdhejA, No vi ya sAhasaM samaNujANe / No saddhiyaM pi viharejA, evamappA rakkhittu seo // 5 // 1 tAsu khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 samabhijANe kha 1 kha 2 pu 1pu 2 // 3 saddhitaM khaM 1 // 4 ppA surakkhito hoti khaM 122 pu 13 2 40 dii0|| // 127 // Jain Education in tonal For Private Personal Use Only ainelibrary.org Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250. No tAsi cakkhu saMdhejA0 silogo (1 vRttam) / vakSusaMghaNaM NAma diTThIe diTThisamAgamo, akuTThao vikuTThao viya tAsu NiccaM bhavejjA, kArye'pi sati asnigdhayA dRSTyA asthirayA avajJayA cainAmISannirIkSate / sAhasamiti paradAragamanam, na hyasAhasikastat karoti, saGgrAmAvataraNavat, tatra hi sadyo maraNamapi syAt, hastAdiccheda-bandha-ghAto vA svadAra [gamana ] mapi tAvad dIkSitasya sAhasam, kimu paradAragamanam ? athavA sAhasaM maraNam, prANAntike'pi na kuryAt / athavA yadasau strI cApalyAt sAhasaM kuryAt tadasyA na samanujAnIyAt / uktaM hi - "puruSe vidyate satva" [ ] miti / saddhiyaM pi viharejA, neti pratiSedhe, sadbhiyaM ti tAhiM saha gAmANugAmaM vihareja, jattha vA tAo ThANe acchaMti tattha Na ciTThitavyaM, kayAi putri Thitassa rattiM ejja tato NigaMtavvaM, kSaNamAtramapi na saMvasyAH / evamappA rakkhitu seu Atmeti sarIramAtmA ca sa iha pare ca loke atirakSito bhavati, ye iha maithunAnAcAradoSAstasya na bhaviSyantItyato'tirakSito bhavati // 5 // punaridAnIM pAzAH 251. AmaMtiya oseviyaM vA, bhikkhu AyasA rNimaMteti / etANi ceva se jANi, saddANi virUvarUvANi // 6 // 251. AmaMtiya osaviyaM vA0 vRttam / kAcit sannikRSTagRhavAsinI sejjAyarI prAtivezikI vA ahani virahAya4 miti 1 1 kSetramAtra cUsa* // 2 'osaviyA NaM, bhideg cUpA0 // 3 AtasA khaM 2 / AyayA pu 2 // vR0 dI0 // 5 jANe khaM 1 kha 2 pu 2 0 dI0 // Jain Educationational XOXOXOX O jainelibrary.org. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga sut suyarkhadho // 128 // 4 itthIpari| NNajjhayaNaM paDhamuddeso lambhAt brUyAd-ahaM nizyAgamiSyAmi, nAsti me'hani kSaNo viraho vA, tad asyA na samanujAnIyAd dharma zrotumitaraprayogena vA / yadi ced mama bhartuH zaGkase tata enamahaM-Amavya AgamiSyAmi, Amacya nAma pucchituM tatprayojanAvasitaM vA sthApayitvA / athavA brUyAt-asAvahani kRSyAdikarmaparizrAntaH muktaH san niSpannamAtra eva mRtavacchete, bhadraka evAsau, na mama russihiti tti, jai vi se parapuriseNa saha gacchamANiM pecchati tadhA vi na virUseja, athavA zaGketa / nanu te bharttA na virUSyeta ?, sA bravIti-AmaMtiya osaviyA NaM, AmaMtiya osaviyA va tamahamAgatA, tubbhe vIsatthA hoha, viviktavizrambharaso hi kAmaH / yacca pRcchasi kimAgatA vikAle ? iti, naM dharma zrotum / brUyAdvA-mamA''NattiyaM dedha yanmayA karttavyamiti zuzrUSA-pAdazauca-mrakSaNAdi, yad vA kiJcidasmadgRhe'sti tat sarvamahaM ca bhavatsantakaM AyasA nAma AtmasA, appaeNa vi NimaMteti-tubhaMcayaM imaM zarIragaM, ahaM te calaNovadhAtakAriyA, evaM bhiNNakadhAdIhiM sambandhaH / sambAdhanA-''liGgana-upagRhana-kaMThAvalambaNAdINi vA kurvatI nivAritA brUyAt-kutra vA mamAnyatropayogaH, etANi ceva se jANi saddANi, etAnIti yAnyuddiSTAni se iti sa bhikSuH, zabdA nAma ye zabdAdiviSayAH kathitAH, na kevalaM gItA''todyazabdA vAH, AtmanimazraNAdayo hi sudustarAH zabdAH / athavA yAni sItkArAdIni sadANi kanjaMti tAnyevaitAni viddhi nimantraNAdIni zabdAni, paThanti ca-sahANi virUvarUvANi, tAsu hi paMcalakkhaNA visayA saMti vibhAsitavvA / vividhaM visiTuM vA rUvaM virUvaM, virUvANi rUvANi jesiM tANimANi virUvarUvANi / // 128 // 1 virUpyeta pu0|| 2 AtmanA ityarthaH // 3 degkaMThovalaMba saM0 vA. / kaMTholaMba mo0 // Jain Educatio n al For Private Personal Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NAha ! piya! kaMta ! sAmiya ! daita ! vasula ! hola ! gola ! gulalehi / jIe jiyAmi tubbhaM pabhavasi taM me sarIrassa // / 1 // [ imAni cAnyAni ca zabdAni 252. maNabaMdhaNehi gehiM, kaluNa-viNIyamupakkamittA NaM / adu maMjulAI bhAsaMti, ANamayaMti bhiNNakadhAhiM // 7 // 252. maNabaMdhaNehi 0 vRttam / manaso bandhanAni manobandhanAni tAni tu gatayazca nirantarorUmandA yasmin / karuNamAkArato vAkyatazca vinItavad vandana-pUjanaM pAdAdisambAdhanaM upakamittA alliittA adu maMjulAI bhAsaMti, maNasi lIyate mano'nukUlaM vA maJjulam, madanIyaM vA maJjalam / mita-madhura-ribhitajaM pullaehi IsiMkaDakkhahasitehiM / savikArehi virAgaM hitayaM pihitaM mayacchI // 1 // bhedakarI kadhA bhiNNakadhA / taM jahA tumaM si kiM vattavIvAho pavvaito ? Na 1 dhaNehaNe saM 1 // 2 muvagasittANaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // ANamaMti teNaM bhi naM 1 | ANamayaMti NaM bhi pu 1 | ANavayaMti NaM bhiH pu 2 // ] // 6 // jIvati tvayA vinaivaMvidharUpeNa ? iti kumAra iti ced anapatyasya lokA na santi kiM te taruNagassa pavvajjAe ?, dArikA 3 ANavayaMti bhi khaM 2 vR0 dI0 / [ ] va ? tti, vRttavIvAha iti cet kathaM sA XCXCXCXCXX CXCXCXCXCXax Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM syagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 4 ityIpariNNajjhayaNaM paDhamuddeso // 129 // barijAsu, mayA vA saha bhuja moe, syAt kathaM vairAnvaM vaa| kAmabhogaparamparAjJaH bhuktabhogaH kumArago vA tatprayojanA| tyantaparokSaH Anamyate // 7 // katham ? 253. sIhaM jadhA va kuNimeNaM, nimbhayamegacaraM pAseNaM / evetthiyAu baMdhaMtI, saMvuDamegatiyamaNagAraM // 8 // 253. sIhaM jadhA va kuNimeNaM0 vRttam / yena prakAreNa yathA sahastiko'pi skandhAvAraH siMhenaikena bhajyate, kacica panthAH siMhena durgAzrayeNa niHsaJcaraH kRtaH, sa ca tadbrahaNopAyavidbhiH puruSaizchagalakaM mArayitvA tadgocare nikSipya pAzaM ca dadyAt, tena kuNimakena badhyate, ekacaro nAma eka evAsau carati, na tasya sahAyakRtyamasti / uktaM ca-"na siMhavRndaM bhuvi dRSTapUrva0" [ ] / evetthiyAu baMdhati, bhAvabandhena / dravyasaMvuto hi samudrakUrmo / "pihitA AzravA yasya bhAvataH sa tu sNvRtH|" [ ] bhAvaikacaraH dravyato bhAjyaH / bhAvapAzAstvime-gati-vibhrameGgitAkAra-hAsyAdayaH, yai vo badhyate / saMvRto'pi tAvad badhyate kimu yo'lpavRttiriti // 8 // 254. aha tattha puNo namayaMti, rahakAro va Nemi aannupuvviie| baddhe mie va pAseNaM, phaMdaMto vi Na muccatI tAhe // 9 // 254. aha tattha puNo namayaMti0 [vRttam ] / tasminniti tatra, mUchita iti vAkyazeSaH / asaMyamanataM punarane1degkAru bva khaM 1 pu 2 // 2Nemi saM 1saM 21 2 // idaMteviNa mubaI pupu1|| // 129 // Jain Educat i onal Homjainelibrary.org Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | kairupAyairnamayanti yad yadicchanti tat tat kArayanti, yathA rathakAraH nemikASThaM takSan kramazaH / yadi sa evaM nataH baddha mie va pAseNaM, yathA'sau mRgaH pAzena baddhaH mumukSuH spandamAno'pi na mucyate evamasAvapi viSamadAmairbaddhaH kukuTumbe kutattIhiM vyApriyamANo'pi punarvijihIrSurapi na zaknotyavasarpituM kravyagRddha iva siNhH| bhAvagArtha kukuTumbavyApAraiH sa kRSyAdibhiH vyAptaH krmbhcchitH||9|| 255. aha se'NutappatI pacchA, bhoccA pAyasaM va visamissaM / evaM vivAgamaNNissA, saMvAso Na kappate davie // 10 // 255. aha se'NutappatI pacchA. vRttam / yathA kazcid jAnan ajAnana vA vipamizraM pAyasaM bhuktvA tatpariNAme vedanodaye bhRzamanuzocate / evaM vivAgamaNNissA, evamiti yo'yamuktaH vivAgo [vi]pAkaH dArabharaNAdipariklezaH / "vivega" iti ced bhavati vivicyate yena bhavaH karma vA sa vivegaH sNymH| "evaM vivegamAtAte" strIbhiH saGgamo na kAryaH, kASThakarmAdistrIbhirapi tAvat saMvAso na kalpate, kimu sacetanAbhiH ? / davivo nAma rAga-dosarahito, egato vAsaH saMvAsaH, tadAsaNNe vA saMvasato saMthava-saMlAvAdidosA asubhabhAvadarzanaM bhinmakathA vA syAt / uktaM hi-"tadindriyAlocanasaktadravyA:0" ] // 10 // 1 vivAgamAdAya vR0 dI / vivegamagmissA cUpA0 / vibegamAtAte 1 kha 2 cUpA. vRpA0 / vivegamAyAe pu 1 pu2|| Jain Education n ational . Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuttikhuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM // 130 // 4 itthIpariNNajhayaNaM paDhamuddeso 256. tamhA hu vajae itthI, visalittaM va kaMTagaM nncaa| __ oye kulANi vasavattI, AghAti Na se vi NiggaMthe // 11 // 256. tamhA hu vajae itthI0 vRttam / tasmAditi tasmAt kAraNAt / itthI tividhA / kadhaM vajjae ? visalitaM va kaMTagaM NaccA, viSeNa digdho viSadigdhaH AgantunA sahajena vA, aviSadigdho'pi tAvat parihiyate kiM punaH saviSa iti, sa tu maraNabhayAt parihiyate, striyastu saMyamamaraNabhayAt / kiJca-oye kulANi vasavattI, oyo NAma raag-dosrhito| base varttata iti vazavartIti, pUrvAdhyuSitatvAd yaducyate tat kurvanti dadati vA, striyo vA yeSAM vaze vartante, kiM punaH sjharastrIjaneSu, vazyendriyo vA yaH sa vazavartI, gurUNAM vA vaze varttate iti vazavartI / AdhAti nAma AkhyAti gatvA gatvA dharma niSkevalAnAM strINAM sahitAnAM puMsAm asAvapi tAvanna nirgrantho bhavati, kimu yastAbhirbhinnakathAM kathayati / yadA punarbaddhA sahAgatAH puruSamizrA vA vRndena vA''gaccheyuH tadA strInindA viSayajugupsAM anyatarAM vA vairAgyakathAM kathayati / kadAcid brUyAt-yadi vA gRhamAgantuM na kathayasi to bhikkha-pANagAdikAraNeNaM ejadha, dRSTivizrAmatAmapi tAvat tvAM dRSTvA kariSyAmaH, apazyantyA hi me tvAM zUnyameva hRdayaM bhavati // 11 // evamuktvA vA 257. je evaM uMchaMta'NugiddhA, aNNayarA hu te kusIlANaM / sutavassie vi se bhikkhU, No virahe shnnmitthiisu||12|| 1u kha 1 kha 2 pu 2 vR0 dii.|| 2 itthi kha 2 // 3 AghAte Na khaM 2 pu1 / akkhAi Na pu2|| 4 va NiggaMtho khaM 1 kha 2 pu 1 // 5 uMchaM aNugidegkhaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 6 sutamassie cuupaa0|| 7 vihare saha rNa ideg khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI // // 130 // Jain Educati o nal Indainelibrary.org Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257. je evaM uMchaMtaSNugiddhA. vRttam / je iti annihitttthnnideso| etaditi yaduktaM gihiNisejjA, je vA evaMvidhANi icchanti (?uJchanti) gavasaMtetyarthaH, aNuprayAyate, etadapi tAvad bhavatu yadi raho nAsti samAgamo vA, aNNayarA hu te kusIlANaM pAsatthAdINaM / kutsitasIlA kuzIlA pAsatthAdayaH paMca Nava vaa| paMca tti-pAsattha-osaNNa-kusIla-saMsattaadhAchaMdA / Nava tti-ete ya paMca, ime ya cttaari-kaadhiy-paasnniy-sNpsaarg-maamgaa| eteSAM hi te anyatarA bhavanti / syAd-gRhiniSadyAtaH strIsamAgamAdvA ko doSaH ?, ucyate, sutavassie vi se bhikkhU , athavA anyataro vA bhavati kuzIlAnAM suSTu tapassitaH sutapassitaH, yo'pi tAvat taponiSTaptavigrahaH syAd mAsopavAsI vA dvimAsopavAsI vA / athavA zrutamAzRtaH "sutamassito" gaNI vAyago vA, no pratiSedhe, viraho nAma naktaM divA vA zUnyAgArAdi pairikajaNe vA svagRhe, sahaNaM ti desIbhAsA sahetyarthaH / evaM jJAtvA strIsambaddhA vasadhI vA / kUyavAro dRSTAntaH // 12 // katarAH striyo vAH ?, ucyate, asaGkanIyA api tAvad varSyAH, kimu zaGkanIyAH / tadyathA__258. avi dhUarAhiM suNhAhiM, dhAtIhiM adu va dAsIhiM / mahallIhiM vA kumArIhiM, saMthavaM se Na kujA aNagAre // 13 // 258. avi dhUarAhiM suNhAhiM0 [vRttam / avi saMbhAvaNe / dhUyaro puttiyA / puttabahuyAo] nAma suNhA / dhIyata 1 mariSbhato saM0 vA. mo0|| 2aaH zRNvate, asa vA mo0|| 3dhUtarAhiM khaM 1 khaM 2 pu1|| 4 mahatIhiM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5Neva ku khaM 1 khaM 2 pu 1 pu.2|| Jain Education national . Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMgho sutvaM 4 itthIpari paNajjhayaNaM padamuddeso // 131 // iti dhAtI / dAsIgrahaNaM vyApAraklezoSataptAH dAkho'pi bAH, kimu svatantrAH svairasukhopetAH ? / mahallIhiM vA kumArIhiM, mahallI vayo'tikrAntAH vRddhAH, kumArI aprAptavayasA bhadrakanyakAH / saMthavo ullAva-samullAva-hAsya-kandarpa-krIDAdi / mAtRbhirbhaginIbhizca narasyAsambhavo bhavet / balavAnindriyagrAmaH paNDito'pyatra muhyati // 1 // ] // 13 // syAt kimatra - 259. adu NAtINaM va suhINaM vA, appiyaM da8 ekadA hoti| giddhA sattA kAmeha, rakSaNa-posaNe maNusso si // 14 // 259. adu NAtINaM va suhINaM vA0 vRttam / aduriti adhavA / NAtINaM vA, NAtayo NAma kulaghare vasaMtIe pitR-bhrAtrAdayaH, athavA strI yeSAM dIyate ta eSa tasyAH sagotrA bhavanti jJAtakAzca / suhiNo NAma je saNNAyakA mitrAH teSAmapriyaM bhavati, yadyapi na pratiSedhayanti / ekadA kadAcid ubhrAmikeyaM uktA vA brUyAt-eSa putramastako yathA naitat satyam / sA ca tasmin rUpavati mUchitA brUyAt-mA me punarevaM vakSyasi / giddha tti vA satta tti vA mucchiya tti vA egahu~, ghUyAditi vAkyazeSaH, brUyAt-aho! imIse vayaM rakkhaNa-posaNe karemo, imo puNa sesamaNuo maNussakajja karei / bhaNijja vA-he khamaNa ! imIse rakkhaNa-posaNaM karehi, tvamevAsyA manuSya iti, esa tume saddhiM divasaM ullArvitI acchai / ayamaparaH 1NAtiNaM va suhiNaM khaM 1 kha 2 pu pu2|| 2hohI kha 1 // 3 ubhrAmatviyaM sapa0 / // 131 // Jain Educat i onal Mainelibrary.org . Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpa:-he khamaNa ! rakkhaNa-posaNe maNusso bhavati, na kadhAhiM kiJcana, "anyo nApyudare kRtye dnnddaathaaso'pdishyte|" [ ] tat tvamevAsyA rakSaNapoSaNaM kuru, manuSyo'si, rAule ca te kaDDAmo / adhavA bhaNeja-he sAdhu ! esA amhacciyA giddhA sattA tumaMsi amhe No ADhAti No parijANAti, narakastvamenAM rakSaNena, poSaNastvamenAM poSaNena, manuSyastvamasyAH // 14 // kiJca 260. semaNaM pi daTTadAsINaM, sattha vi tAva eMge kuppNti| adu bhoyaNehiM NatthehiM, itthIdosasaMkiNo bhavaMti // 15 // 260. samaNaM pi dadvadAsINaM0 vRttam / kadAcidasau tasmin rUpavati sAdhau gRddhA svarasauSThavopete vA gRddhA taJcittA tammaNA accheja, abhikkhaNaM vA abhikkhaNaM tammateNa dIseja, paDicodijjatI vA acchIyamANI tathaivA''ha / samaNaM pi daTThadAsINaM, tamapi tathaiva taJcittaM tammaNaM svAdhyAya-dhyAna-pratyupekSaNAdisaMyamakaraNodAsINaM tiSThantaM dRSTvA jAnAnAzca 'yathaiSo'syAH nimitteNa saMyamakaraNodAsINo ciTThati' tattha vi tAva ege kuppaMti, bhaNaMti vA-kimevaM aMja lakkhasi ? / anyathA ca paThyate "samaNaM pi dahadAsINA" udAsINA NAma yeSAmapyasau bhAryA na bhavati bAndhavI vA, api padArthAdiSu, tAM ca poSitum , kimu yasyAsI bhAryA bAndhavI vA tAmagaNayaMtI ? / athavA udAsInamiti udAsInamapi bhAvAt zramaNaM dRSTvA 1 kutsito naraH naraka ityarthaH // 2 samaNaM daTTaNudAsINaM khaM 1 pu 2 vRpA0 / samaNaM pi daTThadAsINA cUpA0 // 3 ege paku pu1|| 4 aduvA mo khaM 2 / ahavA bho khaM 1 / aha bhopu 1 pu 2 / "athavA" iti vRttau // 5hoMti khaM 1 khaM 2 / hu~ti pu 1 pu 2 // 6 ujja cuuspr0|| Jain Educati o nal . Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jinjuticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho // 132 // 4 itthIparipaNajjhayaNaM paDhamuddeso strIsahagataM eke kupyante, kimu savikAraprAyam ? iti / adu bhoyaNehiM NatthehiM, nyastAni upanItAni upetya nItAnItyarthaH, na gRhiNo, tassa hatthAto vA, so ya dhaNNagasamaNago gihiNisejavAhI vA bhikkhAe Agato, athavA nyastamiti tadgatamanasaM yA daTuM kUro datto na tAvad vyaJjanam , sa cA''gataH, sA tatrAtisambhrameNA''turIbhUtA sadyotakasyAnyasya vA dAtavyaM taM na prayacchati, anyasmin vA dAtavye kartavye vA anyat prayacchati karoti vA / nidarzanaM jadhA kahiMci gAme padose NaTTe gaTTeNa tAlite maddale kAi vadhU sasurAdIe parivesaMtI bhoyaNesu diNNesu kUramAneti / tAe ya | taNDulA iti kAtUNa rAiAo avssaayaao| tato NAe kUro tti kAuM sasurassa ukkinnnnaao| so ya ANakkhettuM tusiNIo mahatthiyA saMciTThati / patiNA se AsAdetuM piTTitA // | evaM taM pi sAdhuNimittaM saMbhaMtaM daTTaNa gRhiSu Atmasu vA'nAdRtAM tasyAH bhotakAdyA itthIdosasaMkiNo bhavaMti, itthI|doso NAma vyabhicAriNI // 15 // syAd-evaMvidhAH api doSAH kasyacid dRSTA abhUvana bhavanti vA ?, omityucyate 261. kuvvaMti saMthavaM tAhiM, panbhaTThA smaadhijogehiN| tamhA samaNA! tu jadhAhi, Atahio snnnnisejjaao||16|| 261. kuvvaMti saMthavaM tAhi. vRttam / saMthavo NAma gamaNA-''gamaNa-dANa-samprayoga-prekSaNAdiparicayaH / tAbhiriti tAbhiH strIbhiH / pabbhaTThA NAma NANa-dasaNa-carittajogehiM / jato ete dosA tamhA samaNA! tu jadhAhi, tasmAditi 1 samaNA Na sameMti AtahitAra saNi khaM 1 kha 2 vR0 dI / samaNA Na sameMti AyahitAya saNNi' pu 1 pu 2 / samaNA! u jahAhi AahitAo saNNi vRpA / samaNA Na samiti Atahio saNNideg cUpA0 / samiti sthAne sameMti ityapi cuupaa0|| // 132 // Jain Education international Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tasmAt kAraNAt zramaNa ! ityAmantraNam , athavA zramaNastvam , kiM tavaivaMvidhairvyApAraiH ?, ete gAIsthAnAmeva yujyante, turvizeSaNe, jhaahi| paThyate ca-"tamhA samaNA Na saminti Atahio" na iti pratiSedhe, samiti samantAt , na samapramityarthaH, adhavA Na samenti Na samupAgacchanti, Atmane hitaM Atmahitam , Atmani vA hitaM Atmahitam , tAsi pi aviratiyANaM taM hitaM iha paraloge ya / saNNisejA NAma gihisejjA saMthava-saMkathAo ya // 16 // __ syAt-pravrajyAmupetyApi evaM kuryAt ?, omityucyate 262. bahave gihANi avahaGa, missIbhAvapaNhayA / dhuvamaggameva bhAsiMsu, vAyAvIriyaM kusIlANaM // 17 // 262. bahave gihANi avahaTTa. vRttam / prabhUtAH apahRtyApahRtya utsRjyetyarthaH / davvaliMgeNa acchamANA vi missIbhAvapaNhayA, mizrIbhAvo nAma dravyaliGgamiti, na tu bhAvaH, adhavA pavvajA gihavAso vi, paNhatA NAma gauriva prastutA, evameSAM karmabhayAdvA mizrIbhAvaH / priyatatve kataraH pakSaH ? visaya-sAyAsokkhapaDibaMdheNaM bhaNaMti liMgacchattaNameva vadhANaM cirapamhomittA vi (2) kaMkhAmohaNijakammadoseNa kayAi adhesapta mIA]uaM baMdhejjA iti / aNNe puNa aTTaduhaTTavasaTTA asamAdhigatA ta evaM paMDitattaNeNa dhuvamaggameva bhAsiMsu, dhuvamaggo NAma saMjamo virAgamaggo vA, taM jadhA-bahumohA vi NaM puvi viharittA aha pacchA saMvuDe kAlaM karejjA ArAdhae bhavati, taM tesiM vAyAvIriyameva kevalaM DhakariputtANaM, na tu karaNavIriyaM / 1degbhAvaM patthuyA vR0 / bhAvaM paNatA dI / bhAvaM paNatA ege| dhuva pu 1 / bhAvaM patthuyA ege| dhuva khaM 1 khaM 2 sUyagaDaM 23X pu2|| 2degmeva pavadaMti khaM 1 pu 1|degmev pavayaMtI khaM 2 pu2|| Jain Education international . Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutaM // 133 // uktaM hi-"jo jattha hoti bhaggo ovAsaM0" [ ] gAdhA / vAyAvIriyaM NAma jo bhaNati Na ya kareti bhilaGgazakunavat // 17 // athavedaM vAyAvIriyaM 263. suddhaM ravati parisAe, adha rahassammi dukkaDaM kareti / jANaMti ya NaM taMdhAvetA, mAille mahAsaDhe'yaM ti // 18 // 263. suddhaM ravati parisAe. vRttam / suddhamiti veraggaM, athavA zuddhamiti zuddhamAtmAnam , tataH pUjA-satkArahetoH pariSadi rauti bhASata ityarthaH / adha rahassammi dukkaDaM kareti tti, evamuktvA rahassammi dukkaDaM karei tti / dukkaDaM NAma pAvaM, athavA dukkhaM tad liGgasthaiH kriyata iti dukkaDaM / kiJca-jANaMti ya NaM tadhAvetA, sa hi jANIte-na mAM kazcit jAnAti, atha cainaM tathAvedA jANaMti / tathA vedayantIti tathAvedAH, kAmatantravida ityarthaH, te hi kAmayamAnaM AkAra-vikArairjAnanti / uktaM hi akAminAM kAmavipANDurANi, tanUni gAtrANi ca kAmukAnAm / [ nakha-dazanacchedanairvA sUcyante yathaite'kRtyakAriNaH / yathA andho uccArAdyutsRjana dRzyamAno'pi parairmanyate 'na mAM kazcit pazyati' evamasAvapi rAga-dveSAndho jAnIte 'na mAM kazcit pazyati' jJAyate ca parivrajannunajalabhRtavat / athavA yo 4 itthIparipaNajjhayaNaM paDhamuddeso // 133 // 1 kuNati khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 tahAvedA khaM 1 pu 1 tahAveyA khaM 2 pu 2 / "tathAvidaH" vRttau // 3mAtille pu| mAyille pu 2 // . Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathAvasthito bhAvataH taM tathAvedAH pratyakSajJAninaH, te hi AvIkammaM rahokammaM savvaM jANaMti / ye punaste tadvidyAste bruvate-aho! imo mAillo mahAsaDho jo NAma icchati amhe vi pattiyAvetuM / Na vi loNaM loNijjati Na ya toppijai ghayaM va tellaM vA / kiha sakA bacetuM attA aNuhUyakallANo ? // 1 // [ ] // 18 // 264. sayadukkaDaM avadate, AuTTho vi pakatthati baale| vedANuvIyI mA kAsi, coijjaMto gilAti se bhujo // 19 // 264. sayadukkaDaM avadate. vRttam / evaM tAvadasau svayaM dukkaDakAriNaM AtmAnaM na vadati-yathA'haM dukkaDakArIti / jo vi ya gUDhAyAraM pravacanavAtsalyAt taddhitamicchan vA codayati tattha vi NiNhavati / AkruSTo nAma coditaH AghrAtaH abhizapto vA "kattha zlAghAyAm" bhRzaM kathayati zlAghatyAtmAnamityarthaH, ahaM nAma amugakulappasUto amugo vA hotao evaM karessAmi ?, yena mayA kanakalatA iva vAteritA madanavazavikampamAnA bhAryA parityaktA so'haM punarevaM kariSyAmi ? / yadi sambhAvyapApo'hamapApenApi kiM mayA ? / nirviSasyApi sarpasya bhRzamudvijate janaH // 1 // 1degDaM ca avayaMti AiTTho vi khaM 1 / DaM ca avayaMte AiTe vA pu 1 / degDaM ca na vadaMte AyaTTho vi khaM 2 / DaM ca na vayai AiTTe vi pu 2 // Jain Educa N ational For Private Personal Use Only Aw.jainelibrary.org Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM athApi brUyAdvA-ko bravIti yathA'hamevaGkArI ? iti, sa bhAvena ca hyevkaarii| uktaM hi-"khenAnumAnena paraM manuSyAH0" rAule va NaM kaTTAvemi / vedANuvIyI mA kAsi, vedaH pravedaH tasya anuvIciH anulomagamanaM maithunagamanamityarthaH, tasyAnulomaM mA kArSIH, pratilomaM kuru / evaM codito mANukkaDatAe sammaciTTho viva [gilAti] kilAmijati, "glai harSakSaye" dainyamAyAtItyarthaH, kimeSa mAmevaM codayati ? ityarthaH // 19 // 265. usitA vi itthiposehiM, purisA itthivedakhedeNNA / paNNAsamaNNitA eMge, NArINa vasaM uvaNamaMti // 20 // 265. usitA vi itthiposehiM0 vRttam / usitA nAma vsitaa| poSayantIti poSAH bhagaM striyo vA / puSNantIti poSakAH bhuktabhoginaH / itthivedo hi phuphumaaggisamANo avitRptaH / nAgnistRpyati kASThAnAM nApagAnA mahodadhiH / nAntakRt sarvabhUtAnAM na puMsAM vAmalocanAH // 1 // 4 itthIparipaNajjhayaNaM paDhamuddeso // 134 // // 134 // striyo vA yena vedyante sa strIvedo bhavati / vaizikatatre'pyuktam___etA hasanti ca rudanti ca arthahetoH, vizvAsayanti ca naraM na ca vizvasanti / [tasmAnnareNa kula-zIlasamanvitena, nAryaH zmazAnaghaTikA iSa varjanIyAH // 1 // 1 usiyAvei i khaM 2 // 2 posesu pu kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3 khetaNNA khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 uvakasaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| khaM 1 pu 1 // 4 vege khaM 1 Jain Educat i onal . Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudravIcIva calasvabhAvAH, sandhyAbhrarekheva muhuurtraagaaH|] striyaH kRtArthAH puruSaM nirarthakaM, niSpIDitAlaktakavat tyajanti // 2 // [ tathAaNNaM bhaNaMti purato aNNaM pAse NivajamANIo / aNNaM ca tAsi hiae jaM ca khame taM kareMti mahilAo // 1 // prajJayA samanvitAH loka-lokottarazAstravidaH utpattyAdibuddhiyuktAH eke na sarve NArINa vasaM uvaNamaMti / dRSTAnto vaizikapAThakaH ego kila juANo vesiyaahijjaNaNimittaM gihAto nnimgto| pADaliputtaM gacchaMto antarA egammi gAme egAe itthIe bhaNNati-sukumAlasarIro tumaM kattha vaccasi ? / teNa bhaNNati-vesiyasatthasikkhago vaccAmi / tAe bhaNNai-adhijjituM [mama] majjheNa ejjAdhi / so taM adhijjituM tIe smiikmaagto| sA ya saMbhameNa uTThitA, tatprayojanArthIni cAkArANi darzayati, abbhaMguvvalaNa-hANANi uvvarage kAtuM jahiTThapANa-bhoyaNaM muMjAventI te AgAre kareti / teNa 'ma icchati' tti kAuM hatthe gahitA / tIe dhAhAkato / jaNo pucchito gatAulo / galaMtio udagaM tassuvari pakkhiviUNa bhaNati-esa'ggagale laggaeNaM maNaM Na mto| pacchA jaNe gate bhaNati-kiM te adhItaM ? ko itthINaM bhAvaM jANituM samattho ?-tti visajjito gato // 20 // 1 maNassa Na gato vA. mo0 // Jain Education international . Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM suyakkhaMdho 4 itthIpariNNajhayaNaM paDhamuddeso // 135 // XXXXXXXXXXXXX 266. adu hastha-pAdacchejjAI, aduvA vaddhamaMsaM ukte| adu teyasAbhitavaNAI, taicchetuM khArasiMcaNAI ca // 21 // 266. adu hattha-pAdacchejAI0 vRttam / atha iti Anantarye / paradAraprasaktA hi narA nAryazcApi hasta-[pAda]cchedam / aduvA baddhamaMsaM ti pRSThIvANi utkRtyante, mAMsAni cotkRtya kAkiNImAMsAni khAvijjati / adu teyasAbhitavaNAI, teyasAbhitavaNaM ti tejaH-agniH tenAbhitapyante / tacchetuM vAsIe satthaeNa vA khAreNa osiccaMti kalakaleNa vA // 21 // 267. adu kaiNNacchejjaM NAsaM vA, kaMThakijaNaM titikkhaMti / / iti ettha pAvasaMtattA, Na ya beMti puNo Na karissAmo // 22 // 267. adu kaNNacchejaM0 vRttam / kaNNA chijjaMti, NAsAu chijaMti, kaMThe kijaMti tti galacchedaH, titikkhaMti puruSA vA tA vA striyaH sahanta ityarthaH / evaM vilaMbijaMtA vi iti ettha pAvasaMtattA asmin pApe saMtaptAH, pApaM maithunaM paradAraM vA / Na ya 3ti puNo Na karissAmo, kA tarhi bhAvanA ? api maraNamabhyupagacchanti, na ca tataH pApAd vinivartante / - aparaH kalpaH-yadA'sau strI kenaciduktA bhavati 'tvamevaM akArSIH' iti / pazcAdasau bravIti-"adu hattha-pAdacchejAI" [vRttaM 266 ] imete pAde chiMdAhi, jIvitasyApi, mA ca metaM vayaNaM brUhi, paTThIvajjhANi va me uktAhi, kAgaNimaMsANi va 1 avi hattha-pAdacchedAe, adu vA baddhamaMsa udeg khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 dR0 dI0 // 2 avi tedeg khaM 1 kha 2 pu.1 pu 2 // 3 tacchiya khA khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 4 aha pu1|| 5kaNNaNAsiyAcheja, kaMThacchedaNaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 pR0 dii| 2 NAsiyA sthAne NAsa iti vartate // 6 kAhiM(ha) ti khaM 1 khaM 2 pu1pu2 cUpA0 / / X // 135 // Jain Educatio n al wjainelibrary.org Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXCX me khAvehi, mA yA me asambhAvaM bhaNAhi, "adu teyasA'bhitavaNAI " [vRttaM 266 ] kaDaggiNA va me DahAhi, ummueNa vA memehi, kuMbhipAeNa me payAhi taccheUNa vA me gAtAI khAreNa siMcAhi, kaNNaM NAsaM kaMThaM vA me chiMdAhi, mA etaM bitiyaM bhaNAhi, etto vi me vibhaMgaNAo vedaNAto vA khaliyataraM abbhAikkhaNaM / tRtIyo vikalpaH - abhizaptA vA'sau brUyAt hastau vA me pAdau vA me chiMdAhi, pRSThIvadbhANi vA me utkRtya kAkaNimAMsANi vA me khAvaya vA adu teyasA'bhitavaNAI teyasA vA mAM tRNairAveSTaya abhitAvaya, zastreNAnyatareNa vA me gAtrANi takSitvA khAreNa sina, adu kaNNacchejjaM karNauSThau vA nAsAM vA chinda, kaMThaM vA chinda / iti ettha pAvasaMtattA, pApaM tadeva paradAragamanaM tatrA''saktAH / striyaH Na ya beMti puNo na kAhaM ti, atIva hi mamAsau mano'nukUlaH, tasya vA'haM nAhaM teNa vinA kSaNamAtramapi jIvitumutsahe, taM puNa meM vasayasi, jaM jANasi taM karehi // 22 // evameva puruSA api kAmasaMtaptAH nivAryamANA bruvate 268. sutamevametamegesiM, itthIvede vi hu sukkhAyaM / evaM pitA vaditANaM, aMdha puNa kammuNA avakareMti // 23 // 268. sutamevametamegesiM0 vRttam / zrUyate sma zrutam / zrutamiti vijJAnaM lokazrutidhvapi tat zrUyate, yathA- striya2 itthavedammiya su pu 1 // 3 aduvA kakhaM 1 khaM 2 5 2 vR0 1 sutametamevame khaM 1 naM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // dI0 / ahavA ka pu 1 // Jain Education rational XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NinjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM // 136 // zcalasvabhAvA duSparicayA adIrghApa(pre)kSiNyo lahusikAH garvitAH, evaM loke AkhyAyikAsu AkhyAnakeSu ca zrUyate / itthivedo nAma vaizikam tatrApyupadiSTam-"durvijJeyo hi bhAvaH pramadAnAm" [ ] iti / durgAcaM hRdayaM yathaiva vadanaM yad darpaNAntargataM, bhAvaH parvatamArgadurgaviSamaH strINAM na vijJAyate / cittaM puSkarapatratoyacapalaM naikatra santiSThate, nAryo nAma viSArairiva latA doSaiH samaM varddhitAH // 1 // [ api casuTTa vi jitAsu suhR vi piyAsu suTTa vi ya laddhapasarAsu / aDaIsu ya mahilAsu ya vIsaMbho bhe Na kAyavyo // 1 // hakkhuvau aMguliM tA puriso savvammi jIvaloammi / kAmeMtaeNa loe jeNa Na pattaM tu vemaNasaM // 2 // aha etANa pagatiyA savvassa kareMti vemaNassAI / tassa Na kareja maMtu jassa alaM ceya kAmataMtaeNa // 3 // 4 itthIparipaNajjJayaNaM paDhamureso // 136 // evaM pitA vadittANaM, yadA tu prasthitA nivAriyA bhavati-maivaM kArSIH, tadA 'na bhUyaH kariSyAmi' iti evaM pitA badittANaM adha puNa kammaNA avakareMti, apakRtaM nAma yad yathoktaM yathA pratipannaM vA na kurvanti / / 23 // tAsAM hi ayameva svabhAvaH Jain Education m itational Om. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 269. aNNaM maNeNa ciMteMti, aNNaM vAyAi kammuNA aNNaM / temhA No saddahetavvaM, bahumAyAo ithio NaccA // 24 // 269. aNNaM maNeNa ciMteMti0 vRttam / katham ? kSaNarAgatvAt / tadyathAAcAryA markaTA bAlAH striyo rAjakulAni ca / mUrkhA bhaNDAzca nIcAzca vijJeyAH kSiprarAgiNaH // 1 // yatazcaivaM tamhA No saddahetavvaM, yadi nAma hAva-bhAvAdInAkArAn kuryAt , vAyAe vA pattiyAveja, evamAdi tAsAM vijJApyaM na zraddheyam / datto vaizikaH kila ekayA gaNikayA taistaiH prakArairnimatrIyamANo'pi neSTavAn tadA'sAvuktavatI-tvatkRte'gniM pravizAmIti / tadA'sau yad yat tayocyate tatra tatrottaramAha 'etadapyasti vaizike / tadA'sau pUrvasuruGgAmukhe kASThasamUhaM kRtvA taM prajvAlya tatrAnupravezya suruGgayA svagRhamAgatA / dattako'pi ca etadapyasti vaishike| evaM vilapannapi dhUtairvArttikaizcitakAyAM prakSiptaH / evaM tamhA tu No saddahitavvaM // 24 // 1 vAyA aNNaM ca ka khaM 2 // 2 tamhA Na saddahe bhikkhU, bahu saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3degrAgitvA pu0 sN0|| Jain Education international www.jalnelibrary.org Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo minjutticuNNijayaM rAyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM 4 itthIpari NNajjhayaNaM paDhamuddeso 270 juvatI samaNaM bUyA, cittvtthaa-'lNkaarvibhuusiyaa| viratA carissa haiM lUha, dhammamAikkhaNe bhayaMtAro! // 25 // 270. juvatI samaNaM bRyA. vRttam / citrANi anyataravarNojvalAni anekavarNAni vA / sA hi vastrAyalaGkAravibhUSitA zramaNasamIpamAgatya viratA carissa haM lUha, NiviNNA'haM samaNA! gharavAseNaM, bhartI me'nyaprazaktaH, tasya cAhamaniSTA, | sa ca mameti, tena viratA bhUtvA cariSyAmyahaM lUhaM / lUho nAma saMyamaH / taM dhammaM tAvadAcakSaskheti / bhayAt trAyatIti bhayatrAraH / evaM sambhASamANA prIti-vizrambhAvutpAdayati // 25 // 271. adu sAviyA pavAdeNa, adhagaM sAdhammiNI ya tumbhaM ti| jatukuMbhe jadhA uvajoti, saMvAseNa vidU vi sIdejA // 26 // 271. adu sAviyA pavAdeNa0 vRttam / zrAvikAsu vizrambha utpadyate, nISidhikayA'nupravizva vanditvA vizrAmaNAlakSeNa sambAdhanAdi kUyavArakavat / kAi tu liMgatthigA siddhaputtI vA bhaNati-adhaM sAdhammiNI tubhaM ti, sa eSamAsannavartinIbhiH zliSyate / dRSTAnto yatukumbhaH, jatumayaH kumbhaH yatukumbhaH jatulipto vA, jyotiSaH samIpe upajyoti, galatIti vAkyazeSaH / evaM saMvAseNa vidurapi sIdati, kiM punaravidvAn ? iti / uktaM hi 1bUyA u, citta'laMkAra-catthagANi parihettA khaM 2 pu 2 / vyA ya, cittalavatthANi parihettA khaM 1 pu 1 // 2haM moNaM, dhadeg khaM 1 pu 2 vRpA0 / haM rakkhaM, dhapu 1 // 3 me pu 1 // bhavaMtAro khaM 1 // 5 ahagaM sAhammiNI ya samaNANaM khaM 1 kha 2 pu 132 // 6 vuvajjoti khaM 1 // 7degse vida kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| Jain Education international . Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XCXOXOXOX tajjJAnaM tacca vijJAnaM sa tapaH sa ca nizcayaH / sarvamekapade naSTaM sarvathA kimapi striyaH // 1 // [ evaM tAvadAsannAbhyaH prAtivezikastrIbhyo doSaH / ekatastu saMvAse zIghrameva vinAzaH / jadhA 272. jatukuMbhe jotirmuvagUDhe, Asu'bhitatte NAsamuvajAti / evitthigAsu aNagArA, saMvAseNA''su viNassaMti // 27 // 272. [ jatukuMbhe jotimuvagUDhe0 vRttam / ] jatukuMbhe jotiM upagUDhaH abhAvAhitaH agnimadhyamito vA samantato bhastribhiH prajvalitena Azu abhitapto nAzamupayAti, evitthigAsu aNagArA Atma-parobhayadoSaiH Azu cAritrato vinazyanti // 27 // kiJca 273. kuvvaMti pAvakammaM, puTThA vegervamAhaMsu / NAhaM karemi pAvaM ti, aMkesAiNI mamesa tti // 28 // ] // 26 // 273. kuvvaMti pAvakammaM0 vRttam / pApamiti maithunaM paradAraM vA / [ puTThA ] egapuriseNa saMghasamitIya vA AhaMsu 1 vezmaka' vA0 mo0 // khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 timava khaM 2 / 'tisuva' khaM 1pu1 pu 2 vR0 dI0 // 3 muvayAti / evitthiyAhiM aNa 4 seNa NAsamuvayaMti khaM 2 vR0 dI0 / degseNa NAsamurveti khaM 1 pu 1 pu 2 // 5 pAvagaM kammaM 6 vege eva saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 7 pAvarga, aMke pu 1 // XCXXOXOXCXCXCXCXCXCXX Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIpariNNajjhayaNaM paDhamuddeso Nijjutti- riti AkhyAnti-NAhaM karemi pAvaM ti, eSA hi mama duhitA bhaginI naptA vA / aGke zeta iti aGkazAyinI, pUrvAbhyAcuNijuyaM % sAdevaiSA mama aGke zete nivAryamANA paryake vA // 28 // sUyagaDaMga 274. bAlassa maMdayaM vitiyaM, jaM ca kaDaM avajANatI bhujo| duguNaM kareti se pAvaM, pUyaNakAmae visaNNesI // 29 // // 138 // 274. bAlassa maMdayaM bitiyaM0 vRttam / dvAbhyAmAkalito baalo| maMdo dave ya bhAve ya, davve zarIreNa upacayA'pacaye, bhAvamando mandabuddhI alpabuddhirityarthaH / mandatA nAma abalataiva / ko'rthaH ? tasya bAlasya bitiyA bAlatA yadasau kRtvA'vajAnAti nAhamevaMkArIti, Na vA evaM jANAmi / duguNaM kareti se pAvaM, medhuNaM pAvaM, bitiyaM puNo pUyA-sakAraNimittaM, | avi ya avalavati sakkAraNimittaM 'mA me paro paribhavissati' / visaNNo asaMjamo tamesati visaNNesI // 29 // 275. saMlokaNijjamaNagAraM, AtagataM nnimNtnnennaa''hNsu| vatthaM va tAti! pAtaM vA, aNNaM pANagaM paDiggAhe // 30 // 275. saMlokaNijamaNagAraM0 vRttam / saMlokaNijo NAma draSTavyo darzanIyo vA / tattha kAi mucchitA AtagataM NAma appANaeNaM NimaMtetti, athavA AtmagataH tasyA azubho bhAvaH 'saMbaMdhAmi tAva NaM, tato kAhiti vayaNaM' / 1degtaNA''haMsu khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 tAya ! khaM 2 // 3 aNNa-pANayaM khaM 1 pu 2 // 4 AgatAgataM cUsapra0 / "AtmagataM AtmajJam" iti vRttau vyAkhyA // XXXOXOXOXOXOXOXOKa // 138 // Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 AhaMsuriti AhuH / vatthaM va tAti ! pAtaM vA, trAyatIti trAtI / aNNaM vA pANaM vA yazcAnyadicchasi tattadahaM sadaiva dAsyAmIti, evaM saMbaddho Na tarati uccarituM // 30 // bhagavan bhavati ( bhagavAn bhaNati ) - 276. NIyArameva bujjheja, No Iccheja aMgAraM gaMtuM / saMbaddho visayadAmehiM, mohamAvajjati puNo maMde // 31 // ti bemi // // itthipariNNAe paDhamo uddesao samatto // 4-1 // 276. NIyArameva puccheja ( bujjheja )0 vRttam / nikaraNaM nikIryate vA nikiraH, yaduktaM bhavati nikIryate goriva cArI, jadhA vA sUkarassa ghaNNakuMDagaM kUDAdi Nigirijjati puTTho ya vahijjati, galo vA matsyasya yathA kriyate; evamasAvapi manuSyazUkarakaH vastrAdinikiraNena NimaMtijjati, pacchA saMyamajIviyAo vavaroijjati, vakSyamANamapi ca nAnAvidhAni akRtyAni kArayanti / yatazcaivaM teNa saMsArabaMdhaM saMsArapAsaM ca bhAvanikArametad buddhA dUrato'pi tad grAmaM nagaraM vA jattha nimaMtijjati taM pariharaMto No iccheja agAraM gaMtuM iti agAratvam / athavA " agAramAvattaM" agArameva AvarttaH agAramAvarttaH, kAraNe kAryavadupacArAt saMsArAvarttaH / yaH punaratra sambadhyate saMbaddho visayadAmehiM, mahisa-sUyarAdINaM vadhAdIni dAmakAni, | narasUkarANaM tu visayadAmagANi / dAmyante ebhiriti dAmakAni bandhanAnItyarthaH taiH baddhaH mohamA ati puNo maMde, mohaH 1 NIvArameva khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / NIyAramaMtaM cUpA0 // 2 icche agAramAgaMtuM khaM 1 naM 2 pu 1 pu 2 // 3 agAramAvattaM cUSA * vRpA0 // 4 baje ya visayapAsehiM khaM 1 khaM 2 pu 20 dI0 / baddhe ya visayadAmehiM pu 1 // 5degmAgacchatI puNo khaM 1 240 / Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM / 139 / / saMsArastamevA''gacchatIti / athavA'nukampayA mandaH, sa varAko mando viSayaparAjitaH prApyApi pravrajyAM punarapi mohamAgacchatIti // 31 // [ // itthIpariNNajjhayaNe paDhamuddesao sammatto // 4-1 // ] [ itthIpariNNajjhayaNe biio uddesao ] sa evAdhikAro'nuvarttate / prathamodezakoktairAkArairAkRSTA ihaiva skhalitadharmANo NANAvidhAI khalIkaraNAI pAvijjaMti, vakSyamANamapi "suhirImaNA vi te saMtA" [ gA0 293 ] / sambandho hi dvividhaH, tadyathA - anantarasUtra sambandhaH paramparasUtrasambandhazca / [ tatrAnantarasUtra sambandhaH ] " NIyAramantaM bujjhejA" buddhA oyAbhUto bhavejjAsi tti, ojo viSamaH, yadA baddhastu "bhogakAmI puNo virajeja" [ sUtraM 277 ] / paramparasUtrasambandhastu " saMlokaNiJjamaNagAraM " [ sUtraM 275] kadAcinnimantrayati tatra ya ojaH sa sadA na rajjejja, anoja itarastu kadAcid rajjejja / dravya bhAvasambaddhasya tu ihaiva vAhana - tADanAdayo vilambanAprakArA bhavanti, tAdRzasya vA bandhanAdayo doSAH, karmabandhAzca narakAdivipAkaH / evaM vipAkaM matvA 277. oe sadA Na rajjejja, bhogakAmI puNo vi-rajjejjA / bhoge samaNANa sudhA, ege kila jadhA bhuMjaM // 1 // 1 suNeha, jaha bhuMjaMti bhikkhuNo ege khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / suNeha sthAne suNehA khaM 2 pu 1 // X--- FOXXX** * - paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIparijjhayaNaM biuso / / 139 / / . Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXXX 277, oe sadA Na rajeja0 vRttam / dravyaujo hi asahAyatvAt paramANuH / bhAvojo rAga-dosarahito / sa evamojaH pUrvAparasaMstavaM jadhAya Na tesu aNNattha vA puNo rajjejja / bhogakAmI puNo vi rajeja gijjhejjA, athavA yadyapi bhogakAmI syAt tathApi puNo virajeja, mA bhUd atyanta rAgavAn syAt / te ya samabhoge samaNANa suNedhA bhogAn kilaibAm, te nizcayena gRhiNAmapi bhogA vilambanAH, kimu liGginAm ?, te ya suNedha / ege kila jadhA bhuMjaMte, ege na savve, | kei AukAyariyasAyAsokkhapaDivaMgheNaM liMgacchattaNaM kareMti, Na tu mohadoseNaM // 1 // 278. agha taM tu bhedabhAvaNNaM, mucchiyaM bhikkhuM kAmesu atiahaM / palibhiMdiyANa to pacchA, pAduddhahu muddhi pahaNati // 2 // 278, adha taM tu bhedabhAvaNaM0 vRttam / athetyAnantarye / tuH vizeSaNe / bhAvabhedaM caritrabhedamAvaNNaM, Na tu jIvitabhedaM zarIrabhedaM liMgabhedaM vA / mucchiyaM kAmesu davvabhikkhu, kAmesu atiaGkaM kAmesu atigataM kAmesu vA ativattamANaM palibhiMdiyANa paDisA reUNa - 'mae tujjha appA diNNo, sarvasvajanazcAvamAnitaH, Na imo logo jAto Na paralogo, tumaM pi variM khIlagappAto majjAyaM jAtiM vA Na sAreti, appayaM tAva appaeNa jANAhi, kassa NAma aNNassa mae mottUNa tume ka kataM luttasireNa jallamailitaMgeNaM duggaMgheNaM piMDolaeNaM kakSA-vakSo bastisthAnayUkAvasathena ?' / sa evaM paDibhiNNo tIse calaNesu paDati, tAdhe sA paMDataM ' mA me alliyasu' tti vAmapAdeNaM muddhANe pahaNati / aNoyiMghaNo vi tAva tasmin kAle hanyate, kiM puNa oghiNo ? / uktaM ca 1 kAriya' pu0 // 2 kAmamativaddhaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 anupabRMhaNa ityarthaH // 4 upabRMhaNa ityarthaH // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NenjuttibuNNijayaM rAyagaDaMga sutaM 4 itthIpariNNajjhayaNaM biiuddeso / 140 // vyAbhinnakesarabRhacchirasazca siMhAH, nAgAzca dAnamadarAjikRzaiH kapolaiH / medhAvinazca puruSAH samare ca zUrAH, strIsannidhau kacana kApuruSA bhavanti // 1 // [ 1 // 2 // kayAi sA agArI bhaNejja, puvvabhajjA va se aNNA vA kAyi279. jai kesiyAe mae bhikkhU!, No vihare shnnmitthiie| kese vi ahaM lucissaM, NaNNattha mae vicarejAsi // 3 // 279. jai kesiyAe mae bhikkhU vRttam / kezAH asyAH santIti kezikA / jai mae kesaittIe he bhikkhU! | No vihare sahaNaM ti saha mayA, ko'rthaH ? jai mae savAliAe lajjasi tato kese vi ahaM lucissaM, Na'NNattha mae vicareAsi tti mA puNAI me chaDDeUNa aNNattha viharejjAsi tti // 3 // evamasau tAe saMbaddho tadanuraktaH tIse Nihese ciTThati tato'sau280. adhaNaM se hoti uvaladdhe, tato NaM deseti tadhArUvehiM / alAucchedaM pehehi, vagguphalANi AharAhi tti // 4 // 1 yAmae saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2NaM isthIra khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 kesANi vilAcisa, Na'NNattha mae carejAsi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 to peseMti tahAbhUtehiM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| peseMti sthAne peseti khaM 1 // 5lAu kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 6 pehAhiM khaM 2 // // 140 // For Private Personal Use Only . Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280. adhaNaM se hoti uvaladdhe0 vRttam / uvaladdho nAma yathaiSo mAmanurakto NicchubhaMto vi Na Nassai ti / tato NaM deseti tahArUvehiM, tadhArUvAI NAma jAI liMgatthANurUvAI, na tu kRSyAdikarmANi gRhasthAnurUpANi / alAucchedaM NAma pippalagAdi, jeNa bhikkhAbhAyaNassa mukhaM chijjati, jeNa vA Nimoijjai bAhirA vA tayA avaNijjatti / vagguphalANi ti gUNAma vAcA tasyAH phalANi vagguphalANi, dharmakathAphalAnItyarthaH, tumaM divasaM logassa bolleNa galaeNa dhammaM kahesi, jesiM ca kahesi te Na tarasi maggitUNaM ?, athavA joisa koMTala - vAgaraNaphalANi vA // 4 // 281. dArUNi aNNapAyAya, pajjoto vA bhavissatI rAto / pAtANi ya me rAvehi, ehi ya tA me paTTi ummahe // 5 // 281. dArUNi aNNapAyAya0 vRttam / dArugANi ANaya, AnIya vikrINIhi aNNapAgAya paDhamAliyA vA uvakkhaDijjihitti, doccagaM vA paritAvijjihiti sItalIbhUtaM, tehiM peMjoto vA bhavissati rAto bhRzamudyotaH, dIvatellaM pi tthi, tehiM ujjo suhaM hatthI (vvI) hAmo viyAvehAmo vA / pAtANi ya me rayAvehi, kAmamayaNialliyAe ihaM pAtANi, teteNa tumaM ceya AlattagaM ANehi, adhavA paudAI ti bhAyaNAI, levo ghaTTago, evaM kassa aNNemi seyaM vA'NaMtaraMgehiM ?, liMpAvehi ThANaM / ehi yatA me paTThi ummahe, purillaM kArya ahaM sakkemi uba (mma) hetuM piTThaM puNa Na tarAmi // 5 // 1 dAruNi sAgapAgAe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dI0 | dArUNi aNNapAgAe pA0 // vR0 dI0 // 3 AnItya cUsapra0 // 4 pakko tAva bhavi' cUsapra0 // 5 pAdehiM iti cUsapra* // 2 ummadde khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 . Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 4 itthIpari0 NNajjhayaNaM biiuddeso // 141 // 282. vatthANi ya me paDilihe, aNNa-pANaM vA me AharAhi / gaMdhaM ca raiyoharaNaM ca, kAsavagaM ca me ANayAhi // 6 // 282. vatthANi ya me paDilihe. vRttam / imANi vatthANi peccha suttadaridayaM gayANi, NaggiyA haM jAyA / ahavA kiNNa passasi mailIbhUtANi teNa dhovemi ?, rayagassa vA NaM Nehi / ahavA vatthANi me pehAhi tti jato labheja / ahavA eyAI vatthAI veMTiyAe paDilehehi, mA se pugAriyAI khajeja / vehArUvagavAtaeNa vA bhaNejja-mama vatthANi paDilehehi, aNNa-pANaM vA me AharAhi, NAhaM sakkemi hiMDiuM / gaMdhaM ca rayoharaNaM ca, gaMdhANi tAva koTThAdINi Ahohi (?ANehi) cuNNANi vA jeNa gAyAI bhurukuMDettA / paThyate ca-"gaMthaM va rayoharaNaM vA" grantha iti granthaH saMghADI rayaharaNaM sundaraM me ANehi / kAsavagaM pahAviyamANayAhi, Na tarAmi loyaM kAravettae // 6 // 283. adu aMjaNi alaMkAraM, kukkuhagaM ca me payacchAhi / loddhaM ca loddhakusumaM ca, velupalAsIM ca guliyaM ca // 7 // 283. adu aMjaNi alaMkAraM0 vRttam / aMjaNabhANiyammi a aMjiyaM ANehi / alaMkAre hAra-nRkezAdyalaGkAraM vA 1 paDilehehi, aNNaM pANamAha khaM 2 . dii| paDilehehi, aNNaM pANaM ca me Ahadeg khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 gaMthaM va vRpA0 cUpA0 // 3ratoharaNaM khaM 2 // 4 ca samaNujANAhi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 ca sama[Nas]NujANAhi vR* dii.|| 5 suttadariyaM gayANi jIrNAnItyarthaH // 6 vahArikavAdena vaihArikavAtena vA ityrthH|| 7 kukkayayaM vR0 dI0 / kukakayaM pu2|| 8veNupalAsiyaM ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2 vR0 dI0 // // 141 // Jain Education ational Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakesiyANa / kukkuhago NAma taMbavINA / loddhaM ca loddhakusumaM ca, lodhaM kaSAyaNimittaM, loddhasseva kusumaM, taM tu gaMdhasaMjoe uvaujjati / velupalAsI NAmaM velumayI saNDikA kaMbigA, sA daMtehi ya vAmahattheNa ya ghettUNaM dAhiNahattheNa ya vINA iva vAijai, piccholA ityarthaH / [guliyA NAma ] ekA tAva osahaguliyA atthaguliyA agataguliyA vA // 7 // 284. korTa tagaraM agaruMca, saMpiDheM samaM hiribereNaM / telaM muMhe bhilaMgAya, veluphalAiM saNNidhANAe // 8 // 284. koTTha tagaraM agaruM ca0 vRttam / hiriberaM NAma usiireN| sesANi kNtthaanni| etAni hi pratyekazaH gaMdhaMgANi bhavaMti / samaM hirivereNaM ti saMyogazca bhavati / tellaM muhe bhilaMgAya muhamakkhaNayaM tellaM ANehi / bhiliMgAya tti desIbhAsAe | makkhaNameva / veluphalAI ti velumayI saMbalikA saMkosako peliyA karaNDako vA saNNidhANAe tti tattha saNNidhessAmo kiMci pottaM vA kattaM vA // 8 // 1NAmittaMvadhINA cUsapra0 / "kukkayayaM' khuDkhaNakaM 'me' mama prayaccha yenAhaM sarvAlaGkAravibhUSitA vINAvinodena bhavantaM vinodayAmi / " iti vRttau / "kukyayaM ghargharam" iti vizeSapa0 / khuMkhuNao ghrANasirA ityarthaH // 2 aguruM khaM 1 khaM 2 pu 1 // 3 samaM usIreNa khaM 2 vR0 dI / saha usIreNa khaM 1 pu 1 pu 2 // 4 muhaM bhilijAe khaM 1 yu 1 vR0 dI / muhaM sibhijAe pu 2 / muhaM siliMgAe khaM 2 // 5 veNupaDAiM khaM 1 // 6 bhaNaM(gNaM)ti pu0 saM0 / / Jain Educa tional aw.jainelibrary.org Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM yagaDaMgasutaM 142 // FOXXX 285. naMdIcuNagAI pA''harAhi, chantagaM jANAhi uvAhaNAu vA / satthaM ca suvacchedAe, ANIlaM ca vaitthayaM rAvehi // 9 // 285. [NaMdIcuNagAIM pA''harAhi0 vRttam / ] NaMdIcuNNagaM nAma jaM saMjoimaM ohamakkhaNagaM yena tena vA prakAreNa bhRzaM AharAhi, adhavA cuNNAI baTTamANAiM / varisAratte vA gimhe vA chattagaM jANAhi uvAhaNAu vA, jANAhi tti ANehi jato jANAsi tato tti, kiM mae etamavi jANitavvaM jadhA Natthi ? tti / satthaM ca sUvacchedAe, satthaM AsiyagAdi, sUvaM NAma patrazAkam, jeNa taM chijjati / AnIlo nAma guliyAsAvaliyA eteNa sADigA suttaM kaMcugaM vA rAvehi rAge vA imaM vatthaM chuhAhi / adhavA sA sayameva kusuMbhagAdirAgeNa jANati vatthANi rAvetuM teNa appaNo vA kajje vattharAgaM maggati, jesiM vA raissati moleNa // 9 // 286. phaNitaM sUvapAtAe, AmalagA dagAharaNiM ca / tilakaraNi aMjaNi salAgaM, dhiMsu me vidhUvaNaM jANAhi // 10 // 1 chattovAhaNaM ca jANAhi / satthaM saM 1 kha 2 vR0 dI 0 // 2 tyaM yAvehi khaM 2 / vatthaM rayAvehi khaM 1 pu 12 // 3 saMjamoimaM uuDama cUsapra0 / "naMdIcuNNagAI' ti dravyasaMyoganiSpAditoSThamrakSaNacUNo'bhidhIyate" iti vRttikRtaH // 4 suphaNiM ca sAgapAgAe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 gANi dagAharaNaM ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 / dagadhAraNiM cUpA0 // 6 tilagakara NimaMjaNasa khaM 1 khaM 2 pu 1 pu vR0 dI0 // 7 vidhUNayaM vijANAhiM khaM 2 0 dI0 / vidhuyaNaM vijANAhi khaM 1 pu12 // 2 paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIpariNAyaNaM biuso // 142 // . Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286. suphaNitaM sUtrapAtAe. vRttam / phaNitaM NAma pakkaM raddhaM vA sukhaM phaNijati jattha sA bhavati suphaNI, lADANaM jahiM katti taM suphaNi tti vuJcati, suphaNI varADao pattullao thAlI pihuDago vA / tattha appeNa vi iMdhaNeNaM suhaM sItakusuNaM upphnnehaamo| sUvapAgAe tti sUvamAdI kusuNappagArA sijjhihiMti, sukkhakUro NAma hiMDatehi vi labbhati / Ama lagA sirodhovaNAdI-bhakkhaNArthaM vA / uktaM hi-"bhutto phalANi bhakSe bilvA-''malakavarjAni"[ ] / dagAharaNI NNAma kuMDo kalasigA vaa| "dagadhAraNI" AlugA araMjarago vaa| cazabdAt tella-ghatAharaNiM c| tasiM cAukkAiyANaM savvaM Navaga saMThappaM kAtavvaM ti teNa savvassa gharovakkharassa kAraNA taM caDDei, so ya taM savvaM haTThapahaTTho kareti / tilakaraNi aMjaNi| salAgaM ti, tilakaraNI NAma daMtamaiyA suvaNNagAdimaiyA vA, sA royaNAe aNNatareNa vA joeNaM tilago kIrai, tattha choDhuM bhamugAsaMgatagassa uvari Thavijjati tattha tilago uTheti, athavA rocanayA tilakaH kriyate, sa eva tilakakaraNI bhavati, tilA vA jattha kIrati pissaMti vA / aJjanaM aJjanameva zrotAJjanaM jAtyaJjanaM kajjalaM vA, aMjanasalAgA tu jAe akkhi aMjijjati / priMsuriti gimhAsu mama dharmA"yA vIjanArtha vidhUvaNaM jANAhi. vidhUyate'sau vidhI(dhU)yate vA aneneti vidhUvanaH tAliyaMTo vIyaNako vA // 10 // 287. saMDAsagaM ca pheNigaM ca, sIhalipAsayaM ca aannaahi| AtaMsagaM payacchAhi, daMtapakkhAlaNaM paivesehi // 11 // 1"tapUrNa cuuspr0|| 2 phaNihaM ca, ANAhi sIhalipAsagaM ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 AdasagaM saM 2 / AyaMsagaM khaM 1 pu 1 pu 2 // 4pavesehiM khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| Jain Education . Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 6 4 itthIpari NNajjhayaNaM biiuddeso mijjutti 287. saMDAsagaM ca phaNigaM ca sIhalipAsayaM ca0 vRttam / saMDAsao kapparukkhao kajati sovaNNio, jassa cuNijuyaM 4 vA jAriso vibhavo / adhavA saMDAsago jeNa NAsAromANi ukkhaNaMti / phaNigAe vAlA jamijati olihijaMti jUgAo syagaDaMga- | vA uddharijaMti / sIhalipAsago NAma kaMkaNaM, taM puNa jadhAvibhaveNa sovaNNigaM pi kIrati / sihalI NAma sihaMDao, tassa sut pAsago sihliipaasgo| AtaMsagaM payacchAhi, AyaMsagaM tA me kejaNA pADivesigagharAo vA, jattha appANaM maMDettA muhaM pesAmi ( ? pecchAmi ), pecchaMtI vA muhaM suhaM maMDehAmi tti / daMtapakkhAlaNaM daMtakaTThANaM pavesehi tti aDaIo gharaM pavesehi. // 143 // | athavA sovaNe ceva ThitA bhaNati-daMtapakkhAlaNaM vA iheva pavesehi, varaM suhaM khAituM NigacchaMtI haM // 11 // 288. pUyapphalaM taMbolaM ca, sUciM jANAhi suttagaM / / kosaM ca moyamehAe, suppukkhala musala khAra galaNaM ca // 12 // 288. pUyapphalaM taMbolaM ca0 vRttam / pUyaphalagrahaNAt paJcasaugandhikaM gRhyate / sUciM jANAhi [suttagaM] suttagaM NAma sivvaNAdoragaM, appaNo kaMcugaM sADi vA sivAmi, kadAi sA kaMcugAsIvigA ceva hojA to paresiM / kose NAma mattao, mucyata iti moyaM kAyikam , "miha secane" mehaM mocaM ca moghaM moyaM mekhaM taM kosakosaM moyamehAtha meyamehAtha meyameha (?), suppaM NAma sUrpam , ukkhalaM musalaM ca khAragalaNaM ca jANAhi // 12 // 1ca pasagaM ca pasaliyaM ca cUsapra0 // 2kynnaadityrthH|| 3satI suttagaM ca jANAhi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 4 motame khaM 1 // 5 suppukkhalagaM ca khAragalaNaM ca khaM 2 / suppukkhalaM ca goragalaNAe khaM 1 / suppukkhalagaM ca khAragalaNAe pu 1 / suppudukhalaM ca khAragAlaNaM ca pu 20 dI0 // // 143 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only w.jainelibrary.org Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KaXXXXXXXXXXXX 289. 'vaMdAlagaM ca karagaM ca, vaccagharagaM ca Auso! khaNAhi / sarapAdagaM ca jAtAe, goradhagaM ca sAmaNerAe // 13 // 289. vaMdAlagaM ca karagaM ca0 vRttam / vaMdAlako nAma taMbamao karoDao yenA'haMdAdidevatAnAM aJcaNiyaM karehAmi, so madhurAe vaMdAlao vuccati / karakaH karaka eva, soyakarako madyakarako vA cakkarikakarako vA / vaccagharagaM NhANigA, taM vaJcagharaM pacchannaM karehiM kUviM ca'ttha khaNAhi, Auso! tti AmavaNaM he AyuSman ! / sarapAdagaM ca jAtAe, saro anena pAtyata iti zarapAtakaM dhaNuhullakam , jAyata iti jAtaH putraH, jAtArthaH jAtAyA varaM me esa putto dhaNuhullaeNa ramato / gorahago NAma sagaDilA bhelliyA puttigA, zramaNasyApatyaM zrAmaNeraH tasmai zrAmaNerAya kuru, radhe suddhe (radhamuddhe) tattha vilaggo | ceDarUvehi samaM ramato, evamAdi radhakArakatA bhavati / / 13 / / 290. ghaDikaM saha DiDimaeNaM, celagolaM kumaarbhuuyaae| vAsaM imamabhiAvaNNaM, AvasadhaM jANAhi bhttaa!||14|| 290. ghaDikaM saha DiMDimaeNaM0 [vRttam ] / ghaDigA NAma kuMDillagA ceDarUvaramaNikA / DiNDimago NAma paDa-| hikA DamarUgo vA / celagolo NAma celamao golao tntumo| sa tenApadizyate-kimeso raayputto?| sA bhaNati 1 caMdAlagaM pu 1 vR0 dI0 // 2 jAtAte khaM 2 // 3 ghaDiyaM ca sarDiDimayaM ca, cela khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 vAsaM samabhiA' khaM 2 pu 2 / vAsaM samaNAhiAdeg khaM 1 pu1|| 5 degsahaM ca jANa bhattaM ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 kuMDulligA saM0 / kuMTuliMgA vA mo0 / "ghaTikA mRnmayakullaDikA" iti vRttau / Jain Educ a tional thanw.jainelibrary.org Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutibuNijuyaM pUyagaDaMgasut mAtA hatA rAyaputtassa, eso mama devakumArabhRto, devatApasAdeNa cevAhaM devakumArasacchahaM puttaM pasUtA, mA hu me evaM bhaNejjAsu / vAsaM imamabhiyAvaNaM, abhimukhaM ApannaM abhiAvaNNaM, teNa NivAyaM NippagalaM ca AvasadhaM jANAhi bhattA, jeNaM cattAri mAsA cikkhallaM acchaMdamANA haM acchAmo / uktaM ca mAsairaSTabhirahA ca pUrveNa vayasA''yuSA / tat karttavyaM manuSyeNa yasyAnte sukhamedhate // 1 // 144 // 4 itthIparipaNajjhayaNaM biiuddeso idhaI vA imo Avasaho saDita-paDito etaM saMThavehi tti // 14 // 291. AsaMdiyaM ca NavasuttaM, pAullagAI saMkamahAe / adu puttadohalahAe, ANappe bhavati dAsamiva // 15 // 291. AsaMdiyaM ca NavattaM vRttam / AsaMdigA NAma vesaNagaM / Navasuttago NavaeNa sutteNa uNaTThiyA (uNNuTTiyA)-1 paTTeNa cammeNa vA / pAullagAI ti kaTThapAugAo, tAhi suhaM cikkhalle saMkamijjatti, rattivirattesu saMkama vA karesi cikkh| lassa uvari / adu puttadohalahAe, jAhe sA gambhiNI taiyamAse dohilaNigA bhavati to NaM dAsamiva ANaveti, Agala| phalANi vi maggai tti, bhattaM me Na rucai, amugaM me ANehi, jai NA''NehiM to marAmi gabbho vA paDeti, sa cApi dAsavat sarva karoti ANattiyaM / je vi iha Na kArijati te vi saMsAre NANAvidhAI dukkhAI pAvijaMti vilaMbaNAo ya // 15 // 1 pAullAI khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 puttassa Doha khaM 1 pu 1 pu 2 cUpA0 294 stracUrNau // 3 ANappA havaMti dAsA vA khaM 1 kha 2 vR0 dii0|| 4 suttA NANavarANa sutteNa cuuspr0|| // 144 // Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292. jAte phale samuppaNNe, geNhAhi va NaM chaDDehi va NaM / adha puttaposaNo ege, bharavAho bhavati udyo vA lhito||16|| 292. jAte phale samuppaNNe0 vRttam / phalaM kila manuSyasya kAmabhogAH, teSAmapi putrajanma / uktaM caidaM tu snehasarvaskhaM samamADhya-daridriNAm / acandanamanauzIraM hRdayasyAnulepanam // 1 // yat tat tha-pa-na-ketyuktaM bAlenAvyaktabhASiNA / hitvA sAyaM ca yogaM ca tanme manasi varttate // 2 // loke putramukhaM nAma dvitIyaM mukhamAtmanaH / sA'tha jAdhe kiMci ANattA bhavati tAdhe bhaNati-dArake vAmahatthe tumaM ceva karehi / atiNibbaMdhe vA tassa appetuM bhaNati-esa te, geNhAhi va NaM chaDDehi vANaM / aNNattha va rositA bhaNati-esa mae Nava mAse kucchIe dhAritao, taM dANiM esa te, geNhAhi va NaM chaDDehi va NaM, etassa peyAlaM gahiellayaM / evaM vucamANo esa NibbhacchijjamANo vA Na NAsati / adha puttaposaNo ege, putraM poSayatIti putrapoSaNaH, jAhe gAmaMtaraM kayAi gacchati bhAvadaMtAragaM uvakkharaM vA vahato bharavAho bhavati udyo vA ladditao, gAmaMtarAo dhaNNaM vA bhikkhaM vA vaDDAhiM karaMkAhiM gorasaM vA vahato lahitago bharavAho bhavati uTTo vA / aNNe puNa kei aNaMtasaMsAriyA taM purisADetuM vA uTThavetuM vA appasAgAriyaM NikkhaNitukAmA vA vastakA bhAravadhA bhavaMti // 16 // garDa 25 1geNhasu vA NaM ahavA jahAhi khaM 1 pu 1 pu 20 dii| geNhasu vA NaM vA NaM jahAhi khaM 2 // 2 aha puttaposiNo page, bhAravahA havaMti uTTA vA khaM 1 kha 2 pu 1pu 2 . dii| page sthAne cege khaM 2 // Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ minjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 4 itthIpariNNajjhayaNaM biiuddeso // 145 // pUrva hi pratipAlanoktA / idAnIM tatpratipakSabhUtA apratipAlanA, etaM puNa paDipakkheNa gataM / "adha puttaposaNo ege" tti293. rAo vi udvitA saMtA, dAragaM saMNNaveMti dhAva ivA / suhirImaNA vi te saMtA, vaityAdhuvA bhavaMti haiso vA // 17 // 293. rAo vi udvitA saMtA dAragaM saNNaveMti dhAva ivA0 [vRttam ] / yadA sau ratibharazrAntA vA pramuptA bhavati, itaradhA vA pasuttalakkheNa bA acchati, ceentiyA vA gabveNa lIlAe vA dAragaM ruaMtaM pi NaNNati (Na gehati ) tAghe so taM dAragaM aMkadhAvI viva NANAvidhehiM ullApaehiM pariyaMdanto osoveti sAmio meM Nagarassa ya Nakaurassa ba, hatthavappa-giripaTTaNa-sIhapuralsa ya / aNNatassa bhiNNassa ba kaMcipurassa ya, kaNNauJja-AyAmuha-soripurassa ya / / 1 // suhirImaNA vi te saMtA, "hI lajjAyAm" lajjAlugA vi te bhUtvA koTTavAsiMgAmaspRzimo vA zaucavAdikA gRhavAse pravrajyAyAM vA sudR vi AtaTThiyA hoUNa egaMtasIlA vA sUyavasthANi thoSamANA vasthAdhudhA bhavaMti haMso vA, haMso nAmA rajakaH, dAru(ra)garUveNa vA ohaNNaviuhaNNA sammuhamANA dhuvamANA ya // 17 // // 145 // 1ege rAo vi uTTitA dArage khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 saMThaveMtidhAtISA khaM 1 kha 2 pu1pu 2 vR0 dI0 // 3 vatthadhuvA havaMti haMsA vA khaM 1 kha 2 pu1pu 2 vR0 dii.|| 4 si vRttau // 5hatthakappa vRttau // 6 Natassa vRttau // 7 kucchipura vRttau // Jain Education abonal For Private Personal Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294. etaM bahUhiM kaDapuvaM, bhogatthAeM itthiyaabhiaavnnnnaa| dAse mie va pesse vA, pasubhUte va se Na vA keyi // 18 // 294, etaM bahahiM karapayaM0 vRttam / etaditi yaduktaM tIse NimitteNa dAragaNimiseNa vA / tIse NimitteNa tAva "vaMdAlayaM ca karagaM ca0 sarapAdayaM ca jAtAe" [sUtra 289] tti, dAragaNimittaM jadhA-"puttassa dohalaTThAte" sa 29 "jAte phale samuppaNNe0 adha puttaposiNo ege" [sUtraM 292] "rAto vi uhito saMto0 suhirImaNA vi" [sUtraM 293 ] etaM puttaNimittaM, adhavA savvaM pi taNNimittameva / bahUhiM ti bahUhiM kRtapUrvametat , tathA kurvanti kariSyanti ca / te tu ke ?, je bhogatthAe itthiyAmiAvaNNA, abhimukhaM AvaNNA / so puNa jo tAsu amitAvaNNo so tesiM dAse mie va pesse vA, dAsavad bhujyate, mRgavaca bhavati, yathA mRgo vazamAnItaH pacyate mAryate vA mucyate vA, preSyavaca preSyate NANAvidhesu kammesu, pasubhRte iti pazuvad vAhyate, na ca madAndhatvAt kRtyAbhijJo bhvti| pazubhUtatvAnmRgabhUtatvAcca na vA keyi tti, ebhyo'pyasau pApIyAn saMvRttaH, yasya na kenacicchakyate aupamyaM kartum / adhavA Na vA keti tti nAsau pravrajito na vA gRhastho jAtaH, nApi ihaloke nApi paraloke // 18 // 1evaM bahUhiM kayapuvvaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 2 bhogattAe saM 1 pra0 / "bhogatvAya" iti vRttipratyantare pAThaH // 3dege je'bhiyAvanA saM 1 2 pu 1pu 2 vR0 dii.|| 4 ke khaM 2 pu 1 / ke vi saM 1 pu 2 / keti cuupaa0|| * Jain Education national For Private Personal Use Only w. Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 4 itthIpari|NNajjhayaNaM biiuddeso // 146 // 295. etaM khutAsi veNNappaM, saMthavaM saMvAsaM ca cateja / tajAiyA ime kAmA, vajjakarA evamakkhAtA // 19 // 295. etaM khu tAsi veNNappaM0 vRttam / etaditi etad jJAtvA ihaloga-paralogie dose / teNa saMthavaM saMvAsaM ca tAhi cateja / saMthavo NAma ullAva-samullAvA-''dANa-ggahaNa-saMpayogAdi / saMvAso egagihe tadAsanne vaa| etadeva tAsi veNNappaM jo tAhiM saMthavo saMvAso vA / saMthava-saMvAsehiM ceva itarA vi viNNattI bhavati-tajAiyA ime kAmA, tajjAtiyA NAmA tvidhjaatiyaa| caturvidhA kAmA, taM jadhA-siMgArA 1 kaluNA 2 rodA 3 bIbhacchA tirikkhajoNiyANaM pAsaMDINaM ca 4 / etaduktaM bhavati-bIbhacchavesAnAM teSAM bIbhacchA eva kAmA, AkArIhi vi samaM taM ceva, athavA tadeva janayantIti tajAtiyA maithunaM hyAsevate tadicchA eva punarjAyate / uktaM hi"AlasyaM maithunaM nidrA sevamAnasya varddhate / " [ ] vajakara tti vajjamiti kammaM, vajaM ti vA pAtaM |ti vA coNNaM ti vA, tat kurvantIti vajakarA evamAkhyAtAH tIrthakaraiH // 19 // 296. etaM bhayaNNa seyAe, iha seya'ppagaM nnibhittaa| No itthiM No pasU bhikkhU, No sayapANiNA Nileja // 20 // | // 146 // 1 tAsu viSNappaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| tAsi vRpaa0|| 2 ca vajjejjA khaM 2 // 3 evaM bhayaM Na seyAe, iti se appa khaM 1khaM 2 pu 1 pu 20 dI0 // 4 NiliMjejjA khaM 1 kha 2 pu 2 / NilijejjA pu150 dii0|| Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296. etaM bhayaNNa seyAe0 vRttam / ihaloke'pi tAvad bhayametat, kutastarhi paraloke ? / yata eva ca bhayaMkarA ityato yase na bhavanti, tena zreyaH kAmebhyaH appANaM nilaMbhittA, ihaloke'pi tAvad NiruddhakAmecchassa zreyo bhavati, kutastarhi paralokaH ? / uktaM hinaivAsti rAjarAjasya tat sukhaM naiva devarAjasya / yat sukhamihaiva sAdholokavyApArarahitasya // 1 // [praza0 A0 128 ]| taNasaMthAraNivaNNo vi muNivaro bhaggarAga-maya-doso / jaM pAvati muttisuhaM Na cakkavaTTI vi taM labhati // 1 // [saMstArakapra0 gA0 48 ] sa tu kathaM nirudhyate AtmAnaM kAmebhyaH ?, ucyate-No itthi No pasU bhikkhU, itthI maNussI, pasU tti savvA eva tirikkhajoNIo / No sayapANiNA NilejaM ti hatthakammaM na kuryAt , nilaMjanaM nAma karaNaM, athavA svena pANinA taM pradezamapi na lIyate jahA pANisaMhariso vi na syAditi, kutastarhi karaNam ? // 20 // 297. suvisuddhalesse medhAvI, parakiriyaM ca vajate nnaannii|| maNasA vayasA kAyeNaM, savvaphAsasahe aNagAre // 21 // 297. suvisuddhalesse0 vRttam / suvisuddhalesse nAma sukklesse| parakiriyA nAma no itthIpAe Amajeja vA 1 vayasa khaM 1 pu 1 pu 2 // For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga. taM // 147 // majjejja vA saMvAhaNa tti jAva chattamauDaM ti cazabdAdAtmakriyAM ca varjayet / siyA se itthI pAe Amajjejja vA [ pamajjejja vA] tattha vi doso | maNasA vayasA kAyeNaM ti orAlie kAmabhoge maNasA Na gacchati Na gacchAveti gacchaMtaM NANumodati 3, evaM vAyAe 3 kAraNa vi 3, evaM divve vi 9 ete aTThArasa bhedaa| evaM jadhA itthipAsaM maNasA vayasA kAeNaM ti vajjeti / evamanye'pi phAse sitosiNa- daMsamasagAdi adhiyAsenAsi // 21 // 298. iccevamAhu se bIre, dhUtarAyamagge sabhikkhU / tamhA ajjhatthavisuddhe, AmokkhAe parivvajjAsi // 22 // tti bemi // // itthipariNNA cautthamajjhayaNaM samattaM // 4 // 298. iccaivamAhu se vIre0 vRttam / iti evaM iccaivaM AhuH / ka evamAhuH ? sa bhagavAn vIraH khyAdiSu rAgavastuSu dhUtameveti dhRtarAgamArgamevAhuH | sobhaNo bhikkhU sabhikkhU / athavA bhikkhuggahaNA asAvapi bhagavAn, na tu yathA paMDaraMgANaM mahezvaraH sarAga AsIt sabhAryazva, te kila niryuktAH / uktaM ca- "kSitau vAsaH sureSvAjJA0" [ yatazcaivaM tamhA ajjhatthavisuddhe, ajjhatthaM NAma saMkappAto visuddhaM, saMkappavisuddhaM rAga-dveSavipramuktam, samo mAnA - 'vamAneSu samaduHkhasukhaM pazyati AtmAnaM ca paraM ca manyate tulyam / tathA coktam 1 yaraNa ghuyamohe se bhikkhU khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / dhUtarAyamagge sa bhikkhU pA0 // 2 suddhe suvimuke, AmokkhAya pari khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI0 / vRttau sumukke pAThAnusAreNa vyAkhyA'sti / suddhe, suvimuke vihare AmukkhA // bemi pu1 // 1 ] taxaxaxax(r)*** paDhamo suyakkhaMdho 4 itthI parijhaNa fasser // 147 // Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kasya mAtA pitA caiva ? svajano vA kasya jAyate ? / na tena kalpayiSyAmi, tato me na bhaviSyasi // 1 // AmokkhAe parivvaejAsi si. yAvanmokSaM na prApnoSi tAva viharejjAsi tti // 22 // // strIparijJAdhyayanaM samAptam ||4||ch| Jain Educati o nal mainelibrary.org Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjucisuSNijayaM syagaDaMga suyakkhaMdho [paMcamaM NirayavibhattI ajjhayaNaM] [paDhamo uddesao] // 148 // FOXXXOXXXOXOX) 5 NirayavibhattiajhayaNaM paDhamuddeso NirayavibhattIe ajjhayaNassa cattAri aNuyogaddArA / te parUveUNa ajjhayaNasthAdhigAro NaragAvAsA jANitavyA NeraiyA ya, jo ya NaragANaM NeraiyANaM saMdhAvo / uddesatyAdhigAro dosu vi uddesaesu NeraiyANaM NANAvidhAo vednnaao| NAmaNipphaNNo Nikkhevo Naragassa chakko / tathA cAha Nirae chakaM davvaNirayA u ihameva je bhave asubhaa| khettaM NeragAvAsA kAlo Niraesu ceva ThitI // 1 // 55 // Nirae chakkaM0 gAdhA / duvvaNirao tu iheva je tiriya-maNuesu asuddhaThANA cAragAdi khaDA-kaDillaga-kaMTagA vaMsakarillAdINi asubhAiM ThANAiM, jAo ya NaragapaDirUviyAo veyaNAo dIsaMti, jadhA so kAlasoario maritukAmo vedaNAsamaNNAgao aTThArasakammakammakAraNAo vA vAdhi-roga-parapIlaNAo vA evamAdi / adhavA kammadavvaNarago [NokammadavvaNa 1 svabhAva ityarthaH // 2NiraogAso khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 // // 148 // Jain Education inimational . Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (00X CXCXCXCXCXQX CXCXX go] ya / tattha kammadavvaNarago NaragavedaNijjaM kammaM baddhaM Na tAva udijjatti, taM puNa egabhaviya baddhAuya - abhimuhaNAmagoyaM / NokammadavvaNarago NAma je asubhA iheva sada-pharisa-rasa-rUvagaMdhA / khettaNaragA NaragAvAsA caturAsItiNarayAvAsasatasahassA / kAlaragA vA jassa jeciraM Naragesu dvitI // 1 // 55 // bhAve jIvA kemmaM vedaMti NaragapAyogaM / soUNa rayadukkhaM tava caraNe hoti jaitavvaM // 2 // 56 // [ bhAve u NarayajIvA0 gAdhA / ] bhAvaNaragA je jIvA NaragAuaM vedaMti NaragapAyogaM vA jaM kammaM udiSNaM, adhavA [saha ] rUpa-rasa-gaMdha-phAsA iheba kammudayo NeraiyapAyoggo, jadhA kAlasoariyassa ihabhave caiva tAI kammAI neraiyabhAvabhAviMtAiM bhAvanarakaH / soUNa NarayadukkhaM tavacaraNe hoti jaitavtraM / / 2 / / 56 // uktA narakAH / idANiM vibhattI / sA NAmAdi chavvidhA / taM jadhA NAmaM ThavaNA davie khette kAle taheva bhAve ya / eso u vibhattIe Nikkhevo chavidho hoti // 3 // 57 // NAmaM ThavaNA davie0 gAdhA | ] NAmavibhattI ThevaNavibhattI 0 / NAmavibhAsA kaMThyA / ThavaNavibhattI kaTukammabhAsAvattavvatA / davvavibhattI duvidhA - jIvavibhattI ya ajIvavibhattI ya / jIvavibhattI duvidhA, taM jadhA - saMsAratthajIvavibhattI 3 niraya' khaM 2 // 1 nirayaM khaM 1 khaM 2 pu 2 // 3 kammudao ceva nirayapAuggo khaM 1 khaM 2 pu. 2 0 // FOX-CXOXOXXXXXXXX Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakhaMdho gijjutticuNNijayaM syagaDaMga suttaM 5 Niraya vibhatti // 149 // asaMsAratthajIvavibhattI y| asaMsAratthajIvavibhattI duvidhA-davve kAle ya / daThavato titthasiddhAdi paMcadasabhedA, kAlato vi paDhamasamayasiddhAdi / saMsAratthajIvavibhattI tividhA, taM jadhA-iMdiyavibhattI jAtivibhattI bhavatovibhattI / se samAsato[ iMdiyavibhattI ] egiMdiyavibhattI0, jAtivibhattI puDhavikAyiyAdi, bhavato jeraitabhavAdi / ajIvavibhattI duvidhA-rUviyAjIvapavibhattI ya arUviyAjIvapabibhattI ya / rUviyAjIvapavibhattI catuvidhA, saM jadhA-khaMdhA khaMdhadesA khaMdhapadesA prmaannupogglaa| arUviajIvapavibhattI dhammatthikAe 1 dhammatthikAyassa dese 2 dhammatthikAyassa padese 3, evaM adhamma0 3 AgAsa0 3 addhAsamaye ya, dhammatthikAyAdi dasavidhA / khettavibhattI catuvvihA-ThANato disato davyato saamittto| ThANato vi logavibhattI vimANiMdaga-NiraiMda-jaMbuddIva-samuhakaraNAyi vibhAsA / disato pUrvasyAM dizi0 / kSetraM caturvidhamdavyato sAlikhettAdi / sAmitte devadattasya kSetraM yajJadattasya veti / adhavA kSetraM AyariaM aNAriaM c| aNAriaM sagajavaNAdi / AyariyaM addhachavvIsatividhaM rAyagihamagahAdi / kAlavibhattI tItA-'NAgata-baTTamANa-susamasusamAdi phu divasa-ratti yugapadayugapat kSipramakSipramityAdi, athavA samayAdiyA / samayassa parUvaNA tuNNAgadAragAdi / bhAvavibhattI duvidhA-jIvabhAvavibhattI ya ajIvabhAvavibhattI ya / jIvabhAvavibhattI udaigAdi 6 / tatthodaio-gati-kasAya-liGga-micchAdasaNa-'NNANA'saMjatA-'siddha-lessAo jadhAsaMkheNa catu-catu-tiNNi-ekekekekka-chabhedA, gatI NAragAdi catuvidhA, kasAyA kodhAdi aika, liGgabhedA thI-purisa-NapuMsagA, lessA kaNhalessAdi 6, sesA egabhedA, eso ekavIsatibhedo udaio bhAvo / uvasamio ajjhayaNaM paDhamuddeso // 149 // 1phu iti SaTsaGkhyAdyotako'kSarAGkaH // 2ka iti catuHsaGkhyAdyotako'kSarAGgaH // Jain Educati o nal . Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duvidho-uvasamio ya uvasamaNiphaNNo ya, aupazamike samyaktva-cAritre tUpazamazreNyAm / [khaovasamio]-jJAnA-'jJAnadarzana-dAnalabdhyAdayazcatustri-tri-paJcabhedAHTe-3-3-5 samyaktva-cAritre saMyamAsaMyamazca, NANaM catuvidhaM-mati-sutA-'vadhimaNaNANANi, aNNANaM tivihaM-mati-sutaaNNANa-vibhaMgANi, dasaNaM tribhedam-cakSuH-acakSuH-ohidasaNANi, laddhI paMcabhedAdAna-lAbha-bhogopabhoga-vIriyaladdhiriti, sammattaM cArittaM saMyamAsaMyama iti, esa aTThArasavidho khaovasamio bhAvo / jIva-X bhavyA-'bhavyatvAdIni, jIvatvaM bhavyatvaM abhavyatvaM cetyete trayaH pAriNAmikA bhAvA bhavanti, AdigrahaNena astitvaM anyatvaM kartRtvaM bhoktRtvaM guNavattvaM asarvagatvaM anAdikarmasantAnabaddhatvaM [sa]pradezakatvaM arUpitvaM mityatvaM evamAdayo'pyanAdipAriNAmikA jIvasya bhAvA bhavanti / saNNivAtiko dusNyogaadiio| gatA jiivbhaavvibhttii| ajIvANaM muttANaM vaNNAdi 4, amuttANaM gati-Thiti-avagAhAdi / etAe eva chavidhAe vibhattIe jaM jattha jujjati taM joetavvaM // 3 // 57 // kerisaM tattha vedaNaM bedeMti ?, ucyate puDhaviSphAsaM aNNANuvakkama NirayapAlavadhaNaM ca / tisu vedeti atANA aNubhAvaM ceva sesAsu // 4 // 58 // puDhaviSphAsaM aNNANuvakkama0 gAdhA / kerisaM puNa puDhaviSkAsaM ?, "se jadhANAmate asipatte tti vA0" [jIvAbhi0 1 uvasamaNipphaNNo ya / jJAnA-'jJAna-darzana-dAnAdilabdhyAdayazcatustri-tri-paJcamedAH samyaktva cAritre tUpazamazreNyAm da-3-3-5 saMyamAzca / NANaM catuvidhaM itirUpaH pAThaH sarvAsu cUrNipratidhUpalabhyate, kiMcArya pATho lekhakapramAdajo'saGgatazcApi vartate // 26 iti catuHsamAyotako'kSarAGkaH // 3 lasaharNa kha 1 // 4degbhAgaM ceva khaM 1 khaM 2 pu 2 // For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pijjucicuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakhaMdho // 15 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso prati03 sU0 83vibhAsA / tIsu puDhavIsu NeraiyA usiNapuDhaviphAsaM vedeti / aNNANuvakkamo NAmA "moggara-musuMDhikarakaya0" [jIvAbhi0 saMgra0 patra 120-1] adhavA lohitakuMthurUvANi chaTThI-sattamIsu puDhavIsu viuvvNti| NirayapAlA NAma "aMbe ambarise ceva." [ni0 gA0 59] te puNa jAva taccA puDhavI, sesAsu Nasthi / sesAsu puNa aNubhAvavedaNA ceva vedeti / aNubhAvo NAma "imIse rayaNappabhAe puDhavIe NeraiyA kerisayaM phAsaM paJcaNubbhavamANA viharaMti ?, se jahANAmae asipatte ti vA0, gaMdhe vi se jahANAmae ahimaDe ti vA gomaDae i vA, vaNNA kAlA kAlobhAsA, evaM ussAse aNubhAve savvAsu puDhavIsu" [jIvAbhi0 prati0 3 0 63 Adi] // 4 // 58 // NirayapAlavadhaNaM ti vuttaM te ime paNNarasa paramAdhammiyA NirayapAlA / taM0 aMbe 1 aMbarise 2 ceva sAme 3 sabale 4 tti yAvare / ruddo 5 varuddo 6 kAle 7 ya mahAkAla 8 tti yAvare // 5 // 59 // * asi 9 pattadhaNuM 10 kuMbhe (asi 9 asipatte 10 kuMbhI) 11 vAlU 12 vetaraNI 13 ti ya / kharassare 14 mahAghose 15 ete paNNarasA''hite // 6 // 60 // jo jArisavedaNakArI so teNa abhidhANeNa abhidhIyate aMbarAdINaM ti / / 5 // 59 // 6 // 60 // tattha aMbaraM AgAsaM viuvvaMti, tattha Neraie 1 aMbarisI khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 aasN0|| 2 sAme ya sabale vi ya khaM 2 pu 2 // 3 rodo 5 varudda 6 kha 1 khaM 2 pu 2 aasN0|| 4 asipatte 9dhaNu 10 kaeNme kha 1 khaM 2 pu2 / asi 9 [asi pattadhaNaM 10kuMbhI 11 vR0|| 150 // Jain Education international . Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhADeMti padhADeMti ya haNaMti viMciMti taha NisuMbhaMti / pADiti aMbaratale aMbA khalu tattha Neratie 1 // 7 // 61 // dhADeMti padhADeMti ya0 gaadhaa| vidhiti NassamANe ya sarehiM / NisuMbhaMti tti AghadUrapatiTThANe andhatamase / kei XpuNa sAbhAvige ceva AgAse aMbaratale vA sattaTThatalappamANamettAI uvvahittA pADinti 1 // 7 // 61 // aMbarisA ohatahate ye Nihate NissaNNe kappaNIhiM kappeMti / bidalaka-catulagachiNNe aMbarisA tattha Neratie 2 // 8 // 12 // ohatahate ya Nihate. gAdhA / upetya hatA ohtaa| hatA taadditaa| NissaNNA nAma mUrchAvazAnniHsaMjJIbhUtAH, tAce NicceyaNe viva bhUmitalagate kappaNIhiM maMsamiva kappenti / sAgaDikA vA radhakArA vA jadhA kuhADehiM tacchaMti / vidalako nAma bidalaM jahA phADeMti digdhagaM, catusagacchiNNe kaDeMti 2 // 8 // 62 // sAmA sADaNa toDaNa tuttaNa viMdhaNa rajjU-lata-ppahArehiM / sAmA ratiyANaM pavattayaMtI apuNNANaM 3 // 9 // 63 // sADaNa pADaNa toDaNa. gAdhA / te aMgovaMgAI sADenti, saMdhIo troDati, tuttaeNa tudaMti, sUIhiM vijjhaNIhi ya viMdhati. rajehiM [ baMdhaMti ], tAleti latAhiM lauDehi ya, karatala-kopparapahArehi ya saMbhaggamahie kareMti 3 // 9 // 63 // 1 muMcaMti khaM 2 vR0 AhAvR0 / muccaMti khaM 1 // 2 ya tahiyaM Ni khaM 1 // 3 aMbarisI khaM 1 kha 2 vR0|| 4 sADaNa maI 26XI pADaNa todaNa khaM 1 khaM 2 pu 250 aahaa0|| 5vidhaNAra // . Jain Educatiemational Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo ganjutibuNNijayaM syagaDaMga suyakkhaMdho suttaM |151 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso sabalA puNa sabalaguNarUvAiM viuvviUNa viuvvAveMti vA jeraie aMtagaya-phipphisANi ya hiyayaM kAleja phupphuse vakke / sabalA ratiyANaM kaDDa-vikaTuMta'puNNANaM 4 // 10 // 64 // aMtagayaphipphisANi ya0 gAdhA / kaNThyA 4 // 10 // 64 // ruddA NAma * asi-satti-kota-tomara-sUla-tisUlesu sUIsu halIsu / poeMti kaMdamANe ruddA khalu tattha Neraie 5 // 11 // 65 // 5 // 11 // 65 / / tahiM uvaruddA NAma OM bhaMjaMti aMgamaMge UrU bAhU sirANi kara-caraNe / kappaMti kappaNIrsa ya uvaruddA pAvakammarayA 6 // 12 // 66 // laula-musuMDhIsu 6 // 12 // 66 / / kAlA puNa kAlaM kAlobhAsaM aggi viuvvittA 1 kaDeti tahiM apuNNANaM khaM 2 pu 2 vR0|| 2deglesu sUiciyagAsu / poeMti ruddakammA u NaragapAlA tahiM roddA 5 khaM 2 pu 2 vR0 AhAya0 / sUiciyagAsu sthAne sUiyaggesu iti saMzothito'pi pAThaH khaM 2 dRzyate / lesu ya bahussa poeMti / ruddA ya roddakammA ruddA(?TThA) khalu tattha neraiyA khaM 1 // 3 aMgamaMgANi U khaM 1saM 2 pu2|| 4'NIhiM uva khaM 1 khaM 2 pu 2 | bu. aahaavR0|| // 151 / / Jain Education intomational Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sItesu(? mIrAsu) suMThaesu ya kaMDUsu ya payaNagesu ya payaMti / kuMbhIsu ya lohIsu ya payaMti kAlA tu Neraie 7 // 13 // 67 // khIlageNa NikkhittA geraie mIrAsu payaMti 7 // 13 // 67 // mahAkAlA puNa___ kappeMti kAgiNimaMsagANi chiMdaMti sIsapuMcchANi / khAveMti ya Neraie mahakAlA pAvakammaratA 8 // 14 // 68 // mahalle cavage cullIsu ya dahaMti, acchiNNe abhiNNe ya Neraie tatthA''rubhettA mahAdavAnAviva duddhigeva paulettA pacchA kappaNIhiM kappeUNa kappeUNa kAgiNimaMsANi khAveMti / kAgiNimaMsA NAma kAgiNimettaM maMsaM chettuM pauleuM khAveMti 8 // 14 // 68 // asI NAma hatthe pAde UrU bAhu sirA pAsa aMgamaMgANi / chiMdaMti pagAmaM tU asi geraIe NirayapAlA 9 // 15 // 69 // hatthe pAde UrU0 gaadhaa| te asIo viuvvettA tesiM NeraiyANaM hattha-pAdamAdINi aMgovaMgANi chiMdaMti 9 // 15 // 69 / / asipattA NAma 1 su payaMDaesu khaM 1 vR0|| 2 sIhapucchANi khaM 2 pu 2 vR0 AhA0 / "sIhapucchANi' tti pRSTivardhAH" iti vRttikRtH|| 3degrae khaM 2 pu 2 aahaay.|| 4 sirA''pAya aMga saM 2 pu2| sirA taha ya aMga aahaavR0|| 5 igA u neraie kha 1 kha 2 // Jain Educati o nal Hainelibrary.org Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM pUyagaDaMga sut / 152 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso kaiNNodva-NAsa-kara-caraNa-dasaNa-thaNe-phigga-Uru-bAhUNaM / cheyaNa bheyaNa sADaNa asipatta dhaNUhiM (? vaNehiM ) pADeMti 10 // 16 // 7 // kaNNoduNAsa0 gaadhaa| te asipattavaNaM viuvbittA, tao te tattha chAyAbuddhIe pavisaMti, pacchA vAtaM viuvvaMti, pacchA vAtakaMpitehiM asipattehiM chijjaMti / Na kevalaM tattha asisarisANi ceva pattANi, aNNANa'vi khuruppa-pharusamAdisarisAI / tesiM kaNNa-NAsa-oDhe chidaMti / uktaM hi ---- chinnapAda-bhuja-skandhAH chinnakarNISTha-nAsikAH / bhinnatAlu-ziro-meNdAH bhinnAkSi-hRdayodarAH // 1 // 10 // 16 // 70 // kuMbhI NAma kuMbhIsu ya payaNesu ya lohIsu ya kNddulohikuNbhiisu| kuMbhI ya NarayapAlA haNaMti pADaMti Naraesu 11 // 17 // 71 // kuMbhIsu ya payaNesu ya lohIsu ya0 gAdhA / te kuMbhakArA viva NANAvihAI kuMbhi-lohimAigAI bhAyaNANi viuvyittA kalagalatauapuNNesu neraiye pakkhivaMti 11 // 17 // 71 // vAlugA NAma taDataDataDassa bhajjati bhAyaNe klNbvaalugaapddhe| vAlUgA NeraiyA loleMtI aMbaratalammi 12 // 18 // 72 // 1 kaMTho? khaM 1 vR0|| 2degthaNaputoru saM 2 pu 2 / thaNa-pUbha-Uru AhAya0 // 3 "asipradhAnAH patradhanurnAmAnaH narakapAlAH" iti vRttikRtaH // 4 u khaM 1 // 5pAciti saM 10 / pApaMti aahaavR0|| 6degDa tti bhakhaM 1 // 7bhaje ti bhajjaNe kalaMbu khaM 2 pu 2 aahaavR0|| kumAra // 152 // www.jalnelibrary.org Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taDataDataDassa bhajaMti0 gAdhA / te kalaMbavAlugaM viuvvaMti / kalaMbavAlugA NAma kalaMbagapupphamiva udbusitAo, sA jadhA upphuruhaMsigA mummurabhUtA, tattha ghosAe dukkhaM khuppaMti vAuchutAe ya aMgamaMgesu NivayamANesu, NivayamANIe mummureNa va aMgamaMgAI DajhaMti, pADeUNaM ca tattheva lolAvijaMti 12 // 18 // 72 // vetaraNI NAma visa-pUya-ruhira-kesa-'dvivAhiNI klklNtjlsoyaa| veyaraNi NirayapAlA Neraie U pavAhaMti 13 // 19 // 73 // [vasapUyaruhirakesaDhi0 gAdhA / vegena taranti tAmiti vetaraNI, te aNorapAraM gaMbhIrataDaM Nadi viuvvaMti / tIse puNa pANiyaM pUya-ruhiraM 13 // 19 // 73 // kharassarA NAma kappaMti karakaehiM kaheMti paropparaM phairusaehiM / siMbalitamArubhaMtI kharassarA tattha raie 14 // 20 // 74 // kappati karakaehi. gAdhA / te jaMteUNaM ca kaheM jadhA phADeMti kati karakaehiM ti / paropparaM ca jujjhAti / siMbaligi viuvbittA tatthA''rubhiUNaM kaDeti / aMchamANesu ya kharaM rasaMto [ kharassarA] 14 // 20 / / 74 / / mahAghosA NAma 1Naraya khaM 1 // 2 taccheti khaM 1 khaM 2 pu 2 vR*|| 3 parasupahiM khaM 1 pu 2 vR0 AhAvR. // . Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gijjuttibuNNijayaM prayagaDaMga FOXOXO paDhamo suyakhaMdho sutaM / 153 // 'bhIte palAyamANe samaMtato tattha te Niyatteti / pasuNo jadhA pasuvahe mahaghosA tattha Neratie 15 // 21 // 75 // ||pnycmaadhyynN samAptam // 5 // bhIte palAyamANe samaMtato0 gAdhA / govAle viya gAvio Niyatteti ya piTuMti ya, ekkatokhutto ya dhADeMti, cAre * ya pakkhivaMti 15 // 21 // 75 / / NAmaNiSphaNNo gato / idANiM suttANugame suttamuccAretavvaM ti 299. puJchisu haM kevaliyaM mahesiM, kahaMbhitAvA NaragA puratthA ? / avijANao me muNi! brUhi jANaM!, kahaM Nu bAlA NarayaM uveMti ? // 1 // 299. pucchisu haiM kevaliyaM mahesiM0 vRttam / sudhammasAmI kila jaMbusAmiNA Narage pucchito kerisA garagA ? kerisehiM vA kammehiM gammati ? kerisAo vA tattha vednnaao'| tato bhaNati-pacchima haM pRSTavAnahaM bhagavantaM yathaiva bhavanto mAM pRcchanti / kevalamevaikaM tasya jJAnamityataH kevalI / athavA kRtsnaM pratipUrNa kevalamityarthaH, saMpUrNajJAnI kevalI / maharisI titthgro| kathamiti pariprazne / abhimukhaM bhRzaM vA tApayantIti alopAd bhitAvA / nIyante tasmin pApakarmANa iti narakAH, na ramanti vA tasminniti narakAH / purastAditi iha pApakartuste purastAd bhavanti, bhAvanarakAn pRcchati, dravyanarakAstu 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso 153 // 1bhIte ya palAyaMte khaM 1 khaM 2 pu 2 AhAtru0 // 2 NiruMbhaMti khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 aahaavR0|| 3 pucchissa haM khaM 1 kha 2 pu 132 // 4 kahehi tA vA NarayA khaM 1 // 5ajANao khaM 1 kha 2 pu 2 vR0 dI0 // Jain Educat i onal For Private Personal Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ihaiva dRzyante / avijANato me muNI! brUhi [jANaM!], he jJAnin ! nAhaM jAne-kaiH karmabhiH kathaM vA narakeSUpapadyante ?, tad yaiH karmabhiryathA copapadyante tamajAnato mamocyatAm // 1 // 300. evaM mayA puDhe mahANubhAge, iNamabbavI kAsave AsupaNNe / pavedaissaM duhamaha duggaM, AdANiyaM dukkaDiNaM puratthA / / 2 // 300. evaM mayA puDhe mahANubhAge0 vRttam / evamanena prakAreNa, puTTho NAma pucchito, mahAnasyAnubhAgaH / dravyAnubhAgo hi Adityasya prakAzaH, tadanubhAgAddhi cakSuSmantaH ahi-kaNTakA-'gni-prapAtAdIni ca pariharanti / bhAvAnubhAgastu kevalajJAnaM zrutaM vA, tadanubhAbAdeva ca sAdhavo'kuzalAni pariharanti mokSasukhaM cAnubhavante / anubhavanamanubhAvaH, mahAnti vA jJAnAdIni bhajati sevata ityarthaH / idamabravIt yad vaikSyAmaH, kAzyapagotro bhagavAn , AsupaNNe tti na pucchito ciMteti, Azu eva prajAnIte AzuprajJaH / evaM pRSTo mayA Aha-pavedaissaM duhamaTTha duggaM, sAdhu vedayiSye pravedayiSye, pradarzayipyAmItyarthaH / duHkhasyArtha dukhamevArthaH duHkhaprayojano vA duHkhanimitto vA arthaH duhmheN| tasya duHkhasya ko'rthaH ?, vedanA, zarIrAdisukhArthA hi devalokAH, duHkhArthA narakAH / durga nAma viSamam / AdAnikaM athavA "AdInaM nAma" pApaM dukkaDiNaM 1 mate khaM 2 / mae khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 bhAve iNamo'khaM 2 pu 2 vR0 dii0|| 3 pavetahassaM khaM 1 / paveyaissaM pu 1 pu 2 // 4 maTTha-duggaM vR0|| 5 AdINiyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI0 cUpA / AINiyaM pu 2 // 6 dukkaDiyaM vR0 dii| dukkaDiNaM pu 1 vRpaa0|| 7 vakSyamANaH kA vA0 mo0 // 8 asapuNNe cuumpr0|| Jain Educa t ional ainelibrary.org Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTaka suyakkhaMdho janiti dukkaDakAriNaM duHkhotpAdakAnAM purastAditi aprataH / athavA AdINikaM dukaDiNaM purattheti, tesiM AdINigapAvakammadukkaDapuSNijayaM| kAriNaM purastAt pUrvabhavadukkaDakAriNAmityarthaH / dukkaDaM ti mahAraMbhAdIhiM // 2 // syagaDaMga 301. je kei bAlA iha 'jIvitaTThI, kUrAI kammAI kareMti rohaa| te ghorarUve timisaMdhayAre, tivvANubhAve Narae paDaMti // 3 // 301. je kei bAlA iha jIvitaTThI0 vRttam / je tti aNiddiTThaNiddeso / dvAbhyAmAkalito bAlaH / ye kecana bAlA 154 // iheti tiriya-maNuesu asaMjamajIvitahI tatprayogajIvitArthI ca / kUrAI kammAI kareMti roddA, kUrAiM hiMsAdINi raudrAdhyavasAyAH raudrAkArAzca raudraaH| te ghorarUve timisaMdhayAre, kuMbhI vetaraNI yatra 'haNa chinda bhinda' ityAdibhirbhayAnakai?rarUpai|rarUpo ghorarUpA vA te narakA jattha so uvavajati / timisaMdhakAro nAma jattha ghoravirUviNaM passaMti, jaM kiMci ohiNA pekkhaMti taM pi kAgadUsaNiyAsarisaM pecchaM pecchaMti taimirikA vA / "kaNhalese NaM bhaMte ! jeraie kaNhalessaM NeraiyaM paNidhAya ohiNA savvao samaMtA samabhiloemANA kevatiyaM khettaM jANaMti ? kevatiyaM khettaM pAsaMti ?, goyamA ! No bahutarayaM khettaM jANai No bahutarayaM khettaM pAsati, tiriyameva khittaM pAsati jaha lessuddesae" [prajJA0 pada 17 sU0 223 patra 355-1] / tivvANubhAve tti anubhavanamanubhAvaH, tIvravedanAnubhAvAH // 3 // kathamupaiti ? "se jadhANAmae pavage pavamANe" [ ] / te tu kaiH karmabhiryAnti 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso DXXXXOXOXO // 154 // 1jIviyaTThA pu 1 // 2pAvAI ka kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 bR0 dI. // 3 tibvAbhitAve khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dI0 // Jain Educati o nal For Private Personal Use Only . Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302. tivvaM tase pANiNo thAvare ya, je hiMsatI AyasuhaM pdduccaa| je lUsae hoti adattahArI, Na sikkhatI seviyayassa kiMci // 4 // 302. tivvaM tase pANiNo thAvare ya0 vRttam / tIbrAdhyavasitA je tasa-thAvare pANe hiMsaMti na cAnutapyante, ye tu mandAdhyavasAyAH trasa-sthAvarAn prANAn hiMsaMti te triSu narakeSUpapadyante / athavA tIvramiti tIvrAdhyavasAyAH tIvramithyAdarzaninazcAtIvramithyAdhyavasitAzca saMsAramocaka-yAjJikAdayaH thAvare pUradAhagAdiH AtmasukhArthaM AtmasukhaM paDucca, yadapi hi parArthaM hiMsaMti tatrApi teSAM manaHsukhamevotpadyate putra-dAre sukhinyapi / atra vA je lUsae hoti adattahArI, lUsako nAma hiMsaka eva, jo vA aMga-paJcaMga bhindati bhaMjati vA, adattaM haratIti adattahArI, so ya vigayasaMyamaH / sikkhA gahaNasikkhA AsevaNAsikkhA ya, na kiMcidapi Asevate saMyamaThANaM, tassa egapANAe vi daMDeNa Nikkhitto // 4 // 303. pAganbhi pANe bahuNaM tivAdi, aNivkhuDe ghAtagatiM uti| NidhoNataM gacchati aMtakAle, aho siraM kaTTa uveti duggaM // 5 // 303. pAgabbhi pANe bahuNaM ti0 vRttam / na tasya kartukAmasya kRtvA vA kizcana mArdavamutpadyate, yathA siMhasya kRSNasarpasya vA / bahUNaM tivAdi matsyabandhAdyAH svayambhuramaNamatsyA vA yeSAM cA'nyA vRttireva nAsti baka-siMhAdInAm , 1 yA''yasuhaM khaM 2 pu 1 // 2 lUsate khaM 1 pu 1 // 3 tivAdI khaM 1 kha 2 / tipAtI pu 1 / tivAI pu 2 // 4 aNivvute saM 2 // 5ghAtamuveti bAle / Niho NisaM ga khaM 1 kha 2 pu 1 pu 20 bI0 // Jain Education national . Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho tribhyaH pAtayati tribhirvA pAtayati mano-vAkAyayogairityarthaH, evaM parigraho'pi vaktavyaH / aNibuDe aNuvasaMte AsavadArehiM, sa evaM dAhiNagAmie adhammA pakkhiesu bahuM pAvakammaM kalikalusaM samajiNittA "se jadhANAmae ayagole ti vA" itto cuttA ghAtagatiM uveMti, ghAtagatirnAma vyadhatirvedanAgatirityarthaH, ghAtakAnAM vA gatiH, ghaMtagatiM gacchati / aMtakAle nidhogatiH adhogatiH adhobhavadbhiH zirobhiyaMgbhavadbhiH zirobhiH, onataM aprakAzaM adhogacchad adhaHkAramityarthaH / antakAlo nAma jIvitAntakAlaH / adhozirA iti, uktaM hi jayatu basumatI nRpaiH samagrA, vyapagatacaurabhayA basantu dezAH / jagati vidhuravAdinaH kRtaghnAH, [paM0 3500] narakamavAzirasaH patantu zAkyAH // 1 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso dUrAt patane hi ziraso gurutvAd avAzirasaH patanti, sa evopacAraH ihAnugamyate, na teSAM tasyAmavasthAyAM ziro vidyata iti // 5 // ekasamayika-dusamayiga-tisamaeNa vA viggaheNa uvavajjati, aMtomuhutteNa azubhakarmodayAt zarIrANyutpAdayanti, nirTUnANDajasannibhA nijaparyAptibhAvamAgatAca zabdAn zRNvanti 304. haNa chiMdadha bhiMdadha NaM dehaha, sadde suNettA paradhammiyANaM / te NAragA tU bhayabhiNNasaNNA, kaMkhaMti ke NAma disaM vayAmo ? // 6 // // 155 // 1 samajANittA cUsapra0 // 2 Dahaha khaM 1 / Daheha pu 2 / DahA pu 1 // 3 suNaMtI khaM 2 pu 1 // Jain Edu tatiana . Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *********X 304. haNa chiMdha didha NaM dahaha0 vRttaM kaNThyam // 6 // tatastAn zabdAnakarNasukhAn bhairavAn zrutvA tadbhayAt palAyamAnAH Jain Educatiomational 305. iMgAlarAsiM jalitaM sajotiM, tatovamaM bhUmi aNokamaMtA / te ujjhamANA kalaNaM thaNaMti, arahassarA tattha ciradvitIyA // 7 // 305. iMgAlarAsiM jalitaM sajotiM0 vRttam / jadhA iMgAlarAsI jalito dhagadhageti evaM te narakAH svabhAvoSNA eva, puNa tattha bAdaro aggI atthi, Na'NNattha viggaha gatisamAvaNNaehiM / te puNa usiNapariNatA poggalA jaMtavADacullIo vi usiNatarA / tatotramaM bhUmi aNokamaMtA tatrA''yasakabhallatullaM te ujjhamANA kaluNaM thaNaMti, kaluNaM dINaM, stanitaM nAmaM apratatazvAsamISatkUjitaM yad lADAnAM nistnistnitm| arahassarA NAma arahatasvarAH anubaddhA sarA ityarthaH / ciraM tesu ciTThatIti ciradvitIyA, jahaNeNaM dasa vAsasahassAiM ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI // 7 // ta evaM pratipadyamAnA nadIM pazyanti306. jai te sutA vaitaraNI'bhiduggA, khuro jadhA Nisito tikkhasotA / taraMti te vaitaraNI'bhiduggaM, asicoitA sattisu hammamANA // 8 // 306. jai te sutA vetaraNI'bhiduggA0 vRttam / yadi tvayA zrutapUrvA vaitaraNI nAma nadI, loke'pi hyeSA pratItA / 1 bhUmimaNukaH sraM 1 khaM 2 pu 2 // 2 Nisito jahA khura iva tikkha khaM 1 khaM 2 pu 1 // 3 veyaraNi bhideg khaM 2 4 usuco khaM 1 2 pu 1 0 dI0 // pu1|| XX CXCXX XX jainelibrary.org Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho gejjuttiiNNijayaM syagaDaMgasutaM 156 // X vegena tasyAM tarantIti vaitaraNI, abhimukhaM bhRzaM vA durgA abhidurgA gambhIrataTA paramAdhArmikakRtA, kecid bruvate-svAbhAvikai veti / khuro jadhA Nisito yathA kSuro nizitazchinatti evamasAvapi jai aMgulI chubhejja tataH sA tIkSNazrotobhiH chidyate, | tIkSNatA vA gRhyate yathA kSuradhArA tIkSNavegA / tataste tRSNArditA prataptAGgArabhUtAM bhUmiM vihAya khiNNAsavaH pipAsavazca | tatrAvatarantIti, avatIrya cainAM mArgAbhidurgA prataranti / narakapAlairasibhiH zaktibhizca pRSThataH praNudyamAnA uttitIrSavazca tataH zaktibhiH kuntaizca tatraiva kSipyante // 8 // 307. kolehiM vijjhaMti asAdhukaimmA, NAvaM urvatI sivipphuunnaa| bhiNNettha sUlAhiM tisUliyAhiM, dIhAhi vidrUNa adhe kareMti // 9 // 307, kolehi vijhaMti asAdhukammA0 vRttam / tattha paramAdhammiehiM NAvAo vi viuvvitAo lohakhIlaga| saMkulAo, te tAo alliyaMtA pubvavilaggehiM NirayapAlehiM vijhaMti / kolaM nAma glo| uktaM hi-"kolenAnugataM bilam" bhujaGgavadasAdhUni karmANi yeSAM te ime asAdhukarmANaH, NAvaM urvati uva lliyaMti / tesiM teNa ceva pANieNa kalakalakalabhUteNa savvasottANupavesaNA smRtiH pUrvameva naSTA, punaH kolairviddhAnAM bhRzataraM nazyati / bhinnettha sUlAhi tisUliyAhiM trizUlikAbhirdIrghAbhirviddhAH adhe heTThato jalassa adhomukhe vA // 9 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuheso // 156 // 1kIlehiM pu 1 // 2 kammI khaM 2 pu 1 // 3 uveMte pu 1 vR0 dii0|| 4 aNNe u sUpu 1 vR0 dI / aNNettha sU khaM 1khaM 2 // Jain Educati o nal m.jainelibrary.org Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BXXXXXXXXXXXX tataH kathaJcideva cirAduttIrNAH santaH narakapAlairvikurvitAM(?) narakamupayAnti / kataram ?308. asariyaM NAma mahAbhitAvaM, aMdhaMtamaM duppataraM mahaMtaM / uhuM adhe yA tiriyaM disAsu, samAhito jattha'gaNI jhiyAti // 10 // 308. arariyaM NAma0 vRttam / yatra sUro nAsti, athavA sarva eva narakAH asuurikaaH| mahAbhitAvaM NAma kummI| pAkasadRzo mahAn abhitApo yasmin / andhatamobhUtam , yathA jAtyandhasya ahani rAtrau ca sarvakAlameva tama evaM tatrApi sa tu agaadhguhaasdRshH| duHkhaM tattha payaraMti tti duSprataram / mahAnta iti vistIrNAH, uhuM adhe yA tiriyaM disAsu, Urdhvamiti uvarille tale aghe bhUmIe tiriyaM kuDDesu, tattha kAlobhAsI aceyaNo agaNikAyo samAhito samyagU AhitaH samAhitaH ekIbhUtaH, nirantara ityarthaH / paThyate ca-"samrasite jattha'gaNI jhiyAti" samUsito nAma ucchRtaH, so puNa jaMtacullIto usiNataro // 10 // XXXXXXXXXXXX 1 navamagAthAnantaraM vRtti-dIpikAyA vyAkhyAtA khaM 1 khaM 2 pu 1 sUtrapratiSu ekA sUtragAthA'dhikA uplbhyte| sA ceyam kesiMci baMdhittu gale silAo, udagaMsi boleMti mahAlayasi / kalaMbuyAvAluya mummure yA, loleMti paJcaMti ya tattha aNNe // atra kesiMci sthAne kesiMca tathA paJcaMti sthAne pauliMti iti pAThabhedaH khaM 1 vartate // 2mahabhitAvaM khaM 1 pu 1 // 3 samUsite jattha cUpA0 bRpA0 // 4 jhiyAyatI pu 1 // 5degntaramitya vA. mo0 // maI 27 . Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjuitiNNijayaM pagaDaMga taM 157 / / * CXCX 309. jaMsI guhAe jalaNAtiyahe, abijANato Dajjhati luMttapaNNe / sadA kalaNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNItaM atidukkhadhammaM // 11 // 309. jaMsI guhAe jalaNAtiyaTTe0 [vRttam ] / guhAe [ e ]gatodArA viuvvitA kiNhAgaNI hUhUyamANI hUhUyamANI ciTThati / jalaNaM ati [ yaTTati] ato jalaNAtiyaTTe / avijANato Dajjhati luttapaNe, avijANato NAma nAsau tasyAM vijAnAti 'kuto dvAram ?' iti / athavA'sau jAnAti 'adha ( ? idha ) me usiNaparitrANaM bhaviSyati' iha cAsau avijJAyaka AsId yastadvidhAni karmANyakarot / luptA prajJA yasya sa bhavati luttapaNNo na jAnAti 'kuto nirgantavyam ?' iti, vedanAbhirvA'sya prajJA sarvA hatA, athavA "ahite hitapaNNANe" [sU0 35 ] / idamanyad vedanAsthAnam - sadA kaluNaM puNa ghammaThANaM, sadeti nityam, na kadAcidapi tasmin harSaH prahAso vA, gharmaNaH sthAnaM dharmasthAnam, sarva eva hi uNhavedanA narakAH dharmasthAnAni, vizeSatastu vikurvitAni sthAnAni duHkhaniSkramaNa - pravezAni / gADhaM unhaM dukkhovaNitaM gADhairvA durmokSaNIyaiH karmabhistatra upanItaH, sa vA teSAmupanItaH, athavA gADhamiti nirantaramityarthaH, gADhavedaNaM atidukkhadhammaM ti, dharmaH svabhAva ityarthaH, svabhAvapratapteSveva teSu // 11 // tatthAvi 1 jalaNe'tivaTTe pu 1 vR0 dI0 / jalaNAiuTTe khaM 2 // 2 ajANato khaM 1 0 dI0 // kaluNaM khaM 1 kha 2 pu 1 0 dI0 / sayAya kasiNaM nRpA0 dIpA0 // 5gaNANA hUhU' pu0 saM0 Jain Educammational 3 lUpane pu 1 // 4 sayA ya / gaNaNA haha vA0 mo0 // paDhamo suyakkhaMdho 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso // 157 // . Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310. cattAri agaNIo samArabhittA, jahiM kurakammA'bhitarviti maMdA / te tattha ciTuMtabhitappamANA, macchA va 'jIvaM uvajoti pattA // 12 // 310. cattAri agaNIo samArabhittA. vRttam / athavA idameva tad dharmasthAnam , yaduta cattAri agaNIo AsamArabhittA cauddisiM agni samArabhittA NAma samuddIvettA, jahiM ti yatra pharANi karmANi yaH pUrva kRtAni te krUrakarmANaH nArakAH, athavA te krUrakarmANo'pi NarayapAlA je Narayamgitatte vi punarapi abhitApayanti, yata eva hi maMdA narakapAlA mandabuddhaya ityarthaH, narakaprAyogyAnyeva karmANyupacinvanti bhRzaM tapyamAnA abhitppmaannaa| jIvaM nAma jIvanta eva / jyotiSaH samIpe upajoti pattA samIpagatAbhitApavad matsyAstapyante, kimaMga puNa tatte ta eva chUDhA ayokavalle vA, sItayonitvAddhi matsyAnAM uSNaduHkhAnabhijJatvAcca atIvAgnau duHkhamutpadyate ityato matsyagrahaNam // 12 // kizcAnyat 311. saMtacchaNaM NAma mehaMti tAvaM, te NArayA jattha asaadhukmmii| hatthehi pAdehi ya baMdhiUNaM, phalagaM va taccheti kuhADahatthA // 13 // 311. saMtacchaNaM NAma0 vRttam / samastaM tacchaNaM saMtacchaNaM NAma jattha viuvvitANi vAsi-parasu-paTTisANi, taMbalio jahA khairakaTaM taccheti evaM te vi vAsIhiM tacchijjaMti, aNNe kuhADaehiM kaTThamiva tacchiti / mahanti tAvaM NAma | mahaMtANi vi tattANi tacchaNANi bhUmI vi tattA / asAdhUNi kammANi jesiM te asAdhukammI / hatthehi pAdehi ya baMdhiUNaM, 1agaNIyo pu 1 // 2bAlaM khaM 1 khaM 2 0 dI / bAlA pu 1 // 3ciTuMti'mi khaM 1 / ciTuMti abhideg pu1|| 4'jIvaMtu khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI // 5 mahabhitAvaM khaM 1 khaM 2 pu 1 / mahAhitAvaM sA // 6degkammA khaM 1 pu 1 vR0 dI0 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho yagaDaMga 5 NirakavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso jirinahi ya Niyalehi ya aMduAhi ya kiDikiDigAbaMdheNaM baMdhiUNaM mA palAissaMti uddhesseMti vA calesseMti vA tAghe purakavADaNijuyaM XI phalaga iva kuhADahatthA taccheti // 13 // sa evaM saMtacchittA 312. ruhire puNo vaccasamUsitaMgo, bhiNNuttimaMge pariyattayaMtA / suttaM payaMti NaM Neraie phurate, sajjo vva macche va ayokavalle // 14 // 312. ruhire0 vRttam / ruhire puNo vaccasamRsitaMgo, rudhiraM jaMte chijjaMtANaM parigalati / puvvaM ca teSAM vrcsyussitaa158|| * nyaGgAni, te varcasA AlittaMge kuhADapahArehiM bhiNNuttimaMge ayakavallesu tammi ceva Niyae rudhire uvvattemANA pariyattemANA ya payaMti NaM Neraie phuraMte, ukkArigA va dhUrva vA jadhA silisilemANA phuruphurute ya, sajjo ja(vva) macche va ayokavallesu payaMti / sajjomacche tti jiivNte| athavA "sajokamatthe" sajjo hate, appaNijjigAe ceva vasAe / ayokavallANIti ayomayANi patrANi // 14 // evamapi te chinnagAtrAstADyamAnAstakSyamANAH pacyamAnAca 313. no ceva te tattha masIbhaveMti, Na mijatI tiv'tivednnaae| kammANubhAga aNuvedayaMtI. dukkhaMti soyaM iha dukkaDeNaM // 15 // 1 rajehiM pu0|| 2degmUsitaMto vR0 / 'mUsitaMgo vRpA0 // 3 parivattataMtA khaM 2 // 4 sajjokamatthe cUpA0 / sajIvamacche khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI0 // 5 hArapahiM vA0 mo0|| 6 bhiNNaMtimaMge cUsapra0 // 7NimajatI khaM 2 // 8 sivvamiveM khaM 1 khaM 2 pu 1 vR* dI0 // 9 tamANubhAgaM aNuvedayaMtA vR* dii| tamANumA aNuvedayatA saM 1 / tamANubhAga paribetayaMtA khaM 2 / tamANubhAgaM parivedayaMti pu1|| 10degti dukkhI iha khaM 1 khaM 2 pu1 vR0 dI0 // // 158 // Jain Educatinational Ww.jalnelibrary.org Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313. no ceva te tattha masIbhavetika vRttam / chArIbhavaMti vA / na vA mriyante, tivvA atIva vedaNA, bandhAnulomyAdevaM gatam, itaradhA tu 'atitivvavedaNAI' tti paThyeta / kammANubhAgaM NaragANubhAgaM sItaM usiNANubhAgaM veditI, bhUyo vedayanti aNuvedayaMti, teNa dukkheNaM dukkhaMti soyaM jUraMti iha dukkaDeNa hiMsAdIhiM aTThArasahiM dvANehiM // 15 // 314. tehiM pite loluasaMpagADhe, gADhaM sutattaM agaNiM vayaMti / Na tattha sAdaM labhaMtI'bhidugge, arahitAbhitAve tadha vI tarviti // 16 // 314. tehiM pi te loluasaMpagADhe0 vRttam / tasminnapi te punaH lolagasaMpagADhe vi aNNaM pagADhataraM sutasaM viuvviellayaM agaNihANaM vayaMti / lolaMti yena duHkhena tad lolugaM, bhRzaM gADhaM pragADhaM nirantaramityarthaH / gADhataraM suddutaraM gADhaM sutattaM, | tatto vi sAbhAvigAto NaragausiNaggIo adhikataraM, athavA sAbhAvigaagaNiNA tattaM sItavedaNijjA vi lolugA tesu vi | NeraiyA sIeNa himukkaDaahuNapakkhittAI va bhujaMgA lallakAreNa sIteNaM lolAvijaMti / aNNesiM puNa NaragANaM ceva loluaggi | | tti NAma, jadhA lolue mhaalolue|[nn] tattha sAdaM labhaMtIbhidagge, nirayapAlAnantareNApi tAvat Na tattha sAsaM(? saatN)| labhaMti / uktaM hi "acchiNimIliyamettaM Natthi suhaM kiMci kAlamaNubaddhaM / " [jIvA0 prati0 3 0 95 patra 129-1] atidugge vA bhRzaM 1"tathA tattIvAbhivedanayA nAparamagniprakSiptamatsyAdikamapyasti yad 'mIyate' upamIyate, ananyasadRzIM tIvrAM vedanA, vAcAmagocarAmanubhavantItyarthaH" ityapi vyAkhyAnaM vRttau // 2 tahiM ca te lolaNasaMpakhaM 2 pu 1 vR0 dI / tahiM ca te lolutasaMpa khaM 1 // 3 labhatI'tidugge khaM 2 // 4'rahibbhitAve khaM 1 / rahibhiyAvA pu1|| 5sutivvaM viu pu0|| 6degNigADhaM DhANaM vA. mo0|| Jain Education in cmnational Ho Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jjuttiNijuyaM yagaDaMga | suyakhaMdho 159 // 5 riyavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso XI durge vA, Na ceva tattha kAi samA bhUmI asthi / arahitA abhitAvaM tasminnapi arahite abhitAve tadhAvi tavijaMti ayoka ballAdisu teSAM carakANAM gaNDasyopari piTakA iva jAtAste te svAbhAvikena narakadukkheNa vizeSatazca narakapAlodIritena punaH punaH samohanyamAnAH prAyaM vedanAsamudbhAtairiva kAlaM gamayanti // 16 // tatra punarmahAghoSanarakapAlodIritaisteSAM ca parasparato hana-chinda-bhinda-mArayA'tikUyita-stanitazabdezva___315. se subbatI gAmavadhe va sadde, udiNNakammAe payAya tattha / udiNNakammANa udiNNakammA, puNo puNo te saharisaM duhaMti // 17 // 315. se suvvatI gAmavadhe va sadde0 vRttam / se jadhAnAmae idha gAmaghAte vA NagaraghAe vA sarvasvahAre ca bandiggahe vA mahANagaraDAhe vA DakurijaMtesu vA Nagara-gAmesu vA samaMtA hAhAkArAravA amAtR-putrAH zrUyante, evaM teSvapi udiNNakammAe payAya tti NaragapayAe Naragalogassa mahAbhairavasado suvvate / udiNNakammANa tesiM asAtAvedaNijjAdigAo osaNaM asubhAo kammapagaDIo udiNNAo, asurakumArANa vi tesiM micchatta-hAsa-ratIo udiNNAo iti, ataste udiNNakammA NeraiyANaM zarIrANIti vAkyazeSaH, udIrNakarmANo'surAH punaH punariti anekazaH, saMghAta-mAraNANi saha hariseNa saharisaM duHkhApayaMti duhaMti / "vidhaMti" vA paThyate // 17 // 1 nagaravadhe khaM 1 vR0 dI0 // 2 duhovaNItANa padANa tattha khaM 1 khaM 2 pu 130 dI0 // 3 sarahaM duheti khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI / saharisaM vidhaMti cUpA0 // 4 sandhatI pu0 / savvatI saM0 vA0 mo0 // 5 AmAtyaputrAH cUsapra0 // // 159 // . Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316. pANehiM NaM pAva vijojayaMti, taM bhe pavakkhAmi jadhAtagheNaM / 'daMDehiM tatthA sarayaMti bAlaM, savehiM daMDehiM purAkatehiM // 18 // 316. pANehiM NaM pAva vijojayaMti0 vRttam / prANAH zarIrendriya-balaprANAH, tAn te pAvA taistairvedanAprakAraiH cheda-bhedaprakAraizca viyojayaMti vizleSayantItyarthaH / syAt kimarthaM te teSAM vedanAmudIrayaMti ? kIdRzIM vA ?, ucyate, taM me'haM pavakkhAmi jadhAtagheNaM, bhRzaM sAdhu vA vakSyAmi jadhAtadhaM ti jahiM ithaM yena prakAreNa pAvAI kammAI katAI te hiM veyaNAo pAviti / kA tarhi bhAvanA ? - tIvropacitaistIghrA vedanA bhavanti mandairmandA madhyairmadhyA narakavizeSata: sthitivizeSatazca / athavA jaghAtadhaM ti rAjatve vA rAjAmAtyatve cArakapAlatve lubdhakatve vA saukarika-matsyabandhatve vA vadha-ghAta-mAMsoparodha-pAradArika-yAjJika-saMsAramocaka-mahAparigrahetyevamAdayo daNDA yairyathA kRtAstAn tathaiva daMDe tattha sarayaMti bAlaM, taireva yathAkRtairdaNDaiH smArayanti yAtayamAnAH sarayaMti tti smArayanti / na tathA chidyante eva mAryante vadhyante vidhyante sahyante, evaM yAvanto yathA ca daNDaprakArAH kRtAstAvadbhistathA ca sArayanti // 18 // 317. te hammamANe NaragaM uveMti, puNNaM durUassa mahabhitAvaM / te tattha ciTThati durubhakkhI, tuhaMti kammovaisagA ki mIhiM // 19 // 317, te hammamANe paragaM uvaiti vRttam / ta evaM bAlAH hanyamAnA itazvetazca palAyamANA NilukaNapadhaM maggaMtA 2 bAlA khaM 1 khaM 2 pu 1 // 3 kRtasnAnataccheva cUsapra0 // 4degmANA Narae paDaMti, 1 vR0 dI0 / Narae sthAne Narate khaM 1 // 5deg vagatA ki khaM 1 khaM 2 vR0 dI0 // 1 DaMDehiM tatthA sarataMti khaM 1 // puNNe duruvassa mahabbhitAve khaM 1 khaM 2 pu Jain Educatiational 1-01-31-03X-X Ko-X * XX. jainelibrary.org Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho jjuittiNijuyaM yagaDaMgasutaM 160 // IVA narakamevAnyaM bhImataravedanaM pravizanti, jadha iha cArehiM corA cArijaMtA kaDillamanupravizanti, tatrApi siMha-vyAghrA-'jagarAdibhiH khAdyante, evaM te bAlA palAyamANA narakapAlabhayA taM narakaM pataMti / aNNaM puNNaM durUassa, durya NAma uccAra-pAsa. vaNakaddamo, "se jadhANAmae ahimaDe ti vA" [jIvA0 prati 3 sU0 83 patra 106] mata-kuhita-viNikimINaM, tadapi durUvaM taptaM mhnbhitaa| [te ] tattha ciTThati durUvabhakkhI, durUvaM bhakkhayantIti durUvamakkhI, te NirayapAlehi durUvaM khAvijaMti / tuTyanta iti tuTyamAnAH khAdyamAnAH kRmibhiH kammovasagA NAma karmayogyA karmavazagA vA, tattha durUve viSThAkRmisaMsthAnA biubviyA kimigA tehiM khajamANA ciTThati, guNamANA ya tattha kicchAhiM gacchaMti, parissaMtA ya tattheva lolamANA kimigehiM khajaMti, "chaTTha-satsamAsu NaM puDhavIsu NeraiyA muttamuhamtAI lohitakuMthurUvAiM viuvvittA aNNamaNNassa kAyaM samaturaMsemANA aNuskhAyamANA thiTuMti" [arthataH jIvA0 prati 3 sU0 89 patra 117-1] // 19 // kizcAnyat 318. sadA kasiNaM puNa ghammaThANaM, gADhobaNItaM atidukkhadhamma / aMsu pakkhippai haNaMti bAlaM, vedhehiM biMdhati sirANi tesiM // 20 // 318. sadA kasiNaM [puNa] ghammaThANaM0 vRttam / sadeti nityaM kasiNaM NAma sampUrNa tatroSNaM [ghammaThANaM] kuMbhIpAga. 5 jiravibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso // 16 // 1 bhakSayadeg vA0 mo0 // 2 mabhUmuhattAI saM0 / mattamuhattAI vA. mo0| "bahUmahaMtAI" iti jIvAbhigamasUtre pAThaH / 3 sayA ya kadeg pu 1||4deglp vihattu dehaM, veheNa sIsaM se'bhitAvayaMti khaM 2 0 dI / 'ppa vihanna dehaM, veheNa taM se'mitaveMti sIsaM khaM 1 pu 1 // 5 veDheNa tAbeMti si cuupaa0|| Jain Educa lica national For Private Personal Use Only COMriainelibrary.org. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNaMtaguNAdhiyaM / jo vi tattha vAto so vi lohAradhamaNI va aNaMtaguNausiNAdhiko / gADhehiM kammehiM tat teSAmupanItam, te | vA ttthuvnniitaa| AvAyAnIha gADhAnyuSNasthAnAni iSTakApAkAdIni taistadupamIyate upanIyate tti vA uvapadarisitaM ti vA egahu~ / atiduHkhasvabhAvaM atiduHkhadharmama, tadhA vi atidukkhadhamme aMdasu pakkhippa haNaMti bAlaM hatthaMdUsu pakkhiviUNa viNNaMti / viNihaNittA kholagehiM cammamiva tato vitaDiyasarIrANaM vedhehiM vidhati sirANi tesiM, vedhyasthAnAni yeSu vA te vedhAH, tadyathA-akSi-karNa-nausA-mukhAni / adAntendriyANAM pUrvata eva etAni pUrvamadAntAnyabhUvana , sAmprataM dAmyante / adhavA sIsAveDheNa tAventi sIsaM dukkhAveMti // 20 // kizcAnyat tatrA'sipatrA nAma narakapAlAH 319. chiMdaMti bAlassa khareNa Naka, oDhe vi chiMdaMti duve viknnnne| jinbhaM viNikissa vihatthimetaM, tikkhAhiM sUlAhi nipAtayaMti // 21 // 319. chiMdaMti bAlassa khureNa NakaM oTTe vi chiMdaMti dave vikaNNe [vRttam ] / etAni hi pUrvamacchinnadoSAnyabhUvan acchinnatRSNAni cA''san tat sAprataM svayameva chidyante / jibbhaM viNikissa vihatthimetaM, eSA hi pUrva mAMsAsinI alIkabhASiNI cA''sIt / parasparaM ca vikunvitehiM chiMdaMti bAlassa khureNa NakaM / tikkhAhi mUlAhi ti, lohakhIlagA sUvakA ya, yAvat kRkATikAto nirgatA nipAtayaMti tti vidhaMti // 21 // ta evaM viddhA 1payaMti bA cuuspr0|| 2 mukha-nAsAni pu0|| 3 NAsaM khaM 1 pu 1 // 4deghi mitAvayaMti vR0 dI / "hiM tivAtayati khaM 1 pu 1 vRpra0 / 'hiM nivAyataMti khaM 2 // Jain Educ a tional Iww.jainelibrary.org. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mejjutiNNajayaM gaDaMga sutaM 161 // XCXCXX CXCXCXXXXX CXCX 320. te tippamANA talasaMpuDe'ccA, rAtiMdiyaM tattha thaNaMti 'maMdA / samIritA sarudhira-maMsadehA, pajjovitA khArapayacchitaMgA // 22 // 320. te tippamANA talasaMpuDa'ccA0 vRttam / vinitepyamAnAH tippamANAH kaMdamANAH pIDyamAnA he rikAdiSu / talasaMpulitA NAma ayatabaMdhatA hastayoH kRtA, yathaiSAM karatalaM caikatra milati evaM pAdayorapi, athavA karatalena kizcit pIte / evaM teSAM cappaDagehiM jaMtehi ya talasaMpuDiyaccA, accA sarIraM bhaNNati / rAtriMdiyaM tattha thaNaMti maMdA, rAtriMdinapramANamAtraM kAlaM NitthaNaMti acchaMti, maMdA nAma mandabuddhayaH glAnA vA / samIritA sarudhira-maMsadehA pajovitA khArapaya~cchitaMgA, ta evaM samantodIritA samIritA sarvato rudhiraM galAvitA ityarthaH sarvatazca mAMsairavakRSTaiH aNNAyabhUmIya terito aNNAvaMkathalaMcagAI deho vi khaMDakhaMDAI kesiMca kAto pajjovitato, sarvato palIvitA veDheUNa kei khAreNa patacchitaMgA vAsImAdIhiM tacchetuM khAreNa siMcaMti // 22 // kiJca- 321. jai te sutA lohitI pAgapAyI, bAlAgaNI teyaguNA pareNaM / kuMbhI mahatA'hiyaporusIyA, samUsitA lohitapUyapuNNA // 23 // 1degDa vva rAtraM 1 khaM 2 pu 1 0 dI0 // 2 jattha khaM 1 // 3 bAlA khaM 2 pu 1 0 dI0 // 4 galati te soNita- pUtimaMsaM, pajjovitA khArapadiddhitaMgA khaM 1 pu 1 vR0 dI0 / galati te soNia-pUi-maMsaM, pajjoviyA khArapatacchitaMgA khaM 2 // 5 vibhitappa cUsapra0 // 6 pIDyamAnAH / evaM vA0 mo0 // 7 'yatthimaMgA cUsapra0 // 8 thrvr| pu0 saM0 // 9 'cakkAvaliMca pu0 [saM0 // 10 lohitapUtapAtI, bAkhaM 1 naM 2 pu 10 dI0 // 11 tA'dhiyaporisINA khaM 1pu1 // paDhamo suyakkhaMdho 5 Niraya vibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso // 161 // . Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 321. jai te sutA lohitApAgapAyI bAlAgaNI teyaguNA pareNaM0 [vRttam ] / yadi tvayA kadAcit zrutA, loke'pi hyeSA zrutiH pratItA-tatra kuMbhIo vijaMti / lohitasyA''pAkaH lohitApAkaH, pacyate yasyAM seyaM lohitA[pAka]pAyI / bAlasya hyagneH adhikastApo bhavati, parizuSkena tasyAbhinavaprajvAlitasya, sa hi adhikaM dIpyate dahati ca, teyaguNA etto vi paraM aNaMtaguNauNho aggI / kuMbhI mahaMtA kumbhapramANAdhikapramANA kumbhI bhavati, jAdhe vi causu vi pAsesu | prajvAlitenAgninA taptA lohikA trapu-tAmrapUrNo () durAsayA, evaM tAo vi kuMbhikkehiM nirayapAlehiM viuvvitAo kuMbhIo | mahaMti-mahaMtIo puruSapramANAtItA adhiyaporusIyA, yathA'syAM prakSipto nArakaH pazyatIti, Na vA cakkei kaNNesu avalaMbiuM uttarittae / samRsitA addahitA lohita-pUyamAdINaM asubhANaM sarIrAvayavANaM puNNA / adhavA kuMbhI uTTigA, adhiyaporisuccA | UNA [vA] kIrati tattha vicchobhaNA bhavati // 23 // 322. pakkhippa tAsuM papayaMti bAle, ahassaraM te kaluNaM rsNte| taNhAiyA te tau-taMbatattaM, panjijamANa'dRtaraM rasaMti // 24 // 322. pakkhippa tAsuM0 vRttaM kaMThaM / NavaraM-adRssaraM ti Artasvaramiti, aatto hi yAvatpramANaM rasati, nAsau lajjAM dhairya vA tasmin kAle gaNayati / / 24 / / 323. appeNa appaM iha vaMcaittA, bhavAdhame puvA satasahasse / ciTThati tatthA bahukUrakammA, jadhA kaDe kamme tadhA si bhAre // 25 // 1 assare vR0 dI0 / assalaM khaM 1 // 2 appANa cUpA0 // 3 puvvasate sa khaM 1 kha 2 pu 1 // 4 kamma khaM 1 // Jain Education tatiana amw.jainelibrary.org. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo | suyarkhadho 5 NirayavibhattiajjhayaNaM paDhamuddeso jutti 323. appeNa appaM iha vaMcaittA0 vRttam / appaM NAma AtmAnaM iheti iha manuSyaloke vaMcaittA kuuddtulaadiihiN| NijuyaM| adhavA "appANa" parovaghAtasuheNa appANaM vaMcaittA bhavAdhame bhavAnAmadhamaH atastasmin bhavAdhame puvvA satasahasse tti yagaDaMga jAva tettIsaM sAgarovame ciTThati / tatthA bahukUrakammA jadhAkaDe kamme tathA si bhAre, bahUNi kUrANi kammANi yeSAM te bahakarakammA, je ya payaMti je ya paJcaMti savve te bahukUrakammA / jadhA kaDe kamme tti yathA caiSAM kRtAni karmANi tathaivaiSAM bhAro voDhavya ityarthaH, bibharti bhriyate vA'sau bhAraH / kA tarhi bhAvanA ?-yAdRzenAdhyavasAyena karmANyupacinoti tathaivaiSAM 162 // vedanAbhAro bhavati, utkRSTasthitirvA madhyamA jaghanyA vA, ThitiaNurUvA ceva vedanA bhavati, athavA yAdRzAnIha karmANyupa cinoti tathA tatrApi vedanodIryate teSAM svayaM vA parato vA ubhayato vaa| / ubhayakaraNeNa tadyathA-mAMsAdAH svamAMsAnyevAgnivarNAni bhakSyante / rasakapAyinaH pUya-rudhiraM kalakalIkRtaM tau-taMbAdINi Alya dravIkRtAni / vyAdha-dhAta-saukarikAdayasta tathaiva chidyante mAryante ca / cArakapAlA aSTAdazakarmakAriNaH kAryante ca / | AnRtikAnAM jihvAstakSyante tudyante ca / caurANAM aGgopAGgAnyapahiyante, piNDIkRtya cainAn grAmaghAteSviva vadhayanti / pAradArikANAM vRSaNAzchidyante agnivarNAzca lohamayyaH striyaH avagAhAvijaMti / mahAparigrahArambhaizca yena yena prakAreNa jIvA / duHkhApitAH sanniruddhA jAtitA abhiyuktAzca tadhA tadhA veyaNAo pAvijaMti / krodhanazIlAnAM tat tat kriyate yena yena krodha utpadyate-Na evaM rusijjati, evaM rusijjati, idAnI vA kiM na krudhyase ? kiM vA RddhaH kariSyasi ? | mANiNo hIlijjati / mAyiNo asipattamAdIhiM zItalacchAyAsarisehi ya taua-taMbaehiM pravaMcijaMti / lobhe jadhA pariggahe / evamanyeSvapi AzraveSvAyojyamiti / ataH sAdhUktaM jadhA kaDe kamme tadhA se bhAre iti // 25 // 1degdhAtAsyakari cUsapra0 // // 162 // Jain Educ a tional . Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324. samajiNittA kalusaM aNajjA, iTehi kaMtehi ya vippahINA / te dunbhigaMdhe kasiNe ya phAse, kammovagA kuNime AvasaMti // 26 // tti bemi|| ||nrgvibhttiie paDhamo uddesao smmtto||5-1|| 324. samajiNitA kalusaM aNajA. vRttam / jadhA adhammapakkhe bujjhihinti adhammie adhammANue tti haNachiMda-bhiMdavayaMtae tti jAva NaragatalapatiTThANe bhavati / kaluSamiti karmaiva, cirasya hi tat prasIdeti / hiMsAdiaNAriyA kammA aNAriyA, iSTAH zabdAdayaH, kAmanIyAH kAntAH, ta eva viSayAH, athavA kAntA bAndhavA, tairviprahINAH / ahavA jattiAI iha iTThANi ya kaMtANi ya piyANi ya tehi vippahINA te durabhigaMdhe durUtakaddame ya pUga-vasA-rudhirakahame ya, "se jadhANAmae ahimaDe ti vA" [ jIvA0 prati0 3 u0 / sU0 83 patra 106] / kasiNe saMpuNNe asubhabhAveNa spRzantIti sparzAH, cazabdAt sadde rUve rase gaMdhe phAse tti, rayaNappabhAte aNiTThA phAsAdayo, sesAsu kameNa aNir3hatarA / karmayogyAH karmopagAH jArisA kammA katA, tivvehiM tivvA / kuNime tti na kazcit tatra medhyo dezaH, savve ceva meda-prasA-maMsa-rudhirapUyANulevaNatalA / A sthitiparisamApteH vasantIti AvasaMta iti // 26 // ||[pnycme] prthmoddeshkH|| gara 28 1 viSpahuNA khaM 1 khaM 2 pu1|| 2 bandhevA cuuspr.|| For Private Personal Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho juttigNajayaM gaDaMgasuttaM 163 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso [NirayavibhattIe viio uddesao] sa eva bhAvanarakAdhikAraH / yAni duHkhAni prathame uktAni dvitIye'pi tAdRzAnyevoktAni / narakapAlakRtaizca parasparakRtaizca vizeSa ucyate 325. ahAvaraM sAsatadukkhadhamma, taM me pavakkhAmi jahAtaheNaM / / bAlA jadhA dukkaDakammakArI, vedeti kaimmANi purekaDAI // 1 // 325. ahAvaraM sAsatadukkhadhamma. vRttam / athetyAnantarye / apara ityanyo vikalpaH / zAzvatamiti nityakAlaM yAvadAyuH / "acchiNimIlitamattaM0" [jIvA0 prati0 3 u0 3 sU0 95 patra 129-1] gAdhA / duHkhakhabhAvaM duHkhadhammA / taM me pavakkhAmi bhRzaM prakArairvA vakSyAmi pavakkhAmi, athavA AditaH idAnIM vakSyAmi pravAcayiSyAmi / yatheti yena sarvajJo hi yathaivAvasthito bhAvaH tathaivainaM pazyati bhASate ca / bAlA yathA dakkaDakammakArI, yena prakAreNa yathA, kutsitaM karma dukkaDaM, dukkaDAI kammAI kareMti dukkaDakammakAriNaH, hiMsAdIni mahArambhAdIni ca / vedeti tti aNubhavaMti, purekaDAI tiryamanuSyatve trividhakaraNenApi nikAcitAni, tAni tu svayaM vedayanti nirayapAlaizca vedAvijaMti // 1 // 326. hatthehiM pAdehi ya baMdhiUNaM, udarAI phoDeMti khurehiM tesiN| geNhittu bAlassa viheNNa dehaM, vajjhaM thiraM piTThato uddharaMti // 2 // 1degpAlakRtaistu parasparakRtaiH saparasparakRtaizca vize' cuuspr0|| 2 pAvAiM pure khaM 1pu 1 // 3 udaraM vikattaMti khurAsiehiM khaM 1 kha 2 pu 1 vR0 dI0 // 4 khurA'sitehiM cUpA0 / khurA-'sigehiM cUpA0 / "kSuraprA-'sibhiH' nAnAvidhairAyudhavizeSaiH" iti vRttikRtH|| 5bihattu dehaM pu1| vibhittuM khaM 2 // // 163 // Jain Educ a tional Law.jainelibrary.org Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXX 326. hatthehiM pAdehi ya baMdhiUNaM0 vRttam / jadhA iha rAyA rAyapurisA vA avakarisA vA avakAriNo khaMdhe baMdhittA sarehiM viMdhaMti, evaM te vi NirayapAlA khaMghesu baddhANaM pADitANa vA hattha pAdaM duyitANaM udarAI phorDeti khurehiM tesiM / "khurAsiterhi" vA, asitA NisitA tinhA, athavA Na sitA muNDA ityarthaH / kRSNAvAtehiM (?) muMDehiM duHkhAvijaMti mAriti vA tvayA udaranimittaM sattvAni ghAtitAni / adhavA - "khurA 'sigehiM " khurehiM asigae ha ya / aNNe puNa geNhittu bAlassa vihaNa dehaM gRhItveti NasyamANaM vA vazamAnayitvA vihaNNeti vihaNittA khIlaehiM vajjhaM thiraM piTThato uddharaMti, sthiro nAma atrosyantaH, pRSThato nAma pahigAo AraddhaM jAva kRgADigAto uddharaMti uppADeMti / evaM pArzvato'pi agrato'pi // 2 // kicAnyat 327. bAhU pakattaMti ya mUlato se, dhUlaM viyAsaM muhe ADahaMti / rahaMsi juttaM sarayaMti bAlaM, aurugbha vidhaMti tudeNaM piTThe // 3 // 327, bAhU pakatiya mUlato se0 vRttam / bAdhayati teneti bAhU / mUlato nAma udgamAdArabhya ubakacchagamUla to prArabhya | lohakIlaeNaM caturaMgulapramANAdhikegaM dhUlaM muhaM vigasAvetUNaM / thUlamiti mahat, mA saMbuDehiMti vA raDihiMti va tti, Arasato'pi na tasya paritrANamasti, tathApyAturatvAdArasaMti / ADahaMti tti vu (? Da) jjhati / kiMca - rahaMsi juttaM sarayaMti bAlaM, sarayaMti tti gacchaMti vAtItyarthaH, pApakarmANi ca smArayanti / ta eva ca bAlAstatra yuktA ye cainAM vAhayanti 1 pAtadu cUsapra0 // 2 bAhA pakataMti ya mUkhaM 1 / bAhU pakappaMti ya mUkhaM 2 / bAhU pakappaMti samU pu 1 // 3 thulaM khaM 1 pu 1 // 4 Arussa vijyaMti khaM 1 pu 10 dI0 / Arussa vidhaMti khaM 2 / 5Na peTThI khaM 2 degNa paTTe khaM 1pu1 // Jain Educatoremational Sww.jainelibrary.org Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho suttaM jjutti INI trividhakaraNenApi teyassarUviNo raghe sagaDe vA, gurugaM viuvvitaM rathaM avadhaMtA ya tattArairiva Arubbha vidhati Aruhya vidhati / gNajayaM tuvantIti tudA tutrakAH, galibalIvardavat pRSThe // 3 // sA ca bhUmIgiDaMga 328. ayaM va tattaM jalitaM saMjotiM. tadovamaM bhuumimnnokmtaa| te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, usucoditA tattajugesu juttA // 4 // 328. ayaM va tattaM0 vRttam / taptaM hi kizcidayaH kRSNameva bhavati, sA tu bhUmI jvalitalohabhUtA sajyotiSA 164 // sajyotiH, jvalitena jyotiSA taptA, na tu kevalameSoSNA / jvalitajyotiSA'pi aNaMtaguNaM hi uSNA sA, tadasyA aupamyaM tadopamA / aNokamaMtA NAma gacchaMtA / te ujjhamANA kaluNaM [thaNaM]ti, te taM iMgAlatullaM bhUmiM puNo puNo qhudAvijaMti, Agata-gatANi kAravijaMtA ya atibhArokatA DajjhamANA kaluNANi rasaMti / iSubhiH tutrakaizca pradIptamukhaizcoditAH tapteSu yugeSu yuktAH, taptAni vA yugAni yeSAM rathAnAM ta ime taptayugAH, atasteSu taptayugeSu yuktAH // 4 // ta evam 329. bAlA balA bhUmi aNokamaMtA, vipajjalaM lohapahaM va tattaM / jaMsI'bhidugge bahukUrakammA, pese va daMDehiM purAkareMti // 5 // 329. bAlA [balA] bhUmi aNokamaMtA0 vRttam / bAlA mandA bAlAditi / balAdaNukkamaMtA balAtkAreNa, athavA 1 sajoyaM pu1|| 2 tattovamaM bhUmimaNokkamettA pu1 / tattovarma bhUmi aNokkamecA khaM 1 // 3kaNaMti pu1|| 40mimaNukka khaM 2 pu 1 pu2|| 5pavijjalaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 6degduggaMsi pavajjamANA pesa vva saM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dii.|| 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso // 164 // Jain Education Intemational . Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ balA ghorabalA ityarthaH / vivigheNa prajvalaM nAma picchaleNa pUya-soNieNa aNulittatalA / vigataM jvalaM vijjalaM jaleja, vijalAviSTatena jaleNe vasAya pUya-soNiteNaM / lohamayaH pathaH lohapathaH, yathA lohamayaH pathaH taptaH tathA so'pi / jaMsI| 'bhidugge bahukUrakammA, abhiduggaM bhRzaM durga vA, daMDa-lauDamAdIhiM hatvA hatvA / punaH punaH preSyanta iti presyAH dAsA | bhRtyA vA, purataH kurvantIti agrataH kRtvA vAhyante goNA iva, aNicchaMtA piTTijati tudyante ca // 5 // kiJca 330. te saMpagAmmi pavajamANA, silAhiM hammaMtirbhipAtimAhiM / saMtAvaNI NAma ciradvitIyA, saMtapte jattha asaadhukmmii||6|| 330. te saMpagADhamma pavajamANA0 vRttam / nAnAvidhAbhirvedanAbhirbhRzaM gADhaM sampragADhaM nirantaravedanamiti vA / | adhavA sambAdhaH pathaH sampragADhaH, te atibhArabharAkrAntAH zarkarA-pASANapathaM prapadyamAnAH silAhiM hammatibhipAtimAhiM zilAbhirvistIrNAbhi kriyAdibhirabhimukhaM patantIbhiH, abhipAtyamAnA nAnyatra ptntiityrthH| kiJca saMtAvaNI nAma ciradvitIyA, sarva eva narakAH santApayanti, vizeSeNa tu vaikriyaagnisntaa[pitaa]| ciraM tiSThanti te hi ciradvitIyA, jadhaNNeNa dasa vAsasahassAI ukkoseNaM tettIsasAgarovamANi saMtappaMte zarIreNa maNasA ca / asAdhUNi karmANi yeSAM te ime asAdhukarmI, tamhi ceva saMtAvaNIsaMjJake narake // 6 // 1vijalA viputena jalena sAya pu0|| 2degNa evasAya vA0 mo0 // 3degDhaMsi padeg khaM 1 pu 1 pu2|| 4degpAtiNIhiM khaM 2 pu 1 vR0 dii| pAtiyAhiM khaM 132 // 5 patI jakhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 6 kammA pu1pu 2 vR0 dii.|| Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Foo paDhamo suyakhaMdho jjuttiNijuyaM ragaDaMga * * surta * 165 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso * 331. kaMDUsu pakkhippa payaMti bAlaM, tato viDaMDA eNNa upphiddNti| te uDDhakAehiM viluppamANA, avarehiM khajaMti saNapphatehiM // 7 // 331. kaMDUsu pakkhippa payaMti bAlaM0 vRttam / ayakoTTha-piTTha-payagargamAdIsu payaNagesu pakkhippa / bAlA te bhayato | bhujigA iva DajjhamANA upphiDaMti, "NeraiyANoppAto uDUM paMceva joannsyaaii|" [ jIvA0 prati0 3 u0 3 sU0 95 patra 129-1] / te uDDhakAehiM viluppamANA, uDukAyA NAma drauNikAkAH, te uphphiDitA vi santA uDDhakAehiM vividhehiM ayomuhehiM khajati / khajjamANA bhakkhitasesA bhUmisaMpattA avarohiM khajaMti saNapphatehiM, na zakyate dhArayitumityarthaH, siMghavyAghra-mR(?)ga-zRgAlAdayaH vividhAH // 7 // 332. samUsitaM NAma vidhUmaThANaM, vigiccamANA kaluNaM thaNaMti / __adhosiraM kahu vigaMtiUNaM, ayaM va satthehiM samUsaveMti / / 8 // 332. samUsitaM NAma vidhUmaThANaM0 [vRttam] / tattha te NeraiyA samUsavijaMti, osavitaM asavitaM vinAzitami. tyarthaH / vidhUmo'gnisthAnam , vidhUmo nAmAgnireva, vidhUmagrahaNAd nirindhano'gniH svayaM prajvalitaH, sendhanasya hyagneravazyameva | 1 vAle khaM 1 // 2viuTTA khaM 1 pu 2 // 3 puNaruppataMti / te uhakArahiM pakhajamANA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| puNa uppayaMti iti khaM 2 paatthH|| 4degNagamaNAdIsu cuuspr0|| 5 ukkosaM paMca jo iti jIvA0 pAThaH // 6degThANaM, jaM soyatattA kaluNaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| ThANaM, jaisi uviyaMtA kaluNaM cpA / 'ThANaM, jaMsi viukkaMtA kaluNaM cUpA0 // 7 viyattiUrNa kha 1 pu 1 / vigattiUNaM khaM 2 pu 2 // 8 samosa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // * * * * // 165 // * * * Jain Educ a tional TEMr.jainelibrary.org Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhUmo bhavati / athavA vidhUmavad, vidhUmAnAM hi aGgArANAmatIva tApo bhavati, yadi tvayA tanutaM (2) vA na vA yasmin vikRtya* mAnAzca chidyamAnAzca kaluNaM thaNaMti, kaluNamiti aparitrANaM nirAkrandamityarthaH, saparitrANA hi yadyapi stananti kUjanti vA tathApi tannAtikaruNam / athavA "yatra uviyaMtA" chabhamAnA ityarthaH / athavA "jaMsi viukatA" vividhamanekaprakAraM utkrAntA viukatA / adhosiraM kaTTa vigaMtiUNa, adhosiraM kAuM kei vigittaMti, kei vigaMtiUNaM pacchA adhosiraM baMdhati / ayo chagalago, ayena tulyaM ayavat , yathA aya iva kappaNI-kuhADIhiM kei kusitaM kadhaMci cakammamANaM phuraphurataM vA kappaNikuhADIhiM satthehiM samRsaveMti chiMdaMti, evaM te evaM kusitaM akusitaM vA chiMdaMti / adhavA ayamiti lohaM, jadhA lohaM tattellayaM chijati evaM vA // 8 // kizca 333. samUsitA tattha visUNitaMgA, pakkhIhiM khajaMti ayomuhehiN| 'saMjIvaNA NAma ciradvitIyA, jaMsI payA hammati pApacetA // 9 // 333. samRsitA tattha visUNitaMgA. vRttam / samRsitA nAma khaMbhesu uDDA baddhA, tattha visUNitANi aMgANi jesiM teme visUNitavadanAH, taevaM sarasavisUNitaMgA kAka-gRdhrAdibhirbhakSyante / saMjIvaNA NAma ciradvitIyA, evaM yathoddiSTaivedanAprakArairbhakSyamANAzca svAbhAvikairnirayapAlakRtairvA pakSyAdibhiH chinnAH kathitA vA mUJchitAH santo vedanAsamudAtena samohatA santo mRtavadavatiSThanti / yatheha mUJchitA udakena siktAH punarujjIvitA ityapadizyante evaM te mUrcchitAH santaH punaH punaH saJjIvantIti saJjIvinaH, sarva eva narakA saMjIvaNA / ciradvitIyA NAma jadhaNNeNa dasa vAsasahassANi ukkoseNaM 1 saMjIvaNI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 . dii.|| XXXXXXoxoxoxaxexex Jain Educ a tional July.jainelibrary.org. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjutti paDhamo suyakhaMdho gNajayaM giDaMga 166 // tettIsasAgarovamANi / athavA ciraM mRtA hi ThaMtIti ciradvitIyA, narakAnubhAvAt karmAnubhAvAcca yadyapi picyante sahasrazaH | kriyante tathApi punaH saMhanyante, icchanto'pi mattuM tathApi na mriynte| pApaceta tti pUrva pApacetA AsIt sA prajA, sAmpratamapi na tatra kiJcit kuzalacetA utpadyate yenApApacetA sA prajA syAditi / / 9 / / ayaM cAparo yAtanAprakAra: 334. tikkhAhiM sUlAhiM vadheti bAlA, vaisovagaM sovariyA va ldd'e|| te sUlaviddhA kaluNaM thaNati, egaMtadukkha duhato gilANA // 10 // 334. tikkhAhiM sUlAhiM vardheti bAlA0 vRttam / lohamayaiH zUlaitrizUlaizca yathA nAmaniSpanne nikSepe vadhayantIti vidhaMti, vazaM upagatA vazopagAH, zauvarikA iva vazopagaM mahiSaM vadhayanti / paThyate ca-"vasopagaM sAbariyA va laddha" sabarA mlecchajAtayaH, te yathA kandarpAt karpATakamAdi vidhati chagalagamAdi vA evaM te vi taM neraiyaM chiMdaMti bhiMdati / saukarikagrahaNaM te hi tatkarmanityasevitvAd nirdayA bhavantItyataH / te mUlaviddhA kaluNaM thaNaMti, kaluNaM NAma dINaM, thaNaMti nAma kandanti / ekAntenaiva dukkhaM duhao tti aMto bahiM ca, jamakAiehiM neraiehiM ca na tatra samAzvAso'sti / nityaglAnA iti mahAjvarAbhibhUtA iva niSprANA nirbalA niyameva ca nArakA dasavidhaM vedaNaM vedeti // 10 // idaM cAnyadasAtadukkhadhamma 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiudeso / 1 mRtyu tadeg vA0 mo0 // 2 sUlAhi'tivAyayaMti, vasAgayaM sAvayayaM va lar3e vR0 dii| sUlAhi 'bhitAvayaMti, vasovagaM zrI soariyaM va laddhaM khaM 1 pu1| sUlAhi nivAyayaMti, vasovagaM sovariyaM va lahUM khaM 2 pu 2 // 3 vasopagaM sAbariyA va laddhaM A cuupaa0|| 4 sUlabhinnA saM 1 pu 2 // in Edu a tonal For Private Personal Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 335. sadAjalaM NAma NihaM mahaMtaM, jaMsI jalatI agaNI akhaa| ciTThati tatthA bahukUrakammA, arahitassarA keti ciradvitIyA // 11 // 335. sadAjalaM NAma NihaM mahaMtaM. vRttam / sadA jvalatIti sadAjvalam / adhikaM tasyAM hanyata iti nihaM [grasthAnam-4000 ] jvarodupAnava sthitam mahaditi gambhIraM vistIrNa ca / yasminniti yatra / vinA kASThaiH akASThA vaikriyakAlabhavA agnayaH aghaTTitA pAtAlasthA apyanavasthA / ciTuMti tatthA bahukUrakammA, narakapAlaiH prakSiptAH, bahUNi kUrANi kammANi jesiM te bahukUrakammA / kUraM NAma niranukrozaM hiMsAdi karma, yat kRtvA kRte ca nAnutapyante / arahitaH svaro yeSAM kUjatAM yAcatAM uttArayata uttArayateti anyaizca bahuvidhairvilApairvilapanto arahitasvarAH / ciraM tiSThantIti ciradvitIyA, vividhena sanniruddhA vedanArditAH tAhiM tAhiM cirA tiTThati // 11 // kizca 336. ciyA mahaMtIu samArabhittA, chubbhaMti te taM kaluNaM rsNtN| AvaddatI tattha asAdhukammA, sappI jedhA chUDhaM jotimajhe // 12 // 336. ciyA mahaMtIu samArabhittA. vRttam / cIyanta iti citakAH / mahaMtIo nAma nArakazarIrapramANAdhikamAtrAH yatra cAneke nArakA mAyante / samArabhaMti tti tivigheNa vi DajhaMti / sa eva prakSiptaH AvaTTatI tattha asAdhu 1 satAjalaM ThANa nihaM khaM 2 pu 1 vR0 dii0|| 2jalaMto agaNI akaTTho vR* dii0|| 3 baddhA ba khaM 2 0 dI0 // 4 arahassarA kha 1 khaM 2 vR0 dI0 // 5jahA paDitaM joi khaM 2 pu 1 vR0 dI0 / jahA patitaM jotideg kha 1 / jahA paiyaM jotideg pu2|| For Private Personal Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakhaMgho jjuttiNijuyaM yagaDaMga suttaM 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuso 167 // | kammA, asAdhUNi kammANi jesiM purA AsIt te asAdhukammA / sappi tti ghataM, yathA sarpi chuDhaM jotimmi Nimae khairiMgAlANaM khaDAe bharitAe aggivaNNe vA ayokaballeNaM caNaMtIva / sarpigrahaNaM tu itaro'pi so gRhyate matsyo vA // 12 // ayamaparo yAtanAkalpaH337. sadA kasiNaM puNa dhammaThANaM, gADhovaNItaM atidukkhadhamma / hatthehi pAdehi ya baMdhiUNaM, sattu va DaMDehi samArabhaMti // 13 // 337. sadA kasiNaM puNa ghammaThANaM0 vRttam / sampUrNaduHkhasvabhAvena gADhaiH karmabhiste tatropanItAH, tadvA teSAmupanItaM atiduHkhasvabhAvam / hatthehiM pAdehi ya baMdhiUNaM, cauraMkappAdaM baddhvA zatrumiva nirdayaM hanyate vazIkRtaH yathA na jIvatIti na cA''zu mriyate, mA bhUd vedanAM na prApsyatIti / samArabhaMti tti piTeMti // 13 // ta evaM haNato NirayapAlA 338. bhaMjaMti bAlassa vadheNa paTiM, sIsaM pi' bhaMjaMti ayodhnnehiN| te bhiNNadehA phalagAvatahA, tattAhi ArAhi NijojayaMti // 14 // 338. bhaMjatI bAlassa vadheNa paTuiM0 vRttam / laiMuDAdighAtairyathA tairanyatra bhagnAni pRSThAni evaM teSAmapi / sIsaM pi bhaMjaMti ayodhaNehiM, apiH padArthAdiSu, paTTi pi bhaMjaMti sIsaM pi viMdhaMti, aNNANa'vi aMgovaMgANi saMcuNNita-moDitAni kareMti / te 1 sappati ghanAM yathA cUsapra0 // 2 sattuM va khaM 1 pu 1 pu2|| 3pi bhiMdaMti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 laulAdi pu0 sN0|| / / 167 // Jain Eda For Private Personal Use Only w.jainelibrary.org Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhiNNadehA phalagAvataTThI, ta evaM bhagnAGga-pratyaGgAH phalakA iva ubhayathA prakRSTAH karakayamAdIhiM tacchitA moggarehi ya pahatA zItAbhiruSNAbhirvA vedanAbhirabhibhUtAstaptAbhiH dIrghA bhirA / bhirvidhyante, uttiSThottiSTheti gaccha gaccheti // 14 // kica339. abhiyuMjiyA roddaasAdhukammA, usucoiyA hasthitulaM varhati / egaM durUhitu duve tayo vA, Arubbha vidhati kiMkANato si // 15 // 339. abhiyuMjiyA roddaasAdhukammI 0 vRttam / abhiyuMjitA tiviSeNa vi raudrAdIni karmANi asAdhUni yeSAM te asAdhukammA abhiyuJjate raudraiH / te ca raudrAH pUrvamabhavan, tatrApi raudrA eva parasparato vedanAM udIrayantaH hastitulyaM vahantIti hastitrat, hastitulyaM bhAraM vahantItyarthaH, hastirUpaM vA kRtvA vAhyante, azvoSTra- kharAdirUpaM vA yairyathA vAhitAH / kiMca egaM durUhitu duve tayo vA, hastyAdirUpaM vikurvitamavikurvitaM vA ekaM varAkaM anyo vA anye vA gurutvAdavatazca galibavirdAniva yAtAro Arohya kiM na vahasIti kiMkANato sitti kRkA TikAe viMdhati / / 15 / / kica 340. bAlA balA bhUmi aNokamaMtA, pavijjalaM kaMTailaM mahaMtaM / vibaddha tappehi vipaNacitte, samIritA kohabaliM kaeNriti // 16 // 340. bAlA balA bhUmi aNokamaMtA0 vRttam / bAlAH ityajAnakAH / bAla iti na svavazAH, balAdanukrAmyante / bhUmiM pUya-vasA - zoNitapravijjalaM loDakaMTakacitaM / mahatIti anorapArA, na tatrAnyA bhUmirvidyate yA evaMvidhA na syAditi / 1tthava va khaM 1 kha 2 pu 1 0 dI0 // 2 hue tato vA khaM 21 pu 2 // 3 Arussa vijjhati kakANao se khaM 1 khaM 2 pu 1 2 0 dI0 // 4 bhUmimaNukadeg 21 pu 2 // 5 viSaNNa khaM 1 naM 2 pu1pu2 // 6 kaTTu (? kuTTa ) bali pu 20 dI0 / koTTabaliM vRpA0 // 7 kireMti khaM 2 pu 2 // Jain Educatinational xoxoxoxoxox XX * X * X * X * X Cool jainelibrary.org Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 6 njutti paDhamo NijayaM suyakkhaMdho gaDaMga suttaM 168 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso vivaddha tappehiM anye punaragAdheSUdakeSu pragAhitAH pazcAd vibadhyante trappakeSu / trappakA nadImukheSu vidalayA vaMzaphAlImayA piMDigAsaMThitA kajaMti, tAghe osarate udge ThavijaMti heTThAhuttA, pacchA macchagA je tehiM akaMtA te galite udge saMpuMjitA gheppaMti, evaM te'pi bahavaH trappakairAkramyante, tataH nisRte udake samIritA nAma sampiNDya kuTTayitvA kalpanIbhiH khaNDazo | baliM kriyante / adhavA ko, NagaraM vuccati, NagarabalI vi kriyante // 16 // kizcAnyad 341. vetAlie NAma mahAbhitAve. egAyate pttmNtlikkhe| hammati tatthA bahukUrakammA, paraM sahassANa muhuttaMgassa // 17 // 341. [vetAlie NAma mahAbhitAve0 vRttm|....................] antarikSaH chinnamUla ityarthaH, AkAzasphATikatvAd na dRzyate, andhakAratvAdvA na dRzyate, kevalamArubhaNamArgo dRzyate, hatthaparimosakA eva tataste nA''rubhanti, ArubhaNapaNa vilaggAzcet sa ca parvataH saMhanyate / anye punaH bruvate-dRzyata evAsau, bhUmibaddha eva copalakSyate, na ca sambaddhaH, tatastena saMhatIbhUtena hammati tatthA bahukUrakammA bahUNi kUrANi hiMsAdIni karmANi jesiM / paraM sahasrANAmiti paraM sahasrebhyo'nekAni sahasrANItyarthaH, muhUrtasyeti muhUrttasya hanyante punaH punaH saMhanyamAnena viyujyamAnena ca // 17 // taevaM te saMhanyamAnAH342. saMbAdhitA dukaDiNo thaNaMti, aho ye rAto pritppmaannaa| egaMtakUDe Narae mahaMte, kUDeNa tatthA visame hatA tu // 18 // 1 mahabhitAve khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 ||2ttgaannN khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 AdINiyaM du' cUpA0 // 4 ta khaM 1 // 168 // Not Jain Education international Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342. saMbAdhitA dukaDiNo thaNaMti0 vRttam / sambAdhitA nAma spRSTAH / ahazca rAtrau ca viraho nAsti vednnaae| tribhistapyamAnAH paritapyamAnAH / adhavA-"AdINiyaM dukaDiNothaNaMti" atyartha dInaM AdInam , duSkRtAni yeSAM santi te ime dukkaDiNo, arahitasvaraM ciraM tiSThantIti, tattha ya ciTThati ciraM saMhAvitA / kizca-egaMtakUr3e Narae mahaMte, egaMtakUDo NAma ekAntaviSamaH, na tatra kAcit samA bhUmirvidyate yatra te gacchanto na skhaleyuriti na prapateyurvA / mahaditi kSetrataH kAlatazca, khettato jahaNNeNaM jaMbuddIvapramANamAtrA ukkoseNa asaMkhejAiM joyaNAI , kAlato jahaNNeNaM dasa vAsasahassAI | ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamANi / tadhAvi tammi visaye kUDANi tattha dese se uttArotAra-Niggama-pavesesu ya adRzyAni yatra te 'vadhyante' mRgA ivAsakRd vadhyante, tata itare kappaNi-kuhADihatthagatA mRgAnivaitAn kalpayanti, ye iha vyAghrAdayo AsIran, viSamaH sa eva nrkH| yatra vA tAni kUDAni rayitANi, utArottArapatha-nirgamaNapathA vA hatA iti taa||18|| kizca 343. aNAsiyA NAma mahAsiyAlA, paiganbhitA tattha sadA vkoppaa| khAyaMti tatthA bahukUrakammA, adUragA saMkaliyAhi paddhA // 19 // 1 sahAtitA pu0 sN0|| 2 aSTAdazagAthAyA anantaraM vRttikRtA ekA gAthA'dhikA vyAkhyAtA'sti, sUtrAdarzeSvapi sopalabhyate / sA ceyam __ maMjaMtiNaM puvamarI sarosaM, samuggare te musale gheddN| te bhinnadehA ruhiraM vamaMtA, omuddhagA dharapitale pddNti|| 3 sitAlA khaM 1 // 4 pagamiNo khaM 1 khaM 2 pu1| pAgambhiNo pu2|| 5satAyakovA saM 1 khaM 2 pu1pu2| sadA vakovA dii| sadA vakopyaM cUpA0 // 6 khajati ba 1kha 241425. dii.|| 29 Jain Education Intematonal Spiww.jainelibrary.org. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jjuktiNijuyaM pagaDaMga suyakkhaMdho suttaM - 169 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso 343. aNAsiyA NAma mahAsiyAlA. vRttam / tAnahikUDaiH vadhvana (vagheNa) baddhAna , na azitaH anazitaH, kSudhita ityarthaH / yathA iha kSudhitAH zRgAlAH kizcit siMhAdizeSa mRgAdirUpaM bhakSayanti lakkalakkAhiM, evaM te'pi / mahAniti atimahaccharIrA / pagambhitA atidhRSTA raudrarUpA nirbhayAH sadeti bhakSayitvA na tRptA bhavanti / sadA vA akoppA anivAryA apratiSecyA ityarthaH, 'karSApaNo akoppA' ityapadizyate / adhavA-"akoppaM" ti [na] kupituM ityuktaM bhavati / khAyaMti tatthA bahukUrakammA, bahukUrakammA ityubhayAvadhAraNArtham , ye ca khAdayanti ye ca khAdyante / lohasaMkalAbaddhAH khAdanti ke vi khairAH pradhAvanto'nudhAvanto, anudhAvituM pATayitvA khAdanti, mahAghoSA chicchikaraMti, aNNe salakkhagaM dhAreti // 19 // kina 344. sayAjalA NAma NadIbhiduggA, pavijalA lohviliinntttaa| jaMsI'bhiduggaMsi pavajjamANA, ekANikA'NukamaNaM kareMti // 20 // 344. sayAjalA. vRttam / satajalA NAma NadIbhiduggA, sadA jvalatIti sadAjvalA / bhRzaM durgA abhimukhaM durgA vA abhidurgA / pravisRtajalA pavijalA, vistIrNajalA uttAnajaletyarthaH, na tu yathA vaitaraNI gambhIrajalA vegavatI ca, sA hi uttAnakUlA lohavilInasadRzodakA / lohAni paJca kAlalohAdIni / jasIhiduggasi pavaJjamANA, abhimukhaM duggA bhRzaM duggA vA abhiduggA, prapadyamAnA gacchanta ityarthaH / ekAnikA asahAyA ityuktam , alpasahAyA ityarthaH advitIyA vaa| anukramantIti anukramaNam // 20 // 1 pavijjalaM pR. dii| pavijjalA vRpA0 // 2egAya'tANu khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 . dI0 // KOK-X-X-KO-KOKOTA // 169 // Jain Educ a tional Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345. etANi phAsANi phusaMti bAlaM, NiraMtaraM tattha cirdvitiiyaa| Na hammamANassa tu asthi tANaM, ego sayaM paJcaNuhoti dukkhaM // 21 // 345. etANi phAsANi phusaMtika vRttam / etAnIti yAnyuddiSTAni dvayorapyudezakayoH / phusaMtIti phAsANi, egagahaNe gahaNaM, sahANi vi rUva-rasa-gaMdha-phAsANIti / sparzaprahaNaM tu te tatrotkaTA duHkhatamAzca / nirantaramiti___ acchiNimIliyamettaM Natthi suhaM Niccameva aNubaddhaM / Narae NeraiyANaM adhoNisaM paJcamANANaM / / 1 // [jIvA prati0 3 u01 sU0 95 patra 129-1] ciradvitIya tti uktAH / Na hammamANassa tu atthi tANaM, na tatra hanyamAnasya vA kiJcit trANamasti, pallulaM bhaNati-haNa chinda bhindadha tti mAre tti paca pace tti / evaM yAM yAM kAraNAM kazcit kArayati tAM tAmanujreyanti bubhUSanti ca / ego sayaM pacaNuhoti dukkhaM, eka evAsI svayaM azubhakarmaphalamanubhavati, anu pazcAdbhAve, pUrva tannimittaM tadanyeSu bhavati, pazcAdasAvanantaguNaM tadanubhavati, taM pUrvakRtaM pratyanubhavati / / 21 // 346. jaM jArisaM pu~camakAsi kamma, tadheva Agacchati sNpraage| egaMtadukkhaM bhavamejiNittA, vedeti ego tamaNaMtakAlaM // 22 // 1'tItaM khaM 1 |'tiiyN khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2no khaM 1 pu 2 // 3 tu hoti tANaM khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 vR0 dii0|| 4 puvakayA''si kamma, tameva khaM 2 pu 130 dii.|| 5 majaittA pu 2 // 6 vedeti dukkhI tamaNaMtadukkhaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 dR0 dI / Jain Educ a tional ww.jainelibrary.org Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 170 // 5 NirayavibhattiajjhayaNaM biiuddeso jjutti 346. jaM jArisaM0 vRttam / jaM jArisaM puvvamakAsi kamma, jArisANi tivva-maMda-majjhimaajjhavasAehiM jadhaNNaNNijayaM XmajhimukkiTThaThitIyANi kammANi katANi taM tadhA aNubhavaMti / saMparAgo NAma saMsAraH, saMparItyasminniti samparAyaH, karmapagaDaMga- phalodayena vA naragaM saMparAgijjatIti samparAgaH / tataH karmavizeSAt tiryag-manuSyeSvapi egaMtadukkhaM bhavamajiNittA, kataraM surta bhavam ?, Naragabhavo, pacchA so vedetego aNaMtakAlaM prabhUtam // 22 // tamhA 347. etANi socA NaragANi 'dhIro, No hiMsae kaMcaNa svvloeN| egaMtadihI apariggahe ya, bujjheja lobhessa vasaM Na gacche // 23 // 347. etANi socA NaragANi dhIro0 vRttam / etAnIti yAnyuddiSTAni / dadhAtIti dhIraH / zrutvopadezAt tadbhayAca No hiMsae kaMcaNa savvaloe, kiJciditi savvaM, hiMsakA hi narakaM gacchantItyataH / savvaloke tti chajjIvaNikAya loke NavaeNa bhedeNa prANavadhaM na kuryAt / egaMtadiTThI apariggahe ya, ekAntadRSTiriti idameva NiggaMthaM pAvayaNaM / apariggahe tti paMcamahavvayagrahaNam , tahaNAnmadhyamAnyapi gRhItAtti / bujheja tti adhijjeja, adhItuM ca suNejja, sotuM bujhejja / lobhasma vasaM Na gaccheja tti kasAyaNiggaho gahito, sesANa vi kodhAdINaM vasaM aa gacchejjA / aTThArasa vi hANAI etAI socA paragAiM dhIre dukkhAI maNussesu vi devesu vi // 23 // 1vIre khaM 1 // 2na khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 3deglote khaM 2 pu 1 // 4 kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 ca dii.||5logss khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0dii|| // 170 // . Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348. evaM tirikkhesu vi cAturaMte, aNaMtakAlaM tvnnuvivaagN| sa sabamevaM idha vedaiittA, kaMkhejJa kAlaM dhutamAyaraMti // 24 // tti bemi // // nairagavibhattI smmttaa|| 348. evaM tirikkhesu vi cAturaMte aNaMtakAlaM tadaNuvivAgaM0 [vRttam ] / karmaNAM sa savvamevaM idha vedaittA, sa iti sa sAdhuH jo puvvaM vutto "bujheja tiuddena" tti [sU01 ], sarvamiti yaiH karmabhiH narakaM gamyate saMsAro vA yAzca | tatra vedanAH, sAvazeSakarmodvarttasya vA punarapi hiMsAdiprasaGgAnarako vedanAzca, evamidaM savvaM vedayitvA jJAtvetyarthaH, adhavA vedayitveti kSapayitvA narakaprAyogyaM karma, kaMkheja kAlaM dhutamAyaraMti tti bemi, sarvakarmakSayakAlaM, yo vA'nyo paNDitamaraNakAlaH, dhUyate'nena karma iti dhutaM caritramityuktam , AcAra iti kriyAyoge, Acaran Acarate veti caraNamiti // 24 // // narakavibhattayadhyayanaM paJcamaM samAptam // 5 // 1degkkhe maNutAmaresuM, caturaMta'NataM tadaNuvidhavAgaM khaM 1 pu 20 dI / tayaNUvivAgaM khaM 2 pu 1 // 2 vvameyaM iti khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dI0 // 3 vedayittA khaM 1 // 4 dhutamAcaraMti khaM 1 / dhuyamAyaraMte khaM 2 pu 1 vR0 dI / dhutamAyareja saa0|| 5narakavibhaktyadhyayanaM pazcamam pu 1 pu2|| Jain Educatiemational tu. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijayaM pagaDaMga su 171 // XX CXCXCXCXCXOXOXOXOXOX 6 [ chaTuM mahAvIratthavajjhayaNaM ] dANa mahAvIratthavo ti ajjhayaNaM / tassa cattAri aNuyogaddArANi / egasiraM ti kAtuM ajjhayaNatthAhigAro, uhesatthAhigAro Natthi / ajjhayaNatthAhigAro tu mahAvIravaddhamANaguNatthayeNeti / NAmaNipphaNNe mahAvIratthayo / mahaM Nikkhivitavvo, vIro Nikkhiviyavvo, thavo nikkhiveyavvo / pAdhapaNe mahAsado dabbe khette ya kAla bhAve ya / vIrassa uNikkhevo caukkao hoti NAyaco / / 1 / / 76 / / pANe mahAsaddo0 gAdhA / mahaditi prAdhAnye bahutve ca prAdhAnyenAdhikAraH / tassa NAmAdi chavvidho Nikkhevo / NAma-ThavaNAo gtaao| davve vatiritto tividho- sacittAdi 3 / sacitto tividho- duvadesu titthagaraH cakki -baladeva - vAsudevA 1 catuSpadeSu sIho hatthirayaNaM assarayaNaM 2 apadesu parokkhesu "rukkhesu NAtA adu kUDasAmalI" [ sUtragA0 366 ], pratyakSe ihaiva ye varNa-gandha-rasasparzairutkRSTAH, varNe tAvat pauNDarIkam vakSyamANamapi ca, pupphesu ya araviMdaM vadanti, ta eva ca gandhato gozIrSacandanAdIni vA rasataH paNasAdi, sparzataH bAlakumudapatra - zirISakusumAdi 3 / acetaNesu veruliyAdayo maNiprakArAH, 1 mahasado khaM 2 pu 2 // XXXX X paDhamo suyakkhaMdho 6 mahAvIratthavajAyaNaM // 171 // . Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanaspatidravyANi ca acetanAni varNa - gandha-rasa- sparzerAyojyAni / mIsagANaM saMyogeNa bhavati, adhavA alaMkitavibhUsito titthagaro / khettato siddhikhettaM, dhammacaraNaM vA prati mahAvidehaM, svatantra saukhyaM zabdAdisaukhyaM ca prati manuSyeSu devakurvAdau bhavati / kAle susamAdi, jahiM vA kAle dhammacaraNaM pavattati / bhAvamahaM khAigo bhAvaH, audayikabhAvamapi, tIrthakarAdizarIrAdi audako bhAvaH / bhAvamahatA'dhikAraH kSAyikenaudayikena ca / vIraH-vIryamasyAstIti vIryavAn / vIrassa puNa Nikkhevo caturvidho / vatiritto duvvavIro yad yasya dravyasya vIryaM sacetanasyAcetanasya mizrasya vA / dvipadasya yathA tIrthakarasyaiva, asadbhAvasthApanAtaH sa hi tindukamiva lokaM aloke prakSipet, mandaraM vA daNDaM kRtvA ratnaprabhAM pRthivIM chatrakavad dhArayet / cakkavaTTissa - do solA battIsA sambabaleNaM tu saMkalaNibaddhaM / aMchaMti cakkavaTTi agaDataDammi ya ThitaM saMtaM // 1 // saMkalaM so vAmattheNa aMchamANANaM / bhuMjejja viliMpeja va cakkaharaM te Na cAeMti // 2 // solasa rAyasahassA savvabaleNaM tu saMkalanibaddhaM / aMchaMti vAsudevaM agaDataDammi ya ThitaM saMtaM // 3 // somatheNa aMchamANANaM / bhuMjejja viliMpejja va madhumahaNaM te Na cAeMti // 4 // jaM savassa u balaM taM duguNaM hoi cakkatraTTissa / tatto balA balavagA aparimitabalA jiNavariMdA // 5 // [bhAva0 ni0 gA0 73-74-71-72-75 ] saMgamaNa vi bhagavato kAlacakkaM mukkaM taM pi bhagavatA zArIravirieNaM caitra soDhaM / cauppadadavvavIriyaM yathA siMhasarabhANaM / apadANaM pasatthaM apasatthaM ca / apasatthaM visamAdINaM, pasatthaM saMjIvaNiosadhimAdINaM / acittaM khIra-dadhighRtA-sshAravisesAdINa ya, saMjoimaM agadAdINaM / evamAdi jassa vIriyaM atthi sa dravyavIro bhavati / khettavIro yatra sa eva 1 Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjutti paDhamo suyakkhaMgho aiNajuyaM gaDaMga sutaM 6 mahAvArasasthavajjhayaNaM '72 // vIro'vatiSThati varNyate vA, yadvA yasya kSetramAsAdya vIyaM bhavati / evaM kAle vi tiNNi pagArA / bhAvavIrastu kSAyikavIryavAna bhAvavIraH, asau bhAvaH kSAyikaH parISahairupasagairvA zakyate nAnyathA kartum / / adhavA davyAdi catuvidho viiro| dave vatiritto egabhaviyAdi / khette jattha vaNijjati tiSThati vA / kAle yasmin kAle yacciraM kAlaM vA kAlaM0 / bhAvavIro duvidho-Agamato NoAgamato ya / Agamato jANae uvyutto| NoAgamato bhAvavIro vIraNAma-gottAI kammAI vedayaMto, teNa adhiyAro, sa tu bhagavAneva // 1 // 76 // thaMyaNikkhevo caMuddhA AgaMtua-bhUsaNehi daivathayo / bhAve sanbhUtaguNANa kittaNA je jahiM bhaNiyA // 2 // 77 / / [thayaNikkhevo cauddhA0 gaadhaa|] thayo NAmAdi caturvidho-AgaMtuabhasaNehiM kesA-'laMkArAdIhiM / adhavA sacittA-'citta-mIso / sacitte puSpAdi, acitte hAra-'ddhahArAdi, mizre srag-dAmAdi / bhAve sadbhUtaguNakittaNAe adhiyAro // 2 // 77 // * pucchimu jaMbuNAmo ajasudhammo tato kahesI ya / ___ eva mahappA vIro jatamAhu tadhA jatejbAdha // 3 // 78 // // mahAvIratthao samatto 6 // // 3 // 78 ||nnaamnnipphnnnno gtto| suttANugame suttamuccAretavvaM jAva1thutiNideg khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 2cauhA khaM 2 pu2|| 3 davathutI khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 4 saMtANa guNANa khaM 1saM 2 pu 2 vR0|| 5 suhammA khaM 2 pu 2 // 6 jAhisaM 2 / jAhiM pu2|| // 172 // . Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349. pucchi NaM samaNA mAhaNA ya, aMkAriNo yA paratitthigA ya / se ke imaM NitiyaM dhammamAhu, aNelisaM ? sAdhu samikkha dAe // 1 // 349. pucchiNaM samaNA mAhaNA ya0 vRttam / etAn narakAn zrutvA bhagavadAryasudharmasakAzAt taduHkhodvinamAnasAH kathametAnna gaccheyAma iti te pArSadA bhagavantamAryasudharmANaM pucchisu NaM samaNA mAhaNA ya anenAbhisambandhena padacchedavigraha samAsAn kRtvA ayamarthaH - pucchisu NaM ti pRSTavantaH, pucchisu tti vattabve NaMkAraH pUraNe desI bhASAto vA / samaNA jambunAmAdayaH, jesiM (? jehiM ) bhagavaM Na diTTho, diTTho va Na pucchito, naya tagguNA yathArthata upalabdhAH / mAhaNAH zrAvakAH brAhmaNajAtIyA vA / akAriNastu kSatriya-viTzUdrAH / paratIrthakAcarakAdayaH / cagrahaNAd devAzca / se ke imaM NitiyaM dhammamAhu, se iti saH parokSanirdeze, ko'sAvimaM dharmamAkhyAtavAn ?, imamiti yo'yaM bhagavadbhiH kathitaH yatra ca bhagavAn avasthita iti / nitikaM nityaM sanAtanamityarthaH / "hitegaM" ca paThyate / dhArayatIti dharmaH / Ahuriti eke anekAdezAd "Atmani guruSu ca bahuvacanam" bandhAnulomyAdvA / athavA ke imamAhuH 1, ekAro'pi hi bahutve bhavati yathA - ke te, ekatve'pi yathA -ke se anelisamiti svare'kSaraviparyayaH, na elisaM anelisaM, atulyamityarthaH / dharma iti varttate / sAdhu prazaMsAyAm / samyag IkSitvA | samIkSya kevalajJAnena dAe darisati // 1 // [ atrAha - nanu bhavAn ] sukha ( 1 zrutaM ) samIkSya dezakaH ? sAdhu samIkSya dezakaH ? 1 pucchissu khaM 2 / pucchissu vR0 dI0 // pu 2 vR0 dI0 / ke timaM NihiyaM dhammamAha khaM 1 4 kkhayAe pu1 pu 2 vR0 dI0 / kkha dAra khaM 1 2 agAriNo saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // / ke imaM NitiyaM dhammamAhu khaM 2 pu 1 / ke / kkha dAse khaM 2 // 5 hitigaM pu0 saM0 // 3 ke iNegatahiya dhammamAha imaM hitagaM dhammamAhu cUpA0 // 6 vA kimekamAhuH cUsA0 // . Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjuttiNijuyaM pagaDaMga-1 paDhamo suyakhaMco 6 mahAvIratthavacjhayaNaM 173 // uta AtmAgamAdevedaM kathayasi ?, sa Aha-nanvAgamAt kathayAmi, AptAgamAt, Apto bhagavAn zrIvarddhamAnakhAmI tena bhASitamanubhASayAmi / tataste jambunAmAdyAH zrotAraH punarUcuH-parokSo naH sa bhagavAn , tadguNAMstAvat kathayasva 350. kadhaM va NANaM kadha dasaNaM se ?, sIlaM kadhaM NAyasutassa aasii| jANAsi NaM bhikkhu! dhAtagheNaM, adhAsutaM brUhi jadhA NisaMtaM // 2 // 350. kadhaM va NANaM kadha daMsaNaM se0 vRttam / kathaM iti pariprazne / kathamasau jJAtavAn ? kena vA jJAnena jJAtavAn ? evaM darzane'pi kathaM dRSTavAn ? iti / zIlamiti cAritram / etAn yathoddiSTAn jANAsi NaM bhikkhu!jadhAtagheNaM, he bhikSo! tvayA hyasau dRSTazcA''bhASitazca ityato yathA tadguNA babhUvuH tathA tvaM jAnISe / jAnAnastAna adhAsutaM brUhi jadhA NisaMtaM yathA dRSTaM yathA nizAntaM ca, nizAntamityavadhAritam / kizcit zrUyate na copadhAryate ityataH adhAsutaM brUhi jadhA NisaMtaM // 2 // tad yathA bhavatA zrutvA nizAmitaM tathA'padizyatAm' iti bhagavAn pRSTaH bhavyapuNDarIkAnAmunmukhIbhUtAnAM kathitavAn / sa hi bhagavAn 351. khettaNNe kusale AsupaNNe mahesI, aNaMtaNANI ya annNtvNsii| jasaMsiNo cakkhupadhe Thitassa, jANAhi dhammaM ca ghirti ce pedhaM // 3 // 1 NAtasukhaM 1 // 2 ahAtaheNaM pu 2 // 3 kheyapaNe se kusale AsupaNNe, aNaMta pu 2 vR0 / kheyaNNae se kusale mahesI, pu 1 vRpA0 dii| kheyaNNe se kusale mahesI, khaM 1 kha 2 // 4 ca pehe khaM 1 vR0 / ca pehA khaM 2 pu 1 ca peha pu2| ca behi vRpA0 dii| taheva diipaa0|| // 173 // Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXOXOXokokokokekoxxx - 351. khettaNNe kusale AsupaNNe0 vRttam / kSetraM jAnAtIti kssetrjnyH| kuzalo dravye bhAve ca / dravye kuzAn lunAtIti dravyakuzalaH / evaM bhAve vi, bhAvakuzAstu karma / athavA kutsitaM zalati kutsitAdvA zalati kuzalaH / kevalajJAnitvAd AzuprajJo Azu eva prajAnIte, na cintayitvA ityarthaH / mahesI maharisI, mahAntaM vA esatIti mahesI / anantajJAnIti kevalajJAnI / anantadarzanIti kevaladarzanI / jasaMsiNo cakkhupahe Thitassa, yazaH asyAstIti yazasvI sadeva-maNuA-'sure loge jaso / pazyate'neneti cakkhu, sarvasyAsau jagatazcakSuSpathi sthitaH, cakSurbhUta ityarthaH / yathA tamasi vartamAnA ghaTAdayaH pradIpenAbhivyaktA dRzyante, na tu tadabhAve, evaM bhagavatA pradarzitAnarthAn bhavyAH pazyanti, yadyasau na syAt tena jagato jAtyandhasya sato'ndhakAraM syAt, tenA''dityavadasau jagato bhAvacakSuSpathe sthitaH / syAdanuktamapi jAnIhi jAnasva, kiMvidho dharmaH dhRtiH prekSA vA ? acintyAnItyarthaH, cAritradharmaH kSAyikaH, dhiti bajakudusamA, pekkhA kevalaNANaM / athavA kizcit sUtramatikrAntaM nikAcayatIti kRtvA te puttakA ( ? pucchakA) bhavaMti ajasudharma-bhagavaM ! tumaM tassa jasaMsiNo cakkhupadhe thitassa jANAhi dhammaM ca vitiM ca pedhaM jAriso tassa savvalogacakkhubhUtassa / uktaM ca-"abhayadae [cakkhudae] maggadae" [ ] ityatazcakSurbhUtaH, tassa jAriso dhammo vA dhitI vA pehA vA taM tumaM avitadhaM jANAhi, jANamANo kadhehi tti, Ne [tti vAkyazeSaH // 3 // sa ca kathayatyevam 352. uDDe adhe vA tiriyaM disAsu, je thAvarA je ya tasA ya paannaa| sa NicaNicce ya samikkha paNNe, [? samiyAevaM dIvasamo tahA''ha ] // 4 // 1 urdU ahe ya tiriya disAsu, tasA ya je thAvara je ya pANA / se Nicca 'Niccehi samikkha paNNe, dIve va dhamma samiyaM udAhu // khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / uDDe khaM 1 / aheyaM pu1| Nicca-'Nicce ya sa khaM 1 pu 2 // . Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo juttigNajayaM suyakkhaMdho gaDaMga 6 mahAvIrasthavajjhayaNaM 174 // ubhayathA'pi jagataH / samiyAe tti samyaka 4 // 352. uDDe adhe vA tiriyaM disAsu0 vRttam / yeSAmUrdhvaloke sthAnaM yataH prabhRti vorce bhavati, evamadhaH, tiryagiti catasro dizastAsu dIva-samudrA iti / asmin triloke'pi ye sthAvarAH triprakArA ye ca trasAH triprakArA eva / sa Nicca| 'Nicce ya samikkha paNNe, sa iti sa bhagavAn , nityAnitya iti bhAvA api hi kenacit prakAreNa nityAH kenacidanityAH / katham ? iti cet, dravyato nityA bhAvato'nityAH, dravyaM (? ubhayaM) prati nityAnityAH / evamanyAnyapi dravyANi yathA nityAnyanityAni ca tathA samyag IkSya prajJayA tathA Aheti vakSyamANAn / dIvasamo dIvabhUtaH / dIvo duvidho-AsAsadIvo pagAsadIvo ya, ubhayathA'pi jagataH, AsAsadIvo tANaM saraNaM gatI, prakAzakaro AdityaH savvattha samaM pagAsayati caMDAlAdisu vi / evaM bhagavAn dIveNa samo diivsmo| samiyAe tti samyak , Na pUyA-sakkAra-gAravahetuM, "jadhA puNNassa kacchatI tadhA tucchassa kacchatI" [AcA0 zru0 1 0 2 u0 6 sU05] // 4 // 353. se savvadaMsI abhibhUya NANI. NirAmagaMdhe dhitima tthitppaa| ___aNuttaraM savvajagaM si vinaM, gaMAtIte abhae aNAU // 5 // 353. sa savvadaMsI abhibhUya NANI vRttam / savvaM posati ti savvadaMsI, kevaladarzanItyuktaM bhavati, catvAri 1 triprakArAH sthAvarAH pRthivyambu-vanaspatayaH / triprakArAstrasAH tejovAyu-vikalendriya-paJcendriyA iti // 2"macchaMta' ti madhyamAnaM hRdayaM yeSAM te tathA, iha ca thakArasya chakArAdezaH chAndasatvAt, yathA 'puNNassa kacchaI' iti, atra pUrNasya kathyate iti" ityabhayadevasUripAdAH praznavyAkaraNAGgavRttau tRtIye'dharmadvArAdhyayane vyAkhyAtavanta iti, sUtra 12 patra 57-1 // 3 aNuttare savvajagaMsi vijaM khaM 1 khaM 2 pu1pu2 vR0 dii| jagammi khaM 1 // 4 gaMthAdIe abhae aNAU khaM 12 / gaMthAadIte abhate aNAUsaM 2 pu1|| 5 pAsatti tti pu0 saM0 // 6 kevalazAnI kevaladarza pu.|| // 174 // www.jalnelibrary.org Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhAnAni trINi darzanAni, bhAskara iva sarvatejAMsyabhibhUya kevaladarzanena jagat prakAzayati / jJAnIti evaM kevalajJAnenApi abhibhUya iti vartate, ubhAbhyAmapi kRtsnaM lokA-'lokamavabhAsate / athavA laukikAni ajJAnAnyabhibhUya kevalajJAna-darzanAbhyAM khadyotakAnivA''dityaH ekaH prakAzate / NirAmagaMdhe dhitimaM ThitappA, nirAmo'sau nirgandhazca, Ama iti udgamakoTiH / dhRtirasyAstIti dhRtimAn saMyame dhRtiH| saMyama eva yasya sthita AtmA dharme vA so ThitappA / aNuttaraM sabajagaM si vijaM, nAsyottaraM sarvaloke yaH kazcid vidvAnityataH sarvalokaM sa vidvAn / vijaM nAma vidvAn / granthAdatIte ti gaMthAtIte / davvagaMtho sacittAdi, bhAve kodhAdi, dvidhA'pyatItaH, nirgrantha ityrthH| athavA granthanaM granthaH svAdhyAya ityarthaH tamatItaH, ko'rthaH ? nAsau zrutajJAnena jAnIta ityarthaH / abhae iti abhayaM karotyanyeSAM na ca svayaM bibheti / anAyuriti nAsyA''gamiSyaM janma vidyate AgamiSyAyuSkabandho vA // 5 // ___354. se bhUtipaNNe aNietacArI, oghaMtare dhIre aNaMtacakkha / aNuttaraM tavati sUrie va, vairoyaNedo va tamaM pgaase||6|| 354. se bhUtipaNNe aNietacArI0 vRttam / bhUtirhi vRddhau rakSAyAM maGgale ca bhavati / vRddhau tAvat-pravRddhaprajJaH anantajJAnavAnityarthaH, rakSAyAm-rakSAbhUtA'sya prajJA sarvalokasya sarvasattvAnAM vA, maGgale'pi-sarvamaGgalottamottamA'sya prajJA / aniyataM caratIti aniyatacArI / ogho dravyaughaH samudraH, bhAvaughaH saMsAraH, taM taratIti oghaMtaraH / dadhAtIti dhiirH| 1 tappati sUrie vA, vairoyarNide va khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / sUrite khaM 2 pu 1 // 2 vRddhau maGgale rakSAyAM ca cUsapra0 // | 3degbhUtasya cuuspr0|| XXXXXXXX** Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjuttacuNNijayaM prayagaDaMga suttaM suyakkhaMdho 6 vIratthui| ajjhayaNaM / 175 // *OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO arNatacakSuriti aNaMtaM kevaladarzanaM tadasya cakSuriti anantacakSuH, anantasya vA lokasyAsau cakSurbhUtaH / aNuttaraM tavati sUrie va, na hi sUryAdanyaH kazcit prakAzAdhikaH, evaM bhaTTArakAdapi nAnyaH kazcid jJAnAdhikaH, NANeNaM ceva obhAsati tavati bhAseti, avasesaM ca karma tavati, Aditya iva sarAMsi tapati auSadhayo vA / vairoyaNedo va "ruca dIptau" vividhaM rucatIti vairocanaH agniH, sa hi sarvadIptivatAM dravyANAmindrabhUta ityato vairocanendraH, sa yathA AjyAbhiSiktaH tamaH prakAzayati evaM bhagavAnapyajJAnatamAMsi prakAzayati // 6 // 355. aNuttaraM dhammamiNaM jiNANaM, NetA muNI kAsave aasupnnnne| iMde va devANa mahANubhAve, sahassaNettA diviNaM visihe||7|| 355. aNuttaraM dhammamiNaM jiNANaM0 vRttam / nAsyottarA anye kudharmA ityanuttaram / jinAnAmiti anyeSAmapi rA jinAnAM ayameva dharmaH, atItAnAmAgamiSyatAM ca eSa bhagavatAM dharmaH / ayameva bhagavAn nayatIti netA, ko'rthaH ?, jadhA te bhagavanto nItavantaH tathA'yamapi nayati / kAzyapagotraH kaashypmuniH| kevalajJAnitvAd AzuprajJaH Azureva prajAnIte, na cintayitvetyarthaH / iMde va devANa mahANubhAve, iMdeNa tulyaM iMdavat / anubhavanamanubhAvaH, saukhyaM vIrya mAhAtmyaM caanubhaavH| sahasramasya netrANAM sahassanettA, anekAnAM vA sahasrANAM "netA" nAyaka ityarthaH / divi bhavA divinaH / sarvebhyo divibhyaH sthAna-riddhi-sthiti-dhati-kAntyAdibhirviziSyate iti viziSTaH, kimutAnyebhyaH ? / / 7 / / kizca 1degNetA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 bR0 dI. cUpA // 2 divi NaM iti pRthakpadatayA vRttI vyAkhyA-"divi kharge, NaM iti vAkyAlaGkAre" iti // // 175 // Jain Education intomational . Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356. se peNNasA akkhaye sAgare vA, mahodadhI vA vi anaMtapAre / aNAIle se akasAya bhikkhu, sakkeva devAdhipatI jutImaM // 8 // 356. se paNNasA akkhaye sAgare vA0 vRttam / jJAyate'neneti prajJA jJAnasampat, na tasya jJAtavye'rthe buddhiH parikSIyate pratihanyate vA, sAdIapajjavasito kAlato, davva-khetta-bhAvehiM aNaMte / dRSTAntaH svayambhUramaNaH sAgaraH, ekadezena hi aupamyaM kriyate, yathA'sau vistIrNa - gambhIrajalo akSobhya evamasyAnantaguNA prajJA vizAlA gambhIrA akSobhyA ca / aAle se akasA bhikkhU, aNAilo NAma parISahopasargodaye'pyanAturaH / akasAya iti kSINakaSAya eva, na tUpazAntakaSAyaH, nirutsAhavat, iha kazcit satyapi bale nirudyamatvAdupacAreNa nirutsAho bhavati, anyastu kSINavikramatvAnnirutsAhaH, evamasau kSINakaSAyatvAnnirutsAhaH / satyapyasau kSINAntarAyikatve sarvalokapUjyatve ca bhikSAmAtropajIvitvAd bhikSureva, nAkSINamahAnasikAdisarvalabdhisampanno'pi syAt tAmupajIvatItyato bhikSuH / sake va devAdhipatI jutImaM ti dyutimA - nityarthaH, sa hi tulyasthityA'pi sAmAnika - trAyastriMzakebhyaH indranAma gotrasya karmaNa udadyAt sthAnavizeSAJcAdhikaM dRzyate ||8|| 357. se vIrieNaM paDipuNNavIrie, sudaMsaNe vA NagasavvaseTTe / surAla vA vi mudAkare se, virAyae NegaguNovave // 9 // 1 paNNayA pu12 // vRpA0 dIpA0 // 3 zatavyetyarthe 6deg5 vAsimudA' vR0 dI0 // 2degile yA akasAdi mukke, sakke khaM 1 pu 2 vR0 dI0 / ileyA akasAya bhikkhU khaM 2 pu 1 cUsapra 0 // akasAe ya cUsapra0 // 5 sAn (1 san ) saM0 vA0 mo0 / syAt kadAcidarthe'vyayam // 7 yate khaM 1 khaM 2 pu 1 // 8 vete khaM 1 khaM 2 pu 1 // XOXOXOXOXOXX@xoxoxo Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NejjuttibuNNajayaM jayagaDaMga sutaM 176 // 357. se vIrieNaM paDipuNNavIrie0 vRttam / vIrya aurasyaM dhRtiH jJAnavIryaM ca sarvairapi pratipUrNavIryaH, kSAyopazamikAni hi vIryANi apratipUrNAni, kSAyikatvAdanantatvAcca pratipUrNam / sudaMsaNe vA NagasavvaseTTe, zobhanamasya darzanamiti sudarzanaH, meruH sudarzana ityapadizyate, yathA asau sudarzanaH sarvaparvatebhyo viziSyate tathA bhagavAnapi vIryeNa sarvavIryebhyo viziSyate / idAnIM sarva eva sudarzano varNyate-surAlae vA vi mudAkare se, surANAM Alaya:, "muda harSe" surAlayaH svargaH, sa yathA zabdAdiviSayasukhaH evamasAvapi svargatulyaH zabdAdibhirviSayairupetaH, devA api hi devalokaM muktvA tatra krIDAsthAneSu krIDante, na hi tatra kazcicchandAdiviSayajAtaM yadindriyavatAM na mudaM kuryAditi / vividhaM rAjati anekaiH varNa- gandha-rasasparza-prabhAva-kAnti-yuti-pramANAdibhirguNairupapetaH sarvaratnAkaraH / tasya hi prabhAve gAdhA bhavati -- suMdarajaNasaMsaggI sIladariddaM pi kuNai sIlaDDuM / jaha meru~girivichUDhaM taNaM pi kaNayattaNamuveti // 1 // [ oghani0 gA0 784 patra 224 - 2 ] / / 9 / / Jain Educationmational tasya tu pramANam 358. sataM sahassANa tu joaNANaM, tikaMDi se paMDagavejayaMte / se joa~Ne NavaNautiM sahasse, uDDuMssite heTTha sahassamegaM // 1 merugirIjAyaM taNaM oghaniryuktau pAThaH // 2 tigaMDa se paMkhaM 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 joyaNANaM Nava khaM 1 pu 4 Navate sa khaM 2 pu 1 / 'ute sa khaM 152 // 5 uGkaM thire cUpA. / uDDassio pu 2 / uDuM sito khaM 1 // 10 // // Y-BY-OX paDhamo suyakkhaMdho 6 vIratyui ajjhayaNaM // 176 // ww. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358. sataM sahassANa tu joaNANaM0 vRttam / trINi kaNDAnyasya santIti triknnddii| taM jadhA-bhomme baje kaMDe 1 jaMbUNate kaMDe 2 verulie kaMDe 3 / paMDagavejayaMte, paMDagavaNeNa cAnyaparvatAn vanAni ca vijayata iti paNDagavejayantaH / se joaNe NavaNauti sahasse UcaM usRta sate / paThyate ca-"uDDhe thire" tiSThatIti sthiraH, zAzvatatvaM gRhyate nizcalatvaM ca / adhe sahassAvagADho // 10 // 359. puDhe Nabhe ciTThati bhUmie hie, jaM sUriyA annupriyyNti| se hemavaNNe bahuNaMdaNe ye, jaMsI ratiM vedayaMtI mahiMdA // 11 // 359. puDhe Name ciTThatika vRttam / bhUmie TThie uthalogaM ca phusati ahalogaM ca, evaM tiNi vi loge phusati / jaM sUriyA aNupariyaTTayaMti / se hemavaNNe, hemamiti jaM pradhAnaM suvarNam , niSTaptajambUnadaruci ityuktaM bhavati / bahunandana iti bahUnyatrAbhinandajanakAni zabdAdiviSayajAtAni bahUnAM vA sattvAnAM nandijanakaH / mahAnto indrA mahendrAH zakrezAnAdyAH, | te hi svavimAnAni muktvA tatra ramante // 11 // 360. sa pavate sahamahappagAse, virAyate kNcnnmtttthvnnnne| aNuttare girisu ye pavvadugge, girIvare se jalite va bhomme // 12 // 1 bhUmi'vaTTie vR0 dii0|| 2 yA khaM 1 // 3 tiNNa'vi pu0 sN0|| 4 se saM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dI0 // 5degyatI khaM 1 khaM 2 pu 1 // 6 bhome khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| Jain Education international For Private Personal Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakhaMdho 6 vIratthuiajjhayaNaM // 177 // 360. sa pavvate sahamahappagAse0 vRttam / mandaro meruH parvatarAjetyAdibhiH zabdaiH prakAzaH sarvalokapratItaiH orAlA ya tassa saddA savvaloe paribhamaMti / virAyate kaMcaNamaDhavaNNe, madveti "adve (acche) saNhe laNhe jAva paDirUve" [ jIvA0 prati0 3 u01 sU0 124 patra 177-2], Na pharasaphAso visamo vA ityarthaH / aNuttare girisu ya pavvadugge, sarvaparvatebhyo'nuttaraH, duHkhaM gamyata iti dugaH, anatizayavadbhirna zakyate AroDhum / girIvare se jalite va bhomme, se jadhANAmae khairiMgAlANaM rattiM pajjalitANaM, adhavA jadhA pAsAto pajjalinto ke pi pacaMto vA aDaratte // 12 // 361. mahIya majjhammi Thite NagiMde, paNNAyate suuriylessbhuute| evaM sirIeM usa bhUtivaNNe, maNorame acIsahassamAliNI (?nno)||13|| 361. mahIya majjhammi Thite NagiMde0 vRttam / rayaNappabhAe mahIe majhe Thite / prajJAyate nAma jJAyate sarvalokena, adha sUriyalessabhRte tti jJAyate atirugNayahemaMtisUriyalessabhUto, yadi madhyAhnArkalezyAbhUto'bhaviSyat tena durAsao'bhaviSyat / evaM sirIe u sa bhUtivaNNe kAyazriyA parvatazriyA, bhRtivarNa iti prabhUtavarNa ityarthaH / maNorame maNAMsi atra manasvinAM ramanta iti maNorame bhavati / accIsahassamAliNI (?No), esa dasa diso dyotayati / esa dittuNto|| 13 // 1atra jAvazabdasUcito malayagiripAdai vAbhigamopAiTIkAyAmullikhitaH pUrNapATha evam-"acche saNhe laNhe jAva paDirUveM' iti, yAvacchabdakaraNAt 'ghaTe maDhe NIrae Nimmale NippaMke NikaMkaDacchAye sappame sassirIe samirIe saujjoe pAsAIe darisaNije abhirUve' iti prigrhH|" patra 178-2 // 2khailiMgAvA. mo0|| 3 sariyasaDalese khaM 1pu 2 vR0 dI / sUriyasuddhalisse khaM 2 pu1|| 4 sirIte usa bhUrivaNNe, maNorame joyati accimAlI saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / joyatisthAne pu 1 jUyati // 5 acirodgt-|| // 177 // Jain Education international Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362. sudaMsaNassesa jaso girissa, pavucate mahato pavvatassa / etovame samaNe NAtaputte, jAtI-jaso-dasaNa-NANa-sIle // 14 // 362. sudaMsaNassesa jaso girissa0 vRttam / yazaH pratItaH sarvalokaprakAzaH / bhRzaM ucyate pavuccate / mahAMtaH sa mhntH| etovame samaNe NAtaputte / jAtyA sarvajAtibhyaH, yazasA sarvayazasvibhyaH, darzanena sarvadRSTibhyaH, jJAnena sarvajJAnibhyaH, zIlena sarvazIlebhya evaM bhAvAt // 14 // sarvaparvatebhyo mandaraH zreSThaH / avazeSANAM tvAyatatvaM prati363. girIvare vA nisaDhAyatANaM, ruyage va seDhe vlyaaytaannN| tatovame se jagabhUtapaNNe, muNIrNamAvedamudAhu paNNe // 15 // 363. girIvare vA NisaDhAyatANaM0 vRttam / na hi kazcit tasmAdAyatatamo varSadharo'nya iha vA'nyeSu vA dvIpeSu / valayAyatANaM tu ruyagapavvato, sa hi ruyagassa dIvassa bahumajjhadesabhAge mANusuttara iva baTTe valayAgArasaMThite asaMkhejjAI joaNAI parikkheveNaM / tatovame se jagabhUtapaNNe, tAbhyAM niSadha-rucakAbhyAmaupamyaM kriyate tatovame, se iti sa bhagavAn, 1 sleva jakhaM 2 pu 1 pu 2 // 2JcatI khaM 1 kha 2 pu 1pu 2 // 3NisahAya'khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| 4 valatAya ne 1 // 5bhUtipaNNe khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / "bhUtiprakSaH' prabhUtajJAnaH" iti vRttau // 6degNa majjhe tamu khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI // Jain Educatkerational ainelibrary.org Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttipuNNajayaM jayagaDaMga sutaM 178 / / XXX jAyata iti jagat, bhUtA prajJA yasya jagatyasAveko bhUtaprajJaH, nAnye kutIrthyAH / Avedayanti teneti AvedaH, yAvad veyaM tAvad vedayatIti AvedaH, zrutajJAnamityarthaH / taM udAhu muNINa AvedaM udAhu paNNe pragato jJaH prajJaH // 15 // 364. aNuttaraM dhammamudIrattA, aNuttaraM jhANa ciraM jhiyAti / susukkasukaM apagaMDasukkaM, apeva saMkheMduvadAtasuddhaM // 16 // 364. aNuttaraM dhammamudIraittA * vRttam / nAsyottarA anye kudharmAH / udIrayitvA kathayitvA prakAzayitvA / aNuttaraM jhANa ciraM jhiyAti, utpannajJAno hi bhagavAn dve dhyAne dhyAyitavAn yAvat sayogI tAvat suhumakiriyaM aNiyahiM, ruddhayogI tu samucchiNNakiriyaM appaDivAdi / tatra varNataH evaMprakAram - susukkasukaM apagaMDamukkaM, suDuM sukaM mukaM / yathA kiM sukaM syAt ?, yathA apagaMDa apAM gaMDaM apagaMDa, udakaphenavadityarthaH, zarannadIprapAtotthaM apeva / saMkhendu ekAntena avadAtasukkaM saMkheMdu va egaMtAvadAtasukkaM, avadAtaM atipaNDaraM snigdhaM vA nirmalaM ca / paThyate ca - "saMkhedu vegaMtavadAtasukaM" iva aupamye, saMkeMdu va egaMtavadAtasukaM tadeva dhyAnam // 16 // evaMvidhaM jhANavaraM jhiyAtittA- 1 jhANavaraM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 jhitAdI 1 // 3 saMkheMdu vegaMtavadAtasukaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 cUpA0 // 4 " utpannajJAno bhagavAn yoganirodhakAle sUkSmaM kAyayogaM nirundhan zukladhyAnasya tRtIyaM bhedaM sUkSmakriyamapratipAtAkhyaM tathA niruddhayogazcaturthaM zukladhyAnamedaM vyuparata kriyamanivRttAkhyaM dhyAyati" iti vRttikArAH // 5 appeva cUsapra0 // Jain Education mamational XOXOXOX paDhamo suyakkhaMdho 6 vIratyuiajjhayaNaM // 178 // . Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365. aNuttaraggaM paramaM mahesI. NANeNa sIleNa ya daMsaNeNaM / asesakammaM sa visodhaittA, siddhIgatiM sAtiyaNaMta patte // 17 // 365. aNuttaraggaM paramaM mahesI NANeNa sIleNa ya daMsaNeNaM0 [vRttam ] / aNuttaraM ca tad agaM ca aNuttaraggaM, sarvasukhAnAmagyabhUtaM sarvasthAnAnAM cANuttaram / agre ca lokAgre / mahA~zcAsau RSizca maharipiH / tat kena gataH ?, NANeNa sIleNa ya daMsapeNaM / adhavA aNuttaraM agrANAM paramaM sukhAnAM siddhimiti / asesaM NiravasesaM kammaM / sa iti bhagavAn / athavA aTThavihaM kammaM khavagaseDhIe visodhaittA NAma khavaittA siddhIgatiM sAtiyaNaMta pase, sedhanaM siddhiH, siddhergatiH siddhigatiH ataH taM sAdiaNaMta patte sAdiapajjavasitaM prAptaH / keNa ? NANeNa sIleNa ya [dasaNeNaM] / cazabdAt | zIlaM duvidha-tavo saMjamo ya / NANa-dasaNe Nibbhede / / 17 // 366. rukkhehi NAtA maha kUDasAmalI, jaMsI ratiM vedayaMtI suvnnnnaa| vaNesu yA~ NaMdaNamAhu siTuM, NANeNa sIleNa bhUtipaNe // 18 // 366. rukkhehi NAtA maha kUDasAmalI. vRttam / [NAtA ] jJAyata iti sarvavRkSebhyo'dhikA, lokenApi jJAtam / 1 aNuttaraggaM paramaM mahesI, asesa kammaM sa visohaittA / siddhiM gatiM sAimaNaMta patte, nANeNa sIleNa ya IsaNeNaM // itirUpaM sUtravRttaM khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dI / sAiyaNata saM 1 // 2rukkhesu NAte jaha sAmalI vA, jaMsI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / kUDasAmalI khaM 1 / rukkhesuNAtA adu kUDasAmalI cUpA [ni0 gA0 76 cUrNI ] // 3 vetayaMtI khaM 1 pu 2 / veSayaMtI'khaM 2 pu 1 // 4A khaM 1 / vA khaM 2 // 5 se? saM 2 / saiTe khaM 1 pu1pu2|| 6 kha 1saM 2 pu 1720 pIchA Jain Education in omational . Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM suyakkhaMdho eyagaDaMga suna 6 vIratyuiajjhayaNaM / 179 // ahavA NAtaM AharaNaM ti ya egahu~, sarvavRkSANAmasau dRSTAntabhUtA-aho! ayaM zobhano vRkSaH jJAyate sudarzanA jambU kUDasAmalI veti, kUDabhUtA'sau zAlmalI ca, yasyAM ratiM vedayaMtI [suvaNNA], zobhanAni eSAM parNAni, parNamiti picchasyAkhyA, evaM tAva lokasiddhyA, asmAkaM tu-zobhanavarNA suvarNA, tattha veNudevo veNudAlI ya basaMti, tayohi tat krIDAsthAnam / vaNesu yA NaMdaNamAhu sihaM, nandanti tatreti nandanam , sarvavanAnAM hi nandanaM viziSyate pramANata: patropagAdyupabhogatazca / tathA bhagavAnapi zIlenAnuttarajJAnena tu bhUtiprajJaH // 18 // 367. thaNitaM va sahANa aNuttare tu, caMde va tArANa mhaannubhaage| gaMdhesu vA caMdaNamAhu 'seDaM, seTe muNINaM apaDiNNamAha // 19 // 367. thaNite va saddANa aNuttare tu. [vRttam ] | thaNaMtIti thaNitAH, prAvRTkAle hi sajalAnAM ghanAnAM snigdhaM garjitaM bhavati abhinavazaraddhanAnAM ca / uktaM ca-"sArataNiddhathaNitagaMbhIraghosi" [ ] / caMde va tArANa mahANubhAge kaNThyam / caMdaNaM tu gosIsacaMdaNaM malayodbhavam / seDhe muNINaM apaDiNNamAhu, zreSTho munInAM tu apratijJaH / nAsyehalokaM paralokaM vA prati pratijJA vidyata iti apratijJaH // 19 // 1ttaraM tu, caMdu vva pu 2 vR0 dI0 // 2degbhAve khaM 2 pu1|| 3 tA kha 2 / yA khaM 1 / A pu 2 // 4 seTe seTe mu. khaM 1 pu 2 / setu, evaM mukhaM 2 pu 1 vR0 dI0 // // 179 // . Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368. jadhA sayaMbhU udadhINa seDhe, NAgesu vA dharaNamAhu seddheN|| khotodae~ rasato vejayaMte, tadhovahANe muNi vejayaMte // 20 // 368. jadhA sayaMbhU udadhINa seDhe vRttam / svayambhUriti svayambhUramaNaH, svayaM bhavati svayambhUH, tatra ramanta iti svayambhUramaNaH, udakaM dadhAtIti udadhiH, na tasmAdanyo'dhikaH / NAgesu vA dharaNamAhu, na teSAM kiJcijjalaM thalaM vA agamyamiti nAma / khotodae rasato vejayaMte, khotodagaM NAma ucchurasodagasya samudrasya, adhavA ihApi ikSuraso madhura eva, samve rase mAdhuryeNa vijayata iti vejayantaH / tadhovadhANe muNi vejayaMte, tatheti tena prakAreNa, upadadhAtItyupadhAnam , tapopadhAnena hi bhagavAn sarvatavovadhAnato vijayata ityataH vejayantaH, tapaHsaMyamopadhAnaM jaM kuNati / muniriti bhagavAneva / vijayanto jayanta ityarthaH // 20 // 369. hatthIsu airAvaNamAhu NAte, sIho mirgANaM salilANa gNgaa|| pakkhIsu A garule veNudeve, NevvANavAdINiha NAtaputte // 21 // 369. hatthIsu erAvaNamAhu NAte. vRttam / sarvahastibhyo hi airAvaNaH prajJAyate'dhikaH, tena cAnyeSAmupamAnaM 1dharaNedamAhu se he khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI / dharaNiMde Ahu seTe pu 1 // 2 khododapa khaM 1 pu 2 // 3dege vA rasaveja khaM 1 kha 2 vR0 dii0|| 4 tavova khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / tatova khaM 2 // 5 terAvaNa khaM 2 pu 1 // 6 mitANaM khaM 1 // 7 yA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 8NAyautte pu1|| Jain Educati o nal . Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NenjuttiguNijuyaM rAyagaDaMga suyakhaMdho 6 vIratthujhajjhayaNaM 180 // A kriyate / siMhastu mRgebhyo'dhiko jJAyate / salilAbhyo gaGgA, salilavatyaH salilAH gADhagato gacchanti vA gaGgA / pakkhIsu A garule veNudeve, lokarUDho'yaM zabdaH-vinatAyA apatyaM vainateyaH / vvANavAdINiha NAtaputte zreSTha iti varttate // 21 // 370. jodhesu NAte jadha vIsaseNe, pupphesu vA araviMdaM vdNti| khattINa seDhe jadha daMtavakke, isINa seDhe tadha baddhamANe // 22 // 370. jodhesu NAte jadha vIsaseNe. vRttam / yudhyata iti yodhaH, vizvA-anekaprakArA senA yasya sa bhavati XI vizvasenaH, hastyazva-ratha-padAtyAkulA vistIrNA, sa tu cakravartI, athavA viSvaksenaH vAsudevaH / pupphesu vA araviMdaM vadaMti, aravindamiti padmaM sahasrapatraM zatasahasrapatraM vA, taddhi varNa-gandhAdibhiH puSpaguNairupetaM na tathA'nyAni / khattINa seho kSatAt trAyanta iti ksstriyaaH| damyante yasya vAkyena zatravaH sa bhavati dAntavAkyaH cakavartI, cakravarttino hi zatravo vacasA | damyante, dAntaM vAkyaM yasya sa bhavati daantvaakyH| [kilvA hi ] anRta-pizuna-pAruSa-kilvAdibhiH vAkyadoSaiH saMyujyate / uktaM hi-"mita-maMjula-pulAvahasita jAva saJcavayaNA" [ ] / isINa seDhe tadha baddhamANe // 22 // 371. dANANa seDhe abhayappadANaM, saccesu A aNavajaM vdNti|| tavesu A uttama baMbhaceraM, loguttame bhagavaM NAtaputte // 23 // // 18 // 1 yA jaha araviMdamAhu khaM 1 khaM 2 pu1 pu 20 dii.|| 2 kalvA' saM0 vA. mo.|| 3 yA uttima khaM 1 khaM 2 pu2| tA khaM 2 vA pu 1 // 4degttame samaNe NAkhaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii|| Jain Education in mational For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 371. dANANa seDhe abhayappadANaM0 vRttam / dIyata iti dAnam / "jo deja maraMtassA dhaNakoDiM0"[ ] gAdhA / "rAyA vi maraNabhIto0" gAdhA / [ ] atra vadhyacoradRSTAnta:jadhA koI rAyA carahiM pattIhiM parivito pAsAdAvaloaNe NagaramavaloyaMto acchati / ego ya coro rattaM egasADagaM parihito rattacaMdaNANulittagatto rattakaNavIrakaNTheguNo vajjhayANa'ppito vajaMtavajjhapaDaho bahujaNaparikarito avauDDayabaMdheNa | baddho rAyapurisehiM pituvaNaM jato Nijati / tato tAhiM rAyA bhaNito-ko esa ? tti / rAyaNA bhaNiyaM-esa coro vahaNAya NINijjatti / tatthegA bhaNati-mahArAya ! tubbhehiM mama puvvaM varo datto taM deha / raNNA 'Ama' ti paDissutaM / tato tAe so coro catuvidheNAvi NhANAdialaMkAreNa alNkito| bitiyAe savvakAmaguNabhoyaNaM bhoyaavito| tatiyAe se bahudhaNaM diNNaM, bhaNito ya-jassa te royati tassa dehi tti / cautthA tusiNItA acchati / rAiNA bhaNitA-tumaM pi varaM varehi, jaM etassa dAdavvaM ti / sA bhaNati-Natthi me vibhavo, jeNa se piyaM karehAmi tti / rAiNA bhaNitA-NaNu te savvaM rajaM ahaM ca Ayatto tti, taM te royati tameva tassa dehi tti / tAe abhayo datto patipituNAmaM sAdetuM / tAsiM cauNha vi kalaho jaato| ekekA bhaNati-mae bahuM dattaM ti / rAyA bhaNati-esa ceva pucchijjatu / tato so pucchito bhaNati-Na yANAmi keNa vi me kiMci datta, mukko yayA me abhayo datta iti / ato dANANa seDhe abhayappadANamiti // saccesu A aNavajaM vadaMti anavadyamiti yadanyeSAmanuparodhakRtaM, sAvadhaM hiMsetyapi garahitaM, kauzikariSivatloge vi payarati sutI jadha kira sacceNa kosiutti risii| Nirae NirAbhirAme paDito vadhasaMpayutteNaM // 1 // 1 dAtavyam // . Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuSNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutta 6 vIratthuiajjhayaNaM // 181 // *OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX aNNa cataheva kANaM kANe tti paMDagaM paMDage tti vA / vAhiyaM vA vi rogi tti teNaM coro tti No vade // 1 // [dazavai0 ma07 gA012] ityAdi satyamapi garhitam , kimevaMvidheNa satyenApi yat pareSAM paritApanam ? / tavesu A uttama baMbhacera, yena taponiSTaptadehasyApi mohanIyaM bhavati, tena sarvatapasAM uttamaM brahmacaryam / anye tvevaM sampratipadyante ekarAtroSitasyApi yA gatibrahmacAriNaH / [na sA RtusahasreNa vaktuM zakyA yudhiSThira! // 1 // ] tathA sarvalokottamo bhagavAn // 23 // 372. ThitINa siTThA lavasattamA vA, sabhA sudhammA va sabhANa setttthaa| vvANasiTThA jadha savvadhammA, Na NAyaputtA paramatthi NANI // 24 // 372. ThitINa sihA lavasattamA vA0 vRttam / je savvukkosiyAe ThitIe vaTuMti aNuttarovavAtigA te lavasattamA ityapadizyante, jati NaM tosa devANaM evatiyaM kAlaM Aue pahuppate to kevalaM pAviUNa sijhaMtA / paMcaNDaM pi sabhANaM sabhA sudhammA visiTTA, sA hi nityakAlamevopabhujyate, tattha mANavaga-mahiMdajjhaya-paharaNakosacopAlA, Na tadhA itarAsu nityakAlopabhogaH / vyANasiTThA jadha savvadhammA, nivvANazreSThA hi sarvadharmAH, nirvANaphalA nirvANaprayojanA ityarthaH, kuprAvacanikA // 181 // 1NANaM khaM 1 pu 2 vR0 dI0 // Jain Education ational anibraryong Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ api hi nirvANameva kAGkSante iti / Na NAtaputtA paramatthi NANI, jadhA vA ete bhAva ( ? bhava) lokazreSThA aNuttarAH evaM jJAtaputrAnna paro'sti kazcid jJAnI, sa eva sarvajJAnibhyo'dhikaH // 24 // sa eva bhagavAn sarvaloke'pi bhUtvA - 373. puDhovame dhuNatI vigayagedhI, Na saNNihiM kuvvati AsupaNNe / tairitA samudde va mahAbhavoghaM, abhayaMkare vIre anaMtacakkhU / / 25 / / 373. puDhovame dhuNatI vigayagedhI0 vRttam / jadhA puDhavI savvAsasahA tathA so vi dhuNIte aSTaprakAraM karmeti vAkyazeSaH / bAhyA SSbhyantareSu vastuSu vigatA yasya predhI sa bhavati vigatagredhI / sannidhAnaM sannidhiH, dravye AhArAdInAm, bhAve krodhAdInAm / karma vA sannidhiH, yat sAmparAyikaM banAtItyarthaH / tarittA samudaM va mahAbhavodhaM, yathA tIrtvA samudraM kazcinnirbhayo bhavati, evaM sa bhagavAn karmasamudrottIrNa iti / abhayaM karotIti abhayaGkaraH, keSAm ?, sattvAnAm / virAjayati vidAlayatIti vA vIraH / aNaMtacakkhuriti anantadarzanavAn // 25 // 374. kodhaM ca mANaM ca taveva mAyaM, lobhaM catutthaM ajjhatthadosI / etANi cattA arahA mahesI, Na kuvvatI pavi Na kAravei / / 26 / 374, koSaM ca mANaM ca tadheva mAyaM0 vRttam / AdhyAtmikA hyete doSAH, bAhyA gRhAdayaH / etANi cattA 1 dhuNati khaM 1 khaM 2 // sannihI khaM 21 // 3 tarituM sa khaM 1 khaM 2 pu 2 / taritu pu 1 // pu1|| 5 ghaMtA khaM. 1 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 pAvaM khaM 1 saM 2 pu. 1 pu 2 // 4 dosaM saM 2 *chatra---X--- Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjucicuNNijayaM sUyagaDaMga su / / 182 // arahA mahesI, ete je uddiTThA, cacA NAma ujjhitvA kSapayitvetyarthaH, arhatItyarhA, mahAMzcAsau riSiH / na svayaM pApaM hiMsAdi sAmparAyikaM vA karoti na kArayata iti // 26 // kina 375. 'kiriyaM akiriyaM veNaigANuvAtaM, aNNANiyANaM paDiyaca ThANaM / se savvavAdaM idha vedaittA, uvaTThite samma sa dIharAyaM // 27 // 375. kiriyaM akiriyaM veNaigANuvAtaM0 vRttam / eteSAM vAdinAmupariSTAt kAMzcid vizeSAn vakSyAmaH / duvAlasa~gaM gaNipiDagaM vAdo, sesANi tiNNi tisadvANi aNuvAdo, thovaM vA aNuvAdo / sa savvavAdaM idha vedaittA, sa |iti sa bhagavAn, sarve vAdAH sarvavAdAH, iha asmiloke vedayitvA jJAtvetyarthaH / uvaTThite samma sa dIharAyaM, upasthito mokSAya samyagupasthitaH, na tu yathA'nye / uktaM hi thA pare saGkathikA vidagdhAH, zAstrANi kRtvA laghutAmupetAH / ziSyairanujJAmalinopacArairvakRtvadoSAstvayi te na santi // 1 // [ siddha0 dvA0 5 0 27] dIharAtaM NAma jAvajjIvAe // 27 // 1 kiriyA 'kiriyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 se savvavAyaM iti veyaittA, uvaTTie saMjama dIharAyaM pu 1 vR0 dI0 / TThie dhamma sa dIha khaM 12 / degTThie samma sa dIhadeg khaM 2 // 3 yathA pare lokamukhapriyANi itirUpaM caraNaM dvAtriMzikAyAM dRzyate / yathA pareSAM kathikA vidagdhAH vRttau // XXXXXXXCXGX paDhamo suyakkhaMdho 6 vIratthui ajjhayaNaM // 182 // . Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376. saM vAriyA itthi sarAibhattaM, uvahANavaM dukkhkhytttthyaae| ___ logaM vidittA aparaM paraM ca, savvaM pabhU vAriya savvavArI // 28 // 376. sa vAriyA itthi sarAibhattaM0 [vRttam ] / vAriyA NAma vArayitvA, pratiSedhyate ca / itthigrahaNe tu maithunaM gRhyte| sarAibhatte tti vArayitveti varttate, etaccA''tmani vArayitvA, na hyasthitaH sthApayatIti kRtvA, pazcAt ziSyAna vAritavAn , ahito Na Thaveti paraM / upadhAnavAniti na kevalaM niruddhAzravaH, pUrvakarmakSayArtha tapopadhAnavAnapya'sau ataH / syAt-kiMnimittaM tabovadhAnavAnAsIt ?, ucyate-dukkhakkhayatthaM loga bidittA aparaM paraM ca, aparo loko manuSyalokaH, parastu naraka-tiryagdevalokaH, yatsvabhAvAvetau loko yaizca karmabhiH prApyate iti / savvaM pabhU vAriya, prabhavatIti prabhuH, [vAriya] vazayitvetyarthaH / adhavA savvaM pANAdivAdAti davvato, prabhuH jJeyaM prati, pradhAnatvAcca vAritavAn ziSyAn hiMsA-'nRta-steya-parigrahebhya iti, maithuna-rAtribhakte tu pUrvokte / sarvasmAdakRtyAdAtmAnaM ziSyAMzca vAritavAniti sarvavArI, sarvavAraNazIla ityarthaH // 28 // idAnIM sudharmA tIrthakaraguNAn kavayitvA zrotRnAha 1se khaM 2 pu 1 vR0 dii0|| 2rAyima khaM 1 / rAyama khaM 2 pu 1 // 3 tAte khaM 2 pu1|| 4 Ara pAraM 2 sapA-AraM paraM khaM 1 pu1pu 20 dii.|| 5 vAraM khaM 12 pu12.dii||6ppysaavsaavt syAta cuuspr.|| . Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdhI surca 377. socA ya dhamma arahaMtabhAsitaM, samAhita aTThapadovasuddhaM / / taM saddahaMtA''ya jaNA aNAU, iMdA va devAdhiva Agamisse // 29 // tti bemi|| // mahAvIratthato sammatto // 6 // 377. sAMccA yadhamma arahatabhAsiyaM0 vRttam / zrutveti nizamya / imaM dhammamiti yo'yaM kathitaH arthato vA bhASitaH gaNadharANAmityarthaH / samyag AhitaH samAhitaH, samyagAkhyAta ityarthaH / athavaMti padAni, athavA'thaizca padaizca upetya zuddham / taM saddahaMtA''ya, tamiti yo'yamupadiSTaH, zrutvA zraddhAnapUrvakamAdAya, AdAya nAma gRhItvA ca kRtvA ca janA nAma bahavo janAH anAyuSaH saMvRttA iti vAkyazeSaH, sijjhantItyarthaH / je tu Na sijhaMti te iMdA bhavaMti devAdhipatayaH Agamidhyati AgamisseNa bhaveNa sukuluppattIe sijjhissaMti / / 29 // // mahAvIrastavAdhyayanaM SaSThaM samAptam // 6 // 6 vIratyuiajjhayaNaM // 183 // / / 183 // 1 sadahANA ya sA. dI0 / saddahatA ya kha 1 khaM 2 // 2 aNAyU, yaMdA khaM 1 // 3 AgamissaMti // tti bemi kha 2 pu 1 vR0 dI / Agamesa // tti bemi khaM 1 / AgamissaM // ti bemi pu2|| 11 miSyeteti cuuspr0|| Jain Education rational For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 [ sattamaM kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM ] idAnIM kuzalaparibhAsitaM ti jattha kusIlA susIlA ya paribhAsijjaMti / kusIlA gihatthA aNNautthigA ya pAsatthAdiNo ya teSAM kutsitAni zIlAni anumata-kAritAdINi paribhAsijjaMti, jadhA ya saMsAraM paribhamaMti / tassimANi cattAri aNuyogaddArANi / puvbANupuvvIe sattamaM / atthAdhigAro [su] sIlANaM kusIlANaM ca sambhAvaM jANittA kutsitA kutsita sIlAI asIlAI ca vajjetavvAiM, je ya tesu baTTeti te vajjetavvA // NAmaNipphaNNe sIlaM ti egapadaM NAmaM ti, tattha gAdhA* 'sIle cakka davve pAuraNA - SSbharaNa-bhoyaNAdIsu / bhAve tu oghasIlaM abhikkhaAsevaNA ceva // 1 // 79 // zIlaM NAmAdi catuvvidhaM / NAma duvaNAo gatAo / davve vatirittaM davvasIlo yathA - prAvaraNasIlo devadattaH pralambaprAvaraNazIlo vA, tathA nityabhUSaNazIlaH / nityamaNDanazIlA te bhAryA, api ca codyate'zIlavatI vA / tathA nitya bhojanazIlo'si, Jain Educationmational 1 'lapasitaMsitaM ti cUsa* // 2 sIla caukkaM dabbe khaM 1 khaM 2 pu 2 // 3 kkhamAse' saM 2 pu 2 // X-X-CXCXCXXXCXCXCXCX CXCX jainelibrary.org. Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 184 // tathA mRSTabhojanazIlo na copArjanazIlo'si / yo vA yasya dravyasya svabhAvaH tad dravyaM tacchIlaM bhavati, yathA - madanazIlA madirA, medhyaM ghRtaM sukumAraM cetyAdi / bhAvazIlaM duvidhaM, taM0 - ohasIlaM abhikakhAsevaNasIlaM ca // 1 // 79 // tattha ohasIlaM oghe viratI sIlaM viratAviratI ya avirati asIlaM / dhamme NANa-tavAdI apasattha adhamma kodhAdI // 2 // 80 // oghe viratI sIlaM0 gaadhaa| oho NAma aviseso, jadhA savvasAvajjajogavirato viratAvirato vA, eyaM tAva pasatthaM ohasIlaM / appasatthaM ohasIlaM tu tadvidharmiNI aviratiH sarvasAvadyapravRttiriti / athavA bhAvasIlaM duvidhaM-pasatthaM appasatthaM ca / ekkekaM duvidhaM-ohasIlaM abhikkhAsevaNasIlaM ca / prazastaughazIlo dharmazIlo / abhikkhAsevaNAe NANasIlo tavasIlo / NANe paMcavidhe sajjhAe uvayutto, abhikkhaNaM abhikkhaNaM gahaNa-vattaNAe appANaM bhAveti esa NANasIlo / tabasIlo tavesu AtAvaNa-aNasaNAdikaraNasIlo / evaM duvidhe vitthareNaM joetavvamiti / appasatthabhAvaohasIlo pAvasIlo uDDa evamAdi / appasatthaabhikkha[ AsevaNA ] bhAvasIlo kodhasIlo jAva lobhasIlo coraNasIlo piyaNasIlo pisuNasIlo parovatAvaNasIlo kalahasIlo ityAdi // 2 // 80 // atha kasmAt kusIlaparibhASitamityapadizyate ?, ucyate, jeNa ettha 1 oghe sIlaM viratI khaM 1 / ohe sIlaM viratI khaM 2 pu 2 vR0 // 2 kohAI khaM 1 2 // XXX paDhamo suyakkhaMdho 7 kusIlaparibhAsiya jjhayaNaM // 184 // Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paribhAsitA kusIlA ya ettha jAvaMti aviratA keye / suti pasA suddhe tti duguMchA aparisuddhe // 3 // 81 // paribhAsitA kusIlA0 gAdhA / yeneha sapakkhe parapakkhe ya kusIlA paribhAsitA / sapakkhe pAsatyAdi, parapakkhe aNNautthiyA / jAvaMti aviratA keya tti, savve gihatthA asIlA eva / su tti pasaMsA suddhe, suriti prazaMsAyAM nipAta iti, yaH zuddhazIla ityapadizyate / duH kutsAyAm, azuddhazIlo duHzIla ityapadizyate // 3 // 81 // kathaM kusIlA ? - apphA suyapaDisevI ya NAma bhujjo ya sIlavAdI ya / phAsuM vadaMti sIlaM aphAsugA mo abhuMjaMtA // 4 // 82 // apphAsuyapaDisevI ya0 gAdhA / je aphAsuyaM kaya- kAriyaM aNumataM vA bhuMjaMti te yadyapi UrdhvapAdA adhomukhA dhUmaM pibanti mAsAntazca bhuJjate tathA vi kusIlA eva, je aphAsugAI AhArovadhimAdINi paDisevaMti asaMjatA asaMyamaratA / [ uktaM ca--] aNagAravAdiNo puDhavihiMsagA NigguNA agArisamA / Niddosa tti ya mailA sAdhupadoseNa mailatarA // 1 // [ AcA0 ni0 gA0 100 ] phAsuM vadaMti sIlaM, je saMjamANuparogheNa phAsuyaM bhuMjaMti aphAsuyaM pariharaMtA te phAsubhoaNasIlA ityapadizyante // 4 // 82 // je puNa te aphAsuyagabhoI asIlA kusIlA ya te ime 1 keti khaM 2 pu 2 / keI khaM 1 // 2 kunti saM 1 khaM 2 5 2 0 // 3 lA viraiduguMchAi madeg AcArAGganiryuktau pAThaH // XXXX BX BX BX BX . Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo pijjutticuNNijayaM eyagaDaMga suyakkhaMdho // 185 // jaha NAma gotamA raMDadevatA vAribhaddagA ceva / je aggihomavAdI jalasoyaM kei (? je i) icchaMti // 5 // 83 // ||kusiilpribhaasaa||7|| jaha NAma gotamA raMDadevatA0 gAdhA / gotamA NAma pAsaMDiNo masagajAtIyA, te hi goNaM NANAvidhehi uvAehiM damiUNa goNapotageNa saha gihe gihe dhaNaM ohAretA hiMDaMti / govvatigA vi dhIyArapAyA eva, 'te ca goNA iva NatthitellagA raMbhAyamANA gihe gihe suppehi gahitehi dhaNaM ohAremANA viharati / avare raMDadevagAvaraprAyA / vAribhadragA prAyeNa jalasakkA hattha-pAdapakkhAlaNaratA hAyaMtA ya AyamaMtA ya saMjhAtisu tisu ya jalaNibuDDA achaMpariggAyavAdi / aNNe aggihomavAdI tAvasA dhIyArAyArA aggihotteNa sagaM icchaMti / jalasoyaM kei (jei) icchaMti, bhAgavata-dagaSIsoyariyAdi tiNi tisaTThA pAvAdigasatA, je ya saliMgapaDivaNNA kusIlA aphAsuyagapaDisevI // 5 // 83 // gato NAmaNipphaNNo / suttANugame suttamuccAretavyaM jAva "paMcadhA viddhi lakkhaNaM" [kalpabhASyagAthA 302] ti idaM sUtram 7 kusilaparibhAsiyajjhayaNaM // 185 // 1caMDidevagA vA khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 2 hottavA khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 3 je ya icchaMti khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 4 te vi goNA ivANatthi pu0 saM0 // 5"caMDidevaya' tti cakradharaprAyAH" iti vRttikRtH|| 6 saGkagantisu tisu ya jalaNibuDA acchaMti parivvAyagAdi mu0|| Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6XOXOXXXXXXXXXX 378. puDhavI ya AU agaNI ya vAyU, taNa-rukkha-bIyAM ya tasA ya paannaa| je aMDayA je ya jarAyu pANA, saMseyayA je rasayAbhihANA // 1 // 378. puDhavI ya AU agaNI ya vAya taNa-rukkha-bIyA ya tasA ya pANA0 [vRttam ] / taNa-rukkha-bIya tti vaNassatikAyabhedo ghito| ekeko dvividho-[ abIjAd ] bIjAdvA prasUtiH / pacchANupubbI vA gahiyA, jadhA vaNassatikAiyANaM bhedA tadhA puDhavimAdINa vi bhedo bhANitavyo / taM jadhA-"puDhavI ya sakkarA vAlugA ya0" [prajJA0 pada 1 sU0 22 gA0 8 tathA AcA0 ni0 gA0 73 ] evaM sesANa vi bhedA bhANitavvA / tasakAiyANaM tu imo bhedo suttAbhihita eva, taM0je aMDayA je ya jarAyu pANA, aNDebhyo jAtA aNDajAH pakSyAdayaH, jarAyujA NAma jarAveDhiyA jAyaMte go-mahiSya'jA-'vikA-manuSyAdayaH / saMsvedajAH gokarISAdiSu kRmi-makSikAdayo jAyante jUgA-maMkuNa-likkhAdayo ya / rasajA dadhisovIraka-madyAdiSu rasajA ityabhidhAnaM jesiM rasajA ityabhidhAnaM( ? nA) vA // 1 // 379. etAI kAyAI paveditAI, etesu jANaM paDileha saayN| etesukAesu tu AtadaMDe, puNo puNo vippariyAsuveti // 2 // 379. etAI kAyAI paveditAI0 vRttam / etAni yAnyuddiSTAni kAyavidhAnAni praveditAnIti pradarzitAni arhdbhiH| etesu jANaM eteSviti ye uktAH, jAnanniti jAnakaH, pratyupekSya sAtaM sukhamityarthaH / kadhaM paDileheti ?-jadha 1bItA ta tasA khaM 2 pu 1 // 2 rasatAbhidhANA khN1|| 3 jANa khaM 1 / jANe khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 etehi kAehi ya AtadaMDe, patesu yA vipariyAsurveti khaM 1 khaM 2 pu1pu2 vR0 dii| eteNa kAraNa ya sA0 / yAsuvedI khaM 1 // Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Poo* paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM * * 7 kusilaparibhAsika jjhayaNaM // 186 // * mama na piyaM dukkha suhaM ceha~ evameSAM paDilehittA duHkhameSAM na kArya NavaeNa bhedeNa / je puNa etesu kAesu tu AtadaMDe, | yaH kuzIlaH azIlo vA eSAM kAyAnA AtAo daMDetti, athavA sa evA''tmAnaM daNDayati ya eSAM daMDe Nisirati sa AtmadaNDaH / eteSveva punaH punaH vipariyAsuveti, viparyAso nAma janma-maraNe, saMsAro vA viparyAso bhavati / athavA sukhArthI tAnArabhya tAnevAnupravizya tAni tAni duHkhAnyavApnute, sukhaviparyAsabhUtaM duHkhamavApnoti / viparIto bhAvo | viparyAsaH, dharmArthI tAnArabhyAdharmamApnoti, mokSArthI tAnArabhamANaH saMsAramApnoti // 2 // evaM so avirato logo avratalokaH kuzIlalokAd manuSyalokAt pracyutaH tAneva kAyAn prApya380. jAI-vahaM aNupariyahamANe, tasa-thAvaresuM viNigghAtameti / se jAtijAti bahukUrakamme, jaM kuvvatI mijjati teNa bAle // 3 // 380. jAI-vaha aNupariyaTTamANe0 vRttam / jAtizca vadhazca jAti-vadhau, janma-maraNe ityuktaM bhavati / samantAd varttate [anuparivartate / te puNa cha vi kAyA samAsao duvihA bhavaMti, taM jadhA-tasA thAvarA ya / thAvarA tivihA-puDhavI AU vaNassaI / tasA tivihA-teU vAU urAlA ya tasA / tesu tasa-thAvaresuM viNigyAtameti, adhiko Niyato vA ghAtaH nighAtaH, vividho vA ghAtaH zArIra-mAnasA duHkhodayA aTThapagArakammaphalavivAgo vA / se jAtijAtI pariyaTTamANe, se iti sa kusIlalokaH, jAtijAtIti vIpsArthaH, tAsu tAsu jAtisu tti tasa-thAvarajAtisu aNusaMcaraM kUrANi hiMsAdINi * * * 1 jAIpahaM pu 1 pu 2 vR0 / jAIvahaM khaM 1 kha 2 dI0 vRpaa0|| 2 thAvarehiM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 majjate cUpA0 // Jan Education internatio For Private Personal Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kammANi bahUni asya saH / kUrakammo vi bahuAraMbho vi + bhNgaa| yad yadakarot tena tena karmaNA mIyate, "mI hiMsAyAM" vA, mAryata ityarthaH, gaNyata ityarthaH, "majate" vA nimajaityarthaH // 3 // bhAvamandastu kuzIlaloko gahito, gihI pAsaMDI vA yat pApaM karoti tat kimihaM vive)yate ?, anekAntaH381. assiM ca loMge adu vA parattha, sataggaso vA taha aNNahA vaa| saMsAramAvaNNa paraMpareNa, baMdhaMti vedeti ya duNitAI // 4 // 381. assi ca loge aduvA parastha vRttam / kadhaM ?, idhaloge duzciNNA kammA ihaloge asubhaphalavivAgA 1 ihaloe ducciNNA kammA paroe asubhaphalavivAgA 2 paraloke duciNNA kammA ihaloge asubhaphalavivAgA 3 paraloe duciNNA kammA paraloe asumaphalavivAgA 4 / katham ?, ucyate-kenacit kasyacid ihaloke zirazchinna tasyApyanyena chinnaM evaM ihaloge kataM ihaloge ca phalati 1, NaragAisu ubavaNNassa [ihaloge kataM paraloge phalati] 2, paraloe kataM ihaloe | phalati, jadhA duhavivAgesu miyAputtassa 3 paraloe kataM paraloe phalati, dIhakAladvitIyaM kamma aNNammi bhave udijjati 4 / athavA ihaloka iha cArakabandhaH anekairyAtanAvizeSaiH tad vedayati, tadanyathAveditaM kasyacit paraloke tena vA prakAreNa 1 iti ctuHsNkhyaadyotko'kssraangkH|| 2paratthA khaM 1 pu 1 / puratthA khaM 2 pu2|| 3aNNadhA khaM 2 pu 1||4prN paraM te, baiM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 5 etadarthakaM sUtraM sthAnAGge caturthasthAne dvitIyoddezake sUtra 282 patra 210-1 // 6 tasyApyanena putasyApatyena vA0 mo.|| For Private Personal Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM 7 kusIla| paribhAsiya jjhayaNaM anyena vA prakAreNa vipAko bhavati / tathAvipAkastathaivAsya zirazchidyate, tat punaranantazaH sahasrazo vA, athavA asakRtathA sakRdanyathA, athavA zatazazchidyate anyatheti sahasse vA / athavA zirazchittvA na zirazchedamavApnoti hastacchedaM pAdacchedaM vA anyatarAGgachedaM vA prApnoti, sArIra-mANaseNa vA dukkheNa vedyate / evaM yAdRzaM duHkhamAtraM parasyotpAdayati tato mAtrataH zatazomAtrAdhikatvaM prApnoti anyathA vA / taevaM kuzIlA saMsAramAvaNNa paraMpareNa saMsArasAgaragatA ityarthaH, paraMpareNeti parabhave, | tatazca paratarabhave, evaM jAva aNaMtesu bhavesu baMdhati vedeti ya duNNitAI duSTu nItAni durnItAni kutsitAni vA nItAni karmANItyarthaH // 4 // evaM tAva ohataH uktAH kuzIlA gRhiNaH pravrajitAzceti / idAnIM pASaNDalokakuzIlAH parAmRzyante / tadyathA 382. je mAtaraM ca pitaraM ca hecA, samaNavae agaNiM smaarbhejaa| __ athAha se loge aNajadhamme, bhUtAI je hiMsati AtasAte // 5 // 382. je mAtaraM ca pitaraM ca hecA. vRttam / je iti aNihiTThaNideso / ete hi karuNAni kurvANA dustyajA ityetadbrahaNam , zeSA hi bhrAtR-bhAryA-putrAdayaH sambandhAt pazcAd bhavanti na bhavanti vA ityato mAtA-pitRprahaNam / caprahaNAd bhrAtR-bhaginI jAva sayaNa-saMgaMthasaMthavo thAvara-jaMgamarajaM ca jAva dANaM dAiyANaM paribhAettA, tesu ca jaM mamattaM taM 1degdhigatvaM vA0 mo0|| 2vA khaM 2 pu1|| 3 vade khaM 2 pu1pu2|| 4 ahA''hu se loe kusIladhamme khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / adAha khaM 2 / lote khaM 231 // // 187 // Jain Education international , Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ heccA, heccA nAma hitvA, zramaNabatinaH zramaNa iti vA vadanti agniM cA''rabhante navakasyAnyatamena anyatamAbhyAM anyatamairvA / athA''ha se loge aNajadhamme, atha praznA-''nantaryAdiSu / Aheti uktavAn / sa iti sa bhagavAn / lokaH pASaNDilokaH athavA sarvaloka eva / anArjavo dharmo yasya so'yaM aNajadhamme / kathaM anArjavaH ? ahiMsaka iti cAtmAnaM bruvate na cAhiMsakaH / kathaM samArabhante ? pazcAgnitApAdibhiH prakAraiH pAkanimittaM ca bhUtAI je hiMsati AtasAte, bhRtAnIti agnibhUtAni yAni cAnyAni agninA vadhyante, AtmasAtanimittaM AtmasAtam / tadyathA-tapana-vitApana-prakAzahetum // 5 // 383. ujjAliyA pANa tivAtayaMti, NivAviyA agaNi nipaatejjaa|| tamhA tu medhAvi samikkha dhamma, Na paMDie agaNi samArabhejA // 6 // 383. ujAliyA pANa tivAtayaMti, NivvAviyA agaNi nipAtaejA0 [vRttam ] / ujjAlayantaste pRthivyAdIna prANAn tripAtayanti tribhyaH mano-vAk-kAyebhyaH pAtayanti tripAtayanti, AyurbalendriyaprANebhyo vA pAtayanti tripAtayanti / uktaM ca-taNa-kaTTha-gomayasitA0 [ ] / NivvAviyA agaNimeva nipAtayaMti / uktaM hi-"do bhaMte ! 1prazayAdiSu cuuspr0|| 2ca bhUyAI0 vRttam bhUtAI cuuspr0|| 3 ujjAlamao pANa nivAtapajjA, nivvAvao agaNi nivAyavejA khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 vR0 dii| pANa tivA' khaM 2 pu 1 pu 2 vRpaa0|| 4 tamhA duve vA vi khaM 1 // 5"do bhaMte ! purisA sarisayA jAva sarisabhaMDa-mattovagaraNA anamaneNa saddhiM agaNikArya samAraMbhaMti tattha Na ege purise agaNikArya ujjAleti ege purise agaNikArya NivvAveti, eesi NaM bhaMte / dohaM purisANaM kayare purise mahAkammatarAe ceva mahAkiriyatarAe ceva mahAsavatarAe ceva mahAveyaNatarAe ceva ? kayare vA purise appakammatarAe ceva jAva appaveyaNatarAe ceva? je se purise agaNikArya ujAlei ? je vA se parise agaNikArya Jain Educa t ional s Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjuti - cuNNijayaM sUyagaDaMgasucaM / 188 // purisA aNNamaNNeNa saddhiM agaNikAyaM samArabhaMti, tattha NaM ege purise agaNikArya ujjAleti ege purise agaNikAyaM Nivvaveti, tesi NaM bhaMte! purisANaM katare purise mahAkammatarAe ? katare vA purise appakaMmmatarAe ? gotamA ! tattha NaM je se puriseM agaNikAyaM ujjAleti se NaM purise mahAkammatarAe, tattha NaM je se purise agaNikAyaM Nivvavaiti se purise appakammatarAe / sekeNadveNaM0 ?, gotamA ! tattha NaM je se purise agaNikAyaM ujjAleti se NaM purise bahutarAgaM puDhavikAyaM [ samAraMbhAta Au ] vAyu0 vaNassatikAyaM0 tasakAyaM appatarAgaM agaNikAyaM samArabhati, tattha NaM je se purise agaNikAyaM Nivvaveti se jaM purise appatarAgaM puDhavikAryaM samArabhati jAva appatarAgaM tasakAyaM samArabhati bahutarAgaM agaNikAyaM samArabhati se teNadveNaM gotamA ! evaM vuJcati 0 / " [ maMga0 za0 7 uM0 10 sU0 307 patra 326-2 ] api coktam bhUtANa esa AghAto, havvavAhoM Na saMsayo / [ dazavai0 ma0 6 gA0 35 ] nivvAveti ? kAlodAI ! tattha NaM je se purise agaNikArya ujjAle se NaM purise mahAkammatarAe ceva jAva mahAveyaNatarAe ceva tattha NaM je se purise agaNikArya nivvAvei se NaM purise appakammatarAe caiva jAva appaveyaNatarAe ceva / se keNaNaM bhaMte / evaM vuJcai tattha NaM jeM maiM purise jAvaM appaveyaNatarAe caiva ? kAlodAI ! tattha NaM je se purise agaNikAyaM ujjAlei se NaM purise bahutarAgaM puDhavikAryaM samAraMbhati bahutarAgaM AukArya samAraMbhati appatarAyaM teukArya samAraMbhati bahutarAgaM vAukAryaM samAraMbhati bahutarAyaM vaNassaikArya samAraMbhati bahutarAgaM tasakAryaM samAraMbhati, tattha NaM jese purase agaNikAyaM nivvArveti se NaM purise appatarAyaM puDhavikAyaM samAraMbhai appatarAgaM AukkAyaM samAraMbhai bahutarAgaM teukkArya samAraMbhaI appatarAgaM vAkkAyaM samAraMbhai appatarAgaM vaNassaikArya samAraMbhai appatarAgaM tasakAyaM samAraMbhati se teNaTTerNa kAlodAI ! jAva appaveyaNatarAeM ceva / sUtraM 307 / " itirUpaH sUtrapATho bhagavatyAM vartate // Jain Education tional paDhamo sukhaMdho 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM 11 866 11 w Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yasmAccaivam-tamhA tu medhAvi samikkha dhamma Na paMDie agaNi samArameMjA kaNThyam / tu visesaNe / ahaMdhamma samIkSya samArambho hi tapana-vitApana-prakAzaheturvA syAt // 6 // katarAn jIvAnAghAtayanti yasyA''rambhapravRttAH kusIlAH / ucyate384. puDhavI vi jIvA AU vi jIvA, pANA ye saMpAtima saMpataMti / saMsedayA kaTThasamassitA ya, ete dahe agaNi samArabhaMte // 7 // 384. puDhavI vijIvA AU vi jIvA0 vRttam / apiH padArthasambhAvane / puDhavI jIvasaMjJitAH, ye ca tadAzritAH vanaspati-trasAdayaH / evaM AU vi, tadAzritAH prANAzca sampatantIti sampAtinaH zalabha-vAyvAdayaH / saMsedayA kaTThasamassitA ya, saMsvedajAH karISAdiSvindhaneSu, kASTheSu ghuNa-pipIlikANDAdayaH / ete dahe agaNi samArabhaMte // 7 // evaM tAvadagnihotrAdyArambhAt tApasAdyAH apadiSTAH, pAkAnivRttAzca zAkyAdayaH / idAnIM te cAnye ca vasatisamArambhAnvitAH parAmRzyante 385. haritANi bhUtANi vilaMbagANi, AhAradehI ya puDho sitANi / jo chiMdati AtasAtaM paDucca, pAgabhipaNNo bahuNaM nivAtI // 8 // / 1degpravRttaM cuuspr0|| 2ti khaM 2 pu1|| 3degpAyima saMpa khaM / pAsimayaM pa.pu 1 // 4saMsetayA khaM 1 // 5degtA zIta, ete khaM 3 pu 1 // 6 vAgvAdayaH cUsapra0 // 7 dyH|sNsey0 vRttam saMsaidayA pu0 sN0|| 8 dehAI pu khai 2 pu1pu2| dehAI pukhN|| 9AyasuhaM paDuyA, pAgammi pANe bahuNaM tivAti khaM 1 kha 2 pu 132 30 dI / Jain Education n ational www.jalnelibrary.org. Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhikSuttimuggijuyaM vyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho // 189 // 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM 385. haritANi bhUtANi vilaMbagANi0 vRttam / haritagrahaNAt sarva eva vanaspatikAyA gRhyante, nIlA haritAmA ArdrA ityarthaH, haritAdayo vA vanaspatayaH / bhRtAni jaGgamAni / vilambayantIti vilambakAni, bhUtakhabhAvaM bhUtAkRti darzayantItyarthaH / tadyathA-manuSye niSeka-kalalA-rbuda-pezi-vyUha-garbha-prasava-bAla-kaumAra-yauvana-madhyama-sthAviryAnto manuSyo bhavati / evaM haritAnyapi zAlyAdIni jAtAni abhinavAni sasthAnItyapadizyante, saJjAtarasANi yauvanavanti, paripakkAni jIrNAni, parizuSkAni mRtAnIti / tathA vRkSaH aGkurAvastho jAta ityapadizyate, tatazca mUla-skandha-zAkhAdibhirvizeSaiH parivarddhamAnaH potaka ityapadizyate, tato yuvA madhyamo jIrNo mRtazcAnte sa iti / evaM bhUtavilambitaM kurvanti / kAraNena kAryavadupacArAt, AhAramayA hi dehA dehinAm, annaM vai prANAH, AhArAbhAve hi vRkSA hIyante mlAyante zuSyante ca mandaphalAzcAphalAzca | bhavanti / puDho sitANi pRthak pRthak zritAni, na tu ya eva mUle ta eva skandhe, keSAzcidekajIvo vRkSaH tabyudAsArtha puDhositAI ti / tAnyevam saMkhejajIvitANi [asaMkhejajIvitANi] aNaMtajIvitANi baa| jo chiMdati AtasAtaM paDucca, Atma-parobhayasuha-duHkhahetuM vA AhAra-sayaNA-''saNAdiuvabhogatthaM / prAgalbhiprAjJo nAma niranukrozamatiH, upakaraNadravyANyetAni / bahuNaM nivAti tti egamapi chindana bahUn jIvAn nipAtayati, egapuDhavIe aNegA jIvA // 8 // kiJca 386. jAiM ca buDhei ca viNAsayaMte, bIyAdi assaMjaya aatdNdde| adhAhu se loe aNajadhamme, bIyAdi je hiMsati AtasAte // 9 // 1jatiyAyadaMDe khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 lote khaM 2 pu 1 // 3 hariyAdi khaM 2 pu 1 pu 2 // // 89 // For Private Personal Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386. jAIca vuddhiM ca viNAsayaMte. vRttam / jAtiriti bIjam, taM muzalodUkhalA-'syAdibhirvinAzayanti / yatrakaizca jAtivinAze aGkarAdivRddhirhatA eva, jAtyabhAve kuto vRddhiH| adhavA jAti pi viNAseti bIjaM / muTThi (buTTi) pi NAseti aGkarAdi / bIjAdIti bIjA-'GkarAdikramo darzitaH, puvvANupuvvI ca dasavidhANaM / sa evaM asaMyataH AtmAnaM daNDayati paraM ca / adhAhu se loe aNajadhamme, athetyAnantarye, AhustIrthakarAH, sa iti sa pAkhaNDI, anAryadharmo'sya sa bhavati aNajadhammo / jadhAvAdI tadhAkArI na bhavati jo hi bIjAdi hiMsati AtmasAtanimittamiti // 9 // evaM tAn prAptavayaso'prAptavayaso vA vRkSAdIn hatvA te kuzIlAH mAnuSyAt pracyutAH prApya387. gambhAyi mijjaMti buyA-buyANA, rA pare paMcasihA kumaaraa| yuvANagA maijjhima theragA ya, cayaMti te Aukhae palINA // 10 // 387. gambhAyi mijaMti buyA-buyANA0 vRttam / garbha iti vaktavye garbhAdi iti yadapadizyate tad garbhAdyavasthAnimittam / tadyathA-niSeka-kalalA-'rbuda-pezi-vyUha-mAMsa-garbhAdyavasthAnAmanyata[2] syAM kazcid mriyate / adhavA mAsikAdigarbhAvasthAsu navamAsAntAsvanyatarasyAM mriyate / gatagarbhA vigarbhA te tu bruvANAzca, granthAnulomyAt pUrva vaivANAH, itarathA'nupUrvamabruvANA buvANA iti yAvat, na mAtA-pitrAdi vyaktayA girA'bhidhatte, tataH paraM bruvANAH / paJcazikho nAma pazcacUDaH kumAraH, athavA 1 gambhAti khaM 1 kha 2 / gambhAi pu 1 pu 2 // 2NarA'vare khaM 2 pu 2 // 3 majjhima porusA ya khaM 1 vRpA0 // 4degkhate khaM 2 pu1|| 5 kurghANAH cuuspr0|| . Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttibuNijuyaM paDhamo suyakkhaMdho prayagaDaMga sutaM 7 kusIlaparibhAsiya jjhayaNaM paJca indriyANi zikhAbhUtAni buddhisamarthAni khe khe viSaye tasmAt paJcazikhaH, tasminnapi kadAcid mriyate / yuvANagA | majjhima theragA ya kaNThyam / cayaMti sAtato bhavato vA pazcAt pralIyante, thairyathA''yunivartitaM yaizca yathA jIvopaghAtAdibhiralpAnyAyUMSi nirvartitAni sopakramANi nirupakramANi ca / bhaNitaM ca-"tIhiM ThANehiM jIvA appAuattAe kammaM pakareMti" [sthAnA0 sthA0 3 u0 1 sU0 125 patra 100-1] 1 evaM paMceMdiyatiriesu vi gambhAdi mijaMti buabbuyANA, vyAdhimirAgantukaivedanAprakAraimriyante / egidiesu vi tahANurUvaM bhANitavvaM // 10 // 388. bujjhAhi jaMtU! iha mANavesu, daTuM bhayaM bAlieNaM alaM bhe|| ergatadukkhe jarie hu loe, sakammuNA vippariyAsuveti // 11 // 388. bujjhAhi jaMtU! iha mANavesu0 vRttam / kiM boddhavyam ?, na hi kuzIlapAkhaNDalokaH trANAya, dhammaM ca bujjha dullabhaM ca bodhi bujjha / jahAmANussa-khetta-jAtI-kula-rUvA-''roggamAuaM buddhI / sama(va)Noggaha saiddhA darisaNaM ca logammi dulabhAI // 1 // [bhAva0ni0 gA0 831 patra 31 tathA utta0ni0 gA0 150 patra 145] jaMtoriti he janto! iheti iha mANave hi dRSTvA bhayAni itazca tasya jAti-jarA-maraNAdIni narakAdiduHkhAni ca, teNa | 1 'sAtato' zAtAveda nIyAdityarthaH // 2 saMbujjhahA jaMtavo! mANusattaM, dardu bhayaM bAliseNaM alaMbhI saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 jarite hulote khaM 2 pu 1 / jarie va loe khaM 1 vR0 dii.||4degritaasu khaM 1 // 5saddhA saMjamo yaM lo iti Ava. ni. utta. ni. ca pAThaH / // 19 // Jain Education in cmnational Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayaM bAlieNaM alaM me, bAlabhAvo hi bAlikaM kuzIlatvamityarthaH, namute (?) kuzIlaM agrtH| egaMtadukkhe jarie hu loge tti, NicchayaNataM paDucca egaMtadukkho saMsAraH / taM jadhAjammaM dukkhaM jarA dukkhaM rogA ya maraNANi ya / aho! dukkho hu saMsAro jattha kissati jaMtavo // 1 // [uttarA0 a0 19 gA015] tadhA-taNhAtitassa pANaM kuro chAtassa0 [bhattae tettii| jeNe saI saMtattaM jaritamiva jagaM kalagalei // 1 // ] jarite tti "Alitte NaM bhaMte ! loe palite NaM bhaMte ! loe. jarAe maraNeNa ya" [bhaga0 za0 9 u033 sU0 382 patra 458, jJAtA0 zru0 1 0 1 sU0 26 patra 60-2] / adhavA "jeNa saI saMtattaM jaritamiva jagaM kalagaleti / " / jvarita iva jvalitaH sArIra-mANasehi dukkha-domaNassehi kaSAyaizca nityaprajvalitavAn jvritH| sakammuNA vippariyAsaveti tti, svakRtena karmaNA, nezvarAdikRtena, vippariyAso Na garAdi TU nAnAvidhaiH prakArairviparItamAyAti, tadapi nAcoktam // 11 // uktaH kuzIlavipAkaH / punarapi kuzIladarzanAnyevAbhidhIyante 389. ihege mUDhA pavadaMti mokkhaM, AhArasaMpajjaNavajjaNeNaM / ege ya sItodagasevaNeNaM, huteNa ege pavadaMti mokkhaM // 12 // 1 nizcayanayamatena hi karmodayasampAditAnA sukhAdipariNAmAnAM duHkharUpataiveti // 2 dukkhasayasaMpatattaM iti vRttau pAThaH // 3 AhArasapaMcagavajaNeNaM cUpA. vRpA / AhArao paMcagavajjaNeNaM ityapi vRpA // Jain Education international . Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pati agNijayaM saMgaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutra / 191 // 389. ihege mUDhA pavadaMti mokkhaM0 vRttam / iheti pAkhaNDiloke manuSyaloke vA eke na sarve mUDhA ayANagA svayaM mUDhAH paraizca mohitAH bhRzaM vadanti / AhArasaMpaJjaNavajaNeNa, Ahriyate AhArayati vA tamityAhAraH, buddhyAyurbalAdivizeSAn vA Anayati AhArayatIsAhAraH, rasADhyAhArasampadaM janayatIti AhArasaMpajjaNaM, [AhArasaMpajaNaM] ca tad lavaNam / adhavA-"AhAreNaM samaM paMcagaM" AhAreNa hi saha paMca lavaNANi, taM jadhA-saindhavaM sovaJcalaM biDaM romaM samudra iti, lavaNaM hi sarvarasAnadIyati / uktaM hi "lavaNavihUNA ya rasA cakkhuvihUNA ya iMdiyaggAmA / " [ tathA coktam-"lavaNaM rasAnAm , tailaM snehAnAm , ghRtaM medhyAnAm" [ ] ityAdi / kei aduppaloNaM Na pariharaMti, kecit tadapi / adhavA AhArapaMcagaM tadyathA-"majaM lasuNa palaMDaM khIraM kArabha tadheva gomaMsaM / " [ ] / vAribhaddagA tu ege ya sItodagasevaNeNaM snAna-pAna-hastapAdadhAvanena sItodgasevaNaM tatra ca nivAsaH, sItamiti adhigatajIvaM amuSTA( ? anuSNA) bhitaptaM vA, parivAD-bhAgavatAdayo'pi zItodakaM sevanti / huteNa ege tApasAdayo hi iSTaiH samid-ghRtAdibhirhavyaiH hutAzanaM tarpayanto mokSamicchanti, tatra kunthvAdIn sattvAnna gaNayanti ye tatra dahyante // 12 // 7 kusilaparibhAsIyajjhayaNaM // 191 // 1 sarvarasAn 'adIyati' atyeti, sarvarasotkarSabhAvena varttate iti bhAvaH // 2 agretanagAthAcUrNI aTThappaloNaM iti pATho dRzyate // 3"vAribhadrakAdayo bhAgavatavizeSAH" iti vRttau // Jain Education Interational Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSo hyaviziSTaH sarvavimokSo vA daridrAduHkhavimokSo vA, ye kila svargAdiphalamanAzaMsya juhvati te mokSAya, zeSAstu abhyudayAya, teSAmuttaram - 390. pAyosiNANAdisu Natthi mokkho, khArassa loNassa aNAsaNeNaM / te maja maMsaM lasuNaM ca bhoccA, aNNatthavAMsaM parikappayaMti // 13 // 390. pAyosiNANAdisu Natthi mokkho0 vRttam / prAta iti pratyuSaH, AdigrahaNAd hastapAdaprakSAlana- jalazayanAni yena tadudakaM sacittaM tadassitA ya bahave pANA hammaMti / kiJca "snAnaM mada-darpakaraM kAmAGgaM prathamaM smRtam / [ tasmAt kAmaM parityajya na te snAnti dame ratAH // 1 // ] [ ] khAro NAma aGguSpaM, tadAdInyanyAni paJca lavaNAni teSAmanazanena mokSo bhavati / te maja maMsaM lasuNaM ca bhoccA, te iti te kusIlA, mAMsamiti gomAMsam, cagrahaNAt palANDu-kArabham / etAnyabhocA kathamiha anyatravAsaM parikalpayanti mUrkhA: ? / anyatravAso nAma mokSAvAsaH / adhavA anyatravAso nAma yatrecchati yadIpsitaM vA na tatra vAsaM parikalpayanti, atraiva saMsAre caiva parikalpayanti nAmA kurvanti // 13 // vizeSottaram - 1sateNaM khaM 21 / sapaNaM khaM 1 pu 2 // 2 vAsAI pagappayaMti khaM 1 / vAsaM parigappayaMti khaM 2 pu 1 pu 2 // XCXCXCXX Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjucicuNNijayaM sUyagaDaMga suyakhaMdho 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM / 192 // 391. udaeNa je siddhimudAharaMti, sAyaM ca pAyaM udagaM phusNtaa| udagassa phAseNa siyA ya siddhI, sinjhisu pANA bahave dagaMsi // 14 // 391. udaeNa je siddhimudAharaMti0 vRttam / sAyaM ti rAtrI / pAya ti paJcUso / sesaM kaNThyam // 14 // kizca yAdakena siddhiH syAt tena392, macchA ya kummA ya sirIsivA ya, 'maMgU ya uddA dagarakkhasA ya / aTThANametaM kusalA vadaMti, udageNa suddhiM jamudAharaMti // 15 // 392. macchA ya kummA ya sirIsivA ya0 vRttam / macchA macchA eva / kummA kcchbhaa| sirIsiva tti iha | sirIsivA magarA suMsumArA ya, catuSpAdatvAt sirIsRpAH / maMgU NAma kAmajegA / uddA NAma majjArappamANA mahAnadISu dRzyante ummujaNimujiyaM karemANA / dagarakkhasA manuSyAkRtayo nadISu samudreSu ca bhavanti / evamAdayo'nye'pi ca jalacarAH matsyabandhAdayazca yadi adbhirmokSaH syAt tena sarve mokSamavApnuvantu, na cedAnuvanti Na / aTThANametaM kusalA vadaMti, asthAnamiti anAyatanaM anAdezaH abhyudaya-niHzreyasayoH kuzalAstIrthakarAsta evaM vadanti asthAnametat yadudakena zuddhirbhavati // 15 // // 192 // 1pAtaM khaM 2 // 2 phusaMti pu 1 // 3 maggU ya uTTA daga khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 4'Na je siddhimudA khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / degNa je sehimudA khe1|| Jain Education international Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 393. udakaM jati kammamalaM hareja, evaM puNNaM icchAmittameva / aMdhaM va NetAramaNussaraMtA, pANANi cevaM "viheDhaMti maMdA // 16 // 393. udakaM jati kammamalaM hareja0 vRttam / evaM puNyaM pi candanakardamailiptaM vA, no cet tataste icchAmAtramidam / ta evaM varAkA jAtyandhatulyAH aMdha va NetAramaNussaraMtA, andhena tulyaM andhavat, yathA jAtyandho jAtyandhaM NetAramaNussaraMto, aNussaraMto NAma aNugacchaMto, unmArga prApya viSama-prapAtA-hi-kaNTaka-vyAlA-'gniupadravAnAsAdayati, klezamRcchati, na ceSTAM bhUmimavApnoti / evaM te kuzIlA ahiMsAdiguNajAtyandhA icchanto'pi mokSArtha ahiMsAdIn guNAnaprApnuvantaH svayaM prANino vihe[Dha]yaMti "heDha vibAdhane" bAdhanta ityarthaH, ye cAnye bhAvAstAn nAzrayanti, te'pi tathaiva prANino viheDhayitvA aniSTAni sthAnAni avApnuvanti // 16 // kizca 394. pAvAI kammAI pakuvvato hi, siodagaM tU jahataM hrijaa| sinjhisu eMge dagasattaghAtI, musaM vayaMte jlsiddhimaahu||17|| 394. pAvAI kammAI pakuvvato hi0 vRttam / kaNThyam / / 17 // 1jatI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2evaM suhaM icchAmittameva pu 1 vR0 dI / evaM suhaM icchAmettato vA khaM 2 pu 2 evaM suhaM picchAmettatA vA khaM 1 // 3 aMdha vva NeyAramaNu khaM 1 pu 132 / aMdha vva jacaMdhamaNu kha 2 // 4 viNihati khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 vR0 dii0|| 5 maliptavAn , no pu0 saM0 / maliptavAn , no vA* mo0|| 6 sIodagaM tU yati taM harejjA khaM 1 // 7ete khaM 1 // 8dagasi khaM 2 pu 1 pu2|| hayagaDa 33 For Private Personal Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho puSNiAjuyaM sagaDaMga sut / 193 // 395. huteNa 'je mokkhamudAharaMti, sAyaM ca pAyaM agaNiM phusNtaa|| evaM siyA siddhi haveja tesiM, agaNiM phusaMtANa kukammiNaM pi // 18 // 395. huteNa je mokkhamudAharaMtika vRttam / ye'pi huteNa mokkhaM udAharaMti, udAharaMti nAma bhAsaMti / sAyaM ca | pAyaM agaNiM phusaMtA, sAyaM rAtrau, pAyaM pratyuSasi, agniM spRzanta iti yatheSTaiIvyaistarpayantaH / yadi teSAmeva siddhirbhavati evaM siyA siddhi haveJja tesiM / katareSAm ? agaNiM phusaMtANa kukammiNaM pi / kukammI NAma ghaTakArAH kUTakArA vaNadAhA vllrdaahkaaH|| 18 // uktAni pRthak kuzIladarzanAni / eSAM tu sarveSAmevAyaM sAmAnyopAlabhbhaH396. apariccha diDhi Na hu eva siddhI, ehiMti te ghetmbujjhmaannaa| bhUtehiM jANa paDileha sAtaM, vijaM gahAe tasa-thAvarehiM // 19 // 396. apariccha diDhi Na hu eva siddhI ehiMti te ghetamabujjhamANA0 [vRttam ] / apariccheti aparIkSya, dRSTiriti darzanam , aparIkSitadarzanAnAmityarthaH, naivaM siddhirbhavatIti vAkyazeSaH, kintu ehiMti te ghetamabujjhamANA, taistai 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM // 193 // 1je siddhimukhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2 sAtaM ca pAtaM akhaM 1 // 3ja tamhA, maiM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 4degrikkha diDheM khaM 1 pu 1 pu 2 dii| riccha dida~khaM 2 bR0|| 5ghAta khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 6"bhUtehiM jANa paDileha sAyaM" AcA0 zru. 1 a0 2 u0 3 suu02|| 7 jANaM saM 2 // 8 gahAta khaM 2 pu 1 / gahAya rkha 1 pu 2 // For Private Personal Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhavizeSairghAtayatIti ghAtaH saMsAraH tmbujjhmaannaa| tatpratipakSabhUtAH samyagdRSTayaH te tu bhRtehiM jANa paDileha sAtaM, bhUtAni ekendriyAdIni, jAnIta iti jAnakaH, sa jAnako attovameNa bhUtesu sAta'sAtaM paDilehehi, "jadha mama Na piyaM dukkhaM jANiya emeva savvasattANaM / " [daza0ni0 gA0 156 patra 83-1] evaM matvA yadAtmano na priyaM tad bhUtAnAM na karoti, evaM samma paDilehaNA bhavati / vijaM nAma vidvAn, gahAe tti evaM gRhItvA attovameNa icchitA-'NicchitaM sAtA-'sAtaM evaM gRhItvA navakena bhedena tasa-thAvarANa pIDaM / adhavA vijaM vijA NAma NANaM, taM gahAya, jIe tasa-thAvarA NajaMti / uktaM capaDhamaM NANaM tato dayA evaM ciTThati savvasaMjate / aNNANI kiM kAhiti ? kiM vA NAhiti cheya-pAvagaM? // 1 // [dazavai0 ma04 prAnte gA0 10] // 19 // ye punahiMsAdiSu pravarttante azIlAH kuzIlAzca te saMsAre397. thaNaMti luppaMti tasaMti kammI, puDho jagAI paDisaMkhAe bhikkhU / tamhA vidU virate Atagutte, da9 tase yA paDisAharejjA // 20 // 397, thaNaMti luppaMti0 [vRttam ] / NaragAdigatIsu sArIra-mANasehiM dukkhehiM pIDyamAnAH stananti, lupyanta iti chidyante hanyante ca, tasantIti nAnAvidhebhyo duHkhebhya uvvijate / karmANyeSAM santIti karmiNaH / yatazcaivaM teNa puDho 1 jagA parisaMkhAya bhikkhU khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 ya ppaDi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // For Private Personal Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM / 194 // jagAIM, puDho nAma pRthak, athavA "pRthu vistAre", savvajagAI puDho paDisaMkhAe tti parisaMkhAya parigaNyetyarthaH bhikSuriti susI bhikSuH / tamhA vidU virate Atagutte, tasmAditi yasmAnniH zIlAH kuzIlAzca saMsAre parivarttamAnAH stananti lupta trasaMti ca tasmA viduH virate viratiM kuryAt paJcaprakArAM ahiMsAdI, Atagutto NAma AtmasuguttaH svayaM vA guptaH kAya-vAdamanaH svAtmopacAraM kRtvA'padizyate Atagutte ti / dahuM tase yA paDisAharejA, cazabdAt sthAvare'pi / paDisAhareja i iriyAsamitI gahitA, atikame saMkucae pasArae // 20 // idAnIM svaliGgakuzIlAH parAmRzyante, tadyathAva NidhAya bhuMje, viyaDeNa sAhahu ya je siNAi / 398. je dhammala jodhAvatI satI va vatthaM, adhA''ha se aNiyassa dUre // 21 // 398. je dhammaladdhaM va NidhAya bhuMje0 vRttam / je tti aNiddiTThaNise / dhammeNeti laddhaM, nAnyeSAmuparodhaM kRtvA, mudhAlabdhamityarthaH, bAtAlI sadosa parisuddhaM vA vibhAsA - vikalpAdiSu, asuddhaM vA laddhaM asaNAdi dU~ nidhAyeti sannidhiM kRtvA, taM puNa abhattacchaMduvaritaM bhattasesaM vA 'abhattaTTho vA me ajja' evamAdIhiM kAraNehiM saNidhiM kAtuM bhuMjaMti / vigateNa ya sAhaTTa, vigatamiti vigatajIvaM tenApi ca sAhadduriti sAhariya phAsuge dese jaMtuvajjite saMhRtya gAtrANi prayatnenApi dezasnAnaM vA sarvasnAnaM vA karoti, kiM puNa avikaDeNa ? / jo dhAvatI lUsayatI va vatthaM, dhAvati vibhUsAvaDitA, lUsayati NAma jo chindati, chiMdituM vA puNo saMgheti vA sivvati vA / paThyate ca - "lIsaeJjA vi vatthaM" lIsanA nAma 3 lIsapajA vivatthaM cUpA0 // 4 NAgaNi khaM 1 khaM 2 pu1pu2 // 2 dhovatI khaM 1 // 1 vinihAya pu 1 0 dI0 // 5 iti catuH saGkhyAdyotako 'kSarAGkaH // (BX BX BX BX paDhamo suyakkhaMdho 7 kusIlaparibhAsiyajhayaNaM // 194 // Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sandhanaiva / adhavA sUiM ThANAI kareti appaNo vA parassa vA / tamevaM kuvvANaM bhaTTArago bhaNati-adhA''hu se NaMaNiyassa dare, nagnabhAvo hi gaMgaNigA syAt , dUre varttate nimranthatvasyetyuktaM bhavati // 21 // uktAH paastth-kusiilaa| idANI susIlA 399. kammaM pariNAya dagaMsi dhIre, viyaDeNe je jIvati AtimokkhaM / 'te bIja-kaMdAdi abhuMjamANA, viratA siNANA adu itthigAto // 22 // 399. kammaM pariNAya dagaMsi dhIre0 vRttam / pahANa-piyaNAdisu kajesu tividheNeti udagasamAraMbhe ya kammabaMdho bhavati / tamevaM jJAtvA saMsArabhIto duvidhAe pariNAe parijANeja dhIre, dhIro jAnakaH, yathA vA yaiH prakAraiH karma badhyate tAn karmabandhAzravAn viditvA na kuryAditi / evaM jJAtvA viyaDeNa je jIvati AtimokkhaM, vigatajIvaM viyarDa taMdulodagAdi, yaccAnyadapi bhojanajAtaM vigatajIvaM saMyamajIvitAnuparodhakRt tena jIveyuH / keciraM kAlam ? iti, jAva Adimokkho Adiriti saMsAraH, sa yAvanna muktaH, tato vA muktaH, yAvadvA zarIraM dhriyate tAvat / kiJca-prAsukodakabhojitve'pi sati te bIja-kaMdAdi abhuMjamANA, AdigrahaNAd mUla-patra-phalAdIni gRhyante / viratA siNANA adu itthigAto, viratAH snAnA-'bhyaGgodvartanAdiSu zarIrakarmasu niSpratikarmazarIrAH, "sukkhA lukkhA NippaDikammasarIrA jAva aTThicammAvaNaddhA" evaM tAvadahiMsA gRhItA, ithigrahaNato anye'pi avayA gRhyante rAtribhaktaM ca, tato'pi viratAH / ye caivaM viratAstapasi codyatA te saMsAre na thaNaMti, Na vA tatra paribhramanti, Na vA kusIladosehiM juttaMti // 22 // 1NagarNigamyAda dUre cuuspr0|| 2degNa jIvija ya Adi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3se bIya-kaMdAti | abhuMjamANe, virate siNANAdisu isthikAsu kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 pR.dii.|| Jain Education Interational . Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho surta // 195 // 7 kusIla| paribhAsiya jjhayaNaM puNaravi pAsatthA kusIlA parAmussAta400.je mAtaraM ca pitaraM ca hecA, gAraM tadhA putta pasuMdhaNaM ca / AghAti dhammaM udarANugiddho, adhA'hu se sAmaNitassa dUre // 23 // 400.je mAtaraM [ca] pitaraM [ca heccA. vRttam / gAraM nAma gRham / putra[m apatyam ], pasavo hastyazva-gomahiSyAdayaH / evaM kRtAkRtaM etaM saMtaM asaMtaM vA vihAya pravrajitatvAt AghAti dhamma udarANugiddho, hiMDato vA upetya akAraNe vA gatvA tadvidhesu kulesu dANasaDDhamAdisu AghAti tti AkhyAti dharma udarAnugRddho nAma audarikaH udarahetuM dharma kaheti / adhA''hu se sAmaNita ssa dUre], zramaNabhAvo sAmaNiyaM tassa dUre vaTTati // 23 // 401. kulAiM je dhAvati sAdugAI, AghAti akkhAiudarAo giddho| se AriyANaM guNANaM sataMse, je lAvae tA asaNAdihetuM // 24 // 401. kulAI je dhAvati sAdugAI0 vRttam / evaMvidhAI kulAI puvvasaMthutAI pacchAsaMdhutANi vA jo gacchati, sAdugAI svAdanIyaM svAdu, svAdu dadAtIti svAdudAni, svadanti vA svAdukAni / akkhAiyAo akkhAti dhammakadhAo 1pasU haNaM khaM 1 // 2 kulAI je dhAvati sAugAI, ahA''hukhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 kulAti je dhAvati sAtugAI, AdhAti dhamma udarANugiddhe / ahA''hu se AyariyANa satase, je lAvatejjA asaNassa herDa // khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii0|| // 195 // For Private Personal Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA, jAhiM vA kahAhiM rajate, udarAo giddho punno, adhavA audarapredhinA AkhyA Na vaTTai kAtuM, itaradhA tu kareja vi kule jANittA / se AriyANaM guNANaM sataMse, AriyA carittAriyA tesi sahassabhAe so vaTTati sahassaguNaparihINo / tato ya * heTTatareNa je lAvae "lapa vyaktAyAM vAci" lapatIti bravIti, jo vi tAva asaNAdihetuM aNNaNa keNai lavAveti 'ahaM eriso tAriso vA so vi AyariyANa sahassabhAge [ga] vaTTai, kimaMga puNa jo sayameva lavai ? / evaM vattha-patta-pUyAhetumavi // 24 // kizca 402. NikkhaMdadINe parabhoyaNaTThI, muhamaMgaliodariyaM pgiddhe| NIyAragiddheha mahAvarAhe, adUrate vesati ghAtameva // 25 // 402. NikkhaMdadINe parabhoyaNaTThI0 vRttam / jo appaM vA bahuM vA uvadhiM ca chaDDittA NikkhaMto'sau zIlamAsthitaH rUkSAnna-pAnatarjitaH alAbhagaparIsaheNa vA dInatAM prApya jibhidiyavasaTTo paMcavidhassa AjIvassa anyatamena AhAramutpAdayati, sarvo'pi hi mahecchaH parapraNayI dIno bhavati / uktaM hi kaNThavisvaratA dainyaM mukhe vaivarNya-vepathuH / yAnyeva mriyamANasya tAni liGgAni yAcataH // 1 // / 1 NikkhammadINe parabhoyaNammi, muhamaMgaliodariyANugiddhe / NIvAragiddhe va mahAvarAhe, adUrate vehati ghaMtameva // khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / odariyaM pagiddhe vR0 dI / bhoyaNasi khaM 1 / ghAtameva pu 1 pu 2 // Jain Educati o nal For Private Personal Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NajjuttibuNNijayaM suyakkhaMdho rAyagaDaMga suttaM / 196 // | 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM AtuTTaNAhetuM ca muhamaMgaliyAo kareti maGkhavat-eriso vA tuma dasadisippagAso, tacaNigo vA jadhA kaMpeti / udare hitaM audarikam, anna-pAnamityarthaH bhRzaM gRddhaH prgRddhH| NIyAragiddheha mahAvarAhe, NIyAro NAma kaNakuNDakaH mugga-mAsodaNANa, nikIryata iti nIkAraH / varAdAhantIti varAhaH, varA bhUmI, sa udvRttaviSANo'pi bhUtvA anyAn purato'pi hanyamAnAn dRSTvA tatra nIkAre gRddho na pazyati, tataH kvacideva prakRte vA, adarate vA acirAt kAlasya prAptajaro vA eSati ghAtameva, maraNamityarthaH / adhavA nikAro nAma saMsyAni rAlaka-mudga-mASAdIni, sa AraNyavarAhaH teSu pragRhya(? khya )mANa aupageSu patati / karSakebhya adUrae esati ghAtameva, evamasau kuzIla AhAragRddhaH asaMyamamaraNamAsAdya garaga-tirikkhajoNIo pAviUNa adUramesati ghAtameva // 25 // sa evaM kuzIla: 403. aNNassa pANassidhaloiyassa, aNuppiyaM bhAsati sevamANe / pAsatthayaM ceva kusIlataM ca, NissAe hoti jadhA palAe // 26 // 403. aNNassa pANassidhaloiyassa0 vRttam / ihalaukikAni hi anna-pAnAni, na mokkhAya, teSAmaihikAnAmanna| pAnAnAM heturiti vAkyazeSaH / anupriyANi bhASate-esa dArigA kIsa Na dijjai ? goNe kiM Na dammai ? evamAdi / vaNImagattaNaM ca kareti sevamAna iti vAyAe sevati AgamaNa-gamaNAdIhi ya / sa evaMvidhaM pAsatthayaM ceva kusIlataMca, cazabdAt osaNNataM saMsattataM ca, prApyeti vAkyazeSaH / kevalaM liGgAvazeSaH cAritraguNavaJcitaH NissArae hoti jadhA 1 tuma sadasi pa pu // 2 yasyAni rAlakarAlaka cUsapra0 // 3degloyayassa khaM 1 // 4rate khaM 2 pu 1 // 5 pulAte khaM 2 pu1|| // 196 // www.jalnelibrary.org Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pulAe, jadhA ghaNNaM kIDaehiM NippholitaM NissAraM bhavati, kevalaM tuSamAtrAvazeSam, evamasau cAritraguNanissAraH pulAkadhAnyavad ihaiva bahUNaM samaNANaM samaNINaM hIlaNijje, paraloge ya Agacchati hatthacchidaNAdINi // 26 // uktAH kuzIlAH / tatpratipakSabhUtaM mUlottaraguNeSu AyatatvaM sauzIlyaM pratipAdyate / tatrottaraguNAnadhikRtyApa dizyate-- 404. aNNAtapiMDeNa'dhiyAsaeja, Na pUyaNaM tavasA AvahUjjA / aNNe ya pANe ya aNANugiddhe, savvesu kAmesu NiyattajjA // 27 // 404. aNNAtapiMDeNa'dhiyAsaeja0 vRttam / Na saMthava-vaNImagAdIhiM, aNNAtauMchaM esati, adhiyAsaNA alaMbhamANe / pUrNa tavasA AvahUjA, Na pUyA-sakkAraNimittaM tapaH kuryAditi / "NivvahejA" vA, jo pUA-sakkAranimittaM tavaM ka teNa so tavo NivvAhito bhavati, tamhA NaNivvaddejjA / sa evaM aNNe ya pANe ya aNANugiddho, jo hi aNNAya piMDa esae so NiyamA aNNe ya pANe ya aNANugiddho, athavA anu pazcAdbhAva iti Na puvvabhuttesu aNNa-pANesu aNujjhejja / "egaggahaNe gahaNaM" ti jadhA rasesu Niyattati taheva savvesu kAmesu NiyattiM kuryAt, saha-rUvAdisu asajjamA Na rAgaM dosaM vA gacche / kadhaM ? - saddesu ya bhaddaya-pAvasu sotaMgahaNamuvagatesu / tuTTheNa va rudveNa va samaNeNa sadA Na hotavyaM // 1 // [ jJAtAdharmakathAGga adhya0 17 sU0 135 gA0 16 patra 233 - 1 ] 1 hiyAsatejA, No pUyaNaM tavasA AvahejA / sadehiM rUvehiM asajamANe, savvehiM kAmehiM viNIya gehiM // kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / NivvahejA cUpA0 / vaNIya khaM 2 / gehI khaM 1 // 2 sotavisayamuva jJAtAsUtre pAThaH // XBXCXXXCXBXCXXXCXX Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM / 197 // XCX-BY-BY XCXCXCX evaM sesiMdie vi // 27 // adhavA apasatthaicchAkAmesu madaNakAmesu ya yathaiva indriyajayaM karoti taddeva 405. savvANi saMgANi atica dhIro, savvANi dukkhANi titikkhamANe / akhile agiddhe [ aNieyacArI ], Na siloyakAmI parivvajjA // 28 // 405. savvANi saMgANi aticca dhIro0 vRttam / saGgAH prANivadhAdayaH jAva micchAdaMsaNaM ti, tANi aticchiUNa savvAI parIsa hovasaggadukkhAI titikkhamANe sahamANe / akhilo NAma akhilesu guNesu varttitavyam, athavA kha yatra kiJcidapi na prasUte UparamityarthaH, naivaM khilabhUtena bhavitavyam yatra kazcidapi guNo na prasUte, guNA NANAdI / agRddhe AhArAdisu / [.. --] Na siloyakAmI parivvajA, zloko nAma zlAghA, savvato vaejja parivvaja // 28 // syAt tadajJAtapiNDaM kiMnimittamAhArayati ? ucyate 406. bhArassa jAtA muNi bhuMjamANe, kaMkhejja yo pAvavivega bhikkhU / dukkheNa puTThe dhutamAtieja, saMgAmasIse avare damei // 29 // 1 savvAI saMgAI aicca dhIre, sabvAI dukkhAI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / vIre khaM 2 // 2 akhile agiddhe aNieyacArI, abhayaMkare bhikkhU aNAvilappA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / akhile agiddhe Na siloyakAmI, parivvajjA bhikkhU aNAvilappA ityapi pAThazcUrNikArAbhiprAyeNa sambhavet // 3 jattA khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 bhuMjarajA, kaMkheja pAvassa vivega saM 1 khaM 2 pu 1 dI0 // 5 mAitejA khaM 2 pu 1 // sIse va paraM damejA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 EX-BY-8X8X paDhamo suyakkhaMdho kusila paribhAsIyajjharNa 7 // 197 // w.jainelibrary.org Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406. bhArassa jAtA muNi muMjamANe0 vRttam / bhAro nAma sNymbhaaro| jAtAe ti saMyamajAtAmAtANimittaM saMjamabhAravahaNaTThatAe, "so hu tavo kAyavvo jeNa maNodukkaDaM Na uppje|" [. kaMkheja yo udyAnakrIDAtulyaM tapo manyamAnaH kaMkheja yo pAvavivega bhikkhU, pAvaM nAma kamma, vivego vinAza ityarthaH, sarvaviveko mokSaH, seso desavivego / adhabA pApamiti zarIram , kRtaghnatvAdazucitvAcca / tadvivekamAkAbamANaH dukkheNa puDhe dhutamAtieja, yadi punarasau saMyamaM kurvANaH zArIra-mAnasaiH parISahopasarga-duHkhairabhibhUyate tatastairabhibhUtaH dhutamAdieja, dhuAM vairAgyaM cAritraM upazamo vA saMjamo NANAdi vA, Adieja tti tamAdadyAt , tena teSAM jayaM kuryAdityarthaH, yathA bhaTTAraka eva, damadanto | vaa| saMgAmasIse yathA damitaH zUro yodhaH saGgrAmazirasyaparAn damayati, abhihantItyarthaH, evaM aTThavihaM kammaM jiNittA | parIsahe adhiyAsehi / / 29 // kizcAnyat 407. avi hammamANe phalagAvataTThI, samAgama kaMkhati aMtakassa / Niddhaya kammaM Na pavaMcuveti, akkhakkhae vA sagaDaM ti bemi // 30 // ||kusiilpribhaasiyN sattamamajjhayaNaM sammattaM // 7 // 407. avi hammamANe phalagAvataTThI. vRttam / yadyapyasau parIsahaihanyeta arjunakavat [antakRtsUtre varga 6] / athavA phalakavadavakRSTaH kSAreNAlipyeta sicyeta vA tathApi apraduSTaH / "aNihammamANo" vA / samAgama kaMkhati aMtagassa samyag AgamaH samAgamaH, antako nAma mokSaH, athavA antaM karotIti antakaH / yathA 1 aNihammadeg cUpA0 // 2 gAyataTThI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // Jain Educa t ional Badjainelibrary.org Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAgnistRpyati kASThAnAM nApagAnAM mahodadhiH / nAntakRt sarvabhUtAnA na pusA vaamlaacnaaH||1|| paDhamo juttibuNNijayaM pUyagaDaMga suyakkhaMdho sa evaM nirdhaya karma antakaM samAsAdya, nizcitaM niravazeSaM vA dhUtvA nirdhUya / kim ? aSTaprakAraM karma, neti pratiSedhe bhRza vaJcaM pravaMcaM jAti-jarA-maraNa-duHkha-daurmanasyAdinaTavadanekaprakAraH saMsAra eva prpnyckH| dRSTAntaH-akkhakkhae vA aznotItyakSaH, athavA na kSayaM yaatiitykssH| jadhA akkhakkhae sagaDaM sama-viSamadurga-prapAtodyAnAdiSu na punaH saMkhobhameti bhaggaM vA evam / sa evaM nirdhUtha karma acalaM nirvANasukhaM prApya na punaH saMsAraprapaJcamApnoti // 30 // nayAstathaiva / / // kusIlaparibhASitaM saptamamadhyayanaM samAptam // 7 // 7 kusIlaparibhAsiyajjhayaNaM 198 // // 198 // www.jalnelibrary.org Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ahamaM vIriyaljhayaNaM] cococcore vIriyaM ti ajjhayaNaM / tassa cattAri aNuyogaddArA / adhiyAro-tividhavIriyaM viyANittA paMDiyavIrie jatitavvaM / tattha gAdhA virie chakaM davve saJcittA'citta mIsagaM ceva / dupada catuppada apadaM etaM tividhaM tu saJcittaM // 1 // 84 // virie chakkaM0 gAdhA / vIriyaM NAmAdi chavvidhaM / NAma-ThThavaNAo gyaao| vatirittaM davvavIritaM sacittAdi tividhaM / sacittaM davvavIriyaM tividhaM-dupada 1 catuppada 2 apadaM 3 / dupadANa vIriyaM-arihaMta-cakkavaTTi-baladeva-vAsudevANaM itthirayaNassa ya, evamAdINa vIriyaM jaM jassa jArisaM sAmatthaM 1 / catuppadANaM tu assarathaNa-hatthirayaNa-sIha-vagya-varAha-sarabhAdINa, sarabho kila hastinamapi vRka iva auraNakaM ukkhiviUNa a vajjhati, evamAdi yasya yacca catuSpadasya boddhavye vA voDhavye vA sAmarthyam 2 | avadANaM-gosIsacaMdaNassa uNhakAle DAhaM NAseti, tathA kaMbalarayaNassa sIyakAle sItaM usiNakAle uNhA 1pikhaM 1 // 2 apdaanaamityrthH|| 3 uNhakAle vA0 mo0 // yagarDa 34 xo. . Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho suttaM 8 vIriyajjhayaNaM gajjutti- kaNAseti, tadhA cakkavaTTissa gabbhagihaM sIte uNhaM uNhe sItaM, evaM puDhavImAdINaM jassa jArisaM vIriyaM saMjoimANaM asaMjoimANaM, buNNijayaM asaMjoimANa ya gadA-gadavisesANa ya 3 // 1 // 84 // eyagaDaMga accittaM puNa viriyaM aadhaaraa-''vrnn-phrnnaadiisu| jadha osaghINa bhaNiyaM viriyaM rasavIriya vivaaNge||2||85|| 199 // accittaM puNa viriyaM0 gaadhaa| aJcittaM davvavIriyaM AdhArAdINaM sneha-bhakSya-bhojyAdInAm / uktaM hi-"saidyaH prANakara toyaM0" [ ] / AvaraNANaM ca vammamAdi-guDAdINaM ca / [paharaNANaM] cakkarayaNamAdINaM, anyeSAM ca prAsa-zakti-kaNakAdInAm / kizcAnyat-jadha osadhINa bhaNiyaM viriyaM rasavIriya vivAge, taM visallIkaraNI pAdalevo medhAkaraNIo ya osadhIo / visaghAtINi ya davvANi gaMdha-Aleva-AsvAdamAtrAJca viSaM NAsenti, sarisavamettAo vA guliyAo vA lomukkhaNaNAmette khette viSaM gado vA agado vA bhavati / anyadravyamAhAritaM mAseNApi kila kSudhAM na karoti, na ca balaglAnirbhavati / kiJca keSAzcid dravyANAM saMyogena battI AlittA udakenApi dIpyate / kasmIrAdiSu ca kAJji, kenApi dIpako dIpyate / yoniprAbhUtAdiSu vA vibhAsitavvaM / khettavIriyaM devakuvvAtIsu sarvANyeva dravyANi vIryavanti bhavantiyasya vA kSetraM prApya balaM bhavati, yatra vA kSetre vIrya varNyate // 2 // 85 // esa ceva atyo NittigAhAe gahito XXXXXXXXXXX / / 199 // 1 vivAgo khaM 2 pu 2 / vivAge khaM 1 // 2 AhArAdInAmityarthaH // 3"sadyaH prANakarA hRdyA ghRtapUrNAH" vRttau // Jain Educac ational Mainelibrary.org Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * AvaraNe kevayAdI cakkAdIyaM ca paharaNe hoti / khettammi jammi khette kAle jaM jammi kAlammi // 3 // 86 // kAlavIriyaM susamasusamAdisu, yasya vA yatra kAle balamutpadyate / tadyathA-- varSAsu lavaNamamRtaM zaradi jalaM gopayazca hemante / zizire cA''malakaraso ghRtaM vasante guDo vasantasyAnte // 1 // ] / / 3 / / 86 / / [ bhAve jIvassa savIriyassa viriyammi leddhi NegavihA / orassiMdiya-ajjhappiesu bahuso bahuvidhIyaM // 4 // 87 // bhAve jIvassa savIriyassa 0 gAhA / bhAvavIriaM jIvassa savIriyassa laDIo aNegavidhAo / taM jadhA - orassabalaM [iMdiyabalaM] ajjhappabalaM / urasi bhavaM aurasyam, zArIramityarthaH // 4 // // 87 // taM puNa aNegavidhaM taM jadhAShare kA ANApANU saMbhava dheva saMbhavve | sottAdINaM saddAdisu visaesa gahaNaM ca // 5 // 88 // maNa vayaNa kAya gAdhA / maNe tAva orarasavIriyaM jArisaM maNapoggalagrahaNasAmatthaM vairosabhasaMghataNAdINaM jArise paDhamasaMghataNe maNapoggale geNhati / taM puNa duvidhaM saMbhave ya saMbhavve ya / saMbhave titthagarassa aNuttarovavAtiyANaM ca atIva 1 kavacAdI khaM 2 pu 2 // 2 laddha'Nega khaM 1 // 3 vai kAe khaM 1 pu 2 // 4 tahAya saMkhaM 2 pu 2 vR0 // FOX X 6 (XOXXXX Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jjuttibuNNijuyaM yagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 8 vIriyajjhayaNaM |200 // paDUNi maNodavvANi / saMbhAvaNIyaM tu yo hi yamartha paTumatinA procyamAnaM na zaknoti sAmprataM pariNAmayitum , sambhAvyate tu eSa parikammamANaM zakSyatyamumathaM pariNAmayitum / taM jadhA-tave taNuttae dubbale, viNNANa NANa ityAdi sambhAvyam / vAyAvIriyamavi duvidhaM-saMbhave ya saMbhavve ya / tattha saMbhave ya titthagarassa joaNanIhAriNI vANI savvabhAsANugAmiNI, patat sambhavati vAcAvIrya titthakare, yeSAM cAnyeSAM kSIrAzravAdivAgviSayaH, tathA haMsa-kokilAdInAM sambhavati svarasena mAdhuryavIryam / sambhAvye tu sambhAvyate zyAmA strI gAitavve / taM jahA-"sAmA gAyati madhuraM kAlI gAyati kharaM ca rukkhaM c|" [anuyo0 sU0 128 gA0 31 patraM 132] evamAdi / tathA sambhAvayAma enaM zrAvakadArakaM akRtamukhamapyakSareSu yathAvadabhilaptavyeSu / tathA sambhAvayAmaH zuka-madanazalAkA mAnuSavaktavye, na tvevaM bhAse sambhAvyate / kAyavIriyaM NAma aurasyaM yad yasya balam , tadapi dvividham-sambhave sambhAvye ca / sambhave yathA cakravarti-baladeva-vAsudevANaM yad bAhubalAdi kAyabalam, jadhA koDisilA tiviThThaNA ukkhittA / adhavA "solasa rAyasahassA0 evaM jAva-aparimitabalA jiNavariMdA / " [Ava0 ni0 gA0 71-75] / saMbhavve tu sambhAvyate tIrthakarA lokaM aloke prakSenum , tathA meruM daNDamiva gRhItvA chatravad dhartum / tadhApabhu aNNataro iMdo jaMbUdIvaM tu vAmahattheNa / chattaM jadhA dharejA ayattato maMdaraM ghettum // 1 // [devendrastavaprakIrNake gA0 64] 1 atra bhAsazabdena kAka ityarthaH sambhAvyate // // 20 // Jain Educat jainelibrary.org. Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA sambhAvyate'yaM dArakaH parivarddhamAnaH zilAmenAmuddhartum , anena mallena saha yoddhamityAdi / iMdiyabalaM paMcavidhaM soiMdiyAdi, ekeka sambhave sambhAvye ca / sambhave yathA zrotrasya bArasa joyaNANi visao, evaM sesANa vi jassa jo visayo / sambhAvye'pi yasyAnupahatamindriyaM zrAntasya vA pipAsitasya vA pariglAnasya vA sAmpratamagrahaNasamartha yathoddiSTAnAmupadravANAM upazame sambhAvyate viSayagrahaNAyeti // 5 // 88 // uktamindriyavIryam / idAnIM AdhyAtmikam / tamaNegavidhaM ujjama dhiti dhIrattaM soDIrattaM khamA ya gaMbhIraM / uvaoga-joga-tava-saMjamAdiyaM hoti ajjhappaM // 6 // 89 // ujjama dhiti ghIrataM. gAdhA / ujjama tti NANa-tavAdIsu ujjamati / taM duvidhaM-sambhave sambhAvye ca / kazcit tadudyamAya / evaM sarvatra yathA sambhave sambhAvye ca yojayitavyam / ghitimiti saMyame dhRtiH / dhIrattaM NAma parIsahovasaggANaM [jaye] / soDIro NAma tyAgasampannaH avisAditA / ahavA soDIrattaM jJAne adhItavye tathaiva vA kartavye na parAbhiyoga iba karoti, harSAyamANaH 'avazyaM mayA etat karttavyam' na viSIdati valayati vA / kSamAvIya AkruzyamAno'pi na kSubhyati / gaMmIro nAma na parISahaiH kSubhyate, dAtuM vA kAtuM vA No uttuNo bhavati / uktaM ca chullucchuleti jaM hoti UNayaM rittayaM kaNakaNei / bhariyAI Na khubbhaMtI supurisaviNNANabhaMDAI // 1 // uvayogaH sAgAra-aNAgAruvayogavIriyaM / sAgArovayogavIriyaM aTThavidha-paMca jJAnAni trINyajJAnAni / aNAgAro1 asambhASye cUsapra. // 2 viseso, evaM cuuspr0|| 3 ajjhappe khaM 2 pu 2 // 4 gArayoga' cUsapra* // For Private Personal Use Only Wjainelibrary.org Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho sarca all8 vIriya jjhayaNaM // 201 // vayogavIriyaM catuvvidhaM, yena skhe skhe viSaye upayuktaH yo yamartha jAnIte draSTavyaM ca pazyati / ekkevarasa matyupayogAdeH caturvidho bhedo davvAdi / evaM uvayogavIrie jANati / jogavIriyaM tividha-maNajhappavIriyaM akuzalamaNaNirodho vA kuzalamaNaudIraNaM vA maNassa vA egattIbhAvakaraNaM, maNavIrieNa ya NiyaMThasaMyatA vaDUmANa-avaTThitapariNAmagA ya bhavaMti 1 / vaivIrie bhAsamANo apuNaruttaM niravazabdaM ca bhASate vAgadhyAtmopayuktaH 2 / kAye vIrya susamAhita-pasannavaM-susAharitapAdaH kUrmavadavatiSThate 'kadhaM nizcalo'haM syAm ?' ityadhyavasitaH / uktaM hi-"kAe vi hu ajjhappaM te." 3 [Ava0 ni0 gA0 1470 patra 773 ] / tapovIrya dvAdazaprakAraM tapastaddhyavasitaH karoti / evaM saptadazavidhe saMyame'pi ekatvAdhyavasitasya saMyamavIryaM bhavati-kathamahamaticAraM na prApnuyAmiti / evamAdi adhyAtmavIryam / evamAdi bhAvavIyaM vIriyapuvve vaNijjati vikalpazaH / uktaM ca sabbaNadINaM jA hoja vAlugA gaNaNamAgatA saMtI / tatto bahuttarAo attho ekarasa puvassa // 1 // savvasamuddANa jalaM jati patthamitaM haveja saMkalaNaM / tatto bahugatarAo attho egassa puvvassa // 2 // [ ] // 6 // 89 // savvaM pi' tayaM tividhaM bAlaM tadhA paMDitaM ca misitaM c|| adhavA vi hoti duvidhaM agAra aNagAriyaM ceva // 7 // 9 // 1pi pataM ti khaM 1 0 / pi ya taM tideg khaM 2 pu 2 // 2paMDiya bAlaviriyaM ca mIsaM ca khaM 1kha 2 pu 2 vR0|| 3 ramaNa khaM 1 // // 201 // Jain Education national For Private Personal Use Only wow.jainelibrary.org Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savvaM pi tayaM tividhaM bAlaM tadhA paMDitaM ca misitaM ca [gAdhA] / adhavA duvidhaM, taM0-agAravIriyaM aNagAravIriyaM ca / tattha paMDitavIriyaM aNagArANaM / agArANaM tu duvidhaM-bAlaM ca bAlapaMDitaM ceti / tattha paMDitavIriyaM pi sAdIyaM sapajjavasitaM ca / bAlavIriyaM jadhA asaMjatassa tividhoviTThaNA, taMjadhA-aNAdIyaM apajjavasitaM 1 aNAIyaM sapajjavasiya 2 sAdIyaM sapajjavasiyaM 3, No ceva NaM sAdIyaM apajjavasitaM / adhavA savvaM tu vIriyaM tividhaM-khaiyaM 1 uvasamiyaM 2 khAyovasamiyaM 3 ti / khaiyaM khINakasAyANaM 1 upasamiyaM uvasaMtakasAyANaM 2 sesANaM tu khayovasamiyaM 3 // 7 // 9 // jattha suttaM "satthamege susikkhaMti" [sUtragA0 411] tattha NijRttigAdhA satthaM tu asiyagAdI vijjA maMte ya devakammakataM / patthiva vAruNa aggeya vAu taha mIsagaM ceva // 8 // 91 // ||viiriyN sammattaM // 8 // satthaM tu asiyagAdi0 gAdhA / satthaM vidyAkRtaM matrakRtaM ca / tattha vijA itthI, maMto puriso| adhavA vijjA sasAdhaNA, maMto asAdhaNo / ekeka paMcavidhaM-pArthivaM vAruNaM AgneyaM vAyavyaM mizramiti / tattha missaM jaM diha tiNha vA devatANaM, adhavA vijAe maMteNa ya, etANi adhidevagANi // 8 // 91 // FoXXXXOXOXOXOXOXXX 1 satthaM asimAdIyaM vijA khaM 2 pu 2 / satthaM asiyAIyaM vijA khaM 1 // 2 Namagge khaM 1 // 3 vAyu << 1 pu 2 // 4 dvayoH tisRNAM vaa|| . Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjuttibuNNijuyaM pUyagaDaMgasut 8 vIriyajjhayaNaM / 202 // gato nnaamnnipphnnnno| suttANugame suttamuccAretavvaM / taM cimaM suttaM 408. duhA vetaM samakkhAtaM vIriyaM ti pacati / kiNNu vIrasse vIritaM ? keNa vIro tti vucti?||1|| 408. duhA vetaM samakkhAtaM0 silogo / dudhA vi etaM dviprakAraM dvibhedaM bAlaM paMDitaM ca / caH pUraNe / etaditi yadabhipretam , yadvA ihAdhyAye adhikRtaM vakSyamANam , jaM vA NikkhevaNijuttIvuttaM / samyag AkhyAtaM samAkhyAtaM titthagarehi gaNadharehiM ca / virAjate yena taM vIriyaM, vikamo vA vIriyaM / pakariseNa vuccai pavuccai, bhRzaM sAdhvAdito vA vuccati / kiNNu [vIrassa vIritaM keNa vIro ti vucati, kimiti pariprazne, nu vitarke, vIryamasyAstIti vIraH, kiM tad vIrassa vIryam ? keNa vA vIre tti buJcati, keNa vA kAraNeNa vIra ityabhidhIyate ? // 1 // pRcchA gtaa| vAkaraNaM tu-'kiM vIriyaM ?' jaM pucchitaM tadidamapadizyate-- 409. kammamevaM pariNAya akammaM vA vi subvtaa| etehiM dohiM ThANehiM jaimmi dissaMti maicciyA // 2 // // 202 // 1 suyakkhAyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii.|| 2 ssa vIrattaM khaM 1 kha 2 vR0 dii.|| 3 kahaM ceyaM pavuccati ? khaM 2 pu1pu 2 / kahaM ceva pamucaI ? << 1 // 4 mege pavedeti adeg khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / 'mete pavedeti khaM 1 / 'meva pabhAsaMti cuupaa0|| 5jehiM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii0|| 6dIsaMti khaM 1 // 7maccitA khaM 1 kha 21 // Jain Educa t ional . Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 409. kammameva pariNNAya0 silogo / kriyA karmelyanarthAntaram / kriyA hi vIryam , evaM pariNAe evaM parijAnIhi / tassegaTThiyA-uThANaM ti vA kammaM ti vA balaM ti vA vIriyaM ti vA egaTuM / paThyate ca-"kammameva pabhAsaMti" evaM prabhASanti karmavIryam / adhavA yadidamaSTaprakAraM karma taddhi audayikabhAvaniSpannaM karmetyapadizyate, audayiko'pi ca bhAvaH karmodayaniSpanna eva bAlavIriyaM vuccati / bitiyaM-akammaM vA vi subatA, akarmavIrya tat , taddhi karmakSayaniSpannam , na vA karma badhyate, na vA karmaNi hetubhUtaM bhavati / suvratAH tIrthakarAH prabhASanta iti varttate, parijAnanta iti vartate / tattu paNDitavIryamityapadizyate / ete eva dve sthAne, taM0-kammavIriyaM ca akammavIriyaM ca / tatra pramAdAt karma badhyate apramAdAnna baidhyate / athavA dvAviti bAlaM paNDitaM ca / bAlaM asaMjatANaM paMDitaM saMjayANaM / tatra tAvad bAlavauriyaM apadizyate / adhavA jammi dissaMti vaTTamANA macciyA maNussA // 2 // tat katham ?, ucyate-- 410. pamAdaM kammamAhaMsu appamAdaM tdaa'vrN| tabbhAvadesao vA vi bAlaM paMDitameva vA // 3 // 410. pamAdaM kammamAhaMsu0 silogo / 'pramAdAt karma bhavati' evaM vaktavye "kAraNe kAryopacArAt" pramAdaH karmetyucyate, sa ca pramAdaH [............" ................] tadihAvi saMbhave Adize paMDitaM sAdi sapajjavasitaM / bAlaM tividhaM-aNAdiapajjavasitaM abhaviyANaM, aNAdisapajjavasitaM bhaviyANaM, sAdisapajjavasitaM sammadiTThINaM // 3 // 1-2 bAdhyate cuuspr0|| S inelibrary.org Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM eyagaDaMga paDhamo. suyakkhaMdho 8 vIriyajjhayaNaM // 203 // jaMtaM bAlaM taM kadhaM hojA? ucyate411. atthamege susikkhaMti ativAtAya pANiNaM / kei maMte adhijjati pANa-bhUtaviheDiNo // 4 // 411. atthamege susikkhaMti0 silogo / astramiti dhanurupadizyate, dhanuHzikSAmityarthaH, AlIDhasthAnavizeSataH, ege asaMjatA, na sarve, adhavA sarve kAraNA astrazAstrANyadhIyate, haMbhImAsurukkhaM koDallagaM dharmapaDhakA vaidyakaM bAvattariM vA kalAo suhu sikkhaMti / azubhenAdhyavasAyena ativAtAya pANiNaM ti evaM puruSasya zirazchettavyam, evaM cArthI pratyarthI vA daNDayitavyaH, netrAgA(? kA)rAdibhizca kArI akArI ca jJAtavyaH, amukAparAdhe cAyaM daNDo hastaccheda-mAraNetyAdi / | kizca kei maMte adhijaMti, anamaMte AbhicAruke atharvaNe hRdayoNDikAdIni ca azvamedhaM sarvameva puruSamedhAdi ca manAnadhIyate / bhRtamatro dhAtuvAdaH bilavAdAdi / bahUNaM pANANaM bhUtANaM viheDaNaM, vibAdhana ityarthaH / uktaM ca SaT zatAni niyujyante pazUnAM madhyame'hani / azvamedhasya vacanAnyUnAni pazubhitribhiH // 1 // // 203 // 1 satthamege tu sikha 2 pu 1 pu 2 dI / satthamege susi khaM 1 vR0, ni. gA0 91 cUrNyavataraNe ||2degvaadaay khaM 2 pu1|| 3 page maMte khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 netrArAgAdi cUsapra0 // Jain Educal L lational SORIMjainelibrary.org Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te tu ashubhaadhyvsitaaH||4|| kizca 412. mAiNo kaTu mAyAo kAmabhoge samAhare / haMtA chettA paMkattittA AtasAtANugAmiNo // 5 // 412. mANao kAhu (mAiNo ka1) mAyAo0 silogo / teNa cANakka-koDillaM IsatthAdI mAyAo adhijaMti jadhA paro vacetavyo / tahA vANiyagAdiNo ya ukaMcaNa-vaMcaNAdIhiM atthaM samajiNaMti / lobho tattheva otareti, mANo vi / evaM mAyiNo mAyAhiM atthaM uvajiNaMti, yatheSTAni sAvadyakAryANi sAdhayanti, tata eSAM karmabandho bhavati / kAmabhogAn samAhare, kAraNe kAryavadupacAraH, artha eva kAmabhogAH tAn samAharantIti / paThyate ca-"AraMbhAya tiudRha ArambhAt tribhiH kAya-vAg-manobhiH AuTTatIti tiuddhRti, bahave jIve egidiyAdi jAva paMceMdiya tti baMdhati ya evamAdi Arabhate pApam / [haMtA gAmAdi, chettA miyapuMchAdi, pakattiyA hatthidaMtAdi hatthAdi vA / AtasAtA0] // 5 // taM tu 413. maNasA vayasA ceva kAyasA ceva aNtso| Arato parato vA vi duhA vi ya asaMjatA // 6 // 1kAmabhoge samArame pu 2 vR0 dI / kAmabhoge samAhare khaM 1 kha 2 pu 1 / AraMbhAya tiuTTai cUpA0 bRpaa0|| 2 pagabhittA khaM 2 pu1|| 3 caturasrakoSThakAntargato'yaM prakRtasUtrazlokasatkazcarNigranthasandarbho lekhakapramAdAdikAraNAdanantarasUtralokacUNau~ praviSTo varttate / mayA tveSo'tra yathAsthAnaM caturasrakoSThakAntaH sthApito'sti / dRzyatA patraM 204-2 TippaNI 2 // . Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutvaM 8 vIriyajjhayaNaM / 204 // 413. maNasA vayasA ceva silogo / maNasA vayasA kAyasA, gavaeNa bhedeNaM jIve haNaMto baMdhato uvseMto ANa| veMto kumuto arthopArjanaparo nirdayaH / adhavA [ ?? haMtA gAmAdi, chettA miyapRcchAdi, pattiyA hatthidaMtAdi hatyAdi vA, AtasAtA0 / ??] maNasA "kaiyA vaccai sattho0" gAdhA, kAyeNa kilissaMto, paDhamaM maNasA, pacchA vAyAe, aMtakAle kAeNa / Arato sayaM, parato aNNeNa, duhA vi // 6 // sa evam 414. verANi kuvvatI verI tato verehiM rajjati / pApopakA ya AraMbhA dukkhaphAsA ya aNtso||7|| 414. verANi kuvvatI verii.silogo| sa vairANi kurute vairii| tato aNNe mAreti, aNNe baMdhati, aNNe daMDetti, | aNNe Nivvisae ANavetti, cora-pAradAriya-sUya-copagAdibahujaNaM veriyaM kareti / jesu vA tthANesu rajati sajjati gijjhati ajjhovavajjati / paThyate ca-"jehiM verohiM kaccati" tataste vairiNaH ihabhave ceva karakayAdIhiM kaccaMti, chidyanta ityarthaH / jANi vA kareti tANi se adhiatarANi paDikareMti, rAmavat , jadhA rAmeNa khattiyA ucchaaditaa|| apakArasamena karmaNA, na narastuSTimupaiti zaktimAn / adhikAM kuru vairayAtanAM, dviSatAM jAtamazeSamuddhare // 1 // X // 204 // 1 navakena bhedena // 2[?? ?? ] etacihAntargato'yaM paJcamasUtrazlokasatkathUrNigranthasandarbhaH lekhakapramAdAdatrAgato'sti, ato'yaM cUrNigranthasandabhA'nantarAtikrAntazlokacUrNI yathAsthAnaM caturasrakoSTakAntanivezito'stIti // 3 verAtiM khaM 1 / verAI khaM 2 / verAI pu 1 pu 2 // 4 jehiM verehi kaccati cUpA0 // 5 varatthANesu rajati sajjasajjati cUsapra0 // Jain Educa t ional djainelibrary.org Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subhommeNAvi tisattakhutto NibaMbhaNA pudhavI ktaa| pApopakA ya ArambhAH, pApArhAH pApopagA: pApayogyAH, pApAni vA upagacchantyArambhiNaH, ArambhA hiMsAdayaH, duHkhasparzA duhAvahAH, duHkhodayakarA ityarthaH, ante iti antazaH mRtasya narakAdiSu / "pAvANaM khalu bho! kaDANaM kammANaM ducciNNANaM jAva vedaittA mokkho, Natthi avedaittA, tavasA vA jhosaittA" [ dazavai0 ma011 sthAna 18] | aSTAnAmapi prakRtInAM yo yAdRzo'nubhAvaH sa tathA phalati // 7 // kizca 415. saMparAgaM nigacchati attA dukkddkaarinno| rAga-dosassitA bAlA pAvaM kuvvaMti te bahuM // 8 // 415. saMparAgaM [NigacchaMti0 silogo|] tAsu tAsu gatiSu saMparANijjatIti saMparAgaH saMsAraH / athavA para ityanAbhimukhyena badhyamAnameva vedyate, nigacchaMti prApnuvanti / ArtA nAma viSaya-kaSAyArtAH / dukkaDakAriNo dukkaDANi hiMsAdINi pAvANi kurvantIti dukkaDakAriNaH / kiMnimittam ? rAga-dosassitA bAlA bAlavIryAH, sa eva prakRtiH TU, bahuM kira kAlaM ThitI mohaNIyassa vibhAsA / tatastaiH pApaiH karmabhiH sAmparAyikaiH samparAyameva NiyacchaMti, saMsAramityarthaH, tatra ca narakAdiSu duHkhAnyanubhavanti // 8 // 416. etaM sakammaviriyaM yAlANaM tu paveditaM / etto akammaviriyaM paMDitANaM suNeha me // 9 // 1 attadukkaDakAriNo khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / "AtmaduSkRtakAriNaH" iti vRttiH // 2"niyacchanti bannanti" iti vRttau // 36 iti catuHsahayAdyotako'kSarAkaH / prakRtiH sthitiH raso'nubhAgazcetyarthaH // iyagaDa PRILainelibrary.org Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 8 vIriya // 205 // jjhayaNaM 416. etaM sakammavIriyaM0 silogo| sakarmavIriyaM ti vA bAlavIriyaM ti vA egaTuM / idAnIM akammavIriyaM ti | vA paMDitavIriyaM ti vA egaDha ti // 9 // keriso puNa paMDito ? ucyate 417. davie baMdhaNummukke savato chinnnnbNdhnne| peNolla pAvagaM kammaM sallaM kaMteti aNtso||10|| 417. davie baMdhaNummukke. silogo / rAga-dosavimukko davio, vItarAga ityarthaH, athavA vItarAga iva vItarAgaH, bandhanebhyo muMktakalpaH paNDitavIryAvaraNebhyaH / savvaso chinnabaMdhaNe tti siddhaH, tena nAdhikAraH / ye punaH pramAdAdayo hiMsAdayaH rAgAdayo vA teSu kAryavadupacArAducyate-savvato chiNNabaMdhaNe, na teSu vartata ityarthaH / kasAyaappamatto vA sa akarmavIraH, evaM ceva akammavIriyaM vuccati / kadhaM akammavIriyaM ?, yatastena karma na badhyate, na ca tat karmodayaniSpannam , yena karmakSayaM karoti tena akarmavIryavAn / paNolla pAvagaM kammaM, pramAdAdIn pApakarmAzravAn tAn praNudya sallaM kanteti aMtaso, bhAvakammasallaM aTThappagAraM, tat kuntati chinattItyarthaH, antaso tti yAvadanto'sya, niravazeSamityarthaH // 10 // kena kRntati ? kiM vA''dAya kuntati ? iti, ucyate-dhammamAdAya / kIdRzaM dharmam ? 418. NeyAuaM suakkhAtaM upAdAya smiihte| bhujo bhujjo duhAvAsaM asubhattaM tadhA tathA // 11 // 1davite khaM 2 pu 1 // 2 paNolle khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 3 kattati aMtaso khaM 1 / kaMtai appaNo pu 2 vRpaa0|| 4 muktakebhyaH paNDi cuuspr0|| 5 appaNo, bhAva cuuspr0|| 6 karma cuuspr0|| 7NetAuyaM khaM 1 // / 205 // Jain Educa t ional PRjainelibrary.org. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418. NeyAuaM suakkhAyaM0 silogo / nayanazIlo naiyAyikaH / kutra nayati ?, mokSam / suSTu AkhyAtaH suakkhAtaH / upAdAyeti gRhItvA / samyaga Ihate samIhate dhyAnena / kiM dhyAyate ?, dhammaM sukaM ca / tadAlaMbaNANi tu bhujo bhuJjo duhAvAsaM, bhUyo bhUya iti vIpsArthaH, atItA-'nAgatAni aNaMtAI bhavaggahaNAI, sakammavIriyadoseNa bhUyo bhUyo garagAdisaMsAre NANAvidhadukkhavAse sArIrAdINi dukkhANi bhujo bhujjo pAvati / azubhabhAvaH asubhattaM, tadhA tadhA tena tena prakAreNa, yathA yathA karma tathA tathA'zubhaM phalati / athavA azubhamiti azubhabhAvanA gRhItA, yathA "zubhaM kiM nu kaDevare0" [ ] / evamanityAdyA api dvAdaza bhAvanA gRhItAH // 11 // tatrAnityabhAvanA410. ThANI vividhaThANANi caissaMti Na sNso| aNitie ime vAse NAtIhi ya suhIhi ya // 12 // 419. ThANI vividhaThANANi. silogo / sthAnAnyeSAM santIti sthAninaH / devaloke tAvadindra-sAmAnikatrAyastriMzAdyAH / manuSyeSvapi cakravarti-baladeva-vAsudeva-maNDalika-mahAmaNDalikAdi / tiryakSvapi yAnISTAni, vividhAnIti uttama-madhyamA-'dhamAni / tebhyaH sthAnebhyaH sarvasthAninaH caissaMti, nAstyatra saMzayaH / uktaM hi 1 aNitie ya saMvAse vR0 dI0 / aNItite ayaM vAse khaM 1 / aNIyae ayaM vAse pu 1 pu 2 / aNiyae ya saMvAse khaM 2 // 2NAyaehiM sukhaM 1 pu 2 / nAtatehiM sukhaM 2 // Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azAzvatAni sthAnAni sarvANi divi ceha ca / devA-'sura-manuSyANAM Rddhayazca sukhAni ca // 1 // paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutvaM 8 vIriyajjhayaNaM // 206 // kiJca-aNitie ime vAse, jIvato'pi hi anityaH saMvAso bhavati, kaiH ?, jJAtibhiH, jJAtayo nAma mAtA-pitRsambandhAH, suhRdaH zeSA mitrAdayaH // 12 // 420. evamAdAya medhAvI appaNA 'giddhimuddhre| AyariyaM uvasaMpajje saibe dhammA akopitA // 13 // [sUtragraM0 500] 420, evamAdAya medhAvI0 silogo / evamavadhAraNe, AdAe tti evaM buddhyA gRhItvA, yathA sarvANi azAzvatAni sthAnAni paNDitavIryaguNAzca mokSe ca zAzvataM sthAnaM AdAe tti, athavA dvAdazasu bhAvanAsu yaduktaM taM AdAya upadhArayitvetyarthaH, Atmanaiva Atmani gRddhimuddhareta, mamIkAramityarthaH, taM0-"hatthA me pAdA me jIvejjAmi jesu yaa|" kalatrasvajana-mitrAdiSu gredhirutpadyate tebhya Atmanaiva AtmAnamuddharet / kizca-giddhimuddharemANo AyariyaM uvasaMpaje, khaadhyaay| tapAdInuttarottaraguNAnupasampadyamAnaH carittAriyaM magaM uvasaMpajjejjA, AyariyANa vA maggaM uvasaMpajjejja / sarve dharmAH kutIthikAnAM akopitA nAmA Na kehiM vi kovijaMti / kovito NAma dUSitaH, kUTakArSApaNavat, chedo puNa Na kovijjai // 13 // taM kadhaM uvasaMpajjai !, dohiM ThANehiM 1gehimukhaM 2 // 2 AriyaM khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3 savvadhammamakoviyaM khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / savvadhammamagoviyaM khaM 1 vRpaa0|| // 206 // Jain Educa t ional a djainelibrary.org. Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 421. sahasammutiyAe NacA dhammasAraM suNetta vaa| uvahite ya medhAvI paDighAtapAvage // 14 // 421. sahasammutiAe NaccA0 silogo / zobhanA matiH sanmatiH, sahajA''tmamatiH sahasanmatiH, svA vA matiH sanmatiH, saha sammatIe sahasammatigaM pratyekabuddhAnAm / nisargasamyagdarzane vA pittajvaropazamanadRSTAntasAmarthyAd AbhiNibodhiya-suyaM uppADeti, jadhA ilAputteNa [Ava0 hAri0 vR0 patra 359-2 ni0 gA0 846] / dhammasAraM suNetta vA, yathA tIrthakarasakAzAdanyato vA dharma eva sAraH dharmasAraH, dharmasya vA sAraH dharmasAraH cAritraM taM [suNecA zrutvA ] pratipadyate, pacchA uttaraguNesu parakkamati paMDitavIrieNa puvvakammakkhayaTThatAe / evaM so davio hiMsAdi rAgAdi vA baMdhaNa| vimukko akammavIrie uvahite ya medhAvI paDighAtapAvage, dhamme uvahite akammavIrie yA vaDDamANapariNAme merAe dhAvatIti medhAvI pratyAkhyAtahiMsAdiaTThArasasaMjata-virata-paDihata-paJcakkhAtapAvakamme // 14 // sa evamuttaraguNesu ghaDamANo 422. je kiMci uvakkama NacA AukkhemaM ca appnno| tasseva aMtaraddhA khippaM sikkheja paMDite // 15 // 1degmmuie khaM 1 kha 2 pu 1 . dii| degmmaie pu 2 // 2 suNettu khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 3 samuvaTTite aNagAre paccakkhAyapAvae khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 . dI* / uvaTrite u aNakhaM 1 // 4 "vayachaka 6 kAyachakkaM 12 akappo 13 gihibhAyaNaM 14 / paliyaMka 15 nisijjA ya 16 siNANaM 17 sobhavajaNaM 18 // 1 // " ityetadaSTAdazakam // 5 kiMcuvakarma jANe Aukkhemassa appaNo / tasseva aMtarA khippaM sikkhaM sikkheja paMDite khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii| kiM tuvakarma khaM 2 pu1pu2|| Jain Education L onal allainelibrary.org Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMgho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM 8 vIriyajjhayaNaM // 207 // 422. jaM kiMci uvakkama NacA silogo / yatkiJciditi upakramAdvA avAeNa vA / adhavA tiviho uvakamobhattapariNA-iMgiNAdi / AyuSaH kSemamityArogyaM zarIrasya, cAd upadravA Atmana ityAtmazarIrasya / tasseva aMtaraddhA, tasseti tasya AyuHkSemasya antaraddhA ityantarAlaM yAvanna mRtyuriti yAvadvA mUDhA saMjJA / khippamiti khippaM saMlehaNAvidhiM zikSeta // 15 // sikkhA duvidhA-AsevaNAsikkhA gahaNasikkhA ya / grahaNe tAvad ythaavnmrnnvidhivijnyeyH| AsevanayA jJAtvA AsevitavyaM yad yadicchati manasA / AsevaNasikkhA 423. jadhA kummo sayaMgAI sae dehe smaahre| evaM pAvehi appANaM ajjhappeNa samAhare // 16 // 423. jadhA kummo sayaMgAI. silogo / maraNakAle ca nityameva yathA kUrmaH svAnyaGgAni paJca sae dehe samAhare tti nAma pravezayati, tataH zRgAlAdibhyaH pizitAzibhyaH abhigamyo na bhavati / evaM pAvehi appANaM, pAvANi hiMsAdINi kasAyAdINi ca, maraNakAle cA''hAropakaraNasevaNavyApArAccA''tmAnaM saMhRtya nirvyApAraH saMlekhanAM kuryAt / AtmAnamadhikRtya yat pravarttate tad adhyAtmam , dhyAnaM svAdhyAyo vairAgyaM ekAgratA ityAdinA'dhyAtmena pApAt samAhare tti // 16 // // 207 // 1 pAvAI medhAvI ajha khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| Jain Educati o nal linelibrary.org Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatra trayANAM maraNAnAmanyatamaM vyavasyate / iha tu pAovagamaNamadhikRtam , yenApadizyate424. 'saMhare hattha-pAdeya kAyaM sabiMdiyANi ya / pAvagaM ca parINAmaM bhAsAdosaM caM pAvagaM // 17 // 424. saMhare hattha-pAde ya. silogo| hasta-pAdapravIcAraM saMhRtya niSpandastiSThat / kAyaM ca saMhara ullaGghanAdibhyaH / / * sarvendriyANi vA ve khe viSaye saMhara rAga-dveSanivRttiM kuru / pAvagaM ca parINAmaM0 vRttam / NidANAdi ihalogAsaMsappayogaM ca saMhara iti varttate / bhAsAdosaM ca pAvagaM ti vAgguptirgRhyate // 17 // evaM bhattapariNAe iMgiNIe vi ayatattaM sAhara, "jataM gacche jataM ciTTe" [dazavai0 a0 4 prAnte gA..] tti / durlabhaM paNDitamaraNamAsAdya karmakSayArtha sadopayuktena bhAvyam / tattha NaM jati koyi rAyA vA rAyAmacco vA vaMdeja vA pUyejja vA nimaMteja vA tatra na rAgaH kArya iti kRtvA apadizyate 425. aNu mANaM ca mAyaM ca taM pariNAya pNddite| sutaM me ihamegesiM evaM vIrassa vIriyaM // 18 // 1 sAhare hattha-pAde ya maNaM sadeg khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 ca tArisaM khaM 1 khaM 2 1 2 vAdIlAI suyAdAya eyaM vIrassa vIriyaM / sAtAgAravaNihute uvasaMte aNihe care // itirUpaH sUtrazlokaH khaM 1 vartate / aNu mANaM ca mAyaM |cataM pariNAya paMDie / Ayaya; suyAdAya evaM vIrassa vIriyaM / sAyAgAravaNihate uvasaMte'Nihe care // itirUpaH pAThaH khaM 2 pu 1 pu2 vartate / aNu mANaM ca mAyaM ca taM pariNAya paMDie / sAtAgAravaNihue uvasaMte'Nihe cre|| itirUpaH | sUtrapAThaH vR0 dii| atimANaM ca mAyaM ca taM pariNAya paMDie / iti suyaM me ihamegasiM eyaM vIrassa vIriyaM / iti Ayata suAdAya evaM vIrassa vIritaM / iti ca sUtrapUrvArdhasya pAThabhedatrayaM vRttau vRttikRtA nirdiSTaM vartate / cUrNau tvAdya eka eva pAThabhedo nirdiSTo'sti / Jain Education Dinelibrary.org Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahamo NijjutticuNNijayaM sUpagaDaMga suyakkhaMdho 8 vIriyajjhayaNaM / 208 // 425. aNu mANaM ca mAyaM ca0 [silogo] / adhavA maraNakAle cAmaraNakAle ca sarvakAlameva aNu mANaM ca mAyaM ca taM pariNNAya paMDite / aNuriti stoko'pi mAno na karttavyaH, kimu mahAn ? / aNurapi ca mAyA na kAryA, kimu mahatI? iti / pUjA-satkAra-kAmabhoge koi paDiseveja, jadhA paMDarajjAe [dazAzru0 ma0 8 ni0 gA0 57-58 tacUrNau ca / Ava0 cUrNI patra 522 / Ava0 hAri0 vRttiH patra 393-2] / evaM ca krodhabhAvamapi duvidhAe pariNAe jJAtvA kaSAyavipAkaM ca tebhyo nivRttiM kuryAditi paNDitaH / paThyate ca-"atimANaM ca mAyaM ca, taM pariNAya paMDite" atIva mAno yathA subhommAdi, ko'rthaH ?-yadyapi sarAgasya mAnodayaH syAt tathApi udayaprAptasya viphalIkaraNaM kAryam / sutaM me ihamegehiM (siM) evaM vIrassa vIriyaM, zrutaM mayA tIrthakarAt sthavirebhyo vA iheti ihaloke pravacane vA ekeSAM na sarveSAm , etad vIryavato vIrasya paMDitavIriyaM, yaduktaM vIrassa vIrattaM iti / yathA vA'syAvasAnamiti tad vyAkhyAtam // 18 // sa evaM maraNakAle amaraNakAle vA paNDitavIryavAn mahAvrateSUdyataH syAt / tatrAhiMsA prathamam 426. uDDemadhe 'tiriyaM disAsu je pANA tasa-thAvarA / savattha viratiM kujA saMti-NivANamAhitaM // 19 // 426. asya zlokasya carcA uktA [sUtragA0 243] // 19 // kiJca 1 nAyaM sUtrazlokaH sUtrapratiSu dRzyate / kizca cUrNi-vRtti-dIpikAkRdbhirayaM zloko nirdiSTo'sti / api cAyaM zlokaH tRtIyAdhyayanacaturthoddezake 243 tamo vartate // 2tiriyaM vA je dI / tiriyaM disAsu je gR0|| // 208 // Jain Education Salminelibrary.org. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 427. pANe ya NAtivAejja adiNNaM pi ya nnaa''tie| sAtiyaM Na musaM bUyA esa dhamme vusImayo // 20 // 427. evaM tAvat pANAtivAyaM vajeja / Na vA adiNNAdANaM AdiejjA / sAdiyaM NAma mAyA, sAdinA yogaH sAdiyogaH, sa~ha AtinA sAtiyaM, na hi mRSAvAdo mAyAmantareNa bhavati, sa cokaMcaNa-vaMcaNa-kUDatulAdisu bhavati, sAtiyogasahito musAvAdo bhavati, sa ca pratiSidhyate, anyathA tu 'na mRgAn pazyAmi, Na ya vallikAiyesu samuhissAmoM' evamAdi yAt, yenAtra paro vakyate tat pratiSidhyate, kodha-mANa-mAyA-lobhesahitaM vacaH / eSa dharmaH yo'yaM uktaH svabhAvaH, vusimatAM vasUni jJAnAdIni 3 // 20 // 428. ayaMbhAvarate NicaM bhave bhikkhU[susaMvuDe ] | atikkama tipAdAe maNasA vi Na patthae // 21 // 428. ayaMbhAvarate NicaM bhave bhikkha0 kaNThyam / atikama tivAyAe maNasA vi Na patthae, atiH ati|kramaNe, yenAtikramyante etAni paJca mahAvratAni so'tikramaH / tatra prANAtipAtamadhikRtyApadizyate-tipAdAe tribhyaH 1NAdivAejA khaM 1 / NAivAtejA saM 2 pu 1NAivAijjA pu2|| 2NA''die khaM 1 / nA''yaya khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 sAti Na cUsapra0 // 4 saha sAtimA sAtiyaM cuumpr0|| 5 lobhahasitaM cuuspr0|| 6 atikkama ti vAyAra maNasA | vi Na patthae / savvato saMvuDe daMte AyANaM susamAhare // itirUpaH sUtrazlokaH saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. vartate // 7 atiritikrameNa, yenA cuuspr0|| 8 tipAda eva tricuuspr0|| KeXOXOXOXOXOXOXOXOKEKORE . Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM // 209 // pAtayatIti tripAtaH, tad manasA'pi na prArthayet, kimu vacasA karmaNA vA ? navakena bhedena / evaM zeSANAmapi jAva parigrahaH // 21 // evaM tAvat svayaM na karoti vratAtIcAram / yo'pi tamuddizyAnyaiH prANAtipAtaH kRtaH kriyate vA tatrApyayamupadezaH 429. kaDaM caM kIramANaM ca AgamessaM ca pAvagaM / sarva taM NANujANaMti AtaguttA jitiMdiyA // 22 // 429. kaDaM ca kIramANaM ca0 silogo / AdhAkammAdi kaDaM agehemANo NANujANati / kIramANamavi jaM jANati mamahAte taM NivAreti - No khalu mama aTThAe kiMci vi karaNijjaM / evaM jo vi AtmanimittaM asaMyamastaiH kRtaH, tadyathA-zatroH zirazchinnaM chidyate vA, vadhyo hato hanyate vA, mAMsAdyopakAni sasvAni hatAni hanyante vA, tamapi kaDaM ca kajjamANaM ca NANujANati / AgamessaM ca pAvagaM ti, jati NaM koi bhaNijjA ahaM te AusaMto samaNA ! asaNaM vATU ubakkhaDemi; taM pi NivAreti - No khalu mama aTThAe kiMci karaNijjaM / evaM asaMjato vi jo jaM haMtukAme taM pi AgamessaM pAvagaM savvaM taM NANujANaMti, sarvamiti tannimittaM vA kataM kajjamANaM vA NavageNa bhedeNa NANujANaMti paMDiyA / Atmani Atmasu vA guptA jitendriyA jIhAdosaNiyattA | athavA sarvamiti AhAropakaraNAdi, sejjAo vi bAyAlI sadosaparisuddhAo 1 ca kajjamANaM khaM 1 khaM 2 pu1pu2 // 2 parivuddhA cUsa* // Jain Educatictional -XO-XO-XO-X X X X X X X X X paDhamo suyakkhaMdho 8 vIriyajhayaNaM // 209 // Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gheppaMti // 22 // evaM te bhagavantaH saMyamavIriyAvasthitA navakena bhedena tadatIcAraM na kurvate / ye tu tadvidharmiNa: bAlavIryAvasthitA api gRhebhyo'pi niHsRtAH santaH 430. 'je yA'buddhA mahAnAgA vIro'sammattadarisiNo / asuddhaM tesi parakaMtaM saphalaM hoti sabaso // 23 // 430. je yAbuddhA mahAnAgA0 [silogo ] / je tti aNiddiTThaniddeso / abuddhA buddhavAdinaH, athavA na buddhA abuddhAH bAlavIryAvasthitAH sakammavIrie vaTTati / tahA (mahA) pANaM NayaMti mahAnAgAH, vijjAbaleNa vA yathA buddha: tapasvI, nimittabalena vA yathA gozAlaH, rAyapavvaitagA vA bahujaNaNetAraH bahujanenA''zriyante / pUyA - sakAraNimittaM vijjAo NimittANi ya payuMjamANA tapAMsi ca prakAzAni prakurvanti teSAM bAlAnAM yat kizcidapi parAkrAntaM tadazuddham, bhAvopahatatvAd navakenApi bhedena ajJAnadoSAcca / evamAdibhirdoSaiH azuddhaM tersi parakaMtaM, azuddhaM nAma yathoktairdoSaiH, parAkrAntaM caritaM ceSTitamityarthaH, kuvaidyacikitsAvat / saphalaM hoti savvaso, phalaM NAma kammabaMdho, tattatkarmabandhaM prati saphalaM bhavati, sarvaza iti sarvAH kriyAsteSAM karmabandhAya bhavanti / sarvaM hi keTukavipAkaM sucaritamapi pudgalasya midhyAdRSTeH, nirvANaM vA pratyaphalaM bhavati // 23 // sarvazastadviparItAH sacchAsanapratipannAH 1 je abuddhA khaM 1 pu 2 // pu2 // 5 kaTuka' cUsapra0 // Jain Education memational 2 mahAbhAgA pu1 pu 2 vRpra0 dI0 // 3 rA asa khaM 2 // 4 daMsiNo khaM 1 khaM 2 pu 1 Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamI suyakkhaMdho zenjucipuNijuyaM pUyagaDaMgasutcaM 8 vIriyajjhayaNaM 210 // 431. je tu buddhA mahAnAgA vIrA smmttdNsinno| suddhaM tesiM parakaMtaM aphalaM hoti savaso // 24 // 431. je tu buddhA mahAnAgA. silogo / svayambuddhAstIrthakarAdyAH, tacchiSyA vA budhabodhitA gaNadharAyaH mahAnAgA iti / caturasItI usabhasAmiNo sissasahassANi, usabhaseNassa battIsaM samaNasAhassIo gaNo AsI, evaM jAva vaddhamANasAmI tAva saMghassa catuvidhassa parimANaM bhAsitavvaM / pratyekabuddhAH punaH sAmprataM na mahAnAgAH, kecittu puurvmaasn| ye cAnye rAjAdayaH pUrva mahAnAgAH Asan pazcAdvA jAtAste vIrA iti akammavIrie vaTTamANA sarAgA vItarAgA vA, vIrAH tapasi NANAdIhi vA virAjatIti, vIrA vidArayantIti vA karmANi / samma passaMtIti sammattadaMsiNo / tesiM bhagavaMtANaM suddhaM tesiM parakaMta, zuddhaM NAma NiruvarodhaM salla-gArava-kasAyAdidosaparizuddhaM anuparodhakRd bhUtAnAM tavidupasavidhe (?) saMjame ca parAkrAntiH / aphalaM hoti savvaso, phalaM NAma karmabandho, taM pratyaphalaM, kadhaM ?, "saMjame aNaNyaphale tave bodaannphle"| [bhaga0 za0 2 u05 sU0 110 patra 138-1] / uktaM ca-"nirAsadaM nissukha-duHkhakalpanaM , [ ............] dharmamuvAca niSphalam / "[ ] / mokSaNaM vA prati saphalam // 24 // // 21 // 1 ya kha 1 kha 2 // 2mahAbhAgA pu1pu 2 pra. dii|| 3dhIrA khaM 2 pu 2 // 4-5 AsIt cuuspr0|| 6 nirAsassAdaM vA. mo0|| w.jainelibrary.org. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yagaDa 36 evaM pUrvaM paJcAdvA mahAjananetRRNAM mahAjanavijJAtAnAM ca 432. tesiM tu tavo suddho NikkhaMtA je mahAkulA / avamANite pareNa tu Na silogaM vayaMti te // 25 // 432. tesiM tu tavo suddho0 silogo / teSAmiti je jadhuttakAriNo jettitA NiddiTThA, mahaM prAdhAnye, kulaM ikSvAku - kulAdi, kecit tvajJAtakulIyA api bhUtvA vidyayA tapasA sauryAd vistIrNIbhavanti nandakulavat / ettha catubbhaMgo, kiMci kulato vi mahAntaM jaNato vi 1 evaM catubbhaMgo, etto egatarAto viNikkhatA mahAkulAto / mahadvA kulameSAM mahAkulAH, bhagavAneva chatthakAle / avamANite pareNaM tu Na silogaM vayaMti te, silogo nAma zlAghA, amukarAjA vA AsIditi ibhyo vA zAlibhadrAdiH / tat pUjA-satkAra-lAghAdinimittaM kulaM na kIrttayitavyam, kulAdikAryanimittaM vA kIrtteta / / 25 / / kica 433. appapiMDAsi pANAsi appaM bhAsejja subate / khaMte'bhinivDe daMte vigatagedhI Na rajjati // 26 // 433. appapiMDAsa pANAsi0 silogo / saMyame'pIyameva varNyate, teNa appapiMDAsi appaM piNDamanAtIti appapiMDAsI, 1 pi taco'suddho saM 1 khaM 2 vR0 dI0 / pi tavo suddho pu 1 pu 2 // 2 jaM nevane viyANaMti na silogaM pavedae khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI 0 / silotaM khaM 1 / paveyate khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 vItagiddhI sadA japa dI0 / vIyagehI sayA jate khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / vigatagiddhI sadA jae 0 // Xxx yyyy.** * -- Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 8 vIriyajjhayaNaM gajjutti- asaMpuNNaM vA, evaM pANaM pi / aTTha kukkuDiaMDagapamANamette kavale AhAramAhAremANe appAhAre, duvAlasa addhomodariyA, buNNijayaM solasa dubhAgapattaM, cauvvIsaM omodariyA, tIsaM pamANapatte, battIsaM kavalA saMpuNNAhAro, etto ekeNAvi UNaM jAva yagaDaMga- ekagAseNa egasityeNa vA / evaM uvakaraNomodariyA / appaM bhAseja tti anarthadaNDakathAM na kuryAt , kAraNe'pi ca noccaiH / > bhaNitA vyomodariyA / bhAve tu khaMtebhiNivvuDe dante, akrodhanaM kSAntiH, abhiNivvuDo NAma nivRtIbhUtaH zItI o bhUto, arthazIlo artheSu jJAnAdiSUdyataH, daMte iti dAntendriyaH / tavasA ya vigatagedhI NidANAdisu gedhiviSpamukke ya 211 // paDuppaNNesu Na rajati Na ya kaMkhAmohaM kareti // 26 // 434. jhANayogaM samAhaTu kAyaM vosijja svvso| titikkhaM paramaM NaccA AmokhAya parivvaejAsi // 27 // tti bemi // ||viiriyN [ahamajjhayaNaM] sammattaM // 8 // 434. jhANayogaM samAhaTTa, silogo / dhyAnena yogo dhyAnayogaH, prazastadhyAnayogaM samyag hRdi AhRtya aprazastaM cA''hatya kAyaM vosija savvaso, sarvaza iti AhArakriyAmapyasya na karoti, sveda-jalla-malApaharaNAdyAzca bAhyakriyAH / titikkhaM paramaM NaccA, titikSA nAma parISahovasaggAdhiyAsaNaM, titikSaNameva paramaM mokSaNaM mokSasAdhanaM cetyevaM ca jJAtvA AmokkhAya parivvaejAsi tti, AmokSAyeti yAvanmokSagamanaM tAva parivaejAsi tti zarIramokkho vA, pari samaMtA savvato vaejAsi // 27 // bhagavAnAha-evamahaM bravImi, na paropadezAdityarthaH / / NayAstathaiva / / ||biirymssttmmdhyynN samAptam // 8 // 1kukuMDi cUsapra0 // 2Siusejja khaM 1 kha 2 pu 132 // 3 tetikkhaM khaM 2 // 4degkkhAte parivvatejA saM 2 pu1|| // 211 // For Private Personal Use Only . Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [NavamaM dhammajjhayaNaM] dhammo tti ajjhayaNassa cattAri aNuyogadArA / dhammo atthaahikaaro| uktaH upakramaH / NAmaNipphaNNe dhmmo| / so puNa dhammo puvvuddiTTo bhAvadhammeNa ettha adhikaaro| eseva hoti dhammo eseva samAdhimaggo tti // 1 // 92 // al dhammo puvvuddiTTho / dhamma-'ttha-kAmA ya / taM ceva idhAvi parUvetavvo / iha tu bhAvadhammeNa adhikAro / eSa eva dharmaH, eSa eva bhAvasamAdhiH, eSa eva ca bhAvamArgaH // 1 // 92 // tattha dhammassa Nikkhevo NAma-uvaNAdhammo dabadhammo ya bhAvadhammo ya / saccittacitta mIse gihatthadANe daviyadhammo // 2 // 13 // NAma-ThavaNAdhammo0 gAdhA / vatiritto duvvadhammo tividho sacittAdi / tattha sacittassa jadhA-cetanA dharmaH, cetanA svabhAva ityarthaH / acittANa jadhA-dhammatthikAyassa jA jassa dhammatA / jadhA Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho gRhasthAnAM ca yaH kulagrAmAdi 9 dhammajjhayaNaM // 21 // dharmo bhavati sa tasmina deya gatilakSaNo tu dhammo adhammo ThANalakSaNo / bhAyaNaM savvadavvANaM bhaNitaM avagAhalakkhaNaM // 1 // [uttarAdhyayanasUtra a0 28 gA09] poggalatthikAyo gahaNalakkhaNo / missagANaM davvANaM jA jassabhAvatA, yathA kSIrodakaM sItalaM dhAturaktA vA''rdrakASAyI yAvanna pariNamatyudakaM tAvanmizraM bhavati / gRhasthAnAM ca yaH kulagrAmAdi-nagaradharmaH / dANadhammo tti yo hi yena dattena | dharmo bhavati sa tasmin deyadravye kAryavadupacArAd dAnadharmo bhavati / yathA____ annaM pAnaM ca vastraM ca AlayaH zayanA-''sanam / zuzrUSA vandanaM tuSTiH puNyaM navavidhaM smRtam // 1 // 2 // 93 // loiya louttario duvidho puNa hoti bhAvadhammo tu| duvidho vi duvidha tividho paMcavidho hoti nnaatbo||3||94|| loiya louttario0 gAdhA / bhAvadhammo duvidho-loio louttario ya / loio duvidho-gihatthANaM kupAsaMDINaM ca / louttario tividho-NANaM dasaNaM carittaM ca / NANe AbhiNibodhigAdi / dasaNe uvasAmagAdi / caritte paMcavidho sAmAyigAdinA pANavadhaveramaNAdinA vA, catuvvidho vA cAujjAmo, rAtIbhoyaNaveramaNachaTTo vA chavidho pasatthabhAvadhammaTTitehiM / pAsatthosaNNAdIhiM dANa-gahaNaM Na kAyavvaM saMsaggI vA // 3 // 94 // // 212 // 1 nahaM ogAhalakkhaNaM uttarAdhyayane pAThaH // Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tattha pAsatthosaNNa-kuzIlasaMthavo ettha atthe gAdhA ke pAsatthosaNNa-kusIlasaMthavo Na kira vadRte kAtuM / sUtakaDe ajjhayaNe dhammammi NikAiyaM eyaM // 4 // 95 // ||dhmmss NijjuttI sammattA // 9 // // 4 // 95 // NAmaNipphaNNo gto| suttANugame suttamuccAretavyaM435. katare dhamme AghAte mAhaNeNa mtiimtaa?| aMju dhamme jadhA tadhA jiNANaM taM suNedha me // 1 // 435. katare dhamme AghAte. silogo / kataraH keriso vA, AghAta ityAkhyAtaH / mAhana iti bhagavAneva / samaNe tti vA [mAhaNe tti vA] eghuN| manyate anayeti matiH kevalajJAnamiti, matirasyAstIti matimAn , atastena mtimtaa| evaM jaMbuNAmeNa pucchito sudhammo Aha-aMju dhamme jadhA tadhA, ajuriti ArjavayuktaH, na daMbha-kavvAdibhirupadizyeta / te tu kuzIlAH bAlavIryavantaH, te'nArjabAni brubate-na vayaM parigrahavantaH AraMbhiNo vA, etat saGghasya buddhasya upAsakAnAM vA iti / bhAgavatAstu-nArAyaNaH karoti harati dadAti vA / uktaM hi 1akhAte pu 10 dI / aha'kkhAte khaM 1 khaM 2 pu 2 // 2 aMjU dharma jahAta khaM1 / aMju dhammaM ahAtacaM khaM 2 pu1pu 21.dI. // 3 jaNagA! taM suNe dhamme cUpA0 / jaNagA! te suNeha me pA0 // 4 suNehi pu2|| For Private Personal Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 213 // -OX-axax yasya buddhirna lipyeta hatvA sarvamidaM jagat / AkAzamiva paGkena na sa pApena lipyate // 1 // [ J naivaM bhagavatA anArjavayukto dharmaH praNItaH, bhagavatA tu yo yathAvasthitastaM tathaiva matvA nirupadho dharmopadiSTaH, na lokapaktinimittam, glAnAdyupAdhinA vA kiJcit sAvadyamArtena varttavyamityupadiSTam / jinAnAmiti sssstthii| jinAnAM saMtakaM tItA 'nAgatAnAm / paThyate ca - "jaNagA ! taM suNe dhamme" jAyanta iti janakAH, he janakAH ! tamAkhyAyamAnaM suNe dhamme / yathoddiSTadharmapratipakSabhUtastvadharmaH, tatra cAmI varttante // 1 // 436. mAhaNA khattiyA vessA caMDAlA aMdu bokkasA / esiyA vesiyA suddA je ya AraMbhaNissitA // 2 // 436. mAhaNA khattiyA vessA0 silogo / mAhaNA marugA sAvagA vA / khattiyA uggA bhogA rAiNNA ikkhAgA rAjAnastadAzrayiNazca / athavA kSatreNa dharmeNa jIvanta iti kSatriyAH / vaizyAH suvarNakArAdayaH, te hi havanAdibhiH kriyAbhirdharmamicchanti / caNDAlA api bruvate - vayamapi dharmAvasthitAH kRSyAdikriyAM na kurmaH / bokkasA NAma saMjogajAtiH / jahA -bhaNeNa sudIe jAto NisAdo tti vuzcati, baMbhaNeNa vessajAto ambaTTho vuJcatti, tattha NisAeNaM aMbaTThIe jAto so bokaso vuccati / esiyA vesiyA, epantIti eSikA: mRgalubdhakA hastitApasAca mAMsahetormRgAn hastinazca eSanti 1 vesA khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 adu va bodeg khaM 1 // paDhamo suyakkhaMdho 9 dhammajhayaNaM // 213 // . Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUla - kanda- phalAni ca ye cApare pASaNDAH nAnAvidhairupAyairbhikSAmeSanti yatheSTAni cAnyAni viSayasAdhanAni / atha vaizikA vaNijaH, te'pi kila kalopajIvitvAd dharmaM kila kurvate / athavA vezyAstriyo vaizikAH, tA api kila sarvA vizeSAd vaizyadharme varttamAnA dharmaM kurvanti / zUdrA api kuTumbabharaNAdIni kurvanto dharmameva kurvate / uktaM hi - yA gatiH klezadagdhAnAM gRheSu gRhamedhinAm / putra- dAraM bharantAnAM tAM gatiM vraja putraka ! // 1 // [ ] ye cAnye'nuddiSTAzchedana-bhedana- pacanAdidavya-bhAvAraMbhe NissitA NiyataM sitA NissitA // 2 // 437. pariggahe NiviTThadvANaM 'tesiM pAvaM pavatI / AraMbhasaMvRtA kAmA Na te dukkhavimoyagA // 3 // 437. pariggahe NividvANaM * silogo / pariggaho sacittAdi 3 davvAdi catuvvidho vA / tesiM mAhaNAdikusIlANaM pariggahe Ni vidvANaM ti uvajjiNaMtANaM sAravaMtANa ya NaTThaviNaGkaM ca soentANaM tesiM pAvaM pavaDatI, AuavajjAo satta kammapagaDIo siDhilabaMdhaNabaddhAo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo karenti / eteSAM AraMbhasaMvRtA kAmA, hiMsAdiArambhena saMvRtAH / athavA "AraMbhasammutA kAmA" sammutA nAma priyAH, Arambha eSAM saimmataH / katham ? ArambhiNamupatiSThanti, nAlasam / uktaM hi -- 1 pAvaM tesiM pavahRti vR0 dIpA0 / veraM tesiM pavahRti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 pA0 dI0 // 2 AraMbhasaMbhiyA kAmA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 pA0 dii| AraMbhasammutA kAmA cUpA0 // 3 saMyamataH cUsapra0 // XXXXXoxoxoxoxoxoxo . Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho 9 dhammajjhayaNaM // 214 // ArabhA''rabha karmANi zrAntaH zrAntaH punaH punH| [ tathainaM te prANairapi parirakSitA jarA-vyAdhyudaye duHkhodaye vA mRtau vA prApte na tasmAd duHkhAd mocayanti, na ca* narakAdiSu prAptasya tato narakAdiduHkhAd vimocayanti // 3 // 438. AghAtakiccamAdhAe NAio visesinno| aNNe haraMti taM vittaM kammI kaimmA''ya esati // 4 // 438. AghAtakiccamAdhetuM0 silogo / Ahanyate'neneti AghAtaH, maraNamityarthaH / AghAte AghAtasya vA kRtyaM maraNakRtyamityarthaH, AghAte zarIraM saMskArayitvA dahanti / mRtakRtyAni cAsya pitRpiNDAdIni AdhAe tti tamAdhAya kurvanti, mahiSa-cchAgAdyAzca vadhyante, karakatubhaktAni kurvanti / uktaM hi ___ "avahattheNa 2 piMDaM parisADeUNa patthare tss|" [ ] ityAdi maraNakRtyam / adhavA "AdhetuM" kAUNa taM paNidhAya ye tasya bhrAtUputrAdayo dAyAdA jIvanti zabdAdiviSayaiSiNaH anena mRtadhanena vayaM bhogAn bhokSyAmahe, ajJAtayo'pi dAsa-bhRtya-macyAdayaH tat cyutadhanaM tarkayanti, aputrANAM ca mRtakaTaM rAjA gRhNAti / evaM vairA-'nyAdisAmAnyaM aNNe haraMti taM vittaM, anya iti anya eva dAyAdA bhRtya-rAja-corAdayaH harati vA vibhayaMti vA NUmeMti vA egahu~ / uktaM ca 1vyAdhyAdayaduH cUsapra0 // 2 AghAtiM khaM 2 / AghAtaM pu 1 // 3'mAdhAtuM khaM 1 / mAdhetuM khaM 2 cUpA0 / mAhe | pu1pu2|| 4 nAyato visatesiNo khaM 2 pu 1 // 5kammehiM kaccatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 6degkatubhadeg pu0|| 7ya piTuM pvaa0|| // 214 // Jain Educati o nal . Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatastenArjitairdravyairdAraizca parirakSitaiH / krIDantyanye narA rAjan ! hRSTa-tuSTA hyalaGkRtAH // 1 // karma asyAstIti karmI, tat karmA''dAya svakarmanirvarttitAM gatiM prApya tatkarmaphalamanveSati // 4 // 439. mAtA pitA aisA bhAtA bhajjA puttA ya orasA / NAlaM te mama tANAe luptassa sakammuNA // 5 // 439. mAtA pitA husA bhAtA0 silogo / urasi bhavA aurasAH, aurasA api tAvat putrA na trANAya, ki kSetrajAtAdayaH ? / NAlaM te mama tANAe, yathaiva mAtrAdayo na trANAya sambandhinaH tathaivA''rambha - parigrahAvapi na trANAya viSayAJca / NAlaM te mama tANAe lupyamAnasyeti zArIra-mAnasairduHkha- daurmanasyaiH iha bhave'pi tAvanna trANAya, kimu parabhave ? iti / kAlasoariaputto sulaso abhayakumArasakhA zrAvakadArako zrAvakazcAsau dArakazca dRSTAntaH || 5 || 440. etamahaM sapehAe paramaTThANugAmiyaM / nimme nirahaMkAre care bhikkhU jiNAhitaM // 6 // 440. etamahaM sapehAe0 silogo / eyamiti yo'yamukto'rthaH, na hyadhArmikANAmiha paratra vA loke zaraNamastIti trANaM vA sammaM pehAe, paramaH arthaH paramArthaH mokSa ityarthaH, taM paramArthaM anugacchati paramaTTANugAmI, yathoddiSTeSu mAtrAdiSu | vairAgyamanugacchati, jJAnAdayo vA paramArthAH tAn anugacchatIti paramArthAnugAmikaH / sa evaM sAdhuH Nimmame NirahaMkAre nAsya 1 hausA pu 1 pu 2 // 2 te tava tA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dI0 / "nAlaM te taba tANAe vA saraNAe bA, tumaM pi tesiM nAlaM tANAe vA saraNAe vA" AcArAne zru0 1 a0 2 0 1 sUtra 2 // 3 nimmamo nirahaMkAro khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // (*X X XXXX X X X X X X Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjutti- cuNNijuyaM sUyagaDaMga / paDhamo suyakkhaMdho 9 dhammajjhayaNaM // 215 // kalatra-mitra-vittAdiSu bAhyA-'bhyantareSu vastuSu mamatA vidyate iti nirmamaH, na cAhaGkAraH pUrvaizvarya-jAtyAdiSu ca saMprApteSvapi, tapaHsvAdhyAyAdiSu caredityanumatArthaH, jiNAhitaM AkhyAtaM, mArgamityarthaH, cAritraM tapo vairAgyaM vA // 6 // sa evaM matvA 'naite mAtrAdayo nAma sambandhinaH trANAya' iti, ityataH441. cecA putte ya mitte ya NAtao ya pariggahaM / cecINa attagaM sotaM Niravekkho parivvae // 7 // 441. cecA putte ya mitte ya0 silogo / putre hyadhikaH snehaH tenA''dau grahaNaM kriyate / mittA tividhA sahajAtakAdayaH / jJAtakAH pUrvA-'parasambandhinaH / parigraho hiraNyAdi / cecANa attagaM sotaM, tyaktvA cecANa, Atmani bhavaM Atmakam / tatra mitra-jJAtayaH parigrahAzcaiva bAhiraMgaM sotaM, micchattaM kasAyA aNNANaM aviratI ya etaM attagaM sotaM, zrotaH dvAramityarthaH / paThyate ca-"ceccA aNaMtagaM sotaM" aNaMtA aNNANA-'viratI-micchattapajjavA, ubhayamavi cecA / Niravekkho parivvae, aujagaM dhammamaNupAleMto na putra-dArAdIni punarapekSate / uktaM hi-'chalitA avayakkhaMtA NirAvayakkhA gatA mokkhaM / " [ / sa evaM pravrajitaH svarucinA'vasthitAtmA ahiMsAdiSu vrateSu prayateta // 7 // // 215 // 1ceccA vittaM ca putte ya NAyaokhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 bR0 dI0 // 2cecyANa aMtagaM soyaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR dii| ceccANa aMtakaM soyaM iti cecyANa attagaM soyaM iti ceJcANaNaMtagaM soyaM iti ca pAThabhedatrayI vRttau dRzyate / ceccA aNaMtagaM soyaM cuupaa0|| Jain Education SAIRainelibrary.org. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatra hiMsAprasiddhaye jIvA apadizyante 442. puDhavA''tu agaNi vAyU taNa rukkha sbiiygaa| ___ aMDayA poya-jarAU rasa-saMseya-ubbhiyA // 8 // 442. puDhavA''tu agaNi vAyU0 silogo / kaNThyaH // 8 // sarveSAM bhedo vaktavyaH / ayathArthaparijJAtA hi dukkhaM parihartumityato bhedaH 443. etehiM chahiM kAehiM taM vijaM! prijaanniyaa| maNasA kAya-vakkeNa NA''raMbhI Na pariggahI // 9 // 443. etehiM chahiM kAehiM0 silogo / etehiM ti je uddiTThA chakkAyA / tvamiti ziSyanirdezaH / vijamiti Pall vidvAn , sa eva ziSyo nirdizyate, tvaM vidvan ! parijANiyA parijANiuM pariNNAe duvidhAe / maNasA kAya vakkeNaM NA''raMbhI XNa pariggahI, ekkakke kAye Navago bhedo| mA ca parigrahaM kuryAt, parigrahanimitto hi mA bhUt kAyArambhaH / evaM sesANi vi vatANi pAlejjA // 9 // aNNahA 444. musAvAta bahiddhaM ca uggahaM , majAiyaM / satthAdANANi logaMsi taM vija! parijANiyA // 10 // 1 vAU khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 // 2 poyayA japu 1 // 3 vAU pu0||4c ajAtitaM khaM 1 pu 2 vR0 dI / ca ajAiyA khaM 2 pu 1 / atra maDajAiyaM ityatra sUtrapAThe makAro'lAkSaNiko jJeyaH // . Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasucaM 9 dhammajjhayaNaM / 216 // 444. musAvAta bahiddhaM ca0 silogo / bahiddhaM mithuna-parigrahI gRhyete, tatra varttamAno'tIva dharmAd bahirbhavatIti bahiddhaM / uggahaM ca majAiyamiti adattAdANaM / etANi satthAdANANi logasi zasyate aneneti zastram , zastrasya AdAAni zastrAdAnAni, bUyanta ityarthaH / kasya zastrasya ? asaMyamasya / tadetad vidvan ! parijAnIhi / athavA upadezo bhavati-tadetad vidvAn parijAnIyAt // 10 // idANiM uttaraguNAH 445. paliuMcaNaM ca bhayaNaM ca thaMDillussayaNAdi ya / dhuttAdANANi logaMsi taM vijaM ! parijANiyA // 11 // 445. paliuMcaNaM ca bhayaNaM ca0 silogo / sarvataH kuJcanaM paliuMcaNaM mAyA / bhaJjate bhajyate vA'sAviti asaMyataibhajanaH lobhaH / sthaNDilaH krodhaH, cAritraM sthaNDilasthAnIyaM karoti, krodha eva sthaNDila: vapurvarNAdi ca / ucchyanamucchrayaH [mAnaH] / ucchyaNAdi tti bahuvacanaM jAtyAdIni aSTau madasthAnAni / dhuttAdANANi logaMsi, dhUrttasyA''yatanAni karmaprasUtaya ityarthaH // 11 // evaM yad yadA karttavyaM tat sarvamiha zramaNadharma varNyamAne'padizyate / uttaraguNAdhikAre ca paThyate 446. dhAvaNaM rayaNaM ceva vamaNaM ca vireyaNaM / vatthikammaM sirovedhe taM vijjaM! parijANiyA // 12 // // 216 // 1degNANi ya kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2dhUNA''dANAI khaM 2 pu 10 dI / dhuttAdANAI khaM 1 // 3dhoyaNaM rayaNaM ceva vatthIkamma bireyaNaM / vamaNaMjaNa palimaMthaM taM vijaM! khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dI / palImaMthaM khaM 1 // Jain Educati o nal w.jainelibrary.org Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -446. dhAvaNaM rayaNaM ceva silogo / dhAvaNaM vastrANAm , rayaNaM teSAmeva danta-nakhAdInAM ca / vamaNaM ca vireyaNaM, mukhavarNasaurUpyArthaM vamanaM karoti, virecanamapi balA-'gni-varNaprasAdArtham / vatthikammaM sirovedhe taM vijaM parijANiyA, vatthikammaM aNuvAsaNA NiruhA vA / tattha palimaMtho saMjamassa // 12 // 447. gaMdha malla siNANaM ca daMtapakkhAlaNaM tdhaa| pariggahitthi kammaM ca taM vijaM ! parijANiyA // 13 // 447. gaMdha malla siNANaM ca0 silogo / gandhAzcUrNAdayaH / mallaM granthimAdI / siNANaM dese savve ya / daMtapakkhAlaNaM | daMtadhovaNaM jadhA kucakucAveti / pariggahaM itthi kammaM ca, pariggaho sacittAdI, itthI tividhAo, kammaM hatthakammaM / | syAt-pUrva bahiddhamapadiSTaM ityataH punaruktam , ucyate, tadbhedadarzanAnna punaruktam // 13 // 448. uddesiyaM kIrtakaDaM pAmicaM ceva aahddN| paeNti aNesaNijjaM ca taM vijaM ! parijANiyA // 14 // 448. uddesiyaM kItakaDaM0 kaMTho silogo // 14 // sUyagaDaM 37 1degvarNasArUpyA pu0|| 2"zirovedhAH' nADIvedhanAni rudhiramokSaNAnItyarthaH" iti jJAtAsUtravRttau sUtra 95 vRttau patra 183-2 // 3 malaM khaM 131 // 4kItagaDaM khaM 1 kIyakaDaM khaM 2 pu1|kiiygddN pu2|| 5pUiyaM Ne khaM 2 pu 1 pu2|| . Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 217 // 449. AsUNiryamakkhirAgaM caM gehupadhAyakammagaM / uccholaNaM ca kakkeNaM taM vijjaM ! parijANiyA // 15 // 449. AsUNiya 0 [ silogo / AsUNikaM ] NAma zlAghA, yena paraiH stUyamAnaH sujjati, yAvacchRNoti yAvadvA'nusmarati tAvat sujjati mAneneti AsUnikam / athavA jeNa AhAreNa AhAriteNa suNIhoti balavattvaM bhavati, vyAyAmasnehapAna - rasAyanAdibhirvA / akSirAgaM aJjanam / gredhiH bAhyA ''bhyantare vA vastuni / upodghAtakarma NAma paropaghAtaH taca karotItyAha, jAtito karmaNA sIleNa vA paraM uvahaNati / uccholaNaM ca hatya-pAda-mukhAdInAM kalkena aTTagamAdiNA hattha-pAde mukhaM gAtANi ca uvvaTTeti / taM vidvAn parijANiyA / / 15 / / 450. saMpasArI kaitakirie pAsaNiyAyataNANi ya / sAgAriyapiMDaM ca taM vijjaM ! parijANiyA // 16 // 450. saMpasArI katakirie0 silogo / saMpasArago NAmaM asaMjatANaM asaMjamakajjesu sAma chaMdeti uvadesaM vA / kirio nAma jo hi asaMjayANaM kiJcidArambhaM kRtaM prazaMsati / tadyathA - sAdhu gRhaM kRtam, sAdhucAyaM sadRzaH saMyogaH / pAsaNiyo NAma yaH pranaM chandati tadyathA-vyavahAreSu [ zAstreSu ] vA / vyavahAre tAvat - yadeSa bravIti tat pramANam / zAstreSvapi laukikazAstrANAM vyAkhyAnaM bravIti bhAvatthake vA sAhati / sAgAriyapiMDaM ca taM vijaM parijANiyA kaNThyam // 16 // Jain Education memational 1 degNimakkhi N khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 ca giddhuvaghA khaM 2 pu152 // 3 kakkaM ca taM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 takirIte khaM 2 pu 1 // 5 pasiNAyata khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // XX-X-X-83-8310 paDhamo suyakkhaMdho 9 dhammajjhayaNaM // 217 // Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451. aTTApadaMNa sikkhejA vedhAIyaM ca No vde| . hatthakammaM vivAdaM ca taM vilaM! parijANiyA // 17 // 451. aTThApadaM Na sikkhejA. silogo / aTThApadaM NAma itakrIDA, na bhavatyarAjaputrANAm , tamaSTApadaM na zikSet, | pUrvazikSitaM vA na kuryAt / vedhA nAma dyUtavicca(jA)samUsitaMge(?) rudhiraM jaMtachijaMtANaM / hatthakammaM vivAdaM ca, hatthakarma hastakarmavat / hatthe raNDa0 gAdhA [ 1 vivAdo vigrahaH kalaha ityanAntaram , sa tu svapakSa| parapakSAbhyAm / tvaM vidvan ! parijAnIhi // 17 // 452. uvAhaNAu chattaM ca NAlIyaM vAlavIyaNaM / parakiriyaM aNNamaNNaM ca taM vijaM ! parijANiyA // 18 // 452. uvAhaNAu chattaM ca0 silogo / upAnahI pAduke ca varjayitavye / chatramapi Atapa-pravarSaparitrANArthaM na dhAryam / nAlikA nAma nAlikAkrIDA kudukkAkrIDa tti / parakiriyaM aNNamaNNaM ca, parakiriyA NAma No aNNamaNNassa pAde Amajeja vA pamajjeja vA, jadhA ch| sa~ttikkate / aNNamaNNakiriyA NAma imo vi imassa pAde Amajjati vA pamajjati vA, imo vi imassa // 18 // 1pariyANiyA khaM 2 / parijANitA khaM 1 // 2 pANahAo ya chattaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3degvIyaNI khaM 1 saM 2 pu 1 // 4 AcArAgasUtre dvitIyA saptakakacUlikA // . Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sucaM 9 dhammajjhayaNaM // 218 // 453. uccAraM pAsavaNaM haritesu Na kare munnii| viyaDeNa vA vi sAhaDDa NA''yameja kadAdi vi||19|| 453. uccAraM pAsavaNaM0 silogo / kaNThyam / vigaDaM NAma vigatajIvam , vigatajIvenApi tAvat tandulodagAdinA na tatra kalpate Ayamitum, kimu anavagatajIveNaM? / evamanyatrApi athaMDile paDisiddhaM / sAhariti vigatajIvaM sAhariUNa, tANi vA haritANi sAharitUNaM // 19 // 454. paMrapatte aNNa-pANaM tuNa bhuMjeja kadAi vi| paravatthaM ca acele vitaM vijaM ! parijANiyA // 20 // 454. parapatte aNNapANaM tu0 [silogo] / parasya pAtraM gRhimAtra ityarthaH / athavA paDiggahadhArissa pANipAtraM parapAtram, pANipaDiggahissAvi paDiggaho parapAtro bhavati / paravatthaM ca acele vi, parasya vastraM gRhivastramityarthaH, tat tAvat sacelo varjayet , mA bhUt pazcAtkarmadoSaH hRta-naSTadoSazca, yadyapyacelakaH syAt, evaM tAvat sacelakasya / yaH punaracela[kastasyA''tmIyamapi vastraM paravastrameva, na hi tasya tadanujJAtaM svayaM cotsRSTatvAdityataH paravaram // 20 // 455. AsaMdI pailiyaMkaM ca NisejaM ca gihNtre| saMpucchaNaM ca saraNaM vA taM vijaM! parijANiyA // 21 // 1saMha1 khaM 2 pu 1 pu2|| 2paramatte khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 3ca khaM 1 pu 1 pu 2 // 4 paravatthamacelo khaM 1 pu 10 dii| paramatthamacelo khaM 2 pu 2 // 5paliyaMke ya kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / 6 sammucchaNaM ca saraNaM ca khaM 1 / Kaa saMpucchaNaM saraNaM vA khaM 2 pu 1 pu 2 // // 218 // Jain Educat Lational Siww.jalnelibrary.org. Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455. AsaMdI paliyaMkaM ca0 silogo / AsaMdItyAsaMdikA sarvA AsanavidhiH anyatra kASThapIThakena / paliyaMkaH paryaGka eva, "gaMbhIravijayA ete0 " [ dazavai0 a0 6 gA0 55 ] / ityAdayo doSAH / gitaraseaM Na vAhejjA, " aguttI baMbhacerassa, pANANaM ca vadhe vadho / " [ dazavai0 a0 6 gA0 57 ] ityAdayo doSAH / saMpucchaNaM ca saraNaM vA, saMpucchaNaM NAma 'kiM tat kRtaM ? na kRtaM vA ? ' saMpucchAveti aNNaM, 'kerisANi mama acchINi ? sobhaMte Na vA ? ' ityevamAdi, glAnaM vA pucchatikiM te vaTTati ? Na vati vA ? / saraNaM puvvarata-puvvakIliyANaM / taM vidvan ! parijAnIhi // 21 // 456. jaisakittiM silogaM ca jA ya vaMdaNa- pUyaNA / savvalogaMsi je kAmA taM vijaM ! parijANiyA // 22 // 456. jasakitti silogaM ca0 silogo / dAnabuddhyAdi pUrvaM yazaH, tapaH-pUjA - satkArAdi pazcAd yazaH, yazaH eva kIrtanaM jasakittI / silogo NAma zlAghA jAti- tapo bAhuzrutyAdibhirAtmAnaM [na] zlAgheta, vaMdaNa-pUyAu viNa kAmae, Na vA kajjamANAsu rAgaM gacchejA / savvalogaMsi je kAmA, [kAmA ] duvihA icchA-madanabhedAt paJcavidhA vA / / 22 / / kica 457. jehiM Nivvahe bhikkhU aNNa-pANaM tadhAvidhaM / aNuppadANamaNNesiM taM vijaM ! parijANiyA // 23 // 1 dazavaikAlikasUtre vivattI baMbhaverassa iti pATho dRzyate // 2 jasaM kiti khaM 1 / jasaM kittI khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 jeNeha pu 2 / jiNehiM saM 2 pu 1 azuddho'yaM pAThaH // OXXXX CXCXCX*** XX-6 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sut // 219 // 9 dhammajjhayaNaM *OXOXOXOXXXXXXXXX 457. jeNihaM Nivvahe bhikkhU0 silogo / jeNeti jeNa dhammakadhAe vA saMthaveNa vA AjIva-vaNImagatteNa vA aNNatareNa vA uppAtaNAdoseNaM, aNNahetuM vA pANahetuM vA payuMjamANeNa imA ovammA, Nivahati nirvahati nAma nirgacchati tanna kuryAt / adhavA jeNiha NivvAheti yenAsya ihalaukikaM kiJcit kArya niSpadyate mitrakArya vA, pratidAsyati vA me kiJcit , paritrAsyati vA, vahissati vA me kiJcid uvagaraNajAtaM, evamAdikaM kiJcidihalokakArya nirvAhakaM sAdhakamityarthaH, taM paDucca, aNNaM vA // 23 // 458. 'sIlamaMte asIle vA tesiM dANaM vivje| nijarahAe dAyavvaM taM vijaM! parijANiyA // 24 // 458. sIlamaMte asIle vA0 [silogo] / na punaH paramArthena, zIlavanta iva zIlavantaH aNNatithiyA, azIlA gihatthA tesiM dANaM [vi]vajae / adhavA zIlavantaH sAdhU, tassa mudheva NijaraTThAe dAyavvaM, na vihalaukikaM kiJcinnirvAhakaM pratItya dAtavvaM / athavA zIlavAniti zrAvakaH, azIlA nAma mithyAdRSTayaH tasmiM zIlavati vA dANaM vivajjae // 24 // . 459. evaM udAhu NiggaMthe mahAvIre mhaamunnii| aNaMtaNANa-daMsI se dhamma desitavaM sutaM // 25 // 1 nAyaM sUtrazlokaH sUtrapratiSu dRzyate, nApi vRttikRtA dIpikAkRtA vA vyAkhyAto'sti / kiJca cUrNikRtA vyAkhyAto'stIti cUrNigatapratIkAnusAreNAtra sthApito'sti / // 219 // Jain Educati o nal jainelibrary.org. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 459. evaM udAhu NiggaMthe0 silogo / evaM avadhAraNe / udAhRtavAn udAhuH / nAsya antho vidyata iti nirgranthaH mahAvIraH / sa eva ca mahAmuniH / kiM mahaM ? yadasau manute aNaMtaM NANa-dasaNaM ca, dharma dezitavAn zrutamiti karmAntara dharmam , anena zrutadharmeNa cAritradharma dezitavAma , cAritradharmAvazeSameva zrutadharme'tra cAritradharma dezitavAm // 15 // cAritradharmAvazeSameva zrutadharmeNApadizyate 460. bhAsamANo Na bhAsejA No ya vaMpheja mammayaM / ___ mAyAThANaM Na seveja aNuciMtiya vAhare // 26 // 460. bhAsamANo Na bhAseja. silogo / athavA tena bhagavatA bhASAsamitenAyaM dharma uddiSTaH / yo'pyanyaH kathayati so'pyevameva kathayatu / bhAsamANo Na bhAseja, yo hi bhASAsamitaH so hi bhASamANo'pyabhASaka eva labhyate / uktaM cavayaNavibhattIkusalo vayogataM bahuvidhaM viyANeto / divasaM pi jaMpamANo so vi hu vaiguttataM patto // 1 // [dazavai0 ni0 gA0 293] jadhAvidhIe pariharamANo sacelo vi acela evApadizyate, jadhA vA akaMDuAgo ya NiTThabhago ya / adhavA bhAsamANo Na bhAsejA, Na rAtiNiyassa aMtarabhAsaM karejA omarAtiNiyassa vA / No ya vaMpheja mammayaM, vaMpheti NAma desIbhAsAe KeXOK0KXOXOKOXOXOXOXXX 1Neya khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 mAmayaM pu 1 vRpaa0|| 3mAtiTrANaM vivajejA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 aNuvIi udAhare vR0 / aNuvIya viyAgare khaM 1khaM 2 pu1pu2 dii| aNuvIti kha 1 // 5"divasa pi bhAsamANo tahA vi vayaguttataM patto // " iti "divasamavi bhAsamANo abhAsamANo va vigutto||" iti ca pAThabhedAvapi dazavakAlikasUtraniryuktau dRzyete // www.jalnelibrary.org Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sucaM // 220 // jjhayaNaM ullAvo vuccati, tadapi ca apArthakaM azliSToktaM bahudhA taM vaMpheti tti vuccati / adhavA Na vapheja mammayaM ti kadhaM ?, jAtikuzIla-tavehiM marmakRd bhavatIti marmakam / mAyAThANaM Na seveja, mAyA NAma gUDhAcAratA, kRtvA'pi nihnavaH, kariSyamANazca na tathA darzayatyAtmAnam / yadA vaktukAmo bhavati tadA pUrvAparato'nucintya vAhare // 26 // kiJca 461. 'saMtimA tadhiyA bhAsA jaM vdittaa'nnutpptii| jaM chaNaM taM Na vattavvaM esA ANA NiyaMThiyA // 27 // 461. saMtimA tadhiyA bhAsA0 silogo / santIti vidyante, tadhikA nAma tathyA, sadbhUtA ityarthaH / bhASanta iti bhASA, aneke ekAdezAt / jaM vadittASNutappatI, svayameva cauraH kANaH dAsastathA rAjaviruddhaM vA lokaviruddhaM vA eSa vA iNamakAsI, anutApo hi duHkhaM prApya vA bandha-ghAtAdi bhavati, aprAptasya paraM vA sAgasaM nirAgasaM vA doSaM prApayitvA cAnutApo bhavati / kiJca-jaM chaNaM taM Na vattavvaM, "chaNa hiMsAyAm" yaddhi hiMsakaM tanna vaktavyam / tadyathA-lUyatAM kedAraH, yujyantAM zakaTAni, chAgo vadhyatAm , nivizyantAM dArakA iti / esA ANA NiyaMThiyA, AjJA nAma upadezaH, NiyaMTha iti nirmanthaH, eSA mahANiyaMThasyA''jJA, NiyaMThANa vA eSA AjJA upadiSTA // 27 // kizca // 220 // 1tathimA tatiyA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2ttANa tappa pu 1 // 4esa khaM 1 // 3 channaM taM khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0 dI0 // . Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XCXCXXCXCXXXOXOXCXCY 462. 'holAvAdaM sahIvAdaM solavAdaM ca No vede / tumaM tumaM ti apaDiNNe saGghaso taM Na vattae // 28 // 462. holAvAdaM sahIvAdaM0 silogo / holA iti desI bhASAtaH samavayA Amacyate, yathA lATAnAM "kAI re la" tti | sahIvAdamiti sakheti / solavAdo priyabhASa iva / " gotAvAdI" vA paThyate, yathA-- kiM bho brAhmaNa ! kSatriya ! kAzyapagotra ! ityAdi / tumaM tumaM ti apaDiNNe, jo atumaMkaraNijo vRddho vA prabhaviSNurvA sa na vaktavyaH, apaDiNNo NAma sAdhureva / savvaso taM Na vattae, sarvazastanna brUyAt // 28 // tadidam -- kiJca yaduktaM NijjuttIe "pAsatthosaNNa kusIlasaMthavo Na kira vaTTatI" [ ni0 gA 463. akusIle sadA bhikkhU Nau ya saMsaggiyaM bhaye / suharUvA tatthuvassaggA paDibujjhejjaM te vidU // 29 // 463. akusIle sadA bhikkhU0 silogo / kutsitaM zIlaM yasya sa bhavati kuzIlaH, sa tu pAsatthAdINaM ege, tato paMca vi, tanna tAvat svayaM kuzIlena bhAvyam / No ya saMsaggiyaM bhaye, na ca taiH saMsargiM kuryAt / saMsarjanaM saMsargiH, AgamaNa-dANa-grahaNasamprayogAnmA bhUt "aMvassa ya bissa ya0" [ Ava0 ni0 gA0 1116 patra 521 - 2 tathA oghani0 gA0 770 patra 223 - 1] ti, tena saMsargiM na tairbhajet, saMsargistadbhAvaM gamayati / katham 1, suharUvA tatthuvassaggA, sukharUpA 1 holAvAta sahIyAtaM gotAvAtaM ca khaM 1 / holAvAyaM sahIvAyaM goyavAyaM ca khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 / gotAvAdaM cUpA0 // 2 vaye saM 1 // 3 amaguNNaM sa khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 Neva khaM 2 pu 1 // 5degjae vidU pu 2 // XXXXXXXX mainelibrary.org Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM xsuyakkhaMdho 9 dhammajjhayaNaM // 221 // nAma sukhsprshaaH| tadyathA-ko phAsugapANaeNa pAdehiM pakkhAlijjamANehiM doso ?, tahA daMtapakkhAlaNe ubaTTaNe, evaM loge avaNNo na bhavati / ahavA sukha iti saMyamaH, saMyamAnurUpA hi tatropasagI bhavanti, mA navari trividhenApi karaNena sAtijjatu teNa ko AhAkamme doso ?, Na vA'sarIro dhammo bhavati, teNa zarIrasaMdhAraNatthaM upAhaNa-sannidhimAdisu ko doso ? / uktaM hi-"appeNa bahumesejjA, etaM paMDitalakkhaNaM / " [ ] saMpayaM hi appAiM saMghataNAI dhitio ya, teNa evamAdisu surUvesu uvasaggesu paDivujjheja te vida, paDibujheja NAma jANejA, jANittA Na saMsagiMga kujA, yadA'pi nAma syAd yadRcchayA taiH saMsaggI tadA'pi evamAdisuharUve uvasagge paDibujheja te vid, paDibujhiuM No saddaheja, yathAzaktitazcAbhihanyAt // 29 // kiJca-bhikkhAdinimittaM ca gRhapatimanupravizya na tatra 464. na'nattha aMtarAyeNa paragehe Na nnisiiye| gAma-kumAriyaM kiDaM NAtivelaM hase muNI // 30 // 464. na'nattha aMtarAyeNa silogo / aMtarAgaM jarAe abhibhUto vAhito tapasvI ityAdi / gAmakumAriyaM kiDaM, prAmadharmakrIDA kumArakrIDA vA gAma-komAriyaM kihuM / tatra prAmakrIDA hAsya-kandarpa-hastasparzanA-''liGganAdi, tAbhiH sArdhaM evaM | vA strIbhiH krIDate iti, pumbhirapi sArddham / kumArakAnAM krIDA kumArakrIDA vaTTateMduga-adoligAdi, taM tu khuDagehiM sArddha gihatthakappaTThaehiM vA mahaMtehiM vA savvakelI na kAtavvA / na cAtItya velAM hase muNI, velA merA sImA majAya tti vA egahu~, nAtItya maryAdAM hase muNI, "jIve NaM bhaMte ! hasamANo vA ussu[ya]mANo vA kai kammapagaDIo baMdhai ?, goyamA! sattavihabaMdhae vA avibaMdhae vA" [bhaga0 za. 5 u04 sU0186 patra 217-2] / iha hasatAM saMpAimavAyuvadho // 30 // kizca // 221 // Jain Educati o nal For Private Personal Use Only . Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 465. aNissio urAlehiM apamatto privve| cariyAe appamatto puTTho sammAdhiyAsae // 31 // 465. aNissio0 silogo / aNissie urAlehi, urAlA nAma udArAH zobhanA ityarthaH, teSu cakravartyAdInAM sambandhiSu zabdAdiSu kAmabhogeSu anyaizvarya-vastrA-''bharaNa-gIta-gAndharva-yAna-vAhanAdiSu iha ca paraloke cAniHsRto apamatto parivvae, anyeSu vA''hArAdiSu / cariyAe appamatto, cariyA bhikkhucariyA tasyAmapramattaH syAt / yadi nAma tasyAmapramattaH parISahopasargaH spRzyeta tato sammAdhiyAsae // 31 // 466. hammamANo Na kuppeja vuccamANo Na sNjle| sumaNo ahiyAseja Na ya kolAhalaM kare // 32 // 466. hammamANo Na kuppeja. silogo / [hammamANo laTThImAdIhiM Na kuppejjA.........] vuccamANo nAma asussUsamANo niMdijamANo vA NibbhacchijjamANo vA Na saMjaledavi na krodha-mAnAbhyAmindhanenevAgniH saMjale / taM puNa sumaNo ahiyAsejA, sumaNo NAma raag-dosrhito| Na ya kolAhala kare, Na ukuTTibolaM vA kareja rAyasaMsAriyaM vA // 32 // kiJca 1 aNussuo urAlesu jayamANo parivvate / cariyAe appamatto puTTho tattha'hiyAsate // kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| aNissio vRpaa0|| Jain Education n ational Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NinjutticuNNijayaM surakkhaMdho sUyagaDaMga sunaM 9 dhammajjhayaNaM // 222 // 467. laddhe kAme Na patthejA 'vivegaM evmaahie| AyariyAI sikkhejA subuddhANaMtie sadA // 33 // 467. laddhe kAme Na patthejA. silogo / laddhA NAma jai NaM koi vattha-gaMdha-alaMkAra-itthI-sayaNA-''saNAdIhiM NimaMtejjA tattha Na gijheja, jadhA citto [uttarA0 adhya0 13] / adhavA "laddhIkAme" tavoladdhIo AgAsagamaNa-viuvvAdIo akkhINamahANasigAdIo ya Na dAva uvajIveja, Na ya aNAgate / ihalaukike etA eva vattha-gaMdhAdI, paralogige vA jadhA baMbhadatto tadhA Na patthejja, evaM bhAvavivego AkhyAto bhavati / kiJca-AyariyAI seveja (sikkhejA), AcaraNIyANi AyariyavyANi, duvidhAe vi sikkhAe / kesAmaMtige ?, subuddhANaM, suTTa buddhA subuddhA gaNadharAyAH, yadhA yadAkAlamAcAryA bhavanti // 33 // kizca 468. sussUsamANo uvAseja supaNNaM sutavassiyaM / vIrA je attapaNNesI ghitimaMtA jitiMdiyA // 34 // 468. sussUsamANo uveheja0 (uvAseja0) silogo / zrotumicchA zuzrUSA / ko'rthaH ?, pUrvamuktaM "AyariyAI sikkhejA subuddhANaM0" [suttaM 467 ] teSAM sakAzAdanidAnaM tadarthazuzrUSA / tathaiva upAsi(sI)ta supaNNaM zobhanaprajJaM suprazaM gItArtha prajJAvantam / suTu tavassitaM sutavassitaM, yadi cet saMvigga ityarthaH / tatra kevaMvidhAcAryAH zaraNam ?, vIrA je 1 laddhIkAme cUpA. vRpA0 // 2 vivege esamAhie khaM 1 pukAvivege tesamAhite khaM 2 pu 2 // 3 AriyAI khaM 1 . dI0 / AyariyAI vRpA0 // 4degjA buddhANaM aMtie khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // sapA // 222 // Jain Education anal Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attapaNNesI, virAjanta iti vIrAH, AtmaprajJAmeSantIti AtmaprajJaiSiNaH, AtmajJAnamityarthaH / katham ?, yenA''tmA jJAyate yena vA'sya nissAraNopAyaH saMyamavRttivyavasthita iti, [....... ............] // 34 // 469. gihe dIvamapAsaMtA purisAdANiyA nnraa| te vIrA baMdhaNummukkA NAvakaMkhaMti jIvitaM // 35 // 469. [ gihe dIvamapAsaMtA0 silogo / ............... puruSAdAnIyAH sevyanta ityarthaH, no rAjA-5mAtyAzca paNDitA dharmalipsavo vA puruSAdAnIyA bhavanti ityataH pravrajanti, pravrajitAstu te vIrA baMdhaNummukkA / adhavA pUrva gRhavAse dvividhamapi bhAvadvIpaM adRSTavantaH pravrajyAmupetya puruSAdAnIyA yadA saMvRttA bhavanti dharmalipsubhiH puruSairAdAnIyAH / athavA grAhyAH puruSA ityAdAnIyAH / athavA''dAnIya ityAdAnArthikaH sAdhuH, puruSazcAsau AdAnIyazca purussaadaaniiyH| te vIrA iti AdAnIyAH, virAjanta iti viiraaH| bandhanAni kAlAdIni tebhyo mukA baMdhaNummukA / na tadasaMyamajIvitaM punaravakAvante viSaya-kaSAyAdijIvitaM vA // 35 // jaM taM kaSAyAdijIvitaM pAsatyAdijIvitaM tadidam / taM jadhA470. agiddhe sadda-phAsesu AraMbhesu annissite| savvetaM samayAtIyaM jamidaM lavitaM bhuN|| 36 // 470. agiddhe sadda-phAsesu0 silogo / maNuNNesu saddesu phAsesu ya agiddheNa bhavitavvaM, rUvesu amucchiteNa |* 1degmapassaMtA saM 2 pu 1 pu 2 // 2 savvaM taM khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 samatAtItaM khaM 1 kha 2 pu 1 // 4 jamataM khaM 1 khaM 2 | pu1pu2 vR0 dii0|| sUyagaDaM 38 For Private Personal Use Only Mainelibrary.org Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo Nijjutti cuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM // 223 // 9dhammajjhayaNaM KOKAKKAKOOK-XO bhavitavvaM, evaM gaMdha-rasesu samaNuNNesu ya / amaNuNNesu ya savvesu doso Na kAyavyo / NigamaNamidANiM apadizyate-savvetaM samayAtIya, savvamiti yadidaM dharma prati iha mayA'dhyayane'padiSTam / samaya Aruhata eva, AdIyaM ti bhakSaNam , samayA bhyantarakaraNamAtram , "ada bhakSaNe" samayeNa atItaM samayAbhyantare, na samayena samayenAttamityarthaH / athavA ye vA pare A kusamayAH tAn kusamayAn etadatItam , ajJAnadoSAd viSayalAlasyAca na tairAvajaMta ityarthaH / kiM tat ?, yadidaM lavitaM bahuM, lavitaM nAma kathitamityarthaH // 36 // kizca-uktAvazeSamidamapadizyate 471. atimANaM ca mAyaM ca taM pariNAya pNddite| gAravANi ya savvANi NevvANaM saMdhae muNi // 37 // tti bemi|| ||dhmmo smmtto| NavamaM ajjhayaNaM sammattaM // 9 // 471. atimANaM ca mAyaM ca0 silogo / atiratikramaNAdi, atizayena mAnaM atimAnam , evaM mAyAmapi, cazabdAt krodha-lobhAvapi / ko'rthaH ? yadyapi tAvat krodhodayaH syAt tathApi tasya nigrahaH kAryaH, na tu sAphalyam, evaM zeSANAmapi / athavA yadyapi mAnArheSvAcAryAdiSu prazasto mAnaH kriyate sarAgatvAt tathApi tamatItya yo'nyo jAtyAdimAnaH taM pariNNAya [paMDite ], taM duvidhAe vi pariNAe parijANeja / evaM zeSeSvapi prayojayitavyam / gAravANi ya savvANi, iDDIgAravAdINi, parijJAyeti varttate / NevvANaM saMdhae muNI, NivvANamiti saMyama eva, taM saMyama acchiNNasaMdhaNAe tAva saMdhehi jAva para saMyamaTThANaM saMdhitaM / adhavA NivvANamiti mokSaH saMdhita iti // 37 // // dharmAdhyayanaM navamam // 9 // . 1degpaNAta khaM 1 // Re-KOKOKO-Ko- KKO-KOIROOROko // 223 // Jain Educati o nal aineibraryong Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [dasamaM samAhiajjhayaNaM] ___ samAdhi tti ajjhayaNassa cattAri aNuyogaddArA / adhiyAro se samAdhIe / esA ya jANituM phAsetabvA / NAmaNipphaNNe AdANapadeNA''paM goNNaM NAmaM puNo samAdhi tti| mikkhiviUNa samAdhi bhAvasamAdhIe pagayaM tu // 1 // 96 // AdANapadeNA''dhaM goNaM NAma0 gAdhA / yasmAdapadizyate "AghaM matimaM aNuvIti dhamma" [ suttaM 472 ] itarathA tvadhyayanasya samAdhiriti saMjJA, tenaivaarthaadhikaarH| jadhA asaMkhayassa AdANapadeNa asaMkhataM ti NAmaM, taM puNa pamAyApamAdaM ti ajjhayaNaM buccati, jeNa tattha pamAdo appamAdo ya vaNijati ti / tathaiva logasAravijayo ajjhayaNaM, 1degNagdhaM khaM 1 // 2degmAhIi khaM 2 pu 2 // 3 asaMkhayanAmakaM uttarAdhyayanasUtre caturthamadhyayanam // 4 lokasAravijayAkhya AcArANasUtre pazcamamadhyayanam // For Private Personal Use Only . Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * paDhamo suyakkhaMdho 10 samAhi ajjhayaNaM Nijjutti-%A AdANapadeNaM puNa AvaMti tti vucati / evamAdINi ajjhayaNANi AdANapadeNa vucaMti / guNaNipphaNNeNaM puNAI NAmeNa tesi cuNNijayaM Nikkhevo bhavati, imassa puNa guNaNipphaNNaM NAmaM samAdhI // 1 // 96 // sA chavidhA bhavatisUyagaDaMga NAmaM ThavaNA davie khette kAle tadheva bhAve y| eso tu samAdhIe Nikkhevo chavidho hoti // 2 // 97 // // 224 // NAmaM ThavaNA davie. gAdhA // 2 // 97 // tattha davvasamAdhI NaM paMcasu vi ya visayesuM subhesu davvammi sA samAdhi tti| khettaM tu jammi khette kAle jo jammi kAlammi // 3 // 98 // paMcasu vi ya visayesuM0 gAdhA / zrotrAdInAM paJcAnAmapi indriyANAM yathAsvaM zabdAdibhirmanohaviSayairyA tuSTirutpadyate sA dravyasamAdhiH / adhavA-"davvaM jeNa tu davveNa samAdhI AdhitaM ca jaM davaM" sobhaNavaNNAdi sA davvasamAdhI, kSIra-guDAdINAM ca samAdhI, avirodha ityarthaH / daveNa samAdhiriti, jadhA upa[bhu]jantANaM pariNAmigasamAdhirityAdi / AhitaM ca jaM davvaM ti jadhA tu loe AhitaM ti samaM bhavati, esA dabasamAdhI / khettato samAhI khettasamAdhI, jadhA dubhikkhahatANaM subhikkhadesaM pAviUNa samAdhI, tathaiva cirapravasitAnAM svagRhaM prApya, jattha vA khette samAdhI vaNijjati / // 224 // 1paMcasu visaesu sumesu dvvammi sA bhave samAhi tti khaM 1 khaM 2 pu 2 / davvaM jeNa tu davveNa samAdhI AdhitaM ca KI davvaM / cuupaa0|| 2kAle kAlo jahiM jo ukha 2 pu 2 vR0 dii0|| KOXO Jain Education anal For Private Personal Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAlasamAdhI NAma jassa jattha kAle samAdhI bhavati / prAyazastAvad vAnaspatyAnAM varSoMsu, naktamulUkAnAm, ahani balibhojanAnAM vAyasAnAm, zaradi gavAm , jassa vA jaJciraM kAlaM samAdhI // 3 // 98 // __ bhAvasamAdhi catuvidha desaNa NANe tave caritte y| catuhiM vi samAdhitappA sammaM caraNadvito sAdhU // 4 // 99 // // samAdhIe NijuttI sammattA // 10 // bhAvasamAdhi catu0 gAdhA / taM jadhA-NANasamAdhI 1 dasaNasamAdhI 2 carittasamAdhI 3 tavasamAdhI 4 / NANasamAdhI jadhA jadhA sutamadhijjati tathA tathA'syAtIva samAdhirutpadyate, jJAnopayukto hi AhAramapi na kAGkate, na vA duHkhasyodvijate, jJeyArthopalambhe cAsyAtIva samAdhirutpadyate 1 / darzanasamAdhirapi jinavacananiviSTabuddhiriha nivAtasaraNapradIpavana kumatibhirdhAmyate 2 / cAritrasamAdhirapi viSayasukhaniHsaGgatvAt parAM samAdhimApnoti / uktaM ca-"naivAsti rAjarAjasya tat sukhaM0" [prazama0 A0128] 3 / tapaHsamAdhirapi nAsau tapobhAvitatvAt kAyakkeza-kSut-tRSNAparISahebhya udvijate / tathaivAbhyantaratapoyuktaH dhyAnAzritamanA nirvANastha iva na sukha-dukhAbhyAM bAdhyate 4 // 4 // 99 // ___ gato NAmaNipphaSNo / suttANugame suttamuccAraNIyaM jAva 472. AghaM matimaM aNuvIya dhamma, 'aMju samAdhi tadhiyaM sunneh| ___ apaDiNNa bhikkhU u samAdhipatte, aNidANabhUto suparivvaejA // 1 // 1mAhI cauhA daMsaNa saM 1 vR0|| 2causu vi khaM 2 pu 2 vR0|| 3 samAhI sammatto khaM 2 pu 2 // 4 maimaM khaM 1 pu1| maIma saM 2 pu 2 vR0 dii.|| 5 aMjU samAhiM tamiNaM sukhaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6degbhUtesupa cUpA0 // Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM syagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho surta 10 samAhi ajjhayaNaM // 225 // - 472. AghaM matimaM aNuvIyi dhammaM0 vRttam / sambandhaH-acchinnanirvANasandhaneti varttate, sa eva bhagavAn X tasyAmacchinnanirvANasandhanAyAM varttamAnaH AghaM matimaM aNuvIyi dhamma, Aghamiti AkhyAtavAn, matimAniti kevalajJAnI, aNuvIyi tti anuvicintya kevalajJAnenaiva, athavA anuvicintya grAhakaM bravIti / jadhA ___"NiuNe NiuNaM atthaM thUlatthaM thUlabuddhiNo kadhae / " [kalpamA0 gA0 230 ] suNelUgA viciMteMti-mama bhAvamanuvicintya kathayati, tiriyA api viciMtayaMti-amhaM bhagavAn kathayati / AhArAdyA dravyasamAdhayaH prarUpya prazastabhAvasamAdhiHaMjumiti ujjurga, na yathA zAkyAH, vRkSaM svayaM na chindanti, 'bhinnaM jAnIhi' taM chindAnaM yuvate; tathA kArSApaNaM na spRzanti kraya-vikraya tu kurvate ityevamAdibhiH anRjuH / tadhikamiti tathyam / apaDiNNe bhikkhu u samAdhipatte, kaH samAdhiprAptaH? ya apratijJaH iha-paralokeSu kAmeSu apratijJaH, amUrcchita ityarthaH, adviSTo vA / bhikSuH pUrvavarNitaH, turvizeSaNe, bhAvabhikkhU visesijjati / bhAvasamAdhireva prAptanibandhane na nidAnabhUtaH anidAnabhUto nAma anAzravabhUtaH, sarvato vrajet parivvae / adhavA "aNidANabhRtesu parivaejA" anidAnabhUtAnIti "nidA bandhane" abandhabhUtAnIti anidAnatulyAnIti jJAnAdIni vratAni vA tesu parivvaejjA, adhavA nidAnaM heturnimittamityanarthAntaram , na kasyacidapi duHkhanidAnabhUto parivvaejjA // 1 // _kANi puNa NidANaTThANANi ?, ucyate-pANavadhAdINi / tattha pANAtivAto catuvidho, taM jadhA-davyato khettato kAlato bhAvato / tatra kSetraprANAtipAtapratiSedhapratipAdanArthamapadizyate 1 Aghanniti cUsapra0 // / / 225 // Jain Educatko sinational jainelibrary.org. Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 473. uDuM adhe yA tiriyaM disAsu, tasA ye je dhAvara je ya pANA / hatthehiM pAdehi ya saMjamaMto, adiNNamaNNesu ya No gaihejA // 2 // 1 473, uDDuM adhe yA tiriyaM disAsu0 vRttam / savbo pANAtipAto kajjamANo paNNavagAdi saMpaDucca uDDuM adhe ya tiriyaM vA kajjati / tatrordhvamiti yadUrddha zirasaH, agha iti adhaH pAdatalAbhyAm zeSaM tiryak / tatrordhvaM sampAtimarajovarSolkA-pradIptagRhAdIni vAyu-vRkSa-pakSi-makSikAH ye cA'nye vRkSagRhAdyAzritAH, evamadhastiryak ca vibhASitavyAH / dravyaprANAtipAtastu tasA ya je thAvara je ya pANA / bhAvaprANAtipAtastu hatthehiM pAdehi ya saMjamaMto / cazabdAd api ucchAniHzvAsa-kAsita-kSuta-vAyunisargAdiSu sarvatra saMyamati, evaM samAdhirbhavati / evaM mAyaM mANaM ca saMjamejjA / tathaiva adi geNhitavyaM titatiyaM vataM / evaM sesANi vi atthato parUvetavvANi // 2 // jJAna darzanasamAdhiprasiddhaye tvidamapadizyate--- 474. sukkhAtadhamme vitigiMchatiNNe, lADhe care Ayatule payAsuM / AyaM Na kujjA iha jIvitaTThI, cayaM Na kujA sutavassi bhikkhU // 3 // 474. sukkhAtadhamme vitigiMchatiSNe 0 vRttam / suSThu AkhyAto dharmaH sa bhavati suakkhAtadhamme dvividho'pi / vitirgichatiSNo ci darzanasamAdhI gihitA, "nissaMkita nikkaMkhita 0" gAdhA [ dazavai0 ni0 gA0 184 patra 101 1 aghetaM ti khaM 21 / adheyaM ti khaM 1 pu 2 // 2 ta khaM 1 // pu 1 pu 2 vR0 dI 0 // 5 gahAta khaM 1 // 6 padAsukhaM 1 // 3 pAte hi khaM 2 pu 1 // 4 saMjamittA saM 1 khaM 2 *-*-*-*-**0*-: Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutra 10 samAhi ajjhayaNaM // 226 // Xoxoxoxooooooo | tathA uttarA0 a0 28 gA03.] / jeNa keNai phAsugeNaM lADhetIti lADhaH, sutta-'ttha-tadubhayehiM vicittehiM kise vi dehe | aparitaMte lADhetti / Ayatule payAsu ti, prajAyanta iti prajAH pRthivyAdayaH, tAsu yathA''tmani tathA prayatitavyam , na | hiMsitavyA ityarthaH, AtmatulyA iti "jadha mama Na piyaM dukkhaM0" [anuyo0 patra 256 dazavai. ni. gA0 155] / evaM musAbAde vi jadhA mama abbhAikkhijaMtassa appiyaM evamanyasyApi / evamanyeSvapi AzravadvAreSu AtmatulyatvaM vibhASitavyam / AyaM Na kujA iha jIvitaTThI, Ayo nAma AgamaH, taM AI na ihalokajIvitasyArthe kuryAt , aNNa-pANa-vatthasayaNa pUyA-sakkArahetuM vA / cayaM Na kujA, cayaM NAma sannicayaM na kuryAd , anyatra dharmopakaraNaM zeSa AhArAdivastusaJcayaH sarvaH pratiSidhyate, hiraNya-dhAnyAdisaJcayo'pi pratiSidhyate yenAnAgate kAle jIvikA syAditi, taM pratItya bhAvasaJcayo bhavati, karmasaJcaya ityarthaH, teNa cayaM Na kujjA sutavassI bhikkhU // 3 // kizca 475. saviM diyaNibuDe payAsu, care muNI savvato vippmuke| pAsAhi pANe ya puDho visapaNe, dukkheNa adde paritappamANe // 4 // 475. sabidiyaNivvuDe payAsu0 vRttam / sarvendriyanivRto jitendriya ityarthaH / prajAyanta iti prajAH striyaH, tAsu hi paMcalakkhaNA viSayA vidyante / zabdAstAvat-"kalAni vAkyAni vilAsinInAm" 1, rUpe'pi-"gatA nizA 1 diya'bhinivvu khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 vi satte, dukkheNa aTTe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / visaMte, dukkhaTTita'TTe cUpA0 // 3 paripaccamANe kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 4"kalAni vAkyAni vilAsinInAM, gatAni ramyANyavalokitAni / ratAni citrANi ca sundarINAM, raso'pi gandho'pi ca cumbanAni // 1 // " itirUpaH pUrNaH zlokaH vRttii|| X // 226 // Jain Educat onal For Private Personal Use Only . Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcyavalokitAni smitAni vAkyAni ca sundarINAm / " 2, rasA api cumbanAdayaH 3, yatra rasastatra gandho'pi vidyate 4, sparzAH sambAdhana-kucoru-vadanasaMsargAdayaH 5 ityataH savveMdiyaNivbuDe payAsu / sabato vipramukta iti caret, sarvAsamAdhivipramuktaH sarvabandhanavipramuktaH / kiJca sa evaM vipramuktabandhanaH pAsAhi pANe ya puDho NAma pRthak pRthak, athavA puDho tti bahuge pANe, vivihehiM dukkhehiM saNNA visaNNe / "visaMte" vA, visaMtIti pravizanti saMsAraM naragaparalogaM ca / adhavA ayamAjavajavIbhAvo jAyata eva aTThavihakarmodayaduHkhena aDDe tti ArttaH / adhavA "dukkhaTTitA aTTe" tti ArttadhyAnopagataH / mano-vAk- kAyaiH paritapyamAnAn // 4 // 476. aitesu bAle tu pakuvvamANe, AvahatI kammahi pAvahiM / ativAtato kIrati pAvakammaM, NiuMjaimANe tu kareti kammaM // 5 // 476. etesu bAle tu pakuvamANe0 vRttam / eteSviti je te puDho visannA sattA ye prakurvante hiMsAdIni eteSveva Avartyate karmaNi ( bhiH ) pApakaiH / paThyate ca - " evaM [tu] bAle" evamityavadhAraNe, evaM hi bAlaH caurya-pAradArikAdIni ihaiva hastAdicchedAn bandha-vadhAdI~zca prApnoti / evaM tu evamanena sAmAnyatodRSTenAnumAnena yathA iha hiMsA 'nRta-cauryA -brahmaparigrahAdIn prakurvan doSAn prApnoti evameva paratrApi narakAdisu duHkhAni prApnoti ityataH AuddhRti / AuTTatI nAma nivarttate / vaktAro'pi ca bhavanti - "AuTTasamA u~Do samAuttisu tu" / idANiM bAlA hi dRSTApAyAH prAyaso nivarttante, apAyo2 ya khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 AuTTatI cUpA0 vRpA0 // 4 kammasu pAvarasu 5 NiujamANe khaM 1 // 6 vi khaM 1 khaM 251 // 7deg uTTo so tu vA0 mo0 // 1 evaM tu vAle cUpA0 nRpA0 // 1 21 pu 2 vR0 dI0 // Jain Education tional BXXXXX X X X X X X Swainelibrary.org Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM suyakkhaMdho 10 samA ajjhayaNaM // 227 // dvejinA bAlAnAM bhIrUNAM apadizyate / syAt-kAni pApAni yebhyo'sau nivarttate ?, ativAtato kIrati, atipatanamatipAtaH prANAtipAta ityarthaH, jo NaM appANaM vA paraM vA jIvitAto babaroveti / niyataM yujyate niyujyate, yathA rAjAdibhi tyAdayaH yuddhAdhikaraNAdhyakSAdiSu teSu [teSu ] niyujyante, evaM yAvanmithyAdarzanAdIni // 5 // kiJca-tiSThantu tAvad ye'tipAtaM kurvanti, ye ca bhRtyAnubhRtyA vA teSu teSu karmasu niyujyante, anye'pi pApaM kurvate, tadyathA 477. AdINabhoI vi kareti pAvaM, maMtA hu~ egNtsmaahimaahu| buddhe samAdhIya rate vivege, pANAtivAtA virate ThitacI // 6 // 477. AdINabhoI vi0 vRttam / yAvad dainyaM tAvad dInaH / ko'rthaH dINa-kivaNa-vaNImagA vi pAvaM kareMti / uktaM hi-"piMDolage vi dussIle, NaragAto Na muccatI / " [ uttarA0 a0 5 gA0 22] dINattaNeNa bhuMjatIti AdINabhojI, so puNa katAi alabhamANo asamAdhipatto adhesattamAe vi uvavajejjA, jadhA so rAyagihacchaNapiMDolago vebhAragirisilAe pellito uttarA0 a0 5 ni0 gA0 22 pAiyaTIkA patra 250] | maMtA hu evaM matvA egaMtasamAhimAhu, dravyasamAdhayo hi sparzA disukhotpAdakAH anaikAntikAzca bhavanti / katham ?, anyathAsevanAdasamAdhi kurvate / uktaM hi 1 AdINavittI vi saM 2 vR0 / AdINabhoI vi vRpA0 // 2 tu khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 samAhIti rate khaM / | samAhIharate pu1pu2|| 4 ThiyappA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / ThiyacA vRpaa0|| // 227 // Jain Educaticil. For Private Personal Use Only jainelibrary.org Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXO "te caiva hoMti dukkhA puNo vi kAlaMtaravaseNaM / " [ ] jJAnAdyAstu bhAvasamAdhayaH ekAntenaiva sukhamutpAdayantIha paratra ca, evaM matvA sampUrNa samAdhimAhustIrthakarAH / sa evaM buddhe samAdhIya rate, buddha iti jAnako bhAvasamAdhIe catuvvidhAe dvito / davvavivego AhArAdi aTThakukkuDiaMDagappamANamettakavaleNa, ege vatthe ege pAde, bhAvavivego kasAya - saMsAra- kammANaM, duvidhe vi rato vivege, etramasya samAdhirbhavati / pANAtivAtAto NavageNa bhedeNa virato / arciriti lezyA, sthitA yasyArciH sa bhavati ThitaccA, avaTTitalezya ityarthaH // 6 // visuddhalessAsu Thito so 478. savvaM jagaM tU samatANupehI, piyamappiyaM kassai No karejjA / uTThAya dINe tu puNo visaNNe, saMpUyaNaM ceva siloyakAmI // 7 // 478. savvaM jagaM tU0 vRttam / jAyata iti jagat / samatA nAma "jaha mama Na piyaM dukkhaM" [anuyo0 patra 256, dazavai0 ni0 gA0 154 ] "Natthi ya se koi veso piu vva0" [ anuyo0 patra 256, bhAva0 ni0 gA0 868 ] / athavA anyasya priyaM karoti anyasyApriyamityataH / ko'rthaH ? nAnyAn ghAtayitvA anyeSAM priyaM karoti, mUSakaiH mArjArapoSavat athavA priyamiti sukhaM sarvasattvAnAm, tadeSAmapriyaM na kuryAt, na kasyacidapriyam, madhyastha evA''syAdityataH sampUrNasamAdhiyukto bhavati / kacittu samAdhiM saMdhAya uTThAya dINe tu puNo visaNNo, utthAyeti samAdhisamutthAnena, dIna ityanUrjito bhogAbhilASI, sarvo hi tarkukadIno bhavati, IpsitAlambhe ca dINataraH, puNo visaNNe tti gihatthIbhUto 1 kassati khaM 1 khaM 2 // 2ya khaM 2 pu 1 pu 2 // BXBXBX-833 Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXX Ninjutti pAthIbhUto vA ayaM tu pArzve'dhikRtaH, pUyA-satkArAbhilASI vastra - pAtrAdibhiH pUjanaM ca icchati / silogakAmI ca, cuNNijayaM silogo NAma zlAghA yaza ityarthaH, so duhasejjAe vahRti, abhilasamANo vi tAva asamAdhiTThito bhavati, kimayaM puNa pUyAsUyagaDaMga- silogakAmI ? / bhaNitaM ca - " jotisa - NimittANi pi ya pajuMjati" [ sutaM // 228 // 479. adhAkaDaM caiva NikAmamINe, NikAmasArI ya visaNNamesI / itthIhiM satte ya puDho ya bAle, pariggahaM cevaM mamAyamANe // 8 // 479. adhAkaDaM caiva vRttam / AdhAya kaDaM adhAkaDa, AdhAkarmetyarthaH / athavA anyAnyapi jANi sAdhumAdhAya kItakaDAdINi kriyante tANi adhAkaDANi bhavaMti / adhikaM kAmayate nikAmayate, prArthayatItyarthaH / athavA NiyAyaNA NimaMtaNA, jo taM NimaMtaNaM geNhati so "NiyAya mINe" / jo puNa AdhAkammAdINi NikAmAI sarati sumaraiti nigacchati gaveSatItyarthaH, saNimaMtaNA, pAtthosaNNa-kusIlANaM visaNNANaM saMyamodyoge mArga gaveSati viSIdati vA, yena saMsAre visaNNo bhavatyasaMyama iti tameSatIti viSaNNeSI, tathA tathA dINabhAvaM gacchati zuklapaTapa bhogavat, paribhujjamANazuklapaTavad malinIbhavatyasau / itthIhiM satte ya puDho, saktA raktA gRddhAH puDho iti pRthag bahavaH / strInimittameva ca pariggahaM [ ceva ] mamAyamANA // 8 // catuvvidhapariggahanimittameva ca-- 1 AhAkaDaM khaM 2 pu 1 khaM 1 kha 2 pu 1 pu2 bR0 dI0 // ] // 7 // pR0 dI0 // 2 NiyAyamINe cUpA0 // 3 niyAmacArI khaM 2 pu 2 vRpA0 dI0 // 4 itthI 6 caiva pakuvvamANe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 saNNe ya pu 1 // BX BX BX BY Y X XO paDhamo suyakkhaMdho 10 samAhi ajjhayaNaM // 228 // . Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480. AraMbhasattA:NicayaM kareMti, ito cute se duhmtttthduNgge| tamhA tu medhAvI samikkha dhamma, care muNI savvao vippmukke||9|| 480. AraMbhasacA. vRttam / AraMbhasattA AraMbho davve bhAve ya, tatra saktAH asamAdhipattA NicayaM kareMti, hiraNNa-suvaNNAdIdavvaNicayaM / davvaNicayadoseNaM aTThavidhakammaNicayaM kareMti , ihaloka eva ca asamAhiduhaTThA bhavaMti, "kaiyA vaJcai sattho0" gAdhA [ ] tathA "parigraheSvaprApta-naSTeSvAkAGkSA-zoko" [ tatvA0 a0 7 sU0 5 bhASye ], tasmAta kAraNAt sampUrNa samAdhiguNaM jAnAnaH samAdhidharma vA samIkSya caredityanumatArthaH / sarvebhyo'samAdhisthAnebhyo vipramuktaH rUyArambha-parigrahAdibhyaH aNissitabhAvavihAreNa viharamANo // 9 // 481. chaMdaM Na kujjA ihajIvitahI, asajamANo ya privvejjaa| NisammabhAsI ya viNItegedhI, hiMsapiNayaM vA Na kahaM karejA // 10 // . 481. chaMdaM Na kujA hita(iha)jIvitahI. vRttam / chandaH prArthanA abhilASa ityanantaram / paThyate ca-"AyaM Na kujA" AgacchatIti AyaH hiraNyAdi sadAdI vA / ihajIvitaM NAma kAmabhoga-yazaHkIrttirityAdi / asaMyamajIvitAdhikAre suta-gRha-kalatrAdiSu asaJjamANo ya parivaejjA / kiJca-NisammabhAsI ya viNItagedhI, NisammabhAsI NAma 1 verANugiddhe NicayaM kareti khaM 2 pu 1 vR0 dI / AraMbhasatto NicayaM kareti khaM 1 pu 2 vRpA0 // 2 degduggaM khaM 1 khaM 2 lApu1 pu 2 vR0 dI. // 3 AyaM Na khaM 1 kha 2pu1pu 2 vR0 dI. cUpA0 / chaMdaM Na vRpaa0|| 4 ya parivvadejjA kha 1 / u parivva tejjA khaM 2 pu 1 // 5viNIya giddhiM pu 2 vR0 dii| viNIyagiddhI khaM 2 pu 1 / viNIyagehI khaM 1 // sUyagaDa 39 Jain Education nal . Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rA 483. egattameva abhipatthaejjA, etaM pamokkhe Na musaM ti pAsa / - esa ppamokkhe amuse'vare vI, akohaNe sacarate tapassI // 12 // 483. egattameva abhipatthaejA. vRttam / ekabhAva ekatvam , nAhaM kasyacid mamApi na kazciditi eko me sAsao appA nnaann-dsnnsNjuto| sesA me bAhirA bhAvA savve saMjogalakkhaNA // 1 // [saMkhA. pau0 gA..] evaM vairAgyaM aNupatthena / atha kimAlambanaM kRtyA ' etaM pamokkhe Na musaM ti pAsa, jaM ceva etaM ekatvaM esa ceva | pamokkho, kAraNe kAryopacArAdeSa eva mokSaH, bhRzaM mokSo pamokkho, satyazcAyam / athavA jJAnAdisamAdhipramokSaM "amusaM" ti etat / eSa tAvadekAntasamAdhireva pramokSaH amuse tti ananRtaH / ayaM cAparaH pramokSaka iti-akrodhane, na kevalamakrodhane, evaM arthabhaNe adhaMkaNe alubbhaNe jAva amicchAdasaNe / satyo NAma saMyamo ananRtaM vA, satye rataH styrtH| tapasvI | punaruttaraguNAH // 12 // ete hi mUlottaraguNA vicitrA sragiva svIkRtAH / tatrottaraguNA darzitAH / mUlaguNAstu 484. itthIsu yA AratamedhuNe yA, pariggahaM ceva amAyamINe / uccAvaehiM visaehiM tAyA, Na saMsayaM bhikkhu samAdhipatte // 13 // 1amusaM cuupaa0|| 2 amuse vare khaM 1 khaM 2 vR0 dii.|| 3 mehuNAo khaM 1 pu1 vR0 hii| medhuNe u saM 2 pu1|| 4 akuvyamANo / uccAvatesuM visapasu tAtI khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 5 NissaMsayaM khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| Kok-KOKOKOXOXOKOK91669 | Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga lA suyakkhaMdho suttaM 10 samAhiaJjhayaNaM // 229 // pUrvAparasamIkSnyabhASI, AhAkammabhogI, svajanAdiSu predhI vinItA yasya sa bhavati vinItagredhI / hiMsayA anvitA [hiNsaanvitaa]| kathyata iti kathA / kathaM hiMsAnvitA?, tasmAdanIta pibata khAdata modata hanata nihanata chindata praharata pacateti // 10 // 482. AhAkaDaM vA Na NikAmaejjA, NikAmayaMte ya Na sNthvejaa| dhuNe urAlaM aNavekkhamANe, cecA ya soyaM aNavekkhamANe // 11 // 482. AhAkaDaM vA na nikAmaejA0 [vRttam ] / AhAkaDaM auddezikamityarthaH / Na adhikaamejaa| ye cainaM kAmayanti na taiH pArzvasthAdibhirAgamaNa-gamAdi tatprazaMsAdi saMstavaM ca kuryAt / kiJca evaM samAdhiyuktaH dhuNe rAlaM aNavekkhamANe, urAlaM NAma audArikazarIraM tat tapasA dhunIhi, dhunanaM kRzIkaraNamityarthaH / tasmiMzca dhUyamAne karmApi dhUyate / anapekSamANa iti nAhaM durbala iti kRtvA tapo na karttavyam , durbalo vA bhaviSyAmIti, yAcitopaskaramiva vyApArayediti, tanirvizeSA anapekSamANaH / ceccA ya asamAdhi zravatIti zrotaH, taddhi gRha-kalatra-dhanAdi, prANAtipAtAdIni vA zrotAMsi, tAni anapekSamANaH dhunIhIti varttate, zrotAMsyapyanapekSamANaH, sa eva teSu asajamAna ityarthaH / / 11 // kiM nvapekSeta prArthayeta vA ? X // 229 // 1ahAkaDaM pu 2 // 2 matejA khaM 2 // 3 aNuvehamANe khaM0 1 vR0 dii.|| 4zANa soya saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 5 aNupehamANe khaM2 pu1pu 2 vR0|| 6 urAlaM tu akaMkhamANe cUsapra0 1 pratIkamidaM cUrNivyAkhyAnAkSamam // JainEducatiords mainelibrary.org Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480. AraMbhasattA:NicayaM kareMti, ito cute se duhmrdugge| tamhA tu medhAvI samikkha dhamma, care muNI savvao vippamukke // 9 // 480, AraMbhasattA0 vRttam / AraMbhasattA AraMbho vve bhAve ya, tatra saktAH asamAdhipattA NicayaM kareMti, hiraNNa-suvaNNAdIdavvaNicayaM / davvaNicayadoseNaM aTThavidhakammaNicayaM kareMti , ihaloka eva ca asamAhiduhaTThA bhavaMti, "kaiyA baccai sattho0" gAdhA [ ] tathA "parigraheSvaprApta-naSTeSvAkAGkSA-zokau" [ tattvA0 a0 7 sU0 5 bhASye ], tasmAta kAraNAt sampUrNa samAdhiguNaM jAnAnaH samAdhidharma vA samIkSya caredityanumatArthaH / sarvebhyo'samAdhisthAnebhyo vipramuktaH rUyArambha-parigrahAdibhyaH aNissitabhAvavihAreNa viharamANo // 9 // 481. chaMdaM Na kujA ihajIvitaTThI, asajamANo ya privvejjaa| NisammabhAsI ya viNItegedhI, hiMsaNiyaM vA Na kahaM karejA // 10 // 481. chaMdaMNa kuA hita(iha)jIvitahI vRttam / chandaH prArthanA abhilASa ityanarthAntaram / paThyate ca-"AyaM Na kujA" AgacchatIti AyaH hiraNyAdi sahAdI vA / ihajIvitaM NAma kAmabhoga-yazaHkIrtirityAdi / asaMyamajIvitAdhikAre suta-gRha-kalatrAdiSu asaJjamANo ya parivaejjA / kiJca-NisammabhAsI ya viNItagedhI, NisammabhAsI NAma 1 verANugiddhe NicayaM kareti khaM 2 pu 1 vR0 dI / AraMbhasatto NicayaM kareti khaM 1 pu 2 bRpA0 // 2degduggaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 bR0 dii0|| 3 AyaM Na khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. cUpA0 / chaMdaM Na paa0|| 4 ya parivvadejA khaM 1 / u parivvatejA khaM 2 pu 1 // 5viNIya giddhiM pu 2 vR0 dI / viNIyagiddhI khaM 2 pu 1 / viNIyagehI kha 1 // sUyagaDa 39 Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486. gutte vaIe ya samAdhipatte, lessaM samAhaTu parivaejjA / gihaM Na chAe Na vi chAdaejjA, sammissibhAvaM pajahe payAsu // 15 // 486. gutte vaIe ya samAdhipatte0 vRttam / maunI vA samite vA bhASate, bhAvasamAdhipatte bhavati / lessaM samAhaTTa, tiNNi [apasatthAo] lessAo avahaTTa tiNNi pasatthAo upahaSTu savvato vrajet parivvaeja / kiMca-gihaM Na chAe Na vi chAdaejA, uraga iva parakRtanilayaH syAt / sammissibhAvaM, prajAyantaH prajAH striyaH, athavA sarvA eva prajAH gRhasthAH K taiH sammizrIbhAvaM pajahe / sammissibhAvo NAma egato vAsaH AgamaNa-gamaNAisaMthavo sneho vA / / 15 // evaM cAritrasamAdhiH parisamAptaH / idAnIM darzanabhAvasamAdhiH487. je keI logammi tu akiriyAtA, aNNeNa puTTA dhutamAdiyaMti / AraMbhasattA gaDhitA ya loe, dhamma Na jANaMti vimokkhahetuM // 16 // 487. je kei logammi tu akiriyAtA. vRttam / je tti aNi viTThaNiddeso / azobhana kriyAvAdinaH pAratatryA[:]] | kriyAvAdinaH akriyAtA, akriyo vA''tmA yeSAM [te] nizcitameva akriyAtmAnaH / anyena kenacit pRSTAH-kIDazo vo dharmaH ?, dhutaM AdiyaMti tti dhutavAdino, dhutaM nAma vairAgyam, dhatamAdiyaMti dhutaM pasaMsenti / evaM te dhutamapi AtmI 1lissaM khaM 2 pu 1 pu2|| 2chAvapajjA saM 2 pu 1 pu 2 / chAvaNijjA kha 1 // 3 sammissabhA kha 2 pu 1 pu 20 dI / sammissibhAvaM khaM 1 vRpaa0|| 4 patAsu khaM 1 // 5 keti khaM 1 // 6logaMsi khaM 2 pu 1 pu2|| 7degmAdisaMti khaM 1 saM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii|| 8 azobhanakriyAvAdinaH azobhanavAdinaH pAratavyA akriyAvAdinaH akriyAtA saM0 vA0 mo . // Jain Education Interational Svalsow.jainelibrary.org. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutna 10 samAhiajjhayaNaM // 231 // kurvantaH AraMbhasattA, yathA zAkyA dvAdaza dhutaguNAn bruvate, athavA pacanAdidravyArambhe'pi saktAH samAdhidhame na jAnanti / vimokSasya hetuH vimokSahetuH, tamevaM tattvamuvadisaMti // 16 // 488. 'tesiM puDho chaMdA mANavANaM, kiriyA-akiriyANa va puddhovaatN| jAtassa bAlassa pakucha dehaM, paMvaDate veramasaMjatassa // 17 // 488. tesiM puDho chaMdA. vRttam / puDhochaMdANa mANavANaM pRthak pRthak chandAH, nAnAchandA ityarthaH / keciddhi | pharasvabhAvAH kecinmRdusvabhAvAH, tathA keSAJcinmadyaM rocate keSAJcinmAMsaM kecinmAMsa-madyAzinaH, tathA kecid gIta-nRtya-hasita-| priyAH kecit paravyasanaratAH kecinmadhyasthA ityAdi / tathA dRSTibhedamapi prati kiriyA-akiriyANa va puDhovAtaM, yathaiva hi nAnAchandAH karttavyAdiSu laukikAH tathaiva hi kiriyA-akiriyANaM ca puDhovAdaM upAdIyaMta iti upAdAH grahA ityarthaH, athavA upAdA dRssttiH| tadyathA-keSAJcidAtmA'sti keSAJcinnAsti, evaM sarvagataH nityaH anityaH kartA akartA mUrtaH amUrtaH kriyAvAn niSkriyo vA, tathA kecit sukhena dharmamicchanti kecid duHkhena, kecit zaucena kecidanyathA, kecidArambheNa, keciniHzreyasamicchanti, kecidabhyudayamicchanti / ekasminnapi tAvacchAstari anye'nyathA prajJApayanti, tadyathA-zUnyatA, 1 puDho ya chaMdA iha mANavA u, kiriyA-'kirINaM ca puDho ya vAyaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 bI0 / mANavA to khaM 2 pu1 puDho va vAtaM khaM 1 // 2 jAtANa bAlassa pagabbhaNAe, pava cUpA0 / jAyAe bAlassa pagambhaNApa, paba vRpaa0|| 3 pavaddatI khaM 1 kha 21 pu 2 // 4 pUNopavAdaM cuuspr0|| 5 kiyo'pi, tathA pu.|| / / 231 // Jain Education international For Private Personal Use Only . Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atthi poggale, No bhaNAmi patthi tti poggale, japi bhaNAmi taM pi bhaNAmItyavacanIyam , avacanIyaM eva avacanIyaH, K skandhamAtramiti / vaizeSikANAmapi-anyeSAM na (?) dravyANi navaiva, anyeSAM daza dazaiva / sAyAnAmapi anyeSAM indriyANi sarvagatAni, evaM teSAM mithyAdarzanapratyayikaM anusamayameva karma badhyate / dRSTAntaH-jAtassa bAlassa pakuvva dehaM, jAtasyeti garbhatvenotpannasya, tadyathA-niSekAt prabhRtirArabhya zarIravRddhirbhavati yAvad garbhAnniHsRtaH, AbAlyAcca pravarddhate yAvat pramANastho jAtaH / zarIravRddhiriha kAla-kSetra-bAyopakaraNAtmasAnnidhyAyattA yataH ata ucyate-prakurva iva prakurvan , yathA tasyAnusAmayikI zarIravRddhiH evaM teSAmapi mithyAdarzanapratipattikAlAdArabhya tatpratyayika vairaM pravarddhate karma, vairAjjAtaM vairam , yathA dherai duHkhotpAdakaM vairiNAM evaM karmApi / yadyapyAkAze nizcala upatiSThate'viratastathA'pyasya karma vadhyata eva / paThyate ca"jAtANa bAlassa pagabbhaNAe" jAtAnAmiti garbhapAkAnnissRtAnAm , pragalbhaM nAma dhAryam , hiMsAdikarmaskhabhiratirabhinivezo nizzaGkatA ceti / ataH pavaDDhate veramasaMjatassa / / 17 / / 489. AyukkhayaM ceva abujjhamANe, mamAti se sahassakAri mNde| aho ya roto ya paritappamANe, ahe sumuDhe ajarA-'mare va // 18 // 489. AyukkhayaM ceva abujhamANe- vRttam / sa evaM hiMsAdikarmasu pa[sa]jamAnaH kAmabhogatRSitaH chinnahadamatsyavadudakaparikSaye AyuSaH kSayaM na budhyate / ujeNIe vANiyago rayaNANi kadhaM pavessassAmi ?' tti rajanikSayaM na budhyate 1 avacanIya eva pu0 / avacanaM eva vaa0|| 2 Aukta khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 sAhasakAri khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2. dii0|| 4ta khaM 1 // 5rAto pari khaM 1 khaM 2 pu 1pu2|| 6 aparA khaM 1 pu1| airA khaM 2 // KOKAKKOKAIXoKOKALKO-Kor Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUpagaDaMga sutaM // 232 // sma, ato vyapratayA yAvadudite savitari rAjJA gRhItaH / yathA vA divi devA doguMdugA iva devA gataM pi kAlaM Na yANaMti / mAiti mamAI, tadyathA - me mAtA mama pitA mama bhrAtetyAdi / sahassAiM hiMsAdIni karoti mandamiti mandaH / aho ya rAto ya paritapyamANe, sarvatastapyamAnaH paritapyamAnaH mammaNavaNigvat kAyeNa kissaMto vAyAe maNeNa ya / ArttadhyAnopagataH ArttaH, dravyArttaH cappaDitaH zakaTacakradravyArto vA bhAvaTTo rAga-dosehiM / suhu mUDho sumUDho, savvattha vANiyagadihaMto vaktavyaH / ajarA - smaravad bAlaH zyite dhanakAraNAt / zAzvataM jIvitaM caiva manyamAno dhanAni ca // 1 // [ ] // 18 // etaddhanamupArjitya rAja-caurA 'gni-dAyikAdyavazeSaM appaM vA bahuM vA 490. jadhAya vittaM pasavo ya savaM, je baMdhavA je ya piyA ya mittA / lAlappatI te vi uveMti ghaMtaM, aNNe jaNA taM si haraMti vittaM // 19 // 490. jadhAya vittaM pasavo ya savvaM0 vRttam / jadhAya tti tyaktvA / vittaM dhanam / pazavo go-mahiSyAdayaH / bAndhavAH pUrvAparasambaddhAH / mitrAH sahajAtakAdayaH / lAlappatI atyarthaM lavati punaH punarvA lavatIti lAlapyate - hA mAtaH ! 1 jahAhi vittaM pasavo ya savve khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 piyA si mittA khaM 1 // 3 patI se vi ya eti mohaM, aNNe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / patI se vi uveti mohaM, aNNe vR0 dI0 // 4 ritthaM khaM 1 // (X paDhamo suyakkhaMdho 10 samAhiajjhayaNaM // 232 // . Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA pitaH! hA vibhavAH ! hA jIvaloka ! "attttduhttttvsttttaa0"| ] ityevaM kutIrthikAH rAjAdayazcApi, rUpavAnapi kaNDarIka-poNDarIkasariso, dhanavAn naMdasariso, dhAnyavAn tilagaseTThisariso / te vi savve lAlappayaMtA ghaMtamuveMti, dhantaH saMsAraH, evaM te yathAkarmaniSpannaM urvati asamAdhi prApnuvanti / yacca tacchAzvatakAritvenAjarAmaraNe ca ahanyahani utpadyamAnena dhanamupArjitaM tadapi asya anye rAjAdayo'paharanti / evaM matvA pApAni karmANi varjayet tapazca caret // 19 // katham ? 491, sIhaM jadhA khuDDumiyA caraMtA, dUreNa caraMtI prisNkmaannaa| evaM tu medhAvi samikkha dhamma, pAvANi dUreNa vivajaejjA // 20 // 491. sIhaM jadhA khuDDamiyA caraMtA0 vRttam / kSudrAH mRgAH kSudramRgAH vyAghra-vRka-dvIpikAdayaH, mRgA rohitAdayazca / adhavA sa eva kSudramRgaH dUreNeti adarzanenAgandhena vA taddezaparityAgena ca, api vAtakampitebhyastRNebhyo'pi siMhabhayAdudvignAzcaranti / evaM tu medhAvi samikkha dhammaM, evaM anena prakAreNa, medhayA dhAvatIti medhAvI, samyag IkSitvA samIkSya jJAtvetyarthaH, asamAdhikartaNi ca pAvANi dareNa vivajaejjA // 20 // 1 khuimigA kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 dUre ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / dUreNa ca vR0 dii0|| 3 dUreNa pAvaM parivajaejA khaM 1 kha 2 pu1pu2 vR0 dii0|| Jain Educati l ational ROOM.jainelibrary.org. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM syagaDaMga paDhamo puyakkhaMdho sut 10 samAhiajjhayaNaM // 233 // 492. saMbujjhamANe ya gare matImaM, pAvAto appANa nniyNdRejjaa| hiMsappasUtANi duhANi mattA, NebANabhUte va parivaejjA // 21 // 492. saMbujjhamANo0 vRttam / saMbujjhamANo ya, kiM saMbujjhamANo ? samAdhidharma / matirasyAstIti matimAn vaDDamANapariNAmo hiMsAdipApata AtmanA nivRttiM kuryAt , nivRtteH karaNamityarthaH / syAt-kiM pApAt ?, hiMsappasUtANi duhANi mattA, hiMsAtaH prasUtAni hiMsApasUtANi jAti-jarA-maraNA-'priyasaMvAsAdIni narakA diduHkhAni ca aTThavidhakammodayaniSphaNNANi asamAdhi prasavatIti / vyANabhUte va parivyaejA, nirvANabhRtaH sarvabhUtAnAM nivRtikAraNamityarthaH, yathA vA nirvRto'vyAbAdhasukhaprAptastiSThati evaM bhavAnapi avyAbAdhasukhanissaGgo anivRto'pi nirvRtabhUtaH sarvato vrajet parivvaekhA // 21 // mUlaguNAdhikAre prastute 493. musaM Na bUyA muNi attakAmI, NivvANamevaM kasiNaM samAdhi / sayaM Na kujA Na ya kAravejA, karaMtamaNNaM pi ya NANujANe // 22 // 493. musaM Na vyA vRttam / AtmaniHzreyasakAmI / evaM nirvANa samAdhirbhavati kasiNa iti sampUrNaH, saMsArikAni hi yAni kAnicit snAna-pAnAdIni nirvANAni tAnyasampUrNatvAd naikAntikAni nAtyantikAni ca / vatAro'pi ca 1tu khaM 1 kha 2 vR0 dI0 // 2 nivaTTa khaM 1 pu 2 // 3 maMtA, verANubaMdhINi mahanbhayANi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 30 dii| maMtA, NebANabhUte va parivvaejjA vRpaa0|| 4 attayAmI khaM 2 pu 1 pu 230 dii| ya'ttagAmI khaM 1 // 5 NamevaM khaM 1 saM 2 pu1pu 2 10 dii|| 6 vi saM 1 // 7 kareMta khaM 1 khaM 2 pu1|| 233 / / Jain Educat onal For Private Personal Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavanti-"NevANihi laddhA" [ ] evamanyeSAmapi vratAnAmatIcAraM sayaM Na kujA Na ya kAravejA, karatamaNaM pi ya NANujANe evaM yogatrika-karaNatrikeNa // 22 // idAnIM uttaraguNasamAdhI 494. suddhesiyA jAyaNa tusaejjA, amucchito annjjhovvnnnno| dhitimaM viSpamukke Na pUyaNaTThI, Na siloyakAmI ya parivvaejjA // 23 // 494. suddhesiyA jAyaNa tUsaejA. vRttam / suddhesiyA jAioladdhaM esaNijjaM ca, adhavA suddhaM alevakaDaM, esaNijaM ahAsohIe hu tuusejaa| amucchito aNajjhokvaNNo gaveSaNa-gaNa-ghAsesaNAsu vihaMgAla-vItadhUmaM / dhitima vippamukke saMyame dhRtimAn agArabaMdhaNavippamukke, Na puuaa-skaartttthii| silogo tti jaso, NANa-tavamAdIhi silogo Na kAmejA // 23 // 495. nikkhamma gehAto NirAvakaMkhI, kAyaM viosaja NidANachiNNe / No jIvitaM No maraNAbhikaMkhI, careja bhikkhU valayA vimuke||24||tti bemi|| ||smaahii sammattA // 10 // 1 suddhe siyA jAe Na dUsarajA kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2Na ya ajjhoM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 dI0 / aNajho vR0|| 3 vimuke jayakha pakhaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 4degyagAmI khaM 2 puSu 2 vR0 bI0 // 5 viosejja khaM 1 kha 3 pu 132 // . Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho 495. nikkhamma0 vRttam / Nikkhamma gehAto NirAvakaMkhI, appaM vA bahuM vA upadhiM vihAya niSkrAntaH, micchattadosAdIhiM gRha-kalatra-kAmabhogesu nniraavkNkho| duvvato bhAvato ya kArya viseseNa utsRjya viosajja / vvaNidANaM sayaNa-dhaNAdi, bhAvaNidANaM kammaM / No jIvitaM No maraNAbhikaMkhI / valayaM vakramityarthaH, dravyavalayaM zaGkhakaH, bhAvavalayaM aSTaprakAraM karma yena punaH punarvalati saMsAre / valayazabdo hi vakratAyAM bhavati gatau ca / vakratAyAM yathA-valitastantuH, valitA rajarityAdi / gatau ca-valati vArtA, valati sArtha ityAdi / valayavimukta iti karmabandhanavimuktaH / athavA valaya iti mAyA tayA ca muktH| evaM krodhAdimANavimukta iti // 24 // // dazamamadhyayanaM samAptam // 10 // 10 samAhiajjhayaNaM // 234 // XOXOXOXOXOXOXOXOX // 234 // Jain Education . Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ekkArasamaM maggajjhayaNaM] maggo tti ajjhayaNassa cattAri aNuyogaddArANi / adhiyAro maggaparUvaNAe pasasthabhAvamaggA''yaraNayAe ya NAmaNipphaNNe mggo| NAma ThavaNA davie khette kAle taheva bhAve y| eso khalu maggassA Nikkhevo chavidho hoti // 1 // 10 // NAma ThavaNA davie0 gAhA // 1 // 100 // vatiritto dabamaggo aNegavidho phalaga-lataMdolaga-vetta-raju-davaNa-bila-pAsamagge ya / khIlaga-aya-pakkhipahe chatta-jalA-''kAsa davvammi // 2 // 101 // phalagalatAaMdolaga0 gAdhA / phalagehiM jahA daddarasomANehiM, jadhA phalageNa gammati viyaragAdisu, cikkhalle vA 1deglayaMdolaNa-visa khaM 1 kha 2 pu 2 vR0|| 2degmaggaNayA khaM 1 // yagaDaM 40 Jain Education . Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sut 11 magga // 235 // jjhayaNaM jdhaa| vettalatAhiM gaMgamAdI saMtarati, jadhA cArudatto vettavatiM vettehiM olaMbiUNa parakUlavettehiM AlAviUNa uttiNNo 1.vasudevahiNDau 'usuvegA' nAma dRzyate / atra mArgajJAnAyAtyantopayogI vasudevahiNDipAThaH phalaga0 niyuktigAthAvRttizca kramaza uddhiyete-"kameNa uttiNNA mo siMdhusAgarasaMgama nadiM / vaccAmo uttarapuvvaM disaM bhayamANA / aticchiyA hUNa-khasa-cINabhUmIo / pattA mo veaDDapAyaM saMkupahaM / ThiyA satthiyA, kao pAgo, vaNaphalANi ya bhakkhiyANi / bhuttabhoyaNehi ya koTTiyaM tuMbarucuNNaM satthigehiM / bhaNiyA puraMgameNacuNNaM parigeNhaha, parikareNa baMdhaha cuNNassa uccolIo, bhareha bhaMDaM, pohalae kakkhapaese baMdhaha; tato etaM chiNNaTaMkaM kaDayaM vijayANadiddaI atthagghamegadese saMkulayAlaMbaNaM saMkupahaM kamissAmo, jAhe hatyA pasijjati tAhe tuMbalaM parAmusijaha, tato pharusayAe hatyANaM avalaMbaNaM hoi, aNNahA | uvalasaMkUo nIsariya nirAlaMbaNasta chiNNadahe paDaNamapAre bhavija tti| tato tassa vayaNeNa tuMbarucuNNAigahaNapunvaM savvaM kayaM / uttiNNA mo sabve saMkupahaM / pattA mo jaNavayaM / tato pattA mo usuveganardi, tattha ThiyA, pakkANi vaNaphalANi AhAriyANi / tato puraMgameNa bhaNiyaM-esA nadI veyaDapavyayapavahA usuvegA attharaghA, jo uttareja so usuvegagAmiNA jaleNa hIrija, na tIrae tiricchaM pavisiuM ti; esa puNa paho gammai vettalayAguNeNa-jayA uttaro vAU vAyai tato pavvayaMtaraviNiggayassa mAruyassa egasamUhayAe mahaMtA gopucchasaMThiyA sabhAvao miu-thirA vettA dAhiNeNa NA mijaMti, 'nAmejamANA usuveganadIe dakSiNakUlaM saMpAveMti' tti avalaMbijaMti, avalaMbiesu veluyapavvAudarA chumbhaMti, tato jao dAhiNo vAU aNuyatto bhavai tato so uttaraM saMchubhai, 'saMchubbhamANe velupavvasaraNesu puriso uttare kUle chunbhai' tti geNhaha velupabve, mAruyaM | paDivAleha tti / tassa maeNa gahiyA veluyapavvAudariyA, baddhaM bhaMDaM parikarA ya / mAruyaM paDivAletA jahopadesa dakkhiNavAuvicchUDhavettavasovataraNeNa ThiyA mo uttarakUle / vettalayAguvilaM ca pavvayakaDagaM sohayaMtA maggaM aicchiyA, gayA TaMkaNadesaM / pattA mo girinadItIraM, sImaMtammi saMThio sattho / bhuttabhoyaNehiM puraMgamavayaNeNa nadItIre pihappihaM viraiyANi bhaMDANi, ego ya kaTTarAsI palIvio, avatA ya mo egaMtaM / amgi sadhUmaM daNaM TaMkaNA AgayA, paDivaNNaM bhaMDa, tehiM pi ko dhUmo, te gayA puraMgamavayaNeNa NiyagaTThANaM / nibaddhA chagalA phalANi ya gahiyANi sasthiehiM / tao patthio satyo sImAnadItIreNa / pattA ya mo ayapahaM / vIsaMtA kayAhArA puraMgamavayaNeNa acchINi baMdhiUNa chagalamArUDhA vajakoDIsaMThiyaM pavvayaM ubhaopAsachiNNakaDayaM aiktaa| sIyamAruyAhayasarIrA saMThiyA chagalagA, mukkANi acchINi, vIsaMtA bhuumibhaae| kayAhArA ya bhaNiyA puraMgameNa-mAreha . Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ vasu0 pra0 khaM0 laM0 3 patra 148] / aMdolaeNa aMdolArUDho eti ya, jaM vA rukkhasAlaM aMdolieUNaM appANaM parato vaccati / jadhA latA tadhA vette vi / adhavA lata tti AkaMpiUNaM aNNAe latAe laggati / rajjuhi gaMgaM uttarati / [davaNaM] dagaNadIjAyaNaM (? jaannN)| bilaM dIvagehiM pavisaMti / rajju vA kaDie baMdhiUNa pacchA rajju aNusaraMti kacid rasakUpikAdau mahatyandhakAre, puNo Niggacchati gacchati so ceva pAsamaggo / khIlarohiM rumAvisae vAlugAbhUmIe cakkamaMti, kvacid veNu(reNu)pracure deze kIlakAnusAreNa gamyate, anyathA pathabhraMzaH / ayapadho lohabaddhaH, suvaNNabhUmIe pacchA (? bacchA chagale, cammabbhatthe saruhire Thaveha, ayamaMsaM paittA bhakkheha, baddhakaDicchuriyA bhatthagesu pavisaha, tao rayaNadIvAo bhAruDA nAma sauNA mahAsarIrA ihA''gacchaMti caritraM, te ihaM ghaggha-'cchabhallahayANaM sattANaM maMsAI khAyaMti, mahaMta maMsapesI nilayaM nayaMti, te ko saruhirabhatthagapaviDhe 'maMsapesi' tti kariya ukkhiviya gaissaMti rayaNaddIva, nikkhittamettehi ya bhatthayA phAleyavvA churiyAhiM, tao rayaNasaMgaho kAyavvo / esa rayaNaddIvagamaNassa uvAto ti|" iti [patra 148-49] / athAtra vRttipAThaH-"phalagelyAdi / phalakemArgaH phalakamArgaH, yatra kardamAdibhayAt phalakaigamyate / latAmArgastu yatra latAvalambana gmyte| andolanamArgo'pi yatra andolanena durgamatilAyate / vetramArgo yatra vetralatopaSTammena | jalAdau gamyata iti, tadyathA-cArudatto vetralatopaSTambhena vetravatI nadImuttIrya parakUlaM gataH / rajjumArgastu yatra rajvA kiJcidatidurgamatilacyate / 'davana' yAnam , tanmArgoM dvnmaargH| bilamArgoM yatra guhAdyAkAreNa bilena gamyate / pAzapradhAno mArgaH pAzamArgaH, pAza-kUTaka-vAgurAnvito mArga ityarthaH / kIlakamArgoM yatra vAlukotkaTe marukAdiviSaye kIlakAbhijJAnena gamyate / ajamArgoM yatra ajena-bastyena gamyate, tadyathAsuvarNabhUmyAM cArudatto gata iti / pakSimArgoM yatra bhAruNDAdipakSibhirdezAntaramavApyate / chatramArgo yatra chatramantareNa gantuM na zakyate / jalamArgoM yatra nAvAdinA gamyate / AkAzamArgo vidyAdharAdInAm" iti // 1 kIlikA vA0 mo0 // ROXOXOXOXOXOXOXOKO-Kya KOK . Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NinjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sut 11 mamagajjhayaNaM // 236 // vaa)| pakkhINaM ti jayA cArudatto NAto [vasu0 pra0 kha0 laM0 3 patra 141] / chattagamaggo chattageNaM dharijamANeNaM gacchati upadravamayAt , jadhA gaNigo pvaato| jalamaggo NAvAhiM / AgAsamaggo cAraNa-vijjAharANaM // 2 // 101 // khettammi jammi khette kAle kAlo jahiM vahati mggo| bhAvammi hoti duvidho pasattha taha appasattho y||3|| 102 // khettammi jammi khette. gAdhA / jammi khetta maggo-bhUmigoarANaM bhUmIe maggo, devANaM AgAse, khecara-vinAharANa ubhaye / adhavA khettassa maggo, jadhA sA[likhettamaggo evamAdi; prAmamArgo nagaramArga ityAdi, yathA-eSa panthA vidarbhAyAH, ayaM gacchati hastinAgapuram / kAlamArgo jo jammi kAle maggo bahati, yathA-varSArotre udgapUrNAni sarAMsi parirayeNa gamyante, vyAzuSkakardamAni zizire prISme vA ujjumaggeNa / yasmin vA kAle gamyate, yathA-prISme rAtrau sukhaM gamyate, hemante'hani / jaccireNa vA gammati, yathA yojanikI sndhyaa| bhAvamaggo duvidho pasattho appasasthI the / / 3 / / 102 // vihammi vi tigabhedo Neo tassa vi viNicchao duviho| sugatiphala duggatiphalo pagataM sugatIphaleNetthe // 4 // 103 // duvihammi vitigamedo0 gAdhA / appasatthabhAvamaggo tividho, taM jadhA-micchattaM 1 aviratI 2 aNNANaM 3 / pasatyabhASamaggo tiviho, taM jadhA-[sammaNNANaM] sammaiMsaNaM sammacArittaM / tassa puNa duvihassAvi maggasa duvihI 1 jahiM bhave maggo kha 1 / jahiM havai jo u khaM 2 pu 2 // 2revatta pu0 / "zAlikSetrAdike vA kSetre" iti vRttau // // 236 // JainEducatalia For Private Personal Use Only . Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viNicchayo, vinizcayaH phalaM kArya niSThatyanarthAntaram / pasattho sugatiphalo, appasattho duggtiphlo| sugatiphalenAdhikAraH // 4 // 103 / / appasatthamaggaTThitANaM puNa duggatigAmugANaM duggatiphalavAtINaM tiNi tisaTThA satA pavAdINa / kheme ya khemarUve caukkagaM mggmaadiisu||5|| 104 // duggatiphalavAtINaM / tiNNi tisaTThA paavaadiystaa| davyamaggo puNa catuvidho-kheme NAmege kkhemarUve, kheme *NAmege akkhemarUve0 Rs / kheme ya khemarUve tti aduggaM NicoraM ca, evaM catusu vi bhaMgesu yojayitavyam / bhAvamagge evameva catubhaMgo-paDhamabhaMge bhAva-davaliMgajutto sAdhU 1 kheme akkhemarUve kAraNio davaliMgarahito sAdhU 2 akkhemA khemarUvigA NiNhagA 3 aNNautthiyanihatthA carimabhaMge 4 // 5 // 104 // sammappaNIta maggo NANaM tadha desaNaM carittaM c| caraga-parivAyAdIciNNo micchattamaggo tti // 6 // 105 // sammappaNIta maggo0 gAdhA / jo so pasatthabhAvamaggo so tividho-NANaM tadha daMsaNaM caritaM ca, titthagara-gaNadharehiM mAtherehiM sAdhUhi ya aNuciNNo / tabivarIo puNa micchattamaggo, so caraga-parivvAyagAdIhiM AciNI micchattamaggo // 6 // 105 // ye'pi sacchAsanapratipannAH 1doggati khaM 2 pu 2 // 28 iti catuHsaGkhyAdyotako'kSarAGkaH // 3 NANe taha desaNe caritte ya khaM 1khaM 2 pu 2 // 4u khaM 1 // Jain Educati For Private Personal Use Only Niainelibrary.org. Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga XXX paDhamo suttaM // 237 // iDDi-rasa-sAtagurugA chajjIvaNikAyaghAtaNaratA y| je uvadi saMti dharma kumaggamaNNassitA jANa // 7 // 106 // suyakkhaMdho iDDi-rasa-sAtagurugA0 gaadhaa| iDi-rasa-[ sAta gAravehiM vA dhamma uvadisaMti te vi tAva kumaggamaNNassitA, kimaMga puNa parautthigA tigAravagurugA chajjIvakAyavadharatA je uvadisaMti dhamma saMghabhattANi karemANA ?, evamAdi kumagga-1 X11 maggamaNNassitA jANa / / 7 // 106 // je puNa jjhayaNaM tava-saMyamappahANA guNadhArI je vadaMti sabbhAvaM / savvajagajjIvahitaM tamAhu sammappaNItamavi / / 8 // 107 // tava-saMyamappahANA0 gaadhaa| sIlaguNadhArI je vadaMti sabbhAvaM NAma jadhAvAdI tadhAkArI / savvajagajjIvahitaM yaM tamAhu sammappaNItamavi // 8 // 107 // tassa puNa egaTThiyANi NAmANi bhavaMti, taM jadhA "paMtho NAyo maggo vidhI dhitI soggatI hita suhaM ca / patthaM seyaM Nevvui jevvANaM sivakaraM ceva // 9 // 108 // // maiggaNijjuttI sammattA // 11 // * 237 // 1'garuyA kha 1 kha 2 pu 2 // 2degsaMti maggaM kumaggamaggassitA te u khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 3 tamiNaM khaM 1 khaM 2 pu2|| 4 paMtho maggo NAyo khaM 1.khaM 2 pu 2 vR0|| 5maggo sammatto khaM 2 pu 2 // oXXXXXXXXXXXX For Private Personal Use Only . Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMtho NAyo maggo0 gaadhaa||9|| 108||nnaamnnipphnnnno gto| suttANugame suttamuccAretavvaM / ajasudhamma jaMbU pucchati 496. katare magge AghAte mAhaNeNa matImatA? / jaM maggaM 'aMju pAvittA ohaM tarati duruttaraM // 1 // 496. katare magge AghAte. silogo| AghAte iti aakhyaatH| [mAhaNe tti vA] samaNe tti vA egahu~, bhagavAnevApadizyate / matirasyAstIti matimAn tena matimatA / jaM maggaM uju (? aMju) pAvittA, aMjuH iti akuTilaH / adhavA katare iti kataro bhAvamArgaH pasattho AkhyAtaH mAhaNeNa matImatA? tatra [na] tAvad dravyamArgo vA aprazastabhAvamArgo vA tenA''khyAtaH, avazyaM tu prazastabhAvamArgaH pasattho AkhyAtaH, kiM te hiteNa divo ujjugo ya ? taM me akkhAhi jaM maggaM uju (? aMju) pavajitA ogho dravyaughaH samudraH, bhAve saMsAraughaM tarati // 1 // 497. taM maiggaM aNuttaraM suddhaM savvadukkhavimokkhaNaM / jANehi NaM jadhA bhikkhU ! taM Ne brUhi mahAmuNI! // 2 // 1 katare NaM cUpA0 sUtra 533 cUrNau // 2 akkhAte mAkhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3 uju saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 duttaraM khaM 1 // 5 magga'NuttaraM khaM 1 // 6 kkhagaM khaM 2 pu 1 pu 2 // 7 jANAsi NaM khaM 2 pu 1 pu 2 10 dI / jANAsi taM khaM 1 // 8 ne khaM 1 kha 2 / me pu1|| For Private Personal Use Only . Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMgho Rok sutvaM 11 maggajjhayaNaM // 238 // 497. taM maggaM aNuttaraM suddhaM0 silogo| tamiti tam oghataraM mahApotabhUtam / [aNuttaraM] nAsyottarA anye kumArgAH zAkyAdayaH / zuddha iti eka eva, nirupahatatvAccaivam , athavA pUrvAparavyAhatabAdhyadoSApagamAt zuddhaH / savvadukkhavimokkhaNaM, anye'pi prAmAdimArgAzcaura-zvApadabhayopadrutA duHkhAvahA bhavanti, bhUtvA ca na bhavanti, udakAApaplavaiH apragAste; bhAvamArgAH api duHkhAvahA eva te, samyagdarzana-jJAna-tapomayastu prazastabhAvamArgaH zuddhaH sarvaduHkhavimokSaNam / tamevaMvidhaM jANehi NaM jadhA mikkhu, yatheti yena prakAreNa, bhikSuriti bhagavAneva / yathA sa bhikSu tavAn tathAbhUtaM | tvamapi jAnISe tamevaM jAnIte / athavA he bhikSo ! tamevaM brUhi mahAmuNI ! he mahAmune! // 2 // syAt-kimarthamahaM pRcchAmi ? tata ucyate498. jai 'me kei puccheja devA aduva maannusaa| tesiM tu kataraM maggaM Aikkheja ? kahAhi 'Ne // 3 // 498. jai me kei puccheja. silogo / devAzcatuSprakArAH ete pRcchAkSamA bhavanti, tiriyA maNussA (? maNussA tiriyA vA), uttaraguNaladdhiM vA paDuna tiyaM (? tiriyaM) api kazcid girA vatti(? kti), vayasA vi pucchejja, tesiM tu kataraM maggaM, teSAm ajAnakAnAM svayamajAnakaH kataraM mArga kathaM vA kathayiSyAmi ? / avyAvAdhasukhAdIni AvahatIti sukhAvahaH, athavA'bhyudayakaM niHzreyasaM ca // 3 // 1Ne saM 1 kha 2 pu 2 / No pu 150 dii.|| 2No khaM 2 pu 120 dii.|| // 238 // Jain Educatiemaational . Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ iti pRSTa AryasudharmA jambUsvAmyAdyAn sAdhUna praNidhAya sadeva-maNuA-''suraM ca parisaM NissAe kareti 499. jai po keha pucchena devA aduva maannusaa| tesiM tu imaM maggaM Aikkheja suNedha me // 4 // 499. jai vo keI0 vRttam (silogo) / jai vo keha puccheja, ati tti aNihiTThaNiddese, saMsArabhrAntinirviNNAH / devA aduva mANusA / tesi tu imaM magmaM Aikkheja suNedha meM / paThyate ca-"tesiM tu paDisAheja maggasAraM suNeha me, alsAhitaM prati anyeSAM sAhanti, kadhitaM sat paDisAhejA / mArgANAM sAraH mArga eva vA sAraH maargsaarH|| 4 // 500. aNupuvveNa mahAghoraM kAsaveNa paveditaM / / jamAdAya ito puvvaM samudaM va dhavahAriNo // 5 // 500. aNupuvveNa silogo / kathaM mArgapratipattireva tAvad bhavati ?, ucyate, aNupuvvaiNa mahAghoraM, aNupulveNa |ti "mANussa khetta jAtI0" [Ava0 ni0 gA0 83.] gAdhA, adhavA "cattAri paramaMgANi0" [uttarA0 a0 3 gA0 1] silogo, adhavA "paDhamillugANa udaye." gAdhAo tiNi [Ava0 ni0 gA0 108-10], evaM kammakkhayANupuvvigAdhA jAva "bArasavidhe0" [Ava0 ni0 gA0 111-13] / duranucaratvAd mahAghoraH, aNupumbhiH dustaram , mahApuruSAstu ghoramapi taranti, tesima paDisAhejA maggasAraM suNeha me khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. cUpA / tesi tu paDaii cUpA0 / suNehi khaM 2 pu2 / tesi tu imaM maga Aikkhe ja suNeha mai bRpA // 2 samudaM vava khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI." Everwalpelibrary.org. Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM // 239 // ghorasaGgrAmapravezavat / kAsaveNa paveditaM, pradarzitamityarthaH / jamAdAya ito puvvaM, jaM AdAya iti yamanucaritvA ita iti itastIrthAdarthaM (? rthAt pUrvaM ) adyatanAdvA divasAditi / samudreNa tulyaM samudravat vyavaharantIti vyavahAriNaH vaNijaH // 5 // yathA te'tikrAnte kAle samudram - 501. atariMsu taraMtege tarissaMti aNAgatA / taM socA paDivakkhAmi jaMtavo ! taM suNeha me // 6 // 501. atariMsu0 silogo / atariSyan taranti tariSyanti ca tadvat samyagmArgamanucarya tItaddhAe anaMtA jIvA saMsAroghamatariMsu saGkhyeyAH taranti sAmpratam, anaMtA tarissaMta'NAgataM ti / taM soccA tamahaM zrutvA bhavadAdIn zrotRRn prativakSyAmi / jAyanta iti jantavaH, jambUsvAmyAdInAM AmantraNam, he jantavaH / taM suNeha me carittamamAM AikkhisAmi / tadantamArgAvapi tadantargatAveva jesu saMjamijjati // 6 // te ime, taM jadhA 502. puDhavIjIvA puDho sattA AujIvA tadhA'gaNI / vAujIvA puDho sattA taNa rukkhA sabIyagA // 7 // 502. puDhavIjIvA puDho sattA0 silogo / pRthak pRthagU iti pratyekazarIratvAt / AujIvA tadhA'gaNI, puDho sattA iti varttate / taNa-rukkhaggahaNaNaM bhedo darisito // 7 // 1 rukkha khaM 1 khaM 2pu152 // Jain Educationlational XXXX X**** paDhamo suyakkhaMdho 11 magga ujhayaNaM // 239 // wainelibrary.org. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 503. ahAvare tasA pANA evaM chakkAya aahiyaa| etAva tA jIvakAe NAvare vijjatI kae // 8 // 503. ahAvare0 silogo / adhAvare tasA pANA evaM chakkAya aahiyaa| etAva tA jIvakAye na hi saptamo vidyate jIvakAyaH // 8 // ete 504. savvAhi aNujuttIhiM matimaM pddilehiyaa| savve akaMtadukkhA ya ato savve ahiMsakA // 9 // 504. savvAhi aNujuttIhiM0 silogo| anurUpA yuktiH anuyuktiH / jadhApuDhavIe Nikkhevo parUvaNA lakkhaNaM parImANaM / uvabhoe satthe vedaNA ya cavaNA (vadhaNA) NiyattI ya // 1 // [bhAcA0ni0 gA0 68] cha kiJca-aGkaravad jIvatvaM pArthivAnAm , vidruma-lavaNopalAdayazca svAzrayAvasthAH sacetanAH, kutaH ?, samAnajAtIyAGkarasadbhAvAt , arzovikArAGkuravat / 1 ahAvarA khaM 2 pu 2 // 2 ittAva eva jIva khaM 2 pu 2 vR0 dI0 / ittAva tAva jIva khaM 1 / ittAvaye jIva pu 1 // 3 NAvare koi vijjatI saa0|| 4 katI khaM 1 khaM 2 / kAe pu1pu2|| 5Na hiMsayA khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / ahiMsagA khaM 1 // 6 hastacihAntargatazcaNigranthasandarbhaH samagro'pi prAyo vizeSAvazyakamahAbhASyasatka "jamma-jarA-jIvaNa-maraNa." 1753 gAthAtaH "aparapperiya." 1758 paryantagmathAnAM svopajJaTIkArUpa eva vartate // . Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NinjutticuNNijayaM sUyagaDaMga // 240 // bhUmikkhayasAbhAviyasaMbhavato daduro vya jalamuttaM / adhavA maccho vva sabhAvavomasaMbhUtapAtAto // 1 // [ vizeSA0 gA0 1757 ] sAtmakaM toyaM bhaumam, kuta: ?, samAnajAtIyasvabhAvasambhavAt, darduravat; athavA antarIkSam, abhrAdivikArasvabhAvasambhUtapAtAn, matsyavat / grahaNakavAkyam -- indhanasaMyogAt tejasAM tejaH sAtmakam, AhAropAdAnAt tadvRddhivizeSopalabdheH tadvikAradarzanAcca puruSavat / grahaNakavAkyam - gatimattvAd vAyurjIvaH, prayatnagateH yasmAdayaM savikrama iva pumAn tIvra - manda-madhyAn gativizeSAn svana mahinA zrayatIti, vegavattvAca vRkSAdInunmUlayati ityato gatimattvAd vAyurjIvaH / sAtmakAH vanaspatayaH, janma-jarA-jIvana-maraNasadbhAvAt, strIvat / Aha- nanvayamanaikAntikaH, jAtAkhyA: ( dyAH ) vipakSe'pi darzanAt, tadyathA-jAtaM dadhi, jIrNaM vAsaH, saJjIvitaM viSam, mRtaM kusumbhakamityAdi, ucyate, na, vanaspatau samastaliGgopalabve:, dadhyAdAvasamastadarzanAdupacArata: jAtamiti (jAtAdIni ) / itaca sAtmakA vanaspatayaH, kSatasaMrohaNAd AhAropAdAnAd dauhRdasadbhAvAd [ AmayasadbhAvAd ] rogacikitsAsadbhAvAt / dauhRdAdau sambhavataH kuSmANDyAdInAM 'vizeSapakSa: ' vizeSazcAsau pakSaca vizeSapakSaH karttavyaH // 1rIkSamAnabhra' pu0 saM0 / 'rIkSyamAnamrA' vA0 mo0 / 'rIkSemabhrA' vikho0 / "sAtmakaM bhaumaM jalam kSalasamAnajAtIya svabhAvasambhavAt, darduravat / athavA antarikSam, abhrAdivikArasvabhAvasambhUtapAtAt, matsyavat / " iti koTyAcAryayavRttI patra 546 // 2 kaH vipakSespi vikho0 / "Aha - sarve'naikAntikAH, vipakSe'pi darzanAt / tadyathA- AtaM dadhi acetanaM ca evaM jIrNa vAsaH, saJjIvitaM viSam, mRtaM kusumbhakamityAdi" iti koTyAcAryavRttau // 3 NDayAdIn vizeSya pakSaH karttavyaH kkhio0 // Jain Education atonal KKKK * * ** paDhamo suyakkhaMdho 11 magga jhayaNaM // 240 // ainelibrary.org Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chikapparoitA chikkamettasaMkoato kuliMgo vva / AsayasaMcArAto jANasu vallI-vitANAiM // 1 // [vizeSA0 gA.1754] sAtmakAH spRSTaprarodikAdayaH, spRSTAkuzcanAt, kITavat , AzrayAbhisaMsarpaNAd vahayAdayaH / sammAdayo ya sAva-ppaboha-saMkoyaNAdito'bhimatA / baulAdayo ya saddAdivisayakAlobalambhAto // 1 // [vizeSA0 gA0 1755] [sAtmakAH] zamyAdayaH, svApa-prabodha-saGkocanAdisadbhAvAt , zabdAdiviSayopalambhAd bakulA-'zokAdayaH, devadattavat / evamAdyAbhitrasAnurUpAbhiH anuyuktibhiH egidie paDilehiyA jagheti, jIvAtihiMsoparatiH kAryA svkaamtH| abbhovagamiovakkamiyAo vedaNAo bhaannitvbaao| tattha maNussa-paMceMdiyatiriyANa ya duvidhA, sesANaM ovakkamiyA / evaM matimaM paDilehettA savve akaMtadukkhA ya, sArIraM mANasaM vA savvesi aNiTuM akaMtaM apiyaM dukkhaM, ata ityasmAt kAraNAd navakena bhedena ahiMsaNIyA ahiMsakAH // 9 // 505. etaM khu NANiNo sAraM jaM Na hiMsati kaMcaNaM / ahiMsAsamayaM ceva etAvaMtaM vijANiyA // 10 // 505. etaM khuNANiNo sAraM0 silogo| na hi jJAnI jJAnAdarthAntarabhUta iti kRtvA'padizyate-etaM khuNANiNo sAraM ti, ko'rthaH ?, eSa hi jJAnasya sAraH / jaMNa hiMsati kaMcaNaM, kaJcaNamiti kaci(kaJci)dapi navakena bhedena / ahiMsA 1kiMcaNaM khaM 2 // 2 etAva ta videg khaM 1 kha 2 // sUyagaDaM 41 www.ainelibrary.org Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 11 maggajjhayaNaM // 241 // samayaM ti, samatA "jadha mama Na piyaM dukkhaM0" gAdhA [anuyo0 patra 256 ] athavA yathA hiMsitasya duHkhamutpadyate mama, evamabhyAkhyAtasyApi coriyAto vA'sya duHkhamutpadyate, evamanyeSAmapi ityato ahiMsAsamayaM ceva / adhavA dabato khettato kAlato bhAvato hiMsA bhavati, evaM zeSANyapi, etAvAMzcaiSa jJAnaviSayaH yaduta hiMsAyAzravadvAroparatiH // 10 // kSetraprANAtipAtaM tu pratItyApadizyate506. uDDamahaM tiriyaM ca je keti ts-thaavraa| savvattha viratiM kujA saMti NivvANamAhiyaM // 11 // 506. uDDamahaM tiriyaM ca0 silogo / prajJApakaM pratItya uhuM adhaM tiriyaM ca pUrvavat / savvattha viratiM kujA ihApi tAvad nirvANaM bhavati / katham ?, ahiMsako hi na hi hiMsaka iva sarvasyodvejako bhavati, upazAntavairatvAcca na kasyacidapi bibheti / kiJca-"taNasaMthAraNivaNNo vi muNivaro bhttttraag-my-doso|" saMstArakA. gA0 48] kimu mokkho ?, evaM nirvANaM bhavatItyAkhyAtam // 11 // 507. pabhU dose 'Nire kiccA Na virujjheja kenni| maNasA vayasA ceva kAyasA ceva aMtaso // 12 // 1 uDDamahe ti khaM 1 / uhuM ahe ya tikhaM 2 pu 1 pu2||2viriyN khaM 2 // 3vijjA khaM 1 kha 2 pu1pu 20 dii.|| 4NirAkiccA khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 bI0 / NirikkhettA khaM 2 // // 241 // Jain Education international Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 507. pabhU dose Nire kiccA0 silogo / pabhavatIti prabhuH, vazyendriya ityarthaH, na vA saMyamAvaraNAnAM karmaNAM vaze varttate / athavA svatantratvAd jIva eva prabhuH, zarIraM hi paratantram , mokSamArge vA'nupalA(?pAla)yitavye prbhuH| doSAH krodhAdayaH / nire iti pRSThataH kRtvA / Na virujjheja keNai, na virudhyeta kenaciditi, api pUrvazatrUNAmapi, api hAsyenApi / virodho vigrahaH ghanta ityarthaH, yad vA yasya pratikUlam / maNasA vayasA ceva tti navakena bhedena / antaza iti yAvajjIvitAntaH // 12 // uktA mUlaguNAH / uttaraguNaprasiddhaye tvapadizyate 508. saMvuDe ya mahApaNNe dhIre daittesaNaM cre| esaNAsamite NicaM vajayaMte aNesaNaM // 13 // 508. saMvuDe ya mahApaNNe0 silogo| hiMsAdyAzravasaMvRtaH iMdiya-NoiMdiyabhAvasaMbuDo vA / mahatI prajJA yasya sa bhavati mhaaprjnyH| dhIrbuddhirityanantaram / AhAra-uvadhi-sejjAo yAcitadravyaM eSaNIyaM ca carati gacchati cayUryata ityeko'rthaH / esaNAsamite NicaM, tividhA esaNA-gavesaNA 1 gahaNesaNA 2 ghAsesaNA 3 / evaM sesAo vi samitIo // 13 // tatrA''dhAkarma sarvaguru, aneSaNAdoSaH Adyazceti, tena taniSedhArthamapadizyate509. bhUtANi samAraMbha sAdhU uddissa jaM kddN| tArisaM tu Na geNhejjA aNNa-pANaM susaMjate // 14 // 1saMvaDe se makhaM 2 pu1pu 20 dii| saMvaDesa makhaM 1||2viire khaM 1 kha 2 pu 1 pu2 // 3 daMtesaNaM khaM 2 // 4 bhUyAI samAraMbha sAhumuhissa jaM vR0 dii| bhUtAI samAraMbha tamuhissA ya jaM khaM 1 / bhUyAI ca samAraMbha samudissa ya jaM khaM 2 pu 1 pu2|| 5 aNNaM pANaM khaM 1 khaM 2 vR0 dii.|| COM . Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM * 11 maggajjhayaNaM // 242 // 509. bhUtANi samAraMbha0 silogo / bhUtAni tasa-thAvarANi / kathamiti ?, sAdhUnuddizyopakalpitam / tArisaM tu Na geNhejA / evaM uvadhiM pi / ityevaM bhAvamArgaH pratipanno bhavati // 14 // kiJca 510. pUtikammaM Na seveja esa dhamme vusiimto|| jaM kiMci abhisaMkejA savaso taM Na bhotte||15|| 510. pUtikammaMNa seveja esa dhamme0 [silogo] / vusImato tti, vusimAniti saMyamavAn vasimaM vA / kiJca- kiMci0 silogo [uttaraddhaM] kiMci abhisaMkejA savvaso taMNa bhottae, yaditi AhAra-uvadhi-sejjA, adhavA yaditi yat kiJcid doSaM abhisaMkate paNuvIsAe aNNayaraM kimetaM esaNijaM aNesaNijjaM ? / sarvaza iti yadyapi prANAtyayaH syAt // 15 // idANi vAyAsamitI511. ThANAI saMti saDDINaM gAme nagaresu vaa| __ atthi vA Natthi vA dhammo ? atthi dhammo tti No vte||16|| 511. ThANAI0 silogo| ThANANi saMti saDDhINaM, zraddhAvantaH zrAddhinaH / gAmesu nagaresu vA jAva saNNivesesu vA / sammaddiTThINaM micchaddiTThINa vA tehiM saDDehiM purdivaM NAma pucchito pareNeti micchAdiTThiNA maruyasaDDeNa taccaNiyAdi 1 abhikakhejA savvaso taM Na kappate khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / savvao pu 1 pu 2 // 2 iyaM gAthA mUlasUtrAdarzeSu vRtti-dIpikayozcettharUpA varttate / tathA hi-haNaMtaM NANujANejjA Ayagutte jiiMdie / ThANAI saMti saDDINaM gAmesu Nagaresu vA // 3 pareNa pucchito dhamma ityapi tRtIyaM caraNaM syAt // // 242 // Jain Education OMonal . Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDreNa vA-'he sAdho ! jaM 'mide amhe brAhmaNaM bhikSu vA tarpayAmaH, astyatra kazcid dharmaH? tumaM ca mangaDito' / evaM puTTho atthi dhammo ti No vate // 16 // 512. atthi vA Natthi vA puNNaM ? asthi puNNaM ti No ve| adhavA Natthi puNNaM ti, evameyaM mahanbhayaM // 17 // 512. atthi vA0 silogo [puvvaddhaM ] / adhavA Natthi puNNaM ti0 // 17 // syAd-anujJAyAM ko doSaH ? pratiSedhe vA ?, ucyate 513. dANadvaitAe je sattA hammati ts-thaavraa| tesiM sArakkhaNaTTAe atthi puNNaM ti No vade // 18 // 513. dANaDhatAe je sattA hammati tasa-thAvarA0 [silogo] | taM jadhA-taNaNissitA kaTTha-gomayaNissitA saMsetayA tasA thAvarA ya hammaMte / tesiM0 silogo [ uttaraddhaM ] / tesiM sArakkhaNahAe asthi puNNaM ti No vade, micchattathirIkaraNaM, jaM ca teNA''hAreNa parivUDhA karessaMti asaMyama, appANaM paraM ca bahUhiM bhAveti tadanujJAtaM bhavati // 18 // paDisedhe vi 1 mRgAH saralAzayA ityarthaH // 2degTrito maggaciTa saM0 vA. mo0|| 3tahA giraM samArabbha atthi puNNaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 4TTayAya je pANA hadeg khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5saMrakkha pu1|| 6 tamhA atthi tti No khaM 1 | kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| . Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 243 // * 514. jesiM taM upakappeMti aNNaM pANaM tadhAvidhaM / tesiM lAbhaMtarAyaM ti tamhA Natthi tti No vade // 19 // 514. kaNThyam // 19 // tatra kA pratipattiH ? tusiNIehiM acchitavtraM, nibbaMdhe vA bravIti-amhaM AdhAkamAdibAtAlIsadosaparisruddho piMDo pasattho / jaM ca pucchasi 'kimatrAsti puNyam ?' ityatrAsmAkamavyApAraH / katham ?, ubhayadoSopapatteH / katham ? - * 515. je ya dANaM pasaMsaMti vadhamicchaMti pANiNaM / je ya NaM paDisedheMti vitticchedaM kareMti te // 20 // 515. mahAtaTAkAntaH sarvaiH jalacaraiH sthalacaraizca pratibodhi (?), anujJAyAmananujJAyAM cobhayathA'pi doSaH // 20 // athavA "prasatyeko muJcatyeko, dvAvetau narakaM gatau / " [ ] evamubhayathA'pi doSaM dRSTvA - 516. duhato vi 'je Na bhAsaMti asthi vA Natthi vA puNo / AyaM rayassa hiccA NaM NevvANaM pAuNaMti te // 21 // Jain Educatio Hational 516. duhao 0 silogo / duhato vi jeNa bhAsaMti asthi [vA] Natthi vA puNo, te bhagavantaH AyaM rayassa 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI // 1 aNNa-pANaM khaM 1 khaM 2 vR0 dI0 // 2 'mmAdhivA' cUsapra0 // 5 ayarassA etItyAyastaM rata iti rajataM rajasaH cUtapra0 // 3 cchetaM khaM 1 // 4 te XXX.XX.XoXoXoXoXoXo paDhamo suyakkhaMdho 11 magga jjhayaNaM // 243 // jainelibrary.org Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * etI tyAyastam , ratai tti rajaH, rajasaH AgamaM hiccANaM] vvANaM pAuNaMti te iti / evaM vAksamitiruktA, tahaNAt sesA vi samitIo gheppaMti, evaM ca vvANaM bhavatIti // 21 // bhagavantazca 517. 'NevANaparamA buddhA NakvattANa va cNdmaa| _ tamhA sadA jate daMte NevANaM saMdhae muNI // 22 // 517. NevvANaparamA buddhA0 silogo / NevvANaM paramaM jesiM te ime vyANaparamA ete buddhA arahantaH, tacchiSyA buddhabodhitAH, paramaM nirvANamityato'nanyatulyam , nAsya sAMsArikAni tAni tAni vedanApratIkArANi nirvANAni anantabhAge'pi tiSThantIti / dRSTAntaH sautra eva-nakkhattANa va caMdamA, na kSayaM yAntIti nakSatrANi, tebhyaH kAnyA saumyatvena pramANena prakAzena ca paramazcandramAH nakSatra-graha-tArakAbhyaH, evaM saMsArasukhebhyo'dhikaM nirvANasukhamiti / tamhA sadA jate daMte, mokSamaggapaDivaNNe uttaraguNehiM vaDDamANehiM acchiNNasaMdhaNAe NevvANaM saMdhejA / / 22 // sa evamacchinnasandhanayA nirvANaM saMdhamANaH ubhayatrApi 518. vujjhamANANa pANANaM kiMcaMtANa skmmunnaa| akkhAti sAdhutaM dIvaM patiDhesA pavuccatI // 23 // 518. vujjhamANANa pANANaM0 silogo| saMsAranadIsrotobhiruhyamAnAnAM svakarmodayena yat tacchubhaM tIrthakaratvanAma tasya karmaNa udyAt akkhAti sAdhutaM dIvaM AkhyAti bhagavAneva, zobhanamAkhyAti sAdhurAkhyAtam / etAvatA vA samaNe vA 1 nevvAgaM paramaM buddhA nakkhattANa va caMdimA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 2 kaccaMtANa sakammaNA / AdhAti khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| **OXXXXXXXXXo . Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjutti cuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 244 // mAhaNe vA jA vatthachu(?vacchallu)ttarIe dIpayatIti dIpaH, dvidhA pibati vA dvIpaH, sa tu AzvAse prakAze ca, ihA''zvAsadvI- paDhamo po'dhikRtaH / yasmAdAha-uhyamAnAnAM zrotasA so dIvato tANaM saraNaM gatI patidvA ya bhavati, etadAzvAsadvIpaM prApya saMsAriNAM suyakhaMdho pratiSThA bhavati, itarathA hi saMsArasAgare janma-mRtyujalormibhiruhyamAnA naiva pratiSThA labhante / jaM ca maggaM aNupAleMtassa aTThavidhaM kammaM pratiSThAM gacchati, niSThAmityarthaH, yathA''khyAti tathA'nucarati sayaM, aNigUhitabala-virato jeNa jIvo hiMDato pratiSThA labhate, epa prazastabhAvamArga iti labhyate // 23 // 11 magga jjhayaNaM __ keriso puNa pasatyabhAvamaggagAmI pratiSThAM labhate ? kIdRzo vA bhAvAzvAsadIpo bhavati ? 519. Ayagutte sadAdaMte chinnassote NirAsave / je dhammaM suddhamakkhAti paDipuNNamaNelisaM // 24 // 519. Ayagutte sadAdaMte. silogo| Atmani Atmasu vA gupta AtmaguptaH, indriya-noindriyagupta ityarthaH, na ISI tu yasya gRhAdIni guptAdIni / hiMsAdIni zrotAMsi chinnAni yasya sa bhavati chinnassote, chinnazrotastvAdeva nirAzravaH / je dhamma suddhamakkhAti, ya evaMvidhe AzvAsadvIpe sthitaH prakAzadIpaH anyeSAM dharmamupadizati, pratipUrNamidaM sarvasattvAnAM hitaM suhaM sarvAvizeSyaM nirupadhaM nirvAhikaM mokSaM naiyAyikam ityataH pratipUrNam , athavA sarvairdayA-dama-dhyAnAdibhirdharmakAraNaiH prati 244 // pUrNamiti / ananyatulyaM aNelisaM, yo'yamananyasadRzo dharmopadezaH // 24 // 1 anigRhItabalavIryaH // 2 aNAsave khaM 2 pu 1 pu 2 / aNAsate khaM 1 // 3 suhama khaM 1||4degne Ahisi chi cuuspr0|| Jain Education Dellonal . Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520. tameva avijANaMtA abuddhA buddhvaadinno| buddhA mo tti ya mannaMtA dUrato te samAdhie // 25 // 520. tameva avijANaMtA0 silogo / tamiti tad dvividhaM pradIpabhUtaM dharma na buddhA abuddhAH buddhavAdinazca buddha-| mmanyAzcA''tmAnaM buddhA mo ti ya mannaMtA aNNANiNo avirayA tiNNi tesaTThA pAvAtiyasadA evamasmAkaM mokSasamAdhibhaviSyati' iti dUrataste samAdhie / katham ? ihaloke'pi tAvaM te'nekAgratvAt samAdhi na labhante kutastarhi paramasamAdhi mokSam ? / tadyathA-zAkyAH abuddhA buddhavAdinaH sukhena sukhamicchanti, ihaloke'pi tAvad prAmavyApArairna sukhamAkhAdayanti, kutastarhi paramasamAdhisukhamiti ? / uktaM hi-"tatraikAgraM kuto dhyAnaM, yatrA''rambha-parigrahaH ? / " [ iti / ataste catuvidhAe bhAvaNAe dUrataH // 25 // itazca dUrataH 521. te ya bIyodagaM ceva tamuddissA ya jNkddN| jhoNaM NAma jhiyAyaMti akhetaNNA asamAhitA // 26 // 521. te ya bIyodagaM ceva0 silogo / bIyANi sacetaNANi zAlyAdInAm , zru(? zI)tamapi ca udakaM sacetanameva, | haridrA-kakkodakavat, tamuddizya ca kRtaM upAsakAdibhiH, svayaM ca pAcayanti pakSacArikAdayaH, teSAM hi pakSe cArikA bhavanti, 1 buddhamANiNo khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR* dI0 // 2 aMtara te samAhite khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 prAvAdukazatAni // 4 tAvad ane saM0 vA. mo0 // 5bhoccA jhANaM jhi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6degNA'sa khaM 1 pu1 pu 2 // . Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo muyakkhaMdho 11 maggajjhayaNaM Nijjutti- anujAnate ca supakaM sumRSTamiti, jIveSu ca ajIvabuddhayaH atattve tatvabuddhayaH barAkAstatkAriNastaheSiNazca saGghabhaktAni cuNNijayaM X| gaNayanto'tItA-'nAgatAni ca prArthayantaH jhANaM NAma jhiyAyaMti, NAma parokSastavAdiSu, te'pi nAma yadi dhyAnaM dhyAyanti, I sUyagaDaMga- ko hi nAma na dhyAnaM dhyAsyati / suvaM grAma-kSetra-gRhAdInAM gavAM praiSyajanasya ca / yatra pratigraho dRSTo dhyAnaM tatra kutaH zubham ? // 1 // ] iti / // 245 // sacittakammA ya tesiM AvasathA vihArakuDIu tti, mAMsaM kailpika ityapadizyate, dAsIo kappayArIu tti / yathA barbareNa mAMsasya pratyAkhyAya azaknuvatA tamanupAlayituM bhamaramiti saMjJAM kRtvA bhakSitam , kimasau tad bhakSayan nirviziko bhavati ?, lUtA vA zItalikAbhidhAnenAbhilapyamAnA kiM na mArayati / evaM teSAM na saMjJAntaraparikalpitAste ArambhA nirvANAya bhavanti, na ca vairAgyakarA bhavanti / ye'pi tAvad bhikSAhArA bhavanti te'pi savikArastrIrUpasacitrakarmasu leneSu vasanti teSAmapi tAvat kuto dhyAnam ?, kimaGga punaH kalpikArIApArayatAm ?, pacana-pAcanApravRttAnAM tanumeva cAnuprekSamANAnAM kuto dhyAnam ? / te hi mokSamArgasya dhyAnasya ca zuddhasya akhetaNNA ajANagA, asamAhitA NAma asaMvRtAH, manojJeSu pAna-bhojanA-''cchAdanAdiSu nityAdhyavasitAH 'ko'ttha saMghabhattaM karejA ? ko'ttha parikkhAraM deja vastrANi ?' ityevaM nityamevAttaM dhyAyanti // 26 // 1 yatiprati vA0 mo0 // 2"mAMsaM kalkikamityupadizya saMjJAntarasamAzrayaNAnirdoSa mnynte|" iti vRttikRtH|| 3 su layaneSu pu0|| aXXXXXXXXXXXX // 245 // Jain Education For Private Personal Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 522. jadhA DhaMkA ya kaMkA ya pilajA maggukA sihii| ___ macchesaNaM jhiyAyaMti jhANaM te kalusAdhamaM // 27 // 522. jahA DhaMkA0 silogo / jadhA DhaMkA ya kaMkA ya pilajA jalacarapakSijAtireva, maggukAH kAkamaGgavat , zikhI ca jalacarA eva, ete hi na tRNAhArAH kevalodakAhArA vA, te nityakAlameva macchesaNaM jhiyAyaMti, nizcalAsti| SThanti jalamajjhe udagamakkhobhentA, mA bhUnmatsyAdaiyo naGgyanti uttasiSyanti vA // 27 // 523. evaM tu samaNA aige micchaddiTThI annaariyaa| visaesaNaM jhiyAyanti kaMkA vA kalusAdhamA // 28 // 523. evaM tu samaNA ege0 silogo / evaM pi nAma zramaNA vayaM iti bruvantaH eke na sarve pacanAdiSu ArambheSu azubhAdhyavasAne ca vartamAnA mithyAdRSTayaH carittaNAariyA AhAra paramapUjA-satkArA~zca dhyAyanti, sanmArgAjAnakAH kumArgAzritAH mokSamicchanto'pi saMsArasAgara eva nimajaMte // 28 // dRSTAntaH 1ya kulalA maMDakA sihI khaM 1 pu 2 / ya kulalA mahukA sihI khaM 2 / ya kulalA maggukA sihI pu 1 // 2'dayo maGkhyanti pu0|| 3 vege pu1|| 4degsatesa khaM 2 pu 1 // . Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo muyakvaMyo sutvaM 11 maggajjhayaNaM // 246 // 524. jedhA AsAviNI NAvaM jAtiaMdho duruuhiyaa| icchejjA pAramAgantuM aMtarA ya visIdati // 29 // 524. jadhA AsAviNI NAvaM. silogo / AsravatIti AsrAvinI sadAzravA zatacchidrA / nayati nIyate vA nauH / jAtita eva andho jAtyandhaH pUrvA-'para-dakSiNottarANAM dizA mArgANAM gata-gantavyasyAnabhijJaH etAvad gataM etAvad gantavyam / icchejA pAramAgantuM antarA eva nadImukhe parvate vA pratihatabhanne nimagne vA pote aMtarA iti aprApta eva pAraM visIdati // 29 // eSa dRSTAntaH / ayamarthopanayaH 525. evaM tu samaNA ege micchaddiTThI annaariyaa| sotaM kasiNamAvaNNA AgaMtAro mahabbhayaM // 30 // 525. evaM tu samaNA ege* silogo / ege Na savve, aNNANa-micchattatamapaDala-mohajAlapaDicchannA / aNAriyA NAma aNAriyacarittA / sotaM kasiNamAvaNNA, zravatIti zrotaH, AsrAvinInausthAnIyaM kucaritazrotamAsthAya kasiNamiti 1 aSTAviMza-ekonatriMzasUtrazlokayorantarAle suddhaM maggaM virAhettA ihamege u dummatI / ummaggagatA dukkhaM ghetamesaMti taM tadhA // ityayaM sUtrazlokaH prAcInA-arvAcInatAlapatra-kadaloparilikhitasUtrapratiSu vartate, vRtti-dIpikALyAmapyayaM sUtrazloko vyAkhyAto'sti, kintu cUrNikRtA bhagavatA vyAkhyAto nAsti / ghAtamesaMti taM tahA pu 1 // 2 virNi NAvaM jAtiaMdhe saM 1 kha 2 pu 1pu 2 // 3 icchatI khaM 1 kha 2 vR0 dI // 4degsIyatI khaM 1 khaM 2 pu 1 / sIyaI pu2|| K // 246 // Xok For Private Personal Use Only vijainelibrary.org Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampUrNa AzravadvAram , taM tu mithyAdarzanasahagatau hi rAga-dveSau sampUrNakarmasroto bhavati, tadabhAve tu zeSA AzravA yadyapi bhavanti tathApi na sarvA uttaraprakRtayo badhyante, na cAsampUrNAH / yasmAduktam-"sammaTThiI jIvo." [ vaMdittu0 gA035] / athavA kasiNadravyazrotaH prAvRSi varSAsu vA nadIpUraH, evaM micchattasahagatA jogA kasAyA vA saMpuNNabhAvasotaM bhavati / taevaM sotamAvaNNA AgaMtAro mahabbhayaM, mahabbhayamiti saMsAra eva jAti-jarA-maraNabahuloM / taM jadhA-bhato gambhaM jammato jammaM mArayo mAraM dukkhato dukkhaM, evaM bhavasahassAI paryaTanti bahUnyapi // 30 // etthaM ceva pasatthabhAvamagge vaNijamANe puvvaM vuttaM-"jaM kiMci abhisaMkijA savvaso taM Na bhottae" [sUtraM 510] esa ussaggamaggo ityAdi atiprasaktaM lakSaNaM nivAryate, sarvasyotsargasyApavAdaH, yathA cotsargaH kAzyapena praNItaH [tathA'pavAdaH] ityato'pavAdasUtraM prArabhyate / pratyayazca ziSyANAM bhaviSyati-yathA'styapavAdo'pIti, tena tamAcaranto nAmA''cAravantamAtmAnaM maMsyante / tacca zAstrameva na bhavati yatrotsargA-'pavAdau na staH, tenApadizyate 526. imaM ca dhammamAdAya kAsaveNa paveditaM / kujA bhikkhU gilANassa agilAe samAhie // 31 // 1"sammaTTiI jIvo jai vi hu pAvaM samAyare kiMci / appo si hoi baMdho jeNa Na NiddhaMdhasaM kuNai // iti pUrNA gAthA // 2 prAcInA-'rvA. cIneSu sUtrAdarzeSu vRtti-dIpikayozca vyAkhyAne ekatriMza-dvAtriMzasUtrazlokayugalasthAne imaM ca dhammamAdAya kAsaveNa paveditaM / tare soyaM mahAghoraM attattAe paribbae / itirUpa eka eva sUtrazlokastavyAkhyA ca dRzyate, tathA vRtti-dIpikayoH kujA bhikkhU gilANassa agilAe samAhie ityuttarArdhasya pAThamedo nirdiSTo vartate // sUyagaDaM 42 For Private Personal Use Only Calenelibrary.org Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 247 // 527. saMkhAya pesalaM dhammaM diTTimaM pariNivvuDe / tare sotaM mahAghoraM attattAe parivvajjAsi // 32 // 526. imaM ca dhammamAdAya0 silogo / dharmamAdAya dharmaM ca phalam / tIrthakaraH kAzyapaH / sa eva bhagavAn kiM praveditavAn ? kujA bhikkhU gilANassa pUrvavat // 31 // kica 527. saMkhAya pesalaM dhammaM0 [ silogo ] / saMkhyAyeti jJAtvA / pesalaM iti sampUrNam / dravyapesalaM yaddhi medadanturaM mAMsam, bhAvapezala jJAna- dayAdibhiH sarvairdharmakAraNaiH sampUrNo dharma eva / taM jJAtvA dRSTimAniti samyagdRSTiH / saGkhyAgrahaNAd [ jJAnam, ] dharmagrahaNAccAritram, dRSTigrahaNAt samyagdarzanam, evaM trINyapi samyagdarzana- jJAna - cAritrANi gRhItAni bhavanti / tare sotaM mahAghoraM, mArga evAnuvarttate, tarAhi sotaM mahAghoraM, zravatIti srotaH, dravye bhAve ca, jAti-jarAmaraNA-'priyasaMvAsAdibhirmahAghoraM bhAvazrotaH saMsAraH / attattAe tti attANaM tAraMto parivvajjAsi // 32 // tamevaM tarati - 528. virate gAmadhammehiM je keI jagatI jagA / 'te avamANeNa thAmaM kuvvaM parivvae // 33 // 528. virate gAmadhammehiM0 silogo / grAmadharmAH zabdAdayaH / je keI jagatI jaga ti jAyata iti jagat tasmiM jagati vidyante ye, jAyanta iti vA jagA: jantavaH, tesiM attuvamANeNa teSAM AtmopamAnena Atmaupamyena, ko'rthaH ? "jadha 1 tersi attuvamAyA thAmaM khaM 1 kha 2 pu 1 0 dI0 / tesiM appovamAyA thAmaM pu / 2 tesiM tA uvamASStAe cUpA0 // Jain Education Rational paDhamo suyakkhaMdho 11 maggajjhayaNaM // 247 // Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mama Na piyaM dukkhaM0" / paThyate ca-"tesiM tA uvamA''tAe" AtAe ti AtmopamaM gRhItvA jJAtvetyarthaH, "jaha mama Na piyaM dukkhaM0" / thAmaM kucha parivvae ti saMyamavIriyaM kuvvaM // 33 // taM tu evaM saMyamavIriyaM bhavati529. atimANaM ca mAyaM ca taM pariNAya pNddite| sabametaM Nire kicA vvANaM saMdhae muNI // 34 // 529. atimANaM ca0 silogo| adhavA saMyamavIriyassa ime vigghakarA bhavaMti / taM jadhA-atikodho atimANo atimAyA atilobho iti, ataH taM atimANaM ca mAyaM ca, atikrAmyate yena cAritraM so'timANaM, aprazasta ityarthaH, prazasto'pi na kAryaH, kintu tat kriyArthameva kriyate, rajaka-kUpakhAtakadRSTAntasAmarthyAt / yathA-rajako maladigdhAni vastrANi prakSAlayana zuddhyarthamanyadapi malaM auSadhAdikaM samAdatte evaM sAdhurapi / kUpe'pyevam / na ca nAmAvItarAgasya mAnAdayo notpadyante, te tvaprazastA nareNa na kAryAH, evaM zeSA apIti / duvidhAe pariNAe parijANAhi / kiJca-ye kecit krodhamAna-mAyA-lobhAdyAH doSAH] jAva micchAdasaNa tti ityevamAdyanyadapi doSajAtaM savvametaM nire kiccA, savvaM niravasesaM etaditi yaduddiSTam , niramiti pRSTham , NevvANaM acchiNNasaMdhaNAe sandhae // 34 // kiJca 1NirAkiccA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| . Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM 11 mamgajjhayaNaM // 248 // 530. 'saMdhae sAdhudhammaM ca pAvadhammaNire kre| uvadhANavIrie bhikkhU kocaM mANaM Na patthaye // 35 // 530. saMdhae sAdhudhammaM ca0 silogo / dasavidho carittadhammo NANa-dasaNa-carittANi vA taM acchinnasaMdhaNAe, NANe apuvvagahaNaM putvAdhItaM ca guNAti, daMsaNe NissaMkitAdi, caritte akhaMDitamUlaguNo / paThyate ca-"sadahe sAdhudhamma ca"pAvadhammo aNNANa-avirati-micchattANi, adhavA pAvANaM dhammo, pApA mithyAdRSTayaH sarve gRhiNo'nyatIrthikAzca, tesiM dhamma sabhAvaM, nire kuryAditi pRSThataH kuryAt / tat kena kuryAt ? ko vA kuryAt ? iti ucyate, uvadhANavIrie mikkha, upadhAnavIyaM nAma tapovIryam , sa upadhAnavIryavAn bhikkhU / ko, mANaM Na patthaye, na Rdhyeta na mAyeta, na krodhamicchedityarthaH, akrodhaM tu prArthayet, evaM zeSeSvapi / / 35 // syAt-kimevaM varddhamAnakhAmI etanmArgamupadiSTavAn ? utAnye'pi tIrthakarAH ?, ucyate531. je ya buddhA atikatA je ya buddhA annaagtaa| saMti tesiM patihANaM bhUyANaM jagaI jahA // 36 // 531. je ya buddhA atikatA0 silogo / atikatA atItaddhAe aNaMtA etanmArgamapadizya te AcAryA vA mokSa1saMdhatte sAdhu khaM 2 / saddahe sAdhu cUpApA0 vR0|| 2 pAvakammaM khaM 2 / pAvaM dhammaM khaM 1 vR0 dii.|| 3NirAkare khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 30 dii0|| 4mANaM ca vajjate khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5kimenaM varddha cuuspr.|| / // 248 // Jain Education ull al mainelibrary.org Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitAH, sAmprataM paJcadazasu karmabhUbhISu saGkhyeyAH, aNAgataddhAe je ya buddhA aNAgatA / 'saMti tesiM patiTThANaM gamanaM zAnticAritramArga ityarthaH, eSA zAntiH teSAM pratiSThAnaM AdhAraH Azraya ityarthaH / pratiSThAnaM pratiSThA nirvANaM vA zAntiH / teSAM pratiSThAne ko dRSTAntaH-bhUyANaM jagaI jahA, jagatI nAma pRthivI, yathA sarveSAM sthAvara-jaGgamAnAM jagatI pratiSThAnaM tathA sarvatIrthakarANAmapi eSa eva zAntimArgaH pratiSThAnam / / 36 // 532. aMha NaM vatamAvaNNaM phAsA uccAvacA phuse / Na tehiM viNihammejjA vAteNa va mahAgirI // 37 // 532. aha NaM vatamAvaNaM. silogo / atha punastaM vratAni ApaNNaM cAritramArgaprayAtamityarthaH / paThyate [ca]"adheNaM bhedamAvaNNa" bhAvabhedo hi saMyama eva, karmANi bhinattIti bhedaH / phAsA sIta-usiNa-daMzamazakAdayaH uccAvacA anekaprakArAH parISahopasargAH spRzet / Na tehiM viNihammejA, Na tehi udiNNehi vi NANa-dasaNa-carittasaMjuttAo maggAo viNihaNNejA, [ANu]puvIe jiNaMto saMyamavIriyaM uppAdejjAsi tti, jadhA te gurugA vi udiNNA lahugA bhavaMti / dRSTAntaH AbhIrayuvatiH-jAtamattaM vacchagaM duNNi velAe ukkhiviUNa NikkhAmeti, pItaM cainaM punaH pravezayati / tamevaM kramazo barddhamAnaM aharaharjeyaM kurvatI jAva cauhAyaNaM pi ukkhiveti / eSa dRSTAntaH / ayamarthopanayaH-evaM sAdhurapi sanmArgAt kramazo jayAd udIrNairapi parISahaina vinyeta / vAteNa va mahAgiririti mndrH|| 37 // 1saMti tti saMti pati saM0 vA. mo0 / saMta tti saMta pati pu0|| 2 agheNaM bhedamAvaNNaM cUpA // 3Na tesu | viNihANejjA khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 4vAteNeva saM 1 kha 2 pu 2 // Jain Education a n al mindinelibrary.org Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutvaM 11 mAjjhayaNaM // 249 // 533. saMvuDe se mahApaNNe buddhe dattesaNaM cre|| NivvuDe kAlamAkaMkhI evaM kevaliNo mataM // 38 // ti bemi // // maggo sammatto ekkArasamajjhayaNaM // 11 // 533. saMvuDe se mahApaNNe0 silogo / sa evaM saMvarasaMvRtaH[mahApaNNe pradhAnaprajJaH vistIrNaprajJo vA / dadhAti buddhyAdIn guNAniti buddhH| pAThAntaram-"vIre" / dattaM esaNaM carejAsi tti dattesaNaM care, adhavA dattameSaNIyaM ca yazcarati sa bhavati dttaissnncrH| NivvuDe kAlamAkaMkhI, zAntaH samito NivvuDaH, zItIbhUta ityarthaH / kAlaM kAmRtIti kAlakaMkhI, maraNakAlamityarthaH / ko'rthaH ? tAvadanena sanmArgeNa avizrAma gantavyaM yAvanmaraNakAlaH / evaM kevaliNo mataM ti, jaM tume ajajaMbU! pucchitaM "katare NaM magge" [ sUtra 496 ] tadetadasya kevalino mArgAbhidhAnaM kathitamanantaramAkhyAtamiti // 38 // // iti mArgAdhyayanam // 11 // // 249 // 1 dhIre datte khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / vIre dattesaNacare cUpA0 // 2 eyaM vR0 dI0 // Jain Education intamational . Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [bArasamaM samosaraNajjhayaNaM] samosaraNaM ti ajjhayaNassa cattAri aNuogaddArA / adhiyAro kiriyAvAdimAdIhiM catuhiM samosaraNehiM / NAmaNipphaNNe Nikkhevo gAdhA samosaraNammi vi chakaM saJcittA-citta-mIsagaM dbve| khettammi jammi khette kAle jaM jammi kAlammi // 1 // 109 // samosaraNammi vi chakkaM0 gAdhA / vairittaM vvasamosaraNaM samyak samastaM vA avasaraNaM samavasaraNam / taM tividhaMsacittaM dupadAdiH / yatraikatra bahavo dvipadAdyA bahavo manuSyAH samavasaranti taM sacittaM davvasamosaraNaM / dupadasamosaraNaM jadhA sAdhusamosaraNaM 1 catuSpadAnAM nivANAdiSu gavAdInAM samosaraNaM 2 apadAnAM nAsti svayaM samosaraNam , gatyabhAvAt, sahajAnAM vA svayamapi bhavati vRkSAdInAM samosaraNaM 3 / acetanAnAmabhrAdInAm / khettasamosaraNaM jammi khette samosaranti dravyANi, jadhA sAdhuNo ANaMdapure samosaraMti / kAlasamosaraNaM vaisAhe mAse jattAe samosaraMti, vAsAsu vA jattha samosaraMti / tadhA pakkhiNo divAcarA vanakhaNDamAsAdya samavasaranti // 1 // 109 // 1 samavasaraNe vi chakkaM khaM 1 / samavasaraNammi chakkaM khaM 2 pu 2 // 2 jammi jAvaiyaM khaM 1 // . Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho suttaM // 250 // 12 samosaraNajjhayaNaM bhAvasamosaraNaM puNa NAyavvaM chavihammi bhaavmmi| adhavA kiriya akiriyA aNNANI ceva veNaiyA // 2 // 11 // bhAvasamosaraNaM puNa0 gAdhA / tiNNi tisaTThA pAvAdiyasayANi NiggaMthe mottUNa micchAdiTThiNo tti kAUNa udaie albhAve samosaraMti, iMdiyAdi paDucca khaovasamie bhAve samosaraMti, jIvaM pratItya aNAdipAriNAmie bhAve samosaraMti, etesu ceva tisu bhAvesu tesiM saNNivAtio bhAvo joetavyo / sammadiTThI kiriyAvAdI tu chasu vi bhAvesu / udaIe bhAve aNNANamicchattavajjAsu aTThasu vi kamma[pa]gatIsu samosaraMti, evaM carittAcarittI ya joeyavvA / uvasamie vi bhAve samosaraMti, uvasAmagaM paDucca, upazamamaGgIkRtya yaduktaM bhavati, asminneva bhaGgadvaye bhavanti / khayovasamie vi bhAve samosaraMti, aTThArasavidhe khayovasamie bhAve, tadyathA-jJAnA-'jJAna-darzana-dAnalabdhyAdayazcatu:-tri-tri-paJcabhedAH samyaktva-cAritra-saMyamAsaMyamAzca / NANaM caubbiha-mati-suta-odhi-maNapajjavANi / aNNANaM tividhaM-matiaNNANaM sutaaNNANaM vibhaMgaNANaM / jJAnA-'jJAnamityatrAjJAnamiti yaduktaM tadekabhavAkarSAnaGgIkRtya, yadvA sAmAnyena, kevalino vA vidanti / darisaNaM tividhaM-cakkhu-acakkhu-avadhidaMsaNamiti / labdhiH paJcavidhA-dANa-lAbha-bhogopabhoga-vIriyaladdhI iti / sammattaM carittaM saMyamAsaMyama ityete'STAdaza kSAyopazamikA bhAvA bhavanti / Navavidha khAige bhAve samosaraMti, tadyathA-jJAna-darzana-[dAna-]lAbha-bhogopabhoga-vIryANi ca / NANaM kevalaNANaM, dasaNaM kevaladasaNaM, dANa-lAbha-[bhogopa]bhoga-vIryamityetAni samyaktva-cAritre ca nava kSAyikA bhAvA bhavanti / pAriNAmige vi 1NeyadhvaM pu 2 // // 250 // Jain Education international twww.jalnelibrary.org Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNAtiyapAriNA mige bhAve samosaraMti / evaM saNNivAtige vi saNNikAso kAyavvo-dvikAdicAraNikA / adhavA bhAvasamosaraNaM catumvidhaM, taM jadhA-kiriyAvAdI 1 akiriyAvAdI 2 aNNANiyavAdI 3 veNaiyavAdI 4 // 2 // 110 // atthi tti kiriyavAdI vayaMti 1Natthi tti akiriyavAdI ya 2 / aNNANI aNNANaM 3 viNaittA veNaiyavAdI 4 // 3 // 111 // atthi tti kiriyavAdI0 gAdhA / tattha kiriyavAdI atthi AyAdi jAva suciNNANaM kammANaM suciNNA phalavivAgA tathA vi te micchAdiTThI ceva jainaM zAsanaM anavagADhA 1 / tadvidharmavAdino akiriyAvAdiNo, taM jadhA-Natthi AtAdi jAva No suciNNANaM kammANa suciNNA phalavivAgA bhavaMti 2 / aNNANIvAdi ti kiM NANeNa paDhiteNa ? sIle ujjami| tavyaM, jJAnasya hi ayameva sAraH, jaM sIlasaMvaraH, sIlena hi tapasA ca svarga-mokSau labhyete 3 / veNaiyavAdiNo bhaNaMti-Na kassa vi pAsaMDassa gihatthassa vA jiMdA kAyavvA, savvasseva viNIyaviNayeNa hotavvaM 4 // 3 // 111 // asiyasayaM kiriyANaM akiriyANaM ca hoti culsiitii| aNNANiya sattaTThI veNaiyANaM ca battIsA // 4 // 112 // asiyasa kiriyANaM0 gAdhA / taM jadhA"Natthi Na Nicco Na kuNai kataM Na vedei Natthi vvANaM / " [sanmati0 kA0 3 gA0 54] 1 akiriyavAINa hoi khaM 1 // 2 aNNANI sattarTi pu 2 // 3 battIsaM khaM 1 // Jain Education Halhelibrary.org Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho minjuttibuNNijayaM rAyagaDaMga sut // 251 // saGkhyA vaizeSikA IzvarakAraNAdi akiriyAvAdI caurAsIti, taciNigAdi kSaNabhaGgavAditvAttu kssnnvaadinH| | aNNANiyavAdINa sattaTThI, te tu mRgacArikAdyAH / veNaiyavAdINaM battIsA dANAma-pANAmAdipravrajyAdi // 4 // 112 // * tesi matANumateNaM paNNavaNA vaNNitA iha'jjhayaNe / sabbhAvaNicchayatthaM samosaraNamAha teNaM ti // 5 // 113 // teSAM kriyA-jJAnavAdinAM yad yasya mataM yacca yasya na mataM teSAM samavAyena trINi triSaSTAni prAvAdukazatAni bhavanti / tadyathA AstikamatamAtmAdyA nityA-'nityAtmakA nava hi santi / kAla-niyati-svabhAvezvarA-''tmakRtitaH sva-parasaMsthAH 180 // 1 // 12 samosaraNajjhayaNaM evaM asItaM kiriyAvAdisataM / eesu padesu NaM ciMtitaM jIva ajIvA Asava badho puNNaM taheva pAvaM ti / saMvara Nijjara mokkho sabbhUtapadA Nava havaMti // 1 // ___ imo so cAraNovAo-asthi jIvaH svato nityaH kAlataH 1 asthi jIvo sato aNicco kAlato 2 atthi jIvo parato nicco kAlao 3 atthi jIvo parato aNicco kAlao Nrka, atthi jIvo sato Nicco Niyatito 1 evaM Niyatito eka, khabhAvato eka, [ Izvarato eka ], AtmataH eka, ete paMca caukkA vIsaM 20 / evaM ajIvAdisu vi vIsAvIsAmettAo, Nava vIsAo AsItaM kiriyAvAdisataM 180 bhavati / idANiM akiriyAvAdI 1tu khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| // 251 // DA Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAla-yadRcchA-niyati-svabhAvezvarA-''tmatazcaturazItiH / nAstikavAdigaNamataM na santi sapta sva-parasaMsthAH 8 ka // 1 // [ [ imenopAyena-Nasthi jIvo sato kAlao 1 Natthi jIvo parato kAlato 2 evaM yadRcchAe vi do 2 NiyatIe vi do 2 issarato vi do 2 svabhAvato vi do 2, [Atmato vi do 2,] savve vi bArasa, jIvAdisu sattasu guNitA caturAsIti bhavaMti 84 / idANiM aNNANiya0 ajJAnikavAdimataM nava jIvAdIn sadAdisaptavidhAn / bhAvotpattiH sadasad-dvaitA-'vAcyaM ca ko vetti 167 // 1 // ime diTThividhANA-san jIvaH ko vetti ? kiM vA [teNa] NAteNa? 1 asan jIvaH ko vetti ? kiM vA teNa NAteNa? 2 sadasan jIvaH ko vetti ? kiM vA teNa NAteNa? 3 avacanIyo jIvaH ko vetti ? kiM vA teNa NAteNa ? eka, evaM sadavacanIyaH 5 asadavacanIyaH 6 sadasavacanIyaH jIve vi 7, evaM ajIve vi 7 Azrave vi 7 baMdhe vi 7 puNNe vi 7 pAve vi 7 saMvare vi 7 NijjarAe vi 7 mokkhe vi 7 / evamete satta NavagA tisaTThI 63 imehiM saMjuttA sattasaTThI 67 havaMti, taM jadhA-satI bhAvotpattiH ko vetti ? kiM vA tAe NAtAe? 1 asatI bhAvotpattiH ko vetti ? kiM vA tAe NAtAe ? 2 sadasatI bhAvotpattiH ko vetti ? kiM vA tAe NAtAe? 3 avacanIyA bhAvotpattiH ko vetti ? kiM vA vAe NAtAe ? 4 / uktA ajJAnikAH / idANi vainayikA: 18 eka caturazItirityarthaH // Jain Educati o nal jainelibrary.org Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bainayikamataM vinayazceto-vAk-kAya-dAnataH kAryaH / sura-nRpati-yati-jJAtR-sthavirA-'vama-mAtR-pitRSu sadA // 1 // NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutaM 12 samosaraNajjhayaNaM // 252 // FoXXOXOXOXOXOXOXOXXX surANAM vinayaH kAyabvo, taM jadhA-maNeNaM 1 vAyAe 2 kAeNaM 3 dANeNaM 4, evaM rAyANaM hU~ jatINaM TU NAtINaM TU therANaM TU kivaNANaM TU mAtuH TU pituH TU, evamete aTTha caukkA battIsaM 32 / savve vi meliyA tiNNi tisahA 363 pAvAdigasatA bhavaMti / etesiM bhagavatA gaNadharedhi ya sabbhAvato nizcayArtha ihAdhyayanepadizyate, ata evAdhyayanaM samavasaraNamityapadizyate // 5 // 113 // ete puNa tiNNi tisahA pAvAdigasatA imesu dosu ThANesu samosarAvijaMti, taM jadhAsammAvAde ya micchAvAde ya / tattha gAdhA sammaddiTThI kiriyAvAdI micchA ya sesagA vaatii| caiUNa micchavAyaM sevaha vAyaM imaM saccaM // 6 // 114 // ||smosrnnN sammattaM // 12 // sammaddiTThI kiriyAvAdI0 gAdhA / tatra kriyAvAditve'pi sati sammaddiTThiNo ceva ege sammAvAdI, avasesA cattAri vi samosaraNA micchAvAdiNo aNNANI avi ta parasparaviruddhadRSTayaH, teNa mottUNa akiriyAvAdaM saMvAdaM vAdaM la bhrUNa 1 zAti vRttau // 24 iti ctuHsngkhyaajnyaapko'kssraangkH|| 3 gaNadharaizca // 4 siddhA ya khaM 1 // 5jahiUNa khaM 2 pu 2 // 6 sammAdiTThI vAdI vA0 mo0 // 7 api ca ityarthaH / aviratapara pu0 saM0 vA0 // 8saMvAda la saM0 vA. mo0|| // 252 // JainEducatio n ational Imjainelibrary.org. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viratiM ca appamAdo kAyavyo jadhA kudasaNehiM Na chalijjasi / teNa dhamme bhAvasamAdhIe bhAvamagge ya ghaDitavvamiti // 6 // | 114 // NAmaNipphaNNo Nikkhevo gato / suttANugame suttaM / abhisaMbaMdho ajjhayaNaM ajjhayaNeNa-teNa NivvuDeNa pasatthabhAvamaggo AmaraNaMtAe aNuvAletavyo, saMsaMgge appA bhAvetabbo, kumaggasitA ya jANiuM paDihaNaMtavyA, ato cattAri samosaraNANi / adhavA NAmaNipphaNNe vuttA samosaraNA te ime tti 534. cattAri samosaraNANimANi, pAvAdayA jAI puDho vdNti| kiriyaM akiriyaM viNayaM titatiyaM, aNNANamAhaMsu cautthameva // 1 // 534. cattAri samosaraNANi silogo (vRttam) / cattAri tti saMkhA, paMcAdipaDisedhatthaM aMte catuNha gamaNaM / | samavasaraMti jesu darisaNANi diTThIo vA tANi samosaraNANi / imAnIti vakSyamANAni / pravadantIti prAvAdikAH / pidhaM pidhaM vadaMvi puDho vadaMti / taM jadhA-kiriyaM [akiriyaM] viNayaM [ti tatiyaM] aNNANamAhaMsu cautthameva / tattha kiriyAvAdINaM atthi jIvo, atthitte sati kesiMca savvagato kesiMca asavvagato, kesiMca mutto kesiMca amutto, kesiMca aMguTThappamANamAtraH kesiMca zyAmAkatandulamAtraH, kesiMca hiyayAdhiTThANo padIvasihovamo, kiriyAvAdI kammaM kammaphalaM ca atthi tti bhaNati 1 / akiriyAvAdINaM kattA Natthi phalaM tvasti, kesiMca phalamavi Natthi, te tu jadhA paMcamahAbhUtiyA catubhUtiyA khaMdhamettiyA suNNavAdiNo logAyatigA iccAdi akiriyAvAdiNo 2 / aNNANiyA bhaNaMti-je kira sUyagaDa 43 X 1saMsaggoappabhAvedeg cUsapra0 // 2 jAI khaM 2 // 3degyaM ca adeg pu 1 // 4 viNai tti khaM 2 pu 1 pu 2 // . Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jutti puSNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho // 253 // 12 samosaraNajjhayaNaM Narae jANaMti te ceva tatthuvavanaMti, kiM NANeNaM taveNaM va ? ti, te tu migacAriyAdayo aDavIe puSpha-phalabhakkhiNo aJcAdi aNNANiyA 3 / veNaiyA tu ANAma-pANAmAdIyA kupAsaMDA 4 // 1 // tattha puvvaM 535. aNNANiyA tAva kusalA vi saMtA, asaMthutA No vitigiNchtinnnnaa| akovitA Ahu akovitehiM, aNANuvIya tti musaM vadaMti // 2 // 535. aNNANiyA tAva kusalA vi saMtA0 vRttam / akuzalA eva dhammovAyassa / asaMthutA NAma Na loiyaparikkhagANaM sammatA savvasatthabAhirA mukkA / vitigiMchatiNNa tti vitigiMchA NAmA mImaMsA tiNNa tti tIrNAH, Natthi tti tesiM vitigiMchA aNNANitaNeNaM / athavA sasamae vi tAva kesiMci vitigiMchA uppajjati, kiM tarhi parasamaye, taM katareNa ubadeseNa karessati vicikitsA'bhAvaM ? / jo vi tesiM titthagaro tassa vi Na suttaM Na atthavicAraNA, adha asthi samayahANI, ta evaM akovitA, Na ta sayaM akovidA akovidAnAmeva kathayanti, ko hi NAma vipazcit tAn abravIt ? jadhA aNNANameva seyaM abaddhagaM ca, aNANuvIya tti apUrvAparato vicintya yat kiJcidevAsarvajJapratItatvAd bAlavad musaM vadaMti / zAkyA api prAyazaH ajJAnikAH, yeSAmavijJAnopacitaM karma nAsti, jesiM ca bAla-matta-suttA akammabaddhagA, te savva eSa aNNANiyA / satthadhammatA sA tesiM jadha ceva ThitellagA tadha ceva uvadisaMti, jadhA-aNNANeNa baMdho patthi, taha ceva tANi satthANi NibaddhANi // 2 // 1 acAdi atyAgina ityarthaH // 2"NitA tA kukhaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 asaMkayA pu 1 // 4deggicchadeg khaM 2 // 5 akoviyAra, akhaM 1 / akoviyate, adeg khaM 2 pu 1 pu 2 // 6 vIyIti mukhaM 2 pu 1 / bIIi mupu 2 // 7Na naM khayaM cuuspr0|| // 253 // For Private Personal Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536. sacaM mosaM iti ciMtayaMtA, asAdhu sAdhu ti udAharati / jeme jaNA veNaiyA aNege, puTThA vi bhAvaM viNayiMsu NAmA // 3 // 536. saccaM mosaM iti ciMtayaMtA asAdhu sAdhu ti udAharati0 [vRttam ] / 'saccaM pi katAI mosaM hoja' tti evaM te ciMtayaMtA saccaM pi Na bhaNati / katham ?, sAdhuM daTUNa Na sAdhu tti bhaNaMti, katAi so sAdhU hoja katAi asAdhU katAi caubbio katAi pAvaMcito, coro vA kadAcidacoraH syAt kadAciccoraH, evaM strI-puruSeSvapi vaikriyaH syAd vesakaraNe | yojaitavvaM, gavAdiSu ca yathAsambhavaM sthANu-puruSAdiSu ceti / evaM sarvAbhizaGkitvAt tadasAdhudarzanaM sAdhviti bruvate sAdhudarzanaM cAsAdhviti / athavA-"sacaM musaM ti (? asaccaM) iti bhAsayaMtA" jo jiNappaNIto maggo samAdhimaggo tamete aNNANiyA saccamapi saMtaM asacaM ti bhaNaMti, athavA sacco saMyamo taM sattasappagAramavi asacaM bhaNaMti, asaMjamamityarthaH / jadhA te kila bhaNati tahA saccaM bhaNaMti, aNuvAto saccaM, taM ca kudaMsaNamaNNANavAdaM asAdhu pi sAdhu ti bhaNati, asAdhU a aNNANiyA sAdhu tti bhaNati, tacchAsanapratipannAzca asAdhUnapi sAdhUna bruvate / vuttA aNNANiyA / idANI veNaiyavAdI'jeme jaNA veNaiyA aNege, puTThA vi bhAvaM viNayiMsu NAmA, je tti aNihiTThaNideso, janA iti pRthagjanAH, vinaye niyuktAH vainayikAH, aNege iti battIsaM veNaiyavAdibhedA, te puTThA pareNa apizabdAd apuTThA vi viNayiMsu 1 sacaM asacaM iti ciMtayaMtA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / saccaM asaJcaM iti bhAsayaMtA cUpA0 // 2 haraMtA khaM 1 pu 2 // 3 viNaiMsu NAma khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / viNayaM suNemo pucuu0|| 4degharaMtA saM0 vA. mo0 // 5degyastvAt cuuspr.|| 6 anupAyaH asAdhanamityarthaH // 7 je ime ve pu0|| 8 viNayaM suNemo, je pu0|| 9abuddhA vi cUsapra0 // *00-600-00-00*** For Private Personal Use Only . Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMyo 12 samosaraNajjhayaNaM Nijjutti- sAbhAvaM ti, bhAvo nAma yathArthopalambhaH, tamapi yathArthopalambhaM viNayiMsu tathA vA syAd anyathA vA, evaM tAvat teSAM cuNNijayaM satyaM bhaviSyati / athavA puTThA vA 'kIdRzo vo dharmaH ?' ityuktA bruvate-sarvathA parigaNyamAnaH parIkSyamANaH mImAMsyamAno sUyagaDaMga vA ayamasmAkaM dharmaH viNayamUleNa gogoruhayadhammegeNa jaNo NAdhiyo (?) / kahaM ? jeNa vayamavi viNayamUlameva dhamma suttaM paNNavemo, katham ? [iti] cet , yena vayaM sarvAvirodhinaH sarvA()vinayavinItAH mitrA-'risamAH sarvapravrajitAnAM sarvadevAnAM ca praNAma kurmaH / na ca yathA'nye vAdinaH parasparaviruddhAstathA vayamapi-amhaM puNa pavvaiye samANe, jaM jadhA pAsati iMda // 254 // vA khaMdaM vA jAva uccaM pAsati ucaM paNAmaM kareti, NIyaM pAsati NIyaM paNAmaM kareti / ucca iti sthAnataH aizvaryataH, tamuccaM rAyANaM aNNataraM vA issaraM davaNaM praNAmamAtraM kurmaH, NIyassa tu sANassa vA pANassa vA NIyaM paNAmaM kareti, bhUmitalagateNa sirasA prahlAH praNAmam // 3 // aho ! ta evaM bAlizAH 537. aNopasaMkhA iti te udAhu, advesa obhAsati amha evaM / lavAvesakI ya aNAgatehiM, No kiriyamAhaMsu akiriyaAtA // 4 // 537. aNopasaMkhA iti te udAhu. vRttam / saMkhA iti NANaM, saMkhAe samIve upasaMkhA, Na upasaMkhA aNopasaMkhA, ajJAnA ityarthaH, anopasaMkhyayA ta evamAhuH / udAharaMti sma udaahuH| aDhesa obhAsati, artho nAma satyavacanArthaH, 1 puNyasaMkurmaH cUsapra. // 2 kha 1 // 3 aDhe sa obhAsati vR0 dI / aDhesa no bhAsati cUpA0 // 4 tevaM khaM 2 / tevA pu1|| 5 vasaMkIya saM 1 kha 2 pu1pu 2 vR0 dii.||6degyvaadii khaM 2 pu 1 pu2|| // 254 // For Private Personal Use Only . Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ obhAsati ujjoveti prabhAsati, evaM cetasi naH prakAzayatItyarthaH, evaM ca samIkSyamANaM satyavacanaM syAt, anyathA tu tathA cAnyathA ca bhavati / athavA "aDhesa no bhAsati" tti, artho nAma dharmArthaH evaM cetasi naH prabhAsati, evaM ca prakAzayati, evaM ca dRzyate yujyamAnaH, ArhaddharmeNa kilAvabhAsate, Na tu sesehiM aNNANiya-kiriyavAdIhiM ghaDate / kahaM ?, jeNaM te jAtyAdirAga-dveSAbhibhUtA teNa tullo'vabhAsati / bhaNitA veNaiyA / idANiM akiriyavAdIdarisaNaM-lavAvasakI ya aNAgatehiM, lavamiti karma, vayaM hi lavAt-karmabandhAt avasakkAmo phiTTAmo avasarAma ityarthaH, saMvavahArabaMdheNAvi Na bajjhAmo, kiM puNa Nicchayato ? / upacAramAtraM tu tadyathAbaddhA muktAzca kathyante muSTipranthikapotakAH / na cAnye dravyataH santi muSTipranthikapotakAH // 1 // [ te hi vAtUlikAH zAkyAdayaH AtmAnameva necchanti, kiM punastadvandham ? iti / aNAgate tti kAlagrahaNAda | anAgate'pi kAle na badhyante / cagrahaNAccAtikrAnta-vartamAnayoH / athavA avasakki tti kSaNa-lava-muhUrta-ahorAtra-pakSa-mAsa vayana-saMvatsarAdilakSaNe kAle sarvatra karmabandhAdavazaknumaH / lavaH kAlaH, vartamAnAdavasakkAmo, evamanAgatAdapi etaddarzanaH micchattakiriyamAhaMsu AkhyAtavantaH / ke te? akiriyao AtA jesiM te ime akiriyAtA, te nApi kArakamicchanti nApi karaNAni / yeSAmapi karaNAni kartaNi AtmA kartA te'pi akriyAvAdinaH / uktaM hi kaH kaNTakAnAM prakaroti taikSNyaM ?, vicitrabhAvaM mRgapakSiNAM vA ? / svabhAvataH sarvamidaM pravRttaM, na kAmacAraH svavazo hi lokaH // 1 // For Private Personal Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM * sUyagaDaMga suttaM teSAmuttaramgantA ca nAsti kazcid gatayaH SaD buddhazAsanaproktAH / gamyata iti ca gatiH syAt zrutiH kathaM zobhanA bahI ? // 1 // paDhamo suyakkhaMdho | 12 samo saraNajjhayaNaM // 255 // kriyA karmaphalaM na cAsti, asati kArake kutaH karma ? kathaM ca SaD gatayaH ? antarAbhAvo vA ? yathA'smAkaM "vigrahagatau karmayogaH" [tattvArtha0 a0 2 sU0 26] evaM teSAmapi antarAbhAvaH, evaM te puTThA vA apuTThA vA sammissabhAvaM bruvate avandhyAni ca karmANi paNNaveti / evaM jAtakazatAnyapadizanti buddhasya tAni zUnyatve na yujyante / tathA mAtA-pitarau hatvA buddhazarIre ca rudhiramutpAdya / arhadyudhaM ca kRtvA stUpaM bhittvA ca paJcaite // 1 // AvIciM narakaM yAnti etacca na yujyate, jAti-jarA-maraNAni ca na syuH, uttamA-'dhama-madhyamatvaM na syAt, manuSya-tiryagyonInAM svayameva karmavipAko jIvasya kartRtvaM karmabandhaM ca kathayati / caurAdInAM ca karmaNAmihaiva vipAkaM dRSTvA sAmAnyatodRSTenAnumAnenAnumIyate kRtaM kartA'yamAtmA, yenAsya garbhagatasyaiva vyAdhayaH prAdurbhavanti mRtyuzca / / 4 / / 538. sammissabhAvaM ca girA gihIte, te mummuI hoMti annaannuvaadii| imaM dupakkhaM imamegapakkhaM, AhaMsu chalAyataNaM ca kammaM // 5 // 1 arhadvadhaM vRttau // 2degbhAvaM sagirA gihIte, se mummuI hoti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI / bhAvaM ca girA khaM 1 // // 255 // For Private Personal Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538. [ sammissabhAva0 vRttm]| tathA ca sAmAnyatodRSTenAnumAnena sammizrabhAvo nAma astitvamapi pratipadyamAnAH | astitva-[nAstitva meva darzayanti, tameva sammizrabhAvaM yayA girayA gRhyante, nigRhyanta ityarthaH, ummattavAdaM vadaMti, tadyathAkvacidunmattaH svAbhAvikaM bravIti ceSTate vA kacidanyathA, andho vA'dhvAnaM vrajan kacit pathA gacchati, evaM te'pi gandharvanagaratulyAH mAyAsvapnopapAtadhanasadRzAH / mRgtRssnnaanidraadaanprvrttitaalaatckrsmaaH||1|| evamapi niHsvabhAvAn bhAvAnuktvA pazcAjjAtismaraNAni jAtakAni ratnAzrayaM nirvANaM ca pratipadyante / evaM te sammizrabhAvavAdinaH mithyAdarzanAndhakArAH jAtakenaitasyAM giri gRhItAH-'yadi zUnyaM kathaM jAtakAni ? kathaM smaraNam ? kathaM zUnyatA ? / kiJca yadi zUnyastava pakSo matpakSanivArakaH kathaM bhavati ? / atha manyase na zUnyastathApi matpakSa evAsau // 1 // astitvAt tasya / kiJca-'kena zUnyatA dezitA ? kimarthA dezitA ? syAnniSprayojanA zUnyatA' ityAdibhiH karkazahetubhizcoditA pacchAgharaghariyAe AhatiyAe elamUgo vA mammaNamUgo vA jadhA mummueMti, Na aikaM aNekaM vA pakkhaM aNuvadaMti, asti nAsti vA, yadyapyaSTau vyAkaraNAni paThanti / te puNa akiriyAvAdiNo duvidhaM dhammaM paNNaveMti, taM jadhA-imaM dupakkhaM 1 mRgatRSNA-nIhArAmbucandrikA-lAtacakrasamAH vRttau pAThaH // 2 dAn pamatitAlAnvaca saM0 vA. mo0 // 3nizvAbhA saM0 yA0 mo0 // 4eka ekaM vA cUsapra0 // Jain Education Intenational Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho sutvaM 12 samosaraNajjhayaNaM // 256 // imaM egapakkhaM tAvat, avijJAnopacitaM 1 parijJopacitaM 2 IryApathaM 3 svapnAntikaM 4 ca caturvidhaM karma cayaM na gacchati, etaddhi ekapAkSikameva karma bhavati, kA tarhi bhAvanA ?, kriyAmAtrameva, na tu cayo'sti, bandhaM pratItyAvikalpa ityarthaH, egapakkhiyaM dupakkhiyaM tu, yadi sattvazca bhavati sattvasaMjJA ca saJcitya jIvitAd vyaparopaNaM prANAtipAtaH, etad iha ca paratra cAnubhUyate ityato dupakkhikaM, yathA caurAdayaH iha pupphamAtramanubhUya zevaM narakAdiSvanubhavanti / kiJca-AIsu chalAyataNaM ca kamma, SaDAyatanamiti SaD AyatanAni yasya tadidaM AzravadvAramityarthaH, tadyathA-zrotrAyatanaM yAvanmanaAyatanam // 5 // 539. te evamakkhaMti abujjhamANA, virUvarUvANiha akiriyaataa| jaimAditittA bahavo maNussA, bhamaMti saMsAramaNovadaggaM // 6 // 539. te evamakkhaMti0 vRttam / akriyA aNNANiA ya sabbhAvaM abujjhamANA iha micchattapaDalocchaNNA appANaM vA paraM vA tadubhayaM vA vuggAhemANA virUvarUvANi darisaNANi, katham ? dAnena mahAbhogAzca dehinAM suragatizca zIlena / bhAvanayA ca vimuktiH [ tapasA sarvANi sidhyanti] // 1 // ityAdi / [ kizca-yazca vedAntazuke brAhmaNe dadyAt, yo vA vihAraM kArayati, kiJca-egapupphappadANeNa asItikalpakoTayaH 1 avijJopacitaM vRttau // 2ta eva khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 3degvANi adeg khaM 1 vR0 dI0 // 4degritAyA khaM 1 / "riyavAI khaM 2 pu1pu 2 vR0 dii0|| 5 jamAyaittA bahave maNUsA khaM 1 / jamAdidittA bahavo maNUsA kha 2 // 6degvataggaM khaM 1 kha 2 pu 1 // 7degntazcakre saM0 vA. mo0|| // 256 // For Private Personal Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhinastiSThanti; evamakirio AtA jesiM te hoti akiriyAtA / jamAditittA bahavo maNussA, yamityanirdiSTasya nirdezaH, AdiittA gRhItvA, svayaM anyAMzca grAhayitvA aNAdIyaM aNavadaggaM saMsAraM bhamaMti // 6 // kizcAnyat-yadi sarvamakriyaM tena kathamAdityaH uttiSThati ? astaM vA gacchati ?, kathaM vA candramA varddhate hIyate ca?, na vA saritaH syanderan , na vA vAyavo vAyeyuH, sarvasaMvyavahArocchedaH syAt / evamuktAH bruvate 540. NA''tico uTheti Na atthamei, Na caMdimA vaDDati hAyatI vaa| ___sarito Na saMdaMti Na vaMti vAyavo, vaMjho nitio kasiNo hu loo // 7 // 540. NA''ticco uddeti Na atthamei0 tti vRttam / Aditya eva nAsti, kutastarhi tadutthAnamastamanaM vA ?, mRga| tRSNikAsadRzaM tu etaditi lohitamarkamaNDalamavabhAsate / evaM candramA'pi nAsti, kutastarhi tadvRddhi-hAsotthAnA-'stamanAni ? / kizca-saMghAto marIcI uDheti, uTThoNA (? udvittA) se gaM imaM logaM tiriyaM kareti, karettA se NaM imaM logaM ujjoveti pabhAsati / sarito'pi Na saMdaMti (santi ) na ca vAyavaH, tataH kathaM sandiSyante vAsyanti vA / syAd buddhiH| uttiSThannAdiyo dRzyate astaM ca gacchan , yena pUrvasyAM dizi dRSTaH aparasyAM dizi dRzyate tena kriyAvAn , devadattasya hi 1NA''iccokhaM 1 kha 2 pu 1 / nA''yacco 2 // 2 ueti khaM 1 / udei khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii|| 3 salilA Na saMdaMti Na vaMti vAyA, vaMjho khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 4 vaMjhe Niyate kasiNe hu lote khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR. dii| caMjhe huete khaM 2 / vaMjhe ya Niyate pu2|| For Private Personal Use Only . Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM rAyagaDaMga gatipUrvikA dezAntaraprAptiM dRSTvA candrA-''dityAvanumIyete, saritazca syandamAnA dRzyante, vAyavazca vRkSAgrakampAdibhiranumIyante kriyAvanta iti, taccAsat, katham ? gataM na gamyate tAvad agataM naiva gamyate / gatA-''gatavinirmuktaM gamyamAnaM na gamyate // 1 // paDhamo suyakkhaMdho sut 12 samosaraNajjhayaNaM // 257 // evamayaM vandhyo lokaH, vandhyo nAma zUnyaH, athavA vandhyAvad aprasavatvAd vandhyaH / lokAyatAnAM hi na mRtaH punarutpadyate, etAvAneSa paramAtmA / ta evaM darzanaM bhAvayanti-galAgaryamapi kurvANA nodvijante, mAtaraM bhaginI vA gatvA nAnutapyante, yeSAM bandhAbhAva eva te kathaM pApebhyo nivaya'nte ? nivRtimUlaM vA dharma dekSyante / evaM zAkyA api evaM vandhyAH / nitio NAma nityakAlameva zUnyaH, zUnyaM vA na cocchidyate / kasiNo NAma gRha-nagara-parvata-dvipada-catuSpadAdisarvo vandhyaH / ta evaM vidyamAnamapi lokaM na pazyanti / / 7 / / dRSTAnta: 541. jadhA ye aMdhe saha jotiNA vi, rUvANi No paissati hiinnnnette| - saMtaM tu te evamakiriyaAtA, kiriyaM Na passaMti NiruddhapaNNA // 8 // 541. jadhA ya aMdhe saha jotiNA vi0 vRttam / yatheti yena prakAreNa [andhaH ] jyotayatIti jyotiH AdityazcandramAH maNijyotiH pradIpo vA, jyotinA saha saha jotiNA virUvANi ghaDAdINi na pazyati, agrato'pi vartamAnAni 1hi pu 2 vR0 dii0|| 2ruvAti khaM 1 / rUvAI khaM 2 pu 1 pu2|| 3pAsati khaM 1 pu 2 // 4pikhaM 1 kha 21 pu 2 0 dI0 // 5 va aki khaM 2 pu1pu 2 // 6 yavAI khaM 1 pu1pu 20 bI0 // // 257 // Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sparzannapi na teSAM varNAdivizeSaM pazyati / nayatIti netram, hIne yasya netre sa bhavati hInanetraH, uddhRte upahate vA / saMta tu te evaM akiriyAtA, saMtamiti vidyamAnam, tuH pUraNe, akiriyAvAtiNo akiriyAtA micchattodayAndhakArAjjIvAdIna padArthAn na jAnanti / athavA kiriyaM na passaMti tti kriyAvatAM dravyANAM Agamana - gamanAdyAH kriyAH pazyanto'pi na pazyanti, svayaM ca kriyAsu varttate andhavat, na caitAH na pazyanti, niruddhA yeSAM prajJA te bhavanti niruddhapannA NANAvaraNodayeNa, athavA te varAkAH kathaM jJAsyanti ye AgamajJAnaparokSA eva ? je puNa aniruddhapannA te pratyakSeNa vA Agamena parokSeNa jIvAdIn padArthAn yathAvajjAnanti / tatrAvadhi -manaH paryAya - kevalAni pratyakSam, mati zrate parokSam / pratyakSajJAninastAvajjIvAdIn padArthAn karatalAmalakavat pazyanti, samattasutaNANiNo vi lakSaNeNa, ahaMgamahAnimittapAragA vi sAdhavo jANaMti Nimit // 8 // taM puNa NimittaM-- 542. saMvaccharaM sumiNaM lakkhaNaM ca nimitta dehaM ca uSpAiyaM ca / ahaMgametaM bahave adhijitA, logaMmmi jANaMti aMNAgatAI // 9 // 542. saMvaccharaM sumiNaM lakkhaNaM ca0 vRttm| saMvatsara - nimitte ime egaTThiyA, taM0 - saMvatsare ti vA aMtarikkhe ti vA jotiti vA / sumiNaM suviNajjhAyA va lakkhaNaM sArIraM / eteNa caiva sesayAI pi sUitAI, taM jadhA - bhomaM 1 upA 2 sumiNaM 3 aMtarikkhaM 4 aMgaM 5 saraM 6 lakkhaNaM 7 vaMjaNaM 8, Navamassa puNbassa tatiyAto AyAravatthUto etaM NINitaM / 1 ahittA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 2 logaMsi khaM 2 pu 2 / logassa khaM 1 // 3 tadhAgatANi cUpA0 / aNAgatAtiM khaM 1 / aNAgayAI khaM 2 pu 1 pu 2 // Jain Education international **X*X*X*X*XoXoXoXoXoXOXO ww . Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM paDhamo suyakkhaMdho sUyagaDaMga sut 12 samosaraNajjhayaNaM // 258 // etaM bahave adhijjitA, eyaM aTuMgaNimittaM bahave samaNA adhijjitA, Na savve, logammi jANaMti aNAgatAI, atikrAntavartamAnAni ca kevalivad vAkareti / [athavA-]"tadhAgatANi" tti tathAbhUtANi, yathAvasthitAnItyarthaH // 9 // | aGgavarjAnAM anuSTubhena cchandasA arddhatrayodaza zatAni [ sUtram ], evaM tAvadeva zatasahasrANi paripATIkA / aGgasya tu arddhatrayodaza sahasrANi sUtram , tAvadeva zatasahasrANi vRttiH, aparimitaM vArtikam / evaM nimittamapyadhItya na sarve tulyAH, parasparataH SaTrasthAnapatitAH, cohasapuvvI vi chaTThANapaDitA, evaM AyAradharAdI vi chtttthaannvddiaa| yatazcaivaM tenApadizyante 543. keyI NimittA tadhiyA bhavaMti, kesiMci te vippaDieMti NANaM / te vijabhAsaM aNadhijamANA, AhaMsu vijApalimokkhameva // 10 // 543. keyI nimittA tadhiyA bhavaMtika vRttam / keciditi na sarve, abhinnadasapugviNo heDheNa etaM aTuMgaM pi * mahANimittaM adhItuM guNituM vA, adhita emeva kecit pariNAmayaMti, te paDucceti NimittA tadhiyA bhavaMti, keti puNa buddhivaikalyAd vizuddhaNemittikehiMto chaNhaM ThANANaM aNNataraM ThANaM parihINA avisuddhakhayovasamA vippaDieMti NANaM viparyAsena eMti vippaDieMti, "iMk smaraNe, iG adhyayane, iN gatau" eSAM trayANAmapi ik-iG-iNAM paripUrvANAM atpratyayAntAnAM viparyaya Iti rUpaM bhavati, viparyayeNa eMti vippaDieMti, ko'rthaH ? viparyayajJAnaM bhavati, asamyagupalabdhirityarthaH, [ ?separi| 1taM vippaDieti saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2jabhAvaM aM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / jaharisaM aNcuupaa0|| 3degNA, jANAmu logasi vayati maMdAkhaM 1 bRpA0 / etatpAThabhedollekho khaM 2 pu1pu2 vrtte| jANAmokhaM 1 jANAma khaM 2 pu 2 // |4 iti pUrve rUpaM vA0 mo0 // 5 [?] etacihAntargataH pATho lekhakapramAdapraviSTa AbhAti / // 258 // For Private Personal Use Only . Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavamapyaGgamityarthaH, ?] saparibhASamapyaGgamadhItya / abbhapaDaladiDhateNaM-yathA zlakSNAbhrapaTale kazcid vetti ekamevedaM abhrapaTalaM | yAvat tatrAnyadapyasti sUkSmamiti nopalabhyate, saMjatA vi kei vipaDienti NANaM, kimaMga puNa aNNautthiyA dagasoyariyA taciNNigAdayo ? / te vijabhAsaM aNadhijamANA, aNadhijamANa tti adhItena nimitteNa duradhItena vitathaM dRSTvA nimittaM | vadati-Nimittameva Natthi / tadyathA-kacit kSute tvaritatvAt zaGkita eva gataH, tasya cAnyaH zubhaH zakuna utthitaH yenAsya | tat kSutaM pratihatam , sa ca tena zakunenopalakSitaH san manyate-vyalIkameva nimittam , yenAzakune'pi siddhirjAtA iti / evaM zobhanamapi zakunamanyenAzobhanenApratihatamanubuddhyamAnaH kAryasiddhinimittameva nAstIti manyate apariNAmayan / [ahavA-] "vijAharise" NAma yathArthopalambhaH, vidyayA spRzyate vidyayA prApyate, vidyayA gRhyata ityrthH| ta evaM varAkAzcakSuhyamapi NimittamapariNAmayantaH Ahesu vijApalimokkhameva, nimittavidyAparimokSam , evaM hi kartavyam , nAdhItavyAni nimittazAstrA| NItyarthaH, kizcit tathA kiJcidanyatheti kRtvA mA bhUnmRSAvAdaprasaGgaH / buddhaH kila ziSyANAmAhUyoktavAn -dvAdaza varSANi durbhikSaM bhaviSyati tena dezAntarANi gacchata, te prasthitAstena pratiSiddhAH, subhikSamidAnI bhaviSyati, katham ?, adyaivaikaH sattvaH puNyavAn jAtaH tatprAdhAnyAt subhikSaM bhaviSyatIti, ato nimittaM tathA cAnyathA ca bhavatIti kRtvA Ahesu vijApalimokkhameva, ujjhanamityarthaH, mokSaM ca prati nirarthakamityatastairutsRSTam / athavA vijayA vijayA parimokkhamAhu vijApalimokkhamAha, saGkhyAdayo jJAnAd mokSamicchanti, je NimittaM saMkhANaM pariNAmayaMti te kilAtyantaparokSamAtmAnaM paralokaM mokSaM ca jJAsyanti ityAdi hAsyam , paJculla(?ta) kammaM baMdhaMti te sutaNNANahIlaNAe / uktaM hi 1ntaraM ga pu0|| sUyagaDa 44 Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 12 samosaraNajjhayaNaM // 259 // jJAnasya jJAninAM caiva nindA-pradveSa-matsaraiH / upaghAtaizca vighnaizca jJAnanaM karma badhyate // 1 // // 10 // syAd buddhiH-kenaitAni samosaraNAni praNItAni-jaM ca hevA vuttaM jaM ca uvari bhaNihitti 1, ucyate-aNiruddhapaNNA titthagarA 544. te aiyamakkhaMte samecca logaM, taMdhAgatA samaNA mAhaNA ya / sayaMkaDaM Na'paNakaDaM ca dukkhaM, AhaMsu vijA-caraNaM pamokkhaM // 11 // 544. te eyamakkhate samecca loga0 vRttam / te iti tIrthakarAH, etaditi yadatikrAntaM krAntavyaM ca parasamayasiddhaparUvaNAo a / evamanye'pyAkhyAtavantaH AkhyAsyanti ca, samyag itvA samecca jJAtvetyarthaH, tadhAgatA samaNA mAhaNA ya, tathAgata iti tIrthakaratvaM kevalajJAnaM ca gatAH / paThyate ca-tadhA tathA samaNA mAhaNA ya, tadhA tagheti yathA yathA samAdhimArgavyavasthitAH tathA tathA''khyAnti traikAlyAt, je abhiggahiyamicchAdiTThI je a aNabhiggahiyamicchAdiTThI tersi samvesiM darzanamAkhyAnti / samaNA mAhaNA yatti egahu~ / paJcakkhaNANiNo parokkhaNANiNo vA AgamaprAmANyAta kimAkhyAnti ? atthi mAtA asthi pitA jAva suciNNA kammA suciNNaphalA bhavaMti, evaM kriyAvAditvaM khyApyate / kiJcasayaMkaDaM NaNNakaDaM ca dukkhaM, sayaMkaDaM NAma svayaM kRtaM sayaMkaDaM, savvameva hi karma dukkhaM, pratIkArAt puNyamapi dukkhaM / uktaM hi-"to sabvakAladukkho" / [ ] taM tu svayaMkRtameva, nAnyakRtam, na cAkRtam / AIsu vijAcaraNaM pamokkhaM, vijayA caraNeNa pamokkho bhavati, na tu yathA saMkhyA jJAnenaivaikena, ajJAnikAzca zIlenaivaikena / uktaM hi 1 evamakkheti sa khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 30 dI // 2 tathA tadhA samaNA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI. cUpA0 // // 259 // Jain Education international fotuw.jainelibrary.org. Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyAM ca sajjJAnaviyoganiSphalAM, kriyAvihInAM ca nibodhasampadam / nirasyatA kezasamUhazAntaye, tvayA zivAyA''likhiteva paddhatiH // 1 // [siddha dvA0 1 kA0 29] // 11 // 545. te cakkhu logassidha NAyagA u, maggA'NusAsaMti hitaM pajANaM / tathA tathA sAsatamAhu logo, jaMsI payA mANava ! saMpagADhA // 12 // 545. te cakkhu logassidha NAyagA u0 vRttam / cakSurbhUtA lokasya, pradIpabhUtA ityarthaH / dezakA nAyakAH pagaDhagAH / maggaM NANAti hitaM suhaM prajAnAm [aNusAsaMti uvadisaMti] / tuH visesaNe, sanmArgaguNAMzca darzayanti kumArgadoSAMzca / athavA tuH vizeSaNe, ahitamArganivRttiM ca / prajAyantIti prjaaH| tathA tathA sAsatamAhu logo, tathA tatheti yena yena prakAreNa zAzvato loko bhavati paJcAstikAyAtmakaH, athavA yathA'syA''tmanaH avyavacchinnakarmasantatirbhavati yathAprakArAcca tathA tathA sAsatamAhu logo, tadhA "cauhiM ThANehiM jIvA NeraDyAuyattAe kammaM pakareMti0" [sthAnAM0 sthA0 4 u. 4 sU0 373 patra 285 ] tatra tAvat saMsAro nocchidyate yAvanmidhyAdarzanam, tatra tIrthakarA-''hArakavarjAH sarva eva karmabandhAH sambhAvyante, upalakSaNatvAdasyAnyadapi yatra sambhavati tad draSTavyam, evaM rAga-dveSAvapi saMsArakarau iti 1ca vibodhasampadam dvaatri.||2'logsih khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 3NAtagA tu, maggA'NubhAsaMti hitaM patANaM khaM 1 // 4 mAyakAH cuumpr0|| Jain Educatio ational Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMgho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM 12 samo| saraNajjhayaNaM // 26 // kRtvA tathA tathA vaTTati saMsAramAhuH / ahavA tadhA tadha tti jassa jArisI sattA tadhA tassa uvacayo hoti / ahavA | micchatta-avirati-aNNANANi jadhA jadhA tadhA tathA saMsAraH / athavA pANavadhAdI jadhA jadhA tadhA taghA, ahavA kasA[yA dayo jahA tahA, kAya-vAG-manoyogA jadhA jadhA tadhA tadhA saMsAro, sarvatra mAtrAparimANaM vaktavyam / jaMsI payA yasminniti yatra, prajAyante iti prajAH, sarva eva sattvA mAnavA ityapadizyante, mAnavAnAM prajA mANavaprajA / athavA mANava ! iti he mAnavAH ! / saMprasRtAH saMpragADhA, ogADhA vigADhA sampragADhA ityarthaH / evaM AzravalokaM kathayanti, AzravalokAnurUpameva ca lokaM vizanti // 12 // 546. je rakkhasA je jamaloiyA vA, je AsurA gaMdhavA ya kaayaa| AgAsaMgAmI ya puDhositA ya, puNo puNo vipariyAsameMti // 13 // 546. je rakkhasA je jamaloiyA vA0 vRttam / keSAJcid bhavanapatyAdidevAH zAzvatAH teNa rakkhasagahaNam / athavA vyantarA gRhItA rAkSasagrahaNAt / jamaloiyagrahaNAd vaimAnikAH sUcitAH, jeNaM jamadevakAiyA tividhA nemanaH (?), sarve te jamassa mahArAyassa ANA-uvavAta-vayaNaNidese ciTThati / asuragrahaNena bhavanavAsinaH sUcitAH / gAndharvA vyantarA eva / / sAyA jamaloiyAyA, je yA surA khaM 1 pu 2 vR0 dI / "ye kecana vyantarabhedA rAkSasAtmAnaH, tadbrahaNAca sarve'pi vyantarA gRhyante, tathA 'yamalaukikAtmAnaH' ambiA umpAdayaH, tadupalakSaNAt sarve bhavanapatayaH / tathA ye ca 'surAH' saudhrmaadivaimaanikaaH| cazabdA | jyotiSkAH suuryaadyH|" iti vRttikaarvyaakhyaanm|| 2 sikAmI khaM 2 pu 1 // 3je khaM 2 vR0 dI / te pu1|| 4 yAsaveti khaM 1 kha 2 pu1 pu 20 dii0|| 5na vignaH saM0 / na bigjaH vA. mo0 // // 260 // Jain Education intemational Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO7 | jyotiSkA dRzyanta eva / sesA AgAsagAmI ya puDhositA ya, deva-pakkhi-vAtAdayaH AgAsagAmI, pRthivyambu-vanaspatayaH dvi-tri-caturindriyAH pazcendriyAzca sthalacarA jalacarAzca ete puDhositA / punaH punaH viparyAsameMti, viparyAso nAma | janma-mRtyU, sarva eva vA saMsAre viparyAsaH, jeNaM "puDhavikAyamatiyato ukkosaM jIvo tu saMvase" // [ uttarA0 a0 10 gA05] // 13 // 547. jamAhu ohaM salilaM apAragaM, jANAhi NaM bhavaggahaNaM dumokkhaM / jaMsI visapaNA visayaMgaNAdI, duhato vi lokaM aNusaMcaraMti // 14 // 547. jamAhu ohaM salilaM apAragaM0 vRttam / yaM ityanirdiSTasya nirdeshH| Aha bhagavAneva, dravyaupaH svayambhuramaNaH, sa evaughaH salilaH, oghasalilena tulyaM oghasalilam / nAsya pAraM jalacarAH sthalacarA vA zaknuvanti gantuM Na'NNattha deveNa mahaDieNa ityataH apaargH| jANAhi NaM jadhA jinairapadiSTaH AgamaprAmANyAt pratyakSatazca upalabhyate manuSyAdisaMsAraH / catuvidhaM bhavaggahaNaM, bhavaggahaNaM kaDilyamityarthaH, caturAsItijoNipamuhasayasahassagahaNo, jattha aNorapAre paviTTho savvaddhAe vi Na muJcati micchAdiTThI loko lokAyata-suNNavAdigAdilaukika ityAdi / durmokSeti micchatta-sAtagurutvena ca Na taraMti aNupAlettae je vi asthivAdiNo, kimaMga puNa nAstikAH ?, jadhA tANi cattAri tAvasasahassANi sAtAguruvattaNeNa chakkAyavadhagAI jAtAI [bhAva0 mUlabhASyagA031 patra 143] / jaMsI visaNNA visayaMgaNAdI, yatra saMsAre yatra vA 1"pRthivyAzritAH pRthivyapa-tejo-vanaspati-dvi-tri-catuH-paJcendriyAH" iti vRttau // 2NAhiM khaM khaM 2 pu 1 pu2 . dii| 3 ete ta eva tApasA ye bhagavatA zrIRSabhadevena sAkaM pravajitA iti // , Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjutti - cuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM / / 261 // sAbadhe dharme'samAdhau kumArge vA asatsamavasaraNeSu, paMcasu vA visaesa visannAH, sugarIyAn sparzaH, teSvapyaGganAH, tAsu hi pazca viSayA vidyante, tadyathA - "pupphaphalANaM ca rasaM0" [ ] ityataH aGganAgrahaNam / duhato vii dvividhenApi pramAdena lokaM aNusaMcaraMti / taM jadhA - liMga - vesa-pajjAe aviratIe ya, athavA Arambha-parigrahAbhyAM rAga-dveSAbhyAM vA anna-pAnAbhyAM vA trasa-sthAvaralogaM vA imaM logaM paralogaM vA // 14 // ta eva midhyAtvAdibhirdoSairabhibhUtAH asatsamavasaraNAvasthitAH 548. Na kammuNA kamma kharveti bAlA, akammuNA kamma kharveti dhIrA / medhAviNo lobha- mAyAvatItA, saMtosiNo No pakariMti pAvaM // 15 // 548. Na kammuNA kamma kharveti bAlA0 vRttam / na iti pratiSedhe / mithyAtvAdiSu karmabandhahetuSu varttamAnAH na karmANi kSapayanti bAlAH kutIrthyAH yasyaiva hi te bhItAstamevAnviSanti, karmabhItAH karmANyeva varddhayanti, na nidAnameva rogasya cikitsA, yathA kazcinmUDhadhIrnidAnaireva rogacikitsAM karoti sa hi tasya vRddhimApnoti / akarmaNA tu Azravanirodhena karmANi kSapayanti dhIrAH vidhikriyAbhirivA''mayAn vaidyAH / medhAviNo lobha-mayaM (1 yau) merAdhAviNo medhAviNo, lobhamatItAH lobhAtItAH, vItarAgA ityarthaH evaM mAyAmatItA mAyAtItA vA / saMtosiNo tti alobhAH / syAd buddhiH - alobhAH santoSiNazca ekArthamiti kRtvA tena punaruktam, ucyate, arthavizeSAnna punaruktam, lobhAtItA iti atikrAntalobhA 1 vIrA khaM 1 2 0 dI0 // 2 lobha- bhayAdatItA khaM 1 vRpA0 // Jain Education national paDhamo suyakkhaMdho 12 samosaraNAyaNaM // 261 // www.gainelibrary.org Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | vItarAgAH, saMtoSiNa iti nigrahaparamA avItarAgA api vItarAgAH / No pakariti pAvaM saMtosiNo payaNuyaM pakareMti, tanbhavavedaNijjameva / athavA yata eva lobhAIyA ata eva saMtosiNaH / evaM amAninaH amAyinaH / / 15 / / ta evaM bhagavantaH aniruddhapaNNA549. te tIta-uppaNNa-aNAgatAI, logassa jANaMti taMdhAgatANi / tAro ma'NNesi aNaNNaNetA, buddhA hu te aMtakaDA bhavaMti // 16 // 549. te tIta-uppana-aNAgatAiM0 vRttam / te iti tIrthakarAdayaH pradIpabhUtAH / tItANi lAbhA-'lAbha-sukhaduHkhAdIni, evaM paDuppaNNa-aNAgatAI, jehiM vA kammehiM puvakatehiM ihA''yAto joNivAsaM padaM kareti jaM ca bhavissati ityataH tiit-pccuppnnnn-annaagtaaii| tahAbhUtAI tadhAgatANi, avitadhANi tti bhaNitaM hoti, na vibhaGgajJAnivad viparItaM pazyanti, "aNagAre NaM bhaMte ! mAyI micchAdihI rAyagihe Nayare samohate0 tenAvadhi-vibhaGgopayogena gataH-vANArasIye |NayarIe rUvAI jANati pAsati jAva se se dasaNavivacAso bhavati / " [bhaga0 za03 u06 sU0162 patra 192-1] te bhagavantaH pratyakSajJAninaH, parokSe vA pUrvavidaHNetAro maNNesi aNaNNaNetA, NayantIti netAraH, anyeSAM bhavyAnAM sarveSAM netAra iti / na anyaH [ananyaH] teSAM netA vidyate, "ittAva tAva samaNeNa vA mAhaNeNa vA dhamme akkhAte, Nattheto uttarIe dhamme akkhAte" [ ] ityato annnnnnnnetaa| buddhAH svayambuddhAH buddhabodhitA vA gaNadharAdyAH / antaM kurvantIti antakarAH, bhavAntaM karmAntaM vA // 16 // ye cA'tra bhavAntaM na kurvanti tAvat 1NNamaNA khaM 1 khaM 2 pu1pu2|| 2tahAgatAiM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 aNNesi khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // Jain Education international jainelibrary.org Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho | anuktamapi vijJAyabhavAta, hiMsetyarthaH, tAsikAna jugupsate / evANa paraM tadubhayaM ca [jatA vijJAya vIrA bhavanti, jJAna suttaM // 262 // 12 samosaraNajjhayaNaM 550. te Neva kuvvaMti Na kAraveMti, bhUtAbhisaMkAe duguNchmaannaa| sadA jatA vippaNamaMti dhIrA, vidittu vIrA ya bhavaMti eNge // 17 // 550. te Neva kuvvaMti Na kAraveMti0 vRttam / svayaM na kurvanti na kArayantyanyairnAnumanyante / kiM tat ? pANAtivAtaM, anuktamapi vijJAyate prANAtipAtam , yenApadizyate bhUtAbhisaMkAe duguMchamANA, bhUtANi tasa-thAvarANi tANi yato'bhisaMkaMti | sA bhUtAbhisaMkA bhavati, hiMsetyarthaH, tAM bhUtAbhisaMkAM tatkAriNazca jugupsamAnA udvijamAnA ityarthaH, pANAtipAtamiti vAkyazeSaH, loko'pi hi matsyabandhAdIna hiMsakAn jugupsate / evaM te Na bhAsanti Na bhAsAveMti musAvAtaM, evaM jAva micchAdasaNaM Na parUveMti0 No saddahati NavaeNa bhedeNa / ta evamappANaM paraM tadubhayaM ca [jatA] saMjamemANA sadeti sarvakAlaM pravrajyAkAlAdArabhya yAvajjIvaM jJAnAdiSu vividhaM praNamanti parAkramanta ityarthaH / vidittu vIrA vijJAya vIrA bhavanti, jJAnAdibhirvA [vi] rAjantIti vIrAH, eke na sarve / paThyate ca-"viNNativIrA ya bhavaMti ege" vijJaptimAtravIrA evaike bhavanti, Na tu karaNavIrAH // 17 // syAt-katarANi bhUtAni yeSAM saMkitavyam ? ucyate 551. Dahare ya pANe vuDhe ya pANe, je' Atato paissati svvloge| . uvehatI logamiNaM mahaMtaM, buddhe'pamatte suparivvaejjA // 18 // saMkAti khaM 2 pu 1 / 'saMkAi khaM 1 pu 2 // 2viNNattivIrA cUpA0 vRpA / viNNattidhIrA khaM 1khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 tege khaM 2 pu1|| 4 te khaM 1 kha 2 pu 1 pu 20 dii0|| 5pAsati khaM 1 kha 21 pu2|| 6 buddhe'pamattesu parivvaejjA | iti buddhe pamattesu parivvaejA iti padacchedenApi ca vyAkhyAntaraM cUrNI vRttau ca vartate / buddha'ppamattesu khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // |7vvadejA khaM 1 // // 262 // Jain Education international . Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FOHOROXEXakoooXXXXX 551. Dahare ya pANe0 vRttam / DaharAH sUkSmAH kunthvAdayaH suhumakAyikA vA, vuDDA mahAsarIrA bAdarA vA, te ete Dahare ya pANe buDDhe ya pANe, je Atato passati savvaloge AtmanA tulyaM Atmavat, yatpramANo vA mama AtmA etatpramANaH kunthorapi hastino'pIti, adhavA "jadha mama Na piyaM dukkhaM" [ dazavai0 ni0 gA0 156] evaM savvajIvANaM DaharANa vA mahallANa vA, "puDhavikAie NaM bhaMte ! akaMte samANe kerisayaM vedaNaM vedayaMti ?" [ 1 suttAlAvago ityataste'pi Na akkamitavvA Na saMghaTTetabvA / ye evaM pazyanti uvehatI logamiNaM mahaMtaM vRttaM [ uttaraddhaM ] / uvehatI upekSate, pazyatItyarthaH, upekSA karoti, sarvatra mAdhyasthyamityarthaH, mahAnta iti chajjIvakAyAkulaM aSTavidhakarmAkulaM vA, balipiMDovamAe mahaMto logo, athavA kAlato mahaMte anAdinidhanaH, astyeke bhavyA api ye sarvakAlenApi na setsyanti / athavA dravyataH 'kSetratazca lokasyAntaH, kAlato bhAvatazca nAntaH / buddhe nAma dharme samAdhau mArge samosaraNesu ca apramattaH kAyeSu jayaNAe ya, athavA pramatteSu asaMjateSu parivvaejjAsi tti bemi / athavA buddhe appamatte suddu parivvaejjA // 18 // 552. je Atayo parato yAvi NacA, alamappaNo hoti alaM paresiM / taM jotirbhUtaM satatA''vasejjA, je pAdukujjA aNuvIti dhammaM // 19 // 552. je Atayo parato yAvi NaccA0 vRttam / AtmanaH svayaM tIrthakarA jANaMti jIvAdIna padArthAn , parato gaNadharAdayaH / alaM paryApyAdiSu, sa dvividho'pi jAnakaH alamAtmAnaM parAMzceti, akRtyAdvA pratiSedhayitavya iti / 1 kSetratazca kAlato bhAvatazca loka pu0 saM0 // 2 vA vi pu 1 pu 2 / tAvi saM 2 // 3 bhUtaM ca satA''va khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // , Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM rAyagaDaMgasucaM 12 samosaraNajjhayaNaM // 263 // evaM taM jotibhRtaM, tamiti taM ubhayatrAtAraM jyotayatIti jyotiH AdityazcandramAH maNiH pradIpo vA, yathA pradIpo jyotayati evamasau lokA-'lokaM jyotayatIti jyotistulya ityarthaH / satataM AvasejAsi tti jAvajjIvAe sevejjA titthagaraM gaNadhare vA [yo] yasmin kAle jyotirbhUtaH / je pAdukujA, ya ityanirdiSTaH, prAduH prakAzane, ye prAduSkurvanti dharma pUrvAparato'nucintya, karatalAmalakavad lokaM dRSTvA ityarthaH / athavA aNuvIyiNituM parasamaye khasamayaM darzayati, dharma samAdhi mArga samosaraNAni ca // 19 // kIdRzaH punaste vighATitajJAninaH trailokyadarzinaH ? ucyate 553. AtANa je jANati je ya logaM, je' AgatiM jANai'NAgatiM c|| je sAsataM jANai asAsataM ca, jAtiM maraNaM caM cayaNopavAdaM // 20 // 553. AtANa je jANati je ya logaM0 vRttam / AtmAnaM yo vetti yathA 'ahamasti' iti saMsArI ca / athavA sa AtmajJAnI bhavati ya AtmahiteSvapi pravartate / athavA trailokya (traikAlya) kAryapadezAdAtmA pratyakSa iti kRtavAnityAdi / yenA''tmA [jJAto] bhavati tena pravRtti-nivRttirUpo loko jJAta eva bhavati Atmaupamyena, yathA-mameSTAniSTeSvartheSu pravRtti-nivRttI bhavataH yathA'stIti / athavA Atmaupamyena pareSvahiMsakaH / kizca-je AgatiM jANaiSNAgatiMca, je AgatiM jANati, kuto manuSyA Agacchanti ? "sattamamahiNeraiyA0" [bRhatsaM0 gA0 343 ] kairvA karmabhiH kutra vA 1attANa jo jANati jo ya khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 gaI ca jo jAkhaM 2 pu 1 pu 2 / AgaI ca jo jA khaM 1 // 3 jANataNAgaiMca khaM 1 // 4jANaya'sAvaM 1 jANaasApu 1 pu 2 // 5jAtI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 6ca jaNovavAtaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| // 263 / / Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gacchanti ?, na vidmaH-kuto'hamAgataH gamiSyAmi vA ? / anAgatiriti siddhiH sAdIyA apajjavasitA / je sAsataM jANA asAsataM ca, sarvadravyANAM zAzvatatvaM dravyataH azAzvatatvaM paryAyataH, cazabdAt zAzvatAzAzvatatvaM vA / taM jadhA-NeraiyA | dabahatAe sAsatA, bhavaTThatAe asAsatA / athavA nirvANaM zAzvatam , saMsAriNastu saMsAraM pratItya azAzvatAH / jAtiM maraNaM ca jAnIte, audArikAnAM sattvAnAM jAtiH, ettha joNIsaMgaho bhANitavyo Navavidho vi / taM jadhA-"sacitta-zIta-saMvRtAH [setarA] mizrAzcaikazastadyonayaH" [tattvA0 a0 2 sU0 33] sacittA-'citta-zItoSNa-saMvRta-vivRtA etAzca setarAH / orAliyANaM ceva maraNam / bandhAnulomyAt cayaNopavAdaM, itaradhA tu pUrva upapAto vaktavyaH, sa tu nAraka-devAnAm, cayaNaM tu jotisiya-vemANiyANaM, uvvaTTaNA bhavaNavAsiyANaM vaMtarANe neraiyANaM ca // 20 // 554. adho vi sattANa viuddaNaM ca, jo AsavaM jANati saMvaraM ca / / dukkhaM ca jo jANati NijaraM vA, so bhAsitumarihati kiriyavAdaM // 21 // 554. adho vi sattANa viuTTaNaM ca0 vRttam / jadhA jadhA gurUNi karmANi tahA tahA adho viuddeti sattA, | vividhaM kuTuMti vikuTuMti, jAtante mriyanta ityarthaH, sarvArthasiddhAdArabhya yAvadadhosaptamyAH tAvaddho varttante, tatrApi ye gurutarakarmANaH te apratiSThAne, zeSeSu cotkRSTasthitayaH / jo AsavaM jANati, AzravAn rAgAdIn prANavadhAdIn vA paJca Arambha-parigrahI vA ityAdi AzravAH, tadvidharmI saMvaraH saMyama ityarthaH, jAva Niruddhajogi tti / 1"rikArikAnAM sattvA saM0 / 'rikAnAM kArikAnAM sattvA vA0 mo0|| 2 ca khaM 1 khaM 2 pu1pu 2 30 dii| | 3 Aikkhitumarihati so kiriyavAdaM cUpA0 // Jain Educatio n al Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathAprakArA yAvantaH saMsArAvezahetavaH / tAvantastadviparyAsAnnirvANAvezahetavaH // 1 // NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho 12 samosaraNajjhayaNaM // 264 // dukkhaM ca jo jANati nijjaraM vA, dukkhamiti karmabandhaH prakRti-sthityanubhAva-pradezAtmakaH tadudayazca, nirjarA nAma | bandhApanayaH, dvAdazaprakAraM tapo nirjarA / so dhamma samAdhi maggaM samosaraNANi ya bhASitumarhati / paThyate ca-"Aikkhitumarihati so kiriyavAda" // 21 // etAni mithyAdarzanasamosaraNAni saMsArakarANIti jJAtvA kriyAvAdI samyagdRSTizcAritravAn555. saddesu rUvesu amucchamANo, rasehiM gaMdhehi ya adussamANo / No jIvitaM No maraNaM vipatthae, AyANagutte valayA vimukke // 22 // tti bemi|| // samosaraNaM sammattaM // 12 // // 26 // 1ya AkhyAtu cUsapra0 // 2'marhati cUsapra0 // 3 asajamANe, gaMdhesu rasesu adussamANe saM 1 vR0 dI / | asajjamANe, rasesu gaMdhesu adussamANe khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 maraNAbhikaMkhI, AdANa saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 5'gutte mAyAvimukke cUpA0 // . Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 555. saddesu rUvesu amucchamANo0 vRttam / saddesu ruvesu amucchamANo tti rAgo gahito, evaM jAva phAsesu / rasehiM gaMdhehi ya adussamANo dveSo gRhItaH / evaM zeSeSvapi indriyeSu "saddesu a bhaddaya-pAvaesu" [jJAtA. zru0 0 10 sa0 135 gA016 patra 233-1] / No jIvitaM No maraNaM vipatthae, asaMjamajIvitaM aNegavidhaM patthae vipatthae, Na | vA parIsahaparAiyA maraNaM vipatthae / athavA mA hu ciMtejAsI-jIvAmi ciraM, marAmi va lahuM / valayaM kuDilamityarthaH / tatra dravyavalayaM nadIvalayaM vA saMkhavalayaM bA, bhAvavalayaM tu karma / catusamosaraNakuDilaM tu micchattaM, valaeNa vimukko valayAdivimuko / paThyate ca-["mAyAvimukke"] mAyAdivimukke ityarthaH / / 22 // // iti samavasaraNAdhyayanaM dvAdazaM samAptam // 12 // sUyagaDa 45 Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuticuSNajayaM sUyagaDaMga sutaM // 265 // 13 [terasamaM AhattahiyajjhayaNaM ] AyatadhiyaM ti ajjhayaNassa cattAri aNuogaddArANi / adhikAro sIsaguNadIvaNAe / aNNaM pi jaM dhamma-samAdhimagga-samosaraNesu jaM jattha aNuvAdI taM ca avitathaM bhaNNihiti / etesi catuNha vi dhammAdINaM vivarItaM vitathaM / atra cAyaM nyAya: - yaduta upasarga-pratyayaviyuktA prakRtirnikSipyate, yataH NAmatadhaM0 ityAdi / NAmaNipphaNNe AyatadhijaM / taM catuvvidhaM taM jadhA - NAmatadhaM ThavaNatadhaM davvatadhaM ceva hoti bhAvatadhaM / davvatadhaM puNa jo jassa sabhAvo hoti davvassa // 1 // 115 // NAmatadhaM ThavaNatadhaM0 gAdhA / taM ca vatirittaM davvatadhaM tividhaM sacittAdi / sacittaM jadhA sarva eva jIvaH upayogasvabhAvaH, athavA jo jassa davasa sabhAvo tti, kAThinyalakSaNA pRthvI, dravalakSaNA Apa ityAdi, athavA dAruNasvabhAvaH 1 kaThinalakSa saM0 mo0 vA0 // chAtra -X-X-6X8XXX paDhamo sukhaMgho 13 AicahiyajjhayaNaM // 265 // Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRdusvabhAvo vA jo jassa maNUsassa vA / acittANaM gosIsacaMdaNa-kaMbalarayaNamAdINaM / jadhA-"uSNe kareti zItaM sIe uNhattaNaM puNaruveti / " [ ] mIsagANaM taMdulodagamAdINa jAva Na tA pariNataM // 1 // 115 // bhAvatahaM puNa NiyamA NAyavvaM chavvihammi bhAvammi / adhavA vi NANa daMsaNa caritta viNae ya ajjhappe // 2 // 116 // bhAvatahaM puNa NiyamA0 gAdhA / bhAvatahaM chavidha bhAve / taM jadhA-udaiyabhAvatahaM jAva saNNivAdiyabhAvatahaM / tatthudayalakkhaNamevaudayikam , vedanAlakkhaNamityarthaH, oyikabhAvabhAvatadhaM 1 / upasamaNameva aupazamikaH, anudayalakSaNa ityarthaH 2 / kSayAjjAtaH kSAyikaH 3 / kiJcit kSINaM kiJcidupazAntaM jhAyopazamikaH 4 / tAMstAn bhAvAn pariNamatIti pAriNAmikaH 5 / evaM samavAyalakSaNaH sAnnipAtikaH 6 / adhavA bhAvataghaM cauThivadhaM-NANa daMsaNa caritta viNaye iti / NANe paMcavidhe skhe sve viSaye avitathopalambhaH 1 / evaM catuvidhe daMsaNe cakkhudaMsaNAdi 2 / caritte tave saMjame ya, tave duvAlasavidhe, saMjame sattarasavidhe 3 / viNayassa vA bAyAlIsatividhassa jJAna-darzana-caritte jo vA jassa jadhA jadA ya pauMjitavyo 4 / aNNadhA vitadhaM / ettha bhAvataheNa adhiyAro / adhavA bhAvata, pasatthaM appasatthaM ca, pasatyeNAdhikAro // 2 // 116 // jaha suttaM taha attho caraNaM ti jahAtahAya NAyavvaM / saMtammi pasaMsAe asatI pagayaM dugaMchAe // 3 // 117 // 1"uNhe karei sIyaM sIe uNhattaNaM puNa karei / kaMbalarayaNAdINaM esa sahAvo muNeyabvo // " iti pUrNA gAthA // 2viNaeNa adeg khaM 2 pu2||3crnnN cAro taha tti NA khaM 2 pu2|| 4saMtammi ya saMsAsaM saMtammi ya psNsaapu2|| . Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paTamo sayavaMdho 13 AhatahiyajjhayaNaM // 266 // jaha suttaM taha attho0 gAdhA / yadi yathA sUtraM tathaivArtho bhavati tathA vA darzayati / tadha tti kiM bhaNitaM hoti ?- saMtaM sobhaNaM ti ca, jaM saMtaM saMsAranittharaNAya prazasyate taM pasatthabhAvatahaM / jaM puNa vidyamAnamapi dugaMchitaM taM saMsAra- kAraNamiti kRtvA azobhanaM asadityapadizyate, azobhanamityarthaH // 3 // 117 // jo puNa etaM pasatthabhAvatadhaM * AyariyaparaMparaeNa AgataM jo [appbuddhiie| koveti cheyabuddhI jamAliNAsaM va NAsihiti // 4 // 118 // // 4 // 118 // jo eyaM AyariyaparaMparaeNa AgataM koveti so *Na kuNeti dukkhamokkhaM ujjamamANo vi saMrjamapadesu / tamhA attukkariso vajetabbo jatijaNeNaM // 5 // 119 // ||auythN sammattaM // 13 // // 5 // 119 // NAmaNipphaNNo gto| suttANugame suttaM uccAratavvaM / ajjhayaNAbhisaMbaMdho-aNaMtarasutte "valayA vimukke" [sUtraM 555] ti vuttaM, ihApi valayAdi, avitadhazIle prayatitavyaM valayavinirmuktena / bhAvavalayaM mAyA ziSyadoSAzca ihoktAH, attukkarisAdIyA bhAvadosA vajjetavbA iti / ata: | // 266 // 1u cheyabuddhIe khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 2 cheyavAtI khaM 1 khaM 2 pu 20 / vAdI khaM 1 // 3Na kareti khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 4 saMjama-tavesu khaM 1 khaM 2 pu 2 vR0|| 5AhattahaM khaM 2 pu 2 // Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556. AdhatadhijjaMtu paMvedaissaM, NANappagAraM purisassa jAtaM / sato ya dhamma asato ya sIlaM, saMtiM asaMtiM karisAmi pAduM // 1 // 556. AdhattadhijaM tu pavedaissaM0 vRttam / yathAtathamiti AdhattadhiyaM yAthAtathyam, zIlavratAnIndriyasaMvarasamiti-gupti-kaSAyanigrahasarvamavitadhaM yathAtatham , te anAcaratAM ca doSAn vakSyAmaH / athavA vrata-samiti-kaSAyANAM dhAraNA rakSaNaM viniyeh-tyaagau| turvizeSaNe / ye ca vitathamAcaranti tAMzca vakSyAmaH bhRzamAvedayiSyati / nAnA arthAntarabhAve, purisa[ssa jAtamiti kecit priyadharmAH, keyi adhAchandAH, satpuruSazIlaguNAMzcopadezyA(kSyA)maH, samosaraNe tu aNNautthiyagihatthANa dRSTayo darzitAH ityato gANappagAraM purisa[ssa jAtaM, tiSThantu tAvannAnAprakArA gRhasthAH, anyatIrthikA pAsatthAdayo saMviggA ya NANApagArA purisajAtA, NANAchandA ityarthaH / athavA kiM citraM yadi nAnAvidhAH puruSAH nAnAzIlA eva bhavanti ?, eka eva hi puruSastAni tAni pariNAmAntarANi pariNAmayan NANApagAro purisajjAto bhavati / taM jadhA-kadAcit tIvrapariNAmaH, kadAcinmandasvabhAvaH, kadAcinmadhyamaH, kadAcinmRdukhabhAvaH, kadAcinnidharma eva bhavati, kRtvA cAkRtyaM 1AhattahiyaM khaM 1 khaM 2 pu 1 / AhattahIyaM pu 2 vR0|| 2 paveyatissaM khaM 1 / paveiissaM khaM 2 pu 2 / paveyassaM pu 1 // 3 purisasta bhAvaM vRpaa.|| 4 karissAmi pAtaM khaM 2 // 5vinityAtyAnI / tu vA. mo0|| 6"jJAnaprakAram' iti prakArazabda Adyarthe, AdigrahaNAca samyagdarzana-cAritre gRIte / tatra samyagdarzanaM aupazamika-kSAyika-kSAyopazamikaM gRhyate, cAritraM tu vrata-samitikaSAyANAM dhAraNa-rakSaNa-nigrahAdikaM gRhyate / etat samyagjJAnAdikaM 'puruSasya' jantoH yad 'jAtaM' utpannaM tadahaM 'pravedayiSyAmi' kathayiSyAmi / tuzabdo vizeSaNe. vitathAcAriNastahoSAMzcA''virbhAvayiSyAmi / 'nAnAprakAraM vA puruSasya khabhAvaM' uccAvacaM prazastA-prazastarUpaM prvedyissyaami|" iti vRttiH|| Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyarkhayo suttaM 13 AhatahiyajjhayaNaM // 267 // kazvinivarttate, kazcit sutarAM pravarttate, anyasya cAnyaH parISaho durviSaho bhavati, athavA [dAruNA-5]dAruNakhabhAvatvAca nAnAprakAraM puruSajAtaM bhavati / sato ya dhammaM asato ya sIlaM, saditi zobhanaH tasya sataH dharmo bhavati yathArthaH, evaM samAdhirmArgazca / asamiti abhAve jugupsAyAM ca, abhAve tAvat-azIlA eva gRhasthAH, jugupsAyAM azIlAnArIvad nAsau azIlaH kintu azobhanazIlatvAd azIla ityapadizyate / dugaMchAyAM pAsatthAdayo aNNautthiyA pAsatthA ya kusiilaaH| sarvAzubhanivRttiH zAntiH, sarvabhUtazAntikaratvAt sarvAzubhanivRttiH zAntiH, tathA ca paramazAntiH nirvANaM bhavati / azAntiH azIlaH / AtmanaH pareSAM ca iha vA zAntirbhavatyamutra ca, tAM karmanirjaraNazAnti prAdaHkariSyAmi prakAzayiSyAmItyarthaH / karmabandhakAraNaM cAzAnti iha paratra ziSyadoSa-guNAMzca prAduHkariSyAmi // 1 // tatra tAvacchidhyadoSAH 557. aho a rAto a samuTTitehiM, tadhAgatehiM paDilaMbha dhamma / samAdhimAghAtamajhUsayaMtA, satthAramevaM pharusaM vadaMti // 2 // 557. aho a rAto asamaTTitehiM0 vRttam / samyag utthitAH samutthitAH, samyagrahaNAt samutthitebhyaH | saMyamaguNasthitebhyazca dvividhAM zikSA gRhItvA tIrthakarAdibhyaH tathAgatebhyaH saMsAranissaraNopAyastAvat pratilabhyeta / pratilabhya jJAna-darzana-cAritravantaM dharma pratilabhya tIrthakaropadezAd jamAlivad AtmotkarSadoSAd vinazyanti, goTThAmAhilAvasAnAH sarve nihnavAH AtmotkarSAd vinaSTAH boTikAzca / ta evamAtmotkarSAt samAdhimAghAtamajhUsayaMtA, bhAvasamAdhirvyAkhyAtaH 1degmajhosa saM 2 pu 2 / majosa khaM 1 pu1|| 2degmevaM khaM 2 pu 1 pu 20 // // 267 // Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakaraiH; "jupI prIti-sevanayoH" taM assayaMtA kammodayadoseNa keyi duvviyabuddhI asaddahatA, kecit zraddadhato'pi dhRtidurbalAH yAvajjIvamazaknuvanto yathAropitamanupAlayituM, jehiM ceva NikAraNavatsalehiM putravat sahItAH te caiva kahiMci cukka-kkhalite codemANA aNNataraM vA sAdhu paDicodaMti pharusaM vadaMti. 'mA evaM karehi tti naiSa zAstAropadezaH' iti | satthArameva pharusaM vadaMti, so hi na jJAtavAn-kiM vA tassa uvadisaMtassa pArakassa chijjati ? suhaM parAyaehiM hatyehiM iMgAlA | kaDDijati / athavA yaH zAsti sa zAstA AcArya eva, taM pi codeMto pharusaM vadaMti azIlo vA asaMtibhAve ya vaTTamANo, asatpuruSAH suzIlaM duHzIlaM vadanti duHzIlaM suzIlaM ca // 2 // kizva 558. visodhiyaM vA aNukAhayaMte, je AtabhAveNa viyAgaireMti / aTThANige hoti bahuguNANaM, je NANasaMkAe musaM vadati // 3 // 558. visodhiyaM vA aNukAhayaMte0 vRttam / visodhikaraM visodhiyaM, dhammakathA suttattho vA / anu pazcAdbhAve, kathitamAcAryaiH anukathayanti anyeSAm / tadhA''cAryaparamparAgataM gANaM carittaM vA jamAlippabhitayo AtabhAveNa viyAgareMti, bhAvo nAma jJAnaM abhiprAyo vA, ussuttaM paNNaveti, paurvAparyeNAzaknuvantaH pariNamayituM vitadhaM kathayanti AcAryAsamIpe, goSThAmAhilavat / niggatA vA jamAlivat 'evaM na yujyate, yathoditameva saMyujyate' ityevaM AtabhAvena viyAgareMti / 1 karoti, naiSa cuuspr.|| 2 parikkassa pu0 mo0| parikkhassa saM0 vA0 // 3 te khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| ca khaM 1 // 4 yA''tabhA khaM 2 pu 1 vR0 dii.|| 5 garejjA kha 1 kha 2 pu1pu2 vR0 dI0 // 6 bahU Nivese cUpA0 paa0|| 7vatejA khaM 2 pu1|vdejaa kha 1 baijjA pu2|| 8degNukoTTayaMte cuuspr0|| 9AcAryaparokSe ityarthaH // Jain Education amonal Wjainelibrary.org Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 268 // *-*-*-*-* kecit kathyamAnamapi bruvate naitadevaM yujyate yathA bhavAnAha, syAdevaM tu yujyate / sa evaM svacchandaH aTTANige hoti bahuguNANaM, anAyatanaM asambhavaH anAcAraH asthAnamityanarthAntaram / guNAH sussUsati paDipucchati suNeti geNhati ya Ihae yAvi / tatto apohae vA dhAreti kareti vA sammaM // 1 // [ Ava0 ni0 gA0 22 etesiM sussUsaNAdINaM guNANaM atthANaM bhavati, vainayikamanyonyasAdhAraNavaiyAvRtyAdInAM ca / athavA "savaNe NANe viSNANe" [ J paThyate ca - " aTThANie hoti bahU Nivese" asthAniko guNAnAm, doSANAM tu bahU nivezo bhavati, niyataM vezo nivezo'vainayikAdInAM doSANAm / je NANasaMkAe musaM vadaMti, NANe saMkA NANasaMkA, tesu tesu gANaMtaresu evametanna yujyate, athavA saMketi mAnyArthAH ye jJAnavantamAtmAnaM manyamAnAH musaM lavaMti, abhayabhAve chaMdatA NiyamA caiva saMvadaMti jamAlivat, jammi aNuvAdI abhiNiveseNa bhavati tadapi mRSA bhavati // 3 // 559. je Avi puTThA paliuMcayaMti, AdANamaGkaM khalu vaMcayaMti / asAdhuNo te iha sAdhumANI, mAyaNNiaihiMti aNaMrtaghAtaM // 4 // 559. je Avi puTThA paliuMcayaMti0 vRttam / ye ityanirdiSTanirdezaH / kenacidadhItaM kasyacit sakAzAd jAtyAdiparipelavasya, sa ca pRSTaH kenacit kasya sakAzAd bhavatA'dhItam ? iti, tataH sa tasmAdAcAryAd jAtyAdibhirAtmAnamutkRSTaM 1 yAvi khaM 1 kha 2 pu 1 0 // 2 AtA 21 // 3 siMti khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 4 tataM khaM 1 khaM 2 pu 2 // paDhamo sukkhaMgho 13 AitahiyajjhayaNaM // 268 // . Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manyamAnaH tamAcAryamapadbhute, prakhyAtamanyamuddizati / yo'pi tAvad yathA vairasvAmI padAnusaraNalabdhisampannaH AyariyAto adhikataraM | paNNaveti tenApi na nivitavyaH AcAryaH, kimaGga punarye samAnA nyUnatarA bA / je puTThA bhaNati attukkasseNa-mayA caivaitad vistarato vikalpitaM arthapadaM sUtraM vA visodhitaM, so NiNhago asNtibhaavhito| yasya vA sakAzAt kenacidadhItam grahaNazaktitayA vA tenAnyato'dhikamadhItaM zabda-cchanda-hetukAdi, gRhavAse vA tena zabdAdInyadhItAni, pareNa coditaH-tvayA amukAcAryasya sakAzAdadhItam ? iti, sa kiM jAnIte varAko mRtpiNDaH ? yasyauSThAvapi na samyak, yataH abhyutthAnAdi vinayabhItA nihuvanti / evaM NANe paliuMcaNA daMsaNe y| caritte tu koi pAsatthAdi puDhavikAiAdi samArabhate, kappA-'kappavidhiNNuNA sAvagAdiNA puTTho-kidha tumbhaM etaM kappati ?, udaullAdi geNhaMto vA-amugo Na evaM gehati tuma kahaM etaM geNhasi ?, tumbhaM vA etaM evaM AgatellagaM ? / evaM puTTho idhalogaM kadheti, caittuM imaM loyaM joNidhammaM so paliuMceti-so'ttha kiM jANati ? tumaM vA kiM jANasi ? cIrNavratA vayam / evaM paliuMcaMtA AdANamaTuM khalu, AdAnaM jJAnAdIni, AdIyata ityAdAnam, AdAtavyamityarthaH / asAdhu [No te iha ] sAdhumANI, ye sAdhuguNabAhyAste asAdhava eva sAdhumAninaH, aNovasaMkhAe ya te sAdhuvAdaM vadanti, saH asAdhuH sAdhumANI duguNaM karoti se pAvaM, vidiyA bAlassa maMdayA, evaM zuddhaM ravaMti parisAe, dvitIyaM pApamAsevante / evaM mAyAnvitAH ehiMti te aNaMtasaMsAriyaM dubbodhilAbhiyaM kammaM baMdhittA arNatAI jAitavva-maritavvAI ghAtamehiMti / evaM mANa-lobhadose vi // 4 // kove tu sadya eva pratiSedhaH kriyate ? 1 pratyAkhyA cUsapra0 // 2 pAvaM kAUga sayaM appANaM suddhameva vAharai / duguNaM kareti pAvaM bIyaM bAlassa maMdattaM // iti // . Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sucaM 13 Ahatta. hiyajjhayaNaM // 269 // 560. je kohaNe hoti jagatahabhAsI, viositaM vA puNo udiirejjaa| ___addhe va se daMDapahaM gahAya, aviosite ghAsati pAvakammI // 5 // 560. je kohaNe hoti jagatahabhAsI0 vRttam / jagataH aTThA jagatahA, je jagati bhASante, jagati jagati tAvat khara-pharusa-NiDurA, Na saMyatArthA ityarthaH / te punarAcAryAdIn sAdhUna gRhiNo vA khara-pharusa-NihurANi bhaNaMti, kakasakasugAdINi vA / athavA jagadA chinddhi bhinddhi baddha mArayata jAtivAdaM vA kANa-kuMTAdivAdaM vA phuDaMbhANI vaa| "jayaTThabhAsI' paThyate ca, yena tena prakAreNA''tmajayamicchaMti / viositaM vA puNo, viseseNa osavitaM viositaM, khAmitamityarthaH, taM sapakkhaM parapakkhaM vA kSAmayitvA punarudIrayati / addhe va se daMDapahaM gahAya, daMDapadhaM NAma ekkapaiyamahApadha ityarthaH, taM adhvauddesato gRhItvA gartAyAM ghRSTaviSame kUpe vA patati, pASANa-kaNTakA-'nyahi-zvApadebhyo vA doSamavApnoti / aviosito NAma adhitapAhuDo daMDagatthANIyaM kevalameva liGgaM gRhItvA krodhAdivisame viparyayarUpeSu vA patati, eSaNAdikaDillAdisu vA / uttaraguNesu mUlaguNesu vA visuddhimayANato'kurvan bhAvAndha eva labhyate / ghAsati sArIra-mANasehiM dukkhehiM ti // 5 // sIsaguNa-dosAhigAre anuvartamAne taddoSadarzanArtham // 269 // 1jaga? saM jayaTra kha 2 pu1pu 2 cUpA- vRpA // 2 sitaM jo u mudIraijA khaM 1|degsitN je ya udIrapajjA saM 2 pu 1 pu2|| 3 aMdhe va se khaM 1 kha 2 pu 1 pu 20 dii0|| 4 mA jaya cUsapra0 // Jain Education Sational jainelibrary.org Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 561. je' viggahI a nAyabhAsI, Na se same hoti a-jhaMjhapatte / ovAtakArI ya hirImaMte ya, egaMtadiTThI ya amAyarUvI // 6 // 561. je viggahIe0 vRttam / viggaho NAma kalahaH, viggahasIlo vigrahikaH, yadyapi pratyupekSaNAdimerAmanupAlayati, nAtyAbhASI asthAnabhASI gurvadhikSepI pratikUlabhASI, na so samo bhavati, samo nAma madhyasthaH, na rakto na dviSTaH, jhaMjhA NAma kalahaH [ taM ] prAptaH / athavA nAsau samo bhavati ajhaJjhAprAptaiH, [jhavjhAprAptaH ] tu gRhibhiH samo bhavati, tena naivaMvidhena bhAvyaM ziSyeNa | punarapi paThyate ca - " je kohaNe hotiuM NAyabhAsI, evaM same bhavati ajhaMjhapatte / " kica- ovAtakArI ya, yathoddiSTadoSarahitaH ovAtakArI, cazabdo'tra ziSyadoSanivRttaye draSTavyaH / ovAto NAma AcArya - nirdeza:, taddhi evaM kuru mA caivaM kuru tathA gaccha Agaccheti vA / athavA sUtropadezaH uvavAyaH / hI: lajjA saMyama ityanarthAntaram, hrImAn saMyamavAnityarthaH, lajjate ca AcAryAdInAM anAcAraM kurvan lokataJca / etadiTThI ya, egaMtadiTThI nAma sammaTThI asahAya / amAyarUpI nAma na chadmanA dharmaM gurvAdIMzcopacarati // 6 // * hite aNNANabhAsI khaM 2 // khaM 1 kha 2 pu 12 vR0 dI0 // 1 je kohaNe hoti NAyabhAsI, evaM same bhavati ajhaMjhapatte cUpA0 // 3 hirImaNe ya khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 pratyApekSaNAdimerA nAnupA' cUsapra0 // 2 hIe annAyabhAsI khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / 4 etasaDDI ya pA0 dIpA0 // 5 amAirUve XXXCXXXCXCXCXCXX Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NinjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sutvaM 13 AhattahiyajjhayaNaM // 270 // 562. se pesale suhame purisajAte, jaccaNNite ceva sa ujukArI / bahuM pi aNusAsite je tehacI, saime hu se hoi ajhaMjhapatte // 7 // 562. se pesale. vRttam / pesalo nAma pesalavAkyaH, athavA vinayAdibhiH ziSyaguNaiH prItimutpAdayati peshlH| suhumo NAma suhumaM bhASate abahu ca avighuSTaM ca noccaiH / puruSajAta iti se pezalaH sUkSmaH sa jAtyA'nvitaH / sa ujuo, ujjugo NAma saMjamo, jaM vA vuccati taM ujugameva kareti Na vilometi / sakAro dIpanArthe draSTavyaH, sa pezalaH sa sUkSmaH sa amohaH puruSo (? Sa) jAtaH sa jAtyAdiguNAnvitaH sa ujukArI / bahuM pi aNusAsite, yadyapi kacit pramAdAt skhalito bahvapyanuzAsyate tathApyasau tathArcireva bhavati, arciriti lezyA, tatheti yathA pUrva lezyA tathAlezya eva bhavati, pUrvamasau vizuddhalezya AsIt anuzAsyamAno'pi tathaiva bhavatyato / tathA ca na krodhAdvA mAnAdvA vizuddhalezyo bhavati / samo nAma tulyaH, asau hi samo bhavatyajhaJjhaprAptaH, vItarAgairityarthaH // 7 // idANiM mANadosA sissassa vi Ayariyassa vi 563. je Avi appaM QsimaM ti maMtA, saMkhAya vAdaM aparikkha kujjaa| taveNa vA haM ahite tti NaccA, aNNaM jaNaM passati biMbaMbhUtaM // 8 // 1degva suujjuyAre khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / degva suujjugAre khaM 1 / 'va suujjucAre vRpA0 // 2 tahaccA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii|| 3 sameha se pu1|| 4 yAvi khaM 1 kha 2 pu 1 // 5vasumaM ti khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 6 'riccha kukhaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 7 sahite tti maMtA khaM 1 khaM 2 pupu 2 . dii| sadhite pu1|| 8pAsati khaM 1 // 9ciMdhabhUtaM cuupaa0|| X // 27 // Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUyagaDa 46 563. je Avi appaM vusimaM ti NaccA ( maMtA ) 0 vRttam / `ya ityanirdiSTanirdezaH / vusimaM saMya[ma]mayamAtmAnaM simaM ti matvA, ahaM saptadazaprakArasaMyamavAn matvA nAma jJAtvA / saMkhAe ti evaM gaNayitvA athavA saMkhyA iti jJAnam, jJAnavantamAtmAnaM matvA / vadanaM vAdaH, kiM vadati ?, ko'nyo mayA'dyakAle saMyame sadRzaH sAmAcArIe vA ? | aparikkha NAma aparIkSya bhaNati rosa paDiNivesa- akayaNNutAe vA, athavA mAnadoSAdaparIkSya vadati / mANadoso NAma jaM jaM madaM kareti taM taM ubahNati / taveNa vA haM ahite tti NaccA, SaSThAdInAM tapasAM ko'nyo mayA sadRzo bhavatAmodanamuNDAnAm ? / biMbabhUtamiti manuSyAkRtimAtram, dravyameva ca kevalaM pazyati na tu vijJAnAdimanuSyaguNAnanyatra pratimanyate / athavA -"ciMdha[bhUta]miti" liGgamAtramevAnyatra pazyati, na tu zramaNaguNAn udakacandrakavat kUTakArSApaNavaccetyAdi // 8 // ta evaMvidhAH ziSyAH guNahInAH azIle azAntau ca vartante, sacchIlAcca pralIyante / keNa ? - 564. egaMtakUDeNa tu se paleti, Na vijjatI moNapadaMsi gote / je mANaNaNa viukkasejjA, vaisu paNNa'NNatareNa avujjhamANe // 9 // 564. egaMtakUDeNa tu se paleti0 vRttam / saMyamAto paleUNa punarjanmakuTile saMsAre punaH punarlIyante pralIyante / yatazcaivaM teNa Na vijatI moNapadaMsi gote, padaM nAma sthAnam, muneH padaM maunapadam, saMyamasthAnamityarthaH, gote tti gAravaH, vasumaNNatareNa khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // 1 yakhaM 2 pu 12 // 2 gutte khaM 2 pu 1 pu 2 / NAte khaM 1 // 4 tu pesale0 vRttam cUsapra0 // XXXXXXXXXXX . Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KO NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho |13 AhattahiyajjhayagaM // 27 // saMyamasthAnaM prApya sa na kArya iti, athavA gotramiti aSTAdazazIlAGgasahasrANi tatrAsau gote Na vidyate / kiJca-je mANaNa'dveNa viukkasejA, mAnanaM evArthaH mAnanArthaH, mAnaprayojanaH mAnanimitta ityarthaH, vividhaM utkarSa karoti, vasu tti saMyameNa viukkasati appANaM / paNNa'NNatareNa vA, prajJAnena anyatareNa vA, prajJAnaM jJAnaM nAma sUtramarthaM ubhayaM vA, mamAhi (? mama hi) kaMTThoDhavippamukkaM vizuddha suttaM, arthagrahaNapATavavistaratazcaitAn kathayAmi loka-siddhAntavettA'ham , kimanyairjanaiH ? mRgAstvanye caranti candrAdhastAdvA bhramanti abujjhamANe tti AtmotkarSadoSam // 9 // kizca 565. je mAhaNe khattiyajAie vA, tahaggaputte taha lecchavI vaa| je paMcaIe paradattabhoI, goteNa je thaibhati mANabaddhe // 10 // 565. je mAhaNe0 vRttam / mAhaNa iti sAdhureva, jo vA pUrva brAhmaNajAtirAsIt / kSatriyo rAjA tatkulIyo'nyataro vA / ugga iti lecchavIti ca kSatriyANAmeva gotrabhAvaH / anye ca kecid dvijAdyAH prvrjitaaH| evamAdijAtivisuddhA je pavaIe paradattabhoI, caittANaM rajaM raTuM ca pavvaito, athavA appaM vA bahuM vA caittA pavvaito, parato pApaJcadattameSaNIyaM ca bhuGke, zeSairanyaiH sarvairapi saMyamaguNaiH yukto'sAvapi tAvad jo goteNa jAtyAdinA stabhyate, svarUpato jo koi hariesabalatthANIyo metajjatthANIyo vA / anyataraM vA evaMvidhaM dramakAdipravrajitaM nindati / athavA je mAhaNA khattiyA 1tAvabbhAham cuuspr0|| 2deghaNe jAie khattie vA pu 1 pu 2 // 3 jAyada khaM 2 // 4 taha ugga" khaM 1 kha 2 pu1|| 5lecchatI khaM 1 / lecchapa khaM 2 pu 1 pu 2 // 6pabvatie khaM 1 / pavvaite khaM 2 pu1|| 7degttabhogI khaM 1 // 8 bajjhati pu 1 // 9lecchatIti vaa0|| // 271 // For Private Personal Use Only w Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aduvA uggaputtA adu lecchavI vA je pavvaitA, pravrajitA api bhUtvA zirastuNDamuNDanaM kRtvA paragRhANi bhikSArthamaTantaH mAnaM kurvantItyatIva hAsyam , kAmaM mAno'pi kriyate yadyasau zreyase syAt // 10 // 566. Na tassa jAtI va kulaM va tANaM, NaNNattha vijA-caraNaM suciNNaM / Nikkhamma se sevati'gArikamma, Na se pArake hoti vimokkhaNAe // 11 // 566. Na tassa jAtI va kulaM va tANaM0 vRttam / jAti-kulayorvibhASA mAtRsamutthetyAdi / trANamiti na saMsAraparitrANaM, karmanirjaretyarthaH / nAnyatreti, vidyAgrahaNAd jJAna-darzane gRhIte, caraNagrahaNAt saMyama-tapasI / Nikkhamma se sevatijgArikammaM, sa iti jAti-kulavikatthanaH, akAriNaM karma akArikarma, tadyathA-ahaM jAlyAdisuddho, na bhavAniti, mamakArA-'haGkArau vA ityAdi agArikarma / nAsau pArako bhavati dharma-samAdhi-mArgANAM vimokSasya vA, athavA nA''tmanaH pareSAM vA tArako bhavati // 11 // kiJca 567. 'NigiNe vi yA bhikkhu sulUhajIvI, je gAravaM hoti siloggaamii| AjIvametaM tu abujjhamANe, puNo puNo vippariyA~suveti // 12 // 1 gAriaMgaNa vR0 / 'gArikammaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 bRpA0 dii0|| 2Na se pArae hoti vimoyaNAe khaM 1 pu 1 pu 2 vR0 dii| Na se pare hoti vimoyaNAe khaM 2 // 3 NikiMcaNe bhikkhu sukhaM 1 pu 1pu 2 vR0 dii| NigiNeha bhikkhU u su khaM 2||4degritaasukhN 1 // KOKAIKOKOKOKOKAKKA-KO-KO Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho 13 AhatahiyajjhayaNaM Nijjutti 567. nigiNe u0 vRttam / NigiNe vi yA bhikkhu sulUhajIvI, nigiNo nAma dravyAcelaH / lUho saMyamaH, cuNNijayaM X tena jIvati antaprAntena, lUheti vA tenaiva rUkSajIvitena garvito bhavati, na ca samo bhavati arakta-dviSTairiti, na vA sUyagaDaMga- ajhaJjhAprAptaH samo bhavati / AjIvametaM tu abujjhamANo, "jAtI kula gaNa kamme sippe AjIvaNA tu paMcavidhA / " [piNDani0 gA0 437] 'jAtyA sampanno'ham' iti mAnaM karoti, prakAzayati cA''tmAnaM svapakSe parapakSe, tathA cainaM kazcit pUjayati eSA hi AjIvikA bhavati madadoSazca, abujjhamANe puNo puNo cAurate saMsArakaMtAre viparyAso nAma // 272 // jAti-maraNe, kimaGga puNa jo sabaso ceva mukkadhuro liGgamAtrAvazeSaH ? so'nantakAlamaTati // 12 // ___ jamete dosA samAdhimAghAtamamUsaMtANaM AyariyapArihAvINaM tasmAdimaH ziSyaguNairbhAvyam / taM jadhA 568. je bhAsavaM bhikkhu susAhuvAdI, paNidhANa hoti visArade y| AgADhapaNNe suyabhAvitappA, aNNaM jaNaM paNNasA parihavejA // 13 // 568.je bhAsavaM0 vRttam / satyabhASAvAn dharmakathAlabdhiyukto vA bhASAvAn / suSTu sAdhu vadati susAdhuvAdI, mRSTAbhidhAno vA kSIra-madhvAzravAdi / paNidhANa ti "se kAlaNNe balaNNe" [AcA0 zru0 1 a0 2 u0 5 sU0 3] tathA "ke'yaM kaM ca Nae purise" [AcA0 zru0 1 0 2 u0 6 suu05]| akSiptaH paDibhaNati uttaraM bhASate pratibhaNatIti [paDi]bhANavaM, autpattikyAdibuddhiyuktaH san pratibhAnavAn / arthagrahaNasamartho vizAradaH priyakathano vA, kazcid dharmakathI api 1apujamANe cuuspr|| 2 amRSatAmityarthaH // 3 paDibhANavaM cUpA 0 dI0 / paDihANavaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // bhArate ya khaM 1 // 5 suvibhAvitappA khaM 1 pu 2 tR* dii| suyabhAviyappA saM 2 pu1|| M // 272 // . Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAdI apy[ty]rthmaagaaddhprjnyH| [zrutaM ] vaizeSikAdihetuzAstrANi, tairasya bhAvitaH AtmA sa bhavati [zruta bhAvitAtmA / aNNaM jaNaM, aNNamiti yo na bhASAvAn saMskRtabhASI vA, asAdhuvAdI na mRSTavAk, [na] sampratipattikuzalaH, na ca loka-lokottarazAstreSu AgADhaprajJeSu bhAvitAtmA, sa evaMvidhaH kazcit paNNasA NAma prajJayA paribhavati // 13 // na vA bhavAn (?), ucyate569. evaM Na se hoti samAdhipatte, je paNasA bhikkhu viukaseti / adhavA vi je' lAbhamadeNa matte, aNNaM jaNaM khiMsati bAlapaNNe // 14 // 569. evaM0 vRttam / evaM Na se hoti samAdhipatte, evamanena prakAreNa smaadhishcturvidhH| samAdhiprApto yaH prajJayA KI bhikSurAtmAnaM viukkaseti ahaM zreSTho nAnya iti / adhavA vi je lAbhamadeNa matte, ahaM vattha-paDiggaha-pIDha-phalaga-sejjA saMthAragamAdI aNNassa vi tAva dAveuM satto, kimaMga puNa appaNo appAdituM, tuma so vA saMaNNa pANagamavi Na labhasi, evaM so aNNaM jaNaM khiMsati bAlapaNNe / punarapi paThyate ca-"ahavA vi jo jAtimadeNa matto, aNNaM jaNaM khisati bAlapaNNe / " evaM aNNe vi madA avuttA vi bhANitavvA // 14 // etAn doSAn matvA teNa 1paNNavaM khaM 1 0 dii| paNNasA khaM 2 pu 1 pu 2||2degksejjaa khaM 1 kha 2 pu 1pu 20 dii0|| 3je lAbhamayAvalitte, khaM 1 kha 2 pu1 pu 2 vR0 dI / jo jAtimadeNa matto cUpA0 // 4 aapaaditumityrthH|| 5so bvA sa cuuspr0|| 6khAnapAnakamapi // Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 273 // 570. paNNAmadaM caiva tavomataM ca NiNNAmae goyamadaM ca bhikkhU / AjIvataM caiva cautthamAhu, se paMDite uttamapoggale se // 15 // 570. paNNA0 vRttam / paNNAmadaM caiva tavomataM ca prajJAmado nAma ahaM prajJAsampannaH, ahaM tapasvI nAnye ityataH paraM paribhavati, tadetau dvAvapi madau nicitaM nizcitaM vA nAmayet, ninAmetvaM nayed NiNNAmayedityarthaH / evaM gotra [ mada ] mi cazabdAd anyAnyamapi / AjIvataM caiva cautthamAhu, AjIvate'neneti AjIvakaH mada iti vAkyazeSaH, madena vA''jIvatItyarthaH / tadyathA - jAtimadenAjIvati, evaM kulamadenApyAjIvati, nAmanAtItyanuvartata eveti / se iti sa paNDitaH, svakarmabhiH pU~ryate galati ceti pudgalaH, sa paNDitazcottamapudgalaca, uttamajIva ityarthaH / athavA jo sobhaNo lADANaM so pugalo vuccati, jadhA pudgalajammo puggalajavatI // 15 // 571. etANi madANi vigiMca dhIre, Na tANi seveja sudhIradhammA / te sagotAvate mahesI, uccaM aMgotaM ca gatiM vayaMti // 16 // 571. etANi madANi vigiMca dhIre0 vRttam / etAni yAnyuddiSTAni / vigiceti ujjhitvA / ahamidAnIM 1 vagaM caiva khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5 suvIra khaM 1 / 8 uveMti khaM 1 // 2 matvAnnayet cUsa0 // 3 svaryate saM0 6 goptAva khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // vA0 mo0 // 4 tANi sevaMti su 7 agottaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // paDhamo suyakkhaMdho 13 AhatahiyajjhayaNaM // 273 // . Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtyAdimadasthAnAni hitvA pravrajitaH / dhIH buddhiH / Na tANi seveja, kimuktam ? na jAtyAdibhirAtmAnaM utkarSeta, yathA pUrvaratAdIni na smaryante tathA tAnyapi, na vA pazcAjAtairbahuzrutAdibhirAtmAnaM utkarSet / suSTa dhIradharmANaH jJAnadharmiNo gItArthAH / AsevitvA te savvagotAvagate mahesI, te iti dhIradharmANaH, sarvagotrANi sarva vA karma gupyate yena tAsu tAsu gatiSu svakarmopagAH ataH karmaiva gotraM bhavati / uccaM nAma ihaiva sarvalokottamatAM prApya lokAgraM nirvANasaMjJakaM agotrasthAna prApnoti // 16 // sa evaM sarvamadasthAnarahita: 572. bhikkhU muMtacA kai didRdhamme, gAme va Nagare va annuppvissaa| se esaNaM jANamaNesaNaM cai, jo aNNa-pANe ya aNANugiddhe // 17 // 572. bhikkhU mutaccA0 vRttam / arcayanti tAM vividhairAhArairvastrAdyalaGkAraizcetyarcA, mRtA iva yasyArcA sa bhavati mRtArcaH, mato hi na zRNoti na pazyatItyarthaH, evaM bhikSurapi zRNvannapi na zRNoti, pazyannapi na pazyatItyAdi ityato mutccaa| saMyama vA mutamucyate, arceti lezyA, sa~ mutalezyo mutaccA, visuddhAo sammattAo avisuddhAo asammattAo / kvacit sUtre cArthe ca dRSTadharmA, dRSTasAro dRSTadharmA ityarthaH / kvacid grAme nagare vA anupravizya gacchavAsI Niggato vA se esaNaM jANamaNesaNaM ca, sa esaNA bAtAlIsadosavisuddhA, tabivarItA aNesaNA / athavA esaNA jiNakappiyANaM paMcavidhA 1muyaccA suya-diTThakha 2 pu 2 / muyaccA taha diTTa pu 10 dii0|| 2 gAma va NagaraM va khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| 3ca, aNNassa pANassa aNA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 4 sammuta pu0 sN0|| Jain Education anal Amainelibrary.org Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM alevADAdi, heDillagAto annesnnaato| athavA jA abhiggahitANaM sA esaNA, sesA asnnaa| jo puNa aNNa-pANe ya | aNANugiddhe se NaM sakketi pariharituM, so ceva ya jANago // 17 // kizca 573. arati ratiM ca abhibhUya bhikkhU, bahujaNe vA taha egcaarii| egaMtamoNeNa viyAgarejA, egassa jaMto gatirAgatI ya // 18 // 573. arati ratiM ca abhibhUya bhikkhU0 vRttam / aratiM saMyame ratiM asaMyame tti, abhibhUya NAmA akkamiUNaM / bahujaNamajjhammi gcchvaasii| egacAri tti egallavihArapaDivaNNago / aratigrahaNAcca parIsaharagahaNaM / egatamoNeNa tu egaMtasaMyameNaM, ekAntenaiva saMjamamavalambamAnaH pRSTo vA kiJcid vAkaroti, na tu yathA maunoparodho bhavati, saMyamoparodha ityarthaH / tadyathA-"jA ya bhAsA pAvikA sAvajjA sakiriyA" [ ] kiJca se vAgareti ? ucyate, egassa jaMto gatirAgatI ya, eka eva ca parabhavaM yAtyAtmA, eka eva cA''gacchati / uktaM hi eka: prakurute karma bhunatyekazca tatphalam / jAyatyeko mRyatyeko eko yAti bhavAntaram // 1 // 13 Ahata hiyajjhayaNaM // 274 // // 274 // patteyaM jAti, patteyaM marati // 18 // dharmakathikavizeSastu574. sayaM sameccA aduvA vi socA, bhAseja dhammaM hitayaM payANaM / je garahitA saNidANappayogA, Ne tANi sevaMti sudhIradhammA // 19 // 1 baTuMjaNevA ahavega khaM 1 // 2 vitAga khaM 1 // 3 hitadaM padANaM khaM 1 // 4 saNitANappatogA khaM 1||5nnetaanni pu 2 // Jain Education Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 574. sayaM sameccA0 vRttam / svayaM sametyeti svayaM jJAtA (jJAtvA) tIrthakaraH, tacchiSyAstu zrutvA bhAseja dhammaM hitayaM payANaM, hitaM ihaloka-paraloke ya / kiJca-je garahitA saNidANappayogA, garhitA ninditA, "NidANa baMdhaNe" saha NidANeNaM sanidAnAH, prayujaMta iti prayogAH trividhAH / adhavA kammakadhA adhikRtA, tena ye vAkyaprayogA | garhitAH, tadyathA-sArambha-saparigrahaM karma prajJApayanti, kutIrthinaH prazaMsanti-ete'pi hi kAyaklezAdIna kurvate, sAvadyadAnaM vA prazaMsanti, na vA tathAprakAraM kadhaM kahejA jeNa paro akkoseja vA, ta evamAdI vAgdoSAM dharmajIvanoparodhakatvena na sevante | sudhIradharmANaH kathakAH // 19 // kiJca 575. kesiMca takkAe abujjhabhAvaM, khuda pi gaccheja abujjhamANe / Aussa kAlAtiyAraM vaghAtaM, laddhANumANe tu paresu aDhe // 20 // 575. kesiMca takAe abujjhabhAvaM0 vRttam / keSAzciditi mithyAdRSTInAM abuddhibhAvaM abujjhabhAvaM, abudhyamAna| bhAvamityarthaH, nainamapariyacchantaM khara-pharusAI bhaNejjA, mA bhUt kSaudramapi gacchanti, abudhyamAnaH kSaudraM ca gataH Aussa kAlAtiyAraM vaghAtaM, yAvad yenA''yuSkAlo nirvartitaH sa tasyAyuHkAlaH, aticaraNamatIcAraH, AyuHkAlasya atIcaraNA vaghAtaM dejA, pAlaka iva khandakasya, yena cAnyopaghAto bhavati athavA akkoseja vA / laddhANumANe tu aNumIyate'nenetyanu 1 kyazeSaH pra vA mo0|| 2 kesiMci khaM 1 pu 1 pu 2 // 3 khuTuM pi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 asaddahANe khaM 1 ta 2 pu 132 vR0 dii*|| 5Ayussa khaM 1 // 6 vadhAte khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 7'mANeNa pakhaM 2 pu 1 / 'mANe khaM paMkha 1 / 'mANe ya pa pu 2 // - Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakhaMdho suttaM 13 Aitta hiyajmaraNaM Nijjutti- samAnam , labdhaM anumAnaM yena sa bhavati labdhAnumAnaH / kathaM labdham ?, netra-vakravikAreNa hi antargataM mano gRhyate / taM cuNNijuyaM jadhA-'keyi purise ? kiM vA darisaNaM abhippasaNNe ? kiM cAsya priyamapriyaM vA yadidaM kathyate ?' ityevaM labdhAnumAnaH syagaDaMga- pareSu kathayet yenA''tmahitaM bhavati parahitaM ca iha paratra ca // 20 // athavA'yamarthaH 576. kammaM ca chadaM ca vigiMca dhIre, viNaeja tu savato aatbhaavN| rUvehiM luppaMti bhayAvahehiM, vijaM gahAyA tasa-thAvarehiM // 21 // // 275 // 576. kammaM ca chaMdaM ca vigiMca dhIre0 vRttam / yena karmaNA jIvati na tenainaM paribhASet, yathA he kolika !, na caivainaM tena karmaNA nindayediti, yathA-carmakAro bhavAn koliko vA, mA so ujuruho NaM geNheja / chandaM cAsya jANeja, tadyathA-dAruNo mRdurvA / athavA chanda iti yenA''kSipyate vairAgyena zRGgAreNa itareNa vA, tathA-ke ayaM purise ? kaM vA darisaNamabhippasaNNe / sa evaM jJAtvA viNaeja tu savvato AtabhAvaM, AtabhAvo NAma mithyAtvaM aviratirvA, tato aprazastAdAtmabhAvAt sarvato binayet , evaM kAlaNNe mAtaNNe je va kheaNNe / taM jadhA rUvehiM luppaMti, rUpaM sarvapradhAnaM viSayANAm, tatrApi strIrUpAdi, teSveva mucchamAluppate, ihApi tAvat jadhA "saddesu u0" [jJAtA0 zru0 1 a0 17 sU0 135 gA0 16 patra 233] gAdhA, kimu paraloe ? / evametAnindriyApAyAna dRSTvA vivajaMti tti vidyAM gRhItvA jJAtvetyarthaH, gRhItavidyaH san trasa-sthAvararakSaNaM dharma kathayanti / / 21 // 1 viviMca saM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 to khaM 1 // 3 savvahA vR0 dI0 / suvvate khaM 2 pu 1 // 4 pAvabhAvaM dR0 / AyabhAvaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vRpA0 dii0|| 5bhayAraehiM pu 1 / bhayAvaehiM khaM 2 pu 2 // FoXXXXXXXXX XXX***** . Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KOXOXOXOXOXOXOXOXOXXXX taM puNa kadhentA na pUjA-satkArAdInyAlambanAni Alambya kathayedityato nivAryate577. Na pUyaNaM ceva silogakAmI, piyamappiyaM kassati No krejaa| sace aNaDhe parivajayaMte, aNAile yA akasoi bhikkhU // 22 // 577. Na pUyaNaM ceva0 vRttam / Na pUyA me bhavissatI, silogo NAma jasokittI, yathA nAnena tulyaH prajJaptavistaro kathako mRSTavAkya ityAdi / priyaM ca na kuryAdasaMyatAnAM anyatareNa sAvadyopakAreNa vA apriyam / athavA mamAyaM priyaH ayaM cApriya iti, athavA yo yasya priyaH sa na tasya pizunavacana-vidveSaNAdibhiH kuryAt karmakathAm / kizca-savve aNaDhe azobhanA arthAH anarthAH, saMyamoparodhakRd artho'narthaH, anarthadaNDa ityarthaH / aNAilo NAma anAturaH kSudhAdibhiH parISa haiH / akaSAyazIlaH akaSAyI // 22 // 578. AhattadhijjaM samupedhamANe, savehiM pANehiM "Nikhippa daMDaM / No jIvitaM No maraNAbhikakhI, careja medhAvI vlyaavimuko||23|| ttibemi|| // AhattahitaM sammattaM // 13 // 1'loyagAmI khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 pitamappitaM khaM 2 pu 1 // 3 kahejA khaM 2 pu 1 pu 2 0 dI0 // 4 aNAule khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / aNAdile khaM 1 // 5 sAdi bhikhaM 1 / sAya bhikhaM 2 pu 1 pu 2 // 6degttahItaM sa khaM 1 / "ttahijaM khaM 2 pu 1pu 2 // 7NihAya DaMDaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 8 kaMkhI, parivvadejA calakhaM 1 / kaMkhI, parivvapajjA vala khaM 2 pu 1 pu2|| a-Ko-Ko-Kho-KOKOKAKOKOLKol-Ko-ko-ko . Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga suttaM // 276 // 578. AdhattadhijaM samupedhamANe0 vRttam / AdhattadhijaM dhamma maggaM samAdhi samosaraNANi ya yathAvaduditAni samyag udapekSamANaH / savvehiM pANehiM Nikhippa daMDa, daMDo nAma ghaatH| No jIvitaM No maraNAbhirkakhI asaMjamajIvitaM parISahodayAdvA maraNaM / careja medhAvI valayAvimukko tti valayA mAyA, tAe vimuktaH / evaM bravImi // 23 // // yathAtathIyaM trayodazamadhyayanam // 13 // 13 AhattahiyajjhayaNaM XXXXX XOXO KEKOKEKOX / / 276 // 1dvA ramaNaM pu0 saM0 / dvA ramaNaM vA0 mo0 // 2 mayA tae vamuktaH cuuspr0|| Jain Education international For Private Personal Use Only . Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUyagaDa 47 eXXX 14 cohasamaM gaMthajjhayaNaM ] ajjhayaNAbhisaMbaMdho-valayAvimuko ti bhAvagaMthavimukko tti abhihitaH, so puNa grantho iha vaNNijjati, esa saMbaMdho / tassa cattAri aNuogaddArANi / atthAhigAro - gaMtho jANiUNa vippayahitabbo, pasatthabhAvagaMtho ya gacchetavvo / NAmaNipphaNNe granthe / tattha - ir yogesh duvidho sisso ya hoti NAyavvo / pavvAvaNa sikkhAvaNa pagayaM sikkhAvaNAe u / / 1 / / 120 / / gaMtho puTTho duvidho0 gAdhA / gaMtho duvidho--dabve bhAve ya, jadhA khuDDAgaNiyaMThije [ uttarA0 a0 6 ni0 gA0 240-42] / bhAvagaMtho puvvuddiTTho / taM puNa gaMthaM jo sikkhai so sikkhau tti vA seho tti vA sIso tti vA vuJcati / so paNa duvidho-sahatthapavvAvittA sikkhavittA / tattha sikkhAvaNAsisseNa adhiyAro // 1 // 120 // * so sikkhago tu duvidho gahaNe AsevaNe ya bodhavvo / gahaNammi hoti tiviho sutte atthe tadubhaye ya // 2 // 121 // 1 sIso ta khaM 1 // 2ya khaM 252 // 3 sevaNAe nAyavvo khaM 1 pu 2 vR0 / sevaNe ya NAyavvo khaM 2 // *** XXX X X X X X X X X Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjuttiyaM sUyagaDaMgasutaM // 277 // * AsevaNAe duvidho mUlamuNe veba uttaramuNe ya / mUlaguNe paMcavidho uttaraguNe bArasavidho tu // 3 // 122 // mUlaguNe paMcavidho pANAtivAyaveramaNAdi / prANAtipAtaviramaNaM jJAtvA tameva Asevate, karotItyarthaH / evaM uttaraguNevi / te yadvAdasavidhamAsevate // 2 // 3 // 121 // 122 // eSa hi ziSyaH AcAryaM prati bhavati tenA''cAryo'pi dvividhaH---- Ayario puNa duvidho pavvAveMto ya sikkhaveMto ya / sikkhAveMto duvidho gahaNe AsevaNe caiva // 4 // 123 // Ayario puNa duvidho0 gAdhA / pavvAveMto ya sikkhaveMto ya / pakavAveMto NAma jo dikkheti / sikkhAveMto duvidho- gahaNe AsevaNe [ ce ] va // 4 // 123 // gAveMto vi yatibidho sunte atthe ya tadubhaye caiva / AsevAe duvidho mUlaguNe uttaraguNe ya // 5 // 924 // // graMtho sammato // 14 // 1 guNa khaM 2 pu 2 // 2 oviya dudeg khaM 1 kha 2 pu 20 // uttaraguNe duviho AsevaNAe u khaM 1 khaM 2 pu 2 bru0 // 13 gAhAveMto tiviho khaM 1 khaM 2 vR0 // 4 mUlaguNa *********** @XOXOXOX paDhamo sukhaMdho 14 gaMthajjhayaNaM // 277 // Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAdheto vi yatividho0 mAdhA / gahaNe tividho-suttaM gAheti atthaM gAheti ubhayaM gAheti / AsevaNAe duvidho mUlaguNe uttaraguNe ya, mUle paMca, taM jadhA-pANAtivAyaveramaNaM sevAveti, kArayatItyarthaH / uttaraguNe tavaM duvAlasavidhaM AsevAveti // 5 // 124 // NAmaNipphaNNo gato / suttANugame suttamuccAretavvaM / sa evamAdhattadhie dhamme dvito 579. gaMthaM vidhAya iha sikkhamANo, utthAya subaMbhaceraM vsejjaa| ovAtakArI viNayaM susikkhe, je chege vippamAdaM Na kujA // 1 // 579. gathaM vidhAya iha sikkhamANo0 vRttam / sAvadhaM dravyagranthaH, prANAtipAtAdi mithyAtvAdi appasatthabhAvagranthaM ca viseseNaM hitvA vidhAya; pasatthabhAvagranthaM tu NANa-dasaNa-caritAI AdAya, khayovasamiyaM NANaM kassai puvvAdattaM bhavati, kiMcidAdAya pavvayati AdAnArtham ; khAigassa tu NiyamAdAya / darzanaM trividham , tasyApi kasyacidAdAnAya, kenacit pUrvenAdattena kSAyopazamikena, pUrvagRhItasya tu AdAnArtha buddhyapekSam / caritrasya tu vividhasyApyAdAnAya, prazastabhAvapa~nthenAye(? nopeta ityarthaH tenAtrAtmAnaM prathayati / iheti iha pravacane / iti ca paThyate upapradarzanArthaH / evaM duvidhAe sikkhAe sikkhamANo utthAyeti pravrajya sobhaNaM baMbhaceraM vasejA sucAritramityarthaH, guptiparisuddhaM vA maithunaM baMbhaceraM vucati, gurupAdamUle jAvajjIvAe jAva abbhujatavihAraM Na paDivajjati tAva vase / ovAtakArI NiddesakArI, jaM jaM vuJcati taM taM sikkhati gahaNasikkhAe, suhR vi sikkhitaM ca AsevaNasikkhAe apaDikkhaleMto je chaine vizyamAdaMNa kujA, yazchekA sa vipramAdaM 1 iti cUpA0 // 2 gaMdhaM vA0 mo0 // 3 pUrvena dattena cuuspr0|| 4 grantho AdAnIyetyarthaH mu0|| 5degDikUletti je caM. vA. mo0 // Jain Educat i onal w.jainelibrary.org Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho 14 gaMthajjhayaNaM // 278 // pramAdo nAma anudyamaH, vipramAdaH] yathoktakaraNam , yathA''turaH samyagvaidyopapAtakArI zAntiM labhate evaM sAdhurapi sAvadyagranthaparihArI pApakarmabheSajasthAnIyena prazastabhAvagranthena karmAmayazAntiM labhate // 1 // jo puNaM egallavihArapaDimAe appajjatto, gacchammi keyi purise avidiNi(?NNe) NigacchaMti avitIrNazrutamahodadhI, yadvA nAsau tIrthakarAdibhirvidhattaH tassa dujjAdAdI dosA bhavaMti, ime cAnye / sUtram 580. jadhA diyA potamapattajAtaM, savAsagA pavituM maNNamANaM / tamacAItaM taruNamakkhagaM vA, DhaMkAdi avvattagama harejA // 2 // 580. jadhA diyA. vRttam / potamapattajAtaM savAsagA pavituM maNNamANaM, svavAsagAda garbhAdaNDAcca dvirvA jAto dvijH| patatIti potaH / patantaM trAyantIti patatrANi piJchAnItyarthaH, nAsya patrANi jAtAni apatrajAtaH / savAsagA XI pavituM pralAtuM tamacAi[2] taru[Nama]pakkhagaM vA savAsagAto ullI (?DDI)NaM puNo uDDetumasakkentaM, DhaGkaH paMkhI, DhaGka AdiryeSAM te bhavanti DhaMkAdiNo anyatarAH, avyaktagama iti aparyAptaH, hareja vA, pivIlikAo va NaM khAejja, mArejja vA gaM ceDarUvANi dhADeja vA, api kAkenApi hriyate // 2 // eSa dRSTAntaH / sUtreNaivopasaMhAraH XXXXXXXXXXXX // 278 // 1 sthAnIyana prazadeg cuuspr0|| 2ditA pokhaM 1 // 3 sAvAsagA khaM 1 kha 2 pu 1pu 2 30 dI // 4 iuM ta khaM 2 // 5 pattajAtaM, DhaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| . Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXO 581. evaM tu sikkhe vi apuTThadhamme, NissAraM vusimaM maNNamANo / diyassa chAvaM va apattajAtaM hariMsu NaM pAvadhammA aNege // 3 // 581. evaM tu siddhe (sikkhe) vi apuTTadhamme0 vRttam / na spRSTo yena dharmaH sa bhavati aTudhamme, agItArtha ityarthaH / NissAramiti ihalokasudda, NissAraM busimaM NAma cAritraM NissAraM maNNamANo, paraloasuhaM cANirasAraM maNNamANo, diyassa chAvaM va sa eva dvijaH - pakSI caTikAdInAmanyatamaH, chAvagaM nAma pillagaM, apatrajAtaM apakSajAtaM hariMsu hariMti harissati vA, traikAlyadarzanArthaM tItakAlagrahaNam / pApo yeSAM dharmaH - mithyAdarzanaM aviratizca te pApadharmAH bhikSukAdIni tiNi tisahANi pAvAdiyasatANi vipariNAmeUNa haraMti / tadyathA - jIvAkulatvAd duHsAdhyA ahiMsA, duHkhena ca vo dharma:, iha tu sukhena, zucivAdino'pi dviSanti AmaghaTavadityevaM kupravacanajalena vinazyanti / rAyAdiNo yillagA vA NaM visaehiM NimaMtenti, itthI vA ityAdi / aneka iti bahavaH pASaNDino gRhiNaJca // 3 // yatazcaite doSAH agRhItagranthasya tena tagrahaNArthaM gurupAdamUle 582. osANamicche maNue samAdhiM, aNosite takare ttiM NaccA / obhAsamANe daviyassa vittaM, Na Nikkase bahitA AsupaNNe // 4 // 1 tu sehaM pi adhammaM, NissAriyaM busimaM maNNamANA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 bI0 // 2i khaM 2 pu 12 ti khaM 1 // XCXCXBBY BY BOX Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasutaM 14 gaMthajjhayaNaM // 279 // 582. osANamicche0 vRttam / osANamityavasAnaM jIvitAvasAnamityarthaH, athavA osANamiti sthAnameva guru*pAdamUle / uktaM hi-"AsavapadamosANaM mallissa maNorame ceva / " [ ] manuSya iti yAvanmanuSyatvamasya | tAvadicchati vasituM agilAe samAdhi maNNamANo'navabuddho'vagrahavat, samAdhiruktA, tamAcAryasakAzAdicchati / anyatrApi | hi vasan jo guruNiddezaM vahati sa gurukulavAsameva vasati, anirdezavartI tu sanikRSTo'pi dUrastha eva, loke'pi siddhA pratyakSa-parokSAsevA / Aha ca- "kAma-krodhAvanirjitya, kimAraNyaM kariSyasi ?"[ ] kAlagate'pi gurau asahAyena gItArthena cAnyatra gantavyam / syAt-ko doSo'nadhikaraNAyitasya ? aNosite NaMtakare tti NaccA, Na uSitaH gurukulehiM anuSitaH na bhavasyAntakaro bhavati, vAluGkavaidyadRSTAntaH [bRhatka0 bhASya gA0 376 patra 11], gurusamIpe tu skhalito'pi punarvizodhyate / kayA merayA''vAse ? obhAsamANe daviyassa vittaM, obhAsitaM NAma rAga-dveSarahitatvAt tIrthakara eva bhagavAn, 'jJAnadhanA hi sAdhavaH' iti kRtvA vittaM jJAnameva, jJAna-darzana-cAritrANi vA / athavA taM davigavitvaM prakAzayati-bAdI vA dhammakathI vA visuddhacaritro vA tapasvI vA / tad yAvadAcAryasamIpe vidyate tANa Na Nikase bahitA, asAvapi tAvad vazako gurumupajIvati, AcAryavajravad gurvanujJAto Nikase, majjAtAto vA bahitA Na Nikase, viSayakaSAyAbhyAM vA hIramANamAtmAnaM avabhAsate anuzAsatItyarthaH, mA evaM kuru yAvadityarthaH / nivAryamANaM cAtmAnamicchati gurvAdibhiH, AzuprajJa iti kSipraprajJaH kSaNa-lava-muhUrtapratibuddhyamAnatA // 4 // tathA "kiM me kaDaM kiM va me kica sesaM0" ] pramAdaM ca gatvA Azu pratinivartate kila, sapramAdaM vA tatra viSaya-pramAdanivRttaye ityapadizyate 279 // * Jain Educati o nal Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XOXOXOXOXOXOXOXXX 583. sahAi socA adu bhesvAi, aNAsae tesu privejjaa| __Ni ca bhikkhU Na pamAdaejjA, kahaM kahaM vA vitigicchatiNNe // 5 // 583. saddAi soccA adu meravAi0 vRttam / tadyathA-vandana-stutyAzIrvAda-nimantraNAdIna tathopasevanAdIni, yena AdigrahaNaM karoti tena jJAyate yathaitAni stutyAdIni zabdajAtAnIha santIti / bhayaM kurvantIti bhairavANi, tadyathA-khara-pharusaNiDura-bhairavAdIni sadANi socA, vAkyazeSAdabhairavANi, vAkyazeSAditi na jJApyate, vAzabdAdabhairavAn, athavA abhairavANi / anAzrayo nAma anAzravaH teSu bhavet , athavA Azraya iti sthAnam , na rAga-dveSAzraya ityarthaH / anubhUteSu vA / evaM jAva pharusANi phusittA adu meravANi, api colapaTTae kappesu vA saNhesu rAgo Na kAyabvo, khara-pharusa-mailesu doso, jai paMcahiM hatA sadda-pharisa-rasa-rUva-gaMdhehiM ete indriyapramAdadoSA ihaitra / nidrApramAdanivRttaye tu NidaM ca bhikkhU Na pamAdaejA, divasato Na NihAyati, ratti pi dohi jAme jiNakappI, ekAntaM pi taNuNiddo sarIradhAraNArtha svapiti, nidrA hi paramaM vizrAmaNam / cazabdAt kaSAya-[vi] kathA-madyapramAdA api gRhyante / kathaM kathamiti, kimahaM pavvajaM Na Nitthareja ? samAdhimaraNaM Na labheja ?, adhavA kathaM kathamiti samyaganucIrNasyAsya kiM phalamasti nAsti ? ityavaM vitigicchAM tareja, na kuryA 1 paJcama-SaSThasUtravRtte mUlasUtrAdarzeSu vRtti-dIpikayozca vyatyAsena vattete // 2 saddANi soccA adu meravANi, aNAsave khaM 1 saM 2 pu 1 pu 2 0 dii0|| 3da kujjA khaM 2 pu 1 pu vR0 dii.|| 4 kahaMcI vipu pu2|| 5phI viinchitiNNe khaM 1 | khaM 2 yuu.pii0|| 6 tAniha cuuspr0|| Jain Educati o nal waiid.jainelibrary.org. Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMgasuttaM XX 14 gaMtha 4 // 28 // jJayaNaM Co-OXXXXX dityarthaH, dharmakathAM vA kathayan vitigiMchAmappaNA tareja, "tameva saccaM nissaMkaM jaM jiNehiM paveditaM / " [mAyA0 zru0 105 u05 sU0 3] aNNesiM ca tadhA kaheja jadhA vitigiMchA Na bhavati // 5 // uttarazikSAdhikAre'nuvartamAno 584. je ThANae yA sayaNA-''saNe yA, parakkame yAvi susaahujutte| samitIsu guttImu a AyapaNNe, viyAgareti ya puDho vadejA // 6 // 584. je ThANae yA sayaNA-''saNe yA0 vRttam / sthAnena sAdhurbhavati paDilehittA pamajjittA, jadhA ThANasattikae [AcA0 zru0 2 cU02-1] / sayaNe subaMto sAdhU sAdhureva bhavati, sajaggaro suvati jadhA ohaNijuttIe / AsaNe nisIyaMto paDilehaNAdi kareti pIDhagAdi ca, jahiM kAle AsaNaM geNhitavvaM jadhA paribhujitavvaM, paliyaMkAdIo ya paMca NisijjAo AcaraMto sAdhureva bhavati, parakame riyAsamitatvAt sAdhureva bhavati / samitIsu guttIsu a samitIo riyAsamitImukkA sesAo, guttIo vi kAyaguttiM mottuM, ThANa-sayaNA-''saNaggahaNeNaM kAyaguttiruktA / AgatA prajJA yasya sa bhavati AgataprajJaH, samiti-guptIzca Asevate / viyAgareti ti sa evaM samitAtmA guptazca yadA tAn vyAkaroti dharma tadA | sukhaM prajJApayati, puDho vistarazaH kathayati, tasya hi udyamAnasya grAhyaM vaco bhavati visuddhaM ca vadati / sthAnAdiSu vA yo'pi ciraM skhalatItyarthaH, taM puDho vadeja paticodija svayam , yathA te hi sukhaM parAn vArayanti / athavA puDho tti parasparaM codayanti, na gAravena mamaite vazyA abhiyojyA vA // 6 // 1Nao yA saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR* dI* // 2 AsupaNNe khaM 2 pu 1 pu 2||3greNte ya kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| // 28 // Jain Educati o na For Private Personal Use Only nelibrary.org Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXXXXXXXXXX so puNa codato duvidho- samAnavayo'samAnavayo vA, sarvasyApi soDhavyamiti, tadyathA 585. DahareNa vuDeNa'NusAsite tu, rAtiNieNAvi samaeNaM / sammaM tagaM thirato NAbhigacche, NijjaMtae vA vi apArae se // 7 // 585. DahareNa0 vRttam / Daharo janma-paryAyAbhyAm, buDDo vayasA, anuzAsitaH kacit cukka skhalite paDhicoditaH, rAyaNio Ayario pariyAeNa vA pavattagAINa vA paJcAnAmanyatamena samavayo- pariyAeNa vayasA vA, evamAdInAM vacanaM sammaM tagaM thirato taditi codanAvacanam thiraM nAma jaM apuNakkArayAe abbhuTTheti, nAbhigacchati gRhNAmi, na micchAdukkaDaM kareti, kuMbhAramicchAdukkaDaM vA kareti, codito vA paDicodati / NijjaMtae vA vi apArae se, yathA nadIpUreNa hriyamANaH kenaciduktaH - idaM turakASThaM avalambasva zarastambaM vRkSazAkhAM vA muhUrtamAtraM cA''tmAnaM dhAraya ityukto ruSyati na vA karoti, yaducyate sa hi apArage bhavati, pAraM gacchatIti pAragaH, evaM samio vi / athavA niryantraNAmivA''turaH na rAgapAraM gacchati / athavA NiaMtaga iti NijjaMtato, sa hi AcAryairmokSaM prati nIyamAno'pi samyagupadezaiH paDicoaNAhi ya Na pAraM gacchati saMsArasya kaSAyavazAt, ahaM pi coijjAmi DaharehiM appasutehi ya // 7 // 1 U khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 29vvadeNaM khaM 1 // XXXX******* Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijuyaM syagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 14 gaMthajjhayaNaM // 281 // yasa tAva sapakkhacodaNA / idANiM sapanave parapakkhe a586. viyuTTiteNaM samayANusaDhe, DahareNa buDDheNe'NusAsite tu| aeNnbhuTTitAe ghaDadAsie vA, agAriNaM vA smyaannusiddhe||8|| 586. viyuTTiteNaM samayANusaDha0 vRttam / viudvito NAma viguto, yathA vyutthitapara:-Thayutthito'sya vibhavaH sampat, vyutthitAH saMyamavipratipannA ityarthaH / pArzvasthAdInAmanyatamena kA kacit pramAdAcAturyeNa kA tvaritatvaritaM gacchan jadhA tubhaM Na baTTati turitaM gaMtuM, kahaM kIDagAdIni na hiMsadha ? russihittu vA / evaM mUlaguNesu vA uttaraguNesu vA, virAdhaNAe aNNatareNa vA samayenA'nuzAsta:-Na tubbhaM baTTati evaM kAuM, juaMtarapaloaNeNa hotabbaM / taM tu baharepa kA mahaMteNa vA'nuzAstaH / abbhudvitAe ghaDadAsIe vA, atIva utthitA abbhuhitA, kunotthitA ? dauHzIlye, ghaTadAsIgrahaNaM tIse vi tAva Nodijjate Na russitavvaM, kiM puNa jo taNuANi vi sIlANi dhareti ? / athavA abbhudvitA sA daMDaghaTTitA bhuyaMgIva dhamadhameMtI ruhA gaM bhaNetI-tubbhaM vaTTati evaM kAtuM ? / adhavA abhudvite tti paDipakkhavayaNeNa gataM, candraguptastrIvat puruSaH, tadyathA-dAsadAsI patitebhyo'pi patitA sA vi codaMtI Na vaktavyA-saccA vi tAva tumaM kA hosi mamaM codetuM ? / agAriNaM ti strI-puM-napuMsakaM vA / zrAvakeNa anyatareNa vA evaM codito Na kuppejjA // 8 // // 281 // 1 siTTe khaM 2 pu 1 pu 2 // 2degNa va cotite tu saM 2 pu 20 dii|nn va coitesukhai 2 pu1|| 3 aJcuTTi pu 2 vR0 dii| pnycaattttipu1|| Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 587. Na tesu kuppe Na ta pabahejA, Na yAvi kiMcI pharusaM vdejaa| tadhA karissaM ti paDissuNettA, seyaM khu mevaM Na pamAda kujjaa||1|| 587. [Na tesu kuppe Na.] vRttam / kopo nAma manaHpradveSaM paDucca / Na ta pabahejA kuTTha-lo?-iTThAdIhiM / Na vA pharusaM vadeja, jadhA sa maru[o, rattapaDago nAma khomaDakkhAo muMDakuDuMbI, so vi tAva chiNNaNAsigo Na kiri jAgati jeNa tubbhovadiTuM, kimaMga puNa turma ? / sapakkheNa vA osaNNeNa codito bhaNati-ko tuma mamaDhe vA codetuM bhavati ? / tadhA karissaM ti sapakkhe micchAmi dukaDaM, parapakkhe 'mamaivaitacchyaH ' evaM paDisuNetA na ca pramAdaM kuryAta // 9 // yena punazcodyate yattulyagaM tassa pUyA kAtavyA / tatra dRSTAntaH588. vaNaMsi mUDhassa jahA amUDhe, magmANusAsaMti hitaM payANaM / teNeva me iNameva seyaM, jaM me budhA saMsma'NusAsayaMti // 10 // 588. vaNaMsi mUDhassa0 vRttam / vanaM araNyaM tatra digmUDhasya utpathapratipannasya vA amUDhaH kazcit pumAna anyo grAmo vA adisaM gacchato mArga kathayati-yathA kathayAmi tathA tathA'yaM mArga IpsitAM bhuvaM gacchati; anuzAsanto yadi 1 kujjhe khaM 1 kha 2 pu 2 vR* dI / kuppe vRpA0 / kuTTe pu 1 // 2'ssuNejA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 pR0 dI0 // 3 eyaM khaM 1 // 4 -havAdIhiM cUsapra0 |-htthaadiihiN mu0|| 5amUDhA khaM 1 khaM 2 pu1 pu 2 vR0 dii0|| 6 padANaM khaM 1 / patANaM saM2 pu1|| 7 teNAvi majjhaM iNa khaM 1 vR0 dii| teNeva majjhaM iNa khaM 2 Su 1 pu2|| 8samagusAkha 1 kha 2 pu 1 pu2|| Jain Educat For Private Personal Use Only Gainelibrary.org. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakhaMdho sut 14 gaMthajjhayaNaM // 282 // unmArgApAyAn darzayitvA bravIti-ayaM te maggo hitaHkSemaH, akuTilatvAditaH phalovagAdivRkSa-jalopetatvAcca / prajAyante iti prajAH manuSyAH , prayAnti vA yena tat prayAtaM bhavati mArga eva / teNeva me iNameva 'seyaM, teNa hi mUDheNa majjhaM ceva etaM seyaM / jaM [me] budhA samma'NusAsayaMti, jaM me ete budhA maggavidU samma ujjugaM, na vA dveSeNa, anuzAsanA nAma mArgopadezanaiva / athavA tenaitat tulyaM tenaiva hi digmUDhena mamaivaitaccheyo mArgopadezanamajAnataH, tasya vaco gRhyeta / tathA ziSyeNApi mamaivaitacchreyaH, kimiti ? ucyate-jaM me budhA samma'NusAsayaMti, budhAH AcAryAH putrasyevopadizanti, na dveSeNApakSarAgeNa vA / ka ? skhaliteSu aNuzAsati // 10 // eSa dRSTAntaH / upasaMhAraH 589. teNAvi mUDheNa amUDhayassa, kAyaba pUyA svisesjuttaa| etovamaM tattha udAhu dhIre, aNugamma aTuM uvaNeti sammaM // 11 // 589. [ teNAvi mUDheNa amUDhayassa0 vRttam / ] tataH tena mUDhenezvareNa vA amRDhasyeti dezikasya, yadyapi caNDAlapulinda-ganda-gopAlAdi ca tasyApi tena nistIrNakAntAreNa satA zaktyanurUpA kAyavA pUyA savisesajuttA, ahamanena durgAt zvApadabhayAdidoSebhyo mokSita ityato'sya kRtajJatvAt pratipUjAM karomi / vizeSayuktA nAma yAvatI me tena pUjA kRtA ato KOKe-KeXOXOXOXOXOXOKX // 282 // 1seyaM teNa vimUDheNa amUDhayassa teNa hi cUsapra0 / agretanasUtravRttapratIkarUpo'yaM pATho'tra lekhakapramAdena praviSTo'sti // 2 aha teNa mUkhaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 dii| 3 pUtA saM 1 // 4 evovamaM khaM 2 pu1pu2|| 5vIre khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 30 dii.|| 6 atthaM uvaNeti khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| Jain Educati o nal mimjainelibrary.org Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | asyAdhikaM karomi, tadyathA-banA-'nna-pAna-bhogapradAnaM ca rAjA dadyAt / ukto dRSTAntaH / etovamaM tattha udAhu dhIre, tasminniti tasmin mArgopadezake / udAharaMti sma udAhu dhIrAH / aNugamma aTuM ti aNugametUNa anugamya upanayanti, | tenApi mithyAtvavanAd uttarantena abhyutthAnAdi savizeSA pUjA kartavyA, yadyapyasau cakravartI niSkrAntaH AcAryazcandrama:kulAdijAtaH / dravyapUjA AhArAdi, bhAve bhaktiH varNavAdazca / vArtAsvanye'pi dRSTAntAH / tadyathA gehe vi aggijAlAulammi lamANa-DajjhamANammi / jo bodheti subaMdhuM so tassa jaNo paramabaMdhU // 1 // jadha vA visasaMjuttaM bhattaM miTTaimiha bhottukAmassa / jo visadosaM sAhati so tassa jaNo paramabaMdhU // 2 // // 11 // ayamanyaH sautraH590.NetA jadhA aMdhakAraMsi rAto, maggaM Na jANAti apaasmaanne| so sUriyassa anbhuggameNaM, maggaM viyANAti pagAsitammi // 12 // 590.NetA jadhA aMdhakAraMsi rAto0 vRttam / nayatIti nIyate vA netA / andhaM karotIti andhakAraH meghAndhakAraM acandrA vA rAtriH, aDavI yA gartA-pASANa-darI-vRkSadurgamA, se tasyAM pUrvadRSTamapi daNDakapathaM na pazyati, kuto' bhAvabhaktivarNavAdazca / dhArtAstvanye cUsapra. // 2jaha NAma Dama vRttau // 3 suyaMtaM so vRttau // 4 niddhamiha vRttau // 5apassamANe kha 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 6sUritassA khaM 2 pu2| sUritassa khaM 1pu1||7'siysi khaM 1 khaM 2 pu2|| sUyagaDaM 48 For Private Personal Use Only Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XT NijjuttibuSmijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakhaMdho 14 gaMthajjhayaNaM // 283 // sauramArgam ? / so pariyassa abhuggameNaM sa eva sUryaprakAzA bhivyaktacakSurjAnaka: maggaM viyANAti pagAsitammi, prakAzitamiti jagati cakSupi vA // 12 // 591. evaM tu sehe vi apuDhadhamme, dhamma Na jANAti abujjhamANe / se kovito jiNavayaNeNa pacchA, sUrodaye pAsati cakkhuNA vA // 13 // 591. evaM tu sehe. vRttam / seho puvvutto duvidho-haNe AsevaNe ya / apuDhadhammo NAma adRSTadharmA, dhamma Na jANAti pravRtti-nivRttilakSaNaM dharma jJAnAdi-prANAtipAtAdiSu yathAsaMkhyaM, athavA cAritradharma apramAdadharma vA / se kovito jiNavayaNeNa pacchA, kovito NAma vipazcitkRtaH gahaNasikkhAe kovito, AsevitavyaM ca grahaNazikSayA jJAyate / sUrodaye pAsati cakkhuNA vA deziko'pi ca padhaM / akRtyAnnivartya kRtye pravartate // 13 // gurukulavAsaguNAt pramAdA-'pramAdau mUlottaraguNau ca pazyati / mUlaguNesu tAvadahiMsApathamapadizyate 592. ThahUM adheyaM tiriyA disAsu,je thAvarA je ya tasA ya paannaa| - sadA jato taMsi parakamaMto, maNappayosaM adhikaMpamANo // 14 // 592. uDDe adheyaM tiriyA disAmu. vRttam / u8 adheyaM ti khettapANAsivAto / je thAvarA je ya tasA dvypaannaavivaado| sadA jato tti kaalpraannaatipaatH| saMsi parakamaMto maNappayosaM avikaMpamANo ti bhaavpaannaativaato| 1'yaNe vipa kha 1 // 2 cakkhuNeva khaM 2 pu 1 pu 2 30 dii0|| 3 tiriyaM disAsu, tasA ya je thAvara je ya pANA | saM 1 kha 3 pu1pu2 vRdii.|| 4 jate tesu parivyaejjA, maNadeg khai 1 kha 3 pu1pu33.dI0 // X // 283 // . Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogatraya-karaNatrayeNa evaM sItAlaM bhaMgasataM paMcasu mahabdhatesu davvAdicatuSkaM ca sAmAnyena savvAsu joetavvA / maNappadosaM padoseNa vA vividhaM kappayati vikappamANo / evaM uttaraguNesu vi duvidhA sikkhA joetavyA // 14 // yasyAcaite gurukulavAsaguNAH-tatrA''vasan jJAnamadhItya karatalAmalakavad lokaM pazyati, vrateSu ca sthiro bhavati, jJAnaguNAt , tena tajjAtam 593. kAleNa pucche samiyaM payAsu, AikkhamANo diviyassa vittaM / taM soyakArI ya puDho pavese, saMkhANimaM kevaliyaM samAhiM // 15 // 593. kAleNa pucche samiyaM payAsu0 vRttam / kAleneti "kAle viNae bahumANe0" [dazavai0 ni0 gA0 186] NANAyAro sUyito ti / samyagiti tividhAe pajavAsaNatAe / prajAyanta iti prajAH, samyagprajAbhyaH AikkhamANaM (No) | "jadhA puNNassa kacchai tadhA tucchassa kacchaI" [AcA0 zru0 102 u06 sU05] yathA IzvaraniSkrAntasya tathA | pelabaniSkAntasyApi kathyate / divio NAma dohi vi rAga-dosehiM rahito, bhavAntasya tajjJAnam , jJAnadhanAnAM hi sAdhUnAM kimanyad vittaM syAt ? / sa tu gItattho pucchitaThayo, itaro uppadhaM pi desejja / taM soyakArI ya, samiti yat kathyate, zrotasi karotIti zrotaHkArI grahItetyarthaH, gRhAti / athavA zrotreNa gRhItvA hRdi karotIti zrotaHkArI, zrutvA vA karotIti zrotaHkArI / puDho pavese tti pRthak pRthak puNo puNo vA pavese hRdayaM puDho pavese, "sahasraguNitA vidyAH zatazaH privrtitaaH|" [ ] patteyaM vA patteyaM pavese puDho pavese, taM jadhA-ussagge ussaggaM abavAte avavAtaM, 1 samataM khaM 2 // 2 padAsu khaM 1 / patAsu khaM 2 pu1|| 3 daviyassa khaM 1 khaM 2 pu 1 2 vR0 dii0|| 4 saMkhAima khaM 1 kha 2 pu1pu 2 bR0 dI. IXOXOKOKOLKOKOKOKAKof For Private Personal Use Only . Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho sut 14 gaMthajjhayaNaM // 284 // evaM sasamaye sasamayaM parasamaye parasamayaM vA, atikrAnte atikrAntakAlam / saGkhyAyate yena tat saGkhyAnam / kevalina idaM kaivalikam / smaadhiruktH|| 15 // 594. assi suThiccA tividheNa tAyI, etesu yA sNti-nirodhmaahu| te evamakkhaMti tilogadaMsI, Na bhUya etaM ti pamAdasaMgaM // 16 // 594. assi suThiccA0 vRttam / asminniti yad gurukulavAse vasatA zrutaM guNitaM ca, suGa sthitvA suThiccA, duvidhAe sikkhAe appamAde samiti-guttIsu a esakAlaM yathA sAmprataM tathaiSyakAlamapi yAvadAyuH etesu tti eteSveva samiti-guNyapramAdeSu dharma-samAdhi-mArgeSu ca vartamAnasya zAntirbhavati, ihAnyatra ca saukhyamityarthaH, sarvakarmazAntirvA, zAntasya ca sataH sarvakarmanirodho bhavati, anAzrava ityarthaH / athavA samityAdiSu apramAdasthAneSu yAna-ciTThoktAni tesu vartamAnasya kamauMghanirodho bhavati / ka evamAkhyAti ?, ucyate, te evamakkhaMti, te iti te tIrthakarAH, jJAna-darzana-cAritrAkhyAMkhIn lokAn pazyantIti trilokadarzinaH, UrdhvAdi vA trilokaM pazyati / tasmAd gurukulavAse vasataH samita-guptasya pramAdarahitasya zAntirbhavati karmanirodhazca / tena Na bhUya etaM ti pamAdasaMgaM, etaditi yaduktaM asamititvamaguptatvaM ca / pramAda eva saGgaH, saMgo vA rathAvakkhoro mokkhamaggassa / evaM gurukulavAsI daviyassa vittaM [sUtraM 593] // 16 // // 284 // 1 tAtI khaM 1 kha 2 pu 1 / tAI pu 2 // 2 bhujametaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 595. Nisamma se bhikkhu samIhamahUM, paDibhANavaM hoti visAraMde ya / AdANamaTThI vodANa moNaM, uvecca suddhe Na uveti mAraM // 17 // 595. Nisamma se bhikkhu samIhamahU~. vRttam / nizamyeti gRhItvA guNayitvA, nizamya vA samyak paurvAparyeNa samIkSya, arthamiti zrutArtha bandha-mokSArtha vA / tAMstAn prati arthAn bhAtIti pratibhA, pabhaNati vA patibhA zrotRNAM saMzayocchettA / vizAradaH svasiddhAntajAnakaH / AdANamaTThI AdIyata ityAdAnam , jJAnAdIni AdAnAni, AdAnena yasyArthaH sa AdAnArthI / bodAnaM vidAraNaM tapaH / maunaM saMyamaH / AdAnArthI vodAnaM maunaM ca upetyeti prApya duvidhAe sikkhAe gurukulavAsI pramAdarahitaH suddhe tti nirupadhena samyagdarzanAdhiSThitena vodAnena maunena upetya zuddhena, na pratiSedhe, na uveti tti, mAraM maraMtyasminniti mAraH-saMsAraH, ukkoseNaM vA satta'TTha bhavaggahaNAI mareja // 17 // evaM so bahussuto jAto jo vutto "assi suviccA" [ sUtra 594 ] yacca paDhitaM-"Nisamma se bhikkhu samIhamahU~" [sUtra 595] dezadarzanaM kurvannabhyudyatamegataraM pratipattukAmeNa vA guruNA AcAryatve sthApitaH samIkSito vA, eke anekAdezAt abhidhIyate 596. 'saMkhAya dhammaM ca viyAgareMti, buddhA hu te aMtakarA bhavaMti / te pAragA doNha vimoyaNAe, saMsodhigA paNhamudAharaMti // 18 // 1 samIhiyadraM vR0 dii| samIhamaDheM khaM 1 kha 2 pu 1 pu2|| 2rate yA khaM 1 / 'rae yA pu 2 / rate tA khaM 2 pu1|| 3 suddhe Na uveti mokkhaM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 20 dii| suddhe Na uveti mAraM vRpA0 dIpA0 // 4 saMkhAe khaM 1 // 5 dhiyaM pakhaM 1khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii.|| For Private Personal Use Only . Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho suttaM 14 gaMthajjhayaNaM // 285 // 596. saMkhAya dhammaM ca viyAgareMtika vRttam / saMkhAe tti dharma jJAtvA zrutaM dharma vA kathayati, sissa-paDicchagANaM | dharmakathAM ca kathayati / athavA saMkhyAyeti khettaM kAlaM parisaM sAmatthaM ca'ppaNo viyANittA parikathayati / athavA "ke ayaM purise ? kaM ca Naye ?" [bhAcA0 zru0 1 a0 2 u0 6 sU0 5], athavA saMkhyAyeti etanmAtrasyAyaM zrutasya yogyaH, ataH paraM zaktirnAsti, satyAM vA zaktau jattiyaM pracarati tattiyaM gahiyaM evaM saMkhyAya / abbocchittikare ti evamAdibhiH prakAraiH saMkhyAya dhammaM vAgarayaMtA [buddhA] buddhabodhitAste AcAryAH kammANaM aMtaM kareMtIti aMtakarAH, anyAMzca kArayanti, yataH pAragAH / te pAragA doNha vimoyaNAe, te iti saMkhyAya dharma vyAkarayantaH pAraM gacchaMtIti pAragAH, AtmanaH parasya ca doNha vi vimoyaNAe pAraM gacchati / mocanAH saMsAramocanAH / katare te ?, jaM saMsodhigA paNhamudAharati samyak samastaM vA sodhiyA saMsodhiyA, pRcchaMti tamiti praznaH, pUrvApareNa samIkSituM Atma-parazaktiM ca jJAtvA dravyAdIni ca tathA "ke'yaM purise" [bhAcA0 zru0 1 0 2 u0 6 sU0 5] tti paricitaM ca suttaM kAtUNaAyariyAdesA dhAriteNa atyeNa [guNiya]sariteNaM / to saMghamajjhayAre vaivaharituM je suhaM hoti // 1 // [vyava0 u03 bhA0 gA0 359 patra ..] acchiddapasiNa-vAgaraNA akevalI kevalA vA, rayaNakaraMDagasamANA kuttiyAvaNabhUtA kadhA codasa-dasa-NavapuvvI jAva dasakAliyaM ti saMsAdhituM ayocchinnaM kareti // 18 // taM puNa ka.to 1guNiya'kharieNaM vyavahArabhASye pAThaH // 2 vavahariyavbaM aNissAe vyavahArabhASye pAThaH // // 285 // Jain Educa t ional For Private Personal Use Only . Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 597. No chAdaejjA Na ya lUsitA vA, mANaM Na sevaMti pagAsae vA / _Na yAvi paNNe parihAsa kujjA, Na yA''sisAvAya viyokarejA // 19 // 597. No chAdaejjA. vRttam / matsaritvenArtha no chAdayet , pAtrasya dharmasya kathAM kathayan na sadbhUtaguNAn | | chAdayet , na vA vAyaNAyariyaM chAdayet / lUsitaM bhagnamityarthaH / lUsitA NAma avasiddhAntaM kathayati siddhAntaviruddhaM vA / mANaM Na sevaMti prajJAmAnamAcAryamAnaM vA saMzayAn vA''tmanaH parasya vA chettuM na madaM kuryAt, na vA prakAzayedAtmAnam yathA'hamAcAryaH kathako bahuzruto vA / Na yAvi paNNe parihAsa kuja tti prajJAvAn prAjJaH na cedRzIM kathAM kathayed yena zroturAtmano vA hAsyamutpadyate, apariyacchaMte vA pare aNNadhA vA bujjhamANe na prajJAmadena parihAsaM kuryAt, "yathA rAjA tathA prajA" [ ] iti kRtvA na sarvatraiva parihAsaH / Na yA''sisAvAya tti "zaMsu stutI" tasya | AzIrbhavati, stutivAdamityarthaH, na taddAna-vandanAdibhistoSito brUyAt-Arogyamastu te dIrgha cA''yuH, tathA subhagA bhavASTaputrA, ityevamAdIni na vyAkaret / evaM vAksamitaH syAt // 19 // kiMnimittamAzIrvAdo na vaktavyaH ? ucyate 598. bhUtAbhisaMkAe duguMchamANe, Na Nivahe maMtapadeNa goyaM / Na kiMcimicche meNue payAsuM, asAhudhammANi Na saMThavejA // 20 // 1chAdate No vi ya lUsatejA, mANaM Na seveja pagAsaNaM ca khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2na yA''siyAvAda khaM 2 pu 2 vR0 dI / Na AsisAvAda khaM 1 // 3 yAgareM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 4 sisA vayaMti "zaMsu thUsapra. 5maNute khaM 2 pu 1pu2 / maNuo khaM 1 // 6 saMvadejjA khai 1 khaM 2 pu 1 pu 2 0 zrI saMdhaejjA cuupaa0|| www.jalnelibrary.org Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga // 286 // FOXXXXXXXXXXXX " 598. bhUtAbhisaMkAe duguMchamANe0 vRttam / mA bhUd bhUtAni abhisaGkeyuH sAvadyAbhidhAyinaH ata idamapadizyatebhUtAni yasya sAvadyavacanasya zaGkante na tena vacanena Nivvahe, saMyame nirgacchedityarthaH, na vA'nena vacanena Nivvahe, saMyamaM nilayedityarthaH / madhyata iti mantraH vacanam, matra eva padaM mantrapadam athavA mantrA iti vidyA - mantrAdayo gRhyante, tena [matra padena [na] nivvahe / gupyata iti gotraM saMyamaH saptadazavidhaH aSTAdaza ca zIlAGgasahasrANi iti, asmAd gotrAnna dvidhaM vaco brUyAdyanna nirvahet, SaT kAyA vA gotram, yatra gupyate tAn na nirvahet, gotrAd jIvitAdityarthaH / taca gotramAcaran kavento vA Na kiMcimicche Na kitti vaNNa-saha- silogaTThatAe kadhijja dhammaM / manuSya iti sa eva kathakaH / prajA [yanta ] iti prajAH, yAsAM kathyate tAsu prajAsu, striyo vA prajAH, na kIrttimicchet / asAdhUnAM dharmAH tAn asAdhudharmAn Na saMThavejA, te ca darpa-madA 'haGkArAdayaH, athavA na tat kathayed yena asAdhudharmANAM "sandhAnaM" bhavati pacana- pAcanAdInAm, asaMyatadAnAdi vA kutIrthikAn vA prazaMsati // 20 // kica 599. hAsaM piNo 'saMghae pAvardhammaM, oye tahIyaM pharrusaM'bhijANe / No tucchae Nau ya pakathaejjA, aNAile yA aviruddhasevI // 21 // 1 saMghaye khaM 1 / saMghati khaM 2 / saMghate pu 1 // 2 dhamme khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 tahataM khaM 1 / tarhitaM khaM 21 // 4 pharusaM viyANe khaM 1 saM 2 pu 1 vR0 dI 0 // 5 No va vikaMthatijA, aNAile yA akasAi bhikkhU kha 2 pu1 pu 2 0 dI0 / SNo vi pakaMthadejA, aNAtile yA akasAdi bhikkhU naM 1 // paDhamo suyakkhaMdho 14 gaMthajjhayaNaM // 286 // Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 599. hAsaM piNo saMdhae. vRttam / hAsyenApi na pApadharma sandhayet-yayedaM chindata bhindata vA khAda moda vA, athavA hAsyenApi na prazaMsayet kupravacanAni / zAkyaM buvate-aho! tubhaM sudiDha jaM varacollA vaTuMti, suhaM ceva dhammaM tunbhe | kareha / yadyapi sollaNThaM tathApi na vaktavyam , mA bhUdanyeSAM pAtrabuddhiH syAt, gomaDaM khajati gocammesu vadhaM / oye tti | rAga-dveSarahitaH, na vigaMtavvaM sadbhUtam / pharusaM abhijANe tti, rAga-dveSabandhanAbhAvAt pharuSaH saMyamaH, karmaNAmanAzraya ityarthaH, tathyaM saMyamam, abhimukhaM jAnAti yathA so vAgdoSAnna virAdhyate, yathA vA vAryate tathA ca kathayati, athavA kathayan kathAM |labdhigarvito na bhavati, naivArthapadaM kiJcillabdhvA garvito bhavati, jadhA tucchassa kaveti taNahAragassa vi tathA rAjJo'pi / prakathano nAma na dharmakathitvenAnyena vA AtmAnaM katthayati zlAghayatItyarthaH, aparicchaMtaM vA nAvakaMtheti, camaDhayatItyarthaH, tathA'nyeSAmapi saMyatAnAmuDDurussatI / adhavA na tucchenA''tmAnaM padena prakanthayati yathA'hamIdRzo ananyasadRzo vA / aNAile tti na dharma dezamAno Aturo bhavati, codito vA AkulavyAkulIbhavati, apariyacchante vA pare siddhAntAviruddhAni sevate iti aviruddhasevI, na ca viruddhyate tena saha yasya kathayati // 21 // kizca 600. saMkeja vA saMkitabhAva bhikkhU , vibhajavAyaM ca viyokrejaa| bhAsAdugaM sammasamuhite hi, viyAgarejA samayA''supapaNe // 22 // 1ja yA'saMkitabhAva saM 1 pu1pu 2 vR0 dI. / ja vA saMkitabhAva saM 2 // 2citAgarejA kha 1 kha 2 pu1|| 3bhAsaM duyaM khaM 2 // 4 dhammasamukhaM 1khaM 2 pu 1 pu 2 // 5samatAsupaNNe khaM 1saM 2 vR0 dii|smtaae papaNe pu 1 // Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ARVIE NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMdho 14 gaMtha jjhayaNaM // 287 // 600. saMkeja vA kiM puNa (vA saMkita )bhAva mikkhU0 vRttam / yacchaGkitamasya jJAnAdiSu sanna kathayati, apRSTaH pRSTo vA zaGketa zaGkitabhAvaH-evaM tAvad jJAyate, ataH paraM jinA jAnanti / bhAvo nAma zAnam , zaGkitajJAnamityarthaH, na ca tad bhASate kathayati vA yenAnyasya zaGkA bhavati / vibhajyavAdo nAma bhajanIyavAdaH / tatra zaGkite bhajanIyavAda eva vaktavyaH-ahaM tAvadevaM manye, ataH paramanyatrApi pucchejjasi / athavA vibhajyavAdo nAma anekAntavAdaH, sa yatra yatra yathA yujyate tathA tathA vaktavyaH, tadyathA-nityA-'nityatvamastitvaM vA pratItyAdi / kiM kathayati ? kena vA kathayati ?satyA asatyAmRSA ca bhAsAdurga sammasamuTThite hi paDhama-carimAo duve bhAsAo samma samuhite, Na micchovaTTite, jadhA udAimArago, codakabuddhyA vA vaitaNDikAH, vAkarejA samaye tti samyaga, AzuprajJaH uktaH // 22 // kizca 601. aNugacchamANe vitadhaM'bhijANe, tahA tahA sAha akakaseNaM / Na katthaI bhAsa vihiMsaijjA, NiruddhagaM vA vi Na dIijjA // 23 // 601. aNugacchamANe vitabhijANe0 vRttam / tasyaivaM kathayataH kazcid grahaNa-dhAraNAsampannaH yathoktamevAvivathaM gRhAti, kazcittu mandamedhAvI vitathaMhijANati, takaM mandamedhasaM tathA tathA tena prakAreNa hetu-dRSTAntopasaMhAraiH yathA yathA pratibudhyate tathA tathA sAdhu suSTha pratibodhayet / na cainaM karkazAbhirgirAbhirabhihanyAt-dhira mUrkha ! kiM kiM tavArthena sthUrabuddheH ?, evaM vAcAe kakasaM, kAyenApi na kruddhamukhaH hasta-vakrauSThavikArairvA, manastu netra-vakravikAreNa anAdareNa gRhyate, sarvathA 1 kacchaI khaM 2 // 2dIhatijA kha 1 / dIhaejA saM 2 pu 1 // // 287 // . Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akarkaze / kiJca-na kruddhavad vAcaM kvacit svasamaye parasamaye vA tathotsargA-'pavAdayoH jhAnAdiSu dravyAdiprajJApanAyAM vA na kutracid bhASAM vihanseva , karkazaH paruSa-mRSAvAdAdidoSaH / tasya vA'buddhyamAnasya zroturna kutracid bhASAM vihansetaaho! bhaGgA lakSyante, na nindedityarthaH / niruddhaM vA'rthamAkhyAnaM vA na dIrgha kuryAt adhikAthaiH, "so attho vattavyo jo attho akkharehiM aaruuddho|" [ ] / kizcit sUtramappakkharaM mahatthaM eka [catu] bhaMgo jo jadhA parUvejjA / haMdi ! mahatA caDagarattaNeNa atyaM kathA haNati // 1 // // 23 // kizca602. samAlavejA paDipuNNabhAsI, NisAmiyaM smiyaaatttthdNsii| ANAe siddhaM vayaNaM'bhimuMje, 'kaMkheja yA pAvavivega bhikkhU // 24 // 602. samAlavejA. vRttam / somaNaM saMgayaM vA lvejaa| paDipuNNabhAsI aTTha-akkharehiM ahInaM akkhalitaM amilitaM / nisAmiyaM jadhA gurusagAse nizAntaM samIkSitaM vA bahuzaH tathA samyagarthadarzI kathayati / samiyA nAma samyag yathA gurusakAzAdupadhAritam , samyag arthaM pazyanti samiyAaTThadaMsI, nAhamAcArya iti kRtvA / santi vA zrotAraH yat kizcit kathayitavyaM teNa hi ANAe siddhaM vayaNaM, AjJA yathA guruNopadiSTaM tathaivopadeSTavyam , AjJAsiddhaM nAma yathopadhA 1NisAmiyA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 suddhaM khaM 1 khaM 2 pu 1 . dii|| 3 bhiuMje khaM 1 khaM 2 pu pu2 / / 4 saMgheja yA pAva khaM 1 / abhisaMdhae, pAvasaM 2 pu1 pu 2 vR0 dI Jain Education inational Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NijjutticuNijuyaM sUyagaDaMga paDhamo suyakkhaMgho sutra 14 gaMthajjhayaNaM // 288 // ritam na svecchAvikalpitam , vacanamiti suttamattho vA, vividhaM jujeja / kadhaM ? ussagge ussagaM avavAte avavAtaM, evaM sasamaye sasamayaM parasamaye parasamayaM / tadevaM yujyamAnaH kaMkheja yA pAvavivega bhikkha, kathaM mama vAcayataH pApavivekaH syAt ? na ca pUjA-satkAra-gauravAdikAraNAd vAcayati // 24 // kica 603. adhAbuitAI susikkhaejjA, jaejasu NAtivelaM buenjaa| se diTTimaM diDhi Na lUsaejjA, se jANaI bhAsituM taM samAdhi // 25 // 603. adhAbuitAI susikkhaejjA. vRttam / yathoktAni adhAbuitANi, suTTha sikkhamANe sUtrA-'rthapadAni duvidhAe | sikkhAe / jaejasu tti ghaDejasu parakkamijasu AsevaNAsikkhAe / atiprasaktalakSaNanivRttaye vyapadizyate-NAtivelaM buenjA, velA nAma yo yasya sUtrasyArthasya dharmadezanAyA vA kAlaH, velA merA, tAM velAM nAtItya brUyAdityarthaH / evaMguNajAtIyaH se diTTimaM sa iti sa yathAkAlavAdI yathAkAlacArI ca dRSTimAniti samyagdRSTiH sapakkhe parapakkhe vA kathAM kathayan tat kathayet jeNa darisaNaM Na lUsijai, kutIrthaprazaMsAbhiH apasiddhAntadezanAbhirvA na zroturapi dRSTiM dUSayet , tathA tathA tu kathayet yathA yathA'sya samyagdarzanaM bhavati sthiraM vA bhavati / yazcaivaMvidhaH sa jAnIte upadeSTuM jJAnAdisamAdhi-dharma-mArga cAritraM jAnIte // 25 // sa evam_ 1 ahAbutitAI khaM 1 / ahAuiyAI pu 2 vR* dii0|| 2 jaejayA NAtivelaM vadejA khaM 1 kha 2 vR0 dI / jayejaya NAivelaM batejA pu / jayajayA nAivelaM vaijjA pu2|| 3lUsatejjA saM 2 pu1|| 288 // Jain Educat i onal No.jainelibrary.org Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 604. alUsaMe Na ya pacchaNNabhAsI, No suttamatthaM ca kareja aNNaM / satthArabhattI aNuvIci vAdaM, souM ca samma paDivAdaejjA // 26 // 604. alUsae Na ya pacchaNNabhAsI0 vRttam / alUsakaH siddhAntA-''cArayoH prakaTameva kathayati, na tu pracchanna| vacanaistamartha gopayati, apariNataM vA zrotAraM prApya na pracchannamuddhATayati, apavAdamityarthaH, mA bhUt "Ame ghaDe NihittaM" ], kizca-aNukaMpAe dijati / na sUtramanyat pradveSaNa karoti anyathA vA, jadhA "raNNo bhattaM siNo jattha" [ ] / prazno nAma arthaH, tamapi nAnyathA kuryAt , jadhA-"AvaMtI keAvaMtI" [AcA0 zru. 1 a0 530 / sU0 1] eke yAvaMtA taM logA vipparAmasaMti / sUtraM sarvathaivAnyathA na karttavyam , arthavikalpastu svasiddhAntAviruddho aviruddhaH syAt / kimanyathA kriyate ?, ucyate, satthArabhattIe zAsatIti zAstA, zAstari bhaktiH satthArabhaktiH, sa bhavati satthArabhaktiH / aNuviciNaM tu aNuviciMteUNa, vadanaM vAdaH, tadanuvicintya vadet / tacca zrutvA samyaga anyebhyaH riNaparimokkhI paDivAdaejjA tadidaM paDivAdayet , paDivAdejjA sUtramartha dharmakathAM vA // 26 // - 1sate khaM 2 pu.|| 2No paccha kha 1 khaM 2 pu 1 pu2|| 3 maNNaM ca kareja tAI saM 1 pu 2 vR. dii| matthaM ca karenja aNNaM vRpaa0|| 4 aNuvIti saM 1saM 2 pu1|| 5suyaM ca samma paDivAtapajjA khaM 2 pu 1 pu 2 / suyaM ca samma paDivAyacaMti khaM 1 // 6 pavAejjA cUsapra0 // gaDaM 49 For Private Personal Use Only Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo jjuittiNijuyaM yagaDaMgasuttaM suyakkhadho 289 // 14 gaMthajjhayaNaM sa evaM guMvArAdhanAyAM vartamAnaH605. se suddhasutte uvahANavaM ca, dhammaM ca je viMdati tattha tattha / Adejavakke kusale [ya] paMDite, se arihati bhAsituM taM samAdhi // 27 // ti bemi // ||cuddsmN gaMthajjhayaNaM sammattaM // 14 // 605. se suddhasutte uvahANavaM ca0 vRttam / sa iti sa granthavAna , suddhaM paricitaM aviccAmelitaM ca, upadhAnavAniti tapopadhAnavAn / dhammaM ca je viMdati tattha tattha, AjJAmAhyA Agamenaiva prajJApayitavyAH, dArTAntiko'pi hetUdAharaNopasaMhAraiH / athavA tatra tatra iti svasamaye parasamaye vA, tathA jJAnAdiSu dravyAdiSu vA, utsarga-'pavAdayorvA yatra yatra tat tathA dyotayitavyam / Adejavakke AdeyavAkya iti grAhyavAkyaH / pratyakSaH parokSajJAnI vA khedaNNe kusale paMDite, sa eva arhati bhASituM samAdhim , samAdhiruktA dharmo mArgazceti // 27 // // granthAdhyayanaM caturdazamaM samAptam // 14 // // 289 // 1 kusale viyatte, se khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // For Private Personal Use Only Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [paNNarasamaM jamatItajjhayaNaM] AyANijajjhayaNassa cattAri aNuogaddArA / adhiyAro AyANacaritte / NAmaNipphaNNe duvidhaM NAma-AdANijja ti vA saMkalitajjhayaNaM ti vA vuccati / tattha gAdhA AdANe gahaNammi ya Nikkhevo hoti doNha vi cukko| egaTuM NANaTuM ca hoja pagataM tu AdANe // 1 // 125 // AdANe. gAdhA / ete tu AdANa-gahaNe kimekArthe syAtAM uta nAnArthe ?, ucyate-abhidhAnaM prati nAnArthe | zakrendravat , artha tu prati eko'rthaH, tadevA''dAnaM tadeva ca grahaNam , yathA putramAdAya gacchati putraM gRhItvA gacchatIti nArthoM vyatiricyate AdAna-grahaNayoH / ekekaM catuvidhaM-nAmAdAnaM eka / ucyate tAvad vittamevAdAnam , tena bhRtyA gRhyante tadeva cA''dIyate / prazastabhAvAdAna[mida mevAdhyayanam / dravyagrahaNe'pi galo hi matsyasya grahaNam , pAzakUTo mRgasyeti / bhAvagrahaNaM tu yo yena bhAvena gRhyate prazastenAprazastena vA, [aprazastena ] siMho mRgAn gRhNAti, prazastena sAdhuH ziSyAna gRhNAti / yo vA hoti pakhaM 1 // For Private Personal Use Only . Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho gejjuttiduNNijayaM yagaDaMga suttaM 290 // 15 jamatItajjhayaNaM yena bhAvena gRhyate, yathA dasyuH parasvaM cauramAvena, upazamabhAvena ziSyo gRhyte| AdAnamuktam / idANiM saMkalikA-sA vi NAmAdi catuvidhA / dravye saMkalA kuMDalagamAdIyA baddhA baddhA saMkalitA bucaMti / bhAvasaMkalA iNameva ajjhayaNaM // 1 // 125 // jaM paDhamassaMtimaeM bitiyassa tu taM bhaveja Adimmi / eteNA''dANija eso aNNo vi pajjAo // 2 // 126 // // 2 // 126 / kahiMci sutteNa saMkalA bhavati, kahiMci attheNa, kahiMci ubhayeNa vi / yatazcaivaM teNa Adireva NikkhivitavvA / sa ca NAmAdI ThavaNAdI dabAdI ceva hoti bhAvAdI / dabAdI puNa dabassa jo sabhAvo sae ThANe // 3 // 127 // NAmAdI ThavaNAdI0 gAdhA / davvAdI NAma jo jassa dabbassa sabhAvo hoti, utpAda ityarthaH, kSIraM hi kSIrabhAvAt > pariNamad dadhitvenotpadyate, ya eva kSIranAzaH sa eva dadhidravyAdikAlaH / evaM yad yad dravyaM yasmin yasmin kAle AtmabhAvaM pratipadyate tasya dravyasyA''dirbhavati // 3 // 127 // uktA dravyAdiH / bhAvAdistu Agama-NoArgamato bhAvAtItaM duhA uvadisaMti / NoArgamato bhAve paMcaviho hoi nnaaybo||4||128 // AgamaNoAgamato0 gAdhA / NoAgamato bhAvAdI paMcaNha mahavvayANaM jo paDhamatAe paDibajjaNakAlo // 4 // 128 // 1e bIya khaM 1 // 2 gamiyaM bhAvAIyaM khaM 1 // 3 vuhA vavaisaMti khaM 1 vR0|| 4 gamio bhA kha 1 // // 29 // . Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamato puNa AdI gaNipiDagaM hoti bArasaMgaM tu / gaMtha silogo' pAda pada akkharAiM ca tsthaa''dii||5||129|| ||jmiiyN sammattaM // 15 // Agamato puNa AdI gaNipiDagaM0 gAdhA / savvassa suaNANassa AdI sAmAiyaM, tassa ca "karemi" tti padamAdI, tassa vi kakAro AdI / duvAlasaMgassa ya AyAro, tassa vi satthapariNA, tIe vi paDhamuddesao, tassa vi "sutaM me Ausa ! teNaM" [mAcA0 zru0 1 0 1 0 1 sU01], tassa vi sukaaro| imassa vi suakkhaMdhassa samayo, tassa vi paDhamuddesato, tassa vi silogo pAdo padaM akkharaM ti||5||129||nnaamnnipphnnnno gto| suttANugame suttamuccAretavvaM / sa evaM gurukulavAsI gaMdhaM ti sikkhamANo zikSApadaM kevalajJAnamutpAdya 606. jamatItaM paDuppaNNaM AgamissaM ca jANati / savvaM maNNati medhAvI dNsnnaavrnnNte||1|| 606. jamatItaM paDuppaNNaM0 silogo / yaditi dravyAdIni catvAri, taM atItaddhAe davvAdicatuSkaM savvaM jANati kevalaM jAva savvabhAve pAsati kevalI, evaM paDuppaNNaM, aNAgate vi bhAve jJAnam , tasmAd bhAvato jAnIte / savvaM maNNati 1'go ya payA ya akkha saM 1 vR0 / 'go pada pAda akkha khaM 2 pu 2 // 2ca NAyago khaM 1 vR0 dI0 / ca nAtao khaM 2 pu1pu 2 // 3 maNNati taM tAtIdaM khaM 1 khaM 2 pu 1pu 2 vR0 dI0 // . Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xoxoxox sAvaraNaM ca jjutti- medhAvI, sarvvamiti sarva dravyAdicatuSkaM yugapatkAle vA sarvam, merAe dhAvati medhAvI / kasmAddhetoH jAnIte ?, ucyate, NijayaM ghAtikammANaM, darzanagrahaNAd jJAnasya grahaNam // 1 // sa evam -- yagaDaMga607. aMtae 'vitigiMchAeM saMjANati aNelisaM / sutaM 291 // alisassa akkhAyA Na se hoti tahiM tahiM // 2 // 607. aMtae vitigiMchAe0 silogo / atrobhayenApi saGkalikA, vitigiMchA nAma sandehajJAnam, tesu tesu gANaMtareti tasya aMtae vitigiMchAe, samastaM jAnAti saMjANati, na IdRzaM aNelisaM, atulyamityarthaH / tasyaivaMvidhasya alisassa atulyasyAsskhyAtA durlabhaH // 2 // 608. tahiM tahiM suakkhAtaM se a saMce aNeliso / sadA sacceNa saMpaNNo mettiM bhUtesu kappae // 3 // 608. tahiM tahiM suakkhAtaM0 silogo / tAsu tAsu NaragAdigatisu, tatra tatreti sUtrA 'rtha svasamayotsarga - dravyAdiSu vA, athavA tarhi tahiM ti na tasya tAsu NaragAdigatisu sulabho bhavati yazcAsAvAkhyAti / se a sacce aNeliso avitatho / sacce katham ?- 1 vidipu 1 // 2e se jA' khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / esa jA' khaM 1 // 3 sacce suyAhie saM 1 saM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI 0 // 4 satA khaM 1 // 5 bhUtehiM kappate saM 1 khaM 2 pu 1 pu2|| paDhamo sukkhaMdho 15 jamatItajjhayaNaM // 291 // Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItarAgA hi sarvajJA mithyA na bruvate vacaH / yasmAt tasmAd vacasteSAM tathyaM bhUtArthadarzanam // 1 // [ saMyamo vA styH| sadA sacceNa saMpaNNo vacanena tapaH-saMyama-jJAnasatyena vA / kasmAt satyaM saMyamaH ? yena yathAvAdinaH tathAkAriNo bhavanti, yathoddiSTaM cAsya satyaM bhavati / sa evaM satyavAn mettiM bhUtesu kappae karotItyarthaH, Atmavat sarvabhUteSu yatate // 3 // sA caivaM bhavati 609. bhUtesu Na virujjheja esa dhamme busiimto| vusImaM jagaM pariNAe assiM jIvitabhAvaNA // 4 // 609. bhUtesu Na virujjhejja. silogo| bhUtANi tasa-thAvarANi, tairna virudhyeta / virodho vigrahaH tadupaghAto vA / esa dhamme busImato, vusImAMzca bhagavAna, tasya ayaM dhrmH| sAdhurvA vusImAn / jagaM pariNAe duvidhAe prinnnnaae| kasminniti ! asmiM dharme AjIvitAdAtmAnaM bhAvayati paNavIsAe bhAvaNAhiM bArasahiM vA // 4 // kiJca 610.bhAvaNA-jogasuddhappA jale NAvA va AhiyA NAvA va tIrasaMpattA saMbakammA tiuti // 5 // 1bhUtehiM Na khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| 2NNAta khaM 1 kha 2 // 3 saMpaNNA khaM 2 pu1pu2|| 4 savvadukkhA tikhaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dii0|| Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jjuttieNNijuyaM yagaDaMga sutvaM 292 // 610. bhAvaNA-jogasuddhappA. silogo / bhAvanAbhiryogena zuddha AtmA yasya sa bhavati bhAvaNA-jogasuddhappA / paDhamo athavA bhAvanAsu yogeSu ca yasya zuddhAtmA / yathA jale'ntau~rgacchantI tiSThantI vA na nimajati, sa evaM hi NAvA va tIra- suyakkhaMdho | saMpattA yathA'sau niryAmikAdhiSThitA mArutavazAt tIraM prApnoti upAyAd yathA, tathA''yatacAritravAn jIvapotaH tapaH-saMyamamArutavazAt sajjJAnakarNadhArAdhiSThitaH saMsAratIramavApya sarvakarmebhyo tiuTTati chidyate ityarthaH // 5 // kiJca X15jamatIta611. atiudRtI ta medhAvI jANaM logassa paavgN| jjhayaNaM khijjaMti pAvakammANi NavaM kmmmkuco||6|| 611. atiuddhRtI ta medhAvI. silogo| atIva truTyata aiuTTai, atItya vA baddati ativaddati, jANamANo| asaMjamalogassa pAvagaM yathA pacyate karma, tasya pApAni jAnAnasya tapaHsthitasya khijaMti pAvakammANi pUrvabaddhAni saMyamena | niruddhAzravasya sataH navAni karmANi akurvtH|| 6 // tasyaivoparatasya 612. akuvvato NavaM tthi kammaM NAma vijaannto| NacANa se mahAvIre je Na jAi Na maMjatI // 7 // 1tiudRtI u meM khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 2 logaMsi khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 tiuTRti khaM 1 X||292 // khaM 2 pu 2 vR0 dii| tuiMti pu 1 / ativati cUpA // 4NatthI khaM 1 // 5vijANati khaM 1 pu 1 vR0dii0|| 6viNNAya se khaM 2 vR* dii*|| 7mijjai khaM 1 khaM 2 pu1pu2 pR. dii.|| . Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 612. akuvvato NavaM Natthi 0 silogo / akurvato NavaM karma, niruddhesu AsavadAresu nAma parokSastavA ( sUcA ) di pu, karma NAma kutaH ? akurvataH karmaNAM nAmApi nAsti, vijAnato hi karma karmanirjaraNopAyAMzca kuto dhandhaH syAt ? / evaM karma tatphalaM saMvaraM nirjaropAyAMzca gaccANa se mahAvIre iti AyatacAritrI mahAvIryavAn sarvakarmakSaye sati na punarAyAti na vA majjate saMsArodadhau, na vA karmabhirNIyate AzravadvArairvA // 7 // syAt- kataro so ? - 613. Na majjate mahAvIre jassa Natthi purerayo / vAyU va jAlamaMceti piyo logassa itthito // 8 // 613. Na maJjate0 silogo / mahAvIre jassa Natthi purerayo, pUrvabaddhaM karmetyarthaH, pAbAI kammAI jassa'tthi purekatAiM / syAt -- katare AzravA ye nirodhyA: ? ucyate - abrahmAdyAH / tadeva duzvaratvAdapadizyate - vAyU [va] jAlaM aMceti, yathA vAyuH dIpajvAlAM aMceti kaMpeti NollasatItyarthaH, evaM sa bhagavAn priya:, [ yathA] lokasya striyaH, aMceti tti vA NAmetiti vA egaDaM, na tAbhiracate, etAzca striyo nAsssevyAH / / 8 / / kica 614. itthIo je Na sevaMti AdimokkhA hu tejaNA / te jaNA baMdhaNummukkA NAvakaMkhaMti jIvitaM // 9 // 1 mijatI khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 / bhijatI vRpA0 // 12 purekarDa khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 2 pu 1 pu 2 / vAu vva khaM 1 // 4 jAlamazceti piyA logaMsi ideg khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // vR0 dI0 // 3 bAU va khaM 5 AtImo khaM 1 // . Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo mejjutibuNNijayaM eyagaDaMgasuttaM suyakhaMdho .. .. 15jamatItajjhayaNaM 293 // 614. itthIo je Na sevaMti. silogo / striyo'pi trividhakaraNa-yogenApi Na sevante / Adi-madhyA-'vasAneSu AyatacArittabhAvapariNatAH [tejanAH] / te jaNA baMdhaNummukkA, te janA iti te sAdhavo mahAvIrA kAmAdibaMdhaNAto mukkA NAvakhaMti jIvitaM asaMjama-kasAyAdijIvitaM // 9 // 615. atItaM picchato kiccA aMtaM pAvaMti kammuNaM / kammuNA sammuhanbhUto je maggamaNusAsati // 10 // 615. [atItaM picchato kiccA0 silogo / ] aNavakaMkhamANA aNAgatamasaMyamajIvitaM, vaTTamANaM NilaMbhittA, zeSamatItaM, taM atItaM picchato kiccA asaMyamajIvitaM, aMtaM pAvaMti sarvakarmANAm / kahaM ? jeNa kammuNA sammuhabbhUto yenAsau karmAnIkasya kSapaNAya sammukhIbhUtaH; na parAGmukhaH, jeNimaM NANa-dasaNa-caritta-tavasaMjuttaM maggamaNusAsati aNNasiM ca kathayati, AtmAnaM cAnuzAsate // 10 // 616. aNusAsati puDho pANe vusimaM pUya NA''saMsati / aNAsate sadA daMte daDhe AratamehuNe // 11 // 1jIvitaM piTato kha 1 khaM 2 pu1pu 2 3. dI0 // 2kammaNA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vRpA. // 3 sammahIbhatA je khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| sammuhabbhUtA je khaM 1 // 4 aNusAsaNaM puDho pANI vasumaM pUyaNAsae / aNAsate jate daMte khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dii| pANe khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 / aNAsave cuupaa0|| // 293 // Jain Education Intematonal For Private Personal Use Only Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gRhyate-AratamehunA chiNNasAlisaM // 19 616. aNusAsati puDho pANe. silogo / anuzAsanto kato "pRthu vistAre" puDhai ti puDho vistareNa punaH punarvA pANe aNuzAsati AyatacarittabhAvo, vusimaM pUyaNaM NA''saMsati Na pattheti / kiJca-aNA[sate] sadA daMte anAzravo anAzrayo vA, punarapi paThyate-"aNAsave sadA daMte" sadA nityakAle daMte iMdiya-NoiMdiehiM daMte / mUluttaraguNesu mUlaguNadhArI [garI]yastvAd gRhyate-AratamehuNe uparatamaithuna ityarthaH // 11 // 617. NIyAre va Na lijjejA chiNNasote aNAile / aNAile sadA daMte' saMdhi patte aNelisaM // 12 // 617. NIyAre va Na lijejA. silogo / NikaraNaM daNDaH, daNDasthAnametad vyavasAnaM bandhanasthAnaM ca ityataH tat sthAnaM na lIyate nikArataM na lijjeja / chiNNasote, sotaM prANAtipAtAdi [indriyANi vA rAgAdayazca aNAile tti aNAtureNa chiMditavvaM / punarapi paThyate ca-"aNAi(1 u)le" sa eSamanAkulaH sadA dAntaH / sandhAnaH sandhiH, bhAvasaMdhirmAnuSyam, karmasandhiH karmavivaraH, jJAnAdIni ca bhAvasandhiH / prAptaH aNelisaM atulyamityarthaH // 12 // tassa ya 618. aNelisassa khetaNNe Na virujjheja keNayi / maNasA vayasA ceva kAyasA ceva aMtae // 13 // 1degNIvAre ya Na lIejjA khaM 2 pu 1 pu 2 / NIyAre va Na lIejA kha 1 // 2degsoyamaNA khN1|| 3 saMdhi patte maNedeg khaM 2 / saMdhIpattamaNe khaM 1 // 4ceva cakkhumaM khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 . dii|| ZooooooXXXX For Private Personal Use Only . Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo gejjuttieNNijayaM yagaDaMga 294 // 618. aNelisassa khetaNNe silogo| tasya [?]sadRzasya adharmasya khetaNNe jANageNa virujjhejja keNayi sapakkhaparapakkheNa vaa|tNtu maNasA vayasA ceva yogatritaya-karaNatrayeNa aMtae iti yAvatkarmAnto vA bhavAnto vaa||13|| evaMvidho vA- suyakkhaMdho 619. se cakkhu logassidha jaM kaMkhAya kareti aMtagaM / aMteNa khuro vahatI cakaM aMteNa lohatI // 14 // 15jamatIta619. se cakkhu logassidha0 silogo / sa bhavyamanuSyANAM cakSurbhUtaH / yaH kiM karoti ? je kaMkhAya kareti jjhayaNaM aMtarga, kAsA nAma prArthanA kAmabhogAzA, aMtANi ca sevaMti / syAt ko guNaH ? ityataH punaH paThyate--aMteNa khuro vahatI, anteneti dhArayA, nAnyataH / cakaM aMteNa loTTatI cakramapyantena loTTati // 14 // iyamarthasaGkalikA-- 620. aMtANi dhIrA sevaMti teNa aMtakarA ihN| iha mANussae ThANe dhammamArAhagA NarA // 15 // 620. [aMtANi dhIrA silogo] / aMtAI ArAmodyAnAni vasatyartham , antaprAnta-bhUtAni AhArArtham , karmAzravAMzca na sevante, na teSu vartante ityarthaH / tenaiva prAntasevitvenA''yatacAritrakarmA'ntakarA bhavanti iha dharme / syAdidamdharmAntamAsAdya kutrAntakarA bhavanti ? ucyate-iha mANussae ThANe manuSyabhave, athavA sthAnagrahaNAt karmabhUmiH gabbhavatiya-IK || 294 // saMkhejavAsAuyattaM ca gRhyate / dharmamArAdhakA nAma aMta(?atta)dharma cAritradharma ca ArAdhayanti // 15 // tamArAdhya 1se hu cakkhU maNussANaM je kaMkhAe tu aMtae / kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 . dI0 // 2 rAhilaM jarA saM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // For Private Personal Use Only . Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 621. NihitahA va devA vA uttarIe imaM sutaM / sutaM ca meyamegesi amaNussesu No tdhaa||16|| 621. NihitaTThA va devA vA0 silogo / "R gatau" ityasyArtho bhavati, saMsArArthaH karmArthaH viSayArtha ityAdi, NidvitadvA niSThAnaM ca yeSAM jJAnAdayo'rthAH gatAste bhavanti NiTTitaTThA, siddhyanta iti / tadbhAve devA uttarIyaM ti aNuttarobavAdiyA[di] kappesu vA uvavajamANA indra-sAmAnika-trAyastriMzakAdiSUttarIkeSu sthAneSUpapadyante, nA''bhiyogyA ityarthaH / ajasuhammo jaMbu bhaNati-iti mayA suyaM titthagarasagAsAto, na svecchayocyate / idaM cAnyat-sutaM ca meyamegesiM, ca anukarSaNe, evaM mayA zrutaM yaduktaM 'sAdhavaH sidhyanti aNuttarA vA bhavanti' / idaM ca zrutam-amaNussesu No tadhA, amanuSyAH tisro gatayaH, na tAsvantaM kurvanti yathA manuSyeSu / zAkyA vA bruvanti-'anAgAmino devA bhavanti, te hi devA nAntaM (devA anAgatyAntaM ) kurvnti| asmAkaM tu-'no anAgatyAntaM kurvanti' ityatastabyudAsArtha amaNussesu no tadhA, yathA anyeSAmiti vAkyazeSaH // 16 // atha na yathA'manuSyeSu sarvanirjarA bhavati no tahA amaNussesu tesu desaNijjarA [Na] bhavati / uktaM hi-"sarvo'pi saMsArAntaH syAt" [ ] kiM tad jaM amaNussesu No tadhA bhavati ? ucyate622. aMtaM karaMti dukkhANaM ihamegesi AhitaM / AghAtaM puNa egesiM dullabhe'yaM samussae // 17 // 1deg5 tti me sutaM pu 1 vR0 dii0|| 2 NamegesiM khaM 1 // sUyagaDaM 50 . Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo cuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho // 295 // 15jamatItajjhayaNaM 622. aMtaM karaMti dukkhANaM0 silogo| amanam antH| duHkhAni karmANi / iheti iha pravacane / ekeSAM na sarveSAm , asmAkamevaM AhitaM AkhyAtam / kiJca-AghAtaM puNa egesiM, AghAtaM AkhyAtam , punaH vizeSaNe, nAnyeSAm , | eke vayameva / kimAkhyAtam ? dullame'yaM samussae, samucchrIyate iti samucchrayaH zarIram , samucchritAni vA jJAnAdIni // 17 // kiMca 623. ito viddhaMsamANassa puNo saMbodhi dullabhA / dullabhA ya tadhaccA je dhammaTThIviditaparA-'parA // 18 // 623. ito viddhaMsamANassa0 silogo / ita iti ito manuSyAt / viddhaMsamANe vidvatthe / dharmAddhi viddhaMsamANassa ukkoseNa avaDDeNa poggalapariyaTTeNaM bodhI labbhati, mANussaM pi ukkoseNaM asaMkhejjA poggalapariyaTTA AvaliyAe asaMkhejatibhAgeNaM / kiJca dullamA ya tahacA je, arcA lezyA, tadheti tena prakAreNa, tathA arcA yeSAM te ime tadhaccA, yathA tIrthakarA visuddhArcAH, athavA yathA pratipattau lezyA tathA cAtyantaM bhavati dullabhA, vaDDamANapariNAmA avahitapariNAmA vA ityarthaH / dharma evArthaH, paraM zobhanam , tadyathA-mokSo mokSasAdhanAni ca, aparaM azobhanaM mithyAdarzanA-'viratyajJAnAdi, dharmArthasya viditaM parA-'paraM yaiste durlabhAH dhammaTThIviditaparA-'parAH // 18 // ke te? 1 dullabhAu tahazcAo je dhamma? vitAgare khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR* dI / tahacANaM khaM 1 / dhammaTThi khaM 2 pu 2 // // 295 // Jain Education in national . Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 624. je dhammaM suddhamakkhaMti pddipunnnnmnnelis| aNelisassa jaM ThANaM tassa jammakahA kuto? // 19 // 624. je dhammaM suddhamakkhaMti0 silogo / suddhaM nirupahaM / AkhyAnti dhAnucaranti ca / paDipuNNaM nAma sarvato virataM paDipuNNaM ahAkhyAtaM cAritram / aNelisaM atulyam , na kudharmajJAnAdibhistulyam tamanelisaM AkhyAnti cAnucaranti ca / tasya atulyAcArasya kuto janmakathA bhavati ? jJAto vA ? iti / athavA kathAsvapi tasya janmakathA nAsti // 19 // ata evocyate625. kuto kadAyi medhAvI uppajati tathAgatA? / tathAgatA ya apaDipaNA cakkhU attassa'NuttarA // 20 // 625. kuto kadAyi medhAvI0 silogo / kuta iti kutastasya anandhanasya bIjAkuravat kadAciditi savvamaNAgatakAlaM uppajjati ? tti, na punarutpadyate manuSyatvenAnyatareNa vA janmanA, tathAgatA athAkhyAtIbhUtA mokSagatA vaa|ke tathAgatA?, ucyate-tathAgatA ya [granthAnaM 6400] apaDiNNA tIrthakarAH, cagrahaNAt kevalino gaNadharAzca, apaDiNNA apratijJAH, anAzaMsina ityarthaH, paraM AtmanazcakSurbhUtA dezakAH nAyakAH, anuttarA jJAnAdinA // 20 // syAt kenaitaduktam ? ucyate---- 1katAi khaM 2 pu 2 / kayAti khaM 1 // 2'kkhU logassa'Nu kha 1 kha 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // . Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suttaM // 296 // 15jamatItajjhayaNaM 626. aNuttare ya ThANe se kAsaveNa pevedite| jaM kicA NivvutA ege NiDhe pAvaMti paMDie // 21 // 626. aNuttare ya ThANe se silogo / ThANaM AyatanaM carittaTThANaM / kAzyapasagotreNa varddhamAnena / tasya kiM phalam ? ucyate-jaM kiccA NivvutA ege, NivvutA uvasaMtA / niSThAnaM niSThA taM NihANaM / paNDitaH pApADDInaH paNDitaH, aneke ekAdezaH // 21 // 627. paMDito vIriyaM laddhaM NigghAyAya parvattae / dhuNe puvakataM kammaM NavaM cAvi Na kuvvati // 22 // 627. paMDito vIriyaM laDhuM0 silogo / paMDiyaM vIriyaM saMjamavIriyaM tapovIriyaM ca, taM labdhvA karmanirghAtanAya pravarttate / kena ? AyatacAritreNa / dhuNe pucakataM kammaM tapasA dhunAti pUrvakRtaM karma, saMyamena ca na navaM kurute // 22 // saMyatAtmA tu san628. Na kuvvati mahAvIre aNupuvakaDaM rayaM / rayasA sammuhIbhUtA kammaM heccANa jaM mataM // 23 // / / / 296 // 1ya khaM 2 pu 2 // 2 paveite khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 NibbuDA khaM 1 kha 2 pu 1 pu 2 // 4paMDiyA khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 5pavattagaM khaM khaM2 pu 1 pu 20 dii|| 6degkaDaM khaM 1 khaM 2 pu 1pu2|| 7 sammuhambhUtA cuupaa|| Jain Education amonal Diww.jainelibrary.org. Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 628. Na kuvvati mahAvIre0 silogo / NANavIriyasaMpaNNo aNupuvbakaDaM NAma micchattAdIhiM kammahetUhiM vaTuMteNa | anusamayakRtaM rIyate iti rjH| kizca-rayasA sammuhIbhUtA, tasyAnupUrvakRtasya rajasaH kSapaNAya parISahANAM ca parAnIkasyeva sammukhIbhUtAH / athavA "sammuhA udbhUtAH" uttIrNA ityarthaH / kammaM heccANa jaM mataM karma hitvA kSapayitvetyarthaH, jaM mataM ti yanmataM yadicchitaM sarvasAdhuprArthitaM syAt // 23 // kiM tat ? ucyate 629. jaM mataM sabvasAdhUNaM taM mataM sallagattaNaM / sAdhaittANa taM tiNNA devA vA abhaviMsu te // 24 // 629. jaM mataM savvasAdhUNaM0 silogo / yat sarvasAdhumataM tadidameva NiggaMthaM pAvayaNaM sarvakarmazalyaM kuntatIti chinattItyarthaH / sAdhaittANa taM tiNNA ArAdhayitvetyarthaH, NavavidhAe ArAdhaNAe tiNNA saMsArakatAraM / sAvasesakammANo vA devA vA abhaviMsu te, tIrNA ityatikrAntakA nirvRtA devAzca abhaviSyannityatikrAnta evamabhaviSyana ucyate // 24 // 630. abhaviMsu purA vIrA AgamissA vi subbatA / duNNibodhassa maggassa aMtaM pAdukarA tiNNa // 25 // tti bemi // // jamatItaM sammattaM // 15 // 1sAhatittANa khaM 1 // 2 dhIrA khaM 1 pu 1 pu2|| Jain Education Thematonal . Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo suyakkhaMdho NijjutticuNNijuyaM sUyagaDaMgasut 630. abhaviMsu purA vIrA silogo / virAjanta iti vIrAH / sAmprataM taranti devA vA bhavanti / anAgate vyapadizyate-AgamissA vi subbatA tariSyanti devA vA bhaviSyanti / ke te ? ucyate-duNNibodhassa maggassa, niyataM nizcitaM vA duHkhaM nibodhyate durNibodhaH jnyaanaadimaargH| aMtaM pAdukarA amanamantaH, prAduSkurvantIti / taramANA tIrNA iti // 25 // // AdAnIyaM paMcadasamadhyayanaM jamatItaM pi buccati // 15 // 15jamatItajjhayaNaM // 297 // // 297 // Jain Education Intematon For Private Personal Use Only Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [solasamaM gAhAsolasagajjhayaNaM] gAhajjhayaNassa cattAri aNuogadArA, adhikAro appagatheNa piMDagavayaNeNaM-jaM paNNarasasu vi ya ajjhayaNesu bhaNitaM [taM] savvaM idhaM sUijjai / NAmaNipphaNNe egapadaM gAha tti // NAma ThavaNAgAdhA davvagAdhA ya bhAvagAdhA ya / pattaya-potthayalihitA hoti imA dabbagAdhA tu||1||130|| NAmaM ThavaNA0 gAthA / pattaya0 gAdhaddhaM / vatirittA davyamAhA pattaya-potthayalihitA / jadhA vIra-vasabha-mArANaM kamaladalANaM catuNha NayaNANaM / muNivai ! muNiyavisesA acchIsu tumaM ramai lacchI // 1 // athavA imA ceva gAthA yasminneSa [ patre ] pustake vA likhitA // 1 // 130 / / 1 potthaga-pattagalihitA sA hoI davaM khaM 2 pu2|| Jain Education anal rwainelibrary.org. Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nijjuti - cuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 298 // hoti puNa bhAvagAdhA sAgAruvayogabhAvaNiSpheNNA / madhurAbhidhANajuttA terNaya gAhaM ti NaM beMti // 2 // 131 // hoti puNa bhAvagAdhA0 gAhA / suavaogo sAgArovayogo tti kAUNa khayovasamiyaM savvaM sutaM ti kAtUNa khayovasamiyaNiphaNNA / sA puNa madhurAmidhANajuttA, coyaMto vA pucchaMto vA pariyahaMto vA gAyatIti gIyate vA gAdhA // 2 // 131 // asyA niruktam -- gAdhIkatA ye atthA ardhevA sAmuddaeNa chaMdeNaM / eeNa hotI gAdhA eso aNNo vi pajjAo // 3 // 132 // gAdhIkatA ya atthA0 gAdhA / prathnatA ityarthaH / adhavA sAmuddaeNa chaMdeNa [ eeNa ] hoti gAdhA eso aNNo vi pajjAo || 3 | 132 // Jain Educationational paNNarasasu ajjhayaNesu piMDitatthesu je avitahaM ti / piMDitavayaNeNa'tthaM gaheti jamhA tato gAdhA // 4 // paNNarasasu ajjhayaNesu piMDita0 gAdhA / gAthAlakkhaNavad iti to gAdhA, 1 NippaNNA khaM 1 // 2 teNaM gAdeg pu 2 vR0 // khaM 252 // 3 va 1 khaM 2 pu 2 vR0 // 133 // paNNarasasu vi ajjhayaNesu piMDitatthA 4 ahavaNa sA khaM 2 pu 2 // 5 chaMdeNaM paDhamo suyakkhaMdho 16 gAhAsolasaga jjhayaNaM / / 298 // web: Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avitathaM ihaM sUyitA / tammi evaM piDitakyaNeNa gAdhIkate atthe jatitavvaM ghaDiyavvaM gaMtavvaM ca teNa paMthovadesaNA tato gAdhA // 4 // 133 // solasame ajjhayaNe aNagAraguNANa vaNNaNA bhnniyaa| gAdhAsolasaNAma ajjhayaNamiNaM vavadisaMti // 5 // 134 // // gAhAsolasamaM ajjhayaNaM samattaM // 16 // samatto sUyagaDassa paDhamo suyakkhaMdho // 1 // solasame ajjhayaNe0 gAdhA / evametesu vi solasasu vi gAdhAsolasaesu yathoktAdhikArikeSu aNagAraguNA varNyante, aguNAMzca darzayitvA pratiSidhyante / yena teSAM SoDazAnAmadhyayanAnAM gAdhA solasamIti tenocyate gAthASoDazAni // 5 // 134 // NAmaNipphaNNo gato / suttANugame suttamuccAretavvaM 631. ahAha bhagavaM-evaM se daMte daviye vosahakAye tti vacce / mAhaNe tiM vA 1 samaNe tti vA 2 bhikkhu tti vA 3 giggaMthe tti vA 4 // 1 // 631. ahAha bhagavaM0 sUtram / athetyayaM maGgalavAcI Anantarye ca draSTavyaH / yadidamuditaM paJcadazAnAmadhyayanAnA| manantare vartate / Adau maMgalaM "bujjhejja" [sUtra 1] tti, ihApyathazabdaH ante, tena sarvamaGgala evAyaM shrutskndhH| bhagavAniti tIrthakaraH evamAha, je etesu paNNarasasu ya ajjhayaNesu sAdhuguNA vuttA tesu vi jdhaavtthito| tattha paDhamajjhayaNe sasamaya 1 bhagavaM-daMte khaM 1 pu 1 pu 2 // 2 vucce khaM 2 pu 1 pu 2 // 3 atra sUtre tti sthAne sarvatra i vartate khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // . Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo sut Nijjutti- parasamayavid sammattAvatthito 1 bitiyajjhayaNe gANAdIhiM vidADhaNIehiM kammaM vidAlato 2 salie jahAbhaNite uvasamge cuNNijayaM sahamANo 3 tattha vi atthIparIsaho garuo tti tajjayakArI cautthe 4 paMcame Narae NaragavedaNAhiMto ubviyamANo tappA- suyakkhaMdho sUyagaDaMga- ISIyogakammavirato 5 chaDhe jadhA bhaTTAraeNa jatitaM evaM jatamANo, avi yatitthayero suramahio cauNANI sijjhitavvayadhuvammi / aNigRhitabala-virio tavovANesu ujjamati // 1 // 16 gAhAkiM puNa avasesehiM dukkhakkhayakAraNI suvitadhehiM / hoi Na ujjamitavvaM sapaJcavAyammi mANusse ? // 2 // solsg||299|| [AcA0 ni0 gA0 274-79] 6, jjhayaNaM sattame kusIladose jANato te pariharito susIlAvatthio 7 aTThame paMDitaviriyasaMpaNNo 8 Navame dhammabhaNitaM dhammama-19 Nucarato 9 dasame saMpuNNasamAdhijutto 10 ekkArasame sammaM bhAvamaggapavaNNo 11 bArasame kutitthiyadarisaNANi jANamANo asaddahato 12 terasame sissaguNa-dosabidU sissaguNe jisevamANo 13 coisame pasatthabhAvagaMthabhAvitappA 14 paNNarasame AyatacarittAvatthito 15, evaMvidho bhavati daMte davie vosahakAye tti bacce, tattha daMte iMdiya-NoiMdiyadameNaM, iMdiyadamo soiMdiyadamAdi paMcavidho, NoiMdiyadamo koSaNimAhAdi catubidho / davie rAga-dapesarahito / vosaSThakAe ti apaDikammasarIro, ucchUDhasarIre tti vuttaM hoti, [iti] evaMvidho pAcyaH / mAhaNe ti vA samaNe ti vA mikkhu tti vA [NiggaMthe ti vA ] mA haNaha sabvasattehiM maNamANo ahaNabANo va mAhayo bhavati 1 / mittA-'risu samo maNo jassa so X // 299 // 10viritto vA0 mo0 // 2'yarocauNANI suramahio siM AcA0 ni0 paatthH|| 3 dhANammi u AcA0 ni0 paatthH|| 4*NA suvihiehi yAcA0 mi0 pAThaH / / Jain Education international ainelibrary.org Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavati samaNo, athavA "Nasthi ya se koi veso pio v."|[anu0 patra 256 tathA mAya. ni. gA. 868] 2 | "bhidira | vidAraNe" kSu iti karmaNa AkhyA, taM bhiMdato mikkhU bhavati 3 / bajjha-'nbhaMtarAto gaMthAto Niggato NigaMtho 4 / evametegaTTiyA mAhaNaNAmA cattAri, vaMjaNapariyAraNa vA kiMci NANataM, attho puNa so ceva // 1 // 632. paDiyAhu-bhaMte! kadhaM daMte davie vosahakAe tti vacce? mAhaNetti vA samaNe tti vA bhikkhu ti vA NiggaMthe tti vA, taMNo hi mhaamunnii!| Iti viratasavvapAcakamme pijja-dosa-kalaha-abhakkhANa-pesuNpya-paraparibAda-arati-rati-mAyAmosa-micchAdaMsaNasalle virate samite sahite sadA jate No kunjhe No mANI mAhaNe tti vacce 1 // 2 // 632. paDiyAhu bhaMte ! * silogo (sUtram) / sisso paDibhaNati, AyariyaM pucchati tti yaM hoti / athavA AhuH gaNadharA:-bhaMte ! si bhagavato titthagarassa AmaMtraNaM / kadhaM daMte davie, kathamiti pariprazne, kathamasau pANNarasajjhayaNesu vi daMte davie vosahakAe sa vAcyaH, mAhaNe ti vA ka ? taM No brUhi mahAmuNI !, taditi tatkAraNaM brUhi ye mahAmune / evaM pucchito bhagavaM paDibhaNati-iti viratasavvapAvakamme, iti evaMvidheNa pakAreNa me ete ajjhamaNesu guNA buttA tahiM vutto viratasavapAvakammo, sabbasAvajjajogavirato ti bhaNisaM hosi / athavA vistasabdhapAvakammo ti sutteNa ceva bhaNitaM, taM jadhA-pijja-dosa-kalaha-abbhakkhANa-pesuNNa-paraparivAda-arati-rati-mAyAmosa-micchAdasaNasalle / tattha pejjaM pemma, paDiAha khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 // 2 iti virate saba kha 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 kammehiM pi vR0 dI0 // 4 eka iti catuHsaGkhyAdyotako'kSarAGkaH // Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NinjuticuNNijayaM sUyagaDaMga sutaM // 300 // rAgo tti bhaNitaM hoti / doso aprItiH / kalaho biggaho sapakkha- parapakkhe vA / anbhakkhANaM asambhUtAbhiniveso yathA-tvamidamakArSIH / paisuNNaM kareti pisuNo / paraM parivadati dussIlAdIhiM [ paraparivAdo ], / aratI dhamme / adhamme ratI / mAyAmasaM mAyAsahitaM yadanRtam / micchAdaMsaNaM 1 ca musAvAyaM ca bahiddhaM khaM 1 khaM 2 pu 1 vR0 dI0 // 2 kohaM ca lobhaM ca pu 2 / atra pAThabhede "AdyantagrahaNe madhyasyApi grahaNam" iti krodha-lobhagrahaNe mAna-mAyayorapi grahaNaM boddhavyam // 3 jato jato khaM 1 kha 2 pu1 // 4 sahetuM tato tato khaM 1 khaM 2 pu 1 5 virate virate pANAivAyAo daMte khaM 2 pu 1 pu 2 / 'virate pANAivAyA siA daMte sA0 / 'virate. siyA daMte Natthi Na NicaNa kuNati kataM Na vedeti Natthi NevvANaM / Natthi ya mokkhovAyo cha micchattassa ThANA // 1 // [ sammatitarka kA0 3 gA0 54 ] etaM salaM micchAdaMsaNasalaM / evamAdIsu pAvakammesu jo virato so viratasavvapAvakamme / IriyAdIhiM samito | solasagadIhiM sahito | sadA savvakAlaM, "yatI prayatne" sarvakAlaM prayatnavAniti / No kujjhejja, Na mANaM karejja / evaMvidhaguNavatthe satthamugdhA DehiM vavadissati mAhaNe ti vacco bhaNa (NNa) ti 1 // 2 // zramaNaguNaprasiddhaye'padizyate-- 633. ettha vi samaNe aNissite aNidANe AdANaM ca ativAtaM ca bahiddhaM ca kodhaM ca mANaM ca mAyaM ca lobhaM ca pejjaM ca dosaM ca, izvevaM jAto jAto AdANAto apaNo padohetU tAto tAto AdANAto puvaM paDiviraMte bhavati daMte davie vosa - kAe samaNe tti bacce 2 // 3 // pu 2 // vR0 dI0 // pay-ayoyyyy XX paDhamo suyakkhaMdho 16 gAhA jjhayaNaM // 300 // . Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 633. ettha vi samaNe0 [sUtram] / ya ete pApakarmaviratAdyAH mAhaNaguNA vuttA jAva mAhaNe tti, etthaM guNagaNe samaNo tti vacco / anena sUtreNa ime cAnye, taM jadhA-aNissite aNidANe, aNissite tti sarIre kAma-bhogesu ya / aNidANe tti Na NidANaM kareti / AdANaM ca yenA''dIyate tadAdAnam, rAga-dveSau hi karmAdAnaM bhavati / ativAtaM ca vAyuH prANA balaM prANA iMdiyapANA ebhyaH jo atipAta: prANAtipAta ityarthaH / bahiddhaM maithuna-parigrahau, egaggahaNe sesANa vi musAbAdA-'dattAdANAgaM gahagaM kataM bhavati / uktA mUlaguNAH / uttaraguNAstu-kodhaM ca mANaM ca mAyaM ca lobhaM ca pejeM ca dosaM ca, iccevaM jAto jAto AdANAto, iti evaM icceba, jato jato prANAtipAtataH mRSAvAdAdvA AtmanaH pradveSahetUna pazyati tasmAd AdAnam , karmaheturityarthaH, puvvaM paDivirate tti pUrvam AdAveva tato virato bhAvaprANAtipAtaveramaNamanuvarttate, ekagrahaNAca mRSAvAdAdivirato'pi / sa evaM bhavati daMte iMdiyadameNaM, davio rAga-dosarahito, vosahakAe gacchavAsI gacchanirgataH, samaNe iti vAcyaH 2 // 3 // bhikSuridAnIm 634. etthaM pi bhikkhU aNuNate NAvaNate daMte davie vosahakAe saMvidhuNIya virUvarUve parIsahovasagge ajjhappajogasuddhAdANe uvaTTite ThitappA saMkhAe paradattabhoI bhikkhu tti vacce 3 // 4 // 634. etthaM pi bhikkhU0 [sUtram ] / jato pAvakammaviratAdiNo mAhaNaguNA buttA, ettha vi bhikkhU / ime cAnye, 1 puNagaNe cuuspr0|| 2 vAtuHpu0 // 3degNate viNIe NAmae daMte khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI / "aNNae NAvapae mahesI" uttarA0 a0 21 gA0 20 / "agunae nAvaNae appahiDhe agaaule|" dazavai0 a0 5 u. 1 gA0 13 // sUyagaDaM 51 . Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo Nijjutti taM jahA-aNuNNate NAvaNate, Na uNNate aNuNNate / uNNao NAmAdi catuvidho, davvuNNato jo sarIreNa uNNato, so XI cuNNijayaM bhayito, bhAvuNNato jAtyAdimadastabdho eva syAt / avanato'pi zarIre bhajitaH, bhAve tu dInamanA na syAt , alAbhena vA suyakkhaMdho sUyagaDaMga- 'Na me koi pUyeti' tti Na dugmaNo hoja / daMte davie vosaTTakAe pUrvavat / saMvidhuNIya virUvarUve parIsahovasagge suttaM tti, egIbhAveNa vidhuNIya saMvihuNIya / virUvarUve tti aNegappagAre bAvIsaM parIsahe divbA sauvasagge / ajjhappajoga 16 gAhAsuddhAdANe adhyAtmaiva yogaH adhyAtmayogaH, adhyAtmayogena zuddhamAdatta iti ajjhatthajogasuddhAdANe / uvahite sNjmutttthaa||301|| solasagaNeNaM / ThitappA-NANa-dasaNa-carittehiM / saMkhAe parigaNettA guNa-dose / paradattabhoi tti parakaDa-paraNihitaM phAsuesaNijja bhuMjati tti / evaMvidho aTThavidhakammabhettA bhikkhu ti vacce 3 // 4 // idANiM NiggaMtho jjhayaNaM 635. ettha vi NiggaMthe ege egavidU vuddhe chiNNasote susaMjate susamie susAmAie AtappavAdapatte vidU duhato vi sotapalicchaNNe No pU~yaNahI dhammaTTI dhammavid NiyAgapaDivaNNe sarmiyaM care daMte davie vosaTTakAe NiggaMthe ti vijaM / sevamAyANadha bhyNtaaro||5||tti bemi // ||gaahaasolsgjjhynnN // 16 // paMDhamo suyakkhaMdho sammatto // 1 // 1egatie vidU cUpA0 / egaMtabidU vRpaa0|| 2 saMchiNNasote khaM 1 khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 3 AyavAda khaM 1 pu 1 a||301 // vR0 dI0 // 4deglicchipaNe khaM / khaM 2 pu 1 pu 2 vR0 dI0 // 5pUyA-lakkAra-lAbhaTThI dhammaTTI pu 20 dI // 6 samayaM Pal7tti vacce se evameva jANaha jamahaM bhayaM khaM 2 pu 1 pu 2 60 dI0 / tti bacce / se evamAyANaha jamahaM bhayaM khaM 1 // 8 gAhA satta sayANi / paDhamo suyakkhaMdho bIyamAgamassa khaM 1 // Jain Education S onal . Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 635. ettha vi NiggaMthe0 [sUtram ] / jahadiDhesu ThANesu vaTTati, te vi ya samaNa-mAhaNa-bhikkhuNo / NiggaMthe kiMci NANattaM, taM jadhA-ege egavid, ege dabato bhAvato ya, jiNakappio davvego vi bhAvego vi, therA bhAvato ego, davvato kAragaM prati bhaitA / egavid eko'haM na ca me kazcit , athavA "egatie vida" egaMtadiTThI oe, "iNameva NiggaMthaM pAvayaNaM0" [ zramaNaprati0] nAnyat / buddhi tti dhammo buddho| sotAI kammAsavadArAI, tAI chiNNAiM jassa so chinnnnsoto| loge vi bhaNNai-"chiNNasottA Nadi" tti / sudu saMjate susaMjate / sudu samie susamie / samabhAvaH sAmAyikam , sobhaNasAmAie susAmAie / AtappavAdappatte vidu tti, appaNo pavAdo attappavAto, yathA-astyAtmA nityaH amUrtaH kartA bhoktA upayogalakSaNaH, ya evamAdi AtappavAdo so ya patteyaM jIvesu asthi tti, na eka eva jIvaH sarvavyApI, evaM jAnAno vidu vidvAn / duhato tti davvato bhAvato ya, sotA Ni iMdiyANi, davyato sNkucitpaanni-paado| lAssuttikAraNANi suNamANo vi Na sugati pecchamANo vi Na pecchati / bhAvato iMdiyatthesu rAga-dosaNa gacchati // 1 // ato duhato vi sotapalicchaNNe / No pUyaNaTThI NAma Na pUyA-sakkArAdi pattheti, pUejjamANo vi Na sAdijai paMcasamito / dhammaTThI NAma dharmameva ceSTate bhASate vA, bhuGkte sevate, nAnyat prayojanam / dhammavidu tti sarvadharmAbhijJaH / niyAgaM NAma carittaM taM paDivaNNo / samiyaM care samyak caret / daMte davie vosahakAe evaMguNajAtIe NiggaMthe tti COM . Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamo NijjutticuNNijayaM sUyagaDaMga suyakkhaMdho vijaM ti, vijaM ti vidvAn / sevamAyANadha bhayaMtAro tti, sa iti nirdezaH, sa mAhaNaH samaNaH bhikkhU NiggaMthe ci vA evaM anena prakAreNa prayuktaH AyANadha geNhadhi, bhayaMtAro bhae ihalogAdibhayAt trAtAro // 5 // bemi tti ajjasuhammo jaMbugAma bhagati / bhagavato baddhamANasAmissA''deseNa bravIti, na khecchayeti // // gAthASoDazakacUrNiH // 16 // // paDhamo suyakkhaMdho smmtto|| 16 gAhAsolasagajjhayaNaM // 302 // * // 302 // . Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________