Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ QUIREL RUIZ | pravacanakAra bA.bra.viduSIzAradAbAI mahAsatIja
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ I zrI mahAvIrAya namaH | sva. AcArya gacchAdhipati bA.bra. pU. ratnacaMdra gurudevAya namaH zrI jJAtAjI sUjha-mallInAtha bhagavAnane adhikAra zAradA zikhara (saMvata 203ranA ghATakopara cAturmAsanAM vyAkhyAne) - ka * pravacanakAra : khaMbhAta saMpradAyanA AtmajJAnanA divya jyotirdhara, gacchAdhipati, AcArya sva. bA. vra pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA suziSyA zAsanadIpikA, prakhara vyAkhyAtA, bA. bra. viduSI pU. zrI. zAradAbAI mahAsatIjI : saMpAdaka bA, bra. viduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjInA suziSyAo tatvaciMtaka pU. kamaLAbAI mahAsatIjI tathA bA. ba. pU. saMgItAbAI mahAsatIjI prakAzaka sva. maNIbahena chaganalAla desAIne parivAra bAbulAla chaganalAla desAI, ratilAla chaganalAla desAI catrabhuja chaganalAla desAI, manasukhalAla chaganalAla desAI ramaNIkalAla chaganalAla desAI vecANa kiMmata rU. 7-
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka : zAradA zikhara prata 10,000 (dasa hajAra ) pravacanakAra ke prakhara vyAkhyAtA bA.bra. viduSI pU. zrI, zAradAbAI mahAsatIjI. saMpAdaka : pU. kamaLAbAI mahAsatIjI bA bra. pU. saMgItAbAI mahAsatIjI prakAzaka : | sva. maNIbahena chaganalAla desAIne parivAra 0 bAbulAla chaganalAla desAI, 0 ratilAla chaganalAla desAI 0catrabhuja chaganalAla desAI, 0 manasukhalAla chaganalAla desAI, 0 ramaNIkalAla chaganalAla desAI A 7, munisuvrata darzana, navajI lena, ghATakopara, muMbaI-400086. phena naM. 582553. F. . zrI vardhamAna sthAnakavAsI jaina zrAvaka saMgha che. upAzraya lena, ghATakopara muMbaI naM. 400077. mudraka : nitIna je. badANuM nitIna TreDarsa 27, prabhukRpA tilaka roDa ghATakopara muMbaI-400077 mudraNasthAna: mukuMdarAya vI. paMDita mahilAmudraNa, golavADa, zAhapura, amadAvAda-1,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanuM nivedana zAradA-zikhara pragaTa karatI vakhate ApaNA sthA. jaina sAdhu-sAdhvIjImAM khaMbhAta saMpradAyanA prakhara vyAkhyAtA, jaina zAsananA jhaLahaLatA sitArA mA. bra. viduSI pU. zrI zAradAmAI mahAsatIjInI amRtamaya vANInu zravaNu karavuM e paNa jIdagInA eka amUlya lhAvA che. A jagatanA upavanamAM aneka AtmAe khIle che ne karamAya che paraMtu temAM kaMIka AtmAo gulAmanA puSpAnI mAphaka potAnuM jIvana suvAsita maghamaghatuM banAvI sa'sAranA jIvAne paNa saurabha Ape che. tevA che khaMbhAta saMpradAyanA prakhara vyAkhyAtA khA. bra. mahAviduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjI. jemaNe jaina zAsananeA DakA dezanA khUNe khUNe vagADI aneka AtmAone AdhyAtmika mArge vaLyAM che, 'emanI vyAkhyAna vANInu zravaNa karatA zreAtAnA mugdha bane che ane pratyakSa vANInA lAbha na lai zakanAra jijJAsue pUjya mahAsatIjInA vyAkhyAna saMgrahAnA pustakA dvArA preraNA meLavI rahyA che. A pa reche! AvA parama upakArI preka, tatvaciMtaka jIvanasudhAraka mA. bra. zAradAbAI mahAsatIjInuM saMvata '2032nuM cAturmAsa ghATake para mukAme thanAra che tesamAcArathI amAne ghaNA ja harSa tharyA. pUjya khA. bra. zAradAkhAI ma. sa. ThA. 13 pATakepira cArtumAsAthe" padhAryo temanI preraNAdAyI vyAkhyAna vANInA amane amUlya lAbhamaLyA. pUjya mahAsatIjInA mukhethI jinavANInI rasaga MgAnuM payapAna karyuM eTale dilamAM lAgavA mAMDayuM ke vAravAra A AdhyAtmika saritAnA niLa nIra pIdhA ja karIe. mA. pra. pUjya zrI zAradAkhAi ma. sa. nA mukhethI ame jyAre jinavANI sAMbhaLI tyAre dilamAM thatu ke AvI amRtamaya vANIne graMtharUpe prakAzIta karI hAya tA kevuM sAruM! amArA pUjya mamatALu mAtA maNIbahenanI bhAvanAthI A pustaka prakAzIta karavAnI amane jijJAsA thaI. A pustakA prakAzIta karavA zrI ghATakopara saMghanA kAya vAhakonI zubha preraNA ane temanI anumatithI A vyAkhyAna saMgraha prasidhdha karavAnI amane je taka maLI che te mATe ame saunA RNI chIe. 47 4 A pravacana pustakamAM be mukhya pravAhe che. jemAM eka che jJAtAjIsUtrane mahInAtha bhagavAnane adhikAra. ane bIjo che pradyumna caritranA adhikAra. je khUba rasaprada, edhadAyaka ane vairAgyarasika che. je sAMbhaLatA zrotAjanAnA hRdaya hacamacI uThatA. ghaDIbhara vairAgyanA raMge raMgAI jatA. je vANInA prabhAvathI ghaTakoparamAM taSa-tyAganA pUra umaTyA hatA. AbAlavRdhdha dharma maya banyA hatA. huM vAMcake ! Apa paNa A pustaka vAMcIne ApanA jIvanamAM navIna preraNAmeLavaze, A kAryoMmAM zrI ghATakeApara saMghe amane sArA sahakAra Apela che te badala temanA tathA je bhAIbaheneAe agAuthI pustakanA grAhaka tarIkenA nAmeA nAMdhAvyA che te mATe saunA AbhArI chIe, lI. manasukhalAla chaganalAla desAI (TrasTI)
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApha kathana carama tIrthaMkara zAsanapati bhagavAna mahAvIre je amRtavANuM prarUpela temanI guMthaNI gaNudharee karela, gaNudharee temanA ziSyone, ema ziSya prazilyone pite je sAMbhaLela teja kahetA. A pramANe AgamajJAna jaLavAI rahela paraMtu kALe karIne kenI yAdazakti ochI thavA lAgI tyAre mahAvIra prabhunI ra7mI pATe birAjamAna AcAryazrI devardhigaNi kSamAzramaNe zruta sthavira sAdhuonI eka pariSada vIra saMvata 980mAM vallabhipura (saurASTramAM) belAvI ane vItarAgavANIne lipibaddha karavA nirNaya lIdho. sau prathama tADapatra upara zAstra lekhana kArya zarU thayuM je atyAre tADapatra para lakhelA sUtro jovA maLe che. tyArabAda kAgaLa para lakhavAnuM calaNa thatA sArA akSarathI kAgaLa para hAthe lakhAtu je hasta lekhita prata tathA rabA jovA maLe che chelle presamAM pustaka chapAvA zarU thayA. AvI rIte aMzataH vIravANa jaLavAI rahela che. sUtrajJAna sAdhu-sAdhvI tathA zrAvaka zrAvikA dareke prApta karavuM joIe. paNa zrAvake emanA dhamAliyA jIvanamAM Agama vAMcatA nathI. AvA saMjogomAM chellA cAlIseka varasathI vidvAna saMta satijIonA vyAkhyAne pustakarUpe pragaTa thAya che. temAM teo sUtrajJAnanuM dahana karI samAjane pIrase che. jenAthI jainatvanA saMskAranI kaMIka jANakArI lokone rahe che. jyAM saMtasatIjI pahoMcI zakatA nathI tevA kSetramAM ke ItaradharmanA lokonA hAthamAM AvA vyAkhyAnanA pustake jatA vAMcake jainadharmanA raMge raMgAyAnA ghaNA daSTAMte che. AvA zubhAzayathI prerAI zrI ghATakopara saMgha saMvata 2022mAM "zAradA mAdhurI saMvata 2023mAM "jIvana vaibhava" saMvata 2025mAM "jIvanavicAra" tathA sanmati sAhityanA pustaka seTa temaja saM. ra0ra7mAM "niSadha caritra'' chapAvela che. chellA cAra varasathI khaMbhAta saMpradAyanA bA.ba. viduSI zAradAbAI mahAsatIjI ThA. 13ne satata vinaMti karatA, saMghanA prabaLa puNodaye khaMbhAta saMghanA sahakArathI jaya mahAsatIjIe saMvata 203ranuM ghATakeparanuM cAturmAsa mAnya karela. zAsana ratana viduSI mahAsatIjInI hadayasparzI, vairAgya jharatI jozIlI vANIthI ghATakopara saMghamAM anero utsAha Avela jenA phaLasvarUpe nAnI kumaLI vayanI skUla kelejamAM bhaNatI kumArikA benee, tathA bA. mahAsatIjIeAe 31thI33 upavAsanI mahAna tapazcaryA karatA, bIjAe paNa temAM joDAtA kule 14 mA khamaNa tathA 6, 7, 8, 9, 11, 13, 15 16, 17, 19, 21, 23, 26 upavAsa jevI mahAna tapazcaryA paNa saMkhyAbaMdha li. ghaNu ha nI AzAo, nAyika, pratikramaNa,uvIhAra, brahyacarya A kaThora zo aMgIkAra karI AtmakalyANa karyuM. pAMkhyAbaMdha jIjJAsuoe sAmAyika, pratikramaNa, sajajhAya, stavana, kaDA Adi zIkhI jIvana kRtArtha karavAudyamavaMta banyA,
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAkSAt sarasvatinA avatAra samA viduSI zAradAbAI mahAsatIjI jyAM birAjamAna hoya tyAM sadaiva paryuSaNa je utsAha hoya che. ne vAtAvaraNa tapa tyAga vairAgyathI maghamaghatuM hoya che. A anupama lAbha ghATakopara saMghane maLela che. te ja lAbha darekane maLe te zubhabhAvanAthI zrI saMghe saMvata 203ranA ghATakopara cAturmAsanA vyAkhyAne "zAradA zikhara" nAmathI dazahajAra pustaka chapAvela che jenI kiMmata rU. 7-50 phakta rAkhela che. A pustakanA prakAzana mATe rUA. 21000-00 (aMke ekavIza hajAra) jevI mAtabara rakama dAnavIra zeThazrI manasukhalala chaganalAla desAIe ApatA prakAzaka tarIkenuM temanuM nAma Apela che. dharmapremI zeThazrI maNilAla zAmajI vIrANune paNa sAre sahakAra maLela che. rU. 251-00 tathA tethI vizeSa rakama ApanAra dAtAonuM sahAyaka tarIke nAma ApavAnuM temaja agAuthI ekI sAthe pAMca ke vadhAre pustakonA grAhaka thanAranuM nAma paNa pustakamAM lakhavA saMghe nakakI karela che. tatva premI jijJAsu bhAI bene A suMdara preraka bhavaduHkhabhaMjaka, AtmadhAraka vyAkhyAne vAMcI pitAnuM jIvana dhanya banAvI saMghanA prayanane saphaLa kare eja vinaMtI A pustaka prakAzanamAM pratyakSa ke parokSa sahakAra ApanAra sarvane AbhAra mAnIe chIe, A pustakanA prakAzana kAmamAM amAre zrI nItinabhAI badANIne aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnave joIe kAraNa ke ATaluM moTuM pustaka ane dazahajAra (10000) nakalanA prapha vAMcana mATe tathA mupha samayasara pU. mahAsatIjIne maLI jAya tathA vAMcelA prapha pAchA maLI jAya te mATe pote khaMtathI kAmayane je bhega Ape che te mATe ame temanA AbhArI chIe, A prasaMge hRdayanA umaLakA sahita vyAkhyAna saMgraha karavA badala tatvaciMtaka 5. kamaLAbAI mahAsatIjIne tathA bA.bra. pU. saMgItAbAI mahAsatIjIne jeTalo AbhAra mAnIe teTale oche che kAraNa ke teozrIe khUba zrama laIne A kArya pUrNa karyuM che. tA.ka. 5. mahAsatIjIe vyAkhyAna dararoja vistArapUrvaka pharamAvyA che paNa pustaka ghaNuM moTuM thaI javAthI kAMIka bakhe vyAkhyAna sAra bhego karI ekeka vyAkhyAnamAM lakhe che, vyAkhyAna chApavAmAM presanI koI bhUla dekhAya te zudhipatrakamAM jeze chatAM kaI bhUla dekhAya te vAMcakone sudhArIne vAMcavA namra vinaMtI che. OM zAMti. " lI. mAnadmaMtrIe zrI va. sthA. jaina zrAvaka saMgha ghATakopara
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI "zAradA zikhara" pustakamAM sahAya ApanAra dAtAonI nAmAvalI rUpIyA 251 ,, caMpAbena ratIlAla 21001 zrI manasukhalAla chaganalAla desAI ghATakopara 25 ,, caMpAbena ratIlAla gAMdhI 1001 , bacubhAI gulAbacaMda dozI , 251 , chaganalAla vRjalAla goyANI 1~1 ,, choTAlAla rAmajI mahetA , 251 ,, choTAlAla prabhudAsa bhAyANI 11 , gulAbacaMda DosAbhAI daDIyA , 251 , ku. cetana tathA razmikAMta magana DAlA 1001 , gIrajAzaMkara khImacaMda zeTha muMbaI cheDA ghATakopara 1001 ,, maNIbena chaganalAla desAI ghATakopara 251 , chabalabena devakaraNa saMdhavI vATako para 1001 ,, ramaNIkalAla chagganalAla desAI , 251 ,, cImanalAla hIrAcaMda zAha sANaMda 1000 , sAkaLIbena kapuracaMda gAMdhI cerITebala TrasTa 251 , cImanalAla jecaMda zAha hAH zrI vRjalAla kapuracaMda gAMdhI 251 , caMpAbena nAnAlAla zAha 11 , maNIlAla zAmajIbhAI vIrANI tathA 251 ,, cunIlAla mULajI temanA parIvAra muMbaI 251 , dhIrajalAla bhAilAla daDIyA ghATakopara 750 zrI kAMtAbena cunIlAla zAha 251 , dalasukharAya motIcaMda dozI , 501 , maNIlAla suMdaracha dozI vilepAralA 251 , dhIrajalAla abhecaMda vaidha , 501, eka sada5hastha ha. bacubhAI dozI ghATakopara 251 , gulAbacaMda bhagavAnajI jhaSA , 501 , eka sada5hastha , , , 251 ,, harakIzana maNIlAla Thakakara 501 ) bhAilAla jAdavajI kolApuravAlA , 251 , esa. lavacaMda enDa kuM. borIvalI , dharamacaMda enDa kuM. prA. lI. muMbaI 251 , hIrAbena ramaNIkalAla gAMdhI 501 , guNavaMtabhAI maphatalAla dozI ghATakopara 251 ,harIlAla goradhanadAsa badANI ghATake para 501 ,, hIMmatalAla harajIvanadAsa sANaMda , 251 ,, harIlAla haMsarAja bATavIyA , 501 ,, jazubhAI ThA: yazavaMtabhAI 251 , IcchAbena caMdrakAMta udANuM , 501 , kamaLAbena manasukhalAla desAI , 25 ,, IcchAbena prabhAzaMkara daphatarI , 501 ,, narendra kIracaMda gesalIyA , 251 ,, Indubena nagInabhAi zeTha , 511 , tArAbena ramaNIkalAla desAI , 251 , jayaMtIlAla zIvalAva zAha ghATakopara 11 ,, premacaMda phUlacaMda adANI lacaMda adANI , 251 , jayakuMvarabena jagajIvana ratanazI , 251 , eka sAhastha hA hIrAbhAI turakhIyA 251 ,, Do. jI. ema. chADavA borIvalI ghATakopara 25 , jIvaNalAla padamazI saMdhavI surendranagara 251 , aMbAlAla cunIlAla mahetA ,, , jItendra caMpakalAla zAha 251 ,, amaracaMda hemacaMda hA. prabhudAsabhAI, 251 ,, jayaMtIbhAi amRtalAla zAha mATuMgA 251 , abhayakumAra kasturacaMda , snAbena dhIrajalAla zAha malADa 251 , bhurIbena lakSmIcaMda gALavAlA , jayaMtIlAla gIradharalAla mahetA 251 , bhakatAmara prArthanA maMDaLa ghATakopara 251 , kAMtAbena rAyacaMda zeTha ghATakopara 251 , bhagavAnajI nAnajI dezI , 251 , kAMtIlAla gopAlajI enDa bradharsa , 251 , bAlacaMda sAMkaLacaMda sANaMdavALA 251 ,, kAMtIlAla maganalAla zeTha ghATake para L:
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 ,, kAzIbena maMgaLajI gAMdhI , 251 , nAnAlAla metIcaMda saMdha 251 ,, kokIlAlabena rajanIkAMta zAha ,, 251 , navInabhAI pI. saMdharAjakA 251 , kIrITakumAra kAMtIlAla talasANIyA , 251 ,, navalabena vanecaMda saMghavI , 251 , kezavalAla ujamazI 251 , nareza zAMtIlAla saMghavI 251 , kAMtIlAla lakSmIcaMda modI dolatanagara 25 , naTavaralAla talakacaMda zAha 251 ,, kezavalAla narazIdAsa mahetA , 251 ,, nAthAlAla harakhacaMda mATalIyA 251 ,, korazI hIrajI muMbaI 251 , naTavaralAla eca. vazA 251 , kAMtIlAla viThThaladAsa bhAyANI ghATakopara 251 , nAnAlAla manasukhalAla zAha , 250 , kaMkubena dharamazI khImazIyA 251 , pratApabhAi DI. gAMdhI 251 , kAMtAgaurI bhAIlAla zeTha 251 , prabhudAsa mANekacaMda koThArI , 251 ,, khImajI meghajI 251 ,, puSpAbena tArAcaMda avalANI mATuMgA 251 , kAnajI tribhovanadAsa pArekha 251 , prANakuvaMrabena utamacaMda dezI ghATakopara 251 , taralIkAbena lAbhulAla ke. turakhIyA ,, 251 , premacaMda ujamazI mATuMgA 251 , lIlAvaMtIbena ramaNIkalAla dozI , 251 prANalAla ANaMdajI mahetA ghATakopara 251 , lalItacaMdra maNIlAla Thakkara 251 ,, premIlAbena suryakAMta mahetA 251 , lIlAvaMtIbena dhArazI kApaDIyA 251 , paMkajabhAi dalasukhacaMda zAha. 251 ,, lIlAvaMtIbena amRtalAla zAha , 251 , ratIlAla mANekacaMda dozI 251 ,, lIlAvaMtIbena jayaMtIlAla zAha mATuMgA 251 , ratIlAla hAkemacaMda udANI 251 ,, lAbhubena prabhudAsa desAI ghATakopara 251 , ramaNIkalAla nAraNadAsa zAha. 251 ,, lIlAvaMtIbena kezavalAla mahetA , 251 , ratIlAla vanecaMda pArekha 251 , madhurAvatIbena tribhanadAsa zAha , 251 ,, ramezacaMdra vADIlAla zAha vilepAla 251 , maNIlAla parama Thakkara 251 , ramAlakSmI maNIlAla desAI 251 ,, maMjulAbena saMdhavI 251 ,, ratIlAla talakazI TIpaNIvAlA 251 , mohanalAla samajI dozI 251 , subhadrAbena rasIkalAla jhaverI muMbaI 251 , manasukhalAla kasturacaMda mahAlakSmI pAlanapurI 251 ,, maganalAla sAMkaLacaMda zAha 251 zrI zAMtIlAla bhavAnabhAI bAvIsI ghATakopara 251 ,, maNIlAla sAMkaLacaMda zAha 251 , samaratabena sukhalAla zAha ghATakopare 251 ,, maNIlAla bhAicaMda zAha 251 , sevaMtIlAla maNulAla zAha 251 , mohanalAla tribhovanadAsa koThArI , 251 , zAMtAbena jesIMgabhAI daDIyA muMbaI 251 , maMjulAbena zazIkAMta bAvIsI 251 , zAMtAbena bhIkhAlAla gAMdhI ghATakopara 25 zrI moghIbena dhanajI bhAlANI 251 , subhadrAbena harIlAla ajamerA ghATakopara 251 , manasukhalAla gIradharalAla zeTha 251 , zAMtIlAla cunIlAla paTela khaMbhAta , 251 ,, mahAsukhalAla choTAlAla zAha 251 ,, zIvalAla jhaveracaMda 251 , mukeza prANalAla mahetA 251 ,, sukhalAla kezavajI mahetA
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 , sudhAbena cunIlAla zeTha 251 , utamacaMda dIpacaMda avalANuM , 251 ,, zIvalAla sAkaLacaMda zAha ghATakopara 251 ,, vanecaMda devacaMda ghelANI ghATakopara 251 .. tArAcaMda dIpacaMda avalANI mATuMgA 251 , vADIlAla chaganalAla zAha sANaMda 251 ,, tArAbena maphatalAla jhaverI khaMbhAtavALA ha. naTavarabhAi tathA prANalAla muMbaI 251 , vijayAbena valabhadAsa saMghavI ghATakopara 251 ,, tArAbena pipaTalAla maNIyAra 251 ,, vanamALIdAsa valabhajI 251 ,, tArAbena cImanalAla zAha sANaMda 251 , vardhamAna prabhudAsa turakhIyA 251 , trikamalAla haragoviMda ajamerA ghATakopara 251 , vasaMtabena naTavaralAla zAha malADa 251 , ThAkoralAla aMbAlAla zAha khaMbhAtavALA 251 - vanItAbena praviNacaMdra mahetA 251 , uttamacaMda DosAbhAi daDIyA ghATakopara 251 , vIrajI mAMDaNa vorA 251 uttamacaMda jagajIvana dezI ghATakopara 251 , lAbhubena kAMtIlAla 251 ujamabA ha. maNIbhAI desAI ghATakopara 251 , bhUpatalAla jecaMda rIbaDIA A agAu pUjya mahAsatIjInA zAradAsudhA, zAradA saMjIvanI, zAradA mAdhurI, zAradA parimala, zAradA saurabha, zAradA saritA, zAradA jeta, zAradA sAgara AdI pustakonuM prakAzana thayela che. dezavidezamAM khyAtI pAmI cUkelA A pustakanI nakala kyAMya maLatI nathI. jethI vAMcakenI mAMga pUrI karavA cAlu varSe dasa hajAra pratanuM prakAzana karavAnuM nakkI karela che. zrI va.sthA. jaina zrAvaka saMdha ghATakopara saMghanA tA. 24-2-73nA roja cUMTAyela kAryavAhaka maMDaLanI yAdI zrI ratilAla kapuracaMda gAMdhI TI , lakSmIcaMda maNilAla zAha zrI pratAparAya durlabhajI gAMdhI draSTI , premacaMda phUlacaMda adANI zrI bacubhAI gulAbacaMda dozI uttamacaMda DosAbhAi daDiyA zrI manasukhalAla chaganalAla desAI narendra kIracaMda goliyA zrI gulAbacaMda DosAbhAi daDiyA dAmodara nyAlacaMda zeTha zrI vRjalAla kapuracaMda gAMdhI pramukha amRtalAla jI. sAyalAkara zrI vanecaMda devacaMda ghelANI upapramukha prabhudAsa mANekacaMda koThArI zrI sevaMtilAla maNilAla zAha mAnaddamaMtrI, bhUpatalAla jecaMda TIMbaDIA , gulAbacaMda bhagavAnajI jhAlA pravINacaMda zAntilAla zAha , lAbhubhAi kezavalAla turakhiyA madhurAvaMtIbena trIbhovanadAsa zAha ko-o.sajo, rasva. maNilAla kezavajI khetANI , kAnatAbena rAyacaMda zeTha cImanalAla dAdara vorA che, jayaMtIlAla zIvalAla zAha
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. AcArya, gacchAdhipati pU. zrI. khA. bra. gurUdeva ratnacaMdrajI gurave nama: " saMvata 2032nA dhAkeAparanA cAturmAsamAM ApelA pravacanA " adhikAra -" jJAtAjI sUtra-mallInAtha bhagavAnanA adhikAra ' vyAkhyAna na.-1 aSADa suda 9 ne sAmavAra 66 sAcu sukha meLavavA viSayAnuM vamana karI." tA. 5-776 sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ne aheneA, akhila jagatanA jIvAne zAzvata svadhAma prApta karavA mATe amRtarasa nItaratI anatajJAnI bhagavatanI vANI che. bhagavaMta zAstramAM pharamAve che ke anaMtakALathI AtmAe samyagdarzana rUpI tejasvI ratnanA abhAve nijabhAvane bhUlI paradravyanI ghelachAmAM, mithyAtva aMdhakAramAM rajhaLapATa karI che. paNa puNyArca edhikhIjanA kAraNabhUta evA manuSyabhavanI prApti thaI che. samyagdarzana prApta karyAM vinAnI badhI doDadhAma vyartha che. bhagavAne leAkeAttara mAga khatAbyA che. ane te mArge cAlavAmAM sAcuM sukha che. laukika mArge cAlanArA ane IndrionA viSayAne vaza thayelA ajJAna AtmA zarIranI anukULatAmAM sukha zeAdhe che. ba'e ! laukika mArga te karmAdhIna che. jyAM sudhI emAM AnaMda mAnI anusaraze| tyAM sudhI leAkeAttara mAgaCmAM praveza karavA kaThaNa che. ane tyAM sudhI AdhivyAdhi-upAdhi ane duHkha-daridratA TaLavAnA nathI. mAnavajIvananA o kAI sAra hAya tA te leAkeAttara mAnI sAdhanA che. paNa Ajane mAnavI bhautikavAdanI bhUtAvaLamAM sukhanI kheAja karI temAM mAja mANI rahyo che. paNa ene khakhara nathI ke e meAjanI pAchaLa duHkhanI keTalI moTI phAja ubhelI che. anaMtajJAnI bhagavate ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna ane kevaLadazana prApta karyAM bAda e jJAna jyAtimAM jagatanA jIvAne duHkhamAM joyA pachI temanA mukhamAMthI vANI nIkaLI ke he bhavya jIva! tame anaMta pudgalaparAvartInakALathI sukhanI zeSamAM che, chatAM hajI sukha meLavI zakayA nathI, tenuM kAraNa e che ke tamAre sukha joI e che paNa sukhanu' mULa zu che te zeAdhyu' nathI, sukha meLavavuM hoya te prathama sukhanA mULane zeAdhA. saMsAranA dareka kAryamAM mULa zeAdhA che. mAnIle ke tamane kaMI daI thayuM ne vaida athavA DaoNkaTaranI davA lIdhI chatAM dardImAM rAheta na thAya te tenuM mULa zeAdhA che ne ? AvI kiMmatI davA khAuM chuM ne parejI paNa kharAkhara pALuM chuM chatAM mAre rAga mate nathI te tenuM kAraNa zuM ? devAmAM,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara DokaTaramAM ke parejI pALavAmAM khAmI che. vahepAra kare temAM khUba mahenata karo paNa napho na maLe te tenuM mULa zene ? ATalI badhI mahenata karuM chuM chatAM mane naphe kema nathI maLato? tyAM eka dokaDI paNa javA de tema nathI eTalA hoMziyAra che. A rIte kheDUta rasALa jamIna kheDI, picI banAvI temAM sAruM bIja vAvI tenI pAchaLa khUba parizrama kare paNa samaye temAMthI dhAryuM phaLa na maLe to tenuM mULa zedhaze ne ? ke AkhuM mAsuM ATalI badhI mahenata karI chatAM tenuM phaLa ATaluM ja maLyuM? A rIte bhagavaMta kahe che ke anaMtakALathI caturgati saMsAramAM bramaNa karatA jIva sukhanI zodha karI rahyo che chatAM sukha nathI maLyuM. te tenuM mULa kAraNa zuM che te jANavuM joIze ne? AcArAMga sUtramAM bhagavaMte pharamAvyuM che ke "fNa kALa sahiyAra sumAM " A saMsAramAM jene duHkhanuM kAraNa ajJAna athavA meha che. ane e AtmAnuM ahita karanAra che. vRkSane game teTaluM pANI pIvaDAve paNa je tenuM mULIyuM saDeluM hoya te phaLa ane phUla kayAMthI Ave? e rIte tame bahArathI sukhanI zodha game teTalI kare paNa aMdara ajJAna ane mohe aDDo jamAvyuM che te dUra nahi thAya tyAM sudhI dukha TaLavAnuM nathI ane sAcuM sukha maLavAnuM nathI. eka saMskRta zlekamAM paNa kahyuM che ke : sarvatra sarvasya sadA pravRtti, duHkhasya nAzAya sukhasya hetoH / tathA'pi duHkhaM vinAzameti, sukhaM na kasyApi bhajet sthiratvam // kiDIthI mAMDIne Indra mahArAjA sudhInA sarva duHkha kema TaLe ane sukha kema maLe te mATe ekadhArI pravRtti karI rahyA che. Aje huM tamane pUchuM chuM ke ATalA badhA bhAI emAMthI dararoja sAmAyika koNa kare che? je karatA hoya te AMgaLI UMcI kare to tevA ochA nIkaLaze. aSADa suda punamano divasa Ave che te divase upavAsa kene kare che ? te te alpa nIkaLaze paNa hamaNAM ema kahe ke duHkha kene maTADavuM che ne sukha kene joIe che? te badhA tarata AMgaLI UMcI karaze. IcchA sukha meLavavAnI che paNa ene khabara nathI ke e sukha pApathI maLe che ke dharmathI maLe che. ane e sukha kevI rIte TakI rahe che ? A saMsAra sukhanA sonerI sahAmaNAM svapna sevato mAnavI zArIrika-mAnasika Arthika ane kauTuMbika Adi seMkaDo prakAranA upadravothI gherAyeluM che, chatAM e ema mAne che ke je mArI pAse khUba dhana hota to huM sukhI thAta. A jagatamAM je 'kAMI duHkha che te dhananA abhAve che. AvuM kaMIka mAnavI mAne che. have bIje prakAra mAnI lo ke koI mANasa meTe karoDapati che, AMgaNAmAM cAra cAra kAra ubhI rahe che, erakaMDIzana rUma che. A saMsAramAM kahevAtI bhautika sukhanI saMpUrNa
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA para sAmagrI tenA gharamAM che evA lakSmInaMdanane pUche ke bhAI! tuM sukhI che ? ATalA vipula sukhanA sAdhane hevA chatAM e kaheze ke huM sukhI nathI. aMdarathI ciMtArUpI udhaIne kIDe tene kerI khAya che. te ciMtA kaI? mArgamAM eka bhikhAraNa bAI AMgaLIye cAra bALakane vaLagADIne cAlI jatI hoya, Apa mA-bApa, Apo mA-bApa belatI bhIkha mAMgatI hoya tene joIne pelo abajapati raDe che kAraNa ke tene saMtAna nathI. jyAre bhikhAraNa abajapatine joIne raDe che. aho ! Ane keTaluM sukha che. mAre AvuM sukha hoya te kevuM sAruM ! juo, kevI viparIta vAta che ! zeTha pAse lakSmIne saMgraha che paNa putranA abhAvamAM jhUre che. ane bhikhAraNane saMtAna che te peTa bharavAnI ciMtA che. kadAca putra thAya ne TUMkI mAMdagI bhogavI jiMdagI pUrNa karI cAlyA jAya te paNa duHkha thAya che. A jagatamAM ane kaMIne kaMI te duHkha hoya che. koI dhanase rahita dukhI hai, hai koI mahAga pIDita, pAtA koI kaSTa mAnasika, putra virahase huA dukhita, koI kisI duHkhameM rata hai, koI kisI kaSTameM magna, hA ! Isa jagameM koI jana bhI nahi pUrNa sukhameM saMlagna. A rIte cAre bAjuethI mAnavI duHkhathI gherAyelo hoya che. keIne saMpUrNa sukha nathI. "sAta sAMdhe tyAM tera tUTe" evI dazA e bhegavate hoya che. kadAca tenuM puNya jAge ane te je sukhe che te maLe chatAM paNa te sAcuM sukha nathI kAraNa ke te sukha zAzvata nathI paNa azAzvata che. kaI eka moTA mahArAjA bhavya rAjamahelamAM hAlatA haya, vaibhavanI cheLe uchaLatI hoya temane janatA mahAsukhI mAne che paNa e janatAnA khyAlamAM nathI ke ciMtArUpI duHkhane kIDe mahArAjAnA dilane kerI khAya che. paNa mahArAjAnI sAhyabI jeIne ghaDIbhara prajAne thAya ke ahe. mahArAjA kevA sukhI che. keTalA bhAgyavAna che ! paraMtu rAjAnA manamAM te lAkhe saMka9pa ane vikalpanI jALa bharelI heya che. keIka rAjAe kaMIka rAjAnuM eka nAnakaDuM gAma jItI lIdhuM hoya te tene khAvAnuM paNa bhAvatuM nathI. are rAjyamAM nukazAna thayuM te ciMtAno pAra nathI rahete. baMdhuo ! Ama banavAnuM kAraNa tamane samajAya che ? AnuM kAraNa e che ke jIve sukha bahAranA padArthomAM mAnyuM che. paNa sukha bAhya nathI. chatAM jIva ajJAnanA kAraNe meha choDatuM nathI. je padArthathI eka mAnavI sukhane anubhava kare che te ja padArthathI bIje mAnavI dukhane anubhava kare che. e te tamane anubhava che ne ?
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara lakSmI ke adhikAranA rogathI sukha bhogave che paNa jema jhAMjhavAnA jaLa dUrathI pANI rUpe dekhAya che paNa te asala pANI nathI. te rIte bhautika padArthomAM sAcuM sukha na hovA chatAM emAMthI sukha maLe che ema mAnI AzAmAM ne AzAmAM jIva tene prApta karavA tenI pAchaLa doDI rahyo che paNa chevaTa sudhI dukha maTatuM nathI ne sukha TakatuM nathI chatAM bhramaNA bhAMgatI nathI ne pariNAme karmanuM baMdhana thAya che. duHkhanA kAraNemAM ajJAna dazAthI jIva sukha mAnIne rAmyA kare che. keI bahena gaLAmAM hIrAne hAra paherIne malakAya che ke huM kevI suMdara dekhAuM chuM. mAravADanI bahene hAthamAM sonAnI baMgaDIo pahere che ne hAthIdAMtano cUDe pahere che. ene hAtha dAgInAthI phITa bharAI gayuM hoya che, hAthane sApha karavAnI jagyA hetI nathI. are, hAtha upara keTaluM vajana thAya che. chatAM ene ema nathI thatuM ke mane bhAra lAge che. eka hAthIdAMtane cUDe banAvavAmAM keTaluM pA5 che! khADe bedI kAgaLanI hAthaNI banAvI ubhI rAkhe che. hAthaNIne joI hAthI tenA tarapha AkarSAIne khADAmAM paDe che. A rIte hAthInA dAMta pADavAmAM Ave che. pariNAme hAthInuM mRtyu thAya che. chatAM hAthIdAMtane cUDe paheranAra bahena harakhAya che ke meM hAthIdAMtane cUDo paheryo che. mAravADI bahena eka tAkA jeTalA kApaDane caNa pahere che. ochA kApaDane caNIye tene gamatuM nathI to paNa caNIye tene bhArarUpa nathI lAgatuM kAraNa ke ene ene zekha che. daza varSanI bAlikA enA bhAIne teDIne DuMgara upara caDhatI hoya, thAkathI AkuLa-vyAkuLa thatI hoya, gabharAI jatI hoya tene joIne keI pUche bahena! tane bhAra nathI lAgatuM ? tyAre te bAlikA kahI deze ke mane kema evuM pUcho cho? e te mAre vahAlasoyo lADIla bhAI che. samajAya che ke jenA pratye jIvanI jeTalI rUcI hoya che tene duHkharUpa vastu paNa sukharUpa lAge che. ATalI rUcIjo dharma pratye jAge to kalyANuM thaI jAya. devAnupriye! A badhI jIvanI ajJAna dazA che. ane ajJAna e duHkhanuM mULa che. e mULamAM sukhanI AzA rAkhavI vyartha che. mAtra valakhAM che. paNa jIvane enuM bhAna nathI. pataMgIyuM dIvAnA tejamAM aMjAIne temAM homAI jAya che. ene je jJAna hota ke huM AmAM aMjAIne baLI jaIza te Ama na karata. eka maNa dUdhapAkanA tapelAmAM eka TIpuM jhera paDayuM che evI khabara paDe te tene pheMkI de che. ane je khabara na hoya to haze haze pIve che. ane motane bheTe che. A rIte jIva jJAnanA abhAve sukha meLavavA jatAM duHkhane notare che. mATe vicAra kare. sukha sAcI samajaNathI pragaTe che. ane duHkha ajJAnano nAza thavAthI maTe che. Aje te jJAna meLavavAnuM devALuM che. eTale vikathAne, pIkacara jovAne ne reDiyAnA gIte sAMbhaLavAno rasa che teTale dharma pratyene nathI. ahIM ghATakoparamAM te ghaNI
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ : " zAradA zikhara baheno pratikramaNa karavA Ave che. paNa ghaNI jagyAe ravivAre ame gurUvAre bahene pratikamaNamAM ochA Ave ne jainazALAmAM bALake AvatA nathI. mane thayuM ke AnuM kAraNa zuM ? pUchatAM khabara paDI ke gurUvAre chAyAgIta Ave ane ravivAre pIcara tathA nATaka hoya eTale dharmane dezanikAla karyo. paNa eja divase ne e ja TAIme dIkaro paradezathI AvatuM hoya te eraporTa upara sAmA levA jAya ke nahi? (tAmAMthI avAja: jarUra jAya) saMtAna jeTalA vahAlA che teTalA haju saMta vahAlA lAgyA nathI. tamane lAge che ke vijJAna AgaLa vadhyuM che paNa vijJAne dharmane dhakko mAryo che. TI. vI. e dharmane bhUlADa che mehane jagADe che. ApaNu jainazAstromAM AtmAne uMce caDhavA mATe cauda guNasthAnakarUpI cauda pagathIyAnI sIDI batAvI che. temAM dazama guNasthAna sudhI meharUpI mahArAjAnuM sAmrAjya vyApeluM che. e mahA AtmAne kaTTo duzmana che. e zatru upara vijaya na meLavAya tyAM sudhI sAcuM sukha maLavAnuM nathI. jIva mehazatrune haTAvI bArame gusthAne pahoMcI jAya pachI paDavAnuM rahetuM nathI. bArame guNasthAne gayo eTale mekSamAM javAnuM rajIsTara thaI gayuM. pachI kevaLajJAna pAmIne mekSamAM javAnuM che. je ApaNe mekSamAM javuM hoya te meha upara vijaya meLavavuM paDaze. A moha jIvane saMsAramAM mUMjhave che. mATe je samajyA che te nakkI kare ke mAre "viSanuM karavuM vamana, kaSAyonuM karavuM zamana, IndrionuM karavuM damana, trikALajJAnIne karavuM namana." mehane mAravA mATe prathama viSayenuM vamana karavuM paDaze. jema keInA dIkarAe jhera pIdhuM hoya te tenI khabara paDatAM tarata tene davAkhAnAmAM dAkhala karI de che. te samaye e vicAra karavA nathI rahetA ke huM A pratiSThita mANasa chuM ne mArI samAjamAM apakIti thaze ke phalANAnA dIkarAe jhera pIdhuM che. te samaye te basa eka ja bhAva deya che ke dIkarAne jaladI jhera utarI jAya ne mAro dIkare kema bacI jAya. jeTalo samaya jhera zarIramAM vadhu rahe teTaluM nukazAna vadhAre thAya che. tema jJAnI kahe che viSayanA viSa jeTalA vadhAre teTaluM AtmAne nukazAna vadhu che. mATe jaldI IndriyanA viSanA viSanuM vamana karI nAMkhe. bhagavAna kahe che ke Indrio kharAba nathI paNa indriyanA viSamAM utpanna thatA vikAra kharAba che. indri mahAna puNyane udaya heya te maLe che. manujanImeM bhI dUrlabha hai, Adeza uttama kaLaga, baDe puNyase milatA hai yaha, mAnavako ati zubha sAga i , *
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara usase adhika puyase pAyA, suMdara tana vicAra gaMbhIra, indriya zakti svastha manakA basa, dIrgha Ayu Aregya zarIra, Aryadeza, uttama kuLa, ane pAMca Indriye mahAna puNyathI maLe che. AMkha hoya te saMtanA darzana thAya, sajJAna prApta karI zakAya. kAna maLe te saMtanA mukhe bhagavAnanI vANuM saMbhaLAya paNa ene artha e nathI ke AMkha maLI eTale game tevA citro jevA ane kAna dvArA koInI niMdA sAMbhaLavI ane jIbha maLI eTale maDhethI mIThuM bolavuM ne aMdaramAM jhera rAkhavuM. ghaNu ema kahe che ke mayUrane TahukAra mITho hoya che te mayUra jevA bane. paNa huM te kahuM chuM ke macUra jevA na banaze, mayUra meDhethI mITho TahukAra kare che paNa AkhA sarpane gaLI jAya che. mATe evA nA banaze are, vANI bole te paNa mIThI bolaje. kaDavI nA belaze. zabdane hAtha ke paga nathI paNa zabdanI evI tAkAta che ke te jIvatA mAnavIne mArI nAMkhe che. amane sAdhu pratikramaNamAM batAvyuM che ke soLa prakAranI sAvadha bhASA sAdhue nA belavI, bhagavaMta kahe che mArA sAdhaka keI paNa jIvane duHkha thAya tevI sAvadha bhASA belIza nahi, he mArA sAdhaka! kaI paNa jIvane duHkhane nimitta banIza nahi. pAMca IndrionA vikArane chatI AtmA tarapha vaLaje. viSayamAM rakta nA banIza. dUdha dUdharUpe rahe te zarIrane puSTikAraka bane che paNa jo e dUdha vikRta banI gayuM hoya ne pIvAmAM Ave te nukazAna kare che. mATe jJAnI kahe che ke Indrie nA viSayonuM vamana karI AtmasAdhanA karI le. dararoja sAmAyika kare, vyAkhyAna sAMbhaLe, saMtadarzana kare chatAM jIvanane 50Te kema na thAya ? baMdhuo ! jyAre jIvanamAM paTe Avaze tyAre tenI dazA kaI judI haze. - aMdarathI viSayenA viSa nIkaLI jaze tyAre koI game tevA zabdo kaheze te paNa duHkha nahi thAya. ane aMdara viSayenA viSa bharelA haze te kaI sAruM kaheze te gamaze. anAdi kALathI jIvane zuM game che ? keI tamane patramAM lakhe ke zrImAna", zeTha" ke "zAha" te priya lAgaze paNa kaI kahe ke kema zetAna ? te kevuM lAge? tarata ja bahAra jaIne vAMku belaze ke huM zetAna chuM? huM te zrAvaka chuM. paNa vicAra karaje ke huM zrAvaka chuM ke zetAna chuM ? zrAvaka kuLamAM janmIne kAma zrAvakanA karuM chuM ke zetAnanA ? jIvane vicAravAnuM che ke mArAmAM zrAvakanA guNa che ke zetAnanA ? e pitAnI jAtane pUche. je AryadezamAM janma thayo che tenuM keTaluM gaurava hovuM joIe, AryadezamAM janmelA zikArIne paNa pitAnI AryabhUminuM keTaluM gaurava hatuM. eka vakhata eka zikArI zikAra karavA mATe jaMgalamAM gaye. eka vRkSa upara be pakSIo beThA beThA vAta karatA hatA. tyAM zikArI pakSIono zikAra karavA
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara taiyAra thayo. tyAre e baMne paMkhIDA kahe che...he vIrA tuM amArI eka vAja sAMbhaLa. pachI tAre je karavuM hoya te karaje. pakSInI vAta sAMbhaLIne zikArI be he paMkhIDA ! huM bhale zikArI chuM paNa AryadezamAM ja chuM. mane mArA kArya dezanuM gaurava che. mATe bole. tamArI vAta sAMbhaLavA huM taiyAra chuM. pachI kahe che vIrA ! amAre nAnA nAnA be baccA che te haju uDavA paNa nathI zIkhyA. temane mATe ame caNa meLavavA AvyA chIe. je ame TAImasara tyAM nahi paherIe te te bhUkhyAM taraphaDaze. mATe DIvAra amane javA de. amArA baccAne cANa khavaDAvI, heta karI chellI hita zikhAmaNa ApIne tarata pAchA AvIe chIe, zikArI kahe - bhale, javA dauM chuM paNa tame tarata pAchA Avaze tenI khAtrI zuM ? baMdhuo ! A zikArIne ArthaminuM keTaluM cIrava che ! zikArI kara hovA chatAM hAthamAM Avela zikAra javA de che. bele, tamane kaI gharAka rUpI zikAra maLI jAya te jAte kare ke kAma kADhI le. zuM karo ? belo. te kharA, (hasAhasa) (zretAmAMthI avAja-ame te pUro zikAra karI laIe.) pelA pakSIo kahe che vIrA ! tuM je AryabhUmimAM janmelo che te AryabhUmimAM ame rahIe chIe. amane paNa amArI AryabhUminuM gaurava che. ame vacana ApIe chIe ke amArA baccAne maLIne ame tarata pAchA AvIe chIe. pakSIo potAnA baccA pAse gayA. temane caNa khavaDAvyuM. hAla karyuM ne chellI hita zikhAmaNa ApatAM kahyuM - he yAra baccAo ! tame saMbhALIne raheje ane jAte caNa caNatAM zIkhaje. ne tamArA pagabhara ubhA rahetA zIkhaje. have jaIe chIe. baccA kahe che mAtA-pitA ! tame amane mUkIne kyAM jAo cho ? tyAre kahe - have ame sadAne mATe jaIe chIe. eTaluM kahI baccAMne taraphaDatA mUkIne ApelA vacananuM pAlana karavA zikArI pAse AvIne ubhA rahyA. A joI zikArI stabdha banI gaye, baMne pakSIo kahe vIrA ! have tAre je karavuM hoya te karI zake che. paNa amane mAra te pahelAM eka prazna tane pUchave che. te tene javAba ApIza? zikArI kahe pUcha. huM sAthe dezane mAnavI chuM tane javAba nahi ApuM te kene ApIza? pakSI kahe mArA praznanA javAbamAM mane sAcI salAha ApavI paDaze. zikArI kahe che huM jarUra sAcI salAha ApIza. tAre je pUchavuM hoya te pUchI zake che. pakSI kahe che zikArI zikAra karavA bANa cheDe tyAre kaI dizAmAM uDe te bacI javAya ? zikArI vicAra karavA lAgyo. ahe! A te bacavAno mArga zeLe. A praznanA javAbamAM. je ene sAcI salAha ApuM te mAro dhaMdhe bhAgI paDe. A te bIjA badhAne bacavAno mArga batAvI de. devAnupriya! tamArI pAse koI salAha levA Ave ke huM ke dhaMdhe karuM te sukhI thAuM? te tame sAcI salAha Apazene? kAraNa ke vame paNa Arya dezamAM
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jamyA che. (hasAhasa). zikArIe vicAra karyo ke mAruM je thavuM hoya te thAya paNa mAre te ene sAcI salAha ApavI joIe. je sAcI salAha na Ape te mArI AryabhUmi lAje. zikArI kahe che he paMkhIDA ! zikArI je dizAmAM bANa choDe tenI virUddha dizAmAM uDe te prANa bacI jAya. zikArIe pitAno zikAra jAte karI bacavAne mArga batAvI dIdhuM ne pakSIoe pitAnA prANa bacAvI lIdhA. A hatuM AryabhUminuM gaurava. e hate zikArI ane tame che zrAvaka. tamane paNa AryabhUminuM gaurava hovuM joIe. aMtarAtmAmAM jJAnane dIpaka pragaTAvavA mATe ane sAcuM sukha prApta karavA mATe viSayanuM vamana karavuM joIe ne kaSAyenuM zamana karavuM joIe. viSayanuM vamana karyA pachI kaSanuM zamana kevI rIte thAya tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 2 viSaya "paradhara darda che ne svaghara davA che? aSADa suda 10 ne maMgaLavAra tA. 6-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta upakArI, vAtsalyanA vaheNa vahAvanAra, parama kRpAnidhI, jagatanA samasta jIvane Atmonnati ane kalyANane satya rAha batAvanAra, mahAna karUNAsAgara vItarAga bhagavaMte jagatanA tamAma venuM kalyANa karavAnI bhAvanAthI AgamanI amUlyavANInA vaheNa vahAvyA. tIrthakara bhagavaMtanA mukha kamaLamAMthI vANI varasI, gaNadharoe jhIlI, AcAryoe lakhI. bhagavaMta kahe che ke je AtmAne saMsAra khaTakaze tene karmathI chUTakAro thaze. saMsAra eTale zuM? jayAM janma-maraNa, saMyoga-viyoga che tenuM nAma saMsAra. jyAM A badhuM nathI tenuM nAma mokSa. je AtmAo siddha svarUpane pAmI gayA che temane janma, jarA, maraNa, saMga-viyega, rega-zeka kAMI nathI. jyAM sudhI karmanI vagaNa ubhI che tyAM sudhI janma-jarA-maraNa ubhA che. jyAM sudhI bhavaparaMparA khaDI che tyAM sudhI A duHkha dUra thavAnA nathI, saMsAramAM dukhe ghaNuM che. kadAca kaI jIvane puNyodaye bIjA duHkho vartamAnamAM vidyamAna na hAya paNa janma-jarA-rega-maraNa A cAra prakAranA duHkha te siddha sivAya dareka saMsArI jIvane rahelA che. A duHkhe mAtra siddhagatimAM nathI. janma-jarA-maraNanA rogathI mukti levI hoya te mokSanI sAdhanA karavI joIe.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara baMdhuo ! tamArA saMsAra vyavahAramAM paNa kaI vastu meLavavI hoya te te jyAM maLatI hoya tyAMthI meLavavA purUSArtha kare che. te mokSa meLavavA mATe keTale purUSArtha joIze! mahAna purUSe belyA che ke darda keNa che ne davA keNu chedardI che paraghara ane davA che svaghara, paradravyane rAga e darda che ane satsaMga, vItarAga vANInuM pAna, zAstranuM vAMcana e davA che. parasaMga e bimArI che paraMtu satsaMga ene kADhavAnI davA che. Aje jIva duHkhI kema che? karmanI viTaMbaNAthI. e viTaMbaNA zAthI AvI? paranA saMgarUpI regathI. jIva jagatanA viSayanA saMgamAM mUjhA, viSayono saMga thatAM rAgAdi malIna bhAvavALo banya, vaLI e viSayane mATe hiMsA, AraMbha samAraMbhAdi pApa AcaranAre banya, tethI ghaNA karmonuM upArjana karI enI viTaMbaNAone AmaMtraNa ApyuM. pachI AtmA duHkhI ja bane ne ? AnuM mULa kAraNa zuM? samajAyuM? parane saMga. tethI vItarAgavANI rUpI davA kahe che ke he AtmA ! tuM para dravyane saMga ane rAga cheDa. are, bIjAnI te vAta kayAM karavI paNa je kAyama tArI sAthe rahe che tevA zarIrane paNa rAga chUTe te darda dUra thAya. jyAre zarIrane rAga chUTI jAya tyAre nirAgI avasthA AvI jAya che. . deha chatAM jenI dazA vate dehAtIta, te jJAnInA caraNamAM, vaMdana che agaNita jyAM sudhI karyo che tyAM sudhI deha che. karmothI saMpUrNa mukta nahi banIe tyAM sudhI deha dhAraNa karavo paDe che. jyAre para dravyane rAga chUTI vItarAga dazAne AtmA pAmI jAya tyAre tenA dardI dUra thaI jAya che. mAthuM dukhe tyAre espe ke enesana khAva tyAre thoDIvAra ArAma maLe che. DokaTara IMjekazana Ape to paNa cheDe samaye rAhata thAya che. ahIMe vicAravAnI jarUra che ke mAthAnI vedanA maMda paDavAnI hoya ne gALI laIe to mAthAnuM darda maTI jAya che. A te A bhava pUratI vedanA che. paNa kAyamanA bhavabhavanA darda dUra karavA hoya te satsaMga kare. te satsaMga bhUkha sUke nahi. paNa je saMte vItarAgavANInuM maMthana karI vItarAgI saMte banI je auSadhi Ape tenuM pAna karavAthI darda dUra thayA vinA nahi rahe. para dravyano rAga e AtmabimArI che. jema keInA dIkarAnI vahuM bahAra pharatI thaI jAya te tenI kiMmata rahetI nathI, caitanya AtmA anaMta zaktino svAmI che. dareka vastu pitA potAnA svabhAvamAM pariNamana thAya che. zarIrane sAruM rAkhavA game tevA suMdara mevA-miSTAna khavaDAve chatAM tene svabhAva saDana-paDana ane vidhvaMsanane che. rAjAne putra heya, zreSThI putra hoya ke mahAna saMta hoya chatAM zarIrane svabhAva te je che te rahevAne che. audArika zarIrane svabhAva kSINa
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zAradA zikhara thavuM, viNasI javuM che. dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya AdI dareka drivya pitAnA svabhAvamAM pariNamana thAya che. ajJAna avasthAmAM jIva svadravyane choDI para dravyamAM paDe che ne viveka cUkI javAthI tene khyAla nathI ke mAro svabhAva zuM che? mAre te janma maraNanA pherA maTADI satvara mArA sthAnamAM (mokSamAM) pahoMcavuM che. jema keI gunhegArane gune karavAthI jIvanabharanI jela maLI che. tyAM sakhta majurI karavI paDe che chatAM cekIdAranI hAjarImAM tene kaMpAunDamAM pharavAnuM maLe che. te barAbara kAma karatA rahe te sarakAra tenI jIvanabharanI jelamAM amuka varSa thaye choDI de che. paNa kamarAjAe te evI jela ApI che ke te eka kSaNa paNa bahAra pharavA detuM nathI. AtmAkarmarAjAthI kayAre paNa chUTa paDe hoya evuM banyuM nathI. jyAre jIva mekSamAM jAya tyAre karmathI taddana rahita banI jAya che. rega kene thAya ? zarIra hoya tene. jene karma che tene zarIra che. siddha bhagavAna karmathI rahita banI gayA tethI temane zarIra nathI. zarIra nathI tene rega nathI. jyAM zarIra che tyAM Adhi-vyAdhi ane upAdhi che. sAdhaka jIvanamAM bhagavAne saMtane 22 pariSaha batAvyA. temAM vadhane pariSaha batAvyuM che. bhagavAna kahe che he saMta ! saMyamI jIvanamAM kadAca karmacAge keI vadha karanAra maLI jAya che tyAre tuM kaSAyamAM ke rAga dveSamAM nahIM joDAya ne? koIne ghera gaucarI-pANI mATe jAya te keI tiraskAra paNa kare. tiraskAra karatAM paNa vadhane pariSaha vizeSa che. chatAM e pariSahane pahelA naMbare nahIM mUkatA kSudhA pariSahane mUko. mAsakhamaNa, soLabhaNyuM ke varSItapa kare te kavala AhAra baMdha thaye paNa rema AhAra te cAlu che. jIva mAtAnA garbhamAM utpanna thaye tyAre pahelA samaye eja AhAra lIdhe. te AhAra te jIva jyAre zarIra choDIne jAya che tyAre choDe che. ahIMthI chUTayA pachI jIva vadhumAM vadhu trIje athavA ethe samaye te utpanna thaI jAya ne tyAM AhAra zarU karI de. bhUkha maTADavA jIva prayatna karatA AvyA che. zarIra che tyAM bhUkhantarasa adhuM che. je AtmAnI dazA dehamAM rahevA chatAM dehAtIta dazA varte che tene para dravyane saMga athavA khAnapAna vagere pudgalane saMga e AtmAnI bimArI lAge che. tenA haiyAmAM rAta-divasa e vAta khaTakatI hoya che ke e bimArI kema ghaTe ? kema TaLe? enI ciMtA rahyA karatI hoya emAM je khAvAnI vAta Ave te ene lapa lAge. baMdhuo ! vicAra karo, para dravyane saMga ane rAga" e AtmAnI bimArI che. e vAta ekadama haiye nahi bese. paraMtu buddhipUrvaka vicAra karajo ke jJAnIoe ene bimArI zA mATe kahI che? dA. ta. tamane tAva Avyo hoya
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tyAre zuM thAya che? zarIrane cena paDe nahi, khAvAnI rUcI thAya nahi ane saMsAranA kAmakAja, baMdha, kamANa vagere aTakI paDe. te rIte jIvana parane saMga e AtmAnI daSTie bimArI che kAraNa ke tethI AtmAnA hitanA ghaNuM kAma bagaDe che. dA. ta. rAtre dhaMdhAno hisAba karatA hoya agara bahAra bagIcAmAM ke sinemAmAM haravA-pharavA javAnuM rAkhyuM hoya ke koIne maLavA javAnuM che te A badhuM zuM che? parano saMga che. e saMgamAM sAmAyika-pratikamaNa, svAdhyAya, ciMtana vagere AtmahitanAM kAma bagaDe che. dhananA rAgathI paisAne saMgraha karavAnI tAlAvelI rahe che. e parane saMga che. e dhananA lebhathI dAna ApavuM ke dharmakAryomAM dhanane vyaya kara nathI gamata. kadAca upAzraye jAya te paNa dUra rahe che. rakhene koIka koIke sukRtanuM kAma batAvI de te? rakhene koI kaMI madada mAge te vicAra kare, A nenI lAlasAmAM dhana pratyenA athAga rAgamAM eTale ke paranA saMgamAM AtmAe keTakeTaluM gumAvyuM? mATe parane saMga e tAva Adi jevI bimArI che. jyAre khAnapAna Adi parane saMga chUTe tyAre upavAsa vagere tapa thAya ne manamAM thaze ke hAza ! Aje A paranA saMganI lapa TaLI. dAna devAnuM ke sukRta karavAnuM thAya tyAre thaze ke cAle, Aje ATale parigraha chUTaze. paranA saMganI la5 TaLavAmAM mahA AnaMda che. para dravyanA saMga rUpI dardIne dUra karavA satsaMga rUpI davA leze tyAre te prabhu pAse jaIne prArthanA karaze ke ahe prabhu! Adhi-vyAdhi ane upAdhi e trividha tApathI amAruM A jIvana saMtapta banyuM che. vAsanA ane vilAsitAnI viTaMbaNAothI amAruM jIvana vaMTeLe caDhayuM che. kAma-krodhAdi paripuonI AMTI-ghUMTIomAM amAruM jIvana aTavAI rahyuM che. saMsArane saLagate dAvAnaLa amArA jIvanane bALI rahyo che. AvI duHkhada avasthAmAM ame mAtA-pitA, bhAI, mitra, sagAsaMbaMdhIonuM zaraNuM yAcIe chIe, paraMtu teo paNa amArI jema trividha tApathI saMtapta che pachI te amane zAMti kyAMthI ApI zake? he prabhu! tame mArA sarvasva che : mAta, tAta ke gurU kahuM, sakhA kahuM ziratAja, je kahuM te ochuM badhuM, meM mAnyuM gurUrAja." amArA duHkhI jIvanathI ame Aje nirAza thayA chIe. aneka nirAzAomAM he prabhu! tAruM eka zaraNu AzAnuM kiraNa pragaTAvanAra che. aMdhakAramAMthI prakAza tarapha ane mRtyumAMthI amaratAne pavitra mArge laI janAra che. duHkhI avasthAmAM
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khira mAtAnI jema mamatA batAvI tuM amArA jIvanane zAMta kare che. pitAnI jema premaLatA batAvI prabuddha kare che, bhAInI jema bhrAtRtA varSAvI pairya Ape che. azaraNane zaraNa, azAMtane zAMta ane saMsAranA baMdhanamAM jakaDAyelAne mukta karanAra tuM che. have amArA janma-maraNanA duHkha dUra thAya ane ame siddha svarUpane prApta karIe te tArI pAse prArthanA karIe chIe. ApaNe vAta cAle che para dravyane rAga e AtmAnI bimArI che. zarIra paNa para dravya che. zarIra che te bALapaNa ane ghaDapaNa che. jIva jyAre A zarIra choDIne jAya che ne haju bIjuM zarIra dhAraNa karyuM nathI tyAM sudhI paNa taijasa ane kArpaNa zarIra te sAthe che. jyAre AtmA mokSamAM jAya tyAre zarIra nathI. A zarIranI jela keTalA vakhatathI bhogavIe chIe? tenI Adi nathI. kAraNa ke karmo anAdinA che. paraMtu AtmAno purUSArtha upaDe to anAdinA karmono aMta AvI jAya. satsaMga e para dravyanA rAgane dUra karavAnI auSadhi che. tamArI rasendriya kahe Aje mAre A vastu khAvI che. paraMtu je para dravyane saMga chUTayo haze te manamAM ema bhAvanA thaze ke mAre Aje parano saMga kare nathI. mAre upavAsa kare che. kharI rIte tapa karavAno samaya Ave te manamAM hoMza AvavI joIe, ahobhAgya mAnavA joIe ke aha dhanya ghaDI ! dhanya divasa ke Aje tapano lAbha maLaze. Ama to mAro jIva hameMzA khAvAno rasI che. te kayAM tapa karavAno hato ? meM te sAruM thayuM ke jJAnI bhagavaMtoe A tapa batAvyuM che. tethI tapa karavAno lAbha maLe che. ne eTalI AhAra saMjJA ochI thAya che. khAvAnI lata ane lapa ochI thAya che. baMdhuo ! huM tamane pUchuM ke zuM khAvuM e tamane lapa lAge che ? hA. tamane tamArA dunyavI agatyanA lAbhanA prasaMge e lapa lAge che. kevI rIte ? tamane samajAvuM. tamArI dukAna para ekadama sArI gharAkI jAmI hoya ane te samaye tamAre dIkaro teDavA Ave ke bApujI ! cAle, jamavA mATe mArI bA bolAve che. te samaye tamArA manamAM zuM thAya ? A dhIkatI kamANI thaI rahI che tyAM khAvAnI lapa kayAM AvI ? basa, A rIte jIvanamAM dharma ArAdhanAnA bharacaka kAryakrama rAkhyA hoya ane manane e bahu gamatA hoya, emAM Atmika lAbhanI dhIkatI kamANI dekhAtI hoya tyAM khAvAnI vAta AvIne ubhI rahe eTale manane ema thAya ke A khAvAnI lapa kyAM AvI? mAre kahevAno Azaya e che ke ArAdhanAnI dhItI kamANune atizaya AnaMda hoya te khAvuM e lapa lAge. tame ATalI kakSAe na pahoMcyA che te eTaluM to kare ke mAre rAtrI jana na karavuM. ane hoTalanA cApANI na pIvA. kAraNa ke hoTalamAM aLagaNa pANI vaparAya che. khorAkamAM paNa abhakSa
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA tira AhArano deSa lAge che. ane A AhAra peTamAM jAya eTale te buddhine baMgADe che. kahevata che ke AhAra te oDakAra. aMtima samaye bhISma pitAmahane pazcAtApa -rAmAyaNane eka | prasaMga che. bhISmapitA maraNa zayyAmAM paDayA che. mRtyunI ghaDInA DaMkA vAgI rahyA che. temanuM nAma bhISmapitAmaha kema paDyuM? bharayuvAnImAM pitAne khAtara dIkarAe bhegane tyAga karyo. bhega e bhaDabhaDatI Aga che. je kanyA bhISma paraNavAnA hatA te kanyA paraNavAnuM pitAnuM mana thayuM. chevaTe pitAne khAtara bhIme yAjajIvana brahmacaryanI pratijJA lIdhI. ane te kanyA pitAne paraNAvI dIdhI. AthI temanuM nAma bhISmapitAmaha paDayuM. A bhISmapitAne dharmarAjA pUche che. Aje ApanA mukha upara udAsInatA ne glAnI kema dekhAya che ? ApanuM mukha khedayukta kema che? A prazna sAMbhaLI bhISma pitAmahanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. ne bolyA ke huM mArI karelI bhUlane pazcAtApa karuM chuM. dharmarAjA kahe Apa te mahAna cho. Ape zuM bhUla karI? dIkarA ! tamane khyAla na heya paNa bhUla karanArane te khabara hoya ne? je samaye bharasabhAmAM draupadInA cIra kheMcAyA te samaye huM tyAM beThelo hate. badhA mane bhISmapitAmaha tarIke mastaka namAvatA hoya, mArI AjJA sadA ziremAnya karatA hoya e huM tyAM beTheluM hatuM chatAM mArI AMkha samakSa dropadIne nirvastra karI pitAnI jAMgha para besADavAnuM kAvavuM duryodhana racI rahyo hoya chatAM huM eka zabda na bole ! meM kevI gaMbhIra bhUla karI che! meM jIvanamAM ghaNuM pApa karyuM che. bhISmapitAmahe bhUlane bhUla tarIke mAnI jagata samakSa temaNe raju karI che. je sAdhaka AtmA paNa ajJAna dazAthI thayelI bhUlane pragaTa na kare te teNe sAdhutA lUMTAvI dIdhI che. zrAvaka paNa pitAnI bhUla pragaTa na kare te teNe zrAvakapaNuM lUMTAyuM che. sApa karatAM pApane bhaya vadhu lAga joIe -baMdhuo ! tamane sApa. karatAM pApa vadhu bhayaMkara lAgyuM che kharuM? vyavahAramAM jema kiMmatImAM kiMmatI parvanA divase paheravAnI ghaNA divasathI sAcavI rAkhelI mUlyavAna pAghaDI paherIne tame jatA ho ane koI bUma pADe ke pAghaDImAM sApa che te tame zuM kare? pAghaDI kADhIne pheMkI de. kAraNa ke sApa eTale jIvaleNa jaMtu, tame pAghaDI pheMkI dIdhA pachI ghera jaIne vicAra kare ke pAghaDI gaI te kAMI nahi paNa jIvate ghera A eTale basa. tamane sApanA jeTalI bhIti pApanI lAge che kharI? sApane ane kAMne bhaya lAge che paNa pApane bhaya nathI lAgyo. pagamAM kAMTe vAgyo hoya te tINI soyathI tene kADhavAmAM Ave che. kAMTAne pagamAM zA mATe rahevA devAmAM
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khira nathI Avata? kAraNa ke kAMTo aMdara rahe te aMdara saDo thAya. AvI rIte keI. roga thayo te tarata DokaTara ke vaidane tyAM jAva cho. zarIra mATe keTalI kALajI ! pApa na thAya te mATe ATalI kALajI che? sApa vadhAre herAna kare ke pApa ? jyAM sudhI AtmA pApathI Darato nathI tyAM sudhI enA hAthe keInuM vAstavika bhaluM thAya evI AzA rAkhavI asaMbhava che. - pApabhIrU banelA AtmAne anIti karatA seMkaDo vicAro Avaze. paNa je IndrionA mohamAM paDe che tene khyAla nathI ke pApa zA mATe karavuM paDe ? suMdara prakAranA zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza meLavavA mATe ne ? AMkhane suMdara jovAnuM game che. kAnane suMdara avAja sAMbhaLa che, nAkane suMdara gaMdha joIe che. jIbhane suMdara rasa joIe ane sparzendriyane suMdara sparzI joIe che. pApa karanAra A pAMce Indriyone AdhIna bane che. badhI IndriyanI piSaka rasanAIndriya che. badhI Indrione majabUta karI bahekAvI mUkanAra jIbha che. jIbha khAnapAna ane bhakSyAbhaDhyano viveka bhUlAve che. tene sAmagrIo ApI eTale badhI Indriye hevAna banI jAya che. A Indra jeTalI chUTI teTalI pApanI parAyaNatA adhika. badhI Indriyoe managamatI vastuo upara trApa mAravA mAMDI tyAM pApanI bhIti na rahe. ane pApanI bhIti na rahe te nIti paNa na rahe. Indriye jeTaluM mAMge teTaluM ApIe te jIvana sukharUpa banI jAya kharuM? nA. dA. ta. suMdara evA miSTAna jamavA maLyA te te jamatA sukha koNa bhogavI zake? jIbha upara kAbU rAkhI zake che. je rasendriya upara kAbU gumAvIne khAya che te sukhe sUI zakto nathI. kAraNa ke tene akaLAmaNa thAya che. ane gesa jevA aneka rogo thAya che. Indrione AdhIna banyA eTale pApane bhaya gaye ne pApane bhaya gaye eTale nIti gaI. nIti gaI eTale manuSya AkRtithI rahe paNa prakRttithI mAnava raheto nathI. pachI enAmAMthI sva. para, sArA-khoTAno vicAra nAbUda thAya che. e vicAra gayA pachI jIvanamAM rahyuM zuM? mATe badhA pAponuM mULa indriyanI AdhInatA che. ApaNe vAta cAle che ke bhISmapitAmahe pitAnI bhUla, pite kareluM pApa dharmarAjA samakSa khullu karI dIdhuM. sAdhu ke zrAvaka pitAnAthI je bhUla thaI hoya te chUpAve nahi. te pApa pragaTa karatAM kadAca vacananA ke mArakUTanA prahAra paDe te te samabhAve sahana kare. arjunamALI reja sAta sAta nI vAta karato hato. paraMtu sudarzana zrAvakane bheTe thatAM bhagavAna mahAvIra pAse jaI dIkSA lIdhI ane bhagavAnane kahyuM. e mArA tAraNahAra prabhu ! meM ghaNuM pApa karyA che. mArA pApa jabaradasta che. Apa mane te pApamAMthI mukta karAve. arjuna mALInA AyuSyane baMdha paDayo
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mahese eTale pApathI chUTakAro thaze. je baMdha paDI garca hatI te te pApa bhegavavA javuM paData. ajunamALI bhagavAnanI AjJA laI pitAnAM karelA pApane nAza karavA gAma bahAra daravAje jaIne ubhA rahyA. loko AvatA jatA paththaranA ne kaTuvacananA prahAra karavA lAgyA. chatAM samabhAve badhuM sahana karyuM ne kamene teDI zAzvata sukhane pAmI gayA. " : bhISmapitAmahe dharmarAjA samakSa AMkhamAM AMsu sAratA kahyuM. ' herasabhAmAM satI draupadInA cIra kheMcAyA. te najarenajare jovA chatAM huM eka zabda paNuM na che. mArI buddhi te samaye buThThI thaI gaI. koI dIkaro e niSphara nahIM hoya ke pitAnI mA-bahenane jagata samakSa keI nirvastra kare chatAM eka zabda paNa na bele. meM A zuM karyuM che paraMtuM Aje mane khyAluM Ave che ke mArI buddhi te samaye buThThI kema banI gaI? te samaye duryodhanane samajAvavAno prayatna karyo na heya te tenuM kAraNa mArA peTamAM duryodhananA gharano azuddha AhAra paDayuM hatuM. jevo AhAra te eDakAra. bhagavAne sAdhune paNa kahyuM che ke te udezIka eTale tArA mATe banAveluM, kIyagaDa eTale vecAto lavele, abhiDANIya eTale sAme lAvele AhAra na karIza. tuM 42 tathA 96 devuM TALIne nirdoSa gocarI' karaje. je gaucarI nirdoSa nahi hoya te tAre saMyama lUMTAI jaze. bhISmapitAmahe aMtima AcanA karI ane kahyuM-dharmarAja ! A ja kAraNe moTA mukha upara udAsInatA che ne AMkhamAM AMsu che. mATe AhAra paNa ghaNuM kAma kare che. paradezI rAjAne surakatA rANI mAravA gaI te samaye tenA adhyavasAye kevA hoya? aneka jInA prANa laI AhAra peTamAM gayo hoya tethI tenA adhyavasAya paNa evA azubha ja hoya ne? khaTAzavALA vAsaNamAM dUdha bharavAmAM Ave te dUdha bagaDI jAya. khaTAzavALA vAsaNane saMga thavAthI dUdha bagaDI gayuM tema jIvananI vAta paNa evI che. para dravyane saMga thavAthI AtmA pitAnuM bagADe che. khAnapAna kevA hovA joIe? bhagavaMte saMtane paNa kahyuM che ke tuM nirdoSa gaucarI karaje. tuM ATalA gharamAM pharaje tema nathI kahyuM paNa nirdoSa gaucarInI gaveSaNa karavAnI kahI che. dazavaikAlIka sUtramAM bhagavAne saMtane gaucarI kema karavI te batAvyuM che. . gaha sa gvAsa, samaje chAliye ya puSTha vAge se ya pAchuM vaSaSe daza. sa. a-1 gAthA 2 bhramara kamaLamAMthI rasa pIve che paNa tene kilAmanA upajAvatuM nathI. paNa bhramara kamaLanI AjJA letuM nathI. jyAre saMta te gaucarI jAya tyAre gRhastha Ape
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara te le che. dAMta khotaravAnI saLI paNa gRhasthanI AjJA laIne laI zake che. guhasthanI AjJA vinA koI cIja le te trIjA mahAvratanuM khaMDana thAya che. mATe sAdhue pitAnA mahAvatemAM ne zrAvakoe pitAnA bAra vratamAM vaphAdAra rahevuM joIe, ApaNe gaI kAle vAta karI hatI ke trikALajJAnI banavA sauthI prathama "viSayenuM karavuM vamana" viSayanuM vamana karavuM joIze pachI "kaSAnuM karavuM zamana" game teTalA varSo sudhI mahAna tapa kare paNa viSayanuM vamana ane kaSAyonuM zamana nathI karyuM tyAM sudhI joIe te lAbha maLatuM nathI. koi-mAna -mAyA-lobha e kaSAya che. Aje jagatamAM mAnanA ne lAbhanA kAraNe moTI moTI laDAIone jhaghaDA thAya che. mAna e mIThuM jhera che. jema samala kaDavuM jhera che tema haiyeluM ghI mIThuM jhera che. samaje, jema cArane ane sarpane gharamAM na rakhAya tema kaSAyane gharamAM rakhAya kharI? nA. cora ane sarpa eka bhava bagADe che paNa kaSAye te ApaNA bhavobhava bagADe che. tapa te ghaNe karIe paNa kaSAye ane mamatA na choDIe te AtmA vizuddha kyAMthI bane ? AtmAne vizuddha banAvavA mATe viSanuM vamana, kaSAyenuM zamana ane IndrionuM damana karavAnuM che. IndrionuM 'damana karavA mATe cAturmAsanA pavitra divaso AvI rahyA che. - cAturmAsamAM ApaNe ka adhikAra vAMce che te Apane kahuM. jJAtAjI sUtranuM AThamuM adhyayana mahAbalakumAranuM che te mahAbalakumAra mallInAtha bhagavAna kevI rIte banyA? te vAtanI AvatIkAlathI maMgala zarUAta thaze. sUtranI vAMcaNI karavAthI, tene artha ane paramArthane sAMbhaLavAthI anaMta karmonI nijara thAya che. siddhAMtane eka zabda sAMbhaLIe ne jIvanamAM apanAvIe te beDo pAra thAya che. karmanI graMthIo tUTe che. bhagavAna mahAvIre caMDakauzIkane eka zabda kahyo. "bUjha-bUjha" ATalA zabda sapa phITI deva banI gaye. mATe bhagavAnanI vANI sAMbhaLavA samayasara AvI jaze. mallI bhagavatIne adhikAra kAle cAlu thaze. kaMIka jIvone AtmatatvanI vAte game che. kaMIka ane dharmakathA game che. bAraNamAM khIlI ane mI jAgarA baMnenI jarUra ' che. tema daSTAMta e tALA che ne tattva e bAraNuM che. tethI AtmatatvanI vAte khUba suMdara rIte dAkhalA-dalIlathI samajAvAya te che sahelAIthI samajI zake che. mATe AvatIkAlathI adhikAranI maMgala zarUAta thaze. sau kaI sArI rIte vIravANIne lAbha leze. vadhu bhAva avasare kahevAze.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM : 3 aSADa suda 11 ne budhavAra tA. 7-7-76 viSaya : "sAcuM sukha saMyama mArgamAM che." susa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! jagatanA samasta jIvane Atmaniti ane AtmakalyANane satya paMtha batAvanAra, paramakRpAnidhI vItarAga prabhue vizva samakSa adhyAtmane suMdara Adarza khaDe karyo ane svAvAda zailIthI AgamavANInuM prakAzana karyuM. Agama e Atmadarzana karavAno ariso che. Atma nirIkSaNa karavA mATe AgamamAM daSTi karavI paDaze. mukha upara rahelA DAgha jovA mATe ariso rAkhe che. jevuM mukha haze tevuM arisAmAM pratibiMba paDaze, te ja rIte Agama rUpI arise paNa AtmA upara paDelA DAgha batAvaze. bhagavAnanI vANI rUpI Agama vartamAna kALamAM batrIsa che. temAM 11 aMgamAM chaThuM sUtra jJAtAjI che. jene dharmakathAnuga kahevAmAM Ave che. temAM mahAna purUSanA jIvananuM varNana che. jIvane anaMtakALathI strIkathA, bhattakathA, dezakathA ane rAjasthA e cAra vikathAmAM jeTale rasa che teTale dharmakathAmAM nathI. bhagavAna kahe che ke he jIva! tame kathA kare to evI karake karmanA baMdhana kApe. karmakathA-vikathA saMsAra vadhAre che ane dharmakathA saMsAranA baMdhanane kApe che. uttarAdhyayana sUtranA 2mA adhyayanamAM gautama svAmIe prabhune prazna karyo ke huM mArA nAtha ! - "dhammakahAe NaM bhante jIve ki jaNayai ? dhammakahANaM nijjaraM jaNayai, dhammakahAeNaM pavayaNaM pabhAvei, pavayaNapabhAveNaM jIve Agamisassa bhaTTattAe kammaM nivndhi|" dharmakathA karavAthI jIvane zuM lAbha thAya che? bhagavAne kahyuM. he gautama! dharmakathA karavAthI karmonI nijara ane pravacananI prabhAvanA thAya che. pravacananI prabhAvanA karavAthI jIva bhaviSyamAM zubha karmone baMdha kare che. - jJAtAjI sUtramAM kAcabAne nyAya Apyo che. kAcabAne koI pakaDavA Ave tyAre pitAnI Indrio gopavIne besI jAya che. te te bacI jAya che. te nyAya ApaNuM upara utAravAno che. je manuSya pitAnI Indrio upara kaMTrola rAkhe che te mahAna sukha prApta kare che ne parama pavitra bane che. sudharmAsvAmInA suziSya jaMbusvAmI sudharmAsvAmIne vinayapUrvaka pUche che bhagavaMta! jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM bhagavaMte kayA bhAvanuM nirUpaNa karyuM che? vItarAga vANInuM bhajana pIrasanArA uttama hatA ne tene jhIlanArA paNa uttama hatA. e baMne mahAna purUSa hatA. siMhaNanuM dUdha suvarNapAtramAM TakI zake che. e
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zAradA zikhara mATInA, pittaLanA, sTIlanA ke cAMdInA pAtramAM TakatuM nathI. eka te siMhaNanuM dUdha prApta thavuM muzkela che ne maLe te jevA tevA pAtramAM TakatuM nathI. te ja rIte baMdhuo ! vItarAga vANI sAMbhaLavA maLavI muzkela che. kadAca tamane ema lAgatuM haze ke ApaNane te reja vItarAga vANI sAMbhaLavA maLe che. kayAM muzkela che? upAzraye jaIe eTale ApaNane mahAsatIjI vItarAga vANI saMbhaLAve che. paNa khyAla rAkho ke tamArA pudaya hoya te sAMbhaLavA maLe che. gharethI vyAkhyAna sAMbhaLavA nIkaLyA. haju upAzrayanA pagathIye paga mUke che tyAM pAchaLa dIkare deDate bolAvavA AvyuM ke bApujI ! jaldI ghera cAle. bA paDI gayA che ne khUba vAgyuM che. te tarata ja ghera javuM paDene ? kadAca sAMbhaLavA AvIne beThA ne uMgha AvI jAya te akSara paNa sAMbhaLI zakAya ? ATalA mATe kahIe chIe ke vItarAga vANI sAMbhaLavA meLavI muzkela che. ane sAMbhaLavA maLe te aMtaramAM utaravI-TakavI te jIvanI pAtratA, lAyakAta hoya te TakI zake che. baMdhuo tamane karoDanI saMpatti maLI hoya paNa je jIvanamAM dharma nathI, vItarAga vANuM aMtaramAM utarI nathI te jIvananI kAMI kiMmata nathI. dhanavAna hoya paNa je jIvanamAM dharma nathI to te jIva dayAne pAtra che. amerikA mahAna samRddha deza gaNAya che. tyAM game teTalI saMpatti hovA chatAM te dayAne pAtra che. ATalI saMpatti hovA chatAM ApaghAtanA kissA tyAM vadhu bane che. zA mATe ? tyAM dharmane abhAva che. tyAM saMpatti che paNa saMta nathI. dhana che paNa dharma nathI. jyAre bhAratamAM AvA kissA tyAMnA karatAM bahu ochA bane che. kAraNa ke ahIM dharma che ne dharmane samajAvanArA saMte paNa che. jaina dharmagurUo keTalA niHsvAthIM che. anya dharmomAM te kaMI ne kaMI svArtha hoya che. jyAre jaina dharmanA saMtone kAMI svArtha nathI. basa, ekaja bhAva dilamAM hoya che ke bhavya che sAcuM pAme. ene saMsAranA dareka padArtha pratyethI mamatvabhAva utarI jAya. jyAre saMtane sAce raMga lAgaze tyAre tamane karaDenI saMpatti paNa dhULa jevI lAgaze. AvuM samajAvavAnI tAkAta vItarAga vANImAM che. rAMkA ane bAMkAnuM eka daSTAMta che. paMDharapuramAM rAMkA nAmanA eka zeTha rahetA hatA. temanI patnInuM nAma bAMkA hatuM, teo baMne khUba dharmiSTha hatA. dharma samajelA eTale temanA jIvanamAM khUba saMtoSa hato. emanI saMtoSavRtti ane nirlobhatAnI prazaMsA sAMbhaLI eka devane temanI parIkSA karavAnuM mana thayuM. eka vakhata zeTha-zeThANI pharavA mATe jaI rahyA hatA. te samaye deve eka senAmahorothI bharelI thelI mArgamAM mUkI dIdhI. A thelI joI rAMka zeThane vicAra the ke pAchaLa zeThANI Ave che. A senAmahore jeIne kadAca tenuM mana lalacAze te ? eTale sonAmahora upara dhULa DhAMkavA lAgyA. pAchaLa cAlI AvatI zeThANIe pitAnA patine sonAmahoro upara
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara dhULa DhAMktA joIne pUchayuM-svAmInAtha! A zuM karI rahyA che? tyAre rAMkA kahe che tane zuM dekhAya che? tyAre bAMkA kahe che mane te tame dhULa upara dhULa DhAMtA dekhAo che. dhULa upara dhULa DhAMkavAnI zI jarUra che? deve baMnenI saMtoSavRtti ane nirlobhatA joI temanI khUba prazaMsA karI ane caraNamAM namaskAra karIne cAlyA gaye. devAnupriye ! rAMkAne senuM mATI jevuM lAgyuM. paNa A rIte tame cAlyA jatA ho ne sonAmahorothI bharelI thelI jovA maLe te zuM karo ? dhULathI DhAMkI de ke uThAvI le ? (hasAhasa) bhagavAnane zrAvaka parigrahamAM daTAI jAya eTale pari graha bhegA kare ke maryAdA kare ? ene sonuM pILI mATI jevuM lAgyuM. tamane pILI mATI lAge ke pyAruM lAge ? barAbara vicAra karIne haiyAthI javAba Apaje. mAre hoThethI javAba nathI joIte. hayAthI joIe che. tamane tenuM mATI lAge te bela ne je mATI na lAgatuM hoya te samaje, mATI e paNa mATI che ne tenuM, hIrA, cAMdI A badhuM paNa mATI ja che ne ? bane pRthvIkAyanA bheda che. paNa hIrA, panA, mANeka, ane sonuM A badhAmAM AvanAra chavanI punnAI vadhAre che. jIvanamAM samajaNa Avaze tyAre tenuM ane mATI sarakhAM lAgaze. kahyuM che ke "rajakaNa ke addhi vaimAnika devanI, sarve mAnyA pudagala eka svabhAva je." jyAre AtmA jAgaze tyAre tene vaimAnika devanI samRddhi ane dhULa baMne samAna lAgaze. pachI koI cIja upara mamatvabhAva rahetuM nathI. AtmA pote ja suvarNapAtra banI jaze ane tene pitAne samajAze ke hIrA-mANeka-metI ane paisA game teTalA bhegA karuM paNa sAthe kaMI AvavAnuM nathI. badhuM ahIM ja rahevAnuM che. baMdhuo ! tamArA bApadAdAe gayA te sAthe kaMI laI gayA che kharA ? je laI gayA hoya te kaheje. (hasAhasa) sAthe laI javAtuM nathI chatAM ATaluM mamatva che te laI javAtuM hota te keTaluM mamatva hota ! mane te dayA Ave che ke mamatA rahI jaze te marIne viSadhara thaze ke zuM ? traNa-cAra peDhI khAya teTaluM bheguM karyuM chatAM jIvanamAM saMtoSa dekhAtuM nathI. savArathI sAMja sudhI tenI deTa pudgala pAchaLa hoya che. are, ghaNAM te ema kahe che ke mahAsatIjI ! zuM karIe, A saMsAramAM saheja paNa sukha nathI. ame kahIe chIe ke je sukha na hoya to AvI jAva amArA gharamAM. (hasAhasa) ame tamArA jevA saMkucita vRttivALA nathI. udAra chIe. tame te tamArA sagA bhAIne paNa bIjhanesa batAve nahi. jyAre ame te khullA dilathI kahIe chIe ke sukha joIe te AvI jAva. sukha te vItarAga mArgamAM che. .. " navi suhI devatA devaloe navi suhI puDhavI paIrAyA / navi suhI seTha zekhAvaDuM , prAMta ahIM muLa vatarAnI che"
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara devalekamAM dama dama sAhyabIno svAmI deva paNa sukhI nathI. pRthvIpati rAjA hoya ke abajopati, karoDapati ke lAkhapati zrImaMta zeTha hoya paNa kaI sukhI nathI. A duHkhabharyA saMsAramAM je kaMI sukhI hoya te vItarAgI saMta sAce sukhI che. vezadhArI sAdhunI A vAta nathI paNa vItarAga prabhunI AjJAnusAra cAle tevA sAcA sAdhunI A vAta che. jene saMsAra viSanA kaTArA jevo lAge che te saheja nimitta maLatAM choDIne cAlyA jAya che. buddha jyAre saMsAramAM hatA tyAre eka vakhata ghaNuM mANaso eka zabane laIne raDatAM raDatAM jatAM hatAM. yuvAna putra hovAthI tenA sagA saMbaMdhIo kALo kalpAMta karatA hatA. mAthA phADatA hatA. A joIne siddhArthakumAra pUche che. (buddhanuM pahelA nAma siddhArtha hatuM.) A badhAM kema raDe che ? tyAre temanA mANaso kahe ke yuvAna dIkaro marI gayo che tethI A badhAM raDe che. tyAre siddhArtha kumAra kahe - marI gaye eTale zuM ? zarIramAMthI jIva nIkaLI gayo eTale marI gaye kahevAya. tyAre kumAra pUche che zuM huM paNa A rIte marI jaIza ? tyAre kahe - hA. je jamyA che tene jarUra maravAnuM che. amAre ne tamAre sane eka divasa A rIte maravAnuM che. tyAre kumAra kahe che ke ahIM AvuM duHkha! mAre A saMsAramAM rahevuM nathI. eka mANasanA zabane laI jatA joI saMsAranI asAratAnuM bhAna thayuM ne saMsAra choDI sAdhu banI gayA. 'baMdhuo! eka maraNano kisso joIne siddhArthakumAra saMsAra tyAgIne sAdhu banI gayA. huM tamane pUchuM chuM ke tame AvA keTalAM kissA joyA? saMsAranA keTalA phaTakA vAgyA ? paNa haju chUTavAnuM mana thAya che? zeraDI cIceDAmAM pIlAya ne chevaTe chotarAne pheMkI devAmAM Ave tevI dazA tamArI thaI che. chatAM saMsArano rasa chUTato nathI. cheka sudhI saMsArano rasa nahi chUTe te catuMgatinA cIceDAmAM pIlAvuM paDaze. mATe samajIne saMsArano rasa ocho karo. cAturmAsamAM saMta-satIjI vyAkhyAnamAM siddhAMtamAMthI koI eka adhikAranuM vAMcana kare che, jemAMthI zrotAjane kaMIka preraNAnuM pIyuSa prApta karIne potAnuM jIvana ujajavaLa banAve cheApaNe jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayananuM vAMcana karavuM che. jemAM mallInAtha bhagavAnane adhikAra che. mallInAtha bhagavAnanI vAta te pachI Avaze paNa pahelAM tenI pUrvabhUmikA te joIe ne? citrakArane eka citra deravuM hoya to te sIdhuM citra nathI detA. pahelAM plAna nakkI kare che pachI citra dore che. citra doryA pachI temAM kevA raMga pUruM te citrane uThAva Avaze te nakkI kare che. bhIMta upara citra doravuM hoya te bhIMtane svaccha banAvavI paDe che. kheDUtane khetaramAM anAja vAvavuM hoya te jamInane kAMTA kAMkarA kADhI sApha ane picI banAvavI paDe che. pratikramaNa karatAM pahelAM AtmArUpI kSetrane zuddha karavA kSetravizudhdhi
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21: zAradA zikhara karavI paDe che. te rIte siddhAMtanuM vAMcana karatAM pahelAM aMtarane vizudha banAvavuM joIe. vItarAgavANInuM zravaNa manana ane ciMtana karavAthI satya mArgane samajI zakAya che. dazavaikAlIka sUtramAM kahyuM che ke - soccA jANAi kallANaM, sAccA jANAi pAvagaM / ubhayapi jANAi seoccA, jaM seyaM taM samAyare // daza sU, a. 4 gAthA 11 vItarAgavANInuM zravaNa karavAthI jIva kalyANanA mArgane ane pApakArI mArgane jANe che. e jANIne, sAMbhaLIne je AtmAne zreyakArI mArga che tenuM AcaraNa kare che. baMdhuo! tame anubhava kare. jyAre tamArA mAthe maTI AphatanA vAdaLAM gherAI gayA hoya, meTA AghAtanuM kAraNa banyuM hoya te vakhate tame jene sukhanA sAdhana mAnyA che te hIrA-mANeka-motI-senuM paisA-reDi-moTara-TI. vI. putraparivAra ke mitro koI tamane zAMti ApI zake che? nA. te samaye kaI saMtapurUSa AvIne tamane dharmanA be zabda saMbhaLAvaze te kevI alaukika zAMti thaze ! jJAtAjI sUtra-dharmakathAnuga samajaNapUrvaka samajAya te mokSanuM sthAna ane dhAma che. dharmakathAnuga jIve ghaNI vakhata vAMcyA, sAMbhaLyA paNa temAM AvelA mahApurUSanuM kIrtana, aMtaHkaraNathI temanA guNonuM bahumAna, anumodanA ane te prApti mATenI utkaMThA thavI joIe te thaI nathI. temanI bhakti, sanmAna ane temanA caritranA bahumAnathI mokSanI prApti thAya che. dharmakathAnuga e bhagavAnanI vANI che. kaMIka ja dharmakathAmAMthI paNa mahAna lAbha meLave che. bhagavAnanI vAto artha rUpe hoya che. "artha bhAsaI arahA, sutta guMththaI gayuharA" tIrthakaro artharUpe vANInuM prakAzana kare che. gaNadhara bhagavaMtoe jhIlIne tene sUtrarUpe gUMthI che ne AcArya bhagavatee lakhI che. bhagavAna mahAvIra svAmInA 11 gaNadhara hatA. temAM prathama gaNadhara indrabhUti gautamasvAmI hatA. paNa pATAnupATe pAMcamA gaNadhara sudharmAsvAmI AvyA. tamane ema prazna thaze ke pahelA gaNadhara gautamasvAmI hatA te sIdhA sudharmAsvAmInuM nAma kema AvyuM ? sudharmAsvAmInI pahelAM cAra gaNadhara che. temAM gautamasvAmI bhagavAna mokSe padhAryA ne tarata kevaLajJAna pAmyA che. tIrthakara heya, gaNadhara hoya ke bIjA keI kevaLI hoya te temanA kevaLajJAnamAM kaI phera nathI. tIrthakara bhagavaMtanI sevAmAM 64 Indro rahe che. trIsa atizaya yukta ane pAMtrIsa prakAranI satya vacana vANanA guNothI alaMkRta hoya che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 zAradA zikhara. khAkI kevaLajJAna to sarakhu hAya che. gautamasvAmIne kevaLajJAna prApta thayuM hatu eTale e pATe esIne ema na kahI zake ke bhagavAna kahI gayA huM kahu chu.. kAraNake temanuM jJAna tA bhagavAnanA samAna hatu. gautamasvAmI pachInA traNa gaNudharA bhagavAnanI hayAtImAM mekSe gayA che. ane sudharmAsvAmI chadmastha hatA tethI teo pATe AvyA ne pATe besIne potAnA ziSya ja busvAmIne kahetA hatA ke huM AyuSyamAna jakhu ! bhagavAna Ama kahI gayA che. me' bhagavAna pAsethI A pramANe sAMbhaLyu che. e sudharmAsvAmI kevA hatA ? cauda pUvadhAra kahIe, jJAna cAra vakhANIe, jina nAha paNa jina sarIkhA, evA sudharmAsvAmIne jANIe. sudharmAMsvAmI chadmastha hatA paNa temanuM zrutajJAna eTalu badhu vizuddha ane vizALa hatu ke jina na heAvA chatAM temane jina sarakhA kahevAmAM AvyA che. AvA sudharmAsvAmIne jaMbusvAmI vinayapUrNAMka vaMdana karIne prazna pUchatAM ane sudharmAsvAmI tenuM samAdhAna karatA hatA. praznacarcA karavAnI majhA kyAre Ave ? jyAre ekeka praznonI jhINavaTapUrvaka chaNAvaTa thAya tyAre samajAya. AvI chaNAvaTamAM zrotAmAM paNa jJAna joI e. sudharmAsvAmInA ziSya jaMbusvAmI khUba utsAhI, jijJAsu ane vinayavAna hatA. eTale temanA paNa zAstrakAre khUba vakhANa karyAM che. "mAtA pitA kuLa jAta niLa, rUpa anupama vakhANIe, devatAne vallabha lAge, evA zrI jabhusvAmIne jANIe." jaMbusvAmI ghaNAM svarUpavAna hatA. temanA mAtA-pitAnA ane kuLa pavitra hatA. devakumAra jevuM temanu rUpa hatu. ane devAne paNa priya lAge tevA te jaMbusvAmI hatA. emanAmAM vinaya to eTalA khadheA hato ke te jyAre jyAre sudharmAsvAmIne prazna pUchatA hatA tyAre vinayapUrNAMka vaNA karIne pUchatA hatA. vinayapUrNAMka lIdhelu jJAna jIvananA aMta sudhI TakI zake che. ane gurUno vinaya karyA vinA lIdhela jJAna tAtkAlika yAda raheze paNa pachI bhUlI javAze. mATe AtmAnuM jJAna meLavavuM hAya to abhimAnane, kaSAyane dUra karI namra bano. dArAne sAyanA nAkAmAMthI pasAra thavu hAya to dorAne pAtaLA banavuM paDe che. to AtmArUpI dArAne samyakatva rUpI sAyamAM parAvavA hAya teA kaSAcAne pAtaLA pADavA paDaze. ApaNe e divasathI vAta cAle che ke " viSayAnu karavu vamana...kaSAyAnu karavuM zamana " jo meAkSanA zAzvata sukha prApta karavA hAya to viSayAnuM vamana karavuM paDaze ne kaSAyAnuM zamana karavuM paDaze. kAraNake anAdikALathI AtmAnuM ahita
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 23 karanAra jo kAi duzmana hAya to "kaSAya che. zAstramAM ThekANe ThekANe kaSAyanI niMdA karavAmAM AvI che. uttarAdhyayana sUtranA trevIsamA adhyayanamAM kahyu` che ke savA abhiLA vRttA " kaSAyane agninI upamA ApavAmAM AvI che. kaSAya e eka prakAranI agni che agni jyAM utpanna thAya che te sthAnane sa`prathama jalAve che. divAsaLI saLage che to pahelAM te peAtAne khALe che pachI khIjAne khALe che. tevI rIte jenAmAM kaSAya utpanna thAya che te potAnA AtmAnuM pahelAM patana kare che. ane Atmika guNAne temAM jalAvI de che. temaja kaSAya dvArA khIjAne paNa khALe che. kaSAyane caMDAlanI upamA paNa ApavAmAM AvI che. prAcIna samayamAM caMDAla jAtine badhAthI nIca mAnavAmAM AvatI hatI. bhUlecUke jo caMDALane aDI javAya to tarata snAna karI letA hatAM. e rIte kaSAya paNa * badhAthI nIca che. AtmAne kaSAyano sparza thatAM te apavitra khanI jAya che ane kSamA Adi guNA malIna khanI jAya che; kAI koI jagyAe kaSAyane rAkSasanI upamA ApavAmAM AvI che. rAkSasa dekhAvamAM bhayAnaka hoya che. niya ane krUra hAya che, manuSyAnuM bhakSaNa kare che. tevI rIte kaSAyano udaya thAya che tyAre AtmA raudrarUpane dhAraNa kare che. ne lajjA, kSamA Adi guNu naSTa kare che. ane satyazIyaLa Adi guNAnu bhakSaNa kare che. mATe kaSAyAno tyAga karavAnI jarUra .che. huM mArI bahenone kahuM chuM ke tamane tamArA puNyathI guNIyala vahu maLI hAya, te badhA vahIvaTa saMbhALatI hAya to tame sAsupaNAno meAha choDI dejo. tame sAsu che te sAcu rahevAnAM che. tame upAzraye AvyA ne vahu tamane pUchayA vinA koi navIna cIja kharIdI lAve to tame ema na .kaheze ke huM sAsu beThI chuM ne mane to kaMi pUchatA nathI. paNa mAna choDIne samo ke huM saMsAranA pApathI chUTI. ApaNe ja busvAmInI vAta cAlatI hatI. jaMbusvAmI sudharmAsvAmInA guNIyala ne jJAnI ziSya hatA. te jaMbusvAmI keANu hatA te ApaNe jANavu joI e. eka vakhata jajIsvAmI sudharmAsvAmInI dezanA sAMbhaLavA gayA. dezanA sAMbhaLIne temanu aMtara vairAgya raMge raMgAI gayuM. ghera jaI mAtA-pitAnI AjJA meLavIne dIkSA levAnA bhAva hatA. teo dezanA sAMbhaLIne ghera jatAM hatAM tyAM mArgomAM eka makAnano karA paDI gayeA. jaMbusvAmI tenAthI e veMta dUra rahI gayA. e veMta najIka hAta te daTAI jAta. devAnupriyA ! tame kahA che ne ke nirAMte dharmAMdhyAna karIzuM, paNa ghaDI pachI zu thaze tenI koI ne khabara che? " kone khabara che kAlanI, A deha taNI divAlanI."
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara A deha rUpI divAla kayAre tUTI paDaze tenI zuM khAtrI ? ApaNe najare nathI jotAM ke keIne TreInamAM, plenamAM ke AgamAM kyAre kALa AvI jAya che. koI mANasa taravA jAya che ne DUbI jAya che. acAnaka Aga lAge che ke mANasa maLI jAya che. acAnaka koI makAna tUTI paDe che ne temAM mANase daTAI jAya che. gaI kAlanA peparamAM hatuM ke vilepArlAthI vaDedarA tarapha jatAM akasmAtamAM hasamukhabhAInA gharanA cha mANasa pati-patnI, nokara Adi mANase khalAsa thaI gayA ne bIjA cha jaNane gaMbhIra IjA thaI che. vilepArlAthI nIkaLyA tyAre emane khabara haze ke ame pAchA nahi AvIe! AvA kissA vAMcIne paNa vicAra kare ke A jIvanano kaI bharese nathI. kAle zuM thaze tenI khabara nathI. mATe bane teTalI dharmArAdhanA karI le. - Aje ghaNAne hArTaeTeka Ave che te samaye evI gaMbhIra paristhiti thaI jAya che ke jANe bacaze nahi. te samaye tenA gharanA amane deDatAM belAvavA mATe Ave ke mahAsatIjI ! tame jaldI mAMgalIka saMbhaLAvavA mATe padhAro. ame kahIe khUba tApa che. jamIna upara paga mUkAya tema nathI. to be kalAka pachI ame AvIe to cAlaze ? to kaheze nA, mahAsatIjI jaldI padhAre. ghomadhakhatA taDakAmAM amane laI jAya. jaIne mAMgalIka saMbhaLAvIe. maryAdita vrata-paccakhANa paNa karAvI devAya. paNa je enuM AyuSya baLavAna hoya te azAtavedanIya karma maMda paDe ne bacI jAya ne te vyakti ema kahe- sAheba! dharma pratApe bacI gaye. te vakhate saMta kahe ke bhAI ! je tame dharmapratApe bacI gayA te have zuM karaze? tyAre kahe ke have vahepAra dhamadhokAra kare che. bhalA, dharmapratApe bacI gaye te have kAmaga te cheDI de. mRtyunA mukhamAMthI bacIne dharma kare nathI paNa patnI, putra, parivAra, mATe paisA pedA karavA che. paraMtu vicAra kare e tamane paralokamAM prANa-zaraNa thavAnA nathI. jaMbusvAmIe vicAra karyo ke huM saheja najIka heta te A kare paDe temAM huM daTAI jAta. mArA AyuSya baLe bacI gaye chuM kaMIka karI lauM. kAlanI kene khabara che ? sudharmAsvAmI pAse jaIne jAvajIvanI brahmacaryanI pratijJA aMgIkAra karI lauM. viSayanuM vamana karI, kaSAyonuM zamana karI indrionuM karavuM damana. IndrionuM damana karyA vinA traNa kALamAM chUTako nathI. tarata jaMbusvAmI pAchA pharyA. ane sudharmAsvAmI pAse jaIne brahmacaMyanI pratijJA laI lIdhI. te mAtA pitAnI AjJA levA mATe na gayA. temaNe e vicAra karyo ke IndrionuM damana karI mAre brahmacarya vratanuM pAlana karavuM che. temAM mAtA-pitAnI AjJAnI zI jarUra ? ATha ATha kanyAo sAthe jenuM sagapaNa thayuM che, lagnanI taiyArIo cAlatI hatI. te samayamAM pratijJA karI indriya vijetA banI gayA.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 zAradA zikhara baMdhuo ! jJAnI kahe che ke IndrionuM damana karo. jenI eka Indriya chUTI hoya che te maraNane zaraNa thAya che te jenI pAMce pAMca Indrio chUTI hoya tenI zI dazA thAya? je AtmAnuM ahita na karavuM hoya to IndrionuM damana kare ne AtmasAdhanA sAdhavA kaTibadhdha bano. jaMbusvAmI brahmacaryanI pratijJA laIne ghera AvyA. jene putrane paraNAvavAnA keDa che evA mAtA-pitAne A vAtanI khabara paDatAM khUba duHkha thayuM. AMkhamAM AMsu sAratA mAtA-pitAe khUba samajAvyA paNa jaMbusvAmI temanA vratamAM aDaga rahyA. jaMbusvAmInA mAtApitAe vevAIone A vAtanI jANa karI. tyAre te kanyAo kahe je patino mArga te amAre mArga. chevaTe lagna thayA. ne lagnane bIje divase badhA saMyama mArge cAlI nIkaLyA. AvA suvarNa pAtra samAna jaMbusvAmI hatA. tevA jaMbusvAmI sudharmAsvAmIne zuM pUchaze te suMdara bhAve AThamAM adhyayanamAM Avaze. te samajavA mATe viSayonuM vamana, kaSAyanuM zamana ane indrionuM damana karI aMtara pavitra banAvavuM paDaze. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM-4 aSADa suda 15 ne gurUvAra tA. 8-7-76 viSaya - "jIvananI sArthakatA mATe zuM karazo" ? sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! A viSama kALamAM virala mArga batAvanAra, jagatanI virala vibhUtI vIra bhagavaMta ane vItarAga vATikAmAM vicaraNa karAvanAra sadgurUdevane vaMdana namaskAra karuM chuM. bhagavaMte jagatanA jIvane upadeza ApatA kahyuM che ke he bhavya che ! anaMta puNyanA udaye jIva mAnavabhava rUpI rannAdvIpamAM Ave che. prabaLa puNyadaye AtmasAdhanA karavA mATe uttama sAmagrI paNa maLI gaI che. A mAnavabhava rUpI rannAdvIpa pAmIne ratnatrayInuM zAzvata dhana bheguM karI levAnuM che. jene ratnatrayInuM zAzvata dhana maLyuM tenuM dravya ane bhAva dAridra gayuM samajI le. ratnatrayI e amUlya ane apUrva ciMtAmaNI che. devAnupriye ! tame kayuM dhana meLavavA rAta-divasa dhamAla karI rahyA che, zAzvata ke nAzavaMta ? zAzvata dhana meLavaze to zAzvata sukha maLaze ane nAzavaMta dhana meLavaze to nAzavaMta sukha maLaze. have kayuM dhana meLavavuM che teno vicAra karaje. anAdikALathI artha-kAmanI vRttioe AtmA upara a jamAvyuM che. tene jina vANInA zravaNathI dUra karI AtmAne para gharamAMthI svagharamAM lAvavAno che. mahinA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ "RY zAradA zikhara gharamAMthI mahAvIranA gharamAM lAvavAno che. je sadA ratanatrayImAM ramaNatA kare te zIvasudarI sAthe sadA ramaNatA kare. ratnatrayI AtmAne zIvasuMdarI sAthe bheTo karAvanAra che. ratnatrayI eTale zuM ? e to tame jANe che ne? samyagadarzana, samyajJAna ane samyagacAritra e traNa vastune ratnatrayI kahevAmAM Ave che. tame ekAgra citta karIne bhagavAnane prArthanA karatA ho te samaye je tamane kaMi mAMgavAnuM mana thAya te ratnatrayInI mAMgaNI karaje. bIjuM kaMI na mAMgatA, kAraNa ke jenI pAse je hoya te maLe che. devAdhideva tame mokSa kerA dAnI, ame mAMganArA karIe nAdAnI, " pArasanI pAse ame patharAe mAMgIe, tame jene tyAga karyo e ja ame mAMgIe. bhagavAne jeno tyAga karyo teno ApaNe rAga karIe chIe ne te mAMgIe chIe. paNa mAMgavuM hoya te ratnatrayI mAMgavA jevI che. ApaNA trikALI vItarAga bhagavaMtoe bhUtakALamAM anaMta AtmAone ratnatrayIne rAha batAvyuM che. vartamAnamAM mahAvidehakSetramAM sImaMdharasvAmI pramukha vIsa viharamAna tIrthakare karoDo mAnavIone ratnatrayI prApta karavAno mArga batAvI rahyA che. tIrthakara bhagavaMto pAse ratnatrayInI mAMgaNI karI zakAya. paNa tame zuM mAMgI rahyA cho ? bole to kharA. tame to lADI-vADI-gADI ane dhana A badhuM mAMga che ne? paNa enAthI AtmA haLa nahi bane. pAse dhana na hoya to tamane saMsAre sukhamAM uNapa lAge che. paNa jJAnI kahe che te AtmA ! ratnatrayI vinA tene jIvanamAM bhAre uNapa lAgavI joIe. pAse game teTalo vaibhava hoya paNa eka ratnatrayI na hoya to samakitI AtmA tene taNakhalA tulya gaNe. ratnatrayI vinA samakitI AtmAne jIvana 'bekAra lAge. ratnatrayInI ArAdhanA satata ane bhagavAne zAstramAM kahelI vidhithI thavI joIe. ratnatrayInI rakSA mATe kAma-krodhAdi zatruothI sadA sAbadA rahevuM paDe. jinezvara bhagavaMta ane jinezvara prabhunA vacanane pUrNa vaphAdAra rahI zAstranA svAdhyAyamAM rakta banavuM joIe. pAMca samiti ane traNa guptine jIvana sAthe jaDI devI joIe. vikathA, vAsanA, vikAra ane vilAsane jIvanamAMthI vidAya ApavI paDaze. sazurUnA caraNe jIvana samarpita karI devuM paDe ane kaSTothI kaMTALavuM na joIe. devAnupriye ! kaSTa e karmane kAMTe kADhavAnuM zreSTha sAdhana che. samajaNapUrvaka samabhAvathI kone sahana karavAthI karmanI nirjarA thAya che. kaSTa vinA karma nirjarAnI 'kamANI nahi thAya. jJAnI kahe che ke - " kaSTathI kaMTALe te kaMgALa che. AvelA kaSTane kaMkune cAMlle karIne AvakAre te kaSTamaya saMsArane jaldI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pAra pAme che. kaSTathI kasAyelo AtmA kamasattA sAme Takkara jhIlI zake? jyAre karmano udaya thAya tyAre samatAbhAve sahana karavAmAM je karmanirjarAne lAbha thAya che te bIjI ArAdhanAmAM nathI thato. karmanirjarAnA meTA sAdhana pratye kaMTALe lAvo te sAdhakanI moTAmAM moTI khAmI che. pAse paisA haya, sukhanI sAmagrI heya to ja mekSanI ArAdhanA thAya te mAnyatA cheTI che. mokSanI ArAdhanA sukhamAM ane duHkhamAM baMne sthitimAM thaI zake che. duniyA jene kharAba mAne tene samakitI AtmA ane mokSane pathika AtmA sAruM mAne. mokSane mumukSu lokottara daSTivALe heya. tenuM daSTibiMdu duniyAnI daSTibiMduthI juduM ja hoya. - jemaNe ratnatrayInI ArAdhanA karI che evA jaMbusvAmI sudharmAsvAmI pAse pahoMcyA ane vinayapUrvaka traNa vakhata vaMdaNa karIne vivekapUrvaka mIThI madhurI bhASAmAM belyA ke he bhagavaMta ! Apa jJAnanA bhaMDAra che. te ApanI pAse jJAna prApta karavAnI jijJAsA rAkhuM chuM. juo, jaMbusvAmIne jANavAnI kevI tIva jijJAsA jAgI che. jyAM sudhI jIvanI lAyakAta nathI tyAM sudhI AtmaguNanI prApti thatI nathI. pakavyA vinAnA kAcA mATalAmAM pANI bharavAmAM Avaze te tarata phUTI jaze, kAraNa ke temAM pANI bharavAnI lAyakAta nathI. tema kAcA mATalA jevA lAyakAta vinAnA mAnavIne je jJAna ApavAmAM Avaze te TakI zakaze nahi. A jagatamAM vidvAna vakatAo ghaNAM che. paNa je te jJAna pramANe AcaraNa nathI karatA, Indriono nigraha nathI karatA te sAcA vidvAna nathI. bhagavatanI AjJA pramANe jenuM AcaraNa che te sAcA jJAnI che. evA sAcA jJAnI pAse javAthI kalyANa thAya che. mAtra vANInA vastRtvathI lokone raMjana karanArA pite tarI zakatA nathI te bIjAne tAravAnI vAta ja kayAM ? keI AtmA ema mAne ke huM vyAkhyAna vAMcIne lekene raMjana karI dauM te mArI vAha vAha thAya. paNa bhagavAna kahe che ke lekone ghaNu vAra raMjana karyA. tethI tAruM ke bIjAnuM kalyANuM thavAnuM nathI. tArI vAha vAha havA havA thaIne uDI jaze. saMtanA bhAva eka ja hovA joIe ke huM zrAvaka-zrAvikAone vItarAga zAsananA rasIka banAvuM ne jaldI sva-paranuM kalyANa thAya tema karuM. tamane kaI darda thAya tyAre hAspitAlamAM jAo che. e hospitAlamAM dehanA dardo dUra thAya che ane A vItarAga zAsananI hespitAlamAM AtmAnA darda janma-jarA ane maraNanA roga nAbUda karavAmAM Ave che. hespitAlamAM dardInuM nidAna karanAra DekaTara hoMziyAra hovA joIe. je DokaTara gamAra hoya te dardIne rega na maTe. keIne jhADA thayA hoya ne koIne kabajIyAta hoya te baMnene eka ja davA Ape te dadI vahelo marI jAya. jene jevuM darda hoya tevI davA apAya ne rega nAbUda thAya te te sAce DekaTara che. tema bhagavAnanA saMta rUpI DokaTaranI pAse
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zAradA zikhara judI judI jAtanA mAna Ave che. kene kevI rIte samajAvavA ke jethI tenA hadayamAM dharmanuM sthApana thAya. tenA magajamAM utare te rIte dharma samajAvavAmAM Ave te sva-paranuM kalyANa thAya. jaMbusvAmI eka vakhata sudharmAsvAmInI dezanA sAMbhaLIne vairAgya raMge raMgAyA. emane vairAgya ke hite? jaMbusvAmI sahita para7nI dIkSAo thaI. pite dIkSA lIdhI tenI sAthe pitAnI ATha patnIe, ATha kanyAnA mAtA-pitA ane pitAnA mAtA-pitA temaja rAtre pitAnA gharamAM corI karavA AvelA prabhava Adi 500 carone paNa vairAgya pamADe. ne jaMbusvAmInI sAthe badhAe dIkSA lIdhI. e vairAgyanI jhalaka kevI haze ! ghATakoparamAM pAMca bhAIonI dikSA thAya te vajubhAIne deDA deDane pAra na rahe. ahIM te para7 dIkSAo ekI sAthe thaI. ke bhavya dekhAva haze ! je dhananA gAMsaDA bAMdhavA AvyA hatA temane AtmajJAna-vairAgyabhAvanA gAMsaDI baMdhAvyA. e cAra phITIne saMta banyA. tame evA cAra te nathIne? bole te kharA kyAM sudhI mUMgA besI raheze. tame evA cAra nathI chatAM kema vairAgya nathI pAmatA? jaMbusvAmI pAse kaI jAdu na hatuM. temaja mIThuM bolIne keIne bharamAvyA nathI. ghaNAM ema kahe che ke phalANuM mahAsatIjI agara mahArAja vyAkhyAna vAMce te khUba majhA Ave. evuM hasAve ke hasIne peTa bharAI jAya. sAdhu paNa ema mAne ke huM vyAkhyAna vAMcu te badhA haze. paNa emAM zuM di vanya hasavuM hasAvavuMe hAsya mehanIya karmane udaya che. nava nokaSAyamAM hAsya e nokaSAya che. hA, sahaja bhAve hasavuM Ave te judI vAta che. bAkI hasAvavA mATe tukkA ubhA karavA e karmabaMdhananuM kAraNa che. kaSAya ane nekaSAya bane cheDavA paDaze. ke bhagavAna kahe che manuSya bhava pAmavA mATe kaSAyone pAtaLA pADavA paDe che. anaMtAnubaMdhI kaSAya jIvane narakamAM laI jAya che. jIva cAra kAraNe manuSyanuM AyuSya bAMdhe che. pagaI bhaTTayAe, pagaI viNiyAe, sANukasiyAe, ane amacchariyAe. A cAra kAraNe jIva manuSya gatinuM AyuSya bAMdhe che manuSya bhava pAmIne paNa je kaSAya kare to nIcagatimAM pheMkAI jAya che. kaSAya e kALo nAga che, ke sApa eka hAthano hoya ne kaI pAMca hAtha lAMbe hoya te tame ema mAno cho ke nAne sarpa nahi karaDe? gharamAM raheze te vAMdho nahi. are, eka nAnakaDe sarpa, vIMchI ke kAnakhajuro nIkaLe te tene paNa gharamAM rahevA detA nathI. tene pakaDIne dUra mUkI Ave che te kaSAyane aMtaramAM kema rakhAya? sarpa, vIMchI te A eka bhavamAM ahita karaze paNa kaSAyo ne bhavobhavamAM AtmAnuM ahita karanAra che. eka mahApurUSe kahyuM che ke traNa vastu AgalA bhavamAM meLavI hoya te manuSyapaNAmAM AvI zake. citta 3 taLuso rAga mazama gu" svabhAvathI alpakaSAyI hoya, dAna
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara ApavAnI rUcIvALo heya ne madhyama guNavALo hoya te jIva manuSyapaNuM meLavI zake che. svabhAve pAtaLA kaSAya, dAnanI rUcI ane lajajA, dAkSiNyatA vigere madhyama guNo hovA joIe. A traNa cIja jenI pAse hoya te manuSyapaNAmAM dAkhala thAya. A traNa guNanA kAraNe manuSyabhava te pAmyA paNa e traNa guNone sAcavIne besI rahenAra madhyama manuSya kahevAya. | sAMbhaLo, eka nyAya ApIne tamane samajAvuM. jema keI vidhavA bahena hoya tenI pAse daza-paMdara hajAranI milkata hoya tene vyAje mUke. mUDInuM rakSaNa karI vyAjamAMthI kharca kADhe te madhyama. mUDImAM vadhAre karate jAya te te uttama purUSa kahevAya. ane mUDIne sApha karI nAMkhe te adhama purUSa kahevAya. bele, tame A traNamAMthI kaI keTImAM che ? uttama, madhyama ke adhama? baMdhuo ! A nyAya ApaNe AtmA upara gharAve che. je mULa traNa guNemAM bIjA guNenI vRddhi kare, kaSAyone tenI nirmULa karI nAMkhe te siddhagatinA sukha pAme che te uttama che. e traNe guNo sAcavIne besI rahe te manuSya ke devagatine pAme che te madhyama che. ane e traNe guNone nAza kare che te naraka, tiryaMca Adi gatimAM pheMkAI jAya che te adhama che. kaSAya pAtaLA na hoya te ApaNuM khAmI che. kaSA banAvaTI rIte pAtaLAM na hovA joIe paNa sahaja rIte pAtaLA paDelA hovA joIe te kalyANa thAya. mAnI lo ke kaI mATe zrImaMta ahIM AvyuM. ene kaI garIba mANasane dhakko lAgyA. te garIba mANasa uparathI ene namratApUrvaka kaheze ke bhAI sAheba! tamane vAgyuM to nathI ne? ene dhakko vAgye te paNa uparathI ema kahevAnuM ke tamane vAgyuM te nathIne ? zA mATe garIba mANase ATalI namratA batAvI? e zrImaMta che. ene kaMI kahIza te leke mane zuM kaheze? vaLI kyAreka enI jarUra paDaze mATe A kRtrima kaSAyanuM pAtaLApaNuM che paNa svAbhAvika samatA nathI paNa e zrImatine garIbane dhakko lAge ne kahe ke-bhAI! tane vAgyuM te nathI ne? e svAbhAvika pAtaLA kaSAya kahevAya kAraNake tenAmAM saraLatA hatI. A rIte abhimAna paNa pAtaLuM paDavuM joIe. abhimAna uparathI pAtaLuM che ke svAbhAvika rIte e te samaye khabara paDe. mAnI lo ke tamAre kApaDanI dukAna che. koI halako mANasa kApaDa levA Ave. tame tene kApaDa batAvyuM che tene bhAva kahyo. tyAre te mANasa kaheze zeThajI! jarA sAcu belo. eno artha tame juThA che. ene tamArA vacana upara bharose nathI. mATe tamane sAcuM bolavAnuM kahe che. te vakhate tame zuM kaheze ? are bhAI! tArI pAse khoTuM besuM? bajAra vacce dukAna upara tamane jUThA karAve che. tame sAcA nathI ema kahe che chatAM tame ene bhAI bApalA kahIne pote sAco che tenI pratIti karAvavA jAo che. A vakhate tamAruM
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara abhimAna kayAM gaLI gayuM? AvA vacana vaDIle kahe te saMbhaLAtA nathI. tyAM ema thAya ke mane kahenAra koNa? halakI jAtinA gharAka pAsethI AvA vacana sAMbhaLo cho. paisA khAtara abhimAna gaLyuM che. AvuM abhimAna gaLavAthI manuSyapaNuM nahi maLe. svAbhAvika rIte abhimAna osare te manuSya paNuM maLe che. jyAM koI mANasa pANImAMthI pirA zeThe te buddhimAna hoya te paNa jyAM svArtha hoya tyAM kahI de che ke huM kyuTa nahi karuM. te zuM e saraLa banI gaye? "nA" e sAcI saraLatA nathI. paNa e sAmI vyakti paNa buddhizALI che tenI sAme je kapaTa karIza te pakaDAI jaIza eTale tyAM sIdhA ne saraLa banI jAo che. bAkI aMdarathI kaTa gayuM nathI. devAnupriye ! lebhane paNa pAtaLo pADavo paDaze. lakSmI traNa rIte jAya che. *"na mojo nArA" lakSmI dAnamAM vaparAya che, bhogamAM vaparAya che. e bemAM na vaparAya te chevaTe nAza te thAya che. tame daza hajAra rUpiyA keIne tyAM vyAje mUkyA. ene vahepAra dhamadhokAra cAle che tyAM sudhI vyAja barAbara Ape che. paNa dhaMdhA ThaMDA paDyA ne vahepArInI dAnata bagaDI ne tamArA rUpiyA pacAvI pADe te samaye zuM thAya? tame tamArA hAthe kharacyA nahi te pelAe pacAvI pADyA ne? milanA zera lIdhA, rAjyanI lene lIdhI temAM pAMca hajAranA pAMcaso thaI gayA te keTaluM duHkha thAya che? e paisA jo tame dAnamAM vAparyA heta to keTaluM lAbha thAta? jAte bhegavyA hatA te pApa bAMdhata. A te dAnamAM ke bhegamAM jAte na vAparyA te bIjAe vAparyA paNa tamArA te gayAne! dAna-bhega ane pachI nAzano naMbara che. je nAza na thato heta te dhana kayAM samAta !' duniyAmAM jeTalI peDhIo che. teTalI peDhIonA nANuno nAza na thayo hota to Aje teonI pAse kareDe rUpiyA hota. ghaNIvAra Dabala vyAjanI lAlacamAM mANasa lAkho rUpiyA dhIre che paNa aMte vyAjamAM DUbI jAya che. A joIne ghaNAM Dabala vyAja maLe te paNa paisA vyAje mUkatA nathI. te vyAjane lebha ne ? mAre vyAja nathI joItuM. zA mATe? dhanane nAza thavAnA bhayathI ne? nAzanA bhayathI le che tethI lobha pAtaLe paDayo nA kahevAya. tenAthI manuSyapaNuM nahi maLe ApaNe kaSAya upara virya meLavyo hoya prakRttinA bhadrika banI, mAyA kapaTa rahita saraLa banyA hoya, dAna A ahaMkAra na karyo hoya ItyAdi cAra belathI je manuSyapaNuM maLyuM che te manuSyapaNAmAM samajaNapUrvaka kaSAye pAtaLA pADIe te samajavuM ke mArI mULa mUDI sacavANuM che. tame tamArA dIkarAne lAkha-belAkha rUpiyA ApI de te tethI te tamAre upakAra mAnatA nathI paNa hakka mAne che. paNa jo dAnamAM vApare te lAbha thAya che. jene Ape te tamAre upakAra mAne che. tamArI lakSamI sArA kSetramAM vaparAya ane
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstA zikhara lajA Adi madhyamaNe jIvanamAM vikase te manuSyabhava maLe che. e guNone vikasAvIne mAnavamAMthI mahAmAnava ane mahAmAnavamAMthI paramAtmA banAya che. devAnupriye! jene mAnavabhava prApta karIne paramAtmA banavAnI laganI lAgI che tevA jaMbusvAmI sudharmAsvAmIne vinayapUrvaka pUche che ke bhagavAna! "jaiNaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpattaNaM sattamassa NAyajjhayaNassa ayamaDhe paNNatte aTTamassaNaM bhaMte ke aTe paNNate ?" - je mekSa pAmelA zramaNa bhagavaMta mahAvIra svAmIe sAtamA jJAtAdhyayanane pUrvokta rIte artha spaSTa karyo che te he bhagavaMta! temaNe AThamA adhyayanane ze artha nirUpita karyo che? bhagavAne tenA zuM gUDha rahasya batAvyA che tenA bhAva mAre jANavA che. jaMbusvAmIne jANavAnI keTalI tIvra tamanA che. jhIlanAra pAtra barAbara hoya te denAra thAkatA nathI. kALI mATImAM eka IMca pANI paDe te paNa te cusI le che. ane paththaramAM pAMca IMca pANI paDe te paNa uparathI vahI jAya che. eka TIpuM aMdara utaratuM nathI. kALI mATI jevuM ApaNuM hRdaya banI jaze. te vItarAga vANInA thoDA vacane aMtaramAM utarI jaze. tenA pratye rUcI jAgaze ne zraddhA thaze te mela-javAne lAyaka banI jaze. saMsAramAM rahevA chatAM tamAruM jIvana Adarza banaze ne saMsAra ujaLo banI jaze. A duniyAmAM ujaLAnI kiMmata che. kALAnI nathI. eka rUpaka dvArA samajAvuM. - eka vakhata hIrA ane kalasA vacce saMvAda thaye. kelaso raDavA lAge tyAre hIre kahe che bhAI! tuM kema raDe che? tyAre kelaso raDato raDato kahe che bhAI! huM ne tame ApaNe baMne eka mAtAnA saMtAna chIe. ApaNe baMne pRthvInA peTALamAM utpanna thayA chatAM tame ATalA badhA ujajavaLa che. tamAruM pUba mAna che ne tamArA mUlya che. mArA ane tamArA varNa, mUlya ane temAM AsamAna-jamIna jeTaluM aMtara che. tamane bahene buTIyAmAM, hAramAM ne vIMTImAM jaDe che. tijorImAM sAcavIne rAkhe che. tyAre mane to koI aDakavA paNa IcchatuM nathI. kadAca aDe te jANe enI mA marI gaI hoya. ne AbhaDacheTa Ave tema sAbu laIne hAtha dhaMI nAMkhe che. mane eka guNamAM bharIne rakhaDato mUkI de che. ane sagaDImAM nAMkhIne klAve che. lAlaceLa banAvI de che. mane mArI nAMkhe che ema kahI kelasa khUba raDavA lAgyo tyAre hIrAe kahyuM bhAI! raDIza nahi. mArI vAta sAMbhaLa. sthAna ane mAtA eka hevAthI zuM? egyatA to pitA potAnI hoya che. te je aNuomAMthI niste jatA ane kALAza grahaNa karI tyAre meM te ja aNuomAMthI ujavaLatA ane
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zAradA zikhara tejasvitA prApta karI te kAraNathI tane jalAvavAmAM Ave che ne mane paheravAmAM Ave che. baMdhuo ! bole, tamAre hIrA jevA banavuM che ke kolasA jevA ? je tamAre hIrA jevA banavuM hoya te kaI game teTalI vAta kare, kaI niMdA kare che temAM paDaze nahi. paNa jyAM jyAM jAo, je je dekhe temAMthI guNa grahaNa kare ne avaguNene choDI dejo. ema vicAra karaje ke guNa mArA che ne avaguNa mArAthI para che. guNAnurAga jIvanamAM AvI jaze te beDe pAra thaI jaze. tame caMdramAne te juo che ne ? caMdramAnA jIvananA utAra ane caDhAvathI bAdha grahaNa kare. caMdranA jIvanamAM kRSNapakSa ane zukalapakSa ema be pakSa Ave che. zukala pakSamAM prakAza hoya che ne kRSNapakSamAM aMdhakAra hoya che. zukalapakSanA caMdramAnI jema dinapratidina jIvanamAM guNenIvRddhi karatA jAo ane kRSNapakSanA caMdramAnI jema durgane dinapratidina dUra karatAM rahe te tamAruM jIvana ujajavaLa ane tejasvI banaze. guNane kalara veta che ne avaguNane kalara kALo che. vItarAgI saMtenA kapaDAne kalara paNa zveta hoya che. pahelA ane chelA tIrthakaranA saMtene veta kapaDAM hatA ane vacalA bAvIsa tIrthaMkaranA saMte bhale raMgIna vastro paheratAM hatAM paNa temanA pariNAmamAM te ujajavaLatA hatI. saraLatA hatI. saraLa hadayanA mAnavI veta kalara samAna guNane grahaNa kare che. ne avaguNane choDI de che. ApaNe AtmA khuda tIrthakara bhagavAnanA sasaraNamAM game tyAM paNa teNe avaguNa grahaNa karyA ne pitAnuM pakaDeluM nADuM cheDayuM nathI tenA kAraNe caturgati saMsAramAM rakhaDe che. A saMsAramAM be prakAranA manuSya rahelA che. eka pakSI jevA ane bIjA vAMdarA jevA. vRkSanI eka DALe vAMdaro beThe che ne bIjI DALa pakSI beThuM che. jyAre khUba vAvAjhoDuM thAya, vRkSanI DALa tUTavAnI aNI upara hoya te vakhate pakSI samaya sUcakatA vAparIne vRkSanI DALa uparathI uDI jAya che ne vAMdaro paDI javAnA bhayathI e DALane cITakI jAya che. jethI pakaDI rAkhe che. te vRkSa paDatAMnI sAthe vAMdaro tenI nIce dabAIne marI jAya che ne pakSI bhaya Avye jANe pitAnuM sthAna badalIne surakSita sthAnane Azraya le che. A rIte je manuSyanI prakRtti vAMdarA jevI che. teo mArA dhana-vaibhava ane bhego cAlyA jaze evA bhayathI tene choDavAnA samaye temAM vadhu coTatA jAya che. ane je manuSya pakSI jevA che teo vahelA ke meDA eka divasa badhuM choDavAnuM che. huM nahi choDuM to e mane choDIne cAlyA ema samajIne pitAnI jAte bhogane choDI de che. ane dharmanuM zaraNuM aMgIkAra kare che. jaMbusvAmI sudharmAsvAmIne kahe che ke bhagavAne kyA bhAnuM prakAzana karyuM che?
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 zAradA zikhara te bhAva mane samajAve. ziSya vinayavAna ane jijJAsu hoya te gurUnA dilamAM paNa devAne umaMga heya. heje heje gurUnA dilamAM paNa navA navA bhAvanI kuraNa thAya. tema tAjane jijJAsu hoya te vakatAnA dilamAM paNa vItarAga vANI saMbhaLAvatAM navA navA bhAva jAge. tamane tamAro dIkaro sAro ne vinayavAna hoya te AnaMda thAya ne ? dIkare pherena rahetuM hoya ne avAranavAra patra lakhate hoya ke pitAjI! huM majhAmAM chuM. mArI ciMtA karaze nahi. tyAre pitA patra lakhe ke beTA! tane gayA pAMca varSa thaI gayA. sArA gharanI kanyAnA kaheNa Ave che. tuM have dezamAM Ave te tArA lagna karIe. tyAre dIkare lakhe ke pitAjI ! tame mane teDAve che te khUba AnaMdanI vAta che. paNa mArI pAse TikiTanA paisA nathI. tame paisA mekalA te huM AvuM. have bele, dIkaro Ave te AnaMda thAya ke AnaMda uDI jAya? tyAre ciMtA thAya ke dIkarAne kharca karIne mokalyuM paNa kaMI kamAya nahie ciMtA thaI paNa pacAsa varSa thayA chatAM haju meM AtmAnuM kaMI na karyuM. mAruM zuM thaze? tenI leza mAtra ciMtA thAya che ? dIkaro khUba kamAIne AvatA hoya tyAre haiyu harSathI nAcI uThe che. tema vItarAga vANuM sAMbhaLatAM megha gAje ne mera nAce tema tamAruM haiyuM harSathI nAcI uThavuM joIe. jaMbusvAmInuM haiyuM harSathI nAce che. ziSya evA ne gurU paNa evA. jaMbusvAmIe pUchayuM ke he bhagavaMta! AThamAM adhyayanamAM zuM bhAva batAvyA che ? tyAre paMcama gaNadhara sudharmAsvAmI pitAnA priya ziSya jaMbusvAmIne kahe che " vahuig he AyuSyamAna jaMbu ! tArI khUba IcchA che te sAMbhaLa. sudharmA svAmI kevI mIThI madhurI bhASA bolyA ! bApa dIkarAne vahAlathI kahe beTA ! te ke prema Ave ! vahu sAsune kahe bA ! garama garama roTalI banAvI ApuM. tame jamI le ane upAzraye jAo. ane sAsu kahe - vahu beTA ! te kevo vahAlabharyo zabda lAge ! A rIte zrImaMta, garIba, madhyama dareka manuSya ekabIjA sAthe vahAlabharyo vartAva kare te A pRthvI upara svarga utarI paDe. sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne vahAlathI kahe che he jaMbu ! bhagavAne jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM je bhAvenuM prakAzana karyuM che te tuM ekAgra citta karIne sAMbhaLa. "te vacce te samajI >> te kALane te samaye ahIM te kALa ane te samaya ema zA mATe kahyuM ? kALa be prakArano che. eka utsarpiNI kALane bIjo avasarpiNakALa. utsarpiNI eTale caDhato kALa ane avasarpiNI eTale utarato kALa atyAre kaye kALa cAle che te tame jANe che ne? atyAre avasarpiNI kALa cAle che. A avasarpiNI kALanA te kALa ane te samayanI vAta che avasarpiNI kALanA cha ArA che. (1) susama susama (2) susama (3) susama
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zAradA zikhara duSama (4) duSama suSama (5) duSama (6) duSama duSama. A cha ArAnA bhAva tAvavAmAM AvyA che. pahelAM traNa ArA jugalIyAnAM hAya che. pahelA ArAmAM jIgalIyAnuM 3 gAunuM dehamAna ane 3 pakScApamanuM AyuSya, khIjA ArAmAM jIgalIyAnuM be gAunuM dehamAna ane e patyeApamanuM AyuSya trIjA ArAmAM jIgalIyAnuM eka gAunuM dehamAna ane eka patyeApamanuM AyuSya hoya che. tamArI pAse amonI saMpatti hai!ya paNa jIgalIyAnI sauMpatti pAse kaMI nathI. evI mahAna sAhyakhI te bhAgave che. emane tamArI mAphaka kamAvAnI ciMtA nathI. temane rAja AhAranI IcchA thatI nathI. pahelA rAmA aThThama bhakate, khIjA ArAmAM chaThTha bhakate, trIjA ArAmAM caDtha bhakate AhAranI IcchA thAya tyAre te AhAra kare. temane rasAI banAvavI na paDe. daza prakAranA pavrukSa manavAMchita sukha Ape che. traNa ArAmAM vajaRSabhanArAca saghayaNu hAya che. emanA zarIranA majabUtAI eTalI khaSI hAya che ke temanA uparathI hAthI cA jAya te paNa hADakuM bhAMge nahi. atyAre te sheja khasyA ke hADakuM bhAMgI jAya. emanA dAMtanI khatrIsI paNa khUba suMdara heAya che. emane jarA ke roga AvatA nI. jIgalIyA joDale janme che. ekane chIMka Ave ne ekane bagAsuM Ave che ne sAthe mare che. ekabIjAne viceAga paDatA nathI. maravAnA cha mahinA mAkI rahe tyAre te parabhavanuM AyuSya AMdhe che. tyAre eka joDaluM prasave che. temAM prathama ArAmAM rUnI pratipAlanA 49 divasa kare, khIjA ArAmAM 64 divasa ne trIjA ArAmAM 79 divasa kare. bhAI-bahena sAthe janme. ane te ja pati-patnI thAya che, temane eka bIjA sAthe vaira, virodha, IrSyA ke jhera hatAM nathI. temanA zubha pariNAmathI marIne devalAkamAM jAya che. khaMdhuo! jIgalIyAnI ATalI punnAI haiAvA chatAM tyAMthI meAkSamAM jaI zakatA nathI. tenuM kAraNa samajyA! tyAM dharma nathI. te akama bhUmi che. ane ahIM' atyAre tIrthaMkara bhagavaMta nathI paNa temanI vANI mejuda che. khArA samudramAM vIraDI samAna vItarAgavANI che. zravaNa ane zraddhA karI atyAre manuSya mekSamAM bhale na jaI zake paNa ekAvatArI tA jarUra khanI zake che. pahelAM traNa ArA jIgalIyAnA jANuvA. trIjA ArAnA 84 lAkha pU 3 varSIne sADA ATha mahinA bAkI rahya! tyAre RSabhadeva bhagavAnane janma thayeA. temanuM 500 dhanuSyanuM dehamAna ane 84 lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. temanA mAtA marUdevAnuM AyuSya kroDapUnuM hatuM. RSabhadeva bhagavAnane se| dIkarA ane e dIkarI hatI. bhagavAnanA sA e seA dIkarA, ane khane dIkarIAe dIkSA lIdhI ane te bhavamAM mekSe gayA. bhagavAna tA bhagavAna hatA paNa
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 35 emanA parivAra kevA ujjavaLa ne Adaza hatA ! marUdevI mAtA RSabhadeve dIkSA lIdhA pachI khUkha kalpAMta karatA hatA ne bharatane Ala bheA detA ke tu' teA raMgamahelamAM meAja kare che, mArA RSabha tA vanamAM phare che, koI lAvA (2) tenA samAcAra marUdevI mAtA pUche kayAM che mArA lAla Adi jiNa Mda (2) batAvA bharatarAya... marUdevI mAtA pUche... RSabhadeva bhagavAna grAmAnugrAma vicaratAM peAtAnI nagarImAM padhAryA tyAre bharata cakravati dAdImAne darzana karavA laI gayA. dUrathI bhagavAnanuM sameAsaraNa joyuM. RSabhadeva prabhunA darzana karyAM. mAtAne putra pratye rAga hatA paNa bhagavAna teA vItarAga hatA. marUdevI mAtAnA sAmu dRSTi paNa karatA nathI. tyAre mAtA vicAra karavA lAgyA ke ahA ! huM teA RSabha.... RSabha kahIne bharatane AlaMbhA dau chuM ne e tA mArA sAmuM paNa jotA nathI. zu' enA ThATha che! hAthI upara beThAM beThAM mAtAne rAga chUTI gayA ne hAthInA hAr3e teo kevaLajJAna pAmI gayA. tame kaheA che ne ke marUdevI mAtAne hAthInA hAr3e kevaLajJAna thayuM te amane kema nahi thAya ? paNa vicAra karA tame kayAM ne e kayAM? emanI keTalA bhavanI ArAdhanA hatI ! kevI ratnakukSI mAtA hatI ! peAtAnA putra ne pautra 100 badhAe dIkSA lIdhIne mekSamAM gayA. mAtA paNa mekSamAM gayA. emanA seAe putrAe dIkSA lIdhI. tamAre keTalA putra che ? khelA. (zrAtAmAMthI eka bhAI khelyA ke mAre cha dIkarA che) tA eTaleA keTalAne dIkSA ApavI che ? kema khelatA nathI ? meleA kheleA. (hasAhasa) jainazAsanane jayavaMtu rAkhavA satAnI khUba jarUra che. dIkarA dIkSA levA taiyAra thAya te mA-bApa saMsAramAM jakaDavA prayatna kare che. saMsAranI dhUMsarIe heAMze hAMze joDe che. paNa jo sAcA mAkhApa hAya tA eneA saMsAra ghaTe tevA saMskAra ApeA. Aje te bahAranuM jJAna ApavAmAM Ave che paNa mA-bApane saMtAnane pAse besADI na ke nA kalAka dhanuM zikSaNa ApavAnA TAIma nathI. jo tame saMtAneAnA hitastrI che te temane catuti saauMsAramAM bhaTakavu' na paDe tevA saMskAra Apajo. bhagavAna RSabhadevanA 100 dIkarA ane brAhmI suMdarI e baMne putrIe mekSamAM sIdhAvyA. dharma ArAdhanAne e sAnerI samaya hatA. RSabhadevaprabhunuM zAsana pacAsa lAkha kroDa sAgara sudhI cAlyuM. pachI khIjA ajItanAtha prabhu thayA te samaye 15 kama bhUmimAM thaI ne kula 170 tIrthaMkara hatA. nava hajAra kroDa sAdhu ane nava kroDa kevaLI hatA. ajItanAtha bhagavAnanA vakhatamAM utkRSTa dhakALa pravatA hatA. cAvIsa tItha karamAM RSabhadeva bhagavAna trIjA ArAmAM thayA. bAkInA 23 tItha kara ceAthA ArAmAM thayA. cAthA ArAmAM duHkha vadhAre ne sukha Achu' hatuM, atyAre pAMcame
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA bira Are cAle che. cothA ArAne janmele pAMcamA ArAmAM mokSe jaI zake che paNa pAMcamA ArAne janmele mokSe jaI zakato nathI. gautamasvAmI, sudharmAsvAmI, jaMbusvAmI badhA cothA ArAnA janmelA hatA ne pAMcamA ArAmAM mokSe gayA che. ApaNe game teTale purUSArtha karIe paNa ahIMthI mokSamAM na jaI zakIe paNa ekAvatArI thaIne mahAvidehakSetramAM janma laIne mokSamAM jaI zakAya che. mahAvidehakSetramAM sadA tIrthakarane ga maLe che. tyAM sadA cothA ArAne samaya vartAI rahyo che. eTale tyAMthI mekSamAM jaI zakAya che. ahIM koI sukhI mANasa hoya te kaho che ne ke A cothA ArAne jIva che. paNa pachI bhale ne sigAreTa pIte hoya ane dArUnA bATalA pIte hoya. cothA ArAne ane dhanane koI nisbata nathI. dharma sAthe saMbaMdha che. mATe A manuSyabhavamAM evI ArAdhanA karI che ke ekAvanArI thaIne mekSamAM javAya. A cAturmAsanA pavitra divasomAM dAna-zIyaLa-tapane bhAvanA bhA. ratnatrayInI ArAdhanA kare. A avasara pharIne nahi maLe. have jaMbusvAmIne sudharmAsvAmI te kALa ne te samayanI vAta karI rahyA che. AgaLa zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 5 aSADa suda 13ne zukravAra tA. 97-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNAnidhI zAstrakAra bhagavaMta pharamAvI gayA che ke he bhavya che ! AtmAne karmabaMdhanathI mukata banAvI zAzvata sukhane svAmI banAvavA mATe dharma karavAnI jarUra che. dharma e bahAranI cIja nathI paNa dharma e AtmAnI mAlikInI cIja che. pachI je manuSya dharma na samaje te kasturIyA mRganI mAphaka bhaTakyA kare che. kasturIyA mRganI pUMTImAM kasturI hoya che tenI zvAsa dvArA nAkamAM sugaMdha Ave che. e sugaMdhane kasturInI sugaMdha tarIke sAcI samaje che. samajyA pachI kasturI kyAM che te zodhavA nIkaLe che. daze dizAomAM ghUme che ne pAcho hato tyAre tyAM Ave che. kAraNa ke kasturIyA mRgane pitAnI DuMTImAM kasturI rahelI che tevuM tene pitAne jJAna nahi hovAthI bicAre bahAra sugaMdha levA deDyA kare che. tevI rIte baMdhuo ! vicAra kare. dharma pitAnA AtmAmAM raheluM che. ane te dharma bahAranI kriyArUpe nathI. jo ke bahAranI kriyA choDI devAnI nathI paNa te dvArA Atmadharma pragaTa karavAno che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 37 yAre ? sugaMdha kasturInI che paNa vAyarAnI nahi. paNa te vAyarAmAM Ave jyAre vAyA sanmukha hAya tyAre. nAbhImAM rahelI suga MdhanI khakhara paNa zvAsa na nIkaLatA hAya tA tene khakhara paDatI nathI. sugaMdha kasturInI che paNa vAyA e sugaMdha lAvavAnuM mukhya sAdhana che. sugaMdha vAyarAmAM nathI paNa kasturImAM che. chatAM jo vAyara na hAya, enI uparanuM paDa sheja khaseluM na heAya teA kasturInI sugaMdha Ave nahi. kasturIyA mRgane pAtAne paNa sugaMdha Ave che paNa tene khabara nathI ke A sugaMdha mArAmAMthI Ave che. te mRga te ajJAna che paNa ApaNe samajIe chIe ke dhama AtmAnA guNamAM che. te samajavA vItarAga vANI upara zraddhA karaze! teA jarUra samajAze. devAnupriyA ! kasturIyA maganI potAnI DUMTImAM sugaMdha hAvA chatAM ajJAnane kAraNe sugaMdha zeAdhavA vanevane bhame che tema ApaNA AtmA paNa ajJAnane kAraNe anaMta kALathI bhava vanamAM bhamI rahyo che. kama jIvane sasAramAM bhamAve che. kamanAM kAraNe jJAnanA prakAza DhaMkAI gayA che. e prakAzane punaHprApta karavA hAya tA kramanA AvaraNane dUra karavA paDaze. makAnamAM ajavALuM karavu' hAya teA kamADa baMdha hAya tA khAlavA paDe. kamADa khule eTale ajavALuM svAbhAvika che. te rIte AtmAnuM svarUpa navu banAvavAnuM nathI. siddha bhagavaMtanA AtmAnuM jevuM svarUpa che tevuM nigeAdanA jIvanuM svarUpa che. sAnAnA kaNIyA jevA dAgInAmAM che tevA khANamAM hatA ne jevA khANamAM hatA tevA dAgInAmAM che. mAtra pharaka hAya ! eTaleA che ke khANamAM rahelA sAnAnA kaNIyeA mATImAM ragadoLAyelA che ne dAgInAnA kaNIcA zuddha thayelA che. tema siddha bhagavaMtanA AtmA karmarUpI mATInA lepa vagaranA che ane ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInA samasta soMsArI jIvA kamarUpI kacarAvALA che. mATe jJAnI kahe che ke karmonA kacarA sApha karI meAkSamAM javu hAya teA dharmanI ArAdhanA karI le. jaina zAsanamAM sAdhyabindu eka che ke jaldI kA kSaya karo. kA kSaya kayAre thAya ? jyAre jyAre khAMdhelA karmo ApaNane udayamAM Ave tyAre kAInA upara rASa nahi karatA evA vicAra karavA ke emAM kAI nA zuM doSache ? mArA karelA kAM huM bhAgavu chuM. karma bheAgavavAnA samaya Ave tyAre sAvaceta rahe. duHkha Ave manavA jyAre, tyAre rAvuM zA mATe, je vAvyu te uge che enA zAka zA mATe? je pUrve karyAM karyAM te, A bhave uddayamAM AvyA che, jyAM bhAvaLIyA vAvyA tA ene kAMTA ugavA lAgyA che.........ene kAMTA (2)
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara aMge aMge bhoMkAyA che, pitAnA Aja parAyA che, A badhI karamanI mAyA che, pApa karelA pragaTe jyAre, tyAre rAvuM zA mATe je vAvyuM te.. aMjJAna avasthAmAM karma te baMdhAI gayA paNa have A vItarAga zAsana maLyuM. vItarAga vANI sAMbhaLavA maLI te sAMbhaLIne svarUpamAM kare. karma darekane udayamAM Ave che. paNa ene bhagavatI vakhate samajaNamAM pharaka hoya che. bhale heya jJAnI ke ajJAnI jana, kama rahita na kaI jJAnI vede bairyathI, ajJAnI vede reI rAjA hoya ke raMka hoya ke sAdhu hoya darekane karmane udaya thAya che. paNa jJAnI kSaNe kSaNe e vicAra kare ke tArA bAMdhelA tane udayamAM AvyA che. tene bhegavatAM ATalo badho zeka zA mATe kare che ? samatA bhAve sahI le te e phaLa ApIne cAlyA jaze. tIrthakarane paNa kameM choDayA nathI. prabhu mahAvIrane saMgame kevA upasargo ApyA! ApaNe bolIe chIe ke saMgame bhagavAnane kaSTa ApyA. paNa aMtara daSTithI vicAra karIe te jarUra samajAze ke saMgamane kaSTa ApavAnI buddhi kayAre thaI ? bhagavAnanA karma hatAM tyAre ne? bhagavAna gaucarI jAya tyAre saMgama deva sUjhatA AhAra pANIne asUjhatA karI nAMkhe. vihAra kare tyAre jyAM eAchI retI hoya tyAM retInA DhIMcaNa samA DhagalA banAvI de. cAlatA paga na UpaDe. chatAM bhagavAne ema nathI vicAryuM ke saMgama ! tuM Ama zA mATe kare che? emaNe te eka ja vicAra karyo ke mArA karelA karmo huM bhegavuM chuM. karmanA deNAM cUkavAI rahyA che. hasate mukhaDe karmanA deNAM cUkavI dauM. e vicAra karatA hatA. - kamabaMdhana teDavAne amUlya avasara : baMdhuo ! ApaNAmAM zakti che tyAM sudhI karmane karaja cUkavI devAM che. A mAnava bhavamAM je karaja cUkavI zakAze te bIje kyAMya nahi cUkavAya. tene khAsa khyAla rAkhajo. juo, eka nyAya ApIne samajAvuM. jema keI zeThanI peDhI dhamadhokAra cAlatI hoya te vakhate leNadAra daza hajAra rUpiyA mAMgavA Ave te tarata ApI zake. paNa je peDhI nabaLI paDe te vakhate leNadAra levA Ave te zuM thAya? keTalIka vakhata chatAM mAle pATIyA pheravavA paDe che. pAMca lAkha hIre pAse paDe che paNa te lenAra gharAka maLe joI e ne ? gharAka hoya ne milkata barAbara hoya te vakhate leNadAra levA Ave te patAvavuM saheluM paDe. paNa jo enAthI viparIta vAta heya te devALuM phUMkavuM paDe che ne ? tame vicAra kare. ApaNe AtmA naraka, tiryaMca ke devagatimAM game tyAM kaI dazA hatI? pAse mAla na hatuM, paisA paNa na hatA paNa karmarAjAnuM devuM karyuM che te vAta
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara cokkasa che. te vakhate saMvara tapa Adi dharmakriyAo karI karmanI nirjarA karavAnuM koI sAdhana pAse hatuM ? "nA. jyAM sAdhana, sAmagrI ke samajaNa na hoya tyAM junA karmo bhagavatAM navA karmo baMdhAya che. atyAre karmanA deNAM cUkavavA mATe bharapUra sAmagrI maLI che te samajaNapUrvaka sahana karI le. , jena zAsana pAmyA che te kaMIka pAmI jAva." mahAna puNya bhege ApaNane A vItarAga zAsana maLyuM che. A zAsanamAM je rIte karmanI phalephI samajAvavAmAM AvI che tevI bIje kyAMya nathI. jaina zAsana pAmIne je manuSya karmanI udaya vakhate samatA bhAvathI duHkha sahana kare che te niSphaLa jatu nathI. pUrve azAtA vedanIya karma bAMdhyuM che te udayamAM AvyuM eTale duHkha AvyuM. te vakhate Artana raudra azubha dhyAna AvyuM. A rIte duHkha sahana karavAthI karmanI nirjarA te thAya che paNa navA karma tIvra baMdhAya che. keIpaNa gati ke jAtine jIva udayamAM AvelAM karmathI maLatuM duHkha sahana te kare che paNa ArtadhyAna ke raudradhyAnamAM joDAya eTale je karma nirjarAne lAbha tha joIe te thatuM nathI. mAnI le ke kaI bahena sArA kapaDAM paherIne bahAra javA mATe nIkaLI. te samaye koIe ene rAkheDInA chAMTA uDADayA. te samaye rAkhanA chAMTA dhovA mATe vAsaNa dhoyelA gaMdA pANIthI bharelI krUDImAM kapaDA jhabaLI de sApha thAya ke hatA tenAthI vadhAre kharAba thAya? A rIte karmanuM samaje. pahelAnA bAMdhelA karmone kAraNe duHkha AvyuM. e duHkha bhegaLyuM eTale e karmonI nirjarA te thaI paNa te bhagavatI vakhate ArtadhyAna-raudradhyAna rUpI gaMdA pANInI DImAM DUbakI mArIne hatA tenAthI vadhu navA karmo bAMdhyA. cAre gatimAM A rIte je junA karmo bhegavatA navA karmo bAMdhe che. ne caturgati saMsAramAM rakhaDe che ATalA mATe bhagavaMte pharamAvI gayA che ke he jIva! tane zArIrika, mAnasika, Arthika ke saMgika, pitAnAthI ke pArakAthI kaI paNa rIte duHkha Ave tyAre eka vAta khyAlamAM rAkhavI ke mArA karelAM karmo huM bhegavuM chuM. "AtmAmAM jJAna dIpaka pragaTaze te karma rUpI cera pravezI nahi zake." sAMbhaLe, kaI makAnamAM dI jalate haze te tenA gharamAM cAra pesatAM vicAra karaze. tema ApaNuM AtmagharamAM je jJAnarUpI dIpaka jalate haze te karmarUpI cAra praveza karatAM vicAra karaze. e kaye dI rAkhaze? mArA karelAM karmo huM bhegavuM chuM. bIjuM kaMI mane duHkha denAra nathI. jainanA jIvanamAM Dagalene pagale A vicAra have joIe ke keIna karelA karmo kaI jIva bhagavate nathI. karma kare bIjA ne bhegave bIjA evuM heta te koI jIva duHkhI na thAta. naraka-tiryaMcAdi durgatimAM kaI jAta nahi. tame najare dekhe che ne ke je gunho kare tene sajA jogavavI paDe che,
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara * kaI mANase corI karI ane te pakaDAI gayo. ene sajA bhogavavA jelamAM pUravAmAM AvyuM. sajA te corI karanAra bhagave che paNa enA mAtA-pitA-patnI badhAne duHkha te thAyane? paNa je jelamAM beTho che tene be varSane chokare che tene dukha nathI thatuM. kAraNake chokarI nAkhe che. ene jJAna nathI tethI duHkha nathI thatuM. paNa mA-bApane thAya che ke mAre putra che. patnIne thAya che ke mArA pati jelamAM che. e sabaMdha lakSamAM rahyo tethI duHkha thayuM ane sagAIne saMbaMdha na rahyo te duHkha nA thayuM tame kaI kiMmatI cIja tamArA mitrane ApI dIdhI. pachI tenI pAsethI bevAI jAya te duHkha kone thAya? keNa zeAdhe ? jeNe pitAnuM mAnyuM tene duHkha thAya ne te zodhe che. bIjAne duHkha thatuM nathI ne te zodhate paNa nathI. A rIte jJAnI pharamAve che ke AtmAmAM aMdhAruM na kare. jJAnadIpaka covIse kalAka jalate rAkhe. je karmo huM bhogavuM chuM te mArA karelA che. AvI dhAraNa rahe tene Arta ke raudradhyAnamAM javAne vakhata na Ave. AvI samajaNane dIpaka saLagatA hoya te Arta-raudradhyAna rUpI core aMdara praveza karI zakatA nathI. A jJAnane prakAzana hoya te Arta-raudradhyAnathI baMdhAtA karma rUpI cere AtmagharamAM pesIne jJAna-darzana cAritra tapa Adi guNa rUpI mAla cerI jAya che. A karmarUpI cerethI bacavuM hoya te jinezvara bhagavaMtanA vacanamAM zaMkA-kakhAdi de lagADI rahyA che tenAthI bace. e dene dUra kare. je manuSya jinazAsana pAmyA che, jinezvara bhagavAnanA vacanamAM jene yathArtha zraddhA che ane te pramANe AcaraNa kare che tene deSa lAgatuM nathI. paNa je jinazAsanano mahimA samajyA nathI tene sAvadhAna banavAnI jarUra che. ghaNAM mANasa nAnI bAbatamAM sAvadhAna bane che paNa meTI bAbatamAM bedarakAra rahe che. mAnI lo ke kaI meTI dukAnano mAlika che. dukAnamAM ghaNAM grAhake Ave che. mAlanA DhagalA paDyA che. gharAka kaMI uThAvI na jAya te mATe khUba sAvacetI rAkhe che. paNa enI dukAnamAM ghaNAM manima ane nekare kAma kare che temanI sAvacetI na rAkhI te ? gharAka kadAca laI jaze te vadhu nahi laI jAya paNa munima ane nekaranI dAnata bagaDI te moTo goTALe karaze. tene mAra je te nahi paDe. tamArA gharamAM rahIne tamAruM laI jaze. eTale gharAka karatAM munimanI sAvadhAnI vadhu rAkho. jinazAsana pAmavA chatAM satyamArgane nahi svIkAra ane asatyamAM raheze te gharAkane chetarIne lUMTI lAvaze ne ghare munima ane nakAre khAI jaze, nukazAna karaze. evI sthiti tamArI na thAya tenuM dhyAna rAkhe. jene jinezvara bhagavaMtanA vacana upara akhUTa zraddhA che tene game tevA duHkha Ave te paNa parabhAvamAM te chava ja nathI. ardhana zrAvakanI dariyAmAM deve kasoTI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara karI chatAM rUMvADuM paNa na pharakayuM. becI pakaDI deve uMce uchALe te paNa ekaja zraddhA ke mAruM AyuSya haze te e game tema karaze te paNa huM maravAno nathI. ne AyuSya pUruM thavAnuM haze te thaze paNa mAro dharma cheTe che tema te nahi kahuM A zuddha zraddhAne prabhAva hato. eka vakhata je jIva samyakatva pAmI jAya to jIva narakamAM na jAya. hA, eka vAta che. samyakatva pAmatAM pahelAM je narakanA AyuSyane baMdha paDI gayela hoya te narakamAM javuM paDe. bAkI samakitI jIva naraka, tiryaMca, bhavanapati, vANuvyaMtara, jyotiSI, strIveda ane napuMsakaveda e sAta belamAM AyuSyane baMdha pADe nahi. te marIne vaimAnika devamAM jAya ane ardhapugala parAvartana kALamAM mokSamAM jAya. samyakatvanI salAmatI to juo. samakita pAme eTale mokSamAM javAnI mahera vAgI jAya che. tamArI saMpattimAM ATalI tAkAta ke abaja rUpiyA kamAya te adhogatimAM jAya, agara koDapati banaze tene kensara-TI. bI. ke DAyAbITIza nahi thAya ! (zretAmAMthI avAja :-"nA".) saMpattimAM ATalI paNa zakti nathI. jyAM tamArI vAha vAha thAya, nAma Ave tyAM haze hoMze vApare che, ne dharma kAryamAM nAmanA vagara vAparatAM peTamAM dukhe che. potAnI vAha vAha mATe lAkha rUpiyA vApare te tenAthI je lAbha nahi thAya te dharma buddhie parigrahanI mamatA utArI thoDuM dAna karaze te mahAna lAbha meLavaze. samakitavaMta chavaDe puNyathI maLatI lakSmI ane lakSamAMthI maLatA sukhamAM kheMcI na jAya paNa tenAthI alipta rahe. kadAca pApanA udaye lakSmI na hoya te duHkha na dhare. paNa duHkhamAMthI sukha zodhe. sukhamAMthI sukha sau zaidhe paNa je duHkhamAMthI sukha zodhe che te sAce mAnava che. e savaLA paDelA AtmAne kaI gALa de te paNa te gALamAMthI guNa grahaNa karaze. keI Thapako Apaze te paNa tene mITho lAgaze. te kharAbamAMthI sAruM grahaNa kare, jenI daSTi palTAI jAya che tenA adhyavasAya paNa nirmaLa rahe che. pyArA jakhu sAMbhaLa - jaMbusvAmI kahe che he bhagavaMta ! mane AThamA adhyayananA bhAva samajAvo. tyAre sudharmAsvAmIe kahyuM-"have huM gaMdu tenuM ja te ramaur " he AyuSyamAna jaMbu. huM tane te kALa ne te samayanI vAta kahuM chuM. sudharmAsvAmInI vANuM jaMbusvAmI khUba jijJAsApUrvaka hRdayamAM jhIlI rahyA che. jema tarasya cAtaka varasAda paDe tyAre pANI addharathI maDhAmAM jhIlI le che te rIte vItarAga vANI sAMbhaLavA talasate zrAvaka paNa jyAM vItarAga vANIne varasAda varase ke hRdayamAM utArate jAya. e zraddhAnaMta AtmA DuM sAMbhaLIne ghaNe lAbha meLave.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jaMbusvAmIne sAMbhaLavAnI atyaMta jijJAsA hatI. sudharmAsvAmInA vacana upara temane ananya zraddhA hatI. te sudharmAsvAmInI AjJA e pitAne prANa samajatA hatA baMdhuo ! bhagavAnanuM zAsana pAmI temanI AjJAthI virUddha cAlavuM e mATe guhe che. pachI sAdhu hoya ke saMsArI hoya, gurU hoya ke ziSya heya, zeTha hAya ke nekara hoya, pitA hoya ke putra hoya. dareka jagyAe AjJAnuM pAlana thavuM joIe. bhagavAnanI AjJAnuM pAlana karavAmAM mahAna sukha che. ziSya game teTale hoMziyAra heya paNa gurUnI AjJAnuM pAlana na kare te te tenuM zreya sAdhI zakate nathI. ane nokara zeThanI AjJAmAM na rahe te te zeThanI maherabAnI meLavI zakta nathI. je jyAM hoya tyAMnA kAyadAne vaphAdAra rahevuM paDe. vaphAdAra na rahe te tenI dazA bagaDI jAya che. eka nyAya ApuM-sAMbhaLe. na karatAM AjJAnuM pAlana uttama che" -eka karoDapati zeTha rUnA vahepArI hatA. e paradeza kamAvA mATe jAya che te vakhate tenA munimane kahe che huM paradeza jAuM chuM. vakhAramAM rUnI pacAsa gAMsaDI bharI che te bhAva caDhe tyAre vecI deje. paNa huM na AvuM tyAM sudhI navo mAla kharIdaze nahi. tyAre munima kahe che na thAya te prasaMga Ave te mAla kharIduM ke nahi ? zeTha kahe-"nA." game te naphe thAya te paNa navI kharIdI karaze nahi. che eTale mAla vecIne dukAna sAcavIne raheje. tamAro pagAra cAlu raheze. zeTha te bhalAmaNa karIne gayA. junI gAMsaDIo vecAI gaI temAM sAro naphe thaze. eka vakhata e prasaMga AvyuM ke rUnA bajAra khUba nIcA hatA. munima khUba hoMziyAra hato. enA manamAM thayuM ke atyAre je kharIdI karI levAmAM Ave te bajAra uMcA haze tyAre sAre naphe thaze. eNe te hiMmata karIne be lAkhane mAla kharIdI lIdhe. thoDA divasa pachI rUnA bhAva vadhyA eTale munime badho mAla vecI dIdhe. temAM rU. 30,000ne napho thayo. haju zeThane A vAta jaNAvI nathI. paNa enA haiyAmAM harSa samAtuM nathI. khoTa gaI hota to bhAInA hAjA gagaDI jAta. tamane lAbha thAya tyAM AnaMda AnaMda thAya ne! tAva AvatuM hoya paNa dIkaro kahe-bApujI ! tame Aje dukAne Avaze te eka lAkha rUpiyAne so thAya tema che, te tAva AvatuM hoya te paNa dukAne doDe ne ? ane upAzraye AvavAnuM hoya te heja zaradInI asara lAge, be chIMka Ave te kaheze ke Aje khUba varasAda che. mane zaradI thaI che. vyAkhyAnamAM javuM nathI. zA mATe Ama banyuM ? tamane jeTalI rUcI saMsAra pratye che teTalI AtmA pratye nathI. jema dIkarAne khUba tAva Ave tyAre mAtA davA pIvaDAve ne kahe beTA ! le, cA-kophI pI le. tyAre dIkaro
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kahe-ba! moDhuM kaDavuM thaI gayuM che. mane kephI bhAvatI nathI. kaDavI lAge che. chatAM mAtA khUba Agraha kare tyAre parANe rUcI vinA eka rakAbI kephI pIve che. ane jyAre sAje hoya tyAre be glAsa kephI pI jAya te paNa khabara na paDe. dharmanuM sthAna tamArA jIvanamAM rUcI vinAnI pIvAtI kephI jevuM che. ne saMsAranuM sthAna rUcIpUrvaka be glAsa pIvAtI kephI jevuM che. have kyAM sudhI saMsAra sukhanA rasIka raheze. AtmAne jagADene kahe ke he jIva! tArA karmo tuM anaMta saMsAramAM rajhanyo chuM. jIva cAre gatimAM bhaTakya che. egayA devalAesu, naraesu vi egayA / vAyA zAre , cIllA nA cha ne uttasu. a. 3 gAthA 3 he jIva! tuM tArA zubhAzubha karmo bhegavavA kyAreka devakamAM, kyAreka narakamAM, kyAreka asurakAyamAM gaye. te devalokanAM sukha bhagavyA ne narakagatinAM duHkha paNa bhegavyA. sukha ane duHkha bhegavavAmAM bAkI rAkhI nathI. chatAM haju kayAM sudhI A saMsAramAM rUlavuM che ? devalokamAMthI mithyAtvI devane manuSyamAM AvavAnuM thAya te AMcako lAgI jAya che. bAra devalekamAM pahelA-bIjA devalokanA deva cavIne pRthvI-pANI, vanaspati, manuSya ane tiyaca e pAMca daMDakamAM Ave. trIjAthI AThamA devakanA deva manuSya ane tiyacamAM Ave ne navamA devalekathI sarvArthasiddhanA devo eka manuSyamAM Ave che. manuSyamAM paNa cAhe moTo cakravartI banavAno hoya te paNa mAtAnA garbhamAM te AvavuM paDe ne ? mAtAnA garbhamAM AvIne upaje te pahele mAtAnuM rUdhira ane pitAnA vIryane azucImaya AhAra karavo paDe. A ene IlekaTrIka sarTI jevuM lAge che. ene ema thAya ke mAre AvuM khAvAnuM? jIva pahelAM AhAra paryApti bAMdhe che. jyAM jAya tyAM pahelAM ene khAvAnuM joIe che. sAdhunA pariSaha bAvIsa che. temAM sarva prathama sudhAne pariSaha che. devane A mAnavadehanI gaMdhAtI keTaDImAM AvavuM gamatuM nathI. TUMkamAM mAre kahevAno Azaya e che ke vAraMvAra AvA janma maraNa na karavA hoya te vItarAga prabhunI AjJAnuM pAlana kare. pelA munime rU 30000no naphe meLavyuM che. enA manamAM te ema che ke zeTha mane zAbAzI Apaze ne khuza thaIne meTuM InAma Apaze. eNe zeThane patramAM vAta jaNAvI. tyAre zeThe javAbamAM eTaluM lakhyuM ke mArA AvyA pachI badhuM joIza. samaya jatAM zeTha svadeza AvyA. munimane AnaMdano pAra nathI. zeTha dukAnamAM AvyA. munimane kahe che pelA trIsa hajAra rUpiyA lAve munimanA manamAM ema ke
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara hamaNAM zeTha mAre baraDa thAbaDaze ne mArI prazaMsA karaze. zeThe trIsa hajAra rUpiyA hAthamAM laIne kahyuM-munimajI ! A laI lo. huM tamane rAjIkhuzIthI ApuM chuM. tyAre munima kahe zeThajI ! meM te ApanA nAmathI kharIdI karI hatI. emAM mAruM kAMI nathI. ApanuM che. munima letA nathI paNa zeTha parANe rU. 30,000 Ape che. ne sAthe eka ciThThI lakhI ApI ke have A peDhI uparathI tamane kAyama mATe rITAyara karavAmAM Ave che. A vAMcatA munimane khUba AMcako lAgyo. zeThane pUche che mAre zuM gunha ke Apa mane rITAyara kare che? zeTha kahe che gunha bIje keI nathI paNa tame mArI AjJAnuM pAlana karyuM nathI mATe tamane rITAyara karavAmAM Ave che. AjJA bhaMga karatAM jIvanamAM thayelI nukazAnI : devAnupriye! samajAyuM ne ? AjJAnuM ullaMghana karavAmAM keTaluM nukazAna che ! munima sadAne mATe bekAra banI gayo. game teTaluM lAbha thato hoya te paNa vaDIlanI AjJAnuM ullaMghana karAya nahi. sAdhu ema mAne che amuka dezamAM jaIe te leke khUba dharma pAme tema che te gADImAM besIne jaIe te zuM vAMdho che ? game teTalo lAbha thato hoya paNa jyAM vAhanamAM besavAnI bhagavAnanI AjJA nathI tyAM te AjJAnuM ullaMghana karIne javAmAM moTuM pApa che. lAkhe che tarI jatAM hoya paNa bhagavAna kahe che te mArI AjJAnuM ullaMghana karyuM eTale mArI peDhI parathI tuM rITAyara chuM. - have mana-vacana-kAyAthI gurUne aparNa thaI gurUnI AjJAnuM pAlana karavAmAM keTale lAbha che te sAMbhaLo. A kALamAM evA guru ane ziSya maLavA muzkela che. vinIta ziSya gurUnI AjJA game tevI kaThera hoya te paNa hasate mukhaDe tene vadhAve che. guru ubho sUkAvai, to ubho sUkai, o piNa avasara nahIM cUkai / guru karAvai ziSyane saMthAro, te piNa AjJA na lope ligAro kadAca gurU ziSyane taDake ubhA rahevAnI AjJA Ape, agara saMthAre karavAnI AjJA Ape te paNa gurU AjJAnuM pAlana karavAne suavasara cUke nahi ne gurUnI AjJAne lepa paNa na kare. | eka gurUnA ziSyane koI cepI roga thayela. zarIramAMthI lehI-parU nIkaLe ne khUba durgadha Ave. gurU ene samajAvIne samatA bhAvamAM sthira rAkhatAM. eka vakhata meTa sarpa nIkaLe. ziSya kahe gurUdeva ! sarpa Avyo. gurU kahe - bhale Avyo. tuM e sarSa pAse jaIne tenA moDhAmAM hAtha nAMkhI Ava. ziSya khUba vinayavaMta
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa zArA zikhara hatA. teNe eka ja vicAra karyA ke gurU je kahe te "mam hAmAMtti pedyA'mArA hitane mATe kahe che. gurU mArA parama upakArI che. mArA hitastrI che. mArA gurU eka kIDIne paNa na dubhave. eka saceta pAnane aDakI javAya te paNa eka upavAsanuM prAyazcita le. evA cha kAyanA cALa ane cha kAyanA piyara samAna che. jaina munienuM jIvana kevuM" hAya che. nA 5 vIjhe garamImAM, nA ThaMDImAM kadI tApe, nA kAcA jaLanA sparza kare nA lIlAtarIne cAMpe nAnAmAM nAnA jIva taNuM paNa e saMrakSaNa karanArA...A che aNugAra amArA...... jenA rAmarAmathI tyAga ane sayamanI vilase dhArA...A che aNugAra amArA... duniyAmAM jenI joDa jaDe nA evuM jIvana jIvanArA...A che aNugAra amArA...... AvA pavitra gurU mane mRtyunA mukhamAM mekale kharA ? "nA." e te mAru kalyANa karAvavA Icche che. kevA pavitra ziSya haze ? ziSya sapa pAse gaye| ane sapanA mukhamAM hAtha nAkhyA te sarpe daMza dIdhA. gurUnI AjJAnuM pAlana karI ziSya gurU pAse AvyA. gurU pUche che. sape zu karyu" ? tyAre ziSya kahe che ke meM sapanA mukhamAM hAtha nAkhyA, sape mane daMza dIdhA. gurU kahe, kAMI vAMdhA nahi. sarpe daMza dIdhA aDadhA kalAka thayA tyAM ziSyane roga maTI gayA. enA zarIramAM jhera thaI gayuM hatu. ghaNI vakhate poIjhana poIjhanane mAre che. te rIte A ziSyanA zarIramAM poIjhana hatuM ne sapanu poIjhana temAM maLavAthI pelu poIjhana marI gayuM ne ziSya nirogI banI gayA. paNa kayAre banyA ? gurUnI AjJAnuM pAlana karyuM teA. jo gurUnI AjJA leApI hAta teA AveA lAbha na thAta. - jaMbusvAmI paNa AvA vinayavaMta ziSya hatA. temaNe sudharmAMsvAmInA caraNe jIvana apaNu karI dIdhu hatuM. evA jaMbusvAmIne sudharmAsvAmI kahe che huM ja chu ! te kALa ane te samaye deva navuddIne TrIne mahAvide vAle maMtra pavayarala | 2 A jaMbudrIpamAM rahelA mahAvideha kSetramAM rahelA sumerU parvatanI pazcima dizAmAM, niSiddha paryaMtanI uttara dizAmAM, mahA nadI zIteAdAnI dakSiNe, sukhApAdaka vakSaskAra pa tanI pazcime ane pazcima lavaNa samudranI pUrva dizAmAM "tajinhAya nAma vijJa pannate / salIlAvatI nAme vijaya che. pazcima samudramAM maLanArI mahA nadI zItAdAnI dakSiNa dizAmAM salIlAvatI nAme eka vijaya-kSetrakhaMDa che. jene cakravartI samrATo
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 zAradA zikhara jItatAM AvyA che. tenuM nAma salIlAvatI vijaya che. huMve te salIlAvatI vijayamAM kaMI rAjadhAnI hatI ne tyAMnA rAjA keNu hatAM te vAta sudharmAsvAmI jaMbusvAmI te kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. O vyAkhyAna na. 6 aSADasuda 14 ne zanIvAra ana ta upakArI, zAsanapati prabhunA mukhamAMthI jharelI zAtI vANI tenu nAma siddhAMta. bhagavAnanI vANI sAMbhaLatAM zreAtAnA bhavarAga ane dravyareAga nAza pAme che. ane mithyAtvanA gADha timira TALI sahasrarazminA teja prasarAve che. bhagavAnanI vANI anaMta bhAva bhedathI bharelI che. bhagavata kahe che he mAnava ! tane A mAMdyA mAnavadeha mahAna puNyanA udayathI maLyuM che. tene tuM bhAgAyatana na khanAvatA paNa ceAgAyatana manAvaze. A deha indrionA viSayAne pASavA mATe nahi paNa indriya vijetA banavA mATe che. janma-maraNanI sAMkaLa teADavA mATe che anaMtakALathI AtmA bhavATavImAM bhUle paDIne bhamI rahyo che. e bhramaNa karatAM anaMta pudgala parAvartana vahI gayA. AveA manuSya janma paNa ghaNI vakhata pAmyA chatAM bhramaNa kema aTakayuM nathI ? tenuM kAraNuM samajAya che ? jIva samakita pAmyA nathI. samakita pAmyA vinAnI kriyA karavAthI puNya khaMdhAya che paNa karmInI nirA thatI nathI. samakti pAmyA vinAnI kriyA ekaDA vinAnA mIMDA jevI che. bhAvanAzatakamAM paNa kahyuM che ke, 30-0-08 *P aMka rahita sakha zUnya vyatha jyAM, netra hIna ke| vyatha prakAza, varSA vinA bhUmime beyA, bIja vyatha pAtA hai usI brAnti samyaktva vinA hai, japa, tapa, kaSTa, kriyA bekAra bhI na uttama phala detI hai, milatA kabhI na AtmaprakAza. nAza, kAI aMdha mANasa pAse seMkaDA Tayuba lAITane prakAza karavAmAM Ave te te vya che. kAraNake aMdha mANasa prakAza joI zakatA nathI. varasAda vinA dharatImAM game teTaluM sAru khIja vAve te te nakAmuM banI jAya che. tevI rIte samyaktva ratnanI prApti karyA vinAnI badhI kriyAo karavAthI karmonI nirA thatI nathI. AtmAnA prakAza pragaTa thatA nathI. samyagdana pAmyA eTale mekSamAM javAnI leTarI lAgI gaI. keAI jIva te bhave, keAI trIje bhave, keAI paMdara bhave mekSamAM jAya ne meADAmAM mADA adha pudgala parAvartana kALamAM te avazya mekSe jAya. paNa eka vAta samajI
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara lejo ke keAI ema mAne ke samakita pAmyA eTale meAkSamAM javAnuM have mAre kAI vrata-pratyAkhyAna karavAnI jarUra nathI. te tenI e che. jIvane saMsAramAM rakhaDAvanAra pAMca kAraNa che. tenAM nAma te AtmA ke pradeza saba hI jo, asa`khyAta hAM heAte hai, karyAM ke anaMta aNuesa, badhe hue saba rahate hai| unake baMdhana ke kAraNa hai, pAMceA Azrava zatru mahAna, ceAga, pramAda, atrata, mithyAtva, kaSAya, ye hai ati hI duHkhakhAna // 47 mAre nakkI che. mAnyatA khoTI jANA che ne ? ekeka AtmAnA pradeza asakhyAta hAya che ne ekeka pradeza upara kramanI anaMta vagaNAe hAya che. e kakha dhananu' jo keI kAraNa hAya te pAMca moTA zatrue che. mithyAtva, avrata, pramAda, kaSAya ane joga. A pAMca kAraNamAM phakta eka mithyAtva jAya eTale meAkSa maLI jAya tevuM nathI. ceAthuM guNasthAnaka avirati samyakadRSTinu che. avirati samyakaSTi jIva cAhe mRtyuleAkane mAnavI hAya ke devaleAkanA deva hAya paNa tenAM avatanAM khAre bAraNAM khullAM che. tene atratanA khAre majAra bharAyelAM che. tame ceAthe guNaThANe hA te tamArA avratanAM bAre bAraNAM khullAM che khAra avratanA khAra majAra kayA? e tA tame jANeA che ne ? melA maheneA (javAba : pAMca indriya, chakAya ane eka mana) e khAra bajAra amatanA che. tame pAMca indrinA viSayA ane chaThThA manathI nityA nathI. chae. kAyamAMthI eke kAyanA bajAramAMthI bahAra nIkaLyA nathI. pAMca IndrionI dukAna ane chakAya hiMsAnI dukAneAmAMthI manane nivRtta karyu" nathI. mana mAMkaDAne bhaTakatu rAkhyu che. khaMdhue ! khAra vrata aMgIkAra karI leA tethI ema na mAnatAM ke mArI mAra avirati gaI. have tame vicAra kareA, A khAra bajAramAMthI tame kayuM ajAra khadha kayu che ? je avirata samyakdaSTi tenI khAreya bajAramAM beThaka che. ane jeA dezivarati che temanA mATe eka khajAra khaMdha thayuM che, agiyAra pApanA bajAra khullAM che. phakta trasakAyanA bajAranI khArI baMdha karI paNa jALIe te khullI mUkI che ne ? kAraNake tame vikalendriya vajI ne trasa jIvAne jANI prIchIne huNuvA nahi tevA paccakhANa kare che ne! A vAta jo tame vicAraze teA samajAze ke tame game teTale dhama kareA paNa jyAM sudhI 11 avratanI kamiTimAMthI rAjInAmuM na Ape! tyAM sudhI aviratinA pApathI chUTI zakatA nathI. devAnupriyA ! tame teA vahepArI che ne ? tamane dheA anubhava che ne ! tame koI vahepArI sAthe bhAgIdArImAM vahepAra pharavA mATe dastAveja rajIsTara karAbyA,
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ *48 zAradA zikhara pachI vahepAra karavA peDhI para na jAo, bhale ghare besI rahe te paNa peDhInA nukazAnanA jokhamadAra kharA ke nahi ? eka vakhata peDhImAM bhAgIdArI karI pachI jyAM sudhI temAMthI phAragata na thAo tyAM sudhI tame tenA jokhamadAra che. je peDhImAM phAyade thAya te tame deDatA levA jAva ane je nukazAna thAya te ApavA jAva kharA? "nA bhAgIdAra je nukazAna kare to tame tene kahI de che ke utarI jA mArI peDhI uparathI. tuM mAgAne saradAra che. tyAM te khUba hoMziyAra che. te ahIM A fbara avratanA bajAramAM tame kSaNe kSaNe nukazAnI bhogavI rahyA che. pApane pravAha AvI rahyo che. te A pApanI bhAgIdArImAMthI chUTA thavAnuM mana thAya che ke nahi? jyAM sudhI pApanA gharamAM besI raheze? saMpUrNa avatamAMthI sAdhu sivAya bIjuM kaI rAjInAmuM ApI zakatuM nathI. tame te agatanA Are ubhA che. eka vakhata dastAveja karIne tame jenI sAthe bhAgIdArI karI pachI bhale temAM mana, vacana, kAyAnA pega na hoya chatAM chUTayA nathI. kaMpanI sAthe kaI jAtane saMbaMdha nathI evuM cokhkhuM rAjInAmuM na Ape tyAM sudhI chUTI zake nahi. tema tame aviratinI bajAranI kamiTImAM pAMca Indriya, cha kAya ane mana mAMkaDAnI bajAramAM membaragIrI karI che. ane rAjInAmuM ApyA sivAya pharavA nIkaLyA che. eTalA mAtrathI javAbadArIthI tame mukta thaI zakatA nathI. mAtra tame te trasakAyanI hiMsA nahi karuM e eka rAjInAmuM ApyuM che. te paNa piluM, nakkara nahiM, phakta jANI joIne hiMsA karate heuM te prasaMga Ave te baMdha karuM. kArya karatAM trasakAyanI hiMsAnuM rAjInAmuM ApatAM temAM paNa chUTa rAkhI ke koIe aparAdha karyo hoya te te aparAdha karelA trasajIvane mAra paDe te temAM mAruM rAjInAmuM nathI. eka bajAramAM rAjInAmuM Ape che temAM paNa keTalI chUTa rAkhe che ? have kayAM sudhI A avatanA gharamAM ramavuM che? have vatamAM ramaNatA kare. bharata cakravata avatanA gharamAM beThA hatA paNa arisAbhavanamAM gayA tyAM eka vIMTI AMgaLI uparathI sarI gaI tyAre ema thayuM ke ahe ! mArI AMgaLI bUDI lAge che. bIjI kSaNe e vIMTIne meha utarI gayA. aho ! e kaNa ne huM keNa? e jaDa ane huM citanya. khUba maMthana cAlyuM. gRhastha vezamAM avatanAM bAraNAM baMdha karI AzravanuM ghara cheDI saMvaranA gharamAM AvI gayA. tyAMne tyAM bhAvacAritramAM ramaNatA karI kevaLajJAna pAmI gayA. AnuM nAma sA bahAdura. khAlI vAta karIne besI rahevuM e te kAyaranuM kAma che. ke devAnupriye ! tame karmanI thIerI samaje. jaina darzanamAM jevI karmanI thIerI samajAvavAmAM AvI che tevI bIje kyAMya samajAvI nathI. jaina darzanamAM ema kahe
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 zAradA zikhara karaje. paNa eka vAta jarUra lakSamAM rAkhajo ke A saMsAramAM samaya samayanA raMga paTAya che. meM tamane khetara saMbhALavAnuM kahyuM tyAre mArI vAta kaDavI lAgI hatI. zeTha kaMI bolI zakyA nahi. abhimAna keInuM TakatuM nathI. rAjA rAvaNane abhimAna osarI gaye te AjanA mAnavInI kayAM vAta ? - abhimAnamAM mANasa game tema belI nAMkhe che. tyAre tene khabara nathI paDatI ke huM zuM besuM chuM? te samaye pite harakhAya che ke ke dhaDAkAbaMdha javAba ApI dIdho ke sAme belate baMdha thaI gayo. paNa e abhimAnI mANasane khabara nathI hotI ke kALanI thapATa jyAre vAge che tyAre abhimAnathI bolAyelA e avivekI zabdo pitAnA mAthAmAM vAge che ne pelA zeThanI mAphaka mAthuM jhUkAvIne jIvavuM paDe che. baMdhuo AnuM nAma saMsAra che. A saMsAramAM bharatIne oTa AvyA kare che. dariyAmAM jyAre bharatI Ave che tyAre pANI pANI dekhAya che ne eTa Ave che tyAre kAMkarA dekhAya che. jyAre puNyano udaya hoya, pAse paisAnI relamachela hAya, sagAsaMbaMdhI, mitro khammA khammA karatA hoya tyAre malakAvuM nahi ane pApane udaya hoya tyAre gabharAvuM nahi. puNya ane pApanA udaya vakhate je samabhAva rAkhe te sAce bahAdura che. saMsAranuM sukha svapna samAna che. jyAre AtmAnuM sukha sthira ane zAzvata che. je sAcuM sukha prApta karavuM hoya te bhagavAna kahe che. raMgarAganI jalAvI de hoLI, viSaya vAsanAne nAMkhe ceLI, jJAna-darzananI bharI le jhoLI, te AtmAmAM pragaTe divALI. anAdikALathI AtmA rAganA raMge raMgAyeluM che. te raMgarAganI heLIne jalAvI de. A heLI lAkaDAM ne chANAM bALe che te nahi paNa karmone jalAvI devAnI hoLI karavI che. ane pAMca IndriyanA viSaye roLI nAkhe jethI karmabaMdhana na thAya. ane AtmA ujajavaLa bane. jheLI zAnI bharavI che? bole rUpiyAnI te ghaNIvAra bharI che. te sAthe nahi Ave paNa zAzvata dhana rUpI jJAna-darzana, cAritra ane tapanI jhaLI bharI le ke bhavabhavanA baMdhana tUTI jAya ne jJAnanI ti jhaLahaLe. divALI Ave tyAre leke dIvaDA pragaTAve che te te dravya dIpaka che. paNa ApaNuM aMtaramAM sadA jJAnane dipaka pragaTele rahe, kyAre paNa bUjhAya nahi tevI karaNa manuSyabhavamAM karI lo. jaldI prakAza joI te hoya te bAra avatanA bajAranAM bAre bAraNAM jaldI baMdha kare ne bane teTalA viratinA gharamAM Ave. salilAvatI vijayamAM vItazekA nAmanI nagarI che. te nagarI bAra jana lAMbI ne nava jana pahoLI che. te devaloka jevI ramaNIya che. te nagarIne devaleka jevI kema kahI che? te nagarImAM keNa rAjA hatA tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na.-7 aSADa suda 15 ne ravIvAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ne bahena ! Aje cAturmAsa prAraMbhanA maMgala divasa che. upAzrayamAM mAnavamaherAmaNu umaTA che. sAthe tamane atipriya evA ravIvArane aSADa suda pUrNimAne dina AvI gayA. khIjI pUrNimAe karatAM aSADa suda pUrNimAnuM mahatva vizeSa che. Aje bhArata bharamAM vicaratA samasta jaina saMta satIjIe cAturmAsa mATe pote nizcita karelA sthAne paheAMcI jaze. saMtAne vihAra vadhu priya hAya che. ane vihAramAM saMyamanI surakSA haiAya che. tyAre zrAvaka-zrAvikAone saMtA sthira rahe temAM AnaMda Ave che, sthAnakamAM jo saMta-satIjI khirAjamAna hAya teA zrAvaka temanAM dana karI mAMgalika sAMbhaLI zake che. temanuM vyAkhyAna sAMbhaLIne lAbha le che ane temane nirdoSa sUjhatA AhAra-pANI vaherAvI kara pavitra karavAne! lAbha maLe che. eTale zrAvakane AnaMda Ave che. paNa satane vicAravAmAM lAbha che. jema nadI vahetI hAya te tenI AsapAsanA pradezane lIleAma ne hariyALA banAve che. tema saMtAnu jyAM punita padArpaNa thAya che te te pradezane dharmArAdhanAthI hariyALA banAve che. tA. 11-7-76 khaMdhue ! ghaNAM ema mAne che ke mahAsatIjI cAturmAsa karavA mATe ghATakopara padhAryA eTale cAra mahinA mATe badhAI gayA. have ApaNe upAzraye jaIe ke na jaI e paNa mahAsatIjI cAra mahinA upAzraya cheDIne kayAMya javAnA nathI. bhAI ! ame tamArA aMdhane baMdhAyA nathI paNa kanA baMdhanathI mukta banavA mATe vItarAga prabhunI AjJAnA madhane khaMdhAyA chIe. kAraNa ke cAturmAsanA divaseAmAM jIveAnI utpatti vadhu thAya che. eTale vicaravAmAM chakAya jIveAnI hiMsA thAya che. eTale cAtumAsamAM eka sthAnakamAM rahI jJAna-dana-cAritra ane tapanI ArAdhanA karavA ane karAvavAnI prabhunI AjJA che. e prabhunI AjJAnuM pAlana karavAnA amane Anada che. jyAre varasAda varase che tyAre saDakA, rastAe, ane gaTaramAM je kacarA jAmyA hAya che tene dhoIne sApha karI nAMkhe che. tema vItarAga vANIne varasAda varase che tyAre mAnavInI manarUpI gaTaramAM krodha-mAna-mAyA-lAbha ane svAthanA je kUDA kacarA jAmyA hoya che tene dhoIne svaccha khanAve che. khaMdhue ! jyAre vItarAga vANInA varasAda varase tyAre tame tamArA mananI gaTaro kholI nAMkho ke jemAM kuvAsanAnA je kacarA jAmI gayA hAya te dhAvAI jAya ane mana svaccha banI jAya. megha gAjene
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 15 meAralA nAce che tema saMtAnA mukhethI vItarAga vANI rUpI meghanI garjanA thAya tyAre zrAvakeAnA manane meArale nAcI uThavA joIe. varasAda AvatAM unALAmAM tapelI jamIna zItaLa ane che tema vItarAgavANIneA varasAda paDatAM saMsAranI Adhi-vyAdhi ane upAdhithI saMtapta anelA mAnavAnA aMtaramAM zItaLatA maLe che. eka varSanA traNa cAturmAsika dvArA che. ziyALA, unALA ane cAmAsu, A traNamAM jo vadhu mahatva hoya te cAmAsAnu che. jo ziyALAmAM vadhu ThaMDI nA paDe teA mANasane vadhu nukazAna thatu nathI. khUba garamI na paDe te paNa eTaluM nukazAna thatu nathI. paNa jo varasAda na paDe te mAnava-pazu-pakSI darekanA pUrA hAla thAya che. bhUkha-tarasanA pAkArA saMbhaLAya che. tema jyAM dhama nathI. saMtAnuM Agamana nathI te pradezanA mAnavInA paNa kevA bUrA hAla thAya che ? viSaya-kaSAya ane vAsanAnA kacarAthI temanuM jIvana malIna aneluM rahe che. tame kevA puNyavAna che ke tamane sa MtAnuM sAnidhya maLyu che. saMteA vItarAga vANInI vINA vagADI tamane dharmArAdhanA karavA jAgRta kare che. A maMgalakArI divaseAmAM ane teTalI dharmArAdhanA karI lAbha laI leA ne kSaNe-kSaNe AtmAne jAgRta rAkhekhA. jo AtmajAgRti nahi rAkheA teA paDavAI thatAM vAra nahi lAge. khaMdhue ! keTalA jJAnanA dhAraka paDe che te jANeA che ne ? mati-zruta-avadhi ane manaHpava jJAnamAM Rjumati manaHparyAya jJAnavALA paDavAI thAya che. caudapUrva bhaNelA hAya tevA jIvA paNa bhAna bhUle te paTakAI jAya che. meAkSanA AMgaNAmAM pravezelA vItarAgapaNuM pAmanArA paNa paDavAI thAya che ne ? vItarAgI guNusthAnaka keTalA ? 11-12-13-14 e cAra vItarAgI guNasthAnaka kahevAya che. agiyAramAM guNasthAnaka sudhI caDhelA paNa nIce Ave che. zA mATe ? jarA vicAra karo. " kaSAyanI upazAMtatA," 11me guNasthAnake kaSAyeAnI upazAMtatA che. bhALelA agni jevI kaSAyA rahelI che. tyAM hiyamAna pariNAma nathI chatAM tyAMthI nIce zA mATe Ave ? tenuM kAraNa e che ke 11mA guNasthAne rahevAnA je kALa te sthiti pUrNa thaye svAbhAvika rIte 11mA guNasthAnakethI 10me guNasthAne Ave che. hiyamAna pariNAma tyAM che nahi. eTale nIce AvavAnA kAraNarUpamAM tene gaNAya nahi. te vAta samajavA mATe eka vyavahArika udAharaNa laIe. eka nyAyAdhIza thADA divasanI rajA upara gayA ane tenA sthAne rajA pramANunA divaseA mATe eka khIjA nyAyAdhIza AvyA. prathamanA je rajA upara hatA tenA rajAnA divaseA pUrNa thaye AvyA. eTale tenA sthAne je hatA te utarI gayA. have vicArIe phe je nyAyAdhIza utarI gayA te zuM potAnA doSanA kAraNe ? nA. tene teTalA divasa
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mATe nirdhArita karyA hatA. have A udAharaNa 7 mA guNasthAnakethI chaThe guNaThANe AvavA mATe ane 11mAM guNasthAnathI 10mAM guNasthAne AvavA mATe vicArI le. temAM tenA hiyamAna pariNAmane deSa nathI paNa te sthAnanI sthiti aMtarmuhurtanI che te nakkI thayuM. tIrthakara de paNa 7 me thI chaTre guNasthAne Ave che temanA mATe paNa upara pramANene niyama samajavAnuM che. jema ke chadmastha tIrthakara jyAre pravaryA svIkAra kare che tyAre temane niyamAM sAtamuM guNasthAnaka hoya che. ane aMtarmuharta pachI 7mAM guNasthAnanI sthiti pUrNa thaye chaThThA guNasthAne Ave che, have tIrthaMkara devAmAM paNa hAyamAna pariNAma nathI hotA. chatAM paNa nIcenA guNasthAna para Ave che. eTale sArAMza e che ke 7mAM guNasthAnakathI chaThuM AvavAmAM ane 11 mA guNasthAnathI 10 me AvavAmAM mAtra sthitinI paripAkatAne prabhAva che paraMtu hiyamAna pariNAmane prabhAva nathI. 11mAM guNasthAne je kALa kare te anuttara vimAne jAya pachI manuSya thaIne te bhave athavA thaDA bhemAM mekSamAM jAya. paNa je dazamethI je pahele cAlyo jAya te e pheMkAI jAya. upazama zreNIvALA, cauda pUrvanuM jJAna bhaNelA, tathA cAra jJAnavALA evA che paNa je nIce utarI jAya te ApaNA jevAnI zI dazA ? tene vicAra karaje. baMdhuo ! A AtmAne utsAha toDI nAMkhavA mATenI vAta nathI. rAjAnI tijorI lUMTAI evuM sAMbhaLIne prajA potAnI tijorInI milkata bahAra pheMkI de che kharI ? nA." rAjAnI tijorI lUMTAya che evuM sAMbhaLIne prajA vadhu sAvadhAna bane che. jamIna khedIne saMpatti dATIne prajA pitAnI milkatanuM vadhu rakSaNa kare che. zA mATe ATalI sAvadhAnI rAkhe che tenuM kAraNa tame samajyA ? rAjAne tyAM ATale cokI pahere hovA chatAM tijorI lUTANI te ApaNuM kema nahi lUMTAya ! ema samajI vadhu sAvadhAnI rAkhe che paNa nAsIpAsa thatAM nathI. te rIte cAra jJAnI, cauda pUrvI, AhAraka zarIra ane upazama zreNIvALA je patIta thAya che te te sAMbhaLI ApaNe paNa vadhu sAvaceta thavA jevuM kharuM ke nahi ? A karmarAjA jIvane caturgatimAM nAca nacAve che. karmarAjAnuM parAkrama kevuM che e vItarAga vANI dvArA sAMbhaLI, samajIne ApaNane jJAnIe sAvaceta banavAnuM kahyuM che paNa Darapoka banavAnuM nathI. basa, e vicAra kare ke AvA ja patIta thAya che te mAre keTaluM sAvaceta rahevuM joIe ! ekendriyapaNAmAM rakhaDI rakhaDIne anaMtakALe manuSyapaNuM maLyuM che. sAMbhaLe, mahAvIra prabhunA jIve marIcInA bhAvamAM cAritra lIdhuM. cAritranA kaSTa sahana na thavAthI sAdhupaNuM choDIne tridaMDI thayA. temanA 27 bhava to meTA gaNIe chIe paNa
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 49 vAmAM Ave che ke vastune bhagave nahi paNa je tenA paccakhANa na kare te tenI rAvI Ave che. anyadarzanamAM AvuM kahevAmAM AvyuM nathI. tyAM te bAre bajAra khullAM che. kAraNa ke avirati karmabaMdhananuM kAraNa che. je mAne che ke mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya ane vega e badhA karma baMdhananA kAraNe che te to karma teDavAno prayatna karaze paNa je evuM bele che ke pratyAkhyAna karavAthI zuM vizeSa che? ame kaMdamULa khAtA nathI, rAtrI bhejana karatAM nathI. darekamAM amAruM mana makkama che. have pratyAkhyAnanI zI jarUra ? AvuM bolanAra jaina nathI. huM rAtre na khAuM chatAM paccakhANa na lauM te pApa AvyA kare. A mAnyatA jainanI che. anAdikALathI jIva rakhaDe che zA mATe? mithyAtvanA kAraNe. mithyAtva gayuM paNa viratimAM nathI AvyuM tyAM sudhI pA5 rekAyuM nahi ne navA karma baMdhAtA gayA. virati vinA karmabaMdha thAya che. mATe kahIe chIe ke paccakhANa kare te pApathI bacaze. Aje ghaNune paccakhANa levAnuM kahIe tyAre ema bole che ke upAzraye zuM jaIe ? mahAsatIjI amane paccakhANanA baMdhane bAMdhI de che. (hasAhasa). jo tame samaje te saMte tamane bAMdhatA nathI paNa karmabaMdhanathI choDAve che. AvI zradhdhA thAya tene ochA duHkhamAM ghaNAM karmone nAza thAya. baMdhuo ! mane te tamArI dayA Ave che ke mArA vItarAganA zAsanamAM janmIne A jIva kyAM sudhI karma bAMdhaze? karmabaMdha zenAthI thAya che ne kyAM sudhI thAya che te tame jANe che ? jJAnI kahe che A saMsAramAM dareka jIva je samaye AyuSya karma bAMdhe tyAre ATha karma bAMdhe. nahi to AyuSya vajIne sAta karma bAMdhate heya ne ATha taData hoya. jIva navA karmo na bAMdhe to jarUra mokSa thaI jAya. navA karma kaNa na bAMdhe ? caudamA ayogI guNasthAnakavALA. te pahelAM baMdha vagarane keI AtmA nathI. kevaLIne paNa eka zAtA vedanIya karmane baMdha hoya che. mokSamAM jatI vakhate je caudamuM guNasthAnaka Ave che tyAM karmabaMdha nathI. e guNasthAnakanI sthiti pAMca hRsva akSara a, I, u, trA,lu belIe teTalI che. tyAMthI jIva mokSamAM jAya che. karmabaMdha koNa karAve che? umAsvAtijIe tattvArtha sUtramAM kahyuM che ke "zA vAk mana vAgheT: " temaja sAthe kaSAya paNa karmabaMdhanuM kAraNa che. vicAra, uccAra ke AcAranI mAnasika, vAcika ane kAyika A traNa prakRtio tathA cAra kaSAya karmabaMdha karAvanAra che. caudamAM guNasthAnake jIva Ave tyAre baMdha rokAya che kAraNa ke tyAM akaMpana dazA che. tyAM A mana-vacana-kAyAnI kaI pravRtti nathI. 1thI 10 guNasthAnaka sudhI kaSAya ane vegathI ne 11thI 13 guNasthAnaka sudhI vegathI karma baMdha thAya che. vadhu karmo bhogave ne cheDA bAMdhe
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tyAre AtmA uMce caDhe che. anAdithI jIve karmo bAMdhyA che tene ochA keNa karI zake? je AtmA zArIrika, mAnasika ane vAcika duHkhone Dara cheDI de che ne mAtra AtmaciMtanamAM rahe te karmone teDI zake. Ama te ApaNe bolIe chIe ke A jIva mana-vacana-kAyAthI ane kaSAyathI karmo bAMdhe che te ahIM sUtramAM "jaya vas mana: zarmA : " kAyAnuM nAma paheluM mUkyuM tenuM zuM kAraNa? te jANe che? jIva mAtAnA garbhamAM game tyAre pahelAM AhAra paryAti bAMdhe che. pachI zarIra bAMdhe che. pachI Indriya, zvAsocchuvAsa, bhASA ane mana paryAsio bAMdhe che. temAM zarIra dvArA karma bAMdhe che. sarvakALe je je karmo bAMdhyA che te badhAmAM zarIra e pradhAna kAraNa che. mATe zarIra pahelAM lIdhuM. mananA pudgale grahaNa karanAra zarIra che. ne vacananA pudgale grahaNa karanAra paNa zarIra che. te te vargaNAnA pugale grahaNa karyA pachI bhASA ane mana rUpe pariName che. mATe zarIranuM nAma pahelAM rAkhyuM che. devAnupriye ! tame karmanI thIerI samajI leze te karma bAMdhatA aTakaze. atyAra sudhI karma bAMdhavAmAM jIva bAhoza banyuM che ne karma teDavAnuM sAdhana dharmamAM behoza rahyo che. have lAIna badale. dharmamAM baheza bane ne karma baMdhanamAM behoza bano. tamane saMsAramAM kyAM sukha dekhAya che ? tame je dhana mATe dhamAla kare che ane vilAsa mATe valakhAM mAre che ne tethI karmabaMdhana kare che. paNa sarakAra tamane sukha bhogavavA de che ? keTakeTalA kAyadAo che ? AgaLanA rAjAo kevA udAra hatA ! vadhu te zuM karyuM. zreNIka jevA rAjA hAlI cAlIne zAlIbhadrane ghera tenI saMpatti jevA mATe gayA hatA. potAnAthI adhika saMpatti hatI chatAM zAlIbhadranI Rddhi joIne zreNIka rAjAnI chAtI gajagaja phulI. ahe ! huM ke puNyavAna chuM ke mArA rAjyamAM AvI puNyavAna prajA vase che. sukomaLa zAlIbhadrane mAthe hAtha makI AzIrvAda ApyA. dhanya che dIkarA! tamArA jevI samRddha prajAthI huM ujaLa chuM. AvI saMpatti temane ghera hatI. khuda mahArAjA zreNIkanI jenA upara maherabAnI hatI chatAM zAlIbhadrane saMsAra duHkhamaya lAgyuM. eTale badhuM choDIne saMyama mArge gayA. jyAre tame te kALAM dhoLAM karIne nANuM bhegA kare che, keTalA kaSTa veThe che chatAM phaphaDATane pAra nathI. savAranA praharamAM bAraNuM khakhaDe te paNa phaphaDATa thAya ke reDa te AvI nathI ne ? ATaluM badhuM duHkha che chatAM cheDavAnuM mana thatuM nathI. ApaNuM cAlu adhikAramAM gaI kAle kahyuM hatuM ke A jaMbudvIpanA mahAvideha kSetramAM rahelA sumerU parvatanI pazcima dizAmAM, niSadha parvatanI uttara dizAmAM, mahAnadI zItedAnI dakSiNe sukhatpAdaka vRkSaskAra parvatanI pazcime ane pazcima lavaNa samudranI pUrva dizAmAM salIlAvatI nAmanI vijya hatI,
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara "tatthaNaM salilAvai vijae vIyasogANAmaM rAyahANI pannattA, nava jAyaNa vicchiMT nAva para levAyA che" te salilAvatI vijayamAM vItazekA nAmanI rAjadhAnI nagarI hatI. have nagara kene kahevAya ne nagarI kone kahevAya te jANe che ? nagara corasa hoya che. laMbAI ane pahelAImAM sarakhuM hoya che. ane nagarI pahoLAImAM ochI ne laMbAImAM vadhu hoya che. (zretAmAMthI vajubhAI amArI muMbaI nagarI che.) nagara ane nagarImAM kaI jAtanA kara levAmAM AvatA nathI. te muMbaImAM kara levAtA nathI ne ? (hasAhasa) ahIM te nAnI nAnI cIje upara paNa Tekasa levAya che. A nagarI kahevAya? hAlanI nagarI te mANasane TekasathI nagna kare tevI nagarI che. chatAM mAnavI mAne che ke ame muMbaImAM vasIe chIe ne mahAsukhI chIe. samaje, puryodaya che te sukhI che paNa abhimAna karavA jevuM nathI. kAraNa ke abhimAna te paNa kaSAya che. jJAnI kahe che cAra kaSA AtmAnA duzmana che. e duzmanee AtmAne dabAvI dIdhuM che. mANasa garIbamAMthI zrImaMta thAya eTale huM kaMIka chuM. mArAmAM kaMIka che ema mAnatAM chAtI phulAvIne phare che. jyAM mAna che tyAM krodha paNa hoya che. lebhe te mANasane mArI nAkhe che. lebhane vaza thaIne mAnavI pApa karatAM pAchuM vALIne jete nathI. lebha sarva guNane khAI jAya che. lobha kaSAya dazamAM guNasthAnaka sudhI hoya che. lebhe keTalAya jIne mokSamAM jatA aTakAvyA che. kaSAya e karmabaMdhananuM kAraNa che. tene teDe. ane dharma Acare. dharmavinA AtmAne udhAra nathI. bhagavAna kahe che tAre AtmakalyANa karavuM hoya te krodha, mAna, mAyA, lobha, meha Adine choDIza te tAruM kalyANa thaze ne zAzvata sukha maLaze. ahIM abhimAna ane lebha upara eka daSTAMta yAda Ave che. kacchamAM vasate eka mANasa muMbaI zaheramAM kamAvA mATe Avyo. A muMbaImAM dareka mANase Ave. dIkarI mATe muratI zeAdhavA muMbaImAM Ave. keI upAzraya bAMdhavA hoya agara bIjI saMsthA mATe phALe kare hoya te paNa muMbaImAM Ave ne kamAvA mATe paNa muMbaImAM Ave. pele mANasa muMbaImAM AvyuM. saTTAne dhaMdhe karyo. tenA puNyanuM pAMdaDuM pharyuM ne muMbaImAM AvI khUba kamAye. mATe karoDapati banI gaye. muMbaImAM pitAne baMgalo banAvyuM. dezamAM paNa meTe baMgalo baMdhAvyuM. eka vakhata zeTha pitAnA vatanamAM AvyA. te nAnakaDuM gAma hatuM. nAnakaDA gAmaDAmAM A zrImaMta zeThanA khUba mAna vadhI gayA. kAraNa ke paisA hoya te sagAM-snehIo sAmethI belAvavA Ave. ne zeThazeThajI kare. A zeThajI daraja cere jaIne bese ane badhA paMcAtIyA bhegA thAya. zeTha te khUba damAmathI rahe. emanA manamAM pAvara che ke
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara hu moTo zeTha chuM. core besIne zeTha potAnI baDAI batAvatA khaDI khaDI vAta kare. e gAmanA eka vRdhdha mANase zeThane kahyuM-zeThajI ! tame jo ahIM AvyA che teA A tamArI jamIna khAlI paDI rahI che te e khetaronu kAma sa'bhALeA ne ! tyAM zeTha te bhabhUkI uThayA. nAganI jema phuMphADA mArIne kahe che, "AMIva ne aje raste karo A majurI karIyAM ?" zeThe enI kacchI bhASAmAM ghamaMDathI kahyuM-zuM huM majurI karuM ? tuM tAre raste cAlyA jA. majurI karavI e kaI mAruM kAma nathI samajyAne ? mANasanI pAse paisA Ave che tyAre paisAnA madamAM bIjAne kacaDI nAMkhe che. zeDanA- krodha joI pelA mANasa tA dhrujI gayeA. devAnupriyA ! gharamAM AsurI lakSmI Ave che tyAre mANasane madamasta banAve che. khIjAne potAnAthI tuccha gaNe che. AvI lakSmI bhegavatAM pApa baMdhAya che. AvI lakSmI bhAgavavA karatAM garIkha rahevuM sAru che. pelA zeTha be mahinA peAtAnA vatanamAM rahIne pAchA muMkhaImAM AvyA ane saTTAnA dhaMdhA karavA lAgyA. kudaratane karavuM ke A vakhate zeThanA pApanA uya thaye eTale zeDanA dhaMdhA dheA paDavA lAgyA. zeranA bhAva gagaDavA lAgyA. eraDAnA bhAva ghaTI gayA saTTo ane resa e tA jugAra kahevAya, emAM kaMI dhAyu utare ? zeThane dareka dhaMdhAmAM khoTa gaI. paNa zeThane AzA hatI ke kAle kamAI jaIza ne hatA tevA dhanavAna khanI jaIza. ema mAnI hAryo jugArI khamaNuM rame" e nyAye zeThaAMkha mIMcIne dhaMdhA karyo. ja gayA. pariNAma e AvyuM ke zeThanA baMgalA vecAI gayA. patnInA dAgInA paNa vecavA paDayA. dezanA baMgalA paNa vecAI gayA. gharamAM khAvA anna na rahyuM. zeTha duHkhI duHkhI thaI gayA. have muMbaImAM kevI rIte rahevAya ? zeTha dezamAM AvyA. tyAM paNa ghara ane khetarA badhu... vecAI gayu che. eka nAnakaDI ghAsanI jhU'paDI khAMdhIne zeTha rahevA lAgyA. pAse paise nathI ke dhaMdhA kare. neAkarI maLatI nathI. eka baTaku reTalA khAvA maLatA nathI. zeTha khUba mUMjhAI gayA. bhUkhanA kaDAkA khelavA lAgyA. enI patnI kahe che have teA kaI dADIe kAma karavA jAe teA gujarAna cAlaze. nahitara bhUkhyA marI jaIzuM'. have zeTha majurI karavA mATe javA taiyAra thayA. kAma mATe badhAne kAlAvAlA karavA lAgyA. zarama ane kSeAbhathI zeThanuM mastaka jhUkI gayu hatu.. have namratA batAvyA vinA cAle tema na hatuM, A zeTha kama mATe karagare che. keI kAma ApatuM nathI. A samaye je mANasane tucchakArI nAMkhyA hatA te tyAMthI nIkaLyeA. zeThanI A dazA joI pelA vRdhdha mANasane tenI dayA AvI gaI ne kahyuM. are zeTha! tamArI A AMsu AvI gayA. pelA vRdhdha mANasa kahe che zeTha ! gabharAze dazA ? zeThanI AMkhamAM nahi. mAre tyAM kAma
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pa7 vacamAM asaMkhya bhava sthAvaranAM karavA paDyA. je nona bhava sahita bhaMva hoya te maracI ane bhagavAna mahAvIranA bhavanuM AMtaruM koDAkoDa sAgaropama che. ra7 bhavamAM ekeka bhavanuM AyuSya kevI rIte gaNaze ? dareka bhavanA 33 sAgaropama kadAca gaNaAve te 800-900 sAgaropama AvI jAya. paNa have eka vicAra kare. 33 sAgarepamanI sthitivALe jIva cAra anuttara vimAnanI apekSAe pharIvAra 33 sAgarepamanI sthiti pAmI zake paNa pachI trIjA bhavamAM 33 sAgarepamanI sthiti pAmI zake nahi. nArakI mArIne pharI nArakI thatAM nathI. bhagavAna mahAvIranA meTA bhava 27 gaNIe chIe. bAkIne kALa zemAM pasAra karyo ? jIva trasapaNe rahe te be hajAra sAgarane saMkhyAtA varSathI vadhu rahetuM nathI. marIcI ane mahAvIra svAmInA bhava vacce lagabhaga 1 kroDAkoDa sAgaropamanuM AMtaruM che te vyasana kALa jIvane bahu alabhya che. te apekSAe mahAvIra svAmInA jIve sthAvaranA saMkhyAta asaMkhyAta bho karyA te have ApaNI te zI vAta karavI ? mATe A rakhaDapaTTI ochI karavA mATe karmabaMdhana aTakAvavA khUba sAvadhAnI rAkhe. manuSyapaNe keTalA kALanA aMtare jIva pAme cheH baMdhuo! ekendriyamAMthI beIdriyamAM AvavuM te paNa ghaNuM muzkela che. bhAvanAzatakamAM kahyuM che ke ekendriyameM phirate phirate kucha zubha karma udaya AvyA, taba deIndriya teIndriyameM, kAla bahuta kaSTa pAyA. phira caurejiyamAM duHkha pAyA, pacendriya gati phira pAI. vahAM naraka tiryaMca yonimeM, kaSTa sahA ati he bhAI ! ekendriyamAM nigodamAM jIvane anaMta utsarpiNIne avasarpiNInI kAyasthiti pUrI thAya eTale ene nigodanuM ghara choDIne bahAra Ave che. puNya prakRtti bAMdhe evA ekendriyapaNAmAM manuSyapaNAne lAyaka karmo bAMdhavA ghaNAM muzkela che. sukSma nigodamAM je kAyasthiti che temAM manuSyapaNAne lAyaka pupArjana karavuM ghaNuM muzkela che. AvI kAyasthitie mArA ne tamArA jIve anaMtI vakhata ulaMghI che. ekandriyamAM akAma nirjarA karatAM karatAM jIva beIndriya, teIndriyamAM, caurendriyamAM Avyo. tyAM kaMIka zubha karmane udaya thatAM paMcendriya gati meLavI. paMcendriyamAM paNa naraka ane tiyaca nimAM jIve mahAna duHkho bhegavyA che. te gatiomAMthI paNa pasAra thaIne Aje manuSya bhavamAM AvyuM che. mAnavabhavamAM paNa A pahela vahele AvyuM che ema nathI. saMte vItarAga vANI dvArA pikAra karIne kahe che have je anaMta kALa bhamavuM na hoya te pramAda choDe. karmabaMdhanathI aTake, aviratinuM ghara choDI viratinA gharamAM Avo. vAraMvAra bhUla na karaze. mAnI le ke mArgamAM cAlatAM kaI
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jagyAe tamane kAMTa vAge. e kAMTe evo vAge ke eka mahine khATalAmAM sUI rahevuM paDayuM. khUba pIDA bhogavI sAjA thayA. bole, have bIjI vakhata e rastethI cAlatAM sAvadhAnI rAkhaze ke nahi? nigodamAM Ave anaMtakALa kADhaye. jJAnI kahe che ke ghaNu lAMbA kALane AMtare manuSyapaNuM maLyuM che te have A manuSyapaNuM hArI na javAya, pharIne nigodamAM pheMkAI na javAya te mATe sAvadhAna rahevA jevuM kharuM ke nahi ? anaMtakALa sudhI AjIva bhaTaka che. bhaTakatAM bhaTaktAM mahAna muzkelIthI A mAnavabhava maLe che. te vAraMvAra nahi maLe. "ajJAnapaNe jIva manuSyapaNuM ghaNIvAra hArI gayela che ? karma zatrane kApavA mATe manuSyabhava e talavAra samAna che. keI mANasanAM hAthamAM talavAra AvI jAya, e talavArathI taNakhaluM kApIne mAne ke huM bahAdura chuM. te tame tene bahAdUra kaheze ? "nA" talavArathI taNakhaluM kApI nAMkhavAmAM bahAdurI nathI. talavAra zatruthI pitAnuM rakSaNa karavA mATe che, tema A manuSyapaNAthI mejamajhA bhegavI, sattAthI bIjAne kacaDI nAMkhavA temAM bahAdurI na kahevAya. talavArathI zatrune jItI mana malakAvAya tema manuSyabhava pAmIne mehanIya karma sAme medAnamAM paDI meha zatrune chatAya te malakAvAnuM paNa mahane haThA nahi ane manuSya bhavamAM AvIne moja majhA mANI to temAM malakAvAnuM nathI. mATe mahAna muzkelIthI anaMtA bhavone AMtare maLavAvALuM manuSyapaNuM maLyuM che te tene sadupayoga karI le. AgaLa ApaNe kahI gayA ne sUkSma nigoda ekendriyamAMthI benidrayamAM AvavAnuM paNa ghaNuM muzkela che. beIndriyathI laIne pacendriya badhA trasa kahevAya che. trasakAyanA thALAmAM jIva vadhumAM vadhu be hajAra sAgarepama ane saMkhyAnA varSa rahI zake che. trasakAyanI kAyasthiti be hajAra sAgarane saMkhyAtA varSa che. eTalA kALamAM je jIva mekSa meLavavAnI sAdhanA na kare te e pAcho ekendripamAM paTakAI jAya che. ApaNe A manuSyabhava pAmyA chIe. A janma je hArI gayA te pharIne maLe muzkela che. AcAraMga sUtramAM bhagavAne kAcabAno nyAya Ape che. se bemi se jahAvi kumme harae viNiviTThacite pachanna palAse umaggaM se no lahai / bhajaMgA iva sannivesaM nA cayaMtI evaM ege aNegaruvehi kulehi jAyA, di sattA hu gati niyALo te na samaMti purAvA.cAraMga sUtra ane zevALa nAmanI vanaspatithI AcchAdita evA keI jaLAzaya, draha athavA sarovaramAM jema keI kAcabe gRdhdha banIne raheluM hoya tene potAnA sthAnamAMthI bahAra AvavAne mArga moTA bhAge prApta tha nathI. jema vRkSa pitAnA sthAnane
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara choDI anya sthaLe jaI zakatA nathI evI rIte saMsArI che pitAnA karmAnusAra uMcanIca Adi vividha kuLamAM utpana thaI IndrionA viSamAM Asakta banI, duHkhathI gabharAI, karUNa AkaMda vilApa karatAM dekhAya che. AvA viSayAsakta che saMsAra cakramAMthI chUTI karmano kSaya karI mokSane prApta karI zakatA nathI. keI daivage vAyunA pracaMDa jhapATAthI sarovaramAM te zevALamAM chidra paDI jAya tyAre kAcabAne sUryanuM darzana thaI jAya. e kAcabAe kaI divasa sUryanuM darzana karyA nathI. sUryanuM suMdara dazya joIne ema thAya ke mArA svajanone paNa AvuM suMdara dazya batAvuM. ema mAnI pitAnA svajanene bolAvavA jAya ke cAle cAle huM tamane suMdara dazya batAvuM. nIce potAnA sthAnamAMthI svajanone bolAvIne upara Ave tyAre paheluM chidra vAyuthI pAchuM DhaMkAI gayuM hoya che. eTale svajano kahe che kyAM che suMdara dazya! amane batAva. paNa chidra DhaMkAI gayuM hovAthI te kAcabAne punaH prApta thatuM nathI. pharIne lAMbA kALe evuM chidra paDe che. evI rIte A saMsAra rUpI jaLAzayamAM rahelA manuSya Asakita rUpI zevALanA gADha AcchAdananA kAraNe saMsAra sthAnane cheDI zakatA nathI. tethI mokSamArga pAmavA mATe samyakRtva rUpa satya mArga maLa duSkara bane che jethI teo karmathI chUTI zaktA nathI. devAnupriye! A nyAyane Azaya samajIne anaMtakALe prApta thayela amUlya mAnavabhava, temAM paNa zrI vItarAgadeva prarUpita jaina dharmane mahAnaga, sarva praNIta sUtronI vANI sAMbhaLavAne suga, susAdhuone bhega, uttamakuLa, pAMce Indriya paripUrNa, AryakSetra tathA satyAsatyane nirNaya karavA jeTale kSapazama, buddhi prApta thayA che. A sugane saphaLa banAvavA pramAdane dUra karI viSayamAM vairAgyabhAva lAve. AraMbha ane parigraha A jIvane saMsAra vRddhi karAvanAra tathA janma-maraNanAM utpAdaka jANI apAraMbhI ane alpa parigrahI bane. je zakti hoya te saMsAra tyAgI saMyamI bane paNa mahAna pudaye maLelA mAnava janmane kaMIka karI saphaLa banAvI le. A suyAga vAraMvAra maLa durlabha che. mekSa javAnI ophIsa kaI?" A mAnavabhava e mekSamAM javAnI ophIsa che. A mekSanI ophIsamAM AvIne mAnavI mejamajhAnA kucA mAMge che. AtmAnuM avyAbAdha sukha prApta karAve tevI ophIsamAM AvIne kSaNabhara sukha ApatAM viSayanA kacarA maMgAya? mokSanI ophIsamAM AvIne arajI denAro bhUla kare te kalAke zuM kare? AtmA mekSanI ophIsamAM arajI karavA AvyuM che. Indriye rUpI kalArka che. paNa emane mokSanI arajI Apa te kAma lAge ne ! A jIve jAjarU sApha karavAnI, kacarA peTInI arajI ApI che paNa mekSa jaladI maLe tevI arajI karI che? indri
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara rUpI kalArkone tame mikSanA kAryo sivAya bIje chUTavA na do. indriya rUpI kalArka jAgRta che te arajI jaldI kare. je arajI karavAmAM samajatuM hoya ke arajImAM zuM lakhAya? te sAcI arajI kare che. paNa nathI samajato te te zuM lakhavAne badale zuM lakhI nAMkhe che. A mAnavabhavanI ophisamAM AvI sAcI arajI kare. dharma e ratna samAna che." : anAjano dANo sAro hoya paNa je khetaramAM kheDa karyA vinAnI jamInamAM nAMkhavAmAM Ave te dhAnyanI prApti na thAya. tema AtmAmAM dharmarUpI bIja nAkhavAmAM Ave paNa je AtmA kheDAyo na hoya te dharmarUpI bIja nAMkho te paNa phAyado nahi kare. dharma ratanane lAyaka banavuM hoya te zrAvakanA 21 guNa prApta karavA paDaze. A dharma eka rana samAna che. dharmane ratananI upamA kema ApI che? ratna e kiMmatI cIja che. patharA kiMmatI nathI gaNAtA. kAraNake tenAmAM tejasvItAnA guNa nathI. jyAre ranamAM tejasvitA che tethI tenA mUlya thAya che. jenI pAse rana hoya che te dhanavAna kahevAya che. lAkhonuM deNuM hoya paNa je eka rana hoya te kSaNavAramAM te deNuM cUkavI devAya che. tema ghaNAM bhAnAM bAMdhelA karmo dharmaratva kSaya karI nAMkhe che ne dharmaratna AtmAne avanatinA paMthe ja aTakAvI unnatinA paMthe laI jAya che. jenI pAse zrAvakanA 21 guNa hoya te AtmA dharmaranane lAyaka che. je jIva samyakatva pAme che tene zarIra rUpI ghara kevuM lAge?" :jenAmAM zrAvakanA 21 guNa hoya che, jenA hAthamAM dharmaratna AvI gayuM te AtmAne A zarIra bhADUtI ghara jevuM lAge che. AhAra, zarIra, Indriyo ane tenA viSe ane tenA sAdhane te bhADUtI gharanuM phanacara che. ghara jeTaluM vadhu phanacaravALuM teTaluM bhADuM paNa vadhu besavAnuM. tema ahIM eTale sAro AhAra, zarIra, Indri, viSaya ane tenA sAdhano teTaluM puNya vadhAre khavAI javAnuM che. jene jhAjhI kamANI na hoya ne uMcI kalITInA phanacaravALuM makAna bhADe rAkhe tenI zuM dazA thAya? e bhADUtI ghara ghaDIbhara manane khuza karI de paNa enuM bhADuM bharavAno vakhata Ave tyAre keTalI mUMjhavaNa thAya ? pitAnI sthitine khyAla karyA vagara uparathI bhabhakAbaMdha banIne phare che paNa ene vicAra thAya che ke huM kaMI kamANI upara nAcuM chuM? baMdhuo ! ApaNuM zarIra paNa bAMdhI mudatanuM meMghA bhADAnuM makAna che. temAM AhAra, zarIra, Indri, viSayo ane tenA sAdhano aMge dareka kSaNe puNya te khavAI rahyuM che. ne kamanuM deNuM vadhI rahyuM che. sajjana mANasane moMghA bhAvanuM bhavya bhavana bhAre paDe to peTA bhADUta ubhA karI mAthethI bhADuM halakuM kare paNa zarIra rUpI bhavya bhavananuM bhADuM vadhI jAya te kayA peTA bhADUta ubhA karavA? te jANe che?
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara peTA bhADUta kayA?" -jyAM sudhI zarIra sAruM che tyAM sudhI tapa karI le. AhAramAM kaMTrola lAve bane teTalI dayA pALo, dAna kare, zIyaLa pALe, supAtradAna, abhayadAna ane jJAnadAnamAM A zarIrane upayoga thAya te samajavuM ke meM ghaNuM peTa bhADUto ubhA karyA che. makAna mAlika DAhyo hoya te AvA piTA bhADUta ubhA karIne mAthethI jokhama utAre. A deha rUpI mahelanuM bhADuM ubhuM karavA vIsa kalAka prayatna kare paDe. A mAnava deha rUpI mahela maLe che temAM mahAlavAne jiMdagIno kiMmatI samaya veDaphe nahi. kSaNe kSaNe sAvadhAna raho. hIrA, mANeka, motI ke senuM bevAya te tene zodhavA keTalI mahenata kare che ne na jaDe te aphasosa thAya che. paNa mAnava jIvananI ekeka kSaNa hIrA-mANeka-matI ane sonAthI paNa vadhu kiMmatI che. te chevAI rahI che tene keIne aphasosa thAya che? dIkarAnI varSagAMTha Ave tyAre tenA mA-bApa miSTAnna ane pharasANa banAvIne varSagAMTha ujave che. mAtA mAne ke mAre dIkaro pAMca varSano thayo paNa enI jiMdagIne pAMca varSa ochA thayAM teno aphasesa kharo ? jJAnI kahe che tArI jiMdagImAM jema che, dehane mahela khaLabhaLe nathI tyAM sudhI AgaLa kahI gayA tema peTA bhADUta ubhA karI le. pachI aMtima samaye peTA bhADUta zodhavA jaze te nahi maLe. atyAre te jyAre mANasane aMtima samaya hoya tyAre dharmAde kahevA taiyAra thAya che. badhA paccakhANa paNa aMtima samaye thAya che te maratI vakhate zuM bhADuM maLaze? maratI vakhate keNa bhADUta Avaze? jyAM vIme paNa na utare evI dazAmAM peTA bhADUta kyAMthI Avaze? paNa eka vicAra kare ke bhADu caDhe tyArathI peTA bhADUta ubhA karavA. baMdhuo! anAdikALathI AtmA makAnanA bhADA bharIne devALI thatuM AvyuM che. paNa A manuSyabhavanuM sthAna evuM maLyuM che ke temAM zAhukAra banIne rahevA mAMge te rahI zake tema che. paNa devALIyAnI paraMparAmAM zAhukAra thavAnI muzkelI che. ciMtAmaNI ratna maLavuM muzkela che ne TakavuM ethI vadhAre muzkela che. jagatamAM niyama che ke meLavavAnuM miniTamAM ne jALavavAnuM jiMdagI sudhI. jema tame bajAramAMthI pAMca lAkhane hIrAno hAra kharIdyo. ghera lAvIne tamArI patnIne Apyo, e hAra tame meLavyuM miniTamAM paNa jALavavAne to jiMdagI sudhI ne ? te rIte A saMsAramAM anaMtakALathI AthaDatA jIvane ekendriya, beIndriya, teIndriya caurendripaNAmAM dharmane vicAra nathI Avato. paNa AryakSetra, paMcendriyapaNuM ane mAnavabhava maLe tyAre dharmaratna meLavavAnI tAkAta AvI. manuSyabhava, AryakSetra, uttakULa, vItarAgavANInuM zravaNa e badhuM uttarottara maLavuM muzkela che.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ciMtAmaNuM ratna meLavavA mATe manuSya jeTalI mahenata kare che tenAthI anaMtagaNuM mahenata manuSyapaNumAM dhazradhdhA lAvavA mATe karavI joIe. IndranI ane cakavartInI padavI maLavI sahelI che paNa jinezvara prabhunuM zAsana ane vItarAgavANInuM zravaNa muzkela che. keTalA rolamAMthI pasAra thayA tyAre A manuSyabhava maLe che. khUba vicAra karaze te samajAze ke ApaNe manuSyabhavamAM keTalA uMcA hoddA para chIe. jeTalA uMcA caDhayA teTalI sAvacetI nahi rAkhIe te jorathI pachaDAvAnA, mahAmuzkelIe caDhI gayA paNa paDI na javAya tenI sAvacetI rAkho. ciMtAmaNuM ratna samAna uttama mAnavabhava maLyo che. te have bhAgyamAM haze te dharma thaze evA bhAgyanA bharose nA raheze. mAtA rasoI banAvIne bhANuM pIrasI de paNa cAvIne gaLethI nIce te pitAne utAravuM paDe che. mahAna bhAgyathI manuSyabhava mane paNa have AgaLa vadhavA mATe ApaNe purUSArtha karavA paDaze. juo, eka nyAya ApIne samajAvuM. eka mANasa jAMbunA jhADa nIce sUte che. tyAM uparathI eka jAMbu tenI chAtI upara paDayuM. te vakhate khetaranI pelI bAju eka UMTavALe jAya che tene bUma mArIne bAlAvyuM. tyAre UMTavALe pAse AvIne kahe che kema bhAI! zuM kAma che? tyAre kahe che A mArI chAtI upara jAMbu paDayuM che te mArA meMmAM mUkane? tyAre pele UMTavALo kahe che ALasuno pIra! tane mUkatAM baLa paDyuM ? mAre UMTa uparathI utaravuM paDayuM. UMTane vagara bharese tyAM mUkavuM paDayuM ? tyAre pelo kahe che bhAI! mArA hAthe ne page meMdI mUkI che. bhagavAna kahe che jyAM sudhI ApaNe ApaNI jAte udyama karI zakIe tema chIe te bhAgyane bharoso zA mATe rAkhave? bhAgyanA bharose na rahetAM dharmaratnanI prApti mATe udyama kare. devAnupriyA dharmathI sukha maLe che ne pApathI duHkha maLe che. je pUrve dharma karIne AvyA che te sukhI che, ane jemaNe pUrve dharmanI kamANI nathI karI te bicArA karmanA udayathI duHkhI che. Aje tame ochI mahenate lIlAlahera kare che ne kaMIka bicArA Akho divasa kALI majurI kare te paNa peTa pUratuM maLatuM nathI. tamAre babe je mAMge te tarata hAjara thAya che ne garIbane dIkare eka nAnakaDI cIja mATe keTaluM raDe che te paNa maLatI nathI. A badhe zene prabhAva cheH "te vicAra kare. ahIM caretaranI banelI kahAnI yAda Ave che. zrImatenI zrImaMtAIne uddhatAI :"--caretaranA eka gAmamAM eka zrImaMta paTelane mATe baMgala hatuM. tenI bAjumAM eka garIbanuM ghara hatuM. e garIba mANasa kArakunanI nokarI karatA hatA. pati-patnI ane eka bALaka e traNa mANasanuM kuTuMba hatuM. mahine pacAsa rUpiyAnA pagAramAM gujarAna calAvatAM hatAM. bAjumAM zeThane
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 63 tyAM 50] rU. ne hisAkha na hatA. A zrIMmatanA karo ane garIbanA chokarA lagabhaga sarakhI uMmaranA hatA. teo sAthe ramatA-khelatAM hatAM. zrImatanA gharamAM mevA mIThAI ane phruTanA hisAba na hoya. A zrImatanA cheka eka divasa sapharajana laIne cokamAM ubhe ubhA lahejatathI khAtA hatA. te vakhate peleA garIkha chekarA kahe che bhAI sureza ! tuM A zuM khAya che ? teA kahe, huM sapharajana khAuM chuM. sapharajana joI ne garIbanA cheokarA ramezanA meDhAmAM pANI AvyuM. te kahe-sureza ? mane eka cIrI Apane ! baMdhuo! khALaka to pavitra hoya che. ene ApavAnuM mana thayuM paNa enI mA A joI gaI. eTale kahe che khabaradAra ! ene sapharajana ApyuM che te ? eka divasa ApIza teA e rAja mAMgavA Avaze. jIe, paisAnI keTalI garamI che! sureze hAthamAM raheluM chelluM sapharajananuM baTakuM moDhAmAM mUkI dIdhuM. khicAza rameza jotA rahI gayA. 46 putre pitA pAse karelI sapharajananI mAMgaNI : " rameza gharamAM AvIne enA pitAne kahe che khApujI ! mane sapharajana khAvAnuM bahu mana thayuM che. te mane eka sapharajana lAvI Apaze| ne ? pitA kahe bhale, beTA lAvIza. ema kahI pitA nAkarIe javA ravAnA thayA. pelA nirdoSa bALakanA manamAM AnaMda che ke mArA khApujI mArA mATe sapharajana lAvavAnA che. sAMja paDI. gADI AvavAne TAIma thatAM rameza sTezane pAMcI gayA. enA pitA gADImAMthI utaryAM ke tarata hAtha dharIne kahe che khApujI ! mArA mATe sapharajana lAvyA ? enA pitA kahe beTA ! Aje te huM bhUlI gayA. nAnakaDA phUla jevA bALakanu mAM paDI gayuM. te nisAseA nAMkhIne kahe che ThIka, teA kAle jarUra lAvo. bhUlI na jatA hAM. enA pitA ephisethI chUTIne ghera AvatAM phruTanI dukAna pAsethI nIkaLatA hatA tyAre ramezanI mAMgaNI yAda AvI hatI. paNa atyAre bhUlI gaye te sAcuM nhAtA khelyA. sapharajana yAda hatuM paNa tenA khissAmAM eka paise paNa na na hatA. saphjana kayAMthI lAve ? eka AnAnuM sapharajana maLatuM hatu paNa eka paisAnA jyAM sAMsA hatA tyAM AneA lAvavA kayAMthI ? eka tarapha potAnA vhAlaseAyA putranI A pahelI mAMgaNI hatI. e mAMga pUrI karavA ephIsanA paTAvALA pAse 25 paisA uchInA mAMgyA hatA teNe uchInA paisA ApavAnI nA pADI. AvatI kAle pote paccIsa paisA kayAMthI lAvaze tenI paNa khakhara na hatI. paNa nirAza thayelA khAkhAnA yAmaNA mAM sAmu` joI tene dilAsA ApavA mATe kahyuM-beTA! Aje bhUlI gayA. kAle lAvIza. khIjA divase Aje mArA pitAjI saphrajana lAvaze e AzAmAM divasa vItAvyeA. sAMja paDatAM DelInA bAraNAM pAse AzAbhera ubhA hatA. dUrathI pitAne AvatA joI doDIne sAme gayA. ne sapharajana mATe hAtha dharIne ubhe rahyo. pitAne dilamAM duHkha thayuM paNa dIkarAne dilAsA devA khissAmAM hAtha nAMkhIne kahe che beTA ? sapharajana tA lAbhyA hatA paNa
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zAradA zikhara khissAmAMthI paDI gayuM lAge che. A rIte khoTuM kholyA sivAya dIkarAne samajAvI zakAya tema na hatuM. A rIte nirdoSa bALakane jema tema karIne samajAvI dIdhA. paNa AMkhamAM AMsu AvI gayA. ahA ! kevA kamabhAgI chuM ke mArA ekanA eka bALakane eka AnAnuM sapharajana lAvIne ApI zakatA nathI ! devAnupriye! vicAra karo. garIbAI kevI cIja che! jemane maLyuM che. temane eka AnAne kAI hisAkha nathI ane jene nathI tene eka AnA mATe keTalA phrAMphA mAravA paDe che. Aje zrImaMtAnA kapaDA vAziMgamAM dhAvAya che tenA je kharca Ave che teTalA kharcamAM tA garIbanA gujarAna cAle che. tamArA nATaka-sinemA ane hoTalanA kharca ane tamArI gADI mAMdI paDe teA paNa tenA keTalA rUpiyA khAI jAya che. eneA hisAba keTaleA thAya ? eTalA paisAmAM garIkho lIlAlaherathI rahI zake che. jyAM zrImaMtAnA hAsya che tyAM garIkhonI hAya che. tamArA puNyAce tamane bharapUra sAmagrI maLI che te garIkhanAM AMsu lUchajo. mArA svadhI baMdhu kayAM kANu du:khI che tenI tapAsa karajo ne gupta rIte tene madada karajo. rameza enA bApujIne kahe che khApujI ! Aje sapharajana khissAmAMthI paDI gayu` che teA kAle jarUra lAvaze ne? kAle khissAmAM na mUkatAM thelImAM mUkIne lAvajo hAM. ene kayAM khakhara che ke mArA pitAnI kaI sthiti che ? ene mApa kahe-beTA ! have kAle nahi lAvuM. kAle ravivAra eTale rajAnA divasa che. parama divase seAmavAre pagAranA divasa che eTale te divase huM tane e saphjana lAvI ApIza. ramezane harakhanA pAra nathI. enI mAtA pAse jaI ne kahe che khA ! seAmavAre mArA khApujI mane e meTA sapharajana lAvI ApavAnA che. pachI khAvAnI kevI majhA Avaze ? ramezanI mA enA pati sAmuM joI ne kahe te AneA harakha te juo. hajI te sapharajana hAthamAM AvyA nathI. tame lAvI ApavAnuM kahyuM che eTalAmAM te gAMDetUra banI gayA che. te sapharajana maLaze tyAre ene keTaleA harSa thaze ? seAmavAre ramezanA pitA ephIse javA nIkaLyA. rastAmAM phrUTavALAnI dukAna AvI. dukAne jaI sapharajananA DhagalAmAMthI e moTA sArAmAM sArA sapharajana joI ne kADhayA. tenI kiMmata TharAvIne dukAnadArane kahyuMbhAI ! A be sapharajana judA rAkhI mUko. huM ephIsethI pAche pharIza tyAre leta jaIza. dukAnadAra kahe-bhAI ! atyAre laI jAkhe! te ! te! kahe atyAre mArI pAse paisA nathI. Aje pagAra maLavAnA che eTale paisA ApIne sAMje laI jaIza. ghaNAM divasathI sapharajana sapharajana jhaMkhatA putranA hAthamAM mUkatAM e kevA rAjI thaI jaze ne nAcavA kUdavA lAgaze e vicAranI kalpanA karatAM ramezanA pitAnA mukha upara hAsyanuM teja camakavA lAgyuM. --
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara AzA bhera pagAra levA jatAM bhAMgI gayelI AzAmAM traNa vAge pagAra maLavAno samaya thatAM te sahI karavA mATe menejaranA rUmamAM gaye. te menejare vAucara para enA nAma sAthe "e potAnuM kAma pUruM na kare tyAM sudhI pagAra na cUkavavo." e zera karelo hato. lAla pensIlathI lakhelA akSaro tenA haiyA upara jANe hatheDAne jambara ghA phaTakArI enI chAtInA hADapiMjaranI pAMsaLIone cUrecara karI nAMkhavA lAgyA. menejara kahe tame traNa divasa kAma ochuM karyuM che te pUruM karazo tyAre pagAra maLaze. thoDIvAra mauna rahI acakAte acakAte dhIme rahIne kahe che menejara sAheba ! menejara sAheba kahe che bhAI! huM emAM kaMI karI zakuM tema nathI. zeTha kevA mijAjI che e tame jANo che ne ? je tamAre pagAra joI te hoya te temanI pAse jaIne temane vina. hAthamAM vAucara laI manamAM aneka jAtanA vicAra karate te moTA zeThanI ephasanA bAraNA pAse jaIne ubhuM rahe. paTAvALAe zeThane khabara ApI. aMdarathI hukama chUTa. "Come in " aMdara Ave. kArakUne aMdara jaI nIcA namIne zeThane salAma bharIne kahyuM sAheba ! mane pagAra Apo. ema belatAM tenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. zeThe kahyuM. e nahi banI zake. potAnA kAmamAM harAmI karanAra mANasone huM kaI divasa mApha karatuM nathI. naTavare raDatAM raDatAM kahyuM -sAheba! huM AvatI kAle AkhI rAta jAgIne bAkI raheluM kAmakAja pUruM karI ApIza. paNa sAheba ! mane Aje pagAra Apo. zeThe kahyuM ke te parama divase pagAra maLaze. karagarIne kahe che sAheba ! vadhu nahIM te mane phakta eka rUpiyo Ape rUpiye na Apo te ATha AnA te Apa. get out karIne zeThe kADhI mUke. eka UMDe nisAso nAMkhI kArakuna rUmamAMthI bahAra AvyuM ane vAucara menejaranA hAthamAM mUkate belyo-sAheba! kaMI na vaLyuM. ene vicAra thayo ke menejara pAse huM eka rUpiye uchIne mAMguM. paNa manane vALI lIdhuM ke mAMgu ne nahi Ape te ? duniyA upara tene eka jAtane tiraskAra vyApI gaye ke dhanavAne garIbanI paristhitine khyAla kyAMthI hoya ? ophIsethI khAlI hAthe pAcho pharyo. AkhA raste eka vicAra Ave che ke ramezane zuM javAba ApIza ! kAle eNe sapharajana laIne AvavA mATe keTalI bhalAmaNa karI hatI ! Aje Akho divasa kAgane DoLe mArI rAha jotA AzAbhera ubhe haze. huM tene zuM ApIza ? Ama vicAra karatA pelA kruTavALAnI dukAne AvI pahoMce. putranI lAgaNI pAchaLa jharate bApa jelanA saLiyAmAM" : savAre judA kaDhAvIne mUkAvelA be sapharajana tenI najare paDyA. te jotAM ramezanuM dayAmaNuM mukha tenI AMkha sAme sinemAnA pIkacaranI mAphaka taravarI uThayuM. ene thayuM ke jANe rameza hAtha lAMbo karIne kahI rahyo na hoya ke bApujI! sapharajana.A vicAramAM teNe pitAnA magaja upara kAbU gumAvyuM ne gAMDAnI mAphaka pilAM be
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ }} zAradA zikhara sapharajana uThAvIne cAlavA lAgyA. tyAM pAchaLathI bUma paDI ke cAra che. pakaDA ane ene pakaDIne enA upara cArInA AreApa mUkIne jelamAM pUrAvI dIdhA. the|DIvAra te ebhAna banI gayA. zudhdhimAM AbhyA. tyAre pAte peAlIsa ceAkInI eka aMdhArI khAlImAM leAkhaMDanA saLIyA pAchaLa beThA hatA. A tarapha sAMjanA pAMca vAgatAM rameza sTezana para AvIne ubhuM rahyo. sADA pAMca vAgatAM gADI sTezanamAM dAkhala thaI tyAre tenA AnaMdane pAra na hatA ke hamaNAM mArA bApujI sapharajana laine Avaze. gADImAMthI pesenjare eka pachI eka utaravA lAgyA. madhA utarI gayA. sau saunA raste paDayA. rameza darekanA sAsu dhArI dhArIne jotA hatA. paNa enA bApujI AvyA nahi tyAre enI dhIraja khUTI gaI. chevaTe sTezana upara keAI mANasa na rahyuM eTale nirAza thaI ne rameza vIle meDhe ghera pA Avye ne kahyuM-khA ! gADI AvI paNa mArA khApujI AvyA nahi. te| mA kahe che beTA ! have nava vAgyAnI gADImAM Avaze. Aje pagAranA divasa che. eTale kadAca koI cIja vastu kharIdavA rAkAyA haze. tuM hamaNAM sUIjA. tArA bApujI Avaze eTale huM tane uDADIza. ramezane samajAvIne tenI mAtAe sUvADI dIdhA. A mAjI ramezanA pitA jelarane vinaMtI kare bhAI ! huM cAra nathI. mArI A dazA thaI che. bhale mane jelamAM pUryo, paNa mane eka kalAka mATe chUTo kara te huM mArA vhAlasAyA khAkhAne sapharajana ApIne AvuM. enI karUNa kahAnI sAMbhaLIne jelaranuM hRdaya pIgaLI gayuM. kArakUna kahe tane jo mArI vAta sAcI na lAgatI hAya tA ghera jaIne khAtrI karI Ava. peAtAnuM saranAmuM ApyuM. jelara rAtre tene ghera sajana laIne gayA. te samaye chokarA enI mAne kahe che khA ! haju mArA bApujI sapharajana laIne na AvyA ? kayAM gayA haze ? mAtA dIkarAne kahe che beTA ! hamaNAM Avaze. A sAMbhaLIne jelarane vizvAsa AnyA ke A cAra nathI. sAceA mANasa mAryAM jAya che. teNe khAraNuM khakhaDAvyuM. ramezane thayuM ke mArA bApujI AvyA. jelara kahe che beTA ! le huM tArA mATe sapharajana laI ne AvyeA chuM. chokaro kahe tame kANu che ? mAre tamAruM' sapharajana nathI joItuM. mArA khApujI lAvavAnA che. jelare ramezanI mAtAne badhI vAta karI ke rameza mATe sapharajana levA jatAM emanI A dazA thaI. mA-dIkaro DhagalA thaIne paDI gayA. te jelaranI sAthe tyAM AvyA. jelanA saLiyA pAchaLa beThelA patine joI ne patnI ane rameza ceAdhAra AMsue raDavA lAgyA. rameza te karUNa pAMta karavA lAgyA. arere....bApujI ! mArA mATe sapharajana levA jatAM tamAre jelamAM javuM paDayuM ! chevaTe traNa divasanA karUNa kalpAMtanA aMte sAcA pUrAvA meLavIne ramezanA mApane jelamAMthI chUTA karyo, rameza enA pitAne vaLagI paDayA ne khelyAApujI ! mArA pApe Apane jelamAM javuM paDayuM. have huM kadI sapharajana nahi mAMzu.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara petAnA pitAnI A sthiti jotAM khaLakanuM hRdaya palTAI gayuM. eka bALaka paNa duHkha joIne sapharajana cheDI de che. beleA, tame saMsAramAM keTalA duHkha joyA ? chatAM sapharajana rUpI saMsArane mAha cheDavA vicAra thAya che kharA ? TUMkamAM samaya khUba thayA che. aSADa cAmAsI pAkhInA pavitra divasa che. varasAda paDatAM dharatI hariyALI ane che tema ApanA jIvana paNa dAna-zIyaLa-tapa ane bhAva, jJAna-dana--cAritranI vadhu ArAdhanA karI hariyALA banAvo. parigrahane mamatva utArI puNyanA prabhAvathI tamane maLyuM hoya to dIna-du: khInI sevA karajo. rAtrI bhAjananeA tyAga, nATaka-sinemA, hATalanA khAna pAnanA tyAga karI samAge paisAne vyaya karavA. cAturmAsanA pavitra divaseAmAM jeTalA ane teTalA vadhu dharma-ArAdhanAnA lAbha levA. vyAkhyAnamAM jeTalA samaya maLe teTaleA lAbha levA. sAmAyika pratikramaNa karavA. Ave avasara pharIpharIne nahi maLe. kAcabAne pharIne sUryaMdana na thayuM. tema ApaNe taka cUkyA te saMsAramAM bhamavuM paDaze. mATe sajAga banI samayanA sadupayeAga kare. vadhu bhAva avasare kahevAze. * f vyAkhyAna naM. 8 aSADa vada 1 ne sAmavAra tA. 12-7-76 AgamanA AkhyAtA, vizvanA vikhyAtA ane parama tattvanA praNetA evA vizva vaMdanIya, parama pitA prabhunA mukhamAMthI nIkaLelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM alaukika bhAva bharelA che. cAra jJAna ane cauda pUnA jJAtA paMcama gaNadhara sudharmAsvAmI potAnA vinayavaMta ziSya jaMbusvAmIne kahe che te kALa ne te samaye salilAvatI vijayamAM vItazeAkA nAmanI nagarI hatI. te nagarI khAra ceAjana lAMbI ne nava cAjana paheALI hatI. nagarInuM mahatva rAjAne AbhArI che. rAjA nyAyI pramANIka ane jAgRta hAya teA tenI nagarI AbAda rahe che. bhagavaMta kahe che ApaNA deha e paNa eka nagarI che. dehanagarIne rAjA cetanadeva che. nagarInA rAjA jo bhAna bhUle tA nagarI khedAna medAna thaI jAya che. tema jo A cetanarAjA bhAna bhUle teA dehanagarI paNa khedAna medAna thaI jAya. "AtmA peAtAnA svabhAvamAM kevA che." jJAnI kahe che ke je AtmA svabhAvamAM sthira ane tA A saMsAra samudra tarI jatAM vAra nahi lAge. AtmAnI kiMmata tenA zudhdha svabhAvamAM che. AtmA je tenA svabhAvane choDI de te tenI kaI kiMmata nathI. jema sAkaramAM gaLapaNa che te tenI kiMmata che. jo sAkaramAMthI gaLapaNu
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nIkaLI jAya te sAkaranI kaMI kiMmata nathI. sAkarathI gaLapaNa kadI juduM thatuM nathI kAraNake gaLapaNa e sAkarane guNa che. A te rUpaka samajavA mATe che. sAkaranI guNa ne guNa bharelI hoya paNa temAM je gaLapaNa na hoya te kaImaphatamAM Ape te paNa le kharA? nA. tevI rIte AtmA pitAnA svabhAvamAM na hoya te tenI kaMI kiMmata rahetI nathI. AtmAne svabhAva jJAna-darzanamaya che te tenAthI jude paDato nathI. game teTale kALa gaye ane jaze te paNa AtmAne svabhAva AtmAmAM che. paNa AtmA atyAre svabhAvanuM sarovara bhUlIne vibhAvanA vaheNamAM taNAI rahyo che. svabhAvanuM sarovara bhUlIne, vibhAva vaheNe taNa (2). matI nAha e bhUlya haMsA, gebara kAM na jaNa (2) deDI daDIne deha te ce kSIra nahi pAmanAra re.. eka jAgyo na Atama tAre te niSphala che janmAro. anaMta zaktine svAmI thaIne banI gayo bicAro re... eka jAgyo na ApaNe AtmA anaMtazaktine adhipati che. paNa vibhAvamAM javAthI anaMta zaktine adhipati e AtmA Aje gobaramAM gothA khAI rahyo che. AtmA mahAna vaibhavazALI che. anaMtajJAna ane anaMtadarzanane guNapuMja che. jJAna-darzana AtmAnA asAdhAraNa guNa che. jyAM jyAM AtmA che tyAM tyAM darzana ane jJAna che. ane jyAM jyAM darzana-jJAna che tyAM tyAM AtmA che. nigodanA jIvane paNa akSarane anaMtame bhAga khule che. jJAnAdi guNo AtmA sivAya bIjI kaI vastumAM rahetAM nathI. AtmA cetana che. te sivAyanI tamAma vastu jaDa che. paNa jaDanA saMge vartamAnamAM te pitAnA svabhAvane bhUlI gayuM che. tethI te corAzI lAkha chavAyonimAM jhulI rahyo che. ane naraka-nigada Adi cAre gatimAM karmAnusAra bhaTakya che. baMdhuo ! A mAnavabhavamAM ApaNane evI amUlya taka maLI che ke ApaNe ApaNuM svabhAvane saMpUrNa rIte pragaTAvI zakIe chIe. mATe vartamAnakALa ApaNA mATe ghaNuM sAro ne upayogI che. A amUlya samaya pharI pharIne nahi maLe. paramAtma pada prApta karavAne paravAne ahIMthI maLe che. jJAnIe traNa prakAranA AtmA batAvyA che. traNa prakAranA AtmA : bahirAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmA. AtmA svarUpe te eka che paNa jema pANI svarUpe eka hevA chatAM judA judA raMgamAM maLeluM pANI judA judA raMgamAM dekhAya che. koI pANImAM lAla raMga nAMkhe to lAla banI jaze. lIlo raMga nAMkhe te lIluM dekhAze. bla raMga nAMkhe te pANI byu kalaranuM dekhAze. A rIte judA judA raMgamAM maLeluM pANI judA judA rUpe dekhAya che paNa pANInA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ tharAdA zikhara svarUpamAM kaI jAtane pheraphAra nathI. pharaka mAtra judA judA raMga maLyA tene che. tevI rIte AtmapaNamAM traNa prakAranA AtmAmAM kaIpaNa jAtane pharaka nathI. je bahirAtmA te aMtarAtmA ane te paramAtmAne AtmA che. te traNemAM pharaka nathI. pharaka mAtra sAthenI upAdhino che. pANImAM judA judA kalara bhaLyA hovAthI te pANI judA judA rUpe mAluma paDe che. tevI rIte A AtmAnA svarUpathI kaMI pharaka nathI. pharaka mAtra upAdhine che. upAdhi kaI? mithyAtva-meha-rAga-dveSa Adi upAdhinA kAraNe AtmA upAdhimAM paDe che. ane je upAdhimAM aTavAI jAya, akaLAI jAya tenuM nAma bahirAtmA. nATakamAM rAjAnuM pAtra bhajave ane pitAne rAjA mAne che tevI rIte AtmA karmane vaza thaIne eka bhavamAM judI judI avasthAe bhegave che. kyAreka zrImaMta bane che, kyAreka garIba te kayAreka rAjA bane che. janme che tyAre bALaka che pachI yuvAna ane vRdhdha bane che. A badhI sthitione je AtmAnI mULasthiti mAnI laIe te bahirAtmA ane mithyAtvI chIe. kAraNake bolapaNa, yuvAnI, ghaDapaNa e badhI paryA che. je samyakatva ratnane pAme che tene bahirAtma bhAva chUTI jAya che. tame vicAra kare ke huM bahirAtmA chuM ke aMtarAtmA chuM? A saMsAranI keIpaNa kriyAmAM jIva huMpaNane abhimAna kare te te vakhate aMtarAtmApaNuM kyAM rahyuM? jIvanamAM game teTalI muzIbata Ave chatAM jeo pitAne svarUpane cheDe nahi, karmarAjAnA hukama pramANe A jIva judA judA nATaka bhajave che evuM je jANe ane samaje te aMtarAtma-daSTivALA hoya che. temane anukULatAmAM AnaMda ane pratikULatAmAM aphasosa hoto nathI. upAdhimAM akaLAya ke mUMjhAya nahi paNa mArA karelAM karmo huM bhegavuM chuM ema mAne tene aMtarAtmA kahevAya. AvA aMtarAtmAnA mAthe game tevuM dharmasaMkaTa Ave te paNa vItarAga vacananI zradhdhA na choDe. aMtarAtmA ratnatrayIne bAdha AvavA de nahi. zreNIka rAjA, kRSNa, vAsudeva badhA avirati samyaSTI hatA. chatAM jyAre jyAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLavA jAya, darzana karavA jAya, tyAre bhagavAna ane bhagavAnanA saMte joIne temanI AMkhamAM AMsu AvI jatAM. ahe prabhu! ame AraMbhamAM Asakata ane viSayanA vamaLamAM taNAI rahyA chIe, kuTuMbanA kAdavamAM gaLAbUDa kheMcI gayA chIe. amArA jevA pAmarene kayAre udhdhAra thaze ? ame aviratinA baMdhana teDI viratinI varamALA kayAre paherIzuM ? dhanya che A nAnA nAnA saMtene ke yuvAnInA pagathIye paga mUkatAM jemaNe saMsAra choDI dIdhuM. viSayanA jemaNe vamana karyA che temane amArA trikALa namana che. baMdhuo ! juo, A che saMsAramAM gaLAbUDa khUMcelA hatA chatAM aMtarAtmadaSTinA dvAra kevA khulI gayA hatA ! avirati samyagadaSTi AtmA vrata-paccakhANa na karI zake. te kaSAyathI rahita nathI banyA, AraMbhanA gharamAM beThA che chatAM tenuM lakSa
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara te deva-gurU ane dharma e tattva tarapha hoya. jema keI mANasa sAcA motInI piTalI sAthe laIne jamavA beTho hoya tyAre bhale jatA hoya paNa tenuM lakSya te tyAM hAya. te samaye te khAvAmAM rasa nathI cAkhato ema nathI. khATuM, mIThuM, kaDavuM je rUpe hoya te rUpe mAne che paNa pelI motInI piTalI rUpa lakSa cUkato nathI. sAcA metInI pioTalI sAcavavAmAM upekSA hoya kharI ? nA. tevI rIte duniyAdArImAM pravarte le mAnavI rAjya karate hoya paNa deva-gurU ane dharmanI bAbatamAM rAjya javuM hoya te bhale jAya, kuTuMba virodha kare te bhale kare paNa metInI piTalInI mAphaka deva-gurU ane dharma e traNe tane kadI bAdha AvavA de nahi. zreNIka rAjAne deva-gurU ane dharma pratye kevI prIti hatI tene eka prasaMga che. zreNIka rAjAnI dhamAM zradhdhA" : ApaNA jaina zAsanamAM metAraja nAmanA eka muni thaI gayA. e te tame jANe che ne ? e metArajamuni saMsAramAM hatAtyAre zreNIka rAjAe temanI putrI paraNAvI hatI. eTale metArajamuni zreNuka rAjAnA jamAI hatA. e muni eka divasa sonIne tyAM gaucarI mATe padhAryA. mAsakhamaNane pAraNe padhAryA, dekhI sanIne bhAva ubharAyA, javalA ghaDatAM tyAM UThIne Ave, bhAva sahita mAdaka vaherAve dhanya bhAgya phaLyA, punita AMgaNu thayA, AvyA tathA rUpa aNagAra re.... kSamA bhAva dharI. munine joIne sonInA haiyAmAM harSa ubharAya. aho ! Aje dhanya ghaDI dhanya bhAgya ke mArA AMgaNe AvA tathArUpa muninA pagalA thayA. Aje mAruM AMgaNuM pAvana thaI gayuM. te samaye sonI zreNIka rAjAnA sonAnA javalA ghaDI rahyo hate. zreNIka rAjA magadha dezanA mAlika hatA. mAthe keTalI javAbadArI hatI chatAM jyAre bhagavAna agara keIpaNa saMto padhAre tyAre avazya vyAkhyAna vANI ane darzanano lAbha letA. eka divasa paNa temAM cUkatA nahi. tamAre eTalI javAbadArI che ? e ghaNuM rAjyane dhaNI hate. tame te eka baMgalAnA paNa pUrA dhaNI nathI chatAM kahe che ke zuM karIe ? amane TAIma nathI. tamane saheja takalIpha paDe ke dharmane pahele dhakko mAre che. vagara muzkelIe dharma thAya te karavA taiyAra che. tame dharmanI kiMmata kevI samasyA che kahuM? tamAre saMsAra e peTane dIkare ane dharma e zeyane dIkare evuM lAge che. zekyanA dIkarAnuM duniyAdArInI vyavahAra daSTie pAlana karavuM paDe te rIte kare che te paNa prasaMga na Ave tyAM sudhI. ene heja gunho Ave te bicArAne soTIo paDe. evI rIte tame dharma te kare che paNa saheja muzkelI Ave te tarata dharmane bahiSkAra. tAva Ave te ophIse javAya paNa sAmayika
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara na thAya. saMtadarzana ke vyAkhyAna sAMbhaLavA na avAya. paNa zreNaka rAjA upAdhinA samaye dharmane dhakko nahotA mAratA tevI akhUTa zraddhA hatI. have ApaNe mULa vAta upara AvIe. ' metAraja muni upara senInI gayelI zaMkA : sonI zreNIka rAjAnA javalA ghaDate hate. lagabhaga javalA taiyAra thaI gayA hatA. e samaye metAraja muni gaucarI mATe padhAryA. saMtane joIne tenI javalA mUkIne saMtane AhAra vahorAvavA mATe rasoDAmAM gaye. te samaye kauMca nAmanuM pakSI AvIne anAjanA dANu mAnIne javalA carI gayuM. sonI munine vaherAvIne bahAra Avyo ne javalA yA nahi eTale tene muni upara zaMkA gaI. munine kahe che tame mArA senAnA javalA cerI lIdhA che? je lIdhA hoya te mane jaldI ApI de. kAraNake rAjAne meM ApI devAno TAIma Ape che. tethI rAjAne mANasa hamaNAM levA mATe Avaze. tyAre huM zuM ApIza? munie te javalA lIdhA nathI paNa pakSIne caNatAM joyAM hatAM. paraMtu te belyA nahi jaina muni keI jIvanI hiMsA thAya tevI sAvadha bhASA bole nahi. A samaye muni pApanA DarathI mauna rahyA hatA. tamane kaI mANasa upara cerInI zaMkA paDe ne ene tame pUcho. te vakhate mANasa mauna rahe te tame ema mAnI le ne ke eNe corI karI lAge che eTale mauna beTho che. cArInI zaMkA pachInuM mauna e ceArInI kabUlAta ke jevuM gaNAya. muni mauna rahyA eTale sonInA manamAM ekkasa besI gayuM ke munie javalA lIdhA che paNa mane pAchA ApatA nathI. keNa jANe kyAM rAkhyA haze ? senIe lIdhelA muninA prANu" -sonI munine vADAmAM laI gaye. tenI pAse lIlA cAmaDAnI vAdharanI paTTI hatI. lIluM bhIMjAyeluM cAmaDuM te kamaLa hoya ne? sonIe lIlA cAmaDAnI vAdharanI paTTI muninA mastake bAMdhI ane taDake UbhA rAkhyA. taDake vadhato gayo ne vAdharI sUkAvA lAgI. muninI cAmaDI ane nasenasa kheMcAIne taDataDa tUTavA lAgI. parI paNa phUTI gaI. eTale muninA prANa cAlyA jatAM ekadama nIce paDayA. bIjI tarapha keIe lAkaDAne bhAre dhaDAka daIne nIce nAkhe. enA avAjathI krauMca pakSI javalA caNIne tyAM beThuM hatuM tene prAska paDatAM carakI gayuM. enI carakamAM javA nIkaLyA. javalA pakSI carI gayuM hatuM ne hatyA thaI metAreja muninI. munI zreNIka rAjAnA jamAI che. tenI vicAra karavA lAge. hamaNuM rAjAne mANasa Avaze ne A munine marelA jeze to mAruM AvI banaze. mAre bacavAno eka rasto che. zreNIka rAjA zudhdha samyakatvI che. emane devagurU ane dharma prANathI paNa adhika pyArA che. e kadI sAdhune AMgaLI aDakADaze nahi. je kaI saMtane aDADe ke saMtane satAve te tene jIvate nahi mUke. te huM sAdhunA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 zAradA zikhara kapaDA paherI lauM. pachI utArI nAMkhIza. zreNIka rAjA pAte Avaze te huM khacI temanA nAkarA Avaze te mane mArI nAMkhaze. jaIza. paNa " maraNanA bhayathI sAnIe paherelA sAdhu veSa " :-madhue ! seAnIne muni hatyAnA bhaya nathI. paNa maraNanA bhaya lAgyA che eTale sAdhunA kapaDAM paherIne khAraNuM baMdha karIne besI gayeA. tyAM rAjAnA sipAI javalA levA mATe AvyeA. seAnI ! khAraNuM khAla. hu jvalA levA mATe AvyeA che. tyAre aMdarathI sAnI khele che " dharmalAbha " paNa khAraNuM khelatA nathI. seAnI dharmalAbha Ape che tyAre sipAI kahe che jvalA Apa. to kahe " dharma lAbha. " sipAI kahe che jaldI javalA Apa. nahitara rAjAne kahI daIzuM. hamaNAM rAjA AvIne tArI khabara laI nAMkhaze. te paNa seAnI kahe che " dharmAMlAbha. " jIA dharma lAbhane mahimA kevA che! ,, "" dhalAbha zabdanI dhana pAchaLa rAjA zreNIkanu Agamana" :-sipAI te bAraNAM khakhaDAvIne thAkayA. khArAM khulyAM nahi. tene thayuM ke ApaNA mahArAjA je sAdhune vaMdana kare che te vakhate dharmalAbha kahe che. te sAdhu haze ke zuM ? sipAI sIdhA tyAMthI rAjA pAse AbhyA ne kahyuM-huM sAnIne ghera javalA levA gayA hatA. tenuM khAraNuM baMdha hatuM. khAraNuM khakhaDAvIne sAnIne kahyuM javalA AMpa. te aMdarathI javAkha maLyA dhalAbha." e traNavAra khakhaDAvyuM ne kahyuM paNa aMdarathI dha lAbha.... dharmalAbha eka ja avAja Ave che. tyAre zreNIka rAjAnA manamAM thayuM ke sAdhu sivAya khIjuM kAI dharmalAbha khele nahi. te zuM che ? lAva jAte tyAM jAuM. tarata tyAMthI uDIne zreNIka mahArAjA sAnIne ghera AvyA ne kahyuM mAraNuM khAle. tA aMdarathI seAnI kahe ' dharmalAbha ' zreNIke kahyuM-hu zreNIka rAjA chuM. tarata senIe mAraNuM khAlyu. rAjA aMdara gayA ne joyuM teA seAnI sAdhunA vezamAM che. "muninu' zaba jotAM zreNIka rAjAnuM hRdaya raDI paDayuM ? :-eka mAjI javalA paDayA che ne eka khAju metAraja muninuM zakha paDayuM che. rAjA sAnIne pUche che A badhuM zuM che ? seAnI kahe javalA mATe mane sAdhu upara vahema AbhyA. pUchyu' te te kaI khelyA nahi. tethI meM A rIte temane mArI nAMkhyA che. A sAMbhaLI rAjA vicAra kare che ke eka tarapha metAraja mArA jamAI che. vaLI saMta che. bIjI tarapha mane saMta pratye prema che ema samajI bacAva mATe sAnIe sAdhu veza paheryAM che. paNa have chaTakavA nahi dauM. ema vicAra karIne zreNIka rAjAe kahyuM. zreNIka rAjAnA banAvaTI sAdhu veza sAme paDakAra" :-DhAMgI ? maraNunA DarathI te sAdhu veza paheryAM che. sAdhu vezanA kAraNe tane kaMI zikSA karatA nathI. atyAre tane jIvatA javA dauM chuM, paNa jo have sAdhu veza cheDayA tA kaDakaDatA telanI kaDAImAM
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 zAradA zikhara taLI nAMkhIza. rAjA zreNIke sanIne cheTe vairAgI mA eTale A zabda bolyA. bAkI sAcA vairAgIne A zabda na kahe. sAcA vairAgIne dekhe tyAM enuM haiyuM harakhAI jAya ne tenA caraNamAM zIra jhUkI jAya. jIvane vairAgya traNa prakAre Ave che. vairAgya eTale viSaya kaSAya taraphanI arucI pachI te arUcI jJAnathI thaI hoya te te jJAnagarbhita vairAgya kahevAya. duHkhanA kAraNe Ave te duHkha garbhita vairAgya kahevAya ane mehanA kAraNe Ave che te mahagarbhita vairAgya kahevAya. jene jIva ane karma e baMnenI zraddhA che ane jemane e khyAla che ke karmathI A jIva baMdhAyela che. saMsAra e karmabaMdhananuM kAraNa che. mATe je saMsArathI chUTuM te navA karmo baMdhAtA aTake ane tapa dvArA junA karmo khape. AvI bhAvanAthI je saMsAra tarapha dhRNAnI najarathI jue che tenuM nAma jJAnagarbhita vairAgya. Aje kaI mANasa sAmAnya sthitine hoya te je dIkSA le te leke kahe che ke ene duHkha hatuM eTale dIkSA lIdhI. mATe duHkhagarbhita vairAgya che. paNa duHkhagarbhita vairAgya kene kahevAya te kahenArane khabara nathI. jJAnI kahe che ke jema keI bahenane ekano eka yuvAna dIkare gujarI jAya te vakhate mAtAne khAvA pIvAmAM ke paheravAoDhavAmAM ne haravA pharavAmAM mana nathI. A vairAgya thaye ne ! A kaye vairAgya ? dIkare marI gaye tenA duHkhane. AvI rIte kaI bahenane pati gujarI jAya che tenuM mana paNa saMsAra uparathI uThI jAya che. AvA vairAgyane duHkhagarbhita vairAgya kahevAya. bhale mehagarbhita ke duHkhagarbhita vairAgya hoya paNa pachI jIva samajaNanA gharamAM Ave tyAre te jJAnagarbhita vairAgya banI jAya che. mAta sanmukha dekhI banAvaTI sAdhumAMthI sAce sAdhu banI gayo" senIne vairAgya bhayanA kAraNe hate. bhayamAMthI mukata thAuM pachI veza utArI nAMkhIza. evA bhAva hatA. paNa zreNIka rAjAnA paDakArathI te sAce sAdhu banI gaye zreNIka rAjAe tene jIvate choDI dIdhe A vakhate zreNIka rAjAne ghaNuM sahana karavuM paDayuM che. joke belavA lAgyA ke aho ! eka pavitra muninI ghAta karanAra sAdhune DhAMga karIne beThA che tene Ama jIvato javA devAya ? prajA rAjA upara tUTI paDI. metAraja muni rAjAnA jamAI hatA. temanI A rIte hatyA karanArane jIvato javA devAthI putrI temaja kuTuMbIjane rAjA upara tUTI paDayA paNa samakitI jIva dharma uparanI daDha zradhdhAnA kAraNe duniyAnI, rAjanItinI kuTuMbanI ke putra-putrInI keInI darakAra na kare. AvI sthiti kayAre Ave ? je ke rAjAe DhoMgIne calAvI nathI lIdhe. je sAdhupaNuM choDayuM te kaDakaDatA telanI kaDAImAM taLI nAMkhIza. evA kaDaka zabda kahyA hatA. TUMkamAM jene samyakatva hoya te kuTuMba sneha ane rAjanIti badhAne bhoga ApI zake ne A niSpakSa nyAya karI zake. Ave 10
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara samakitI AtmA haiAya te aMtarAtmA khanI zake che. e aMtarAtmA AgaLa vadhatA vadhatA aMte karmanA baMdhanA tADIne paramAtma dazAne prApta kare che. zreNIka rAjAe sAnIne jIvatA mUkayA te tenu mukhya kAraNa sAdhupaNu' ane te sAdhupaNuM kAyama rAkhavAnI zarate. 74 jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM e vAta cAle che ke salilAvatI vijayamAM vItazekA nAmanI nagarI hatI. te nagarI keTalI lAMkhI ne keTalI paheALI hatI te vAta ApaNe AgaLa AvI gaI. te nagarI devalAka jevI hatI. devalAkanA devA jema sukhI hAya che tema A vItazekA nagarInA leAkeA deva jevA sukha bhAgavatAM hatAM. atyAranI jema sarakArane trAsa na hatA. te nagarImAM keAI duHkhI mANasa dekhAtA na hatA. e samayamAM rAjAe udAra ne vizALa dilanA hatA. peAtAnI prajA kema sukhI rahe te jovA cAhatA hatA. prajAnA sukhe sukhI ne duHkhe du:khI khanatA hatA. vikrama rAjAnA rAjyamAM evA kAyadA hatA ke koI navA mANasa rahevA Ave tene dareka prajAjanAe eka eka seAnAmahora ane ekeka iMTa ApavI. e mANasane dareka prajAjana ekeka sAnAmahAra ne ekeka IMTa Ape tA enuM ghara ubhuM thaI jAya ne ? Aje to koI navA mANasa Ave te tene lUTavAnI vRtti che. eTale bicArA uMcA kyAMthI Ave ? jemane khIjAne devAnI vRti che te devavRtti che tevA manuSyA manuSya rUpamAM deva che ane jemane khIjAnuM paDAvI levAnI vRtti che te rAkSasanI vRtti che. tevA manuSyA manuSya rUpamAM rAkSasa jevA che. A nagarInuM nAma vItazeAkA eTale te nagarImAM sarva manuSyA AnaMdamAM rahetA hatA. A nagarImAM eka nagarInA rAjA kANu hatA tenA bhAva avasare kahevAze. * aSADa vada 2 ne mAMgaLavAra vyAkhyAna na-9 zAkanu nAma nizAna na hatuM. bagIcA hatA te kevA hatA, tA. 13-7-76 sujJa dhue, suzIla mAtA ne bahena ! anaMta karUNAnidhi, vailAya prakAzaka, zAsana samrATa, vIraprabhunI zAzrvatI vANI tenu nAma sidhdhAMta. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayananA adhikAra cAle che. e adhyayanamAM mallInAtha bhagavAnane adhikAra che. paNa te bhagavAna kaI bhUmimAM janmyA hatA, e nagarInuM nAma zuM hatuM, e nagarI kevI pavitra hatI vigere pUrvabhUmikAnuM varNana karavu joI e. salilAvatI nAmanI vijyamAM vItazeAkA nAmanI pavitra nagarI hatI. te nagarI pratyakSa devalApha jevI hatI- devalAka jevI eTale tyAM devaleAka na hatu. paNa deva
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara leAkanI upamA ApI che. tame keAI cIja koI cIjanA jevI hoya te tenI upamA Ape che ne ? chAza pItA hA ne e chAza mIDI hoya te! tame kahA che ne ke AjanI chAza dUdha jevI che. A gALa sAkara jevA che. te zu e chAza dUdha khanI jAya che ? gALa sAkara khanI jAya che ? nA." emAM aMze samAnatA hoya te upamA apAya che. tema A vItazekA nagarI pavitra hatI. prajAjanA sukhI hatA. te nagarI kyAre zAle ? " nagarI sAhanti jala vRkSa mAgA, rAjA sohantA caturagI senA, nArI sohanti para purUSa tyAgI, sAdhu sohantA niravadha vANI." 29 bq je nagarImAM khUba khAga khagIcA hoya, jyAM vAva, kUvA, nadI tathA paryaMta hAya, AMkhAlI khaDA-AMkhalI Adi aneka prakAranA vRkSeA hAya, mahAraga mathI AvatA musApharone utaravA mATe dharmazALA hoya, aneka jAtanA phaLa-phUla hAya, TheraThera vizrAmanA sthAnA hoya, A badhuM nagarInuM sau ya che. je nagarImAM kUvAvAva-dha zALA upAzraya, bagIcA Adi kaMI nA hoya te tenI zaiAbhA nathI. vItazeAkA nagarI khUba saudaryavAna hatI. tIseNaM vIyasogAe raayh| NIe uttara puratthime, disibhAe iMda kuMbhe nAmaM ujjANe / te vItazekA nagarInA IzAna khUNAmAM IndrakuMbha nAme udyAna hatuM. te udyAna khUba manahara ane ramaNIya hatuM. atyAre bagIcA hoya che te samayamAM udyAne hatAM. bagIcAmAM vRkSe hAya che ne jaMgalamAM paNa vRkSeA hAya che. tA e khaMnemAM taphAvata zuM che ? bagIcAmAM vRkSA vyavasthita rIte ane kalAtmaka rIte geAThavAyelA heAya che. magIcAnA mALI amuka vibhAgamAM phUlajhADa, amuka vibhAgamAM latAe vagerenAM cheDa ane velAo rApI tene suzeAbhita banAve che. meMdInA cheoDa vAvI tene mATA karI tene kApI kApIne aneka prakAranI AkRti manAvI agIcAnI ze|bhA vadhAre che. pANInA hAja khanAvI temAM phUvArA manAve che. latAonA maMDapa banAve che. besavA mATe AMkaDA goThave che, A rIte mALI agIcAnu vAtAvaraNa ekadama AnaMdaprada banAve che. AvA bagIcAmAM thAkelA mAnavI e ghaDI jaIne bese te tenA thAka utarI jAya che. baMdhuo ! A te tamArA dehaneA thAka utAranAra bagIcAnI vAta thaI. paNa tamArA jIvanakhAga kevA che tenA vicAra karo. bagIcAmAM badhuM vyavasthita hAya tA te saune game che. lAkaDAnA TukaDAmAMthI suthAra suMdara phanIcara banAve chete saune game che. mALI puSpAne cUMTI suMdara phUladAnImAM bharAvI jAya te tamArA divAnakhAnAmAM kevu' zAlI uThe che! te rIte ApaNA jIvanamAM rahelI zaktione ekatra karI jIvananuM suMdara ghaDatara
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara karavAnuM che. pile bagIce dehano thAka utAraze paNa anaMtakALathI AtmAbhavamAM bhamIne thAya che tene thAka utAravA kayA bagIcAmAM javuM paDaze te jANe che ? dhammA rAme care bhikakhU, dhima dhamma sArahI, dhammA rAme rae datte, baMbhe cera samAhae te utta, sUa. 16 gAthA 15 vItarAganA saMte dharmarUpI bagIcAmAM vicare che. dharmarUpa bAgamAM ramaNatA karanAra, dharmarathanA sArathI, dhairyavAna, Indrione damanAra, ane brahmacarya samAdhino dhAraka sAdhu haMmezA dharmarUpI bagIcAmAM vicare. A suMdara vItarAga dharmarUpI bagIce che. A bagIcAmAM pharavA mATe tame Avaze te tamArA jIvananuM ghaDatara evuM suMdara thaze ke AtmabhAvamAM sthira rahevAnuM mana thaze. keInI niMdA karavAnuM ke keInA durgaNa jovAnuM tamane mana nahi thAya. kAraNa ke AtmA savaLAImAM AvI gayuM che. te sarvatra guNa dekhe che. duHkhamAMthI paNa sukha zodhe che ne avaLAImAM rahele AtmA guNamAM paNa avaguNanuM darzana kare che. eka vakhata eka kheDUta kUvAnA kAMThe keza dvArA pANI kADhIne tenA baLadane pANI pIvaDAvIne thoDIvAra vizrAma levA beThA hatA. sAthe tene yuvAna dIkare paNa beThe hate. te samaye eka mANasa hAMphaLA phAMphaLo deDate tyAM AvyuM. pelA kheDUtane kahe che bhAI! huM khUba tarasya chuM ane pANI pIvaDAve ne ! kheDUte pANI pIvaDAvyuM eTale pelo mANasa pUche che bhAI! tamAruM gAma kevuM che? tyAre kheDUta kahe che tame kayA hetuthI pUcho che ? ne utAvaLA kyAM jaI rahyA cho? tyAre AvanAra mANasa kahe che bhAI! zuM vAta karuM? mArA gAmamAM eka paNa mANasa sAra nathI. AkhA gAmanA mANaso kharAba che. eTale temane saMga choDI bhAgI chUTa chuM. eTale pUchuM chuM ke tamAruM gAma kevuM che? je sAruM hoya te rahevA mATe pUchuM chuM. tyAre kheDUta kahe che bhAI ! amAruM gAma tamArA gAma karatAM paNa kharAba che. tamane ahIM nahIM phAve. eTale pele te cAlato thaye. paNa pitAnA AvA javAbathI bAjumAM beThelA yuvAna chokarAnuM lehI ukaLI gayuM. aho ! mArA pitA kevA che? amAruM gAma kevuM pavitra che. gAmamAM kaI cAra nathI, vyabhicArI nathI, koI keInI niMdA karatuM nathI. keI dagA prapaMca karatuM nathI. keI jugArI nathI. koI dArU pItuM nathI. badhA ekabIjA sAthe bhAI-bhAInI mAphaka haLImaLIne rahe che chatAM gAmanA AvA avaguNa bole ? dhArIyuM laIne bApane mArI nAMkhyuM ? ema manamAM vicAra Ave che tyAM bIje mANasa Avyo. tene pANI mAMgyuM ne pelAnI mAphaka kheDUte pANI pAyuM. pANI pIvaDAvIne kheDUta pUche che bhAI! tame kayAM jaI rahyA cho ? te kahe bhAI! amAruM gAma khUba pavitra che. gAmamAM badhA sajajana ane sadguNI AtmAo vase che. AkhA gAmamAM mAtra huM ekalo
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara krodhI chuM, apavitra chuM. je tyAM rahuM te khIjAne mArA saMga lAge ne gAma apavitra banI jAya tethI huM gAma cheDIne nIkaLI gayA .... kayAMka vagaDAmAM jaIne rahIza. tyAre kheDUta kahe che bhAI! tamAre vagaDAmAM jaine rahevAnI jarUra nathI. amArA gAmamAM sukhethI rahe. ff pele chekarA manamAM kheAlI uceA. pele sArA hatA tene mArA khApujIe kahyuM amAruM gAma kharAba che. ema kahIne mokalI dIdhA, ane A mANasa kahe che ke huM pote kharAba chuM chatAM tene gAmamAM rahevAnA Agraha kare che. A rIte kema karatA haze ? chevaTe pUchayu bApujI ! tame Ama kema karyuM ? mane teA tamArA AvA javAbathI tamArA upara gussA Ave che. tyAre Apa kahe che beTA! sAMbhaLa. paheleA mANasa taEna nIca hatA. tenI dRSTimAM ekalA avaguNa bharyA hatA. jethI AkhA gAmanA mANase tene avaguNI dekhAyA. evA durguNI mANasa gAmamAM Ave te AkhA gAmane bhagADe. ane A bIjo ALye te ekaleA sadguNI che. tene AkhA gAmanA mANasAmAM sadguNu dekhAyA. peAtAnAmAM ja avaguNu dekhAyA. mATe A pavitra mANasa che. AveA sajjana mANasa gAmamAM Ave tA sadguNa vadhe. A AzayathI meM judA judA javAkha ApyA che. aMdhue ! je mANasa avaLAImAM paDelA hatA tene badhA duja na dekhAyA ane je savaLA hatA, svadoSanuM dana karanArA hatA tene badhA sadguNI dekhAyA. pote eka peAtAne durguNI dekhAvA lAgyA. AvI rIte je AtmAne paranA saMga lAgyA che, pArakA sAthe prIti kare che te svagharane bhUlIne paranI paMcAtamAM paDe che. paNa jJAnI kahe che paranI paMcAta tamane saMsAramAM paribhramaNa karAvaze. paranI sAthe prIti karanAro AtmA ajJAna che. tene khabara nathI ke parAyuM kadI potAnuM thatuM nathI. svamAM je sukha che te paramAM nathI. jue.... tamArA saMsAramAM paNa aNusamaju mANasane pArakA jeTalA game teTalA peAtAnA gamatA nathI. zarIra pADozI jevu che" nAnAM khALakone gharanAM mANasA khUba premathI rAkhe, mAtA gharamAM sAruM sAruM khAvAnuM banAvIne Ape chatAM tene bahArathI khAvAnuM laIne khAvuM bahu game agara pADozI eka mAmUlI cIja Ape to paNa bahu game che. A te nAnuM khALaka che. tenI vAta khAjumAM mUke. paNa mAnI le! ke dIkarAnI vahu navI paraNIne AvI che. tene sAsu, jeThANI, naNaMda badhA premathI khelAve che chatAM gharanAM sAthe premathI nathI kheAlatI. ene sAsu, naNaMda, jeThANI ane pati karatAM paNa pADozaNu sAthe khUba prIti thaI gaI che. eTale gharanuM kAmakAja kare ne hAlatAM-cAlatAM pADozaNu pAse jaI ne vAtA kare ne kahe tame mArA khUba hitastrI che. tame mArA sarava che. tame mane prANathI adhika priya che. aNusamaju mANasane gharanAM karatAM parAyA sArA lAge che. ne parAyA
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA bira sAthe prIti kare che. tema ApaNe cetanya svarUpa AtmA paNa ajJAna avasthAne kAraNe caitanyamAM, prIti nahI karatAM pudgala svarUpI pADozInI sAthe prIti kare che. jema pilI navI vahu pADozIne visAmonuM sthAna mAne che tema AtmApaNa deharUpI pADozIne vizrAmanuM sthAna mAnI beTho che. e vahune dIkare thayo. samaya jatAM e dIkare mATe thatAM pADozInA AMgaNAmAM gaMdakI karI Ave, pANI DhaLI Ave te joI lo pADozaNa kevA jhaghaDA kare che! jema Ave tema bele che. je pADozaNane sAsu karatAM adhika mAnatI hatI te pADozaNa chokarAe tenA eTale pANI DhaLyuM temAM jhaghaDe karavA lAgI. tyAre te vahune bhAna thAya che ke gharamAM te gharanA ane pADozI te pADozI. have gharanAnI kiMmata samajI. atyAra sudhI samajI na hatI. nAnA bALake paNa mA-bApa nA pADe te paNa pADezIne ghera deDI jatAM hatAM. ane e chokarA meTA thatAM AgaLa jamIna mATe pADozInI sAthe lAkaDI laIne laDe che. kAraNake have samajaNa nA gharamAM AvyuM. A pitAnuM ghara che tema samaje. tema A AtmA paNa aNasamaju dazAmAM hoya tyAre A pudgala, Indri, kuTuMba ane dhanane mArA mAnI tenI sAthe prIta kare che tyAre khabara nathI hotI ke AnI sAthe prIta karI enA mATe pApa bAMdhuM chuM paNa tenA phaLa bhogavavA mATe mAre naraka tiryaMca vigere gatimAM javuM paDaze. paNa e AtmA pitAnA zudhdha cidAnaMda svarUpane oLakhe che tyAre ene ema samajAya che ke A zarIra pADozI che. zarIra te huM nathI. mAre enI sAthe ekameka thavA jevuM nathI. ajJAnI AtmA dehamaya banI jAya che. jema lokhaMDane agnimAM tapAvavAmAM Ave che tyAre lekhaMDa agni sAthe ekameka banI jAya che. te evuM lAla ceLa banI jAya che ke jANe agni joI le. paNa agnimAMthI lekhaMDane bahAra kADhe pachI e lekhaMDa che ema khabara paDe che. tema AtmA ajJAna dazAmAM pudgala bhAvamAM e joDAI jAya che ke huM te zarIra ane zarIra te huM. paNa samajaNanA gharamAM Ave che tyAre ema lAge che ke mAre ane dehane kaMI levAdevA nathI. huM ane te bhinna chIe. paNa karmanA kAraNe mAre enI jelamAM jakaDAvuM paDyuM che. eTale mAre zarIra sAthe pADozI je vyavahAra che. AtmA je AnaMdamAM hoya te zarIra upara lAlI dekhAya, teja dekhAya ane AtmA je ciMtAmAM paDe to zarIra sUkAI jAya, nisteja banI jAya. A zarIra AtmAne sajajana pADozI che. pADozI jevo vyavahAra rAkhanAra che. paNa e vyavahAra kayAM sudhI jaLavAya ? gharane nukazAna na thAya tyAM sudhI. pelI navI vahune pADozI sAthe vAMdhA paDe tyAre sAna ThekANe AvI ke "sva te sva ane para te para." tema AtmAe paNa samajI levuM joIe ke zarIra pADozI che. pADozInA vyavahAre tenI sAthe rahevuM paNa te maya banavuM nathI. zarIra polIsa dAdA jevuM che - baMdhuo ! A zarIra badhI gatimAM
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara baLavAna pADozI che. kAraNake jIva je je gatimAM jAya che tyAM tyAM tene regya zarIra maLe che. A zarIra sAthe nahi Ave. ahIMnuM ahIM rahI jaze. tame raheThANa pheravo te patnI chokarI sAthe Ave paNa pADozI sAthe nA Ave. te rIte zarIra keInI sAthe jAya che kharuM? nA." ahIM rahI jAya che. eTale A zarIra piolIsa dAde che. ghaNAM zrImate polIsane dara varSe beNa Ape che. e te tame paNa ApatAM hazene? barAbara anubhava che ne? polIsane beNa ApavAmAM tamane vahepAramAM agara bIjA kazAmAM phAyado khare? phAyade kaMI nahi paNa na ApIe te herAna kare. piolIsa dAdAne vIsa varSa bANa ApI paNa be varSa na ApI te herAna karaze tema A deharUpI polIsa dAdAne 25-30-40-50 varSa sudhI paLe paNa cAra divasa khAvAnuM na ApyuM te nirbaLa thaI jAya che. ATalA varSo sudhI dIdhuM te badhuM gayuM. ne gaLe paDatAM vAra nahi e A deha polIsa dAde che. ene 50 varSa sudhI traNe TaMka bhANuM bharIne piSe che chatAM Apatti vakhate aLago rahe che. sAvaceta zrImaMta beNa de te pahelAM bAragaNuM kAma kaDhAvI le che. tema A pudagala 35 piolIsa dAdAne traNa TaMka pi cho te tenI pAse je kAma kaDhAvavuM hoya te kaDhAvI leje. bAle, tenI pAsethI kayuM kAma kaDhAvavuM che? devAnupriye ! A uttama mAnavabhava maLe che. saMsAra Adhi-vyAdhi ane viSaya-kaSAyone ukaraDo che. temAM hIrAkaNI samAna dharma rahe che. A deharUpI pilIsa dAde beThe beThe ATalA varSothI traNa TaMka baNa khAI rahyo che. have tene kahe ke A ukaraDAmAMthI dharmarUpI hIrAkaNIo prApta karavAmAM madada kara. A polIsa dAda madada kare tevA che chatAM ukaraDAmAMthI hIrAkaNI levAnI akkala nathI AvatI. ene viSaya kaSAyanA ukaraDA uthAmavA bahu game che. bhagavaMta kahe che ke A durlabha ane uttama mAnavabhava pAmyA chatAM ajJAnI AtmAo dharmanI lahejata laI zakatA nathI. tenuM kAraNa pazu jevI vRtti che. Dhorane ratnanA DhagalA upara ubhA rAkhe to te rananA DhagalAmAM maLamUtra karaze, temAMthI anAjanA kaNa vINaze paNa rana nahi le, kUkaDo ukaraDe pheMdIne temAMthI eThavADanA dANu khAze paNa hIrAkaNuM Avaze te phagAvI deze tema A jIva mahAna puNyadaye manuSyabhava rUpI rananA kSetramAM AvyuM paNa pelA pazunI jema viSaya kaSAya rUpI kaNIyAne dekhe che. pazumAM ratanane oLakhavAnI, levAnI ke ratna levA mATe bhoga ApavAnI buddhi hotI nathI. ene eMThavADanA dANa mATe zIMgaDuM mAravAnuM mana thAya che. vacce kUtaruM khAvA Ave te zIMgaDuM mAravA jAya. eMThavADa mATe badhuM karavA taiyAra che paNa rana mATe kaMI karavA taiyAra nathI. tema A jIva paNa viSaya kaSAyanA eMThavADa mATe thAya teTaluM karavA taiyAra che paNa dharmaratna mATe kaMI karavA taiyAra nathI. pazune te rananI pArakha nathI eTale tene jatuM kare,
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara paNa tame te hoMziyAra mAnava che ne? tame ranane pArakhI zake tema che. zA mATe bedarakAra rahe che? dipaka jema aMdhakArane dUra kare che tema dharma rUpI ratnanA prabhAvathI pApa rUpI aMdhakAra dUra thAya che. . A mAnavabhava e jema tema nathI maje. enI kiMmata samaje. temAM paNa amUlya jaina dharma maLe che tenI mahattA samaje. ahIM jIva samaje te kSaNe kSaNe karmanI nirjarA karI zake che. gautamasvAmIe bhagavAnane pRcchA karI ke he prabhu! eka navakArazI tapa kare te zuM phaLa maLe ? tyAre bhagavaMte kahyuM-he gautama ! ogaNatrIsa lAkha, tresaTha hajAra, base ne saDasaTha upara eka palyano cotho bhAga zubha devanuM AyuSya bAMdhe. zudhdha samakita sahita samAyika kare te bANuM koDa, ogaNasATha lAkha, paccIsa hajAra, navase paccIsa pepama ane eka palyopamanA sAta bhAga karIne temAMthI traNa bhAga jhAjherA zubha devatAnuM AyuSya bAMdhe. udarI tapa kare te zuM lAbha thAya? se varSanA pApa dUra thAya. eka upavAsa kare te eka hajAra varSanA nArakInA pApa dUra thAya che. ATalI karaNI karavAmAM ATalo mahAna lAbha rahelo che te je dharmanI khUba ArAdhanA kare che tene keTalo lAbha thAya ? are, je saMsAra choDIne saMyamI banyA che temane te keTalo lAbha che! kSaNe kSaNe karmanI nirjarA lAbha. khoTa te jAya nahi. paNa kayAre? zuM veza paherIne besI gayA, tamane upadeza A tethI kalyANa thaI gayuM? "nA." kalyANa kyAre thAya ? A vitarAgane veza paheryo che te vezane vaphAdAra rahIe te kalyANa thAya. bAkI cAritrane coLIne bIjAnuM kalyANa karAvavAthI khoTa khAI rahyA chIe. - Aje tame saMtane vaMdana kare che, tamArAthI traNa phUTa uMcA besADayA che te bhagavAnanA cAritra mArganuM mAna che. kaI cAritra choDIne Ave te upAzrayamAM utAre kharA? bele-hIrAbhAI, vajubhAI, jeNe cAritra choDayuM che tene zrAvake kahI deze ke cAlatA thaI jAo. have tamAre mATe ahIM sthAna nathI. ahIM to cAritramAM vaphAdAra rahe tenuM kAma che. mAnI le ke koI zrImaMta zeThanA dIkarAnI vahu navI paraNIne AvI che. tene khabara nathI ke ahIM pANI DhoLavAnI manAI che, teNe pANI nAMkhyuM ne pele myunisipAliTIno paTAvALe sudharAI khAtuM tapAsavA AvyuM. eNe pelI vahune pakaDI. eTale enA sasarA kahe-bhAI! ahIM pANI nAMkhavAnI manAI che ne pANI nAMkhyuM te amAre gunho che. mArI bhUla kabUla karuM chuM. vAta ema che ke A vahu navI paraNIne AvI che ane A kAyadAnI khabara nathI. chokaruM che. bhUla thaI gaI. huM dhULa nAMkhIne sApha karAvI dauM chuM. tuM bolato baMdha thA. paNa pele polIsa te bakavAda mUkto nathI. A zeTha paNa khUba zrImaMta che. keInI zehamAM taNAya tevA nathI. eTale kahe che huM tane cAra tamAcA caDhAvI dauM tema chuM. huM
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nabaLo nathI paNa te sarakArane paTTo paheryo che eTale tane kaMI kahI zakato nathI. tyAM pele polIsa bhabhUkI uThaze. zuM mAruM kaMI varcasva nahi! A pilIsanA paTTAnuM varcasva che te le..A paTTo phagAvI dauM chuM. ema kahIne piolIse paTTo phagAvI dIdho. eNe je paTTo phagAvyuM te ja zeThe tene pakaDIne cAra tamAcA caDhAvI dIdhA. pele kahe ke huM piolIsa chuM. mane tame mAranAra kezu? polise phariyAda karI. kerTamAM zeThane belAvyA ne pUchayuM-pilisane tame zA mATe mAryo? zeTha kahe che meM tamArA pilisane mAryo nathI. meM te eka sAmAnya mANasane mAryo che. ene pUcho. eNe pilisano paTTo utArIne pheMkI dIdhA pachI mAryo che. badhI pUchaparacha thaI. zeThe badhI satya hakIkata kahI tyAre sarakAre zeThano khabho thAbaDIne kahyuM-zAbAza. sarakAre zeThane zAbAzI ApI ane polisane rITAyara karyo. tamAre ne amAre badhAne zAbAzI joIe che paNa te kayAre maLe ? tame zrAvapaNAne vaphAdAra rahe ne ame sAdhupaNAmAM vaphAdAra rahIe te. nahitara keDInI kiMmata nahi rahe. pelA polisanI mAphaka rITAyara thavuM paDaze. sAdhue sAdhupaNAnAM mUlya cUkavavA paDaze. guNa haze te kiMmata thaze. nahitara kaI nahi pUche. eka vakhata eka brAhmaNa bIrabala pAse AvIne raDavA lAgyuM. bIrabala kahekema raDe che ? te kahe-huM ATalA zAstro bharyo chatAM mane kaI paMDita nathI kahetuM. bIrabalanI budhdhi to tame jANe che ne ? bIrabala hasIne kahe che tamane AkhuM gAma paMDitajI.... paMDitajI kahIne bolAve tema karuM. paNa tuM mane zuM ApIza? paMDita kahyuM ke 500 rUpiyA ApIza. bIrabale 500 rUpiyA laIne kahyuM ke je eka mahinAmAM tane leke paMDita na kahe te huM kahIza te sajA bhogavI laIza. bIrabale pIparamITa lAvIne chokarA bhegA karyA ne zIkhavADayuM ke A mANasa bahAra nIkaLe tyAre tamAre e paMDitajI ! paMDitajI kahevuM. paMDita bahAra nIkaLe eTale chokarAnuM TeLuM tenI pAchaLa paDe ne e paMDitajI ! e paMDitajI kahIne tenI pAchaLa javA lAgyA. traNa-cAra divasamAM badhAM jANI gayA ke A paMDita che. eTale paMDitajI-paMDitajI kahevA lAgyA. tethI e brAhmaNa te kaMTALI gayA ne badhAne gALo devA lAgyo. Ane paMDita kahevAya ! je paMDita hoya te huM paMDita chuM evuM kahevaDAvavA mATe mahenata kare ! hIrAnI kiMmata lAkhe nI heya paNa hIre ema na bole ke mArI kiMmata ATalI che. " hIrA mukhaNe nA kahe lAkha hamArA mUla." tema sAce paMDita pite paMDita che tema nA kahe. sAce sAdhu ke zrAvaka ema nA kahe ke ame zrAvaka ke sAdhu chIe. enA guNathI mUlya thaI jAya che. sAdhunA sAdhutAnA guNathI ne zrAvakanA guNathI mUlya aMkAya che. eka zrAvaka roja vyAkhyAnamAM AvIne sAmAyika laIne besI jAya. je roja Ave tene sAdhu paNa hisAba rAkhe. pelo zrAvaka be divasa upAzraye na AvyuM. trIje divase Ave tyAre mahArAje pUchayuM. 11
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zAradA zikhara zrAvakajI! e divasa tamArI rajA kema paDI ? tyAre zrAvaka kahe kAma hatuM. mahArAja kahe-game tevuM kAma hAya paNa tamArI gerahAjarI na hAya. mahArAje khUba pUchyuM tyAre kahe che mahArAja sAheba ! sAcuM kahuM. ame gRhasthI kahevAIe. mArA 18 varSanA dIkarA che. leAkA ema le che ke bahu vidvAna mahArAja padhAryA che. vyAkhyAna vANI bahu sArA che. upAzraya ThaTha bharAI jAya che. eTale chekarAe haTha pakaDI ke mAre upAzraye AvavuM che. paNa tame to rAja vyAkhyAnamAM jhATakaNI kADhA che ke kuMDA tAla ane phUDA mApa rAkhaze te tiya`camAM jaze. tA amAre te levA mATe savA pAMca zerI ane devA mATe pANI pAMca zerI hAya. e chekarA vyAkhyAnamAM Ave te mArA dhadhA bhAMgI paDe ne! (hasAhasa) A te kaMI zrAvaka kahevAya ? AvA zrAvaka / ghaNIvAra banyA. have sAcA zrAvaka ane tA kalyANa thAya. salilAvatI vijayamAM vItazekA nAme nagarI che. te nagarImAM bagIcA, vAva, kUvA, dharmazALA badhI jAtanI sagavaDa che. eTale devaloka jevI zaiAbhatI che. AvI badhI nagarIne cAgya sAmagrI hAya tA nagarI zaiAle che. caturaMgI senAthI rAjA zAle che. ane strInI zaiAbhA tenA satItvathI che. game teTalI saudayavAna strI hAya paNa tenuM cAritra cAkhkhu na heAya te tenI kiMmata nathI. zIyaLa e satI strIno zaNagAra che. ane sAdhu nivadya bhASAthI zeAbhe che. sAdhu sAvadya bhASA kadI khele nahi. tame pAMca varSanI dIkSA paryAyavALA sAdhu pAse jaine bese ke pAMca divasanI dIkSA paryAyavALA sAdhu pAse jaIne eseA paNa e tamArI pAse saMsAranI vAtA nahi kare. jaina sAdhunI vAtomAM paNa vairAgya bharyAM hAya. jyAM pApanuM AvAgamana thatuM hAya, koIne duHkha thatuM hAya, te tevI bhASA jaina sAdhu kI khole nahi. nirdoSa ane pavitra bhASA khole. eTale sAdhunI kiMmata nivadya bhASAthI che. vItazekA nagarInI bahAra IzAna khUNAmAM Indrakubha nAmanu udyAna che. have te nagarInA rAjA phANu hatA tenA bhAva avasare kahevAze. Aje amArA jhagamagatA tArA jevA pU. tArAbAI mahAsatIjInI puNyatithi che. Ama te temanI puNyatithi mahAvada khIjanI che paNa khaMbhAta sathe temanI tithi aSADa vada khIjanA divase ujavavAnI nirmANa karelI che. kAraNa ke dezamAM cAturmAsa sivAyanA divaseAmAM sAnA cAga eche. hAya che tethI dhakaraNI AchI thAya. ane cAturmAMsamAM satAnI upasthiti hoya eTale dharmanI ArAdhanA vadhu thAya. te lakSathI Aje khaMbhAta saMpradAyanA dareka kSetrAmAM pU. tArAbAI mahAsatIjInI puNyatithi ujavAya che. samaya thaI gayA che paNa TUMkamAM kahIza,
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sva mahAna vairAgI pU. tArAbAI mahAsatIjInuM jIvana caritra : jenuM jIvana dhUpasaLInI mAphaka saurabha phelAvI gayuM che, gulAbanA puSpanI jema maghamaghatuM banyuM che, ziSyA maMDaLamAM jemanuM jIvana tArAnI jema camakatuM hatuM evA sva. mahAna vairAgI tArAbAI mahAsatIjInI Aje svargArohaNa tithi che. Apa sau samajI zake che ke temanuM jIvana keTaluM ujajavaLa ne cAritrasaMpana haze, emanAmAM keTale vinaya - viveka ane saguNenI suvAsa haze ke je ziSyA hovA chatAM jemanI puNyatithi temanA pU. gurUNa ujave che. temanAmAM rahelA akhUTa guNanuM varNana karavA mATe te ApaNI pAse samaya ocho che. paraMtu temanA jIvanane bahu TUMka paricaya ApanI pAse raju karuM chuM. teozrIne janma amadAvAda zaheramAM thayuM hatuM. temanA pitA ugaracaMdabhAI ane mAtA samaratabahena hatA. temanA lagna 14 varSanI uMmare thayelA. temanA patinuM nAma kezavalAlabhAI hatuM. te khUba meTA vahepArI hatA. temane saMsAra khUba sukhI hatA. je sukhI saMsAramAM duHkha kone kahevAya tene paNa khyAla nahete. e mahAna vaibhava, saMpatti, sukha Adi gRhastha saMsAra rIte khUba hatuM. paNa kudarata mAnavIne kayAre kayAM mUkI de che tenI keIne khabara nathI. te rIte temane 24 varSanI uMmaramAM eka duHkhane pahADa tUTI paDe tevuM banyuM. eTale temanA patinuM acAnaka hArTa phela thavAthI duHkhada avasAna thayuM. tethI temanA mAthe ghara saMsAranI badhI javAbadArI AvI gaI. temane cAra dIkarA hatA. AvA prasaMgamAM temane amAro (pU. zAradAbAI mahAsatIjIne) paricaya thaye. jema jema te paricayamAM AvatA gayA tema tema saMsAranI asAratA samajANuM, ne temane AtmA vairAgyanA raMge raMgAI gaye. putre nAnA hovAthI temaja AkhA ghara saMsAranI javAbadArI hovAthI anAsakata bhAve, vairAgya raMge raMgAyelA tArAbahenane saMsAramAM 12 varSa pasAra karavA paDayA. chevaTe eka putranA lagna karyA pachI gharanI javAbadArI saMbhALe te putra taiyAra thayA bAda temaNe saMyamanI AjJA mAMgI. A zabda sAMbhaLatAM mAtAnA premanI godamAM ramatA cAra putro codhAra AMsue raDavA lAgyA. bA ! saMsAramAM rahI tuM sAdhu jIvana jIva paNa ame tane dIkSAnI AjJA nahi ApIe. "saMyama levA mATe AkarI kasoTImAM praveza" tyAre tArAbahene kahyuM. dIkarAo ! tame game teTaluM karaze te paNa have huM eka paLa paNa saMsAramAM nahi 'kAuM. meM mArI javAbadArI pUrepUrI bajAvI che. have mane mukta kare. tamArI pAchaLa meM 12 varSo vItAvyA che. have ghaDI paNa rahI zakuM tema nathI. mATe mane AjJA Apo. cAre putrone ghaNuM samajAvavA chatAM jyAre keIpaNa hisAbe teo mAtRprema
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 zAradA zikhara cheDI zakyA nahi ne dIkarAoe e makakamatA batAvI ke kaI paNa hisAbe dIkSAnI AjJA ApIzuM nahi. tyAre tArAbahene chelle nirNaya karyo ke A putrone je neha che te choDavA mATe mAre AkarI kasoTImAM praveza karIne paNa dIkSAnI AjJA meLavavI che. tethI temaNe cauvihArA upavAsa zarU karyA. dhagadhagatA jeTha mahinAnA ugra tApamAM mAtAnA mukha upara upavAsa jaI dIkarAonA hadaya hacamacI gayA. ane kuTuMbIjane tathA sanehI saMbaMdhIoe temane upavAsa choDavA mATe ghaNe Agraha karyo. temaNe eka nirNaya batAvyuM ke have huM saMyamanI AjJA meLavIza pachI ja pAraNuM karIza. jene saMyamanI laganI lAgI hatI ane jene eka ceya che ke saMsArathI mukti laI huM AtmAnI mukita kyAre maLavuM? A daDha vairAgya jeIne chevaTe dIkarAoe raDatI AMkhoe kahyuM he bA ! te amArA mATe ghaNuM karyuM che. amArI eka IcchA che ke tuM saMsAramAM rahIne dharmadhyAna kara. ame tArI kaMIka sevA karIne tArA jaNathI mukata banIe. jyAre tArAbahena vairAgyathI saheja paNa calita na thayA tyAre gadgad kaMThe raDatI AMkhe dIkarAoe AjJA ApI. te amArA parama upakArI mAtA ! jAo. Apa sukhethI ApanI Atma sAdhanA karo. dIkSAnI rajA maLatAM tArAbahenanA reme reme AnaMdanA kulaDA khIlI uThayA. ane saMvata 2014nA aSADa suda bIjane dIkSA levAno maMgala divasa AvI gaye. vairAgI saMyama levAnA umedavAra tArAbahena jyAre aSADa suda bIjanA divase ghara choDI dIkSA maMDapamAM AvavA tatpara banyA te samayanuM chokarAonuM je karUNa rUdana, mAtA pratyeno neha ane dIkarAone aMtara AghAta e hatuM ke jenAranuM hadaya paththara jevuM hoya te paNa pIgaLI jAya. darekanA mukhamAMthI eka zabda sarI paDayA, ahAhA....zuM tArAbahenane daDha vairAgya ! ane tenI sAthe zuM dIkarAonA mAtA pratye prema ! premanA baMdhana teDI, snehanA saMbaMdha tarachoDI, mAyAnA baMdhanane vikherI daDha vairAgI tArAbahena rAgapAzanA baMdhana rUpI saMsArane choDI dIkSA maMDapamAM AvyA. te vakhatanuM dazya evuM karUNa banI gayuM ke sau koInI AMkho AMsuthI chalakAI gaI ne bolavA lAgyA. dhanya che vairAgI tArAbahenane ke premanA pAza teDI vairAgya vATikAmAM vicaravA A vairAgI AtmAe prayANa karyuM. chokarAonuM karUNa rUdana joIne badhAnI AMkhomAMthI AMsunI dhArA chUTI. dIkSA te ghaNI thAya che paNa putranA meha cheDI nIkaLanAra AtmA bahu virala hoya che. tArAbahena tArAbAI mahAsatIjI banyA pachI jJAna-dhyAnamAM cAritramAM khUba daDha hatAM. dIkSAe nAnA chatAM meTA jevI pharaja bajAvatAM. vairAgI bahenane bhaNAvavAnuM kAma pate karatA, pitAne eka dhyeya hato ke mAre paMDita ke vidvAna banavuM nathI paNa mAre badhA
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara satIjInI sevA karI karma khapAvavA che. temane adhyayana, thekaDA ane praznonuM sAruM jJAna hatuM. teo nAnAone tathA vairAgIone ema ja kahetA hatA ke ApaNuM sAdhanA evI hovI joIe ke vahelI take mekSa meLavI zakIe. saMvata 2018mAM muMbaI-kAMdAvADI cAturmAsa AvavAnuM banyuM. anukame kAMdAvADI, mATuMgA, dAdara cAturmAsa karyA bAda 2021 mAM pArlA cAturmAsa thayuM. tyAM temane Aso mAsamAM garbhAzayanuM kensara thayuM te vAtanI temane jANa thatA saheja paNa temanA manamAM udvega nahi paNa prasannatAthI ema kahetA hatA ke dehanA kensara sAthe karmanuM kensara thaI jAya te keTaluM uttama ! "karma sAme kezarIyA " aho ! kensarathI gabharAvAnuM! vahelI take karma khapAvavAnuM ane Atma sAdhanAmAM ramaNatA karavAnuM ne paMDita maraNe maravAnuM A signala che. pite AtmAne kahetA jeje cetanarAjA! pAchA paDatA nahi. deha dazI duHkha bhegave, kare sukhane upAya, AtmadazI AtmA rahe sukhamAM sadAya. TUMkamAM temane AtmA khUba jAgRta hate. zUravIra ane dhIra banIne karma sAme kezarIyA karavA tatpara banyA. temanI sAdhanAmAM saheja paNa khAmI AvavA detAM nahi TrITamenTa maLatAM temane dardI nAbUda thayuM. ane 2022mAM ghATakopara cAturmAsa karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM chevaTe kAratakI punamanA divase AlecanA karatAM temanA mAthAmAM asahya dukhA upaDaze. te dukhAvo be divasa rahyo pachI maTI gayA. ane pachI mahA mAsamAM mATuMgA padhAryA tyAM temane pharIne dardI upaDayuM. satIjInI mahAna sahanazIlatA AgaLa DokaTarenA mastaka namI gayA? jeNe dardane daphanAvI devAnI zakti prApta karI che ane asahya pIDAmAM paNa samatAnA sarovaramAM jene AtmA ramaNatA karI rahyo che evA tArAbAI mahAsatIjIne joIne DekaTara bolI uThayA dhanya che satIjI tamane ! ApanA jevA dardIone A pIDA AgaLa pakaDI rAkhavA paDe che. kAraNake mAthAnuM darda evuM hoya che ke bhalabhalA mANasa paNa sahana nA karI zake. A dardamAM magajanI naso saMkecAI jAya che. ne lehInuM haravuM pharavuM ochuM thAya tyAre A vedanA asahya upaDe che. chatAM ApanI alaukika samatA ane sahanazIlatA AgaLa amArA zIra jhUkI jAya che. A rIte emanI samatA AgaLa DekaTarenA mukhamAMthI paNa A rIte zabdo sarI paDayA. ane keIpaNa DekaTara Ave te cArja paNa letA nahi. mahA suda AThamane zanIvAre mATuMgAmAM maMdAkinIbAIne bhavya dIkSA mahotsava ujavA. tyAra pachI pitAnA mRtyu agAu traNa divasa pahelAM mane kahyuM ke
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mahAsatIjI! A jIvana kSaNa bhaMgura che. nazvara dehane moha choDavA jevo che. huM vaDI dIkSA levAnI chuM. AvA temanA gUDha saMketane huM samajI zakI nahi. meM kahyuM vaDI dIkSA sAyana che ne tamArI tabiyata sArI nathI. tame tyAM sudhI kevI rIte AvI zakaze ? mane kahe huM AvavAnI nathI paNa javAnI chuM. mane have aMtima AlecanA karAve. have huM phakta aDhI divasa chuM. bIje divase vaDI dIkSA ApavA mATe huM jatI hatI tyAre mane kahe mahAsatIjI! Apa vahelA padhAro. te divase temaNe 10-10 miniTe dhUna bolavAnI zarU karI. deha mare che huM nathI maratI, ajara amara pada mAharUM re hadayanA raNakArathI temaNe A zabdo bolavAnA zarU karyA, AMkhamAM AMsu sAthe badhA mahAsatIjI pUchavA lAgyA. tame A zuM bole che ? tyAre te kahe -mArA mahAsatIjI raDe mA. AMkhamAM AMsu lAve mA. ciMtA kare zA kAja, keInuM pherave pharatuM nathI, nirmANa jehanuM je thayuM, koI anyathA karatuM nathI. mRtyu e te jIvana jharaNAnuM aTaka sthAna che. AtmA amarane avinAzI che. A nazvara deha eka divasa chUTI javAne che. ATaluM kahIne pitAnI dhUnamAM masta banI gayA. bIje divase tA. 25mI ne zanIvAre savAre mane kahe che mahAsatIjI! Aje pANI be ghaDA lAvaje. pahelA kALanI gaucarI pahAra AvatAM pahelAM patAvI deje. kaMI rAkhaze nahi. paheravA mATe traNa kapaDAM sIvelA taiyAra che ne? na hoya te hAlane hAla sIvaDAvI le. A badhuM kahevAnI pAchaLa emane Azaya e hato ke hamaNAM huM have javAnI chuM mArA gurU gabharAI jaze mATe emaNe badhA saMketa karyA. aMtima udagAra have huM khaMbhAta AvavAnI nathI. have ApaNe dezamAM javAnA chIe. te caMdrikAnI dIkSA vaizAkha mahinAmAM sArI rIte ujavajo. huM have khaMbhAta AvavAnI nathI. pachI kahe mane kapaDA Ape huM badalI lauM. pachI tamane mahenata paDaze. meM kahyuM zA mATe ? meM na ApyAM chatAM aMdaranA kapaDA te paherI lIdhA. mane goLa goLamAM badhuM samajAvI dIdhuM paNa huM samajI zakI nahi. traNa divasa agAu mane kahela ke huM aDhI divasa chuM. mane AgalA divase kaheluM ke huM te kevI bhAgyazALI chuM ke mArA gurUNInA khoLe mAthuM mUkIne ApaNuM gurUdeva pU. ratnacaMdrajI mahArAja pAse jaIza. barAbara temaja banyuM. vyAkhyAnane samaya thayo eTale vasukhAIne vyAkhyAna zarU karavA malyA. hatA. huM nava vAge taiyAra thaIne dAdara sudhI gaI paNa mane kaI kahetuM hoya te gebI avAja Ave ke tane kahyuM che ke huM aDhI divasa chuM ne tuM kayAM jAya che?
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 87 zAradA zikhara mane be traNa vakhata avAja Ave eTale vyAkhyAnamAM na jatAM huM pAchI AvIne temanA mAthA AgaLa beThI. teo kahe kema pAchA AvyA? meM kahyuM mane Ama thAya che. to te kahe sAruM thayuM temaNe mArA meLAmAM mAthuM mUkayuM ane mane kahe che mahAsatIjI ! huM nathI maratI mAre deha mare che. tame mAre rAga rAkhaze nahi. mAro moha cheDI de. A deha te nazvara che. tame hiMmata rAkhajo ema kahI hAtha jeDI mastake hAtha mUkIne kahe che te Adezvara dAdA ! mane bhabhava tamAruM zaraNuM heje. tyAM huM camakI mane thaI gayuM ke have mArA tArAbAI mane mukIne cAlyA. eTale meM emane 9-45 miniTe sAgArI saMthAro karAvyuM. pratyAkhyAna letAM emanA mukha upara eTalo badho harSa hatuM ke basa, have mArI bhAvanA pUrNa thaI. emaNe te traNa divasa agAu mane saMthAre karAve tevI khUba bhAvanA vyakata karI hatI paNa temanI bhAvanAne huM pUrNa karI zakI nahi. jyAre sAgArI saMthAre karAvyuM ne huM bolI ke kALa Ave te jAvajIva. tyAM temane aMtarAtmA bolI uThaye ke huM Aje bhAgyazALI banI, mArA gurUNIe mane pAvana banAvI. kAMTALA rastethI pAchI vALI mekSanA mArge vALI. dhanya che mArA gurUdeva ! huM Apane khamAvuM chuM. have mane navakAramaMtra saMbhaLAve. AthI ame navakAramaMtranAM zaraNu devA lAgyA. paNa pite te chellA zvAsa sudhI "deha mare che huM nathI maratI, ajara amara pada mAruM" e dhUna cAlu rAkhI. tA. 25mInA zanivAre savAre 10 ne 10 miniTe pitAnI jAte dhUna bolatAM bolatAM mahAvada bIjanA divase 48 varSanI uMmare sADA ATha varSanI dIkSA paryAya pALI sakaLa saMghanI hAjarImAM nazvara dehane tyAga karyo. dIkSA lIdhI tyArathI teo kahetA ke bhale ochuM chavAya paNa paMDita maraNe huM maruM. e temanI zuddha bhAvanA sAkAra banI. te TUMka samayamAM AtmasAdhanA sAdhI gayA. jAnAra te jAtAM rahyA, sadaguNa enA sAMbhare, lAkho luMTAve te bhale, maranAra pAchA nA maLe. jAnAra Aga viSe baLe, jenArA agni viNu baLe, royA kare te zuM vaLe, maranAra pAchA nA maLe. vaibhava maLe, kIti maLe, lakSmI gayelI sAMpaDe, e sau maLe paNa jagatamAM maranAra pAchA nA maLe. kharekhara! gojhArA kALe gajaba karyo. vAtsalyanI velaDI, vinayanI vAvaDI ane sevAna saurabhavaMtA sumana samA amArA tArAbAI mahAsatIjIne kUra kALa rAjA laIne cAlatAM thaI gayA. dareka saMghamAM saMghe khabara ApyA. darzana mATe muMbaInI mAnava medanI umaTI. jemanI smazAnayAtrAmAM paccIsa hajAra (25,000) mANaso hatA. temane deha caMdananA kASTothI bALavAmAM AvyA hatA. temane dehAMta thavAthI zrI
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 zAradA zikhara . saMghamAM bhAre zeka chavAyeA hateA. tee peAte uttama Adarza jIvana jIvI saune Adarza bharyu jIvana jIvavAnI jvalaMta preraNA ApatA gayA che. phula jAya che paNa fArama rahI jAya che. tema AvA uttama AtmA nazvara dehane cheDIne jAya che paNa guNanI suvAsa mUkIne jAya che. saMyama pathamAM premanAM puSpA pAtharanArA evA pU. tArAkhAI mahAsatIjInA guNaratnAthI bharapura jIvanamAMthI alpa guNAnuM varNana karyuM che. temanA jIvanamAM rahelA guNarUpI ratnAnI mALAmAMthI ekAda guNaratna laI ne ApaNuM jIvana tenAM kiraNAthI camakAvI kalyANanI keDIe kadama uThAvIe te ApaNe temane sAcI zradhdhAMjalI arpaNa karI kahevAya. ujajavala jIvana jIvI janArA, vAtsalya vaheNAnI vahAvatA dhArA, nayanAnA tArAne haiyAnA hArA, gUMthI me` guNapuSpAnI suvAsita mALA, temanI puNyatithi nimite Aje 80 arjuma thayA che. pauSadha 50 ne sAmayikanI pacara'gI 100 thaI che. zrI saMghe pU. tArAkhAI mahAsatIjIne azrubharI AMkhe zradhdhAMjalI apI hatI. samaya thaI gayA che. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna na : 10 aSADa vada 3 ne budhavAra tA. 14-7-76 anaMta karUNAnidhI, vizvavatsala, ane parama tattvanA praNetA evA bhagavaMte kevaLajJAna ane kevaLadarzIna thayA pachI Agama vANI prarUpI. AtmA jyAre kevaLajJAna pAme che tyAre kevaLajJAnathI lokAlokanuM sapUrNa jJAna thAya che. kevaLajJAna ane kevaLadarzInamAM kAi sAdhananI jarUra rahetI nathI. bhautika sukha mATe bAhya sAdhanAnI jarUra paDe che. paNa AtmAnA sukha mATe khAdya sAdhananI jarUra rahetI nathI. AtmAnuM sAcuM sukha te svAbhAvika sukha che ane te Atmajanya che. AtmAne kevaLajJAna ane kevaLadAna thayA pachI te jJAna ane darzana dvArA tamAma padArtho ane tenuM saMpUrNa svarUpa pUrNa rIte pratyeka samaye jANe che ane jue che. kevaLajJAna ane kevaLadarzIna thayA pachI kayAre paNa enA vinAza thatA nathI. paNa e kAyama rahe che. e AtmAnA svAbhAvika guNo che ane te kSAyikabha!vanA che. kSAyika bhAvathI AtmAmAM je guNo pragaTa thAya che te AtmAnA svAbhAvika guNo hAya che. te guNaAtmAmAM sadAkALa-kAyama rahenAra heAya che. te guNaneA kayAre paNa vinAza thatA nathI. te kyAre paNa avarAtA nathI. eTale AtmAmAM kSAyika bhAvanA je je guNo pragaTa thayA che te kAyama rahenArA che, guNu
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 89 devAnupriye ! kevaLajJAna thayA pachI AtmAnI mukti thAya che. emAM kyAre paNa pharaka paDatA nathI. eTale kevaLajJAna-kevaLadana pAmyA pachI caudamA guNasthAne jaIne khAkI rahelA sakaLa karmone kSaya karI AtmA mekSamAM jAya che. A eka sanAtana niyama che. AtmA sadegkarmothI mukta thAya eTale sidhdha paramAtmA kahevAya. meAkSamAM gayA pachI paNa kevaLajJAna ane kevaLadana kAyama rahe che. eTale sidhdha paramAtmA kevaLajJAna ane kevaLadana dvArA pratyeka samaye rUpI-arUpI tamAma padArthone jANe che, ane jue che. AtmAmAM kevaLajJAna ane kevaLadana eTale jANavAnI ane jovAnI zakti bharapura, akhUTa, anaMta ane svAbhAvika che. tema AtmAmAM sukha paNa svAbhAvika che. sidhdha paramAtmAne kanuM AvaraNa saMpUrNa haTI javAthI jJAna ane danathI jANavAnI ane jovAnI zakita svAbhAvika pragaTa thAya che tema AtmAnA sAcA sukhane rokanAra karmo haTI javAthI sukha paNa svAbhAvika pragaTa thAya che. jema kevaLajJAnIne jJAna pragaTa karavAmAM koI sAdhananI jarUra rahetI nathI tema sidhdha bhagavAne sukhanA anubhava karavAmAM koI sAdhananI jarUra rahetI nathI. pAtALa kUvAmAMthI pANInA dhodha jema svAbhAvika vahe che. e rAkANu rAkAtu nathI. kAraNa ke te pANI aMdarathI svAbhAvika nIkaLe che. te rIte sava kA kSaya thatAM AtmAmAM paNa sukhanA dhodha pragaTa thAya che. te sukha keAIthI rAkAyu. rokAtuM nathI. kAI tene rokI zake nahi kAraNa ke sukha e AtmAne svAbhAvika guNa che....A pramANe sakaLa kA kSaya thatAM AtmAmAM badhA guNe pragaTa thAya che. jema sUryanA prakAza vAdaLAthI DhaMkAya che. avarAya che. ghAra vAdaLAthI aMdhakAra chavAya che. divasa hAvA chatAM rAtrI jevA bhAsa thAya che. paNa joradAra pavananA jhapATA Ave te e vAdaLA vikharAya che ane AkAza nirmaLa banI jAya che tyAre sUryanA prakAza ApaNane spaSTa dekhAya che. ne akhila jagatamAM ajavALA patharAya che. e prakAzanA pUjane pragaTa thavAmAM tela, divela, diveTa ke keDiyAnI jarUra paDatI nathI. kAraNa ke e prakAza ane e teja sUnA ratnAnuM svAbhAvika che. tema ka nA kSaya thatAM sukha rUpa svAbhAvika guNa peAtAnI meLe pragaTa thAya che. ane te anupama sukhano anubhava sidhdha paramAtmAne sidhdha avasthAmAM pratyeka samaye utkRSTamAM utkRSTa thAya che. tene anupama ane parama sukha kahevAmAM Ave che. khaMdhue ! AgamanA praNetA bhagavAnane AvuM kevaLajJAna pragaTa thayuM hatuM. temane ApaNe jinezvara bhagavaMta kahIe chIe. ane temanA zAsanane ApaNe jinazAsana kahIe chIe. temane jina zA mATe kahIe chIe ? naryAta rAga dveSa mendvAna kRtti nina : jemaNe rAga dveSa ane mAhAdi duzmanone jItyA che tethI ApaNe temane jina bhagavata kahIe chIe ne temane namaskAra karIe chIe. jemaNe A 12
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zatruone jItyA nathI te jina nathI. ApaNe je bhagavAnanI upAsanA karIe chIe, jemanA zAsananA membara banyA chIe te ApaNe paNa rAga-dveSa ane moha pAtaLA pADavA joIe ne ! jinezvara prabhunuM zAsana maLavA chatAM rAga-dveSa ane moha pAtaLA na paDe te AvuM rUDuM zAsana maLyAnI kaI vizeSatA nathI. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayanane adhikAra cAle che. temAM bhagavaMta pharamAve che ke vItazekA nagarI sAkSAta devaloka jevI hatI. tenA IzAna khUNAmAM IndrakuMbha nAmanuM udyAna hatuM. te udyAna kevuM hatuM te vAta kAle karI hatI. have te nagarImAM rAjA keNa hatA te kahevAmAM Ave che. "tathAM vAyarA vALo vacce nAma (aa" te vItazekA rAjadhAnImAM bala nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. te prajAnuM pitAnA putranI mAphaka pAlana karatA hatA. te khUba pramANIka ane nyAyI hatA. mArI prajA kema sukhI rahe te mATe khUba dhyAna ApatA hatA. jema bane tema prajAne kema devuM tevI temanI bhAvanA hatI. paNa prajAne lUMTavAnI vRtti na hatI. rAjAthI prajA ane prajAthI rAjA zebhe che. je rAjA prajAnuM poSaNa karavAne badale zeSaNa kare che te rAjA nahi paNa rAkSasa che. te prajAnA dilane jItI zakatA nathI. te prajAnA AzISa nahi paNa abhizApa meLave che. te sukhI ke dIrdhAyuSa banI zakatA nathI. eka nyAya ApuM. eka rAjadhAnImAM je rAjA gAdIe bese te vadhumAM vadhu daza varSa jIve ne marI jAya. pachI yuvAna Ave ke prauDha Ave paNa daza varSathI vadhu na jIve. e rAjAne vicAra thayo ke mArI najIka zahera che tyAM te 40-50 varSathI eka rAjA ekadhAruM rAjya bhagave che ne ApaNA rAjyamAM rAjA daza varSamAM marI jAya che te tenuM kAraNa zuM? pradhAnane kahe che jA, tuM e rAjAne pUchI Ava ke tame dIrdhAyuSa cho ane tamArI pahelAM je rAjAo rAjya karI gayA te paNa dIrdhAyuSa hatA. ane amArA rAjyamAM rAjA dIrdhAyuSa nathI hotA tenuM kAraNa zuM? pradhAna pelA dIrdhAyuSa rAjA pAse gayA ne prazna karyo ke tamAre tyAM Ama ne amAre tyAM Ama kema? rAjA kahe che. tame ema kare. A sAme mArA bagIcAmAM gahera gaMbhIra vaDalAnuM vRkSa che te AkhuM sUkAI jAya tyAre amArI pAse Avaje, ame dIrdhAyuSa chIe ne tamArA rAjA dIrdhAyuSa nathI tene javAba maLaze. pradhAnanA manamAM thayuM ke AvuM moTuM lIluMchama vaDalAnuM jhADa che. te jyAre sUkAze ne mane kyAre javAba maLaze-e te roja vaDalA nIce jAya ne nisAsA nAkhe che vaDalA ! have tuM jaladI sUkAI jA, te mane mArA praznano javAba jaladI maLe. roja A rIte nisAso nAkhIne bolavA lAgyo eTale peluM vaDanuM jhADa sUkAI gayuM. tenuM kAraNa zuM che? vanaspatimAM paNa
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jIva che. ane tene asara thAya che. AcAraga sUtranA pahelA adhyayanamAM pAMcamA uddezamAM manuSya ane vanaspatinI sarakhAmaNI karatAM bhagavaMte kahyuM che ke : se bemi imaMpi jAi dhammayaM, eyaMpi jAi dhammayaM, ima, imaMpi buDhi dhammaya eyapi buDhi dhammayaM, imaMpi cittamaMtayaM eyaMpi cittamaMtayaM, imaMpi chinna milAti eyapi chinna milAti, imaMpi AhAragaM eyapi AhAraMga imaMpi aNiccayaM evaMci aNiccayaM, imaMpi asAptayaM eyapi asAsayaM, imaMpi caovacaiyaM eyaMpi caovacaiya, ramaNi vipariNAma mayaM, pi vipariNAma dhama... AcAraMga sUtra a. 1 uddeze 5. jema manuSyanuM zarIra utpanna thavAnA svabhAvavALuM che tema vanaspatinuM zarIra paNa utpana thavAnA svabhAvavALuM che. jema manuSyanuM zarIra vRdhdhi pAme che tema vanaspatinuM zarIra paNa vRdhdhi pAme che. manuSyanA zarIramAM caitanya che tema vanaspatinA zarIramAM paNa citanya che. jema manuSyanuM zarIra chedAvAthI sUkAya che tema vanaspatinuM zarIra paNa chedAvAthI sUkAya che. manuSyane AhAranI jarUra che tema vanaspatine paNa AhAranI jarUra che. jema manuSyanuM zarIra anitya che tema vanaspatinuM zarIra paNa anitya che. manuSyanuM zarIra azAzvata che tema vanaspatinuM zarIra paNa azAzvata che. manuSyanA zarIranI hAni vRddhi thAya che tema vanaspatinA zarIranI paNa hAni vRddhi thAya che. jema manuSyanA zarIramAM aneka vikAre utpanna thAya che tema vanaspatinA zarIramAM paNa aneka vikAre utpanna thAya che. A rIte vanaspati lagabhaga manuSyanA svabhAvane maLatI che tethI vanaspati sacetana che. eTale ke tenAmAM jIva che. manuSyane jevI rIte asara thAya che tevI rIte vanaspatine paNa thAya che. pelo pradhAna reja vaDalA nIce jaIne bolavA lAgyuM ke he vaDalA ! tuM sUkAI jA. eTale cha mahinAmAM gaheragaMbhIra vaDalo sUkAI gaye. jema manuSyane mIThA vacanathI bolAvIe te prasanna thAya che ne kaI gALa de te khinna thAya che tema bhagavAna kahe che vanaspati ekendriya che. manuSyanI jema uparathI na dekhAya paNa tene asara to jarUra thAya che. pradhAna rAjA pAse jaIne kahe che sAheba ! vaDalo sUkAI gaye. have mane mArA praznano javAba Apo. tyAre rAjA kahe che te roja nisAsA nAMkhIne mAro vaDalo sUkavI nAMkhyo. have te hatuM te lIlo chama thAya tyAre Avaje. pradhAna vicAra karavA lAgyA ke have vaDalo pAcho kyAre lIlo thaze ? khUba akaLAyo paNa rAjAnI AjJA che eTale dhIraja khamavI paDe ne ? tame vAMcana karatA ho ne zaMkA paDe te saMtane pUchavA Ave te vakhate saMta kahe ke hamaNAM mane TAIma nathI. kAle Avaje. bIje divase gayA ne kahe ke mane ThIka nathI. be divasa pachI Avajo. ema
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sAta AMTA khavaDAve te pharIne jAo kharA ? uparathI sAdhunuM vAMku bolo paNa jenI pAse paisA mAMge che tene tyAM ugharANI jAo ane te je sAtane badale daza AMTA khavaDAve te jAo ke nahi ? (hasAhasa) tyAM te game teTalA AMTA thAya te paNa paga thAke nahi. ahIM AvatA thAke che. pelo pradhAna manamAM mUMjhA paNa rokAyA vinA chUTake na hatuM. have roja te vaDalA nIce jaIne bolavA lAge che vaDalA ! tuM hatuM te lIlochama thaI jA. reja A rIte bolavAthI cha mahine vaDalAnuM jhADa lIluMchama thaI gayuM. eTale pradhAna rAjA pAse jaIne kahe che tamAro vilo lIlo thaI gayuM. have mane mArA praznane javAba Ape. rAjA kahe che. tArA praznano javAba tane maLI gaye. pradhAna kahe che tame te mane kaMI javAba Apyo nathI ne Apa kaho cho ke tAro javAba maLI gayo. rAjA kahe-sAMbhaLe ! tame vaDalA nIce jaIne evI ciMtavaNA karI ke he vaDalA! tuM sUkAI jA. te sUkAI gayuM ne tame ema ciMtavyuM ke he vaDalA! tuM lIlo thaI jA te lIlochama banI gayA. tema tamArA rAjyamAM je rAjA thAya che te khUba anyAyI hoya che. prajAne cUsIne trAsa Ape che eTale prajA evuM ciMtave che ke have A rAjA kayAre marI jAya ne navA rAjA Ave. bIje ne rAjA paNa e ja Ave che ane prajA ema ciMtavatI rahe che. eTale rAjAe dIrdhAyuSa nathI banatA ane ame prajAnuM hita kema thAya, prajAne saMtoSa kema thAya, prajAne koI jAtanuM duHkha na thAya te jAtanuM dhyAna rAkhIne rAjaya karIe chIe tethI prajA amArA upara khuza rahe che ne bele che amArA rAjA dIrdhAyuSa banaje. jethI amArA rAjA dIrdhAyuSa rahe che. A te eka kavinI kalpanA che. bAkI AyuSya pramANe jIvavAnuM che. paNa saMsAra ke vicitra che! pitAne je jAtanI sukha sagavaDa joIe tevI ciMtavaNuM kare che. anAja ane cAmaDAnA vahepArInI ciMtavaNuM eka vakhata eka anAjane vahepArI ane bIjo cAmaDAne vahepArI baMne bahAragAma jatAM hatA. te vakhate eka trIje mANasa sAthe javA mATe taiyAra thaye. te mANase jatI vakhate anAjanA vahepArI sAthe mitratA karI ne pAchA pharatI vakhate cAmaDIyAnI sAthe mitratA bAMdhI. AnuM kAraNa zuM? e tamane samajAya che ? te mANase pAchA pharatI vakhate anAjanA vahepArI sAthe mitratA karI hatI te gAmamAM pratibhA paData ke A mATe vahepArI Ano mitra che A bAhyadaSTi che paNa je AMtaradaSTithI vicAra karIzuM te samajAze ke aMdaranI vicAraNA kevI che! jatI vakhate vahepArI manamAM e vicAra karato hato ke sukALa hoya te sAruM anAja sastu maLe. tyAre cAmaDI ema vicAra karato hato ke dukALa paDe ne Dhere vadhu marI jAya te mane sAruM cAmaDuM sastu maLe. eTale jatI vakhate vahepArIne vicAre uttama hatA ne cAmaDIyAnA vicAro adhama hatA. paNa pAchA
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pharyA tyAre vahepArInA mananI bhAvanA evI hatI ke have varasAda vadhu kheMcAya te sAruM. kAraNa ke anAjanA bhAva uMcA caDhe ne mane na thAya. tyAre cAmaDIyAnA bhAva evA hatA ke have varasAda paDe, sukALa thAya ne Dhora maratAM baMdha thAya te cAmaDAnA bhAva caDhe ne mane na thAya. eTale jatI vakhate vahepArInA bhAva uttama hatAM ne vaLatA cAmaDIyAnA bhAva uttama hatA. AmAM kaI dharmanI dRSTi na hatI. paNa pitAne thatAM lAbhAlAbhanI daSTi hatI. petAne jemAM lAbha thAya tene sAruM mAne ane pitAne khoTa jAya te sArAne paNa kharAba mAne che. A che saMsArI jInI bhAvanA. jyAre sAdhu gaucarI jAya ne AhAra-pANI maLe te ema mAne ke A AhAra karIne jJAna-dhyAnamAM udyama karIza ne na maLe te mAne ke mane saheje tapanI vRdhdhi thaI. A AtmAnI vicAraNuM che. paNa je zarIra tarapha daSTi jAya te ema vicAra thAya ke Aje te varasAda rahyo nathI. jethI gaucarI maLI nathI. bhUkha lAgI che. A rIte ukaLATa kare. kAraNa ke A zarIra jherano kIDo che. jheranA kIDAne sAkaramAM AnaMda na Ave. jheramAM AnaMda Ave. tema A jIva paNa vibhAve dehano kIDe banI gayA che. baMdhuo ! vicAra kare. A jIvane karmabaMdhana karAvI caturgatimAM rakhaDAvanAra hoya to A zarIra pratyene rAga che. tenA rAgathI aneka prakAranA pApa bAMdhe che. chevaTamAM te bhavabhramaNa karAve che. game teTalA pApanA peTalA bAMdhaze ne bheguM karaze paNa sAthe zuM Avaze ne tame kayAM jaze tene vicAra karyo ? amUlya jiMdagI gumAvI jAze jyAM tame ? pApanAM poTalA bAMdhI jAze jyAM tame ? sAdhu saMtane joI manaDuM nAce nahi, tapa-tyAganI vAte dilaDuM rAce nahi, mAyAnI (2) jALamAM phasAIne jAze kayAM tame ? amUlya jiMdagI..... amUlya mAnava jiMdagImAM dharmArAdhanA nahi kare, saMta samAgama nahi kare. kevaLa dhana bheguM karIne pApanA TilA bAMdhazo te tamAruM zuM thaze ? tamane A vicAra nahi AvatuM hoya paNa mane te tamArI dayA Ave che. AjanI sarakAra ghI, khAMDa, anAja badhI vastuonI nikAsa kare che. ne eka bAju garIbane madada karI garIbI dUra karavAnI vAta kare che. te kevI rIte garIbI dUra thaze. ? A bhAratamAM je vastuo utpanna thAya che te bhAratanI prajA sukhe khAI zakatI nathI. ahIM taMgI. batAve che ne paradezamAM e cIjonI nikAsa thAya che. have huM tamane pUchuM chuM ke
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tame pApa karIne sonuM, cAMdI, hIrA- motI ane rUpiyA bhegA karyA tenI paralokamAM nikAsa karI zake che ? bolo, kaMI laI jaI zakaze? tyAM eka damaDI sAthe nathI AvavAnI. tamArA bApA ane bApAnA bApA keI laI gayuM che ? nA." badhuM ahIM rahI javAnuM che. jene ATaluM pALo-paSe che te zarIra paNa ahIM rahI javAnuM che. chatAM kAyAnI mAyA utaratI nathI. A kAyA sAjI che tyAM sudhI tenA dvArA pApa na kare paNa dharma karI lo. A megha mAnavabhava eLe nA gumAve. A mAnavabhava eka pleTa jevo che. pleTa kharIde tyAre te kharIdatI vakhate keTalI zarate maMjura kare che. eka nyAya ApIne samajAvuM. "pleTa ApatAM pahelAM zarate." : keI bhUmi upara kaI rAjAne nagara vasAvavuM hatuM. keTalA vistAramAM gAma vasAvavuM che te nakkI karIne jamInanA pleTa pADayA. ane jAherAta karI ke ATalI zarate je kabUla kare te pleTa laI zake. paNa e zarate evI hatI ke pleTa keIthI laI zakAya nahi. mAnI lo ke eka pleTa nIce evI zarata lakhI che ke pleTa jeTalA varSa rAkha hoya teTalA varSanuM badhuM bhADuM pahelethI bharI devuM. eka varSanA bhADAnA 200] rU. TharAvyA hoya ne pleTa 100 varSa rAkha heya te rU. 20,000 pahelethI bharI devA ane A nIce batAvela nakazA pramANe makAna banAvavuM. e makAnamAM cAhe te milakata hoya ke na hoya te paNa tenI vRddhi karavI joIe. varSe varSe ATaluM makAna vadhAravuM joIe. tenA rakSaNa mATe amuka vyavasthA karavI joIe. ane temAM je bhUla thaze te ApeluM bhADuM temAMthI daMDa karI vasula karI levuM. e daMDa keTale kare te amArI marajI pramANe karIzuM. te daMDanI tamane khabara ApavAmAM nahi Ave. je vakhate rakama pUrI thaze te vakhate sipAI tamAre tyAM Avaze. te vakhate tamAre gharamAMthI koI milkata levAnI nahi. patnI-putra ke bhAI--bahenane yAda nahi karavAnA. sipAI sisoTI vagADe ke tarata ghara choDIne nIkaLI javuM paDaze. ane tAjA kalama nIce pramANe che-amAre sipAI Ave tyAre tame game te bhADuM Apaze te nahi cAle. e makAna amArI mAlikInuM. temAM je kAMI milakta ke kuTuMba hoya tene upara tamArI mAlikI raheze nahi. bolo, AvI zarate kabUla karIne koI ploTa levA taiyAra thaze ? (zrotAmAMthI avAja) - "nA." ekapaNa ploTa koI levA taiyAra nahi thAya. have A nyAyane ApaNe manuSyabhava sAthe ghaTAvIe. karmarAjAe manuSyabhavane ploTa Ape che. temAM pahelI zarata e che ke pleTa jeTalA varSa rAkha heAya tenuM bhADuM pahelAM bharI de. puNya karIne manuSyabhavanuM AyuSya bAMdhyuM. te vakhate puNya bhADAmAM bharI dIdhuM. ploTano kabajo lIdhA pahelAM bhADuM ApyuM eTale mAnavanuM zarIra maLyuM. sAthe AyuSya karma tathA zubha nAma karma badhuM
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 1 puNyathI prApta thayuM. mAtAnA garbhamAM AvI davase divase zarIra vadhavA lAgyuM. prathama AMgulanA asakhyAtamA bhAganuM hAya pachI vadhatAM vadhatAM janme tyAre emAMthI vadhAre thatA meATA thayA, tenA rakSaNa mATe prayatna karAvAnA. temAM je pramAda karyAM, unmAda karyAM te! mArAmAra jamA karI de. tenI khakhara paNa na paDe. keTalA vanuM AyuSya che te paNa ApaNane khakhara paDavA na de. aMte AyuSyapUNa thAya tyAM kALa rUpI sipAI AvIne sIseATI vagADIne sUcanA kare ke have gharamAMthI nIkaLe. te makAna AMdhatAM devuM karyu. hAya, vera-virodha uThAvyA hAya paNa tenI sAthe kaMI levA devA nahi. cAhe game teTalu kauTuMbika khaLa hoya, jagatamAM pratiSThA jamAvI hAya ke aDhaLaka saMpatti hAya te paNa kAI cIja ke koIpaNa mANasane sAthe lIdhA vinA ekalA javAnuM. AvI zaratavALuM makAna te ApaNu` zarIra che. temAM zuM mehu pAmI gayA che! AvA plATa keAI dharmAdAmAM ke mata Ape te paNa kAI levA taiyAra thAva kharA ? jemAM bhaviSyanI milkata khavAI jAya ne mAlikI paNa jAya. AvI kaDaka zarata kabUla karIne bhADuM bharapAI karIne AvuM makAna maLyuM che teA tene dharmArAdhanA karI sAka banAveA. AvI zaratA kabUla karIne kharIdeluM zarIra kevuM azucImaya che. " kacarA bharavAnI myunisipAliTInI meTara jevuM A zarIra che." myunisipAliTInI meTara uparathI kevI lAla caTaka heAya che. paNa enuM DhAMkaNu khAlA te jotAM sUga caDhe. dUrgaMdha Ave eTale tenAthI dUra bhAgIe chIe. e moTaranI ze|bhA uparanA raMgelA patarAthI che. tema ApaNA zarIra upara cAmaDI rUpI pataruM DhAMkeluM che tenAthI suMdara dekhAya che. pelI myunisipAliTInI meTaranuM DhAMkaNu khAle te durgaMdha Ave. mAthuM bhamI jAya ne ulaTI paNa thAya. tema A dehamAM pazu leAhI mAMsa-parU Adi gaMdhAtA mAla bharele che. chatAM tenA upara keTaluM mamatva che ! tenA mATe keTaluM pApa kare che ! ne dharmAMthI paNa vimukha khanI jAva che te vicAra karA ke A zarIra kevuM che! bhagavatI satranA navamAM zatakanA 33 mA uMdezAmAM jamAlikumAra peAtAnI mAtA AgaLa zarIranuM varNana karatAM kahe che ke "evaM khalu ammayAo mANussagaM sarIraM dukhAyayaNaM vivihavAhi suyasaMnikeyaM aTTikaTTiyaM chirAehAru jAlauvaNaddha saMpiNaddhaM maTTiyabhaMDaM va dubbalaM asuikili aNiviya savvakAla saMThappathaM jarAkuNima jajjara gharaM ca saDaNapaDaNa viddhaMsaNadhammaM putriM vA pacchA vA avassaM vippa hiyavvaM bhavissa | ,, he mAtA ! manuSyanuM zarIra du:khanuM sthAna che. hajAreA vyAdhie upajavAnI bhUmi che. hADakArUpa kASThane AdhAre Take che, nADIe ane nasAthI viMTAyelu che,
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mATInA kAcA vAsaNa jevuM durbala che. azucimaya-apavitra padArthothI bhareluM che. sarvadA anavasthita che. jarA ane mRtyunuM jarjarita ghara che. saDavAne paDavAne ane vidhvaMsa pAmavAne jene svabhAva che. pahelAM ke pachI avazya eka vAra chUTavAnuM che. niHsAra, tuccha ane apavitra padArthothI bharelA A zarIramAM kasturI, kezara, caMdana jevA sugaMdhI padArtho nathI, temaja suvarNa, metI, mANeka, nIlama ane pAnA jevA dekhAvaDA suMdara padArtho paNa nathI paraMtu hADa, mAMsa vagere asAra ane apavitra padArtho bharyA che. AcAraMga satramAM paNa bhagavAna belyA che ke, "jJa aMta tahAbAhiM, jahA bAhiM tahA aMto, aMto pUidehatarANi pAsati puDhovI saMvati vari parinTedA " AcArAMga sUtra a. 2 udeze 5. A A zarIra aMdarathI jevuM asAra che tevuM bahArathI paNa asAra che. ane bahArathI jevuM asAra che tevuM aMdarathI paNa asAra che. jevI rIte azucIthI bharela ghaDe aMdarathI paNa azucImaya che ane uparathI paNa te azucImaya kahevAya che. kAraNake tenI aMdara azucI bharelI che. bhale azucI bahAra na hoya to paNa aMdara bharelI azucInA kAraNe te azucimaya che, te rIte A zarIra aMdarathI azucimaya hovAthI asAra che te rIte uparathI paNa asAra che. enI asAratAnuM ethI vadhu karyuM pramANa joIe ke enA para lagADelA suMdarathI paNa suMdara padArtha paNa kharAba thaI jAya che. caMdana, kezara ItyAdi sugaMdhI padArtha enA para lagADavAmAM Ave te zarIranA saMsargathI alpa kAlamAM te paNa vikRta banI jAya che. zarIramAM nAkhelA suMdaramAM suMdara pakavAnanuM kevuM pariNAma Ave che ane kevI vikRta vastu bahAra Ave che! zarIra para paherelA vastra paNa alpakALamAM enA saMgathI melA thaI jAya che. kevuM asAra A zarIra ! keTale enA pratye meha! buddhimAna A zarIramAM rahelA durgadhI padArtho tathA zarIranI aMdaranI avasthAe joIne enA satya svarUpane samajIne A zarIrane meha na rAkhe. ane jyAM sudhI zakita che tyAM sudhI tenI pAsethI kAma kaDhAvI le. vItazekA nagarImAM bela nAmanA nyAyI rAjA rAjya kare che. rAjA prajAnA premI ane prajA rAjAnA premI che. temanI kIrti khUba dUra dUra sudhI prasarelI che. "tAra dhArA ne tevI hai de dethA ' te balarAjAnA aMteuramAM dhAraNA pramukha eka hajAra rANIo hatI. rAjA Adarza ne guNavAna hatA tevI rANIe paNa guNavAna hatI. eka hajAra rANIomAM mukhya dhAraNI rANI hatA. baMdhuo! strI e te gharane zaNagAra che. ghara game teTaluM suMdara hoya, purUSa karaDe rUpiyA kamAte hoya paNa gharamAM strI na hoya te kaI vyavasthA hatI nathI. strI hoya te badhuM vyavasthita rAkhe che. gharamAM kaMI na hoya te paNa suzIla strI gharanuM sAruM
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 97. dekhADe che. puNyeya hoya to patnI sArI maLe ne pApanA udaya hAya te kharAkha maLe. puNyadaya hAya tene kevI strI maLe che. yedu mitra, tevu mAtA, rAyaneSu mA" jyAre patinA kAI kA mA mUMjhavaNu Ave tyAre pativratA strI enA patine mitranI mAphaka salAha Ape che. ane jamADatI vakhate mAtA samAna manIne jamADe che ne zayana vakhate raMbhA samAna hAya che. paNa pApane udaya hAya tyAre "jAvu tarI, mukhtevu hA, zayaneSu mA jyAre pati dukAnethI kaMTALIne ghera Ave, koI kAmamAM akaLAye mUjhAyA hAya, tyAre kUtarInI jema bhasavA lAge. patinA kAmamAM bhAgIdAra na thAya. pati jamavA Ave te pahelAM jamI le ane rAtre sUvA jAya tyAre paNa jema tema khele. tamArI mAtAe Ama kahyuM ne tema kahyuM. vagara cAvIne reDiyA khelyA kare, paNa patinA duHkhamAM bhAgIdAra na ane paraMtu patine herAna kare. A che pApanA udaya. jyAM puNyanA udaya hoya tyAM pavitra strI gharanuM badhuM kArya sudhArI patinuM gaurava vadhAre che, malarAjA khUba puNyavAna hatA. temanI hajAre rANIe khUba vinayavAna ane Adaza gRhINInA sarva guNAthI yukta hatI. patnI sArI hoya teA tene saMsAra svaga jevA ane che ne patni kajIyALI hoya teA saMsAra naraka jevA bane che. ahI eka dRSTAMta yAda Ave che. eka gAmamAM pati-patnI ane eka putrI ema traNa mANasanuM kuTuMba hatu.. badhA khUba premathI rahetA hatA. patnI khUba saskArI hatI eTale peAtAnI dIkarInA jIvanamAM khUba sArA saMskAranuM si Mcana karI tenA jIvananu ghaDatara karyu hatuM. dIkarI paNa khUkha saudayavAna ane guNIyala hatI. ghaNI vakhata mANusamAM rUpa hoya paNa guNa nathI hAtAM. ghaNAmAM guNu hAya paNa rUpa na heAya. ahIM teA rUpa ane guNa baMnenA sumeLa hatA. A chekarInuM nAma yAdevI hatuM. kharekhara dayAdevI eTale dayAnI devI hatI. enA nAmanuM mahatva enA kAmathI jaNAze te vAta te AgaLa Avaze, paNa A dayAdevI ATha varSanI thaI tyAre enI mAtAne acAnaka khimArI AvI ane be divasamAM mRtyu pAmI. dayA nAnI hatI paNa heAMziyAra khUba hatI. mAtAnA mRtyuthI tene khUkha AghAta lAgyA hatA. enA pitAne paNa ghaNo AghAta lAgyA hatA. dayAdevI chAtI majabUta karI enA pitAne khUba hiMmata ApatI. gharanuM badhuM kAmakAja pAte jAte karatI. savAranuM kAmakAja karI jaMgalamAM gAye carAvavA jatI. khapeAre pAchI AvIne rasAI karatI. pitAne jamADI pAte jamatI. vaLI sAMjanA gAye carAvavA jatI. A rIte savArathI meADI rAta sudhI gharanuM tamAma kAmakAja jAte ekalI karatI. pitAnI paNa khUba sevA karatI. AvI guNavAna putrI 13
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pratye pitAne prema hoya te svAbhAvika che. kAma khUba karatI paNa game tema te ya aLaka che ne! rAtre khUba thAkI jatI hatI. kayAreka ekalI kaMTALI jatI. mAtAnI cAhanA karatI putrI eka divasa teNe enA pitAne kahyuM pitAjI! tame pharIne lagna kare te mAre bA Avaze ne huM gAye carAvavA jAuM te e rasoI karaze ne mane mAtAnA lADa maLaze. pitAjI pharIne lagna karaze ne navI mA Avaze te prema Apaze ke trAsa Apaze tevI A phUla jevI dayAne kayAMthI khabara hoya? enA bApe kahyuM beTA ! navI mA Avaze te tene khUba duHkha thaze. mAre lagna nathI karavA. paNa dayA kahe che tamAre lagna karavA paDaze. chokarIe khUba haTha karI. tyAre enA pitAnA manamAM vicAra the ke bicArI ekalI dIkarIne keTaluM kAma karavuM paDe che. tenA karatAM paraNuM te ene sahAre thAya. ema vicArIne lagna karavAne nirNaya karyo. apara mAtAe gujArele trAsa" baMdhuo ! duniyAmAM dareka mAnava pitAnA sukha mATe vividha pravRtti kare che, paNa e pravRtti kaMIka duHkharUpa ne upAdhi rUpa bane che. AnuM nAma saMsAra. dayAdevInA pitAe pharIne lagna karyA. gharamAM oramAna mAtA AvI. dayAne harSane pAra nathI. hAza... have mane zAMti maLaze. oramAna mAtA dayAdevIne sahAya rUpa thAya che ke trAsarUpa thAya che te juo. nAma ja tenuM kevuM che! eAra mana. mana jemanuM era eTale juduM hoya tyAM sahAyarUpa thavuM dUra rahyuM paNa navI mAtA kevA kevA hukame choDavA lAgI. paraNIne AvyA pachI aThavADIyuM te barAbara cAlyuM. dayA samajatI hatI ke have mArI mAtA mane kAmamAM sahAyaka banaze. paNa enI e dhAraNa beTI paDI. ulTI te dayA upara orDara choDavA lAgI. eka miniTe paNa zAMtithI besavA detI na hatI. kAma karatAM saheja vAra lAge te dhamakAve ne mAra mAre. khAvApIvA paNa pUruM Ape nahi. phUla jevI dayA khUba mUMjhAI gaI. paNa have zuM thAya? te chAnImAnI raDI letI paNa pitAjIne kaMI vAta karatI na hatI. enuM hRdaya bharAI jAya tyAre ekAMtamAM besIne vicAra karatI ke meM mArA pitAne mArA sukha mATe paraNavA vinaMtI karI. pitAjI paraNyA, paNa mane te sukhanA badale duHkha AvyuM. paNa emAM bIjAne zo deSa ? mArA azubha karma mane udayamAM AvyA che. te mAre zAMtithI bhegavavA joIe. bhagavyA vinA chUTake nathI. bIjA te nimitta mAtra che. bALAnI nAgadeve karelI parIkSA" dayAdevI dareja gAyo carAvavA jatI hatI. bapore thAkI-pAkI ghera Ave tyAre apara mA vadhe ne lUkha baTakuM roTalo ane chAza Ape te khAI letI. Ama karatAM tenI umara bAra varSanI thaI. eka
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara divasa dayA gAye carAvavA gaI che. madhyAnhane samaya hate. vagaDAmAM eka paNa jhADa na hatuM eTale ghAsa upara beThI hatI ne eTalAmAM gaye caratI hatI. te samaye eka meTe lerIMga nAga tenI pAse AvyA. jenI AMkha lAlacaLa hatI. teNe jIbha bahAra kADhI hatI te kALe bhramara nAga kuMphADA mArI rahyo hato. jenA kuMphADAthI bhalabhalA bhAgI jAya te A bAra varSanI bALAnuM zuM gajuM ! A nAgane vAcA thaIne te manuSya bhASAmAM belyo-beTA ! atyAre huM tArA zaraNe Avyo chuM. tuM mAruM rakSaNa kara. nAgane joIne dayAdevI gabharAI gaI. nAga kahe che beTA ! mane jaladI saMtADa. tuM mArAthI DarIza nahi. huM nAgakumAra deva adhiSThita chuM paNuM madArIo ane maMtravAdIo mArI pAchaLa paDayA che. tenA maMtranA adhiSThAyaka devanI AjJA bhaMga karavA huM asamartha chuM. mATe mAruM rakSaNa kara. hamaNAM te leke AvI pahoMcaze. mATe vilaMbana kara. eka tarapha nAgane Dara lAge, bIjI tarapha dayAdevInA dilamAM dayAnA jharaNuM phUTayA. manamAM vicAra karyo ke Ameya jIvanamAM zuM sukha che? jIvatI marelA jevI chuM. te A eka jIvane jIvatadAna ApavAne lAbha laI lauM. tarata dayAe pitAne pAlava dharyo ne kahyuM. nAgabApA ! AvI jAva. nAga kahe che beTA! khoLAmAM to e lake joI jaze. ema kara. mane tArA aMboDe vIMTI de. kheALAmAM nAga le sAre paNa aMboDe vIMTa Te. chatAM dayAdevIe hiMmata karIne aMbeDo dharyo, nAgadeva tenA aMboDe vIMTAI gayA. eTale mAthe oDhIne dayA beThI che. have maMtravAdIo Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 11 aSADa vada 4 ne gurUvAra tA. 15-7-76 anaMta karUNAnidhI, zAstrakAra bhagavAna jagatanA jIvanA udhArane mATe dAMDI pITAvIne kahe che he bhavyajI! tamAre A paMcamakALamAM sukha joItuM hoya te dharma kare. suha pata, purva dhamar pApathI duHkha maLe che ne dharmathI sukha maLe che. AvI suMdara vAta samajAvavA chatAM kaMIka jIvone dharma karavAnI rUcI thatI nathI. uttama pitenI meLe samajIne dharma kare che. madhyama ane preraNA karavAthI dharma kare che. ane adhama cha preraNA karavA chatAM paNa dharma karatA nathI. dharma uparanA sahaja premathI dharma thAya te dharma AtmAne bhavasAgarathI pAra utAre ane saMsArika sukha
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sagavaDe pratyenA rAgathI je dharma thAya te dharma AtmAne bhavATavImAM bhramaNa karAve. bhavanuM visarjana karavAne badale navA navA bhavanuM sarjana kare. baMdhuo! kanaka, kAminI ane kIrti paranA premathI te mArAne tamArA jIve anaMtI vAra dharma karyo. paNa mekSa paranA premathI A jIve ekAda vAra paNa dharma karyo hoya evuM ApaNA AtmAnI dazA uparathI jaNAtuM nathI. dharma karIe ne AtmAnI dazA badalAya nahi te te dharma karyo kahevAya ? dharma karIe ane ApaNA vicAra, vANI ane vartana sudhare nahi te dharma karyo kevI rIte kahevAya? khAIe ne bhUkha bhAMge nahi te khAvuM zA kAmanuM ? davA laIe ne darda dUra na thAya to davA lIdhAnuM prayojana zuM? pANuM pIe ne tRSA na chIpe te pANI pIdhuM zA kAmanuM? e rIte dharma ghaNe karIe paNa svabhAva na sudhare, vicAra ane jIvana na sudhare te dharma karyAne zo artha? satya samajIne dharma kare jyAre tamane ema lAgaze ke dharma e mekSa sukha ApanAre che. dharma parama hitakArI che, dharma mAruM sAcuM ane zAzvatuM dhana che. parama AdaraNIya che. e aciMtya ciMtAmaNI che. dharma kAmadhenu, kalpavRkSa ane kAmakuMbha samAna che, e mAtA che, pitA che, bAMdhava che, A dharma pratye bhAva rAkhIne dharma thAya te mAnavajIvana dhanya bane ane sArthaka bane. koI paNa jAtanA badalAnI AzA vagara niSkAma bhAvathI dharma kare. A uttama mAnavabhava pAmIne dharma e mAruM parama kartavya che evuM mAnIne dharma kare. mAchalIne pANI sivAya bIje kayAMya cena na paDe tema dharmanA sAcA premIne dharma sivAya kayAMya cena na paDe. mATe uttama purUSe dharma paranA sahaja premathI potAnI meLe dharma kare che. madhyama purUSane koI preraNuM kare te dharma kare che. jyAre adhama purUSe kaI dharma karavAnI preraNuM kare te paNa dharma karatA nathI. dharma ApaNuM jIvanamAM caMdananI sugadhanA nyAye vaNAI ja joIe. jema caMdanathI caMdananI sugaMdha judI na paDe tema dhamIMthI dharma heja paNa judo na paDe jaIe. zarIrathI chAyA judI na paDe tema dhamathI dharma chUTe na paDavo joIe. dharmI jyAM jyAM jAya tyAM dharma tenI pAchaLa jAya. jIvanamAM dharma asthi majajA banI ja joIe. jIvanamAM game tevI muzkelI Ave paNa dharma chUTa na joIe. bhale, saMsAranuM samagra sukha saLagI jAya, are A deha paNa saLagI jAya te paNa dharma na chUTe Ie. je dharma pAse che te maryA pachI paNa uttama sukhanA sthAne tenA mATe taiyAra che. khUba dharma kare ne kadAca kaSTa Ave te kaSTathI gabharAvuM nahi. ApaNe dharma karIe tethI duHkha na Ave e keI niyama nathI. kAraNa ke pUrvabhavamAM je pApa
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 101 karyAM che te te tene samaya thatAM dharma karavA chatAM paNa uyamAM Ave che. ema samajIne duHkhathI jarA paNa gabharAyA vinA dhane kharAkhara vaLagI rahevuM. dhama pAse che tA chevaTe sau sAruM thavAnuM che evI dRDha zradhdhA rAkhavI. dharma e manuSyanA jIvananA cAvIse kalAkanA jIvanasAthI banI rahevA joIe. mAtra upAzrayamAM AvIe tyAre dha thAya evuM nahi paNa upAzrayanI bahAra jIvananA pratyeka kSetrAmAM dharmanI suvAsa prasarelI rahevI joI e. khAtAM-pItAM-uThatAM-besatAM-kholatAM-sUtAM vahepAra dhaMdhA karatAM dareka kSetramAM dhama sAthe rahevA joIe. dharma eka kSaNa paNa chUTA na paDavA joIe. dhama karanAre dhamanuM svarUpa samajI levu joie. ane dharma karavAnA sAdhanA paNa ALakhI levA joI e. saMga paNa dhI manuSyanA rAkhavA. dharmonuM vAMcana ane dharmanA abhyAsa karavA joI e. koI paNa jAtanI lAlaca ke lAbha vinA dhama thAya te AtmAnuM utthAna jaldI thAya. mATe bhautika sukha mATe nahi paNa Atmika sukha mATe dhama karavAnI jarUra che. jJAtAjI sutranA AThamA adhyayanane adhikAra cAle che. vItazekA nagarImAM ala nAme rAjA rAjya kare che, tenA tAkhAmAM aneka nAnA-meTA gAmaDAo che ane aneka meTA nagarA che. ATalA rAjyathI tene saMtASa che. khIjA rAjAe sAthe caDhAi karI vadhAre rAjya meLavavAnI lAlasA ke tRSNA nathI. temanA aMte uramAM rUparUpanA aMbAra jevI apsarA samAna UbhatI eka hajAra rANIo che te paNa ghaNI vinIta, suzIla ane saMskArI che. zIyaLavatI ane guNavAna che. rUpa hAya paNa guNu na heAya teA tenI kAI ki`mata nathI. eka saMskRta zlokamAM paNa kahyuM che ke : "aguNasya hRtaM rupathazIlasya hRtaM kulam | asidhdhestu hatA vidyA, abhogasya hataM dhanam // " jenI pAse guNeA nathI tenuM svarUpa nAza pAme che. jenI pAse zIla-sadAcAra nathI tenuM mULa nAza pAme che. jenI pAse sidhdhi nathI tenI vidyA nAza pAme che. ane jenI pAse bheAga nathI tenuM dhana nAza pAme che. balarAjAnI badhI rANIe rUpa ane guNathI yukata hatI. eka hajAra rANIomAM dhAraNI rANI mukhya hatI. tenI dRSTi khUba vizALa hatI. bahenone ema thAya ke dhAraNI rANI rAjAnI mukhya paTTarANI hatI, 999 rANIomAM heDa hatI ene keTaluM sukha haze ! mArI baheneA ! duniyAmAM meTA thavuM sahela che paNa meTApaNAnI pharajo adA karavI kaThIna che. jeTalA meTA teTalI vadhu sahanazIlatA keLavavI paDe che. tame kaheA che ne ke mAbhane khIlA khamavA paDe. pahelAM makAna baMdhAya tyAre lAkaDAno mAla uMce mUkavA hoya tyAre sAru muhuta joI meAbhane nADA chaDI khAMdhI, kaMkuno
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zAradA zikhara cAMllo karI, phUlano hAra AMdhIne mAla uce mUkatA. ATaluM karavAnuM kAraNa zuM ? meAbha upara makAnano saMpUrNa AdhAra che. gharane badhA bhAra mAla jhIle che. eTale tenuM ATalu mahatva che. gharamAM je vaDIla hoya che tenA mAthe gharanI badhI javAbadArI che. emane sahana paNa vadhu karavu paDe che. kAI sheja kaMI kahe ne utarI paDe te te javAbadArIne bhAra jhIlI zake nahi. je sahana kare te jhIlI zake che. je vaDIla hAya tenuM hRdayapaNuM vizALa hAvuM joI e. gharamAM sAsu hAya ne vahu navA sADalA laI Ave paNa sAsuthI chAnuM rAkhe to sAsunu dila saMkucita rahe ne sAsu vahuthI chUpAve te vahunuM dila saMkucita rahe che. paNa vahu ema kahe khA ! A navA sADalAM lAvI chuM. tame pahelAM pahero pachI huM paherIza. teA sAsu kaheze nA vahu beTA ! AvA mane na zele. tame pahero. paNa vahu khUba Agraha karIne kahe ke nA khA ! tame paheraze pachI huM paherIza te sAsunuM mana evuM meLuM thaI jAya ke peAtAnI pAse je sADalA hAya te ApI de ne kahe-vahu beTA ! tame mArA sADalA pahere. dareka AvI rIte vizALatA keLave te huM to mAnuM chuM ke A saMsAra svarga jevA banI jAya. A rIte nAkarA mATe zeTha-zeThANI vizALa dRSTi rAkhe to e nAkaranu mana paNa tamArA pratye vizALa rahe che. * dhAraNI rANI paNa evA vizALa hatA. yathA nAma tathA kuLa '" jevA nAma tevA guNa hatA. atyAre teA nAma evA pADe che ke temA guNa na hAya. rahevu che bhAratamAMne nAma phArenanA zeAdhI lAve che. vasavu' ahI' ne maSI rItabhAta tyAMnI rAkhavI che. pachI bhArata kyAMthI UMcu Ave ? dhAraNI rANI vizALa, premALa ne udAra hatA. te 999 rANIonA dilamAM vasI gayA hatA. dareka rANIne temanA pratye atyaMta prema hatA. ane dekhe ne gAMDI ghelI banI jAya. e je kaMI kahe te badhI rANIo maMjura karatI ne tenI AjJA pramANe cAlatI hatI. dhAraNI rANI pratye dareka rANInA ATalo badho prema hatA tenuM kAraNa zuM ? tenAmAM sahanazIlatA hatI. sAru.-khATuM badhuM pacAvavAnI zakita hatI. te rAjAnI paTTarANI hatI eTale rAjA tenA mATe phAI navIna cIja lAve te ema nahi ke huM meTI eTale mAre tenA upayoga karavAnA. e to peAtAnI nAnI baheneAne pahelAM ApI detI. A vastu mArI che evuM mAnatI na hatI eTale tenA pratye kAIne IyAM na hatI. mANusanA guNuthI mAnavanA mUlya akAya che.....jIe, duniyAmAM lAkaDuM te ghaNA prakAranu hAya che ne ? paNa kiMmata vadhu kAnI che ? sukhaDanA lAkaDAnI. zA mATe ? keAI ene kApI nAMkhe, ghasI nAMkhe ke khALI nAMkhe te paNa e sugaMdha Ape che tethI tenA mUlya aMkAya che. e caMdana zuM kahe che ! badhu duHkha jagatanuM' khamavu' che, prabhu ca`dana mAre banavu che, koI lAbha uThAve ghasI ghasI, huM sahana karuM chu` hasI hasI,
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara paranI zakitamAM zamavu' che prabhu ca`dana mAre banavu che. koI agnimAM ane baLe, nathI phariyAdo karavI mAre, AnaMdathI mAre baLavu che, prabhu caMdana mAre banavu che. 103 je parane mATe peAtAnI jAtanuM balidAna Ape che tenI jagatamAM kiMmata aMkAya che, jo tamAre mAnavajIvanane mUlyavAna banAvavu hAya tA caMdana jevA aneA. caMdanane kAI ghasI nAMkhe te sugadha Ape. zarIre lepa kare te zItaLatA Ape paNa tamane kAI e kaTu zabdo kahe teA zuM karaze ? samatAnI saurabha Apaze ke gALa Apaze ahI vyAkhyAna pUruM thayuM. sAmAyika pALI, muhapatti choDIne bahAra gayA, kAI e tamAruM sheja apamAna karyuM, e kaTu zabdo kahyA tA bhAInA krodhaneA pAro AsamAne caDhI jAya. rAja vItarAga vANI sAMbhaLeA, sAmAyika kare ne samabhAva na Ave te mAre tamane kevA kahevA ? eka keLuM khAI e teA bhUkha maTI jAya, eka glAsa pANI pIe te tRSA zAMta thAya. eka enesIna ke esprenI TIkaDI laI e te| mAthuM utarI jAya. e. pI. sI. nI gALI laI e tA tAva utarI jAya che ne tame eka kalAka vItarAga vANInuM pAna kareA tenI kaI asara thatI nathI tenuM kAraNa zuM? tame kaI jAtanA zreAtA che ? traNa pUtaLIno nyAya ApyA che. eka ArasanI pUtaLI che, khIjI lAkaDAnI pUtaLI che ne trIjI rUnI pUtaLI che. ArasanI pUtaLIne dUdhamAM nAMkhavAmAM Ave te te dUdhamAM rahe tyAM sudhI bhInI rahe paNa bahAra kADhA tyAre hatI tevI ne tevI sheja paNa dUdha cUse nahi. mIjI lAkaDAnI pUtaLIne dUdhamAM nAMkhavAmAM Ave tA thoDuM dUdha cUsaze. bahAra kADhayA pachI gheADIvAra bhInI raheze. trIjI rUnI pUtaLI dUdhamAM nAMkhavAmAM Ave te te dUdha cUsI le che. kholo, A traNa pUtaLImAMthI tame kaI pUtaLI jevA zrotA che ? (hasAhasa). tame rUnI pUtaLI jevA na aneA teA khera, paNa lAkaDAnI pUtaLI jevA khanaze te paNa mane saMtASa thaze. jenAmAM gheADI paNa vItarAga vANI pacI che tevA jIvA kanA udayathI duHkha Avaze tyAre hAya....hAya nahi kare paNa hAya....hAya ema kaheze. kAraNa ke pUrva bhavamAM meM kama khAMdhyA che tenA udbhayathI duHkha AvyuM che emAM hAya....hAya zenI karavAnI ? hAya....hAya karAya ema samaje che. pArakAne doSa detA nathI. je Ave! samabhAva rAkhe che tenAM kAM khape che. ahIM dhAraNI rANI khUkha DAhI, gaMbhIra ane dhaiyavAna hatI. rAjayanA kAmamAM te rAjAne salAha ApatI hatI. samaya Ave rAjyanuM taMtra calAvavuM paDe teA calAvI zake tevuM tenAmAM khamIra hatuM. AvI dhAraNI rANI 999 rANIo sAthe premathI haLI maLIne dUdha-sAkaranI jema rahetI hatI. jyAM rANIAne AveA paraspara prema hoya
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zAradA zikhara tenA patine paNa keTalo AnaMda hAya ! kayAre paNa kalezanuM nAma nahi. A rIte khalarAjA dhAraNI Adi 1000 rANIe sAthe svarga jevA sukha bhAgavatAM hatA. khaMdhue ! A khalarAjA keTalA puNyavAna che ke temanI rANIe te AjJAMkita hatI, sAthe temanuM maMtrImaMDaLa paNa anukULa hatuM. zarIramAM koI jAtanI vyAdhie humalA karyo nathI, khIjA rAjya taraphathI laDAInA bhaya nathI. hAthI-gheADA, ratha ane pAyadaLanA pAra nathI. sevake khammA khammA kare che. aDhaLaka saMpatti che. sau kAI temanI sevAmAM hAjara che. bhautika sukhamAM koI jAtanI kamInA nathI. vadhu meLavavAnI AzA ke abhilASA nathI. anerA AnaMda-pramAda ane vineAdamAM divase pasAra thaI rahyA che. belA, khalarAjA keTalA sukhI che ! keAI jAtanuM duHkha che ? paNa jJAnIe kahe che ke rAjAne game teTaluM sukha hoya paNa aMte nAzavaMta che. AvA sukhI rAjA karatAM mekSamAM birAjatA sidhdha bhagavAne samaye samaye anaMtagaNuM sukha hAya che. ane te paNa zAzvata che. tenA kadI nAza thavAno nahi. AvuM zAzvata sukha meLavavuM hAya teA dharmanI ArAdhanA kare. alarAjA dhAraNI pramukha eka hajAra rANIe sAthe sukha bhAgave che. ne AnaMda kare che. "tara NaM sA dhAriNI devI annayA kathAI sihe sumiNe pAssittANaM paDibudhdhA / " eka vakhata dhAriNI rANI suMdara palaMgamAM sutA hatAM tyAre kaMIka uMghatAM ane kaMIka jAgatAM evI avasthAmAM rAtrInA chellA prahare temaNe svapnamAM eka siMha joyA. e svapna jotAMnI sAthe rANI jAgRta thayA. svapna kaMIka jAgRta ane kaMIka nidrA hoya tevI avasthAmAM Ave che. ekAMta jAgatA ke ekAMta ghatA hAya evI avasthAmAM svapna AvatuM nathI. kula 7ra svapnA che temAM 30 svapnA zubha che ne 42 svapnA azubha che. temAMthI tItha kara bhagavaMta jyAre mAtAnA garbhamAM Ave che tyAre temanI mAtA 14 svapnA dekhe che ane cakravatinI mAtA paNa e cauda svapnA dekhe che, paNa anemAM kraka eTale che ke tItha kara prabhunI mAtA e cauda svapnA spaSTa dekhe chene cakravatinI mAtA jhAMkhA dekhe che. vAsudevanI mAtAne sAta svapnA Ave che. baLadevanI mAtAne cAra svapnA Ave che ane mAMDalika rAjAnI mAtAne eka svapna Ave che. A dhAraNI rANIne paNa svapna AvyuM. e cauda svapnA mAMhenuM eka svapna hatuM. svapnane dhAraNa karanAra paNa dhaiyavAna joIe. koI sAruM svapna Ave pachI uMghavuM nahi paNa dharmArAdhanA karavI. ane e svapna kAI jevA tevA mANasane meDha kahevuM nahi. savAra paDatAM gAmamAM koi pavitra sata kharAjamAna hAya temanI pAse jaIne svapnanI vAta karavI. saMta na hAya teA gharamAM vaDIlane kahevuM. e na hoyane pati dhaiyavAna hAya tA tene kahevuM, agara kaI sagA-snehImAM sajjana hoya te tyAM
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 105 jaIne kahevuM, paNa keIne kahyA vinA bIjA kAryamAM joDAvuM nahi. game tene kahevAthI agara UMghI javAthI svapnanuM phaLa naSTa thaI jAya che. jene tene kahevAthI zuM thAya che te eka dAkhalo ApuM. svana eka ja chatAM phaLa judA : eka vaNikane putra hato ne eka paTelano putra hatA. baMne khUba garIba hatA. e baMne mitra hatA. eka vakhata baMne kaI gAmaDAmAM gayelA. pAchA AvatAM mArgamAM rAta paDI gaI tethI eka jhADanI nIce sUtA hatA. baMnene eka sarakhuM svapna AvyuM ke eka maTe ghIthI cepaDele ne upara goLa mUkelo roTale je ne Akhe ne Akho khAI gayA. svapana joIne jAgRta thayA. savAra paDavA AvI hatI ne pitAnuM gAma najIka hatuM eTale cAlavA lAgyA. pelA paTelanA chokarAe eka saMnyAsIne kahyuM ke mane AvuM svapna AvyuM eTale teNe kahyuM ke tane AvuM svapna AvyuM che te jA. tane Aje ghIthI cepale Tale ne goLa khAvA maLaze. bIje vaNikane kare garIba hato paNa saMskArI hatuM. e te sIdhe upAzrayamAM gayo ne gurUne vaMdana karIne svapnanI vAta karI eTale gurUe kahyuM AjathI sAtame divase tane rAjya maLaze. chekare khUba gaMbhIra hatuM. eNe manamAM e paNa vicAra na karyo ke huM A garIba mANasa chuM. mane rAjya kayAMthI maLavAnuM che ? te gurUnuM vacana taheta karI mAMgalIka sAMbhaLIne ghera gaye. be divasa rahIne pA che keI kAma prasaMge bahAragAma gaye. saMte svapnanuM phaLa kahyA pachI cha divasa thayAM paNa rAjya maLavAnuM nAmanizAna dekhAtuM nathI. chatAM manamAM ema paNa nathI thatuM ke saMte kahyuM hatuM ne kaMI thayuM nahi. te chekare e gaMbhIra hato. te pharato pharate eka gAmanA pAdaramAM AvyuM. khUba thAkI gayA hatA eTale nadI kinAre retImAM sUI gaye. thAka khUba lAgyo hato tethI ghasaghasATa UMgha AvI gaI e gAmanA rAjA maraNa pAmyA hatA. rAjAne putra hato nahi. kene rAjya ApavuM? te vicAratAM rAjAnA pradhAna ane gAmanA meTA mANasoe bhegA thaIne nakkI karyuM ke ApaNe eka hAthaNI zaNagAravI ne tenI sUMDhamAM kaLaza Apa. hAthaNI jenA upara kaLaza DhaLe tene rAjA banAvavA. AjubAjunA gAmanA rAjAo paNa AvyA hatA. gAmanA loko paNa sArA vastro sajI rAjA banavAnI AzAthI taiyAra thaIne ubhA hatA. saunA manamAM evI AzA hatI ke hAthaNI ApaNA upara kaLaza DhaLaze. samaya thatAM hAthaNI zaNagArIne lUMDhamAM kaLaza ApIne chUTI mUkI. rAjAnA mANaso hAthaNInI pAchaLa cAle che. hAthaNI AkhA gAmamAM pharI paNa keInA upara kaLaza DhaLe nahi. te pharatI pharatI nadI kinAre AvI tyAM pele garIba vaNikano putra ghasaghasATa uMghate hatuM tyAM AvI. tene suMghIne hAthaNIe tenA upara kaLaza Dho.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zAradA zikhara duHkha de che zuM mAMgyuM ? ene mAMgavuM hAta tA ghaNuM mAMgI zakata. apara mAtA AvA ne duHkha TALavAnuM mAMgyuM hAta te tene sukha maLatu ne ! paNa na mAMgyu'. enA dilamAM dayA hatI eTale enI gAyA ane e pote chAMyaDe besI zake eTalA mATe jhADa thAya tevuM mAMgyuM. kadAca tamArA upara deva prasanna thAya te tame zuM mAMgeA ? tame tA mAMgatA bhUle nahi. kema kharAkhara che ne ? (hasAhasa) nAgadeva paNa vicAramAM paDayA. ahe| ! A mALA bheALI lAge che. e nAnI che. eTale enAmAM vadhu mAMgavAnI samajaNu nathI. bhale, tenI je abhilASA che te pUrNa karu.... have " tathAstu kahIne tarata phaLa phUlathI lacI rahelA sudara khagIcA khanAvI dIdhA ane kahyu beTA ! tuM jyAM jaIza tyAM A khIcA tArI sAthe raheze, ane tane suMdara chAyA Apaze. nAnI jagyAmAM nAnA thaIne raheze ane mATI jagyAmAM moTA thaI ne raheze. A pramANe varadAna ApIne nAgadeva adRzya thaI gayA. ,, baMdhuo ! jIvadayA pALavAmAM keTalA mahAna lAbha che! have jojo, dayAdevInA puNyanA udaya thAya che. zarUAtamAM huM kahI gaI ke dharma AtmA mATe karavAne che. koI jAtanI AkAMkSAthI nahi. tamane dhama karavAnuM kahIe tyAre kahe che! pachI karIzuM. dha karatAM ALasa thAya che. paNa dhathI puNyanA mIThA phaLa maLe che. tyAre kevA AnaMda thAya che ! managamatI vastue mAMgyA karatAM paNa adhika sAmethI AvIne maLe che. A pUrvabhavamAM karelI ArAdhanAnuM phaLa che. dayAdevI teA bagIcAmAM beThI che. jANe vanadevI na hAya ! tema ze|bhavA lAgI. tene bhUkha khUkha lAgI hatI. bagIcAmAM kerI, sItAphaLa, cIku, drAkSa, sapharajana, meAsa MkhI, saMtarA Adi aneka prakAranAM phaLa khagIcAmAM hatA eTale teNe phaLa khAdhA, pANI pIdhuM ane sAMja paDatAM gAye carAvIne ghera AvI. e gAyeA carAvavA jAya ne sAMje pAchI Ave tyAre bagIce paNa enI sAthe ne sAthe rahe che. e gharamAM jAya eTale bagIcA ghara upara chatranI mAphaka adhdhara rahe che. jANe makAna upara chatra na yu" hoya tevuM lAgatuM hatuM. A rIte dararoja bagIcA enI sAthe rahevA lAgyA. enA ghara upara paNu bagIcA dekhAya che. A joIne leAkeAnA manamAM khUba Azcaya thayuM ke A zuM! A chekarI kAI puNyavAna lAge che. svAbhAvika rIte leAkeA dayAdevInI khUba prazaMsA karavA lAgyA. enI praza'sA sAMbhaLIne eramAna mAtA IrSyAnI AgathI khaLavA lAgI. ne tene pUchyuM chekarI ! A badhu zu' nATaka kare che? tyAre dayAdevI kahe che mA huM kAMI karatI nathI. ne mane kaMI khakhara nathI. eka divasa dayAdevI gAyeA carAvavA gaI hatI. bagIcAmAM eka bAju ghAsa
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 105 jaIne kahevuM, paNa koIne kahyA vinA bIjA kAryamAM joDAvuM nahi. game tene kahevAthI agara uMghI javAthI svapnanuM phaLa naSTa thaI jAya che. jene tene kahevAthI zuM thAya che te eka dAkhalo ApuM. "eka ja chatAM phaLa judA'H eka vaNikane putra hato ne eka paTelane putra hato. baMne khUba garIba hatA. e baMne mitro hatA. eka vakhata baMne kaI gAmaDAmAM gayelA. pAchA AvatAM mArgamAM rAta paDI gaI. tethI eka jhADanI nIce sUtA hatA. baMnene eka sarakhuM svapna AvyuM ke eka moTo ghIthI cepaDelo ne upara goLa mUkelo Tale jene Akhe ne Akhe khAI gayA. svapna joIne jAgRta thayA. savAra paDavA AvI hatI ne pitAnuM gAma najIka hatuM eTale cAlavA lAgyA. pelA paTelanA chokarAe eka saMnyAsIne kahyuM ke mane AvuM svapna AvyuM eTale teNe kahyuM ke tane AvuM svapna AvyuM che te jA. tane Aje ghIthI cepale roTale ne goLa khAvA maLaze. bIje vaNikano chokare garIba hato paNa saMskArI hatuM. e to sIdhe upAzrayamAM gaye ne gurUne vaMdana karIne svapnanI vAta karI eTale gurUe kahyuM AjathI sAtame divase tane rAjya maLaze. chokare khUba gaMbhIra hato. eNe manamAM e paNa vicAra na karyo ke huM A garIba mANasa chuM. mane rAjya kyAMthI maLavAnuM che? te gurUnuM vacana taheta karI mAMgalIka sAMbhaLIne ghera gaye. be divasa rahIne pAcho keI kAma prasaMge bahAragAma gayA. saMte svapnanuM phaLa kahyA pachI cha divasa thayAM paNa rAjya maLavAnuM nAmanizAna dekhAtuM nathI. chatAM manamAM ema paNa nathI thatuM ke saMte kahyuM hatuM ne kaMI thayuM nahi. te chekare e gaMbhIra hatuM. te pharate pharate eka gAmanA pAdaramAM AvyuM. khUba thAkI gayA hatA eTale nadI kinAre retImAM sUI gaye. thAka khUba lAgyo hato tethI ghasaghasATa uMgha AvI gaI. e gAmanA rAjA maraNa pAmyA hatA. rAjAne putra hatuM nahi. kone rAjaya ApavuM ? te vicAratAM rAjAnA pradhAna ane gAmanA meTA mANasee bhegA thaIne nakkI karyuM ke ApaNe eka hAthaNI zaNagAravI ne tenI sUMDhamAM kaLaza Apa. hAthaNI jenA upara kaLaza DhaLe tene rAjA banAvavA. AjubAjunA gAmanA rAjAo paNa AvyA hatA. gAmanA loke paNa sArA vastro sajI rAjA banavAnI AzAthI taiyAra thaIne ubhA hatA. saunA manamAM evI AzA hatI ke hAthaNI ApaNuM upara kaLaza DheLaze. samaya thatAM hAthaNI zaNagArIne suMDhamAM kaLaza ApIne chUTI mUkI. rAjAnA mANase hAthaNInI pAchaLa cAle che. hAthaNI AkhA gAmamAM pharI paNa keInA upara kaLaza Dhe nahi. te pharatI pharatI nadI kinAre AvI tyAM pele garIba vaNikane putra ghasaghasATa uMghate hato tyAM AvI. tene suMdhIne hAthaNIe tenA upara kaLaza Dho.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zAradA zikhara zuM mAMgyuM? ene mAMgavuM hota te ghaNuM mAMgI zakta. apara mAtA AvA duHkha de che ne duHkha TALavAnuM mAMgyuM hota to tene sukha maLata ne! paNa na mAMgyuM. enA dilamAM dayA hatI eTale enI gAya ane e pite chAMyaDe besI zake eTalA mATe jhADa thAya tevuM mAMgyuM. kadAca tamArA upara deva prasanna thAya te tame zuM mAMgo ? tame te mAMgatA bhUle nahi. kema barAbara che ne ? (hasAhasa) nAgadeva paNa vicAramAM paDayA. ahe! A bALA bhaLI lAge che. e nAnI che. eTale enAmAM vadhu mAMgavAnI samajaNa nathI. bhale, tenI je abhilASA che te pUrNa karuM. have tathAsta " kahIne tarata phaLa phUlathI lacI rahele suMdara bagIco banAvI dIdhuM ane kahyuM beTA ! tuM jyAM jaIza tyAM A bagIce tArI sAthe raheze, ane tane suMdara chAyA Apaze. nAnI jagyAmAM nAne thaIne raheze ane maTI jagyAmAM moTe thaIne raheze. A pramANe varadAna ApIne nAgadeva adazya thaI gayA. baMdhuo ! jIvadayA pALavAmAM keTale mahAna lAbha che! have jojo, dayAdevInA puNyane udaya thAya che. zarUAtamAM huM kahI gaI ke dharma AtmA mATe karavAno che. kaI jAtanI AkAMkSAthI nahi. tamane dharma karavAnuM kahIe tyAre kahe che pachI karIzuM. dharma karatAM ALasa thAya che. paNa dharmathI puNyanA mIThA phaLa maLe che. tyAre ke AnaMda thAya che ! managamatI vastuo mAMgyA karatAM paNa adhika sAmethI AvIne maLe che. A pUrvabhavamAM karelI ArAdhanAnuM phaLa che. dayAdevI te bagIcAmAM beThI che. jANe vanadevI na hoya ! tema zobhavA lAgI. tene bhUkha khUba lAgI hatI. bagIcAmAM kerI, sItAphaLa, cIku, drAkSa, sapharajana, mesaMbI, saMtarA Adi aneka prakAranAM phaLa bagIcAmAM hatA eTale teNe phaLa khAdhA, pANI pIdhuM ane sAMja paDatAM gAyo carAvIne ghera AvI. e gAye carAvavA jAya ne sAMje pAchI Ave tyAre bagIco paNa enI sAthe ne sAthe rahe che. e gharamAM jAya eTale bagIce ghara upara chatranI mAphaka adhdhara rahe che. jANe makAna upara chatra na dharyuM hoya tevuM lAgatuM hatuM. A rIte dararoja bagIca enI sAthe rahevA lAgyo. enA ghara upara paNa bagIce dekhAya che. A joIne lokonA manamAM khUba Azcarya thayuM ke A zuM ! A chokarI keI puNyavAna lAge che. svAbhAvika rIte leke dayAdevInI khUba prazaMsA karavA lAgyA. enI prazaMsA sAMbhaLIne oramAna mAtA IrSAnI AgathI baLavA lAgI. ne tene pUchayuM karI ! A badhuM zuM nATaka kare che ? tyAre dayAdevI kahe che bA ! huM kAMI karatI nathI. ne mane kaMI khabara nathI. eka divasa dayAdevI gAyo carAvavA gaI hatI. bagIcAmAM eka bAju ghAsa
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ qok zAradA zikhara khUba thatuM hatuM eTale gAyane lIluM ghAsa zodhavA dUra javuM paDatuM nahi. eTalAmAM gAye caratI hatI ne dayAdevI bagIcAnA bAMkaDA upara sUtI hatI. e samaye ene uMgha AvI gaI. te samaye pATalIputrane hitazatru rAjA koI zatru upara vijaya meLavI pitAnA nagara tarapha jaI rahyo hato. te hAthI-ghoDA-pAyadaLa-ratha Adi moTuM sainya laIne A rastethI nIkaLe. A suMdara bagIce joI tenA manamAM thayuM. ApaNe gayA tyAre A suMdara bagIce ahIM na hatuM. eka vRkSa paNa na hatuM. te A bagIce koNe banAvyuM haze? ke suMdara che ! bagIcAnI zobhA joIne tenI chAyAmAM visAmo levA mATe rAjAe tyAM paDAva nAMkhe. hAthI-gheDA-baLada badhAne bagIcAnA jhADa sAthe bAMdhI dIdhAM. bagIcAmAM rAjAnuM sainya utaravAthI khUba avAja thaye. eTale dayAdevI jAgI gaI. cAre tarapha moTuM saiinya, hAthI-ghoDA e badhAmAM enI gAye dekhAtI na hatI. eTale te gabharAI gaI. hAthI-ghoDA A badhuM joIne gAye DarIne dUra jatI rahI hatI. eTale e ekadama ubhI thaIne dUra gayelI potAnI gAyone pAchI vALavA deDI. eTale bagIce paNa enI pAchaLa doDavA lAgyA. jhADe bAMdhelA hAthI, ghoDA, baLada paNa deDavA lAgyA. rAjAne khUba Azcarya thayuM ke A zuM ? AvuM te meM kadI joyuM nathI. maMtrI paNa Azcarya pAmI gaye. rAjA kahe pradhAnajI ! A badhuM zuM Azcarya che ? tame enI tapAsa kare. pradhAna buddhizALI hato. teNe kahyuM- sAheba ! ApaNe AvyA tyAre pelI chokarI bAMkaDA upara sutI hatI. e atyAre De che. eTale mane lAge che ke enI pAchaLa A badhu deDatuM hoya tema lAge che. rAjA kahe-te e chokarIne bolAvIne pUche. pradhAna moTethI kahe che he bahena ! tuM ubhI rahe ! have te ubhI raheze ke nahIM ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 12 aSADa vada 5 ne zukravAra tA. 16-7-76 anaMta karUNAnA sAgara, samatAnA sAdhaka, viSayanA vAraka, mamatAnA mAraka ane svAduvAdanA sarjaka evA bhagavaMte jJAtAjI sutranA AThamAM adhyayanamAM gUDha bhAve samajAvyA che. e gUDha bhAve ApaNane kayAre samajAya ? jyAre AtmA vibhAvanuM vismaraNa karI svabhAvanA gharamAM Ave tyAre. AtmA svabhAvamAM Ave tyAre ene potAnuM bhAna thAya che. devene paNa durlabha e mAnavabhava pAmIne mAnavIe AtmAno vicAra karavAno che. AtmAne vicAra eTale AtmAnA svabhAvane vicAra.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zAradA zikhara anaMta zaktino svAmI che. moTA cakravarti ke Indra karatAM paNa mahardhika che. pAMca Indriya ane mana A badhA enA nokara che. AtmA je hukama cheDe te emane uThAvavo paDe. paraMtu AtmAnI dazA evI thaI che ke pote pitAnA svarUpanuM bhAna bhUlIne pudgalanI pUjAmAM ne paranI paMcAtamAM paDI gayo che. pitAnI zakitanuM bhAna bhUlI pramAdamAM paDI gayo eTale pAMca Indriyo rUpI pAMca munimo kahe ke dIkarA kahe emaNe sattAnI lagAma hAthamAM laI lIdhI che. eTale AtmA pote sattAdhIza, cakravartine cakravarti, Indrane paNa Idra hovA chatAM IndrionI hakumata pramANe tene cAlavuM paDe che. emanI maherabAnI hoya te cetanarAjA potAnI IcchA mujaba karI zake che. cetanadevane vicAra thAya ke Aje mAre vyAkhyAna sAMbhaLavA javuM che paNa kAnanI maherabAnI na hoya to na avAya. kAna kahe ke reDiyo para chAyAgIta sAMbhaLavA che tyAM javuM nathI. cetanadeva kahe mAre saMtadarzana karavA javuM che paNa nayana kahe mAre TI.vI. upara pIkacara jevuM che. cetana kahe mAre Aje upavAsa AyaMbIla karavA che paNa rasendriya kahe che nA...nA. upavAsa karIza to azakti Avaze, ne AyaMbIlanuM bhajana bhAvatuM nathI. Aje te TesTaphula bhajana jamavuM che. eTale emano hukama thatAM cetana rAjA besI gayA. A rIte dareka Indri AtmA upara hakumata calAve che. bele, zakti hovA chatAM sattA kharI? mAlIkapaNuM gumAvI dIdhuM che ne ? keTalA aphasosanI vAta che. AnuM kaMI duHkha kharuM ? pitAnI zakitane pite sArA kAryamAM sadupayoga na karI zake. keTalI badhI parAdhInatA che! pAMca indriya rUpI pAMca TrasTIo": ghaNI vakhata mANasa pitAnI mitanuM TrasTa banAve che. mAnI le ke koI mANasa pAse 25 lAkha rUpiyA che, tenuM TrasTa banAvyuM. pAMca TrasTI nImyA. pite jIve tyAM sudhI pitAnI ane pite marI jAya te patnInI. A rIte mikta TrasTane soMpI. milakata pitAnI hovA chatAM paisA levA hoya te TrasTInI sahI joIe. e milakata mAlika marI gayA pachI te milkatanI mAlikI patnInI kharIne? pati gayA pachI TrasTIonI dAnata bagaDI eTale pote mAlika banIne besI gayA. pelI strIne paisAnI jarUra paDe tyAre TrasTI pAse jaIne mAMgaNI kare che paNa paisA detA nathI. evuM paNa banI jAya che ne ? TrasTI sArA hoya te vAMdho nahi paNa khAudharA nIkaLyA te te bahenanI bUrI dazA thAya che. chate paise bhIkha mAMgavAno vakhata Ave che. patinI kamANe che mAlikI pitAnI che paNa pite bhIkha mAMge che ne TrasTIo moja kare che. tema A pAMca Indriye rUpI pAMca TrasTIe AtmAnI anaMta zaktinA mAlika
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 108 khUba thatuM hatuM eTale gAyone lIluM ghAsa zodhavA dUra javuM paDatuM nahi. eTalAmAM gAye caratI hatI ne dayAdevI bagIcAnA bAMkaDA upara sUtI hatI. e samaye ene uMgha AvI gaI. te samaye pATalIputrane jitazatru rAjA keI zatru upara vijaya meLavI pitAnA nagara tarapha jaI rahyo hato. te hAthI-ghoDA-pAyadaLa-ratha Adi moTuM sainya laIne A rastethI nIkaLe. A suMdara bagIce joI tenA manamAM thayuM. ApaNe gayA tyAre A suMdara bagIco ahIM na hatuM. eka vRkSa paNa na hatuM. te A bagIce koNe banAvyuM haze? ke suMdara che! bagIcAnI zabhA joIne tenI chAyAmAM visAmo levA mATe rAjAe tyAM paDAva nAMkhe. hAthI-ghoDA-baLada badhAne bagIcAnA jhADa sAthe bAMdhI dIdhAM. bagIcAmAM rAjAnuM sainya utaravAthI khUba avAja thaye. eTale dayAdevI jAgI gaI. cAre tarapha moTuM sainya, hAthI-ghoDA e badhAmAM enI gAye dekhAtI na hatI. eTale te gabharAI gaI. hAthI-gheDA A badhuM joIne gAye DarIne dUra jatI rahI hatI. eTale e ekadama ubhI thaIne dUra gayelI pitAnI gAyane pAchI vALavA deDI. eTale bagIco paNa enI pAchaLa doDavA lAge. jhADe bAMdhelA hAthI, gheDA, baLada paNa deDavA lAgyA. rAjAne khUba Azcarya thayuM ke A zuM ? AvuM te meM kadI joyuM nathI. maMtrI paNa Azcarya pAmI gaye. rAjA kahe pradhAnajI ! A badhuM zuM Azcarya che ? tame enI tapAsa karo. pradhAna budhdhizALI hatuM. teNe kahyuMsAheba ! ApaNe AvyA tyAre pelI chokarI bAMkaDA upara sutI hatI. e atyAre deDe che. eTale mane lAge che ke enI pAchaLa A badhuM deDatuM hoya tema lAge che. rAjA kahe-te e che karIne belAvIne pUcho. pradhAna maTethI kahe che te bahena ! tuM ubhI rahe ! have te ubhI raheze ke nahIM ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. . vyAkhyAna naM. 12 aSADa vada 5 ne zukravAra tA. 16-7-76 anaMta karUNAnA sAgara, samatAnA sAdhaka, viSayenA vAraka, mamatAnA mAraka ane svAduvAdanA sarjaka evA bhagavaMte jJAtAjI sutranA AThamAM adhyayanamAM gUDha bhAva samajAvyA che. e gUDha bhAve ApaNane kyAre samajAya ? jyAre AtmA vibhAvanuM vismaraNa karI svabhAvanA gharamAM Ave tyAre. AtmA svabhAvamAM Ave tyAre ene pitAnuM bhAna thAya che. devene paNa durlabha evo mAnavabhava pAmIne mAnavIe AtmAne vicAra karavAnuM che. AtmAne vicAra eTale AtmAnA svabhAvane vicAra
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zAradA zikhara anaMta zaktino svAmI che. moTA cakravarti ke Indra karatAM paNa mahardhika che. pAMca Indriya ane mana A badhA enA nekara che. AtmA je hukama cheDe te emane uThAvavo paDe. paraMtu AtmAnI dazA evI thaI che ke pote pitAnA svarUpanuM bhAna bhUlIne pugalanI pUjAmAM ne paranI paMcAtamAM paDI gayo che. potAnI zaktinuM bhAna bhUlI pramAdamAM paDI gayo eTale pAMca Indriyo rUpI pAMca munime kaho ke dIkarA. kaho emaNe sattAnI lagAma hAthamAM laI lIdhI che. eTale AtmA pote sattAdhIza, cakravartine cakravarti, Indrane paNa Indra hovA chatAM IndrionI hakumata pramANe tene cAlavuM paDe che. emanI maherabAnI hoya te cetanarAjA pitAnI IcchA mujaba karI zake che. cetanadevane vicAra thAya ke Aje mAre vyAkhyAna sAMbhaLavA javuM che paNa kAnanI maherabAnI na hoya te na avAya. kAna kahe ke reDiyA para chAyAgIta sAMbhaLavA che tyAM javuM nathI. cetanadeva kahe mAre saMtadarzana karavA javuM che paNa nayana kahe mAre TI.vI. upara pIkacara jovuM che. cetana kahe mAre Aje upavAsa AyaMbIla karavA che paNa rasendriya kahe che nA..nA. upavAsa karIza to azakti Avaze, ne AyaMbIlanuM bhojana bhAvatuM nathI. Aje te TesTaphula bhojana jamavuM che. eTale emane hukama thatAM cetana rAjA besI gayA. A rIte dareka Indri AtmA upara hakumata calAve che. bele, zakti hovA chatAM sattA kharI? mAlIkapaNuM gumAvI dIdhuM che ne ? keTalA aphasosanI vAta che. AnuM kaMI duHkha kharuM? pitAnI zaktine pote sArA kAryamAM sadupayoga na karI zake. keTalI badhI parAdhInatA che! pAMca indriyo rUpI pAMca TrasTIo": ghaNI vakhata mANasa potAnI milakatanuM TrasTa banAve che. mAnI le ke kaI mANasa pAse 25 lAkha rUpiyA che, tenuM TrasTa banAvyuM. pAMca TrasTI nImyA. pite jIve tyAM sudhI pitAnI ane pite marI jAya to patnInI. A rIte milkata TrasTane soMpI. mita pitAnI havA chatAM paisA levA heya te TrasTInI sahI joIe. e milkatane mAlika marI gaye pachI te milkatanI mAlikI patnInI kharIne ? pati gayA pachI TrasTIonI dAnata bagaDI eTale pite mAlika banIne besI gayA. pelI strIne paisAnI jarUra paDe tyAre TrasTI pAse jaIne mAMgaNI kare che paNa paisA detA nathI. evuM paNa banI jAya che ne ? TrasTI sArA hoya to vAMdho nahi paNa khAudharA nIkaLyA te te bahenanI bUrI dazA thAya che. chate paise bhIkha mAMgavAno vakhata Ave che. patinI kamANI che mAlikI pitAnI che paNa pite bhIkha mAMge che ne TrasTIo moja kare che. tema A pAMca Indriye rUpI pAMca TrasTIo AtmAnI anaMta zaktinA mAlika
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 113 banIne ja majhA kare che ne mAla-malIdo uThAvI rahyA che. ane anaMta zaktine svAmI zahenazAhane zahenazAha Atmadeva bhautika sukhanA TukaDAnI bhIkha mAMgI rahyo che. anaMtakALathI IndrionA gulAma banI gayelA cetanadevane have jAgRta karo ne gulAmImAMthI mukata kare. cetanadevane gulAmImAMthI mukta banAvavA kaTIbadhdha bane. AtmAne jAgRta banAvavAno A sonerI samaya che. je AtmA jAgRta nahi bane, sajAga nahi bane te karmarUpI lazkara ene gherI leze. karmanI pheja keTalI moTI che te tame jANe che ? raiyata karatAM lazkara vadhAre hoya kharUM ? bele, raiyata karatAM lazkara vadhAre heya? raiyata vadhAre hoya ke lazkara vadhAre hoya? (tAmAMthI avAja ? raiyata karatAM lazkara eAchuM heya.) A jagatamAM evuM eka paNa rAjya nathI ke jemAM reyata karatAM lazkara vadhAre hoya. paNa ahIMyA karmarAjAnuM rAjya evuM jabarajasta che ke prajA karatAM lazkara vadhI jAya. kevI rIte ? te sAMbhaLe. AtmAnA pradeza asaMkhyAtA che, ane ekeka Atmapradeza upara anaMtAnaMta kama vargaNanA pagale che. bele, karmarAjAnuM lazkara keTaluM moTuM che! kaI rAjyamAM raiyatanA ekeka mANasane sAcavavA mATe ekeka sipAI rAkhavAmAM Ave te paNa raiyata mAthuM UMcuM karI zake nahi te ApaNuM eka AtmAnA eka pradeza upara anaMta karmanI varganuM rUpa karmarAjAnA anaMta sipAIe thANuM nAMkhIne beThA che. have AtmA mAthuM uMcuM karI zake kharA? have je AtmA samaje ke ATalI moTI karmanI pheja mArI pAchaLa paDelI che te huM zuM joIne A saMsAramAM ja mAnIne besI rahyo chuM! devAnupriye ! have tamane mArI vAta samajAya che ke karmazatrune haTAvavA mATe kaTibadhdha banavuM joIe. ATalI moTI karmarAjAnI phAja ApaNI pAchaLa paDI che ne haju nahi cetIe te e lazkara vadhatuM javAnuM. karma bAMdhIne paisA meLave che ne maja majhA uDAvI rahyA che. paNa A tamArA paisA, gharabAra badhuM kAyama Takaze tenI khAtrI che? yAda rAkhe, chevaTe dhana tamAruM nathI. AcAraMga sutramAM bhagavAna kahe che. "tao se egayA vivihaM parisihaM saMbhUyaM mahovagaraNaM bhavai, taMpi se egayA dAyAyA vA vibhayaMti, adattahAro vA se avaharati, rAyANo vA se vilupati, UrAtti vA ze visati vA re vAra lAdena pAse phaksarA AcAraMga sUtra a-2 gRhastha pAse lAbhAMtarAya karmanA kSapazamathI khUba dhana hoya tethI gharamAM rAcaracIluM paNa khUba vasAvyuM, vividha prakAranA upakaraNe pracUra mAtrAmAM bhegA karyA. tene joIne jIva harakhAya che ke meM keTaluM badhuM vasAvI dIdhuM che! ahe, mAre baMgale ke suMdara che ! AvuM phanacara keIne tyAM nahi hoya. paNa jJAnI kahe, - 15
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zAradA zikhara che ke e sAdhanemAMthI svajano bhAga paDAve che, athavA cAra leke te saMpattine tUTI jAya che athavA rAjA chInavI le che. athavA vahepAramAM nukazAna jatAM naSTa thAya che, makAnamAM Aga lAge ne baLI jAya che. nadImAM pUra Ave te taNAI jAya che. be traNa varSa pahelAM sAbaramatI nadImAM pUra AvyuM hatuM. te vakhate sAbaramatInA kinAre bAMdhelA baMgalAo taNAI gayA. mahenata karIne bheguM kareluM dhana, sonuM, dAgInA, kapaDA badhuM pUramAM taNAI gayuM. ne mANaso gharabAra vinAnA banI gayA. bhUkha-tarasa veThIne kALa-akALanA darakAra karyA vinA bheguM kareluM dhana A rIte cAlyA jatAM mANasa raDe che, jhUre che ne pazcAtApa kare che. baMdhuo ! A badhuM te tame najare jue che ne ? AvuM joIne paNa je tamAre bhaviSyakALa sudhAre hoya to vartamAnakALa sudhAro. saMpatti te A rIte cAlI jaze paNa tene meLavatAM bAMdhelA karmo to tamAre bhegavavA paDaze. mATe samajIne moha-mamatA choDI de. gharabAra-mAla, milkatanI mamatA utArIne vicAre ke huM eka musAphara chuM. A dharmazALAmAM utaryo chuM. evuM mAne te badhI upAdhi cAlI jaze. samajIne rahe ke A ghara mAruM nathI paNa A dharmazALA che : eka bAdazAhane mahela hatuM. eka phakIre AvIne bAdazAhanA mahelamAM paDAva nAMkhe. bAdazAhane sipAI AvIne kahe che sAMI ! Idhara karyo DerA lagAyA? Idharase cale jAo. Idharase jA ke sarAmeM DerA lagAo. sAMI kahane lage ke hama te yahAM hI DerA lagAyA. tyAre sipAIe jaIne bAdazAhane jaNAvyuM ke eka sAMI AyA hai, yahAM DerA lagAyA hai! bAdazAhe AvIne phakIrane kADhaye. te karatAM samajIne nIkaLI gayA hatA te rAjA kADhata? TUMkamAM ApaNe te emAMthI e samajavuM che ke jema koI musAphIra musApharI karavA mATe nIkaLyo ane jyAM jyAM game tyAM tyAM te dharmazALAmAM utaryo. e dharmazALAne oraDI mAnIne besI gayo. paNa kyAM sudhI ? dharmazALA choDyA pachI zuM tamArI mAlikI rahevAnI che kharI? nA. bilakula nahi. jJAnI kahe che A jIva paNa eka musAphara che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM jAya che tyAM gharabAra badhuM vasAve che ne mAruM mAnIne mamatva jamAvIne besI jAya che paNa kayAM sudhI? jyAM sudhI AyuSya pUruM nathI thayuM tyAM sudhI. AyuSya pUrNa thaze pachI pelA phakIranI jema eka kSaNa paNa nahIM rahevA de. phakIrane te bAdazAhanA suMdara mahelamAM ghaNuM rahevuM hatuM paNa javuM paDyuM ne? jIvanI paNa A dazA che. AyuSya pUruM thatAM ahIM rahevuM haze te paNa eka kSaNa rahevA nahIM de. sAthe kaMI laI javA deze paNa nahi. sAthe te zubhAzubha karmo Avaze. zarIra mATe, dhana ane kuTuMbane mATe aDhAra pApanuM sevana karyuM, kaSAya karyA,
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 115 mithyAtva sevyA. e badhuM bhegavavAnuM kene? karma te karanArane bhegavavA paDe che. mAla khAvA badhA Avaze paNa yAda rAkhajo ke mAra khAvA koI nahi Ave. eka gharamAM 10 mANasa che temAMthI eka mANasa zAka samAravA bese, tenI AMgaLI kapAya, lehI nIkaLe, vedanA thAya te te kene bhegavavI paDe? zAka te badhA khAya paNa vedanA te ekalA zAka samAranArane bhegavavI paDe che, paNa khAnArane vedanA bhegavavI paDatI nathI. mATe yAda rAkhajo ke kuTuMba mATe corI karI ane pakaDAI jAze te jelamAM tamAre javuM paDaze. paNa khAnArane javuM paDatuM nathI. AvuM pratyakSa dekhe che ne anubhave che ne ke karma karanAra duHkha bhogave che. bIjAne bhogavavuM paDatuM nathI. temanA mAthe kaMI jokhama paNa rahetuM nathI. mATe vicAra kare. AvI jokhamadArI mAthe laIne meLavyuM ne pAchuM mUkIne javAnuM. tyAM paNa mAra khAvAne. Ave je jIvane vicAra Avaze te Asakita chUTaze ne anAsakata bhAva Avaze. ne karmanuM baMdhana ochuM thaze AvA vicAra samakitI jIvane Ave che. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanane adhikAra cAle che. temAM dhAriNI rANIe siMhanuM svapna joyuM. jAgRta thaIne rAjAne vAta karI. te vAta kAle AvI gaI che. savAra paDatAM balarAjAe svapna pAThakone bolAvI svapnanuM phaLa pUchayuM. svapna pAThakoe paNa kahyuM ke mahArANIe siMhanuM svapna joyuM che eTale svapnanA lakSaNa anusAra siMha jevA parAkramI, pavitra ane tejasvI putra thaze. svapnanuM phaLa sAMbhaLIne dhAriNI rANI khUba AnaMdita thayA. rANI garbhanuM pAlana karavA lAgyA. jyArathI rANI garbhavaMtI thaI tyArathI tenA manamAM pavitra vicAro AvavA lAgyA. saMtadarzana karuM, dAna dauM, sAmAyika karuM, AvA dhArmika vicAro AvavA lAgyA. garbhamAMthI jIvanI parIkSA ? garbhane jIva je pavitra Ave te mAtAne AvA pavitra vicAro Ave che. garbhamAM puNyavAna chava Ave te gharamAM paisA vadhe, prema vadhe. kuTuMbamAM kusaMpa heya te saMpa thaI jAya, vina TaLI jAya che ne AnaMda AnaMda vartAya che. je kaI pApI jIva Avyo hoya te saMpa hoya te paNa jhaghaDA ne kaleza thaI jAya che. ekabIjAnAM mana tUTI jAya che. kaMIka vakhate garbhavaMtI bahene ghauM vINatI hoya te ghauM vINatAM kAMkare meDhAmAM mUke che. A mATI khAvAnuM kema mana thayuM ? ene deSa nathI. aMdara rahela garbhane jIva eve che eTale tene mATI khAvAnuM mana thAya che. ( zreNIka rAjAnI mahArANI cellA kevI pavitra hatI! calaNa ceDArAjAnI putrI hatI. ceDArAjAne ekeya putra na hatuM. sAta putrIo hatI. bhagavAne ceDArAjAne kahyuM hatuM: "he rAjA ! tArI sAte sAta dIkarIo satI che. tAre tyAM dIkarIe dIva
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 zAradA zikhara raheze. dareka manuSyanA mukhe tArI dIkarIonA nAma gavAze. evI pavitra satIo che. AvI pavitra celaNa rANInA garbhamAM koNIka AvyuM tyAre tene zreNIkarAjAnA kalejAnuM mAMsa khAvAnuM mana thayuM. emAM celaNAne deSa na hate. garbhamAM rahelA jIvane e bhAva hate. kaNakane zreNIka rAjAnA kalejAnuM mAMsa khAvAnuM mana kema thayuM te jANe che ? ene zreNaka rAjA sAthe pUrvanuM vaira hatuM. kaNakane jIva tApasa hato. te mA khamaNane pAraNe mA khamaNa karate. tenI tapazcaryA AgaLa bhalabhalAnAM zIra mUkI jatAM. te vakhate zreNakane jIva paNa rAjA hate. te A tApasanA darzana karavA jatA. tenA pratye rAjAne khUba bhaktibhAva hato. rAjAe tApasane pitAne tyAM pAraNuM karavA AmaMtraNa ApyuM. tApasane evo niyama hato ke jene tyAM pAraNuM nakakI thayuM hoya tyAM karavuM. je tyAM pAraNuM na thAya te bIje pAraNuM karavuM nahi ne bIjuM mAkhamaNa karavuM. A rAjA tApasane pAraNAnuM AmaMtraNa ApatAM ne pAraNane divase te kaMIkane kaMIka takalIphamAM mUkAI jatA. eka vakhata rAjAne mAthAmAM duHkhavA AvyuM, bIjI vakhata yuddhamAM javAnuM banyuM. trIjI vakhata rANIe putrane janma Ape tenA utsavamAM paDI gayA. jema guNasena ane agnizanuM banyuM hatuM tema banyuM. tApasanA pAraNAnI veLA vItI jAya ne bIjuM mA khamaNa zarU kare ane rAjAnI takalIpha dUra thaI jAya. pachI rAjA tApasanI pAse kSamA mAMgavA jatA. A rIte traNa vakhata banyuM. trIjI vakhata pAraNuM na thayuM tyAre tApasane kodha Ave. kodhamAM ne krodhamAM teNe AhArane tyAga karyo ne niyANuM karyuM ke rAjAe traNa traNa vakhata parANuM karavA AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM ne pAraNuM karAvyuM nahi. have bIjA bhavamAM enuM vaira laIza te tApasa zreNIka rAjAne putra keNIka thayA. mATe thayAM pachI paNa zreNuka rAjAne pAMjarAmAM pUrIne cAbakhAnA mAra mAryA, zreNuka rAjAe khUba mAphI mAMgI paNa tApasa mAnya nahi. vairanA vipAka jIvane bhogavyA vinA chUTake thatuM nathI. tame kaho che ne ke "putranA lakSaNa pAraNAmAM ne vahunA lakSaNa bAraNumAM" navI vahu gharamAM paraNIne Ave tyAre tenAM neNa, veNa ane cAla uparathI te kevI che te parakhAI jAya che. catura mANasa mANasanI AMkha joIne samajI jAya che ke A mANasa A haze. tenA bolavA uparathI vadhu khAtrI thAya che ne trIjuM cAla uparathI paNa mANasanI pArakha thAya che. tema kaMIka jIva garbhamAM Ave tyAre mAtAne je vicAra Ave te uparathI parakhAya che. ne kaMIka janma thayA pachI parakhAya che. ahIM dhAriNI rANIne garbhamAM jIva AvIne utpanna thayo tyArathI tene pavitra vicAro AvavA lAgyA. dhAriNI rANI garbhavatI thaI tethI 999 rANIne khUba AnaMda tha. garbhanuM pAlana karatAM savA nava mAsa sukhethI pUrNa thayA tyArabAda rANIe
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 17 putrane janma Ape e putra khUba tejasvI ho mAtAe svapnamAM baLavAna siMha je hate. ane enA pitAnuM nAma balarAjA hatuM. te uparathI e putranuM nAma mahAbalakumAra pADavAmAM AvyuM. kaMIka jagyAe mAtAnA nAma uparathI putranuM nAma rAkhavAmAM Ave che. uttarAdhyayana sUtranA 1lmA adhyayanamAM mRgAputranuM nAma tenI mAtAnA nAma uparathI paDayuM che. mRgAdevI mAtAnuM nAma hatuM. te uparathI mRgAputra nAma pADayuM. ahIM pitAnA nAma uparathI mahAbalakumAra nAma pADayuM. enA janmathI vItazokA nagarImAM AnaMda AnaMda chavAI gaye. putranuM pAlana karavA judA judA dezanI dAsIe rAkhI che. khUba lADakoDathI mahAbalakumAra meTA thAya che. rAjA rANIne AnaMdane pAra nathI. have te mahAbalakumAra meTA thaze ne AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare vicArIzuM. vighataprabhA sAthe lagna karavAnI rAjAnI bhAvanA be divasathI ApaNe eka daSTAMta cAle che. pelI chokarI tenI gAyone pAchI vALavA deDI eTale bagIco paNuM deDa. sAthe rAjAnA hAthI-ghaDA badhuM deDavA lAgyuM. rAjAnI AjJAthI maMtrI dayAdevIne ubhI rAkhavA bUma pADe che. bahena ! jarA ubhI rahe. chokarInuM nAma dayAdevI hatuM. nAma tevA tenAmAM guNa hatA. je dayA na hatA te sarpane aMDA upara vIMTe? tenI dayAnA prabhAve nAgadeve tenA upara prasanna thaIne varadAna ApyuM ane tenuM nAma vidyutaprabhA pADayuM hatuM. ene paNa vidyuta prabhA nAma khUba gamI gayuM hatuM. pradhAne ghaNuM bUma pADI eTale vidyutaprabhA ubhI rahI eTale bagIce paNa ubho rahyo. maMtrIe tenI pAse AvIne pUchayuM: "bahena! tuM zA mATe deDe che ? vidyutaprabhAe kahyuM ke "mArI gAya dUra jatI rahI che. tene pAchI vALavA jAuM chuM pradhAne kahyuM "bahena ! tuM ubhI rahe. tuM nA jaIza. amArA mANase tArI gAyone pAchI vALaze. paNa tuM deDe che eTale A bagIce doDe che ane jhADa sAthe bAMdhelA amArA hAthI-ghaDA paNa deDavA lAge che. ane ame muzkelImAM mukAI jaIe chIe. pradhAna vidyutaprabhAne rAjA pAse laI gaye. vighataprabhA khUba sauMdaryavAna hatI. tene joIne rAjA sthira thaI gayA. enA cinho parathI rAjAne lAgyuM ke A chokarI kuMvArI che. tenA sAmI daSTi karIne rAjAe pradhAna sAmuM joyuM eTale pradhAna samajI gayA ne vidyutaprabhAne pUchayuM: "bahena ! tAre amArA A mahArAjAnI rANI banavuM che?" tyAre vidyutaprabhAe kahyuM: "e bAbatamAM huM kaMI na jANuM. jyAM mArA mAtA-pitA paraNAvaze tyAM paraNIza." pavitra bALAe Apelo javAbaH e AjanI chokarIo jevI na hatI ke mArebAra pitAnI jAte murati pasaMda karI le. pradhAne tenA pitAnuM ThAmaThekANuM
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ trr zAradA zikhara pUchI lIdhuM. rAjAe kahyuM, "tuM ahIM ubhI rahe. huM mArA pradhAnane tArA pitAne belAvavA ekaluM chuM." rAjAnI AjJAthI pradhAna vidyutaprabhAnA pitAne belAvavA mATe gAmamAM gaye. zodhatA zodhate te vidyutaprabhAne ghera pahoMce. enA pitAne maLyA ne badhI vAta karI. pradhAnanI vAta sAMbhaLIne tenA pitAnA manamAM thayuM ke huM te ke garIba chuM zuM AvA meTA rAjA mArI dIkarI sAthe lagna kare ! pradhAnane pUche che: "bhAI ! tame mArI garIbanI mazkarI te nathI karatA ne ?" pradhAna kahe che ke huM mazkarI nathI karato satya kahuM chuM. tame mArI sAthe cAlo. Apane teDavA mATe mane mahArAjAe mokalyo che. brAhmaNanA manamAM thayuM. "aho ! mArI putrI kevI puNyavAna che ke AvA moTA rAjA tenI mAMgaNI kare che. pitAnI putrI rAjA sAthe paraNe te kayA pitAne AnaMda na hoya ! brAhmaNa pradhAnanI sAthe jitazatru rAjA pAse AvyA. mahArAjAe kahyuM "A tamArI putrI bhAgyazALI ne pavitra che. haju kuMvArI che. te mArI sAthe paraNAve." brAhmaNe vicAra karyo keH "hAlIcAlIne lakSmI cAMllo karavA AvI che te moM dhevA zA mATe jAuM? AvA rAjA je jamAI zeLe nahi jaDe." rAjAnI mAMgaNI mAnya rAkhI ane tyAM ne tyAM vidyutaprabhAnA rAjA sAthe lagna karyA. rAjAe kahyuM "have tame mArA sasarA thayA. huM moTe rAjA ane mArA sasarA gAyo carAve te sAruM na lAge. eTale huM tamane bAra gAma bheTa ApuM chuM. e bAra gAmane vahIvaTa tame karajo. ne je Avaka Ave te tamArI." rAjA jenA upara tuSmAna thAya tenuM kAma thaI jAya. kahevAya che ne ke. dezapati jaba rIjhata che, taba deta gAma karate nihAlI; gAmapati jaba rIjhata hai, taba deta kheta ke vADI, khetapati jaba rIjhata hai, taba deta dhAna pAlI de pAlI, banIyA bhAI jaba rIjhata hai, taba deta tAlI de tAlI meTA rAjA rIjhayA te brAhmaNane bAra gAma ApI dIdhA. gAmano rAjA rIke te eka-be vIghAM jamIna ApI de, ane kheDUta rIjhe te pAlI-bepAlI anAja ApI che. paNa jo tame rIjhe te zuM Apo? (hasAhasa) vANIyAbhAI rIjhe te tALI Ape. amane tALI na Apa paNa cemAsuM pUruM karIne uThIe eTale kaheze ke mahAsatIjInuM mAruM bahu sAruM thayuM. ema kahIne patAvI deze. garIba brAhmaNane bAra gAma maLyA eTale te khuzakhuza thaI gaye. * puNya zuM nathI karatuM ?" eka vakhata jaMgalamAM gAye carAvanArI chokarI rAjAnI rANI banI gaI. tenA paNa bhAgya khulI gayA. mahAna duHkhamAMthI ekAeka AvuM mahAna sukha vidyutaprabhAne maLI gayuM. tenuM kAraNa zuM? A enI pUrva
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 119 janmamAM karelI dharmanI ArAdhanA ane A bhavamAM nAgane bathA tenuM phaLa maLyuM. jitazatrurAjA ane vidyutaprabhA baMne tenA pitAjInA pagamAM paDayA. tenA pitAjIe pitAnI putrIne hita zikhAmaNa ApI AzIrvAda ApyA. pitAnA AzIrvAda laIne vidyutaprabhAe jitazatru rAjA sAthe pATalIputra tarapha prayANa karyuM. dIkarIne vaLAvIne brAhmaNa pitAne ghera gaye. pele divya bagIce devI prabhAvathI vidyutaprabhAnA mastaka upara sAthe ne sAthe rahe che. nagaramAM praveza karatAM janatAmAM thayela Azcarya -mahArAjA thoDA divasamAM pitAnA sainya sAthe vidyutaprabhA sahita pATalIputranA pAdaramAM AvI pahoMcyA. mahArAjA zatru upara vijaya meLavIne AvyA che eTale pATalIputranI prajA pitAnA mahArAjAnuM ThAThamAThathI svAgata karavA taiyAra thaI. rAjAnuM svAgata karavA nagaravAsIonA TeTeLAM kIDIonI jema ubharAyAM. eka te rAjA vijaya meLavIne AvyA che tene harSa che ane bIjuM vidyutaprabhA jevI sauMdaryavAna rANIne joIne khUba harSa pAmyA. rAjA-rANIe nagaramAM praveza karyo. pele divya bagIce tenA mastaka upara chatranI jema zobhate sAthe jAya che. rANInA mastaka upara bagIce joIne nagara janone khUba Azcarya thayuM. aMdaraaMdara ekabIjAne pUchavA lAgyA ke A zuM Azcarya! duniyAbharamAM pharyA paNa AvuM Azcarya kadI joyuM nathI. pATalIputranI prajAne A bagIcA joIne khUba Azcarya thayuM che. have rAjA pitAnA mahelamAM jaze ne vidyutaprabhAne kevuM pada maLaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare vyAkhyAna naM.-13 aSADa vada 6 ne zanIvAra tA. 17-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNAnA sAgara sarvajJa ane sarvadazI bhagavaMte jagatanA jInA udhAra mATe sidhdhAMta prarUpyA. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayanane adhikAra cAle che. bhagavaMte sUtramAM e vAta batAvI che ke jI Atmika sAcuM sukha kema prApta kare ane Atma kalyANa kare te hetuthI pavitra mArga batAvyo che. paNa sAcuM sukha kene kahevAya ane te sukha kema prApta thAya te A jIvane khabara nathI. jIva saMsAranA vinazvara ane kSaNika sukhomAM AnaMda mAnI rahyo che. kadAca puNyabaLe karenI saMpatti ane sukhanI sAmagrI maLI jAya te mAnava mAne che ke mAre ghera badhuM sukha che. paNa jJAnI bhagavaMte kahe che ke he bhAna bhUlelA jIva! tuM anAdikALathI sukha
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zAradA zikhara meLavavA mathe che, meLave che ne bhogave che te sAcuM sukha nathI. je sukha Ave ne cAlyuM jAya te sAcuM sukha kahevAya ? manuSya karatAM devonuM sukha caDhIyAtuM che chatAM denA sukhane vakhANyuM nathI. - sidhdhAMtamAM bhagavaMte kahyuM che ke "vi kuNI revatA repa " devalokamAM rahelA deva paNa sukhI nathI. devemAM paNa pAMca anuttara vimAnamAM chellA sarvArtha sidadha vimAnanA devane mahAna sukha devA chatAM enA sukhane vakhANyuM nathI. paNa sAcuM sukha kayuM che? "kSAra nu nAm ... duniyAmAM mokSathI caDhIyAtuM bIjuM keIsukha nathI. uMcAmAM uMcuM sukha sarvArthasiddha vimAnanA devatAone che chatAM ahIM jJAnI kahe che ke sarvakALanA sarvArthasiddha anuttara vimAnavAsI denAM sukha bhegAM karIe te paNa sidhdha bhagavaMtanA eka samayanAM sukha jeTaluM paNa e devenuM sukha nathI. te vicAra kare e sukha keTaluM haze ? bhagavaMtanuM eka vacana paNa hadayamAM utare ane mokSanI zradhdhA thAya te devalekanA sukhanI paNa jIvane IcchA rahe nahi. kAraNa ke dareka sukha nAzavaMta che. " saMsAranA sarve sthAnaka azAzvata che saMsAranA viSaya bhegamAM jIva sukha mAne che kAraNa ke te ajJAna che. jema keI eka nAnA bALakanA hAthamAM senAnI picI paherAvI che. te bahAra ramavA mATe gaye. tene keIe kahyuM-le bAbA ! huM tane A peMDAnuM paDIkuM ApuM, mane tArI A sonAnI pacI ApI de. have bALakane mana peMDA ne pacI baMne sarakhA che. ene khabara nathI ke A poMcImAM peMDAnA keTalA paDIkA samAyAM che? eTale pahoMcI ApIne paDI laI lIdhuM. tyAM enI mAtA AvI pahoMcI ane peMDAnuM paDIkuM jhUMTavIne picI pAchI laI lIdhI. bALaka ajJAna hovAnA kAraNe peMDAnuM paDIkuM joIne lalacAI gaye. tema A jIvanI dazA paNa kevI che ? dharmathI mokSa ane devaka maLe che chatAM A jIve mekSanI darakAra karI nathI kAraNa ke vAstavika jJAnanA abhAve jyAM sAcuM ne zAzvata sukha raheluM che tevA mekSanA sukhanI IcchA cheDIne devakanA sukhanI IcchA A jIve ajJAna bALakanI jema karI che. nAnA bALakane pacInI kiMmata samajANI nathI eTale enA hAthamAMthI peMDAnuM paDIkuM jhuMTavI le te raDe che. jema chokarAnA hAthamAMthI peMDAnuM paDIku choDAvavuM muzkela paDe che tevI rIte je ajJAnI jIvane paugalika sukhane rAga che tevA chene anaMtA sukhane ApanAra sadAne mATe AtmAne amara rAkhanAra mekSa jevI uttama cIja rUcatI nathI. peMDAne khAdhA pachI te peMDA rUpe rahetA nathI. pachI te te azucI banIne bahAra nIkaLe che. tevI rIte A saMsAramAM game te sthAna maLe paNa te aMte azAvata-anitya che. vajana
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 1. * zAradA zikhara kALajaNAtALa dunyavI sarva sthAna azAzvatA-anitya che. sarvArthasidhdha vimAnanA devenI sthiti 33 sAgarepamanI che ne eTale kALa temane tyAM sukha bhogavavAnuM che tevuM sthAna laIe te paNa te anitya che. kAraNa ke tyAMthI manuSyabhavamAM AvyA sivAya zAzvatA sukhanuM dhAma prApta thaI zakatuM nathI. cauda, rAjakamAM evuM eka paNa sthAna nathI ke jyAM chAnuM sukha rahyA kare. eTale ke cauda rAjalakanI sarva sthAna saravALe zUnya jevAM anitya che. | saravALe eka rahe tevuM eka paNa sthAna saMsAramAM nathI. zUnyatAvALA sarva sthAna jANyAM, anubhavyAM chatAM 'paNe jagatamAM enA e sukha navA lAge che. jema ke viSaye A jIve anatI vakhate bhagavyAM, develekanAM ne manuSyanA sukhe jIve anaMtI vakhata anubhavyA chatAM jayAre pharIne maLe tyAre navA lAge che. tamArI dIkare paraNe vahu Ave eTale mAne ke ame no saMsAra mAMDa ne temAM AnaMda mAne che, harakhAya che paNa vicAra kare. A bhavamAM ja A kAmaga maLyA che? A jIve zuM nathI khAdhuM-pIdhuM ne bhegaLyuM, nathI paheryuM ke nathI oDhayuM! cauda rAjalekamAM pharIne kaMI bhegavavAmAM bAkI rAkhI nathI. jema eka rUpiyAnI noTa tame zAkavALAne ApI, zAkavALAe anAja kharIdIne vahepArIne ApI, anAjanA vahepArI pAsethI kApaDanA vahepArIne tyAM gaI, tyAMthI kasAI pAse gaI. e rIte ekabIjA pAse pharatI tamArI pAse Ave che. e neTa phATe mahi tyAM sudhI e keTalI jagyAe phare che tema A jIva tenA zubhAzubha karmAnusAra gatiomAM bhamIne eka paNa pudgalanI sparzanA karavAmAM bAkI rAkhI nathI. A jIve jamyA tyArathI atyAra sudhImAM keTaluM khAdhuM? ghaNuM khAdhuM che paNa je eka divasa upavAsa kare te pAraNAne divase ema lAge che ke jANe A jidaMgImAM khAdhuM nathI. eTale A jIvane svabhAva e vicitra che ke anaMta vakhata anubhave te paNa navuM ne navuM lAge. A jIvane eka ne eka cIja vAraMvAra maLe te paNe navAI jevI lAge che. ' :: baMdhuo! jJAnInA vacanane tame vicAra karaze te tamane samajAze ke saMsAranA sukhanI cIjo anaMtI vakhata maLI ane gaI to paNa paugalika sukhamAM haju A jaya rA mA rahe che. jagatamAM ekanI sAthe sabaMdha bAMdhe, pAcho vikhUTa paDe che vaLI bIjAnI sAthe sabaMdha bAMdhe che ne chUTe paDe che. ema ghaNI vakhata bhego thaze ne chUTe paDayo ane 84 lAkha jIvAnImAM paribhramaNa kare che chatAM haju ene viSayanI lAlasA chUTatI nathI. AtmAne svabhAva te jJAna-darzana-cAritramAM ramaNatA karavAno che. paNa paranA saMge caDhI pudgalanA eMThavADAmAM paDI gayela che. tamane lAge che ke amane badhuM navuM maLyuM che. paNa pudgalanA eMThavADAmAM moTuM nAMkhI rahyA che. pudgala eka prakArane eMThavADa che ne! tamArA bApadAdAo je mUkIne gayA
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 zAradA zikhara te tame bhogave che ke tame mUkIne jaze te tamArA dIkarAo bhegavavAnA che. A eMThavADa nahi to bIjuM zuM? haMsalAne motIne cAre care game paNa eMThavADamAM moTuM nAMkhe nahi. ApaNe AtmA zudhdha svabhAve haMsalA je . metInA caNa caNanAre tuM haMsa, mAna sarovarane vAsI, gaMdA re jaLanA khAbociyAne, zAne banyo tuM rahevAsI. zAne kare A jIvanathI pyAra ke tAro paMtha nirALe re, tuM seca jarA eka vAra ke tAre paMtha nirALe re, zAne Avyo tuM A saMsAra ke tAro paMtha nirALa re, metIne cAre caranAre haMsala pitAnuM bhAna bhUlIne viSayonA gaMdhAtA eMThavADamAM vAraMvAra meTuM nAMkhI rahyo che. bAkI haMsa gaMdA pANInA khAbocIyAmAM mIThuM nAMkhe nahi tema AtmA paNa viSayanA khAbociyAmAM moTuM nAMkhavA jAya nahi. A viSaye bhegavatAM tamane mIThA lAge che paNa e kevA che te jANe che? viSaya jherI baraphI jevA che. bhArobhAra jhera nAMkhelI baraphI kUtarAnA jovAmAM Ave te jhaTapaTa khAI jAya. khAdhA pachI enI nasenaso tUTe che. paga ghase che. paga ghasI ghasIne kUtaro marI jAya che. tema A viSaya paNa jherI baraphI jevA che. bhogavatAM mIThA lAge che paNa bhogavyA pachI paga ghasIne maravA jevI sthiti jIvananI thAya che. huM tamane eka vAta pUchuM ke kUtarAne te khabara na hatI ke A baraphI jherI che eTale khAI gayo ne marI gayo. paNa tamane te sadgurUo dAMDI pITAvIne kahe che ne ke viSayo viSa karatAM paNa bhayaMkara jherI che. tame te samaje che ne? chatAM viSaya rUpI jherI baraphIne TukaDe cheDatAM nathI. bole, have mAre tamane kevA kahevA? pile nAne bAbo picI ApIne peMDAnA paDIkAmAM lalacAI gaye hato eTale pahoMcI ApIne peMDAnuM paDIkuM laI lIdhuM paNa enI mAtA AvI picI ne ene samajAvyuM ke beTA! A paDIkAmAM te cAra paiDA che paNa A soMcImAM ghaNAM paMDA samAyelA che. te mAtAnA vacana upara vizvAsa karIne bALake peMDAnuM paDIkuM choDI dIdhuM. paraMtu bhagavAnanA vacana dvArA saMte tamane varSothI samajAve che chatAM viSaya rUpI baraphIne TukaDo choDatAM nathI. mAre tamane kaMI kahevuM nathI. tame konA jevA kahevAmAM te tamArI jAte samajI leje. (hasAhasa) mane te tamArI A hAlata joIne duHkha thAya che. nAnA bALake paNa mAtAnA vacana upara vizvAsa karIne peMDA cheDI picI laI lIdhI. te mArA mahAvIranA zrAvakene mahAvIranA vacana upara jyAre vizvAsa thaze? viSaya viSa jevA che te jANuvAM chatAM cheDatAM nathI. tenuM kAraNa eka che ke haju vItarAga vacana upara vizvAsa-zradhdhA nathI. ane mekSanI
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 1rayuM rUcI jAgI nathI. jyAre mokSamAM javAnI rUcI jAgaze tyAre A dazA tamArI nahi hoya? jJAnInA vacana upara zradhdhA jAgaze tyAre temanA guNone, emanI pavitratAne ne emanA upakArane bhUlazuM nahi. baMdhuo ! mane mokSa male" eTale ke mAre mokSamAM javuM che. A vicAra kene Ave? jJAnI kahe che ke jIvane saMsAramAM bhamavAnuM ardhapudgalaparAvartana hoya tyAre Ave che. ardhapudgalaparAvartanathI vadhAre saMsAra hoya to mane mokSa maLe evI IcchA thAya nahi ane jene mokSa meLavavAnI IcchA thAya che tene ardhapudgalaparAvartana kALathI vadhAre saMsAramAM bhamavAnuM hoya nahi. - mAre mokSamAM javuM che, mane jaldI mokSa maLe, A zabda mAtra heThethI bolavA pUratAM na hoya. tame ema na samajatAM ke mahAsatIjI ema kahetA hatAM ke mokSamAM javAno vicAra Ave eTale ardhapudgalaparAvartana kALamAM mokSe javAnuM. ema nathI paNa mokSamAM javAnI rUcIvALA jIvanI rageragamAM saMsAra asAra che, choDavA jevA che. evuM lAgatuM hoya. mokSane abhilASI jIva cAritra mohanIyanA udayathI saMsAramAM rahe paNa rame nahi. koI mANasane tAva Ave eTale kavInAInanI kaDavI goLI le. kaI homiyopethika agara bAyokomikanI mIThI davA le agara koI mIThuM sIrapa pIe. tene koI pUche ke tuM zuM pIve che ? te kaheze ke huM davA pIuM chuM paNa ema nahi kahe ke sarabata pIuM chuM. davA kaDavI hoya ke mIThI hoya paNa davA eTale davA che. tema saMsAramAM bhale tamane svarga jevAM sukha maLyA hoya paNa saMsAra eTale saMsAra che. jemAM kAMI sAra nathI. saMsAra eTale jIvane caturgatinI jelamAM pUravAnuM piMjara che. mokSAbhilASI jIva ne karmanA udayathI saMsAramAM rahevuM paDe to rahe paNa khUba alipta rahe. mahAvIra prabhu dIkSA levA taiyAra thayA tyAre temanA moTAbhAIe kahyuM ke bhAI mAtA-pitA to cAlyA gayA ane tuM paNa mane choDIne jaIza?' bhAInA khUba AgrahathI temane AzvAsana ApavA mATe be varSa saMsAramAM rahyA. paNa kevI rIte ? jaLakamaLanI jema rahyA. ahIM tame evo vAda na karaze ke bhagavAna mahAvIra emanA bhAInA AgrahathI be varSa saMsAramAM rokAyA to amAre kema na rahevAya ? bhAI! emane jJAna hatuM. tamane ane mane jJAna che ? tIrthaMkara pada pAmavAnA hatA. mokSamAM javAnA hatA chatAM bhagavAne saMsAra choDIne saMyama lIdhe ne karemitine pATha bhaNyA tyAre cothuM mana:paryAya jJAna thayuM. sADA bAra varSane paMdara divasa sudhI kevI ugra sAdhanA karI tyAre kevaLajJAna thayuM. have tamane samajAya che ke cAritra lIdhA vinA traNa kALamAM chUTakAre nathI. e nakakI samajI lejo. saMsAra gaMdhAtI gaTara che
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zAradA zikhara ema lAgavuM joIe. ghaNIvAra gaTara ubharAya che tyAre kevI durgadha chUTe che? kaI mANasa ema kahe ke huM tamane rojanA 25 rUpiyA ApIza paNa tamAre gaTaramAM rahevAnuM, je gaTara pAse thaIne nIkaLatA paNa sUga caDhe, jenI durgadhathI jIva gabharAI jAya temAM paisAnA game teTalA pralobhana maLe to paNa koI rahevA mATe taiyAra thAya? nA, jamavA beThA hoya ne koI tamArI sAme viSTAne Tepalo mUkI jAya to kevI sUga caDhe ? nAka ADA kUcA daI de. AMkha baMdha karI de chatAM mITa thAya. jevI e sUga caDhe che tenAthI paNa adhika tamane A saMsAra rUpI AvanI gaMdhAtI gaTaramAM rahIne pApanuM sevana karavAnI sUga caDhavI joIe. caturgatinA pherAne trAsa the joIe. saMsAramAM ramanAra jIva saMsAranA mana mAnyA sukhe maLe te mana mUkIne bhogave. temAM nAce kUde ne AnaMda mAne che, pariNAme naraka ane tiryaMca gatinA AmaMtraNa svIkArI tyAMnA mahemAna bane che. ane saMsAramAM rahenAre jIva jema kavInAInanI goLI khAvAthI meM bagaDI jAya te rIte saMsAramAM pApanuM kArya karatAM tenuM meTuM bagaDI jAya. bhagavAna kahe che, mAre zrAvaka pApanI sagavALo hoya eTale pApabhIru hoya. zrAvakanA 21 guNamAM pApabhIru e zrAvakane guNa che. zrAvaka pApanuM kArya karatAM sAvadhAna rahe. koI mANasane kaI cIja khavAthI elarajIka thAya to te tene tyAga kare che ne ? tema keI kArya karavAthI AtmAmAM elarajIka thAya te tyAga karazene ? pachI mekSa ApaNAthI dUra nathI. gItAmAM kahyuM che ke mokSasya nahi vA so'sti, na grAmAntara meva vaa|| ajJAna hRdayagranthi nAza, mokSaiti smRtaH // mokSa koI sthAnamAM rAkhela nathI agara mikSane zodhavA mATe bIjA keI gAmamAM javAnI jarUra nathI. ajJAnanI graMthIne naSTa karavI ne ATha karmono kSaya e mokSa che. TUMkamAM mokSa e kaI bahAra zodhavAnI cIja nathI. tame pratyakSa dekhe che ne ke kaTAI gayelA vAsaNane khUba ghasIne uTakavAmAM Ave te cakacakATa banI jAya che. te zuM e caLakATa bahArathI Avyo? nA." e caLakATa vAsaNamAM hatA paNa upara kATa AvI gayuM hatuM. basa, A rIte AtmA upara caDhelI karmanI kAlImAne tapa ane saMyama dvArA saMpUrNa rIte kADhI nAMkhavAmAM Ave te AtmA zudhdha jyotirmaya bane che. AtmAnI zudhdha avasthA e mokSa che. ApaNe cAlu adhikAra-dhAriNI rANIe eka putrane janma Ape che. tenuM nAma mahAbalakumAra rAkhavAmAM AvyuM che. khUba lADakeDathI mahAbala kumAra meTA thAya che. samaya jatAM vAra lAgatI nathI.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara "maLe nAme paNa gAI 3mu nAva mA simaLe " mahAbalakumArane janma thayA pachI samaya jatAM mahAbala bacapaNa vaTAvIne yuvAna thaze. te khUba hoMziyAra hate. cheDA samayamAM eNe ghaNuM jJAna prApta karyuM ane badhI kaLAomAM kuzaLa budhdhivALe ane pAMce IndrionA sukha ane bhAgone thaI gayo. mahAbalakumAra hoMziyAra ne parAkramI hato. tenuM rUpa ghaNuM hatuM ane vinayavAna hate. AvA guNavAna putrane joIne mAtA-pitAnI AMkhaDI karI jAya che. putra bhaNIgaNIne bacapaNa vaTAvIne yuvAna thAya eTale mA-bApa ene paraNAvavAnI taiyArI kare che. paNa kaI mA-bApa ema kahe che ke dIkare have mATe thayo che. je ene vairAgya Ave te dIkSA ApuM. (hasAhasa) are vairAgya Ave te rekavA taiyAra thAya. tamArI mAphaka te mAtapitA paNa mahAbalakumArane paraNAvavA taiyAra thayA. tae NaM taM mahabbalaM ammApiyaro sarisiyANaM kamalasirI pAmokkhANaM paMcaNhaM rAyavara kannA sayANaM egadivaseNaM pANi geNhAveti / mahAbalane tenA mAtApitAe phakta eka divasamAM sarakhAM kuLa ane sarakhI uMmaravALI kamaLazrI vigere pAMcaso uttama rAjakanyAonI sAthe paraNAvI dIdhuM. baMdhuo ! tamane ema thaze ke amAre te eka strI che ne emane pa00 panIo ! paNa vicAra kare. emane 500 patnIo hatI. bhegAvalI karmanA udayathI bhega bhegavatAM hatAM paNa temAM Asakta nahetA thatAM, eka ekathI caDhIyAtI 500 patnIo hatI paNa samaya Avye eka sAthe pa00ne cheDI detA ne tamane jiMdagI sudhI ekano meha chUTa nathI. 'paMpAyana uvArA garva vidyAra balarAjAe 500 putravadhUone rahe mATe 500 mahela banAvI ApyA. mahAbalakumAranI 500 patnIo ekeka patnI 500 jAtane karIyAvara lAvI hatI. A pramANe mahAbalakumAra yAvat badhA mahelamAM rahIne manuSyabhavanA badhA bhege bhegavavA lAgyA. balarAjA ane dhAriNI rANI pramukha hajAra rANIe badhA khUba AnaMdathI rahe che. e samayamAM tyAM zuM banyuM? "teNa kAleNaM teNaM saMmaeNaM dhammaghAsa gAme therA paMcahi aNagAra saehi saMdhi saMparikhur3e punvANupubbiM caramANe gAmANugAma dUijjamANe suhaM suheNa viharamANe jeNeva iMdakuMbheNAmaM ujjANe teNevaM samAsaDhe saMjameNaM tavasA 'appANaM 'bhavimANe vihAMtiA"
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zAradA zikhara te kALane te samayamAM dharma gheSa nAmanA sthavira 500 aNagAranI sAthe anukrame rAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM sukhapUrvaka vItazekA nagarInI bahAra IndrakuMbha udyAnamAM muni paraMparAne anusaratAM avagraha meLavIne vanapAlakanI AjJA laIne udyAnamAM utaryA, sA niyA ghovi nija vItazekA nagarImAM khabara paDI ke udyAnamAM sthavira bhagavaMte padhAryA che. eTale nagarajane potapotAnA gherathI nIkaLIne munine vaMdana karavA mATe udyAnamAM AvavA lAgyA. baMdhuo! saMto vicaratA bhalA...te jyAM jAya che tyAM aneka lokone dharmano upadeza Ape che ke saMsAra sAgarathI tAre che. paNa eka jagyAe rahevAthI cAritramAM zithilatA Ave che. bhagavAnanA kAyadA bahu sArA che. bhagavAna kahe che he saMta! tuM jeTaluM vadhAre vicarIza teTaluM tAruM cAritra vadhu nirmaLa raheze. ne dharmane lAbha thaze. eka jagyAe rahevAthI rAga vadhe. kArataka suda punamanA divase cAturmAsa pUrNa thaze eTale keI kArataka vada ekama ke bIjanA pitApitAnA saMpradAyanI paraMparA pramANe vihAra karaze. paNa bhagavAnanI AjJA che ke jemAsu pUrNa thayA pachI e gAmanuM pANI paNa saMtane na ka9pe. ahIM pavitra saMte padhAryA che. balarAjAne saMtanA AgamananI khabara paDI eTale darzana karavA mATe taiyAra thayA. nagaramAM paNa khabara ApI ke mahArAjA darzana karavA mATe jAya che. te jene AvavuM hoya te taiyAra thAo. jyAM gAmanA rAjA saMtanA premI hoya, darzana karavA jatA hoya tyAM prajA upara anerI chApa paDe che. prajAjano paNa darzana karavA javA mATe taiyAra thayAM. devAnupriye ! tamArA gAmamAM saMtanuM Agamana thAya tyAre gharamAM besI na raheze. eka kalAka te avazya saMta samAgama karaje. dhaMdhAnI mamatA choDI deje. kuTuMba parivAra mATe kAvAdAvA karIne dhana bheguM kare che paNa Aje mIsAnA kAyadAmAM pakaDIne jelamAM besADe che. kene kyAM besADe che tenI khabara nathI. mIsAnA kAyadAmAM pakaDAyA che te kayAre chuTaze tenI paNa khabara nathI. khAnArane jelamAM nahi javuM paDe. tamAre javuM paDaze. A mIsAmAM kaI jAtanI apIla ke dalIla cAlatI nathI chatAM ahIMthI te be traNa varSe chUTakAro maLaze, paNa karmanI mIsA tamane evI pakaDaze ne kaI gatinI jelamAM besADI deze tenI khabara nathI. mATe samajIne mamatA cheDaze ne dharma karaze teTale tamane lAbha che. balarAjA meTA janasamuha sAthe muninA darzana karavA mATe gayA. muni bhagavaMtanA darzana karIne beThA. munie dharmadezanA saMbhaLAvI. muninI amRtamaya vANI sAMbhaLIne saMsAranI asthiratAnuM balirAjAne bhAna thayuM. jema jema sAMbhaLatA gayA tema tema AtmAmAM anero AnaMda AvavA lAge. ahe, zuM ApanI vANI
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 127 che! dhama ghASa sthaviranI vANI sAMbhaLIne khalarAjA pratibedha pAmyA ne vairAgya raMge raMgAI gayA. e keTalA pavitra ane haLukamI jIvA haze ! ThANAMga sUtranA ceAthA ThANe cAra prakAranA varasAda khatAvyA che. eka megha eka vAra varase te daza hajAra varSa sudhI anna nIpaje. khIjA prakAranA megha eka vAra varase ne eka hajAra varSa sudhI anAja nIpaje. trIjA prakAranA megha eka vAra varase te daza vaSa sudhI anAja nIpaje ane ceAthA prakAranA megha evA che ke ghaNIvAra varase tyAre eka vAra dhAnya nIpaje. te pAMcamA ArAne megha. A cAra prakAranA megha samAna cAra prakAranA purUSA kahyA che. saMyatirAjA, gajasukumAra jevA purUSA e eka vAra bhagavAnanI dezanA sAMbhaLIne vairAgya raMge raMgAI ne dIkSA lIdhI. paradezI rAjA jevA rAjA paNa kezIsvAmInI eka vakhata dezanA sAMbhaLIne mAra vratadhArI zrAvaka banyA. paradezI maTIne svadezI khanI gayA. zreNIkarAjA je audhI hatA. jaina muninI hAMsI karI cellA rANIne vAtavAtamAM kahetA ke tArA gurU AvA che ne tevA che. AvuM khelatA hatA tevAne anAthI munine bheTo thatAM samyakatva ratna pAmI gayA. AjanA jIvAe meleA keTalI vAra sAMbhaLyu. paNa vairAgya Avye ? AjanA jIvA cAthA megha samAna che. khalarAjA pahelA prakAranAM megha jevA hatAM. dhamaghASa aNagAranI dezanA sAMbhaLIne kahyu -gurUdeva ! ApanI vANI sAMbhaLIne mane saMsAra asAra lAgyA. khalarAjAe te A pramANe kahyuM paNa mArA ghATakAparanA zrAvakA kayAre kaheze ke amane sauMsAra asAra lAkhyA che. meleA, kAInA bhAva che kharA ? khera, teTalI taiyArI na hAya tA brahmacaryaMnI pratijJA teA leA. brahmacaryanA pAlanamAM tamAre patnI-putra parivAra cheDavA nahi paDe. AhArane tyAga karavA nahi paDe chatAM mahAna lAbha thaze. viSayAne viSa jevA samajI ka`khadhana teADIne meAkSanA zAzvata sukha meLavavAmAM zakitanA sadupayAga kare. balarAjAe dhamaghASa sthavira bhagavaMtane kahyuM-prabhu ! mAre ApanI pAse saMyama levA che. huM ghera jaI mahAkhalakumArane rAjya upara sthApana karIne ApanI pAse dIkSA laIza sate kahyuM addA suda' revAnupiyA mA hi dha haiM / hai devAnupriya ! tamane sukha upaje tema kareA paNa sArA kAryamAM vilakha karaze nahi. A pramANe kahyuM. have khalarAjA pAtAnA mahelamAM Avaze tenA vadhu bhAva avasare. 'para pATalIputramAM praveza ane paTarANInu rANIone paNa vidyutprabhAne joIne AnaMda thayA. bahenAnA pagamAM paDI. tenA guNa vinayAda joIne pada'' :-jitazatrurAjAnI khIjI vidyutprabhA paNa pAtAnI vaDIla meATI paTTarANI jitazatru rAjAne
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128, zAradA zikhara kahe che svAmInAtha ! vidyutaprabhA khUba guNIyala che. pavitra che. mahArANInA padane bhAve tevI che mATe tene paTTarANInuM pada Ape. vidyutaprabhA kahe che are bahena ! tame zuM bolyA ? huM nAnI chuM. mane AvuM pada ApavA mATe kyAre paNa bolaze nahi. paNa badhI rANIoe khUba Agraha karI vidyutaprabhAne paTTarANI pada apAvyuM. vidyutaprabhAnA lagna pachI thoDA varSo bAda oramAna mAtAne eka dIkarI thAya che, dhIme dhIme dIkarI moTI thavA lAgI. jema jema tenI dIkarI maTI thatI gaI tema tenI mAtA vidyutaprabhAnA sukha mATe IrSAnI AgamAM baLavA lAgI. ke e meTI mahArANI banIne beThI che te ene keIpaNa rIte mArI nAMkhIne mArI putrIne rAjA sAthe paraNAvuM. A tarapha paraNyA pachI 15 varSe vidyutaprabhAne sImaMta che. rAjAne AnaMda ne utsAhano pAra nathI. vidyutaprabhAnA khUba mAna vadhavA lAgyA. AkhA gAmamAM tenA saguNanI suvAsa prasarI gaI che eTale tenI khUba prazaMsA thAya che. vidyutaprabhAnuM sukha joI tenI mAtAne lAgelI IrSAnI Aga: bIjI tarapha oramAna mAtA puNyavAna putrIne mArI nAMkhavAne upAya zodhe che. khUba vicAranAM aMte teNe tenA patine kahyuM. ApaNI putrI vidyutaprajAne paraNyA ATalo vakhata thayo paNa te pharIne AvI nathI. te A baraphI meM khUba premathI banAvI che te laIne tame jAo ne dIkarIne maLatA Ave. mAtAe baraphImAM bhArobhAra jhera nAMkhyuM hatuM. brAhmaNane A vAtanI khabara nathI eTale baraphIne Dabbo laIne cAlyuM. te samaye pagapALA musApharI thatI hatI. khUba thAkI javAthI eka vRkSa nIce brAhmaNa sUto hate. tene khUba UMgha AvI gaI. te vakhate vidyutaprabhAne sahAyaka nAgakumAra deva tyAM kIDA karavA AvyuM hatuM. A brAhmaNane vRkSa nIce sUtele joI avadhijJAnano upayoga mUkavAthI badhI hakIkata jANI.oramAna mAtAnI duSTa bhAvanA ane vidyutaprabhAne mArI nAMkhavAnuM kAvatru, brAhmaNanuM ajANapaNuM, A badhI vAta jANIne devane oramAna mAtA upara khUba krodha Ave. ne tenI khabara levA javAnuM mana thayuM paNa enI mAtA duHkhI thaze te vidyutaprabhAne duHkha thaze ema samajIne vAta jatI karI. paNa vidyutaprabhAne bacAvavA mATe baraphImAMthI jhera harI lIdhuM ne amRta mUkI dIdhuM. eTale jherI baraphI khUba sugaMdhIdAra ane svAdiSTa banI gaI. brAhmaNa A baraphIne Dambe laIne jitazatru rAjAnA mahelamAM pahoMcI gayo. rAjAe tarata oLakhe. pitAnA sasarAne khUba Adara satkAra karyo ne vidyutaprabhAne lAvI. pitAne joIne te khuza khuza thaI gaIne pitAjInA caraNamAM paDI. ane mAtAnA kuzaLa samAcAra pUchayA. tyAre kahe che beTA ! ame tamArA rAjyanI tela na
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 129 AvIe paNa tArA mATe tArI mAtAe A kharaphI mekalI che. tyAre kahe-pitAjI ! evu na melA. Apa manamAM jarA paNa evuM nA rAkho. piyaranI nAnakaDI cIja paNu mane priya lAge che. rAjA kahe che tArA mATe tArI mAtAe baraphI mekalI che te zu mArAthI na khavAya ? lAvA, huM pahelA khAu. rAjAe jAte DakhkhA khAhyA. jyAM DakhkhA khAlyeA tyAM sugadha sugadha maheMkavA lAgI. rAjAe kharaphInA TukaDA meAMmAM mUkayA ne khelyA-zu AneA svAda che! meM tA kadI AvI baraphI khAdhI nathI. vidyutprabhAe paNa khAdhI ane peAtAnI khIjI badhI baheneAne peAtAnA piyarathI AvelI kharaphI mokalAvI. kharaphI khAI ne sau vidyutprabhAnI mAtAnI prazaMsA karavA lAgyA. zuM enI caturAI che ! brAhmaNa eka be divasa rAkAI pAtAne gAma javA taiyAra thayeA. rAjAe tene khUba sAru InAma ApyuM. brAhmaNa khuza thaIne peAtAne ghera AvyeA ne badhI vAta enI patnIne kahI. enI srIe pUchyu.... vidyutprabhAne mArI khanAvelI kharaphI bhAvI ke nahi ? tyAre kahe ke are! vidyutprabhA ekalI nahi paNa mahArAjA, vidyutaprabhA ane khIjI badhI rANIe baraphI khAIne khuza khuza thaI gayA ne tArI khUba prazaMsA karI. tyAre pUche che tame tarata nIkaLI gayA ke khIje divase nIkaLyA ? te kahe-hu e divasa rAkAyA hatA. A sAMbhaLI brAhmaNInA peTamAM phALa paDI ne vadhu maLavA lAgI. are ! me te kharaphImAM jhera nAMkhyuM hatuM. badhAe kharaphI khAdhI chatAM kAI ne kAMI na thayu ? teA have khIjI vAra bhAre jhera nAMkhIne lADavA banAvIne mAlu eTale jhaTa phaisaleA thaI jAya. eramAna mAtAe uparathI AnaMda matAnce paNa aMdara teA kapaTa bharyuM che. : kapaTI mANasa peAtAnuM kapaTa jAhera thavA detA nathI. ane malIna vRttine cheDatAM nathI. A kapaTa-bha ane malIna bhAvanAnuM azubha phaLa mAvimAM bheAgavavuM paDaze tyAre khApanA khApa pokAraze, hAyavAya karaze paNa kAI khacAvavA nahi Ave. kareluM kama peAtAne bhAgavavuM paDaze. jo du:kha na gamatuM hoya te AvA duSkRtyA karavA nahi. mAtAe lADavAmAM Apela jhera" : vidyutprabhAnI mAtAe khIjI vakhata lADavA banAvyA. vidyutaprabhA garbhavatI che eTale kATalAnA lADavA banAvyA. temAM eka meATo lADavA vALye temAM jhera bheLavyu' ne brAhmANane kahyuM ke A lADavA laine jAe. ne A moTA lADavA te vidyuta prabhAne ja khavaDAvo. khIjA kAI ne mATe lADavA nathI. mArI vidyutprabhA mATe lADavA banAvyA che. mATe kAI khAya nahi tema kahejo. ane e garbhavatI che te pahelI sUvAvaDa piyaramAM thavI joIe tema rAjAne vinaMtI karajo. ne tene teDI lAvo. brAhmaNa tA upaDayA. vacamAM vRkSa nIce ArAma karavA sUtA, ne pahelI vakhatanI mAphaka nAgakumAra deva daivayeAge tyAM ALye 17
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 zAradA zikhara ne vAta jANI gaye. eTale lADavAmAMthI jhera kheMcI laIne Dabala amRta nAMkhyuM. lADavA te sugaMdhIdArane svAdiSTa banI gayA. rAjamahelamAM jaIne lADavAne Dao ApatAM kahyuM. mahArAjA! A lADavA te ekalI vidyutaprabhAne khAvA mATe tenI mAtAe mokalyA che. rAjA kahenA. mane te tame lAve che te bahu bhAve che. mATe huM te khAvAne. brAhmaNa kahe-paNa A mATe lADe te mArI dIkarI khAze. mATe lADa vidyutaprabhAne khavaDAve ne bIjA lADavA te badhAe khAdhA. lADa khAtAM vidyutuprabhAnuM rUpa era vadhI gayuM. badhA kahe vidyutaprabhAnI mAtA khUba hoMziyAra che ke AvA svAdiSTa lADavA banAve che. mAtAe kevA svAdiSTa lADavA banAvyAM che e te jJAnI jANe che. brAhmaNa te bicAre ajANa che. A te devI amRtane svAda che.jherI mANasa bIjAne mAravA game tema kare paNa jenuM puNya prabaLa hoya tyAM konI tAkAta che ke tene vALa vAMke karI zake. "kSarita puuthAna puratAnA" brAhmaNanI mAMgaNa mArI dIkarIne mArA ghare mokale ? have brAhmaNe rAjAne kahyuM. sAheba! mArI putrI paraNyA pachI mAre ghera AvI nathI. paNa A sImaMtano prasaMga che. pahelI sUvAvaDa te piyara thavI joIe. tenI mAtA paNa tene maLavA talase che. mATe mArI sAthe mokale. tyAre rAjAe cokhkhA zabdomAM kahI dIdhu ke e vAta nahi bane. huM vidyutaprabhA viga eka kSaNa paNa sahana karI zakuM tema nathI. eTale brAhmaNa vile meM pAcho pharyo. tyAre trIjIvAra brAhmaNIe kahyuM. game tema karIne vidyutaprabhAne laI Ave. rAjA na mAne te tamAruM brAhmaNapaNuM dekhADIne paNa laI Avaje. trIjI vakhata pheNIne karaMDI bharIne mokalyo. te vakhate paNa deve jhera cUsIne amRta mUkyuM. tethI pheNI sugaMdhIdAra ne svAdiSTa banI gaI. baMdhuo ! oramAna mAtAnA dilanI duSTatAnI have hada AvI gaI che. keIpaNa rIte e vidyutaprabhAne mArI nAMkhavA Icche che. ne judA judA kAvatrA race che paNa phAvaTa AvatI nathI. brAhmaNa trIjI vakhata gaye ne pheNIno karaMDIye rAjAne Ape. badhA khAIne khuza thayA pachI brAhmaNe kahyuM. vidyutaprabhAne mAre ghera mokale. rAjAe sApha nA pADI tyAre brAhmaNe kahyuM ke zuM ame garIba chIe eTale amAre tyAM amArI dIkarI Ave nahi ! paraNyA pachI eka divasa paNa tame mArI dIkarIne ekalI nathI. e te khera ! paNa AvA prasaMge na mekale to amAruM kharAba dekhAya. duniyA paNa amane cuMTI khAya ke dIkarIne kadI teDatA nathI. mATe mArI sAthe ja mokale. brAhmaNe rAjA pAse karelo dekhAva" ? rAjAne vidyutaprabhA upara agAdha neha che eTale brAhmaNane nA pADI. tyAre brAhmaNe enI patnInA pATha bhaNAvyA pramANe caritra bhajavavAnuM zarU karyuM. potAnA khissAmAM rahelI charI bahAra kADhIne pitAnA
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 131 piTamAM bhoMkavA taiyAra thayene kahyuM- mahArAjA ! mArI dIkarIne je nahi ekale te huM ApaghAta karIne marI jaIza. charI jeIne rAjA gabharAyA. je na mokale ne bApa A rIte marI jAya te vidyutaprabhAne duHkha thAya. eTale rAjAe kahyuM-mArI te mekalavAnI bilakula marajI nathI paNa tame ApaghAta karavA taiyAra thayA chemATe mokalIza. have rAjA vidyutaprabhAne tenA pitAnI sAthe mokalaze ne te piyara jaze. tyAM eramAna mAtA kevA kapaTa karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM 14 aSADa suda 7 ne ravIvAra tA. 18-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNAnA sAgara sarvajJa bhagavaMtoe ApaNuM zreya mATe sidhAMtanI vANI prarUpI. sidhdhAMtanI vANI samajIne hadayamAM utAravA mATe sarva prathama jIvanamAM vinaya joIze. vinayavaMtajIva jaladI zreya sAdhI zakAze. jaMbusvAmI khUba vinayavaMta hatA. te sudharmAsvAmIne vinayapUrvaka pUche che he prabhu! bhagavaMte jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM kyA bhAvo raju karyA che ? jaMbusvAmImAM paNa khUba jJAna hatuM. AvA zithI gurUnuM hRdaya TharI jAya che. vinayavAna ziSya "jiyAnAra " gurUnAM mukhanA bhAva joI ne tathA IzArAthI samajI jAya che. ziSyane khUba jJAna hoya, hoziyArI hoya, te paNa teNe e kadI vicAra na karavo joIe ke mArI buddhithI, mArA kSapazamathI mane AvaDe che. paNa A badhA pratApa hoya te te mArA gurUne che. AkhI muMbaI nagarI rezanIthI jhaLahaLe che te pAvara hAusane AbhArI che. tema vinayavAna ziSya ema ja vicAra kare ke mArAmAM je kaMI che te mArA gurUnI kRpAthI che. A vinayavaMta ziSya gurU game tevI kaThIna AjJA kare te paNa tahata karIne ubhuM rahe. saheja paNa gurUnI AjJAne anAdara karatuM nathI. e te ema samaje che ke A guphunAmavicAfyAgurUnI AjJA para kyAre paNa bIje vicAra karavo joIe nahi arthAt AnAkAnI karyA vinA tenuM pAlana karavuM joIe. sattAmArA vijJA sapurUSane mATe gurU AjJA anulaMghanIya che. bhagavAna kahe che jyAre paNa gurU AjJAnuM ulaMghana karavuM joIe nahi. jema lazkarane nAyaka jyAre tAlIma Ape che tyAre enA senakene kahe che ke huM jyAM sudhI sUcanA karuM nahi tyAM sudhI tamAre sIdhesIdhA cAlyA javAnuM. vaLAMka levAne nahi ne eka sAthe paga upADavAno. heja paNa paga
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 zAradA zikhara khakhaDavA joIe nahi. lazkara nAyakanA hukama pramANe sIdhuM cAlyuM jAya che. rastAmAM kUve Abe paNa nAyakane hukama che ke vaLAMka levAne nahi, sIdhA cAlyA javAnuM. have zuM karavuM? nAyaka sITI vagADIne ubhA rahevAnuM na kahe tyAM sudhI ubhA rahevAya nahi, vaLAMka vaLAya nahi. je rajA vinA vaLAMka vaLavA jAya te nAyaka sUTa kare che. kUve Ave te kUvAmAM paDI javAnuM paNa nAyakanA hukamano anAdara kare nahi. bele, lazkarI sainika paNa enA nAyakanI AjJAnuM ullaMghana karatA nathI, te jyAM karmazatruone sAmane karavAnuM che, jenI kRpAthI karmazatruo upara vijaya meLavI zakAya che tevA bhavasAgarathI tAranArA tIrthakara bhagavaMtanI ne gurunI AjJAnuM pAlana karavAmAM keTalA sajAga rahevuM joIe! kadAca gurUnI AjJAnuM ullaMghana karaze te tamane mIThe Thapake ApaNe paNa saTa nahi kare. jyAre sainika nAyakanI AjJA mAnavAmAM bhUla kare te sUTa kare che. gurU ane vaDIlane vinaya karavAthI jJAnane ughADa thAya che. AvuM jJAna paralekamAM paNa sAthe Ave che. ane avinItapaNe prApta kareluM jJAna lAMbe samaya TakatuM nathI. jyAM vinaya che tyAM dUdha ane sAkaranI jema eka bIjAmAM samAI jAya che. ziSya gurUmAM, ziSyA gurUNImAM, patnI patimAM, putra pitAmAM ane vahu sAsumAM samAI jAya te kayAMya kaSAyanuM nAma na rahe. ane A pRthvI upara svarga vasI jAya, ne sva-paranuM kalyANa thAya gulAbanI AsapAsa kAMTALI vADa hoya che ne gulAbanA cheDane paNa kAMTA hoya che. chatAM sau gulAbane cAhe che. kaMTaka vAge che, aMge ujharaDA bharAya che. chatAM sau kAMTA veThIne gulAba levA jAya che, zA mATe? gulAbamAM sugaMdha che. gulAba pite sugaMdhita che ne bIjAne paNa sugaMdhita banAve che. tema jenAmAM vinaya, namratA, kSamA, saMtoSa Adi guNe che te pote te guNa rUpI puSponI parAgathI sugaMdhita che ne potAnI pAse AvanArane paNa guNavAna banAve che. eka vinaya guNamAM ghaNAM guNa samAyelAM che. bhagavAna dazavaikAlika sUtranA navamA adhyayanamAM belyA che ke : evaM dhammassa viNao, mUlaM paramo se mukkho / vinaM sula sibdha nirva rAmAjI daza. sU, a. 9 u. 2 gAthA 2 dharmarUpI kalpavRkSanuM mULa vinaya che. ane mokSa utkRSTa phaLane rasa che. kAraNa ke vinayathI yaza, kIrti prApta thAya che. te kRtavidyAmAM pAraMgata thAya che ane je mAnavI kayAre paNa koInI praza sA karatA nathI tevuM mAnavI paNa vinayI AtmAnI prazaMsA kare che. mATe jIvanamanuSThAnava vinIta ziSya kayAre paNa gurUnI AjJAnuM ullaMghana karavuM joIe nahi. zAstrae davAkhAnuM che. gurU e vaida che. je roga dekhe che tevI davA zAstrane nicoDa kADhIne Ape che. temAM tarka na karavuM joIe. ane dardIe DaoNkaTara upara
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 133 zaMkA na karavI joIe kAraNa ke DaoNkaTara regIne nirAgI banAvavA icche che. adhyApaka vidyArthI ne vidvAna banAvavA Icche che. gArDa gADIne kSemakuzaLa sTezane paheAMcADavA Icche che. nAvika nAvane nadI agara samudranA kinAre laI javA Icche che. tevI rIte gurUnI bhAvanA ziSyanuM jaldI kalyANa karAvavAnI hAya che. gurUne khIjo kAI svA hAtA nathI. sva-para kalyANanA kAmI sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne zAstra sudhArasanuM pAna karAve che ne vinayavaMta ja bhusvAmI khUba premathI te ghUMTaDAnuM pAna karI rahyA che. gai kAle ApaNe e vAta AvI hatI ke indrakuMbha udyAnamAM khalarAjA khUba utsAhapUrvaka dhama ghASa aNagAranI vANI sAMbhaLavA mATe gayA. dhama ghASa aNagArane vaMdana karI temanI vANInuM pAna karavA besI gayA. vItarAga vANI sAMbhaLatAM je hRdayamAM mAyA, kapaTa, IrSyA Adi duguNA bharyAM haze tA e vANI aMdara utaraze nahi. jema pocI jamInamAM varasAda paDe te aMdara utarI jAya ne paththara upara paDe te vahI jAya che. tema jenu hRdaya saraLa ane pavitra che tenA hRdayamAM jaldI asara thaI jAya che. baMdhue ! tame saMsAranA kAryamAM utsAha bhera jAe te karmAMnuM baMdhana thAya che ane gherathI utsAha bhera satanA darzana karavA mATe nIkaLyA, manamAM evA bhAva Ave ke ahA ! Aje saMtanA darzona karIza. emanA mukhethI dharmanA e zabda sAMbhaLIza ne pAvana thaIza. Aje mAruM jIvana dhanya banI jaze. te haju upAzraye paheAMcyA nathI, vANI paNa sAMbhaLI nathI chatAM mekakrame karmonI nirA thavA mAMDe che. karavA mAMDayuM tyArathI kayu" kahevAya. bhagavatI sUtranu paheluM zataka, pahelA uddeze ne pahelu' sUtra che " cahamAne vahi" cAlavA mAMDayuM tyArathI cAlyu' kahevAya. kevI rIte ? jema sattAmAM AThe ATha karmAM paDelA che. te kama haju udayamAM AvyA nathI paNa e vipAkedayamAM AvavA mATe sattAmAMthI calita thayuM tyAre vipAkeAdayamAM AvyuM kahevAya. te rIte dharmonuM kAya hAya ke pApanuM kAya hAya paNa te karavA mAMDayuM tyArathI karyuM kahevAya. pharaka eTaleA che ke dharmanA kAmAM pagale pagale karmInI nirA thAya ane pApanA kAmamAM pagale pagale kanu baMdhana thAya che. balarAjA vizALa parivAra sahita dhaghASa aNagAranA daIne gayA, dana karI ulAsa bhera vANI sAMbhaLe che. dhama ghASa aNagAra dharmane upadeza ApatAM samajAve che ke A jIva anaMtakALathI saMsAramAM zAthI rajhaLe che ? anAdikALathI AtmagharamAM parapudgalanA praveza thayA che. " para viSThaH te vinAza" pArakeA peTheleA vinAza kare che. aMdhue ! huM tamane pUchuM chuM ke tamArA gharamAM kAI duna mANasa paisI jAya teA te nukazAna kare ke nahi ? hA, kare. tema jJAnI kahe che ke anAdikALathI
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 zAradA zikhara AtmagharamAM para pudgalanA praveza thayelA che. te AtmAnA jJAna.-darzana-cAritra rUpI dhananA vinAza kare che. AtmagharamAM pArakA peThA che eTalu nahi paNa te pedhI gayA che tethI AtmAnA gharanuM bahAra phaikI pote gharanA mAlika thaIne beTho che ne mAlikane bahAra kADhaceA che. AtmA ajJAna dazAthI pArakAne peAtAnA mAnIne tenuM poSaNa ane prazaMsA kare che ne para pudgalanA rAgI dveSI banIne AtmA samaye samaye tene gharamAM dAkhala kare che, ane te dAkhala karelA karma pudgalA pachI AtmAne vAravAra duHkha Ape che. jyAM sudhI AtmagharamAM karma pudgalAnI hAjarI che tyAM sudhI AtmAne bhaya-duHkha trAsa badhu rahevAnu. karma pudgalA jyAre AtmagharamAMthI nIkaLaze tyAre AtmA sAcA sukhI thavAnA che. devAnupriyA ! A uttama manuSyabhava pAmIne evA purUSArtha kare ke AtmagharamAM je para pudgaleA praveza karI rahyA che te aTake, ane je para pudgalane praveza thaI gayelA che tenA nikAla jaldI thAya. jo AtmAne peAtAnA svarUpane khyAla Ave te para sAthenA paricaya ghaTADavA mAMDe. para saMcAgane kAraNe sukhane nAza ane duHkhanu Agamana che. saMjJoga majAnIyeLa cattA TulluM paraMvara ) para saMcAganA kAraNe AtmAe duHkhAnI para'parA ubhI karI che. jyAM paranA saMcAga thayAtyAM duHkha AvyuM. samajhe, AtmA paranI sAthe bhaLyeA che tenA kAraNe janma-maraNanAM duHkhA ubhA thayA che. asaMcAgI AtmAne kAI Apatti ke bhaya nathI. AtmAnuM zudhdha svarUpa sa jaDa padArthothI bhinna che. AtmAnuM astitva svataMtra che. tene sukha mATe khIjAnI apekSA rAkhavAnI jarUra nathI. te svaya' anata sukha svarUpa che. svayaM sukharUpa evA AtmAne sukha mATe kAInI pAse bhIkha mAMgavAnI jarUra nathI. peAtAnI pAse anaMta sukhanA khajAnA hAvA chatAM ajJAnI jIva pArakA pAse sukha mATe prArthanA kare che. AtmAe pAtAnA anaMta sukhane khajAne meLavavA mATe AtmagharamAM peThelA kama pudgalAne palAyana karavAnI jarUra che. balarAjA dhaghASa muninI vANI sAMbhaLIne vairAgya raMge raMgAI gayA. atyAra sudhI pote pApamAM paDelA hatA paNa svasvarUpanuM bhAna thatAM nizcaya karyo ke paranA saMge caDhI anaMtakALathI saMsAramAM bhamyA. paranA prapaMcamAM phasAI aneka pApa karmo karyA, ghaNuM du:kha veThayuM. have A para prapaMcanuM piMjara mAre na joIe. have tA mAre sva gharamAM sthira thavu' che. svamAM je sukha che te paramAM traNa kALamAM maLavAnuM nathI. jaMgalamAM cArA caravA gayeluM DhAra paNa sAMja paDe mAlIkanA khIle AvIne ubhuM rahe teA tenA mAlIka tene premathI papALe che ne ghAsa cArA khAvA nIce che. ane je DhAra mAlIkanI AjJAmAM nathI rahetuM tene DaphaNAMne mAra khAveA paDe che. skule
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 135 bhaNavA gayeluM khALaka kayAre ghaMTa vAge ne ghera jAuM tenI IcchA kare che. tame AphIse ke dukAne jAme che tyAM paMkhA hAya, erakaDIzana rUmamAM khurazImAM beThA hA, sau tamane sAheba-sAheba karatAM hAya chatAM sAMja paDe ghera AvavAnu mana thAya che, ahI' upAzrayamAM AvIne beThA ho tyAre paNa ema thAya ke kayAre mahAsatIjI vyAkhyAna baMdha kare ne ghera jaIe. ahIM beThA che chatAM ghara yAda Ave che, ahIM te kevI zAMti che ne gharamAM kevI upAdhi che! ravivAranI rajAnA divase zAMti che paNa gharamAMthI kaheze ke Aje ghI khalAsa thayu che. khIjA ravivAre kaheze ke telanA ne rezanIMganA paisA ApeA. trIjA ravivAre kaheze ke A chekarAnA kapaDA phATI gayA che. te lAvA ne phInA paisA Ape. ema ghaMTaDI vAgyA karatI hAya che. ATalI upAdhi hAvA chatAM ghara yAda Ave che. upAzraya ke dharmagurUe yAda Ave che ? eka bhakate gAyuM che ke huM tane bhajuM chu ravivAre, bAkI kayAM che samaya prabhu mAre, Ama to hamezA sthAnake Avu, AvuM tevA pAche sIdhAvu, be ghaDI besuM chuM ravivAre, bAkI kayAM che samaya prabhu mAre... Aje ravivAra che eTale ahI beThelAmAMthI keTalAe peAgrAma nakkI karI rAkhyAM haze ke Aje gArDanamAM pharavA javuM, pIkacara jovA javuM, sagAvahAlAMne maLavA javAnuM ke lagna agara cAMllAmAM javAnu che paNa AtmA mATe kAI peAgrAma nakkI karyo kharA ? anatakALathI AtmA pApa karatA AvyeA che te pApane pazcAtApanI bhaThThI saLagAvIne prajALI nAMkhuM ? eka divasa paNa pApane pazcAtApa karyAM che ? dehane svaccha anAvavA rAja snAna kare che paNa AtmAne svaccha pratikramaNa kare che ? A cAturmAsanA pavitra divaseA cAle che. te AThama-pAkhI savAra ke sAMja eka vakhata paNa mAre pratikramaNa karavu evA pogrAma nakkI karA che ? banAvavA baMdhue ! pApanA pazcAtApa nahi kare ane navAM karmo karatAM aTakaze nahi teA AtmAne karmonI gulAmImAMthI mukita nahi maLe. tamane badhuM svataMtra game che ne? makAna svataMtra game, vahepAra paNa svataMtra game paNa hajI AtmAne kamanI gulAmImAMthI mukata banAvI svataMtra banAvavAnI laganI nathI lAgI. jo tamAruM mana dharmomAM vaLelu' haze, sAmAyika-pratikramaNa AvaDatuM haze te ghaDapaNamAM vAMdho nahi Ave. ghaDapaNa Avaze, kAma nahi ane tyAre dIkarA kahe ke bApA! have tamArI jarUra nathI. upAzraye jaI ne bese. jo kaMI AvaDatuM nahi hAya tA duHkhanA pAra nahi rahe. jo sAmAyika pratikramaNa AvaDatAM haze teA upAzraye jaI ne sAmAyika pratikramaNa karazeA. Aje te ghaNAM jainAne sAmAyika-pratikramaNa AvaDatAM nathI hAtA. jaina kuLamAM janmelAne
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 zAradA zikhara sAmAyika-pratikramaNa-chakAyanA bela, navatatva ATaluM te avazya AvaDavuM joIe. brAhmaNanA dIkarAne jema jaI vinA cAle nahi tema ja kuLamAM janmelAne ATaluM jJAna to avazya hovuM joIe. ATaluM nahi AvaDe te jIva-ajIvane kevI rIte jANaze? dazavaikAlIka sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke, jo jIve vi na yANAi, ajIve vi na yaannaai|| karavA zAnto, huM to nAhaka saMgamA daza sU.a. 4 gAthA 13 je jIvane nathI jANata, ajIvane nathI jANata, jIvAjIvane nathI jANate te kenI dayA pALaze ? paNa Aje te sAmAyika, pratikramaNa zIkhavAnuM kahevAmAM Ave te kaheze ke zuM karIe ? amane jJAna caDhatuM nathI. anaMta zakita ane anaMta jJAnane adhipati hovA chatAM jIvanI keTalI kAyaratA che ! para pudgalanA saMge caDhIne AtmA pitAnI zakitanuM bhAna bhUlI gayA che. pelA siMhanA baccA jevI AtmAnI dazA thaI che. bALapaNathI siMhanuM baccuM gheTAnA ToLAM bheguM bhaLIne potAnI zakitanuM bhAna bhUlI gayuM hatuM. senerI (paMjaramAM pUrAyo, siMha banI kezarIyo, gADaranA TaLamAM bhaLI, viveka kAM vIsarIyo........(2) deDI deDIne deDayo te ye Avyo na bhavano Aro re... eka jAgyo na.. siMhanuM baccuM mAnavuM hatuM ke huM AnA jevuM eka gheTuM chuM paNa ekavAra nadI kinAre gheTAnAM TeLAM bheguM pANI pIvA gayeluM. eka siMhaNe A baccAne gheTAMnA TeLAmAM jaIne siMhaNe garjanA karI. siMhaNanI garjanA sAMbhaLIne gheTAnuM TeLuM bhAgI gayuM. paNa pelA siMhanA baccAne thayuM ke amArAthI kayuM jabaruM prANI che ke jenI gajenAthI badhA DarIne bhAgI gayA. teNe siMhaNanI sAme joyuM. pANImAM potAnuM pratibiMba joyuM. ene thayuM ke mArAmAM ne enAmAM kAMI pharaka nathI te zuM mArAmAM enA jevI zakti nathI ? huM paNa evI garjanA karuM. siMhanA baccAe paNa evI garjanA karI. enI pitAnI zakitanuM bhAna thayuM. baMdhuo ! siMhaNe siMhanA baccAne tenI zakitanuM bhAna karAvyuM. tema bhagavAnanA saMte paNa vIravANI dvArA siMhanAda karIne tamane jAgRta kare che ke he AtmAo ! ApaNAmAM anaMta zakita rahelI che. paNa karmane vaza thaIne A anaMta zaktine svAmI hovA chatAM ApaNe AtmA zarIra rUpI sonerI piMjaramAM pUrAI rahyo che ne bhega-viSaya rUpI gADaranA TeLAmAM bhaLIne pitAnI anaMta zaktinuM bhAna bhUlI gaye che. siMhanA baccAne bhAna thayuM ke huM vanamAM vicaranAra kezarIsiMha chuM tyAre
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 137 gheTAnuM TenuM choDI chalAMga mArIne vanamAM cAlyA gayA. tema AtmAnI anaMta zakitane khyAla karIne e zakitane jJAna-darzana-cAritra ane tapamAM pheravI A deha rUpI piMjara choDIne zAzvata sukha prApta karavuM che te AvI kAyaratA kema cAlaze ?jeTaluM bane teTaluM dharmanuM jJAna vadhu meLave. jJAna vadhaze eTale dharmanuM svarUpa Ape Apa samajAze. dharma samajAze tyAre A anyAya, anIti, adharma karatAM jIva aTakI jaze ne heja pApa thayuM haze te paNa tene dilamAM khaTakaze. Aje te mANasa pApa karIne pite dharmo che te DeLa kare che. eka daSTAMta dvArA samajAvuM. eka vakhata zreNIkarAjA ane abhayakumAra baMne pharavA jatA hatA. mArgamAM tatvanI carcA karatAM hatA. te vakhate zreNIka rAjAe kahyuM abhaya! A duniyAmAM dhama manuSya vadhAre haze ke adhama ? tyAre cAra buddhinA nidhAna abhayakumAre kahyuMpitAjI ! A duniyAmAM dhamI karatAM adhamI manuSya ghaNAM che ne dhamI ochAM che. paNa piote dhama na hovA chatAM dhamane bile laIne pharanArA, pitAne dhama kahevaDAvanArA manuSya ghaNAM che. eka bhakate bhajanamAM gAyuM che ne ke : are ore...are ore... Dagale Dagale huM daMbha kare mane duniyA mAne dharmAtmA, paNa zuM bharyuM mArA manaDAmAM, ekavAra juone paramAtmA (2) huM DhAMga karuM chuM dhamIne, paNuM dharama vasyo nA haiyAmAM, behAla bhale pharatI duniyA, mAre sUvuM sukhanI zayAmAM.are ere. uparathI dhama dekhAte mAnava aMdara kevA kevA pApanuM AcaraNa karatA hoya che e te eno AtmA jANe che. AvA mANasonI saMkhyA vadhAre che. abhayakumAra kahe che pitAjI ! je Apane A vAta sAcI na lAgatI hoya te parIkSA karo. have zreNIka rAjAne parIkSA karavAnuM mana thayuM. eTale bIje divase rAjagRhI nagarInI bahAra be prakAranA taMbu banAvyA. eka kALe taMbune bIje dhoLe taMbu. hajAre mANasanI medanI besI zake tevA moTA taMbu che. taMbu taiyAra karAvIne rAjagRhI nagarImAM e DhaDhere pITAvyo ke zreNIka mahArAjAne mArI nagarImAM dhama jI keTalA che ne adhama che keTalA che te jANavAnI IcchA thaI che. tethI nagarInI bahAra be taMbu baMdhAvyA che. temAM je dhama hoya te dhaLA taMbumAM jAya ne je adhamI hoya te kALA taMbumAM jAya. dharmI hoya ke adhama hoya dareke pharajIyAta AvavAnuM che. je nahi Ave te rAjA daMDa karaze. A badhA dhamaSTa hevAne dAvo karatAM sapheda tabumAM thayelI bhIDa mahArAjA zreNIkanuM pharamAna thayuM eTale badhAne javuM paDe. AkhI rAjagRhI nagarInI 18
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 zAradA zikhara prajA umaTI. veLA taMbumAM te mANasa samAtuM nathI. kIDIonI jema mANasa ubharAyuM che. ane ATalA moTA vizALa kALA taMbumAM te phakta cAra mANasa beThA hatAM. mahArAjA zreNIka ane abhayakumAra parIkSA karavA mATe AvyA. mahArAjA pUche che abhaya ! pahelA kayA taMbumAM jaIzuM ? abhayakumAre kahyuM pitAjI ! dhoLA taMbumAM khUba bhIDa che ne kALA taMbumAM cAra mANasa dekhAya che te pahelAM kALA taMbumAM jaIe. zreNIka rAjA kahe che ApaNI AkhI nagarI khUba puNyavAna che. adhama mANasa AkhI nagarImAM cAra ja haze ! zuM tethI dheLA taMbumAM ubhA rahevAnI jagyA nathI. baMdhuo ! tame kALA taMbumAM bese tevuM tamAruM jIvana che ke chelA taMbumAM ? tene tamArA aMtarathI vicAra karI lejo. jenuM jIvana dhoLuM hoya te dhaLA taMbumAM besI zake che. rAjAe karelI parIkSA ne kALo taMbumAM beThelA mAnavInA hRdayanI pavitratA" : zreNIka rAjA ane abhayakumAra baMne kALA taMbumAM AvyA ne pUchayuM bhAI! tame zuM pApa karyo ke A kALA taMbumAM AvyA ? cAramAMthI ekane rAjAe ubho karyo ne pUchayuM tame zuM pApa karyuM ? pelo mANasa ubhe thaIne pahelAM khUba raDa pachI gadgad kaMThe be sAheba! mArAthI eka meTuM pApa thaI gayuM che. huM mahAna pApI chuM, adhama chuM. ene pazcAtApa joI rAjAnuM hRdaya pIgaLI gayuM. A mANasathI pApa thaI gayuM che paNa dilamAM pApane ekarAra keTalo che ! mAnava mAtra bhUlane pAtra che paNa pApa karIne pazcAtApa kare che te mAnava che. ane pApa karIne harakhAya che te dAnava che. abhayakumAra kahe bhAI! te zuM pApa karyuM che te kahe. teNe kahyuM-sAheba ! eka divasa rAtre huM bahArathI ghera AvyA. utAvaLathI bAraNuM khelyuM tyAM eka cakalI bAraNuM upara beThelI te bAraNAmAM cagadAI gaIne taraphaDIne marI gaI. savAre uThIne joyuM te mAMsanA lecA nIkaLI gayA hatA. lehI paDayuM hatuM. e joIne mAruM kALajuM kaMpI gayuM. jhADanI eka DALethI bIjI DALe besI AnaMda killela karanArI e cakalInA meM pApIe prANa lIdhA! mane jIvavuM game che te zuM ene jIvavuM nhotuM gamatuM? ene kevI vedanA thaI haze ! vIMchInI vedanA karatAM bhayaMkara vedanA mArAthI thayelA pApanI che. vIMchI karatAM sarSa vadhAre jherI che. chatAM vIMchInI vedanA zA mATe kahI te jANe che ? sarpa mANasane DaMkha de ne tenuM jhera caDhe eTale mANasa bebhAna banI jAya che. eTale bebhAna dazAmAM vedanAnI khabara paDatI nathI. jyAre vIMchI karaDavAthI mANasa bebhAna banato nathI. paNa vIMchInI vedanA evI bhayaMkara thAya ke uMgha cAlI jAya ne vedanA atyaMta thAya. pelo mANasa kahe che e cakalI mArAthI marI gaI che tenuM pApa mane vIMchInA DaMkhanI vedanA jevuM sAle che. have kahe. A ghora pApI huM dhaLA taMbumAM jaIne besavAno adhikArI chuM?
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA zikhara 138 tyAre abhayakumAre pUchayuM-bhAI! te A sivAya bIjuM kaMI pApa karyuM che? tyAre kahe che "nA" meM bIjuM eka paNa pApa karyuM nathI. baMdhuo ! bAraNuM khelatAM ajANa paNe cakalI marI gaI tene keTalo pazcAtApa che ! tamane A pazcAtApa thAya che kharo? A pazcAtApa jIvane thaze tyAre karmathI jaladI chUTakAro thaze. paNa Aje kevI dazA che ! pApa karIne DhAMkatA phare che. pApa kIdhA aghora chupAvyA baha, puNya kIdhAne dekhAva kIdhe bahu, bharyA aMtaramAM jhera bahAra amRta paNa vaira, evA kAmo jIvanamAM meM AcarIyA... zuM e zobhI rahyA che mArA jinavarIyA pApa karIne pApane chUpAvavuM e pAzavI vRtti che. eka chANane podaLe DhAMkavA mATe tenA upara traNa TepalA dhULa nAMkhavI paDe che, tema eka pApa karIne tene chUpAvavA jatAM bIjA keTalAM navA pApa ubhA thAya che ! bhagavAna kahe che saMsArI hoya ke sAdhu hoya paNa pApa thayuM hoya to pApa tarIke kabUla karI tene pazcAtApa karIne prAyazcita karI leje paNa pApane kadI chUpAvaze nahi. pApa karIne pApane chUpAvanAra mahApApI che. Aje nAnuM pApa thaze te kAle meTuM thavAnuM che. bALaka nAnakaDI pena cirIne lAve ne tenA mA-bApa tene kaMI na kahe te kAle pATI-pustaka ane paisA cerI lAvaze. dhIme dhIme maTI corI karatAM zIkhI jaze. mATe pahelethI zikhAmaNa ApavI te e AgaLa vadhe nahi. nAvamAM nAnakaDuM chidra paDene tene pUrI devAmAM na Ave te dhIme dhIme chidra meTuM thatAM nAva DUbI javAnI. te rIte nAnA pApa karatAM nahi aTake te eka divasa meTAM pApa karatAM pAchA nahi paDe. ne bAjI bagaDI ja. mATe jANe ajANe pApa thaI jAya te pApano ekarAra kare. pelA bhAIthI eka cakalI marI gaI tene ATale badhe pazcAtApa joIne zaka rAjAnA dilamAM thayuM ke aho ! meM ajJAna dazAmAM zikAra karatAM keTalA jIvone vIMdhI nAkhyA. garbhavaMtI haraNIne mArI nAMkhI, huM te AnA karatAM paNa bhayaMkara pApI chuM. have rAjAe bIjA mANasane pUchayuM-'bhAI! te zuM pApa kayuM che? e ubho thayo. AMkha karatAM AMsu moTA. pApa karatAM pazcAtApa khUba che. be hAtha joDIne kahe che mahArAjA ! A taMbunA kapaDAM karatAM paNa mAruM kALaju ghaNuM kALuM che. corane cAra ane zAhakArane zAhukAra chuM. mArA je kaI adhama nathI. eka vakhata eka garIba mANasa enA pagAranA rU. 200) laIne ghera jato hato. meM tenuM khisuM kApI lIdhuM. thoDIvAra pachI eNe khissAmAM hAtha nAMkhe te khisuM kapAyeluM dITha. eTale karUNa kalpAMta karavA lAge. arere...ghare patnI chekarAM badhA cAra cAra divasathI
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 zAradA zikhara pagAranI rAha jue che. khAvA khIcaDI nathI. A paisA laIne jaIza tyAre khAvA bhegAM thaIzuM. patnI rAha joIne beThI haze. zuM javAba ApIza? bhUkhyAM bALakone zuM khavaDAvIza? ema khUba raDato hato. enuM rUdana joIne lokone khUba dayA AvI. keNe AnuM khissa kApyuM? huM paNa bhege phelamAM lela karavA lAge ke keNa cAra Abene khisuM kApI gaye? kalpAMta karate garIba mANasa reve che chatAM mane dayA na AvI A mAruM pApa mane DaMkhe che. meM e garIbanA peTa upara pATuM mArI enA pagAranAM baso rUpiyA laI lIdhA. ene kevuM duHkha thayuM haze ! "dagA kisakA sagA nahi." meM je dago karyo che tenA pApa kyAM jaIne bhogavIza. baMdhuo ! Aje te jyAM ne tyAM dagAbAja khUba cAle che. Aje so rUpiyAnI neTa ane daza rUpiyAnI noTa sarakhI dekhAya che. ghaNIvAra utAvaLamAM dazanI noTa mAnIne dukAnadArane sonI neTa ApI jAya che. pachI ene khabara paDe tyAre bicAro deDato AvIne kahe-zeThajI? meM bhUlathI dazane badale so rUpiyAnI neTa ApI dIdhI che. mane pAchI Ape. tyAM zeThajI tADUke. sonI noTa zI ne vAta zI? cAlyo jA ahIMthI. tame te AvuM karatA nathI ne? bhUla thatI hoya te sudhArajo. pApa chAnuM nahi rahe. mATInA mATalAmAM mIThuM phUTI nIkaLe che tema pApa phUTI nIkaLaze. pelA mANase garIbanuM khisuM ajJAna dazAmAM kApI lIdhuM hatuM tene tene khUba pazcAtApa thavA lAge. rAjAe trIjA mANasane pUchayuM-bhAI! te zuM pApa karyuM? tyAre kahe che sAheba ! huM te A baMne karatAM ghora pApI chuM. eka vakhata eka khUba svarUpavAna strI suMdara vastro-dAgInA badhuM paherIne caTakamaTaka thaIne jatI hatI. ene joIne mArA manamAM vikAra utpanna thaye ne meM evuM manamAM ciMtana karyuM ke mane A strI eka divasa maLe te mAruM jIvana saphaLa banI jAya. tenI sAthe bhega bheLavI lauM ne AnaMda karuM. e strI te cAlI gaI. abhayakumAra kahe che pachI teM zuM kayuM? sAheba ! pachI meM eno pIcho karyo nathI ne enI sAthe abrahmacarya sevana karela nathI. mAtra manamAM vikRti AvI. eka divasa enA vicAre karyA paNa bIje divase meM ja mArA AtmAne kahyuM-he nirlaja! tane parAI strI sAthe ramavAnuM mana kema thayuM ? bhAratIya saMskRtine kema bhUlyA ? mAtAnA saMskArane kema vIsaryo? mAtA pitAe bALapaNamAM saMskAra ApyA hatA ke ApaNAthI moTI strI hoya to mAtA samAna gaNavI ne nAnI hoya te bahena gaNavI. e mArI bahena samAna hatI. bahenanI sAme kudaSTithI kema jovAya ? sAheba! meM A bhayaMkara pApa karyuM che. te mane AMkhamAM kaNAnI jema khUMce che. rAjAe cothAne pUchayuM-bela bhAI! teM zuM bhUla karI che? cothe kahe sAheba!
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 zArA zikhara huM te e traNe karatAM beda chuM. mArA pApa pragaTa karatAM mane zarama Ave che. huM moTe vahepArI chuM. mArA upara vizvAsa karIne eka vidhavA bAI khUba garIba hatI, jeNe paiso paiso karIne be hajAra rUpiyA bhegA karelA te mArI dukAne vyAje mUkI gaI. meM eka varSa te ene barAbara vyAja ApyuM. pachI mArI dAnata bagaDI. A ne A rIte vyAja ApIza te muDI karatA vyAja vadhI jaze. te have enI muDI mAre pacAvI levI. meM mArA munImane kahI rAkheluM ke pelI bAI muDInuM vyAja levA Ave tyAre tene dukAnanA eTale caDhavA detA nahi. cokhkhA zabdamAM kahI devAnuM ke muDI zuM ne vyAja zu? ame kaMI jANatA nathI. thoDA divasa pachI pelI bAI zeThanI dukAne AvIne munImajIne kahe che mAre mArI muDImAMthI thoDA rUpiyA upADavA che. tame mane vyAja ane muDImAMthI rUpiyA Ape. tyAre munIma kahe che. ahIM muDI zuM ne vyAja zuM? zuM bakavAda kare che ? cAlI jA ahIMthI. ema kahyuM paNa bAI gaI nahi tyAre meM kahyuM munima! e bAI jUThThI che. ahIM paisA mUkI gaI nathI ne ApaNA gaLe paDI che. ene dhakkA mArIne bahAra kADhe. munimajIe dhakkA mukko mArIne mahAmuzIbate bahAra kADhI. dukAnanA uMbarAmAM be divasa sudhI AvIne eNe mAthAM paTakyAM paNa sAheba ! mAruM kaThora kALajuM pIgaLyuM nahi. e bahena to cAlI gaI. bicArIe peTe pATA bAMdhIne mAMDa be hajAra rUpiyA bhegA karyA hatA. enA be hajAra rUpiyA ene mana prANa jevA pyArA hatA. meM pApIe enA prANa harI lIdhA. enuM zuM thayuM e te mane khabara nathI. A banAva banyA pachI mane eka divasa kaI saMta samAgama thayuMtemaNe amane samajAvyuM ke keInI thApaNa eLavavI, khissA kApavA, jIvanI hiMsA karavI ane parastrI sAme kudaSTi karavI te mahAna pApa che. AvA pApa karavAthI jIva durgatimAM jAya che ne tyAM mahAna bhayAnaka duHkha bhogavavA paDe che. hasI hasIne bAMdhelA kama naraka gatimAM jaIne raDI raDIne bhegavatAM pAra AvatuM nathI. tyAM tamane kaI choDAvavA nahIM Ave. karmanA deNu cakravarti vyAja sahita bharapAI karavA paDe che. kALA taMbumAM beThelAM cAre ya mANase kahevA lAgyA-sAheba! amane amArI bhUlanuM bhAna thayuM tyArathI pazcAtApane pAra nathI. pahelo kahe meM cakalInAM prANa lIdhA te game tema karuM paNa pAchA AvavAnA nathI. bIje kahe meM jenuM khisyuM kApyuM hatuM tene meM ghaNuM che. je maLe te tenA paisA pAchA ApIne tenI mAphI mAMgI lauM. paNa te mANasa mane maLatuM nathI. trIje kahe meM paNa jenA upara kudaSTi karI hatI te bAInI khUba tapAsa karI. je mane maLe te mAtA kahI tenA caraNamAM paDIne mAphI mAMgI lauM. ne cothAe kahyuM-meM paNa jenI thApaNa oLavI
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tene khUba zeAdhI paNa maLI nahi. bicArI jhUrIne marI gaI haze. e sAcI bAIne beTI pADI tenA bhavADA karyA. enuM karUNa rUdana mArI najara samakSa dekhAya che. e pApane DaMkha mArA dilamAMthI jatuM nathI. sAheba ! AvA kALA kAma karanArA evA pApI ame dhoLA taMbumAM kayAMthI besIe ? A cAra jaNAnA mukhethI pApanI kahAnI sAMbhaLIne pApane pazcAtApa joIne rAjAnuM hRdaya pIgaLI gayuM. ghora pApI hovA chatAM dhamane DeLa karatA mAnavInI parIkSA letA zreNuka rAjA" have rAjA ane abhayakumAra dhamanI parIkSA karavA mATe dhoLA taMbumAM AvyA. dhoLA taMbumAM te paDe tenA kakaDA che. abhayakumAra kahe pitAjI! juo, ahIM badhA kevA dhamaTha cho bhegA thayA che. badhAM mANasone khaseDIne baMne jaNa aMdara gayA. pahele dhaDAke eka vezyA AvI. tene mahArAjAe pUchayuM-bahena! tame zuM dharma ArAdhanA karI che, zuM dAna puNya karyA che ke A dhoLA taMbumAM tamane sthAna maLyuM? vezyA kahe che sAheba! mArA jevuM keNa dAna ane dharma kare che. huM nitya navA zaNagAra sajuM chuM sArA sArA vastro paheruM chuM. ne nitya navA puruSone zarAbanI pyAlIo pAIne tenuM mana raMjana karuM chuM. tenI vAsanAne saMtoSe chuM. je mAre tyAM Ave tene saMtoSavA e mAre dharma che. huM dhamI kharI ke nahi? vezyAne javAba sAMbhaLIne mahArAjA zreNIka stabdha banI gayA. zuM mANasanI banAvaTa che! pite adhamI-pApI hovA chatAM pApane kabUla nahi karatAM pitAne dhama kahevaDAvavAne DoLa kare che. vezyAnI vAta pUrI thaI tyAM bIjo purUSa AvyuM. tene rAjAe pUchayuM-bola bhAI ! te zuM puNya karyuM ke A sapheda taMbumAM tuM AvyuM ? e mANasa kasAI hato. kasAI kahe che sAheba ! huM gheTAM bakarAne kApIne dararoja badhAne mAMsa ApuM chuM savAranA praharamAM mArI dukAne keTalI bhIDa jAme che. huM vahelA uThI bakarA kApIne badhAne mATe mAMsa taiyAra karI rAkhuM chuM je huM badhAne mAMsa na ApuM to bhUkhyA mare ne ? mAMsa ApIne bhUkhyAnI bhUkha bhAMguM chuM. bolo huM sAco dhamI khare ke nahi? kasAInI vAta pUrI thaI tyAM trIje dalAla Ave. tene abhayakumAre pUchayuM bhAI! te zuM dharma karyo? to kahe che sAheba ! huM dalAla chuM duniyAmAM aneka jAtanA dalAla hoya che. keI jhaverAtanI, keI kApaDanI ke keI anAjanI dalAlI kare paNa huM to kanyAne dalAla chuM. koIne kanyA maLatI na hoya to tene mATe kanyA zodhI lAvuM. pachI bhale te musalamAnanI, mecInI ke keLInI dIkarI hoya paNa huM to vANIyAnI dIkarI chuM. ema kahIne koInI sAthe paraNAvuM chuM. A rIte huM
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 143 bIjAne ghara maMDAvI ApuM chuM ane huM dhama chuM A rIte ghaNune pUchayuM. temAM badhAya pApa karIne dhamI kahevaDAvanAra na hatA paNa thoDAM sAcA dhamI hatAM. teo kahevA lAgyA ke sAheba! ApanuM pharamAna hatuM eTale amAre AvavuM paDyuM. bAkI dharma e dekhADavAnI vastu thoDI che? dharma to aMtaramAM vaselo hoya. huM dhamI chuM teno billo lagADavAnI na hoya. hIrAnA mUlya jhaverI AMkI zake che tema ja manuSya dhamaSTha che tene keIne kahevA javAnI jarUra paDatI nathI. enA guNethI parakhAI Ave che. zreNIka rAjA ane abhayakumAre joyuM te pApa karIne pazcAtApa karanAra zeDAM nIkaLyA. sAcA dhamI eAchAM che ne adharma-pApa karIne pitAne dhama kahevaDAvanAranI saMkhyA vadhAre che. zreNIka rAjAe abhayakumArane kahyuM-beTA! tArI vAta sAcI che. AvA adharma-pApa karIne chUpAvanAra pApInuM zuM thaze ? pApane pApa ane dharmane dharma jema hoya tema yathArtha rIte mAnavuM te sAcI samajaNa. ane adharmane dharma ane dharmane adharma mAno te mithyAtva che. je dharmanuM yathArtha svarUpa samajIne tenuM AcaraNa kare che te sAce dhamI che. - devAnupriye ! A daSTAMta uparathI e sAra grahaNa karajo ke je tamArAthI pApa thayuM hoya te chUpAvaze nahi, pApane kabUla karI pazcAtApa karIne tenuM prAyazcita leje ne pharIne navuM pApa na thAya tene khyAla rAkhaje. ne pApabhIrU banajo. pApabhIrU banyA vinA pavitra nahi banAya ne bhavabhIrU banyA vinA bhakaTTI nahi thAya. mATe kSaNe kSaNe pApa na thAya tenI sAvadhAnI rAkhaje. eTale parane saMga ane paranI prIta chUTaze teTaluM pApa paNa ochuM thaze. balarAjA dharmagheSa muninA darzana karavA gayA. temanI vANI sAMbhaLIne manamAM nirNaya karyo ke meM anaMtakALathI parane saMga karyo che ne paranI paMcAtamAM paDIne meM mArA AtmAnuM bagADayuM che. have mAre parano saMga na joIe. mAre jaldI pugalanI prIta cheDIne AtmA sAthe prIta karavI che. te dIkSA laI lauM. eka vakhata vANI sAMbhaLIne vairAgya raMge raMgAI gayA. have balarAjA potAnA putrane rAjyane bhAra seMpIne saMyama leze. jene vairAgyane raMga lAge che tene saMsAramAM eka kSaNa kADhavI paNa bhAre lAge che, have balarAjA dIkSA leze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM-15 aSADa suda 8 ne somavAra tA. 187-76 - ghanaghAtI karmonI ghaTAne tyAganI karavata vaDe vidArI anaMta jati svarUpa kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karyA pachI je vANa temanA mukhamAMthI nIkaLI tenuM nAma sidhdhAMta. 32 siddhAMtamAM chaThuM aMga jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanamAM bhagavate bharapUra bhAve batAvyA che. e vANI keI chadmasthanI nathI paNa vIranI vANI che. A che vIranI vANuM, karI AtmAnI pichANI, svasvarUpanI ja le mANuM te mane sukhanI khANI. jJAnI kahe che he cetana! jo tAre sukha joItuM hoya te A uttama mAnava bhava pAmIne vItarAga prabhunI vANI sAMbhaLIne Atma svarUpanI pichANa karI le. jene AtmasvarUpanI pichANa thAya che te anaMta sukha meLave che. vItarAga prabhunI vANI so TacanA sonA jevI nakkara ne satya che. jJAnInA ekeka vacananA mUlya koI AMkI zake tema nathI. keI mANasa game te mATe vakatA hoya athavA dvAdazAMgIne bhaNele hoya chatAM te jyAM sudhI chadmastha che tyAM sudhI tenAmAM bhUla thavAne saMbhava che. paNa jyAre ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna thAya che tyAre kaI jAtanI bhUla thavAne saMbhava nathI. hIrA ghasAIne taiyAra thayA pachI tene tapAsavAnA sAdhana dvArA tene tapAsIne cakAsaNI thAya che. sonAne paNa sAcuM che ke khoTuM te jovA mATe kasoTInA paththara upara tapAsa karavAmAM Ave che. e kasoTImAMthI pAra utare che tyAre tenI kiMmata aMkAya che. bhagavAne kevaLajJAna pragaTa karatAM pahelAM kevI ugra sAdhanA karI ! keTalI kasoTImAMthI bahAra nIkaLyA tyAre saphaLatAne aMte ghAtanI ghaTAne vidArI kevaLajJAna pragaTa karyuM. pachI zuM e vacanamAM khAmI hoya? nA. AvA vItarAga prabhunI vANI sAMbhaLyA pachI pudgalanA eMThavADamAM jIva ramaNatA kare nahi, paNa pitAnA svarUpanI pichANa kare. devAnupriye! jo tame samaje te ApaNe AtmA caMdananA vRkSa samAna che. caMdana vRkSanuM jyAM vana hoya tyAM sugaMdha ane zItaLatA hoya che. paNa caMdana vRkSa upara jherI sarpoe sAmrAjya jamAvyuM che. eTale tyAM koI majhA mANavA jaI zakatuM nathI. paNa je te vanamAM eka mera pahoMcIne mATe TahukAra kare te badhA sA~ bhAgI jAya che. kalyANumaMdirate tramAM siddhasena divAkara pArasanAtha bhagavAnanI stuti karatA bAlyA che.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 145 hRdvartini tvayi vibho ! zithilI bhavanti, jantoH kSaNena nibiDA api karmabandhAH sadyA bhujaGgamamayA iva madhyabhAga, mabhyAgate vanazikhaNDini caMdanasya // he bhagavaMta! je manuSya tane hRdayamAM dhAraNa kare che tenA gaDhamAM gADha karmonA baMdhana kSaNavAramAM zithila banI jAya che. kevI rIte? jema caMdana vRkSane jherI sarpo vIMTaLAyelA hoya che paNa je te vanamAM morane TahukAra thAya te sarve tarata palAyana thaI jAya che. kAraNa ke mera sarpane kaTTo zatru che. ahIM samajavAnuM e che ke caMdana vRkSane sarpo sadA vIMTaLAyelA rahe che paNa sarSamAM sugaMdha ke zItaLatA AvatI nathI. tema ApaNo AtmA nizcayanayanI apekSAe caMdana vRkSa je zItaLa ane sugaMdhIvALe che. paNa tenA upara krodha-mAna-mAyA-lobha tathA viSaya kaSAyanA jherI sarpo vIMTaLAI gayA che. e sarvene bhagADavA mATe vItarAga vANI rUpI meralAne eka TahukAra basa che. Atma caMdana para karma sarpanuM, nAtha atizaya jara, te duSTone dUra karavA Apa padhAro mora, Avo Avo he vIra svAmI mArA aMtaramAM (2) Ave. AtmA rUpI caMdana vRkSa upara viSaya ane kaSAyo rUpI sarpanuM bhayaMkara jhera caDhI gayuM che. tene utAravA mATe atyAre khuda vItarAga prabhu ApaNI sAme upasthita nathI paNa vitarAganA vArasadAra saMta rUpI mAralAo tamArI pAse vItarAga vANIne mIThe TahukAra kare che ke je tamAre zItaLatA ane saurabha joItI hoya te kaSAyone kasAI jevI krUra samajIne dUra kare ne viSayonuM vamana kare. nahItara sarSa caMdana vRkSa upara paDayA rahevA chatAM jema zItaLatA ke saurabha pAmI zakatuM nathI kAraNa ke tenAmAM jhera bharyuM che. tema tame dararoja upAzrayamAM AvIne saMtanA paDakhAmAM besI jAo tethI zItaLatA nahi maLe. paNa krodha-mAna-mAyA-labha-moha-mamatA-niMdA ane IrSAnA jhera kADhe te zItaLatA maLe ne AtmasvarUpanuM bhAna thAya. baMdhuo ! tame vicAra kare. varSothI vItarAga bhavanamAM Ave che. bole, keTalI kaSAyo ochI karI ? heja ApaNuM dhAryuM na thAya te tarata krodha Ave che. ke heja aNagamate zabda kahe te tarata dhamadhamI uThe che. bola have zItaLatA kayAMthI maLe ? AtmArUpI caMdana upara karmo rUpI sarpo vIMTaLAI gayA che tene dUra karavA mATe vItarAga vANInuM AlaMbana levuM paDaze, meranA eka TahukArathI caMdana vRkSa upara ceTIne rahelA sarpo caMdana vRkSane choDIne Ama tema bhAgavA mAMDe che. kAraNa ke sarSa mera ane garUDanI sAme ubhe rahI zakato nathI. tema vItarAga vANIne TahukAra sAMbhaLIne karmo rUpI sarpo paNa bhAgavA mAMDe che. zuddha bhAvathI vItarAga vANI sAMbhaLo te karmanA baMdhane Ape Apa tUTavA mAMDe che. jyAM sudhI vItarAga vANune TahukAra
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zAradA zikhara hadaya sudhI nathI pahoMcyo tyAM sudhI kama ubhA rahevAnAM. paNa haju vItarAga vANInuM mUlya cha samajyA nathI vadhu zuM kahuM ? jaina dharmamAM ekeka kriyAo mUlyavAna che. zreNIka rAjA jevA mahArAjA hAlI cAlIne eka nAnakaDI jhUMpaDImAM rahenAra puNIyA zrAvakane ghera eka sAmAyikanuM phaLa levA mATe gayA. zreNIkane joIne puNIyA zrAvake kahyuM mahArAjA ! mAruM zuM kAma paDayuM ke A raMkanI jhuMpaDIe Apane AvavuM paDayuM ? samAcAra mokalAvyA hatA te huM AvI jAta. tyAre rAjA kahe. zrAvakajI ! huM ApanI eka sAmAyikanuM phaLa levA Avyo chuM. puNIyo zrAvaka kahe che sAmAyikanuM phaLa keTaluM te mane khabara nathI. tyAre rAjA kahe che mAre maphata nathI joItuM. mUlya ApIne laIza. tyAre zrAvaka kahe che sAheba! mane mUlyanI khabara nathI. Apane jemaNe eka sAmAyikanuM phaLa levA mekalyA hoya temane pUchI lejo ke sAmAyikanuM mUlya keTaluM ? paNa eTaluM te jarUra kahuM chuM ke tamArA bhaMDAra sahita rAjya ApI de te paNa sAmAyikanuM mUlya cUkavI zakAya nahi. tame je mUlya ApavA mAMgo cho te anitya che ne sAmAyikanuM sukha nitya che. anitya cIjanI sAthe nityane sado thAya ? nA. jema koI mANasa jhaverIne ema kahe che ke huM tamane guNa bharIne ghauM ApI jAuM, tenA badalAmAM mane eka nAnakaDo hIre Apaje. te zuM guNI ghauMthI hIre kharIdI zakAya ? nA. te bhautika sukhanI sAmagrI rUpI ghauMnI moTI guNInA badalAmAM hIrA karatAM paNa amUlya sAmAyikanuM phaLa ApI zakAya ? tame ja vicAra kare. puNIyA zrAvakane javAba sAMbhaLIne cAra buddhinA dhaNI zreNIka rAjA sajajaDa thaI gayA. kaMI javAba ApI zakayA nahi. TUMkamAM dharmanI kaI paNa kriyA zudhdha upayoga ne bhAvapUrvaka karAya te kSaNe kSaNe karmanI nirjarA thAya che. vastu sArI heya paNa pAtra barAbara na hoya te sArI cIja bagaDI jAya che. jema khaTAzavALA vAsaNathI dUdha. baMdhuo ne bahena ! A dharmasthAnaka uttama che. zAMti ApanAra che. paNa ahIM AvIne paranI paMcAte ane paranI niMdA karI te zuM thAya ? pApa ja ne? huM to tamane kahuM chuM ke tame ahIM AvIne vAta kare te AtmAnI karo. gharanI nahi. sAMbhaLo te eka vItarAga vANI sAMbhaLo paNa koInuM kharAba sAMbhaLaze nahiM. svaniMdA karavAthI jIvane zuM lAbha thAya che? niMdaNayAeNaM bhaMte jIve ki jaNayai ? niMdaNayAeNaM pacchANutAvaM jaNayai pacchANutAveNa virajjamANe karaNaguNaseDhi paDivajjai, karaNaguNaseDhi paDivaNNeyaNaM aNagAre mAhaNijja kammaM ugdhAMeD // utta-sU-a-29 sUtra ,
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 17 he bhagavAna ! AmaniMdA karavAthI jIvane zuM lAbha thAya che? tyAre bhagavAna kahe che gautama ! AtmaniMdA karavAthI pazcAtApa thAya che. pazcAtApa thavAthI varAgyavaMta banIne kSapaka zreNI prApta kare che. ne kSepaka zreNIvALo jIva mehanIya karmane nAza kare che. AtmaniMdA karavAmAM Ave mahAna lAbha thAya che ne paranI niMdA karavAthI karmabaMdhana thAya che. AtmAne ujajavaLa banAva hoya te ekeka guNane apanAvatA jAo ne doSane daphanAvatA jAo. jIvanamAMthI ekeka deSane dUra karatA rahe te eka divasa ApaNe AtmA guNanI khANa samAna banI jaze. jenA jIvanamAM guNo bharelAM che tevA guNonI khANa samAna dharmaghoSa muni 500 ziSyAnA parivAra sahita IndrakuMbha udyAnamAM padhAryA che. vItazekA nagarInA mahArAjA temanA darzane gayA. vANuM sAMbhaLI ne te hRdayamAM utarI gaI. vItarAga vANIne TahukAra temanA aMtara sudhI pahoMce eTale viSaya-kaSAyanA sarpo palAyana thaI gayA. ane temane samajAI gayuM ke A saMsAra saLagate dAvAnaLa che. Adhi-vyAdhi ne upAdhine ukaraDe che te matalabanuM medAna che. sAcuM sukha te tyAgamAM che. A saMte pAse kAMI nathI chatAM kevA prasanana che, kevA samAdhimAM sthira che! sAcA saMta kone kahevAya ? je zAMti pamADe te saMta. je saMtane aMta lAve te saMta; je bhavane aMta karAvI bhagavaMta bane ane bIjAne banAve te sAcA saMta che. jemaNe saMsAranA nehanI graMthI te kApI nAMkhI che paNa rAga-dveSa-meha-krodha-mAna -mAyA-lobha Adi kaSAyonI graMthI paNa kApI nAMkhI che te sAcA nigraMtha che, AvA saMte Atma mastImAM evA masta hoya ke ene AhAra karavA ubhA thavuM paDe te paNa tenI AMkhamAM AMsu AvI jAya ! aho prabhu ! mArA AtmAno svabhAva te anAhAraka che. huM haju e dazAne prApta karI zakyo nathI te mAre AhAra kare paDe che ne ? A kAyAne TakAvavA mATe khAvuM paDe che. AhAra che te nihAra che. huM anAhAraka dazAne kayAre prApta karIza ne AtmAnI akhaMDa samAdhi kyAre pAmIza? sAce saMta AvuM ciMtvana kare. balarAjAe vitarAga vANI sAMbhaLIne nirNaya karyo ke huM ghera jaIne putrane gAdIe besADIne AtmazAMti prApta karavA saMsAra choDIne saMyamI banIza. bAle, tamArAmAMthI keIe nirNaya karyo che ke mAre dIkSA levI che. tame te ghaNIvAra vItarAga vANI sAMbhaLI. emaNe te eka vakhata sAMbhaLI hatI. tamAruM hRdaya kevuM kaThera che ke vItarAga vANIne ATalo varasAda varase chatAM bhIMjAya nahi paNa yAda rAkhajo ke pUrvanI kamANI khAI rahyA che ne A bhavamAM kaMI karatA nathI te parabhavamAM zuM thaze? bhagavatI sUtramAM tAmalI tApasane adhikAra Ave che. e jaina na hatuM, eka rAtre tenI uMgha uDI gaI. te jAgRta thaye tyAre tene vicAra Avyo ke pUrvabhavamAM
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zAradA zikhara satkArya-dAna-puNya karyA haze tenuM A badhuM phaLa che, paNa A bhavamAM nahi karuM te parabhavamAM mAruM zuM thaze ? A sukha mane choDIne cAlyuM jAya tenA karatAM huM tene choDIne cAlyo jAuM. A vicAra thatAM savAramAM enA dharmanI dIkSA aMgIkAra karI pahADa upara cAlyA gaye. chaThThane pAraNe chaThTha ema 60,000 varSo sudhI tapa karyA, paNa eNe parabhavanA sukhanI IcchAthI tapa karyA hatA eTale enA tapane bAlatapa kahyo che. TUMkamAM te anya dhamI hato chatAM parabhavane vicAra AvatAM saMsAra choDIne sAdhu banI gaye. paNa tamane te parabhavane vicAra paNa Avate nahi hoya. basa dIkarAnA dIkarA khAya teTaluM dhana bheguM karI lauM. tamane A eka ja laganI che. paNa A tamArA dIkarA tamane keTaluM sukha Apaze e te puNyAdhIna che. A bhavamAM sukhI thavuM hoya te jIvanamAM dharma joIze. tame dharma kare ne saMtAnone dharmanA saMskAra Ape te tame sukhI thaze. paNa je dharmane nahi samajyA che te saMsAramAM Aga phATI nIkaLaze. puNyano yoga haze te saMtAno mA-bApane sAcavaze paNa puNya khalAsa thaze tyAre chatAM paise mA-bApane raDavAno vakhata Ave che. A saMsAra bhaDabhaDatI Aga jevo che. eka daSTAMta ApIne samajAvuM. | maganalAla nAmanAM eka zeTha ghaNuM sukhI hatAM. garIbAImAMthI majurI karatAM UMce AvyA hatA, dhana khUba kamAyA. peDhI sArI jamAvI hatI. samAjamAM paNa maganabhAInuM sAruM mAna hatuM. pudaye paise khUba hato paNa mamatA jItavI khUba kaThaNa che. zeThane paisAnI khUba mamatA hatI. karakasara khUba karatAM. zeThane eka dIkaro hato. tenuM nAma sureza hatuM. sureza moTe thaye. zeThe tene bhaNAvyo. te bI. kema. pAsa thayA. zeThe ene paraNAvyuM. pachI dIkarAne dukAnamAM besADe. sureza bI. koma. bhaNele ane khUba hoMziyAra hate. enuM magaja keI era hatuM. zeTha manamAM mAnatAM hatAM ke have dIkaro bheTo thaI AvyA che eTale vadhAre maTe vahepAra kheDIzuM, ne mane zAMti maLaze paNa bhAvimAM kaI juduM sarjAyuM hatuM. sureza dhaMdhAmAM lAgI gayo. dhIme dhIme teNe badhI lagAma hAthamAM laI lIdhI. pite vahepAramAM pravINa banI gayuM hatuM paNa ene enA pitAnI keTalIka rItabhAta gamatI na hatI. maganabhAI surezane kahetAbeTA ! dukAnanuM dareka kAma ApaNane hAthe karI letAM AvaDavuM joIe. nokara na hoya te paravaza na banI javAya. gADIone tala karAvavA ke goDAunamAM mAla utAravA mATe paNa ApaNe jAte javuM. nokaranA bharose kAma karavuM nahi. A rIte hitA zikhAmaNa ApatAM paNa surezane A gamatuM nahi. sureza Adhunika padhdhatine mANasa hato. eTale so rUpiyAne pagAradAra mANasa je kAma karI zake temAM pitAne kAI rahevuM paDe te tene gamatuM nahi. nAmAnA lAMbA copaDA ane cAmaDAnA pUMThAmAM hAthe
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 zAradA zikhara bAMdhelI buka tene gamatI na hatI. khaDI ne lekhana paNa tene pasaMda na hatA. bajAra vacce ubhA rahIne bhAva-tAlanI bUmo pADavAnI moTAbhAganA vahepArIone Adata hatI te paNa surezane pasaMda nahi eTale pitA je kaMI zikhAmaNa Ape te surezane kaTakaTa lAgatI hatI. ane nAnI nAnI bAbatamAM pitAne rekaToka karate hate. eka divasa maganalAla zeTha dukAnanA oTalA pAse ubhA rahIne kaI vahepArI sAthe bhAva-tAlanI vAta karatA hatA. tyAre sureze emane TekyA. zeThane A gamyuM nahi. paNa te vakhate kaMI bolyA nahi, paraMtu bajAramAM jyAM tyAM ubhA rahetAM teo acakAtA hatA. dhIme dhIme pitA ane putra vacce majurI cUkavavAthI mAMDIne sadA sudhInI vAtamAM matabheda ubhA thavA lAgyA. sureza maganabhAInuM kAMI sAMbhaLato nA hato. pitAnuM dhAryuM karyA karato. divase divase zeThanuM svamAna ghavAtuM hatuM. yuvAna dIkarAne vadhu zuM kahevuM? ema samajIne zeTha mauna rahetA. paNa sureza eTalethI aTake nahi. paNa bIjA vahepArIonI hAjarImAM paNa potAnA bApane jema tema utArI pAData. pitA saheja kaMI kahevA jAya eTale tarata belI uThate ke besone DosA ! have tamAre kaMI mAthuM mAravuM nahi, ghaNIvAra gAdIethI uThADIne munima nAmuM karavA bese tyAM besADI dete. zeThanA hRdayamAM bhAre baLApa :" A rIte sureza pitAnuM haDahaDatuM apamAna karI nAMkhate. A samaye zeTha manamAM zamazamI uThatA. A chokare zuM samaje che ? A badhuM koNe ubhuM karyuM ? meM AkhI jiMdagI A dukAna upara kADhI AbarU jamAvI. vahepArI vargamAM mAruM mAna che. vIsa paccIsa hajArano sahelAIthI de karuM chuM. AvuM badhuM saMbhaLAvI devAnuM mana thaI jatuM. dIkare ATale pajave che. chatAM zeTha mAne che ke dIkare juvAna che ne kAma badhuM upADI lIdhuM che. dhIme dhIme ThekANe Avaze. ema mana manAvatAM hatA. eka vakhata keI mATe vahepArI AvyuM. zeTha tenI sAthe vAtacIta karavA lAgyA. te vakhate sureze vahepArIone kahI dIdhuM ke tamAre e DosA sAthe vahepAranI kaI vAtacIta karavI nahi. enAmAM kaMI budhdhi nathI. je mane pUchayA vagara sedAnI vAtacIta karazo to huM mAnya nahi rAkhuM. have te hada AvI gaIne ! A vakhate bApane kevuM duHkha thAya ? dharatI jagyA Ape te samAI jAuM ema thaI gayuM. manamAM krodha AvI gaye. eka thappaDa mArIne gAdIethI uThADI mUkuM, jIbha saLavaLI paNa e gussAne zeTha pI gayA. surezane eka zabda kahI zakyA nahi paNa dilamAM khUba AghAta lAgyo. keI na hatuM tyAre dhIme rahIne kahyuM beTA sureza ! tuM mane zA mATe Ama kare che ? kALI majurI karIne dukAna jamAvI. ATaluM huM raLe ne tuM mArI A dazA karavA uTho ? tyAM sureza
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 zAradA zikhara tADUko. cUpa ! eka zabda belyA che te ? je vadhu bolazo te dukAna upara caDhavA nahi dauM. dIkarA taraphathI haDahaDatuM apamAna-pitAne lAgelo AghAta ?" baMdhuo ! dIkarAe bApanI kiMmata keDInI karI nAMkhI chatAM paNa bApane mamatA chUTatI nathI. tene upAzraye AvavAnuM mana thatuM nathI. kevI karUNa dazA che! ghera jAya tyAre bApa kahe beTA ! tuM mArI eka vAta to sAMbhaLa. tyAM dIkare kahe ke have bakavAda mUkone ? je vadhu belazo to gharamAM rahevA nahi dauM. eTale haju sAro chuM ke tamane peTa bharIne khAvA te ApuM chuM ne ? dIkarAne krodha joIne bApa dujI uThayo. kayAM jAuM. mArI vItaka kone kahuM ? khUba mUjhAyA. dhruske ne dhruske raDayA. raDIne haiyuM haLavuM karyuM ne manamAM nakkI karyuM ke e udhata chokaro mane haDadhUta kare che. have mAre dukAne javuM nahi. vahepAramAM dhyAna ApavuM nahi. upAzraye jaIne dharmadhyAna karavuM. AtmAnuM kalyANa te thAya ! mane saMte ghaNIvAra Takora karatAM ke zeTha ! parabhavanuM bhAtu bharavA be ghaDI upAzraye Ave. dharmadhyAna kare. chevaTe eka navakAravALI te avazya gaNavI. kALAbajAra karIne bheguM kare che paNa kaMI sAthe AvavAnuM nathI. hiMsA karaze to narakamAM jaze ne beTA tela mApa rAkhaze to tiryaMca banaze. kharekhara ! meM dIkarA mATe ATalA pApa karIne paisA bhegA karyA. meM pApa karatAM pAchuM vALIne joyuM nahi. narakamAM te jaIza tyAre jaIza paNa mane dIkarAe atyAre tiryaMca je paravaza banAvI dIdho che. cAla, tyAre have upAzraye jAuM. upAzraye gayA. vyAkhyAna sAMbhaLyuM. ghera AvIne jamyA ne sUtA paNa UMgha AvatI nathI. samaya jato nathI eTale dukAnane vicAra Avyo ke Aje koNa ADatIyA AvyA haze ? kapAsIyAne tela barAbara thayo haze ke nahi ? sureze jAmanagarane ceka beMkamAM jamA karAvyuM haze ke nahi ? vahepAramAM dhyAna nahi rAkhe te kheTa jaze. sureza game tema teya chokaruM che ne! ema eka pachI eka vicAro AvavA lAgyA. uMgha AvI nahi eTale zeTha ubhA thaIne dukAne gayA. pitAnI milkata hovA chatAM dAna devAno adhikAra nahi": baMdhuo! je dIkarA mATe bApe ATaluM karyuM te dIkaro bApane kevA dukha Ape che ! chatAM moha dazA kevI bhayaMkara che ! maganalAla zeThe dukAne jaIne dIkarAne pUchayuM - beTA! te beMkamAM ceka jamA karAvyo ? kaI navA vahepArI AvyA hatA ? koInI TapAla che ? ema ghaNAM prazno pUchayA paNa dIkarAe kaMI javAba Ape nahi tyAre pharIne pUchayuM. tyAre sureze kahyuM-DosA ! badhuM thaI raheze. tuM mUMge marane. eka nekara karatAM paNa bApanI dazA kharAba thaI che. khUba du:kha thayuM. bApanuM haiyuM tUTIne kaTakA
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 151 thaI gayuM. dukAnethI ghera AvyA. bIje divase bApA pAchA upAzraye gayA. te divase saMghanA pramukha phALo karavA ubhA thayA. | maganalAla zeThanA manamAM thayuM ke lebha karIne kadI satkAryamAM rAtI pAI vAparI nathI. Aje te huM vAparuM. mArI mahenatanI kamANI che. dharmanA kAryamAM kaMI sureza thaDo nA pADaze ? zeThe kahyuM mArA 1001) rUpiyA lakho. saMghanA zeThIyA harakhAyA ke maganalAla zeThe sArI zarUAta karI. have ApaNe dhAre tUTaze ne badhA vadhAre pisA nedhAvaze. saMghe zeThane khUba satkAra karyo. zeTha uThIne ghera gayA. sAMje sureza ghera gayA tyAre bApe kahyuM-beTA! Aje upAzraye gaye hatuM. tyAM phALe thato hato temAM meM rU. 1001) lakhAvyA che. te tuM mane ApI deje eTale huM bharI AvIza. sureza to bApane mAravo uTha. DesA ! kone pUchIne lakhAvyA? eka rAtI pAI nahi ApuM. dIkarAnA vacana sAMbhaLIne bApa te Dhagale thaIne DhaLI paDa. khUba AghAta lAge ke meM pisA lakhAvyA. have A duSTa kare paisA nahi Ape te huM zuM karIza ? khUba mUMjhAyA. chUTe meDhe raDayA paNa dIkarAne bApanI dayA na AvI. have bApane bhAna thayuM ke A saMsAramAM keIkeInuM nathI. saMtanI vAta tadana satya che ke jevA karmo karaze tevA bhegavavA paDaze. meM pUrvabhavamAM evA karmo karyA haze te mane udayamAM AvyA. meM dIkarAne bhaNAvyo, paraNuM ne tene mATe pApa karatAM pAchuM vALIne joyuM nahi. e dIkarAe mane eka divasa sukha ApyuM nahi. uparathI herAna kare che. meM kevA karmo karyA haze ! baMdhuo ! A maganalAla zeThanI hAlata joIne mamatA choDo, karmo kaIne cheDanAra nathI. kama Ave, khUba satAve, vairanI pUrI vasulAta vALe ke dharma karo dharma kare. vAyarA dharma taNuM vAvA lAgyA ke dharma karo dharma kare A zeThanI A dazA kema thaI? jIvanamAM dharma karyuM na hatuM ne dIkarAne paNa dharmanA saMskAra ApyA na hatA. je dharma samajAvyo hota te A dazA na thAta. devAnupriyA ! huM te tamane kahuM chuM ke je tamArI AvI dazA na karavI hoya, ghaDapaNamAM AtmAnuM bagADavuM na hoya te vA kalAka, be kalAka bALakane dharmanuM zikSaNa Apo. tamArI dukAne anya dhamI gharAka Ave te tene paNa dharmanI prasAdI Ape. dAkhalA dalIla sahita karmanI thIerI samajAve. ke eka kaThIMbaDAnI chAla utArI te bIjA bhavamAM jIvatAM zarIranI cAmaDI utarAvavI paDI. tIrthakara, cakravati ke karoDapati kaIne karmo choDatAM nathI. karmanA deNa cakavati vyAja sahita bhegavavA paDaze, AvI vAta tame samaje ne bIjAne samajAve,
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra zAradA zikhara - baMdhuo ! jaina dharma so TacanA sonA jevuM che. je A bhavamAM ne parabhavamAM sukhI thavuM hoya te dharmanuM AcaraNa kare. dharma e sAco mitra che. A bhavamAM ne parabhavamAM jIvanI sAthe rahenArA hoya te dharma che. mATe dharmanA kAmamAM pramAda na kare. dharmamAM vAyado karavAthI phAyado nahi thAya. dharmanAM kAma rekaDethI patAvatAM zIkho. ane pApanA kAmamAM vilaMba kare. AyuSya ane Arogyane keI bhare nathI. mATe dharmanA kAmamAM DhIla na karavI. "sArA kAryamAM so vi " ema samaja sArA kAmamAM vilaMba na kare. sukRta zIdhra karavuM. jyAre aMtaramAM dharmArAdhanA karavAne bhAva jAge tyAre te bhAvane tarata amalamAM mUkave. kAraNa ke AvelA bhAva jyAre cAlyA jAya tene bharoso nathI. eka te dharma sukRtya karavAne dilamAM bhAva jAga muzkela che pachI tene uMghADI rAkhe te khela khatama samaja. mATe sukRta karavAne bhAva jAge tyAre kAle karIzuM evo vicAra nA karo. kAraNa ke eka kSaNa pachI zuM thavAnuM che te ApaNe jANatA nathI. mATe koI vrata levAne, dAna devAne, zIyaLa pALavAne, tapa karavAne, sAmAyika karavAnA ke dIkSA levAnA bhAva jAge tyAre tarata tene AcaraNamAM mUko. jarA jAva na pIDai, vAhI jAva na vaDhDhai / vArijiyA na hAyanti, tAva dharmo samAyo | daza. sU. a. 8 gAthA 36 A zarIra jarAthI jarjarita thayuM nathI. TI. bI, kensara, lakavA jevA rogothI gherAI gayuM nathI ane pAMce Indriye jyAM sudhI kSINa thaI nathI tyAM sudhI dharmanuM AcaraNa karI le. avasara vItyA pachI pastAvuM paDaze. dharma karavAne avasara vAraMvAra maLato nathI. mATe samajI lejo. pachI game teTalI IcchA karazo te paNa A avasara nahi maLe. pApa karavAnA avatAra jIvane halakA kuLamAMne halakI jAtiomAM anaMtIvAra maLyA. paraMtu jaldI dharma karI janma maraNanA trAsathI chUTavAne avasara vAraMvAra maLa muzkela che. mATe jJAnI kahe che ke-dehamALAmAM AtmA rUpI haMsalo kIDA kare che tyAM sudhI sakala duHkhone nAzaka ane sakala sukhene sAdhaka evA vItarAga dharmanI sAdhanA karI le. AvI dharma karavAnI sAmagrI ane saMgo pharI pharIne maLavA muzkela che. mATe pramAdane tyAga karI dharma karavA kaTibadhdha bano. joradAra pAvarathI e dharma kare ke karmanI jaMjIre tUTIne jamIna dasta banI jAya. ane AtmA sadAne mATe karmazatrunA trAsathI mukta bane. baMdhuo ! je samajIne dharmanuM AcaraNa nahi kare te pilA zeThanA jevA bUrA havAla thaze. zeThe saMghanA phALAmAM rU. 1001) lakhAvI dIdhA. potAnI pAse rAtI pAI nathI ane dukAnamAM sarvopari sattA dIkarAnI che. have je lakhAvIne paisA
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 153 nahi Apu te mArI AbarU zI ? bApe kahyuM-dIkarA ! have huM pharIne nahi lakhAvuM paNu A vakhate te tuM ApI deje. tyAre sureze krodha karIne kahyuM ke huM ApavAnA nathI. eka vakhata nahi ApuM te tamane bhAna thaze ne pharIthI lakhAvatA bhUlI jaze. zeThane te AMkha karatAM AMsu meTA. raDatAM raDatAM kahe che sureza ! kaMIka te vicAra kara. lakhAvelA paisA nahi ApuM te saMghamAM mArI kevI halakI chApa paDaze ne leAkeAmAM vAtA thaze ke maganalAle paisA lakhAvIne ApyA nahi. huM upAzraye jaIne lekAmAM zuM mADhuM' khatAvIza ! Ama vicAra karatAM maganalAla zeTha magaja uparane kAbU gumAvI beThA. ne kheAlavA lAgyA ke mArI AkharU zI ? chekare paisA ApatA nathI. A rIte khelakhela karavA lAgyA. cAle te cAla cAla karavA lAgyA. zarIra kSINa thavA lAgyuM. paNa sureza khApanI sheja paNa saMbhALa leteA nathI. davA paNa karAvatA na hatA. " mitranI surezane hita zikhAmaNa : '-zeTha khUba kaMTALe tyAre potAnA junA mitrane tyAM jaI peAtAnI haiyA varALa ThAlavI raDI paDatAM mitra zeThane AzvAsana ApatAM kanuM svarUpa samajAvatAM. tethI zeThane kaIka zAMti vaLatI. mitrathI maganalAlanuM duHkha joyuM jatuM na hatuM. eTale surezane ghaNIvAra samajAvatAM ke tAre tArA bApane A rIte na karavuM joIe. tenI kevI dazA thaI che ! tArA mATe temaNe keTalu' karyuM" che! ane tuM AvuM kare te keTaleA AghAta lAge ! mitra samajAvIne sureza pAsethI phALAmAM nAMdhAvelA rU. 1001] kaDhAvIne zeThane ApyA. zeThe peAtAnI jAte saMdhamAM ApI dIdhA. ne tenA AtmAne zAMti vaLI. paNa have sa`sAra uparathI zeThanuM mana uDI gayuM. putranA meAha utarI gayA. ne dhamanuM svarUpa samajAyu. pote jiMdagImAM dhama na karyAM, dAnamAM paisA vAparyo nahi tene khUba aphsAsa thavA lAgyA. paNa rAMDayA pachInuM DahApaNu zA kAmanuM ? zeThanA mitra rAja temanI pAse AvIne dhanuM svarUpa samajAvatA. ema karatAM eka divasa maganalAlanuM AyuSya pUrNa thayu' ne surezanA gharamAMthI sadAne mATe pitAe vidAya lIdhI. sagAvahAlA ane saMbaMdhIne zeThanA mRtyunA samAcAra ApyA. zeThanI nanAmI aMdhAI gaI. te samaye sureza mATI pAka mUkIne khApanI nanAmI pakaDIne raDavA lAgyA. khApujI! tame mane mUkIne cAlyA. have huM... ekalA thaI gayA. mAru kAI nathI. have mArI saMbhALa koNu rAkhaze ? mane hita zikhAmaNu kANu Apaze ? ema kahIne khUba karUNa svare kalpAMta karavA lAgyA. sagAvahAlAM tenA mAthe hAtha mUkIne kahevA lAgyA ke bhAI ! zAMti rAkhA vahelAM ke meADA eka divasa tA saune javAnuM che. enuM rUdana joIne saunI AMkhamAM AMsu AvI gayA. chevaTe zeThanI aMtima kriyA karI. badhuM patI gayA pachI sureze enA pitAnA eka mATe phrATA suMdara phremamAM maDhAvIne dukAnamAM 2.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154. zAradA zikhara Thi. ne tene phUlahAra paherAvI pUjA karavA lAgyuM. eNe bApane kevuM duHkha ApyuM che te badhAM jANatA hatAM. paNa koI kahevA na gayuM. paNa zeThanA mitre kahyuM-sureza ! have tuM A kheTe daMbha zA mATe kare che? te tArA bApane jIvatAM eka divasa sukha ApyuM nathI ne have maryA pachI meTI pike raDe che. jIvatA jANyA nahine maryA pachI pUjA karavA beThe che. ene zuM artha che? tArA je duniyAmAM daMbhI keNa che? ema kahI khUba phITakAra Apyo. TUMkamAM mAre te tamane eka vAta kahevI che ke A saMsAra asAra che. kuTuMbaparivAra ane paisA kaI paralokamAM jIvane trANu zaraNa thavAnuM nathI. mATe saMsAranI mAyA-mamatA choDI de. Aje mIThe A saMsAra, kAle duHkha pArAvAra ene cAra zuM karuM? Aje jene che saMgAtha, kAle cheDI deze sAthe ene pyAra zuM karuM? tame samajI lejo ke A saMsArane pyAra karavA jevuM nathI. je pyAra karavA gayA te maganalAla zeTha jevI dazA thaze. saMyama na laI zakatA he te saMsAramAM alipta bhAve rahe. balarAjAne dharmaghoSa aNagAranI vANI sAMbhaLIne saMsAranI asAratA samajAI gaI. te gurUne vaMdana karIne kahe che tame mane saMsAra dAvAnaLamAMthI ugAryo. mAre saMsAra tyAgIne saMyamI banavuM che, eTale huM ghera jAuM ne mArA putrane rAjyAbhiSeka karIne dIkSA laIza. balarAjA dharma gheASa aNagArane A pramANe kahIne pitAnA mahelamAM AvyA. bele, tamArAmAM koIne bhAva che ke kema? vajubhAI hIrAbhAI ekAda jaNa te mane ema kahe ke mahAsatIjI! comAsuM pUruM thayA pachI huM dIkSA laIza. (hasAhasa) balarAjAe ghera AvIne pitAnI dhAriNI pramukha 1000 rANIo tathA mahAbalakumArane pitAne dIkSA levAno abhiprAya vyakta karyo. mahAbalakumAra kahe che pitAjI ! haju te huM nAno chuM. mArA upara rAjyano bhAra nAMkhIne tame dIkSA leze? dhAriNI Adi rANIone paNa khUba du:kha thayuM. e badhAM rAjAne saMsAramAM rahevA mATe khUba Agraha kare che. balarAjA ema vicAra nathI karatAM ke badhAM khUba raDe che te zeDo samaya rokAI jAuM. have mahAbalakumAra rAjyAbhiSeka karaze ne badhAne samajAvaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 16 aSADa vada 9 ne maMgaLavAra tA. 20-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! pUrvanA mahAna puNyanA prabhAve ApaNane jaina dharma je sarvottama dharma maLe. che. vItarAga bhagavAna jevA jagata vatsala, ahiMsA mUrti mahAvIrasvAmI bhagavAnane vAraso maLe che. tyAgI, tapasvI, upakAraka, jIva mAtranuM kalyANa karAvanArA evA sAdhu mahAtmAone satsaMga maLe che. devene paNa durlabha sAmagrI yukta uttama mAnavabhava maLe che. te baMdhuo! lADI-vADI ane gADInA mehamAM kyAM sudhI paDyA raheze? A bhavamAM A badhuM pAmyA che te te pUrvabhavanI kamANI che. te to sApha thaI rahI che. AvatA bhave mATenuM bhAtuM kayAre bAMdhaze ? vartamAna bhavamAM sukRtyo karIne bhAtuM nahi bAMdhe te AvatA bhavamAM duHkhI banIne karUNa kalpAMta karaze te kaI sAMbhaLaze nahi. mATe samaje. lakSamI caMcaLa che. AyuSyane kaI bharoso nathI. bhalabhalA cakravartio, vAsude, rAjA-mahArAjAo ane zreSThIo paNa hAtha ghasatAM cAlyA gayA che. kALarAjA te mukha phADIne beThA che te kyAre deDIne Avaze tenI khabara nathI. bharayuvAna vaye paNa putra, pitA, mAtA-svajane badhuM mUkIne javuM paDe che. aDhaLaka lakSamIne svAmI paNa khAlI hAthe javAne che. dharmane mahimA alaukika che." : A lekamAM vaimAnika Adi devakanA uMcAmAM uMcA sukho ane utkRSTa evuM mokSanuM sukha e baMne bhAva dharmanA prasidhdha phaLa che. dharmanuM phaLa be prakAranuM che. anaMtara phaLa ane paraMpara phaLa, temAM dharmanA anaMtara phaLamAM bhAva aizvarya eTale anukuLatA, udAratA, pApanI niMdA vigere guNone lAbha thAya che ane rAga-dveSAdine nAza thAya che. ane paraMparA phaLamAM sArI gatimAM janma che ane uttama sthAnanI paraMparAe karI mokSanI prApti thavI te che. devalokamAM uttama rUpanI saMpatti, sthiti vagerene bhega, nirmaLa IndrIo, avadhijJAna, utkRSTa bheganAM sAdhana, divya vimAne, manahara udhAna, suMdara jalAza, sauMdaryavaMtI apsarAo, ramaNIya nATaka, nipuNa sevake ane udAra bhege A badhuM puNyathI maLe che. puNyanA vege devalemAMthI cavIne paNa Aryadeza uttamakuLa, jaina dharmamAM janma, suMdara rUpa, rega rahitapaNuM, uttamabudhdhi vigere dharmathI prApta thAya che. baMdhuo ! ATalA mATe jJAnI purUSo kahe che ke dharma e zreSTha ciMtAmaNI, uttama kalyANa svarUpa, ekAMta hitakAraka ane parama amRta che. sAdhu ane gRhastha baMnene upayogI che. dharma to pArasamaNIthI paNa zreSTha che. ane saMsAra bhayaMkara
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 zAradA zikhara duHkhakAraka che. te A dharma karavAnI amUlya taka che. have te jAge, AtmAne oLakhe ne viSaya upara vijaya meLave. gaI kAle kahyuM hatuM ne ke dharmanA kAryamAM DhIla na kare, eka saMskRta lekamAM paNa kahyuM che ke zvaH kAryamadya kurvIta pUrvAnhe cAparAnhikam / nahi pratikSate mRtyuH kRtamasya na vA kRtam // kAle karavA yogya zubha kArya Aje karI le. mRtyu rAha nahi juve ke jIvanuM kArya pUruM thayuM che ke nahi? badhuM ahIM mUkIne puya-pApa sAthe laIne javAnuM che. bane teTalI dharma ArAdhanA karI che jethI janma janma zAMti maLe. maLela avasara gumAve nahi. dharmaghoSa muninI vANI sAMbhaLI balarAjAne saMsAra dAvAnaLa jevuM lAge. temane lAgyuM ke A saMsAra saMga ane viyeganuM ghara che. saMsAranuM sukha kSaNika che. uttarAdhyayana sUtranA caudamA adhyayanamAM bhagavaMte pharamAvyuM che ke khaNamettasukkhA bahukAladukkhA pagAmadukkhA aNigAma sukkhaa| saMsAra bhokakhassa vipakakhabhUyA, khANI aNatyANa u kAmabhogA // utta. su. a. 14 gAthA 13 A saMsAranA kSaNika sukhanI pAchaLa lAMbAkALanuM duHkha bhogavavuM paDe che. sukha alpa ane duHkha mahAna che. A kAma bhoge saMsAra vardhaka mekSanA virodhI ane anarthonI khANa che. balarAjAne saMsAranA samasta sukha anarthanI khANa jevA lAgyA. vItarAga vANInI hadayamAM coTa lAgI. pachI saMsAramAM sarva jagyAe temane duHkha dekhAyuM. saMsAranuM eka paNa sthAna duHkha vinAnuM nathI ema vItarAga vANI sAMbhaLIne nizcaya thayo. have e duHkha zAthI che? te paNa temane samajAI gayuM che. balarAjAne e barAbara samajAI gayuM paNa tamane samajAyuM ke nahi? jue, tame na samajyA te huM samajAvuM. sAMbhaLe, A saMsAranA badhA duHkha kenA kAraNathI che? saMsAramAM duHkha hoya to zarIranA kAraNathI che. A eka zarIra na hoya te jIvane koI jagyAe duHkhanuM sthAna nathI. jIvane ekalAne duHkha nathI paNa zarIramAM dAkhala thaye tethI duHkha bhogavavuM paDe che. agni agnirUpamAM hoya tyAre tene koI ghaNu mAratuM nathI paNa agni khaMDamAM dAkhala thAya che tyAre dhaDadhaDa ghaNuM paDe che. agni leDhAmAM dAkhala thayo ke mAthe ghaNa paDayA tema jIva paNa meharAjAnA gharamAM piTha ke karmarAjAnA ghaNuM paDe che. AkAza badhe che paNa te kaIne Azraya karatuM
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 nathI te kaI tene TIpatuM nathI. tema A jIva paNa AkAzanI mAphaka Azraya vinAne thAya te keI jAtanI pIDA na thAya. samaje, AvA duHkhanA kAraNamAM zA mATe rAga kara joIe ? A zarIra e cAre gatinA duHkhane dalAla che. AkAzane kaI ghaNuM mAratuM nathI kAraNa ke te tenAmAM bhaLatuM nathI. agnine paNa kAI ghaNa mArata nahi paNa te lokhaMDamAM bhaLe te mAra khAvuM paDe tema A AtmA paNa niraMjana nirAkAra ane jati svarUpa che paNa mahArAjAnA melA makAnamAM mhAlavA mATe dAkhala thayo che eTale mAra na khAya te zuM thAya ? baMdhuo ! A caitanya deva duHkhanA kAraNe evA zarIramAM AvIne phasAI gayo che. tame kaI jagyAe jAva ne tyAM anukULatA na maLe paNa tyAMthI nIkaLI zake tema paNa nathI te manamAM ema to kahe ne ke "AvI phasAyA bhAI AvI phasAyA." AvI jIvanI sthiti thaI che. anaMtabhavamAM jIve bhUla karI che. bhUla thaI che eTale bhaDako che. have e bhaDako olavavAne che. e bhUlanI je zikSA maLI che tene samatA bhAve sahana karI lo. je samatApUrvaka sahana nahi kare te mATe cAra gaNe bhaDako thaze. mAnI lo ke koI mANase kaI cIja rastAmAM mUkI che. bIjo mANasa tyAMthI nIkaLyo. pelI vastune bhUlathI paga aDI gayA. tyAre pele kahe ke bhAI! jarA joIne cAla. te vakhate pelo mANasa kahI de ke bhUlathI paga aDI gayA che te vAta patI jAya, paNa je ema kahe ke tane bhAna che ke nahi? A vastu rastAmAM kema nAMkhI che? tyAre pele kahe ke tAre AMkho che ke nahi? ema vAta AgaLa vadhe ne moTe bhaDake thAya. paNa bhUlane kabUla karI laIe te cheDethI patI jAya ne AgaLa vadhIe te mATe bhaDako thAya. ApaNA AtmA e bhavabhavamAM bhUlonuM bhAjana banIne duHkhanA ghararUpa zarIramAM praveza karyo che. tene lIdhe meTa bhaDake thaye che. mATe bhUlane sahI le te pharI pharIne duHkha Ave nahi. A zarIra e kedakhAnuM che A zarIra che te dukha che. e vAta te samajAI gaI ne ? duHkhathI kaMTALI paNa gayAM che. have je duHkha na joItuM hoya te have vAraMvAra zarIra na karavA paDe, bIjA zarIramAM keda na thavuM paDe tenuM lakSa rAkho. duHkha Ave tyAre AkuLa-vyAkuLa thaI javAya che paNa have AvuM duHkha na bhogavavuM paDe te mATe sAvadhAnI keTalI ? samaje te kedane majabUta karanArA chIe. kAraNa ke keda kedarUpa lAgI nathI. A zarIra jelakhAnuM che. kedI kedakhAnAmAM pUrAyA pachI tene choDIne bahAra jaI zakato nathI. jela saLage te bhege kedI paNa saLagI jAya che. tema AtmA paNa zarIra rUpI jelamAM pUrA che. eTale zarIranA duHkhe duHkhI thavuM paDe che. paNa duHkha vakhate AtmA zarIrathI bahAra nIkaLI zaktA nathI. A
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zAradA krikhara zarIra karatAM ghara sAruM che. kAraNa ke je gharamAM Aga lAge ke gharamAM bIje kaI paNa bhaya lAge te gharadhaNI gharanI bahAra nIkaLI jAya che. ane bhaya cAlyo jAya eTale pAchA gharamAM dAkhala thaI zake che. tema zarIra ghara hota te sAruM paNa A te kedakhAnuM che, jemAM pitAnI marajI pramANe pesavAnuM ke nIkaLavAnuM nathI tene ghara kahevAya? nA. jenI aMdara pArakA hukame pisavAnuM rahevAnuM ane nIkaLavAnuM che te keda kahevAya. keTe kahelI mudata mujaba jelamAM rahevAnuM, dAkhala thavAnuM ne chUTavAnuM tenuM nAma keda che. tema ahIM paNa karmarAjAnA orDara pramANe zarIramAM dAkhala thavAnuM, rahevAnuM ane bahAra nIkaLavAnuM. AvI rIte tattva daSTie vicArIe te A zarIra te kedakhAnuM ne azucInuM kArakhAnuM che. kAraNa ke sArAmAM sArA padArtho khAvA chatAM azucImaya thaIne bahAra Ave che. eTale azucInuM kArakhAnuM che. puNyanAM piTalAM ApIne kharIdeluM A zarIra che. chatAM AtmAne dukha karanAra che. mATe have jo AvuM duHkha bhogavavuM na hoya, duHkhane Dara lAgyuM hoya te navA karmabaMdhana na karo ne junA karmone samatA bhAve sahana karIne khapAvI de. baMdhuo ! gata bhavamAM jIve karmo bAMdhyA che te atyAre bhogavIe chIe. e bhogavatAM ArtadhyAna thAya te jIva navA karmo bAMdhe che. junA bhagavyAM te naphAmAM gayA ne navA ubhA karyA. mATe je ApaNane duHkhane sAce Dara lAgato hoya te AvelA duHkhane satkAra karIne tene vidAya kare. ane navA duHkhane AmaMtraNa na Apo. junAM karmo udayamAM Ave eTale duHkha paDe ne e duHkhathI je ApaNe gabharAIne hAyaya karIe, ArtadhyAna karIe te ApaNe karmane kADhavAne nahi paNa navAM karmone bolAvavAne udyama karIe chIe. mATe sAvadhAna banIne have navA karmo na baMdhAya ane AvuM duHkha vAraMvAra na Ave te udyama karo. je duHkhathI DaratAM hoya te duHkhanA kAraNabhUta zarIrane meha na rAkhe. ene khavaDAve-pIvaDA te paNa AtmasAdhanA karI duHkhathI mukta thavAnA hetuthI kare sAdhuo zarIranuM poSaNa karavA mATe AhAra karatAM nathI. e te A zarIrane eka bhADUtI makAna mAnIne bhADuM Ape che. je makAnamAM pite rahe che te paDI na jAya te mATe tene ubhuM rAkhavA mATe AhAra Ape che. basa, eka ja vAta che ke A dehamAM chuM tyAM sudhI teno kasa kADhIne karmanA deNAM patAvI dauM. pharIne leNIyAta levA Ave ja nahi. mAnava bhavanI ekeka kSaNa amUlya che. lAkho ke karoDa rUpiyA ApavA chatAM mAnavabhavanI eka kSaNa paNa kharIdavAnI koInAmAM tAkAta nathI. te kSaNa keTalI kiMmatI che? kaI ema kahe ke tArI jiMdagI dhULamAM maLI gaI te tenA upara tamane gusso Ave ke nahi? paNa A jiMdagInI dhULa jeTalI tamane kiMmata nathI. badhI vastunI jeTalI kiMmata AMkI che teTalI tame jiMdagInI kiMmata AMkI nathI. ghI-tela-dUdha
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 152 DhoLAI jAya te arara....DhoLAI gayuM ema thAya. asalanA samayamAM cApaDI kALI zAhIthI lakhatAM hatAM. ene jaldI sUkavavA mATe kALI reta rAkhatAM hatAM temAMthI kAI eka muThThI reta phekI de te tene vaDhatAM. kAraNa ke e khadhI vastuonI kiMmata temane hatI. teTalI A jiMdagInI kiM Mmata che! ghI-tela-dUdha ne dhULanu nukazAna thAya te AMcakA Ave che paNa A jiMdagInA kalAkA ne kalAko, divaseA, mahinA ne varSo pramAdamAM gayA teneA tamane AMcako lAge che? mATe kahyu che ke dhULa karatAM paNa tame jiMdagIne halakI gaNI che. jyAre tamane ema thaze ke mArI jiMdagInA ATalA varSoM meM viSaya-kaSAya ne pramAdamAM pasAra karyAM ! AtmA mATe kaMI na karyu. ! parabhavamAM mAruM zuM thaze ? AvA AMcako lAgaze tyAre jiMdagInI kiMmata samajAze. jo AvuM na thAya teA samajI lejo ke me' khATanA vahepAra mAMDayA che. balarAjAne samajAyuM ke huM jyAM sudhI samajgyA na hatA tyAM sudhI te khATanA dhaMdhA karyA. have mAre khATA vahepAra karavA nathI. kAI mANasa AneA laI ne rUpiye ApI detA nathI ane Ape te tame tene mUrkha kahA ne ? te have kSaNika sukhamAM rAcIne lAMkhA kALanuM duHkha vahAre tene kevA kahevA ? alarAjAne have zAzvata sukha meLavavAnI laganI lAgI che. saMsAranAM kSaNika sukha gamatAM nathI. khIjI rIte paNa e vicAra thayA ke A rAjamugaTa bhavane bhAra vadhAranAra che. rAjAone Dagale ne pagale bhaya che. emane ekalA bahAra nIkaLAya nahi. ene khAvAmAM, paheravAmAM badhe bhaya che. kAraNa ke jeTalI sattA vadhu teTalA zatrue paNa vadhAre. evA meATA mANasAne khAvAmAM jhera apAya che. tene besavAnI khurazImAM ne tenA paheravAnA vastromAM paNa jhera nAMkhavAmAM Ave che. eTale rAjA te bicArA sukhe khAI zakatA nathI ne sUI zakatA nathI. rAjamugaTa paheranArA kaMIka rAjAe marIne narakamAM cAlyA gayA. citta ane brahmadatta ane pUrvabhavamAM sagA bhAI hatA. ne sAthe dIkSA lIdhI hatI. te vakhate brahmadatte sanatakumAra cakravartinI Rdhdhi joIne munipaNAmAM niyANuM karyuM" hatuM, ke mArA tapa-saMyamanuM phaLa hoya te huM AvatA bhavamAM Ave cakravarti thA.... e niyANAnA khaLathI brahmadatta cakravati banyA ne cittamunie dIkSA lIdhI. jAtismaraNa jJAnanA khaLathI cittamuni brahmadattane zeAdhatAM AvyA. ene dayA AvI ke A mArA bhAI rAjamugaTanI zaiAbhAmAM paDI gayA che. ne kAmaNeAganA kIcaDamAM gaLAbUDa kheMcI gayA che. te huM tene dhanA upadeza ApI kIcaDamAMthI khahAra kADhuM. eTale dharmonA upadeza ApatAM cittamuni kahe che ke brahmadatta ! A tArA rAjamugaTa, cakravatinuM pada tuM nahi che; te te tane naraphanI TikiTa apAvaze. mane tArI yA
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zAradA zikhara Ave che tethI kahuM chuM ke samajIne cheDI de. ghaNuM samajAvyeA. paNa viSTAnA kIDAne viSTAmAM AnaMda Ave ne ! ene viSTAmAMthI kamaLanA phUla upara lAvIne mUkI de te bicArA guMgaLAI ne marI jAya. ene viSTAmAM game che. temAM utpanna thAya che ne temAM mare che. brahmadatta kahe che bhAI ! huM moTo cakravata' ane tame ghera ghera bhIkhanA TukaDA mAMgIne khAo che. mane teA tamArI dayA Ave che, tamane mAMgatA jouM chuM ne mane lAja Ave che. mATe sAdhunA veza utArIne mArA mahelamAM AvI jAe. " udaya, ucca, madhu, karka, brahma A, sukha mahAlaya ne vaLI rAjya A, ramaNI ramya suvaibhava bhAga A, tapa duHkhA tajI e nitya bhAgavA. " mAre tyAM udaya, ucca, madhu, karka ane brahma AvA pAMca pAMca prakAranA meTA mahele che. AvuM mAruM vizALa rAjya che. tamane managamatI sau vAna strIe paraNAvIza. tamane saMsAra sukhanI je sAmagrI joIze te badhI pUrI pADIza. mArA rAjamahelamAM AvI jAe. devAnupriye ! jIvanI kevI avaLAI che! saMte enI dayA karI tyAre e saMtanI dayA khAvA beTho. ahIM paNa evA kaMIka jIvA che. koI zrAvaka dharma ArAdhanA nA karatA hAya, mAtra kamAvAmAM mAnava jIvananI saphaLatA mAnatA heAya tevA zrAvakane saMta-satIjI kahe ke bhAI ! theADIvAra dharmasthAnakamAM Ave ne saMta samAgama kare. Ave avasara pharIne nahi maLe jo dharma nahi karo tA tamAru zu thaze ? tyAre e khicArA ema kahe-mahAsatIjI ! tamAre A badhuM vajana upADIne pharavuM ghera ghera gaucarI javuM A badhu kaSTa joIne amane tamArI dayA Ave che. ( hasAhasa ) bhalA ! yA tA tArI khAvA jevI che. amArI nahi. bhagavAnanA saMtA kSaNe kSaNe kanI nirA kare che. sAdhu vaiyAvacca kare, tapa kare, svAdhyAya kare, vihAra kare ke gaucarI karavA jAya, sAdhupaNAnI kAI paNa kriyA zudhdha bhAvathI kare teA zvAse zvAse kamanI nirA thAya, sAdhu gaucarI jAya tyAre zuM ciMtavaNA kare ? ahA ! jinezvara prabhunA kevA mahAna upakAra che ke saMyamanA rakSaNa mATe nirdoSa, pApa rahita gaucarI karavAnuM batAvyuM che. gaucarImAM AdhAkarmAdi 4ra doSA TALI, zudhdha gaveSaNA karavAnI che. te mAre atyAre vizeSa karIne te doSa TALavA satata upayogavaMta banavuM jAI e. jIbhanA svAdanI lAlasAthI, bedarakArIthI ke anupayogathI mAre gaucarImAM kAI paNa doSa na lagADavA joie. A rIte bhagava'tanI AjJA pramANe nirdoSa AhAra pANInI gaveSaNA karIza to mAre| saMyama zudhdha paLAze. mArA adhyavasAyo ni`La khanaze. eTaluM ja nahi paNa bhagavAnanI AjJA pramANe AvI mArI nirdoSa AhAra-pANInI gaveSaNA joI ne khIjA sAdhu-sAdhvIone preraNA
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 11 maLaze. tyAra pachI evuM ciMtave ke huM A nirdoSa zudhdha AhAra laI jaIne mArA mahAna upakArI gurUdeva, pU. vaDIla saMte, abhyAsI, tapasvI, bAla, vRdhdha bimAra, navadIkSita vigerenI bhakita karavAne mane lAbha maLaze. te mArA lAvelA AhAra pANI vAparIne je jJAna-dhyAna-ArAdhanA karaze tene lAbha paNa mane maLaze. bIjuM A gaucarI pANInI nirdoSa gaSaNA karatAM mArA vItarAya karmone kSaya thaze. tethI huM tapa-tyAga ane vaiyAvaccamAM vadhAre udyama karI zakIza. ane gaucarI levA jatAM zArIrika zrama paDavAthI mArAmAM sahiSNutAne guNa Avaze. pUrve bharata ane bAhubalInA AtmAoe 500-500 saMtonI sevAbhakita karI hatI te huM pAMca saMtane AhAra pANI lAvI ApavAnI bhakitano lAbha na laI zakuM ? AvA tyAgI, saMyamI, pApa rahita, brAcArI sAdhu mahAtmAonI bhakitane lAbha mahAna puNyane udaya hoya tyAre maLe che. te Aje mane mArA parama sadbhAgye A suvarNa avasara maLyo che. te kAyAnI kamaLatA cheDIne mahAna nirjarAne lAbha laI lauM. A mAre deha asthira che te asthira dehathI sthira dharma thato hoya to pachI enAthI bIje mATe ke lAbha che ? anaMtakALathI svArthanAM kAma te mArA jIve ghaNAM karyA. paNa saMyamI saMtane temanI saMyama sAdhanAmAM sahAyaka thavAnuM A bhava sivAya bIje kyAM maLavAnuM che ? te pachI mArA AhAra-pANI ane mArI sukha sagavaDano vicAra karIne mArAthI kema besI rahevAya? AhAra pANI lAvyA pachI paNa mArA bhAgamAM je Ave te mAre ekalAe vAparavAnuM nahi paNa mArA pAtramAM je sArI cIja AvI hoya te pU. gurUdeva ke gurUNIne ApavAnI. pachI tapasvI, glAna ane navadIkSita sAdhuone ApIne bAkInuM vadhela pite vAparavAnuM. "sAruM bhakti mATe ane bAkInuM vadheluM mArA mATe A rIte hadayanA ulAsapUrvaka zudhdha bhAvanAthI gaucarI pANI lAvI badhAne vaparAvI evI anumodanA karo ke aho! Aje mAre mATe dhanya divasa che ke mane AvI bhakitano mahAna lAbha maLe. A lAbha mane roja maLatuM rahe te kevuM sAruM ? A mArA vaDIla ane bIjAM saMtoe mArA upara mahAna anugraha karIne mArA lAvelAM AhAra pANIne svIkAra karyo. te badala temane mahAna upakAra mAnuM chuM. AvI bhAvanA sahita AhAra pANI lAve ne badhAne vaparAve te mahAna nirjarA kare che. baMdhuo ! sAdhu gaucarI jAya tyAre AvI bhAvanA bhAve che. A rIte saMyamanA dareka kAryamAM sAdhu zuddha bhAvanA pUrvaka saMyamanA kAryo kare che eTale mahAna karmanI nirjarA kare che. saMyamInuM ekapaNa kArya evuM nathI ke jemAM karmabaMdhana thAya, ane tamArA saMsAranuM eka paNa kArya evuM nathI ke jemAM karmanuM baMdhana na thAya. tamArA saMsAramAM bApa vRdhdha thAya, kamAte baMdha thAya eTale tenI keDInI kiMmata nahi. bApa mAMde thAya te dIkarA sAmuM paNa na jue. jo ke A keI ekAMte vAta nathI karatI. 21
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 zAradA zikhara kaMIka puNyavAna cho haze ke dIkarA mAtA-pitAne duHkha thAya tevuM eka paNa kArya karatA nathI. paNa e alpAze. moTA bhAge te evuM jovAmAM Ave che ke sau svArthanA sagAM che. bele, evuM che ke nahi ? amArA sAdhupaNAmAM gurU vRddhi thAya agara bimAra thAya te ziSya khUba sevA kare. jeTalI dIkSA paryAya vadhe teTaluM mAna vadhe che. pitA-putra karatAM paNa gurUnuM mAna ziSyo vadhu sAcave che. AvuM suMdara saMyamanuM sthAna che. keI jAtanI upAdhi ke ciMtA nahi. chatAM jIvane ahIM gamatuM nathI. AnuM kAraNe tamane saMsArane moha che. balarAjAne saMsArane meha utarI gaye ne saMyama levAnuM mana thayuM. saMtane vaMdana karIne ghera AvyA, tame te roja darzana kare, dezanA sAMbhaLe paNa jIvanamAM sudhAro thato nathI. balarAjAe dharmaghoSa aNagAranI dezanA sAMbhaLI ane darzana karyA. badhuM saphaLa thayuM. pUre lAbha lIdhe. ghare AvIne mahAbalakumArane potAnI pAse belAbe, dhAriNI pramukha 1000 rANIone lAvIne rAjAe pitAnI dIkSA levAnI bhAvanA vyakata karI. eTale mahAbalakumArane ane rANIone khUba dukha thayuM. badhA raDavA lAgyA. darekane rAga raDAve che. mahAbalakumAra kahe che pitAjI ! tame mArA mAthe bhAra nAMkhIne jaze ? rANIe paNa kalpAMta karavA lAgI. tame ema na mAnI leze ke emane dIkSAnA bhAva thayA ne tarata rajA maLI gaI haze! ema nathI. emanA putro ane patnIe badhA saMsAramAM rokavA khUba Agraha karatA hatA paNa jene saMsAranuM svarUpa samajAI jAya che te saMsAranI mAyA jALamAM phasAtA nathI. balarAjA badhAne samajAve che ke tame badhA zA mATe raDe che ? je atyAre samajIne nahi choDuM te eka divasa cheDavAnuM to che ja. vaLI A jIve anaMtI vakhata janma-maraNa karyA, devakanA mahAna sukha bhogavyA ane naraka gatinAM dArUNa duHkhe paNa bhegavyA che. tiryaMca gatimAM paravaza paNe paNa duHkho veThayA che ne karmabaMdhana ryA che. e karmonA kAMTA have mArAthI sahana thatA nathI. ne e naraka gatimAM have mAre javuM nathI. jIve naraka gatimAM kevA duHkha veThayA che kevAM kevAM dukhaDA svAmI? meM sahayA nArakImAM... eka re jANe che mAro AtmA e jI re eka re jANe che mArI AtmA labakArA karatI kALI vedanAo sahetAM sahetAM, varSonA varSe svAmI meM vItAvyA trAsamAM, e.I re malakanuM jyAM pUruM thayuM AkhuM tyAM thayo re janma mAro jAnavaranA lekamAM, duHkhaDA nivAre mArA janma-maraNanA paramAtmA,"
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 zAradA zikhara AvA duHkha A jIve anaMtI vakhata bhagavyA. A duHkhamAMthI je mukta karAvanAra hoya to saMyama che. mATe mane tame badhA rAjIkhuzIthI Atma sAdhanA sAdhavA mATe saMyama levAnI AjJA Ape. rAjAe pradhAna Adi rAjapurUSane paNa lAvyA hatA. rAjAnI saMyama levAnI tIvra tamannA joIne badhAe kahyuM have mahArAjAnA saMyama levAnA utkRSTa bhAva che. kaI rIte rokAya tema nathI. te yuvarAja rAjyane bhAra upADI zake tevuM che. temane rAjyAbhiSeka karIne mahArAjAne AjJA ApavI joIe. badhAe ekamata thaIne "navAM madhyaruM kumAra je kAyadA" zubha divase mahAbalakumArano rAjyAbhiSeka karyo ne mahAbalakumAra rAjA banyA. enA pitAjIne kahe che pitAjI! tame saMyama le che te huM paNa bhaviSyamAM ApanA je saMyamI banuM evA mane AzIrvAda Apaje, have rAjA dIkSA leze tenA bhAva avasare. pUrvabhavamAM karelI dharmArAdhanAnuM kevuM mahAna phaLa maLe che te upara vidyutaprabhAnuM eka daSTAMta cAle che. vidyutaprabhAne zrImaMta che. mahArAjAne AnaMdano pAra nathI. bIjI tarapha tenI oramAna mAtA vidyutaprabhAnuM sukha joIne baLI jAya che. ene kaI rIte vidyutaprabhAnuM kAsaLa kADhIne pitAnI putrIne rAjAnI rANI banAvavI. hatI. enI duSTa bhAvanA pUrI karavA kAvatrA karI cUkI paNa te phAvI nahi. kAraNa ke jenA puNya prabaLa che tene vALa vAMke karavA deva paNa samartha nathI A bicArI brAhmaNI zuM karI zake ? chevaTe pharIne enA patine samajAvIne vidyutaprabhAne teDavA mATe mokalyA. enA bApe vidyutaprabhAne pitAne tyAM mokalavA kahyuM tyAre sApha nA pADI dIdhI. e nahi bane. huM vidyutaprabhA viyoga sahana karI zakuM tema nathI. vaLI mAre tyAM ghaNuM varSe pAraNuM baMdhAze. mATe mAre tene kayAMya mekalavI nathI. tyAre enA bApe barAbara bhavAI bhajavI. teNe kahyuM jo tame mArI dIkarIne sUvAvaDa karavA mAre tyAM nahi mekale te huM peTamAM charI bheMkIne ApaghAta karIza. ema kahIne khissAmAMthI charI kADhI piTamAM bheMkavA taiyAra thaye eTale rAjAne na chUTake hA pADavI paDI. rAjAe vidyutaprabhAne laI javAnI hA pADI eTale enA pitAne khUba AnaMda thaye. vidhataprabhA pitAne ghera jatAM kevI saMkaTamAM Avaze" : vidyutaprabhA khUba pavitra che. eNe pUrvane vicAra na karyo ke mArI oramAna mAtAe mane kevA duHkha dIdhA che. tene tyAM jaIne mAre zuM kAma che? bIjuM huM mahArAjAnI paTarANI, AvI rAjasAhayabImAM rahIne have tyAM kema gamaze ? tevo vicAra sarakho paNa nA karyo. mahArAjAne vidyutaprabhAne mokalavAnuM jarA paNa gamyu nathI paraMtu na chUTake mokalavI paDe che. vidyutaprabhA rAjAnI paTarANI hatI eTale rAjAe tene sAcavavA mATe dAsa
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zAradA zikhara dAsIo, nAkara-cAkara badhAne vidyutprabhAne khUba sAcavavAnI bhalAmaNa karIne tenI sAthe meklyA. have vidyutprabhA jitazatru rAjA temaja khIjI badhI rANIenI pAsethI vidAya laI ne piyara AvI. ene joIne enI mAtAne khUba AnaMda thayA. jANe keTaleA prema hoya tema bheTI paDI. vidyutprabhAne paNa thayuM zuM mArI mAtAneA prema che! mAyAvI mAnavI jeTalAM nATaka na kare teTalAM AchA. AramAna mAtA uparathI khUba prema dekhADe che ne aMdarathI vicAra kare che ke have mArI dhAraNA pUrNa thaze. vidyutprabhA have mArA hAthamAM che. eka divasa enuM kATaluM kADhI nAMkhIza. Ama karatAM savA nava mAsa pUrAM thatAM vidyutprabhAe eka putrane janma ApyuMA. rAjAne tyAMthI AvelI dAsIe sAthe te vidyutprabhAnu khUba dhyAna rAkhe che. putranA janma thatAM sarvene khUba AnaMda thayA. ne rAjAne putra janmanA vadhAmaNI ApI. eTale rAjAnA pradhAna Adi ghaNA mANase kuMvarane ramADavA mATe AvyA. ghaNAM mahemAno AvyA che. kuMvarane joIne sau rAjI rAjI thaI gayA, Anada killeAla karavA lAgyA. AvelA mahemAnAne tathA dAsa-dAsIone paravArIne gAma bahAra bagIcAmAM pharavA mATe vidyutprabhAnA pitAjI laI gayA. eTale gharamAM vidyutprabhA ane tenI mAtA sivAya khIjuM kAI na hatuM. AramAna mAtAnI kapaTa jALane keAI jANatuM na hatuM. vidyutprabhA paNa niHzaMka hatI. paNa mAyAvI mAtA potAnuM dhAryu karavA taiyAra thaI. kapaTI mAtA e karelA kALA kera : ane tA eTaleA badhA AnaMda hatA ke khasa, ghaNAM vakhatanAM mArA manerathane pUrNa karavAnI Aje taka maLI che. kudaratane karavu ke badhAne gayA pachI gheADIvAre vidyutprabhAne jaMgala javAnI IcchA thaI. eTale mAtA potAnA khagIcAmAM vidyutprabhAne hAtha pakaDIne laI gaI. bagIcAmAM kUvA hatA tyAM laI gaI. kUvA pAse ubhI rahIne kahe che beTA ! tArI AvavAnI jANa thatAM tArI sagavaDa khAtara A kUvA meM hamaNAM navA banAvyeA che. jagala jaI ne uDayA pachI tenI mAtA kahe che beTA ! A kUvA tuM je teA kharI. vidyutprabhA kahe che nA, mane cakkara Ave che. paNa enI mAtA kahe che nA beTA! tu jo eTale mane satASa thAya. potAnI IcchA na hovA chatAM mAtAnA AgrahathI kUvA jevA gaI, vidyutprabhA nIcuM mukha karIne kUvA jove che te vakhate lAga joIne vidyutprabhAne tenI dRSTa mAtAe pAchaLathI dhakko mArIne kUvAmAM pheMkI dIdhI. ane tenAthI sheje elAI gayuM ke hAza! have mane zAMti thaI. kAraNa ke keTalA divasathI vidyutprabhAne mArI nAMkhavAnA maneArathA sevatI hatI. ne keAziSa paNa karatI hatI. paNa mAre maneratha pUrA thatA na hatA. e Aje pUrNa thayA. AthI duSTa mAtAnuM aMtara AnaMdathI DolI uThayuM. mA ! khaMdhue ! duSTa mANasA kevA kAma kare che! potAne gamatu kAya karavA khIjAnuM keTaluM ahita kare che! pApa karIne keTaluM DhAMke che, paNa tenuM pariNAma kevuM bhayaMkara
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara Avaze tene vicAra sarakhe paNa karatA nathI. juo, vidyutaprabhAnI mAtA keTalI hoMziyAra che! teNe vidyutaprabhAne AvatAM pahelAthI potAnI putrIne bheMyarAmAM gupta rAkhI hatI. keI divasa bahAra kADhI na hatI. tene Aje teNe bahAra kADhI navarAvI dhovarAvI pUrI samajaNa ApI. pUrA pATha bhaNAvIne vidyutaprabhAnA palaMgamAM sUvADI dIdhI. thoDIvAramAM rAjAnA mANaso badhA harIpharIne ghera AvyA. ane rANInA palaMga tarapha najara karI te saune navAI lAgI ke A zuM? kayAM mahArANuM vidyutaprabhAnuM rUpa ane ekAeka AvuM ajaba parivartana zI rIte thayuM ? rANInuM rUpa kyAM gayuM? sI stabdha banI gayA. thoDIvAra sau zAMta rahyA. keI kAMI belyuM nahi. Ama kema banyuM te kaI samajI zakayuM nahi. eTale vidyutaprabhAnI mAtAne belAvIne pUchayuM. ame gayA tyAre mahArANIne kaMI na hatuM ke A zuM thaI gayuM ! enI mAtA jANe kaMI jANatI nathI te rIte putrInA sAmuM joIne pUruM dhatIMga karyuM. arere.... beTA ! tane ATalI vAramAM zuM thaI gayuM? hamaNAM te tuM kevI caMdramA jevI zobhatI hatI. huM saheja bahAra gaI eTalAmAM tAruM badhuM rUpa koNe harI lIdhuM? are... A gAmanI strIo evI che. zuM tane najara lAgI gaI ? ke jethI tuM cusAI gaI ne rUpa uDI gayuM. ke keI daivI kepa thaye? ema kahIne chAtI ne mAthA kUTavA lAgI, ne raDavA lAgI. hAya..hAya! ame rAjAne zuM javAba ApIzuM? vidyutaprabhAnuM parivartana ane enI mAtAne purA jeIne maMtrIo vicAramAM paDI gayA. dAsa-dAsIo sau gamagIna banI gayA. kapaTI mANasanA kAvAdAvA ane melI ramata bIjAne kyAMthI khyAla Ave? - rAjAne vaTahukama-rANuMne ne kuMvarane jaldI ghera lAveH maMtrIoe rAjAne samAcAra mokalyA. kuMvara te khUba suMdara che. paNa rANInuM je rUpa ane teja hatuM te harAI gayuM che. zuM banyuM te samajAtuM nathI. je hakIkata banI hatI te samAcAra mokalyA. putra janmathI khUba AnaMda thayo. paNa rANInA samAcAra jANIne dukha thayuM. tarata rAjAe samAcAra mekalyA ke rANI ane kuMvarane tarata ahIM lAve. have mAre eka divasa paNa tyAM rAkhavI nathI. mArI te mekalavAnI IcchA na hatI, paNa enA bApe khUba haThAgraha karyo tethI mekalavA paDyA. rAjAne hukama thatAM ene bApa paNa raDI paDe. kharekhara ! rAjAe nA pADI hatI ne huM lAvyuM ne mArI dIkarInI A dazA thaI. rAjA amane keTale Thapake Apaze ! eno bApa te nirdoSa hato. patnInA kAvAdAvAnI tene bilakula khabara na hatI. rAjAne saMdeza ApatAM maMtrIoe vidyutaprabhAne laI javAnI taiyArI karI. mAtAne pitAnuM kAma pUruM thayuM hatuM eTale mekalavA taiyAra thaI. banAvaTI vidyutaprabhA dAsa-dAsI ane maMtrI Adi parivAra tyAMthI nIkaLIne pitAnA nagaramAM AvI pahoMcyA. banAvaTI vidyutaprabhAne khUba dhAmadhUmathI putra sahita nagaramAM lAvyA. rAjamahelamAM praveza karyo. rAjAe banAvaTI
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara vidyutaprabhAne nakhathI zIkha sudhI nihALI lIdhI. te temAM tene AsamAna-jamIna jeTaluM aMtara dekhAyuM. ahe! kayAM apsarA jevI mArI vidyutaprabhA ne Ate kALI ThIbarA jevI che. A zuM ? rAjA gamagIna banI gayA. ane manamAM vicAra che ke je A vidyutaprabhA hoya te ene hameMzane sAthIdAra enA mastake pele bagIce kema nathI ? bagIce na joyo eTale rAjAne zaMkA thaI ke A vidyutaprabhA nathI. AmAM kaMIka kapaTa lAge che. rAjAe pUchayuM. vidyutaprabhA ! tArI sAthe kAyamane mATe rahenAra tAro bagIce kema dekhAto nathI ? tyAre pelI strI kahe che svAmInAtha ! hamaNAM e bagIcAne mArA piyara mUkIne AvI che. thoDA divasa pachI bolAvI laIza. A chokarI enI mAtA jevI daMbhI hatI. eTale javAba ApavAmAM catura hatI. paNa rAjAne enA javAbathI saMtoSa thaye nahi. enI mAtA mAne che ke dIkarI rAjAnI rANI thaI. paNa ahIM rAjAne tenA upara vahema paDe che eTale navA navA prazno pUche che. chokarI jema tema uttara Ape che paNa pApa kayAM sudhI chUpuM rahe? vAdaLamAM caMdra chUpa rahe, rUe lapeTelI Aga chUpI rahe te pApa chUpuM rahe. have vidyutaprabhA kUvAmAM paDI che. A tarapha rAjAne saMtoSa thato nathI. have pApa kevI rIte pragaTa thaze ne vidyutaprabhAnuM kUvAmAM paDayA pachI zuM thayuM tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 17 aSADa vada 10 ne budhavAra tA. 21-7-76 atre upasthita satI maMDaLa, sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! Aje ghATakopara saMghane AMgaNe be pavitra purUSanI puNyatithi ujavavA pavitra dina che. pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba ane pU. zAmajI mahArAja sAheba. baMne mahAna purUSa hatA. AvA pavitra saddagurUdevanA guNalA gAtAM ApaNuM hRdaya nAcI uThe che. tenuM kAraNa zuM che? e ApaNuM parama upakArI pavitra gurUdeve saMyama laIne uttama sAdhanA sAdhI saMsAra baMdhanene kApI mekSa tarapha prayANa karavAne parama purUSArtha karIne jIvana jIvI gayAM che ne bIjA jIvone paNa preraNA ApatA gayA che. e saddagurUnA jIvananuM smaraNa karatAM pahelAM eka vAta vicArIe ke sAcA gurU kene kahevAya ? sidhAMta mujabanI jemanI prarUpaNuM hAya, ane je paMca mahAvratadhArI hoya te badhA sugurU che. rAga-dveSAdi aDhAra dUSaNathI rahita vItarAga evA zrIjinezvara deva e ApaNuM bhagavAna che. ane emaNe prarUpelA Agama mujaba jemanI
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 17 prarUpaNA hAya tevA mahAvratadhArI tyAgI saMtA sugurU che. ane jinezvara bhagavaMtAe kzana karelA dayAmaya dharma te sudharma che. A pramANe deva-sugurU ane sudharmane mAnavAvALA e sAcI zradhdhAvALA che. samakita sRSTi che ane ArAdhaka che. zrI jinezvara devanu vacana satya che. A zradhdhA jyAM sudhI dRDha na thAya tyAM sudhI AtmA AgaLa vadhI zakatA nathI. kAraNa ke jinezvara devanA vacanamAM dRDha zradhdhA thavI tenuM nAma samakita che. samakita e dharmanu' khIja che. khIja hoya te dhIme dhIme te vRdhdhi ane phaLarUpe pariName che. paNa jyAM khIjanuM ThekANu nathI tyAM AgaLa vadhavAnI vAta kyAMthI karAya ? devAnupriyA ! jema ekaDA vinAnA mIDAnI kaMI kiMmata nathI tema zraSA vizvanA jJAna ane kriyAnI kaMI kiM-mata nathI. zradhdhA vinAnI kriyA e dravya kriyA che. meAkSanI prApti mATe zradhdhApUrvakanI drazya ane bhAva kriyAnI jarUra che. samakti sahita sidhdhAMtanI AjJA mujakhanI zudhdha bhAvathI karelI dharmIkriyA te sAcI ArAdhanA che. evI ArAdhanAnI kiMmata che. enAthI meAkSa rUpI mahAna phaLanI prApti thAya che. TUMkamAM mAre kahevAnA Azaya e che ke zradhdhApUrNAMka kalyANanI kAmanAthI karelI kriyAnuM nAma ArAdhanA. jema rAgI ane dveSI e sAcA deva na kahevAya tema lADI-vADI ane gADInA meAhamAM paDelA te sugurU nA kahevAya. mAnI le ke tyAgItapasvI hAya chatAM jemanI prarUpaNA sidhdhAMta mujakhanI na hArya paNa sidhdhAMtathI virUdhdha hAya te kugurU che. pachI bhale te moTA AcAya hAya, bahu ziSyeA ane bhaktothI gherAyelA hAya, tyAgI, tapasvI ane mahAna vidvAna heAya paNa jo tenI dezanA zAstra virUdhdha che teA te kurU che. evA kuzurU pAte DUbe che ne potAnA zaraNe AvanArane paNa DUbADe che. jema leADhAnI nAva pAte DUbe che ne temAM esanArane paNa DUbADe che. tema kuzurU pAte DUbe che ne khIjAne DUbADe che, khaMdhue ! ApaNe jemanAthI dharma pAmyA hAi e te ApaNAM parama upakArI kahevAya. ApaNe kaI paNa rIte temanA RNamAMthI mukta thavuM muzkela che. ThANAMga sUtramAM trIje ThANe bhagavaMte kahyuM che ke manuSya mAtrane mAthe traNu jaNane mahAna upakAra hAya che. eka tA mAtA-pitAnA, khIjo zeThanA ne trIjo gurUne. temAM mAtA-pitA tathA zeThanA upakAranA badaleA kAI paNa rIte vALI zakAya che paNa ApaNane dharma pamADanAra gurUnA upakAranA badalA temanI game teTalI sevA suzruSA karavAmAM Ave te paNa vALyeA vaLatA nathI paNa jo te dhama thI paDivAI thaela hAya ane temane kevaLI prarUpita dharmamAM pharIne sthApana karIe tA avazya vaLI zake. mAre paNa evA pavitra sugurUnA guNagrAma karavA che. guNagAna keAnA gavAya che ? A tapa tyAga ane sayamanI saurabhathI potAnu jIvana ujjavaLa khanAvI gayA
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Re zAradA zikha che. duniyAmAM seMkaDA mAtAe sekaDA putrane janma Ape che paNa AvA pavitra purUSAne janma denArI mAtAe bahu alpa hAya che. bhaktAmara staMtramAM paNa mAnatuMgAcAya melyA che ke : strINAM zatAni zatazeo janayanti putrAn nAnyA sutaM tvadupamaM jananI prasUtA / sarvA dizA dadhati bhAni sahastrarazmi, prAcyeva digjanayati sphuradaMzujAlam // sUrya samAna tejasvI evA putrane janma ApanArI mAtAe te bahu virala hAya che. jema ke dizAe daza che. pUrva-pazcima-uttara-dakSiNa e cAra dizAo, cAra pUNA, ane uMcI-nIcI ema daza dizAe che temAM sUryane dhAraNa karanArI dizA te mAtra pUrva dizA che. Aje ghaNI mAtAe kAI aDadhA Dajhana ke Dajhana dIkarAne janma Ape che. (sAhasa ) paNa ATalA dIkarA heAvA chatAM jenA mAtApitAne TharApA nA hAya ane maratAM mA-bApa baLatarA laI ne jAya. evA putranI mAtA khanavAmAM zuM sAra ? je putra janmIne mAtAnI kuMkhane ujjavaLa kare te sAce suputra che. pachI bhale ne eka ja putra hAya. Aje mahAna purUSAnI mAtAnA gavAya che. bhagavAna mahAvIra svAmIne ApaNe zu' kahIe chIe ? 8 trizalAnaH kumAra.' ," peAtAnI sAthe mAtAnuM nAma gavAya, putra evA parAkramI pAke tA mAtAnI chAtI gajagaja phule. nAma mahArAjA zivAjInA jIvananA eka prasaMga che. eka vakhata zivAjInA sainika duzmana rAjA upara vijaya meLavIne AvatAM hatAM tyAMthI temane eka sauMdaya vatI strI maLI. te strIne sAthe lAvyA. enA manamAM evA keDa hatA ke ApaNe A strI ApaNA mahArAjAne bheTa ApIzu te te ApaNA upara tuSmAna thaze ne ApaNane sAnAmaheArathI snAna karAvaze. ApaNuM jiMdagInuM daradra TaLI jaze. eTale ha bhera zivAjI mahArAjanI pAse lAvyA. zivAjI jyAre gAdIe besatAM tyAre temanI mAtA jIjIkhAI paDadAnI pAchaLa besIne badhuM dhyAna rAkhatAM ke mAre zIvA kevuM rAjya calAve che! jue, mAtA potAnA putra kumArge na jAya tenuM keTaluM dhyAna rAkhe che. A tA rAjA hatA, kAI sAmAnya na hatA, paNa AjanI mAtAe potAnA saMtAneA kayAM jAya che, zu kare che tenuM keTaluM dhyAna rAkhe che ? pachI dIkarA kharAkha raste jAya ne Akhanu lIlAma kare tyAre raDavA bese che. pAchaLathI raDavA karatAM tame pahelethI dhyAna rAkheA ne khALakAnA jIvananuM suMdara ghaDatara kare. chatrapati zivAjInI mAtA paDadA pAchaLa besIne adhuM dhyAna rAkhatI hatI. sainikA zivAjInI pAse AvIne kahe che sAheba ! Apane mATe ame eka navIna
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 169 cIja lAvyA chIe, je Apane bheTa ApavA IcchIe chIe. zivAjI kahe che zu cIja che ? tyAM pelI svarUpavAna strIne batAvI. enu rUpa evuM hatuM ke bhalabhalA mAha pAmI jAya. ghaNI vakhata rUpa hAya che paNa ghATa nathI hAtA. kAI khAmI hoya paNa ahIM badhuM suMdara hatuM chatAM e rUpa cAmaDInuM hatuM. uttarAdhyayana sUtranA vIsamA adhyayanamAM anAthI nigrathane adhikAra Ave che. temAM zreNIkarAjAe anAthI munine joyAM tyAM sheje temanA mukhamAMthI zabdo sarI paDayA. aho vaNNe aheruvaM, ahe| ajjassa seomayA / gaddA vanti bA mutti, heA meLe saMyA || utta. sU. a. 20 gAthA 6 he muni ! zuM tAruM rUpa che! zuM tArA vadhu che! zuM tArI saumyatA che ! zu' tArI kSamA, nile'bhatA ane bhAgeA pratyenI anAsakti che! eka tyAgI munine joine magadha dezanA mAlika zreNIkarAjA Ama khelI uThayA. paNa vicAra kare. A zreNIkarAjAnu rUpa kaMI sAmAnya na hatuM. zreNIkarAjA ane celA rANInuM evuM rUpa hatuM ke te joIne bhagavAnanA sameAsaraNamAM sAdhu-sAdhvIonA mana calAyamAna thaI gayA. ema graMthakArA kahe che. zreNIkarAjAne joIne sAdhvIonAM ane celaNAne joIne sAdhuenAM mana saMcamathI calAyamAna thayA. paNa tyAM temane paDakAra karIne ThekANe lAvanAra bhagavAna beThA hatA. paNa jo Aje kAInuM mana calAyamAna thAya te koI ThekANe lAvanAra nathI. bhagavAna te ghaTaghaTanI ane mana-mananI vAta jANanAra hatAM paNa Aje ApaNA mananI vAta jANanAra koI nathI. TUMkamAM AvA rUpavAna zreNIkarAjA jyAre anAthI muninuM rUpa joIne sthira thaI gayA. teA vicAra kareA. muni AgaLa zreNIkanuM rUpa phIkaku lAgatu haze ne ! eka mANasa kALA hAya paNa ene bhUkha lAgatI nathI, khorAka laI zakatA nathI eTale enImIka thaI javAthI phikake paDI gayeA hAya tethI cAmaDI dheALI dekhAya che. ne khIjAnI cAmaDI svAbhAvika geArI che teA anemAM zezabhA keAnI ? je nirogI che tenI zeAbhA vadhe che. pele tA rAgI che eTale tenuM rUpa phikaku dekhAya che. A rIte zreNIkarAjA ane muninA rUpamAM aMtara hatuM. rAjA zreNIkanuM rUpa mAtra cAmaDInu hatu ane muninuM cAmaDInuM rUpa te hatuM paNa sAthe emanA cAritranuM teja hatu. brahmacaryanuM teja lalATe jhagArA mArI rahyuM hatu. eTale mahArAjA zreNIka karatAM muninuM rUpa vadhAre hatuM. cAmaDI bhedIne temanuM teja caLakatuM hatuM. have mULa vAta upara AvIe. pelI sauMdayavAna strIne zivAjI mahArAjAnA sainika laI AvyA. tenuM rUpa ghaNuM hatuM. paNa e joI ne zivAjInuM mana calita nA thayu. ra3
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zAradA zikhara paNa siMhAsana uparathI ubhA thaIne tenA pagamAM paDI gayAne bolyA dhanya che mAtA tane ! tuM keTalI svarUpavAna che ! je meM tArA peTe janma lIdho hato te huM paNa A svarUpavAna banata ne! AvA zivAjInA zabdo sAMbhaLIne paDadA pAchaLa beThelI jIjIbAInuM haiyuM harSathI nAcI uThayuM. dhanya che zivAjI tane ! tArA jevA vIra putranI huM mAtA banI chuM. meM mAruM dUdha dIpAvyuM che. huM vIraputranI mAtA banavA bhAgyazALI thaI chuM devAnupriyA zivAjInuM zaurya joIne tenI mAtAnuM haiyuM harakhAyuM. ema je zAsanamAM AvA vIra zrAvake ne zrAvikAe pAke te gurUnuM haiyuM paNa harakhAya ne ! ke mArA bhagavAnanA zAsanamAM AvA vIra zrAvake che. ahaMnakane kAmadeva jevAM zrAvake heya ne sulazA jevI zrAvikAo hoya te huM nathI mAnatI ke A zAsanane AMca Ave. jaina zAsana jhaLahaLatuM bane. evA zrAvaka-zrAvikAnA gurU banyA sArthaka kahevAya. Aje pU. chaganalAlajI mahArAja sAhebanI puNyatithi che. temanI svargArohaNa tithi te vaizAkha vada dazamanI che, paNa Aje te cArtumAsanA divasomAM dharmArAdhanA vadhu thAya te daSTithI aSADa vada dazamanI khaMbhAta saMghe nImelI tithi che. AvI puNyatithinA divase ApaNe gurUnA guNagAna karIe chIe. gurUdevanAM guNa gAtAM ApaNuM jIvanamAM rahelA avaguNa dUra thaI jAya che. tIrthakara nAma karma upArjana karavAnAM 20 bola che temAM paNa eka bela che ke "pura zera tavatIku gurUnAM guNagrAma karavAthI gurUnI bhakita karavAthI paNa jIva tIrthakara nAma karma upArjana kare che. gurunA guNagrAma karavAmAM ATale meMTe lAbha che. paNa Aje tame kenA guNagrAma kare che? tamane dekaDIyA de tenA tame guNa gAo che. tamArI pITha thAbaDe tenI pAchaLa deDe che. jevA vahepArInA guNa gAo che tevAM je gurUnA guNa gavAya te karmanI bhekhaDe tUTI jAya. pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba khaMbhAtanA vatanI hatA. temanA pitAnuM nAma avalasaMgabhAI ane mAtAnuM nAma revAkuMvara bahena hatuM. teo kSatriya jJAtinA hatA. teo jaina na hatA, paNa jaina dharma kevI rIte pAmyA ? khaMbhAtamAM jhaverAtano, akIkane ne sADIo vaNavAne e traNa dhaMdhA mukhya che. temanA pitA khaMbhAtamAM navAbI rAjayamAM nekarI karatA hatA. ne pote akIkane dhaMdho karatA hatA. eka jaina vIka suMdarabhAI temanA mitra hatA. sAthe haravA-pharavA jatAM ne dhaMdho paNa sAthe karatA hatA. eka divasa suMdarabhAI kahe che chagana ! Aje huM bagIcAmAM pharavA nahi AvuM. tyAre pUche che kema kaMI che ? te kahe che Aje amArA gurUdeva padhAryA che. eTale rAtre huM upAzraye javAne chuM tyAM khUba jJAna carcA thAya che eTale sAruM
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 11 jANavAnuM maLe che. mATe tyAM huM jaIza. tyAre chaganabhAI kahe che ke huM tamArA gurU pAse AvI zakuM? mitra kahe che amArA dharmamAM kaI jAtanA bhedabhAva nathI. darekane AvavAnI chUTa che. tuM khuzIthI AvI zake che. chaganabhAI potAnA mitranI sAthe upAzraye gayA. temane ApaNI jema vaMdana karatAM AvaDatuM na hatuM paNa mitre jema karyuM tema pote karIne beThA. ghaNAM zrAvake bhegA thayAM hatAM. eka pachI eka praznonI jhaDI varasatI hatI. chaganabhAIne khUba rasa paDe. emanA manamAM thayuM ke meM AvuM kyAre paNa sAMbhaLyuM nathI. jaina dharmanuM jJAna alaukika che. game teTaluM jJAna meLavIe paNa AvuM AtmAnuM uMDuM tatvajJAna na meLavIe badhuM dhULa che. evo vicAra kSatriya chaganabhAInA manamAM Ave. baMdhuo ! vartamAnakALamAM laukika keLavaNImAM AgaLa vadhelA ne bhaNelA-gaNelAM hoMziyAra mANaso ghaNAM che. jemaNe moTI moTI DIgrI meLavI che paNa dhArmika jJAnamAM teo pachAta che ane tethI dharmakriyA ane AcAra vicAramAM zithila che. A badhAnuM mULa kAraNa A bhaNelA vargane AtmA-paramAtmA ane karma vigere upara zradhdhA nathI. A viSayanA jANakAra sadgurUonA samAgamamAM teo kadI AvatA nathI ane sadgurUnA samAgama vagara te DAhyo ane nipuNa mANasa paNa tatvane pAmI zakto nathI. mATe jJAnIo kahe che ke - vinA gurubhyo guNanAdhibhyo tatvaM na jAnAti vicikSaNo'pi / AkarNa dIrghojjavala locanA'pi dIpaM binA pazyati nAMdhakAre // guNIyala gurUnI sabata vinA vicakSaNa mANasa paNa tattvane jANa zakti nathI. jema AMkhe game teTalI moTI ane tejasvI hoya paNa aMdhakAramAM dIpaka vinA joI zakAtuM nathI. tema samaju ane hoMziyAra mANasane paNa gurUnA samAgamamAM AvavAnI jarUra che. vyavahAramAM mANasa game teTale hoMziyAra hoya, game teTaluM dhana bheguM karyuM haiya, mahAna dhanavAna hoya chatAM aMte te AyuSya pUrNa thatAM badhuM ahIM mUkIne javAnuM che te nakkI che ne ? te have saMsAranI mAyAjALa choDIne saddagurUno samAgama kare. niHsvArthe tamAruM kalyANa karAvanAra AvA gurU pharIne nahi maLe. duniyAmAM gurU ghaNAM hoya che paNa gurU-gurUmAM phera hoya che. kASTe ca kASTe taratA yathAsti, dugdhe ca dugdha taratA yathAsti / jale jale cAM taratA yathAsti, gurau guru yAM taratA yathAsti /
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1rva zAradA zikhara gurU kone kahevAya? guru je aMdhakAramAMthI prakAzamAM lAve te sAcA gurU che. jema lAkaDAmAM bAvaLanuM, sAganuM, sIsamanuM, AMbalInuM lAkaDuM te paNa lAkaDuM che. ne caMdananuM paNa lAkaDuM che. paNa e badhAmAM caMdana kiMmatI che. dUdhamAM gAyanuM, bheMsanuM, bakarInuM dUdha te paNa dUdha che ane AkaDAnuM ne therIyAnuM paNa dUdha che. eka dUdha zarIrane puSTIkAraka che ne AkaDAnuM ne thorIyAnuM dUdha mANasane mAranAruM che. pANImAM keI gAmanuM pANI kherAka pacAve che ne kaI gAmanuM pANI evuM bhAre hoya che ke mANasane bhUkha na lAge. eTale pANI pANImAM paNa phera che. tevI rIte gurU-gurUmAM paNa phera che. eka gurU mAtra dekhAvanA gurU hoya che. e ema mAne ke mArA bhaktane kahIza ke kAMdA-baTATA na khavAya, kALA bajAra na karAya, beTA telamApa na rakhAya. AvuM karIza te tiryaMcamAM temaja durgatimAM cAlyo jaIza. AvuM kahIza to mArI pAse Avato baMdha thaI jaze. evA gurU pite DUbe che ne bIjAne DUbADe che. jyAre sAcA gurU to heja paNa keInI zehamAM taNAya nahi. e te nagna satya kahI de. AvA pApa karaze te durgatimAM paDaze. mATe A pApanA dhaMdhA choDI do. bhakatone AvavuM hoya te Ave ne na AvavuM hoya te na Ave paNa sAcA gurU te sAcI vAta samajAvI de. gurU kare te joIne kare. jyAM ne tyAM mAthuM jhUkAvaze nahi. - chaganabhAI khUba hoMziyAra hatA paNa atyAra sudhI temane sAcA gurUne samAgama thayo na hato. mitranI sAthe sAthe upAzraye AvyA ne dharma pAmI gayA. pachI te e rasa lAgyo ke jyAre TAIma maLe tyAre upAzraye upaDI jatAM ne dharmane abhyAsa karatAM. TUMka samayamAM temaNe jainadharmanuM ghaNuM tattvajJAna prApta karyuM. teo khUba kAtikArI vicAranA hatA eTale pote zrAvikAzALA, jainazALAnuM sthApana karyuM, ne pote dhArmika zikSaNanA kalAsa calAvavA lAgyA. Ama karatAM emane e vicAra AvyuM ke AvuM UMcuM jJAna prApta karyA pachI mAre saMsAramAM zA mATe paDI rahevuM joIe ! mAre dIkSA laIne e saMyama pALave che ke jaladI AtmAnuM kalyANa thAya. baMdhuo ! A hatA kSatriyakA baccA. DhIlI dALa khAIne DhIluM belanArA na hatA. emaNe mitrane kahyuM suMdara ! ApaNe Avo mAnava janma pAmIne saMsAranI keTaDImAM goMdhAI rahevuM che ? cAla ne ApaNe dIkSA laIe. mitra kahe che chagana! tArI vAta sAcI che. paNa tane khabara che ne ke huM te mArA bApane be patnIo vacce eka dIkare chuM. e kaMI mane rajA Ape ? chaganabhAInI paNa sagAI thaI hatI teo kahe tane tArA mA-bApa rajA na Ape te mArA kAkA-kAkI thaDA rajA Ape ema che? ApaNe majabUta banIne kAma kADhI levAnuM. chevaTe mitrane paNa dIkSA levAnI bhAvanA jAgI. baMnee vicAra karyo ke ahIM te ApaNane koI dIkSA levA nahi de. ApaNe ahIMthI bhAgI chUTIe ne koI sArA gurUnI khoja karIne dIkSA laIe.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 173 baMne mitro gherathI nIkaLyA ne mAravADamAM gayA. tyAM temane pU. veNIrAmajI mahArAja sAhebane bheTe che. temaNe kahyuM-gurUdeva ! ame baMne dIkSA levAnA abhilASI chIe. amane dIkSA Apa. mahArAje kahyuM ke tame tamArA mAtA-pitAnI AjJA laIne AvyA che? te kahe nA. AjJA lIdhI nathI. ame to A rIte bhAgIne AvyA chIe. tyAre mahArAje kahyuM-bhAI! sagA snehInI AjJA vinA amArAthI tamane dIkSA devAya nahi. AjJA vinA dIkSA ApuM te corI karI kahevAya. mATe AjJApatra lakhAvI lo pachI dIkSA ApIza. eTale tyAMthI ravAnA thayA ne amadAvAda DozIvADAnI piLe AvyA. A tarapha temanA nIkaLyA pachI khaMbhAtamAM baMne mitronI temanA sagA vahAlAoe khUba tapAsa karAvI paNa kyAMya patto na lAgyo. te samaye TelIphenanI sagavaDa na hatI ke bIje gAma samAcAra pUchI zakAya. eTale zeAdhavA mATe mANasane mekalyA. te amadAvAdamAMthI patto maLe. baMnene khaMbhAta laI AvyA. baMnene mAtA-pitA taraphathI khUba dhamakI apAI" - chaganabhAInA bA-bApujI te temane nAnapaNamAM mUkIne gujarI gayelA. kAkA-kAkIe temane ucheryA hatA. baMne mitrone ghera khUba Thapake mane. khUba damadATI ApI, eTale suMdarabhAI te pIgaLI gayA, paNa jene vairAgya daDha che te kSatriyakA baccA pIgaLyA nahi. kAkA-kAkIe khUba samajAvyA ne kahyuM ke tArI sagAI karI che te kanyAnuM zuM ? te kahe che huM bahena kahIne cuMdaDI oDhADI ApIza. tyAre kAkA kahe che ApaNe te kSatriya chIe. tAre vaLI jaina sAdhuno saMga ze ? jaina sAdhu te melA ghelAM heya che. enA karatAM ApaNA dharmamAM dIkSA le. temaNe kahyuM ke meM jene gurU mAnyA che te sAcA che. have huM bIje kyAMya dIkSA levA mAMgatA nathI. temanI tava ne utkRSTa vairAgyanI bhAvanA joIne kAkA-kAkIe dIkSAnI AjJA ApI. eTale saMvata 1944 ne piSa vada dazamanA pavitra divase pU. harakhacaMdrajI mahArAja sAheba pAse bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI ane gurUne arpaNa thayA. gurUnA sAnidhyamAM rahIne khUba jJAnAbhyAsa karyo, ne mahAna pratApI purUSa thayA. jema jema jJAna vadhatuM gayuM tema tema jIvanamAM namratA, kSamA Adi ghaNuM guNe pragaTa thayA. temaNe Thera Thera vicarI anya dhamaone jaina dharma pamADe. vase gAmamAM jainanA daza ghara paNa nathI. tyAM temaNe paTela, kAchIyA Adine jaina dharma pamADe. haju paNa te leke mAM jaina dharmanI paraMparA cAlI Ave che. hiMdu-muslIma, paTela, zekha, luhANuM Adi ghaNuM mANasane dharma pamADe. pote zUravIra kSatriya hatAM. zarIranuM baLa paNa sAruM hatuM. teo vyAkhyAna vAMce tyAre siMhanI garjanA lAgatI. pU. gurUdeva evA pratApI, tejasvI ne ojasvI hatAM. temanI vANImAM
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 zAradA zikhara alaukika jAdu hatuM. temanI vANI sAMbhaLIne jaina-jainetarA dhama pAmI jatAM. temaNe khaMbhAta saMpradAyamAM ghaNAM sAdhu banAvyA hatA. temanA prathama ziSya amArA tAraNahAra, jIvana naiyAnA sukAnI khA. bra. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAheba hatA. gurU paNa kSatriya ne ziSya paNa kSatriya hatAM, pU. gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAheba temanA eka ratna samAna tejasvI ziSyaratna hatA. pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba ane ratnacaMdrajI mahArAja sAheba mATe tA leAkeA ema ja kahetAM ke jANe mahAvIra-gautamanI joDI. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhekha sadA gurUnI sAnidhyamAM ne sevAmAM hAjara ja hAya. evA te ziSya hatA. pU. gurUdeva potAnA sAta ziSyAne sAthe laIne 1975mAM muMbaI padhAryA. tyAre kacchInI vADImAM cAturmAsa kayu.... te samaye muMbaImAM dharmasthAnaka na hatuM. bhADAnI vADImAM rAkhelA. te samaye pU. gurUdeve zrAvakAne TakeAra karI ke jaina satAne mATe vADI bhADe rakhAya ne bhADuM bharavuM paDe te ceAgya nathI. te samaye meghajI theAbhANa jIvatA hatA. te badhA zrAvakAe bhegA thaIne upAzraya karyAM. kAMdAvADImAM hAla je AyakhIla khAtAnuM makAna che te pahelAM upAzraya hatA. pU. gurUdeva ajamera sAdhu saMmelanamAM paNa padhArelA. A rIte pU. gurUdeve deza videzamAM khUkha vicarIne dhanA dhvaja pharakAvyeA. saMvata 1995mAM pU. gurUdeva amadAvAdamAM birAjamAna hatA. temane DhIMcaNamAM sakhta vAtuM darda rahetuM. jue, Aje ceAgAnuga kevA Avye ? ke pU. zAmajI svAmInI Aje puNyatithi che. te zAmajI svAmI paNa pU. gurUdevanI sAthe amadAvAda dolatakhAnAnA upAzraye khirAjatAM hatAM. peAtAne pagamAM vAne sakhta dukhAvA thatA hatA jethI upara vyAkhyAna pharamAvavA jatA na hatA. vaizAkha vada dazamanA divase temaNe pU. zAmajI svAmI tathA pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebane kahyuM Aje dazamAM daza miniTa khAkI rahe tyAre vyAkhyAna khaMdha karo. tyAre pU. gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAheba kahe kema gurUdeva ! te kahe mAre upara javuM che. tyAre badhA saMtA kahe che cAleA, Apane ame ucakIneupara laI jaI e. tA kahe. nA, mAre ema upara nathI AvavuM. mAre mArI sAdhanAnI samAdhimAM lIna anavuM che. tema kahyuM. paNa tadna sAjuM zarIra, koI jAtanA roga nahi. sAcuM kANu mAne ? koI ne khabara paDI nahi. vyAkhyAna zarU thayuM. mArA pU. gurUNI pAva tIkhAI mahAsatIjI paNa tyAM hatAM. tee padhAryA eTale kahe ke savAranA AhAra paDayA che ke badhuM vaparAI gayuM ? to kahe-thADuM paDayuM che. tyAre pU. gurUdeve kahyuM ke pahelA kALanA je AhAra pANI hoya te tarata patAvIne ahI Ave. pU. mahAsatIjI kahe sAhekha ! vyAkhyAnamAMthI jaIne patAvI daIzuM. te kahe nA, atyAre patAvI do.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 15 ema kahIne mokalyA badhuM patAvIne mahAsatIjI padhAryA tyAre kahe have svAdhyAya kare. badhAne svAdhyAya karavAnuM kahIne pote paNa svAdhyAya karavA lAgyA. dazamAM daza miniTa e chIe upara vyAkhyAna baMdha thayuM. ne badhA saMte nIce padhAryA. ratanacaMdajI mahArAja sAhebane kahe che ane badhA paccakhANa karAvI de. mane AlocanA saMbhaLAve. koInI hiMmata na cAlI. pite pitAnI jAte saMthArAnA paccakhANa laI lIdhA. ane badhAne kahyuM have navakAra maMtra che. pote paNa navakAra maMtranuM smaraNa karatAM name e savvasAhUNuM kahetAM saMvata 1lma nA vaizAkha vada dazamanA divase pU. gurUdeva chaganalAlajI mahArAja sAheba hasate mukhaDe kALadharma pAmyA. teo te pitAnI sAdhanA sAdhI gayA che. beTa mAtra ApaNane paDI che. AvA pratibhAzALI saMte vAraMvAra thatA nathI. pU.gurUdevano khaMbhAta saMpradAya upara ne jaina samAja upara mahAna upakAra che. teo na hota te khaMbhAta saMpradAyamAM ATalA saMta satIjIe na heta. amArA upara temane mahAna upakAra che. "karbhe zUrA ne dhameM paNa zUrA " hatA. temanA jeTalA guNa gAIe teTalA ochA che. e upakArI gurUdevanA guNenI gItA chapAvIe te paNa ochI paDe. evA temanA jIvanamAM mahAna guNe hatA. ApaNe temanA jIvanamAMthI ekAda guNa apanAvIe ne temanA jevA banIne jIvana sArthaka banAvIe. Aje pU. gurUdevanA parivAramAM pU. dazamahArAja sAheba tathA 18 mahAsatIjIe che. A badho pratApa pU. gurUdevane che. ApaNe emanA jevA pavitra banIe evI bhAvanA sahita baMne gurUdevene bhAvabhInA haiyAthI zraddhAMjalI arpa chuM. bA. bra. kumudaprabhA mahAsatIjInuM pravacana. AjathI nava divasa pahelAM pU. bA. bra. zAradAbAI mahAsatIjIe jAherAta karI hatI ke aSADa vada 10 nA divase pU. zAmajIsvAmInI puNyatithi Ave che. te divasa Aje AvI gayo. samayane jatAM zI vAra ? anAdikALathI AtmA saMsAramAM rajhaLe che. e rakhaDapaTTI aTakAvavA mATe jIvane saMta samAgamanI jarUra che. pApImAM pApI jInA udhAra karanAra hoya te te saMta che. saMtanA samAgamathI pApI jI paNa punIta banI gayA tevA keTalAe dAkhalA che. gurU dipaka samAna che. dipaka aMdhakArane dUra kare che. tema gurUdeve paNa anaMtakALathI je mithyAtvanA kacarA AtmA upara caDhelA che tene dUra karAvI ApaNA jIvanamAM samyakatvane dipaka pragaTAve che. jyAM sudhI mithyAtvane gADha aMdhakAra nahi jAya tyAM sudhI samyakatvane prakAza nahi thAya. jemaNe jIvanamAM kaMIka preraNA ApI che evA tAraka gurUdeva pU. zAmajI svAmI ane bIjA chaganalAlajI mahArAja sAhebanI puNyatithi che,
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 zAradA zikhara pU. zAmajI svAmInuM jIvana saMyama-tapa-tyAgathI bharapUra hatuM. "kula gayuM ne phorama rahI gaI." teo jIvana jIvIne cAlyA gayA. jIvana te ghaNuM jIvIne jAya che paNa kaMI badhAne yAda karatA nathI. paNa jemaNe jIvana jIvI jAyuM che temane yAda karIe chIe. pU. zAmajI svAmIne janma kyAM thaye hatuM, temaNe ke saMyama pALyo, temanA jIvanamAM zuM vizeSatAo hatI te joIe. kacchamAM rApara tAluke che. rApara tAlukAmAM saI nAmanuM nAnakaDuM gAma che. te pU. zAmajI svAmInI janmabhUmi che. te pavitra bhUmimAM saMsAramAM lapasavA nahi paNa sva-parane udhdhAra karavA saMvata 1934 nA mahA suda 12 nA mAMgalika divase navalabahena mAtAnI kukSIe janma lIdhe. pitAjInuM nAma lakSmIcaMdabhAI hatuM. traNa bhAI ane eka bahena hatA. temanuM nAma zAmajIbhAI pADavAmAM AvyuM. teo bAlapaNamAM khUba tophAnI hatA. capaLa hatA. temane zAMta banAvanAra gurUno bheTe kevI rIte thayo? zAmajIbhAI vahepAra arthe kaccha choDIne morabI gayA. tyAM gayA hatA geLa kharIdavA paNa zuM laI AvyA ? goLa kharIda karyA pachI khabara paDI ke ahIM maMgaLajI svAmI ane karasanajI svAmI birAje che. eTale goLa eka ThekANe mUkIne darzana karavA gayA. pU. maMgaLajI svAmInA darzana karyA. temane jotAM pUrvane saMskAra jAgRta thayA. aMdarathI avAja Avyo ke he AtmA ! tAre zuM karavuM che ? saMsAramAM rahevuM che ke saMyama le che? saMsAranuM sukha kSaNika che ne saMyamanuM sukha zAzvata che te mAre saMyama le che e nirNaya karIne ghera AvyA. mAtA-pitAne vAta karI ke mAre dIkSA levI che. havaza mAtA-pitAne khUba duHkha thayuM ke aho ! ApaNe dIkare dIkSA leze ? enA saMyamanA bhAvane dabAvavA mAtA-pitAe kAThAmAM pUrI dIdhA. eka divasa gaye, bIjo divasa gaye, pAse jaIne pUche che bola zAmajI ! tAre zuM vicAra che ? zAmajIbhAI kahe tamArI so vAta ne mArI eka vAta mAre dIkSA levI che. trIje divase paNa pUchayuM. tyAre kahyuM-tame mane keDAramAMthI kADhe yA na kADhe paNa mAre nizcaya daDha che. putranI makakamatA joIne mAtA pitAne AjJA ApavI paDI. mAtA-pitAnI AjJA maLatAM pU. maMgaLajI svAmI pAse jaIne abhyAsa karavA lAgyA. chevaTe 1950nI sAlamAM vaizAkha vada dazamane somavAre kacchamAM AvelA aMjAra zaheramAM pU. gurUdeve maMgaLajI svAmI pAse dIkSA lIdhI. ne amArA gurU banI gayA. dIkSA lIdhA pachI eka ja lakSa hatuM ke jaldI mArA karmo khapAvIne zAzvata sukha prApta karuM, jJAna meLavavAnI khUba dhagaza hatI. jJAna levA mATe hoDa karatA. jJAna meLavavA haiDA heDamAM, khIle nitya navA navA koDamAM, letA zAstra saurabha, ajoDa ArAdhanA...vaMdana zyAma gurUdevane saMyama sAdhanA, virala ArAdhanA...vaMdana zyAma gurUdevane,
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pU. gurUdevanI sAnidhyamAM rahI zAstranuM gUDha jJAna prApta karatA hatA. temaNe ghaNuM jJAna meLavyuM. jJAnanI sAthe tapa paNa ajoDa hatA. ghaNAM jJAna bhaNe paNa tapa na karI zake ne tapa kare te jJAna na bhaNI zake. pU. zAmajI svAmInA jJAna sAthe tapa ajakha hatA. eka divasa cauvihArA upavAsa ne khIje divase ekAsaNuM karatA. ekAsaNAmAM phakta chAzanu pANI vAparatA hatA. AThama-pAkhInA chaThThuM karatA ne pAraNAne divase mAtra pAMca dravya vAparatA. AveA tapa, jJAna ane sevAne paNa ajoDa guNa hatA. pAtAne avakAza maLe tyAre sArA pustakAnuM lekhana karatA. dareka pustakamAM pU. maMgaLajI svAmInuM nAma lakhatA hatA. nAnakaDI peAthI upara paNa maMgaLapAthI lakhatAM. A rIte khUba suMdara saMyamanuM pAlana karatAM kaccha, mAravADa, kAThIyAvADa, gujarAta dareka sthaLe vicarIne bhavya jIveAne khUba lAbha ApyA che. teo 11 thI 12 ThANAnuM grupa hatuM. temAMthI eka pachI eka sAthIoe vidAya lIdhI. vRdhdhAvasthAne kAraNe teo rUpacaMdrajI svAmI sAthe lIMbaDImAM sthiravAsa thayA. pU. velamAI svAmI ane pU. mANekabAI svAmI ziSyAone temanI sevAmAM avAranavAra mokalatA hatA. eka divasa te paDI gayAne phrekacara thayuM, vedanA khUba thatI paNa zAMtamUrti gurUdeva samatA bhAve sahana karatAM. thoDA divasa pachI sAruM thayuM. saune lAgyu ke gurUdevane sAru che have vAMdhA nahi Ave. ApaNe dhArIe chIe judu ne thAya che juduM. acAnaka pU. gurUdevane hArTa eTekano humalA AvyeA. pU. gurUdeva aMdarathI jAgRta khanI gayA ke have huM khasuM tema nathI. AjubAjumAM samAcAra paheAMcI gayA ke pU. zAmajI svAmInI tamiyata kharAkhara nathI, sAdhusAdhvIjI najIka hatA te paheAMcI gayA. pote anazana AdarI dIdhuM hatuM. potAnA ziSyavRMdane kahe ke navakAramaMtrano jApa cAlu rAkhA, saunI vacce apU samAdhimAM pU. gurUdeve A pRthvI uparathI vidAya lIdhI. sArA e jaina samAjane AvA guNIyala gurUva`nI khATa paDI che. te khATa pUrAya tema nathI. temanA parivAramAM atyAre 50 mahAsatIjIe ane 25 vairAgI baheno che. AjanA pavitra dine e prAnA karu chuM ke te gurUdevanA jevuM AtmakhaLa maLe, daDha saMyama, ane tapa tathA jJAnamAM AgaLa vadhIe evI AzA sahita pU. gurUdevane zradhdhAMjalI apu. chuM. evA guNIyala gurUdevanA jeTalA guNa gAIe teTalA ochA che. pU. kauzalyAbAI mahAsatIjInuM pravacana priya Atma baMdhue, suzIla mAtAe ne baheno ! 17 Aje pU. chaganalAlajI mahArAja sAhekhanI tathA pU. zAmajI svAmInI puNyatithi che. te puNyAtmAonu smaraNa karavA zramaNI vidyApIThamAMthI satIvRMda 23
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 zAradA zikhara temaja bhAvadIkSita baheno badhA upasthita thayA che. A saMsAramAM be prakAranA prANIo rahelA che. eka sAmAnya ne bIjA vizeSa. zramaNa bhagavAna mahAvIre pharamAna karyuM che ke he mAnava ! tuM sAmAnya hoya ke cAhe vizeSa hoya paNa nI lAIna nA kALa keIne cheDatuM nathI. sAmAnya hoya ke vizeSa hoya paNa mRtyu te saune mATe taiyAra hoya che. A parivartanazIla saMsAramAM keNa janma letuM nathI ne keNa maratuM nathI ? sau janme che ne mare che paNa jIvana enuM sArthaka bane che ke je tapa-tyAga ane saMyamanI saurabhathI jIvana bAgane mahekAvI jAya che. ne aMte mokSane prApta kare che. maraNa paNa be prakAranA che. temAM je sakAma maraNe mare che tenI mahattA che. akAma maraNanI kaI vizeSatA nathI. A pratibhAzALI mahAna purUSe mAnavabhavane pAmIne jIvana jIvatAM mRtyunI kaLA jANI le che. aMtima samaye paNa sakAma maraNane prApta kare che. AvA mahAna purUSe viziSTa prakAranuM jIvana jIvI sahanazIlatA, kSamA Adi guNone prApta karI A pArthiva dehane tyAga karI A duniyAmAMthI cAlyA jAya che. paNa temanuM tejasvI, timaya udAra vyaktitva bhavya jInA mArgamAM prakAza pAthare che. yugayuga sudhI bhavya che e prakAzamAM pitAnuM jIvana pavitra banAve, huM paNa evA guNone prApta karuM. e AzA sahita e mahAna purUSone bhAvapUrvaka zradhdhAMjalI apuM chuM. adhika samaya na letAM mAruM vaktavya samApta karuM chuM. vyAkhyAna naM. 18 aSADa vada 11 ne gurUvAra tA. 22-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNAsAgara vIra prabhu jemaNe ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna ane kevaLadarzananI jota pragaTAvI che evA bhagavAne ApaNA jevA bAlajIne A saMsAra samudra taravAne mATe sidhdhAMtarUpa vANInuM prakAzana karyuM. sidhdhAMta eTale karmone kSaya karAvI sidhinA sukhone apAve, vibhAvane aMta karAvI svabhAvanuM darzana karAve tenuM nAma sidhdhAMta. sidhAMta e adhyAtmavAdane amUlya khajAne che, A jIvana ane para jIvananI sukha-sAmagrIno saMgraha che. sidhdhAMtamAM jJAnI bhagavaMta pharamAve che ke jagatamAM manuSya jeTalI mahenata dubene dUra karavA mATe kare che teTalI mahenata pApane dUra karavA mATe kare te kaI duHkha rahe kharuM? kAraNane dUra kare eTale kArya te ApoApa dUra thavAnuM che,
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 178 duHkhanuM kAraNa pApa. pApane palAyana kare eTale duHkha te svayaMmeva javAnuM che. paraMtu AjanA nI vAta kevI che? rega kADhavo che paNa kupagya khAvAnuM baMdha karavuM nathI te roga jAya zI rIte ? tema duHkharUpI dardIne kADhavA mATe pAparUpI kupacceno tyAga kare te duHkharUpI daI jAya. jyAM sudhI pApa Acare che tyAM sudhI duHkha rahevAnuM che. kAraNanA abhAvamAM kAryano abhAva ane kAraNanA sadbhAvamAM kAryane sadbhAva rahevAne. pApa karatAM rahevuM ane dukhathI dUra rahevuM te kevI rIte banI zake ? pApa karyo eTale duHkha AvavAnuM. jJAnI kahe che ke he AtmA! je tane duHkha apriya hoya te pApa karavAnuM baMdha karI de. jyAM sudhI tuM pApa karato rahIza tyAM sudhI duHkha tAre pIche nahi cheDe. tuM pApane cheDavA taiyAra thaIza tyAre duHkha paNa tane choDavA taiyAra thaze. je pApane cheDe che tene duHkha cheDI de che. pApa te kahe che je mane pakaDI rAkhe tene duHkha pakaDI rAkhaze. tuM jeTalo duHkhathI Dare che eTale je pApathI Dare te duHkha rahe kyAMthI? "khathI DaravuM te zuM che ne pApathI DaravuM te saNu che." dukhathI Dare koNa? khabara che ne? mithyAtvIe duHkhathI Dare che ane samaktiI AtmA pApathI Dare che. mATe duHkhane Dara choDIne pApanA Dara vALA banIne pApano nAza kare. je pApano nAza kare che te duHkhano nAza kare che. Aje te chaDecoka pApa karavA ane pachI duHkhanI pharIyAdI karavI te te jANI joIne agnimAM hAtha nAMkhave ane pachI dAjhavAnI phariyAda karavA jevuM murkhAmI bharyuM kAma che. mATe duHkhano Dara cheDIne pApanA DaravALA banIne pApathI dUra rahetA zIkhe. jemaNe eka vAra dharmaghoSa muninI dezanA sAMbhaLI tevA balarAjAnA hRdayamAM vIravANIno TahukAra thatAM jIvana paTe thaI gaye. viSaye rUpI sarpo palAyana thaI gayA. temane aMtarAtmA jAgI uThayA. temane pApane bhaya lAgyo ne vairAgya raMge raMgAI gayA. dezanA pUrNa thaI eTale balarAjAe te sthavira munine kahyuM. he bhaMte! huM mahAbalakumArane rAjayAsane sthApita karIne ApanI pAse saMyama levA IcchuM chuM. A vAta sAMbhaLIne sthaviree kahyuM. sArA kAryamAM vilaMba na kare. A rIte temanI AjJA meLavIne balarAjA nagaramAM AvyA. rAjayamAM AvIne potAnA parijanone bolAvIne badhI vAta karI. pachI yuvarAja mahAbalakumArano rAjyAbhiSeka karyo. mahAbala kahe pitAjI! Apa rAjyano tyAga karI saMyama le che. A saMsAra khaTapaTane bharelo ne duHkhanI UMDI khAImAM nAMkhanAra che. Apa A saMsArathI bahAra nIkaLe che ne mane rAjasiMhAsane besADe che. pitAnI AjJA ziremAnya karI, harSapUrvaka vadhAvI mahAbalakumAra rAjasiMhAsane besavA taiyAra thaye. je rAjyanA mehamAM
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ r zAradA zikhara mugdha banI rAjasihAsane bese ne alipta bhAve bese te anainA karma baMdhanamAM phaka che. eka bhAgamAM racyA paccA rahe ne khIjo bhAgAvalI karmane AdhIna anIne rahevuM paDe tA rahe te te manenA karma baMdhanamAM kraka che. jyAre aMtarAtmA jAge tyAre tene samajAya ke vItarAga bhagavAnano sa MdezA zuM ? sAcuM sukha saMyamamAga mAM che. cakravartithI paNa adhika sukhI niHspRhI sAdhu che. samajo ! sayama mArgomAM apUrva anupama zAnti che. cakravarti pAse bAhya padArthono atula vaibhava che, paNa tenA manamAM ugratA ne vyagratA che. A dhyAna ane raudradhyAna che. saLagatA sa'sAra ane bhavabhramaNanI pIDA che. jyAM parigraha che tyAM kAInA kAI svarUpe bhaya ane ciMtA che. mamatA rUpI leAhanI sAMkaLa tenA hAthe baMdhAI che jethI te satyanuM suvaNu uMcakavA asama che. AthI cakravatine paNa nathI mananI zAMti, nathI cittano apUrva AhvAda ke nathI jIvanano sAcA svAda. tyAM che phakta bhautika jhAkajhamALa. paNa divya jIvananI rAmAMcaka maLatI nathI. cakravartine paNa ISTanA vicAganuM ne aniSTanA saMcAganuM duHkha che. vItarAgI sAdhu AvA duHkhanA abhAvathI akhUTa AnaMda laIne phare che. adhyAtmanuM A gaNita jhIlanAra phkta saMyamI sAdhaka che. sAdhupaNuM te adhyAtmanI pedAza che. AthI eka samaya evA Ave che ke cakravati paNa tenA cha khaMDane gaTaranI viSTAnI jema, malIna paga lUchaNIyAnI jema, rasahIna chAlanA chetarAnI jema cheDI AtmatattvanuM saMzAdhana ane anusaMdhAna karavA dUranI bhUrI vairAgyamaya kSitijamAM khAvAI jAya che. ane tRSNAgrasta cakravati niHspRhI sAdhu banI jAya che. te saMyamanuM sukha ne AnaMda alaukika che. tema samajIne nIkaLe che. jJAnInI STie cakravarti paNa yAne pAtra che. ane ajJAnIne sayamI sAdhaka yAne pAtra dekhAya che. paNa kharekhara te je jIvA pApanA aMdhanamAM paDelA che te jIvA dayAne pAtra che. A amUlya jIvana pApanA baMdhana teADI saMyamanI mATe maLyuM che. sAdhanA karavA khaMdhue ! A mahAna kiMmatI jIMdagI prApta thaI. te jIdagImAM vahepAra kevA karyuM ? ane e vahepAra karIne emAMthI meLavyu' zu' ? teno koI divasa vicAra karyAM che? " jiMdagInA vahepAramAM meLavyuM zu" ? sAMbhaLeA, eka nyAya ApIne samajAvuM. eka zeThe peAtAnA dIkarAne 36000] rUpiyA ApIne paradeza vahepAra karavA meklyA. A chekarA hajI navA zeTha jevA hatA. te dhaMdhAmAM ekadama pAvaradhA anelA nahAtA. te AkarAne navA sAthIdAra maLI gayA eTale te chokarAe badhA vahIvaTa te sAthIdArAne soMpI dIdhA vahIvaTa soMpyA e va thayA eTale te A vahIvaTa mArA che eTaluM khelatAM zIkhyA. ema karatAM daza-paMdara varSI gayA eTale te gAmanA kAI mANase tene pUchyuM kema bhAI ! dhaMdho kharAbara cAle che ne ? eTale teNe kahyuM ke
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 181 hA, peDhI cAle che ne vahIvaTa phalANA bhAIne sAMkhyA che. tyAre te bhAI kahe tame kAI divasa saravaiyuM tapAsyuM che kharuM? nA, bhAI. te tarapha meM dRSTi paNa karI nathI. tA dhaMdhAnI jokhamadArI tame rAkhA che ne tene jotA paNa nathI ? je dhaMdho ApaNA che, jenI jokhamadArI ApaNA mAthe te joIe ke nahi ? jarUra jovA joIe. A bhAInA kahevAthI te che.karAe cApaDA kheAlyA, joyu te jene rU. 8000 dhIryAM hatA te mAnavInuM nAmanizAna paNa nathI. sattara-aDhAra hajAra rUpiyA dhIrelA che te mANasa rAja Ave-jAya, vAtacIta kare paNa atyAre jeTalA rUpiyA dhIryAM che teTalA naLIyA paNa tene ghera nathI. have zuM karavuM ? daza hajAra rUpiyA che tenuM nAma tapAsyuM te te mAge teA tarata maLe. paNa sthiti evI che ke ekeka gAmamAM ekeka rUpiye che ema daza hajAra che. munima rAkhI kharca kare te te rakama maLe tema che. paNa eka rUpiyA kharace te eka rUpiyA maLe. have A vahepArInI sthiti zI ? muDI bhegI karavA mathe teA paNa maLI zake kharI ? nA. A nyAya ApaNA upara ghaTAvavA che. atyAre ApaNuM AyuSya lagabhaga 100 varSanuM hAya che. kadAca koInuM vadhAre hAya paNa ApaNe 100 varSano hisAkha laI e. 100 varSanA divasa keTalA ? 36000 thAya. janma pachI doDha-e varSe khelatA thayA. te samaye dharmanuM ke vahepAranuM kaMI jJAna na hatuM. pachI 15-20 vaSa~nA thayA tyAre khyAla ALye huM manuSya chuM, huM jaina dharma pAmyA chuM. A mAruM ne A tAruM. A mArA pitAnuM ghara che. evA khyAla Avye paNa te pahelAM sAta-ATha hajAra divase gayA te tA gayA. ane 50 varSa pachInA je divaseA te dekhAvanA, mAtra gaNatarInAM paNa kamANInA nahi. pachI jJAnAbhyAsa ke zAsananI sevA zuM karI zake ? vacalA daza hajAra divasa rahyA 20 varSothI 50 varSa nI uMmara vacce 30 varSa` Ave. te varSe viSaya bhAganA sukhamAM kADhayA. te sukhanA pariNAme sAcA sukhanuM naLIyuM paNa maLavAnuM nathI. ulTu zu maLaze ? jahA kimpAga phalANaM, pariNAmo na sundaro / evaM bhuttA bhogANaM, pariNAmo na sundaro // utta. sU, a. 19 gAthA 17 kripAka vRkSanA phaLa dekhAvamAM, khAvAmAM svAdiSTa ne madhura che paNa te khAvAthI jIva ane kAyA judA thaI jAya che. te rIte bhAgamAM paDelAne khakhara nathI ke huM je kAmaleAga bhAgavuM chuM tenuM pariNAma sAruM nathI. arthAt tenI pAchaLa duHkha ubheluM che. A rIte vacalA 30 varSo saMsAra sukhamAM vItyA ke jenI pAchaLa kaMI naphA te na thayA paNa pariNAmamAM kheATa AvatI gaI. te 30 varSa mAM paNa eka sAthe e divasa levA mAMge teA maLe kharA ? na maLe. eka divasa jAya pachI bIjo Ave. zAhukArAne ghera gAmamAM 10,000 rU. che paNa eka kharcA tA eka maLe. tethI tene
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zAradA zikhara pitAnI muDI have pAchI maLI zakaze kharI ? na maLe. te rIte A jiMdagInA kiMmatI divase cAlyA jAya che te zuM pAchA pharIne maLI zake ? jJAnI ApaNane e samajAve che ke jyAM sudhI tArI jiMdagI dhULamAM nathI maLI tyAM sudhI A zarIranI kiMmata kema karatA nathI ? eka sAmAyikano mahAna lAbha ?" A manuSyabhavanI eka miniTa e devatAnA be koDa palyopamathI kaMIka nyUna jeTalI che. eka miniTamAMthI be koDa palyopamathI kaMIka nyUna devanuM AyuSya saheje laI zakaze. kadAca tamane thaze ke kevI rIte ? sAMbhaLo. huM Apane samajAvuM eka sAmAyika 48 miniTanI. zudhdha bhAve eka sAmAyika karavAthI 92,59,25925 palyopama devatAnuM AyuSya tame meLavI zako.tethI 1 miniTamAM lagabhaga be kroDa palyopamathI kaMIka nyUna devanI sthiti meLavI zake. A deza viratinI sAmAyika eka miniTamAM ATalI moTI kiMmata meLavI Ape che. keInI pAse kiMmatI hIro hoya paNa tene hIrAnI oLakha na hoya to tene koDInI mAphaka vecI de che. kUtarAnA hAthamAM kahInura Ave to kiMmata koDInI paNa na rahe. Aje tamArA hAthamAM AvI manuSya jiMdagI samAna kahInura hAthamAM AvyuM paraMtu tene kahInura tarIke samajAya te kiMmata karAve ne? baMdhuo ! A kiMmatI jIvanamAM janmyA tyArathI maraNa pAmyA tyAM sudhInA bahAranA badhA vicAra karyA. AkhI jiMdagIne krama tapAsyA paraMtu huM tamane pUchuM chuM ke AtmAne tame koI TAIme tapAsya che kharA ? AtmAne vicAra karyo che khare ke mAro AtmA keTalo pApathI pAcho vaLe ? Atma sAdhanAnA guNamAM keTalI pragati karI ? karmabaMdhanathI jaladI mukta banAya evI sAdhanA karI che kharI ? jamyA tyAre khAvApIvAne vicAra, tethI AgaLa vadhyA ne thoDA moTA thayA eTale nAnA bALake sAthe ramavAmAM, vidyAthI jIvanamAM AvyA tyAre skUlamAM bhaNavAno vicAra, tethI thoDA moTA thayA 18, 20 varSanA thayA eTale vahepAra dhaMdhAnA vicAra, pachI lagna thayA eTale patnInI, chokarAnI pAlana poSaNanI ciMtA, jema jema uMmaramAM meTAM thatAM gayA tema tema saMsAranuM badhu tapAsatA gayA paNa haju dharmane yAda karyo che kharo? nathI karyo, jeTalA putra-parivAranA vicAra Ave che teTalA AtmAnA vicAra Ave che kharAM ? nathI AvatA. Aje jagatamAM maraNane pratyakSa najara sAme jenArA keTalA mANaso ? bhAgye ja, ghaNuM alpa, jema koI mANasa pANImAM DUbe. haju jIvate che paNa maravAnI aNI upara che. te samaye tene huM koNa chuM ? zA mATe DUbe ? atyAre mArI zI sthiti che ? pANIthI bahAra kema nIkaLavuM ? nIkaLe te mane zuM phAyade che ? AvA vicAra Ave kharA? na Ave. tene te phakta eka vicAra
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 183 Ave ke pANImAMthI jaldI bahAra kema nIkaLuM ? te sivAya tene bIjo koI vicAra Avato nathI. jema dariyAmAM DUbelA jIvane potAnI sthitinuM athavA bacavAthI mAre udaya che tevuM bhAna nathI. tema saMsAramAM ajJAna pravAhamAM DUbelA ne mArA jIvananI suMdara sthiti kaI hevI joIe te mAMheluM kaMI bhAna nathI hotuM. tethI tene pitAne khyAla nathI ne tethI maraNa sudhI dharmane yAda karato nathI. vara vinAnI jAna jevo karAte dharma :" Aje dharma karanArA tarapha daSTi karIe te moTA bhAge dharma e karAte dekhAya che ke jANe "vara vinAnI jAna." huM dharma karanArAne utArI pADavA mAMgatI nathI paNa temane sajAga karavA mATe eka zaheramAM sagAvahAlAM jAnamAM varane laIne nIkaLyA. ghaNu samaya pahelAMnI A vAta che. te samaye Treina ke basavyavahAra nahote tethI gADAmAM jAna jatI. jyAM vevAInuM gAma Ave ne tene be pAMca gAunuM aMtara rahe tyAre velane baLadene deDAvI mUke. Ama deDAve temAM vararAjAne besavAnuM khulluM hoya che. ne bIjA badhAne pakaDavAnuM hoya che. vararAjA jemAM beThA hoya te vela khullI hoya che. A rIte doDatAM deDatAM velamAMthI vararAjA paDI gayA. paNa deDAvavAnI hariphAInA kAraNe vela varane levA nA rahI. have te vahela barAbara vevAInA mAMDave AvI, jyAM vevANa kaMkAvaTI laIne jamAIrAjanuM svAgata karavA ubhI che. paNa vahelamAM vara dekhAto nathI. AvA samaye vele deDAvavAnI kiMmata zI rahI? vara vahelamAMthI paDI gayo, chatAM vela calAvavAvALAe e dhyAna na rAkhyuM ne vela calAvI dIdhI. jAnaiyA game teTalA heya paNa vara vinAnI jAna bhatI nathI. tema Aje jIvo dharma kare che paNa dharmanuM phaLa zuM che, tenuM rahasya-marma zuM che te samajatAM nathI. dharma karavA chatAM aMtaramAM zradhdhA ane AcaraNa nathI, tethI dharma karavA chatAM AtmAne je nirjarA thavI joIe te thatI nathI, tethI vara vinAnI jAna je dharma karyo kahevAya ne? vararAjA sahita jAna hoya te tenI kiMmata thAya che. te jAna le che, tema aMtarathI zraddhApUrvaka karAte dharma ke je dharma mATe dehanuM balidAna devuM paDe te daI de, tevA dharma karanAranI jagatamAM kiMmata aMkAya che. AvA dharmanuM svarUpa sadgurUdeva pAsethI samajavAnuM maLe che. chatAM kaMIka ajJAnI jIva upAzrayamAM saMta pAse paNa saMsAra sukhanI AkAMkSAthI Ave che. paraMtu je cIjo saMta pAse che ja nahi, jene te sarpanI kAMcaLInI mAphaka cheDIne nIkaLI gayA che te tamane kyAMthI Ape ? saMte pAse dharma sivAya bIjI koI vAta nathI. hIrAnA tejane agni sAthe ane khetInA pANIne varasAda sAthe na sarakhAvAya. jhaverInI kiMmata jhaverAtanA hisAbe thAya che. eka keLI ke jene jhaverAtanI pArakha
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 zAradA zikhara karatAM AvaDatI nathI tevA kaLIe naMga laIne jevA mAMDayuM. ane kahyuM ke jhaverI te naMgane sUryanA teja jevuM teja kahe che paNa divAsaLI jeTaluM ya ajavALuM nathI. bIjA eka jhaverIe matI lIdhuM ne kahyuM ke pANIne dariye che tethI tenI pAse keLI kapaDuM bhIMjAvA gaye. paNa kapaDuM bhInuM thAya kharuM? na thAya, je hIrAnA tejane agninA tejathI ane motInA pANIne varasAdanA pANI sAthe mApavA jAya tene ApaNe mUrkha kahIe te rIte je manuSya bhautika sukha mATe dharma kare che tevAne mUrmo ja kahe ne? bIjI rIte samajAvuM. jema kaLIne hIrAnuM teja ane motInuM pANI e kahenAra cheTe lAge tema je pagalika daSTie dharma jevA jAya tene dharma haMbaka lAge che. AraMbhAdika mArge vaLelAne sadgurUo samajAvavA jAya chatAM dharma na game. motInI kiMmata judA judA pANIne aMge che, hIrAnI kiMmata judI jAtanA tejanA kAraNe che nahIM ke agninA tejanA kAraNe. tema dharmanI kiMmata AtmakalyANanA kAraNe che. jenI daSTi AtmakalyANa tarapha gaI nathI ke AtmakalyANa karavAnI bhAvanA thaI nathI tevA mATe dharma nakAme che. jyAre AtmA jAge che tyAre dharmanA rakSaNa khAtara game tevA kaSTa Ave te paNa samabhAve sahana karI le che. sidhAMtamAM zrAvakanI vAta Ave che. mahAzataka eka zrAvaka thaI gaye. jene tyAM dhananI koI sImA na hatI. 24 koDa senaiyAnI milkata temanI pAse hatI. temAMthI ATha koDa senaiyA dharatImAM rAkhyA hatA. 8 koDa vahepAramAM ane 8 koDa ghara vakharAmAM rAkhyA hatA. Aje te kevI sthiti che ! huMDIyAmaNa 1 lAkhanuM ne dhaMdhe pAMca lAkhane. karoDo rUpiyAnA vahepAra kheDatA hoya paNa pAse muDI na hoya. paraMtu mahAzatakajI pAse evuM na hatuM. temaNe 24 koDa milkatanA traNa bhAga pADayA hatA. te uparAMta temanI bAra strIo eka eka koDa sonaiyA ne ekeka gokuLa jeTalI gAye lAvI hatI. teramI strI 8 koDa sonaiyA ne 8 gokuLa gAye lAvI hatI. 13 strIomAM revatI mukhya patnI hatI. revatI be thaI che. paNa bhagavAnane keLApAka vaharAvyuM te revatInI A vAta nathI. paNa mahAtakajInI patnI revatInI vAta che. A revatI khUba vicitra hatI. te mAMsAhArI ane bhegamAM lukhya banelI hatI. tene thayuM ke mArI A bAre ya zoka mArA sukhanI ADe Ave che. tethI teNe gupta rIte cha zekyane zastrathI ane cha ne jhera ApIne mArI nAkhI. eka strI jAti hovA chatAM teNe keTaluM viSama pApa karyuM! jyAre jIva viSayamAM rAcate thAya che tyAre e sAna ane bhAna gumAvI bese che. mahAzatakajIne khabara paNa paDI nahi ke A bAra strIono vadha koNe karyo che ? mahArAjA zreNake bhagavAnane upadeza sAMbhaLIne pitAnA rAjyamAM ahiMsAne
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 185 amAripaDaha vagaDAvyuM hatuM ke mArA rAjyamAM keI jIvanI hiMsA karavI nahi. je hiMsA karaze tene zikSA thaze. A kAraNathI mAMsa vecAtuM baMdha thayuM ne revatIne te mAMsa vinA cAle nahi tethI pitAnA piyaramAMthI AvelA gokuLanI gAyanA tarata janmelA babe vAcharaDAno vadha karIne paNa teNe mAMsAhAra cAlu rAkhe. bIjI bAju mahAzatakajI bhagavAna mahAvIranI eka vAra dezanA sAMbhaLIne bAra vratadhArI zrAvaka banI gayA. vahepArane maryAdita karyo ne parigraha vadhAro baMdha karyo. ane pauSadhazALAmAM besIne dharmadhyAna karavA lAgyA. chevaTe eka mahinAno saMthAre karyo. revatInA manamAM thayuM ke mAruM sarvasva sukha lUMTAI jAya che. tethI ekavAra dArU pIne masta banIne mahAzatakanA meLAmAM AvIne besI gaI. paraMtu mahAzataka dhyAnamAMthI jarA paNa calita na thayA. chevaTe sevatI jema tema belIne cAlI gaI. DA divasa pachI bIjIvAra revatI dArUnA nazAmAM masta banIne mahAzataka pAse jaI temano khoLo khUMdavA lAgI. ne jema tema bakavAda karavA lAgI. A samaye mahAzatakajIne avadhijJAna thayuM hatuM. tethI avadhijJAnathI jANIne mahAzataka bolI gayA. are revatI ! AvI unmata dazAmAM tuM dhyAnInuM dhyAna teDAvavA mATe prayatna karI rahI che. paraMtu AjathI sAtame divase marIne tAre pahelI narake javuM paDaze. A sAMbhaLI revatI DarI gaI. ne ArtadhyAna-raudradhyAna karavA lAgI. bhagavAnane A vAtanI jANa thaI. satya hovA chatAM apriya balavA mATe temane prAyazcita ApavA gautamasvAmIne mokalyA. gautamasvAmIe AvIne mahAzatakane kahyuMtamane revatI upara krodha AvavAthI tame tenA mATe satya hovA chatAM apriya bhASA belyA che ane revatInA ArtadhyAna-raudradhyAnanA nimittabhUta banyA che. mATe bhagavAnanI AjJAthI huM tamane prAyazcita ApavA Avyo chuM. mahAzatakajIe tarata prAyazcita laI lIdhuM. ne kALa karI pahelA devaloke deva banyA. je ArAdhaka hoya te pApanuM prAyazcita tarata le che. caudapUvI labdhI dhArI sAdhu praznanI zaMkA TALavA AhAraka zarIra banAvIne sImaMdharasvAmI pAse jAya. prazna pUchIne Ave ne AlocanA kare te ArAdhaka. nahIM to virAdhaka thaI jAya. bhUlane AMkha sAme rAkhatAM zIkho. pratikramaNa zudadha bhAvapUrvaka karo jema jema aticAra belatA jAva tema tema aMtaramAM pAponuM prAyazcita karatA jAva te anaMtA karmonI nirjarA thaze. balarAjAne mAnavajIvananI mahattA samajAI che. temane sAcI samajaNa AvI che. tethI saMyama levA taiyAra thayA che. ___ "jaM navaraM mahabbalaM kumAraM rajje ThAvai jAva ekAra saMgavI bahUNi vAsAgi ___ sAmaNNaM pariyAya pAuNittA jeNeva cAru pavvae mAsieNaM bhatteNaM sidhdhe".
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tethI mahAkhalakumArane rAjya sihAsane besADI pote saMyama levA taiyAra thaI ne alarAjA sthavirenI pAse gayA ne dIkSA aMgIkAra karI. dIkSA levAthI lAbha zu thA ? te AtmA vrutte phnte niyamo' banI jAya che. je AtmA pravI le che te kSamAvAna banI jAya che. uttarAdhyayana sUtranA 19mA adhyayanamAM khatAvyuM che ke sAcA muni keNu che ? lAbhAlAbhe suhe dukkhe, jIvIe maraNe tahA / samA niMddA vasatAjI, taddA mApavamALale / utta. sU. a. 19 gAthA, 90 lAbhamAM ke alAbhamAM, sukha-duHkhamAM, jIvana-maraNumAM, niMdA ke praza'sAmAM, mAna-apamAnamAM je samabhAva rAkhe che te sAcA muni che. dIkSA le eTale te kSamAvAna ane che. pachI ttta eTale damana karanArA. duSTa AtmAnuM damana karavAthI Aleka ne paraleAkamAM sukha maLe che. jo A rIte damana nahi karIe te bIjI rIte damana te thavAnuM che. ane nigamo eTale AraMbha rahita bane che. te AraMbhanA kAI kAyamAM joDAya nahi. balarAjA saMcama laIne kSamAvAna, IndrionA damaNuhAra ne nirAra bhI khanI gayA. dhIme dhIme temaNe 11 agAnuM jJAna meLavyuM. A rIte ghaNAM varSo sudhI zudhdha cAritranuM pAlana karI jyAM cArU paryaMta hatA tyAM AvIne temaNe eka mAsano saMthArA karyAM. khalarAjAe gurU AjJAmAM rahI khUba AtmasAdhanA karI. chevaTe eka mAsanA saMthArA pharI sidhdha-mugdha thaI gayA. have ApaNe jeno adhikAra cAlavAno che te mahAkhalakumAranI vAta Avaze. mahAkhalakumAra rAjasiMhAsane besIne suMdara rIte nyAya--nItithI rAjya calAvI rahyA che. tene pa00 rANIe che. temAM mukhya paTarANInuM nAma kamalazrI che. kyAreka eka divasa te zuM joze te vAta avasare vicArIzuM, vidyutprabhAne kUvAmAM nAMkhI paNa tenA bhAgyadaye macAvanAra kANu maLyuM ? " puNya pApanA khela batAvatI ApaNe vidyutaprabhAnI vAta cAlI rahI che. rAjAe banAvaTI vidyutprabhAne aneka prazno pUchyA. tenA javAkhamAM teNIe banAvaTI javAmA ApyA. 66 A bAju aparamAtAe vidyutprabhAne kUvAmAM nAMkhI paNa tenA bhAgya kaMI kUvAmAM paDayA nahAtA. jenuM bhAgya teja che teno vALa vAMkA karanAra kANu che ? prakhaLa bhAgyeAdayanA kAraNe kUvAmAM paDatAM teNIe nAgadevanuM smaraNa karyuM. jethI tatkALa nAgadeva hAjara thayA, ane temaNe vidyutprabhAne kUvAmAM paDatAM jhIlI lIdhI. tethI teNIne kaI vAMdhA na AvyeA. nAgarAje vidyutprabhAne kUvAmAM rahelu eka gupta @AMyaruM khatAvyuM ane tene agavaDa na paDe te rIte sapUrNa sagavaDa karI nAgarAje
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kahyuM-bahena ! tAre thADA divasa ahIM rahevuM paDaze. ahIyA huM tane jarAya takalIpha nahi paDavA dauM. badhI jAtanI sagavaDa huM pUrI pADIza. tuM nizcita raheje. Hr banAvaTI vidyutprabhAne rAjA pUche che tamArA mAthe bagIcA hatA te kema dekhAte nathI ? teNe ADAavaLA javAba devA mAMDayA. paNa pachI mati mUMjhAI javA lAgI. kAI e zIkhavADeluM kayAM sudhI khelAya ? samaya Ave peAtAnI budhdhithI javAkha ApavA joI e. jAmasAhebano dIkarA nava varSanA thayA tyAre bIjA rAjA tenA rAjya upara laDAI laIne Ave che. te samaye mAtA bALakane zIkhavADe che- dIkarA ! tane Ama pUche te Ama kaheje. chekarA kahe mAtA ! tAruM zIkhavADeluM pUche teA kharAkhara paNa te sivAya khIjuM pUche te ? tane ceAgya lAge te javAkha Apaze. chekarA khAdazAha pAse gayA. bAdazAhe e hAtha pakaDI lIdhA ne kahe have tuM zuM karIza ! chekarA kahe, mAyarAmAM pati strIne eka hAtha pakaDe te paNa jiMdagI sudhI tene pALe che. pAtAnI sthiti na hAya te mahenata-majurI karIne paNa jiMdagIbhara tenuM pAlana kare che. tame teA mArA be hAtha pakaDayA che. have mAre zuM phIkara ? mAruM pAlana tamAre karavAnuM che. chekarAne javAma sAMbhaLI rAjA prasanna thaI gayA che. dIkarA ! tane AvI budhdhi kyAMthI AvI ? kahevAneA Azaya ke zIkhavADeluM badhu... kAma nathI AvatuM. huM tamane rAja kahuM ke pratikramaNa zIkhA. krutimAM na javuM hAya teA pApa bhIrU banA. paNa tamane peAtAne pratikramaNanI laganI lAgaze te 15 divasamAM zIkhI jaze. chekarA skulamAM jatA hoya paNa tenuM nAma na hAya te mAtAnI pAse AvIne nAma lakhAvavA jhaghaDA kare ne skUlamAM nAma lakhAve tyAre ene AnaMda thAya. tema tamane pratikramaNa na AvaDe teA vItarAganI zALAmAM tamAruM nAma nathI. A rANI rAjAne bahAnA batAve che ke 15 divasa pachI bagIcA Avaze. AthI rAjAne zaMkA thAya che. A mAjI vidyutprabhA nAgarAjanI sahAyatAthI AnaMdamAM samaya vyatIta karI rahI che. paraMtu tene putra virahanuM du:kha khUba sAlI rahyuM che. mArA putranuM zuM ? eTale eka divase vidghabhAe devane prArthanA karI ke he nAgarAja ! mArA bALaka mArAthI vikhUTA paDI gayA che. tene jovA mAruM mana talasI rahyuM che. ene ramADavAnI mArI icchA che. mArI ATalI manekAmanA Apa pUrI kare. devane vidyutprabhA upara khUba sneha ne bhakitabhAva che. eTale rAtrInA samaye vidyutprabhAne rAjamahelamAM lai jAya che. paNa nAgarAje eka vAta karI che ke putrane ramADIne tarata ApaNe pAchA pharavAnuM. temAM jo vilAkha thaze ne savAra paDI jaze teA khAjI bagaDI jaze. tane mArA darzana durlabha thaze. enI nizAnI tarIke tArI veNImAMthI jyAre bharelA sarpa nIce paDe tyAre samajI levuM ke have pachI huM hAjara thaIza nahi,
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zAradA zikhara vidyutprabhA A vAta kharAkhara dhyAnamAM rAkhe che. te roja rAtre jAya. bALakane dUdha pIvarAve, snAna karAve ane ramADe, pachI tarata pAchI cAlI jAya. rAjAne vahema paDaco ke khALakane sUvADA tyAre A rIte snAna karAvelA ke AMkha AMjeleA na hatA ne rAja A rIte kema thAya che ? vidyutaprabhA ahIM Ave eTale pelA bagIcA paNu sAthe hAya che. jyAre te putrane ramADIne pAchI phare tyAre pelA bagIcA paNa sAthe jAya che. paNa bagIcAnA theDA phaLa phUla ne pAMdaDA tyAM paDelA hoya che. rAjA A joIne te banAvaTI vidyutprabhAne pUche che-A phaLa-phUlane pAMdaDA kayAMthI ? tyAre teNI kahe meM rAtre bagIcAne eTalAbyA hatA tethI tenA puSpa pAMdaDA paDelA jAya che. rAjAne A vAtathI satASa na thayeA. eTale te eka divasa cAkI bharavA beThA. kharAkhara 12 vAge rUmajhuma karatI vidyutaprabhA AvI. rAjA gupta rIte joI rahyA che. zuM thAya che ? bALakane ramADayeA, dUdha pIvaDAvyu. pachI jyAM ravAnA thavA jAya che tyAM teno hAtha pakaDayA. have tuM kyAM jAya che ? tane nahi javA dauM. tuM ja vidyutaprabhA che. mane dageA daIne cAlI gaI che. vidyutaprabhA ghaNuM karagare che paNa rAjA tene cheDatA nathI. rAjA kahe. tuM atyAra sudhI kayAM saMtAI gaI hatI ne tAre Ama karavAnuM kAraNa zuM ? tenI khadhI hakIkata jANavA rAjAe vidyutaprabhAne aneka prazno karyA. tyAre vidyutaprabhAe kahyuM-Aje mADuM thaI gayu' che. AvatI kAle huM Apane badhI vAta karIza. jo mane javAmAM meADu thaze te tenuM pariNAma sAruM nahi Ave. mATe Apa mAnI jAva. chatAM rAjA na mAnyA. tethI vidyutaprabhAe badhI vAta kahI. vAta kahetAM sUrya udaya thaI gayA. tethI vidyutaprabhAnI veNImAMthI marele sApa tarata nIce paDayA. A joI vidyutaprabhAnA hAza keAza uDI gayA ne manamAM AghAta lAgyA. have mAruM zuM thaze ? have tyAM zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. - aSADa vada 12 ne zukravAra vyAkhyAna na.-19 tA. 23-7-76 sujJa khaMdhuo, suzIla mAtAe ne ahune ! anaMta puNyadaye ApaNane A sajJanuM zAsana prApta thayuM che. sananuM zAsana eTale mahela upara caDhavAnI sIDI. jo e sIDIne choDI teA dugatinI uMDI khINamAM paTakAi jaze!. sIDIne cheDavI eTale zAsananI zradhdhA cheDavI. A sarvajJanA zAsanane pAmIne AtmAne sudhArI levAnA che. viSaya-kaSAyanA saMge caDhIne AtmA bagaDelA che. tene sudhAravAnuM kAma saCjJanuM zAsana pAmIne nahi karIe to kayAM karIzuM ? sarvajJa
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 189 bhagavaMtanuM zAsana AtmAne sudhArI zake. zudhdha ratnatrayI (jJAna-darzana-cAritra) ane tatvatrayI (deva-gurU ane dharma) sarvasanA zAsanamAM maLe che. tethI zudhdha ratnatrayI ane tavatrayInI sAdhanA ane zradhdhA dvArA AtmAne sudhAravAne purUSArtha karavo joIe. je ahIM purUSArtha na karyo to pAchaLathI pastAvuM paDaze. baMdhuo ! jenI rakSAne jinazAsana jerArathI upadeza Ape che. nAnAmAM nAnA jIvathI mAMDIne moTAmAM moTA jIvanI rakSA A jinazAsanamAM thAya che, tevI bIje kyAMya nathI. temaja ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, aparigraha, kSamA, namratA, saraLatA, saMteSa, tapa, japa, vrata, virati, jJAna-dhyAna, satya sidhdhAMto vigerenI satyatA, zudhdhatA, yathArthatA je sarvasanA zAsanamAM jovAmAM Ave che te bIje kyAMya jovAmAM AvatI nathI. mekSa ane saMsAranuM yathArtha svarUpa je ahIM jovA maLe che tevuM bIje jovA maLatuM nathI. bhavanA kAraNe ane mekSanA kAraNe judA judA tAravIne spaSTa batAvanAra hoya to te jainazAsana che. mATe AvuM sakala jIva mAtranuM hita karanAruM durlabha zAsana pAmIne tame pramAdamAM paDIne AtmAnuM ahita karaze. nahi. paNa AtmAnuM hita karavA mATe sarvazanA zAsanane vaphAdAra rahe. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanano adhikAra cAle che. temAM balarAjAne sarvajJa bhagavaMtanuM zAsana maLyuM. e zAsanamAM dIkSA laIne 11 aMgono abhyAsa karyo. ghaNuM varSo sudhI zudhdha cAritranuM pAlana karIne chelle cArU parvata upara jaIne eka mahine anazana karIne saMthAre karI sidhdha-budhdha ane mukta thayA. A rIte balarAjAe sarvasanuM zAsana pAmIne pitAnA AtmAne zAzvata sukhane svAmI banA, A vAta ahIM patI gaI. - balarAjAnI gAdI upara temanA putra mahAbalakumAra AvyA. temane paNa kamalazrI pramukha pAMcaso rANIo hatI. eka te moTuM vizALa rAjya che. vaLI managamatI ekaekathI caDhIyAtI 500 rANIo che. ATaluM sukha hovA chatAM paNa mahAbalakumAra anAsakta bhAvathI rahe che. kAraNake je rAjya ane rANIone cheDIne pitAnA pitAe dIkSA lIdhI e rAjya asthira che, karmabaMdhana karAvanAruM che ne eka divasa te Avazya cheDavAnuM che. AvuM te samajato hato eTale te rAjyamAM kevI rIte rahetAM hatAM? jahA pAmmaM jale jAyaM, nova lippai vaarinnaa| parva ratta vAhi, te viSe ghUma mApa | utta. sU. a. 25 gAthA 27 jema kamaLa kIcaDamAM utpanna thAya che ne pANImAM rahe che chatAM pANImAM lepAtuM nathI. pANIthI adhdhara rahe che. tema A saMsAramAM kadAca tame badhA sAdhu na thaI zake paNa saMsAramAM rahe te kevI rIte rahe? kamaLa jema kAdavathI alipta
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zAradA zikhara rahe che tema tame kAmagothI alipta rahe. bhegAsata na bano. AnaMdapramukha daza zrAvakee dIkSA nhotI lIdhI. teo gRhasthAvAsamAM hatA paraMtu temAM rahevA chatAM lukhya hetA banatAM. temane tyAM vaibhavane pAra na hatA chatAM paisA, kapaDA, khAvApIvAnI dareka cIjonI maryAdA karI hatI. temane AzravanA badhA daravAjA khullA na hatAM. aMze aMze dareka cIjonI maryAdA karIne maryAdita jIvana jIvatAM hatAM. saMsAramAM rahevA chatAM saMsAra sukhano svAda cAkhatA na hatA. jyAM kSaNe kSaNe pApanuM baMdhana thAya tyAM svAda hoya? tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. jema keI zrImaMtanI dIkarI zrImaMtanA dIkarA sAthe paraNAvI. mA-bApa dIkarIne paraNAve che tyAre bhAre mUluM ghaLuM Ape che. e gharaceluM paherIne sAsare gaI. enA karmodaye paraNyAM be-traNa varSa thayA ne tene pati gujarI gaye. eTale vidhavA thaI. eka jamAno e hato ke bAI vidhavA thAya tyAre paraNyAnuM je bhAre ghaLuM hoya te paherAvatA. have vicAra kare. e paraNIne AvI tyAre e gharacoLuM paheravAne ene keTale AnaMda hato ! enuM saubhAgya cAlyuM jatAM e gharALuM ene game kharuM? eka vakhata AnaMda ApanAruM gharacoLuM pati cAlyA jatAM jANe pitAnA zarIra upara aMgArA na mUkyA hoya! evuM duHkhadAyaka lAge ne? koIno yuvAna putra cAlyA jatAM tenI mAtA saMsAramAM rahe che, paNa saMsAramAM ene keI jAtano svAda ke AnaMda rahetuM nathI. tema bhagavAna kahe che mAre zrAvaka karmanA udayathI saMsAramAM rahevuM paDe te rahe paNa saMsArano svAda na hoya. vidhavA bahena pati cAlyA jatAM saMsAramAM udAsIna bhAve rahe che tema sAce zrAvaka udAsIna bhAvathI rahe. sarvabhAvathI odAsIna vRtti karI, mAtra deha te saMyama hetu hoya je.apUrva saMsAramAM game teTaluM sukha hoya paNa tene kSaNika lAge. pApanuM kAma Ave tyAM te pIche haTha kare. anartho daMDe daMDAya nahi ne khoTA karma bAMdhe nahi. kAraNa ke te samaje che ke A karmo mArA kaTu duzamana che. kameM mane anAdikALathI saMsAramAM rajhaLA che. have te A sarvajJa prabhunuM zAsana pAmIne mAre karmazatrunI sAme bAtha bIDIne temane bhagADavA che. AvI laganI zrAvakane hovI joIe. Aje te mAnavI kSaNe kSaNe karmanuM baMdhana kare che. jyAMne tyAM anarthAdaMDe daMDAya che. mahAbalakumAra rAjayamAM khUba anAsakta bhAvathI rahetA hatA. saMsAramAM rahetAM AvaDe te mANasa kaMIka karI zake, paNa tamane te saMsAramAM rahetAM AvaDatuM nathI. bele, AvaDe che? keTale meha! keTalI mamatA ne keTale parigraha ! pArakAne mATe keTalI paMcAta !
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 191 jamIne marI jAvuM eTalI vAta che, emAM te mAnavIne keTalI paMcAta che. prabhu nAma raTI jIve taravAne hAtha che, emAM te mAnavIne keTalI paMcAta che. -ho-bhaNugane ene DAhyA thaI mahAlavuM, pAMcamAM pUchAvuM ene moTA thaI mahAlavuM. meTA thavAno ene keTale ucATa che ?...emAM te mAnavIne 25-50-100 varSanI jiMdagI che. temAM dharmArAdhanA karavAne badale paisA, padavI, pratiSThA, ane pramadAnI pAchaLa keTaluM pAgalapaNuM che ! A badhuM meLavavAmAM jiMdagIno amUlya samaya veDaphAI jAya che. have pArakI paMcAta cheDIne AtmAnI paMcAta kare te AtmAnuM kalyANa thAya. mahAbalakumAra rAjA banyAM. teo kamalazrI Adi 500 rANIo sAthe saMsAranA sukha bhogave che ane prajAnuM paNa sArI rIte rakSaNa kare che. je rAjA nyAya-nIti pUrvaka rAjya kare che, prajAne saMtoSe che te prajAnA dilamAM vase che. ane je rAjA prajAne trAsa Ape che tene prajA paNa tiraskAre che. te rAjA prajAnA dilamAM sthAna meLavI zakatA nathI. A te rAjAnI vAta che. paraMtu eka gharanA mAlika paNa je kodhI hoya te gharanA mANaso tenAthI trAsI jAya che. ne ema vicAra kare che ke have A thoDA divasa kyAMka jAya te sAruM. je te zAMtithI rahe te gharanA A vicAra kare kharA ? je tame AvA na banatAM. eka daSTAMta yAda Ave che. eka rAjA khUba kura ane krodhI hatA. prajAno nAno nahi je gunha hoya temAM te kaDakamAM kaDaka ne krUra sajA karatA hatA. ene kola karyA vinA cena paDatuM na hatuM. krodha eno kherAka hate. kyAreka te kaI vAMka na hoya te paNa koInA upara krodha karI nAMkhato. enA siMhAsana upara besavA jAya ne kaI vakhata koI mANasa emane padhAro mahArAjA ! kahIne mAna na Ape te paNa tenA upara gusse thaIne temane mAratA. eTale emane rAjyamAM dareka mANasa enA bhayathI dhrujatA hatA. ane sau koI rAjAnI dRSTithI dUra rahetA hatA. rAjAnI pAse javAnuM keIne mana thatuM na hatuM. A rIte rAjAe ghaNe vakhata krUra rIte rAjaya calAvI prajAne trAhI trAhI pokArAvI dIdhI. baMdhuo ! mANasa game te kodhI heya, mAnI hAya, mAyAvI hoya ke moTA mahArAjA hoya paNa kALa rAjA koIne cheDe che ? samaya jatAM A krodhI ane krara rAjAnuM mRtyu thayuM. rAjAnA mRtyunA samAcAra AkhI nagarImAM pUra vege prasarI gayA. prajA khUba rAjI thaI. badhA kahe Aje te lADavA karIne khAvA joIe. kura rAjA
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19ra zAradA zikhara maraNa pAmyA have navA rAjA Avaze ne ApaNe zAMtithI rahIzuM. vicAra karo, mANasa jevuM jIvana jIvI jAya che tevA pAchaLa paDaghA paDe che. je rAjAe nItithI rAjya karyuM hatuM te prajA tenI pAchaLa AMsu sArata. paNa ahIM te rAjAnA mRtyuthI prajAne AnaMda thaye. kAraNa ke rAjAnI AkRti manuSyanI hatI paNa prakRti rAkSasanI hatI. rAjAnA mRtyu pachI teno putra gAdIe Avyo. e kumAramAM eTalI badhI namratA hatI ke e enA pradhAna Adi moTA mANasene kahe ke mArI kaI paNa bhUla thAya te mane kaheje. huM navo nizALI chuM. bALaka chuM tame mArA mA-bApa banIne hitazikhAmaNa Apaje. kumAranA A zabdothI ja saune zAMti thaI ne vicAravA lAgyAM ke kahevata che ke " bApa tevA beTA ne vaDa tevA TeTA", paNa ApaNe tyAM evuM nathI. kayAM rAjAno kaThora svabhAva ne kyAM kumAranI kamaLatA ! A rAjA nagarajanene saMtoSa thAya tevI rIte rAjya calAvaze. eka divasa navA rAjAnI savArI nIkaLI. A kuMvara rAjA thayA pachI pahelI vAra savArI kADhIne gAmamAM pharavA nIkaLyA hatA. khUba dhAmadhUmathI savArI AkhA nagaramAM pharIne rAjamahelanA mukhya daravAje AvI. A mahelanA daravAje cekI karanAre dvArapALa khUba catura hato. tene vicAra thaye ke A navA rAjA atyAre te zAMta dekhAya che paNa bhaviSyamAM e enA pitAnI jema krodhI ne anyAyI na banI jAya eTale huM tenI atyArathI cakAsaNI karI lauM. navA rAjA hAthI uparathI utarIne rAjamahelamAM praveza karavA jAya che tyAM pele dvArapALa praske ne dhruske raDavA lAgyA. A rAjA navAM hatA. haju tene rAja sattAne garva na hato. dvArapALane raDato joIne tenI pAse AvIne namratAthI pUchayuM che dvArapALa ! huM rAjA bane tethI AkhA gAmanA nagarajanonA dilamAM AnaMda che ne tuM kema raDe che ? zuM huM rAjA thayo te tane nathI gamatuM ? tuM zA mATe raDe che ? te mane jaladI kahe. navA rAjAnuM vacana sAMbhaLIne rAjAnA caraNamAM paDIne dvArapALa ba. sAheba ! Apa amArA rAjA banyA tene te mane khUba AnaMda che. paNa Aje tame savArI laIne AvyAM tyAre mane eka vAta yAda Ave che ke ApanA pitAjI jyAre mahelamAM padhAratA hatA tyAre mane vinA aparAdhe be-cAra cAbUka jorathI mAratAM hatA. A sAMbhaLI navA rAjA hasI paDayA ne belyA bhAI! e samaya gayo. mArA pitAnI jema mAre kodha kare nathI, ne prajAne pIDavI nathI. huM te krodhane evA saMdeza pAThavuM chuM ke : che kedhane kahejo Ave laI hathiyAra, DhAla kSamAnI rAkhI meM taiyAra, kaI gALa de, ene pyAra karUM, zakti chatAM samatA dhaM,
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 193 paNa kAdhI mAre thavuM nathI ne durgAMtimAM have javu nathI...gu'ne kAI... jo mArA dehamAM krodha rUpI krUra rAkSasa praveza karavA Avaze te me tene haNavA mATe kSamA rUpI DhAla taiyAra rAkhI che. mAre tA dI krodha karavA nathI ne dutimAM paNa javuM nathI. krodhanA kaDavA phaLa durgatimAM bheAgavavA paDe che. A navA rAjA kahe che mAre krodha karavA nathI ne kadAca mane krodha Avaze te tenI sAme kSamAnI DhAla me taiyAra rAkhI che. khaMdhue ! tame varSothI sAmAyika karo che. vItarAgavANI sAMbhaLe che paNa kadI AvA bhAva Ave che ke game tema thaze paNa huM have krodhane nahi AvavA dauM. krodha karavAthI AtmAne mATu nukazAna thAya che." hoddo po vaLAaph | " krodhathI prItino nAza thAya che. ne AtmA kanA kAdavathI kharaDAya che, mANasane tAva Ave che tyAre zarIra garama thAya che, AMkhA lAla thAya che ne khAvAnI rUcI paNa thatI nathI. khUba tAva caDhe tyAre ghaNAM ema kahe che ke ene pANI pIvaDAvA teA tAva ThaMDA paDaze paNa tAvavALAne pANI pIvuM paNa bhAvatuM nathI A tAva zarIrano tAva che paNa krodha AtmAno tAva che. pelA tAvane utAravA mATe kvInAInanI zIzIe paisA khacI ne lAvavI paDe che. meleriyA tAvanI gALIe paisA kharcIne paNa gharamAM sAcavIne rakhAya che, paNa A koSa rUpI tAva maTavAnI davA vagara paise maLe che. paNa te tamane gamatI nathI. te davAnuM nAma che samatA. krodhanuM phaLa keTalu viSama che ! sAMbhaLeA krodhe kroDa pUrava taNu, saMyama phaLa jAya re." kSaNavAranA krodhamAM varSo sudhI pALelA sayamanuM phaLa khatama thaI jAya che. A zAstranA vacana rUpI kavInAInanI goLI keAnI pAse nathI? kadAca tame na jANatA hA tA khera! paNa eTalI te khakhara che ne krodha e sArA nathI. krodhanA phaLa kaDavAM maLe che. chatAM du:khanI vAta te e che ke A samatA rUpI goLI krodha rUpI tAva na caDhe tyAM sudhI rAkheA che. paNa krodha Ave tyAre gALI gepa thaI jAya che. ele, krodha Ave che tyAre yAda Ave che ke krodha karavAthI AtmAnA guNA khaLIne bhasma thaI jAya che. krodha zamI jAya tyAre pastAveA thAya che ke mAre Ave gusse nA karavA joI e. krodhano aMjAma karUNa hAya che. AvuM jANavA ne samajavA chatAM paNa pAMca mahAvratanuM pAlana karanArA, mAsakhamaNanI tapazcaryA karanArA, aSTapravacana mAtAnA aMkamAM ALeATanArA, ane tI kara prabhunI AjJAnuM pAlana karavA mATe jiDhagI aNu karanArA evA mahAnapurUSo paNa kayAreka koSa rUpI kasAInA hAthamAM sapaDAI jAya che. tyAre vaSonI saMyama sAdhanAne bhasmIbhUta karI de che. krodhanA phaLa keTalA kaDavA che?" AvA eka saMta krodhanI AgamAM bhaDathuM thaI gayA ne marI ne evA krUra anyA ke khuda tIrthaMkara bhagavAnane mAravA taiyAra 25
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAradA zikhara thayA. eka vakhata mAravA tatpara banyA. na maryA. bIjI vakhata, trIjI vakhata daSTi pheMkI chatAM tIrthakara bhagavaMtane kaMI asara na thaI. tyAre tene aphasosa thaye ane pharIne mAravAno upAya kare che chatAM enI kaI asara tIrthaMkara prabhune na thaI e keNa? tame jANe che ? bele, tamane nahi AvaDe. le huM kahI dauM. e hatAM bhagavAna mahAvIra ane pile caMDakauzika daSTi viSa sarpa hato. sau kaI jANe che ke caMDakauzika keNa hatuM ne A bhayaMkara jherI sarpa kema banyo? caMDakauzika sarpano jIva pUrvabhavamAM mahAna pavitra sAdhu hatA. emanA laghu ziSya sAMje pratikamaNanA samaye yAda karAvyuM ke gurUdeva ! ApaNe ThaMDIla javA gayA tyAre ApanA paga nIce deDakI AvI gaI hatI. tenI AlocanA kare. tyAre gurUe tenA upara kola karyo. be-traNa vAra zive kahyuM tyAre bhayaMkara krodha karIne ziSyane mAravA deDayA. aMdhakAramAM kodhamAM ne krodhamAM thAMbhalA sAthe athaDAI javAthI mAthAnI dhArI nasa tUTI gaI ne maraNane zaraNa thayAM. atyaMta krodhamAM maravAthI marIne caMDakauzika nAga thayA. eka kSaNika koSamAM varSonI sAdhanA baLIne bhasmIbhUta thaI gaI. kSaNika krodha mahAvratano mULathI nAza kare che ne ATha pravacana mAtAnI meMkANa karI de che. bele, sAdhu zuM jAgutA na hatAM ke krodhanuM pariNAma viSama Ave che ! chatAM kodhano tAva caDhaye tyAre kAdha karoDa pUrava taNuM phaLa jAya re" A vacananI geLI paNa gepa thaI gaIne ! TUMkamAM koI bUra che. krodha bIjAne bhaya pedA kare che, ane krodha karanArane bhaya ghaNe hoya che. krodhI keInI prIti saMpAdana karI zakartA nathI. kSamAvAna rAjakumAranA pavitra vicAro ke ApaNe pilA kolI rAjAnuM daSTAMta cAlatuM hatuM. navA rAjAe dvArapALane kahyuM. mArA pitA krodhI hatA. mAre evA krodhI banavuM nathI ne huM e julma karavAno nathI. tyAre dvArapALe kahyuM mahArAjA ! Apa evA krodhI ane kUra nathI paNa mane e vicAra Ave che ke ApanA pitAjIne yamarAjA emanA kUra karmanI sajA karatAM haze te e kevI rIte sahana karatAM haze? dvArapALanI A vAta sAMbhaLIne rAjAnI pAse ubhela pradhAna be are! ApaNA maharAjAne krodha te e hatuM ke yamarAjA emane sajA kare te gussAmAM AvIne yamarA jAne paNa pAMca-sAta cAbUka caDhAvI detAM haze! (hasAhasa). tyAre dvArapALe kahyuM ke mane e vAtanuM duHkha thAya che ke je mahArAjA kodhita thaIne je anyAya bharelo vyavahAra ahIM karatA hatA te vyavahAra je yamarAjAnI sAthe karatA haze te yamarAja paNa gusse thaIne temane pAchA ahIM dhakelI na de te sAruM. nahitara mahArAjA pAchA AvIne ApaNane satAvaze. (hasAhaso. dvArapALanI vAta sAMbhaLIne eka budhdhizALI mANasa enI vAtane marma samajI gayA. ane belyA
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 15 bhAI? tArI vAta sAcI che. kAraNa ke krodhI mANasa jyAM sudhI jIvate rahe che tyAM sudhI tenAthI leke bhayabhIta rahe che. ane tenA mRtyu pachI paNa loke DaratAM rahe che ne ghaNApUrvaka tene yAda kare che. paNa have tuM gabharAIza nahi kAraNa ke maranAra vyakita e rUpamAM kadI pAche ahIM AvatuM nathI. ane ApaNA navA mahArAjA te khUba kAmaLa dilanAM che. temane krodha sparzI zake tema nathI. mATe tuM nirbhaya banIne rAjAnI sevA kara. dvArapALa ane pradhAnane vArtAlApa sAMbhaLIne navA mahArAjA te pratijJA karI ke have mAre kyAre paNa krodha kare nahi ne prajA upara anyAya kare nahi ane koI niraparAdhI mANasane satAva nahi. baMdhuo ! krodhanuM pariNAma kevuM kharAba Ave che te tame sAMbhaLyuM ne? krodho mANasa jIvatAM keIno prema saMpAdana karI zakate nathI ne ahIMthI marIne sugati prApta karI zakato nathI. kodha e anarthanuM mULa che temaja mana tathA AtmAne malIna banAvI jJAnarUpI netrene baMdha karanAra che. eka vidvAne paNa kahyuM che ke krodhI manuSya potAnI AMkho baMdha karI de che ne meTuM khulluM rAkhe che.* bIjI vAta e paNa dhyAnamAM rAkhe ke mAna-mAyA ane lebha karanArano prabhAva bIjA mANaso upara dhIme dhIme paDe che paNa krodha e bhaDabhaDatI agni je che ke je hRdayamAM prajvalita thAya te bIjAne bALe ke na baLe paNa pitAne te avazyameva bALe che. eka saMskRta lekhAM paNa kahyuM che ke : upadyamAna : prathamaM dahatyeva svamA zrayam / krodha : kRzAnuvatpazcA danyaM dahati vA na vA // A rIte krodhI vyakti bIjAnu te ahita kare che paNa te pahelAM svayaM pitAnuM ahita karI le che. ATalA mATe jJAnI kahe che ke krodhano sarvathA tyAga kare jaIe. jene jaladI AtmAnuM zreya karavuM hoya tenA upara koI phodha kare, tenuM apamAna kare ke kaTu vacana kahe te paNa manamAM jarApaNa krodha na karavuM joIe krodhI vyakitanI sAme krodha na karavAthI pahelo lAbha te e thAya che pitAne AtmA malIna banatuM nathI ne krodha karanAra mANasa ekalo kyAM sudhI ne tenI sAme krodha karaze ? tene pratyuttara nahi maLe eTale ApoApa pote zAMta banI jaze. mahAbala rAjA khUba nyAyapUrvaka rAjya calAve che. prajA tenA upara AzIvAdane abhiSeka kare che ke amArA maharAjA dIrdhAyuSa bane. A rIte AnaMdapUrvaka rahe che . tyAM zuM banyuM.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zAradA zikhara mahAkhala rAjAnI kamalazrI nAmanI rANI eka vakhata palaMgamAM sUtI hatI. kaMIka jAgRta ane kaMIka nidrA evI avasthAmAM tene eka svapna Avyu. ne teNe svapnamAM eka siMha joyeA. zaiyAmAMthI uThIne potAnA pati mahAbala rAjAnA zayanarUmamAM AvIne vinayapUrNAMka e hAtha joDIne kahyuM-svAmInAtha ! Aje meM svapnamAM siMha joceA che. svapna AvyA pachI jAgRta thaI ne dharmArAdhanA karyA bAda huM Apane kahevA AvI chuM. tyAre mahAkhala rAjAe kahyuM he mahArANI ! ApanI kukhe siMha jevA baLavAna pavitra putranA janma thaze. tema Apane AveluM svapna sUcave che. patinA mukhethI vAta sAMbhaLIne rANI khUba AnaMdita thayA. rANIne rAjAnA vacana upara ananya zradhdhA hatI. eTale patinuM vacana tahet karyuM.. 46 'tae NaM sA kamalasirI annayA sIhaM sumiNe / ', baMdhue ! AgaLa huM kahI gaI chuM ke svapnanI vAta kAne kahevAya ne vAta karatAM paNa AvaDavI joIe. ane sAMbhaLanAra gaMbhIra hAvA joIe. eka vAta yAda Ave che. bAlavAmAM viveka joIe": eka rAjAne svapna AvyuM ke mArI AkhI khatrIzI paDI gaI. eTale teNe joSIne khelAvIne pUchayuM ke mane AvuM svapna Avyu che tenu phaLa zuM ? joSI khUkha jANakAra hatA. teNe kharAkhara joIne rAjAne kahyuM-mahArAjA ! jema che tema kahuM' ne ? tame paNa joSIne kaMI pUche| te tamAruM bhaviSya sAruM bhAMkhe evu IcchA ne ? joSI jo tamane game tevuM sAru kahe tA AnaMda AnaMda ane tamane duHkha Avaze kahe teA joSIne kahe ke hAlatA thaI jA. eTale e bicArA tamane sAru' kahe. A joSIe rAjAne kahyuM juo sAheba ! ApanI AkhI khatrIzI paDI gaI tevu' svapna Avyu che. tenuM phaLa e che ke ApanI hayAtImAM AkhuM kuTuMba sApha thaI jaze. A sAMbhaLIne rAjAne khUba gussA AvyeA. ne joSIne jelamAM besADI dIdhA. joSIne paNa bhAna thayuM ke meM satya vAta kahI che chatAM mAre jelamAM besavAnuM thayuM. kAraNa ke Aje sAcAnI duniyA nathI. rAjAe khIjA joSIne melAvIne svapnanuM phaLa pUchayuM te teNe kahyuM ke he mahArAjA ! Apa evA dIrghAyuSa che, evA bhAgyavAna che ke tamAru' mRtyu koI joI zakaze nahi. have jo rAjA samaje teA vAta teA tenI te ja hatI paNa bhASAmAM pharaka hatA. rAjA te enI vAta sAMbhaLIne harakhAI gayA. jue, pahelA joSIe kahyuM tyAre rAjAne gussA AbyA ne khIjA joSIe kahyuM tyAre haSa thayeA. AnuM kAraNa bhASAmAM viveka hatA. khAkI A joSI je joIne jelamAM pUryAM teno ziSya hatA. enI pAsethI jJAna bhA hatA paNa e bhASAne vavekathI ne mIThAzathI elyeA eTale rAjAne priya lAgI. ne pelA viveka rahita apriya bhASA benceA tethI rAjAne vANI kaDavI lAgI.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zabda zabda kayA kare, nahi hAtha nahi pAMva, eka zabda ghA rUjha, eka lIe che prANa. eka zabda e madhura ne priya hoya che ke maraNatela banele mAnavI beTho thaI jAya che. ne eka zabda evo che ke jIvatAM mAnavInA prANa harI le che. zabdane keI hAtha nathI ke paga nathI paNa enAmAM zakita ghaNI che. ATalA mATe bhagavAna kahe che ke bhASA satya hovA chatAM kaDavI na hovI joIe. bhASA satya ne madhura bole. jethI sAMbhaLanArane AnaMda thAya. A jIbha kaTuvANInA kAMTA veravA mATe nathI maLI. jIbha dvArA mIThuM madhuruM bele. bhASAsamitino barAbara upayoga rAkho. jema dUdha ane pANI gaLIne vApare che tema bhASA paNa gaLIne khUba vicArIne bole ke je belavAthI matabheda na paDe, jhaghaDA na thAya paNa jyAM matabheda hoya tyAM ekatA thAya ne jhaghaDA hoya tyAM zAMtinuM sthApana thAya. joSInuM vacana sAMbhaLI rAjAne gusso zAMta thaI gaye. ne khuza thaIne eka sonAno ratanajaDita pyAlo, sArA jharInA bharelAM vastro ane eka gAma bakSIsa ApyuM. paNa joSIe levAnI nA pADI. pahele joSI jelamAM che, tene A vAtanI khabara paDI. tyAre tenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. e AMsu zenA hatAM ? pite jelamAM pUrA ne tenA ziSyane ATaluM InAma maLyuM tenA nahi ha. enA manamAM thayuM ke mAro ziSya mArI pAse bhaNya ne eNe artha cheTe te nahi karyo hoya ne ? rAjA pilA joSIne kahe che huM rAjIkhuzIthI bheTa ApuM chuM. laI le. tyAre kahe che mane eka cIja eAchI Ape paNa jemane jelamAM pUryA che temane chUTA kare. rAjA kahe che ene to nahi choDuM. tyAre bIjo joSI kahe che ke to mAre kaMI na joIe. chevaTe rAjAe pilA joSIne jelamAMthI mukta karyo. tyAre te ziSyane pUche che ke tuM satyathI jItyA ke asatyathI ? tyAre ziSya kahyuM-gurUdeva ! meM bilakula arthano anartha nathI karyo. meM ema kahyuM ke mahArAjA ! tame evA dIrdhAyuSa che ke tamAruM mRtyu kaI jaze nahi. teno artha to ema ja thaye ne ! basa, bhASAmAM viveka rAkhavo. kamala zrI rANIe tenA patine svapnanI vAta karI ne rAjAe teno gya javAba Ape. te sAMbhaLIne rANune khUba AnaMda thayo. have svapna pAThakone bolAvIne svapnanuM phaLa pUchaze. vidhutaprabhAnuM rokANa ane nAganuM mRtyu : rAjAnA khUba Agrahane kAraNe vighataprabhAe badhI vAta karI. tyAM savAra paDI gaI. ane vidyutaprabhAnI veNImAMthI marelo nAga ekadama nIce paDaze. A joI vidyutaprabhAnA hezakaza uDI gayA.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zAradA zikhara have zuM thAya ? khUba duHkha thayuM paNa je banavAnuM hatuM te banI gayuM. vidyutaprabhA bebhAna thaIne paDI gaI eTale dAsa-dAsIo badhA bhegA thaI gayA. ne zItaLa jaLano chaMTakAva karyo. caMdananAM vilepana karyA. ghaNuM upacAro karyA tyAre rANI kaMIka bhAnamAM AvyA. rAjAne have sAcI hakIkatanI jANa thatAM tenI oramAna mAtA upara khUba krodha Avyo. mAravA deDatA rAjAne retI vidhataprabhA - krodhanA AvezamAM nakalI vidyutaprabhAne deraDAthI bAMdhIne cAbUkano mAra mAravAno hukama karyo. te vakhate vidyutaprabhA rAjAnA caraNamAM paDIne kahevA lAgI. svAmInAtha! game tevI teya e mArI nAnI bahena che. mATe ene mArazo nahi. ene mApha kare. vidyutaprabhAnA kahevAthI rAjAe banAvaTI vidyutaprabhAne cheDI dIdhI ane tenI sAthe rAkhI. baMdhuo ! juo, vidyutaprabhA kevI guNIyala ne sajajana che. pitAnI mAtAe ATaluM karyuM ne A bahena potAnI zakya banIne beThI. e eMThavADa ke gharamAM rAkhavA taiyAra thAya ? vidhutaprabhAnI sajajanatA joI rAjAne khUba AnaMda thaye ne manamAM vicAra thaye ke ahe ! kayAM AnI sajajanatA ane jyAM AnI durjanatA ! sAcA khoTAnI parIkSA samaye thAya che. enA mA-bApa upara rAjAne khUba reSa AvyA eTale pite ApelAM bAra gAma pAchA laI lIdhA. ane temanA nAka-kAna kApIne hada bahAra kADhI mUkavAno hukama karyo. te vakhate paNa vidyutaprabhA rAjAnA pagamAM paDIne kahevA lAgI--nAtha ! game tema toya e mArA mAM ane bApa che. emanA upara dayA lAvIne emano gunho mApha kare. vidyutaprabhAne rAjA upara khUba prema hato tethI emane gunho mApha karyo. ane pUrvanI mAphaka vidyutaprabhAne paTarANI pade sthApana karI ane rAjA-rANI sI sukhapUrvaka divase vitAve che. have koI jAtanuM duHkha ke upAdhi nathI. vidyutaprabhA pite AnaMda pramodamAM magna rahI bIjAne AnaMdamAM rAkhe che. pite AnaMdamAM rahevuM ne bIjAne AnaMda Ape. bane te koInuM sAruM karavuM paNa kharAba te karavuM nahi. e mAnavajIvananuM kartavya che. AvuM mUlyavAna mAnavajIvana pAmI tenuM mUlyAMkana na AMkI zake te kharekhara ciMtAmaNI ratnano kAgaDAne uDADavAno upayoga karavA barAbara che. mAnavajIvana jIvatAM AvaDe te e jIvana satkAryo dvArA sukhanA zikhare caDhAvI de che ane duSkRtya kare te duHkhanA dariyAmAM DUbADI de che. eka divasa jitazatru rAjA ane vidyutaprabhA mahArANI beThAM hatAM te samaye vanapAlake khuza khuza thatA rAjAnI pAse AvIne be hAtha joDIne kahyuM. mahArAjA ! Aje ApaNA ughAnamAM pAMca pavitra muniothI parivarelA ane vidyAdhare tathA
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 199 manuSyanA pUjanIka evA zrI vIrabhadra munirAja padhAryA che. temanA padhAravAthI ApaNuM udyAna pAvana banyuM che. A sAMbhaLI rAjA-rANIne khUba AnaMda thaye. manane merale nAcI uThayo ne vanapAlakane sAruM InAma ApIne ravAnA karyo. tyArabAda jitazatrurAjA, vidyutaprabhA mahArANI meTA parivAra sahita gurUdevanA darzane AvyA. traNa vAra pradakSiNA karI vaMdana karyA ne dharmopadeza sAMbhaLavA gurUnI sanmukha besI gayA. muninI upadeza dhArA zarU thaI. he bhavya jI ! dharmanI ArAdhanAthI jIvane sukha-saMpatti, nirogI zarIra, uccakuLanI prApti, divyarUpa, anupama yauvana ane lekamAM kIrti prApta thAya che. ne parabhavamAM svarganA divya sukha tathA mokSanA sukho maLe che. AvI suMdara dharmopadezanA sAMbhaLIne vidyutaprabhA rANIe gurUdevane pUchayuM gurUdeva! pUrvabhavamAM kevA karmo bAMdhyA ke pahelAM mane khUba duHkha paDayuM. mArA duHkhamAM nAgadeva sahAyaka thayA ne mArA mAthe bagIco chatrAkAre rahyo. Apane zAtA hoya te kRpA karIne jaNAve. gurUdeve kahyuM. tamArA sukha-duHkhano vRttAMta sAMbhaLe. AtmAthI jJAnI gurUdeva vidhAbhAne pUrvabhava kahI rahyA che ? A bharatakSetramAM caMpApurI nAmanI alabelI nagarI hatI. te nagaramAM kuladhara nAmanA dhanADhaya zeTha vasatA hatA. temane kulAnaMdI nAmanI patnI hatI. tene rUpa-lAvaNyathI yukta sAta putrIo hatI. tyAra pachI zeThANIne puNya rahita AThamI putrI thaI. e putrInA pagale lakSmIdevIe gharamAMthI vidAya lIdhI. eTale mAtA-pitAne tenA pratye bilakula prema rahyo nahi. e nirbhAgI putrInuM nAma paNa mA-bApe pADayuM nahi. anukrame maTI thatAM yauvananA uMbare AvIne ubhI rahelI te putrInA vivAhanI ciMtA ene satAvavA lAgI. sagAsabaMdhIo have zeThane kahevA lAgyA ke putrI yogya uMmaranI thavA chatAM haju tenA lagna kema karatA nathI. tyAre zeThe kahyuM ke tene gya vara maLe eTale lagna karIza. huM tenI tapAsamAM chuM. eka divasa zeTha dukAne beThA hatAM. te samaye melAghelAM kapaDAvALe, mAthAnA vALa jItharA jevA ne juothI bharelA hatA ane ghaNAM divasanA pravAsathI thAkelo eka vaNikaputra zeThanI dukAne AvyuM. tene zeThe pUchyuM. he bhAI! tuM keNu che! kyAMthI Avyo che ne kayA nagaramAM rahe che ? kaMgAla hAlatamAM rahelA vaNikaputre kahyuM zeTha! he kezala nagaramAM vasatA naMdI vaNika ane sAmA nAmanI temanI patnIne huM naMdana nAme putra chuM. dhana kamAvA mATe huM cauDa dezamAM gayA hatA, paNa duSTa daridratAe mAre piI che na mUke ane dhana vagarane dhaMdhe paNa zI rIte karuM ? na chUTake A nagaranA rahevAsI ane cauDa dezanA vahepArI vasaMtadeva vaNikane tyAM huM nokarI rahyo. ahIM vasaMtadeve temanA ghare patra ApavA mane mokale che. mATe temanuM ghara kyAM che
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 zAradA zikhara te mane batAve. jethI temano patra ApI AvuM. A vaNikaputranI vAta sAMbhaLIne zeThanA manamAM thayuM ke kharekhara ! A mArI nAnI putrIne egya vara che. AnI sAthe paraNAvIne tenI sAthe ekalI dauM. jethI pharIne pAchI Ave nahi. "pitAnI kevI duSTa bhAvanA" karmanI kuTilatA kevI che ! zeThe te vaNika putrane kahyuM. A patra ApIne tuM jaladI mAre ghera Avaje. teNe pitAnA nokarane mokalI vasaMtadevanuM ghara batAvyuM. te vaNika putra patra ApIne tarata pAchA AvyA eTale tene ghera laI jaIne snAna karAvI junA kapaDA badalAvI navA kapaDAM paherAvIne, daridrano dedAra badalIne tene sArI rIte jamADe. pachI zeThe kahyuM. he naMdana! mArI IcchA che ke A mArI putrI tArI sAthe paraNAvuM. naMdane kahyuM. zeTha! huM te cauDa dezamAM pAcho javAno chuM. vaLI huM te nirdhana chuM. tamArI putrIne paraNIne zuM karuM? tyAre zeThe kahyuM ke kaMI vAMdho nahi. naMdana ! tuM mArI putrIne paraNIne sAthe laI jaje. tArI AjIvikA mATe huM tyAM dhana mokalAvane rahIza. vagara mAMgyuM ne vagara mahenate kanyA ane dhana maLatuM hoya te keNa AnAkAnI kare? ema vicAra karI naMdane zeThanI putrI sAthe lagna karyA. ene zeThe thoDuM bhADuM ne vATa kharca mATe paisA ApyA. te laIne patnI sAthe naMdane cauDa dezamAM javA prayANa karyuM. patie karele vizvAsaghAta" musApharI karatAM karatAM baMne mANasa avaMti nagaranA pAdaramAM AvyA. nagaranI bahAra maMdiranA oTale baMne ArAma karavA beThA. thAka khUba lAgyuM hovAthI baMne jaNe thoDIvAramAM nidrAdhIna banI gayA. thoDIvAre naMdana jAge, tyAre vicAra karavA lAgyA ke vATa khacI vaTAI gaI. bhAtuM paNa thoDuM rahyuM che. te baMne jaNa khAIzuM te bahu cAlaze nahi pachI bhIkha mAMgavAno samaya Avaze. ema vicAra karI sUtelI patnIne uMghatI mUkIne naMdana cAlato thaI gayo. mArI baheno! mAruM mAruM karIne vaLagI paDayA che ne ! A svArthanI sAMkaLa kevI che! karma mANasane kayAre ne kaI sthitimAM mUkI de che ! savAre naMdananI patanI jAgI. tyAre jue che te pati ke bhAtAno Dabbe kAMI dekhAtuM nathI. ene khUba duHkha thayuM ne raDavA lAgI ke have huM pati vinA kyAM jaIza ? zuM karIza? konuM zaraNuM laIza? je pitAne ghera pAchI jAuM te mane rAkhe nahi. patnI khUba DAhIne samaja hatI. mana makkama karIne zIlanA rakSaNa mATe nagaramAM jaIne Ama tema bhamavA lAgI, paNa tene kaI belAvatuM nathI ke koI kaMI pUchatuM nathI. jyAre mAnavanA puNya palAyana thaI jAya, pApa pesI jAya tyAre duHkharUpI sAgaranAM evA ja Ave che ke tene dabAvI zakAtAM nathI. bALA gAmanI ajANa che. keI oLakhatuM nathI, enA kapaDAM melA che ne
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 201 phrATI gayAM che. AvI nina avasthAmAM kANu bhAva pUche ? hIre jhagamagatI hoya te koI oLakhatuM na heAya te paNa khelAve ke AvA mahena ! kayAMthI AvyA che ? kAne zeAdhA che ? A tA garIkha hatI. tenA bhAva kaNa pUche ? kema kharAbara che ne ? tame AvuM kareA che ne ? ahIM to chekarInuM kAI nathI. kAI bhAva pUchanAra nathI. A nagaramAM vasatA mANIbhadra nAmanA zeTha AdheDa vayanA che. temanI dukAna upara koI gharAka ke munIma nathI. zeTha ekalA dukAne beThAM havA khAya che. pelI khAi pharatI pharatI mANIbhadra zeThanI dukAna pAse AvI. zeThane pavitra jANIne pagamAM paDIne kahevA lAgI. pitAjI ! huM... dIna chuM. anAtha chuM, amaLA chuM. tame mArA zaraNu rUpa che. tamArA zaraNe AvI chuM. tenA vacanamAMthI bhAreAbhAra vedanAnu vAri vahetuM hatu. ATaluM kholatAM tenI AMkhamAMthI ceAdhAra AMsu vahevA lAgyA. tenuM rUdana ane karUNA bharelAM vacano sAMbhaLIne zeThanuM hRdaya pIgaLI gayuM. AvI anAtha khAlikAne mAre zaraNu Avu joI e. tenuM lalATa jotAM uttama kuLanI dIkarI lAge che. tenA mukha upara pavitratAnA zeraDA paDe che. vacanamAM namratA ne duHkhanuM darda bharyu che. have zeTha tene pUchaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. aSADa vada 13 ne zanivAra vyAkhyAna na-ra0 tA. 24-7-76 sujJa baMdhue, suzIla mAtA ne baheno ! ApaNane mahAna puNyAdace maLelu' mAnava jIvana pavitratAnA paMthe cAlavA mATe che. anaMtAnaMta kALathI AtmA ajJAnane kAraNe apavitra khanI gayA che. tenA pratyAghAta A jIvanamAM anubhave che. kaI rIte ? te tamane samajAya che ? anaMta bhavAnA malIna kusaskAro jIvane sahaja rIte malIna vicArA karAve che. khIjAne duHkha lAge tevI kaThora bhASA khelAve, anyAya-anIti, cArI, mAyA ane prapaMca bharelAM AcaraNA karAve, AvA amUlya vItarAga praNIta dharmane choDI dhananA DhagalA bhegA karavA mATenI mahenata karAve, AvuM khadhu je thAya che te sUcave che ke pUrva bhavanI apavitratAnA saMskAro A badhu... jIvane karAve che. khaMdhue ! vicAra karajo. A mAnavabhava manane sAvadhAna ane pavitra manAvI pavitratAnA paMthe purUSArtha karavA mATe maLyA che. jo ahIM AvIne paNa jIvananI pavitratA nahi lAveA ne pragatinA paMthe prayANa nahi karo tA anAya manuSyA ane pazunA avatAra karatAM zu' vizeSatA AvI ? mRtyu thatAM ahIM rahI janArA jaDa padArtho meLavavA mATe jIvana 2
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jIvavuM te AtmAne lAbha kare che? "nA"e te ulTA hAnIkAraka che. je apavitra jIvana jIve che, hiMsA-jUTha-corI, IndrionA viSayamAM Asakta banI parigraha meLavavA mATe anyAya, anIti ne durAcAra A badhuM kare che te chevaTe AkuLa vyAkuLa banI ciMtA-saMtApa ane azAMtinI AgamAM zekAI jAya che. pariNAme A lekamAM rAjadaMDa, apratiSThA, ane lekaniMdA vagereno bhaya pedA karAve che. ane paralokamAM duHkha bhogave che. mATe tame eka vAta samajI le. ke anAdi anaMta saMsAra samudramAM rakhaDatA A jIvane manuSyabhavanI prApti thavI muzkela hatI ne maLI che te temAM Atma sAdhanA karI le. pharIne mAnavabhava maLavo durlabha che. mahAna muzIbate ane mahAna puryodaya mAnavabhava maLI gayo. temAM paNa badhAne dharma karavAnI sAnukuLatA prApta thatI nathI. je jIvanA gADha karmano udaya hoya che te AcAraMga sUtranA bIjA adhyayananA trIjA uddezAmAM bhagavaMte kahyuM che ke "aMdhatta, vatti, mUyAM, jAjara, kuMdana, putta, vahA, sAmAM, sabalatta, sahalattaM, sahapamAeNa, aNegaruvAo joNIo saMghei viruvaruve phAse vahive " AcA. sU, a. 2 u. 3. A jIvane adhapaNuM, baherApaNuM, mUMgApaNuM, kANApaNuM, ThaMDApaNuM, vAmanapaNuM, kubaDApaNuM, kALApaNuM, kAbaracItarApaNuM sarogIpaNuM, tathA aneka niomAM janma dhAraNa karavA ane aneka prakAranA duHkho bhegavavA e sarva pratikULatA ane duHkha pitAnA pramAdanA kAraNathI utpanna thAya che, vicAra karo. tame najare dekhe che ne ke eka ja bhavamAM manuSyane uMcInIcI sthitie prApta thAya che. A saMsAramAM Aje mANasa lAkha patine kareDapati hoya che te kAle karmodaye bhikhArI banatAM aMga para DhAMkavA kapaDuM hotuM nathI. A rIte zrImaMtAI garIbI, reganA upadra, nirdhanatA, paravazapaNuM, vigere sthitionA badalAM thatAM rahe che, te badhA pheraphAra thavAnuM kAraNa zuM ? tenuM kAraNa e che ke pUrvamAM avivekathI AraMbhaparigrahamAM Asakata banI anya jIne duHkha upajAvyA hoya, asatya AcaraNa karyA hoya, anyanI saMpatti lUMTI lIdhI hoya, chetarapiMDI karI hoya vigere pUrvabhavanAM bAMdhelA azubha karmanA udayathI thAya che. mATe have je AvI avasthA prApta na karavI hoya to vartamAnakALamAM khUba sAvadhAnI rAkho. je tamArA vartamAnakALa sudharaze te bhaviSyakALa ApoApa sudharI jaze. baMdhuo ! have tamane samajAya che ke manuSyabhava zA mATe durlabha che? ne temAM paNa dharmArAdhanA karavAne suyoga te ati dularbha zA mATe ? te huM tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. jema ke I mANasa page apaMga che, kAne bahere, meMge, AMkhe aMdha
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 23. hoya ne pAche jene dArUne na caDhaye che te mANasa je bhayaMkara aTavImAM aTavAI gaye hoya te tene sIdhA mArge kaNa lAve? are, tene bhAna paNa nathI ke huM kyAM chuM. te rIte A jIvane paNa bhAna nathI ke "huM karuM chuM kayAMthI thayo zuM svarUpa che mAruM kharuM, kenA sabaMdhe vaLagaNuM che rAkhuM ke huM pariharuM? huM koNa chuM ? kyAMthI Avyo chuM ne mAruM sAcuM svarUpa zuM che? ene vicAra sarakhe nathI. dariyA ke nadInA pANImAM taranArA hoMziyAra mANasa paNa kayAreka DUbI jAya che te jene taratAM AvaDatuM nathI hotuM tevAnI te vAta kyAM karavI ? te rIte manuSyabhava eTale bhavasAgarane taravAnI heDI maLI chatAM jIvane mAruM kalyANa kema jaldI thAya te khyAla nathI Avato te pachI jIva asaMsI dazAmAM kevI rIte khyAla lAvaze tene vicAra kare. jema keI nAne ramatiyALa chokaro hoya te tene ramatAM ramatAM thAka lAgaze te uMghI jaze paNa te skulane pATha karavA taiyAra nathI. tenA mA-bApa tene lezana karavAnuM kahe te kaDavuM lAge tene game nahi. abhyAsa kare e pitAnA bhaviSyanA hita mATe che chatAM tene tenuM jJAna nathI tethI pitAnA hitanI vAtane paNa aniSTamAM gaNe che. bALakane tAva Ave, zaradI ke udharasa thAya te tenAthI te gabharAtA nathI paNa je tene skule mAstara pAse bhaNavA mokalavAnuM nAma paDe te te gabharAI jAya che. kAraNa ke skula tene aNagamatuM sthAna che. TIcarane dekhe te jANe jamane dekhe che zA mATe? abhyAsa karatAM kIDIo caDhe che, abhyAsa karyo nathI eTale TIcara vaDhaze ema bIka lAge che. A te ajJAna bALakanI vAta thaI. bALakane pitAnA bhaviSyane ke vartamAnamAM pitAnA hitane khyAla nathI. te te bALaka che paNa A jIva manuSyabhavamAM Avyo, tene pUrvanA puNyathI ghaNuM sukha maLyuM paNa tyAM dharma kare kaDa jhera je lAge che. are, kaI saMte ke dhamaSTha mANaso dharma karavAnuM kahevA jAya te te paNa kaDavA jhera jevA lAge che. jemane dharma karavuM gamatuM nathI temane bagIcAmAM pharavA javuM game paNa pratikramaNa karavuM gamatuM nathI. gAmagapATA mAravA game paNa dharmopadeza sAMbhaLo gamato nathI. ujANI karavI game che paNa upavAsa karavA nathI gamatuM. jIvane dharma karavuM gamatuM nathI tenuM kAraNa zuM che? AtmA meha rAjAnI kedamAM sapaDAyela che -anAdikALanI mithyAtvanI gAMThane manuSya vadhe tyAre vAstavika dharma Avyo gaNAya. Aje ghaNAM tarkavAdIo ema pUche che ke tame kahe che ke anAdikALanI mithyAtvanI gAMTha che to te kema dekhAtI nathI ? bhalA, vicAra te kare ke tamArA peTamAM aMdaramAM gAMTha thaI hoya te te tamane dekhAya che? nA. tenA mATe ekasa-re levA paDe che. te vicAre, zarIra rUpI che chatAM zarIranI gAMTha ghaNIvAra dekhAtI nathI te arUpI AtmA upara thayelI
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 zAradA zikhara mithyAtva-ajJAnanI gAMThe kyAMthI dekhAya ? jarA samaje, vicAra kare. baMdhuo ! jema keI AMdhaLo mANasa che tenA zarIramAM aneka prakAranI vyAdhio thaI che. te vyAdhiothI thatI vedanA vede che kharo paNa dekhatA nathI tema AtmAmAM anAdithI mithyAtva mehanI gAMThanI vedanA che, vedanA vede che paNa anAdinI gAMTha kene kahevAya te jANatA nathI. devAnupriyo ! karmo keTalA che? ATha. ATha karmano senAdhipati hoya to te mehanIya karma che, mohanIya karmanI sthiti keTalI? bele bhAIo AvaDe che? (tAmAMthI javAba-70 keDA keDa sAgaropamanI.) e mahanIya karmanI 69 koDAkoDI sAgaropamanI sthiti khapAvI tyAM sudhI vAMdho nahi. phakta eka koDAkoDI sthiti khapAvavAnuM bAkI rahe tyAM gAMTha ADI Ave che. tenuM kAraNa zuM ? tamane AmAM samajAya che ? jyAM kile eALaMgavAno Ave tyAM mArAmArI hoya che. juo, mileTrI kyAM goThavAya che? jayAM nirjana vana hoya tyAM sarakAra mileTrI goThave che? "nA" paNa jyAM sarahada hoya che tyAM mileTrI goThavAya che. zA mATe ? jyAM sarahada hoya che tyAM eka tasu jamIna zatru dabAvI na jAya te mATe sarakAranI mileTrIne sajAga rahevuM paDe che. zatru tasu jamIna dabAvI jAya te sAmasAmI gaLIo chUTe ne kaMIkanI lAze paDe che. te lehInI nadIo vahe che. ahIM tasu jamIna mATe khUnakhAra jaMga khelAya che. paNa jyAM vagaDAmAM vighAnI vIghA jamIno khAlI paDI hoya che tyAM kaMI dhAMdhala ke dhamAlA hoya che? nA. kAraNa ke jyAM bacAvanA sarasAmAna, hathiyAra laI javAnA hoya tevA pula hoya che tyAM zatru sAme jhajhumavAnuM hoya che. paNa jyAM bacAvanuM sthAna (sarahada) nathI tevA vagaDAmAM zatru Ave te harakata nathI paNa sarahada upara zatru caDhI Ave te bhaya che. te rIte mehanIya karmanI 70 kaDAkoDI sAgaropamanI sthitimAMthI 6 kroDAkoDI sAgaropamanI sthiti vaTAvI tyAM sudhI jIve bacAvanuM bAMdhakAma karyuM nathI. bacAvanuM bAMdhakAma eka koDAkroDa sAgaropama upara karyuM che. majabUta killAo te sarahada upara hoya che. rAjyamAM ThekANe ThekANe kilA hotA nathI. tema meha rAjAnI sarahada eka koDA koDa sAgaranI sthiti AgaLa che. A jIve ghaNI vakhata 69 koDa kroDa sAgaranI sthiti khapAvIne meha rAjAnI sarahada sudhI Avyo. paNa meha rAjAnuM sainya dekhIne bhAgI gayo che. bhavI ane abhavI badhA A sarahada sudhI te Ave che. paNa sarahada vaTAvIne AgaLa javuM muzkela che. jIva pudgalAnaMdI hatA chatAM 69 koDAkoDI sAgaranI sthiti khapAvI. jyAre pudgala tarapha AnaMda, sArA manane game tevA viSayene meLavavAnI IcchA ane kharAba viSayone dUra karavAnI IcchAmAM AnaMda mAnate Ave chava laDAI karyA vinA ahIM sudhI AvI zake kAraNa ke te sthiti verAna vagaDA jevI che tethI vagara laDAIe vaza karI zakAya paNa jayAM sarahada upara majabUta kille bAMdhele
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA trikhara 205. hoya tyAM maraNIyA thaIne jhajhumavuM paDe che ne ? tema eka koDAkoDI sAgaropamanI sarahada AgaLa maha rAjAnuM majabUta bAMdhakAma che. krodha, mAna, mAyA, lobha, IryA, mamatA ane pAMca IndrinA viSaye A badhA meha rAjAnA sAbadA sipAIe zastrathI sajaja banIne tyAM ubhA che. tyAM ja anaMtI vakhata AvyA. ghero nAMkhIne beThAM paNa phAvyA nahi. eTale pAchA haThayA. e sarahada vaTAvIne AgaLa vadhavuM muzkela che, 14nI laDAImAM turkastAnane gelIlIne kile bhedatAM keTalI muzkelI paDI hatI! e te aitihAsika vAta che. te te tame jANe che ne ? tema ahIM paNa moha rAjAne majabUta kille bhedIne dharmarAjAnI sarahada para javuM te muzkela che. kAraNa ke eka koDAkoDI sAgaropama AgaLa mera maMDAyeluM che. A moracA sAme jhajhUmIne tene jItavAnuM uttama kArya mAnavabhava sivAya bIje kyAMya thaI zake tema nathI. meha rAjAnI sAme moraco mAMDavA dharmarAjAnuM sinya kSamA-samatA-ahiMsA dayA-jJAna-darzana-cAritra Adi sainikane taiyAra kare te A mahinA moracA sAme jaMga khelIne jItI zakAze. eka jabara meha rUpI senApatine chatIe te ApaNuM kAma thaI jAya. devAnupriye! mahine jItavAnuM A amUlya TANuM che. pharIpharIne A avasara nahi maLe. hoDI tarIne kinAre AvI jAya paNa jyAM bhayAnaka pavanane haDaselo Ave tyAM pAchI dUra jatI rahe che. tema ApaNu AtmAnI heDI ghaNIvAra tarIne kinArA sudhI AvI paNa mohanIyanA pavanane jabara haDaselo AvatAM pAchI saMsAra sAgaramAM aTavAI gaI che. haju DUbI nathI tyAM sudhI sAruM che. te AtmAne kahe, mahAnapurUSe mehanI sarahada vaTAvIne mokSamAM cAlyA gayA ne hajI tuM zA mATe saMsAramAM bhaTake che ? game teTalA paisA bhegA karIza, moTI mahelAto bAMdhIza te paNa eka divasa te choDIne javAnuM che. A mAnavabhava maLe che paNa sAdhanA karavAnAM sAdhane na maLyA hota to zuM karata? A sAdhana tamane je maLyA che te vAraMvAra nahi maLe. bhagavAna kahe che mane je sAdhane maLyA hatA tevA tamane maLyA che. AcAraMga sUtramAM bhagavAna belyA che. jahittha mae saMdhI jhosie, evamannattha saMdhI dujjhosae bhavai, tAmi ne nikhinna vArthi ! AcAraMga sUtra a. 5 u. 3. bhagavAne kevaLajJAna thayA pachI dharmanA svarUpanI vAte bhavya jIvone samajAvI che ke he bhavya che ! karmakSaya karavAnI vidhirUpa AcAra-gocara Adi anuSThAna- jJAna-darzana-cAritra-tapa rUpa ArAdhanA, te paNa samyakRtva sahitanI kriyA, navatatvanI zradhdhA, dehathI AtamAM bhinna che tene nizcaya, AtmAnuM dravyathI nityapaNuM ane
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara paryAyathI anityapaNuM che, AvI samajaNa sahitanI vidhithI meM kane kSaya karyo tevA prakAranI vidhi anya darzanamAM nahi hovAthI tyAM karmono kSaya karavo kaThIna che. tethI huM ema kahuM chuM ke sAdhaka AtmAoe saMyamamAM pitAnI zakti gepavavI nahi. A bhagavAnanA vacana che. ApaNe audArika zarIra che tevuM ja bhagavAnane dArika zarIra hatuM. kaMI vaikaya zarIra na hatuM. emane pAMca Indriya ane mana hatuM tema ApaNane che. mAtra pharaka eTale che ke bhagavAne zaktine upayoga meha rAjAnI sarahada upara merA mAMDIne karmano jaMga jItavAmAM karyo ne ApaNe pAMca IndriyanA viSayonI meja mANavAmAM karyo che tethI haju bhavamAM bhaTakI rahyA chIe. vadhuM zuM kahuM? tame saMsAranA rAgamAM paDI jaze te kalyANa kayAMthI karazo? tamane tamArA sagAMvahAlAM maLe to pUcho cho ne ke gharamAM bairA-chokarAM te majhAmAM che ne ? tabiyata kema che ? vahepAra dhaMdhA kevA cAle che ? paNa tame dharma dhyAna keTaluM karo cho evuM koI pUche che ? evuM kaI pUchatAM nathI. paNa sAdhu pAse Avaze te tamane pUchaze ke kema zrAvakajI ! dharmArAdhanA kare che ne ? AtmAnI kamANI te barAbara thAya che ne ? paNa ema nahi pUche ke tamAre saMtAno keTalA che? keTalI dukAna che, zuM bIjhanesa che ? ane zuM kamANI che ? kadAca koI, sAdhaka AtmA pitAnA sTejanuM bhAna bhUlIne saMsAranI vAta pUche to sajAga zrAvaka kahI deze ke sAheba! ame te kAdavanI koThImAM paDelA chIe paNa amArI khabara pUchavAmAM tamAruM bagADaze nahi. je vItarAga bhagavAnanI AjJA mujaba sAdhu cAle te sAdhune saMsArI sAthe vAta karavAno paNa TAIma nathI. bhagavAne sAdhu mATe kevuM sarasa TAImaTebala taiyAra karyuM che. 'paDhamaM pArisi sajjhAyaM, biithaM jhANaM jhiyAyai / tathA fmavAvAyariyuM, puLA vAstha sAyaM ' utta. sU. a. ra6 gAthA 12 | he mArA zramaNa ane zramaNa ! prathama prahare svAdhyAya kare, bIjA prahare dhyAna kare, trIjA prahare gaucarI jAo ne cethA prahare svAdhyAya karavA besI jAo. bele, sAdhu bhagavAnanI AjJAnuM yathArtha rIte pAlana kare te tamArI sAthe vAta karavAne adhikArI khare ? tamAre tyAM vidyApIThamAM te piNA paNa kalAkanA pIrIyaDa che. paNa amArA bhagavAnanI vidyApIThamAM te eka praharanA pIrIyaDa che. A pIrIyaDa pramANe atyAre je sAdhu sAdhanA kare, parama purUSArtha upADe te trIjA bhave mokSamAM cAlyA jAya. pachI bhavamAM bhaTakavAnuM zAnuM hoya? evA sAdhakane mATe mokSa najIka che, ane je sAdhu thaIne saMsAranA rAgamAM raMgAI jAya che tene mATe mokSa ghaNo dUra che.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 2007 jema yuvAna purUSa khAvaLanI baLavAna gAMThane cIravAne nizcaya kare che. e khAvaLanI gAMTha evI majabUta che ke paccIsa ghA kare tyAre mAMDa enu chetaru' ukhaDe paNa ene niya aphara che ke mAre gAMTha cIravI ja che teA e cIre chUTakA kare che. tema jo sAdhaka AtmA nirNaya kare ke mAre A manuSyabhavamAM zuM karavuM che ? mahAvIra meDIkala kolejamAM mAre, satyanA sarjana manavu che, mahA mithyAtva bhAvanI graMthInu mAre, saphaLa oparezana karavuM che, tyAganI TebleTa ApIza saune bhava reAga dUra karavAne..dha.. mahAmithyAtvanI graMthI bhedIne bhavasAgara jaldI tarI javA che, have mAre bhavanA pherA pharavA nathI. AvI jijJAsAvALA sAdhaka bhagIratha purUSArtha karIne eka kroDAkroDa sAgaranI sarahada vaTAvIne keLaLajJAna pAmIne meAkSamAM jAya che. have ApaNA rAjanA cAlu adhikAra-jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayananI vAta cAle che. jemane AtmAnI laganI lAgI hatI tevA khalarAjA saMsAra cheDIne saMyamI * banI gayA. have temanA putra mahAkhala kumAra nyAya--nItipUrvaka rAjya calAve che. temanI kamalazrI nAmanI paTarANIe a jAgRta ne anidrAvasthAmAM eka svapna joyuM. svapnamAM siMhu joyeA ne tarata jAgI gaI. ne dharAdhanA karI. tyArabAda peAtAnA pati mahAkhala rAjAne teNe svapnanI vAta karI. mahAkhala rAjAe svapna pAThakAne meAlAvyAM. svapna pAThakAe svapnanuM phaLa kahyuM ke huM mahArAjA ! ApanI mahArANInI kulIe eka siMha jevA parAkramI putraneA janma thaze, svapnanA phaLa jANIne badhAne khUba AnaMda thayA, kamalazrI sagarbhA thaI. jyAre garbhane savA nava mAsa pUrA thayA tyAre jJAva vahamako mAtta jJAo !" kamalazrIe eka putrane janma ApyA. tenuM nAma alabhadrakumAra rAkhavAmAM AvyuM, khUba lADakoDathI kuMvaranuM lAlanapAlana thAya che. eka sAmAnya gharamAM putraneA janma thAya che teA paNa keTaleA AnaMda vartAya che te rAjAne tyAM putrane janma thAya pachI zuM khAkI rahe ? samaya jatAM jIvarAvA yavi detthA / alabhadrakumAra kumAra maTIne yuvarAja thayA. have zuM ane che ? " tassaNaM mahAbalassaraNo ime chappiya bAla vayaMsamA rAyANA hotyA, tNjhaarahe, ghara, puSNe, tramu, vesamALe, micaMte, saddagAthathA sad vaDhiyA " A mahAkhala rAjAne cha khAlamitra rAjAe hatA. temanA nAma A pramANe (1) acala (2) dharaNa (3) pUraNa (4) vasu (5) vaizramaNa (6) abhicaMdra A badhA * mahAkhala rAjAnI sAthe janmelA hatA ane temanI sAthe mATA thayA hatA. emanI mAtAe judI judI hatI. eka mAtAnA dIkarA na hatA. A badhA khALapaNanAM gAThIyA mitrA hatA. koI mANasa vRdhdha thAya teA paNa kahe che ne ke phalANA bhAI
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara te mArA bALapaNanA laMgoTIyA mitra che. tema A chae rAjakumAro mahAbalarAjAnA bAlamitro hatA, haravA-pharavA javuM badhuM sAthe karatA hatA. eka divasa badhA mitro keI kArya prasaMge ekaThA thayA tyAM zuM vicAra karyo? "jAva amhehi egayavA sameccA Nitthariyav ttika? annamannasseyamadvaM paDisuNentiA" - badhA mitroe bhegA thaIne nirNaya karyo ke duHkhakAraka ke sukhakAraka game tevuM kAma haya, pravaryA levI hoya ke keIpaNa kArya karavuM hoya te ApaNe badhAe saMpIne te kAma sAthe maLIne karavuM. A pramANe teo vacanathI baMdhAyA. mahAbalarAjAnA cha e mitro ekabIjAnAM khUba premI hatA. te ekabIjAnAM sukhe sukhI ane duHkhe duHkhI thavA vALA hatA. paNa svAthI na hatA. tamAre badhAne mitro te ghaNAM haze paNa e badhAM kevA ? khAvA-pIvAmAM khabaradAra. sukha hoya tyAM sudhI dastI ane duHkha Ave tyAre dastI choDI devAnI. evA pholI khAnArA mitra hoya che. sAce mitra te ene kahevAya ke duHkhamAM paNa sAthe ne sAthe rahe. agara tame je keInA mitra bane te paNa evA banaje ke bhale sukhanA samayamAM enI khabara levAya ke na levAya paNa duHkhanA samaye avazya tenI khabara leje. mitra sajajana hoya te duHkha vakhate kAma Ave che. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka zeTha khUba dhanavAna hatA. khUba mahenata karIne paisA bhegA karyA hatA. temane ekane eka lADIle putra hato. eTale khUba lADakeDathI ucharele, tene me khUba caDhAvela. saMtAnone lADa laDAve paNa e lADa evA na hovA joIe ke jethI tenuM bhaviSya bagaDI jAya. zeThanA dIkarAnuM nAma dineza hatuM, dineza dhIme dhIme maTe che. mATe thatAM eNe 21 mitrone saMga karyo. ekavIsa mitromAM eka mitra sAre hate bAkI badhA dineza jevA rakhaDuM ne badhA phelI khAnArA hatA. dineza evA mitronA saMge caDhIne mana phAve tema jyAM ne tyAM bhaTakavA lAgyA. dArU pIvA lAgyo. mAtA-pitA kaMI kahe te sAMbhaLe nahi. kamAvA jato nathI. enuM AvuM vartana joIne mAtA-pitAne khUba duHkha thatuM hatuM. eTale pAse besADIne hita zikhAmaNa detAM. eno eka sAro mitra hatuM te khUba garIba paNa saMskArI hate. ghaNI vAra e dinezane kahete. mitra! tuM A khAnadAna kuTuMbane chokare tane A badhuM na zobhe. tAruM asadvartana choDI de, A kharAba mitrono saMga cheDI de. tArA mAtApitAne paNa keTaluM duHkha thAya che! paNa dinezane koInI vAta gaLe utaratI nathI,
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 zAradA zikhara A samAcAra sAMbhaLIne nakara pAche pitAnA zeThane tyAM Avyo ne sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvye enA kahevA pramANe sAcI hakIkata sAMbhaLIne tenA pratye zeThane khUba mAna uparyuM. tene khUba premathI rAkhe che. teNe paNa vinaya, sevA ane namratA vaDe AkhA kuTuMbanuM mana harI lIdhuM. A bAInA pagalAM A zeThane ghera thayA tyArathI tenA gharamAM pANInA pUranI jema dhana AvavA lAgyuM. eTale zeThane tenA pratye khUba prema vaLe. e zeTha-zeThANInI sAthe upAzraye darzana karavA javA lAgI. upavAsa, AyaMbIla vigere tapa paNa khUba karavA lAgI. sAmAyika-pratikramaNa badhuM dararoja kare che. navatatvanuM jJAna meLavyuM. te sAcI zdha zIlavaMtI zrAvikA banI gaI. "garIba bAlikAe zeThane mATe karelI AkarI pratijJA :- eka divasa mANibhadra zeTha lamaNe hAtha daIne ciMtAtura beThelA che. zeThane udAsa banelA joIne pelI chokarI pUche che pitAjI! Aje tame ATalA badhA ciMtAtura kema dekhAo cho ? tyAre zeThe kahyuM beTA ! thoDA samaya pahelAM mArA upara rAjAe khuza thaIne eka bagIce bheTa Apyo hato. huM haMmeza tyAM pharavA mATe jAuM chuM. paNa keNa jANe kema Aje A bagIco ekadama sUkAI gayA che. pAnakhara RtunI jema bagIcAmAM jhADanA ThUMThA ubhA che. ghaNAM prayatno karavA chatAM bagIce lIle thato nathI. je rAjA jANaze to mane zuM karaze ? tenI ciMtAmAM gherA chuM. tyAre kuladhara putrIe kahyuM. pitAjI ! Apa ciMtAnA karaze. huM mArA zIyaLanA prabhAvathI bagIce lIle banAvIza. jo nahi thAya to cAre AhArano tyAga karIza. zeTha kahe-beTA ! tuM AvI bhISaNa pratijJA na kara. pitAjI ! mArI pratijJA eTale pratijJA. emAM kaMI pheraphAra thAya nahi. Apa ciMtA choDIne zAMtithI sUI jAo. zIyaLanA prabhAvathI ne aThThama tapanI ArAdhanAthI navapallavita thayelo bagIca" zeThane sUvADIne te eka rUmamAM jaIne aThThama tapa karIne dhyAnamAM besI gaI. mAnavI kRtanizcayI banIne kAryano AraMbha kare che to tene avazya saphaLatA maLe che. traNa divasa-rAta dhyAnamAM lIna rahI. trIjA divasanI rAtre zAsana devI pragaTa thaIne belI-he putrI ! jenA mATe tuM kAusagga dhyAnamAM sthira banIne beThI che, tenuM kAraNa sAMbhaLa. keI mithyAdaSTi deve A bagIcAne sUkavI nAMkhyo ka che paNa te deva tArA zIyaLanA prabhAvathI bhAgI gayA che. ne prAtaHkALe bagIce hato te navapallavita banI jaze. ATaluM kahIne zAsanadevI alepa thaI gayA. teNe dhyAna pALI rAtrI dharmArAdhanAmAM pasAra karI. savAra paDatAM mANIbhadra zeTha bagIcAmAM gayA to bagIce pahelAMnI jema lIlAchama joIne AzcaryamAM paDI gayA. ahA ! A verAna vana banI gayele bagIce ekAeka navapallavita kevI rIte banI gaye?
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zAradA zikhara tyAM bIjI kSaNe zeThane vicAra thaye ke mArI putrI pratijJA karIne dhyAnamAM beThI che. traNa divasa pUrA thayAM ne Aje cotho divasa che. nakakI tenI pratijJA phaLI che. ne tenA zIyaLanA prabhAvathI A kArya thayuM che ! zeThe ghera AvIne kahyuM-beTA ! Aje tArI pratijJA phaLI. deva tUTayA ne vana khIlyA. have tuM pAraNuM kara. ' devAnupriye ! A bALA kevI gaMbhIra che! zAsanadevI tene kahI gayAM chatAM pitAnI jAte zeThane kahevA na gaI. Aje to koIne AvuM bane to sAmethI kahevA jAya. savAra paDatAM badhe A vAtanI jANa thaI gaI ne badhA loko paraspara kahevA lAgyA. ke A bAI keTalI pavitra che! enA zIyaLano kevo prabhAva che ke sUkAI gayele bagIce lIlAchama banI gaye. kharekhara A bAI sAcI zrAvikA che, khUba pavitra che. AnuM nAma smaraNa karavAthI paNa ApaNuM duHkha dUra thaI jAya ne pApa palAyana thaI jAya. A mANibhadra zeThane paNa dhanya che ke temanA ghera AvI ciMtAmaNuM ratna samAna kanyA rahe che. sakala saMgha zeThane ghera AvyA. kuladhara putrIe sAdhu-mahArAjane supAtradAna dIdhuM. sakala saMghane bhojana karAvyuM. tyArabAda teNe pAraNuM karyuM ne jinazAsanano jayajayakAra thaye. AvI pavitra putrI pitAne ghera AvI che tenI sevA karavAno zeThane lAbha maLe, ne potAne tyAM saMghanA pagalAM thayA tethI zeThane paNa khUba AnaMda thaye, have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM-21 aSADa vada 14 ne ravIvAra tA-25-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMta karUNanA sAgara, zAstrakAra, zAsanapati bhagavaMte jagatanA jIva anaMta kALathI saMsAra cakamAM paribhramaNa karI rahyA che te bramaNa aTakAvavA mATe zAstranI prarUpaNa karI bhagavaMtanA mukhakamaLamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayananI vAta cAle che. temAM mallInAtha bhagavaMtanA jIvananuM varNana AgaLa Avaze. paNa atyAre mallInAtha bhagavAna pUrve koNa hatAM ne mallInAtha bhagavAna kevI rIte banyA tenuM varNana cAle che. mahAbala rAjAne eka putra thaze. tenuM nAma balabhadrakumAra rAkhyuM che. have mahAbala rAjAne cha mitro hatA. temanA nAma acala, pUraNuM, dharaNa, vasu, aizramaNa ane abhicaMda. A nAmanA cha mitro hatA. te evA jigarajAna mitro hatA ke
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ dArA zikhara 215 ekabIjAne mATe prANa Ape tevA hatA. AjanA mitro khissA bharelA hoya te mitra ane khissAM khAlI thayAM ke huM koNa ne tuM koNa? jANe kAMI sagAI nathI. AvA mitro A jIvane saMsAra cakamAM bhamAve che. tavajJa purUe A saMsArane cakaDeLanI upamA ApI che. saMsAra eka cakaDoLa che" - bhagavaMta kahe che ke A jIvAtmA anAdi kALathI saMsAramAM cakkara lagAve che. tame peluM cakaDeLa te joyuM che ne ? ghaNI jagyAe cakaDoLa laIne mANaso ubhA hoya che. nAnA bALako paisA ApIne cakaDoLamAM besIne rAjI thAya che. sthira jamIna uparathI te asthira cakaDoLamAM besI cakkaramAM bhamavA mATe gaye. chatAM paisA kharcIne AnaMda mAnya, paNa e nAnA aNasamaju bALakane ze, paNa mATe samaju mANasa paisA kharcIne cakaDaLanA cakrAvAmAM AnaMda mAne te zobhe nahi. kema, barAbara che ne? have A vAtane ApaNe AtmA sAthe ghaTAvIe. A jIva saMsAra cakranA cakaDoLe caDhayo che. nAnuM bALaka cakaDoLamAM besIne AnaMda mAne hase tema A jIva paNa nArakI-tiryaMca-deva ane manuSya e cAre bAjunI beThakomAM besIne AnaMda mAne che. cakaDoLa eka kutUhala hovAthI bALakane AnaMda Ave che. tema A jIva paNa saMsAranA cakaDoLamAM caDhayo che ne tene temAM AnaMda Ave che. paNa eka vAta dhyAnamAM rAkho ke bALakane cakaDenamAM beThA pachI 15-20 cakkara lagAve eTale tene cakkara Ave che. paNa A jIva to bALakathI paNa caDho. kAraNake anaMta kALathI te saMsAra rUpI cakaDaLamAM beThele che. eNe caturgatinA keTalA cakkara lagAvyA che chatAM ene cakkara caDhatAM nathI. baMdhuo ! ghANIe jekelo ghAMcIno baLada ekanI eka jagyA upara goLa goLa phare che to paNa tene cakkara AvatAM nathI. paNa je manuSya e rIte phare to ene cakkara AvI jAya. tenuM kAraNa zuM? te samajAya che ? tenuM kAraNa e che ke AMkhe pATA bAMdhelA hovAthI ghAMcInA baLadane cakakara nathI AvatA ne manuSyanI AMkhe pATA bAMdhelA hotA nathI tethI tene cakakara Ave che. tema A saMsAra cakamAM bhamavAthI cakkara kene Ave ? manuSyane. paNa jyAM sudhI jIva ajJAnathI aMdha che, jJAnarUpI netra khulyA nathI tyAM sudhI saMsAra cakaDaLamAM game teTaluM bhame te paNa tene cakkara AvatA nathI. A cakaranuM bhAna thavAnuM sthAna eka manuSyabhava che. kAraNa ke jJAna pAmavAnuM sthAna manuSya bhava che. manuSya bhava sivAya bIjA bhavamAM janma the te mAlikanI majurI karavA jevuM che. jema majura mANasa mAlikanI majurI karIne peTa bhare ne jiMdagI pUrI thatAM cAlate thAya che. are ! kUtarA, bilADA, hAthI, ghoDA, ane UMTa vigerene jJAnarUpI cakSu khelavAne avasara maLavo manuSyanI apekSAe baTara
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21: zAradA zikhara durlabha che. lAyakAta che paNa tene anurUpa saMjogA atyaMta alpa che. kadAca ahIMthI jJAna laI ne nArakI, tiyA~ca ke devanA bhavamAM gayA ne tyAM kadAca tene bhavacakrathI kaMTALA Ave te paNa te cakaDALamAMthI utarI zakAya nahi. cakaDALamAMthI nIce utaravuM hAya teA nIcenI beThakamAM beThelA hAya te utarI zake che. tema AtmAnA guNA jANavA hAya, avaguNone dUra karI guNo meLavavA hAya teA tenI jogavAI manuSya bhava jeTalI khIje kyAMya maLatI nathI. devAnupriyo ! sa`sAra cakramAM bhamIne jo tamane cakakara AvatAM hAya, saMsAra cakramAM bhamavAno kaMTALo AvatA hoya ne A cakaDALamAMthI nIce utaravuM... hAya tA A amUlya avasara che. tame hamaNAM sAMbhaLI gayAM ne ke manuSya bhava jeTalI khIje kayAMya jJAna prApta karavAnI lAyakAta nathI. tamane te! lAyakAta maLI che. mAnavanA janma maLyA, mahAvIranA dhama maLyeA. AveA saMcAga nahi Ave pharIvAra (2) sattAnA saga maLyA, bhakitanA raga maLyA....AvA sacAga... mAnavanA janma che. mukitanuM bAraNuM,mahAvIranAdhama che mukitanu pAraNuM, suMdara A deha maLyA, gurUvaranA sneha manyA...AvA sacAga... manuSya bhava, mahAvIrano dharma, satAno ceAga, A badhA sAga maLyA che te pramAda choDIne AtmasAdhanA karI. badhA bhegA thaI ne vAtonA gapATA mAravA karatAM AtmasAdhanAnI vAte kare. sasAranI asAratA samajo. mahAkhalarAjA ane temanA cha mitroe bhegA thaIne niya karyuM ke ApaNe badhAe kAI paNa kArya nAnuM ke mATuM, saMsAranuM ke dhanu kAI paNa kArya karIe te badhAe sAthe karavuM, jo kAI sadgurU maLI jAya ne saMsAra asAra lAge ne dIkSA laI e te paNa sAthe levI. tevA nizcaya karyAM. tame badhA ahIM AvIne beThAM che temAMthI kaMIkanA mitro sAthe haze. teA Aje zuM vicAra karyAM ? meleA. Aje ravIvAra che te ApaNe kayA gArDanamAM pharavA javuM ? kayuM pIkacara jovA javuM ke kene maLavA javuM evA pogrAma nakakI karyA haze paNa kAI divasa evA niNa ya karyAM che ke ke rajAnA divase ApaNe koI tapa karavuM. badhAe bhegA thaIne eka kalAka dhamanI carcA karavI. Ave paNa eka pogrAma AtmA mATe hAvA joI e. khaMdhue tame saMsAramAM sukha mAnIne sagAMvahAlAM pratye mamatva jamAvIne esI gayA che paNa yAda rAkhA A saMsAranI vRttie bhayaMkara jherI sarpa karatAM che. te che sapanuM dara, paNa jherI che. mahAna purUSoe saMsArane eka upamA ApI sarpa ane satu jhera. have huM tamane pUchuM chuM ke A traNamAMthI sAruM keNu ?
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 209 jhAMkhI baMdhue ! ghaNI vakhata pati kharAma raste caDhI gayA hAya paNa jo gharamAM patnI suzIla hAya te patine sudhAre che. uttarAdhyayana sUtranA caudamAM adhyayanamAM ISakAra rAjA ane kamalAvatI rANInI vAta cAlI che. rAjAno pureAhita, tenI patnI ane temanA be putroe rAjya jevA vaibhava choDIne dIkSA lIdhI. enuM dhana rAjA peAtAnA rAjyamAM lAve che. gADI ne gADIo bharIne dhana Ave che. ema kahe che ke e gADIonA AvavAthI eTalI badhI dhULa uDatI hatI ke dizAe dekhAvA lAgI. te vicAra kareA. e keTalu' dhana haze ? kamalAvatI rANI dAsIne pUche che ApaNI nagarImAM Aje zu che ? ATalI badhI dhULa kema uDe che? tyAre dAsIe kahyuM mahArANI ! ApaNA mAnanIya purAhita, enI patnI, ane be putroe dIkSA lIdhI. tevu tyajeluM dhana gADIo bharIne rAjA bhaMDAramAM lAve che. A sAMbhaLIne kamalAvatI rANInuM leAhI ukaLI gayuM ne tarata rAjA pAse jaIne kaDaka zabdomAM kahI dIdhuM ke 'riddhisirAya' gayAtA vA " huM mahArAjA ! e brAhmaNa ane brAhmaNI AvI Rdhdhi cheDIne gayA te tame rAjyanA bhaMDAramAM lAve che. te zu e badhuM sAthe laI javAnA che ? jyAre ke tyAre maraze tyAre kaMI sAthe nahi Ave. te samaye eka dhama tamArI sAthe Avaze. A vAta ghaNI lAMkhI che. kamalAva'tI rANInA zabdo sAMbhaLIne rAjAne vairAgya AvI gayA. rAjA ane rANI baMnee dIkSA lIdhI. TUMkamAM mAre te tamane e vAta kahevI hatI ke patnI sArI hAya te patine sudhAre che. dinezanA vanathI mAtApitAne lAgelA AghAta :- dinezanI patnI paNa tenA jevI hatI. esA ne tesA bhegA thayA. kANu kene sudhAre ? dineza divase divase vadhu bagaDavA lAgyA. enA mAtA-pitA to dIkarAnI khaLatarA laI ne paraleAkavAsI banI gayA. bApanA paise tAgaDadhInnA karavA lAgyeA. vIsa mitro sAthe kre che. je sArA hatA te khasI gayA. rakhaDela TALu rahyuM. je mitra sAthe| hato te khUba kaMgAla hato. tenI mAtA khUba bimAra paDI. gharamAM rATInA sAMsA che. nokarI kayAMya maLatI nathI. dineza pAse nAkarInI mAMgaNI' -- te dineza pAse AvIne kahe che huM mitra ! tuM khUba sukhI che. phalANA mIlamAlika sAthe tamAre ghara jevA samadha che ne mArI A dazA che. tuM e mIlamAlika upara eka ciThThI lakhI Apa to mane nokarI rAkhe. chevaTe kAMI nahi to mane mIlanA paTTAvALA tarIke rAkhaze to paNa rahevA taiyAra chuM. ATalu kahetA tenI AMkhamAM ceAdhAra AMsu vahevA lAgyA. paNa paisAnA madamAM chakele dineza tenA sAmuM joto nathI. dArUnA nazA karatAM paNa dhanano 27
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zAradA zikhara naze bhayaMkara che. Aje nokarI meLavavAmAM paNa lAgavaganI jarUra paDe che. keIno hAtha pakaDanAra hoya tenuM kAma jaladI thAya che. AvA garIbano keI hAtha jhAlanAra nathI tethI te rakhaDe che. garIba mANasa zrImaMtanI pAse kaMIka AzAthI jAya, pitAnA kALajAne kaMpAvatI karUNa kahAnI kahe to paNa sAMbhaLe nahi. kadAca sAMbhaLe to be gALe saMbhaLAvI de paNa be rUpiyA na Ape. Aje samAjamAM AvI paristhiti che. zrImatane ke dhanane nazA hoya che - garIbAI taNakhalAM karatAM paNa halakI che. pele garIba mitra khUba karagaryo tyAre kahyuM. jA. mahinA pachI Avaje. tyAre enI patnI kahevA lAgI ke AvA bhikhArAne jyAM sudhI bAraNe bAMdhazo ? kahI de ne ke be mahinA pachI Avaje. devIne nacAvya deva nAce ne kahI dIdhuM ke jA, be mahinA pachI Avaje. ene kayAMthI khabara hoya ke AnI garIbAI kevI che ! be mahinAne badale be divasa kADhavA paNa muzkela che. A mitra ene pahelAM khUba zikhAmaNa ApatA hatA. tethI dinezane AMkhanA kaNAnI jema khUMcato hato. karmodaye te garIba kayAMya nokarI na maLI eTale pAche dineza pAse AvyuM ne pitAnI sthitino khyAla Ave. paNa dineza ciThThI lakhI detA nathI. be mahinA pUrA thayA tyAM sudhImAM pAMca AMTA khAdhA tyAre dineze pitAnA sabaMdhI milamAlika upara ciThThI lakhI ApI ke A mAre mitra che. te khUba garIba che. ene ApanI mIlamAM sArI nokarI Apaje. ciThThI laIne garIba mitra milamAlika pAse Avyo. tene ciThThI ApI. paNa sAmuM na joyuM. khUba karagaryo. tyAre kahe che Aje mane TAIma nathI. kAle Avaje. ema karatAM eNe paNa sAta AMTA khavaDAvyA. pachI dinezanI ciThThI vAMcI ane e milamAlikanA dilamAM bhagavAna vasyA ne pelA garIba mitrane karI rAkhe. e te rAjI rAjI thaI gaye. sAmAnya nokarI ApI paNa A chokare tanatoDIne kAma karavA lAgyA. enuM kAma joIne zeThanI AMkha khulI gaI ke aha! A chokare keTaluM kAma kare che ! enI ImAnadArI ane mahenata joIne zeTha khuza thayA ne tene uMcA sTeTa upara laI gayA. dhIme dhIme karatAM zeThe ene milano mukhya menejara banAvyuM. e chokarAe evuM kAma karyuM ke zeThanuM mana jItI lIdhuM. e zeThane khUba vahAle thaI paDe.. vinaya e zatrane vaza karavAnuM vazIkaraNa che" -baMdhuo ! koI paNa vyakitanuM dila jItavA mATe vinaya e vazIkaraNa che. A garIba mANase vinayanA vazIkaraNathI zeThanuM dila jItI lIdhuM. sAta varSamAM zeThe tene potAnI milamAM bhAgIdAra banAvyo. ene rahevA mATe baMgale, meTara badhuM vasAvI dIdhuM. eka sArI kanyA sAthe enA lagna paNa thaI gayA, enA puNyano sitAro camakyo ane pelA zrImaMta
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 211 dinezane ghera tijorI taLiyA jhATaka thaI gaI. pAse rAtI pAIna rahI eTale pelA phAlI khAnArA mitrAe tenI bhAIbaMdhI cheADI dIdhI. jema geALanA ravAmAM makADA Ave che ne badhA goLa khAI jAya che chevaTe khAlI khAradAna paDayu rahe che. tema pelA svAthI mitrAe paNa jyAM sudhI tenI pAse dhana hatuM tyAM sudhI maheAkhkhata rAkhIne tene phAlI khAdhA. paisA gayA eTale mahAkhkhata cheDI dIdhI. dinezano baMgalA vecAI gayA. patnInA dAgInA ne kapaDAM paNa vecAI gayA. eTale mAjImAM jhuMpaDI bAMdhIne rahevA lAgyA. traNa traNa divasa thaI gayA paNa reATIno TukaDo maLatA nathI. tyAre tenI patnI kahe che svAmInAtha ! ApanA ATalA badhA mitro che tenI pAse jAe ne! dineza kahe che e badhA svAnAM sagAM che. paise hatA tyAM sudhI AvyA. have sAmuM jovA paNu AvatA nathI. have te ApaNe! sAcA sivAya khIjuM kAI ApaNuM nathI. mANasa dArU pIve nazAmAM game tema kheAlI nAMkhe che paNa naze! utare eTale pastAya che. tema dinezane dhanane naze| utarI gayA. have ene bhagavAna yAda AvyA. mANasane sukhamAM bhagavAna sAMbhaLatAM nathI. "sukhamAM sAMbhaLe sAnI ane duHkhamAM sAMbhaLe rAma" evI dazA che. have dineza zu kahe che. sago bhagavAna che. bhagavAna tyAre tene bhAna nathI rahetuM. huM bhagavAna ! A sasAramAM sau matalakhanAM sagAM che. tArA sivAya have A duniyAmAM kAI mArA hAtha pakaDe tema nathI. ema prabhune prArthanA karatAM ane mANase jhu'paDInuM bAraNuM baMdha karIne chAtIphATa rUdana kare che. kharAkhara te samaye dinezano mitra gADI laIne pAtAne ghera jatA hatA. tenA manamAM vicAra thayA ke lAva, Aje dinezane maLatA jAu. Aje huM ATalA uMcA hAdde ALyeA hAu tA teno pratApa che. te dinezanA maMgale gayA tA tyAM khIjA mANasA hatAM. temane pUchyuM ke dinezabhAI kayAM gayA ? te kahe emanA gharabAra badhuM vecAI gayu che. tee A jhupaDImAM rahe che. are bhagavAna ! mitranI A dazA ! te A zuM karyu? :- dinezanA mitrane lAgI AvyuM. ahA ! mArA upakArInI A dazA ! jhuMpaDInA dvAra pAse Avye tA aMdarathI karUNa pAMta saMbhaLAyA. teNe khAraNu* khakhaDALyu. tIrADamAMthI joyu te mitrane jocA. khAraNuM kholyu, mitra aMdara gayA, ene joine dineza jema nAnu bALaka mAtAne vaLagI paDe tema vaLagI paDaye ne dhruske dhruske raDavA lAgyA ne khelyAmitra ! tuM mArA sAcA hitastrI che. te mane ghaNI hitazikhAmaNa ApI paNa paisAnA madamAM chakI gayelA evA mane tArI hitazikhAmaNu te vakhate kaDavI lAgI. tuM paNa AMkhamAM kaNAnI jema khUMcatA hatA. paNa have mane tArI hitazikhAmaNa yAda Ave
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 zAradA zikhara che. tuM ja mAre sAro mitra che ke duHkha vakhate doDIne AvyuM. pila vIsa mitro to maMkeDA jevA hatA. paisA rUpI goLa hatuM tyAM sudhI AvyA. ne mane phelI khAdho. have te huM tene ghera jAuM paNa pITha karIne ubhA rahe che. "mitranI pramANikatA" - dineze mitranA khoLAmAM mAthuM mUkIne khUba raDI lIdhuM. tene beThe karIne mitre kahyuM. je dineza! have tAre A jhuMpaDImAM rahevAnuM nathI. A jhuMpaDI baMdha karIne mAre ghera cAle. mAre baMgale, meTara, dhana je kaMI mArI pAse che te badhuM tamAruM che. mAruM kaMI nathI. A badhuM tArA pratApe che. dineza manamAM samaje che ke meM tene keTale herAna karyo hato chatAM keTalI udAratA che! badhA mitroe to mane phelI khAdho ne ANe to mArI pAsethI kaMI lIdhuM nathI chatAM AvI udAratA ! dinezano mitra baMnene pitAne ghera laI gayo. ne temane khUba premathI rAkhavA lAge ne vAraMvAra kaheto dineza! A badhuM tamAruM che. mAruM kAMI nathI chevaTe dineza paNa tenA bhege rahIne khUba kamAye ne potAnI je sthiti hatI tevI punaH pAchI AvI gaI. paNa have enI AMkha khulI gaI che. kusaMga cheDIne sajjanano saMga karyo to jIvana sudharI gayuM. baMdhuo ! mitra kare to AvA karaje ke duHkhanA samaye kAma Ave. mahAbala rAjAne che mitro hatA. temaNe nirNaya karyo ke ApaNe badhAe dareka kArya sAthe karavuM. ema eka bIjAne vacana ApyuM, have tyAM koNa padhAraze tenA bhAva avasare. muni zrI vidhaprabhAne pUrvabhava kahI rahyA che" - vidyutaprabhArANa munirAja pAsethI potAnA pUrvabhavanuM vRttAMta eka citte sAMbhaLe che. rAjA ane bIjA leke paNa sAMbhaLe che. te chokarI pharatI pharatI mANibhadra zeThanI dukAne AvI tyAre zeThe tene pUchyuM he bAI ! tuM koNa che ? ekalI kema phare che? tyAre teNe kahyuM che pitAjI ! caMpAnagarImAM kuladhara nAmanA zeTha rahe che. temanI huM putrI chuM. huM paraNI te ja divase mArA pati sAthe caMDa deza javA mATe nIkaLI paNa huM rastAmAM kaI paNa rIte sArthathI chUTI paDI gaI chuM. ane pharatI pharatI mArA patine zodhatI ahIM AvI chuM. tyAre zeThe madhura zabdathI kahyuM. beTA ! tuM kaI jAtanI ciMtA nA karIza. sukhethI mArA ghera rahe. eTale te mANibhadra zeThane ghera sukhapUrvaka rahevA lAgI. sArthanI zodha karAvavA zeThe cAre bAju mANase mokalyA paNa sAtheno patto paDe nahi, tyAre zeThe eka nokarane caMpApurImAM kuladhara zeDane tyAM mekalya. nokare tyAM jaIne kuladhara zeThane pUchayuM. zeThajItamAre keTalI putrIo che? temAM keTalI paraNelI che ne kuMvArI keTalI che? tyAre kuladhara zeThe paNa nokarane pUchayuM ke tuM kayAMthI ne zA mATe ahIM AvyuM che ? nokare sarva hakIkata kahI tyAre zeThe kahyuM mAre ATha putrIo che. temAM sAta te A nagaramAM paraNAvI che ne eka putrI tenA pati sAthe cIDa dezamAM gaI che.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sarSa, sarpanuM dara ke sarpanuM jhera. bAle zuM sAruM ! tame nahi le te huM kahuM. traNamAMthI eka paNa sAruM nathI. kAraNake e traNamAMthI eka paNa jagyA evI nathI ke tyAM tame nirbhayapaNe rahI zake. tamane kaI kahe ke sarpanA dara pAse jaIne sUI jA te sUvA taiyAra thaze? (tAmAMthI avAja : eka paNa vyakita tyAM sUvA taiyAra nahi thAya.) kema ? zA mATe ? tame samaje che ke jyAM sarpano rAphaDo che tyAM bhaya che. kayAre sApa bahAra nIkaLe ne DaMkha mArI jAya te khabara na paDe. mATe tyAM kaI sUvA taiyAra nathI. keI kahe sarpanI dADha kADhI lAve che te kADhavA paNa kaI taiyAra nathI. ane saheja khasakhasanA dANA jeTaluM jhera ApIne keAI kahe ke ATaluM jhera khAI jAo. kaMI vAM nahi Ave, te te khAvA paNa kaI taiyAra nathI. kAraNa ke sarpanA rAphaDA pAse nizcita banIne sUvuM, sarpanI dADhamAM hAtha nAMkhave ne jhera khAvuM e traNe viSama kArya che. sarpanA rAphaDA pAse sUvA jaIe ne sarpa karaDe te? sarpa karaDe te zuM thAya? sarpanuM jhera caDhe. e jhera utAranAra keI maLI jAya te mANasa jIvI jAya ne jhera utAranAra na maLe te mANasa marI jAya. huM tamane pUchuM chuM ke sarpa karaDe ne mANasa marI jAya te tenA keTalA bhava bagaDe ? A eka ja ne? tame paNa kahe che ne ke dALa agara zAka bagaDe te divasa bagaDe. athANuM bagaDe te varSa bagaDe ne patnI bagaDe to zuM bagaDe ? bele. jiMdagI bagaDe. sApa karaDe to jiMdagI jAya. jJAnI kahe che he jIva ! jo tuM samaje te sarpanA rAphaDA samAna A saMsAra che, dhana delata ane kuTuMba parivAramAM Asakita rAkhavI te sarpanA jhera samAna che. baMdhuo ! Aje tame sApathI Dare che. are, dara pAse jatAM paNa bhaya lAge che. kAraNa ke tamane khabara che ke sApa jherI che. karaDe te marI javAya. paNa tame jarUra eTaluM samajI leje ke sApa to A eka bhava mAranAra che jyAre saMsAramAM rahelA dhanAdi padArthonI mamatA to bhabhava mAranArI che. tamane sarpano Dara lAge che paNa pApathI Dare. je mANasa saMsAra rAphaDo che evuM mAne te kSaNe kSaNe pApathI bhayabhIta rahe. paNa haju tamane saMsAra sarpanA rAphaDA jevuM lAgyuM nathI eTale nirbhayatApUrvaka AnaMda kare che. paNa je saMsAra sarpane rAphaDe che e vAta tamArA haiyAmAM barAbara utarI jAya te tene saMsArane bhautika AnaMda e sarI jAya ne pApa karatAM bhayabhIta rahe. kAraNa ke saMsAra e sapane rAphaDe che evuM jene samajAya che tene eTale te jarUra viveka hoya che ke pApanA phaLa kaDavA che. e pApanA kaDavAM phaLa bhogavavA mATe naraka-tiryaMca gatimAM javuM paDaze. tyAM nArakInuM ochAmAM ochuM AyuSya daza hajAra varSanuM ane vadhumAM vadhu tetrIza sAgaropamanuM che. 28
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 zAradA zikhara ahIM karelI bhUlanuM pariNAma tyAM ATale lAMbA samaya bhegavavuM paDaze. AvuM je samaje te pApathI kSaNe kSaNe Darate rahe. sApanA DaMkha karatAM paNa pApane DaMkha tene vadhu sAle che. paNa mehamAM paDelA AtmAne AvI samajaNa AvavI muzkela che. enI sthiti eka nAnA bALaka jevI che. bALakane sArA kheTAnuM bhAna nathI tema mehamAM paDelA AtmAne paNa sArAsAranuM bhAna nathI. jema keI nAnA bALakane enI mAtA snAna karAvI, IbaMdha kapaDAM paherAvIne bahAra mokale paNa jyAM retI dekhe tyAM bALaka ramavA lAgI jaze. kAraNa ke ene bhAna nathI ke mArI mAtAe mane hamaNAM navarAvyo ne sArA kapaDAM paherAvyA che. te A rIte ramavAthI mArA kapaDA kharAba thaze. eTale e te retImAM rame ne retImAM ALoTe che. ene ramavAnI evI majhA AvI jAya che tyAre enA mAtA-pitA badhAne bhUlI jAya che. bhUkha-tarasanuM paNa bhAna rahetuM nathI, jamavAne samaya thAya eTale enI mAtA bUma pADe ke beTA ! cAla, have jamI le. paNa ene ramavAmAM e AnaMda AvI gayuM che ke mA-bApa, khAvuM-pIvuM badhuM bhUlI gayo che, paNa mArA bhagavAna mahAvIranI peDhInA membare ghara choDIne dharmasthAnakamAM vItarAgavANI sAMbhaLavA Ave che eTale samaya paNa saMsArane bhUlatAM nathI. saMsArane bhego letAM Ave che. paNa tamArA saMsAranA kAryamAM dharmane bhege laI jatAM nathI. pele bALaka badhuM bhUlIne ramatamAM masta bane che tema ja tame ahIM beso teTalI vAra paNa je saMsArane bhUlIne vItarAgavANImAM masta banaze te huM mAnuM chuM ke tamane mukita maLyA vinA nahi rahe. paNa tamArA haiyAthI saMsAra kayAM chUTe che! kadAca bahu thaze te saMsArane sAcavIne dharma karaze paNa saMsArathI chUTavAnuM mana thatuM nathI, saMsAranA kuMDALAmAM saMDovAyelA raheze tyAM sudhI mukita ghaNI dUra che. sApaNa baccAne janma Ape che tyAre kuMDALuM kare che. ne baccAMne khAI jAya che. paNa je bacce kuMDALAmAMthI chaTakIne bahAra nIkaLI jAya che te bacI jAya che. tema saMsAranA kuMDALAmAMthI AtmAne bacAvavuM hoya te moha-mAyA ne mamatAnuM kuMDALuM toDIne bahAra nIkaLI jAo. saMte tamane piokArI pokArIne kahe che ke meha-mAyA-mamatA ane IrSArUpI sApaNIo AtmAnA jJAna-darzanacAritra-tapa-kSamA dayA Adi guNene khAI jAya che. tenAthI bacavuM hoya te chalAMga mArIne bahAra nIkaLe. paNa e vAta barAbara samajAya te nIkaLAya ne ! hA, tamane dharma kare game che paNa ke ? jema sApaNa kuMDALAmAM IMDA mUke ne kuMDALAmAM rAkhe. chevaTe tene khAI jAya che te rIte saMsAranI vAsanA, krodhAdi kaSA AtmAnA guNene khAI jAya che. chatAM saMsAranA kuMDALAmAM rahIne mAtA-pitA, patnI, putra-mitra badhAne
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara 219 zAradA sAcavIne dhama thAya teA karavA che. saMsAranI mamatA DIne dharma karavA gamatA nathI. mAru rAkhIne je thAya te sAcuM paNa meM je mAruM mAnyuM. temAM sheja paNa vAMdhe AvavA joI e nahi. A jIvAnI dazA che pachI kalyANa kyAMthI thAya ? A dazA joI ne mane te tamArI dayA Ave che ke ahIM teA tamAruM puNya che eTale lIlA lahera karA che. pApa mAMdhA paNa harakhAva che. parabhavamAM tamAru zuM thaze ? tamAre keTalu joIe che! eka jIvane thADu maLe te khasa che. paNa A kuTuMba-parivAra mATe dagA-prapaMca karatAM jIva pAchA paDatA nathI. anIti, anyAya, dagAprapoMca karIne kanA baMdhana karyAM te bhAgavavA gharanA mANasA nahi Ave. kanuM karaja tA karanArane cUkavavu paDaze. karelA karmo bhogavyA vinA karajamAMthI mukata khanAtu nathI. tyAM koInI sAme dInatA khatAvavAthI ke prArthanA karavAthI kAma cAlatuM nathI. karelA karmo bhogavyA pachI tenA karajamAMthI jIva mukata banI zake che. ahIM eka dRSTAMta yAda Ave che. eka moTo pratiSThita zrImaMta vahepArI hatA. rAjA pAse tenu khUba mAna hatuM. eka vakhata enA vahepAramAM mATA dhakakA lAgyA. peDhIemAM meATI khATa AvI gaI. mAthe karaja vadhI gayuM. leNadArA paisA mATe mAthuM khAvA lAgyA. tyAre zeTha khUba gabharAI gayA. raDatA raDatA rAjA pAse AvIne kahevA lAgyA sAheba ! mArI A paristhiti che. huM mUMjhAI gayA chuM. Apa mane amuka rakama Ape te huM leNadArAne cUkavI dauM. ne pachI huM kamAIza tyAre tamane tamArI rakama pAchI ApI daIza. rAjAne zeTha pratye khUba mAna hatu. zeTha upara dayA AvI, ahA ! AvA mATA A vahepArIne tenI A paristhiti! mAre tene madada karavI joI e. rAjA kahe che. zeTha ! tame ciMtA na karo. huM A mArA bhaMDArIne hukama karu chuM. e mArA bhaMDAra kholI deze. tamAre temAMthI jeTalI jarUra hoya teTaluM dhana laI jAe. ne samaya Ave tyAre pAchuM' bharI jajo. A vahepArIne rAjAnA bhaDAra pAse laI gayA. bhaMDArIe bhaMDAra kholyeA. rAjAnA bhaMDAra joI ne vahepArInI AMkha phATI. AhAhA.... ATaluM badhu dhana! hIrA-mANeka-mAtI zu lauM ne zuM na lauM ? Aje te mArA upara rAjA rIjhayA che tA zA mATe dAva jatA karu...! AvI taka pharIpharIne nahi maLe. A hatA vANIyA. vANIyAbhAI lAle lalacAyA. ghaNI mUlyavAna cIjo bhaMDAramAMthI upADI. laI ne rAjAne batAvyu. rAjAe pUchyuM. ke tamAre ATalA badhA dhananI jarUra che ? vahepArI kahe, hA. rAjA kahe bhale laI jAo. vANIyAbhAI ghaNuM dhana laIne rAjAnA mahelamAMthI bahAra nIkaLyA tenuM mana palTAyuM. te vicAra karavA lAgyA ke ATaluM badhuM dhana huM jIvIza tyAM sudhI khAIza, lIlA lahera karIza te paNa khUTaze nahi. ne leNudArAne
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 zAradA zikhara ApI daIza to huM bhikhArI khanI jaIza ne kamAvAnI ciMtA raheze. rAjAne pAchuM ApavA javuM nathI ne leNuMdArene devu' nathI. kadAca huM marI jaIza tA mAre kaI chokarA nathI ke rAjA tenI pAse mAMgI zake! mATe huM A gAma cheDIne bahAragAma cAlyA jAuM te leNadArAne ke rAjAne kAIne mAre ApavAnI ciMtA nahi. kamAvAnI eMjhaTa nahi. zAMtithI nirAMte khAI-pIne majhA karIza. aMdhue ! vicAra kare. dhana mANasane kevI adhamavRtti karAve che ! pelA vahepArI te dhana laIne pAtAnuM gAma cheDI paragAma javA ravAnA thayeA. ghaNuM cAlye. cAlatAM cAlatAM khUba thAkI gayA. eka gAma AvyuM. gAmanA pAdaramAM eka garIba kheDUtanuM jhuMpaDA jevuM ghara hatuM. tyAM AvIne kheDUtane pUchayuM bhAI ! huM khUba thAkI gayA chuM. mane AjanI rAta tamAre tyAM rahevA deze ? tyAre kheDUta kahe che bhAI ! ame ATha mANasa chIe. ghara nAnuM che. gharamAM sUvAnI jagyA nathI. tyAre vaNike kahyuM bhAI ! mane garamI khUkha lAge che. eka khATalI Apaze| te bahAra sUI jaIza. vaNikabhAI khUba hAMziyAra hatA. peAtAne gharamAM sUvuM na hatuM. jo gharamAM sUve te koI enI milkata joI jAya ne dAnata bagaDe. tenA karatAM bahAra sUI javuM sAruM. bahAra sUIza ne rAtre jAgatA rahIza. pachI mAruM dhana kANu laI janAra che ? baLadonI vAtathI zeThanA jIvananu parivana : jyAM mamatA che, mAyA che tyAM bhaya che. tamArA khissAmAM paisA hoya teA hAtha vAraMvAra kyAM jAya ? vAraMvAra joyA karo ke khissuM kapAyuM teA nathI ne ? khissu kapAI jAya teA haiye hAtha paDI jAya. pAse jokhama hAya teA uMgha paNa uDI jAya che, pelA vahepArIne eka kheDUte eka khATalI ne geAdaDI ApIne jyAM peAtAnA khaLA khAMdhyA hatAM tyAM sUvAnuM kahyuM, eTale e teA khATalI DhALIne sUtA. paNa uMgha AvatI nathI. meADI rAtre pelA e baLado eka bIjA sAthe temanI bhASAmAM vAtA karavA lAgyA. A vahepArI hAMziyAra hatA. pazunI bhASA paNa e samajatA hatA. eTale e khaLado vacce thatI vAtacIta kAna daIne sAMbhaLavA lAgyA. pahele khaLada khIjA khaLadane kahevA lAgye bhAI ! mArA mAthe A kheDUtanu pUrva bhavana' deNuM ghaNuM hatuM. te A bhavamAM meM enI jiMdagIbhara sevA karI. have mAru karaja cUkavAI gayuM che eTale sUdaya thatAM pahelAM huM A mAlikanA karajamAMthI mukta thaIne aLadanA parAdhIna avatArathI mukata thaIza. pUrvabhavamAM meM ghaNA pApa karyo jethI A ti canA avatAra maLyA. pApa karatAM jIve pAchuM vALIne joyu nathI. Ama kahetAM kahetAM khaLadanI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu paDavA lAgyA. tyAre khIne khaLada pUche che bhAI ! teM pUrvabhavamAM zuM pApa karyAM ? tyAre kahe che huM gata
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 zAradA zikhara janmamAM manuSya hate. anAjane meTe vahepArI hatA. vahepAra karavAmAM meM kUDakapaTa karavAmAM bAkI rAkhI nathI. sArA anAja batAvIne saDelA anAja dete hate. khoTA tela ne khoTAM mApa rAkhate. garIbane chetaratAM pAcho paDayo nathI. keI garIba mANasa bhUkhyA tarasya anAja mATe mArI dukAne AvIne karagare te paNa mUThI anAja dIdhuM nahi, A kheDUte mArA ghera paisA vyAje mUkyA te meM tene pAchA na ApyA. eTale mArA mAthe tenuM RNa rahI gayuM. te cUkavavA mATe mAre tene ghera baLada banIne AvavuM paDayuM ne AkhI jiMdagI bhUkhatarasa veThIne tenuM kAma karavuM paDayuM. tiryaMce parAdhIna che. tene bhUkha lAge tyAre ghauMnA khaLAmAM hoya chatAM mukhe chIMkalI bAMdhI hoya eTale khAI na zake. pANInI tarasa lAge paNa mAlika na pIvaDAve tyAM sudhI kyAMthI pI zake ? pele baLada kahe che meM pApa karatAM pAchuM vALIne joyuM nathI tethI A baLadane avatAra maLe che. baLada pitAnI dardabharI kahANI pitAnA sAthI baLadane kahe che. bhAI ! meM mArA kuTuMba mATe dhana bheguM karatAM ghaNuM pApa karyo. gharamAM khAnArA daza hatA. huM pApa karIne paisA kamA. mAla badhAe khAdhe paNa mAra keI khAtuM nathI. hAza.... have huM mAlikanuM traNa cUkavIne baLadanA avatAramAMthI mukta thaIza. A eka baLadanI vAta pUrI thaI. bIje baLada kahe che bhAI! tAruM karaja cUkavAI gayuM paNa mArA mAthe haju pAMca hajAranuM karaja bAkI che. meM paNa evA karmo karyA che. hasI hasIne AnaMda pUrvaka bAMdhelA karmo ati zekathI raDI raDIne bhAgavatAM paNa pUrA thatAM nathI. mAre paNa jaldI chUTakAre thavAne eka upAya che, AvatI kAle A gAmanA rAjA jema resamAM joDA deDavavAnI harIphAI kare che. tema baLadane deDavAnI harIphAI karavAnA che. je ApaNe mAlika mane harIphAImAM laI jAya te huM jItI jAuM ne pahelA naMbaranuM InAma lauM. e InAmane pAMca hajAra rUpiyA mAlikanA hAthamAM jevA Avaze ke huM tenA karajamAMthI mukta thaIza ne mAre A pazu yonimAMthI chUTakAre thaze. A pramANe baMne baLadanI vAtacIta pelA vaNike sAMbhaLI, baLada e vAta karI te sAMbhaLIne pelA vaNikanuM haiyuM hacamacI gayuM. aha ! eka baLada jevA tiryaMca prANIo paNa pUrve karelAM karmono ke pazcAtApa kare che!emaNe pUrvabhavamAM mAyA-kapaTa karyA, dagA-prapaMca karyA te baLadane avatAra maLe. te meM te evA keTalAya dagA karyA che mArA karmanA udayathI dhaMdhAmAM kheTa AvI ane rAjA pAse paisA levA javuM paDayuM. rAjAe mArA upara dayA karIne mane dhana ApyuM, tyAre huM leNadArone cUkavavAne badale e dhanane dhaNuM thaIne besI javA gAma choDIne cAlI
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ coradA bira 222 nIkaLe. A mArA karmo mane kema cheDaze? karmarAjAne kAyado te e kaDaka che ke te tIrthakara, cakavarti, rAjA, zrImaMta ke garIba koIne cheDato nathI. che kAyadA karmarAjane, hisAba che pAI pAIne, veraMTa vagaDe Avaze, rAjya nathI pipAbAInuM. ahIM keI sarakArane gunha kare te tene korTamAM hAjara thavuM paDe che. je jeno gunho tevI tene sajA bhogavavI paDe che. chatAM Aje jue che ke vakIlanA khissAM bharI de te gunhAmAMthI chUTI javAya, doSita hovA chatAM nirdoSa TharIne chUTI jAya ne kesa potAnI phevaramAM AvI jAya che. paraMtu karmarAjAnI kerTamAM koI lAMca rUzavata cAlatI nathI. tyAM te saune sarakho nyAya maLe che. pelA zeTha pote bhUtakALamAM karelA pApone yAda karavA lAgyA ne vartamAnamAM je pApa karavA nIkaLyA che te yAda karatAM temanuM haiyuM hacamacI gayuM. he bhagavAna ! meM te AvA kurA karmo karyA ne kevA pApa bAMdhyA che tenA paDaghA parabhavamAM kevA paDaze ? mAre have rAjAnuM dhana levuM nathI. mAre rAtI pAI paNa joItI nathI. eka pAI paNa je huM lauM te mAre parabhavamAM cakravRddhi vyAja sahita cUkavavuM paDaze. rAjAnuM dhana rAjAne soMpI dauM. A baLadanuM savAre zuM thAya che te jovuM pachI jAuM. ene te pareDhIyuM thatAM cAlyA javuM hatuM paNa baLadanI vAta sAMbhaLIne zekAI gaye. sUryodaya thaya ne tarata baLada ekadama paDI gaye. avAja thayo eTale kheDUta deDIne bahAra AvyuM. zeTha paNa tyAM ubhA che. kheDUta pUche che mAre baLada rAtarANa je hatuM ne tene A zuM thaI gayuM ? tyAre vahepArIe kahyuM bhAI! tamAruM leNuM pUruM thayuM eTale baLada cAlyA gaye. ema kahI rAtre baLadee kahelI vAta kheDUtane kahI saMbhaLAvI, vahepArI kahe che je tamAre enI vadhu khAtrI karavI hoya to Aje tamArA rAjA baLadane doDAvavAnI harIphAI karavAnA che. temAM A tamArA baLadane laI jAo. vahepArI zeThanI vAta sAMbhaLIne kheDUta pitAnA baLadane deDavAnI harIphAImAM laI gayo. pilA vahepArIne paNa jovAnI khUba jijJAsA hatI eTale te paNa sAthe gayo. gAma bahAra medAnamAM baLadene deDAvavAnI harIphAInI zarUAta thatI hatI tyAM A kheDUta pitAnA baLadane laIne pahoMcI gayo. ne hariphAImAM potAnA baLadane makI dIdhe. harIphAImAM evI jAherAta karelI hatI ke je pahelA naMbare jIte tene rU. 5000)nuM InAma maLaze. baLadonI harIphAI zarU thaI. temAM pelA kheDUtano baLada harIphAImAM jItI gayo. jAherAta pramANe rAjA taraphathI kheDUtane pAMca hajAra rUpiyA ApavASAM AvyA. jevA kheDUtanA hAthamAM rUpiyA AvyA ke tarata baLada jamIna upara paDI gayo ne paDatAMnI sAthe tenA prANa cAlyA gayA, baMne baLada pitAnA mAlikanuM
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 223 karaja pUruM thatAM eka kSaNa paNa rokAyA nahi. A uparathI samaje. keIkeInuM nathI. A te leNa deNanI patAvaTa karavA ahIM AvyA chIe. ahIM samajavAne samaya che. haju samajIne mAyA-kapaTa nahi cheDe te A baLadanI jema kaSTa sahana karavA paDaze. A baLada thaIne re vAlIDA bojo kheMcaze re , are khAvA paDaze AraDIyA kerA mAra, A manuSya dehanuM TANuM re vAlIDA pAchuM nahi maLe. A mana tujane nahi maLe vAraMvAra....A manuSya dehanuM baMdhuo ! atyAra sudhI na samajyA paNa haju hAthamAM bAjI che tyAM sudhImAM samajI le te sAruM che, nahitara gADAnA bela banIne bhAra kheMcavA paDaze. AraDIyAnA gadA khAvA paDaze. tyAre AMkhamAMthI pANI paDaze. bhUkha-tarasa lAgaze tyAre khAvA nahi maLe. A avatAra na joItuM hoya te A saMsArane sarpane rAphaDe samajIne pApathI bhayabhIta bane. pilA zeThane pApano bhaya lAgyuM. baLadanA banAve enA jIvananuM parivartana karAvyuM. temanI AMkho khulI gaI. te dhana pAchuM laIne rAjA pAse AvyAM ne jeTaluM dhana lIdhuM hatuM te badhuM pAchuM ApIne kahyuM mahArAjA ! ApanuM dhana saMbhALI le. rAjAe pUchayuM kema zeTha ! eka divasamAM pAchuM ApavA AvyA. tyAre zeThe kahyuM. sAheba ! A dhane te mArI buddhi bagADI. ApanI pAsethI dhana laIne gaye ne mArA manamAM AvA vicAra AvyA. huM dhana laIne gAma cheDIne cAlI nIkaLe. tyAM mArgamAM huM eka rAta rokAyo. tyAM be baLadanI kahAnI sAMbhaLIne mAruM hRdaya palTAI gayuM e baLada mArA gurU banyA. mArA pUrvabhavanA karmanA kAraNe A bhavamAM te huM karajadAra bane chuM ne ApanuM dhana rAkhuM te AvatA bhavamAM e karaja cUkavatAM mAre baraDe tUTI jAya, e karmanA karaja cUkavavA mAre keTalA janma levA paDe ne karmo bhogavavA paDe. mATe mAre ApanuM dhana nA joIe. ema kahI rAjAnuM dhana pAchuM ApI vahepArI nyAya-nItipUrvaka jIvana jIvavA lAgyA. devAnupriyo ! A zreSThIne saMsAra e sarpano rAphaDo che te vAta barAbara samajAI gaI. eTale khUba sAvadhAnI pUrvaka pApa karma na baMdhAya te rIte saMsAramAM rahe che. tamane paNa je A saMsAra sarpane rAphaDe lAgatuM hoya te kSaNe kSaNe pApa rUpI sApathI DaratAM raheje. tamane te saMsAra kaMsAra je mIThe lAge che ne ? eTale hioze hoMze saMsAranA sukhamAM AnaMda mAne che. paNa jJAnI purUSa te saMsArane bhaMgAra mAne che. saMsAra te sapane rAphaDo che. bIjuM sarSa samAna kuTuMba parivAra. jyAM sudhI tamane saMsAranA sukhanI
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 zAradA zikhara sukhaDIne svAda maLe tyAM sudhI zI vAta ! khammA khammA kare ne saMsAranI sukhaDI maLatI baMdha thAya eTale sarSanI jema tamane e DaMkha devA samAna dago deze. mATe kuTuMba parivArane rAga cheDo. sarpanuM jhera kayuM ? kuTuMba-parivAra ane parigrahamAM mUcha rAkhavI te. peluM jhera te manuSyane eka vakhata mAre che, paNa A viSaya pratyenI AsaktinuM jhera che te jIvane bhavobhava mAranAruM che. mATe saMsArane sarpanA rAphaDA je samajI, sagAne sarpa samAna mAnI temanA uparanI mamatA choDe, AvI vAte saddagurUo pAsethI sAMbhaLI, haiyAmAM utArI AcaraNamAM mUkI ne rAganA baMdhana toDo. AgaLanA saMtone paramapada mokSanI prApti mATe ke talasATa hato ! jema nAne bALaka baraphI paeNDAnuM paDIkuM jeIne khAvA mATe talase che tema mahAna purUSo mukitanA mevA levA mATe talasATa karatAM hoya che. mukti meLavavA dehane rAga paNa choDavuM paDaze. baMdhaka muninA 500 ziSya ghANImAM hasate mukhaDe pIlAyA. pitAnA phUla jevA ziSyone ghANImAM pIlAtA joI gurUne duHkha thAya che tyAre ziSya kahe che gurUdeva ! A deha nathI pIlAte paNa amArA karmo pIlAya che. deha pIlAya che ghANamAM ne mana rame che navakAramAM. e kevuM AtmabaLa keLavyuM haze ? dehanI mamatA keTalI chatI haze ! mukita ema ne ema nathI maLatI. e saMte mukti meLavavA talapApaDa thaI rahyA hatA. Aje ghATake para saMghane AMgaNe berIvalI, kAMdIvalI ane delatanagara e traNa saMghe AvyA che. ne e ghATake para saMgha. caturgatinA pherA TALavA cAra saMgha bhegA thayA che. A traNa saMghonA dilamAM paNa saMtanA cAturmAsa levAno talasATa jAgyo che. saMte pratye tamane ATale badhe prema zA mATe? saMte tamArA viSayanA viSa utAranAra che. te vIranA vacanAmRtanuM pAna karAvI viSayenuM vamana karAvI AtmAnI amaratAnuM bhAna karAve che. saMsAra sAgara pAra karavAno mArga batAve che. jema nadI sAgarane maLavA jAya che tyAre mArgamAM jeTalI jamIna Ave tene phaLadrupa banAve che. tema saMte eka gAmathI bIje gAma vihAra kare che tyAre mArgamAM nAnA moTA kSetrone lAbha Ape che. jyAM nadI hoya tyAM vAtAvaraNa harIyALuM rahe che. tema je je kSetromAM saMta-satIjIe padhAre che tyAM dharmArAdhanAthI vAtAvaraNa hariyALuM bane che. AvA saMtanA cAturmAsa mATe saMgha paDApaDI kare che. Aje traNa saMgha vinaMtI karavA AvyA che temane bolavuM che. ahIMnA pramukha vajubhAIne paNa bolavuM che. paNa vidyutaprabhAnA pUrvabhavanI vAta cAle che te thoDI bAkI che te pUrNa karIe. , caritra : kuladharanI putrInA zIyaLanA prabhAvathI sUke bagIce lIluMchama thaye,
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 225 tethI tenA gharagharamAM guNagAna thavA lAgyAM. mANibhadra zeThane prema paNa tenA pratye vadhavA lAgyuM. eka divasa rAtre kuladharanI putrI vicAra karavA lAgI ke ahA ! jemane saMsAranI sukha sAmagrI maLI hatI temaNe bhegavI ane pachI temaNe tenI asAratA samajIne tene tyAga karI cAritra aMgIkAra karyuM. meM pUrve kevA pApa karyA haze ke mane A bhavamAM saMsAramAM kayAMya sukha na maLyuM. mAtA-pitAne huM eAramAyA jevI hatI. paraNIne patie paNa pariharI. temAM kaMIka puNyane udaya haze ke jethI A pavitra pitA samAna zeThe mane Azraya Ape. temAM mahAna pudaye mane jinezvara prabhune dharma maLe. paNa cAritra dharma aMgIkAra kare te mArA mATe azakya che tethI huM zrAvaka dharma aMgIkAra karIza. teNe zrAvakanA 12 vrata aMgIkAra karyA. tyAra bAda te chaThTha-aThThama-pAMca-AThasoLa ane mAsakhamaNa Adi tapa karIne junA kane dhavA lAgI. khUba tapa karavAthI dehanI krAnti karamAI gaI. chevaTe saMthAre karI zubha dhyAnamAM kALA karIne tuM saudharma devalokamAM devapaNe utpanna thaI. tyAM devanA divya sukhe bheLavIne devAyuSya pUrNa karI tyAMthI AvIne tuM agnizarmA brAhmaNane tyAM putrI paNe utpanna thaI. A tarapha tane Azraya ApanAra mANibhadra zeTha khUba dharmArAdhanA karI samAdhi pUrvaka kALadharma pAmIne te sIdharma devalokamAM devapaNe utpanna thayA. tyAMthI cAvI zrAvakuLamAM manuSyapaNe utpanna thayA. mAnavabhavamAM dharmanA raMge raMgAI AyuSya pUrNa karIne samAdhi maraNe marI nAgakumAra deva thayA. e nAgakumAra deve avadhijJAnane upaga mUkIne pUrvabhavane sarva vRttAMta jA. eTale pUrvanA snehanA kAraNe emane tArA upara vAtsalya bhAva jAge. kuladhara zeThane ghera ajJAnathI tArA vaDe je pApa. karAyuM tenA duSTa vipAkathI tuM duHkhI thaI. pachI mANibhadra zeThane tyAM te dharmArAdhanA, tapa-tyAga Adi karIne ghaNuM puNya upArjana karyuM tethI tuM sukhI thaI. A mANibhadra zeThane tyAM tuM rahI eTale e tArA pitA samAna tArA mAthe chatra jevA hatA. tethI temane tArA pratyenA vAtsalya bhAvanA kAraNe A bhavamAM nAgakumAra deva banIne tArA mAthe chatrAkAre bagIce rAkhe. te khUba tapa-tyAga karyA, saMtenI sevA bhakti karI tenA phaLa svarUpe have tAre karma rega nAbUda thavA AvyuM che. eTale have tuM anukrame mokSanA sukha pAmIza. "muninA mukhethI pUrvabhava sAMbhaLI jAti smaraNa jJAna prApta thayuM? virabhadrasUri mahArAjanA mukhethI pitAno pUrvabhavane vRttAMta sAMbhaLIne vidyutaprabhA rANI mUcha pAmIne ekadama dharatI upara DhaLI paDI. dAsa-dAsIo zItaLa, pavana vaDe tene bhAnamAM lAvyA. rANuM bhAnamAM AvyA tyAre bele che he gurUdeva ! 29.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 zAradA zikhA Ape je kahyuM te meM jAtismaraNa jJAna vaDe jANI lIdhuM. aho ! A saMsAra ke viSama che! A saMsAra bhaDabhaDate dAvAnaLa che. tenI javALAomAMthI mukta banI cAritra aMgIkAra karI bhavanI bhAvaTha bhAMgavA IcchuM chuM. vidhataprabhA vairAgya pAmavAthI dIkSAnI AjJA mAMgI": vidyutaprabhA rANI jitazatru rAjA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che. tyAre rAjA kahe che he mahArANI ! tamane je saMsAra asAra samajIne dIkSA levAnI bhAvanA jAgI che, te have huM paNa zA mATe A saMsAracakramAM bhamavA gRhasthAvAsamAM besI rahuM ! je tuM pravaryA levA taiyAra thaI che te mAre A saMsAramAM rahIne zuM sAra kADhe che ? ApaNe baMne dIkSA laIe. ema nakkI karIne gurUdevane vinaMtI karI he bhagavaMta ! ame ghera jaIne A vidyutaprabha mahArANInA putra malayasuMdarakumArane rAjyagAdI upara sthApana karIne dIkSA levA AvIe tyAM sudhI Apa ahIM sthiratA karaje. rAjA ane rANI baMne mahelamAM AvyA. malayasuMdara putrane rAjasiMhAsane sthApanA karIne anAthone anA dinene dAna ApIne khUba lamI chUTe hAthe vAparIne ThAThamAThathI rAjA rANIe dIkSA lIdhI. baMne AtmAo sAdhanAmAM lIna banyA": jitazatru rAjA have rAjA maTIne rAjarSi banyA. ghaNuM jJAna prApta karyuM ane ghaNuM jene pratibaMdha pamADayo. gurUe temane AcArya padavI ApIne potAnA paTTadhara banAvyA. A tarapha vidyutaprabhA sAdhvIjI paNa khUba jJAna prApta karI pravartinI banyA. ane grAmonugrAma vicarIne aneka jIne pratibaMdha pamADI aMtima samaye anazana karIne samAdhipUrvaka kALadharma pAmI devakamAM deva thayA. have tyAMthI cyavIne manuSyabhava prApta karIne mekSanA sukha pAmaze. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna na. 22 aSADha vada amAsa ne semavAra tA. 26-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMtajJAnI bhagavaMte ghAtI karmano kSaya karI kevaLajJAnanI ta pragaTAvI, pachI bhavya jI samakSa Agama vANuM raju karI. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayananI vAta cAle che. mahAbalarAjAne che mitro hatA. teo badhA sAthe besIne dharmanI kathA carcA vicAraNA karatA hatA. je kaMI kare te badhuM sAthe karavuM te temaNe nizcaya karyo hato, samajaNapUrvakanI karelI dharmArAdhanA uttama phaLa ApanArI che,
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ pharaka zAradA zikhara baMdhuo ! Aje keTalAka AtmAo uttama lAbhadAyI deva-gurU ane dharmanI ArAdhanA kare, sadagurUone samAgama kare chatAM IrSyA, niMdA, dveSa choDatA nathI. deSa daSTinA kAraNe uttama ArAdhanA karavA chatAM jIva virAdhaka bane che. keTalAka AtmAo dharmakriyAonI vidhi karavAmAM pramAda kare che, bedarakArI rAkhe che tethI paNa AtmA virAdhaka bane che. keTalAka AtmAe AcAramAM zithilatA karI pAcho pitAne bacAva karavA e dene deza kALanA nAme caDhAvIne pitAne khoTe bacAva kare che. tevA AtmAo paNa virAdhakanI keTImAM Ave che. AvI virAdhanA jIvane dharmanA phaLathI vaMcita rAkhe che. ane AvI virAdhanA karavAthI saMsAranI vRddhi thAya che. tenA kAraNe jIvane durgatimAM jaIne aneka vidha dukhe sahana karavA paDe che. mokSamAM laI janArI uttama kriyAo ane zubha anuSThAna karatAM paNa AtmA virAdhaka bhAvane pAmI saMsAramAM rakhaDapaTTI kare che. ane janma-maraNanI paraMparA vadhAre che. utsatranI prarUpaNuM karanAra paNa anaMta saMsAra vadhAre che. jevI virAdhanA tevuM phaLa maLe che. temaja ghaNIvAra jIva pramAdamAM paDIne paNa saMsAranI vRddhi kare che. mATe have AvuM uttama manuSyapaNuM pAmIne e khAsa khyAla rAkhavAnI jarUra che ke bhale mArAthI dharmanI ArAdhanA kadAca ochI thAya tenI harakta nahi paNa jo bhUlecUke virAdhanA karIza te mAre anaMtakALa sudhI janma-maraNanA cakarAve caDhI bhavamAM bhamavuM paDaze. samakita daSTi AtmAne bhavabhramaNa aTake che eTale te virAdhanAthI aTake che. ene ArAdhakapaNuM game che, virAdhakapaNuM gamatuM nathI. rAyapraseNI sUtramAM paradezI rAjAne adhikAra Ave che, e sUtra vAMcatAM ApaNuM hadaya pIgaLI jAya che. e paradezI rAjA eka vakhata kevA kUra hatA ! cakalAnI jIbhe kheMcI nAMkhatA. lehIthI kharaDAyelA jenA hAtha rahetA hatA. AvA paradezI rAjAne eka vakhata kezIsvAmIne samAgama thayA ne jIvana palaTAvI nAMkhyuM. hiMsaka maTIne ahiMsaka banyA. paradezI maTIne svadezI banyA pApI maTIne punita banyA. chaThThanA pAraNe cha ema 13 chaThTha karyA. tera chaThTha ane tera pAraNAM thaIne 39 divasanI emanI sAdhanA hatI. pati dharma DhIMgale banI gaye. have kaMI bhautika sukha Apato nathI. svArtha saryo eTale sUrikaMtArANIe temane teramA chaThThanA pAraNane divase jhera ApyuM. khAvAmAM, kapaDAmAM badhAmAM jhera nAMkhI dIdhuM. rAjAne khabara paDI ke mane jhera ApyuM che chatAM rANuM upara nAma mAtra roSa nahi. pitAnA karmane udaya mAnI samatAbhAvamAM sthira banI saMthAre karIne besI gayA. e te saMsArI hatA, dharmanA mArge caDhavAnI zarUAta hatI chatAM keTalI samatA ne kevI utkRSTa temanI ArAdhanA. AvI samatA sAdhune rahevI paNa muzkela che. sAdhunA daza dharma che. temAM pahelI
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zAradA zikhara kSamA che. paraMtu varSothI dIkSA lIdhI hAvA chatAM samaya Ave evI samatA rAkhavI muzkela dekhAya che. apUrva kSamAne dhAraNa karanAra paradezI rAjA kALadhama pAmIne pahelA devaleAkamAM sUryabha nAmanA vimAnamAM sUryobha nAme deva thayA. te sUryAbhadeva prabhunA darzana karavA gayA. tyAM prabhune vaMdana karIne pUche che ke he bhagavAna ! huM ArAdhaka chuM ke virAdhaka ? mAre tamane e vAta samajAvavI che ke samakitadaSTi AtmAne ArAdhakapaNuM game che paNa virAdhaka bhAva gamatA nathI. virAdhanAthI te dUra bhAge che. te baMdhue ! mahAmuzIkhate A mAnavabhavamAM dharmArAdhanA karavAnI amUlya taka maLI che temAM paNa saMsAranI jaMjALamAMthI mAMDa be-cAra ghaDI dharmArAdhanA karavAnA samaya maLe che. e ArAdhanA karavAnA samaye paNa je virAdhanA karI teA AtmAnI kevI kaphADI dazA thaze ? mATe samajo. AvA uttama manuSya janma vAraMvAra maLavA muzkela che. temAM virAdhanA karIne jo bhavabhramaNa vadhAraze tA pachI A manuSyabhava maLavA muzkela che. manuSyabhava devAne paNa dula bha che. te kaI apekSAe dula bha che te samajAvuM. jema je vastunA umedavAra vadhA2e tema te sthAnamAM cAnsa Ache. devagatinA umedavAra karatAM manuSyagatinA umedavAra ghaNAM che. kAraNa ke nArakI-devatA marIne deva thAya nahi. ekendriyathI caurendriya jIvA tathA asa'nI jIvA devatAmAM na jAya. sajJI pacendriyanA amuka bhAga devalAke jAya eTale deva gati mATe arajadAra AchA kahevAya ne ? harIk umedavAra mAtra saMjJI pacendriyamAM gaNatrInA che. jyAre manuSyA nArakI-devatA badhA manuSya thAya. ekendriya (teuvAu) varlDa ne, eIndriya, teI ndriya, caurendriya, asa'jJI pacendriya, saMjJI pacendriya badhA marIne manuSya thAya. eTale manuSyapaNA mATe harIpha umedavArA vadhAre ane devatA mATe harIpha umedavAre gaNyAgAMThayA che. manuSyapA mATe je umedavAro che tene ghaNA alpa bhAga paNa devapaNA mATe lAyakAta dharAvatA nathI, tethI devapaNuM pAmavA mATe harIpha umedavArA ghaNAM ochA ne manuSyapaNAnA mATe harIphA ghaNA che. mIjI apekSAe vicAra karIe te jemAM ghaNI jagyA hAya te maLavAne cAnsa sheje, jagyA ochI hAya te maLavAnA cAnsa ghaNA Ache, manuSya keTalA che? gaja manuSya saMkhyAtA che. AchAmAM ochI saMkhyA hAya te te manuSyanI. gabha ja manuSya karatAM devapaNAMnA sthAna asaMkhyAta guNA che. manuSyanA sthAnake muThThIbhara che. eTale ke jenA umedavAra ghaNAM che tenAM sthAna ghaNAM ochAM che. umedavAra ghaNAMne sthAna AchAM te emAM muzkela kayuM? gaCja manuSyanA sthAna saMkhyAtA haiAvAnA kAraNe temAM AvavuM muzkela che. manuSyapaNuM harIphanI apekSAe ghaNu' . AchuM maLe tevu che.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA khira te sAthe duniyAmAM samadhAraNa rahevuM muzkela che. prakRttie pAtaLA kaSAya te samadhAraNa muzkela. jyAre devatAmAM utpanna thavA mATe cAra kAraNamAM akAma nirjarA (vagara IcachAe duHkha veThavuM) te svAbhAvika che. paNa prakRttie kakSAne pAtaLA karavA te muzkela che. devatApaNAnA kAraNe parAdhInatAe paNa maLI jAya che tyAre manuSyapaNAnA kAraNa parAdhInatAe maLatAM nathI. eTale jJAnI kahe che ke manuSyapaNuM devapaNuthI paNa muzkela che. tene zA mATe eLe gumAve che? A jIvanI dazA kevI che? bacAvI je bhavabhavathI, maLI che A bhave mUDI, vicArIne karuM dhadha kamANa thAya te rUDI, paraMtu meja karavAmAM, mUDIne huM uDAvuM chuM, maLe che A janma meMgho, nakAme huM gumAvuM chuM, sarevara haMsane pyAruM, kIcaDamAM huM ghumAvuM chuM o... maLe che A janma bhabhava sAdhanA karI puNya rUpI mUDI bhegI karIne jIva manuSya janma pAmya che. paNa ajJAna dazAne kAraNe e mAnavabhavanI moMghI mUDIne moja mANavAmAM sApha karI nAMkhe che. jema ajJAna bALake retInA DhagalA banAvIne ramata rame che. e retImAMthI eka mUThI retI bIjo chokare laI jAya te bALake sAmAsAmI laDe, dhuLa uchALe, patharA pheke ne laDe. e joIne tamane hasavuM Ave che. paNa vicAra kare ! tame enAthI utaro tema nathI. chokarAnI ramata pUrI thatAM retInA DhagalAM tyAM ne tyAM paDI rahe che, tema tame paNa retI, cune, IMTa, lokhaMDa nAMkhIne lAkho rUpiyAnA baMgalA baMdhAve che te A jiMdagInI 25-50 ke 100 varSanI ramata ramavA mATe ne? chokarA ramata karatAM eka mUThI retI mATe laDayA, jhaghaDayA mArAmArI karI ane ramata pUrI thatAM potAne ghera cAlyA gayA. ne retInA DhagalA tyAM paDI rahyA. tema A saMsAramAM janmelA pratyeka mAnavIne eka divasa A badhuM choDIne javAnuM che. A ghara-bAra, paisA meLavavA mATe je pApa karyA te sAthe laIne jIvane ekalAne javAnuM paNa jene mATe pApa bAMdhyuM che te badhuM ahIM paDI rahevAnuM che ne ? e tamane vaLAvavA gAmanA pAdara sudhI paNa nahi Ave. tene mATe keTalI jahemata uThAvI che! A badhuM choDIne jeTale samaya maLe teTalI dharmanI ArAdhanA kare te keTale lAbha thAya! ArAdhanA karIne je kamANI kare te sAthe AvavAnI che. paNa eka vAta dhyAnamAM rAkhajo ke ArAdhanA karatAM virAdhanA na thAya. are, ghaNAM te evA mANasa che ke je virAdhanA karIne virAdhanAne ArAdhanAmAM khatavI virAdhanAnuM piSaNa kare che. tethI anaMte saMsAra vadhArI de che. ghaNI vakhata utsarga apavAdanA
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 zAradA zikhara nAme zithilAcAranuM piSaNa karavAmAM Ave che. te paNa barAbara nathI. pitAnI uNapane uNapa tarIke svIkAranAra haju ArAdhaka che, paNa pitAnI uNapane DhAMkavI ne tene bacAva kare e te mahAvirAdhanA che. ghaNI virAdhanA karavA karatAM thoDI ArAdhanA suMdara phaLa Ape che. jema khullA page cAlanAra mANasa mane kAMTA-kAMkarA na vAgI jAya tene khyAla rAkhIne nIcuM joIne cAle che. te rIte ApaNane vartamAna kALamAM virAdhanAnA kAMTA na vAge tene khyAla rAkhIne upayoga pUrvaka ArAdhanA karavAnI devAnupri ! A vAta khUba samajavA jevI che. virAdhanA te ghaDI be ghaDInI ane tenA kaDavA phaLa lAMbA samaya sudhI bhogavavA paDe che. mATe bane teTalI ArAdhanA kare paNa virAdhanA nA thAya tene khyAla rAkhe. ghaNIvAra dharmanA zubha anuSThAne paNa agya AtmA mATe virAdhanAnuM kAraNa banI jAya che. jema ke deva-gurU ane dharma upara vAraMvAra zaMkA karavI. A mArA gurU ane A mArA nahi e bhedabhAva rAkhanArA, vinA kAraNe bIjAnA doSa jenArA, niMdAkuthalI karanArA, pitAnA mAnelA gurUmAM dekhItA dene DhAMkanArA ne bIjA pavitra saMtemAM deSa na hovA chatAM temane deSita TharAvanArA, AvA AtmAo sidhAMtamAM bhagavAne kahevA pramANe tapa-tyAga Adi kriyAo karavA chatAM paNa virAdhaka bane che eTale temanA mATe saMvaranuM sthAna paNa AzravanuM sthAna banI jAya che. AcAraMga sUtramAM bhagavAna pharamAve che ke. 'je AsabA te parisaMvA, je parisavA te aasvaa| kaMIka evA ArAdhaka AtmAo che ke jemanA mATe AzravanA sthAne paNa saMvaranA sthAna banI jAya che ne virAdhaka AtmA mATe saMvaranuM sthAna paNa AzravanuM sthAna banI jAya che. arisAbhavana e te AzravanuM sthAna hatuM ne ? chatAM bharata cakavatine mATe saMvaranuM sthAna banI gayuM. saMvara bhAvamAM caDhatAM anitya bhAvanA bhAvatAM temAM lIna banyA ne tyAM ne tyAM kevaLajJAna ane kevaLadarzana pAmI gayA. jyAre uttarAdhyayana sUtranI 84 kathAmAM eka kulavAlaka muninuM udAharaNa che. te kulavAlaka munie gurUnI azAtanA karI, avinItapaNe virAdhabhAvane pAmI saddagurUnAM samAgamamAM AvavA chatAM ArAdhaka banI zakyA nahi paNa virAdhaka banIne durgatimAM cAlyA gayA. mATe baMdhuo ! ArAdhaka banIne dharmanI ArAdhanA karavAmAM Avaze te phaLadAyaka banaze. devagurU ane dharmanI ArAdhanApUrvaka upAsanA karIne anaMtA ja A agAdha saMsArane tarI gayA che ane anaMta AtmAo virAdhanA karIne saMsAra sAgaramAM DUbI gayA che. pratikramaNamAM pAMcamuM zramaNusUtra belatAM zuM bolIe chIe ?
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 231 "amukriofma sApa, vimi viIT" ArAdhanA mATe huM taiyAra thayo chuM ne virAdhanAthI virAma pAmuM chuM. ene Azaya e ja che ke roja A sUtra belAya te AtmA ArAdhanAmAM udyamavaMta rahe ne virAdhanAthI virAma pAme eTale aTake. samavAyaMga sUtramAM paNa bhagavaMte kahyuM che ke sUtra sidhdhAMtanI virAdhanA karIne anaMtA ja caturgati saMsAramAM bhamyAM che, vartamAna kALa saMkhyAtA che virAdhanA karIne bhame che ane bhaviSyakALamAM anaMtA jI virAdhanA karIne bhamaze. ane sidhAMtanI ArAdhanA karIne bhagavAnanI AjJA mujaba AcaraNa karIne bhUtakALamAM anaMtA che saMsAra sAgarane tarI gayA. vartamAnakALamAM saMkhyAtA AtmAo tare che ne bhaviSyamAM anaMtA AtmAe tarI jaze. baMdhuo ! A vAta uparathI ApaNe samajI zakIe chIe ke virAdhanA keTalI bhayaMkara che ne ArAdhanA keTalI kalyANakArI che. mATe A durlabha mAnavabhava pAmIne bane teTalI ArAdhanA karIne mAnava jIvanane ujajavaLa banAve. Aje meM ArAdhanA upara ATalo badho bhAra zA mATe mUkayo che? tenuM kAraNa e che ke ghaNAM che virAdhanA Dagale ne pagale karI rahyA che. A uttama manuSyabhava, ane vItarAgane suMdara dharma pAmyA chatAM je ArAdhanA na thAya te mAnava janma niSphaLa jAya ne bhaviSyamAM bhavamAM bhamavAnuM aTake nahi. have ApaNI mULa vAta upara AvIe. mahAbalarAjAe pitAnA cha mitro sAthe nirNaya karyo ke ApaNe saMsAra sabaMdhI je kaMI kArya karIe ke dharmanI ArAdhanA karIe badhuM bhegA thaIne karavuM. cha mitroe kahyuM- he mahAbala rAjA! ApaNe uMmaramAM te samAna chIe paNa Apa samRdhithI, buddhithI, baLathI ne guNathI amArAthI moTA che eTale Apa amArA heDa che. Apa je karazene Apa je kaheze. tema ame karIzuM. A pramANe nizcaya karyo ne ekameka thaIne AnaMdathI rahetA hatA. tyAM zuM bane che. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM dhammaghosa therA jeNeva iMda kuMbhe ujjANe teNeva samosaDhe / te kALane te samaye dharmaghoSa nAmanA sthaviramuni grAmAnugrAma vicaratA vicaratA eka divasa vItazekA nagarInI bahAra IndrakuMbha nAmanA udyAnamAM padhAryA. saMta padhAryAnA samAcAra maLatAM mahAbala rAjAnA meremamAM AnaMda thaI gayo. emanuM haiyuM harSathI nAcI uThayuM. jema IlekaTrIka karaMTa lAge tyAre AkhA zarIramAM jhaNajhaNATI thAya che tema mahAbala rAjAne saMta padhAryAnI vadhAmaNI maLatAM saMta darzana karavA mATe hRdaya vINAnA tAra jhaNajhaNI uDayA, te siMhAsana uparathI ubhA thaI gayA,
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 zAradA zikhara na devAnupriyo ! tamane kaI kahe ke vajubhAI! upAzrayamAM mahAsatIjI padhAryA che te sophAmAM beThA he te ubhA thaI jAo ke besI rahe ? zreNIka rAjAne jyAre jyAre bhagavAna mahAvIra padhAryAnA samAcAra maLatAM tyAre tyAre siMhAsanethI ubhA. thaIne bhagavAna je dizAmAM hoya te dizAmAM tikakhuttone pATha bhaNIne vaMdana karatA. hA, tame upAzrayamAM che te samaye saMta satIjIne AvatA juo ke ubhA thaI jAva. paNa ghera samAcAra maLe te ubhA na thAo. kAraNake haju eTale ullAsa nathI. hA, tamArI dukAnamAM vahepArI Ave te vakhate dUrathI AvatA dekhe te sophA uparathI ubhA thaIne sAmA jAo, hAthamAM hAtha milAva ne padhAre kahIne svAgata kare. pachI bhale ne e macchI khAte hoya, paNa jyAM tamane kamAvAnuM maLe che tyAM keTale vinaya viveka kare che ! keTalI namratA batAve che ! ATale vinaya ke viveka deva-gurUnI bhakti mATe Ave te kAma thaI jAya. mahAbala rAjAne vanapAlaka dharmaghoSamuni padhAryAnI vadhAmaNI ApavA Avyo. tene rAjAe sonAmahorothI navarAvI dIdho. tamane nAno chokare kahevA Ave ke bApujIbApujI! mahAsatIjI padhAryA che. evA samAcAra devA Ave to tene rAjI kare ke nahi? tyAM te bahu sAruM beTA-kahIne patAvI de. paNa kaI evA samAcAra devA Ave ke tamArA dIkarAne ghera dIkare A te rAjI rAjI thaI jAva ne pAMca-dazanI noTa ApI de. A batAve che ke tamane saMsAra pratyene keTale prema che! deva-gurU ane dharmanuM nAma paDatAM dhamITha AtmAnI chAtI gajagaja phule. dhamaSTa AtmA deva-gurU ane dharma pratye pUro vaphAdAra have joIe. deva-gurU ane dharma mATe avasare prANa pAtharanAre hoya, enA haiyAmAM deva-gurU-dharmanuM prathama sthAna heya. e game tyAre ne game tyAM hoya paNa deva-gurU-dharmane kadI bhUle nahi. deva-gurU ane dharmano anurAgI hoya. deva-gurU-dharmane rAga e prazasta rAga che. e rAgathI saMsArano rAga kapAI jAya che. kAraNa ke prazasta rAga e aprazasta rAgane kApanAra che. mohanIya karmane zithila banAve che. TUMkamAM deva-gurU ane dharmanI bhakitathI karmanA bhUkakA thaI jAya che. mahAbala rAjA deva-gurU ane dharmanA anurAgI che. te dharmaghoSa aNagAra ughAnamAM padhAryAnA samAcAra sAMbhaLIne darzane javA taiyAra thAya che. nagara janene khabara paDatAM teo paNa saMtanA darzane javA taiyAra thayA. "parisA NiggayA mahabbalo vi rAyA NiggayAo dhmmokhio|" mahAbala rAjA pitAnA parivAra sAthe IndrakuMbha udyAnamAM gayA. nagara jano khUba meTI saMkhyAmAM AvyA che. AvI pariSadamAM dharmazeSa aNagAre dharmanI ghoSaNA karI.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 233 bhavya jIve vItarAgavANI sAMbhaLavA ekAgra citta karIne beThA che. muninA mukhethI hRdayaspazI vANIno pravAha chUTayA...hai bhavya jIvA! anaMtakALathI paisAne paramezvara mAnIne beThA che, dhananI dhamAlamAM dharmane bhUlIne saMsAramAM jhulI rahyA che. paNa yAda rAkhajo ke paiseA jIvane DUbADaze ne paramezvara tAraze. dhana DUbADaze ne dharma tAraze. jo sa`sAranA khADAmAM paDayA raheze| te mekSa nahi maLe. Ave khUba suMdara dharmano upadeza ApyuM. aMdhue ! jainanA munienA jevA tyAga khIje kyAMya nathI. peAte saMsAranA baMdhano teADI, kaMcana-kAminIno tyAga karIne nIkaLI jAya che pachI upadeza Ape che, jenA rAma rAmamAM tyAga hAya, je vItarAga prabhunI AjJAnuM pAlana karatA hoya temanI vANInI jaldI asara thAya che. jainanA saMtAneA je tyAga che tenA jevA tyAga khIje kyAMya nathI hAtA. chatAM kAI kaI anya dharmanA saMtemAM rAgane tyAga ane kaSAyano tyAga jovAmAM Ave che. chatAM paNa teo viratidhara nahi hovAthI khAla sAdhu kahevAya che. eka dRSTAMta yAda Ave che. eka gAmanA khAdazAhane eka vakhata vicAra thayA ke me' rAjavaibhava ghaNe bhegaLye have mAre A rAjavaibhavano tyAga karI khudAnI baMdagI karavA mATe kIrI levI che. paNa phakIrI laIne mArA rAjyamAM rahIza te mArI prajA ema kaheze ke A te ApaNA khAdazAha che. eTale mane sau Adara satkAra Apaze. badhA mArI pAse AvIne besaze. eTale mArAthI khudAnI aMdagI sArI rIte karI zakAze nahi. mATe huM kyAMka dUra jaIne phakIra khatuM. ema vicAra karI potAnA putrane gAdIe besADI mAdazAha peAtAnA gAmathI ghaNe dUra cAlyA gayA. ane tyAM rahI ekAMtamAM jaIne *kIra banI gayA. jaMgalamAM, khaMDerAmAM rahevA lAgyA. tyAM rahI AsapAsanA gAmaDAmAMthI bhikSA lAvIne lUkhuM-sUkuM khAIne khudAnI aMdagImAM masta banIne rahetA hatAM. A rIte khAdazAhune phakIra banyA khAra varSoM cAlyA gayA. bAdazAhanuM zarIra sUkAI gayuM. kAI ALakhI na zake evuM thaI gayuM. A bAdazAhanA manamAM ema thatuM ke mane koI eLakhI na jAya te sAruM. kAraNa ke ene mAna-satkAranI paDI na hatI. Aje kaMIka ajJAnI jIvA saMsAra tyAgIne sAdhu anyA pachI ema mAne che ke mArI pAse leAkeA vadhu kema Ave ? mArA bhakate kema vadhe ? tyAre jJAnI kahe che ke AtmasvarUpanI pichANa karavA nIkaLelA sAdhune duniyAnI oLakhano mAha zA mATe hAvA joIe ? A eLakhANano mAhu AtmAne meAkSamAM jateA aTakAve che, A khAdazAhane oLakhANano khilakula mAhu nathI. 30
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 zAradA zikhara eka divasa phakIra banelA bAdazAhanA manamAM vicAra thaye ke mane phakIra banyA bAra bAra varSo pUrA thayA paNa haju sudhI mane mArA gRhastha jIvananA vaibhava vilAsanuM smaraNa sarakhuM paNa thayuM nathI. paNa haju vadhu cokasAI mATe mArA nagaramAM jAuM, nagaranA mANasane jouM. tyAM mane saMsAranuM eka paNa smaraNa thatuM nathI ne ? tyAM mane keI oLakhatuM nathI ne? tenI khAtrI karuM. A phakIra pitAnA nagaramAM AvyA, darareja nagaramAM bhikSA levA mATe jAya che. bhikSA lAvIne nagara bahAra khaMDIyera jevA makAnamAM jaIne rahe che. zarIra evuM sUkAIne lAkaDA jevuM thaI gayuM che ke nagarIne eka paNa mANasa bAdazAhane oLakhI zakto nathI. lagabhaga paMdara divaso A rIte vItI gayA. eka divasa phakIra nagaramAM bhikSA levA mATe nIkaLyA. tyAre eka hoMziyAra mANasanI daSTi phakIra upara paDI. tenA manamAM thayuM ke mAne na mAne paNa A ApaNAM bAdazAha che. ATaluM moTuM rAjya choDIne phakIrI lIdhI te have huM jouM ke temano tyAga aMtarano che ke duniyAne dekhADavAno? A rIte ene parIkSA karavAnuM mana thayuM. phakIrImAM masta banelA bAdazAhanI karelI parIkSA : tethI te mANasa bAdazAhanI pAchaLa pAchaLa khaMDeramAM gayA. tyAM jaI phakIranA caraNamAM paDIne vinayapUrvaka be hAtha joDIne vinaMtI karI ke sAheba ! Apa mAre ghera bhikSA levA padhAraje. khUba vinaMtI karI eTale kahyuM. Aje te bhikSA AvI gaI che have kAle vAta. bIje divase te phakIra pilA mANasanI sAthe tene ghera bhikSA mATe javA nIkaLyA. haju pelA mANasanuM ghara aDadhe mAIla dUra hatuM. tyAM ekadama te mANase gusso karIne phakIrane kahyuM ke zuM, tuM mArA mATe phakIra banyo chuM? harAmanuM khAvA nIkaLI paDe che ? amArA cAmaDA tUTI jAya che tyAre reTI maLe che. cAlyA jA ahIMthI reTI nahi maLe. AvA kaDaka zabdo kahIne pelA mANase phakIranuM apamAna karyuM chatAM pelA phakIranA manamAM paNa kodha na Avyo. saheja paNa gusso karyA vinA khUba mIThAzathI kahyuM- "acchA beTA! aba meM vApasa jAtA huM" ema kahIne saheja paNa kheda karyA vinA phakIra potAnA sthAnamAM AvIne besI gayA. bIje divase pelo mANasa pAcho phakIra pAse Avyo. gaI kAle meM Apano avinaya karyo che tenI huM kSamA mAMguM chuM. pharIne bhikSA levA AvavA mATe vinaMtI karIne kahyuM ke Apa Aje mAre ghera padhAre te huM jamIza. eTale phakIre kahyuM ke "acchA beTA ! meM AuMgA" ema kahIne phakIra pelA mANasanI sAthe bhikSA levA mATe nIkaLyA. ghara thoDuM dUra rahyuM eTale gaIkAlanI mAphaka Aje paNa temanuM apamAna karIne kADhI mUkyA. vaLI pAcho trIje divase avinaya karyAnI mAphI mAMgIne bhojana mATe AmaMtraNa ApI Avyo ne phakIra bhikSA levA mATe paNa gayA.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 235 "kSamAnA jhUle jhulatA avadhUta" : baMdhuo ! keTalI kSamA haze ! kone keTale jI. haze te ja A rIte rahI zakAya ne ? A rIte ekavIsa divasa sudhI parIkSA cAlI chatAM phakIranA mana upara saheja paNa roSa na maLe. te manamAM eka vicAra karavA lAgyA ke bAra varSa pachI mArI phakIrInI A parIkSA che. vidyAthI kulamAM varSa sudhI bhaNe che paNa parIkSA na hoya te bhaNataranI kiMmata zI ? tema meM phakIrI lIdhA pachI parIkSA na thAya te khabara kyAMthI paDe ke mArAmAM keTalI kSamA che ! samaya Ave samatA na chUTe te huM sAce phakIra chuM. te pitAnA AtmAne kahetA ke he AtmA ! tArI bAra varSanI phakIrInI A parIkSA cAle che. je je Dagate nahi. ekavIsa divasa thayA paNa phakIrane aNumAM paNa koi na AvyA. tyAre pele mANasa temanA caraNamAM paDI gayo. ne kahevA lAgyA. he mahAtmA ! tame te khudAnA paNa khudA che. meM Apane khUba herAna karyo. mane mApha kare. ema kahIne raDavA lAgyA. tyAre phakIre kahyuM. beTA! teM mane bilakula herAna nathI karyo paNa mane mArI phakIrImAM majabUta banAvyuM che. raDIza nahi. ema kahIne tene zAMta karyo. pachI tene khUba AgrahathI tene gherathI bhikSA lIdhI. ne tenA mAthe hAtha mUkIne kahyuM - "beTA ! jIvanameM acchA kAma karanA, kisIkA bUrA mata karanA." eTaluM kahI pitAnA sthAnamAM AvIne khudAnI baMdagImAM masta banI gayA. - have phakIranA manamAM nizcaya thaze ke AkhA nagaramAM pharyo, mArA rAjamahela joyA, nagarajanene joyA paNa mane keInuM smaraNa satAvatuM nathI. vaLI ATaluM apamAna thavA chatAM krodha na AvyuM te have mArAmAM phakIrIne zebhe tevA guNe AvyA che. have mane vAMdho nahi Ave. mArA AtmAnuM kalyANa thaze. baMdhuo ! jyAM sudhI ApaNane kaSAyanuM nimitta na Ave ne krodha na karIe tyAM sudhI kaSAya upara vijaya meLavya na kahevAya. paNa krodhanuM prabaLa nimitta maLatAM chatAM krodha na Ave te krodhane ja kahevAya. A phakIra banelA bAdazAhe phakIra banyA tyArathI nakkI karyuM hatuM ke game te prasaMga Ave paNa mAre krodha kara nahi kAraNa ke krodha e bhayaMkara rAkSasa che. AtmAnA guNone khAI jAya che. prItine pAyamAla kare che. kahyuM che ke "zodhe 7: prathama koi e manuSyano pahele zatru che. mATe kadI krodha kare nahi. phakIra potAnA nirNayamAM kasoTI AvatAM daDha rahyA che temanI pratibhA bIjA upara paDI. jaina muniono tyAga ghaNe kaThIna che ne vItarAganA kAyadA paNa kaThIna che. tenuM yathArtha rIte pAlana karanAra sAdhu je kaMI kahe che tenI bIjA upara avazya pratibhA paDe che. dharmaghoSa sthavira IndrakuMbha nAmanA udyAnamAM padhAryA che. temanA
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 zAradA zikhara darzana ane vANIno lAbha levA mahAbala rAjA ane temanA cha mitro temaja vItazekA nagarInI prajA AvI che. jenA rAjA dhamaSTha hoya tenI prajA paNa dhamaSTha hoya che. badhA ekacitta dharmaghoSa aNagAranuM pravacana sAMbhaLe che paNa te konA hRdayamAM ArapAra utarI jaze te vAta avasare. have AjathI pradyumna kumAranuM caritra zarU karUM chuM. pradyumnakumAra mekSagAmI jIva che. temanA jIvanamAMthI ghaNuM jANavAnuM maLaze badhA zAMtithI sAMbhaLe. pradhamma kumAranuM caritra pradyumnakumAra e kaI sAmAnya mANasa nathI. trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanA lADIlA putra che. tenuM caritra jANavA jevuM che. temAM AgaLa khUba rasaprada vAta Avaze. have sarva prathama te jenuM caritra vAMcavAmAM Ave te kaI nagarImAM janmyA hatA, tenA mAtA-pitA keNa hatA te jANavuM joIe. soraTha janapadameM nagarI dvArakA re, dvAdaza yojana lambI vistAra re, suvarNakA keTa ratanakA kAMgarA re, surapurakI opama sUtra maMjhAra re, zrotA tuma suna, pradhumna kuMvarakA caritra suhAvanA (2) soraTha dezamAM dvArakA nagarI hatI. te dvArakA nagarI bAra ejana lAMbI ane nava jana pahoLI hatI. atyAre je dvArakA nagarI che tenI A vAta nathI paNa jyAre temanAtha bhagavAna A pRthvItala upara vicaratA hatA ne trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudeva dvArakA nagarImAM vasatA hatA te samaye A dvArakA nagarInI renaka judI hatI. trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanA evA jabara puNya hatA ke devatAoe eka rAtrImAM dvArakA nagarI vasAvI hatI. e dvArakA nagarIne sonAnA keTa ane ratnanA kAMgarA hatA. jANe IdrapurI na hoya ! pRthvI upara svarga na utarI AvyuM hoya! tevI te dvArakA nagarI IndrapurI samAna zebhatI hatI. nyAyanItisaMpanna trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanI ANa vartAI rahI hatI. soLa hajAra mugaTabaMdhI rAjAo jemanI AjJAmAM vartatA hatA. evA kRSNa vAsudevanA prabaLa puNya hatAM. traNa traNa khaMDamAM temanI hAka vAgatI hatI. temanI AjJAne anAdara karavA keI samartha na hatuM. sAdharma bhArataka moTA adhipati re, ardhAmAM jinake sola hajAra haya,gaya, ratha baiyAlIsa lekhako dhare,pAyadaLa aDatALIsa koDa sumArare zrotA trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudeva guNAnurAgI hatA. nAnAmAM nAnI ane kharAba cIjamAMthI paNa te guNa grahaNa karatA hatA. AvA kRSNa vAsudevane soLa hajAra rANIo hatI. beMtAlIsa lAkha gheDA, beMtAlIsa lAkha hAthI, beMtAlIsa lAkha ratha hatA ne aDatAlIsa koDa pAyadaLa sainya hatuM. kRSNa vAsudevanI seLa hajAra rANIomAM
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 237 padmAvatI, gaurI, gAndhArI, lakSamaNuM, susImA, jaMbuvatI, satyabhAmAM ane rUkSamaNI A ATha mukhya paTTarANIo hatI. A badhI rANIo khUba vinayavaMta ane saudaryavAna hatI. baMdhuo ! kRSNa vAsudevanI rANIo te saudaryavAna hatI eTaluM nahi paNa dvArakA nagarImAM vasanArI ramaNIo paNa atyaMta suMdara, vinayasaMpanna ane devAMganAothI paNa adhika suMdara dekhAtI hatI, tyAMnA chappana koDa yAda paNa yauvana saMpanna ane deva samAna zebhatA hatA. kahevata che ne ke jyAM sarasvatI hoya tyAM lakSamI rahetI nathI, paraMtu A dvArakA nagarImAM lakSmI ane sarasvatIne saMgama thayela hatuM. eTale evA prakAranA virodhane dvArakAvAsIoe dUra karI nAMkhyA hatA. dvArakA nagarInA nAgarike svadArasaMteSI ane paropakAra karavAmAM tatpara tathA zIyaLavratanuM pAlana karavAmAM tatpara hatA. chappana-koDa yAdave ane AvA pavitra nagarajane e badhA upara kRSNa vAsudevanI maherabAnI hatI. jyAM rAjAnI maherabAnI hoya tyAM prajA AnaMdathI lIlAlahera kare che. dvArakA nagarI dhana-dhAnya ane ridhdhi sidhdhithI samRddha hatI. koI mANasa duHkhI na hatuM, nagarInA mahArAjA kRSNa vAsudeva dharmanA premI hatA, eTale saMtanuM paNa tyAM vAraMvAra Agamana thatuM. tethI nagarInA leke paNa dhamaSTha khUba hatA. jyAM dhana, dhAnya ane dharma e traNene triveNI saMgama hoya tyAM zuM duHkha heya? kRSNa vAsudevanI mIThI najarathI dvArakA nagarImAM chappana koDa yAdava ane nagarajano AnaMda killola kare che. kRSNa vAsudevanI ATha paTTarANImAM satyabhAmAM temanI mukhya ne priya paTTarANI hatI. paNa jyAre kRSNa vAsudeva rUkamaNanI sAthe paraNyA tyAra pachI rUkSamaNIne mukhya paTTarANuM banAvI. eTale strI jAtimAM saheje IrSA AvI jAya. satyabhAmA khUba svarUpavAna hatI paNa tenAmAM abhimAna hatuM. jyAre rUmaNa khUba saraLa ne vinayavAna hatI. vinaya evuM vazIkaraNa che ke te vairIne paNa vaza kare che. tema rUkSamaNIe vinaya-namratA Adi guNethI kRSNa vAsudevane evA vaza karI lIdhA ke jethI satyabhAmA Adi bIjI kaI rANIe temane yAda AvatI nahi. eTale kRSNa bIjAnA mahele ochuM jatA. tethI satyabhAmAne te rUkSamaNI upara khUba IrcA AvI. sukhI rUkSmaNIne joIne satyabhAmAnA peTamAM tela reDAyuM : kRSNane rUkamaNI pratye prema ghaNo vadhI gaye eTale rUmaNuM sukha sAgaramAM hAlavA lAgI. jema jema rUkSamaNane sukhanA sAgaramAM snAna karatI dekhe che tema tema satyabhAmAM dukhanA dAvAnaLamAM baLatI jAya che. hAya...e nAnI hovA chatAM kRSNa tene mAne
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zAradA zikhara che, tene badhuM pUche che ke huM moTI hovA chatAM mArA sAmuM tenA jeTaluM ya netA nathI. have koI paNa upAye rUkamaNI je muzkelImAM AvI paDe to huM kRSNane priya banI jAuM. AvuM vicArI satyabhAmA rUphamaNInuM kharAba ciMtavavA lAgI. tene mATe kaIne kaI upAya zodhavA lAgI. tyAM zuM bane che. " rUkSmaNI rANIe joyeluM svapna" rANI rUkSmaNI sUtI hari sejameM, dekhA supanemeM divya dinanda re, supanA saMbhalAyA pati ke pamaNIre, harSocita pharamAve govinda re...zrotA eka divasa rAtre rUkSamaNI sukhazaiyAmAM sUtI hatI te samaye teNe ardha nidrA ane ardha jAgrata avasthAmAM svapna joyuM. svapnamAM teNe eka tejasvI sUrya je. te samaye eka mahardhika deva mahAzuka devakathI cavane rUkSmaNInI kukSIe utpana thayo. svapna joIne rUkSamaNI jAgRta thayA. ne dharmArAdhanA karI. savAra paDatAM kRSNa vAsudevanI pAse jaIne vinaya pUrvaka kahyuM ke he svAmInAtha! Aje rAtrInA chellA praharamAM eka tejasvI sUryane meM svapnamAM joyo. A sAMbhaLIne kRSNa vAsudevane khUba AnaMda thayo. temaNe zAstra tathA buddhithI vicArIne kahyuM he devI ! tamArA svapnanI vAta sAMbhaLI. tenA uparathI mane lAge che ke tame eka sUrya samAna tejasvI, atyaMta parAkramI ane mokSagAmI putranI mAtA banaze. ane te putra chappana keDa yAdamAM mugaTa samAna banaze. ApaNuM AkhA yAdava kuLamAM kaLaza samAna banaze. kharekhara ! evA pavitra putranI mAtA banIne tuM bhAgyavAna banIza. A pramANe patinA mukhethI svapnanI vAta sAMbhaLIne rUkSmaNI rANI khUba AnaMda pAmI. kRSNa vAsudevanA vacana upara tene ananya zradhdhA hatI. rUkSamaNIne AnaMdano pAra nathI ne satyabhAmAM rUkSamaNInuM sukha joIne IrSAnI AgamAM baLI jAya che. have rUphamaNune AvuM svapana AvyuM te vAta satyabhAmAM jANaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 23 zrAvaNa suda 15 ne maMgaLavAra tA. 27-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno ! bhavanA bhedaka, samatAnA sAdhaka ane mamatAnA mAraka evA bhagavaMte ApaNuM upara parama upakAra karIne sidhdhAMta prarUpyA. sidhdhAMtanA ekeka akSaramAM akSaya zAMti ane zabda zabdamAM zAzvata sukha raheluM che. je zradhdhApUrvaka rUcI jAge te karmanI nirjarA thAya che. zraddhApUrvaka bhagavAnanuM nAma smaraNa karatAM paNa jIvanAM karma khapI
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 239 jAya che. eka vAta yAda rAkhe ke tamArA saMsAramAM AvuM nahi bane. tamAre kareDa rUpiyA joItA hoya te kareDakaroDa ema jApa karavAthI karoDapati nahi banI javAya paNa ahIM te zradhdhApUrvaka bhagavAnanuM nAma smaraNa karatAM bhagavAna jevA banI zakAze. tame zAstra upara zradhdhA kare. kadAca tamane nA samajAya to zradhdhAthI samajavAno prayatna kare. huM tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. jema eka chokarAne sarpe daMza dIdhe. khUba jhera caDhayuM che. khabara paDI ke amuka mANasa bhayaMkaramAM bhayaMkara sarpanA jhera utAre che. te tarata tene tyAM laI jAo cho ne ? have sarpanuM jhera utAranAra maMtro bole che. cheka bebhAna paDe che e sAMbhaLatuM nathI. chatAM jhera utare che ne ? tyAM tamane kevI zradhdhA che ! eNe sapanAM jhera utAryA paNa vItarAga prabhunA vacana rUpI maMtro upara je evI daDha zradhdhA thAya te saMsAranA jhera utarI jAya che. ApaNe sAdhu vaMdaNumAM belIe chIe ne ke eka vacana mArA saddagurU ke, jo be dilamAMya re prANI, naraka gatimAM te nahi jAve, ema kahe jinarAya re prANu sAdhujIne... vItarAga prabhunA eka vacana upara yathArtha zradhA thaze to te jIva naraka gatimAM nahi jAya. tenA saMsAranA jhera utarI jaze. jinavacana e satya che, mane tAranAra che evI ananya zradhdhA thavI joIe. AtmA nI vaya majura jinavacanamAM anurakta bane che, temAM ekatAra bane che tyAre jema dUdhamAM sAkara ogaLIne ekameka banI jAya che tema jinavacanamAM anurakta banelA AtmAnA karmo oganyA vinA rahetA nathI. mATe jinavacana upara zradhdhA kare. jJAnI kahe che ke jaM sakai taM kIrei, jaM na sakai tayammi sadhaNA / saddamALo vAvo, vezvarR thayarAmAM che. jenuM AcaraNa thaI zake tenuM AcaraNa karavuM joIe. ane jenuM AcaraNa na thaI zake tenA upara zraddhA karavI joIe. zraddhAvAna jIva janma, jarA ane maraNa rahita banIne mukitane adhikArI bane che. jinavacanamAM zradhdhA rAkhavAthI jJAna prApta thAya che. baMdhuo ! vadhu te zuM kahuM, bhagavAna pArzvanAthanA jIve lAkaDAmAM baLatAM nAga-nAgaNIne eka navakAramaMtra saMbhaLAvyA tenA prabhAve te jIva devalekamAM gayA. keTalI navakAramaMtramAM tAkAta che ! eTalI tamArA mIThA-madhurA zabdomAM tAkAta che ke devalokamAM laI jAya ! navakAramaMtranA prabhAvathI baLatA nAga-nAgaNa devalekamAM gayA ne dharaNendra ane padmAvatI banyA. navakAramaMtramAM arihaMta ane sidhdha e deva che ne AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e gurU pade che. temAM chelluM pada "nAma leesava
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 zAradA zikhara sAheNuM " A padamAM aDhIdvIpamAM jeTalA sAdhu-sAdhvI che te badhAne ApaNe namaskAra thAya che. sAdhu eTale koNa? je mokSane sAthe te sAdhu. pite mokSane sAthe ne bIjAne mekSamArganI sAdhanA karAve te sAdhu. paNa tamArI daSTi kyAM che? je tamane dhana apAve, paisA kamAvA mATe vahepAranI siddhi karI Ape ne saMsAra sukhane mArga batAve te sAdhu. jJAnI kahe che ke te sAdhu nathI. je kevaLa mekSane sAthe te sAdhu. Aje ghaNAM ema bole che ke mokSane sAdhe te sAdhu, te temAM emaNe potAnuM karyuM ne? emAM amAruM zuM vanyu ? je khAya tenuM peTa bharAya che paNa bhajananA thALa jevAthI bhUkha bhAMgatI nathI. tevI rIte je mokSane sAdhaze tenuM kalyANa thaze, emAM amane zuM lAbha? tamAre karavuM hoya te bhagavAnanA vacana upara zradhdhA kare. A cauda rAjalokamAM AraMbha-parigraha ane viSaya-kaSAyathI bacAvanAra keI hoya te vItarAga dharma ane vItarAga vacana che. tenA upara zradhdhA karaze ne te pramANe AcaraNa karazo te taraze. bAkI sAdhu te pote tare ne bIjAne tAre paNa pite DUbe ne bIjAne tAre evuM na bane. tame A saMsAramAM game tyAM daSTi kare. evo eka paNa padArtha nathI ke pote DUbe ne bIjAne tAre. eka pAMdaDuM pANImAM mUkIe te te tare che paNa e pAMdaDA upara koI cIja mUkIe to e cIja bhale DUbI jAya che paNa pAMdaDuM pite DUbatuM nathI. e to tare che kAraNake ene svabhAva taravAne che. AvA padArtho A jagatamAM ghaNAM che paNa e eka paNa padArtha nathI ke pite DUbe ne bIjAne tAre. tema sAcA sAdhu paNa kevA hoya ? bhagavAnanA vacanane satya mAnIne tenA upara zradhdhA karIne tarI jAya che. tamAre karavuM che ne? je karavuM hoya te prabhunA vacana upara zradhdhA kare. bhagavAnanA mIThA vacanAmRta saMbhaLAvanArA saMta pite zradhdhA kare ne bIjAne karAve. paNa tamArA bhegA AraMbha-samAraMbhamAM taNAIne potAnuM bagADe nahi. pANInA pravAhamAM pAMdaDuM tare che tema sAcA sAdhu saMsArane tarI jAya che. have taravuM che paNa zenAthI taravuM che ne keNa tayuM che te joIe. saMsArA aNNavA vutto, jaM taranti mhesinno|| A saMsArane mahAna jJAnIoe ane tatvaciMtakoe judI judI jAtanI upamAo ApelI che. temAM saMsArane sAgaranI upamA ApI che ne kahyuM che ke zarIramAhu nAvatti, jIvA buccai naavio| saMsAra aLavo puro, taranti mahesino | utta. sU. a. 23 gAthA 73 A deha naukA che. ane AtmA e naukAne calAvanAra nAvika che. saMsAra
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 241 :: lAMmA ne keTale uMDA che tenu sAgara che ne ene oLaMgI janArA mahiSa A che. naukAe sAgarane taravAnuM' amegha sAdhana che. sAme kinAre na pahAMcIe tyAM sudhI enI mahattA che. tame je samudrane jue che te dravya samudra che ne saMsAra bhAva samudra che. samudra keTalA paheALA, keTale mApa kADhI zakAze paNa saMsAra samudranu kAI mApa kADhI zakatuM nathI. naukA samudra para rahe te tarI zake che paNa naukAmAM jo sAgara pesI jAya te naukA tare ke DUbI jAya ? nAvaDI sAgara upara rahe te tare paNa je sAgara nAvamAM peThe te nAvaDI jhUmI javAnI. 1. have samajo. A mAnava deha rUpa nAvaDI dvArA saMsAra sAgaranA sAme kinAre paheAMcI zakAya che. tethI mAnava dehanI mahattA che. mATe samajo. saMsAramAM deha rahe tenA vAMdhA nathI paNa A dehamAM saMsAra na rahevA joIe. mAnava dehamAM mekSa meLavavAnI tAkAta che tethI tenuM mahatva che. mukita maLI jAya pachI teA A deha bhArarUpa che. mukti na maLe tyAM sudhI eno AbhAra mAnavAno che. devAnupriyA ! sauMsAra sAgarane taravAno amUlya avasara ane sAdhana maLyuM che. dhyAna rAkhajo. dharmasthAnakAmAM dhamagurUonI pAse AvA tyAre vAsanA ane vikAra cheDIne Avajo. jo tamArA jIvanamAM viSaya-vikAratuM pANI peThuM tA naukA DUkhI samajo. ajJAnI jIvA dharmasthAnakamAM paNa bhautika sukhanI bhIkha mAMge che. tene khyAla nathI ke huM zuM mAMgu chuM? kharekhara teA zuM mAMgavAnuM hAya ? kRpALudeva mArI vAsanA nivAro, bhUlA paDelAne patha batAvaje, he bhagavAna ! anaMtakALathI bhavAbhavamAM bhamIne herAna thaI gA chuM. have tArA mArge caDhA chuM. have mArI duSTa vAsanAone dUra karo. bhavamAM bhUlA paDelA evA mane sAcA mArge caDhAvajo ne mArA kAca| maMda paDe. basa, eTaluM mAre joIe che. have mane khIjI koI IcchA ke AkAMkSA nathI. jene bhavaroga nAbUda karavAnI laganI lAgI che te game tevI kaThIna sAdhanA hAya tA paNa tenuM pAlana karavAmAM pAchI pAnI karatAM nathI. tamane haju bhavareAga nAbUda karavAnI jAgRti AvI nathI. khAkI sa`sAra mATe tame keTaluM tyAgeA che ? eka nyAya ApuM. koI yuvAna chekarAne dhAtukSayano rAga thayeA. DaoNkaTarane khatAju tA DaoNkaTare kahyuM ke jo tamAre rAga nAbUda karavA hoya teA enI patnIne pAMca va` piyara mAkalI DhA. A samaye enI patnI raDe, mA-bApa raDe, manamAM thAya ke haju paraNyAM cha mahinA thayA che ne pAMca varSa sudhI piyara rAkhavAnI ? patnInA manamAM e duHkha thAya ke mAre mArA patino ATalA lAMbe viyeAga sahana karavAno ? dadIne duHkha thAya, chatAM jo rAga maTADavA hAya tA ne game ke na game te paNa DaoNkaTaranI AjJA 1
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 zAradA zikhara mujaba patnIne piyara mokalavI paDe temAM saheja paNa cAle nahi. e vAtamAM hekaTara upara keTalI zraddhA che ! game teTaluM kaSTa paDe chatAM e pramANe karavuM paDe che. te have ahIM AtmA mATe paNa vicAra karo. ApaNe AtmA paNa bhavano rogI che. ene bhavaroga nAbUda karavAnI tAlAvelI jAgI che, e vilAsa jAge che ke jaldI bhavarAgane nAbUda karuM eTale vItarAganA saMte rUpI DokaTaranA zaraNe Avye. vItarAgI saMtoe vItarAgavacananI davA ApI ke vALa asthAi 3 moDA he bhavya che ! A saMsAranA kAmaga anarthanI khANa jevA che. jo bhavaroga nAbUda kare che te bhegano tyAga karI tyAganA rAgI bane. have je bhavarogathI kaMTALI gayo che te saMsAramAM ubhuM rahe kharA? nA ene saMsAra tyAgIne jadI saMyamI banavAnuM mana thAya che. e dIkSA levA taiyAra thAya te vakhate enA mAtA-pitA, patnI badhA game teTale kalpAMta kare, raDe, jhUre paNa jene bhavaroga sAle che te sarvAnA vacanathI pIche haTha kare? nA kare. e te saMsAra choDaye chUTake kare. e keInI paravA na kare. jema rogI DokaTaranuM vacana tahen kare che tema bhavaroga nAbUda karavAnI IcchAvALe dhamaDa jIva paNa prabhunI AjJAne tahetu pramANa karI te pramANe cAle paNa pIchehaTha nA kare. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayanano adhikAra cAle che. temAM dharmaghoSa nAmanA sthavira bhagavaMta IndrakuMbha nAmanA udyAnamAM padhAryA che. vItazekA nagarImAM tenA samAcAra vAyuvege pahoMcI gayA. mahAbala rAjA dharmaghoSa aNagAranA darzane AvyA. dharma gheASa aNagAre mahAbala rAjA pramukha meTI parSadAmAM dharmano upadeza Apa zarU karyo. baMdhuo! upadeza ghaNAM mANase sAMbhaLe che. paNa aMtaramAM te kaI virala vyakti utArI zake che. mahAbala rAjA jema jema sAMbhaLe che tema tema temanA AtmAno ullAsa vadhato jAya che. ne manamAM vicAra kare che ahI bhagavaMta! anaMtakALathI A saMsAramAM bhaNuM chuM tenuM kAraNa meM atyAra sudhI je jANavA jevuM hatuM te jANyuM nahi ne na jANavAnuM jANyuM. je karavA jevuM hatuM te na karyuM ne na karavAnuM karyuM. mAre AtmA akhaMDa jJAna, sukha ane AnaMdamaya che. tenAmAM paramAtmA banavAnI zakti che te jANyuM nahi. mohanA udaye vibhAva dazAmAM ramaNatA karI paNa ravabhAva dazAmAM na Ave. mithyAtvane choDayuM nahi ne samakita prApta karyuM nahi. arere ! he cetana ! teM cAra gati, vIsa daMDaka, ane cerAzI lAkha chavAyonImAM paribhramaNa karyuM ne janma-maraNanA anaMtA duHkha veThayA. he Atmana ! durlabha evA ratnaciMtAmaNI, temaja kalpavRkSo meLavyA. temaja kuTuMba parivAra, lADI-vADI ne gADI, bAga-bagIcA Adi amana camana karavAnA
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAradA zikhara 243 sAdhanA teM meLavyA ne cheDayA paNa kadI AtmAnI sAcI sapatti jJAna-darzana, cAritra tapa Adi meLavavAno purUSArtha karyo nahi. anaMta pudgala parAvatanakALa sauMsAramAM rakhaDayA paNa kadI peAtAnA zudhdha svarUpano anubhava karyo nahi. cAra gatimAM jIve aneka vAra zatruo upara vijaya meLaLye paNa sAcA bhAva zatru mAha, ajJAna, mithyAtva, kaSAya Adi upara vijya meLabyA nahi. aneka zAstrA bhaNyA paNa AtmAnI anubhUti karI nahi. devAne paNa dula bha evA manuSya janma, Aya deza, uttamakuLa badhuM aneka vakhata pAmyA paNa A sUtelA AtmAne jAgRta karyAM nahi. vadhu zuM kahuM. saMyama, zIyaLa, tapazcaryA Adi ghaNAM dharmAnuSThAno AtmAnA lakSa vinA mAtra dhI dekhAvA mATe jIve karyA paNa Atma lakSe na karyAM. AtmAnI anubhUti karAvanAra zAstra ke sat kriyAnI prApti mane thaI nahi. aneka vakhata zurU karyA paNa atyAra sudhI mArA AtmAne mAha nidrAmAMthI jAgRta karAve evA gurUnI ceAga maLyeA nahi. A rIte vANI sAMbhaLIne manamAM ciMtana kayu" ne ubhA thaIne khelyA ahA gurUdeva ! Aje mArA bhAgya sItArA camakayA. mArA mAhano udbhaya maMda paDayeA. jethI AvA pArasa samAna gurUdevano mane bheTA thaye. ApanI vANI sAMbhaLIne mAza sUtele AtmA jAgRta banyA. ajJAnano aMdhakAra nAza thayA, viSayA taraphathI mAruM mana virakata thayuM.... mananA taraMgA zAMta thayA. AtmasvarUpanI anubhUti thaI. have mAre A asthira saMsAramAM rahevuM nathI. A rIte vicAra karIne harSita thayA ne ubhA thaI e hAtha joDI vinayapUrvaka aNagArane kahe che. mahabbaleNaM dhammaM sAccA jaM NavaI devANupiyA / chappie bAlavayasayaM ApucchAmi baLabhaddaM ca kumAraM rajje ThAve he gurUdeva ! ApanI vANI mane rUcI che. mane khUba AnaMda thayA che. mAru' aMtara vairAgya raMge raMgAI gayuM che. ApanA vacana satya che, yathAtha che. tenA mane niNaeNya thayA che mATe he devAnupriya ! huM ahIMthI ghera jaI ne mArA cha khAla mitrone pUchIne alabhadra kumArane rAjya siMhAsana upara sthApita karIne ApanI pAse dIkSA aMgIkAra karIza. have mAre eka kSaNa paNa avratamAM rahevu' nathI. mArA mitrone jo bhAva thaze te| dIkSA leze. e nahi le te pazu huM teA levAnA chuM. mane saMsAra have aMgArA jevA lAge che. devAnupriye ! mahAkhala rAjA eka vakhatanI dezanA sAMbhaLIne vairAgya raMge ra MgAI gayA. jyAre AtmAnA vIcallAsa jAge che tyAre kSaNavAramAM badhA adhanAne teDI karmAnA kSaya karavA mATe vIya ne phArave che, aMtaraMga vairAgyanA raMge raMgAyelA AtmAne
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zAradA zikhara saMyamamAM game tevA pariSaha Ave, kaI game tevA kaTu vacana kahe te paNa saMyamanA bhAvathI bilakula vicalita thatA nathI. tevA AtmA kAma kADhI jAya che. kuragaDu nAmanA eka pavitra saMta hatA. temanA parivAramAM ghaNAM vaDIla saMta hatA. temAM kaI jJAnI, koI dhyAnI te kaI tapasvI hatA. temAMnA keI muni cAra mahinAnA, koI traNa mahinAnA, koI be mahinAnA te koI eka eka mahinAnA upavAsa karatA. paNa A kuragaDu muni tapazcaryA karI zaktA nahi. temane savAranA praharamAM ghaDo bharIne cokhA-bhAta khAvA joIe. kura eTale cekhA ane gaDu eTale. ghaDo. ghaDo bharIne cokhA khAvA jAIe. eTale temane sau kuragaDu muni kahetA. eka vakhatanA prasaMgamAM koIe cAra mahinAnA, keIe traNa, be ne eka mahinAnI tapazcaryA AdarI che. paNa kuraguDu muni upavAsa karI zaktA nathI. tapasvIone tapa karatAM dekhe ne temanA dilamAM khUba duHkha thatuM. khAtAM khAtAM temanI AMkhamAM AMsu AvI jatAM. aho, bhagavAna ! huM AvuM tapa kyAre karI zakIza ? Ama karatAM paryuSaNa parva AvyA. paryuSaNanA pahelA aThThAIdharanA divase nAnAmoTA sau upavAsa kare. paNa A kuragaDu muni AvA moTA divase paNa upavAsa karI zakavA zakitamAna nathI. tethI te muni te te divase paNa pAtaruM bharIne bhAta vaherI lAvyA. ne pitAnA gurune batAvavA gayA. amArA sAdhupaNAnI evI rIta che ke ziSya je gaucarI vahorI lAve te gurune batAvIne vApare. gurune batAvyA vinA vaparAya nahi. gurune cAra mahinAnA upavAsa hatA. temanI pAse bhAtanuM pAtaruM lAvIne mUkayuM. A jeIne tapasvI guru kahe che bhUkhAravA ! Aje nAnA-moTA keTalAya lokone upavAsa hoya ne tane savAranA praharamAM khAvA besatAM zarama nathI AvatI ? tuM tiryaMcanA bhavamAMthI Avyo lAge che ke eka divasa paNa kSudhA sahana karI zakatuM nathI? dhikkAra che tane ! ema kahI gusso karIne pelA bhAtanA pAtarAmAM gUMjyA. kuragaDu munie ghUMka joIne e vicAra karyo ke aho ! A cAra cAra mahinAnA tapasvI che. moDhAmAM meLa AvatI haze. meM pApIe temane thuMkavA mATe bhAjana taiyAra na rAkhyuM tyAre mArA gurune pAtramAM thuMkavuM na paDayuM ne ? Aje A tapasvIe mArA upara kevI karuNa karI. bhAta lukhA hatA. te emaNe mane aMdara ghI nAMkhI ApyuM. tapasvInuM cUMka mArA bhAgyamAM kyAMthI hoya ? pachI traNa mahinA, be mahinA ane eka mahinAnA upavAsanA tapasvI pAse gayA. te badhA tapasvI munie temanI ghaNA karIne kahevA lAgyA. khAudharA ! tane Aje moTA divase khAtA zarama nathI AvatI? ema kahIne badhA tenA pAtramAM thUkayA chatAM kuragaDu muninA manamAM e vicAra sarakhe paNa nathI Avato ke A badhAM tapazcaryA karIne mArA upara ATale krodha kare che te temanuM zuM kalyANa thavAnuM che ? ane mArA khAvAnA bhAtamAM
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 245 theMkyA e kaMI temanI rIta che! bilakula e vicAra nathI Avate paNa manamAM eka vicAra kare che ke aho ! huM te gaLIyA baLada karatAM paNa bhaMDo chuM. gaLIyA baLadane eka cAbakho mAre te thoDI vAra sarakho cAle paNa mArA vaDIle mane tapa karavA mATe vAraMvAra Takora kare che chatAM AvA pavitra divase paNa upavAsa karato nathI. A mArI bhUla che. bIjuM meM temanA mATe bhAjana lAvIne na rAkhyuM tyAre emane mArA pAtarAmAM thuMkavuM paDayuM ne ? khUba pazcAtApa karyo. chevaTe pite bhAtanuM pAtra laIne AhAra karavA bese che. tyAre eka muni temanuM bAvaDuM pakaDIne kahe che naphaphaTa ! tane lAja che ke nahi ? A samaye paNa kuragaDu munie e vicAra karyo ke mArA vaDIlenI mArA upara keTalI kRpA che ! ATaluM samajAve chatAM na samajyo tyAre mAro hAtha pakaDIne mane tapamAM joDavA mahenata kare che paNa mAre AtmA keTale badhe naphaphaTa che ke mArA mahAna vaDIle cAra mahinA, traNa mahinA, be mahinA ane mahinA mahinAnA upavAsa kare che. te mahAna tapasvIone joIne paNa huM tapamAM varSollAsa vALe thatuM nathI. kharekhara IzArAthI samaje te mAnava, dhokAthI samaje te Dhera ane je dhekAthI paNa na samaje te DhorathI paNa beda che. tapa vinA karmone kSaya thavAne nathI chatAM huM tapa karI zakatA nathI te mArI meTAmAM moTI khAmI che. huM herathI paNa halake chuM. huM na samaye tyAre e tapasvIne takalIpha veThIne ahIM AvavuM paDyuM ne ? meM temanI keTalI azAtanA karI ! meM pUrve kevA karmo karyA haze ke huM tapa karI zaktA nathI. bhAta khAtAM khAtAM AtmAnI niMdA karavA lAgyA. AvI kSamA ane pazcAtApa joIne deva prasanna thayo , ne AvIne temanA caraNamAM paDe che tyAre pelA tapasvI munirAje kahe che he deva ! e te khAudhare che. tapasvI ahIM birAje che. teo mAnatA hatA ke amArI AvI ugra vapazcaryA jeIne deva amArA upara prasanna thayA che. eTale kahevA lAgyA paNa deva kahe che tame game teTalI tapazcaryA karI paNa haju tamAro AtmA eTale ujajavaLa banyuM nathI. khAtAM khAtAM paNa emane keTale pazcAtApa thAya che. ema kahIne deva kuragaDunA caraNamAM paDe che. tyAM kuragaDumuni pazcAtApa karatAM kSepaka zreNae caDhIne bArame guNasthAnake ArUDha thayA. tyAM ghAtI karmone khapAvI temAM guNasthAnake jaI . kevaLajJAna pAmI gayA. AkAzamAM deva durdubhI vAgI. kuragaDu munine kevaLajJAna mahotsava - ujavavA seMkaDe deva svargamAMthI nIce utaryA. A joIne pelA tapasvI munio stabdha banI gayA. aha ! ApaNe AvA ugra tapa karanArA rahI gayA ne roja ghaDo bharIne bhAta khAnAre pAmI gayo. kuragaDu muni roja khAtAM hatA. paNa khAvA karatAM pazcAtApa ghaNe hate. pazcAtApanA pAvakamAM emanA pApa prajaLI gayA ne kSamA te hatI ja,
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara baMdhuo ! kuragaDu muninI jema AtmA sAthe pazcAtApa karI kaSAyanI maMdatA karajo. kuragaDu muni kevaLajJAna pAmI gayA tema ApaNe paNa kevaLajJAna pAmavuM che. kuragaDu munine bIjA munioe kevA apamAnajanaka zabda kahyA chatAM pitAnA saMyama bhAvathI bilakula vicalita na thayA. game tevA saMjogomAM paNa samabhAva nA cheDe tenuM nAma sAdhupaNuM. mahAbala rAjAne dharma gheSa muninI vANI sAMbhaLIne vairAgya Avyo che. AvuM kaDaka sAdhupaNuM levA temane AtmA tatpara banyo che. have te ghera javAnuM paNa mana nathI thatuM. kAraNa ke vairAgIne ekeka seMkaDanI kiMmata che. zrAvaka varSo sudhI sAdhanA karIne je karmo khapAve che tenA karatAM vadhu karmo sAce sAdhu kSaNe kSaNe khapAve che. sarvArthosidhdha vimAnanA devanuM tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya che. temane tetrIsa hajAra varSe AhAranI IcchA thAya, chatAM emanuM tapa na kahevAya. karmanI mahAna nirjara te sAdhupaNAmAM thAya che. AvI samajaNa pUrvaka mahAbala rAjAe dharmaghoSa aNagArane kahyuM-he bhagavaMta ! huM mArA balabhadra kumArane rAjyagAdI eNpIne mArA cha mitrone pUchIne ApanI pAse dIkSA levA IcchuM chuM. tyAre munirAje kahyuM-he rAjana ! Apane sukha upaje tema kare. paNa sArA kAryamAM vilaMba karaze nahi. have mahAbala rAjA potAnA mahelamAM jaze, putrane gAdIe besADI mitrone dIkSA saMbaMdhI vAta karaze tenA bhAva avasare. caritra kRSNae rUkSmaNane ApeluM pANInuM pada - satyabhAmA kRSNavAsudevanI priya paTTarANa hatI. temaja satI hatI. tenuM rUpa ghaNuM hatuM. paNa tene rUpa sAthe abhimAna hatuM. jyAre rUkSamaNImAM satyabhAmA karatAM rUpa vizeSa hatuM ne rUpanI sAthe vinaya, namratA, saraLatA Adi guNanI paNa vizeSatA hatI. eTale kRSNa tene mukhya paTTarANInuM pada ApyuM. rUkSmaNIe kahyuM-nAtha ! mAre e pada nathI joItuM. mArI beTI bahenane mukhya paTTarANI pade rAkhe paNa kRSNajI mAnyA nahi. chevaTamAM temanA AgrahathI pada lIdhuM. jyAM sugaMdha hoya tyAM bhramaranuM mana kheMcAya tema rUkSmaNInA guNa rUpI sugaMdhathI kRSNanuM mana tenA tarapha vadhu AkarSAyuM. tethI te rUkSamaNI pAse vadhu rahevA lAgyA. satyabhAmA Adi bIjI rANIo pAse khAsa jatAM AvatA nahi. A joIne satyabhAmAnA dilamAM IrSAne agni prajavalita thayo. eka te tene rUkamaNI pratye IrSA hatI ne vizeSa vAta tenA jANavAmAM AvI ke rUkSamaNIne AvuM uttama svapna AvyuM che ne te garbhavaMtI che eTale tenAmAM IrSA vadhI. ahA ! e mArAthI nAnI che. chatAM kRSNajI tenI pAchaLa pAgala banyA che.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara 247 mArA sAmuM paNa jatAM nathI. have te rUkSmaNIne putra thaze pachI tenA mAna keTalA badhA vadhI jaze ! jaba se A sokalI AI yahAM re, mujha para huI harIkI najara karUra prANe se pyArI vahI premadA re, kInhA INa jAda maMtara jarUra 2.zrotA A rUkSamaNIe kaMI jAdu ke vazIkaraNa karIne mArA patine vaza karI dIdhA che. have te mArI sAme prema bharI daSTithI jotAM paNa nathI. evA vicAra karavAthI satyabhAmAnuM mana khUba vyagra rahevA lAgyuM. temAM rUkamaNI garbhavatI che e jANIne tene vadhu duHkha thayuM. have te rUkamaNIne kaI paNa rIte halakI pADavI te mATe upAya zedhavA lAgI. A tarapha rUkSmaNIe kRSNajIne svapnanI vAta karI ane kRSNajIe kahyuM - he rUkSamaNI ! tArA bhAgya caDhIyAtA che. duniyAmAM koIne nahi hoya tevA mahAna parAkramI ane tejasvI putranI tuM mAtA banIza. patinA mukhethI svapnanuM phaLa sAMbhaLIne rUkSmaNInA dilamAM alaukIka AnaMda thaye. ane belI, svAmInAtha ! ApanuM vacana akSaraza: satya che. Apa kaho che te mAre putra thaze. evA putrane joIne mArI AMkhamAMthI amRtanI dhArA vaheze. Ama kRSNajI ane rUkamaNIne AnaMdano pAra nathI. satyabhAmAe karela mAyA" : A vAtanI satyabhAmAne jANa thatAM khUba duHkhI thaI. ane have mAre zuM karavuM? ema pUba vicAra karIne eka asatya vAta ubhI karavA vicAra karyo. banavA ga te rAtre kRSNajI satyabhAmAnA mahele AvyA. eTale savAramAM satyabhAmAe kahyuM. svAmInAtha ! meM rAtre svapnamAM eka suMdara hAthI je che. enI belavAnI rItabhAta jeIne kRSNajI samajI gayA ke A taddana khoTI vAta che. paNa tenA manamAM thayuM ke huM rUkSamaNIne vadhAre mAnuM chuM, eTale e bicArI baLI rahI che. je atyAre sAcuM kahIza te ene duHkha thaze. ene nakAmI zA mATe gusse karuM! ema vicArIne kRSNa tene kahyuM, he satyabhAmA ! tane je svapna AvyuM che te uttama che. te svapnanA prabhAvathI tane atyaMta prabhAvazALI putra janmaze. asatya banela satya" patinI vAta sAMbhaLIne satyabhAmA vicAra karavA lAgI. aho ! meM te beTI IrSAthI mAyA karIne kahyuM paNa temaNe to mArI vAta sAcI mAnIne mane kahyuM ke tane prabhAvazALI putra thaze. te have asatyanuM paNa satya thaze. kAraNa ke temanuM vacana kadI asatya hAya nahi tenI mane pUrNa khAtrI che. eTale satyabhAmAM khuza khuza thaI. kAraNake strIone putra janmanI vAta bahu game che. vaLI ahIM te khATAnuM satya thAya eTale AnaMdanI vAta zI pUchavI ! ene kRSNajInA A vacana
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 zAradA zikhara upara zradhdhA hatI. banavA joga kudaratane karavuM ke te garbhavatI thaI. rUkSmaNI ane satyabhAmA ane garbhavatI che. have satyabhAmAne AnaMdanA pAra nathI. paNa rUkSmaNIne nIcI pADavA cA rastA la" ke te raDI raDIne hAtha ghasatI thai jAya ne kRSNa tenA sAmu paNa na juve. AvA vicArA karI rahI che. ghaNAM vicArAne aMte teNe eka upAya zeAdhyA. AI satyabhAmA rUkSmaNI pAsa me re baiThe hari haladhara, khelI bAI suNu mArI vAratA, levA apana Apasame' hoDa re...zrotA "rUkSmaNI sAthe satyabhAmAe karela karAra" eka divasa satyabhAmA rUkSmaNInA mahele AvyA. rUkSmaNI te khUba saraLa hatI. satyabhAmAne peAtAnA mahele AvatI joI ne khUba rAjI rAjI thaI gaI. jenAmAM IrSyA ke mAyA-kapaTa nathI tene mana tA sau sArA dekhAya che. satyabhAmAne rUkSmaNIe khUba satkAra karyAM. ane bahene premathI sAthe beThA kRSNajI ane khalabhadrajI paNa tyAM hatAM. have satyabhAmA kahe che jo bahena ! ApaNe ane garbhavatI chIe. te mane eka hAMza thaI che ke ApaNe ane eka hADa khakIe, rUkSmaNI kahe zenI hADa? tyAre satyabhAmAe kahyuM. bahena! je prabhukRpAthI tane putra pahelA thAya ne tenAM lagna pahelAM thAya te tenA vivAha prasaMge mArA mAthAnA vALa utArIne tane ApIza eTaluM ja nahi paNa tAre te vALa tArA paga nIce kacaravAnA. ane jo mArA puNya prakhaLa hoya ne mane putra pahelA thAya ane tenA lagna pahelAM thAya te tArA mAthAnA vALa utArIne mane ApI devA ne te vALa mArA paga nIce kacarIza. tyAre rUkmaNIe kahyu. bhale, mArI mATI bahena! tame jemAM rAjI temAM huMrAjI. ema kahIne satyabhAmAnI zaratanA rUkSmaNIe saharSa svIkAra karyo, satyabhAmA khuza khuza thaI gaI. kRSNa ane alabhadra paNa tyAM ja hatA. temane satyabhAmAe kahyuM-jIe, ame baMne bahenoe AvI zarata karI che. temAM tame sAkSI che. tyAre kRSNa ane khalabhadrajIe kahyuM-ahu sAruM. amane tamA vivAda jovAnI majhA Avaze. ame baMne tamArI sAkSImAM chIe. aMdhue ! IrSyA zuM nathI karAvatI ? ne bhAI e satyabhAmAnI AvI zarata upara hasavA lAgyA. strIno svabhAva kevA IrSyALu che! hajI teA baMnene e mAsa thayA che. khanene putra ja Avaze te kaMI nakkI nathI chatAM kevI zarata karI beThA. A te bheza bhAgALe ne chAza chAgALe evI vAta thaI. zekhacallInA vicArA jevu kayuM. varSa thayA hatA. ATalA varSoMmAM AMkhano khUNA paNa lAla thaye divasa baMnene khUba jhaghaDA thayA, eka zeTha-zeThANI hatAM. temane paraNyA vIza kadI e mANasa vacce mata bheda paDayeA na hatA ke na hatA. evA e kha Mne vacce prema hatA. paNa eka
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 249 eka khUNAmAM zeTha udAsa beThA che. bIjA khUNAmAM zeThANI udAsa che. A samaye zeThano eka mitra tyAM AvI pahoMcyo. zeTha-zeThANIne raDatA joIne pUche che mitra! Aje tamArA gharamAM A zuM? meM viza varSamAM tamArA gharamAM kadI khaLabhaLATa ke AMkhanA khUNA lAla thayA hoya tevuM joyuM nathI ne Aje A zuM thayuM che? zeTha kahe kaMI nahi. mitre khUba pUchayuM tyAre zeThe kahyuM. bhAI! vAta ema che ke mAre vahepAra mATe rahyo. temAM A sarakAranA InkamaTekasa ne selaTekasanA lapharA cAle eTale mAre hAlatAM vakIlanI jarUra paDe eTale vakIlane ghera javuM paDe tethI meM kahyuM ke mAre bAbAne vakIla banAve che ne e nA pADe che. tyAre mitra kahe che have mArA bhAbhIne pUchuM. emane vakIla banAvavAmAM zuM vAMdho che ? * zeThanA mitra pUche che bhAbhI! tame zA mATe raDe che? tyAre kahe che bhAI mArI tabiyata barAbara rahetI nathI. mane DAyAbITIza che ne bI.pI. vadhI jAya che. tethI hAlamAM DokaTara pAse javuM paDe ne tyAM babbe ne traNa traNa kalAka beTI thavuM paDe che. tethI huM kaMTALI jAuM chuM. eTale meM kahyuM. mAre bAbAne vakIla nathI banAve. DaoNkaTara banAve che ne e nA pADe che. tethI amArA baMnene jhaghaDo paDayo che. mitra khUba DAhyo ne samaju hato. teNe kahyuM bhAI-bhAbhI! tame baMne bese ne bAbAne bolAve. ene huM pUchuM ke tAre vakIla thavuM che ke DekaTara? tyAre zeTha- zeThANI kahe che bAbe janmavAnI haju cha mahinAnI vAra che. (hasAhasa) are bhalA! haja bAbAno janma paNa thayo nathI ne te pahelAM A zuM jhaghaDo mAMDIne beThAM che. bAbo Avaze ke bebI tenI khabara nathI ne baMne jhaghaDI paDayA. tema ahIM satyabhAmAnA kahevAthI rUkamaNue tenI zarata maMjura rAkhI. have kone pahele putra Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM-24 zrAvaNa suda 2 ne budhavAra tA. 28-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMta karUNAnA sAgara, zAstrakAra bhagavaMte parama purUSArtha kheDI ghAtI karmono kSaya karI kevaLajJAnane dIpaka pragaTAvyuM. Aje duniyAmAM jJAna te ghaNuM vadhyuM che. jJAna mATe purUSArtha paNa ghaNe thAya che. paNa te bhautika jJAna che. Atmika jJAna AgaLabhautika jJAnanuM kAMI mahatva nathI. kAraNa ke bhautika jJAnathI bhautika sukhanI 32
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 zAradA zikhara prApti thaI zake che paNa Atmika sukha maLatu nathI ke AtmA karmothI mukta khanI zakatA nathI. jyAre AtmAne samyakUjJAnanI prApti thAya che tyAre sAcuM jJAna kahevAya che. baMdhuo ! bhautika jJAna ane Atmika jJAnamAM moTuM aMtara che. bhautika jJAna bhale tamane AkAzamAM uDAvI zake, pANImAM calAvI zake, sukhanA sAdhananI prApti karAvI zake ane A leAkamAM prazaMsAne pAtra banAve paNa te jJAna cirasthAyI nathI. A zarIra chUTI jatAM e jJAna vizeSa karIne cAlyuM jAya che. te paraleAkamAM sahAyaka thatu' nathI. jyAre Atmika jJAna ajJAna rUpI aMdhakArano nAza kare che, kAcAne dUra kare che, pAponI jaDane mULamAMthI ukheDI nAMkhe che. ane AtmAne cirasthAyI sukha-zAMti ane AnaMda Ape che. A zarIra ahIM rahI jAya che paNa e jJAna jo AtmA samati vage nahi te AtmAnI sAthe ne sAthe rahe che. janmAjanma sudhI (66 sAgara jhAjheru) sAthe rahIne saMsArarUpI viSama aTavImAMthI jIvane pasAra karAvI aMtima dhyeya mAkSane prApta karAve che. eTale Atmika jJAna kalyANukArI che. tethI jJAnI purUSA kahe che ke : na jJAna tulya : kila kalpavRkSo, na jJAna tulyA kila kAmadhenu : / na jJAna tulya kila kAmakumbhA, jJAnena cintAmaNirupya tulya: // jJAna kalpavRkSathI paNa adhika phaLa denAra che. kAmaghenuMthI paNa adhika amRta ApanAra che. kAmakuMbha paNa Atmika jJAnanI tulanA karI zakatA nathI. manavAMchita phaLa ApanAra ratnaciMtAmaNI paNa Atmika jJAna AgaLa kaMI visAtamAM nathI. are ! vadhu te zuM kahuM, hujArA sUryo ane hajArA caMdra netrarahita mANasane mATe niraka che. paNa jo e aMdha mANasane AtmajJAna prApta thAya te tenuM aMtara divya prakAzathI jhaLahaLI uThe che. Avazyaka niyukitamAM paNa kahyuM che ke :davvajjA, ujjeAo, pagAsaha parimiyammi khettammi / bhAvujjo ujjAo, logAlogaM pagAsei || sUrya ane caMdrane dravya prakAza parimita kSetrane prakAzita kare che paNa jJAnanA prakAza tA samasta leAkAleAkane prakAzita kare che. eTalA mATe jJAnI purUSA vAraMvAra TakAra kare che ke AtmikajJAna prApta karavAnI jarUra che. jeTaluM ane teTalu vadhu jJAna prApta karavA mATe purUSArtha karo. jJAnano prakAza alaukika che. te prakAzamAM jIva jagatanA saMpUrNa carAcara padArthAne hastarekhAnI mAphaka joI zake che. sa bhagavate AvuM sava drabyA ane karyA pachI sidhdhAMta vANI prakAzI che, temAM pAMcAne jANavAvALuM kevaLa jJAna pragaDha chaThThuM aMga jJAtAjIsUtranA AmA
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para adhyayanano adhikAra cAle che. temAM mahAbala rAjAe eka vakhata dharmaghoSa aNugAranI vANa sAMbhaLI ane temanA rAme rame AnaMda thayo. temanA jJAnacakSu khulI gayA ne hRdayanuM parivartana thayuM. mahAbala rAjAne samajAI gayuM ke anAdikALathI AtmAne saMsAramAM je kaMI rakhaDAvanAra hoya to te karma che. karmarAjAnI pharaja ghaNI moTI che. tenAthI khUba sAvadhAna rahevAnI jarUra che. AkhA jagatanA cha karmanI phejathI gherAyelAM che. karmanI phejane haThAvavA AMtarika beja karavI paDaze. eka lekhake kahyuM che ke hinDanabarganI hilacAlathI paNa karmarAjAnI hilacAla adhika ajaba che. caudanI laDAI thaI tyAre ema kahevAmAM AvyuM ke hiDanabarganI hilacAla jevI hoya te AMkhamAM tela nAMkhavuM paDe je tela nAMkhyA vinA jovAmAM Ave te e kyAre zuM karaze tenI khabara nahi paDe. hinDanabarganuM sainya eTaluM badhuM jabaruM hatuM ke sAMjanA tyAMnI DAnyuba nAmanI nadI keIe oLaMgI tyAre tyAM kaMI na hatuM ane rAtanI rAtamAM te traNa lAkhanuM lazkara lAvyA, nadImAM pula bAMdhyo khAI pUrAvI dIdhI ane lazkaramAM keI ne kaMI takalIpha thAya tyAre rAhata mATe davAkhAnAmAM sAmagrI badhuM AvI gayuM. A rIte rAtorAtamAM bacAvanI badhI sAmagrI taiyAra karI. paNa yAda rAkhaje ke hinDanabarganI hilacAla karatAM paNa karmarAjAnI hilacAla bhAre jabarI che. jyAre zatru sAme pUratI dekharekha rAkhavAmAM na Ave te kayAre zuM thaI jAya tenI khabara paDatI nathI. mATe baMdhuo! vicAra kare. karmarAjA te AtmAno kaTTo duzmana che. te tenI hilacAla sAme je samaye samaye dekharekha ' rAkhavAmAM nahi Ave te zuM thaze ? lazkaramAM IzArAnI jarUra paDe che. jema gAya ke bheMsane tene mAlika DacakAre kare te samajI jAya che, tema lazkaramAM tene kepTana sUcanA kare ke tenuM sainya samajI jAya che. tyAre karmarAjAnI kaThIna hilacAlamAM te samaye samaye dekharekha rAkhavI paDe ne! cArajJAna ane caudapUrvanA jANakAra bhagavAnanA paTTaziSya gautama gaNadhara jevA pavitra purUSane paNa bhagavate zuM kahyuM. "samaya noma mA umIyA " he gautama ! samaya mAtrane paNa pramAda karIza nahi, bhagavAna mahAvIre karma saMgrAmamAM yuddha karavA nIkaLelA baLavAna dhAne paNa tyAM AvI sUcanA karI, te pramAdanI pathArImAM sUtelAnI zuM vAta karavI ? A sUtra gautama svAmIne phakta bhagavAne kahyuM che tema nathI paNa ApaNane badhAne lAgu paDe che. jema eka gharamAM cAra vahue heAya temAM sAsu moTI vahune uddezIne kaMI kera kare te bIjI traNa vastuo je catura hoya te samajI jAya ke mArA jeThANI AvA DAhyA, gaMbhIra ne hoMziyAra che chatAM mArA sAsu emane Takera kare che te amAre paNa samajI levuM joIe. tevI rIte bhagavAne cauda hajAra saMtanI
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ raMpara zAradA zikhara vacamAM gautama svAmIne TAra karI tyAre nAnA satA paNa samajI jAya che. jAtivrata gheADAne cAbUka dekhADavAnI hoya paNa mAravAnI nA hoya. tejIne TakorA hAya. DAM gadheDAne hAya. tame teA mArA vItarAga prabhunA tejavata-jAtiva ta zrAvake che ne ? mAre tamane vAraMvAra kahevAnuM hoya ? eka vakhata kahuM tyAM tamAre samajI javAnuM. A mAnava jIvananI ekapaNa amUlya kSaNu pramAdamAM vItAvIe te ApaNe keTalu gumAvIe chIe ? ATaluM sUtra kharAkhara samajAya te AtmA jAgRta khanI jAya. kahyuM che ke " jAgRti eTalu jIvana ne pramAda eTalu' patana, sAvadhAnI eTalI salAmatI ane galata eTalI galatI." - Aje teA gaphalatanA gADAmAM beThelA chIe. jo jAgRta nahi banIe te ApaNu zu thaze ? jenuM upAdAna zudhdha hAya, aMdara beThelA cetanadeva jAgRta hAya teA te eka TakAra thatAM cakAra banIne cAlatA thaI jAya che. eka vakhata sAmacaMdra nAmanA rAjAnI rANI rAjAnuM mAthu ALatI hatI. te samaye te bUma pADIne khAlI uThI-mahArAjA ! dUta AbyA. A sAMbhaLI rAjA vicAramAM paDayA-ahA ! A teA rAjamahela ne temAM paNa mAru' atera che. ahI te koI mArA potAnA mANasa paNa AjJA vinA pravezI zake nahi te pachI khIjA rAjanA dUta mArI AjJA vinA, keAI jAtanI sAvacetI ApyA vinA jo mArA aMteuramAM pesI jAya teA mArI rAjya sattA khatama thaI jAya. sajAe cAre tarapha najara karI tA kAI dUta joyA nahi. tyAre kahe che rANIjI ! zu tame mArI mazkarI kare che ? rANIe kahyuM-nA, svAmInAtha ! tamArI mazkarI mArAthI karAya ? tyAre rAjA kahe che teA dUta mane kema nathI dekhAtA ? rANI kahe che tamane nathI dekhAtA paNa huM dekhuM chuM. ema kahI mAthAmAMthI eka sapheda vALa tADIne khatAvatAM kahyuMjuo, A rahyo ta. A joI ne seAmacaMdra rAjA vicAramAM paDI gayA. vicAra karo, A rANI keTalI cetanavaMtI ane jAgRta haze ! devAnupriyA ! ATalA khadhAmAM bhAgye ja kAInA mAthAmAM dhALA vALa nahi hAya ! pahelAM teA uMmara thAya tyAre mAthAmAM dheALA vALa AvatA ne Aja kAla tA nAnA chekarAnA mAthAmAM dheALA vALa AvI jAya che. A amArI zrAvikAe tamane kAI divasa kahe che svAmInAtha ! have mAthAmAM dheALA vALa AvyA te saMsAranI majurI thADI AchI karI dhadhyAna karo. vicAra karo. rAjaRdhdhimAM ra'gAyelI, raMgamahelamAM rANIpaNAnA sukhamAM mhAlanArI rANIe patinA mAthAmAM eka dhALA vALa dekhIne paraleAkanI preraNA ApatI samajaNunI seATI mAratAM kahyuM tame laDAInA prasaMgamAM na cetyA tyAre dUta mokalavA paDayA ne ? jema koI sArA zAhukAra mANasa hAya
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 253 tene khabara paDe ke mAre ghera huMDI AvavAnI che te tarata ja e nANAM paheAMcatA karI de. jo nANAM paheAMcatA na kare te huMDIvALA ugharANI kare ne ? e ugharANI kare tA zAhukAranI AkharU jAya ne ? ugharANI na Ave te pahelAM nANAM cUkate karI devAmAM Ave te zAhukAranI AbarU jaLavAI rahe che. mAnI le ke huMDIvALA mANasa pahelAM sAvaceta karavA Avye ne tame nANA bharavAM bhUlI gayA ne pachI yAda AvyuM. te yAda AvatAMnI sAthe paNu jo nANAM bharI dAte vAMdhA nahi, paNa jo huMDIvALA pharIne sAvaceta karavA Ave chatAM sAvaceta na thavAya teA zAhukArInI saphAI nA rahe. evI rIte rajA ane rAjInAmu. jema keAI zeTha peAtAnA nAkarane rajA ApavA Icche che. jene rajA ApavAnI che te nAkarane sheja gadha AvI jAya tA nAkara vicAra karaze ke zeThe mane rajA Apaze tenA karatAM huM ja rAjInAmuM ApI dauM te ? huM rAjInAmuM ApI daIza te ema kahevAze ke nAkare pAtAnI jAte rAjInAmu Apyu che, ane zeTha rajA Apaze tA leAkeAmAM ema kahevAze ke enA zeThe ene rajA ApIne kADhayeA. mATe samajo. rajA ane rAjInAmAmAM phera che. te rIte A rANI rAjAne kahe che ke svAmInAtha! A krUta AvI gayA, duzmana laDAI laIne na Ave te pahelAM tame cetI jAva. A rANI keTalI samajaNavALI haze ! kazatrunA tenA aMtaHkaraNamAM keTaleA bhaya haze ? jo rANI saMsAranI sahelANI khanelI hAta, viSayeAmAM vihvaLa anelI hAta teA rAjA maraNanI pathArImAM paDelA hAta tA paNa ema na kaheta ke dUta AvyA. paNa A teA saMsAranI sahelANI nathI paNa sayama pratye snehALa che. AjanA dharma nahi samajanArA uSkRta mANasAne jo A rANInI mAphaka kAI strI enA patine ema kahe ke dbhuta AngeA. te zuM kaheze ? chatAM dhaNIe tAre sukhane jatu karavuM che ? paNa dharmane samajanArI strI dhaNInuM kema hita thAya te Icche che. udhdhata yuvakanI mAphaka je rANInuM jIvana hota teA rAjAne kRta Avyo ema na kaheta. paNa rANI samajatI hatI ke dharma rUpI jahAja maLyuM chatAM DUbI jAya tA jIvana dhULa samAna khanI jAya che. DUmatAne jonAranu jIvana paNa dhULa che. DUbatA mANasane jovA chatAM kAMThe ubhelA jo tene khacAve nahi te mANasAI na kahevAya. kharekhara ! pelA DUbI gayo e to enuM mAta AvyuM ne marI gayo paNa DUmatAne dekhanArA teA leAkeAnA ThapakAthI vagara meAte marI jAya che. tevI rIte je mANasa Ave uttama dharma maLavAM chatAM dhama karatA nathI, viSaya kaSAyane cheDatA nathI e teA sa MsAramAM DUbavAne che. paNa kAMThe ubhelAM samAna dharma karavAvALA mANasa jo sa`sAramAM DUbavAnA mAge caDhI gayA hoya te tene sAvadhAna karI sAcA mArge caDhAve nahi te te dhanA svarUpane kharAkhara samajyo nathI. A rIte rANI pote dharmane samajelI che eTale
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara zAradA 254 peAtAnA patine DUbatAM ugAravA mATe kahe che dUta Avyo. paNa atyAranI koI strI enA patinA mAthAmAM dheALA vALa joIne cetAve che kharI ? atyAre nahi cetAvu to emanu parabhavamAM zuM thaze ? evA zubha vicAra keAIne Ave che ane kadAca patnI enA patine cetAve ke svAmInAtha ! have cetA, cetavAnI noTIsa AvI. te tame cetA ema paNa nathI. tame kema cetA niha e samajAyuM ? huM tamane samajAvuM. koI sajjana mANasa hoya tenA upara neTIsa Ave te tene khUba lAgI Ave ke mArA upara AvI noTIsa AvI ? paNa jene AkharU, IjjatanI paDI nathI evA mANasa upara nATIseA upara neTIseA Ave te paNa tene mana kaI nahi. e te ema ja kaheze ke ApaNe jakharA chIe. evI teA kaMIka neATIse AvI ne phekI dIdhI. DaravAnI zI jarUra ? ane AbarUdAra upara eka ja neTIsa Ave te kayAM jAuM ne zuM karuM eTaluM ane duHkha lAge che. have samajI gayAM ne ? ahIM rAjA upara pahelI neATIsa AvI che. paNa rAjA dekhatA nathI eTale rANI dekhADe che. have tame vicAra karo ke neTIsa pArakA upara AvI che. e noTIsa jenA upara AvI che tene vaMcAvavAmAM Ave teA peAtAne nukazAna paheAMce ema che. te vaMcAvA kharA ? nA." A neATIsa rAjAne vaMcAvavA jatAM rANIne nukazAna pahoMce ema che. chatAM peAtAnA sukhane jatu' karIne eka ja vicAra karyo ke jo huM dharmo samajI chuM to mArA pati have dhathI ajJAta rahe e mArAthI kema jovAya ? rANI svAnI sagI na hatI. enA romeromamAM rAjAnA hitanI bhAvanA bharI hatI. eTale eka ja vicAra karyo ke jo huM... mArA patine na samajAvuM te dhama bhUlI chuM. rAjAne dUtanI cetavaNI ApavA rANIe dhoLA vALa rAjAnA hAthamAM mUkayA. rAjA paNa vicakSaNa hatA. tarata samajI gayA ke A kaI duzmananA dUta nathI paNa yamarAjAnA ta che. A dUtane joIne rAjA raDavA lAgyA. AmAMthI kAI ne mAthAmAM dheALAM vALa AvyAM joI ne raDavu' AvyuM che ? A rAjAne raDatA joIne rANInA manamAM thayuM ke A yamanA dUtane joIne rAjA gabharAI gayA ke zuM ? meAta najIka Avyu. tethI raDe che ke vahANuM vAI gayuM ne musApharI rahI gaI tethI raDe che ? retInA raNamAM musApharI karavI DhAya te rAteArAta musApharI karavI joIe. kAraNa ke raNamAM tApa thAya tA calAya nahi. evI musApharInI jagyA upara je vahANuM vAI jAya ne musApharI rahI jAya teA asAsa thAya ne ? rANI vicAra kare che ke rAjAne kA asAsa che te tapAsI lau, rANI kahe che svAmInAtha ! Apa zA mATe rA che ? mAthAmAM dheALA vALa Ance eTale Apane koI bUDhA kahe tethI Apane aksAsa thAya che ne ? ApaNe
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 255 rAjyamAM DhaMDhero pITAvI daIzuM eTale Apane keI gharaDA nahi kahe. ane je Apane bUDhA kaheze tene sajA thaze evI jAherAta karI daIzuM. rANInA zabda sAMbhaLIne rAjA kahe che rANIjImArI AMkhamAM pANI joIne tame ema mAno che ke mane leke gharaDe kaheze teno mane aphasosa che? have huM marI jaIza tenI mane Dara che? bilakula nahi. mane e kaI aphasesa nathI. paNa jema AbarUdAra mANasa veraMTa chUTe te pahelAM kerTamAM hAjara thaI jAya. je pahelAM hAjara na thAya te rAjAno sipAI hAtha-pagamAM beDIo nAMkhI bajAra vacce pheravIne korTamAM hAjara kare. tenA karatAM pitAnI jAte hAjara thavuM zuM khoTuM ? baMdhuo ! A vAtathI rAjA zuM kahevA mAMge che te tame samajyA? kALarAjAnuM veraMTa mAnava mAtranI pAchaLa paDeluM che. tema jANavAM chatAM huM samajato nathI. ane saMsArano gunhegAra banyuM je saMsAramAM mare tenA dehane bAMdhIne meM DhAMkIne bajAra vaccethI bahAra kADhe ane je kALarAjAnuM voraMTa chUTatAM pahelAM tyAga rUpI hAIkorTamAM pitAnI jAte hAjara thaI gayA che tevAne jIva gayA bAda beThA bahAra kADhe. tyAgInuM mukha khulluM hoya eTale sau tenA darzana karavA bhegA thAya. tenuM kAraNa veraMTa chUTayA pahelAM cetIne kerTamAM hAjara thaI gayA tenA pratApa che. rAjA kahe che rANIjI! mane eno aphasosa thAya che ke dUta AvatAM pahelAM mAre cetI javAnI jarUra hatI, paNa A te yamarAjAno dUta mane noTIsa ApavA mATe AvI gayo chatAM huM ce nahi ! haju bhegamAM ja paDa chuM ! enuM mArA dilamAM duHkha thayuM tethI AMkhamAM pANI AvI gayuM. AthI rANIne AnaMda thayo ke mahArAjA sAcuM samajI gayA. dhoLo vALa yamano dvata samajIne somacaMdra rAjA vairAgya pAmI gayA ne saMsAra tyAgI saMyamI banI gayA. tamArA dIkarAne ghera dIkarA thayA, mAthuM dhoLuM thaI gayuM, hADakAM khakhaDI gayA ne mahAna saMte tamane kahI kahIne thAkyA te paNa haju tamane saMsAra choDavAnuM mana thAya che? vALa dhoLA thAya tyAre kalapa lagADIne kALA karavAnuM mana thAya che paNa saMte game teTaluM samajAve chatAM saMsAra choDavAnuM mana nathI thatuM. khera, cAritra nA laI zako te brahmacaryamAM te Ave. jene saMsAra kArAgRha jevuM lAge che te kSaNavAra saMsAramAM rahevA mAMgate nathI. mahAbala rAjAne dharmaghoSa agaNAranI vANI sAMbhaLIne vairAgya AvyuM. have te jaladI ghera jAuM ne mitrone vAta karuM, balabhadra kumArane rAjyano bhAra soMpu ne jaladI dIkSA lauM. AtmA mehanidrAmAM UMghe che tyAM sudhI te saMsAramAM paDyo rahe - che, paNa jAge che tyAre kSaNa vAra rokAvA IcchatuM nathI.
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ -256 zAradA zikhara jAge re AtmA Aza jAgI, muktinA amRtanI pyAsa jAgI, abhilASa jAgI...jAgyo - jyAre tamane vaDe jAge, tyAre vibhava aLakhAmaNuM lAge, lAge khAre saMsAra, lAge pyAre aNagAra, ene saMyamanA paMthanI laganI lAgI... jAge re... jeno aMtarAtmA jAgI uThe che tene saMsAra duHkhamaya lAge che. jela je lAge che. jelInA manamAM rAta-divasa kyAre jelamAMthI chUTuM evI jhaMkhanA hoya che. tethI paNa adhika vairAgI AtmAne kyAre saMyama lauM tenI laganI hoya che. saMsAranA sarva padArtho tene jhera jevA lAge che. enI eka kSaNa nakAmI avatamAM jAya te ene gamatuM nathI. ene madhura sUra paNa vilApa jevA lAge che. savvaM vilaviyaM gIyaM, savvaM narse viDambidha / jo zAmajI mA, sa AmAM hIMvahA | utta. sU, a. 13 gAthA 16 vairAgI AtmAne saMsAranA surIlA gIta vilApa jevA lAge che. te gIta saMsArIne madhura lAge che. philmanA gIta sAMbhaLatAM tamAruM mAthuM dhuNatuM hoya che. ahIM dharmanuM gIta gavAtuM hoya paNa rAga philmano hoya te tamane tarata phIlamanuM gIta yAda Avaze. paNa philma jotAM tamane dharmanuM gIta yAda nahi Ave. vairAgIne saMsAranAM nATaka viDaMbanA jevA lAge che. ane hIrA-mANeka-matI ane senAnA dAgInA bhAra rUpa lAge che, ne kAmaga te narakanI khANa jevA duHkharUpa lAge che. paNa tamane te saMsAra e sAkaranA TukaDA je mIThe lAge che ke cheDavAnuM mana thatuM nathI. ahIM eka kalAka mAMDa mAMDa Ave che. vadhu besavuM paDe te kaMTALo Ave che. paNa huM tamane pUchuM chuM ke tamAre dararoja ghATakeparathI muMbaI javuM paDe che. gADImAM eTalI bhIDa hoya ke jANe bekaDA pUryA, ghaNIvAra evI paristhiti hoya che ke saLIyA pakaDIne bahAra laTakatAM hoya che. ekasIDanTa thavAnA bhayamAMthI mukta thaIne ghera Ave che chatAM ema thAya che ke AvI rIte AvatAM keIka divasa marI jaIza. have kaMTALe AvyuM. te kAle mAre nokarI karavA nathI javuM ? tyAM te TAIma thaye ke taiyAra. harSabhera deDo che ne ? paNa ATalI bhAvanAno vega vyAkhyAnamAM AvavAno ke dharma ArAdhanA karavAmAM AvyuM che kharo? mahAbala rAjAnA manamAM eka laganI lAgI che ke kyAre AzravanA gharamAMthI chUTuM ne zAzvata sukha ane zAMtinuM sthAna evA saMvaranA gharamAM jAuM. eTale sthavirene kahyuM he bhagavaMta! huM to ahIM dIkSA laI lauM tema chuM paNa mArA cha mitrothI baMdhAyela chuM ke je kaMI karIe te sAthe karavuM eTale mArA mitrone vAta karuM ne bIjuM mArA putrane gAdIe besADuM. pachI tarata ApanI pAse dIkSA levA
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257 zAradA zikhara AvuM chuM. A pramANe rAjAnuM vacana sAMbhaLIne sthaviree kahyuM he rAjana ! ApanI bhAvanA uttama che, te have "mA viDhava 3ra sumarA kam moDuM kare nahi. zubha kArya jaldI kare. sthavira muninA vacanAmRte sAMbhaLI rAjA pitAnA mahelamAM AvyA. AvIne temaNe kAra viSa vAvatA pucha | pitAnA chae bAlamitrone belAvyA ne A pramANe pUchayuM ke huM mArA vahAlAmitro ! dharmazeSa aNugAranI vANI sAMbhaLIne mane A saMsAra bhaDabhaDatA dAvAnaLa jevuM lAge che. have eka kSaNa paNa mane A dAvAnaLamAM rahevuM gamatuM nathI. ApaNe badhAe nakakI karyuM che ke dharmanuM ke saMsAranuM dareka kAma sAthe karavuM. te bela, have tamAre zuM karavuM che? mArI sAthe saMyama levo che? tyAre mitroe zuM kahyuM te sAMbhaLe. "taeNaM chappiya bAlavayaMsae mahabbala rAya evaM vayAsI jaiNaM devANuppiyA tuSbhe pavvayaha amhe ke anne AhArevA jAva pvvyaamo|" mahAbala rAjAnI vAta sAMbhaLIne e mitroe kahyuM he mitravara! je tame dIkSita thavA cAhe che te amAre koNa AdhAra ne AlaMbana thaze? ethI ame paNa tamArI sAthe saMyama aMgIkAra karIzuM. devAnapriye! vicAra kare. A mitro kevA ne tamArA mitro kevA? A che mitroe nirNaya karyo hate ke saMsAranuM ke dharmanuM dareka kArya sAthe karavuM. tame saMsAranuM kAma te sAthe kare paNa dharmanI vAta Ave te khasI jAo che, paNa ahIM te nirNaya eTale nirNaya. saMsAramAM rahIne dharmanuM kAma karavAnuM hoya te haju karavA taiyAra thAva paNa dIkSA levA keI taiyAra thAya? ahIM te mahAbala rAjAe kahyuM ke huM dIkSA levAne chuM tyAM pahelAM dhaDAke kahI dIdhuM ke he mitra! je tamane saMsAra dAvAnaLa lAge che to ame zA mATe dAvAnaLamAM rahIe? je tamArA mArga te amAre mArga, ApaNe te vacanathI baMdhAyA chIe. A asAra saMsAramAMthI amAre paNa ApanI mAphaka sAra grahaNa kare che. amAre dAvAnaLamAM rahevuM nathI. jahA gehe palittammi, tassa gehassa jo pahU / sAra bhaMDANi niNei, asAraM avujji|| evaM loe palittammi, jarAe maraNeNa ya / zApa tArUsAni, turda gumanizA utta, a.19gAthA ra2-23 je gharamAM Aga lAge che te gharane mAlika Aga lAge tyAre temAMthI sAra sAra vastune grahaNa karI le che, ne asAra vastune cheDI de che. gharamAM Aga lAge tyAre gharanA mAlika vicAra kare ke mane reDiye, palaMga,
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 zAradA zikhara TI.vI. ane gAdalA ozIkA vinA nahi cAle te lAva laI lauM'. e vastuo laIne bahAra Ave te tame ene zuM kaheze? e abudha ! AvuM lAge tenA karatAM mUlyavAna vastuo lAvyA hatA te? emAMthI ghaNAM reDiyA ane TI.vI. lAvI zakAta. enuM tane kyAM bhAna che? Aje bIjAne te abudha kahI dIdhe paNa ApaNe pite kevA ajJAna chIe tenI khabara nathI. bhagavAna kahe che ke he bhavya che ! A saMsAra janma-jarA ane maraNa rUpI dAvAnaLathI prajaLI rahyo che. temAMthI je tamAre bacavuM hoya te saMyamarUpI sAra vastune laI le to pharI pharIne janma-maraNanA dAvAnaLamAM baLavuM nahi paDe. mahAbala rAjAnA chae mitroe kahI dIdhuM ke e mUrkha koNa hoya ke jeno nAyaka dAvAnaLamAMthI sArI vastu laIne bahAra nIkaLI jAya ne sAthIdAre dAvAnaLamAM rahI jAya ! tame amArA nAyaka che, amArA salAhakAra che ne tame amArA sAcA mitra che. tamArA vinA amane game nahi eTale tamAre je mArga te amAro mArga. ame tamArAthI chUTA rahevA IcchatA nathI. ame paNa tamArI sAthe dIkSA laIzuM. mitro dIkSA levA taiyAra thayA che. have mahAbala rAjA temane zuM javAba Apaze te vAta avasare vicArIzuM. caritra : satyabhAmAnA dilamAM rUkSmaNa pratye atyaMta ISya hatI. jyAre rUkSamaNI atyaMta saraLa hatI. eTale eNe satyabhAmAnI zaratane svIkAra karyo. ane temAM rUkamaNInI sAkSI tarIke kRSNane ane satyabhAmAnI sAkSImAM balabhadrane rAkhyA. kRSNa te vAtane barAbara samajI gayAM hatAM ke A satyabhAmAnI IrSyAnuM kAraNa che. paNa je kaMI kahe to satyabhAmAne duHkha thAya eTale kRSNa mauna rahyA. paNa bane bhAIo manamAM khUba hasyA ke strI jAti pitAnI ISyane agni ThAravA kevA kevA upAya zeThe che! satyabhAmAne tenuM bhAvi bhUlavADe che. nahitara AvI hoMziyAra strI AvI zarata nA kare. kene pahele putra janme ne kenAM lagna pahelAM thaze! athavA dIkaro Avaze ke dIkarI ! A kaMI hAthanI vAta che? bhAgyayoge satyabhAmAne e vicAra na AvyuM ke kadAca rUkSamaNIne putra thayA pachI mArA ghera dIkaro janmaze ne tenAM lagna pachI thaze te mAruM kevuM apamAna thaze ? eka to kRSNane mArA pratyeno prema ocho thaI gayo che ke je temAM paNa AvuM thaze to mAruM zuM mAna raheze ? evo vicAra paNa na AvyuM ne AvI zarata karI beThI. satyabhAmAnA dilamAM ema harakha che ke huM maTI chuM. ane mane jarUra putra Avaze eTale huM enA lagna pahelAM karIzane rUkSamaNInuM mAthuM muMDAvIza. have kone putra pahele Avaze ne tenuM mAthuM muMDAze te vAta pachI Avaze paNa teNe manathI tevuM mAnI lIdhuM che ke mane jarUra dIkaro Avaze. .
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 259 rUkSmaNIne utpana thayelo dehada - rUkamaNIne traNa mAsa thayA. enA garbhamAM pavitra AtmA Ave che. mekSagAmI jIva che. A pradyumna Adi kRSNanA putronI vAta aMtagaDa sUtramAM Ave che. siddhAMtanA pAne jemanuM nAma suvarNAkSare lakhAI gayuM che. te A pavitra uttama jIva che. eTale mAtAne vicAro paNa pavitra Ave temAM zaMkA nathI. traNa mAsa thayA eTale rUkamaNIne dehada utpanna thAya che. upanA zubha DehalA mahine tIsare, pASA sapAtra gurU nigraMtha re, amarapaTa pherA sArA zaharameM, abhyAgata tuSTa kiyA saba paMtha retA rUkamaNInA manamAM evA dehada utpanna thavA lAgyA ke nigraMthamunirAjonA darzana karavA jAuM, temane supAtre dAna ApuM, tapa karuM, garIbone dAna dauM, chakAya jIvonI rakSA karuM. AvA pavitra dehada utpanna thavA lAgyA. eTale teNe trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevane kahyuM-svAmInAtha ! mArI eka IcchA che. kRSNane rUkamaNa rANI pratye khUba prema hatuM eTale kahe che devI ! tArI zuM IcchA che ? je hoya te vinA saMkoce kahe. huM pUrNa karavA taiyAra chuM. eTale kahyuM. mArI eka IcchA che ke ApanI jeTalA kSetramAM ANa vartAI rahI che teTalA kSetramAM amArI paDaha vagaDAvIne ghoSaNA kare ke jyAM jyAM kRSNa vAsudevanI ANa varte che tyAM keIpaNa jIvanI katala na thavI joIe. mAMsAhAra na tha joIe. je kaI mANasa jIvonI hiMsA karaze, mAMsAhAra karaze tene sajA karavAmAM Avaze. rUkamaNInA kahevAthI kRSNa vAsudeve traNa khaMDamAM amArI paDaha vagaDAvIne jIvonI hiMsA baMdha karAvI ane rUkSamaNInI IcchA pUrNa karI. baMdhuo ! A bhArata bhUmi keTalI pavitra che ! A bhUmimAM vasatA mAnavInA dilamAM eTalI dayA hatI ke taLAvamAM jALa nAMkhIne mAchalA pakaDavA detA na hatA. ame vihAra karIe tyAre rastAmAM nAnA gAmaDA Ave. gAmaDAmAM taLAvanI pALe zilAlekha kotarelA jovAmAM Ave che ke A taLAvamAM keIe jALa nAMkhavI nahi ne mAchalI pakaDavI nahi. je pakaDaze tene daMDa thaze. bhUlecUke kaI mAchI AvIne jALa nAMkhe te AkhuM gAma tenA upara tUTI paDatuM hatuM. gADA nIce eka kUtaruM AvI jAya te lekenA haiyAM kakaLI uThatA hatA. ane gADuM calAvanAranI bedarakArI badala tene daMDa karatA. aMgrejanuM rAjya hovA chatAM AvA dharmanA kAmamAM e aMgreja sarakAra keIne aTakAvatI nahi. Aje te keTalI hiMsA vadhI gaI che ! macchI udyoga, macchI nikAsa, moTA moTA katalakhAnA cAlI rahyA che. AhAhA ! keTalA ghora pApa thaI rahyA che ! ahiMsA pradhAna dezamAM hiMsAnuM tAMDava vadhyuM che, AvI hiMsA jeIne paNa vairAgya nathI AvatuM.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara - amArA khaMbhAta saMpradAyamAM eka mahAna pU. harakhacaMdrajI mahArAja thaI gayA che. teo muMbaImAM rahetA hatA. rastAmAM mAchalInAM TepalAM jotAM vairAgya AvI ge. AvI ghera hiMsA jyAM thAya che tyAM meM vahepAra karyo! zuM mArI dukAne mAla levA AvanAra AvA pApa karanAra nahi AvatA hoya ! Ama vicAra karatAM vairAgya Ave ne dIkSA laIne mahAna pavitra saMta banyA. hajAre chAnA tAraNahAra banI gayA che. (pU. harakhacaMdrajI mahArAjanuM jIvanacaritra khUba suMdara kahyuM hatuM je sAMbhaLatAM zrotAo mugdha banyA hatA.) rAha vyAkhyAna na. 25 zrAvaNa suda 3 ne gurUvAra tA. 29-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno ! anaMta karUNanA sAgara, zAstrakAra bhagavaMte caturgati saMsAramAM rakhaDatA jIvone AtmasvarUpanI pichANa karavA mATe Agama vANI prakAzI. AgamamAM kahyuM che ke he bhavya che ! A jagatamAM mukhya be padArtho che. eka cetana ane bIje jaDa. A vizvamAM ApaNI najare je agaNita padArtho dekhAya che tene A bemAM samAveza thaI jAya che. jIva, AtmA, cetana, prANI vigere jIvanAM alaga alaga nAma che. A jagatamAM AtmA jevI mahAna bIjI kaI cIja nathI. jaDa padArthonI ochI-vadhatI kiMmata AMkanAra AtmA che. paNa AtmAnI kiMmata keI AMkI zake tema nathI. mATe te amUlya gaNAya che. AtmAnA guNa aparaMpAra che. enI zakti anaMta che. enuM jJAna agAdha che. ane AtmAnI pavitratA paNa adbhuta che. A pavitra AtmA anaMtakALathI saMsAranI cAra gatinI epATamAM paribhramaNa karI rahyo che. mohanI jALamAM phasAyA che ne janma maraNanI jaMjALamAM aTavAye che. AtmA pote pitAne bhUlI jaDamAM jakaDAI jaDa je banI gayuM che. eNe jaDane kiMmatI gayuM, enuM mUlya AMkayuM ane jaDanI mamatA karI karmanA baMdhanamAM baMdhAyela che. AtmAnI AvI dazA joIne mahAna purUSone karUNA AvI. tethI upadeza Ape ke he Atman ! tuM tane pitAne oLakhane vicAra karo ke tuM keNa ane tArI cIja kaI te samaja. devAnupriye ! jene huM eTale keNa? ane mArI cIja kaI ? e bAbatamAM vicAra Ave che tyAre enI dazA alaukika hoya che. ene AtmA yAda AvatAM
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnaMdadhananI yAda AvI jAya che. AtmA yAda AvatAM anaMta zaktino paMja najara samakSa khaDe thaI jAya che. aphATa zaktine sAgara AnaMdanA mojAM uchALa , utsAhamAM vadhAro karato dekhAya che. AtmAnuM zuddha tirmaya svarUpa AMkha sAme AvIne AnaMdanI laherInI lahANa karI jAya che. anaMta sukhanA siMdhumAM sadA sahela karato koI masta sahelANI najara samakSa tare che. sAta rAjalaka uce rahelI niraMjanonI (sidhdha paramAtmAnI) nagarI tarapha najara jAya che ne sidhdha bhagavaMtanI yAda tAjI thAya che. pavitratAne prakAza comera phelAvatAM keI apUrva sahastra razminA pavitra darzana thAya che. merU giri jevA sthira paramAtmAnA paramatatvanI jhAMkhI thAya che te pUrNatAnI Toce ubhelAM pUrNa AtmA pUrNa banavAnI preraNA ApI jAya che. jJAtAjI sUtranA adhikAramAM mahAbala rAjAne paNa AtmasvarUpanI oLakhANa thaI gaI che. eTale have saMsArane sImADe oLaMgI sidhdhinA zAzvata sukha meLavavA temanuM mana talapApaDa thaI rahyuM che. eTale AtmAne zuM kahe che. avinAzI anupama pada tAruM, meLava muktinuM bAruM, sidadhenuM sukha che aneruM (2) sajI le samajaNune zaNagAra, banI jA sAce tuM aNagAra enI... AtmA saguNane bhaMDAra, satya ziyaLane zaNagAra-enI zobhA apaMrapAra.. he AtmA ! tuM avinAzI che. kadI nAza pAmanAro nathI. tuM anupama che. tArA mahAna puNyodaye tane anupama vItarAga zAsana ane dharmaghoSa jevA sadgurUne vega maLe che. tAre jahadI siddhinA sukha meLavavA hoya te vibhAvanA vaMTeLa dUra karI samajaNane zaNagAra sajIne tuM sAce aNagAra banI jA. mahAbalarAjA aNagAra banavA taiyAra thayA che. dharmazeSa aNagAra pAsethI nIkaLI pitAnA mahelamAM AvyA ne pitAnA mitrone bolAvI pitAne dIkSA levAno nirNaya jAhera karyo. tyAre temanA mitroe paNa kahyuM he mitra! tame amArA pUjanIka che, vaDIla che. tame saMsAra choDIne saMyamI bane te ame tenA AdhAre rahIe ? ame paNa tamArI sAthe dIkSA laIzuM. amAre saMsAramAM rahevuM nathI. mahAbalarAjAe pitAnA mitrone kahyuM che mitro ! tame mArI sAthe dIkSA levA taiyAra thayA che e bahu AnaMdanI vAta che. paNa ApaNe nirNaya karyo che ke ApaNe badhuM kArya sAthe karavuM e rIte dIkSA nathI letAM ne ? saMyama khAMDAnI dhAra che. khUba samajIne pagaluM bharaje. mitro kahe che he mahArAjA! ame paNa ApanI mAphaka samajIne saMyama levA taiyAra thayAM chIe.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara duHkhanA dariye saMtajana beTa che, Azraya levAne he (2) eka ja AdhAra che. saMyama levAne che (2) eka ja AdhAra che. he mitra! A saMsAra duHkhane dariyo che. temAMthI dayA lAvIne ugAranAra saMta mahAna purUSa che. A saMsAra rUpI sAgara tephAne caDhele che, Adhi-vyAdhi ane upAdhinAM meja uchaLe che. temAMthI taravA mATe saMyama AdhAra rUpa che. A vAta amane barAbara samajAI gaI che. eTale ame ApanI sAthe saMyama laIzuM. baMdhuo ! A te mahAbala rAjAnA mitro mahAbala rAjAne kahe che. paNa tame Avo mitra zuM che? AvA kalyANa mitro maLe to kAma thaI jAya. have huM tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. jema ghaNuM mANase vahANa agara sTImara dvArA dariyAI mArge musApharI karI rahyA che. dariyA khUba tophAne caDhaye. tethI sTImara tUTavAthI kaMIka musApharo DubI gayA. ane kaMIka potAno jAna bacAvavA mATe phAMphA mAratA hatAM. tyAM puNyAge lAkaDAnuM pATIyuM hAthamAM AvI gayuM. paNa e pATIyA upara vIMchI che. be hAthe pATIyuM majabUta pakaDayuM che. paNa vIMchI DaMkha mAre che. heja hAtha khaseDe te pATIyAnI phAMsa vAge che. bele, have e musApharanI sthiti kevI banI jAya ? pATIyuM pakaDI rAkhe ke vIMchInA DaMkhanI vedanA sahana kare ? bole, javAba Ape. ahIM vIMchI karaDe to bApalIyA belAI jAya paNa A sthitimAM vIMchI karaDe to vedanA sahana kare, pATIyAnI phAMsa vAge to paNa vAMdho nahi paNa pATIyuM cheDe nahi. majabUta pakaDI rAkhe. kAraNake e samaje che ke A tophAnI dariyAmAM bharatInAM bhayaMkara mojAM uchaLe che. temAMthI taravA mATe A pATIyA sivAya mane keI AdhAra nathI. mATe duHkha veThIne paNa pATIyuM pakaDe che. A dravya samudranI vAta thaI. have ApaNe bhava samudranI vAta karIe. A saMsAra samudramAM janma-maraNa AdinA juvALamAM jIvane je kaI zaraNabhUta hoya te arihaMta, sidhdha, sAdhu ane kevaLI prarUpita-dharma. A cAra sivAya jagatamAM bIjuM kaI zaraNa nathI. cauda rAjakamAM AtmAne duHkhathI bacAvanAra, ahita dUra karI hitanA mArge doranAra, nirUpadrava karanAra hoya te A cAra zaraNa che. mAMgalIkamAM bolIe chIe ne ke - "saMsAramAMhI zaraNuM cAra, avara zaraNa nahi keI, je naranArI Adare tene, akSaya avicaLa pada heya." A saMsAramAM DUbavAnI aNI upara jIvane AdhAra bhUta hoya te A cAra zaraNuM che. A cAra zaraNe jeNe aMgIkAra nathI karyA temane AtmA nirAdhAra che. saMsAramAM game teTalA kaSTa Ave to paNa A cAra zaraNArUpI pATIyuM majabUta pakaDI rAkhIe te jarUra saMsAra samudra tarIne pele pAra jaI zakAya. jJAnIo paNa
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kahe che ke jo tu haMsA, kastha sarita kAvo" saMsAra duHkhathI bharelo che. temAM cha kaleza pAme che. chatAM cheDatAM nathI. temAM aMte to pApa baMdhAvAnuM che. paNa A cAra zaraNa aMgIkAra karyA pachI je kaSTa Ave to kAyA kurabAna karaje, duHkha sahana karaje paNa dharma choDaze nahi to saMsAra sAgara tarI zakaze. paNa Aje to jIvane kaMIka upAdhi Ave, bimArI Ave te dharmane pahelAM choDI de che pachI kalyANa kayAMthI thAya? mahAbala rAjA emanA mitrone kahe che he mitro ! A saMsAra samudramAM ApaNI naukA jholA khAI rahI che. temAM saMyama rUpI pATIyuM hAtha lAgI gayuM che. e pATIyAnA AdhAre saMsAra samudrane taratAM bAvIsa pariSaha rUpI vIMchIo kyAreka caTakA bharaze, keI kaTu vacana kaheze, kaI mAravA Avaze, kyAreka AhAra levA jatAM mAra paDaze. te vakhate akaLAI mUMjhAI nahi javAnuM ne A pATIyAne cheDavAnuM nahi. manamAM vikalpa paNa nahi karavAne ke bhava samudra tarI zakAze kharo? tyAre mitro kahe che saMyamamAM amane game tevA ugra pariSaha Avaze te ame saharSa sahana karIzuM. kyAre paNa mUMjhAIzuM nahi. tamArA jevA sadhdhara salAhakAra vakIla sAthe hAya pachI amAre mUMjhAvAnI zI jarUra? ame tamArI sAthe dIkSA levA taiyAra chIe. mitro paNa samajaNapUrvaka dIkSA levA taiyAra thayA che. tethI mahAbala rAjAne khUba AnaMda thayo. " tae NaM se mahabbale rAyA te chappiya bAlavayaMsae evaM vayAsI" ane te pitAnA cha bAla mitrone maharAjAe kahyuM- he mArA vahAlA mitra! "jaNaM tumbhe mae sadhdhi jAva pavvayaha to NaM gacchaha jeThe putte saehiM saehiM rajehiM ThAveha, purisa sahastravAhiNIo sIyAo duruDhA jAva pAunbhavati / " je tame badhA rAjI khuzIthI mArI sAthe dIkSita thavA cAhe che te satvare piotapotAnI rAjadhAnImAM jaI pitApitAnA moTA putrone rAjagAdIe besADIne hajAra purUSa vahana kare tevI "purUSasahastravAhinI" pAlakhImAM besIne ahIM Ave. baMdhuo ! jene AtmA jAge che tene saMsAra kArAgRha jevuM lAge che. ene saMyamamAM sukha dekhAya che. saMsAranA game teTalA sukha maLe to paNa tene gamatAM nathI. pachI te rAjavaibhavane Thekara mAre che. A mahAbala rAjA ane temanA cha mitro badhA rAjAo che. jene saMsAra uparathI nirveda Ave che tene saMyama sukharUpa lAge che. uttarAdhyayana sUtranA 2hmA adhyayanamAM gautamasvAmIe bhagavaMtane prazna karyo ke he prabhu!
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 zAradA zikhara nivvedeNaM bhaMte jIve kiM jaNayai ? nibvedeNaM divvamaNusa tiricchaesa kAmabhoge nivveyaM havvamAgaccha, savvavisaesu virajjaha, savva visaesu virajjamANe AraMbha pariggahaM pariccAyaM kares, AraMbha pariggahaM pariccAyaM karebhANe saMsAra maggaM vocchinda, sidhdhimaggaM paDivaNNeya havai / nivedathI jIvane zuM lAbha thAya ? tyAre bhagavaMte javAba ApyA ke he gautama ! niveda eTale sa sAra pratyethI virakita ane tethI deva-manuSya-tiya "ca sabaMdhI kAmaaAgeAthI virakata thAya che. badhA viSaceAthI virakata thAya che pachI AraMbha parigrahano tyAga kare che. AraMbha parigrahanA tyAgathI saMsAra mAnA tyAga karI mAkSamArgane grahaNa kare che. saMsAranI asAratA samajAyA pachI jIva saMsArathI virakta khanI jAya che. pachI ene saMyamamAM AnaMda Ave che, khIje kayAMya ane AnaMda AvatA nathI. tamane gharamAM kaMTALA Ave to ema thAya ke lAva, gArDanamAM AMTA mArI Avu. ghaNAMnA zarIra vadhI jAya che te rAja traNa traNa mAIla pharavA jAya che. kasarata kare che. bhagavAna kahe che ke saMsArathI virakata banele mAro sAdhaka vinA pratyeAjane khAlI AMTA mAre nahi. zarIra utAravuM hoya to sImadhara bhagavAnane 108 vaMdA kareA. AyaMbIla, upavAsa kare to zarIra sAru* thaze te karmonI nirjarA thaze. dravya ane bhAva ane prakAre lAbha thaze. paNa dhama karavA keAne game che ? ajJAnI jIvane te saMsAranI rakhaDapaTTI game che. sAcA vairAgI saMsAramAM hAya to paNa enA bhAva to karmAMzatrune kADhavAnA hoya. AgaLa huM kahI gaI ne ke je manuSya cAra zaraNAM aMgIkAra kare che te saMsAramAM jhUmato nathI. e vAta sAcI paNa cAra zaraNanAM svIkAra sAthe "duSkRta ni na" pApane tiraskAra na karIe te cAranuM zaraNu svIkAravA chatAM sadgati meLavavI muzkela paDe che. "pApa AtmAnA zatru che tene dhikkAra" :- dha karavA chatAM pApanA tiraskAra na thAya, pApa kharAba na lAge teA kalyANa thatuM nathI. mATe pApa zatru sAme karaDI najara rAkho. ahI eka vAta yAda Ave che. savata 1918mAM jananA mitra rAjAe jarmana upara laDAI karI janane harAvyuM. tenA badhA zasro laI lIdhA. tene killA ujjaDa karyA ane jananA rAjyanA kakhajo karyo. tyAre jana cAnselare jAhera karyuM ke amArA khadhA zasro bhale laI lIdhA, jarmana jItI lIdhuM, amane nirAdhAra karyA paNa hajI amArI pAse eka amegha zastra che, e keI divasa mitra rAyAthI kabaje thaI zakavAnuM
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nathI. e kadI chuM thayuM nathI ne thavAnuM paNa nathI. bhale amAruM sarvasva laI lIdhuM paNa amAruM eka amogha hathiyAra che te kadI mitra rAjyanA hAthamAM AvavAnuM nathI. te hathiyAra karyuM haze ? " duzmana tarapha dhikkAranI najara". mArI prajAmAM je duzamana tarapha dhikkAranI najara beThelI che te kadI duzamana evA mitra rAjAnA 1 kabajAmAM nahi Ave ane te eka divasa mArA dezano uddhAra karaze. devAnupriye ! mAre tamane e samajAvavuM che ke jJAnI bhagavaMte kahe che ke ApaNA AtmAne moharAjAe jItI lIdho che ne AtmAnI sarvasva sattA kabaje karI che eTale mahArAjAnI kedamAM pUrAyele AtmA duniyAdArInA DakhAmAM DUbI gaye che. paNa je AtmA pAse eka hathiyAra hoya to koIka divasa teno chUTakAro thaze, ne udhdhAra thaze. te zastra evuM hoya ke moharAjA laI na zake. te zastra kayuM? jANe che? pApa taraphano dhikkAra" eTale ke " duSkatanI niMdA". avata, pramAda, krodha-mAna-mAyA-lobha-rAga-dveSa-Adi pApa je AtmAnA guNene khAI jAya che tene pApa mAnIne tenA tarapha dhikakAranI najarathI joze to meharAjAnI tAkAta nathI ke tamArA upara caDhAI karI zake. kadAca A duzmananI caDhAIthI cAra zaraNa rUpI cAra killA aTavAI jaze to paNa pApa tarapha dhikakAra rUpI zastra haze to duzmana tamane kaMI karI zakaze nahi. juo, eka vakhatanuM hAreluM jarmana Aje keTaluM UMcuM AvI gayuM che ? je rAjyamAM AgevAno ane amaladArone jAhera makAnamAM bhIMta tarapha rAkhIne vIMdhI nAMkhyA. AgevAno vadhAI gayA chatAM prajA ke rAjayamAM avyavasthA thaI nahi. tenuM kAraNa eka ja ke duzamana tarapha tiraskAra bharI daSTi, AkhI jarmananI prajA eka ja vastu zIkhelI ke zatru sAme premabharI daSTithI jovuM nahi. A eka zastra pAse hevAnA kAraNe hArI gayeluM jarmana pitAnA gayelA zo, vikharAI gayelo killo ne lazkara badhuM ekatra karavA taiyAra thayuM. tema je AtmA paNa pApane duzamana mAnI tenA tarapha dhikkAranI dRSTithI dekhe te meharAjAnI tAkAta nathI ke tene dabAvI zake. mahAbala rAjA ane temanA cha mitrone samajAI gayuM ke A jIva anaMtakALathI moharAjAnI kedamAM sapaDAI gayA che. have temAMthI chUTavA mATe je kaI mArga hoya te saMyama mArgano svIkAra ane pApane dhikkAra. A saMsAra te jIvane phasAvavAnuM pAMjaruM che. gharamAM uMdaranI herAnagati vadhI jAya tyAre uMdarane pakaDavA mATe aMdara jeTalIne TukaDe bharAvIne pAMjaruM khulluM mUkavAmAM Ave che. chevaTamAM roTalI khAvAnI lAlace uMdara pAMjarAmAM jAya che ne sapaDAI jAya che. tevI rIte mAchImAre mAchalIne pakaDavA mATe jALa nAMkhe che ne temAM leTanI goLIo bharAve che. loTanI goLI khAvAnI lAlacathI mAchalI jALamAM phasAI jAya che, 34
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 zAradA zikhara A rIte je jIva jIvananA aMta sudhI saMsAranI mamatA choDatuM nathI ne bhAgamAM Asakta bane che te cAra gatinI cakkImAM pIsAIne vAraMvAra janma-maraNa karate rahe che. mATe samajavAno samaya che. samajIne sarakI jAo. saMsArathI saMpUrNa na sarakI zake to thoDI paNa dharmArAdhanA kare. AtmAne karmanI kedathI mukta karAvavA vItarAga vANI sAMbhaLo. sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha, tapa vigere kaMIka te avazya kare. kaMI paNa na karI zake te gAmamAM saMta-satIjI birAjamAna hoya te temanI pAse jaIne kalAka vItarAgavANuM te avazya sAMbhaLo. IcchAe ke anicchAe sAMbhaLelA vItarAgavANInA cAra zabda paNa jIvane bacAve che. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka gAmamAM eka moTA nagarazeTha pAse ghaNuM dhana hatuM. chatAM vadhu dhana meLavavAmAM racyApacyA rahetA hatA. dharma karavo te ene game nahi. gAmamAM game tevA saMta padhAre paNa kadI upAzraye paga mUkatAM nahi. ane satkAryamAM rAtI pAI vApare nahi. AvA kaMjusa zeTha hatAM. A gAmamAM eka yuvaka maMDaLa hatuM. jayAre keI sArA saMta padhAre tyAre gAmamAM ghera ghera jaIne satsaMgane lAbha levA muvakamaMDaLanA yuvake vinaMtI karatAM. ghaNAM saMta AvIne gayA paNa nagarazeTha kadI upAzrayamAM AvatA nahi. eka vakhata khUba jJAnI mahAna vakatA saMta padhAryA. yuvakamaMDaLanA yuvake e gAmanA late late pharIne saMtanI vANIne lAbha levA vinaMtI karI ane saMghamAM nakakI karyuM ke mahArAja sAhebanuM vyAkhyAna pUruM thayAM pahelAM keIe dukAna khelavI nahi. A vAtanI nagarazeThane paNa khabara ApavAmAM AvI. vyAkhyAnano samaya thatAM vyAkhyAna hola cikkAra bharAI gaye ne mahArAje vyAkhyAna zarU karyuM. pilA nagara zeTha meDA paNa vyAkhyAnamAM AvyA. barAbara te samaye prasaMgopAta mahArAje eka ramujI daSTAMta kahevAnuM zarU karyuM. eka mahAtmA eka gAmamAM padhAryA. A mahAtmA gAmanA re besIne dararoja gAmanA lokone dharmane upadeza ApatAM hatA. temanA upadezamAM gAmanA lokone khUba rasa paDayo. eTale khUba mAnava medanI bharAtI. ne mahAtmAnI vANI sau premathI sAMbhaLatAM. AkhA gAmanA mANaso mahAtmA pAse satsaMgane lAbha letAM. paNa gAmane eka paTela kadI Avato na hato. pite te Avate na hato paNa gAmanA lokone kahe ke tame badhA te navarA lAge che ke roja sAdhu pAse jaIne beso che. roja zuM sAMbhaLavAnuM hoya ? e sAdhuDAne paNa kaMI kAma dhaMdhe lAgatuM nathI. ema kahIne sAdhu mahAtmAnI nidA karato hato. gAmanA yuvAnIyAone vicAra thaye ke badhA Ave che, A paTela
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ja nathI Avato, ne uparathI niMdA kare che. mATe ApaNe game tema karIne paNa e paTelane mahAtmAne upadeza sAMbhaLavA laI AvavA. je be zabda sAMbhaLe te ene udhdhAra thAya. eka divasa gAmanA yuvAnIyAo paTela pAse gayA ne mIThAzathI kahyuMkAkA ! Aje to tamAre jarUra saMta mahAtmAno upadeza sAMbhaLavA AvavuM ja paDaze. zuM mahAtmAno upadeza che ! emanI vANImAM amRtarasa jhare che. AkhuM gAma e amRtarasanA ghUMTaDA pIve ne eka tame ja rahI jAo te amane ThIka nathI lAgatuM. Aje to game tema karIne tamane laI javA che. paTelanA manamAM thayuM ke A yuvAnIyA Aje mane laI gayA vinA choDaze nahi. te lAva, daza-paMdara miniTa jaI AvuM. yuvAnIyAonI bhAre jarUra paDaze mATe emane rAjI rAkhavA mATe jAuM to emane paNa ema thaze ke kAkAe amAruM mAna rAkhyuM. baMdhuo ! vicAra kare. jIva bIjAne rAjI rAkhIne pitAne svArtha sAdhavA mATe javA taiyAra thaye. paNa pitAnA AtmAnA hita mATe javA taiyAra nathI. paTela kahe che beTA ! tamAro khUba Agraha che te Aje jarUra AvIza. pelA yuvAno mahAtmAne kahI AvyA hatA ke je kaI divasa nathI AvatA te paTela Avaze mATe ene game tevuM kaMIka kaheje ke jethI bIje divase AvatA thaI jAya. e Avaze tyAre ame Apane IzAre karIzuM. paTela mahAtmAno upadeza sAMbhaLavA gayA. tyAre paTelane AvatAM joIne mahAtmA belyA. "A bhAI A " paTela hAtha joDIne besavA gayA tyAM pharIne mahAtmA belyA. "beso bhAI bese" DIvAra pachI pravacana sAMbhaLIne paTela uThavA lAgyA tyAre mahAtmA belyA ke "uThe bhAI UThe ane jyAM paTela uThIne cAlavA lAgyA tyAre mahAtmA pAchuM bolyA "jaze bhAI jaze" A rIte mahAtmA je cAra vAkaya bolyA te pele paTela ghera jaIne gokhavA lAgyo. have Akho divasa jenuM raTaNa hoya te uMghamAM bolAya che. ghaNuM vahepArIone rAtre babaDavAnI Teva hoya che. te Akhe divasa vahepAramAM je raTaNa hoya te rAtre paNa bele che. kaMIka uMghamAM ne uMghamAM mAlanA bhAva paNa bolI jAya che. pilA paTele A be divasa mahAtmAnA cAra bolanuM raTaNa karyuM. ane te ja rAtre tenA gharamAM cAra cerI karavA mATe AvyA. gharanI pAchaLanA bhAgamAM bAkoruM pADIne gharamAM pesavA mATe cAro vicAra kare che tyAM paTela uMghamAM babaDayA "A bhAI Ave tyAM cAro camakyA ke A paTela to jAgato lAge che. eTale nIce besI javAnI taiyArI kare che. tyAM paTela babaDayAM ke "bese bhAI bese"A sAMbhaLIne cAronA manamAM thayuM ke cekakasa paTela jAge che. ApaNe pakaDAI jaIzuM. eTale DaranA mAryA bhAgI javA ubhA thayA tyAM paTela pAchA bolyA "uThA bhAI uThe" ane uDIne javA lAgyA tyAM paTela pAchA bolyA. "jAo bhAI jAo" A paTela te uMghamAM
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara babaDyA hatA paNa eronA manamAM thayuM ke paTela ApaNane joI gayA che. kAle rAjA pAse phariyAda karI ApaNane jelamAM pUrAvI deze. kAraNa ke temanuM mAna ghaNuM che. mATe temanI pAse jaIne ApaNe mAphI mAMgI laIe. vahelI savAre uThI pelA cAra paTela pAse AvIne temanA pagamAM paDIne kahevA lAgyA - paTela bApA! tame amArA mA-bApa che. ame tamArA chokarA chIe. amAro gunho mApha karo. ame have A gunho nahIM karIe. paTela te vicAramAM paDayA ke guhe zuM ne vAta zI? A leke zenI mAphI mAMge che? paTela hatA hoMziyAra eTale samajI gayA ke vAtamAM kaMIka tathya che, eTale badhI vAta caro pAsethI sAMbhaLIne teno marma samajI gaye. pachI kahyuM-juo, tame bhaMyakara gunho karyo che paNa Aje mApha karuM chuM. paNa pharIne karyo te jIvatA nahi choDuM. mATe karIne A gunho na thAya te dhyAna rAkhajo. cora to paTelanA caraNamAM paDIne tene upakAra mAnatAM cAlyA gayA. saMtanA cAra vAgye paTelane jIvanapalTa": coronA gayA pachI paTela manamAM vicAra karavA lAgyA ke juvAnIyAonA AgrahathI anicchAe pAMca-daza miniTa mahAtmAno upadeza sAMbhaLavA gaye te mArA gharamAM corI thatI aTakI. mahAtmAnA . cAra vAkomAM ke camatkAra che ! te kharekhara huM mArA AtmAnA zuddha bhAvathI vecchApUrvaka saMta samAgama karuM to mane kevo mahAna lAbha thAya ? mAro A bhava . ane parabhava sudharI jAya. pachI te roja mahAtmAnuM pravacana sAMbhaLavA mATe javA lAgyo. ne pitAnuM jIvana sudhAryuM. A paTelanuM daSTAMta sAMbhaLIne pelA nagarazeTha je kadI upAzrayamAM AvatA na hatA te dararoja AvatA thaI gayA lakSmIne dAna-puNyamAM sadupayoga karavA lAgyA ne pitAnuM jIvana saphaLa banAvyuM. kharekhara kahyuM che ke - eka ghaDI AdhI ghaDI AdhI meM paNa Adha, tulasI saMgata saMtakI, kaTe keTI aparAdha, devAnapriyo! paTela ane zeThe thoDIvAra saMta samAgama karyo te temanuM jIvana sudharI gayuM. to je darareja saMta samAgama kare ne vItarAga vANI sAMbhaLe tenuM jIvana keTaluM pavitra banavuM joIe ! eka ghaDIno satsaMga paNa keTalo lAbhadAyI che! saMtanA samAgamathI pApImAM pApI jIva pAvana banI gayA. caMDakauzIka je bhaMyakara nAga bhagavAnanA eka vacane sudharI gayA. agninI eka cinagArI lAkho : maNa rUnI gaMjIo bALIne sApha kare che tema jenA jIvanamAM satsaMganI eka cinagArI lAge che tenA karmonI gaMjIonI gaMjIe baLIne sApha thaI jAya che. mahAbala rAjAe eka vakhata saMta samAgama karyo ne dIkSA levA taiyAra thayA.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 2 sAthe cha mitro paNa dIkSA levA taiyAra thayA che. cha e mitra rAjAo mahAbala rAjAnI AjJAthI pitAnA putrone rAjagAdIe sthApana karavA mATe gayA che, e cha e rAjAe pitAnA putrone gAdIe besADIne hajAra mANaso upADe tevI moTI zibikAmAM besIne mahAbala rAjA pAse Avaze. pachI mahAbala rAjA potAnA putra balabhadra kumArane rAjyAbhiSeka karaze tenA bhAva avasare. caritra ? " rUkSmaNIne AvatA zubha vicAra': rUkSmaNInA garbhamAM bAramAM devalokathI cavIne kaI pavitra jIva AvyA che. eTale tene saMtanI, svadharmInI bhakti karuM, supAtre dAna dauM, abhayadAna dauM evA sArA dehada utpanna thAya che. rUkSmaNI kRSNa vAsudevanI atipriya priyatamA hatI eTale tene jeTalA dehada utpana thAya che te badhA pUrNa kare che. traNa khaMDamAM hiMsA na thAya te mATe amArI paDaha vagaDAvyo ane rUkSamaNIne saMtuSTa karI. tame kaho cho ne putranA lakSaNa pAraNAmAM paNa AvA pavitra jInA lakSaNa garbhamAMthI parakhAI Ave che. baMdhuo ! garbhanA jIvamAM keTalI tAkAta rahelI che ! bhagavatIjI sUtramAM gautamasvAmIe bhagavAnane prazna karyo he prabhu! garbhamAM rahela vagarbhamAM marIne devalekamAM jaI zake che? narakamAM jaI zake che? javAbamAM bhagavaMte kahyuM "daMtA joyA" hA, gautama ! jaI zake che. A vAta ghaNI lAMbI che paNa mAre kahevAno Azaya e che ke garbhanA jIvanI zakita kaMI kama nathI. rANI rUkSmaNae Apela putrane janma": rUkSamaNane zubha vicAro AvavAthI garbhamAM rahele jIva keI haLukarma che tema saune lAge che. sArI dvArakA nagarImAM AnaMda AnaMda varte che. rUkamaNI paNa garbhanuM pAlana karatI AnaMdamAM divase pasAra kare che. savA nava mAsa pUrNa thatAM rUkamaNIe eka putrane janma Ape. putrane janma thatAM teja teja prasarI gayuM. jema AkAzamAMthI caMdra bahAra nIkaLatAM pRthvI upara prakAza patharAya che tema A putrane janma thatAM jANe nIlamamaNune Dhagale na hoya ! tenI mAphaka rANInA rUmamAM prakAza - prakAza patharAI gaye. dahI vadhAI dhAyI mAtajI re, mAdhava suna dIhA navaserA hAra re, nagarI zInagArI navaraMga kUla se remAMDa AnaMda ucchava zrIkAra re zrotA rUkamaNIe putrane janma Apyo ke tarata tenI khAsa dAsI zrIkRSNane deDatI putra janmanI vadhAmaNI devA AvI. putra janmotsavane AnaMdaH kR pitAnA rAjacihe sivAya kaMThamAM paherele navasere hAra Adi alaMkAro ane mUlyavAna vastro vadhAmaNI devA AvanArI
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para dAsIne bheTa ApyA. nagaranA adhikArIone nagarI zaNagAravA mATe kRSNa Adeza Ape ke mArI AjJAthI tame dareka bajAra dhvajA teraNathI zaNagAre. tathA sthaLe sthaLe nRtyanuM Ayojana karo. rAjAe bhaMDArIne AjJA karI ke tame garIbone khUba dhana ApI saMtuSTa kare ne piolisane kahyuM ke je gunhegArane jelamAM pUryA che temano gunho mApha karI choDI de. rAjyamAM Tekasa mApha karo. ne jene rAjya sabaMdhI leNuM hoya te paNa mApha karI de. yAcakane jarUriyAtathI adhika dAna Ape. gharagharamAM vAjiMtro vagaDA ne khUba AnaMdathI putrane janmotsava uje. kRSNanI AjJAthI khUba AnaMdapUrvaka dhAmadhUmathI putrane janmotsava ujavAI rahyo che. sArI dvArakA nagarImAM AnaMda AnaMda chavAI gayo che. nagarajane khuzakhuzAla che. ghaNuM leke rAjaputranA janmanI khuzAlImAM rAjAne sArA sArAM bhaTaNAM ApavA Ave che. AkhI nagarI AnaMda vibhora banI che. mAtra eka satyabhAmAne AnaMda nathI. rUkamaNIne putra jape ne pitAne haju nathI janme eTale tenA duHkhane pAra nathI. putranuM mukha joIne kRSNane thayele AnaMda": sArI dvArakA nagarImAM utsava cAle che. putrane janmyA chaThTho divasa thaye eTale kRSNa rUkSmaNInA mahele gayA. tyAM jaI siMhAsana upara besIne putrane ramADavA mATe maMgAvyA putrane meLAmAM sUvADI ramADavA lAgyA. enA mukha sAmuM joIne vicAra karavA lAgyA ke ahe ! A te zuM jayaMta che ke azvavanIkumAra che? ke pachI sUryabiMba che? zuM pUrva dizAe tejanA puMja samAna sUryane janma Ape che? ke tenA zarIramAMthI nIkaLatuM teja badhI dizAone prakAzita kare che. A joIne kRSNa te ja vakhate te bALakanuM nAma pradyumnakumAra rAkhyuM. ghaNI vAra sudhI zrIkRSNa putrane ramADayA. paNa tene mUkavAnuM mana thatuM nathI. tyAre dAsIe kahyu-mahArAjA! A te kula che. bahu ramADavAthI kula karamAI jAya mATe enI mAtAnI gedamAM ApI dauM. ema kahI dAsIe putra lIdhe ne mAtAne Ape. sArI dvArakA nagarImAM ane gharagharamAM AnaMda vartAI rahyo che. strIo maMgala gIte gAya che. kRSNajI tathA rUkSamaNInA AnaMdano pAra nathI. khUba AnaMda ne utsAhapUrvaka pradyumnakumArane janma mahotsava dvArakA nagarImAM ujavAI rahyo che. e AnaMdamAM kevuM vina Avaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM. 26 zrAvaNa suda 4 ne zukravAra tA. 30-7-76 anaMtajJAnI zAstrakAra bhagavaMtanA mukha kamaLamAM jharelI zAzrvatI vANI tenu nAma sidhdhAMta. bhagavAna kevaLajJAna ane kevaLadezana dvArA jagatanA samasta padArthAMne jANI dekhI zake che. sa`ga sivAya atindriya eTale indriya dvArA je na jANI zakAya tevA padArthone saCjJa sivAya kAI jANI zakatu nathI. evA IndriyAtIta padArthone kevaLajJAna dvArA yathArtha rIte jANIne khIjAne jaNAve che. evA sajJa bhagavatanuM vacana trikALa satya che eTale temanA vacana upara zradhdhA karI te pramANe AcaraNa karavAthI jIva meAkSa pAmI zake che. devAnupriyA ! AvuM jJAna meLavI sarvajJa khanavu game che ne? hA, e tA tamane ane mane badhAne game che. paNa sajJa banavA mATe zuM karavuM joI e te tamane khakhara che ? tattvArtha sUtramAM umAsvAtijIe kahyuM che ke "montrAngrAna darzanAvaraNAntarAya kSayAcca kevalam // jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya, mAhanIya ane aMtarAya e cAra ghAtI karmonA nAza thAya tyAre jIva kevaLajJAna pAmI zake che, dareka jIvAne sattAmAM AvuM trikALadI kevaLajJAna paDeluM che. paNa zudhdha samyajJAna-dana ane cAritranI ArAdhanA karyA vinA e jJAna pragaTa thatuM nathI. vItarAga prabhunI AjJA mujakha jIvana jIvAya te! AvuM jJAna pragaTa thAya. ApaNAM AtmAmAM kama rUpI mATI nIce AvuM anaMtajJAna daTAyelu' che. ApaNe samyagdana, jJAna ane cAritra rUpI sAdhanA vaDe e karmarUpI mATIne khaseDavAnI che. e mATI khasI eTale jJAnane prakAza jhaLahaLI uThaze kAraNake AtmA pAte jJAnasvarUpa che. AtmAnA mULa svarUpamAM ajJAna che ja nahi. y AtmAmAM anaMtajJAnanA ajavALAM jhaLakI rahyA che. mahArane hajAro yukha lAITAnA prakAza kaheA ke sahasra razmi eTale hajArA kiraNavALA sUryanA prakAza kaheA e badhA prakAza kevaLajJAnanA prakAza AgaLa jhAMkhA che. AveA prakAza AtmAnI sattAmAM rahelA che, pAtAnI mAlikInA tene levA mATe purUSArtha karyo che ? AlA, kAI purUSAtha che ? AnuM eka ja kAraNa che ke AtmA ajJAnanA aMdhakAramAM rahevA mATe TevAi gayA che. eTale purUSArtha karavAnuM mana thatuM nathI. nahitara ema na thAya ke mArA AtmA anaMtajJAnanA dhaNI hAvA chatAM ghaDI pachI mAruM zuM thaze ? eTaluM paNa jANI zakatA nathI. keTalI badhI mArI ajJAna dazA che ! kAI sukhI mANasa che ne tene phAI ema kahe ke e duHkhIyArA ! ahIM Av, te ene
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 zAradA zikhara kevI cAnaka caDhe che? huM te moTo zrImaMta chuM. mAre ghera gADIo che. zuM A mANasa mane nathI jANatuM ke mane duHkhIyAro kahe che. bele, tyAM lAgI Ave ne ? paNa A anaMtajJAnane svAmI anaMtakALathI ajJAnamAM AthaDe che. ene eTaluM paNa jJAna nathI ke je maheMsI je vA ja guga jevA avirAma huM pUrvabhavamAM keNu hate ne ahIMthI marIne paralokamAM kyAM jaIza ? huM anaMtajJAnasvarUpa hovA chatAM mArI vartamAna dazA kevI ajJAna bharelI che. enuM cAnaka lAge che ? ene aphasosa thAya che? jyAre mAre ne tamAro AtmA evo dRDha nizcaya karaze ke mAre ajJAnanA aMdhakArane saMpUrNa haThAvI kevaLajJAnanI ta pragaTAvavI che tyAre AtmA samyagadarzana-jJAna, cAritra ane tapanA zastro hAthamAM laI e purUSArtha karaze ke e kevaLajJAna prApta karIne jaMpaze. ApaNuM jaina darzanamAM ekalA jJAnathI ke ekalI kriyAthI mekSa batAvyuM nathI. paNa jJAna ane kriyA e baMnene sumeLa hoya te mokSa maLe che. mArA baMdhuo! jJAnanuM kArya zuM che e te tamane khabara che ne ? jJAnanuM kArya mokSane mArga batAvavAnuM che ane kriyA eTale virati-saMyama (cAritra) enuM kAma zuM che ? enuM kAma mokSanA raste musApharane pahoMcADavAnuM che. jJAna ane saMyama e baMnenA kArya alaga alaga che. mahArAjAe A saMsAramAM je bhedI vyuharacanA racI che tene batAvavAnuM kAma jJAnanuM che ane saMyama e meharAjAnI bhedI vyuha racanAmAM aTavAtA jIvane ugArI le che. mohanA tAbAmAMthI jIvane cheDAve che. viratI e dharmarAjAnI senAne cIpha kamAnDara che. virati meharAjAnI senA sAme satata laDe che ne mahArAjAnI senAnA bhukakA uDADI nAMkhe che. ATalA mATe jJAnIo kahe che ke virati vinAnuM jJAna pAMgaLuM che. sainika game teTale bAhoza ne parAkramI hoya paNa je pAse zastra na hoya te yudhdhamAM jItI zake kharo ? na jItI zake. kAraNa ke yudhdhamAM jItavA mATe zastrane sahAre joIe che. juo, huM tamane eka etihAsika nyAya ApIne samajAvuM. 1962mAM cIne bhArata upara laDAI karI tyAre cInanA sainyanI sAme bhAratanuM sainya na TakI zakyuM, che enuM kAraNa tame jANe che ? Ama te AkhI duniyAmAM bhAratanuM sainya baLavAna gaNAya che. chatAM cInanA sinya sAme TakI zakayuM nahi tenuM kAraNa eka ja hatuM ke bhAratanuM sainya baLavAna hovA chatAM tenI pAse zastra sAmagrI pUratI na hatI, eTale cIna sAme bhAratanuM sainya TakI zakayuM nahi. ne ene parAjaya svIkAra paDaze. e vAta sAthe mAre keI nisbata nathI. mAre te tamane A vAta uparathI AtmAnI vAta samajAvavI che. maha-mAna-mAyA Adi AtmAnA AMtarika zatruo
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zAradA zikhara - 273 sAthenA yuddhamAM jItavA mATe kSamA, saMyama Adi amogha zastro hoya te maharAjAnI virATa senAne parAjita karI zakAya che. (virati) saMyamanA vikAsa mATe, enA rakSaNa mATe jJAna bhaNavAnuM che. jema jema jJAna vadhu bhaNatAM jaIe tema tema saMyamI jIvana vadhu daDha bane che. saMyamane daDha kare te sAcuM jJAna che. devAnupriye! jJAna ane virati (saMyama) A baMnene bhAI-bahena je sabaMdha * che. jJAna rUpI bhAI tenI virati rUpI bahenane bUma pADIne bolAve che. sAcA jJAna rUpI vIrAne ane viratinI velaDI rUpI bahenaDI vinA game nahi. ane virati rUpI bahenaDIne jJAnarUpI vIrA vinA game nahi. dharmarAjAnA sainyamAM A bhAI ane bahena mukhya bhAga bhajave che. dharmarAjA A bhAI-bahenanI joDIne sadA pitAnI pAse rAkhe che. ane tenI sAme sadA mIThI najarathI jue che. A bhAI-bahenanI joDIne joIne meharAjAnuM sainya khUba gabharAya che. e bhAI-bahenanI joDIne vikhUTI pADavA mATe mahArAjAnA sainike ghaNAM dAvapeca rame che, tyAre enA dAva ghaNIvAra sIdhA paDI jAya che. ane kyAreka jJAna rUpI vIrAthI viratI rUpI - bahenane judA pADI de che. tyAre dharmarAjAnA sainyanuM baLa tUTI jAya che. ATalA mATe jJAnI purUSe tamane paDakAra karIne kahe che ke he bhavya che ! je tamAre meharAjAnA sainyane jItavuM hoya te jJAna ane virati e bemAMthI ekane paNa choDaze nahi. e baMnenI sahAyathI tame meharAjA upara jIta meLavIne mokSamAM jaI zakaze. jJAna dvArA tame navatatvane jANe. enA nAma te tamane AvaDe che ne? jIvA jIvA ya bandho ya, puNNaM pAvAsavo thaa| saMva ninnA mova, santa tadiyA nava utta,sUA, 28 gAthA 14 jIva, ajIva, baMdha, puNya, pApa, Azrava, saMvara, nirjarA ane mokSa A navA to che. A navatatvamAM jANavA yogya keTalA? chAMDavA gya keTalA ne AdaravA gya keTalA? te jANe che ? e jJAna dvArA jANI zakAya che. jIvAdi tatva jANavA gya che. ajIva, pApa, Azrava, ane baMdha e chAMDavA gya che, puNya gRhasthane upAdeya ane munine heya che. saMvara, nirjarA ane mekSa e traNe to AdaravA yogya che. A rIte jANyA pachI heya padArthone choDavA joIe ne upAdeya AdaravA joIe. tame Azrava tatvane jA, e jANyA pachI besI rahevAnuM nathI. paNa Azrava e mArA AtmAne kaTTo zatru che, mAre ene nAza kare che. ema samajIne Azravano nAza karavA purUSArtha karavAno che. samaje, zatrune ke gharamAM pisavA de? "nA" to Azrava paNa AtmAne zatru che ene ubhe rahevA devAya ? saMvara rUpI sainikanI sahAya 35
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara laIne Azravano nAza kare. saMvara e Azravane zatru che. mATe AzravanA nAza mATe saMvaranuM zaraNa svIkAravuM paDaze. saMvaranI zaraNAgati svIkAryA vinA Azrava rUpI zatrune nAza thavAnuM nathI. AvuM tene samajAI gayuM che? te khabara che ne ? ApaNe jene adhikAra cAle che te mahAbala rAjAne samajAI gayuM che ke anaMtakALathI Azrava rUpI zatrae mArA AtmAnuM ahita karyuM che. Azrava rAjAe mArA AtmagharamAM pApa rUpI cerone pisavA dIdhA che. ne mAruM Atmika dhana luMTAvI dIdhuM che, have ene kADhavA mATe saMvaranuM zaraNuM svIkAravuM joIe. nahi svIkAruM te mAruM dhana lUMTIne e cere mane durgatinI khAImAM pheMkI deze. mArA Atmika dhananI saMpUrNa rakSA karavA mATe je kaMI surakSita sthAna hoya te te saMyama che. saMyama lauM te Azrava zatranI hAra thAya. dhanya che mArA gurUdeva dharmaghoSa aNagArane. teo padhAryA te huM Azrava zatrunA pAzamAMthI mukta thaIza. baMdhuo mahAbala rAjA pite te Azravane choDIne saMvaranA sthAnamAM AvavA taiyAra thayAM. paNa sAthe temanA cha mitro paNa taiyAra thayA. eTale mahAbala rAjAne khUba AnaMda thaze. kAraNa ke jJAnIne jJAna maLe te AnaMda thAya. paNa keI gappIdAsa maLe te AnaMda na thAya. tema mahAbala rAjAnA mitro pitAnI sAthe saMvaranA gharamAM javA taiyAra thayA eTale apUrva AnaMda thaye. AzravamAM rahevAthI satata pApane pravAha AvyA kare che. kadAca pUrva karmanA udaye avirati samyaphadaSTi AtmA vrata -pratyAkhyAna laI na zake paNa tene tenA dilamAM DaMkha heya. kRSNa vAsudeva avirati, hatAM paNa saMyamanA premI hatA. jyAre jyAre teo nemanAtha prabhunA sasaraNamAM jatA tyAre temane aMtarAtmA raDI uThate ne kahetAM ahe prabhu! huM ne tame sAthe ramyA rahyA paNa tame te saMyama laIne aneka jIvenA tAraNahAra prabhu banyA ne huM te saMsAramAM rajhaLato rahI gayo. huM ApanI jema aviratine tyAga karI viratinA gharamAM kyAre AvIza ? A cauda rAjalakanA pApane jyAre sarAvIza ? A pazcAtApa karIne raDI uThatAM. ApaNane paNa Azravane kaMTALe Avaze ne Ave aMtaHkaraNapUrvaka pazcAtApa thaze te karma khapaze. mahAbala rAjAe pitAnA mitrone kahyuM ke tame badhA tamArI rAjadhAnImAM jaIne tamArA eka putrane gAdIe besADIne eka hajAra mANaso upADe tevI zibikAmAM besIne mArI pAse Ave. A rIte mahAbala rAjAnI vAta sAMbhaLIne cha e mitro tyAMthI pitApitAne ghera AvyA, ane pitAnA sthAne pitAnA moTA putrone rAjagAdIe besADIne purUSa sahastravAhinI pAlakhImAM besIne mahAbala rAjAnI pAse AvyA. "taeNaM se mahabbale aMtie chappiebAlavayaMsae pAubhUe pAsai ra tA haha tujhe koDuMbiya purise saddAvei / "
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArada zikhara 275 pitAnA cha e bAlamitrone pitAnI pAse AvelA joIne mahAbala rAjA atyaMta harSita temaja saMtuSTa thayA ane rAjAe satvare te samaye pitAnA kauTuMbika purUSane bolAvyA. ___ "sadAveittA evaM vayAsI gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! balabhadrakumArassa mahayArAyAbhiseNaM abhisiMceha, te vi taheva jAva balabhadraMkumAraM abhisiMcati / " kauTuMbika purUSone bolAvIne AjJA karI ke he devAnupriyo! tame balabhadra kumArane meTA ThAThamAThathI rAjyAbhiSeka kare. eTale kauTuMbika purUSoe khUba dhAmadhUmathI balabhadra kumArane rAjyAbhiSeka karyo. devAnupriye! mahAbala rAjAne jaladI saMyama levAnI kevI laganI lAgI che! jene vairAgyanA bhAva Ave tene ema ja thAya ke jaladI dIkSA lauM, ne AzravanuM ghara choDuM. saMsAramAM mANasa game teTalI sAvadhAnIthI rahe te paNa Azrava rakAte nathI. jema kaI mANasa kolasAnI vakhAramAM jAya, te bhale kAMI na kare paNa tene roTI to jarUra lAgaze. tema saMsAramAM game teTalAM sAcavIne rahe paNa saMsAranI roTI rUpI Azrava te jarUra Avaze. sukhI mANaso je rUmamAM kAma na hoya tene vALIjhUDI pitAM karI bArI bAraNAM baMdha karI de che. zA mATe ? bArI bAraNuM khullAM hoya te bahArathI uDatI rajoTI aMdara bharAI jAya. tyAM keTale viveka che! sImenTa-cUnA ane mATInuM ghara svaccha rAkhavAnI jeTalI takedArI che teTalI Atma gharamAM pApanI jeTI na Ave te mATe AzravanA bAraNuM baMdha karavAnI sAvadhAnI che ! baMdhuo ! AzravanI gulAmImAMthI mukta thaIne saMvaranuM zaraNa svIkAravA mATe A manuSyabhava maLyo che. Azrava AtmAnA guNonuM zoSaNa kare che ne saMvara AtmAnA guNanuM piSaNa kare che. vicAra karo. tamArA jevIse kalAka kyAM pasAra thAya che? AzravanI gulAmImAM ne ? kadAca mAnI lo ke tame eka sAmAyika karI. paNa manavacana-ne kAyAnI keTalI sthiratA keLavI che? kadAca vacana ane kAyA sthira karI deze paNa manane gheDo te kUdAkUda kare che. eka bhakta gAyuM che ke : tanane dau dabAvI paNa manaDuM na dabAtuM (2) ene kUdavuM bahu game che bhagavAna tujane bhajatAM, mAruM haiyuM kayAM bhame che? bhagavAna tujane bhajatAM, aMtaramAM zuM rame che bhagavAna sAmAyikamAM be ghaDI AtmasvarUpanuM ciMtana karavA beThA paNa A mana tA kyAM kayAM cakakara lagAvI Ave che ne kevA kevA vicAro kare che. jene jJAna na
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 zAradA zikhara hoya tene sAmAyikamAM paNa moha-mAyA ne mamatAnuM tephAna cAlu rahe che. sAmAyikamAM asatya, karkaza ne sAvadha bhASA na bolAI jAya tene upaga rAkhe che ? ane kAyAnI sthiratA keTalI rAkho cho? be ghaDInI sAmAyikamAM paNa keTalA hAtha-paga halAvo cho ? are, ghaNuM te sAmAyikamAM hAthamAM guccha laIne bina jarUrIyAte ahIMthI tyAM AMTA mAre che. bele, sAmAyikamAM mana-vacana ne kAyAnI keTalI caMcaLatA che ? jJAnI bhagavaMte kahe che ke jeTalI mana-vacana ane kAyAnI caMcaLatA teTalo Azrava ane jeTalI mana-vacana-kAyAnI sthiratA teTale saMvara, sAmAyikamAM dravyathI sAvadha-ganAM, kSetra thakI cauda rAjalokanAM pApanAM pratyAkhyAna karyA che mATe dhyAna rAkhajo ke batrIsa deSamAMthI kaI deSa nA lAge, atyAra sudhI aNasamajamAM je thayuM te thayuM paNa have to AtmA sAthe e daDha nizcaya karI ke be ghaDI huM cAritramAM AvuM chuM te be ghaDI saMsArane bhUlI AtmabhAvamAM khUlI zuddha sAmAyika karuM. sAmAyikamAM beThA pachI mane deSa na lAge tenI kALajI rAkho. saMsAra bhAva sAthe rAkhIne sAcI sAmAyika nahi thAya. be ghaDI saMsArane bhUlIne sAmAyika kare, e keNa mANasa hoya ke je vahepAra kare ne naphAnI IcchA na rAkhe ? e koNa vighAthI hoya ke jene parIkSAmAM pAsa thavAnI tamannA na hoya! tamAre sAmAyikamAM Atma kalyANano lAbha le che ne ? je sAmAyikano sAro lAbha levo hoya te saMsArane bhUlIne sAmAyika kare. saMsAranA dAvAnaLamAM baLate jhaLate AtmA samatA bhAvanI zItaLatA levA mAMDa mAMDa sAmAyikamAM beThe, tyAM paNa je pApa na chUTe te pApanA bhaThThAmAM zekAvAnuM ke bIjuM kaMI? baMdhuo ! sAmAyika eTale zuM ? jarA samaje. "sAmAyika eTale pApa rUpI guMDAone bhagADavA mATenI mazInagana che." je A mazInaganane upayoga karatAM na AvaDe te sAmAyikamAM paNa pApa rUpI guMDAo AvIne tamane satAvI jaze. mATe sAmAyikanuM mUlya samaje. AtmAnuM kalyANa karavA mATeno A amUlya avasara che. A paMcamakALamAM ochI karaNIe jhAjhe lAbha che. eka upavAsa kare te mAsakhamaNa jeTale lAbha thAya. ahIM thoDuM kaSTa sahana kare ne mahAna karmanI nirjarA thAya che. mahAbala rAjAe Avele avasara eALakhe, potAnA putra balabhadra kumArano rAjyAbhiSeka karyo ne tene gAdIe besADyA. tyAre temane thayuM ke hAza, have mArA mAthethI pApane bhAra utaryo. have huM jaldI dIkSA lauM. mAthethI bhAra utare te haiyuM haLavuM thAya ne ? kaI bahenanA mAthe pANInI hela hoya ane tene bhAra lAgyA hoya tyAre tene bhAra keI utarAve te tene ke AnaMda thAya? ene kevI
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 277 . zAMti thAya? A te pANInI hela hatI paNa ahIM jenA mAthe pApanI hela heya te utare te kevI zAMti thAya? mahAbala rAjAne paNa e AnaMda thaze ke hAza, have mArA mAthethI pApanI hela utarI. devAnupriya! e te meTA rAjA hatA. emanuM rAjya svataMtra hatuM. keI duzmana rAjAne paNa bhaya na hato. enA sukhamAM koI ADakhIla karI zake tema na hatuM. chatAM te sukha temane khaTakayuM te choDIne dIkSA levA taiyAra thayA, paNa mArA baMdhuo ! huM tamane pUchuM ke tame game teTalA paisA kamAva, karoDapati banI jAva chatAM tamAruM sukha svataMtra che ? kALA bajAra karIne kareDa kamAyA paNa sarakArane Dara keTale? tamAruM ghara, tamArA paisA ane dAgInA kaMI svataMtra rIte bheLavI zake che? TUMkamAM keTalI mahenata karIne paisA kamAva che paNa sukha bhogavI zake che? tamArA sukhamAM tamane kayAMya svataMtratA dekhAya che? "nA." chatAM sukha mAnIne malakAva che paNa A tamArA sukha kevA che? khabara che? tamArA zekezanA kabATamAM sapharajana, sItAphaLa, saMtarA, kerI, dADama mUkyA hoya che te jANe sAcA na hoya tema lAge che. paNa khAvA jAva to dAMta tUTI jAya che. temAM tamArA sukha zekezamAM mUkelA phuTa jevA che. tame jemAM sukha mAne che ke bhagave che paNa tenAM phaLa bhegavatAM hADakAM tUTI jaze. mATe samajIne cheDe, atyAre samajIne nahi choDo te maraNa Ave paNa choDavuM te paDaze ja. tenA karatAM samajaNa pUrvaka choDavAmAM sAra che. ghaNuM mANase te maraNathI paNa Dare che. eka kheDUte eka saMnyAsIne pUchayuM ke mahArAja! mAruM mRtyu kaI jagyAe thaze? tyAre sanyAsIe kahyuM ke tArA khetaramAM kUve che. te kUvAnI pAse tAruM mRtyu thaze, tethI kheDUte nakakI karyuM ke mAre khetaramAM javuM nahi. jAuM te mAruM mota thAya ne ? AthI mUrkhAe be paga DhIMcaNamAMthI kapAvI nAMkhyA. paga hoya te bhUlecuke javuM paDe, paNa paga na hoya te kayAMthI javuM paDe ? ne maravAnuM paNa na Ave, juo, . jIvanI kevI ajJAna dazA che ! mAnavI game teTalA upAye kare paNa je bhUmi upara mota lakhAyuM hoya tyAM yenakena rIte javuM paDe che. maravuM na paDe te mATe kheDUte paga kapAvyA ne vIsa varSa pasAra thayA. eka divasa evuM banyuM ke kheDUtane yuvAna dIkare. kUvA AgaLa kaMI kAme gaye. pAvaThA vinAne kR hatuM. eTale lakSa cUkAtA kUvAmAM paDI gayo. khetaramAM kAma karatAM bIjA mANaso tyAM doDI AvyA ne ene kADhavA mahenata karavA lAgyA. ne enA bApane samAcAra kahevaDAvyA. AthI bApa gADAmAM besIne jaldI AvyA paNa chekarAnA prANa cAlyA gayA hatA. dIkarAnuM zaba jotAMnI. sAthe kheDUta AghAtathI bebhAna thaIne kUvA pAse paDI gayuM ne AyuSya pUruM thatAM
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 zAradA zakhara tenA prANa paNa cAlyA gayAM. kahevAnA Azaya e che ke mANasa game tema kare ne game tyAM jAya paNa mRtyune koI mithyA karI zakatuM nathI. kRSNa vAsudeve nemanAtha bhagavAnane pUchyuM-prabhu! mAruM mRtyu kAnA hAthe thaze ? tyAre bhagavAne kahyuM. A tArI pAse ubhelA tArA nAnA bhAI jarAsakumAranA hAthe tAruM mRtyu thaze. A sAMbhaLI jarAsakumArane bahu duHkha thayuM. tethI te jagalamAM cAlyA gayA. dvArakA nagarI khaLatAM kRSNane sAmethI jaMgalamAM javAne vakhata Avye ne jarAsakumAranA hAthe temanuM mRtyu thayuM. sajJa bhagavaMte je jANyuM ne kahyuM te kadI mithyA nA thAya. jo maraNa na joItu hAya ne maraNane Dara lAgatA hAya tA pharIne janma levA na paDe tevA purUSA karo. janma che teA maraNa che. have janma-maraNanA pherA karavAnA thAka lAgyA hoya teA Azrava cheDIne saMvaramAM AvI jAo. mahAkhala rAjA ane temanA cha mitrone janma-maraNanA Dara lAgyA che eTale Azravano tyAga karI saMvaranA gharamAM javA taiyAra thayA che. mahAkhala rAjAnA alabhadrakumArano rAjyAbhiSeka khUba ThAThamAThathI karavAmAM AvyeA. have mahAkhala rAjA cha mitro sAthe dIkSA leze te vAta avasare. caritra: sArI dvArakA nagarImAM rUkSmaNInA putrano janmAtsava dhAmadhUmathI ujavAI rahyo che. maMgala vAjiMtro vAge che. putranuM sUrya samAna tejasvI mukhaDuM joIne zrIkRSNe tenuM nAma pradyumnakumAra rAkhyuM. pradyumnakumArane potAnI geAdamAM laI rUkSmaNI sUtI che. have zu bane che ? karmanI gati kevI vicitra che te sAMbhaLe. pradyumnakumArano janma thayAne chaThThI rAtrI hatI. te mAtAnI gADhamAM sUtA hatA. putrane joI ne rUkSmaNInuM haiyuM harakhAya che. eNe putra upara keTalAya AzAnA minArA khAMdhyA che. paNa tyAM zuM anAva anyA. te samaye eka pUrvabhavano vairI dhUmaketu nAmano deva AkAzamArge vimAna laIne jatA hatA. tenuM vimAna rUkSmaNInA mahela upara AvatAM aTakI gayuM. ka kAI ne cheDatAM nathI. mATe jJAnI kahe che kama karatAM khUba vicAra karo. haNaze teA haNAvuM paDaze. chedazo te chedAvuM paDaze ne leze teA bhedAvuM paDaze. jevA rasene jevA pariNAme kama khAMdhyA hAya tevA bhAgavavA paDe. deva AkAza mArge jatA hatA. tenuM vimAna rUkSmaNInA mahela upara AvatAM aTakI gayuM. tyAre devanA manamAM thayuM ke zuM nIce keAI avidhajJAnI, manaH pavajJAnI ke kevaLajJAnI mahAtmA birAje che ke keAI mahAna pavitra satI che ? agara koI satInI lAja lUMTAya che? zu` che ke mAru' vimAna aTakI gayuM? jyAM pavitra AtmA birAjamAna hoya tyAM tenA mAthA uparathI devatuM vimAna pasAra thaI zakatu nathI.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAratA zikhara 279 tyAM aTakI jAya che. deva vicAra karavA lAgyo ke je kaI pavitra AtmA haze te meM temanA upara thaIne vimAna calAvyuM eTale meM temanI ghora azAtanA karI che. lAva zuM che jeuM ? ema vicArI deve avadhijJAnano upaga mUkIne joyuM. jyAM sudhI teNe upayoga mUkyuM na hatuM tyAM sudhI tenI bhAvanA pavitra hatI. have zuM vicAra kare che. avadhijJAnano upaga mUkIne joyuM tyAM to devanA aMgeaMgamAM kodhanI javALA phATI nIkaLI. ahe! A mAre pUrvabhavano vairI che. e to mArI patnIne haraNa karIne uThAvI gayo hato. e ahIM putrapaNe AvIne jamyo che. have ene jIvate kema choDuM? e vairInA vairano badalo pUre lauM. vera levAno A moke maLe che. baMdhuo ! vairanA vipAka viSama hoya che. eTalA mATe bhagavAne kahyuM che ke keInI sAthe vaira bAMdhaze nahi. nahitara veranI vasUlAta karyA vinA jIvano chUTakAro nahi thAya. jenI sAthe vaira baMdhAyuM hoya tene tame premathI khamAvI le. je vaira rahI jaze te A bhavamAM mahAna bhaya ubhuM thaze ne bIjA bhAvamAM paNa bhaya ubhuM thaze. jengbaMdhaji mamaLA " jeTaluM vaira teTalo bhaya utpanna thAya che. mATe kaI jIva sAthe vaira karavuM nahi. A deva kodhe bharAIne nIce utaryo. rUkamaNIne uMgha AvI gaI che. bAjumAM pradyumnakumAra paNa UMghe che. tene uThAvyo ne evo bhIMsIne pakaDa ke jANe mArI nAkhuM ! jamaDAnI jema krodhathI dAMta kacakacAvate pradyumnakumArane upADIne deva vimAnamAM besI gaye. have tene mArI nAMkhavA kevA prayatno karaze te bhAva avasare. AvatI kAle mA khamaNanAdharane pavitra divasa che. AtmA upara lAgelA cIkaNAM karmo khapAvavA mATe ArAdhanA karavA taiyAra thaje. AvatI kAlathI eka mahine saMvatsarIne pavitra dina Avaze. tenA mAMDavaDA AvatI kAlathI pAI jaze. e mAMDavaDe hAlavA mATe AvatI kAlathI ArAdhanA karavAnuM amAruM bhAva bharyuM AmaMtraNa che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM-27 zrAvaNa suda 5 ne zanivAra mahinAnuM ghara tA. 31-7-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena anaMtajJAnI bhagavaMte pharamAve che ke he cetana AtmA! corAzI lAkha jIvA cinIe vaTAvIne mahAna kaSTa tane A mAnavabhava maLe che. mAnavabhava eTale zuM? dharma
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ :280 zAradA zikhara kamANInuM bajAra, A mAnavabhava rUpI bajAramAM AvIne dharmanuM dhana kamAvu joIe, te tame dharUpI dhananI kamANI kare che ke gumAvI rahyA che ? vicAra karo ke ame mAnavabhava pAmIne dhadhana kamAyA chIe ke AtmA upara pApanA gaMja khaDakayA che ? je AtmA AvA rUDA manuSyabhava pAmIne viSayAsakta ane che te pApanI kamANI kare che. dhama rUpI dhananI kamANI karavA mATe te viSayeA tarapha virAga lAvavAnI jarUra che. devAnupriyA ! mAnavabhava, Adeza, uttamakuLa, jainadhama, pAMcaindrionI paripUrNatA, mananI svasthatA, dIrghAyuSa, Arogya, deva arihaMta, gurU nigratha, ane sajJakathita dayAmaya dharma bhavasAgara taravA mATe ane dharma dhananI kamANI karavA mATe ATalI badhI uttama sAmagrI maLI che. chatAM jiMdagInA ATalAM varSo zenI sAdhanAmAM vItAvyA ? dharma-kamANI pAchaLa ke pApanI kamANI pAchaLa ? tene kadI vicAra karyAM che ? mAnavabhava pAmIne tamAruM ka`vya zuM ? bhega ke tyAga ? satya ke asatya ? hiMsA ke ahiMsA ? virati ke avirati ? khAvAnuM ke tapazcaryAM ? AvA prazno tamArA aMtaramAM uThe che kharA ? je mAnavabhava dvArA naramAMthI nArAyaNa, jIvamAMthI zIva, janamAMthI janArdana ane AtmAmAMthI paramAtmA khanAya, je mAnavabhava dvArA mAkSamAM javAya te mAnavabhavano zemAM upayAga karI rahyA che. ? eleA, javAba ApeA. tame javAkha nahi Apo. kema kharAkhara ne ? javAba na Ape teA khera, paNa eTalu tA vicAro ke A jIve ajJAnapaNe mAnavabhavane na chAje tevA ghaNAM kAma karyAM. tenA phaLa svarUpe nIca gatimAM, nIca kuLamAM ne halakI jAtiomAM anatI vakhata javuM paDayuM. paNa have mAre evA kAma karavA nathI. AvA uttama mAnavabhava pAmIne uttama kAya nahi karuM teA kayAre karIza ? vivekI AtmA te| ema vicAra kare ke A mAnavabhava pAmIne dharma kamANIne jeTaleA lAbha levAya teTaleA laI lauM, manamAnyA maLyA che manakhA (2) lAbha ene pUrA huM lai la", hA...vArevAre kayAM pAsu chu? nakAmA jAvA nahi dauM...hA bhava maLyA je jIvane tAre, cAra gatinA pherA TALe, evI rIte huM ArAdhu, mujane pAra utAre... hA AvA suMdara mAnavabhava vAraMvAra kayAM maLavAnA che ? A bhavamAM mArA cAra gatinA pherA TaLI jAya tevI alaukika sAdhanA karI lauM. jo dharmanI kamANI rUpa ArAdhanA nahi karuM teA cAra gati, cAvIsa daMDaka ane cArAzI lAkha jIvAyeAnImAM pAcho kyAMnA kayAM aTavAI jaIza te patto paDavA muzkela che. jo avasare dharmakaraNI nA thaI tA tenA asAsa thavA joIe. jema phAIbahenanI hIrAnI
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara saLI khAvAI jAya te tene mahAmahenate meLavI hatI te 281 keTaluM duHkha thAya ne pastAvA thAya che ke are! khAvAI gaI. tema bhagavAna kahe che te pU bhavAmAM keTalI saraLatA, vinaya, namratA, anukaMpA, abhimAna rahitapaNuM Adi guNA keLavyA tyAre mahAmahenate tane mAnavabhava maLyeA che. hIrAnI saLI khAvAI gaI te kadAca ghaNuM zeAdhavAthI maLI jaze, paNa A AtmA cArAzI lAkha jIvAyeAnimAM khAvAI jaze te zuM? temAM jo nigeAdanA thALAmAM utarI gayA te bhUkako uDI jaze. nigeAdamAM jIvanI kevI paristhiti che te tame jANeA che ne ? A jIvadukAnamAM, gharamAM, paisAmAM badhe bhAgIdArI kare che paNa jIva nigeAdamAM gayA tyAM te te eka zarIramAM anaMtA jIvA sAthe bhAgIdArI karIne rahyo hatA. ahI teA sheja saMkaDAza paDe tA akaLAI javAya che. mUMjhavaNa thAya che tyAre nigeAdamAM eka zarIramAM anaMtA jIvAnI sAthe kevI rIte rahyo haze ? ane naraka-tiyaMcagatimAM paNa kevA duHkhA veDhayA che tene khyAla kareA. AvA duHkhA bhAgavavA na javuM hoya te manuSyabhavanI sAkatA samajo. mAhanA paga majabUta thAya. kusaMskArAnA kacarA AtmAne malIna khanAve ane mAthe kamanAM karaja vadhe evu' eka paNa kArya mAnava bhava pAmIne tamArA hAthe nA thAya te dhyAna rAkhaze. anaMta puNyanI rAzInA prabhAve bhavasAgara taravAnI uttama sAmagrI maLI che paNa tenI kiMmata tamane samajANI che ? keAI mANusa dariyAmAM DUbI javAnI aNI upara hAya te vakhate kAI hoDIvALA DUbatAM mANasane khacAvavA doDatA hADI laI ne AbyA. paNa pAgala mANasa hatA tethI hADInI kiMmata samajye nahi ane ulaTA hADInI upekSA karavA lAgyA. A rIte bhavasamudramAMthI ugAravA mATe tamArI sAme paNa eka hADI AvIne ubhI che. melA, e kaI hADI haze ? taravu hoya te hADInI khakhara hAya ne ? e hADI dharmanI che dhamanI hADI tamane DUbatA ugArI levA mATe sAme AvIne ubhI che, paNa mAharUpI madirAnA nazAmAM pAgala aneleA jIva hADIne ThAkara mAre che ne tenI ThekaDI uDADe che. aMdhue ! je manuSyanuM bhAvi ujjavaLa hoya tene saMtAnI zikhAmaNa rUce, tapa, tyAga ane vairAgyanI vAtA game paNa jenuM bhAvi aMdhakAramaya hAya tene satA dvArA kahevAtI dharmAMnI vAtA rUce nahi. tapa-tyAga ane vairAgyanI vAte na rUce. sa Mte tA tamane game ke na game, rUce ke na rUce paNa e te tamane AtmAnA hitane upadeza Apaze. sUyagaDAyaMga sUtramAM bhagavAna khelyA che : 3 aNupuvveNa mahAghoraM, kAsaveNa paveithaM / namAvAya phlo purvya, samudra vALo // sUya.sa.a 11 gAthA pa
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 zAradA zikhara A vANI te bhagavAna mahAvIraravAmInI che. paNa ahIM sudharmAsvAmI jaMbusvAmI Adi saMtAne kahe che ke bhagavAna mahAvIre matAvelA mokSamArgane huM kahuM chuM te tame sAMbhaLeA. jue, sudharmAsvAmInA jIvanamAM keTalI namratA che ! sudharmAMsvAmI mATe te ApaNe ema kahIe chIe ke "jina nahi paNa jina sarIkhA sudharmAsvAmIne jANIe." jee kevaLajJAnI na heAvA chatAM kevaLajJAnInI jemane upamA ApavAmAM AvI che. te vicAra kare. temanuM jJAna kevuM vizALa haze ? chatAM teo kahe che huM ja chu ! kAzyapameAtrI bhagavAna mahAvIrasvAmI je kahI gayA che te huM tane kahuM chuM. ahAhA ! sudharmAsvAmInI keTalI saraLatA ! jyAre ApaNI dazA kevI che ? gheADu' kaMI AvaDe eTale ema thaI jAya ke huM kaMIka jANu chuM. mane badhuM AvaDe che eTale huM Ama kahuM chuM. bhagavAna kahe che ahama ogaLe nahi, mama mare nahi ne vAsanA virame nahi tyAM sudhI meAkSa maLe nahi. gautamasvAmI cAra jJAna ane cauda pUnA jANakAra hatAM. evA gautamasvAmI mATe pRcchA thaI ke he bhagavAna ! sajJanA jJAna AgaLa gautama gaNadharanuM jJAna keTaluM ? tyAre bhagavaMte kahyuM ke eka tarapha svayaMbhUramaNa samudra che. tenA kAMThe cakalI beThI hAya, te cakalInI cAMcamAM jeTaluM pANI Ave teTaluM sajJanA jJAna AgaLa gautamasvAmInuM jJAna hatuM. sajJanuM jJAna siMdhu jeTaluM ne gautamasvAmInuM jJAna khiMdu jeTalu'. cAra jJAna ane cauda-pUnuM jJAna hovA chatAM kevaLajJAna AgaLa bindu jeTaluM che. te vicAra kare. AmAM ApaNA nakhara kayAM lAge ? jo jJAna meLavavuM hAya te| AtmAmAMthI ahamane kADhI AtmAne kuNA banAvavA paDaze. bahene roTalI banAve che tyAre pahelAM kaNIka kANu khAMdhe che ne pachI tene TUMpI...pIne narama banAve che. kaNIka jeTalI vadhu TuMpIne narama ane teTalI roTalI kuNI ane che. tema abhimAnathI akakaDa anelA AtmAne kuSNeA manAvI janma-maraNanA pherA TALavA hAya ne kevaLajJAna pAmavuM hoya te saMyama ane tapa vaDe AtmAnu damana karavuM paDaze. jema kaNIka vadhu TuMpavAthI roTalI kuNI ane che tema tapa ane sayama dvArA AtmAnu jeTaluM vadhu damana thaze teTalA AtmA kuNA banI jaze. paththaranI zilAne bhedavA mATe dArUgoLA mUkavAmAM Ave che ne tenAthI zIlAnA bhUkA uDI jAya che. tema bhagavAna kahe che he bhavya jIvA! tame A uttama manuSyabhava pAmI kAyaratA cheADI samyagdana-jJAna-cAritra ane tapanA evA pAvaraphula dArUgoLA mUkI do ke AtmA upara rahelAM ghAtI karmonA cUrecUrA thaI jAya. samajo, dhAdhamAra varasAda paDe te rastA sApha thaI jAya ne kAcA rastAmAM meTA gAbaDA paDe, ane jhINA jhINA varasAda paDe te rastA cIkaNA thAya che, kema
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zikhara 283 barAbara che ne ? tema je AtmAo vItarAgavANIne dhadha hRdayamAM jhIlI utkRSTa bhAve dharmArAdhanA kare che tenA karmanA gAbaDAM paDI jAya che. eTale karmonA baMdhana tUTI jAya che. paNa je raMgalAveDA kare che tenA zuM karmo dhavAya kharA? "nA." sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne kahe che he jaMbu! bhagavAna pAsethI sAMbhaLyuM hatuM te tane kahuM chuM. "jhargbena mAvo" jema vahepArI vahANa dvArA samudrane pAra kare che ne tenA dhArelA sthaLe pahoMce che, te rIte tIrthakara bhagavaMte batAvelA mokSa mArgane Azraya laI ne bhUtakALamAM ghaNAM ja saMsAra sAgarane pAra pAmyAM che. eTale ke dhAreluM sthaLa sidhagatine pAmyA che. siddhagatine prApta karavAmAM mokSanA bIjA rUpa samyaktvanI jarUra che. ane samyakatva prApta karavA saddagurUne Azraya le paDe che. anaMtAnubaMdhI cekaDI tathA darzana mehanIyanI traNa prakRti e sAta prakRtinA kSaya, upazama ke kSayopazamathI samyakatvanI prApti thAya che. ane anaMtAnubaMdhI cokaDI, apratyAkhyAnI tathA pratyAkhyAnI e traNa cokaDInI bAra prakRti ane darzana mehanIyanI traNa e paMdara prakRtinA kSapazamathI cAritranI prApti thAya che. jyAM samyakatva hoya tyAM cAritranI bhajana che paNa jyAM cAritra hoya tyAM samyakatva tathA jJAna niyama che. jyAM samyaphava che tyAM jJAna che. ane jJAna che tyAM samyakatva che. manuSya janmamAM vItarAgavANI, dharmane suga, samyakatva ane cAritra e cAreyanI ArAdhanAthI jyAre kevaLajJAna ane kevaLadarzana pragaTa thAya che tyAre mokSa prApta thAya che. jema upara caDhavA mATe sIDI sahAre che tema mokSa maMjhIle caDhavA mATe sidhAMtanA vacana sahArA rUpa che. siddhAMtanuM vacana che ke jene jaladI mekSamAM javuM hoya te cAritra aMgIkAra kare. cAritra e mokSanI utkRSTa sAdhanA che. jo e na bane te madhyama ArAdhanA bAra vrata che. zrAvake bAra vrata aMgIkAra karavA joIe. brAhmaNane janoI vinA na cAle, vaiSNava dharmamAM kaMThI vinA cAlatuM nathI, tema jainakuLamAM janmelAne bAra vrata aMgIkAra karyA vinA na cAle, bAra trata paNa je tame na laI zake te chevaTe sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha, saMvara kare, rAtrI bhejanane tyAga kare, brahmacarya pALe ne yathAzakti tapa kare. jemAM tamArI dukAnamAM jAtajAtano ne bhAtabhAtane mAla heya che tema amArA vItarAga bhagavAnanI dukAnamAM aneka prakArano mAla bharelo che. kApaDanI meTI dukAnamAM kaI moTA zeThANI kharIdI karavA mATe AvyA. zeThANIne jaI vahepArI khuza thaIne kahe che A bahena Ave! tamAre zuM joIe? zeThANI kahe mAre sADI joIe che, raMgIle vahepArI raMgamAM AvIne eka ekathI caDhIyAtI mUlyavAna sADIo ukelIne batAve che. 50-60 sADIo ukelIne batAvI paNa zeThANIe eka paNa sADI kharIdI nahi. deDha kalAka paNa sADI vecAI nahi tyAre vahepArI zuM bele che? arere.... tuM ja beNImAM kayAMthI AvI? mAre
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara divasa bagaDI gaye ne mahenata mAthe paDI. vahepArI nisAso nAkhe che. zrImaMta zeThANI upara moTI AzA hatI ke te meTI kharIdI karaze. paNa ulaTuM banyuM. zeThANIe kAMI kharIdyu nahi. huM tamane pUchuM chuM ke tame te evA gharAka nathI ne ? Apane huM vItarAga prabhunI dukAnano judo judo mAla batAvuM chuM. bele kharIda che ne ? mAla amAre ne paisA tamArA che. eTale vadhu mAla kharIdaze teTaluM tamAruM kalyANa che. mAla amAre che paNa je kharIde tene mATe lAbha thAya che. saMte dIvAdAMDI samAna banIne tamane sAco rAha batAve che. sAcuM kalyANa kAmI amAre tapa-tyAga-brahmacarya rUpI mAla kharIdaze. jene vItarAga prabhunI dukAnamAMthI uMcAmAM uMco cAritra rUpI mAla kharIdavAnI bhAvanA jAgI che tevA mahAbala rAjA pite te taiyAra thayA. ne sAthe cha mitra rAjAone taiyAra karyA. emane vairAgya ke haze ! thAvarcAkumAre dIkSA lIdhI tyAre temanI sAthe 1000 purUSoe, jamAlikumAranI sAthe 500 purUSoe dIkSA lIdhI. bele, tamArAmAMthI keTalAne levI che ? (hasAhasa) mahAbala rAjAe potAnA putra balabhadra kumArane rAjyAbhiSeka karyo eTale balabhadra kumAra rAjA banyA. have mahAbala rAjAnuM mana dIkSA levA utsuka banyuM che eTale zuM kare che? tay i ? mA pAyA vamarda nA bApujI " mahAbala rAjA potAnA putrane rAjagAdI upara sthApana karIne putranI pAse dIkSAnI AjJA mAMge che, jyAM pitAe dIkSAnI AjJA mAMgI tyAM putranI AMkhamAM AMsu AvI gayA. rANuo paNa raDavA lAgI. paraMtu jenI rage ragamAM vairAgyano majIThIyo raMga lAgyo che tenuM hRdaya pIgaLatuM nathI ke badhA raDe che te huM kAI jAuM. jene vairAgya Ave che tene kaI pratye mamatva hetuM nathI. ene to pitAnA AtmAnI ramaNatA hoya che. bhagavAne amane paNa kahyuM che ke te sAdhaka! tuM tArAmAM masta raheje, svAdhyAya -dhyAna karaje ane bane teTalA gRhasthanA saMgathI dUra raheje. "jidi vaMzavaM ja junA, pannA nAdUf fthavA " dazavaikAlIka sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke tuM saMga kare te sAdhuno karaje paNa gRhasthane saMga karIza nahi. gRhasthano paricaya saMyamanI sAdhanAmAM hAnikAraka che. saMsAra e sevALano Are che. tenA upara paga mUkavAthI lapasI. javAya che ne cAra gatinAM pherA karavA rUpI hADakA bhAMgI jAya che. te jeNe saMsAra cheDe teNe saMsArano rAga rakhAya ? eTale saMsArIno vadhu saMsarga teTalI cAritramAM zithilatA Ave che. mATe cAritramAM ramaNutA kare. jJAnI kahe che ke bIjAne bedha pamADavA jatAM tAruM cAritra luMTAya tema nA karate. mATe tuM saMga kare te paNa
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 285 sajjanano karaje. sajjanano saMga jIvana sudhAre che ne durjanano saMga mAnavane patananA paMthe laI jAya che. ahIM eka dRSTAMta yAda Ave che. patnInA sagathI zeTha dhama pAmyA : '" dharmavIra nAmanA eka zrImaMta zeTha hatA. temanI patnInuM nAma dharmavatI hatuM. dharmavaMtI khUba dharmISTha ne saMskArI hatI. nAma tevA tenAmAM guNeA hatA. paNa zeTha teA nAmanA dharmAMvIra hatA. temanA jIvanamAM dhatuM nAmanizAna nA maLe. A joIne zeThANInA dilamAM khUba duHkha thatu. eka divasa dharmavatIe enA patine kahyuM-svAmInAtha ! dharma vagaranuM jIvana prANu vinAnA kalevara jevu che. je gharamAM sAmAyika-pratikramaNa-cauvihAra thatAM hAya te ghara sva jevuM che. jyAM dharma nathI te dhara mAre mana jagala samAna che. patnInA zabdo sAMbhaLIne zeThanA manamAM thayuM ke vAta te sAcI che. eTale zeTha kahe ke huM havethI dhama dhyAna karIza. zeThanI vAta sAMbhaLIne zeThANIne AnaMda Anandva thayeA zeThe pratijJA karI ke jyAM sudhI sAmAyika-pratikramaNa na zIkhuM tyAM sudhI mAre dUdha ane dUdhamAMthI banatI tamAma cIjo khAvI nahi. dha`vIra zeTha traNa mahinAmAM sAmAyika-pratikramaNa zIkhI gayA. have teA zeTha-zeThANI baMne sAthe besIne dharmadhyAna karavA lAgyA. rAtrI bheAjana, kAMdA kaMdamULano tyAga karyo. daza tithi pauSadha karatAM pati dharmonA raMge raMgAtA zeThANIne alaukika Ana Mda thayA. ahA! have mAruM jIvana saphaLa anyu. vItarAga mAnA rathanA be paiDA sarakhA banyA. devAnupriyo ! tamArA gharamAM paNa AvA zrAvikA che ne ke tamane dhanA mAge vALI zake ? zeTha ane zeThANI ane dharmAMnA jhulaNe jhulavA lAgyA. pote ane mANasa dharma kare eTalu ja nahi paNa potAnI dukAnamAM ne gharamAM kAma karanAra ne!karAne rAtrI bheAjanano tyAga karAvyeA. gAmamAM saMta-satIjI padhAre tyAre gharanAM nekaro cAkaro pradhAne vyAkhyAna sAMbhaLavA javAnu evuM nakakI karyuM hatuM. dharmavIra zeTha ema vicAra karatA hatA ATalA nokaromAMthI eka jo dhama pAmaze te paNa mAruM jIvana dhanya khanaze. zeThanA jIvanamAM ATaluM adhu parivata na joI leAkeA Azcaya pAmI gayA. loko zeThane pUchavA lAgyA ke zeTha ! tamane kANu gurU maLI gayA ke tame ATalA badhA dhama mAM joDAI gayA. tyAre zeTha kahetA sadguNI patnI maLI teA mAre| janmAro sudharI gayo. pApamAM paDelA patIta evA mAro teNe udhdhAra karAvyo. dhamavIra zeTha nAnI uMmaramAM ATalA badhA dharmamAM utarI gayA. temane joI keTalA jIvA dharma pAmyA ! saMtasatIjIno lAbha letAM dharmArAdhanAmAM pati-patnI divaseA vyatIta kare che. pAMca varSI AnaMdamAM pasAra thayAM eka divase zeThANI kahe che svAmInAtha ! have mAru' AyuSyapUrNa thavA AvyuM che. eTale e divasamAM huM jaIza. zeTha kahe che tuM zuM khole che? mAre tArI vAta nathI sAMbhaLavI.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zeThANI kahe-tame sAMbhaLe ke na sAMbhaLe paNa AyuSya pUruM thatAM eka divasa sIne javAnuM che. temAM keInuM kaMI cAle tema nathI. basa, Apa dharma pAmyA che tene mane khUba saMtoSa che. Apa jIvanabhara dharma ArAdhanA karaje. AvI bhalAmaNa karI zeThANuM be traNa divasamAM mRtyu pAmyA. pitAne dharma pamADanArI pavitra patnI cAlI jatAM zeThane khUba duHkha thayuM. dharma karavAne sathavAro tUTI gaye. zeThanI uMmara nAnI hatI paNa temaNe nirNaya karyo ke mAre bIjI vakhata lagna karavA nahi. patnInA mRtyu pachI zeTha nAnA bhAInA ghera jame che." dharmavIra zeTha pitAnA nAnA bhAIne tyAM jamavA lAgyA. potAnI pAse paiso ghaNe hato eTale mahine divase hajAra rUpiyA bhAIne tyAM ApatA. cha mahinA te nAnAbhAInI vahue barAbara sAcavyA. zeThane niyame ghaNAM hatA. reja cauvihAra kare, navakArazI karavI, pauSadha kare eTale pAraNuM hoya tyAre zeTha meDA Ave. sAMje cauvihAra karavAno hoya eTale vahelAM rasoI karI ApavI joIe. A badhuM bhAInI vahune baMdhana lAgyuM. A badhI paLojaNa keNa kare ? eTale enA patine kahe che tame moTAbhAIne kahI deje ke pharIne lagna kare. AkhI jiMdagI AvI kaTakaTa mane pAlave tema nathI. badhuo ! mAnavanI prakRti kevI hoya che? eka dhamIMTha AtmAnI sevA karavI, tene zAtA upajAvavI, tenA dharmanA niyamomAM sahAya karavI te ene baMdhana lAgyuM. eTale nAnAbhAIe moTAbhAIne vAta karI. A dharmavIra zeThane lagna karavAnI jarApaNa marajI na hatI paNa temanI sAme A prazna khaDe the. have zuM karavuM ? zeTha khUba mUMjhAyA. aMte pharI lagna karavAno nirNaya karyo. bIjI sArA gharanI kanyA sAthe zeThanA lagna thayAM. kanyA bI. e. bhaNelI hatI. lAlInA lapeDA, papha-pAvaDara ane phezanano pAra nahi. AvI kanyA dharmavIra zeThanA zeThANI banyA. zeTha dhamaTha ne sAdA tethI A phezanebala kanyAne gamatuM na hatuM pahelAM zeTha dharma samajatAM na hatAM paNa zeThANuM dharmavaMtI hatI te zeThane dharma pamADe. patnI sArI hoya te patinI AbarU, Ijajata ne zobhA vadhAre che. kahyuM zIla bhAravatI kAntA, puSpa bhAravatI ltaa| artha bhAravatI vANI, bhajate kAmapi zriyam // zIla sadAcAranA bhAravALI suMdara strI, punA bhAravALI latA ane arthanA bhAravALI vANI A traNa keI apUrva zobhA meLave che. A zeThanI dharmavaMtI patnI khUba sadAcArI ane ziyaLavaMtI hatI. ane have je navI paraNIne AvI e te
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ ama zikhara 287 phezanamAM phakkaDa thaI ne pharavA vALI hatI. ene teA dharmanu nAma gamatu na hatuM. te zeThane kahevA lAgI ATalI nAnI cheMmaramAM A zu dharmanA DhIMgalA thaIne esI phyA che ! A uMmare teA saMsAranI majhA mANuvAnI hAya. paNa zeTha tenu' bahu sAMbhaLatAM nahi. paraNyA pachI gheADo samaya tA peAtAnu dhama dhyAna cAlu rAkhyuM. paNa patnI jA mAhanA kIDA hatI eTale zeThane rAja rAja bhamAve ne mAhanA laTakA ne caTakA kare. eka tA yuvAnI, khIjuM ekAMta ane mAhanA hAvabhAva A badhA vAtAvaraNamAM rahevAthI zeTha meAhanA raMge raMgAvA lAgyA. zeTha dukAne jAya te mADhuM jovAya te mATe khArI banAvI. eTale gharamAM beThAM beThAM zeThANI zeThanu mukha joI zake ne zeTha zeThANInuM mADhuM joI zake. zeThanA dharmamaya jIvanamAM zeThANIe viSaya-vAsanAnI Aga lagADI dIdhI. have te pratikramaNa, cauvihAra badhu baMdha thayu' ne nATaka sinemA badhuM jovAmAM masta banI gayA. mAhanI madirA pIne masta banelA dharmavIra zeTha vicAravA lAgyA ke sukha te ahI ja che. ANe mane saMsAra sukhanuM bhAna karAvyuM. dharmavIra zeTha have karmavIra banIne saMsAranI meAja mANavAM lAgyA. eka vakhata gAmamAM eka saMta padhAryA. te pahelA AvyA hatA tyAre dharmavIra zeTha rAja upAzraye AvatA. A vakhate AvyA ATha divasa thayA paNa dharmavIra zeTha AvyA nahi eTale saMte koIne pUchyuM ke pelA dharmavIra zeTha kema dekhAtAM nathI ? leAkeA kahe ke gurUdeva ! e dharmavIra zeTha have kavIra banI gayA che. navI patnI paraNyA ne dhamane cheADI dIdhA. saMtane thayuM ke eka vakhata ATaleA dharmanA raMge raMgAyele jIva tenI A dazA ? AtmAnA pUjArI have dehanA pUjArI banI gayA ? lAva, huM tene jagADavA jAuM. ema vicArI saMta dha'vIra zeThane ghera gayA. zeTha teA seAphAmAM beThA hatA. saMtane AvatAM joyA. have sata gamatAM nathI. paNa pahelA dhama pAmelA hatA eTale satane joIne sAphAmAMthI ubhA thaI gayA. ne hAtha joDIne ubhA rahyA. saMte pUchyuM-zeTha! have tame upAzraye kema AvatA nathI ? tyAre zeThe kahyuM-gurUdeva ! mArI junI patnI gujarI gayA pachI pharIne me' lagna karyAM che. e te devI jevI che. ene mArA upara atyaMta prema che, eka kSaNa mane na dekhetA mArA vinA jIvI zake tema nathI. saMsAramAM svarga jevuM sukha che tenuM mane teNe bhAna karAvyuM have A svarganuM sukha cheDIne upAzraye kayAMthI AvuM? eTale mane upAzraye AvavAne TAIma nathI. saMta khUba pavitra hatA. temaNe kahyuM-zeTha! tame A zuM eTaleA che. ? A saMsAranA sukha ghAra narakamAM laI janArA che. A sasAra svAmaya che. tame jenI pAchaLa pAgala banIne dhama choDI dIdhA che. tenA tamArA pratye kevA prema che te jovA mATe huM tamane upAya matAvuM. e ajamAvI jojo pachI kahejo ke saMsAranA prema
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ re zAradA zikhara kevA che ! zeThanI navI patnI te khIjA rUmamAM hatI. eNe saMtane joyA paNa pAse gaI nahi. te manamAM kacavAvA lAgI ke A sAdhuDA ALyeA che te mArA patine bharamAvaze ne mArA saMsAra sukhamAM Aga cAMpaze. saMta zeThane cAgye zikhAmaNa ApIne cAlyA gayA. zeThane saMtanI vAta rUcI ke eka vakhata ajamAza tA karavA joIe. paNa thADA divasa te patnI pratye jevA prema ne hAvabhAva hatA te cAlu rAkhyA. eka divasa zeThe zeThANInI parIkSA karavAne niya karyAM. zeTha palaMga upara sUi gayA. cAra kalAka thayA paNa zeTha jAgyA nahi. tyAre zeThANInA manamAM thayuM ke zeTha hajI kema uThayA nahi ! ATalu` divase sUI rahetAM nathI. lAva jo.... ema vicAra karI zeThANI zeThanI pAse AvyA. joyuM teA zeTha hAlatA cAlatA nathI. AMkhA keADA jevI khullI rahI gaI che. kharAkhara joyu teA lAgyu ke zeThanA prANa cAlyA gayA lAge che. have zuM karavuM ? zeThANI saMsAranA kAmamAM khUba hAMziyAra hatA. eTale teNe zeThe paherelI hIrAnI vI*TIe, DAkamAM senAno ceIna A badhu kADhI lIdhuM. badhI vastu kabaje karI ne chevaTamAM lADavA ne dahIM khAvA beThI. tyAra bAda zeThanA dAMta upara seAnAnI rekha che te hatheADA mArI kADhavA jAya che tyAM zeTha rADa pADe che. ane zeThANI peAtAneA bacAva karavA prayatna kare che. paNazeThanI AMkha ughaDI jAya che. ne saMsAra cheADIne gurUnA zaraNe cAlyA jAya che. A dRSTAMta uparathI ApaNe e vAta samajavAnI che ke dhahIna AtmAnA saMgamAM javAthI zeTha keTalA dhavimukha banI gayA hatA ! mATe dhI jIvAne saMga karajo. mahAbala rAjAnI pAse cha mitro hajAra purUSo upADe tevI zikhikAmAM besIne AvI gayA. jIe, mahAkhala rAjA jevA mitra maLyA te sAthe cha mitro paNa temanI sAthe dIkSA levA nIkaLyA. Anu nAma sAcA mitra. AnuM nAma sAcA saMga kahevAya. have sAte mitro dIkSA levA jaze te vAta avasare. Aje mAsakhamaNunA dharano pavitra divasa che. AjanA pavitra ane moMgala divasa bhavya jIvAne preraNA Ape che ke he bhavya jIveA ! tame jAgeA. jenA AtmA jAgRta thayA hAya te tapanI ArAdhanAmAM joDAI jAo. tapa dvArA Indrionu damana karo. tapa karavAthI mahAna lAbha thAya che. eka te zarIra nireAgI bane che ane AtmA tejasvI ane che. anAhAraka dazA prApta thAya che. karmanI nirjarA thAya che. 8 tavamA ninAzva ! " tapa karavAthI IndrionA gheADA zAMta thaI jAya che. mATe tapanI ArAdhanAmAM joDAze. vadhu bhAva avasare kahevAze.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaNa suda 6 ne ravIvAra vyAkhyAna na-28 tA-1-8-06 sujJa khaMdhuo, suzIla mAtAe ne bahena ! parama upakArI, karUNAnA sAgara, bhagavate jagatanA jIvA upara anukaMpA karI AgamanI vANI prakAzI. temAM sUyagaDAya'ga sUtramAM bhagavAna khelyA che ke, ee saMgA maNUsANaM, pAyAlA va atArimA / jIvA nasya ca sinti, nAd sarvAdi muzkiyAA sUrasU.a.3 upara gAthA12 mAtA-pitA Adi svajana vargonA saMga samudranI samAna dustara rahela che. saMga kAne kahevAya ? jIva meharUpa pAzamAM baMdhAya tene saMga kahevAya che. te saMga kabaMdhananA hetu che. A jIva jyAM gayA tyAM saMga karyAM che. paranA saMge caDhI jIva du:khI thayA che. mAtA-pitA-putra-patnI-paisA ane jJAtijanA e badhAno saMga chevaTe cheDavAno che. mATe Asakata nA aneA. samajo. mAkhI sAkara ke pakavAna upara bese che teA svAda mANavA chatAM tyAMthI uDI zake che paNa cIkAzavALA padArtha upara bese tA uDI zake che ? nA.' tema je jIva saMsAranA bhAgavilAsamAM Asakata ane che te temAM cAMTI jAya che. A lAmAM kavAnA pudgalA ThAMsIne bharelA che. te jIvane ema cAMTatA nathI paNa jyAre jIva rAga-dveSa tathA kaSAya AdimAM joDAya tyAre cAMTe che. jyAM cIkAza che tyAM cAMTavApaNuM che. jyAM cIkAza nathI tyAM cAMTavApaNuM nathI. baMdhue ! AvA uttama mAnavabhava pAmIne je jIvA saMsAramAM rata rahe che te AtmA phleza pAme che, du:khI thAya che. e bhujAthI dariyA taravA muzkela che. kadAca daivI sahAyathI mANasa e bhujAthI dariyA tarI zake che paNa mAhupAzamAM paDelA jIvane saMsAra sAgara taravA mahAmuzkela che. je AtmAe saMsArane dustara samudra jevA agara duHkhanI khANu jevA samajIne choDI de che te temAM phasAtA nathI. kadAca upasarga Ave te paNa temAM dRDha rahe che. sUyagaDAyaMga sUtramAM bhagavaMte eka nyAya ApyA che ke huM sAdhaka ! sayama lIdhA pachI tane e prakAranA upasarga Avaze. eka anukULa ne khIjo pratikULa. temAM pratikULa upasamAM te tuM makkama rahe che tema anukULa upasaga mAM makkama raheze. kAraNake anukULa upasaga tane paTakAvI nAMkhaze. jema kAI yuvAna mANase mAtA-pitA, patnI ane putra-putrIono mAha cheADIne dIkSA lIdhI. te daza vaSe peAtAnA gAmamAM AvyA. gharagharamAM gaucarI karatAM je saMsArI avasthAnuM potAnuM ghara hatuM tyAM gaucarI AvyA. tyAre e pUrvanI patnI ` AvIne 37
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 zAradA zikhara kahe. svAmInAtha! Apa vRdhdha mAtA-pitAne mUkIne gayA che tethI te khUba jhUre che. ane mane paNa Apane viyega khUba sAle che. putro te paga pakaDIne raDavA lAgyAM. pitAjI ! amane nAnA mUkIne kyAM cAlyA gayA? vRddha mAtA-pitA raDatA raDatA kahe che beTA! te ATalA varSo dIkSA pALI eTale tArA karmo khapI gayA. mATe tuM have ghera AvI jA. have te tAre amArI sevA karavI joIe. Ama kahI badhA raDe gUre che. AvA samaye vairAgI vicAre ke A anukULa upasarga che. je saMsAranuM svarUpa barAbara samajIne nIkaLe che te emAM phasAta nathI. jenAmAM rAga-dveSa ane mohanI cIkAza che te phasAya che vittA 3 4 ratti kadAre no " jema mATIne sUke goLe bhIMta upara cuMTate nathI tema je AtmAone saMsAra pratyenI bilakula Asakita nathI, saMsArane baLakhA je samajIne bahAra nIkaLyA che tene saMsAranA game teTalA pralebhana keI Ape ke saMsAramAM phasAvavA game teTalA prayatna kare te paNa temAM te Asakta banatuM nathI. TUMkamAM jyAM uDe uDe paNa saMsAra sukhanI Asakti rahelI che te AvA upasargo AvatAM phasAI jAya che. paNa jenuM cAritra merU parvatanI jema aDola che te phasAtA nathI. eka lekamAM paNa kahyuM che ke vane'pi doSAH prabhavanti rAgiNAM, gRhe'pi paMcendriya nigrhstvH| akutsite karmaNi yaH pravartate, nivRtta rAgasya gRhaM tapovanam // rAgI manuSyane vanamAM paNa doSa lAgI jAya che. ane je varAgI AtmAo che temane gharamAM paNa pAMca IndrionA nigraha rUpa tapanI prApti thAya che. je dharmamAM rakta rahe che tevA vairAgIo mATe ghara paNa tapavana jevuM che. A devAnupriye ! A lekamAM kahyuM che ke jenuM mana saMyamamAM daDha che tene mATe game tevA saMge upasthita thAya to paNa te paDavAI thatuM nathI. jJAnI paNa kahe che ke tuM je mohapAzamAMthI chUTayo che tenA sAmuM pAchuM vALIne joIza nahi. parane saMga cheDIne AtmAne saMgI banI jA. jene thaye che Atamane saMga, tene thaye mithyAtvane bhaMga" jene para pudgalane saMga chUTI jAya che ne AtmAne raMga lAge che tene tenAmAM rahele mithyAtvane gADha aMdhakAra bhAgI jAya che. ane sahastrakiraNothI zobhate samakita rUpI sUrya udayamAna thAya che ne cetanane camakAra thAya che. pachI tene paugalika sukho pratye bilakula rAga rahetuM nathI. eTalA mATe jJAnI kahe che ke "je saMsAra bhAvamAM lAge Aga, teno khIlI uThe Atama bAga" jene saMsAra viSanA bharelA kaTorA jevo lAge che te saMsAramAM rahevAnuM pasaMda karatA nathI. keI sonAno ratnajaDita kare hoya paNa temAM viSa mizrita dUdha
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 291 bhareluM che. keI kahe ke bhAI! A sonAno ratnajaDita kare tamane bheTa ApuM chuM paNa mArI eka zarata che ke aMdara jhera mizrita dUdha bhareluM che te tame pI jAo. te. bole, jhera pIvAnI vAta Ave te tame kare levAnuM pasaMda karaze? nA." tema saMsAra tamane sonAnA ratnajaDita kaTarA je uparathI jhagamagate dekhAze paNa aMdara te svArthanAM, rAganA, zreSanA, mehanA ane viSayanAM haLAhaLa viSa bharelA che. krodha ane IrSAnI Aga bhaDake baLe che ema jene lAge che te saMsAramAM ubhe raheze kharo? nA. eTale ja kahyuM ke jenA saMsArabhAvamAM Aga lAge tenA AtmAne bAga khIlI uThe che. mahAbala rAjA ane temanA cha mitranA saMsArabhAvamAM Aga lAgI ane temanA AtmAne bAga khIlI uThaya. eTale saMsArane viSanA karA jevo ane bhaDabhaDatA dAvAnaLa je samajIne temAMthI bahAra nIkaLavA taiyAra thayA. mahAbala rAjAe balabhadra kumAranI AjJA lIdhI. have eka kSaNa paNa saMsAramAM rahevA tayAra nathI. eTale zuM karyuM? tae NaM mahAbbala pAmokkhA chappiya bAlavayaMsayAe sadhi purissa sahassa vAhiNiM duruDhDhA vIyasoyAe rAyahANIe maJjhaM majjheNaM Nigacchai rattA jeNeva indakuMbhe ujjANe jeNeva therA bhagavaMtA teNeva uvAgacchai mahAbala rAjA ane temanA cha bAlamitro dareka jaNa ekeka hajAra purUSo upADe tevI zibikAmAM beThA. ekeka zibikAne upADanAra hajAra purUSo hatA. tevI sAta zibikAo hatI. eTale sAta hajAra te phakata upADanArA hatA. atyAre koI karoDapatino chokaro dIkSA le te keTaluM mANasa hoya che ? te A te rAjA-mahArAjAo dIkSA le che. sAte ya rAjA hatA. te dIkSA levA nIkaLe te zuM bAkI rahe ? AvI bhavya zibikAmAM besIne bhavya samudAya sAthe vItazekA nagarInA madhya bhAgamAM moTA jAhera mArgo uparathI nIkaLe che. A rAjAone joIne nagarajane paraspara kahevA lAgyA ke zuM mahArAjAne vairAgya che! pa00 rANuo ane AvuM moTuM rAjya choDIne nIkaLe che. kevA haLukama AtmAo che ! AvA purUSano vairAgya joIne bIjA AtmAo paNa vairAgya pAmI jAya che. bhagavAna kahe che tyAgI kene kahevAya? , ne je te vIra mokha, vi piTTI sAlI vaya moDa, se Tu vA tti daza , a. 2 gAthA 3 jemane ITa kAmago maLyA che tene svecchAe tyAgIne nIkaLI jAya che te sAce tyAgI che. mahAbala pramukha sAte rAjAne tyAM kaI cIjanI kamI na hatI. saMsAra sukhanI samagra sAmagrI temane tyAM mejuda hatI. teno tyAga karIne saMyama
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 zAradA zikhara levA cAlI nIkaLyA. bhAgIne bhAgamAM AnaMda hAya ne tyAgIne tyAgamAM AnaMda hoya che. tyAganA AnaMda kevA che te bhAganA kIDA banelA AtmAone kayAMthI khabara paDe ? tapasvIone tapamAM AnaMda Ave che. ApaNe tyAM tapanA teja kevA jhaLakI rahyA che! dhanya che je tapa ArAdhanA karI rahyA che tene! mahAkhala rAjAnI zradhdhA keTalI majabUta haze ke eka ja upadeze vairAgya AvI garcA ne gharathI nIkaLI gayA. kahyuM che ke. zradhAvA~ labhate jJAnaH tattapaH saMyatendriyaH / jJAnaM labdhvA parAM zAnti, zAntim cireNAdhigacchati // zradhdhAvAna vyakti jJAna prApta kare che ane IndrionA sayama rAkhIne tapa yukta bane che. sadnajJAnanI prApti karIne te jaldI utkRSTa zAnti (mukita) meLave che. ahI dharmonI zradhA upara eka dRSTAMta yAda Ave che. pAMcAla dezanA zakita nAmanA nagaramAM sudharmA nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. te rAjA nyAyI, prajApriya, dhIbDa ane saMteASI hatA. te jaina dharmonA ArAdhaka hatA. tene jayadeva nAmanA eka maMtrI hatA. te dharmane khilakula mAnatA na hatA. je dharmane na mAne te puNya-pApane paNa kyAMthImAne ? svarga-naraka ane punarjanmanI vAtAne paNa mithyA mAnatA. khAI pIne Anandva karatA. rAjA ane dhama samajAvavA ghaNIvAra prayatna karatA hatA paNa enA magajamAM vAta besatI na hatI. eTale rAjA kaMI kahetA nahi. eka vakhata mahAkhala nAmanA rAjA sudharmAM rAjAnA nagara upara caDhI AvyeA. rAjAne khakhara paDI ke duzmana rAjA caDhI Avye che. eTale rAjAe kahyuM bhale AvyeA. mane kAI phIkara nathI. hAthI game tevA mATe alamasta ane madAnmatta thaI ne mahAlatA hAya paNa te kyAM sudhI ? jyAM sudhI siMha nathI AvyeA tyAM sudhI. jyAM siMha AvIne ganA kare ke hAthI bhAgI jAya che. adhakAra kyAM sudhI TakI zake che ? jyAM sudhI pRthvI upara sUryanuM kiraNa nathI paDayuM tyAM sudhI. sUyaeNdaya thAya eTale aMdhakArane javuM paDe che. te ja rIte ApaNA AtmA upara mithyAtvanA madonmatta hAthI kahA ke gADha aMdhakAra kaheA te kayAM sudhI TakI zakaze ? jyAM sudhI samyaktvane sUrya pragaTayA nathI tyAM sudhI. jyAM samyaktvano sUrya udayamAna thAya tyAM mithyAtva rUpI madonmatta hAthIne bhAgavu paDe che. sudharmAM rAjAe zatruno sAmano karavA mATe sainyane sajja thavA AjJA ApI. rAjAnI AjJA thatAM sainya zastro sajI sajja thayuM. raNabherIe vAgavA lAgI. tyAre prajAe rAjAne vijaya thAo tevI prabhune prArthInA karI. sudharmAM rAjA peAtAnA sainya
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sahita raNamedAnamAM AvyA. baMne vacce bhayaMkara yuddha thayuM. yudadhamAM sudharmA rAjAne vijaya thaze. ne mahAbala rAjAne parAjaya thaye. sudharmA rAjAnuM nAma hatuM tevA temanAmAM guNa hatA. temane jaina dharmanI atUTa zradhdhA hatI. jyAre paNa anItithI yuddha karatA nahi. anyAya karatA nahi. dharmanI zradhdhA khUba hatI. jene dharmanI zraddhA che tevA sudharmA rAjAnA kaMThamAM yudhdhamAM vijayadevIe varamALA paherAvI. rAjAnA praveza vakhate paDelo daravAjo : sudharmA rAjA vijaya DaMkA vagADI pitAnA nagara tarapha pAchA pharyA. prajAne samAcAra maLatAM rAjAno satkAra karavAnI taiyArI karavA mAMDI. rAjA nagaranA daravAjA najIka AvyA tyAM ekAeka daravAje tUTI paDayA. eTale maMtrI Adi rAjapurUe kahyuM. A te apazukana kahevAya. eTale rAjA sainya sAthe pAchA pharyA. rAjA ane prajA vicAra karavA lAgyA ke daravAje te majabUta hate ne ekAeka zAthI tUTI paDe ? paDelA daravAjAne sudharAvI dIdhe ne bIje divase rAjA sainya sAthe nagaramAM praveza karavA daravAjA najIka gayA tyAM pharIne daravAjo paDI ga. A rIte traNa-cAra vAra sudharA chatAM jyAM rAjA Ave tyAM daravAje tUTI paData. rAjAne ciMtA thaI ke Ama kema thatuM haze ? rAjAe maMtrIne kahyuM. daravAje kema tUTI paDe che tenI tame tapAsa kare. rAjAnI AjJA thavAthI maMtrIe jotiSIne belAvyA. maMtrI ane jetiSI baMne rAjA pAse AvyA. rAjAe daravAje tUTI paDavAnuM kAraNa pUchyuM. tiSIe barAbara joIne kahyuM - mahArAjA ! ApaNA nagaranI adhiSThAyikA devI ApanA upara ke pAyamAna thaI che. eTale daravAje tUTI paDe che. rAjAe pUchayuM-to devIne prasanna karavA mATe mAre zuM karavuM joIe? tyAre. tiSIe kahyuM - sAheba ! Apa athavA kaI dIkarAnA mA-bApa tenA putranuM lehI chAMTe te devIne kepa zAMta thAya. dhamaSTha rAjA kahe te mAre gAmamAM nathI AvavuM AvuM pApa te nahi ja karavA dauM. chevaTe mahAjana bheguM thayuM. rAjAne ghaNuM samajAvyuM paNa rAjA hA pADatA nathI. chatAM mahAjana tenuM dhAryuM karavA taiyAra thAya che ke amArA rAjA kema gAma bahAra rahe ! pradhAne tathA mahAjane haTha karIne kahyuM ke je pitAnI marajIthI bALaka Apaze te laIzuM. rAjA bhagavAnane prArthanA kare che he bhagavAna! saune sadbuddhi Ape. keI jIvane vadha nA thAya ne Aphata jAya. chevaTe AgevAnoe eka senAnA bALaka banAvyuM. tene gADImAM mUkI tenI bAjumAM eka kroDa senaiyAnI huMDI mUkI nagaramAM pheravIne jAherAta karAvI ke je kaI mA-bApa potAnA dIkarAne pitAnA hAthe mArI tenuM lohI daravAje chAMTaze tene A senAno bALaka ane kroDa senaiyA ApavAmAM Avaze. A gADI laI pheravatAM pheravatAM mahAjananA mANaso varadatta nAmanA eka garIba brAhmaNanA ghara pAsethI pasAra thayA. jAherAta sAMbhaLI varadattane vicAra thayo ke mAre sAta putro che temAMthI ekane bhega ApI dauM te mAruM
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 zAradA zikhara jiMdagInuM daridra TaLI jAya. brAhmaNe pitAno vicAra pitAnI patnI rUdramAne jaNAvatAM kahyuM ke ApaNe badhA duHkhI chIe te eka chokarAne bhega ApIne zA mATe sukhI na thavuM ! rUdramAM patinA zabdo sAMbhaLI vicAramAM paDI. zuM karavuM ? eno pati kahe che tuM zuM vicAra kare che? je mArI vAta sAMbhaLa. pAse paisA hoya te samAjamAM pratiSThA vadhe. badhA ApaNane namatA rahe. bela, have tAre duHkha bhogavavuM che ke sukha ? putra karatAM paiso vahAlo karanAra mAbApa ?" brAhmaNIe putrane ApavAnI hA pADI eTale brAhmaNa gADI pAse AvIne be. mane A sonAno chokaro ane kroDa sonaiyA Ape. huM mAro putra ApavA taiyAra chuM. eTale mANasoe mahAjanane samAcAra ApyA. mahAjane AvIne kahyuM pahelAM tame ane tamArI patnI baMnee putrano vadha karIne tenuM lohI daravAje chAMTavuM paDaze. pachI A sonAne bALaka ane koDa sonaiyA tamane maLaze. brAhmaNe kahyuM bhale, ema kahIne ghera Ave ne tenI patnIne vAta karI. patnIe kahyuM paNa ApaNe kyA dIkarAno vadha kare che? tyAre brAhmaNe kahyuM sauthI nAno Indradatta che tene bhoga ApI daIe. brAhmaNI saMmata thaI A vAta nAnakaDe kumaLA phUla je Indradatta sAMbhaLI gaye. ne gabharAI gaye. kAraNa ke maravuM tene game ? chatAM kSaNa pachI manane majabUta karyuM ne vicAra karavA lAgyA ke A saMsAramAM sarvatra svArthanI sagAI che. keNa konuM che ! mA-bApane nAno dIkaro keTale lADako hoya! keTalo vahAlo hAya ! tenA badale mAre bhoga ApI sukhI banavA taiyAra thayA che. te kAMI nahi. maravuM che te eka ja vAra ne ! nirNaya karIne mAtA-pitA pAse Avyo. mA-bApe kahyuM beTA ! ame tAre mATe A vicAra karyo che. pote mAtA pitA vacce thayelI vAta sAMbhaLI gayo hato. ane nakakI karIne Avyo hato eTale kahyuM he mAtA-pitA ! mAre vadha karI Apa ane mArA cha bhAI e sukhI thatAM he te mane maravAne AnaMda che. huM ApanA traNamAMthI mukata thaIza. vaLI mAruM AyuSya baLavAna haze te mane duniyAmAM koI mAranAra nathI. mane bhagavAna upara pUrNa zraddhA che. mane eka vakhata jaina muni maLyA hatA emaNe mane navakAramaMtra zIkhavADe che. tenuM smaraNa karIza eTale te mAruM rakSaNa karaze. Indradatta nAnuM bALaka hatuM paNa tenAmAM kevI samajaNa che ! eNe kahyuM-cAle, bA-bApujI ! huM maravA taiyAra chuM. mArA lehInA badalAmAM tame ghaNuM dhana meLavI sukhI thAo. daridratAnA duHkhathI trAselA ane dhananA lebhamAM lubdha banelA IdradattanA mAbApa tene laIne mahAjana pAse AvyA ne kahyuM ke mArA A dIkarAnuM nagaranA daravAje
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 vAhA zikhara lehIM chAMTI mahArAjAne nagara praveza karAve ne amane dhana Ape. mahAjane sonAne bALaka ane koDa senaiiyA brAhmaNane ApyA. ane Idradattane snAna karAvI sArA vastrAbhUSaNe paherAvyA. eTale te eka rAjakumAra je bhavA lAge. mahAjana tenA mA-bApa sAthe Indradattane laIne mahArAjA pAse AvyuM. ne rAjAne badhI hakIkta kahI. mahAjananI vAta sAMbhaLI rAjAnuM hRdaya dhrujI uThayuM ne enA mA-bApa upara tiraskAra AvyuM ke A mA-bApa kevA kahevAya ? dhananA lebhamAM paDIne AvA kula jevA dIkarAnA pitAnA hAthe vadha karavA taiyAra thayAM che. raDatI AMkhe rAjA kahe che ke he dIkarA ! theDI vAramAM tAruM mRtyu thavAnuM che chatAM tAruM mUhuM hasatuM kema che? tane maravAnuM duHkha nathI thatuM ? tyAre Indradatta kahyuM-mahArAjA! mRtyuthI gabharAvAnuM zuM? ane gabharAvAthI kaMI mRtyu cheDavAnuM che? je jamyA che te vahelA ke moDA jarUra javAnA che. te mRtyuthI mAre zA mATe DaravuM joIe ? vaLI he mahArAjA! jyAre vADa cIbhaDuM gaLe tyAre tenuM rakSaNa keNa kare ? tema mArA mATe banyuM che. mArA mA-bApa paisA meLavIne sukha prApti mATe mAre nAza karavA taiyAra thayA che. mahAjana Apane nagara praveza karAvavA paisAthI mane kharIde che. ane tame prajApAlaka hevA chatAM mAre nAza aTakAvI zakanAra nathI. te pachI konA zaraNe jAuM ? je mAruM AyuSya pUruM thayuM haze te mAro nAza thaze. ne je mAruM AyuSya lAMbu haze te kaI teDI zakavAnuM nathI. mane mArA navakAramaMtra upara pUrNa zradhdhA che. tenuM smaraNa karatA zraddhApUrvaka ApanI sAme ubhe chuM. jenA hRdayamAM navakAramaMtranuM smaraNa heya tene koI kaMI karI zakavAnuM nathI. Ama nirbhayapaNe Indradattane belata joIne sau stabdha banI gayA. eka nAnA kumaLA phula jevA bAluDAnA zabdothI rAjAnuM hRdaya vIMdhAI gayuM ne aMtarAtmA pikArI uThayo. Avo adharmanA kare. bhale, nagaramAM mAro praveza na thAya. huM brAhmaNaputranI hiMsA nahi karavA dauM. mAre nagaramAM nathI AvavuM. rAjAnA karUNa zabdo sAMbhaLI badhA thaMbhI gayA. IndradattanI navakAramaMtra paranI zraddhA ane rAjAnI ahiMsA paranA premathI nagaranI adhiSThAyikA devI prasanna thaIne adazyapaNe bolI-he rAjana! tArI ahiMsaka vRttithI ane A bALakanI paMca parameSThi pratyenI zradhdhAthI huM prasanna thaI chuM. have tuM khuzIthI nagara praveza kara. adhiSThAyikA devI bolI rahyA tyAre AkAzamAMthI puSpavRSTi thaI ane pachI rAjAe potAnA sinya sAthe nagara praveza karyo. varadatta brAhmaNane dhana ApI dIdhuM ne kahyuM-Indradatta have mAre dIkaro che. dharmane prabhAva joI pradhAna zradhdhAvAna banya,
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhA devAnupriye! juo, ahiMsA-dayA dharmane ke ajaba mahimA che! kaI mANasa kareDAnuM dAna Ape tenA karatAM dayA dharmano mahimA vadhAre che. sarva dAnamAM abhayadAna zreSTha che. rAjAe brAhmaNanA putrane abhayadAna ApyuM ne chokarAnI navakAramaMtra uparanI zradhdhA ane rAjAnI dayAnA prabhAve devI prasanna thaI ane chokare rAjAno pradhAna banyo. have mahAbala pramukha sAta AtmAo paNa saMsAra tyAgIne chakAyanA jIne abhayadAna ApavA mATe tatpara banyA che. teo zibikAmAM besIne IndrakuMbha udyAnamAM dharmazeSa sthaviranI pAse AvyA. AvIne gurUne vaMdana karyA. tyArabAda zuM kare che. te vi sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei jAva pavvaie / teo pitAnI jAte paMcamuSTi loca karIne pravarjita thayA ne gurUe dakSiAne pATha bhaNa. dIkSA laIne ghara4 6 mannittA vadUduM vAstha jIdada maLyA mA mALe vidA sAte munioe sAmAyikathI laIne agiyAra aMganuM jJAna meLavyuM. jJAnanI sAthe eka upavAsa, chaThTha, aThThama Adi tapazcaryA karatAM tapa ane saMyamamAM AtmAne bhAvita karatA vicAravA lAgyA. vadhu bhAva avasare. caritra: padyumnakumAranuM apaharaNaH pUrvabhavanA vairI deve rUkSamaNInI godamAMthI pradyumnakumArane uThAvyA ne jamaDAnI jema tenA sAme krodha karate belavA lAgyo ke have tane mArI nAMkhuM? ema kahIne zIvra gatie tenuM vimAna calAvyuM. lAyA takSaka parvata ke pAsa meM re, paTakU zilA para karuM vinAza re, carama zarIrI yaha maratA nahIM hai re, aisA hI zabda huA AkAza re-zrotA deva bALakane takSaka parvatanI upara laI gaye teNe vicAra karyo ke A mATI zIlA upara paTakIne tenA cUrecUrA karI nAMkhyuM. eTale bALakane hAthamAM laIne zilA upara pachADavA jAya che tyAM AkAzavANI thaI ke A te carama zarIrI jIva che. ene mAravA game teTalA prayatna karIza to paNa te nirarthaka che, e maravAne nathI. ene parvata uparathI gabaDAvIza, zIlA sAthe paTakIza ke tuM tene khUMdI nAMkhIza paNa e nikAcIta AyuSya bAMdhIne Avyo che. pavitra melagAmI jIva che. AvI AkAzavANI sAMbhaLIne deva sthaMbhI gaye. paNa pUrvanuM vaira che eTale ene krodha zamyo nahi. game tema karIne teno vinAza te avazya karuM. e vicAra cAlu rahyo. paNa e je maravAne nathI te zuM karavuM ? zAstromAM bALahatyAnuM pApa ghaNuM moTuM batAvyuM che. mATe huM mArA hAthe bALahatyAnuM pApa na karuM. paNa e upAya karuM ke ApoApa e marI jAya. Ama vicAra karIne deve zuM karyuM?
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 297 AkAzavANI thaI chatAM devanA krodha zamyA nahi. eTale temaNe seALagajanI lAMkhI mATI ane vIsa-paccIsa maNu vajanavALI eka zIlA lAvIne cha divasanA khALaka upara mUkI dIdhI. have e marI jaze. ema vicArI deva peAtAnA sthAne cAlye gayA. devAnupriyA ! vairanA vipAka kevA viSama che! kama kAI ne cheDatAM nathI. pradyumna kumAra meAkSagAmI jIva che. chatAM chadivasamAM kevA karma nA uDDaya thayA ! pradyumna kumArane mATI zIlA nIce dabAvI dIdhA che tenuM thaze ne rUkSmaNI jAgaze tyAre putrane nahI' dekhe tyAre kevA jhurApA karaze tenA bhAva avasare zu vyAkhyAna na 29 zrAvaNa suda 7 ne sAmavAra tA. 2-8-76 trileAkI nAtha evA prabhunI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. prabhunI vANI kevI che ? ApadAne bhedanArI, ane saMpadAne ApanArI che. vItarAganI vANImAM anaMtA hatu rahelA che. tI karanI vANImAM eTaluM badhu sAmarthya che ke jo sAMbhaLatAM apUrva bhAva Ave te anaMta bhavanA bhukkA uDI jAya che. ne janma-jarA ane maraNanA bhayathI mukta thavAya che. mahAkhala rAjA ane temanA cha mitroe soMsAra cheADIne sayama lIdhe. eka ja vakhata vItarAga vANInuM pAna karIne mahAkhala rAjA cha mitro sahita aNugAra khanI gayA. temane samajAyu ke saMsAra svAnA bharelA che. AcArAMga sUtramAM bhagavAna melyA che ke " jehiM vA sadhi saMvasaha te vA NaM egayA niyagA taM purvitra pariharanti so vA te niyage pacchA pariharejjA, nAlaM te tava tANAe vA, saraNAe vA, tumaM pi temi nAthe tALAi vA saraLAi vaga " AcA. sUa. 2 -1 huM AtmAo ! tame jenI sAthe vasyA che. jenuM pAlana pASaNa karIne meTA karyAM che tevA AtmAe vRdhdhAvasthA AvavA para te vRdhdhanI niMdA-avagaNanA kare che athavA te vrudhdha te kuTuMbIenI niMdA karavA lAge che. te kuTuMbIjane tane duHkhathI khacAvavA ane zaraNu ApavAmAM sama thatA nathI ane tuM paNa temane bacAvavA ke Azraya ApavAmAM samatha nathI. mATe samajIne sauMsArathI sarakI jAo. A sasAramAM tamAruM mAna kyAM sudhI ? 38
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 zAradA zikhara tamane eka nyAya ApuM. tame gharamAM te kelenDara bharo che ne ? temAMthI dararoja ekeka pAnuM phADe che. enI kiMmata kayAM sudhI? jyAM sudhI tenuM chelluM pAnuM na phATe tyAM sudhI. chelluM pAnuM phATayuM eTale kelenDara pUThuM banI gayuM tethI ene bhIMta parathI utArI dIdhuM. ne bIjuM kelenDara bharAvI dIdhuM. bele, have tenuM mAna ? tema tame paNa samajI leje ke A saMsAramAM tamAruM mAna jyAM sudhI che? jyAM sudhI tame kamAIne lAve che. A zarIra kSINa thayuM nathI, Indrio jarjarita thaI nathI tyAM sudhI. mATe samajo, ne saMsAranI mamatA choDe. have bIjI vAta karuM. mANasa yuvAna che paNa tene cepI roga thayo che. tyAre tenA mAtA-pitA, patnI ane putro badhA ema vicAra kare che ke Ane cepI roga lAgu paDe che. ApaNe enI sevA karIzuM te ApaNane cepa lAgaze mATe davAkhAne mUkI Ave. bole, have tamane samajAya che ke A saMsAra ke svArthI che! mAnava sukhaDAnA dUra che minArA, mAtA-pitA baMdhu keInA sahArA, dukhanA samaye e te cheDI janArA mAtA-pitA. prapamAM beI durlabha mAnava kAyA, mithyA vAhavAhamAM tame so kulAyA, durgatimAM maLaze duHkhada utArA mAtA-pitA mAtA-pitA-patnI-putro A badhuM bahALuM kuTuMba joIne mANasa vicAra kare che ke mArA jevuM sukha keIne nathI. paNa jJAnI kahe che tane kayAM khabara che ke duHkhanA samaye tAruM keNa sAcuM saguM che ? sukha hoya tyAre sau samIpamAM rahe che ne duHkhanA samaye cheDIne dUra cAlyA jAya che. eTalA mATe jJAnI kahe che ke mRtyu agara regAdikanA samaye tane tArA sagAM kaI zaraNabhUta thatAM nathI. karelA karmonA kaTu phaLa pitAne bhogavavA paDe che. saMsArane sabaMdha Avo svArthamaya che. AvuM je AtmAne samajAyuM tevA mahAbala tathA temanA cha mitroe saMsArano rAga cheDI saMyama dhAraNa karyo. saMyama laIne agiyAra aMganuM jJAna meLavyuM. ane eka-betraNa upavAsa karatA ne gurUne vinaya vaiyAvacca karatAM saMyayAtrAne vahana kare che. tyAM zuM bane che : tae NaM tesiM mahabbala pAmokkhANaM sattaNhaM aNagArANaM annayA kayAI egayao sahiyANaM imeyAruve mihokahAsamullAve samuppajjitthA jaNhaM amhe devANuppiyA ege tavAkammaM uvasaMpajjittANaM biharai, taNaM amhehiM savvehiM tavokambhaM uvasaMpajjittANaM viharittae tti kaTu aNNamaNNassa eyamaThaM paDiMsuNenti / " .. eka divasa mahAbala aNagAra pramukha sAte aNagAra eka sthAne jaIne beThA hatAM. tyAre temane eka vicAra kuryo. eTale teo arasaparasa A pramANe vAtacIta
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAgha zikhara ra karavA lAgyA ke he devAnupriye ! ApaNAmAMthI game te vyakita je jAtanuM tapakarma svIkArIne pitAnA AtmAne bhAvita kare te pramANe ApaNe badhAe karavuM. mahAbala aNagAranA chamitra aNagAre mahAbala aNagArane kahevA lAgyA ke tame te amArA vaDIla che, pUjanIka che. tamArA nimittathI ame vairAgya pAmyA ne dIkSA lIdhI che te ahIM paNa tame jema kaheze tema ja ame karIzuM. Apa je pramANe tapa karaze e pramANe ame karIzuM. ema nakkI karIne chae aNagAre mahAbala aNagArane anusare che. eTale te jema kahe che tema kare che. ane temane khUba vinaya kare che. cha e saMte khUba vinayavAna ane saraLa hatA. eTale mahAbala aNugAranI vAta svIkArI AnaMdapUrvaka tapa ane saMyama dvArA AtmAne bhAvita karatAM sarakhI sAdhanA karavA lAgyA. bhagavAna kahe che he jIva! tAre taravuM hoyane bIjAne tAravA hoya te tere tArA jIvanamAM vinaya, namratA, saraLatA Adi guNa keLavavA paDaze. tArAmAM guNa haze to bIjAne paNa tuM sudhArI zakIza. eka zeTha-zeThANI khUba dhamaSTha ane zrAvakanA guNathI zobhatA che. tene eka dIkarI che te paNa tevI dhamaSTha che. dIkarI maTI thatAM zeThane vicAra Ave che ke dhamaSTha ghara hoya tyAM mArI dIkarI paraNAvIza. zeThazeThANI pitAnI lADakavAyI, saudayavAna, dharmanI anurAgI ane saMskArI putrInA sagapaNa mATe muratIyAnI tapAsa kare che. sAthe muratIyAmAM ne tenA kuTuMbamAM dharmane vAraso kevuM che tenI jhINavaTathI tapAsa kare che. dIkarI guNIyala ne vinayavaMtI che. dhamIMTha muratI maLatuM nathI tethI mA-bApanI ciMtA vadhatI jAya che. A tarapha evuM banyuM ke keI anya dhamI yuvAne A zeThanI putrIne joI eTale tene ema thayuM ke A chokarInI sAthe ja mArA lagna thAya te mATe janmAre saphaLa thAya. eNe AsapAsamAMthI samAcAra meLavyA ke A chokarI kuMvArI che ke lagna thaelAM che ? tyAre khabara paDI ke chokarI kuMvArI che. tenA mA-bApa suratI zodhe che. paNa anyadhamIne te kaI kALe potAnI putrIne devA IcchatAM nathI. anyamanA te kaTTara virodhI che. A vAta jANIne yuvAna nirAza thayA. paNa bIjI kSaNe vicAra karyo ke nirAza thavAnI jarUra nathI je tAre enI sAthe lagna karavA hoya te jaina dharmI banI jA. baMdhuo mANasane jyAre koI paNa vastu ke vyakita pratyeno prema jAge che tyAre tene meLavavAne tenA dilamAM talasATa jAge che. ane te pitAnA ISTane prApta karavA mATe kaThInamAM kaThIna kArya karavA mATe prerAya che, juo, IlAcIkumAra jaina nagara zeThane putra hato. paNa tene naTaDI pratye prema jAge te naTanI vidyA zIkhIne
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nATayakaLAmAM pravINa banyuM ne? tema A yuvAnanA dilamAM paNa A jainazeThanI putrIne paraNavAnA keDa jAgyA. eTale tene paraNavA khAtara jaina dhama banyA. sAmAyika-pratikamaNa, chakAyanA bela, navatatva, bhaktAmara Adi badhuM thoDA samayamAM zIkhI gaye. ane dararoja upAzrayamAM AvIne sAmAyika kare, be vakhata pratikamaNu karavA jAya, saMta hoya te vyAkhyAna sAMbhaLavA jAya ane dharmanA jANakAra jainenI sAthe prazna carcA karato. tenI sAthe paNa dharmanI carcA karate hate. Ama-pAkhInA pauSadha karavA lAgyA. A rIte teNe pite jainadhamI che ne sAre saMskArI dharmanA raMge raMgAyele yuvAna che tevI tenI sArI chApa pADI. lekanA manamAM paNa thaI gayuM ke A yuvAna chokare keTale dhamaSTha che! duniyAmAM asalI cIja karatAM nakalI cIjanI camaka vadhAre hoya che, tame kahe che ne ke namana namana meM phera hai, baheta name nAdAna, dagalabAja deDhA name, cittI cera kamAna A rIte pile kare jaina na hovA chatAM jaina karatAM paNa vadhu dharma karavA lAgyuM. A te kanyA paraNavAne raMga che kaMI aMtaraMga dharma nathI. A chokarAne ja upAzraye AvIne A rIte dharma karate joIne chokarInA mAtA pitAnA manamAM thayuM ke A koI ajANyA yuvAna che paNa dharmanA raMge khUba raMgAyeluM che ne vahepAramAM paNa hoMziyAra che. paNa e keNa che? kayAM che tenI tapAsa karIne ApaNI putrInuM sagapaNa karIe. juo, zeThane pitAnI putrI mATe dhamaSTha yuvAnane joI temanuM dila tenA pratye AkarSAyuM. paNa mArA baMdhuo ! bele, tamane ke muratIye game? tamane te pherenarITana muratIye game che. pherenarITana jamAI maLI jAya te tamArA harSane pAra nathI rahetuM. pachI bhale ne tenA jIvanamAM dharmanuM nAma nizAna na hoya ! are, navakAramaMtra paNa AvaDatA na hoya! pote te harakhAya paNa eno harakha karavA sAdhu pAse laIne Ave che. ne jamAInA guNa gAtAM thAkta nathI. (hasAhasa). ATalA sAdhunA guNa gAo te tamAruM kalyANa thAya. A jaina dhama zeThe pelA yuvAnane bolAvIne tenuM gAma, nAma-ThAma vigere pUchayuM. be divasa pitAne ghera rAkhIne parIkSA karI. dareka rIte zeThane chokaro pasaMda paDe eTale TUMka samayamAM pelI yuvAna sAthe pitAnI putrInA lagna karyA. paraNAvIne sAsare vaLAvI. tyAM te rAtrIbhAjana thatuM, kAMdAne baTAkA ne chIMkAmAM bharelA hoya ? A badhuM joIne chokarI te vicAramAM paDI gaI. A zuM? daDha dharmI jeIne mane mArA mAtA-pitAe paraNavI. paNa chokarAe mAtra paraNavA mATe jaina dharmapAlanane DhoMga karyo haze ! chokarI khUba DAhI ne vivekI hatI eTale vicAra karyo ke mAro
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara pUrvanA trANAnubaMdhe mane ahIM ekalI che. tene mATe harSa ke zAka zuM karavuM ? paNa eka vAta nakkI che ke mAruM game tema thaze paNa huM mAro dharma nahi choDuM. chokarI dararoja pitAno nitya niyama sAmAyika-pratikramaNa, rAtrajanana tyAga vigere karavA lAgI. thoDA divasa te sAsu kaMI bolyA nahi paNa pachI kahyuM ke vahu ! tame mAre ghera paraNIne AvyA che to amAro dharma svIkAro. vahu sAsujInI vAta premathI sAMbhaLatI kharI paNa e te pitAnI dharmakriyAmAM rakata rahetI. ghaNI vakhata sAsu-jeThANI, naNaMda badhA na kahevAnAM zabdo kahI detAM ke moTI dharmanI pUMchaDI AvI che. A te zuM dharma kahevAya ? chatAM khUba samatA bhAve sahana karI letI hatI ne manamAM vicAra karatI hatI ke he prabhu! je dharmamAM Indrio upara kAbU meLavavA tapa-tyAga ane saMyamanuM vidhAna nathI, janma-jarA ane maraNanA duHkhathI mukata thaIne mekSa meLavavAnuM lakSa nathI tyAM sAce dharma nathI, jyAM zIla-sadAcAra sAthe duzmanAvaTa che, jyAM dayA ane dAnanI ThekaDI uDADavAmAM Ave che, jyAM pApano Dara nathI, zudhdha pavitra vItarAga prabhunI upAsanA nathI. tyAgI gurUonI pUjA nathI, pavitra AcAra-vicAra nathI tyAM kadI dharma hoI zake nahi. baMdhuo! dharma e kaI bahAranI cIja nathI. paNa dharma e AtmAnI cIja che AtmAno dharma bahAra nathI paNa aMdara che. jenuM hRdaya saraLa, citta nirmaLa, vicAra ucca ane pavitra hoya tyAM dharma che. dharmakriyAo vicAra ane vartanane sudhAravA mATe che. je manuSyanA vicAra ane vartanathI jagatanA jIvane saMteSa, abhaya ane zAMti maLe tyAM sAco dharma che. je dharmamAM mAMsa-IMDA-dArUno niSedha nathI, parastrIno tyAga nathI, zikAra ne jugAra upara pratibaMdha nathI, bhaThyA bhakSyane viveka nathI, dayA-dAna-tapa tyAga ane brahmacaryanuM sacoTa vidhAna nathI, mokSanuM keI dhyeya nathI, satya tanuM pratipAdana nathI tyAM satyadharmanA darzana kyAMthI thaI zake? sagavaDI ane kaSTa vagarano, tapa-tyAga ane vrata niyama vinAno dharma kone na game ? bole, tamane paNa e dharma game ne ? paNa eTaluM jarUra yAda rAkhaje ke jema nakalI davAthI roga na maTe tema nakalI dharmathI bhavaraga na maTe. dharma te bhavarogane nAbuda karanAruM rAmabANa auSadha che. nakalI davA khAvAthI roga maTe nahi paNa vadhe che tema nakalI dharmarUpI auSadhInuM sevana karavAthI paNa bhavaroga vadhe che. pilI saMskArI vahune pitAnA nirvadha anuSThAno cheDIne sAvaghamAM javAnuM gamatuM nathI. je asala hIrAne pichANe tene nakalI jhagamagate kAcano TukaDo game khare! na game. paNa pitAne dharma sAcavavA samatAbhAve badhuM sahana kare che. chevaTamAM vahane khUba kaSTa paDayuM. AkarI kasoTI karI paNa vahu dharmathI calita na thaI
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 zArA zikhara samatAbhAve sahana karatA chevaTe satyane jya thaze. agnithI jema sonuM kasAya tema tenI kiMmata thAya tema vahe agni parIkSAmAMthI pAsa thatAM saunA mastaka namI gayA. pachI sAsue pUchayuM-beTA! AvuM tatvajJAna tane keNe ApyuM? tyAre vahue kahyuM-bA e te mArA gurUdevane pratApa che. jemAM pAMca mahAvratanA dharaNahAra, kaMcana-kAminIkIta ane kAyAnA rAganA tyAgI che temaNe mane A tatva samajAvyuM che. ne dharmanA saMskAra ApyA che. temanA pratApe huM ATalI dharmamAM makkama rahI zakI chuM. sAsune vahue dharma pamADe eTale kahe che beTA ! have mane tArA gurU pAse laI jA. tyAM jaIne dharmane upadeza sAMbhaLI mAruM mAnava jIvana saphaLa banAvuM. pachI te enA pati, sasarA, jeThANI badhA jaina dharma pAmI gayA. dharmanA raMge raMgAyelI eka bALAe sArAye kuTuMbanA hRdayane palaTe karAvI jaina dharma pamADayo. baMdhuo tame paNa tamArA saMtAnamAM AvA saMskAranuM siMcana karajo. te te bhaviSyamAM bIjA jIvane dharma pamADaze. gharagharamAM AvA dharmanA saMskAro ane zraddhA heya te huM mAnuM chuM ke jaina zAsana keTaluM ujajavaLa bane! mahAbala Adi sAta rAjAoe bhavanA pherA TALavA dIkSA lIdhI che. teo zudhdha cAritranuM pAlana kare che. temaNe nakkI karyuM ke ApaNe badhAe tapa Adi kriyAo sarakhI sAthe karavI eTale " punittA vadUei ratha nA vidyuti ekabIjA sAthe ja eka upavAsa, chaThTha, aThThama Adi tapazcaryA sAthe karavA lAgyA. tae Na se mahabbale aNagAre imeNaM kAraNeNaM itthinAmagArtha kammaM nivvsisuN|" mahAbala aNagAre jenA kAraNe strInAmakarmanuM upArjana karyuM te vAta AgaLa Avaze. ahIM zuM banyuM? mahAbala aNagAre potAnA chae mitronI sAthe sarakhe tapa vigere karavAnuM nakkI karyuM. pachI temanA manamAM evo vicAra udbhavyo ke huM saMsAramAM mATe hate ne ahIM paNa badhAthI maTe chuM, te have ame ahIM badhI sarakhI kriyA karIzuM te ame badhA sarakhA thaI jaIzuM. te pachI mAruM meTApaNuM kayAM raheze? evuM manamAM mAna AvyuM. mAna mAyAne kheMcI lAve che eTale mAna mAyA karAve che. mAnathI bhalabhalA purUSone kevaLajJAna thatAM aTakI gayuM che. bhArata ane bAhubalI vacce bAra bAra varSo sudhI yuddha cAlyuM zastrayudha, daSTiyudha, vAyudhdha, muSTiyudhdha Adi aneka prakAranuM yudhdha cAlyuM. bAra varSa sudhI keIno jya ke parAjaya tho nahi. te yudhdhane aTakAvavA devone nIce utaravuM paDayuM. chelale bAhubalIjIe bharatane mAravA muSTi ugAmI ane emanA vicAre vaLAMka lIdhe ke huM jene mAruM chuM ? mAre bhAI ja maraze ne ? bhAIne mAravA ugAmelI muThThI dvArA paMcamuSTi leca karyone dIkSA lIdhI. paNa bhagavAna RSabhadeva pAse na gayA. jaMgalamAM ekalA
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara rahI aghora tapa karavA lAgyA. jenA pitA tIrthakara heya te ekalA zA mATe rahe? paNa bAhubalijI ekalA rahyA tenuM kAraNa zuM? bAhubalie dIkSA laIne vicAra karyo ke je huM bhagavAnanI pAse jaIza te mArA 98 bhAIoe mArA pahelAM dIkSA lIdhI che eTale mAre temane vaMdana karavA paDaze. huM moTe ne nAnA bhAIone page lAguM? enA karatAM mane kevaLajJAna thAya pachI bhagavAna pAse jAuM te mAre vaMdana karavA paDe nahi. paNa ema kevaLajJAna sastuM paDayuM che? rAjyavaibhavano moha chUTa paNa eka mAnano kAMTe na game tyAM sudhI bAhubaline kevaLajJAna na thayuM. emaNe e vicAra na karyo ke mArA bhAIo kevA pavitra che ke rAjyane moha choDIne mArAthI pahelAM dIkSA lIdhI che. vaLI mArA pitA sarvajJa bhagavaMta 2SabhadevasvAmI che, tyAM jAuM te mane temanA pavitra darzana thaze. AvA pavitra saMtanA darzana karatAM mArA karmonI koDe khapI jaze. paNa aMdara beThelA mAnanA thAMbhalAe A vicAra AvavA dIdhuM nahi. temaNe kevo ugra tapa karyo. e to tame sahu jANe che? eTale vizeSa nathI kahetI. chevaTe brAhmI-suMdarI be bahenaDIeAe bAhubaline jagADyA. aMdarathI mAna gayuM ne bhagavAnane vaMdana karavA paga upADo tyAM kevaLajJAna pragaTa thayuM. TUMkamAM mAna AtmAno meTo zatru che mATe jJAnI kahe che ke maLa mArA vize mAnane namratAthI jIte. mAna jAya te AtmAmAM namratA Ave che. namratA e mahAna guNa che. mahAbala aNagAranA manamAM paNa mAna AvyuM. e mAnanA kAraNe kevI mAyA karaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : pradyumna kaMvara AkarI kasoTImAM pradyumnakumArane deva upADIne parvata upara laI gaye. ne tenA upara maTI zIlA mUkIne be, pApI ! tArA karmanuM phaLa tuM bhagavaje. tuM mArI patnIne upADI gayuM hatuM tethI huM tane upADIne lAvyA. ahIM tArI sAra saMbhALa lenAra keNa che? A zIlA nIce cagadAIne tuM marI jaIza. ema tenA upara roSa ThAlavIne pite mAryo nahi paNa marI jAya tevuM kAma karIne cAlyA gaye. A karmarAjA keIne cheDe tema nathI. eka tarapha je kumArano janma mahotsava cAlI rahyo che te kumAranI deve kevI dudarzA karI ? jenA janmathI dvArakA nagarImAM adUbhUta AnaMda chavAyo hate. are ! janmanI vAta te pachI paNa e garbhamAM AvyA tyArathI dvArakA nagarImAM AnaMda AnaMda hato. mahAna purUSo mAtAnA garbhamAM Ave che tyArathI tene prabhAva paDe che. paNa janma pachI cha divasamAM karmarAjAe judu sarjAvyuM. paNa jenI punAI jIvatI ne jAgatI che tene keI kAMI karI zakatuM nathI,
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 cArajJA zikhara "jenA puNya pAdharA heAya tene duzmana paNa zuM karI zake?" pUrva karmAMnA uDDayathI ene mAtAnA viyAga paDacA. paNa enAM puNya prakhaLa hatA eTale vairI deve tenA upara meATI zIlA mUkI chatAM tenA zarIrane kaMI nukazAna thayuM nahi. jema vIsa varSanA yuvAnanI chAtI upara pAzera vajananuM ramakaDuM' mUke te tene vajana lAge ? na lAge. tema A pradyumnakumAranI chAtI upara deve seALa gajanI lAMkhI zIlA mUkI paNa tene kaMI asara na thaI. e hAtha-paga halAve che eTale zIlA hAle che. kumAra pAtAnA hAthaneA aMguThA meDhAmAM lai ne cUsI rahyo che. khIjI tarapha rUkSmaNIne putrano janma thayeA ne mane putranA janma thayA nahi tenA satyabhAmA aphsAsa karatI hatI. pradyumnakumAranA janma pachI chaThThuM divase teNe paNa eka putrane janma ApyA. te putra paNa tejasvI hatA. tenuM nAma bhAnukumAra pADavAmAM AvyuM. pradyumnakumAra peAtAno aMguTho cUse che. have tyAM kANu Avaze ne zu' khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. * vyAkhyAna naM. 30 zrAvaNa suda 8 ne magaLavAra tA. 3-8-06 sujJa madhuA, suzIla mAtAe ne baheno ! anaMtakarUNAnA sAgara, jJAna rUpI divya cakSunA denAra bhagavaMta pharamAve che ke huM bhavya jIve ! A saMsAra zuM che? saMsAra eka mATA sAgara che. e evA bhayAnaka che ke jemAM mAha-mAyA-rAga-dveSa ane viSaya vikAranA jakhkhara mAjA uchaLI rahyA che. temAMthI pasAra thavA mATe A mAnava jIvananI mahattA che. saMsAra samudrane taravA mATe manuSya bhava sivAya bIjuM kAI sthAna nathI. svaga-meAkSa ane narakanI TikiTa manuSya bhavamAM maLe che. tamAre kyAMnI TikiTa levI che ? ( zreAtAmAMthI avAja : meAkSanI. ) jo meAkSanI TikiTa joItI hAya tA viSayAneA rAga cheDA. vairAgya bhAva lAvA ne vairAgImAMthI tyAgI banavAne purUSArtha kare. aMdhue ! mAkSamAM javA mATe pharsTa kalAsa eraka DIzana TikiTa hoya teA cAritra che. je cAritra levAnI tAkAta na heAya te saMpUrNa brahmacaryoMnI pratijJA laI le. khAra vrata aMgIkAra karI leA. brahmacaya pALavAmAM paisAnI jarUra nathI. zArIrika zaktinI jarUra nathI. paNa IndriyA upara kaTrAla lAvavAnI jarUra che. tapazcaryAthI haju zarIra nakhaLuM paDe che paNa brahmacarya pALavAthI te zarIranuM baLa vadhe che, brahmacaya' phAne kahevAya ? anya dharmomAM paNa kahyuM che ke :
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 zAradA zikhara kAyena manasA vAcA, sarvAvasthAsu sarvadA / sarvatra maithuna sAo, traNa pe yAjJavalkaya smRti zarIra, mana ane vacanathI sarva avasthAomAM sarvadA ane sarvatra mithuna tyAgane brahmacarya kahe che. brahmacarya e jIvana che. ane vIrya hAni e mRtyu che. vedamAM paNa kahyuM che ke "vAcaka" brahmacarya e tapa che. dareka dharmamAM brahmacaryanI mahattA batAvI che. tame roja upAzraye Ave che, sAdhu-sAdhvIne vaMdana kare che. tyAre tamane evA bhAva Ave che ke have huM AmanA je saMyamI banuM! saMsAra sukhanI have mane bhUkha nathI. jenA zaraNe jAuM chuM tenA jevA banuM. bele, evA bhAva Ave che ? (hasAhasa) vANIyAnA dIkarA pAkA hAya. kadI maganuM nAma marI na pADe. tamane AvA bhAva nathI AvatA enuM kAraNa e che ke tyAganI bhUmimAM saMsAranA raMgarAga bhegAM laIne Ave che. jyAre tamArA saMsAranA keI pogrAma ke pATI zeTha cho tyAre tyAM dharmanI vAta kare che? "nA". tyAM te saMsAranI vAta hoya. te tyAganI bhUmimAM saMsAra zA mATe hovo joIe ? ahIM saMsArane gaMdavADa na hovo joIe. paheravAnA kapaDAM svaccha game che, zarIra svaccha game che, jamavAnuM bhANuM svaccha game che, besavAnI jagyA paNa svaccha game che. te eka AtmA mele game che? varSothI dharma kare che. dharmanA pustaka vAMce che paNa dharmanA svarUpane samajyA nathI. jyAre vItarAga zAsana priya lAgaze. tyAre saMsAra khAro lAgaze. saMsAranA bhautika sukha ane durgatimAM laI jAya che. "sAcuM sukha kyAM che? dhAne mizahU " AraMbha vagaranA dharmarUpI bagIcAmAM vicaravuM. pablIka ane prAIveTa bagIcAnI jema aMtarano paNa eka bagIce che. te dharmarUpI bagIcAmAM AtmAne apUrva zAMtino anubhava thAya che. emAM nathI dhAMdhala ke dhamAla ! tyAM te zAMtI rUpI zItaLa havA laherAtI hoya che. jyAM keInI niMdA kuthalI karavAnI ke sAMbhaLavAnI hatI nathI. eka vakhata eka rAjA dharmarUpI bagIcAmAM beThA hatA. te vakhate emane calita karavA mATe eka mANasa Ave ne kahevA lAgyuM ke he rAjana! tamArI nagarImAM Aga lAgI che. tyAre rAjAe zuM javAba Apyo. mArI nagarI te aMdara che ane te zAMta ne zItaLa che. ene vaLI Aga kevI? bIjI vAra mANase AvIne kahyuM ke tamArA khajAnA luMTAI gayA. tyAre rAjAe kahyuM ke mArA Atmika khajAnA sahI salAmata ne bharapUra che. trIjI vAra mANase AvIne kahyuM he rAjana ! jaldI uThe. zatruo caDhI AvyA che. tyAre paNa rAjAe khUba zAMtithI javAba Apyo ke huM te ajAtazatru chuM. mAre kaI duzmana nathI te pachI caDhAI keNa karavAnuM che? Ama A rAjA
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 zAradA zikhara kAI paNa rIte AtmabhAvathI calita thayA nahi. kAraNake temanA AtmA dharmarUpI bagIcAmAM beThA hatA. calita karavA AvanAra chevaTe thAkayA paNa rAjA calita na thayA. bhagavAna mahAvIrasvAmIne calita karavA ghaNAM upasage ane vighne AvyA chatAM tee potAnI sAdhanAmAMthI calita na thayA. prabhue kAInA upara nathI krodha karyo ke nathI samatA gumAvI. dhanA agIcAmAM teA zAMti haiAya che. temAM besanAreza nija gharano Anaa ne sukha mANI zake che. khaMdhue ! eka vakhata talasATa upaDavA joI e ke kayAre nija gharamAM praveza karuM? bhaTakavu kayAM lagI tAre, pravAsI patha badalI le (2) paheAMcavA muktinA dvAre, pravAsI patha badalI le (ra) jo tamAre meAkSamAM javuM hAya tA have rAha badale.. viSayA taraphathI vRttine vALIne vairAgyamAM lAvA. tamAre rahevA mATe gharanuM ghara na hoya teA vicAra kare che ke kayAM sudhI ghara khadalAvIzuM ? paNa kadI evA vicAra thAya che ke eka gatimAMthI bIjI gatimAM kayAM sudhI gamanAgamana karIza ? ane A deha rUpI kAthaLAmAM kayAM sudhI pUrAI rahIza? jyAre AvA vicAra Avaze tyAre AtmAnI Anaka badalAI jaze. jema koI mANasa pahelAM garIba hoya ne pachI dhanavAna ane tyAre enA khAnapAna, paheraveza badhI rAnaka khadalAI jAya. tema AtmA mithyAtvanA gharamAMthI samyaktvanA gharamAM Ave che tyAre pudgala bhAvanI prIti cheDIne tene paramAtmAnI sAcI prIti thAya che. devAnupriyA ! A saMsAramAM pudgalabhAvamAM AtmAe prIti mAMdhI che, jemAM rAcIne AnaMda mAne che te badhuM anitya che. je anitya vastu che temAMthI kadI nitya sukha maLatuM nathI. nitya zuM ane anitya zu te tame jANeA che ? huM tamane pUchuM chuM ke A bhavya avanInA taTa para suramya bhAsatI bhavya vastue nitya che ke anitya che ? jagatane jItanArI, duniyAmAM devI rUpe manAtI, ane mAnavanA hRdayamAM aNajhaNATI pragaTAvanArI lakSmI zu` sadA sthira rahevAnI che ? rUparUpanA avatAra samI A kaMcanavaNI kAyAnuM phula sadA khIleluM raheze ? jyAre kAyAnuM kusuma, vaibhavanA vIraDAe sadAkALa sthira nathI teA mAnave kalpela anya sukha ane sAdhanonu' te pUchyuM zuM? saMsAranuM sukha svapnanA jevuM kAlpanIka che. nitya ane amara nathI. jiMdagI amara nathI te lakSmInI zI vAta ? yauvana, vaibhava-vilAsa, ke kIrtinA kalpIta sukhA mATe te pUchavu zu ? mATe tame eTaluM nakkI samajI le jo ke saMsAra anitya ane svapnavat che teA pachI svapna sukhanI mithyA bhrAMtimAM, meAhanA caLakATamAM ne kAminInA rUpamAM zA mATe rAcavuM joI e ? je prava nitya ane amara che tene
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 307 pakaDA ke temAM ThagAvApaNuM, hAravApaNu` ke bhUlavApaNu` na rahe. nitya svarUpa jo kAI hAya tA te ApaNA potAno AtmA che. tene ALakhA ne tenAmAM ramaNatA kare. jemane nityAnityanuM svarUpa samajAi gayuM che tevA mahAkhala pramukha sAta aNugAre nitya sukhane prApta karavA mATe saMsAra cheDIne saMyamI banyA. saMyamamAM rakata anI teo jJAna ane dhyAnanA jhulaNe jhule chene tapanA tapovanamAM vicare che. khUba zudhdha saMyama pALe paNa mahAkhala aNugAranA manamAM mAnano kIDA dAkhala thA. huM badhAno nAyaka chuM. paNa jo ahI huM badhAnI sAthe sarakhI kriyA karIza tA khIjA bhavamAM mane AvuM meTApaNuM nahi maLe. mATe huM ka MIka vizeSa karuM. tethI te zu karavA lAgyA. " jahaNaM te mahabbala vajjA cha aNagArA cauttha uvasaMpajittANaM viharati, tao se mahabbale aNagAre chaTuM uvasaMpajittANaM viharati / " mahAkhala sivAyanA cha aNugA2e catu bhakta eTale ke eka upavAsa karatA tyAre mahAkhala aNugAra e upavAsa karatA. Ama teA badhAnI sAthe nakkI karyu" hatu ke ApaNe je kaMI tapa karIe te sAthe karavu. eTale badhAnI sAthe te eka upavAsanA paccakhANa karatA paNa jyAre pAraNAno divasa Ave tyAre kaMIka kAraNa darzAvIne bIjo upavAsa karI letA. tethI cha aNugAre paNa pachI chaThThu karatA. mahAkhala aNugAre khadhAnI sAthe sarakhA tapa karavA tevuM nakkI karyuM hatuM. paNa te mujabanuM AcaraNa karyuM nahi. kuTila bhAvathI temaNe khIjI rIte tapanuM AcaraNa karyuM.... uttarAdhyayana sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke "mAcA gaN dhiAo|" mAyA sArI gatino nAza kare che. mAyAmAM keTalA duguNA rahelA che te sAMbhaLeA. mAyA mittani nAle" mAyA mitrAcArIno nAza kare che. 'mAyA raThThI nasya krUrI to viparI muddatattva maLI" mAyA narakanI peTI che. tapane khaMDita karanArI che ne dhama ne badanAma karanArI che. anya graMthAmAM paNa kahyuM che ke durbhAgya jJananI mAyA, mAyA drutti kALam ' mAyA e durbhAgyane janma ApanArI ane krutinu kAraNa che. AvuM samajIne have tame vahepAra-dhaMdhAmAM mAyA karaze nahi. vizeSa te zuM kahuM ? "nuLAM strItvakadA mA ' purUSane strInu... rUpa ApanArI mAyA che. ApaNe jeno adhikAra cAle che te mallInAtha bhagavAnane tI karapaNAmAM strInu padma apAvanArI mAyA che. mAthA strItva prAptinuM kAraNa mane che. temanA manamAM pahelAM te e abhimAna AvyuM ke huM A badhAno nAyaka chuM. te badhA mane AdhIna che. eTale ke anunAyaka che. jo mArAmAM temanI apekSAe utkRSTatA nahi hoya te nAyaka ane anunAyakamAM ze| taphAvata rahyo ? A jAtanI bhAvanAe mahAkhala aNugAranA
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara manamAM abhimAnane janma Ape hatuM ne e abhimAne mAyA utpana karI. je karmanA udayathI chava strItva padane meLave che te strInAma karma che. temaja je je karma jAtikula nivartaka hoya che te gotra che. mAyAnA sadubhAvathI mahAbala aNagAre strInAma karmanuM upArjana karyuM. cha aNagAroe eka upavAsa karyo tyAre mahAbala aNagAre chaThTha karyo. jai NaM te mahabbala vajA aNagArA chaThaM uvasaMpajittANaM viharati tao se mahabbale aNagAre ahama uvasaMpajittANaM viharati / / - jyAre te cha e aNagAre chaThThanI tapazcaryA karatA tyAre teo aThThama karatA. eTale ke pAraNAno divasa hoya tyAre aNagAre gaucarI karIne Ave tyAre teo kaMIka bahAnuM batAvIne pAraNuM na karatAM upavAsa vadhArI de ne kahe ke tame sukhethI pAraNu karo. AvI rIte mAyAthI yukta tapa karatA hatA. baMdhuo ! tapa kare e te zreSTha che. tapathI karmanI nirjarA thAya che. paNa mahAbala aNagAre mAyA karIne tapa karyo tethI strInAma karma bAMdhyuM. A bIje paNa eka dAkhale che. zaMkharAjA ane jAmatI rANI mahelanI agAzImAM ubhAM hatAM. te vakhate saMtane AvatA joyA. eTale haiyAmAM e harSa thayo ke na pUcho vAta. saMtane pitAnA mahela tarapha AvatAM joyA eTale tarata deDatA nIce utaryA. e te mahelanI agAzImAMthI nIce utaryA paNa tame meDI uparathI utare nahi. upara ubhA ubhA padhAre.... lAbha de. ema kahe. A te rAjA ane rANu hatAM chatAM nIce utarI gayAM. ne sAta-ATha pagalAM sAmA gayA. sAmA jaIne tikakhuttone pATha bhaNIne vaMdana namaskAra karyo. saMta padhAryA ane temane vaherAvavAnA atyaMta utkRSTa bhAva hatA, paNa rAjamahelamAM vaherAvavA yogya cIja na hatI. phakta drAkSa dhoyeluM pANI eka kaDAImAM paDayuM hatuM. zAstramAM 21 jAtanAM dhAvaNanAM pANI sAdhune khape che eTale A drAkSa dhAyeluM pANI paNa aceta che rAjA-rANu baMne te pANI vaherAvavA jAya che paNa rANIe mAyAthI kaDAI vadhAre namAvI dIdhI. rAjAnA bhAva pavitra che. mAyA karIne vaharAvavAthI jAmatI rANIne strIno avatAra maLe. mATe dharmanA kAryamAM paNa mAyA nA karavI. dullahA u muhAdAi, muhAjIvi vi dullahA / muddA muddAnavi, hovi acchatti surUttimiA daza. sU. a.5 u.1 gAthA 100 supAtre dAna denArA durlabha che ne supAtra dAnanA lenArA pavitra saMte paNa durlabha che. dAna denAra, dAna lenAra ane dAna devAnI vastu badhuM je zudhdha hoya te denAra ane lenAra baMne sadgatine prApta kare che.
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ dArA zikhara zaMkharAjA ane jazamatI rANI baMnee drAkSa dhAyeluM pANI vahorAvyuM. e pANI nirdoSa hatuM ne lenAra saMta paNa pavitra hatA. rAjAnA bhAva paNa nirdoSa hatA. eTale rAjAe tIrthaMkara nAmakarma upArjana karyuM. zaMkharAjAne jamatI rANuM, jeNe vaherAvyuM drAkSataNuM pANI drAkSano rasa paNa nahote. phakata drAkSa dhAyeluM pANI hatuM, chatAM zaMkharAjAe utkRSTa ane saraLabhAvathI vaharAvyuM te tIrthaMkara nAma karma bAMdhyuM ne rANIe mAyA karI eTale teo manuSyabhava pUrNa karIne devagatimAM gayA tyAM rANIno AtmA devI banyo. mahAbala aNagAra mAyA sahita tapa kare che. mahAbala muni jyAre pAraNuM karatAM nathI tyAre cha munionA manamAM thAya che ke ApaNuM mahAbela aNagAra Aje gaucarI nahi kare ne ApaNe karavI paDaze. tema pazcAtApa kare che paNa manamAM bIjI zaMkA nathI lAvatA. kharekhara A munio keTalA pavitra ne gaMbhIra che! dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che ke sAdhu kevA hoya ? "kudavA tame muLa dave " sAdhu pRthvI jevA hoya. pRthvIne kaI pUje, khede agara tenA upara maLamUtra nAMkhe, game te kare badhuM samatAthI sahana kare che. sAdhunI koI niMdA kare, prazaMsA kare, koI mAravA Ave te paNa teo samatAthI sahana kare che. paNa koInA upara gusse thatAM nathI. mahAbala aNagAra A rIte mAyA sahita tapa kare che ne pelA cha mitra aNagAre saraLa bhAve tapa kare che. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra: "pradhumnakumAranA puNyodaye vidhAdhara rAjAnuM Agamana." pradyumnakumAranuM puNya prabaLa hatuM vairI deva tenA upara zIlA mUkIne gaye te paNa tene kaMI AMca AvI nahi. jenuM AyuSya baLavAna hoya che tenA uparathI gADI pasAra thAya agara tene dariyAmAM DUbADI devAmAM Ave te paNa cenakena prakAre te bacI jAya che. sAMbhaLe, kaMsa ane karNa baMnene jamyA ke peTImAM mUkIne yamunA nadImAM mUkI dIdhA hatA. chatAM baMnenA puNya prabaLa ane AyuSya baLavAna hatuM eTale baMne rAjA banI gayA. ApaNe te e vAta samajavI che ke mANasanI punAI zuM kAma kare che? narImAM mUkI dIdhela karyuM ane kaMsa baMne moTA rAjA banyA hatA. te rIte pradyumnakumArane deve mAtAthI vikhUTe pADI takSaka parvata upara lAvI tenA upara meTI zIlA mUkI dIdhI che. paNa ene mATe te zIlA eka DhAMkaNa rUpa banI gaI che. keI siMha-vAgha AvIne tene khAI na jAya te rIte tene mATe DhAMkaNa rUpa hatI. cha divasanuM bALaka che. bhUkha to lAge ne ? enA aMguThAmAM amI bhareluM hoya tema te bALaka aMguTho cUsatA hatA, tyAM zuM banAva banyaH
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 319 zAradA zikhara rUpAcala parvatanI dakSiNa zreNImAM meghakUTa nAmanuM suMdara nagara hatuM. tyAM yamarAmara nAmanA eka vidyAdhara rAjA khUba nItipUrvaka rAjya karatA hatA. te rAjA eka vakhata pitAnI kanakamAlA nAmanI rANI sAthe vimAnamAM besIne pharavA mATe nIkaLelA. pharatAM pharatAM temanuM vimAna takSaka parvata upara zIlA nIce pradyumnakumAra rahe che tenA uparathI pasAra thatAM ekadama aTakI gayuM. vidyAdhare ghaNuM prayAsa karyA paNa vimAna nathI sIdhuM cAlatuM ke nathI UMce jatuM. tyAre tene vicAra thayo ke koI divasa nahi ne Aje mAruM vimAna kema aTakI gayuM? zuM nIce keI sarvajJa bhagavaMta birAje che? agara te koI muni kAryotsargamAM lIna ubhelAM che? agara te koI satI strIne saMkaTa paDayuM che ke kaI pavitra sajajana purUSa kaSTamAM che ? kaMIka te kAraNa hovuM joIe. te sivAya mAruM vimAna kadI aTake nahi. Ama vicArI yamazamara rAjAe vimAna parvata upara utAryuM te pradyumnakumAranA zvAsocchavAsathI soLagaja lAMbI ne cAra gaja jADI zIlA uchaLe che. A joIne vidyAdharanA manamAM thayuM ke A zuM ? ATalI moTI vajanadAra zIlA kema hAle che? A zenuM tophAna che? lAva, tapAsa karuM. ema vicArI rAjAe pelI zIlA mahAmuzIbate khaseDI. te nIcethI devakumAra je suMdara kuMvara nIkaLyo. tene rAjAe tarata UMcakI lIdhe. jANe pitAne putra nA heya tema tene chAtI sAthe dabAvI dIdho. kuMvarane joIne te khuzI khuzI thayA ne te pitAnI rANInA meLAmAM mUkI dIdhuM. A vidyAdhara rAjAne tyAM saMtAna na hatuM. eTale rAjA kahe che te rANa ! tuM bhAgyavAna che. je tAre putra nathI ne tethI bhagavAne tArA upara keTalI kRpA karI! nava mahinA garbhane bhAra vahana karyA sivAya ane prasUtinI vedanA bhagavyA sivAya AvA sUrya samAna tejasvI putra ratnanI prApti thaI. Aje ApaNuM jIvana dhanya banI gayuM, have jaladI ApaNAM nagaramAM jaIe ne putrane janma mahotsava ujavIe. have te pradyumnakumArane laIne pitAnA nagaramAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 31 zrAvaNa suda 9 ne budhavAra tA. 4-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMta upakArI trikALInAthanI vANI AtmAnuM anaMta hita karanArI che. bhAvapUrvaka vIravANI zravaNa karavAthI kaSAyone agni zAMta paDe che. sAcA devatatva, gurUtatva ane dharmatatvanI oLakhANa thAya che. saMsAranI nirguNutA ane mokSanI anaMta
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ tArA zikhara 11 guNamayatAnuM bhAna thAya che. saMsAranI mAyA mithyA ane saMcAgo viyeAgazIla lAge che. bheAgonI bhayaMkaratA ane tyAganI zreSThatA samajAya che. vrata-niyamo pratye prema jAge che. Atma svarUpanI pichANa thAya che. paisA-patnI ane parivAranA moha ghaTe che ne pApanA Dara lAge che. jagatanA padArthonI kSaNa bhaMguratA dekhAya che ne sa`sAra jela jevA lAge che. janma-maraNanA trAsa chUTe che. saMsAramAM jyAM ne tyAM svAnu sAmrAjya vyApeluM dekhAya che. tyAre huM kANu ne mAru zuM tenuM sAcuM bhAna thAya che ne jagatanA jaDa padArthomAM sAcuM sukha nathI paNa AtmAmAM sAcuM sukha rahelu che tenI dRDha pratIti thAya che. ATaluM thAya tyAre samajo ke mAnava jIvananuM mUlyAMkana thayuM che. jene A jIvananuM mUlya samajAyuM che tene Atmika sadguNarUpI adhyAtma agIcA khIlI uThe che. evA mahAna aNugAranI vAta ApaNe cAlI rahI che. va aThThamato kSama adda samato TuvAhanamA" te badhA cha aNugAro jyAre aThThama karatA tyAre mahAkhala aNugAra kaMI ne kaMI kAraNa darzAvIne daza bhakta eTale cAra upavAsa karatA ane cha satA cAra upavAsa karatA tyAre te mAra bhakta eTale pAMca upavAsa karatAM hatAM. : mahAkhala aNugAranA cha mitrA je cha sa MtA che te paNa evA pavitra satA che ke jyAre pAraNAMno divasa Ave tyAre zuSpa-nirdoSa AhAranI gaveSaNA karavA nIkaLatAM. tyAre manamAM evI pavitra bhAvanA hoya ke Aje te evA zudhdha bhAvathI gaucarI laI ne AvIe ke ApaNAM vaDIla mahAmalaaNugAra ApaNI sAthe pAraNuM karIne ApaNane pAvana kare. sa MtA khUba upayoga pUrNAMka nirdoSa AhAranI gaveSaNA karatA hatA. sAdhunA dareka kAryamAM khUba viveka hAya. sAdhu kevI rIte gaucarI kare ? bhagavAne uttarAdhyayana sUtranA 32 mA adhyayanamAM kahyuM che ke AhAramicche miyamesaNiaM, sahAya micche niuNattha buddhi | niya micche vivejJAnuM, samAdi jAme samaLe tavallI utta. sU. a. 3ra gAthA 4 jJAna-dana, cAritranI samAdhinA icchanAra tapasvI sAdhune AhAranI IcchA thAya te maryAdApUrNAMka 42 tathA 96 doSarahita zudhdha AhAranI gaveSaNA kare. jo sahAyakanI IcchA thAya teA jIvAdi navatattvano jANakAra, tIvra budhdhivALA ane cAritramAM daDha tevA guNavAna sahAyakane Icche ane sthAna paNa jyAM cAritranuM rakSaNa thAya tevu' hAya temAM rahe. devAnupriyA ! je AtmAthI saMta che, AtmAnuM zreya sAdhavA mATe sa' sArathI mukta thayA che tenI te nira Mtara eka IcchA hAya ke mAre karmIne khapAvI jaldI mAkSamAM javu che. atyAra sudhImAM kAI phAI vakhate cAritra te lIdhu, sAdhanA karI
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 yArA zikhara paNa AtmAnA lakSe mokSa tatvanI zraddhApUrvaka sAdhanA karI nahi hoya tethI saMsAramAM rajhaLyo chuM. paNa have mAre A saMsAramAM rajhaLavuM nathI. huM evI zraddhApUrvaka sAdhanA karuM ke jaladI mAre karmathI chUTakAro thAya. abhavI jIve sAdhupaNuM le che paNa tene tatvanI zradhdhA nathI tethI tene mekSa thato nathI. sAdhupaNuM te evuM pALe ke cAle pUMcha pUjIne, lUkho-sUke AhAra kare, tapa kare, saMyamamAM pariSaha AvI jAya te samabhAvathI sahana kare. keI mIThAnA cAbakhA mAre ke vAMsalAthI vIMdhI nAkhe te AMkhane khUNe lAla na thavA de, aNumAM paNa krodha na AvavA de chatAM tene mokSa kema nathI thato ? tenuM prathama kAraNa tene tatvanI zradhdhA nathI. ane lokeSaNanI khUba IcchA che. ne mAna-prazaMsAnI bhAvanA che. aMtaramAM kAmanA che ke ugra cAritra pALIe te devalekanA divya sukho maLe. AvI bhAvanAthI abhavI AvuM kaThIna cAritra pALe che. kaSTa veThe che paNa tenA karmanI nirjarA thatI nathI. mAtra puNya baMdhAya che, kAraNa ke tene mokSanI rUcI ja nathI. jyAre bhavI jIve e vicAra kare ke huM samatA bhAvamAM rahI zudha cAritranuM pAlana karuM, tapa karuM te mArA karmo kSaya thAya ne jaldI zAzvata sukhane pAmuM, AvI zraddhApUrvaka je cAritranuM pAlana kare che te karmo khapAvIne mekSamAM jAya che. AtmAthI saMta kaivaNamAM paDIne pitAnA cAritramAM deSa lagADe nahi. cAritravaMta sAdhu AhAra kare te paNa tenI bhAvanA kevI pavitra hoya che ! prazna vyAkaraNa sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke akkho vaMjaNANu levaNa bhUyaM, saMjama jAyA mAyaNimittaM / saMjama bhAra vahaNaTTayAe, bhujejjA pANa dhaarnntttthyaae|| jevI rIte gADI calAvavA mATe tenA paiDAmAM - aMjana (tela) pUravuM paDe che. ghAne rUjhavavA mATe tenA upara lepa-malama Adi davA lagAvavI paDe che. tevI rIte sAdhune saMyama yAtrA vahana karavA mATe tathA prANInI rakSA karavA mATe AhAra karavAnI jarUra paDe che. bhagavatIjI sUtramAM paNa kahyuM che ke mAro zramaNa zA mATe ane kevI rIte bhADA2 42 ? "sajama bhAra vahaNaTThayAe bilamiva pannaga bhUeNaM appANeNaM AhAra mAdA " sAdhu-sAdhvI saMyamabhArane vahana karavA mATe AhAra kare paNa te kevI rIte? jema sarpa tenA daramAM sIdhe praveza kare che. te kyAMya ADo avaLe ja nathI tevI rIte sAdhu paNa svAdanI IcachA rahita banIne moDhAmAM pheravyA vinA mAtra udarapUrti mATe AhAra kare. te garIba-zrImaMtanA bheda vinA gaucarI kare. "datta nIja makSika yugamaLe" uMca-nIca ane madhyama kuLamAM sAdhu gaucarI mATe jAya. sAdhune ucanIca ane madhyama ema bAra kuLanI gaucarI kape che. sAdhu gaucarI nIkaLe tyAre tene mana garIba-madhyama-ane zrImaMta saba sarakhA che, saMtanA manamAM kaI jAtane
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 13 bhedabhAva hotuM nathI. sAdhune te mAtra nirdoSa AhAranI gaveSaNA karavAnA bhAva che. jema gADIne calAvavA mATe eMjinamAM varALa ekatra karavAnI hoya che. e varALa ekatra karavA mATe cAhe lIMbaDAnA, bAvaLanA sAganA ke cAhe caMdananA lAkaDAnA kelasA hoya enI sAthe keI nisbata nathI. ene te beIlaramAM varALa ekatra karavI che. tema sAdhune UMca-nIca ke madhyama kuLamAM pharatAM reTa-dALa-kedarI ke dUdhapAka game te maLe ene te mAtra udarapUrti mATe AhAranI jarUra che. pachI te AhAra sAttvika hoya ke bhUkhe sUke hoya te tenA pratye rAga-dveSa na hoya. pU. gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAhebane eka vakhata kaDavI dudhInuM zAka pAtarAmAM AvI gayeluM. temaNe te te hasate mukhaDe AhAra karyo paNa jyAre dAtArane khabara paDI tyAre tene pastAvAne pAra na rahyo. te gurUdeva pAse AvIne khUba raDI. gurUdeva kahe ke sAdhu mArgamAM mIThuM pacAvavuM ne kaDavuM paNa pacAvavuM te dharma che. mATe ciMtA na kare. AvA samartha gurUdeva pAse dAtAranuM zIra mUkI paDayuM. AcArAMga sUtramAM kahyuM che ke strImutti majA, DhAmunA na ronA sAdhune ISTa vastu maLI jAya te abhimAna na kare ane na maLe te tene zeka na kare. manusmRtimAM paNa kahyuM che ke : aDhAme vivAda cAlkameva ja ceta sAdhu bhikSA maLe te harSa na kare ne na maLe te viSAda na kare. TUMkamAM sAdhunI gaucarI khUba maryAdita ne vivekapUrvakanI hoya che. pahelAM garIbane ghera gayAM ne lUkhe sUke AhAra maLe ane pachI zrImaMtane ghera gayA tyAM svAdiSTa AhAra maLe to lAva vadhAre laI lauM evuM na kare paNa ene joIe teTalo maryAdita ane nirdoSa AhAra lAvIne kSudhA vedanIya zamAve. AvI gaucarI sAdhune nijarano hetu bane che. gAthAnA bIjA caraNamAM kahyuM che ke tAmijI nisAtha gfu, he mArA zramaNa ! tane saMyamamAM sahAyakanI IcchA thAya te te ziSya ke karaje ? ke je tene saMyamanI sAdhanA jJAna dhyAna-tapa ane svAdhyAyamAM sahAyaka bane. ane jema bane tema vadhu uMcuM cAritra pALI karmanI bhekhaDe teDavAne purUSArtha karIne kalyANa karI jAya. jJAna dhyAnamAM nipuNa buddhivALe sAce sahAyaka karaje. trIjA caraNamAM zuM kahyuM che. nisa mirjIga aai he mArA zramaNa ! tuM je sthAnakamAM rahe tyAM tAro saMyama surakSita rahe tevA sthAnamAM raheje. brahmacaryanI navavAmAM pahelI vADamAM kahyuM che ke pahelI vADe brahmacArI strI-purUSoe strI-pazu-paMDaga rahita sthAna bhogavavuM. sahita bhegavavuM nahi. jyAM sAdhu hoya tyAM strI ane sAdhvI hoya tyAM purUSa na hovo joIe. kahyuM che ke jema karkaTa baccAne bilADIne sadA bhaya, tema che brahmacArIne, strInA saMsargane bhaya.
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 zAradA zikhara jema kukaDAnA baccAMne sadA khilADIno bhaya rahe che tema brahmacArI purUSane strIno sadA bhaya rahe che mATe brahmacArI AtmAoe strInA paricayathI dUra rahevu. TUMkamAM mAha utpanna thAya tevA sthAnamAM sAdhue na rahevu joI e. dazavaikAlika sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke hattha pAya paDichinnaM, kanna nAsavigappiyaM / vi vAsasayuM nAri, vamayo seA varSanI vRdhdha DAzI ke jenA che evI strI jyAM hAya tyAM paNa huM ekAMta sthAna kharAkha che. vivat // deza, sU. a. 8 gAthA 56 hAtha, paga, kAna ane nAka kapAI gayelAM sAdhu! tuM ekAMtamAM rahIza nahi kAraNake prAcaya tA eka amUlya ratna che. tenuM rakSaNa karavA mATenI bhagavAnanI keTalI bhalAmaNa che ke he sAdhaka ! cAritranuM rakSaNa karavA mATe tu lUkhA ne maryAdita AhAra karaje. yathAzakti tapa karaje. zAstra sidhdhAMtanA vAMcanamAM rakta raheje. Ama karavA chatAM paNa jo tArA cAritramAM malInatA Ave teA jJAnI zu kahe che. ubbA hijjamANe gAmavammehi avi nibbalAsae avi omoyariyaM kujjA, avi uDa ThAijA, avaM gAmANugAmaM duijijA, avi AhAraM bucchiMdiyA, avi, cae hImu mAM / A. sU. a-5 u. 4 huM AtmAthI ziSya ! vAsanAne cheDavA mATe sayamamAM pravata na karavA chatAM pUnA abhyAsanA kAraNe athavA gADha mAhanA udayathI sAdhakane IndrionA viSaca pIDita kare eTale ke vikAra utpanna thAya tA muniee lUkhA sUkA aDadhA AhAra karavA. eka sthAna upara ubhA rahIne kAcatsa karavA. tema chatAM paNa vikAra na zame teA khIje gAma cAlyA javuM. eTaluM karavA chatAM paNa jo mana vazamAM na rahe te AhArane sathA tyAga karI devA joIe. paNa abrahmacarya nuM sevana kadApi na karavu' joIe. bhagavaMte kahyuM ke eka sthAnake rahIne kAryotsarga karavA. A prayAga zarIrane kasavA maTe che. zarIrane kasavAthI Indriono vega Acho thAya che. eTale te prayAga sAdhakane patanathI bacAvI le che. ATaluM karavAM chatAM paNa jo vAsanA upara vijaya na meLavI zakAya te jJAnIe zu kahyuM te tamane samajANuM ne ? eka gAma cheADIne khIje gAma cAlyA javuM. kAraNa ke vikAra utpanna thavAmAM je vyakti nimittabhUta hAya tenA paricayathI dUra thavAya tethI paNa mana para saMyama AvI jAya. ATaluM karavA chatAM paNa jo vikAra zame nahi te bhagavAna kahe che ke AhArano sathA tyAga karI
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara 315 sAdhanAmAM besI AyuSya pUrNa karavuM zreSTha che paNa abrAnuM sevana karavuM ahitakArI che. abrahmacaryanA sevanathI AtmaghAta thAya che. zarIraghAtathI AtmaghAta bhayaMkara che. zadhdha brahmacaryanuM pAlana karanArA sAta aNagAromAM mahAbala aNagAranA manamAM mAnano kIDo saLava, tethI mAyA sahita tapa kare che. jyAre pelA cha aNagAro ema vicAra kare che ke arere....ApaNe kevA kamabhAgI chIe ke ApaNuM mahAna upakArI, ApaNI jIvananaiyAnA sukAnI, jIvanarathanA sArathI, jIvananA sAcA sahArA ane ApaNuM jIvanamAM dIvAdAMDI samAna vaDIla saMtane ApaNe ApaNI sAthe pAraNuM karAvI zaktA nathI. ema mahAbala aNugAranI teo ciMtA kare che. tyAre mahAbala aNagAra parabhavamAM meTA thavAnA manoratho seve che. baMdhuo ! jIvane mAna keTaluM paDe che ghaNuM ema kahe che ke amane rAhupanotI zani-maMgaLa ke budha naDe che. paNa tenA karatAM vadhu duHkhadAyI jIvanamAM ahaMbhAva che ke huM kaMIka chuM. e je nIkaLI jAya te jIvanamAM zAMtinuM sthApana thaze. je jIvanamAM zAMti joIe te kaSAyeno tyAga karo. tyAgamAM je AnaMda che te AnaMda bIje kayAMya nathI. saMsAramAM jeTaluM sukha che teTaluM duHkha che. jeTalI saMsAranI majhA che teTalI karmanI sajA che. zreNIka rAjAnA jIvanano eka prasaMga che. eka vakhata mahArAjA zreNIka rAjamahelanA jharUkhAmAM beThA beThA badhAnI sAthe kerIo cUsI rahyA hatA. mahArAjA kerIo cUsIne geTalA ne chetarAM nIce pheMkI detA. meTA mANasa kerI cUsIne phe ke temAM aDadho mAla hoya. kahevata che ne ke "hAthInA mukhane keLI paDe te kIDIonA peTa bharAya." AvA samaye eka garIba bhUkhyA mANasanI najara paDI ane te bhUkhathI pIDAte tyAM AvIne paDelA goTalA chetarAM cusavA lAgyA ne potAnI bhUkha maTADI AnaMda mANavA lAgyuM. tyAM rAjAne sipAI tene joI gaye tethI lAThI mArate be ke he harAmakhera ! ahIM kema ubhe che ? mAra khAdho paNa rAjAne jagADayA baMdhuo ! kamanI kevI vicitratA che! bicAre bhikhArI rAjAnA mahelamAM gaye nathI. kaMI cerI karI nathI. rAjAnA pheMkI dIdhelA goTalAne chetarAM cUsate hate. tyAM paNa kameM lAThIne mAra khavaDAvyuM. bhikhArInA baraDAmAM lAThI vAgI. vedanA thavA lAgI paNa te te sipAInI sAme joIne khaDakhaDATa hasavA lAgyA. mahArAjA zreNake mahelanA jharUkhAmAMthI A dazya joyuM. temanA manamAM Azcarya thayuM ke A te ke mANasa che! sipAI tene mAre che tyAre te hasI rahyo che. rAjA kahe ke tuM tene mArI pAse lAva. eTale sipAI bhikhArIne mahArAjA pAse lAvyuM. rAjAe pUchayuM ke bhikhArI ! tane A sipAI
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ }r zAradA para mAre che ne tuM hase che te zuM tuM pAgala che ? tyAre bhikhArIe kahyuM mahArAjA ! pAgala te nathI paNa mane tamArA sipAIe lAThI mArI tyAre mane eka vicAra Ave tethI huM hasuM chuM. rAjAe pUchayuM tane ze vicAra Ave tyAre bhikhArIe kahyuM ke Apa mane abhayadAna Ape te kahuM. rAjAe kahyuM bhale, tane mArA taraphathI abhayadAna. tyAre bhikhArIe kahyuM. mahArAjA! mane mAra paDe tyAre e vicAra AvyuM ke huM rAjAnI phekelI kerI cUsuM chuM te paNa mane mAra khAvuM paDe te rasathI bharapUra ane tAjI kerI khAnAra rAjAne keTale mAra khAvo paDato haze? rAjA samajI gayA. aha! bhikhArIe Aje mane keTalI suMdara vAta karI. rAjAe bhikhArIne sAruM InAma ApIne tenuM jiMdagInuM dAridra TALI dIdhuM ne pote ciMtana karavA lAgyA ke A jIvana mAla miSTAna uDAvI pUruM karavA mATe nathI paNa jIvanamAM tyAga lAva jarUrI che. jemaNe saMsAranA sarvasva sukhono tyAga karIne saMyama lIdho che, jeo saMyamamAM duSkara sAdhana sAdhI rahyA che tevA mahAbala aNagAranI bIjA saMte ciMtA kare che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : puNyane camakAro pradyumnakumAranuM puNya baLavAna hatuM eTale varI deve tene mArI nAMkhavAnA game teTalA prayatno karyA paNa niSphaLa gayA. kahevata che ne ke jene rAma rAkhe tene keNa cAkhe' ema pradyumnakumArane mATe paNa puNyanAM rakhopAM hatA eTale tene vALa vAMke thayo nahi. ane kudarate vidyAdhara ane vidyAdharI jatAM hatAM. temanuM vimAna aTakayuM. ane nIce utarI pradyumnakumArane zIlA nIcethI kADha. te samaye yamasamara vidyAdharanA manamAM thayuM ke A bALakanuM mukha pUrNimAnA caMdra samAna zobhe che. tathA tenA zarIranI kAti sAkSAta sUryasamAna, dedipyamAna che. AthI teNe paNa te bALakanuM nAma pradyumnakumAra pADyuM. baMdhuo ! pradyumnakumAranuM puNya athAga che. paNa pUrva karmanA udaye deve enuM apaharaNa karyuM ne mAtA rUkSamaNIno viyega paDe. paNa pRdaye vidyAdhara rAjA ane temanI rANI maLI gayA. AvA putrane joIne baMnenA AnaMdano pAra na rahyo. rAjA harSamAM AvIne kahe che ke | he mahArANI ! tuM kevI bhAgyavAna che ! teM pUrvabhavamAM khUba tapazcaryA karI haze, agara saMtane supAtre utkRSTa bhAve dAna dIdhuM haze. tenA phaLa rUpe tane kaI paNa jAtanA kaTa vagara A ciMtAmaNI ratna jevo putra maLe. atyAra sudhI tAre putra na hatuM. AjathI tuM putranI mAtA banI. ema kahI vimAnamAM besIne vidyAdhara rAjA ane rANI pitAnA nagaramAM AvyA ne rANIne mahelamAM jaIne
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 317 palaMgamAM suvADI dIdhI. ne rAjAe jAhera karyuM ke mahArAjAne ATalI badhI rANIo hovA chatAM putra nahi hovAthI A mahArANI garbhavatA hatA te vAta gupta rAkhI hatI. Aje mahArANIe devakumAra jevA putrane janma Apyo che. AkhA gAmamAM vAyuvege vAta prasarI gaI. vidhAdhara rAjAe ujavelo janma mahotsava pitAnA mahArAjAnI rANIe putrane janma Apyo te samAcAra jANI prajAjanone khUba AnaMda thayo. rAjAe khUba suMdara rIte putrane janma mahotsava ujaLe. yAcakone dAna dIdhuM. baMdhIvAnone mukta karyA. nagaramAM mIThAI vaheMcI ane AkhuM nagara zaNagAravAmAM AvyuM. ATalA varSe rAjakumArano janma thaye tenI khuzAlImAM nagarajano aneka bheTe laIne AvyA. mahArAjA garIba ke zrImaMta darekanI bheTa premathI svIkAre che, ane jeTaluM prajAjano Ape che tenAthI Dabala rAjA temane dhana Ape che. A rIte khUba dhAmadhUmathI pradyumnakumArano janma mahotsava ujavAye. rAjA-rANune putranI prApti ane jotsava ujavAye tethI khUba AnaMda thayo. paNa ghaNuM AnaMdamAM eka duHkha temanA dilamAM khaTakavA lAgyuM. eTale rAjAne kahe che svAmInAtha! juo te kharA. A putra ke suMdara che ! tejasvI che. meTe thatAM mahAna parAkramI thaze evuM tene lalATa uparathI dekhAya che. paNa bIjI rANIone putra thaze ne A putra jaDe che te vAta phUTI jaze te emanA putrane gAdI maLaze te A mArA putranI rAjyamAM zuM kadara thaze ? AvA putrane rAjagAdI na maLe te tene ahIM lAvyAno artha che? mArA putrane ja rAjagAdI maLavI joIe. rAjA kahe che tuM ciMtA na kara. A putra puNyavAna che. enA puNya ane rAjagAdI apAvaze. huM te mATenI badhI vyavasthA karIza. have rAjA rANIne zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 32 zrAvaNa suda 10 ne gurUvAra tA. 5-8-76 rAga-dveSanA vijetA, mekSa mArganA praNetA anaMta karUNAnIdhi bhagavAna mahAvIra svAmIe pitAnA jJAnamAM je bhAva dIThA te jagatanA jIvone samajAvyA. bhagavAne kahyuM ke he jIvAtmA ! tuM anaMtakALathI sva ane paranI oLakhANa karyA vinA bhaTakI rahyo che. hitasvI mAtApitA haMmezA potAnA bALakanuM hita cAhatA hoya che tema bhagavAne paNa jagatanA jIvo kema Atmasukha prApta kare te mATe kahyuM che ke he bhavya che! janma-jarA-maraNanA duHkha maTI jAya tevI sAdhanA kare ke jethI zAzvata sukha maLe.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 zAradA zikhara jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayananA adhikAra cAle che. mahAkhala aNugAre jevuM tevuM nathI cheDayuM. 500 rANIenA rAga ane putranA prema cheADayA. sArA nagarajaneA sau kAI mahAkhalakumArane pitA tarIke pUjatA hatA te pUjAvAnA meha cheDayA. ane sayama lIdho. paNa mAna kaSAyanA kaNIyA ubheA thaI gayeA. cha e mitrA sarakhI sAdhanA, jJAna, dhyAna ane suMdara ArAdhanA karatAM. jema saMsAramAM cha e mitrA mahAkhalakumAranI AjJAmAM rahetA tema ahI paNa gurUdevanI AjJAmAM rahI mahAbala aNugAranI nizrAmAM rahI sAdhanA karatA. paraMtu mahAala aNugAranI aMdara mAnaneA kaNIyeA ugyeA che tethI temanI bhAvanAnI aMdara thADuM mAna rUpI jhera bhaLyuM. tethI te cha munivareAnA tapathI vizeSa karavA mAyAnu sevana karatA gayA. sUyagaDAya'ga sUtranA khIjA adhyayanamAM bhagavAna khelyA che ke je yAvi bahussue siyA, dhammiya mAhaNa bhikkhue siyA / miLamaOM haiM mULi, tibva te mehiM jvid // sU. sU. a.2.1 gAthA cha hai AtmAthI jIvA ! cAhe sAdhaka sAdhu dazAmAM hAya ke saMsAramAM hoya paNa je jIve mahusutrI hoya eTale ke zrutavANInA jANakAra hAya, sidhdhAMtanAatha, tenA bhedabhAva ane gUDha anA jANakAra hoya, vANImAM madhuratA chUTatI hoya, jJAnAvaraNIya kamanA kSamApazamathI je khaDuputrI anyA hoya, te khaDusutrI AtmA catutimAM paribhramaNa karatAM khUMcAyelAM AtmAne khAhara kADhanAra hoya, jIvAdi navatattvane yathArtha jANanAra hoya evA bahusutrI hoya vaLI dhArmika hoya. ghaNIvAra zu ane ? dhanu jJAna ghaNu' hoya paNa AcaraNa na hoya. tA tevA jIvAne meAkSa na maLe. sAdhaka AtmA paNa jo cAritranI vAtA mATI moTI kare paNa te pramANe AcaraNa na hoya teA tenI vANInA prabhAva khIjA jIvA upara paDatA nathI. zrAvaka paNa jo zrAvakapaNAmAM zudhdha haze te parivArane zudhdha banAvI zakaze. jJAna sAthe kriyAnI avazya jarUra che. bahenA rasAi anAve tyAre tene roTalI, khIcaDI game te vastu khanAvavI hoya to temAM pANInI pahelI jarUra paDe che. koI ema abhimAna rAkhe ke mAre pANI vinA manAvavuM che te te banAvI zakaze kharI ? na khanAvI zake. te rIte jJAna sAthe AcaraNa rUpa kriyAnI jarUra che. je sidhdhAMtanA jANakAra (bahuzruta) hAya, dharma karanAro hoya ke bhikSuka hoya ke brAhmaNu hAya paraMtu jo te mAyAkRta anuSThAneAmAM Asakata hoya te temane azubha karmAnuM baMdhana thAya che. ane te azubha karmonA vipAkIduHkha pAme che. mATe mAyAkRta anuSThAneAne tyAga karI saraLatAthI sa kriyAo karavI, bhagavAne kahI dIdhuM ke game tevA bahuzruta hAya, kaThIna tapa-japa karatA hoya paNa je te mAyA kare te
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 319 karma baMdhAya che. mATe sAdhanA kare te mAyA rahita karo. purUSa mAyA kare te strI thAya, strI mAyA kare che. napuMsaka thAya napuMsaka mAyA kare te pAMca sthAvaramAM jAya. te mATe mAyA rahita kriyA kare. mahAbala aNagAre saMsAra arthe, dhana ke rAjya arthe mAyA nathI karI paNa tapamAM karI che. tame mAyA zemAM karI rahyA che? tapamAM mAyA karI te tenuM phaLa kevuM maLyuM te te Apa AgaLa sAMbhaLaze. paraMtu saMsAramAM te cha Dagale ne pagale mAyA kare che. eka bhAI bIjA bhAIne dhaMdhA bAbatamAM pUche te sAcI rIta na batAvatA mAyA-kapaTa karIne juThuM bele. dharmamAM mAyA nukazAna kare che te saMsAranI mAyA keTaluM nukazAna karaze? mahAbala aNagAra sahita sAte munioe aThThama karyo che. aThThamanA pAraNAnA divase cha munie gaucarI gayA tyAre mahAbala munie the upavAsa karyo. chatAM cha e munionA manamAM bIjo vicAra AvatuM nathI. paNa teo khUba nirdoSa ane pavitra hevAthI mahAbala muni jeTalA upavAsa kare teTalA te upavAsa karatA hatA. mahAbala muninA jIvanamAMthI ApaNe e samajavAnuM che ke dharmanI mAyA nukazAna kare che te saMsAranI mAyA keTaluM nukazAna kare! mATe saraLatA, mRdutA keLavatA zIkhe. saraLatAthI, bhadrikatAthI ne kamaLatAthI sAdhanA thAya che te sAdhanA siddhinA saMpAnane sara karAve che. baMdhuo! sAdhaka AtmA pitAnA jIvanamAM kaIpaNa prakAranI siddhine hAMsala karavA IcchatA hoya te sarva prathama teNe zraddhAvAna banavuM joIe. zraddhAnA abhAvamAM kayAre paNa manamAM daDhatA, sAhasa ane saMkalpazakti utpanna thaI zaktI nathI. meTA vidvAna paNa je manamAM saMpUrNa zradhdhA nathI rAkhatA te tenI vidvatAnuM kaI mUlya nathI rahetuM. bhale te zAstro ane dharma grantha bhaNIne parIkSAomAM uttIrNa thayA hoya athavA potAnA jIvanane vadhu samaya te zAstra bhaNavAmAM vyatIta karate hoya paraMtu je tenA manamAM sAcI zradhdhA nathI hotI te ATaluM bhaNavA chatAM ke rahe che. tenA hRdayamAM adhyAtma rasanuM jharaNuM vahetuM nathI. jenA hRdayamAM vItarAga pratye ne vItarAganA zAstro pratye zradhA hoya tenA hRdayamAM haMmezA AtmAnaMdano anubhava thAya che ne adhyAtma rasanI gaMgA vahetI rahe che. ahIM mane eka etihAsika vAta yAda Ave che. "AtmAnaMdanI apUrva anubhUti" : samrATa akabara bAdazAhanA darabAramAM tAnasena nAmanA saMgItakAra khUba prazaMsaka hatuM, tethI tene akabaranA darabAramAM ghaNuM sanmAnIya sthAna prApta thayuM hatuM. tAnasena jyAre gIta gAvA
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 zAradA zikhara Ave tyAre evA raMgIlA madhura svare gAya ke akrakhara khAdazAha sAMbhaLavAmAM lIna anI jAya. rAta paDI jAya chatAM akabarane baMdha karAvavAnuM mana thAya nahi. jema megha gAje ne mAra nAce tema tAnasenanuM gAvAnuM sAMbhaLIne khAdazAhanA mananA mAralA nAcI uThe. ane kahe- ahe| tAnasena ! zu' tAruM saMgIta che! zuM tArI gIta gAvAnI madhuratA che! huM te| sAMbhaLatAM mukhya khanI jAuM chuM. mane ema thAya ke jANe sAMbhaLyA ja karu'! sAMbhaLatAM rAta vItI gaI. khIje divase paNa bAdazAhe tAnasenanuM sa MgIta zarU karAvyu. manane mugdha kare tevuM tAnasenanuM gIta sAMbhaLIne akakhara bAdazAha khelI uThayA he tAnasena ! tame ATaluM suMdara gAI zake che. te sAMbhaLIne mane vicAra thAya che ketame je gurUnI pAse saMgItanuM ATaluM su Mdara jJAna meLavyu che te tamArA gurU teA keTaluM suMdara madhura gAtA haze ? dIkarA sArA hoya tA pitAne yAda karAya, ziSya sArA haiAya te gurUne yAda karAya te rIte ahI' akakhara khAdazAhe tAnasenane kahyuM. ke tuM AvA suMdara gavaiye tA tArA gurU kevA haze ! "gurU gAya che Atmarasa mATe ne ziSya gAya che kaMcana, kIti mATe' tAnasena kahe mArA gurUmAM teA alaukika zakti che. e zaktinuM vaNu na karavA huM samartha nathI. khAdazAha kahe teA e gIta gAtA haze tyAre kevuM suMdara majhAnuM gAtAM haze ! te jo atyAre hayAta hoya te mAre temanuM saMgIta jarUra sAMbhaLavu` che. mahArAjA ! te hajI jIvatA che. A sAMbhaLIne akabare kahyuM. te temane eka divasa mArA darabAramAM laI Avo. huM avazya temanA saMgItano rasAsvAda karIza. tAnasena kahe-hajura ! te darabAramAM kyAre paNa Avaze nahi. evuM zA mATe ? te koInA dekhatAM gIta gAtA nathI. te phakta peAtAnA AtmAnA AnaMdane mATe peAtAnI IcchAthI gAya che. te huMmezA ekAMtamAM gIta gAya che te eTale sudhI ke jo koI saMgItapremI temanuM gIta sAMbhaLavA paheAMcI jAya teA te gAvAnuM baMdha karI de che. huM kIrti ane kaMcana mATe gAuM chuM ne mArA gurU phkta AtmAnA AnaMda mATe gAya che. Apane temanuM gIta sAMbhaLavAnI tIvra tamannA hoya te e jyAM vasyA che tyAM jaI e. te ApaNA dekhatA te gAze nahi. te maThamAM gAya che. ApaNe maThanI pAchaLa chAnAmAnA saMtAI jaIne temanA saMgItanA AnaMda meLavazu'. akabara bAdazAhane tAnasenanA gurUnuM gIta sAMbhaLavAnI laganI lAgI te aDadhI rAtre jaMgalamAM javA taiyAra thayA. mArA vIrAone paNa jyAre laganI lAgaze ke sAcuM zAzvata sukha sidhdhagatimAM che te mAre meLavavuM che te te jaDa sukhamAM rAcaze nahi. paraMtu hajI laganI lAgI nathI. nAnA khALakanI sAthe tamArI sarakhAmaNI karu' te! tame utarA tevA nathI, bALakane AhAra sajJAnu jora che ne tamane parigraha
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara hato. jyAre bIjA mitrane jJAna maLatAM tenAmAM garva AvI gaye. ThANuga sUtranA cothA ThANe bhagavAne cAra prakAranA ajIrNa kahyA che. (1) jJAnanuM ajIrNa abhimAna (2) tapanuM ajIrNa krodha (3) bhUkha vinA adhika khAvAthI peTamAM bAdI thAya che eTale te piTanuM ajIrNa che. ane (4) kAmanuM ajIrNa te paranI niMdA kuthalI. - pilA mitrane jJAnanuM ajIrNa thayuM eTale e ghamaMDI banI gayo ke ene kaI kaMI pUche te tenI sAthe sarakhI rIte vAta na kare. tenI ThekaDI uDAvI utArI pADate hate. mitrano ghamaMDa joIne pilA saraLa mitranA manamAM khUba dukha thayuM. ahe! je jJAna taravAnuM sAdhana che tenA dvArA A mAro mitra DUbI jaze. e garvanA nazAmAM rahIne mAre mitra jJAnano upaga nahi karI zake, ne enA AtmAnuM patana thaze. mitra sAro ane sajajana hatuM eTale teNe vicAra karyo ke game tema karIne mArA mitrane ThekANe lAva. ene abhimAna utAravo. eka divasa ghamaMDI mitrane saraLa mitra kahe che ke cAle Aje ApaNe samudramAM snAna karavA jaIe. ema kahIne baMne jaNA samudra kinAre snAna karavA AvyA. - baMnee dariyAmAM snAna karyuM. thoDIvAra taryA pachI bahAra nIkaLyA. DAhyA mitre bAmAM pANI laIne kahyuM dasta! tuM je te kharo, mArA khobAmAM keTaluM badhuM pANuM che ! A sAMbhaLI abhimAnI mitra khaDakhaDATa hasI paDaye ne tenA mitranI majAka uDAvatAM be . are! tuM kevo mUrkha che ! pAgala banI gayA lAge che. tArI sAme mATe vizALa samudra che. temAM agAdha pANuM che. meTA meTA UMcA mojAM uchaLe che chatAM tuM khobAmAM thoDuM pANI laIne mane kahe che ke mArA bebAmAM keTaluM pANI che? paNa tuM vicAra te kara ke A sAgaranAM pANI AgaLa tArA bAmAM raheluM pANI zuM hisAbamAM che? pilA mitre te ene besavA mATe A pramANe kahyuM hatuM eTale teNe kahyuM. mitra! tuM mane mUrkha kahe che pAgala kahe che paNa tuM kaMI mArA karatAM e mUrkha nathI. tyAre abhimAnI mitre pUchayuM ke tuM mane kevI rIte mUrkha kahe che? tyAre sarjana mitre kahyuM. je, tArA ane mArA jJAna AgaLa sarvajJa bhagavaMtanuM jJAna agAdha vizALa samudra jevuM che. temAMthI tuM hatheLImAM rahe teTaluM a95 jJAna prApta karIne tene pitAne mahAna jJAnI mAne che. e jJAnanA ghamaMDamAM tuM bIjAnI majAka uDAve che paNa vicAra kara. tAruM jJAna siMdhumAM bindu jeTaluM paNa nathI. mitranI vAta sAMbhaLIne ghamaMDI mitrane sAcI vastunuM bhAna thayuM. enI AMkha khulI gaIne samajI gayo ke huM jJAnano ghamaMDa laIne pharuM chuM paNa mAruM jJAna te sidhumAM bindu jeTaluM che. mitra! te Aje mAro ajJAna rUpI aMdhakAra dUra karyo ne mane sAcuM bhAna karAvyuM.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 zA zikhara mane have mada mArA jJAnane, thaDa theDe raMga vijJAnane, have yugo e ajJAnane, sAce lAge saMga bhagavAnane, manathI namana karyuM meM prabhune, have mane Adhi ane vyAdhi ke upAdhi kaI he mitra! mane mArA jJAnano cheTe garva hato. paNa tArA jevA sajajana mitranA saMgathI mArA aMtaramAM rahele ajJAna rUpI havAthI bhareluM abhimAnana ku phUTI ga. mArA jJAna cakSu khulI gayA. tuM mAro bhagavAna che. ema kahIne mitranA caraNamAM namI paDaye ne pitAnuM jIvana sudhAryuM. baMdhuo ! jJAnane garva e jIvanI ajJAna avasthA che. AtmAmAM rahelA anaMta jJAnane ajJAna rUpI paDade DhAMkI de che. tamane kadAca ema thaze ke AtmAmAM rahelA anaMta jJAnane ajJAna kevI rIte DhAMkI zake? tenuM samAdhAna karatAM jJAnI kahe che ke samagra jagatane prakAzita karanAra sUrya upara eka vAdaLI Ave te tene prakAza DhaMkAI jAya che. tathA je AMkhe dvArA saMsAramAM rahelI pratyeka vastu ApaNe joI zakIe chIe paNa te AMkha upara motI AvavAthI vastu ApaNe joI zakAtI nathI. tevI rIte jJAnane anaMta prakAza AtmAmAM hovA chatAM tenA upara ajJAnane paDade paDavAthI jIva puNya, pApa, baMdha, mekSa Adi tanuM samyaphajJAna karI zakato nathI. ane durlabha mAnava jIvanane vyartha gumAve che. eka kavie kahyuM che ke, paDA paradA jahAlata ka, alakI AMkha para tere! sudhA ke khetameM tUne, jaharakA bIja kyAM boyA che? are matimaMda ajJAnI, janma prabhu bhakita bina kheyA ! jyAM sudhI ajJAna rUpI paDade jJAna rUpI cakSu upara paDelo rahe che tyAM sudhI manuSyane AtmAne udhAra thAya tevuM jJAna thatuM nathI. eTalA mATe kavi kahe che ke he mUkha! te amRtanA khetaramAM viSanuM bIja zA mATe vAvyuM ? eTale ke je amUlya mAnavabhava pAmIne tAre samyaka sAdhanA karIne mukita rUpI amRtane prApta karavAnuM hatuM te jIvanamAM te kukarmo karIne durgati rUpI viSanuM vRkSa kayAM vAgyuM ? prabhu bhakti karyA vinA te mAnava jIvanane vyartha gumAvI dIdhuM. TUMkamAM mAro kahevAno Azaya e che ke ApaNane game teTaluM jJAna prApta thaI jAya te paNa abhimAna AvavuM na joIe. abhimAna e muktinA bIjane bALanAra agni che. AtmAne pragatinA paMthe caDhatAM pachADanAra zatru che. bAvIsa pariSahamAM eka prajJAno pariSaha che. jJAnanA garvane bhagavAne prajJA pariSaha kahela che. mAnanA mAMcaDe caDhIne keTalA mahAna purUSa nIce paTakAI gayAM che. ane ghaNAM mahAna purUSe jIvanamAM nirAbhimAnatA keLavIne muktinA zikhare pahoMcIne mAnava jIvana saphaLa banAvI gayA che,
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMdhuo ! ApaNe paNa mAnava jIvanane saphaLa banAvavuM che. mahAnapurUSoe krodha, mAna, mAyA, lobha rUpI zatruo upara halle karIne zatruone bhagADyA. e purUSoe siMha jevuM zUrAtana batAvIne karmazatruo upara vijaya meLavyo. ApaNe AtmApaNa siMha je che. paNa eka vAta che ke AtmA rUpI siMha piMjaramAM pUrAI gayA che. siMha game teTalo zUravIra hoya paNa je tene pAMjarAmAM pUravAmAM Ave to? tenuM zUrAtana baMdhanamAM AvI jAya che. tethI te siMha baLane upayoga karI zakato nathI. tema jJAnI bhagavaMto kahe che ke A jIva anaMtakALathI mohanA pAMjarAmAM pUrAI gaye che. chatAM te jinezvara devanA vacana sAMbhaLe che tenAthI tene bhAna thAya che ke mArA AtmAmAM anaMta zakti rahelI che. tene jAgRta karavAnI jarUra che. paNa mehanA piMjarAmAM pUrAyelo hovAthI tenuM zurAtana ane tenI cAlAkI tenA zarIramAM rahe che. anaMtI vakhata anaMtA kAlacaka vahI gayA chatAM mehanA piMjarAmAM pUrAyelA AtmAne bhAna thayuM nathI. A vAta vItarAgaprabhunA vacana anusAra zuM jIva nathI jANato ? paNa moharAjAe AtmAne A mulaka kanja karI dIdhuM che. have siMhanuM zUrAtana kayAMthI cAle ? paNa AtmAne piMjaramAM pUranAra, AtmAno mulaka kabaje karanAra meha rUpI zatrune jItavA tapa-tyAga-jJAna-darzana-cAritra-kSamA Adi zastro hAthamAM laIne tenI sAme yudhdha karo, ne zatrune pAchA haThAvI do. te sadAne mATe AtmA piMjaramAMthI mukta banI jaze. AvuM tamane saMto samajAve che paNa e vAta tame amalamAM mUkI zakatA nathI. tethI piMjaramAMthI mukta banI zakAtuM nathI. jema eka mANasane udharasanuM darda che. ene vaida pAse laI gayA. vaide tenI nADI joIne kahI dIdhuM ke enA zarIramAM kapha vadhI gayo che. eTale ene tela maracAnI gaMdha paNa AvavA dezo nahi. ene mATe tela-maracAnI gaMdha paNa nukazAnakArI che. tema e dardIe sAMbhaLyuM. enA gharanA badhA tene sAcave che. tenA mATe maLI rasoI kare che. dada daIne bhayaMkara jANe che chatAM jamavA bese che tyAre bIjAne svAdiSTa rasoI jamatAM joIne tenuM mana kAbumAM nathI rahetuM ne khAvA jAya che tyAM badhA tene roke che. paNa rasendriyane rasIka banIne badhuM bhUlI jAya che, ene aTakAvanAra hitasvI upara khIjAI jAya che. e ene gamatAM nathI. jyAM eka Indriyano ghaDo. De che tyAM AvI dazA thAya che te jenA pAMce IndrionA ghoDA chUTA haze te jIvanI zI dazA thaze? tene vicAra karaje. have bIjI rIte samajAvuM. jema koI mANasane khasa thAya tyAre tene DaoNkaTara, vaida badhA khaNavAnI manAI kare che paNa jyAM paNa Ave che tyAre te khaNyA vinA rahI zakato nathI. e pite samajato hoya che ke nakha aDaze to vikAra vadhaze ne khaNa vadhu Avaze. vaida Thapake
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara Apaze ne huM paNa herAna thaIza. ene khaNate joIne enA hitasvI hAtha pakaDIne tene khaNato baMdha karAvavA jAya to paNa ene gamatuM nathI. hitasvI ene duzmana jevA lAge che. khasanA kAraNe e parAdhIna banI gayo che ke eNe pitAnuM hita jAyuM, mAnyuM chatAM hitasvI kaDavA lAgyA. te rIte baMdhuo ! A jIvane AraMbha parigraha, viSaya-kaSAya badhA khasanI jema vaLagyA che. A badhA bhavacakamAM rakhaDAvanAra che. ema jI jANe che, sadgurUo emAM paDatA roke che. chatAM mahadazAthI gurUo paNa kaDavA lAge che. gurUnI hita zikhAmaNa mAnavI nathI pachI udhdhAra kyAMthI thAya? jJAnI kahe che ke karmone toDavAnI zakti maLI che te samyaka purUSArtha phoravIne karmazatrune jItI le. mahAbala aNagAre ghaNuM jJAna prApta karyuM hatuM. chatAM mAna zatrue temane parAjita karyo ne e mAnanuM piSaNa karavA mAyA karI. mAyA yukta tapa karyo. cha aNagAra ama karatA tyAre teo cAra upavAsa karatA ne cha aNagAro cAra upavAsa karatA hatA tyAre teo pAMca upavAsa karI letA. A rIte meTA thavAnI mamatAthI cha aNagArethI ekeka upavAsa AgaLa tapa karyo. AvI mAyA sahita tapa karavAthI je nAma karmanA udayathI strItvanI prApti thAya che evuM strInAma karma temaja jAti kula prApta karAvanAra gotra karmane baMdha karyo. A rIte mahAbala aNagAre strI nAma karmane baMdha karyo. dharmamAM saheja mAyA karI to tIrthaMkarapaNAmAM paNa strI banavuM paDaze. to je saMsAramAM gADha mAyA kare che tenI zI dazA thaze ? AvuM sAMbhaLIne paNa mAyA choDajo. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra : pradyumnakumAranI pUrI punAI che. ene vidyAdhara rAjAe kapALamAM tAMbula vaDe rAjatilaka karyuM. rANIne khUba AnaMda thayo. daza divasa sudhI vidyAdhara rAjAe teno jamensava ujavyo. svajane, parijana sarvene khUba dravya ApIne saMtuSTa karyA. enA janmotsavamAM rAjAe ghaNuM dhana kharacyuM. juo, pUrva saMketa ke haze? kRSNa vAsudeve tenuM mukha ane dehanI kAnti joIne tenuM nAma pradhumna kamAra paDyuM hatuM. ane A vidyAdhara rAjAe paNa pradyumna kumAra nAma pADayuM. enuM rUpa ane kAti joIne keI tene madana kumAra kahe che. to keI kahe che ke A to jANe sAkSAt kAmadeva na hoya ! tyAre ghaNuM kahe che jANe A to gIradhara gopALa joI le. gIradhara gopALa jevo zebhe che ema aneka nAmathI tene bolAve che ne khUba lADa laDAve che. senAnI sAMkala bAMdhyo pAlaNe re, ratnakI gumarIyA laTakata re... pagameM suvarNakA ghAlyA jhAMjharIyAre, pharatI laluAkA lADa atyaMta re,
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ene sUvAne mATe seAnAnI sAMkaLa vaDe pAraNuM khAMdhyuM. pAraNA upara ratnanAM jhummara laTakAvyA ne sAnAnI ratnajaDita dorI khAMdhI. mAtA-pitAne ene zaNagAravAnI khUba haiAMza hatI. eTale enA pagamAM seAnAnA ghUgharAvALA jhAMjharIyA paherAvyA. ane judA judA dezanI dAsIene tenuM rakSaNa karavA mATe rAkhavAmAM AvI che. e dAsIe paNa tene khUba lADa laDAve che. 333 khaMdhuo ! jyAre jIvanI punnAInI prakhaLatA hoya che tyAre na heAya tyAMthI akalpanIya sukha tene maLI jAya che. A pradyumnakumArane jIvavAnI AzA hatI ? 'nA.' cha divasanA bAluDAnI chAtI upara vairI deve zilA mUkI chatAM tene kaMI IjA thaI nahI ne kudarate A vidyAdhara tyAM AvI paheAMe. tenuM vimAna aTakI javAthI te nIce utaryAM ne A adhA sacaiAga maLI gayA. jema bhramaro judA judA phula upara jaI ne bese che tema A pradyumnakumAra paNa eka hAthamAMthI khIjA hAthamAM phare che. ene ramADavA mATe sau paDApaDI kare che, eTale eka kSaNa vAra paNa ene nIce sUvADAto nathI. evA saune priya lAge che. pUrNimAno caMdra jema divase divase vRdhdhi pAmato jAya che tema ahIM pradyumnakumAra paNa vRdhdhi pAme che. have e to ahI sukhamAM che. tene pAlaka mAtA-pitA maLI gayA che. paNa have rUkSmaNInuM zuM thayuM te joI e. rUkSmaNI to bhara nidrAmAM hatI. te samaye deva pradyumnakumArane uThAvI gayA hato. rUkSmaNI uMghamAMthI jAgRta thaI. "putra nahi jotAM rANIe karelA kalpAMta" : nidrA se jAgI rANI rUkamaNI, bAlaka nahI dekha mA hakAra, cArAM dizi DhuMDhana lagI utAvalI,kIsane tAkA mujha bAla kumAra, he karUNAsiMdhu kAI tA matalA dA merA bAluDA....(2) rUkSmaNI jevI uMghamAMthI jAgI tevI paDakhAmAM sUvADelA tenA bAluDAne zeAdhavA lAgI. jue to kharA, mAtAne dIkaro keTaleA vahAlA hAya che. uMghamAMthI jAge ke tarata potAnA bALakane zeAdhe che. Aje dIkarA meTA thatAM mA-bApane bhUlI jAya paNa mAtA saMtAnane bhUlatI nathI. dIkarA mA-bApane mUkIne bahAra mijakhAnI uDAvI Ave che paNa mAtA to kAIne gherathI kaI AvyuM hAya to paNa pote khAtI nathI paNa dIkarAne khavaDAve che. pAte bhUkhI rahI dIkarAne khavaDAve, pote bhInAmAM sUI saMtAnane keArAmAM sUvADe evA mAtAno saMtAna pratyeno prema hoya che. paNa AjanA sudharelA chekarAe mA-bApano upakAra bhUlI jAya che. huM to tamane kahuM chuM ke bhale, tame badhuM bhUlI jajo paNa tamArA upakArI
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ say zArA zikhara mA-bApane ane dharmane kadI bhUlaze nahi. mAtA saMtAna mATe keTaluM kare che te tamane A rUmaNInA kalpAMta uparathI samajAze. rUkSamaNIe paDakhAmAM kuMvarane joyo nahi eTale beThI thaIne cAre tarapha najara karI paNa kyAMya putrane joyo nahi eTale ubhI thaIne rUmamAM cAre tarapha zodhavA lAgI. paNa kayAMya putra dekhAtA nathI. tyAre tenA mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI arere...mAro lAla kyAM gayo ? ene keNa uThAvI gayuM ? tyAM ekadama badhI dAsIo jAgI gaI. pUche che zuM thayuM ? rUkSmaNI kahe che mArA bAluDAne keI uThAvI gayuM. tame kaI ramADavA laI gayA cho ? tyAre dAsIo kahe che. bAI. ame to rAtre kumArane ramADIne ApanI pAse sUvADIne sUI gayA hatA. pachI amane kaMI khabara nathI. ATaluM sAMbhaLatAM rANI pachADa khAIne paDI gaI. dAsIo ane tenI sakhIo paMkhA vaDe pavana nAMkhavA lAgI. tema karatAM rUkamaNI bhAnamAM AvI. raDatI AMkhe bolI he svAmInAtha! Apa kuMvarane ramADavA laI gayA hatA. pachI mane pAcho Apyo nathI. svAmInAtha! have mane mAro lAla pAcho ApI de. mane zA mATe talasA che ? Apane ramADavo hoya to bhale pachI laI jaje, paNa atyAre mane pAcho ApI de. nAtha ! atyAre mazkarI karavAno samaya nathI. Ama kahetI jAya che. AMkhamAMthI codhAra AMsu vahe che. A rIte putra nahi maLavAthI rUkamaNI khUba zrApa ne vilApa kare che. haju paNa tene putraviyegane vilApa kevo karUNuM che tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na-34 zrAvaNa suda 10 ne zanivAra tA. 7-8-76 zAsanapati trilokInAtha kahe che ke tuM je pudgalene dekhe che tene jJAtA ane daSTA bana. paNa pudgalemAM mamatva bhAva na rAkha. tuM eTale mamatva bhAva rAkhIza teTalA tane karmo baMdhAze. bIjA padArtho to ThIka paNa A zarIra paNa AtmAthI para che. zarIra e bAhA vastu che ne AtmA aMtaraMga vastu che. baMnenA svabhAva bhinna che. zarIra vinAzI che ne AtmA avinAzI che. zarIra te AyuSya pUrNa thatAM chUTI jAya che. paNa AtmA te karelA karmAnusAra eka gatimAMthI bIjI gatimAM jAya che. tAvika daSTie AtmAe svavastu che je zarIra e paravastu che. dhana, strI-putra Adi upara mamatva bhAva rAkhave e ajJAna che. bheda-vijJAnathI AtmAnuM ajJAna dUra thAya
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 335 che. ajJAna dUra thatAM khAdya padArtho uparathI mamatA echI thAya che, tAttvika dRSTithI vicAra karaze to samajAze ke ApaNuM jIvana anitya che ne keTalu alpa che ! suyagaDAyaMga sUtramAM bhagavaMta kahe che ke. iha jIviyameva pAsahA, taruNa evA sasayassa tuTTai / phattara vAte ya muddAha, viSyanA jAmenu mujhiyA sUya. sa.a.ra u.3 gAthA 8 A leAkamAM prathama to peAtAnA jIvana kALane dekhA. jIvana anitya rahelu che. vaLI AvIci maraNuthI pratikSaNa vinAzI che. bhale manuSyanuM jIvana 100 varSanu (jabudvIpa pannatImAM manuSyanuM AyuSya seA (100) varSa jhAjheruM kahetAM khaseA varSomAM kaMIka uNuM paNa kahyuM che.) kahevAmAM AvyuM che. paraMtu kAI vAra tarUNa avasthAmAM pazu tIvra adhyavasAya (atyaMta harSa athavA ati zaiAka) ane zasrAdi nimitta rUpa upakrame dvArA paNa te jIvanano aMta AvI jAya che. tethI A jIvanane alpa kAlIna nivAsa sthAna samAna samajo. A prakAranI paristhiti hovA chatAM paNa sat-asanA viveka vinAnA manuSyA kAmabheAgeAmAM gRdhdha ane mUti thaI ne narakAdinI yAtanAo prApta kare che. devAnupriyA ! tamane A vAta samajAya che ? bhagavAne kevA suMdara upadeza ApcA che! tame mAnI rahyA che ke haju to jiMdagI ghaNI khAkI haiM. atyAre nANAM kamAI laI e, meAjazeAkha ane bhAgavilAsanI mastI mANI laIe pachI nirAMte dharma dhyAna karIzuM. paNa vicAra to kare. tamArI jiMdagI keTalI ? atyAre vadhumAM vadhu AyuSya aseA varSImAM zuM che. temAM paNa sukhapUrNAMka leAgavI zakaze evuM badhA jIvAne nathI hAtuM. kAraNa ke saMsAra upAdhiothI bharelA che. eka tA AyuSya alpa che ne kyAre roga Avaze tenI khakhara nathI. vaLI sAta kAraNe AyuSya tUTe che tema jJAnIe matAvyuM che. kadAca mAnI leA ke keinuM paripUrNa AyuSya hAya paNa devanA AyuSyanI apekSAe keTaluM alpa che! devezanu echAmAM enDru AyuSya daza hajAra varSoMnuM ane vadhumAM vadhu 33 sAgaropamanuM che. vaLI emanu AyuSya tUTavAnu nathI. ene kAI roga AvavAnA nathI. devAnA sAgaropamanA AyuSyakALanI apekSAe manuSyanuM AyuSya AMkhanA palakArA jevuM che ne sindhumAM khindu jeTalu che. mATe jJAnI kahe che khIjA bhavanI vAta te dUra rAkheA paNa A bhavamAM sakaLa sukhanuM sthAna evA peAtAnA jIvana tarapha sauthI pahelAM dRSTi karo. A jIvana anityatAthI yukta che ane AvIci maraNu vaDe kSaNe kSaNe vinAzI che. AvIci maraNa eTale zuM ? jema samudranA tara MgA kSaNe kSaNe upara uThe che ne pAchA samAI jAya che te rIte kSaNe kSaNe AyuSyanuM kSINa thavuM te AvIci maraNa che, AvuM manuSyanuM jIvana kSaNika che. chatAM badhA nizcita thaIne kema er3AM che?
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 zAradA zikhara jyAM mAthe cakamakatI tINa talavAra jhUlatI hoya tyAM nizcita thaIne zAMtithI besavAnuM hoya? kAcA sUtaranA tAMtaNe bAMdhelI talavAra kyAre tUTI paDaze tenI khabara nathI. jJAnI kahe che ke tAruM AyuSya kAcA sUtaranA tAMtaNe bAMdhelI talavAra jevuM che. AvuM saMtanA mukhethI ghaNIvAra sAMbhaLyuM haze chatAM mehanA kIcaDamAM paDI amUlya AyuSyane veDaphI rahyAM che. mAnavabhavanI ekeka kSaNa hIrAkaNI karatAM paNa kiMmatI che. tene khyAla Ave che? kaMIka hoMziyAra mANase te kahe che ane ghaDapaNamAM goviMdanA guNa gAIzuM. paNa vicAra karaje. ghaDapaNamAM goviMdanA guNa gAze ke guNa bharazo ? tenI kyAM khabara che? A karmarAjA kene jyAre kevI hAlatamAM mUkI deze ne ghaDapaNamAM kevI sthiti Avaze te kyAM khabara che? ghaNIvAra jovA maLe che ke mAtA-pitA putra mATe badhuM karI chUTe che paNa vRdhdhAvasthAmAM karmarAjA mAtA-pitAnI kevI sthiti karAve che! putranA hAthamAM sattA AvI jAya eTale mA bApane dAsa banAvI de che ane nekaranI jema kAma karAve che. AvuM kaMIka jagyAe bane che. bele, ghaDapaNamAM AvI majurI karavAne vakhata Ave te guNa upADayA kahevAya ne ? A vakhata Ave tenA karatAM atyAre samajIne satkarmo karI lo. te kalyANa thAya. A avasara pharIne nahi maLe. gharamAM ekAda mANasa jo dhamaSTha haze to gharanAM mANasone sAcA mArge vALaze. paNa je kaIne dharmanI zradhdhA nahi hoya te te saMsAranI majurI karIne karma bAMdhaze. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka nagaramAM eka zrImaMta zeTha rahetA hatA, zeTha zrAvaka hatA paNa te paisAnI pAchaLa pAgala hatA. emanuM puNya paNa prabaLa hatuM eTale vahepAramAM naphanaphe ne napho thate, paisAnI relamachela hatI. zeTha vahepAranA kAmamAM otapreta rahetA paNa dharmanuM nAma temane gamatuM nathI. te navarA beThA hoya tyAre paNa temanA magajamAM to vahepAranI ramaNatA hoya. cepaDA lakhavA, copaDA tapAsavA, kone maLavA javuM vigere vAto magajamAM ramatI hoya tyAM AtmAnI ciMtA ke dharma kayAMthI kare? baMdhuo ! lakSmInI mamatA evI bhayaMkara cIja che ke e dharmane bhUlAvI de che. eTaluM ja nahi paNa paralekamAM mArA AtmAnuM zuM thaze ? enI ciMtA paNa nathI. A zeThanuM nAma sukhalAla hatuM. basa paisA kamAvA, pugalanA sukhamAM masta rahevuM. e sivAya bIjI vAta nahi. paNa emanA bhAgyodaye patnI khUba dhamIMDa suzrAvikA hatI. zeThANIne dharma bahu gamato ne zeThane dharma gamato nahi tethI tene khUba ciMtA thatI. vaibhavanuM sukha hovA chatAM e sukha zeThANIne saheja paNa gamatuM nahi, jyAre juo tyAre zeThANInuM mana udAsa hoya, eka vakhata zeThANInI sakhIo
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 zvaradA zikhara saMsAnuM jora che. nAnA bALakane lAkaDAnuM cusaNIyuM Ape, cAMdIne ghugharo Apo ke sonAnA ramakaDAM Apa je Ape te badhuM meMmAM nAkhe, tene mana te cusaNayuM sonA-cAMdInA ramakaDAM badhuM sarakhuM che. ene eka saMjJA che. bIjI saMjJA nathI. eka saMjJA kaI te khabara che ne? khAuM-khAuMne khAuM. tene arIso Apaze te tene paNa bacakuM bharavA jaze, basa, A eka saMjJA che. tene mana te AkhA jagatamAM je cIja che te khAvAnI cIja che. khAvA sivAya bIjI kaI cIja tene mana kAmanI nathI. eka rasanAno viSaya hevAthI tene AkhuM jagata rasanAno viSaya lAge che. tene koI paNa vastu Ape te te meMmAM nAMkhIne khuza thAya che. tame parigraha meLavIne khuza thAva che. tamane parigraha saMjJA ane bALakane AhAra saMjJA che. e bALakane milakata, mahAjana, kuTuMba-parivAra, AbarU ke pratiSThAnI kaI kalpanA nathI. te AhAra pAchaLa gAMDe che. tame parigraha pAchaLa gAMDA che. jIva mAtAnA garbhamAM utpanna thaye tyAM pahelA samaye teNe AhAra lIdhe. AhAra lIdhA pachI anukrame zarIra, Indriya Adi . paryAptI baMdhAtI gaI, akho bhagata kahe, "vastu pAmavA gaye navI paNa peTa paDayA le jogavI." A sthitimAM (AhAranI paLojaNamAM) AtmA potAnA svarUpane kayAMthI nihALI zake ? baMdhuo ! kaI mANasanI AMkha cAlI gaI hoya te tene aMdhApAnuM duHkha keTaluM sAle che? AMkha e te jiMdagInuM javAhara che. paNa tenAmAM eka deSa che. eka moTe avaguNa rahela che. te avaguNa ka? khabara che tamane ? AMkha akhila vizvane dekhe, thAMbhalA, gharabAra, hATa-havelI, dhana-milkata badhuM jue paNa AMkha pitAne na dekhe. te rIte AtmA dhananI-putra parivAranI, kuTuMbanI ne vadhu AgaLa kahuM te zarIranI badhI ciMtA kare, paNa 24 kalAkamAM huM koNa chuM? kyAMthI A chuM? mArI zI sthiti che ? e ciMtA kyAre paNa karI che kharI ? AryakSetra, uttamakuLa, jainadarzana, sallurUno suyoga, vItarAga vANInuM zravaNa AvI anukULa dazAmAM, uccadazAmAM paNa AtmA pitAne oLakhatuM nathI te pachI anArya kSetra, nIcakuLa Adi dazAmAM pitAne oLakhaze kevI rIte ? kayAre paNa manamAM eve prazna udbhave che kharo ke AtmA anAdikALathI zA mATe rakhaDe che? pite pitAne jete kema nathI ? janmathI maraNa sudhI pugalanI mAyAmAM pravartelA hoya tene A prazna kyAMthI udbhave ? jyAre AtmAne pitAne vicAra Avaze tyAre te AtmA pApa karatAM aTakaze. pApathI pAcho haThaze. "svapnamAM joyelA sApa jeTaluM pApane bhaya nathI ?" tame rAtre sUI gayA che ne svapnamAM sApa page vIMTAyele che, tyAM tame jhabakIne jAgI gayA.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zAradA zikhara joyuM to sApa nathI chatAM chAtImAM keTale thaDakAre thAya che? svaramAM ne zabda belavAmAM keTalo pheraphAra thaye che te Apa tapAsajo. sarpa AvyuM nathI chatAM te jagyAe tamane tyAre keI sUvAnuM kahe te sUvo kharA? na sUve. kAra sapane Dara lAge che. have huM tamane pUchuM ke jeTalo sarpane Dara che teTale svapnamAM devagurU-dharmanI azAtanA karI evuM svapna AvyuM ne pachI jAgI gayA te haiye hAtha paDe kharo? thaDakAro thAya khare? na thAya. eTale sarpane Dara che teTalo pApane Dara nathI. paNa yAda rAkhajo ke "sApa zarIrane mAre che, pApa AtmAne mAre che. samakitI AtmAne sApanA Dara karatAM pApane Dara vadhu hoya che. A jagatamAM vivekI manuSya pApathI Dare, vaiSNava, za, musalamAne, krIzcIyane vagere pApathI nathI DaratA tevuM ekAMte na kahI zake. e pApathI Dare che, tame paNa pApathI Daro che. paraMtu samakitI je pApathI Dare che ne mithyAtvI je pApathI Dare che temAM ghaNe pharaka che. samakitI ane mithyAtvInA pApanA DaramAM aMtara samakitI che 18 prakAranA pApanA sthAne yathArtha rUpe jANe che, sAcA deva-gurU-dharmane paNa jANe che temaja jInA saMkSepathI 14 ane vistArathI pa63 bhedane paNa yathArtha rUpe jANe che. sarva jIvane AtmA samAna gaNe che. tethI kaI paNa jIvanI hiMsA karatAM tene pApane pUrepUro Dara rahe che. tyAre mithyAtvI jIva 18 prakAranA pApasthAnakane yathArtha rIte jANatA nathI, tenA deva-gurU-dharma paNa sAcA nathI. vaLI jIvanA svarUpane paNa saMpUrNapaNe jANatA nathI tethI te (pAMca sthAvara Adi) jIvonI hiMsAne hiMsA tarIke svIkAratA nathI pachI tene pApane Dara hoya ja kyAMthI ? ema samakitI ane mithyAtvInA pApanA DaramAM ghaNuM aMtara raheluM che samakitI AtmAnA aMtaramAM rAta divasa e jhaMkhanA ane e laganI hoya che ke kyAre huM ghAtI karmone teDI kevaLajJAna pAmI mekSa maMjhIle pahoMcuM. akabara bAdazAhane laganI lAgI che tAnasenanA gurUnuM gIta sAMbhaLavAnI. jyAre tamane AtmAnI laganI lAgaze tyAre ja upadezanI jarUra nahi rahe. eMjina pATA upara na caDhe tyAM sudhI vAMdhe. jyAre pATA upara caDhI gayuM pachI lAkhe ne karoDe maNa vajana kheMcI jAya che. akabara bAdazAha dara nirjana sthAnamAM jyAM tAnasenanA gurU maTha bAMdhIne rahetA hatAM tyAM pahoMcI gayA. sAMbhaLavAnI laganI lAgI che te hiMsaka prANInI bIka paNa nA lAgI. te samaye te saMgItakAra pitAnA AtmAmAM masta banIne pUrNa tanmayatAthI gAI rahyA hatA. temane duniyAnI koI ciMtA nathI. bIjI bAju akabara bAdazAha ane tAnasena bane gurUnI jhuMpaDInI bahAra ubhA
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ kera vAratA zikhara rahIne cUpacApa AtmAnaMda mATe gAvAvALA saMgItakAranI madhura svara laharInuM rasAsvAdana karavA lAgyA. A sAMbhaLIne akabara bAdazAhanA manamAM thayuM ke zuM AmanuM saMgIta che ! zuM tenAmAM madhuratA ane ramaNIyatA che ! tenA gItamAM keTalA suMdara bhAva bharyA che ! bAdazAha akabara tAnasenanA gurUnuM saMgIta sAMbhaLIne eTalA AnaMdita thayA ke temanI AMkhe harSanA AMsuthI chalakAI gaI. temanuM zIra gurUnA caraNamAM mUkI paDayuM. tAnasena ane akabara bAdazAha baMne gIta sAMbaLIne ghera gayA. paNa bAdazAhanuM mana te gurUnA gItamAM rame che. eka divasa akabara bAdazAhe tAnasenane kahyuM - tAnasena! Aja sudhI te huM tArI saMgIta vidyA para mugdha hato, tArA gItathI mArA manane moralo nAcI uThate hatA. paraMtu tArA gurUnuM saMgIta sAMbhaLyA pachI tAruM saMgIta nirasa ane sAva phIkakuM lAge che. gurUnI saMgIta kaLAne je rasa ane AnaMda mane prApta thayuM che temAM ane tamArA dvArA gavAtA saMgItamAM ATaluM badhuM aMtara kema che? tame saMgIta vidyA te te gurU pAsethI zIkhyA che. tAnasene saraLatAthI kahyuM-bAdazAha! mArA gurU jyAre gAya che tyAre temanuM mana svayaM AnaMdathI bhareluM hoya che. te prabhu pAse pitAnA AtmAnA pikAra para gAya che ane svayaM AnaMdane anubhava kare che. paraMtu huM ApatA tathA bIjAnA kahevAthI gAuM chuM paNa mane AnaMda tyAre Ave che ke cAre bAju mArI prazaMsA thAya, Apa rAjI thaIne mane InAma Ape ane pablIka rAjI thaIne bole ke dhanya che tAnasenane! zuM tenuM saMgIta che! mAro jayajayakAra bolAya tenI rAha jouM chuM. sAcuM kahuM te mArA saMgItamAM yaza-kItanI prApti, vAhavAhanI cAhanA ane dhana prAptinI AzAnuM viSa bhareluM che. jyAre mArA gurUne yaza-kItInI, pratiSThAnI ke dhananI kaI AzA nathI. temane te phakta bhagavAnane bheTavA che. te aMtaranA bhAvathI gAya che. huM yaza-pratiSThA ne dhananI AzAthI gAuM chuM. akabara pitAnA priya saMgItakAra tAnasenanI spaSTa vAta sAMbhaLIne namI paDyA, mAna cheDIne kaI vyakti kahI zake ke huM kaMcana-kIrti mATe gAuM chuM. dhanya che tAnasena tane ! tAnasenanI spaSTa vAta sAMbhaLIne tene samajamAM AvI gayuM ke kaI paNa kriyAnuM sAcuM phaLa kyAre maLe ? ke jyAre AtmAnaMda ane saMtoSa mATe AkAMkSA rahita ane pavitra bhAvathI kriyA karIe tyAre. A daSTAMtamAMthI ApaNane paNa e bedhapATha maLe che ke ApaNe je tapa-tyAga Adi zubha kriyAo karIe chIe. te kaI paNa phaLanI AMkAkSA rahita, tathA yaza-kItanI IcchA rahita ane daDha zradhdhApUrvaka karAya to te tapa Adi kriyAo mahAna lAbha Ape che. tenA pariNAme mokSanA sukha maLe che,
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ Tha24 zAradA zikhara | muktipurInA sukhaDA A mAnavabhavamAMthI meLavI zakAya che. jJAnI bhagavaMte e kahyuM che ke "kude haju mAthu ma" mAnavabhava durlabha che. janma e sAro nathI chatAM jJAnIeAe manuSya janmane eTalA mATe sAro kahyo che ke e janma dvArA janma rahita banI zakAya che. jIvanane kiMmatI banAvavA mATe mAnava janmanI kiMmata samaje. janmanuM duHkha che tyAM zarIranuM duHkha che. kAraNa ke sidhdha bhagavaMtane zarIra nathI te keI upAdhi nathI. ApaNe zarIra che tethI badhI upAdhio che. zarIra upara tamane prema che ke zreSa? prema hoya to deha je mAMge te ApavAnuM mana thAya ne TheSa hoya te tenAthI chUTavAnuM mana thAya. IndrionI gulAmImAMthI mukta banavA mATe zarIra ane saMsAranI mamatA tyAgI saMyama mArge AvI jAva. azarIrI avasthA prApta karavA mATe jene mana thatuM nathI tene janma-maraNanA pherA kharAba nathI lAgyA. e kharAba nahi lAge tyAM sudhI IndrionA viSayathI mukti meLavavAnuM mana nahi thAya. ane tyAM sudhI jIvana sAruM nahi bane. pAMca IndrionI gulAmI che. mahAna purUSa Indrione hukama kare che ke huM tamAro upayoga karIza paNa tame jyAM javA Icche che tyAM javA daIza nahi. samaje, Indrio ApaNA upara kAbU rAkhe te mAnaje ke ulTI gaMgA vahI rahI che. sarvajJa bhagavaMtanI vANI sAMbhaLI savaLI karavAne A amUlya avasara maLe che. A amUlya avasaramAM tAnasenanA gurUnI jema prabhu smaraNamAM lIna banavAnuM che. jene prabhunI AjJA pyArI lAge te tenAmAM masta banI zake. tyAre AtmA bolI uThaze. prabhu tAruM gIta mAre gAvuM che, bhaktinA rasamAM mAre nahAvuM che prabhu tuM vItarAgI huM anurAgI, tArA bhajananI raDha mane lAgI prabhu tArA jevuM mAre thAvuM che...prabhu tAruM jyAre AtmA vitarAga vANInuM zravaNa karatAM ekatAra bane che tyAre jema taravaiye dariyAmAM DUbakI lagAve che tema AtmA prabhu AjJAmAM DUbakI mAre che ane tene beDo pAra thAya che. mahAbala aNugAranA cha mitra ziSya gaucarI laIne AvyA tyAre kahe meM the upavAsa karyo che. cha zi nathI jANatA ke A mahAbalamuni mAyAthI upavAsa kare che. have AgaLa zuM Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : pradyumnakumArane puNyame rakSaNadAtA maLI gayA. vidyAdhara rAjA ane rANInA dilamAM khUba AnaMda che. e AnaMdanI sAthe rANInA manamAM e citA thAya che ke mArA A putrane rAjya maLaze ke nahi ? mArI zokyane dIkaro thAya to
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ dArA zikhara A putranI kadara na thAya ne tene rAjya na maLe. A sAMbhaLIne rAjA umaMgamAM ne utsAhamAM AvI gayA ne belyA-A chokarAno padaya e che ke te bhaviSyamAM rAjyano vArasadAra banaze. rANI kahe paNa enI zuM khAtrI? mAruM haiyuM kevI rIte harakhAya ? A janma dIdhelI mAtA nathI chatAM tenuM haiyuM putra prema mATe keTaluM jhaMkhI rahyuM che ! rANInA vacano sAMbhaLIne rAjAe AnaMdamAM AvIne zuM karyuM ? kihA bola tilaka rAjA tadAre, merA gAdIdhAra yaha yuvarAja re ! rAnI kA haradA hariyA he gayA re, meM te huI puNyavatI prabhu Ajare..zrotA rAjA pitAnA mukhamAM taMbula khAtA hatAM. tenuM thUka laIne sUryadevanI sAkSImAM bALakanA kapALamAM cAMllo karyo ne kahyuM. A putra mAro gAdIdhara thaze. tene huM AjathI rAjyane vArasadAra banAvuM chuM. A sAMbhaLI rANInuM haiyuM harakhAI gayuM. janma denArI mAtA nathI chatAM tenuM haiyuM ATaluM harakhAya che temAM pUrvabhavano saMketa che. Aje kaMIka jagyAe jovAmAM Ave che ke peTano dIkaro kAma na kare ne bIjAne ke kuTuMbano dIkaro karate hoya che. eka bhAI potAne bIjo bhAI karmacAge duHkhI hoya te paNa tenI saMbhALa letuM nathI. ane bIjA kaMIka kuTuMbane pitA hoya che. A badhA karmanA khela che. pUrvanA leNadeNa saMbaMdha jevA hoya tevuM levAya. rAjAe putranA kapALamAM ghUMkathI tilaka karIne tene rAjagAdIne vArasa banAvyuM. tethI rANInuM haiyuM harakhAI gayuM ne te bolI aho mArA prabhu ! Aje Ape mane bhAgyavaMtI banAvI che. huM puNyavaMtI banI chuM. mAruM jIvana saphaLa banAvI dIdhuM che. have AgaLa tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 33 zrAvaNa suda 11 ne zukravAra tA. 6-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMta jJAnanA dhAraka, ahiMsAnI Ahaleka pukArI, bhavya jIne jagADI sAcA mArge vALanAra vItarAga prabhue jagatamAM karmathI duHkhI thatAM jIvene upadeza Ape ke he bhavya che ! je tamAre akhaMDa evuM Atmasukha joItuM hoya te jeo akhaMDa sukha pAmelA che temanuM zaraNuM aMgIkAra kare. zAzvata sukha pAmelA sarvajJa bhagavaMte che. atyAre ApaNI pAse sarvasa bhagavaMte hAjara nathI. atyAre ApaNane je kaMI ugAranAra hoya te sarvajJa bhagavaMtanI
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 aradA zikhara vANI che. e vANI upara je jIvane zradhdhA thAya te beDo pAra thaI jAya. bhagavAna kahe che ke he bhavya che ! A saMsAra asAra che temAM rAcavA jevuM nathI. jene saMsAra asAra lAge che te saMsAranA baMdhane teDIne nIkaLI jAya che. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayanamAM sAta aNagAranI vAta cAle che. temaNe saMsAra choDI dIkSA lIdhI. temane saMsAra ke lAgyo haze ? "asAsayaM haTTha imaM vihAraM, bahu aMtarAyaM na ya diihmaauu|" baMdhuo ! dIkSA keNa laI zake ? jemane saMsAra kaDavo lAge te laI zake. dIkSA levA mAtrathI kalyANa nahi thAya paNa jIvanamAM parivartana lAvavuM paDaze. vItarAga prabhunA zAsanane barAbara vaphAdAra rahevuM paDaze je vItarAga prabhunI AjJAmAM vaphAdAra rahe che te cAritra bhAvamAM TakI rahe che. ne cAritranA bAgamAM ramaNatA karI zake che. jene saMsArane AnaMda uThI jAya te cAritrane AnaMda mANI zake. tamane je sthAnamAM AnaMda na Ave te sthAnane choDI do cho tema jene saMsAramAM AnaMda nathI Avate te saMsAra choDIne saMyamI bane che. tamane samajAya che ke A saMsAranA samasta sukha nAzavaMta che ne jIvana paNa anitya che. dazavaikAlIka sUtranI pahelI cUlikAmAM bhagavaMte kahyuM che keH "jije hu mA majuvALa vavigha kutarA ja jitu raM ? manuSyanuM jIvana anitya ane DAbhanI aNI upara rahelA jhAkaLanA pANInA bindunI mAphaka caMcaLa che. AyuSya bahu alpa che. temAM paNa ghaNI aMtarAye Ave che. 50-60 ke 100 varSanA AyuSyamAM paNa A zarIra "vAhI tenA mAsTara" vyAdhio ane regenuM ghara che. temAM kayAre TI.bI, kensara, nyumonIyA DAyAbITIza, TAIphoIDa, jalaMdara, bhagaMdara Adi rogone upadrava thaze tenI khabara nathI. Aje te mANasa sAje sAre beTho hoya ne hArTaeTekane humale AvI jAya che. AvI vAta jene samajAya che te saMsArane meha choDe che. vicArajo. A jIvanane vizvAsa karavA jevuM nathI. jyAM sudhI zarIra sAjuM che tyAM sudhI badhI kudAkUda che. paNa zarIra regathI gherAI jaze tyAre khAvuM-pIvuM-haravuM-pharavuM kaMI nahi game. jIvana parAdhIna banI jaze tyAre jaMpIne besaze tenA karatAM jyAM sudhI zarIra sAruM che tyAM sudhImAM samajIne dharmanI ArAdhanA karI le. mahAbala aNagAra Adi sAte aNagAroe saMsAranI asAratA ane anityatA samajIne saMyama lIdhe che. saMyama lIdhA pachI karma khapAvavA jJAna-tapa-vaiyAvacca Adi sAdhanAmAM lIna banyA che. pAMca pAMca upavAsa sAthe kare che. jyAre pAraNuM hoya tyAre saMte gaucarI karavA jAya. e gaucarI karIne Ave tyAre mahAbala aNagAra kaMIka kAraNa batAvI pAraNuM na kare. tyAre A cha aNagAronA dilamAM khUba duHkha thatuM ke
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 327 ahe ! ApaNu nAyaka AhAra karatAM nathI ne ApaNe AhAra kare paDe che. teo te5 samAdhimAM kevA lIna rahe che ne ApaNe te AhAra karIe chIe. e pazcAtApa karatA hatA. jyAre mahAbela aNugAranA manamAM ema che ke mArAthI e nAnA che ne huM maTe chuM. te mAruM moTApaNuM kAyama rahevuM joIe. eTale AvI mAyA sahita tapa kare che. devAnupriya! tame saMsAramAM paNa dekhe che ne ke mANasa zrImaMtAIthI moTe hoya ke sattAthI mATe hoya che tene tenA moTApaNAnuM keTaluM mAna heya che! ke huM kaMIka chuM. tenI sattA nIce rahenArA mANasanI je heja bhUla thAya agara tenuM kahyuM nA kare te e sattAdhIza pitAnI sattAnA nazAmAM AvI pelA garIba mANasane kacaDI nAkhe che. jJAnI kahe che ke dArUnA nazA karatAM paNa sattAne, zrImaMtAIne naze khataranAka che. tamane sattA maLI che te tenAthI bIjAnuM bhaluM kare. lakamI maLI hoya te garIbanA AMsu luchI ne buddhi sArI hoya te tatvajJAnamAM buddhi phera ane bIjAne sArI salAha Ape paNa tene garva karIne bIjAne kacaDaze nahi. bhagavAna kahe che te mArA sAdhake! tame mAnI ke mAyAvI nA banaze. mAna mIThuM jhera che. e bhava paraMparA vadhAranAra che. mAna-mAyA e badhuM parabhAva che. parabhAvamAM paDatA AtmAne bacAvI le. pallA upara karajo hale guNa gANuthI bharaje gallo. sthiratAthI saMbhALajo galle, kadI na pakaDe pApane palle. sAcA sAdhu kevA hoya ? AtmAnI mastImAM gulatAM hoya. temane vaLI pahele ke? je sAdhu bane che te saMsAranI gulAmI-parAdhInatAnI beDI toDIne nIkaLe che. ene keInI gulAmI na hoya. paNa je sAdhu sAdhupaNAthI bhUle te gulAma bane. paNa vItarAganI AjJAnuM je sAdhaka yathArtha rIte pAlana karatA hoya te gulAma na bane. kaI paNa vastu, kSetra ane vyaktinuM baMdhana te pArake pale che. sAdhune kaI vastu pratye mamatva na hoya ke A mAruM che. huM ne mAruM saMsAramAM choDIne Avyo. have huM ne mAruM zuM? A ghATakopara kSetra, A zrAvaka te mArA che. are ! jene cheDIne AvyA tenA upara ATale badhe mamatva ! AnuM nAma le. jema keI mANasane vyaMtara devane upadrava thato hoya te kahe che ne ke AnA zarIramAM pArake pale che te ene herAna kare che. tema je sAdhu vastu, vyakita ke kSetranA mamatvamAM paDe che, mAna ane mAyAnuM sevana kare che tene pArake pale kahevAya. sAce sAdhu rAgamAM raMgAya nahi. parane saMgI nA bane ne parAdhInatAnA baMdhane baMdhAya nahi. e te vairAgyanA raMge raMgAIne saMyamanI dhAre cAle. saMyamanuM sthAna
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mahAna zreSTha che. AvuM zreSTha sthAna pAmyA pachI sAdhune eka dhyeya hoya che ke A caturgatinI viSama ghATIne mAre jaldI oLaMgI javI che. saMsAranA gIta ghaNAM lalakAryA. have te mAre vItarAgatAnA gIta lalakAravA che. pudgalanAM piTalAM anaMta bhavathI uMcakyA. have te e piTalAno bhAra utArI AtmAne haLa banAve che. ane baMdhanamAMthI mukita meLavavI che. basa, e ja sAdhune dhyeya hoya che. AvA uttama dayeyane cheDIne je sAdhu krodha-mAna-mAyA-labha-rAga ane dveSamAM joDAya che tene pArake palle vaLage che. bhagavAna kahe che jyAre A palle tArA upara AkramaNa kare tyAre kSamA, saraLatA, nirlobhatA Adi zastro hAthamAM laIne tame e pallA upara kara hallo." te e pale tamArAmAM pravezI zakaze nahi. jyAre mAna Ave tyAre vicAra karo ke bhagavAna mahAvIra svAmInA caraNamAM meTA Indro ane deva namatA hatA. emanI sevAmAM hAjara rahetAM hatAM. moTA rAjA-mahArAjAe temanI pAse AvatAM hatAM. chatAM temane ahaM na hatuM. te huM kyA sImADAne ! A vicAra karo te ahaM ogaLI jaze. palA upara hallo karIne guNagANAthI bharaje galo. bhagavaMta kahe che ke tane guNa gAvAnuM mana thAya te tArA pitAnAM gANuM gAvA na besIza ke jagatanAM gANuM gAvA na besIza. paNa arihaMtanA, sidadha bhagavAnanA, gurUnAM ne mahAna purUSanAM guNalA gAje te mahAna purUSomAM rahelA guNa tArAmAM Avaze. ane AtmA eka divasa guNaguNane bhaMDAra banI jaze. eTale guNathI gale bharAI jaze. paNa paranA guNa gAvAthI te guNane galle khAlI thaI jaze. A jagata te tane eka vakhata UMce caDhAvI deze ne vaLI kyAreka uMcethI nIce paTakI deze. mATe jagata bhAvamAM nahi joDAtAM jagatanI gulAmI nahi karatAM vItarAganA kAyadAne anusaro. emanI AjJAmAM raheze te kalyANa thaI jaze. mahAna purUSonAM guNagrAma karIne AtmAe je gale bharela che tene sthiratA-sAvadhAnI pUvaka saMbhALaje. emAM kyAreya kaSAyanA DAkuo pravezI na jAya te mATe sajAga rahejo. jJAnI kahe che guNagrAmathI galle bharIne je je pAchA pApane pele pakaDavAnI bhUla nahi karatA. be mitro hatA. eka vakhata te baMne mitro vidyAbhyAsa karavA mATe eka gurUnI pAse gayA. gurU khUba jJAnI hatA. baMne mitroe ghaNo lAMbA vakhata gurUnI pAse rahIne ghaNuM jJAna prApta karyuM, baMne mitro khUba buddhizALI hatA. baMne sarakhuM jJAna prApta karI vidvAna banIne potAnA gAmamAM AvyA. baMne e jJAna eka gurU pAsethI sarakhuM meLavyuM hatuM paNa baMnenA hRdayamAM judI rIte pariNamyuM, mANasa dvadha pIve to zarIra puSTa bane ne sarpanA mukhamAM jAya te viSa rUpe pariName che. tema eka mitra khUba saraLa hato, tenI pAse je kaMI Ave tene saraLatApUrvaka jJAnane lAbha Apati
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara pUche che bahena ! tAre ghera ATaluM badhuM sukha che, keI jAtanuM duHkha nathI chatAM tArA mukha upara AnaMda kema dekhAto nathI ? zuM koI khAnagI ciMtAnuM kAraNa che? tyAre zeThANI kahe che bahena ! tArI daSTie huM sukhI chuM. mane koI jAtanuM duHkha nathI. zeThanA mArA upara cAra hAtha che paNa huM sukhI nathI. sakhI pUche che tenuM kAraNa zuM ? bahena ! mArA patine dharma rUcato nathI. huM upAzraye jAuM chuM. tyAre vRdhayuvAna ane bALakane sAmAyika, upavAsa, pauSadha A badhI dharmakriyA karatAM jouM chuM tyAre mAruM haiyuM nAcI uThe che. ne sAthe aphasosa thAya che ke A badhA kevA puNyavAna che che ! te suMdara dharma-ArAdhanA karIne pitAnuM jIvana saphaLa banAve che, jyAre mArA patine dharma zabda gamato nathI. zeThANI zeThane dharma pamADavA ghaNuM prayatna kare che paNa zeTha keI hisAbe mAnatA nathI. chevaTamAM zeThANI kahe che Apa phakta darzana karIne pAchA vaLajo. zeTha kahe ke mane TAIma ja kayAM che! are zeTha ! A badhuM sukha pUrvanI punnAInuM che. pachI tamAruM zuM thaze teno vicAra karo. zeTha lakSamInA madamAM kahI detA ke tAre je ciMtA karavI hoya te kara. are, nAtha ! eka vAra to vyAkhyAnamAM Ave. mahane naze jene caDhayo che te zeTha kahe ke huM upAzraye AvIza to tamane hIrAthI kaNa zaNagAraze ? zeThANInA hADahADanI mIjAmAM dharmane raMga hatuM. ene sArAM kapaDAM ane hIrAnA dAgInAno meha na hato. eNe kahI dIdhuM mane hIrAnA dAgInAno ke phorenanI sADIne meha nathI. jo tame dharmadhyAna karatA ho to mArA mATe dharma gumAvIne vahepAra karavAnI jarUra nathI. jo tame dharma ArAdhanAmAM joDAvA to huM to sAdI baMgaDI ne vejAnI sADI paherIza. ane gharakAma hAthe karIza. zeTha kahe ke tamAre hIrAnI baMgaDI na paheravI hoya paNa je hIrAnI baMgaDI huM tamane na paherAvuM to samAjamAM mArI AbarU zI ? tamAre besavuM che paNa samAja vacce mAre rahevuM che ne ? A rIte kahIne zeThANInI vAta zeTha toDI pADatA. je kAnethI sAMbhaLato nathI tene upadeza zuM kare? zeThANI zeThane ghaNe upadeza Ape che paNa jene gamatuM nathI tene zuM ? parigrahanI mUcha dharma taraphanI laganI lAgavA detI nathI. saMsAranI mAyA AtmAne dharma tarapha vaLavA detI nathI. lakSmInI mAyA jIvane evI AMjI de che ke ene bIjuM kaMI sUjhavA detI nathI. jema aMdhArI rAtre rastA upara sAmethI AvatI meTaranuM DejhaliMga lAITa AMkha para paDatAM aMjAI javAthI bIjuM kaMI dekhAtuM nathI. tema A saMsAranI mAyA rUpI vahAlasoyuM kuTuMba, mAna-sanmAna ane paisA TakA rUpI lAITamAM aMjAI gayelA jIvane kaI game teTaluM samajAve to paNa dharma karavAnuM tene mana thatuM nathI. sukhalAla zeThanI AvI dazA hatI.
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zAradA zikhara zeThANuM zeThane khUba samajAvIne thAkyA paNa zeTha samajyA nahi. kyAreka ekalA beThAM beThAM zeThANI e prazcAtApa karatA hatA ke aho ! mArA puNyamAM kevI khAmI che ke mArA pati dharma samajatA nathI. mArA pati dharmAtmA bane te huM sAcI puNyavAna chuM. dhamaSTha strI dharma premI pati nathI maLyo temAM puNyanI khAmI samaje che. AnuM kAraNa tamane samajAya che? "saMsAra sukhane rasI jIva bhautika sukhanI sAmagrI na maLe te ema mAne che ke mArA puNyamAM khAmI che. jyAre dharmapremI jIva dharma sAmagrI na maLe te ema mAne che ke mArA puNyamAM khAmI che." A uparathI tame sAcA dharmapremI che ke nahi tenuM mApa nIkaLe che. dharmanI sAmagrI maLI che paNa zrImaMtAI nathI maLI te puNyanI khAmI lAge che. je e khAmI lAgatI hoya te samajI leje ke tame saMsAra sukhanA rasIka che. paNa dharmapremI nathI. ane A zeThANInI jema karoDo rUpiyAnI saMpatti hovA chatAM dharmanA abhAve puNyanI khAmI che ema lAgatuM hoya to samajI leje ke ame dharmapremI chIe. pUrvanA puNyathI maLelA bhautika sukhe gADI-baMgale e badhuM bhegavavAthI kAMI sadgati maLavAnI nathI, ke tenAthI puNya thavAnuM nathI. paNa puNyathI maLelI sAmagrIthI je dharma thAya che te sadgati ane puNya baMne apAvanAra che. 5galAnaMdI che. bhale bhautika sukhamAM AnaMda mAne paNa sAcuM sukha te dharma sAdhanA karI AtmAnaMdI banavAmAM che. AtmAmAM je sukha raheluM che te bahAra nathI. pelA zeThANI zeThanI ciMtA karyA kare che paNa zeTha sAheba samajatAM nathI. eka vakhata evuM banyuM ke eka mahAna jJAnI pavitra saMta gAmamAM padhAryA. zeThANI temane vaMdana karavA gayA. vaMdana karatAM karatAM zeThANInI AMkhamAM AMsu sarI paDayA. zeThANInI AMkhamAM AMsu joIne saMta pUche che bahena! tArI AMkhamAM AMsu kema che ? tyAre zeThANIe zeTha sabaMdhI vAta karI. tyAre saMtanA manamAM paNa thayuM ke A zrAvikA keTalI dhamIMTha che ke ene pati dharma nathI pAmyo tenuM tenA dilamAM keTaluM duHkhane kheda che ! zeThANIe kahyuM. gurUdeva Apa game tema karIne mArA patine dharma pamADo to mArA AtmAne saMtoSa thAya. devAnupriya! AvI dharmanA talasATavALI puNyavaMtI zrAvikAo A pRthvI upara che. saMte zeThANane kahyuM-bahena! zeThane kaheje ke mahArAjazrIne ApanuM khAsa kAma che. mATe eka vAra AvI jAya. saMtanA saMdezAthI zeThane thayuM ke mane sAmethI kAma kahevarAvyuM che to huM jAuM. tethI zeTha gayA. gurUdevane vaMdana karIne kahyuM ke mahArAja Apa mane sevA pharamAve. mahArAje kahyuM-zeTha! A mArI eka lAkaDI che te tamArA
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 339 ghera laI jAo. sAcavIne tamAre ghera mUkI rAkhajo. huM have uMmara lAyaka thaye chuM. mAruM AyuSya kayAre pUruM thAya te khabara nathI. te huM jyAre kALadharma pAmI jAuM tyAre A lAkaDI tamAre mane parabhavamAM pahoMcADavAnI che. eTale tame Ave tyAre A mArI lAkaDI bhegAM letA Avajo. A sAMbhaLIne zeThanA manamAM thayuM ke kevI pAgala jevI vAta kare che. zeThe kahyuM-mahArAja sAheba ! e kevI rIte bane? parabhavamAM lAkaDI huM kevI rIte lAvuM ? mahArAje kahyuM-emAM te zuM meTI vAta che ? tame to tamArI ATalI badhI milkata, hIrA, motI, mANeka ATaluM badhuM laIne javAnA che to mArI ATalI nAnI lAkaDI laI javI bhAre nahi paDe. zeTha kahe. mahArAja ! koDanI milakatamAMthI rAtI pAI paNa laI javAno nathI. mArA bApadAdAe mUkIne gayA che to huM sAthe zuM laI javAne chuM? saMta kahe-temane mAla milkata upara meha nahi hoya eTale mUkIne gayA haze ne tamane te lakSmIne ghaNe meha ane mamatA che eTale laI jaze. are bhagavAna ! keI nathI laI gayA. saune cheDIne javAnuM che. to pachI aMtakALa sudhI ATalI badhI mahenata zA mATe kare che ? jarA, vicAra to kare. huM keNa ne mAruM zuM ? jarA sAMbhaLo. kAvAdAvA karI karoDanI milakata bhegI karatAM je pApa baMdhANuM te to karanArane bhogavavAnuM che. temAM koI bhAga nahi paDAve. zeTha kahe-gurUdeva! taddana sAcI vAta che. mArI patnI to mane khUba kahetI paNa mane lakSamIne eTale moha hato ke huM enI vAta sAMbhaLato nahi, ne paralakano vicAra paNa karato nahi. ApanI vANuM sAMbhaLIne have mane samajAya che ke meM mArI jiMdagI pApamAM veDaphI. are gurUdeva ! have mAruM zuM thaze ? ATaluM bolatAM zeThanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. tyAre saMte kahyuM-zeTha ! mUMjhAze nahi. jAgyA tyArathI savAra samajI have dharmanI ArAdhanA kare. jiMdagInA cheDe saMyamanI sAdhanA thAya to paNa uttama che. je saMyama na levAya to saMsAramAM rahI bane teTalI zuddha bhAve dharma sAdhanA kare. gurUdeva ! huM saMyama laI zakuM tema nathI. saMsAramAM rahIne bane teTalI dharmArAdhanA karIza. sukhalAla zeThanA manamAM apUrva AnaMda thaze. saMte temane bAra vratanuM svarUpa samajAvyuM. zeThe tyAM vrata aMgIkAra karyA. zeThe ghera AvIne vicAryuM ke have mAre nave baMdha nA kare. temaja je je milkata che temAMthI 50 TakA dAnamAM vAparavI. zeTha dharma pAmyA tethI temanA manamAM ema thAya che ke Aje huM sAcI lakSmI pAmyo. zeTha harakhAtAM ghera AvyA ne zeThANune badhI vAta karI. zeThANInuM haiyuM nAcI uThayuM. patinA caraNamAM paDIne kahyuM-nAtha ! Aje mAruM jIvana ane mArI varSonI bhAvanA saphaLa banI, pachI baMne sAthe dharmArAdhanA karatAM jIvana saphaLa
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 zAradA zikhara banAvyuM. zeThANI dharmanA saMskArI hatA to zeThane sudhAryA. temAM tame paNa A zeThANu jevA banaje ne patine dharma pamADo. ApaNe rejane cAlu adhikAra-mahAbala aNagAre mAyAnuM sevana karI tapa karyo to strInAma karma bAMdhyuM. juo, karma keIne cheDayA che! chatAM jIvane meha utarato nathI. have mahAbala aNagAre zuM karyuM te vicArIe. "di2 NaM vIsAehi ya kAraNehiM Aseviya bahulIkaehiM titthayara nAma goyaM kammaM nivvatisuM tNjhaa|" tyAra bAda mahAbela aNagAre zAstra prasiddha vIsasthAnako vaDe ke je Asevita bahulIkRta hatA tenAthI tIrthakara nAma gotra karmane baMdha karyo. dareka sthAnanuM eka vAra sevana karavuM te Asevita ane ghaNI vAra sevana karavuM te bahalIkRta che. have te vIsa sthAnake kyA che te vAta kahevAmAM Avaze. fjUta...sidhdha...gvacana...tIrthaMkaranAma karma upArjana karavAnA vIsa bela che. temAM pahelI bela arihaMta bhagavAnanA guNagrAma karavAnuM che. mahAbala aNagAre vIsa sthAnakanI ArAdhanA karI temAM prathama bolamAM arihaMta bhagavAnanA guNagrAma karavA, arihaMta bhagavAna kevA hatA ! temanA svarUpanuM ciMtana karavuM ke he prabhu! tuM ke ne huM ke ! te ghanaghAtI karmone apAvyA ne rAga-dveSa ane mahine jItI lIdhA ne huM tenA vaDe jItAI gayo chuM. - he prabhu ! eka vakhata tame mArA jevA hatA. tame mArI jema bhavamAM bhamyA paNa te evI ArAdhanA karI, tapa karyA, samakita sahita zudhdha saMyama pALyA ane karmazatraonI sAme yuddha karIne te vijaya meLavyo. ari eTale zatru ane haMta eTale haNyAM. te karma rUpI zatruo upara vijaya meLavyuM tethI arihaMta banya ne huM to haju bhavamAM bhamato rahI gayo chuM. he prabhu! huM tArA jevA padane jyAre pAmIza? tArA je purUSArtha karavAne he bhagavAna mane bhAva upaDe ne huM karmabaMdhanane toDI ghAtI karmanA DuMgarA bhedI jyAre arihaMta banuM. ahAhA....prabhu ! zuM tArI nirmaLatA ! zuM tArA adbhUta guNa ! AvI rIte arihaMta bhagavaMtanA guNagrAma karavAthI tIrthakara nAma gotra baMdhAya che, bIjA sidhdha bhagavaMta che. he prabhu! te to AThe ATha karmanA ogha uDADayA ne zAzvata sthAnamAM tuM birAje che. huM arihaMtapadanI prApti karIne tArA jevo karmanA kalaMkathI rahita zuddha banI sidhdha avasthAne jyAre pAmIza ? tuM ke zAMtimAM birAje che! atipurInA Apa nivAsI (2), saMsAra bhUmine huM chuM pravAsI (2) mAre sAdhavI che (2) sAdhanA vItarAganI nathI re paravA.. tuM zAzvata sthAna evA mokSa nagarane svAmI che ne huM to haju anaMta
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 341 saMsArano pravAsa kheDI rahyo chuM. huM pravAsI maTIne tyAMnI nivAsI kyAre banIza? zAzvata sukhane kayAre prApta karIza? A rIte mahAbala aNagAra arihaMta ane sidhdhaprabhunA guNagAna kare che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra - apaharaNa thayela putranI zodha" - pradyumnakumAranuM apaharaNa thavAthI rUkSamaNI kALo kalpAMta kare che. ne bole che he putra ! tuM kyAM saMtAI gayo che ? he mArI vahAlI dAsIo ! mArA putrane tame kyAM saMtADI dIdho che? tame je mArI mazkarI karIne mArA bAluDAne saMtADI dIdho hoya to tame mane jhaTa ApI de. putranA vigathI mAruM to kALajuM cIrAI jAya che, bahena ! huM kheLA pAtharuM chuM. mane mArA putra ApI de. tyAre dAsIo kahe mahArANI ! atyAre ApanA hozakoza uDI gayA hoya tevA samaye zuM ame ApanI mazkarI karIne putrane chUpAvI rAkhIe ? ame AvI majAka na karIe. paNa rAtre Apa tene godamAM laIne sUtA hatAM te vAta nakkI che. paNa Apa uMghI gayA pachI kaI pApI deva tene uThAvIne laI gayA lAge che. bAkI ahIM koI AvyuM nathI. A sAMbhaLI rUkSmaNI kahe che arere.... mArA jevI abhAgaNI A duniyAmAM keNa strI haze ? ke AvA ratana jevA putrane janma ApIne tene sAcavI zakI nahi. e mArA putrane kaNa laI gayuM haze ? he putra! meM te manamAM tArA mATe keTalA manoratha sevyA, are dIkarA AzAnA minArA bAMdhyA hatA. mArA minArA kayA pApIe toDI nAMkhyA ? are, pUrva janmano duzamana tane harIne kayAM laI gayo che? are pApI deva ! teM duzmanAvaTa karIne mArA mananAM manorathane jaDamULathI ukheDI nAMkhyA. are ! mArI AzAnA minArA bhAMgIne bhukake karI nAMkhyA, A rIte duzmanane elaMbhe Ape che. to ghaDIkamAM putrane elaMbhe ApatI zuM kahe che? he putra ! tuM mArI kukhe janme. mane rAjI karIne teM A zuM karyuM? bhagavAna ! A karatAM huM vAMjhaNI rahI hatI to sAruM hatuM, to eka ja vAta ke mane putra nathI. are dIkarA ! tane janma A to A jhUravAno vakhata Avyo ne ? A rIte putrane elaMbhe detI chevaTe pitAne elaMbhe devA lAgI. baMdhuo ! mAtAne prema kevo che! saMtAna pratye mAtAnI keTalI mamatA hoya che! putranA mehamAM rUkamaNI kevAM kevAM karUNa zabda bolI rahI che! have pitAnI jAtane kahe che he pApaNI ! tuM pote zA mATe jIvatI rahI che? tArA upara vIjaLI kayAM na paDI ! arere....kALA nAga ! tame mane zA mATe na karaDayA ? are hIMcake hIMcatA hIMcake tUTI paDe ne huM marI jAuM evuM kema na banyuM ? huM kRSNanI badhI
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ kejara zAradA zikhara rANIomAM nAnI chuM paNa mane paTTarANInuM pada ApIne temaNe maTI karI. tene kAraNe mArI bahenane duHkhane pAra nathI. je huM ahIM na AvI hatI te mArI bahenane paNa duHkha nA thAta. he putra! tArA vinA A sonAne mahela zmazAna je bihAmaNo lAge che. huM tArA viyogamAM mArA divaso kevI rIte pasAra karIza? he putra! muddAnI vAta to kahevI bhUlI gaI. bhAmA se zata karI zIra mUMDaNa, yaha duHkha khaTake kaMTaka phUla, UMcI le paTakI mukhya pAtAlameM, kInhA sukha vRkSa samUla vinAza re... he mArA lAla ! tArI AzAe meM satyabhAmAnI zarata svIkArI che. satyabhAmAnA putrathI pahelA tAro janma thaye tethI lagna paNa pahelAM thAta to mAre mAthuM muMDAvavuM paData nahi. tuM jatAM mAre mAthuM muMDAvavAne vakhata Avaze. beTA ! e duHkha to mane kAMTAnI jema khaTake che. tArA pitAnA mArA upara cAra hAtha che. sauthI mAruM sthAna uMcu che. paNa e uMcu sthAna kudaratane gamyuM nathI. mane UMce caDhAvIne nIce paTakI dIdhI. A pramANe rUkSmaNI khUba jhUre che ne vilApa kare che. sArI dvArakA nagarImAM vAyu vege samAcAra prasarI gayA ke kRSNa vAsudevanA putranuM apaharaNa thayuM che. haju to tene jamatsava ujavAI rahyo che. tenuM ja apaharaNa thavAthI vAjiMtro vAgatAM baMdha thaI gayA. ne khAkhI dvArakA nagarImAM udAsInatAnuM vAtAvaraNa chavAI gayuM. rUkSamaNI kahe che mArA bAluDAne kaNa laI gayuM ? Ama kahetAM bebhAna thaIne paDI gaI. mAMDa bhAnamAM lAvyA tyAre uThIne mahelanI bahAra jaIne jema bhikhArI roTInI bhikSA mAMge tema badhAne pUche che mAro lAla ? mane lAvI Ape ne ? rUkamaNInI A sthiti joIne dAsa-dAsIo mUMjhAI gayA. rUkamaNIne hiMmata ApavA lAgyA. dAsIe have kRSNane samAcAra Apaze, pachI kRSNajI Avaze ne pradyumnanI zodha karAvaze. rUmaNuM haju ke vilApa karaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 35 zrAvaNa suda 14ne ravivAra tA. 8-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNAnA sAgara, trilekInAthanA mukhamAMthI jharelI zAzvatIvANI tenuM nAma sidhdhAMta. mahAbela aNagAra vIsa sthAnakanI ArAdhanA kare che. temAM paheluM
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya zAradA zikhara sthAnaka arihaMtanuM che. arihaMta prabhunA guNa gAtAM jIvane jadhanya rasa Ave te karmanI koDe khapI jAya ne utkRSTa rasa Ave to tIrthakara nAmakarma upArjana kare. mahAbala aNagAra arihaMta prabhunA guNagAna karavAmAM masta banI gayA. je puNyAtmA arihaMta prabhunA guNagrAma karavAmAM masta banI jAya che. tene saMsAra kaTa thaI jAya che. ane je AtmA thI bharelI duniyAmAM khovAI jAya che te cartagati saMsAramAM bhaTake che. baMdhuo! anaMtakALathI AtmA thI bharelI duniyAmAM khovAI gayuM che. e dezamAM mana-vacana ane kAyAne joDIne doSa deta (durguNI) bane che. deSane desta banele AtmA duHkha bhogavavA mATe durgatimAM jAya che. tenA badale AtmA je mana-vacana-kAyAthI arihaMta bhagavAnanA guNagrAma kare te anaMta guNane nIdhi banIne sadAne mATe anaMta sukhane svAmI banI jAya. je arihaMtapada prApta karavuM hoya te vAraMvAra arihaMtanA guNonuM smaraNa kare. mahAbala aNagAra arihaMta prabhunA guNonuM smaraNa kare che. he prabhu! ApanAmAM anaMta guNe rahelAM che. ApanAmAM rahelA anaMta guNene nIdhi mArAmAM Ave, meM zAstra siddhAMta dvArA ApanA guNenuM vAMcana karyuM che. tyArathI mane evA guNe prApta karavAnI laganI lAgI che. jema mAlikanI sevA karanAra nokara nyAla thaI jAya tema he prabhu! Apa amArA mAlika che ne huM Apane sevaka chuM. Apa anaMta guNanA svAmI che. te zuM mane eka divasa ApanA je anaMta guNane svAmI nahi banAvo ? mane zradhdhA che ke Apa mane ApanA jevo banAvazo. he karUNAsiMdhu ! Apa mAre hAtha pakaDIne A dezothI bharelI duniyAmAMthI mane bahAra kADhIne ApanI pAse laI jAo. have mane eka kSaNa paNa ApanAthI dUra rahevuM gamatuM nathI. huM sadA ApanI pAse rahIne ApanuM dhyAna dharIza. ApanA guNanI stuti karIza. ne ApanI AjJAnuM pAlana karIza. ApanA pavitra nAmano niraMtara jApa karIza. have kadApi deSonI dastI nahi karuM. niraMtara deSa tarapha dugaMchAbhAva rAkhIza. ane ApanAmAM rahelA adbhUta guNene prApta karavA khUba mahenata karIza. ne ApanA zAsanamAM pUrNa vaphAdAra rahIza. game tevI lAlaca, lobha ke bhayanA prasaMgamAM paNa ApanA zAsanane kadApi choDIza nahi. A te mahAbala aNagAra arihaMta prabhunA guNagrAma karatAM AvI bhAvanA bhAve che. tame paNa savAramAM dararoja prArthanA kare che ne ? e prArthanA karatAM prabhumAM lIna banI jAo ne arihaMta-sidhdha bhagavAnanA guNenuM smaraNa karI AvI bhAvanA bhAvo te kyAreka e padamAM naMbara lAgI jaze,
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 zAradA zikhara khaMdhue ! AvI rIte ApaNe arihaMta prabhunA guNagrAma temanI AjJAnuM pAlana na karIe to guNa prApti na thAya. mATe AjJA che teno vicAra karo. bhagavAna kahe che huM jIva ! A saMsAramAM tAro nivAsa zAzvata nathI. bhagavAna kahe che ke karIe paNa je bhagavAnanI zu ThANI viviha ThANANi, cassaMti Na savvase / LiyA kArya vAme, yadi muddAdriya | sUya. sU. a. 8 gAthA 12 huM AtmA ! devaleAkamAM rahelA uMcI padavIvALA Indro tathA sAmAnika devA, manuSyamAM UMcI padavI pAmelAM cakravatie, khaLadevA, vAsudevA, mAMDalika rAjAe tathA bhAgabhUmimAM vasatA jIgalIyAe tathA sAmAnya manuSyeA ane tiyacA vigerene eka divasa to potapeAtAnA sthAno cheDavA paDe che. eTale mRtyu pAmIne paraleAkamAM javuM paDe che temAM saMdeha nathI. devaleAkanA divya sukhA tathA manuSyaleAkanAM samasta sukhA azAzvata che. alpakALa TakavAvALAM che. ema samajIne tenA uparathI mamatvabhAva utAro. are, A zarIra paNa kevuM che? anityANi zarIrANi, vaibhavA nahi zAzvataH nityaM sannihiteA mRtyu kartavya dharma saMcayaH // je zarIra upara gADha rAga che, jenuM pASaNa karavA mATe pApa karatAM pAchu vALIne jotAM nathI. tevuM zarIra azAzvata che. A zarIrane paNa ahIM cheDIne javAnuM che. eka Dagalu paNa tamArI sAthe AvanAra nathI. jIva jyAre zAzrvata sthAna-meAkSamAM jAya che tyAre zarIra ahIM cheDe che. uttarAdhyayana sUtranA 36mA adhyayanamAM prazna karyo che ke kahiM pahiyA sidhdhA, kahi sidhdhA paTTiyA / hArdi veindri cattALa, thanamULa sajja // utta.sU. a. 36 gAthA 55 sidhdhanA jIve kayAM jaIne aTake che ? te kyAM rahe che ? zarIrano tyAga kyAM kare che ane kayAM jaIne sidhdha thAya che ? tenA javAbamAM prabhu pharamAve che ke| pahiyA sidhdhA, lAgaggeya paTTiyA / huM vendri cattALa, tattva gatRLa signasA . sU. a. 36 gAthA 56 sidhdha bhagavaMta aleAkanA cheDe aTake che ne leAkanA agrabhAga upara rahe che, ahI' mRtyulokamAM zarIrane cheDIne agraleAkanA bhAga upara jaIne sidhdha thAya che. TUMkamAM kahevAno Azaya samajI gayA ne ? vahAlAmAM vahAluM zarIra paNa
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 45 badhAne ahI. cheDIne javAnu che. zarIrane mATe pApa karIne meLaveluM dhanavaibhava-vilAsa A badhuM paNa azAzrvata che. putra-patnI, mAtA-pitA Adi svajane ane mitro e madhA sAthenA sahavAsa paNa anitya che. kAraNa ke e badhAnI sAthe lAMbA kALa sudhI vasIne gADha sneha karyAM hAya che chatAM aMtima samaye badhAne sahavAsa cheDIne ahIMthI vidAya thavuM paDe che. bhAgAne lAMkhA kALa sudhI bhAgavavA chatAM jIvane tRpti thatI nathI. paNa yAda rAkho ke IcchAe ke anicchAe eka divasa cheDavA paDaze. tenA karatAM svecchAe cheDI dezeA tA mahAna lAbha thaze. premathI dharmanuM sevana kare. dharma karaze! te mA leAkamAM ne paraleAkamAM sukhanI prApti karaze. ApaNI jiMdagI TUMkI che. mATe ArAdhanAmAM joDAvu' joI e. AjanA mAnavI varSagAMThanA divasa Ave che tyAre miSTAnna manAvIne uDAve che ne AnaMda mANe che. tyAre jJAnI purUSA kahe che saMsAranA mAhamAM pAgala anelA huM pAmara jIva! tAruM AyuSya kSaNe kSaNe kapAI rahyuM che. ne mRtyu tArI najIka AvatuM jAya che. mATe cetI jA ane jIvanamAM dharmanA saMcaya kara. huM tamane pUchuM chuM ke tame zenA saMcaya kare che ? dhananeA ke dharmanA ? bele....tamane to dhana khUba (praya che eTale rAta-divasa dhanane saMgraha kare che ne ? pAgala mANasa raste cAlatA cAlatA kAgaLIyA, cIMtharA, kAMkarA A badhu bhegu kare che. DAkamAM hAMDalAnA kAMThA pahere ne DAhyA mANasAne joIne harakhAya, nAce, kUde ne khele che ke jue! me' keTaluM bheguM karyuM...? tema meha rUpI nazAmAM mugdha banelA jIvA dhane bhUlIne dhana bhegu karavAnA mehamAM paDayA che. te satyAsatyane paNa bhUlI jAya che. ne mAnavu dhane paNa vIsarI jAya che. te paNa eka prakAranuM meha rUpI gAMDapaNu che. kSaNe kSaNe AyuSyanA dora kapAI rahyo hoya, mRtyu rUpI rAkSasa sAme dhasI AvatA hAya tyAM A pudgalanA pathArAmAM AnaMda kema Ave che? jJAnI kahe che ke saMsAranAM dareka kArya karatAM tame mRtyune najara samakSa rAkhaze! teA pApa karatAM Dara lAgaze. eka tattvaciMtake tattvanuM khUba ciMtana karIne cAra khelanI tAravaNI karIne jagata samakSa mUkI. temAM pahelA ela e che ke tame eka vAta samajo ke vahelAM ke meADAM eka divasa mAre A badhu cheADIne javAnu che. jyAre ke tyAre ahIMthI jaIza tyAre A dhananA DhagalAmAMthI eka rAtI pAI mArI sAthe AvavAnI nathI. eka bhakte gAyuM che ke dhana sAthe nahi Ave, tana pAchaLa rahI jAve, pApane puNya je Avaze sAthamAM...dhana sAthe nahi Ave... dhana kAje huM jyAM tyAM doDu, dha kriyA karavAnu chetu', huM emAMthI pAsuM thAtuM, bAkI svajane pacAve...dhana sAthe nahi Ave 44.
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 zAradA zikhara A dhana ane tana sAthe kAMI AvavAnuM nathI. sAthe te jIvanAM karelAM puNya pApa ane zubhAzubha kame AvavAnA che. chatAM dhanane mATe dharmane bhUlI jAya che. dhananA gulAma bane che. meLaveluM tame keTaluM bhAgavavAnA che ? chevaTe pAchaLa rahelAM khAya che, mijakhAnIe uDAve che ne pApa tA karanArane bhAgavavuM paDaze. temAM kAI bhAga nahi paDAve. mATe jJAnI kahe che jyAM sudhI tana sAru che tyAM sudhI tapasayama Adi sAdhanA karI le. zarIra meAkSamAM javA mATenuM sAdhana che. jyAM sudhI AyuSya rUpI dIpaka jale che tyAM sudhI A zarIranA sadupayAga karI leA. sarakAra jAherAta kare ke AjathI dararAja ATha vAge lAITa baMdha thaI jaze teA mArA bhAIAne-baheneA divasa chatAM badhuM kAma sa`kelI le. kAraNa ke tame jANA che ke aMdhArAmAM kAma khAkI rahI jaze. tema jJAnI kahe tArA AyuSyanI lAITa kyAre khaMdha thaI jaze tenI khabara che ke zAMtithI beThA che ? mahAragAma javAnuM hoya tyAre cha vAgyAnI TreIna hAya te pAMca vAge pahAMcI jAva che. tyAM keTalI jAgRti che! paNu jIvana rUpI gADI kayAre upaDaze tenI khAtrI che ? kAI kharaNAmAM ciThThI laTakAvI gayuM tamArA ghera dhADa paDaze. teA keTalA sAvaceta rahI. mAla-milkata madhu ThekANe karIne jAgRta raheA che. paNa AtmA upara kALarAjAnI dhADa kayAre dhamadhama karatI Avaze tenI khakhara nathI. jIvanarUpI lAITa kyAre cAlI jaze te khakhara nathI. mATe samajIne bhavarUpI vanamAMthI chUTakAro maLe te mATe dhama karI leA. jo zarIrane sAcavavAmAM rahI gayA te parabhavamAM zI dazA thaze ? tenA khUkha vicAra karI maLelA sAdhana dvArA satkarma rUpI sAdhanA karI sAdhananeA sadupayeAga karI le. have khIjo khela che tu' bhUlI jA. zu' bhUlI jA ? teM koInuM bhaluM karyu hAya to te bhUlI jaje. tene tuM yAda karIza nahi. koI mANasa bhIDamAM AvI gayA hAya tyAre tame tene madada karI hAya, enI jatI AbarU sAcavI hAya to samaya Ave tuM ema na kahIza ke tArI kevI sthiti hatI ! e to huM hato to tArI AbarU rahI. meM tane duHkhamAM madada karIne khacAvyeA che. tu' mArAthI ujaLA che. AvuM na kahIza. paNa evA bhAva rAkhaje ke meM zuM karyu che ? duHkhIne sahAya karavI e to mArI pharaja che. meM mArI mAnava tarIkenI pharaja bajAvI che. bAkI me kaMI karyu nathI. tame traNa cAra kalAka lAITa khALA to khIla bharAvu paDe che. jyAre sUrya vinA cArja savArathI sAMja sudhI keTale prakAza Ape che! vRkSa taDakA veThIne thAkelA musApharane zItaLa chAyA Ape che. AMkheA paththarane mAra khAIne mIThA phaLa Ape che. e kAMThe vahetI nadI tRSAtura mAnavIne zItaLapANI Ape che megha dariyAmAMthI khAruM pANI laI ne mIThuM pANI Ape che. A badhA niHsvArtha bhAve keAI jAtanA cArja vinA ATaluM Ape che to huM mAnava chuM. mAnava mAnavane madada kare ..
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara kaM47 temAM upakAra zene? baMdhuo! kheDUta khetaramAM pAMcazera anAja vAve che to tenA ekeka kaNe hajAro kaNa maLe che. vAvyA karatAM hajAra gaNuM te phaLa meLave che. tame je kIrti ane vAhavAhana meha cheDI dAna karaze to tenuM anekagaNuM phaLa maLaze. trIjo bela che jIvanane khyAla rAkhene vicAro ke huM game teTaluM pApa khUNAmAM besIne karIza ke pAtALamAM besIne karIza to bhale bIjA keI mane na joI jAya paNa sarvajJa bhagavAna to emanA jJAnamAM badhuM jANe che ne dekhe che. jaghanya be kroDa kevaLI ane utkRSTa nava koDa kevaLI, jaghanya 20 tIrthakara, utkRSTA 170 tIrthakara bhagavaMte ane anaMtA sidha bhagavaMto mAruM pApa joI rahyA che. ane karelA karmanuM phaLa mAre bhegavavuM paDaze tene khyAla rAkhIne pApa karatAM pAchA pharo. cethI bela che tArA upara keI apakAra kare te tuM tene badalo upakArathI vALaje. A cothA bela upara eka daSTAMta yAda Ave che. rakSAbaMdhana te AvatI kAle che paNa tame Aje sAcA vIrA banI bahenane saMbhALaje. junA vairane bhUlI jaje. eka bahena karmanA udayathI khUba garIba che. jhuMpaDapaTTI jevA gharamAM vasI che. varasAda khUba paDe eTale gharanI AjubAju pANI bharAI gayA che. tenI bAjumAM eka zrImaMtane baMgale che, ramajhama karate rakSAbaMdhanane dina AvyuM. zrImaMte enI bahenane jamavA teDI che bahena enA nAnA nAnAM bAluDAne laIne bhAIne ghera AvI. bhAIne ghera te mIThAInAM bekasa ne bokasa AvyA che. bIjAM sagAM sanehIo paNa te divase jamavA AvavAnA che. eTale 100 mANaso jamanArA che. zeThANIe mIThAI thALamAM kADhI laIne khAlI bekhA pheMkI dIdhA. jhuMpaDImAM vasatI garIba bahenanA bAluDA kahe che-ba! A bAjuvALA kAkAne ghera amArA jevA chokarAM jamavA AvyA che te ema kahe che ke Aje rakSAbaMdhanane dina che. eTale ame amArA mAmAne ghera jamavA AvyA chIe. te huM bA ! ApaNe mAmAne ghera jamavA nahi javAnuM ? amAre mAmA nathI ? enI mAtA kahe che beTA ! mAmA che. tyAre bAluDA kahe che bA ! cAle ne ApaNe paNa mAmAne ghera jaIe. tuM amane mAmAne ghera kema keI divasa laI jatI nathI ? bAluDAnA mIThA bole mAtAnuM hRdaya bharAI gayuM" nirdoSa bALakanI vAta sAMbhaLI mAtAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. vAta ema che ke A bahenano bhAI ghaNe zrImaMta che. paNa gharamAM evI kubhAryA strI AvI che ke teNe enA patine e bharamAvI dIdhuM ke A tamArI bahena kharAba pagalAMnI che. juo, paraNIne sAsare gaI te paise cAlyA gaye. have ApaNAM gharamAM enA pagalAM thaze te ApaNe paNu garIba banI jaIzuM. bhAIe bahena pratye prema ghaNe hate paNa zrImatIjIne
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 zAradA zikhara caDhAbe caDhI gaye ne pitAnI bahenane tajI dIdhI. sAta-sAta varSonA vahANAM vAI gayA paNa bhAIe kadI bahenane teDAvI nathI. Aje te e jamAne che ke "sALI Ave te lADa kare ne bahenI uDatI jAya.' je bhAInI sALI AvI hoya te game tema karIne bhAI rajA le ane AkhuM muMbaI pharIne batAve. nitya navA griAma goThavAya ane bahena Ave tyAre bhAI kaheze ke mane TAIma nathI. sALI sADI paherIne jAya ne bahenaDI AMsu sAratI jAya. AvI dazA che. A rIte mAtAne ghaNuM manamAM thAya ke mArI dIkarIne cAra divasa teDAvuM. paNa pitAne pati cAlyA jatAM badhuM taMtra dIkarA ane vahunA hAthamAM hatuM. karmacage pati gujarI gayA pachI tenuM gharamAM cAlatuM nathI. eTale mAtA dIkarIne kevI rIte teDAve ? ahIM te bALake haThe caDhyA. bA ! amAre mAmAne ghera javuM che. mAtA kahe che beTA ! thoDA divasa pachI ApaNe mAmAne ghera jaIzuM. paNa A te bALaka kahevAya te kajIye karavA lAgyA. tyAre gharamAM sAsu hatA te belyA, chokarAo! tamArA mAmAe tamane kyAre jamavA be lAvyA che ? teNe sagAI rAkhI che ja kyAM? ghaNe sukhI hovA chatAM kyAre khabara lIdhI che? tAre mAme te nAlAyaka che. sAsunA zabda sAMbhaLI vahu kahe che bA ! mane je kahevuM hoya te kaheje. huM sAMbhaLI laIza paNa mArA bhAIne kaveNa kaheze nahi, sAsu kahe che are vahu ! tAre bhAI tArA sAmuM jete nathI chatAM haju tane bhAIne meha che? khADamAM paDyo tAro bhAI tyAre vahue kahyuM bA ! mArA bhAIne AvA veNa kaNa zA mATe kahe che? mAre bhAI eTale bhAI che. e te ghaNe sAro che paNa mArA karmo evA che eTale mAro bhAI mane teDAvI zakatuM nathI. baMdhuo ! juo, bhAI bahenane belAvate nathI chatAM bahenane bhAI keTalo vahAlo che! bhAInuM namatuM heja paNa sAMbhaLavA taiyAra nathI. sAsujInA maheNuM enA aMtaramAM ArapAra utarI gayA. eTale bahena kAgaLa pena laIne bhAIne patra lakhavA beThI. e mArA vhAlasoyA vIrA ! ATalAM zabda lakhatAM bahenanI AMkhamAM AMsu ubharAI gayA zAhInA akSara paDyAne bahenanA AMsunA TIpA paDyA. raDate hai bahene lakhyuM-vIrA ! huM tArI pAse kapaDA ke dAgInA nahi mAMguM, mIThAI nahi mAMguM. ke pAMca rUpiyA paNa nahi mAguM tAre ghera roTale ne dALa khavaDAvaje. paNa tArA bhANejIyAM kayAM kare che ke amAre mAmAne ghera javuM che ne bIjI bAju sAsu maheNAM mAre che. te A sAsujInA maheNuM bhAMgavA mane eka vakhata tAre tyAM teDAva. huM eka divasa tAre tyAM rahIza paNa tuM mane jaladI teDAvaje. jarUra patra
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara lakhaje. A badhuM lakhIne bahene patra ravAnA karyo. patra bhAIne tyAM pahoMcyA paNa kudaratane karavuM ke bhAI ghera hAjara na hatA. patra bhAbhI sAhebanA hAthamAM gaye. naNaMdanA akSara oLakhI gaI. eTale kavara pheDIne patra vAM. ne phADIne gaTaramAM pheMkI dIdho. enA bhAInA hAthamAM kAgaLa jAya te vAMdho Ave ne ? bhAIne te bahenano patra Ave te bAbatamAM kAMI khabara nathI. bahenane zradhdhA hatI ke mArA bhAIe bhale mane sAta sAta varSathI teDAvI nathI paNa mAro patra vAMcIne enuM haiyuM pIgaLI jaze ne mane jarUra teDAvaze. bahena bhAInA pratyuttaranI rAha juve che. traNa cAra karatAM ATha divasa gayA paNa bhAIno patra AvyA nahi. tyAre sAsue kahyuM ke bhAI..bhAI kare che. paNa je, tArA bhAIno kAgaLa Avyo? e te tane kyAMya bhUlI gayA che. mATe bhAIne bhUlI jA. sAsunA maheNuthI vahanuM kALajuM cIrAI jAya che. paNa zuM kare ? baMdhuo ! bahenane bhAI na bolAve te sAsarIyAmAM keTaluM sahana karavuM paDe che teno vicAra karaje. ane je bhAI bahenane bhUlI gayela hoya te AvatI kAle rakSAbaMdhananA divase bahenane yAda kare. rakSAbaMdhananA divase bhAI vinAnI bahena raDe che. divALImAM leke sArA kapaDAM, dAgInA paherI haravA pharavA nIkaLe, mevA mIThAI uDAve tyAre garIbane goLanI kAMkaronA sAMsA hoya che. eTale garIba raDe che. tyAre paryuSaNa parvamAM garIba, zrImaMta, madhyama sahune AnaMda AnaMda hoya che. A bahene bhAIne traNa traNa patro lakhyA. te badhA bhAbhInA hAthamAM gayA. ne teNe phADIne phagAvI dIdhA. paNa enA bhAIne gaMdha paNa AvavA dIdhI nahi. rakSAbaMdhanane divasa paNa cAlyo gayo ne bahenanI AMkhamAM AMsu sUkAtA nathI. eka divasa enA gAmane koI mANasa AvyuM. tenI sAthe bahene ciThThI lakhIne mokalAvI ane kahyuM ke mArA bhAIne hAthohAtha kAgaLa Apaje. temAM bahene lakhyuM hatuM ke vIrA ! traNa traNa patro lakhyA paNa tAre javAba nathI. bhAI! mAre tArI kaI cIja levI nathI. paNa mArI sAsu mane bahu maheNuM mAre che te mArAthI sahana thatA nathI. mATe mArI sAsunA maheNAM bhAMgavA tuM mane eka vakhata tAre ghera teDAvaje. pelA bhAIe bahenanA bhAInI dukAne jaIne patra ApyuM. patramAM bahenanA AMsu paDelAM che. patra vAMcatAM bhAI nuM haiyuM bharAI gayuM ne hRdaya pIgaLI gayuM. te samajI gaye ke bahenanAM traNa traNa patro enA bhAbhInA hAthamAM gayA haze. eNe mane khabara paDavA dIdhI nahi. game tema to ya eka lehInI sagAI che. bhAI khUba raDI paDayo. meM pApIe sAta sAta varSathI bahenanI khabara na lIdhI tyAre ene sAsunAM maheNuM sAMbhaLavA paDyA ne? basa, have te game tema karIne mArI bahenane teDI lAvuM.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 zAradA zikhara have ghera javuM nathI. ahIthI sIdhA bahenane ghera upaDI jAu.. ghera jAuM to paMcAta thAya ne? bhAI e bahena ane bhANejo mATe abbe joDI kapaDAM ane mIThAInA traNa cAra ekasa lIdhA. laIne jyAM jhu MpaDImAM bahena vasatI hatI tyAM AvyeA. bahenanA e bAluDAM jhuMpaDInA AMgaNAmAM ramatA hatAM. emaNe mAmAne kadI joyAM na hatAM. paNa hAthamAM mIThAInA ekasa joI ne aMdara jaI ne kahe che mA.... khA! mAmA AvyA che. ne sAthe ATalI badhI mIThAI lAvyA che. bahena doDatI bahAra AvI ne joyuM to peAtAnA bhAI hatA. doDIne bhAIne bheTI paDI, bhAIe bahena ane bhANejane kapaDAM ane mIThAi ApyA. khALake to rAjI rAjI thaI gayA ne khelyA. mAmA! tame amArA mATe roja mIThAI laine Avajo hAM. bhAI bhANejanI kAlIghelI bhASA sAMbhaLI khuza thayA. ane bhANejane premathI kheALAmAM besADI dIdhA. bhAI kahe che bahena ! A tArA pApI bhAI ne mApha kara. kharekhara ! meM tane sAta varSothI teDAvI nathI. Aje tAro patra vAMcIne mAruM hRdaya cIrAI gayuM. Ama karatAM bhAI khUba raDI paDayA. bahena kahe che vIrA ! tAro koIpaNa doSa nathI, mArA karmono doSa che. premathI bhAI-mahena bheTI paDayA, bhAI bahenane laIne potAne ghera AvyeA, jyAM naNundane joyA tyAM bhAbhIneA pitto gayA ne kaThora vacana melavA lAgI. te samaye bahenano bhAI kahe che. have madha thA. tArA pApe meM mArI bahenane sAta sAta varSa thI tyajI dIdhI hatI. mArI mahenanA traNa traNa patro AvyA te te mane batAvyA nahi paNa vicAra kara. tane tArI bahena ane bhAI keTalA vahAlA che! tA mane paNa mArI bahena te| vahAlI hAya ne ! bhAI e khUba kahyuM paNa bhAbhI khelatI baMdha thatI nathI. bhAbhInA ekeka zabda khahenanA hRdayane khALI nAMkhe tevA nIkaLe che. ena manamAM vicAra karavA lAgI ke bhale bhAInuM ghara che, bhAI nA prema ghaNA che paNa bhAbhIne huM gamatI nathI to rahIne zuM karavAnuM ? "Ava nahi Adara nahi te ghera kabahu na jAie" bhAbhInA Adara ke prema nathI. bhAi AkhA divasa thADA mArI pAse rahevAnA che ? roTalA to bhAbhInA hAthamAM che ne ? khAvA paNa detI nathI. to ahIM rahIne zuM kAma che ? tyAM bhAbhI kahe che vAgharaNu ! tuM mArA gharamAM kyAM AvI ? cAlI jA ahIMthI. A zabdothI bahena bhUkhIne tarasI ubhI thaI gaI ne peAtAnA khALakone laIne cAlatI thaI gaI. bhAI paNa raDatA rahI gayA. bahena vicAra kare che ke Aje duniyAmAM kAnA mAna che jyAM jue tyAM paisAnA ja mAna che ne ? dAme Adara dIjIye, dAme dIje mAna." Aje huM paisAvALI hAta to ema kaheta ke naNaMdamA AvyA, naNaMdakhA AvyA. ne mane
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAratA nikhara 351 khammA khammA karata. mArA karmodaye huM garIba chuM eTale bhAbhIe mArI khakhara paNa na pUchI. paisA badhuM karAve che. paisAnI jagamAM jayajaya che. paisAnI jagamAM jaya jaya... dhanapatinI jagamAM jaya jaya, are vAha re vAha paisAnI jagamAM jaya-jaya-jaya-jaya-jaya. bahenanA dilamAM duHkha thayuM. te peAtAnA khAluDAne laIne ghera AvI. nAnA phula jevA bAluDA paNu samajI gayAM ne kahevA lAgyA. khA ! have ApaNe mAmAne ghera nathI javuM. A bahena ghera AvI tyAM sAsue maheNuM mAryuM kema ? cAra divasa paNa bhAI e na rAkhI ? bahena zuM khele ? sAsunA maheNAM sAkaranI jema mIThAzathI gaLI jAya che. prabhune prArthanA kare che ke he prabhu ! mane sahana karavAnI zakti Apaje. game tevA saMcAgeAmAM paNa mArA mukhamAMthI bhAbhI jevA kaveNu na khelAya. A rIte mahena rahe che. devAnupriye ! darekano samaya sarakhA jateA nathI. A duniyA upara Ajane karoDapati kAle rADapati banI jAya che ne AjanA reDapati kAle karADapati banI jAya che. AjanA camarabadhI kAle cIMtharehAla banI jAya che ne AjanA cItharehAla kAle camarabadhI banI jAya che. Ama samajI koIe lakSmIne gava karave nahi. A bahena khUba pavitra satI hatI, duHkhI hovA chatA manathI paNa keAInuM kharAkha ciMtavatI nathI. eka divasa evA AvI gayA ke bahenanA puNyano sitArA jhagamagyA. enA patine nokarImAMthI zeThe bhAgIdAra anAce. ne khUba kamAyA. eTale gU paDInI jagyAe mATe maMgale khanI gayA. ghera meTara AvI. sau AnaMdathI rahevA lAgyA. paiseA vacceA. sukhanA sAdhano maLyA. paNa mahenane jarA abhimAna nathI. A tarapha mahenanAM puNyano sitAro jhagamagyeA. tyAre bhAIne ghera puNyarUpI sUno asta thayA, enA evA pApano udaya thayA ke dhaMdhAmAM khoTa jatAM gharakhAra madhuM vecAI gayuM ne baMgalAne badale jhuMpaDAmAM rahevAno vakhata AvyeA, je divase mahenanA hatAM te bhAInA AvI gayA. bhAI-bhAbhI ane khALakIne have roTalAnA sAMsA paDavA lAgyA. bahenanI udAra bhAvanA : bhAbhIne khakhara paDI ke mArI naNaMda paisAvALI manI gaI che. eTale enA patine kahe che tame tamArI bahenane tyAM jAo. te ApaNe roTalA bhegA thaIe. te mahenanA ghera javA jevuM rAkhyuM che ja kayAM ? kAle savAre mArI mahenane vAgharaNu ane kharAba pagalAMnI kahIne bhUkhI ne tarasI kADhI mUkI che. e duHkhI hatI tuM sukhI hatI. teM eno bhAva paNa nathI pUchyo. have zuM mADhuM laIne ahenane ghera jAuM ! bhale bhUkhyA marI jaiza paNa huM mahenane ghera nahi jAuM,
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara A tarapha bahenane khakhara paDI ke mAro bhAi garIba thaI gayA che. ne badhA bhUkhyA mare che. tarata ahena taiyAra thaI gaI. barAbara te divase rakSAma dhananA dina hatA. zrIma'ta bahena garIba bhAIne rakSA dhana AMdhavA cAlI, bhAI-bhAbhI ane bhatrIjA mATe sArA sArA kapaDAM ne dAgInA lIdhA. khAvA mATe mIThAInA DabbA bharIne lIdhA ne gADImAM besI bhAInI jhuMpaDIe AvI. bahenane gADImAMthI utaratI joIne chokarAe jhuMpaDImAM doDI gayA ne enA mAtA-pitAne kahevA lAgyA ke khA ! phaIkhA AvyA-phaIbA AvyA, ne te badhuM laIne AvyA che. eka divasa bhAI bahena pAse gayA tyAre bahenanA bAluDA mAmA AvyA....mAmA AvyA karatAM hatAM. bhAI doDIne bahAra AvyeA. khahena ! tuM AvI ! paNa bhAbhI te khUNAmAM besIne raDavA lAgI. abhimAnathI pAtAnA khelelAM zabdo yAda AvyA. 352 naNaMdane jotAM bhAbhIne thayelA pazcAtApa; naNaMda kahe che bhAbhI ! raDazeA nahi. mArA sAmuM jue, have tamArA duHkhanA divaseA gayA. huM tamane A jhuMpaDImAM rahevA nahi dauM. mAre ghera laI jaIza ne mArA bhAI ne amArI mIlanA menejara khanAvIza. tame ciMtA na karo. naNaMdanA amRta jevA mIThA zabdo sAMbhaLI bhAbhInuM mana zAMta thayu' ne pote naNa Mdane kahelAM kaTu zabdone yAda karI naNuMdanA caraNamAM paDIne mAphI mAMgI ne kahyuM-bahena ! tame te ratna jevA che. mArA hajAra gunAne tame bhUlI amArA sAmu' joyu'. apakAra upara upakAra karyA. tamArA jevA naNaMda maLavA muzkela che. naNa'da kahe che bhAbhI ! ApanA keAI doSa nathI. doSa tA mAtra mArA karmonA che. mArA kame Apane evI mati sUjhADI. paNa have eka vAta lakSamAM rAkhajo. lakSmI maLavI e teA puNyanAM khela che. sukha maLe harakhAvuM nahi ne duHkhamAM dIna khanavuM nahi. jyAre sukhI ha|Ie tyAre du:khIne madada karavI paNa sukhanI magarUrImAM keAIne taracheDavA nahi. naNaMdanA zabdothI bhAbhInA jIvanamAM parivartana thayuM. naNaMdane bhAbhI bheTI paDacA. bahene bhAI ne peAtAnI mIlamAM rAkhI lIdhA, ne hatAM tevA divase AvI gayA. madhue ! tame badhA je kaI A rIte mahenane bhUlI gayA hoya teA yAda karo. ane jene mahena na hAya tA je garIba vidhavA nirAdhAra baheneA hAya tenA AMsu lUchajo ne tamAru jIvana saphaLa khanAvo. vadhu bhAva avasare kahevAze.
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM-36 zrAvaNa suda 15 ne somavAra "rakSAbaMdhana tA. 9-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno ! jagatanA trividhanA tApane haranAra, DUbatAne tAraNahAra, evA zrIjinezvara bhagavaMta mokSane mArga batAvatAM pharamAve che ke he bhavya jIvo! anaMtakALathI jaDanA saMge caDhIne parabhAvamAM paDI saMsAra cakramAM paribhramaNa karI che. e paribhramaNane aMta lAva hoya te mana-vacana ane kAyAnA vegane dharmamAM pravartA, kAraNa ke mana-vacana ane kAyA e traNa yoge karmabaMdhana karavAnuM kArakhAnuM che. e traNa ego ekaekathI caDhIyAtA che. kAraNa ke ekalI kAyAthI alpa karma baMdhAya che. ekendriyanA chane ekalI kAyA che. ekendriyanA cha vadhAremAM vadhAre je karma bAMdhe te eka sAgaranI sthitinuM bAMdhe che. beIndriya, teInidraya, caurendriya, ane asaMjJI paMcendriyane kAyA ane vacana be yoga che. te jIvo jo karma bAMdhe to vadhumAM vadhu eka hajAra sAgaropamanI sthitinuM bAMdhe che ane jemane managa che tevA saMsI pacendriya cho je vadhAremAM vadhAre tIvra rase karma bAMdhe te te 70 koDAkoDI sAgarepamanI sthitinuM karma bAMdhe che. anya darzanamAM paNa kahyuM che ke "mana parva manuSari fdha mokSa duSTa mana jIvane karmabaMdha karAve che. zubhamana karmabaMdhanathI mukta karAvavAmAM sahAyaka che. paNa mekSe javAmAM kAraNabhUta te jJAna-darzana-cAritra ane tapa che. mana-vacana ane kAyA e traNa ge saMjJI manuSya ane saMjJI tiryaMcane hoya che. A manuSya bhava janmajarA ane maraNanI sAMkaLa teDAvIne mokSanA uMcA sTeja upara AtmAne laI javA mATe maLe che. je AtmA savaLe purUSArtha upADe te mokSanAM anaMta sukhe pAmI zake che. jJAnI kahe che AtmA ! have tAre narakagatinAM duHkha veThavA na javuM hoya te sidhdhAMtanA sahAre cAla. A kALamAM sidhinA sopAne caDhavA mATenI jo ke sIDI hoya te vItarAga prabhunI vANuM che. e vANIne sahAre laIne sadgurUo tamane muktine rAha batAve che. e vANInA prarUpanAra bhagavAna kevA hatA? "tinANuM tArayANuMpite saMsAra samudrane taryA ane bhavya ane taravA mATe mArga batAvatAM gayA che. e prabhune ApaNuM upara ke mahAna upakAra che! emanI vANI pratye ApaNane kevuM bahumAna hovuM joIe ! bole, tame kenuM bahumAna karaze? vItarAga prabhunI vANInuM ke pachI lahamIdevInuM? jIva lakSmInuM ane lakSmIvAnanuM bahumAna kare che teTaluM vItarAgavANInuM ane vItarAgI saMtana 5.
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zAradA zikhara bahumAna karatA nathI. je vItarAgavANInuM bahumAna jIve karyuM hota te Aja sudhI saMsAramAM rakhaData na hota. nAnuM bALaka rakhaDavA jAya tyAre enI mAtA bUme pADIne bolAve paNa ramata mUkIne AvatuM nathI. ramatAM thAke eTale ApameLe ghera Ave che. tema A dharmasthAnakamAM AvavA mATe saMte tamane samajAve che ke he jIva! anaMtakALathI tuM saMsAramAM rakhaDe che. te eka mAthAne vALa mUke teTalI jagyA sparyA vinA khAlI rAkhI nathI. "na sA jAI na sA joNI, na taM kulaM na taM ThANaM / na jAyA na muyA jattha, savve jIvA aNaMtaso // " pAMca jAtimAMthI ekapaNa jAti, corAzI lAkha chavAnI mAMhelI ekapaNa ni, eka paNa kuLa ke eka paNa sthAna evuM nathI. ke jyAM ApaNe AtmA gayA na hoya! ATaluM rakhaDe paNa hajI ene thAka lAgyA nathI tene haju dharma rUe nathI. vItarAga vANI sAMbhaLavAnuM mana thatuM nathI vItarAgavANI evI amRtamaya che - ke je AtmA tene sahAro le te amara banI jAya. mahAbala aNagAra viza sthAnakanI ArAdhanA kare che. temAM arihaMta sidhdha pavayaNu, gurU ghera bahummue tavassInuM vacchallayAI tesiM, abhikhaNuM nANAvAge ya gha1 arihaMta bhagavaMta, sidhdha bhagavaMta, pravacana, gurU, sthavira, bahuzrata ane tapasvIo pratye vAtsalya bhAva rAkho. temanI bhakita karavI ane temanA guNanuM kIrtana karavuM, Aje A sAtanI vAta karIe. arihaMta ane sidhdha prabhunI vAta ApaNe be divasathI cAle che. arihaMta prabhane ApaNuM upara mahAna upakAra che. emaNe ApaNane sidhdha thavAne mArga batAvyuM che. tevA arihaMta prabhunI vANInI zradhdhA karavI ne te pravacananuM bahumAna karavuM. emAM ApaNane je kaMI samajAya te bIjA ne samajAvI dharmanA paMthe vALavA. vItarAga vANInuM bahumAna karavuM. A rIte pravacananI prabhAvanA karavI ane pravacananI prabhAvanA karavAmAM sahAya karavAthI jIva tIrthakara nAma karma upArjana kare che. cothe bela gurUne che. sadUgurUdeve paNa ApaNA anaMta upakArI che. jeo saMsAramAM rakhaDatA ane AtmAnuM bhAna karAvI kalyANanA mArge caDhAve che. sadUgurUo bhavasAgara taravA mATenuM jahAja che. jene bhavasAgara taravAnI IcchA thAya che te manuSya jahAjamAM AvIne besI jAya che. e sadgurUo keTalA niHsvArthI
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 355 che ke AvI lAMbI musApharI maphata karAve che. eka pAIne paNa tamArI pAse cArja mAMgatA nathI. evA gurUo ApaNane tAre che. tamAre bhavasAgara tare che ne ? te saMta rUpI jahAjamAM AvIne besI jAo. A jahAjamAM kaI bese ke na bese paNa e te taravAnuM che. vItarAgaprabhunI AjJAmAM vartanArA paMcamahAvratadhArI saMta tinANuM tArayANuMpite saMsAra samudra tare che ne bIjAne tAre che. vItarAgI saMte pAse tame be ghaDI jaIne besaze te paNa tamArI pAse vairAgyanI vAta karaze. paNa saMsAra sabaMdhI vAta nahi kare. strIkathA, bhattakathA, dezakathA ke rAjakathA sAdhu kare nahi. paNa dharmakathA kare. dharmakathA karavAthI karmonI nirjarA thAya che. ane pravacananI prabhAvanA thAya che. pravacananI prabhAvanA karavAthI jIva bhaviSyamAM zubha karmone baMdha kare che. AvI dharmakathAnA saMbhaLAvanAra, pravacananI prabhAvanA karanAra ane saMsAranA kAdavamAMthI bahAra kADhanAra gurUne ApaNA upara mahAna upakAra che. vinayavAna ziSyo te koI paNa kArya kare temAM pitAnA gurUno upakAra mAne che. je kaMI thAya te badhe mArA gurUne upakAra che. ne temanI kRpAne pratApa che. vinayavAna ziSyanA hadayanA udgAra kevA nIkaLe? tame mArA anaMta upakArI (2) gaMdAvanamAM mAre mATe pAvana keDI tame pADI gurUjI.gurUjI tame mArA A duniyA te aMdhAruM eka vana, kiraNanA kyAMye thAye nA darzana, phAMphA mAruM jyAM tyAM athaDAu, aMdhA jevuM kazuM huM vartana, anukaMpA jAgI tamane sAcI dizA mane sUjhADI.gurUjI gurUjI tame mArA he gurUdeva ! A saMsAra rUpI gaMdAvanamAMthI tame mane kalyANanI pAvana keDI para lAvyA. ajJAnarUpI amAvAsyAnA ghora aMghakArane mArA jIvanamAMthI dUra karIne Ape jJAnarUpI sarcalAITane prakAza pAtharyo. evA he gurudeva! Apa mArA anaMta upakArI che. Apane upakAra te saheja paNa bhUlIza nahi. A rIte hRdayanA zuddha bhAvapUrvaka gurUnA temaja sthavira sAdhuonA guNagrAma karavAthI jIva tIrthaMkara nAma karma upArjana kare che. je tapasvIe indrionuM damana karIne tapa kare che temanA paNuM guNagrAma karavA. tapa bAra prakAra che. cha prakArane bAhyatapa ane chaprakArane AtyaMtara tapa, AtyaMtara tapanI sAthe bAhA tapanI paNa jarUra paDe che. jema hIre kAgaLanA paDIkAmAM mUke che paNa tene vIMTImAM jaDI devAmAM Ave to tenI zobhA vadhe che. tema AtyaMtara tapa hIrA jevo che. paNa tene bAhya tArUpI khokhAmAM jaDI devAmAM Ave te tenI zobhA ora vadhI jAya che. keI paNa jAtanI prazaMsAnI AzA rahita, mAyA kapaTa rahita, karma nirjarAnA hetuthI je tapasvIo tapa kare che temane tapa zudhdha che.
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 zArA zikhara evA tapasvI saMtonI sevA bhakita ane guNagrAma karavAthI jIva tIrthakara nAmakarma upArjana kare che. Aje A sAta sthAnakanI vAta karavAmAM AvI che. mahAbala aNagAra AvA tIrthakara nAma karma upArjana karavAnA vIsa belanI ArAdhanA kare che. bAhya tapanI sAthe teo AtyaMtara tapa karatA hatA. ApaNe tyAM paNa mA khamaNanI tapazcaryAnA mAMDavaDA rapAI gayA che. tapasvIonA mukha upara tapanA teja jhaLake che. Aje te rakSAbaMdhanane divasa che. Aje ghaNAM bhAIe hAthe rAkhaDI bAMdhIne AvyA che. A te eka laukika parva che. vairane dUra karI vahAlathI A parva ujavavAmAM Ave che. jaina dharmanA niyamAnusAra rakSAbaMdhana kene kahevAya tene ApaNe vicAra karIe. rakSAbaMdhana zabdanA pAMca akSara che. e pAMca akSara tamane zuM sUcana kare che? 2 : 2 eTale ramaNatA he cetana! tuM ramaNatA kara. e ramaNatA zenI? paisA rUpI jaDa pudgalanI nahi. jaDa rananI nahi paNa AtmaramaNatA, AtmabhAvamAM ramaNutA karavAthI jIva triratnanI prApti karI zake che. cha cha khaMDanA adhipati bharata cakravarti arisAbhavanamAM AtmaramaNatA karIne AtmAnA adhipati banyA. tenuM kAraNa zuM? te saMsAramAM rahetAM hatA paNa ramatAM na hatAM. eTale AtmabhAvamAM rahelA hatA. tame badhA saMsAramAM rahe che ke rame che? saMsAramAM kadAca rahevuM paDe te rahe kharA paNa rame nahi. saMsAramAM rahe te virAga bhAvathI raho. virAgamAMthI viratinA vAvetara thaze ne saMsAra bhAva virAma pAmaze. saMsAra bhAvanuM virAma thavAthI paraMpadArthanuM vismaraNa thaze ne svagharanuM smaraNa thaze. mATe jJAnI kahe che tuM svane bhUlIza nahi. svane bhUlIza ne paramAM jhUlIza te saMsAramAM DUlIza. bharata cakravati saMsAramAM rahevA chatAM svane bhUlyA na hatA. tene pariNAme arisA bhavanamAM bhAva cAritra AvyuM ne ghAtI karmo upara ghA karI kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karyuM, pachI dravya-cAritra lIdhuM. kahevAnuM e che ke AbharamaNatA karIne jJAna-darzana-cAritra rUpI trirane prApta karyA. kSA : eTale bhagavAna kahe che he jIva! tuM kSAyaka samyakatva pAma, samyakatva pAMca che temAM kSAyaka samyaktva zreSTha che. kAraNa ke te AvyA pachI kadI pAchuM jatuM nathI. e samyaktva AvyA pachI kevaLajJAna ane mokSanI zAzvata siddhi maLe che. kSAyaka samyaktvanI prApti thatAM pahelAM je AyuSyane baMdha paDa hoya te je gatine baMdha pADa heya te gatimAM javuM paDe. bAkI te kSAyaka samakitavALe jIva te bhavamAM mokSe jAya che. ane AyuSyane baMdha paDyA pachI lAyaka samakita AvyuM hoya te trIjA bhave mokSamAM jAya che.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 1 kapa baM. eTale baMgale. tame jemAM vaso che te tamArA baMgale tamane zuM sUcana kare che? he jI ! huM iMTa, mATI, ne cunAno banele aMDera chuM. paNa je manuSya mArAmAM AvIne vAsa kare che tene bahAranA varasAda, vAvAjhoDuM, cora, ThaMDI-garamI Adi upAdhiothI bacAvIne temanuM rakSaNa karuM chuM. ane bAhya zAMti ApuM chuM. baMdhuo ! baMgale te jaDa che ane nAzavaMta che chatAM ATaluM kare che. te ApaNe ApaNu zAzvata gharamAM vAsa karIe te asIma, alaukika, ne avarNanIya sukha ane zAMti prApta karI zakIe. mATe ApaNe zAzvata baMgalA rUpI mokSa prApta karavA purUSArtha kare. dhaH eTale dharmamAM tatparatA. A pRthvI jenI pathArI che, Abha jenI cAdara che, dizAe jenA vastra che evA nirAdhAra ane nirdhana manuSya karatAM tamArI pAse ghaNuM sAdhana ane saMpatti che. tame sukhethI khAI pIne moja kare eTaluM te tamane maLyuM che. vicAra kare ke e badhuM jenA pratApe maLyuM che? puNyathI. te vicAra kare. puNya konAthI upArjana karyuM? dharmathI. je dharma laukika sukha ApI ane lekattara-zAzvata sukha apAve che te dharmane kadI bhUlAya ? dharma e te AtmAne sAca baMdha che mitra che. e sukhamAM ne duHkhamAM sadaiva sAthe rahenAra che. je tame duHkhamAM ke sukhamAM zAMtithI jIvI zakatA ho to te dharmano pratApa che. mATe tamane bhautika sukha game teTaluM maLe che temAM lIna nahi banatAM ne duHkhamAM dIna nahi banatAM. sukha ane duHkhamAM sadA dharmamAM tatpara rahe. na : eTale namratA, jIvanamAM namratA lAve. jema signala cAlu hoya te gADI TezanamAM praveza karI zaktI nathI. tema ApaNA jIvanamAM paNa ahaMkAra rUpI signala cAlu haze te ApaNuM AtmA rUpI gADI makSa rUpI sTezanamAM praveza karI zakaze nahi. jIvanamAM namratA ane vinaya haze te kSamA-saraLatA, jJAna Adi guNonI prApti karI zakIzuM. ane naramAMthI nArAyaNa, ane apUrNa mAMthI pUrNa banI zAzvata sukhanA svAmI banI zakIzuM. baMdhuo! A te ApaNe bhAva rakSAbaMdhananI vAta karI. rakSAbaMdhananA pAMca akSaramAM gUDha bhAvArtha rahe che. ene ApaNe barAbara samajIe, enA upara vadhu ciMtana-manana karIe te navA navA bhAva prApta thAya. ane rakSAbaMdhananuM sAcuM mahatva samajI zakAya ane AtmAnI rakSA karI zakAya che. have tamane rakSAbaMdhana upara eka etihAsika kahAnI kahuM chuM. (zrotAonI atyaMta mAMgaNI che ke pU. mahAsatIjI navaghaNanuM kahe ne! amAre
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ khara cAravA rUpAM tA rA'navaghaNanuM sAMbhaLavuM che. te pU. mahAsatIjI kahe ke-bhAI e ! te te ghaNIvAra kahI cUkI chuM. hA. paNa Aje te ja pharamAveA. amAre e ja sAMbhaLavu che.) " zrotAonI khUba mAMgaNIthI cAlu karelI kahAnI" : rA'navaghaNu junAgaDhanA rAjaputra hatA. ahI beThelA bhAI A ne bahunAmAM ghaNAM saurASTranA vatanI che. e saurASTrane kevA vIra hatA, tenA janma kevI rIte thayA. tenuM nAma navaghaNu kema paDayuM ne kene tyAM kevI rIte mATA thayA te vAta khUba jANavA jevI che. junAgaDhanI gAdIe rAdhyAsa nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. tenuM bIju nAma mahipALa rAjA hatuM. jue, nAma kevuM suMdara che! mahi+pALa. mahi eTale pRthvI. je pRthvInuM pAlana kare te mahipALa. A mahipALa rAjAne traNa rANIo hatI. temAM eka seAnaladevI ane khIjI seAla kIrANI. A be mukhya rANIo hatI. Ama te mahipALa rAjA badhI rANIe upara sarakhI prIti rAkhatA hatA. paNa sAnalarANI khUba pavitra hatI ane rAjAnI sevAmAM khaDe page tatpara rahetI. ane tenI budhdhi khUba tIvra hatI. A rIte sevA ane budhdhimAM sAnaladevI zreSTha hatA. eTale mahipALa rAjAnI tenA pratye vadhAre prIti hatI. tenA upara rAjAnA cAre hAtha hatA. e eka kudaratanA niyama che ke jenAmAM vinaya, namratA, ane sevAno guNa hoya che tenA pratye sAmI vyaktine kudaratI rIte AkaSa Nu thAya che. kamaLamAM suvAsa hAya che te bhramara vagara khAlAvye tenI pAse doDIne jAya che. kamaLa bhramarane khelAvavA jatuM nathI. tema guNavAna manuSyane kAIne pAtAnI pAse AvA tema kahevAnI jarUra nathI. paNu kudaratI rIte sAmI vyakti tenA guNAthI AkarSAya che. sAnaladevInAM guNa pratye rAjAne khUba anurAga hato. jevuM tenuM rUpa tevA tenAmAM guNA hatA. e khele to jANe kulaDAM jhare tevu tenuM mukha hatuM. rAjAnA seAnaladevI upara cAre hAtha hatAM. sonaladevI mahipALa rAjAnI mAnItI hatI paNa potAnI badhI baheno pratye prema rAkhatI hatI. tenA dilamAM kAI pratye dveSa ke IrSyA na hatI. paNa rAjA tene khUba mAna ApatA hatA eTale khIjI rANIone tenA pratye IrSyA rahetI. mahipALa rAjAne traNa traNa rANIo hatI paNa ekeyane haju sudhI satAna na hatuM. gAdIno vArasa na hovAthI rAjAne khUba ciMtA rahetI. saMtAna mATe rAjA prabhune prAthanA karatA. samaya jatAM sAnaladevI ga vatI thaI nava mAsa pUrA thaye teNe putrane janma ApyA tethI hu bhera dAsI rAjAne vadhAmaNI ApavA gaI. rAjAe tene nyAla karI dIdhI ane kuTuMbIjanone belAvIne kahyuM ke maMgala gIta gavaDAvA, maMgala vAjiMtro vagaDAvA, baMdIvAnone chUTA karA, rAjyamAM daza divasa mATe Tekasa
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 59 mApha karo, bhUkhyAne bhejana Apa, AkhuM nagara dhvajA-patAkAothI zaNagAro. ne daza divasa sudhI putrane janmotsava ujave. A samAcAra sArA junAgaDhamAM vAyuvege pahoMcI gayA. ghare ghare AnaMda maMgala vartAvA lAgyA. nagarajano khuzI manAvavA lAgyA. rAjamahelamAM sArA sArA bheTaNa AvavA lAgyA. ane kuMvarano janmamahotsava ujavAyo. eka vakhata evuM banyuM ke dilhInA samrATa anaMgapALa tuvaranI mAtA yAtrA karavA nIkaLyA. yAtrA karatAM karatAM junAgaDha AvyA. tene thayuM ke AvI chuM to junAgaDhanI jAtrA karatI jAuM. eTale junAgaDha utaryA. te samayamAM yAtrALuo pAsethI vera levAno rivAja hato. anaMgapALa tuvara te samayamAM moTe samrATa gaNAto hato. tenI mAtA pAsethI vera levuM te apamAna karavA jevuM hatuM paNa rAjAnA mANase anaMgapALanI mAtAne kahe che vero ApyA vinA yAtrA nahi thAya. anaMgapALanI mAtA kahe che huM rAjamAtA chuM. mAro dIkaro mATe samrATa che. huM vero nahi ApuM. A samaye rAjAne karmacArIoe pUchayuM hota te vAMdho ne Avata. koIe rAjAne vAta karI nahi ne vero levA mATe dabANa karyuM. rAjamAtAne lAgyuM ke huM moTA samrATanI mAtA ! AnuM rAjya amArA rAjya pAse to bacyuM che ne mArI pAse Tekasa levA ATalI badhI haTha ! huM zenI Tekasa ApuM ! ene lAgyuM ke mAruM haDahaDatuM apamAna karyuM. rAjamAtAne khoTuM lAgyuM ne yAtrA karyA vinA pAchA pharyA. dilhI AvIne potAnA apamAnano badalo levA anaMgapALane preraNA ApI. mAtAnI vAta sAMbhaLI anaMgapALanA krodhano pAro AsamAne caDhI gaye. basa, e te mAruM baccuM. e mahipALa zuM samaje che ? ene batAvI dauM. eNe mArI mAtAnuM AvuM apamAna karyuM ? apamAnane badale levA mATe anaMgapALa meTuM lazkara laIne koI jAtanA samAcAra ApyA vinA ekAeka acAnaka junAgaDha upara caDhI Ave ne junAgaDhane pharate ghere nAkhe. khabara hoya te mANasa sAvadhAna rahe. paNa A to acAnaka yudhdha karavAnuM thayuM. khabara paDI ke anaMgapALanI prabaLa senA junAgaDha upara AvI che ne pharate ghere mAryo che. tarata mahipALa rAjA sAvadhAna thayA ne jaldI senA zastrothI sajaja karIne laDAI zarU karI. anaMgapALanuM sinya vizALa hatuM. thoDA divasa te hiMmatathI laDayA paNa pitAnI badhI senA yuddhamAM khapI gaI tyAre jIvanane moha choDIne mahipALa rAjAe yudhamAM kezarIyA karyA. anaMgapALe junAgaDha sara karyuM. pitAno pati mRtyu pAmyA pachI jIvIne zuM karavAnuM ? satI strIo zIlanA rakSaNa mATe prANa Ape che. je jIvavAne meha kare te muslImarAjA tenu zIyaLa lUMTe. eTale
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara maravA taiyAra thaI. tyAre senala rANIe vicAra karyo ke pati paraleka sIdhAvyA ne ame paNa temanI pAchaLa jaIe chIe. paNa je A navaghaNa jIvate haze te keIka divasa enA pitAnuM rAjya pAchuM meLavaze. ema vicAra karIne pitAnI vaphAdAra dAsIne bolAvIne putrane seMpI tene bhalAmaNa karI ane pite agnisnAna karI maraNa pAmI. A dAsI ghaNI vaphAdAra hatI. paNa A navaghaNane laIne junAgaDhathI javuM tene mATe jAnanA jokhama kheDavAnuM kAma hatuM. chatAM hiMmata karIne pitAnA bhAvinA rAjAnA prANa bacAvavA mATe tene TopalAmAM nAMkhIne bheAMyarAmAMthI chUpI rIte junAgaDhanA daravAjAnI bahAra nIkaLI gaI. anaMgapALane sakhata hukama che ke mahipALa rAjAne eka paNa vaMzaja jIvate rahevo na joIe. dAsI cha mahinAnA kuMvarane TepalAmAM nAMkhI lapAtI chUpAtI cAlI nIkaLI. A tarapha sUbAnA mANaso mahipALa rAjAnA kuMvarane zodhavA lAgyA. paNa tene patto paDaye nahi. dAsI vicAra karavA lAgI ke have mAre kuMvarane laIne kyAM javuM, zuM karavuM, kene soMpuM te tenI salAmatI rahe tenI ciMtA karatI jAnanA jokhame AgaLa cAlatI jatI hatI. cAlatAM cAlatAM gIranA nAke alidAra beDIdAra nAmanA gAmamAM AvI. A gAmamAM devAyata nAmane eka AhIra rahetuM hatuM. tenI AsapAsanA gAmamAM pratiSThA sArI hatI. dAsIe vicAra karyo ke A gAmane mukhya mANasa devAyata AhIra che. te sAre mANasa che. te tene tyAM saMpuM. te kuMvaranuM rakSaNa karaze. ema vicAra karIne dAsI devAyata AhIrane tyAM AvI. devAyatane khUNAmAM laI jaIne kahyuM. vIrA ! A junAgaDhanI gAdI bhAvanAra navaghaNakumAra che. tene jAnanA jokhame mRtyu sAthe jaMga khelIne tAre tyAM laI AvI chuM. tuM tenuM ratnanI jema jatana karaje, pitAnA rAjAne kumAra salAmata che ne potAne tyAM enuM pAlana karavAnuM che. e jANI AhIrane khUba AnaMda thaye, bahena ! tuM ciMtA na karIza. ene sAcava e mArA hAthanI vAta che. mArA prANanA bhege huM tenuM rakSaNa karIza. A eka rAjyanuM bIja salAmata haze te bhaviSyamAM ApaNane muslIma rAjAnA sakaMjAmAMthI choDAvaze, tuM ahIMthI cAlI jA. tane kaMI joI jaze te vahema paDaze. devAyata pitAnI patnIne vAtanI jANa karI. e AhIranI patnI paNa gaMbhIra hatI gaMbhIra mANaso AvuM gupta kAma karI zake che. A devAyata AhIrane eka putra ane eka putrI hatI. putranuM nAma uge ane putrInuM nAma jAhala hatuM. uge aDhI varSane hato ne jAhala cha mahinAnI hatI. eTale navaghaNa ane jAhala baMne sarakhA hatA. jAhalanI mAtAe jAhalane dUdha pAna karAvavAnuM baMdha karI navaghaNane dUdhapAna karAvavA
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara lAgI. pitAnI dIkarIne bahAranuM dUdha pIvaDAvI ucheravA lAgI. ekanI eka vahAla sethI dIkarIne dUdhapAna karAvavAnuM cheDAvIne navaghaNakumArane premathI dUdhapAna karAve che. game tema te ya navaghaNa rAjakumAra hatuM. bALapaNamAMthI enuM zurAtana parakhAI Ave che. e be varSane thatAM bahAra ramavA jAya tyAre lAkaDAnI talavAra banAvI bIjA chokarAonI sAthe laDate. ne huM rAjA chuM. he jI evI ramata ramato. devAyate tene bhaNAvavA mATe eka vRddha ane gaMbhIra brAhmaNane rAkhe. tenI sAthe uge ane jAhala paNa abhyAsa karatA. temAM navaghaNanI budhdhi te kaI era hatI. gurU tene jeTaluM bhaNAve teTaluM tarata yAda rahI jatuM. pharIne gokhavAnI jarUra paDatI nahi. navaghaNa, uge ane jAhala traNe sagA bhAI bahenanI jema rahetAM hatAM, paNa A navaghaNa te kyAMya pe raheto nathI. kahevata che ne ke "kama chupe nahi bhabhUta lagAyA." navaghaNane AhIranA gAmaDIyA jevA kapaDAM paherAvatAM. te paNa tenA lalATa uparathI jaNAI AvatuM ke AhIranA bALavezamAM A kaI rAjakumAra che. vAdaLamAM caMdra ne sUrya chUpA rahetAM nathI tema A navaghaNakumAra paNa chUpa nathI rahetuM. moTo thatAM jaMgalamAM javA lAge. jaMgalamAM jato ne siMha jete tyAre siMhanI sAme bAtha bhIDate. Aja sudhI gupta rAkheluM ratna have prakAzamAM AvyuM ne devAyatane ciMtA thavA lAgI. navaghaNane gharamAM gupta rAkhavA jAya che paNa ene gharamAM pUrAI rahevuM have gamatuM nathI. ene ghoDA upara besavuM, jaMgalamAM jaI vAgha-siMhano zikAra kare AvI sAhasa bharelI jijJAsAe tene vadhavA lAgI. kayAreka devAyatanI najara cUkAvI te ekalo jaMgalamAM cAlyA jato ekAda vAgha siMhano bheTe thAya to tene mArI AvatuM hatuM. A rIte navaghaNa devAyatane ghera khUba lADakoDathI ucharI rahyo che. devAyatane pitAnA rAjAnuM rakSaNa karavAno moko maLe tethI khUba AnaMda che. paNa e kyAMya chUpo raheto nathI. anaMgapALa rAjAne A vAtanI khabara na paDe te mATe devAyatane satata ciMtA rahe che. devAyatanI kasoTI) devAyata navaghaNakumAranuM rakSaNa kare che. eka vakhata tenA bhAI sAthe devAyatane kaI bAbatamAM saheja takarAra thaI. devAyata potAnI jAtathI keInuM bane teTaluM bhaluM karI chUTe te paragaju hatA. tyAre teno bhAI eTalo svArthI hatA. devAyata zAMta, gaMbhIra ane vicArazIla hatuM. tyAre teno bhAI krodhI, chIcharApeTano ane avicArI kAma karanAra hatuM. eka mAtAnA udaramAM ALoTelA, eka mAtAnA dUdha pIdhelA chatAM baMnemAM keTalo phera che. eka bApanA be beTaDA, guNamAM hee phera, udaramAM amRta jIvana, maraNa pragaTayuM jhera,
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhA eka bApanA be dIkarA hoya paNa temanA guNamAM AsamAna ane jamIna jeTaluM aMtara hoya che. amRta mANasane jIvana Ape che jayAre jhera jIvanane nAza karanAra che. te ja rIte eka bAju devAyata rAjAne rakSaka banyo che. tyAre bIjI bAju tene bhAI rAjAne bhakSaka banavA taiyAra thaye che. baMdhuo ! Irthane agni ane avicArI kAma kevA anartha saje che. devAyatanI sAthe takarAra thavAthI tene bhAI IrSAgnithI prajaLavA lAgyo. ane devAyatane kema nAza thAya ne pite kema sukhI thAya tene te upAya zodhavA lAgyA. ghaNAM vicArane aMte tene eka upAya sUjhI Avyo ke devAyate mahipALa rAjAnA kuMvarane gharamAM rAkhe che te vAtanI anaMgapALane bAtamI ApuM. te devAyatane nAza thaze ne mAruM kAma thaze. A vicAra karIne devAyatane bhAI junAgaDha gayo ne kaI paNa rIte anaMgapALane maLIne kahyuM. bAdazAha! Apa aMdhArAmAM kema besI rahyA che? huM Apano hitasvI chuM. ApanuM hita cAhIne Apane eka samAcAra devA Avyo chuM. bAdazAha kahe-bhAI! zuM samAcAra che. jahadI kahe. tyAre kahe che Apane zatru mahipALa rAjAne putra navaghaNakumAra meTo thaI rahyo che. sUbo pUche che kyAM che e mAre zatru? tyAre kahe che alIdAranA beDIdArane devAyata Ahira je mAre sage bhAI thAya che tene tyAM guptapaNe uchare che. junAgaDhane sUbe te mahipALanuM eka paNa baccuM rAjyamAM na rahe te mATe khUba dhyAna rAkhatA hatA. khabara paDe ke ahIM duzamana che te athAga parizrama karIne tene nAza karatA hatA. haveM khabara paDI ke duzamanane dIkare pitAnI hadamAM uchare che pachI kaMI bAkI rahe ? sUbo kahe huM mAnatA hatA ke chokaro marI gayuM che. A te jIve che. Avate rega ane vadhate zatru e baMnene jaladI vinAza kare joIe. enA krodhane pAra na rahyo. sainikone laIne dhasamasatA sUbe devAyatane ghera AvyA. devAyatane gaMdha AvI gaI hatI ke mAre bhAI junAgaDha pahoMcI gaye che. buddhizALI mANasa hejamAM samajI jAya che. eTale devAyate navaghaNane saMtADI dIdhuM hatuM. sUbAe sattAvAhI svare kahyuM. devAyata ! mane khabara paDI che ke tAre ghera navaghaNakumAra che. devAyata kahe-sAheba ! huM ApanA duzmanane kadI gharamAM rAkhuM? e te ApaNe duzmana kahevAya. je duzmanane gharamAM rAkhe e rAjadrohI kahevAya. mAre jIvananuM jokhama kheDIne duzmanane gharamAM rAkhavAnI zI jarUra ? sUbo kahe che te khoTuM bole che. tArA gharamAM navaghaNuM che. mane jaldI ApI de. devAyate kahyuM sAheba ! che ja nahi te kayAMthI ApuM? tyAre sUbAe tene lAlaca ApatAM kahyuM. devAyata ! je tuM mane navaghaNakumArane ApIza te A sAro gIrAza tane ApI daIza. A gIramAM tArI sattA thaze. tuM kahIza tema thaze ne rAjyamAM tAruM mAna
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 363 vadhaze. jo tane eTalAthI satASa na hoya teA tArI jIbhethI je mAMgIza te ApavA taiyAra chuM. paNa tuM tArI haTha cheDI de ane AvatAM lAbhane jatA na kara. kadAca tuM ane mATA karIza teA paNa enI tAkAta nathI ke junAgaDhanuM rAjya laI zake. tArI patnI ane chekarAnI jiMdagI jokhamamAM che. tAre bhaya kara duHkhA bhAgavavA paDaze. sUbAnI lAlaca ane dhamakInI devAyata upara kaMI asara thaI nahi. teNe kahI dIdhuM' ke sAheba ! A gIra teA zuM paNa junAgaDhanuM rAjya daI dAtA paNa mAre ghera kuvara ja nahi teA kyAMthI ApuM ? tyAre sUbAne khUkha krodha caDhA ne tenA upara rAjadrohIneA Aropa mUkIne tene keda karIne junAgaDhamAM laI javAmAM Avye ne kedI tarIke kedakhAnAmAM pUravAmAM AvyeA. have kedamAM sUkSma devAyatane kevA kevA kaSTA Apaze. tenA upara julma karaze chatAM devAyata zaraNe AvelAnuM rakSaNa karavAmAM kevA aDAla raheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 37 30-2-04 p zrAvaNa va4 1 ne magaLavAra anaMtakALathI saMsAramAM bhaTakatA jIva aneka prakAranA duHkho bhAgavI rahyo che. du:kha kAIne gamatuM nathI chatAM duHkha Ave che ane bhAgavavuM paDe che. duHkhanu kAraNa IndrionI gulAmI che. indriene AdhIna banavAthI jIva hita--ahita, lAbha-hAni, vigerene vicAra karI zakatA nathI. ane tuccha sukhAne mAhamAM mugdha anele jIva uttama mAnIne temAM Asakta ane che. devAnupriyA ! mAkSanA sukha AgaLa saMsAranA uttamamAM uttama prakAranA sukha paNa tuccha che. kAraNa ke saMsAramAM maLatAM sukha e paulika che ane paudgalika sukho nAzavaMta hAya che. dekhAvamAM sArA lAge paNa pariNAmamAM mahAna duHkha ApanArA hAya che. jyAre meAkSanu' sukha te Atmika sukha che. te AThe prakAranA karmanA saMpUrNa kSayathI pragaTa thAya che. e sukha ekavAra pragaTa thayA pachI tenA kadI nAza thatA nathI. ane temAM du:khanA aMza paNu hotA nathI. je AtmAone A satya vAta samajAya che temane saMsAramAM maLelA sArAmAM sArA sukho paNa duHkharUpa lAge che, ane temanI IcchA mAkSa sukha prApta karavAnI hAya che. tethI te jIvA saMsAranA sukhomAM leAbhAtA nathI. je saMsAranA sukhAmAM lAbhAI jAya che te zakatA nathI. temaja mAhamAM mUDha banelA AtmAe paNa nathI. AtmA mekSa sukhane meLavI pAtAnA svarUpane vicArI zakatA
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAradA zikhara - jJAtAjI sUtranA AThame adhyayanamAM mahAbala aNagArano adhikAra cAle che. te mahAbala aNagAra eka meTA mahArAjA hatA. temane 500 te rANIo hatI. bhautika sukhane te pAra na hatuM. te badhAne meha choDI mUkSanuM sukha meLavavA saMyama lIdhe. kula heya paNa kulamAM je pherama na hoya te te kulanI kiMmata nathI. tema saMyama lIdhA pachI saMyamI jIvanamAM vinaya, namratA, saraLatA, kSamA, tapa Adi guNa na hoya te saMyamI jIvananI kiMmata nathI. mahAbala aNagAranA jIvanamAM saMyama sAthe A badhA guNe hatAM. teo cAritranI maheMkathI saMyamI jIvanamAM zobhI rahyA hatA. te vIsa sthAnakanI ArAdhanA karI rahyA hatA. arihaMta, sidhdha, pravacana, gurU, sthavira bahathata ane tapasvI e sAta belanI vAta ApaNe samajI gayA. have AgaLanA belanI vAta vicArIe. basUtrI saMtane joIne temanA guNa gAyA ke aho bhagavAna ! Ape keTaluM badhuM jJAna prApta karyuM che, jJAna prApti mATe keTale parizrama karyo che. ane ApanuM jJAna bIjAne premapUrvaka Ape che. Apa keTalA mahAna ane guNIyala cho. koI ugra tapasvIne joIne temanA guNagAna karavA. ahA, A kevA tapasvI che ! ne huM to khAvAnuM choDI zakato nathI. A mahAna AtmA karma khapAvavA mATe ugra tapazcaryA karIne kevI suMdara sAdhanA kare che ! ema temanA guNagAna gAvA ne temanI sevA karavI. have AThamuM sthAnaka ? "samikSA nA jovo ja upakata mahAna purUSanA jJAnamAM niraMtara upayoga karatAM rahevuM. bhagavaMtanuM je jJAna che te jJAna meLavavA udyama kare ane meLavyA pachI tenuM ciMtana-manana temaja svAdhyAya karavI joIe. sidhdhAMtanuM jJAna meLavyA pachI je temAM upayoga rAkhavAmAM na Ave, svAdhyAya na karIe te jJAna bhUlAI jAya che. jema nAgaravelanA pAna pheravavAmAM na Ave to bagaDI jAya che. pAnanI dukAnavALA sAMje pAnamAM pANI chAMTI tene goThavIne tenA upara bhInuM kapaDuM vIMTALe che. ane savAre badhA pAna pherave nAMkhe che. na pherave te pAna saDI jAya che. bahene tAvaDI upara reTalI nAMkhIne tene pherave che paNa je na pherave te baLI jAya che. tema atyAre ApaNuM jJAna je paMdara divasa, mahine na pheravAya te temAM bhUla paDavA lAge che. ane cAra mahinA na pherave te bhUlAI jAya che. paNa jo tenI svAdhyAya karavAmAM Ave che te jJAna aneka prakAre paragame che. ane tenuM ciMtana-manana karavAthI temAMthI navuM navanIta prApta thAya che. temAM rahelA guDha rahasya samajAya che. jema kaI mANasa dahIMne gerasImAM nAMkhIne je upara chaluM vale te thoDuM mAkhaNa maLe che. paNa je khUba vAve to ghaNuM mAkhaNa maLe
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 35 che. tema jJAnI kahe che jJAnamAM jeTaluM vadhu upayoga lagADavAmAM Ave teTaluM jJAna daDha thAya che. eTalA mATe bhagavaMte saMtane be vakhata svAdhyAya ane dhyAna karavAnuM kahyuM che. sajjhAeNaM bhaMte jIve kiM jaNayai ? sajjhAeNaM nANAvaraNijjaM kammaM khavei / he prabhu! svAdhyAya karavAthI jIvane zuM lAbha thAya che? tyAre bhagavaMte kahyuM. svAdhyAya karavAthI jJAnAvaraNIya karmone kSaya thAya che. svAdhyAyanA pAMca prakAra che. vAcanA, pRcchanA, pariNA, aNupehA ane dharmakathA. bhagavaMta kahe che ke jJAnI gurU pAsethI temane vinaya karIne sUtranI vAMcaNI levI. vAMcaNI karavAthI karmanI nirjarA thAya che. gurUnI pAse vAMcaNI levAthI ApaNI bhUla TaLe che. ne navuM samajavAnuM maLe che. zrutanI azAtanA thatI nathI, kRtanI azAtanA na karavAthI tIrtha-dharmanuM avalaMbana thAya che. ane mahAnirjarA thaIne karmono aMta thaI jAya che. pRcchanA karavAthI sUtra ane artha banenI vizuddhi thAya che ane kAMkSA mohanIya karma naSTa thAya che. pariyaDraNa eTale roja pheravavuM. pariNA karavAthI vyaMjanA tathA vyaMjana labdhi prApta thAya che. anuprekSA karavAthI AyuSya karma choDIne bAkInI sAta karmanI prakRttinAM gADha baMdhano zithila banI jAya che. lAMbAkALanI sthitivALA sAta karmo thoDA samayanI sthitivALA banI jAya che. tIvra rasavALI karmanI prakRtie maMda rasavALI banI jAya che. ghaNA pradezavALI prakRtio a5 pradezavALI bane che. AyuSya karmano baMdha kadAcita thAya che ane kadAcita nathI paNa thato. azAtA vedanIya karma vAraMvAra baMdhAtuM nathI. ane anAdi anaMta. ane dIrgha mArgavALI caturgatirUpa saMsAra aTavIne jaldI pAra kare che. ane dharmakathA karavAthI karmonI nirjarA thAya che. ane pravacananI prabhAvanA thAya che. pravacana prabhAvanA karavAthI jIva bhaviSyamAM zubha karmone baMdha kare che. baMdhuo ! svAdhyAya karavAmAM keTalo badho lAbha che ! A to tamArI sAme TUMkamAM vAta karI. ekeka belanuM vistArathI varNana karavAmAM Ave te ghaNAM divasa joIe. hAla te tamane e vAta samajAvavI che ke svAdhyAya karavAmAM keTaluM badhuM lAbha che. zAstra jeTalA kaMThastha hoya teTalA vadhu lAbha che. kAraNa ke pustakamAMthI divase svAdhyAya karI zakAya che. paNa je kaMThastha hoya to rAtre-pareDhIye svAdhyAya karI zakIe, tame kaho cho ne ke "garaja gAMThe ne vidyA pAThe" DabbAmAM bhAtuM laI gayA hoIe te bhUkha lAge tyAre Dabbo kholIne khAI zakIe. ane pAse bhAtuM na hoya to bhUkhyA marIe. tema bhagavAna kahe che ke te sAdhaka ! je sUtranuM jJAna kaMThastha haze to tane jyAre svAdhyAya karavAnuM mana thaze tyAre karI zakIza. kadAca zarIramAM koI roga Avye. besI zakAtuM nathI to sUtAM sUtAM paNa svAdhyAya
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA khira karI zakAya ne ? kadAca AMkha cAlI jAya paNa kaMThastha jJAna hoya to svAdhyAya-dhyAna ciMtana karIne mANasa karma khapAvI zake che. AvI rIte jJAnamAM vAraMvAra upayoga lagADavAthI jJAna vadhe che. ne tIrthaMkara nAma karma baMdhAya che. navame bela che darzanano ciMtA ' bhagavAna kahe che darzana eTale samyakatva vizudhdha hovuM joIe. darzananI vizuddhi thavAthI paNa jIvane keTale mahAna lAbha thAya che. "daMsaNa visohie ya Na visudhdhAe atthegaie teNeva bhavaggahaNeNa sijjhai, visohie ya NaM viMsudhdhAe taccaM puNo bhavaggahaNaM nAikammai / " darzana vizudhithI zudhdha thayA pachI keI to te bhavamAM siddha thAya che ane je e bhavamAM sidhdha thatA nathI teo trIjA bhave siddha thAya che. jyAre mithyAtva TaLe che tyAre samyakatva ratnanI prApti thAya che. jyAM sudhI AtmAmAM gADha mithyAtvanI malInatA hoya che tyAM sudhI jJAnano prakAza maLato nathI. jyAre vItarAga prabhunA vacanAmRta upara jIvane daDha zradhA thAya che tyAre samyaktva thAya che, ne mithyAtvanI malInatA dUra thAya che. atyAre varasAda khUba paDe che eTale pANI DaheluM Ave che. tenuM kAraNa temAM kacare Ave che. paNa e pANImAM phaTakaDI nAMkhavAthI kacare alaga thAya ne pANI nirmaLa bane che. atyAre to mazInarI dvArA pANIne svaccha banAvavAmAM Ave che. tema mithyAtvanA melathI malIna banelA AtmAne zuddha banAvavA mATenI phaTakaDI kahe ke mazInarI kahe che te saMvega Adi purUSArtha che. jenA vaDe samakita prApta thAya che. samyaktva AvavAthI AtmAne ajJAna rUpI aMdhakAra dUra thAya che ne parita saMsArI bane che. samyakatva-darzananI vidhi thavAthI moDAmAM moDo jIva trIje bhave ke paMdaramA bhave mokSamAM jAya che. "vaLAM- gurU-vaDIla ane sthavirene vinaya kare. vinaya karavAthI jIvane alpa prayAse ghaNuM jJAna maLe che. vinaya guNathI game tevA vairIne vaza karI zakAya che. vinaya e uttama prakAranuM vazIkaraNa che. vinaya guNanI pAchaLa ghaNAM guNe Ave che. saMta satIjIne utkRSTa bhAve vinaya karavAthI tIrthaMkara nAma karmanI prApti thAya che. baMdhuo ! dharmanA kAryamAM udyama karavAthI A mahAna lAbha thAya che. tamArA saMsAranA sukha mATe game teTalo udyama kare, purUSArtha karo te temAM tamArA AtmAne A lAbha thAya che? bele to kharA. saMsAra sukha mATenA purUSArthathI AtmA pApanA kacarAthI malIna bane che. paisA mATe game teTaluM pApa kare paNa zuM paiso tamArI sAthe AvavAnuM che? paisA tamArI sAthe nahi Ave paNa mRtyu te eka divasa jarUra AvavAnuM che. te vAta nakkI che. chatAM mAnavI bhAna bhUlIne rAta-divasa
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAhA zikhara ago pApa kare che. paNa je tenI najara samakSa mRtyune rAkhe te pApa karatAM aTake. eka daSTAMta ApIne samajAvuM. eka zeThe khUba kALA dhoLAM karIne karoDo rUpiyAnI saMpatti bhegI karI. A zeThane khAvuM-pIvuM-haravuM-pharavuM, sArA kapaDAM paheravAM ke bega bhogavavAnI bahu mamatA na hatI. ane te mAtra paisA bhegA karavA e eka ja mamatA hatI. paisA mATe game tevA pApa karavA paDe te kare. pachI paisAnA DhagalA joIne harakhAya. tyAre keI sajajana mANase zeThane kahyuM -zeTha! tame jAte sukha bhogavatAM nathI paNa pApa karIne paisA bhegA karyuM jAo che te paralokamAM tamAruM zuM thaze? pApanA kaDavA phaLa bhogavavA durgatimAM jaze tyAM A paisAnA DhagalA ADA hAtha devA nahi Ave. je mANasa paisAne pitAnuM sarvasva mAnate hoya tene A vAta samajAtI nathI. Aje duniyA paisAnI pUjArI che. paiso maLe te ene bIjuM kaI yAda AvatuM nathI. huM tamane pUchuM chuM. bole, paiso tamane vahAle che ke saMsAra sAgarathI taravAno mArga batAvanAra gurU tamane koNa vahAluM che ? (zretAmAMthI avAja-gurU) javAba jIbhethI Apa che ke haiyAthI ? paisA maLe te gurU kyAMya bhUlI jAva. (hasAhasa). zeTha kahe che bhAI! A duniyAmAM kene paisAnI mamatA nathI? ane pApa karyA vinA keNa jIvI zake che ? tyAre e sajajana mANase kahyuM ke cAle, huM tamane saMta pAse laI jAuM. te tamane barAbara samajAvaze. te gAmamAM eka pavitra saMta rahetA hatAM. temanuM nAma ekanAtha hatuM. te ekanAtha pavitra ane niSpApa jIvana gALatA hatA. zeThane ekanAtha saMta pAse lAvyA. saMtane vaMdana karIne zeTha temanI pAse beThA. saMtane pUchayuM-mahArAja! Apane eka prazna pUchuM? saMte kahyuM pUcho. eTale zeThe pUchayuM mahArAja! Apa A kapaTa bharelA saMsAramAM rahIne niSpApa jIvana kevI rIte gALo cho? e mane samajAtuM nathI. ekanAthe kahyuM--e vAta huM tamane pachI samajAvIza. e vAta javA de. paNa mane jyotiSanuM sAruM jJAna che. te tamArA bhAgyamAM kevuM sukha che? tamAruM bhaviSya kevuM che? tamAre hAtha batAve te huM tamane badhuM joI ApuM. A sAMbhaLIne zeTha te khuza khuza thaI gayA ne mahArAjanA hAthamAM pitAne hAtha mUkya. mahArAja zeThanI hastarekhA joIne kahyuM-zeThajI! tamAruM AyuSya sAva TUMkuM che. AjathI eka mahinAmAM tamAruM mRtyu thaze. A sAMbhaLIne zeTha te gabharAI gayA. kaMIpaNa bolyA cAlyA vagara sIdhA potAnI havelIe cAlyA gayA. zUnamUna thaIne palaMga upara sUI gayA. chAtI thaDathaDa thAya che. basa, have huM marI jaIza. tamane paNa maraNano Dara to lAge che ne ? sUyagaDAyaMga sUtramAM bhagavAna kahe che ke prANI mAtrane mRtyune bhaya te rahe che. maraNa keIne cheDatuM nathI,
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 zAradA zikhara DaharA buDhDhA ya pAsaha, gambhatthA vi cayanti mANavA / / teNe kahyuM vakra parva zAparavami tuM | sUya. sU. a. 2 u. 1 gAthA 2 bALaka, yuvAna, vRdhdha ane garbhamAM rahelo jIva badhA mRtyu pAme che. jevI rIte bAja pakSI ttittara pakSIne mArI nAkhe che tevI rIte AyuSya pUruM thatAM manuSyane paNa kALa rUpI bAja pakSI pakaDI le che eTale ke manuSya mRtyu pAme che. cAhe bALaka hoya, cAhe vRdhdha hoya ke garbhamAM rahele jIva hoya paraMtu mRtyu keIne choDatuM nathI. A gAthAne bhAva e che ke keI manuSya bAlyAvasthAmAM maraNa pAme che. keI bharayuvAnImAM tarata paraNI utarele mIMDhaLabaMdhe yuvAna hAya, haju hAthethI mIMDhaLa chUTayA nathI evA yuvAnane paNa mRtyu choDatuM nathI. koI jarA athavA regathI jarjarita thaIne maraNa pAme che. keI jIva garbhAvasthAmAM maraNa prApta kare che. kAraNa ke manuSyanuM AyuSya aneka vidathI yukta ane sepakrama che. tethI keIpaNa avasthAmAM te AyuSya pUrNa thatAM mANasanAM prANa cAlyA jAya che. mATe he baMdhue ! khUba vivekapUrvaka saMsArI jInI A sthitine samaje. jevI rIte bAja pakSI nittarane pakaDIne laI jAya che e pramANe mRtyu prANIonA prANanuM apaharaNa kare che. eka kalAkamAM paNa kahyuM che ke, azanaM me basanaM me, jAyA me bandhuvargoM me / itti me me kurvANaM, kAlavRko hanti puruSAjam // khAvAnI sAmagrI mArI che, vastro, patnI, baMdhuo badhA mAre che. A rIte ajJAnI mANasa mAruM mAruM karate rahI jAya che ane kALarUpI varU AvIne mANasone pakaDIne laIne jAya che. jema agAdha samudramAM rahelA mAchalAone mAchImAra jALamAM pakaDI le che tema A saMsAramAM sadAcArI mANasa hoya ke durAcArI hoya paNa te game tevA sthAnane Azraya levA chatAM mRtyuthI bacI zakatuM nathI. kALarAjA dUrathI paNa hAtha laMbAvIne prANIone pakaDI levAne samartha che. AvuM samajIne tame pApane cheDe, pilA zeThane jema kensaranA dardIne dhrujArI thAya tema mRtyunI prajArI thaI. kAraNa ke jene kensaranuM nAma paDe che tene prajArI thAya che. kensaranuM darda evuM bhayaMkara che ke enuM nAma paDe ne mANasa dhrujI uThe ke mane kensara thayuM. have huM duniyAmAMthI kena thaI gayA. mAruM mRtyu najIka che. evA vicArathI tenA hAjA gagaDI jAya che. maraNanA bhayathI mANasane dhrujArI thAya che tema je pApanI dhrujArI thAya che tenuM jIvana sudharI jAya. kesarano dardI vicAra kare che ke mane kensara thayuM eTale have
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 369 zAradA zikhara mAruM mRtyu najIka che. tema jene aDhAra pApanuM kensara thayuM tene durgatimAM javuM paDe che. evuM je jIvane samajAya te pApa karate pAchA haTe. pilA zeTha te prajI uThayA che. nathI khAtA-pItAM ke nathI dukAne jatA. ene mRtyu sivAya bIjuM kaMI dekhAtuM nathI, ete hAthamAM mALA laIne he bhagavAna ! mAruM zuM thaze? rAma rAma nAmanI mALA jape che. A rIte bhagavAnanAM nAma smaraNamAM zeThanA 28 divasa pUrA thayA. ogaNatrIsamAM divase ekanAthajI mahArAja zeThanI pAse AvyA. te zeTha palaMgamAM sUtA sUtA herAma... he rAma! ema bhagavAnanuM nAma smaraNa karatA hatA. mahArAje pUchayuM-zeThajI! kema che? tyAre zeThe kahyuM mahArAja! he te have javAnI taiyArImAM chuM. covIsa kalAkane mahemAna chuM. tyAre mahArAje kahyuM zeThajI ! tame mane kahe ke A 28 divasamAM tame keTalA pApa karyo ? keTaluM ja huM belyA? dagA-prapaMca karI kene kene chetaryA ? zeTha namra svare belyA. mahArAja ! mAthe mata jhajhUmatuM hoya tyAM pApa karma sUjhe kharuM? 28 divasamAM meM dagA-prapaMca, asatya, chetarapiMDI Adi eka paNa pApa karyuM nathI. are! dhaMdha karyA nathI, khAdhuM pIdhuM paNa nathI. 28 divasamAM rAmanuM nAma lIdhuM che. bIjuM kaMI kAma karyuM nathI. ekanAtha mahArAje kahyuM-zeThajI ! mAruM paNa tame ema ja samaje. huM haMmezA rAta-divasa tane mArA mAthe beTheluM nihALuM chuM pachI mArAthI pApa thAya kharuM? paNa zeThajI! tamAre hAtha lA. pharIne joI dauM. kadAca mArI bhUla thaI hoya ? mahArAje zeThane hAtha joIne kahyuM zeThajI! tamArI hastarekhA jovAmAM mArI bhUla thaI che. haju te tamAruM AyuSya ghaNuM lAMbu che. paNa tame ra9 divasa sudhI mRtyune najara samakSa rAkhyuM te keTalA pApathI bacI gayA ! have tame A rIte jIvana jIvaje. zeTha mahArAjane kahevAno marma samajI gayA ke mAruM mRtyu mahinAmAM thavAnuM na hatuM. paNa mAruM jIvana sudhAravA mane pApamAMthI bacAvavA mATe mahArAje AvuM kahyuM. pachI zeTha samajI gayA ne pavitra jIvana gALavA lAgyA. lakSmIne moha utarI gaye. kharekhara, mRtyu najara samakSa rahe te mAnava pAparahita jIvana jIvI zake che. meM te dhananA DhagalA karavA mATe jiMdagImAM pApanA kAma karyA paNa dharmanA kAma karyA nahi. zeThane karelA pApane pazcAtApa thavA lAge. karyo dharama kerA karyA nahi A hAthathI chUTatI nathI lakSamI bhegI karI je pApathI, kei Apa mane sanmati yA laIle mArI saMpatti, A hAlata mAM je huM maruM te thA mArI avagati A dhananA DhagalAmAM mane zAMti nathI. zAMti nathI. aho ! pApamAM racyApacce rahIne lakSamI bhegI karI paNa kaI dIna-dukhInI sevAmAM meM sadupayoga na karyo. are, dharmanA kAmamAM vAparI nahi. ekanAthajI jevA
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikha pavitra saMta maLyA te mAruM jIvana sudharyuM. zeThane have samajAyuM ke dhananA DhagalAmAM AtmazAMti nathI. je huM lakSamIne mohamAM maryo hota to avagati thAta. mAre have eka paNa pApa karavuM nathI. zeThe bhUtakALamAM karelA pApane pazcAtApa karyo ne pitAne vartamAna ane bhaviSyakALa sudhAryo. baMdhuo ! saMta maLyAne jIvana sudhAryuM tema tame paNa mRtyune tamArI najara samakSa rAkhaze te pApamAMthI bacI jaze. ne tamAruM jIvana pavitra banI jaze. mahAbalaaNagAra vIsa rathAnakanI ArAdhanA karI pitAnuM jIvana pavitra banAvI rahyA che. vadhu bhAva avasare. have gaI kAlanI adharI jhAnI kahuM. "sa navaghaNanA rakSaNamAM devAyatanA paganI ghUMTaNamAM mUkAyelI sAraDI." devAyatane junAgaDhanA sabAe khUba dhamakI ApI. pralebhana ApyA paNa devAyata keIpaNa rIte navaghaNa mAre ghera che te vAta kabUla karI nahi. kAraNa ke devAyatano nirNaya hatuM ke mAre zaraNe AvelA rAjakumAranuM mArA prANanA bhoge paNa rakSaNa, karavuM. mArA prANa jAya te kabUla paNa navaghaNane vALa vAMke nahi thavA dauM'. zAMtinAtha bhagavAnane AtmA megharatha rAjAnA bhAvamAM hato tyAre temaNe niyama karyo hato ke "mAre zaraNAgatanuM rakSaNa karavuM. eka pArevuM temanA zaraNe AvyuM. e te devanI parIkSA hatI. pArevuM bacAvavA mATe pagamAMthI mAMsanA TukaDA kADhI trAjavAmAM mUkyA. chevaTe AkhA paga kApIne trAjavAmAM mUkI dIdhA. emanA niyamanI daDhatA joIne deva caraNamAM paDI gayo. paga hatAM tevA thaI gayA. AgaLanA mahAna purUSo prANa choDe paNa potAnI pratijJAmAM daDha rahetA hatA. devAyata prANanA bhAge paNa navaghaNakumAranuM rakSaNa karavA taiyAra thayA che. sUbAne tenA upara gusso AvavAthI junAgaDhanA kedakhAnAmAM pUrI dIdhuM. tyAM roja be AvIne devAyatane navaghaNa viSe pRcchA karatA paNa devAyata tene javAba Apate nahi. eTale sUche gusse thaIne tene baraDe khulle karAvI cAbakhAnA mAra mArI upara mIThAnuM pANI chaMTAvate. A rIte tene dararoja mAra mAravAmAM AvatA. ne kALI majurI karAvatAM. tenA baraDAmAMthI lehInI zere uDatI, jema jema divase jatAM gayA tema tema devAyatane vadhAre kaSTa ApavA mAMDayuM. chatAM aDaga devAyata ekane be na thaye, roja mAra paDavAthI tenA zarIramAM asahya pIDA thavA lAgI. potAnA prANa bace ke na bace tenI paravA nathI paNa navaghaNane jIvADavAnI tene ciMtA thavA lAgI. chevaTe sUbAe devAyatanA paganI ghUMTI upara sAraDI mUkIne sAra pADayA. ahAhA... sADI mUkIne hADakA vIMdhI nAMkhyAM tenI kevI pIDA thaI haze! paropakArI purUSa prANane paNa pitAnI paropakAranI bhAvanA cheDatA nathI. dezanA paganI ghUMTIe
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara upara sAraDI mUkavAthI asahA vedanA thavA lAgI. eTale teNe sUbAne kahyuM-tame mane ATaluM kaSTa na Ape. mArAthI duHkha sahana thatuM nathI. huM tamane navaghaNa maMgAvI ApuM chuM. sUbAne AnaMda thayo. devAyate duHkhathI kaMTALIne A zabda nhAtA kahyAM paNa navaghaNane jIvADavA mATe A kimi zeLe hato. devAyate tenI patnI upara eka kAgaLa lakhIne Apyo. te patra laIne sUbAnA mANaso devAyatanI sI pAse gayA. devAyate patramAM lakhyuM hatuM ke mArAthI ahIM duHkha sahana nathI thatuM. te tuM rA' rAkhIne vAta karaje ne navaghaNane ahI jaladI mokalI Apaje." eno patra vAMcanAra ema samajI jAya ke navaghaNane mokalavAno kahyo che. paNa tene gUDha Azaya kaI samajI zake nahi. patine patra AvyuM. catura strI patinA pavano Azaya samajI gaI. teNe navaghaNane to saMtADI dIdhA hatA. paNa pitAnA putra ugAne aMdara laI gaI. sUbAnA mANasone te kahe che huM thoDIvAramAM navaghaNa tamane soMpI dauM chuM, mArA pati jelamAM ATalA duHkha vekto hoya tyAM rAjakumAranuM rakSaNa kyAM karuM? ema kahI aMdara jaIne pitAnA vahAlasoyA putra ugAne bAthamAM laIne kahe che beTA ! Aje tAre balIdAna ApavA javAnuM che. tArA pitAnI ciThThI AvI che. "ugA ugaravA taNuM mA rakha manamAM Aza, jAtA prabhu pAsamAM, AnaMda vadhe uramAM." beTA! tuM jIvananI AzA choDI daI rAjI khuzIthI javA taiyAra che ne? tArA dilamAM duHkha nathI thatuM ne ? mAtAnA A prazna sAMbhaLI ugAe zuM javAmAM A, sAMbhaLI. rAno rAkhaNahAra, jagamAM jaza bahu vadhaze, dhIrajane manamAM dhAra, uge tuja kuMkhe upajo." zuravIra uge prANanuM balidAna devA taiyAra thaye" : putranA zabda sAMbhaLI mAtAnA dilamAM harSa thayA. paNa putrane mRtyunA mukhamAM mekalavAnuM duHkha ghaNuM che. he beTA ugA! dhanya che tane ! paNa Ava A tArI durbhAgI mAtAne eka vakhata bheTI le. tArA jevA zUravIra putrane Aje hAthe karIne mRtyunA mukhamAM dhakeluM che, bIje kaI upAya nathI. atyAre ApaNe dharma che ke ApaNA prANunuM balIdAna okhIne paNa sajAnuM rakSaNa karavuM. ATaluM bolatAM mAtAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. tyAre uga kahe che mAtA ! tArA jevI zUravIra kSatriyANunI AMkhamAM AMsu zebhe? mAtA ! tArA dUdhaDAM pIdhAM che tene dIpAvavA jAuM chuM. rAjAne ugAravA mATe A eka uge te zuM paNa mArA jevA hajAra ugAnuM balIdAna ApavuM paDe te
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare zAradA bira ApavuM joIe. huM jIvIza te paNa zuM karI zakavAne chuM? rAjA jIvaze te prajAnuM pAlana karaze. muslIma rAjAnA hAthamAMthI ApaNuM rAjya cheDAvaze. AvA rAjAne mATe je karavuM paDe te karavA taiyAra chuM. mane temAM AnaMda che. tuM jarA paNa ciMtA na karIza. ugAnA zabdo sAMbhaLI putrane bAthamAM laIne belI uThI ke zAbAza beTA zAbAza! tArI hiMmata joIne huM khuza thaI chuM, tuM jaladI jaIne duzmananA durgane pAyAmAMthI ukheDI nAkhaje. Ama kahIne mAtAe ugAne rAjakumArano pozAka paherAvI ugAne laIne devAyatanI strI eTale e saurASTranI satIdevI, teNe navaghaNanA rUpamAM hasate mukhaDe ugAne kahyuM ke navaghaNa! A bAdazAhanA mANase tane levA AvyA che. tane na ApuM te ame vagara mate marI jaIe, tAruM rakSaNa karavA jatAM mArA patine jelamAM javuM paDayuM. pagamAM sAraDIo mUkANI, ame keTaluM sahana karIe ? tyAre ugAe paNa kahyuM-ba ! tame mane rAkhyo eTale tamAre mahAna upakAra mAnuM chuM. mArI mAtA hota te mane maravA theDI ekalata! tamane duHkhI karIne mAre jIvavuM nathI. huM jAuM chuM. ema kahIne uge hasate mukhaDe sUbAnA mANaso sAthe javA cAlI nIkaLe. devAyatanI patnIe paNa A pitAne putra nathI paNa navaghaNa che tevI sabAnA mANasane khAtrI thAya te rIte zabdo kahyA. AvanAra mANasene paNa khAtrI thaI ke A navaghaNakumAra ja che. navaghaNanA rUpamAM ugAne laIne mANase junAgaDha pahoMcI gayA. devAyatane khabara maLyA ke subAnA mANase rA'navaghaNane laIne AvI gayA che. A sAMbhaLI devAyatanA manamAM zaMkA thavA lAgI ke mArI patnI strI jAti che. ekane eka putra che te putranA mehamAM paDIne navaghaNane te nahIM meka heya ne ? te mArI badhI mahenata vyartha jaze. bIjI kSaNe vicAra Avyo nA...nA. mArI patnI putranA mithyA mohamAM paDe tevI nathI. sAcI kSatriyANa che. putranA premane tilAMjalI ApI teNe jarUra ugAne mokalyo haze. thoDIvAramAM sUbAe devAyatane bhara sabhA vacce belA. tyAM navaghaNanA vezamAM teNe pitAnA putra ugAne che. tethI tene AnaMda thayo. pitAputranI daSTi maLI. baMnee netra dvArA vAta karIne AnaMda mAnyo. devAyatanA mukha upara AnaMdanI rekhA jANe spaSTa dekhAI AvatI hatI. sUbAe pUchayuM A navaghaNa ja che ne ? devAyate kahyuM-hA, e navaghaNa che. tarata ja sUbAe kodhathI dAMta cakacAvIne talavAranA eka jhATake navaghaNanA rUpamAM rahelA ugAnuM mAthuM dhaDathI juduM karyuM. pitAnI najara samakSa potAnA putranuM khUna thAya chatAM mukha upara saheja paNa lAni na AvavA devI. saheja AMcake paNa na AvavA de te kaMI jevI tevI vAta nathI. subAnA mANase devAyata sAme mITa mAMDIne beThA hatA. je heja AMcake.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para kahI Ave te paNa pakaDI pADe. devAyatanI najara samakSa ugAnuM mastaka dhaDathI juduM karI sUbo manamAM harakhAya ke hAzadazamanano dIkaro marA. have mane keIno Dara nathI. - "IrSyAe vartAvelo kALo kera devAyatano bhAI khUba IrSyALu hate. ATaluM karavA chatAM tenuM vaira pUruM na thayuM eTale teNe sUbAne kahyuM ke devAyatanI patnI eTale mArI bhAbhI AvIne talavAranI ANa vaDe pitAnI jAte navaghaNanI AMkhanA rana bahAra kADhI AMkhamAM sUrame AMjI pagamAM pagarakhAM paherIne navaghaNanI AMkhe paga nIce mUkIne khUMde te samajavuM ke A navaghaNa che. je ema na kare te A devAyatane putra che ema mAnajo. tarata sUbAe mANasa mokalI devAyatanI patnIne belAvIne kahyuM ke je A sAce ja navaghaNa hoya to tame AMkhamAM surame che, pagamAM pagarakhA paherI tenA mAthA upara ubhA rahI tenI AMkhonA ratna kADhI tArA paga nIce cagadI nAMkha. te ja huM mAnuM ke A navaghaNakumAra che. bAkI mane vahema che ke A navaghaNane badale tAro putra che. AkarI kaseTImAMthI pasAra thayelI vIrAMganA". devAyatanI patnInA mAthe dharmasaMkaTa AvyuM. have zuM karavuM? A saMkaTamAMthI pasAra thavA mATe hiMmata rAkhe chUTake che. vIranArIe vicAra karyo ke mAro putra marAya. putra vinAnI huM thaI gaI. jenA rakSaNa mATe mArA ekane eka lADIlAne bhega ApI dIdho. je have hiMmata hArIza te ene paNa bhega ApavA paDaze. eNe prabhune prArthanA karI. hRdaya upara zIlA mUkIne AMkhamAM sUrame AM. pagamAM juttA paherI pitAnA vahAlasoyA putranA zaba pAse AvIne harSabhera mastaka upara paga mUkI charI vaDe tenA netra kADhI paganI pAnI nIce cagadI nAMkhyA. chatAM AMkhamAM AMsu ke mukha upara saheja paNa udAsInatA na AvavA dIdhI. tethI sUbAne khAtrI thaI ke je A tene putra hatA te devAyatanI patnI AvuM kaThora kRtya na karI zakta. strI jAtinuM hRdaya kamaLa hoya che. haiyuM hAtha na rahe ne AMkhamAM AMsu AvyA vinA na rahe. paNa devAyatane putra nahi navaghaNa ja che tenI khAtrI thatAM sUbAne zAMti thaI ke hAza, have duzmanane kAMTe gaye. devAyatane jelamAMthI mukta karavAmAM AvyuM. pati-patnIe chUTakArAne dama kheMcyuM ne temane navaghaNanI salAmatIthI jANe duniyAnuM rAjya maLyuM na hoya teTale AnaMda thaye. pati-patnI harSabhera potAne ghera AvIne navaghaNane bheTI paDyA. navaghaNa have zizu avasthA vaTAvI yuvAnInA prAMgaNamAM praveza karI cUke che. devAyata navaghaNane junAgaDhanI gAdIe besADavA mATenA upAye zodhavA lAgyuM. paNa A rAjA pAse meTuM sanya laIne bAra varSa sudhI laDavAmAM Ave te paNa junAgaDhane jItavuM muzkela che. navaghaNane rAjA banAvavA devAyata khUba ciMtAmAM rahetA hatA. chevaTe teNe daravAjAnA
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA bira zaheregrInI sAthe mitratA bAMdhI ane pitAnA cAra mANasa tenA hAtha nIce karI tarIke mUkyA. bIjI bAju zuM banyuM! devAyate pitAnI vaMDI caNAvavA majuralAvyA. vaDI caNavA pAchaLanA vADAmAM khADo khedIne temAMthI mATI lAvatA hatA. baporanA samaye majura, pitatAnA ghera gayA. te samaye navaghaNa badhAnI najara cUkavI vADAmAM AvyuM. ane tene keAI joI na jAya te mATe saMtAvAnuM karete hato. tyAM pele khADe je. temAM te utaryo ane kedALI laIne khodavA lAgyA. te eka seTI zIlA I. zIlA uMcakIne dUra karI te aMdara kaMIka joyuM. navaghaNe kahyuM. pitAjI! A khAlamAM nIce kaMIka che. devAyata samajI gayo. teNe kahyuM ke atyAre zIlA DhAMkI de. navaghaNe tenA upara zIlA DhAMkIne upara dhULa vALI dIdhI. devAyata navaghaNane teDIne ghera AvyA. ane majurane ghera jaIne kahI AvyuM ke Aje kaMI kAma karavAnuM nathI. mATe AvatI kAle Aje. Aje devAyatanA mukha upara kaI alaukika AnaMdanI AbhA camakatI hatI. jaNe potAnuM badhuM duHkha gayuM ne sukhanA sUryane udaya thaye heAya tema tene lAgatuM hatuM. pachI AkhA gAmanA leke nidrAdhIna thayA tyAre devAyata, tenI patnI, navaghaNa ane jAhala meDI rAtre vADAmAM gayA ne khADAmAMthI pilI zIlA uMcakI te tenI nIcethI sonAmaherathI bharele carU nIkaLe. te badhAe bhegA thaIne gharamAM mUkI dIdhuM. khAte karI dIdho. patnI enA patinA AnaMdanuM kAraNa samajI gaI. ane tene lAgyuM ke have navaghAnuM bhAgya khulyuM. che . A tarapha pilA AhIranuM kAma joIne killAno rakSaka jyAre devAyatane maLo tyAre ArahIzenA vakhANa karatA. tyAre devAyate kahyuM ke A te garIba leke che. AnA karatAM paNa utsAhI ane khAMtIlA AhIre gIramAM ghaNAM che. je tamAre jarUra hoya te mekkaluM. liAnA rakSake hA pADI eTale bIjA cAra AhIne mokalyA. temaNe pratAnI bAhozIthI killAralakane saMteSa Ape. eTale liArakSaka bIjA AhInI mAMgaNI karavA lAgyA. tyAre devAyata ceDA thoDA AhIre mekala. Ama karatAM eka varSamAM te junAgaDhanA rakSaNa khAtAnAM kAmamAM AhIrone samuha vadhI gaye. jAhalanA lagna ane navaghaNane rAjya apAvavAnI tenA pitAne ciMtA che ne chevaTamAM badhI taiyArI karI. ane sUbA pAse sAdhananI mAMgaNI karI. have AgaLa zuM bamaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 38 zrAvaNa vada 2 ne budhavAra tA. 11-7 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno Adhi-vyAdhi ane upAdhi rUpa trividha tAyanA bhaThThAmAM jagatanA jIve prajaLI rahyA che. AdhinuM sthAna manamAM che. vyAdhinuM sthAna zarsara che ne upAdhinuM sthAbha bahAranA pagalika padArtho temaja ghara-kuTuMba ane parivAramAM che. A vidhi tApathI tapatAM jene saMsAramAM je kaMI zItaLatA ApanAra hoya to te vItarA prabhunI vANI che. te vANI sAMbhaLavA mATe nATAraMbha cheThIne devakanA deve ane devIo mRtyu lokamAM Ave che. tIrthaMkara prabhunI dezanA eka prahara sukhI rahe che deva ane devIne tIrthaMkara prabhunI vANI jeTaluM mahAyA che teTaluM tamane che? je tamane vItarAga vANInuM mahasya samajAyuM haze te tame vyAkhyAnamAM. samayasara hAjara thaI jaze. tamane zenuM mahAtmA che vItarAgavANInuM ke cA pANInuM? yAda rAkhaje. vItarAga vANI jevI tevI nathI. jenuM mUlyAMkana Indro paNa karI zakatA nathI. evI vIra prabhunI vANuM che. ApaNe mallInAtha bhagavAnano adhikAra cAle che. mallInAtha bhagavAna pUrvabhavamAM keNa hatA tenI vAta cAle che. mahAbala aNagAra vItarAga vANInuM mahAsya samajIne saMsAranA vaibhava-vilAsathI vikaselI vADIne tyAga karI cha cha mitronI sAthe vItarAga vATikAmAM viratinuM vAvetara karIne vicaravA lAgyA. teo tIrthaMkara nAmakarma upArjana karavAnI, vIsa sthAnakanI ArAdhanA kare che. temAM gaI kAle ApaNe jJAnanI ArAdhanA karavA mATenI vAta karI hatI. jJAna meLavyA pachI svAdhyAya karavAmAM na Ave te jJAna kaTAI jAya che. mATe bhagavAne sAdhakane svAdhyAya karavAnuM zAstramAM vidhAna karyuM che. baMdhue ! AtmA upara lAgelA DAghane sApha karAvanAra je kaI sAdhana hote siddhAMta che. Atmika sukha prApta karavA mATe sidhdhAMta jaDIbuddhI che. sidhdhAMtanI vAtane majabUta karavA mATe bIjA nyAya ApavA paDe che. paNa mULa to sidhdhAMta mukhya che. bAraNane phITa karavA mATe khIlIo ane majAgarAnI " paDe che. paNa ekA mInAbarA ane khIla maTe Dhagale karI de paNa bAraNuM nahi hoya. tyAM ekalA majAgarA ane khIlIe zuM karavAnA ? mukhyatA bAraNAnI che. te sa bahAnuM sAta game teTaluM meLave paNa je siddhAMtanuM jJAna, nahi hoya. te tenI vizeSatA nathI. sidhdhAMtanuM jJAna cAritrane majabUta kare che. caritranAM AcAra vicAra kevA hoya te samajAve che. Aje jJAna, ghaNuM vadhyuM che. bI. kema, bIe, bI. e. bITsa,
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ema. e, Adi keTalI DIgrIo mANasa meLave che. ethI adhika bhaNavA mATe mA-bApa dIkarAone amerikA-jarmana-Adi paradezamAM mokale che. tyAM jaIne DIgrI meLavIne Ave eTale harakhAya che. jJAnI kahe che e DIgrI meLavIne tuM game teTalo harakhAya paNa tenuM phaLa keTaluM? mANasane DIgrI pramANe nokarI maLe che. eTale kamANI vadhAre ne tenA phaLarUpe sonuM, rUpuM, paisA, gharabAra, baMgalA, bagIcA mAna-pratiSThA, khAvA pIvAnuM maLe. bIjuM kaMI maLavAnuM kharuM? e jJAna tamane mokSa apAvaze ? nA. ThIka che. AjIvikA mATe e jJAnanI jarUra che paNa mokSa meLavavA mATe te sidhdhAMtanA jJAnanI jarUra che. baMdhuo ! e jJAna sAthe cAritranI mahattA che. AcAra vinAnuM jJAna zUnya che. jJAna thoDuM haze te vAMdho nahi paNa cAritra te avazya joI e kahyuM che ne ke jahA kharo caMdaNa bhAravAhI bhArassa bhAgI na hu caMdaNassa / evaM khu nANI caraNeNahINo, bhArassa bhAgI na hu suggaIe // jevI rIte gagheDA upara caMdananA lAkaDAnAM chAlakAM nAMkhyA hoya paNa e gadheDe mAtra caMdanano bhAra upADe che. te mAtra bhArane bhAgI che. paNa tene caMdananI suvAsa ke zItaLatA maLatI nathI. tevI rIte cAritrahIna jJAnInuM jJAna kevaLa bhArarUpa che. paNa te sugatine adhikArI banI zakyuM nathI. eTale TUMkamAM cAritra sahita zAstra jJAnanI mahattA che. zAstranA jJAnanuM ekeka vacana paNa keTaluM upayogI che! rUcI vinA anicchAe eka zabda sAMbhaLanArA rehaNIyA cora je AtmA tarI gayo. anicchAthI paNa eka vacana sAMbhaLavAthI janma-jarA ane maraNanI sAMkaLa tUTI te je AtmAo zuddha bhAvapUrvaka vItarAganI vANI sAMbhaLe tene keTale mahAna lAbha thAya ! ATalA mATe zAstranuM jJAna meLavavuM jarUrI che. zAstranuM jJAna haze te anya dhamae sAme TakI zakaze. je jJAna nahi hoya te tamArI zraddhAnuM pATIyuM Dagamaga thaI jaze. jema cakalInuM baccuM haju nAnuM che. tenI pAMkha majabUta thaI nathI. e enI mAtAne uMce uDatI joIne vicAra kare ke mArI mAtA uMce uDe. ne huM zA mATe mALAmAM goMdhAI rahuM? ema vicArI pitAnI zaktino khyAla karyA vinA baccuM uDavA jAya te paDI jAya ne tenA phidA uDI jAya che. tema je jIve zAsanA jJAnathI zradhdhAnI pAMkha majabUta karI nathI te pahelA bIjAnI pAse AtmajJAnanI vAta sAMbhaLavA deze te tenI zradhdhA tUTI jaze. vIravANI mahAna bhAgye maLI che. saMte pitAnI zakti-kSapazama pramANe sidhdhAMtamAMthI maMthana karIne samajAve che paNa vANInA prarUpaka te bhagavAna che. bhagavAnanA mukhamAMthI e divya vANIno dhodha vahyo. gaNadharee tene jhIlyo ne AcArya
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ zapaidA zikhara 377 bhagavatee vANIne lakhI te ApaNane sAMbhaLavA maLI che. bhagavAnanI vANI bhavasAgarane taravA mATenuM sAdhana che. game te hoziyAra ne baLavAna taravaiye hoya te paNa tene taravA. mATe sAdhana te levuM paDe che ne? heDIthI tare athavA potAnI bhujA baLathI tare paNa sahAre te levuM paDe che. sahArA vinA tara tarI zakatuM nathI. tema A sarvasa prabhunI vANI bhavasAgara taravA mATe AdhArabhUta che. je manuSya eno sahAro le che te vahele ke moDe avazya bhavasAgarathI tare che. jIvane tenA upara daDha zraddhA hovI joIe. Aje to zraddhAnuM devALuM che. kaMIka te ema bele che ke sidhdhAMta zuM bhagavAnanI vANI che. e koNa jANe che? baMdhuo ! A bAbatamAM huM tamane eka vAta pUchuM chuM ke tamArA pitA gujarI gayA. enA cepaDAmAM jenI pAse leNuM che te lakhyuM che tenA AdhAre tame leNuyAta pAse paisA levA gayA. te e tamane kahe ke huM tamane oLakhatA nathI. tyAre tame kahe ne ke tuM mane nathI oLakhate paNa mArA bApAne to oLakhate hatuM ne? je, A cepaDAmAM zuM lakhyuM che? tame ene hatAM oLakhatAM ne e tamane oLakhato nathI chatAM pitAnA lakhelA cepaDAne AdhAre zradhdhA kare che ne ? paNa ahIM vItarAga prabhunI vANI upara jIvane zradhdhA nathI. eTale ema bele che ke teNe jANyuM ne joyuM ke sidhdhAMtanI vAta sAcI che. bhagavAnanA vacanane uthalAvI nAMkhanArAne khabara nathI ke AvuM besuM chuM te mArI zI dazA thaze? jJAnInA vacananI azAtanA karavAthI kameM mArA hADakA bhAMgI nAMkhaze. jene vItarAgavANInI daDha zraddhA che te AtmA dukAne beTho haze tyAM paNa zAstranI vAta karaze. tame dharma pAmyA haze te bIjAne pamADI zakaze. tamArI pAse AvanAre anya dhama haze te te paNa jaina dharma pAmI jaze, tene jaina dharmanuM mahatva samajAze. bhagavAnanI AjJAmAM vartanArA sAdhuonI te zAstramAM ramaNatA hoya che ne tenI pAse je Ave tene dharma pamADe che. bhagavAna dazavaikAlIka sUtramAM kahe che ke mArA sAdhu kevA hoya ? atitiNe acavale, appabhAsI miyAsaNe ! have na kare ne, thAva chuM na viNA che daza sU. a. 8 gAthA 29 vItarAganA sAdhu eTale veza paherIne pATe besI jAya te nahi. bhagavAna kahe che mAre saMta so TacanA sonA je hoya. sonAne agnimAM nAMkhe te paNa te sonuM eTale sonuM rahe che. sonAne agnimAM nAMkhe te te narama bane che. tema sAdhunI kaTI thAya to te sonAnI jema namra ane nirmaLa bane che. paNa cAritrathI bhraSTa thato nathI. tema bhagavAnane saMta re sai vA na vA ne gho vA pitAno vA 48.
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 zArA zikhara cAhe gAmamAM heya nagaramAM hoya ke jaMgalamAM hoya, ekale hoya ke prakhadAmAM beThe hoya paNa tenuM AcaraNa te bhagavAnanI AjJA anusAra hoya. te evuM na kare ke zrAvake upAzrayamAM beThA hoya tyAre rajoharaNathI pUcha pUjIne cAle ne zrAvake jAya eTale rajoharaNa khIMTIe mUkI de. A sAdhune AcAra nathI, e te game tyAM beTho heya paNa bhagavAnanI AjJAthI eka kadama paNa virUdhdha cAle nahi. tamAre je sAdhu samAjane surakSita rAkhave hoya te huM te tamane kahuM chuM ke sAdhunA AcArane jANe, tame jANaze te cAritranA lUMTAruM nahi bane. tame jANIne sAdhu upara rAga-dveSa na karaze. je rAga zreSamAM paDI jaze te tame DUbI jaze. jANyA pachI je sAdhumAM tame zithilatA dekhe te tenA upara anukaMpA karaje. bApa dIkarAne hita zikhAmaNa Ape tema sAdhune hetathI zikhAmaNa Apajo. enA gaLe vAta utaraze ne sudharaze te kalyANa karaze. na samaje te e enA bhAve. paNa tame rAga-dveSamAM paDaze nahi. sAdhu kevA hoya ? "atiti sau sAcA sAdhune saMsArano taNataNATa na hoya. sAdhu gaucarI mATe nIkaLe, gRhasthane ghera jAya tyAM AhAra na maLe te taNutaNuTa na kare. gRhasthanI niMdA na kare, gusso na kare ke roja bhAvanA bhAvatA hatA paNa ene ghera kaMI ThekANuM na hatuM. ene ghera zuM javA jevuM che? evuM na bole. paNa ema vicAre ke mArA lAbhAMtarAya karmane udaya che. ane gRhasthanA dAnAMtarAya karmano udaya che tethI Ama banyuM. eka ghera na maLe te bIjA ghare ema gharagharamAM pharIne nirdoSa AhAranI gaveSaNa kare, gaucarI karavA jatAM mAna-apamAna thAya, pANI levA jatAM prahAra ane AhAra levA jatAM mAra maLe te paNa samabhAva na choDe. mAranAra upara krodha na kare. khaMdhaka aNagAranA 500 ziSyone cIceDAmAM pIlI nAkhyA te paNa pIlanAra upara manathI paNa kaSAya karI nathI. A kALamAM AvA upasarga ke parISaha AvatA nathI. gaucarImAM paNa pahelAM jevuM kaSTa nathI. kadAca Ave te sAmAnya. paNa pahelAMnAM saMte veThatAM hatAM tevuM veThavAnuM nathI. pahelA gAmaDAmAM anya dhamane tyAM gaucarI levA jAya tyAre kacchathI sAdhune gaucarI maLatI hatI. have badhA gAmamAM anya dhama paNa samajatAM thaI gayA che ke jainanA saMtene AvuM ka9pe che. eTale bIjuM kaMI nahi to Tale, chAza te vahorAve che. pANuM paNa vaherAve che, eTale AgaLanA mahAnapurUSo jevAM pariSaha A kALamAM sahana karavA paDatA nathI. huM te mArA sAThavIjIone paNa kahuM chuM tamane keIne AvA pariSaha nathI AvatA paNa koI kaTuvacana kahe te vakhate je samabhAva rAkhazo te paNa mahAna karmanI nirjarA thaze. mAsakhamaNanAM tapasvI mAsakhamaNa kare ne keI sAdhakane kaTu vacana kahe te vakhate AMkhanA khUNe paNa lAla na thavA de
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka78 zAra khare ne samajaNapUrvaka kSama rAkhe te mA khamaNanA tapa jevI karmonI nirjarA thaze. alpa kaSTa veThIne mahAna lAbha meLavavAnuM TANuM che te bhUlaze nahi. ApaNe jaina dharmamAM te upasarga Ave tyAre bhagavAne kSamA rAkhavAnuM kahyuM che. paNa anya dharmamAM kaMIka saMnyAsIo kevA kSamAvAna hoya che? kSamA jevuM bIjuM kaI zastra nathI. eka prasaMga dvArA samajAvuM. eka saMnyAsInA jIvanamAM kSamA ane ahiMsA be mukhya guNa hatA. koI game tevuM kaSTa Ape, kApI nAMkhe te paNa kSama na choDavI, temaja jyAM ahiMsA che tyAM dharma che ne jyAM hiMsA che tyAM dharma nathI. AvI tenI zradhdhA hatI. trIjuM keI mANasa jijJAsu banIne tenI pAse upadeza sAMbhaLavA Ave te tene upadeza Apa. bAkI game tene upadeza Ape nahi. AtmaramaNatAmAM lIna rahevuM. A kSamAvAna ane pavitra saMnyAsI pharate pharate eka zaheranI bahAra bagIcAmAM AvyA ane eka ghaTAdAra vRkSa nIce zItaLa chAyAmAM besI prabhunuM smaraNa karavAmAM lIna banI gayo. A zaheranA rAjA potAnI rANI sAthe pharavA nIkaLyA hatA. ghaNe dUra javAthI thAkI gayA eTale rANIe kahyuM ApaNe A bagIcAmAM DIvAra visAme laIne pachI rAjamahelamAM jaIe. eTale rAjA ane rANuM te bagIcAmAM AvyA. ane teo paNa eka vRkSa nIce vizrAma levA beThA. rANI sAthe AnaMda pramoda karatAM rAjAne DIvAramAM uMgha AvI gaI. paNa rANIne uMgha AvatI nathI. eTale rAjAnI pAse beThI hatI. tyAM teNe eka vRkSanI nIce dhyAnamAM beThelA saMnyAsIne joyA. saMnyAsIne joIne tene khUba AnaMda thaye. "saMta mATe talasatI rANu saMtane jotAM saMta pAse besI gaI? rANI kuMvArI hatI tyAre saMta samAgama khUba kare. paNa rAjA nAstikamAM nAstika hate. dharmanuM nAma te ene gamatuM nahi. te AvA sAdhunI te ThekaDI uDAvate hate. eTale paraNyA pachI rANIne kadI saMtanA darzana ke samAgama karavAno suavasara maLyo na hato. ghaNAM varSe teNe saMtane joyA eTale rAjI rAjI thaI gaI ne saMtanI pAse jaI vaMdana karIne tyAM beThI. saMta dhyAnamAM hatA. dhyAna pUruM thatAM saMnyAsIe AMkhe kholIne joyuM te pitAnI sAme eka navayuvAna rUparUpanA aMbAra jevI ane beThelI joI. eTale saMnyAsInA manamAM thayuM ke A te lehI-mAMsa. hADakAthI bharela cAmaDAno koLei che. mAre tenA sAmI daSTi zA mATe karavI joIe? tarata AMkha baMdha karI dhyAnamAM besI gayA. A joI rANI khUba namratApUrvaka bolI. bApu! huM ApanI pAse keI AzAthI AvI nathI. mane putra, paisA ke bhautika sukhanI IcchA nathI. huM saMsAramAM kheMcI na jAuM ane mAro AtmA sadA jAgRta
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA mA rahe te dharmano upadeza sAMbhaLavAnI AzAthI ApanI pAse AvI chuM. ahIM AvavAnuM ane bIjuM kaI prajana nathI. huM A zaheranA rAjAnI rANI chuM. ame khUba dUra pharavA gayA hatA. thAkI javAthI vizrAma levA bagIcAmAM AvyA hatA. mahArAjA atyAre UMghI gayA che. meM Apane dUrathI joyA tethI thayuM ke lAva jAuM. mahAtmA mane kaMIka samajAvaze. mATe Apa mane jIvana saphaLa bane tevuM samajAve. rANI A rIte khUba karagarI tyAre saMnyAsInA manamAM thayuM ke A rANInI , atyaMta jijJAsA che ne mAro niyama che ke je jijJAsu banIne Ave tene mAre dharmano upadeza Apavo. vaLI sAdhu enuM nAma che ke Atma kalyANa karatAM paranuM kalyANa karAvavuM. ema vicArI rANIne upadeza ApavA AMkha khelI ane rANIne upadeza detA ahiMsAnI vAta upADI. he mahArANI! duniyAmAM ahiMsA e parama dharma che. keI paNa jIvane mAravA nahi ne keIne duHkha thAya tevuM anucita kArya karavuM nahi tenuM nAma ahiMsA che. jaina dharmamAM te tyAM sudhI kahyuM che ke eka kulanI kaLI dubhAya tyAM jaina dharma nathI. jyAM ahiMsA che tyAM abhaya che ke jyAM hiMsA che tyAM bhaya che. mANase siMha-vAgha-sarpa jevA prANIone joIne Dare che, tenAthI dUra bhAge che. zA mATe? siMha-vAgha hiMsaka prANI che tethI tene bhaya lAge che. sarpanI dADhamAM jhera che je te DaMza mAraze te marI jaIzuM. mATe tenAthI sau Dare che. paNa A siMha-vAgha kadAca je mAraze te be cAra mANasane mAraze. sApa be cAra mANasane karaDaze paNa duSTa bhAvanAvALA manuSya te evA-kUra prANI che ke te eka divasamAM lAkhe ne saMhAra karI zake che. viSadhara karatAM paNa bhayaMkara viSa mAnavanA hRdayamAM bhareluM che. tenAmAM jeTalI krUratA che teTalI hiMsaka prANIomAM paNa nathI. eTale sarva prathama te manuSya krUratAno nAza karI ahiMsA keLavavAnI che. e ahiMsAnuM pAlana karavA mATe jIvanamAM kSamAnI jarUra che. ApaNe AgaLa pAchaLa vicAra karyA vinA nAnI nAnI bAbatamAM paNa je gusse thaI jaIe, beTuM lagADIe te ApaNe pote azAMta banI jaIe chIe. ne bIjAne azAMta banAvIe chIe. tenA badale je zAMti rAkhIne aparAdhIne aparAdha kSamA karI daIe to ApaNe AtmA zAMta thAya che. ne sAmI vyaktinA dilamAM paNa tene prabhAva paDe. che. ane tenA hRdayanuM parivartana thAya che. A pramANe saMnyAsI rANIne upadeza Apato hato. tyAM rAjA uMghamAMthI jAgrata thayAM ne rANIne joI nahi eTale vicAra karyo ke rANI mane ekale mUkIne kyAMya jAya tevA nathI ne kayAM gayA? kadAca bagIcAmAM pharavA gayA haze? lAva, tapAsa karuM. ema vicAra karIne rAjA rANunI zodha kare che tyAM rANIne upadeza sAMbhaLavAmAM lIna joyA. rAjAe dUrathI rANIne saMnyAsInI sAme beThelI joI
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA zikhara 381 saMnyAsI rANIne kaMIka kahI rahyo che. ane rANI eka citte sAMbhaLI rahI che. A rIte rANIne parapurUSa sAthe beThelI joIne rAjAne khUba krodha Avyo. baMdhuo ! mANasanI jevI daSTi hoya che tevI sRSTi tene dekhAya che. A rAjA khUba kAmI hato. vilAsamAM rakta rahenAra hato eTale tenI dRSTimAM saMnyAsI paNa kAmI dekhAya. eTale saMnyAsI pAse jaIne be, he pAkhaMDI! tane A jagatamAM bIjI koI strI na maLI ke mArI rANI sAthe khoTA cenacALA kare che ? mArI rANIne bagADavA uThe che? saMnyAsIno veza paherIne khoTA dhatIMga kare che ? paNa tane khabara nahi hoya ke huM koNa chuM? huM A gAmano rAjA chuM. A mArI rANI che. tenI sAthe ekAMtamAM vAta karatAM tane zarama nathI AvatI? je sAce saMnyAsI hoya te mArI sAthe medAnamAM laDavA AvI jA. huM jouM ke tArAmAM kevI zakti che ! maraNAMta upasargamAM paNa rAkhelI adabhUta kSamA" rAjAnA AvA zabda sAMbhaLI saMnyAsI balakula Daryo nahi. paNa rANI te tharathara dhrujavA lAgI, ne belI svAmInAtha! A kaI kharAba purUSa nathI. pavitra saMta che. mane dharmano upadeza Ape che. paNa rAjA rANInI vAta sAMbhaLatA nathI. saMnyAsIe kahyuM-rAjanuM ! dharmano upadeza Ape e saMnyAsInuM kartavya che. laDavuM te mAruM kartavya nathI. huM mArA kartavyanuM barAbara pAlana karuM chuM. temAMthI mane AtmasaMtoSa maLe che. te mAruM dhana che. ane vairI upara vijaya meLavavA mATe mArI pAse eka ameghazastra che tenuM nAma kSamA che. e zastranA baLathI huM nirbhaya banIne pharuM chuM. je pApI hoya te Dare. huM pApa karatuM nathI pachI zA mATe DaruM? rAjAe kahyuM-tuM nirbhaya che te joI le. ema kahIne talavAranA jhATake saMnyAsIno hAtha kApI nAMkhyA. ' A dazya joIne rANI te prajI uThI. ne mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI. arere.....mane AvI khabara nahi. mArA kAraNe AvA pavitra saMtano hAtha kapAye? rANI A dazya joI zakI nahi. dUra jatI rahI. saMnyAsI upara Ave julama thaye chatAM saheja paNa krodha na karyo. ahAhA...A saMnyAsImAM kevI kSamA ! atula vedanA thavA chatAM uMkAra karatA nathI. adbhUta kSamAvAna saMnyAsI kahe che bhagavAna tamane saddabuddhi Ape. huM tamArA aparAdhane kSamA karuM chuM. "deha kapAya che AtmA te amara che." A sAMbhaLIne jema agnimAM ghI home te bhaDake thAya tema rAjAne krodha bhabhUkI uThaze. kahyuM che ke 3vheze gri viaa na rAttA mUrkhAone upadeza ApavAthI te zAMta thatA nathI. paNa vadhAre gusse thAya che. . - saMnyAsInA zabdo sAMbhaLIne rAjAno gusso ora vadhI gaye ne moTethI che are jogaTA ! tArI pAse che ja zuM ke tuM tAro bacAva karI zake? vaLI.
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAkibara tuM mArA aparAdhane zuM kSamA karavAnuM hatuM ? mAre tArI kSamAnI jarUra nathI. ema kahI rAjAe talavAra vaDe saMnyAsIno bIjo hAtha paNa kApI nAMkhe. chatAM saMnyAsI jarA paNa gusse na thayAM ne zAMtipUrvaka belyA he rAjana ! mane jItavA karatAM tArA AtmAne jIta te tAruM kalyANa thaze. tyAre rAjAe vadhu gusso karIne teno paga kApI nAMkhe te paNa pharIne kahyuM he rAjan ! haju paNa kahuM chuM ke kaMIka samaje. mane te tamArI dayA Ave che. kodhamAM tamane tamArA kartavyanuM bhAna nathI. jyAre bhAna thaze tyAre pastAvAne pAra nahi rahe. vicAra kare. keIna aparAdhane vicAra karyA vinA tene zikSA karavI te pApa che. A pApa tamane parabhavamAM pIDaze. yAda rAkhaje. tyAM te rAjAe bIjo paga kApI nAMkhe. saMnyAsInI eka paNa vAta sAMbhaLI nahi. te krodhamAM ne kodhamAM pitAnI rANIne laIne rAjamahelamAM cAlyo gayo. saMnyAsInI ciMtAmAM rANInI UMgha uDI gaI' : rAta paDI. rAjA-rANI baMne suI gayA paNa UMgha AvatI nathI. rANInA manamAM evA vicAro AvavA lAgyA ke ahe! saMnyAsI keTalA pavitra saMta hatA ! e te emanA dhyAnamAM hatA. meM khoLA pAtharyA tyAre mane upadeza Ape. enI daSTi kevI pavitra hatI ! mArA kAraNe e pavitra AtmAne hAtha-paga kapAI gayA. enA karatAM rAjAe mane mArI nAMkhI heta te sAruM thAta ! Aje mArA nimitte kevuM ghora pApa thayuM? e ciMtAmAM uMgha AvatI nathI. tyAre rAjAnA manamAM evA vicAra AvatA hatAM ke pApI ke nIDara che! eNe mAruM apamAna karyuM? meM ATalI zikSA karI te paNa mArI pAse mAphI mAMgatA nathI ne uparathI kahe che ke huM tane kSamA karuM chuM. A vicAramAM rAjAne uMgha AvatI nathI. eTale madharAta thatAM rAjA ane rANI manano bhAra haLave karavA bagIcAmAM AvyA. gInA hAtha paga kapAI gayA che tethI asahya vedanA thAya che. chatAM samabhAve sahana karIne prabhune prArthanA kare che ke he prabhu! mArA hAtha-paga kapAyA tenI pracaMDa vedanA huM zAMtithI sahana karI zake, paNa pele ajJAnI ane sukomaLa zarIravALo rAjA AvA pApa karI narakamAM jaze tyAM vedanA kevI rIte sahana karaze ? meM te ene hadayathI mAphI ApI dIdhI che. paNa prabhu! tuM ene mApha karaje. A saMnyAsI prabhane AvI prArthanA karato hato. rAtrInA zAMta vAtAvaraNamAM rAjAe saMnyAsInA mukhamAMthI nIkaLatA udgAre sAMbhaLyA tyAre tenA manamAM thayuM ke meM te enA hAtha-paga kApI nAMkhyA chatAM mArA upara nAma krodha nathI ne mArA mATe prabhune prArthanA kare che. saMnyAsInA uddagAro sAMbhaLIne rAjAne krodha zAMta thaI gayo ne tenI AMkhamAMthI pazcAtApanA AMsu vahevA lAgyA. kharekhara ! kSamA e kevuM amegha zA che! tenI asara bIjA upara kevI suMdara thAya che ! nItikAree kahyuM che ke
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara kSamA zastra kare yasya, durjanaH kiM kariSyati / atRNe patito vahaniH, svayamevAya zAmyati // jenA hAthamAM kSamA rUpI zaA che tenuM durjana zuM bagADI zakaze ? jyAM ghAsa na hoya tevI jamIna upara paDelI Aga ApoApa olavAI jAya che. tema eka vyakti krodha kare paNa sAmI vyakita kSamAvAna hoya te kodhIne krodha ApoApa zAMta thaI jAya che. varane jItavA mATe kSamA jevuM kaMI paNa zreSTha sAdhana nathI. saMnyAsInI kSamA joI rAjAno krodha zAMta thayene pitAnA pApane pazcAtApa thavA lAgyotarata saMnyAsI pAse jaIne tenA caraNamAM paDIne potAnI bhUlanI mAphI mAMgI. tenI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu vahevA lAgyA. mane mApha kare. vinA vAMke meM ApanA hAtha paga kApI nAMkhyA. mAruM zuM thaze? khUba pazcAtApa karavA lAgyA. aMte rAjAnuM jIvana sudharI gayuM. have kadI AvuM aghaTita kArya nahi karuM te rAjAe niyama lIdho. AnuM nAma kSamA. krodha upara kSamAe vijaya meLavyuM. kSamAthI zatrunA kaThora hRdayane paNa kemaLa banAvI zakAya che. chevaTamAM saMnyAsI kSamAmaya jIvana jIvatAM cAra divasamAM nazvara deha tyAgI cAlI gayA. ApaNe saMsAranA taNataNATa viSe vAta cAlatI hatI. bhagavAna kahe che mArA sAdhune keI tiraskAra kare ke satkAra kare, gaucarI maLe ke na maLe, paNa taNataNATa na kare. manamAM heja paNa kheda kare nahi, paNa mane alAbhane pariSaha AvyA ema samajIne zAMta rahe. sAdhu kaI paNa kAryamAM capaLatA na rAkhe. paNa sthira citta rAkhe. cittanI sthiratA hoya te kAryanI saphaLatA maLe. "mAsI eTale kAma vinA sAdhu jema tema vadhAre paDatuM bole nahi. jarUra paDe te alpa bole. bafmane eTale sAdhu pramANasara AhAra kare. svAdhyAya dhyAna sArI rIte karavA mATe vadhAre AhAra na kare. tethI Indrio paNa zAMta rahe. gaucarI janAra saMta AhAra maLe ke na maLe te paNa gRhasthanI niMdA na kare. A suMdara prabhue mArga batAvyo che. mahAbala aNagAra prabhunI AjJAnuM pAlana karatAM vIsa sthAnakanI ArAdhanA kare che. vadhu bhAva avasare. rakSAbaMdhana upara cAlelI navaghaNanI kahAnI": jAhalanA lagna prasaMge AhIranI AkhI jJAti bhegI thaI che. te vakhate devAyata sUbA pAse gayA ne kahyuM sAheba! mArI dIkarI jAhalanA meM lagna lIdhA che. amArI nyAta bahu moTI che. amArI AhIranI jAti khUba khumArIvALI hoya che. jamavAmAM ke kaI vAtamAM vAMdho paDe te nyAtanA be bhAga paDI jAya ne ekabIjA kapAI mare. mATe vyavasthA jALavavA mATe mane thoDuM lazkara Ape. sUbAne A vAta gamI nahi. kAraNa ke jeNe pitAnA
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ raheluM che. 384 zALA zikha zatrune gharamAM ucheryo hate tene lazkara kema apAya ? ene killAnI bahAra lazkarane mokalavuM salAmatIbharyuM lAgyuM nahi. paNa bIjA amaladAroe sUbAne kahyuM ke sAheba! A devAyatane jelamAM pUrI vaNuM kaSTa ApyuM che. tethI jo tame lazkara nahi Ape te badhA AhIra bhegA thayA che to kadAca e duHkhanuM vaira levA junAgaDha upara laDAI karaze. tenA karatAM ApaNuM lazkara tene ApavuM sAruM che. ApaNuM lazkara tenI dekharekhamAM hoya to te kaMI ramata ramI zake nahi. kadAca ramata rame te ApaNuM lazkara hoya te vAMdho na Ave. A samaye tene lazkara ApavAmAM ApaNuM hita - sUbAne A vAta gaLe utarI. tethI aDadhuM lazkara devAyatane tyAM mokalI ApyuM. devAyata ane bIjA AhIre lazkaranI khUba sarabharA karatA hatA tethI lazkarI sainike paNa AnaMdamAM mazagUla banIne mahAlatAM hatAM. jAna AvI gaI. sahunA mukha upara AnaMdane udadhi hileALA mAre che. lagna thaI gayA pachI kanyAdAna vakhate eka tejasvI yuvAna jeNe khAdInA kapaDA paheryA che. mAthe batrIsa AMTAnuM dhotIyuM bAMdhyuM che. kamare pacheDI jakaDIne bAMdhI che. hAthamAM sonAnI mUThavALI talavAra zobhI rahI che. te lagnamaMDapamAM AvyA. Ane joIne AhIre khaLabhaLI uThayA. badhAM UMcA thaIne jevA lAgyA. devAyate badhAne zAMta rahevAnuM kahyuM. A yuvAna varakanyA pAse Ave. teNe pahelAM vararAjAne amuka hAthagaraNuM karyuM. pachI te madhura svare bolya, bahena ! hAtha bahAra kADha. huM tane hAthagaraNuM karavA Avyo chuM. A samaye jAhale kahyuM vIrA! tAruM hAthagaraNuM mAre atyAre nathI joItuM. tArI pAse rAkha. jyAre mAre jarUra paDaze tyAre mAMgI laIza. atyAre te tArI pAse thApaNa tarIke leNuM rAkhuM chuM jehale premabharyA zabdathI bhAIne A rIte kahyuM tyAre bhAIe kahyuM bahena! tArI khuzI. jyAre jarUra paDe tyAre mAMgI leje. ATalA zabda kahI AhIranI medanI upara mIThI najara pheMkI tejasvI yuvAna cAlyo gayo. jAhala paraNIne sAsare gaI. - A tarapha devAyate navaghaNane rAjA banAvavAnI taiyArI karI. junAgaDhanA sinyane khUba dArU pIvaDAvI bebhAna jevA banAvI dIdhA. navaghaNe AhIrano pozAka utArI rAjavaMzI pozAka paherI bakhtara Adi zastrothI sajaja banI tenA pitA tathA badhA AhIrono sahakAra laIne acAnaka junAgaDhanA daravAjAmAM praveza karIne navaghaNe sUbAne pakaDI lIdho. ane junAgaDhane kabaje lIdhe. ne junAgaDha upara vijaya meLavyo. eka zubha divase navaghaNakumArane rAjatilaka karyuM. navaghaNakumAra maTIne rA'navaghaNa bane, rAnavaghaNa devAyatane ane tenI patnIne mA-bApa samAna mAna hatuM. temane saheja paNa ugAnI khaTa lAgavA dete nahi. upakArInA upakAra tenA hRdayamAM ramyA karatA, rAnavaghaNa rAjyamAM kuzaLa banavAthI devAyatane khUba zAMti thaI ane chevaTamAM prabhu
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 185 smaraNa karatAM baMne paraleka sIdhAvyA. mAtA-pitAnI hAjarImAM jAhala junAgaDha AvatI paNa temanA mRtyu pachI mA-bApanI yAda khUba AvI jAya tethI te AvatI nahotI. eka vakhata evuM banyuM ke AkhA comAsAmAM varasAda nahi paDavAthI jAhalanA dezamAM duSkALa paDa. dezamAM DaMkA vAgIyA, kapare paDyo kALa, purUSe cheDI pramadA, mAtAe cheDayA bALa." anna vinA mANaso maravA lAgyA. jAhalane ghera pazudhana ghaNuM hatuM. e badhAnuM rakSaNa kevI rIte karavuM ? jAhalanI sthiti kaphoDI thaI. paNa tene duHkhamAM bhAIne ghera nathI javuM tevuM tenAmAM khUba khamIra hatuM. tenA patie tene samajAvI ke he jAhala ! tuM khUba sukhamAM ucharI che mATe hAla tuM piyara jA. ane sukALa thAya tyAre Avaje. tArAthI A dukha nahi veThAya. have jAhala zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare. (Aje pU. ajarAmarajI mahArAja sAhebanI puNyatithi hevAthI te prasaMge mahAna viduSI bA. bra. pU. zAradAbAI mahAsatIjI, tathA bA.bra. anIlAbAI mahAsatIjI. e pU. mahArAja sAhebanA jJAna-darzana-cAritrathI bharapUra jIvananuM khUba suMdara varNana karyuM hatuM.) vyAkhyAna naM. 39 zrAvaNa vada 3 ne gurUvAra tA. 12-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! . anaMtajJAnI mahAnapurUSe bhavya jIvone preraNAnA pIyuSanuM pAna karAvatAM kahe che ke he bhavya che! A mAnava jIvanamAM je kaI navanirmANa karanAra ane preraNA denAra hoya te bag gho" te eka kevaLI prarUpita dharma che. dharma vinAnA rajA badhA ta asAra che. jema prANa vagaranA kalevaranI kaI kiMmata nathI tema Wii vinAnA jIvananI paNa kiMmata nathI. dharma e jIvanano prANa che. dharma ane jIvana, jIvana ane dharma e baMnene anya sabaMdha che. mAnavanA dehamAM prANa hoya tyAM sudhI zarIrane sAcavavAmAM Ave che. paNa dehamAMthI prANa gayA pachI dehane jalAvI de che. athavA daphanAvI de che. e ja pramANe jenA jIvanamAM dharmano prANa dhabakta haze tyAM sudhI jIvananI kiMmata che, dharma vagaranuM jIvana mRta kalevara jevuM che.
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 zAradA zikhara dhammo tANaM dhammo saraNaM, dhammo gai paiTThAya / dhammeNa sucarieNa, labbhai ayarAmara ThANaM // dharma trANu ane zaraNarUpa che. dharma gati ane AdhAra rUpa che. dharmanI samya) ArAdhanA karavAthI jIva ajara amara sthAnane prApta kare che. A uttama kalpavRkSa ane ratnaciMtAmaNI samAna ApaNane dharma maLe che. A dharma pharIpharIne nahi maLe. tapa-tyAganAM teraNa bAMdhI ane zradhdhAnA sumo khIlAvI mAnava jIvanane zaNagAre. dharma e AtmAno sAce zaNagAra che. gulAbamAM suvAsa che te tenI kiMmata che. paNa sugaMdha vinAnuM kula game teTaluM manohara ane AkarSaka hoya te tenI kiMmata nathI. tema jJAnI kahe che ke dharma vinAnuM jIvana paNa sugaMdha vinAnA puSpa jevuM che. bhale, paisAthI mAnavI bIjAne AkarSI zake paNa temanA jIvanamAM dharmanA abhAve zAMti ke AnaMda hote nathI. dharmathI mAnavInI kiMmata che. baMdhuo ! tamAre je A mAnava jIvanane saphaLa banAvavuM hoya te tamArA jIvanamAM, vANI-vartana ane vyavahAranA dareka kAryomAM dharmane vaNI le. vahepAra karatAM he tyAre e vicAra na karaze ke vahepAra ane dharmane zuM lAgevaLage che? ImAnadArI, pramANiktA, ane satya e vahepArano dharma che, ane samyagU cAritra e samagra jIvanano dharma che. cAritra dharma vinAnuM jIvana zUnya che. mahAtmA bhatRharie paNa kahyuM che ke, yeSAM na vidyA na tapo na dAnam, na cApi zIlaM na guNo na dharmaH / te mRtyuloke bhuvibhArabhUtA, manuSya rupeNa mRgAzcaranti // jenA jIvanamAM vidyA nathI. A vidyA eTale AjanuM bhaNatara nahi paNa je janma ane maraNanA pherAmAMthI sadAne mATe mukta apAve tevI vidyA nathI. jenA jIvanamAM karmanI tamAma vargaNAone bALIne khAkha karI nAMkhe tevuM bAhya ke AtyaMtara tapa nathI, pitAnuM sukha jatuM karIne paNa bIjAnuM bhaluM karavAnI niHsvArtha bhAvanAvALuM dAna nathI, ane jenA jIvanamAM dayA, kSamA, vinaya Adi sadguNe nathI, ane jenuM zIla cepyuM nathI tevA che A pRthvI upara bhArarUpa che. jaMgalamAM caratAM mRgalAo ane AvA jamAM kaI taphAvata nathI. jenA jIvanamAM dharma che te sAce mAnava che. baMdhuo dharmanA pratApe tamane mAnava janma ane sukhasAmagrI maLI che. paNa temAM lubdha na bane. eka zeThane be dIkarA hatA. baMne karmanA udayathI khUba garIba hatA. garIbAI TALavA mATe temaNe aThThama tapa karIne devane ArAdhya. ne kahyuM ke amane sukhI kare. deva temanA upara prasanna thaye. ne te baMnene radvIpamAM laI ga, tamane paNa rana bahu game che ne ? ahIM keI AvIne ema kahe ke amuka
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zikhara - 287 jagyAe ratna nI kanyA che te tamArA kAna lAMbA thAya che ke huM kyAM che ratna ? cakakasa khabara paDe ke amuka jagyAe rana maLe che te levA mATe devAdeDa kare ne ? yAda rAkhajo ke ratane game teTalAM bhegAM kare, tijorI bharI de paNa e kaMI sAthe AvavAnA nathI, balo, have tamAre kayuM ratna joIe che? meLavavA jevuM je kaI rana heya te bhagavAna kahe che ke "gro gho" eka dharmaratna. e jeNe prApta karI lIdhuM tene keI jAtanuM duHkha rahetuM nathI. AvuM uttama dharmaratna prApta karavA mATe manuSya janmanI mahattA batAvI che. eka bhakate gAyuM che kehuM ke bhAgyazALI, bhagavAnanI bhUmine A bhavamAM meM nihALI. ajagara keI bane che, ke pazu bane che, keI bane kabUtara, jaMtu keI bane che, huM mAnava janma pAmya, je jIvane le ugArI...huM ke huM ke bhAgyavAna chuM ke bhUmimAMthI bhagavAna banI zakAya tevI bhUmimAM mAre janma thaze. jJAnI kahe che mRtyu lokamAM dareka prakAranA jevo che temAM koI kIDImakeDA-mAkhI. te keI sarpa ane ajagara bane che. keI kabUtara, cakalI ane pipaTapaNe jamyA che paNa huM te A uttama mAnava janma pAmyo chuM. bhale, atyAre karmayoge tIrthakara bhagavAna nathI maLyA paNa mArA mahAna bhAgya che ke vItarAga dharma samajAvanAra gurU maLyA che. A bicArA kIDI-maMkaDA Adine to keTalo bhaya rahe che. raste cAlyo jate mAnavI joyA vinA paga mUke te bicArA kacarAIne marI jAya evuM emanuM jIvana che. sarpa--ajagara badhA hiMsaka che. e badhA kaMI dharmanuM AcaraNa karI zakavAnA nathI. paNa huM te dharma ranane prApta karI mAruM jIvana saphaLa banAvIza. baMdhuo! tame tamane zenAthI bhAgyavAna mAne che ? dhanathI ke dharmathI ? Aje moTA bhAganA mANaso dhanathI pitAne bhAgyazALI mAne che. paNa samaje. jene karaDenI saMpatti maLI che paNa dharma nathI maLyuM tenA je kaI duHkhI nathI. Aje moTA bhAge joIe te jene tyAM saMpatti vadhatI jAya che tene tyAM dharma bhUlAtuM jAya che. jaina kahevAtAM zrImaMtone ghera kAMdA-baTATA te kemana thaI gayA che. are kaMIka IMDA khAtA thaI gayA che. A eAchA duHkhanI vAta che ? huM sAMbhaLuM chuM ke jainone ghera IMDA khavAya che tyAre mArA rUMvADA UMcA thaI jAya che. ahe, AvA jIne kevI rIte sudhAravA ? pUrvanuM puNyathI sukha ane saMpatti maLI che paNa AvA ja puNyane bALIne khAkha karI rahyA che. pariNAme pApa adhogatimAM pheMkI deze. lakSmI puNyathI maLI che paNa lakSmI AvatAM dharma naSTa thatuM hoya te tevI AsurI lakSamI pasaMda na karaze. Aje ghaNAM kuTuMba evA che ke lakSamI maLI che chatAM dharmane bhUlatAM na,
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara AnuM nAma daivI lakSamI che. je jIne puNyanA prakAzathI baMgale maLe paNa baMgalAmAM rahIne dharma nathI karate te aMdhakAramAM javAno che. je A pUrve dharmanI ArAdhanA karIne AvyA che ne A bhavamAM dharmanI ArAdhanA kare che tevA puNyavAna prakAzamAMthI AvyA ne prakAzamAM javAnA che. kadAca pApanA udaye bhale dhana na maLe paNa kadI dharmane choDaze nahi. ghauM vAvanAra kheDUtane ghAsa heje maLI jAya che tema je dharma kare che tene dhana saheje maLI jAya che. mATe dhananI ciMtA na karaze. paNa dharmanI ciMtA karajo. ApaNe AgaLa pelA be bhAInI vAta karI ke deva temanA upara prasanna thaye tethI sUrya udaya samaye ratnadvIpe lAvIne mUkayA. ane sUrya asta thAya tyAre ratnapathI pAchA temanA sthAne mUkI javAnI zarata karI hatI. te daramyAnamAM jeTalA ratno levAya teTalA laI levAnA hatA. te A bAbatamAM ApaNe paNa vicAra karavAnuM che. puNyarUpI deve ApaNane mAnavabhavarUpI ranadvIpamAM lAvIne mUkyA che. teNe zarata karI che ke jyAM sudhI tamArA AyuSyarUpI sUryano udaya che tyAM sudhImAM he bhavya che! tame A mAnavabhavarUpI ranaDrIpamAMthI jJAna-darzana-cAritra ane tapa rUpI amUlya ratana tamArAthI jeTalA levAya teTalA laI le. deve te baMne bhAIone rIpamAM rahevA mATe suMdara mahela banAvI Ape. haravA pharavA mATe bagIce, ane khAvA pIvA mATe eka ekathI caDhiyAtA bhejananI sagavaDa karI ApI. tyAM jaIne be bhAIe vicAra karavA lAgyA ke ahIM te svarga jevA sukho che. ApaNe zuM karavuM ? meTe bhAI te kadI nahi khAdhelA evA pakavAna ane pharasANa khAvAmAM lalacAI gaye. eNe peTa bharIne khAdhuM tyAre nAnA bhAIe DuM khAdhuM, bahu khAvAthI pramAda Ave che. eTale bhUkha maTe ne kAma thAya te rIte thoDuM khAdhuM. pachI pitAnA gADAmAM rano bharavA lAgyo. AkhuM gADuM ratnothI bharI tenA upara kapaDuM DhAMkIne nirAMte sUI gaye ane meTAbhAIe te peTa bharIne mIThAIo khAdhI. pachI bagIcAmAM pharavA gaye. uMgha AvI eTale uMghI gaye. enA nAnA bhAI e ene be-traNa vakhata jagADa ne kahyuM-bhAI! tame zuM UMghe che? uThane jaldI gADAmAM ratna bharI de. hamaNAM rAta paDI jaze ne deva ApaNane ApaNuM ghara bhegAM karI deze. tyAre meTe bhAI kahe che bhAI! zI utAvaLa che? hamaNAM rana laI lauM chuM. gADAmAM ratno bharatAM zI vAra? jIvyA karatAM joyuM bhaluM. AvuM khAvApIvAnuM ne haravA pharavAnuM kayAM maLavAnuM che? mATe bhAI khAvApIvAmAM ne haravA pharavAmAM rahI gaye. sUryAsta thatAM deva hAjara thayA ne kahyuM. tame tamArA gADAmAM besI jAo, tyAre meTe bhAI kahe che thoDIvAra khame. huM
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ratna laI lauM. deve kahI dIdhuM. mArI zarata pUrI thaI. have eka sekanDa rahI nahi zake. deve teA AMkhanA palakArAmAM temane ghera mUkI dIdhA. baMdhue ! tamane teA ema thatu haze ke mATA bhAI kevA mUkha kahevAya ? deve sUryAsta thatAM ratnadvIpa choDI devAnuM kahyuM hatuM te paNa gADAmAM ratno na bharyAM! kevA mUkha kahevAya ? have huM tamane pUchuM chuM ke e te mUkha hateA. te ratna meLavavAnA sthAnamAM jaIne paNa pramAda karyAM. khAvApIvAmAM rahI gayA. paNa tame A manuSyabhava rUpI ratnadvIpamAM AvIne enA jevI mUrkhAInA kAma karatA nathI ne ! eNe ratno na lIdhA te garIkha rahyo. A garIbAI eka bhava pUratI che. paNa jo A jIva manuSyabhava rUpI ratnadvIpamAM AvIne jJAna-darzana-cAritra ane tapa rUpI uttama ratno levAnu che|DI khAvA-pIvA ane haravA pharavAmAM rahI jaze teA enA karatAM paNa Dabala mUkha kahevAze. kholeA, ATalA khadhAmAMthI keTalA triratno levAno purUSArtha kare che ? AMgaLI uMcI karo te! khakhara paDe. ahIM purUSArtha nahi kare to A bhava ane parabhavamAM daridra rahI jaze! pachI pastAvAno pAra nahi rahe. nAno bhAI ratnonuM gADuM bharIne AbhyA te enI patnI rAjI rAjI thaI. e mATA zrImata banyA ne mATA bhAI hatA tevA rahyo. enI patnIe kahyuM ke nAnAbhAI ratnA laIne AvyA ne tame tyAM jaIne zu' karyu? tame kema khAlI pAchA AvyA ? mATAbhAIne pastAvAno pAra na rahyo. manamAM ghaNuM duHkha thayuM ke nAnAbhAie cetAnye te paNa cetyA nahi! pAka mUkIne raDayA paNa samaya vItyA pachI game teTalu raDe te paNa zuM vaLe ? tema tamane paNa saMtapurUSo cetAve che ke he zrAvakA ! tame jAgeA, pramAdanI pathArI cheDIne ane teTalI dharmArAdhanA karI le. AyuSyano dIpaka kyAre mUjhAI jaze tenI khakhara nathI. chatAM nahi cetA te pastAvuM paDaze. eka vakhata evI ArAdhanA karI leA ke pharIne A saMsAramAM Avavu' na paDe ne duHkha veThavA na paDe. jemane janma jarA ane maraNano trAsa lAgyA che ane uttama ratno levAnI laganI lAgI che tevA mahAkhala aNugAra zudhdha bhAvathI vIsa khelanI ArAdhanA kare che. daMsaNa viNaya Avasya ya, sIlavvae niraiyAre / khaNalava tava cciyAe, veyAvacce samAhie // ApaNe darzIna ane vinayanI vAta AvI gaI che. agIyArame khole. have AvazyakanI vAta Ave che. e vakhata zudhdha bhAvathI avazya pratikramaNa karavAmAM Ave te tenAthI paNa jIva tItha kara nAmaka khAMdhe che. sAdhune teA savAra-sAMja ane TAIma pratikramaNa karavuM joIe. tame saMsAramAM rahIne paNa dhAre te pratikramaNa karI zakeA che paNa pratikramaNa zIkhA te karI zake ne ? ATalA badhAmAMthI gaNatrInA
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara bhAIone pratikramaNa AvaDatuM haze, kene zIkhavAnuM mana thAya che? pratikamaNa e pApanI pratilekhanA karIne pazcAtApapUrvaka pApane prajALavAnuM sAdhana che. AkhA divasamAM je je pApa lAgyuM hoya tene yAda karI karIne pratikamaNamAM tenI AlocanA karavAnI che. divase je je deSa lAgyA hoya tenuM prAyazcita sAMje pratikramaNa vakhate karavuM. ne rAtre je je deSa lAgyA hoya tenuM prAyazcita paroDhIye pratikramaNa karIe tyAre karavuM. A rIte upagapUrvaka ekAgra citta pratikramaNa karavAthI AtmA pApa rahitanirmaLa bane che, ne haLa bane che. jyAre mANasane keI sega thAya che tyAre DokaTara pAse roganuM nidAna karAvavA jAya che. DokaTara tapAsIne kahe che ke tamArA zarIramAM amuka prakAranA jatuo vadhI gayA che. tenA kAraNe roge tamArA upara humalo karyo che, zarIramAM jenA jeTalA jaMtuo joIe teTalA rahevA joIe. je vadhI jAya te Arogyane dhakko pahoMcADe che. rega maTADavA mAnavI tarata upacAro kare che. paNa A bhavagane nAbUda karavAne keI upacAra kare che? jaMtuo vadhe te zarIrane nukazAna thAya che. tema bhagavAna kahe che ke tArA AtmA upara pApanA jaMtuo vadhI jaze te AtmAnA Arogyane nabaLuM pADI deze. bhavaroga vadhI jaze. mATe pApa rUpI jaMtuono nAza karavA mATe sAvadhAna bano. AtmA te mULa ravarUpe vizudhdha ane nirmaLa che paNa jyAM sudhI deha sAthe jakaDAyela che tyAM sudhI karmarUpI aneka nAnA moTA rega tene vaLagelA che. sauthI meTAmAM mATe je kaI roga hoya te te bhavaroga che. A roganA kAraNe AtmAne asahA yAtanAo bhogavavI paDe che. janmanI tIvra vedanA ane maraNanuM mahAduHkha jIvane veThavuM paDe che. A uparAMta bIjA aneka nAnA meTA rogo che temAM pIlAvuM paDe che. A rogono upacAra karanAra keTalA? A roga zAthI thAya che tenuM nidAna keTalA karAve che? baMdhue ! A bhavaroganuM kAraNa adharmanuM AcaraNa-pApa che. mAnavI eTale dharmathI vimukha banI adharmanuM AcaraNa kare che eTale teno raMga vadhe che. ane dhIme dhIme te roga juna thato jAya che. rega jeTalo juno thato jAya teTale tene dUra thatAM samaya lAge. anaMta bhanAM karmo A mAnava bhavamAM AvIne khapAvavAnA che. puNya-pApa-zubha-azubha karmano sarvathA nAza thAya tyAre AtmA nirogI bane. ane mekSanA avyAbAdha sukha tene maLe. paNa A bhavaroga tamane rega rUpe sAle te nidAna karAvavA Ave ne ? TUMkamAM ApaNe te Avazyaka sUtranI vAta cAlatI hatI. pratikramaNa e cha Avazyakamano ce Avazyaka che. pratikamaNa tamane AvaDe te pApanuM prakSAlana karI zakAya ne ? paNa pratikramaNa zIkhe nahi te zuM karaze ? pratikramaNa tame zIkhaze te paMdara karmAdAna kone kahevAya te jANI zakaze. ane
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 31 rAja kholatAM evA vicAra thaze ke A karmAdAnanA vahepAra mArAthI karAya nahi. jema brAhmaNanA dIkarAne janoI avazya paheravI paDe che tema jJAnI kahe che jaina kuLamAM zrAvakane pratikramaNa avazya AvaDavuM joI e. anaMtakAya kAne kahevAya te jANaze to kAMdA-maTATA khAtAM aTakaze. je nahi samajo te baTATA--kAMdA kyAMthI cheDazeA ? mATe tamane kahIe chIe ke tame jaina dharmanAM tattvane jANeA. jANaze| te pApathI aTakazo. rAjano adhikAra mahAkhala aNugAra bhavarega nAbUda karavA mATe vIsa sthAnakanI ArAdhanA kare che. have khAramA mola " sIrudda nidyAre " zIyaLa ane khIjA tAmAM aticAra lagADayA vinA temAM pravRtti karavI joI e. eTale vrata-pratyAkhyAnanuM nirmaLa rIte pAlana karavuM joIe. mATe zIyaLa niLa pALeA. sudarzana zeTha jevA e gRhasthavAsamAM rahI svadArA saMteSIe vrata lIdhuM hatuM. parastrI sAme kadI kudRSTi karI nathI. mAtra peAtAnI strImAM sASa mAnavA evu emaNe vrata lIdhuM hatuM, tenA pratApe zULInuM siMhAsana thaI gayuM. te je AtmAe jAvajIvanuM brahmacarya vrata svIkAre che tene kevA mahAna lAbha thAya che! mAnavajIvanamAM zIyaLanI mahattA che. ApaNA jainadarzanamAM aneka satIe thaI gaI che. jemaNe pAtAnu zIyaLavata sAcavavA prANanA balIdAna ApyA che. A rIte jAtre paNa potAnuM ziyaLa sAcavyuM che. siMdha dezamAM duSkALa paDayeA tethI jAhalanA patie kahyuM-tuM A duHkha nahi veThI zake mATe tuM hamaNAM piyara jA, sukALa thAya eTale Avaje. jAhula eka vIranArI hatI. teNe kahyuM svAmInAtha ! Apa A zuM kholo che ? zu tame duHkha veThazeA ne mArAthI nahi veThAya ? AgaLanI satIoe kevA kaSTo veThayA che ? satI sItAne dropadI, viThThI vanamAMya, pati saMgAthe jAya, rAjavaibhavane paraharI, rAmacaMdrajIne vanavAsa maLyA tyAre zu sItAjI sAthe nhAtA gayA? naLa rAjAnI sAthe satI damayaMtI gayA hatA ne ? e teA rAjavaibhava cheDIne gayA hatA. emanA jeTaluM sukha ApaNe tyAM nathI. kadAca mAnI le ke sukha hoya teA paNa jyAM phreDa hAya tyAM paDachAyeA rahe che. e judo paDatA nathI, tema patnI paNa patinI sAthe zeAle che, mATe huM ApanI sAthe AvIza. svAmInAtha ! ApaNuM pazudhana khadhu duSkALamAM marI paNa anna nathI eTale vilaMba karyAM vinA ApaNe A jaie. tyAM sukALa che ema sAMbhaLyuM che. te tyAM jaIne duSkALanA kruparA divase jAya che. ApaNane khAvA pazudhana laI ne siMdha dezamAM
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 cAradA zikhara gALIzuM ane eka varSa pachI ahI sukALa thaze eTale ApaNe pAchA AvI jaIzuM'. mArA mATe ApanuM mana ghaNuM dubhAya che. mane sAthe laI javAnI ApanI marajI nathI paNa mAre tA sAthe rahevuM che. mAre piyara jaine zu karavu' ? jAhalanI makkamatA joine siMdhadezamAM javAnuM nakkI karyuM", khaMdhue ! jAhalanI makkamatA keTalI che! AjanI strIe jo peAtAno bhAI AvA mATA rAjA hAya teA vagaDAnA duHkha veThavA taiyAra na thAya. ahI te junAgaDhano rA'navaghaNa jevA khaLIyA jeno aMdhavA hatA, jAhala jevI hajArA strIe ane tenA pati jevA hajAro purUSaSa jiMdagIbhara jenA rAjyamAM rahe teA paNa tene tyAM kAI vAtano tUTo Ave ema na hatuM. jAhalanuM nAma sAMbhaLIne navaghaNa khulle page sAmA doDIne Ave ne jenA paDatA khela jhIlavA taiyAra rahe tema hatuM ane jenI chAyAmAM eka teA zu se'kaDA duSkALa paDe te paNa unI AMca Ave tema na hatuM. evA sthaLe paNa duHkhanA vakhatamAM jAhalane javuM yAgya lAgyuM nahi. tyAM javuM te sukhamAM javuM paNa du:khamAM nahi. AkhA deza duSkALano bhAga khanI gayA hatA. AkhA dezanA loko annapANI vinA TaLavaLatA hatA. AvA kaTokaTIno samaya hateA. AvA kaparA samayamAM navaghaNu rAjavaibhavanA AnadamAM potAnI vahAlI bahena jAhalane bhUlI gayA. A saMsAra e vicitra che ke mANasa peAtAnA sukhamAM magna bane che tyAre khIjA sukhI che ke duHkhI teno tene vicAra sarakhA paNu AvatA nathI. jAhula, teno pati ane temanA AkhA nesaDAmAM vasatA AhIreza potapeAtAnu kuTuMba ane pazudhana sAthe laine sidhadezamAM javA taiyAra thayA. saghaLA sArA deza, rAtA rAtA pANIe, halakI hAlyA videza, dhanathI tanane poSavA. peAtAnuM vatana cheDIne kAI ne khIje javu gamatu nathI. AvA kaTokaTInA samayamAM pApI peTane pASavA khAtara jatI vakhate jAhalanuM haiyuM bharAI AvyuM. pazu gayA vinA chUTako na hatA. kAM teA dehano neha cheDavA paDe kAM maraNanI zaraNAgati svIkAravI paDe. emAMthI eka rastA lIdhA vinA cAle tema nathI. badhA AhIrAne paNa du:kha thayuM. AkhA nesaDAnA AhIrA jANe eka kuTuMbanA hoya tema bhegA thaine sidha dezamAM javA taiyAra thaI gayA. sAraDa cheDIne siMdhamAM javA kadama uThAvyAM te vakhate peAtAnA pazuene jAhala kahe che. cAlA, A dezamAM ApaNA koI AdhAra nathI. eTale paradezano Azraya levA paze. ATalu khelatAM tenI AMkhAmAMthI caiAdhArA AMsu vahevA lAgyA. badhA AhIrA
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA para cAlavA lAgyA. jAhalanI uMmara nAnI hatI paNa badhAmAM tenI buddhi zreSTha hatI. eTale sI keI tene pUchIne pagaluM bharatAM. ane tenI salAha pramANe sau cAlatAM hatAM. jAhalanuM mAna ghaNuM hatuM. cAlatAM cAlatAM jAhalanI daSTi giranAra upara paDI. te joIne tene pitAne bhAI navaghaNa ane mAtA pitA khUba yAda AvyA. mAvatara vinA mAna nahi, Adarana Ape kaI naghaghaNa nIrakha jeya jAhala pharI siMdhamAM, ucharyA eka sAtha, sneha thakI sAthe rahI, nava seraThane nAtha, jazuM je hazu jIvatA, raDatI AMkhe belI he vIrA ! huM jAuM chuM. mATe tane dUrathI nihALI lauM. jIvatA rahezuM te virA, maLazuM. nahitara rAma-rAma. Ama bolatAM AMkha karatAM AMsu meTA tema dhrusake raDI paDI. A rIte manamAM kALe kalpAMta karatI jAhala junAgaDhanA rAjAnI bahenaDI raDatI AMkhe siMdha tarapha cAlI. mArgamAM annapANInI sagavaDa maLe tyAM thoDA divasa rokAtAM zekAtAM ghaNuM divase siMdhamAM pahoMcyA. A vakhate siMdhamAM hamIra sumarA rAjya karatA hatA. tyAM sukALa hate. eTale sukhapUrvaka AnaMdathI tyAM duHkhanA divaso vitAvavA lAgyA. pitAnA gAya-bheMsanA dUdha ghImAMthI pitAnuM gujarAna calAvatA hatAM. Ama karatAM eka varSa siMdhamAM gALyuM. varSa pUruM thayuM eTale jAhale kahyuM ke have soraThamAM sukALa thaye haze. ApaNe badhAM jaIe. tyAre tene pati temaja bIjA AhIre kahevA lAgyA ke soraThamAM sukALa thayAnA samAcAra maLe pachI jaIe. eTale thoDA divasa badhA rekAI gayA. jAhalanI rekAvAnI bilakula IcchA na hatI. paNa badhAnI IcchA hatI eTale mane kamane jAhalane rokAvuM paDayuM. have karma zuM kare che? eka divasa jAhala taLAve kapaDA dhevAM ane snAna karavA gaI hatI. pote kapaDA dhoIne taLAvamAM snAna karatI hatI. te vakhate hamIra sumaro pharato pharate taLAvanI pAse AvyA. jAhalanuM dayAna snAna karavAmAM hatuM. jAhalanuM rUpa khUba hatuM eTale sUbo tenA rUpamAM mugdha banI tenI sAme joI rahyo. jAhala snAna karIne kapaDAM badalatI hatI. te vakhate tenI daSTi hamIra upara paDI. tene thayuM ke A mArI sAme ekI Taze joI rahyo che. nakakI mArA upara tenI kudaSTi thaI che. eTale ekadama pitAnA kapaDA laIne utAvaLI cAlI gaI. hamIra paNa pitAne gheDo dhIme dhIme calAvate tenI pAchaLa gaye. jAhala khUba vicikSaNa hatI. te samajI gaI ke A pApI mAruM zIyaLa lUMTaze. mAruM zuM thaze ? A pApInA paMjAmAMthI mane keNa bacAvaze? Ama vicAra karatI bhayathI jatI jAhala pitAnA taMbumAM pesI gaI have hamIra sumare tyAM Avaze ne zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze,
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM-40 zrAvaNa vada 4 ne zukravAra tA. 13-8-76 anaMta karUNAnIdhi sarvajJa bhagavaMtanA mukhamAMthI jharelI vANI tenuM nAma sidhAMta. anaMtakALathI bhavATavImAM bhUlelA jIne bhagavaMte sidhdhAMta dvArA mokSamAM javA mATenuM mArgadarzana kareluM che. "gyA vIrA mArI A siddhAMta vANI upara zradhdhA karIne A mahAna mekSamArgamAM aneka mahApurUSoe saMyamamAM potAnuM baLa parAkrama pheravIne saMsAranA paribhramaNa rUpa, janma-maraNa rUpa duHkhAne tathA ATha karmone nAza karIne zAzvata sukhanuM sthAna evA melane prApta karela che. A vANuM upara zraddhA karI bhUtakALamAM paNa anaMta jIve mokSamAM gayA che. jyAM sudhI vItarAga vANImAM yathArtha zradhdhA nathI thaI tyAM sudhI mekSa ghaNe dUra che te samajI leje. je kharekhara tame samaje te bhagavaMte sidhdhAMtamAM jJAnanA lADu pIrasyA che. paNa gaLAmAM kuzaMkArUpI pleganI gAMTha thaI hoya te lADa gaLe kyAMthI utare? bhagavAnanI vANI te lADuthI paNa adhika mIThI amRta jevI che. paNa azradhdhAne kAraNe jIva saMsAramAM bhame che. mithyAtvI jIva paNa navaraiveyaka sudhI te jAya che. paNa tethI tenuM paribhramaNa aTakatuM nathI. eka vakhata samyakadarzanane divaDe pragaTI jAya te jIvane mekSamAM javAnuM saTIphIkeTa maLI jAya. pachI ene vadhumAM vadhu ardha pugala parAvartanakALathI vadhu saMsAramAM bhamavAnuM rahetuM nathI. tamArA dIkarAne sArI kelejanA pravezanuM eDamIzana meLavavA mATe keTalI doDAdeDa kare che? sAMbhaLyuM che ke paMdara-vIsa ne pacIsahajAra rUpiyA Denezana ApIne paNa kolejanuM eDamIzana meLave che. baMdhuo ! huM tamane pUchuM chuM ke tame doDAdoDI karIne tamArA dIkarAne dAkhala karavA mATe Donezana ApIne eDamIzana meLavyuM. paNa dIka bhaNyA pachI ke thaze te te jJAnI jANe. pAsa thaze ke nApAsa? te paNa bhAgyanI vAta che. chatAM tamane keTalI hoMza che ! paNa amArA mahAvIra prabhunI meDIkala kolejamAM tamArA dIkarAne dAkhala karavAnuM mana thAya che? ahIM tame dAkhala karavA Avaze te Donezana ApavuM nahi paDe. A kelejamAM dAkhala thayA pachI AtmAnuM kalyANa che. chatAM jIvanuM kevuM bhayaMkara ajJAna che ke rAma suMdara bhavya mArga hovA chatAM A mArge AvavAnuM mana thatuM nathI. tamArA abajo rUpiyAmAM ke moTI DIgrImAM mokSanuM sarTIphIkeTa ApavAnI tAkAta che? hoya te mane batAve. e tAkAta te samyakdarzanamAM che. mATe samati prApta karavA mATe A bhavamAM bhagIratha purUSArtha kare. mithyAtva kene kahevAya
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 vArA zikhara te jANe che? vipati tava adhdhA miththA tatvanI viparIta zradhdhA tenuM nAma mithyAtva. jIvane ajIva ane ajIvane jIva mAnavuM te mithyAva che. jJAnI kahe che ke "jene lAge AtmAne raMga tene thayuM mithyAtvane bhaMga? anaMtakALathI jIve pudgalane saMga karyo che. tame kahe che ne ke "je saMga te raMga ane sebata tevI asara." pudgalane saMga karaze te pudgalano raMga lAgaze. ane AtmAne saMga karaze to AtmAne raMga lAgaze. pudgala AtmAthI para che. mATe tame pugalane game teTale saMga karo paNa AtmAnA saMga vinAne badho saMga ekaDA vinAnA mIMDA jevo che. jyAre AtmAne raMga lAgaze, aMtaramAM cetanane camakAro thaze tyAre parane saMga ne raMga badhAM tuccha lAgaze. kAraNa ke para rAga anitya che ne AtmAne rAga nitya che. paramAMthI maLatuM sukha paNa anitya che ne AtmAnuM sukha nitya che. AtmA e sva che ne pudgala te para che. AtmAnA lakSaNo kayA che ne pudgalanA lakSaNo kayA che ? uttarAdhyayana sUtranA 28mA adhyayanamAM AtmAnA ane pudgalanAM lakSaNo bhagavaMte batAvyA che. nANaM ca daMsaNaM ceva, caritaM ca tavA tahA vAriyuM Davagoya, vuiM varasa jIva utta, sU, a. 28 gAthA 11 jJAna-darzana cAritra-tapa-vIrya ane upaga A cha jIvanAM lakSaNo che. sadandhayAra ujjoo pabhA-chAyA ss tavAi vaa| vadhu rasa anya siA, jA tu hasava utta, sU,a. 28 gAthA 12 zabda, aMdhakAra, udyota, prabhA, chAyA, tApa, dhUpa, varNa, gaMdha rasa, ane sparza A pudgalanA lakSaNo che. je manuSyane AtmAne raMga lAgyA che tene pudgalanI vAtamAM rasa na hoya. tene te jJAna-darzana-cAritra-tapanI vAta Ave tyAM anero AnaMda thAya. jema ghana gAje ne mera nAce tema AtmAnI vAta sAMbhaLatAM hRdaya nAcI uThe che. jene AtmAne raMga lAge che tenA mithyAtvane bhaMga thaI jAya che. duniyAmAM seLa rege moTA kahevAya che. e soLa mahAroga karatAM paNa je moTAmAM moTe kaI roga hoya te mithyAtva che. kahyuM che ke mithyAtvaM paramo rogo, mithyAtvaM paramaM tmH| mithyAtvaM parama zatru :, mithyAtvaM paramaM vissm||
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA para - mithyAtva e moTe rega che. mithyAtva e ghora aMdhakAra che. e AtmAne moTe zatru che ane e bhayaMkara halAhala jhera che. jyAM mithyAtva che tyAM saMsAra che. jenA mithyAtvane bhaMga thAya tene saMsAra kaTa thAya che. saMsAramAM jIvane rajhaLAvanAra pAMca kAraNe che. temAMthI je paheluM mithyAtva jAya pachI avata-pramAda-kaSAya ane yegane TALavAne purUSArtha karAya. paNa jyAM sudhI mithyAtva na mare tyAM sudhI kAMI sUjhatuM nathI. mithyAtvane aMdhakAra TaLe ne samyakatvane sUrya pragaTe tyAre bIjA cAra kAraNone TALavAne mArga sUjhe che. samyaktva pAMca che. temA eka kSAyaka samyaktva te evuM pAvaraphula che ke jene te samyaktva Ave te manuSya te bhAvamAM paNa mokSane prApta karI zake che. jema keI davA pAvaraphula hoya te ragane tarata dabAve che ne? tema A samyatva te bhavamAM saMsArane roga maTADI mokSa apAve che. mATe nakkI kare ke mAre samyakatva pAmyA vinA maravuM nathI. mithyAtvabhAvamAM jIva ajJAnane vaza thaI keTalA karmo bAMdhe che. A zarIra paNuM karmAdhIna che. karma che te zarIra che. zarIra kothaLAmAM anaMta zaktino svAmI AtmA pUrAI rahyo che. keI mANasane kothaLAmAM pUrI de te kevI akaLAmaNa thAya che? paNa anaMtakALathI A kAmaNanAkethaLAmAM pUrAIne jIva aneka prakAranI yAtanAo sahana kare che tenI akaLAmaNa thAya che? je zarIrane sarvathA tyAga karIne sidhdha banI gayA temane kaMI upAdhi che? A badhI upAdhi saMsAramAM che, mithyAtva AtmAnA Arogyane bAdha karanAra mahAnaga che. A vAta ghaNI vAra sAMbhaLI che. jANe che chatAM Aje AtmAnuM svarUpa bhUlIne brAntimAM paDelA che. AtmabrAnti e mithyAtva che, kahyuM che ke, AtmabrAnti sama rega nahi, sadagurU vaida sujANa, gurU AjJAsama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna. brAnti eTale zuM ? brAti e catuMgatinA paribhramaNanuM mULa kAraNa che. brAnti e meTo roga che. tenAthI AtmAnuM lakSa cUkI javAya che. AtmAne anAdara thAya che, mATe brAntine TALavA vItarAgavANImAM sAcI pratIti karavI paDaze. brAntinuM TALavuM te samyagadarzana che. eka vakhata samyakdarzana jIvane sparzI jaze te vaheluM ke meDe AtmA jarUra tarI jaze, samyagadarzana e AtmakalyANane mULa pAye che. baMdhuo ! jene roga lAgu paDe che tene auSadhanuM sevana karavAthI maTI jaze. paNa jemane mithyAtvane roga lAgu paDe che tene bAhya auSadhanA upacAra karavAthI nahi maTe. tene dUra karavA mATe tamArA Dabala DIgrI prApta karelA moTA moTA sarjana,
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAradA zikhara IMjekazanA ke TebleTa A kaMI kAma nahi lAge, A regane maTADanAra sadgurU rUpI vaidyA ane DaoNkaTarA pAse javuM paDaze. e sadUgurUnI AjJAnuM pAlana te bhavarAga nAbUda karavAnuM ameAgha auSadha che. fy@ sadgurUnu sevana karavAthI AtmasvarUpanI pichANu thAya che. kAmadeva jevA zrAvakane AtmasvarUpanI pichANu thaI hatI. tene zradhdhAthI cyuta karavA mATe deve kevA upasageryAM ApyA ! hAthI banIne daMtazULamAM bharAvIne uMce uchALyA, chatAM jaina dharma khATA che. eTaluM vacanathI paNa khelavA taiyAra na thayA. deha chUTe te mUrakhAna paNa mArA deva-gurU-dharmanI zradhdhA nahi chUTe. deha teA nazvara che. Aje ke kAle, vahelA ke meADA chUTavAnA che. A duniyAmAM rAja keTalA janme che ne keTalA mare che. keTalAya mahAna rAgamAM pIDAya che. are, yauvanane AMgaNe paga mUktAM yuvAna putro paNa mare che. tenA kuTuMbIjanA tenI pAchaLa kALA kalpAMta karatA hoya che. A badhuM joine paNa tamane vairAgya nathI AvatA ? cAra pratyeka yudhdha thaI gayA, temane teA A saMsAramAM jaDa ane cetananAM sAmAnya nimitto maLatAM varAgya AvI gayA che. eka thAMbhalAne joIne paNa temane varAgya AvI gayA hatA. thAMbhale te jaDa che ne ? tene joine kevI rIte vairAgya Ave? tamAre tyAM lagna hoya che tyAre mANeka staMbha rApA che ne? e mANekasthaMbhane nADAchaDI khAMdhavAmAM Ave che. tene phUlanA hAra paherAve ne kaMku vaDe tenI pUjA karavAmAM Ave che. A badhuM kyAM sudhI ? jyAM sudhI lagna na pate tyAM sudhI. lagna patI gayA pachI te ene kayAMya phagAvI de che. enI kAMI kiMmata rahetI nathI. A joIne mAnavI edha grahaNa karI zake che. ke ghaDI pahelAM sthaMbhanu keTaluM mAna hatuM ane kArya pUruM thatAM tene kyAMya phagAvI devAmAM Ave che. tene keAI zeAdhatuM nathI. are ! tamArA mAthAnA vALa tamArA mAthe DAya tyAre tenI keTalI saMbhALa rAkheA che? e ja vALa mAthAmAMthI kharIne tamArA jamavAnA bhANAmAM paDe te zuM tame tene rAkhaze ke phreMkI deze? tema AtmA ane deha mATe samajo. mae! jo tame AtmasvarUpane pAmelA haze. teA AvA nimitto maLatAM ghera eThAM vairAgya Avaze, gulAbanuM phUla enI DALI upara haze teA tenI zaiAbhA che paNa jo DALI cheoDIne nIce paDI jAya te tenI kaMI kiMmata nathI. ulTuM leAkeAnA paga nIce cagadAI jaze. tema AtmA pAtAnA jJAna-darzana Adi svabhAvamAM sthira rahe te tenI zaiAbhA che. paNa parapudgalamAM paDI viSAnA gulAma khanaze te catutimAM phUMkAI jaze. mAnavadeha viSayeAmAM Asakta banavA mATe nathI paNa mekSamAM javA mATenu
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra88 zAradA zikhara sAdhana che. sAdhana baMdhana na bane teno khyAla rAkhaje. eka ja sAdhana dvArA mekSamAM jaI zakAya che ne narakamAM paNa javAya che. mane A deha udhAre narakamAM e ja gabaDAve, dayuM te pAra utarAve ne namuM te pApa baMdhAve sAdhana tarI javAnuM kAMThA upara DUbAvuM chuM, A dehanI pUjAmAM dinarAta vitAvuM chuM, kimatI samaya jIvananI huM rAkhamAM milAvuM chuM. A dehanI. A dehanuM tapa ane saMyama dvArA damana karavAmAM Ave mokSamAM javAya. paNa je tene rAga karIne tene sajAvavAmAM, khavaDAvavAmAM pIvaDAvavAmAM racyA-pacyA raheze te taravAnuM sAdhana bhavasamudramAM DUbADI deze. A bhavasAgarane taravAnuM uttama sAdhana baMdhana na bane teno khyAla rAkhaje. sAdhana maLyuM che te AtmasAdhanA karavAmAM tene barAbara upayoga karI che. paNa tenA dAsa banI viSayonI gulAmImAM na paDaze, ATalA mATe jJAnI kahe che ke "jene thaye AtmAne rAga, tenA saMsArabhAvamAM lAge Aga, jenA saMsAramAM lAge Aga, tene khIlI uThe AtmabAga. jemane AtmabAga khIlI uThe che ne pugalanI prIta chUTI gaI che tevA mahAbala Adi sAta aNagAro deharUpI sAdhana dvArA AtmasAdhanA karI mekSarUpI sAdhyanI siddhi karavA tapa kare che. temAM mahAbala aNagAra vIsa bolanI ArAdhanA kare che. temAM bAra bolanI vAta AgaLa karavAmAM AvI che. have terame bole bhagavaMta kahe che ke " Dha" mAnavajIvananI ekeka kSaNa keTalI kiMmatI che ! kSaNa-lava e kALanuM mApa che. temAM tame pramAdane choDIne bane teTalI AtmasAdhanA karI le. bhagavAne gautama jevA gaNadharane paNa kahI dIdhuM ke "samartha cama mAM pramANagI" gautamasvAmIne eka samayano paNa pramAda karavAnI nA pADI che. te ApaNAthI te pramAda kema karAya? jiMdagInI je kSaNe jAya che te hIrAthI paNa kiMmatI che. lAkho prayatna karavA chatAM gayele samaya pAcho Avato nathI. eka kavie kahyuM che ke gayelI saMpata sAMpaDe, gayA vaLe che vahANa, gata avasara Ave nahi, gayA na Ave prANu." tamArI lAkhonI mUDI cAlI gaI haze te te puNyanAM baLathI pAchI meLavI zakAze. dariyAmAM guma thayelA vahANa paNa kadAca puNya haze te pAchA maLI jaze. paNa je samaya jIvanamAMthI jAya che te pharIne maLato nathI. mATe pramAda choDIne AtmAnI ArAdhanA karI le. have cadame bela "tA" tapa bAra prakArano che. temAMthI bane teTale tapa kare. tapa karavAthI jIva tIrthakara nAmakarma bAMdhe che. have paryuSaNa parva najIka Ave che. roja tapanI dAMDI pITAvAya che. bAlakumArI sonala bahenane Aje 30me upavAsa che. amArA be mahAsatIjI caMdanabAI ane harSidAbAIne
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAratA zikhara paNa Aje agiyArame upavAsa che. temaja bIjA ghaNAM bahenoe tapazcaryA zarU karI che. tapa karavAthI karmonI nirjarA thAya che. mATe bane teTale tapa kare. - paMdaramo bola che bariyA" tyAga, abhayadAna ane supAtradAna devuM. keIpaNa jIvane bhayanI sthitimAM mUkave nahi. tenuM nAma abhayadAna che. temaja bIjA keIe kaI jIvane bhayabhIta banAvyA hoya athavA te maravAnI aNI upara hoya te yathAzakti tenuM rakSaNa karI tene bacAva, tenA upara karUNAbhAva rAkhave, te abhayadAna che. ane paMcamahAvratadhArI saMta tathA paDimAdhArI zrAvakane supAtre dAna ApavuM. A badho tyAga che. tyAga vinA dAna devAtuM nathI ane tyAga vinA saMyama paNa levAtA nathI. AvA tyAgamAM sadA tatpara rahevuM. soLame bela. "yAvara" gurUnI, sthaviranI, navadIkSitanI, bimAra saMtenI zudhdha bhAvathI sevA karavI te. sattarame bole. "samApi" samAdhi. badhA jIvone sukha maLe tema karavuM. ApaNAM taraphathI ApaNuM bolavA-cAlavA ke koIpaNa kAryathI jIvane duHkha thAya tevuM vartana karavuM nahi. koInI majAka-mazkarI paNa na karavI. be cAra mANasa AnaMdathI beThA hoya tyAM jaIne kaThora zabda bolavAthI tene duHkha thAya che. tenI samAdhi lUMTAI jAya che. mATe bhagavAna kahe che keInI samAdhi lUMTAya te tuM eka zabda paNa belIza nahi. bane te kaIne sukha upaje tevuM karaje paNa tenI samAdhi lUMTAya tevuM tuM karIza nahi. ___ apuvva NoNaggahaNe, suyabhattI pabayaNe pbhovnnyaa| eehi kAraNehiM, titthayarattaM lahai jIvA // 18 me bola. apUrva jJAna je sutra sidhdhAMtamAM raheluM che tenuM tuM vAMcana karaje. jJAnI kahe che jyAre tane samaya maLe tyAre vAta karavA na besIza paNa sidhdhAMtanuM vAMcana karaje. (19) guramI-zratabhakti-jinezvara bhagavaMtoe prarUpelA AgAmomAM anurAga rAkhavo. baMdhuo ! Agama e to eka arise che. dravya ariso mukha upara rahelAM DAgha batAve che paNa DAghane dUra karatA nathI. tema vItarAga prabhunI vANI ane vItarAgI saMte jIvAtmAnI bhUle rUpI DAghane batAve che paNa te deSarUpI DAghane dUra karavA mATe purUSArtha pitAne karavo paDaze. temAM bIjAno purUSArtha kAma nahi Ave. koI mANase arisAmAM mukha joyuM. temAM teNe potAnA mukha upara DAgha joye. te DAgha tene gamate nathI. eTale tene dUra karavA mATe bhInuM kapaDuM karIne arisA upara ghasavA lAgyuM. keI DAhyA mANase A joyuM eTale tene kahyuM ke bhAI! tuM A zuM kare che? te kahe che ke mArA maDhe DAgha paDe che tene sApha karuM chuM. (hasAhasa). budhdhizALIe
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ Yoo zAzA zikhara kahyuM DAgha tArA mukha upara che ne tuM arisA upara lUche che? arisAmAM DAgha nathI. ariso te DAgha dekhADanAruM sAdhana che. DAgha tArA meDhA upara lucha. devAnupriye ! tamane enI mUrkhAI upara hasavuM AvyuM. paNa vicAra kare. tame zuM kare che ? tame tene sApha kare che? AtmAne ke dehane ? je jaDa deha ahIM mUkIne javAno che tene sApha kare che, ane je cetana devane sApha karavAno che tene melo rAkhyo che. A mUrkhAI ke caturAI ? ajJAnamAM paDI jIve avaLo purUSArtha karyo che. have kaMIka samaje ne savaLo purUSArtha kare te kalyANa thaze. vIsame bola che je jamAvanA pravacananI prabhAvanA karavI. eTale bhavya jIne pratibodha pamADI pravaryA ApavI. saMsAra rUpI vAvamAM paDatA prANIone jinazAsanano mahimA samajAvI dharma pamADe. jagatanA badhA jIne jinazAsananA rasIka banAvavA, mithyAtvarUpa gADha aMdhakArano nAza kare, ane caraNasattarI tathA karaNasattarInA zaraNamAM rahevuM. A badhI pravacananI prabhAvanA che. A vIsa sthAnake badhA che mATe tIrthaMkara padanI prApti karavAmAM kAraNabhUta che. mahAbala aNagAre A vase vIsa sthAnakanI ArAdhanA karIne tIrthakara nAmakarma upArjana karyuM. AvI mahAna ArAdhanA karanAra mahAbala aNagAre tapamAM thoDI mAyA karI te strIpaNe tIrthakara thaze. TUMkamAM eTaluM jarUra samajI leje ke tIrthaMkara hoya ke cakavatI hoya paNa karmo kaIne cheDatA nathI. have mahAbala aNagAra haju kevA ugra tapanI ArAdhanA karaze tenA bhAva avasare. have ApaNe tyAM cAra divasathI jAhalanI kahAnI cAle che. jAhala eka satI strI hatI. sumarAne joIne te samajI gaI ke A mArA rUpamAM mugdha banela che. tethI te jaladI cAlIne pitAnA taMbumAM pesI gaI. ane hamIra sumare tenA taMbu pAse AvIne ubhe rahyo. te vakhate badhA AhIre bhegAM thaIne vAta karatA hatA. tyAM hamIra AvIne ubhe rahyo, hamIra sumarAne joIne badhA ubhA thayA ne kahyuMsAheba ! Apane ahIM padhAravAnI jarUra kema paDI? tyAre kahe che pelI bAI kapaDA dhoIne aMdara gaI te keNa che? tyAre kahe che amArI AhIrANuM che. hamIra kahe-tame badhA keNu che ? ame soraThanA rahevAsI AhIra chIe. soraThamAM bhaMyakara duSkALa paDe eTale ahIM ApanA siMdha dezamAM AvyA hatA. hamIra kahe mArA dezamAM tame duSkALa gALavA AvyA. duSkALa have pUro thaye ne sukALa thayo che te tamAre mane kaMIka bheTa te ApavI joIe ne ? AhIre kahe ke amArI zakita pramANe jarUra ApIzuM tyAre kahe-mAre tamArI pAsethI paisA ke bIjuM kAMI nathI joItuM. mAre te pelI taMbumAM pesI gaI te joIe che. mane tenI bheTa Ape,
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA nikhara 41 sumarAnA zabdo sAMbhaLIne AhIro gabharAyA. temaNe kahyuM-sAheba ! Apa amArA pitA samAna kahevAo. Apa amArA rakSaNakartA che. Ape AvI mAMgaNI na karAya. tyAre sumareA krodhe bharAIne kahe che A rANI tamArA taMbumAM nA zeAle, e tA mArA rAjyamAM le. jo tame rAjIkhuzIthI nahi Ape te huM jabarajastIthI laI jaIza. A sAMbhaLIne khadhA AhIrA tharathara dhrujavA lAgyA. jAhalanA patie aMdara AvIne vAta karI. tyAre jAhule kahyuM. svAmInAtha ! moTI Apatti AvI. ApaNe ahI thI cAlyA gayAM hAMta te sAru' thAta. jAhala satIe hiMmata karIne kahyuM. te duSTane mArI pAse meAkalo. AhIre kahyuM- amArI rANI tamane aMdara khelAve che. jenA rUpamAM mugdha banyA che te zrI pAtAne aMdara khAlAve che te jANIne tene atyaMta haSa thayA. te aMdara gayA. azruo! satI strIe peAtAnuM zIyaLa sAcavavA mATe vacanathI asatya khelavu' paDe te khole che paNa kAyAthI ne manathI bhraSTa thatI nathI. jAhalane aMdarathI krodhano pAra na hatA. paNa uparathI krodhane zAMta karI kRtrima prema batAvIne kahyuM-meM tamane jyArathI joyA tyArathI mAruM mana tamArAmAM cAMTayuM jhU MpaDImAM rahI duHkha veThavA gamatA nathI. rAjamahelanA sukha kAne na khuzIthI tamArI rANI banavA taiyAra chuM. paNa mArI eka zarata che. meM amArA dharmonA niyama pramANe cha mahinA brahmacarya vrata pALavuM tevI pratijJA karI che. e pratijJA evI AkarI che ke mAre purUSane te zuM paNa purUSanA kapaDAne paNa sparza karAya nahi. mArA A vratano jo bhaMga thaze teA jIpa karaDIne marI jaIza. paNa mArA vratanuM khaMDana nahi karu.. jAhalanA zabdonI sumarA upara sArI asara thaI. teNe vicAra karyo ke cha mahinA tA kAle cAlyA jaze. jo baLAtkAra karavA jaIza teA hAthamAM Avelo hIrA cAlyA jaze. ema vicAra karIne kahyuM bhale, tamArI zarata mane maMjura che. cha mahinA pachI AvIza. AhIrA chaTakI na jAya te mATe rAjAe tabune pharatA cAkI paherA gAThavI dIdho. badhA AhIrA ciMtAmAM paDayA. jAhule kahyuM cha mahinA mATe tA ciMtA nathI. paNa tamArAmAMthI kAI junAgaDha jAya ane mArA vIrA navaghaNane samAcAra ApIne ahI lAve teA ahIMthI ApaNeA chUTakArA thAya. jo te cha mahinAmAM nahi Ave te huM mArA prANano tyAga karIza paNa mAruM zIyaLa khaMDana thavA nahi du, jAhalanA patie junAgaDha javAnu` mAthe lIdhuM. tyAre jAhule vigatavAra eka putra lakhIne ApyA. jAhalano pati gupta rIte tyAMthI junAgaDha javA ravAnA thayA. che. mane A game ? huM gaI kAle te samaye gADI meATaranI sagavaDa na hatI. pagapALA musApharI karavAnI hatI. kyAM siMdha ane kayAM sAraDe ! cha mahinAmAM pAchA AvavAnu` che. vaLI cItharehAla dazAmAM mane navaghaNa oLakhaze ke nahi ? mArI vAta sAMbhaLaze ke nahi ? tenI ciMtA 51
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 dAtA dikhara karate bhUkhantarasa ne ujAgarA veThate junAgaDha pahoM, te navaghaNanI azvazALAmAM gaye ne tenA nokarane pUchyuM ke ahIM mahArAjA Ave che? tyAre kahyuM hA. aThavADIye eka divasa A gheDe rAjAno mAnItuM che tenI saMbhALa levA Ave che. AvatI kAle ahIM Avaze. saMsatI kahe, bhAI! huM eka garIba ane duHkhI mANasa chuM. mane be divasa tArI pAse rahevA daIza? avarakSaka kahe bhale rahe, paNa kAle rAjA Ave tyAre tuM kayAMka saMtAI jaje. kAraNa ke meM tArI dayA khAIne ahIM rAkhe che. kaI jANI jAya te mAruM AvI bane. saMsatI kahe-bhale, tame kaheze tema karIza. rAjAne AvavAno samaya thayo eTale saMsatIe saMtAI gayA. rA'navaghaNa pitAnA mAnItA azvanI saMbhALa levA mATe azvazALAmAM AvyA. pitAnA ghoDAne hAtha pheravI pAchA pharyA te vakhate saMtAI gayelo saMsatIya daravAjA pAse jaIne ubhe rahyo. navaghaNa rAjA tyAM AvyA te samaye saMsatI rAjAnA mArga ADo sUI gayo. eTale rAjAe pUchayuM. bhAI! ubhe thA. ahIM mArgamAM kema sUto chuM ? tyAre kahebApu! mAre bIjuM koI kAma nathI. paNa mAro ATalo patra pahelA vAMco. AgaLanA rAjAo sattAnA madamAM garIbane tarachoDatAM na hatA. paNa garIbanI vAta sAMbhaLatA hatA. ne tenuM duHkha dUra karatA. Aje te garIbI haTAnI vAte cAle che paNa garIbAIne badale garIbone pAchA haThAve che. rA'navaghaNe patra hAthamAM lIdho. tenA manamAM thayuM ke A garIba ane cIMtharehAla mANasa keno patra lAvyuM haze ? lAva, vAMcuM te khare. kAgaLa khelIne navaghaNuM vAMcavA lAge. patramAM jAhale pitAnA duHkhanI vAta jaNAvatAM zuM zuM lakhyuM che te ene vIre vAMce che. jAhala ciThThI mokale, vAMce navaghaNu vIra, siMdhamAM rokI sumare, hAlavA de nA hamIra. he mArA vIrA ! soraTha dezamAM kaparo duSkALa paDaye, kUvA ke nadImAM nIra nA rahyA, khAvAnA paNa sAMsA paDayA, pazudhana temaja manuSya maravA lAgyA, amArI kaDI . sthiti thaI eTale ame soraTha cheDIne siMdhamAM AvyA. duSkALa pUro thatAM amane thayuM ke soraThamAM have sukALa thayA haze ema mAnIne thoDA divasamAM soraTha AvavAnI taiyArImAM hatA tyAM siMdhano sUbo hamIra sumare mArA rUpamAM mugdha banyA che ne meM cha mahinAnI mudata ApI che. vIrA ! tuM te rAjaya sukhamAM paDI gayuM che, paNa huM tane pUrvanI smRti tAjI karAvuM chuM. tuM barAbara vAMca. he navaghaNu vIrA ! pATaNanA lazkare junAgaDha upara jaMga macAvyuM ane junAgaDhane jItyuM. tArA pitA temAM khapI gayA ne mAtAe agnisnAna karyuM. te vakhate tAruM
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara rakSaNa karavA sajjana mANasane zodhatI tArI vaphAdara dAsIe beDIdAra gAme AvIne devAyata AhIrane tane soMpe. he vIrA! devAyate tAruM rakSaNa te karyuM paNa kevuM karyuM te sAMbhaLa. mAre bhAI uge be varSa mATe have ne huM ne tuM baMne sarakhA hatAM. tane cha mahinAno mArA pitAe mArI mAtAnA khoLAmAM seM. huM mAtAnA khoLAmAM sUtI hatI te mane khoLAmAMthI khaseDI tane sUvADa. vIrA ! tuM AvyuM tyAra pachI meM mAtAnA mIDA dUdhano svAda cAkhyuM nathI. huM eka godaDImAM raDatI paDI rahe te mAtA mane ramADatI nahi ne tane lADa karAvatI hatI. tArA uparanA snehane khAtara meM mAtAnA lADa kheyAM, dUdha khoyAM. huM to rajhaLatI maTI thaI. A rIte tene mATe karatAM mArA mA-bApane mAthe keTalI vItI che! te tArAthI kayAM ajANyuM che? sUbAne khabara paDI ke devAyatane tyAM navaghaNa ucharI rahyo che tethI krodhathI dhamadhamate cakamakatI talavAra laIne sUbo devAyatane ghera AvyA ne navaghaNa batAvavAnuM kahyuM. uge ADo ApIye, vahAlA mAyarA naravIra, samaje mAMya zarIra, navaghaNa nava seraTha dhaNI. A samaye mArA pitAe tane batAvyuM nahi. navaghaNa mAre ghera che te vAta kabUla na karI. pitAnA mAthe Apatti vahorI lIdhI paNa tane batAvyuM nahi tyAre tene pakaDIne jelamAM laI gayA. ne tyAM mArA pitAne khUba mAra mAryo. eTalethI pa nahi. enAM pagamAM sAraDI mUkI kANA pADayA. te vakhate tAruM rakSaNa karavA mATe mArA ekanA eka lADIlA vIrAne A navaghaNakumAra che ema kahIne sUbAne soMpI dIdho. mArA pitAnA dekhatAM enuM zIra ane dhaDa judA karyA. pitAnA ekanA eka dIkarAno jAna ApIne tane jIvato rAkhyo che. vIrA! pitAnA peTano dIkare kene vahAlo na hoya ? jAnavarane baccA vahAlA che te zuM mArA mA-bApane vahAlA nA hoya ? ugA upara keTalA AzAnA minArA bAMdhyA hatA! chatAM chAtI upara zIlA mUkI ene daI dIdho. he soraThanA dhaNI navaghaNa! mArA bhAIne ApyA pachI tArA upara AzAnA minArA hatA. huM ne tuM sAthe haratAM-pharatAM, ramatAM ne khAtA pItAM hatA. mAro ne tAre neha dUdha ne sAkara je hate. tuM mane bahena....bahena kahIne bolAvate. bahena....bahena kahetAM tAre sAda sUkAtuM na hatuM ne bhAI..bhAI kahetAM ma re sAda sUkato na hato. ATalo badho prema tuM atyAre bhUlI nathI gayo ne ? chevaTe huM meTI thaI. mArA lagna levAyA. te vakhate zuM banyuM
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMDavIe amAre mahAlatAM, bAdhava dIdhela bola, karavI kApaDAnI kAra, jAhalane jUnANuM dhaNI. mArA lagna vakhate vIrA ! tuM mane mAMDavAmAM kApaDuM devA AvyuM hatuM. he bAMdhavA ! tuM yAda kara. te samaye meM kahyuM hatuM-vIrA ! atyAre mane pitAjIe ghaNe kariyAvara karyo che. tArA kApaDAnI mane atyAre jarUra nathI. mAre jarUra paDaze tyAre mAMgI laIza. tAre tyAM atyAre thApaNa tarIke mUkI rAkhaje. te mane jarUra paDe mAMgavAne kela Ape che. te vIrA ! have mane e kApaDAnI jarUra paDI che. ame ahIM jIvavAnI AzAthI AvyA hatA. ane jIvana nirvAha karatA hatA. paNa atyAre haiyAnuM hIra sUkAI gayuM che. badhAnA jIva capaTImAM che. hamIra sumarAe mArA taMbune pharatI kI mUkIne mane gherI lIdhI che. tethI ame nIkaLI zaktAM nathI. huM kyAM jAuM? atyAre te tArA sivAya mane kaI cheDAvanAra nathI. he vIrA! mosALamAM mAmA nathI. mAtA-pitA svarge gayA che. have piyaramAM bhAI paNa nathI. vIra vagaranI bahenaDI ekalI nUre che. tenA mAthe Abha phATa che. tuM junAgaDhane moTe mahArAjA banyo chuM. te tArA ApelA vacana pramANe Abhane thIMgaDu devA vahelo Avaje. meM hamIrane cha mahinAnuM vacana ApyuM che. cha mahinA upara eka divasa jaze te tArI bahenaDI jAhala jIbha karaDI, gaLe TUMpo daIne prANa tyAga karaze. tArI bahenane tuM mUlya na hoya ne sAce prema hoya te premanI pratIti karAvavA tuM vahele Avaje. baMdhuo! jAhalane pahelAMnI vAta yAda kema karAvavI paDI? ene junAgaDha javAno meha na hato. ATaluM duHkha paDyuM, duSkALa paDayo tyAre vagaDo veThavA taiyAra thaI paNa bhAIne ghera javAnI teNe IcchA karI nathI. Aje bhAIne kema yAda karyo? A badhuM lakhavAnuM prajana hoya te eka ja ke te pitAnA zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe. kAraNa ke navaghaNa rAjasukhamAM jAhalane vIsarI gayo che. te samajatI hatI. A badhuM na lakhe te tene jAhala yAda Ave ke na Ave. koNa jANe keNa haze? ema mAnI le tethI vigatavAra patra lakhyo che. patramAM jAhalanAM AMsunA TIpA paDayA hatAM. bahenane patra vAMcatAM navaghaNanuM lehI ukaLI gayuM ne AMkhamAM AMsu AvI gayA. ahe! AvA kaparA duSkALamAM meM bahenane yAda na karI tyAre tenI A dazA thaIne ? tene soraTha choDIne siMdhamAM javuM paDayuM ne ? jeNe mArA mATe jAna de teTaluM duHkha, veDyuM che e upakAra tuM kema bhUle ? have te bahenanuM rakSaNa karavA jaladI jAuM. have rAnavaghaNa moTuM sainya laIne jAhalane sumarAnA sakaMjAmAMthI mukta karI sAcI vIrapasalI Apaze tenA bhAva avasare.
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na-41 zrAvaNa vada 5 ne zanivAra, tA. 14-8-76 ApaNAM parama upakArI jinezvara bhagavAe jagatanAM jIvAne upadeza ApatAM kahyuM-he sukhapipAsu bhavya jIve ! A saMsAramAM mAnavIne vItarAgavANInuM zravaNu mahAna dulabha che. kAraNake vudde sahu mAnuse maLe! manuSyabhava maLavA e ja dula bha che. jo manuSyabhava dula bha che teA vicAra karo, jinavANInuM zravaNu karavuM te enAthI paNa du`bha che. bhagavAna kahe che ke bAsavaLuM haju, mA parama vuchuddA / vItarAga. vANInA saMbhaLAvanArA vItarAga prabhunA pratinidhI evA sa MtAno samAgama maLyA. e satA dvArA kadAca vItarAga vANI sAMbhaLavA paNa maLI chatAM tenA upara saMpUrNa zradhdhA thavI e parama dula bha che. mATe A manuSya janmanI eka kSaNa paNa nakAmI gumAvaze nahi. kAraNa ke A dezamAM janma thavA chatAM badhe AvA ceAga maLatA nathI. kahyuM che ke zaile zaile na mANikyaM, mauktikaM na gaje gaje / sAdhavA nahi sarvatra, candanaM na vane vane // dareka te pa`te kAMI mANeka maLatAM nathI, ane duniyAmAM jeTalA hAthIo che tenA gaMDasthaLamAM meAtI hotAM nathI. duniyAmAM jeTalA vana che te badhAmAM caMdananA vRkSA hAtA nathI. jeTalAM sarpI che te darekanA mastake maNI hAtA nathI. tema jeTalAM Aya kSetro che temAM badhe sAdhupurUSA hAtA nathI. bhagavaMta kahe che deza teA ghaNAM che. temAM A deza tA mAtra sADI paccIsa che. te sADI paccIsa A dezamAM dareka sthaLe sattA hoya tevuM nakkI nathI. je dareka sthaLe sa'to nathI hAtAM te pachI vItarAga vANI sAMbhaLavA kayAMthI maLe? saMtA potAnA jJAnAvaraNIya karmonA kSacepazama pramANe zAstramAMthI maMthana karIne tamane pIrase che. vicAra teA kareA, maMthana karIne mAkhaNa Ape chatAM tamArA gaLe utaratuM nathI. jIvanI kevI avaLAI che! cAra gati, cAvIsa daDaka, 84 lAkha jIvAyeAnimAM dula bha evA manuSya janma ane saMtAno cega keTalA prakhaLa puNya karyAM haze tyAre A badhI sAmagrI maLI che. teno zAMta citte vicAra karaze! teA samajAze ke A badhA meAkSanAM nimitta kAraNa che. jeTalA manuSyabhava du`bha che teTalAM samyagdarzana, ane samyakcAritranI prAptinA upAcA paNa durlabha che. chatAM jo jIva purUSArtha kare teA te meLavI zake tema che. paNa anAdikALathI jIve tene prApta karavA mATeno purUSA nathI karyA.
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara rAta gumAvI seya ke, divasa gumAyA khAya, hIrA janma amola yaha, keDI badale jAya. A hIrA jevA manuSya janmane keDI jevA kAmabhogamAM. khAvApIvAmAM ne uMdhavAmAM gumAvI rahyA che ne? anAdikALathI je kAma bhAgamAM, viSayanA vilAsamAM rasa lIdhe che. paNa AtmazAMti, Atmazuddhi, ane AtmakalyANanA lakSe vItarAga vANunuM zravaNa karI temAM zraddhA karavAmAM rasa lIdho che ? nA. jIvanI dazA zuM thaI che ? vItarAga vANI kevI che? "agi, nidhimA, kuttimAM, nAnAmAM nizvALamaja zalyane kApanArI che. anAdikALathI jIvane traNa zalya lAgelA che. mAyAzalya, niyANuzalya ane mithyAdarzanazalya. A traNa zalyamAM sauthI moTuM mithyAdarzana zalya che. tenA kAraNe AtmA bhAna bhUlyo che. tethI potAnA jJAnano pravAha pitAnAmAM vALavAne badale paranI prAptimAM vALI rahyo che. ane jyAM sukha, zAnti ane samAdhi nathI tyAM levAne mATe tanatoDa mahenata karI rahyo che. jJAnI kahe che he bhAna bhUlelA musAphara ! eka vakhata tuM tArA svarUpanuM lakSa karI le to tArI mahenata mithyA nahi jAya. je tane bhAna thaze ke sAcuM sukha mArAmAM che, mArI zAMtinuM kAraNa huM chuM to tane jarUra zAMti maLaze. paNa AtmA pitAnA avaLA purUSArthathI paramAM khoja calAve che kAraNa ke tene potAnI sthitino khyAla nathI tethI saMsAra sukhanI sAmagrI meLavavA deDAdoDa kare che. kAraNa ke ene dharma karavAnI sAmagrInuM mahatva nathI samajAyuM. bele bacubhAI! tame puNyavAna kone kahe che ? (zretAmAMthI avAja - jene ghera paiso hoya tene.) jene ghera saMpattino sAgara hileLA mArato hoya, jenA AMgaNAmAM cAra cAra kAre khaDI rahetI hoya, khuzAmatiyA zeThajI..zeThajI kahI khuzAmata karatA hoya tene tame puNyavAna mAne che. ne tame dhanamAM zAMti mAno cho paNa yAda rAkho, pApano udaya jAgatAM padArtho ke sAdhano zuM tamane zAMti ApanAra banaze kharA ? nA. te samaje, A mAnava jiMdagInI ekeka kSaNa kehInura hIrA karatAM paNa kiMmatI che. je avasara jIvanamAMthI jAya che te pharIne AvatA nathI. mAnI lo keIne ekane eka lADIle yuvAna putra mRtyu pAme te vakhate tenA mAtA pitA phonathI DaoNkaTara belAve ne kahe ke tame eka kalAka pUrata mArA dIkarAne jIvato karI de te zuM DekaTaranI tAkAta che? eka kalAka te zuM eka sekanDa paNa mRtakalevaramAM prANane saMcAra karAvavAnI koInI tAkAta nathI. khuda prabhu mahAvIra svAmI mokSamAM javAnA hatA tyAre Idroe kahyuM ke prabhu ! be ghaDI khamI jAo. bhasmagraha bese che. tyAre trilekInAtha evA prabhue kahI dIdhuM ke na mUrtiA 2 maviSyati kadI banyuM nathI ne
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAyadA zikhara Lalc khanaze paNa nahi. khuda bhagavAnanuM AyuSya vadhyuM nathI teA khIjAnI vAta zI karavI ? TUMkamAM mAre te tamane e samajAvavu che ke manuSya ji MdagInI ekeka kSaNa keTalI ki'matI che! seAnI dAgInA ghaDe tyAre sAnAnI kaNIo paDe che. te seAnAnI kaNIe karatAM paNa manuSyabhavanI ekeka kSaNa bhAre kra'matI che. AvI kiMmatI kSaNAno tame zemAM upacAga kareA che ? jo ekAMte saMsAra sukhamAM rAcavAmAM upayAga thatA hAya ane AtmakalyANanuM lakSa thatuM nA hAya tA samajI lejo ke mAnavajanmanI kiMmata samajANI nathI. ahIM eka vAta yAda Ave che. mahAtmA bhatR hira eka vakhata jaMgalamAM beThA eThA ciMtana karatA hatA, ke je mAnava pRthvI upara janmIne tapa karatA nathI, dAna detA nathI. jJAna prAptimAM udyama karatA nathI, dharmanA niyamanuM pAlana karatA nathI tene mAre zenI upamA ApavI ? khUba vicAratA kholyA ke manuSya haveLa mULAdharanti je manuSyamAM uparanA guNeA nathI ne mRtyuleAkamAM manuSya rUpamAM mRgalA samAna che, mAnava dhAre tA vikAsa karI zake che. paNa je vikAsa karavAmAM tatpara nathI banate tene mRganI upamA ApuM teA khATu' nathI. A rIte bharatharI ciMtana karIne kholyA tyAM eka haraNe rAjA bharatharInA ciMtanabharyA zabdo sAMbhaLyA eTale te tyAM sthaMbhI gayuM ne kahyuM mahAtmA ! tame mArI tulanA nirguNI mANasa sAthe kevI rIte kare che ? tame mane nirguNI manuSya samAna na khanAvA. kAraNa ke mArAmAM te aneka guNa che. sauthI prathama te e che ke huM kasturInI khANu chuM. mArI nAbhimAMthI amUlya kasturI prApta karIne tene vecIne paisA kamAya che. vaLI kasturIneA upayAga auSadha tarIke paNa thAya che. zuM nirguNI mANasa kyAre paNa kasturInuM nirmANa karI zake che ? kasturInI sugaMdha paNa avaNanIya che. A mArAmAM prathama guNa rahelo che. bIjo guNa e che ke mArI AMkhA eTalI suMdara ne AkaSa ka che ke kavie ane moTA meATA vidvAneAne strInI AMkhAnI upamA ApavA mATe mArI AMkhAnA ullekha karavAnI jarUra paDe che. mArI AMkhA guNavaMtI nArInA netrA jevI hAvAthI kAvyarasIka te strIone mRgAkSI athavA mRgaleAcanI kahe che. trIjuM mArA zIMgaDAnu mahatva paNa echuM nathI. te zIMgaDAmAMthI zrRMgI" nAmanA vAjAnuM nirmANa thAya che. jenA madhura svarathI leAkeA mukhya khanI jAya che. mArA zarIranI khAla paNa niraka nathI jatI, kaMIka zrImaMtA mArI khAlane potAnA DroIMgarUmamAM sajAvIne rAkhe che. tathA cAgI ane saMnyAsI lokeA sUvAmAM tenA upayAga kare che. jyAre manuSyanA zarIranI eka paNa vastu koI upayeAgamAM AvatI nathI. eTale haraNa kahe che ke mArAmAM te aneka guNeA rahelA che. tethI mArI sarakhAmaNI tame nirguNI mAnava sAthe kare te kharAbara cogya nathI,
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 zAradA zikhara haraNanI vAta sAMbhaLIne mahAtmA bharatharI vicAra karavA lAgyA ke have tevA dha hIna mAnavane kAnI upamA ApuM ? tene gAyanI upamA ApIza te khATuM nathI. tyAre A sAMbhaLI gAya atyaMta duHkhI thaIne kholI. tamAru kahevu. cAgya nathI. madhue ! Apa jANo che ke gAya atyaMta sIdhI ne saraLa hAya che. tene paNa nirguNI mANasa sAthe sarakhAvavAmAM AvI te tene paNa na gamyuM. tethI kahevA lAgI. huM tevA dhahIna vyaktinI samAnatAmAM AvI zakatI nathI. kAraNa ke mArAmAM je guNA che te guNahIna vyaktimAM nathI. Apa badhA jANeA che ke huM ghAsa khAIne jIvana nabhAvuM chuM ne leAkeAne dUdha ApuM chuM. paNa duniyAnA leAko eTalA svAthI che ke jyAM sudhI huM dUdha ApuM tyAM sudhI te khAvA mATe thADA dANA Ape che. paraMtu jyAM dUdha ApavAnuM baMdha thAya tyAM sUkuM gaMduM ghAsa te paNu alpa khAvA Ape che. chatAM huM manamAM duHkha nahi dharatAM bhaviSyanA duHkhane vicAra karyA vinA dUdha ApyA karuM chuM. mArA dUdhamAMthI mAnava dUdhapAka, zrIkha'Da, khAsudI tathA mAvAnI aneka prakAranI mIThAI e banAve che. tathA dUdha jamAvIne dahIM, dahIMmAMthI mAkhaNu ane ghI meLave che. tamArA gharamAM phakta dUdha hAya tA tamArA mahemAnAnuM svAgata karI zake che. huM mAnavane geAkhara Apu chuM. te gAkhara dvArA mAnavI peAtAnuM AMgaNuM lIpIne svaccha khanAve che. te geAkhara sUkAI jAya tyAre raseAI banAvavA mATe tene chANAM tarIke upayAga karavAmAM Ave che. gesUtra paNa aneka davAonA kAmamAM Ave che. zu', dhahIna ni`Nu vyaktinA maLa-mUtra A rIte upayAgamAM Ave che ? mArA putra aLada khetarAmAM haLa calAve che temAMthI leAkeA anna ugADIne potAnA khArAka meLave che. mArAmAM ATalA guNA hAvA chatAM Apa mane guNahIna mAnava sAthe sarakhAve che ? te kharAbara cAgya nathI. khaMdhue ! nirguNI mANasane gAyanI upamA ApavI te paNa niraka che. tethI have tene keAnI upamA ApavI ? bhatR hira mAnavane upamA ApavA mATe vicAra kare che ke have tene keAnI sAthe sarakhAvaveA ? te vAta avasare vicArIzuM. have ApaNI mULa vAta zuM che ? te vicArIe. jemane vItarAga vANIno raMga lAgyA che ne kamarAjAnI sAme jaga macAvye che tevA mahAkhala Adi sAta aNugArA ugra tapanI sAdhanA karI rahyA che. mahAkhala agAre vIsa sthAnakanI ArAdhanA karI. vIsa sthAnake badhA jIvA mATe tItha kara padma prAptimAM kAraNabhUta hoya che. "padi jAtlRi tittvayarasa jadUra nIveda|' A kAraNeA dvArA jIva tI kara pada meLave che. jinAgameAmAM aneka tapa prasidhdha che. temAM A vIsa sthAnaka rUpa tapazcaryAM jevI bIjI koI paNa tapazcaryA nathI. A vIsa sthAnomAMthI game te eka sthAnanI ArAdhanA karIne jIva arihateAnI madhye uttama
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAsya zikhara. jinendra padane prApta kare che. mallInAtha bhagavAnane laIne bAkInA 23 tIrthakaramAMthI keIe eka, keIe be, keIe traNa ane kaI keIe te badhA sthAnonI ArAdhanA karI hatI. e kaI cakkasa niyama nathI ke tIrthaMkara prakRttinA baMdha mATe vIse vIsa sthAnonI ArAdhanA karavI joIe. paNa mallInAtha bhagavAnanA jIve te vIse vIsa sthAnonI ArAdhanA karI hatI. have sAte ya aNagAre zuM kare che. "tae Na te mahAbbala pAmokkhA sattaaNagArA mAsiyaM bhikkhU paDibha vasaMpajjittANaM viharanti jAva egarAiyaM uvasaMpajiMttANa viharanti / " tyAra pachI te mahAbala pramukha sAta aNagAro bhikSunI bAra paDimA vahana kare che. bAra paDimA kevI rIte vahana karAya che te sAMbhaLe. Ama te bAra paDimAnuM varNana lAMbuM che. enuM atyAre vizeSa varNana karavuM nathI. TUMkamAM samajAvuM chuM. pAlI eka mAsanI bhikSunI pratimA vahana karanAra aNagArane eka mahinA sudhI pratidina eka datti annanI ne eka datta pANInI levI kape che. ahIM dattino artha e che ke dAtA dvArA vATakA AdithI devAtA padArthanI dhArA na tUTe. akhaMDa cAlu rahe tyAM sudhI te datti kahevAya che. dakti eTale zuM ? te tame samajyAM ne ? AhAra ke pANI je vADakA AdithI zrAvaka ke zrAvikA vaherAve tenI dhAra taTavI na joIe. dhAra tUTe eTale datti pUrI thaI kahevAya. bIjI pratimAmAM mAtra be datti AhAranI ane be dakti pANInI grahaNa kare che. trIjI pratimAmAM traNa datti AhAranI ne traNa datti pANInI. cothImAM cAra datti AhAra ane cAra datti pANInI, pAMcamImAM pAMca dakti AhAranI ne pAMca dakti pANInI. chaThThImAM cha datti AhAranI ne cha pANInI ane sAtamI pratimAmAM sAta datti AhAranI ne sAta datti pANInI levI kalpa che. AThamI-navamIne dazamI e traNa pratimAo sAta ahorAtrInI che. A traNa pratimAo cAra upavAsa ane traNa pAraNAMthI thAya che. agiyAramI sAdhunI pratimA mAtra eka ahorAtrInI che. paNa temAM cauvihAre chaka tapa karavAmAM Ave che. ane bAramI pratimA eka rAtrInI hoya che. temAM cauvihAre aAma tapa karIne gAma bahAra smazAna bhUmikAmAM jaIne bAramI pratimA , vahana, karavAmAM Ave che. A rIte mahAbala Adi sAteya aNagAre bhikSunI bAra pratimAo vahana kare che. sAdhu bAra paDimAM vahana kare paNa sAdhavI agiyAra paDimA vahana karI zake che. kAraNa ke sAdhvIne rAtre smazAna bhUmimAM javAya nahi. haju A saMte kevo ugra tapa karaze te vAta avasare. Aje bahena senalanA 31 upavAsanI ArAdhanA pUrNa thAya che. mArA bhAIbaheno! ApaNuM paryuSaNa parva AvI rahyA che mATe ArAdhanAmAM joDAze. 52
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 zAradA zikhara have mahena jAhalano patra vAMcIne navaghaNane khAlapaNanI khadhI smRti tAjI thaI. teNe nakkI karyu ke mAruM game te thAya. mArA prANanA bheAge paNa mAre jAhalane sumarAnA sakaMjAmAMthI cheDAvI tenA zIyaLanuM rakSaNa karavuM. peAtAnuM sainya taiyAra karyuM. te sivAya AkhA saurASTramAMthI teNe badhA zUravIra laDavaiyAne khelAvI navalAkhanuM sanya bheguM karIne siMdha upara laDAI karavA junAgaDha cheDIne cAlI nIkaLyeA. rA'navaghaNanuM sainya pANInA pravAhanI mAphaka Arata gatithI cAlyuM jAya che. cAlatAM cAlatAM khADa nAmanA eka gAmane pAdare sainya paheAMcyuM. A samaye varUDI nAmanI eka cAraNanI karI tenI sarakhI sAhelIo sAthe ramatI hatI te rA'navaghaNanI ADe ubhI rahI. tyAre navaghaNe kahyuM. bahena ! tuM amArA mAthI dUra jA. amAre jaldI javAnuM che. navaghaNanI pAchaLa AkhuM sainya aTakI gayuM. varUDI kahe che A mArA navaghaNu vIrA ! tane jamADayA vinA nahi javA dauM. tyAre navaghaNe kahyuM- bahena ! huM ekalA nathI. mArI sAthe te navalAkhanuM sainya che. te badhAne tuM kevI rIte jamADIza ? tyAre varUDIe kahyuM. badhu thaI raheze. tuM zradhdhA rAkha. varUDInI vAta sAMbhaLIne rA'navaghaNa kaMI kholI zakayA nahi. teNe Ama traNa svIkArI lIdhuM. lazkara tyAM theAbhALyuM. te vakhate varUDIe eka kulaDImAM cAkhA rAMdhyA. tenA upara kapaDuM DhAMkI dIdhuM ne be hAtha joDIne kholI. mArI jAhala khahena jo sAcI satI hoya te tenA zIyaLanA prabhAve A kulaDImAMthI mAre navaghaNa vIra ane tenuM AkhuM sainya jame teTalu pakavAna ane adhuM bheAjana maLajo. Ama kahIne aMdarathI mIThAI e bahAra kADhI. Akhu sainya jamyu. paNa bheAjana khUTayuM nahi. A joIne navaghaNune varUDI upara zradhdhA beThI ane tene namIne hamIra sumarA upara caDhAI karavA javAnI AjJA mAMgI. tyAre vIe kahyuM-vIrA ! tuM satInI vahAre jaI rahyo chuM. tAreA jarUra vijaya thaze. tuM vijayaDaMkA vagADI mArI jAhala khahenane laIne vahelA Avaje, jAhalane cha mahinAmAM phakta eka be divasa bAkI hatA te sidhamAM pahAMcI gayA. tyAM jaIne hamIra sumarAnA zaherane pharatA ghere nAMkhyA. saurASTranuM sainya acAnaka peAtAnA upara caDhI AvyuM. jANIne hamIra sumare gabharAI gA. baMne vacce laDAI thatAM sumarAnuM sainya capaTImAM cALAI gayuM. hamIra navaghaNanA zaraNe AvyeA. rA'navaghaNu vijya vAvaTA pharakAvI haSa bhera potAnI vahAlaseAyI bahenaDI pAse AbyA. jAhale bhAInA umaLakAbharyo evAraNA lIdhA. bhAIne ghaNAM varSe joI tenI AMkhamAMthI harSanA AMsu AvI gayA. ne kholI-vIrA ! tuM naAvyeA hata to mAru zuM thAta ? are bahena ! A dehamAM prANa che tyAM sudhI mArI bahenanA vALa vAMkA nahi thavA dauM.
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ aorA zikhara 41 jAhalane choDAvI phateha meLavI rA'navaghaNa sukharUpa junAgaDha AvyuM. jAhala ane tenA patine khUba satkAra karIne saMtaLyA ne pitAnI pAse rAkhe. baMdhuo ! AgaLanI satIoe pitAnuM zIyaLavrata sAcavavA mATe keTaluM kaSTa veThayuM che! AvI satIo bhAratanuM bhUSaNa che. AvI vIranArI ranethI A bhAratanI bhUmi pavitra ane zebhItI banI che. bhAratamAM AvI kaMIka satIoe potAnA prANanA bhege paNa pitAnA zIyaLanuM rakSaNa karyuM che. strIone sAce zaNagAra zIyaLa che. zIyaLanA zaNagAra vagaranA badhA zaNagAra phikkA che. strInuM satva zIyaLa che. rANakadevI, jasamA oDaNa, upara sidharAje kudaSTi karI hatI. rANaka devInA be putrone tenA dekhatAM kApI nAMkhyA. chatAM pitAnA cAritramAM aDaga rahIne rAjyamAM nA lebhANI, te Aje tenA guNa gavAya che. jema satIoe pitAnA prANanA bhAge zIyaLane sAcavyuM che. tema purUSoe paNa AvA prasaMge cAritramAM makkama rahevuM joIe. ekalI strIone A dharma che tema nathI. jo ke ene jeTalI kasoTI Ave che teTalI purUSane AvatI nathI. Apa navaghaNu vIrAnI jema sAcA vIralA banaje. samaya ghaNe thaI gayA che. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna naM-42 paMdaranuM dhara"--" paMdaramI ogaSTa zrAvaNa vada 6 ne ravIvAra tA-15-8-76 parama paMthanA darzaka, bhavabhavanAM bhedaka ane svAduvAdanA sarjaka, anaMtajJAnI ane anaMtadazI bhagavaMte jemaNe pitAnA jIvanamAMthI anAdinA rAganI Agane elavIne vItarAgadazA prApta karela che. tathA parama sAdhano dvArA, parama sAdhyanI sidhdhi jeo karI cUkelA che ane prabaLa purUSArtha karIne kevaLajJAna ane kevaLadarzananI jhaLahaLatI jAtine jemaNe pragaTAvI che tevA jinezvara dee jagatanA chanA udhdhAra mATe, kalyANa mATe karUNA lAvIne sidhdhAMtarUpa vANInuM prakAzana kareluM che. sidadhAMta eTale AtmAnA akhUTa bhaMDArane khelavAnI suvarNa cAvI. ane AtmAnA alaukika sukhane prApta karavA mATe bhAvabhInuM AmaMtraNa ApavA mATenI kumakuma patrikA samAna bhagavAnanA sidhAMta rahelA che. vItarAganA vacanAmRta upara je jIva zradhdhA kare te anAdinA AtmA upara rahelA ajJAnanA aMdhakAra dUra thayA vinA na rahe. ajJAnanA kAraNe anaMtakALathI AtmA A saMsAra aTavImAM AthaDyA kare che. bhagavAna kahe che ke "vighA TuNamUDham ajJAna e duHkhanuM mULa che. A jagatamAM ajJAna
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 zAradA zikhara jevuM kaMI duHkha nathI ne jJAna jevuM kaMI sukha nathI. ajJAna je kaI aMdhakAra nathI ne jJAna je bIje kaI prakAza nathI. eka hiMdI devAmAM paNa kahyuM che ke tana regekI khAna hai, dhana bhegekI khAna jJAna sukI khAna hai, dukha khAna ajJAna A dArika zarIra e regonI khANa che. kAraNa ke ApaNAM sADAtraNa koDa romarAya che. temAM ekeka rUMvADA upara piNA babbe roga rahelAM che paNa ene udaya nathI thayo. aMdara sattAmAM paDelA che tyAM sudhI dharmArAdhanA sukhapUrvaka karI zakAze. ane dhana e bheganI khANa che. e te tamane vadhAre khabara che ne ke mAnavInI pAse jema dhananA Dhera khaDakAtAM jAya che tema tenA bhaMga vilAsa vadhatAM jAya che. eTale dhana te bheganI khANa che. ane jJAna e sukhanI khANa che. kAraNa ke jema AtmajJAnanuM jIvanamAM Agamana thAya che tema viSaye pratyethI jIvane virAgabhAva Ave che. jJAnadvArA zubhAzubha karmanA phaLane jIva jANI zake che. tethI sukhamAM jIva malakAtuM nathI ne duHkhamAM akaLAto nathI. eTale game tevA saMgamAM jJAnI AtmA samabhAva rAkhI zake che, jyAre ajJAnIne jIva-ajIvanuM bhAna nathI, sAcA baTAnI pIchANa nathI. karavA gya zuM ane cheDavA yogya zuM che te jANa nathI. tethI tene paLepaLe duHkha thayA kare che. ATalA mATe ajJAnane duHkhanI khANa samAna kahyuM che. ajJAna eka prakArano aMdhApe che. mAnI le ke kaI mANasa AMkhe AMdhaLo che. paNa tenA karatAM ajJAnano aMdhApe bhayaMkara che. tame jANe che ne ke AMkhe aMdha grejayueTa thAya che, udyoga kare che, meTA kalAkAra ane saMgItakAra paNa bane che. kAraNa ke tenI bAhyadaSTi nathI paNa AMtaradaSTi khullI che. jenI bahASTi khullI che ne AMtaradaSTi baMdha che te ajJAnI AtmA rAta-divasa azAMtinI AgamAM jale che. duHkha Ave tyAre raDe che, mUre che, ne potAnI bhUlano Aropa bIjA upara DhALI navA karmo bAMdhIne saMsAra vadhAre che. jyAre jJAnI AtmAne karmano udaya thAya tyAre te potAnA karmano deSa dekhe che. te keInA upara ropa mUkatA nathI. jJAna dvArA samabhAvathI udayamAM AvelA karmone bhegavIne khapAve che. samajAyuM ? jJAnathI zuM lAbha thAya che? "jJAnAni nAmAni mahamaNAt kutte lakhA" jJAnarUpI anino eka taNakhe karmanA gaMjane kSaNavAramAM bALIne bhasmIbhUta karI de che. jJAnI AtmA duHkhamAM gabharAtA nathI paNa duHkhanA kAraNane zodhe che. vicArIe te samajAze ke mithyAtva ane ajJAna A zatrue AtmAnuM amUlya dhana rAta-divasa laMTI rahyA che. tene tamane khyAla che? jJAnI gurUe mithyAtva ane ajJAnanA
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA bira pakSamAMthI chelavavA satata prayatna kare che paNa moha ghelA jIvane haju bhAna thatuM nathI. bhagavAna kahe che-atyAre tuM meharUpI madirAnI pyAlI pIne viSayamAM cAra bane che paNa yAda rAkhaje ke tArA karelA karmo tAre bhegavavA paDaze. "N vi bira ya, sukAna " karmano karavAvALe. AtmA che ne kamane bhogavavAvALA paNa AtmA che. A5 na mAnazo ke bApa karma kare ne dIkare bhagave. je karaze te bhagavaze. kahyuM che ke pitA Adi dvArA saMcita dhana, hene se adhikAra kabhI, binA kamAe hI putroke, mIla jAtA hai ahe sANI, IsI taraha pachale pApakA, Isa bhavameM phela milatA hai jJAnIjana Isa liye pApase, sadA virata hI rahatA hai pitAnI pUMjIne vArase kamAvAnI mahenata karyA vinA tenA putrane maLI jAya che. tevI rIte A bhavamAM bhale jIve pApa karyuM nathI keI jAtanA gADha karma baMdhana karyA nathI evA pavitra jIvone paNa pUrvabhavamAM bAMdhelAM karmanA phaLa A bhavamAM vArasArUpe Ave che. ne bhegavavA paDe che. keI pavitra, nyAyI, ane dhamaSTha mANasane je duHkha Ave athavA rogathI rIbAte hoya te tene joIne ghaNAM kahe che ke arere....A zuM pApa karyA? A te eka kIDIne paNa dubhave te jIva nathI. chatAM tene AvuM duHkha kema AvyuM ? arere....saMsAra choDIne sAdhu thayA te paNa temane Ave che. A ? bhalA vicAra to kare. sAdhu hoya ke saMsArI hoya, dharmAtmA hoya ke pApAtmA hAya, tIrthakara ke cakavati game te hoya paNa karmo kaIne choDatA nathI. eTalA mATe jJAnI purUSa sadA pApathI DaratAM rahe che. cakravatio keTalA baLavAna hatA ! cha cha khaMDamAM jenI ANa vartAtI hatI. cAlatAM dharatI prajAvatA hatAM. cakravartinuM baLa keTaluM hoya tenA mATe kahevAya che ke nadInA eka kinAre cakravati deraDAno eka cheDe pakaDIne ubhe rahe, ane te deraDAno bIje cheDe sAme kinAre hajAro zUravIra sainike pakaDIne ubhA rahe. e sainike badhA bhegA thaIne deraDuM khUba jorathI kheMce te paNa cakravartinI TacalI AMgaLI paNa namAvI zake nahi, paNa cakravati je saheja AMcake mAre te hajAre sinike nadImAM paDI jAya, vicAra karo ke cakravartAinuM baLa keTaluM hoya che ! AvA baLavAna cakravartiene paNa pApane Dara lAgyo te saMsAra choDIne sAdhu banI gayA. have tamane samajAya che ke pApa cheDavA jevuM che. atyAra sudhI game tema karyuM. have je tamane samajAtuM hoya ke pApa kharAba che te pApane tyAga kare. pUrvanI bhUlone sudhArI che.
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 zAradA zikhara bhUlyA tyAMthI dharma kahe che pharI gaNavAnuM, bhUla thaI tyAM pharI nahi bhUlavAnuM, e zikSA dilamAM utArI le.AvatA dina sudhArI le. ' manane manAvI le, AvatA dina sudhArI le. bagaDayA te bhale bagaDayA. - atyAra sudhI je je bhUla karI hoya tene sudhArIne jIvanane tejasvI banAve, je je bhUle ajJAna dazAmAM karI, te bhUlanA pariNAme he jIva! tuM duHkhI thaye. have pharIne AvI bhUla na thAya te hitazikSAne hRdayamAM dhAraNa karIne tAro bhaviSyakALa sudhArI le jethI AtmA urdhvagAmI bane, bhUlane sudhAravA mATe A manuSyabhava e kiMmatI sonerI taka che. paraMtu je bhUlone sudhArato nathI ne pitAnA jIvanamAM kaI paNa guNa apanAvatuM nathI tevA mANasanI AkRti mAnavanI che paNa prakRti pazanI che. ApaNe gaI kAle vAta karI hatI ke kavie mAnavIne haraNanI ane gAyanI sAthe sarakhAvyuM tyAre haraNe ane gAye kahyuM ke mAnavI karatAM amArAmAM ghaNuM guNa samAyelAM che mATe Apa evA mAnavanI amArI sAthe sarakhAmaNI na karaze. kavi AgaLa vicAra kare che te mAnavane zenI upamA ApuM ? ciMtana karatAM bolyA. "manuSya peja amni ratA" nirguNa mAnava manuSyanA rUpamAM tRNa samAna che, A sAMbhaLI tRNa kahe che huM te pazuono AhAra chuM. ghoDA, baLada Adi badhA mane khAIne divasarAta manuSyanuM kAma kare che. gAya mane khAIne tamane mIThuMmadhuruM dUdha Ape che. tathA jemAMthI A5 mIThAIo banAve che. bIjuM jyAre varSARtu Ave che tyAre mArAthI vananI zebhAmAM vadhAro thAya che. cAre bAju suMdara hariyALuM hariyALuM dekhAya che. A joIne lokonA mana prasana thAya che. jyAre huM sUkAI jAuM chuM tyAre pazuo peTapUtI mATe AhAra kare che. temaja garIbanI jhUMpaDI enuM upara chAparuM paNa banuM chuM. kaMI kaMI taddana garIba vyakti te sUkA ghAsamAMthI jhUMpaDI banAve che. ThaMDI RtumAM kaMIka mAnava mane jalAvIne ThaMDImAM garamI meLave che. ane keTalAka saMnyAsI-sAdhuo mAro bichAnA tarIke upayoga kare che. A rIte mArAmAM paNa aneka guNa che je guNahIna mAnavAmAM nathI mATe tenI sAthe mArI tulanA na karaze. - A sAMbhaLIne kavie vicAryuM ke kaI paNa pazu athavA tRNa sAthe paNa nirguNI mANasane upamA ApI zakAtI nathI te have manu re ghU ghunaH zuM manuSya dhULathI paNa utarata che? tene dhULa (mATI) sAthe sarakhAvuM. paraMtu A sAMbhaLIne mATI paNa pitAnA guNa batAvavA lAgI. te kahevA lAgI. zuM huM nirguNa chuM? mArAmAM te aneka guNa che. sauthI prathama te bALakane khelakUda mATenuM zreSTha sAdhana chuM. mArAmAMthI vividha prakAranA ramakaDAM bane che. te ramakaDAM ghaNuM sastAmAM
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 415 zAradA zikhara vecAya che tethI garIba mANasa paNa te laIne AnaMda meLave che. varSARtumAM te mATI bhInI thavAthI bALake makAna, lADavA, cakI Adi banAvIne khuza thAya che. vahepArI paDAmAM khAtuM pADatI vakhate akSara lakhe che tyAre te bhInA akSare para mane nAMkhIne akSarone tarata sUkavI le che. jyAM uMcI nIcI jamIna hoya tyAM mane nAMkhIne badhuM samAna banAvI de che. mAro upaga dharmakAryamAM paNa thAya che. pahelAM abhaNa bahene kAcanI be taraphI ghaDIe banAvIne mane temAM bharI le che ane huM uparathI nIce paDIne sAmAyikane samaya batAvuM chuM. A rIte mArAmAM aneka guNe che tethI mArI tulana guNahIna mAnava sAthe kyAre paNa thaI zakatI nathI. chelle kavie manuSya peja ne mavati manuSyane kUtarA sAthe sarakhAvyA. tyAre kUtarAe paNa kahyuM, nirguNa mANasane kyAre paNa mArI upamA nahi ApI zakAya. mane mAnava sAthe sarakhAvIne beThuM kalaMka caDhAve che. mArAmAM te niNI mAnava karatAM aneka guNa rahelA che. huM mArA mAlIkane ananya bhakta banIne rahuM chuM. eka vAra je mane khavaDAve che ne mAro mAnIne rAkhe che tenI prANa ApIne paNa huM, rAta-divasa rakSA karuM chuM. mArA mAlika pratye mAro bhakti bhagavAnanA bhaktathI jarA paNa ochI nathI. mArA mAlikane kadI dago deto nathI. jyAre mAnava dago kare che, vizvAsaghAta kare che ne samaya Avye upakArIne upakAra bhUlI jaIne upakAra upara apakAra karatAM acakAtA nathI. mAnavI svArthI che ne nimakaharAma che. mAnavI piTapUrti mATe svAdiSTa bhojana banAve che. hajAro rUpiyA ghI, dUdha mIThAI AdimAM kharce che jyAre mane lUkhI sUkI reTI, agara vAsI je khAvAnuM maLe che temAM saMtoSa mAnuM chuM. mArAmAM ALasa te jarA paNa nathI jyAre nirguNa mAnava ALasu che. huM samayasUcaka paNa chuM. je mArI sAme keI baLavAna prANI Ave te huM jhUkI paNa jAuM chuM. A rIte mArAmAM namratA paNa che. huM corane zodhI ApavAmAM madada karuM chuM. baMdhuo ! A te eka rUpaka che. jo ke pazu, jhADa,tRNa, mATI e badhA bolatA nathI. paraMtu tenAmAM je guNa rahelA che tene to kaI InkAra karI zake nahi. je guNahIna vyakti manuSya janma meLavIne dAna, zIla, tapa, saMtoSa, kSamA Adi sadguNone apanAvatA nathI tathA viSaya bhegomAM rakta rahe che te A bhava ane parabhava baMne bagADe che. atyAre dagA-prapaMca-svArtha vadhI gayA che. dharmane to dhekA mArIne uDADI mUke che ne adharma te aDadIyA uDAve che. eka jamAne e hato ke coranA peTamAM jenuM lUNa jAya to tenA gharamAM corI nahato karato. eka vakhata eka cora keInAM gharamAM corI karavA gayo, corIne mAla zodhatAM tenA
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zAradA zikhara hAthamAM eka mATaluM AvyuM. temAM daLelu mIThuM hatuM. paNa sAkara mAnIne mAMmAM nAMkhyu eTale mIThuM che te khabara paDI. tyAM gharanA mAlika jAgI gayA ne cArane pakaDI lIdhA. ne mAravA lAgyA. tyAre core kahyuM bhAI! huM cora chuM. ne cArI karavA AbhyA chuM paNa eka pAInI corI karI nathI. ane A gharamAM corI karavAnA paNa nathI. mAlika kahe ke kema manAya ? cora kahe meM tArA gharanuM mIThuM khAdhu' che. mAreza niyama che ke jenA gharanuM kaNI lUNa khAuM tene ghera corI karu` nahi. vicAra karo. coramAM paNa keTalI ImAnadArI hatI! Aje to cora ane zAhukAra badhA sarakhAM thaI rahyA che. A dRSTAMtano sAra eTale che ke tame mAnavajIvanane pavitra banAve. jIvanamAM dharmanuM sthApana karo. jo jIvanamAM dhama nahi hoya to tamAru jIvana apavitra khanI jaze. dhamathI jIvana sukhI ane samRdhdha bane che. eTalu jarUra yAda rAkhajo ke Atmika samRdhdhi AgaLa bhautika samRdhdhi tuccha che. dhama thI Atmika samRdhdhi maLe che. e samRdhdhi jIvane A bhava, parabhava ane bhavAbhavamAM sahAya Ape che. bhautika samRdhdhi to maraNa pachI ahIM rahI javAnI che. e samrAdhdha meLavavA mATe jIva keTalA pApa kare che! pariNAme te duHkha bhogave che. mATe Atmika samRdhdhidharmothI meLavI leA ke tenA phaLa svarUpe jIvane zAzvata sukha maLe, "sidhdhimA muslimA che sakala ka`thI rahita evA sidhdha-budhdha ane mukta banavA mATe dhama karavAno che. devagatimAMthI sIdhA mAkSe jaI zakAtuM nathI. mAnavabhavamAMthI meAkSamAM jaI zakAya che. naramAMthI nArAyaNu khanI zakAya che. mAnavabhava AveA zreSTha hAvA chatAM pelA pazuAe kahyuM ke amArI sAthe mAnavanI sarakhAmaNI na karazo. ame mAnavathI zreSTha chIe. vicAra to kare. jenAmAM dharma nathI tenA mATe pazue kevuM kahyuM. A to Apane samajAvavA mATe eka rUpaka Apyu che. guNahIna manuSyAnI jagatamAM kiMmata nathI. Ajano divasa maMgalamaya che. Aje padaramI ogaSTa eTale tamArA svataMtra dina che. khIjuM dharmanI dRSTie paMdaranu dhara che. paMdaramI ogaSTanA svAtaMtryadina tamane zu sUcana kare che ? Aje nAnA khALakA kAI kAgaLanA to kAI kApaDanA triraMgI rASTradhvaja laIne AmathI tema pharatAM dekhAya che. te manamAM harakhAya che ke Aje AjhAdIno dina che. nAnA bALakane khabara paNa nahi hoya ke kenI gulAmImAMthI AjhAdI meLavI? paNa tame to jANeA che ne? briTIza sarakAranI gulAmImAMthI bhArate AjanA dine svataMtratA meLavI che. tenI khuzAlImAM bhAratavAsIe dara varSe paMdaramI ogaSTanA dine ujavaNI kare che. rASTradhvaja caDhAvIne dhvaja vaMdana kare che. briTIza sarakAre vadhumAM vadhu 200thI 250 varSe bhArata upara rAjya karIne sAmrAjya jamAvyu hatuM. tene bhArata uparathI uThADI mUkvA mATe bhAratane zuM purUSA karavA paDyA ? mahAtmA gAMdhIjIe aMgrejanI gulAmImAMthI mukata thavA mATe keTalI jahemata
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA vikhara 417, uDAvI hatI. bhAratanA yuvAnoe pAchaLano vicAra karyA vinA pitAnA lehI rahI dIdhA. huM laDAImAM marI jaIza te pachI mArA chokarA ane patnInuM zuM thaze ? e keI vicAra karyo nahi. traNa mahinA-cha mahinAnA paraNetaravALA ane mAtAnA ekanA eka lADIlA maraNIyA thaIne aMgrejanI sAme jhajhUmyA. mahAtmA gAMdhIjIe paNa keTalI vakhata jela veThI ? temano eka dayeya hatuM ke aMgrejone haTAvI baMdhanathI mukta thaI AjhAdI meLavIe. aMte pitAnuM dhyeya siddha karyuM ne aMgrejane haThAvI bhAratane svataMtra banAvyuM. A svataMtratA eka jIvana pUratI che. baMdhuo ! bhArate aMgrejonI 200 thI 250 varSo gulAmI veThI. A aMgrejonI gulAmI khaTakI te gulAmImAMthI mukta banavA ane aMgrejanuM sAmrAjya uThAvI bhAratanuM sAmrAjya jamAvavA bhAratavAsIone keTale purUSArtha karavo paDe? keTalA yuvAnonA balIdAna ApavA paDyA. keTalA kaSTa sahana karavA paDyA ! te ApaNA AtmArUpI bhArata sarakAra upara ATha karma rUpI aMgreja sarakAre anaMtakALathI keTaluM varcasva jamAvyuM che ! ATha karmarUpI aMgrejo AtmAne cAra gatimAM paribhramaNa karAve che. tene haThAvIne AtmArUpI bhAratanuM sAmrAjya jamAvavAnuM mana thAya che ? jene A gulAmI khaTake che tevA AtmAoe karmanI gulAmImAMthI mukta thavA mATe saMsAra choDIne saMyama lIdhe che. " jJAtAjI sUtramAM thAvakumAra rAjasAhyabI jevA sukhamAM vasatA hatA. batrIzabatrIza te devIo jevI panIo hatI. temane ekavAra nemanAtha bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne vairAgya AvyuM. ghera AvIne mAtAne kahyuM- he mAtA! have mAre A karmarUpI zatranI gulAmI nIce dabAIne rahevuM nathI. mAre AtmAne svataMtra banAvavA mATe emanAtha prabhunA zaraNe javuM che ane temane sAce sainika banI karma saMgrAmamAM jhajhUmI karmazatrune haThAvI mokSanuM avyAbAdha sukha meLavavA mATe dIkSA levI che. mATe mane AjJA Ape. mAtAne eka lADakavA putra hato paNa tenA vairAgya AgaLa keInuM cAlyuM nahi. te rIte mahAbala Adi sAte aNagArane karmanI parataMtratA khaTakI. eTale saMyama laIne utkRSTa ArAdhanA karavA mAMDI. | devAnupri ! saMsAra choDIne sAdhupaNuM levuM te kaMI sahelI vAta nathI. jyAre aMtarapUrvakanI rUcI upaDe tyAre levAya che. dIkSA levA mATe saMsAra pratyeno rAgabhAva cheDe paDe che. jeo tapa kare che temane dehano rAga cheDe paDe che. ane dAna ApavAmAM parigrahanI mamatA choDavI paDe che. tyAM lebha kAma nA lAge...eka zeTha khUba bhI. keI divasa gharanA chokarAne mIThAI khavaDAve nahi. eka divasa tenA dIkarAne dIkare kahe che ke dAdAjI! Aje te paMdaramI ogaSTano svataMtradina che. 53
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ "jAro pAra Aje te amane peMDA khavaDAve. chekaroe haThe caDhayA. dAdAnuM dhotIyuM pakaDIne kahevA lAgyA ke peMDA lAvI Ape. dAdAe jANyuM ke Aje che:karAo nahi choDe. tethI dAdA hAthamAM rANIgaro rUpiye laIne kaMdoInI dukAne peMDA levA gayA. dareka dukAne paDA cAkhe che te badhe peMDA cAkhe paNa le nahi. te khAlI hAthe ghera AvyA. dIkarAo kahe che dAdA ! peMDA lAvyA? dAdA kahe beTA! levA gaye paNa rUpiye raDavA lAge. (hasAhasa) che. kara kahe che dAdA ! rUpiye kevI rIte raDe? rUpiyAne mUThImAM rAkhyo hate. hatheLImAM paraseve vaLavAthI rUpiye bhIno thayo hato. te batAvIne dAdAe kahyuM-juo, beTA ! rUpi raDe che. tamAre tyAM rUpiye raDe che kharo? kaMjusI mANasa eka rUpiyo bacAvavA mATe keTaluM kare che? lebhI mANasane dhana maLe chatAM tenI tRSNa e.chI thatI nathI. paraMtu jJAnI kahe che ke tamAro paiso tamane choDIne cAlyA jaze athavA AyuSya pUruM thaye tamAre ene choDIne javuM paDaze. mATe je sAcI AjhAdI joItI hoya te saMsAranI mamatA cheDI bane teTalA saMyamamAM Ave. AtmAnI AjhAdI apAvavA mATe paryuSaNa parva AvI rahyA che. Aje paMdaranuM dhare che. AvatA ravivArathI paryuSaNa parvanI zarUAta thaze. tapanA mAMDavaDA pAI gayA che. tapa kene kahevAya ? lAyata gaSTa vAraM vArna tapa je ATha prakAranA kane tapAve che tenuM nAma tapa che. tapa dvArA AtmA upara rahelAM karmo kharI jAya che ne AtmA tejasvI bane che. Aje ApaNe tyAM bA. bra. caMdanabAI ma. tathA bA. bra. harSidAbAI ma. ne 13 me upavAsa che. bahena sonalane 31 pUrA DyA bAkInA daza bahenone Aje soLame che. tapa mahotsava gAjI rahyo che. akabara jevA bAdazAha dharma pAmyA hoya te caMpAbahenanA chamAsI tapano prabhAva che. Apa badhA vrata-niyama, tapa-tyAga rUpI puSpanI saurabha laIne AtmAne pavitra bane. vadhu bhAva avasare. have brahmacarya vrata lenArane pratyAkhyAna karAvuM chuM. caritraH karmanI viTaMbaNA kevI bhaMyakara che! karma koIne cheDatA nathI. e vAta pUravAra karatuM pradyumnakumAranuM caritra ApaNe tyAM cAle che. paNa sAta divasathI caritra mUkAI gayuM che. te vAta Aje yAda karIe. pradyumnakumAra kRSNa vAsudevano prANapriya putra che. teno janma thayA pachI chaThThI rAtre tene koI deva upADI gayela che. ramaNa jAgRta thatAM pitAnA putrane na jevAthI kALA pANIe raDe che, mUre che ne mAthA paTake che. arere.mArA lADIlA! teM mArA peTe janma laIne mane rAjI karIne pAchI raDAvIne tuM kayAM gayo che? mAtAnA hRdayamAM putra pratye keTaluM vAtsalya hoya che! bALaka saheja mAMdu paDe te mAtA keTalA vAnA kare che ? putrane janma thAya che tyAre mAtAnA dilamAM evuM
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA bira vAtsalya pragaTe che ke lehInA A phITIne dUdha banI jAya che. ne mAtA pitAnA saMtAnane dUdha pAna karAve che. mAtAnA dehamAM dUdhanA Dabda nathI bharyA paNa bALaka janmatAnI sAthe dUdha banI jAya che te mAtAnA vAtsalyane prabhAva che. ahIM rUmaNuM kahe che te mArA lADakavAyA ! mArA nAnuDA ! tuM kaI dizAmAM gayo chuM ! tArA vinA tArI mAtA jhUre che. tArA vinA mArI AMtaraDI tUTI gaI che. he mArA AMkhanA tArA ! tuM je dizAmAM gayo hoya tyAMthI jaladI AvI jA, beTA! jema AMdhaLA mANasane lAkaDIno sahAre hoya che tema tuM mArA jIvanane AdhAra che. he mArA yAdavakuLanA zaNagAra ! jema pANI vinA mAchalI taraphaDIne marI jAya che tema tuM nahi Ave te sArI mAtA tArA viyegamAM taraphaDIne marI jaze. mATe tuM vahele AvIne tArI mAtAne tArA mukhanA darzana karAva. beTA! tuma vina dhana kaMcana dula hai, vastrAbhUSaNa saba Aga samAna, bhejana bhI ugra halAhala sarikha, mujhase te pakSaNa hai puNyavAna ha-zrotA - dIkarA ! tArA vinA A sonuM, hIrA, mANeka badhuM mane dhULane kAMkarA jevuM lAge che. A suMdara vastra ane kiMmatI dAgInA ane Aga jevA lAge che. khAvuM pIvuM badhuM jhera jevuM lAge che. A bhavya mahela zmazAna jevo zUnya dekhAya che. mArA karatAM to cakalI paNa mane sukhI dekhAya che ke te tenA baccAne cAro lAvIne khavaDAve che. enA baccAne ramADe che. e kevI bhAgyavAna che ke enA baccAMne pyAra kare che. e kevI puNyavAna che. huM to e cakalI karatAM paNa duHkhIyArI chuM. meM pUrvabhavamAM pApa karatAM pAchuM vALIne joyuM nathI. he AtmA ! te pUrvabhavamAM pazu-pakSIne tenA baccAMthI vikhUTa paDAvyA haze, Aje ghaNuM leke popaTacakalI Adi pakSIone pakaDI lAvIne piMjarAmAM pUrI rAkhe che. tene ramADavAmAM AnaMda mAne che. ene AnaMda thAya paNa e baccuM enA mA-bApathI vikhUTuM paDe che tyAre jhare che ne enA mA-bApa paNa baccAnA viyogamAM jUre che. rUkamaNuM kahe che ke meM pazu-pakSInA baccAM ramADavone zekhathI ene mA-bApathI vikhUTA pADyA haze, meM iMDA pheDyA haze, kaI bhavamAM nirdaya zikArI banIne pANInA bharelA sarovara zeSAvIne mAchalAM mAryA haze, koInuM dhana cerI lIdhuM haze, kulhA banIne garbha gaLAvyA haze, lIlAchama vane meM Aga lagADIne bALI mUkyA haze, rAtrIjana karyA haze, ajJAnapaNe mAMsa madirA vAparyA haze, keIna upara beTI ALa caDhAvI haze, meM pUrvabhavamAM AvA mahAna pApanuM sevana karyuM haze, sAsu-vahu premathI rahetA haze temano prema joIne mArA dilamAM IrSAnI Aga lAgI haze, te mArAthI sahana nahi thayuM hoya jethI meM sAcA-jUThA karI f
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 Tha zArmA zikhara sAsu-vahunA prema toDAvIne temanA dilamAM taDa pADI haze, koInI thApaNu ALavI haze, are....me kevA pApa karyAM haze e to sajJa bhagavaMta jANe che. A pramANe potAnA pApanA pazcAtApa karatI rUkSmaNI codhAra AMsue raDe che. rUkSmaNInA mahelamAM hAhAkAra macI gayA che. rUkSmaNI khUba jhare che tyAM dAsIe doDatI jaIne kRSNa vAsudevane khabara Ape che. have kRSNa vAsudeva rUkSmaNI pAse Avaze ne tene kevI rIte AzvAsana Apaze te bhAva avasare kahevAze. KOY vyAkhyAna na 43 zrAvaNa vada 7 ne seAmavAra tA. 16-8-72 anaMta karUNAnidhI zAsanasamrATa vIra prabhue jagatanA jIvAne kahyuM ke huM anya jIvA ! anaMtakALathI sa`sAra aTavImAM bhramaNa karIne anaMta duHkha veThI rahyA che tenuM mULa kAraNa zuM? jarA vicAra karo. je meLavavAnuM hatu' te meLaLyuM nathI ane je nathI meLavavAnuM tene meLavavAne tamane talasATa jAgyA che. zAstramAM kahyuM che ke. labhanti vimalA loe, labhanti sura saMpayA / labhanti puttamitta ca, ego dhammo na labbhai // bhagavAna kahe che huM cetana ! ana takALathI te je cIja nathI meLavI tene meLavavA mATe tane A manuSyabhava maLyA che. jenAthI janma-maraNanAM duHkha TaLe tevI AtmAnI cIja meLavavI che. A gAthAmAM tamane e vAta samajAvavAmAM AvI che ke jaMgatamAM durlabha cIja kaI che ne sulabha cIja kaI che ? tenI vicAraNA karatAM jJAnI pharamAve che ke saMpatti maLavI ke svarganA sukha maLavA dula bha nathI. lADI-vADI-gADI ane baMgalA maLavA muzkela che ? nA. AnA mATe tA kahyuM che ke hamatti vimajA hopa puNyanA uddayathI bhautika uMcI sAmagrI aneka vAra meLavI. mAnavabhava maLye temAM DhAMgresa jevI dhArAsabhAmAM dhArAsabhAnI sITa aneka vAra meLavI, bhAratane vaDApradhAna paNa thaI cUkayA hAIza, eTalu ja nahi paNa moTA cakravarti samrATa paNa anyA hAIza, adAlatamAM eka prazna upara asIlanI pAsethI eka miniTamAM hajAro rUpiyA meLavanAra evA dhArAzAstrI paNa thayA ha|Iza. A jIve puNyanA udayathI IndranA sihAsana paNa sara karyAne ahamendranu pada paNu meLaLyu. putra-putrI ane mitrone parivAra paNa meLavyeA. kheleA, have zu' khAkI rahyuM? mAnavabhava ghaNIvAra maLyA paNa meLavavAnuM hatu te nathI meLavyuM. bhagavAna kahe che aneka vAra mAnavabhava maLavA chatAM hajI tArA bhava kema nA ghaTayA ? saMsAranA aMta kema nA AvyA ? muktinuM
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAradA zikhara 1 tenA sukha tane kema na maLyuM ? vicAra thAya che ? saMsAranA sukha mATenA khadhA sAdhanA meLavyA gharamAM tene vyavasthita geAThavIne ghara sajAvyuM. kayAre mAre zuM karavu' ? kayA divase kayAM pharavA javu? zuM khAvu? kAne maLavA javuM A baMdhA niya karyAM paNa mAtra eka AtmAne niya na karyo. AtmAnA svarUpanI pichANu vinA, cAritranA svIkAra vinA, samyaktvatI prApti vinA tuM anatakALathI rakhaDA chuM. bhagavaMte zuM kahyuM. jo dhammo na mam| jIve eka dhama nathI meLavyeA. devAnupriyA ! tamArA copaDAmAM tame jamA-udhAranAM khAtAM pADe che ne va divase cApaDAno meLa meLavA che. tA have AtmA mATe eka khAtuM khAlo. temAM AtmA mATe keTaluM jamA karyuM. ne keTaluM udhAra che teno paNa kAIka divasa meLa meLavo. jo AtmAnI cIja na meLavI hAya to tene meLavavA mATe talasATa jagADe. tamane saMsAranA sukha mATenI koI cIja meLavavAnA talasATa jAge to tene meLavavA mATe keTalA purUSArtha karo che ? tamArA pADAzIne ghera TI. vI. ane phrIjha Avyu to tamane paNa ema thaze ke huM paNa TI. vI. ane phrIjha vasAvuM. paNa vastu lAvavAnI kadAca zakti nathI, pAse paisA nathI eTale tene lAvI zakatA nathI. paNa ene lAvavAne talasATa to rahe che ne ? ke huM kayAre AveA zrImaMta khanu ane TI. vI. tathA phrIjha khadhuM mArA gharamAM vasAvuM. A bhautika cIja mATe tame game teTalA talasATa karo, tene meLavA to paNa zuM ane tame sAthe laI jazeA ? pUchuM chuM. tenA mane javAba Ape. e 'huM tamane tame kamANAM lAkho rUpiyA, phleTa lIdhA rajavADI, phrIjha, TI. vI. ne phnIcara che paradezI gADI, sAthe tame zu lai jaze, mAlA zuM tame lai jazeA ? bhegu karelu badhu tame ahIyA dai jAze-sAthe zuM ?... khelA, uparanI cIjomAM tame sAthe zuM laI jazeA ? kALAM karIne kamAyelAM karoDa rUpiyA, tamAro lAkha-elAkha rUpiyAnA phaleTa, temAM vasAveluM phaeNnI cara, TI.vI., TrIjha ke tamArI amerikAnI gADI zu' laI jazeA ? kema tame javAba ApatAM nathI. tame khelatAM nathI eTale mane to lAge che ke A badhuM tamArI sAthe laI javAnuM haze. (zrotAomAMthI avAja :-nA, sAheba. emAMthI kaMI sAthe nahi Ave.) khasa, mAre eTaluM ja tamArA mukhe khelAvavuM hatuM. hA....to je sAthe nathI AvavAnu tene mATe ATalA badhA talasATa ! ane je sAthe AvanAra che, sukha-duHkhamAM sAthe rahenAra mitra che evA dhama mATe jarA paNa talasATa nahi. jIvanI kevI mUrkhAI che!
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ jara sUradA zikhara tamane ema kema nathI thatuM ke A durlabha manuSya janma maLe che. anaMta bhavathI nahi maLela te jinabhASita dharma maLe che. A dharmanuM AlaMbana laIne anaMtA mokSamAM gayA. emane je sAdhana ane sAmagrI maLI hatI tevI mane maLI che. emaNe mekSa meLavyuM to huM kema na meLavI zakuM? pADozInA gharamAM TI. vI. ane phrIjha AvyA tene talasATa tamane thaze paNa ema kema nathI thatI ke A mAre pADozI roja savAre vahelA uThIne sAmAyika kare che. te sAmAyika karyA vinA dUdha pItA nathI to mArAthI sAmAyika karyA vinA dUdha kema pIvAya ? e roja pratikramaNa kare che ne mArAthI kema nathI thatuM? A tapasvIoe mA khamaNanI tapazcaryA AdarI che ne mArAthI kema nathI thatI? A AtmAo saMsAra choDIne saMyamI banyA che ne huM kema haju sudhI saMsAranA khADAmAM paDI rahyo chuM. talasATa karo to Ave karo paNa saMsAranA sukhane talasATa na karo. e zrImaMta banI gayo ne huM kema na banuM? A talasATa AtmAne nathI paNa pudgalane che. ghATakeparathI muMbaI javuM che. to TreIna cUkI na javAya te mATe vahelA sTezane jaIne besI jAya che paNa vItarAgavANI suNavAne TAIma cUkI na javAya te mATe utAvaLa karI che ? pAMca miniTa paNa je meDe paDIza te mAre sAMbhaLavAnuM jatuM raheze. mATe lAva, vahele upAzraye pahoMcI jAuM. AvI utAvaLa thAya che? A AyuSya rUpI jIvananI gADI saDasaDATa rAta-divasa cAlyA kare che ne ekeka divasa jiMdagImAMthI ocho thato jAya che. are... jiMdagI rUpI keDiyAmAMthI AyuSyanuM tela khUTatuM jAya che. jyAre jIvana dipaka bUjhAI jaze tenI khabara nathI. "humapattA Tugu nagr" jema pILuM thaeluM pAMdaDuM vRkSa uparathI kyAre kharI jaze tenI khabara nathI, chatAM AzA keTalI moTI che ! A meLavI lau ne te meLavI lauM. paNuM have jiMdagI DI bAkI che te dharma karI lauM. brahmacaryanI pratijJA karI lauM te vicAra karI Ave che? ATalA mATe trikALInAtha kahe che ke je badhuM meLavyuM che paNa eka dharma mathI meLavyuM. jenI prAptithI janma-jarA ane maraNanA duHkha TALI ajara-amara avasthAne prApta karI anaMta sukha meLavAya tevA dharmane te nathI meLavyuM. bAkI badhuM meLavyuM che. mArA baMdhuo ! vicAra kare. tame jene meLavavA purUSArtha kare che te bhautika sAdhane vinA cAlaze paNa dharma vinA nahi cAle. dharmanA abhAvamAM bhautika sukhanI sAmagrI kAma AvatI nathI. zarIrane mATe anna-pANI jeTalA Avazyaka che tema AtmAne mATe dharma paNa eTale Avazyaka che. dharma vinAnuM AsurI dhana tyAga karavA gya che. ne dharma vinAnI rAjasattA rAkSasI che. dharma vinAnuM jIvana prANuM vinAnA kalevara jevuM che. kahyuM che ke
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara vinani vinA cAnti vAnita zA - havAI mova, vaniri na gati - je manuSyanA divase dharma vinAnA jAya che te luhAranI dhamaNa jevA che. kAraNake luhAranI dhamaNa zvAsa le che paNa te kaMI jIvatuM mANasa nathI. tema mANasa A pRthvI upara jame che ne jIve che paNa je tenA jIvanamAM dharma nathI to tenuM jIvana hAranI dhamaNa jevuM che. e zvAsa levA chatAM paNa dhamaNanI jema male che. mATe marelA jevuM jIvana jIvavuM na hoya te dharmanI ArAdhanA karI le. . vItarAganA saMto tamane vIranA vacanAmRtonuM pAna karAvatAM vItarAga prabhunI saMdeza samajAve che ke je tAruM nathI, tArI sAthe AvanAra nathI tene meLavavA mATe tu" je prayatna karI rahyo che te prayatna tArA mATe navA nathI, apUrva nathI. AvA praya he jIva! tuM anaMtIvAra karI cUkyuM che paNa duHkha TaLyuM nahi ne sukha manyuM nahi. have samajyA tyArathI savAra samajIne mAre zuM karavuM tene nirNaya karI le. cerAsI lAkha jIvAyenimAM UMcAmAM UMce deha maLyo che. te tene sadupayoga kare. gautamasvAmIe bhagavaMtane pUchyuM ke "jiM durjana" he prabhu! A jIvane dulabha zuM? tyAre bhagavaMte javAba Ape ke he gautama ! saMsAramAM sarvabhavomAM mAnavabhava durlabha che. ema na kahyuM ke devabhava durlabha che. bhagavate pitAnA kevaLajJAnamAM jeIne kahyuM che ke A jIvane athAga puryodaye mAnavabhava prApta thAya che. A bhavamAM AvIne jIva savaLo purUSArtha kare to mekSamAM jaI zake che. te apekSAe mAnavabhava durlabha che. * tamArA mahAna puNyodaye tamane A mAnavabhava ane temAM paNa vItarAgane dharma maLe che. A jevA tevA puNya nathI. keI bheLA bharavADanA hAthamAM ratna Ave te tene mana rananI kiMmata nathI. e te ema mAnI le ke A koI camate pathare che. ene vIMdhIne mArI bakarInI sAthe bAMdhu te sAre lAgaze. e ja ratna koI jhaverInA hAthamAM jaze to te ratnane bakarInI Doke bAMdhavA nahi jAya. e to najara paDatAM pArakhI le ke A kiMmatI ratna che. ene paDIkAmAM bAMdhIne sAcavIne tijorImAM mUkI de, jyAre tene kharIdanAra sAro grAhaka Ave tyAre vecIne tenA mUlya upajAve, tema A manuSya janma hIrA je kiMmatI che. temAM je jIva dharma pAmI jAya che tenuM jIvana amUlya banI jAya. "mArA sahyA; saMka ii vIthiM manuSyabhava, vItarAgavANInuM zravaNa, temAM zradhdhA thavI ane saMyamamAM zaktinuM pheravavuM A cAra aMga jIvane maLavA durlabha che, manuSyajanma pAmIne dharma pAmyA pachI jIva kathAne maMda kare che, pAtratA meLave che. tenA
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara vyavahAra jIvananI zuddhi thAya che tyAre te nIti mATe prANa pAthare che, duHkhI avasthAmAM paNa te mAnavatAne vecato nathI. AvA mANaso bahu virala hoya che. jyAM sudhI mAnavatA eTale satya-nIti sadAcAra, pavitratA Adi guNe jIvanamAM AvyA nathI tyAM sudhI AvA pavitra dharmasthAnakamAM AvIne deva-gurU ane dharmanI zradhdhA kevI rIte karIza? kAraNake vItarAga prabhunI vANI pAtra vinA TakI zake nahi. baMdhuo ! vItarAgavANIne pIrasanAra saMtanA darzana thayA ne temane samAgama the te paNa durlabha che. tamane te badhuM sulabha lAge che kema kharuMne? vicAra kare. mahAna pudaye vItarAgavANI sAMbhaLavA maLI che. chatAM jIve mohAMdha banIne anAdikALathI kAma bheganI kathAmAM rasa lIdhe che. anAdikALathI AtmAne lAgu paDele mithyAtvane javara (tAva) che. A tAvane utAravA jJAnI purUSe vItarAgavANIne Dojha Ape che. jema mAtA bALakane davA pIvaDAve che. bALaka na pIve te parANe lAlaca ApIne pIvaDAve. tethI paNa je na pIve to kheLAmAM sUvADI hAtha-paga pakaDIne moDhuM kholIne parANe davA moDhAmAM reDe che. paNa gaLethI nIce utAravI ke na utAravI te konA hAthanI vAta che ? bALakanI ke mAtAnA ? bALaka je davA gaLAmAM na utAre to enA badale mAtA ghUMTaDe na utAre. tyAM bALakanI svataMtratA che. je tene davA pIvI na hoya te ubakA khAIne bahAra kADhI nAMkhe che. tema jJAnI purUSa paNa A saMsAramAM jene mithyAtvarUpI javarane roga lAgu paDe che tene vItarAgavANI rUpI dharmanI auSadhi Ape che. tamane e davA pIvI na game te parANe pIvaDAvavAno prayatna kare che. paNa purUSArtho to tamAre AdhIna che, je purUSArtha nahi kare te saMsArane pAra nahi pamAya. je tame rUcIpUrvaka ekAgracitte vItarAgavANInuM zravaNa karazo te heya-seya ane upAdeyane viveka Avaze, kAraNa ke uMdhI samajaNane TALavA mATe vItarAgavANI e amUlya auSadhi che. uMdhI samajaNa TaLe nahi tyAM sudhI sammacAritra Ave nahi. samyaphacAritrano pAye samyaphadarzana che. tene pAmavA mATe purUSArtha kare paDaze. huM tamane kahuM chuM ke jayAM sAdhu sAdhvI hoya tyAM temanI pAse jaIne zAstravANI sAMbhaLe. A jinazAsana e jhaverInI peDhI che. jhaverIne bacce jhaverAtane joIne tenA mUlya AMkI de che, ene vadhu kahevAnI jarUra paDatI nathI. tema A jainakuLamAM janmelA jainanA baccAne amAre roja kahevuM paDe ke tame upAzraye Avo, sAmAyika kare, vyAkhyAna sAMbhaLo. sAmAyika karavAthI ATale lAbha thAya. hete samaye tyAM sudhI ThIka paNa samajelAne rAja zuM kahevuM paDe ? tamArI jAte tamAre samajI levuM joIe, amRtanuM eka bindu hajAro rogone nAza kare che. paNa AvA amRtano
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 45 mATA sAgara bharI devAmAM Ave to paNa vItarAgavANInA eka vacananI tAle nahi Ave. kAraNa ke amRtabindu dehano roga maTADe che jyAre vItarAgavANI AtmAnA roga maTADIne AtmAne ajara amara banAve che. yAda rAkhajo ke tamArA dhananA bhaMDAra tamane amara nahi manAve. je pAte anitya che te khIjAne amara kayAMthI anAvaze? chatAM AvA vinazvara vaibhavane sAcavavA mATe jIva keTalI kALajI rAkhe che! samajo to A mAnavajIvana keTalA puNyeAdace maLyuM che ! 64 mahatA puNyaspaNyeNaM krIteyaM kAyA nau stvayA / " mahAna puNyarUpI dhana ApIne tame A mAMthI jiMdragI kharIdI che. teno tame sadupayAga karI leA. eka miniTa jeTalA samayamAM satkAya karaze te pariNAme aneka gaNo naph| maLaze. mahAvIra prabhunu AyuSya phakata 72 varSanuM hatuM. eTalI jiMdagImAM jakhkhara purUSArtha karIne mekSa meLavI lIdhA. gajasukumAre savAre dIkSA lIdhI ne sAMje smazAna bhUmikAmAM khAramI paDimA vahana karavA gayA. bhayaMkara upasarga ALye. te samaye gajabanI samatA rAkhI nA gaja khALIne meAkSa meLavI lIdheA. echI sAdhanAmAM kaSTa jhAjhuM veThayuM, paNa mekSa meLavyeA. ApaNe paNa evI sAdhanA karavAnI che, mATe sheja paNa pramAda karaze nahi. mahAkhala pramukha sAta aNugAreAe sAdhunI khAra paDimA vahana karI. tyAramAda te sAte aNugArAe laghusiddha niSkrIDita nAme tapa karyuM" laghusiMha niSkrIDIta tapa eTale zu? si'huM jema peAtAnA pAchaLanA bhAganI tarapha DAkiyu' karato AgaLa cAle te pramANe pUrve je tapa karelA che te tapAne sAthe laIne AgaLa karavAmAM Ave che. te tapane laghusidghaniSThIDIta tapa kahevAya che. te sAte aNugArAe A kSullaka laghusi'haniSkrIDIta tapa kevI rIte karyuM tenuM sUtrakAra spaSTIkaraNa kare che. cautthaM karenti, karitA savvakAma guNiyaM pArenti, karitA cautthaM kareMti, karitA aTTamaM karenti, karitA dasamaM karenti, karitA ahamaM karenti, karitA kanti cAudasamaM karenti, karittA duvAlasamaM karenti / pAritA chaTuM kareMti, karitA chaThThe karenti, duvAlasamaM karenti, temaNe sarva prathama caturthAM bhakta eTale eka upavAsa karyo. eka upavAsa karIne vigaya sahita pAraNAM karyAM. pAraNAM karIne pharIne chaThTha-e upavAsa karyo, e upavAsa karIne pAraNAM karyAM tyAra bAda eka upavAsa karIne pAraNAM karyAM. tyAra bAda traNa upavAsa karyAM. aThThama karIne pAraNuM karIne chaThThuM karyAM. chaThThanuM pAraNuM karIne cAra upavAsa karyo. cAra upavAsanA pAraNAM karyAM. tyAra bAda aThThama karyAM. aThThama karIne pAraNu karIne 54
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 zAradA zikhara pAMca upavAsa karyA. tyAra pachI pAraNAM karyA pachI cAra upavAsa karIne pAraNuM karIne che upavAsa karyA. cha upavAsanuM pAraNuM karIne pharIne pAMca upavAsa karyA, pAMca upavAsa karIne pAraNuM ryA pachI sAta upavAsa karyA. sAta upavAsa karIne pAraNuM karIne che upavAsa karyo. cha upavAsanA pAraNu karIne aDhAra bhakta ATha upavAsa karyo. ATha upavAsanA pAraNAM karIne sAta upavAsa karyo. sAta upavAsa karIne temaNe pAraNAM karyA. pachI nava upavAsa karyA. tenuM pAraNuM karIne ATha upavAsa karyo. ATha upavAsanAM pAraNAM karyA bAda nava upavAsa karyA. nava upavAsa karIne tenuM pAraNuM karyA bAda sAta upavAsa karyA. sAta upavAsanAM pAraNuM karIne ATha upavAsa karyo. ATha upavAsanAM pAraNAM karyA bAda cha upavAsa karyA. cha upavAsanAM pAraNAM karIne sAta upavAsa karyA. sAta upavAsa karIne tenA pAraNAM karyA bAda pAMca upavAsa karyA. pAMca upavAsa karIne tenA pAraNAM karyA bAda cha upavAsa karyA. cha upavAsanA pAraNAM karyA ane tyAra pachI cAra upavAsa karyo. cAra upavAsanAM pAraNu karI pAMca upavAsa ryA. pAMca upavAsanAM pAraNuM karyA tyAra bAda aThThama karyo. traNa upavAsanAM pAraNAM karIne cAra upavAsa karyo. cAra upavAsanAM pAraNAM karI chaThTha karyo. chaThThanuM pAraNuM karI traNa upavAsa karyo. traNa upavAsanA pAraNAM karIne eka upavAsa karyo. eka upavAsanuM pAra karIne be upavAsa karyA. be upavAsanAM pAraNAM karIne eka upavAsa karyo. teoe A badhA pAraNAM vigaya sahita karyA hatA. A tapane paripATI yaMtra nIce pramANe che. 1| | | | | | | | | | | | | 8 | |_| | A pramANe laghusiMha niSkrIDita tapanI A prathama paripATI che. cha mAsa ane sAta divasa rAta sudhI sutrokata vidhi mujaba yAvat tenI ArAdhanA hoya che. devAnupriye! A mahAna munioe kevI ugra sAdhanA karI che. temaNe dIkSA laIne jarA paNa pramAda karyo nathI. A te haju eka paripATInI vAta thaI. A laghusiMha niSkrIDita tapa kSullaka ane mahatanI daSTie be prakAranuM hoya che. anulema gatithI pahelA caturtha bhakatathI AraMbhIne vIsabhakata sudhI tapa karavAmAM Ave che. ane prati magatithI prathama vizabhakatathI AraMbhIne cartutha bhakta sudhI pUruM karavAmAM Ave che. A rIte anulama ane pratima vidhithI karavAmAM AveluM A tapa kulaka niSkrIDita tapa gaNAya che. anulema vidhinI samApti bAda pratima vidhithI A
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ 427 zAradA zikhara tapa AraMbha karIne tenA pahelAM vacce aDhAra bhakta thaI jAya che. A caturtha, paTha aSTama vigere eka eka upavAsanI vRdhdhithI eka upavAsa, be upavAsa, ane traNa upavAsa vigerenA hoya che. AmAM caturtha, SaSTha, aSTama, dazama, dvAdaza, caturdaza, ane Daza bhakta A badhA anukrame cAra, cAra, traNa, traNa, thaI jAya che. temaja viMzatitama eTale nava upavAsa be vAra hoya che. tapasyAnA divase 154 ane pAraNanAM divasa 33 Ama baMnenA thaIne prathama paripATImAM 187 divase thAya che. pAraNAnAM divase vigaya sahita AhAra karavAmAM Ave che. A pramANe laghusiMhaniSThIDita tapanI prathama paripATInI sUtramAM kahela vidhi mujaba cha mAsa ane sAta divasa rAta sudhI ArAdhanA karavAmAM Ave che. A pramANe prathama paripATI mujaba kSudrasiMhaniSkrIDita tapanI ArAdhanA pUrI thAya tyAre bIjI paripATImAM caturtha bhakatanI tapazcaryA karanArA vigaya rahita AhAranA pAraNAM kare che. A pramANe trIjI paripATI paNa hoya che. tenA pAraNAM vigaya vagaranAM paNa lukhA annathI karavAmAM Ave che. A pramANe jethI paripATI paNa hoya che. paNa tenAM pAraNAM bhAta vigerenA osAmaNamAM eTale ke acitta pANImAM palALelAM lUkhA anna eTale ke AyaMbIlanA hoya che. dhanya che AvA mahAna tapasvI saMtone ke AvA ugra tapa karyo ! ApaNe tyAM tapanI bherI vAge che. yuddhanI bherI vAge tyAre zUrA kSatriye chalAMga mArIne raNe caDhe che tema jyAM karmazatrune jItavA mATe tapanA raNazIMgu phUMkAtA heya tyAre mahAvIra prabhunA zUravIra zrAvake besI na rahe. e to chalAMga mArIne tapa karavA ubhA thaI jAya. kema, ubhA thavuM che ne ? rAjapATano tyAga karI sAte AtmAo badhuM choDIne nIkaLI gayA. huM te tamane phakta brahmacaryanI pratijJA levAnuM kahuM chuM. je jiMdagInA cheDA sudhI viSayane nahi choDo te tamAruM zuM thaze ? brahmadatta cakravatine cittamunie viSayabhega cheDavA mATe ghaNuM samajAvyuM. dIkSA na laI zake te tuM saMsAramAM rahIne paNa tArA AtmAnA uddhAra mATe dharmanA zubha anuSkAne karI le. paNa brahmadatta mAnya nahi. aMte marIne sAtamI narake gaye. tyAM kurUmatI. kurUmatI kahIne pikAra kare che paNa keI tene duHkhathI choDAvavA jatuM nathI. keI teno pokAra sAMbhaLatuM nathI AnA uparathI samaje ke karmo te jIvane pitAne bhegavavA paDe che. A dharma mahAna pudaye maLe che. tenI ArAdhanA karIne zAzvata sukha pAmI le, mahAbala Adi sAta aNagArene talasATa upaDyo che ke karmarAjAnI kedamAMthI jaladI chUTakAro thAya ne mokSa meLavI laIe. A mATe ugra tapanI sAdhanA kare che. vadhu bhAva avasare,
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 zArA vikhara caritra . rUkSamaNa putra virahanA duHkhathI khUba jhUre che ne raDe che. dAsIo deDatI jaIne kRSNavAsudevane khabara Ape che. rUkSmaNIne jhUrApa ane kRSNavAsudevanuM Agamana : A vAtanI jANa thatAM kRSNa vAsudeva deDatAM rUkamaNInA mahele AvyA. rUkSamaNI kahe che svAmInAtha? tame traNa khaMDanA svAmI, tamArA rAjyamAM huM lUMTAI gaI. arere... huM have kevI rIte jIvI zakuM? tame beThAM tamArA bAluDAnuM apaharaNa thAya ! e kevuM duHkhajanaka che ! mArA lADakavAyA vinA have huM eka kSaNa jIvI zakuM tema nathI. A pramANe kahIne rUkamaNI karUNa svare vilApa karavA lAgI. tenuM rUdana joyuM jatuM nathI. bhalabhalA paththara jevA kaThora hRdayanA mAnavI paNa pIgaLI jAya tevuM rUkamaNInuM rUdana hatuM. - rUkamaNI kahe che svAmInAtha zIzupAla jevA pratApI rAjAne Apa jItI zakyA te zuM mArA putrane nathI lAvI zakatA ? mArA putrane khAtara Apa ApanuM parAkrama zA mATe batAvatA nathI? jaldI tapAsa karAvo. vadhu zuM karyuM. je prasannacitta ApanI bhakti kare che, ApanA nAmano jApa kare che tene paNa icchita phaLanI prApti thAya che. jyAre meM to mana-vacana ane kAyAthI-rAta divasa mAruM mana ApanAmAM ektAra karela che to mane mArA putrane viga zA mATe thayo? Ama bolatI rUkamaNI kahe che ke mArI dAsIe ! mArA putrane satyabhAmAM agara jAMbuvatInI dAsIo mArI bahenone ramADavA mATe kadAca laI gaI hoya te tapAsa karo. temane kahe ke mane eka vAra mArA putranuM mukha joI levA de. pachI temane jeTalI vAra ramADa hoya teTalI vAra ramADe. dAsIe tapAsa karIne kahyuM ke tyAM te kuMvarane keI laI gayuM nathI. eTale pAchI rUkSamaNI karUNa svare raDavA lAgI. A samaye kRSNa vAsudeve rUkSmaNIne dhIraja ApatA kahyuM kerUkSmaNIke dhIraja dI yadurAmane re, devI tu mata kara hAya kalApa re, zodhana karazuM sau sArA dezameM re, megA pyArI tujha saMtApa rezrotA he rUkamaNI! tuM raDIza nahi. gUrIza nahi. huM traNa khaMDane svAmI chuM. hamaNAM ja traNa khaMDamAM mArA sainiko mokalIne tArA putranI tapAsa karAvuM chuM. tuM zAMta thA. ema kahIne kRSNa pitAnA subhaTane bolAvIne AjJA karI ke tame badhA jAo ne pahADa-vana badhuM tapAsa karo. keI cora-DA pradyumnakumArane laIne bhAgI chUTa te nathI ne? tenI pUrI tapAsa karajo. jema bane tema jaldI tapAsa karIne pAchA Avaje. A pramANe kahIne potAnA khAsa subhaTane pradyumnakumAranI zedha mATe mekalyA. A tarapha sArI dvArakA nagarImAM hAhAkAra macI gaye. kRSNanA dAsa-dAsIo nokara cAkara Adi sAre parivAra badhA udAsa banI gayA che. kRSNane paNa ciMtA
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAradA zikhara karata khUba thAya che. paNa haiyAmAM hAma che ke traNa khaMDanI bahAra tA kANu lai jAya ? traNa khaMDamAM game tyAMthI putranA patto maLI jaze. sArI dvArakA nagarImAM udAsInatA chavAI gaI che. tyAre satyabhAmAne A vAtanI khabara paDatAM tene khUkha AnaMda thayeA. bhAmA rAnI suna nAcavA lAgI re, vAMchita lapAI me' kiratAra re, aba tA saukaNu sira muMDAvastu' re, paraNegA merA bhAnukumAra re....zrotA rUkSmaNInA jAyA pradyumnakumAranuM koI apaharaNa karI gayuM che, sArI dvArakA nagarImAM tapAsa karAvI paNa kumArane patto nathI. AgaLa subhaTa tapAsa karavA mATe gayA che. A vAtanI satyabhAmAne jANa thatAM pote prasUtinA samayamAM hovA chatAM uThIne kUdavA ne nAcavA lAgI. tene khUba AnaMda thayeA ne kheAlavA lAgI ke teNe kRSNanI sAthe mane vicAga paDAvye tethI tene cha divasamAM tenA putrane viyeAga paDayA je jevuM kare che tevuM tene phaLa maLe che. AkhI dvArakA nagarI pradyumnakumAranA guma thavAthI ze!kamaya khanI che tyAre satyabhAmA ekalI AnaMdanA sAgaramAM snAna karI rahI che. juo, zekaceAnAM vaira kevA DAya che! rUkSmaNI keTalI saraLa ane pavitra che ! tene satyabhAmA pratye sheja paNa IrSyA ke dveSa nathI. jyAre satyabhAmAne tenA upara keTalA dveSa che! rUkSmaNIe pradyumnakumArane janma ApyA pachI satyabhAmAe paNa putrane janma ApyA hatA ne tenA putranuM nAma bhAnukumAra pADayuM hatuM. eTale te harakhAvA lAgI ke hai prabhu ! teM mArI AzA pUrNa karI. enA putra guma thayeA che. have kayAMthI jaDavAne che ! kAI e mArI nAMkhyA haze ! have mAro bhAnukumAra pahele paraNaze. eTale huM enuM mAthuM muMDAvIne enA vALa mArA paga nIce khUMdIza. A rIte satyabhAmA harakhAI rahI che. rUkSmaNInA putra guma thavAthI sArI dvArakA nagarImAM zAka chavAyA hatA eTale satyabhAmAnA putranA janmotsava ujavAyA nahi tethI tene khUba duHkha thayuM. paNa zuM thAya ? jyAM kRSNa pAte ja gamagIna hAya tyAM tenA putranA janmAtsava kyAMthI ujavAya ? kRSNe mAlelA subhaTo bharata kSetranA traNe khaMDamAM nagare nagara cauTA ane cArA, bajAro, pavatA, khINA, jaMgala, nadI, nALAM vagere badhA sthaLAmAM pradyumnakumAranI tapAsa karIne bhAMgyA page pAchA pharyA ne kRSNa vAsudevane kahyuM. ame khUba tapAsa karI paNa traNe khaMDamAM kayAMya kuMvara jaDatAM nathI. atyAra sudhI kRSNane hiMmata hatI. have te paNa DhIlA thaI gayA. huM traNa khaMDane svAmI ane mArA putrane ATaleA cAkI paherA heAvA chatAM kANuM laI jAya ! e vicAre kRSNa udAsa manIne ciMtAmAM beThA che. rAjaparivAra temaja sArI dvArakA nagarImAM zAkamaya vAtAvaraNa chavAyu che. phakata eka satyabhAmAne AnaMda che. have kRSNanI ciMtA dUra karavA mATe keNu Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaNa vada 8 ne magaLavAra vyAkhyAna na-44 tA. 17-8-76 sujJa khae, suzIla mAtAe ne bahena ! anaMta jJAnI mahAna bhagavaMtAe dehanI pAchaLa pAgala banelA jIvAne divya vANI dvArA udghASaNA karIne samajAvyuM ke he bhavyajIvA ! tame anaMtakALathI jenA rAga karIne rakhaDI rahyA che, jenuM pASaNa karavA mATe AtmAnI khuvArI karI nAMkhI che, nyAya nItine neve mUkI, adharmanuM AcaraNa karI pApanA poTalA khAMdhyA che ane jene mATe hIrA karatAM paNa kiMmatI mAnavabhava gumAvI rahyA che te tAru priya zarIra kevu' che! imaM zarIraM aNiccaM, asuI asura saMbhavaM / sAsaya vAtamiLa, tuva zALa mAyAM || utta. sU. a. 19 gAthA 13 A tAruM zarIra anitya che. tenI pratyeka avasthA pratikSaNe tamane cetAvI rahI che. chatAM jIva tenA mehamAM pAgala banIne peAtAnA svarUpanI vicAraNA karatA nathI. A kAyAne vAcA nathI paNa tamane mUMgA upadeza Ape che ke mArI mAyA kevI che! mArI mAyA vijaLInA camakArA jevI ane sadhyAnA raMga jevI kSaNika che. A zarIra anitya che. te anityatAnA upadeza ApIne bhAna karAve che ke tAro AtmA trikALI dhruva che. tArA AtmAmAM sukhaneA nIdhi bharelA che, paNa tene pArakhavAnI budhdhi tArAmAM nathI. kha'e ! vicAra kareA. A dehamAM zuM bhareluM che ? azucIya padArthothI bhareluM che. leAhI, mAMsa, carabI, hADakA Adi kAma.La bharelA che. temAM zuM tattva che kharUM ? ' nA.' have samajAya che azucIthI bharelu ane azucImaya padArthothI utpanna thayeluM A zarIra che. vaLI te anitya ane azAzvata che, ane te du:khA tathA kalezanuM bhAjana che. AvA zarIra uparanA mAha janma-jarA ane maraNanAM pracura duHkhone utpanna kare che. A dehanI mamatA vAraMvAra deha dhAraNa karAve che. ne kaMIka pApAcaraNA karAve che, chatAM jIvane zarIra keTalu' vahAluM che ? ghaNAM ema kahe che ke mane paisA vahAve che. koI kahe che mane mAtA-pitA vahAlA, kAI kahe che mane mArI patnI ane putra parivAra vahAlA, kAI kahe ke mane TI. vI., reDiyA ane krIja vahAlA che paNa jo gharamAM Aga lAge agara teA guMDAe gharamAM pesI jAya te vakhate mANusa zu laine doDe che ? te samaye mAtA-pitA-paisA-priya patnI-putra parivAra,
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 41 reDiye, kIja ane TI. vI. kaMI levA raheze kharo? mAtA-pitA sUtA rahI jAya, kumaLA phUla jevuM bALaka pAraNIyAmAM jhUlatuM rahe, paisA tijorImAM paDyA rahe, TI. vI, kIja, reDiye badhuM divAnakhAnAmAM rahI jAya tene levA jatAM nathI. mAtra pitAnuM zarIra sAthe laIne doDe che. kAraNa ke zarIra khUba vahAluM che. tenA pratye ghaNe meha ane mamatA che. jyAre tapazcaryA karavAnI vAta Ave tyAre deha sAme daSTi karo che ne vicAro che ke mAre tapazcaryA karavI nathI. tapazcaryA karuM te zarIra dubaLuM thaI jAya. sAmAyika karavAnuM kahevAmAM Ave te kahe che ke mArI kamara dukhavA Ave che. bele, zarIra tamane keTaluM vahAluM che ! A kAyA jyAre ke tyAre phaTako lagADanAra che. are ! chetarapiMDI karanAra che. e samaya Avye tamAruM kahyuM nahi kare. chatAM ene keTalA lADa laDAve che ! ziyALe una oDhADuM, unALe bAga suMghADuM, mIThAI khUba khavaDAvuM palaMge reja pitA, aMkazanI jarUra che tyAM lADa huM laDAvuM chuM- A dehanI pUjAmAM dinarAta vItAvuM chuM, kiMmatI samaya jIvanane huM rAkhamAM milAvuM chuM. A dehanI... ziyALAmAM garama kapaDAM paherAve che, unALAmAM malamalanAM mUlAyama kapaDAM paherAvI bagIcAmAM pharavA javAnuM ane mAlamalIdA khavaDAvIne Dopale gAdalAmAM chatra palaMge piDhADe che. ene keTalA lADa karAve che ! lADakavAye dIkaro enA bApane kahe ke bApAmAre A joIe che. te pitA tarata lAvI Ape. tema A deha kahe ke mAre A joIe che te ene tarata lAvI devAnuM. Ane tame game teTalA lADa laDAvaze paNa aMte to te anitya che. ahIMnu ahI rahevAnuM che. AtmAnI sAthe eka kadama paNa cAlavAnuM nathI. ATalA mATe jJAnI puruSe dehanI anityatA samajAvIne dehane meha choDavAnuM kahe che. dehanI pAchaLa amUlya samayane vyaya na karatAM AtmA mATe purUSArtha karo. A jagatamAM jeTalA mahAnapurU thaI gayA. temaNe AtmasAdhanA karatI vakhate dehanI darakAra karI nathI. - uttarAdhyayana sUtranA navamA adhyayanamAM namirAjarSine adhikAra che. e mIrAjarSi saMyama levA mATe nIkaLyA te vakhate Idra mahArAjAe brAhmaNanA rUpamAM AvIne ghaNuM kahyuM ke he rAjana ! tuM tArA saMsAranA adhUrA kAryo pUrA karIne dIkSA le. A tArI mithilA nagarI baLe che, tAruM aMteura rahe che tenA sAmuM te je. A badhuM kahetAM eka vAta karI ke. pAgAraM kAraittANaM, gopuraTTAlagANi y| - 30 thIgo, to ati variyA | uttasU. a. 8 gAthA 18
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ '42 zAradA zikhara he kSatriya! kilA, daravAjA, maracuM, khAI zatadanI, te pa vigere karAvIne pachI tuM dIkSA le. jethI tArA rAjya upara dumana rAjA caDhI AvavAno bhaya na rahe. A samaye jene AtmAnI laganI lAgI che, jenA mukha upara vairAgyanI jAta jhaLahaLe che tevA namirAjarSie kahyuM ke sadhaM nagaraM kiccA tavasaMvara maggalaM / havatta nikavr gi, fIMgu phuNavaMya | utta. sU. a. 9 gAthA 20 meM te zradhdhA rUpI suMdara nagarI vasAvI che ne tene kSamA rUpI majabUta kille bAMdhI dIdhuM che. eka jamAno evo hato ke agAunA rAjAo potAnA nagara upara duzamana rAjA caDhI Ave to je kille caNele hoya te aMdara pesI zake nahi eTale pitAnA nagaranuM rakSaNa karavA mATe rAjAo kroDa rUpiyA kharcIne majabUta kile caNAvatAM hatAM. Aje e vAyaro vAge che ke e majabUta killAne teDI nAkhe che. killA vinAnI nagarImAM vasatA mAnavIo Aje dharmanA killAne paNa toDI rahyA che. jainakuLamAM janmelAne je cIje ka5tI nathI tene upayoga kare che. je pApanA vahepAra karavAM kalpatA nathI te vahepAra kare, kaMdamULa khAya, rAtrIjana kare, IMDA khAya A jaina dharmanA niyama rUpI killAnI bahAra che. je AvuM AcaraNa kare teNe kile to kahevAya ne? je AtmasAdhanA karavI hoya ne karmazatrune pAchA haThAvavA hoya to dharmane killAne toDaze nahi. namirAjarSie kahyuM ke meM zradhdhArUpI nagarane kSamA rUpI majabUta keTa banAvI dIdho che, tapa ane saMvara rUpI argalA vaDe daravAjA baMdha karyA che ane temAM traNa gupti rUpI majabUta zastra-tapa vaDe durjaya evA karmazatruothI mArA AtmAnuM rakSaNa karuM chuM. baMdhuo ! tamane karmo duzamananI jema khaTake che kharA ? khaTake te tene kADhavAnuM mana thAya ne ? jene mokSamAM javAnI laganI lAge tene karmazatru khaTake. ane baMdhanathI mukta thavAnI laganI lAge ke he prabhu ! kayAre A baMdhanathI mukta thAuM ! to karmazatrune haThAvI baMdhanamAMthI mukti meLavI zake paNa tamane to jeTale saMsArane khaTakAre che eTale AtmAne nathI. vahepAramAM kare rUpiyA kamAvAno khaTakAro thAya to bhUkha ane uMgha bhAgI jAya che. eka bALakane skulamAM sArA mATe pAsa thavAne khaTakAro thAya to te ramatagamata bhUlI jAya che. tema vairAgI AtmAne ema thAya ke huM kyAre mArA AtmAne karmabaMdhanathI choDAvIne muktipurImAM mahAlIza. A khaTakAro thAya to tene saMsAra ane saMsAranI vAto jheranA kaTorA jevI lAge. saMsAramAM rahe paNa ene AtmAnI rUcI hoya. ene eka ja laganI hoya ke jyAre chUTuM? te zuM kare?
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 433 navanArAya jutteNa, bhittaNa kammarkacuryaM / muLI vinaya saMgAmo, mAgo mukhza / / utta. sU. a. 9 gAthA 22 parAkramarUpI dhanuSya upara taparUpI khANu caDhAvIne kamarUpI vacane bhedI nAMkhe. ane saMsAramAM cena paDe nahi. jema jamatI vakhate khAvAmAM vALa AvI jAya to te gaLAmAM cAMTI jAya che. e nIkaLe nahi tyAM sudhI cena paDatuM nathI. kaI cIja dAMtamAM bharAI jAya to paNa cena na paDe. jIbha tyAM ne tyAM krUre ne jIva paNa temAM rahe che. te rIte ka rUpI zatruoe AtmA upara sAmrAjya jamAvyuM che tene kema jaldI kADhuM ? ene nahi kADhuM tyAM sudhI mane cena nahi paDe evI jyAre tamane laganI lAgaze tyAre parAkrama rUpI dhanuSya upara taparUpI khANu caDhAvIne karmarUpI zatruAne bhedIne jIva bhavasaMgrAmathI nivRtta thaIne bhavabhramaNathI mukta thAya che. sthAna che. manuSyabhavamAM je joI e tA devanI tAkAta bhavabhramaNathI mukta thavAnuM manuSyabhava eka ja sAdhanA thaI zake che te devabhavamAM thatI nathI. Ama keTalI che! eka capaTI vagADIe eTalA samayamAM deva ja budvIpane pharatA sAta AMTA mArI Ave chatAM mAkSamAM javAnI tenAmAM tAkAta nathI. kAraNake te avirati che. e sthAnamAM rahelA samakitI devAne devaleAkanA sukhA DaMkhe che, aviratipaNuM tene khaTake che. ne e meAkSanA sukhane jha Mkhe che. meAkSamAM javA mATe ene manuSya anavuM paDe. manuSyabhava vinA anuttara vimAnanA devA paNa meAkSane sara karI zakatA nathI. jyAre ApaNI e tAkAta che. avasara rUDA matcA cheteA kAma kADhI leA. evI bhAvanA karo ke 24 kalAkamAM mekSa maLavAno hoya to eka kalAkamAM kema na meLavuM ? tamane mAsakhamaNu karavAnI bhAvanA thatI hoya to AvatA varSe karIza tevI rAha na jIA. je avasara AnyA che tene vadhAvI leA. keAI vahepArI mAla kharIdavA Ave ne sAro nakA maLato hAya to ema vicAra karo che ke A vahepArI sAthe mAre sAdA nathI karavA. khIje vahepArI Avaze tyAre joIza. tyAM to nANAMnA nakA maLato DAya to AvelA avasarane vadhAvI le che. sheja paNa bhUla karatAM nathI. tema Ave avasara hAthathI jaze to pastAvA thaze. ahIM gheADI karaNImAM ghaNI nirjarA thAya che. A avasara bhUlavA jevA nathI. mahAvideha kSetramAM janma thaze to tyAM AyuSya lAMbuM che eTale ghaNI karaNI karavI paDaze. ahIM AyuSya TUMkuM che tethI AchI karaNIe ghaNI nirA thaze. thADA mAla ApIne jhAjhe naphA thato hAya to tame kahevAo ne ? tema thADI sAdhanAmAM jhAjhI nirA thatI hAya ahIM' AtmasAdhanAnA amUlya samaya phAma bhAgamAM vItAvaze| to jJAnInI dRSTie 15 jato karo to mUrkhA to kANu javA de?
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 zikhara kSArahA mUkha haraze, sAdhaka dazAmAM vicaratA sAdhako eka ja vicAra kare ke duniyA zuM kare che te tAre jovAnI jarUra nathI. tuM tArI sAdhanAmAM lIna rahe. koI rAjA garIba mANasa upara prasanna thaIne kahe ke tane ra4 kalAkanuM rAjya ApuM chuM. tAre jeTaluM ghana levuM hoya teTaluM laI le. garIbane rAjya maLyuM eTale e to khAvA-pIvA ane zarIrane zaNagAravAmAM rahI gayo. kAMI lIdhuM nahi. covIsa kalAka pUrA thatAM rAjAe kahyuM. have vidAya thaI jAo. tyAre te kahe. meM to haju kaMI lIdhuM nathI. rAjA kahe ke to te covIsa kalAkamAM zuM karyuM? have kaMI nahi bane. cAlato thaI jA. tyAre tene laTIyAbAvAnI jema khAlI hAthe nIkaLI javuM paDayuM. raMkane rAjya maLyuM paNa samaya oLakhe nahi. A nyAye anaMtakALathI bhautika sukhanI bhIkha mAMgatAM raMka jevA banI gayelA AtmAne A bharata kSetramAM alpa jiMdagImAM Atmika dhanane khajAne levAya teTale laI levA mATe manuSyabhavanuM rAjya maLyuM che. A rAjya 25-50-100 ke 150 varSanuM che. ATalA samayamAM je jeTalI bane teTalI sAdhanA nahi karo ane khAvA pIvA ane khelavAmAM rahI jaze to jiMdagI pUrI thaze tyAre pelA garIba mANasanI jema laTIyA bAvA thaIne javuM paDaze. pachI game teTalo pazcAtApa karaze te paNa kaMI vaLaze nahi. A manuSyanuM jIvana keTaluM kSaNika che! teno tame vicAra karo. "khijelahu mo! majuvALa viSa purA kasTavindu dhara DAbhanI aNI upara rahelA jhAkaLanA bindunI jema manuSyanuM jIvana caMcaLa che. tame najare nihALe che ne ke kaI mANasane vyAkhyAnamAM je hoya ne bapore khabara paDe ke hArTaeTeka Avyo che ne temane jasalekahespitAlamAM dAkhala karyA che. savAre prArthanAmAM joyA hoya ne sAMje khabara paDe ke amuka bhAIne lakavA thaI gayA che. ApaNI pAse kalAka besI vAto karIne gayAM ne savAra paDatAM hArTaeTeka AvatAMnI sAthe gujarI gayA. AvuM ApaNuM zarIra anitya che. ne azucInuM bhareluM che. temAM rAga karavA jevuM che zuM? rAga kare te dharmane karo ne eka kSaNa paNa nakAmI gumAvyA vinA jeTalI bane teTalI sAdhanA karI le jethI pAchaLathI pastAvuM na paDe. ApaNe pelA mANasanI jema laTIyA bAvA jevA thaIne javuM nathI paNa mAladAra banIne javuM che. AtmAnA parAkramarUpI dhanuSya upara tapanuM bANa caDhAvI karmanA killAne teDI jaldI mekSamAM jaIe. jemane karmarUpI kavaca bhedIne jaldI mokSamAM javAnI rUcI jAgI che tevA sAta aNagAro ke tapa kare che! e saMto mahAna AtmAthI hatA. khAlI veza paheryA hoya tevA saMta na hatA. je sapheda kapaDA paherIne besI javAthI mokSa maLI te heta te bhagavAna mahAvIra svAmIne ATalI kaThIna sAdhanA karavI na paData mahAbala
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ che .) 435 dhArA zikhara Adi sAta aNagAroe saMyama laIne prathama te AzravanA daravAjA baMdha karyo eTale navA zatruo aMdara pesI jatAM aTakI gayA. paNa te pahelAM je aMdara pesI gayelA che te zatruone dUra karyA vinA zAMti nahi maLe. eTalA mATe teo tapa karavA lAgyA. e tapa paNa ke ? jJAna sahita tapa hatuM. temaNe dIkSA laIne sauthI pahelAM bAra aMganuM jJAna meLavyuM. ane jJAna sahita tapa kare che. jJAna dvArA jANIne tapa dvArA karmanA kacarAne sApha kare che. saMvara dvArA no kacaro baMdha karyo ne tapa dvArA june kacaro sApha kare che. tapathI AtmA tejasvI, nirmaLa ane pavitra bane che. jeTalI AtmAnI nirmaLatA thAya che teTalo AtmA haLa bane che. kaMIka che bahArathI pavitra ane dhamaTha dekhAtA hoya che paNa aMdarathI malIna hoya che. bhagavaMta kahe che ke bahAranI game teTalI zuddhi kare paNa aMdaranI pavitratA nahi hoya te varSo sudhI game teTalI dharma kriyAo karaze te paNa kalyANa nahi thAya. mATe jevA bahArathI pavitra dekhAva cho tevA aMdarathI pavitra bane te tenI asara bIjA upara paNa paDaze. tethI pitAnuM ne paranuM baMnenuM kalyANa thaze. anya-darzanamAM paNa AtmAnI pavitratAnuM keTaluM mahatva batAvyuM che te eka daSTAMta dvArA samajAvuM. "sAce dhama ane pavitra AtmA keNu che tenI deve karelI parikSA." * sAce pavitra ane dharmAtmA keNa che tenI pArakha enA bAhya dekhAvathI nathI thatI paNa tenA AcaraNa uparathI thAya che. eka maMdiramAM eka divasa camatkAra thaye. savAra paDatAM maMdirane pUjArI bhagavAnanI pUjA karavA gayA. tyAM teNe eka thALI paDelI joI. te joIne pUjArI Azcaryacakti thaIne thALI sAmuM joI rahyo che. tenA manamAM vicAra thaye ke roja bhagavAnanI pUjA karuM chuM. tethI bhagavAne mArA upara prasanna thaIne mArA mATe A thALI mUkI lAge che. huM tene laI lauM. ema vicAra karIne thALI levA jAya tyAM AkAzavANI thaI ke he pUjArI ! je kaI sAco dhamaSTha haze te A thALI laI zakaze. te sivAya bIjo koI mANasa A thALIne hAtha aDADaze te thALI loDhAnI banI jaze. A sAMbhaLIne pUjArInA manamAM thayuM ke huM roja bhagavAnanI pUjA karuM chuM, prabhunuM bhajana karuM chuM ane A gAmanA zeTha-zAhakAra ane rAjA badhA mArA caraNamAM name che te mArA jevo pavitra dharmAtmA bIje koNa che? huM A thALI upADI lauM. pILuM dekhIne pUjArInuM mana zILuM thayuM. AgaLa pAchaLa najara karI te kaI dekhAyuM nahi eTale pUjArIe pelI thALI upADI. tyAM te jhagArA mAratI thALI lekhaMDanI banI gaI. tethI tene duHkha thayuM ke aho ! huM roja bhagavAnanI pUjA pATha, maMtra, jApa badhuM karuM chuM chatAM huM dhamIDa nathI! A vicAramAM dhrujI uThayo ne hAthamAMthI thALI paDI gaI. ane jamIna sAthe athaDAtAM thALI
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sonAnI banI gaI. A joIne pUjArI punaH Azcarya pAmI gaye ne manamAM vicAra karavA lAgyuM ke mane potAne dharmAtmA mAnuM chuM paNa aMdarathI daMbhI chuM. eTale sAco dharmAtmA nathI. A rIte te pitAnA pApane pazcAtApa karavA lAgyA. mArA jevo keNu dharmAtmA che? eTalAmAM nagarazeTha maMdiramAM darzana karavA AvyA. bhagavAnanA darzana karI AMkhe baMdha karI bhagavAnanuM dhyAna dharyuM. AMkhe belI pharIne bhagavAnane namana karIne pAchA phare che tyAM zeThanI najara thALI upara paDI. eTale zeThe pUjArIne pUchayuM ke AvI sonAnI thALI ahIM koNe mUkI che! tyAre pUjArIne kahyuM ke rAtre keI devadUta A thALI ahIM mUkI gayuM che. savAre huM A thALIne aDakavA jato hato tyAM AkAzavANI saMbhaLAI ke je kaI dharmAtmA haze te A thALIne laI zakaze. bIje kaItene aDakaze te sonAnI thALI loDhAnI thaI jaze. meM mane dharmAtmA mAnIne thALI upADI paNa loDhAnI banI gaI. ne mArA hAthamAMthI nIce paDatAM senAnI banI gaI. pUjArInI majAka karatAM zeThe kahyuM-tuM bhagavAnanI pUjA kare che paNa tArAmAM sAcI pavitratA nathI. paNa meM te ghaNAM dAna-puNya karyA che ne roja bhagavAnanA darzana karavA AvuM chuM mATe huM sAco dharmAtmA chuM. huM thALI upADIza te vAMdho nahi Ave. pitAnI dhArmikatAnA ghamaMDamAM rAcatA zeTha thALI hAthamAM lIdhI; paNa tarata jhAMkhI paDI gaI. eTale zeTha paNa jhaMkhavANA paDI gayA ne temanuM abhimAna osarI gayuM. hAthamAMthI thALI paDI gaI. nIce paDatAM pAchI hatI tevI sonAnI banI gaI eTale zeThane zarama AvI gaI. pujArI ane zeTha baMne bheThA paDI gayA. ne tyAM zUnamUna ubhA rahyA. tyAM pradhAnajI darzana karavA mATe AvyA. temaNe paNa bhagavAnanA darzana karyA. tyArabAda pUjArI ane nagarazeThane udAsa cahere ubhelA joIne pUchayuM-zeThajI ! tame Aje udAsa kema che? tyAre zeThe thALInI vAta karI. tyAre pradhAne kahyuM ke mane bhagavAna upara pUro vizvAsa che. prabhu jarUrI mArI lAja rAkhaze. ema kahIne pradhAnajIe thALI upADI. te thALI jhAMkhI paDI gaI ne pradhAnajI paNa jhaMkhavANuM paDI gayA. emanI hiMmata bhAMgI gaI. hAtha dhruja ne thALI paDI gaI. nIce pachaDAtA thALI sonAnI banI gaI. A traNe jaNa stabdha banIne ubhA rahyA. kahyuM che ke vana ira pati mUDha: mUDha mANasa jete hovA chatAM jete nathI. A vijJAnanA yugamAM aneka prakAranI vaijJAnika mAhitIone bhaMDAra gaNute mAnavI jagatanI vividha mAhitIonuM jJAna dharAve che. paNa kharekhara, pitAnI jAtane oLakhate nathI. sarva zAstrone pAra pAme che paNa Atmatatvane pIchANa nathI. eka nAnakaDI thALIe temane AtmabhAna karAvyuM.
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja8 A traNe zUnamUna ubhA hatA tyAM mahArAjA padhAryA. rAjAe maMdiramAM praveza karatAM ja hasamukhA gaNAtA nagarazeTha, hAjara javAbI pitAnA pradhAna ane dharmanI carcA karatA pUjArIjI A traNe ne ekadama gamagIna ubhelA joIne pUchayuM ke Aje tame badhA kema gamagIna banIne ubhA che? tyAre temaNe sonAnI thALInI rAjAne vAta karI. A sAMbhaLI rAjAe kahyuM-tamArAmAM game tema banyuM. paNa huM thALIne aDakIza te evuM nahi bane. kAraNa ke meM ghaNAM dAna-puNya karyA che. garIbanI saMbhALa levAmAM chUTA hAthe dhana vAparyuM che. saMta mahAtmAnI sevA karuM chuM. savAra sAMja prabhunuM bhajana karuM chuM. Ama kahIne rAjAe thALI upADI. paNa rAjAno hAtha aDatAM thALI jhAMkhI paDavA lAgI ne paLavAramAM leDhAnI thaI gaI. rAjA te thALI sAme joI rahyA. thALIne raMga badalAtAM rAjAnA mukhane raMga paNa badalAI gayo. ane rAjA senAnI thALI jamIna upara paTakIne maMdiramAM na rokAtAM pitAnA mahelamAM jaI pika mUkIne raDayA. aho ! ATaluM badhuM karavA chatAM huM sAce dharmAtmA nahi! A vicArathI rAjAnA dilamAM bhAre AMcake lAgyuM. sonAnI thALInI vAta dhIme dhIme AsapAsanA ghaNAM gAma sudhI pahoMcI gaI. je loke potAne dharmAtmA mAnatA hatA te badhA maMdiramAM AvI bhagavAnanA darzana karIne thALI upADatAM ne thALI loDhAnI banI jatI. ane teo thALIne jamIna upara pheMkatA ke senAnI banI jatI hatI. maMdiramAM pUba bhIDa jAmavA lAgI. jema nATaka ke rAmalIlA Ave tyAre mANasane game teTaluM kAma hoya te paNa te cheDIne jevA ubhA rahe paNa ahIM che ke kalAka moDuM thAya te uMco-nIco thaI jAya. A maMdiramAM paNa dUra dUrathI bhajanamaMDaLIo AvI. keI vedanA maMtra uccAratAM AvyA te kaI dhUna macAvatAM AvyA. ane jenArA utsukatApUrvaka jevA lAgyA ke A badhAmAM sAco dharmAtmA keNa che? sAcA dhamaSTha purUSanI kasoTI karavA mATe keI deve A thALIne maMdiramAM mUkI hatI. kene kutUhalane pAra na rahyo. khuda mahArAjAnI svArImAM, sarakasa ke sinemAmAM bhIDa na jAme tethI adhika bhIDa A maMdiramAM jAmavA lAgI. sau potapotAnI karaNInA vakhANa karatAM thALI upADavA mATe jatA. ne thALI leDhAnI banI jatI. eTale gussAthI thALI jamIna upara pheMkI detAM ne thALI senAnI banI jatI. "ame mahAna saMta chIe, dharmISTha AtmAe chIe tema saunI mAnyatA * tyArapachI vaiSNava dharmanA saMnyAsIo AvavA lAgyA. keI kahe ame bAlapaNAmAM saMnyAsI banyA chIe, keI kahe ame tapasvI chIe. ema pitAnA vakhANa karIne zALI upADavA jatAM ne thALI loDhAnI banI jatI. sau bheThA paDI jatA hajI
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sudhI kaI sAco dharmAtmA maLatuM nathI. nagarajanonI ciMtA vadhavA lAgI ane A tamAso jenArA paNa kAmadhaMdho choDIne tyAM besI rahetA. A rIte ghaNAM divaso vItI gayA. pachI bAjunA gAmaDAmAMthI eka garIba kheDUta te gAmamAM haTANuM karavA mATe Avyo. ene mAla vecIne maMdiramAM AvI bhagavAnanAM darzana karyA. te khUba bhUkhe thayo hato. te khAvA mATe pitAnI sAthe roTalo ne maracAM lAvyo hato. te choDIne maMdiranA oTale khAvA besate hato. tyAM enI najara sAmA eTale sUtelA eka mANasa upara paDI. te mANasa atula vedanAthI pIDAI rahyo hato. eTale tenA mukhamAMthI uMkAra nIkaLatA hatA. te sAMbhaLIne pitAnuM khAvAnuM choDIne pelo garIba kheDUta tenI pAse gaye. enA aMga upara pUrAM vastro na hatAM. enA AkhA zarIre gumaDA nIkaLyA hatA. tethI zarIra AkhuM lohI ane parUthI bharAI gayuM hatuM. te pANI... pANI karatA hatA. A joIne kheDUta be pyAlA pANI laI AvyuM. pitAnuM phaLIyuM aDadhuM phADI tenA nAnA TukaDA karIne pelA mANasanA gumaDAM sApha karI tenA zarIre pATA bAMdhyA eTale tene kaMIka zAMti vaLI. pachI te beTho thaye. te keTalAya divasano bhUkhe hato. eTale kheDUte pitAnA mATe lAvelo roTalo ne maracuM tene khavarAvI pANI pAyuM. tethI pele mANasa kheDUtane khUba AbhAra mAnavA lAgyo. kheDUte kahyuMbhAI! emAM mAre zuM AbhAra mAnavAne che! meM kaMI nathI karyuM. meM te mArI pharaja bajAvI che. sAce dharmAtmA keNu?": baMdhuo ! hajAro mANaso ahIMthI maMdiramAM jatAM hatAM paNa A dukhInA sAmuM keI jenAra na hatuM. A kheDUte tenA sAmuM joyuM. tenI pAse jaI thoDIvAra beTho. tene kaMIka zAMti vaLI eTale kheDUte kahyuM bhAI! tane sAruM che ne ? te have huM pharIne bhagavAnanA darzana karIne jAuM. mAre gAmaDAmAM javAnuM che eTale me thaze, pele regI mANasa tene khUba upakAra mAna tenA pagamAM paDIne kahe che tame mArA sAcA bhagavAna che. kheDUta kahe bhagavAna te maMdiramAM beThA che. huM nahi. ema kahI tenI rajA laIne maMdiramAM AvyuM ne bhagavAnanA sAme ubhA rahI eka citta prArthanA karavA lAgyA. he prabhu ! he dInadayALa ! pelA garIba mANasanI pIDA joI jatI nathI. tuM ene jaladI sAjo karI deje. ene sukhI karaje, ema prArthanA karI. page lAgIne pAchA phare che tyAre pUjArIe tene pitAnI pAse belAvIne kahyuM-bhAI ! tuM A thALI upADa, tyAre kheDUte kahyuM huM parAI vastune kadI aDakatuM nathI. huM mArA khetaramAM mahenata karIne je lUkho-sUke ziTale maLe che temAMthI mAruM gujarAna calAvuM chuM. vagara mahenatane paise kadI lete nathI. tyAre pUjArIe kahyuM-tuM A thALI upADa to kharo. kadAca tAruM bhAgya haze te tane maLaze ne uparathI mATe dharmAtmA kahevAIza.
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAhA zikhara kheDUte kahyuM bhAI! huM kyAM mATe dharmAtmA chuM ! huM te gAmaDAne garIba ane abhaNa mANasa chuM. mAre thALI upADavI nathI paNa pUjArIe khUba Agraha karyo eTale kheDUte anicchAe thALI upADI. kheDUtanA hAthamAM AvatAM te thALI vidhAre tejathI camakavA lAgI. A joIne leke Azcaryacakti thaIne kheDUtanI sAme jevA lAgyA. pUjArIe kahyuM. bhAI! te zuM puNyanuM kAma karyuM che? tyAre kheDUte kahyuM. bhAI! huM te eka garIba kheDUta chuM. meM zuM sAruM kAma karyuM che e bhagavAna jANe. huM te A cAlyo. mAre moDuM thayuM che. ema kahIne pelI sonAnI thALI ciMdiramAM mUkIne cAlato thayo. badhAe khUba kahyuM ke tuM A thALI laI jA. paNa e kahe ke mane pArakuM dhana khapatuM nathI. ema kahIne e te cAlate thaI gayo. devAnupriye ! juo, A kheDUta garIba hato paNa tenAmAM keTalI pavitratA : hatI ke sAdhu saMto (saMnyAsIo) ane zrImaMta bhakto je na karI zakyA te kArya tenAthI siddha thayuM. te sAce dharmAtmA Tharyo. ene thALI laI javA mATe pUjArIe ghaNuM kahyuM. paNa eNe kahyuM ke mAre mana paradhana paththara samAna. mArA vItarAganA zrAvake roja khAmaNAmAM bele che paradhana paththara samAna paraMtu e to bolavA pUratuM che. paNa hAthamAM Ave to ghara samAna. kema barAbara che ne ? upAzrayethI ghera jatAM sonAnI lagaDI rastAmAMthI jaDe to koNa jatI karaze ? " bahuranA vasuMdharA." A ekAMte vAta nathI. kaMIka vakhata peparamAM vAMcIe chIe ke TekasIvALAe rU. 30,000nuM pAkITa enA mAlIkane ApyuM. AvA ImAnadAra mANaso paDyA che. paNa evo kaI vIrala hoya che. pelA kheDUte thALI te na lIdhI paNa chatAM tenA manamAM saheja paNa abhimAna na hatuM. narasiMha mahetAe kahyuM che ke pitAnuM sukha jatuM karIne bIjAne sukhI kare chatAM meM enuM Ama karyuM te abhimAna na hoya te ja viSNune sAco bhakta che. ame paNa kahIe chIe ke "sAce zrAvaka tene re kahIe. je Atmavata sarva jIvone jANe re je sAce zrAvaka hoya te jIvanI hiMsA kare nahi. ne jyAM jIvahiMsAnI vAta Ave tyAM tenuM hRdaya kakaLI uThe. pApanA eka paNa kAryamAM tene rasa na hoya. keI pApanuM kAma karato hoya to tene aTakAve ane pitAnA sukhane bhega ApIne paNa bIjAne sukha Ape. ane prANImAtranI rakSA kare te sAco zrAvaka ane sAce dharmAtmA che. ane tenuM jIvana pavitra bane che. mahAbala aNagAra Adi sAta saMte AvA pavitra AtmAo che. jemAM - AtmAne tejasvI banAvavA mATe ugra tapanI sAdhanA karI rahyA che. mahAbala pramukha
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 cAratA viSA sAte aNugAra laghusi'haniSkrIDita tapa karIne be varSa ane 28 divasa rAta sudhI sUtrokta vidhi mujama temaja tene ArAdhavAnI bhagavAnanI jevI AjJA che te pramANe ArAdhIne jyAM sthavira bhagavata hatA tyAM gayA. vAgacchattA there bhagavaMte vaMdati namasaMti vaMditA namasitA evaM vayAsI tyAM jaIne sthavira bhagavaMteAne vaMdanA karI temane namaskAra karyAM. vaMdaNA-namaskAra karIne teoe vina'tI karatA A pramANe kahyuM. "icchAmINaM bhaMte mahAlaya sIhanikIliyaM taheva jahA khuDDAgaM navaI cottIsahabho niyattae egAe parivADie kAlo egeNaM saMvaccharaNaM chahiM mAsehiM aTThArasahiyaM ahoratehiyaM samappe / " he bhagavaMta! ame mahAsi`hAnaSkrIDita tapa karavA icchIe chIe. tyArabAda sthavira bhagavaMtanI AjJAthI mahAkhala pramukha sAteya aNugAro mahAsiddhaniSkrIDita tapamAM pravRtta thaI gayA. khaMdhue ! A sAte aNugAroe pahelAM laghusi'niSkrIDita tapanI ArAdhanA pUrI karI. ATalu' karIne paNa besI rahyA nathI. pachI temaNe mahAsi'haniSkrIDita tapanI ArAdhanA zarU karI. A tapanI vidhi paNa kSullakasi'haeNniSkrIDita tapanI vidhinI jema ja hAya che. paNa tenA karatAM AmAM eTalI vizeSatA hAya che ke A tapa ArAdhanAra saMyamI eka upavAsane (caturthAM bhakta) sauthI pahelAM Acare che. tyArabAda te anulAmatithI pahelAM kahI gayA tema kSullakasiMhaniSkrIDita tapanI ArAdhanAnA kramanI jema paNa navanA khadale sALa upavAsa sudhI catuaizatitama sudhI tapa kare che. tyArabAda tyAMthI pAchA phare che. pAche pharavAne krama A pramANe che. jyAre te seALa upavAsa karI le che tyAre pratileAma gatithI pratyAvRtti kALamAM vacce pA~dara upavAsa rUpa batrIsa bhakta kare che. phrIne seALaupavAsa rUpa cAtrIsa bhakta kare che. tyArabAda caudaupavAsa rUpa trIsa bhakta kare che. tyArabAda paMdara upavAsa kare che. A rIte pUrvoktakramathI te catu bhakta paryanta eka upavAsa sudhI tapazcaryAM kare che. A rIte prathama paripATInuM tapa kare che. mahAsiniSkrIDita tapamAM eka paripATImAM anuleAma-pratileAmanI apekSAe caturthI, chaThTha, aThThama vigerethI mAMDIne cauda upavAsa sudhI badhA upavAseA cAra cAra hAya che. eTale prathama 4 catu bhakta, 4 chaThTha bhakta, 4 aThThamabhakta vigere cauda upavAsa sudhI jANavuM. 15 upavAsa traNa * ane 16 upavAsa be vAra thAya che. A pramANe ahIM dareka paripATImAM anulAma ane pratieAma vidhi mujaba tapazcaryAnA badhA divaseAnI gaNatrI karIe teA 497
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 441 divasa thAya che. ane pAraNAnA divasonI saMkhyA 61 hoya che. A rIte eka paripATIne kALa eka varSa, cha mAsa ane aDhAra divasamAM pUro thAya che. ane A mahAsiMhaniSkrIDita tapane saMpUrNapaNe pUruM thavAmAM cha varSa, be mAsa ane bAra divasa-rAta jeTale vakhata lAge che. - A mahAna saMtoe A laghusiMhaniSkrIDita ane mahAsiMhaniSkrIDita baMne tapa karyA. emaNe ATale tapa karyo. temanA pAraNu lUkho-sUkA AhArathI thatA hatA. chatAM tapamAM evA lIna rahetA hatA ke pAraNuM bhUlI jatA hatA. jyAre tame zuM bhUle che? upavAsa ke pArANuM? e saMtee A tapa karIne zarIra sUkake bhUkake karI nAMkhyuM. have zuM karaze te vAta avasare, vyAkhyAna na. 45 zrAvaNa vada 9 ne budhavAra tA. 18-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! vizvavatsala, karUNAnA sAgara evA mahAvIra prabhue jagatanA cha upara mahAna anukaMpA karIne AgamarUpI vANI prakAzI. bhagavAnanI vANI bhavya jIva upara mahAna upakAra karanArI che. jema DokaTaranI davA zArIrika roganuM zamana karanArI che tema vItarAga prabhunI vANIrUpI davA bhavarogane nAza karanArI che. A vANI upara je jIva zradhdhA kare te mokSanA zAzvata sukhane meLavI zake che. jinezvara devee je vANI prarUpI che te satya ane niHzaMka zAstrakAra kahe che. je ya aiyA, je ya paDupanA, je tha AgamissA arihaMtA bhagavaMtA te savve eva bhAivakhanti, evaM bhAsanti, evaM panaveti evaM paruti / AcAraMga sUtra a. 4 u. 1. je tIrthakara bhagavaMte bhUtakALamAM thaI gayA, vartamAnakALe mahAvideha kSetramAM birAje che ne bhaviSyamAM bIjA tIrthakara thaze temAM je vAta bhUtakALamAM thaI gayelA tIrthakaroe kahI te vAta vartamAnakALamAM mahAvideha kSetramAM tIrthakara bhagavaMte prarUpe che ane bhaviSyamAM je bhagavate thaze teo paNa e ja vAta kaheze. je je dro ane je je ta je rIte bhagavaMte kahyA che te te rIte rahelA che. navatatva dravya naya-nipA je jJAnIe kahyA che, te anaMtakALe paNa jJAnI e ja svarUpe kaheze,
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA bira jJAtAjI sUtrane adhikAra cAle che. temAM sAte aNagAroe bhavaroga nAbUda karavA mATe laghusiMhaniSkrIDita ane mahAsiMhaniSkrIDita e be mahAna tapanI ArAdhanA karI. e tapanI vidhi Apa gaI kAle sAMbhaLI gayA. AvA mahAna tapa tame nA karI zako te chevaTe sAmAyika vigerethI AvI paripATI karo te paNa karmo khape, A sAte aNagArone janma-maraNanuM duHkha khaTakayuM mATe sAdhanA joradAra upADI. emane karmazatrune pIche choDavAnI laganI lAgI ne mokSamAM javAne ullAsa jAgye tethI temane sAdhanA kaThaNa nA lAgI. bAra varSanI bebI tenA doDha varSanA bhAIne laIne sIDI caDhe che. caDhatAM hAMphI gaI ne pasInAthI rebajheba thaI gaI che. kaI tene kahe ke bahena ! tuM khUba thAkI gaI che. Ane bheTa mUkI de, tyAre te chokarI zuM kaheze ? nA. huM thAkI nathI, thAkavA chatAM tene thAka kema nA lAge ? tene bhAI vahAle che mATe. A ja rIte tame pAMca zera cAMdI laIne cAra mALa caDhe te tamane thAka lAge kharo ? are ! kaI kahe ke lA pakaDuM te paNa nA pADe. AvA bhAra te jIve ghaNI vakhata uMcakyA. paNa kyAreya ema thAya che ke dazamuM vrata karI gharagharamAM pharIne gaucarI karuM. gaucarI kare te khyAla Ave ke sAdhu mArga keTale kaThIna che! sAdhu gaucaramAM paNa keTale upaga rAkhe. aApa na jibdikanA, hiifja kviyaM sAdhu akalpanIya sadoSa AhAra na le. nirdoSa ane ka95nIya AhAra hoya te grahaNa kare. temAM paNa jema tema na vahere paNa khUba upaga rAkhe. gRhasthane dAna detA lAbha thAya tema upaga rAkhe, te baMne kalyANanA bhAgI bane. sAdhu AhAra zA mATe kare che te jANe che ne ? zarIrane haSTapuSTa banAvavA mATe nahi, jIbhanA svAda mATe nahi paNa uttarAdhyayana sUtranA 35mA adhyayanamAM bhagavaMte kahyuM che ke alole na rase gidhdhe, jibbhAdante amucchie / saTTA muMtijJA, kavaThThA mahAmuLa | utta, sU, a. 35 gAthA 17 lupatA rahita, samRdidha rahita, rasendriyanuM damana karanArA ane bhajananI mUcha rahita banIne muni AhAra kare. AvA munie svAda mATe AhAra na kare. paNa saMyamayAtrAnA nirvAha mATe AhAra kare. saMyama nirvAha karavA mATe AhAra karatAM paNa sAdhunA manamAM pazcAtApa hoya. ahe prabhu ! AtmAne svabhAva anAhAraka che. anAhAraka dazA prApta karavA mATe tapa karavuM joIe. AvA mahAna tapasvIo atma samAdhimAM rahIne tapa kare che. huM e tapa nathI karI zakato. huM e tapa kayAre karIza? anAhAraka dazA kyAre pragaTa karIza? e vicAra kare, vaLI A zarIrane TakAvavA mATe AhAra kare paDe che te
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ ochAmAM ochA dravyathI calAvuM. A sAdhu khAvA chatAM tapasvI che. tamAruM vajana vadhI jAya che tyAre tame DAkaTara pAse jAo cho. DekaTara kaheze vajana ghaTADavA DAyaTIMga karI, lUkhA khAkharA ne bApheluM zAka khAo, game teTalI bhUkha lAge te paNa be upara trIje khAkhare khAvAne nahi. bole, A badhuM karo cho ne? A samaye svAda jIta, bhUkha veThe, lUkhuM khAva te paNa AyaMbIla tapane lAbha maLaze kharo? nA. have tamane samajAya che ke bhagavAne ke suMdara mArga batAvyuM che! mATe nAnA mATe je bane te tapa karavAmAM Ave te zarIra utarI jaze, DAyaTIMga karavAnI jarUra nahi paDe ne karmanI nirjarA thaze. A sAte aNagAroe AtmalakSe ugra tapa karyo, pachI temaNe zuM karyuM? "tae Na te mahabbale pAmokkhA satta aNagArA mahAlayaM siMhanikkIliyaM ahAsuttaM jAva ArAhettA jeNeva there bhagavaMte teNeva uvAgacchanti, uvAgacchittA there bhagavate vahati namasaMti, vaMdittA namaMsittA bahUNi cauttha jAva viharanti / " A mahAbala pramukha sAte aNagAra sUtramAM kahyA mujaba vidhipUrvaka mahAsiMhaniSkrIDita tapane ArAdhIne jyAM sthavira bhagavaMta hatA tyAM AvyA. AvIne temane vaMdana namaskAra karyA. vaMdana namaskAra karIne eka upavAsa, chaThTha, ama vigere tapazcaryA karavA lAgyA. devAnupriye! jarA sAMbhaLo. A saMtoe kevA ugra tapa karyA! zarIramAMthI lehIne mAMsa sUkAI gayA. zarIra sUkake bhUkake thaI gayuM hatuM. A mahAna ugra tapa pUruM karyA pachI paNa chaThTha-aThThama vigere tapazcaryA karavA lAgyA. ApaNe zuM kahIe chIe ? khabara che ne ? meM te hamaNAM mA khamaNa karyuM, vaSatapa karyo have tapazcaryA karavI nathI. kAraNa ke meM pAMca aThThAI, traNa seLabhaththA ne mA khamaNa badhuM karI lIdhuM che. huM tamane pUchuM chuM ke tame ATale tapa karyo tenA gANa gAo cho, paNa anaMtakALathI bhavamAM bhaTakatAM jIve keTalA karmo bAMdhyA tenI khabara che? jema ghAMcInI ghANI upara besanAra mANasanuM kapaDuM telathI cIkaNuM thavAthI khUba meluM thayuM hoya tene dhULamAM ragadoLavAmAM Ave te pachI te kapaDuM kevuM thaI jAya! enI jAta ke bhAta dekhAya ? ene garama pANImAM sAbu ke soDA nAMkhIne bAphavAmAM Ave ne pachI dhekA pADIne jovAmAM Ave tyAre mAMDa ujaLuM thAya che. e cIkaNA ne melAM kapaDAM karatAM paNa AtmA e malIna banI gayuM che ke tene pitAnA svarUpanuM paNa bhAna nathI. huM koNa chuM ? kayAMthI Avyo chuM ? te paNa khabara nathI. AvA gADha karmonA mela sApha karavA mATe ATalI tapazcaryA karI te ghaNuM kahevAya? jyAM
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 zA zikhara sudhI AtmA karma rahita dha ne bane tyAM sudhI purUSArtha karyA kare paDaze. eTaluM karIne besI rahevAthI karmo nahi khape. karma khapAvavAne tamane khaTakAro jAge che? sAte aNagArone karma khapAvavAno khaTakAro thayo hate. he prabhu! have amAre bhava karavA nathI. mAtAnA garbhamAM AvIne duHkha veThavA nathI. janma-jarAne maraNanA trAsathI kaMTALI gayA chIe. have e trAsa veThavA nathI. jaladI ajanma dazA prApta karavI che ke jethI A saMsAramAM pharIne janmavuM na paDe. emane janma-maraNa baMdha karavAne khaTakAro thayo hato ne tamAro khaTakAro baMdha paDI gayo che. jema keI mANasanuM hArTa kAma nA kare tyAre tenA dhabakArA baMdha paDI jAya ne ! tame ene kaheze ke A khalAsa thaI gaye che. ghaDiyALano kaTakaTa avAja thatuM baMdha paDI jAya tyAre zuM kaheze? baMdha paDI gaI che. basa, A rIte samaje. A uttama mAnava janma pAmIne janma-maraNane aTakAro na thatuM hoya te kevA kahevA? baMdha. paDelI ghaDiyALa jevA ! (hasAhasa) tame eka vAta jarUra yAda rAkhI le ke anaMtabhavanA karmone teDavA mATe eka kSaNa paNa pramAda karIne beso nahi. jene karmanI bhekhaDo teDavAnI tIvra jijJAsA jAgI che te eka miniTa paNa AzravamAM javA detA nathI. saMpUrNa AzravanAdvAra te dIkSA le te baMdha thAya. paNa saMsArI jIvane je ema thAya ke huM dIkSA laI zakuM tema nathI paNa mAre jaldI karmo khapAvavA che te eTale samaya maLe teTale samaya paNa AzravamAM na javA de. ene saMsAranA vaibhavane meha na rahe. te eka ja vicAra kare ke A paisA-gharabAra-putra-panI e koI mArA nathI. ene moha zA mATe rAkhuM ? eka kavie paNa kahyuM che ke, delata daLa deze nahi, e tane vizvAsa che, sAthI dago deze nahi, e tane vizvAsa che, kAyA dage deze nahi, e tane vizvAsa che, jene tane vizvAsa che, kyAM lagI ene sAtha che? tuM je lakamIne meLavIne pitAnI mAnI rahyo chuM, vaLI tenI pAchaLa tuM pAgala banyA che. tenA mATe pApa kare che te zuM te eka divasa tane dago nahi ke tane raDAvaze nahi tenI zuM khAtrI ! ane tArA sAthIdAro, svajana ane ethI AgaLa kahuM te A vahAlI kAyA paNa zuM tane dago nahi de? eno pUro vizvAsa che! eka kavie lakSamI mATe kahyuM che ke he lakSmI jaba tere hita, sadA kaThIna zrama karatA hai, - tere saMcaya kara ke tujhake, baDe yatna se rakhatA ho
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara cero se rakSaNa karatA hai, letA sukhakI nIMda nahi, tu na tanika para sthira rahetI para, nirdaya usake yahAM kahI! he lamI! tArA mATe mAnavI keTale parizrama kare che, bhUkha-tarasa bhUle che, uMgha tyajI ujAgarA kare che, unALAmAM garamI ane ziyALAmAM ThaMDI sahana kare che, vanavagaDA veThe che ne keTalA mAna-apamAna paNa sahana kare che. tAruM rakSaNa karavA mANasa sukhe sUI zakti nathI. chatAM tuM te kevI nirdaya che ke samaya Avye tuM ene choDIne cAlI jAya che. are paisA ! tArI kevI balihArI che ke tArA mATe zeThIyAnA caraNamAM paDIne karagaravuM paDe che ke mane nokarI Ape. Aje mANasa game teTale hoMziyAra hoya. Dabala grejyueTa hoya chatAM je tene koInI lAgavaga hoya te jaladI savasa maLe. ane jene keI hAtha jhAlanAra na hoya tene nokarI mATe paNa phAMphA paDe che. evI che AjanA mAnavInI jiMdagI. eka vidhavA mAtA karmanA udayathI khUba garIba hatI. traNa varSano dIkaro mUkIne ene pati paralokavAsI banyuM. eTale mA-dIkaro nirAdhAra banI gayA. A mAtA sTezana najIka eka jhUMpaDI bAMdhIne rahetI hatI. garIbAI hovA chatAM mAtA dharmane bhUlI na hatI. pitAnA putrane paNa dharmanA saMskAronuM siMcana karatI hatI. A mAtAne putra upara AzAnA minArA hatA ke enA pitA te amane mUkIne cAlyA gayA paNa kAle A mAro dIkaro me thaze ne e kamAte thaze eTale mArA duHkhanA divaso cAlyA jaze. ema vicAra karI lokonA kAma karI. ghaMTInA paiDA pheravIne paisA kamAtI ane potAnA putrane bhaNAvatI hatI. baMdhuo ! garIbAImAM vidhavApaNuM veThavuM te jevI tevI vAta nathI. kaMIka bahene vidhavA hoya che paNa pAse paisA levAthI duHkha dekhAtuM nathI. A bAIne te dhaNI ane dhana baMnenuM duHkha che. mAtAe khUba kaSTa veThIne dIkaro mATe karyo. karmanA udayathI garIba che. paNa tenI budhi khUba tIvra hatI eTale meTrIka pAsa tha. ene AgaLa bhaNavAnuM mana thayuM paNa mAtAe kahyuM. dIkarA ! have mAruM zarIra ghasAI gayuM che. AzAmAM ne AzAmAM ATalI mahenata majurI karIne tene meTrIka pAsa karAvyuM. have mArAthI duHkha veThAtuM nathI. mATe tuM game tyAM nokarI lAgI jA. chokare kahe-bhale, bA ! have tuM kaMI kAma na karIza. huM nokarI karIne kamAI lAvIza. AthI mAtAne zAMti thaI paNa tenAM karmo tene kyAM zAMti levA de tema hatA. chokaro nokarI zodhe che. tyAM jAherakhabaramAM vAMcyuM ke amuka jagyAe mANasanI jarUra che te tyAM jAya. ITaravyu Ape paNa nokarI pAsa thatI nathI. mAnavInuM bhAgya maMda hoya tyAre game teTalA prayatna karavA chatAM temAM niSphaLatA maLe che. saMskRta
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara subhASitamAM kahyuM che ke prati vidha iva sudhasfe fTTa vinA je bhAgye jyAre pratikULa hoya che tyAre amRta paNa viSanuM kAma kare che. A chokarA mATe paNa tema banyuM. devAnupriye ! tamAro te prabaLa puSyane udaya che eTale tamane sI bolAve che. jyAM jAva tyAM khammA khammA kare che. eTale khabara paDatI nathI. paNa jenA pApane udaya hoya tenI dazA te juo. karmanA udayamAM buddhizALI, catura ane DAhyo hoya to paNa gAMDa lAge che. kAraNake enI pAse paisA nathI pAse paiso che te mANasa gAMDo hoya te paNa DAhya lAge, gAMDAne sau A gAMDAlAla zeTha.ema kahIne tene bolAve. ane paisA vinAne mANasa DAhyA hoya te paNa ene DAhyale kahe. bAle nANAMnA kevA mAna che ! delata DAhyAne gAMDe ane gAMDAne DAhyA bhale banAve paNa te kayAre dege deze tenI khabara nathI. lakSmInA madamAM masta banelAne garIbanA AMsu lUchavAnI ke tenA sAmuM jovAnI kayAM kurasada che ! temanuM te eka kAma che ke paisA bhegA karavA. paNa jJAnI kahe che ke lakSmI ane adhikAra vadhatAM zuM vadhyuM che te kahe? pApa vadhyuM ke bIjuM kAMI? jema paiso vadhe tema meha vaLe. pahelAM mANase be rUmamAM sukhethI rahetAM hatAM. Aje paise vaLe tethI phaleTamAM TerarUma, DroIMgarUma, beDarUma, bAtharUma ane tene zubhatuM phanacara, ThaMDImAM hITara ane garamImAM erakaMDIzana vigere joIe che. cAmaDAnA mUlAyama bUTane parsa joIe che. tamane khabara che ke e tamArA mulAyama parsa ane bUTa kevI rIte bane che? garbhavaMtI gA ane bheMse vigerene ke bhayaMkara vadhu thAya che ! unA unA pANI chAMTavAmAM Ave che. pachI tene khUba mAra mAre che. pariNAme baMne cha marI jAya che. temanA cAmaDA utArI mUlAyama bUTa ne parsa bane che. kammaranA paTTA bane che. babe paMcendriya jIvonI ghAta thaI jAya che. ahiMsAne samajyA pachI prANInI ghAte karIne banAvelI vastu nA vAparavI joIe. sarva jIvana jIvavuM game che. eka jamAno e hatuM ke leke kIDIone jIvADavA mATe kIDIonA dara AgaLa leTa nAMkhatA. jyAre Aje te kIDI-mAMkaDane mAravA mATe jherI pAvaDara nAMkhavAmAM Ave che. Aje mAnavanA hRdayamAMthI dayA cAlI gaI che. paNa yAda rAkhaje je jIva karma karaze tene avazya jogavavA paDaze. pelA garIbanA chokarAne karmane udaya che. kayAMya nekarI maLatI nathI. tethI te sAva hatAza thaI gayA. pAMca divasathI khAvA kaNa nathI ne nokarI mATe kyAMya saphaLatA maLatI nathI. gharamAM kAMI nathI ne bhIkha mAMgavI nathI. mA-dIkaro baMne bhUkhanA duHkha veThI rahyA che. evAmAM peparamAM jAhera khabara vAMcI ke sTezana mAstaranI jarUra che. A garIbanI jhUMpaDI sTezana pAse hatI eTale A mA-dIkarAne sI
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAhA vikhara oLakhatA hatA. tethI chokarAne thayuM ke huM tyAM jAuM te mane jarUra nokarI maLI jaze. eTale AzAbhera deDIne gayo. tyAMnA adhikArIne maLe, ne nokarI viSe vAta karI tyAre adhikArIe kahyuM ke baMdha kavaramAM rU. 500) Apo te tarata karI apAvI dauM. A sAMbhaLIne garIba chokarAnA paga dhrujI uThayA. eka te aThavADIyAne te bhUkhyuM hatuM. ATalA rUpiyA lAvavA kyAMthI ? te vicAramAM Dhagalo thaI paDI gaye. ke Aje lAMcarUzavata keTalI vadhI gaI che! dhaMdhA mATe te paisA joIe paNa nokarI mATe ya paisA joIe. adhikArIone chAnI lAMca joIe che. jyAM ne tyAM lAMcathI kAma cAlatuM hoya tyAM mANasa kyAMthI UMce Ave ? chokaro nirAza thaIne ghera AvyuM ne pitAnI mAtAne vAta karI. ane kahyuM-bA ! mane te adhikArIe Ama kahyuM. paNuM tane badhA sArI rIte oLakhe che. tuM enI pAse jA. kadAca tArI zarama paDe ne mane nokarI maLe. mAtA kahe te huM jAuM. mAtA hiMmata karIne adhikArI pAse gaI. adhikArI tene oLakhIto hate, mAtAne joIne kahyuM-mAjI! Ave. tene premathI AvakAra ApIne besADayA. pachI pUchyuM ke zA mATe AvavuM paDayuM? AvA premabharyA zabda sAMbhaLIne mAjI harakhAyA ke jarUra mAruM kArya saphaLa thaze. eTale mAjIe potAnA duHkhanI kahAnI kahIne kahyuM-jyAM zrImaMtanA hAsya che tyAM garIbanI hAya che. amArI A dazA che. ame ATha divasanAM bhUkhyA chIe. '' - devAnupriye! jyAM zrImaMtanA nATaka-sinemA-sarakasa ane bInAM jeTalA paisA kharcAya che teTalAmAM te garIbanA kuTuMbane nibhAva thAya che. paNa e zrImaMtane kyAMthI khyAla Ave ? pUrvabhavamAM puyarUpI peTrolanI TAMkI bharIne AvyA che. paNa A bhavamAM majazekhanI pAchaLa puNyarUpI peTela bALI rahyA che. jemAM tAvaDAmAM pUrIo taLAya che ne tela baLI jAya che tema A mojazekharUpI pUrIone taLavAmAM puNyarUpI tela bALIne khatama karavA mAMDayuM che. ' mAjI adhikArIne ghera gayA. tene AvakAra joIne khuza thayA ne pitAnA duHkhanI vAta karIne dIkarAne nokarI rAkhavA mATe namra AjIjI karI tyAre adhikArIe baMdha kavaramAM rUA. 500) nI mAMgaNI karI. DozImAe dInatAbharyA svare kahyuM ke dIkarA ! jyAM khAvAnA sAMsA che tyAM huM eTalI moTI rakama kayAMthI lAvuM. 500) rUpiyAne badale mArI pAse pAMca AnA paNa nathI. pAMca AnA hatA te dALIyA lAvIne phAkata. Ama khUba karagaratAM mAjI kahe che tuM atyAre mArA dIkarAne nokarI apAvI daIza te te dara mahine tane cheDI DI rakama ApIne 500) rUpiyA pUrA karI Apaze. paNa atyAre mArI kaI evI sthiti nathI. tyAre adhikArIe kahyuM. nahi, Aje Ape te nekarI apAvuM. A samaye mAjIe pelA adhikArIne khUba
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAhA zikhA namratAthI vinaMtI karI. baLA pAtharyA, tenA pagamAM paDI paNa adhikArI mAnya nahi eTale mAjI ubhA thayA. raDatA raDatAM kahe che te mArA dIkarA ! tane jarUra pachI paisA ApIza. paNa paisAnA mehamAM paDelA adhikArInuM hRdaya pIgaLyuM nahi. uparathI kola Avyo ne mAjIne dhakko mAryo. - ATha nava divasanAM bhUkhyAM ane vRdhdha mAjI dhakko vAgatAM paDI gayA. paththaranA eTalA sAthe sAthe athaDAtAM mAthuM phUTI gayuM ne dherI nasa tUTI jatAM paDatAMnI sAthe prANu uDI gayA. AjubAjunA mANase deDIne AvyA ane khUna khUna karIne bUmo pADavA lAgyA. tarata pilIse AvIne paMcakeza karyo. adhikArIne khUnI tarIke pakaDavAmAM AvyuM. adhikArI phaphaDavA lAgyuM ke mAruM zuM thaze ? jema bilADInA mukhamAM gayeluM pArevuM phaphaDe tema adhikArI phaphaDavA lAgyuM ke have mAruM zuM thaze ? mane khabara nahi ke AvuM banI jaze ! dIkaro te codhAra AMsue raDavA lAgyA. arere.huM ke pApI ! mArI mAtAe duHkha veThIne mane mATe karyo, ghaMTInA paiDA pheravIne bhaNAvyo. tene huM sukha na ApI zako ? jiMdagIbhara te mArI ciMtA karatI gaI. arere....mArI nokarI mATe mAMgaNI karatAM mArI mAtAe prANa gumAvyA ! chokaro mA pAchaLa kALA pANIe raDe che. bIjI bAju adhikArIne kerTamAM keza cAlyA ne Akhare cukAdo thatAM adhikArIne phAMsInI sajA pharamAvavAmAM AvI. . chokaro karmanA udayathI garIba hato paNa tenAmAM mAnavatAne dIvaDe bUjhA na hatuM. mAtAe dharmanA saMskAranuM siMcana karyuM hatuM eTale tene vicAra AvyuM ke adhikArIne phAMsI thavAthI mArI mAtA ane pAchI maLavAnI nathI. je thavAnuM hatuM te thaI gayuM. teNe hAIkorTamAM kahyuM ke sAheba! cukAde pAcho kheMcI le. mArI mAtA te mahinAthI bimAra hatI ane chellA ATha-daza divasathI teNe kaMI khAdhuM na hatuM tethI bhUkha ane bimArInA kAraNe cakkara AvatAM paDI gaI. tenA mAthAmAM paththara vAge ne te mRtyu pAmI che. A sAhebane bilakula gunha nathI. sAheba te amArA oLakhItA che. te bahu bhalA che, e mArI mAtAnuM khUna kare tevA nathI. temaNe mArI mAtAnuM khUna karyuM nathI. A pramANe jubAnI ApavAthI adhikArIne phAMsInI sajA rada thaI. chekarAnI udAratA joIne adhikArInuM hRdaya palaTAI gayuM. tene garIba chokarA pratye mAna thayuM. baMdhuo ! Aje upakAra upara upakAra karanArA ghaNuM maLe che. paNa apakAra upara upakAra karanArA bahu alpa hoya che. A chokarAe apakAra upara upakAra karyo. adhikArInI AMkha khulI gaI ane tenA dilamAM vasI gayuM ke A chokaro nara nahi paNa nArAyaNa che. teNe AvI jubAnI ApI hota te huM Aje khalAsa thaI
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAhA zikhara jAta. pachI mArA patnI ane chokarAonuM zuM thAta? enI udAratAne kAraNe huM bacI gayo chuM. ema belI tenA caraNamAM paDI ga ane tene nokarI apAvI. dIdhI. saMskArI chokarAnA saMgamAM rahI adhikArI paNa saMskArI banI gayo. mANasane je sAro saMga maLe te tenuM jIvana sudharI jAya che. jJAtAjI sUtramAM nyAya Ape che. . eka vakhata mahArAjAe khUba suMdara ne svAdiSTa bhojana banAvI pradhAna Adi rAjyanA amaladArone jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. badhA jamavA beThAM. badhAM vakhANuM vakhANIne khAvA lAgyA paNa pradhAna mUMge meMDha jame che, rAjAnA manamAM ema thAya che ke hamaNAM pradhAnajI bhojananI prazaMsA karaze, paNa pradhAnajI te jamIne uDyAM te paNa kaMI belyA nahi. tyAre rAjAe pUchayuM. pradhAnajI ! badhAe bhajana karatAM peTabharIne bhejananA vakhANa karyA ne tame kema kaMI bolyA nahi? subudhi pradhAne kahyuM. mahArAjA ! je bhojana taiyAra karatAM chakAya chanI hiMsA thAya che. thAya : chakAyane kUTe tyAre baMne eka roTe" eka sAde zeTale banAvatAM paNa chakAyane kUTa thaI jAya che. tyAre vividha prakAranA svAdiSTa bhojana banAvatAM keTale AraMbha samAraMbha thayo haze ! tene khAtAM vakhANu zI rIte karAya? vaLI he mahArAjA ! game. tevA uMcI jAtanAM sugaMdhIdAra pakavAne banAvyA paNa A piTamAM paDayA eTale e zubha pudgala azubha ne durgadhita banI jAya che. ' A rIte pratyeka padArthono e svabhAva che ke te zubhamAMthI azubha ane azubhamAMthI zubha bane che. tenA zuM vakhANa karavA? paNa rAjAne e vAta magajamAM : beThI nahi. subudhyi pradhAna kharekhara subudhdhi hato. te jaina dharmanA tatvane barAbara jANanAra hatuM eTale rAjAne kahyuM samaya Ave Apane batAvIza. . eka vakhata pradhAna ane rAjA nagara bahAra pharavA gayA hatA. rastAmAM eka khAI AvI. temAMthI mAthuM phATI jAya tevI durgadha AvavA lAgI. rAjAe nAka ADe tU dIdhe. ghaNe dUra sudhI tenI durgadha AvatI hatI. mahAmuzkelIe tyAMthI pasAra thayA. ghera gayA pachI subuddhi pradhAne te gaMdhAtI khAInuM 100 ghaDA pANI maMgAyuM.. 100 ghaDAnuM pANI Achare eTale temAMthI nIce Tharelo kacaro kADhI somAMthI 50 ghaDA, pacAsamAMthI paccIsa ema pANI AcharI jAya eTale temAMthI upara uparanuM pANI laI letAM. se ghaDAmAMthI eka ghaDe pANI rAkhyuM. te pANIne zudhdha ane zItaLa banAvI eka divasa pradhAne rAjAne pitAne tyAM jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. rAjAne bhAtabhAtanAM bhejana jamADyA ane peluM pANI pIvaDAvyuM. tyAre rAjAe pUchayuMpradhAnajI! tame kaI vAvanuM ke kuvAnuM pANI lAvyA che ke pANI amRta jevuM mIThuM che. kayAreya meM AvuM pANI pIdhuM nathI. pradhAna kahe che sAheba! je khAI pAsethI
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAgha lima ApaNe nIkaLyA hatA te gaMdhAtI khAInuM pANI che. rAjA kahezuM te pANI che ? pradhAna kahe ke meM Apane kahyuM hatuM ke azubhamAMthI zubha ane zubhamAMthI azubha pagale bane che. meM Apane A prayoga dvArA pratyakSa batAvyuM. paNa rAjAne A vAta manAtI nathI. tyAre pradhAne rAjAnI najara samakSa pragaTa karI batAvyo. AthI rAjAne zradhA thaI. subudhdhi pradhAnanA saMgamAM rAjA paNa subuddhivAna ane jaina dhana bana gaye. baMdhuo ! A rIte pelA garIba chokarAnI vizALa bhAvanA joIne lAgI, sTezana mAstaranuM mana palaTAI gayuM. aho ! A garIba hovA chatAM keTale amIra che! zuM tenI khAnadAnI che ! meM enI mAtAne dhakako mAryo ne te maraNa pAmI chatAM mane bacAvavA mATe kevI jubAnI ApI! e adhikArI garIba yuvAnanA caraNamAM paDI gayA. ane tenA manamAM samajAI gayuM ke he jIva! je delanI pAchaLa pAgala banIne AvA kAvAdAvA kare che te delata tane dago nahi tene zuM tane vizvAsa che ane je putra, parivAra, patnI ane mitrane tuM mAra, mArA kare che te sadA tArA raheze tenI tane khAtrI che? ane A kAyAnI mAyAmAM paDIne kALA karmo kare che paNa A kAyA jyAM sudhI TakavAnI che ? are, sagAvahAlAne saMbaMdha paNa kayAM sudhI? samajI leje, saMsAramAM svArtha vinA keI keInI sAthe prIta karatuM nathI. adhikArIne jyAre AvuM samajAyuM tyAre chokarAne sTezana mAstaranI nokarI ApI. chokare badhI rIte sukhI thaye paNa tenI mAtAne ghA rUjhAtuM nathI. tenuM aMtara raDyA kare che. are bhagavAna ! je mAtAe ghaNuM kaSTa veThIne mane bhaNAvyo tenI sevA huM na karI za! pitAnI mAtA jevI che je duHkhIyArI mAtAne te tyAM deDI jate te pitAnAthI banatI sevA karate. Aje janmASTamIne pavitra dina che. kRSNa vAsudeve janma laIne kevI dharmanI dalAlI karI che te vAta tame sahu jANe che. A pRthvI upara ghaNA purUSe jamyA che. kRSNa ane kaMsa, mahAvIra ane maMkhaliputra, rAma ane rAvaNa, A badhA ekaekanI sAthe hatA. temAM kRSNa, rAma, ane mahAvIra prabhu Adi purUSoe satkarmo karIne pitAnuM nAma amara banAvyuM. ane kaMsa-rAvaNa Adie potAnA nAmane kalaMkita karyuM. A badhuM tame sArI rIte jANe che. e mahAna purUSa A pavitra bhArata bhUmimAM jagyA hatA ne ApaNe badhA paNa bhArata bhUmimAM janmyA chIe. have tamAre tamArA nAmane e mahAna purUSanI jema ujajavaLa banAvavuM che ne ? A janmASTamIne pavitra divasa tame jugArASTamIne banAvI dIdho che. bhAIe te jugAra rame che. sAthe A muMbaImAM sArA kuTuMbanI bahene paNa rame che. A sAMbhaLIne mane vicAra Ave che ke A zuM ? jugAra eka jAtanuM bhayaMkara vyasana che.
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ dyuta caM mAsaM ca surAM ca vezyA, pApAdhi corI paradAra sevaa| etAni saptAni vyasanAni loke; ghorAti ghore narake patanti / duta eTale jugAra, sAta vyasanamAM jugArane pahele naMbara che. A jugAra ramavAthI keTaluM nukazAna thAya che! jugAra ramanAre chevaTe sAte vyasanavALo banI jaya che. pariNAme A vyasane jIvane dugatimAM laI jAya che. ahIM jugAra ramanArane sarakAra pakaDe che ne paralokamAM karmanI sarakAra pakaDe che. mATe samaje. dharmarAjA jugAra ramyA. e te pavitra purUSa hatA. jugAra rame tevA na hatAM. paNa zakunInA kahevAthI dhane kapaTa karIne jugAra ramADayA. anicchAe dharmarAjA jugAra ramyA te paNa pAMca piMDa, kuMtA mAtA ane satI draupadIne vanavAsa veThavuM paDe. to je rasapUrvaka hazathI gAra rame che tenI zI dazA thaze? (pU. mahAsatIjIe jugAra kevA hAnIkAraka che ane jugAra ramanAranI kevI hAlata thAya che te viSe khUba varNana karyuM hatuM. teMmaje suMgare ramavAthI kevuM banyuM te upara eka banelI kahAnI kahI hatI. je sAMbhaLatAM badhA raDI paDayA hatA. pachI pU. mahAsatIjIe jugAra virodhanI khUba joradAra hormala karI hatI. tethI vyAkhyAnamAM beThelA dareka bhAI bahene pU. mahAsatIjInI hAka hatyA thaI gayA ne jugAra ne ramavuM tevI pratijJA lIdhI. temaja kRNa vAsudeve A vI upara janma laIne kayA kyA mahatvanA kAryo karyA hatA, temanA jIvanamAM ke guNe hatA tenuM khUba suMdara rIte ane vizada varNana karyuM hatuM.) vyAkhyAna naM. 46 zreya vada 10 ne gurUvAra : tA. 18-7 anaMta karUNAnA sAgara, anaMta upakArI, vizvavaMdanIya, azaraNanA zaraNa evA jinezvara bhagavaMtoe saMsAranA vaibhava ane vilAsanA sukha meLavavA mATe valakhA maritA ane anAdikALathI pitAnI bhUlanA kAraNe bhaTaktA jIvAtmAone karUNAbudhdhithI siddhAMtanA vacana rUpI amRtanuM siMcana karatAM kahyuM ke he AtmA ! tane pUrvanA radayathI mAnavabhava prApta thayela che te viSayabheganA valakhA mAravA mATe nahi paNa AtmAnuM zreya sAdhavA mATe che. svarUpanI samajaNanA abhAve AtmA anaMtakALathI gADha ajJAna nidrAmAM sUtelo che. tene jagADatA kahe che ke jyAM sudhI mRtyarUpI kahoDAnA prahAro tArA jIvanarUpI vRkSane chedI na nAMkhe tyAM sudhImAM he jIva! tane prApta thaela uttama sAdhana ane sAmagrIone tuM sadupayoga karI le,
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAvaDA zikhara ApaNe mahAkhala Adi sAta aNugAronI vAta cAle che. temane saMsAra sukhanI pracura sAmagrIvALA rAjya vaibhava maLyA hatA. tene cheDIne saMyamI anyA ane kamanI bhekhaDA tADavA mATe prakhaLa purUSA karyA. jema retIno meDhA DhagalA paDayA hAya paNa jo pracaMDa pavananA jhapATo Ave te e retInA meTA DhagalAne verivakhera karI nAMkhe che. tema jJAnI kahe che huM AtmA ! tArA AtmA upara paDelA ka rUpI retInA moTA DhagalAne vikheravA mATe purUSAnA pracaMDa jhapATAnI jarUra che. maMda maMda pavana retInA DhagalAne vikherI zakatA nathI tema tame maMda maMda purUSAtha karazeA teA kamarUpI retInA DhagalAne jaldI vikherI zakaze| nahi. kanA Dhagale jaldI vikheravAnuM jo kAI sAdhana hoya te tyAga che. kahyuM che ke. cA pava di save zaoN mukti sAdhanamuttamam A saMsAramAM sarva jIvAne mATe tyAga e muktinu uttama sAdhana che. 4para A sAta aNugAreAne zAzvata sukha ane zAMti meLavavAnI laganI lAgI, eTale saMsAranA chalakAtA vaibhavAnA tyAga karI muktinuM uttama sAdhana tyAga te temaNe apanAvI lIdhA. dIkSA laIne kevA ugra tapa karyAM ? laghusiMhaniSkrIDita ane mahA siMhaniSkrIDita ane prakAranA tapa karyAM. tyAra pachI chaThThuM ane aThThamanA pAraNAM karavA lAgyA. Ama karatAM temanuM zarIra ekadama jINu thaI gayuM. temanuM zarIra kAnA jevuM thaI gayuM ? tae NaM te mahabbala pAmokkhA satta aNagArA teNaM orAleNaM sukkA bhUkkhA jahA khaMdao / bhagavatIjI sUtranA khIjAzatakanA prathama uddezAmAM kaMka munineA adhikAra Ave che. te ska Mdaka munie Aleka ane paraleAkanI IcchA rahita ugra tapa ka hatA. evA ugra tapathI temanuM zarIra sUkake bhUqake thaI gayu hatu. tema A mahAkhala pramukha sAte aNugArAnuM zarIra paNa tapathI zuSka khanI gayuM. zarIranI nasenase dekhAvA lAgI. maga ane cALAnI zIMgA sUkAI gayA pachI tenA dANA khakhaDe che tema temanA zarIramAMthI leAhI ne mAMsa sUkAI gayA hatA eTale ekalA hADakAne mALA rahyo hatA. jema maga ne cALAnI sUkI zIMga khakhaDe, sUkA pAMdaDA jema khakhaDe tema A sAte munivareAnA zarIranA hADakA khakhaDavA lAgyA. ahIMthI tyAM uThIne jatAM, gurUne vaMdana karatAM thAka lAgavA mAMDayeA eTale samajI gayA ke A zarIrarUpI sAdhana amane AtmasAdhanA karavAmAM have sahAyaka banI zake tema nathI mATe sathArA karIe. ema vicAra karI sAte aNugArAe jIvananI mamatA cheADI dIdhI. jema ghasAI gayeluM kapaDuM utArIne mANasa navu kapaDuM pahere che tema A
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIra have jINuM kapaDA jevuM thaI gayuM che mATe zarIranA baMdhanamAMthI mukti meLavIe. saMtene baMdhana khaTakayuM. jene baMdhana khaTake te chaTake. gAya bheMsa Adi jAnavane paNa baMdhana khaTake che te te baMdhana toDIne mukata thavA Icche che. bele, tamane baMdhana khaTakayuM che ? khaTakaze te choDAvanArA maLI jaze. paNa tamane te baMdhana khaTakatuM nathI pachI chUTavAnI vAta kayAM ? atyAre adhikAramAM tapanI vAta cAle che. ne paryuSaNa parva paNa najIka Ave che. eTale upAzrayamAM tamaya vAtAvaraNa dekhAya che. AvA tapasvIone tapa karatAM joIne tapa karavAnuM mana thAya che? (tAmAMthI avAja mana to thAya che paNa thaI zaktA nathI.) "eko'hama sahAtho'haM kRzo'hama pricchidH| svapnepyevaM vidyA cintA, mRgendrasya na jAyate // " huM ekalo chuM, asahAya chuM, durbaLa chuM ane prajArahita chuM e nabaLo vicAra svapnamAM paNa siMhane (zUravIrane) AvatuM nathI. A lekamAM zuM kahyuM te tame samajyA ne? je zUravIra siMha samAna che tene evuM na thAya ke mAre mAsakhamaNuM karavuM che paNa mArAthI nahi thAya. AtmAnuM zUrAtana jAgyuM che tene keNa rokanAra che? paNa jene nathI karavuM ne karavAne La batAve che te nahIM karavA mATe keI bahAnA zeAdhatA hoya che. ne keAI mane tapa na karavAnuM kahe tenI rAha jotA hoya che. eka banelI kahAnI kahuM. ' A paryuSaNanA divase AvyA. gAmamAM tapamaya vAtAvaraNa chavAI gayuM. kaI jJAnI saMtanuM cAturmAsa hatuM eTale jyAM juo tyAM tapazcaryA ne tapazcaryA dekhAya che. AjubAjumAM badhe tapanI vAte cAle che ne tapanA gIto gavAya che. A joIne eka sAsunA manamAM thayuM ke A badhA kevA bhAgyazALI che ke keInA dIkarAe te keInI dIkarI-vahu-sAsue badhAe tapazcaryA upADI che ne huM kevI kamabhAgI chuM ke mArA gharamAM kaI tapa karatuM nathI. huM paNa karI zakatI nathI. sAsu enI vahune kahe che beTA ! saMghamAM tapa vinAnuM ke ghara khAlI nathI. ApaNuM ghara khAlI che. te tamArAthI bane te aThThAI kare. mane bahu hoMza che. bele, karavI che? vahu kahehA bA. huM karIza. eTale sAsu te harakhAI gayA. emaNe harakhamAM ne harakhamAM koparuM chIyuM. temAM sAkara nAMkhIne vahune khavaDAvyuM. guMdara, TeparuM nAkhIne sUTha banAvIne vahune khavaDAvI. attaravAraNamAM lADavA jamADayA. ne chelle ghImAM sAkara ane lavIMga halAvIne vahune caTADyA. vahune aThThAI karAvavAnA sAsune keTalA keDa che ! savAra paDI eTale sAsu kahe che vahu ! tame kaMI kAma karaze nahi. bIjA karI leze. tame vahelA
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ taiyAra thaI jaze. upAzraye jaIne nava vAge tamane paccakhANa levaDAvIza. mArI vahu aThThAI karaze tema sAsune ghaNe harSa che. ahIM beThelI bahene ! tame paNa tamArI vahu tapa kare evI hoya te AvI hoMzathI karAvaje. ApaNe na karI zaktA hoIe te bIjAne karAvavAnI anumodanA karavI temAM paNa mahAna lAbha che. vahue raMgamAM AvIne sAsune aThThAI karavAnI hA te pADI dIdhI. savAra paDI. nAhI dhoIne sArA kapaDAM paherI taiyAra thaI. sADA-ATha vAgyA. upAzraye javAnI taiyArI hatI paNa vahunA manamAM ema thAya che ke je kaI kahe ke tamArAthI nahi thaI zake, mATe dAtaNa karI le, te huM dAtaNa karuM. sAsune karAvavAne ghaNe harakha che paNa vahune karavAnuM mana nathI. tethI tenA mukha upara AnaMda nathI. paNa mAjIne dIkaro hoMziyAra che. te potAnI patnInuM mukha joIne samajI gayo ke Ane aMdarathI karavAnuM mana nathI. A gaLIyA baLadane hAMkI-hAMkIne mArI bA laI jAya che paNa enuM gADuM cAlavAnuM nathI. lAva, jarA parIkSA karI jouM. ema vicAra karI enI patnIne kahe che bA tane aThThAI karAvAnuM kahe che paNa bA kahe eTale tAre aThThAI karavI paDe evuM nathI. tAruM mAthuM dukhatuM hoya te dAtaNa karI le. zarIra bagADIne nathI karavuM. vahu kahe-nA. mane karavAnI dharaNI hoMza che paNa mAthuM duHkhe che. ene pati kahe te karI le dAtaNuM. eTale vahue sAsune kahyuM ke bA ! mane te aThThAI karavAnI khUba hoMza che paNa tamArA dIkarA mane mA pADe che. (hasAhasa) vahunI vAta sAMbhaLIne sAsune umaMga tUTI gaye. bA dIkarAne kahe che beTA! tuM vahane zA mATe nA pADe che? A avasara karIne jyAM AvavAnuM che? ene karavAnuM mana che ne mane karAvavAnA keDa che. tyAre dIkarAe kahyuM-bA ! meM nA pADI nathI. paNa enuM mana DhIluM paDI gayuM che. e rAha jetI hatI ke mane kayAre koI dAtaNa karavAnuM kahe ne huM dAtaNuM karuM ? kharekhara, tapa kare te kAyaranuM kAma nathI. karmazatru sAme jhajhUmavuM e zUrAnA kAma che A te zUrAnA saMgrAma, mAthuM mUkI jANe re, ahI nahIM kAyaranuM kaMI kAma, mAthuM mUkI jANe re....A to... A te jIvana saMgrAma che. karmazatrune haTAvavA mATe zUravIra banavuM paDaze. zaNe caDhele rAjapUta laDAImAM jAya te pIche haTha na kare. laDAImAM te jAuM chuM paNa tyAM bhAlA vAgaze, sAmethI goLIo chUTaze te mArAthI kema sahana thaze ? A vicAra kare te raNasaMgrAmamAM TakI na zake. eka rAjapUta yuvAna paraNIne AvyuM. bAraNAmAM tenI mAtA piMkhaNA karatI hatI tyAM laDAInI bherI vAgI. bherInA sUra sAMbhaLatA kSatriya bacce tarata
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA nira sa laDAImAM gayA. tyAM gayA pachI tene navaparaNIta patnInA prema yAda AvatAM pAche vaLe che. tyAre patnI tene Thapako Ape che ke zA mATe pAchA AvyA tyAre te kahe che ke tArA rUpane nihALavA ALyeA che. A zabdo sAMbhaLI kSatriyANInu "hI ukaLI uThayuM. enA patine kahI dIdhuM-svAmInAtha ! A zabdo tamane 4 zeze. tamane A cAmaDAnA dehanA neha lAgyA che paNa vicAra karo, tamane abhimAna che. A rUpanu' ne juvAnI taNuM, camakaze kayAM sudhI A gAlanu gulAbIpaNu, cAmaDInA tejane jha MkhAtA vAra nahi, joma bharyA dehane na khAtAM vAra nahi, IMndrionA nUrane haNAtAM vAra nahi, AzA bharI AMkhaDI mIMcAtA vAra nahi, saMdhyA taNA ragAne vilAtA vAra nahi. svAmInAtha ! tamane A mArA rUpane meha che. mRganayaNI jevI A AMkhAne mAha che. paravALAM jevA hATha ane gulAkhI gAlanI lAlI jovA mATe tame yudhdhamAM gayelA pAchA pharyAM che. paNa vicAra kare ke A yuvAnI ane rUpa kyAre vilAI jaze, A jhulAkhI gAla kayAre karamAI jaze tenI khabara nathI. A zarIramAM aMdara leAhI te mAMsa bharyA che. upara A cAmaDInuM caLakatu vara maDhayuM che. zarIramAM rAga Avaze tyAre enuM teja haNAI jaze. IndrionA nUra jhAMkhA paDI jaze ne A jomalo dRDhu paDI jaze. A AMkhaDI kayAre mIMcAI jaze tenI khakhara nathI. temAM tamane zu mAha lAgyA ke tame mIMDhaLakha dhA zUravIra thaIne nIkaLI gayelAM pAchAM AvyA tenA pati kahe tArI kAmaNagArI AMkha huM bhUlI zakayA nahi. A zabda jyAM sAMbhaLyA ke te kSatriyANIe bhAlAnI aNIe AMkhA ApI dIdhI ne prANa cheDayA. ane bhAna bhUlelA patinI zAna ThekANe lAvI. ne tarata te laDAImAM cAlyeA gayA. khaMdhue ! A te kSatriya hatA paNu bhagavAna kahe che ApaNA AtmA kSatriyanA paNa kSatriya che. anaMta zakti enAmAM rahelI che. ragabhAgamAM paDI potAnI zaktinuM bhAna bhUlelA AtmAne jagADavA paryuSaNuparva Ave che. have teA be divasanI vAra che. kazatruonI sAme jhajhamavA mATe kSatriya evA AtmAne jagADA. jene janma maraNane trAsa lAgatA hAya, mAkSamAM javAnI laganI lAgI hoya te kSatriya manIne saMgrAmamAM yudhdha karavA tapa-tyAga ane zIyaLanA zastro sajIne jhajhUmavA taiyAra thaI jaze. ane je kAyara haze te mesI raheze. tyAga e AtmAne kamanA baMdhanamAMthI mukta anAvavAnuM uttama sAdhana che. tame saMsAra cheDIne saMyamI ane te uttama vAta che, A sabhAmAMthI ekAda sAdhu banI jAya te ghATakoparanuM nAma amara banI
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ E cAratA tara jAya. kema vajubhAI kharAkhara che ne ? (hasAhasa) kyAM sudhI hasIne patAvaze? huM ta dIkSA levAnuM kahuM chuM. paNa je dIkSA na laI zake te brahmacaryoMmAM te Ave, mahAkhala Adi sAte agArAe samajIne sayama lIdhe kevI ugra sAdhanA *rI. temaNe ATalu' badhuM karyu te tame saMsAramAM rahIne kAmanA upara vijaya nathI meLavI zakatA ? tapa karIne satAe zarIra gALI nAMkhyuM. have sAdhanAmAM zarIra sahAyaka banI zake tema nathI. pAte jyAM beThA heAya tyAMthI uThIne gurUnI pAse jatAM e-traNa visAmA levA paDe. tevu zarIra thaI gayuM. tyAre temaNe zuM karyu : "NavaraM there ApucchittA cAru pavvayaM duruhaMti, duruhittA jAva do mAsiyAe saMlehaNAe savIsaM bhattasayaM caurAsII vAsasaya sahassAI sAmaNNa pariyAga pAuNati / " skaMdaka munie jema bhagavAna mahAvIra pAsethI AjJA meLavI hatI te rIte A mAte aNugArAe sthavira bhagavaMtA pAsethI AjJA meLavI. eTale ke sAta aNugArA potAnA sthAnethI uThIne jyAM sthavira bhagavaMta birAjatA hatA tyAM AvyA. AvIne vaMdA namaskAra karIne khUba namratApUrvaka kahyuM ke he bhagavaMta! have amAruM' zarIra jINu thayuM che. AtmasAdhanA karavAmAM sahAyaka ane tevI tAkAta rahI nathI. te Apa AjJA Ape| to ame sathAre karIe. sthavira bhagavaMtoe dravya-kSetra-kALa bhAva joI ne temane sathArA karavAnI AjJA ApI. sthavira bhagavatonI AjJA prApta karIne sAte aNugArA cArU nAmanA pava ta upara pahoMcyA. tyAM jaI ne sathA karavA mATe bhUminuM paDilehaNa kayuM. paDilehaNu karIne IriyAvahI paDimIne leAgasa khelI bhagavAnanI stuti karIne temaNe pApAgamana sathArA karyAM. pAdapAgamana sa thArA eTale zuM? jema vRkSa uparathI DALI nIce paDe tema paDI rahe che. hAlatI cAlatI nathI. tema je pAdapeAgamana saMthArA kare che tene te rIte rahevAnuM hAya che. pAdapeAgamana saMthArA karanAra pahelAM e nakkI karI le ke mAre sUtA sUtA saMthArA karavA che ke eThAM beThAM karavA che. cattA sUvuM ke paDakhAbhara sUvuM. te rIte je nakkI kare te rIte pApAgamana sathAre kare che. pachI temanAthI hulAya nahi, calAya nahi ke kheAlAya nahi. je sthitimAM hAya te sthitimAM rahevAya. eTale pAdapAgamana saMthAro khahu kaThIna che. ApaNe to sAjA zarIre khAI-pIne paNa paDakhAbhara sUI zakatA nathI. sUtAM sUtAM keTalI vAra paDakhAM pheravavA joIe che. jyAre A sa'tonI tapazcaryAnI kAyA hatI. zarIramAM hADakAM khakhaDatAM hatA. chatAM AvA kaThIna pAdapAgamana saMthArA karyAM. saMthArA karIne manamAM kAI jAtanA vikalpa nahi ke vicAra nahi. khasa, eka vItarAga prabhunA smaraNamAM lIna khanI gayA. mahAkhala pramukha sAta aNugArAnesa'thAro be mahinA cAlyeA. chevaTe 84
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ | | " sArA vikhara 57. lAkha varSanuM cAritra pALIne 84 lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karIne aMte deha choDIne teo pAMca anuttara vimAnamAM trIjA jayaMta nAmanA vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. - baMdhuo! temanA AyuSya keTalA lAMbA ? corAzI lAkha pUrva eTale keTale lAM kALa che? 84 lAkhane 84 lAkhe guNatAM tene je AMka Ave tene eka pUrva kahevAya. tevA 84 lAkha pUrvanu AyuSya hatuM. te pUrNa karIne teo yaMta vimAnamAM gayA. - tatthaNaM atyaMgaiyANaM devANaM battIsaM sAgarovamAiM. ThiI tatthaNaM mahabbala vajjANaM chavhaM devANaM desUNAI battIsaM sAgarovamAi tthih|" . A jayaMta vimAnamAM keTalAka tenI sthiti batrIsa sAgaropamanI hoya che. temAM mahAbala aNagAra sivAyanA cha aNagAre je deva thayA temanI sthiti 32 sAgaramAM thoDI ochI hatI. ane mahAbala aNugAranI sthiti pUrI 32 sAgaranI hatI. manuSyabhava pAmIne sAte sAta aNagAre AtmAnI apUrva sAdhanA sAdhI gayA. saMsAramAM sAthe rahA, dIkSA paNa sAthe lIdhI ane dIkSA paryAyamAM paNa sAthe rahIne tapazcaryA Adi kriyAo sAthe karI ane saMthAro paNa sAthe karyo. ane eka ja vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. samaktiI ke devalokanI RdhimAM Asakta banatA nathI paNa naya-nikSepA, navatatva ane cha dravyanuM ciMtana manana kare che. have sAteya deva jayaMta vimAnanuM AyuSya pUrNa karIne kayAM kayAM utpana thaze tenA bhAva avasare. caritra : kRSNa vAsudeve rUkamaNIne hiMmata ApI hatI ke game tema karIne huM pradyumnakumArane patto meLavIza. paNa zodha calAvatA badhA subhaTe nirAza thaIne pAchA AvyA kyAMya kumArane patto maLe nahi tethI kRSNa vAsudevanA hAjA gagaDI gayA. have mAre zuM karavuM? mane eka bAju putra virahanuM duHkha che ne bIjI bAju loka ema kaheze ke kRSNanA putranuM apaharaNa thayuM. AvA moTA kRSNa vAsudeva che. cAlatAM dharatI dhrujAve che. traNa khaMDanA svAmI hovA chatAM enA putrane sAcavI nA zakyA? Ama ciMtA kare che. bIjI tarapha rUkSmaNInI vyathA paNa vadhatI jAya che. putranA viyegamAM rUkamaNIe khAvuM-pIvuM, snAna, zaNagAra, mAthuM oLavuM badhuM cheDI dIdhuM che. eTale putra viginI rUkamaNI eka eginI jevI dekhAvA lAgIne bolavA lAgI ke he prabhu! mArA putrane zodhavA mATe huM zuM karuM? jegaNa banIne vanevana rakhaDuM? athavA te sAdhvI banIne dezadeza vicaruM ke jethI mAro kizora mane maLI jAya. A pramANe rUkamaNI jhUre che. kRSNajI paNa ciMtAtura banIne beThA che. keIne kAMI sUjha paDatI nathI. tyAM zuM bane che ?
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 vAratA zikhara "AkAzagamana karatAM dvArakAmAM nAradaSinuM Agamana :- usa avasara nAradaRSi cale AvIyA suna lIna je, beTA ciMtA mata kara bAlaka taNuM re, nahIM maratA tuja puNyavaMta re-zrotA - nAradaRSi AkAzamArge vicaraNa karatAM A samaya dvArakA nagarImAM AvI pahoMcyA. pradyumnakumAranuM apaharaNa thavAthI sArI dvArakA nagarImAM dilagIrI chavAI gaI hatI. tethI dvArakA nagarIne zUnya joIne nAradajIe nagarInA eka mANasane pUchayuM ke nagarI kema zUnya lAge che? tyAre te mANase atyaMta dukhita dile kahyuM ke rUkSamaNuM rANunI kakSIe janmelA putranuM keI deva agara asure apaharaNa kareluM che. te kAraNathI dvArakA nagarI zekamagna banI che. A vAta sAMbhaLIne nAradajIne khUba duHkha thayuM. teo vicAra karavA lAgyA ke jemanA sukhamAM sukhI ane duHkhamAM dukhI rahevAne meM nizcaya karyo che tevA mArA mitra kRSNa je putra viyegathI duHkhI banI gayA che te jaladI temanuM duHkha dUra karuM. ema vicAra karI nAradajI jaladI kRSNanA mahele AvyA. A samaye kRSNa vAsudeva ciMtAtura banIne lamaNe hAtha daIne beThA hatA. Ama te nAradajI jyAre padhAre tyAre kRSNa ubhA thaIne temane vinaya karI temanuM svAgata karatA, ane pitAnI bAjunA Asana upara besADatA. paNa Aje koNa AvyuM te khyAla nathI. eTale nAradajIe kahyuM-he trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudeva! A zabda sAMbhaLIne kRNajIe AMkha kholI. tyAM nAradajIne joIne kRSNajI ekadama UbhA thaI gayA ne temane besavA Asana ApyuM. AvI ciMtAmagna avasthA hovA chatAM kRSNanA vinayathI nAradajI prasanna thayA ne kRSNanA vinayanI prazaMsA karavA lAgyA. ane kRSNanI bAjunA Asana para besIne pote kAMI jANatA nathI te rIte kRSNajIne pUchayuM-Aje A5 ATalA badhA udAsa kema dekhAya che? Apa mane kahe. nAradajInI vAta sAMbhaLIne kRSNa vicAra karyo ke je duHkhano upAya zodhI zake che athavA je duHkhe duHkhI thAya che tene mArA duHkhanI vAta te karavI joIe. ema vicArIne kRNe kahyuM. he munirAja ! rUkSmaNInI kukSIthI utpanna thaelA mArA putranuM kaI deve athavA dAnave apaharaNa karyuM che. A kAraNathI mAruM mana atyaMta vyAkuLa che, duHkhI che. huM kayAM jAuM? zuM karuM? mane kAMI sUjha paDatI nathI. nAradajIe kRSNa vAsudevane ApeluM AzvAsana -kRSNanA duHkhamaya vacane sAMbhaLIne nAradajIne khUba duHkha thayuM. te gaMbhIratApUrvaka belyA-A saMsAramAM jyAM saMga che tyAM viga nizcita che. jyAM janma che tyAM mRtyu nizcita che. nehathI pIDA utpanna thAya che. sanehanA pAzamAM jakaDAyelA gIo paNa nirvANa
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta karI zakatA nathI. jenA mAtA-pitA ! kenA bhAI ane kene putra ! ke pati ane kenI patnI ! kene putra parivAra ! kenA madonmatta hAthIe! kenA vegavAna ghoDAo ! konuM pAyadaLa ! kanuM dhana ! AMkha baMdha thAya eTale badhuM khalAsa che. A mAruM ne tAruM A badho bhrama che. mATe Apa zekarahita banIne prajAnuM pAlana karo. he trikhaMDa bharatezvara ! jyAM sudhI Apa zeka nahi cheDe tyAM sudhI huM paNa ApanA duHkhathI duHkhI rahIza. ApanI ciMtA mane soMpI de. he kRSNa! huM paNa ApanA putranI zodha karIza. Apane mATe huM badhuM karavA taiyAra chuM. A pramANe nAradajInA kahevAthI kRSNane zAMti vaLI. temanAmAM hiMmata AvI. ne temanuM haiyuM heja haLavuM banyuM. eTale teo zaMkarahita thayA. pachI kRSNa nAradajIne kahyuM ke huM te kaI paNa rIte zAMti rAkhI zakuM chuM. paNa rUkSamaNInuM me kaMI rIte vaLatuM nathI. te tenA mahelamAM jaIne e dukhiyArI banelI putra vigI mAtAne sAMtvana ApIne samajAve. kRSNajInuM vacana sAMbhaLIne nAradajI rUkamaNInA mahele gayA. temane AvatA joIne rUkSamaNI ubhI thaI. temane vinayapUrvaka Asana ApIne besADyA. AvA duHkhamAM paNa A vinaya jeIne nAradajInuM mana khUba prasanna thayuM. nAradajIne mAna khUba joItuM hatuM. jo keI temane mAna na Ape te tenuM AvI bane. kRSNajI sAthe rUkSamaNInuM lagna karAvanAra koNa che? nAradajI. eka vakhata nAradajI satyabhAmAnA mahele gayelA tyAre teNe nAradajIne joIne meM macakoDeluM ne mAna nahotuM ApyuM tethI tenuM abhimAna utAravA nAradajIe kRSNa pAse rUkSmaNInI prazaMsA karI. tene pheTe batAvIne kRSNajInuM mana mohita karAvyuM ane pachI kRSNae rUkSmaNI sAthe lagna karyA. e vAta te lAMbI che. nAradajI rUkSamaNInA mahelamAM -nAradajIe rUkamaNInI pAse AvI tenI khUba prazaMsA karI ane kahyuM-beTA ! tuM mArI dIkarI che. tuM ciMtA na karIza. tAruM dukha dUra thaI jaze. rUkSamaNIe kahyuM. mAro putra mane nahi maLe te mArA prANane tyAga karIza. paNa putra vinA jIvI zakIza nahi. tyAre nAradajIe kahyuM-he putrI ! keI deva-dAnave tArA putranuM haraNa karyuM che. paNa tAro putra game tyAM haze te mahAna sukhamAM haze ne te jIvate che. tuM raDIza nahi, gUrIza nahi. huM thoDA samayamAM tArA putrane zodhI ApIza. rUkamaNIe kahyuM- he munivara ! trikhaMDa adhipatie traNe khaMDanA nagara, gAma, vana, caTA ane gharagharamAM tapAsa karAvI che paNa kaI jagyAe tene patto lAge nathI. eTaluM ja nahi paNa enA kAMI samAcAra paNa nathI. nAradajIe rUkSamaNIne hiMmata ApatAM kahyuM -dIkarI ! je huM tArA dIkarAne patto na meLavI ApuM te
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ phra zikhara sarakA mAru nAma nArada nahiM. huM traNa khaMDamAM ghUmI vaLIza. AkAza-pAtALa eka karIza chatAM pradyumnakumAranA patto nahi paDe teA mahAvideha kSetramAM sIma dharasvAmI pAse jaIne tArA putra viSe pRcchA karIne tenA samAcAra laIne AvIza. tyAM kaI page cAlanAra mAnavI jaI zakatA nathI. paNa huM teA AkAzagamana karanAro chuM. eTale tyAM jaI zakIza. have nAradaRSi pradyumnakumAranI tapAsa karavA jaze ne nahi maLe tA mahAvideha kSetramAM jaze ne zu' banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 47 zrAvaNa vada 11 ne zukravAra tA. 20-8-76 vItarAga bhagavAnanI vANI Adhi, vyAdhi ane upAdhimAMthI mukta karAvanAra che. A vANIno ekeka zabda jo jIva samaje ne AcaraNamAM mUke teA janma-jarA ane maraNanI sAMkaLa tUTatA vAra nahi lAge. vItarAgavANImAM ATaluM sAmarthya ane zakti rahelA che. paraMtu jyAM sudhI AtmA tenA bhAvane samajatA nathI tyAM sudhI avaLI doTa mUke che. sasAra taraphanI doTa Azrava tarapha laI jaze ne saMyama taraphanI doTa savara tarapha laI jaze. jema devalAkamAM sabhyaSTidevane cavavAnuM thAya tyAre zu vicAra kare ? bhale, mane vaibhava na maLe paNa jyAM jaina dharma hAya tyAM mAro janma tho. samyaSTi deva AvI jhaMkhanA kare. tene devaleAkanA sukhA aLakhAmaNA lAge, te bhagavAnanA darzana karavA jAya, temanI vANI sAMbhaLe paNa temanI pAse paccakhA nathI. AzravanA daravAjA baMdha karavA nata-paccakhANa rUpI tALuM nathI. tethI deva vicAra kare ke AzravanA daravAjA baMdha karI saMvaranI bhUmimAM javuM che. saMvara che tyAM kramanI nirA che. Azrava che tyAM karmabaMdhana che. jene bhavanA pherAno khaTakAro thAya te AtmA chUTakAro zeAdhe. jene bhava khaTake te AtmA saMsArathI chaTake. jema tamane rAga khaTake te auSadha levAnu mana thAya. tema bhava khaTake te AtmAne saMsArathI chUTavAnuM mana thAya. jyAM sudhI mithyAtva che tyAM sudhI paribhramaNa che. jIva anaMtakALathI AzravanA vaheNu tara taNAI rahyo che. have eka vakhata savara mArgomAM joDAIne saMsAra sAgara tarI jAva. have duHkhA sahana na karavA hAya tA jJAnI kahe che saMvara mAgamAM sthita banI jA. jene sukha prApta karavuM che tene saMvara mAga mAM AvavuM joIe. jo jIvane sukhanI pipAsA jAgI hAya tA tyAga mAgamAM AvavAnI jarUra che. jene jIvanamAM saMvara bhAvanA saMvega jAgaze te bhavamAM bhUlA nahi paDe. gautamasvAmIe bhagavAnane prazna karyo ke huM mArA trileAkInAtha ! savegathI jIvane zuM lAbha thAya ? tyAre bhagavAne kahyuM.
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ Hiru Game saMvegeNaM aNuttaraM dhammasaghaM jaNayai / aNuttarAe dhammasadhdhAe saMvegaM havyamAgacchai / aNaMtAnubaMdhi koha mANa mAyA lohe khavai / navaM ca kammaM na bandhai, tappaccaiNaM bisohie ya NaM visudhdhAe atthegaie teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhai, virohi ra La vipuSpApa puNo mahinAmAM utta, jU, a. 29,bola-1 saMvegathI aNuttara dharmanI zradhdhA thAya che. aNuttara dharma aNuttara gati apAvaze. kiMmatI hIro kiMmatI nANAM apAve che. tema aNuttara dharma aNuttara gati apAve che jenA jIvanamAM saMvega jAge che tenA jIvanamAM AtmAne vega pragaTe che. gADIno vega TreInane, plenane ane rokeTane vega, kIDI, kAcabA Adino vega che. paraMtu A badhA vega laukika che. tamAro ahIM AvavAno vega te che. paNa upAzraye AvavA chatAM gharavAsa bhUlAtuM nathI. je vegathI upAzrayamAM Ave che tyAM be ghaDI mATe paNa saMsArane nahi bhUle te samajI lejo ke ahIM besavA chatAM bhAvaAzrava cAlu che. kAyA ahIM che paNa vega saMsAra taraphane che. jyAre saMvega Avaze tyAre uttama prakAranA dharmanI zradhdhA thaze. uttama prakArane dharma kahe che te paNa kaMIkane khabara nahi hoya. tijorI nANAMthI tarabaLa jotAM je AnaMda Ave che te AnaMda dharmamAM nathI Avate. paNa saMsArane AnaMda chavane durgatimAM laI jaze ne dharmane AnaMda mokSa tarapha laI jaze. jIvanamAM saMvega Avaze tyAre deva-gurU ane dharmanI vAta sAMbhaLatAM haiyuM harSathI nAcI uThaze. jyAM saMvega Ave tyAM nirveda Ave. saMvega Ave eTale makSatatvanI rUcI karAve. ne AtmAmAM vicAra cAlu thaze ke kayAM huM bhegane gulAma! bhegane bhikhArI! ATalA bhege bhegavyA te paNa haju tRpti na thaI! anaMto kALa viSayakaSAyamAM, khAvApIvAmAM ne bhega bhogavavAmAM kADhaye. A duniyAmAM jeTala kAgaLa che teTale kAgaLa laIne lakhavA besIe te eka jIve keTaluM paribhramaNa karyuM che te paNa saMpUrNa lakhI zakAya nahi. teTaluM A jIva bhame che ne bhogavyuM che. sAce satya zodhaka vega tenuM nAma saMvega. AvA vegavALo jIva bhoganI bhUtAvaLamAM phasAya nahi. te kIcaDane cheDIne kinAre AvI jAya. saMvegane vilapAvara jenAmAM nA hoya tenAmAM vairAgyane e pAvara Ave ke te kayAMya baMdhAya nahi. saMvegathI aNuttara dharmanI zradhdhA pragaTe. dharmanI utkRSTa zradhdhA karavAthI saMvega mekSAbhilASAnI zIdhra prApti thAya che. anaMtAnubaMdhI krodha-mAna-mAyA ane lebhane kSaya thAya che. navA karmonuM baMdhana thatuM nathI. AthI mithyAtvanI vizudhdhi karIne darzananI ArAdhanA thAya che. darzanavizudhithI zudhdha thayA pachI keIte e bhavamAM sidhdha thaI jAya che ane je e bhavamAM sidha thatA nathI te trIjA bhavanuM atikramaNa karatAM nathI arthAt trIjA bhavamAM siddha thAya che.
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA para jenA jIvanamAM saMvega jAgyA hatA tevA mahAbala aNagAra Adi sAte munio dIkSA laIne ugra tapa karI saMthAro karI jayaMta vimAnamAM utpanna thayA. tyAM mahAbala aNagAra sivAyanA cha aNagAro je deva thayA che temanI sthiti 32 sAgaramAM thoDI ochI hatI ne mahAbala aNagAranI sthiti pUrI batrIsa sAgaranI hatI. teo anuttara vimAnamAM utpanna thayA tyAM paNa bhagavAnanI vANuno rasa, bhagavAnane prazna pUchavAne rasa temanA dilamAM satata hate. jIvanA 563 bheda che temAM ekAMta samakitInA bheda keTalA? 10 bheda. te pAMca anuttara vimAnanA aparyApta ne paryAptA. evA uttama sthAnamAM sAte munivara gayA. tyAM cha dravya, naya-nikSepa ane saptabhaMgInI carcA vicAraNAmAM temane ATalo badho samaya kyAM pasAra thAya che te khabara paDatI nathI. kaMIka bhAIone kahIe ke have ApanA putro moTA thayAM che, vahepAra tathA gharanuM kAmakAja barAbara saMbhALe che to Apa have saMsAranA kAryamAMthI nivRtti le. tyAre kahe mahAsatIjI ! ApanI vAta sAcI che paNa pachI amAro samaya kevI rIte pasAra thAya? jenA jIvanamAM dharmane rasa nathI, chatavANI pratye prema nathI, tene ema lAge ke samaya kevI rIte jAya ? paraMtu jene kRtavANuM pratye, zAstrasidhdhAMta pratye rasa jAge che ke jIvanamAM rUcI jAgI che tenA varSonA varSo kyAM pasAra thaI jAya te khabara paDatI nathI. vItarAgavANIne rasa jagADavA mATe ane tene sacoTa samajAvavA mATe ApanI samakSa dalIlo-nyAya ApIne sidhdhAMtanA bhAva samajAvIe chIe. eka vAra bhagavAnanI vANIne rasa jIvanamAM jAgI jAya to AgamamAM mokSanA motI dekhAze. bhagavAnanI vANI kevI che ? tArI vANuM rasALa zuM amRta bharyuM, tArA nayanamAM jANe zuM jAdu bharyuM, jotA lAge bharyo jANe mAtAne pyAra.... kaI pAme che.... tArA darzananI Teka, jene che vAraMvAra....... kaI pAme che.... he prabhu! tArI vANI amRta karatAM paNa mIThI che. tArA nayanomAM jANe zuM jAdu bharyuM che ke jANe tane nIrakhyA karIe ! tane jotAM lAge che ke mAtAnA prema karatAM adhika tAro prema che. mAtAne bALaka pratye keTale prema hoya che ! nAnA bALakanI mAtA doDha be kalAkathI bahAra gaI hoya te bALaka cAre bAjI mAtAne jove che ne tene zodhavA phAMphA mAre che. jayAre mAtAne AvatI dekhe tyAre tenI AMkhamAM harSanA AMsu AvI jAya che. eka vakhata huM gaucarI gaI hatI tyAre polIsa geTa para 1000 mANaso bhegA thaIne ubhA hatA. meM pUchayuM ke zuM che? tyAre kahe aDhI varSano bALaka bhUla paDavAthI tenI mAtAthI vikhUTe paDI gayo che. tethI te khUba raDe che. polIsa tene paMpALe, prema Ape, dUdha pIvaDAve, moTara-plena Adi ramakaDA
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 rAzA havA - sAte aNagAre ahIMyA ugra tapanI sAdhanA sAdhIne gayA che. zAstra siddhAMta rU5 vANunA amRta ghUMTaDA pIne ane zudhdha saMyama pALIne gayA che tethI tyAM paNa jJAna carcAmAM samaya pasAra kare che. temAM 32 sAgaranI sthiti kayAM pUrI thAya te paNa khabara paDe nahi, baMdhuo ! tyAM 32000 varSe devane AhAranI IcchA thAya chatAM eka navakArazIne lAbha maLato nathI. ahIM eka navakArazI kare, eka vigayane tyAga karo, udarI, vRttisaMkSepa, rasaparityAga ke upavAsa Adi game te tapa kare to karmanI bhekhaDo tUTI jaze. jyAre te devane 32000 varSe AhAranI IcchA thAya chatAM A eke tapamAM naMbara lAge khare? nA. samakitI de to e vicAra kare che ke dhanya che mAnavane ke je amUlya samayane lAbha laI jIvananI sAdhanA kare che. ApaNe paNa jaldI mAnavabhava pAmIne sva kalyANa karIzuM ne bIjAnuM karAvazuM. A rIte zubha ciMtavaNA ane naya-nikSepAnI carcA vicAraNAmAM potAne samaya pasAra kare che. baMdhuo ! AtmAnA guNa-deNanI kamANIne AdhAra sata-asat purUSArtha upara che. sAro purUSArtha kare te guNe AvatA jAya ne kharAba-asat purUSArtha kare te de vadhatA jAya. kahevata che ne ke "Apa bhalA to jaga bhalA." ApaNe jAte bhalAI rAkhIe te ApaNuM mATe AkhuM jagata saravALe bhaluM dekhAya che. guNI mANasa sAmAnA hajAra avaguNa hoya te paNa temAMthI guNa dekhe che. tevA guNavAna, sajjana ane dhamaSTha mANasanA pagalAM thAya te bIjAnuM jIvana paNa sudharI jAya che. eka zaheramAM eka sajajana mANasa eka bhAIne tyAM gayA. je bhAI tenA dUra dUranA sagA thatA hatA. A ghara evuM hatuM ke sAsu vahu jhaghaDayA kare. ghaDIka paNa zAMti nahi, najIvA kAraNanI bAbatamAM sAsu-vahu jhaghaDayA kare. lAkhonI ke karoDonI saMpatti hoya paNa je gharamAM saMpa-sneha ane zAMti nathI te saMpatti zuM kAmanI ? sAsu-vahu rAta-divasa laDayA kare. jJAnI kahe che saMsAramAM ArtadhyAna ane raudradhyAnanA bharacaka kAraNe paDelA che. derANI jeThANIne pUchayA vinA tenI sADI paherI pachI jeThANIne khabara paDI tyAre tenA manamAM thayuM ke mane pUchayA vinA derANIe mArI sADI paherI lIdhI. A vicAra Ave te ArtadhyAna. pratikramaNamAM roja bele che ne ke cAra dhyAnamAMthI ArtadhyAna, raudradhyAna dhyAyA hoya, dharmadhyAna, zukaladhyAna na thAyA hoya te tassa micchAmi dukkaDaM. roja bolI jAya che paNa dhyAnanuM svarUpa zuM che te te jANatA nathI. ArtadhyAna ane raudradhyAna vizeSa karIne jIvane durgati tarapha laI jAya che. ne dharmadhyAna ane zukaladhyAna sugatine prApta karAve che. A dhyAnathI bacavA mATe AtmA jeTaluM zAstra vAMcana karaze teTale tenAthI bacI zakaze,
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA tAra 4}5 A gharamAM sAsu-vahunA jhaghaDA rAta-divasa cAlyA kare. AvanAra sajjana mANase A jhaghaDA joyA. samAdhivALA manuSya asamAdhinA sthAnamAM na rahI zake. A bhAIne teA thADu' kAma hatuM eTale te AvyA hatA. te kAma patyu' eTale tarata javA taiyAra thayA. te javAnI taiyArI kare che tyAM chekarAnI vahu dhImethI AvIne sajjana mANasane kahe che bhAI! jAo che. teA kharA, paraMtu Apa eka kalAka vadhu rokAine zAMti karIne jAva. mArA sAsujIne zikhAmaNu ApatA jAva. vAtavAtamAM emane kakaLATa karavA joIe che. A bhAI kahe bhale tArA sAsune bahAra AvavA de eTale temane cAgya e zabdo kahetA jAuM, paraMtu tame jarA eTalu dhyAna rAkho ke e jyAre kaMI kahe tyAre tamAre mAtra A e zabda kahevA. ema kahIne zu evu' te batAvyuM. thADA TAIma thayA paNa sAsu na AvyA ane bhAIne javAnI utAvaLa hatI tethI e te tyAMthI ravAnA thayA. . have dADha e varSe pharIne e gAmamAM e sajjana bhAIne e ghera javAnuM thayuM. te AkhA divasa rahyA paNa khaTapaTa ke jhaghaDA kAMI na joyu. jamyA pachI te bhAI ArAma karavA sUtA tyAre sAsujI tyAM AvyA ne bhAInA caraNamAM paDIne melyA bhAI! tArA caraNu dhAIne pIuM te paNa AchuM che. tane dIkarA kahu, bhAI kahuM ke khApa kahuM, mAruM sasva tuM che. kema khA! zuM che ? bhAI! tame pahelA ahIM AvyA hatA tyAre mArI vahune zu' maMtra ApI gayA ke vahu te devI jevI khanI gaI che. gharamAM teA jANe svarga utaryu hoya tevI alaukIka zAMti thaI gaI che. jhaghaDAnuM teA nAmanizAna nathI. gharamAM zAMti-zAMti thai gaI che. te bhAI pUche che kema zI rIte daivI jevI thavAnuM kaheA che ? sAsu kahe-tamArA AvyA pahelA te vahunI kaMIka bhUla thAyane huM jarA gussAmAM AvI ThapakA Apu tyAre e mArA sAmu keTaluMya khele ne mane keTaluMya saMbhaLAve, paraMtu ApanA gayA pachI tame ene evA zu maMtra kAnamAM phUMkI gayA che ke evA camatkAra thayA ke huM sAcA ke khoTA jyAre gussA karI ene kaThora zabda saMbhaLAvuM tyAre e mane hAtha joDIne namratAthI vinayapUrvaka kahe che. hai pavitra khA! Apa pavitra che. mane mAtA jevA sAsu maLyA che. Apa guNIyala che. ne huM dugu NI ne apavitra chuM. chatAM eka vAta samajo. huM jevI chuM tevI chuM paNa tamArA dIkarAnI vahu chuM. tamAre dIkarInI jema nabhAvavAnI che. mane dIkarI gaNIne sudhAro. mArI bhUla thAya tyAM DhAkatA rahejo. tame kSamAvAna che. huM krodhI ane duSTa chuM. mArA kAraNe Apane kaSAya karavI paDe che. mane kSamA Apo. khasa, ATalu khelavA sivAya khIjuM kaMI na mele. enA A kAmaLa vinayabharyAM para
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ r}} zAradA sabara mIThA zabdothI mAre gussA zAMta thaI jatA. ane manamAM pastAvA thavA lAgyuM ke huM te| hatI tevI ne tevI chuM. huM vagara vAMke vahune laDayA karatI, khaTapaTa karatI ne tenuM vAMkuM khelatI. paraMtu vAraMvAra vahunA mukhethI AvA kAmaLa zabdo sAMbhaLavA maLyA tyAre mArA manamAM thayu ke huM kheATI chu. vAtavAtamAM gussA karu chuM. mArI dIkarI upara kyAM sheja vAtamAM gussA karu chuM? are, vahune tIkhA hRdayabhedI veNu sa`bhaLAvu chuM. chatAM sAme apUrva zAMti. tyArathI maru' hRdaya pIgaLI gayu.ne parivatana pAmI gayuM. pachI teA have te vahu mane dIkarI karatAM vizeSa vAlI ane eka devI jevI lAge che. huM tamAro khUba khUba AbhAra mAnu chuM. A zuM banyuM. "Apa bhalA ta jaga bhalA " e sUtra vahue apanAvyuM. sAsunA khoTA ane krodhayukata hRdayabhedI khelamAM vahue namratAthI phakata be zabda khelavAnA rAkhyA. huM jevI chuM tevI chuM. te ya tamArA dIkarAnI vahu chuM. tamAre dIkarInI jema nabhAvavAnI ane pALavAnI che. huM bhUleAnI bharelI chuM. mArI bhUlAne sudhAratAM rahejo. khaMdhue ! A zabdomAM kayA bhAva bharyAM che te samajAya che ? khA! tame bahu sArAne pavitra che. adhI bhUla mArI che. chatAM ya AvI doSa bharelI mane nabhAvavAnI prAthanA karu chuM. A rIte pote peAtAnI bhUlane kabUla karavI e pAtAnI bhalAI che. Apa bhalA teA jaga bhalA" e sUtra vahue apanAvyuM to saravALe sAsune pastAvAnA vakhata ALyeA. TUMkamAM mArA kahevAnA Azaya e che ke eka sajjana mANusanAM ghera pagalAM thayA te jIvanamAM keTaluM parivatana AvI gayuM! kaleza-kaMkAza aMdha thaI gayA ne sAsu-vahu ane dharmISTha anI gayA pachI ane sAthe upavAsa kare, pratikramaNa kare. jyAM A dhyAnanI ane raudradhyAnanI Aga saLagatI hatI te adha thaI gaI. ne dharmadhyAnanA bhAvamAM AvI gayA. guNagrAhaka dRSTi Ave che tyAre sAmI vyaktimAM dugu NA hoya to paNa temAMthI guNane zeAdhe che ne peAtAnI bhUla kabUla kare che. karelI bhUlAnu prAyazcita karavA mATe parvAdhirAja paryuSaNa parva AvI rahyA che. A divaseAmAM AtmAne pavitra maMgalakArI anAvavAnA che. sAte aNugAro jayata nAmanA vimAnamAM utpanna thayA. tyAraSAda mahAkhala sivAya te cha devA te devalAkanA jyaMta vimAnathI devalAka sakhaMdhI AyuSya kama nA dalikAnI nirjarA thaI javAthI eTale ke deva samaMdhI AyuSya kSaya thavAthI bhavanA kAraNabhUta gati vagerenI nirjarA thaI javAthI sthitineA kSaya thavAthI te samaye deva zarIrane cheDIne A ja budvIpa nAmanA dvIpamAM bhArata varSa mAM bharata kSetramAM vizudhdha mAtApitAnA vaMzavALA rAjakuLeAmAM judA judA putra rUpe janma pAmyA, A badhAmAM,
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara "paDibudhi ikkhAgarAyA caMdacchAe aMgarAyA saMkhe kAsirAyA ruppI kuNAlAhivai adINasattU kururAyA jittasattU pNcaalaahivi|" pahelA acala chava hatuM te kozala dezamAM mAtAnA garbhamAM AvIne upana thaze. pachI samaya jatAM janma thaye ne moTo thatAM te kezala dezane aMdhipati ba. kezaladezanuM pATanagara ayodhyA hatuM. acalane jIva tyAM pratibuddhi nAme paMkAye. vizeSa vAta te mahAbala kumAranI levI che tethI ahIM A badhAnuM varNana nathI karatI A cha e bhale tIrthaMkara nAmakarma nathI bAMdhyuM paNa mekSagArmI cho te che. mokSagAmI ivenI mAtA banavAnuM saubhAgya prApta thavuM te zu jambara puNyane udaya hoya tyAre thAya che. ne AvA putraratnanI mAtA banAya che. acalanA jIvanuM nAma pratibudhi paDayuM. ne e nAmathI teo paMkAyA. bIje dharaNa aMgadezane adhipati banyA. tenuM nAma caMdrachAya paDayuM. trIje anicaMdrane jIva kothI dezane rAjA banyA. tyAM te zakha nAmathI prasiddha thayo. A kAzI dezamAM banAsa nAme nagarI che. cethA pUraNane jIva kuNAla dezane adhipati banyA. tyAM tenuM nAma rUkamI paDyuM. A kuNAla dezamAM zrAvastI nAme nagarI che. pAMcame vasune jIva kurUdezane adhipati thaye. tenuM nAma adInazavuM paDayuM. kurUdezamAM hastinApura nagara che. chaThTho vaizravaNane jIva pAMcAla dezane adhipati banyA. tenuM nAma jitazatru paDayuM. pAMcAla dezamAM kapilA nAme nagarI che. A cha e cha mAtAnA garbhamAM AvIne utpanna thayA tyAre dharmanI vRdhdhi thavA lAgI. puNyavaMta mAgAmI jI mAtAnA garbhamAM Ave tyAre mAtAnI dharmanI bhAvanA vadhatI jAya che. tene tapa karavAnuM, sAmAyika-pratikramaNa Adi karavAnuM mana thAya. jyAre tapanI vAte sALe tyAre tene tapa karavAnA utkRSTa bhAva thaI jAya. A badhe prabhAva garbhanA jIvane che. bhagavatI sUtramAM gautamasvAmIe bhagavAnane prazna karyo he mArA trikInAtha prabhu ! garbhane jIva garbhamAM mare te devalokamAM jAya ? hA, gautama. A jIva tapanI mananI, saMyamanI vAto sAMbhaLe tyAre tene thAya ke huM jaladI ahIMthI chUTuM. pachI tapa karIza, zrAvakanA to laIza. saMyama mArgane aMgIkAra karIza. AvA. utkRSTa bhAva Ave ne tyAM tenuM AyuSya pUrNa thAya te marIne devalokamAM jaI zake che, zudhdha bhAvanA keTaluM kAma kare che? A cha e aNagAre jayaMta vimAnathI cavIne judA judA dezamAM rAjyapade suzobhita thayA. te darekanA rAjya khUba vizALa che, bhautika sukhanI kamInA nathI. have mahAbala aNugAra 32 sAgaranuM AyuSya bheLavIne tyAMthI AvIne kaI pavitra-bhAgyazALI mAtAnI kukSIe ne kyA nagaramAM AvIne utpanna thaze te vAta avasare vicArIzuM.
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ dArA zikhara caritra : rUkamaNI putranA viyogathI khUba jhare che. je janme che tene ekavAra maravAnuM to avazya che. temAM navAI nathI. paNa ahIM rUkamaNIne eka duHkha thAya che ke mAre putra janmIne kaMI mAM paDyA hatA ne gaye hota te huM ema mAnI leta ke banavAnuM hatuM te banI gayuM. paNa A rIte keI apaharaNa karIne laI jAya te kema sahana thAya! huM jevI tevI nathI. huM te trikhaMDa adhipati kRSNavAsudevanI paTTarANI chuM, ne Ama kema bane? mAre putra nahi maLe te huM mArA prANa choDI daIza. A rIte te kalpAMta karatI hatI. tyAM nAradajIe AvIne rUkSamaNIne khUba AzvAsana ApatAM mIThI vANIthI kahyuM ke beTA ! tuM ciMtA choDI de. huM tAro bApa beTho chuM. tAre raDavAnI jarUra nathI. tAro putra ke pratApI thaze te huM tane kahuM. sAMbhaLa. pradyumnakumAranuM bhAvi kahetAM nAradajI" - he rUkSamaNI ! A duniyAmAM tane ja putra viyoga thayo che evuM nathI. tArA putranI jema kaMIkanA apaharaNa thayAM che. ne temanA mAtA-pitA tArI mAphaka duHkhI thayA che. ane ghaNuM divaso pachI e samRdhdhivAna putroe AvIne mAtA-pitAne prasanna karyA che. te pramANe tAre putra paNa vidyA tathA parAkramayukta banIne jarUra tArI pAse Avaze ane atyAre tuM jeTalI raDe che tethI adhika tane rAjI karaze. mATe tuM ciMtA ane rUdana choDIne AnaMdamAM rahe. rUkamaNI jevI jenI mAtA che, kRSNa jenA pitA che ane je yaduvaMzamAM janme che te cekasa bhAgyazALI haze. te yAdamAM ziromaNuM samAna banaze. te tArA putrane keI mArI nAMkhaze te paNa maraze nahi. e tAro putra pratApI banaze aneka prakAranI vidyAthI te vibhUSita banIne tArI pAse Avaze. jenuM apaharaNa thayuM che te tarata enA mAtA-pitAne nathI maLyA. eTale tuM mAne ke kAle mane mAre putra maLI jAya te nahi bane. samaya lAgaze. paNa huM tenA kuzaLa samAcAra te jarUra lAvI ApIza. e kayAre tane maLaze te paNa jANI lAvIza. mATe tuM ciMtA choDI de. A pramANe nAradajInA mIThA sAkara jevA vacana sAMbhaLIne rUkSamaNI kaMIka zAMta thaI. tene AzA baMdhANI ke have jarUra mAro putra mane maLaze. nAradajInA vacana sAMbhaLIne rUkamaNInuM haiyuM haLavuM banyuM. eTale nAradajIe kahyuM tArA putrano patto meLavavA mATe huM mahAvideha kSetramAM sImaMdharasvAmI pAse jaIza. mahAvideha kSetramAM puSpakalAvatI vijya che ne tyAM puMDaragirI nAmanI nagarI che. tyAM sImaMdharasvAmI birAje che. tyAM jaIne tArA putranI mAhitI meLavIne jarUra pAcho AvIza. rUkSamaNIe nAradajInA vacanonI saphaLatA mATe zubhecchA pragaTa karI. ' "nAradajI sImaMdharasvAmI pAse ke-rUkamaNIne AzvAsana ApIne nAradajI tyAMthI ubhA thayA. temaNe pitAnI vidyAbaLathI vimAnanI racanA karI ane temAM besI
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA khara dikhara 4 anekavidha kautukone jotAM jotAM nAradajI AkAzamArge jaI rahyA hatA. tyAM sumerU pava tanI sAme AvatAM rAta paDI gaI tethI rAta tyAM rAkAI gayA. savAra paDatAM nAradajI AgaLa vadhyA. AkAzagAminI vidyAnA baLathI jhaDapI jaI rahelAM nAradajI puragirI nagarImAM paheAMcI gayA. je nagarI sImadharasvAmInA caraNakamaLAnAM spathI pavitra khanelI che. te tIrthaMkara, kevaLI, manaH pavajJAnI, avadhijJAnI, tapasvI, tathA jJAnI sAdhu-sAdhvI AdithI suAAbhita hAya che. tevI te pavitra nagarI che. " nAradajIe joyela adbhUta samavasaraNu':- tyAM paheAMcIne nAradajIe apUrva samavasaraNanI racanA joI. prabhunA samavasaraNamAM bhavanapati, vANunya tara caiAtiSI ane vaimAnika e cAre prakAranA devA ane temanI devIe, manuSya manuSyANI tiya ca, tiya cANI, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA A mAre prakAranI prakhadA bharAyelI che. samavasaraNa suvaNu ratnamayathI uttama rIte suzeAbhita hatu. temAM devAne lIdhe samavasaraNanI zAbhA atyaMta maneAhara lAgatI hatI. samavasaraNanI adbhUta zobhA joIne nAradajI Azcaya cakita thayA. potAnI jAtane dhanya mAnatA nAradajI :-nAradajI peAtAne dhanya mAnavA lAgyA ke ahA ! rUkSmaNInA putra kevA puNyavAna che ke jenA nimite huM ahIM AvyeA ne huM paNu kRtakRtya khanI gayA ke bharatakSetramAM rahevA chatAM paNa meM mArI AMkhA vaDe A samavasaraNunuM darzana karyuM. viSNu sAthenI mArI mitratA khUba lAbhadAyI nIvaDI. rUkSmaNInA putranuM du.khadAyI apaharaNa mAre mATe sukhadAyI nIvaDayuM. kAraNa ke tenA putranA patto meLavavA mATe ahI Avye chuM. ahI AvIne samavasaraNa joIne meM mArA jIvanane tathA mArI AMkhAne pavitra manAvI che. A rIte nAradajI peAtAne dhanya mAnI rahyA che. have nAradajI sImaMdharasvAmInI stuti karIne pachI temane kevI rIte prazna pUchaze ne tyAM zu' banaze tenA bhAva avasare kahevAze. zrAvaNa vada 12 ne zanivAra vyAkhyAna na. 48 tA. 21-8-06 sujJa khae, suzIla mAtA ne maheneA ! anaMta karUNAnA sAgara, samatAnAAgara, kSamAsiMdhu ane jagatanA svarUpane hastarekhAnI mAphaka pratyakSa jonAra evA zAsanapati prabhue bhavyajIvAnA kalyANane mATe divya dezanA ApI. ApaNe mallInAtha bhagavAnanA adhikAra cAle che temAM
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAraMtA zikhara mahAkhala aNugAra sivAyanA cha aNugAro khatrIsa sAgaramAM kaMIka nyuna sthiti bhAgavIne jayaMta vimAnamAMthI cavIne meATA rajavADAmAM rAjarANIonA gabha mAM AvIne rAjakumArapaNe janmyA. have bAkI rahyA e cha aNugAreAnA nAyaka je mahAkhala aNugAra jayaMta nAmanA vimAnamAM khatrIsa sAgaranI pUrNa sthitie utpanna thayA che te tyAMthI cavIne kayAM Ave che te vAta ApaNe khAkI che. Y baMdhue ! game teTaleA meTA tetrIsa khatrIsa sAgareApamanI sthitivALA maharSi ka deva hoya te paNa tenuM AyuSya pUrNa thatAM tene tyAMthI cavavuM paDe che. DhavAnI zrAdhdha ane devAnuM sthAna zAzrvata che. paNa tyAM rahenArA devA zAzvata nathI. devAnI pIchANu kevI rIte karAya che tenuM varNana karatAM bhagavaMte kahyuM che ke. cauraMguleNabhUmi na "amilAya maladAmA, aNimisa nayaNAya, nIrajasarIrA, vinaMti mukta niyo dvipa / " vyavahAra sUtra hoya che. dhruvA amlAna puSpamALAvALA eTale ke devAnA kaMThamAM je puSpamALA te kadI karamAtI nathI. animiSa nayanavALA eTale temanI AMkhA ane kIkI sthira rahe che. temanu zarIra ApaNI jema malIna thatuM nathI, sadA ni`La rahe ane temanA paga pRthvIthI cAra AMgaLa adhara rahe che. devAnI zakti eTalI badhI che ke te aneka prakAranA rUpa banAvIne aneka prakAranI bhASA eTalI zake che. devAnI AvI mahAna zakti hAya che. emane manuSyAnI mAphaka mAtAnA garbhamAM utpanna thavAnuM nathI. zarIramAM roga ke vRdhdhAvasthA AvatI nathI. temanI RdhdhimAM vadhaghaTa thatI nathI. ravA zAzvata nathI paNa temanI Rdhdhi tA zAzrvatI che. jyAre tame abajo rUpiyA paidA karo paNa te tame jIvA tyAM sudhI sthira raheze te nakkI che ? nA. vaLI A zarIra Aje sAruM che ne kAle tene kaI nahi thAya te paNa nakkI che ? nA. ahIM rahenAra mAnavI azAzvata che ne tenI Rdhi paNa azAzvata che. chatAM jIva te khAlI mArIne besI gayA che ke A khadhu' mAruM che. je sukha maLyu che te bhAgavI lau AvA tuccha kAmalegAmAM jIva mUDha khanI gayA che paNa ene bhAna nathI ke devalAkanA devAnI apekSAe A sukha kevuM tuccha che ! anuttara vimAnanA devAne tA ghaNu sukha che chatAM tenA pratye rAga nathI. jyAre mRtyuleAkanA mAnavIne tuccha nAzavata sukhAmAM keTaleA rAga che! viSaya vikArAnI keTalI satAmaNI che ke dIkarAne ghera dIkarA thayA, mAthe dheALA vALa AvI gayA chatAM hajI bhAgaviSayane cheDavAnuM mana thatuM nathI. deve jema jema uMce jatA jAya tema tema temane viSaya vikAro ghaTatA jAya che. jema jema Rdhdhi vadhAre tema tema Asakti echI hoya che. nava caiveyaka
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajApabira ane pAMca anuttara vimAnanA devene viSayano te vizeSe karIne abhAva hoya che. are, vadhu te zuM kahuM ? sarvArthasidhdha vimAnanA devane tattvanuM ciMtana karatAM kaMI saMskA paDe te manamAM vika9pa kare ne manathI sarvajJa bhagavaMtane prazna pUche ne manathI linuM samAdhAna thaI jAya. - devAnupriye ! devone AvuM sukha ane te paNa keTalA lAMbAkALanuM. anuttara vimAnanA devono sukhano kALa keTale te tame jANe che? pAMca anuttara vimAnamAM "utkRSTI sthiti tetrIsa sAgaropamanI che. tetrIsa sAgaropama varSa eTale zuM? 330 kroDAkoDI palyopama varSa te 33 sAgaropama varSanuM mApa che. AvA lAMbA kALanA anuttara vimAnanA divya sukha AgaLa mAnavInA bindu jeTalA ane alpakALa TakavAvALA sukha zuM visAtamAM? te sukha paNa anitya che. zuM enA upara vizvAsa karIne besI zakAya ? e sukhane kAyamI mAnIne abhimAnamAM phulAyA karavAnuM che ane anuttara vimAnanA devone paNa durlabha evI meMgherI mAnava jiMdagInI Atma sAdhanAnI amUlya taka cUkI javAnI ? A taka cUkI jaze te pharI pharIne nahi maLe. - baMdhuo ! A saMsAranAmAnI anityatAno te vicAra karo. jJAnI kahe che kekauH muM nIti che rAmapitA jIva karmAnusAra je je gatimAM gayo, jenI jenI sAthe bALa ramata ramya, kAma krIDAo karI, tathA vahepAramAM jemaNe sAtha ApIne lAkhano napho karAvya, tevA zeTha-zAhukArane ghaNuM ghaNIvAra guNa gAyA tathA jemane pitAnA svajana, nehI ane sabaMdhI mAnIne nehanI vAta karI te : dhA paNa eka divasa choDIne cAlatAM thaI jAya che. pitAnI sagI AMkhe emanI - kAyA baLIne bhasma thatI jovA chatAM paNa jIvane pitAnI jAtano khyAla Ave che ke he paNa eka divasa A badhAnI jema badhuM choDIne cAlatA thaI jacchazi. mArI kAyAnI paNa eka divasa rAkha thaI jaze! jyAre tyAre eka divasa adhuM eDIne javAnuM che e jANavA chatAM ane je gayA temanI kAyAnI rAkha thatI najare jovA ktAM jIvane mamatva chUTatuM nathI. bIjAnI kAyAnI rAkha thatI joIne pitAno vignAra Avaze te paNa paraloka sudharI jaze. mahAbala aNagAra jayaMta vimAnamAMthI 3ra sAgaropamanI sthiti pUrI karI tyAMthI cavane mati-kRta-avadhijJa na e traNa jJAna dhAraNa karIne jaMbudvIpa nAmanA dvIpanA bharatakSetramAM - fmalTiA cALa maraNa ne mAghavIpa kumiti mithilA rAjadhAnImAM kuMbhaka rAjAnI prabhAvatI devInA udaramAM AdAvata AhAranA parivartanathI mAnacita AhAranA grahaNathI karAvatI zarIranI vyutkrAMtithI
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 thAradA zikhara eTale ke deva zarIranA parivatanathI mavavA tIr bhavanI vyutkrAntithI devabhavane tyajIne manuSyabhavane grahaNa karavAnI apekSAthI gabha rUpe janma pAmyA. jyAre teo prabhAvatI devInA uttaramAM gabha rUpe avataryAM tyAre sUrya vagere grahA ucca sthAne hatA. cAre dizAe digdAha vigere upadravA vinAnI hatI. tIthakaranA prabhAvathI dizAe prakAza yukta temaja jhaMjhAnila rajakaNa vagerethI rahita thaIne svaccha banI gaI. devAnupriyA ! vicAra karo. A pRthvI upara kaMIka jIveA devaleAkamAMthI cavIne mAtAnA garbhamAM sAmAnya jIvA Ave che. cakravarti, vAsudeva ane khaladeva Ave che. paNa A badhAmAM tIrthakara prabhu zreSTha che. AvA mahAna purUSonuM A pRthvI upara avata raNa thAya che tyAre kevA suMdara cageA varte che. gADha timira dUra thaI ne pRthvI upara anero prakAza phelAya che. roga Adi upadravA paNa zamI jAya che. zAMtinAtha bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre marakI jevA mahAna roga paNa zamI ga hatA. mallInAtha bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre kevA ceAga hatA te vAta khatAvatA bhagavaMta kahe che ke saraLatu nahatu kAgaDA vigere pakSIo rAjA Adi mATe vijayane sUcavanArAM zabdo uccArI rahyA hatA. pavana paNa pradakSiNAvata thaIne vAtA hatA. te zItaLa, mada ane sugaMdhayukta pavana anukULa lAgatA hatA. te pRthvIne sparza karatAM vAtA hatA. evA sukhada samaya hateA ke jemAM niSpanna dhAnyathI mAhinI- pRthvI lIlAchama AvaraNathI DhaMkAI rahI hatI. janapada paNa ha`mAM taraeALa thaI rahyuM hatuM. ane jAtajAtanI krIDAmAM masta hatuM. aDadhI rAtano samaya hatA. azvinI nakSatrano caMdranI sAthe yAga thaI rahyo hatA. phAgaNa mahinAno zukalapakSa cAlatA . hatA. A mahino hema'takALanA mahinAmAM ceAthe! mahino temaja AThame pakSa che, evI phAgaNa zukala cAthanA divase aDadhI rAtanA vakhate mahAkhala deva peAtAnI khatrIsa sAgaranI sthiti pUrI karIne te jyaMta nAmanA vimAnamAMthI cavIne prabhAvatI dhruvInA garbhamAM sthita thayA. khaMdhue ! mallInAtha bhagavaMta mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre kevA suMdara caiAga vatA hatA! AvA pavitra mahAna purUSAnuM mAtAnA garbhamAM Agamana thatAM sarvatra zAMtinuM vAtAvaraNa chavAI jAya che. duSkALa hoya te paNa sukALa thaI jAya che. ekabIjAnA kleza zamI jAya ne sarvatra AnaMda AnaMda chavAI jAya che. AvA mahAna purUSA je mAtAnA garbhamAM AvIne utpanna thAya che te mAtA paNa dhanya anI jAya che. sAmAnya mahAna purUSane janma denArI mAtA paNa jagatamAM bhAgyavAna manAya che teA tIrthaMkara prabhunI mAtA tA tenAthI anaMtagaNI puNyavAna ane bhAgyavAna
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ 473 mAvA zikhara mane che. tIrthaMkara prabhunI mAtA banavu' te kaMI jevI tevI vAta nathI. jakhkhara puNyanA udaya DAya tyAre tItha kara prabhunI mAtA khanavAnuM saubhAgya prApta thAya che. jagatamAM ghaNIvAra purUSA srIone tuccha mAne che. purUSAne zrI kaI kahevA Ave tA abhimAnathI kahI de che ke esa, have tuM zu' karatI hatI ? strIne halakI gaNanArA e vicAra karajo ke tIrthaMkarane janma denAra mAtA ke pitA ? (hasAhasa) tItha kara prabhune janma denArI mAtA che. dareka jagyAe mAtAonuM bahumAna karavAmAM Avyu che. divALInA divaseAmAM lakSmIjInu pUjana thAya che. viSNu ke zaMkaranuM nathI karatAM. mAlA, lakSmIjI paNa A che ne ? hA, pUrva bhavamAM mAyAnuM sevana karyuM tethI strInA avatAra AvyeA. paraMtu mAkSamAM javA mATe jeTale purUSa hakadAra che teTalI zrI hakadAra che. khanene meAkSamAM javAnA samAna haka che. srI hAya, purUSa hAya ke napu'saka hAya paNa veda gayA pachIne avenrI banyA pachI meAkSamAM jAya che. zAstramAM jeNe jeNe dIkSA lIdhI che temaNe saMyama levA mATe mAtAnI AjJA mAMgI che. jamAlikumAra, ayava tAmuni, gajasukumAra, thAvarcIputra Adi e jyAre prabhunI vANI sAMbhaLI ane vairAgya raMge raMgAyA tyAre mAtA pAse AjJA mAMgatA zu khAlyA che? mane sAcuM samajANu' re... sattAnI vANIthI, memAM bhamAve mane bhavabhavamAM (2) mane sAcuM samajANuM re... maLe janAvaranA avatAra kALAM karmothI (2) maLe iyaLa taNA avatAra kALA kAMthI, maLe pharI pharI (2) AvA avatAra kALA kAMcI, (2) pApa kare khUba khUba, duHkha maLe gaLADUba cAkhkhuM vaMcANuM re... hA-have mane cAkhyuM vaMcANu re... mane sAcu' samajANuM re sa tAnI vANIthI.... meM bhagavAnanI vANI sAMbhaLI. have mane saMsAranA svarUpanuM bhAna thayuM. anaMta kALathI AtmA pApanA poTalA AMdhIne eka gatimAMthI khIjI gatimAM paribhramaNa kare che. have saMsAramAM rahIne pApanAM poTalAM khAMdhavA nathI. ne bhavAbhavamAM bhamavuM nathI. anaMtakALathI ajJAnane kAraNe bhAge bhAgavIne bhUla karI paNa have bhUlanA bheAga manavu nathI. tame paNa Ama te ghaNAM hAMziyAra che. vahepAramAM eka vakhata chetarAI jAva te pharIne chetarAi na javAya te mATe keTalI sAvadhAnI rAkhA ? eka vakhata musApharI karatAM TreInamAM bega upaDI jAya agara khissuM kapAI jAya teA khIjI vakhata evuM na bane te mATe keTalA sAvadhAna ane sajAga raheA che ! teTalI sAvadhAnI AtmA catutinA cakramAM khAvAI na jAya te mATe rAkhA che kharA ?
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 zrAvAta nAnA bAluDAe paNa mAtAne bedhaDaka kahI detA hatA ke he mAtA ! pUrva bhavAmAM evA ghAra karmo karyo ke tenA kAraNe A AtmA naraka ane tiya ca jevI azubha cenImAM gayA ne tyAM asahya duH kheA veThayA. bhagavAnanA samAgama thatAM amane saMsAra svarUpanu bhAna thaI gayu che. mATe he mAtA ! mane dIkSAnI AjJA Ape. aMte putrAnA Dha vairAgya joIne mAtAne AjJA ApavI paDatI hatI. baMdhue ! AvA saMtAneA kayAre ane che ? e mAtAe putranA jIvanamAM sArA saMskAronuM siMcana karI putranA jIvananuM ghaDatara karatI hatI. 100 zikSaka je ghaDatara nathI karI zakatA te eka mAtA kare che. paNa Aje satAnA agaDe che kema ? mAtA pitAe haravA pharavAmAM, nATaka-sinemA jovAmAM, zarIranI TApaTIpa karavAmAM ne bhAgavilAsamAM masta banyA che pachI bALakanA jIvananuM ghaDatara kyAMthI karI zake? e mAtAe meAjazekha cheDIne khALakanA jIvanamAM saMskAranuM siMcana kare teA saMtAna sukhI thAya. sAthe mAtA-pitA paNa sukhI thAya. tame tamArA saMtAneAnA jIvananu' evu ghaDatara kare ke e saMtAna bhaviSyamAM mahAna sukhI ane ane mAtApitAnA nAmane jagatanA khUNe khUNe gajavI mUke. bhagavAna mahAvIrasvAmI jagatanA khUNe khUNe vicaratA hatA tyAre je prabhune jANatAM hatAM teo padhArA.. padhAro trizalAnaMdana ema kahetAM hatA. A che mAtAnI vizeSatA. mATe tame zrI jAtine halakI na mAnaze. veda khapAvIne avenrI dazA prApta nahi thAya tyAM sudhI kevaLajJAna prApta thavAnuM nathI. avedI-avikArI anavuM hAya te vadhumAM vadhu brahmacaryanuM pAlana karavuM paDaze. (pU. mahAsatIjIe ahI brahmacarya upara suMdara dRSTAMta Apyu hatu..) mahAkhala devane AtmA jayaMta vimAnamAMthI cavIne phAgaNa sudI cAthanA divase madhyarAtrInA samaye mithilA nagarImAM kuMbhaka rAjAnI prabhAvatI nAmanI rANInA udaramAM AvyeA. A prabhAvatI mAtA khUba puNyavaMtI che. tItha kara prabhunI mAtA khanavA mATe paNa lAyakAta keLavavI paDe che. tIthaMkara prabhunA mAtA-pitA niyamA bhavI ane mAkSagAmI hAya che. AvI puNyavatI prabhAvatI rANInA udaramAM puNyAtmA AvIne utpanna thayA che. have prabhAvatI rANI cauda svapnA joze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : nAradajI mahAvideha kSetramAM jaIne sIma'dharasvAmInA samavasaraNane joIne peAtAnI jAtane dhanya mAnavA lAgyA. tyAra pachI traNa pradakSiNA daIne mastaka para aMjali karIne nAradajI sImadharasvAmInI stuti karavA lAgyAM. nAradajIe sImaMdharasvAmInI karelI stuti H adhA vighnAne karanAra, kAmadevanA gavane dUra karanArA pUrNa jJAnayukta evA zrI sImaMdharasvAmIne mArA namaskAra hA. je devAdhideva indrathI sevita che, caMdrakalAvata hevA chatAM peAtAnA
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ 475 vArata upara kalakane dUra karI zakatA nathI. paNa he prabhu! Apa te manuSyalokamAM rahevA chatAM paNuM de, asUro ane manuSyanA kalaMkane dUra kare che. he bhagavaMta! Apato dInA upakArI che. Apa sUkSama vastuonA prakAzaka che. manuSyarUpI kamaLone vikasita karanAra che. saMsAranA badhA viSaye pratye udAsIna che. Apa azaraNa manuSyane zaraNa rUpa che. bhUta-bhaviSya ane vartamAnanA saMzayane dUra karanAra che. te nAtha! zeSa nAga hajAro chathI paNa ApanA guNenuM varNana karavAne mATe asamartha che te pachI huM eka jIbhathI ApanA guNonuM varNana kevI rIte karI zakuM? he prabhu! ApanuM darzana karIne Aje huM dhanya banyo chuM. mArA jevA ahebhAgya ke A samagra vizvamAM atyaMta durlabha evA ApanA mane darzana thayA. ApanA darzanathI mAruM jIvana sArthaka thayuM. - he bhagavaMta! ApanA darzana pAmyAne mane apAra harSa che. varSARtumAM meghanAM darzana ane garjanAe jema mayUro nAcI uThe che, ema he paramakRpALu prabhu! ApanAM darzana ane vANIthI mAruM haiyuM thanathana nAce che. kema ke A jagatamAM ApanAthI vadhIne jovA lAyaka kaI cIja nathI, keI vyakti nathI. Apa te ananya kahInura hIrA jevAM che, te mArA prabhu! mAre Apane choDIne bIje kayAM TharavAnuM hoya ? he paramAtmA prabhu! A tuM mane nAtha manya, mArgadarzaka udhdhAraka maLe. mArA bhAgyanI avadhi nathI. Aja tArA darzane mane je amApa AnaMda thAya che enI AgaLa svagaya AnaMda paNa phikkA che. mArA aMtarAtmAmAM ugelA karmonA jhuMDa tArA darzananA apAra AnaMdathI saLagI sApha thaI javAnA. mohanI ghora nidrAmAM sUtelA amane Aje tArA darzana jagADIne jJAna ane vairAgyanI navacetanA ApI rahyuM che. prabhu! keTI keTI vaMdana tane. eka Azcaryajanaka vAta che ke Apa anaMta guNavAna ane jJAnavAna hovA chatAM paNa Apa mArI stutine svIkAra karI che. A pramANe bhagavAnanI stuti karIne vaMdaNA karIne nAradajI vinayapUrvaka yogya sthAne besI gayA. pitAnuM vAmana zarIra bacAvavA lIdhela Azraya = bhagavAnanI vANIne varasAda varasI rahyo che. sAMbhaLatAM saunAM dila harakhAI rahyA che. tyAM nAradajIne zuM vicAra AvyesamavasaraNa jinavara de dezanA re, baiThe suranara cakrIdhara rAya re, siMhAsana tala beThe nAradamuni re, dekhIne loka achaMbhe pAya re ye hai koNa jaMtu manuSAkArakere, hAtha para le le nirakhe lega re.... samavasaraNamAM beThA pachI nAradajInA manamAM vicAra AvyuM ke ahIMnA manuSyanuM zarIra 500 dhanuSya pramANu hovA chatAM atyaMta suMdara che. ne huM te daza
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 576 zArA para dhanadhyanI kAyAvALo chuM. emanA dehamAna AgaLa huM te kIDI maMkaDA jevuM che. A lekanA paga nIce cagadAI jaIza te marI jaIza. jo ke emanA paga nIce kacarAIne marIza te sImaMdhara prabhunA samavasaraNamAM emanI pAse marIza te uttama ArAdhaka banIza. tenI mane ciMtA nathI. paNa huM rUmaNune tenA putrane patto meLavI ApavAnuM vacana ApIne Avyo chuM ne je Ama marI jAuM te mAruM vacana jAya. te mATe paNa mAre jIvavAnI jarUra che. Ama vicAra karIne nAradajI pitAnuM rakSaNa karavA sImaMdhara prabhunA siMhAsananI nIcenA bhAgamAM jaIne besI gayA. nAradajIne joIne padmacakavatine thayela zaMkA ane Azcarya : nAradajI sImaMdharasvAmInA siMhAsana nIce jaIne beThA eTale badhA lokonA sAmuM temanuM moDuM thayuM. tethI saunI daSTi temanA tarapha gaI. tyAMnA paduma nAmanA cakravati paNa prabhunI dezanA sAMbhaLavA mATe tyAM AvyA hatA. prabhunA siMhAsana nIce adaSTa pUrva svarUpa joIne manamAM vicAra karavA lAgyA ke deva-nAraka-tiyaca ane mAnavamAMthI A keNa che? A kaI jAtanuM pakSI che? ema vicAra karIne nAradajIne cakravartie pakSInI mAphaka pitAnA hAthamAM laI lIdhA. laIne temane ramADavA lAgyA. ane temanA aMgopAMgane kUtuhalatA pUrvaka jovA lAgyA. A kaI jAtanuM jIvavuM che ne temanI kaI yAnI che te viSe cakavatine temaja tyAMnA lokone zaMkA ane kUtuhala thayuM che. have nAradajIne prazna pachI pUchAze paNa padma cakravati prabhune nAradajI viSe prazna pUchaze ne prabhu temane nAradajI viSe spaSTatA karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 49 "aThThAI dhara". zrAvaNa vada 13 ne ravivAra tA. 22-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno ! AjanuM maMgalamaya prabhAta eka anokhuM prakAza laIne udayamAna thayuM che. bhagavAna mahAvIrasvAmInA zramaNe pAsako ane zrAvikAo A vItarAgabhavanamAM panotA paryuSaNa parvanI ArAdhanA karavA mATe upasthita thaela che. A paryuSaNa parva ApaNAM Atmapradeza upara rahelAM ajJAnanA gADha timirane TALIne jIvanamAM alaukika prakAza pAthare che. AvA parvAdhirAjanuM ApaNe aMtaranA umaLakAthI svAgata karIe ne dharmabhAvanAnA gherA puSpothI temane vadhAvIe te paryuSaNa parvanI mahattA samajAya.
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA zikhara kahe. paryuSaNa parvanuM svAgata karavA mATe zuM karavuM joIe? ApaNuM AtmA upara anaMtakALathI krodha-mAna-mAyA-lobha Adi kaSA ane viSayono je kacaro bharyo che tene samatAnA nirmaLa jaLathI dhoIne sApha karavA paDaze. zraddhAno dipaka pragaTAvI, bhAvanAnI dhUpasaLI vaDe gaMdA vAtAvaraNane zudhdha banAvavuM paDaze. viSaya-kaSAyarUpI DAkuoe ApaNA AtmAnuM sAmrAjya chInavI lIdhuM che. ane meha mamatAnA gADha baMdhanathI chava baMdhAI gayA che. ane rAgadvaSanA gADha aMdhakAramAM AthaDyA kare che. temAMthI mukta karavA mATe paryuSaNanI padharAmaNa thaI che. jema kezarIsiMhanuM Agamana thatAM gheTAnuM Te bhAgI jAya che tema paryuSaNa parvanuM Agamana thatAM ApaNe prabaLa purUSArtha upADIne viSaya-kaSAya rUpI DAkuone bhagADavAnA che. rAga-dveSanAM baMdhano teDI AtmAne mukta karavAno che. vasaMtaRtunuM Agamana thatAM vRkSo navapallavita bane che. tema paryuSaNa parvanuM Agamana thatAM dhamaSTha manuSyane AtmabAga khIlI uThe che. paryuSaNa parva varSamAM eka vakhata Ave che. pratyeka varSa dhamajanone nUtana tAjagI ne nUtana preraNA ApatA jAya che. paryuSaNa parvanI padharAmaNI thatAM tapanA yajJa zarU thAya che. zIyaLanA sarovara chalakAya che, dAnanI para maMDAya che ane aneka bhavya cha mAsakhamaNa, seLabhaththu, aThThAI Adi ugra tapa Adare che. brahmacaryanuM pAlana kare che. anukaMpAdAna, supAtradAna ane jJAnadAnano pravAha vahevA mAMDe che. keTalAka puNyAtmAo hiMsA-asatyacArI nahi karavAnI, abhakSa nahi khAvAnI pratijJA kare che. kaMIka manuSya pApakArI vahepArano tyAga kare che. kaMIka nAna-zaNagAra nahi karavAnI pratijJA kare che. paryuSaNa parvamAM kaMIka AvI sAdhanA kare che ane teo paryuSaNa parva cAlyA gayA pachI paNa AvI suMdara dharma kriyAomAM rata rahe che. paryuSaNa parva AvavAthI ghaNAM che hiMsA cheDIne ahiMsaka ane dayALu banyA che. kSamAzIla ane tapasvI banyAM che. ekabIjAnAM paraspara vaira bhUlIne premanuM sarjana karyuM che. baMdhuo ! AvA punita paryuSaNa parva ApaNe AMgaNe ramajhama karatA AvI gayA che. ApaNe mahinAnA dharanA divasathI paryuSaNa parvanI rAha jotAM hatAM. tyAra pachI paMdaranuM dhara AvyuM ane Aje aThThAIdhara AvI gayuM. have Avaze kalpadhara ane pachI Avaze telAdhara. ekeka dhara AtmAne jAgRta banAve che. Aje te tame barAbara jAgRta banyA che ne ? paryuSaNa parva e karmane kApavAnuM amegha zA che. jema lokhaMDane kApavA mATe zastra che, kAcane kApavA mATe zastra che. tema A parvanA ATha divaso ATha karmane kApavAnAM zastra samAna che. sarva ne zAMti ApanAruM je kaI parva heya te paryuSaNa parva che. duniyAmAM
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ f` parva be prakAranA che. eka laukika parva ane bIjuM lokettara parva. je laukika parve che. temAM kaI parva bhayane kAraNe ne kaMIka parvo lAlacathI manAvAya che. nAgapaMcamI, zItaLAsAtama Adi parvo bhayathI manAvAya che. nAgamAmAne dUdha nahi pIvaDAvIe, temanI pUjA nahi karIe te karaDI jaze. zItaLA mAtAnI pUjA nahi karIe te zItaLAmAtA ke pAyamAna thaze tevA bhayathI te parvo mAnavAmAM Ave che. dhanaterasano divasa Ave tyAre leke dhana dhAve che ne dhananI pUjA kare che. zA mATe? dhananI pUjA karIe te dhana maLe. e ja bhAvanA ke bIjuM kAMI? keI paNa jAtanA bhaya ke lAlasA rahita je kaI parvanI ujavaNI thatI hoya to te mAtra paryuSaNa parva che. AvA mahAna paryuSaNa parva Atmazuddhino divya saMdeza laIne AvyuM che. te kahe che ke phakta zabdanA suMdara sAthIyA pUrI jIvananuM caNatara suMdara banavAnuM nathI. kevaLa kalpanAo karavA mAtrathI mahela caNAI jato nathI. te mATe gya sAdhanasAmagrI joIze. ApaNe paNa A jIvananA AMgaNue AvelA AtmazuddhinA senerI suavasarane umaMga ane utsAhathI apanAvIne AtmakalyANa karavA mATe kaTibaddha banIe. divALI Ave che tyAre baheno vAsaNa mAMjI, bAvA ane kacarA vALIjhUDIne gharane svaccha banAve che. melAM kapaDAne dhoIne svaccha kare che. tema A parva tana ne, manane ane vacanane svaccha ane zuddha karavAno saMdeza Ape che. koI paNa vastu melI ke azadha hoya te jIvane gamatI nathI ane tene vAparavAmAM paNa AnaMda ke ullAsa AvatuM nathI. tema ApaNe AtmA paNa je zuddha nahi hoya te tame game teTalI dharmakriyAo karo paNa temAM tamane AnaMda ke skuti AvavAnA nathI. AvuM Atmazuddhi karavAnuM parva vAraMvAra AvatuM nathI. A te varSamAM eka ja vAra Ave che. ane je jAya che te te pAchuM pharIne AvatuM nathI. navuM Ave che ne ApaNuM AyuSya ghaTatuM jAya che. AvatA varSe A parva Avaze tyAre ApaNI hayAtI haze ke nahi tenI ApaNane khabara nathI. mATe jene AtmAne ujajavaLa ane pavitra banAvavA mATe kaMI tapa-tyAga karavAnI bhAvanA thatI hoya te taiyAra thaI jaje. je AtmAone A vAta samajAI che te te AtmAne ujajavaLa banAvavA tapamAM joDAI gayA che. jene bhAvanA jAgatI hoya te AtmasAdhanAmAM joDAI jaje. tamane ne amane jamyAM jeTalA varSo thayA teTalA paryuSaNa AvyA ne gayA. sAthe saMdezo ApatA gayA paNa tame zuM jAgRti lAvyA? jIvanamAM keTalI kamANI karI ? A divase mAM te jeTalI kamANI karIe teTalI ochI che. mATe atyAra sudhImAM je kamANI nathI karI te karI le. mANasa dhaMdhAmAM lAkha rUpiyA gumAve te maTI beTa nathI paNa A uttama mAnavabhava pAmIne AtmAnI kamANI nathI karI
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ te meTAmAM meTI khoTa che. je kheTa bIjA keI bhavamAM pUrI karI zakAya tema nathI. A pavitra divasomAM jenAthI AtmAnI zuddhi thAya, zreya thAya, AtmAne vikAsa thAya tevI ucca kamANI karI le, divALInA divaso Ave tyAre tame cepaDA tapAsIne keTale naphe thaye ne keTalI nukazAnI gaI tenuM saravaiyuM kADhe che. tema A AdhyAtmika parvamAM mAruM AdhyAtmika varSa kevuM gayuM? meM vahepAramAM nyAya-nIti ane pramANikatA keTalI AcarI ? anyAya, anIti adharma, prapaMce karIne meM karmo keTalAM bAMdhyA ? tenuM saravaiyuM kADhavA mATe A pavitra divaso che. A parva patItane pAvana banAvanAruM che. paNa tamAre pAvana banavuM che ke nahi? e te tamArI IcchA upara AdhAra rAkhe che, je manuSya pote pavitra banavA ane potAnA AtmAnuM zreya karavA cAhatA nathI, jene AtmAne karmanA bhArathI haLa banAvavAnI bhAvanA nathI tene mATe te paryuSaNa parva ane sAmAnya divase badhuM sarakhuM che. ane jene Atmazreya karavAnI laganI lAgI che tene mATe dareka divase paryuSaNa parva jevA pavitra che. baMdhuo ! Atmazudhdhi, Atmazreya ane janma-maraNathI mukta thavAnA manoratha thatA hoya te AdhyAtmika vicAraNA karo ke huM parvane kaI rIte ujavuM? zuM bhegavilAsa ane mojazekhathI A parva ujavI zakAya? nahi. nahi. A parva te dAna-zIyaLa-tapa ane zubha bhAvanAthI ujavI zakAya. bhagavaMte dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanAthI paryuSaNa parva ujavavAnuM kahyuM che. kAraNa ke dAna-zIyaLa, tapa ane bhAva e cAra mokSamAM javA mATenA bhavya daravAjA che. cAra daravAjAmAM sauthI prathama daravAje dAna che. temAM manuSya dAna ghaNAM prakAre Ape che. keI kIrtinI IcchAthI, keI nAmanA mehathI, kaI pitAne samAjamAM dAnezvarI kahevaDAvavAnI IcchAthI te kaI mane paralokamAM sukha maLe tevI bhAvanAthI dAna de che te kaI pavitra AtmA niHsvArtha bhAve parigrahanI mamatA ghaTADavA mATe dAna Ape che. te dAna ApatI vakhate lenArane upakAra mAne che ke aho prabhu A mArI pAse levA AvyA te ene ApIne huM haLa banyo, mane mahAna lAbha thaye. Aje mAruM jIvana kRtArtha thayuM. paNa te evo vicAra nathI karato ke huM chuM te badhAne ApuM chuM. meM ApyuM ne Ama karyuM. AvI zudhdha bhAvanAthI dAna ApanAranuM dAna lenAra paNa evI bhAvanA bhAve che ke ahe prabhu ! atyAre mArA karmano udaya che ke mane dAna levAno vakhata AvyuM che. paNa huM A dAnezvarI kyAre banIza ! huM AvI rIte dAna kayAre ApIza? * baMdhuo! dAna devAthI lakSmI vadhe che. lakSamIne tamArI tijorImAM pUrAI rahevuM gamatuM nathI. tamane kaI keTaDImAM cAra divasa pUrI rAkhe te kevA akaLAI jAo che?
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 vADA khAra tema lImI paNa tijorImAM akaLAI jAya che. te kahe che ke tamane gharanI koTaDImAM pUrAI rahevuM gamatuM nathI, tamane jema pharavuM game che tema mane paNa pharavuM game che. mATe tame zuM kare? tene mATe rUdamAM paNa kahyuM che ke, - daza rUta samAha, dhrutara vija | * so hAthathI lakSamI kamAone hajAre hAthathI vaheMce. arthAt dAna kare. kAraNa ke je tame lakSamIne sadvyaya nahi kare, mAtra teno saMgraha karavAmAM rahI jaze te maraNa vakhate lakSmI sAthe Avaze kharI? sAthe rAtI pAI paNa AvavAnI nathI. paNa je hAthe te sAthe. tamArA hAthe tame dAnamAM vAparaze te tamArI sAthe Avaze. bAkI te badhuM ahIM rahI javAnuM che. kahyuM che ke. A khA gayA se che gayA, de gayA se le gayA. jeNe potAnI jAta mATe, pitAnA sukha mATe, khAvApIvAmAM ne majazekhamAM lamane vyaya karyo che, temAM tenI keI vizeSatA nathI. e te badhuM ahIM vAI javAnuM che paNa je bIjAne ApyuM che te tamAruM sAcuM dhana che ne te tamArI sAthe AvanAra che. je mana mokaLuM karIne, pitAnuM sukha jatuM karIne paNa bIjAnuM duHkha dUra karavAmAM lakSamIne sadvyaya kare che te sAthe AvavAnuM che. cANakya nItinA eka saMskRta lekamAM madhamAkhI paNa mAnavane zuM kahe che ? "deyaM bho hayadhane dhanaM sukRtibhirnA saMcayastasya vai, zrI karNasya balezca vikramapateradyApi kIrtiH sthitA / asmAkaM madhudAna bhogarahitaM naSTaM cirAt saMcitaM, nirvedAditi nigapatiyuAruM ghara ho makSiA " he puNyAtmAo! tamane tamArA puNyathI je dhana maLyuM che teno saMgraha na kare. paNa garIbane detA rahe. kAraNa ke dAna denArA karNarAja, balirAjA ane vikramarAjA Adi rAjAono yaza Aja sudhI A pRthvI upara vidyamAna che. juo, ame khUba duHkha veThIne madhano saMcaya karyo paNa na te amArI jAte madha khAdhuM ke na te bIjAne ame khAvA dIdhuM. paNa eka divasa lUMTAro Ave ne amAruM lAMbAkALathI khUba parizrama karIne ekaThuM kareluM madha lUMTI gayA. enA duHkhathI ame (madhamAkhIo) amArA baMne paga ghasIe chIe. mATe tamAre amArI mAphaka pAchaLathI pastAvuM na hAya, paga ghasatAM rahI javuM na hoya te lakSmIne sadvyaya karo. ti jA dhanaM nAginAna catta cAtA" je dhana yAcakone na maLe te dhana zuM kAmanuM ? ema samajIne je tamAre dhana joItuM hoya te pahelAM ApatAM zIkho,
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ 485 thA zikhara ziDyA bAda rAja" A pRthvI upara dAna e sarvottama kArya che. paNa lakSmInA lebI banIne mAtra tene saMgraha kare te kaMI zreSTha kArya nathI. Aje mANasa dhana saMgraha karavAmAM mAnavajIvananI mahattA mAne che. e ema samaje che ke pAse paise haze te samAjamAM ane pratiSThA maLaze. sI mane khammA khammA karaze. are, AvA paryuSaNa parvanA divasomAM upAzrayamAM jaIza te mane Avo zeThajI kahI saMghanA zeThIyAo AgaLa besADaze. (hasAhasa) gharamAM paNa sau mane khammA khammA karaze. paNa paisA nahi hoya te kaI mane nahi pUche. baMdhuo ! huM tamane pUchuM chuM ke zuM A paisAthI meLavelI pratiSThA, padavI, mAna ane Adara satkAra tamArI sAthe Avaze ? are..ahIM paNa kharA duHkha vakhate kAma Avaze ? paiso-patnI-padavI ane pratiSThA keI AtmAne sAtha ApanAra nathI. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. : 'eka zrImaMta zeTha hatA. temanI pAse dhana ghaNuM hatuM. chatAM temanI tRSNA zAMta thatI nahatI. mAnavInuM mana jyAre tRSNAmAM joDAya che tyAre game teTaluM dhana maLe te paNuM lobhI mANasa atRpta rahe che. te rIte A zeTha paNa ghaNI mIkta maLavA chatAM saMteSanA gharamAM AvI zakyA nahi. jyAM lobha che tyAM cAre kaSAyo ochA vadhatA aMze vartatI hoya che. te rIte A zeThane lAbhanI sAthe mAnanuM prabaLa jera vayuM. ane eka tRNuM jAgI ke keIe na meLavyuM hoya tevuM meLavuM ne mAruM nAma amara banAvuM. nAzavaMta dhanamAM nAma amara banAvavAnA keDa sevatA zeThane khyAla nathI ke nAmano paNa nAza che ne dhanano paNa nAza che. kudaratane karavuM zeThanI tRSNAmAM dhane vadhAre karyo ne tenI tRSNano aMta AvavAno prasaMga AvyuM. paNa enI tRSNAmAM eka dhyeya hato ke huM kareDapati banuM. ane te keDa sevatA zeTha kareDanA bAraNu sudhI pahoMcI gayA. evA prasaMgamAM eka jyotiSI AvyA. te jatiSI kahezeTha! tame karoDapati banavAnA svapnA sevI rahyA che. paNa e pUrNa thatAM pahelAM tamArA mAthA upara eka AphatanI vAdaLI gherAI rahelI che ane tamAruM mRtyu sAta vAranI aMdara thavAne saMbhava che. A zabdo sAMbhaLatAM zeThanA hozakoza uDI gayA. ahAhA....zuM mAruM mRtyu thaI jaze? zuM huM marI jaIza? devAnupriye ! ahIM tamane samajAya che ke mRtyuno jIvane keTale bhaya che? maraNanuM nAma sAMbhaLatAM zeThanI AMkhe motIyA vaLI gayA. jJAnIe kahyuM che ke jo govAvi phUcharita, kavi ra marivuMkaI paNa jIva kIDI-maMkaDAthI mAMDIne manuSya sudhI sarva jI jIvavAne Icche che. darekane jIvavuM vahAluM che. keImaravAne IchatA nathI. A rIte zeThane paNa jIvana game che. mRtyunuM nAma sAMbhaLatAM dhrujI uThelA zeTha ghera jaIne sUI gayA, zeThANI pUche che
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 zAradA zikhara nAtha ! Aje ekAeka ephIsethI pAchA kema AvyA? tamane zuM thayuM che? meM tamArI AMkhamAM kyAre paNa AMsu joyA nathI ne Aje ekAeka A zuM thayuM che? zuM tamAruM keIe apamAna karyuM ? vahepAramAM kheTa gaI ke bhAgIdAre dago dIdhe? zuM banyuM che? te Apa jaladI belo. jyAM tamArI AMkhamAM AMsu paDe che tyAM mArA lehInAM TIpAM paDe che. huM mArA patine raDatA nahi joI zakuM. zeThANIno pitAnA pratyeno prema ane sneha joIne zeTha ekadama dhrusake dhrusake raDI zeThANanA keTe bAjhI paDayA. arere....tAro cAMllo ne cuDo nAza thavAno prasaMga AvI rahyo che. mAruM sAta vAramAMthI eka vAre mRtyu thavAnuM che. zeThANa A zabdo sAMbhaLIne dhrujI uThayA. are zeTha! tamane AvuM keNe kahyuM? kahenAranI jIbha kapAI jAva. mArA nAthane uno vA paNa na vAya. raDate AMsue zeThANI belyA-tamArA mRtyunuM nimitta zuM che ? mArA upara akasmAta vIjaLI paDaze tema mane jyotiSIe kahyuM che. are, jotiSInuM zuM sAcuM paDavAnuM che? gabharAvAnI keAI jarUra nathI, sAta vAranA sAta divaso kAle pasAra thaI jaze ne tamArI AphatanA vAdaLA utarI jaze. hiMmata na hAro. uke, ubhA thAva. ophIse jAva. hiMmata ApIne zeThane ubhA karI ophIse mokalyA. paNa cAre bAju vAta phelAI javAthI ophIse paga mUkatAM kezIyarathI mAMDIne nokara sudhInA badhA mANaso zeThane jeIne nIce utarI gayA. zeTha Azcarya pAmyA. vahAlA mArA mitro! tame badhA Ama kema karo cho ? sAheba ! mRtyuno Dara badhAne che. zeTha vAta samajI gayA. te dukAnethI pAchA gayA. zeThANuM paNa vicAra karatI thaI gaI ke je Ama ja hoya te eka divasa amAro paNa vAro AvI jAya ne ? eka divasa agAu zeThANuM paNa zeThanA caraNamAM paDI AMsu sAratI belI. nAtha ! tamAro viraha eka kSaNa paNa sahana karI zakuM tema nathI. paNa na chUTake bALakonA rakSaNa khAtara Aja mArA piyara jAuM chuM. A5nuM vidana dUra thatAM AvIza. A zabda sAMbhaLatAM zeTha te Dhagalo thaIne paDI gayA. zeThANa te kAMI paNa jovA na rahetAM be bALakane laIne zeTha mUchagata hevAthI amuka milkata laIne ravAnA thaI gayA. tAjano, tamane ahIM samajAya che ne ke A tamAro saMsAra ! tamane te sAkara je lAge che ne ? paNa A zeThane have ke lAgyo haze ? (zrotAmAMthI avAja karIyAtA jevo) je je hoM bele che te dhyAna rAkhajo. A karIyAta pIvAno vakhata tamane na AvI jAya ! saMsAramAM rahevA chatAM jeTalAM tame alipta raheze, udAsIna bhAve raheze teTale tamane A dAvAnaLa e che jalAvaze. saMsAramAM rahevA chatAM paNa jene rahetA nathI AvaDatuM te rAta-divasa meha rUpI dAvAnaLamAM
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAta para 483 javI rahyA che. cAritra mehanIya karmanA udayathI je jIvene saMsAramAM rahevuM paDayuM che teo alipta rahevAthI temane moharUpI dAvAnaLa jalAvI zako nathI. TUMkamAM zeThANI cAlyA gayA. zeTha mUrNAgata paDayA che. A vAtanI AkhA gAmamAM jANa thaI gaI. paNa kaI mAnavI zeThane AzvAsana ApavA ke pavAluM pANuM pIvaDAvavA tyAM gayuM nahi. badhAnI AMkha sAme mRtyu rame che. A prasaMge gAmamAM padhArelA jaina saMtane khabara paDI ke nagarazeThane A banAva banyo che. tarata muni zeThanA ghera pahoMcI gayA. jenA romeromamAM anukaMpA ane dayAnA strota vahe che. jenI bhAvanAmAM sarva ne zAsanarasI banAvuM tevA. pariNAma varte che. jene AtmA chae kAya jIne pitAnA prANa samA lekhe che. evA munio mRtyuthI DaratA nathI. tethI muni zeThanA ghera AvyA. zeThane DhaMDhoLatAM jJAnInA vacanAmRta rUpI pANI chAMTIne temane sajAga banAve che. uThe, zeTha beThA thAva. zA mATe jhUre che? kema kalpAMta kare che? mahArAja ! Aje huM marI javAne chuM. mArA upara vIjaLI paDavAnI che. are zeTha ! A zuM tyAre mRtyune tamane ATale badho Dara che? mRtyu e te mahotsava che. evI sAdhanA karI le ke jIvananI amaratA prApta thaI jAya. mAnava deha saMsAra rUpI jhuMpaDImAMthI bahAra nIkaLI mokSarUpI mahelamAM javA mATenuM eka sAdhana che. Apa zA mATe gabharAva che? vIjaLI AkAzanI kaI paDavAnI nathI. kadAca e paDe ne mAnavInA puNya hoya te bacI paNa jAya. paNa tamArA upara te saMsAra rUpI vIjaLI paDI gaI. A zabdathI zeTha sajAga banI gayA. zeThanI AMkha khulI gaI. gurUnA jJAnAmRta rUpI vacananA pavanathI mehanuM vAdaLa zeThanuM vIkharAI gayuM. te saMtanA caraNamAM paDI gadgad kaMThe belyA-mahArAja ! mArI AMkhe mohana motIye hatuM te Aje utarI gayo. mRtyumAMthI meM amaratA meLavI lIdhI. zeThano aMtarAtmA jAgI gayA. temane samajAI gayuM ke vIjaLI eTale saMsAranI vIjaLI. chevaTe zeTha ridhdhI sidhdhIne tyAga karI saMyamI banavA tatpara banyA. zeThANuM deDatA AvI pahoMcyA. ghaNAM revA taiyAra thayA paNa jene AtmA jAgI gayela che te keIna roye rokAto nathI. aDhaLaka saMpattinuM dAna karI zeTha saMsAra choDI sAdhu banI gayA. ahIM tamAre paNa samajavA jevuM che. sAhyabInA sUryane DhaMkAtA vAra nahi, vipattinAM vAdaLa gherAtAM vAra nahi, premanA pravAhane palTAtAM vAra nahi. svArthanAM sabaMdhane bhUMsAtA vAra nahi, saMdhyA taNu raMgane vilAtAM vAra nahi, vilAtAM vAra nahi. jema saMdhyAnA raMgene vilaya thatAM vAra lAgatI nathI tema A sukha, saMpatti ane sagAsnehIonAM sabaMdha ane prema A badhuM kyAre paTAI jaze tenI khabara
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA zikhara nathI. AvuM samajIne paNa saMsAranA mohathI pAchA vaLI AtmA tarapha vaLe. bIjuM na karI zake te brahmacarya vratamAM Ave. taru ghA uttama vaMmAM " sarva tapamAM brahmacarya e zreSTha tapa che. brahmacaryae zreSTha tIrtha che. brahmacaryane eka guNa ghaNAM guNane kheMcI lAve che. AvuM mahAnatrata vIrala AtmAo dhAraNa karI zake che. mATe AvA pavitra divasomAM mA khamaNa tapa na karI zake te brahmacarya vrata aMgIkAra karI lo. tapa karavAmAM zArIrika zakti joIe. dAna karavAmAM paisA joI e paNa zIyaLa pALavAmAM paisA ke zakitanI jarUra paDatI nathI. brahmacarya pALavAmAM mAnasika zaktinI jarUra che. prInavyAkaraNa sUtramAM bhagavaMte brahmacarya vratane kevI suMdara upamAo ApI che. taM baMbha bhagavaMte gahagaNa gakkhatta tArAgaNaM jahA uDuvai, maNimuttaM silappavAla rattarathaNAgarANaM ya jahA samuddo verulio ceva jahA maNiNaM jahA mauDo ceva bhRsaNANaM vatthANaM ceva khoma juyalaM, aravinda ceva puSpha jeheM, gosIsaM ceva caMdaNANaM, himavaM ceva osahINaM, sItodA ceva ninnagANaM, udahI sujahA sayaMbhUramaNo, erAvaNa iva kuMjarANaM kappANaM ceva baMbhaloe, dANANaM ceva abhayadANaM, titthayare ceva jahA muNINaM. vaNesu jahA nandaNavaNaM pavaraM / brahmacarya e bhagavAna che. te graha-nakSatra ane tArAmAM caMdra samAna che. jema samudramAM caMdrakAMta maNI, motI, pravAla, padmarAga Adi utpana thAya che, tema brahAcarya vratanA pAlanathI bIjAM aneka guNe utpanna thAya che. eTale brahmacarya vrata samudra samAna che. jema badhA maNIomAM vaiDUryamaNa, AbhUSaNemAM mugaTa, vastromAM yugala vastro, puSpamAM araviMda kamaLanuM puSpa, sarva caMdanamAM gozISacaMdana auSadhiyukata parvatamAM merUparvata zreSTha che, sarva nadIomAM sItAdA nadI moTI che. sarva samudromAM svaMyabhUramaNasamudra, hAthIomAM airAvata hAthI, devalekamAM pAMcamuM brahmadevaloka, dAnamAM abhayadAna, muniomAM tIrthakara bhagavaMta ane sarva vanamAM naMdanavana jema zreSTha che tevI rIte sarva vratamAM brahmacarya vrata zreSTha che. zAkAra brahmacaryano mahimA apUrva samajAve che. badhA dharmomAM brahmacaryane agrasthAna ApavAmAM AvyuM che. brahmacaryamAM evI tAkAta che ke deva paNa tene tamasakAra kare che. vadhu zuM kahuM ? akhaMDa brahmacArImAM brahmAMDane halAvI devAnI zakita che. brahmacArImAM je tAkAta che tevI tAkAta bIjA keImAM nathI. jIvanane tejasvI banAvavA mATe brahmacarya e zreSTha sAdhana che. AjanA mAnavIo zarIrane sAru banAvavA ne zakti mATe judI judI viTAmInanI geLIo khAya che. paNa jo tamAre
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 485 sAcu' viTAmIna joituM hAya tA brahmacaya jevuM uttama eka paNa viTAmIna nathI. tame ghaNIvAra sAMbhaLyu haze ke zrIpALa rAjAnA du"dha mAratA kADhavALA zarIrane satI mayaNAsuMdarIe sAkSAta rAjakumAra jevuM tenuM zarIra banAvI dIdhuM. e evI mahAna satI hatI ke 700 kADhIyAne peAtAnA cAritra ane tapanA maLe navakAramaMtra gaNI pANI chAMTayuM teA kADhIyAnA kADha cAlyA gayA. mahAbhAratanI vAta che. kauravA ane pAMDavA vacce bhayakara yudhdha thayuM. yudhdhamAM durgaMdhananA 99 bhAI A mRtyu pAmyA. e niHsahAya thaI gayA. enuM bhujAkhaLa, zastrakhaLa ane sainyabaLa ghaTI gayuM, eTale peAtAnA prANa bacAvavA yudhdhamAMthI bhAgIne eka sarovaramAM saMtAI gayeA. tyAM traNa divasa thaI gayA. ene thayu... ke ahIM khatama thaI javAze. tethI vicAra thayA ke pAMDavA upara vijaya meLavavA zuM karavuM ? A saMsAramAM e mATe sAcI salAha ApanAra te dharmarAjA sivAya koI nathI. zatruonA manamAM paNa eTalA dRDha vizvAsa hateA ke dharmAMrAjA keAI divasa khATu' khelaze nahi. khATI salAha Apaze nahi. khare mAnava paNa te gaNAya. khATI salAha ApanAra tA pazu samAna gaNAya. AthI durgaMdhana dharAjAnI zibira pAse jaI aMdara sa MdezA mAle che. dha rAjA vicAre che ke bhAI niHsahAya thaI gayA che. tethI sa`dhi karavA ALyeA haze te ApaNe saMdhi karI levI. ApaNane te te pAMca gAma ApI de tA paNa laDavuM nathI. tethI dharmarAjA durgaMdhanane aMdara khelAve che. baMne bhAI A bheTe che. temanI AMkhAmAMthI premanA AMsu vahe che. dharAjA duryodhanane pAse besADIne AvavAnuM kAraNa pUche che tyAre duryodhana kahe che ApanI (pAMDavAnI) hAra thAya ane mArI (kauravAnI) jIta kevI rIte thAya e mATe huM ApanI salAha levA Avyo chuM. dharmarAjA kahe che durgaMdhana! A tuM zuM khele che ? mane harAvavA mATenI salAha levA AvyeA chuM ? te koI bhAMga to nathI pIdhI ne ? duryodhana kahe. nA....nA. meM bhAMga nathI pIdhI. huM kharA aMtaHkaraNathI kahuM chuM ke A saMsAramAM ApanA sivAya mane sAcI salAha ApanAra kAI nathI. dhama rAjAneA AtmA keTaleA pavitra haze ke zatrune paNa zradhdhA che ke dharmarAjA koI divasa khATuM mele nahi. dharmarAjA vicAra kare che bhale mArI jIta thAya ke hAra thAya paNa sAcA mArga atAvavA e mAre dhama che. tethI kahe che bhAI! jItavAnA upAya te tArA gharamAM che. tamArI mAtA gAMdhArI pAtAnA pati sivAya koInu mukha jotI nathI. te pativratA zrI che. pAtAnA pati aMdha hAvAthI te svaya' 'mezA AMkhA para pATA mAMdhI rAkhe che, te pativratA dharma kharAkhara pAlana karatI hAvAthI tenI dRSTimAM eTalI zakti
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khira utpanna thaI che ke je te koI manuSya upara daSTi kare che tenuM zarIra vajA samAna banI jAya che. mATe tame tamArI mAtA sAme nirvastra thaIne ubhA rahe ane mAtA gAMdhArI AMkhethI pATo khelIne tamArA AkhA zarIra upara daSTi pherave te tamAruM zarIra vajI jevuM thaI jAya. pachI pAMca to zuM pacAsa pAMDa tamane harAvavA mathaze te paNa teo harAvI zakaze nahi. kaI paNa zastra tamane lAgaze nahi. A vAta sAMbhaLI duryodhananA AnaMdano pAra na rahyo. te tyAMthI ravAnA thaIne pitAne ghera javA nIkaLe. zrIkRSNa pAMDavone maLavA jatAM hatAM tyAM duryodhana sAmo maLyo. ene hasato cahero joIne kRSNajI kahe che. duryodhana ! Aje tArA mukha upara ati AnaMda dekhAya che tenuM kAraNa zuM? duryodhana kahe-Ape pAMDavone pakSa lIdhe che. amAre pakSa nathI lIdhe mATe ApanA jevA mAyA kapaTIne vAta nahi karuM. AnaMdanuM kAraNa Aje nahi paNa kAle yudhdhabhUmi upara batAvIza. bhAI! huM keIne pakSa leto nathI. paNa mane jyAM nyAya dekhAya eno pakSa lauM chuM. zrIkRSNane khUba kahevAthI duryodhane pitAnA vijaya mATe dharmarAjAe batAvelA upAyanI vAta karI. A sAMbhaLI kRSNa vicAra karyo ke bhIme pratijJA karI che ke duryodhananI jAMga cIruM to ja huM bhIma khare. ane jo AvuM banaze to bhImanI pratijJA kevI rIte pUrI thaze? zrIkRSNa to hatA mahAna bakhaDajaMtara. tethI kahe che, dharmarAjAe salAha te sAcI ApI che paNa mArI eka salAha mAnIza ? gAMdhArI tamArI mAtA che tethI zuM thayuM? tame have bALaka to nathI ne ? ATalA moTA thaIne zuM tame tamArI mAtAnI pAse nirvastra jaze ? zizu avasthAmAM ramavuM, AnaMda pramoda kare e zaramajanaka nathI. paraMtu Aje tAruM zarIra pahADa jevuM che. tyAre enI sAme nirvastra ubhA rahevAthI mAtAnuM gaurava kema jaLavAya? zuM tane lajajA nathI AvatI? mAtAnuM gaurava jALavavuM e putrano dharma che. mATe ochAmAM ocho eka caDDI paherIne mAtAnI sAme ubhA rahevAmAM zuM vAMdho che? kRSNajInI A vAta sAMbhaLIne duryodhana lajajata thaI gaye. ghera jaIne mAtA pAse badhI vAta karI. mAtAnA premanuM to pUchavuM zuM ? dareka mAtA haMmezA potAnA putranuM hita Icche che. gAMdhArI paNa e IcchatI hatI ke pitAnA putranuM yuddhamAM mRtyu na thAya, ane te yuddhamAM vijayI bane tethI teNe kahyuM. tuM tArA zarIra uparathI vastra utArIne mArI sAme Ava. huM tArA para daSTi pheMkIne tane vA samAna banAvI daIza. duryodhana caDDI paherIne mAtA sAme ubhe rahyo. putra Avele jANIne mAtAe premathI AMkhethI pATe dUra karyo. ne putra sAme daSTi karI. tethI duryodhananuM saMpUrNa
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ 487 vAha vikhara zarIra vA samAna banI gayuM. paraMtu caDDI paherelI hovAthI zarIrane teTale bhAga kamara rahevAthI yudhdhamAM te bhAga upara zastra vAgavAthI te mRtyu pAmyA. baMdhuo ! A daSTAMta dvArA Apane satI gAMdhArInI zaktinA viSayamAM e batAvavA mAMguM chuM ke je zarIramAM eka kAMTe vAge to temAMthI lohI nIkaLavA lAge tevuM zarIra gAMdhArInI dRSTi paDavAthI vA samAna banI gayuM. gAMdhArInI daSTimAM A zakti kevI rIte AvI? gAMdhArIe sAdhupaNuM lIdhuM na hatuM. te saMpUrNa brahmacArI paNa na hatI. te saMsArI hatI ane ekadezathI brahmacaryanuM pAlana karatI hatI eTale ke pitAnA pati sivAya bIjA keI purUSane vicAra paNa manamAM nhotI lAvatI ke kaI upara dRSTi paNa karatI na hatI. AthI teNe zarIrane vaja samAna majabUta banAvavAnI zakti prApta karI hatI. brahmacaryanuM mahatva batAvatAM kahyuM che ke, samudrataraNe yadvadupAyo nau : prakIrtitA / saMsArataraNe tadvata, brahmacarya prakIrtitam // jevI rIte samudrane pAra karavA mATe upAya jahAja che te rIte saMsArane pAra karavAno upAya brahmacarya che. brahmacaryano mahimA jANIne AvA vrata levAnI bhAvanA karaze. have je bhAI-bahene Aje brahmacarya vrata levAnuM che temane paccakhANa karAvuM chuM. caritra - nAradajI bhagavAnanI stuti karIne bhagavAnanA siMhAsananI nIce besI gayA. nAradajI vicAra karatA hatA ke bhagavAnanI dezanA pUrI thAya pachI huM pradyumnakumAra viSe prabhune prazna pUchIza. prabhunA siMhAsana nIce besIne prabhunI amRtamaya vANI eka citte teo sAMbhaLavA lAgyA. te samavasaraNamAM beThelA tyAMnA paduma nAmanA cakravartine temaja tyAMnA lokone nAradajInuM daza dhanuSyanuM dehamAna joIne khUba Azcarya thayuM. kAraNa ke tyAMnA manuSyanuM dehamAna 500 dhanuSyanuM hoya che ne nAradajInuM daza dhanuSyanuM hatuM. eTale temanI AgaLa te nAradajI eka kIDI makeDA jevA dekhAya ne? tethI lokone Azcarya thayuM. ahIM je kaI 500 dhanuSyanA dehamAnavALe manuSya Ave to ApaNane paNa Azcarya thAya. pahma cakravati sImaMdharasvAmIne pUche che keyo huM kaNa jatu manuSAkAra ke re, hAtha para le le nirakhe lega re, prabhu kahe che bhAratane nAradaraSi re, pUraNa brahmacArI nirmala ga re. he prabhu! ApanA siMhAsana nIce A manuSyakAranuM kaI jIvaDuM AvIne bharAI gayuM che. ema kahI temaNe nAradajIne uMcakI lIdhA. emane mana te eka kIDI upADavI ne nAradajIne upADavA sarakhAM hatAM. khUba kUtuhalapUrvaka upADIne
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 sArA zikhara dhArIdhArIne jovA lAgyA. AnA hAtha-paga badhuM manuSya jevuM che. paNa manuSya che, jatu che ke pazu che? te samajAtuM nathI. badhA lake hAthamAM laI laIne jevA lAgyA. pachI cakravartie sImaMdhara bhagavAnane pUchayuM ke he bhagavaMta! cAra gatimAMthI A kaI gatino jIva che ? | sImadharasvAmIe karelo khulAse" - bhagavaMte kahyuM. A keI jIvajaMtu ke pazu nathI. paNa A te bharatakSetramAM manuSya yonimAM janmelA nAradaRSi che. teo zudhdha brahmacArI che. jemAM temanuM nAma prakhyAta che. te tapasvI che ane saMsArathI virakta che. have te zA mATe ahIM AvyA che te vAta tame sAMbhaLe. bharatameM svarga sarIkhI dvArakA re, jinameM hai nArAyaNako vAsa re, rANa rUmaNuM ke naMdana janamIye re, chaThe dina haraNu huA adharAta re... harine zodhana kihA pAyA nahi re, vyAkula ciMtAmuM jala rahI mAta re bharata kSetramAM devaleka jevI zobhAyamAna pavitra dvArakA nAme nagarI che. tyAM trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudeva vase che. tene rUmaNuM nAmanI eka paTarANI che. teNe eka putrane janma dIdho che. te putrane chaThTho divasa hato. te divasa pUro thatAM madhyarAtrInA samaye te putranuM pUrvabhavanA vairanA kAraNe deve apaharaNa karyuM che. dvArakA nagarImAM teno janmotsava ujavAte hato. khUba AnaMda hatuM. temAM te putranuM apaharaNa thatAM AkhI dvArakA nagarI zeka sAgaramAM DUbI gaI che. jema tame cha khaMDanA dhaNI che tema kRSNa vAsudeva traNa khaMDanA dhaNuM che. temaNe traNe khaMDamAM tapAsa karAvI paNa temanA putrano patto kayAMyathI maLe nahi. putrano patto te nathI paNa e kyAM che? te jIvate che ke mRtyu pAme che? tenA samAcAra paNa maLyA nathI. eTale te putranuM zuM thayuM che? ene keNa laI gayuM che ? te hayAta che ke nahi ? te viSayamAM mane pUchavA mATe bharatakSetramAMthI ahIM AvyA che. | nAradajI kaI zaktithI mahAvideha kSetramAM AvyA - cakravartie pUchayuM. prabhu ! bharata kSetramAMthI page cAlanArA manuSya mATe ahIM AvavAnuM te khUba viSama che. te A nAradajI ahIM kevI rIte AvyA tyAre bhagavaMte kahyuM-temanuM brahmacarya vizadhdha che. tenA prabhAvathI AkAzagAminI vidyA temane sidhdha thaI che. tethI teo te vidyAnA prabhAvathI duniyAbharamAM bhramaNa kare che. moTA moTA mahArAjAe paNa temanA caraNamAM name che. temane Adara satkAra kare che. te rAjAonA aMtaHpuramAM kyAre paNa jAya te temanA mATe koI manAI nathI, ke temane mATe keIne avizvAsa nathI. rAjAne aMteuramAM apsarA jevI rANIone dekhe te paNa tenA lehInA paramANumAM paNa vikAra jAgato nathI, AvA te brahmacArI ane pavitra che,
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ rANA nikhara vk !! . je bALakanI zeAdha karavA teo AvyA che te bALaka paNa kAI jevA tevA nathI. mahAna parAkramI temaja bhAgyazALI che ne meAkSagAmI jIva che. tenu apaharaNa dhavAthI tenI mAtA rUkSmaNI khUba kalpAMta kare che, te khAtI-pItI nathI. kRSNa vAsudeva paNa ciMtAmAM paDayA che. kAI ne kAMI sUjhatuM nathI. tethI A nAradajI mane pUchavA mATe bharata kSetramAMthI ahI AvelA che. Fi bhagavaMtanI vAta sAMbhaLIne cakravatie karIne prazna karyAM ke prabhu! tyAM bharatakSetramAM janmela manuSya kevaLajJAnI hAI zake? tyAre bhagavaMte kahyu hA, tyAM paNa vaLajJAnI teA hAI zake. paNa atyAre kAI kevaLajJAnI tyAM hAjara nathI. jenA kSetranA viSayamAM nAradajI ahIM pUchavA mATe AvelA che tenA pitA kRSNa vAsudeva che. te kRSNa vAsudevanA kAkAnA dIkarA nemakumAra che te avasarpiNI kALamAM khAvIsamA nemanAtha nAme tIthara thaze. teo dIkSA leze ne kevaLajJAna prApta karI tItha nI sthApanA karaze. atyAre te traNa jJAnathI yukta che. A madhI vAta padma nAmanA cakravati e sAMbhaLI. have te pradyumnakumAranI khAkhatamAM kevA prazno karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 50 zrAvaNa vada 14 ne sAmavAra tA. 23-8-76 sujJa madhu, suzIla mAtA ne bahenA ! paryuSaNa parva nA eka divasa tA pasAra thaI gayA. Aje khIjo divasa AvI gayA. sArA divaseAne jatAM vAra lAgatI nathI. A su Mdara divaseAmAM AtmakalyANanA mAMga atAvatAM bhagavaMta kahe che ke he mAnava! have te jAgeA. mAnavajIvananAM mUlya atizaya U~cA ne uMDA che. kAraNa ke A mAnavabhavadvArA AtmA paramAtmapadanI prApti karI zake che. jIva svataMtra sukhane Icche che teA te svata Mtra sukha paramAtma dazAmAM pamAya che. paramAtmadazAnuM sukha svataMtra, bhaya vinAnuM, nitya ane svAbhAvika che. jyAre viSayanuM sukha parataMtra ane du:khanA bhayavALuM che. kSaNika, tuccha ane jagatanI e' samAna sukhane meLavavAnI pAchaLa AtmA anAdithI avaLI doTa mUkI rahyo che. AhArasanA, bhayasaMjJA, maithunasaMjJA ane parigrahasa jJAone pASavI, indrionA anukULa viSayAnA sukha meLavavA AMdhaLI doTa mUkavI te kharekhara mAtmAne hAnikAraka che. AtmAne vibhAvadazAmAM managamatA viSarcA maLavAthI rati ane rAga utpanna thAya che, ane manane pasaMda na paDe tevA pratikULa sadhAgA maLavAthI }
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490 zAradA zaSA arati ane dveSa utpanna thAya che. aMtaranI malIna vRttione khUba khUba pASavAthI AtmAnI avaLI cAla puSTa bane che ane te AtmAne svabhAva dazAmAMthI vibhAva dazAmAM lAve che. jyAM sudhI vabhAva dazA nahi chUTe tyAM sudhI AtmAnA anaMta sukhane meLavI zakAze nahi. " AtmA kevA che' : khaMdhue ! ApaNA AtmA jJAna-darzana Adi anaMta guNAnA khajAnA che. te khajAnAmAM aDhaLaka jhaverAta bhayu" che. svagharamAM avyAbAdha sukhanA khajAnA bharelAM che. paNa viSayAnA lAlacu jIvaDe te akhUTa khajAnA sAme najara sarakhI paNa karatA nathI. kharekhara! bhAganA pyAsI AtmA te khajAnAnI kadara karI zakatA nathI. kasturInI suvAsanI zeAdhakheALa pAchaLa mUkha haraNa jIvananA aMta lAve che paNa potAnI nAbhImAM rahelI kasturInI suvAsane jANI zakatA nathI. ajJAnanA kAraNe te mahAna du:khI ane che. te rIte jIvanuM ajJAna TaLaze nahi tyAM sudhI AtmAne sAcuM sukha maLaze nahi. devAnupriyA ! mAnavajIvananI ekeka kSaNa amUlya che, manuSya janmanI kiMmata mAkSa prAptinA kAraNe che. je AtmAe mekSane pAmyA che temanuM sukha anupama ane alaukika che. meAkSanA sukhanI eka kSaNanI kiMmata eTalI mATI AMkavAmAM AvI che ke traNe leAkanAM sukho ekaThA karA teA paNa te sukhanI teAle AvI zake nahi. mATe jIvananI ekeka kSaNa mAkSanI ArAdhanA vinAnI jatI hAya te ApaNe keTalA badhA nukazAnImAM chIe ? tame ema na mAnaze| ke mAnavajIvana lega vilAsa mATe che. samajo teA jIvananI kiMmata, jIvananI vizeSatA tyAgamAM che. jenA haiyAmAM zAstranI vAta samajANI che tevA AtmAnI ekeka kSaNa dharma vinAnI jAya te tene ghaNuM duHkha lAge che. tene te ema thAya ke A saMsAranI kriyAe huM kayAre cheDu ? kadAca saMsAranI kriyAo karavI paDatI hAya te paNa samaya maLe tyAre dharmane bhUlatA nathI. ane saMsAranI dareka kriyA karatI vakhate ema mAne ke A karavA jevu' nathI. karavA jeve! hAya teA mAtra eka dhama che. tamane kadAca koI ema pUche ke A mAnava janma pAmIne karavA jevuM zuM che? tyAre tamAre tene ema kahevuM oIe ke karavA jevuM dhama sivAya khIjuM kAMI nathI. tamAruM haiyuM A rIte keLavAyuM haze te tamArA haiyAmAM harSoMnI cheLA uchaLatI haze. A paryuSaNa parva mAM dharmArAdhanA karavAnI anupama taka maLI che. dharmArAdhanA karavAthI haiyu praphullita bane che. pA~ eTale zuM ? kanA mama sthAneA bhedavAnuM adbhuta sAmathya dharAvatuM A pa che. AtmA dhAre teA A patranA divaseAmAM petAnA kaDInamAM kaThIna karmonA samasthAnAne bhedavAnuM kAma karI zake tema che, eTale A parvanI ArAdhanAnI taiyArI
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 49 tame barAbara karI haze ! ane zakti mujaba tapazcaryA ane jJAna-dhyAnanI zarUAta karI haze ! kema tame badhA taiyArI karIne AvyAM che ne? (hasAhasI hasIne vAtane kADhI nAkhavAnI nathI. paNa aMtaradazAne tapAsavAnI jarUra che. ApaNane evuM jIvana maLI gayuM che ke je jIvanane jJAnIoe amuka daSTie sarvathI ucuM kahyuM che. baMdhuo ! A paMcamakALa sAro nathI, chatAM apekSAe thoDe sAro che ema te kahevuM paDaze. kAraNa ke A kSetramAMthI A kALamAM mukti pAmI zakAya tema nathI. paNa sArA zuddha bhAvayukta kriyA karavAmAM Ave te muktine najIka banAvI zakAya, eTalo kALa sAre che. ApaNe evA kSetramAM ke evA kALamAM nathI. jamyA ke mukti mArganI ArAdhanA azakaya hAya. je samyaka darzana-jJAna-cAritra sahita zudhdha purUSArtha upADaze te jarUra muktinI najIka pahoMcI zakaze. jJAnIoe dharmathI jIvananI mahattA batAvI che. eka kSaNa paNa dharma vinAnI na javI joIe. jyAre jIvananI dareka kSaNa AtmA tarapha vaLaze tyAre tamane e AnaMda thaze ke je AnaMda cakravarti paNa jogavI zakyA nathI. te AnaMda haju sudhI kema nathI anubhavyo? tenuM kAraNa e che ke anaMtakALa vItye paNa haju caitanya paragharamAM pharI rahyo che. haju sudhI tene vagharanI khabara nathI. tamane tamAruM pitAnuM ghara sAruM lAge che ke bhADAnuM! nizcita che ke bhADAnuM ghara parAyuM che ane pitAnuM e pitAnuM che. tevI rIte corAzI lAkha jIvAnImAM AtmA mATe mokSa sivAya badhuM parAyuM ghara che. kAraNa ke tetrIsa sAgaropamanA svarganA sukha bhogavanAre deva paNa te ghara choDe che. kAraNa ke te parAyuM che. jyAre mokSa e AtmAnuM svaghara che. tyAM gayA pachI koInI tAkAta nathI ke tene kADhI zake. baMdhuo ! cetanyadevane kahe ke tArA ghara tarapha prayANa kara. tane tArA ghara tarapha javAne kema vicAra nathI AvatuM ? jyAM sudhI svagharamAM nahi Ave tyAM sudhI AnaMda nahi maLe. je gatimAM jIva gayA tyAM mamatva bhAva sahita yugala mUkIne maryo che. have A zarIranI mamatA choDIne javuM che ke mamatAne piTale bAMdhIne ? A paryuSaNa parva mamatAne piTale choDAvavA mATe che. bane teTalA vrata paccakhANamAM Ave. aviratapaNuM hitakAraka nathI. bhagavatI sUtramAM gautamasvAmI mahAvIra prabhune pUche che he prabhu! eka rAjA ane bIjo raste rakhaDato bhikhArI hoya, rAjAne rAjya saMbhALavuM paDe che jyAre bhikhArIne kAMI karavuM paDatuM nathI. te zuM baMnene sarakhI kriyA lAge ? bhagavaMta bolyA. hA. ema zA mATe ? prathama to AzravanA dvAra baMdha karI Azravane re joIe. kAraNake jyAM sudhI Azrava ra nathI, vRtti upara kaMTrola karyo nathI tyAM sudhI jevA adhyavasAya haze tevI kriyA lAgaze. be ghaDI pApane sarAvIne
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para sAmAyika karavI joIe. sAmAyika, pauSadha, upavAsa zA mATe che? aMtaHkaraNanI zudhdhi mATe. paNa je tyAM samajaNa nahi hoya te mULa mArgane cUkI jaze. bakAlAnA vahepArIe oraDAnA oraDA bharyA haze jyAre jhaverI pAse hIrAnuM eka paDIkuM haze, to baMnemAM kAma kaNa kADhaze? jhaverI. hIrAthI je nANAM upajaze te bakAlAthI nahi upaje. tema samajaNapUrvakanI karaNI bhavabaMdhana toDI nAMkhaze paNa aNasamajanI ghaNI kriyA hovA chatAM bhavabaMdhananA pherA nahi TaLe. devAnupriya! A paryuSaNa parvamAM dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanA e cAra belanI ArAdhanA karavAnI che. gaI kAle ApaNe dAna ane zIyaLa viSe vAta karI hatI. Aje tapa viSe vicArIe. tapa kone kahevAya? nija manAto niMyamanuSThAna tA: pAMca Indrio ane manane vazamAM karavuM. athavA to vadhatI vAsanAone rokavI te tapa che. A mahAna tapa karIne mahAnapurUSae karmanA cUrecUrA karyA che. ApaNe paNa tapa dvArA karmanA bhUkA karavA che. dareka dharmamAM tapanI mahattA batAvI che. je mahAbhAratamAM paNa kahyuM che ke, vepaniSat sattva, satyaniSa mA damasyopaniSad dAna, dAnasyopaniSat tapaH // vedane sAra satyavacana che. satyane sAra IndrionuM damana che, saMyamane sAra dAna che ane dAnane sAra tapazcaryA che, mATe dareka jIve tapazcaryA avazyameva karavI joIe. tapa vinA AtmAnI zudhi thavAnI nathI. ATalA mATe bhagavaMte zAstramAM kahyuM che ne ke "jJAmiDanA tava saMmbi tapa ane saMyamamAM parAkrama karavuM joIe. kAraNake tapazcaryA karavAthI A jIvane zuM lAbha thAya che te jANe che ? "vair fsunnara tapazcaryAthI AtmA pavitra ane melarahita bane che. ane morI savigha varSa, tavA niSkArika A jIve anaMta kALathI bhavamAM bhamatAM ghaNAM karmo bAMdhyA che. te koDe bhavanA saMcita karelAM karmo tapa dvArA jIrNa thaIne AtmA uparathI kharI jAya che. vanapAlaka ekadama jyAre gIca jhADIvALA jaMgalane nAza karavA vicAra kare che tyAre dAvAnaLa sivAya bIjA keI zastrathI karI zakato nathI. vistAra pAmelA dAvAnaLane bUjhavavA mATe varasAda sivAya bIju zastra nathI. varasAdathI gherAyelAM vAdaLAne vikheravA mATe pavana sivAya bIjuM zastra nathI. jema vanane bALavA ani, agnine zamAvavA varasAda ane vAdaLane vikheravA pavananI jarUra che tema karma samuhane vikheravA mATe tapazcaryA vinA bIjuM kaMI uttama sAdhana nathI. tapa vAhavAha mATe nA have joIe paNa AtmAnI samajaNapUrvakane have joIe.
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara jaya jJAnI kahe che ke ekalI kriyAthI ke ekalA jJAnathI meAkSa nahi maLe. paNa jJAna ziyAmyAM mokSaH / jJAna ane kriyA ane hAya te mekSa maLe che. zAradA hai cetana ! anaMta bhavAthI saMcita karelAM karmone khapAvavAnI jo tArI utkRSTa bhAvanA hoya te| tu jJAnanI sAthe taparUpI kriyAnuM AcaraNa kara. mAna vinAnA tapathI je kamanI nirA thavI joIe teTalI thatI nathI. tema tapa Adi kriyA vinAnA jJAnathI paNa sava thA kA sidhdha thaI zakatu nathI. jema dheAkhI melAM vastrone dhAve che tyAre tene agni ane pANI anenI jarUra paDe che. ekalA agni kapaDAMne bALI nAMkhe che ane ekaluM pANI sUkSma melane gALI zakatuM nathI. sAbu seADAnA pANImAM vaane kheALI agni upara mUkIne jema vastrane zudhdha kare che tema jJAna e pANI samAna che. ane tapa e agni samAna che. AtmArUpI vaane sAk karavA mATe jJAna ane tapa e baMnenI jarUra paDe che. AvI jJAna sahita tapa karavAnI tamane taka maLI te takane gumAvaze nahi. jo na thAya te zudhdha bhAvanA bhAvano ke dhanya che AvA pavitra AtmAone ke AvA paryuSaNa parvanA divaseAmAM kAI mahAna tapa kare che. keAi sapattino sadvyaya karavA mATe jJAnadAna, abhayadAna tathA supAtra dAna de che. keAI uttama brahmacarya vratanI pratijJA kare che. huM Avu badhu kayAre karIza? mane Ave! avasara kyAre Avaze ? zudhdha aMtaHkaraNathI AvI bhAvanA bhAvavAthI bhavarAzInA bhUkkA thaI jAya che. bhAvanA hAThethI ja nahiM paNuM haiyAthI bhAvavI joie. aMdhue ! A saMsAranu' sukha svapnavat che. tame temAM chalakAze nahi, malakAze nahi, paNa tamane je samaya maLyeA che teno sadRSyaya kareA. svapna e prakAranu hAya che. eka svapna evu che ke AMkha khulatAM kAMI nahi ne khIjuM' svapna evu` che ke AMkha baMdha thatAM kAMI nahi. rAtre uMghamAM koI mANasane svapna AvyuM ke huM rAjA thayA. mATeA vaDApradhAna ke zrImaMta thayA ne mahAna sukha leAgavuM chu.. Avu teNe joyuM. paNa AMkha khule tyAre kaI dekhAya che ? nA. te rIte jIvatA game teTaluM sukha hoya paNa aMtima samaye AMkha mIMcAyA khAda te sukha tenuM rahe che ? nA. have samajAya che ke A saMsAra svapnA jevA che. game teTalu` kamAIne bheguM kare paNa AMkha aMdha thayA pachI tamAruM kAMI nathI. ATalA mATe jJAnIe ane anubhavIe kahe che ke sa'sAranA mehamAM pAgala banelA he mAnava ! tuM jarA samaja....jarA vicAra kara. jiMdagInA dIpane bUjhAtA vAra nahi, lakSmInA bhaMDArane laTAtA vAra nahi, sAthIonA snehane sUkAtA vAra nahi, rUpanA gulAmane karamAtAM vAra nahi. sadhyA taNA rgAne vilAtAM vAra nahi...vilAtAM vAra nahi,
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ 868 zAradA zikhara AyuSyane dIpaka kayAre bUjhAI jaze. tenI kAI ne khabara nathI. chatAM jIvane jyAM tyAM keTalI badhI mamatA che ! eka makAna baMdhAvatA hai| te vakhate bAMdhanArane kahe che ke bhale paisA vadhAre thAya paNa tame mAru' makAna evu' majamUta khAMdho ke 100 varSo jAya teA paNa temAMthI eka kAMkarI khare nahi. makAnanI kAMkarI 100 varSe khare nahi tenI tuM bhalAmaNa kare che paNa jJAnI kahe che ke tArI jiMdagInI kAMkarI 100 varSa sudhI nahi khare tenI khAtrI che ? ( zrotAmAMthI avAja :- nA. ) chatAM jIva-mAha-mAyA ane mamatAmAM keTaluM bhAna bhUlyA che ? jenI pAse paisAnI relamachela che tevA mAnavI saMsAra sukhane mATe lAkho rUpiyA vApare che paNa dharmanA kAyamAM paisA vAparatAM tenuM mana kacavAya che. paNa yAda rAkhaje ke tu' jene mArA karIne mAne che te keAI tArA nathI. aMte te tane badhA Dhage denArA che. tArA mAnelA sAthIdArone sneha kayAre sUkAI jaze tenI khabara che ? jyAM sudhI paisA che tyAM sudhI A snehanI saravANI che. jyAM tamArA lakSmIneA bhaMDAra lUMTAI jaze tyAM snehanI saravANI sUkAI jaze. kAraNa ke A saMsAramAM jyAM jue tyAM paisAnI pradhAnatA che. eTale paisAdAra pUjAya che ne garIbanA sAmu' kai jotuM nathI. garIba mANasa guNavAna hovA chatAM duniyA tene tucchakAre che. paNa ghaNI vakhata garIba keTalA amIra hAya che. te garIbAimAM paNa mAnavatA cheADatA nathI. te viSe eka dRSTAMta yAda Ave che. eka vidhavA mAtA che. tene eka dIkare ane dIkarI che. kama ceAge khAIne vidhavApaNAnuM duHkha teA Avyu. paNa sAthe sAthe lakSmIdevIe paNa vidAya lIdhelI che. Aje tame jANA che ne ke mAnavanI pAse dhana hAya teA seMkaDA sagA thatAM Ave, paNa jenI pAse dhana nathI tenuM A duniyAmAM koi sagu' nathI. mAmA mAmA rahetA nathI ne kAkA kAkA rahetA nathI. evI dazA che A bahenanI. bicArI ghauMTInA paiDA pheravI mAMDa traNa jaNanuM jIvana gujAre che. " khAvAnA khATA ne kAma karavAnA sAcA '' e kahevata anusAra thatAM khAInuM zarIra divase divase ghasAtu gayuM. vagara ghaDapaNe ghaDapaNanI rekhAe tarI vaLI. ghaNI vakhata evA paNa prasaMga banatA ke khALaka sahita mA sAMje bhUkhI sUI jAya. ahAhA.....jyAM che tyAM lakSmIdevI bharapUra che ne nathI tyAM kAMI nathI. khAnAru jyAM koI nathI tyAM anna taNAM bhaDAra, pAcana jene thAya nahi tyAM mAlapUA taiyAra, TInA eka TukaDA mATe kAI kare takarAra, bhUkhyA peTe sUI jAya che bALaka besumAra, maLe vadhu mAnavathI ahIM zrImatAnA zvAnane zu kahevu' bhagavAnane.
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 45 bhara puNyanI lIlA kevI che! jenA gharamAM khAnAra nathI tyAM badhu... abhare bharyu" che. jyAM bhUkhamarA che tyAM capaTI caNAnA paNa sAMsA paDayA che. jenA peTamAM pAcana thatu nathI tene mATe mAlapUA ne dUdhapAka taiyAra che. jenA peTamAM bhUkhathI khaLatarA upaDI che ne khele che e mA-bApa! mane kAI eka TukaDA Ape. tyAM TukaDAnI .badalImAM ene mAra paDe che. paNa TukaDA maLatA nathI. chevaTanA pariNAme ghaNAM duHkhIyArA khALakA bhUkhyA peTe raDatAM raDatAM sUI jAya che. are... puNya-pApanI tamane zu vAta karuM ? ghaNAM zrImaMtAnA gharamAM kUtaro meAja mANatA hAya che te mAjanA azabhAga paNa du:khI mAnavane anubhavavA maLatA nathI. ahAhA....kema AgaLa kAnu DhahApaNa cAle ? A garIba mAtA dIkarA-dIkarIne moTA karI rahI che ane garImImAM amIrI jIvana jIvI rahI che. A tamane thaze ke amIrI kema kahyuM ? e huM tamane samajAvuM. Aje tame juo che ne ke ghaNI jagyAe mAMgavuM temAM zarama nathI. jyAre A mAtA potAnA vahAlaseAyA e saMtAneAne laIne ghaNIvAra bhUkhI sUI rahetI, AMkhamAM AMsuDAnI dhAra vahetI paNa kayAre teNe kaI pAse hAtha lakhAvyeA nathI ke lAcArI batAvI nathI. te te eka ja vicAratI hatI ke jIva teM kama khAMdhyA che ne tAre lAgavavAnA che. AvI mAtA karmane mAnatI zAMtithI jIvana gujAratI hatI. jyAre tenA vAla 12 varSanA thayA tyAre kahe che huM dIkarA! tuM skulethI 12 vAge Ave che. pachI jo thADuM kAma kare teA tArA e cAra AnA mArA duHkhamAM bhAgIdAra ane. mAtAnA saMskArathI ghaDAyelA, keLavaNIthI keLavAyeleA putra kahe che he mAtA ! tuM je kahIza te huM karIza. AthI mAtAe tene khAvAnA ramakaDA banAvI ApyA ne skulanA medAnamAM vecavA mATe meAkalyA. chekaro hAMzabhera vecavA gaye ne cAra AnA kramAI ne ghera AvyeA. AthI mAtAne khUba AnaMda thayA. Ama mAtA avAranavAra khAvAnI kaMIka vAnagI manAvIne chekarAne vecavA mAkale che. temAM eka vakhata te kcArI manAvIne vecavA lai gayA, kudarate evuM banyuM ke te skule pahoMcyA ne kAi meTA mANasanuM mRtyu thavAthI skulamAM ne gAmamAM haDatAla paDI. AthI tenI kaceArInuM lenAra kAi na nIkaLyuM. have kacArI teA khIje divase bagaDI jAya. karavuM zuM ? hi'mata hArI gayelo phUla jevA bALaka AMsu sAratA eka vaDalA nIce beThA. AvA samaye ghaNAM loke te rastethI jAya che ne Ave che. bALakane raDatA joine tene pUche che, paNa tenu duHkha maTADavA koI ubhuM rahetuM nathI. kharekhara !- dhanavAnene dhananA nIzAmAM khabara nathI ke bhUkhyA mANasa keTalA duHkhonA anubhava karatA heAya che. A bAluDAnA AMsu joI ne kAIpaNa dayALu mAnavI evA na nIkaLye ke 10 rUpiyA ApI daI bALakanA AMsu lUchI de. chevaT
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nirAzAmAM AzAnuM eka kiraNa phUTayuM. keI eka karUNavaMta garbhazrImaMta mAnavI tyAMthI tIkaLe che. ane mANasonuM ToLuM joI ubhuM rahe che. lokone pUche che. ahIMyA zuM che? pUchatAM khabara paDI ke eka bALaka A rIte raDe che. A vAta sAMbhaLI zeThanuM hadaya pIgaLI gayuM. ane hRdayamAMthI zabdo sarI paDayA. ahA-jyAM zrImaMtanA hAsya che tyAM garIbanI hAya che. tarata zeThe 100 rU.nI noTa ApI. le beTA. jA ghera ja. huM tane 100) rUpiyA ApuM chuM te laI le. jene mAtAnA siMcanathI amIrInA aMkura phUTelA che, duHkhanA pahADa sAme vairyanuM bakhtara paheluM che evo putra kahe che. bApujI! kacorI vecavI che. paNa koInuM dAna nathI levuM. huM ApanA 107 rU. laI zakatA nathI kAraNa ke te dAna che. mane phakta 10 rU. Apa ne A kacerI laI le. A vAtathI zeThane ghaNuM Azcarya lAgyuM. khAvA anana nathI, paheravA sArAM vacce nathI, rahevAne mATe sAruM ghara nathI. chatAM A bAluDo zuM vicArI rahyo che? dhanya che enI mAtAne ne dhanya che tenI bhAvanAne ! tenA upara zeThane khUba karUNA AvI. bALakane levA mATe khUba samajAvyuM paNa jyAre te na mAnyA tyAre chevaTe zeThe kahyuM ke jA, A neTanA chUTA karI lAva. daza rUpiyA tuM laIle ne 90 mane pAchA Apaje. ane kacerI garIba mANasane vaheMcI deje. A sAMbhaLI bALaka hAMza bhera deDa. zeTha tyAM ubhA che. kudaratanI kaLA nyArI che. eka raste vaTAvI bIje raste vaTAvI jyAM jAya che tyAM jene lakSmIne nIze caDhaye che tevA zeTha bephAma rIte gADI calAvI rahyA che te gADInI jhaDapamAM A bALaka AvI jAya che. ane tene mAthAmAM ghaNuM vAge che. lehI daDadaDa vahe che. paDatAMnI sAthe te bezuddha banI gaye. chatAM garbhazrImaMta pAchuM vALIne jevA na rahyo. seMkaDo mAnavIo bhegA thaI gayA. bolanArA ghaNuM nIkaLyA paNa sevA karanAra keI na nIkaLyuM. eka dayALu mAnavI tyAMthI nIkaLe che. te bALakane hespitAlamAM laI jAya che. ne DekaTarane TrITamenTa ApavA karagare che. dayALu mAnavInA dilanI bhAvanA joIne DokaTaranuM hRdaya pIgaLe che. te bALakane jIvADavA badhA prayatna zarU kare che. pariNAme bezudhdha avasthAmAMthI saheja bhAna AvatAM potAnI mAtAnuM nAma ne ThAmaThekANuM bele che. tene samAcAra ApavA dayALu mAnavI jAya che. e samaye TAIma thavA chatAM dIkaro ghera nahi AvavAthI zeAdhIzodhIne thAkI gayelI mA-dIkarI chAtI phATa rUdana karatI pikAra kare che. are...mane koI mAro lAla batAve. pAgalanI mAphaka zerImAM ghUmatI mAtA bole che are dayALa mA-bApa! mAre dIkare keIe joyo ? kacorI vecavA gayele mAro lAla pAchA AvyuM nathI. Ama rUdana karatI ne gUratI mAtAne joI Avele dayALu mAnavI samajI gayo ke A ja enI mAtA che. te kahe che mA !
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ - bA zAradA zikhara 497 rahIza mA cAla, tAre lAla batAvuM. A sAMbhaLatAM mA-dIkarI enA pagamAM paDIne kahe he bhAI! tuM mArA lAlane batAve che? bela bola. kyAM che mAre lAla? A daya joI dayALunuM hRdaya pIgaLI gayuM. arere... A mA-dIkarInuM zuM thaze ? A kema jIvaze ? hiMmata karIne tyAM laI gayA. dIkarAne jotAM mA-dIkarIe pachADa khAdhI. are bhAI! tane A zuM thayuM? DokaTara sAheba! mArA dIkarAne zuM thayuM che? te kema bolate nathI? mArI sAmuM jatuM nathI ? ene kema ATalI moTI pAghaDI bAMdhI che? Ama bolatI ne jhUratI mAtA dIkarAnI keTe bAjhI paDI. have bIjI bAju zeTha chokarAnI rAha juve che. are, haju kema na Ave? enuM zuM thayuM haze? zuM kare sAcuM ke kheTe? are, Thaga te nahIM hoya ne ? Ama vicAra karatAM zeThe aDadho kalAka rAha joI ane chokaro na Ave tyAre zeTha enI zodhamAM nIkaLyA. lokamAM pRcchA karatAM khabara paDI ke chokarAnuM AvuM thayuM che. zeTha deDatAM davAkhAne jaI rahyA che. devAnupriye! zeThamAM keTalI karUNatA ! keTalI mAnavatA ! pitAnA badhA kAryakrama cheDI duHkhInI vahAre duHkhIno bhagavAna pahoMcI jAya che. tyAM chokare ceDI zudhimAM AvatAM gallAtallA bhASAmAM bole che. e mArI vahAlI bahena! bhagavAna tulya dayALu zeTha skulanA kaMpAunDamAM vaDalA nIce ubhA che. tyAM jaI temanI 1000 rUpiyAnI noTa tuM pahoMcADI de. o mArI mADI ! * A deha para oDhADavA kaphana nahi rahe tenI paravA nathI. A dehane jalAvavA kASTa nahi maLe tenI paravA nathI. A dehane daphanAvajo paNa zeThane neTa pahoMcADajo. bhAInA zabdo sAMbhaLI bahena raDI rahI che. tyAM zeTha AvI caDhayA, chokare oLakhI gaye. bahena ! A bApujI AvyA. zeThanA hAthamAM neTa Ape che tyAM zeThanuM hadaya ekadama pIgaLI jAya che ne bALakane bAjhI paDe che. e mArA vahAlA beTA ! tane zuM thayuM ? tAre ekasIDanTa kevI rIte thayo ? Ama karatAM zeTha paNa praske praske raDI rahyA che. arere.A phUla same bALaka zuM, karamAI jaze ? Ama jyAM zeTha hadayamAM vicAre che tyAM bALakanuM prANa paMkheruM uDI gayuM. prANa vinAne deha jotAM mA-dIkarI te jANe vIjaLI tUTI paDe tema dharatI upara DhaLI paDayA, arere.... bhagavAna! te A zuM karyuM ? te mAre lAla laI lIdhe? TUMkamAM mA-dIkarInuM karUNa karaMdana joI davAkhAnAnA dareka mAnavInA hRdaya pIgaLI gayA. ahA ! A duHkhIyArI mA-dIkarI hiMmata hArIne A dharatI upara paDI gayA che. sau temane sahakAra ApavA taiyAra thayA. paNa keIne sahakAra nahi svIkAratA kALA kalpAMta sahita bALakane agnisaMskAra karyo, phUla gayuM paNa pherama rahI gaI. te bALakanuM smaraNa karatAM
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mA! huM mA-dIkarI jIvana vItAve che. dayALu zeTha mAtAnA caraNamAM paDIne kahe che tArA dIkarA chuM. mArA jIvanane kRtArtha banAvavA tuM mane tArI sevA Apa. madhue ! tame paNa AvA dayALu ane ne duHkhI bhAI-bahenonAM AMsu lUchatAM zIkho. jyAre mAnavInA hRdayamAM hiMsAnI bhAvanA nathI hAtI tyAre saMsAranA sava jIvA pratye tene sneha ane dayAnI bhAvanA hAya che. ahIM mane eka nAnuM dRSTAMta yAda Ave che. Apano samaya thaI gayA che tethI TUMkamAM kahuM chuM..... sAMbhaLeA. mahArASTranA eka gAmamAM dAmAjI nAmanA eka khUba dayALu mANasa hatA. te phAInu paNa kaMi duHkha jove te tenu hRdaya pIgaLI jatuM. ane tene duHkhathI cheDAvavA mATe prayatna karatA. temane eka niyama hatA ke peAtAne AMgaNe Avela kAIpaNa atithine te bhUkhyA pAche| javA detA na hatA. ekavAra eka mAsa saMcAgavazAta tyAM AvI pahoMcyA. dAmAjIe khUba AgrahapUrvaka tene jamavA mATe Asana para besADayeA. tyAM zuM anyuM. dAmAjIe te atithine jamavA mATe thALI mUkI tyAM tenI AMkhamAMthI AMsu vahevA lAgyA. dAmAjI A joI ne AzcayapUrvaka melyA bhAI! tane zuM du:kha che? tuM zA mATe raDe che ? atithie kahyuM-mane kaMI duHkha nathI. paraMtu mArA gAmamAM duSkALa paDayA che. tethI mane e vicAra Avye ke huM ahIMyA peTa bharIne bheAjana karuM ne mArA khALakA to tyAM bhUkhyA haze ! atithinI vAta sAMbhaLI dAmAjInI AMkho paNa AMsuthI chalakAI gaI. temaNe mahemAnane samajAvIne jamADayA ane jatI vakhate temane anAja khAMdhI ApyuM ke jethI te tyAM jaIne potAnA bALakane jamADI zake. A mANase peAtAnA gAmamAM jaI ne dAmAjInI khUba praza'sA karI. tethI te gAmanA aneka mANaseA dAmAjIne tyAM javA lAgyA. paraMtu dAmAjI A badhAne kevI rIte jamADI zake ? kAraNa ke temanI pAse teTaluM anAja nahAtu. jo ke tene tyAM anAjanA koThAra bharelA hatA paNa te khadhA rAjyanA hatA. tethI dAmAjI khUba mUMjhavaNamAM paDI gayA. Akhare temaNe nizcaya karyo ke annanA adhikArI te bhUkhyA mANasa che. tethI temane anna ApyuM joI e. te mATe rAjA mane je daMDa karaze te huM hasatA cahere bhAgavI laIza. Ama vicAra karIne temaNe rAjyanA kAThAra kholI nAkhyA ne badhAne anAja ApavAnuM zarU karyu". leAkAnI te katAra lagavA mAMDI. ane badhA anAja laIne dAmAjIne AzIrvAda devA lAgyA. bhUkhathI pIDAtA kaMIka mAnavI mRtyumAMthI khacI gayA. rAjAne A vAtanI khabara paDavAthI dAmAjIne pakaDavA peAlIsesane meAkalyA. dAmAjI teA rAjI khuzIthI sipAI enI sAthe AvyA. A vAtanI AkhA gAmamAM jANa thaI gaI. eka zrImaMta mANasane A khabara paDatAM te rAjA pAse jaI ne kahe che, huM mahArAjA!
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 499 dAmAjIe rAjyanuM jeTaluM anAja duSkALathI pIDAtA leAkeAne vaheMcyuM che te badhAnA paisA Apa mArI pAsethI laIne khajAnAmAM jamA kare ane dAmAjIne cheDI do. rAjAe te zrImaMta zeTha pAsethI dhana laIne dAmAjIne choDI dIdhA. A dAmAjI samaya jatAM bhaktAmAjIpathanA nAmathI prasidhdha thayA. A dRSTAMta uparathI ApaNe e samajavAnu che ke dAmAjI ane dhana denAra te zeThanI udAratA samAna jyAre mANasamAM dayA ane udAratAnI bhAvanA pragaTe che tyAre te sAcA bhakta ane dAnavIra kahevAya che. ahiM'sA, saMyama, dayA,kSamA Adi guNNA AtmAne zudhdha banAvIne unnatinA zikhare pahAMcADe che. A parvAdhirAjanA pavitra divaseAmAM AzravathI pAchA vaLI saMvaramAM joDAI AtmasAdhanA kare te bhAvanA. vadhu bhAva avasare. AvyA che te badhI caritra ; nAradajI kayA kAraNathI ne kaI zaktithI ahI vAta bhagavAnanA mukhethI sAMbhaLIne padma cakravartine jijJAsA thaI ke e putra kevA bhAgyavAna haze ke khuda sIma MdharasvAmInA mukhe paNa tenA guNa gavAyA. tethI pharIne prazna karyo ke he prabhu! e khALakane kANu deva upADI gayA che ? tene tenI sAthe pUnuM zu' vaira hatuM ke janma thatAMnI sAthe te mAtAthI vikhUTA paDayA ? te putra hAla kyAM che? tenI mAtAne kayAre keTalA varSe ne keTalA samaye maLaze ? te Apa kRpA karIne pharamAve. A sAMbhaLIne sImadharasvAmI kahe che. sAMbhaLe. "sImadharasvAmIe karelA praznanA khulAsA" mAtA rUkSmaNI sUtI hatI. te samaye dhUmaketu nAmanA deva vibha'gajJAnathI pUrvabhavanA vairane yAda karIne gusse thaIne tyAM AbyA ne khALakane lai lIdheA. A bALakane mArI nAMkhavAnI IcchAthI te vaitADhaya parvatanA bhUtaramaNa vanamAM Avye. pahelAM teA te khALakane zilA upara paTakI paTakIne cUrecUrA karI nAMkhavA IcchayuM. vaLI tene vicAra thayA ke zAstromAM khALahatyAnuM pApa ghaNuM mATu' batAvyu` che. mATe mArA hAthe khALahatyA na thavI joIe. Ama vicArIne te khALaka bhUkha-tarasathI taraphaDI taraphaDIne marI jAya te mATe bALakane TakazIlA upara cheDIne pote cAlyA gayA. tyAra pachI kAlasaMvara vidyAdharendra potAnI patnI kanakamAlAnI sAthe vimAnamAM jaI rahyA hatA. tA tyAM ekAeka vimAna aTakI gayuM. tapAsa karatAM tyAM temaNe te bALakane taice. aputriNI nakamAlAne putra rUpamAM ApIne te samaye tenA cauvarAjyane abhiSeka karIne ghera gayA pachI guptagarbhA kanakamAlAe putra ratnane janma ApyuM che. AvI jAherAta karAvIne tenu nAma pradyumnakumAra rAkhyuM che. te chekarA mATe thaze tyAre e vidyA ane seALa lAbha meLavIne Avaze. ane
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ paheTha zAradA zikhara, soLa varSa pachI te tenA mAtA-pitAne maLaze. te pahelAM game teTalI zodha karaze paNa te maLaze nahi. ahe bhagavAna! te Avaze tyAre kevI rIte Avaze? kuNa tenuM sAmaiyuM karavA jaze? te AvyAnI khabara kevI rIte paDaze? tenI AvavAnI nizAnI zuM che? tyAre bhagavaMte kahyuM. te putrane zodhavA nahi jAya. je divase te AvavAno haze te divase zuM zuM nizAnI thaze te sAMbhaLo. te pahelAM te mAtAne jANe te divase putrano janma thAya ne je AnaMda thAya te apUrva AnaMda thaze. tenA haiyAmAM AnaMda samAze nahi. ne saunA dilamAM alaukika AnaMda haze. ATalo badho AnaMda ne harSa kema thAya che te samajI nahi zakAya tevo AnaMda thaze. te pahelI nizAnI samajavI. sUkA jhADa hariyALA banI jaze. je kuvAmAM pANI nathI te kUvA pANIthI bharAI jaze. vagara varasAde bagIce lIlAchama banI jaze ne vinA tunA phaLa phUla temAM Avaze. keyala mIThA TahukAra karaze. haju AgaLa zuM nizAnI thaze. sakhI nRtya he vividha vadhAvA, sUkA he vAcALa, vAMkA saraLa aMdha lahe cakSu, kurUpa rUpa rasALa he. zrotA- * badhI sakhIo bhegI thaIne gIta gAze. je mUMgA haze te belatA thaI jaze. vAMkA haze te saraLa banI jaze, AMdhaLA dekhatA thaI jaze. je kurUpa haze te surUpa banI jaze. jyAM pradukumAranA pagalAM thaze tyAM A badhuM banI jaze. juo, pradyumnakumAra keTale puyavAna che ke enA pagale ATaluM banaze. pradyumnakumAra AvavAno haze tyAre baMdIvAnone choDI devAmAM Avaze. vairInA vaira bhUlAI jaze. A badhA nizAna pradyumnakumAra AvavAnA che. 16 varSe tenI mAtAne teno lADIla maLaze. he nAradajI! Apa jaIne rUkSamaNIne kaheje ke te hiMmata rAkhe, dharmadhyAna kare ne AtmAnI sAdhanA kare. nAradajIne bhagavAnanA mukhethI A badhI vAta sAMbhaLIne dilamAM AnaMda thayA. ghaDIbhara manamAM thayuM ke 16 varSa kADhavA kevI rIte ? paraMtu nAradajI karmane mAnavAvALA hatA. eTale vicAra karyo ke tIrthara jevAne paNa pitAnA karelA karmo bhogavavA paDayA che te amAre bhegavavA paDe emAM zuM navAI? have cakravatI haju bhagavAnane pUchaze ke aho prabhu ! AvA puNyAtmA jIvane paNa janma thatAM mAtAthI vikhUTuM paDavuM paDayuM ne mAtAnA heta-prema na maLyA ane tenuM apaharaNa thayuM te kyA karmonA kAraNe thayuM ? A pramANe cakravati prazna pUchaze ane bhagavAna tene zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare.
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 11 zrAvaNa vada amAsa ne magaLavAra tA. 24-8-06 sujJa khaMdhuo, suzIla mAtAe ne baheno ! anaMtajJAnI mahAna purUSo paDakAra karIne kahe che ke he bhavya jIvA ! AtmasvarUpanI pIchANu karavA mATe paryuSaNa parvanA maMgalakArI divaseA cAlI rahyA chaeN. temAMthI maMgalakArI e divaseA to pasAra thaI gayA. Aje trIjo divasa che. paryuSaNa parva pramAdamAM paDelA mAnavIne paDakAra karIne kahe che ke avanI upara janma dharIne jaDa dehanI upAsanA to ghaNI upAsanA kara. sAcI samajaNanA abhAve jaDano bhikhArI banIne sa'sAramAM bhame che. anaMtazaktino svAmI peAtAnI zaktine paramAM paramAM jeTalI jAgRti ane sAvadhAnI che teTalI AtmA mATe nathI. huM cetana ! teM A karI. have tuM tArI jIva ana MtakALathI veDaphI nAMkhe che. tamAre bahAragAma javu' hAya to keTalA vahelA jAgRta thAo che ! sADA pAMca vAgyAnI TreIna hoya to mAthe ghaDIyALanu elAma mUkIne sUI jAo che. tethI adhika tamArA zrImatIne kahI mUke ke kadAca huM na jAgI zakuM to mane jagADajo, cAra vAgyA pahelAM jAgIne taiyAra thaIne pAMca vAge to sTezana upara pahoMcI jAA che. TreIna pakaDavA mATe keTaluM kayu ? elAma mUkayu ne gharavALAne bhalAmaNa karI. paNa kAI divasa tame tamArA gharavALAne ema kahe che kharAM ke huM dharmane bhUlI jAuM tyAre mane dhama karavA mATe jagADajo. agara ghATakoparane AMgaNe saMta-satIjI padhAre ne huM upAzraye na jAuM teA mane Takera karIne parANe laI jajo. jo AtmA taranI dRSTi haze to AvuM kahevAnu mana thaze. jIvanI jeTalI pudgala taraphanI DhoTa che teTalI AtmA taraphanI nathI. ghaNIvAra gaucarI jatAM meM joyuM che ke mArA zrAvaka bhAI e sTezane jatAM Aya tyAre emanI dRSTi sTezana tarapha hAya. evI ekAgra dRSTi hoya ke sAdhu-sAdhvI ene sAmA maLe te paNa bhAIne khakhara na heAya, kadAca dRSTi paDI jAya to paNa ubhA na rahe. zA mATe? jaldI sTezane jaIne gADI pakaDavI che. sheja vAra vaMdhruNA karavA ke zAtA pUchavA ubhA rahuM' te Treina cUkI javAya. have huM tamane pUchuM ke tame doDAdoDa sTezane jai rahyA che. rastAmAM jamAIrAja maLI gayA. tamArI ne enI dRSTi eka thaI. to zuM karazeA ? gADI pakaDaze ke jamAIne laIne ghera Avaze, (zrotAmAMthI avAja) jamAI maLe eTale ubhA rahevuM paDe ne temanI sAthe ghera javu paDe. tyAM TreIna cUkI javAya to paravA nahi. paNu yAda rAkho ke tamArA jamAIthI adhika parvAdhirAja Atma svarUpanI pIchANu karavAne
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 zAradA zikhara saMdeza laIne ApaNe AMgaNe AvyA che. te paDakAra karIne kahe che ke he cetana ! have tuM kayAM sudhI uMghIza? te AtmAne jAgRta karatAM kahe che ke, Atama jAga ne have zAMti nahi re maLe A te mAyAnA minArA e te tuTI re javAnA vibhAvanA vAyare A jIvaDe aTavAye, rAga ane dveSa thakI bahu mUMjhAye, karmo lAgyA che apAra, duHkhane Ave nahi pAra A cetanadevane sumati ane kumati nAmanI be patnI che. temAM svarUpamAM ramaNatA karavAvALI sumati nAmanI temanI patnI kahe che ke he cetanarAjA ! kyAM sudhI paranA saMgI banIne pharaze? have svagharamAM Ave. tamArI patanI tamane A rIte kadI jagADe che? pite parabhAvamAM ramaNatA karatI hoya te bIjAne kyAMthI jagADe? (hasAhasa) mahAna purUSa kahe che ke A saMsAra mAyAjALa che. A mAyAjALamAM jIva AzAnA minArA bAMdhIne besI gayo che. paNa ene khabara nathI ke AzAnA minArA kAcI mATInA minArA jevA che. tene tUTatAM vAra nahi lAge. jyAM juo tyAM saMsAranA mohamAM phasAyelA che mAyAnA minArA bAMdhI rahyA che. eka vakhata eka zeThe Ijanerane belA ne eka suMdara baMgale bAMdhI ApavA kahyuM. Ijanere kahyuM. rUpiyA pAMca lAkha joIze. zeThe kahyuM. bhale, huM tamane atyAre traNa lAkha rUpiyA ApI dauM chuM. be lAkha rUpiyA pachI ApIza. zeThe baMgale bAMdhavAnuM kAma Ijanerane udhaDuM soMpI dIdhuM. Ijanere suMdara baMgalo taiyAra karIne zeThane jovA AvavAnuM kahyuM. zeThe joI lIdhuM ke baMgale taiyAra che. tethI sArA divasa jeIne kuMbha mUkavAnuM nakkI karyuM. baMgalAmAM kuMbha mUkavAnA divase zeke ijanerane bolAvIne kahyuM tame baMgale suMdara banAvyuM che. ApanuM kAma joIne huM khuza thayo chuM. ane mane hoza AvI che tethI A baMgale Apane bakSIsa karuM chuM meM traNa lAkha rUpiyA Apane ApelA che ne have baMgale daI dauM chuM. A sAMbhaLI Ijanera raDavA lAgyo. A baMgale bakSIsa maLato hoya te raDavAnuM zuM prayojana? emAM tamane kaMI samajANuM? eNe baMgale bAMdhavAmAM kapaTa karyuM hatuM. traNa lAkha hAthamAM AvI gayA eTale sImenTa ochI ane retI vadhu vAparI hatI. ene khabara heta ke A baMgalo mane ja bakSIsa maLavAne che te AvuM na karata. samajAyuM ne ? ke makAna maLavA chatAM dukha thayuM. tamane paNa AvuM thAya ne? kyAre paNa tamane evuM duHkha thayuM che kharuM ke arere....mane bhagavAna maLe te saMdara avasara maLe che chatAM huM kaMI pAmI zakato nathI ! paisA gumAvyA, AbarU gumAvI hoya ke sattAnI khurazI cAlI gaI hoya to tamArI AMkhamAMthI AMsu paDe che. are.
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA zikhara tamArA bAjuvALA paisAdAra thaI gayA heya ne tame garIba rahI gayA ho to tamArA jIvanamAM duHkhanuM vedanA thAya che paNa anaMtA cha sidhdha thaI gayA, kevaLI thayA ane huM A saMsAramAM rajhaLate rahyo? baMdhuo ! vadhu zuM kahuM? jJAnInI daSTie daza lAkha subhaTane jItIne durjaya evA saMgrAmamAM jIta meLavanAra karatAM pitAnA AtmA upara jIta meLavanAra sAce vijetA che. AtmA anaMta guNano khajAno che. anaMta vaibhava rUpa jJAna-darzana sukha-vIrya Adi aneka guNe AtmAmAM rahelA che. e guNene prApta karavAnA che. nija svarUpanuM mahAsya samajAya to jaDanuM mahAbhya ghaTe, jene AtmasvarUpanuM bhAna nathI tene to jaDamAM AnaMda Ave che. jyAre AtmAmAM sAcuM sukha che evI vAta haiyAmAM besaze tyAre temAM magna banaze. jema jema AtmAmAM magna banatA jaze tema tema duniyA bhUlAtI jaze. AtmAnI sAdhanA jeTalI karaze teTalI sAthe AvavAnI che. bhautika sukho to tamArI hAjarImAM paNa kayAreka cAlyA jaze. punnAI pharatAM zuM banaze tenI khabara nathI. tame Aje juo che ne ke eka vakhatanA bhalabhalA zrImaMto Aje jelamAM pUrAI rahyA che. meTara-gADI, bAga-bagIcA badhuM ahIMnuM ahIM rahI jaze. athavA tame rahI jaze ne e cAlyuM jaze. tyAre duHkhI thavuM paDaze. mATe samajIne sAvadhAna banI jAva to duHkhI nahi thavuM paDe. tamAruM sAcuM sukha tamArA aMtaramAM che. AtmAne prakAza aMdara jaze te maLaze. paraMtu anAdikALathI je AvuM sukha prApta na karI zakyA hoIe to tenuM eka ja kAraNa che ke je dizAmAMthI sukha maLavAnuM hatuM tenA karatAM ulTI dizAmAM jIve prayANa karyuM che. dharma karatI vakhate paNa AcaraNa zudhdha rAkhyuM nathI. kahevata che ne ke "hAthInA dAMta cAvavAnA judA ne batAvavAnA judA." tevI dazA che AjanA mAnavanI. uparathI dhama, dAnavIra ane dayALu dekhAya paNa tenA aMtara jIvanamAM DekIyuM karIe to rAgadveSanI ramakhANa cAlatI hoya che. kodha-mAna-mAyA leze to jambara jamAvaTa jamAvI hoya che. A badhI dizAmAM AtmA phasAI jAya che tyAre tene bhAna nathI hotuM ke A badhA mane dago deze. kharekhara karmo AtmAne ramADe che. kyAreka bhautika sukhanA zikhare caDhAvI de che to kayAreka duHkhanI khINamAM dhakelI jAya che. paNa AtmAne pitAnI zaktinuM bhAna nathI tethI anaMta vaibhavane svAmI jaDa sukha mATe bhIkha mAMgI rahyo che. AtmA to zahenazAhane paNa zahenazAha che; paNa para dravyamAM svapaNuM mAnI bhautika sukhanI pAchaLa bhikhArI banI gayA che. baMdhuo ! AtmAnuM zAzvata ghara mokSa che. e mokSane meLavavA mATe sarvaprathama te jIve vItarAga vacana upara zradhdhA karavI paDaze. bhagavaMte mokSamArga nAmanA uttarAdhyayana sUtranA 28mA adhyayanamAM kahyuM che ke
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nA daMsaNissa nANaM, nANeNa viNA na hunti caraNaguNA / aguNissa natthi mokkho, natthi amokkhamsa nivvANaM // 30 // 'mekSamAM javA mATe sarvaprathama samyagadarzana joIze. jIva jyAM sudhI samyaggadarzana pAmato nathI tyAM sudhI mekSamAM javAnI lAyakAta tenAmAM AvatI nathI. darzana vinA jJAna nathI, jJAna vinA cAritra guNanI prApti nathI, cAritra vinA mokSa nathI ane makSa vinA nirvANa nathI. - jyAre jIvane mokSanI rUcI jAgaze tyAre para padArthonI mamatA chUTI jaze. mokSanI rUcIvALe jIva saMsAramAM hoya te tene dareka kAmakAjamAM joDAvuM paDe paNa tene para dravyamAM prIti hetI nathI. paNa jene AtmAnI oLakha nathI te zreSamAM ragadoLAya che. krodha-mAna-mAyA-lobha Adi kaSAmAM joDAIne pitAnA AtmAne malIna banAve che. jema bahArathI dhULamAM ramI AvelA chokarAne tenI mAtA navarAvI svaccha banAve che tema A paryuSaNa parva rUpI mAtA anAdikALathI rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha Adi kaSA ane viSayamAM ragadoLAyelAM malIna AtmAne zuddha banAve che. paNa A mehamAM paDelA AtmAne zudhdha banavAnI laganI lAgatI nathI. eNe pitAnuM ghara haju jANyuM nathI. jema kahevAya che ne ke dIkarAnI vahu vaDe te ghara ujajaDa banAvI mUke ane je dIkare vaMThe eTale kharAba mitronA saMge caDhIne dArU pIve, parastrIgamana kare, te karoDonI saMpattine sApha karI nAMkhe che, dIkarA-vahu je kusaMge caDhI jaze te A bhava pUratuM nukazAna karaze. paNa jo ApaNe cetanadeva parapugalanA saMge caDhIne maMhamadirAnuM pAna karI viSaya kaSAyanA kIcaDamAM paDI jaze te bhavobhava bagADaze. - jJAnI purUSa kahe che ke jeNe Atmatattva eALakhuM teNe kaMIka oLakhyuM, jeNe Atmatattva ArAdhyuM teNe kaMIka ArAdhyuM ane jeNe Atmatattava sAdhyuM teNe kaMIka sAdhyuM." tuM meTe vakIla bana, lekhaka ke prophesara bana, DokaTara ke sarjana bana, Ijanera ke solIsITara bana, game te DIgrIdhArI banI jAya, mATe vidvAna ke vaktA banI jAya paNa jyAM sudhI tane AtmatatvanI pIchANa nathI thaI tyAM sudhInI badhI DIgrIo nakAmI che. mATe vicAra karo ke mAnavajIvana pAmIne je jIva ATaluM na jANe te tene janmAro aphaLa che, Aje jIvane badhuM jANavAnI jijJAsA thAya che paNa Atmatatvane jANavAnI jijJAsA thatI nathI. vaijJAnika zodhaLanI pAchaLa jIva pAgala banyo che. paNa vicAra karo, A badhI zodhakhoLa saMhAraka che. eka bomba hajAra saMhAra kare che. Aje 'vijJAne keTalA vinAza saryA che! jIve A badhuM jANyuM paNa eka AtmAne nathI jA,
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa zikhara 505 che jANI jANIne jANyuM te meM jANyo nahi jANanAre re, .. - eka jAgyo na Atama tAre, te niSphaLa che janmAre.. .. AjanuM vijJAna keTaluM AgaLa vadhyuM che. are, caMdraloka sudhI pahoMce. mANasanuM hArTa badalatAM zIkhe. hArTanI vAta paNa badalAve che. TUMkamAM AvI badhI zALa karI, badhuM jANyuM paNa A badhAne jANanAro eka AtmAne teM jANyo nathI. je pitAnA AtmAne bhUlIne paramAM rame che tene janmAro vyartha che. je AtmAne jANe che te sarvane jANI zake che. AcAraMga sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke . je egaM jANai se savvaM jANai, je savvaM jANai se egaM jANai / je ekane jANe che te sarvane jANe che. ane je sarvane jANe che te ekane jANe che. jaina darzanamAM vastune anaMta dharmAtmaka mAnavAmAM Ave che. eka dIpakathI mAMDIne AkAza sudhInA samasta padArthomAM anaMta dharmo rahelA che. e anaMta dharmAtmaka vastunA svarUpane saMpUrNapaNe jANI levuM eTale sArA e saMsAranA padArthone jANI levA. jevI rIte saMsAra anaMta che tema padArthane guNa-paryAya paNa anaMta che. eTale kahevAno Azaya e che ke je anaMta dharmone jANe che te eka padArthane jANe che. eka padArthane saMpUrNapaNe jANavA mATe kevaLajJAnanI jarUra che. je sarvajJa che te eka padArthane saMpUrNa rIte jANI zake che. ane je eka padArthane saMpUrNa rIte jANI zake che te sarvajJa banI jAya che. TUMkamAM AtmatatvanI pIchANa vinA sarvajJa banI zakAtuM nathI. sarvajJatA prApta karavAno mULa pAye samyaphadarzana che. anaMtAnubaMdhI krodha-mAna-mAyA-lebha e cAra kaSAya, samyakatvamehanIya, mithyAtvamehanIya ane mizramohanIya e sAta prakRttine kaI kSaya kare, upazama ke pazama kare ane samyagadarzana pAme che teno janmAre saphaLa banI jAya che. AvuM samyakatvaratna pAmyA pachI jIvanI dazA badalAI jAya che. pachI e jIva cAritramehanIya karmanA udayathI kadAca dIkSA nA laI zake paNa tenuM mana to mekSa tarapha hAya. pachI ene A tamArA TI.vI., phrIjha, ke erakaMDIzana rUma e kaMI yAda na Ave. e to eka ja samaje che ke A badhuM mArA AtmAthI para che. A dehane paNa eka divasa jalAvI devAno che to bIjAnI to vAta ja kyAM? - baMdhuo! tame tamArI kAMdhe caDhAvIne ghaNane smazAnamAM laI gayA. pachI bhale te camarabaMdhI hoya ke cIMtharehAla heya, dhanavAna hoya ke bhikhArI heya, paNa enA dehane jalAvI devAno te te nakkI che ne? tame to kaMIkane jalAvI AvyA paNa haju tamArA hRdayanuM parivartana thatuM nathI. tamAruM kALajuM to jANe loDhAnuM banI gayuM
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA vikA na hoya ! leDhAnuM kahuM to te paNa barAbara nathI. kAraNa ke lekhaMDane agnimAM nAMkhavAmAM Ave to e paNa pIgaLI jAya che. paththaranuM kahuM to te paNa barAbara nathI kAraNa ke paththara upara bebI paDA dhove che to paththara paNa ghasAI jAya che. lAkaDAnuM kahuM to lAkaDuM agnimAM paDe ne baLI jAya che. mAre tamane kevA kahevA? (hasAhasa) tame ATalA badhAne jalAvI AvyA paNa haju tamane samajAtuM nathI. lakhaMDano TukaDe vaijJAnikanA hAthamAM jAya to suMdara mazInarI banAvI de, lAkaDAno TukaDA suthAranA hAthamAM Ave to tenuM suMdara phanIcara bane. ane paththarano TukaDo zIlpInA hAthamAM Ave che temAMthI suMdara mUrti ghaDI de paNa mAre tamane kevA ghaDavA te samajAtuM nathI. (hasAhasa). TUMkamAM tamane e vAta to samajAI gaI ne ke Atmatatvane pIchANavA jevuM che. deha ane AtmA bhinna che. karmanA saMgathI AtmAne dehamAM rahevuM paDayuM che. A baMdhananI beDI toDavA, AtmAne dehanA saMgathI sadAne mATe mukta karavA tapa-tyAga Adi karI che. A paryuSaNa parvanA divasomAM bhAgyazALI AtmAoe tapanI ArAdhanA karI che. atyAre tapanI ArAdhanA karavAnA je utkRSTa bhAva Ave che te paryuSaNa pachI ATalA bhAva nahi Ave. A divasomAM dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanAnAM pUra vahe che. jJAnadAna, abhayadAna vigere dAnamAM vAparavAnuM mana A divasamAM thAya che. A cAramAMthI ekAda daravAjAmAM te tame jarUra praveza kare che. jo eTaluM paNa na karI zako te jIvanamAMthI kaSAyono tyAga karajo. eka zeTha khUba sadAcArI ane jaina dharmanA jANakAra hatA. emanA jIvanamAM romereAme AtmatatvanI jhalaka hatI. zeTha daza daza tithinA pauSadha karatA. rAtrIbhajanane sarvathA tyAga ane brahmacarya vratanI pratijJA karI hatI. ethI adhika zeThanA jIvanamAM game tevA prasaMgamAM paNa krodha Avato na hato. e kSamAnA sAgara hatA. jyAre jyAre temane samaya maLe tyAre AtmatatvanI ciMtavanAmAM magna rahetAM. keI jijJAsu vaDe hoya te zeThanI pAse AtmatatvanI carcA vicAraNA karavA mATe Avate. AvA pavitra zeThanI gAmamAM khUba prazaMsA thatI hatI. gAmanI AsapAsanA gAmaDAmAM paNa zeThanI khyAti khUba hatI. eka vakhata zeTha bahAragAma gayA. te jyAM gayA tyAM ghaNuM jainonAM ghara hatAM. eka sabaMdhIne tyAM zeTha utaryA. te paNa jaina hatA. ne AtmatatvanI rUcIvALA hatA. eTale baMne mitra reja bhegAM thaIne AdhyAtmika vAto karatA hatA. jJAnI AtmAne jJAnI maLe, dhamaDane dhamaSTha maLe te khUba AnaMda Ave che. kalAkena kalAka sudhI zeTha dharmanuM svarUpa kevuM che? AtmAnuM svarUpa kevuM che
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ hArA zikhara tenI carcA vicAraNA karavA lAgyA. A vAtanI gAmamAM khabara paDI. tethI jemane ghera pilA dharmISTha zeTha AvyA che temane ghera te jijJAsu nI bhIDa jAmavA lAgI. zenuM jJAna joIne sau temanA caraNamAM jhUkI paDatA. kevI suMdara vAte dAkhalA ne dalIla dvArA ApaNane samajAve che. sau zeThanuM svAgata karavA lAgyA. ghaNuM divasa zeTha te gAmamAM rahyA. lekenI jijJAsA khUba vadhavA lAgI. eka to zeThanuM jJAna khUba hatuM, pote pavitra ane cAritra saMpana hatA eTale temanI pratibhA khUba paDatI, lake temanI vANI sAMbhaLavAmAM mugdha banI jatA. sau zeThanI khUba prazaMsA karavA lAgyA. tyAre zeTha kahetAM bhAI! mArAmAM zuM che? huM te saMsArI jIvaDe chuM. huM tyAgInI tole retI bhAra paNa na AvI zakuM. tame tyAgI saMta purUSanI pAse jaIne A ja vAta sAMbhaLaze te vizeSa AnaMda Avaze. kAraNake tyAgI purUSomAM je tAkAta che te mArAmAM nathI. baMdhuo ! saMsArI jIva game teTale vidvAna hoya, paNa bIjI bAju tyAgI navadIkSita saMta te haju kAMI khAsa bhI nathI paNa ATha pravacana mAtAnuM barAbara pAlana karatA hoya te saMta kAlIghelI bhASAmAM be zabda belaze ne tenI je asara thaze te saMsArInA vacanathI nahi thAya. kAraNa ke tyAgamAM evI tAkAta che. tyAgI saMte je kaMI vAta kare che te jIvanamAM AcaraNa karIne pachI kahe che eTale AcAra sahitanA uccAranI sAmI vyakti upara khUba sArI asara paDe che. (ahIM eka saMta ane bhadrika bharavADanuM daSTAMta ApyuM hatuM) saMtanA upadezanI je asara paDe che te saMsArInA upadezathI paDatI nathI. pelA puNyavAna dhamI Tha zeThanI leke khUba prazaMsA karavA lAgyA. tyAre zeThe namratApUrvaka saraLatAthI kahyuM-he bhAI! A badhe mArA gurUne pratApa che. temanI pAsethI sAMbhaLatAM tamArA hadayanuM je parivartana thaze te mArAthI nahi thAya. A zeThane to prazaMsA karanAra ane niMdA karanAra baMne pratye samabhAva che. A zeThanI gharagharamAM prazaMsA thavA lAgI. te eka IrSALu mANasathI sahana na thaI. enA manamAM thayuM ke A haniyA kevI che ! jenAM guNa gAya tenAM ja gAya che. basa, enAmAM ja vidvatA che! ane enAmAM ja guNa che ke badhA enA vakhANa kare che ne bIjAnA kema nathI karatA? zuM bIjA keInAmAM evA guNa nathI ! baMdhuo ! A duniyAmAM kaMIka mAnavIo bIjAnI AbAdI ane prazaMsA sahana karI zakatA nathI. koI mANasa samAjamAM AgaLa Ave eTale tenA upara IrSyA karanArA nIkaLe che. kahevAya che ne ke jyAM senuM tyAM pittaLa, paMDita tyAM mUrkha, hIrAnI sAme paththara A rIte hoya che. ekabIjAnA pratispadhI na hoya to sAcAnI pArakha kayAMthI thAya? pele IrSALu mANasa zeThanI pAse Ave ne kahevA
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zAradA zikhara lAgyA ke zeThajI ! huM Apane eka vAta kahevA AvyeA chuM. zeTha kahe khuzIthI kaheA. tyAre IrSyALu mANasa kahe che Apane khATuM to nahi lAge ne ? zeTha kahemane kadI khATu lAgatu nathI. zeThane krodhI banAvavA mATe pelA mANase kahyuM ke Apa te AvA sadAcArI, dhaniSTha, pavitra ane guNavAna che ne tamArI mAtA kema AuTa lAInanI che ? huM keAInI sAMbhaLelI vAta karato nathI. meM mArI najare tamArI mAtAne eka darakhAra sAthe pharavA jatAM ne tenI sAthe prema karatA joI che. tame jeTalA pavitra ne sadAcArI che teTalI tamArI mAtA cAritrathI bhraSTa thayelI che. peAtAnI mAtA viSe kAI AvI vAta kare to game tevA zAMta prakRtino mANasa hoya to paNa tene krodha AvyA vinA na rahe. leAhI ukaLI ja jAya. A vAta sAMbhaLI zeThanA dilamAM khUba lAgI AvyuM paNa zAMta citte kahyuM ke te mArI mAtA viSe je vAta karI te huM mAnavA taiyAra nathI. mArI mAtA to pavitra satI che. mArA janma pachI cAkh prAcaya pALe che. kAine rAga thayeA hAya to mArI mAtAe snAna karela pANI tenA zarIre cApaDe to rAgIne rega cAlyeA jAya che. AvI pavitra mArI mAtA che. jenA caraNAmAM devA paNa namI jAya tevI pavitra sati zirAmaNI mArI mAtA che. chatAM tArA kahevAthI huM ghera jaIne cAkasAI karIza. peAtAnI mAtA viSe AvuM sAMbhaLIne kANu zAMta rahI zake? game tevA purUSa hAya to paNa krodha AvyA vinA na rahe. A zeThane kroSa na AvyeA ne zAMtithI javAkha ApyA eTale IrSyALu mANasanA manamAM thayuM. ke kharekhara, leAkeA jevI prazaMsA kare che tevA A zeTha che. meM AvA zabdo kahyA chatAM temanA aNumAM paNa krodha na AngeA. e mANase zeThanA caraNamAM paDIne mAphI mAMgI, sAheba! mane mApha karo. meM pavitra satI jevI ApanI mAtAne mATe AvA zabdo kahIne tenI gheAra azAtanA karI che. ane ApanI prazaMsA sahana na thavAthI ApanA upara IrSyA karI gheAra pApa khAMdhyuM che. mane mApha kareA. meM to phakta tamane krodha Ave che ke nahi te jovA Avu karyu che. zeThe kahyuM. e to mArI seATI che. tamArA doSa nathI. ema kahIne kSamA ApI. zeThanA paricayathI pApI pAvana banI gayA. A paryuSaNa parvanA pavitra divaseAmAM krodha-mAna-mAyA-leAbha-IrSyA Adi NAne dUra karIne saguNA apanAve. dAnazIyaLa-tapanI bhAvanA bhAvA ane AtmasvarUpanI pIchANu kare. Aje ApaNe ApaNI jAtane bhUlI gayA chIe. ApaNA jIvananA rAha badalAI gayA che. AdhyAtmika anubhavanA abhyAsa bhUlAI gayA che. AjanA yugamAM sauthI mATI jarUra che AtmasvarUpanI oLakhANu karavAnI. paraMtu arUpI AtmArUpI pudgalanI pAchaLa paDI
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 509 peAtAnA arUpI svarUpane bhUlI gayA che. ne rUpI pudgalAnI mUrchA. mamatAmAM paDaye che. ucca jIvananA dhyeyavALA mAnava lakSya rAkhIne vyavasthita ane vicArapUrvaka kAma kare che. nAvika jyAre nAva upADe tyAre ene paheAMcavAnuM khaMdara nakkI karelu hoya che. A pramANe ApaNe janmyA, jIvana yAtrA zarU karI, saMsAra sAgaramAM sara mAMDI paNa janmyA zA mATe? jIvanayAtrA zarU karI zA mATe ? ene vicAra kayAreya paNa karyo che khare ? jIvanamAM A vicAra nathI, lakSya nathI tenI dazA ma MdaranA niNaeNya vinAnA nAvika jevI che. evA mAnavane kAI kinArA ke koI khaMdara hAtha AvatuM nathI. jene arUpI AtmasvarUpane pAmavAnI tamannA jAgI che. te peAtAnuM dhyeya lakSyamAM rAkhIne kArya kare che. baMdhue ! rUpInA raMga te mithyAtva ane arUpInA raMga te samyaktva. mithyAva AtmAne satya svarUpanI ALakhANa thavA detuM nathI. tethI rUpI evI kAyAnA saMga karI arUpI AtmAnA raMga bhUlI gayA che. kAyAne zaNagAravA ane sajAvavA mATe keTalA sAdhanA rAkho che ? aMte A kAyA tA badhuM javAnI che. arUpI AtmA zAzvata rahevAnA che. zAzvata AtmAne kaMI sAdhanA rAkhyA che kharA ? choDIne cAlI zaNagAravA mATe jJAnI kahe che A avasara cUkavA jevA nathI. kAraNa ke pharI AvA apU avasara hAthamAM AvavA ati durlabha che. mATe kharAkhara nizAna tAkIne mAhurAjA upara evA prahAra kara ke mAhanIya kanu mULamAMthI nikadana nIkaLI jAya. A tane kharekharA mArka maLyA che. mAharAjA e tArA kaTTo duzmana che. A duzmane tane anatIvAra pachADayA che. A vakhate tu tenAthI jarA paNa pAche nA paDIza. mAhurAjAe tArI kharAkhI karavAmAM jarAye khAmI rAkhI nathI. mATe tAru aLavIya kAravIne A vakhate tuM e duzmanane evA pachADa ke pharIne ubhuM na thAya. mATe AvA maLelA kimatI samayane tuM cUkI jaIza nahi. navAInI vAta to e che ke kama jaDa hAvA chatAM cetanane aneka prakAre nAca nacAve che. vAgha akarIne khAI jAya paNa akarI vAghane khAI jAya to mAnavIne Azcaya upajAve tevI vAta che. vAghanI AgaLa khaMkarInI zI tAkAta ? tema anaMtazaktinA dhaNI AtmA AgaLa jaDa karmonI zI tAkAta ? ana tazaktinA dhaNI AtmA jyAre svarUpamAM nahAya ane jaDapudgalAmAM Asakta banI gayA haiAya tyAre ja karmo tene phAve che. dA. ta. jema vanamAM sihu ganA kare tyAre badhA vanacara prANIe bhayabhIta thaIne bhAgavA mAMDe che. tema sUtelA caitanyarUpI si'hu ekavAra paNa svarUpamAM jAgIne siMha gaja nA kare to tene gherI vaLelA ATha ka`rUpI gheTA bakarAne bhAgyA vinA chUTakA nahi thAya. je sAMbhaLIne karma zatrunA chakkA chUTI jAya. AtmArUpI siMha svamAM sAvadhAna ane pachI bAkI zuM rahe ? e te
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 zAradA zikhara svane bhUlIne paramAM paDayA che tethI gAthA khAya che. TuMkamAM AtmA ana tazaktino dhaNI che. te zaktine sva tarapha vALaze| te avazya karmabaMdhana teADaze. vadhu bhAva avasare. caritra : nAradaRSi pradyumnakumAra kayAre tenA mAtA pitAne maLaze ane te dvArakA nagarImAM Avaze tyAre zuM zuM nizAnIe thaze te adhu' sIma dharasvAmIne pUche che ane bhagavata tene javAba Ape che. pradyumnakumArane kANu upADI gayuM ? te hAla kyAM che? kayAre tenI mAtAne maLaze ne te Avaze tyAre zuM zuM vAta banaze te bhagavate nAradajI tathA padma cakravati AdinI samakSa raju karyuM. have te pradyumnakumArane uThAvI janAra deva sAthe pradyumnakumArane pUrvanu zu vaira hatuM te vAta temaja padmacakravartine jANavAnI khUkha tAlAvelI lAgI che eTale kahe che prabhu ! te pradyumnakumAra ane te devane pUrvAMnuM zuM vaira hatuM. te Apa kRpA karIne pharamAve. eTale sImaMdharasvAmI pradyumnakumAranA pUrvabhavanI vAta kahe che. sAMbhaLeA. nAradajI jaMbudvIpanA pavitra bharatakSetramAM dhanadhAnyathI samRdhdha deza che temAM zAligrAma nAmanu eka nagara che. sAmadatta brAhmaNa vahAM rahave, agnimitA hai nAra | agnibhUti aura vAyubhUti hai, dAnAM putra udAra hA, zAligrAma nAmanA nagaramAM seAmadatta nAmano veda-vedAMtano jANakAra eka brAhmaNu vasatA hatA. tene agnimitA nAmanI patnI hatI. te brAhmaNa khUba sukhI hatA. nagaramAM tenuM ghaNuM mAna hatu. A baMne pati-patnI saMsAra sabaMdhI sukha bhAgavatAM eka lakhata agnimitA brAhmaNI gabha`va'tI thaI. samaya jatAM teNe joDale be putrAne janma ApyA. temAM ekanuM nAma agnibhUti ane khIjAtuM nAma vAyubhUti rAkhavAmAM AvyuM. khaMdhue ! jIva karma kare che te to tene avazyameva bhAgavavAM paDe che. puNyano udaya hAya tyAre sukha hoya paNa akhAdhAkALa pUrA thatAM karma udayamAM AvIne ubhuM rahe che. juo, rUkSmaNI kRSNane keTalI priya che! tenA paDatAM khola kRSNajI jhIle che. pradyumnakumAra temano lADIleA putra hatA. teno janma maheAtsava kevA ThAThamAThathI ujavAto hato ! AvA puNyavAna jIvane karmAe cheDayA che ? vyAkhyAnanI zarUAtamAM bhagavAnanI stuti karavAmAM Ave che temAM zuM khelIe chIe ? mAhaNA....mAhaNe.....huM bhavya jIvA! kAI jIvane haNze| mA, haNaze| te haNAvuM paDaze. kAi jIva sAthe vaira karazeA nahi, vaira karaze| to vaira bhAgavavA paDaze. viSNu bhAgave jIvane mukti nathI. jo ATalAM zabdo tamArA hRdayane sparze te pApa karavAmAM kApa mUkAI jAya. khadha muninA jIve eka bhavamAM majAka khAtara kADhI khaDAnI chAla utArI tenA pariNAme sAdhupaNAmAM temanA zarIranI cAmaDI utAravAmAM AvI, mATe kama khadhana karatI vakhate khyAla rAkhA,
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pA A pradyumnakumAre pUrvabhavamAM kevu' kama khAMdhyuM hatuM. ke jethI tene cha divasamAM mAtAnA vicAga pAseA. tenu puNyakhaLa jaththara hatuM. jethI je vidyAdhara laI gA tene tyAM paNa vipula sukha pAmyA. paNa mAtAthI vikhUTA paDavu paDayuM ane tenI mAtA rUkSmaNIe zu pApa karyuM hatuM ke jenA kAraNathI cha divasamAM tene putrano viyeAga paDayA. te vAta khAsa dhyAnapUrvaka sAMbhaLavA jevI che. sAmadatta brAhmaNane tyAM be putronA janma thayA. khUba lADakoDathI tenA mAtA-pitA ne putronuM rakSaNa kare che. samaya jatAM ane bhAIo meTA thAya che. "vidyA pAraMgata ane bhAio" : agnibhUti ane vAyubhUti ane moTA thayAM tyAre tenA pitAe temane vyAkaraNa, cha Mda, caiAtiSa, nirUkti, kalpa, tathA zikSA ane cAra aMge| sahita cAra veda mImAMsA, nyAyazAstra, dhamazAstra ane purANano abhyAsa karAvI temane vidyAmAM pAraMgata banAvyA. ane yuvAna thatAM e rUpavatI kanyAo sAthe ane bhAIonAM lagna karyAM. rUpa, dhana, vidyA, yuvAnI, brAhmaNa jAti, leAka pratiSThA ane ane bAMdhavAnI suMdara joDalI A sAta guNAthI yukta hovAnA kAraNe ane bhAIemAM khUba abhimAna AvyuM. te mane ema mAnatA hatA ke nagaramAM amArA jevu' kaI jJAnI nathI. jJAna meLavavuM sahelu che paNa tene pacAvavuM kaThIna che. je kAI kAMIka temane pUchavA Ave temane te ane bhAI e tucchakArI nAMkhatA ne majAka uDAvatA hatA. zAlIgrAma nagaramAM nadIvardhana muninuM Agamana : grAmAnugrAma vicaratAM ghaNAM ziSyAnA parivAra sahita nadIvana nAmanA mahAna jJAnI saMta tyAM padhAryA. teo zAlIgrAma nagaranI bahAra eka suMdara udyAnamAM vanapAlakanI AjJA laI ne utaryAM. naMdIvana gurU padhAryAnA samAcAra gAmamAM paheAMcI gayA. eTale nagarajaneAnA ToLeToLA AnaMdabhera saMtanA darzana karavA ane temanI vANI sAMbhaLavA mATe jaI rahyA hatAM. temane jotAM brAhmaNanA putroe pUchyuM ke tame badhA kyAM jaI rahyA che. tyAre nagarajaneAe kahyuM tame leAkeA hamaNAM AkAzamAMthI nIce utaryA che ke pRthvI phADIne hamaNAM bahAra AvyAM che ? zuM tamane khabara nathI ke sUra-asUra ane manuSyeAnA pUjanIka evA traNa jJAnathI vibhUSita ane davidha yatidhamanA pALanAra naMdIvarSoMna gurU bahAra udyAnamAM padhAryAM che. temanA dana ane dezanAno lAbha levA mATe ame jaI rahyA chIe. A vAta sAMbhaLIne mane bhAI A krodhathI dhamadhamI uThayA. have teo peAtAnA jJAnanA ghamaMDathI te munine kevA zabdo kaheze ne tyAM zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAdaravA suda 1 ne budhavAra vyAkhyAna na. para tA. 25-8-6 sujJa baMdhuo, suzIla mAtA ne baheno ! pApane prajALI punita khanavAnuM jo kAI pava hAya to parvAdhirAja paryuSaNupava che. paryuSaNapa AvatAM bhavyAtmAenAM haiyA thI nAcI uThe che. sUryano udaya pratidina thAya che. te sUryoMdaya sa manuSyeAne rAja Ana Mda Ape che. paNa jo sUryodaya pAmavAnuM kAma ATha-daza ke paMdara divasa mATe baMdha thaI jAya teA jagatamAM hAhAkAra macI jAya che. jema pratidina sUryodaya jagatane AnaMdadAyaka bane che tema bhavyAtmAone prati varSa AvatAM payu SaNapa AnaMdadAyaka bane che. paryuSaNupava pratyeka vaSaeN padhArIne mAnavanA dilamAM navI tAjagI Ape che, ane saMsArAbhina...dI jIvAne AtmAnI banAve che. dareka dharmovALA pAtAno dharma ane potAnA dhamanI paraMparAne TakAvI rAkhavAne mATe agara teA phelAvA karavA mATe aneka prakAranA parvo gAThave che. jema musalamAno ramajhAna mahinAmAM rojA kare che. krizcano nAtAla, hindue navarAtrI, hALI, divALI Adi parvanI ujavaNI kare che. paNa temanA parvamAM dAnadhamanI ArAdhanA karIne parigrahanI mUrchA cheDA, abrahnacanA kIcaDamAMthI bahAra nIkaLI brahmacarya nuM pAlana karo, tapazcaryA karIne AhArasajJAnA baMdhanane kApA, evuM kAI samajAvatA nathI. dayA, kSamA, pavitratA Adi dharmAMne AtmasAt banAve. maitrI, pramAda, karUNA ane mAdhyastha e cAre pavitra bhAvanAnAM vahetAM jharaNAmAM anAdikALathI malIna banelA AtmAne pavitra banAvavAno upadeza ke kAI kAryakrama anya dharmomAM nathI. jyAre ApaNAM paOSaNapanI padharAmaNI thAya che tyAre dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanA enuM ArAdhana karavAnuM, ane AhAra Adi cAra saMjJAone toDavAnI vAto thatI hAya che. saMtono upadeza paNa e jAtano hoya che. ahI' AraMbha samAraMbha karI pApakarmanuM adhana karavAnI vAta nathI. Avu pa ja AtmAne mAkSa majhIle laI javAmAM sahAyaka ane che. ' payu SaNaparva eTale premanI saritA, mAnavI manamAMthI verajheranA kAMTA kAMkarAne dUra karI premanI saritA vahAve che. A parvAdhirAja paryuSaNa ApaNA AtmAne lAgelA kamarUpI kAdavane dhAvA mATe vAzIMga kaMpanI che. vAzI`gamAM dheAyelAM kapaDAM saune paheravA game che. tema ahIM paNa AtmAne dhAvAno che. vItarAgazAsana rUpI vAzI ga kaMpanImAM vItarAgI sato dheAkhI banIne phanA melane dhAvA mATe hAkala kare che, huM
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA prikhara mumukSu AtmAo ! jAge. vItarAgavANIrUpI pANI, samyakatvarUpI sanalAITasAbu laI samatAnIzIlA upara, dharmarUpI dhekA vaDe AtmArUpI paDAne dhoIne svaccha banAvI de. paryuSaNa parva ajJAnamAM AthaDatA jIvone natrayanuM nele ja prApta karavAnI keleja che. ne bhavarogane nAbUda karavAnI DIspensarI che. dehanA darda dUra karavA Aje nAke nAke davAkhAnA che. parama upakArI bhagavaMte paNa bhavaroga nAbUda karavA mATe A hospitAla kholI che. ane saMto rUpI DokaTaro mokalyA che. tamArA DaoNkaTara te phI paNa le che. jyAre saMto to kI opha cArjamAM davA Ape che. A prAyaveTa hospitAla nathI paNa janarala che. jene dAkhala thavuM hoya te thaI jAva. ane dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanAnI auSadhi laIne bhavaroga nAbUda karo. - A paryuSaNa parvanA divasomAM moha ocho thAya, viSayenuM vamana, kaSAnuM zamana, ane IndrionuM damana thAya te vicAravAnuM che. ApaNAM paryuSaNa to ghaNAM gayA, temAM jIva samaje nahi. paNa have je AvyA che temAM jeTalI bane teTalI ArAdhanA karI lo te paNa paryuSaNa parva saphaLa thaze. jema bane tema AzravanuM ghara cheDI saMvaranA gharamAM Ave. AkhA divasabharamAM karelA pApanuM prakSAlana karavA be vakhata pratikramaNa karo. je zudhdha bhAva sahita pratikramaNa karo te te karmonI nirjarA karavAmAM hetubhUta bane che. uttarAdhyayana sUtranA relmA adhyayanamAM ziSya bhagavaMtane prazna karyo ke he bhagavaMta! paDikkamaNeNaM bhaMte jIve ki jaNayai ? paDikkamaNeNaM vayachiddANi pihei, pihiyavayachidde puNa jIve nirudhdhAsave asabala carite aTThasu pavayaNamAyAsu uvautte apuhatte supaNihie viharai // 11 // pratikramaNa karavAthI A jIvane zuM lAbha thAya che ? tyAre bhagavaMte kahyuM ke pratikramaNa karavAthI temAM paDelAM chidro DhaMkAya che. pachI zudhdha vratadhArI thaIne Azrane roke che. ATha pravacana mAtAmAM sAvadhAna thavAya che. ane jIva zuddha cAritranuM pAlana karatA samAdhipUrvaka saMyama bhAvamAM vicAre che. pratikramaNa karavAmAM A moTo lAbha che. paNa e pratikramaNa kevuM thavuM joIe? A lAbha kayAre thAya ? pratikramaNa karatAM jyAM ne tyAM manane pharavA devAnuM nahi. anuyoga dvAra sUtramAM bhagavaMta kahe che ke koI mANasa khUba zudhdha uccAra sahita pratikramaNa karate ke karAvatuM hoya paNa jo temAM tene upayoga ane bhAvanuM joDANa na hoya te te dravya pratikramaNa che paNa bhAva pratikramaNa nathI. zudha uccAranI sAthe je upaganuM joDANa thAya te A pratikramaNa karmonI kAlimAne jovAnuM sAdhana banI jAya che. - vadhu zuM kahuM! payuMSaNa pratikramaNanuM ane pratyAkhyAnanuM parva che. pratikramaNa
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 cAradA zikhA eTale pApathI pIche haTha, ane pratyAkhyAna eTale pApa nahi karavAno Atmasa...pa. A maMgala divaseAmAM ApaNe jANe-ajANe, pramAda ke ajJAnathI je kaI pApa, khATA kAma ane duSkRtyA karyAM hAya tenI niMdA karavAnI che. kAraNa ke parinaMdAthI AtmA krarmAMthI kALeA ane che ne svaniMdAthI AtmA vizudhdha ne nirdeLa ane che. svaniMdA ane AtmaghRNA karI AtmAnI malInatA dUra karo ane e sAthe AtmAne azudhdha karanAra vicAravANI ane vartanathI dUra thatAM javuM, te pharIthI pA| nahi karu` tevA dRDha sakalpa karajo. payu SaNupa dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanuM pava che. je kaMI dAna kare te mAha ane tRSNAne ghaTADavAnI bhAvanAthI, ne nirmohI, aparigrahI banavAnA spaSTa dhyeyathI dAna karo. maithunasajJAne toDavA mATe zIladharmanu pAlana karo. tapanA tejathI manane tapAvIne zudhdha manAve. upavAsa vagere tapa karI svAda mATe lapalapa karatI pravRttine khAkha kareA. svAdhyAya, dhyAna vagere tapathI bhaTakatA manane AtmAmAM sthira kareA. haiyAne satata ane sadAya zudhdha bhAvathI uchaLatu ane dhamakatu rAkheA. prANImAtramAM mArA jevA AtmA che. e paricita hAya ke aparicitahAya, dRzya hoya ke adRzya hoya paNa sau AtmA mArA mitra che. jIvananI paLepaLa AtmabhAvamAM rahe. ApaNe tyAM mallInAtha bhagavAnano adhikAra cAle che. mallInAtha bhagavAnanA jIve mahAkhala aNugAranA bhavamAM nAnakaDI bhUlarUpa mAyAnuM sevana karyuM teA zuM banyuM? mahAkhala aNugArano AtmA jaya'ta nAmanA vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. tyAM 32 sAgara sudhI devaleAkanA sukhA leAgavyA. tyAMthI cavIne zubha nakSatra ane cAga hatA, sArAe vizvamAM zAMti prasarelI hatI tevA samayamAM mithilA nagarImAM kuM bhaka rAjAnI puNyava'tI paTTarANI prabhAdevInA udaramAM garbha paNe utpanna thayA. tyAra pachI zu' banyuM. taM La = La cola maddAmumiLA vaLo / je rAtrInA samaye bhagavAnano AtmA prabhAvatI devInI kukSImAM AvIne utpanna thayA te rAtre prabhAdevI sukha zayyAmAM sUtA che. kaMIka jAgatA ane kaM Ika uMghatA evI avasthAmAM hatA te samaye prabhAdevIe cauda svapno joyA. e cauda svapnA je mAtAe dekhe che te mahA bhAgyavAna ane che. tIrthaMkara athavA cakravartinI mAtAne A cauda svapnA Ave che. temAM pharaka eTale che ke tIrthaMkaranI mAtA te svapnA ujjavaLa dekhe che ne cakravartinI mAtA jhAMkhA dekhe che. e cauda svapno kyA che? pahelA svapnamAM prabhAdevIe gayavara-hAthI, khIjA svapnamAM vRSabha-khaLada, trIjA svapnamAM kezarIsiMhane jAye, kezarIsiMha vanano rAjA gaNAya che. kezarIsi'hu hAya tyAM khIjA vanacara pazue ziyALIyA ke mRgalAnI tAkAta nathI ke tenI sAme TakI zake ? evA parAkramI siMha joyA. ceAthA svapnamAM deva zrI daivanI lakSmI, pAMcamA svapnamAM uttama jAtinA puSponI suga Mdhita mALA, chaThThA svasamAM
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA khira caMdra, sAtamA svapnamAM tejasvI sUrya, AThamA svapnamAM dhvajA, navamA svapnamAM amIbharela kaLaza, dazamA svapnamAM pama sarovara, agiyAramA svapnamAM kSAra samudra, bAramAmAM devanA vimAna, teramA svapnamAM ratnane rAzi-ratnono Dhagale jo ane caudamA svapnamAM nidhUma agnizikhA eTale dhUmADA vagaranI agnizikhA jaI. A cauda svapnone joIne prabhAvatI devI jAgRta thayA. A cauda svapno zubhanA sUcaka che. A te tIrthaMkara prabhunI mAtA che ane temaNe cauda svapno joyA. paNa A cauda svapnamAMthI kaI paNa eka svapna je mAtA dekhe che te paNa pavitra ane parAkramI putranI mAtA bane che. keI mANasa svapnamAM samudra dekhe, agara to huM moTA ghUghavatA samudramAMthI bahAra nIkaLe, agara mane keIe samudramAMthI hAtha pakaDIne bahAra kADhaye te te svapna zreSTha che. AvuM svapna jonAre AtmA eAchA bhavamAM saMsAra samudrane tarIne mekSamAM jAya che, mATe AvuM sAruM svapna AvyA pachI dharma jAjhika karavI paNa uMghavuM nahI. have jyAM tIrthakara bhagavaMta mAtAnA garbhamAM Ave tyAM AnaMda AnaMda chavAI jAya che. tethI adhika AnaMda prabhuno janma thatAM chavAya che. ane tethI adhika bhagavaMta dIkSA le, kevaLajJAna pAme ane tIrthanI sthApanA kare tyAre thAya che. A bharatakSetramAM ApaNI pAse atyAre tIrthaMkara prabhu birAjamAna nathI paNa jyAM bhagavAna birAjatAM heya ne temanI amIrasa vANIne varasAda varasate heya tyAM ja paraspara vaira-virodha-IrSA, jhera badhuM bhUlI jAya che. ApaNAM kamabhAgya che ke evI vANI ApaNe pratyakSa sAMbhaLI zakatA nathI. chatAM taddana nirAza thavAnI jarUra nathI. jema keI sUkAI gayelI verAna jevI nadI hoya, temAM kaI tarasya musAphIra talaka valaka thata pANI pANI kare che paNa pANI maLatuM nathI. jyAM daSTi kare che tyAM tene sUkaverAna dekhAya che. tethI tarasa ane thAkathI AkuLa-vyAkuLa banele musAphIra nirAza thaIne pAchA phare che. te samaye acAnaka sUkI nadImAM eka vIraDe dekhe che. te vakhate tene anahada AnaMda thAya che. ane vIraDAnuM zItaLa jaLa pIne tenI tRSA zAMta kare che. baMdhuo ! A paMcamakALamAM sUkA raNa agara nadImAM mIThI vIraDI samAna je kaI hoya te tIrthaMkara prabhunI vANI che. e vANInA AdhAre saMte tamane kahe che ke tame darlabha evA manuSya janma pAmIne tapa-tyAga kare. kaMdamULane rAtrI bhojanano tyAga kare. brahmacaryanuM pAlana kare, kaSAya che. pramAdano tyAga karo. je uttama manuSyabhava pAmIne dharmanI ArAdhanA nahi karo te karmanI jaMjIromAMthI AtmA jyAre mukta banaze ? karmone vaza thaelA AtmAe narakamAM jaIne rI rI vedanAo bhogavI che. tiryaMcamAM parAdhInapaNe asahya duHkho veThayA. AvuM badhuM vItarAgavANI dvArA
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa16 zAradA zikhara sAMbhaLyA pachI paNa je tamane karmanA baMdhana khaTakatA nA hoya te kayAM khaTakaze? are, AtmA kayAre jAgaze? kayAM sudhI meha nidrAmAM uMghaze ? mahAnapurUSe kahe che ' he cetanadeva ! kyAM sudhI mehanI mIThI niMdaramAM pahelAM raheze ? jAge, naraka ane nigodamAM gayA tyAM ghaNI lAMbI rAta vItAvI. kAraNa ke narakanuM ja dhanya AyuSya dazahajAra varSanuM che ane utkRSTI tetrIza sAgaropamanI sthiti che. te tyAM ochAmAM A che dazahajArathI mAMDIne vadhumAM vadhu tetrIza sAgaropamano kALa vItAvyo. ne . nigodamAM game tyAM anaMta kALa kADho. eTale naraka ane nigadanI aMdhArI ne lAMbI rAta pUrI thaI gaI ane mAnavabhavanuM sonerI suprabhAta pragaTayuM che. temAM anAdikALanA ajJAnarUpI amAvasyAnA gADha aMdhakArane vikherI jJAnane prakAza pAtharIne satkarmo dvArA mAnavajIvanane pavitra banAve. pAMca indrionA vizvamAM cakacUra banI jIva naraka ane tiryaMca gatimAM javAnA karmono kAphalo bhegA kare che. narakamAM kevA dArUNa duHkhe bhegavavAM paDe che. ahIM te kaI mANasa sarakArano gunha kare te tenA gunhA pramANe sajA thAya che. je vadhu maTe gunho karyo hoya te sarakAranI kerTamAM phAMsInI sajA thAya che. eka vakhata phAMsInI sajA thaI eTale ahIM patI gayuM paNa karmarAjAnI keTe evI kaparI che ke je gunha tevI sajA bhegavavA naraka ane tiyacamAM javuM paDe che. narakamAM nArakInA jIvana paramAdhAmIo evI sajA kare che ke enA hAtha-paga kApI nAMkhe paNa te pAchA bhegA thaI jAya che. tenA zarIranA rAI rAI jeTalA TukaDA karI nAMkhe, agnimAM bhaDathAnI mAphaka ene zekI nAkhe. AvA duHkhe narakamAM jIvane vAraMvAra bhogavavAM paDe che. ahIM te ekavAra phAMsInI sajA bhogavavI paDe che ne narakamAM ghaNIvAra AvI vedanA jIvane bhegavavI paDe che. A vedanA kaMI phAMsI karatAM ochI nathI. te paNa 50 ke 100 varSa nathI paNa ochAmAM ochI dazahajAra varSa bhegavavI paDe che. AvI sajA narakamAM bheLavIne jIva AvyuM che. ane nigodamAM game tyAM eka zarIramAM anaMtA jenI sAthe bhAgIdArI karIne anaMtA duo bhegavyA. have evA duHkha veThavA nA heya te Atamadevane jagADo. baMdhuo ! anAdikALanA aMdhakArane ulecavAno avasara AvI gayo che. rAtre tamArA gharamAM Tayuba lAITa saLagAvIne ajavALuM karo cho tenA karatAM paNa anaMta gaNuM ajavALuM aMtaramAM raheluM che. mAtra svIca dabAvavAnI jarUra che. A manuSyabhava pAmIne nirNaya kare ke samyaggadarzana pAmyA vinA te maravuM nathI. te AtmAnA bhAgya khulI jAya. AtmAnI kamANI karavAnA avasare kema pramAda kare che? dukAnamAM dhamadhokAra vahepAra cAlato hoya, nANAM kamAvAnI kula sIjhana hoya te gharamAM besI rahe kharA? tyAM te tAva Avato hoya te paNa . tyAM tame mAnyuM che ke
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA zikhara sIjhananA samayamAM pramAda kare piSAya nahi. jJAnI paNa ema kahe che ke ajJAnanA aMdhArA ulecIne anaMta janma-maraNane aMta lAvavAne sonerI samaya pravartato hoya, AtmAne kSaNe kSaNe karmanI nijA thAya te amUlya samaya vartAte hoya tyAM pramAda kare piSAya? have pramAdanI pathArI ane ALasanuM ozIkuM che ne nayana khelI jAgRta bano. mahAna purUSe A cetanadevane keTale DhaMDhoLe che ! nigodamAM tene evuM bhAna na hatuM ke huM keNa chuM? e pUrvanI dazAne yAda karIne vartamAnakALamAM je suga sAMpaDe che temAM AtmAne jagADI siMhanI jema parAkrama pheravIne karmarUpI ziyALIyAne bhagADo. jyAre A sUtele siMha jAgaze tyAre karmarUpI ziyALIyAnI tAkAta nathI ke tenI sAme TakI zake ! keI eka kheDUta khetaramAM khetInuM kAma karatuM hatuM. saMdhyAno samaya najIka hatA. tethI kheDUte ghauM laNanAra mANasane kahyuM-Apa kAma jaladI kare. zAma AvI rahI che. kAma karanArA mANasoe kahyuM. zAma AvI rahI che paNa siMha te nathI Avate ne? tyAre khetaranA mAlike kahyuM-jeTale zAma AvavAno Dara che teTale siMha AvavAno Dara nathI. kAraNa ke zAma AvavAthI aMdhAruM thaI jAya pachI khetaranuM kAma thaI zake nahi. A badhI vAta te khetaranA eka khUNAmAM beThelA siMhe sAMbhaLI. A vAta sAMbhaLIne te siMhane khUba bhaya lAge. te ema samaje ke zAma nAmanuM kaI jAnavara che ne te AvavAnuM che. je mArAthI paNa vadhu baLavAna haze. A kAraNathI kheDUta mArA karatAM zAmathI vadhu Dare che. Ama vicArIne te siMha bhayabhIta thaIne tyAM chupAIne cUpacApa besI gayA. thoDIvAramAM zAma thaI gaI. khetarano mAlika ane kAma karanArA badhA potapotAnA ghera cAlyA gayA. thoDo TAIma thaye tyAM eka kuMbhAra pitAnA gadheDAne zodhavA mATe Avyo. kuMbhAra lAMbe ane jADo mANasa hatuM. tenA hAthamAM eka moTI lAkaDI hatI ane teNe kALI kAmaLI oDhI hatI. AvA rUpamAM kuMbhArane Avate joIne siMha samaye ke zAma AvI gaI. siMha bhayane mAryo tyAM bIjA khUNAmAM lapAI gaye. baMdhuo ! A siMha pite zAmanA sakaMjAmAM na sapaDAI jAya te mATe kImiye zodhIne aMdhArA khUNAmAM chUpAI gaye. A karmarAjAnA sakaMjAmAM jIva anaMtakALathI sapaDAI gayo che temAMthI chUTavA mATeno keI kImiyo zakya che kharo ? mahAna purUSoe karmanA sakaMjAmAMthI chUTavA mATe kami zo hate. te kImi ke ?
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518 zAradA khi Apa jANe che ? tapa, saMyama, brahmacaryanuM pAlana, kaSAyane tyAga, AvA kImiyA zodhI tenuM yathArtha rIte pAlana karIne karmanI kedamAMthI chaTakyA. tIrthakara jevA mahAna purUSone paNa karmanI beDI khaTakI hatI. paNa A mArA mahAvIranA suputrone haju beDI khaTakatI nathI. temane eka dhUna che ke paisA meLavavA che ne samAjamAM nAma amara banAvavuM che. "nANuM meLavyAM cheTAne dharmasthAnakamAM paDAvyA pheTA." paNa yAda rAkhajo ke karmano keyaDo bhayaMkara che. hIranI gAMTha ukelavI sahela che paNa karmane keyaDo ukelavo muzkela che. Ajane mAnavI dhaMdhAmAM dagA prapaMca kare che paNa vicAra karavA jevuM che ke dago keIna sago nahi thAya. karmo vipAkodayamAM Avaze tyAre khabara paDI jaze. mATInA mATalAmAM ghaNuM loke mIThuM bhare che. thoDA samaya jAya eTale mATalAmAMthI mIThuM phUTI nIkaLe che. mATalAnuM mIThuM badhA khAya che paNa khAnArane phUTI nIkaLatuM nathI. paNa je mATalAmAM bharAya che tene phUTI nIkaLe che. tema tame gharanA badhAne mATe karma kare che. lAluM badhA khAze, mojamajhA uDAvaze paNa karmanI sajA te karanArane bhogavavI paDaze. hasI hasIne kaSTapUrvaka cIkaNuM bAMdhelA karmo udayamAM Avaze tyAre raDI raDIne bhogavatAM paNa pAra nahi Ave. mATe kaMIka samaje ne karmanI kedamAMthI chUTavA mATe puruSArtha kare, | vanarAja kezarIsiMhe kuMbhArane joIne mAnyuM ke A zAma nAmanuM prANI che. te mArAthI paNa baLavAna che. te hamaNuM ahIM AvI pahoMcaze ne huM tenA paMjAmAM sapaDAI jaIza. vanarAja jevA vanarAja zAmathI DarI gayo ne khUNAmAM chUpAI gayo. saMdhyAne samaya hato. AchuM AchuM aMdhAruM chavAI gayuM hatuM. kuMbhArane AMkhe jhAMkhu dekhAtuM hatuM. gadheDAne zodhatAM zodhatAM teNe khUNAmAM chupAyelA siMhane joIne mAnyuM ke A mAruM gadheDuM che. tene krodha bhabhUkI uThayA ane siMhanI pITha upara traNa cAra ThaMDA lagAvI dIdhA, baMdhuo ! siMhanI zakti keTalI che? te mANasano zikAra karI jAya. tene badale siMha mAnavathI bhayabhIta banI gayA che kAraNa ke teNe mAnyuM ke A zAma nAmanuM mArAthI adhika baLavAna prANI che, paNa te barAbara daSTi karIne juve te khyAla Ave ke A koNa che? chatI zaktie pitAnuM bhAna bhUlavAthI mAnavanI lAkaDInA prahAra khAvA paDayA. ApaNe AtmA siMhathI paNa anaMta zaktivALe che. paNa viSaya kaSAya, neha, rAga-dveSamAM paDIne pitAnI zaktinuM bhAna bhUlI gayA che. AtmAnI zakti keTalI badhI che te jANe che ne ? jyAM plena ane rekeTa na pahoMce tyAM lokanA mastake AtmA eka samayamAM pahoMcI jAya che. AvI anaMta zaktine svAmI AtmA jyAM upavAsa karavAnI ke brahmacarya pALavAnI vAta Ave tyAre mAthuM khaNe che. mAthuM khaNe mekSa nahi
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara maLe. zUravIrane dhIra thaIne raNa saMgrAmamAM nIkaLI javuM paDaze. tIrthakara jevA tIrtha kare ane cakravatio mokSa meLavavA mATe cha cha khaMDanA rAjya choDIne siMha jevA banI chalAMga mArIne nIkaLI gayA. tyAre mokSanA sukha maLyA che. vagara mahenate nathI maLyA. kaMIka mANasane eka upavAsa karavAnuM kahIe te kahe che ke mahAsatIjI! mane cAnuM baMdhANa che. mArAthI nahi bane. mAruM mAthuM dukhe che. A anaMta zaktine adhipati vyasane gulAma banI Darapoka banI gayA che. jarA vicAra kare te khabara paDe ke huM koNa chuM? zuM mArAmAM AvI kAyaratA hoya ? AtmA rUpI siMhanI A dazA joI jJAnI purUSonuM hRdaya kakaLI uThe che ke anaMta zaktinA svAmInI kaI dazA che? seneTarI piMjarAmAM pUrAye, siMha banI kezarIye, (2) gADaranA ToLAmAM bhaLIye, viveka kAM vIsarI, (2) deDI deDIne deDo toye, A na bhavane Are re...eka... AtmAne paDakAra karIne mahAna purUSo zuM kahe che he cetana! tuM A gADaranA TeLAmAM bhaLI gayo che. tAro svabhAva zuM ? jJAna-darzana, cAritra ane tapamAM ramaNatA karavAne. eno viveka vIsarIne saMsAranA sonerI piMjaramAM kema pUrAI gaye che. mekSane sara karavAnI tArAmAM tAkAta che. tArI A dazA hoya? A mAnavabhava pAmIne bhavabaMdhana teDavA hoya to mehanidrAmAMthI jAgRta banI AMkha khela ne tArA svarUpane nihALI le. ahIMyA kuMbhAre siMhane gadheDuM mAnyuM ne gadheDAe kuMbhArane zAma mA. A rIte baMne vAstaviktA bhUlIne bhramamAM paDI gayA. siMha bhayano mAryo kuMbhAranI AgaLa cAlavA lAgyo. AgaLa siMha ne pAchaLa lAkaDI mArate kuMbhAra. baMne eka nadI kinAre pahoMcyA. te samaye eka baLavAna siMha pANI pIvA mATe AvyuM hatuM. teNe joyuM ke mAre sajAtIya bhAI A rIte kuMbhAra dvArA satAvAI rahyo che. AthI te siMhane khUba kheda thayo, tenA dilamAM ceTa lAgI. tyAre teNe pelA siMhane kahyuM ke bhAI! A keNu che ne tane zA mATe mAra mAre che ? tyAre A gabharAyelA siMhe kahyuM. bhAI tuM cUpa rahe. tuM belIza nahi, kadAca A sAMbhaLaze te tane paNa lAkaDIe paDaze. A to zAma che. baLavAna siMhe kahyuM-zAma te che. temAM DaravAnuM zuM? tuM eka vAra garjanA kara ane je tenuM pariNAma kevuM Ave che ? ATaluM AzvAsana ne protsAhana maLavA chatAM A siMhamAM zUrAtana na jAgyuM. kAraNa ke tene bhaya hato ke tema karavAthI mane kadAca vadhu mAra paDaze. paraMtu baLavAna siMhanA pUba kahevAthI Akhare te siMhe hiMmata karIne garjanA karI. siMha bhale pitAnA svarUpane
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara bhUlI gaye hatuM paNa tene svabhAva naSTa nahete thayo. Akhare te te siMha siMha ja hatuM. tenI garjanA sAMbhaLIne kuMbhAra pagathI mAthA sudhI dhrujavA lAge. ne te bhayabhIta thaIne tyAMthI bhAgI gaye. A AtmAne paNa saMsAranAM sagAvahAlAM ane bhoga viSanAM sonerI piMjaramAM pUrAyele joIne sadgurUo vItarAgavANI dvArA siMhanAda karIne jagADe che ke he AtmAo ! have jyAM sudhI tame A saMsAranI gulAmI karaze? A manuSyabhavanuM amUlya TANuM maLyuM che temAM AMtara daSTithI avalokana karI tArA svarUpanI tuM pIchANa karI le. A bhavamAM nahi jAge te A avasara pharIne maLavuM muzkela che. A paryuSaNanA divasemAM tuM tArA AtmAne jagADI de. zUravIra ane dhIra AtmAe te sAdhanA karavA tatpara banI mAsakhamaNa jhUkAvIne besI gayA che. AgaLanA mahAnapurUSa kevI sAdhanA sAdhI gayA che. trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanA putra DhaDhaNa kumAre namanAtha prabhunI pAse dIkSA lIdhI ne abhigraha karyo ke mane mArI labdhine AhAra maLe te levo. na maLe te upavAsa kare. upavAsa karatAM abhigraha kaThaNa che kAraNa ke upavAsa sahita ghara gharamAM pharavuM bahu muzkela che. abhigrahadhArI DhaMDhaNamuni ghara gharamAM phare che paNa abhigraha pUre thatuM nathI. chatAM mukha upara saheja paNa glAni AvatI nathI. mahAna purUSa sAdhanA karavA nIkaLe pachI temane game teTaluM kaSTa paDe te paNa hiMmata hAratA nathI. Aje mANasa sAdhanA karavA taiyAra thAya che paNa heja kaSTa paDatAM hiMmata hArI jAya che. tapa kare hoya te kasoTI Ave tyAre manane daDha banAve. kaMIka AtmAo huM tapa karIza evA agAuthI gANu gAya paNa jyAre karavAne vakhata Ave tyAre kaMIka bahAnA kADhI chaTakI jAya che. eka zeTha paryuSaNa AvatAM pahelAM be mahinAthI phaDAkA mAratA ke A vakhate te mAre mAsakhamaNa karavuM che. emanI patnI samajI gaI ke A te phaDAkA mAre che. e mA khamaNuM to zuM eka upavAsa paNa kare tevA nathI. paNa jeuM, zuM kare che. samaya jatAM mahinAnAdharane divasa AvyA. Agale divase zeTha kahe che kAle upavAsa kare che. zeThANIe sArI rIte zeThane attaravAraNuM karAyuM. bIje divase zeThANI zeThane kahe che. cAle, upAzraye jaie. Aje te tamAre upavAsa karavAnuM che ne ? tyAre zeTha kahe che mA khamaNa karavAnA pUrA bhAva che paNa Aje upavAsa karuM ne mArAthI pUruM na thAya te ? have mAre mAsakhamaNa nathI karavuM. huM saLabhaththu karIza. (hasAhasa). zeTha mAsakhamaNamAMthI soLabhaththAmAM AvI gayA. A zeThANI paNa bhUle tevI na hatI. paMdaranA dharanA be divasa agAuthI kahe che-zeTha! parama divase
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara parA paMdaranu dhara che. jene seALabhaththu karavu' hAya tene 5daranA dharanA AgalA divasathI upavAsanI zarUAta karavI paDe. tyAre zeTha kahe che huM seALabhaththu tA karavAnA tuM Aje lADavA banAvaje. zeDhANIe te lADavA ne bhajIyAM manAvIne zeThane jamADayA. zeThANI kahe-svAmInAtha ! cAleA upAzraye jaI e. tame upavAsanAM paccakhANa lejo. zeTha kahe-zeThANI tame jAva, huM' avAze te AvIza. kAle lADavA ne bhajIyA khAdhAM che tethI mArA peTamAM apacA thaI gayA che. eTale have huM seALabhaththu karI zaku tema nathI. have teA aDDAI karIza. (hasAhasa) zeThANI samaje ke enA pati eka Takanu bhAjana cheDI zake tema nathI. e kaMI karavAnA nathI. Ama karatAM aThThAIdharanA divasa ALye eTale zeThANI kahe che-ApaNe ane sajoDe aDDAI karIzuM. ApaNe sAthe paccakhANa karIzuM. zeTha kahe che tArI vAta sAcI che. aThThAI karavI e tA ramata che. paNa te kAle mane lavIga khavaDAvyA che eTale mArA peTamAM khaLatarA maLe che. mATe aDDAI karI zaku tema nathI. have saMvatsarIneA upavAsa karIza. (hasAhasa) zeThANI kahe che nAtha ! ambe mahinAthI gANAM gAtAM hatAM ke mAre mAsakhamaNu karavuM che. paNa tame te mAsakhamaNu uparathI seALabhaththA upara ane seALabhaththA uparathI aThThAI upara AvyA ne aThThAI cheDIne have saMvatsarInA eka upavAsa para AvyA. have jo' chu. tame saMvatsarIe kevA upavAsa kare che ? Ama karatAM saMvatsarIne dina AvI gayA. zeThANI kahe che zeTha ! Aje teA upavAsa karavA che ne? tyAre zeTha kahe che upavAsa karavA temAM zI mATI vAta che? sepArInA kaTA cAvavAne upavAsa karavA te mArA mATe sarakhu' che. paNa paccakhANu savAre nahi lauM. khapeAre laIza, A tA vyAkhyAnamAM gayA. vyAkhyAna sAMbhaLIne ghera AvyA. eTale kahe che razeThANI'! upavAsane badale AyakhIla karu` tA ? zeThANI kahe che AyaMbIla karo. zuM banAvuM? zeThe De-nA....nA AyaMbIlanu banAvavAnI tamAre keTalI mAthAkUTa karavI paDaze ! tenA karatAM A chekarA bhegu ekAsaNu' karI lauM. (hasAhasa) zeThe ekAsaNuM karyu paNa paccakhANa na lIdhA. sAMje pratikramaNa karIne ghera AvIne cAne pUrI jhApaTA. (hasAhasa) mAsakhamaNu karavAnAM svapnA sevatA zeTha savatsarI pratikramaNa karIne eka rAtrIbhAjanane paNa tyAga karI na zakyA. keTalA badhA AhArasajJAnA gulAma khanI gayA haze! kha'dhue ! AhArasa'jJAne teADavA mATe tapa karavAnA che. tame e zeTha jevAM tA nathI ne ? DhaMDhaNamuni abhigraha karIne gharagharamAM ghUme che. Ama karatAM cha mahinA vItI gayA paNa temanI labdhinA AhAra maLatA nathI. chevaTe kRSNa vAsudevanI svArI nIkaLe che. kRSNajIe munine jotAM nIce utarIne vaMdana karyA. A dRzya eka DozImAe joyuM ne tethI munine bhAvapUrvaka cAra lADhyA vaheArAvyA. te laIne muni bhagavAna }}
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ parara cAradA zikhara pAse AvyA. bhagavAne kahyuM ke he muni! A AhAra tamArI labdhinA nathI paNa kRSNanI labdhinA che. A sAMbhaLatAM eTale vicAra sarakhA na karyo ke cha-cha mahinAnA upavAsI chuM. huMve bhagavAne ATala' calAvI lIdhu' hatA ? paNa zuM vicAra karyAM? ahA! AvA karUNAnA sAgara sajJa prabhu cheteA mane sAcuM samajAvyuM. e na hAta te mane zuM khakhara paData ke A mArI labdhine AhAra nathI. bhagavAne mane khUlamAMthI khacAvyeA. bhagavAnanI AjJA thatAM DhaDhaNamuni nirjIva bhUmimAM paraThavavA gayA. lADavA cALatAM cALatAM DhaDhaNamuni vicAra karavA lAgyA ke he jIvaDA ! cha che mahinA vItI gayA. tArI labdhine AhAra maLatA nathI chatAM hajI tAre khAvuM che ? tane AhArasanA upara vijaya meLavI anAhAraka manavAnuM mana kema thatuM nathI ? tArA jakhkhara karmanA udaya che. have tuM AhArasaMjJAnA saMpUrNa vijetA banI jA. lADavA cALatAM (2) zubha bhAvanAnI zreNIe caDhayA. AThamA guNasthAnake caDhI kSapaka zreNI mAMDI khArame thaI terame gayA ne cAra ghAtI karmone cALI nAMkhI kevaLajJAnanI paMcAti pragaTAvI. ane krarmAne khapAvIne mekSamAM gayA. ApaNe paNa A paryuSaNanA divasAmAM sUtelA AtmAne jagADavAnA che. jene AtmA jAgRta manI siMha jevA zUzmIra banaze te karmIne tADI zakaze. samaya thaI gayA che. vadhu bhAva avasare. sacchi : janatAnA mukhethI jJAnI gurU padhAryAnI vAta sAMbhaLIne agnibhUti ane vAyubhUti ane bhAIe khUba krodhathI dhamadhamI uThayA. ane leAkeAne kahevA lAgyA ke e vaLI mATA viziSTa jJAnI kANu ? emanAmAM kaMI jJAna nathI. e le maMtra-taMtranA prayAgathI leAkeAne Thage che. ane e jaina sAdhu mahArathI jevA gadA che tevA aMdarathI paNa gadA che. e lAkha...DanA gALAnI mAphaka pote taratA nathI ne bIjAne paNa tAratA nathI. khaMdhue ! jJAnanA abhimAna keve che! AvA pavitra munine paNa temaNe kevA zabdo kahyA ? jene jJAna pacyuM nathI hatu te khAkhAcIyAnA ochA pANImAM rahelA deDakAnI jema DrAuM DrAuM kare che. tema A ane brAhmaNa putro paNa naMdIvardhana gurUnI praza'sA sAMbhaLIne IrSyAnI AgamAM jalI uThayA ne deDakAnI mAphaka DrAMuM DrAu karavA lAgyA. zrAvakAe kahyuM- bhAI! tame evuM na melA. eka vakhata tame emanI pAse Avaze te emanA jJAnanA tamane khyAla Avaze. Ama kahIne leAkeA tA. cAlyA gayA. saMtanA darzana karyAM ne temanuM pravacana sAMbhaLyuM. pravacana pUruM thayA bAda nadIvanamuninA eka ziSya satyabhUtimuni gAmamAM gaucarI levA mATe jatAM hatAM. A samaye pelA e brAhmaNa putro nadIvadhanamuninI pAse vAdavivAda karI jIta meLavavA mATe jaI rahyA hatA tyAM mArgamAM temane satyabhUtimuninu milana thayu
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara satyabhUti muni pUche mArga meM kahAM jAo tuma brAtA, vivAda kAje jAvuM muni pAse, kese ve hai jJAtA he. satyabhUtimunie pilA be brAhmaNa putrane jatAM joIne pUchayuM ke tame kayAM jAo cho ? tyAre temaNe kahyuM ke nagara bahAra udyAnamAM naMdIvardhana nAmane eka jaina sAdhu AvyuM che. tenI sAthe vAda-vivAda karIne tene jItavA mATe ame jaIe chIe. tyAre satyabhUtimunie kahyuM ke huM temane ziSya chuM.tamAre mArA guru pAse javAnI paNa jarUra nathI. tamAre je vAdavivAda karavuM hoya te mArI sAthe karI le ne.... baMdhuo ! A satyabhUti muni nAnA hatA. meTA jeTalA gaMbhIra hoya che teTalA nAnA gaMbhIra hotAM nathI. je temanAmAM gaMbhIratA hatA te ema na kahetA ke mArI sAthe vAdavivAda kare. e te gurU pAse mekalata. meTa je gaMbhIratAthI samAdhAna karI zake che te nAnA nathI karI zaktA. satyabhUtimunie kahyuM eTale kahe bhale, tArAmAM kevuM pANI che te joI laIe. pachI tArA gurU pAse jaI. satyabhUti munie pUchayuM ke tame hArI jaze te zuM karaze ? tyAre baMne bhAI manamAM jJAnanuM abhimAna hatuM tethI te mAnatA ke hAre e bIjA, tethI bolyA ke tamArI jevA sAdhu banI jaIzuM. ema kahI mArgamAM vivAda karavA lAgyA. satyavRti munie kahyuM ke tamane je saMzaya hoya te pUche, tyAre e baMne bhAIoe kahyuM ke amane te koI saMzaya che ja nahi, ame te pUrNa jJAnI chIe. mATe tamane je saMzaya hine pUche, eTale munie temane pUchyuM. te brAhmaNaputra ! tame kayAMthI AvyA che te to mane kahe. eTale abhimAnathI bharelA phUTabolanI mAphaka kUdAkUda karatA bahANapatroe hasIne kahyuM. te sAdhu! AvuM te zuM pUche che ke kayAMthI AvyA? kayAMthI AvyA zuM? amArA gherathI AvyA. eTalI khabara nathI paDatI te pUche che ? (hasAhasa), tyAre satyabhUtimunie kahyuM. bhAI! huM tamane e vAta nathI pUchate. huM te tamane ema pUchuM chuM ke tame pUrvabhavamAM keNa hatA? ne ahI kayAMthI AvyA che ? tyAre brAhmaNa putroe kahyuM ke parabhavamAM kayAM hatA ne keNu hatA e amane pAra nathI. A lokamAM parabhavanI vAta jANanAra koNa che? ame to jANatAMnathI paNuM jo tame jANatAM he te, amane kahe. have zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. '
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM. 53 bhAdaravA suda 2 ne gurUvAra tA. 26-8-76 sura baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! maMgalakArI paryuSaNa parva vItarAga prabhune divya saMdeza laIne AvyA che. temAM cAra divasa te vyatIta thaI gayA. Aje punita parvanA pAMcamA divasanuM sonerI suprabhAta ugyuM che. Aje mahAvIra prabhune janma vAMcavAno maMgalakArI dina che. jagata udhdhAraka bhagavAna mahAvIra svAmIe jagatanA upara anukaMpAno dhaMdha vahAvIne jIvane uddeSaNa karatAM kahyuM ke he bhavyajIvo! anaMtakALathI AtmA cAra gati, 24 daMDaka ane 84 lAkha chavAyenimAM paribhramaNa karI rahyo che. je mArge jIva cAlI rahyo che te mArge cAlatAM jIvane yuganA yuga vItI gayA chatAM haju paMtha pUre kapAtuM nathI. eTale bhavabhramaNane aMta kyAMthI Ave? A paMtha nathI pAte tenuM mULa kAraNa tapAso. jIvanamAM gADha aMdhakAra chavAyelA che tethI jIvane sAce raste jaDatuM nathI. jyAM sudhI sAce raste jaDe nahi tyAM sudhI tene aMta paNa kyAMthI Ave ? A jIva anaMtakALathI janma-maraNanA cakarAve caDhela che. atyAra sudhImAM ApaNe AtmA anaMta vakhata janma-maraNa karI cUkyA che. ekeka chavAyenimAM chava ghaNIvAra jaI Avyo che ne tyAM jaIne anaMtA duHkha bhogavyA che, chatAM haju jIva e purUSArtha nathI karatA ke bhavacakane aMta Ave. baMdhuo! ajJAnamAM AthaDato AtmA vastunA svarUpane samaja nathI tethI A saMsAramAM anaMtI vakhata janma-maraNa karI rahyo che. ne anaMtA duHkha veThI rahyo che. jJAnIo kahe che ke A saMsAra duHkhathI bhareluM che. daharuvaM duhaphalaM, duhANubaMdhI viDaMbaNAsvaM / saMsAra jANiuNa, nANI na raI tahiM kuNai // A saMsAra roga-zeka Adi duHkhathI bhareluM che. ane mAnavI temAM rapa rahe te narakAdi duHkharUpa phaLane ApanAra che ne jIvane vAraMvAra duHkhanI sAthe sabaMdha karAvanAra che. ane viTaMbanArUpa che. mATe jJAnI purUSo kahe che ke AvA saMsAranA svarUpane samajIne A saMsAramAM rAga na kare. saMsAramAM anaMta prakAranA dukhe rahelAM che. chatAM bhagavaMta kahe che ke janma-maraNa jevuM bIjuM eka paNa duHkha nathI. janma-maraNanAM dukhe cAra gatimAM bhramaNa karatAM prANI mAtranA mAthe ubhelAM che. mATe samrATa cakravati hoya ke sAmAnya rAjA hoya chatAM te nirbhaya nathI.
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ A zikhara paraMpa kAraNa ke jyAM sudhI jIvanA mAthe bhavanA pherA che tyAM sudhI bhaya che. jIva mithyAtvane tyAga karIne samyakatva pAme te jarUra bhavane aMta Ave. mithyAtvanA kAtila jheranuM je jIva vamana kare che tene saMsAra kaTa thaI jAya che. janma-maraNanuM mULa kAraNa mithyAtva che. sAcI mAnyatA te samakti ane viparIta mAnyatA te mithyAtva che. je jIva mithyAtvane tyAga karI samyakatva pAme tene saMsAra parimita thaI jAya. ane te jIva vaheluM ke moDo jarUra mokSamAM pahoMcavAno che. jyAM sudhI jIva samyaktva nathI pAmyA tyAM sudhI te bhavamAM bhUla paDele yAtrI che. A bhavabhramaNa aTakAvavA mATe saMta-satIjI kahe che ke tame jema bane tema saMsArane rAga cheDI dharmArAdhanA karo. jo tame kaMI na karI zakatA he te eTaluM kare ke gAmamAM saMta birAjatAM hoya te temanAM darzana avazya karavA. temAM keTaluM lAbha thAya te jANe che? eka vakhata kaI jJAnI saMta gAma bahAra udyAnamAM padhAryA. eka zradhdhALu zrAvaka saMtane vaMdana karavA jatuM hatuM. mArgamAM eka mizra daSTivALe mitra maLe. teNe pUchayuM ke mitra! tame kyAM jaI rahyA cho ? tyAre zrAvake kahyuM mArA jJAnI gurU padhAryA che temanA darzana karavA mATe jAuM chuM. tyAre te mitre kahyuM-gurUne darzana karavAthI zuM lAbha thAya? zrAvake kahyuM-mahAna lAbha thAya. tyAre mizra daSTivALA mitre kahyuM-te huM tamArI sAthe darzana karavA AvI zakuM? zrAvake kahyuM-hA. amArA dharmamAM kaI pratibaMdha ke bhedabhAva nathI. khuzIthI cAle. eTale pelA mitre saMtadarzana karavA mATe utkRSTa bhAvathI paga upADayo. eTalAmAM bIje mahAna mithyAtvI mitra maLe. teNe pUchayuM. tame baMne kayAM jAva che? tyAre mizra daSTivALo mitra kahe che ke ame saMtanA darzana karavA jaIe chIe. tyAre te mithyAtvIe kahyuM ke e jainanA sAdhuDAne zuM vaMdana karavA che? e te nAna-maMjana Adi karatA nathI. gaMdhAtA ne gAbarA hoya che emane vaMdana karavAthI zuM lAbha thAya che? eTale pele mizra daSTivALe pAchA haThI gaye. vaMdana karavA na gayo. zrAvake gurUne vaMdana karIne vinayapUrvaka pUchayuM-gurUdeva ! mizra daSTIvALAe vaMdana karavA paga upADaye tene zuM lAbha thaye? jJAnI gurUe kahyuM. je kALA aDada je hatuM te chaDelI dALa je sapheda banI gayo. pachI tene ugavApaNuM rahetuM nathI. tema je jIva mithyAtvanuM photaruM ukhADIne chaDelI dALa je sapheda-samaktiI banI jAya che tene bhavamAM bhamavApaNuM rahetuM nathI. tene ardhapudgalaparAvartana mAtra saMsAra bAkI rahyA. devAnupriye ! jue saMtanA darzana te karyA nathI. mAtra vaMdana karavA eka paga upADo temAM keTaluM lAbha thaze ? tamArA saMsAranA kAma karavA ghaNIvAra paga
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAla mA upADa ne temAM ghaNIvAra utkRSTa bhAva AvatuM haze paNa tenAthI kaMI lAbha khare? saMsAranA kAryamAM karmabaMdhana sivAya bIjuM kAMI nathI. samyakatvanI tAkAta che, juo, kahyuM che ke, caMtomAM pi, sidya sujJa huM samai | tesiM avaDa pumgalaM, pariyaTTo caiva saMsAro // je jIvane aMtamuhurta paNa samyaktvane sparza thaI jAya che tene vadhumAM vadhu mAtra adha pagalaparAvartana saMsAra bAkI rahe. ethI vadhu kALa tene sastaramAM bhamavAnuM rahetuM nathI. jenA zarIramAM jhera hoya tene maraNano bhaya che paNa jhera nIkaLI gayA pachI maraNane Dara raheto nathI. tema jeNe mithyAtvanAM jhera vamI samyakatva sudhAnA pAna karI lIdhA tenAM janma-maraNanA pherA aMtamAM AvI gayA. temAM zaMkA karavAnuM keI kAraNa nathI. samyakatva e kaI bahAranI cIja nathI. e AtmAne guNa che. samyakatva pragaTa thAya eTale tene svAda AvyA vinA na rahe. huM tamane pUchuM chuM ke tame moDhAmAM sAkarane TukaDe nAMkhe to tene svAda Ave ke nahi ? kerI khAo te tenA svAdanI khabara paDe ke nahi? tyAM te tarata belI uThe che ke ahe! zuM sAkaranI mIThAza che ! zuM karIne svAda che ! te ja rIte AtmAmAM samyagadarzana Adi guNe pragaTe te tene svAnubhava zuM na thAya ? jarUra thAya. kAraNake AtmA te saMvedanazIla che. sukha-duHkha Adi dareka vastunuM AtmAne saMvedana thAya che. tema jJAna-darzana-cAritra Adi keIpaNa guNa AtmAmAM pragaTa thaye hoya te, tene svAnubhava AtmAne jarUra jAgavo joIe. jema keI bimArIthI azakata banI kikA bana gayelA mANasanA zarIramAM navuM lehI Ave eTale tenA zarIranI AkhI ronaka badalAI jAya che. tema AtmAmAM samyaktvane guNa pragaTe eTale AmAnI dazA badalAI jAya che. samyakdarzana jJAna ane cAritramAM AtmA ramaNatA karate thaI jAya eTale samajI levuM ke have naukA kinAre pahoMcavAnI aNI upara che. - samyakatva pAmavA mATe sarva prathama rAga ane dveSa pAtaLA pADavA po. nA nA vi ja vIrtha" kAraNake rAga ane dveSa e baMne karmanAM bIjI che. e baMne karmabaMdhananA hetu che. tene nAza thaze eTale karmabaMdha thatuM aTakI jaze. jyAM karmabaMdha aTake tyAM janma-maraNa aTake. ane AtmA mRtyuMjaya banA jAya che. pachI tene mAthe kALane bhaya raheto nathI. Ama te kALa sabhakSI kahevAya che paNa je AtmAo rAga-dveSane kSaya kare che te kALane kevI karI jAya che. bhagavaMta kahe che ke
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ para7. zAradA zikhara "rAgarasa dosarasa ya saMkhaeNaM, egaMta sokkha samuvei mokkha / " - rAga ane dveSane kSaya karanAra AtmA ekAMta sukhanuM sthAna evA mokSapadane pAme che. have tame ja kahe ke je AtmA ajara, amara evA mekSa sthAnane pAme tene kALa zuM karaze ? tyAM te kALane paNa kiMkara thaIne rahevuM paDe che. traSabhadeva bhagaMvata, mahAvIra svAmI Adi mahAnagurUSo je mikSapadane pAmyA che te kALa nathI karI gayA paNa kALane keLiyo karI gayA che. ApaNe upacArathI kahIe chIe ke te kALa karI gayA agara mRtyu pAmyA paNa vAstavika rIte joIe te temanuM mRtyu nathI thayuM paNa temaNe mRtyunuM mRtyu karyuM. have e mahAnapurUSe kayAre paNa janma pAmavAnA nathI ane maravAnA nathI. e te ajara amara pada pAmyA ! rAgazreSane jItI levAya te ApaNe AtmA paNa eka divasa e sthAnane pAmI zake. jyAM sudhI rAga-dveSanAM mULIyA ukhaDayA nathI tyAM sudhI saMsAra ubhe che. eka vastu pratye rAga ane bIjI vastu pratye dveSa kharAbI kare che. keIpaNa vastu ke vyakita kharAba nathI paNa enA pratyenI mamatA, rAga ane dveSa e kharAba che. e kharAbI dUra na thAya tyAM sudhI AtmAnI AbAdI thatI nathI. paNa barabAdI thAya che. rAga-dveSa, kAma, krodha, mada, matsara e badhA aMdaranA AsurI tatve che. jene pApa vikA kahevAmAM Ave che. zarIramAM ArogyanI prApti thatAM jema vyAdhi vikAre rahetA nathI tema dharmarUpa bhAva ArogyanI prApti thatAM pApa vikAre paNa rahetA nathI. pApa saMpUrNa naSTa thatAM AtmA paramAtmapadanI prApti kare che. kevaLajJAna ane kevaLadarzana e jIvanuM zudhdha svarUpa che. rAga-dvaSa ane moha e AtmAnuM zudhdha svarUpa nathI. virUpa che. jema keI mANasanA zarIre keDha nIkaLe te tenuM zarIra beDoLa banI jAya che. e zarIranuM svarUpa nathI paNa virUpa che. tema jyAre AtmAmAM kaSAyeno praveza thAya tyAre te dhamadhamI uThe che. te zuM AtmAnuM svarUpa kahevAya ? kodha Ave tyAre mANasanI mukhAkRti beDoLa banI jAya che ne? krodha Ave tyAre arIsAmAM mukha joI levuM eTale samajAze ke mAruM mukha kevuM lAge che? kaSAya ane rAga-dveSa e AtmAnA svarUpane rAkSasa jevuM bihAmaNuM banAvanAra che. e AtmAnuM svarUpa sthI paNa virUpa che. jIva pitAnA svarUpane samaje nathI sethI anaMtakALamAM analI vakhata ja ne maryo che. mATe have A mAnava pafmIne AtmasvarUpanI pichANu kare. AtmAnA svarUpanI oLakhANa e sAcI samaja che. ' ' devAnupriya! ApaNe samyakatva viSe vAta cAlatI hatI. samyakatva pAme jIva sAcA mArge caDhele che. samyakatva pAmyA vinAnA dareka jIve bhavanI mUlavaNImAM bhUlA paDelAM che. anaMtakALathI jIvanI daSTi para tarapha che tethI te potAnA sagA
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara sabaMdhI, paisA, piDhI Adi keIne bhUlyA nathI paNa pitAne bhUlI gaye che. je badhAne yAda kare ane pitAne bhUlI jAya te kevI bhUlavaNuM kahevAya? tamAre ghera lagnaprasaMga Ave tyAre tamArA sagA-saMbaMdhI, oLakhItA, ADozI-pADozI badhAne yAda karI karIne ketrI lakhe che ne ? tame keIne bhUlI jAva kharA ? << nA " badhAne yAda karanAra eka pitAne bhUlI jAya te kevI ajaba gajabanI vAta kahevAya? basa, AnuM nAma saMsAranI bhUlabhUlavaNI kahevAya. A saMsAranI mAyAjALarUpI bhUlavaNImAM AtmArUpI pathika bhUle paDe che. ane anaMtakALathI cAra gatimAM athaDAyA kare che. jIva svane mUlya ane parane pitAnAM mAnyA A jIvanI moTAmAM moTI bhUla che. ane A eka bhUlamAMthI bIjI aneka bhUle ubhI thaI che. jIva jene pitAnA mAne tenA pratye mamatva baMdhAya che ane tenA kAraNe pApanuM AcaraNa karI karmo bAMdhe che. ghaNAM bhAIo ema kahe che ke mahAsatIjI ! Aje sarakArI khAtAomAM aMdherakhAtuM cAle che. lAgavaga ane lAMca rUzvata vinA vAta nathI. keTaluM aMdhera ! paNa bhAI! huM tamane pUchuM chuM ke sarakArI khAtAnuM aMdhera khaTakayuM che tevuM AtmAnuM adharakhAtuM khaTake che kharuM? AtmAnuM adherakhAtuM bhavabhavamAM herAna karaze. A jIvane bhUlA paDavAnAM ghaNAM sthAne rahelAM che. paNa pahelAM huM tamArI vAta kara pachI bIjI vAta. mAnI lo ke tame keI ajANyA zaheramAM gayA. tyAMnA rastAnI khabara na hoya te bhUlA paDI jAo ke nahi? koI moTA bAga bagIcAmAM karavA mATe jAo tyAM sarakhA rastA hoya te tyAM paNa bhUlA paDI javAya ke nahi? kaI jaMgalamAM jAo tyAM aneka mArgo phATatA hoya che. te avaLA raste caDhI javAya to bhUlA paDI jAo ne? ghaNuM bhavya makAne evA hoya che ke kayAMthI kema javuM te khabara nathI paDatI. evA oraDAmAM eAraDA hoya ke mANasa muMjhAI jAya che. eTale tyAM paNa bhUle paDI jAya che. basa, A rIte jIvanuM paNa tame samajo. te ApaNo AtmA paNa bhAvanagaramAM bhUle paDe che. A bhavanagaramAM cAra gatirUpa cAra meTA rastA che. ane corAzI lAkha jIvAnirUpa moTI meTI corAzI paLo che. A bhavanagaramAM anAdikALathI bhUla paDe jIva kayAreka manuSyamAMthI tiryaMcamAM jAya che. kayAreka naraka gatimAM te kayAreka devagatimAM jAya che. te kayAreka manuSya marIne pA che. manuSya bane che. manuSyamAM paNa kyAreka brAhmaNa-kSatriya-caMDALa-vaizya Adi kuLamAM janme che ne tiryaMcamAM kyAreka siMha vAgha hAthI ghoDA cakalI posTa kIDI maMkaDA rUpe janme che. A rIte jIva cAra gatimAM bhamyA kare che. te bhAvanagaramAM e bhale paDe che ke tene sAce mArga jaDatuM nathI. A bhUlo zAne kAraNe
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 5raha paDe che? te tamane samajAya che? je para padArtho pitAnA nathI tene pitAnA mAnI lIdhA che. saMsAranA dareka padArtho para che. are, khuda pitAnuM zarIra paNa para che. A saMsAramAM jyAM sudhI svArtha hoya che tyAM sudhI sau khammA khammA kare che ne svArtha pUro thatAM pitAnA mAnelA parAyA banI jAya che. A te tamArA anubhavanI vAta che ne? mATe samaje. A saMsAramAM kaNa pitAnuM ane keNu parAyuM? kenA upara mamatA rAkhavAnI che? sva ane paranuM jIvane bhedajJAna thaI jAya te bhAvanagaramAM bhUle paDele yAtrI sAcA mArge caDhI jAya. paNa saMsAranA sukhamAM racyApacyo rahe te tene udhAra kyAMthI thAya ? he mahAnubhAvo ! A mahAvIra prabhunuM zAsana e kaMI namAlAnuM zAsana nathI paNa vIranuM zAsana che. A zAsanamAM zrAvaka ane zrAvikAo kasoTInA samayamAM kevAde rahyA che ! aMbaDa saMnyAsIe sulazA zrAvikAnI zradhdhAnuM mApa kADhavA mATe keTalA rUpa lIdhA, chatAM sulazA na DagI tyAre aMbaDa pagamAM paDaze. e sulazAnI zraddhA joIne aMkhaDa aMtaramAM khUba AnaMda pAme. A rIte sudarzananA jIvanane eka prasaMga che. eka vakhata bhagavAna mahAvIra svAmI grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM rAjagRhI nagarInI bahAra udyAnamAM padhAryA che. te samAcAra nagaramAM pahoMcyA. A samaye nagarInI bahAra arjunabhALIne bhayaMkara upadrava hatuM. eTale rAjagRhI nagarInA daravAjA baMdha rAkhavAmAM AvatA. keI nagara bahAra javA taiyAra thatuM na hatuM ne kaI jAya te dvArapALa jatAM rekI dete. bhagavAnanuM Agamana thayuM che te jANI sudarzana zeThanA manane merale nAcI uThe. te bhagavAnanA anaMta upakArane yAda karatAM prabhune vaMdana karavA mATe javA taiyAra thayA. baMdhuo! tamane roja savAramAM uThIne cA-nAsta yAda Ave che paNa prabhu yAda Ave che kharA? A mAnavabhavanI prApti karAvavAmAM vItarAganA zAsanane mahAna upakAra che. A mAnavabhava ApaNane kema maLe? A mAnavabhavanI prApti karAvavAmAM mAta-pitA ke tamArA bhegavilAsa sahAyaka nathI. patnI ke putra-parivAra nahi paNa pUrvabhavamAM jIva prakRtine vinita, bhadrika, anukaMpAvAna ane abhimAna cheDI saraLa banyA haze temaja vIravANInuM AlaMbana laIne dharmanI khUba ArAdhanA karI haze tethI puNyanI eka ciThThI phATI ane A manuSyabhavamAM jIva TrAnsaphara thaye. A mAnava janmamAM paNa Aryadeza, uttamakuLa, pAMce Indrio paripUrNa, dIrgha AyuSya, Arogya, ane badhI sukhanI sAmagrIo A badhuM maLyuM. savAramAM uThatA veMta cA-pANI nahi paNa vitarAgaprabhunI vANuM yAda AvavI joIe ke dharma ane pApane viveka karAvanAra he bhagavAna, tArI vANI che. tArI vANI sAMbhaLIne A paryuSaNa parvanA
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 zAradA zikhara pavitra divasomAM dayA-dAna saMyama-tapa-tyAga vigere karavAnI preraNA maLI che, A janma pUre thatAM virATa vizvamAM 84 lAkha chavAnInI bhUlabhUlAmaNI jevI bhAvanagaranI vizALa piLamAM guma na thaI javAya ane mokSa tarapha prayANa thavAmAM he prabhu! tAro ane tArI vANIne anaMta upakAra che. arjunane bhayaMkara upadrava hevAthI mAtA pitAnI rUkAvaTa : sudarzana zeTha prabhunA AvA anaMta upakArane yAda karatAM prabhune vaMdana karavA javA mATe taiyAra thAya che. A vakhate sudarzana zeThanI uMmara nAnI hatI. emanA mAtA-pitA kahe che beTA ! nagaranI bahAra arjunamALIne bhayaMkara upadrava che. te roja cha purUSa ane eka strInI hatyA kare che. bhagavAnanA parama bhakta kahevAtAM zreNaka mahArAjA paNa bahAra nIkaLyA nathI. te tuM kyAM jAya che? hamaNAM javuM nathI. khUba samajAvyA paNa sudarzana zeTha DagatA nathI. temane te eka ja bhAvanA jAgI che ke zuM mArA anaMtA upakArI trikALInAtha bhagavAna padhAryo hAya ne huM gharamAM besI rahe ? prabhanAM darzana vinA kema rahevAya? khAdhA vinA rahI zakIza paNa prabhunA darzana karyA vinA nahi rahI zakuM. kadAca prabhunA darzana karavA jatAM arjunamALI mane upadrava karaze ne mAruM mRtyu thaze te temAM zuM vAMdho che? bhagavAna te mRtyunuM paNa mRtyu nIpajAvanAra che. temanA darzananA bhAvamAM marIza te mAruM kalyANa thaze. ema kahIne daDhadharmI sudarzana zreSThI prabhunA darzana karavA nIkaLyA. dhamI sudarzana bhagavAnanA darzane cAlyA : nagaranA daravAje AvyA tyAM keTavALe khUba rokyA. paNa e te keInA kayA rokAyA nahi. nagara bahAra nIkaLyA ke sAmethI jenA zarIramAM mudgarapANI yakSa praveze che te ajunamALI hAthamAM mugala uchALate AvI rahyo che. sudarzana zeThe te joyuM. A samaye sudarzana zeThane e vicAra na thaye ke hAya hAya have mAruM AvI banyuM. huM marI jaIza te mArI patnI ane chokarAonuM zuM thaze ? e te prabhunA upakArane yAda karavA lAgyA. ahe prabhu! A jIva eka vakhata anaMtakAyamAM TakAnA traNa zeranA bhAve telA hatA. tyAMthI aneka kaSTa sahana karate karate ATale UMce manuSyabhavamAM AvyuM. ahIM paNa prANI mAtra pratye dayA, jaDa viSaye pratyene virAga, tapa-tyAga ane sAdhanA A badhuM pAmavAmAM he prabhu! tAre keTale upakAra che ! evA anaMta upakArI mArA prabhu! tArA darzana karavA AvatAM mane kaMI thavAnuM nathI. jenuM AyuSya baLavAna che tene keI mAranAra nathI. ne AyuSya e nimitte pUrNa thayuM haze te kaI bacAvavA samartha nathI. evI mane aTala zradhdhA che. tArA darzane AvatAM kadAca mAruM mRtyu thaze te mAruM maraNa sudharI jaze te niHzaMka vAta che.
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 531 "sAgArI sathArA' : khaMdhue ! jue, zradhA zu kAma kare che ? suda'na zeTha mRtyuthI gabharAyA nahi, temaNe bhUminuM paDilehaNa karIne sAgArI sathArA karyAM temaNe AhAra, zarIra ane upadhi pratyethI mamatva uThAvI lIdhuM. bhagavAnanA ana'ta upakArane yAda karI namaskAra karI pa'ca parameSThInA dhyAnamAM lIna anyA. tame samajo tA navakAramaMtra jevA khIjo eka paNa maMtra nathI. AjanA mAnavI bhautika sukha mATe kAI kahe teTalA maMtra-jApa kare paNa vArasAgata maLelAM navakAramaMtranu mahatva samajatA nathI. sudana zeThanA jIvanamAM prabhu pratye akhUTa zradhdhA hatI. enA aNuaNumAM navakAramaMtranA guMjArava thaI rahyo hatA. tethI temanA AtmAnuM alaukIka teja jhaLahaLI uThayuM. "zeThanI zradhdhAnA baLe arjunanA hAtha sthaMbhI gayA? : A samaye mAra mAra karatA arjunamALI tyAM pahoMcI gayA. sudanane mAravA mATe mudgura kheMcuM kare che tyAM enA hAtha sthira thaI gayA. nathI uMcA thatAM ke nathI nIcA thatAM, arjunamALIe Aja sudhImAM ghaNAMnAM prANa lIdhA paNa AvA mAnavI krAI maLyA na hatA. arjunamALInA kAThAmAM pravezeleA yakSa sudarzanazeDanu teja jhIlI zakayA nahi, eTale tenA keThAmAMthI nIkaLIne bhAgI gA. arjuna lUsa thaIne nIce paDI gayeA. gheADIvAre zudhdhimAM AvatAM sudarzanane pUche che bhAI! tame kANuM che. ne ahIM kayAMthI ? A nagaranA daravAjA baMdha kema che ? maMdhue ! A upadrava karanArA yakSa hatA. arjuna na hatA. A yakSa tenA kAThAmAM pravezavAnuM kAraNa zuM hatuM? te tame jANA che ? A arjunamALI ane tenI patnI sugarapANI yakSanI varSothI bhakti karatAM hatAM. eka vakhata koI cha laMpaTa purUSAe arjunane pakaDI bAMdhI daI ne tenI najara samakSa tenI patnI khaMdhumatInI Ijjata lUTI. tethI arjunamALIne krodha Avye ne krodhanA AvezamAM melI uceTa- hai yakSa ATalA varSo tArI pUjA karI temAM dhULa paDI. tArA ja maMdiramAM mArI najara sAme mAro patnInI lAja lUMTAya ne tuM rakSA na kare teA tArAmAM zu zakti che ? AvuM khelyeA eTale te mUrtinA adhiSThAtA yakSadeva arjunanA keDAmAM pravezyA ne te cha purUSo ane tenI patnIne mArI nAMkhyA. tyArathI te darareAja cha purUSo ane eka strInI ghAta karatA hatA. sudarzana zeThe arjuna pAse badhI vAtanA khulAseA karyAM. A sAMbhaLIne arjunamALIne khUba pazcAtApa thayA. arere... huM ke| pApI ! me ATalA khayA jIvAnI ghAta karI. mAruM zuM thaze ? te sudarzanane pUche che tame kayAM jAe che ? tA kahe che mahAvIra prabhunA darzana karavA jAuM chuM, tyAre arjune pUchyuM ke huM tyAM AvI zakuM chuM ? suda ne karyuM. bhagavAnane te keInA pratye rAga-dveSa nathI. e te
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ 532 zAradA UiMkha vitarAga che. temanI pAse kaI jAtane bhedabhAva nathI. cAla mArI sAthe. ene khUba AzvAsana ApI sudarzana zeTha bhagavAna pAse lAvyA. eNe prabhunA darzana karyA. prabhunI vANI sAMbhaLI. tenA hRdayanuM ajaba parivartana thaI gayuM. rojanA sAta sAta khUna karanAro pApI paNa prabhunI vANI sAMbhaLIne pAvana banI gayA. ne vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI. prabhunI vANImAM kevuM adbhuta sAmarthya che! A pApI eka vakhata bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne vairAgya pAmI gaye. tame enA jevA to nathI ne? "nA". tame ATalI jiMdagImAM eka paNa manuSyanuM khUna karyuM che? "nA". enA jevA tame nathI. chatAM varSothI vIravANI sAMbhaLo cho paNa haju saMsAra choDavAnuM mana thAya che kharuM? "nA". te mAre tamane kevA kahevA ? (hasAhasa). arjuna mALIe dIkSA laIne nirNaya karyo ke meM jeTalA jozathI pApa karyA tenAthI adhika jozathI dharma karuM, tapa karuM, saMyama pALuM. pahelA je ghora pApI hatuM tenAthI adhika dharmAtmA banuM. kharekhara temaNe e purUSArtha karyo ke che mahinAmAM karmanA bhUkA uDADI dIdhA. A anamALIne prabhunI pAse lAvI kalyANa karAvavAmAM sahAyaka koNa hatA? e tamArA je zrAvaka hatA ne? je sudarzana zeTha hiMmata karIne nIkaLyA na hatA te A upadrava zAMta thavAnuM na hatuM. prabhu pratyenI atUTa zradhdhAnA baLe yakSa jevo yaza bhAgI gaye. juo, zraddhAnuM baLa kevuM che ! zradhdhA e amUlya saMjIvanI che. TUMkamAM mAre tamane e samajAvavuM che ke mANasanI zradhdhA zuM kAma kare che ? zradhdhA hoya te mAraNatika upasargamAMthI paNa bacI zakAya che. mATe dharmamAM zradhdhA rAkhe. vItarAga vacanamAM yathArtha zradhdhA rAkhavI tenuM nAma samyagadarzana che. jIva jyAre samakita pAme che tyAre tene potAnI sthitinuM bhAna thAya che. ApaNu paramapitA mahAvIra prabhune janma vAMcavAne Aje pavitra dina che. Aje temanuM smaraNa karI temanAM guNagAna karI te guNe ApaNuM jIvanamAM apanAvI ApaNuM jIvana temanA jevuM banAvavuM che. bhagavAna pahelethI bhagavAna na hatA. eka vakhata emane AtmA paNa ApaNA AtmAnI jema bhavanagaramAM bhUle paDele yAtrI hato. paNa samakti pAmyA pachI mahAvIra bhagavAnanAM sattAvIsa meTA bhavanI gaNatrI thaI che. sattAvIsa bhavamAM nayasArane bhava pahele che. nayasAranA AtmAmAM rahelI pavitra nyataH" nayasAra e jaina na hatA. e eka suthAra hatAM. A nayasAra badhA suthArene uparI hatuM. temane pahelAM kaI jaina munine bheTe thayuM na hatuM. chatAM samyakatva pAmavA pahelAnuM temanuM jIvana paNa keTaluM zuddha hatuM ! teo keIna deza sAme daSTi karatA na hatA. ane
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara paya guNagrahaNa karavAmAM tatpara rahetA. AvI mahAna cAgyatAvALA te AtmA hatA. rAjane eka bhavya mahela khadhAvavA hatA eTale nayasArane ja galamAMthI uttama jAtinA lAkaDA kApI lAvavAnI AjJA karI. eTale nayasAra ghaNAM mANasAnAM kAphalA sAthe eka divasa jaMgalamAM gayA. nayasAra uMcAmAM uMcI jAtanA sUkAI gayelA vRkSAne kapAvIne kASTa ekaThAM karAve che. temAM ghaNAM mANusA kAma karatAM hatA. te kAma karIne thAkI jAya eTale temane snAna karavA garama pANI taiyAra karAvyA che ne apeAre jamavA mATe leAjana sAmagrI tyAM taiyAra karAvI che. badhAne kaDakaDIne bhUkha lAgI che. bheAjana taiyAra thaI gayuM che. paNa nayasAra evI zubha bhAvanA bhAve che ke koI atithine mane suryeAga maLI jAya teA temane bheAjana karAvIne huM leAjana karuM. "kSudhitastRSito cApidi syAt atithi rmmH| taM bhojyAmIti, nayasAro 'parahi tsttH||" " vanavagaDe paNu kevI uttama bhAvanA":-te kSudhAtura ane tRSAtura AvA chatAM nayasAra kevI bhAvanA bhAve che! ke koI atithine bheAjana karAvIne huM leAjana karu. tame jamavA samaye AvI bhAvanA bhAvA che ke sIdhA jamavA mAMDhA che ? tame teA jainanA saskAra pAmelA che. A nayasAra saMskAra pAmelA na hatA chatAM kAI ne khavaDAvIne khAvAnI pavitra bhAvanA che. nayasAra uMce TekarI upara caDhIne atithinI tapAsa kare che. jue, jenI bhAvanA hAya che tene akaLacakaLamAMthI ceAga kevA maLI jAya che! eka paMcamahAvratadhArI saMta potAnA zArIrika kAraNe pAchaLa rahI gayA peAtAnA grupanA saMtA AgaLa nIkaLI gayA. jaMgalamAM keDIe aTapaTI hoya che. A muni lakSa cUkI gavA eTale avaLI keDIe caDhI gayA. cAre khAju jaMgalamAM bhame che paNa mAga maLatA nathI. unALAnA sakhta tApa che. kharAkhara apAranA samaya che, tethI munineA kaTha sUkAvA lAgyA. pANI vinA cakkara AvavA lAgyA. muni vicAra kare che have mane mArga maLatA nathI. ATalAmAM keAI mANusa paNa dekhAtuM nathI. zuM karavuM? tyAM nayasAra suthAre dUrathI munine joyA eTale TekarI uparathI utarIne muni pAse paheAMcI gayA. saMtane vaMdana karIne kahe che mahArAja! mArA parama puNyAnnuce A ghAra aTavImAM mane ApanA dana thayA. Apa khUba thAkI gayA che. mAre tyAM nirdoSa AhAra taiyAra che. tenA svIkAra karIne mane dhRtA' karaze. sa`ta kahe che bhAI! mane pANInI jarUra che. bhAjana vinA jIvI zakAze paNa pANI vinA nahi jIvI zakAya. tyAre nayasAre kahyuM. mArA mAseA mATe garama pANI paNa taiyAra che. Apa padhAreA, saMta dravya-kSetra-kALa-bhAva joIne AhAra pANInI gaveSaNA karavA mATe nayasAranA kAlA che tyAM Ave che.
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara utkRSTa bhAve saMtabhakti karatAM pAmI gayA samakita : khUba harSabhera nayasAra saMtane pitAnA sthAne laI jaIne nirdoSa AhArapANI utkRSTa bhAve pahere che. vahorAvatAM hRdayamAM alaukIka AnaMda thayo. tenA sADA traNa koDa romarAya pulakita banI gayA. muni zeDe dUra jaIne AhAra-pANI vApare che. nayasAre paNa bhojana karyuM. pachI saMta pAse AvIne pUchayuM ke Apa ekalA kema che? tyAre saMte pite kevI rIte bhUlA paDayA te vAta karI. eTale nayasAre kahyuM. Apa mArga bhUlI gayA che te huM Apane je nagaramAM javuM che te nagarane TUMke ne saraLa mArga batAvuM. nayasAra saMtane mArga batAvavA gaye. sAcA mArge caDhI gayA pachI nayasAranuM mukha jotAM saMtanA manamAM thayuM ke A keI haLukamI AtmA che. eNe mane A dravya aTavI pAra karAvI te huM ene bhavATavI pAra karavAno mArga batAvuM. ema vicArI eka vRkSa nIce besIne saMte nayasArane dharmanuM svarUpa samajAvyuM. deva-gurU ane dharmanI oLakhANa karAvI. nayasAra suthAra saMtanA samAgamathI tyAM samyakatva pAme. emane mATe to jaMgala maMgala svarUpa banI gayuM. bhAvanagaramAM bhUle paDela yAtrI sAcA mArge caDhI gaye. A nayasArane bhava pUre karIne te AtmAe vacamAM devalokanAM, narakanA, tridaMDInA Adi thaIne covIsa moTA bhava karyA. te sivAya nAnA bha to ghaNAM karyA che paNa ahIM tenI gaNatrI karI nathI. naMdarAjAnA bhavamAM tIrthakara nAmakarma upArjana karyu" : nayasAranA bhavathI mAMDIne pacIsamA bhavamAM te AtmA naMda nAmanA rAjakumAra thayA.e naMdarAjAnA bhavamAM temaNe dIkSA laIne 11 lAkha ne ekAsIhajAra mA khamaNu karyo. tyAM tIrthaMkara nAmakarma upArjana karyuM. tyAMthI kALa karIne teo dezamAM prANuta devaloke gayA. tyAMnI bhavasthiti pUrNa karI tyAM zubha nakSatra ane zubha yoga hatA te samaye cavIne mAhaNUkuMDa nagaramAM traSabhadatta brAhmaNane tyAM devAnaMdA brAhmaNanI kukSImAM prabhu padhAryA. te samaye devAnaMdAjIe cauda svapnA pitAnA mukhamAM utaratAM joyA. teNe RSabhadatta brAhmaNane svapnanI vAta karI. teNe svapnanuM phaLa joIne kahyuM. tamArI kukSIe tIrthakara prabhune janma thaze. A sAMbhaLI devAnaMdAnuM haiyuM harakhAI gayuM. sADI khAsI rAtrI gaye devalokamAM IndranuM Asana calAyamAna thayuM. prabhune bhikSuka kuLamAM utpanna thayelA joIne Indra haraNagamagI devane AjJA karI ke devAnaMdAnI kuMkhe je garbha che temanuM sAhAraNa karIne kSatriyakuMDa nagaramAM siddhArtha rAjAne tyAM trizalAdevI kSatriyANI je puNyavatI mAtA che temanA garbhamAM mUke ane trizalAmAtAnI kakSAmAM putrI paNe je garbha che te devAnaMdAmAtAnI kuMkhe mUke. kAraNa ke tIrthakarane janma te kSatriyakuLamAM
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 zAradA zikhara zebhe. brAhmaNane tyAM zobhe nahi. hariNagamavI devatAe te pramANe karyuM. tyAre devAnaMdAnA mukhamAMthI cauda svapnA nIkaLIne trizalAmAtAne tyAM javA lAgyA. 8rA rAtrI bhagavAna devAnaMdA mAtAnI kukSImAM rahyA. devAnaMdAne sarA : pitAnA mukhamAMthI svane bahAra nIkaLatAM jaI devAnaMdAmAtAne khUba duHkha thayuM. te raDavA lAgyA. baMdhue ! A bAbatamAM paNa karmane saMketa che. pUrvabhavamAM devAnaMdA ane trizalAmAtA derANI jeThANI hatA. tyAre devAnaMdA jeThANI hatAM. temaNe derANInA ratnane Dao cArI lIdhuM hatuM. tethI A bhavamAM ranathI paNa adhika mUlyavAna tIrthaMkara prabhu je putra rana cerAI gaye. devAnaMdA raDavA lAgyA ne trizalAmAtA harakhAyA. temaNe siddhArtha rAjAne svapna sabaMdhI vAta karI. savAra thatAM svapna pAThakene bolAvI sidhdhArtha rAjAe svapnanuM phaLa pUchayuM. svapna pAThakee kahyuM ke jagata udhAraka tIrthaMkara prabhu trizalAmAtAnI kukSIthI janma leze. dIkarAnI lAgaNuM mAtAnI samajamAM na AvatA duHkhI thayelA trizalA mAtAH kSatriyakuMDa nagaramAM AnaMda AnaMda chavAye. prabhu garbhamAM AvyA tyArathI sidhdhArtha rAjAnA bhaMDAramAM samRddhi vadhavA lAgI, dhana-dhAnyanI vRddhi thavA lAgI. maMgala vAjiMtre vAgavA lAgyA. prabhunA manamAM thayuM ke huM halanacalana karuM chuM tethI mArI mAtAne duHkha thAya che. ema vicArI halanacalana baMdha karyuM. tyAre mAtAne thayuM ke mAre garbha cerAI gaye. trizalAmAtA raDavA zUravA lAgyA. maMgala vAjiMtre ne zaraNAIo vAgatI baMdha karAvI. prabhu te traNa jJAnanA dhaNI hatA. temaNe jJAna dvArA jANyuM ke mAtAne zAtA upajAvatAM AzAtA thaI. e raDe che. ethI prabhue halanacalana zarU karyuM. eTale punaH AnaMda AnaMda chavAI gayo. mAtA khUba kALajI pUrvaka garbhanuM pAlana karavA lAgyA. Ama karatAM savAnava mAsa pUrA thatAM caitra suda terasanI rAtre madhyarAtrInA samaye trizalAmAtAe mahAvIra prabhune janma Ape. puNyavAna AtmAono janma divase thatuM nathI. kAraNa ke AvA mahAna purUSo mAtAnI eba keIne jevA detAM nathI. temaja evA puNyavAna putrane janma thAya che tyAre mAtAne kaSTa paNa paDatuM nathI. caitra suda terasanI rAtre zubha nakSatra ne grahane yoga hate te samaye prabhune janma thatAM kSatriyakuMDa nagaramAM sarvatra AnaMda AnaMda prasarI gaye. tIrthaMkara prabhune janma mahotsava ujavavA de ane Indro AvyA. prabhu garbhamAM AvyA tyArathI dhana-dhAnyanI vRdhdhi thaI hatI. eka janme rAjadulArI, duniyAne tAraNahAro, vardhamAnanuM nAma dharIne, pragaTayo teja sitAro re. pRthvI parathI aMdhakAranA, vAdaLa jANe vikharAyAM, (2)
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 gAye umaMge gIta apsarA, devAnA mana harakhAyA, nArakInA jIvAe nIrakhyA, teja taNeA jhabakArA re. zAradA zikhara prabhunA janma thatAM satra zAMti prasarI gaI. deva-devIone paNa AnaMda thayA. nArakInA jIvAne paNa e ghaDI mATe mArakUTa baMdha thaI gaI ane pRthvI uparathI jANe aMdhakAra dUra thaIne prakAza patharAyA na hoya ! tevuM dekhAvA lAgyuM. A che tI kara prabhunA janma mahAtsavanA mahimA. mAta pitAe putranuM nAma ApyuM vamAna kumAra, khaMdhue ! A te ApaNe prabhunA janmanI vAta karI. paNa prabhu moTA thayA sa'sAramAM kevI rIte rahyA ne kevu' jIvana jIvI gayA te viSe thADuM kahu chuM. ApaNA parama pitA mahAvIraprabhu jagatamAM janmyA ne jIvana jIvI gayA. temanu jIvana ApaNane anupama Adarzo ApI gayuM che. e Adarzane ApaNA jIvanamAM apanAvavA te ApaNA hAthanI vAta che. mahAvIraprabhu gRhasthAvAsamAM saMsAranA sukhA bhAgavavA chatAM anAsakata bhAvathI rahetA hatA. Aje sa'sAramAM moTA bhAganA jIve gRhasthAzramamAM rahIne temAM tanmaya banI viSaya vAsanAene pASe che. jyAre Aje jemanI janmajayati ujavIe chIe te prabhu rAjakuLamAM janma pAmyA. emane tyAM atula vaibhava, Rdhdhi sidhdhinI relamachela hAvA chatAM sva-paranuM kalyANa karavA mATe rAjavaibhavanA sukhA cheoDIne tapa-tyAganA kaThIna mAge mahAvIraprabhue kadama uThAvyA. mahAvIra prabhunuM zarIra ApaNAM jevuM hatu'. ApaNane jevA saMcAgeA maLyA che tevA sa ceAgeA temane maLyA hatA. chatAM tee sidhdhinA zikhare ArUDha thaI gayA ne hajI ApaNe te bhavATavImAM bhamraNa karI rahyA chIe. tenuM kAraNa zuM ? te samajAya che ? Aje tame mahAvIraprabhunI janmajayaMti sAMbhaLIne AnaMda anubhavA che paNa eTalAthI AnaMda mAnIne besI rahevAnu nathI. emaNe janmIne zuM karyuM ne ApaNe zuM karI rahyA chIe te vicAravAnuM che. prabhue sasAra tyAga karIne sayama aMgIkAra karyo. sayama laIne sADA bAra varSa ne paMdara divasa sudhI ekadhArI kaThora sAdhanA karI. e sAdhanAmAM e upavAsathI ochA upavAsa nahi. te uparAMta te sAdhanAmAM palAMThI vALIne jamIna upara beThAM nathI. AtmasAdhanA mATe kevA prakhaLa purUSAtha ! kevu. zArIrika ane mAnasika Atmadamana ! AvI sAdhanAnI tAle jagatanA koI mahApurUSa AvI nahi zake. mahAvIraprabhunIyA sabyApI hatI. e dayA mAtra manuSya, pazu, pakSI, kIDI ane makADA pUratI na hatI. paNa pRthvI-pANI, agni, vAyu ane vanaspatinA dareka jIvA mATe hatI. ekendriyamAM jIva che te AjanuM vijJAna sAbita kare che paNa ApaNAM prabhu te varSo pahelAM batAvI gayA che. evA prabhu anAya dezeAmAM
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 57 ekalA vicaryA. ane game tevA kSudra-jherI jaMtuonA trAsa, manuSyo ane tiyAnA trAsa, ane saMgama jevA devanAM upasargone samatApUrvaka zAMtithI, AnaMdathI ne premathI sahana karyA. dehane rAga dUra karyo ane AtmAnA jJAna-darzana cAritra rUpa guNene uttarottara vikAsa karI temAM lIna rahyA. paNa pitAnA taraphathI kaI paNa jIvane trAsa duHkha ApyA nahi ke kadI kaI upara krodha karyo nahi. AvI prabhunI ajoDa sAdhanA hatI. ApaNuM bhArata bhUminuM e mahAna sadbhAgya che ke AvA karUNAnA sAgara prabhu A bhUmimAM janmyA. ane vizvane sAcuM sukha ane zAMtinuM bhAna karAvI AtmAnI unnatine sAco rAha batAvI gayA. jagatanA dareka jIvamAM dayA-premakSamA-sadAcAra, saMyama, saMteSa vigere guNone vikAsa thAya te mATe satata beyane dhadha vahAvyuM. ane kevaLajJAna prApta karI prabhue grAmAnugrAma vicarI aneka jIvane pratibaMdha pamADI saMsAra sAgarathI tAryA che. ane jIvananA aMtima samaya sudhI apramattapaNe dezanA ApI che. A uparathI ApaNe e samajavAnuM che ke pramAdane tyAga karI satkAryamAM sadA kriyAzIla rahevuM ane parahita kAje tatpara rahevuM. e bhagavAnanA jIvanamAMthI ApaNane bodha maLe che. - bhagavAna mahAvIrane ahiMsAvAda, anekAMtavAda, ane aparigrahavAda A traNe vAde bhAratanI prajAne mahAmUlI bheTa che. Adhunika yuganAM aneka jAtanAM saMgharSaNane janma ApanAra mithyAvAdane tyAga karIne je mAnava bhagavAne batAvelAM A traNe vAdene svIkAra kare te Adhi-vyAdhi-ane upAdhithI ukaLI rahelA jagatamAM parama zAMtinuM sAmrAjya sthapAya. bhagavAna mahAvIrasvAmIe moTA mahArAjAone, vijetAone, dhanavAnane, ane sAmAnya manuSyone sarakhe upadeza ApI dharmane mArge vALyA. temAM ghaNAM manuSyae saMsArano tyAga karI prabhunA caraNamAM jIvana samarpaNa karI dIkSA lIdhI. A uparathI ApaNe samajI zakIe. chIe ke prabhune upadeza ke amegha 'ne asarakAraka hate. manuSya janma pAmIne prabaLa purUSArtha karI, upasargo ane 'pariSahonI sAme jhajhUmIne prabhu janamAMthI jina banyA, jIvamAMthI zIva banyA 'ane sAdhakamAMthI siddha banyA. ane temaNe ApaNane jIvananuM dhyeya zuM che te zIkhavADayuM. bhagavAne jagatanA jIne jIvavAne eka Adarza Apyo ane jIvana kema chavAya te jIvI batAvyuM. je manuSya bhagavAnanI AjJAnusAra jIvana jIve che te eka divasa bhagavAna je padane pAmyA che te nirvANapadane avazyameva pAme che. pachI temane A saMsAramAM AvavAnuM rahetuM nathI. ane mokSamAM anaMta Atmika avyAbAdha sukhane mahAna AnaMda anubhave che. - baMdhuo ! mahAvIra bhagavAnanI ahiMsAnI rezanI bhAratanA khUNe khUNe jhaLahaLe,
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ 538 zAradA zikhara hiMsAnuM tAMDava ghaTatuM jAya ne ahiMsAnuM sAmrAjya sthapAya. ane prabhue batAvelAM Adarza jIvanamAM sAkAra bane te ApaNe bhagavAna mahAvIranA sAcA anuyAyI chIe ane jinazAzana prApta karyAnI sArthakatA che. ane mahAvIra jayaMti ujavyAnI paNa sArthaktA thAya. have samaya ghaNo thaI gayo che. saMghanA kAryakartAone paNa balavAnuM che. mATe vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 54 bhAdaravA suda 3 ne zukravAra tA. 27-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtajJAnI, railokya prakAzaka, paramAtmA pharamAve che ke he bhavya che ! anaMta kALathI tamAre AtmA baMdhanathI baMdhAyela che. te baMdhanane tuM jANuM ane teDa. bujjhijjhatti tiuTTijA, baMdhaNaM parijANiyA / vimadi vaMdha vIro, jiM vA vALe tira | sUya. sU. a.1 u. 1 gAthA 1 bhagavaMta kahe che ke he jIvAtmAo ! je tamAre baMdhanathI mukta thavuM hoya te prathama baMdhanane jANe ane pachI teDe. ziSya pUche che bhagavaMta ! baMdhana kayuM che ? ne tene zI rIte teDavuM? tyAre bhagavaMta kahe che ke "dahiM baMdhaPhiM, rAga baMdhaNeNuM, desa baMdhaNuM" rAga ane dveSa A be prakAranA baMdhana che. bAle, baMdhanathI chUTavuM che? hA, A zabdo haiyAthI bolAya che ke heThethI? jo haiyAthI belAtuM haze te rAga ane dveSa pAtaLA pADaze. mahAnubhAva! jIvane anaMtakALathI saMsAramAM rakhaDAvanAra je kaI baMdhana hoya te te rAga ane dveSa che. A baMdhana jIvane muktimAM jatAM aTakAve che. jene baMdhana e baMdhanarUpa lAge che te baMdhanane teDavAne upAya zodhe che. paNa baMdhana e baMdhanarUpa lAge nahi to tene teDavAne upAya kyAMthI thAya? pagamAM kAMTe vAgyo. khUba pIDA thAya to kADhavA prayatna kare che. pagamAM pIDA thavA chatAM kADhanAra soyano gode mAre che te sahana karIne paNa kAMTe kaDhAvI le che ne ? e kAMTe khaTakyo te kaDhAvyuM. tema jyAre jIvane rAga ane dveSa e baMdhanarUpa che te khaTakaze te baMdhanane teDavAne upAya karaze. samaje, khIlAnA baMdhane baMdhAyeluM Dhera paNa Icche che ke kyAre baMdhanamAMthI bhakta banuM. pipaTane sonAnA piMjaramAM pUrI roja tAjI dADamanI kaLIo khavaDAvavAmAM Ave te paNa tene piMjara baMdhanarUpa lAge che. jyAre piMjaruM khulluM rahI jAya ne
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pa9 huM uDI jAuM. paNa tamane baMdhanathI mukta thavAnuM mana thAya che? tamane baMdhana khaTake che? ajJAnI jIvane baMdhana khaTakatuM nathI, paNa jJAnI AtmAone saMsAranAM game teTalAM sukha maLe, sukhanI sAmagrI maLe, te paNa tenI daSTie badhuM baMdhana dekhAya che. e te ema ja vicAra kare che ke mArA puNyanA udayathI A badhI sAmagrI maLI che paNa temAM mAre rAcavA jevuM nathI. A manuSyabhavamAM e purUSArtha karI lauM ke mAro AtmA sadAne mATe baMdhanamAMthI mukta banI jAya. Dhorane khIlethI choDavAmAM Ave ne popaTane piMjaramAMthI mukta kare to paNa e dravya mukti che. paNa ghAtI ane aghAtI e ATha karmonA baMdhanamAMthI jIvanI mukti thAya te bhAvamukita che. ajJAnI jIvane AvI daSTi hotI nathI. e te jema karoLiye jALa bAMdhe che ne te pitAnI banAvelI jALamAM pite sapaDAya che tema mohamAM gherAyelA ajJAnI jIva paNa saMsAranI mAyA rUpI jALane teDavAne badale temAM vadhu ne vadhu phasAte jAya che. kAraNa ke huM baMdhanathI baMdhAyela chuM evuM lAgyuM nathI. saMsAranA sukha bhale tamane sArAM lAge paNa jJAnInI daSTie karmanA baMdhane baMdhAvanArA che. AvuM samajI baMdhana teDavAne purUSArtha kare. kAraNa ke ApaNI jiMdagI khUba kSaNika che. AMsuthI lakhelA akSara tarata sUkAI jAya tema jJAnI kahe che ke tArI jiMdagI paNa AMsuthI lakhelAM akSara jevI che. jiMdagI kyAre vilaya thaI jaze tenI khabara nathI. kayAre A kuTuMba parivArane raDatA mUkIne cAlyA javuM paDaze tenI khabara nathI. sUryane savAre udaya ne sAMje asta che. paNa A jIvanane sUrya kayAre asta thaze tenI khabara nathI. A vAtane samajI rAga-dveSanI mAyAjALane toDI nAMkhe. pipaTa jevA prANune piMjaruM baMdhana lAgyuM ke teNe raste zodhavA mAMDa. eka pipaTa jaMgalamAM svataMtrapaNe vicarate hato, vanaphaLa khAIne AnaMda killola karate hate. enI bhASA khUba madhura hatI. te vRkSanI DALI upara besIne evI madhura bhASAthI bolatuM hatuM ke te sAMbhaLIne zikArI khuza che. ene vicAra che ke A pipaTa te bahu suMdara che. ne vividha prakAranI bhASA bole che. vaLI tenA bolavAmAM mIThAza keTalI badhI che ! A pipaTa je rAjAne bheTa ApuM te rAjA mArA upara khuza thaIne sAruM InAma Apaze. Ama vicArIne zikArIe tenI caturAIthI vRkSanI DALI upara svataMtra paNe beThelA popaTane pakaDo. karmavaza popaTa pakaDAI gayo. zikArI tene piMjarAmAM pUrIne rAjA pAse lAvyo ne rAjAne bheTa Ape. rAjA paNa pipaTa joIne khuza thayAM ne popaTane rAkhI lIdhe. tenA badalAmAM rAjAe zikArIne ghaNuM dhana ApyuM. A rAjAnuM nAma naravikama rAjA hatuM. rAjAe te pipaTa pitAnI vahAlI putrI sucanAne Ape. pipaTanI mIThI madhurI bhASA sAMbhaLIne sucanA khuza thaI jatI. tene popaTa khUba gamI gaye, sulocanAe piopaTa
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ 540 zAradA khira mATe sonAnuM ratnajaDita pAMjaruM karAvyuM. sucanA ene senAnA ratnajaDita piMjarAmAM rAkhatI ne roja tene dADamanI kaLIo ane mevA khavaDAvatI hatI. badhA karatAM ene pipaTa khUba vahAle hate, dhIme dhIme ene pipaTa pratye eTale badhe rAga thaI gaye ke pipaTa vinA ene kyAMya gamatuM na hatuM. khAtA-pItAM, haratAM pharatAM ne sUtA pipaTa enI pAse ja joIe. kyAMya bahAra pharavA mATe jAya te paNa sAthe laI jatI. A sucanA jyAre pitAnA nagaramAM saMta-satIjIe padhAre tyAre temanA darzanano lAbha letI hatI. ene pipaTa eTale badhe vahAle hatuM ke darzana karavA mATe jatI te paNa popaTane sAthe laI jatI hatI. eka vakhata te gAmamAM mahAna jJAnI saMta padhAryA. sulocanA pitAnA pyArA pipaTane sAthe laIne darzana karavA gaI. saMtanA darzana karyA, vyAkhyAna vANI sAMbhaLI. saMtanI vANI sAMbhaLatAM jema manuSyane AnaMda Ave che tema A popaTane paNa khUba AnaMda thaye. te saMtane laLI laLIne vaMdana karavA lAgyuM. baMdhuo ! manuSyane te saMtanI vANI sAMbhaLIne AnaMda thAya ne utkRSTa bhAvathI saMtane vaMdana kare. paNa ahIM saMtanI vANI sAMbhaLatAM pUrvanA saMskArane kAraNe popaTane jAtismaraNa jJAna thayuM. te vicAravA lAgyo ke aho! meM pUrvabhavamAM kevI suMdara ArAdhanA karI hatI paNa parigrahanI mUcha ane lekamAM sArA kahevaDAvavA mATe mAyA kapaTa karI vratanI virAdhanA karI hatI tethI pipaTa thaye. jANyA pachI pipaTane virAdhanA zalyanI jema DaMkhavA lAgI. paNa ticacanA bhavamAM e bIjuM zuM karI zake ? chatAM teNe e nirNaya karyo ke reja savAramAM jyAM sudhI saMtanA darzana na karuM tyAM sudhI mAre kaMI khAvuM-pIvuM nahi. sucanA dararoja pipaTane darzana karavA laI jatI paNa eka divasa te saMtanA darzana karavA jaI zakI nahi. piTane te darzana karavAno niyama hatuM, ane te caTapaTI lAgI ke jyAre pAMjaruM khule ne huM darzana karavA jAuM ! A te darzana karavAnI bhAvanA che ane bIjI daSTithI svecchApUrvaka vanamAM viharatA pipaTane A ratanajaDita pAMjarAmAM maLatuM badhuM sukha ane rAjakumArInA lADa hovA chatAM tene pAMjaruM baMdhanarUpa lAgatuM. temAMthI chUTavAne rasto zodhate. sulocanAne popaTa khUba vahAle tethI tene jarAya chUTe na mUke. tene pAMjarAmAM dADamanI kaLIo khavaDAvatI hatI. temAM dADama levAM jatAM pAMjaruM khulluM rahI gayuM. piopaTa lAga joIne pAMjarAmAMthI uDI gaye. piTane nahi jotAM kuMvarI khUba raDavA lAgI. rAgabaMdhana kevI dazA kare che? juo, rAganuM baMdhana kevuM bhayaMkara che ! rAga mAnavIne keTaluM rUdana karAve che ! sucanA popaTa pAchaLa mUravA lAgI. khAvA pIvAno tyAga karyo. rAjAne A vAtanI khabara paDatAM putrI pAse AvIne kahyuM-beTA !
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ 541 zArA zikhara tuM zA mATe raDe che? huM mANaso mokalIne jaMgalamAM tenI tapAsa karAvuM chuM. rAjAe pipaTane zodhavA mATe jaMgalamAM mANaso mokalyA. pipaTa vRkSa upara nirbhayatAthI beTho hatuM. rAjAnA mANasoe tarata pipaTane pakaDI lIdho ane sucanA pAse laI AvyA. sucanAne tene pipaTa pAcho maLI gayuM eTale AnaMda thayo. pipaTa pratye tene atyaMta rAga hatuM tethI tenA manamAM evA bhAva AvyA ke huM tane ATale badhe sAcavuM chuM chatAM tuM uDI gayo ? tethI kodhanA AvezamAM AvI peTanI baMne pAMkho kApI nAMkhIne pAMjarAmAM pUrI dIdho. juo, rAge zuM karyuM ? rAga ke anartha karAve che! peTanI pAMkha chedAI jatAM tenuM jIvana nakAmuM banI jAya che. jaMka vidUte kaa nava gvI pAMkha vinAnA pakSInI kiMmata nathI. A popaTanI pAMkha chedAI javAthI tene khUba duHkha thayuM. bIjI kSaNe popaTane vicAra thaye ke Ama duHkha karavAthI zuM phAya? have huM game tema karIza paNa mane saMtanA darzana karavAne lAbha maLavAne nathI. mArA pApakarmane udaya thayo che chatAM bane teTalI sAdhanA karI lauM. ema vicArI svastha banIne popaTe pAMjarAmAM cAre AhArano tyAga karI anazana karyuM ne navakAramaMtranA dhyAnamAM lIna banyo. sulocanA popaTanI pAMkha chedayA pachI khUba raDe che. popaTe khAvAnuM choDayuM te teNe paNa cheDayuM. chevaTe popaTa pAMca divase marI jAya che ne deva thAya che. popaTanA marI gayA pachI sucanAe paNa saMthAro karyo. te samAdhipUrvaka marIne devalokamAM devI banI. ahAhA! rAga mANasanI kevI dazA karAve che ! devalokanAM devanAM sukha bhogavIne AyuSyapUrNa thatAM popaTane jIva je deva thayo hato te zaMkharAjA tarIke utpanana thayo. ane sucanA je devIpaNe utpanna thaI hatI te kalAvaMtI nAmanI rAjakumArI tarIke utpanna thaI. samaya jatAM te baMnenA lagna thayA. game teTalI najIkanI sagAImAM jIva utpana thAya paNa karma te saune bhogavavA paDe che. je je, kalAvatI rANIe sucanAnA bhAvamAM atirAgane kAraNe popaTa upara reSa karIne tenI pAMkho chedI nAMkhI hatI tene vipAka phaLa kevI rIte bhegavavA paDe che! zaMkharAjAne pa00 rANIo hatI. temAM satI ziromaNI lAvaMtI ane bIjI lIlAvaMtI nAmanI be rANIo mukhya paTTarANI hatI. e baMnemAM paNa kalAvaMtI pratye rAjAne khUba prema hato. e baMne vaccene neha pUrvane cAlyo Ave che. samaya jatAM kalAvatI rANI garbhavaMtI thaI. bIjI rANAne tenA pratye dveSa vadhyo. kAraNa ke e badhI rANIone saMtAna na hatuM. ane kalAvaMtIne putra thaze te tene mAna adhika vadhI jaze. te vicArathI badhI rANIone khUba TheSa Avate paNa jenA upara rAjAnA cAre hAtha heya tene kaI kAMI kahI zake ? kalAvaMtIne sAtame mAsa
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ 542 zAradA zikhara jAya che. te samaye zakharAjAe rANInA zrImatanA bhavya maheAtsava ujavyo. A prasaMge kalAvatInA piyarathI tenA jayasena ane vijayasena nAmanA e bhAI Ae kiMmatI hIrA-mANekathI jaDelAM e mUlyavAna kherakhAM (jene ApaNI bhASAmAM kaMkaNu kahevAya ) ghaDAvI eka peTImAM mUkIne potAnI bahenane bheTa mAkalAvyA. potAnA pIyarathI peTI AvI joIne kalAvatIne khUba ha thayo. eNe ekAMtamAM jaI ne peTI kholI teA aMdarathI aMdhArAmAM paNa ujAsa kare tevA e kaDakaNu joyA. bhAInA gherathI AvelAM ''kuNu paherIne kalAvatI harakhAvA lAgI. baheneAnA svabhAva evA hAya che ke sAsarA karatA pIyaranI vastu tene vadhAre vahAlI hAya. te rIte kalAvatI kherakhAM paherIne khUba AnaMdapUrvaka hiDALA khATe beThAM. "kalAvatInA berakhAMe zuM karyuM?" : A vakhate lIlAvatI rANInI dAsI kalAvatInA mahele AvI ane kalAvatInA hAthe paherelAM ka'kaNu joI gaI. jaIne tenI rANIne vAta karI. A sAMbhaLI lIlAvaMtI rANIne khUkha duHkha thayuM ke huM paNu rAjAnI paTTarANI hAvA chatAM rAjA mArA pratye ATalA bhedabhAva rAkhe che ? ene rAjAe AvA kiMmatI erakhA karAvI ApyA ne mane nahi. enA manamAM te ema hatuM ke rAjAe berakhAM karAvI ApyA haze. eTale te lIlAvatI rANI kalAvatI pAse jaine kahe che bahena kalAvatI ! A kherakhAM kAnA taraphathI tane maLyA che ? kalAvatI rANI khUba saraLa hatI. eTale teNe saraLatAthI kahyuM- bahena ! huM jene vahAlI chuM ane je mane vahAlA che temaNe A kherakhAM mekalAvyA che. kalAvatIe jene vahAlA kahyA tenA a lIlAvaMtIe judA karyo. satI strIne enA patithI adhika keNu vahAlu hAya ! nakkI kalAvaMtI kharAba mAge gaI che. kAM te zaMkharAjAe gupta karAvI ApyA che. lIlAva'tI za'kharAjAne kahe che ke tame kalAvatIne kherakhAM karAvyA ne mane kema nahi ? rAjA kahe meM karAvyA nathI. chevaTe rAjA khaMgale Ave che ne kalAvatIne pUche che. tyAre rANI kahe che je mane vahAlA che ne huM jene vahAlI chuM, je mane rAtadivasa sabhALe che temaNe mane kherakhAM meAkaLyA ne meM paheryA che. eTale rAjAne vahema paDacA. karme tene AveA javAba apAvyeA. karelA karmo jIvane bheAgavavA paDe che. "rANInA ane hAtha kApI nAMkheA" : kalAvatI rANInA karmIne uDDaya thavAnA hatA eTale tenA krame tene evA javAkha ApavAnI preraNA karI ke "je mane vahAlA che ne huM emane vahAlI chuM" temaNe mAlyA che. A zabdo sAMbhaLIne rAjAne khUba krodha AvyA. ahA ! huM ene sauthI savAyI rAkhuM chuM chatAM enA hRdayamAM te khIjo koI rame che. have mAre e na joIe. tarata ca'DALane melAvIne AjJA karI ke A rANIne rathamAM besADIne ghAra jaMgalamAM laI jaIne kherakhAM sahita tenA be hAtha kApI nAMkheA. ane jaMgalamAM mUkIne Avajo. rAjAnI AMkhe
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 543 krodhathI lAlaghUma thaI gaI, paNa rANIne pUchyuM nahi ke tane kANu vahAlu che ? jo pUchyuM hota te vAMdho na Avata. paNa karmanI gati vicitra che. kaya samaye DAhyA mANasa paNa viveka vIsarI jAya che. kalAvaMtI rANI gabhavatI che. tene navame mAsa jAya che ne rAjAe kaI vicAra karyA vinA caMDALane AjJA karI ke tuM ene jaMgalamAM lai jaI ne kaDA sahita tenA kAMDA kApI lAva. A sAMbhaLI ca'DALa dhrujI uThaceA. ahA ! AvI pavitra satI tulya rANInA mAre kAMDA kApavA paDaze ! e jAtineA caMDALa hatA paNa kathI caMDALa na hatA. tenA dilamAM dayA hatI. eNe ghera jaIne enI patnIne vAta karI ke rAjAe AvA hukama karyo che. paNa mAre evuM kAma karavu' nathI. jo ahI rahIne rAjAnI AjJAnuM pAlana nahi karIe teA rAjA keApAyamAna thaze. tenA karatAM gAma cheDIne cAlyA jaIe. tyAre enI patnI kahe che. tamArAthI e kAma na thAya te| huM jAuM. tame gharamAM sUI jAe. ApaNuM te rAta-divasanuM kAma che. emAM vaLI Dara zene ? evA pApaneA ApaNe vicAra karIe teA rahevAya nahi. jue, pati-patnI vacce keTaluM aMtara che! pati jAtie caMDALa che paNa kathI nathI. jAti caMDALa sArA paNa kama caMDALa bhUMDA che. enI patnI teA jAtithI ane kamathI baMne rIte caMDALa hatI. caDALaNIe kalAvatInA kAMDA kApavAnuM kAma mAthe lIdhuM. rAjAnA hukama mujaba tene rathamAM besADIne laI jAya che. rANI pUche che mane rathamAM besADIne kayAM laI jAe che ? tyAre caMDALaNIe kahyuM- rAjAe tamane piyara meAkalavAnuM kahyuM che eTale laI jAuM chuM. ratha AgaLa cAlyA. khUba nijana vanamAM jaIne ratha ubheA rAkhyA. tyAre rANIe pUchyuM-khahena! mAruM piyara te ghaNuM dUra che ne A vikarALa vanamAM tame ratha kema thAbhALyeA ? tyAre caMDALaNI kahe che, jue rANIjI! have tamane sAcI vAta kahI dauM chuM. tamane piyara meAkalavAnA nathI paNa tamAre| koI aparAdha thayA haze tethI rAjAe tamArA A kaDA sahita be hAthanA kAMDA kApI lAvavAnuM kahyuM che. tethI tamane A jaMgalamAM lAvI chuM. have tame nIce utarI jAo. kalAvatI khUba saraLa hatI. mAre zuM vAMka che ? kayA kAraNathI rAjAe mane A zikSA karI che? te samajI zakI nahi. tethI AghAta lAgyA. paNa sajjana manuSyA siMhu jevI dRSTi rAkhe che. zvAna jevI dRSTi rAkhatAM nathI. tethI rANIe vicAra karyo ke mArA kA udaya che. rAjAne zuM doSa che? vALa dhammALa na movuM asthi / " kalAvatI rANInI mAphka karmInA udaya thAya tyAre evA vicAra kare ke he jIva! karelAM karmAna bhAgaLyA vinA tArA chUTakArA thavAne nathI. kalAvatI rANInA hRdayamAM A sUtra ramatuM hatuM. tethI garbhavatI avasthAmAM kAMDA kApavAnA vakhata Avye chatAM sheja paNa jhUrI nahi. eNe caMDALaNIne kahyuM- bahena! A mArA jamaNA hAthanuM kAMDu tA
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ 544 zAradA zikhara mArI jAte kApI ApIza. jamaNe hAtha te mArA patine meM soMpI dIdhuM che. te bIjAnA hAthamAM nahi soMpAya. dhaDa daIne kalAvaMtIe charI vaDe potAnA jamaNA hAthanuM kAMDu kApI ApyuM ne DAbA hAthanuM kAMDuM caMDALaNIe kApI nAMkhyuM. rANI kahe che bahena ! mArA svAmIne A kAMDA Apaje mArA chellA vaMdana rAjAne kaheje. caMDALaNI te kAMDA laIne rAjA pAse pahoMcI gaI. - A tarapha hAthanA kAMDA kapAvAthI rANIne asahya vedanA thavA lAgI. e vedanAnA dhrAskAthI rANIne prasUti thaI. rANIe eka tejasvI putrane janma Ape. paNa jaMgalamAM enuM kezu? eka te hAthanA kAMDA kapAI gayA che tenI vedanA ane bIjI prasUtinI asahya pIDA bhogavI putrane janma Ape. paNa azucI sApha karavA mATe pANI nathI. rANI ane putra baMne nirAdhAra paDyA che. A samaye rANI prArthanA kare che ke he prabhu! meM mArA mana-vacana-kAyAthI mArA pati sivAya anya kaI paNa purUSa sAme kudaSTithI joyuM na hoya te mane sahAya karaje. enA zIyaLanA prabhAvathI denA Asana calAyamAna thayA. satIne kacchamAM jeIne tyAM pANInuM bhareluM sarovara banAvI dIdhuM. rANI putrane azucIthI zuddha karavA jAya che tyAM putra hAthamAMthI sarakI jAya che. have te zI rIte ? chatAM be hAtha putrane levA mATe pANImAM nAMkhe che tyAM berakhAM sahita hatA tevA hAthe thaI jAya che. A che satInA zIyaLane prabhAva. - jaMgalamAM deve tenI rakSA kare che. - rAjAne bAra varSa pachI berakhAM te rANIne tenA bhAIe mokalavAnI vAtanI khabara paDe che. tyAre potAnI bhUla mATe atyaMta duHkha thAya che. bhAI te bahenane vahAle ja hoya ne ? rANInI vAta sAcI ja che ne ? arara. A zuM karyuM? pavitra satIne mAthe kusatInuM kalaMka caDhAvyuM. dhikkAra che mane ! have enuM zuM thayuM haze ? A rIte rAjAne khUba pazcAtApa thaye. pachI rAjAe vanamAM kalAvaMtInI tapAsa karAvI. mAtA-putra baMnene rAjyamAM laI Ave che. paNa kalAvaMtIne vairAgya AvavAthI dIkSA le che. baMdhuo ! juo, rAga ane dveSanAM baMdhana kevA karma karAve che! sucanAo rAgane vaza thaIne kodhamAM AvIne pipaTanI pAMkhe chedI nAMkhI hatI. te A bhavamAM rAjAe tenA kAMDA kapAvyA. vaira pUruM thatA sAcI samajaNa paDI ane pastAvAno pAra na rahyo. ATalA mATe kahyuM che ke jema bane tema rAga-dveSane pAtaLA pADatAM zIkhe. AvA mahAna purUSa ane satIonAM dAkhalA laIne tamAruM jIvana pavitra banAve. vadhu bhAva avasare kahevAze. * caritra : zAlIgrAma nagaramAM naMdIvardhana nAmanA muni padhAryA che. temanA
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 55 zAradA zikhara ziSya satyabhUti muni gaucarI mATe jatAM hatA. tyAM be brAhmaNaputro muni sAthe mArgamAM vAda karavA lAgyA. bAdamAM be brAhmaNaputrone munie pUchayuM ke tame pUrvabhavamAM keNa hatA? te mane kahe. tyAre temaNe kahyuM pUrvabhavamAM ame keNa hatAM te ame jANatAM nathI. jo tame jANatA ho te amane kahe. eTale have satyabhUti muni te bane abhimAnI brAhmaNaputrane pUrvabhavanI vAta kahe che. vipra A gAmamAM pravara nAmane eka brAhANa rahetuM hatuM. te khetI karIne tenuM gujarAna calAvate hate. te eka divasa haLa laIne khetaramAM kheDavA mATe gayA hatuM tyAre AkAzamAM ghanaghora vAdaLAM caDhI AvyA. jorazorathI meghanI garjanAo thavA lAgI. tethI pravara brAhmaNa tenuM gADuM, haLa badhuM khetaramAM mUkIne ghera Ave. sAta divasa ane sAta rAtrI sudhI mUzaLadhAra varasAda varasya. AvA varasAdamAM manuSya te gharamAM je hoya te khAI le paNa bicArA pazuonI zI dazA thAya? bicArA pazuo bhUkhathI pIDAvA lAgyA. AThame divase varasAda baMdha rahyA pachI be ziyALa pravara brAhmaNanA khetaramAM AvyA. te khUba bhUkhyA thayA hatA te brAhmaNanA gADAne cAmaDAnI nADI bAMdhelI hatI, te sAta divasanAM bhUkhyA ziyALIyA te cAmaDAnI nADIne dAMta vaDe kApIne khAI gayA. sAta divasanA bhUkhyA ziyALIyA ekadama cAmaDAnI nADI khAvAthI temanA peTamAM Aphare caDhaya. peTa phUlIne DhamaDhela thaI gayuM ne tyAM ne tyAM baMne ziyALa maraNa pAmyA. ane e bane ziyALIyAM maraNa pAmIne tame A brAhmaNanA putro thayA. A tarapha varSA baMdha thayA pachI pravara brAhmaNa khetaramAM AvyuM. potAnA gADAnI nADI keI khAI javAthI khUba gusse thaye. teNe be ziyALane tyAM marelAM joyA. tene lAgyuM ke A ziyALa ja mArA gADAnI nADI khAI gayA haze. tethI gussAmAM teNe e baMne ziyALanI cAmaDI utarAvIne eNe khetaramAM rahevA mATe bAMdhelA chAparA upara laTakAvI dIdhI. A vAta je tamArA mAnavAmAM na AvatI hoya te khetaramAM jaIne tapAsa kare. khAtrI karavA mATe ghaNAM leke khetaramAM jovA gayA. ane kheDUtane pUchatAM satya vAtanI khAtrI thaI. loke belavA lAgyA. pUrvabhavanA ziyALIyA brAhmaNane ghera putra tarIke AvIne janmyA che. tethI teone khUba dukha thayuM. eka te satyabhUti muni pAse hArI gayA hatA tenuM dilamAM khUba duHkha hatuM ne bIjuM ke Ama bAlavA lAgyA. pitAe kADhelA veNu- zAstrathI hAryA te zastra hatuM ne?': A baMne brAhmaNaputro pitAnA jJAnane ghamaMDa laIne pharatA hatAM, paNa jaina muni pAse hArI javAthI udAsa thaIne ghera AvyA. enA pitAe udAsInatAnuM kAraNa pUchayuM tyAre
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54) zAradA zikhara temaNe pAte hArI gayAnI vAta enA pitAne karI. tethI tenA pitA baMne putro upara khUkha gusse thayA ne khAlyA. huM duSTa ! meM tamane bhaNAvavA mATe keTaluM dhana kharacyu che. meM keTaleA bhoga ApIne tamane bhaNAvyA che. tame hArIne tamAru kALuM mADhuM zuM joIne mane khatAvavA AvyA che ? mane tamAruM mADhuM jotAM zarama Ave che. jyAre tame zAstravidyAmAM hArI gayA teA zastravidyAthI te tene jItavA hatA ? A ane putrone pitAnI vAta sAcI lAgI. kharekhara! e sAdhue ApaNane harAvIne ApaNuM ghAra apamAna karyu che. mATe temane koI pazu rIte mArI nAMkhavAM. eve niSNu ya karIne niraparAdhI sAdhuonI hatyA karavAnI ceAjanA ghaDavA mAMDI. gurUe ApelA Adeza satyabhUti muni brAhmaNone harAvIne ha bhera gurU pAse kahevA mATe AvyA paNa gurU jJAnI hatA. satyazruti muni brAhmaNo sAthe vAdavivAda karIne kevI rIte jItyA te vAta jANatAM hatAM. tethI gurUe pAtAnA jJAna dvArA jANIne kahI dIdhuM' ke huM ziSya ! tame e ghamaMDI brAhmaNo sAthe vivAda karIne sAruM karyuM" nathI. te baMne jaNA mahAna pApI che. teo tamArI pAsethI hArIne ghera gayA eTale tenA pitAe temane khUba Thapako Apyo che ne temanA tiraskAra karyA che. tethI teo Aje rAtre ahIM AvIne sAdhuone zasra dvArA mArI nAMkhaze. A sAMbhaLI satyabhUti muni dhrujI uThyA. AMkhamAM AMsu AvI gayA ne gurUdevanA caraNamAM paDIne kahyu-gurUdeva! Apa mane evA kAI upAya atAvA ke jethI ame A upasaga thI khacI jaIe. tyAre gurUe kahyuM he ziSya tame je sthaLe brAhmaNonI sAthe vAdavivAda karyAM hatA te sthaLe Aje sAMje tame jAo. ane zakendrajInI AjJA laIne tame tyAM dhyAnamAM lIna khanIne ubhA rahejo. te tyAM tamAruM ane caturvidha saMghanu kalyANa thaze. gurUnI AjJA thavAthI satyazruti muni je sthaLe carcA karI hatI te sthaLe saMdhyA samaye jaine kAusagga dhyAnamAM lIna banyA. ane brAhmaNa putro madhyarAtre talavAra, charA Adi hiMsaka zastro laIne munione mAravA jatAM hatAM. tyAM mAga mAM satyabhUti suni dhyAnamAM ubhelA joyA. tethI uzkerATathI melyA. A duSTa sAdhuDAe ApaNane A sthaLe harAvyA che. ane ApaNane leAkeAnI vacamAM halakA pADI ApaNuM apamAna karyu. che. khasa, e pApIne mAre. ema kahIne sAdhune mAravA mATe hAthamAM talavAra laI jyAM mAravA jAya che tyAM te kSetranA rakSaka deva pragaTa thayA ne muninI rakSA karI. paNa muni tA dhyAnamAM masta che. temane kaMI khabara nathI. kSetrapALa deve pelA ane brAhmaNa putrone tyAM sthabhita karI dIdhA. AvA pavitra satAnA mAthe saTa Ave che tyAre DaeNvAnA Asana calAyamAna thAya che.
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAradA zikhara pacha nirdoSa muninI hatyA karanAra brAhmaNe upara kSetrapALa devane krodha Avyo. tethI temane pitAnI zaktithI svaibhita karyA. savAra paDatAM gAma lekene khabara paDI. pilA brAhaNa putronA mAtA-pitAne paNa khabara paDI eTale teo doDatA AvyAne muninA caraNamAM paDIne temane potAnA putrone mukta karavA mATe vinavavA lAgyA. muni dhyAnamAMthI jAgRta thayA. paNa e te kaMI jANatAM nathI. A samaye kSetrapAla deve adazyapaNe kahyuM-huM nirdoSa muninI hatyA karanAra pApIone huM mArI nAMkhIza. A samaye satyabhUti munie kahyuM ke jaina munionuM jIvana jIva rakSA mATe ziva sukhanI prApti mATe temaja ghara upasargo sahana karIne karma kSaya karavA mATe hoya che. amArA nimitte eka kIDI jevA prANInI hiMsA karAya nahi te pachI temane mAravA kema dauM? e te mane AtmasAdhanA karavAmAM sahAyaka banyA che. tyAre kSetrapAla deve prasanna thaIne kahyuM ke dhanya che Apane! ke mAravA AvanAra pratye paNa AvI udAratA! paNa eka vAta che ke te baMne chokarAo ane tenA mAtA-pitA jaina dharma svIkAre to huM temane jIvatA che. baMdhuo ! jIvavuM saune keTaluM priya che ! je jaina dharmane kaTTara vireAdhI hatI te brAhmaNa paNa jaina dharma svIkAravA taiyAra thaye. satyati munie temane jaina dharmanuM svarUpa samajAvyuM. tethI baMne bhAIe ane tenA mAtA pitAe jaina dharma aMgIkAra karyo. paNa thoDA samaya pachI temanA mAtApitAe kahyuM-ke beTA! te vakhate ApaNe saMkaTamAMthI mukta thavA jaina dharma svIkAryo hate. have tene choDI de. ApaNAM vaidika dharma sivAya AtmakalyANa bIje kayAMya nathI. paNa chokarAone te rageragamAM jaina dharmane raMga lAge eTale temaNe jaina dharma choDa nahi. paNa tenA mAtA pitAe jaina dharma choDI dIdhuM. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 55 bhAdaravA suda 4ne zanivAra tA. 28-8-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! preraNAnA pIyUSanuM pAna karAvI AtmAne ajara amara sthAna prApta karavAne divya saMdeza laIne ApaNe tyAM maMgalakArI paryuSaNa parvanI padharAmaNI thaI che. A divasomAM manuSya zuM karavuM joIe? jJAnI purU kahe che he AtmAo! vItarAga vANInuM pANI laIne karmanI kAlImAne joI nAMkhe, rAganI Agane bUjhAvI de, ane vIravANIne chaMTakAva karI viSayanA vaMTeLane zAMta kare. jayAM sudhI kaSAyanI
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ 548 zAradA zikhara kAlImAM nahi jovAya, rAganI Aga nahi bUjhAya, viSane vaMToLa zAMta nahi thAya ne parigrahane rAga maTe nahi tyAM sudhI jIva mokSamAM jaI zakavAno nathI. A badhA durguNe jIvane mekSamAM jatAM aTakAve che. jIva ekale Ave che ne ekale javAne che. tamane jene meha che te sAthe AvanAra nathI. mokSamAM javA mATe jIvane sAce sathavAre hoya te eka mAtra dharmane che. jIve kayAM sathavAre mAnya che? pharavA mATe javuM hoya te mAnavI sathavAre zeThe che. kAraNa ke musApharI lAMbI che eTale TreIna ke plenamAM sAthe je kaI sathavAre hoya te vAtamAM TAIma pasAra thaI jAya. saMsAranA sukha mATe dhananI jarUra paDe che mATe dhanane sathavAre mAnya che. patnI sArI guNIyala maLe te jiMdagInA sukha duHkhamAM sAtha Ape mATe patanI jIvanane sathavAro che. keI ema mAne che ke zarIra sAruM hoya te ApaNe dhArelA kAryo pAra pADI zakIe mATe zarIra e sathavAro che. keIema mAne che ke bhojana sAruM maLe te zarIra TakI zake che. bhajana vinA bhagavAnanuM bhajana karI zakAtuM nathI. ane dhana kamAvA mATe mahenata paNa thaI zakatI nathI mATe uttama bhojana e jIvanane sAcA sathavAre che. tyAre kaI ema mAne che ke paisA hoya, patnI hoya, zarIra sAruM hoya ne bhejana sAruM maLatuM hoya A badhuM hoya paNa je kIrti na hoya te A badhA sukhe tenA vinA jhAMkhA dekhAya che. je sArI kIti meLavI hoya te Thera Thera mAnavInAM guNa gavAya che. mATe kIrti e jIvanane sAce sathavAre che. keI ema mAne che ke je mitra sAre hoya te duHkhamAM sAtha Ape, haravA-pharavAmAM kaMpanI rahe, saMsAramAM akaLAyA mUMjhAyA hoIe te hadayane ThaMDu pADI zakAya. mATe mitra e sathavAro che. A rIte mAnavI potapotAnI buddhi mujaba judI judI vyakti ane vastune potAnA jIvanane sAce sathavAre mAne che. kema A vAta barAbara che ne? paNa AvA sathavArAne sAce mAnanArAne khabara nathI ke A badhA sathavArA kyAM sudhInA che? e sathavArA kAyama TakavAnAM che? bele, paisA, putra, patnI, kIrti, zarIra, bhojana A badhuM tamArI sAthe Avaze ? paisA, putra, patnI, parivAra A badhA paudgalika sukha AtmAthI para che. e tane A bhavamAM paNa kAyamI sukha ke zAMti ApanAra nathI te parabhavanI te vAta ja kyAM karavI? jo A badhA jIvananAM sAcA sAthI hota te ghaNune AvAM sukhe maLelAM hatAM. sAMbhaLe. zreNIka rAjAne tyAM keTalI samRddhi hatI. magadha dezanuM moTuM vizALa rAjya hatuM. celaNA jevI pativratA pavitra panI hatI. jenuM rAjya vizALa hoya tene tyAM vaibhavane tUTe heya! temanI kIrti cAre dizAmAM phelAyelI hatI. zarIra nirogI
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pada hatuM. AvA meTA rAjAne mitro na hoya tema bane? emane tyAM tame jene sAce sathavAre mAne che te badhuM hatuM. chatAM AvA samRdhdhivAna rAjAne paNa enA putra kaNake jelamAM pUryA. je A badhA sathavArA sAcA hota te zuM zreNIkarAjAne jelamAMthI na choDAvI zakata! keke zreNakarAjAne jelamAM pUrIne kevA bhayaMkara kaSTa ApyA, tyAre koI ADe hAtha daI zakayuM nahi. mahAnapurUSa te AvA nazvara sathavArAmAM sukha ke duHkha mAnatA nathI. e te pitAnAM karelAM zubhAzubha karmone mAne che. pitAnAM karelA karmo pramANe sukha dukha bhogavavA paDe che. zreNIka rAjAne keke jelamAM zA mATe pUryA? pUrvabhavamAM keNIka tApasa hatuM. ane zreNIka rAjAe tene pAraNuM karavAnuM AmaMtraNa ApeluM paNa saMyegavazAta pAraNuM karAvI zakyA nahi tethI tApasa ne temanA pratye krodha Ave ne teNe niyANuM karyuM ke huM ene mAranAra thAuM. A tApasa hate mATe Ama banyuM. bAkI jaina munine kaI AmaMtraNa Ape che tene tyAM gaucarI jAya nahi. gaucarImAM AhAra maLe ke na maLe te samabhAva rAkhe. "mukti manennA mukti sojagA AcAraMga lAbha maLe te harakhAya nahi ne na maLe te zAca na kare. sAcA saMte evI rIte gaucarI kare ke pitAne AhAra pANIne lAbha maLe ne dAna denArane supAtradAna devAne lAbha maLe. ThAkuMgasUtramAM daza prakAranA dAna kahyA che temAM traNa dAna mukhya che. supAtra dAna, jJAnadAna ane abhayadAna, A traNa dAnamAM abhayadAna sarvathI zreSTha che. paNa atyAre ApaNe jJAnadAna, upara vicArIe. kAraNa ke jJAnadvArA supAtradAna kone kahevAya? kevI rIte apAya ? supAtradAna devAthI zuM lAbha thAya? ane abhayadAna kene kahevAya? kene apAya ? te badhuM samajAya che jJAna sukha duHkhamAM zAMti apAve che. jJAna dvArA sAcA kheTAnI khabara paDe che. mATe jJAnadAnanI paNa vizeSatA che. jaM tehiM dAyavvaM taM dinnaM jiNavarehiM savvehiM / daMsaNa nANa carittassa, esa tivihassa uvaeso // tIrthakara bhagavaMte saMsAra choDatA pahelAM teo eka varSa dina sudhI khUba dAna de che ne dIkSA lIdhA pachI bhavya jIvone jJAna-darzana-cAritrane upadeza Ape che. aneka januM ajJAna dUra karI jJAnAmRtanuM pAna karAve che ne sva-parane udhAra kare che. mATe jJAnadAna paNa jIvane atyaMta upakArI che. jJAna AtmAne ujajavaLa banAve che. jJAna dvArA baMdha ane mokSane jANI zakAya che. jJAna dvArA mANasa jANI zake che ke moTAmAM moTuM duHkha kayuM? A lokamAM eka te ajJAna ane bIjA janma-jarA-rega ane maraNa e duHkha che. duHkhanuM mULa karma che. janma-maraNa e
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara saMsAre che. saMsAranuM bIja karma che. AvuM jJAna dvArA samajI zakAya che. ane karmanAM bIjane bALIne saMsArathI mukta banI zakAya che. mATe jJAna e parama sukha che ne ajJAna e moTuM dukha che. - cakavatine ghera keTalI sAhyabI hoya che! cakavatinI sevAmAM keTalA de hAjara rahe che. jenI pAse cauda uttama rane hoya che. te meTI guphAmAM jAya te tenA daMDa rananA prabhAvathI guphAnA dvAra paNa khulI jAya. temane samudra tara hoya te tyAre emanuM ratna tyAM jaIne mUkI de ane te rana nAvanI mAphaka sAme kinAre pahoMcADI de. AvuM cakravartinuM puNya hoya che. chatAM temane ema lAgyuM ke saMsAranA sukha bhogavavAnuM pariNAma aMte duHkha che. keI vRkSanAM phaLa khAvAmAM svAdiSTa, dekhAvamAM manaharane khUba mIThA che paNa koI tamane kahe ke A phaLa svAdamAM mIThA che paNa te khAvAthI marI javAya che te tame khAo kharA ? are, khAva te nahi paNa tene akhatare paNa na kare ke A mANasa kahe che ke phaLa jherI che te keIe khAdhuM che kharuM? ne te khAvAthI kaI marI gayuM kharuM? agara keIe nathI khAdhuM te huM jarA khAI te jeuM ke zuM thAya che? tyAM keI akhatare karavA jatuM nathI. eka mANase kahelI vAta mAnI le che paNa tIrthaMkara prabhunI vANImAM tamane vizvAsa nathI. sarvajJa bhagavaMta kahe che ke he jIvaDA ! A saMsAranAM sukha bhogavavAmAM mIThA lAge che, dekhAvamAM sohAmaNuM lAge che paNa tenuM pariNAma durgati che, ne durgatimAM jIvane mahAna dukha legavavuM paDe che. saMsAra sukhanAM phaLa kaDavA ne viSama che. mATe jJAnI kahe che ke saMsAramAM tame jene sAce sathavAro mAne che te sAce sathavAre nathI. mehamAM ghelA banelA mAnavIne khabara nathI ke saMsArane sathavAre sAthe AvanAze ke kAyama TakavAnuM nathI. saMsAranA sukha mATe zarIra ane dhanane sathavAre mAnanArane bhAna nathI ke A zarIramAM kyAre roga Avaze, dhana kayAre varALanI jema vikharAI jaze ne lamaNe hAtha daIne besI javuM paDaze. saudaryavAna ane AjJAMkita patnI paNa AyuSya pUruM thatAM mUkIne cAlI jaze. mahAmahenata karIne meLavelI kIrti paNa eka bhUla thaI jatAM ujajavaLa kIrti kalaMkita banI jaze. have samajAya che ke sattA, baLa, saMpatti vigere ati AkarSaka jaNAtI vastuo cirasthAyI, rahevAnI nathI. kAM te manuSyane tene tyAga karIne javuM paDe che, kAM puNya khalAsa thatAM adhavaca te badhAM cheha daIne cAlyA jaze. mATe jJAnI kahe che ke sAce sathavAre ke ? jJAna-darzana-rUpI sathavAre bhavabhramaNane aMta karAvI cirasthAyI-zAzvata sukha apAve che. te sukha kadI jatuM nathI, mATe tame samyaka jJAna-darzanane sathavAre kare.
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ 551 zAradA zikhara A jIve jagatamAM janma dharI badhAne mATe karyuM paNa pitAne mATe kaMI karyuM nathI. anAdithI mohanidrAmAM uMdhyA kare che. tene jagADe. e nahi jAge te badhuM taMtra bagaDI jaze. eka navAba hatuM. tenA janAnakhAnAmAM ghaNI begama hatI. te navAba rAta divasa tenI begamenA sauMdaryamAM masta banIne tenI pAchaLa rakta rahete. te kaI divasa rAjasabhAmAM AvatA nahi. pRdaye tene pradhAna khUba sAre hatuM eTale rAjyanI vyavasthA khUba suMdara rIte calAvatA hatA. paNa navAba te eTalA badhA raMgarAga ane sukha vilAsanI mohamAyAmAM masta rahetA ke prajAne koI phariyAda karavI hoya ke mulAkAta karavI hoya te paNa navAbanA kadI darzana thatA na hatAM. baMdhuo ! kAmagane kIcaDa AtmAnI kharAbI karanAra che. ane brahmacaryanA pavitra jaLa AtmAne vizuddha banAvanAra che. "strALa sthAnaka mor ) bhagavAne kAmabhegane anarthanI khANa jevAM kahyA che. kAmabhoganI tIvra abhilASAthI paNa jIvane dugatimAM javuM paDe che ne tyAM bhayaMkara kaSTa veThavAM paDe che. jo tamAre AtmAnuM zreya karavuM hoya te abrahAcaryamAMthI brahAcaryamAM Ave, bhagavaMte brahmacarya vratane sAgaranI upamA ApI che. bIjA te nadI samAna kahyA che. kacchanI pavitra bhUmimAM vijya zeTha ane vijyA zeThANI thaI gayA. e baMne AtmAonA jyAre lagna thayA na hatA tyAre temane saMta-satIjIne samAgama thayela. baMne pavitra dhamaSTha cha hatA. baMne kuMvArA hatA tyAre dIkSAnI bhAvanA hatI paNa mAtA-pitAe rajA nA ApI. eTale chevaTe viyAe kRSNapakSanI ane vijaye zukalapakSanI pratijJA lIdhI hatI. gAnuga e banyo ke te be AtmAonA lagna thayA. vijayakumAranA mAtA-pitAe temane mATe suMdara mahela zaNagAryo che. baMne pati-patnInuM milana thayuM. lagna thayA tyAre kRSNa pakSa hatA. keDabharyo vijyakamAra potAnI patnI pAse AvyA. A samaye vijyA emanA caraNamAM paDIne kahe che nAtha! huM ApanI pAse eka bhikSA mAMguM chuM. Apa mArA jIvananA sAcA sAthI che. mane zradhdhA che ke Apa mArI mAMgaNI jarUra pUrI karaze. Apa A bhavamAM dehanA sAthIdAra thayA che ne mekSamAM javAnI sAdhanA karavAmAM paNa mArA sAcA sAthIdAra banIne raheje. | vijayakumAra kahe vijyA ! tArI je IcchA hoya te kahe. huM tArI mAMgaNI jarUra pUrI karIza. tyAre vijyA kahe che svAmInAtha ! mAre dIkSA levI hatI. paNa mAtA pitAe rajA nA ApI. chevaTamAM meM mArA AtmAthI vicAryuM ke jIvananuM kaMIka bhAthuM te bAMdhuM. tethI meM kRSNapakSanI pratijJA lIdhI che. vijyakumAre kahyuM- he.
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ pepara zAradA zikhara vijyA ! tuM puNyavaMtI che. tane dhanya che. tArI pratijJAnuM pAlana karavAmAM mAre pUro sahakAra che. tArA jevI pavitra panI pAmIne huM Aje dhanya banI gaye. patinA mIThAM zabdo sAMbhaLI vijyA zeThANIne atyaMta AnaMda thaze. vijaya zeThe vinyAnI vAtane vadhAvI lIdhI. baMdhuo ! A kuTuMba kevuM pavitra haze ! pAse karaDenI lakSamI hovA chatAM temanAmAM vyasana, phezana ke durAcAra na hatAM. Aje tame dekhe che ne ke jeTale pase vadhAre teTalI udhdhatAI vadhI che. AjanA saMtAnane dharmanuM nAma-nizAna gamatuM nathI. temane te nATaka-sinemA ane kalabamAM AnaMda Ave che. pariNAme viSaya vAsanAo vadhatI jAya che. pavitra AtmAone puNyanA udayathI kareDAnI lakSamI maLI hAya paNa je jIvanamAM saMta samAgama na maLe, dharmArAdhanA na thaI zake te te saMpatti ane sukhe temane aMgArA jevA lAge che. vitarAganA saMte tamane ekAMta lAgaNIthI viSanuM vamana karavAnuM kahe che, ke mArA vItarAgane zrAvaka naraka-tiryaMca jevI durgatimAM na ja joIe. eTalA mATe bhagavAnane suMdara saMdeze tamArI pAse sate laIne AvyA che. AthI jIvane keTale AnaMda tha joIe ! eka vakhata eka bAIne pati paradeza jAya che. jatI vakhate enI patnIne kahe che huM pahoMcIne tarata patra lakhIza. tuM zAMtithI raheje. patine gayA paMdara divasa thayAM paNa patra ke samAcAra AvyA nahi, patnI ja enA patinA patranI rAha jue che. zerImAM TapAlI Ave ne bAI patinA patranI pratIkSA karatI deDIne jAya. patine patra ke samAcAra na maLatAM te udAsa thaI jatI. eka mahine, be mahinA karatAM varSa pUruM thayuM paNa enA patine patra AvyuM nahi, tethI patnIne ciMtA vadhavA lAgI ke mane tarata patra lakhavAnuM kahI gayA hatA ne Ama kema banyuM ? emane zuM thayuM haze ke mane patra nathI lakhatA? patinA viyegamAM strI raDatI ne jhUratI hatI. AnaMdadhanajIe kahyuM che ke- sAco pati bhagavAna che. e patinI prIta karanArane kadI raDavuM paDatuM nathI kahyuM che ke. 2Sama jinezvara prItama mAharo re, ora na cAhuM re kaMtaRSabha duniyAmAM sAro pati te e ja che ke jene hAtha pakaDIe te kadI ApaNe sAtha na choDe. kadI vidhavApaNunA dukhe nA Ave. te pati bhagavAna che. bhagavAna je bIje kaI dhaNI nathI. have pelI bAInA patine saMdeze bAra bAra varSa thavA AvyA chatAM AvatuM nathI tethI khUba jhUre che, raDe che. te rIte ApaNe AtmA nigodamAM gaye tyAM anaMtakALa rahyo, tyAM bhagavAnarUpI patine saMdeza maLe na
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 553 hate. narakamAM paNa lAMbAkALa sudhI duHkha veThayA. beIndriya, teIndriya, caurindriya ane asaMjJI paMcendriyamAM game tyAM saMkhyAne kALa kADhaye. tyAM paNa prabhunI vANIne saMdeza na maLe. vItarAga prabhuno saMdeza sAMbhaLavA mATenuM uttama sthAna hoya te A manuSyabhava che. ahIM tamane vItarAga prabhune saMdeza sAMbhaLavA mATe keTalI AturatA hevI joIe. bAra varSathI pati vihuNI strI jema patinA patranI rAha jue che. te gharamAM rahe, khAya pIve, kAmakAja kare paNa tenuM citta kyAMya cuMTatuM nathI. enuM mana enA patimAM che. tema tame saMsAramAM huM paNa tamAruM mana prabhu rUpI patimAM eka lIna thavuM joIe. te prabhumaya banI jaze te eka divasa jarUra tamane prabhu rUpI patine pavitra saMdeze maLaze. ane te saMdeze sAMbhaLatAM tamane avarNanIya AnaMda thaze. - bAra varSa pUrA thatAM eka divasa pelI bAInA patine patra TapAlI laIne Avyo. bahena! Aje tamAre patra che. basa, ATaluM sAMbhaLatAM haiyAne mAra nAcI uThaye. TapAlIne 25 rU. ApIne tenuM sanmAna karyuM. te A vItarAganA saMte pisTamenanI mAphaka roja vItarAga vANIne divya saMdeza Ape che. temanuM tame kevI rIte sanmAna karaze ? gabharAze nahi. saMte tamArI pAse tamane vahAluM che te kAMI mAMgavAnA nathI. - jemaNe kaMcana kAminIne tyAga karyo che te bIjAne tyAga karavAne saMdezo Ape che. emane tamArI pAse keI svArtha nathI. niHsvArtha bhAve tamane vItarAgavANI saMbhaLAve che. pilI bAIne tenA patine patra maLyo. temAM lakhyuM che ke meM tane bAra varSathI cheDI che, patra lakhI zakyo nathI. tene khUba duHkha thayuM haze ! paNa tuM gabharAIza nahi. have huM mAruM kArya saphaLa karIne kAyama mATe tyAM AvuM chuM. A saMdeza ' vAMcI patnInA ullAsane pAra na rahyo. te rIte vItarAgI saMte paNa prabhune patra vAMcIne tamane saMdeza Ape che ke he bhavya che ! anaMtakALathI maha nidrAmAM paDayA che te have jAge. viSayo ane vAsanAonuM vamana kare, rAga-dveSane jalAvI de, ahaMne ogALe, mamatAne mAra, tRSNanA taMtune chedI nAMkhe ne sohane jagADe te tamAruM kalyANa thaze. zIvaramaNanA svAmI banaze. ke suMdara saMdeze che. A saMdeze sAMbhaLatAM tamArA sADAtraNa koDa remarAya khIlI uThavA joIe. cetanadeva jAgI uThavuM joIe. pele navAba begamonA mohamAM paDIne rAjyanA kAmamAM bhAga letA na hatA. prajAnI pharIyAda sAMbhaLate nahi tethI prajAmAM khUba uzkerATa thayo. paNa moTA mANasane 7e ,
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ 554 zAradA zikhara kANu kahI zake? navAbane kahevA javAnI koInI hiMmata cAlattI nahi. chatAM kyAreka mukhya pradhAna navAbane kahetA ke sAhemaM ! Apa koIka vakhata rAjasabhAmAM padhArA tA sAruM. tyAre mAhaghelA rAjA kahetA ke tame sArI rIte badhA vahIvaTa saMbhALe che tethI mane sASa che. mAMhamAM paDelA navAbane jagADavA eka garIba mANase hiMmata karI. teNe navAbanA mahela pAse jaI paTAvALAne kahyuM-bhAI! tame navAkha sAhebane samAcAra Ape ke tamArA sa:tubhAI tane maLavA mATe AvyA che. paTAvALAne paNa vicAra thayA ke navAbanA sADhubhAI AvA garIba hoya ! paTAvALA kahe bhAI! tuM navAma sAhebane sADhubhAI kevI rIte ? kema huM navAbane sADhubhAI na khanI zakuM ? emanA puNyane udaya che ne mArA pApane udaya che. A saMsAramAM te eka mAtAnA udaramAM ALAyelA be bhAImAM paNa keTalA krUka hAya che! ekane ghera gArI ane khIjo gADInA DrAyavara, eka bhAI mIlamAlika tyAre khIjo bhAI karmanA udayathI mIlamajIra hAya che; te rIte huM temane sADhubhAI chuM. paTAvALAe navAbane khabara ApyA ke ApanA sADhubhAI Apane maLavA mAMge che. A sAMbhaLIne navAma camakayeA. mAre| sADhubhAI vaLI kANu ? eNe paTAvALAne kahyuM. tene ahIM laI AveA. tarata paTAvALA tene navAkhasAheba pAse lAvyeA. navAe pUchyuM tame sADhubhAI kevI rIte che ? te kaho. tyAre AvanAra mANase kahyuM. sAhekha! e vAta huM.... Apane pachI samajAvIza. paNa pahelAM mArI vAta sAMbhaLeA. ghaNAM vakhatathI mane ApanA dana karavAnI hAMza hatI. paNa ALakhANa ApyA vinA ApanAM dazana kevI rIte thAya ? eTalA mATe mAre pahelAM eLakhANa ApavI paDI. mAtra huM ja nahi paNa ApanI samagra prajA zrImata-madhyama ne gurIma ApanAM dazana karavA mATe talase che. jo ke ApanA puNya pratApe ApanI prajA bahu sukhI ne salAmata che chatAM kAI ne ApanI pAse kaMI araja gujAravI hAya tA kevI rIte guMjAre? ApanI prajA sukhI ne salAmata che temAM ApanA mahAna upakAra che. sArI prajA ApanA upakAranA bhAra nIce dabAyelI che. tethI darekanA manamAM ema thAya che ke je navAmanA pratApe ApaNe ATalAM sukhI chIe, keAI jAtanA bhaya ke du:kha nathI. AvA bhAgyavAna hAvA chatAM ApaNAM kevAM kamanasIkha che ke ApaNA upakArI navAba sAhebanAM rAjasabhAmAM ke nagaracaryAmAM ApaNane kadI dana thatA nathI. ApanAM dana mATe AkhA nagaranI prajA jhUratI hAya tyAM mArA jevA garIkha mANasa jhUre temAM zI navAI ? ATalu khelatAM garIba mANasanI AMkhamAM AMsu AvI gayA, te AMsu lUchatAM khelyA ke khudA kayAre evA dhanya divasa ugADaze ke prajAne ApanAM dana thaze ? A sAMbhaLI navAkhanI AMkhA AMsuthI bharAI gaI. temane peAtAnI bhUlane pazcAtApa thayA ke ahA! huM kAmabhogamAM mukhya khanI mAru' bhAna bhUlyA tyAre
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara zAradA 55 mArI prajA mArA darzana mATe jhUre che ne ! dhikkAra che mArI viSayavAsanAne ! navAbanI AMkhA khulI gaI. temaNe AvanAra mANasane kahyu` ke teM mane meAhanidrAmAMthI jAgRta karyAM. tArA jeTalA upakAra mAnu teTalA Ache che. te mArI bhUla sudhArI che. bhAI ! hamaNAM huM savArIthI bahAra nIkaLI rAjasabhAmAM AvuM chuM. ane AjathI darareAja rAjasabhAmAM besIne prajAnI arajI sAMbhaLIza. paNa tame mArA sADhubhAI kevI rIte cho te mane kahetAM jAe. tyAre teNe kahyuM ke sAheba ! sAMbhaLe. khudAnI be dIkarIo che. eka zrImatAI ane khIjI garImAi. temAM zrIma MtAI Apane paraNAvI ne garIbAI mane paraNAvI che. eTale huM ApaneA sADhubhAI kharA ke nahi ? garIbanA javAkha sAMbhaLIne navAkha khuza thaI gayA ne pAtAne jagADavA adala navAbe tene sAruM InAma Apyu. khaMdhue ! sUtelA navAba jAgyeA paNa ApaNA AtmA kayAre jAgaze ? navAkha khAnapAna ane egamAnA mAhamAM Asakta banyA hatA tethI te prajAnI arajI sAMbhaLatA na hatA; tema viSacAmAM, dhanamAM ane kAyAnI mAyAmAM paDele AtmA saMtapurUSo tene game teTalu samajAve che chatAM samajatA nathI. je kAyA mUkIne javAnI che tenI pAchaLa jIvanI keTalI pAgalatA che! jema pelA garIkhanA kahevAthI navAkhane ema lAgyuM ke mArA raMgarAga ane sukhavilAsa jherI che. ANe mAruM sthAna bhUlAvyu. have tene chADIne prajAne yAda karuM. Ama vicAra karI navAkha teA jAgI gayA. A rIte cetanadeva jAgaze tyAre ene lAgaze ke A dunyavI mehumAyA, raMgarAga ane sukha vilAsa jherI che. AchuM mane bhagavAna, gurU, tapa-tyAga Adi dharma bhUlA.ce. mATe have mAre emAM phasAvA jevuM nathI- mehamAyA, raMgarAga ane viSayavAsanAnA kacarAne dUra karI aMtarane zudhdha banAvI gurU pAse jAu. mArI bhUleA temanI AgaLa kahIne tenuM prAyazcita karu. AtmAnA dhAranA mArga temanI pAsethI samanuM ne svIkAruM.. tapa-tyAga ane dayA dharmAMne huM jIvanamAM apanAvuM. AvA bhAva Ave tyAre mAnI lejo ke mArA AtmArUpI navAba jAgyA che. vijayAzeThANIne kRSNapakSanI pratijJA hatI. jIA, A baMne AtmAe kevA jAgRta hatAM! vijyA zeThANInI pratijJA pUrI thaI. zukala pakSanAM divaseA AvyA. tenA prathama divase sArA zaNagAra sajI vijyA zeThANI taiyAra thayA. vijaya zeTha tene kahe che ke he vijyA! meM tArI pratijJAnuM pAlana ApyA che te viyA zeThANI karavAmAM sahakAra ApavA te satI strInA dhama che. meleA, ApanI zuM pratijJA che ? tyAre vijaya zeThe kahyuM- jema tAre karavAmAM sahakAra ApavA paDaze. have tAre mArI pratijJAnuM pAlana karavAmAM sahakAra kahe che nAtha ! patinI pratijJAnuM pAlana
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa6 zA zikhara kRSNapakSanI pratijJA che tema mAre zukalapakSanI che. A sAMbhaLI vijyA zeThANIne khUba harSa thayo. aho! huM kevI bhAgyavAna! AvA patine paraNIne mane jIvanabhara brahAcarya pALavAne avasara maLyo. teNe kahyuM ke svAmInAtha! ApanI pratijJAnA pAlanamAM mAre pUro sahakAra che. huM te strI jAti chuM. mane te mahAna lAbha maLe che. paNa Apane kRSNapakSanI chUTa che te Apa rAjIkhuzIthI lagna karI zake che. tyAre vijaya zeThe kahyuM ke tuM A zuM bole che? ApaNe Aje mahAna bhAgyazALI banyA chIe ke baMnenA manoratha pUrA thayA. jyAre mAtA-pitA jANaze tyAre ApaNe dIkSA lezuM. AhAhA A kevA pavitra AtmAo! devAnupriye! vijya zeTha ane vijyAzeThANInAM brahmacaryanAM khuda tIrthakara bhagavAne vakhANa karyA che. brahmacArI bhagavAna tulya che. brahmacaryanAM teja AgaLa sahasrarami-sUryanAM teja paNa jhAMkhA paDe che. pU. caMdanabAI mahAsatIjI tathA pU. harSidAbAI mahAsatIjIne Aje 26 me upavAsa che ne bhAvanAbAI mahAsatIjIne 11 upavAsa che. tapasvIone joIne tapanI bhAvanA vadhAraje. AvatI kAle saMvatsarIne pavitra dina che. vaira jheranI kSamApanA karavAnI che. krodha kaSAyanI Agane bUjhavavAnI che. te mATe sau sajAga bano vadhu bhAva avasare. caritra : pradyumnakumAranA pUrvabhavanI vAta cAlI rahI che. temAM pelA brAhANunA be putroe jaina dharma aMgIkAra karyo. zrAvakanA 12 vrata te zudhdha pALe che. eka vakhata temane jJAnane ghamaMDa hate paNa sAcA dharmanI zradhdhA thatAM temano ghamaMDa gaLI gayA. jyAM sudhI temane dharmanI pIchANa na hatI tyAM sudhI jaina dharmanI helanA karI. saMtane mAravA paNa AvyA. paNa samajyA pachI pitAnI bhUlone khUba pazcAtApa thaya ne daDha pratIti thaI ke devAmAM arihaMta deva, sarva gurUomAM nigraMtha gurU ane sarva dharmomAM kevaLI prarUpita dharma zreSTha che. eTale teo jaina dharmano phelAvo karavA lAgyA. jaina dharmanA guNagrAma karavA lAgyA. putronuM A vartana joIne enA pitA te baLI javA lAgyA ane jaina dharmanI TheraThera niMdA karavA lAgyA.. mAtA pitA punaH bane mithyAtvI, denAM suta vrata pAlA, pahele svargameM pAMca palyopama, pAyA Ayu rasAla che? jaina dharmanI khUba helanA karI temaja sAdhune mArI nAMkhavAnuM zIkhavADayuM hatuM. te badhA mahAna pApa karI mithyAtvI banIne narakamAM gayA. baMne putroe suMdara rIte bAra vratanuM pAlana karyuM. tethI tyAMthI AyuSya pUrNa karIne pahelA saudharma nAmanA devalokamAM pAMca pApamanA AyuSyavALA deva thayA. tyAM devalekanAM uttama sukhe bhegavavA lAgyA. baMne dezanuM pAMca papamanuM AyuSya pUruM thatAM tyAMthI cave che.
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa7 dhAradA zikhara te samayamAM adhyA nAmanI pavitra nagarI hatI. te nagarImAM zatrujya nAmanA parAkramI ane nItimAna rAjA rAjya karatA hatA. tenA baMne hAtha yAcakanI dInatA dUra karavAne mATe dAnaguNathI alaMkRta hatA. jenA pratApane zatruo sahana karI zakatA na hatA. tenA sevake, pradhAne, nokara cAkare badhA temanI kaI paNa AjJAne saharSa vadhAvI letA hatA. parastrI tarapha jenI daSTi kayAre paNa gaI nathI. deve paNa jenA zIlaguNanI prazaMsA karatA hatA. evuM temanuM te vrata zudhdha hatuM. temanuM sauMdarya ane 5 anupama hatuM. temane atyaMta mIThI madhurI bhASA bolanArI, pitAnA patimAM anurakta, patinA sukhe sukhI ane duHkhe duHkhI rahenArI priyavaMdA nAmanI rANI hatI. rAjA-rANI baMne sukhapUrvaka AnaMdamAM pitAnA divaso pasAra karI rahyA che. te ayodhyA nagarInI prajA paNa sarva vyasanathI rahita, jinavacananI anurAgI ane sadguNI che. te nagaranI badhI strIo zIla, sadAcAra Adi guNothI zobhatI hatI. tyAMnI prajAne dAnanuM vyasana hatuM. keI durAcArI kUra pApI mAnavI A nagarImAM Ave te A nagaranI bhUminA prabhAvathI ane janatAnI sadguNanI saurabhathI te puNyazALI pavitra banI jatA. tIrthakara, cakavarti, vAsudeva baLadeva, Adi ghaNu mahAna purUSanI A pavitra janmabhUmi hatI. A adhyA nagarImAM sAgaradatta nAmanA eka mahAna zrImaMta zeTha rahetA hatA. temane dhAraNa nAmanI pavitra patnI hatI. A sAgaradatta zeTha jaina dharmanA anurAgI hatA. ane temanI patnI paNa dharmanA raMge raMgAyelI hatI. baMne pati-patnI roja sAthe besIne sAmAyika-pratikramaNa Adi dharmakriyAo karatA. saMsAranA kAmakAjathI nivRtta thAya tyAre teo dharmanI vAta karatA. dararoja saMtanA darzana ane vyAkhyAna vANIne paNa lAbha letAM hatAM. Aje ghaNone dhana maLe paNa sAthe dharma na game. ghaNuMne tyAM dharma heya paNa pUrvanA azubha karmanA udayathI dhana nA maLe. A sAgaradatta zeThanuM puya evuM prabaLa che ke temane tyAM dhana ane dharma bane che. pati-patnI baMne sAthe sAthe dharma kare che. AvA puNyavAna AtmAo che paNa temane tyAM saMtAna nathI. have temane tyAM puNyavAna che Avaze te vAta avasare. vyAkhyAna naM. 56 bhAdaravA suda 5 ne ravivAra "saMvatsarI tA. ra9-8-06 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! ApaNe premanI pAvana saritAmAM snAna karI pApanuM prakSAlana karI pavitra banavA
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zAradA zikhara mATe je divasanI khUba AturatApUrvaka rAha joI rahyA hatA te divasa Aje AvI gayo. AjanA divasane ApaNe saMvatsarIne divasa kahIe chIe. A pavitra dina varSamAM eka vakhata Ave che. paryuSaNa parvanA ATha divase pavitra che. paNa AjanA divasanI vizeSa mahattA che. saMvatsarIne divasa AvatAM pahelAM tamane jAgRta karavA mATe pAMca signala ApavAmAM AvyA. AjathI 29 divasa agAu paheluM signala mahinAnuM dhara, bIjuM signala paMdaranuMdhara, trIjuM signala aThThAIdhara, cothuM signala kalpadhara ane pAMcamuM signala telAdhara. have tame vicAra kare ke je divasanI maMgala padharAmaNI thatAM pahelAM pAMca pAMca signala ApavAmAM Ave te divasa ke pavitra haze ! Ajano divasa sarva jIvane kSamAne maMgala saMdeza Ape che. kSamA e AtmAne amara banAvanAra amRta che. uttarAdhyayana sUtranA 2mA adhyayanamAM bhagavaMtane prazna pUche che he prabhu! vinagi mane nave fiaa kAya? krodha upara virya meLavavAthI jIvane zuM lAbha thAya che ? vigapan nita nAyA tyAre bhagavaMte kahyuMhe gautama ! krodha upara vijaya meLavavAthI jIva kSamA guNane prApta kare che, jaina darzanamAM kSamAnuM ghaNuM mahatva che. kSamA dvArA manuSya kaThInamAM kaThIna kAryo sahelAIthI karI zake che. anya darzana-mahAbhAratamAM paNa kSamAnuM mahatva batAvatAM kahyuM che ke kSamA bahma, kSamA satyaM, kSamA bhUtaM ca bhAvi ca / kSamA tapaH kSamA zaucaM, kSamayadaM dhRta jagat // . kSamA brahma che, kSamA satya che, kSamA bhUta ane bhaviSyavat che, kSamA tapa che, kSamA zudhi che ane kSamAe A jagatane dhAraNa karI rAkhyuM che eTale ke kSamAvAna purUSothI A jagata TakI zakayuM che. je AtmA kaSAyanA prasaMgamAM kSamA rAkhe che. sahana kare che te jagatane kaMIka ApI zake che. je sahana nathI karatA te kaMI ApI zakta nathI. vRkSa sUryane tApa sahana karIne zItaLa chAyA Ape che. AMbo paththaranA ghA sahana karIne mIThAM phaLa Ape che. kuhADAnAM ghA sahIne lAkaDAM Ape che ane bhUkhathI pIDAtAne rejI apAvI potAnI pharaja adA karIne saMtoSa mAne che. bhagavAna mahAvIsvAmIe dIkSA laIne sADAbAra varSa ne paMdara divasa sudhI ugra sAdhanA karI. te daramyAnamAM temane keTalA upasargo ane pariSaha naDyA. tyAre kevI adUbhUta kSamA rAkhIne kSamA vIrasya bhUur! e sUtrane sArthaka karI batAvyuM ane jagatanA sarva jI AgaLa pUravAra karI ApyuM ke vairathI vara zamatuM nathI. agnithI agni zAMta thatuM nathI paNa kSamAnA nIrathI vairanA agni bUjhAI jAya che. caMDakauzika jevA daSTivila sapane krodha rUpI agni bhagavAne kSamAnA nIrathI bhUjhavIne tene zItaLa
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara banAvyuM. eka vakhatanA mAraka caMDakauzikane samatAnI sAdhanAthI bhagavaMte pUjanIya banAvyA. A che kSamAnI adbhuta zakti. . baMdhuo ! ApaNe sAta sAta divasa sudhI sAdhanA karyA bAda Aje kSamAnA nIramAM snAna karIne AtmAne pavitra banAvavAnuM che. Aje amAre ne tamAre letIdetI e be kAryo karavAnA che. AkhA jagatano tamAma vyavahAra letIdetIthI cAle che. helasela vahepArI pAsethI nAnA vahepArIo mAla kharIde che. nAnA vahepArI pAsethI grAhaka mAla le che. A rIte dareka vyavahAra levaDadevaDathI cAle che. Aje zUravIra ne dhIra banIne jenI jenI sAthe vera jhera thayAM hoya tenI tame kSamApanA mAMgI leje. ane keIe tamAre aparAdha karyo hoya te vyakti tamArI pAse kSamA mAMgavA Ave tyAre tene tame aMtaHkaraNapUrvaka kSamA Apaje. kSamA leje ane kSamA deje. divALI Ave che tyAre paisAnuM saravayuM kADhe che tema AjanA divase tame e vicAra karaje ke gaI saMvatsarIthI A saMvatsarI sudhImAM mArA jIvanamAMthI bUrAIo keTalI ochI thaIne sadguNenI keTalI vRddhi thaI? bUrAInI bAdabAkI, sadguNane saravALe ne guNane guNAkAra karI jIvanane dhanya banAve. ahaM ane amane dUra karI parvanI ArAdhanA karaje. A parva AtmAmAM rahelA krodha-mAna-mAyA-lobha-rAga-dveSa-vera jhera Adi durgane kacaro dUra karIne kSamA, dayA, nirlobhatA, saraLatA Adi guNene apanAvI AtmAne ujajavaLa banAvavA mATe che. mAyAzalya, niyANuzalya ane mithyAtva zalyarUpa melathI malIne banelA AtmArUpI kapaDAne vItarAgavANInA vArithI kSamAne sAbu ane dharmarUpI dhokA vaDe sApha karavA mATe A paryuSaNa parvanI ArAdhanA karavAnI che. traNa divasanA melA kapaDAne tame kaho cho ke khUba melA che. te tarata gheI nAkhe che paNa AtmArUpI kapaDA upara anaMtakALathI karmanA mela ceTI gayA che tene sApha karavA mATe kaMI keziSa kare che kharAM ? kapaDAMne eka nAnakaDuM zAhIne DAgha lAgI jAya te tarata sApha kare che paNa AtmA upara te krodhAdi kaSAyenAM keTalA meTA DAgha paDayA che te tamane rAkhI mUkavA kema game che? A paryuSaNa parvarUpI gaMgAne ghATa che. A ghATa upara AvIne samatArUpa pANIthI kaSAya rUpa lAgele mela dUra karIne AtmAne prazAMta-pavitra banAvI anaMta sukhane bhektA bane tevI ArAdhanA karI le. ' tame badhAe paryuSaNa parvanA sAte divase dAna, zIyaLa, tapa tathA pavitra bhAvanAothI pasAra karyA. Aje tenA phaLa svarUpe e nirNaya karaje ke mAre game tevA saMgamAM kaSAya karavI nahi. pitAne ke pitAnA nimitte bIjAne kaSAya Ave
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhA tevA saMge upasthita thavA devAM nahi. sadA AtmA samatA bhAvamAM sthira rahe tevI jAgRti rAkhavA mATe reDa signala batAvyA kare. kadAca gharamAM ke saMghamAM kayAMya tamAruM dhAryuM na thAya te e vicAra na karaze ke huM saMghane pramukha chuM, maMtrI chuM ne mAruM dhAryuM kema na thAya? gharamAM paNa huM maTe chuM. huM kahuM tema badhA kema na kare? AvuM mAna na lAvaze. ahIM tamAruM dhAryuM kadAca nahi thAya te tenI ciMtA nathI paNa ApaNuM paramapitA mahAvIra prabhunI AjJAnuM ullaMghana na thAya tenI sAvacetI rAkhaje. je prabhunI AjJAnuM pAlana kare che tenI AjJAnuM sau pAlana karaze. AtmA maMgalakArI ne pAvanakArI banaze. paryuSaNa parvanI ArAdhanA ahaMnuM piSaNa karavA ke saMsAranA sukha meLavavA ke duniyAnA raMgarAga mATe nathI paNa AtmAmAM rahelI jati pragaTa karavA mATe che te mATe saMsAramAM rahelAM sumabAdara, trasa ane sthAvara e sarva prANI mAtra pratye maitrIbhAva rAkho. potAnA taraphathIkaI paNa jIvane duHkha thAya tevuM vartana kadI karavuM nahi. hA, bane te keInuM bhaluM kare paNa keInuM kharAba te karavuM nahi. prANI mAtra pratye maitrIbhAva lAvyA pachI hRdayamAM evI zubha bhAvanA lAvo ke "savi jIva karuM zAsanarasI." sarva jI mahAvIra prabhunA zAsananAM rasika kema bane ? ane jaladI AtmAnuM kalyANa karIne mokSamAM kema jAya? AvI bhAvanA bhAve ne junAM verajhera bhUlI jAo. aparAdhInA aparAdhane paNa bhUlI jAo. apakArIonAM apakArane kadI yAda na kare. vera jhera A jIvane anaMtakALa saMsAramAM rajhaLAvanAra che. ema samajI sAcA ArAdhaka banI aparAdhI ane niraparAdhI saMsAra aTavImAM bhaTakatAM sarva che sAthe khamatakhAmaNuM karI sarva jIvanuM hita icchI ApaNI sAdhanAne suMdara banAvIe. ApaNuM kalyANa karIe ne ApaNI pAse AvanAra krodhImAM krodhI ane vairImAM vairI mANasane paNa kalyANanA mArge vALIe te A paryuSaNa parva ujavyAM te sArthaka gaNAze. baMdhuo! vaira e AtmAne vairI che. A bhavamAM jIva vaira laIne jAya che te tene bhabhavamAM karmanI karavatathI vaherAvuM paDe che. bhavabhavamAM tene bhayabhIta rahevuM paDe che. dazavaikAlika sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke "rAjubaMdho majAni vairane anubaMdha mahAna bhayanuM kAraNa che. mATe ApaNuM jIvana evuM banAvavuM joIe ke sAme mAramAra karate kopImAM kodhI mANasa Abe ya te paNa zAMta banI jAya. ApaNuM jIvana joIne sAmI vyakti sudharI jAya. vairanuM visarjana karI snehanuM sarjana kare. javALAnI jema jalate mANasa zItaLa jaLa je banI jAya. ahIM eka prasaMga yAda Ave che. ciDamAM eka mahAna kavi thaI gayA. asala te e citeDanA na hatA paNa citemAM kevI rIte AvyA temanuM mULa raheThANa saurASTra hatuM. te be bhAI hatA,
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara temAM moTebhAI khUba zAMta hato. nAnAbhAI jarA ugra hatuM. eka vakhata baMne bhAI vacce saheja vAtamAM jhaghaDe thayo. moTAbhAIe nAnAbhAIne khUba samajAvyuM paNa kaI rIte te samaye nahi. ane uTe vadhu krodha karI hAthamAM DAMga laIne moTAbhAIne mAravA mATe AvyA. moTAbhAInA manamAM thayuM ke huM Ane ATaluM badhuM samajAvuM chuM. chatAM samajato nathI? ane uparathI mane mAravA mATe A che? eTale tene paNa khUba krodha Avyo. krodhanA AvezamAM AvIne nAnAbhAInA hAthamAMthI DAMga jhUMTavI laIne nAnAbhAIne mArI. tarata nAnAbhAI paDI gaye ne prANa cAlyA gayA. kahevata pramANe kAganuM besavuM ne DALanuM paDavuM tema moTAbhAIe jozathI DAMga mArI na hatI paNa nAnAbhAInuM AyuSya pUrNa thavAnuM haze tethI DAMga vAgIne paDI gayA ne tenuM mRtyu thayuM. nAnAbhAInuM A rIte maraNa thavAthI moTAbhAIne khUba dukha thayuM. arere. meM meTe thaIne nAnAbhAIne mAryo? bhAIne gujarI gayA cha mahinA thayA paNa tenA manamAMthI aphasa jatuM nathI. loke paNa ema bolavA lAgyA ke moTAbhAIe nAnAbhAIne DAMga mArIne jIva lIdhe. tyAre moTAbhAInA manamAM thayuM ke A gAmamAM rahIza te jIvIza tyAM sudhI loko mane jaMpavA nahi de. vaLI nAnAbhAInI vidhavA patnI ane tenAM nAnA bALake A badhAnA sAmuM mArAthI jevAtuM nathI. tenA karatAM A gAma choDIne cAlyo jAuM. have mAre A gAmamAM rahevuM nathI. A vicAra karIne te saurASTra choDIne pitAnI patnI ane bALakane laIne te citaDa AvIne vasya. pitAnI bhUlanA pariNAme deza cheDoH " citeDamAM AvIne tenI bAhozI ane zaktithI teNe citoDanI rAjasabhAmAM sthAna jamAvyuM. thoDA samayamAM teNe kaviratna tarIkenI nAmanA meLavI, ene putra paNa khUba hoMziyAra kavi thaze. samaya jatAM te kavinuM mRtyu thayuM. ane tene putra kaviratna bane. enA pitA karatAM paNa te vadhu hoMziyAra thaye. eTale te rAjAne khUba priya thaI paDe. rAjA pAse enuM eTaluM badhuM mAna vadhI gayuM ke rAjasabhAmAM javA mATe tene rAjyamAMthI pAlakhI laIne mANaso teDavA mATe jAya ne ghera mUkavA Ave. enA gharamAM nokara-cAkara ane rasoIyA rAjya taraphathI rAkhI ApavAmAM AvyA. ane enA gharane pharato rokI pahere raheto hato. ATalA sukha-vaibhavamAM A kavi rahetA hatA. enAmAM kAvya racavAnI ane suMdara AkarSaka sAhitya lakhavAnI ghaNI zakti hatI. rAjA pAse enA paDatAM bela jhIlAtAM hatAM. chatAM tenAmAM jarAya abhimAna na hatuM. krodha te enA jIvanamAM kadI AvatuM na hatuM. e pavitra e kavi hate. cAre tarapha tenI khUba prazaMsA thatI hatI. A kavinA pitA citaDamAM AvIne sukhI thayA enA karatAM putra savA sukhI 71
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________ 562 zAradA zikhara thaze. bIjI bAju enA pitAnI DAMga vAgatAM je nAnabhAI gujarI gaye hatuM tene meM putro hatA. te paNa moTA thayAM ne kavi banyA. eka vakhata te baMne putroe enI mAtAne kahyuM ke bA ! ame moTA thayA pachI amArA pitAjIne te joyA nathI. te amArA bApujI bahu nAnI uMmare kema cAlyA gayA ? zuM temane bhayaMkara roga Ave hatuM ke zuM thayuM hatuM tyAre enI mAtA kahe che beTA! tArA pitAjI mate maryA nathI, emane emanA moTAbhAIe DAMga mArI ane DAMga vAgatAnI sAthe te nIce paDyA ne temanA prANu cAlyA gayA. A sAMbhaLI yuvAna chokarAonuM lohI ukaLI gayuM. basa have te game tema thAya paNa mArA pitAne mAranAranuM vaira laIne jaMpIzuM. e kayAM rahe che? tyAre enI mAtAe kahyuM-temane gayAM ghaNAM varSo thayA pachI pharIne e ahIM AvyA nathI. paNa meM ema sAMbhaLyuM che ke teo citoDamAM jaIne vasyA che. ne tyAM meTA kavi banyA che. A sAMbhaLI nAnAbhAInAM baMne putro citaDa AvyA. "vairanI vaNajhAra sAthe citeDamAM kavionuM Agamana" juo, vaira zuM kAma kare che? vairanI vasulAta karavA mATe saurASTra cheDIne citaDa AvyA ane eka makAna laIne rahyA. thoDA divasamAM rAjyanA mANaso sAthe sabaMdha karI citoDanI rAjasabhAmAM teo baMne saMgItakAra tarIke rahI gayA. ahIM game teTalA kavi Ave paNa rAjya mAnya kaviratnanI tela keI AvI zakatuM na hatuM. kAraNa ke keInAmAM buddhi hoya, zakti hoya paNa sAthe abhimAna, krodha, lebha vigere heya. jyAre A kaviratna te evA gaMbhIra, nirAbhimAnI ane nirlobhI hatA. enI dRSTimAM IrSyA na hatI. rAjyamAM keI na kavi Ave te tenuM premathI svAgata karate hate. A navA saMgItakAre AvyA che temane paNa premathI bolAve che. ene khabara nathI ke A mArA kAkAnA be dIkarAe enA pitAnA varane badale levA mATe AvyA che. paNa pilA be bhAI e te je kArya mATe AvyA che te mATe mArga zodhatA hatA. tyAMnA mukhya mANasone pUchyuM ke A meTA kavi koNa che? emanA pitAjI keNa hatAM? pUchatAM khabara paDI ke pitAjIne mAranAre te marI gayA paNa A ene dIkare mATe kaviratana che. basa, have game tema karIne ApaNe tene mArI nAMkhIzuM. tene mAravAnA upAya zodhavA lAgyA paNa A te kadI ekale hoto nathI. ghera jatAM ne AvatAM vAhanamAM javAnuM ane tenI cAre bAju sipAI ene pahere hoya eTale ene mATe kevI rIte ? enA gharane pharate paNa cekIpahere che. have karavuM zuM? pelA baMne bhAIo te mUMjhAvA lAgyA. baMdhuo ! jenA peTamAM pApa hoya che te prajaLe che. jenA piTamAM pApa nathI tene "zuM ciMtA? kaviratnane A bAbatane kaMI khyAla na hato. eka vakhata
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 563 pAkhIne pavitra divasa hatuM eTale teNe mANasane kahyuM ke Aje mAre pAlakhImAM nathI besavuM. huM page cAlIne ghera jaIza, tyAre enA sipAIoe kahyuM-bApu! ame tamane ghara sudhI mUkavA AvIe. tyAre kavie kahyuM-bhAI! mUkavA AvavAnI kaMI jarUra nathI. huM cAlyuM jaIza. kavirane khUba nA pADI eTale polIsa sAthe gayA nahi. pavitra kaviratna nirbhayapaNe ghera jaI rahyA hatAM. pelA baMne bhAIoe joyuM ke A ekale ghera jAya che eTale e baMne tenI pAchaLa cAlyA. mArgamAM galIne rasto A. kavi ekalA che. e rastAmAM mANasonI avarajavara paNa nathI. A takane lAbha laIne pelA baMne jaNA ADA pharI vaLyA ne kahyuM- he pApI! ubhe rahe. amArA pitAjIne tArA bApe mArI nAMkhyA che. ame tenuM vera levA mATe AvyA chIe. have tane jIvate nahi javA daIe. baMne jaNe talavAra kADhIne kahe che ke maravA mATe taiyAra thaI jA. kaviratnanI hita zikhAmaNu" kavirane kahyuM-bhAI! mArA ane tArA pitAjIne e saMgomAM zuM banyuM haze tenI mane ke tamane khabara nathI. vIrA ! ApaNe badhA bhAI e chIe. ApaNe e pUrvanA vairanI paraMparA rAkhavI nathI. je tame mane mAraze te mArAM chekarAo tamArA pratye vaira rAkhaze ne tamane mAraze. tamArA chokarAe mArA chokarAne mAraze. A rIte paraMparAmAM vairanI vaNajhAra cAlI Avaze. AvI vairanI paraMparA calAvavAnI zI jarUra ? ApaNe bhAIbhAI banIne premathI rahIe. tame mAre ghera cAle. baira levA AvanArane kedha" vaira levA AvanAra kAkAnA dIkarAo kahe che tAruM tatvajJAna amAre sAMbhaLavuM nathI. tAruM jJAna tArI pAse rahevA de. tAre bApa te amArA bApane mArI nAMkhIne zAha thavA mATe ahIM AvIne vasyA hatA ne have tuM mATe jJAnI banIne amane upadeza ApavA beThe che? bacavA mATe tuM badhI bArIe zeAdhe che paNa ame tane kyAM jIvate javA daIe tema chIe? juo, kaviratananI vAta keTalI suMdara ne samajavA jevI che? ke bApe je karyuM te karyuM paNa ApaNe je A rIte vaira rAkhIzuM te kuTuMbamAM vairanI paraMparA cAlI Avaze ne mahAna karmonuM baMdhana thaze. A vairanI paraMparA A bhava ane parabhavamAM AtmAne mahAna duHkhadAyI nIvaDaze. A te eka ne eka be jevI vAta che ne? paNa jenA dilamAM vairanI Aga saLagI rahI che tene AvI sArI ne sAcI hita-zikhAmaNa paNa kayAMthI gaLe utare? vaira nyAyanI vAta paNa samajavA de nahi. paNa uparathI navAM pApa karmo karAve che. jyAre maitrIbhAva sAmAnI anyAyanI vAta paNa nyAyathI samajI le ane bIjA ghaNAM guNene pragaTa kare che.
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________ 564 zora zikhara "kavine maitrIbhAva' kavirane kahyuM. mArA bhAIo! haju paNa huM tamane kahuM chuM ke tame kaMIka samajo. ne A vairanI vAta cheDI de. tyAre pelA baMne bhAIeAe kahyuM ke amAre tArI vevalI vAta sAMbhaLIne A takane cUkavI nathI. ame te tene mArIne jaMpIzuM. tyAre kavie kahyuM ke zuM tamArA hRdayamAM pragaTele vairane agni keIpaNa rIte bUjhe tema nathI tyAre kahe che nA...nA. ame te tane mAravAnA chIe. temAM mInamekha phera paDe tema nathI. eTale kavie kahyuM- juo, bhAIo! tamAre mane kaMI paNa rIte mArI ja che to huM tamane rasto batAvuM. atyAre tame mane mAraze te kaIne kaI joI jaze ne tame pakaDAI jaze. vaLI huM te kadI ekale gherathI rAjasabhAmAM ke rAjasabhAmAMthI ghera jato ke AvatuM nathI. vAhanamAM jAuM chuM ne mArA gharanI bahAra paNa polIse pahero bhare che. tethI tamane mane mArI nAMkhe phAvaze nahi. te tame ema karaje ke Aje rAtre daza vAgyA pachI A gAmanI bahAra zaMkaranuM maMdira che tyAM talavAra laIne Avaje. huM paNa tyAM AvIne ubhe rahIza. tame khuzIthI mane mArI nAMkhaje. tyAre pelA baMne bhAIo kahe che have tuM amArAthI DarI gaye. kaI rIte chaTakI zake tema nathI eTale amane ThagIne chaTakavAnI bArI zodhe che. paNa ame tamane kayAM chaTakavA daIe tema chIe? tyAre kavie kahyuM- bhAI! huM tamane ThagavA mATe nathI kahete. mane mArIne paNa tamArA AtmAne zAMti thatI hoya ne vairanI paraMparAnuM visarjana thatuM hoya te huM atyAre maravA taiyAra chuM. mane maraNane Dara nathI. paNa atyAre mane mAravAmAM tamArA mAthe jokhama che. mArA maraNa pachI tame jokhamamAM mUkAI na jAo te mATe huM tamane raste batAvuM chuM. tame zradhA rAkhe. huM jarUra Aje rAtre zaMkaranA devaLamAM pahoMcI jaIza ne tame sukhethI nirbhayatApUrvaka mane mArI zakaze. baMdhuo! kavinI samajaNa kevI suMdara che! pitAnA maraNathI paNa je vairanI paraMparA aTakatI hoya te maravA taiyAra che. Aje ke mANasa A maitrI bhAva rAkhI zake khare? e te sAme mAravA deDe. pelA baMne bhAIo kahe che te rAtre zaMkaranA maMdire sAmethI maravA mATe Ave te amane tArA upara vizvAsa nathI. paNa tuM bahu pavitratAnI vAta kare che te Aje akhataro karI joIe. nahitara pachI joI leje ema kahIne baMne bhAI e cAlyA gayA, kaviratna paNa ghera AvyA. jamI paravArIne pitAnI patnIne ekAMtamAM bolAvIne kahyuM ke huM Aje eka divya saMdeza laIne Avyo chuM. patnI kahe che nAtha! evo te zuM saMdeza lAvyAM che. ke Aje tamArA mukha upara alaukika AnaMda dekhAya che? tyAre kahyuM ke mArA kAkAnA be dIkarAo enA bApanuM vaira levA AvyA che, ane A pramANe banyuM che. bole, have tamArI zI IcchA che? ApaNuM paraMparAmAM vaira rAkhavuM che ke vairanI paraMparA
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 55 aTakAvavI che? tyAre patnI kahe che svAmInAtha! vaira te viSa jevuM che. ApaNe keInI sAthe vaira rAkhavuM nathI. kavie kahyuM je tamAre vaira na rAkhavuM hoya te mAre moha cheDe paDaze. huM Aje rAtre temane vacana ApyA pramANe maravA mATe zaMkaranA maMdiramAM javAno chuM. tamArI AjJA che ne ? tyAre patnI kahe che pati e te satI strInuM saubhAgya che. patine sAmethI maravA mekalatAM kaI patnIne duHkha na lAge? chatAM Apa je vairanA bIjane bALavA mATe ApanI jAtanuM balIdAna Ape che te huM khuzIthI AjJA ApuM chuM. Ama kahIne uparathI kaThaNa thaIne dukhita dile patine AjJA ApI. kavi te daza vAgatA pahelAM nizcita karelA sthAne pahoMcI gayA. pilA bane te ema mAnatA hatAM ke e zuM AvavAnuM che? e te kyAMya bhAgI gaye haze, chatAM joIe te kharA. baMne bhAIo talavAra laIne tyAM AvI pahoMcyA. kavi ratnanI zUravIratA' : baMne bhAIone joIne kahe che ke huM mArA vahAlA vIre! AvI gaye chuM. have tame kahe te rIte ubhuM rahe. tame tamArI talavAra hAthamAM laIne tamAruM kArya jaldI patA ne tamArA AtmAne zAMti Ape. vicAre, A kavinI keTalI zUravIratA haze ! maravA mATe ApaNane prajArI chUTe ne ahIM te vairanI Aga zamAvavA mATe keTalI taiyArI che ! zuM emane bacavuM hoya te bacI zake tema na hatuM ? zuM emanAmAM zurAtana na hatuM ? e rAjAne khUba priya hato. ene rastAmAM be bhAIoe karyo eTale khabara paDI gaI hatI ke A vairane badale levA mATe AvelAM che. e dhArata te rAjAne vAta karIne temane jelamAM pUrAvI deta. bairane badale levA AvanAranI nirdayatA : kaviratna karavA mATe hasate mukhaDe AvIne ubhA che. metanA mukhamAM ubhA che paNa mukhaDA upara addabhUta prasannatA che. te prabhune prArthanA kare che ke he prabhu! mArA dehanAM balidAna pachI mArI paraMparAmAM vaira na rahe ne zAMti thAya. teo pavitra bane tevI temane sabadhi Apaje. ema kahIne navakAramaMtranA smaraNamAM lIna banyA. kSamAnuM kevuM adbhUta phaLa maLe che te sAMbhaLo. jyAM pelA baMne bhAIo kaviratnane mAravA mATe talavAra ugAme che tyAM dUradarathI gheDAnAM DAbalA khakhaDatA saMbhaLAyA. pUravegathI ghoDA doDatAM najIka AvatAM hoya tema lAgyuM. baMne bhAIe gabharAyA ke kaI mANasa ghoDA upara besIne ahIM AvI rahyA che. have jo ApaNe Ane mArI nAMkhIzuM te ApaNI pAse ghoDe nathI ke tenA upara besIne bhAgI chUTIe. AvanAra te ApaNane pakaDI mArI nAMkhe. A gabharATamAM emanA hAtha nIcA paDyA ane gusse thaIne kaviratnane kahevA lAgyA
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizAradA zikhara ke he pApI! te te amane evuM kahyuM hatuM ke huM ekale AvIza. ema kahIne amane ThagavAne dhaMdho karyo? A tArA kAkAone khAnagImAM AvavAnuM kahyuM hatuM ? tAre jeTalI ThagabAjI ramavI hoya teTalI ramI le paNa eka vAta nakkI samajI lejo ke ame tene mAryA vinA rahevAnA nathI. kaviratna kahe che ke bhAIo! meM keIne khAnagImAM bolAvyA nathI. keIne kaMI vAta karI nathI. keNu Ave che? te huM kaMI jANatA nathI. tyAre pelA baMne kahe che to atyAre TAImasara aMdhArAmAM keNa Ave che? cora thaI ne pAcho zAhukAra bane che? A pramANe vAta thatI hatI tyAM be ghaDI tyAM AvIne ubhA rahyA. eka ghaDo khAlI hatuM ne bIjA ghoDA uparathI kaviratnanI patnI utarI. A joI kaviratna pUche che ke tame aMdhArI rAtre ahIM ekalA zA mATe AvyA ? kaviratnanI patnInI samajaNa ane udAratA bharelo javAba": kavi-panI khUba zAMtipUrvaka madhura svare belI. svAmInAtha ! Ape te mane badhI hakIkata samajAvI ane ApaNI kuTuMba paraMparAmAM vairane viSama dAvAnaLa cAlu na rahe tene ThAravA mATe ahIM cAlyA AvyA. te samaye mane ApanA viyoganuM duHkha thayuM paNuM meM mArA manane makkama karI bIjI kSaNe vicAra karyo ke ahA ! huM keTalI bhAgyavAna chuM ke vairanA viSama dAvAnaLane zAMta karavA mATe pitAnI jAtanuM balidAna ApanAra udAra ane pavitra patinI patnI banavAnuM mane parama saubhAgya sAMpaDayuM. AvA paramezvara tulya pati te keIka puNyavaMtI strIne maLe. juo, A kavinI patnI paNa kevI udAra che ! have pite zA mATe madhyarAtre ekalI AvI che te vAta karatAM kahe che svAmInAtha ! Apane meM rajA ApI ane Apa ahIM AvyA. paNa pAchaLathI mane vicAra Avyo ke mArA pati te vairane dAvAnaLa zAMta karavA mATe hoMze dehanuM balIdAna Apaze temAM zaMkA nathI. paNa A mArA be lADakA diyarIyA AvyAM che temanI pAse te ghoDe ke bIjuM kaMI vAhana nathI. teo tamane mArIne aMdhArI rAtre kyAM jaze? page cAlIne mANasa jaI jaIne keTale dUra pahoMcI zake ? hamaNAM traNa cAra kalAkamAM vahANuM vAI jaze. maMdiranA pUjArI pUjA karavA Ave ne bIjA leke darzana karavA Ave. te vakhate A5nuM zaba paDeluM joze eTale rAjAne khabara paDaze. Apa te rAjAne khUba priya che. eTale rAjA Apane vadha karanAranI tapAsa karavA mATe cAre tarapha ghoDesvArone deDAvaze, ane A mArA diyara pakaDAI jaze ne emane rAjA phAMsIe caDhAvaze. eTale pAchuM emane ane ApaNuM saMtAna vacce vaira ubhuM thaze. jo Apane bhega ApavA chatAM vairanI vaNajhAra cAlu rahe te tene artha che? A badhA vicAra utALamAM te samaye na AvyuM. paNa ApanA gayA pachI vicAra AvatAM huM gabharAI gaI ke mArA be diyaranuM zuM thaze ? eTale temane mRtyunA mukhamAMthI
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________ 597 zAradA zikhara bacAvI levA A be ghoDA laIne huM AvI che. jethI Apane mAravAnuM kAma patAvIne tarata teo A be ghoDA upara besIne kyAMnA kayAMya dUra bhAgI jAya jethI ApaNAM chokarAne paNa khabara na paDe ke mArA pitAjIne teNe mAryA ne mAranArA kyAM gayA ? ane huM ApanA zabane ahIM agni saMskAra karI te citAmAM huM paNa baLI maruM. kAraNa ke svAmInAtha! satI strIne pati cAlyA jatAM tenuM saMsAramAM koI nathI. mAre saubhAgya cAMdale lUchAI jatAM kyAreka paNa mArA mukha upara udAsInatA Ave. mane e viSayamAM ApaNA putro agara bIjA koI paNa kaMI pUche tyAre akaLAI mUMjhAI be zabda koInA maDha belI jAuM te mATe anartha ubho thAya. huM jIvatI hoI te A prazna ubhuM thAya ne ? tenA karatAM ApanI pAchaLa ApanA mArge cAlI AvuM to vairanI vAta ahIM ja patI jAya. kaI jANe nahi ne kaI pUche naMhi ne chokarAone A vAtanI gaMdha Ave nahi, ane temanA dilamAM vairane aMkura phUTe nahi. panIne javAba sAMbhaLI kaviratna tene vAMso thAbaDIne kahe che vAha! zuM tArI buddhi che! vairanA leNAM cUkavavAnI zuM tArI udAratA che ! ApaNuM dhAreluM kArya saphaLa thAya, varane kAyama mATe aMta AvI jAya ne A baMne ApaNAM bhAIe kSemakuzaLa temanA ghare pahoMcI AnaMdathI rahe. kharekhara! tuM satI che. tuM nArI nahi paNa nArAyaNI che. zuM tArI zakti ne budhdhi che ! bIjAnuM rakSaNa karavA mATe te keTale bhega Ape ! ema kahI tene khUba dhanyavAda ApyA. pachI pelA baMne bhAIe sAme daSTI karIne kahe che bhAIe ! have A talavAra hAthamAM laIne tame tamAruM kArya jaldI patA. pati-patnI vacce thayelI vAtacIta sAMbhaLIne baMne bhAIo te thaMbhI gayA. ahA ! ApaNe jene mAravA mATe AvyAM chIe te ApaNane bacAvavA mATe keTalI anupama udAratA vApare che ! vairanI vaNajhAra dUra karI maitrIbhAvanuM rakSaNa karavA mATe teo keTale bhoga Ape che ! je emane bacavuM heta te te dhAre tema karI zake tema hatuM. rAjAnA jenA upara cAre hAtha heya tene zuM bAkI rahe? ApaNane pakaDAvI devA te samartha hatA. chatAM evuM kAMI na karatAM vairanI Aga bujhAvavA mATe potAnA jIvanane aMta lAvavA taiyAra thayA. e kevA udAra ne sajajana che! jyAre ApaNe kevA zaTha, lUMTArA, pApI ane hatyArA chIe! dhikakAra che ApaNA jIvanane! patipatnInI udAratA jaI baMne bhAIonA aMtaramAM jAgele vairane agni zAMta paDI gaye. javALA jaLa banI gaI. vairane Aveza utarI gayo ne hAthamAMthI talavAra pheMkI dIdhI. temanI AMkhamAM dhArA AMsu vahevA lAgyA. pavitra AtmAnI pavitratA pAmarane paNa pIgaLAvI nAMkhe che.
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara be bhAIone pazcAtApa ane kapAta :- mAravA mATe AvelA baMne bhAIo bhAI-bhAbhInA caraNamAM paDI kALe kalpAMta karavA lAgyA. ahe, moTA bhAI ane bhAbhI mAtA-pitA samAna che. ame adhama pApI chIe. ame bALaka buddhi karI AvezamAM AvIne ATale dUrathI Apane mAravA mATe AvyA. are ! ame Apane oLakhyAM nahi. kyAM ApanI udAratA, kSamA ane kayAM amArI adhamatA ! ame baMne gUMDA banIne Apane mAravA mATe AvyA chIe. tenI mArgamAM Apane khabara paDI. te vakhate Ape dhAryuM hota te amane mArI nAMkhavA samartha hatA. vaLI ame te AvyA tyArathI joIe chIe ke Apa rAjAne keTalA mAnanIya che ! Ape rAjAsAhebane A vAtanI jANa karI hatI te amane jiMdagIbhara jelamAM pUrAvI zakata, phAMsInI sajA karAvI zakta. chatAM Ape evuM kAMI nahi karatAM ApaNuM kuTuMba paraMparAmAMthI vairane aMta lAvavA mATe ApanuM jIvana kurabAna karavAnI udAratA karI amArA jevA nIca ane pApIo upara Apa baMnee anahada maitrIbhAva rAkhIne vAtsalyanA vaheNa vahAvyAM. temAM paNa amArA bhAbhI sAhebanI udAratAne ane temanI dIrdhadarzitAne te keTakeTI dhanyavAda ApavA ghaTe che. kAraNa ke temaNe rAjAne cADI te na khAdhI paNa uparathI amane bacAvI levAnI dIrdhadaSTi vAparI ane vairanI paraMparA aTakAvavA mATe pote baLI maravAno nirNaya karyo. Apa baMne deva jevAM che ne ame manuSyanA rUpamAM rAkSasa chIe. ATaluM bolatAM pitAnA pApane pazcAtApa karatAM baMnenI AMkhamAM daDadaDa AMsu vahevA lAgyA, teo bhAI-bhAbhInA caraNamAM paDIne kahe che ame pApI-kara jIvavAne lAyaka nathI. amArA jevA pApIethI A pRthvI upara bhAra vadhI gayA che. ame A bhUmine bhAra haLave karavAM ApaghAta karIne marI jaIzuM. ema kahI maravA mATe talavAra hAthamAM laIne pitAnA gaLA para pheravavA jAya che. tyAM kavirane temanA hAthamAMthI talavAra jhUMTavI lIdhI ne haiyAnAM hetathI premabharelAM zabdathI baMne bhAIone samajAvIne zAMta karyA. kaviratnane upadeza" - baMne bhAIone kahe che bhAI! ApaNAMthI ApaghAta na karAya. ApaghAta e moTAmAM meTuM pApa che. "ApaghAtathI jIvanane aMta Avaze paNa pApane aMta nahi Ave. ane je pApano aMta karyA vinA marI jaIzuM te bIjA janmamAM keTalAya duHkhe bhegavavA paDaze ane janma-maraNa karatAM bhAvamAM bhamavuM paDaze. pApa karmone nAza karavA mATe manuSya janma je bIjo eka paNa janma nathI. manuSya janmamAM dAna, zIyaLa, tapa ane bhAva, temaja paropakAra, saMyama Adi sukRtya karIne pApane aMta lAvI zakAya che. AvI karmone kSaya karavAnI uttama taka ApaghAta karIne kema gumAvAya ? he mArA vIre ! have tame raDo nahi. tame paNa deva jevAM banI gayA che. kAraNa ke have tamArA
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 569 dilamAMthI vara cAlyuM gayuM che. te tamArA aMtaramAM maitrIbhAva AvI gayo che. tamane dhanyavAda che ke tamoe amArA maitrIbhAvane prayatana saphaLa banAvyuM. ApaNuM vacce je kAMI banyuM te ahIM dATI devAnuM. ApaNAM cAra sivAya kaI jANe nahi. have ApaNe badhA sAthe rahIzuM. huM rAjAne kahIne tamene keI sArA hoddA upara besADI daIza. ane ApaNe badhAM sAthe rahIne maitrIbhAva keLavI sukRtyanI sAdhanA karI ApaNuM mAnavajIvana saphaLa banAvIzuM. kavinI patnI kahe che diyarIyAo ! tamArA bhAI je kahe che te satya che. e te devane avatAra che. emanuM hRdaya vizALa che. eTale tame jarApaNa hiMmata hAraze nahi. amArAthI judAI paNa rAkhaze nahi. ane tamArA bhAInA saMgamAM rahIne jeTalAM guNe maLe teTalAM laI le. juo, tamArA bhAInA sahavAsamAM rahevAthI mAruM jIvana paNa keTaluM palTAI gayuM ! huM paraNIne AvI tyAre varanI Aga zAMta karI maitrIbhAva keLavavA mATe mArA prANanuM balidAna ApavA mATe taiyAra thAuM tevuM AtmabaLa mArAmAM na hatuM. huM te paththara jevI hatI. A tamArA bhAIne rUDe pratApa che ke temaNe mane patharA jevIne ghaDIne manahara mUrti jevI banAvI. ane mArA jIvananuM suMdara ghaDatara karyuM che. te tame emanA saMsargamAM raheze te tamArA jIvananuM paNa sAruM ghaDatara thaze. cAle, have ApaNe badhA ghera jaIe. ema kahIne kavinI patnIe raDatAM baMne bhAIone ubhA karyA. baMne bhAIo kahe che bhAI-bhAbhI tamene amAruM mukha batAvatAM paNa zarama Ave che. te duniyAne te ame kevI rIte amAruM mukha batAvI zakIe ! ame to dezamAM cAlyA jaIzuM. bhAbhI kahe che bhAI! ema na javAya. je banyuM te banyuM. tene bhUlI jAo ne kaMI banyuM nathI ema samajI le. vaira ne jherane jalAvI daI, kaSAya ane dveSane dUra karIne, haiyuM phula jevuM kamaLa banAvIne ekabIjAne khamAvI laIe. ane jIvanane na paDe zarU karIe. tame te amArA sagA bhAI che mATe manamAM jarA paNa ochuM lAvaze nahi, ne jarA paNa gabharAzo nahi. tyAre bhAIe paNa kahyuM ke huM te Aje mArA jIvanane dhanyatAne divasa mAnuM chuM ke A paradezamAM paNa devavaMzI ta jevA moTAbhAIne meLApa tha. kaviratnanI udAratA : kavirana bIje divase pitAnA be bhAIone rAjAnI pAse laI gayAM ne kahyuM ke sAheba ! A saMgItakAro mArA kAkAnA dIkarA bhAI thAya che. ame ghaNAM varSothI deza choDIne ahIM AvyA chIe tethI meM emane oLakhyA nahi. kAle ja oLakhANa thaI. te huM Apane eka namra vinaMtI karuM chuM ke Apa A mArA bhAIone keI sArA hoddA para rAkhe. kaviratnane mATe 72
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________ 530 zAradA zikhara mahArAjAne khUba mAna hatuM eTale A temanA bhAI A che tethI temane sArA khAnadAna gaNIne emane uMcA saMgItakAranI padavI upara sthApita karyAM. jue, kaviratnanI kevI mahAna udAratA che! baMdhue ! vicAra karo. maitrI bhAvanAnuM kevuM sukhada pariNAma AvyuM ! kaviratnanA haiyAmAM maitrI bhAvanAe kevu' sthAna jamAvyuM haze ! emanI rageragamAM ane rAmerAmamAM maitrI bhAvanAne kevA raNakAra thayA haze ke jethI potAnAmAM khacavAnI chatI zakti hAvA chatAM khacavAnA kAI upAya na karatAM kuLaparaMparAmAM varanA aMta lAvavA peAtAnuM jIvana hoDamAM mUkI bhAinA hAthe talavAranA eka ghAe maravA taiyAra thayA, ane e bhAIone vairAgni zAMta karavAnI sagavaDa karI ApI. emanA patnI paNa kevA dilanAM dilAvara ke patinA sAcA premanAM pratika rUpe patine pyArA maitrIbhAva peAte apanAvI lIdheA; ane e diyarIyAone emanuM kAma patAvyA pachI kAI jAtanI agavaDa na paDe ne temanA mAthe Apatti nA Ave te mATe e gheADA laIne AvI ane bhaviSyamAM cADI khAvAnI budhdhi na jAge te mATe patinI citAmAM maLI maravA taiyAra thaI. A pati-patnInI kevI bhavya udAratA ! dhanya che AvA AtmAene ! ApaNe paNa cetanadevane jAgRta karavAnI jarUra che ke he cetanadeva ! kSamA e amara banAvanAra amRta che ne vaira tane bhaveAbhavamAM mAranAru viSa che. kahyuM che ke "nasya mULa sarva, vasyAmULa zuLaH |guLasya mULa jJAnaM, jJAnasyA mULa kSamA / / " manuSyanu bhUSaNa rUpa che; ane rUpanuM bhUSaNa guNa che. kAraNa ke manuSya game teTale saudayavAna hAya paNa tenA jIvanamAM guNu na hAya tA guNa vinAnuM sauMdaya phIkaku lAge che. tethI A leAkamAM kahyuM che ke rUpanuM bhraSaNa guNa che ne guNanu bhUSaNa jJAna che. ane jJAnanuM bhraSaNa kSamA che. kAraNa ke jJAna vinA guNa pragaTa thatA nathI. ane jIvamAM jJAna na hoya tyAM sudhI kSamA AvatI nathI. ene jJAna vinA khabara nathI paDatI ke kSamAthI zuM lAbha thAya che? "kSamA kSIyate me " jyAre jJAna dvArA jIvane bhAna thAya che ke kSamA rAkhavAthI jIva karmonA kSaya kare che. jJAna dvArA AtmA e vAta samajI zake che ke nahi verena verAni, sammantIdha kadAcanaM / averena va sammAnti, esa dhammo sanantano // A saMsAramAM kyAre paNa vairathI vaira zamatu nathI. agnimAM lAkaDA nAMkhavAthI Aga bUjhAtI nathI paNu vadhe che; tema bairI sAthe vairanI paraMparA cAlu rAkhavAthI vera vadhatuM jAya che, paNa vairanI sAme avara eTale maitrIbhAva rAkhavAthI vaira zAMta thAya che. mATe Aje saMvatsarInA dine eka nAnakaDuM sUtra veza mAM na jher " tamArA
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara hRdayamAM lakhI de ke AjathI mAre keInI sAthe navuM vara bAMdhavuM nathI ane jenI sAthe junuM vaira che tenuM visarjana karI tenI sAthe huM snehanuM sarjana karuM chuM. A bhAva dareka AtmAnA dilamAM jAge te AjanuM saMvatsarI parva ujavyuM saphaLa thAya ane A dAvAnaLathI saLagate saMsAra svarga samAna banI jAya. A saMvatsarI parva kSamAne saMdeza laIne dara varSe eka vakhata Ave che. te A parvAdhirAjane saMdeze hadayamAM jhIlI laI kaSAyanI kAlimAne kSamAnA pavitra jaLathI dhoIne AtmAne pavitra ane nirmaLa banAvaje. saMvatsarI pratikramaNa karatAM pahelAM tamAre jenI jenI sAthe vaira thayA hoya tene khamAvI lejo. sAmI vyakti khamAve ke na khamAve paNa tame te jarUra tenI pAse kSamA mAMgI leje. ApaNe tyAM A satIonAM tapane nimitte pitAnA AtmAne jAgRta karI sva kalyANa mATe bhAI bahene sajoDe brahmacaryanI pratijJA levA taiyAra thayA che temane paccakhANa ApuM chuM. Aje kSamA viSe ghaNuM kahevAyuM che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 57 bhAdaravA suda 7ne maMgaLavAra tA. 31-8-7 anaMta karUNAnA sAgara sarvajJa bhagavaMtanI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta vItarAganI vANuM mekSamAM javAnI nIsaraNI che. e nIsaraNIne sahAre laI aneka jIe sidhinuM zikhara sara karyuM, ane avyAbAdha sukhane pAmyA. A mAnava jIvananI saphaLatA siAdhanA pAne caDhavA mATe che, paNa joga vilAsamAM masta banavA mATe nathI. paraMtu bhegane tyAga ane tyAgane rAga karavAmAM che. jJAtAjI sUtranA AThamA adhyayananI vAta cAle che. temAM prabhAdevI sukhazayAmAM ardhanidrA ane ardha jAgRta avasthAmAM sUtA hatA te vakhate temaNe cauda mahAsvapna joyA. te cauda svapna joIne prabhAvatI rANI jAgrata thayAM ne jAgIne temaNe dharma jAjhikA karI ane savAra paDatAM rANI kyAM AvyA? ___ "tae NaM sA pabhAvaI devI jeNeva kuMbharAyA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA jAva bhattAra kahaNaM sumiNapAThaga pucchA jAva viharanti / " prabhAvatI rANI jyAM temanA pati kuMbharAjA sUtA hatA tyAM AvyA. AvIne hAtha joDIne namratApUrvaka kahe che te svAmInAtha ! Aje rAtre meM AvA cauda svapna joyAM che. A rAjAnI rANI che chatAM paNa temanAmAM keTale vinaya che! jyAre kaI
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________ 572 zAradA zikhara ApaNA vaDIlane prazna pUchavA hAya agara kAI vAta karavI hoya tyAre temanI pAse jaI namratApUrvaka vAta karavI joI e. prabhAvatIdevIe pAtAnA pati ku MbharAjA pAse AvIne vinayathI namratApUrvaka madhura svare cauda svapnA joyAMnI vAta karI. A sAMbhaLI rAjAne alaukika AnaMda thayA ne prasannatApUrvaka khelyA. ahA rANIjI! tame je cauda svapnA joyA te ghaNAM uttama che. tenu phaLa paNu alaukika che. tamArI kukSIe tI kara prabhunA janma thaze. AgaLanA rAjAe pavitra hatA. temAM paNa jee tIrthaMkaranA pitA hAya e te khUba pavitra AtmA haiAya che. eTale temanI budhdhi paNa nirmaLa hoya che. te anusAra pote anumAnathI A svapnanuM AvuM phaLa haze tema kahyu'. patinA mukhethI A vAta sAMbhaLI rANIne atyaMta AnaMda thayA. sAthe rAjAne paNa Anada thayA. tIrthaMkara prabhunA mAtA-pitA khanavuM te ahAbhAgya che. kuMbharAjA ane prabhAvatI rANIne khUba AnaMda thA. paNa svapnAnuM vizeSa phaLa jANavA mATe kuMbharAjAe svapna pAThakAne melAvyA. adhAM svapnapAThake bhegA thayAM ne temaNe nakkI karyuM" ke ApaNe rAjasabhAmAM javuM che. rAjA pAse jaIne sau saunI marajI mujaba judA judA uttara ApIzu te temAM ApaNI kiMmata ghaTaze. tenA karatAM badhA vatI je eka mukhya nyAtiSI hoya te javAba ApI de. jeTalI ekatAmAM majhA che teTalI alagatAmAM nathI. ekale mANasa mATu' kArya karI zakatA nathI paNa adhA bhegA thaIne kare teA su dara kAya karI zake che. jema IMTa, mATI, sImenTa ne cunA bhegAM thAya teA tenAthI moTI majabUta ImArata ubhI karI zakAya che. paNa IMTa, sImenTa, cunA, lAkaDu' badhA ema kahe ke amAre ekabIjAmAM bhaLavuM nathI. amAre to svataMtra rahevu che to enI kaMI kiMmata kharI ? e cIne svataMtra rahe to ghara ane ? nA'. A uparathI tamane samajAya che ne ke je sukha ekatAmAM che te alagatAmAM nathI. zeTha ane gurakhAmAM keTalI ekatA hatI tenuM dRSTAMta jANavA jevu che. eka moTo karoDapati zrImaMta hato. tame jANeA che ne ke moTA zrImaMtonA bagalAnI cAkI karavA mATe gurakhA rAkhavAmAM Ave che. A zeThane tyAM paNa eka gurakhA hato. zeTha dhanavAna hatA tema dhavAna hatA. te ekalA paisAne ja paramezvara mAnIne mesI jAya tevA na hatAM. ane zeTha jenA paricayamAM AvatA tene dhanA raMga lagADatAM hatAM. zeThanA gharamAM rahIne ene! gurakhA dharma pAmyA hatA. sAmAyikapratikramaNa karavuM, tithinA divase upavAsa karavA, reAja navakArazI karavI, rAtrIbhAjanane ne kaMdamULanA tyAga Adi ghaNAM niyamAnuM te pAlana karatA hatA. enAmAM khAnadAnI khUba hatI. A gurakhA tenA guNathI zeThane khUba priya thayA hatA. te che AjJApAlananA pratApa.
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara pahe A rIte putra pitAnI AjJAne vaphAdAra rahe te te zeThanu mana jItI zake che. A gurakhAe paNa peAtAnA guNeAthI zeThanu mana jItI lIdhuM hatuM. eTale gurakhA zeThane peTanA dIkarA jevA vahAlA hatA. eTale zeThanA gharamAM keTalI milakta che? te kayAM che ? te badhuM gurakhA jANatA hatA ne dukAnamAM keTaleA mAla ne mikta che te adhu zeThaneA munIma jAtA hatA. munIma vaphAdAra hatA chatAM gurakhA jeTaleA saMskArI na hatA. A zeThane tyAM mATI umare eka putra thayelA. tenu nAma pravINa hatuM. A karo aDhI varSanA thayA tyAre zeThane eka divasa bhAsa thayA ke sAta divasamAM tAro jIvana dIpaka bujhAI jaze. mATe bane teTalI dha ArAdhanA karI leA. zeThanA manamAM thaI gayuM ke have mAre aMtakALa najIka AvyeA che. huM sAta divasathI vadhu jIvI zakIza nahi. eTale zeThe gurakhAne ekAMtamAM besADIne kahyuM-tuM mane mArA peTanA dIkarAthI paNa adhika vahAlA che. tu mArA gharanI tamAma mikta jANe che. tArAthI me" kaMI chAnuM rAkhyuM nathI. A mAro pravINa hajI aDhI varSanA che ane have sAta divasamAM mAruM AyuSya pUruM thAya che. te tuM adhuM sAcave che tema sAcavaje. zeThANIne mAtA samAna gaNIne raheje. ne mArA pravINa vIsa varSanA thAya pachI tuM ene badhI mIlkatanI vAta samajAvaje. gurakhAe kahyuM-bhale pitAjI ! huM Apane vacana ApuM chuM ke huM mArI mAtA samAna zeThANI ane mArA nAnAbhAI pravINanI kharAkhara sa'bhALa rAkhIza ane te vIza varSa nA thatAM huM tene badhuM kharAkhara samajAvI daIza. Apa ciMtA na karaze. paNa ApanA javAthI mane khUba duHkha thaze. mane ApanA vinA nahi game. ATaluM kheAlatAM gurakhAnI AMkhamAM AMsuDAnI dhAra vahI. tyAre zeThe tene hiMmata ApatAM kahyuM ke tuM zA mATe raDe che ? je janme che tene eka divasa te badhu' cheDIne javAnu che. moTA moTA tIrthaMkarA, cakravarti ene paNa AyuSya pUruM thatAM javuM paDe che te mAre javu paDe temAM zuM navAI! zeThe gurakhAne badhI vAta karI paNa zeThANIne duHkha thAya tethI kahyuM nahi. zAradA zeTha khUba dhISTha ne pavitra hatA. mRtyu sujhI AvatAM peDhI para javAnuM baMdha karI dIdhuM ane dharmomAM lIna anI sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha, dha carcA tathA zAstranuM vAMcana kare che te sivAya zeTha khIjI vAta nathI karatA. zeThANI pUche che svAmInAtha ! Apa peDhI para jatAM nathI ne dharmAMmAM lIna raheA che tenuM zuM kAraNa ? zeThe kahyuM -kAi kAraNa nathI. paNa mAruM mana kahe che tuM badhuM cheDIne dharmakriyAmAM lAgI jA. have teA mAre aThThama karavA che. ema kahI chellA traNa divasa aThThama karIne zeThe saMthArA karyAM. kharAkhara sAta divasa pUrA thatAM zeThanA jIvana dIpaka bUjhAI gayA. samAdhipUrvaka kALe karIne zeTha svagamAM gayA. zeThanA javAthI gAmamAM zeka chavAI gayA. "gurakhAnI vaphAdArI " gurakhA khUkha vaphAdArIthI kAma kare che. zeThANIne
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa74 zAradA zikhara saheja paNa ochuM AvavA detuM nathI. zeThANa paNa tene putranI mAphaka rAkhe che. gharanuM kAmakAja gurakhe saMbhALe che ne peDhI para munijI saMbhALe che. baMne barAbara kAma kare che. Ama karatAM zeThane dIkaro pravINa cauda varSano thayo. mANasanuM mana game teTaluM sAruM hoya paNa dhananI mamatA kyAre kevI budhdhi karAve che tenI khabara paDatI nathI. gurakha te khUba dharma pAmela hatuM tethI tene dhananI mamatA thatI nathI. je e dhArata te ghaNuM dhana lUMTI zakata kAraNa ke zeThanI tijorInI tamAma cAvIo tenA hAthamAM hatI. e game teTaluM laI jAya te paNa keI ne khabara paDavAnI na hatI. paNa tenI nIti khUba cekhI hatI. paraMtu munimanI dAnata bagaDI. teNe eka divasa gurakhAne pitAnI pAse belAvIne kahyuM-he gurakhA ! huM tane eka vAta karuM paNa tAre kadI koIne vAta karavAnI nahi. te huM kahuM. gurakhAnA manamAM ema ke e bIjI vAta zuM karaze ? ema mAnIne kahyuM. tame kahe huM keIne nahi kahuM. tyAre munie kahyuM ke je, tuM zeThanA gharanI milkata jANe che ke huM piDhInI milkata jANuM chuM. je tuM mAne ApaNe pravINane khatama karI nAkhIe ane zeThanI badhI milkatanA ApaNe mAlIka banI jaIe. temAM ATha AnI tAre bhAga ne mAro ATha AnI. samajANuM? dhananI mUcha kevA pApa karAve che ! AvA pApa karanAranI kevI dazA thAya che te A dRSTAMta uparathI tame samajI zakaze. kahyuM che ke zarIra vRddha thAya che paNa tRSNA vRdha thatI nathI. jIryante jIryatA kezA, dantA jIryanti jIyata / jIryatazcakSuSI zrotre, tRSNaikA taruNAyate // mANasa jyAre vRdhdha thAya che tyAre tene dAMtane, vALane, AMkha, kAna vigere Indrione ghaDapaNa Ave che paNa eka tRSNAne ghaDapaNa AvatuM nathI. e te jyAre jue tyAre tarUNa-yuvAna hoya che. dhana dekhI nimanI buddhi bagaDI : A rIte pelA munimanI tRSNa tarUNa banI tethI teNe pravINane mArIne zeThanI mIkta pacAvI pADavAnI gurakhAne vAta karI. gurakhe munima je na hatuM. munimanI vAta sAMbhaLIne tene krodha Avyo. teNe kahyuM-munimajI ! tame A zuM bolI rahyA che? je zeThe ApaNuM upara vizvAsa mUkI vahANa tarAvyA. jemane ApaNuM upara mahAna upakAra che. zeThe ApaNane ghaNuM ApyuM che. te ApaNuM mahAna upakArI che. temanA mULa ukheDavA tame taiyAra thayAM che? zuM A tamane zobhe che? tame nazvara nANAM mATe zeThanA lADakavAyA putranuM khUna karavA taiiyAra thayA che? jarA vicAra kare. AvA kALA kRtya karIne kyAM jaze? ne sAthe zuM laI jaze? zeThanI pAse karaDenI saMpatti hatI paNa sAthe zuM laI gayA? e
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 575 mUkIne gayA. mAre ne tamAre paNa mUkIne javAnuM che. te zA mATe AvuM pApa karavA taiyAra thayA che? gurakhAnI vAta sAMbhaLI kSaNabhara munima thaMbhI gaye, paNa ene lakSamIne meha utare tema na hatuM. eTale teNe gurakhAne kahyuM -ema kara. je tuM mArI vAtamAM saMmata thAya te mAre ne tAro aDadho bhAga. ethI adhika A daza hajAranI kathaLI tane pahelAM ApI dauM. paNa gurakhe lalacAve nahi. teNe khUba rUAbathI munimane kahI dIdhuM ke khabaradAra! pravINane mArI nAMkhavA mATe eka zabda belyAM che te? tamArI jIbha kheMcI laIza. huM marIza paNa pravINane maravA nahi dauM. gurUkhAnA rUAba bharyA zabdo sAMbhaLI munimane dhrujArI thaI. e DaravA lAge. baMdhuo ! mANasa lebhane vaza thaIne pApa karavA taiyAra thAya che paNa enI dhAraNA phaLIbhUta nathI thatI tyAre eka pApane chUpAvavA mATe bIjuM pApa karavA taiyAra thAya che. munimanA manamAM thaI gayuM ke huM mAnate hatuM ke gurakhe mArI phevaramAM Avaze paNa A te virUdha paDe. mArI vAtamAM saMmata thato nathI. te A vAta jo keIne kahI deze te mAruM AvI banaze. tenA karatAM huM ene mArI nAMkha eTale vAta phUTavAnI ciMtA ja nahi. gurakhAne mAravA jatAM munima pite marAyo : ema vicAra karI munie hAthamAM chare lIdho ne gurakhAnI chAtImAM mAravA jAya che tyAM gurakhAe munimanA hAthamAMthI chare jhUMTavI laI munimanI chAtImAM mAryo. munimanA mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI. cIsa sAMbhaLIne mANaso bhegAM thaI gayAM. polIsa doDI AvI. gurakhAnA hAthamAM charo che. dazahajAranI thelI pAse paDelI che. ane munimanuM zaba paDayuM che. A joIne sau samajI gayA ke paisA mATe A gurakhAe munimanuM khUna karyuM che. eTale pilIse tene pakaDo. A vAtanI zeThANIne khabara paDatAM deDIne tyAM AvyA. piolIsa gurakhAne pUche che zA mATe munimanuM khUna karyuM? paNa gurakhe javAba ApatA nathI. zeThANa paNa vicAramAM paDyA ke mAre gurakhe eka kIDIne dubhAve te nathI. je bhUlecUke tenAthI kIDI marI jAya te mArI pAse prAyazcita karavA Ave. te zuM paMcendriya jIvanI ghAta kare ? zeThANI tenI pAse AvIne pUche che beTA! zuM thayuM ? tuM A saMskArI thaIne munimanuM khUna kare te mArA mAnavAmAM AvatuM nathI. kAraNa ke be divasa pahelAM eka mAkhI marI gaI hatI te te khAdhuM nahotuM. e dayALa kadI khUnI banI zake kharo? nA. te A bAbatamAM zuM banyuM che te tuM mane satya kahI de. paNa gurakho kAMI na be. kAraNa ke teNe munimane vacana ApyuM hatuM ke game tema thaze paNa huM keIna meDhe vAta nahi karuM. ane have je kahI de te
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 zAradA zikhara vizvAsaghAta karyo kahevAya ne? eka gurakhAmAM paNa keTalI khAnadAnI ne vaphAdArI che! gurakhAne game teTaluM pUchyuM paNa keIne vAta karI nahi eTale tene janmanI jelanI sajA thaI. pilIse tene jelamAM laI javA mATe hAthakaDI paherAve che tyAre kahe che sAheba! thoDI vAra khama. mane mArA dIkarAne thoDIvAra maLI levA de. putrane karelI bhalAmaNu" : tarata gurakhAe potAnA putrane belAvIne bhalAmaNa karI ke je dIkarA ! pravINa vIza varSano thAya tyAM sudhI zeThanA gharanuM kAmakAja saMbhALavAnuM meM zeThane vacana ApyuM hatuM. paNa have huM te jelamAM jAuM chuM. paNa tuM A badhuM mAruM kAma karaje. zeThANane mAtA tulya mAnI vaphAdArIthI sevA karaje. pravINa taiyAra thaI jAya pachI tuM chUTe che ema kahIne putrane badhI vAta samajAvI dIdhI. gurakhAne putra paNa gurakhAnI jema khUba vaphAdArIthI kAma kare che. peDhI ane gharanuM badhuM kAma te saMbhALavA lAge. Ama karatAM pravINa aDhAra varSane thaze eTale zeThANIe putrane peDhI upara besADa. pravINa khUba hoMziyAra ne DAhyo karo hate. eNe badhuM kAma hAthamAM lIdhuM ne ceDA vakhatamAM gharane ane peDhIne badho vahIvaTa saMbhALe te taiyAra thaI gaye tethI gurakhAe kahyuM. bA! have te pravINabhAI taiyAra thaI gayA che. mArI javAbadArI pUrI thAya che. have mane rajA Apo. tyAre zeThANIe kahyuM. beTA ! tuM A zuM che ? tane rajA to kyAre paNa nahi ApuM. zeThANInA AgrahathI gurakhe vaphAdArIpUrvaka kAma kare che. te pravINane khUba priya thaI paDe che. eka divasa vAta nIkaLI ke mArA bApujI tamAre tyAM nokarI karatA hatA ane Ama banyuM, paNa ApanA mATe mane bhalAmaNa thavAthI huM cha varSathI tamAre tyAM chuM. | pravINa gurakhAnI zodhamAM pravINa gurakhAnI badhI vAta jANIne camakyo. huM! e sArA gurakha hato ! basa, have te jelamAM jaIne pahelAM maLI AvuM. pravINa jelamAM AvyuM. jemAM te ghaNAM jelIo hatA. pitAnA gurakhAne te oLakhatuM nathI paNa gurakhe tene oLakhI gaye. aho ! A te mArA zeThane dIkare che. mAtAthI vikhUTuM paDeluM bALaka jema pitAnI mAtAne zodhavA cAre tarapha phAMphA mAre che tema pravINa potAnA gurakhAne maLavA talasI rahyo che. tyAM gura AvIne tene bheTI paDaye. beTA pravINa ! tuM ahIM kema Ave che tyAre kahe che mArA mATe prANa pAtharI janmanI jela bhegavanAra evA Apane huM maLavA AvyuM che. jemAM nAnA bALakane mAtA vahAlathI bAthamAM laI le tema praviNane gurakhAe bAthamAM laI lIdho ne baMne eka bIjA sAmuM joIne khUba raDayA. A badhuM jelare joyuM. jelaranA manamAM paNa vicAra Avyo ke A mATe zeTha ne A gurakho che. chatAM eka bIjA pratye kevI ananya lAgaNI dharAve che ! A keNa haze? lAva, temane pUchuM. ema vicAra karI jelare pUchayuM, tame baMne deNa che? tyAre pravINe jelarane
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 577 badhI vAta karI. tyAre jelare gurakhAne pUchayuM ke bhAI! te munimanuM khUna zA mATe karyuM ? ghaNuM pUchayuM paNa gurakhAe tene javAba na Ape. gurakhAnI mukhAkRti joIne jelaranA manamAM ghaNIvAra thatuM ke A mANasa keInuM khUna kare tevuM nathI. vAtamAM game te kAraNa hoya tethI te bela nathI paNa khUnI nathI te vAta nakkI che. game tema karIne A nirdoSane mAre jelamAMthI mukta karAve che. pravINe paNa jelarane kahyuM ke A mAre parama upakArI che. keIpaNa rIte e chUTI zake tema hoya to huM tene mATe je karavuM paDe te karavA taiyAra chuM. jelare moTA adhikArIo pAse vAta makI. eTale enI khUba cakAsaNI karIne kahyuM- ke rU. traNa hajAra (2000) Ape te janmaTIpanI sajAmAMthI mukta thAya. pravINe tarata rU. 3000 ApIne gurakhAne janmanI jelamAMthI mukta karAve ne sadAne mATe pitAne ghera pitA tarIke rAkhyo. gurakho paNa pravINane enA pitAjInI mAphaka vahAlathI zikhAmaNa Ape che. beTA ! tuM kadI dharmane bhUlIza nahi, dagA-prapaMca kadI karIza nahi, pramANiktAne kadI choDIza nahi. garIbanI sevA karaje ne tArA pitA je tuM banaje. A pramANe badhA AnaMdathI ne ekatAthI saMsAramAM svarga jevA sukho bhegavavA lAgyA. baMdhuo! A daSTAMtamAMthI ApaNe e sAra levAne che ke jema pravINe traNa hajAra rUpiyA ApIne gurakhAne janmanI jelamAMthI mukta karAvyuM tema ApaNe AtmA paNa anaMtakALathI janma-maraNanI jelamAM pUrAyela che. tene vItarAganA saMto vItarAga vANuM rUpI paisA ApIne jelamAMthI choDAve che. to jene jelamAMthI mukta thavuM hoya te sAvadhAna banI jAo. tame paraNavA mATe gayA tyAre gora mahArAje kahyuM hatuM ne ke "samaya varte sAvadhAna." kadAca tyAM sAvadhAna thayA ke na thayA paNa ahIM te jarUra sAvadhAna banajo. kuMbharAjAe prabhAvatI devIne AvelA svapnanuM phaLa pUchavA mATe svapna pAThakane bolAvyA che. badhA svapna pAThakee ekatra thaI agAuthI nakkI karyuM ke ApaNe zuM javAba Ape ? badhA bhegA thaIne mahArAjA pAse AvyA. mahArAjA khUba prasanna citta siMhAsana upara beThA che. jyotiSIone besavA mATe Asane ApyA. mahArANI prabhAvaMtI paNa paDadAnI pAchaLa svapnanuM phaLa sAMbhaLavA mATe beThAM. have svapnapAThakee mahArAjA temaja anya ghaNAM mANaso vacce kahyuM ke he mahArAjA ! amArA mahArANIne je svapna AvyA che tenuM phaLa jatAM amane lAge che ke Apane tyAM jagatanA jIvanuM kalyANa karAvanAra tIrthaMkara prabhune janma thaze. A sAMbhaLI rAjA-rANI temaja sarvanA dilamAM AnaMda chavAI gayo. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare,
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________ 578 zAradA zikhara caritra - ayodhyA nagarI dAna-zIla, guNethI suzobhita hatI. te nagarImAM sAgaradatta nAmanA zeTha rahetA hatA. gaI kAle huM kahI gaI chuM ke A zeTha ane dhAriNI nAmanA zeThANI baMne dharmamAM anurakta hatA. savAra-sAMja pratikramaNa karatAM. gAmamAM saMta-satIjI padhAre tyAre temanA darzana tathA vANIne lAbha letA. ane zakti pramANe ArAdhanA karatA hatA. mahinAmAM 29 divasa brahmacarya pALatA hatA. temane saMtAna nahi hevAthI saMtAnanA mahanA kAraNe saMtAna prApti mATe gharasaMsAra calAvavA mATe AjIvana brahmacarya vrata svIkAryuM nahotuM. dharmane vAraso sAcavavA mATe eka saMtAnanI jarUra che tevuM te mAnatA hatA. tethI eka saMtAna thAya pachI AjIvana brahmacarya vratanuM pAlana karavuM e daDha nirNaya hate. rathanA be paiDA sarakhA hoya te ratha saDasaDATa cAle che. tema saMsAra vyavahAramAM pati-patnI rUpa saMsAranAM be paiDA barAbara hoya te saMsAra svarga samAna banI jAya che. Aje saMsAramAM ghaNe sthaLe be paiDA sarakhA te heya che paNa kyAM? pIcara jovAmAM, bagIcAmAM pharavA javAmAM paNa dharmanI vAta Ave tyAre kahe tuM karI le. dharmakAryamAM je be paiDA sarakhA hoya te temanuM jIvana Adarza banI jAya che. A zeTha-zeThANI baMne evA dayALu ne pavitra che ke pitAnA AMgaNe AvelA keI paNa atithine te pAchA vaLe nahi. AvI rIte zeTha-zeThANI pitAnuM jIvana suMdara rIte vyatIta karI rahyA che tyAM zuM banyuM. denAM brAtA thavI svargase, putra zeTha ghara AyA, maNibhadra aura pUrNabhadra ce, nAma de harSa manAyA he-zretA. pahelA devalekamAM pAMca palyopamanuM AyuSya bhogavI tyAMthI cavIne te baMne dhAriNInI kukSImAM AvIne utpanna thayA. gata janmamAM zrAvakapaNuM pALIne gayA che tethI garbhamAM AvatA hRdayamAM e thanathanATa thavA lAgyo ke kayAre ame ahIMthI chUTIe ane deva-gurU-dharmanI ArAdhanA karIe. nava mAsa ne sAta divasa pUrNa thayA bAda zubha muharta bane putrano janma thayo. zeThane putra janmanI vadhAmaNI maLatAM yAcakane aDhaLaka dravya dAnamAM ApyuM. kuTuMbIoe paNa yAcakane dAna dIdhuM. bAramA divase zeThe badhA sagAvahAlA tathA kuTuMbIjanene bolAvIne badhAnI samakSa eka putranuM nAma maNIbhadra ane bIjAnuM nAma pUrNabhadra rAkhyuM. baMne bAluDA savA nava mAsanA thayA. zeTha-zeThANInI saMtAnanI IcchA pUrI thaI tethI baMne jaNAe viSaya vAsanAne saMpUrNa tyAga karI AjIvana brahmacarya vrata svIkAryuM. baMne bALake dhIme dhIme moTA thAya che. gata janmanA saMskAra laIne AvyA che eTale mAtA-pitA name arihaMtANuM zabda bele tyAM te sAMbhaLavA teo kAna mAMDatA hoya tema lAgyuM. tethI mAtA-pitA samajyA ke A baMne putro dharmanI
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa dhArA zikhara bhAvanAvALA thaze. huM bhAgyavAna chuM ke AvA saMskArI putronI mAtA banI chuM. mAtA A bALakane hAlaraDA gAya te paNa dharmanA gAya che. tethI bALakanA zvAse zvAsamAM navakAramaMtra guMjI gayA. - maNibhadra ane pUrNabhadra dhIme dhIme moTA thatAM traNa varSanA thayA. te mAtApitAne sAmAyika pratikramaNa karatAM dekhe eTale te baMne bAluDA paNa temanI sAthe besI jAya. jene saMsAra e che heya te AtmAne dharmanI rUcI jAge ne dharma game. jene saMsAra vadhAre hoya tene dharmanI rUcI thatI nathI. baMne bAluDA pAMca varSanA thayA eTaNe skulamAM bhaNavA besADayA. samaya jatAM baMne bhaNIgaNane khUba hoMziyAra thayA. yuvAna thatAM baMne bhAIo rUpa-lAvaNyathI caMdranI kaLAnI mAphaka zebhavA lAgyA. tethI mAtA pitAe te baMne putrone anupama sauMdaryavALI sahuguNI kanyAo sAthe paraNAvyA. puNyodaye putravadhue paNa dhamaTha ane saMskArI maLI. tethI zeThazeThANI gharane bhAra temane seMpIne dharmArAdhanAmAM pitAne samaya vyatIta karavA lAgyA. eka divasa atyaMta utkRSTa kiyAsaMpana, cAritrasaMpanna, jJAnasaMpanna, mahendra munizvara mahArAja pitAnA saparivAra adhyA nagarInA udyAnamAM padhAryA. vanapAlaka A samaye hAjara na hatuM tethI tenA nekaranI AjJA laI tyAM rokAyA. vasaMtaRtunA AgamanathI jema phaLaphUlathI vananI zobhA vadhI jAya che tema muninA prabhAvathI paNa vanamAM ekadama nIrava zAMti chavAI gaI. saMyamI sAdhakanA paramANuthI vananI zebhA paNa kaI alaukika dekhAvA lAgI. vAtAvaraNa ekadama zAMta thaI gayuM. vanapAlaka bahAra gaye hatuM te AvyA ne vananI zebhA joIne pUche che zuM che Aje? vana ATaluM badhuM raLiyAmaNuM kema lAge che? tyAre kahe-ApaNI bhUmimAM pavitra saMtanA punita pagalA thayA che. vanapAlaka A sAMbhaLI vicAra karavA lAgyuM ke jenA pagalAthI vAtAvaraNa zAMta banI gayuM tevA saMtanA caraNamAM namIe ne temanA jevA banIe te keTale lAbha thAya ? vanapAlake rAjAnI pAse jaIne udyAnamAM muni padhAryAnI vadhAmaNI ApI. rAjAe vanapAlakane khUba InAma ApIne vidAya karyo. tyArabAda rAjA pitAnA sanya sahita vAjate gAjate muninA darzanArthe nIkaLyA. A avAja sAMbhaLIne loko pUche che Aje zuM che ? khabara paDI ke mahAna saMta padhAryA che. eTale nagarajane paNa rAjA sAthe munine darzanArthe javA nIkaLyA. rAjA jayAre udhAna pAse pahoMcyA tyAre chatra-cAmara badhuM bahAra mUkIne udyAnamAM aMdara praveza karyo. mahendramunijIe parSadAne upadeza Ape. dezanA pUrI thayA bAda parSadA je
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________ pak zAradA zikhara dizAmAMthI AvI hatI te dizAmAM cAlI gaI. paraMtu rAjA-rANI besI rahyA. dezanA sAMbhaLyA pachI manamAM uThelA prazno munine pUche che-ahe he bhagavaMta! A jIva anaMtakALathI rakhaDe che zA mATe? jIva paritasaMsArI banI mekSamAM vaheluM kevI rIte jAya? karma kevI rIte utpanna thAya che ne kevI rIte vRddhi thAya che? tathA karmane kSaya kevI rIte thAya che? vigere prazno pUchayA. have muni rAjAne A praznonA zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 58 bhAdaravA suda 8 ne budhavAra tA. 1-9-76 : anaMta karUNAnA sAgara, vItarAga prabhue karmanI jALamAM vIMTaLAyelA AtmAo upara anukaMpa lAvIne amRtavANIne akhalita pravAha vahevaDAvatAM kahyuM ke he bhavya ! mahAna pudaye tamane dene paNa durlabha e mAnavabhava maLe che. temAM dareka AtmAoe jAgRta banavAnI jarUra che. ApaNe je adhikAra cAle che temAM svapna pAThakee kuMbharAjA pAse svapnanAM phaLanI rajuAta karI. svapnanA phaLa sAMbhaLI rAjA-rANI khUba AnaMda pAmyA. temaja AkhI mithilA nagarImAM sarvatra alaukika AnaMda ane zAMti chavAI gaI. rAjyanA bhaMDAramAM dhananI vRdhdhi thaI ananI vRdhdhi thaI. udAsIna banelA manuSyonAM hadaya AnaMdathI pulakti banI gayA. jyAre tIrthaMkara prabhuno AtmA devalokamAMthI cavIne mAtAnA garbhamAM Ave che tyAre mati-zruta-ane avadhi e traNa jJAna sAthe laIne Ave che. ane pRthvI upara prakAza prakAza patharAI jAya che. mahAna purUSa mAtAnA garbhamAM heya paNa temanA puNyane prakAza sarvatra phelAI jAya che. jema sUryane udaya thatAM pahelAM pRthvI uparathI aMdhakAra naSTa thAya che. pachI sUryane udaya thAya che. tema tIrthaMkara prabhune janma thatAM pahelAM pRthvI upara sukha-zAMti ane prakAza patharAya che. tIrthakara bhagavaMtenI athAga punAI hoya che. puNyavaMtI prabhAvaMtI mAtAnI kakSAmAM puNyavAna chava AvyuM che. mAtA garbhanuM khUba sAvadhAnIpUrvaka pAlana kare che. dareka kAryamAM khUba sAvadhAnI rAkhavI joIe. mAtA jevA vicAre kare che tevI asara garbhanA jIva upara paDe che. kahyuM che ke mAtA saMtAnanuM je ghaDatara karI zake che te se zikSaka nathI karI zakatA. bhArata dezamAM pavitra mAtAo thaI che ne temaNe putranA ghaDatara kevA ghaDayA che ! jene tame bhISma pitAmaha tarIke oLakhe che te gaMgAdevInA putra hatA. te mAtA kevI pavitra hatI ?
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pa e gaMgAdevI kANu hatA ? ratnapura nagaramAM jantu nAme vidyAdharAnA rAjA hatA. tene gaMgA nAmanI ati sauMdaryavAna putrI hatI. tenA rUpanI prazaMsA sAMbhaLI ghaNAM rAjA mahArAjAe tene paraNavA mATe AvatA tyAre gaMgAdevIe kahyuM ke je mAruM kahyuM mAne, mArI AjJAmAM rahe te vAta jene kabUla hAya tenI sAthe huM paraNuM. AvI vAta sAMbhaLIne tene paraNavA mATe AvanArAM pAchA paDatAM ke duniyAmAM srIe purUSanI AjJAmAM rahevAnu hAya paNa purUSa strInI AjJAmAM rahevAnuM na heAya. paraNIne jiMdagIbhara strInI gulAmI keANa kare? AvA vicArathI gaMgAnI sAthe paraNavA mATe koI taiyAra thayuM nahi. eka vakhata hastinApuranA zAMtanu rAjA gaMgAdevInA rUpanI khUba prazaMsA sAMbhaLIne tene paraNavA mATe AbyA. tyAre gaMgAdevIe kahyuM. jo tamAre mArI sAthe paraNavuM hoya teA mArI eka zarata sAMbhaLI leA. jo tamane kabUla hoya te huM tamArI sAthe paraNu. rAjA kahe che tamArI zuM zarata che ? gaMgAdevIe kahyuM ke tamAre kayAre pazu zikAra karavAne nahi. zAMtanu rAjA zikAraneA khUba zeAkhIna hatA, paNa gaMgAnA rUpamAM mugdha banIne teNe zaratanA svIkAra karyo. ga gAdevI kahe che tame atyAre mArI vAta kabUla kareA che. paNa je divase eka nAnA pazunA paNa zikAra karaze! te dhruvase huM ne tame chUTA. mAre ne tamAre koI samadha nahi rahe. ga MgAdevInA rUpamAM mugdha anelA zAMtanu rAjAe zarata kabUla karI ane ga'gAdevI sAthe lagna karIne te hastinApura AvyA. divase divase ekabIjA pratye prema vadhavA lAgyA ane premapUrvaka saMsAranA sukhA bhAgavavA lAgyA. samaya jatAM gaMgAdevI garbhavatI thaI. gaMgAdevI khUba pavitra hatA. te premathI garbhanuM pAlana kare che. gabha`mAM AvelA jIva paNa kAI alaukika tejasvI hatA. tenA prabhAva mAtA upara paDatAM divase divase gaMgAdevInuM rUpa paNa tejasvI dekhAvA lAgyuM. jonArane paNa ema lAge ke A tA kAI IndrANI che ke manuSyANI ? savAnava mAsa pUrA thatAM gaMgAdevIe eka putra ratnane janma ApyA. e putra Nu evA tejasvI hatA ke bhalabhalA strI-purUSonAM teja tenI pAse phikkA lAge. zAMtanu rAjAe khUba dhAmadhUmathI tenA janmamaheAtsava ujavyeA. rAjAne gaMgAdevI pratye apAra sneha hatA. tethI tenA putranuM nAma gAMgeyakumAra pADayuM. zAMtanu rAjA gaMgAdevI sAthe svarganA jevA sukhA bhAgave ane gaMgAdevIne ApeluM vacana kharAkhara pALe che, paNa mANasane jenA ze!kha hAya te kayAreka to yAda AvI jAya che. eka divase rAjAne mANusa zikAra khelavAnI vAta kare che te sAMbhaLIne rAjAne mana thaI jAya che. tethI rANI rAjAne ghaNuM samajAve che ne kahe che ke tame mArI sAthe lagna karatI vakhate vacanathI badhAyA che, eTale tamArAthI teA zikAra khelavA javAya nahi. A rIte gaMgAdevIe
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa82 zAradA khira rAjAne khUba samajAvyA paNa rAjA samajyA nahi ane zikAra khelavA mATe jaMgalamAM cAlyA gayA. gaMgAdevIe lIdhelI vidAya : AthI gaMgAdevIne khUba duHkha thayuM, ahA ! huM te kevI kamabhAgI chuM. haju mArA puNyamAM khAmI che ke huM jene paraNIne AvI te bIjA ne mAravA jatAM acakAtA nathI. mane ApelA vacanane paNa bhaMga karyo. A samaye gAMgeyakumAra aDhI varSane hate. rAjA zikAra khelavA gayA ne gaMgAdevI pitAnA aDhI varSanA bAluDAne laIne potAnA piyara ratnapura nagara AvIne rahI. tyAM pitAnA putranuM pAlana karavA lAgI. mArI bahene ! tame barAbara sAMbhaLajo. e strIo kevI zUravIra hatI! eNe e vicAra na karyo ke rAjA zikAra khelavA gaye, mArI pratijJAna bhaMga karyo te have huM kyAM jAuM? mAre pati mane pAchI nahi bolAve to tenI paravA na karI. e viSaya sukhanI lAlacu na hatI. paNa sAcI kSatriyANI hatI. pApanA paMthe jatAM patine aTakAvI sAcA mArge vALanArI hatI. tamArA pati paNa je pApanA paMthe jatuM hoya te tame A gaMgAdevI jevA zUravIra bane te ene ThekANe AvavuM paDe ne ? gaMgAdevIe ApelA vacanane rAjAe bhaMga karyo eTale bilakula paravA ryA vagara keIne sAthe lIdhA vinA aDhI varSanA pitAnA bAluDAne laIne piyara cAlI gaI. A tarapha zAMtanu rAjA zikAra khelIne pitAnA mahelamAM AvyA tyAre pitAnI priya rANI gaMgAdevIne joyAM nahi. tethI teNe potAnA dAsa dAsIone pUchayuM ke mahArANI ke gAMgeyakumAra kema dekhAtAM nathI? tyAre dAsIoe kahyuMmahArAjA ! Apa zikAra khelavA jaMgalamAM gayA ne mahArANI kumArane laIne bIjA keIne sAthe lIdhA vinA emanA piyara tarapha cAlyA gayAM che. A sAMbhaLI rAjA Dhagale thaIne paDI gayo. rANInA javAthI tene khUba du:kha thayuM. temanI bhUkha bhAgI gaI. suMvALI ziyA kaMTakanI jema khUMcavA lAgI. uMgha uDI gaI. "vitAtura na ra = nidrA " mANasane ati ciMtA thAya che tyAre tene sukhe uMgha paNa AvatI nathI. - rAjAne kSaNe kSaNe gaMgAdevInI yAda satAvavA lAgI, tene rANI vinA mahela sUnakAra dekhAvA lAgyA. ane gAMgeyakumAranI kAlIghelI bhASA, tenuM hasatuM mukhaDuM badhuM rAjAne yAda AvavA lAgyuM. satIomAM ziromaNI evI pavitra gaMgAdevInuM vacana meM vyasanane vaza thaIne pALyuM nahi tyAre te mane mUkIne cAlI gaI ne? have huM tenA vinA mArA divase kevI rIte pasAra karIza? tene belAvavA paNa kayA meDhe jAuM? rANI tathA putranA virahamAM ne virahamAM rAjA divase pasAra kare che. kaI rIte tenuM mana zAMta thatuM nathI.
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 587 eka divasa eka pAradhI rAjA pAse AvIne kahevA lAgyuM ke he mahArAjA ! nadI kinArAnI pAse eka suMdara vana che. tyAM zikAra karavA gya aneka mRgalAe rahelA che, tyAM je jAya che tenuM mana prasanna thaI jAya che. mATe Apa tyAM zikAra khelavA mATe jAo te tame duHkhane bhUlI jaze ne tamane AnaMda Avaze. tethI pAchuM rAjAnuM mana zikAra karavA mATe utsuka banyuM ane ghaNAM mANaso sAthe rAjA zikAra khelavA mATe vanamAM AvyA. ane temaNe cAre bAjuthI pAza nAMkhIne vanane gherI lIdhuM, ne dhanuSyano TaMkAra karavA lAgyA. AthI vanamAM vicaratA nirdoSa mRgalAo bhayabhIta banIne deDavA lAgyA. sasalAe pitAnA prANanuM rakSaNa karavA mATe saMtAvAnI jagyA zodhavA lAgyA. meTA meTA hAthIo paNa bhayathI cIso pADavA lAgyA. A rIte zAMta vananuM vAtAvaraNa bhayabhIta banI gayuM ne vanamAM khaLabhaLATa macI gaye. A samaye eka dizAmAMthI bulaMda avAja AvyuM ke he rAjana! A nirdoSa pazuonI hatyA karavAmAM tane zuM AnaMda Ave che ? tane A kArya karavuM zebhatuM nathI. mATe A kArya karavuM cheDI de. je dizA taraphathI avAja AvatuM hatuM te tarapha rAjAe daSTi karI te dhanuSya bANa dhAraNa karelAM ane sAkSAta kAmadeva samAna bhatAM eka tejasvI tarUNa purUSane jo. "zikAra sAme karelo paDakAra" : A yuvAnane joIne rAjAe kahyuM ke vanamAM vicaratA pazue zikAra karavA cogya che. huM temane zikAra karuM chuM temAM tene zuM vAMdho che? tuM mane zA mATe aTakAve che ? tyAre te yuvAne kahyuM-he mahArAjA ! A vana nirbhaya che. AvA nirdoSa prANIonuM tamAre rakSaNa karavuM joIe. badhAne jIvavuM game che. tyAre rAjAe kahyuM- he bALaka! zikAra karavAmAM tAre A khoTe bakavAda che. zikAra te sarva kSatrione priya hoya che, ne temAM keTale AnaMda Ave che tenI tane zI khabara paDe? mATe tuM tAre bakavAda cheDIne mArAmAM zikAra karavAnI kevI caturAI che te tuM je. rAjAnA zabdo sAMbhaLIne pelA yuvAnane krodha AvyA ne belI uTha he rAjA ! tane tArI dhanurvidyAne khUba garva che. paNa jo tAre zikAra karI hoya te bIjA keI sthaLe cAlyA jA. he nirdaya ! tane dhikkAra che. dhanurdhArI thaIne bicArA A niraparAdhI prANIone mAravA te te vyAnuM kAma che. te tane karatAM zarama nathI AvatI? tuM A vananA jIvene bhedavA Avyo chuM paNa tenuM phaLa hamaNAM tane cakhADuM chuM. ema kahIne bANa mAryuM jethI rAjAnAM rathanI dhvajA bhedIne nIce nAMkhI dIdhI. bIjuM bAruM svapnamaha maMtrane pravega karIne rAjAnA sAthIne mANyuM tenA mArathI te mUchita thaIne paDaye. keTalAye mANase ghAyala thayA. AthI rAjAne khUba krodha Ave ne lAlacoLa AMkho karIne te yuvAna upara agaNita banI varSA varasAvI. te badhA bANane jema pavana vRkSane jaDamULathI ukheDI nAkhe tema A
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________ 584 zAradA zikhara mahAparAkramI tarUNa chedI nAMkhavA lAgyA. AvuM adbhuta parAkrama joIne jema ghaNAM haraNe eka siMhane gherI le tema rAjAnA mANasoe tene gherI lIdhe ane dareka mANasa pitAnI zakti pramANe tene bANa mAravA maMDI paDayA. AthI yuvAne gusse thaIne rAjAnA madamasta dhyAne jamIna upara pachADI dIdhA. A chokarAnuM AvuM atula baLa joIne rAjA khUba ke pAyamAna thayA ane dAMta kacacAvIne dhanuSya para bANa caDhAvavA jAya che tyAM te tarUNa purUSe khUba cAlAkIthI bANa mArI tenA dhanuSyanI derI teDI nAMkhI. tenuM AvuM adUbhUta sAhasa joIne jema siMhanA parAkramathI hAthI vyAkuLa thAya tema zAMtanu rAjA vyAkuLa thaye. ane potAnI hAra thavAthI phikko paDI gayo. A badho khela gaMgAdevI tenA mahelamAM ubhI ubhI detI. tenA manamAM thayuM ke je have A chokarAne nahi vALuM te mAmale khatama thaI jaze. tema mAnI pote deDatI tyAM AvIne gAMgeyane kahevA lAgI. "mAtAe ApelI pitAnI oLakhANa": he dIkarA! have baMdha kara. tArA pitAnI sAthe tuM laDI rahyo che. A sAMbhaLI chokarAne Azcarya thayuM ne pUchayuMhe mAtA ! je e mArA pitA che te tuM jaMgalamAM zA mATe rahe che ? tyAre gaMgAdevIe pite rAjamahela cheDIne zA mATe ahIM AvI che te vAta gAMgeyakumArane kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLI teNe kahyuM ke mAtA ! je ucita karmo karavAnuM cheDIne anucita karmo kare te kukama kahevAya che. evA kukarmI purUSane huM pitA mAnavA taiyAra nathI. e to mAre kaTTo zatru che. kAraNa ke meM jemanuM rAta-divasa rakSaNa karI pAlanapoSaNa karyuM e prANIone e mAravA taiyAra thayA che. te mArA pitA zenA? AvA kRra karmo karanAra mAre bApa hoya ke pachI game te hoya tene huM zikSA karyA vinA rahevAnuM nathI. pitAnA putrane kodhAvezamAM Avela joIne gaMgAdevI potAnA pati pAse AvI hAthajoDI namratApUrvaka kahevA lAgI ke he rAjana ! potAnA putra upara nirdaya thavuM te Apane yogya nathI. kadAca A bALakano aparAdha thaye hoya to Apa tene kSamA karo. pitAnI patnInA A madhura vacano sAMbhaLI rAjAne pUrvanI badhI smRti tAjI thaI. rAjA rathamAMthI nIce utaryo ane potAnA putra ane patnIne joI tenuM haiyuM bharAI AvyuM. rAjA nIce utaryA eTale gAMgeyakumAra dhanuSyabANa nIce mUkI pitAnA pitAnA caraNamAM paDI gayA. tyAre rAjA tene uMcakIne bheTI paDayA. tenI AMkhamAM harSanA AMsu AvyA. A samaye amRtanI vRSTithI deva prasanna thAya tema pitAnA putrane maLavAthI rAjAne zAMti vaLI. pitA putrano paraspara prema joIne gaMgAdevIne paNa khUba AnaMda thayo,
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zikhara 585 rAjAe gaMgAdevIne pUchayuM-he priyA ! A alaukika sauMdaryavAna ApaNuM putrane haju mUchane dere paNa phUTa nathI, haju te pUre yuvAna thayela nathI te pahelAM tenAmAM AvuM parAkrama kyAMthI AvyuM ? e joIne mane te Azcarya thAya che. vaLI te A vanamAM kyAMthI Ave? A parAkramI kevI rIte thayuM ? ne teM tenuM pAlana kevI rIte karyuM? te mane kahe. tyAre gaMgAdevIe kahyuM-he rAjana ! sAMbhaLo. jyAre tame mArA vacanane bhaMga karIne zikAra khelavA gayA tyAre huM ene laIne mArA pitAne ghera AvI. tyArathI pAMca varSa sudhI to e vidyAdharenA khoLAmAM ramyo che. pachI pavanavega nAmanA enA mAmA che te samagra vidyAomAM kuzaLa che. te ene vidyA bhaNAvavA lAgyA. tenI budhdhi ati tIvra hovAthI thoDA divasamAM te saMpUrNa - zAstro bharyo. temAM dhanuvidhA to evI bhaye ke enA gurU je pavanavega che te paNa Azcarya pAmI gayA. eNe evo to abhyAsa karyo ke badhA vidyAre tenI pAse tRNa jevA dekhAvA lAgyA. e mArA pitAne ghera AnaMda vinoda karato rahevA lAgyo. samaya jatAM baLa tathA vidyAnA madathI udhata thaIne enA mAmA ane kuTuMbIjane sAthe te laDAI karavA lAgyuM. enA AvA tophAnane lIdhe rakhene kaI maheNuM mAre ke A kena kare che ke te badhAne herAna kare che. AvA bhayathI meM piyaramAM rahevAnuM pasaMda na karyuM ane A kajIyAkhora chokarAne laIne jyAM ApanI sAthe mAruM lagna thayuM hatuM tyAM AvIne rahI chuM. ne jinezvara prabhunuM smaraNa karuM chuM. A jaMgalamAM putrane cAraNa munione bheTe thatAM temanI pAse dharma sAMbhaLIne te dayA dharmanuM pAlana karavA lAgyuM, ne keI niraparAdhI prANIono vadha kare nahi tevI pratijJA karI ane A aThThAvIsa gAunuM vana banAvI temAM niraparAdhI prANIonuM rakSaNa karavA lAgyo che. gAMgeyanA bhayathI koI paNa zikArI A jaMgalamAM AvI zakato nathI. vanamAM vAgha, siMha Adi hiMsaka prANIo tathA gAya-bheMsa Adi ahiMsaka pazuo vase che, paNa evuM ahiMsAmaya vAtAvaraNa banI gayuM che ke A hiMsaka ane ahiMsaka pazuo ekabIjAnA janmajAta vairane bhUlIne mitranI jema rahe che. keI keIne mAratuM nathI. mA dIkarAne rAjyamAM AvavAnI rAjAnI vinaMtI" -gaMgAdevInA mukhethI A vAta sAMbhaLIne rAjAne khUba AnaMda thayo ne rAjAe gaMgAdevInI mAphI mAMgIne kahyuM-devI! have huM kadI zikAra nahi karuM. tuM A putrane laIne mArI sAthe cAla. tyAre gaMgAdevIe kahyuM-he svAmInAtha ! have te mAruM mana dharmanA raMge raMgAI gayuM che. mane have saMsAranA sukhanI tRSNa nathI. mAre te have dharmamaya jIvana gALavuM che. mATe huM te nahi AvuM. paNa A tamArA putrane laI jAo ane sukhethI rAjya kare. Ama kahI potAnA putra sAmuM joIne belI-beTA ! have tuM tArA pitAnI
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sAthe jaIne rAjyanAM sukha bhogava. zAMtanu rAjA jevA pitA tArA vinA bIjAne maLavA durlabha che. temaja tArA je putra paNa zAMtanu rAjA sivAya bIjAne maLa. -durlabha che. mAtAno viyega huM nahi sahana karI zakuM :- gAMgeyakumAra kahe che mAtA ! meM te bAlapaNathI tene ja joI che. mArI mAtA ke pitA je kahuM te tuM ja che, mane tArA vinA game nahi. mATe mane tArA caraNakamaLathI dUra na karIza. mArAthI tAre viyega sahana nahi thAya. tyAM huM he mAtA ! ema kahIne kene bolAvIza? tArA darzana vinA mane zAMti naMhi thAya. tuM to kevI ke maLa che ne mane mokalavA mATe ATalI kaThera kema banI gaI ? ATaluM bolatAM gAMgeyanI AMkhamAM codhAra AMsu vahevA lAgyA. putranA snehane vaza thayelI gaMgAdevInuM haiyuM bharAI AvyuM paNa hRdaya kaThaNa karI putranAM AMsu lUchatAM bolI ke he putra ! tArA jevA parAkramI ane dhairyavAna putrane Ama raDavuM zobhe che? mArA udaramAM ALoTIne Ave kAyara kema bane che? mAre te have ahIM rahI mAtra dharmArAdhanA karavI che paNa tAre te tArA pitAnI sAthe jaIne temanI sevA karavAnI che. tArA je putra vRdhdha pitAnI sevA nahi kare te bIje keNa karaze ? vaLI tuM sAthe jaIza eTale tArA pitAne tArA pratye eTale badhe prema vadhaze ke tuM mane paNa bhUlI jaIza. A rIte gAMgeyakumArane khUba samajAvIne enA pitA sAthe mokalyA. putra pitAne halake karela bhAra" samajANuM ! AvI hatI gaMgAdevI. pite pavitra hatI te tene putra paNa ke pavitra banyA ! zAMtanu rAjAne A putra maLavAthI pite kRtakRtya banI gayo. teNe rAjyano samagra bhAra gAMgeyane soMpI dIdho. gAMgeyakumAre badho vahIvaTa saMbhALI pitAne bhAra haLave karyo. eka vakhata eka mAchImAranI putrIne joIne zAMtanu rAjAne tenI sAthe paraNavAnI IcchA thaI. zAMtanu rAjAe te mAchImAra pAse tenI kanyA satyavatInI mAMgaNI karI. tyAre mAchIe kahyuM ke mArI putrI khuzIthI paraNavuM paNa tamAro putra gAMgeyakumAra te kevo parAkramI che. ene rAjya maLe ne pachI tene saMtAnone paraMparAgata rAjaya maLe. paNa mArI putrIne saMtAna thAya tenI te koI kiMmata na rahe. mATe huM mArI putrIne nahi paraNAvuM. gAMgeyakumArane e vAtanI khabara paDatAM teNe kahyuM-bhAI! mArA pitAne sukha thAya te mATe huM AjathI brahmacaryanI bhISaNa pratijJA karuM chuM. mane rAjyane moha nathI. tamArI putrIne je putra thaze tene rAjya maLaze. mATe khuzIthI mArA pitA sAthe satyavatIne paraNAvo. huM tene mArI gaMgAmAtA jevI mAnIza. A vakhate denI sAkSIe gAMgeyakumAra brahmacaryanI pratijJA karI. tyAre AkAzamAMthI sugaMdhita puSeinI vRSTi thaI, pachI satyavatI sAthe zAMtanu rAjAe lagna karyuM.
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAratA zikhara paha TUMkamAM pitAnA sukha khAtara gAMgeyakumAre bhISaNa pratijJA karI. jethI teo bhISma pitAmaha kahevAyA. A saMskAra putramAM kayAMthI AvyA ? kahevata che ne ke kUvAmAM hoya te havADAmAM Ave. tema A saMskArI mAtAne pratApa che. prabhAvatI rANI garbha dhAraNa karatA dharmArAdhanAmAM samaya pasAra karatA, garbhanA traNa mahinA pUrA thatAM e dehada thaye ke te mAtAe dhanya che ke jeo jaLa ane sthaLamAM utpanna thaelA ane khIlelAM pAMca varNanAM ghaNAM pramANamAM ekaThAM karelA puSpanA tharathI DhaMkAyelI. zaiyA para bese che ane tenA para sukhethI zayana kare che? gulAba, mallikA, caMpaka, azoka, punAga, nAga, maru, damanaka, suMdara kukanAM puSe puSkaLa pramANamAM chejene sparza atyaMta sukhadAyI ane je daSTIne AnaMda ApanAra che ane tRpti karanAra suMgadhI guNavALAM pudgalene je phelAvI rahyA che, evA advitIya, sarvottama, zrIdAma kAMDanI (suMdara mALAo ne samuha) suvAsa anubhavatI pitAnA garbha mane rathanI (dehadanI) pUrti kare che. te mAtAe kharekhara dhanya che. have sUtrakAra zuM kahe che "tIse pabhAvatIe devIe imeyAsvaM dohilaM pAubbhUyaM pAsittA ahAsannihiyA vANamaMtarA devA khippAmeva jala thalaya 0 jAva dasadhdhavannaM mallaM kuMbhagasso ya'bhAraggasoya kuMbhagarassa ranno bhavaNaMsi sAMharaMti / " prabhAvaMtIdevIne A dehada utpana thaye che evuM jANI temanI pAse rahenArA vANavyaMtara devee tarata jaLa ane sthaLamAM utpanna thayelAM pAMca varNanAM puSpone kuMbha parimANamAM ane bhAra parimANamAM kuMbhaka rAjAnA bhavana upara lAvIne mUkI dIdhA. tIrthakara devane ke prabhAva che ! tIrthaMkaranI sevAmAM deve hAjara rahe che. have prabhAvaMtI devI temane dehada kevI rIte pUre karaze tenA bhAva avasare. caritraH adhyA nagarInI bahAra udyAnamAM mahendramuni nAmanA moTA jJAnI munirAja padhAryA che. rAjA-rANI, zeTha-zeThANI badhA temanI vANI sAMbhaLavA mATe AvyA che. vANI sAMbhaLyA pachI rAjAe prazna pUchayA hatAM ke karma kevI rIte baMdhAya che ne kevI rIte vRddhi pAme che? tathA karmo kSaya kevI rIte thAya che? tyAre munirAje kahyuM ke he rAjana ! A jagatamAM jIvane karmabaMdhananAM pAMca kAraNe che. mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya ane ga. A pAMca kAraNathI chava karma bAMdhe che. tIvra pariNAmathI nibiDa karma baMdhAya che. mithyAtvathI karma lAMbA samaya TakI rahe che. ne samyaktvathI karmane kSaya thAya che. A pramANe karmanI prakRttionuM munie vistArapUrvaka varNana karIne karmanuM svarUpa samajAvyuM. tyArapachI daza vidha yati dharmanuM ane zrAvakanA bAra vratanuM svarUpa samajAvIne upadeza Ape ke je puNyavaMta jIvane
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAradA zikhara jaldI mokSamAM javAnI laganI lAge che te karmanAzaka sAdhu dharmane svIkAra kare che. saMyama laIne pAlana karavAthI jIva jaladI ATha karmone kSaya karIne mekSamAM jAya che. "ariMjaya rAjAne vairAgya ane dIkSA: saMtanA mukhethI karmanuM ne dharmanuM svarUpa sAMbhaLIne rAjAne saMsAra asAra lAgyo. temaNe munine kahyuM- he gurUdeva ! Ape mane dharmanuM ne karmanuM svarUpa suMdara rIte samajAvyuM. tethI mAruM jIvana dhanya banI gayuM. mane saMsAranI asAratA samajAI. kharekhara ! A saMsAra svArthane bharela che. je pramANe IndranuM dhanuSya pAMca varNanuM hoya che tema svajana ane sabaMdhInI vAte ane vicAra paNa bhinna bhinna hoya che. jema vIjaLIne camakAre kSaNavAramAM vilIna thaI jAya che tema A saMpatti paNa caMcaLa che. zarIra nAzavaMta che. ane pAMce IndrionA bhega rega utpanna karanAra che. mATe have mane saMsAra parathI vairAgya Avyo che. mATe huM ghera jaIne mArA putrane rAjyane bhAra soMpI ApanI pAse dIkSA levA IcchuM chuM. tyAre munie kahyuM-mahArAjA ! tamArI bhAvanA uttama che. sArA kAryamAM vilaMba na kare. je eka divasa paNa dIkSA pALe che temAM kaMIka jIve mokSagAmI banI jAya che athavA kaMIka vaimAnika deva bane che. dIkSA vinA traNa kALamAM siddhi nathI. muninA caraNamAM namaskAra karI saMvegarasano AnaMda mANatA rAjA potAne ghera pahoMcyA. putrane rAjya soMpI rAjAe khUba dhAmadhUmapUrvaka potAnA svajane sAthe dIkSA lIdhI. rAjAe dIkSA lIdhI tyAre sAgaradattazeTha ane zeThANInA manamAM thayuM ke aho ! ApaNu mahArAjAe AvuM moTuM rAjya cheDIne dIkSA lIdhI te ApaNe zA mATe saMsAramAM besI rahevuM joIe. have baMne putro meTA thayAM che. temane paraNAvI dIdhA che vahepAra ane vyavahAramAM paNa kuzaLa che. have ApaNuM javAbadArI pUrI thAya che. te tenA mATe saMsAranA besI rahevuM che ? saMtanI vANI sAMbhaLIne hadayayamAM vairAgyane raMga lAgyA tethI dIkSA levA taiyAra thayA. vANu sunake zeTha turata hI, tyAga diyA saMsAra, dena sutane dvAdaza vRtake, zrAvaka ke liye dhAra haizrotA. zeTha-zeThANIe paNa mahendramuni pAse dIkSA aMgIkAra karI. jyAre jIva jAge che ne raMga lAge che tyAre saMsAranA baMdhana tUTatAM vAra lAgatI nathI. jyAM sudhI jIvane raMga nathI lAgatuM tyAM sudhI amAre kahevuM paDe che ke devAnupriye ! upAzraye Ave, sAmAyika kare, tapa-tyAga kare. juo, rAjA-rANuM tathA zeTha-zeThANIe eka vakhata upadeza sAMbhaLIne dIkSA lIdhI. kevA e haLukamI cho haze ! paNa A mArA bhAIone eka divasa ghara cheDIne dazamuM vrata karavAnuM kahIe chIe paNa mana thatuM nathI. emane gaucarI jatAM zarama Ave che. jyAM karmane teDavAnuM kArya che tyAM jIvane zarama Ave che. paNa karmabaMdhanane kArya karatAM jIvane zarama nathI AvatI?
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAradA khire * pahe sAgaradatta zeTha ane dhAriNI zeThANIe dIkSA lIdhI tyAre temanA putro maNIbhadra ane pUrNabhadrane vicAra thaye ke ApaNA mAtA pitAe saMsArano tyAga karyo te ApaNe bAra vratadhArI to banIe ! eTale te baMne bhAIo mahendramuni pAse bAra trata dhAraNa karavAM AvyA, tyAre saMte temane gRhastha dharmano upadeza ApatAM kahyuMke sarva prathama mithyAtvane tyAga karI samyakatvane dhAraNa karavuM joIe. ane doSano tyAga karI guNeno svIkAra kare joIe. samyaktvanA pAMca lakSaNa che. (1) kaSAyanI maMdatA te zama-upazama, (2) saMsAranA sukhane tuccha gaNuM mokSanI abhilASA te saMvega, (3) saMsAra kArAgAra jevuM lAge te nirveda () dharmavihoNA AtmAne dharma pamADe te anukaMpA (5) vItarAga prabhunAM vacana upara zradhdhA te AsthA. AvA nirmaLa samyaktva ranane pAmIne yathAzakti vrata svIkArIne tenuM niraticArapaNe pAlana karavuM joIe. temaja zrAvakanA 21 guNethI yukta AtmA zrAvakanA bAravrata aMgIkAra karI zake che. ane gRhasthanAsamAM paNa sadgatine prApta kare che. bAravratarUpa zrAvaka dharma aMgIkAra karI AnaMda pAmatAM baMne bhAIe ghera AvyA. ane barAbara zrAvaka dharmanuM pAlana karatAM saMsAranA sukha bhogave che. jyAre gAmamAM saMta munirAje padhAre tyAre A baMne bhAI avazya temanA darzana tathA vyAkhyAna vANIno lAbha letA hatAM. emanA mAtA-pitAne dIkSA lIdhA pachI ghaNe samaya thayo tyArabAda nagara bahAra udyAnamAM kaI jJAnI gurU padhAryAnA samAcAra sAMbhaLyA. A samAcAra sAMbhaLIne baMne bhAIo harSathI nAcI uThayA. have A baMne bhAIo jJAnI gurUne vaMdana karavA jaze ne rastAmAM zuM ghaTanA banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 59 bhAdaravA suda 9 ne gurUvAra tA. 2-9-76 anaMta upakArI, rAga-dveSanA vighAtaka, svAduvAdanA sarjaka, bhavobhavanA bhedaka, evA vItarAga prabhue sarva jIvonA kalyANa mATe rAhadArI mokSamArga batAvyuM. paraMtu AtmAne haju e mArganI rUcI thaI nathI. te mArge kadama bharyA nathI pachI kalyANa kyAMthI thAya? anAdikALathI jIva saMsAranA sukha-vaibhavamAM rapa rahyo che. sAmAnya daza rUpiyAnI noTa khavAI jAya to tene zodhavA nIkaLe che paraMtu anAdi kALathI AtmA vibhAvanA vaheNamAM khovAI gayA che. tene svabhAvamAM lAvavA purUSArtha karyo che kharo? nA. anaMtakALathI jIvane mAthe bhavanI hela paDI che. keI bahena pANInuM beDuM bharIne jatI hoya te zuM vicAre che ? jyAre ghara Ave ne A bhAra
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara uttare ? tamAre sTezane javuM che, kaI vAhana nA maLyuM tethI cAlIne javuM paDyuM. cAlatAM cAlatAM thAkI jAva tyAre manamAM thAya ne ke kayAre sTezana Ave ? A badhA vicAra Ave che paNa kadI vicAra thAya che ke have huM bhava bhramaNathI thAkyo chuM te he bhagavAna! have mokSanuM sTezana kyAre maLaze ? - ajJAnI jIvane saMsAranA sukhane rAga ane viSaya rAga chUTo ghaNe muzkela che. ene managamatA sukha ane viSe maLe tyAre temAM otapreta banI jAya che. pachI ene e kaDavA jhera lAge kyAMthI ? viSayabhoga kaDavAne badale priya lAgavAnuM kAraNa mithyAdarzana che. te asat vastune sat mAnavAnI preraNA Ape che. mithyAdarzana e AtmAne avaguNa che. ane samyakdarzana e AtmAno guNa che. samyakdarzanane aTakAvanAra mithyAtva mehanIya che. mithyAtva mohanIya jIvane sAcAne sAcuM mAnavA dete nathI. mithyAtva mehanIyanA udayathI jIva sAcAne khoTuM mAne che. ane khoTAne sAcuM mAne che. heya upAdeya lAge che ne upAdeya heya lAge che. jene sarva bhagavAnanuM zAsana nathI maLyuM tene sarvasanA batAvelA mArga upara zraddhA na thAya ane asarvajJanA kahelA kalpita tattva ke je kharekhara atatva rUpa che ene baMdha maLavAthI enI zradhdhA thAya che. ene e tatva sAcA che ema lAge che. A badhuM mithyAtva mohanIya karmanA kAraNe thAya che. anya darzanamAM bhatRhari, pataMjalInI vAta Ave che. jainadarzanamAM tAmalI tApasanI vAta Ave che. A badhA vairAgya raMge raMgAI gharabAra, vaibhava vilAsa, tathA saMsAranA sukhe cheDI vanavAsI banyA hatA. temanA dharmanA niyama pramANe kiyA karatA hatA paNa sarvajJa bhagavAnanuM anupama darzana hetuM maLyuM. tethI samyakatatva nahi maLavAthI samyagadarzana pAmyA na hatA. paraMtu te badhAe viSayarAga eTale badhe dabAvela hatuM ke emane devakanA sukhanI paNa jhaMkhanA nahi. - te tAmala tApasane bhavanapatinA deva-devIoe pitAnA Indra thavA mATe niyA karavA mATe ghaNuM ghaNuM kahyuM, kAlAvAlA karyA chatAM tAmali tApase niyANuM na karyuM. tethI tyAMthI kALa karIne IzAna devakane Indra thaye. ne tyAM jaladI samyagadarzana prApta thayuM. viSayarogane dabAvI temane vairAgya sateja thayuM hatuM te bIjA bhave mithyAtva dUra thaI samyakatva prApta thatAM vAra na lAgI. baMdhuo ! Aje vItarAga prabhunuM dharmazAsana maLyuM che chatAM jIva samyagdarzana pAme che khare? ane jo pAme che te e barAbara TakI rahyuM che kharuM? teno ApaNe dAvo karI zakIe chIe kharA? anaMtAnubaMdhI cekaDI, samyakatva. mohanIya miSAva mehanIya ane mizra mehanIya e 7 prakRtine kSaya, upazama ke palma
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAradA mIrakhara zAya tyAre samyakatva prApta thAya che. mATe e vicAraje ke AtmAmAM pravartatA krodha mAna-mAyA-labha-rAga-dveSa vagere cheDavA jevA lAgyA che kharA? viSayarAga, saMsAra suone tathA snehIjane pratyene rAga jIvane revaDAve che evuM lAgyuM che kharuM? (zrotAmAMthI avAja haju nathI lAgyuM.) tamArA saMsAranI te vAta zuM karuM? AjanI sarakAra tamArA upara InkamaTekSa, selaTekSa vagere nAMkhe che eTale ene vihepAra, napho tathA cepaDA badhuM batAvI de che kharA ? e moTA TekSamAM sapaDAI na jAya te mATe te keTalI vyavasthita yukti kare che? chatAM A khoTuM che tema lAge che? hA, je lAge che te e dhananI mAyA, dhanane rAga cheDavA jevA lAgyA? - tamArA puNyadaye aDhaLaka saMpatti maLI, managamatA sukha sagavaDanA sAdhano maLyA, patnI paNa khUba premALa, AjJAMkita ane vinaya vivekI maLI te enA para :RAga vadhu thAya che ne? enA upara lAgaNI vadhu thAya ne? paraMtu enA para thata rAga, mamatA, ane Asakti choDavA jevA lAge che? evuM na lAge paNa uparathI zuM kahe ? AvI sadguNI patanI upara te sneha rAkhavuM joIe ne ? jJAnI ahIM e samajAve che ke viSayarAga ane enI pAchaLanA bIjA dhanarAga, AraMbha parigraha vagere pApa karAya tethI karmasattA vaheluM ke meDa daMDa te nAMkhavAnI che. devAnupriyA ! dhana, sagavaDa ke sanmAna gumAvIne paNa je sajajanatA, dilanI dilAvaratA, sahiSNutA, kSamA, dayA vagere sadguNenI kamANI thAya te enA jevI mahAna dhanya ghaDI ane dhanya paLa bIjI kaI hoya ? Apa ApanA hRdayamAM ATalA sUtra ketarI rAkhaje ke azAzvata kSaNika saMpatti gumAvatAM zAzvata saMpatti maLatI hoya te mAre tevI che. mATInI mAyA javA daIne AtmAnI akhUTa samRddhi AvatI hoya te levI che. paranA mAla vecAi jatAM svanA (AtmAnA) kiMmatI mAla maLatA hoya te levA che.A senerI vAka Asa yAda rAkhajo. zAMtinAtha prabhune jIva megharatha rAjAnI vAta te Ape sAMbhaLI che ne ? megharatha rAjAe pitAne zaraNe AvelA pArevAnuM bAjapakSIthI rakSaNa karyuM. A te temanI devaparIkSA hatI. tethI bAjapakSI kahe mAre to jIvatA pArevAmAMthI kApeluM tAjuM mAMsa Iie. tyAre rAjAe zuM karyuM? pArevAnuM balIdAna dIdhuM! nA...nA. emaNe te trAjavuM maMgAvI pArevAnA vajana jeTaluM mAMsa potAnA zarIramAMthI kApI ApavAnuM zarU karyuM? pArevAnuM vajana te keTaluM? . paraMtu A te daiva mAyA che. eTale rAjA potAnA zarIramAMthI mAMsanA TukaDe TukaDA kADhI pArevAnA pallAnI sAme pallAmAM mUke jAya che. chatAM pArevAnuM palluM nIcuM ne nIcuM rahe che. tyAre chevaTe pote samagra potAnuM
Page #601
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara zarIra palAmAM mUkI de che ne zuM bole che ? le, A AkhA zarIrathI tAruM peTa bhara paNa pArevAne mArIza nahi. baMdhuo! ahIM ApaNe e samajavuM che ke pitAnA zarIramAMthI mAMsanA TukaDe TukaDA kApIne trAjavAmAM mUkatA gayA haze te samaye temanI bhAvanA ane vicAraNA kevI suMdara haze ke bhayaMkara pIDA pote hoMzathI ubhI karIne hasate mukhaDe sahana karatA gayA. temanI sAme te phakta eka bAjapakSI che. bAja eTale sAmAnya paMkhI ane A te pite moTA rAjA hatA. te teo zuM eka paMkhIne dhutkArIne na kahI zakta ke bIjA nirdoSa, binaaparAdhI jIvanI hiMsA karavAvALA bAja tuM ahIMthI cAlyo jA. zuM huM mArA zaraNe AvelA pArevAnI tane hiMsA karavA dauM? e kadI nahIM bane. tuM ahIMthI dUra bhAgI jA. A rIte zA mATe na dhUtakAryuM? kadAca Apa kaheze ke bAja paMkhI hovA chatAM manuSyanI bhASA bole che. eTale tenA uparathI rAjAe anumAna karyuM haze ke A pakSI nahi paNa kaI devAyA haze tethI na dhUtkAryA hoya. te huM Apane kahuM ke te rAjA bhale tene dhUtakAre nahi paraMtu te spaSTa zabdamAM tene InkAra te karI zake ne ke mArA zaraNe AveluM pArevuM tane kayAre paNa nahi maLe. A mAla tAre kaMI thaDe che ? mArA zaraNe AvyuM che ne mAre tenuM rakSaNa karavuM e mAro dharma che. A rIte InkAra te na karyo paNa uparathI pitAnA dehanuM balIdAna daIne bAjapakSIne saMtoSavA taiyAra thayA. ahAhA...zuM temanA dilanI udAratA! zuM temane dayAbhAva ane keTalI nyAyapriyatA! Aje che jIvomAM AvI udAratA, dayA ane nyAyaniSThA! pitAnA dehanuM rakSaNa karatAM bIjAnuM bhaluM thAya te karavuM che paNa pitAnuM gumAvIne bIjAnuM rakSaNa karavA keI taiyAra nathI. pArevAnI dayA mATe, tenA rakSaNa mATe ne pitAnuM balidAna ApavAmAM temaNe zuM vicAraNA karI haze? asAra evA zarIrane gumAvIne dayA, paropakAratA sahiSNutA, kSamA Adi sArarUpa kamAvA maLe che. anitya ane asAra dehathI je nitya ane dharmanA sArabhUta dayA svarUpa AtmasaMpatti prApta thatI hoya te tenA jevI amUlya dhanya ghaDI bIjI kaI ? mATe e te kamAI levA de. e mATe zarIrane nAza thAya te bhale thAya paNa zarIra jatAM dayAnI Atma saMpatti te maLe che ne? zarIranA nAze dayArUpa nitya saMpatti maLatI hoya te e kelasA gumAvIne hIrA kamAvA jevuM che. zarIra te nAzavaMta che. eka divasa te agnimAM baLI javAnuM che. jyAre AtmAe kamAvelI dayArUpa saMpatti AmAnI sAthe AvavAnI. ahAhA...........kevI suMdara vicAradhArA! deha e to para vastu che. AtmAnI nathI, kAraNa ke zarIra jaDapudgala che. tyAre AtmA te arUpI
Page #602
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 53 14 cetana vastu che. jaDa e kyAre paNa cetananA mAla na banI zake, jaDa ane cetananA mAla-mAlikI bhAva kyAMthI hAI zake ? tethI teA cetana evA AtmAe zarIra mATe pApa karyAM paNa aMte e zarIrane cheDavu paDe che. pachI khIjuM zarIra dhAraNa karyu" eTale khIjA mATe pApa karavA paDe che. jo peAtAnI mAlikInA mAla hAya tA zu kAma gumAvavuM paDe? tethI samajAya che ke deha e AtmAnI vastu nathI. e tA para che. yA mATe parane jatu karIne AtmAne mAlayA Adi maLatA hAya teA zA mATe te na levA ? dayA e te evA mahAna guNa che ke je AtmAnI sAthe kharAkhara bhaLI jaI ne AvaData ane purUSArtha hoya teA anaMta yA sudhI vikasI jAya che. megharatha rAjA haju AgaLa zuM vicAra kare che? A deha teA asAra che. kAraNa ke temAM malIna padArtho bharelA che. ne aMte khaLIne rAkha thavAnA che. janAvara marI gayA pachI tenuM cAmaDu' kAma lAge paNa mAnavanI kAyAnuM te eka aMga paNa upayAgI khanatu nathI. te AvI asAra kAyAne meAha zA mATe rAkhavA joIe ? anAdi kALathI AtmA e mAhamAM bhUlyA che ne AtmAnuM nikaMdana kADhayuM che. mATe asAra * kAyAthI yA kamAI levI e mahAsArabhUta che. kAraNa ke yA jIvane krutinA pApathI bacAve ne potAnA AtmAne sArabhUta sapatti kamAvI Ape. rAjAe AvI suMdara AtmavicAraNA karI eTale kSaNabhaMgura, anitya ane asAra dehane jatA karI avinAzI, zAzvata ane sArabhUta dayA Adi AtmAnA guNNA DhAMLethI kamAI levAnuM svIkAryuM.... megharatha rAjAnA dAkhalAthI ApaNe paNa e samajavAnuM che ke zu' azAzvata zarIra ke zu lakSmI athavA zuM soMsAra sukha sagavaDA khAI ne paNa avinAzI sukRtA ke sadguNA kamAI levAnA maLatA hAya teA e sAnerI taka gumAvavI na joI e. ApaNA cAlu adhikAra prabhAvatI rANIne dohada pUrA karavA pAse rahenArA vANunyatara devAe tarata jaLa ane sthaLamAM utpanna thaelA pAMca raMganA puSpAne kuMbha parimANamAM ane bhAra parimANamAM kuMbharAjAnA mahela upara mUkI dIdhA. pATala vagerenA puSpo jemAM gUMthelA che ane je AMkhane mATe sukhada ne jenA sparze paNa ati AnaMdadAyaka che ane jemAMthI cAre bAju sugaMdha mhekI rahI che evA eka mATe bhAre zrIdAmakAMDa paNa vANavya to tyAM lAvyA. tyAra khAda prabhAvatI devIe jaLasthaLanA vikasita pAMca raMganA puSpAthI samAcchAdita zayyA upara besIne, zayana karIne, pATala vagerenA puSpothI gUMthAyelA sugaMdhita zrIdAmakAMDa ne suMghIne potAnA dohadane pUrNa karyAM. A rIte jeneA dohada saMpUrNa rIte pUrNa thayA che ane rAjA vageree paNa jenA dohadane sanmAnyA che evA prazasta dohadavALI prabhAvatI rANI ona dapUrvaka peAtAnA divase pasAra karavA lAgI, 75
Page #603
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zAradA zikhara sAta divasa khIjA pakSamAM prabhAva tI devIne gabha nuM pAlana karatAM navamAsa ane upara sADA rAtane! samaya thayA tyAre hemataRtunA (ziyALAmAM) prathama mAsanA arthAt mAgazara mAsanI suda 11nA divase pahelI rAtrI pasAra thayA bAda azvinI nakSatramAM jyAre te nakSatranA ceAga candranI sAthe kharAkhara thaI rahyo hatA, sUrya' vigere graheA ucca sthAnamAM hatA, AkhI nagarInI janatAmAM AnaMdanA, haSa nA mAjA A uchaLI rahyA hatA te samaye prabhAvatI rANIe kleza ane duHkha rahita thaIne 19 mAM tItha karaprabhune janma ApyA. uttama AtmA mAtAnA garbhamAM Ave tyArathI temanA guNane prabhAva paDe che, jyAre uttama AtmAnA janma thavAnA hoya tyAre graha, nakSatra, badhAnA cAga uMcA hAya, dizAo, pavana, Rtu vigere badhuM anukULa hAya, kadAca rogacALA cAlatA hAya te te maTI jAya. lIleA ke sUke eke duSkALa na paDe. udhvaM; adhA ne trI traNe leAkamAM ajavALA thAya, e ghaDI mATe nArakInA jIvAne mArakUTa, chedanabhedana ma baMdha thaI jAya. te samaye kAI kAI jIvA samyaktva paNu pAmI jAya. AvA puNyavatA jIvA mAtAnA garbhamAM utpanna thAya tyArathI garbhamAM rahe tyAM sudhI mAtAne krAI paNa jAtanI pIDA ke kilAmanA thatI nathI. te mAtAnA garbhamAM traNa jJAna laIne Ave che. AvA mahAna prabhunA mAgazara suda 11nA zubha divase janma thayA. prabhunA janmamahatsava ujavavA mATe devA paNa AnaMdabhera prabhunI pAse Ave che. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ahologa vatthavAo aTTha disAkumArIo - mahayarIya o te kALa ne te samaye tItha kara prabhuno janmamahAtsava ujavavA mATe adhalekamAM gajatA patanI nIce rahevAvALI ATha devIe cAre dizA athavA vidizAmAMthI AvI. temaja pa6 dikumArIe ane 64 Indro AvyA. Ama te devane mRtyuleAkanA mAnavInI 500 jojana sudhI dUra durgaMdha Ave che. paraMtu temane prabhunA yANIka ujavavAno eTaleA rasa ne AnaMda hoya che ke tyAre te badhu bhUlI jAya che. tamane keAI kAmamAM rasa hoya teA e kAma karatAM thAka nahi lAge ne kaMTALA pazu nahi Ave. paNa jo kAmamAM rasa nathI te| sAmAnya kAmamAM paNa thAkI jAva che. tema prabhuno janmamahAtsava ujavavAno DAya tyAre devAnA haiyA AnaMdathI thanathanI uThe che. te temAM potAnA jIvanane mahAna dhanya mAne che. je ATha dikumArI AvI che. temanA nAma A pramANe che. bhAga'karA, bhagavatI, subhAgA, bhAgamAlinI, suvatsA, vatsamitrA, vAriSaNA ane bAlahakA". A devIe, 56 dikumArIe, sthA tathA Indro khadhA bhagavAnane janmamahAtsava ujavavA merU parvata upara naMdIzvara dvIpamAM laI jAya che, Indra bhagavAnane kheALAmAM rAkhe che ne khadhA Indro pANInI dhAra karI
Page #604
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAnA zikhara 55 navarAve che. te samaye badhA DhuvAne eTalA harakha hAya che ke te temanA devalAkanA sukhA paNa bhUlI jAya che. ja buddhIpapannatimAM tIrthaMkaranA janma viSe subaMdara varNana karavAmAM AvyuM che. tevuM vaSa~na ahI. paNa jANavuM. miAipa avalla pramApa aminhAo / mithilA nagarI, kuMbharAjA ane prabhAvatInA saMbaMdha viSe vizeSa vaNuna karavAmAM Ave che. yAvat na dIzvaradvIpamAM jaIne aThThAI mahAtsava karyAM. tyAM sudhI mathI vAta samajavI. tayANaM kuMbhaerAyA bahUhiM bhavaNavai 4 titthayara jAyakambhaM jAva nAmakaraNaM / bhavanapati, vANavyaMtara, jayeAtiSI ane vaimAnika devAe badhAe sArI rIte prabhuno janmamaheAtsava ujavI lIdhA pachI prabhune kuMbharAjA ane prabhAvatI rANIno pAse mUkI de che. pachI kuMbharAjA prabhuno janmamahAtsava ujave che. rAjA-rANIne tathA sArI prajAne hano pAr nathI. gharaghara tAraNu khaMdhAya che. zaraNAIonA nAdathI sArI mithilA nagarI gruMjI uThI che. rAjAe badhA khaMdhIvAnone cheDI mUkayA. prabhuno janma thatAM rogIonA roga zAMta thayA ane sAruM vAtAvaraNa AnaMdamaya zAMta manI gayuM. have te prabhunuM nAma zuM pADavuM te mAtA-pitA vicAra kare che. bhagavAna thanAra AtmAnuM mAtA-pitA kayA AdhAre zuM nAma pADaze te vAta avasare. caritra H acaiAdhyA nagarInI bahAra udyAnamAM keAI jJAnI gurU padhAryAnA samAcAra sAMbhaLatAM maNibhadra ane pUrNa bhadra baMnenA haiyA harSoMthI chalakAI gayA. A ane bhAIe khUba haSa thI jJAnI gurUne vaMdana karavA mATe jAya che tyAre mArgamAM eka caMDALa eka kUtarIne laIne jato joyA. A kUtarI tathA caMDALane jotAM ane bhAI Ane tenA pratye khUba prema jAgyA. ane kha Mne bhAIonI AMkho kUtarI ane thaMDALane joIne sthira thaI gaI. kAraNa ke rAga ane dveSa pahelAM AMkho vaDe pragaTa thAya che. A khaMne bhAIone ema thayuM ke jANe A kUtarIne uMcakI laI e ! cuMDALane bheTI paDIe ! tyAre caMDALa ane kUtarIne paNa te ane putra pratye evA prema jAgyeA ke emane ApaNe bheTI paDIe! paNa A baMne bhAio vicAra karavA lAgyA ke ApaNe kUtarIne ramADIe ke caMDALane bheTI paDIe ne keAI joI jaze te ema kaheze ke A meTA zrImaMta zeThIyA A kUtarI tathA caMDALamAM zuM pAgala anyA che ? ema vicAra karIne ane bhAIo AgaLa cAlyA tyAre pUnA snehane kAraNe kUtarI ane caMDALa ane temanI pAchaLa cAlyA. A khaMne bhAIo gurUne vaMdana karIne temanI pAse beThA tyAre pelA e kUtarI ane caMDALa paNa tyAM jaIne esI gayA. eTale munie temane dharmano upadeza ApyuM. gurUnA upadeza sAMbhaLI baMne bhAIone khUba AnaMda thayo. upadeza sAMbhaLyA
Page #605
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa zira dipa pachI pharIne gurUne vaMdana karIne pUchyuM. he gurUdeva ! ame ApanA darzana karavA AvatA hatA tyAM mArgamAM A sAme beThA te kUtarI ane caMDALa amane mArgamAM maLyA. emane jaIne amane temanA pratye khUba prema Ave che. tenuM kAraNa zuM? te Apa kRpA karIne amane kahe. kutarI, caMDALa, tathA maNibhadra ane pUrNabhadrane pUrvabhava muni kahe che": A muni traNa jJAnathI yukta hatA. temaNe kahyuM ke tamane emane joIne AnaMda thAya che, temanA pratye prema jAge che tenuM kAraNa pUrvajanmano sneha che. A baMne pUrvabhavamAM zAlIgrAmamAM janmyA hatA. temAM A caMDALa che te pUrve somadatta nAmane brAhmaNa hato ne A kUtarI agnilA nAmanI brAhmaNI hatI. baMne pati-patnI hatA. ane tame baMne bhAI emanA putro hatA. moTAnuM nAma agnibhUti ane nAnAnuM nAma vAyubhUti hatuM. A tamArA mAtApitA mahAmithyAtvI ane jaina dharmanAM hevI hatAM. vedanA abhyAsamAM lIna hatA. tamane baMnene paNa vedano abhyAsa khUba karAvyuM. 'hato. tame baMne eka vakhata jaina sAdhunI sAthe vAda karatAM hArI gayA tethI tamArA pitA tamArA upara khUba gusse thayAM ne kahyuM tame bhale zAstramAM hArI gayA paNa zastravidyAno upayoga karIne sAdhune mArI nAMkhavA hatAM ne? eNe tamAruM keTaluM apamAna karyuM. A pramANe pitAnA vacana sAMbhaLIne tame rAtre munine zastrathI mArI nAMkhavA mATe gayA. tyAre muninA cAritranA prabhAvathI kSetrapALa deve temanuM rakSaNa karavA mATe tamane sthira karI dIdhA. tamArA upara AvuM saMkaTa AvyuM tyAre te kacchamAMthI chUTavA mATe temaNe ne tame jainadharma svIkAryo. paNa temaNe pachI jainadharma choDI dIdho ne dharmanI khUba hIlaNA, niMdA karavA lAgyA. jyAre tame bAravrata aMgIkAra karIne tenuM pAlana karyuM. ghora pApa bAMdhatA tamArA mAtA-pitA tyAMthI marIne pahelI narakamAM pAMca palyopamanA AyuSyavALA nArakI thayA ne tame baMne bhAIoe zraddhApUrvaka jaina dharmanuM pAlana karyuM. tethI tame baMne tyAMthI marIne pAMca pApamanI sthitivALA deva thayA, A baMne ja naramAM pAMca pApamanuM AyuSya bhogavIne ayodhyA nagarImAM caMDALa ane kUtarIpaNe utpanna thayA che. ane tame baMne pahelA devaloke pAMca palyopama sudhI devalokanAM sukha bhogavI sAgaradatta zreSThInA putra thayA che. eTale A caMDALa ane kUtarI trIjA bhave tamArA mAtA-pitA eTale pUrva janmanA sabaMdhane lIdhe tamane temane joIne neha utpana thaze. pUrvabhavanI vAta sAMbhaLIne baMne bhAIone khUba dukha thayuM. aho, karmanI gati kevI vicitra che. ApaNane te jaina dharma maLe che tethI ApaNe jarUra udhAra
Page #606
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAratA zikhara thaze paNa ApaNAM trIjA bhavanAM mAtApitAno paNa udhdhAra karAvIe. ema vicAra karI temane baMnene muni pAse jaina dharma saMbhaLAvyo. caMDALa ane kUtarI baMnee dharma sAMbhaLe. have te pitAnA ghera jaze ne AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare vyAkhyAna naM. 60 bhAdaravA suda 10 ne zukravAra tA. 3-9-76 zAsanapati trilakInAthanIvANI A jIvane bhavacakramAMthI ugArI mikSanAM zAzvata sukhane apAvanArI che. Adhi-vyAdhi ane upAdhi e trividha tApanA bhaThThAmAMthI ugArIne alaukika zItaLatA ApanArI che. AvI alaukika zakti vItarAga prabhunI vANImAM rahelI che. koDAdhipati mANasa koDanI saMpatti sAthe laIne phare tethI tene narakamAM ke tiryaMcamAM nahi javuM paDe,tene koI roga ke koI jAtanuM duHkha nahi Ave tema nathI. are ! koDanI saMpatti mokSa apAvI nahi zake paNa je manuSya vItarAga vANIno eka zabda paNa hRdayamAM avadhArIne sAthe laIne phare che tenA Adhi-vyAdhi ane upAdhinAM ukaLATa zamI jAya che. janma-jarA ane maraNanAM duHkho TaLI jAya che. ane mokSanA zAzvata sukha jIvane prApta thAya che. AvI vANI saMbhaLAvavA vItarAgaprabhunA ApelAM pAMca mahAvratane aMgIkAra karI keI paNa jAtanA cArja vinA niHsvArtha bhAve saMtarUpI vaide vItarAgavANInI amUlya auSadhi laIne AvyA che. ghATakeparamAM dravyoga maTADanArA DaoNkaTaro nAke nAke davAkhAnA kholIne beThA che. tenI pAse dehanA dadIo cArja ApIne davA levA jAya che. chatAM te vaide ane DokaTare dehanA darda maTADaze ke nahi te nakakI nathI. kAraNa ke dardInA azAtA vedanIyana udaya zAMta paDavAno haze te te davAnI asara thaze paNa vedanIya karmano joradAra udaya haze te te davA kAma nahi Ave. ane kadAca enAthI rega maTI jAya te paNa te A bhava pUrato dravya roga nAbUda kare che. jyAre vItarAga vANInI oSadhi to jIvanA bhavabhavanA rega nAbUda kare che. pelA vaide nAke nAke che paNa vItarAgavANInI auSadhi ApanArAM vaide nAke nAke nathI. vItarAga prabhunI AjJAmAM vaphAdAra rahenArA evA saMtonI vANI padaya hoya tyAre sAMbhaLavA maLe che. baMdhuo ! AtmAno bhoga nAbUda karavA mATe vItarAga prabhunI vANI amUlya saMjIvanI che. enA upara jene zradhdhA thAya che tene beDo pAra thAya che. paNa jenI zrAmAM khAmI che te pite tarI zakavA asamartha che, jenI mAphaka ? -
Page #607
--------------------------------------------------------------------------
________________ jahA AsAviNi nAvaM, jAiandho duruhiyA / phajIkramArga', aMtarAya vizIyanti / sUya. sU. a. 1 sArA zikhara jema koI janmAMdha purUSa chidravALI naukAmAM besIne nadIne pAra karavA Icche che paNa te madhyamAM DUbI jAya che. kAraNa ke nAvaDImAM chidra paDelu hAvAthI aMdara pANI bharAI javAthI adhavaca nAvaDI DUkhI jAya che, tevI rIte anya tIthikA, baudhdha, vaizeSika, vedAMtI Adi leAkA ahiMsA, aparigraha Adi satya dharma che tenA svarUpane nahi samajana!rA ane AraMbha parigrahathI dhamanAvanArA "sAra samudrane pAra pAmI zakatA nathI. paNa saMsAra samudra rUpa janma-maraNanA cakrAvAmAM ryo kare che. ane peAtAnAM zaraNe AvanArane paNa sa`sAra samudramAM DUbADe che. je tare te tAre. vItarAga prabhunI AjJAmAM vanArA saMte sa`sAra samudrane tare che ne khIjAne tAre che. emanI eka ja bhAvanA hAya che ke jaina dharmanI prabhAvanA kema vadhu karuM! yn mATA vahepArI peAtAno vahepAra vikasAvavA mATe mAlanA sempala nAnA vahepArIone tyAM meAkale che. peparamAM jAherAta Ape che. eDavaraTAIjha Ape che. potAnA dhaMdhAno pracAra karavA ane kukA kamAvA mATe keTaleA paisAne kharca karI nAMkhA che! paNa AtmAne bhavasAgarathI tAranArI vItarAga vANIno pracAra karavA mATe ATalI jAherAta Apo che. kharA ? enA mATe keTale bhAga Apo che ? vItarAga vANIno pracAra karavA mATe satA vItarAga vacanonAM sempale tamane Ape che. teo kahe che huM AtmA ! A manuSya deha khAvA-pIvAne khelavA mATe ke bhAga bhAgavavA mATe nathI. paNa dehano sAra zuM che ?" vaiddasya sAo mata bALa' | mAnava dehano sAra vrata-pratyAkhyAnamAM AvavuM te che. cAhe brahmacaryanI pratijJA vrata niyamA dhAraNa kare. jIvanamAM je je vastuonI jarUriyAta nathI tenA tame pratyAkhyAna karI leA. tame koI vastuno upayAga na karatAM hA paNa pratyAkhyAna na hAya tA tenI kriyA lAge che. ghaNAM ema kahe che ke ame brahmacaryanuM kharAkhara pAlana karIe chIe. amAruM mana makkama che te paccakhANunI zI jarUra? bhAI, paccakhANu e tALuM che. paccakhANu karavAthI mahAna lAbha thAya che. huM tamane eka nyAya ApIne samajAvu.. kareA. khIjA chUTaka e vahepArIe vahepAramAM bhAgIdArI karI vahepAra kare che. teno vahepAra dhamadheAkAra cAle che. pAMca-daza varSe te bhAgIdArI kharAbara cAlI. baMnee kharAkhara kAma karyu. paNa samaya jatAM eka bhAgIdAra uDAu khanI gayA. te peDhI para kAma kharAbara karatA nathI tyAre khIjAne vicAra thAya ne ke have AnI sAthe dhaMdho karavAmAM kaMI sAra
Page #608
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 5e nathI. kAraNa ke Ane mArAthI kaMI kahevAtuM nathI. ane A rIte cAlaze te bhaviSyamAM mAre moTuM nukazAna bhogavavuM paDaze. tenA karatAM enAthI chUTA thaI javuM sAruM che. ema vicAra karIne bhAgIdArane samajAvI pAMca-pacIsa hajAranuM nukazAna veThIne ghara maLe patAvaTa karIne bhAgIdArIthI tene chUTe karyo. te chUTe thayele bhAgIdAra jyAM ne tyAMthI peDhInA nAme paisA upADavA lAgyA paNa bharapAI karato nathI. tyAre leNadAre piDhI upara paisA levA mATe Ave che. tyAre peDhIne mAlika kahe ke meM tamAre tyAMthI paisA upADayA nathI ne kyAMthI Apu? tyAre kahe che ke tamAro bhAgIdAra ATalA paisA laI gayA che. tyAre teNe kahyuM ke ene te meM bhAgIdArImAMthI chUTe karyo che, huM paisA nahi ApuM. tyAre teNIyAta keTe caDhe che. bhAgIdArane kerTamAM hAjara thavuM paDe che. nyAyAdhIza pAse leNuyAta copaDAmAM leNuM batAve che. tyAre bhAgIdAra kahe che mAre enI sAthe kaMI levA devA nathI. huM tenAthI chUTo thayela che. tyAre nyAyAdhIza pUche che ke tame enAthI chUTA thayAM che te garvamenTano dastAveja karAvyuM haze ne ? enI pAsethI chUTA thayA tenuM tame sTempanA kAgaLa upara lakhANa te karAvyuM haze ne ? tyAre kahe che ke nA, meM lakhANa nathI karAvyuM paNa ATaluM nukazAna veThIne meM ene chUTe karyo che. tyAre nyAyAdhIza kahe che ke e kaMI cAle nahi. amAre te lakhANa joIe. je lakhANa na hoya to tamAre enAM nANAM bharapAI karavA paDaze. korTamAM A cukAda thaye ne bhAgIdArane nANAM cUkavavA paDayA. A rIte bhagavAna kahe che ke tame vastune tyAga karo, ghaNAM niyamonuM pAlana kare paNa jyAM sudhI paccakhANa nathI karyA tyAM sudhI jema pele bhAgIdAra chUTa thaye paNa garvamenTano dastAveja na karAvyuM te bhAgIdAre nANAM upADyA ne devuM tene bharavuM paDyuM tema tame upaga nathI karatA chatAM tenI kriyA rUpe AveluM pApa tamAre bhogavavuM paDaze. vrata-pratyAkhyAna e vItarAgano dastAveja che. mATe je AvI nukazAnI jogavavI na hoya saMta rUpI sarakAra pAse vrata-pratyAkhyAna rUpI dastAveja karAvI le. je pratyAkhyAna nahi karyA hoya te jyAre paNa daMDAvAne vakhata Avaze. tame be mitro che. eka mitra tamane kahe ke cAla hoTalamAM, have tame nA pADe to beTuM lAge paNa jo tamAre paccakhANa haze ne nA pADaze te khoTuM nahi lAge ne pApathI aTakaze. ApaNe mallInAtha bhagavAnano adhikAra cAle che. mithilA nagarImAM kuMbharAjAnI prabhAvaMtI rANInI kuMkhe malIkumArIno janma thaye. mallIkumArI tIrthakara nAma karma bAMdhIne AvyA che. tIrthaMkara prabhune puya prabhAva alaukika hoya che. temano janma mahotsava ujavavA de ane Indro AvyA. ane temanA pitA kuMbharAjAe paNa temano janma mahotsava ujavyuM. have temanuM nAma mallIkumArI zA mATe paDayuM ? te sAMbhaLe,
Page #609
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara "jamhA NaM amhe imIe dAriyAe mAue mallasayaNijjaMsi dohale viNIe taM ghoDaze ne pachI " : rAjAe temanuM nAma mallI zAthI pADayuM ? jyAre teo garbhamAM hatA tyAre temanI mAtAne mAlatInA puSponI mALAnI zaiyAmAM besavAno, ane puSponI mALA suMghavAno, dehada utpanana thayo hato ane temanA dehadanI pUrti devoe karI hatI. tethI rAjAe te putrInuM nAma mallI pADayuM hatuM. jo ke A strI rUpe hatAM chatAM kina tIrthaH satA vigere zabdonI bahulatAthI temane puliMgathI saMbaMdhita karavAmAM Ave che. eTalA mATe ahIM je pulIMga zabdathI vyavahAra karavAmAM Ave che. te tIrthakaranI apekSAthI. AvA pavitra parama kalyANakArI mallIkumArIno janmamahotsava temanA pitAjI kuMbharAjAe khUba dhAmadhUmathI ujavyuM. tIrthaMkara prabhu devalokamAMthI cavIne mAtAnA garbhamAM Ave che tene cavana kalyANaka kahe che. temano janma thAya che tyAre janma kalyANaka dina kahevAya che. emano janma thatAM kaMIka rogIonA roga zAMta thaI gayA. baMdIvAna jelanA baMdhanathI mukta thayA ane daridronuM dAridra TaLI gayuM. saMhanA dilamAM AnaMdano udadhi uchaLavA lAgyA ane sau vicAra karavA lAgyA ke ahA ! A pavitra AtmAno janma thatAM dehanA dardo zAMta thayA. te e meTA thaze tyAre aneka jIno bhavarega nAbUda karaze. karmonA baMdhana teDAvaze. atyAre temanA pitAe yAcakane dhananuM dAna karI dravya dAridra TALyuM paNa teo bhAvadAridra TALaze. AvA prabhAvazALI AtmAne ApaNu rAjAne tyAM janma thayo che. devAnupriya ! A manuSyabhavamAM bhAva dAridra TALavAnuM che. mANasanI pAse paise na hoya te paisA meLavavA keTalI mahenata kare che. paNa ene khabara nathI ke A kukA mATe game teTalI mahenata karIza te paNa te badhuM ahIM choDIne javAnuM che. jIvIza tyAM sudhI paiso Takaze ke nahi tenI paNa khabara nathI. kAraNa ke paise AvyA pachI paNa jyAre cAlyA jAya che ne mANasane jyAre daridrI banAvI de che tenI khabara nathI. chatAM tene mATe pApa karatAM pAcho paDato nathI. lehInAM pANI kare che, bhUkha tarasa veThe che. A badhuM zA mATe ? garIbAI dUra karavA mATe ne? eka vakhata jIvane vItarAgavANIno camakAro lAgI jAya te bhAva daridra TaLI jAya. kaMIka che dravya daridra TALavA jatAM bhAvadAridra maTADI de che. - eka garIba vaNika hatuM tene khabara paDI ke koI jaMgalamAM saMnyAsI saMta che. temanI pAse pArasamaNI che. tethI te garIba te saMta pAse gayo, ne temanI sevA karavA lAgyuM. chevaTe varSa pUruM thayuM chatAM kAMI na joyuM tyAre teNe saMtane kahyuM ke
Page #610
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAhA zikhara meM AvuM sAMbhaLyuM che. saMte kahyuM ke, hA mArI pAse pArasamaNI che. jA, mArI jhoLI lAva. temAM leDhAnI DabbI che. bhaktane thayuM ke leDhAnI DabbImAM pArasamaNuM rahe te sonuM thayA vagara na rahe. chevaTe saMte samajAvyuM ke loDhuM sonuM kema nA thayuM? pArasa ane leDhA vacce kAgaLanuM aMtara che. jyAM aMtara gayuM tyAM sonuM thayuM. tema tuM mArI pAse rahyo chatAM letuM rahyo. kAraNa ke tArAmAMthI saMsAravAsanA gaI nathI. le, tuM A pArasa ane tArI IcchA pUrNa kara. A zabdo sAMbhaLatAM bhaktanuM dila raDI paDayuM. teno aMtara AtmA jAgI uThaye tenI vAsanA dUra thatAM jema laTuM senuM banyuM tema teno AtmA vAsanA jatAM saMta banI gayo. dhanya che tene ke A hata dhana levA ane pAmI gaye Atmadhana. tame paNa dhananI AzA sevI rahyA che. bele, have e AzAne cheDIne have Atmadhana meLavavuM che ne ? tene AtmA jAgI gayo tema tame paNa jAgo. mallInAtha bhagavAnane janma thavAthI mithilA nagarImAM AnaMdamaya vAtAvaraNa chavAI gayuM che. jema nadIne tathA dariyAne spazIne AvatA zItaLa pavana saune sukhadAyI lAge che tema mahAnapurUno janma thavAthI sarva zAMti pAme che. jenA janmamAtrathI ja zAMtino anubhava kare che te e mahAna AtmA meTa thaze tyAre to A vizva para alaukika zAMtinuM sarjana thaze. ema saunA dilamAM bhAva Ave che. prabhAvaMtIdevI mAtAne je dehada thayo hato te anusAra temanuM nAma mallIkamArI pADyuM. bhagavatI sUtranA mahAbalanAM varNananI jema ja mallInAM varNana viSe paNa jANavuM joIe. mallInAme rAjakanyA divase divase moTI thaI rahI hatI. te ezvarya vigere guNethI pUrNa hatI. te anuttara vimAnamAMthI cavIne AvyA hatAM. ane anupama zrIsaMpanna hatAM. te ghaNu dAsadAsIothI vIMTaLAyelA temaja ghaNI sahacarIothI yukta hatA. temanAM vALa bramara jevAM atyaMta kALA hatAM. baMne haTha biMbaphaLa jevA lAla hatA. temanI daMtapaMkti kuMda temaja matI vigere jevI ekadama svaccha hatI. tAjA kamaLa puSpanAM jevAM temanA sukamaLa aMgo hatA. temano vizvAsa prakulita nIlakamaLa je suvAsita hatuM. temanuM rUpa sUryanI mAphaka jhagArA mAratuM hatuM. rUpanI sAthe guNa hatAM eTale sonAmAM sugaMdha bhaLe tevuM AkarSaNa thayuM. taeNaM videha rAyavara kannA sA mallI umukka bAla bhAvA jAva ruveNa jovvaNeNa ya lAvaNNeNa ya atIva 2 ukkiTThasarI jAyA yAvi hotthA / tyArabAda videha rAjakanyA mallIkumArI bacapaNa vaTAvIne yAvat rUpa yauvana ane lAvaNyathI ekadama uttama zarIravALI thaI. mallIkumArInA pitA prabhAdevIne AvelAM svapna anusAra jANatAM hatAM ke te tIrthakara banavAnA che, ane have te
Page #611
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pratyakSa temanAM guNothI jANI lIdhuM ke A mArI putrI kevI guNavAna che! mallIkumArI mAtApitAne atyaMta vahAlA che. khUba sukhapUrvaka divase jatAM te malIkumArI yuvAna thayA. te traNa jJAna devalokamAMthI sAthe laIne AvelA che. temanA jJAnathI teo have zuM joze ne zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : pradyumnakumAranA pUrvabhavanI vAta zrI sImaMdharasvAmI nAradaRSine kahe che te vAta ApaNe cAlI rahI che. juo, satsaMgano mahimA ke che! baMne bhAIo saMtanA darzana karavA gayA te A vAta jANavA maLI. pUrvanA snehane kAraNe te caMDAla ane kUtarInuM premathI pAlana piSaNa karatuM hatuM ane pelA baMne bhAIone pUrvanA mAtA-pitAnI A dazA jeIne khUba duHkha thAya che tethI te baMne bhAIo temanuM bhAvi sudhAravA prayatna kare che. maNibhadra aura pUrNabhadra cala, sunI svapAla pe Aye, gurU dattopadeza dene ke, bhinna bhinna kara samajAya -zrotA. gurUnI pAse temaNe upadeza sAMbhaLe hate chatAM tenI vismRti na thAya te mATe baMne bhAIe avAranavAra tenI pAse jaIne gurUnA upadezanuM vAraMvAra smaraNa karAvavA lAgyA. tethI caMDAla ane kUtarIne jaina dharma pratye daDha zradadhA thaI ane temaNe bhAvapUrvaka ArAdhanA karI. - cAMDAla deva banyo ane kUtarI kuMvarI banI - jyAre A baMne dharma pAmyA tyAre caMDAlanuM AyuSya eka mahinAnuM bAkI hatuM ne kUtarInuM AyuSya sAta divasanuM bAkI hatuM. sAta divasa zradhdhApUrvaka durgati vinAzaka dharmanI ArAdhanA karIne kUtarI te nagaranA rAjAnI putrIpaNe utpana thaI. ane kUkarmanuM AcaraNa karanAra cAMDAle eka mahinA sudhI bhAvapUrvaka 12 vratanI ArAdhanA karI. tenA prabhAvathI aMtima samaye anazana karIne pahelA devalokamAM pAMca palyopamanI sthitivALe maharthikadeva thaze. tyAM devalokamAM batrIsa prakAranA nATakanA dhamakArA cAle. che ne devIo tene khammA khammA kare che. AvA uttama prakAranAM mahAna sukhe leMgave che, ane ahIM kUtarI rAjAne tyAM putrIpaNe janmIne khammA khammA thAya che. devAnupriye! dharmane prabhAva te juo, cheDe samaya dharmanI ArAdhanA karI tenA prabhAve pApImAM pApI caMDALa jene ahIM koI pUchatuM paNa na hatuM. khAvAnA sAMsA hatA te caMDAla devalokanAM mahAna sukha bhogavavA lAge ane ghera ghera bhaTakIne roTalAnAM baTakAM khAnArI kUtarI rAjAne tyAM kuMvarI banI. temAM paNa A rAjAne eka paNa saMtAna na hatuM. A pahelavahelI putrIpaNe jamI hatI eTale rAjA rANane harSano pAra na hato. caMdranI kaLAnI mAphaka kuMvarI dinapratidina meDhI thavA
Page #612
--------------------------------------------------------------------------
________________ 603 cAra zikhara lAgI. rAjA-rANIne A kuMvarI haiyAnAM hAra jevI vahAlI che. ene bhaNAvavA mATe adhyApake rAkhavAmAM AvyA. kuMvarI bhaNagaNIne sarva kaLAmAM pravINa thaI. tenuM sauMdarya athAga hatuM. bhalabhalA purUSa tenA rUpamAM mugdha banI jAya tevuM tenuM rUpa hatuM. rAjA vicAra kare che have mArI putrI yuvAna thaI che. mATe tenAM lagna karavA mATe svayaMvara racuM. svayaMvaramAM dezadezanAM rAjAo Avaze te mArI kuMvarI managamatA muratIyAne varaze. rAjakuMvarIne svayaMvara :- kuMvarInA pitAe pitAnI kuMvarIne paraNuMvavA mATe meTe svayaMvara maMDapa race, temAM dezadezanAM moTA rAjAone teDAvyA. lagna mATe nakkI karela divasa najIka Ave, ane moTA moTA mahardhika pratApI rAjAo svayaMvaramAM AvyA, dareka dezanA rAjAone temanA mobhA pramANe besavAnI sITe goThavI che. sau rAjAo kuMvarIne paraNavAnAM keDethI AvyA che. kuMvarIne paNa lagnane AnaMda che. tenI sakhIo ane dAsIo sAthe te AnaMda kare che. Ama karatAM lagnane divasa A . kuMvarInA pitA (rAjA) khUba dhamaSTha che eTale tene kahyuM-beTA ! Aje tArA lagnane zubha divasa che. ane tArA parama puNyodaye nagaramAM saMtamunirAje birAje che mATe tuM darzana karI Ava. eTale kuMvarI pitAnI sakhIo sAthe darzana karavA mATe jaI rahI che. A tarapha caMDAla pahelA devalokamAM deva thaye che. teNe te vakhate upayoga mULe. tene vicAra thaye ke huM pUrvabhavamAM keNa hatA? meM zuM satkarmo karyA jethI huM deva ba? pitAne pUrvabhava jo temAM kUtarIne joI. kUtarI te rAjAnI kuMvarI banI che ane Aje tenAM lagna che. A sarva vAta devanA jANavAmAM AvI. eTale tene vicAra thaye ke e mArI eka bhavanI patnI che. gayA bhavamAM e kUtarI banI hatI te paNa meM tenuM premathI pAlana karyuM che. saMsAranA mehanA kAraNathI A jIva saMsAramAM anaMtakALathI rakhaDe che. dharmane ke mahAna prabhAva che ke jenA prabhAve nIcamAM nIca cAMDAla deva baLe, ane te kUtarI AvI rAjakumArI banI che. paNa je e manuSyabhava pAmIne dharmanI ArAdhanA kare, cAritra aMgIkAra kare te keTale meTe lAbha thAya. huM te deva chuM tethI kaMI karI zakuM tema nathI. paNa ene bUjhavuM. kuMvarI saMtanI mAMgalIka sAMbhaLavA mATe jaI rahI che. have devane tene bUjhavavAnuM mana thayuM che. A tarapha tenA lagnanA svayaMvara maMDapamAM ghaNAM rAjAo AvI gayA che. lagnanI dhAmadhUma cAlI rahI che. have rAjakuMvarI saMta pAse mAMgalika sAMbhaLavA jaze. pachI lagna karaze ke dIkSA leze te bhAva avasare kahevAze.
Page #613
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 61 bhAdaravA suda 11 ne zanIvAra tA. 4-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! Aje ghATakoparane AMgaNe eka pavitra ne mAMgalika divasa che. ApaNe tyAM paryuSaNa parvanI padharAmaNa thatAM pahelAMthI ArAdhanAnA udyAnamAM muktino maMgala maMDapa bAMdhavAmAM AvyA che. ane karma kSaya karavA mATe tene tapanAM tejasvI tAraNa bAMdhyA che. tenA upara dharmanI dhvajA pharake che. A maMDapamAM ApaNe tyAM traNa traNa bAla brahmacArI satIjIene ugra tapa haju cAle che. Aje be prasaMganI ujavaNuM che. temAM eka te amArA tAraNahAra, parama upakArI pU. gurUdevanI puNyatithine pavitra dina che. ane bIjuM A traNa satIjIe ugra tapanI sAdhanA kare che. temAM bA. bra. caMdanabAI mahAsatIjIne mauna sAthe Aje 33 upavAsanI sAdhanA ane bA. bra. harSidAbAI mahAsatIjIne paNa 33 upavAsanI sAdhanA baMnenI nirvidane paripUrNa thAya che. ane bA. bra. bhAvanAbAI mahAsatIjIne Aje 18me upavAsa che. temane AgaLa vadhavAnA bhAva che. baMdhuo ! AvI ugra sAdhanA jIve mahAna aMtarAya karma toDyuM hoya te karI zake che. mANasa koInI sAthe vAta kare agara hoDa bake te paisAthI agara bIjAthI bakI zake paNa tapazcaryAmAM keInI sAthe vAda ke heDa karI zakAya nahi. kAraNa ke AhArasaMzA upara vijaya meLavo sahela nathI. sAdhunA bAvIsa pariSadamAM sauthI pahela pariSaha bhagavaMte kSudhAno batAvyuM che. jIva mAtAnA garbhamAM Ave tyAre pahele AhAra le che. sarva jIve upara AhAra saMjJAnuM prabaLa jora hoya che. ene teDavA mATe tapa karavAno che. je AhArasaMjJA upara vijya meLave che tevA tapasvIone dhanya che. tapathI zuM lAbha thAya che te uttarAdhyayana sUtranA 30mAM adhyayanamAM kahyuM che ke, jahA mahAtalAyassa sannirudhdhe jalAgame / ussiMcaNAe tavaNAe, kameNaM sosaNA bhave // 5 // evaM tu saMjayassAvi, pAvakamma nirAsave / bhavakADi saMciyaM kamma, tavasA nijarijjai // 6 // jema ke I meTA taLAvamAM navuM pANI AvavAno mArga rokI devAmAM Ave ane temAM bhareluM pANI ulecI nAMkhavAmAM Ave pachI bAkI rahela kAdava sUryanA tApathI sUkAI jAya che tevI rIte saMyamI AtmAo saMyama dvArA navAM AvatAM Azraya
Page #614
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pApakarmone rekI de che. ane kroDa bhavanA saMcita karelAM karmone tapazcaryA dvArA khapAve che. pannavaNA sUtramAM bhagavate kahyuM che ke narakano jIva eka hajAra varSa sudhI kaSTa veThe ane je karmo khapAve teTalA karmo samajaNapUrvaka eka upavAsa karavAthI ahIMyA khape che. nArakIno jIva lAkha varSa duHkha bhegave ne jeTalA karmo khapAve teTalA karmo ahIMyA eka chaThTha karavAthI khape. eka koDa varSamAM nArakane jIva je karmo khapAve teTalA karmo eka aThThama karavAthI khape. narakano jIva keTakeTI varSomAM jeTalA karmo khapAve teTalA karmo cAra upavAsa karavAthI khape. Avo mahAna lAbha tapazcaryAmAM rahele che. agnine eka taNakho lAkaDAnI moTI gaMjIne bALIne sApha karI nAMkhe che tema tapa ane saMyamano eka taNakho karoDo bhavanAM ekaThA karelAM karmonI gaMjIne bALIne sApha kare che. AvI ghora sAdhanA je AtmAo karI rahyA che temane ApaNuM keTI keTI dhanyavAda che. eka vakhata zreNIka mahArAjA bhagavAnane vaMdana karavA mATe gayA. tyAre prabhune vaMdana karIne pUchayuM ke "menina mane ! sumeru pa rva vaDavzuM samaja sArI jayare mAre madudhArAnA veva majAthA jevA aho he prabhu ! IndrabhUti pramukha ApanA cauda hajAra saMtamAM kayA saMta mahAna duSkara karaNInAM karanAra ane mahAna karmanI nirjarAnA karanAra che? tyAre bhagavaMte kahyuM-badhA saMte haLakama che. metInI mALA jevA che. paNa tame pUcho cho ke duSkara karaNI karI mahAna karmanI nirjarA karanAra kayA saMta che? te kahuM chuM ke cauda hajAra saMtemAM dhananA aNagAra mahAna duSkara karaNI karanAra che. teo dIkSA laIne cha chaThThanA pAraNAM kare che ne pAraNAnAM divase AyaMbIla kare che. A sAMbhaLIne zreNIka rAjAne khUba harSa thaze. pachI badhA saMtane vaMdana karI zAtA pUchatAM pUchatAM jyAM dhanA aNagAra birAjamAna hatA tyAM AvyA ne temane laLI laLIne vaMdana karIne kahe che. aho he gurUdeva ! Apane dhanya che. Apa puNyavAna cho ke Ape A uttama manuSyabhava pAmIne ugra tapazcaryA karI. duSkara karaNI karIne ApanuM jIvana saphaLa banAvyuM che. A rIte zreNuka rAjAe khUba harSapUrvaka dhananA aNagArane tikakhuttAno pATha bhaNI vaMdana namaskAra karI zAtA pUchI. Avo ugra tapa karavAthI dhananA aNagAranuM zarIra sukakezukake thaI gayuM hatuM. emanuM varNana anuttarovavAI sUtramAM khUba vistArapUrvaka kareluM che. paNa Aje e viSaya ApaNe levuM nathI. mAre te tamane tapanuM mahatva samajAvavuM che. AvA tapasvIonA caraNama meTA meTA mahArAjAo ane devo paNa jhUkI paDe che. atyAranA kALamAM ApaNu tapasvIonI paNa mahAna sAdhanA che. amArA traNe
Page #615
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA para mahAsatIjIoe khUba samajaNapUrvaka AtmalakSe, karmanirjarAnA hetuthI svAdhyAya, dhyAna Adi karIne AvI mahAna sAdhanA karI che. ApaNe jemano adhikAra cAlI rahyo che te mallInAtha bhagavAnanA jIve mahAbala rAjAnA bhavamAM kevo ugra tapa karyo hate te vAta tame sAMbhaLI gayA che. temaNe mahAbala rAjAnA bhAvamAM tIrthaMkara nAmakarma upArjana karyuM ane mithilA nagarImAM kuMbharAjAnI putrI paNe janmyA che. pUrvanI punnAInA kAraNe temanuM rUpa athAga che. rananI jema temanuM zarIra camakatuM tejasvI hatuM. temanuM rUpa joIne bhalabhalA mANase thaMbhI jatAM hatAM ke aho ! A mRtyulokamAM keI IndranI apsarA che ke bIjI kaI devI che? AvuM temanuM athAga rUpa hatuM. te mallIkumArI saune atyaMta priya hatA. te mAtA-pitA, dAsa-dAsIonAM lADakeDathI khammA khammA thatA meTA thayAM. te ghaNI sakhIonA vRdathI gherAyelA rahetA hatA. Ama karatAM mallIkumArI yuvAna thayA. tae gaM sA mallI dekhaNa vAsasaya jAyA te chappirAyANA viuleNa ohiNA AbhoemANI 2 tNjhaa| te samaye mallIkumArInI uMmara so varSa karatAM thoDI ochI hatI. tyAre temaNe pitAnA avadhijJAnathI pitAnI sAthenA pUrvanA cha mitra rAjAone jANyAM. (jayA) eTale ke temaNe avadhijJAnadvArA joyuM ke mArA pUrvanA pratibuddhi vigere cha rAjAe ke ame AjathI trIjA bhave sAthe dIkSA lIdhI hatI ane devalokamAM paNa eka ja vimAnamAM sAthe utpanna thayA hatA. tyAM temanuM AyuSya batrIsa sAgaramAM kaMIka nyUna hatuM ne mAruM AyuSya pUrA batrIsa sAgaranuM hatuM. eTale teo mArAthI pahelAM tyAMthI cavIne mRtyu lekamAM kyAM janmyA che ? te avadhijJAna dvArA upaga mUkIne joyuM te khabara paDI ke dadhi nava niyata paMcAhyAdiva6 . je cha mitro hatA temAMnA acalane jIva kezalane adhipati thayo che. te IkSavAku vaMzIya che ane tenuM nAma pratibuddhi che. dharaNane jIva aMga dezane rAjA banyo che ne tenuM nAma caMdrachAyA che. abhicaMdrane jIva kAzIdezane adhipati banyA che ne tenuM nAma atyAre zaMkharAjA che. pUraNane jIva kuNAla dezane rAjA banyuM che ne tenuM nAma kima che. vasune jIva kurUdezane rAjA che. tenuM nAma adInazatru che. vaizravaNane jIva paMcAla dezano rAjA che ne tenuM nAma jitazatru che. baMdhuo ! mallIkumArIe potAnA jJAnanAM baLathI jANuM lIdhuM ke potAnA mitro A rIte judA judA dezanA rAjA tarIke jamyA che. emane mArA pratye pUrva anurAga che. tethI teo vakhata Avaze tyAre mAre mATe zuM karaze ? teo mArA miAhamAM pAgala banIne mArI sAthe lagna karavA mATe taiyAra thaze. te vakhate mAre
Page #616
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara temane kevI rIte samajAvavA ne kevI rIte temane meha utArIne pratibaMdha pamADavA, teo kevI rIte samajaze te badhuM temaNe jJAna dvArA jANI lIdhuM. tyArapachI temaNe pitAnA pUrvabhavanAM cha mitronI paristhiti jANIne malI bhagavatIe pitAnA kauTuMbika purUSane lAvyA. belAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriye! tame azokavATikAmAM seMkaDe thAMbhalAvALuM eka moTuM saMmehana ghara banAve. mallI bhagavatIe saMmehana ghara eTalA mATe banAvaDAvyuM hatuM ke potAnA avadhijJAnathI temaNe A vAta jANI lIdhI hatI ke teo cha e rAjA pUrvabhavanA premane lIdhe temanI sAthe lagna karavA ahIM Avaze. tethI temane pratibodha pamADavA mATe saMmohana ghara banAvavA mATe kauTuMbika purUSane AjJA karI. have te saMmehana ghara kevuM banAvaze, temAM kevI racanA karaze te vAta avasare vicArIzuM. Aje amArA jIvana rathanA sArathI, jIvana nayAnA sAcA sukAnI, parama tAraka pUjya gurUdeva gacchAdhipati sva. AcArya "bA. bra. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanI 28 mI puNyatithine pavitra divasa che." keI mANase ApaNA upara sAmAnya upakAra karyo hoya te paNa temane upakAra mAnavamAM je mAnavatA hoya te te bhUlatA nathI. te jemaNe amane bhaDabhaDatA dAvAnaLa jevA saMsAramAMthI bahAra kADhayA hoya te gurUnA upakArane kema bhUlAya? sarva prathama huM tamane e vAta samajAvuM chuM ke gurU kene kahevAya? gurU zabdano artha zuM che? guru zabda stvandhakAra : syAda ru zabda : pratirodhakaH / andhakAra nirodhitvAd gururityabhidhIyate // gu eTale aMdhakAra ane ru eTale rokanAra, kene rokanAra? AtmAnA ajJAnarUpI aMdhakArane rokanArA hevAthI gurUne "gurU" kahevAmAM Ave che. " ti riAja' prati ri guru 1 ja ziSyone dharma samajAvIne tatvano marma samajAve che te sAcA gurU che. sabhya zAstrArtha seza duha jIte e ekAMta hita buddhithI ane sarva zAstronuM sAcuM jJAna, sAce artha samajAve che te gurU che. A gurU zabdano artha che. have gurU kevA hovA joIe! tinA tAja" jema nAvaDI pANImAM tare che ne bIjAne tAre che. tema saddagurUe evA hevA joIe ke pote bhava sAgarathI tare ne bIjAne tAre. sadagaranA samAgamathI pApImAM pApI jIvano uddhAra thayo che. eka vakhatano aMgulimAla je lokenI AMgaLIo kApIne tene hAra banAvIne gaLAmAM paherate hatuM, tevA aMgulimAlane mahAtmA budhane bheTe thatAM te sudharI gaye. rejanA sAta
Page #617
--------------------------------------------------------------------------
________________ 608 zAradA zikhara sAta nI ghAta karanAre arjuna mALI sudarzana zeThanI sAthe mahAvIra prabhu pAse gaye ne eka vakhata vANI sAMbhaLatAM sAdhu banI gaye. vAlIyA luMTArAne nAradajIno samAgama thatAM vAlmikI RSi banI gaye. jenA hAtha rAta-divasa lehI kharaDelAM rahetAM hatAM tevA paradezI rAjA kezIsvAmI jevA gurU maLatAM svadezI banI gayA. A che sadgurUnA saMgane prabhAva, gurU zodhe te evA zodhajo ke je pApanA paMkamAM khUMcelA AtmAne bahAra kADhe ne pavitra banAve. tame melAM kapaDAne vozIMgamAM chevA Ape che. zIMgamAM kapaDAM svaccha banIne Ave che, tema karma rajathI malIna banelA AtmArUpI kapaDAne dhoIne sApha karanAra zIMga sadgurU de che. jIvanamAM palaTo ke prakAza lAve te gurU, viSAdanAM vAdaLAM vikhere, aMdhakAranAM gADha aMdhakAra ulecIne jJAnanA teja kiraNe pheke ne sUrya samAna prakAza jIvanamAM prasarAve te gurU che. avaLA mArge jatAM jIvone savaLA mArge vALe, pagale pagale preraNAnAM pAna karAvIne kSaNe kSaNe bhUlanI zikSA denAra sAcA gurU che. sUkAna vinAnuM nAva, ane gArDa vinAnI gADI nakAmI che tema gurU ane gurU kRpA vinAnuM jIvana nakAmuM che. prabhune sAkSAtkAra karAvanAra gurU che. je jIvanamAM zAMti joItI hoya, jIvanane saphaLa banAvavuM hoya, ne prabhune sAkSAtkAra karavuM hoya te gurUnA caraNe jIvana arpaNa karIne temanI AjJAnuM barAbara pAlana karI temanI kRpAne prApta karavAnI jarUra che. jene bhavATavI pAra karAvanAra pavitra gurUne bheTe thAya che tenuM jIvana saphaLa banI jAya che. amane AvA samartha tAraNahAra zirachatra samAna gurUdeva maLyA hatA. have te gurUdevanI janmabhUmi kyAM hatI, temane kevI rIte vairAgyanAM bhAva thayAM te ApaNe vicArIe. khaMbhAtanA tAbAmAM AveluM sAbaramatI nadInA kinAre galIyANa nAmanuM eka nAnakaDuM gAma che. te gAmamAM moTAbhAganA rAjapUta garAziyA vase che. AvI pavitra zUravIranI bhUmimAM jetAbhAI nAme eka rAjapUta garAziyA kisAna vasatA hatAM. khetI e temane mukhya dhaMdhe hatA. jetAbhAI ane temanA dharmapatanI jayAkuMvarabahena hatAM. baMne AtmAo khUba pavitra ane saraLa hatA. A jetAbhAIne tyAM vikrama saMvata 1942nI sAlamAM kArataka suda 11nA pavitra dine jayAkuMvarabahena mAtAnI kukhe eka tejasvI putra ratnane janma thaye. temanuM nAma ravAbhAI pADavAmAM AvyuM. jema hIrAnI nAnakaDI kaNImAM teja hoya che tema A nAnakaDA ravAbhAInA mukha upara paNa kSAtra teja jhaLakI rahyA hatA. * baMdhuo ! tIrthakara bhagavaMte kSatriya kuLamAM janma le che. kAraNa ke karmanuM nikaMdana kADhavAnuM zIrya kSatriAmAM hoya che. kSatriye karma karavAmAM zUravIra ne karma
Page #618
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA zikhara } tADavAmAM paNa zUravIra hoya che, ThANAMgajI sUtranA cAthe ThANe cAra prakAranAM zUravIra kahyA che. " cattAne sApattA taMgA, vaMti sUre, tava sare, vALa sUre, vrudhdha re, khaMti sUrA arihaMtA, tava sUrA aNagArA, dANa sUre vesamaNe, judhdha sUre vAsudeve | kSamAzra, tapazUra, dAnazUra ane yudhdhazra, temAM arihaMta bhagavaMtA kSamAmAM zUravIra haiAya che. aNugAra-sAdhuo tapazcaryAmAM zUravIra hAya che, vaizravaNa dAnamAM ane yudhdhamAM vAsudeva zUravIra hAya che, eTale vAsudevA kSatriya hAya che. tIthakara bhagavaMtA paNa kSatriya hoya che ne mArA gurUdeva paNa kSatriya hatA, temanuM nAma ravAbhAI hatuM. te ravAbhAImAM kevA guNu hatA ke jema ravaiyA dahIMmAM mUkIne mathana karavAmAM Ave te mAkhaNa maLe che tema A ravAbhAIe paNa potAnA jIvananuM maMthana karIne mANu meLavyuM hatuM te vAta AgaLa Avaze. " ravAbhAI ne mAtA-kaMpatAnA vicAga " :- ravAbhAI e bhAI ane eka bahena hatAM. temAM ravAbhAI sauthI meATA hatAM. ravAbhAI aDhI varSanA thatAM temanA mAtA-pitA paraleAka sIdhAvI gayA. eTale A traNa bhAI-bahena kAkA-kAkIne tyAM moTA thayA. ravAbhAImAM khAlapaNathI vinaya, namratA, gaMbhIratA Adi guNA khIlelAM hatAM. A ravAbhAI tera varSanA thayA eTale kAkA-kAkI sAthe khetaramAM javA lAgyA. temane peAtAnI jamIna puSkaLa hatI eTale nAkA mAraphata madhuruM kAma karAvatAM hatAM. eka vakhata ravAbhAI temanA sabaMdhIne tyAM kaI kAma prasaMge galIyANA najIka vaTAmaNu gAmamAM AvelAM. te saba MdhInu ghara jainanA upAzrayanI khAjumAM hatu, rAtre teo osarImAM khATaleA DhALIne sUtA hatA. te samaye vaTAmaNumAM khaMbhAta saMpradAyanA mahAsatIjI mirAjatAM hatAM. rAtre pratikramaNa pUruM thatAM mahAsatIjIe madhura svare eka bhAva bhareluM suMdara stavana gAyu.. khATalAmAM sUtelA ravAbhAInA kAne A zabdo saMbhaLAyA. temaNe sabaMdhIne pUchyuM' ke- kAkA ! kANu gAya che ? tyAre kahyuM ke A upAzrayamAM jaina sAdhvIjI birAje che teo gAya che. tyAre kahe, ApaNAthI tyAM na javAya ? nA. sAMje sUryAsta pachI temanA upAzrayamAM purUSathI javAya nahi, savAranA sUkriya thayA pachI tyAM purUSathI jaI zakAya. ravAbhAInA hRdayamAM paDelI jaina dhamanI chApa H- baMdhuo ! bhagavAnane kevA suuMdara kAyadA ke sAdhunA upAzrayamAM sAdhvIthI vyAkhyAna agara vAMcaNInA TAIma sivAya javAya nahi. ane jAya tyAre sAdhu hoya te purUSa ane sAdhvIjI hAya tA ane sAthe rAkhavI joIe. te sivAya sAdhunA sthAnakamAM sAdhvIjI jaI zake nahi. bRhadkalpasUtramAM eka nyAya ApelA che. eka vakhata nAnAbhAInI patnI 77
Page #619
--------------------------------------------------------------------------
________________ 610 zAradA zikhara upara maTAbhAInI dRSTi paDatAM tenI dAnata bagaDe che. tethI moTAbhAIe nAnAbhAIne charI mArIne khUna karyuM. tethI nAnAbhAInuM mRtyu thayuM. patinA aMta samaye tenI panIe tene dharma saMbhaLAvyuM ane kahyuM-svAmInAtha ! ApanA moTAbhAIe ApanuM khUna karyuM che. tenA upara jarA paNa dveSa rAkhaze nahi. pUrvabhavamAM tene mAryo haze te A bhavamAM tenI mAravAnI budhi thaI. Apa navakAramaMtramAM citta rAkhaje. mAro meha paNa rAkhaze nahi. A pramANe dharma pamADavAthI tene pati marIne devalokamAM gayA. tyAM jaIne avadhijJAnane upaga mUkIne joyuM ke zenA prabhAve huM deva thayo? te pitAnI patnIne upakAra . tene thayuM ke eNe mane dharma pamADe te huM tene evA saMta-satIjIno bheTe karAvI dauM ke jethI te dIkSA laIne AtmAnuM kalyANa kare. paNa pahelAM e tapAsa karuM ke jaladI AtmakalyANa karAve tevAM pavitra saMta keNa che? A deva parIkSA karavA mATe vRdhdha sAdhvIjInuM rUpa laIne jaina sAdhunA upAzrayamAM Ave che, tyAre sAdhuo kahe che sAdhvIjI ! atyAre binaTAIme sAdhunA upAzrayamAM tamArAthI na avAya. atyAre keI gRhasthI upAzrayamAM nathI tame bahAra nIkaLI jAo. tyAre sAdhvIjI kahe che huM te vRdhdha chuM ne mAre gurUdeva pAse zAstranI vAMcaNI levI che. mATe mane zuM vAMdho che? tyAre sAdhue kahe che sAdhvIjI ! atyAre vAMcaNIno samaya nathI. khUba samajAvavA chatAM sAdhvIjI bahAra na gayA tyAre sAdhuo kahe che ame upAzrayanI bahAra cAlyA jaIzuM. jyAre sAdhuo bahAra nIkaLavA lAgyA tyAre deve pitAnuM asala rUpe pragaTa karIne saMtanA caraNamAM namI pitAnA sthAne cAlyo gayo. ane e saMtanA parivAranAM pavitra sAdavIo jyAM hatA tyAM laI jaIne pitAnI strIne mUkI dIdhI ne teNe dIkSA laIne kalyANa karyuM. TUMkamAM bhagavAnanA kAyadA pramANe sUryAsta pachI sAdhvIjInA sthAnakamAM purUSa jaI zake nahi. vaTAmaNanA vaiSNane paNa A vAtanI khAtrI hatI. ravAbhAIne mahAsatIjInuM stavana sAMbhaLavAnI lAgelI laganI" ! ravAbhAI te sAdhvIjInA upAzrayamAM javA mATe talapApaDa thaI rahyA che. mANasane keIpaNa kAryanI laganI lAge che tyAre te kArya pUruM kare che tyAre tene zAMti vaLe che. rAtrI pUrI thaI. sUryanAM sonerI kiraNe pRthvI upara patharAyA. ravAbhAInA jIvanamAM paNa ravinA kiraNenAM teja prasarAvAnAM haze eTale sUryodaya thatAM ravAbhAI jaina sAdhvIjI pAse pahoMcI gayA. ne kahyuM. satIjI! tame rAtre je bhajana gAyuM hatuM te mane saMbhaLAve, AvanAranI jijJAsA joIne e mahAsatIjIe bhajana gAyuM. bhajananAM ekeka pada khUba bhAvathI bharelAM hatAM. A sAMbhaLatAM jema megha gAje ne mera nAce, vINA vAge ne haraNIyA mugdha bane, moralInA nAde nAga nAce tema ravAbhAInuM hadaya bhajana sAMbhaLatAM nAcavA lAgyuM, bhajana pUruM thayuM eTale kahe che mane eno vizeSa artha samajAve,
Page #620
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA upara "bALakanuM bhAvi jotAM mahAsatIjInA hRdayamAM jAgelI lAgaNI" : mahAsatIjI A bAra varSanA bAluDAnI bhAvanA joIne vicAra kare che ahA ! A nAnA bALaka che ane te jaina nathI chatAM tenI jANavAnI keTalI jijJAsA che ! temaNe ravAbhAIne bhajananAM bhAva samajAvyA. sAthe manuSyabhavanI durlabhatA ane saMsAranI asAratA samajAvatAM kahyuM ke A jagatamAM sarva jene pitAnuM jIvana priya che. mATe kaI jIvane mAravA nahi. pRthvI, pANI, agni, vAyare ane vanaspatimAM jIve che. lIlA jhADanA pAMdaDAM, phUla-phaLa vigere teDavAmAM ghaNuM pApa che. A upadeza sAMbhaLatAM ravAbhAInA romereAme tenI sArI asara thaI ane temane lAgyuM ke kharekhara, je AtmAnuM kalyANa karavuM hoya te jaina dharmanI dIkSA levI. temanA hRdayamAM vairAgyanAM bIja vavAyA. pachI teo potAne ghera AvyA. ghaNIvAra temane kAkAnI sAthe khetaramAM javuM paDatuM hatuM. temAM kapAsanI kula sIjhana AvI. khetaramAM kapAsanA pAka bharacaka thaye hato. kapAsa vINavavA mATe teo ghaNAM mANasonI sAthe khetaramAM AvyA. pite kapAsa vINe che ne bIjA mANaso pAse vINave che. khIlelA kAlAmAMthI rU kheMcatAM tera varSanA ravAbhAIne mahAsatIjIno upadeza yAda AvyuM. aho ! pelA mahAsatIjI te ema kahetAM hatAM ke eka pAMdaDuM teDavAmAM paNa ATaluM pApa che te huM to keTalA kALA toDI rahyo chuM ! mane keTaluM pApa lAgaze ? pApanA DarathI ravAbhAInuM hRdaya kaMpI uThayuM. teo ghera AvIne pitAnA kAkA-kAkIne kahe che ke have mAre A saMsAramAM rahevuM nathI. saMsAramAM rahuM te pApa karavuM paDe ne! huM te vaTAmaNa jAuM chuM. tyAM jaIne jaina dharmanI dIkSA laIza. "eka vakhatanA upadezathI jAgelo ravAbhAIne AtmA : tera varSanA bAluDAnI vAta sAMbhaLI kAkA-kAkI kahe che tAre je sAdhu thavuM hoya te khuzIthI thA. temAM amArI nA nathI. paNa ApaNe jaina nathI. ApaNe dharma svAmInArAyaNano che. mATe tane jaina sAdhu nahi banavA daIe. marI jaIe te kabUla paNa jainanA upAzrayamAM kadI javuM nahi. mATe tAre sAdhu thavuM hoya te gaDhaDA jaIne svAmIjIno paricaya kara ane temane cele bana. jenI rage rage vairAgyane tIvra raMga lAge che tevA ravAbhAI svAmInArAyaNanA gaDhaDA AvyA ne temanA moTA mahaMtane maLyA. ane potAne sAdhu thavAnA bhAva jaNAvyA. tyAre mahaMte pUchayuM. bhAI! tame kyAMthI AvyA che ne tamAre vyavasAya zuM che? tyAre ravAbhAIe kahyuM. huM galIyANAne rahevAsI chuM. kuTuMbamAM kAkA-kAkI che. ame be bhAI ane eka bahena chIe. amAre jamIna jAgIra sArI che. khetI amAro vyavasAya che. tyAre mahaMte kahyuM. bhAI! tArA hissAnI jeTalI milakata hoya teTalI amArI gAdImAM arpaNa karI de te ame tane sAdhu banAvIe. "ravAbhAIe karelI dhamanI parIkSA : mahaMtanI vAta sAMbhaLIne tera
Page #621
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zA dekhara varSanA ravAbhAInA manamAM vicAra thaye ke aho ! jyAM parigrahane choDavAnI vAta che tyAM ahIM te bheguM karavAnI vAta che. pelA mahAsatIjI te ema kahetAM hatAM ke saMta te kaMcana ane kAminInA tyAgI hoya, saMta pagamAM bUTa, caMpala pahere nahi, gADI-meTara Adi vAhanamAM bese nahi, tyAre ahIM te A badhuM che. jyAM AraMbha ane parigraha che tyAM kalyANa kyAMthI thAya ? jue, tera varSanA bAluDAne paNa dharmanI pArakha karatAM AvaDI. e AtmA pUrvanA kevA saMskAra laIne Avyo haze ! ke ahAhA. laghuvayamAM keTaluM adUbhUta AtmamaMthana ane kalyANanI kAmanA! temanuM mana tyAM dIkSA levA pAchuM paDayuM. eTale AvyA vaTAmaNuM ne mahAsatIjInAM caraNamAM paDIne kahyuM ke mane tamAre ziSya banAve, mAre jaladI AtmakalyANa karavuM che. emanI AMtarika IcchA joIne mahAsatIjI samajI gayA ke A keI haLukamI, saraLa, vinayavaMta ane AtmAthI jIva lAge che. eTale kahyuM ke bhAI! je tamAre jaldI AtmakalyANa karavuM hoya te tyAga vinA traNa kALamAM kalyANa thavAnuM nathI. paNa huM te sAdhvI chuM. tamAre dIkSA levI hoya te amArA gurUdeva pU. chaganalAlajI mahArAjasAheba khaMbhAtamAM birAje che. temanA caraNamAM tamArI jIvananAva samarpaNa karIne AtmakalyANa karo. ravAbhAIne gurU milananI pyAsa jAgI. have jaldI gurUdeva pAse javAnI laganI lAgI. kayAre huM gurUdevanI pAse jAuM! ja laganI lAgI che ke aganI jAgI che, tuma milananI gurU palepala jhaMkhyA karuM tane ke laganI lAgI che ravAbhAInI dIkSA levAnI utkRSTa bhAvanA joIne vaTAmaNunA eka zrAvaka bhAI temane khaMbhAta pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba pAse khaMbhAta laI AvyA. pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba paNa kSatriya hatA. ane ravAbhAI paNa kSatriya hatA. gurUne jotAM ravAbhAInuM mana TharI gayuM ane pU. gurUdevanuM mana paNa temanA pratye AkarSAyuM. ravAbhAI te pU. gurUdevanA khoLAmAM mAthuM mUkI paga pakaDIne kahevA lAgyA, he mArA gurUdeva ! mane A saMsAra dAvAnaLa je lAge che. mane temAMthI jaladI bahAra kADhe. mane dIkSAnA dAna ApI mAruM bhavanuM daridra TALo. gurUdeva kahe che bhAI! ema dIkSA na apAya. tane sAmAyika Adi kaMI AvaDe che? ravAbhAI kahe-gurUdeva ! mane kAMI nathI AvaDatuM. gurUdeva kahe-pahelAM tame ahIM rahe, abhyAsa karo ane pachI tamArA mAtA-pitAnI AjJA laIne Ave pachI dIkSAnI vAta. eTale teo gurUdeva pAse rahI abhyAsa karavA lAgyA. ravAbhAInI buddhi evI tIvra hatI ke teo gurUnI kRpAthI eka mahinAmAM sAmAyika, pratikamaNa, chakAyanA bela, navatattva vigere zIkhI gayA. pachI kahe che gurUdeva ! have te mArI kSaNa kSaNa lAkheNI jAya
Page #622
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA krikhara che. mane jaladI dIkSA Apo. tyAre gurUdeve kahyuM-tArA kAkA-kAkInI AjJA vinA mArAthI dIkSA apAya nahi. eTale teo kAkA-kAkInI AjJA levA galIyANA gayA. have huM ghaDI paNa saMsAramAM rahevAne nathI -kAkA-kAkI temaja bIjA kuTuMbIjanoe temane khUba samajAvyA paNa sAcA vairAgIne keNa rokI zake che? kuTuMbIjanoe ravAbhAInI khUba kasoTI karI. jema sonuM agnimAM tape che tema tenAM teja vadhe che tema kasoTI thatAM ravAbhAIno vairAgya daDha bane ane kuTuMbIjanone chevaTe ravAbhAIne dIkSAnI AjJA ApavI paDI. ravAbhAImAMthI sAcA ratna samAna ratnacaMdrajI banyA:- dIkSAnI AjJA maLatAM ravAbhAInuM haiyuM haSa thI nAcI uThayuM. saMvata 1956nA mahAsuda pAMcama (vasaMtapaMcamInA zubha divase khaMbhAta zaheramAM khUba dhAmadhUmapUrvaka temano dIkSA mahotsava ujavAyo. ane ravAbhAInuM saMyamI nAma bA.bra. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAheba pADavAmAM AvyuM. kharekhara pU. gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAhebe jaina samAjamAM rananI jema jhaLahaLatI rozanI jhagamagAvI ratnacaMdrajI nAmane rozana karyuM che. dIkSA lIdhA pachI pU. gurUdeva ratanacaMdrajI mahArAja sAheba pitAnA pU. gurUdeva zrI chaganalAlajI mahArAja sAhebanI sevAmAM khaDe page hAjara rahetA. pote gurUnI AjJA laI bhaNavA mATe besatAM te paNa te jyAM gurUdevanI dRSTi paDe tyAM besatAM. jyAre paNu gurUnI daSTithI dUra jatAM na hatAM. ane evA vinitA hatA ke gurUne kaMI paNa kArya hoya te AMkhanA IzAre samajI jatAM tevA te IMgiyAgAra saMpanna ziSya hatA. jema meghakumAra dIkSA laIne bhagavAnane caraNe mana-vacana-ane kAyAthI samarpita thayA hatAM, tema pU. gurUdeva paNa pitAnA gurUnA caraNamAM samarpita thayA hatA. basa, temanA dilamAM eka guMjana hatuM. dhyAna mUlaM guro mUrtiH, pUjAmUlaM guroH pAdRm / mantra mUlaM gurA vAkya, mAkSa mUlaM gurAH kRpaa|| gurUnI jIvaMta mUrti dhyAnanuM mULa kAraNa che, gurUnAM caraNa pUjAnuM mULa kAraNa che eTale ke gurUnA caraNa pUjavA gya che. gurUnI vANI e jagatanA samasta maMtronuM mULa kAraNa che, ane gurUdevanI kRpA e mokSaprAptinuM mULa kAraNa che. Ama pU. gurUdeva pratye emane ananya zradhdhA hatI. pU. gurUdevanI sAnidhyamAM meLaveluM jJAna - pU. gurUdevanI sAnidhyamAM temaNe saMskRta, prAkRta, nyAya ane 32 zAno uDe abhyAsa karyo. vinaya te eTale badhe ke eka vakhata pU. chaganalAlajI mahArAja sAhebanI tabiyata barAbara na hatI tyAre kahyuM -ratanacaMdrajI ! tame vyAkhyAna vAMcavA jAva. gurU AjJA ziromAnya
Page #623
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 14 karI upara vyAkhyAna vAMcavA gayA tA khAjoTha upara beThA. zrAvakAe kahyuM-mahArAja sAheba ! Apa pATa upara birAjo. tyAre kahe-bhAI! AvA mArA mahAna gurUdeva khisajatAM hAya tyAM huM pATe besavAne cegya nathI. peAte khAjoTha para besIne vyAkhyAna ApyuM. paNa pArTa na beThAM. te sivAya jyAM sudhI gurUdeva sUrve nahi tyAM sudhI pAte kadI sUtA nahi. temanuM cAritra khUba vizudhdha hatuM. sAthe vinaya, kSamA, namratA, saraLatA Adi guNAno sumeLa hatA. pU. gurUdevanA mukha upara brahmacarya'nAM anokhA Ajasa jhaLakatA hatA. jema kAcanA kabATamAM mUkelA hIrAno prakAza kAcane bhedIne khahAra Ave che. tema pU. gurUdevanA deharUpI kabATane bhedIne temanA cAritrano prakAza camaktA hatA. pU. gurUdeva rAtre paNa e traNa kalAkanI mAMDa nidrA karatAM hatA. rAtano moTA bhAga dhyAnamAM rahetA hatA. tethI temanuM jJAna khUba nima La hatuM. pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba ane pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebane joIne sau ema ja kahetAM ke A mahAvIra gautamanI joDalI che. evA gurU ziSya vacce athAga prema hatA. baMdhuo ! kAI no prema kAyama TakatA nathI. kALanI gati nyArI che. saMvata 1995nA temanA zirachatra pU. gurUdeva chaganalAlajI mahArAja sAhekha kALadharma pAmatAM saMpradAyanuM sukAna temanA hAthamAM AvyuM. 1995nA vaizAkha vada 11nA divase temane AcAya padavI apAI. AcAya padavI prApta thayA khAda saMpradAyanuM sukAna khUba suMdara rIte saMbhALatAM 1995 nuM cAturmAsa sANaMda padhAryA. pU. gurUdeva cAturmAsa padhAryAM tyArathI jaina zALAmAM khALake kema vadhu dhano abhyAsa kare te mATe satata purUSArtha karatAM ane jaina zALAnA khALaka-khAlikAomAM dhanuM suMdara siMcana karyu. apeAranA ahenone abhyAsa karAvatA. te gurUdevanA sadupadezathI pU. jazukhAI mahAsatIjIne ane mane saMsAranI asAratA samajAI. temanA upadezathI amArA aMtarAtmA jAgyA. AvA mahAna upakArI pU. gurUdevano upakAra kayAre paNa bhUlAze nahi. AvA upakArI gurUdeve aneka jIvAne dharma pamADatAM saMvata 2000mAM haSa munine dIkSA ApI. 2003nuM cAturmAsa surata karIne khaMbhAta tarapha vihAra karyAM. tyAre jhaverI mANekalAlabhAI e pUchyuM-gurUdeva ! ApanuM' AvatuM cAturmAMsa kyAM che ? te kahe ke mAruM chelluM cAturmAsa khaMbhAta che. paNa AvA saMketanI keI ne zuM khabara paDe ? 2004nuM cAturmAsa karavA te peAtAnA ziSya parivAra kulaca'drajI mahArAja tathA khA. . hadamuni mahArAja e e ziSyAne sAthe laIne khaMbhAta padhAryAM. pU. gurUdeva lagabhaga cAturmAsamAM bhagavatI sUtra vAMcatA. A cAturmAsamAM uttarAdhyayana sUtranuM sakAma-akAma maraNunuM adhyayana lIdhuM. ane te khUkha jhINavaTathI chaNAvaTa karatAM. te cAturmAsamAM khUkha dha-ArAdhanA thaI. tapa-tyAganA pUra umaTayA khUba suMdara bhavya cAturmAsa thayuM.
Page #624
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pU. gurUdevane saMvatsarInA divase zaradI thaI hatI. pachI zaradI maTI gaI bhAdaravA suda 10nA divase temanA ziSya kulacaMdrajI mahArAjane 38 upavAsa pUrNa thayA. teone zAtA hevAthI 41 upavAsanI bhAvanA bhAvI. tyAre pU. gurUdeve kahyuM ke Aje huM tane chelluM pAraNuM karavI lauM. temanA A gUDha saMketane keI samajI zakayuM nahi ke Ama kema kahe che ? te divase 11 vAgyA sudhI vyAkhyAna pharamAvyuM ne pachI gocarI karavA gayA. gaucarI karIne AvIne be pahore potAnA ziSyane pAraNuM karAvyuM. tyArabAda baMne ziSyone saMyamamAM khUba daDha banavAnI ne cAritra mArgane dIpAvavAnI hita zikhAmaNe ApI. ane baporanA traNa vAge AvelA zrAvaka-zrAvakAone kahyuM-tamAre Aje dharma sabaMdhI je prazno pUchavA hoya te pUchI le. 3 vAge khaMbhAtanA rahIza mANekalAlabhAI muMbaI AvavA mATe mAMgalIka sAMbhaLavA gayA tyAre kahe mANekalAla! tame Aje nahIM jaI zake. kAle tamAruM kAma paDaze. sAMje pratikramaNa pUruM thayA bAda potAnA ziSyone khUba khUba samajAvyuM. bhAI zakarAbhAI (vartamAnamAM pU. kAMtIRSIjI ma.) ne kahyuM ke Aje rAtre tame ahIM rahI jaje. pU. gurUdevane mRtyu sujhI AvavAthI dareka rItanA temaNe saMketa karyA. amane paNa comAsuM besatAM pahelAM phAgaNa vada bIjanA divase cAturmAsa ApavAnA AjJApatramAM lakhyuM hatuM ke huM tamane A cAturmAsanI chellI AjJA ApuM chuM. cha cha mahinA agAuthI pU. gurUdeve potAnuM mRtyu jANI lIdhuM hatuM. ane potAnI sAdhanAmAM pUrepUrI taiyArI karI lIdhI hatI evA pavitra gurUdevane te divase pratikramaNa karyA bAda rAtanA nava vAge zaradI AvavA lAgI. hArTa upara asara thavA lAgI. pU. gurUdeve potAnA ziSyane ane zrI saMghane kahI dIdhuM ke mArA cAritramAM saheja paNa deSa lAga joIe nahi. saMyama lUMTAya tevo eka paNa upacAra mane kahape nahi. e rIte ghaNe bhalAmaNa karI ane ziSyane kahyuM-tame svAdhyAya bele. rAtanA 12 vAge cAra AMgaLA uMcA karIne saMketa ApyuM ke A nazvara deha cAra vAge chUTI javAne che. pachI gurUdevanI tabIyata bagaDI che tevA samAcAranI jANa thatAM rAtre ne rAtre khaMbhAtanI janatA pU. gurUdevanA darzana mATe umaTI. pU. gurUdevanA saMketa tathA tabIyatanA sAmuM jotAM janatAnI AMkhamAM AMsunI dhArA vahevA lAgI. AtmasamAdhimAM ramaNatA karatA seMkaDo mAnavIonI vaccethI ratna samAna ujajavaLa AtmA evA pU. gurUdeva paroDhIye cAra vAge A nazvara dehano tyAga karI saune raDatA kakaLatA mUkI temanI sAdhanA sAdhIne cAlyA gayA. gAme gAma tAra ane TelIphinathI zrI saMghe samAcAra ApyA. keIne mAnavAmAM na Ave te A banAva banI gaye. hasate mukhaDe e te cAlyA gayA paNa temanA guNanuM smaraNa darekanA hRdayamAM mUkatA gayA. jyAM jyAM samAcAra pahoMcyA tyAM darekanI AMsumAMthI
Page #625
--------------------------------------------------------------------------
________________ 616 zAradA zikhara AMsunI dhArA vahevA lAgI ne belavA lAgyA-ahAhA... zuM A zAsananuM ratana cAlyuM gayuM? * mArA baMdhuo ! pU. gurUdevanA guNanuM smaraNa karavAmAM game teTale samaya jaze te paNa temanA guNe pUrA thAya tevA nathI. tevuM temanuM jIvana hatuM. Aje te temanA jIvananuM bahu a5 varNana karyuM che. parama upakArI pU. gurUdeve emane je je hitazikhAmaNa ApI che te te amArA jIvanamAM ame apanAvI temanI AjJAnuM pAlana karIe te AzA sahita viramuM chuM - Aje ApaNe tyAM mahAsatIjInA tapanA bahumAnamAM brahmacaryanI pratijJAo che. temaja bA. bra. caMdanabAI mahAsatIjI tathA bA.bra. harSidAbAI mahAsatIjI tathA bahena varSA traNenA 33 upavAsanI sAdhanAno chello divasa che. AvatI kAle teonuM pArANuM che. temaja tapasvIonA tapanuM bahumAna che. Apa badhA sArI rIte lAbha lezo. pU. gurUdevanI puNyatithi nimitte Aje badhA sArA vata pratyAkhyAna karajo. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 62 bhAdaravA suda 13 ne somavAra tA. 6-9-76 anaMtakALathI ApaNe jIvAtmA saMsAramAM paribhramaNa kare che tenuM mULa kAraNa bhautika sukhane rAga ane duHkha pratye dveSa che. rAga ane dveSathI maha utpanna thAya che. mehanI sAthe mitratA karIne jIva karmanA devAmAM DUbI gayela che, ne parabhAvamAM sUlI rahyo che. A mehanuM viSa utAravA mATe vItarAga prabhunI vANI amUlya jaDIbuTTI che. A vItarAga vANI upara je jIvane zradhdhA thAya te tenA janma-maraNanA pherA TaLI jAya. e pherA maTADavA karma sAme saMgrAma khelavA paDaze. rAjavaibhavanA sukhamAM ucharelAM ane chatra-palaMgamAM piDhanAra ApaNuM zAsana nAyaka prabhu karmanI jaMjIre teDavA mATe kemaLatA cheDIne anArya dezamAM vicaryA. jyAM anADI mANaso sAdhu kene kahevAya, temane AhAra pANImAM zuM vahorAvAya e kaMI samajatAM nathI. ulTA AhAra pANI levA jAya tyAre mAra mAre che. evA dezamAM prabhu sAmethI gayA. AvA mahAna purUSanuM hRdaya karmanI sAthe jaMga khelatI vakhate vA jevuM kaThora banI jAya che. ane bIjAnI rakSA karavAmAM kulathI paNa vadhu kemaLa banI jAya che. bhagavAnanuM jIvana vAMcIe tyAre AMkhamAM AMsu AvI jAya che ke ahe he prabhu! tuM eka vakhata ke kamaLa rAjakumAra hatuM ne karma khapAvavA tatpara banyuM tyAre
Page #626
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 617 kevA kevA upasargo AvyA ! pariSaha veThayAM chatAM tArI keTalI kSamatA ne kevI ajoDa sAdhanA ! ahAhA ! kemaLa zarIravALA bhagavAne karmanAM deNa cUkavavA mATe upasargonA. pahADa tUTI paDayA, pariSahanI jhaDI varasI te paNa hAya eTalo huMkAra karyo nathI. kaSAne jItIne AtmAne zItaLIbhUta banAvyA. baMdhuo ! jyAM kaSAya rUpa ukaLATa che tyAM karmabaMdhana che. paNa jyAM kSamA rUpI zItaLatA che tyAM karmabaMdhana nathI. jema lekhaMDane TukaDA agnimAM tapAvyuM hoya ne pachI pANImAM nAMkhe te te sama sama..karatuM pANIne cUse che. paNa je tapAvyA vinAnuM lekhaMDa pANImAM nAMkhaze to te pANIne cUsatuM nathI. tema che AtmA kaSAyarUpI agnithI tape che te karmavargaNAnA pudgale grahaNa kare che. sa kaSAyatvAjjIvaH karmaNA yogyAna pudgalAnAdatte / karmanI vargaNa te A lekamAM ThAMsI ThAMsIne bharelI che paNa jIva kaSAyamAM joDAya che ne rAga-dveSanI cIkAza temAM bhaLe che tyAre te jIva karmanuM baMdhana kare che. paNa je AtmA kaSAya AvavAnA prasaMgamAM sukha ane duHkhamAM sahanazIlatA rAkhI zItaLa bane che tene karmanuM baMdhana atyaMta alpa hoya che. mATe je karmanA baMdhana teDavA hoya te lIpa gasguir AtmAne zItaLIbhUta banAve. mehanI ramakhANa" - dhannAjIne saMsAra asAra lAge. vairAgya jAgyo tyAre temanI mAtAnI pAse dIkSAnI AjJA levA mATe gayA ne bolyA-he mAtA ! mane saMsAra asAra lAge che. A saMsAranA kAmaga "grfmatta purNa thag #g Tu " kSaNika sukha ane lAMbA kALa sudhI duHkha ApanArA che. mAre have saMsAramAM rahI kheTano dhaMdho kare nathI. jyAM kSaNe kSaNe anaMtA karmonI nirjara thAya tevo saMyama aMgIkAra kare che. mATe he mAtAjI ! mane dIkSAnI AjJA Apo. putranA A vairAgyabharyA zabdo sAMbhaLIne mAtA mUchavaza thaIne dharatI upara DhaLI paDI. eka vakhata evo hato ke mAtAne saheja mAthuM dukhe ke tAva Ave tyAre dhanAjI raDI paDatAM ne bhagavAnane evI prArthanA karatAM ke he prabhu! mArI mAtAne jaldI sAruM thAya. paNa jyAre saMsAranI asAratAnuM bhAna thayuM ne dIkSA levA taiyAra thayA ane mAtA pAse AjJA mAMgI tyAre mAtA mUchagata thaIne dharatI upara paDI gayA tyAre dhanAjInI AMkhamAM AMsu AvyA nahi. kAraNa ke temane samajAyuM ke A mahadazA che. mAtAnI mUcha vaLI ane jyAre bhAnamAM AvI tyAre putranI AMkhamAM AMsu na joyA, tyAre mAtA pUche che beTA ! tuM ATale badhe niSphara banI gayo che ke bebhAna banI gaI chatAM tane heja paNa asara nathI thatI, 98.
Page #627
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zAradA zikhara aMdhue ! mAtAne mAhanIya krama raDAve che. jema mANasanA zarIramAM pArakA palle praveza kare che tyAre tene ghaDIkamAM hasAve che, raDAve che, nacAve che, kudAve che tema mAha paNa pArakA pallA che. jenA kAThAmAM mAhanu pramaLa jora che tene managamatAM sukho maLatAM hase che, e sukho cAlyA jatAM rahe che. pelA pArake palleA mANasane herAna parezAna kare che. paNa te zudhdha samyaktvadhArI AtmAonAM tejathI bhAgI jAya che. arjunamALInA kAThAmAM yakSa peThA hatA paNa zudhdha samyaktvadhArI sudarzanazeThanAM tejane jhIlI zakayA nahi. eTale arjunamALInA kAThAmAMthI tene bhAgI javu paDayuM. saMsArI samyakdanI AtmAnA tejathI yakSarUpa pArakA patlA bhAgI gayA. tema jenA cetanadeva jAge ane peAtAnI anaMta zaktinA raNakAra kare te meharUpI pArakA pallAnI tAkAta che ke te TakI zake ? nA. ApaNeA AtmA anaMta zaktinA dhaNI che. e dhAre te trIjA bhave meAkSamAM jaI zake tevI tenAmAM tAkAta che. paNa hajI A cetanadeva jAgyA nathI tyAM mAha kayAMthI bhAge ? dhannAjInI mAtAe pUchyu beTA ! pahelAM te mAru. sheja mAthuM duHkhe tyAre tane kaMIka thaI jatuM hatuM. tu raDatA hatA ne atyAre kema kaThaNa banI gayA ? hai mAtA ! evuM kAMI nathI. prathama mane mAhe jItyA hatA tethI raDatA hatA paNa have meM mAha jItyA che. mATe huM mAtA ! mane dIkSAnI AjJA Ape. mAre A uttama mAnavabhavane bhAga viSayamAM paDIne gumAvavA nathI. je manuSya ALasa ane pramAdamAM paDIne manuSyajanmane bya gumAve che te ajJAnI manuSya suvaNuM nA thALamAM mATI bhare, amRtathI paga dhove, uttama hAthI upara lAkaDAnAM bhArA bhare ane amUlya ciMtAmaNI ratnano upayeAga kAgaDAne uDADavAmAM kare tenI mAphaka gaNAya. koI garIba mANusa upara rAjA prasanna thAya ne tene seAnAno ratnajaDita thALa Ape. paNa pelA garIba temAM mATIne kacaro bhare teA tame tene kevA kahA ? mUrkhA ja kahA ne ? koI khimAra mANasane koI sidhdhapurUSa tenI khimArI maTADavA amRtano khATalA bharI ApyA paNu ajJAnane vaza thaI te rogI mANasa rAgane dUra karavA mATe tene pItA nathI paNa teno upacAga paga dheAvAmAM kare, ane hAthI upara besavAne adale mUkha mANasa tenA upara lAkaDAnA bhArA mUkIne gAmamAM vecavA nIkaLe te te baMnenI mUrkhAI upara tamane hasavuM Avaze ne ? hA. tA have tamane pUchuM chuM ke tamane ratnajaDita suvaNu thALa jevA, amRta jevA, uttama hAthI jevA ane ciMtAmaNI ratna jevA manuSyabhava maLyA che. tenI ekeka seMkaDa kiMmatI che. teno upayAga zemAM karI rahyA che. ? bhAgavilAsamAM mAnava jiMdagIno samaya veDaphI rahyAM che, mAre tamane
Page #628
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA zikhara kevA kahevA? (hasAhasa). tame te ratnaciMtAmaNIthI kAgaDA uDADe tevA nathI. catura che. te have samayane oLakhIne AtmasAdhanA kare te jaldI mokSa maLe. ApaNe adhikAra mallI bhagavatIe pUrvanAM mitrone bujhavavA mATe agAuthI prabaMdha karyo. temaNe pitAnA kauTuMbika purUSone belAvIne kahyuM ke tame azokavATikAmAM aneka sthaMbhethI yukta eka saMmohana ghara taiyAra kare, have te ghara kevuM banAve te mATe kauTuMbika purUSone AjJA karatAM kahe che ke taaLa mojaNa vaghumaramAra cha maraNa vadu he devAnupriye ! tIrthakara bhagavaMtanI vANImAM paNa kevI mRdutA che ! kAma karanArA mANasone paNa kevA priyakArI ane madhura zabdothI bolAve che ! bhagavAna kahe che ke tamane AvI suMdara jIbha maLI che to tenAthI tame kaTuvANInA kAMTA na veraze. keInI majAka ke mazkarI na karazo. kaTAkSa na karaze. paNa je vANI belavAthI sAMbhaLanArane AnaMda Ave. enA kaleza zamI jAya tevI priyakArI ane madhura vANI bolaje. ahIM mallIkumArI kahe che ke he devAnupriye! tame azokavATikAmAM eka meTuM vizALa ane suMdara saMmehana ghara banAve. ane te saMmehana gharanA adhavacce cha garbhagRhe banAve. ane te che garbhagraha paNa kevA banAvo? "tIseNaM gabbhagharagANaM bahubhajjha desabhAe jAlagharathaM kareha / " e cha garbhagRhanI vacamAM eka jAlacata banAve. je gharanI aMdaranI vastuone bahAranA mANaso gharanI jALIomAMthI joI le che tene jALaghara kahevAya che. tamArA gharamAM pavana ane prakAza Ave te mATe tame bArIo ane jALIo bhItamAM mUkAve che ne ? ane te jALIyA dvArA bahAra ubhelA mANase gharamAM rahelI cIjone joI zake che. tevI rIte ahIM paNa mallIkumArIe pitAnA kauTuMbika purUSone AjJA karI ke tame aneka sthaMbhavALuM saMmohana ghara banAve. saMmohana ghara eTale ke je vyakti te gharane dekhe tene temAM besI javAnuM mana thAya. tenA mananuM haraNa karI le. jenArane AkarSaka lAge, jenAranI AMkha TharI jAya ne thAkelAno thAka osarI jAya tevuM saMmehana ghara banAve. te gharanI vacamAM cha garbhagRha banAve ane te cha garbhagRhanI vacamAM eka jAlaghara banAve. temAM cAre bAju jALIo mUke ke te jALagharamAM rahelI vastuo che garbhagRhamAM rahelA mANaso sArI rIte joI zake. haju e jALagharamAM kevI racanA karavI ne zuM banAvavuM ? te malIkumArI kauTuMbika purUSane kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : kUtarI marIne je rAjakumArI thaI che tenA lagna mATe tenA pitAe -
Page #629
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mATe svayaMvaramaMDapa racAvyuM che. lagnanI zaraNAIo vAge che. maMgala gIte gavAI rahyA che. tyAre rAjA kahe che ke beTA ! tuM saMtanA darzana karI Ava. eTale kuMvarI ghaNI sakhIone sAthe laIne gAmamAM birAjatAM sAdhu-sAdhvInAM darzana karavA mATe jaI rahI che. A samaye pUrvabhavamAM je caMDAla hatuM te devalokamAM gaye hatuM te pUrvabhavamAM huM keNa hatA? ne ahIM kevI rIte AvyuM te jovA mATe upayoga mUko. ane pUrvabhavanA sabaMdhIone joyA. temAM kuMvarInA lagna che. A vAta jANIne tene kuMvarIne pratibaMdha pamADavAnuM mana thayuM. bhUpa svayaMvara kIyA sunA kA, deva vahIM punaH Aya, kanyAke samajAve para vaha, banI sAvI jAya che. zrotA A kuMvarI darzana karIne mAMgalIka sAMbhaLavA jatI hatI. jyAM sthAnakanI najIkamAM pahoMce che tyAre deva manuSyanA rUpamAM tenI pAse pragaTa thaIne kahe che he rAjakumArI! tuM pUrvabhavanAM keNa hatI ? gata bhavamAM jaina munie tane ane mane dharma pamADa hatuM. te tuM bhUlI gaI ane saMsAra rUpI vRkSanAM durgatirUpa phaLane ApanAra lagnanA samAraMbhamAM tuM kayAM phasAI gaI! huM tane pratibaMdha pamADavA Avyo chuM. mATe tuM haju jAga ane A lagna karavAnuM choDIne anaMta sukhakArI AtmakalyANa karAvanArI dIkSA aMgIkAra karI le. pUrva bhavamAM sAta divasanI dharma ArAdhanAthI tuM kutarI maTIne rAjakumArI banI chuM. A manuSyabhavanI taka javA devA jevI nathI. huM te aviratinA baMdhane baMdhAyela chuM mATe dIkSA laI zaktA nathI. paNa tuM A lAbha cUkIza nahi. A pramANe kuMvarIne pratibaMdha pamADIne deva cAlyA gayA. kuMvarI paNa sAdhu-sAdhvInA darzana karI mAMgalika sAMbhaLIne pitAne ghera AvI. pitAnA pUrvabhavanI vAta sAMbhaLIne tene saMsAra uparathI vairAgya AvyuM. eTale pitAnA mAtA-pitAne kahe che have mAre paraNavuM nathI. mAre saMsAranI cUMdaDI nathI eDhavI. A vAta sAMbhaLI tenA mAtApitA kahe che beTA ! tuM A zuM bolI rahI chuM ? A badhA rAjAe tane paraNavA mATe AvyA che. tene amAre zuM javAba devo ? tyAre kuMvarI kahe che je thavuM hoya te thAya. mAre te dIkSA levI che. kuMvarIne tIvra vairAgya joI mAtA-pitAne anicchAe AjJA ApavI paDI. ane kuMvarIe saMsAranuM pacaraMgI pAnetara ane cuDe utArI mahAvIra prabhunI ekaraMgI pacheDI paherI lIdhI. lagnanA mehanA mAyarAne teNe mokSanuM mAruM banAvI dIdhuM. A pramANe kuMvarInI dIkSAnI vAta jANavAthI svaMyavaramAM AvelA rAjAomAM moTe uhApoha macI gayo. A svaMyavara racIne amArI mazkarI karavA mATe amane teDAvyAM
Page #630
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che? A samaye kuMvarIe te badhAne pratibaMdha ApIne zAMta pADayA ne sI pitAnA sthAne cAlyA gayA. kuMvarI sAdhvI banIne pitAnA gurUnI AjJAmAM rahIne niraticArapaNe cAritranuM pAlana karavA lAgI. te potAnA saMyamane vadhu samaya jJAnadhyAna ane svAdhyAyamAM vyatIta kare che. vizudhdha cAritra pALIne jaladI kema bhavaTI karuM tevI bhAvanAthI suMdara cAritra pALIne AyuSya pUruM thatAM te sAdhvIjI kALa karIne prathama devalekamAM devapaNe utpanna thaI. saMsAranA maMDapamAMthI nIkaLIne teNe AtmAnA maMDapamAM praveza karyo hate paNa karma bAkI hatA tethI te pahelA devalekamAM gayA. kUtarI marIne je rAjAnI kuMvarI banI hatI te dIkSA laIne tyAM suMdara sAdhanA karI pahelA devalokamAM devapaNe utpana thaI. caMDALa paNa pahelA devalokamAM deva thayela che. ane sAgaradattazeThanAM be putro maNIbhadra ane pUrNabhadra paNa zrAvakanAM bAra vata zudhdha pALI aMtima samaye saMthAro karIne prathama devalekamAM pAMca palyopamanI sthitivALA deva thayA ne tyAM devakanA mahAna sukha AnaMdapUrvaka bhegavavA lAgyA. A sukha bhogavatAM pAMca palyopamanI sthiti pUrI thaI. sukhanA divase jatAM vAra lAgatI nathI. e rIte A baMne dezanA pAMca papama jaladI pUrA thayA. have tyAMthI AvIne te bane che uttama riddhisidhithI yukta ane vipattiothI vimukta adhyA nAmanI nagarImAM viSNu samAna parAkramI ane nyAyI padmanAbha nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. temane dhAriNI nAmanI atyaMta sauMdaryavAna rANI hatI, te baMnemAM paraspara khUba prema hato. teo saMsArika sukha bhogavatAM hatAM. temane tyAM A baMne deve prathama devalokamAMthI cavIne dhAriNI rANInI kukSImAM AvyA. A rAjA-rANI khUba dhamaSTha, nItivAna ane pavitra hatA. madhu ane kaiTabhane joDake janma :- dhAriNI rANI premathI garbhanuM pAlana kare che. savA nava mahinA pUrA thatAM dhAriNI rANIe sUrya ane caMdra jevA be tejasvI putrone jeDale janma Ape. rAjAne tyAM khUba dhAmadhUmapUrvaka baMne kumArone janma mahatsava ujavAye. mAtA-pitAe ekanuM nAma madhu ane bIjAnuM nAma keTabhakumAra pADayuM. A baMne putro lADakaDathI meTA thAya che. temane ramADavA aDhAra dezanI dAsIo rAkhI che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 63 bhAdaravA suda 14 ne maMgaLavAra tA. 7-9-76 anaMta karUNAnidhI zAsanapati vIra prabhunA mukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma siddhAMta
Page #631
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara malIkumArIe potAnA jJAna dvArA jANIne pUrvanA cha mitrone AzravanA gharamAMthI saMvaranA gharamAM lAvavA mATe, temanuM kalyANa karAvavA mATe eka moTuM saMmohana ghara banAvavA mATe potAnA kauTuMbika purUSane AjJA ApI che. aneka sthabhethI yukta te saMmohana gharamAM cha garbhagRha banAve ane te che garbhagRhanA madhyabhAgamAM eka jALaghara eTale cAre bAjuthI jALIovALuM ghara banAvavAnuM kahyuM. e jALaghara evuM banAvo ke jemAM bahAranAM mANaso e jALagRhamAM zuM che te joI zake. ane jALagRhamAM rahelA mANase bahAranuM joI zake. have AgaLa zuM kahe che. tassa NaM jAlagharayassa bahumajjha desabhAe maNipeThiyaM karei jAva paccappiNaMti he devAnupriye ! tame te jALagRhanI barAbara vacce eka maNIthI jaDelI pIThikA banAve. A badhuM taiyAra thaI jAya eTale tame mane khabara Ape. A rIte mallIbhagavatInI AjJA sAMbhaLIne kauTuMbika purUSoe eka saMmehana ghara ane tenI vacamAM cha garbhagRha ane tenI vacce eka jALagRha ane tenI vacce eka maNijaDita pIThikA banAvI. A rIte banAvIne teo mallI bhagavatInI sAme AvIne kahevA lAgyA ke he devAnupriya ! ApanI AjJA pramANe ame yathAvat badhuM taiyAra karAvI dIdhuM che. tapaNaM mallI maNipeThiyAe uvari appaNo sarisiya sarittaya sarivvayaM sarisa lAvanna jovaNa guNovavedha kaNagamaI matthayAchiDU paumuppalappihANa paDima karei / tyAra pachI te mallIkumArIe te maNipIThikA upara zilpazAstrIo pAse pitAnA jevI, pitAnA jevA AyuSyavALI, pitAnA zarIra jevA pramANunI, pitAnA jevA rUpalAvaNya vigere guNavALI eka sonAnI pUtaLI banAvaDAvI. ane tenA mAthAmAM eka moTuM kANuM rakhAvyuM. te kANuM raktanIlakamaLanA DhAMkaNAthI DhAMkeluM hatuM. devAnupriye ! malIkumArIe jAlagrahanI vacce maNIthI jaDelI pIThikA taiyAra karAvyA pachI meTA zilpakArone bolAvyA. ane temanI pAse pitAnA jevI ja cAmaDI pitAnA jevuM rUpa, zarIranI uMcAIvALI Abehuba mallIkumArI ja na hoya ! tevI pitAnI pratimA banAvaDAvI. mallIkumArI jene je kAMI AjJA kare che te badhA taheta karIne temanI AjJA pramANe kare che. temanA puNya prabaLa che eTale temanA mukhamAMthI zabda nIkaLe ke temanI AjJA pramANe badhuM taiyAra thaI jAya. A te tIrthakara bhagavAna hatA eTale temanI vAta to judI che. paNa ApaNe ghaNI jagyAe nathI jotAM ke kaI mANasanI evI jambara punnAI hoya che ke te potAnA gharanA mANasane, nekarane ke ADozI pADozIne koI kAma karavAnuM kahe to tarata teo premathI vadhAvI le che. tene keInA pADI zakatuM nathI. ane uparathI tenuM kAma karIne ema kaheze ke tamArA jevA meTA purUSe mane kAma batAvyuM. Aje mArA ahebhAgya che. A rIte enuM kAma karIne paNa teno mahAna upakAra mAne che. jyAre
Page #632
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara karasa khIjo eka mANasa kAI ne kAma khatAve tenuM kAI kAma karatuM nathI. tyAre tenA dilamAM khIjA pratye dveSa Ave che. jJAnI kahe che ke enA dveSa khATA che. e vakhate manuSya evA vicAra karavA joIe ke emaNe mahAna puNya karyAM che. e mArAthI guNavAna che tethI enI AjJAnuM pAlana sau kare che ne mArA puNyamAM khAmI che. AvA vicAra Ave to kamanA kSaya thAya. AvA vicArathI harikezI munine jAtismaraNu jJAna thayuM. (A khAkhata khUba chaNAvaTathI pU. mahAsatIjIe samajAvI hatI. ) AvA khIjo dAkhaleA mRgAputraneA che. mRgAputra jharUkhe ubhAM hatAM, te vakhate mArga uparathI jatAM eka paMca mahAvratadhArI saMtane temaNe joyAM. A saMtane joIne mRgAputranI AMkhaDI TharI gaI. saMtane joIne te vicAra karavA lAgyA ke ahA ! A huM zuM joI rahyo chuM? A pavitra mahAtmA kANu haze ? Aje huM kaIka navIna joI rahyo chuM. meM duniyA sArI joI lIdhI paNa je nathI joyu. te Aje jo chu. ahA ! meM sArI duniyAnA mANasA ane padArtho joyAM che paNa atyAra sudhImAM meM' nathI joyuM te Aje joI rahyo chuM. mRgAputra mahAna sukha sAhyakhImAM rahenArA, ramaNIonI sAthe raMgarAgamAM ramanArA, bhAga viSayamAM paDele saMtane joine AkarSoMce. leAhacuMbaka khIjA padArthone peAtAnA tarapha AkarSe che tema saMtane joI ne mRgAputra AkarSAyA. khAMDAnI dhAre cAle tevA zudhdha paMcamahAvratanuM pAlana karanArA saMtomAM evI zakti hAya che ke te bhale kaMi na mele paNa tene joIne khIjAne AkarSaNa thAya che. avikArI saMtone joIne vikArI AtmAonAM vikAra zamI jAya che. jema sUryanA utkraya thatAM aMdhakAra dUra thaI jAya che tema vItarAga prabhunI AjJA pramANe cAlanArA tejasvI saMtone joIne vikArI AtmAenAM vikAra zamI jAya che. vikArI avikArI banI jAya che. devAnupriyA ! jJAna game teTalu hAya paNa jo tenuM cAritra nima La na hoya to te cAritra vihUNA jJAnanI keAI kiMmata nathI. cAritra pALavA mATe jJAnanI jarUra che. paNa e jJAna AcAra sahita hAvu joI e. mRgAputra pAMca mahAvratadhArI sa'tane joIne sthira thaI gayA. ahA ! huM A zuM joi rahyo chuM ? jANe koi prakAzanA puja na cAlyA jato hAya ! jema rekeTa pasAra thAya che tyAre tenI pAchaLa sapheda lIseATA paDe che. te lIsATA thADIvAramAM vilaya thaI jAya che, paNa AvA cAritrazIla mahAna purUSAnA zarIramAMthI pavitra ane prakAzita je paramANuo nIkaLe che te vikArInA vikAra zamAvI de che. pApIne punita banAve che ne krodhIne zAMta manAve che. AvI mahAna purUSAnAM paramANumAM tAkAta che. paMca mahAvratadhArI saMtane joIne
Page #633
--------------------------------------------------------------------------
________________ 624. zAradA zikhara mRgAputranA vicAre zAMta thayA ne manamAM maMthana cAlyuM ke huM A zuM joI rahyo chuM ? meM AvuM kayAMka joyuM che. dahIMnuM maMthana karatAM mAkhaNa chUTuM paDI jAya tema AtmamaMthana karatAM mRgAputrane meha upazAMta thayA ne temane jAtismaraNa jJAna pragaTa thayuM. e jJAnamAM pitAnA pUrvabhave joyA. naraka ane tiryaMca gatimAM kevA kevA duHkha veThayA e najara samakSa dekhAvA lAgyuM. A joIne mRgAputrane AtmA kakaLI uThaze. saMsAra uparathI mana uThI gayuM ne mAtAjInI pAse AvIne kahe che he mAtA ! huM ApanI pAse eka mAMgaNI karavA AvyuM chuM. tyAre mAtA kahe che beTA ! tuM zenI mAMgaNI karavA Avyo chuM ? hIrA, mANeka, motI zuM joIe che? tyAre kahe che he mAtA ! have mAre enI jarUra nathI. "AjubAjuda juvArasAmAM huM tamArI pAse janma-maraNanA pherAne TALanArI dIkSAnI AjJA mAMguM chuM. putranI vairAgyabharI vAto sAMbhaLIne mehamAM ghelI banelI mAtA dharatI upara DhaLI paDI. te jyAre bhAnamAM AvI tyAre saMyamamAM kevA kevA kaSTa paDaze, kevA kevA upasargo ane pariSahe sahana karavA paDaze te viSe khUba samajAvyuM, paNa jene vairAgya se TacanA sonA je che te jarAya Dagato nathI, jyAM jyAM mAtAe saMyamanI kaThInatA batAvI tyAM tyAM mRgAputre naraka ane tiryaMcagatinA duHkhanuM Abehuba varNana karyuM. aMte putrane tIvra vairAgya joIne mAtAne AjJA ApavI paDI. . TUMkamAM ApaNe e samajavuM che ke dareka manuSya saMtanA darzana kare che paNa mRgAputre saMtanA darzana karyA ne tenA mahanA paDaLa tUTI gayA. e saMta paNa kevA pavitra ane e AtmAo paNa kevA haLukama ke eka vakhatanA saMtanA darzanamAM dIkSA laIne kalyANa karyuM. mallIkamArIne AtmA paNa mahAna pavitra che. temanA mukha upara alaukika teja jhaLahaLe che. A e puNyazALI AtmA che ke temanI je je IcchA thAya che te mAtA pitA pUrI kare che. ane pitAnA sevakene te je AjJA pharamAve che te vinayavAna ziSyanI mAphaka taheta karIne vadhAvI le che. vinayavAna manuSya vairIne paNa priya banI jAya che. kahyuM che ke viNaeNa Naro, gaMdheNa caMdaNaM somayAi synniyro| madura raNe, mAM, nA fthAM avaLe che jevI rIte sugaMdhane kAraNe caMdananI kiMmata che. caMdramAM ati saumyatA che. amRtamAM madhuratA che tethI te jagatane priya che. tevI rIte jenAmAM vinayano guNa hoya che te lekamAM priya banI jAya che. kAraNa ke sava8 juna sUvA ja vinaya vinaya
Page #634
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara }pa e sakala guNAne zaNagAra che. temAM paNa ApaNA jainadarzanamAM vinayane vizeSa mahattva ApavAmAM AvyuM che. (ahI' pU. mahAsatIjIe gurU-ziSyanuM dRSTAMta ApIne suMdara samajAvyu hatu.) malTIkumArInI AjJAnuM sevake vinayavaMta ziSyanI mAphaka pAlana kare che. temaNe Avu. mATu' sa MmeAhana ghara temAM cha garbhagRha ne temAM eka jALagRha banAvI temAM maNIthI jaDelI pIThikA banAvaDAvI. tyArapachI catura zilpIone kheAlAvIne kahyuM ke tame A pIThikA upara mArA samAna rUpa, mArA jevA hADa, kAna, nAka, AMkha ane mArI cAmaDInA jevA vaNu che tevA vaNunI cAmaDI, mArA jeTalI uMcAI nIcAI vALI eka pratimA banAvA, ane tenA mastaka upara eka kANuM rAkhajo. ane te kANAM upara suMdara nIla ane rakta kamaLa mUkeluM na heAya tevI mArA jevI pratimA banAvo. koIne khabara na paDe tevI kArIgarIthI DhAMkaNu` manAvajo. jonArAne teA ema ja lAge ke A sAkSAta malTIkumArI beThI che tevI pratimA banAvajo. tIrthaMkaranI punnAI kAI Ara DAya che. mallIkumArI putrI che te ATaluM mATu' samAhana ghara banAve che chatAM ene kAI ema nathI kahetuM ke tame AvuM ghara zA mATe anAveluM che ? haju dIkSA lIdhI nathI chatAM temanA keTalA prabhAva paDe che ! temaNe zilpIone kahyuM ke e pratimAnA mAthe kANuM rAkhIne tenuM DhAMkaNuM pamakamaLanA AkAre banAvajo. te evuM banAvajo ke jonArane ema na lAge ke ahIM DhAMkaNuM che. zilpI kahe ke bhale. ApanI AjJA pramANe madhu karazu.. have zilpIo malTIkumArInI pratimA manAvaze. pachI mallIkumArI zu' karaze tenA bhAva avasare. caritra: pradyumnakumAranA pUrvabhavanI vAta cAlI rahI che. temAM apeAdhyA nagarImAM padmanAbha rAjAnI dhAriNI nAmanI rANIe putrone joDale janma ApyuM che. te ane putro khUba tejasvI che. temAM ekanuM nAma madhu ane khIjAnuM nAma kaiTabha pADayuM che. ane putro rAjA tathA rANIne AMkhanI kIkI jevA vahAlAM che. temane khUba lADakADathI uchere che. pANI mAMge tyAM dUdha Ape che. A rIte ane putro mATA thAya che. temane rAjAe khUba bhaNAvyA, ane astra-zastravidyAmAM pAraMgata khanAvyA. Ama karatAM ane putro yuvAna thayA. eTale padmanAbha rAjAe temanA meTA rajavADAnI be kanyAo sAthe lagna ryAM. "puNyanA sadupayeAga" : madhu ane kaiTabha ane putro bhaNIgaNIne khadhI kaLAomAM nipuNa anyA che. temanAmAM vinaya-viveka paNa bhUkha che. A banne putrone joIne padmanAbha rAjAnA manamAM vicAra AvyA ke ahA ! huM kevA puNyavAna ! mArA putro kevA pravINa ane vinayavaMta che! mArA rANI paNa rUpavAna ne guNavAna 79
Page #635
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che. mArA bhAIo paNa mArA pratye keTale neha rAkhe che! mArA pradhAne kara cAkare badhA mArI eka hAke ubhA thaI jAya che ne mArA mATe prANa pAthare teTale bhoga Ape che. Aryadeza, uttama kuLa, AvuM moTuM vizALa rAjya, hAthI, ghoDA, AvA aneka prakAranA sukhanI sAmagrI mane mArA pUrvanA puNyathI maLI che. have mArA A baMne putro moTA thayA che. te temane rAjyano bhAra soMpI dIkSA lauM te mArA AtmAnuM kalyANa thAya. A vicAra karIne rAjAe zubha divasa joI rAjyAbhiSeka karyo ane kaiTabhane yuvarAja padavI ApI. baMdhuo ! puNyavAna AtmAo ane haLukamI jene AtmasAdhanAne avasara maLe tyAre cUkatAM nathI. ahIM beThelAomAMthI keTalAnA dIkarAe gharano bhAra upADI zake tevA taiyAra thaI gayA haze ! chatAM paNa keIne e vicAra Ave che ke have nivRtti laIne mArA AtmAnuM kalyANa karuM. dIkSA na laI zake te khera, paNa saMsAramAM rahIne dharmadhyAna kare. tamArA pudaye dIkarA sArA hoya te saMsAranI mAyA choDI AtmasAdhanAmAM lAgI jAo. A avasara cUkaze te pharIne nahi maLe. rAjAe te badhe bhAra potAnA putrane soMpI dIdhe. rAjA saMyama le tapasyA kInI, sAyaM Atama kAja, sukhase vahI ayodhyAmeM, madhu bhUpati karate rAja -zrotA. rAjA putrone rAjyagAdI soMpIne dIkSA levA taiyAra thayA tyAre temanI rANIe vicAra karyo ke mArA pati je dIkSA le che te mAre zA mATe saMsAramAM rahevuM joIe! huM paNa dIkSA laIza. rAjA ane rANI baMne dIkSA le che AvA samAcAra nagaramAM vAyuvege prasarI gayAM tyAre bhAvika nagarajanone vicAra thayo ke ApaNe mahArAjA AvuM meTuM rAjya choDIne dIkSA le che te ApaNe zA mATe saMsAramAM rahevuM joIe? mahArAjA ane mahArANIne utkRSTa vairAgya jeIne temanI sAthe eka hajAra strIpurUSe dIkSA levA taiyAra thayA. ane sarvee dIkSA lIdhI. juo, nagaranA nAyaka dIkSA levA taiyAra thayA te tenI pAchaLa keTalA che vairAgya pAmI gayA. ghATakoparamAM paNa je vajubhAI, sevaMtIbhAI, hIrAbhAI jevA zrAvake dIkSA levA taiyAra thAya te huM mAnuM chuM ke temanI pAchaLa keTalAM zrAvake taiyAra thAya ! (hasAhasa) padmanAbha rAjAe dIkSA lIdhI eTale madhurAjA gAdI upara AvyA. ane keTabhakumAra yuvarAja banyA. A baMne bhAIo evI suMdara rIte rAjya calAvavA lAgyA ke prajAjanone padmanAbha rAjAne viyoga bhUlAye. je A putroe barAbara rAjya calAvyuM na hatuM te prajA meTA rAjAne yAda karata. paNa ahIM te sArI adhyA nagarInA prajAjane madhurAjAnA be maDhe vakhANa kare che aho ! bALarAjA che chatAM
Page #636
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara darad bApa karatAM beTA savAyA nIkaLyA. zuM emanI rAjya karavAnI kaLA che! emaNe kaLA kauzalyathI prajAnuM mana harI lIdhuM. tethI sArAye rAjyamAM temanI prazaMsA thavA lAgI ne madhurAjAnI suvAsa cAre tarapha maghamaghavA lAgI. prajAnA sukhamAM du:khane aMgAreH madhurAjA sArI rIte rAjya kare che ne prajA sukhethI rahe che. madhu ane kaiTabha baMne bhAIonI jeDI te jANe kRSNa ane balabhadra na hoya! tema zobhatI hatI. paraMtu sadA ekasarakhI sukha ane zAMti rahetI nathI. eka divasa madhurAjA sabhAmaMDapamAM rAjasiMhAsane beThA hatA tyAre nagarajane khUba kolAhala karavA lAgyA. tene avAja sAMbhaLIne madhurAjA pitAnA dvArapALane pUche che ApaNI nagarImAM ATale badhe phelAhala zene thAya che ! zuM kAMI upadrava che ke keI prasaMga che ? tyAre dvArapALe kahyuM ke he mahArAjA ! eka bhImaka nAmane mahAna baLavAna rAjA che. te tenA sainyanA baLathI deza-gAma, nagara tathA meTA meTA sArthavAhane lUMTe che. aneka jagyAe lUMTa calAvate ApaNuM adhyA nagarI sudhI pahoMcI gayo. che. ane nagarInI bahAranA bhAgamAM pharatA pazuo tathA mANasane herAna parezAna kare che. tethI nagarajano bhayabhIta banIne AmathI tema nAzabhAga kare che ne ke lAhala kare che. A sAMbhaLI madhurAjAe gusse thaIne pradhAnane kahyuM ke tame A vAta jANe che chatAM mane kema jaNAvatA nathI ! madenmatta hAthI sAme siMha zizune paDakAra: rAjAnI vAta sAMbhaLIne pradhAne kahyuM-sAheba ! ApanA pitAjIe dIkSA lIdhI eTale Apa rAjA banyA. paNa haju ApanI uMmara nAnI che, Apa haju bALaka che tethI atyAre amAre tamAruM rakSaNa karavuM joIe. tyAre rAjAe kahyuM-huM bhale nAnuM chuM paNa mAruM parAkrama nAnuM nathI. huM siMhaNane jAye siMha chuM. Ama kahIne siMhAsana para jorathI paga pachADa te dharatI dhrujI uThI. he pradhAnajI! zuM tame nathI jANatAM ke siMhaNanuM taratanuM janmeluM baccuM hoya te paNa hAthInA ToLA sAme heja karaDI najara kare te bhAgI jAya. vanamAM moTA pazuo garjatA hoya paNa jyAM siMhanI eka garjanA sAMbhaLe tyAM bhAgI jAya. tema bhImarAjA rUpI hAthInI sAme tame mane siMhanA baccA samAna samajI le. tame jaladI ApaNI senAne sajaja kare. ApaNe sainya laIne jaIe ne te bhImarAjAne jItI tenuM nagara kabaje karuM. madhurAjAnuM vizALa sinyaH madhurAjAnI AjJA thatAM maMtrIoe hajAre hAthI, lAkhe ghoDA, seMkaDe ratha ane kaDAnAM pAyadaLa sAthe moTI senA taiyAra karI. ane ayodhyA nagarImAM yudhdhanI bherIo vAgI, raNazIMgA phUMkAvA lAgyA. tenA nAde zuravIre jAgyA ne kAyare dhrujavA lAgyA. madhurAjA yudhdha javA nIkaLyA. temanuM sainya
Page #637
--------------------------------------------------------------------------
________________ karaMTa zAradA zikhara eTaluM moTuM hatuM ke te sainyanAM cAlavAthI jamIna samatala banI gaI. sainyanA cAlavAthI eTalI badhI roTI uDI ke AkAza dhULathI chavAI gayuM. sainya nagarI cheADI vagaDAmAM pahoMcyuM. mArgamAM tarasa lAgI. rastAmAM taLAva AvyuM. temAM AgaLa cAlanArAoe pANI pIdhuM. vacamAM cAlanArAoe kAdava mizrita pANI pIdhu' ane pAchaLa cAlanArAone te pANIne badale kAdava maLyeA. AvI mATI caturaMgI senA sAthe peAtAnA duzmana rAjAo upara vijaya meLavatA madhurAjA aTapuranA pAdaramAM ALyeA. tyAre aTapuranA hemaratha rAjAne khakhara paDI ke aceAdhyA nagarInA madhurAjA hajI uMmaramAM nAnA che paNa tenuM parAkrama ghaNu' che. te bhImarAjAne jItavA mATe jaI rahyo che. te huM tene mArA rAjyamAM padhAravAnuM AmaMtraNa ApuM. Ama vicAra karIne madhurAjAne potAnA nagaramAM padhAravA mATe AmaMtraNa ApyuM. paNa madhurAjAe kahyuMatyAre nahi huM je kArya mATe jaI rahyo chuM te kAya karIne pAchA krIza tyAre AvIza. paNa hemaratha rAjAe khUba Agraha karyo tethI madhurAjAne tenA AmaMtraNanA svIkAra karavA paDaceA. have madhurAjA hemaratha rAjAnA AmatraNanA svIkAra karI khaTapura nagaramAM jaze tyAre uMmaratha rAjA tene kevA satkAra karaze ne zu banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 64 bhAdaravA suda punamane budhavAra tA. 8-9-76 sujJa khaMdhuA, suzIla mAtAe ne bahena ! vizvanI virala vibhUtI vItarAgavibhu vizvanA jIvAnAM hita mATe AgamavANInuM prakAzana karatAM kahe che he bhavya jIvA! anatakALathI rAganI raMgoLImAM svAnA sAthiyApUrI bhavabhramaNu karI rahyA che. e bhavabhramaNa jo tamAre aTakAvavuM hAya tA have samajaNunA gharamAM AvI rAgI maTI tyAgI aneA, bheAgI maTI jogI mane ane svabhAvamAM sthira aneA. samajaNanA abhAve anAdikALathI bhavamAM bhamyA, paramAM ramyAM ne saMsAramAM bhUkheMcyA che. jyAM sudhI jIve peAtAnA svarUpane AnaMda mANyA nathI, svAnubhUti thaI nathI tyAM sudhI badhuM nakAmuM che. malTIkumArIe potAnA zarIranI jevI krAnti che tevI peAtAnA samAna uMcAI nIcAIvALI sAnAnI pratimA banAvaDAvI. jonArane ema ja lAge ke jANe sAkSAt mallIkumArI na ubhA hAya ! tenA mastaka upara eka kANu` rakhAvIne tenA upara kamaLanA AkAranuM DhAMkaNuM banAvyuM. paNa te evI rIte manAvyuM ke koIne khabara
Page #638
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kahe na paDe ke A DhAMkaNuM che. AvI suMdara pratimA taiyAra karAvI. tyArapachI malTIkumArI zuM kare che. " karitA jaM viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM AhAre tao maNunnAo asaNaM 4 kallA kali egamegaM piMDaM gahAya tIse kaNagamaIe matthaya chiDDAe jAba paDimAe matthayaMsi pavikhavamANI 2 viharai / " jyAre te seAnAnI pUtaLI taiyAra thaI gaI tyAre malTIkumArIe azana, pAna, khAdya ane svAdyarUpa cAre jAtanA puSkaLa pramANamAM AhAra taiyAra karAvI te AhAramAMthI peAte jamatI ane tyArakhAda temAMthI eka kALicA laIne kANAvALI seAnAnI pUtaLInA mAthAnA kANAmAM nAMkhatI hatI. malTIkumArI rAjAnI kuMvarI che. rajavADAmAM teA rAja jAtajAtanAM ne bhAtabhAtanAM svAdiSTa ane uttama prakAranA bheAjana manAvavAmAM AvatA hatA. mallIkumArI jyAre jamavA mATe esatAM hatAM tyAre te peAtAnA bhANAmAMthI badhI vastuo bhegI karI tenA eka kALiyA banAvIne seAnAnI pratimAnA mAthe kANuM hatuM temAM nAMkhatAM hatA. emaNe e pratimA aMdarathI pAlI banAvaDAvI hatI eTale te je vastu nAMkhe te vastu aMdara jatI, A rIte seAnAnI pUtaLImAM dararAja eka eka kALiyA nAMkhavAthI temAMthI durgaMdha nIkaLavA lAgI. dareka pudgalanA svabhAva saDana, paDana ane vidhvaMsana che. sAnAnI pratimA teA suMdara che. paNa temAM je AhAranA pudgaleA rAja paDe che tenAM kAraNe enA mastakanuM DhAMkaNu khAle tyAre khUba durgaMdha nIkaLavA lAgI. have te dudha kevI hatI te zAstrakAra khatAve che. 46 se jahAnAma ahimaDe vA jAva etto aNitarAe amaNAmatarAe " marelA ane saDelA sApanA jevI te durga "dha hatI. ahIM yAvat zabdathI gomaTevA, muLajamaNe vA vigere zabdonA saMgraha thayA che. AnA artha e pramANe thAya che ke marIne saDI gayelAM gAyanA zarIra jevI, marelA kUtarA, khilADA, mANasa, pADA, uMdara, gheADA, hAthI, siMha, vAgha, varU, sApa ane dIpaDA vigerenA zarIranI jevI aniSTakArI dudha hoya che tevI ane teenA karatAM paNa vadhAre aniSTatara pUtaLImAMthI durgadha nIkaLatI hatI. manane ekadama aNugamA thAya tevI sathA pratikULa temAMthI durgaMdha nIkaLatI hatI. devAnupriyA ! A durgadha evI bhayakara hatI ke nAka ADA DUcA rAkhe te paNa durgaMdha AvatI. tenAthI mANasanuM mAthuM phATI jAya tevI becenI thatI hatI. vicAra kare. ApaNA zarIramAM zuM bharyuM che? A zarIramAM azucI puhUgale bharelA che,
Page #639
--------------------------------------------------------------------------
________________ 630 zAradA zikhara sudhI tene vAMdhA zarIrane nAza AvatA nathI. paNa karavAmAM nA Ave te paNa jyAM sudhI temAM cetanadeva beThA che tyAM cetanadeva aMdarathI cAlyeA gayA pachI jo aMdarathI bhayaMkara du"dha chUTaze. tame jANA che ne ke vIsa varSanA ekanA eka dIkarA marI jAya teA paNa kAI kalevara gharamAM rAkhe kharA ? nA. cetanadeva cAlyA gayA pachI dIkarA game teTalA vahAlA hAya tA paNa tenA kalevarane jalAvI devAmAM Ave che. mATe vicAra kareA. kiMmata konI che? hIrAnI ke jhaverInI ? Ama te hIro kiMmatI che paNa hIrAnI pArakha jhaverI hAya tA thAya che. mATe te apekSAe hIrA karatAM jhaverInI kiMmata vadhAre che. te rIte hIrAnA TukaDA jevuM A zarIra che ne tenI kiMmata karAvanAra AtmA e jhaverI che. mATe dveSa karatAM AtmAnI kiMmata vadhAre che. ATalA mATe jJAnI kahe che ke dehanI mAvajatamAM dehIne na visAre| paNa jyAM sudhI dehamAM dehI (AtmA) beThelA che tyAM sudhI sAdhanA karI le. mallIkumArI pUtaLImAM rAja ekeka vala AhAra temAMthI bhaya'kara dudha nIkaLe che. have A vAta ahIM bhagavaMta khIjI vAta kare che. malTIkumArInA pUnA cha mitro jayata vimAnamAMthI cavIne keANa kayAM utpanna thayA che te vAta AgaLa AvI gaI che. have malTIkumArInA sabaMdha te pUnA mitrone kevI rIte thaze te vAta khatAve che. nAMkhe che. te saDI javAthI aTake che. have zAstrakAra acala, dharaNa Adi teNa kAleNaM teNaM samaNaM kosala NAmaM jaNavae, tatthaNaM sAgee nAmaM nayare / jyAre mallIkumArI saMsAra avasthAmAM hatA te kALa ne samayanI A vAta che. te samaye kezala nAmanA janapada (deza) hatA. te kezala dezamAM sAketa nAme nagara hatuM. A sAketa nagaramAM vasanArA mAnavIe khUba catura hatAM. jee sadaita karavA mAtrathI samajI jatAM hatAM. temane kAI paNa kArya karavA mATe vAraMvAra kahevuM paDatu na hatuM. evA DAhyA ne samajaNuvALA manuSyA vasatA hatA. ekabIjA sa pIne rahetAM hatAM. rAjAnI AjJA virUdhdha koI paNa kAya prajAjanA karatAM na hatAM. eTale prajAmAM alaukika zAMti ane sapa hatA. jyAM ekatA che, sarUpa che tyAM AnaMda che. A rIte dareka rASTramAM, saMghamAM, gharamAM paNa ekatA hoya tyAM vAtAvaraNu aneAkhu haze. Aje jyAM jue tyAM eka rAjyamAM paNa keTalI bhinnatA che, tenA kAraNe sAmyavAda Adi vAda paDayAM che. dareka rASTra, saMdha ke kuTuMba ekatA sAdhIne kArya kare te temAM jarUra saphaLatA maLe che. sAketa nagaranI prajAmAM khUba saMpa ane ekatA hatI. ane prajAmAM namratA paNu khUba hatI. jenAmAM namratA ane vinaya hAya che tenA nAma amara bane che.
Page #640
--------------------------------------------------------------------------
________________ 635 zAradA zikhara bhUdevamuni nAmanA eka jaina muni hatA. te khUba AtmAthI ane pavitra hatA. temanI pAse yamala nAmano eka nAnA chokare vaMdana karIne kahe che gurUdeva! mAre ApanI pAse dIkSA levI che. tene tIvra vairAgya jeIne temanA mAtA-pitAnI AjJA maLavAthI bhUdevajI mahArAje tene dIkSA ApI. yamala dIkSA laIne yamalajI mahArAja banyA. dIkSA laIne e niyama lIdho ke mAre jAvajIva sudhI ekAMtara upavAsa karavA. tapa sAthe gurUnI khUba sevA, vinaya ane bhakita karavA lAgyA. temane dIkSA lIdhA be varSa thayA hatA. eka vakhata unALAmAM gurU-ziSya vihAra karI vagaDAmAMthI cAlyA jAya che. A samaye temanA gurU bhUdevajI mahArAjane khUba tarasa lAgI. jIva gabharAvA lAgyuM. tethI jhADa nIce besI gayA ne ziSyane pANI levA mokalyA. pAchaLathI vasamuM lAgatAM gurUjI padmAsana lagAvI saMthAre karIne besI gayA. A tarapha yamalajI mahArAja nirdoSa pANInI gaveSaNa kare che. ghaNuM pharatAM pANI maLyuM. te laIne AvyA tyAM gurUdevane saMthAro sIjhI gayA hatA. gurUdevane DhaLI paDelAM jaIne dilamAM khUba du:kha thayuM. ahA ! mArA parama upakArI gurUdeva Ama cAlyA gayA ? huM temane pANI paNa na pIvaDAvI zakyo. tyAM temaNe pratyAkhyAna karyA ke mAre jIvanabhara pANI pIvuM nahi. chAzanI parAza pIvI. ane jIvanabhara sUvuM nahi. AvA kaDaka niyamo lIdhA. yamalajI. mahArAje bAvana varSa sudhI A ugra saMyama pALe. ne AtmasAdhanA karI. temaNe vinaya, bhaktithI gurUnuM hRdaya jItI lIdhuM hatuM. ApaNe sAketapura nagaranI vAta cAlatI hatI. tyAMnA prajAjane paNa vinayavAna ane ekatAvALA hatA. have AgaLa vAta calAvatAM zAstrakAra kahe che. "tassa NaM uttara purathime disIbhAe etthaNaM mahaM ege nAgagharae hotthA, divve sacce sovA sahiya pariho " - te sAketapura nagaranI bahAra pUrva ane uttara dizAnI vacamAM IzAna khUNAmAM eka moTuM nAgaghara hatuM. te divya ane dareke dareka mANasanI IcchA pUrI karanAra hevAthI satya hatuM. game te vyakti potAnI kAmanA-IcchA tenI sAme pragaTa karate tenI IcchA pUrI thatI. tenI bhAvanA satya temaja saphaLa thatI hatI. tethI te satyAbhilASa hatuM. vyaMtara deve tenA dvAre pratihAranAM rUpanAM ubhA rahetAM hatAM. tethI te saMnihita pratihAryuM hatuM. AvuM te nAgaghara hatuM. te sAketa nagaramAM IvAku vaMzamAM janmela pratibudhi nAme rAjA rahetA hatA. temane padmAvatI nAmanI rANI hatI. temanA pradhAnanuM nAma subudhdhi hatuM. pratibudhdha rAjA haLukama hatA. pUrva bhavamAM te khUba ArAdhanA karIne AvelAM
Page #641
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 zAradA zikhara che. te khUba pratApI ane nItimAna rAjA hatA. temane padmAvatI nAmanI rANI paNa khUba pavitra ane pativratA hatI. subudhdhi pradhAna paNa e pavitra hatA. ane zAma-daMDa tathA bhedanItimAM kuzaLa hatA. zatrune zAMtithI samajAvIne vaza kare te zAma-nIti che. tene samajAvavAM chatAM vaza na thAya to yudhdhathI laDIne vaza kare, tene harAve, ane pitAne AdhIna kara te daMDanIti kahevAya. ane zatrunI senAmAM maMtrI temaja sainikemAM virodha utpanna kare te bhedanIti che. Avo subudhdhi pradhAna vicakSaNa hate. pratibudhdhi rAjA khUba AnaMdapUrvaka, nyAya nItipUrvaka rAjya karatA hatA. temanI rAjya calAvavAnI kuzaLatAthI prajAnA hRdayasiMhAsana para pratibudhi rAjAe Asana jamAvyuM hatuM. ane padmAvatI rANI sAthe saMsAnAM sukha bhogavatAM tenA divase sukhapUrvaka pasAra thatAM hatA. - eka vakhata padamAvatI devIne tyAM nAgakSanA mahatsavane divasa AvyA. A nAgakSanA mahotsavanI jANa thatAM padmAvatI devI pratibudhi rAjAnI pAse gaI. jaIne hAthanI aMjali banAvIne tene mastake mUkIne namaskAra karyA. ane tyAra pachI bolI he svAmInAtha ! AvatI kAle mAre tyAM nAgamahotsava thaze. huM AvatI kAle nAgamahotsava ujavavAnI chuM. eTale nAgamahotsava ujavavAnI ApanI pAsethI AjJA meLavavA AvI chuM. je ApanI AjJA hoya to huM AvatI kAle nAgamahatsava ujavavA mATe nAgaghara jAuM. - A padmAvatI rAjAnI rANI che. te rAjAne khUba priya hatI. tenI je IcchA hoya te rAjA pUrI karavAmAM saheja paNa kamInA rAkhatA nathI. A rANImAM keTale vinaya che! pativratA strI patine game teTalI vahAlI hoya ane ene pati ene pUchIne pANI pIto hoya chatAM te patinI AjJA virUddha eka kadama paNa uThAvatI nathI. rANIne vinaya joIne pratibudhdhi rAjA khuza thayA ne prasanna thaIne kahyuMhe mahArANI ! tamArI je IcchA hoya te pUrI karo. mArI AjJA che. tyAre rANIe kahyuM-nAtha ! huM ekalI nAgamahotsava ujavI tene AnaMda mANe tenA karatAM je sAthe Apa padhAro to vizeSa AnaMda Ave. mATe nAgamahotsavamAM Apane padhAravA huM AmaMtraNa ApuM chuM. to Apa jarUra padhArajo. ApanA tyAM padhAravAthI nAga utsavanI zobhA vadhaze. padmAvatI rANInuM kathana sAMbhaLIne pratibudhi rAjAe tenI vinaMtIne saharSa svIkAra karyo tethI tenA dilamAM ane AnaMda thayo. potAnA nAgamahotsavamAM khuda mahArAjA padhAraze pachI zuM bAkI raheze ? pitAne to utsAha heya paNa sAthe patinuM protsAhana maLe tethI vizeSa utsAha vadhe che. ane heje kArya sAruM thaI
Page #642
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 63. jAya che. rAjAe khUba AnaMdathI AjJA ApI ane rAjA pote nAga utsavamAM padhAraze tethI rANIne khUSa AnaMda thayA che. have te nAga utsava ujavavAnI taiyArI karaze ne kevI rIte ujavaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra :-hemaratha rAjAnA ati AgrahathI madhurAjAe temanI vinaMtI svIkArI. "hemaratha rAjAe madhurAjAnuM kareluM bhAvabhInuM svAgata " : madhurAjAe tenA AmaMtraNanA svIkAra karyAM tethI khaTapura narezane khUkha AnaMda thayA. ane toraNa, dhvajA, mALA, vastra vigerethI nagarane zaNagArI anekavidha vAjiMtronI surAvalIo sAthe nagaramAM madhurAjAnA praveza karAvyeA. ane peAtAnA mahelamAM laI jaI ne sabhA maDapamAM suvaNu maya siMhAsana upara mesADayA. hemaratha rAjAe madhurAjAne aneka vidha navIna vastuo bheTa dharIne aMtaranA ullAsapUrNAMka tenu svAgata karyuM. tyAra bAda temane jamADavA mATe uttama prakAranA bheAjana taiyAra karAvyA ane peAtAnI rANI InduprabhA pAse AvIne rAjA kahe che he mahArANI ! ApaNAM parama sadUbhAgya che ke AvA moTA aceAdhyA nareza ApaNe tyAM padhAryA che. temane jamADavA mATe tame jAte jajo. ApaNI bhaktithI ApaNA upara mahArAjA khuza thaze ne ApaNe temanI sAthe gADha sabadha adhAze. tyAre rANIe kahyuM-svAmInAtha ! tame atyaMta saraLa ne bhadrika che. je rAjAne ApaNane kadI paricaya nathI, jenI sAthe koI jAtaneA sabaMdha nathI, tenI pAchaLa ATalI badhI pAgalatA zI ? badhI sArI cIjo ajANyA rAjAnI samakSa hAjara na karavI joIe. kAraNa ke aMdara beThelA vikArarUpI kALA nAga kayAre kuMphADA mAre ne mAnavInuM mana kayAre caMcaLa anI jAya te kahI zakAtuM nathI. huM parAyA purUSanuM sukha jovA mAMgatI nathI. mATe huM pIrasavA nahi jAu. ApanI bIjI koIpaNa strIne mAkalI Apo. A pramANe InduprabhAe kahyuM tyAre.rAjAe zu javAkha ApyA ? hemaratha rAjAne pIrasavA javA mATenA Agraha ne kaTAkSa :- uMmaratha rAjAe kahyuM-he rANI ! madhurAjA te ApaNA pitA samAna che. e kadI kudRSTi kare tevA nathI. mATe tame sArA zaNagAra sajo ane sArA vastro paherIne madhurAjAne pIrasavA mATe jAe. tyAre InduprabhAe kahyuM-huM ema nathI kahetI ke badhA rAjAe kudRSTivALA ane kAmI hoya che. paNa A rAjAne pIrasavA javA mATe mAru mana nA pADe che. mATe huM kAI rIte javAnI nathI. rANIe cAkhkhI nA pADI tyAre uMmaratha rAjAe tenA pratye khUba gusseA karIne kahyuM ke-he rANI ! tane tArA rUpane khUba abhimAna che ke mArA jevI A duniyAmAM keAI rUpALI nathI, paNa vicAra kara. AvelA rAjAnA aMtaHpuramAM tamArA karatAM paNa sauMdaryavAna rANIo haze ! enI
Page #643
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 zAradA zikhara rANIe AgaLa tuM te dAsI jevI che. enI dAsIo paNa tArAthI rUpALI haze! mATe tAre abhimAna mUkIne temane pIrasavA mATe jA. InduprabhAe hemaratha rAjAne khUba samajAvyA paNa rAjA mAnyA nahi. kulIna strIo patinA anucita vicAre eka vakhata te cakkasa kahI de che. chevaTe na gamatuM hovA chatAM patinI AjJAnusAra kArya kare che. tethI rAjAnA vacana khAtara seLa zaNagAra sajI potAnA aMge pAMga DhAMkIne madhurAjAne pIrasavA mATe IndubhA rANI gaI. IndraprabhAnuM sauMdarya joI madhurAjAmAM jAgela kAmavAsanA - rANI te tenA aMgopAMga DhAMkI nIcI daSTithI rAjAne pIrasavA AvI. madhurAjA IduprabhA rANInuM mukha joIne vicAra karavA lAgyA ke ahe ! A te kaI uvarzI, raMbhA, devI, sAvitrI, lakSamI ke pAtAlasuMdarI che? zuM AvI svarganI suMdarI jevI strIo A pRthvI upara hoya che kharI ? A manuSyalekamAM je AvI sauMdaryavAna strIo che te te manuSya kharekhara dhanya che ke je AnI sAthe saMsArika sukha bhogave che, AnA amRta jharatAM vacane sAMbhaLe che tenA kAna saphaLa che, je enA sauMdaryane nIrakhe che tenA netro kRtArtha che. AnI sAthe vArtA vinoda kare che tenI jIbha paNa saphaLa che. A pramANe madhurAjA pitAnA manamAM ciMtavI rahyA hatA. tyAre IduprabhA tyAMthI nIkaLIne pitAnA mahelamAM ravAnA thaI gaI. e te ravAnA thaI ane bheguM madhurAjAnuM mana paNa enI sAthe ravAnA thayuM. kAmAturanI vihalatA - madhurAjA jamIne hemaratha rAjAnI rajA laIne pitAnA sthAne AvIne pathArImAM sUI gayA paNa IduprabhAnA vicAramAM tene uMgha AvatI nathI. te keInI sAthe belatA nathI, khAtA-pItA nathI ke pitAnA sainyanuM dhyAna paNa rAkhatA nathI. A samaye maMtrIe kahyuM-sAheba ! ApaNe have ahIMthI prayANa karIe. ApanI AjJA heya te sinyane taiyAra karuM. paNa rAjA kaMI javAba ApatA nathI. te ekadama udAsa thaIne beThA che. tyAre maMtrIe pUchayuM-sAheba! Apa keTalI hoMzathI bhImarAjAne jItavA zUravIra banIne nIkaLyA cho ne Aje udAsa kema banI gayA ? zuM ApanA zarIramAM keI darda thAya che ? agara hemaratha rAjAe ApanuM apamAna karyuM che ke bhajana karavAmAM mAna sAcavyuM nathI ? Apa mane kahe te huM tene upAya karuM. chatAM rAjAe kaI javAba na Ape tyAre pradhAne kahyuM-mahArAjA! je A5 Ama ja karaze te AkhI senA vihavaLa banI jaze. mATe Apa mane je hoya te kaho. kAmAtura mANasane lAja zarama hotI nathI. maMtrIe khUba pUchayuM tyAre madhurAjAe kahyuM-meM hemaratha rAjAnI rANIne jyArathI
Page #644
--------------------------------------------------------------------------
________________ maM:rA zikhara pe joI tyArathI mAruM mana tenAmAM che. khasa, mArI AMkha samakSa tenu manehara rUpa dekhAya che. tenA sivAya mane kAMI dekhAtuM nathI. mArA aMtaHpuramAM rANIo ghaNI che. paNa A rANI jevI ane mArA nayanane haranArI eka paNa nathI. mATe A rANI mane maLe te huM jIvatA rahI zakIza. A vAta sAMbhaLIne maMtrIne khUba duHkha thayuM. ahA ! jenA mAtA-pitA kevA pavitra che, jemaNe dIkSA lIdhI che tenA putra AvA kupAtra nIkaLyeA ? maMtrIe khUkha zAMtithI madhurAjAne kahyuM-je manuSyAoe parastrI sAme dRSTi karI che bheAga leAgavyA nathI chatAM te rAkhamAM reALAI gayA te je parastrI bhAgave tenI zI dazA thAya ? parastrIgamana moTAmAM moTuM pApa che. tamArA jevA pavitra rAjAne A ze|bhatuM nathI. ApanA je vicAre che te A leAka ane paraleAkamAM hAnikAraka che. mATe A vicArAne cheDIne ApaNe je kAya karavA nIkaLyA chIe temAM joDAI jAo. jo Apa AvA vicArAmAM saMlagna raheze| tA Akhu` sainya tamane cheDIne cAlatu thaI jaze. ane huM paNa kharAba kAryoMmAM sahAya nahi karuM. ma MtrInI vAta sAMbhaLIne madhurAjAnA manamAM thayuM ke A duSTa maMtrI mArI vAta jANI gayA ne te mAruM duHkha dUra nahi karatA uparathI Ama kahe che tethI rAjAe khUba gusse karIne kahyuM he pApI ! tuM mArAthI dUra cAlyeA jA. mAre tAru mAtu jovu nathI. huM marI jaIza. have maMtrI pAtAnI budhdhithI rAjAne kevI rIte samajAvaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 65 bhAdaravA vada bIjane zukravAra tA. 10-9-76 anatajJAnI bhagavatA jagatanA jIvAne edha ApatAM samajAve che ke he bhavya jIvA! A amUlya mAnava jiMdagI pAmIne zuM karyu? A Atmika saMpatti kamAI javAnA apUrva avasara che. mAnava avatAra aDhaLaka adhikAra cAle che. kezala ApaNe jJAtAjI sUtramAMthI bhagavAna mallInAthane dezamAM pratibudhdhi rAjAnI padmAvatI rANIne nAga utsava ujavavA mATe javuM che. tethI te tenA pati pratibhudhi rAjAnI AjJA levA mATe AvI. ane rAjAe tene nAgamahAtsava ujavavAnI anumati ApI ane rANInuM AmaMtraNa svIkAryu. tethI padmAvatI rANIne khUba AnaMda thayA. jyAre mANasa kaMI paNa AzA laIne Ave che ne te AzA phaLIbhUta thAya che tyAre tene anere AnaMda thAya che,
Page #645
--------------------------------------------------------------------------
________________ (36 zAradA zikhara 64 'taraNaM paumAvaI paDibudhdhiNA ranno abbhaNunnAyA haTTa tuTTha jAva koDuMbiyapurise saddAvaka|" pratibudhdhi rAjA vaDe AjJAMkita thayelI rANI padmAvatIdevI khUba Sita ane saMtuSTa thaI. tenA AnaMdanA pAra na rahyo. te Ana pAmatI pAtAnA mahelamAM AvI ane teNe peAtAnA kauTuMkhika purUSone khelAvyA. melAvIne A pramANe kahyuM ke huM devAnupriye ! mAre tyAM AvatIkAle nAga mahAtsava thaze teA tame mALIene khelAvA ane khelAvIne tame emane A pramANe kaheA ke AvatI kAle padmAvatI devIne tyAM nAga mahAtsava ujavavAnA che. te te mATe tame eka kAma karo. tumeLa taivALupiyA naru thaya sadhavAM maLyuM nAgadhatti sAra " he devAnupriyA ! tame badhA jalamAM ane sthaLamAM utpanna thayelA pAMca raMgAnA puSpAne ane zrIdAmakAMDane nAgagharAmAM pahAMcADA, kaIka puSpA kamaLa vigere pANImAM utpanna thAya che ne gulAma-mAgaro caMpA--ca pelI jIi Adi aneka prakAranAM puSpo sthala-pRthvI upara utpanna thAya che. vividha prakAranA raMgaberaMgI puSpA ane tenI sugaMdha mAnavInAM manane ANu kare che. AvA pANImAM ane pRthvI upara utpanna thayelAM pAMca vaNu nA puSpAne lAvI nAgagharamAM pahoMcADavA mATenI rANIe AjJA karI. te puSpAne nAgAramAM laI jaIne jaLa ane thaLanA vikAsa pAmelAM, khIlelA suvAsita pAMca varNanA puSpAthI temaja jAtajAtanA citronI racanAthI ze|bhatA puSpAnA eka mAMDavA manAve. temAM hu'sa, mRga, mAra, kauMca sArasa, cakravAka, madanazAla ane kAyala A badhA pazu-pakSIonAM citrothI mAMDavAne zaNagArA. tathA IhAmRga, varU, baLada, gheADA, magara, pakSI-nyAlaka, kinnara, ruru, zarabha, hAthI, vanalattA ane padmalattAnA suuMdara citrothI mAMDavAne adbhUta rIte suzeAbhita kare. ane te puSpamaMDapa kiMmatI, sudara ane saurabhathI maghamaghatA temaja mahAnapurUSone cAgya vizALa hAvA joie. tathA e maMDapamAM tANelAM caMdaravAnI nIce kharAkhara tenA madhyabhAgamAM nAkane potAnI suvAsathI nRtya karAvanAra eka bahu moTA zrIdAmakAMDa laTakAvA. evA suMdara maMDapa banAvA ke joIne rAjA paNa khuza thaI jAya. khaMdhue ! ane takALathI jIvane saMsAranA kAya` ane saMsAranA raMgabheAga game che teTalA dharma nathI gamatA. haLukI jIva hAya tA sheje dhama pAmI te dhama pAme ne khIjAne pamADe. ahI eka prasaMga yAda Ave che. jAya che. eka khUba dhamITha zeTha-zeThANI rahe che. teo khUba sukhI ane dhama bhAvanAvALA che. temane eka putra che. zeThanI eka bhAvanA che ke mArAthI je jIvA dhama pAme tene mAre dharma pamADavA. AthI zeTha dararAja rAtanA eTale esIne dharmanI vAtA
Page #646
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara karatA. A kAraNe bAjumAM rahete musalamAna dharmanI vAta sAMbhaLatAM dharma pAmyane tene hadayamAM jaina dharmanI khUba ceTa lAgI. AthI teNe muslIma dharmane tyAga karyo. pariNAme te ahiMsaka banyA. zeThane tethI khUba AnaMda thaye. musalamAna jaina banatA tenI jJAtie tene tyAga karyo ne dhamakI ApI ke tuM jaina dharmano tyAga nahi kare te tane dIkarI nahi ApIe. chatAM te dharmathI Dage nahi. tenA saMtAna paNa eTalA ja daDha rahyA. divaso jatAM zeThanI punnAI ghaTI ane lakSmI gaI. dhIme dhIme lakSamIthI ghasAtA gayA ne zarIrathI paNa ghasAtA gayA. pariNAme baMne mANase kALanA bhega banI gayA. dIkare nirAdhAra banI gaye. Apa jANe che ne ke dhanavAnanA sahu sagA thAya che. te rIte zeTha khUba dAnavIra hatA ne lAkhone pALatA hatA. dayALu zeThe lAkhanA AMsu luchayA paNa Aja enA dIkarAnA AMsu lUchanAra keI nathI. dIkarAnI sagAI karelI hatI paNa garIba thatAM vevAI paNa badalAI gayA ne dRSTi paNa badalAI gaI. have evA garIbane keNa paraNAve ? saMsAranuM sukha mAnava sAthe nathI paNa mIlkata sAthe che. chatAM tamane saMsAra mITho madhura lAge che. samaya jatAM zeThane dIkare yuvAna thaye. nekarI karIne mAMDa peTa bhare che. tene loke kahevA lAgyA ke chokarA ! tArI phalANA zeThane tyAM sagAI thayelI che. tArA mA-bApa chokarIne ghaNuM dAgInA ApelA che. te tuM mAMgaNI kara. kAM te tamArI chokarI paraNAve, kAM te mArA dAgInA pAchA Apo. zreSThI putre sasarAne ghera jaIne kahyuM- mArI A be mAMgaNI che. temAMthI eka pUrI kare. A sAMbhaLI zeTha khUba gusse thayA ne jamAInuM apamAna karyuM. A vAtanI chokarIne khabara paDatAM chokarIe kahyuM ke pitAjI! kanyAne pati eka ja hoya che. tema mAre mana te mAre bhagavAna che. huM tene ja paraNIza. chevaTamAM zeThanuM na cAlyuM. tethI tene kahyuM ke tame be hajAra Ape te mArI kanyA paraNAvuM. have jyAM pAInA sAMsA hoya tyAM be hajAra kayAMthI lAvavA? A vAta musalamAne jANI. teNe kahyuM ke huM Apane eka zarate ApuM. te zarata e ke tame baMne jAte kamAIne pAchA na Ape tyAM sudhI aNIzuddha brAcarya pALavuM. mAre vyAja nathI joItuM. samajAya che ? musalamAna bhAIne brahmacaryanI keTalI dhagaza jAgI che ! chevaTe A rIte kabUla karIne AvyA bAda lagna karyo. paraNIne AvyA bAda chokarIne khabara paDI ke Ama banyuM che. A dhamITha chokarI khUba khuzI thaI. pachI chokarInA mAtA-pitAne khUba pazcAttApa thI paNa baMne khUba makkama rahyA. ane gAma choDI bIje gAma gayA. strIe purUSano pizAka paheryo. baMne rajavADAmAM nokarI karavA gayA. dharmanA pratApe baMnene rajavADAmAM nokarI maLI, baMne zuddha brahmacarya pALe che ne jIvana khUba ochA kharce nabhAvI paisA bacAvI
Page #647
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khira bhegA kare che. eka divasa baMne rANInA mahelanI bArInI nIce besI vAta kare che. purUSa raDatA raDatA bele che te mArA mATe keTaluM duHkha veThyuM? kayAM tArA baMgalA ne jyAM mArI jhUMpaDI ! kyAM tArA badhA sukha ane kyAM mArA gharanAM duHkha! chatAM AvA samaye te mane brahmacarya pALavAmAM je sAtha Ape che te huM kadI nahi bhUluM. tema kahI baMne mANasa badhI vAta kare che ne kahe che ke ApaNe A pagAramAM paisA bharatA 10 varSa thaze. tyAM sudhI akhaMDa brahmacarya pALIzuM. brahmacaryanA prabhAvathI maLeluM sanmAna -TUMkamAM badhI vAta rANIe sAMbhaLI ane tene temanA pratye khUba prema jAge. pachI temane lAvyA ne badhI vAta jANavA keziSa karI. chevaTamAM na chUTake badhuM kahyuM. temanI vAta sAMbhaLIne rAjA -rANI prasanna thayA ane temane hIrAne hAra Ape. A kahe ke ame nA laIe. tyAre rAjA kahe che ame bheTa nathI detA paNa tamArI sevA upara prasanna thayA chIe. chevaTe khUba kahevAthI hAra le che ne paisA cUkave che. AthI musalamAna bhAI khUba khuza thAya che. dhanya che tamane ke bahAra hovA chatAM zuddha brahmacarya pALyuM che. tema kahetAM temanA caraNamAM namI paDayo. musalamAna bhAI khUba dhamISTha bane che. ane A rameza tathA tenI patnI ramA baMne rAjAnA mAnItA bane che. temanA brahmacaryanA prabhAvathI rAjA khUba prasanna thAya che. ane te baMne khUba sukhI thAya che. baMdhuo ! ahIM tamane samajAya che ne ke musalamAna bhAI potAnI jJAtithI chUTe paDa paNa dharmathI chUTe na paDe. dharmane khAtara teNe saMsAranA badhA sukha javA dIdhA paNa dharmane na javA dIdho. bele, tame varSothI upAzrayamAM Ave che, satsaMga kare che. te tamArI ATalI zradhdhA majabUta ! bhAgyeAdaye tamane A uttama dharma maLe che. mATe daDhadhamI ane priyadharmI bane. rameza ane ramA paNa pitAnA vratamAM daDha rahyA ne bolelA vacanane vaLagI rahyA che pariNAme rAjA-rANInA mAnItA dIkarA-vahu hoya tevuM sukha maLyuM. ane kanyAnA pitAne pastAvAne pAra na rahyo. kahyuM che ke kharekhara "zo gf sapanuM, kutinArAnaHD brahmacarya e sarvazreSTha AbhUSaNa che. brahmacarya e durgatino nAza karanAra che. te jIvane A leka ane paralokamAM sukhI karanAra che. rameza ane ramA vicAra karavA lAgyA ke brahmacaryano ke prabhAva che! cha mahinA zuddha brahmacaryanuM pAlana karyuM te temAM ApaNuM duHkha TaLI gayuM te sarvathA brahmacaryanuM pAlana karIe te ke mahAna lAbha thAya ! A baMne pavitra AtmA meTA bhAganuM brahmacaryanuM pAlana karavA lAgyA. ne pitAnuM jIvana pavitra banAvyuM. TUMkamAM je mAnavanA jIvanamAM dharmanI sacoTa zradhdhA hoya to bIjA ne paNa dharma pamADI zake che. ane sva-para kalyANa sAdhI zake che.
Page #648
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara }e padmAvatI rANIne nAga utsavano AnaMda che. tethI kauTubika purUSane pAMca vaNunAM uttama jAtinA suMdara puSpAthI maMDapa banAvavAnI AjJA ApI che. sevA adhI taiyArI karIne rANIne khakhara Apaze te bhAva avasare kahevAze. caritra -- madhurAjA hemaratha rAjAnI rANI InduprabhAmAM mugdha banyA, te InduprabhAne meLavavAnA vicAramAM khAvuM-pIvuM-sUvuM badhu... bhUlI gayA ne ekadama udAsa thaIne beTho. matrIe khUba pUchyuM tyAre madhurAjAe zarama cheADI satya vAta kahI dIdhI. tyAre pradhAne rAjAne ghaNuM samajAvyA ne kahyuM ke huM paNa AvA kArya mAM Apane sahAya nahi karuM. AthI madhurAjAe khUba gusseA karIne kahyuM. tuM mArI najara sAmethI dUra thA. mAre tAruM mukha jovu' nathI. have huM marI jaIza. maMtrI khUba vicikSaNa hateA. teNe vicAra karIne kahyuM-mahArAjA ! ApaNe hamaNAM bhImarAjAne jItavA mATe jaI rahyA chIe. tene jItIne pAchA pharatAM huM Apane e rANI meLavavAmAM sahAya karIza. paNa atyAre kharAba vicAra laIne jaze te yudhdhamAM parAjaya thaze, jagatamAM apakIti thaze ne zatruno pAza vadhu caDhaze. mATe atyAre e vicAro magajamAMthI dUra karIne senAne prAtsAhana ApI zatrune jItI leA. maMtrInI vAta sAMbhaLI madhurAjAe gussA karIne kahyuM ke tame mane zuM DarAvA che ? bhale, mArI senA cAlI jAya, kIti jahAnamamAM jAya, mane senAnI ke dhananI paDI nathI. mAre tA InsuprabhA joI e che, mATe tame ene mATe prayatna karo te mAre jIvavu che nahitara marI jAu chuM. tyAre pharIne maMtrIe kahyuM-zatru upara vijaya meLavIne AvyA pachI ApanI IcchA pUrI thaze. rAjAe kahyuM ke tame vacana Ape. kAmAturane kAI paNa rIte vizvAsa ApavA joIe. Ama vicArI maMtrIe vacana ApyuM. " madAnmata hAthI sAme kAmAtura si'ha :-madhurAjA meDhuM sainya laIne bhImarAjAnA nagara najIka paheAMcI gayA. A vAtanI khabara paDatAM nagara lUMTAvAnA bhayathI prajA nAsabhAga karavA lAgI. bhImarAjA abhimAnapUrvaka khelavA lAgyA. A jagatamAM mane jItavA kANu samartha che? meTA moTA pratApI rAjAe paNa mArA upara AkramaNa karavAnI hiMmata karatA nathI. te A khicAro madhurAja mane zuM karI zakavAnA che ? Aja sudhImAM kadI evuM sAMbhaLyuM che ke khaLavAnamAM baLavAna hAthI siMha upara humlA karI zake ? nA. Ama kahI bhImarAjAe yudhdhanI taiyArI karI. raNazIgA phUMkAyA. ane vacce khUnakhAra jaMga macyA. ' 46 puNyavAnane vijaya lakSmIe varamALA paherAvI" :-khUba bhayaMkara yudhdha thayA pachI potAnI caturAIthI madhurAjAnA sainikoe bhImarAjane jIvato pakaDI lIdhA. eTale vijaya lakSmIe madhurAjane varamALA paherAvI. vijayane vAvaTA pharakAvI madhurAjA
Page #649
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 zAradA zikhara tenAM rAjya upara pitAnA mANasone sthApita karI pitAnI rAjadhAnI tarapha pAchA phare che. paNa tenA cittamAMthI I-prabhAnI yAda bhUlAtI nathI. tethI teNe maMtrIne yAda ApI ke have tamArA vacananuM pAlana karaje. maMtrInA manamAM ciMtA thavA lAgI ke have zuM karavuM ? chatAM rAjAnA saMteSa khAtara kahe che Ape yAda karAvyuM te sAruM thayuM. madhurAjAne ayodhyAmAM praveza" rAjAne mIThA vacanathI zAMta karI maMtrIe senApatine zAnamAM samajAvI dIdhuM ke ApaNe adhyA javA e raste. lo ke vacce baTapura na Ave. maMtrInA kahevAthI senApatie rAtre senAne evA mAge calAvI ke TUMka samayamAM madhurAjA sinya sahita ayodhyAnI najIkamAM AvI gayA. ayodhyAmAM vAyuvege samAcAra pahoMcI gayA ke duSTa bhImarAjAne jItI ApaNo rAjA padhAre che tethI svAgata karavA mATe prajAjanee sArI ayodhyA nagarI zaNagArI ane loko harSapUrvaka svAgata karavA AvyA. paNa rAjAnA mukha upara jarAya AnaMda nathI. temaNe maMtrI upara gusse thaIne kahyuM-duSTa ! tuM mAre pAka vairI nIkaLe. te mane kapaTa karIne chetaryo. tyAre maMtrIe kahyuM-rAjana ! huM AmAM kaMI jANatA nathI. senApatinI pAchaLa huM cAlyo. eTale rAjAe senApatine dhamakAvIne pUchyuM. tyAre teNe kahyuM-AmAM mAre kaI doSa nathI. rAtre aMdhAruM hevAthI rastAne khyAla na rahyo. mane mApha karo. have AvuM nahi karuM. * khUba AnaMdapUrvaka prajAjanoe rAjAne nagaramAM praveza karAvyuM. paNa rAjAnuM mana prasanna na thayuM. strIo maMgala gIta gAtI hatI, maMgala vAjiMtro vAgatAM hatAM. prajAjane rAjAne jyajyakAra belAvatA hatA paNa enA manamAM te IduprabhA beThI hatI. tethI tene zenuM game? kAgaDe rAtre dekhAtuM nathI, ne ghuvaDa divase dekhatuM nathI paNa kAmAtura manuSya te rAtre ne divase dekhato nathI. have kAmAtura banele madhurAjA IduprabhAne meLavavA mATe zuM upAya karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 66 bhAdaravA vada 3ne zanIvAra tA. 11-9-76 anaMta karUNAnidhI, zAsana samrATa, viraprabhunA mukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. ApaNuM mahAna puNyadaye AvI zAstranI vANI sAMbhaLavAne suavasara maLyo che. A vANImAM bhagavaMte suMdara bhAvo ThAlavyA che. mahAna purUSanAM hRdayanA UMDANamAMthI nIkaLela ane anubhavele zabda ApaNuM hRdayanuM parivartana kare che. jJAnIone ekeka zabda khUba samajaNapUrvakane hoya che, tethI temane
Page #650
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara }n ekeka zabda maMtra jevA gaNavAmAM Ave che. kAraNa ke te zabdonI pAchaLa ghaNuM ciMtana ane maMthana heAya che. tethI te zabda ApaNA jIvanane pakSA karAve che. tamArA paisA ke sattA mAnavajIvanane palTo karAvI zakatA nathI. paNa jJAnInA vacana pApImAM pApI mAnavanA hRdayanuM parivartana karAvI zake che. tethI mahAna purUSo kahe ke tamAru' jIvana mAMgalamaya banAve. jenuM jIvana maMgalamaya haze tevu dareka kA maMgalamaya thavAnuM che. jIvanane maMgalamaya banAvavA mATe mAnava deharUpI suMdara avasara maLyA che. yAda rAkhajo ke A mAnavadeha chUTI gayA eTale mAmalA khatama. jIvanane maMgalamaya banAvavA mATe mAnavadeha maLyeA che. khIje kyAMya AvuM maMgalamaya tattva nahi maLe. je mAnavabhava pAmIne mAtra bhAgamAM racyApacyA rahe che temanuM jIvana maMgalamaya khanatuM nathI. je bhAgane taje tenu jIvana maMgalamaya ane che. mATe jIvananI ekeka paLane ALakhA. jJAnIo kahe che ke mAnavajIvananI ekeka pravRtti AtmAne kamanA aMdhanathI mukta karAvavAnA lakSathI hAvI joIe. paNa bhAga mATe na hAvI joI e. hiTalaranu nAma teA tame sAMbhaLyu che ne ? hiTalara pAse keTalI zakti hatI ? budhdhi hatI, sAdhanA hatA paNa darekanA upayAga mAnavanA saMhAra karavA mATe karyAM. vijaya meLavavA mATe karyAM. tenI badhI zaktinuM pariNAma zuM AvyuM ? " vinAza ". tenI zakti ane budhdhie mAnava jAtanA vinAza karyo ne potAnA paNa vinAza karyAM. AvA dAkhalA sAMbhaLIne tame eTaluM dhyAna rAkhajo ke tamArI zakti ane budhdhi tamane vinAzanA paMthe na laI jAya. tamArI zakti, budhdhi ane jIvana saMsAranA bhAge mATe nathI paNa AtmA mATe che. AvuM jyAre tamane lakSa thaze tyAre tame mAnavajIvananI kiMmata samajI zakaze|. AvuM samajI tame tamArI AMkheA uparathI jaDavAdanAM cazmA utArI nAMkhA, A jaDavAde jIvane parAzrayI ane gulAma banAvI dIdhA che. A jaDavAda jyAre dUra thaze tyAre caitanyanA zudhdha svarUpanuM bhAna thaze. jaDavAdanAM kAraNe jIva kanA baMdhanathI jakaDAyeA che. caitanyane peAtAnA svarUpanuM bhAna thatAM jaDavAdanAM baMdhana palavAramAM tUTI jaze. jyAre jIvane caitanya zaktinuM bhAna thaze tyAre dhana-vaibhava, maMgalA, gADI, lADI ane vADI badhA tamane temanA tarapha AkarSita nahi karI zake. Akhare teA A dhana-vaibhava, vilAsa badhAM eka divasa dage daIne adRzya thaI javAnAM che. mATe tame tenA vizvAsa na rAkhA. jeTalA vizvAsa bhautika padArthomAM rAkhA che teTalA potAnA upara rAkhA. AtmA e pAtAneA che. je potAnA che te kadI dagA nahi de. para paTTA karaze. avazya dagAnA bhAga khanI jazeA, emane cheDavA paDaze. bhUlanI bhUlavaNImAM paDelA upara vizvAsa rAkhavAnI je bhUla ane Akhare svecchAe ke anicchAe mAnavI ema mAne che ke A dhana, 1
Page #651
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 zAradA zikhara rAjya, A mahela A apsarA jevI suMdarIe, A hAthI, gheADA, mAtA-pitA, zrI, putrA vigere kuTu'khIjanA mArA che. e sudara kaMcana jevI kAyAnuM abhimAna kare che, peAtAnA vaibhavanA gava kare che ne potAnI sattAmAM meATAi mAne che. paNa e badhA ahInA ahI rahI javAnA che. sava priya padArthone cheDIne A jIva ekalA cArlse jAya che. tyAre ene kAI sAtha ApanAruM nathI. ApaNe mallInAtha bhagavAnanA adhikAra cAle che. temAM pratibudhdhi rAjAnI padmAvatI rANI nAgamahAtsava ujave che tethI kauTuMkhika purUSone nAgaghara AgaLa zuM zuM racanA karavI te AjJA ApI. ane kahyuM ke mArA kahevA mujaba kArya karIne aSA mArI rAha jotAM tyAM ubhA rahe. A pramANe padmAvatI devInI AjJA mujakha kauTuMbika purUSoe mALIone khelAvyA. melAvIne temane yathAyeAgya suMdara puSpamaMDapa anAvavAnI AjJA ApI. A pramANe badhuM kAya vyavasthita rIte patAvIne padmAvatI devInI rAha jotAM teo tyAM kAyA. taNaM sA paumAbAI devI phallaM koDaMbie evaM vayAsI khippAmeva bho devApiyA | sAgeyaM nagaraM saMnbhitaraM bAhirithaM Asita sammajjiovalittaM jAva paccapiNeti / tyArabAda padmamAvatIdevIe bIje divase savAre kauTu'khika purUSone khelAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriye ! tame satvare sAketa nagaranI bahAra ane aMdara suvAsita pANI chAMTA, sAvaraNIthI kacarA ekadama sApha karo ane chANu. vigerethI lIMpe. A pramANe sAMbhaLIne kauTuMbika purUSoe te pramANe karyu. tyArakhAda temanI pAse AvIne kahevA lAgyA ke hai svAmInI ! tame je kAma karavAnI amane AjJA ApI hatI te kAma ame sarasa rIte pUrNa karI dIdhu che. devAnupriyA ! tamane ema thatuM haze ke A mahArANIne nAga mahAtsava ujavavAnu mana kema thayuM ? saMsAranA sukhamAM AnaMda mAnanArA mAchalAM jIvAne AvuM badhuM khUba game che. A rANI paNa saMsAramAM Ana Mda mAnanArI hatI. eTale paherI eDhIne haravA pharavA ane AnaMda krIDA karavA mATe rANIe A utsava ujavavAnuM nakkI karyuM hatuM. rANIe tA peAtAnA zAkhane khAtara A badhuM ubhuM karyuM hatuM. paNa AnuM pariNAma suMdara AvavAnuM che. ghaNIvAra nimitta--naimittika sabaMdha bhegA thatAM AzravanuM kArya paNa savaranuM kArya anI jAya che. dA.ta. namI rAjarSinA zarIramAM dAhavaranuM bhaya kara darda thayuM. tenA kAraNe zarIramAM kALI khaLatarA thavA lAgI. e khaLatarA zAMta karavA mATe temanI rANIe caMdana ghasavA lAgI. caMdana ghasatAM rANIonAM hAthe paherelAM kakaNu khakhaDavA lAgyA. jyAM e che tyAM khakhaDATa che paNa
Page #652
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra krikhara jyAM eka che tyAM khakhaDATa nathI. rANIonAM kaMkaNane avAja sAMbhaLIne namIrAja pUche che ATale badho avAja zene thAya che? tyAre pradhAne kahyuM- mahArAjA ! ApanA zarIra vilepana karavA mATe rANIe caMdana ghase che. temanA hAthanA kaMkaNane avAja Ave che. tyAre nabIrAje kahyuM- mArAthI A avAja sahana thato nathI. tethI pradhAne rANIonAM hAthe saubhAgyanA cinha pUratuM ekeka kaMkaNa rakhAvI badhA utarAvI nAMkhyA eTale khakhaDATa baMdha thaI gaye. eka vakhata namIrAnA pitAnI rANIonAM hAthe rahelAM, kaMkaNane raNakAra ane pagamAM paherelAM jhAMjharano jhaNakAra sAMbhaLI sugdha banatA hatA. ahe! ke madhura avAja Ave che ! emAM AnaMda AvatuM hatuM paNa zarIramAM roga AvatAM sukhakArI avAja duHkhakArI banI gaye. avAja baMdha thayuM eTale namIrAje pUchayuM ke zuM caMdana ghasavAnuM kAma baMdha thaI gayuM ? tyAre pradhAne kahyuM- nA sAheba! kAma te cAlu ja che. paNa ekeka kaMkaNa rAkhI bIjA kaMkaNu utarAvI nAMkhyA eTale avAja Avate baMdha thayo. A sAMbhaLIne namIrAje kahyuM-aho! eka che tyAM kevI zAMti che ! be che tyAM bagADa che. A nimitta maLatAM namIrAja ekatva bhAvanA upara caDhayA. aho! ekamAM AnaMda che. "rAya mag" A saMsAramAM pratyeka prANI ekale janma le che ne eka mare che. ane"g a gvapuloda tura" pote karelA kukarmanuM phaLa duHkha eka bhogave che. "g kadamaNi na me mariya , cAdamavi karatA " huM eka chuM. A jagatamAM mAruM kaI nathI ane huM paNa keIne nathI. "gro sAro mA mAro AtmA eka zAzvata che. bAkInA badhA pudgale azAzvata che. rANIonA kaMkaNunA avAjanuM nimitta maLatAM namI rAjAnuM upAdAna jAgyuM ne ekatva bhAvanAM bhAvatAM vairAgya Avye ne dIkSA lIdhI. padamAvatIdevIne nAga mahotsava ujavavAno harSa che. ene ghera jANe lagna prasaMga na hoya ! te AnaMda che. harSaghelI banelI padmAvatIe kauTuMbika purUSone kahyuM ke tame sugaMdhI padArtho nAMkhelA sugaMdhita jaLa vaDe AkhA nagaramAM ne bahAra chaMTakAva karAvo ke jethI cAre tarapha sugaMdha-sugaMdha phelAya. AkhA nagaranuM vAtAvaraNa sugaMdhamaya banI jAya. AvI AjJA karyA pachI kauTuMbika purUSoe A pramANe karIne rANIne kahyuM he mAtA ! ApanI AjJA pramANe badhuM kArya pUruM thayuM che. tae NaM sA paumAvaI devI doccaMpi koDuMbiya khippAmeva lahakaraNa juttA0 jAvajuttAmeva uvaThThAveha tae NaM teviM taheva uvahAveha / tyArabAda padmAvatI devIe bIjI vAra kauTuMbika purUSone bolAvyA, ane bolAvIne kahyuM ke he devAnupriye! tame satvare zIdhra gativALo baLada jotarIne eka
Page #653
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 zAradA zikhara ratha taiyAra kare. padmAvatI devInI A pramANe AjJA sAMbhaLIne kauTuMbika purUSa temanI AjJA mujaba rathamAM baLada jotarIne laI AvyA. devAnupriye! tamane ema thatuM haze ke rANI kauTuMbika purUSane AjJA kare che te zuM A kAma karanArA rANInAM sagAM kuTuMbIjane haze? ahIM kauTuMbika purUSathI sagAvahAlAM samajavAnAM nathI. paNa rAjayamAM kAma karanArA mANaso che, paNa AgaLanAM mahArAjAo pitAnA nekara cAkarene paNa potAnA kuTuMbIjane samAna gaNatAM hatAM. temAM bhedabhAva rAkhatAM na hatAM. "Atmavata sarvabhUteSa" te jagatanA dareka prANIone pitAnA AtmA samAna gaNatAM hatAM. kauTuMbika purUSa rANInI AjJA pramANe ratha taiyAra karIne lAvyA. jyAre ratha sajaja thaIne AvI game tyAre padmAvatI devIe raNavAsamAM (rANIne rahevAnuM sthAna) nAna karyuM. snAna karavuM te paNa eka prakAranI zobhA che. eTale sAdhu jAvajIva sanAna karatA nathI. gRhasthAzramamAM vasatA kaMIka che paNa dharma samajyA pachI anivArya saMjoga sivAya nAnA karatAM nathI. AvA ja paNa mojuda che. Aje te kapaDAM dhovAnuM ne sanAna karavAnuM vadhI gayuM che. snAna karyA vinA cena paDatuM nathI. melAM kapaDAM gamatAM nathI. paNa bhagavAna kahe che ke tane zarIra ane melAM kapaDAM gamatAM nathI to AtmAne mele rAkha kema game che ? zarIra ane kapaDAM melAM haze te kaMI nukazAna nahi thAya. paNa AtmA mele raheze te moTuM nukazAna thaze. mATe deha zuddhi karatAM AtmAnI zuddhi karavAnuM vadhu lakSa rAkho. padmAvatI rANI snAna karI sArA vastrAbhUSaNe paherIne rathamAM besI gaI. tyAra bAda padmAvatI devI pitAnA dAsa-dAsIo vigere parivAranI sAthe sAketa nagaranA barAbara madhyamArgamAM thaIne pasAra thayA, nagaranA madhya bajAromAM thaIne rANI moTA rasAlA sAthe pasAra thAya che. nagarajane rANIne nAga mahatsava ujavavA mATe jatAM joIne AnaMda pAme che. rANI AnaMdapUrvaka rUmajhuma karatA jAya che. nAgaghara jatAM mArgamAM suMdara khIlelAM kamaLAthI yukta eka vAvaDI Ave che tyAM padamAvatI rANI pahoMcyA. have te vAvaDImAM jaIne zuM karaze tenA bhAva avasare. caritra - kamajavarathI pIDAte madhurAjA ayodhyAmAM AvyA. nagarajanoe tenuM bhavya svAgata karyuM paNa rAjAnuM mukhaDuM saheja paNa hasatuM nathI. bhujAbaLathI dazalAkha subhaTane jItavA mahela che paNa kAmane jIta muzkela che. madhurAjA baLavAna bhImarAjA upara vijaya meLavI zake paNa kAmavAsanA upara vijaya meLavI zake. nahi tethI ene kayAMya cena paDatuM nathI. madhurAjAne prasanna karavA karelA upAye - rAjAnuM mukhaDuM udAsa joI
Page #654
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara rAjAnA mukhya mANase temaja tenI rANIe badhA vicAramAM paDI gayA ke rAjAnuM mukhaDuM kema hasatuM nathI ? emane zuM haze ? rAjAne khuza karavA mATe mRganayaNI suMdara strIo gIta gAvA lAgI, kaI sAcA motIthI vadhAvavA lAgI. keI nRtya karI vividha prakAranAM hAvabhAva batAvavA lAgI, paNa rAjAnuM citta evuM vyagra banI gayuM hatuM ke temane kayAMya besavAmAM, haravA pharavAmAM, ekAMtamAM ke udyAnamAM kayAMya cena paDatuM nathI. rAjasiMhAsane besavA sabhAmAM jatA nathI ke prajAnuM pAlana karavAmAM dhyAna ApatA nathI. ene sUvAnI kulanI ziyA kaMTakanI mAphaka khUMcatI hatI. rAjAnI A dazA joIne enI rANIe ke bIjA keI paNa mANaso pUchavAnI hiMmata karI zakatA nathI. ane pradhAnanA manamAM e Dara pesI gayo hato ke huM rAjA pAse jAuM ne IduprabhAnI vAta uccAre te mAre kyAM pApanA bhAgIdAra thavuM e Darane mAryo rAjA pAse Avato nathI, rAjapurUSoe pradhAna pAse phariyAda karI ke rAjA siMhAsane nahi Ave te aMdhAdhUMdhI phelAze. tethI pradhAnajI rAjA pAse AvyA. maMtrI madhurAjA pAse AvyA - rAjAnI paristhiti khUba vicitra hatI, tene prasanna karavAnA badhA upAye niSphaLa nIvaDayA. chevaTe pradhAnamaMtrIe rAjA pAse AvIne pUchyuM-sAheba ! Apa sukhI cho ne ? tyAre rAjAe kahyuM-IduprabhA maLaze te sukha maLaze, te sivAya huM jIvI zakavAne nathI. he pradhAnajI! tame mane vacana ApyuM hatuM ke bhImarAjAne jItIne pAchA pharIzuM tyAre tamane IduprabhA meLavI ApIza, te tame have tamArA vacananuM pAlana kare. mAre tamArI bIjI koI vAta sAMbhaLavI nathI. jo tame mane IndraprabhA nahi meLavI Ape te huM jIvI zakuM tema nathI. je tamAre mane jIvADavo hoya to jaldI ene meLApa karAvI Apo. maMtrI rAjAnI vAta sAMbhaLI manamAM vicAra karavA lAgyo ke kAmAtura mANaso kevA nirlaja banI jAya che ! jenA mAtA-pitA kevA pavitra AtmAo hatA. temaNe dIkSA lIdhI ane A rAjA mArA hAthe ucharyo. meM tenuM pAlanapoSaNa karyuM. te Ave meTe rAjA banIne AvA zabdo bole che te bIjAnI te vAta ja zuM karavI ? chatAM je haju samaje te samajAvuM. ema vicArIne pradhAna kahe che he rAjana ! mArI vAta tame sAMbhaLe. jagatamAM parastrIgamana karanArane mahAna duHkha bhegavavuM paDe che. jotiSIo ema kahe che ke mANasane bArame caMdramA hoya te te sukhI na thAya tema parastrIgamana karanArane sadA bArame caMdramAM rahe che. keI mANasane keIe deraDAnA baMdhane bAMdhyo hoya te te ughADuM baMdhana che. paNa parastrIne meha e te vagara baMdhane baMdhana jevuM
Page #655
--------------------------------------------------------------------------
________________ 646 zAradA zikhara che. parastrIgamana karanArA vagara rege regI bane che. keInA moDhe kAjaLa paDe te te kALe dekhAya che paNa parastrIgamana karanAre AtmA kAjaLa vinA kALe banI jAya che. keInA gharamAM mRtyu thayuM hoya te zakamaya vAtAvaraNa chavAI jAya che paNa parastrI sAme kudaSTi karanAra mANasa vagara zeke zekIco banI jAya che. koI mANasane patI, zani naDate hoya te te sADA sAta varSa duHkhI thAya paNa parastrIgamana karanAre te jIvanabhara duHkhI thAya che. ane jagatamAM apayazanuM nagAruM lAge che. he mahArAjA ! haju paNa samajIne A vAta cheDI de te sAruM che. tamArA jevA mahArAjA AvuM kukartavya karaze te pachI ApaNI nagarImAM laMpaTa purU vaha, dIkarInI lAja lUMTaze te tene kevI zikSA karI zakAze ? pradhAnanI badhI hitazikhAmaNa sAMbhaLIne rAjA kahe che-he maMtrIjI ! tamArI badhI vAta sAcI che. huM kabUla karuM chuM. paNa mAre te so vAtanI eka ja vAta. IndraprabhA sivAya huM jIvI zakuM tema nathI. mAre tamArI eka paNa vAta sAMbhaLavI nathI. mane IndraprabhA sivAya jIvana zuSka lAge che. enA viyegamAM mAre eka divasa varSa samAna jAya che. madhurAjAne tenA maMtrIe khUba samajAvyuM. paNa rAjA te IprabhAne meLavavA mATe makkama rahyA. A samaye vasaMtaRtunuM Agamana thayuM. rAjAnA manamAM ekAeka e vicAra spharyo ane te vicAra maMtrI samakSa raju karatAM kahyuM-he maMtrIjI ! A vasaMtaRtu AvI che. vanarAjI vikasita thaI che ne keyala mIThA TahukAra kare che. te mane e vicAra thAya che ke ApaNe badhA rAjAone vasaMtsava ujavavA mATe ahIM teDAvIe te mArI IcchA pUrI thAya. pradhAnane te A vAta bilakula gamatI nathI, paNa rAjAne jIvADavA khAtara anicchAe e vAtamAM saMmata thavuM paDayuM. vasaMtsava ujavavA aneka rAjAone patnI sahita AvavAna madhurAjAnuM bhAvabhInuM AmaMtraNa -rAjAnA kahevAthI maMtrIe patra lakhyAM ke eka mahinA sudhI madhurAjA badhA rAjAo sAthe vasaMtetsava ujavaze. te Apa sarve pitAnI rANIo sAthe vasaMtsava ujavavA padhAraze. bIjA badhA khaMDIyA rAjAone AmaMtraNa ApyuM. paNa jenA mATe A badhI dhamAla che ene tyAM madhurAjAe jAte patra lakhyuM ke he hemaratha nareza! huM jyAre aTapura AvyuM tyAre Ape khUba bhakti sahita mAruM svAgata ne satkAra kare che. tamArI bhaktithI mAruM mana prasanna banyuM hatuM. haju tamArI bhaktine nAda mArA aMtaramAM guMje che. tame mane prANathI paNa vadhAre priya che. Apa mArA jIgarajAna mitra che. ApanI sAthe mane keI jAtane bhedabhAva nathI. huM ne tame eka chIe. mArI badhI cIjo ApanI che. mArI AjJAmAM rahenArA badhA rAjAone potAnI
Page #656
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 647 rANIone sAthe laIne vasaMtotsava ujavavA AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM che. paNa tame te mArA khAsa snehI che tethI Apane meM jAte ja patra lakhe che. te Apa ApanI rANIne sAthe laIne vasaMtotsavanI moja mANavA jarUra vahelAM padhAraje. have A patra madhurAjA hemaratharAjAne mekalAvaze. hemaratharAjA InduprabhA rANIne A vAta karaze. rANI javA mATe nA pADe che. rAjAnA khUba AgrahathI rANIne javuM paDaze. tenuM zuM pariNAma Avaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 67 bhAdaravA vada 4ne ravIvAra tA. 12-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! vIra prabhunI zAzvatI vANI vAsanAnA vAdaLane vikherI vairAgyabhAva utpana karanArI che. eka vakhata hRdayamAM eno raNakAra the joIe. jJAnI bhagavaMte kahe che ke gr nALaf ife je kSaNane oLakhe che te sAco paMDita che. tame kSaNane oLakhe che kharA, paNa kyAM ? dhana kamAvAmAM mAnava jIvananI ekeka kSaNa nakAmI jAya te jIvane tene aphasesa thavuM joIe. jema tamane keI avadhUta cagI maLI jAya ne e tamane kahe ke mArI sAthe jaMgalamAM cAle. huM tamane rasAyaNuM banAvavA mATenI vanaspatio batAvuM. tame enI sAthe jaMgalamAM gayA, eNe tamane badhI vanaspatio batAvIne kahyuM ke je tame ATalI vanaspatione vATIghUMTIne ene rasa bhego karaze te emAMthI evuM rasAyaNa banaze ke tenuM eka TIpuM hajAra maNa lekhaMDa upara nAMkhavAmAM Avaze te tenuM sonuM banI jaze. te tame ALasa ane pramAda cheDI, bhUkha tarasa veThI vanevanamAM bhamIne paNa e vanaspatio prApta karIne tenuM rasAyaNa banAvI lokhaMDanuM sonuM banAve ke nahi ? lekhaMDanuM sonuM banAvavA mATe mahAmuzIbate rasAyaNa taiyAra karI eka bATalImAM bharI dIdhuM. pachI te rasAyaNanI bATalI tame saheja paNa rajhaLatI mUke kharA ? are ! enuM eka TIpuM paNa nakAmuM na javA de. kAraNa ke rasAyaNanuM ekeka TIpuM kiMmatI che. suvarNa rasAyaNa sAthe mAnavajIvananI kSaNanI sarakhAmaNI karI zakAya che. jema pilA rasAyaNanuM eka TIpuM nakAmuM jAya te tamane nathI gamatuM. dilamAM aphasosa thAya che ke AvuM kiMmatI rasAyaNanuM TIpuM dhULamAM paDayuM? A rIte tame vicAra kare ke A mAnavajIvananI ekeka kSaNa viSayabhegarUpI dhULamAM roLAI jatAM aMtaramAM AghAta lAge che kharo ? eka kSaNa nahi paNa keTalI amUlya kSaNe atyAra sudhImAM nakAmI gaI che. tenI
Page #657
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zAradA zikhara haiyAmAM hAya lAgI che ke meM mArA jIvananI amUlya kSaNe saMsAranA kAryamAM nakAmI gumAvI ? A aphasesa thaze te kSaNe kSaNe AtmAmAM jAgRti Avaze ne dharmane purUSArtha jhaLahaLI uThaze ! ApaNe malI bhagavatIne adhikAra cAle che. have padmAvatI rANI nAga mahatsava ujavavA mATe snAna karI, sArA vastrAbhUSaNethI zarIrane zaNagArI rathamAM besIne ghaNuM dAsa-dAsIo ane sakhIonI sAthe rAjamahelamAMthI nIkaLIne nagaranA madhyabhAgamAMthI pasAra thAya che. nAgaghara jatAM mArgamAM eka suMdara ghaNuM kamaLathI yukta vAvaDI Ave che tyAM pahoMcyA, eTale te rathamAMthI nIce utaryA te pachI zuM " pukkhariNiM ogAhaMi, ogAhittA jalamajjaNaM jAva paramasuibhUyA ulle pausADiyA jAI tattha uppalAI jAva geNhai / " rathamAMthI nIce utarIne te puSkariNI (kamaLavAva)mAM utarI. utarIne teNe pANImAM snAna karyuM. yAvata te parama pavitra thaIne teNe bhInAM vaccethI puSkariNI vAvamAMthI kamaLo cUMTayA. cUMTayA bAda padmAvatI devI jyAM nAgaghara hatuM te tarapha gaI. padmAvatI rANI khUba AnaMdapUrvaka harSabhera nAga mahotsava ujavavA mATe jAya che. A mahotsava ujavavAmAM kaI dharmanI buddhi nathI. temAM keI AtmakalyANane hetu nathI. A te mAtra laukika vyavahArathI mAjazekha ane AnaMda khAtara A utsava ujavAya che. A laukika utsava ujavavAne rANIne jeTaluM AnaMda ne utsAha che eTale AnaMda ne laganI je AtmA mATe hoya te karmanI bhekhaDe tUTI jAya. vItarAgavANa upara je jIvane zradhdhA thAya te te samyakatva pAmI jAya. saMtanA utkRSTa bhAvathI darzana karatAM karmanI bhekhaDo tUTI jAya che. te temanI AjJAnuM pAlana karI zudhdha dharmanuM pAlana karavAthI te keTale moTe lAbha thAya? paNa jyAM sudhI jIvanI ajJAna dazA hoya che tyAM sudhI tene laukika vyavahAra ane tahevAramAM jeTaluM AnaMda Ave che teTale kettara tahevAramAM nathI Avato. jinavacana sAMbhaLatAM AnaMda Ave ne temAM zradhdhA kare te AtmA eka divasa bhagavAna je banavA mATe bhAgyazALI bane. jevI rIte keI rAjAnI daSTi jenA upara paDe tenuM kAma thaI jAya che. eka nyAya ApIne samajAvuM. eka vakhata eka rAjA pAse eka mANasa AvIne pra raDavA lAgyuM. rAjAe pUchayuM-tuM zA mATe raDe che? tyAre teNe kahyuM ke huM garIba mANasa chuM. dhAbaLAne vahepAra karuM chuM. 150 dhAbaLA mArI pAse che paNa mArI
Page #658
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sAme hariphAI thavAthI mArA dhAbaLA vecAtA nathI, have Rtu cAlI gaI. badhe mAla mArA mAthe paDe che. tenI vAta sAMbhaLIne rAjAne dayA AvI. rAjAe kahyuM ke jA, tAruM kAma patI jaze. - bIje divase sabhA bharAI tyAre rAjAe jAherAta karAvI ke rAjAnA polIsa, paTAvALA, phojadAra, pradhAna Adi nAnA meTA dareka amaladAro ane zeTha-zAhukAre je kaI sabhAmAM Ave che te dareke gheDa ukelyA vinA taddana ne garama dhAbaLo eADhIne sabhAmAM AvavuM. je AjJAno bhaMga karaze tene daMDa paDaze. amaladAro vicAra karavA lAgyA ke AvA dhagadhagatA unALAmAM rAjAe navA garama dhAbaLA oDhavAnuM zA mATe kahyuM haze ? rAjAne kaMI thoDuM pUchAya! ane je rAjAnA hukamanuM pAlana na thAya te zikSA kare ne nokarI tUTI jAya mATe navA dhAbaLA lAvavA paDaze. rAjAnA amaladAre dhAbaLA levA mATe bajAramAM gayA. kudaratane karavuM ke pelA garIba dhAbaLAvALAnI dukAne badhA gayA. dhAbaLA 40 rUpiyAnI kiMmatanAM hatAM paNa e vahepArI naphe khAvA mATe 50 rUpiyAnI kiMmate dhAbaLA vecavA lAge. gharAkI vadhavA lAgI eTale pelA vahepArIne paNa lebha va. nA trAtA , rAdhA deza manuSyane jema jema lAbha maLato jAya che, tema tema tene lebha vadhatuM jAya che. lAbha, lobha vadhAre che. te garIba vahepArIne lebha lAge eTale bhAva vadhAratAM 100) rU. sudhI bhAva caDhAvyA. juo, leze keTalI anIti karAvI ! chevaTamAM dhAbaLA khalAsa thatAM te raDavA lAgyuM ke mane AvI khabara nahi ke mAre AvI gharAkI vadhaze. ahAhA....mAnava ke che ! jyAM vecavAnA sAMsA hatA tene badale ATaluM maLavAM chatAM raDavA lAgyuM. baMdhuo ! jIvonI tRSNa keTalI che ! dhAbaLA khalAsa thaI gayAM tene aphasosa thayo paNa mArI ATalI jiMdagI cAlI gaI temAM cetye nahi, kaMI AtmasAdhanA karI nahi, saMta samAgamano lAbha lIdhe nahi tene aphasosa thAya che ? AMkhamAM AMsu Ave che ? samajaNa vinA mAre kiMmatI samaya meM pramAdamAM gumAvyuM. AvA aphasosathI AMkhamAM AMsu nathI AvatA. tenuM kAraNa saMsAranA sukhane rAga che. haju bAhyabhAva chUTayo nathI eTale jIva pramAda dazAmAM paDIne saMsAramAM AnaMda mAne che. bhagavAne te eka samayane paNa pramAda karavAnI nA pADI che. cAra jJAna ane cauda pUrvanAM jANakAra gautamasvAmIne eka vAra nahi paNa chatrIsa vAra kahyuM che ke samartha joma mA umA " he gautama ! eka samayane paNa pramAda karIza nahi. te zuM A sUtra ApaNane lAgu paDatuM nathI ? ApaNe jIvanamAM apanAvavAnuM nathI? ApaNe te pahelA samajavAnuM che, chatAM nathI samajAtuM tenuM eka ja kAraNa che ke jIvanI ajJAna dazA che,
Page #659
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nAga mahotsava ujavavA mATe padmAvatI devIe vAvaDImAM nAna karIne temAMthI suMdara khIlelA kamaLA cUMTayA. pachI te nAgaghara tarapha cAlavA lAgI. tenI pAchaLa ghaNAM dAsa-dAsIo, phulanA karaMDIyA tathA dhupadAnIo hAthamAM uMcakIne cAlavA lAgyA. A rIte padmAvatI rANI tenI sakhIo, dAsa-dAsIo vigere parijanarUpa pitAnI saMpUrNa adhinI sAthe jyAM nAgaghara hatuM tyAM pahoMcI. tyAM pahoMcIne te nAgagharanI aMdara gaI. tyAM jaIne teNe merapIMchI hAthamAM lIdhI ane pachI teNe nAgagharane svaccha banAvyuM. nAgagharanI saphAI karIne teNe dhUpa saLagAvyo ane pachI pitAnA pratibudhdhi rAjAnI pratikSA karatI rAha jotI tyAM besI gaI. A bAju pratibudhdhi rAjAe snAna karyuM. sanAna karIne mukuTa, bAjubaMdha, sAtaserA-navaserA hAra vigere AbhUSaNe paheryA. ane rAjasI-rAjAne zebhe tevAM vastro paheryA. A rIte uttama prakAranAM vastro ane AbhUSaNethI alaMkRta thaIne pitAnAM khAsa hAthI upara savAra thayAM. jyAre rAjA hAthI upara beThAM tyAre chatradhArIoe emanA upara keraMTa punA gucchathI banAveluM temaja mALAothI zebhItuM chatra dharyuM. temaja cAmaradhArIe temanA upara sapheda temaja uttama prakAranAM cAre DhaLavA lAgyA. A rIte pratibudhi rAjA haya-gaja vigere samudAyanI sAthe moTA ThAThamAThathI sAketa nagaranA madhyamArge thaIne je tarapha nAgaghara hatuM te tarapha gayA. tyAM pahoMcIne teo hAthI uparathI nIce utaryA. ane utarIne jyAre temaNe nAga pratimAo jeI tyAre temaNe namana karyuM. namana karyA bAda pratibudhdhi rAjA padmAvatIdevI vaDe banAvavAmAM AvelA puSpamaMDapamAM gayA, tyAM jaIne suMdara siMhAsane beThA. - puSpamaMDapanI suMdara racanA aneka prakAranAM pazu pakSIonAM citro vigerethI karelI che. te joIne rAjA khUba prasanna thayA. tyArabAda temaNe maMDapanI vacamAM laTakAvela mananuM haraNa kare te ane uttama prakAranI sugaMdhathI mahekate dAmakAMDa je. tene joIne rAjA thaMbhI gayA. aho ! A huM zuM joI rahyo chuM? rAjAe suhamadaSTithI zrIdAmakAMDanuM ghaNIvAra sudhI nirIkSaNa karyuM eTale tenA sAmuM joyA karyuM. rAjAne zrIdAmakAMDane joIne khUba harSa sAthe Azcarya thayuM. eTale temaNe potAnA subuddhi nAmanA maMtrIne A pramANe kahyuM "tumannaM devANuppiyA ! mama docceNaM bahUNi gAmAgAra jAva gihAI aNupavisasi taM atthiNaM tuma kahici erisae siridAmageDe diTThapuvve jArisae NaM imaM paumAvaIe siridAmagaMDe ?" ha devAnupriya! tame mArA dUta thaIne ghaNAM gAme, Akara, nagara ane
Page #660
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA khara saMnivezamAM pharatA rahe che. tyAM ghaNA Izvara, talavara, mADaMbika, kauTuMbika, zreSThI, senApati ane sArthavAhanAM nivAsasthAnamAM AvAgamana kare che eTale ke mArA kAme huM tamane ekaluM tyAre tame mArI AjJAthI A badhI jagyAe jAo che ne Ave che. te tame Ave eTale ke padmAvatIdevIe banAvaDAvela che te zrIdAmakAMDa keI ThekANe je che? manane AkarSaka, nAkane AnaMda Ape tevI sugaMdhathI maghamaghate zrIdAmakAMDa joI rAjAne e anaMda thaze ke zuM rANInI buddhi che! zuM enI kaLA che! A zrIdAmakAMDa atyAra sudhImAM kadI meM joyuM nathI. AvuM pUchavAmAM rAjAne potAnI rANI pratye keTaluM gaurava che ! te spaSTa dekhAya che. rANIe ATalA umaMgathI zrIdAmakAMDa banAvyuM hoya ne rAjAne rANI pratye ATaluM mAna hoya te vakhate satya vAta raju karavI e sahela vAta nathI. je sAcA mANaso hoya che te AvA samaye satya vAta raju karI zake che. Aje ghaNuM mANasa khuzAmata priya hoya che. vAta sAcI na hoya chatAM bahu sAruM che ema kahe che. ApaNe moDhe mIThuM bele ne pAchaLa vAMku bole. bhagavAna kahe che pAchaLa vAMku bolavuM tenA karatAM me jevuM hoya tevuM kahI devuM. paNa pi ma = svapanna pAchaLa vAMku belavuM te pIThanuM mAMsa khAvA barAbara che. mATe pAchaLa keInuM vAMku bolavuM nahi. pratibudhi rAjAne subudhdhi pradhAna khuzAmata priya na hatuM. paNa yathArtha satya kahenAra hatuM. eTale rAjAne zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare. have DIvAra caritra laIe. caritra : madhurAjAe hemaratha rAjAne vasaMtsava ujavavA mATe AvavAnuM khAsa AmaMtraNa mokalAvyuM ne pAcho patra lakhe. patra vAMcIne saraLa hadayane hemaratha rAjA InduprabhAne kahe che ke madhurAjAne ApaNAM upara keTale prema che ! ApaNe jaldI vasaMtsavamAM jaIe. IndubhA kahe che svAmInAtha! ApanI budhdhi khavAI gaI lAge che. kone khabara ke madhurAja A badhuM zA mATe karate haze? ApaNe nAnA rAjA chIe ne e meTA rAjA che. chatAM e ATale badhe Agraha kare che te AmAM dALamAM kALuM lAge che. meTA mANase nAnA mANasone ATale badhe Adara kare nahi. ne A zA mATe kare che ? moTArAjA nAnAnA rakSaNa mATe hoya che. vADa khetaranuM rakSaNa kare che paNa je vADa cIbhaDA gaLI jAya te zA kAmanI ? mAre tyAM nathI AvavuM. je mane tyAM laI jaze te Apa meTI muzkelImAM AvI paDaze. rAnI kahe mahArAja khela yaha, mujha para khAsa racAyA, mata le jAe sAtha nAtha, maM seca kahuM patirAyA ha-zrotA.
Page #661
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA krikhara he svAmInAtha! huM Apane khUba vicAra karIne kahuM chuM ke Apa mane sAthe laI javAnI vAta cheDI de. A badhA madhurAjAe mArA mATe khela racyuM che. mane evA vasaMtetsava ujavavA nathI gamatA. pArakA rajavADAmAM javuM gamatuM nathI. mane mArA mahela sivAya bIje kayAMya javuM gamatuM nathI. Apa ApanI bIjI rANIone laI jAo paNa mAre AvavuM nathI. huM tamane khullA zabdomAM kahI dauM chuM ke mArA aMtarAtmA aMdarathI raDI uThe che. mATe mane tyAM AvavA mATe eka zabda paNa kaheze nahi. tyAre hemaratha rAjAe kahyuM- he IndraprabhA ! badhA rAjA rANI sahita Ave ne tuM na Ave te kevuM kharAba lAge? vaLI ApaNane te badhAM karatAM vadhu AgrahapUrvaka teDAvyAM che mATe tAre mArI sAthe AvavuM paDaze. madhurAjA te ApaNA badhAnA pitA tulya che. kevA pavitra che. ne tuM emanA mATe AvA zabdo zA mATe bele che? tuM kuvAnA deDakA jevI che. tane tArA rUpane garva che paNa vicAra kara. tArA jevI te tenA aMteuramAM ghaNI rANIo che. A te ApaNuM upara emanI kRpAdaSTi che tethI Agraha karIne teDAvyA che mATe tuM eka zabda paNa belyA vinA taiyAra thaI jA. rANI kahe che nAtha! atyAre tamane mArI vAta nathI gamatI paNa pAchaLathI pastAvAnuM thaze te nakakI samajI leje. dhAbInuM ekavacana sAMbhaLI rAmacaMdrajIe garbhavaMtA satAjIne vanamAM mokalI dIdhA. pachI temane ke pastA thaye ! tema tame atyAre mArI vAta nathI mAnatA paNa pachI peTabharIne pastAvo thaze. mATe samaje te sAruM che, paNa kaI rIte hemaratha rAjA mAnyA nahi. tethI IndraprabhAne taiyAra thavuM paDayuM. baMne javA mATe nIkaLyA tyAM apazukana thayA. te paNa gaNakAryA vinA baMne adhyA nagarI pahoMcI gayA. hemaratha ane IndraprabhA AvyAnA samAcAra sAMbhaLIne madhurAjAne khUba AnaMda thaye. ane sAme jaIne tenuM svAgata karyuM. temaja pitAne rahevAnA mahelanI bAjumAM temane rahevA mATe mahela Ape. bIjA rAjAone egya satkAra karIne temane paNa judI judI jagyAe utAre Ave. ane vasaMtakrIDAne AnaMda mANavA mATe krIDA karavAnA vanane zaNagAravA mATe vanapAlakane AjJA karI. vanamAM rahelI vAva, sarovara vigeremAM sugaMdhita dravye nAMkhIne tenuM pANI sugaMdhita banAvyuM. Ama aneka rIte vanane sajAvyuM. ane badhA rAjAe pitAnI rANuone sAthe laIne madhurAjA sAthe vanamAM vasaMtakIDA mATe gayA. IndraprabhAne meLavavA mATe madhurAjAne kapaTa bharele kImiyo" :eka mahinA sudhI badhA rAjAoe madhurAjA sahita vasaMtakriIDAne AnaMda
Page #662
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara mA. badhAne AnaMda hate paNa IndraprabhAne jarA paNa AnaMda nathI. A tarapha eka mahine pUro thaye eTale madhurAjAe AvelA rAjAone AbhUSaNe ane vastro ApI temane yogya satkAra karIne vidAya karyA. hemaratha rAjAne satkAra karIne kahyuMtame mArA mitra che. tamArA AvavAthI mane khUba AnaMda thaye che. mArI eka vAta sAMbhaLo. meM badhAne vastrAbhUSaNe ApyA paNa ApanI rANI IndraprabhA mATe te meM badhA karatAM mUlyavAna dAgInA karAvyA che. paNa haju taiyAra thayA nathI. te Apa khuzIthI baTapura padhAre. kAraNa ke rAjA vinAnuM rAjya reDhuM kahevAya. A5 mahinAthI nIkaLyA che. jyAre duzmana caDhI Ave tenI khabara na paDe mATe Apa tyAM jaIne zatruthI rAjyanI rakSA kare. dAgInA taiyAra thaI jaze eTale mArI jAte IndraprabhAne satkAra karIne ApanI pAse mokalI ApIza. Apa jarA paNa ciMtA na karaze. "IndraprabhAe karele paDakAra" - pavitra hadayane hemaratha rAjA madhurAjAnI kapaTajALane samajI zake nahi. ene te ema ja lAgyuM ke rAjAne mArA pratye keTale prema che ! eTale teNe kahyuM bhale, huM tene mUkIne jaIza. ema kahIne hemaratha rAjA IndraprabhA pAse Avyo ne kahyuM. madhurAjAe tArA mATe AbhUSaNe ghaDAvavA ApyA che te haju taiyAra thayA nathI. mATe AbhUSaNe taiyAra thaI gayA pachI mahArAjA tane pitAnI jAte Apaze. pachI temanA kaMcukI sAthe tene tyAM mokalI Apaze. tyAre tuM Avaje. huM baTapura jAuM chuM. A sAMbhaLI IndraprabhA kahe che nAtha ! mAre enA dAgInA joItAM nathI ne mAre ahIM rahevuM nathI. huM te tamArI sAthe AvuM chuM. tyAre rAjAe kahyuM-indraprabhA ! tuM ATalI badhI ciMtA zA mATe kare che ? madhurAjA ApaNe tyAM AvyA tyAre ApaNe baMnee temanuM khUba sAruM svAgata karyuM hatuM tethI teo tAruM badhAthI savAyuM svAgata karavA Icche che. AmAM kAMI zaMkA karavAnI jarUra nathI. tyAre rANIe kahyuM. svAmInAtha ! tame samajatAM nathI ke A svAgata che ke svArtha che ! tame mane ahIM mUkIne jaze pachI A rAjA mane herAna karaze. te paNa hemaratha rAjA mAnyA nahi. game tema IduprabhAne samajAvIne tene tyAM mUkI ekale baTapura cAle gaye. karmanI gati vicitra che. have karmarAjA kevA nAca nacAvaze te vAta avasare. Aje ApaNe tyAM bA. bra. bhAvanAbAI mahAsatIjIne 29me upavAsa che. ane bahena cetanA jenI uMmara phakta 15 varSanI che tene 32 upavAsanuM pAraNuM che. dhanya che tapasvIone 8 zAMti.
Page #663
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 68 bhAdaravA vada 5 ne somavAra tA. 13-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMtajJAnI bhagavate sidhdhAMtamAM pharamAve che ke anAdikALathI ApaNe AtmA karmanA baMdhanamAM jakaDAIne cagatirUpa saMsAramAM paribhramaNa karI rahyo che. " 4 nA mALa su ? karma e janmamaraNanuM mULa che. anAdikALathI A karmo AtmAne kanaDagata karI rahyA che. karmo anAdikALathI AtmAnI sAthe hatAM ne vartamAnakALamAM che. tethI haju jIvanI mukti thatI nathI. ahIM keIne zaMkA thAya ke AtmA te zudhdha svarUpI ane nirmaLa che te tene karmo lAgyA kevI rIte ? jJAnI bhagavate jIvene samajAve che ke jIva vibhAva dazAthI karmo bAMdhe che ane svabhAvamAM sthira thAya tyAre AtmA karmone teDe che. tame sonAnI khANa jevA mATe jAo te temAMthI nIkaLatI camakatI dhULa joIne tamane ema nahi lAge ke A sonuM che paNa A dhULa sArI che. ghare vAsaNa mAMjavA kAma lAgaze. lAve, DI laI jaIe. paNa te khANane adhikArI kaheze ke bhAI! A dhULa nathI paNa sonuM che. paNa atyAre te dhULanI avasthAmAM che. have tene koI pUche ke tenuM dhULanI sAthe kyAre maLyuM? keTalA hajAra varSo pahelAM maLyuM ? keNe meLavyuM ? tene zuM javAba maLaze ? sonuM anAdikALathI dhULanI sAthe maLeluM hatuM. tenA samayanI maryAdA na ApI zakAya. jevI rIte senuM dhULanI sAthe maLeluM che tema AtmA karmanI sAthe maLe che. ghaNuM ema pUche che ke AtmAnI utpatti kayAre thaI? AtmA ane karmanI philesephiInI ajJAnIne kayAMthI khabara paDe ? vijJAnane eka sidhdhAMta che ke jene janma che tenuM maraNa avazya che. ApaNe te mAnIe chIe ke AtmA amara che te pachI AtmAnA janma ke maraNa kyAMthI hoI zake ? AtmAne keIe utpanna karyo nathI. jyAM AtmAnI utpattine svIkAra karyo tyAM aMta samajI levAne. jenuM sarjana thAya che tenuM visarjana te thavAnuM che. e eka vastunAM be cheDA che. jenuM sarjana keIe karyuM nathI tenuM visarjana kyAMthI hoya? paNa paryAya badalAya che. baMdhuo ! AtmAnI sAthe karmanuM mizraNa thavAthI mANasanI vRttiomAM pheraphAra thAya che. karma A jIvane vividha prakAranAM nAca nacAve che. dareka karmanuM phaLa judI judI rIte jIvane bhogavavuM paDe che. ane karmo jIvane bhavabhavamAM bhamAve che. baMdhuo! tame samajI gayAM ne ? keIne tyAM sAre kuTuMba parivAra jaIne
Page #664
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdA zikhara tamane ema thAya ke AnAM putra, patnI badhA kevA sadguNI che ! mAM enuM kahyuM kare che. enuM keTaluM mAna sAcave che ne mAruM te mArA gharamAM ke AvuM mAna sAcavatuM nathI Ama kema ? te vicAra karaje. A karmanI karAmata che. A jagatamAM ke rAjA te kaI raMka, keI nirdhana te kaI dhanavAna, keI rogI te kaI niraMga, A badhuM karmanA udayathI che. jIva karmanI jaMjIramAM jakaDAI gayA pachI tene karmanA IzArA pramANe cAlavuM paDe che. dA.ta. tame TreInamAM besI gayA ane adhavacce tamane vicAra Ave ke have sTezana AvatAM pahelAM mAre A TreInamAMthI utarI javuM che te tame nahi utarI zake. bIjA sTezana sudhI te tamAre javuM paDaze. e ja bIjo dAkhalai. tame plenamAM beThA. plena uDavA lAgyuM. pachI tamane ema thAya ke mane have plenamAM gamatuM nathI. mAre utarI javuM che. te tyAM tamAruM nahi cAle. samajAyuM ! plena tame pasaMda karyuM. TikiTanA paisA kharcA paNa temAM beThA pachI ene AdhIna banIne rahevuM paDaze. jyAre tenuM sTezana Avaze tyAre utarAze. baMdhuo! ahIM ApaNe e vAta samajavAnI che ke ApaNe AtmA paNa karmarUpI vAhanane AdhIna banI gayA che. eTale te karmarUpI vAhanamAM besI gayo che. tethI tene karma pramANe uyana karavuM paDe che. tame kaheze ke mAre Ama nahi cAle te tyAM kAMI cAlaze nahi. tamAre karmarAjAnA kahyA pramANe cAlavuM paDaze. ATha karmonI prakRtie bhinna bhinna che ane tenI pariNatie paNa bhinna bhinna che. ane te pariNatio pramANe jIvananAva cAle che. A karmavAda ne barAbara samajAI jAya te AtmA keNe banAvyuM. pahelAM ke hatuM, jyAre thaye vigere prazno tamane nahi thAya ne AtmAnA astitvane anubhava thaze. AkhuM jagata karmanI asara pramANe kAma kare che. AtmA jema jema karmanA bhArathI bhAre bane che tema tema vadhAre saMsAramAM paribhramaNa kare che. ane jema jema karmone khapAve che tema tema te haLave banato jAya che. manuSyabhava e karmonA baMdhanathI mukta banavAnuM sthAna che. je mAnava jambara samyapha purUSArtha upADe te vahele mokSe jAya che ne maMda purUSArtha kare che. lAMbA samaye mokSe jAya che. jema keI sIMdarIne bALavI che paNa tene eka cheDethI saLagAvaze te dhIme dhIme baLaze ne je tene guMcaLuM vALIne agnimAM nAMkhaze te jahadI baLI jaze. keInA mAthe lAkha rUpiyAnuM devuM hoya ne te mahine 100) rU. bhare to tene devAmAMthI mukta thavA mATe vadhAre samaya lAge. ane vadhAre paisA bhare te jahadI devuM cUkavAI jAya. A rIte karmanuM che. ApaNA mAthe anaMtakALathI karmanA devAM paDelA che tene bharapAI karavA mATe eka sAmAyika kare. kayAreka upavAsa, AyaMbIla ane
Page #665
--------------------------------------------------------------------------
________________ pys cAradA zikhara ekaTANuM karI lA aa teTalA mAtrathI kramanA karathI mukata thavAya ? 'nA'. jyAre jIvane eka laganI lAge ke jaldI mAre karmAMnI kedamAMthI chUTavuM che te jabbara purUSA karavAnuM mana thaze. mahAna puNyadayathI manuSyabhava maLyeA che. bhavAbhavamAM jIva keMgAla hatA. ahI tene badhI samRdhdhi maLI che. kaMgAla mANasane dhana maLe teA keTalA AnadaM thAya ? tema A manuSyabhava maLyAneA tamane Ana thavA joIe. eka garIba mANasa rastethI cAlyA jateA hateA. tene eka rUpiyAnI noTa jaDI. jene mahAmuzIkhate eka paisA maLatA hAya tene mana eka rUpiyAnI neTa seA rUpiyAnI nATa jevI che, jene ghera lAkhA rUpiyA che tene eka rUpiyAno hisAba na heAya, paNa jenI pAse kAMI na hoya tene mana te Ana ja hoya ne ? tene mana eka rUpiyAnI neTa seA rUpiyA jeTalI che. e garIba mANasa rUpiyAnI noTa laIne AgaLa cAlyA te eka dukAnamAM laTarInI TikiTA vecAtI hatI. ene thayuM ke huM paNa leATarInI TikiTa kharIduM. eNe leTarInI TikiTa kharIdI ne enA puNyanuM pAMdaDu yu' ne leTarI lAgI. eka lAkha rUpiyAnuM InAma maLyuM. temAMthI teNe dhaMdhA karyAM ne eka divasa te mahAna sukhI mATA karoDapati banI gayA. devAnupriyA ! ene lATarI lAgI ne e te mATA karoDapati banI gayA. e karoDapatimAMthI mANasa kayAre roDapati banI jaze tenI khakhara nathI. paNu A mahAna puNyanA uddayathI anaMta bhavamAM bhamatAM leTarI lAgI ne A manuSyabhava maLyeA. temAM jo dharma ArAdhanAnA nANAM bharI le tA te karoDapatine paNa karoDapati banI jAya. kadI e rADapati mane nahi. evA A avasara che. te ahIM evI sAdhanA karI lo ke tame dhAro tA pAMcamA ArAmAM ekAvatArI paNa thaI zakazeA. paNa te mATe jIvane purUSArtha karavA paDaze. eka makAnamAM e bhAI e rahetA hatAM. eka vakhata rAtre makAnamAM Aga lAgI. nAnA bhAI ekadama jAgI gayA. ane teNe mATAbhAIne jagADayA. ane bhAI A gharanI bahAra nIkaLI gayA. mATAbhAI e tarata ophIse phona karyAM ne khaMkhavALA AvI gayA. ane bhAI ee Aga elavavA purUSArtha karyAMne cetI gayA tA macI gayA. tema tame paNa vicAra kare. A zarIra rUpI ghara saLagI rahyuM che. cAre bAju vAsanA ane lAlasArUpI dhumADAnA geATA uMce caDhI rahyA che. tRSNArUpI Aga lAgI che, mAhanA pavana phUMkAya che. ane krodhanAM taNakhAM uDe che tyAre AtmArUpI mATA bhAI ne mana rUpI nAnAbhAI e jagADA ane moTAbhAI ne yAttu Avyu. ke sadgurUnA zaraNe jAuM. tethI teNe vItarAga vANIrUpI pANInA khaMkhA melAvyA ane bhagavAna mahAvIranA phAyara kenA" AvI pahoMcyA ne makAna saLagatuM aTakI gayuM. e ja *.
Page #666
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 57 rIte jo cetanadeva jAgRta khanaze te paribhramaNa aTakI jaze. jenu zarIra taddana jINu thai gayu. hAya tevo manuSya vicAra kare ke huM AtmA ! jema ghaDImAMthI retI sarI jAya che te rIte AyuSya rUpI retI sarI gayA pachI zarIra rUpI ghaDI ahIM rahevAnI che. mRtyuthI kAI khacI zakatuM nathI. mATe ane teTalo purUSAtha karI le. rANI nAga maheAtsava ujave che. have ApaNA cAlu adhikAramAM padmAvatI enA manamAM evA umaMga hatA ke huM evA nAga mahAtsava ujavuM ke badhA jovA AvanAra khuza thaI jAya ne badhA ema Ale ke AvA nAga mahAtsava tA Aja sudhI kadI keAIe ujajyeA nathI. tame paNa tamArA dIkarA-dIkarInA lagna karA tyAre lagna pachI rIsepsana geADhavA che ne? tyAre tamArA manamAM tamane thAya che ne ke leAkeA rIsepsanamAM Avene vakhANa kare ke zuM suMdara DekeArezana che ! tyAM tamAru haiyuM harakhAya che. jyAM saMsAra vadhe ke sukha che tyAM jIvane kevA AnaMda che! tyAM keTaluM mAna che ke kAI e atyAra sudhImAM na kayu hoya tevuM kAya karI lauM. paNa koI divasa evA vicAra Ave che ke manuSyabhava maLyeA che te! jaldImAM jaldI trIjA bhave ne meADAmAM meADA pa dara bhave mAkSamAM javAya tevuM paramITa meLavI lauM. Ave bhAva Avaze tyAre saMsAranA laukika AnadamAM ene rasa nahi Ave. ane te khasa, AtmAnI vAtA gamaze. padmAvatI rANIne AtmatattvanuM lakSa na hatu. eTale AvA laukika AnaMdamAM te masta banI hatI. pratibudhdhi rAjA tyAM AvIne rANIe banAvelA puSpama DapamAM beThA. rANIe puSpanA banAvelA dAmakAMDa joIne rAjAnuM mana AkarSAyuM. zuM suMdara dAmakAMDa che! zu tenI sugadha che! enI ghANendriya ane cakSuIndriya nAcavA lAgI. tenuM mana ane tana dAmakAMDa joIne DAlavA lAgyuM. A jagyAe rAjAne dAmakAMDa joIne evA vicAra AvyA hAta ke ahA ! A phulanA dAmakAMDa ATalA suzeAbhita lAge che ne sugadhathI maheMke che ne jonArane AkarSita kare che. te prazaMsAne pAtra banyA che teA mAre AtmA jJAna-darzana-cAritra-tapa-satya-nIti ane sadAcArathI mahekI uThe teA tenI saurabha tA A jagatamAM anerI phelAya. pelA puSpA karamAI jAya eTale tenI sugadha naSTa thaI jAya paNa satya, nIti, sadAcAra ane zIyaLanI saurabha tA sadAne mATe maheMke che. jIvanamAM AvA guNNA haze te manuSyAne mAre kahevA javuM nahi paDe ke tame mArI pAse AveA. kudaratI AkaSa Nu thaze. pratibudhdhi rAjA dAmakAMDanI khUba prazaMsA karatAM kahe huM mArA subudhdhi pradhAna ! tame mArI AjJAthI ghaNIvAra gAma-nagarAmAM mArA rAjyanA kAme jAe che te tame AvA zrIdAmakAMDa kayAre paNa kAI jagyAe jocA che kharA ? tyAre subudhdhi pradhAna kahe che, 43
Page #667
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 zAradA zikhara "evaM khalu sAmI! ahaM annayA kayAI tubhaM docce NaM mihilaM rAyahANigae tatthaNaM mae kuMbhagassaranno dhUyAe pabhAvaIe devIe attayAe mallIe saMvacchara paDilehaNagaMsi divve siridAmagaMDe diTThapuvve / " he svAmIna ! eka vakhata ApanA dUta tarIke huM mithilA rAjadhAnImAM gaye hatuM. tyAM meM kuMbhaka rAjA ane prabhAvaMtIdevInI aMgajAtaka putrI mallIkumArInA janmotsava prasaMge khUba navAI pamADe te zrIdAmakAMDa je hato. | he mahArAjA ! e dAmakAMDanI zI vAta karuM? zuM enI maneharatA! zuM enI maheMka ! ene bhapake, eno raMga, ane enI racanA keI adUbhUta hatI. meM mallIkumArInA janmotsava vakhate je dAmakAMDa laTakAvele jo have te mArI najara samakSa dekhAya che. tenI sugaMdha te mArA nAkamAMthI haju jatI nathI. e dAmakAMDa alaukika hato. tenI sAme padmAvatIdevIne A zrIdAmakAMDa lakSAMza paNa nathI. eTale sugaMdha ke sauMdarya baMnenI daSTie malIkamArInA janmotsava prasaMganA zrIdAmakAMDanI sAme A padmAvatIdevIne zrIdAmakAMDa kAMI na gaNAya. subudi pradhAnanA mukhethI A vAta sAMbhaLIne pratibudhdhi rAjAnA kAna camakyA. he pradhAnajI ! jenA janmotsava vakhate A moTe zrIrAmakAMDa kuMbhaka rAjAe banAvyuM. hato te e videha rAjaputrI kumArI kevI haze ? tame e malIkamArIne joI che kharI? je AtmA tIrthaMkara nAmakarma upArjana karIne Avelo hoya, jene janmotsava ujavavA mATe Indro ane chappana kumArIkA devIo AvI hoya tenA rUpamAM ne guNamAM zuM khAmI hoya ? pratibudhi rAjAe subudhdhi pradhAnane pUchayuM ke tame e rAjakumArIne joI che? te kevI che? have pradhAna rAjA pAse malalIkumArInA rUpanuM varNana karaze. A pratibudhdhi rAjAne tenI sAthe pUrvane sneha che te sneha kevI rIte jAgRta thaze tenA bhAva avasare. caritra : "rAjAnI mAMgaNI" : jenA zarIramAM kAmavara pedA thayo te madhurAjA maMtrIne kahe che baTanareza te cAlyA gaye. have IduprabhA ApaNA hAthamAM che. have tene mArI pAse laI Ave te mArA manane zAMti vaLe. tyAre maMtrIe kahyuM. sAheba! jarA sUryanI te zarama rAkho. divasa pUrA thavA de. paNa huM tamane eka vAra te jarUra kahIza ke Apa haju samajI jAo. haju dUdha phATI gayuM nathI. tame je rIte rAkhI che te rIte tenuM sanmAna karIne pAchI mokalI de. parastrIgamana karavAthI bUrA havAla thAya che. tamArA hita mATe kahuM chuM. paNa madhurAjAnI mati sudharI nahi. ene te eka ja laganI lAgI che ke jyAre rAta paDe ne kyAre InduprabhA mane maLe.
Page #668
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pa viSayalaMpaTa madhurAjAnI adhamatA" : sUryAsta thaye. rAta paDI eTale rAjAe maMtrIne kahyuM. have mArI pAse IndraprabhAne laI Ave. maMtrIne A kArya karavuM gamatuM nathI. paNa rAjAnI AjJAthI badhuM anicchAe karavuM paDe che. teNe eka dAsIne IndraprabhA pAse mokalI. dAsIe AvIne IndraprabhAne kahyuM. amArA mahArAjAe Apane samAcAra mokalAvyA che te sAMbhaLo. IndraprabhAe kahyuM rAjAe je kahyuM hoya te mane tuM kahe. eTale dAsIe kahyuM ke ApanA pati hemaratha rAjA Apane ahIM mUkIne gayA che. temaNe rastAmAM adhavacathI eka dUta mokalIne madhurAjAne kahevaDAvyuM che ke je Apane mArI sAthe mitratA rAkhavI hoya te Apa tene je AbhUSaNe ApavAnA hoya te ApIne jadI mArI pAse mokalI Ape, tethI madhurAjA Apane jaladI lAve che. Aja rAtre rAjA Apane AbhUSaNo ApIne savAre ApanA pati pAse mokalI Apaze. mATe tame rAjAnA mahele cAle. IndraprabhA badhuM samajI gaI. nakkI mane tenA mahelamAM laI javA mATenuM A kAvavuM che. je mArA patine mane bolAvI hatI te meM emane ghaNuM samajAvyA chatAM zA mATe mUkIne gayA? emane eTalo paNa khyAla na Ave ke badhA rAjAnI rANIo mATe AbhUSaNe taiyAra thaI gayA ne eka mArA mATe ja na thayA? meM temane samajAvavAmAM kayAM bAkI rAkhI che. chatAM te mAnyA nathI. e zuM mane rastAmAMthI belAve? A vAtamAM bheda che. teNe dAsIne kahyuM. bahena ! huM atyAre nahi AvuM. te rAjAne jaIne kahe ke rAtre parAyA purUSanA mahele javuM te satI strIne dharma nathI. dAsIe ghaNuM samajAvI chatAM IndraprabhA na gaI tyAre bIjI be traNa dAsIone mokalIne kahevaDAvyuM ke tamAre rAjAnA mahele AvavuM paDaze. parANe dAsIoe tene taiyAra karI. UMDA nisAsA nAMkhatI dhrujatA page rANI rAjAnA mahele gaI. dUrathI IndraprabhAne dAsIonI sAthe AvatI joIne madhurAjA mahelanA sAtame mALe caDhI gayA. badhI dAsIone nIce ubhI rAkhI eka dAsI IndraprabhAne laI sAtame mALe gaI. daravAjAmAM praveza karAvIne te paNa nIce utarI gaI. - je IduprabhAe praveza karyo ke tarata rAjAe bAraNAM baMdha karI dIdhA. rANI samajI gaI ke have mAruM AvI banyuM, jema vAghane joIne gAya DarI jAya tema rANI bhayabhIta banIne prajavA lAgI. tyAre madhurAjAe tene kahyuM- he IndraprabhA ! have tuM zA mATe kare che? tAro pati hemaratha rAjA te mAro dAsa che. have tene Dara choDI mArI sAthe sukha bhogava. huM tane mArI paTarANI banAvIza. tuM mAruM kahyuM mAnI jA. mArA je rAjA tane nahi maLe. indraprabhAne upadeza -rANuM bhayathI dhrujatI hatI. chatAM kAmAtura madhurAjAnA
Page #669
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64che. zAradA krikhara vacane sAMbhaLIne hiMmata karIne IndraprabhAe kahyuM. he mahArAjA! tame te amArA pAlaka pitA samAna che. tamane zuM A zebhe che? parasaMgathI lekamAM niMdAne pAtra banAya che, mitra sAthenI mitratA tUTI jAya che, manane tApa vadhe che ne baLane kSaya thAya che. rAjyane ne dhanane nAza thAya che. jagatamAM kalaMkita banAya che. parastrInA saMgathI jIvane narakamAM javuM paDe che. ATalA mATe parastrIne tyAga kare joIe. vaLI he mahArAjA ! Ape evuM kayAMya sAMbhaLyuM che ke pANImAMthI agni utpanna thAya che? meghamAMthI aMgAra vRSTi, sUryamAMthI aMdhakAranI utpatti ane caMdramAMthI aMgArA jhare che? samudra kadI pitAnI maryAdA choDe che ? tema AvA meTA mahArAjAe kadI parastrImAM Asakta bane kharA? rAjA te haMmezA parastrInA tyAgI hoya ne tame A zuM kare che? jarA samaje. A IndraprabhAnA vacananI kAmI madhurAjAnA dilamAM heja paNa asara na thaI. jema kSArabhUmimAM game teTalo varasAda varase che te nakAme jAya che. sarpane game teTaluM dUdha pIvaDAvavAmAM Ave te te jhera banI jAya che. tema IdubhAne upadeza madhurAjA mATe nakAme gaye ane nirlaja thaIne madhurAjAe InduprabhA upara baLAtkAra karI tenuM cAritra lUMTayuM. baMdhuo A bhAratabhUmimAM kaMIka satI strIo thaI gaI che. jemaNe zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe prANa kADhayA che. rANakadevI upara jyAre sidhdharAjanI daSTi bagaDI ane tenuM zIyaLa khaMDana karavA taiyAra thayo tyAre satIe potAnA prANa daI dIdhA. caMdanabALAnI mAtA dhAriNI devI upara ratha calAvanArA sArathInI dRSTi bagaDI tyAre jIbha karaDIne marI gaI. AvI te kaMIka satI strIoe zIyaLanI rakSA mATe prANanA balidAna dIdhA che. paNa zIyaLanuM khaMDana thavA dIdhuM nathI. A IduprabhA samajatI hatI ke mArA upara madhurAjAnI kudaSTi thaI che. eTalA mATe te AvavA taiyAra na hatI. rAjA tene mUkIne gayA tyAre paNa tene duHkha thayuM. rAjAe tene rAtre pitAnA mahele zA mATe belAvI hatI. tenuM kAraNa te samajI gaI hatI. chatAM cAritranuM rakSaNa karavA samartha thaI zakI nahi ne raMka jevI banIne rAjAnA bAhupAzamAM jakaDAI gaI. te enA satItvamAM kacAza kahevAya. tenuM zIyaLa khaMDita thayuM. eka divasa te tenA dilamAM khUba dhrujArI thaI ke A zuM thaI gayuM ? khUba raDI. paNa madhurAjAnA mIThA madha jevA vacane, tenA hAvabhAva joIne tenA manamAM thayuM ke have te je banavAnuM hatuM te banI gayuM. AvA vicArathI tene zeca ocho thaye. be-traNa divasa manamAM saMkeca rahyo. pachI te e madhurAjAnA premamAM paDI gaI. ane pitAnA patine bhUlI gaI. AhAhA ! saMsAramAM mahanI viTaMbaNA kevI che. eka vakhata hemaratha rAjAne
Page #670
--------------------------------------------------------------------------
________________ lArA libare paramezvara tarIke pUjanArI Aje parAyI banI gaI. haMmaratha rAjA mAne che ke mArI IndraprabhA thoDA divasamAM Avaze. te tenI rAha joI rahyo che. madhurAjA kAmAMdha heya ne use karI paTarAnI, - vividha bhAMti ke sukha bhogave mAne Indra IndrANuM he-zrotA. madhurAjA IprabhAnA premamAM paDI pitAnI rANIone bhUlI gaye ne Ane paTarANI banAvI tenI sAthe Icchita sukho bhegavavA lAgyA. jema devalokamAM Indra-IndrANI sukha bhogave tema A baMne paraspara sukha bhogavavA lAgyA ne AnaMda karavA lAgyA. hemaratha IndraprabhAnA rakSaNa mATe je mANasane mUkIne gayA hatA temanAthI rANInuM A vartana sahana thayuM nahi. tethI teo baTapura cAlyA gayA. tyAM jaIne hemaratha rAjAne samAcAra ApyA ke tame je madhurAjAne tamArA khAsa mitra samaje che te tamArA khAsa duzamana nIkaLyA. eNe tamArI rANI IndraprabhAne meLavavA mATe tamArI sAthe mitratA bAMdhI hatI ane pAchaLathI IndraprabhAne satkAra karavAne bahAne tyAM rAkhIne teNe tenuM kArya siddha karyuM che. ane IduprabhA tenI paTarANI banIne besI gaI che. pahelAM te hemaratha rAjAne A vAta upara vizvAsa na AvyuM. paNa jyAre tenA maMtrI Adi mANasee daDhatApUrvaka kahyuM ke ame jAte jaIne AvyAM chIe. tyAre rAjAne khUba AghAta lAgyo ke zuM IduprabhA tenI paTarANI banI gaI? A vicArathI rAjA ekadama bebhAna thaIne paDI gayA. have tenuM zuM thaze tenA bhAva avasare. (pU. bA. bra. harSadamuni mahArAja sAhebanI Aje 23 mI puNyatithi hevAthI temanA vairAgyamaya jIvananuM temaja prabhAvazALI cAritranuM ane temanA guNenuM pU. mahAsatIjIe suMdara varNana karyuM hatuM. je sAMbhaLatAM zretAonI AMkhe azrubhInI banI gaI hatI.) vyAkhyAna naM. 69 bhAdaravA vada 6 ne maMgaLavAra tA. 14-9-76 sujJa baMdhuo ! suzIla mAtAo ne baheno ! rAga dveSanA vijetA ane mokSamArganA praNetA evA vItarAga paramAtmAnA mukhamAMthI nIkaLelI zAzvatIvANI tenuM nAma siddhAMta. e siddhAMtanI vANI amRtavANI che. e vANInuM je AtmA hRdayanA bhAvapUrvaka pAna kare che te ajara amara banI jAya che. mahAna bhAgyadaye A amaravANInuM pAna karavAne suavasara maLe
Page #671
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para che tene cUkaze nahi. A vANunuM pAna karanAra AtmAnA janma-maraNanA pherA TaLI jAya che. ane ajJAnanA aMdhakAra dUra thAya che. A saMsAramAM jIvane muMjhavanAra hoya te ajJAna che. ajJAnane kAraNe jIva caturgati saMsAramAM paribhramaNa kare che, ane aneka prakAranA duHkha bhogave che. gharamAM ghaDIka aMdhAruM thAya te mUMjhavaNa thAya che paNa AtmAmAM ajJAnanuM aMdhAruM che tenI mUMjhavaNa thAya che? jAvanti vijjA purisA, savve te dukkha saMbhavA / / supatti vAta mUha, saMsAraja zAMti | utta, sU, a. 6 gAthA 1 jeTalA ajJAnI purUSa che te badhA duHkha bhogave che. mUDha-ajJAnI purUSa anaMta saMsAramAM pIDAya che, duHkha pAme che, ane te ajJAnI chava karmanA baMdhanene teDI zaktA nathI. tamane bAhya aMdhakAra sAle che tema je ajJAnane aMdhakAra sAlaze te tene dUra karavAno prayatna karaze. ajJAna e aMdhakAra che ne jJAna e prakAza che. Aje te Thera Thera Tayuba lAITe thaI gaI che eTale aMdhAruM dekhAya nahi, chatAM ghaNAM vicArazIla mANase rAtrinA samaye bahAra nIkaLe tyAre beTarI sAthe rAkhe che. jenA kAraNe aTavAI na javAya. paNa jenI pAse sAdhana nathI te khADIkhADAmAM paDI jAya che. ajJAnI jIva mATe bhakta kabIre kahyuM che ke nAma na jAne gAMvakA, bina jAne kita jAya, calate calate juga bhayA, pAva kesa para gAMva . keI mUrkha mANasa gAmanuM nAma jANatA nathI. gAma keTaluM dUra che tenI khabara nathI ne AMkha baMdha karIne cAlyA jAya che. AvI rIte varSo sudhI te cAlyA kare te paNa gAma pahoMce kharo ? "nA". ene khabara hoya ke mAre amuka gAma javuM che te te gAma viSe pRcchA kare. te tene kaI batAve. jJAna vinA badhuM aMdhAru che. 05 gAumAM gAma hovA chatAM varSo sudhI cAlyA kare paNa gAma na Ave. A rIte tame jIvanamAM vicAra kare ke ajJAna e AtmAne dukha karanAra che ke nahi? ajJAna duHkharUpa lAgatuM hoya te tene dUra karI jJAnanI nAnakaDI beTarI tamArI pAse rAkhe. jJAnI ane ajJAnImAM zuM aMtara che te samajo. jaM annANI kammaM khavei, bahuyAhiM bAsakoDihiM / taM nANI tihiM gutto khavei, sAsamittaMga // ajJAnI jIva je karmone karoDe varSo sudhI karaNI karIne khapAve che te karmone traNa guptiyukta jJAnI mahAtmA eka zvAsa le teTalA samayamAM khapAve che. A jJAnano prabhAva che. karmo khapAvavA jJAnane dIpaka pragaTAve. gharamAM kayAM kaI cIja paDI che
Page #672
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara }} te prakAza haze te joI zakaze ne meLavI zakazeA. paNa jo adhakAra haze teA kalAka sudhI phAMphA mAraze| te paNa vastu jaDavAnI nathI. tema ApaNAM AtmAe anaMtakALathI bhavamAM bhamIne kevAM kevAM karyuM khAMdhyA che ne tene kevI rIte dUra karI zakAya te jJAnanA prakAza thatAM khakhara paDe che ne pachI te karmAM alpa samayamAM dUra karI zakAya che. ane ajJAna avasthAmAM karaNI karavA chatAM tene dUra karI zakAze nahi. ajJAnanA adhakAra TALavA mATe bhakata bhagavAnane prArthanA karatAM kahe che he prabhu! tuM te eka alauki dipaka che. tAru' teja anekhuM che. tAru jJAna agAdha che. e jJAnanAM kirA mArA aMtaramAM Ave te mArA jIvanamAM rahelo ajJAnanA aMdhakAra naSTa thaI jAya che. sidhdhAMtanI svAdhyAya karavAthI jIva jJAnAvaraNIya karmIne khapAve che. svAdhyAyanA pAMca bheda che. vAcanA, pRcchanA, pariyaTTA, anuprekSA ane dhama kathA. A pAMca prakAranI svAdhyAya karavAmAM mana lAgI jAya te ADuM avaLuM kyAMya bhaTake nahi ne krama badhana kare nahi. jenuM mana navaru paDe te ADA avaLA vicAra kare. bahAra bhaTake ne krama badhana kare. eka pavitra sAdhu hatA. emanA gurU moTA vidvAna jJAnI hatA. temanA ziSyaparivAra vizALa hatA. eka sAdhunA manamAM kharAma vicAro AvavA lAgyA. paNa sAdhu khUba lajAvAna hatA. bhagavAna kahe che ke sAdhu kadAca enA krama`nA udbhayathI cAritrathI paDavAI thaI jAya paNa jo tenAmAM lajjA haze teA te ThekANe Avaze. lajjA dayA, saMjama baMbhaceraM, kallANa bhAgIssa bisohI ThANaM // jenAmAM lajajA, dayA ane saMyama che, prAcaya zudhdha che te eka divasa kalyANu karIne mokSamAM jAya che, pelA sAdhu bhUkha lajjAvAna hatA. te manamAM mUMjhAyA kare che AvA kharAba vicAra kAne kahuM ? kAI ne kahI zakAtA nathI. AhAra-pANI karavAmAM ke dhyAna vigere kAI kriyAmAM enuM mana cAMTatuM nathI. te gamagIna rahevA lAgyA tyAre khIjA temanA sarakhA sAdhue pUche che tame hamaNAMthI udAsa kema raheA cho ? zuM takhiyata kharAkhara nathI ? Apane zuM thAya che? tyAre kahe che bhAI! zuM vAta karuM ? meM kAinA dabANathI, praleAbhanathI ke rAgathI dIkSA lIdhI nathI. samajaNapUrvaka AtmAnA bhAvathI lIdhI che. paNa keNu jANe mArA evA gADha karmonA udaya thayA che ke mArA manamAM kharAba vicAre Ave che. A vicArene dUra karavA mahenata karuM chuM. paNa e mArA cittamAMthI jatA nathI. mArA manane caMcaLa anAve che. chellA paMdara divasathI Ama thayuM che. paNa kAI ne kahI zakatA nathI. ATaluM khelatAM AMkhamAM daDadaDa AMsu paDavA lAgyA.
Page #673
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che. bIjA ziSyoe gurUne A vAtanI jANakArI karI eTale gurUe te ziSyane pitAnI pAse bolAvI ekAMtamAM besADIne pUchayuM-ke tane zuM vicAre Ave che ? mane hadaya kholIne kahI de. ziSya satya hakIkata gurUne jaNAvI dIdhI. gurUe kahyuM tuM raDIza nahi. huM beTho chuM. gurUne ziSya pitAnA saMtAna je vahAlo hoya che. e vahAla saMsAranuM nahi ha..enuM jaladI kema kalyANa thAya te mATe vahAlathI gurU tene mArgadarzana kare che. gurU dararoja ziSyane traNa vAge uThADI svAdhyAya karAve, pratikramaNane samaya thAya eTale pratikramaNa kare. vaLI sUryodaya pachI svAdhyAya karAve. je svAdhyAya-vAMcana karyuM hoya tenuM dhyAna karAve. bapore gaucarI karavA mokale. AhAra paNa karI nivRtta thayA eTale vAMcaNa kare, prazna-carcA kare. gurU dareka kriyAmAM ziSyanI sAthe bhAga levA lAgyA. enuM mana eka sekanDa paNa navaruM na paDavA dIdhuM. A pramANe mahinA sudhI karyuM eTale ziSyanA manamAM je kharAba vicAra AvatA hatA te cAlyA gayA ne pahelAMnI jema saMyamamAM sthira thaI gayA jJAnI kahe che ke manane navaruM paDavA na dezo. chevaTe navakAramaMtrano jApa cAlu rAkhaze. have ApaNe mULa adhikAra vicArIe. padmAvatI rANInA nAga mahatsavamAM pratibudhdhi rAjA tene banAvaDAvele dAmakAMDa joIne prasanna thayA. paNa pradhAnanA sukhethI sAMbhaLyuM ke mithilA nagarImAM kuMbharAjAnI prabhAvatI rANInI kuMkhe janmelI mallIkumArInA janma vakhate je dAmakAMDa banAvavAmAM Avyo hato tenI AgaLa A dAmakAMDa kAMI visAtamAM nathI. tyAre pratibuddhi rAjAnA manamAM vicAra thayo ke eka kuMvarInA janma vakhate A mATe dAmakAMDa banAve ne mATe utsava karyo te mallIkamArI kevI haze ! pUrvane neha A nimitta maLatAM jAgRta thaya ne subudhi pradhAnane rAjA kahe che ke "kerisiyANaM devANuppiyA ! mallI videha rAyavara kannA" he devAnupriya ! videha rAjaputrI mallIkumArI evI kevI che ke jemanA janmotsava vakhate banAvelA dAmakAMDa AgaLa padmAvatI devIne A zrIdAmakAMDa lakSAMza paNa nathI lAgata! A rIte rAjAnuM sAMbhaLIne IphavAku vaMzamAM utpanna thayelA pratibudhi rAjAne subudhyi pradhAne kahyuM ke videha rAyavara phannagA supaiThiya kummunnaya cAru ke he mahArAjA ! te videha rAjAnI uttama kanyA mallIkumArI sarasa AkAravALA cabAnI pIThanA jevA suMdara unnata caraNavALI che. zuM tenuM teja che ! enA jevI te duniyAmAM keI sauMdaryavAna strI nathI. tema pradhAne khUba prazaMsA karI. (zAstrakAra kahe che ke vizeSa varNana jaMbudvIpa prajJapti vigeremAM karavAmAM AvyuM che.)
Page #674
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 645 A pramANe subudhi pradhAnanA mukhethI zrIdAmakAMDanA guNazravaNathI temaja malIkumArInA sauMdarya vigere guNonI carcA sAMbhaLIne tene hRdayamAM avadhArita karIne khUba harSita thayelAM pratibudhdhi rAjAe tane bolAvIne A pramANe kahyuM___ " gacchAhi NaM tuma devANuppiyA ! mihilaM rAyahANi, tatthaNaM kuMbhagassa raNNA dhUyaM pabhAvaIe devIe attayaM malliM videha rAyavara kaNNagaM mama bhAriyattAe varehiM / " he devAnupriya! tame mithilA rAjadhAnImAM jAo, ane prabhAvatIdevInA udarathI janma pAmelI kuMbhaka rAjAnI putrI mallIkumArInI mArI vadhunA rUpe yAcanA kare, eTale ke tame mithilA nagarImAM jaIne kuMbhaka rAjAne ema kahe ke sAketa nagaranA adhipati pratibudhi rAjA tamArI putrI je prabhAvatIdevInI AtmajA eTale ke prabhAvatIe jene janma Ape che te mallIkumArIne paraNavA Icche che. te tame te vAtane svIkAra kare. ahIM prabhAdevInI putrI kahevAnuM kAraNa eka ja che ke rAjAne ghaNI rANIo heya ne ghaNI kuMvarIo heya tethI bIjI kuMvarInI mAMgaNI kare che tema na samaje te mATe pratibudhdhi rAjAe spaSTa vAta kahevaDAvI hatI. A saMsArane rAga ke che ! pUrvabhavamAM mitro hatA. tyAM kevI uttama sAdhanA karI hatI ! tyAMthI kALa karIne badhA eka vimAnamAM deva thayA hatA. ane tyAMnuM AyuSya pUruM karIne judI judI jagyAe jamyA che. A mitra rAjAone khabara nathI ke amAre enI sAthe pUrvane zuM sneha che? paNa mallIkumArI te avadhijJAnanA baLathI badhuM jANe che. eTale emaNe te badhI taiyArI karI rAkhI che. ApaNe te e vAta samajavI che ke pUrvane saneha jAgRta thatAM manuSyanA manamAM kevI bhAvanA jAgRta thAya che. mallIkumArInuM nAma ane tenA rUpa-guNanI prazaMsA sAMbhaLIne pratibudhdhi rAjAne tenA pratye moha jAge ne pitAnI rANI banAvavAnuM mana thayuM. ene joI paNa nathI. phakta pradhAnanA mukhethI sAMbhaLIne paraNavAnuM mana thayuM te sAmAnya vAta nathI. A te pUrvanA nehanA kAraNe banyuM. A saMsAramAM viSaya vAsanAnuM prabaLa jera che. aMtaramAM sUtele viSayarUpI viSadhara nathI jAge, teNe phUMphADA nathI mAryo tyAM sudhI sAruM che. kAma vikAranI eka kathA karavAthI paNa kAmane kIDe jAgI uThe che. brahmacaryanuM pAlana karavA mATe nava vADa batAvI che. temAM chaThThI vADamAM kahyuM che ke brahmacArI sAdhu-sAdhvI heya agara zrAvaka-zrAvikA hoya temaNe pUrve je kAmaga bhegavyAM che tene yAda karavAM nahi. je yAda kare te sarSa ane kaThIyArAnuM daSTAMta ApyuM che. vagaDAmAM vasatA zImAe kaThIyArAne roTale ne kaDhI khavaDAvIne mokalyA. enA gayA pachI khabara paDI ke chAzanI gorasImAM sarpa levAI gayo hate. bAra varSe te pAcho Avyo tyAre
Page #675
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kezImAe pUchayuM-dIkarA ! tuM jIvate che? Ama pUchavAnuM kAraNa pUchayuM tyAre DozImAe sarpanI vAta karI. eTale bAra varSe tenuM jhera caDhayuM. tyAM ne tyAM mRtyu pApe. je pUrvanuM smaraNa karAvyuM na hota te kAMI vAMdho na Avata. smaraNa thayuM te jhera caDhayuM. tema pUrvanA kAmaganuM smaraNa karavAthI jhera caDhe che. mATe jene zudhdha brahAcaryanuM pAlana karavuM hoya teNe pUrvanA kAmonuM smaraNa karavuM nahi. brahmacarya e kiMmatI kahInura ratna che. tamArA rane sAcavavA eka tijorI che paNa brahmacarya rUpI rananuM jatana karavA mATe nava vADa rUpI nava tijorIo che. te vicAra kare. e rana keTaluM kiMmatI haze ! pratibudhdhi rAjAe malIkumArInuM nAma sAMbhaLyuM. tenA sauMdaryanI prazaMsA sAMbhaLI aMdara beThelA viSayarUpI viSadhare phUMphADo mAryo ke basa, e malalIkumArIne mArI rANI banAvuM te mAruM aMteura zebhI uThe. eTale teNe tane bolAvI mithilA nagarI jaIne kuMbhaka rAjA pAse mallIkumArInI mAMgaNI karavA kahyuM ne kahyuM ke mallIkumArI khUba sauMdaryavatI che ne guNavAna che. ziva nA tAM jaNA AvI anupama guNa ane addabhUta sauMdaryavatI te mallIkumArI pitAnA zuka rUpe (mUlya rUpe) mAruM AkhuM rAjya mAMgaze te huM mAruM AkhuM rAjya tene samarpita karavA taiyAra chuM. juo, mohanIya karma ke nAca nacAve che. pratibudhdhi rAjAne zuM rANI na hatI ? hatI. chatAM mallIkumArIne paraNavA mATe rAjya ApavuM paDe te ApavA taiyAra thayA. have A maharAjA zuM karaze, kevI ramata ramADaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra :- ahIM paNa mehanuM nATaka kevuM che? madhurAjA ane prabhA rANI baMne pahelethI paraNelAM hoya te rIte sukha bhogavavA lAgyA. have IndraprabhAne hemaratha rAjA yAda paNa AvatA nathI. enA satItvamAM khAmI hatI. je te bhAratanI satI strIo jevI hatI te prANa daI deta paNa zIyaLa khaMDita thavA detA nahi. mohanIya kameM nAca nacAvyo ane lAja zarama cheDIne madhurAjA sAthe vilAsa karavA lAgI. hAthanAM karyA haiye vAgyA : hemaratha rAjAnA maMtrI-kaMcukI vigeree samAcAra ApyA. pahelAM rAjAnA mAnavAmAM na AvyuM paNa aMte mAnavuM paDayuM ne tene khUba AghAta lAgyA. ane rAjA bebhAna banI gayA. khUba upacAra karyo eTale bhAnamAM AvyA. pachI kahe che pradhAnajI ! tame jaladI sinya taiyAra kare. e kIDI je madhurAja enA manamAM zuM samaje che? huM ene capaTImAM cALI nAMkhIza. tyAre pradhAne kahyuM- sAhebahave rahevA de. kIDI je e nathI, tame enI AgaLa kIDI
Page #676
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jevA che. e mATe baLI rAjA che. enA sainya AgaLa tamAruM sainya keTaluM? ene roLI nAMkhatA tame caLAI jaze. laDAI karavAnI vAta cheDI de. enI sAme tamAruM jera nahi cAle. have hemaratha rAjAne bhAna thayuM. khUba raDavA lAgyuM ne IduprabhAIprabhA...karavA lAgyuM. tyAre pradhAne kahyuM have rAMDyA pachInuM DahApaNa zA kAmanuM? pahelAM tamane InduprabhAe ghaNuM samajAvyA paNa tame samajyA nahi. khUba bheLapaNa karyuM. tamArA hAthanA karyA haiye vAgyAM. have te I-prabhA paNa tamArI nathI. ene moha choDI de. jo e tamArI hatI te kAyA kurabAna karata. tamAre mATe prANa ApI deta paNa madhurAjAnA mehamAM lapaTAta nahi. A rIte khUba samajAvyA paNa rAjAne meha utarata nathI. bahemaratha rAjAne vilApa : arere. IduprabhA ! tuM mane mUkIne kyAM cAlI gaI? mane te tArA vinA gamatuM nathI. huM te tArI rAha jotA hatA ke Aje Ave ke kAle Ave. paNa tuM te mane bhUlI gaI. IduprabhAnA viyegamAM hemarathI rAjA kSaNamAM hase che, kSaNamAM rahe che ane kayAreka gAya che, nAce che ne kUde che. ghaDIkamAM mahelamAM jAya che ne pAchA bahAra Ave che. ane cAre tarapha daSTi pherave che. keI vakhata mahelamAM sUI rahe che te kaI vakhata sabhAmAM jAya che. kayAreka evA karUNa svare vilApa karatA karUNa svare bole che ke he IduprabhA ! tArA vinA huM jIvI zakuM tema nathI. tArA vinA A baTapuranuM rAjya ane rAjamahela sUnA lAge che. tAre viyega mArA mATe asahya thaI paDe che. tArA viyegamAM mArI bhUkha bhAgI gaI che ne uMgha uDI gaI che. meM tAruM zuM bagADayuM che? meM tAre zuM gune karyo che ? te tuM eka vakhata mArI pAse AvIne mane kahI de. te te mane ghaNuM samajAvyuM paNa meM bheLa banIne tane tyAM mUkI te khoTuM karyuM. have e madhurAjA sAme mAruM jera cAle tema nathI. paNa tuM ahIM AvI jA. Ama bolate cAre bAju nagaramAM bhamavA lAgyo. dhULamAM ALoTavA lAgyA ne kayAreka te pite paherelA vastro paNa kADhI nAMkhavA lAgyA. pradhAna Adi mANasoe rAjAnuM mana zAMta karavA ghaNAM upacAra karyA. ene bIjI ghaNI rANIo hatI, paNa IduprabhA AgaLa tene tuccha lAgatI hatI. kaI rIte rAjAnuM mana zAMta na thayuM. IduprabhAnI pAchaLa magajano kAbu gumAvI pAgala banI gaye. have enA mANasoe thAkIne tene choDI dIdho. enA karmodaye vane vana bhamavA lAgyA. jyAM gAma Ave tyAM jaI che IduprabhA... he IndraprabhA karavA lAgyA. ene gAMDa mAnI keI patharA mAravA lAgyA. chekarAe tene gAMDagAMDe kahIne ThekaDI uDADavA lAgyA. Ama karatAM hemaratha rAjA IndraprabhAnI pAchaLa pAgala banI bhavitavyatAvaza rakhaDatA rakhaDate adhyA nagarImAM Ape.
Page #677
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara pAgala banele hemaratha rAjA ayodhyAmAM bhaTakavA lAgyo' : pAgala hemaratha rAjA adhyA nagarImAM bhamavA lAgyA. kUvAne kAMThe panIhArIo pANI bharavA Ave che. temAM je kaMI rUpALI strIne dekhe te I-prabhA... tuM mArI IduprabhA chuM ema kahI tenI pAchaLa deDavA lAgyA. tyAre strIo tene lAkaDI vaDe khUba mAravA lAgI chatAM te bolavAnuM baMdha karate nathI. uparathI ema kahevA lAgyuM ke mArI IduprabhA ahIM AvI che? keIe joI che? jo tame joI hoya to mane batAve ne? Ama bakavA lAgyA ne badhA chokarAo tenI pAchaLa paDayA. ene kAMkarA mAravA lAgyA paNa A te IduprabhA.... IduprabhAne pikAra karate rakhaDate rakhaDate rAjamahela pAse AvyA. I-prabhAnI dAsI ene joIne oLakhI gaI. nakkI A IduprabhAne pati hemaratha rAjA che enI pAchaLa ke pAgala banI gayA che - dAsI deDatI IndraprabhA rANI pAse AvIne kahyuM mahArANI ! eka vicitra ghaTanA banI che. te tamane kahetAM mArI jIbha upaDatI nathI paNa kahyA vinA huM rahI zakuM tema nathI. tyAre rANIe kahyuM zuM che? je hoya te mane jaladI kahe. tyAre dAsIe kahyuM ke pahelAM ApanA pati hatA te hemaratha rAjA ApanA viyogathI pAgala banI gayA che ke jyAM tyAM bhaTake che. dAsInI vAta sAMbhaLIne IduprabhAe gusse thaIne kahyuM. pahelAM mArA je pati hatA tene te huM eka nahi ghaNI rANIe che. ene tyAM hAthI-ghaDA, ratha, sainike badhuM che. ene kaI vAtanI kamInA che ke te pAgala banIne ekale bhaTake ? tArI vAta tadana beTI che. tyAre dAsIe kahyuM ke je tamane mArI vAta sAcI na lAgatI hoya te jharUkhe cAle. huM tamane batAvuM. ema kahIne dAsI rANune mahelanA jharUkhe laI gaI. ane pAgalanI mAphaka IndraprabhA... IndraprabhA belatAM hemaratha rAjAne batAvatAM kahyuM. juo, tamArA pati che ke nahi ? enAM tame darzana kare. IduprabhA tarata oLakhI gaI. - devAnupriye! A kevI moharAjAnI mAyA che ! ahIM jovAnuM eTaluM che ke je rANI pitAne cheDI parAyA purUSanA premamAM paDI gaI tenuM nAma paNa levuM game? nA. enA pratye napharata thavI joIe ne ? tenA badale hemaratha tenI pAchaLa pAgala banI gayo. AnuM nAma saMsAra che. haju paNa dekhe. moha zuM karAve che? rANInA manamAM thayuM ke A te mArA nAmane pikAra kare che. mane vavaze tenA karatAM samajAvIne kADhI mUkuM. eTale teNe zuM karyuM? dhAya bheja bulAyA hemaratha ke, pUchA ekAMta mAMI, pahele kahA tune nahi mAnA, meM tujha nArI nAMI he-zrotA. IndraprabhAe dAsI mekalIne hemaratha rAjAne upara belA. ne tene ekAMtamAM
Page #678
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara laI jaIne kahyuM. have IprabhA.... IndraprabhA kahIne zuM mAro phajete karavA uTha che? meM tane pahelAM ghaNuM samajAvyA chatAM samaye nahi. have chAnAmAne ahIMthI cAlyA jA. nahitara rAjA Avaze te tane mArI nAMkhaze. ATaluM kahevA chatAM mohamAM pahele rAjA kahe che he IduprabhA! tuM mArI priya rANI che ne huM tAre prANuM priya pati chuM. tArA vinA huM jIvI zakuM tema nathI. mane jIvADe e tArA hAthanI vAta che. mATe tuM cAla. ApaNe baTapura jaIe tyAre IndubhA gusse thaIne kahe che. have huM tArI rANI nathI. hamaNAM madhurAjA Avaze ne tane jeze te mArI nAMkhaze. mATe jaladI A nagarI choDIne cAlyA jA. rANInA zabdo sAMbhaLIne hemaratha rAjAne khUba duHkha thayuM. arere... IduprabhA ! tAre mATe te meM rAjaya choDayA ne bhekha laIne bhaTakuM chuM ne tuM A zuM bele che? rANI kahe che have mAre tArI vAta sAMbhaLavI nathI. tuM cAlyA jA. tuM mArA pati nathI, ne huM tArI patnI nathI. Ama rakajhaka kare che. have zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 70 bhAdaravA vada 7 ne budhavAra tA. 15-9-76 svAduvAdanA sarjaka, mokSamArganA pathadarzaka, bhavya jInA udhdhAraka evA vitarAga bhagavAne jagatanA jIvane upadeza ApatAM pharamAna karyuM ke he mAnava! tuM te sauthI maTe vahepArI chuM. moTA vahepArI moTe (ghaNe) napho meLave che. saMsAra vyavahAramAM paNa Apa jANe che ke meTe vahepArI kene kahevAya che ne nAne vahepArI kene kahevAya che? je moTA vahepArI pAsethI thoDe mAla laIne gAma athavA nagaramAM tenuM vecANa kare che te nA vahepArI kahevAya che. ane evA nAnA vahepArInI dukAne saMkhyAbaMdha jovAmAM Ave che. paraMtu lAkho ane kareDanI milaktathI je moTA pAyA upara vahepAra kare che, je aneka dezomAM potAnI dukAne, phekaTarIo ane kaMpanIonI zAkhA khole che, jene mAla paradezamAM jAya che, ane je paradezathI mAlA ahIM maMgAve che tene tame meTA vahepArI kahe che ne ? "hA". A nyAyathI jJAnI ApaNane e samajAve che ke corAzI lAkha chavAyonimAM asaMkhyAtA ane anaMtA jIve che. te potAnA karmo anusAra eka nimAMthI bIjI yonimAM janma-maraNa kare che. manuSya sivAyanA keI paNa jIve badhA nAnA vahepArI kahevAya che. kAraNa ke te utkRSTa karaNI rUpa maTe vahepAra karIne kevaLajJAna ane kevaLadarzana rUpI amUlya na meLavIne mokSagatimAM jaI zakatA nathI. A saMsAramAM phakta mAnava e che
Page #679
--------------------------------------------------------------------------
________________ cheTha zAradA thrikhara ke je utkRSTa sAdhanA rUpa maTe vahepAra karIne kevaLajJAna rUpI sarvotkRSTa dhana kamAIne mokSanI TikiTa meLavIne mekSamAM pahoMcI zake che. mekSanI TikiTa tamArA kAgaLanI neTathI maLI zakatI nathI, tene kharIdavAne mATe jJAna-darzana-cAritra-tapa ane dAna rUpI kiMmatI nANuM joIe. mahAna purU kahe che je tene dhana bahu priya che te tuM meTe vahepAra karIne Atmika dhana jJAna-darzana Adi upArjana karI le. ane te dhana jagatamAM je be ke che temAM nahIM mUkatAM bhagavAnanI sadhdhara beMkamAM mUkI de. pachI je tenuM pariNAma kevuM Ave che? mRtyulokanI beMka te thoDuM vyAja Ape che paNa bhagavAnanI beMka te eTaluM vyAja Apaze ke te dhanathI tuM mokSanA zAzvata sukha kharIda karI zakaze. paraMtu jIva ajJAna dazAne kAraNe Atmika dhanane bhUlIne bhautika dhana meLavavA mATe phAMphA mArI rahyo che. te pitAnA zudha svarUpane bhUlI gayA che. tene viveka vIsarAI gaye che. huM keNa chuM? mAruM zuM svarUpa che ? e vAta badhI cUkI gayA che. eTalA mATe jJAnI purUSa kahe che ke anaMta kALathI AthaDa, vinA bhAna bhagavAna, sevyA nahIM gurU saMtane, mUkayuM nahi abhimAna. jIva 84 lAkha chavAyenimAM anaMtakALathI AthaDI rahyo che. bhavamAM bhaTakI rahyo che. chatAM haju tenI rakhaDapaTTI baMdha thatI nathI. tenuM zuM kAraNa? haju AtmAne piotAnA svarUpanuM bhAna thayuM nathI. keI vAra pagapALA musApharI karavAno prasaMga Ave ne be cAra mAIla cAlavuM paDe te ghera AvIne zuM kahe ? Aje te thAkI gayo chuM. keI saMta-satIjI sAthe sAyana sudhI kaI vAra vihAra karIne jAva te. paNa ghera AvIne kaheze ke Aje te pAMca mAIla cAle che tethI thAka lAgyo che. paNa A AtmA keTalA kALathI rakhaDe che ? anaMtakALathI AtmA bhavATavImAM bhale paDe che. bhavATavImAM rakhaDatA anaMta kALa kADhaye chatAM haju thAka lAgyo che kharo ? kaMTALe AvyuM che khare? eka mANasa daza paMdara varSathI regathI pIDAtuM hoya te ene kaMTALo Ave ne ? have mane keI A roga maTADanAra maLe te sAruM. jyAre A rogamAMthI jaldI mukta thAuM? A te dravya roga che chatAM jIvane kaMTALo Ave che. ApaNe AtmA anaMtakALathI karmanA rogathI gherAyelo che chatAM tene kaMTALe Avato nathI ne karmane regathI mukta banavAnuM mana thatuM nathI. jIvane saMsAranA kAryomAM thAka lAgatuM nathI. jyAM AtmasAdhanA karAtI hoya tyAM thAka lAgI jAya che, ne kaMTALe Ave che. eka patharaNe cAra-pAMca sAmAyika karI te kaheze ke mahAsatIjI ! mArI kammara dukhavA AvI che ane dukAnamAM tame gharAkane samajAvavA keTalIvAra uTha besa
Page #680
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 671 kare che chatAM thAka lAge che kharo? nathI lAgatuM. tyAM keTalI lAcArI batAvo cho! tyAM jIvanI keTalI namratA che! AvI namratA AtmA mATe Ave te keTaluM sAruM! vadhu zuM kahyuM? dehane sAcavavAnI keTalI kALajI che! phAsTa TreIna AvatI juo te tame pATA oLaMgavA jAva kharA? na jAva. kAraNa ke tame jANo cho ke te TreInanI vacamAM AvI javAthI mRtyu thAya che. A badhA bhayasthAnakothI bhaDako che paNa have A saMsArane bhaya lAge che? saMsArane bhaya lAgaze tyAre tene pitAnA sva svarUpanuM bhAna thaze. AtmAnI pIchANa thaze. anAdikALathI jIvane zarIranI jANakArI thaI che paNa haju AtmAnI jANakArI thaI nathI. dardathI kaMTALo te DokaTara zeAdhavA jAva ne ? tema AtmAne vibhAvane rega lAgu paDe che chatAM DekaTara zodhavAnuM mana thAya che? nathI thatuM. kAraNa ke pugalanI pIchANamAM jIva paDe che. paNa jJAnI kahe che ke zarIrane bhAva e parabhAva che te AtmAne bhAva e svabhAva che. pratibudhi rAjA zarIranA bAhA bhAvamAM paDayA che. temanI ramaNatA AtmabhAvamAM nathI. pradhAnanA mukhethI zrIdAmakAMDanA guNa zravaNathI temaja mallIkumArInuM sauMdarya temaja guNenuM varNana sAMbhaLIne mallIkumArIne pitAnI rANI banAvavA taiyAra thayA. jIvanI mahAdazA kevI che! nIce utaravuM e jIvane svabhAva thaI gaye che. UMce javAne viveka te bhUlI gayela che. uMce caDhavA mATe puruSArtha kare paDe che. nIce te sahaja utarI javAya che. pANIne uMce caDhAvavA mahenata karavI paDe che paNa nIce utAravA mahenata karavI paDatI nathI. pratibaMdhi rAjAe pradhAnane bolAvIne kahyuM. tame kuMbharAjA pAse jAva ane prabhAvaMtInI AtmajA eTale prabhAvatInI kuMkhe utpanna thayelI malIkumArInI mAMgaNI kare. A rAjAne kyAM rANIo ochI hatI ? zuM rANIone tUTe hate? "nA". paNa jema agni upara rAkha nAMkho te DhaMkAI jAya che paNa pavanane jhapATe lAgatA Agna prajavalita thAya che, tema A rAjA ane mallIkumArIne pUrvane neha DhaMkAyela hate. paNa mallIkumArI nAma paDatAM temane sneha jAgRta thaye. tethI pradhAnane kahyuM. Apa jaIne kahejo ke amArA mahArAjAne malIkumArIne paTarANI banAvavI che. mallIkumArI jevI paTTarANI hoya te amArA rAjyanI zobhA che. teo kadAca hA-nA kare te kaheje ke AvA anupama guNavALI mallIkumArIne je Apa amane Apaze ane tenA badalAmAM Apa kadAca mAruM AkhuM rAjya mAMgaze te paNa daI devA taiyAra chuM. "baMdhuo ! keTale raMgamaha ! ahAhA... eka kanyA paraNavA AkhuM rAjya bakSIsa karavA taiyAra thayA. dilhInA zeThanA dIkarA IlAcIe naTakanyAne paraNavA
Page #681
--------------------------------------------------------------------------
________________ }R zAradA zikhara keTaleA tyAga karyuM ? dUdha cAkhAnA khAnArA, mahAsukhamAM paDele naTaDInA mehamAM paDaye. ane te naTaDI meLavavA keTaleA tyAga karyA ? mAtA-pitAnA premane tyAga, mahAna sukha samRdhdhinA tyAga ane sArA kuTuMbIjanAnA prema cheDI dIdhA.tene eTale vicAra paNa na Avye ke huM A naTaDInA mehamAM paDayA chuM paNa mArA kuLanI lAja ne Ijjata zu' ? mAhanIya karmanA paMjAmAM phasAyelA mAnavIne viveka vIsarAI jAya che, bhAna bhUlAI jAya che ne jJAnanA dIpaka bujhAI jAya che. mAhanIya karme moTA zreSThInA putrane naTa anAvavA mAkalyo. A pratibudhdhi rAjA eka kanyA khAtara peAtAnuM sAruM rAjya aNu karavA taiyAra thayA. A rAjA eka kanyA mATe rAjya devA taiyAra thayA tyAre harizcaMdra rAjAe eka satya dharmanu pAlana karavA Akhu rAjya daI dIdhuM. vizvAmitraRRSi bagIcAmAM tapa karI rahyA hatA. harizcaMdra rAjAne satyavratathI DagAvavA mATe deve rAjAne vizvAmitranA agIcA tarapha javAnI preraNA ApI. rAjA khagIcA pAse paheAMcyA. tyAM RSinA zApathI jhADa sAthe cAMTI gayelI ane strIe amane koI bacAveA, kAi macAvA. satyavAdI harizcaMdranA rAjyamAM jIlma thaI rahyo che ema khelatI kalpAMta karatI hatI. rAjA harizcaMdre te khALAone cheDAvI vizvAmitrane A vAtanI khabara paDatAM krodhanA pAra na rahyo. vizvAmitraRRSinA tapa tApamaya hateA. tethI krodhathI bhabhUkatA rAjasabhAmAM AvyA ne melyA je khALAone madhane bAMdhI hatI tene tame kema cheDI zake ? herizcaMdra rAjAe prajAjanAne pUchyuM ke meM chekarIAne cheDI temAM mAre gunha kharA ? prajAjanAe kahyuM. tame sarvopari mAlika che. tamArI saMpUrNa sattA che. tame dhAre te karI zake che. tamArA gunhA che ja nahi. prajAnA A vacana sAMbhaLI RSine thayuM ke prajA teA rAjAnI tarapheNamAM che. teNe rAjAnA pakSa khecceA eTale RSine krodha AvyeA. ane krodhanA AvezamAM tyAMthI cAlavA lAgyA tyAre rAjAe sanmAnapUrvaka kahyuM. padhAro, tyAre vizvAmitre krodhAvezamAM kahyuM. jo tuM RRSinuM satkAra-sanmAna karatA hAya tA te mAMge te ApI de. tuM rAjanItinI moTI moTI vAta kare che paNa AMgaNe AvelA yAcakane dAna devAnuM te samajatA nathI. rAjA kahe-Apa mAMge te ApuM. pavitra mANasane khyAla nathI hotA ke sAmAnA peTamAM zu khATI khadakha| bharI che ? RSi kahe che he rAjan ! samudra sahita tAruM Akhu` rAjya mane ApI de. rAjAe hasate mukhaDe sAru rAjya eka satyane khAtara ApI dIdhuM. chatAM RSi kahe che--have dakSiNA tA Apa. tyAre rAjAe pAtAnA pradhAnane kahyuM-ApaNA rAjya bhaDAramAMthI 1000 seAnAmahArA ApI de. RSi kahe-samudra sahita AkhuM rAjya
Page #682
--------------------------------------------------------------------------
________________ fly zAradA zikhara te mane ApI dIdhuM. have bhaMDAramAMthI sonAmaha levAze nahi. rAjA vicAra kare che have te 1000 senAmahore bahArathI lAvavAnI rahI. - harizcaMdra rAjAe tArAmatIne vAta karI. tArAmatI ane rohIta baMne rAjAnI sAthe vananI viSama vATe vicAravA taiyAra thayA. tyAre vizvAmitra tArAmatI ane rohItane kahe che. tame mA-dIkarA zA mATe jAya che ? rAjA bhale jAya. vanavAsa tamane nathI. tArAmatI kahe-Ape amane patidharma suMdara samajAvyuM che. te je mArA pati jatA hoya te mArAthI ahIM rahevAya ? RSie tArAmatInI khUba kasoTI karI paNa satI DagI nahi. tyAre RSi kahe-tame jAva che te bhale paNa tamArA dAgInA utAratA jAva. vicAra karaje. eka satya mATe keTaluM cheDayuM ? sAruM rAjya arpaNa karI dIdhuM. te phakta eka satyane mATe ja ne ? harizcaMdra rAjAe satyane mATe saMpUrNa rAjyane tyAga karyo paNa ahIM te pratibudhdhi rAjA mehanA piSaNa mATe ne kanyA meLavavA mATe potAnuM saMpUrNa rAjya daI devA taiyAra thayA ne pradhAnane kahyuM ke tuM jaladI jA ne mallIkumArInI mAMgaNI kara. je te mallIkumArI ApavA mATe AnAkAnI kare ke ADAI kare te rAjya daI devuM paDe te daI deje paNa kanyAne laIne Avaje. A badhuM keNu belAve che? mohanIya karma. "tae NaM se dUe paDibudhiNA raNNA evaM vutte samANe haDhe paDisuNai / " rAjAnA mukhethI A vAta sAMbhaLIne tene hadayamAM dhAraNa karIne subuddhi pradhAna khUba harSita ne saMtuSTa thaze. ane mithilA rAjadhAnI javAnI rAjAnI AjJA svIkArIne te pitAne ghera gaye. pradhAna khUba AjJAMkita che. te rAjAnI AjJA pramANe cAle che. kayAreka rAjA bhUla kare te tene satya samajAve ane rAjA satya cUktA hoya te satya kahI de. te sAco pradhAna che. rAjAnI vAta sAMbhaLI pradhAnane harSa samAtuM nathI. kAraNa ke pradhAne mallIkumArIne nAnI hatI tyAre joI hatI. tyAre paNa tenuM rUpa-sauMdarya khUba hatuM. te te atyAre te kevI zobhatI haze ? AvI suMdara kanyA je amArA mahArAjAne maLe ane te paTarANI bane te amArA rAjyanI kiMmata vadhe ne rAjyanuM mahatva vadhe. tethI pradhAnanA manamAM khUba AnaMda che. eTale ghera jaIne teNe snAna karyuM. snAna karIne cAra ghaMTavALe ratha maMgAvyuM. jene cAra paiDA che ne cAra ghaMTa che evo ratha taiyAra karyo. pachI rathamAM besIne hAthI-ghaDA, subhaTa vigere parivArane sAthe laIne sAketapura nagaramAMthI e nagarInA madhyabhAgamAM thaIne je bAju mithilA rAjadhAnI che, jyAM prabhAvatInI AtmajAta putrI mallIkumArI che tyAM javA ravAnA thayA. mallakumArI ane pratibuddhi
Page #683
--------------------------------------------------------------------------
________________ 674 zAradA zikhara rAjA pUrva premasabaMdha dharAve che. tethI rAjAne te mallIkumArI pratye AkarSaNa thayuM. A eka rAjAnI vAta thaI. have pradhAna mithilA nagarImAM jaze te vAta avasare Avaze. have bIjA rAjAnI vAta cAle che. ___ "teNe kAleNaM teNaM samaeNaM aMgaNAma jaNavae hotthA, tatthaNa caMpAe NAma NayarIe chApa aMjAriyA tyA" te kALa ne te samaye (eTale je samaye mallInAtha bhagavAna jagyA che te samaye) aMga nAmano deza hato. caMpA nAmanI rAjadhAnI hatI. te caMpA nagarImAM caMdrachAya nAmanA rAjA hatA. te kevA hatA ? "yathA nAma tathA guNA." te caMdra jevA zItaLa hatA. sUrya tape che paNa caMdra te kaMDaka ne zItaLatA Ape che, A rAjA caMdra jevA zItaLa badhA ne zAMti ane zItaLatA ApavAvALA che. vaLI te khUba pramANIka ne dhamaSTha che. jenA rAjA dhamI hoya tenI prajA paNa dhama hoya. rAjA keI saMta-satIjInA samAcAra sAMbhaLe che te tyAM tarata deDI jatA. zreNIka rAjA jyAM bhagavAna padhAryAnA samAcAra sAMbhaLe tyAM ThAThamAThathI saparivAra sahita darzane jatA. A joIne prajA paNa prabhunA darzane jatI. A rAjA caMdra jevA zItaLa che ne prajA paNa tevI che. te caMpA nagarImAM arahanaka pramukha ghaNAM pitavaNike ke jeo vahepAra karavA mATe sAthe AvavA karatA hatA, rahetA hatA ne nivAsa karatA hatA. A gAmamAM ghaNA moTA dhanADha vahepArIo vase che. vahepAramAM kaMIka vahepAra gaNIne karAya jema ke nALiyera vigere, kaMIka vahepAra tolIne karAya che jema ke anAja, te trAjavAthI toLIne karAya che. kaMIka kAMTAthI telAya te hIrA-mANeka vagere. AvA aneka vahepAra karanAra vahepArI A nagarImAM vase che. teo badhA dhana dhAnya vagere samasta sukhethI saMpanna hatA. te koInAthI parAjaya pAme tevA na hatA. have je moTA vahepArIo che temAM eka arahanaka nAmane zrAvaka vase che te kevA guNethI yukta che tene bhAva avasare. caritra - hemaratha rAjA kahe che-IndraprabhA ! tuM eka vAra te uMcuM che, ane mArI sAthe Ava. paNa IndraprabhA kahe che tame ahIMthI jaladI ravAnA thaI jAva. hamaNAM madhurAjA Avaze te phajetI thaze, tyAre rAjA kahe che e phATelA dUdha jevI ! he rAMDa! have phajeta thavAmAM zuM bAkI che ? mane kahe che phajeta thavAze paNa kALuM kAma te te karyuM che. tuM keInA gharamAM besI gaI che ne mane phajeta kare che? paNa yAda rAkhaje ke tuM naraka-tiryaMca gatimAM jaIza. Ama baMne rakajhaka kare che. tyAM zuM bane che? tyAM madhurAjA AvI pahoMcyA. IprabhAe rAjAnuM svAgata karyuM. madhurAjA te IduprabhAnA mehamAM mugdha banyuM che. te enI pAchaLa e gAMDo bane che ke
Page #684
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 675 rAjyamAM jatA nathI. rAjyanI khabara letA nathI. koI pharIyAdI laIne Ave te kahe tame pradhAnane kaheA, parastrIMgamanamAM paDelA rAjA rAjyanI vyavasthA bhUlI gayA che. are, kaI duzmana caDhI Ave teA rAjya cAlyuM jAya tyAM sudhI bilakula sabhALa rAkhatA nathI. Q. AvA jIvanI bhavitavyatA jAge che tyAre tene koI sAruM nimitta maLI jAya che. arjunamALI jevA pApIne paNa sudananA bheTA thatAM ne bhagavAna maLatAM pApImAMthI punIta banI gA ne te ja bhavamAM mekSa pAmI gayeA. have madhurAjA InduprabhAnA premamAM pAgala anyA. che. te baMne mahelamAM beThA che tyAM eka sipAI eka parastrI laMpaTane pakaDIne rAjA pAse lAnceA. rAjA pUche che kema zuM che ? ahIM zA mATe lAvyA che ? sipAI kahe. ANe parastrIgamana karyu che, tene mATe Apane je zikSA pharamAvavI hAya te kramAve. rAjA kahe che tame jANavAM chatAM mane zA mATe pUche che ? parastrIgamana karanArane te phAMsInI sajA apAya che. jethI khIjA kAI AvA kAma na kare. InduprabhArANI khAjumAM beThI che te pUche che tame zA mATe A mANasane phAMsInI zikSA ApeA che ? rAjAe kahyuM- ANe parastrIgamana karyu che. mArA rAjyamAM kAIpaNu mAnavI bahena, dIkarI sAme dRSTi kare ke kAI kuMvArI athavA paraNelI chokarInI cheDatI kare teA tene phAMsInI zikSAnA hukama ApuM chuM. InduprabhA kahe che he nAtha ! kAIe mahena, dIkarInI cheDatI karI tenu' cAritra lUMTayuM. te tene sudhArA. paNa phAMsInI zikSA kema Ape che ? rAjA kahe che mahArANI | A gunhA zu nA sUnA che? A te bahu mATuM pApa che. A sAMbhaLIne InduprabhAe kahyuM huM mahArAjA! parastrIgamananA teA tame doSa bharyaMkara khatAvyA. tA tame mane kevI rIte lAvyA che ? zuM tame mArI sAthe lagna karyAM che ? nathI karyA. mATe huM tamArA mATe parastrI chuM ne ? A jagatamAM parastrIgamana e mATu pApa che evu Apa samaje che. tevA mANasanuM' A jagatamAM kyAMya sthAna nathI. tenI akItI thAya che. ATalu jANavA chatAM tame kayA raste che? InduprabhAnA vacane sAMbhaLI rAjA ubhA thaI gayA. dhikkAra che mane ! ahAhA... huM kevAdhAra pApamAM paDacA meM A zuM karyuM? huM khIjAnA doSa jouM chuM paNa mArA doSa mane najaramAM nathI AvatA. huM mArI prajA upara te gunA mATe hukama calAvuM chuM ne zikSA karuM chuM. te rAjyamAM meM AvuM adhama kArya karyu ! InduprabhAnA mAhamAM paDIne duniyAmAM meM akRtya karyu. che. rAjAne peAtAnI bhUlanuM bhAna thayuM. aMtaramAM pazcAtApanA jharaNAM vahevA lAgyA. hAya ! meM kulAcAra lApa karyA. vRdhdhAnA vacanAne anAdara karyo, potAnI indrionI viSaya leAlupatAnI niMdA karI. ane InduprabhAne kahe che. have
Page #685
--------------------------------------------------------------------------
________________ { to # zAradA zikhara tuM mArI mAtA ane haeNna samAna che. have eka kSaNa paNu saMsAramAM nahi rahuM. AMkhamAMthI pazcAtApanA AMsu paDe che. madhurAjA azubhamAMthI zubha bhAvamAM AvyA. AvelA gunegArane zikSAmAMthI mukta karyAM. ane sukhethI rahevA lAgyA. tyAM zu` banyuM. isa mauke munirAja padhAre, baharAvA hita AhAra, AhAra baharAi bhUpa sUjatA, saphLa kriyA avatAra hai-zrotA. gAmamAM eka mahAna saMta padhAryAM. te sata gaucarI mATe krUratA karatA tyAM AvyA. madhurAjAnA aMtaramAM te pazcAtApanI Aga uThI che. pApane ekarAra karI rahyA che. te samayamAM saMtanA sucAga maLavA sahela nathI. rAjAe munine zudhdha bhAve zudhdha AhAra vaheArAbyA. pachI kahyuM. ahA prabhu! Aje Ape mAre ghera padhArI mane pAvana karyo che. meM mArA jIvanamAM AvuM pApa karyuM che. te pApanuM prAyazcita karavA dIkSA levAnI bhAvanA che. sa'ta te gaucarI karIne cAlyA gayA. tyAM gheADA samayamAM devaduduMbhI vAgI. rAjAe kAIne pUchyuM' teA khakhara paDI ke Apane tyAMthI je muni hamaNAM AhAra vahArIne gayA temanA samudAyamAM munine kevaLajJAna thayu che. A sAMbhaLI rAjA te tarata kevaLI bhagavAnanA darzana karavA parivAra sahita nIkaLyA. kevaLI bhagavAnanA upadeza sAMbhaLI madhurAjAnA vairAgya utkRSTa banyA. dha dezanA sAMbhaLIne rAjA peAtAne ghera AvyA ne ceSTha putranA rAjyAbhiSeka karyAM. ane pAte saMyama levA taiyAra thayA tyAre temanA laghu adhava kahe ke Apa jo sayama mAge jAva che te huM paNu ApanI sAthe AvIza. huM have saMsAramAM rahevAnA nathI tyAre InduprabhA kahe che ke huM paNa mArA pApane dhAvA dIkSA laIza. mane na chAje tevuM kAya karI me kuLane kalaMka lagADayuM che, ne AtmAne malIna manAvyeA che. A adhA pApane sApha karavA, karmAMnI kAjaLane dUra karavA saMyama e mahAna rasAyaNu che. tethI IndraprabhA paNa saMyama levA taiyAra thai. madhurAjA tathA temanI paTarANI temaja InduprabhA ane rAjAnA nAno bhAI kaiTabha ane tenI patnI A khadhAe mahAna utsAhapUrvaka kevaLI bhagavAna pAse jaI dIkSA lIdhI. have te badhA AtmAe saMyama kevI rIte pALaze ne zu khanaze tenA bhAva avasare. bhAdaravA vada 8 ne gurUvAra vyAkhyAna naM. 71 tA. 16-9-76 sujJa madhuA, suzIla mAtAo ne bahena ! bhavya jIveAnA tAraka, mamatAnA mAraka ane samatAnA sAdhaka evA tIrthaMkara
Page #686
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara bhagavaMte kahe che ke manuSya janmamAM AtmA samyaka jJAnanA prakAzane lAbha uThAvI mekSa maMjhIle pahoMcI zake che ApaNe ApaNuM jIvane bhavamAM bhaTakato musAphara samajIne bhavabhramaNa TALavA mATe sAce mArga zodhI te mArge caDhI javuM joIe. je e pramANe nahIM kare te A manuSyabhava pUro thatAM ghaNAM kALa sudhI bIjI eniomAM ajJAnanA aMdhakAramAM ThebA khAvA paDaze. eTalA mATe jJAnI mahAnapurUSo meha nidrAmAMthI jAgRta karatAM kahe che ke he bhavamAM bhUlA paDelA musAphIre ! tame mehanidrAne tyAga karI pramAdanI pathArI ane ALasanuM ozIkuM choDI jAgRta bano ane mekSa-maMjhIle kema jaldI pahoMcAya te mATe purUSArtha kare. kAraNa ke A saMsAra eka vizALa aTavI che. A aTavImAM bhaTakate bhaTakato jIvAtmA manuSya deharUpI nagarImAM AvIne mAruM mAnIne besI gayA che paNa ahIM vizvAsa rAkhIne besavA jevuM nathI. khUba sAvadhAnI rAkhavAnI jarUra che. kAraNa ke A kAyA nagarImAM IcchA-kAmanA rUpI bhaMyakara jabara cora rahe che. te cora paNa ekale nathI. tene pAMca Indrie rUpI ThagArI sahAya karanArI che. te jIvAtmAne bhUlAvAmAM nAMkhIne lUMTI levAmAM baDI catura che. A ThagArI Indrio AtmAnuM zuM laI le che te jANe che? A jIvAtmA lAMbI musApharI karate karate manuSya deharUpI nagarImAM AvyuM che. temAM je jAgRta AtmAo che te pramAda, uMgha, bhUkha badhuM choDIne mokSa maMjhIle pahoMcavA mATe puruSArtha karI te mArge kadama uThAvI rahyA che. paNa je pramAdI cha bhAna bhUlI mohamAM paDI jAya che tenuM jJAna-darzana-cAritra ane tapa rUpI amUlya dhana kAmanA rUpI cora IndrionI sahAyathI corI kare che. ane jIvane bhautika sukhanA bhUlAvAmAM nAMkhI sadguNarUpI dhana luMTI le che. tenAthI bacavA mATe sajAga bane. A badhI vAte samajavA jevI che. ApaNe mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. have caMpA nagarImAM arahanaka pramukha ghaNAM meTA vahepArIo vasatAM hatA. ne badhAM dhana dhAnya vigere samasta vaibhavathI saMpana hatAM. temAM arahanaka nAmano je vahepArI hatA te zramaNopAsaka hate. zramaNopAsaka kone kahevAya? je zramaNanI upAsanA kare te zramaNopAsaka kahevAya. sAdhunuM guNasthAnaka chahyuM che ne zrAvakanuM guNasthAnaka pAMcamuM che. eTale zrAvaka sAdhune pADozI che. bhagavaMte be prakAre dharma batAvyuM che "sanA * eka AgAra dharma ane bIjo aNagAra dharma. bIjA zabdomAM kahIe te sAdhu dharma ane zrAvaka dharma. ApaNe zrAvaka dharmanI vAta karavI che. caMpA nagarImAM arahanaka zrAvaka khUba dhanavAna hatuM. e mAtra dhanathI samRddha hato eTaluM nahi, dharmathI paNa te samUdha
Page #687
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA upara hatuM. Aje dhanavAna te ghaNuM jovAmAM Ave che paNa dharmavAna bahu ochA jovAmAM Ave che. koDenI saMpatti ghaNane ghera che paNa dharma keTalAnI pAse che ? Aje te dhana vadhatuM gayuM ne dharma ghaTate gaye. arahanaka vaNika AhaMta Agamane anurAgI ane zramane sevaka hate. e dhamaSTha hatuM. eTale ke dhamaSTha hato ? jIva-ajIva-puNya-pApa-Azrava-saMvara-nirjarA-baMdha-mekSa vigere navatatvano jANakAra hatA. jinavacana pratye tene pUrNa zraddhA hatI. zrAvaka kevo hoya ? mahAra jIvA jIve dIrghadarzI vizeSajJa : kRtajJo lokavallabha / / salajja : sadaya : saumya : paropakRti karmaTha // bhagavAnane zrAvaka dIrghadarzI-AgaLa pAchaLano vicAra karIne kArya kare. A sAcuM che ke A beThuM che. A kAryamAM mAruM hita che ane A karavAthI ahita che. tema samajanAre heya. pachI lokapriya hoya. pitAnA sadAcAra-satya-sevA Adi guNothI janatAne prema saMpAdana kare. kRtajJa eTale pitAnA upara keIe saheja upakAra karyo heya tene upakAra kadI bhUle nahi. samaya Avye tene badalo vALavA tatpara rahe. zrAvaka lajajAvAna heya. zrAvakapaNamAM je kArya karavA lAyaka nathI tevA anucita kAryo karavAmAM lajajAvAna hoya. eTale anucita kAryo nA kare. zrAvakanA dilamAM dayAnA jharaNuM vahetAM hoya. jyAM hiMsAnuM kAma hoya tyAM tene arerATI chUTe ke arere.huM saMsAramAM rahyo chuM te pApanuM kArya mAre karavuM paDe che ne ? zrAvakanI prakRtti saumya heya. jyAre juo tyAre sAcA zrAvakane mukha upara zAMti ane prasanatA hoya paNa mukha upara tIvra krodhanI rekhA na hoya. popakAra karavAmAM tatpara hoya ane bIjAnI sevA karavAno avasara Ave tyAre premathI sevA kare paNa sevA karavAmAM pAchI pAnI na kare. ApaNe ahaMnaka zrAvakanI vAta karavI che. zrAvakane yogya badhA guNe ahaMnakamAM hatA. pitAnA guNethI temaNe kapriyatA meLavI hatI. tame badhA paNa zrAvaka che ne? te tamArA jIvanamAM paNa AvA guNe che ke nahi te tame samajI leje. paNa eka vAta nakkI che ke je sAcA zrAvaka banavuM hoya te uparokta guNe tamAre pragaTa karavA paDaze ahaMnaka zramaNopAsaka badhA vahepArIomAM mukhya hatuM tethI tenuM nAma ApavAmAM AvyuM che. bIjA badhAne zrAvaka nathI kahyA. kAraNa ke jeTalA vahepArIo hatA te badhA zrAvake na hatA. eka divasa arahanaka pramukha badhA sAyatrika pitavaNike keI sthaLe ekaThA thayA ane teoe paraspara maLIne A pramANe vicAra karyo. " seyaM khalu amhaM gaNimaM, dharimaM ca me ca pariccheijjaM ca bhaMDagaM gahAya lavaNa samuI potavahaNeNaM ogaahitte|"
Page #688
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara gaNima-eTale gaNIne vahepAra karI zakAya. jema ke nALiyera, sopArI Adi. dharima-eTale jene trAjavAmAM jokhIne vahepAra karI zakAya te anAja vigere. meya- eTale mApanA pramANathI jene vahepAra karI zakAya te tela vigere ane pariche eTale guNathI parIkSA karIne jene vahepAra karI zakAya che jema ke ratna, vastra vigere. A cAre ya prakAranI vastuo vikrama mATe naukAomAM bharIne ApaNe lavaNasamudra pAra karIne jaI e te ApaNane ghaNuM lAbha thaze. baMdhuo ! A arahanaka zrAvake badhA vahepArIone bhegAM karIne kahyuM ke gaNima, dharima, meya ane paricchedya A cAra jAtanI vastuo laIne ApaNe badhAM paradeza kamAvA mATe jaIe te mahAna lAbha thaze. paNa samudrane oLaMgIne javAnuM che te ApaNe badhAM ekatra thaIne jaIe. bhegA thaIne javAthI ekabIjAne AnaMda Avaze. kharekhara mANasa dhana kamAvA mATe mAtA-pitA, putra-patnI, mitro temaja pitAnI priya janmabhUmi cheDIne paradeza jAya che. Aje ghaNAM mAtA-pitA pitAnA saMtAna ne paradeza bhaNavA mokale che. je mAtA eka divasa dIkarA vagara rahI zakatI na hatI te varSo sudhI nANAM mATe rahe che. eTale dhana maLatuM hoya te viga veke che. kavi kahe che ke o...tArA dhananA TekA upara, masta banIne tuM nAce che, A dhana che tAru pitAnuM, e jamaNumAM rAce che, kevI mUrkhAI, mUrkhAI, mUrkhAI...navAI che tuM bhUle che bhAI ! nathI e sAcI sagAI kevI je dhana meLavIne tenA TekA upara tuM mastarAma banIne nAce che te dhana zuM tAruM che ? je te tamAruM pitAnuM haze te tamArI sAthe Avaze ne ? Aja sudhImAM keTalA karoDapatie dhana sAthe laIne gayA ? bole, keI sAthe eka rAtI pAI paNa laIne gayuM che? jo laI gayuM hoya te mane kahe. (zrotAmAMthI avAja :-keI sAthe eka rAtI pAI laI jatuM nathI. badhuM ahIM paDI rahe che.) ATaluM jANavA chatAM meLavavA keTaluM kare che ? yAda rAkhe. sAthe puya ane pApa sivAya kaMI AvavAnuM nathI. jo tamAre sAcuM sukha ane zAMti joIe te dharmamAM joDAI jAva. AzravanuM ghara choDI saMvaranA gharamAM Avaze. je samajIne nahi Ave te pachI dIkarA jyAre dhaMdhe hAtha upara laI leze ne tamane dukAne AvavAnI nA pADaze tyAre tamane AghAta lAgaze. saMte tamane je samajAve che te tamArA hita mATe vAta kare che. ghaNAM varSo pahelAnI A vAta che. mAravADamAM rohIDa nAmanA eka pavitra sAdhu thaI gayA. emane dIkSA laIne evI laganI lAgI ke jahadI karmo khapAvIne jaladI
Page #689
--------------------------------------------------------------------------
________________ 680 zAradA zikhara mokSamAM jAuM. te pitAnA gurUdevane kahe che gurUdeva! have mAre bhavamAM bhamavuM nathI. janma-maraNanA pherA TALavA mATe Apa je kahe te karavA taiyAra chuM. rohIDa munine janma-maraNanAM duHkha sAlatA hatA tethI gurUnA caraNamAM samarpaNa thaIne gurUnI AjJAnuM pAlana karavA taiyAra thayA. gurUe jaldI kalyANa kema thAya te mArga batAvyo. munie jIvanabhara ekAMtara upavAsa karavAnI pratijJA lIdhI. taduparAMta teo eka varSamAM be mAsakhamaNa, cha aThThAI ane vacamAM chaThTha-aThThama karatA hatA. AvI aghera tapazcaryA sAthe zIta ane uNu RtunI AtApanA letA eTale ziyALAnI ThaMDImAM ane unALAnI dhagadhagatI retImAM dhyAna dharIne ubhA rahetA ne bhagavAnanI AjJA pramANe zudhdha saMyamanuM pAlana karatAM hatA. temaja svAdhyAya-dhyAnamAM rakta rahetA hatA. ATale tapa karavA chatAM kadI lAMbA paga karIne sUtA na hatAM. emane eka ja bhAvanA hatI ke mArA mAthe karmanA karaja paDayA hoya ne mArAthI sUvAya kema? eka vakhata unALAnA divase mAM gAma bahAra AtApanA levA dhyAna dharIne ubhA hatA. te vakhate eka moTe phaNIdhara nAga AvIne temanA baMne page vIMTaLAI gaye. jANe majabUta baMdhane temanA paga keIe bAMdhI dIdhA na hoya ! chatAM teo te potAnA dhyAnamAM masta rahyA. heja paNa mana DagyuM nahi. emanuM mana te na DagyuM, tana paNa na hAlyuM. keTalI sthiratA haze ! jene jaladI karmo khapAvavA che. jaladI mokSamAM javuM che tene dehane rAga chUTI jAya che. khUba samatApUrvaka dhyAnamAM aDaga ubhA che. nAga paNa sthira che. DaMkha detuM nathI. A samaye gAma bahAra chANA vINavA mATe gayelAM mANase pAchA pharyA. temaNe A dRzya joyuM ne deDatA gAmamAM AvI zrAvakane vAta karI. eTale zrAvake paNa deDatAM gAma bahAra AvyA. meTe kALo nAga be page vIMTaLAyeluM che. muni sAdhanAmAM sthira che. zrAvakenA manamAM thayuM ke nAganA pAzamAMthI saMtane choDAvIe, paNa nAganI pAse jAya ke kuMphADA mAre che. kenI tAkAta che ke tyAM jaI zake ! badhA dUra ubhA rahIne kakaLATa kare che paNa kaI kaMI karI zakatuM nathI. chevaTe samaya thatAM munie dhyAna pALyuM ke tarata sarSa pagethI utarIne keIpaNa jAtanI IjA pahoMcADyA vinA cAlyA gayA. saMta evA pavitra hatAM ke emane sparza thatAM viSa bharele sarSa nirviSa banI gaye. Avyo hate DaMkha devA paNa DaMkha dIdhA vinA pavitra thaIne cAlyA gaye. AvI tAkAta hoya te cAritramAM che. baMdhuo ! cAritra eka evI jaDIbuTTI che ke tenAthI viSadharanuM viSa cAlyuM jAya che ne vairInA vaira bhUlAI jAya che. viSayanA viSa paNa ramAI jAya che. viSayAsakta AtmA virakta banI jAya che. IlAcIkumAra naTaDIne paraNavA mATe na banIne nAcate hate. dera upara UbhAM UbhAM tenI daSTi havelImAM paDI. pavitra saMta nIcI
Page #690
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 681 najare vaherI rahyA che. A dazya jotAM IlAcIkumAranA viSayanA viSa gayA ne vairAgya Ave. dera upara teNe manane dera hAthamAM laI lIdhe. AtmaciMtana karatAM kSaka zreNIe caDhIne kevaLajJAna pAmI gayA. avikArI saMtane dUrathI jemAM te vikArInA vikAra zamI gayA. A che tyAgInA tyAgane mahimA. AvA daDha zrAvaka arahanakanuM jIvana satya, nIti ane sadAcArathI bhareluM hatuM. kadI dagA prapaMca karatAM na hatA. eTale emanA upara saune vizvAsa hato. tethI arahanaka zrAvakanI vAta ekI avAje badhA vahepArIoe vadhAvI lIdhI. gaNima Adi cAre jAtanI vahepAranI vastuo naukAomAM mUkIne lavaNasamudrane pAra karavAnI vAta badhA vahepArIoe sarva saMmattithI svIkArI. svIkArIne temaNe cAre jAtanI vecANanI vastuone navA deraDAovALI gADI temaja gADAomAM bharIne temaNe zubha tithi, karaNa, nakSatrarUpa muhartamAM azana, pAna, khAdya ane svAda Ama cAreya prakAranAM AhAra puSkaLa pramANamAM banAvaDAvyA. paradezanI vATe javuM che eTale temaNe javA mATe zubha divasa nakkI karyo ne badhAe bhegA besIne jamavA mATe uttama prakAranuM bhojana taiyAra karAvyuM. have temanA sagAM-snehIone jamavA mATe AmaMtraNa ApyuM. have badhA jamavA Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : madhurAjA, tenI paTarANI IndraprabhA, kaiTabha ane tenI patnI badhAe dIkSA lIdhI. e jIva kevA pavitra! jayAM sudhI samajyA na hatAM tyAM sudhI kevA kukarmo karyA ane samajyA tyAre karelA pApakarmane pazcAtApa karI tenA prAyazcitamAM dIkSA lIdhI. dIkSA laIne evuM kaDaka cAritra pALavA lAgyA ke je pApakarmo karyA che tenA jaldI cUrecUrA thAya. IduprabhA paNa eka vakhata bhAna bhUlIne madhurAjAnA mohamAM paDI paNa pachI tene bhAna thayuM ke meM bahu kharAba kAma karyuM. te pazcAtApamAM dIkSA lIdhI. ne ugra saMyama pALavA lAgI. madhurAjA ane temane bhAI kaiTabhakumAra baMnee bhagavaMtanI AjJA pramANe nirmaLa cAritra pALyuM. khUba zAstranuM adhyayana karI karma kSaya mATe dusaha tapa karyuM ane samAdhipUrvaka kALa dharma pAmIne bAramA devalokamAM mahardhika deva thayA. ne teo devanA alaukika sukha bhogavavA lAgyA e badhA jIe dIkSA lIdhI. suMdara cAritranuM pAlana karyuM ne keNa kayAM utpanna thayA te vAta bitAvavAmAM Ave che. madhurAjA ane kaiTabha bAramA devalekamAM divya sukha bhogave che ane InduprabhA paNa devalokamAM jaI tyAMnA mahAna sukha bhogavavA lAgI. IduprabhA devanuM AyuSya pUruM karIne tyAMthI cavIne vaitADhaya parvata upara harirAjAnI harivatI rANInI kukSIe putrI rUpe janmI, tyAM tenuM nAma kanakamAlA rAkhavAmAM AvyuM.
Page #691
--------------------------------------------------------------------------
________________ 682 zAradA zikhara madhurAjA ane indraprabhAnI AgAmI bhava : kanakamAlA meTI thatAM meghakUTanA rAjA kAlasaMvara sAthe tenA vivAha thayA. ane kanakamAlA kAlasaMvara rAjAnI paTarANI banI. ane saMsAranA sukhe bhegavavA lAgI. madhu bhUpendra svarga sukha bhegI, zeSa rahI punnAI, prajanakumAra huA rukamaNa ke, zrI harivaMzake mAMI he.zrotA. madhurAjAne jIva bAramA devakathI cavIne dvArakA nagarImAM trikhaMDa adhipati zrI kRSNa vAsudevanI paTTarANI rUkamaNInI kuMkhe pradyumnakumAra tarIke janme. ane kaiTabha bAramA devalekanuM AyuSya pUrNa karI tyAMthI AvIne kRSNa vAsudevanI rANI jAMbuvatInI kuMkhe zabakumAra tarIke utpana thaze te vAta AgaLa Avaze. A traNa jInI vAta AvI gaI. have phakta eka jIvanI vAta bAkI rahe che. te ke? tamane yAda che ne? IndraprabhA madhurAjAnI rANI thayA bAda hemaratha rAjAne A vAtanI jANa thatAM IndraprabhA pAchaLa te pAgala banI gaye hate. indraprabhA... IndraprabhA karate ayodhyAmAM AvyA ne InduprabhAe tene bolAvyA. teNe IndraprabhAne kahyuM- cAla, ApaNe baTapura jaIe. paNa teNe kahyuM ke huM have tArI rANuM nathI. ema kahIne tene kADhI mUkyo. | hemaratha rAjA IndraprabhAnA vigathI pAgala banyuM hatuM ne temAM rANIe tene AvA zabdo kahyA eTale ene ghaNuM duHkha thayuM. tethI ArtadhyAnamAM marIne aneka conamAM bhramaNa karIne manuSyabhava pAmIne tyAM tapa karIne asureno rAjA dhUmaketu nAmane deva thaye. have tamane badhI vAta spaSTa samajAI jaze. A dhUmaketu deva eka divasa pitAnA vimAnamAM besIne jaI rahyo hate. tyAM rUkSamaNInA mahela upara tenuM vimAna aTakayuM hatuM. tethI visaMga jJAnano upayoga mUkIne joyuM ke mAruM vimAna kema aTakayuM? te teNe potAnI patnInuM apaharaNa karanAra pradyumnakumArane mAtAnI godamAM ramata je. eTale tene pUrvanuM vaira yAda AvatAM pradyumnakumArane mAtAnI gedamAMthI upADa. tenuM apaharaNa karIne parvata upara laI jaIne mArI nAMkhavA taiyAra thaze. tyAre AkAzavANI thaI ke A haLukarmIcaramazarIrI jIva che. tene mAravA game teTalA prayatna karaze to paNa te maravAne nathI. eTale dhUmaketu deva tene moTI paththaranI zIlA upara mUkIne cAlyA gaye ane pAchaLathI kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA tyAM AvyA. A badhI vAta sImaMdhara prabhue nAradajIne karI. pradyumnakumAranA pUrvabhavanI vAta sImaMdhara prabhunA zrImukhethI tyAMnA padmacakravati ane bIjA lekee paNa sAMbhaLI. ekabIjA sAthe vaira rAkhavAthI tene ke karUNa aMjAma Ave che te vAta
Page #692
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA para 68. sAMbhaLIne kaMIka che pratibaMdha pAmI gayA ne have ApaNe keInI sAthe vaira rAkhavuM nahi tevI pratijJA karI ane jenI sAthe vaira hatuM temane khamAvI junuM vaira choDI dIdhuM. AvA puNyAtmAonA pUrvabhava sAMbhaLIne paNa jIve bodha pAmyA. nAradajI te bhagavAnane laLI laLIne vaMdana karavA lAgyA. aho prabhu! Ape mArA praznano javAba ApIne mArA upara mahAna upakAra karyo che. sAthe parmacakravatine paNa khUba upakAra mAnatAM kahyuM ke huM te prazna pUchavA mATe Avyo hato. paNa Ape mArA vatI bhagavAnane prazna pUchI athathI Iti sudhI barAbara samAdhAna karAvyuM che. Apa mane khUba madadagAra banyA che. Apane paNa huM dhanyavAda ApuM chuM. je kArya mATe nAradajI AvyA hatA te kArya sidhdha thaI gayuM. have te jaldI dvArakA pahoMcuM ne jaladI rUkSamaNI tathA kRSNajIne samAcAra ApuM. tenI laganI lAgI che. paNa vicAra thaye ke ATale badhe Avyo chuM te have mAre pradyumnakumAra ke che te jete jAuM. bhale, thoDuM moDuM thAya. emane gADI ke plenamAM javuM na hatuM. pote svayaM plenathI paNa adhika tIvra gatie AkAzagamana karatA hatA. nAradajInuM meghakUTa nagaramAM pradyumnakumArane jovA mATe Agamana": nAradajIne be kAryanI laganI lAgI che. eka te pradyumnakumArane je che ne bIjuM jahadI dvArakA javuM che. tethI khUba zIghagatithI teo jyAM vaitADhaya parvata upara meghakUTa nagaramAM kAlasaMvara rAjAnA mahele AvyA. tyAM kAlasaMvara rAjA tathA kanakamAlAe tene khUba satkAra karyo. ane Asana ApIne besADyA. emane khUba vinaya karyo. temane cogya sevA karIne prasanna karyA. pachI thoDI vAtacIta karyA bAda nAradajIe kahyuM-he rANI ! huM te AkAzamArge dezadeza pharuM chuM. meM sAMbhaLyuM che ke tuM guptagarbhiNI hatI ne te khUba suMdara putra ratnane janma Ape che. te tAre puchayavAna putra ke che te mAre je che. tyAre rANI vinayapUrvaka hAtha joDIne kahe che Apa jevA SimunionI kRpAthI mAre eka putra che ne badhI rIte AnaMda maMgala vartAI rahyA che. | he mAtA ! tAre putra mane batAva. te mATe thaze tyAre ke parAkramI thaze vigere tenA lakSaNe jeuM ne tene AzIrvAda ApuM. eTale tarata kanakamAlA rANIe pradyumnakumArane nAradajI pAse mUkyo. eTale nAradajIe tene joI lIdhe ne tenA mAthe hAtha mUkIne kahyuM. "beTA! tuM dIrdhAyuSa banaje ne tArI mAtAnI Aza jahadI pUrI karaje." Ama kahI AzIrvAda ApyA ne rANIne putra laI levA kahyuM. kanakamAlA samajI ke nAradajIe kevA sarasa AzIrvAda ApyA ne mArI AzA pUrI karavAnuM kahyuM. e kyAM jANe che ke AnI mAtA keNu che ? ne A kaI mAtA mATe belyA
Page #693
--------------------------------------------------------------------------
________________ 684 varadA zikhara che? 4 nakumArane jaIne nAradajInI AMkha karI gaI. zuM suMdara putra che! dehathI je suMdara che te te guNavAna ane parAkramI banaze. rUpamAM te bIje kAmadeva joI le. tene jotAM AMkha dharAtI nathI te putra che. jeIne nAradajI khUba harSa pAmyA. have nAradajI tyAMthI dvArakA nagarI tarapha javA mATe nIkaLyA. A tarapha jyArathI nAradajI sImaMdhara bhagavaMtane pUchavA nIkaLyA hatA tyArathI rUkSamaNI ane kRSNajI baMne meghanI jema temanI rAha joI rahyA hatA. jema aSADa mahine pUro thAya, zrAvaNa aDadhe cAlyA jAya te paNa varasAda na Ave te kheDUte kevA adhIrA banIne AkAza tarapha mITa mAMDe che tema kRSNa ane rUkamaNI nAradajInI rAha joI rahyA che ke kayAre nAradajI Ave ne putranA samAcAra lAve. e arasAmAM nAradajI dvArakA nagarI pahoMcI gayA. nAradajIne joIne rUkSamaNIne pitAnA bApa AvyA hoya teTalo AnaMda AvyuM. temane vinaya karI khUba Adara satkAra karyo. have putranA samAcAra jANavA mATe teo adhIrA banyA che. nAradajI temane pradyumnakumArano samAcAra Apaze tyAre ke AnaMda thaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 0ra bhAdaravA vada 9 ne zukravAra tA. 17-9-76 anaMta karUNAnidhI bhagavAnanA mukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhAMta. je vANI duHkhene bhedanArI, saMtApane dUra karanArI ane janma maraNanA pherA TALanArI che. evI vIravANI kene rUce che ? te batAvatAM kahyuM che ke " sukhAya te tIrthakarasya vANI, bhavyasya jIvasya na cetarasya / suvAya te sarva vana mevo, vIsa vacce mukavAyate na " . je bhavya jIve che tene A vANI rUce che. tIrthakara bhagavaMtanI vANI sAMbhaLI tenuM haiyuM harSathI nAcI uThe che. jema megha gAje ne mera nAce tema vItarAga vANI sAMbhaLatAM bhavya nA hRdaya nAcI uThe che. ApaNe mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. aMgadezanI rAjadhAnI caMpA nagarImAM caMdrachAyA nAmanA parAkramI rAjA rAjya kare che. te nagarImAM arahanaka pramukha ghaNuM vahepArIo vase che. vahepArIo te ghaNuM che paNa temAM jene dhana karatAM dharma vahAlo che, peDhI karatAM paramezvara ane saMtAna karatAM saMta vahAlA che
Page #694
--------------------------------------------------------------------------
________________ 685 zAbara tathA jenI rageraganAM jIva-ajIva Adi navatatvanI zradhdhA che e araha-naka zrAvaka badhA vahepArIomAM ziromaNI che teNe badhA vahepArIone bhegA karIne paradeza dhana kamAvA javAnI vAta karI ane badhAne tenI vAta rUcI. badhA vahepArIo paradeza dhana kamAvA javA mATe saMmata thayA. e jamAnAmAM TreIna, plena ke moTare na hatI. paNa gADA-gADI, vahANa, ratha Adi vAhanothI vyavahAra cAlatuM hatuM, tethI dUra dezAvaranI vATe eka-be mANasa jaI zaktA na hatA. ghaNuM mANaso bhegA thaIne paradeza jatAM hatA. e samayamAM maharthika vahepArIomAM vizALatA khUba hatI. eTale jyAre teo paradeza jatA hatA tyAre nagaramAM jAherAta karAvatA hatA ke ame paradeza dhana kamAvA jaIe chIe to jene AvavuM hoya te cAlo jenI pAse dhananI sagavaDa nahi heya tene ame dhana ApIzuM. mArgamAM keI bimAra thaze te tene mATe sagavaDa karIzuM. jemanI pAse bhAtuM nahi hoya temane bhAtuM ApIzuM. ahIMthI ravAnA thaIe tyArathI jyAM sudhI svadezamAM pAchA na AvIe tyAM sudhInI badhI sagavaDa ame karI ApIzuM. mATe jene AvavuM hoya te taiyAra thaI jAo. baMdhuo ! kyAM e vahepArIonI udAratA ane kyAM atyAranA kahevAtAM miTA vahepArIonI saMkucitatA! Aje te eka mAtAnI kuMkhe janmelAM be sagA bhAIo hoya te paNa bhAI bhAIne dhaMdhAnI lAIna batAve nahi. e Ajane vahepArI varga kaMjusa banI gayuM che. AgaLanAM mANaso karakasara karatAM paNa kaMjusa na hatA. karakasara ane kaMjusAImAM phera che. kaMjusa mANasamAM saMgrahavRtti hoya che. camaDI tUTe paNa damaDI na chUTe. jyAre karakasara karanAra mANasa pitAnA mAjazekhamAM kApa mUke. be vastuthI cAle te trIjI vastu vApare nahi. khoTA kharca na kare. A rIte karakasara karIne paisA bacAve ane dIna duHkhIonA AMsu lUchavAmAM, svadharmanI sevAmAM chUTA hAthe paisA vApare. Aje te eka svadharmI ghera AvyuM hoya to ema thAya ke jyAre jaze ? hAthamAMthI haju thelI nIce na mUkI hoya ne pUchavAmAM Ave ke kyAre javAnA che? jenA AvatAnI sAthe javAnI rAha jovAtI hoya tyAM Adara satkAra to zuM kare? meTA zrImaMtenA ghera mahemAnane kalAsa hoya. phasTa kalAsa, seMkaDa kalAsa ne tharDa kalAsa. TreInamAM tharDa kalAsa nIkaLI gayo paNa zrImatAnA gharamAM traNa kalAsa che. jene satkAra karavAthI vahepAramAM meTe lAbha thavAnuM che tene mATe mAlapUAne dUdhapAka banAve, ane garIba sAmAnya sthitine mahemAna Ave tyAre roTalA ne aDadanI dALa taiyAra hoya te te jamADIne vidAya karI de che. ene pharIne jamavA mATenuM AmaMtraNa ke vadhu zekAvA mATe Agraha paNa nahi. ane zrImaMta sodAgarane na rokAvuM hoya te paNa Agraha karI karIne reke ne mAlamalIdA jamADe che. bhagavAnanA zrAvakene tyAM pahelAM AvA bhedabhAva na hatA. garIba, zrImaMta ke
Page #695
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAradA para madhyama darekane mATe zrAvakanA dvAra abhaMga hatA. te darekanI yathAzakti sevA karatA hatA. sAco zrAvaka ke heya? " zradhdhAlutAM zrAtipadArtha cintanAda, dhanAni pAtreSu vapatyanAratam / kiratya puNjAni susAdhusevanA, topitaM zrAvakamAhuruttamA // " je tatvArthanA ciMtana dvArA pitAnI zradhdhAne majabUta kare che, niraMtara satpAtromAM pitAnA dhanarUpI bIjane vAve che ane zudhdha sAdhunI sevA karIne pApa rUpI dhULane dUra pheMkI de che tene uttamapurUSe zrAvaka kahe che. zrAvake pitAnA dhanane satkAryomAM sadupayega karanArA hatA paNa saMgrahavRtti na hatI. AvA udAra zrAvake jinazAsanamAM thayA che. arahanaka zrAvaka paNa udAra dilanA hatA. jenI ragerage dharmane raMga hatuM. emanA dareka vacanamAM vahepArIone zradhdhA hatI. arahanakajIe kahyuM ke paradeza kamAvA javAthI ApaNane khUba lAbha thaze. eTale ghaNAM javA mATe taiyAra thayA. javAnuM nakakI thayuM eTale cAre prakArano mAla temaNe gADA tathA gADIomAM bharA. darekanA haiyAmAM AnaMdanI choLo uchaLI rahI che, ke ApaNe videzamAM jaIe chIe te ApaNuM videzanI saphara saphaLa banaze. tyAM jaIne aDhaLaka dhana kamAIzuM. - baMdhuo ! arahanaka pramukha zrAvakane paradeza kamAvA javAne AnaMda che. ahIM paNa vItarAganA vahepArIe rUpI saMte vahepAra karavA mATe AvyA che. arahanaka pramukha vahepArIo cAra prakArane mAla laIne jAya che. saMte paNa cAra prakArane laIne AvyA che. e mAla jJAna-darzanacAritra ane tapane che. A uMcI kavolITIne mAla che. bhagavAne amane vecANa karavA mokalyA che. je A mAla kharIdaze tenA bhavane beDo pAra thaI jaze. karmone kSaya karIne mokSamAM javAya te A mAla che. pUrve satkarmo karIne AvyA chIe te A bhavamAM badhI sAnukULatAe maLI che. tene lAbha uThAvI A bhavamAM jJAna-darzana-cAritra ane tapano mAla kharIdIne evI kamANI karI le ke karmane kSaya karIne zAzvata sthAna-mokSanI prApti thAya. A avasara pharI pharIne nahi maLe. arahanaka Adi badhA vahepArIoe badhe mAla gADA-gADIomAM bharAvyuM. tyArabAda zubha muhurta, zubha tithi ane zubha nakSatra hatuM te divase temaNe cAre prakArano AhAra taiyAra karAvI pitAnAM sagAMsnehIone ane jJAtijanone jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. "mittaLarpha 0 mAyA veDhAi muMgati nAva gADuiMti >> tyAre AhAra taiyAra thaI gaye tyAre temaNe potAnA mitra, jJAti vigere parijanone jamavA mATe belAvIne jamADayA. jamyA pachI temane teoe pUchayuM-ame badhA
Page #696
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara vahepAra kheDavA mATe paradeza javA IcchIe chIe. tethI tame badhA amane anumati Ape. A rIte teoe temane vinaMtI karIne AjJA meLavI juo, paradeza pitAne javuM che paNa temanA javAmAM ke viveka che ! pahelAM te premathI bhegAM besIne jamyA ne temane saMtuSTa karyA. pachI javAnI rajA mAMgI. pitAnI svataMtra marajIthI IcchA pramANe jatAM nathI paNa badhAne saMtuSTa karI AjJA meLavIne jAya che. badhAe temane premathI javAnI AjJA ApI. "hA rAri jayaMti, jarA hRpApa nathI manna matte veLA paNa caTTane teNeva vAchatti AjJA meLavIne temaNe mAla-sAmAnathI bharelI gADI ane gADA jotaryA, tyArapachI teo badhA caMpA nagarInI barAbara vaccenA mArgathI pasAra thaIne jyAM gaMbhIraka nAmanA vahANa upara besavAnuM sthAna (baMdara) hatuM tyAM pahoMcyA. badhA vahepArIoe vicAra karyo ke jatAM pahelAM ApaNe badhAne khamAvI laIe. eTale temaNe jenI jenI sAthe aNu banAva hatuM, jenI jenI sAthe vera-virodha hatAM te badhAnI pAse jaIne temanI pAse kSamA mAMgI ane badhAne khamAvyA. paradeza jatI vakhate badhAne khamAvavAnuM kAraNa zuM? te tame samajyA ? vahepArIoe vicAra karyo ke ApaNe paradezanI vATe jaIe chIe. pAchA AvatAM ghaNo samaya lAgaze. te kAlanI kene khabara che? ghaNIvAra AkAzamAM vAdaLI caDhI Ave che ne paLavAramAM utarI jAya che. ghaNIvAra AkAzamAM megha dhanuSya dekhAya che temAM lAla, pILo, vAdaLI Adi raMga dekhAya che ne thoDIvAramAM te vilIna banI jAya che. vAdaLI kayAMthI AvI ne kyAM cAlI gaI! meghadhanuSyamAM teNe raMga pUryA ne kayAM vikharAI gayA ! A badhI pudgalanI mAyA che. ApaNuM jIvana paNa saMdhyAnA raMga jevuM ne AkAzanI vAdaLI jevuM che. AyuSya pANInA taraMga jevuM kSaNika che. mATe kAle zuM banaze te kahevAya nahi. mATe badhAne khamAvIne jaIe. A vicAra karIne badhAe jenI sAthe vara virodha hatAM temane khAvyA. baMdhuo ! A vahepArIo samajatAM hatAM ke kAle zuM thaze tenI keIne khabara nathI. paNa mArA ghATakoparanA zrAvakone samajAya che ke nahi? atyAre zarIra sAruM che, badhI anukuLatA che te huM dharmanI ArAdhanA karI lauM ! kAlanI keIne khabara nathI temaja vRddhAvasthA AvatAM kAyA jarjarita thaI jaze. tyAre pitAnI jAte ubhA thavAnI zakti nahi rahe, ubhA rahetAM paga tharathara dhrujaze, kAne sAMbhaLI zakAze nahi, AMkhanA teja ghaTI jaze tyAre huM dharma dhyAna kevI rIte karI zakIza? tenA karatAM atyAre mane sadgurUo samajAve che, zarIra sAruM che te samajaNanA gharamAM AvIne
Page #697
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasAdhanA karI lauM. AtmA savaLe paDaze tyAre tene AvI samajaNa Avaze ane vicAra thaze ke kharekhara ! mane sadUgurUo samajAvatAM hatAM tyAre mohamAM samajAtuM na hatuM ke A saMsAra ke che? have mane anubhava thayo eTale samajAyuM ke A saMsAra mAyAnuM bhoMyaruM che. e bhoMyarAmAM pahele mAnavI kayA kayAMya nIkaLI jAya che. asalanA vakhatamAM rajavADAomAM gupta bheMyarA banAvavAmAM AvatA hatA. e bheMyarAmAMthI mANasa gAma bahAra kayAM kyAMya nIkaLate hate. khaMbhAtamAM eka banelI hakIkata che. ghaNAM varSo pahelAMnI vAta che. amadAvAdanA nagara zeThanI ekanI eka lADIlI dIkarI khaMbhAtanA nagara zeThane ghera paraNIne AvI. pitAe aDhaLaka dAyaje Apyo che. dIkarI khUba lADakoDathI ucharI hatI. teNe kadI pANIne glAsa paNa bharyo na hatuM. eTale dIkarIne sAsare kAma karavuM na paDe te mATe tenA pitAe dAsa-dAsIo, rasoI badhu sAthe ApyuM sAsare paNa saMpattie pAra nathI. ane piyarathI paNa kAMI ApavAmAM bAkI rAkhyuM nathI. A chokarIne jamyA pachI sopArIno kaTake moDhAmAM nAMkhavAnI Adata hatI. te jamIne uThI eTale sopArI khAdhA vinA tene uchALA AvavA lAgyA. game teTaluM zrImaMta ghara hoya paNa A to sAsarI kahevAya ne? sepArI maMgAya kema? jamIne cena paDatuM nathI eTale vahu AMTA mAre che. tyAre sAsujIe pUchayuM kema vahu beTA ! tame AMTA mAre che ? tamane kaMI thAya che? tyAre vahue kahyuM-bA ! mane bIjuM te kAMI thatuM nathI paNa mane jamyA pachI tarata sopArIne kaTake moDhAmAM nAMkhavAnI Adata che. A vyasana beTu che. paNa zuM thAya ? mane Adata paDI gaI che eTale cena paDatuM nathI. mArA piyarathI badhuM ApyuM che paNa sopArI ApavI bhUlI gayA che. tamane ema thaze ke hamaNAM enI sAsu sepArI Apaze. paNa A sAsujI ustAda hatA. ema sopArI ApI de tevA na hatA. emaNe kahyuM-vahu ! tamAre ja sopArInA kaTakA khAvA joItA hoya te tamArA bApane kahevaDAvI de ke vahANa bharIne sepArI mokalI Ape. juo, sAsue kevuM kahyuM? eNe gADA ke kathaLAM mAMgyA hatA te vadhe na Avata paNa ANe te vahANa mAMgyuM vahANa kevI rIte mekalavuM? vahue kahyuM-bhale bA. mArA pitAjI vahANa mokalaze. vahunA pitAe kahyuM hatuM ke beTA! tuM saheja paNa duHkha na bhogavIza. sAsare gayA pachI tArA sAsune kaMI eAchuM lAge ne maheNuM mAre te mane tarata samAcAra Apaje. vahue enA bApane patra lakhe. enA bApe amadAvAdathI khaMbhAta sudhI vahANa jAya tevI uMDI suraMga khodAvI. ane pANI AvyA eTale temAM pANI bharIne vahANa mokalyuM. nArezvara pAse haju moTA garanALA che. khaMbhAtanI janatA nALAne A rIte oLakhe che,
Page #698
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara baMdhuo ! zabdamAM kevI tAkAta che ! "zabda zabda kayA karo, nahi hAtha nahi pAva, eka zabda ghA rUjhave, eka zabda kare ghA" zabda ne hAtha ke paga nathI. paNa enAmAM evI tAkAta che ke mANasa eka zabda bele te mAMde mANasa beThe thaI jAya. tene aDadhe rega cAlyA jAya ane bIje mANasa eka zabda e bole te sAje mANasa mAMdA je thaI jAya tenA haiyAmAM geLI vAge tema vacananI gaLI vAgatAM mANasa paDI jAya che. AvI zabdamAM tAkAta che. mATe bhagavAna kahe che tame bole te vicAra karIne bolajo. sAmAnuM duHkhI dila zAMta thAya tevI madhura bhASA bolaje paNa sukhe beThe heya ne tenA dilamAM duHkha thAya tevI karkaza bhASA bolaze nahi. banI zake te keInuM bhaluM karaje paNa bUruM karaze nahi. yadi bhalA kisIkA karI na zake te, burA kisIkA mata karanA, yadi phUla kabhI na banI zake te, kAMTA bana na vikhara jAnA. A mAnavadeha maLe che temAM ane te keInuM bhaluM karajo paNa koInuM bUruM na karaze. banI zake te phula jevA ke maLa banIne sugaMdha Apaje paNa keInA suMvALA mArgamAM kAMTA na veraze. tame zrAvaka che. zrAvakanuM jIvana sAdhu jevuM pavitra hevuM joIe. agAunA zrAvake evAM hatAM ke sAdhune daSTAMta rUpa banI jatA. tenA jIvanane dAkhale ApIne bIjAne samajAvatA hatA. arahanaka zrAvaka Adi vahepArIo paradeza dhana kamAvA javA mATe taiyAra thayA. te pahelAM jenI sAthe vaira hatuM te badhAne khamAvI badhA sAthe maitrIbhAva karyo. pachI mATe bhejana samAraMbha goThavya. badhAM bhegAM besIne premathI jamyA ne jamADayA. ane sau saunA vaDIlanAM AzIrvAda laIne gADA tathA gADImAM badho mAla bharAvI vahANamAM besavAnuM baMdara hatuM tyAM AvyA. have teo badhA vahANamAM mAla bharAvaze ne pachI zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - pradyumnakumAranuM apaharaNa kema thayuM te tame samajI gayAM ne ? eNe pUrvabhavamAM patnIne viga paDAvye te A bhavamAM tene mAtAthI vikhUTA paDavuM paDayuM. nAradajI pradyumnakumArane joIne dvArakA AvI gayA. kRSNajI ane rUkSamaNuM te nAradajInA mukhethI putranA samAcAra sAMbhaLavA adhIrA banI gayA hatA. nAradajIe zrI sImaMdhara bhagavAnanA mukhethI je je vAta sAMbhaLI hatI te badhI kRSNa ane rUkamaNIne kahI saMbhaLAvI. baMnene pradyumnakumAranA kuzaLa samAcAra sAMbhaLIne atyaMta AnaMda thaye. nAradajIe kahyuM - ramaNa ! tArA lADakavAyAne joIne Avyo chuM. tAre naMda khUba tejasvI che. enuM lalATa jotAM mane lAgyuM ke te bhaviSyamAM mahAna
Page #699
--------------------------------------------------------------------------
________________ * zAradA zikhara parAkramI ane badhA yAdavAnA zirAmaNI thaze. evA budhdhizALI ne cAlAka che. tu jarA paNa ciMtA na karIza. tAre seALa varSe enA vicAga sahana karavA paDaze. tuM ene jema sAcave tenA karatAM kanakamAlA tene savA2e sAcave che. A sAMbhaLI rUkSmaNIne khUba AnaMda thayA. ane putrane jovAnuM tene mana thayuM. eNe nAradajIne kahyuM-mane eka divasa putra jovA na maLe ? mArAthI seALa va kema jaze ? ATle kholatAM rUkSmaNInI AMkhamAM AMsu AvI gayA. ?? rUkSmaNIne nAradajIe ApelI hi`mata :- nAradajIe kahyuM-beTA ! e te ghaNuM dUra che. tyAM kAi page cAlanAra mANusa jaI zake tema nathI. samajI le ke tArA dIkarA kadAca dvArakAmAM hAta te paNa jyAM sudhI viyAganuM duHkha sahevAnu hAya tyAM sudhI tane maLI zake nahi. mATe tuM hiMmata rAkha. 44 sAMbhaLa pavanajI sAthe aMjanAnA lagna thayA. pavanajIe aMjanAne paraNIne tene tyAga karyAM. pharI tenA sAme STi paNa karI nathI. satI aMjanA mahelamAM patinI rAha jotI hatI. Aje na AvyA te kAle Avaze. Ama AzAmAM ne AzAmAM divase kADhayA. patranajIne tenA mitre khUba samajAvyA paNa te mAnyA nahi. chevaTe yudhdhamAM jatAM rastAmAM cakalAnA viyeAgathI cakalInA kalpAMta joI ne pavanajInuM hRdaya palTAsu teA khAra varSe pavanajI yudhdhe jatAM gupta rIte pAchA AvIne aMjanAne maLyA. ajanA satI AzAmAM jIvI te pavana" tene maLyA. AvI rIte naLa-damayaMtI, pAMDavA badhAe vanavAsa veThayA. duHkha veThayA te eka divasa pAtAnu gayelu' sukha prApta karI zakayA. sAlaha varSa pUNu hAne para, phlasI manakI Aza, rUkSmaNI kI AzA ke ala se, heAgA lIla vilAsa hA...zrotA... he rUkSmaNI ! A badhAnA duHkhanA divase AzAmAM pUrA thayA ne sukha maLyuM. te zu tArA duHkhanA divase nahi jAya ? kAle savAre seALa varSa pUrA thaze ne tArA bAluDA tane maLaze ne Anada AnaMda thaI jaze. tu ema na mAnIza ke mArA dIkarAnu pArakA ghera zuM thaze ? e kAlasavara rAjA jevA teneA nathI. mahAna samRdhdha vidyAdharAnA rAjA che. enI kanakamAlA rANIne saMtAna nathI. eTale peTanA dIkarAthI paNa savAyA lADa laDAve che. seAnAnA pAraNIyAmAM jhulAve che. te eka hAthamAMthI khIjA hAthamAM jAya che. tene nIce sUvAnA vakhata AvatA nathI. A rIte kha lADakoDathI pradyumnakumAra mATeA thAya che. A rIte nAradajInAM kahevAthI rUkSmaNIne hi'mata AvI. have te putranI AzAmAM seALa varSa pUrA karaze te vAta pachI Avaze. paNa have pradyumnakumAranuM tyAM zu thayuM. te tyAM kevI rIte ucharyAM, tenuM parAkrama kevuM ajoDa hatu. tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #700
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna naM. 73 bhAdaravA vada 10 ne zanivAra tA. 18-9-76 anaMta jJAnI mahAna purUe jagatanA cha upara karUNAne dhedha varasAvIne kahyuM ke he bhavyajI! anaMtakALathI AtmAe vibhAva dazAmAM joDAIne caturgatinA pherA vadhe te karmane prajAne ekaTho karyo che. janma-maraNanuM mULa kAraNa karma che. karmo jIvane kaMTakanI mAphaka khaTakavA joIe. jyAre ka khaTakaze tyAre janma-maraNane trAsa chUTaze. tamane kama khaTake che kharA ? jyAre jIvane ema thaze ke A karmonA kAMTA kADhavA jevA che tyAre saMsAra choDIne saMyamI banavAnAM bhAva jAgaze. kadAca cAstri mehanIya karmanA udayathI dIkSA na laI zake paNe saMsAramAM rahevA chatAM eka lakSyabindu raheze ke kayAre sarvavirati banuM ne kyAre karmanA baMdhanothI mukta thAuM? saMsAramAM beTho chuM te anicchAe paNa mAre pApanAM kAryomAM pravRtti karavI paDe che. mAyA-prapaMca karavA paDe che. ne karmabaMdhana thAya che ane e karmo jyAre ke tyAre mAre avazya bhogavavA paDaze. karmanI karAmata alaukika che. karma na karAve teTaluM ochuM che. kaI sattAdhIza mANasano kaI gunha kare te sattAdhIza mANasa gunho karanAra upara gura karIne kahe che yAda rAkhaje. tane uMdhe mastake laTakAvI aMdhArI koTaDImAM pUrI daIza. te kevuM duHkha thAya che? A kameM paNuM jIvane adhArI keTaDImAM udhe mastake laTakAvyA hatA. jyAre laTakAvyo hato e khabara che ne? gunhegArane aMdhArI keTaDImAM uMdhe mastake laTakAvyuM tyAM te theDe ghaNe prakAza haze, thaDI havA AvatI haze paNe jyAre jIva mAtAnA garbhamAM Ave tyAM aMdhArI keTaDImAM uMdhe mastake laTaka. tyAM havA ne ujAsa hatA? bele, karmarAjA kevI zikSA kare che! bhale kama tamane pratyakSa dekhAtAM na hoya paNa enI sajA te bhogavavI paDe che ne? karma che te janma levuM paDe che ne ? A badhuM karAvanAra karma che. bhale, karmanA dekhAya paNa karmanI bhayaMkaratA te dekhAya che ne ? ke AMdhaLo mANasa cAlyA jatA hoya, mArgamAM sarpa che paNa te dekhI zako nathI tethI sarpa nathI ema kahI zakAya? "nA". zuM AMdhaLAne sarpa nahi karaDe ? kema A vAta barAbara tamane samajAya che ne? te e je rIte karma mATe samajI le. jeo karmane pratyakSa dekhatAM nathI, karmone mAnatA nathI ne karmanI bhayaMkaratAne vicAra karatAM nathI tethI tene karmo udayamAM nahi Ave ne karmonI sajA nahi bhegavavI paDe tema kahevAya nahi. karmo kaIne cheDatAM nathI. ene udaya thatAM saMsAravatI sarva ne zubhAzubha phaLano svAda cakhADe che. mATe karmone mAno ne tenI bhayaMkaratAne samaje.
Page #701
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare zAradA zikhara zikhara vRkSanuM mULa pratyakSa dekhAtuM nathI paNa vRkSa ane tenA phaLa tA pratyakSa dekhAya che ne? vRkSa mATu thAya che. te phaLa Ape che ne phAle che tenuM mULa kAraNa te aMdaramAM raheluM mULIyuM che. jo mULa naSTa thAya te vRkSa sUkAI jAya che. A rIte jIva kama rUpI mULanI sahAyatAthI kyAreka narakamAM, kayAreka tiyaMcagatimAM, kayAreka devagatimAM te kayAreka manuSyamAM Avye. jo karmAM na hota tA badhA judI judI gatimAM zA mATe gayA ? badhA jIvA sarakhAM aAta. paNa evuM anatuM nathI. A adhI karmInI vicitratA che. naraka ane devane pratyakSa joI zakatAM nathI paNa tiya cane pratyakSa joI zakIe chIe. tiya cA parAdhInapaNe keTalu kaSTa sahana kare che. manuSyamAM paNa kAI sukhI che, kAI duHkhI che, kAI rAgI che. AvI aneka prakAranI vividhatA ane vicitratA jovAmAM Ave che. koI mANasa bhayakara rAgathI gherAI gayA hAya ane garIba hAya tA tene joIne trAsa chUTe che. arere... bicArA kevA pIDAya che ! paNa karmAMno trAsa lAgyA nathI ke huM AvA ghAra karmo karuM chuM te tenuM phaLa te mAre avazya bhegavavu paDaze. tamane cha mahinA sudhI jhINuA tAva rahe, ghaNI davA karavA chatAM tAva na jAya tA Dara lAge che ke mane TI.khI. te nahi thAya ne ? ATha divasa sudhI je tAva nAmala na thAya tA ciMtA thAya che ke TAIphrA tA nahi thAya ne ? gaLAmAM pANI utAratAM duHkhAvA thAya tA evA Dara lAge che ke mane gaLAnuM kensara teA nahi thAya ne? tyAM kevA Dara lAge che? TI.khI., TAIphADa ke kensara na thAya te mATe DaoNkTaranI pAse jaIne tarata nidAna karAvI le che ne havA IlAja zarU kareA che. TI.khI. kensara ne TAIphAno Dara lAgyA, teno tApa lAgyA paNa anAdikALathI krodha, mAna, mAyA ne lAbha Adi kaSAye| AtmAne tapAvI rahyA che ne kramanuM badhana karAve che. teno Dara ke tApa kema nathI lAgatA ? e IMno trAsa lAge tema AtmAne anAdikALathI karmono tAva Ave che tene trAsa kema nathI chUTatA ? A kra anAdikALanA che. te vAta na samajAya tyAM sudhI teno nAza karavAno talasATa thaze nahi. DaoNkaTara pAse jaIne dardInuM nidAna karAvyuM. DaoNkaTara kahe ke phephasAmAM nukazAna thayu' che mATe tela-maracu khilakula khAzeA nahi. tA. 6ThThI tarata tyAga karI de che. kAraNa ke ene dardInI bhaya karatA samajAI gaI che. tema krarmo anAdikALanAM che. SAyAnA tAva anAdikALathI AtmAne herAna karI rahyo che. zarIrano roga maTADavA mATe jo dI kALajI na rAkhe te bhayaMkara vedanA segavavI paDe che ne aMte maraNune zaraNu thavu paDe che. te rIte je karmAnI bhayaMkaratAne samajatAM nathI ane tene TALavAno prayatna karatA nathI te jIvA catutimAM bhamIne janma-maraNu Adi
Page #702
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zikhara duHkhA sahana kare che. nAnA aNasamaju bALakane kAI roga lAgu paDe che tyAre tenA mAtA-pitA tene DokaTara pAse laI jaI nidAna karAvIne davA pIvaDAve che. tyAre aNusamajI bALaka kahe che huM davA nahi pI. lAta mArIne davA DhALI nAMkhe che. mAtA khAvAnuM na Ape te raDe che. kakaLATa kare che. A badhuM zA mATe kare che ? ene rAganu svarUpa ane rAgathI thatAM nukazAna aMgenI jANakArI nathI. ene DaoNkaTara pAse laI jAva te DaoNkaTarane dekhIne bhAgI jAya. DokaTarane dekhe ne jANe duzmanane dekhe che. paNa jo dardanuM jJAna thAya tA DaoNkaTara vahAlA lAge. tema je jIvAne janma-jarA ane maraNanAM dardIno trAsa lAge tene e dardI nAbUda karavAnI davA ApanAra jinezvara prabhunA sa MtA vahAlA lAge. ane emanAM vacanAmRtAne auSadha jevA gaNIne pI jAya eTale AcaraNamAM utAre. ene vItarAga prabhunA vacanA upara dRDha zraghdhA thAya. ApaNA cAlu adhikAramAM evI ja vAta AvI che. arahannaka Adi ghaNAM vahepArIe svadeza cheDI paradeza dhana kamAvA javA taiyAra thayA che. temAM arahanaka zrAvaka karma nAM svarUpane samajanArA hatA. tenI pAse ghaNI saMpatti hatI. chatAM temAM apAtA na hatA. samyagra dRSTi zrAvaka sa`sAramAM rahe, dhana kamAya, kuTuMbanuM pAlanapASaNa kare paNa emAM tene rasa nathI hatA. emane saMsAranA kAca karavA paDe che ne kare che, ane bIjA jIvAne saMsAranA kAma karavA che ne kare che. A ba MnenI dRSTimAM pharaka che. ekane na chUTake karavu paDe che eTale temAM rasa ke AnaMda nathI hAtA. ane khIjAne karavuM che ne kare che temAM AnaMda hAya che ne rasapUrvaka kAya kare che. A baMnenA ka`khaMdhanamAM pharaka paDe che. eka jIva rasapUrvaka saMsAranI kriyA kare che tene tIvra krama khaMdhAya che. ane e ja kriyA khIjo jIva nirasatAthI kare che tene apa karma baMdhAya che. mATe saMsAramAM rahevu paDe ne rahe| te anAsakata bhAvathI rahe. baMdhuo! arahannakanI hADahADa mIjAmAM dharmanA raMga hatA. dhana kamAvA jAya che paNa dharmane bhUlyA nathI. emane mana dhana karatAM dharmanI kiMmata vadhAre hatI. e game tyAM jAya cAhe dezamAM jAya ke dezAvara jAya paNa emanAM dharmanAM nitya niyama pahelAM karI letAM. dharmAMnA upakaraNA patharaNu, muhapatti, guccho sAthe rAkhatA. Aje tA mANusa deza cheDIne dhana kamAvA mATe paradeza jAya che paNa dharmane bhUlI jAya che. badhA vahepArIo gADA ane gADIomAM mAla bharIne gaMbhIraka nAmanA vahANumAM esavAnA baMdara para AvI paheAMcyA. tyAM paheAMcIne temaNe badhAe potapAtAnAM gADA tathA gADIomAMthI utarIne navAM upakarAthI vahANu taiyAra karyu". vahANane kharAkhara zaNagArI taiyAra karIne gADA tathA gADIomAMthI vecANu karavAnA mAla vahANamAM
Page #703
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zAradA zikhara vyavasthita rIte gesaThavI dIdhA. tyAra pachI temaNe cAkhA, ghauM, ghauMnA leTa, temaja ghauMnA leTathI khanAvelu' pakavAna vizeSa, tela, gALa, ghI, gorasa, pANI, pANI bharavAnAM vAsaNA, trikUTa vigere auSadhio, pRthyAhAra vizeSa bheSantyA, cArA, lAkaDA, aMgarasa vigere AvaraNA, khaDUga vigere zasro ane khIjI ghaNI vahANamAM laI javA ceAgya badhI vastue vahANamAM bharI. A rIte temaNe badhI vastuone yathAsthAne goThavIne vahANane bharI dIdhu. cAre jAtanI vecANu karavAnI vastuo jahAjamAM bharAI gaI tyAre temaNe pharIne azana, pAna, khAdima, svAdima cAre jAtanA AhAra taiyAra karAbyA ane peAtAtAnAM mitra, jJAti vigere parijAne jamADayA. jamADIne temanI pAsethI samudrayAtrA karavAnI AjJA mAMgI ane AjJA meLavIne teo badhA pAtaNikA jyAM vahANamAM besavAnuM sthAna hatuM tyAM AvIne zakAyA. juo, A kevA meATA madhika vahepArIe che. chatAM temanAmAM keTaleA badhA vinaya ane viveka che ! Aje tA saMtAneAne mAtA-pitAne page lAgatAM zarama Ave che. A leAkeA mATA vahepArIo hatA. chatAM potAnA vaDIleAne, jJAtijaneAne, kuTuMbIjanAne pharIne jamADayA. pahelAM jamADIne paradeza javAnI AjJA mAMgI. khIjI vakhata javAnA divase jamADIne temanA caraNamAM mastaka namAvIne AjJA sAthe AzIrvAda meLavyA. kuTuMbIjanA, svajanA, parijanA khadhAnI rajA mAMgI. sarakAranA paravAnA lIdhA. badhAnI AjJA ane zubhAziSa meLavIne badhA vahANumAM besavA javA taiyAra thayA. A badhA vahepArIomAM arahanaka zrAvaka agresara che. jenA agresara dharmanA 2ge raMgAyelA hAya tene keAI jAtanI AMca AvatI nathI. enI dharmamAM aTala zradhdhA ane dhamakriyAo joIne khIjA jIvA paNa dharmanA raMge raMgAI jatAM hatAM. evA te puNyavAna zrAvaka hatA. tame bIjAne dhama na pamADI zake te khera paNa tamArA satAnAne tA jarUra dhama pamADajo. saMtAneA dharma pAmaze te paraMparAmAM dharmanA saskAranA vArase raheze. eka zeTha khUba dhISTa hatA. tenA manamAM evI bhAvanA hatI ke dhana sa`pattine mArI pAse tUTo nathI. e vArasA te mArA putrane maLaze temAM keAI vizeSatA nathI. A paththaranA kukAnA vArase te ghaNAM bhavamAM ghaNAM putrone ApyuM haze atyAre ghaNAM leAke emanA saMtAneAne ApIne jAya che. paNa tenAthI kaMI kalyANa thavAnuM nathI. paththaranA pUjIpatie putrone paththara Ape ane AtmArUpI amUlya hIrAnAM mAlika hAya te amUlya hIrA Ape. jenI pAse vastu hAya te peAtAnA satAnAne vArasAmAM Ape che. te A mArA dIkarA jainakuLamAM mArA jevA dhamavAnane ghera janmyA che te huM tene AtmAnI avyAbAdha paDhavIneA vArasA dete jAuM. te
Page #704
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAla tripura K vArasA kadI nAza pAme nahi tevA zAzvata che. ema vicAra karIne zeTha peAtAnA putrane saMtanA darzana karavA javAnuM kahe, vyAkhyAnamAM AvavA mATe sAmAyikra-pratikramaNa karavAM mATe kahetAM, paNa chekarA bhAre kramI hatA. eTale tene kaI rIte dhama racatA na hatA. kahevata che ne ke devatAnAM dIkarA kAlasA" devatA bUjhAI jAya tA kAlasA khI jAya ne ?tema A zeTha teA dharmISTha hatA paNa dIkarA kAlasA jevA hatA. ene ghaNuM samajAvyeA paNa kaI rIte tene dharma nuM nAma sAMbhaLavuM gamatu nathI. zeThe tene dharmanAM pustakA lAvIne vAMcavA mATe ApyA. teA pustakA phagAvI dIdhA. parANe gurU pAse laI gayA ne dharmanA edha sabhaLAbyA paNa tenI putrane kAI asara na thaI. dhavAna zeThanA dilamAM khUba du:kha thayuM, pAse kazAnI sa'patti che, jemA yaza AkhA gAmamAM phelAyelA che. kAI zeThanI AjJAneA anAdara karatuM nathI. tevA zeTha ciMtAmAM ne ciMtAmAM sUkAvA lAgyA. ane khAvuM-pIvuM. bhAvatuM nathI. rAtre uMgha paNa AvatI nathI. zeThanA zarIramAMthI leAhI uDI gayu` ne zarIra phIkakuM thaI gayuM. " zeDa mATe thayelI nAkarAne citA " : zeThanAM munimA, mitrA, gharanAM mANaso badhAM pUche che ke zeTha! Apane zI ciMtA che ? A zarIra kema lAza thatuM jAya che ? kaMIka davA leA. zeThanAM mANaso meTA DaeNAkaTaro ane hakImAne lAvyA. bhAre kiMmatI davAe ApI. paNa zeThane sAruM thatuM nathI ne rAga parakhAtA nathI. tyAre temanA aMgata mitrA khAnagImAM besADIne pUchavA lAgyA ke tamane zuM ciMtA che ? je hAya te dila kholIne vAta karo. tyAre zeThe kahyuM-bhAI! mane koI ciMtA ke du:kha nathI. sava vAte sukhI chuM. duHkhamAM duHkha eka ja che ke mArA dIkaro dharma pAmatA nathI. tene mATe mane rAta-divasa ciMtA rahe che ke A dIkarAne meM dharmanA vArasA ApavA mATe ATalI mahenata karI paNa kaI rIte dIkarAne dhama gamatA nathI. eka dIkarA che. mane rAta-divasa e ciMtAnA kIDA kArI khAya che ke mArA marI gayA pachI mArA dharmanA dvAra baMdha thaI jaze. mAre dhama kANu sAcavaze? mAre AMgaNe saMtAnA pagalAM nahi thAya. ane dha'thI vimukha anelA chekarAnuM zuM thaze ? A eka ja ciMtA che. mane khIjI koI ciMtA nathI. devAnupriyA ! A zeThane dharmanA kevA raMga haze ! enA parivAramAMthI dhama cAlyeA jaze tenI keTalI ciMtA che! ne dilamAM keTalA AghAta che ! tamArA saMtAnA dhathI vimukha rahe teA tamane AvA AdhAta lAge kharA ? zeTha jevA dRDhadhamI hAya te AvuM duHkha thAya ne ? Aje tA haLadaranA raMga jevA dharmanA raMga che. haLadaranA pANImAM kapaDuM raMgIne taDake mUkavAmAM Ave te raMga UDI jAya che. tema jIne sukhe samAdhie dha karavA game che. paNa sTeja seTI Ave eTale dharmanA raMga
Page #705
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara uDI jAya che. paNa kaMIka haLukama 60dhamI jIve che ke game teTaluM kaSTa paDe paNa dharmane cheDatAM nathI. dhanane jatuM karIne paNa dharmane pakaDI rAkhe che. paNa evA jIve bahu ochAM che. - badhA vahepArIo paradeza javA taiyAra thayA che. temAM arahanaka zrAvaka zeTha jevA daDhadhamI hatA. eka vakhata dharma mATe prANa ApavA paDe te ApavA taiyAra hatA. e badhAM vahepArIo potapotAnA vahANamAM mAla-sAmAna bharIne taiyAra thayA. bIjA vahANamAM musApharImAM jarUriyAtanI vastuo bharI dIdhI. badhA vahepArIonAM sagAM nehIo, jJAtijano, mitro badhA temane vaLAvavA mATe AvyA che. ghaNuM mANasa baMdara upara ekaThuM thayuM che. tame badhA paradeza jAo che tyAre tamArA sagAM nehIo tamane vaLAvavA mATe eraporTa upara Ave che ne ? ane hAratorA paherAvIne bahumAna kare che. tema ahIM paNa badhAM AvyA che. tae NaM tesi arahannaga jAva vANiyagANaM pariyaNA jAva tarisehi vaggUhi amiNaMdatA ya amisaMyuNamANA ya evaM vayAsI-ajjatAya bhAya mAula bhAiNajja bhagavayA samuddeNaM abhirakkhijjamANA 2 cIrajIvaha bhaTTha cale puNaravi ladhdhaTe kayakajje aNaha samagge niyagaM dharaM havvamAgae pAsAmottika / arahanaka pramukha pitavaNikanAM parijane jeo badhA vaLAvavA mATe AvyA che te badhA temanuM aneka jAtanI maMgaLavANu vaDe abhinaMdana ApatAM ane saMstavana karatAM temane kahevA lAgyA. te pitA ! he bhAI! he mAmA ! he bhANeja ! tame badhAM A vizALa samudra pAra karI surakSita cirakALa sudhI jIvatAM raho, tamAruM kalyANa thAo. ame badhAM tamane lAbhAnvita thayelAM, badhA kAryone pAra pamADanArAM, keIpaNa jAtanI zArIrika muzkelI vagara eTale ke svastha zarIravALA dhana temaja paripUrNa parivArathI yukta thaIne ghera pAchA AvelAM joIe. je mANaso vaLAvavA mATe AvyA che temAM keIne bApa jatuM hatuM, keInA bhAI, keInA mAmA, te keIne bhANeja-bhatrIje paradeza jatA hatA. lAMbA samayanI musApharI hatI eTale pitApitAnAM sagAM nehIone vidAya ApatAM AMkhamAM AMsu bharAI AvyA. hadayathI sau eka ja Icche che ke tame je AzAthI jAo cho te tamAruM kArya saphaLa thAo. bhagavAna tamAruM rakSaNa kare. ane tame cirakALa sudhI jIvatAM raho, ne tamArI manokAmanA pUrNa thAo. tamArI samudranI saphara saphaLa karI khUba dhana kamAI kSemakuzaLa jaladI pAchA Avaje ke tamane joIne ame AnaMda pAmIe. A rIte azrubhInI AMkhe tipitAnA snehIjanone AzIrvAda ApyA. A dravya
Page #706
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 67 sAgarane pAra karavAnA AzIrvAda che. bhagavAna ApaNane bhavasAgara taravAnA AzIrvAda Ape che. nemanAtha bhagavAna pazuDAne pikAra sAMbhaLI teraNathI pAchA pharyA ane gIranAra upara jaIne dIkSA lIdhI. rAjematIne A vAtanI khabara paDI tyAre teNe e vicAra karyo ke bhale, kemakumAra mane paraNyA vinA pAchA pharyA paNa mArI sagAI temanI sAthe thaI gaI eTale huM te temanI patnI ane yAdavakuLanI vahu tarIke jAhera thaI gaI. mATe have te emane je mArga te ja mAre mArga. huM paNa dIkSA laIne AtmAnuM kalyANa karuM. mAtA-pitAe rAjematIne khUba samajAvI paNa te saMsAramAM rokAyA nahi ne dIkSA levA taiyAra thayA. A vAtanI kRNavAsudevane khabara paDI. emanuM haiyuM harSathI nAcI uThayuM. hRdaya prakulita banyuM. huM ke bhAgyazALI chuM! bhale te paraNI nathI paNa jAdavakuLanI putravadhu te kahevAI gaI ne ! te dIkSA le che eTale mAruM jAdavakuLa paNa ujajavaLa banaze. mArA laghu baMdhavAe te dIkSA lIdhI ane enI patnI keDa bharelI kanyA rAmatI paNa dIkSA le che. eTale kRSNajI tenI pAse AvyA ne kevA suMdara mIThA zabdo uccAryA ! he rAmatI ! tuM mAtA-pitAne, kuTuMba parivArane raDatA mukI dIkSA levA taiyAra thaI che. keInA sAmu pAchuM vALIne jevA taiyAra nathI. te pitAnA kuLane ane yAdavakuLane ujjavaLa banAve che. huM tane aMtaranA AzIrvAda ApuM chuM ke "saMsAra tAjA ghara tara ka je du " he rAjematI ! tame je bhAvathI saMyama aMgIkAra kare che te tamArI manokAmanA saphaLa thAo. saMyamanuM sArI rIte pAlana karI jJAna-darzana, cAritra ane tapanI ArAdhanA karIne tame jaladI jaladI saMsAra sAgarane tarI jAo. A rIte kRNa vAsudeve rAjematIne bhavasAgara taravAnA AzIrvAda ApyA hatA. ahIM badhA loke arahanaka pramukha vahepArIone pANI bharele samRddha taravAnA AzIrvAda Ape che. jenAM je sagAM che tene uddezIne sau kahe che ke tame badhA sAre dhaMdho karI khUba dhana kamAIne samudranI yAtrA saphaLa karIne vahelAM pAchA Avaje. badhAnA AzIrvAda jhIlIne badhA vahepArIo potapotAnA vahANamAM besaze ne AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Aje amArA mahAna tapasvI pU. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanI puNyatithi pavitra divasa che. sAthe amArA ugra tapasvI bA.bra. bhAvanAbAI mahAsatIjInI 32 upavAsanI pUrNAhUtino pavitra dina che. temanI bhAvanA nirvidane pUrNa thAya che. emane ta5 samajaNapUrvakano che. dararoja svAdhyAya karavI, vAMcaNImAM besavuM Adi pitAnI saMyama sAdhanAnI pratyeka kriyA sahita temaNe AtmalakSe karmone cakacUra karavA
Page #707
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mATe AvI ugra sAdhanA karelI che. AvI nAnI uMmaramAM AvI ugra sAdhanA karanAra tapasvIne jeTalA dhanyavAda ApIe ne temanAM jeTalAM guNa gAIe teTalAM ochA che. Aje temane pAMcamuM mA khamaNa che. mArA bhAIo ne bahene ! tapasvIonA bahumAna tapa ane tyAgathI thAya. AvA tapasvIonA bahumAna karavAthI ne temanA guNagAna gAvAthI ane tapanI anudanA karavAthI ghaNAM karmonI nirja thAya che. je tapa na karI zakatA hoya te tapanI anumodanA te jarUra kare. 32 divasa brahmacaryanuM pAlana, rAtrIjana, kaMdamULa ane nATaka sinemAne tyAga vigere vrata pratyAkhyAna leze. Aje pU. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanI puNyatithi che. te mahArAja sAheba paNa ugra tapasvI hatA. eTale A baMne prasaMganI ujavaNImAM tame sArA vrata-pratyAkhyAna karaze te tapasvInuM bahumAna ane pU. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanI puNyatithi ujavI sArthaka thaze. kAle pU. bhAvanAbAI mahAsatIjInuM pAraNuM ane temanuM bahumAna che. sau sArI saMkhyAmAM lAbha leze. 5. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanA guNagAna karIe teTalA ochA che. tevA te mahAna cAritravAna saMta hatA. vadhu bhAva avasare kahevAze. caritra : have jyAM pradyumnakumAra mATe thAya che tyAMnI vAta vicArIe. pradyumnakumAra vidyAdharAdhIza kAlasaMvararAjAnA mahelamAM sumerU parvata upara kalpavRkSanI mAphaka mATe thavA lAge. pradyumnakumAramAM bALapaNathI ja caMdramA jevI saumyatA ane sUrya samAna tejasvI hatA. baMne guNethI prabhAvazALI ane prakAzavAna bane. kAmadeva sauMdaryavAna hevAthI bIjAnA cittamAM vikAra pedA kare che. jyAre pradhumnakumAra tenA soMdaryathI bIjAne AnaMda Ape che. te jema jema mATe thavA lAgyo tema tema tenA pitAne ghera dhana-dhAnyanI vRdhdhi thavA lAgI. pAMca varSano thatAM upAdhyAya pAse bhaNavA mUko. enI yAdazakti evI tIvra hatI ke upAdhyAya eka zabda bole ke tene cAra zabdanuM jJAna thaI jatuM. eka vakhata bhaNAve te te bhUlatuM na hatuM. vidyAbhyAsa karatAM te zukala pakSanI bIjanA caMdramAnI jema vadhavA lAge. TUMka samayamAM zastravidyA ane zAstravidyA baMne vidhAomAM nipuNa banepurUSanI 72 kaLAmAM pravINa bane. enI mAtA kanakamAlAne A putra prANathI paNa vadhAre priya hatA. ane rAjyane zobhAve te parAkramI hevAthI pitAne paNa priya hate. Ama karatAM pradyumnakumAra meTe thaye. enuM rUpa joIne strIo moha pAmatI paNa pradyumnakumAra e pavitra hatuM ke te koI strInA sAme uMcI dRSTi karIne te na hate. pradhunakumAranuM ajoDa parAkrama pradyumnakumAra bhaNIgaNIne heziyAra thaye.
Page #708
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tene gharamAM besI rahevuM gamatuM nathI eTale ene bahAra pharavAnuM, navA navA deza jovAnuM khUba mana thavA lAgyuM. eTale pitAnI AjJA laIne senA taiyAra karIne bahAra gaye ne pitAnA bhujAbaLathI te aneka subhaTane parAjita karate hate. tenI zUravIratA joI kaI yudhdhane mATe tenI sAme AvavAnI hiMmata karatuM nahi. baLavAna zatrune teNe pitAnA parAkramathI mitra banAvyA. jeo khUba abhimAnI hatA temane paNa pitAnI kaLAthI jItIne pitAnA kabaje karyA. te sivAya pitAnI AjJA laIne bAkI rahelAM zatruone jItavA gaye. ane pitAnA sAmarthyathI bIjA badhA vidyAdhara rAjAone jItIne badhA dezamAM pitAnuM zAsana sthApita karIne pAchA AvyA. putranuM AvuM zauryane parAkrama joIne kAlasaMvararAjA vicAravA lAgyo ke have huM pradyumnakumArane yuvarAja padavI ApuM. pitAe khUba ADaMbara sahita tene nagarapraveza karAvyuM. cAre tarapha pradyumnakumAranA guNa gavAya che. tenI prazaMsA thavA lAgI. enA mAtA-pitAne harSa samAto nathI. have A kAlasaMvara rAjAne bIjI 500 rANIo che. temanA kuMvaro paNa yuvAna thayA che. pradyumnakumAranI cAre tarapha prazaMsA thAya che. te sAMbhaLI rANIonA dilamAM IrSAnI Aga pragaTa thaI ke e eka ja rAjAne putra che? bIjA putro nathI? enAM ja badhe guNa gavAya ? IrSAnI Aga vagara agnie manuSyane bALe che. have zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 74 bhAdaravA vada 12 ne somavAra tA. 20-9-76 anaMta jJAnI tIrthakara bhagavatee kahyuM che ke he bhavya ! sidhAMta vANInA yathArtha zravaNa, ciMtana ane manana vinA anaMtakALathI jIvAtmA saMsAramAM rakhaDI rajhaLI rahyo che. siddhAMta vANInuM zraddhApUrvaka zravaNa, ciMtana ane manana karavAthI ATha karmone kSaya karI saMsAra sAgarane pAra karI zakAya che. sAgara be prakAranAM che. eka te jemAM vahANa dvArA musApharI karAya che te sAgara ane bIjo saMsAra sAgara. samudramAM DUbatAM mANasane dvIpane sahAro maLatAM bacI zake che tevI rIte saMsAra sAgaramAM DUbatA ane mATe zAstranI vANI dvIpa samAna che. je AtmAe tene sahAre le che te saMsAra sAgarane tarI jAya che. bhagavaMte saMsAra sAgarane kevI upamA ApI che. "aho apAra saMsAraH sararuvA niva daarunnH| kAraNaM tasya karmeva, hetu bIjastarokhi // "
Page #709
--------------------------------------------------------------------------
________________ sx zAradA zikhara anaMtakALa vItyA chatAM hajI jIva saMsAra sAgarane pAra pAmI zakayeA nathI. kAraNa ke A dArUchu sa`sAra sAgarane taravA ghaNA muzkela che. koI virala vibhUti karmAMne khapAvI sauMsAra samudranA pAra pAmI zake che. jema sAgaramAM pANInAM mAjAo uchaLe che tema A bhavasAgaramAM saMkalpa vikalpanAM mAjA uchaLe che, sAgaramAM macchakaccha vigere prANIo hAya che tema bhavasAgaramAM kAma-krodha, leAbha, mAharUpI macchakaccha ghaNAM rahelAM che. jema sAgaramAM bharatI ane ATa Ave che tema saMsAramAM sukha -duHkhanI bharatI ane oTa Ave che. sAgara khArA pANIthI bharelA che tema saMsAra sAgara ATha karma rUpI khArA jaLathI bharelA che. AvA agAdha sa`sAra sAgaramAM vasatA jIveAnA dilamAM vItarAga prabhunI vANInI zradhdhAnuM eka kiraNa je phUTa te tenA beDA pAra thayA vinA nahi rahe. jene vItarAga vacana upara dRDha zradhdhA che tevA arahannaka zrAvaka ghaNAM vahepArIonI sAthe vahepAra karavA mATe paradeza javA taiyAra thayA che. atyAre dravya samudra pAra karavA jAya che, bhaviSyamAM bhAva samudra tarI javAnAM che. AvA pavitra AtmAonAM nAma sighdhAMtamAM suvarNAkSare lakhAyA che. emane sAgaranI musApharImAM je cIjonI jarUriyAta hatI te badhI cIjo vahANamAM bharIne sau potapAtAnAM vahANumAM esI gayA. A vakhate temanA sagA sabadhIAe temane badhAMne AzIrvAda ApatAM kahyuM ke tame khadhA A lavaNusamudra pAra karIne dhana kamAvAnI IcchAthI jAo che te tamArI icchA pUrNa thAe. zAsanadeva tamAru' rakSaNa kare ne tame cIra kALa sudhI jIvatAM raheA. ane khUkha dhana kramAIne kSemakuzaLa pAchA Ave. AvA AzIrvAda ApavAnuM eka ja kAraNa che ke A dariyAnI musAphI che, kayAre dariyA tAphAne caDhe ne kayAre vahANu tUTe ne zu' ane te kahevAya nahi. kyAreka zarIra sabaMdhI upAdhi AvI paDe te kahI zakAya nahi. Aje dhanavAna plenamAM musApharI kare che. plenamAM thoDA samayamAM jhAjhI musApharI karI zakAya che. paNa kyAreka plenanI hAnArata thAya. TreInanA akasmAta thAya, gADInA ekasIDenTa thAya tyAre peAtAnAM sAdhanA peAtAne muzkelImAM mUkI de che. ne jIvana dIpaka mUjhAI jAya che. sAMbhaLeA, peAtAne managamatu sAdhana kayAre muzkelImAM mUkI de che te upara eka dRSTAMta. eka rAjA gheADA khelAvavAne khUkha zeAkhIna hatA. dareka rAjAone judI judI jAtanA zAkha hAya che. kAI rAjA zikAranA zAkhIna te koI rAjA yudhdhanA zAkhIna DAya che. kAI ne gheADA khelavAnA zAkha hAya che. rAjAne zeneA vadhu zeAkha che te prajAjanA jANatAM haiAya che. eka seAdAgarane khabara paDI ke amuka rAjAne gheADA khelavAnA zeAkha che eTale te khUkha vegavALA pANIdAra sArAmAM sArA gheADA laI ne rAjAnI pAse
Page #710
--------------------------------------------------------------------------
________________ carala krikhara AvyuM. jene je vastune zekha heya te vastu tene najara samakSa AvatAM AnaMda thAya che. te rIte rAjA paNa ghaDA joIne khuza thayA ne ghaDAnI kiMmata pUchI. sodAgare dareka gheDAnI kiMmata kahI. rAjAe temAMthI eka pANIdAra ghoDe kharIda karyo. paNa ghoDAnI prakRti kevI che te pUchayuM nahi. prakRti e lagAma che. Aje kaI mANasane ApaNe prasanna kara heya te pahelAM tenI prakRti jANI levI joIe. kenI prakRti kevI che te jANI laI e ne te pramANe karIe te kAryamAM saphaLatA prApta thAya che. prajAthI chuTA paDI gayelA rAjA": sodAgara ghoDA vecIne cAlyo gayo. eka divasa rAjA navA kharIdelA ghoDA upara besIne potAnA pradhAna ane nokara sAthe jaMgalamAM pharavA mATe gayA. thoDIvAramAM jaMgala AvyuM. ghoDAne cAlavAne vega khUba hatuM, pavanavege ghoDe cAlavA lAgyA. tyAre rAjAnA manamAM thayuM ke saheja dhIme pADuM. eTale rAjAe lagAma kheMcI te ghoDAnI gati vadhAre teja thaI. tyAre rAjAe vadhu lagAma kheMcI te ghoDe vadhu utAvaLe cAlavA lAgyuM. jema jema rAjA lagAma kheMcatA gayA tema tema gheDo vadhu pavanavege cAlavA lAgyA. rAjA te badhAthI chUTA paDI gayA ne ghaNe dUra gADha jaMgalamAM nIkaLI gayA. rAjAnA manamAM thayuM ke huM ekale paDI gayo chuM. bhayaMkara gADha jaMgala che. have A ghoDe mane kyAM laI jo ? kaI rIte ubhuM rahetuM nathI. AnA karatAM ghoDAne cheDI dau. Ama vicAra kare che tyAM eka moTA vaDanuM vRkSa AvyuM. rAjAe potAnA prANa bacAvavA ghoDAnI lagAma choDIne vaDanI DALa pakaDI lIdhI. hAthamAMthI lagAma chUTatAMnI sAthe gheDa ubhe rahI gaye. rAjA vRkSa uparathI nIce utaryA ne vicAra karavA lAgyA ke A ghoDe. avaLI lagAmane che. meM jema lagAma kheMcI tema vadhu vegathI deDa. pahelethI A jANuM lIdhuM hatuM te AvI muzkelImAM mUkAta nahi. baMdhuo ! A te avaLI lagAmane gheDo hate paNa ghaNI vakhata manuSyanI prakRti evI hoya che ke tene keI kArya karavAnI nA pADavAmAM Ave te paNa te kArya vadhu vegathI kare che. keI regIne DeAkaTara kahe ke amuka cIja tAre khAvI nahi te te khAvAnuM jaldI mana thAya che. ne roga maTI gayA pachI te bephAma rIte te vastu khAvA mAMDe che. te vakhata ene khabara nathI paDatI ke pachI mAruM zuM thaze? AvI rIte bhavanA regI manuSyone saMtarUpI phekaTare ema kahe che ke tame viSaya bhegene tyAga kare. brahmacaryanuM pAlana kare. vyasane tyAga kare. rAtrijanane tyAga kare. paNa ajJAnI chone A vAta gaLe utaratI nathI. tethI teo vadhu ne vadhu viSaya vAsanAnuM sevana kare che. AvA mANase paNa avaLI lagAmanA ghoDA jevA kahevAya ne ? je savaLI lagAmanA ghaDA jevA hoya che te ja saddagurU samajAve
Page #711
--------------------------------------------------------------------------
________________ 702 te samajI jAya che ne peAtAnI zakita anusAra tyAga kare che. vizeSa mATe prayatnazIla bane che. zAradA zikhara tyAga karavA kare prANa AvatAM maLelA sahakAra : unALAnAM divaseA hatAM. rAjA gADha jaMgalamAM AvI paheAMcyA che. jyAM koI mANasa paNa dekhAtuM nathI. garamInA kAraNe rAjAne khUba tarasa lAgI hatI. madhyAnhanA samaya thayeA hateA eTale bhUkha paNa kaDIne lAgI hatI. thAka paNa khUba lAgyA hatA. bhUkha tarasa ane thAkanA kAraNe cakkara AvavAthI rAjA bebhAna thaIne paDI gayA. jue, rAjAne gheADA keTaleA vahAle hatA? pAtAnI vahAlI vastu paNa kevI duHkhadAyaka bane che! rAjA bebhAna thaIne maDadAnI mAphaka paDayAM che. A samaye eka bhIlanI chekarI khakarA carAvavA mATe tyAM AvI. teNe rAjAne bebhAna avasthAmAM paDelA joyA. rAjAne joIne tenA manamAM thayuM ke A koI moTA ne sajjana mANasa lAge che. bhUlathI A gADha jaM galamAM AvI caDhayAM lAge che. ane temanI A dazA thaI che. mArAthI bace te ene khacAvuM. du:khanA vakhate sahAya karavI te mAnava mAtranI pharaja che. AvA jaMgalamAM ApaNe garIba mANasa khIjuM te zuM karI zakIe ? paNa sajjana purUSanI sevA karu. ema vicAra karIne bhIlanI cheAkarI rAjA pAse AvI. peAtAne pIvA mATe zItaLa pANI lAvI hatI te zItaLa pANI rAjAnA meADhA upara chAMTyuM. eTale rAjAne kaMIka zAMti vaLI ne bhAnamAM AvyA. temanA manamAM vicAra thayA ke mane A jaMgalamAM keNe jIvatadAna Apyu' ? bhIlanI chekarIne peAtAnI pAse beThelI joIne rAjA harakhAI gayA. rAjAe kahyuM- mahena ! ahIM kyAya khAvAnuM maLaze ? mane khUba bhUkha lAgI che. khAdhA vinA jIvI zakuM' tema nathI. A chekarI khUba vinayavaMta ane sevAbhAvI hatI. Ama te bhIlanA kuLamAM janmI hatI. AvA kuLamAM AvA sa`skAro maLavA muzkela che. paNa A pUrvabhavane saMskArI jInna hatA. chekarIe vicAra karyo ke A moTA mANusa che. te jIvI jaze te kaMIka bhalA kAryo karaze. mATe bhale huM bhUkha veDIza paNa Amane ApuM. Ama vicArI tenI pAse roTalA ne chAza hatu te Apyu.. AthI rAjA khUba prasanna thayA. ane tene khale vALavAnI dRSTithI tene ghera gayA. bhIla samajI gayA ke A moTA rAjA che. teno khUba satkAra karyo ne kahyuM. padhAro mahArAjA ! pAvana kA mArI jhupaDI. rAjA kahe ke huM tArI pAse kaMIka mAMgavA AvyeA chuM. kaheA sAhekha! zuM joIe che ? rAjA kahe ke tArI dIkarIe mane jIvADayA che. mATe jo te kuMvArI hoya te mArI sAthe lagna kara. bhIle kahyuM. sAheba ! Apa tA amArA pAlanahAra che. Apa mATA mahArAjA che. te ame tA tuccha bhIla jAtinAM chIe. Apane tyAM ghaNI rANIe haze. mArI dIkarI ApanA mahelamAM na zele. rAjAe kahyuM. zAle ke na zele e mAre jovAnu
Page #712
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAsvA zikhara 703 che. paNa tArI zuM IcchA che? bhale kahyuM. Apa jevA rAjAne tyAM mArI dIkarI Ave te kone na game? mArI dIkarIne paraNAvavA rAjI chuM. tyAre rAjAe kahyuM. bhAI! tArI dIkarI bhIlaDI nathI paNa rANI banavAne cagya che. tenAmAM mAnavatAne dIpa jhaLahaLe che. Aje A jaMgalamAM je mane tArI dIkarI na maLI hatI te huM jIvate na rahI zakata. teNe mane jIvatadAna ApI mahAna upakAra karyo che. huM upakArIne upakAra kadI visarato nathI. pArakA upara upakAra karanAra ane paramArtha dRSTithI bIjAne jIvana ApanAra haMmezA mahAna hoya che. paNa je kadI paramArthanuM kAma karavAmAM samaja nathI te moTe rAjA heya zrImaMta hoya ke garIba hoya te paNa te tuccha che. duniyAmAM moTAnuM pada maLI javAthI mahAna banAtuM nathI paNa paramArtha Adi guNe keLavavAthI mahAna banI zakAya che. mATe je tamArI dIkarIne mArI sAthe paraNAve te tene mArI rANI banAvIne rAjya sAhAbInAM mahAna sukha ApIne huM tenA upakArane badale vALI zakuM. bhale te vAta mAnya karI. eTale tyAM ne tyAM rAjA sAthe pitAnI putrInA gAMdharva lagna karyA. rAjA bhIlaDI rANIne laIne pitAnA rAjyamAM AvyA. ane sarva zaNagArathI tene zebhIta banAvI. A badhuM sukha joIne bhIlaDI rANI vicAra karavA lAgI ke ahe prabhu! kyAM mArI jaMgalanI jhuMpaDI ane kayAM A svarga purI je bhavya rAjamahela ! kayAM lUkhe sUke reTane chAza ane kayAM nitya navA mevA ne miSTAnna! kayAM phATayA tUTayAM sAdA kapaDAM ne kyAM meMghA jharInAM vastro! kayAM mArA caThInA hAra ane kayAM A hIrAne hAra ne mUlyavAna dAgInA ! bhIlaDI pitAnI pUrva sthitine yAda karatAM pitAnI rUmanAM bAraNuM baMdha karI bhIlaDInAM kapaDAM paherIne bhagavAnane prArthanA kare che ke ahe prabhu! teM te mane mahAna sukhamAM mUkI dIdhI. huM A sukhane lAyaka nathI. chatAM mArA puNyabaLe mane AvuM mahAnasukha maLyuM che paNa A sukhane vizvAsa karavA jevuM nathI. mAruM puNya haze tyAM sudhI Takaze. puNya khalAsa thatAM cAlyuM jaze. kadAca mArI jiMdagIparyata puNyane dIpaka jalate raheze te AyuSyane dIpaka bujhAI jaze te A rAjapATa badhuM ahIM rahI jaze. mATe mane A rAjasukhanuM karI abhimAna na Ave, rAjyanI sattAmAM paDI huM pUrvanI sthitinuM bhAna bhUlI keIne kacaDI nAMkhyuM nahi tevI mane zakti ne buddhi Apaje mAre evA durguNene saMga kara nathI. kadAca mane mAna AvI jAya ke huM rANI chuM. mAre have keInI jarUra nathI. te samaye tuM mAruM abhimAna ogALI nAMkhaje. A badhuM je kaMI mane maLyuM che te mAruM nathI. je pitAnuM nathI tene gumAna zA kAmane? jyAre mane mAna Ave tyAre huM namra banI jAuM tevI mane
Page #713
--------------------------------------------------------------------------
________________ *Y zAradA zikhara saddabudhdhi Apajo. krodha-mAna-mAyA-lAbha evA durguNA mAre mArA jIvanamAM AvavA devA nathI. ane durgatinA daravAjA khAlavA nathI. A rIte bhIlaDI rANI nikhAlasa bhAve prabhune prAthanA karatI hatI. te vakhate rAjAnI paTTarANInI dAsI tyAM AvI. A rANInI rUmanAM bAraNAM baMdha joIne tenA manamAM thayuM ke navI rANI khAraNAM aMdha karIne zuM kare che? lAva jouM. dAsIe tIrADamAMthI joyuM. rANI bhIlaDInA vezamAM AMkha khaMdha karIne prAthanA kare che. A joIne dAsI doDatI AvIne tenI rANIne kahe che. mAI! jue te kharA. pelI rANI mAraNAM khadha karI rAjAne vaza karavAnAM maMtrA bhaLe che. paTTarANI tyAM AvIne badhu joI gaI. AMkha baMdha karIne kaMIka khele che te sAMbhaLyuM. paNa zu khele che te sAMbhaLyuM nahi. baMdhue ! jenI jenI dRSTi DhAya tevI tene sRSTi dekhAya dRSTi avaLI hatI eTale ene evuM dekhAyuM. te rAjAne kahe che. bhIlaDI rANIne lAvyAM che te bhale ApanI rANI khanI paNa game bhIlaDI eTale bhIlaDI. ene maMtra-jaMtra bahu AvaDe. eTale e karavA maMtra bhaNe che. Apane vaza karIne gAMDA banAvI deze. tamAre khatAvuM. rAjA kahe bhale. khIje divase bhIlaDI bAraNAM baMdha karIne hatI. te vakhate rANIe rAjAne melAvIne kahyuM- joI AveA. ApanI navI rANI zuM kare che? rAjA tIrADamAMthI jue che ne kAna mAMDIne sAMbhaLe che. tA rANI mele che hai prabhu ! kadI mArAmAM durguNa praveza na kare. mArI sadabudhdhi kubudhdhi na khanI jAya. huM sadA mArA patine paramezvara gaNI temanI bhakti karuM. mArI vaDIla baheneAnI sevAnA lAbha mane maLe. mArAmAM sadA namratA rahe ne sadA huM nAnI rahe tevI mane sadhdhi Apaje. dUdhanA bharelA tapelAmAM eka TIpuM chAza paDe te dUdha phATI jAya che. mIThAInA bharelAM thALamAM eka TIpu jhera paDe teA mIThAI jhera khanI jAya che, tema sadguNathI bharelAM jIvanamAM nAnakaDA durguNa pravezatAM badhA guNNA durguNu khanI jaze. mATe sadA mArA jIvanamAM sadguNunuM siMcana karaje. che. paTTarANInI Apa je navI tema aa ya e rANI tamane vaza jovuM hAya tA prArthanA karatI A rIte rANI prabhune prAthanA kare che. rAjA kharAkhara sAMbhaLIne rANI upara prasanna thayA. ne paTTarANIne kahyuM tamArI dRSTimAM jhera bharyuM" che mATe tame mane khATu' bhamAnyuM. enI te zuSa bhAvanA che. te bhagavAnane kevI suMdara prArthanA kare che mATe e paTTarANInA patnane lAyaka che. ema kahIne rAjAe bhIlaDIne paTTarANInu pada ApyuM. bhIlaDIe ghaNI nA pADI. svAmInAtha ! mane Ana zaiAze. mane sadA nAnI rAkhA. paNa rAjA AgaLa kAnu cAle ? bhIlaDI sadguNuthI paTTarANI khanI gaI. TUMkamAM jenuM mana savaLI lagAmanA gheADA jevuM che, jenA AtmAnA dIpaka jale che,
Page #714
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 705 ane jenA jIvanamAM saddaguNanI saurabha maheke che te AgaLa vadhI zake che ne mahAna sukhane svAmI banI zake che. arahanaka zrAvakanA AtmAne dIpaka jhaLahaLe che, temanuM jIvana sadguNonI saurabhathI maheke che eTale sau vahepArIe temanI AjJAnuM pAlana kare che. badhA vahepArIo pitApitAnAM vahANamAM besI gayA, temanA sagA sabaMdhIo, mitro ane jJAtijanoe AzIrvAda ApyA ke zarIra sabaMdhI, sAgara sabaMdhI keI upadrava na Ave ne tame svastha zarIravALAM, dhana temaja paripUrNa parivArathI yukta thaIne vahelAM ghera pAchAM Ave. ame tamane kuzaLa joIe. Ama kahIne teo tyAM "af fe nidhyAhi dIhAhi sappivAsAhi pappuyAhi diTTahiM nirIkkhamANA muhuttametta scitttthti|" saumya, sinagdha ane bahu vakhata sudhI darzananI IcchAvALI ane AMsu bhInI daSTithI temane jotAM eka muhurta sudhI besI rahyA e badhAM vahepArIone samudranI saphara mATe vidAya ApatAM temanAM sagAsaMbadhIonI AMkhamAM AMsu bharyA che ne vahANa sAme azrubhInI AMkhe mekhabhekha dRSTithI joI rahyAM che. vahepArIeAe vahANumAM beThA pachI dariyAne puSpa cekhA vigere caDhAvyA. pote paherelAM vastro upara lAla caMdananAM thApA lagAvyA dhUpa vigere agnimAM nAkhI dhUpa vigere apane samudranI pUjA karI. maMgala vAjiMtra vagADI, samudranI yAtrA karavAne caMpApurInA rAjAne paravAno meLavI lIdhe. badhI taiyArIo thaI gaI. have sArA zukana joIne vahANa upADaze tenA bhAva avasare. caritra pradyumnakumAra bhaNIgaNIne hoMziyAra thayA che. tenI buddhi ane bAhubaLathI aneka vidyAdhara rAjAo upara teNe jIta meLavI. kaMIkane premathI jItyA te kaMIkane bAhubaLane para dekhADIne jItyA. ane cAre tarapha potAnA pitA kAlasaMvara rAjAnI ANa pravartAvI. A parAkramI putra joIne kayA mAtA-pitAnAM haiyAM na harakhAya ? kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA rANInI chAtI pradyumnakumArane joIne gajagaja phUle che. rAjA kahe che beTA! tuM janmyA tyArathI meM te tane yuvarAjapada ApI dIdhuM che. paNa have badhA rAjAonI samakSamAM tane vidhipUrvaka yuvarAjapade sthApana karUM. tyAre pradhumnakumAre kahyuM. pitAjI! mArA bIjAM ghaNAM bhAIo che. temAMthI Apane je yogya lAge tene yuvarAjapada Apo. mAre pada joItuM nathI. paNa rAjAe kahyuM ke mane tArAmAM yogyatA dekhAya che. tuM yuvarAjapadane cagya che. mATe tuM tene svIkAra kare. pitAjIne khUba Agraha thavAthI vinayavaMta pradyumnakumAre yuvarAjapadane svIkAra karyo. rAjAe khUba dhAmadhUmathI pradyumnakumArane yuvarAja padavI ApI. garIbane chUTe hAthe dAna ApyuM. ane AvelA rAjAonuM sanmAna karyuM. A rIte mahatsava ujaLe,
Page #715
--------------------------------------------------------------------------
________________ 706 zArA ghaNA pradyumnakumArane yuvarAjapada maLyuM che paNa tenAmAM nAma abhimAna nathI. vinaya namratA, saraLatA ane parAkrama Adi guNene kAraNe tenI khUba prazaMsA thavA lAgI. pradyumnakumAra upara kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA rANunuM sagA mAtA-pitA jevuM heta che. pradyumnakumArane paNa khabara nathI ke A mArA pAlaka mAtA-pitA che, te khUba premathI rahe che. tene joIne mAtA-pitA harakhAya che. ane jyAM ne tyAM enI khUba prazaMsA thavA lAgI. praznakamAranI prazaMsAthI jAgele pAnala ! bIjI tarapha kAlasaMvara rAjAne (500) pAMcaso rANIo hatI. temane paNa putra che, A pradyumnakumArane rAjAe yuvarAja pade sthApana karyo tethI khUba IrSyA AvI gaI. jyAre temanA putro mAtAne praNAma karavA mATe gayA tyAre temanI mAtAo gusa karIne kahevA lAgI he dIkarAo! tamArA jIvanane dhikkAra che. je dIkarA parAkramI hoya te mAtAnuM nAma ujajavaLa kare. jemanA aMtaramAM IrSAnI Aga phATI nIkaLI che tevI rANIo pitApitAnAM putra upara gusse thaIne kahevA lAgI ke tamArA avatAramAM dhULa paDI. bhale siMhaNa eka baccAne janma Ape che paNa keInI tAkAta nathI ke tenA sAme AvI zake? siMhaNanuM baccuM ekaluM jaMgalamAM nirbhayatAthI rahe che. kadAca siMhaNanuM AyuSya pUruM thaI jAya te paNa tene ciMtA nathI rahetI ke pAchaLa mArA baccAMnuM zuM thaze? budheDI daza baccAne janma Ape te paNa tenI kAMdhethI je utarato nathI. e sadA be upADayAM kare che. te rIte he putra! tame vicAra kare. pradyumnakumAra ke parAkramI che. eNe keTalAM vidyAdhara rAjAone chatyAM, enA parAkramathI tamArA pitAe tene yuvarAja pada ApyuM. ane enI keTalI prazaMsA thAya che ! he putro! AkhI nagarImAM cAre ne cauTe pradhumnakumAranAM guNa gavAya che. e yuvarAja te banI cUkyuM. have tame je kaMI purUSArtha nahi kare te e rAjyane dhaNI banI jaze. pachI tamArI kaI kiMmata nahi rahe. tamane kaI pUchaze nahi. AvA kAyara dIkarAonI mAtA banavAmAM zuM lAbha? A pramANe pitapotAnI mAtAe pitAnA kuMvarone kahevA lAgI. mAtAonA vacana sAMbhaLI badhA rAjakumAro khUba gusse thayAM ne temanA dilamAM paNa zreSAgni pragaTa thaI ane krodhe bharAIne bolavA lAgyA ke huM mAtA' ema siMhanA yA siMha chIe. ame kaMI gardabha nathI. ame game tema karIne have pradhumanakumArane kAMTe kADhIne jaMpIzuM ne ene mArIne ame gAdIe besIzuM. tame ciMtA karaze nahi. Ama kahIne putrae mAtAone AzvAsana ApyuM.
Page #716
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA lekhara madanakumArane mArI nAMkhavA mATe racelI kapaTajALa" : mAtAone vacana ApIne badhA rAjakumAro bhegAM thayAM ne nakkI karyuM ke ApaNe badhA pradyumna sAthe gADha mitrAcArI bAMdhIe. pachI dAva ajamAvIe te saphaLatA maLe. ema nirNaya karIne pradyumnakumArane premathI bolAvavA calAvavA lAgyAM. pradyumnakumAra te saraLa hate. e paNa badhA bhAI e sAthe AnaMda killola karavA lAgyuM. ene khabara nathI ke A badhI kapaTabAjI ramAya che. badhA kumAre sagA bhAIonI jema premathI haLI maLIne rahevA lAgyA. te e prema batAve che ke jANe deha judA che paNa jIva judA nathI. pradyumnakumArane eTale badho harSa thaye ke zuM mArA bhAIone mArA pratye prema che? badhAne thayuM ke have khUba dastI jAmI che. eTale kahe che bhAI! tuM eka divasa amAre tyAM jamavA mATe Ava te ApaNe bhegA besIne jamIe. pradyumnakumAra kahe-bhale, mane te kaI vAMdho nathI. huM jamavA AvIza. pachI tame mAre tyAM Avaje. badhAe kabUla karyuM. badhA kumAroe bhArobhAra jhera nAMkhIne tene bhejana taiyAra karAvyuM ne te jhera-mizrita bhejanuM pradyumnakumArane pIrasyuM, paNa jenuM puNya prabaLa che tene jhera zuM karI zake ? jhera paNa amRta banI gayuM. tene jheranI keI asara thaI nahi. bhagavAnanAM vacana che ke rUkSamaNane tene putra soLa varSe maLaze. je AvA viSapragathI marI jAya te bhagavAnanAM vacana kheTA paDe, pradyumnakumArane jheranI asara na thaI tethI tenA bhAIe tenAM upara khUba gusse thayAM. A ke vA jevo che ke tene kaMI asara thatI nathI. have bIjo upAya karIe. eka kAvatrAmAM phAvyA nahi. have te leke bIjuM kAvavuM karaze tenA bhAva avasare. se vyAkhyAna na. 75 bhAdaravA vada 13 ne maMgaLavAra tA. ra1-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! varSothI vItarAga vANInuM pAna karavA chatAM haju ApaNA AtmAne udhAra kema thatuM nathI ? tene aMtaranA uMDANathI ciMtanapUrvaka vicAra karaze te samajAze ke haju ApaNe AtmA mithyAtva mehamAM paDe che. mATe mithyAtvane TALavA vItarAga vANI upara zraddhA kare. mithyAtva dUra thatAM samyagadarzanane guNa pragaTa thaze. samagradarzana, samyagajJAna ane samyaphacAritra e tripuTInA sahArAthI jIva mekSamAM pahoMcI zake che. have tamane prazna thaze ke samyaggadarzana, jJAna ane cAritra eTale zuM ?
Page #717
--------------------------------------------------------------------------
________________ hi08 zAradA para samyaggadarzana eTale AtmAnI rUcI. samyajJAna eTale AtmAnI oLakhANuM ane samyagUcAritra eTale AtmAnI ramaNatAne anubhava. samyagadarzana AtmAne navI daSTi Ape che. mAnI le ke tame tamArA keI nehIne ghera maLavA mATe gayA. tyAM tame senAne ratnajaDita suMdara glAsa je. DIvAre bIje ajA mANasa Ave ne teNe paNa e glAsa je. tamane e glAsa joIne e vicAra thaze ke A mArA sanehIoe A suvarNane ratnajaDita glAsa bhUlathI bahAra kADhIne mUkayA lAge che. huM temane laIne ApI dauM. tyAre bIje mANasa ceranI dRSTithI glAsane joI rahyo che. A mANase ahIMthI saheja dUra jAya te huM glAsa uThAvIne ravAnA thaI jAuM. ekane levAnI bhAvanA thAya che jyAre bIjAne devAnI bhAvanA che. A rIte samyaggadarzanathI mitra jevI daSTi Ave che ne hRdayamAM paDelI vikAra bharelI vAsanAo dUra thAya che ane paugalika padArtho pratye samabhAva Ave che. jethI saMsAranI vAsanAo AtmAmAM pravezatI nathI. jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayanamAM mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. temAM atyAre ApaNe arahanaka zrAvakanI vAta cAle che. baMdara upara badhI maMgalavidhi thaI gaI. tyArabAda cAraNee maMgaladhvani karyo. "haM bho savvesima vime atthasidhdhIo uvaDhitAI phallANAI paDiyAI savvapAvAI jutto pUsao vijao muhutto ayaM deskaalo|" he pitavaNike ! tamane badhAne arthanI sidhdhi thAya. tamAruM sadA kalyANa thAya. maMgalayAtrAnAM tamArAM badhAM vidane nAza pAme. atyAre caMdranI sAthe puSpa nakSatrane anukuLa coga thaI rahyo che ane vijaya muhartAne samaya cAlI rahyo che, eTale prasthAna mATe atyArane samaya zubhAvaha che. A pramANe sAMbhaLIne je vahANenAM vaccenA bhAgamAM aneka jAtanI vecANanI vastuo bharelI hatI ane agrabhAgamAM yAcita jAtajAtanI saMcAlana sAmagrI bharelI hatI evA vahANane kinArA uparanA thAMbhalAnuM baMdhana kholIne mukta karavAmAM AvyuM. sagAMsnehIo ane jJAtijane je temane vaLAvavA mATe AvyA hatA teo badhAM kahe che tame vahelAM kSemakuzaLa pAchA Avaje. Avajo AvajenAM avAjo sAthe vahANa dekhAyAM tyAM sudhI badhA animeSa dRSTithI vahANa tarapha mITa mAMDIne joI rahyA. eka muharta sudhI tyAM besI vahANa dekhAtAM baMdha thayA pachI badhA pitapitAne ghera cAlyA gayA. laMgara chUTatAM vahANu saDasaDATa cAlavA lAgyA. vahANa calAvanAra nAvika laMgara choDayAM vinA vahANane game teTalAM halesA mAre te paNa vahANa AgaLa
Page #718
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAradA zikhara Bok cAlatu' nathI. laMgara chUTe eTale eka-e halesAM mAratAMnI sAthe vahANu saDasaDATa cAle che. vahANu jevI jIvanI dazA che. tame saMsAramAM beThAM che, tamArI naukA sauMsAra sAgarathI tAravA ame vItarAgavANInAM game teTalAM halesA mArIe paNa tame rAga ane mAhanAM evA jaththara laMgara nAMkhIne besI gayA che ke te nahi chUTe tyAM sudhI jIvananaukA kayAMthI tarI zakaze ? dariyAmAM taratuM vahANu gRhasthAzramamAM vasatA jIvane sUcana kare che ke tame mArI mAphka sa`sAramA raheze| te DUbI nahi javAya. vahANamAM hajAreA maNu vajana bharelu. hAya che. ane keTalAM mANase temAM beThAM hAya che. chatAM vahANa aDadhu dariyAmAM DUbeluM hAya che ne aDadhuM bahAra hoya che. sTImarane paNa aDadhA bhAga pANImAM ne aDadhA bahAra hoya che. tenI cAre bAju agAdha pANI hAya che chatAM vahANu pANImAM DUbatuM nathI ke aMdara pANI pravezI zakatuM nathI, tenuM kAraNa zuM? naukA surakSita che. temAM sAyanA nAkA jeTaluM paNa chidra nathI. eTale vahANu ane sTImara pANImAM rahevA chatAM peAtAnAmAM pANIne praveza karavA detuM nathI. eTale tare che. te rIte AtmajAgRtivALA zrAvake saMsAramAM vase che. tenI cAre khAju vAsanAnAM mAjAo uchaLe che, chatAM te DUbatA nathI kAraNa ke te AtmAmAM vAsanAnA pANIne pravezavA detA nathI. saMsAramAM rahevA chatAM saMsArane baMdhanarUpa mAne che. temAMthI bahAra nIkaLavA mathe che. je kSaNe tene taka maLaze te kSaNe saMsAranAM baMdhane cheDIne bahAra nIkaLI jaze. pachI eka kSaNa saMsAramAM bhe| nahi rahe. saMsAra rUpI sAgarane taravA mATe vahANu kaheA ke sTImara kahA teA te zarIra che, ane jIva tene calAvanAra nAvika che. gADIne, TreInane calAvanAra DrAIvara hAya che, plenane calAvanAra pAyaleTa che. sTImara calAvanAra kepTana che. ane vahANu ke hADIne calAvanAra nAvika hoya che. have gADI, TreIna, plena, vahANu ke sTImaramAM besanArA musAphare TikiTa laIne besI jAya che. temAM keAI khAya che, keAI uMghe che tA kAI vArtAnA gapATA hAMkavAmAM paDI jAya che. teA koI sajAga rahIne potAnA sAmAna sAcave che. musAphIrA khAvA-pIvAmAM, uMghavAmAM, ramatagamatamAM ke vAteAnA gapATA DhAMkavAmAM paDI jAya te bahu mATuM nukazAna nahi thAya, paNa jo DrAIvara, kepTana, pAyaleTa ke nAvika khAvApIvAmAM, ramatagamatamAM, uMghavAmAM ke vArtA karavAmAM paDIne lakSa cUkI jAya teA keTaluM mATu nukazAna thaI jAya ? te rIte tame yAda rAkhA ke saMsAra sAgaramAM paDeleA jIvarUpI DrAIvara, kepTana, pAyaleTa ke nAvika pAMca IndrionA viSarcamAM paDI jAya teA tenI kevI dazA thAya ? tenA vicAra karo. tenI naukA saMsAra sAgaramAM athaDAI ne ThUkhI jAya che. pariNAme jIvarUpI nAvika bhaveAbhavamAM bhrame che ne jAgRta nAvika peAtAnI naiyAne tArI le che.
Page #719
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarekhara kaI zikArI siMhane pakaDIne pAMjarAmAM pUrI de te tene pAMjarAmAM pUrAI rahevuM gamatuM nathI. e pAMjarAmAM e vicAra kare che ke huM kaMI pAMjarAmAM pUrAI rahevAne lAyaka nathI. huM te vanarAja kesarI chuM. mane paTajALathI pakaDIne pAMjarAmAM pUryo che. paNa huM kedI banavA sarjAye nathI. jyAre mane taka maLe ne huM chaTakI jAuM. e chUTavAnI taka zodhe che ne taka maLatAM pAMjarAmAMthI chaTakI jAya che. pachI pAMjarA sAmuM jovA paNa ubhuM rahetuM nathI. jyAre menA-popaTa jevA pakSIo pAMjarAmAM pUrAyA pachI tene potAnuM ghara mAnI le che. eTale tene temAM AnaMda Ave che. potAnI jaMgalamAM muktapaNe viharavAnI maja bhUlI jAya che. pachI te pAMjaruM khulluM rAkhI ene uDADavA prayatna karavAmAM Ave to paNa te uDI zakatA nathI. kadAca tene parANe uDADavAmAM Ave te paNa uDIne te pAchuM pAMjarAmAM pUrAI jaze. kAraNa ke teNe pAMjarAne pitAnuM ghara mAnI lIdhuM che. have tamAre naMbara zemAM che? siMhamAM ke menA-popaTamAM? tame tamArI jAte samajI leje. paNa eka vAta nakkI samajI leje ke pAMca Indrione AdhIna banI potAnI salAmatI bhUlI janAra jIva saMsAramAM rUle che. mATe tame saMsAramAM evI rIte rahe ke saMsAra tamArAmAM praveza karI jAya nahi. vahANa dariyAmAM rahevA chatAM tare che. tema tame sarvavirati na banI zake paNa evI jAgRti rAkhe ke saMsAranI vAsanAo tamArAmAM ghara karI na jAya. anAsakta bhAve raheze te chUTavA dhAraze te chUTI zakaze. arahanaka zrAvaka saMsAramAM khUMcelA hatA paNa vItarAga vacanamAM temane aTala zradhdhA hatI eTale anAsakta bhAvathI rahetAM hatAM. arahanaka Adi vahepArIonAM vahANa baMdarethI upaDayA. tyArabAda baMdhanamukta thayeluM te vahANa pavananA AghAtathI prerita thaIne gaMgA nadInA tIvra pravAhathI mubhita thatuM, pavana bharAIne vahANane gati maLe tevA pitAnA svaccha zaDhathI pAMkhe prasArelI ane AkAzamAM uDatI garUDa yuvatI jevuM dekhAtuM hatuM. dariyAmAM anukULa pavana maLavAthI badhA vahANe gaMgAnadInA tIvra pravAhanI jema tIvagatithI cAlavA lAgyA. dariyAmAM pavana phUMkAya che. nAnA-meTA seMkaDe mojAM uchaLI rahyA che. te mojAMo vaTAvI keTalAka divaso ane rAtrIo vahANamAM pasAra thayA ne lavaNuM samudramAM ghaNAM yejane sudhI dUra pahoMcI gayA. araha-naka pramukha pitavaNike lavaNa samudra kinAre cheDI seMkaDo jana sudhI dUra pahoMcI gayA tyAre seMkaDe Aphato temanI sAme jhajhUmavA lAgI. devAnupriye ! te samayanI dariyAI musApharI khUba bhaya bharelI hatI. atyAranI mAphaka sAdhano na hatAM. mAthe mata laIne jhajhUmavA jevI te musApharI hatI. dhana
Page #720
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 711 kamAvA mATe mANase mAthe mata laIne phare che, ne keTaluM sahana kare che. ATalI badhI muzkelIo veThIne meLaveluM dhana aMte ahIM rahI javAnuM che. chatAM tene mATe keTale purUSArtha kare che ane je Atmika dhana janma-maraNanI sAMkaLa teDAvIne sAthe AvanAruM che tene mATe keTale purUSArtha kare che ? tene mATe keTalI sahanazIlatA keLavI che? AtmasAdhanA karatAM saheja muzkelI paDe te tarata tene tyAga karI de che paNa dhana kamAvA jatAM lAkho muzkelIo Ave te sahana kare che. chatAM temAM kaMTALo Ave che ke have mAre dhana kamAvA nathI javuM. anAdikALathI jIvanI avaLI samajaNa che. araha-naka pramukha vahepArIonA vahANuM bharadariye pahoMcyA tyAM meTe utpAta zarU thayo. ___"akAle gajjie, akAle nijjue, akAle thaNiya sadde abhikkhaNaM 2 AgAse devayAo naccaMti egaM ca NaM mahaM pisAyaru pAsaMti / " e utpAta ke hate? vahepArIo madhadariye pahoMcyAne akALe vAdaLAM caDhI AvyA, meghanI garjanAo thavA lAgI, vijaLI jhabUkavA lAgI ane bhalabhalAM vraja jevAM hadayanA mAnavIne prajAvI nAkhe tevI meghanI garjanAo ne vIjaLInA kaDAkA thavA lAgyA. bIjI bAju samudra gAMDotUra banyo ne pANInAM jambara mojAM uchaLavA lAgyAM. bhayaMkara pavana phUMkAvAthI vahANa hAlaka Delaka thAya che. ATalethI patyuM nahi. AkAzamAM vAraMvAra ghaNAM de nRtya karatAM jovAmAM AvavA lAgyA. temaja eka vizALa zarIravALA pizAcanuM rUpa paNa temanA jevAmAM AvyuM. have te pizAca ke hatuM? tAruM laI vivAhaM jANaf6 malignA marivAja ? te pizAcanI baMne sAthaLo tAlavRkSanI jema lAMbI hatI. baMne hAtha jANe AkAzane sparzatA hoya tevAM dekhAtAM hatA. ane tene raMga meza-uMdara ane pADA je kALe hate. pANIthI bharelI megha ghaTAonI jema tenuM zarIra ghaNuM kALuM kAjaLa jevuM hatuM. tenA hoTha ghaNAM lAMbA ane nIce laTakatAM hatAM, AgaLanAM dAMta bahAra nIkaLI gayA hatAM. enI jIbhanA AgaLanAM baMne TeravA ekI sAthe momAMthI bahAra nIkaLI rahyA hatAM. tenA baMne gAla moMmA besI gayelAM hatAM. tenuM nAka nAnuM ane capaTuM hatuM. tenI baMne bhamare vikRta, kharabacaDI, ane vaka-trAMsI hatI. AnI ratAza AgiyA jevI camakatI hatI. tenuM vakSasthaLa bhayaMkara hatuM. peTa vizALa ane lAMbu hatuM. tenuM zarIra prahasita, pracalita, ane labaDI gayeluM hatuM. A bhayaMkara bihAmaNe rAkSasa je pizAca vahANamAM beThelA badhA vahepArIone dekhAvA lAge. enA zarIrane raMga nIlakamaLa, gavala ane aLasInAM puSpa je kALo hate. ene joIne bhalabhalAnI chAtI phATI jAya teve A pizAca have, e
Page #721
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pizAca nAcI rahyo hate. baMne bhujAo ekabIjA sAthe aphaLAvate hate. enA tADanA vRkSa jevA lAMbA paga jANe dharatIne aDatAM hoya ane enAM hAtha AkAzane aDatAM hoya tema lAgatuM hatuM. enA hAtha-paga pachADavAne avAja bhayaMkara meghanI garjanA je bhayAnaka lAgatuM hatuM. ane te nAcate, kUdata, aTTahAsya, karatuM hatuM. te garjanA karate pitAnI pAse AvI rahyo hoya tema lAgatuM hatuM. tenA hAthamAM charAnI dhAra jevI tIkSaNa dhAravALI talavAra hatI. arahanaka Adi vahepArIone ema thayuM ke te pizAca hAthamAM talavAra laIne temanI tarapha ghasIne AvI rahyo che. A bhayaMkara pizAca ane bhayaMkara tephAna joIne arahanaka zrAvaka sivAyanAM badhAM vahepArIo tharathara dhrujavA lAgyA. teo manamAM ciMtavavA lAgyA ke have AvI banyuM. A upasargamAMthI bacIne ApaNe sahIsalAmata ghera pahoMcIe tema lAgatuM nathI. badhAnAM hAjA gagaDI gayA. maraNanA DarathI bhayabhIta banI gayA. AvA samaye bhagavAna kevA yAda Ave ? ekacitte badhA potapotAnA ISTadevanuM smaraNa karavA lAgyA. badhA bhayabhIta banI gayAM che. mAtra eka arahanaka zrAvaka nirbhayapaNe beThAM che. jene vItarAga vacananI zraddhA che tene maraNane Dara nathI lAgatuM. e te eka ja vicAra kare che ke jo mAruM AyuSya A nimitte pUruM thayuM haze te mane koI bacAvavA samartha nathI. ane mAruM AyuSya haze te mane keI mAranAra nathI. pachI zA mATe DaravuM joIe. - baMdhuo! tame paNa zrAvaka che ne? tamane vItarAga vacanamAM AvI zraddhA che ne ? ke DolatI vajA jevAM che? ThANAMga sUtramAM ethe ThANe cAra prakAranA zrAvaka kahyA che. pahelA prakAranA zrAvaka arIsA jevAM che. jema arise jevuM sukha hoya che tevuM pratibiMba batAve che. tema je zrAvaka arisA jevAM hoya che te jevI sidhdhAMtanI vANI sAdhu pAsethI sAMbhaLI hoya che tevI bIjAne kahI saMbhaLAve che. ne bane teTaluM te pramANe AcaraNa paNa kare che. bIjA prakAranAM zrAvaka dhvajA jevAM che. dhvajA je taraphane pavana Ave te tarapha DelavA lAge che. tema ekeka zrAvaka evA hoya che ke kaI kahe ke kriyAthI kaMI lAbha nathI. AtmAne oLakhe. temAM kalyANa che. te tenuM mane dharmathI Dagamaga thaI jAya che. te dhvajA samAna. trIjA thAMbhalA jevA e evA hoya che ke pite pakaDelI vAta cheTI hoya chatAM cheDatAM nathI. ane cothA kAMTA jevA hoya che. emane keI sAcI hitazikhAmaNa ApavA jAya te tene sAme kAMTA jevAM tIrNa vacane kahIne tene duHkhI kare, A cAra prakAranAM zrAvaka kahyAM temAM tamAro naMbara kayA prakAramAM che? - arahanaka zrAvaka olatI dhvaja jevA, thAMbhalA jevA ke kAMTA jevA na hatAM
Page #722
--------------------------------------------------------------------------
________________ 713 zAradA zikhara paNa arisA jevA zrAvaka hatA. bhara dariyAmAM devane bhayaMkara upadrava zarU thaze. badhA vahepArIo bhayabhIta banIne dhrujavA lAgyA. paNa arahantakanuM rUMvADuM pharakatuM nathI. emane te bhagavAnanAM vacana upara aTala zradhdhA che. pitAnI jIvana nAva bhagavAnane soMpI dIdhI che. mArI naiyA tAre sahAre che. he prabhu! DUbADa ke tAra, mArI jIvananaiyAne dera tArA hAthamAM che. A samartha tuM dhaNuM hoya tyAM mane zI ciMtA che? mane tArA upara zradhdhA che ke mAruM AyuSya haze te mArI naukA DUbavAnI nathI ane A kALa rAkSasa je pizAca mane kaMI karI zakavAne nathI. te pote daDha che ane bIjAne paNa kahe che ke tame gabharAo nahi. bhagavAnanuM smaraNa kare. ApaNane vAMdho AvavAno nathI. A rIte arahanaka zrAvaka zradhdhAmAM majabUta rahyA che. bIjAne paNa hiMmata Ape che. haju te pizAcanuM thoDuM varNana karyuM che. haju te pizAca ke bihAmaNe che ne bharadariyAmAM te arahanaka zrAvakanI kevI kasoTI karaze ne te kevA daDha raheze te avasare. caritra : oramAna mAtAnA putroe pradyumnakumArane mArI nAMkhavA mATe bhajanamAM bhArebhAra jhera ApyuM. paNa "jene rAma rAkhe tene keNa cAkhe." enuM puNya prabaLa hatuM. carama zarIrI jIva hato eTale ene mAravA keI samartha na hatuM. jhera ApavA chatAM pradyumnakumAra maryo nahi eTale tenA bhAIoe bIje kimI ra. e badhAmAM sauthI moTA kumAranuM nAma vrajamukha hatuM. teNe kahyuM. bhAIo! ApaNe badhA bhegA thaIne vaitADhaya parvata upara pharavA mATe jaIe. tyAM AnaMda killola karIne pAchA AvIzuM. badhA kahe bhale. ame taiyAra chIe. ekI avAje vrajamukhanI vAta jhIlI lIdhI. pradyumna paNa javA taiyAra thaye. bIjI kapaTa bAjI" : kapaTa karIne pharavAnA bahAne badhA vaitADhaya parvata upara AvyA. tyAM AvyA pachI badhA Ama tema pharatAM kutUhala karatAM ghaNAM uMce caDhayA. tyAM eka moTA zikhara upara mATI bhayaMkara guphA joI. A guphAmAM je praveza kare che te pAcho Avato nathI tevI vrajamukhane khabara hatI. eTale kapaTapUrvaka vrajamukhe pitAnA bhAIone kahyuM. je kaI A guphAmAM praveza karIne kuzaLatApUrvaka bahAra nIkaLI jAya che te manavAMchita vastune prApta kare che. AvuM ApaNuM vRdha vaDIla vidyAdharo kahetA. mATe huM guphAmAM jaIne manavAMchita vastunI prApti karIne hamaNuM pAcho AvuM chuM. tame badhA mArI rAha jotAM ahIM ubhA raheje. A sAMbhaLIne parAkramI pradyumnakumAre kahyuM. moTAbhAI ! ApanI AjJA hoya te huM guphAmAM jAuM. tyAre badhA eka sAthe belI uThayA. hA, bhAI! tuM khUba parAkramI 90.
Page #723
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 714. zAradA zikhara che. tuM jaIza te vadhu lAbha thaze. bhale, tuM jA. moTAbhAIonI AjJA maLavAthI pradyumnakumAre guphAmAM praveza karyo. pradhumanakumAra guphAmAM' : pradyumnakumAre guphAmAM praveza karyo eTale vrajamukha Adi vidyAdhAra putro khuza thaIne belavA lAgyA. hAza.. have lapa gaI. ApaNe sukhethI pitAjInuM rAjya bhogavIzuM. ApaNI mAtAone paNa saMtoSa thaze. TADha pANIe khasa gaI. A rIte vicAra karI vrajamukha Adi vidhAdhara kumAre pradhumnanA guphAmAM javAthI harSamAM AvI gayA ne have nirAMta thaI tema mAnyuM. vidyAdhare ema mAne che ke pradhumnakumAra guphAmAM gaye. have te marI jaze. paNa tyAM zuM banyuM? madana jAya kara devake jItA, hAra siMhAsana dInA, maMtra kaMkaNa kepa mukuTa, puni AbhAraNa de dInA he...zrotA tuma... pradyumnakumAre guphAmAM praveza karIne gaMbhIra garjanA karI. bhUmi upara jorathI . paga pachADa ke tarata guphAne adhiSThAtA eka nAgakumAra deva tyAM pragaTa thayo ne krodhathI lAlaghUma AMkhe karIne niSpharatApUrvaka kahyuM-he pApI ! he nirlaja ! akALa mRtyune IcchatA tuM cA guphAmAM zA mATe Avyo? tane khabara nathI ke A guphAmAM AvanAra maraNane zaraNa thAya che. tyAre parAkramI pradyumnakumAre kahyuMhe duSTa ! tuM mane zA mATe DarAve che? je tArAmAM tAkAta hoya te mArI sAthe laDavA taiyAra thaI jA. A sAMbhaLIne deva gusse thaI ne pradhumnakumArane mAravA mATe deDe, paNa pradyumnakumAre eka muThInA prahArathI tene harAvI dIdho. eTale nAgakumAradeva tenA caraNamAM paDIne kahevA lAge ke purUSottama! tame AjathI mArA svAmI che ne huM Apane sevaka chuM. Ama kahI nAgakumAre eka sonAnuM ratanajaDita siMhAsana lAvI tene besavA mATe ApyuM. tenA para besIne pradyumnakumAre pUchayuM ke tame AvI guphAmAM zA mATe rahe che ? tyAre nAgakumAre kahyuM tamane je bheTa ApuM chuM tene tame svIkAra karI le. pachI badhI vAta karuM chuM. Ama kahI nAgakumAradeve pradyumnakumArane eka devatAI ratanane hAra, ratnajaDita siMhAsana, ghaNI vidyAo, mugaTa ane bIjAM ghaNuM AbhUSaNe bheTa ApyA. pachI pradyumnakumAre nAgakumArane pUchayuM ke tame AvI vicitra aMdhArI guphAmAM zA mATe rahe che ? tyAre nAgakumAre kahyuM-he pradyumnakumAra ! huM ApanI khAtara A viSama sthAnamAM rahuM chuM. A sAMbhaLI pradyumnakumArane khUba Azcarya thayuM. ahe! A te mAruM nAma paNa jANe che. ne mAre mATe ahIM rahyo che ema zA mATe kahetA haze ? gaMbhIra purUSe vairyavAna hoya che. badhuM eka sAthe pUchatA nathI. pradyumnakumAre kahyuM-tame mArI khAtara zA mATe rahyA che te mane kRpA karIne kaho. nAgakumAra te vAta pradyumnakumArane kahe che,
Page #724
--------------------------------------------------------------------------
________________ cArA zikhara 615 "nAgakumAre kahele pUvavRtAMta" :- he kumAra ! tamane sAMbhaLavAnI khUba IcchA che te huM kahuM chuM. tame sAMbhaLe. A vaitADhaya parvata upara laMkA nAmanI nagarI che. tyAM kanakaketu nAmane rAjA rAjya kare che. tene khUba rUpavaMtI, atyaMta catura, satInAM guNethI yukta ane saumya svabhAvavALI anilA nAme rANI che. A baMne svarga jevAM anupama sukho bhegavatAM samaya pasAra karatAM hatA. eka vakhata devalokamAMthI AvIne eka deva anilA rANInI kukSImAM AvyuM. savA nava mAsa pUrA thatAM tene janma thaye. te devakumAra samAna suMdara hatuM. tenuM nAma hiraNyakumAra pADavAmAM AvyuM. hiraNyakumAra yuvAna thayo tyAre tenA pitA kanaketu rAjAne vicAra thaye ke mAre putra have rAjyanuM pAlana kare te hoMziyAra thaI gayo che te mAre have saMsAramAM zA mATe besI rahevuM joIe ! putrane rAjagAdI saMpIne AtmAnuM kalyANa karavA mATe huM dIkSA lauM. Ama vicAra karIne saMsAra tApathI udRvina banIne putrane rAjya soMpI bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI, kanakaketu rAjA ghaNAM varSo sudhI ugra saMyamanuM pAlana karI, zAstranuM ghaNuM jJAna meLavI, duSkara tapazcaryA karI karmono kSaya karI mekSe gayA. | hiraNya rAjAnI vidyA prApta karavAnI sAdhanA :- hiraNyakumAra rAjA banyA. pitAnI mAphaka suMdara rIte nyAya nItipUrvaka rAjyanuM pAlana karatAM hatAM. eka vakhata te pitAnA mahelanA uMcA zikhara upara caDhIne cAre tarapha jotA hatA. tyAre teNe aneka vibhUtiothI zete, meTI senAno svAmI daityarAjAne je. ne tenA manamAM vicAra thaye ke mArI pAse AvuM Azvarya nathI. te huM siddha vidyAnI ArAdhanA karIne tene prasanna karIne tenI pAsethI vidyAo prApta karyuM. A vicAra karIne pitAnA nAnAbhAIne pitAnuM rAjya soMpIne vidyA sAdhavA mATe hiraNyarAjA sidhdhavanamAM cAlyA gayA. tyAM jaIne khUba tapa karI ghaNI vidyAo sidha karIne pitAnI laMkAnagarImAM AvI sukhapUrvaka rAjyanA sukha bhogavavA lAgyA. AvA mahAna sukhane anubhava karatAM kaI sAmAnya nimitta maLatAM tene vairAgya utpanna thayA. eTale pitAnA putrane rAjya ApI naminAtha bhagavAnanA samavasaraNamAM gayA ne prabhune vaMdana karI zAzvata sukhane prApta karavA dIkSA ApavAnI vinaMtI karI. have te hiraya rAjA dIkSA levA tatpara thaze ne tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #725
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 06 bhAdaravA vada 14 ne budhavAra tA. 22-9-76 vitarAga bhagavaMte pharamAve che ke he jIvAtmA ! tuM anaMtakALathI bhAvanagaramAM musApharI karI rahyo che. saMsAranI musApharI karavA mATe tamAre traNa cIjanI jarUra paDe che. paisA, bhAtuM ane bI. A traNa cIje mukhya jarUranI che. tema A jIvane mokSanagarI sudhI pahoMcavA mATenI musApharImAM paNa traNa cIjonI jarUra paDe che. e traNa cIje kaI che te tamane khabara che ne ? nA." tamArI musApharImAM zuM joIe tenI tamane khabara hoya, paNa AtmAnI musApharImAM zuM joIe tenI khabara nahi heya. huM tamane kahuM chuM. "Ivana zAna rijhAIna kSamA" samyaggadarzana, jJAna ane cAritra e jIvane mokSanagarImAM pahoMcavA mATenA traNa mukhya sAdhano che.' jemaNe saMpUrNa vItarAga dazAno anubhava karyo che tevA mahAvIra prabhue paNa kahyuM ke muktinI prApti karavI hoya to ratnatrayInI sAdhanA kare. 2natrayInI sAdhanA e mukti mATenI zreSTha sAdhanA che. ratnatrayImAM prathama naMbara che samyagadarzanano samyaggadarzana eTale eka prakAranI AtmAnI rUcI che. jema tame bajAramAM gayA tyAM tame kaI eka navIna cIja joI ane te tamane gamI gaI. pachI tene meLavavAnI kevI jhaMkhanA jAge che ! A cIja huM kevI rIte meLavuM? tene mATe ke prayatna karuM? AvI AtmAnI tAlAvelI tenuM nAma samyagudarzana che. aMdara beThelA cetanadevanI rUcI jAgaze, laganI lAgaze te ema thaze ke huM jIva! tuM bahAramAM ghaNuM bhame, ne bahAranuM ghaNuM pApe paNa jyAM sudhI aMdaramAM rahelA Atmatatvane pAmuM nahi tyAM sudhI A manuSya janma pAmyAnI sArthakatA nathI. aMdaranI vastune oLakhIne tenA taraphanI rUcI jAgavI tenuM nAma samyagadarzana che. darzana eTale rUcI. tenI prApti vinA jIvana zuSka lAge. aMtaramAM khovAI gayA sivAya bhakta paNa bhagavAna banI zaktA nathI. bhagavAna kaMI ema banI javAtuM nathI. aMdaranI jhaMkhanA-rUcI jAgavI joIe.jhaMkhanA jAge bIja aMkura banI dharatImAMthI bahAra nIkaLe che, amArI baheno bajAramAM kharIdI karavA mATe gaI. temAM eka suMdara sADI joI te levA mATe pAkITa khelyuM paNa pUrA paisA nathI. have tene sADI levI ja che. tethI dukAnadArane kahe che A sADI mArI che tema mAnI mUkI rAkhazo. huM kAle levA AvIza. bele keTalI laganI che ! baMdhuo ! AtmA mATe paNa tamane AvI tAlAvelI lAgavI joIe. kaI paNa vastunI rUcI jAgyA bAda enI pAchaLa duniyA
Page #726
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 17 dAlata ane deha badhuM dUrakhAna karavA taiyAra thAya che. rUcIkara vastu meLavavA mATe tenI pAchaLa karelA tyAgamAM AnaMda hAya che ke me' cheDayu' kharu paNa meLavyuM kharu' ne ? Ama aMtaramAM jenA pratye prIti jAge che te vastu maLI jatAM anya vastu bhUlI javAya che. AvatI kAle pAkhIno divasa che. huM... tamane kahuM ke tame kAle upavAsa karo. te tame ema kahezeA ke amArAthI upavAsa nahiM mane, paNa jo tamArI dukAnamAM bharapUra gharAkI jAmI hoya ne khAvAno TAIma na maLe teA upavAsa thaI jAya ke nahi ? tyAM kevI bhUkha veThI zakAya che! savAre cAno eka kapa pIne dukAne gayA hA, dukAnamAM khUba gharAkI jAmI hAya ne jamavAno samaya thaI gayA tyAre tamArA zrImatIjI tamane phAna kare ke eka vAgI gayA paNa hajI tame kema jamavA mATe nathI AvyA ? tame kahezeA ke atyAre mane pANI pIvAno TAIma nathI. gheADI vAra pachI AvuM chuM. Ama traNa-cAra vakhata phrAna karyAM tA paNa zeThane TAIma na maLyA. tyAre zrImatIjI cheAkarAne teDavA mAkale. chekarA AvIne kahe pappA! mArI mammI jamavA AlAve che. raseAI ThaMDI thaI jAya che. A vakhate tame zuM kahezeA ? sAcu elo. tyAM tame chokarAne kahI deze ke meTA ! tArI mammIne kahI deje ke tame mArI rAhu joze nahi. tame badhAM jamI lejo. mane hamaNAM seMkaDano paNa samaya nathI. bhale ne peTamAM bhUkha bhaDake khaLatI hoya paNa gharAkanI bhIDa AgaLa peTanI Aga jaNAtI nathI. kAraNa ke bhUkha tA ghaNI lAgI che. paNa paisA kamAvAnI rUcI AgaLa bhUkhanI paravA nathI thatI. paisAnI pAchaLa samaya-sacaiAga ke sahanazaktino kAI prazna rahetA nathI. khelA, paisA kamAvAnI rUcI jAgI teA keTalI bhUkha veThI ? ane upavAsa karavAnuM kahIe tyAre kahA che ke mArAthI bhUkha na veThAya ne upavAsa na thAya. AnuM kAraNa samajI gayAM ne ? jeTalI paisA kamAvAnI rUcI che teTalI AtmA taraphanI jAgaze tyAre ema thaze ke me A mAnavajanma pAmIne AtmA mATe kaI nathI karyu. AtmAnI jeTalI laganI vadhAre teTalI saMsAramAM huM ane mArApaNAnI vRtti ochI thaze. eka vakhata AtmA taraphanI bhUkha lAgavI joIe ne aMdaranI rUcI kharAkhara jAgavI joI e, ke huM eTale keNu ? huM eTale AtmA. huM eTale saccidAnaMda pUrNa svarUpI, anata zaktino adhipati hovA chatAM A dehanI nAnakaDI duniyAmAM zA mATe esI rahyo chuM ! huM A janma pahelAM paNa hatA ane maraNu pachI paNa rahevAno chuM. huM maravAvALA nathI. ajara amara chuM. pachI mAre maraNuno bhaya zeno ? mRtyu AtmAnu' nathI dehanu' che. A badhA jaDa padArtho mArA nathI. e mArI sAthe AvanAra nathI. je mAruM che ja nahi, tenA mATe mane duHkha zenu thAya ? A deha mare che ne AtmA tare che. deha paDe che ne AtmA caDhe che. AvI zAzvata
Page #727
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ta dvArA lekhara AtmAnI rUcI tenuM nAma samyagadarzana. A samyaggadarzana AvavAthI mAnava jIvananI ronaka badalAI jAya che. devAnupriye ! jene AtmadazAnuM bhAna thayuM che, jenI suSupta cetanA jAgRta thaI che. te mAnava A dehane eka kavara je samaje che, ane temAM rahele AtmA ceka jevo che. ceka kavaramAM mUkele che paNa kavara ane ceka baMne alaga che. tema karmanA udayathI AtmA deha rUpI kavaramAM pUrAyele che, paNa deha ane AtmA baMne alaga che. A khyAla badhAne hetuM nathI. jema paccIsa paisAnA kavaramAM pAMca lAkha rUpiyAno ceka che tethI kavaranI kiMmata kaMI pAMca lAkha rUpiyAnI thatI nathI. kiMmata te aMdara rahelA pAMca lAkha rUpiyAnA cekanI che. te rIte jJAnI purUSo kahe che ke A mAnava deha paccIsa paisAnAkavara je che. emAM je AtmArUpI ceka rahele che tenI kiMmata che. eka arUpI AtmAne pIchANavAnI daSTi jayAre khulI jaze tyAre kavara rUpI dehanI nahi paNa AtmA rUpI cekanI tame saMbhALa rAkhaze. tamAre tyAM kavaramAM bIDIne pAMca lAkha rUpiyAne ceka AvyA. tame kavarane phaDaze kharAM paNa aMdara rahele ceka phATI na jAya te mATe keTalI kALajI rAkhaze ? te bAbatamAM te tame eTalA badhA hoMziyAra che ke kavarane game te bAjuthI phADavAmAM Ave paNa ema lAge ke bAjumAMthI phADavAthI ceka phATI jAya tema lAge che te kavarane vaccethI phADaze. are AkhuM kavara phADI nAMkhaze paNa cekane barAbara sAcavaze. temAM saheja vAMdho nahi Ave. kAraNa ke tyAM tame samaje che ke ceka AgaLa kavaranI kaI kiMmata nathI. kiMmata cekanI che. tema deha rUpI kavara sAthe keI nisabata nathI. je che te AtmAnI sAthe che. Ave tyAre tamane viveka jAgaze tyAre thaze ke mArA AtmAne sAcavIne deha pAsethI kAma kaDhAvI lauM. A zarIra rUpI kavara AtmA rUpI cekane sAcavavA mATe jarUra upayogI che. A zarIranI mahattA AtmAne mekSamAM pahoMcADe che eTalA pUratI che. jema kavara cekane eka gAmathI bIjA gAma sudhI pahoMcADavAnuM kAma kare che tema A mAnavadeha AtmAne mokSapurImAM pahoMcADavAnuM kAma kare che. mATe kavarane sAce kharA temAM nA nathI, kAraNa ke temAM tamAre amUlya ceka rahe che. paNa jyAre eve samaya Ave ke bemAMthI eka phATI jaze te vakhate eTaluM jarUra dhyAna rAkhaje ke kavara bhale phATI jAya paNa ceka phATa joIe nahi. jJAtAjI sUtramAM ApaNe araha-naka zrAvakanI vAta cAle che. jene AtmasvarUpanuM bhAna thayuM che evA arahanaka zrAvake dehane kavara ane AtmAne ceka mAne che. teo vahepAra karavA mATe dariyAI mArge paradeza jAya che. vahANa madhadariye pahoMcyuM che. tyAM devane bhayaMkara upadrava zarU thayuM che. teNe bhara dariyAmAM kevo utpAta macA te vAta cAle che.
Page #728
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara " arahannaga vajjA saMjattANAvA vANiyagA egaM ca NaM mahaM tAlapisAca patti." ' arahanaka sivAyanA badhA sAyaMtrika pitavaNika janoe meTA tAlavRkSa je ane tAlavRkSa jevI meTI sAthaLavALo eka pizAca je. ahIM ema kahyuM che ke arahanaka sivAyanA vahepArIoe A pizAca je. eno artha e nathI ke arahanake nathI je. arahanaka zrAvake je che paNa zAstrakAra e batAvavA mAge che ke arahanaka sivAyanAM badhA vahepArIo te pizAcane joIne bhayabhIta banI gayA paNa arahanaka zrAvaka jarA paNa bhaya na pAmyA. te te dehane kavara je mAnatAM hatAM eTale e vicAra karatA hatAM ke kadAca mane A pizAca mArI nAMkhaze te mArA dehane mAraze paNa mArA AtmAne mAravA mATe samartha nathI. mAre AtmA te akhaMDa, avinAzI, nitya che. tenA TukaDA karavA koI samartha nathI. AvI jene zradhdhA heya te game tevA upasargo Ave te paNa Dage khare? ene kaI jAtano Dara nathI. zAMta citta nizcitapaNe te beThAM hatAM. e pizAca ke hate? tenA baMne hAtha eTalA badhA lAMbA hatAM ke jANe te AkAzane sparza na karatA hoya ! tevuM lAgatuM hatuM. tenAM mAthAnAM chUTA paDelAM vALa Ama tema vikharAI gayA hatA. teno raMga bhamarAonAM TeLA, aDadanA DhagalA, pADAnA zIMgaDA jevuM ane pANIthI bharelI meghanI ghaTAo je khUba kALo hate. tenAM nakha sUpaDAM jevAM hatAM. temanI jIbha agnimAM tapAvavAthI lAlacoLa thaI gayelI haLanI keza jevI hatI. tenA hoTha ghaNAM lAMbA hatA. tenuM mukha sapheda gALamaTeLa aNIyALI majabUta dADhavALuM hatuM. tenI jIbhanAM baMne TeravA sthAnamAMthI bahAra kADhelI talavAra jevAM tIkSaNa hatA. te pAtaLA ne caMcaLa hatAM. viSayanAM rasa grahaNa karavA mATe atyaMta lupa tathA Atura thayAM hoya tenI mAphaka temAMthI satata lALa TapakatI hatI. tenI jIbha talavAranI dhAra jevI tIkSaNane khUba lAMbI hatI. enuM moTuM pahoLuM kare tyAre tenuM tALavuM ane jIbha bIbhatsa ne lAlaceLa hIMgaLoka je dekhAtAM hatAM. ke jANe tenA moDhAmAMthI agninI javALAo bahAra nIkaLI rahI na hoya! ene joIne mANasa mUchagata thaI jAya te te bihAmaNuM lAgate hatuM. tenA baMne gAla kesanI jema karacalIovALAM ane meMmAM pesI gayelAM hatAM. tenuM nAka nAnuM ane capaTuM hatuM. tenA nAkanA chidromAMthI je zvAsocchuvAsa nIkaLatA hato te jANe kaI krodhe bharAyele mANasa dhamadhama karatA sAme dhasIne Avate hoya tyAre dhamaNamAMthI dhama dhama avAja Ave che te avAja thAya che tema A pizAca zvAsozvAsa le tyAre kaThora ne karkaza avAja AvatuM hatuM,
Page #729
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tenI baMne taraphanI kAnapaTTI uce upaselI hatI. tenA baMne kAna uparanA rUvATA mahAvikarALa hatAM, tenA baMne kAna AMkhanA khUNu sudhI phelAyelAM hatAM. tenI baMne Akhe bilADAnI jema pILI hatI. keI mANasanI AMkhe evI hoya che ke jANe te ApaNuM sAmuM joI rahetuM hoya ema lAge che. jANe zikArInI AMkha joI le. tene joIne Dara lAge, tevI rIte A pizAcanI AMkho paNa bilADAnI AMkha jevI pILI ne camakatI hatI. tenI bhaMmare vaka hatI. tenA gaLAmAM narasuMDa-mANasanAM DokAvALI mALA paherelI hatI. tenA zarIre jAta jAtanAM sarve vIMTaLAyelAM hatAM. tenA khabhA upara Ama tema laTakatA ane phUMphADA mAratA sarpo, vIMchIo, dhro uMdara, naLIyAo, ane saraTenI aneka raMgavALI mALA teNe paherelI hatI. "oga aw dhamadhameta vaMta rAjapUta!" kAnamAM kuMDaLanA sthAne teNe bhayaMkara pheNavALA phUMphADA mAratAM be kALA sarSo pahelAM hatA. "mAra sivAra paM" tenA baMne khabhA upara teNe bilADA ane ziyALane besADayA hatA. moTA sAde ghU..ghU karatAM ghuvaDane teNe mAthA upara mugaTanA sthAne besADyA hatA. ghaMTanA bhayaMkara dhvanithI te bhayaMkara lAgatuM hatuM. ane tenA bhayaMkara dhvanithI kAyara mANasonAM hadayane kaMpAvate vAraMvAra aTTahAsya karato hato. tenuM zarIra carabI-lehI-mAMsa ane maLathI kharaDAyeluM hatuM. tenuM vRkSasthaLa khUba paheluM hatuM. aneka jAtanAM raMgonA paherelAM vAghanA cAmaDAnAM vAmAM vAghanAM AkhA nakhe, rUMvATA meM, AMkha ane kAna spaSTa dekhAtA hatA. uMcA karelAM baMne hAthamAM teNe lehIthI kharaDAyeluM lAMbu hAthInuM cAmaDuM pahereluM hatuM. AvA tADa jevA uMcA pizAcane te vahepArIoe bhayaMkara atyaMta karkaza, amaMgaLarUpa, apriya, amanojJa ane bIbhatsa vANIthI bIjAne trAsa Apate ane pitAnI tarapha AvatA joyo. baMdhuo ! AvA bhayaMkara pizAcane ApaNe gharamAM beThAM heya ne AvatAM jiIe athavA svapnamAM joIe te paNa prajI uThIe chIe. A leke bharadariyAmAM khullA vahANamAM beThAM hatAM. temane ke Dara lAgyuM haze ? gharamAM ke jaMgalamAM hoya te tyAMthI kayAMya bhAgI chUTAya paNa A dariyAmAMthI kayAM jaI zakAya? A badhAM vaNike bhayathI trAsa pAmyA. temanA AtmAnAM pratyeka pradezamAM bhayanI prajArI thavA lAgI ane teo bhayabhIta thaIne eka bIjAne ceTI paDayA. jyAre mANasa khUba bhayamAM mUkAI jAya che tyAre bIjA sAthe hoya tene vaLagI paDe che. te rIte arahanaka zrAvaka sivAyanAM badhAM vaNike eka bIjAne vaLagI paDayA ane arere.. ApaNuM zuM thaze ? A pizAca ApaNane mArI nAMkhaze. A pramANe kahevA lAgyAM. temAMthI ghaNAM AphatamAMthI bacavA mATe,
Page #730
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsA zikhara 721. ___ "iMdANa ya khaMdANa ya rudasivavesamaNa NAgANaM bhUyANaya jakkhANaya ajja koTTa kiriyAya bahUNi uvAiya sayANi ovAiyamANA 2 ciTThati / " IndronI sakaMdanI kArtikeyanI, rUdranI, zivanI, vaizramaNanI, nAganI, bhUtanI, yakSanI, prazAMta svabhAvavALI devIonI temaja caMDikA rUpa devIonI seMkaDe prakAranI vAraMvAra mAnatA karavA lAgyA. ke je ame A saMkaTamAMthI mukta thaIzuM te tamArA darzana karavA mATe AvIzuM. amuka dhUpa-dIpa ne thALa karIzuM. A rIte pitapatAnAM je ISTadeva hatA temanI mAnatA karatA hatA. ane temanuM smaraNa karavA lAgyA. - jyAre mANasa AvI muzkelImAM mUkAI jAya che tyAre bhagavAnanA smaraNamAM e ekacitta banI jAya che ke tene bahAra koNa AvyuM ke zuM thayuM tenI kAMI khabara na hoya, e masta banI jAya paNa e ja vyaktine ame eka navakAramaMtranI mALA gaNavAnuM kahIe te ema kahe che ke mahAsatIjI! mALA gaNatAM amAruM citta sthira rahetuM nathI. paNa AvA saMkaTamAM mUkAI javAI tyAre citta kevuM sthira rahe che. rUpiyAnI noTanA baMDala gaNatI vakhate keTalI sthiratA hoya che ! te vakhate 10 rU.nI neTanA baMDalamAM 100 rU.nI neTa mUkI AvatA nathI. cepaDAno hisAba karatI vakhate keTalI badhI sthiratA hoya che. AvI sthiratA bhagavAnanA nAma smaraNamAM niHsvArtha bhAve Ave te beDe pAra thaI jAya. dariyAmAM vahANamAM beThelA vahepArIo bhayathI dhrujI uThayAM che. sau ekacitte bhayamAMthI mukta thavA mATe bhagavAnanuM nAma smaraNa kare che. A badhAmAM arahanaka zrAvaka nirbhayapaNe beThAM che. emanuM rUMvADuM paNa pharakatuM nathI. arahanaka zrAvakane keTale AtmavizvAsa haze ! temanI dRDhatA kevI haze ! AvA zrAvakenI daDhatA joIne ApaNe zradhdhAmAM daDha banavAnuM che. AvA zrAvakanA jIvanamAMthI sAdhu-sAdhvIone paNa preraNA maLe che ke A gRhasthAzramamAM beThele zrAvaka jyAre A daDhadhama che, mAraNAMtika upasarga AvyA chatAM te tenI zradhdhAmAMthI calita thatuM nathI, tyAre saMtoe te gharabAra choDayAM che, zatru-mitra pratye samabhAva rAkhavAno ne sukha duHkhamAM samabhAva rAkhavAnI pratijJA karI che te AvA samaye keTalA daDha rahevuM joIe ! ahIM araha-naka zrAvaka nizcitapaNe beThAM che. have pele pizAca zuM karaze tenA bhAva avasare. caritra H hiraNyaka rAjAne vairAgya AvavAthI naminAtha bhagavAnane dIkSA ApavAnI vinaMtI karI. naminAtha bhagavaMte hiraNyarAjAne dIkSA ApavA mATe svIkAra karyo. eTale te dIkSA levA tatpara thayA. "sidhdha vidyAonuM bhAvi" : te vakhate tenI siddha karelI vidyAoe
Page #731
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zAradA zikhara tenI pAse AvIne kahyuM. huM nAtha! Apa aa saMyama aMgIkAra karI che te amAre kAnA Azraya levA ? temanI vAta sAMbhaLIne hiraNyarAje neminAtha bhagavAnane vadana karIne pUchyuM prabhu ! A vidyAono svAmI kANu khanaze ? Apa kRpA karIne kaheA tyAre bhagavaMte kahyuM ke nemanAthanAM tImAM dvArakA nagarImAM zrIkRSNanI prazasya guNane dhAraNa karanArI rUkSmaNI nAmanI rANInI kukhe pradyumna nAmano putra janmaze. te A guphAmAM AvIne A vidyAono svAmI thaze. bhagavAna naminAthanI vAta sAMbhaLIne hiraNyarAje mane kahyuM ke potAnA parAkramathI garjanA karatAM je ahIM AvIne tArI sAthe yudhdha karaze te Apano svAmI banaze. mATe huM vidyAgaNuAdhIza ! tame tyAM sudhI A vidyAone sAcavIne A guphAmAM raheA. ema kahI hiraNyarAje dIkSA lIdhI. ghaNA varSo sudhI nimaLa cAritra pALIne ugra tapa karI karmono kSaya karIne mAkSamAM gayA. ane temanA vacana pramANe huM A vidyAonI-matramaMDaLanI rakSA karatA Aja sudhI huM ApanI pratikSA karI rahyo hatA. Aje mArA parama bhAgye Apa ahI AvI pahAMcyA. tethI huM Apane vidyAo seAMpI mArI javAbadArIthI mukta thayeA. namInAtha bhagavAnanA vacana pramANe Apa mArA svAmI che. ne huM Apano sevaka chuM. mATe Apa mane sevAne cAgya kA pharamAve. tyAre pradyumnakumAre kahyuM ke atyAre te mAre sevAnuM koI kArya nathI. paNa Apane sevA karavAnI khUba IcchA che te "huM jyAre ApanuM smaraNu karuM tyAre Apa mArI pAse Avaje." pradyumnanI AjJAnA svIkAra karI nAgakumAra asura adRzya thaI gayA. A tarapha kAlasavara rAjAnAM vajramukha Adi putro pradyumnakumArane guphAmAM gayA pachI Ama tema pharatAM hatAM.gheADIvAra pachI vicAra karavA lAgyAM ke nakkI pradyumnakumAra marI gayA haze e guphAmAM gayelA Aja sudhI kAI pAchaLa Avye nathI. cAlA, sAru thayuM. ApaNe tene mAravAnuM pApa karavu maTayuM. auSadhi vinA vyAdhi dUra thaI gaI. kAyamanuM sAla gayuM. evA vicAramAM harakhAIne nAcatAM hatAM. tyAM pradyumnakumAra vidyAo tathA AbhUSAthI vibhUSita khanI jhaLahaLatAM sUryanI mAphaka guphAmAMthI khahAra AvyeA. pradyumnakumArane jIvatA bahAra AvelA joIne tenAM bhAIo vicAravA lAgyA ke Ane maravA mAlyA tA ya jIvatA pAche AvyeA. ene jhera ApyuM te amRta khanI gayuM. uparAMta ATalI amUlya cIjo meLavIne bahAra Avye aMdara khUba duHkha thayuM paNa uparathI mukha hasatuM rAkhIne vajramukhe kahyuM- kema bhAI! mArI vAta sAcI paDIne ? tuM gayA teA tane kevI uttama cIjo maLI. pradyumnakumAre kahyuM-bhAI! A badhA Apane pratApa che. pradyumnakumAra jANatA hatA ke A kAnA pratApe maLyu che ? chatAM tenAmAM keTale vinaya, namratA ane sajjanatA che! tyAre vajramukha Adi kumAre vicAra karavA lAgyA ke game tema
Page #732
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAra khi karIne tenuM kATaluM kADhavuM sAcuM. ene jIvate rAkha nathI. jIvate raheze te ApaNe jIvanabhara tenI gulAmI karavI paDaze. bIjI bAju pradyumnakumArane tenA bhAIe upara saheja paNa zaMkA thatI nathI ke mane mArI nAMkhavA mATe A leke A badhuM kare che. kAraNa ke jenI daSTi pavitra che tene badhA pavitra dekhAya che. ane jenI daSTimAM viSa bhareluM che tene badhAmAM viSa dekhAya che. game tevA saMgomAM sajajana sajajanatA nathI choDatA ne durjana durjanatA nathI choDatA. camakatA paththarane se varSa sudhI pANImAM rAkhIne bahAra kADho ane pachI bIjA paththara sAthe ghasavAmAM Avaze te temAMthI agni karaze. tema durjanane game teTalI zikhAmaNa Ape te paNa tenI mati sudharatI nathI. te rIte A durjana bhAIe pradyumnakumArane mArI nAMkhavA kevI ramata rame che? te kahe che bhAI! have ApaNe bIjI guphAmAM jaIe. tyAM paNa Icchita vastuonI prApti thAya che. ema kahIne bIjI bhayaMkara guphA tarapha pradyumnakumArane laI gayA. bIjI guphAmAM bIjo lAbha-be cAmara, chatra, talavAra ane vastro - paTI vamukha bIjI guphAnA dvAra pAse AvIne kahe che je A guphAmAM praveza karaze te ISTasiddhi prApta karaze. mATe huM temAM jaIne hamaNAM pAcho AvuM chuM. tame badhA ahIM ubhA rahe. ema kahIne vA mukhe guphAmAM javA mATe dhImuM pagaluM bharyuM tyAre pradhune kahyuM-TAbhAI ! tame AjJA Ape te huM aMdara jAuM. Apa bahAra ubhA rahe. vA mukhane te eTaluM joItuM hatuM. eTale teNe kahyuM-bhale bhAI! tuM jA. amane te lAbha che. rajA maLatAM pradyumnakumAre aMdara jaIne bhayaMkara garjanA karI. te sAMbhaLIne guphAnA adhiSThAyaka asure AvIne kahyuM -he hIna puNyavALA ! tArI mAne tuM eramAna dIkare lAge che. tethI tene maravA mATe meka. tane khabara nathI ke huM A guphAmAM AvanArane yamarAjA chuM. tyAre pradyumnakumAre zAMtipUrvaka javAba Apyo ke huM kaMI oramAna nathI. mArI mAtAne ekane eka lADIle chuM. tyAre asure kahyuM-tuM nAno bALaka che. mane tArI dayA Ave che. mATe haju kahuM chuM ke tAre jIvavuM hoya te jaladI cAlyA jA. tyAre pradhumnakumAre kahyuM ke tAre mArA upara gusso karavAnI ke mArI dayA khAvAnI jarUra nathI. tArAmAM je tAkAta hoya te mArI sAthe yuddha karavA taiyAra thaI jA. tyAre asuradeva gusse thaIne laDavA taiyAra thaye. pradyumnakumAre tene ramakaDAnI jema pakaDI lIdhe ne khUba mAra mAryo. tethI te pitAnI hAra kabUla karIne pradyumnakumAranI khUba prazaMsA karavA lAge ne tenA upara prasanna thaIne tene bheTa ApI. A devanuM nAma kusumapAla hatuM. teNe pradyumnakumAranuM parAkrama joIne tenA upara prasanna thaIne tene chatra, be cAmara, eka talavAra ane divya vastra bheTa
Page #733
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra4 zAradA zikhara ApyA. ane kahyuM ke A talavAra zatrunAzaka che. Ane yudhdhamAM sAthe rAkhaze te kyAre paNa tamAre parAjya nahi thAya. Ama kahI tenA caraNamAM paDIne kahyuM ke huM Apano sevaka chuM. have pradyumnakumAra alaukika chatra, be cAmara, zatru vinAzaka talavAra badhuM laIne bahAra AvyuM. A joIne tenA bhAIone khUba duHkha thayuM ke A te kaI rIte marate nathI. koNa jANe ene mATe te paththara paNa kula banI jAya che. enA bhAIoe vicAra karyo ke deva, devI, vyaMtara, asure vigere ArAdhanAthI prasanna thAya che paNa nAgakumAra khUba krodhI hoya che. mATe Ane nAgaguphAmAM laI jaIe te tenuM mRtyu thaze. trIjI guphAmAM trIjo lAbha AtmarakSaka vidyA -tene mArI nAMkhavA mATe vidyAdhara putra pradyumnakumArane nAgaguphA tarapha laIne AvyA. tyAM AvIne vamukha kahyuM-bhAIe ! je A guphAmAM praveza karaze tene Icchita arthanI prApti thaze. mATe huM arthanI prApti mATe jAuM chuM. tyAre pradhumanakumAre kahyuM-ke maTAbhAI! tame rahevA de. huM jAuM chuM. eNe tarata hA pADI dIdhI eTale pradyumnakumAra aMdara gaye. eTale kuMphADA mAratAM sarSo bahAra nIkaLyA. pradyumnakumAre vidyAnA prabhAvathI viSavedanI mAphaka tene vaza karI lIdhA. tenI vidyAno prabhAva ane parAkrama joIne nAga prasanna thayA. ane kiMmatI daivI vastrAbhUSaNe temaja sinyanuM rakSaNa karanArI ane AtmarakSaNa karanArI be vidyAe bheTa ApI. A badhuM laIne pradhumnakumAra bahAra AvyA. A joIne tenA bhAIonAM mukha phikakAM paDI gayA ne khUba ciMtAtura banIne vicAra karavA lAgyA ke A duSTa kaI rIte marato nathI. jyAM jAya che tyAM Icchita cIjo meLavIne pAcho Ave che. have tene mATe kevI rIte ? te mATe raste zedhe che. have pradyumnakumAranuM zuM thaze ne tenA bhAIe haju kevI muzkelImAM mUkaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM 77 bhAdaravA vada amAsane gurUvAra tA. 23-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! AgamanI vANInI prarUpaNa karanAra tIrthakara hatA. tIrthakara bhagavaMtone kevaLajJAna thayAM pachI tIrthanI sthApanA kare che. jenAthI tarI zakAya te tIrtha kahevAya. A tIrtha cAra che. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. A cAranI ekatAne saMdha kahevAmAM Ave che. temAM sAdhu karatAM sAdhvIonI ane zrAvaka karatAM zrAvikAonI
Page #734
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 25 saMkhyA vadhAre che. zrAvaka e tInuM eka a'ga che. bhagavAnanAM zrAvakA dRDhadhamI hAya che. haiya, jJeya ane upAdeyanAM jANakAra hAya che. ApaNe arahannaka zrAvakanI vAta cAle che. tame rAja khAmaNAmAM khelA che ne ke bhagavAnanAM zrAvake dRDhadhamI ane priyadhamI haiAya. Aje priyadhI zrAvake ghaNAM jovAmAM Ave che paNa dRDhadhI zrAvakA bahu ochA che. priyadhamIkAne kahevAya ? jene dhama game che, dharma upara zradhdhA che, dharma sArA ne sAcA che. dhathI sukha maLe che, kalyANa thAya che. Avu samaje che, paNa jyAre Aphta Ave che tyAre calAyamAna thaI jAya che. dhama mAM dRDha rahI zakatA nathI. ane dRDhadhI zrAvakanA mArca game teTalI Aphata Ave te paNa dhamane cheDe nahi. mRtyune bheTavA taiyAra thAya paNa vItarAga dharmAMne cheDe nahi. AvA arahannaka zrAvaka dhana kamAvA mATe deza cheDI paradeza jaI rahyA che. te vahepAra karatAM karaze paNa vacamAM temanA mAthe Aphata AvI gaI. e dhana kamAvA mATe jAya che. tyAM vacamAM dhamatuM dhana kamAvAnA bajAra khulI gayA. jene mana dhana e kheAkhu' che ne dharma e mAla jevA che te AtanA samaye dharUpI mAlane pakaDI rAkhe che ne dhanarUpI khAkhAne phagAvI de che. tema arahannaka zrAvaka evA dRDhadhI hatA ke te dhane mATe dhana ke zarIranI paravA kare tevA na hatA. gaIkAle ApaNe vAta AvI gaI ke temane bhayabhIta karavA mATe vikarALa svarUpa dhAraNa karIne eka pizAca Avye. enA hAtha, paga, jIbha, hATha, kAna, nAka, AMkha vigere avayavA kevA hatA te ApaNe lakhelu vAMcyuM che. kaMI pratyakSa joyuM nathI chatAM kALajuM kaMpI jAya che ke te pizAca kevA haze ? A upAzrayamAM je AvuM dRzya jovAmAM Ave teA huM mAnuM chuM ke khadhA gucchA laIne bhAgA bhAga kare, tame ekalA nahi bhegA pATe besanArA paNa bhAge. (hasAhasa) kAraNa ke saune jIvavuM game che. maravuM keAIne gamatuM nathI. ahIM teA bharadariyAmAM pizAca najara samakSa joce. nIce pANInA utpAta che ne upara pizAcano utpAta che. varasAda paDeche, megha gAje che, vIjaLI jhabUke che, bhayaMkara vAvAjhoDu' thAya che. pANInAM mAjA uchaLe che ne vahANu vAMku thaI jAya che. hamaNAM UMdhuM vaLI jaze tema lAge che. ane upara bhaya*kara pizAca aTTahAsya karatA, moTI AMkhA kADhatA, hAthamAM talavAra laIne emanI tarapha AvatA dekhAya che. A badhA utpAta thavAthI arahannaka zrAvaka sivAyanAM khadhA vahepArIo bhayabhIta thaIne vahANamAM AmathI tema doDavA lAgyA. sau saunA ISTadevanI mAnatA mAnavA lAgyA ne ekakhIjAne bheTI paDayA. mAtra eka arahannaka zrAvaka ThaMDe kaleje beThI che.
Page #735
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAraM dvikhara karo tae NaM samovAsaie arahannae ta divvaM pisAcaruva ejjamANA pAsai paasittaa| zramaNopAsaka arahanake jyAre te divya, apUrvadaSTa-kyAre paNa nahi joyeluM evuM pizAcanA rUpane pitAnA vahANa tarapha AvatuM joyuM jaIne te samApa bhaya pAmyo nahi, taLe trasta thayA nahi, dharmathI calita thayA nahi, haMmare gabharA nahi, marahe vyAkuLa thaye nahi, juvine udvigna thaye nahi. abhinna mudAyane tene mene raMga ane AMkhone varNa jarApaNa vikRta thaye nahi. devAnupriye ! arahanaka tamArA je zrAvaka hate. paNa dharmamAM tenI kevI aDaga zraddhA che ke khuda bhagavAne tenAM guNa gAyAM che. gharamAM beThAM paNa jene joIne traja jevA kaThora mANasanI chAtI phATI jAya tevAM bihAmaNAM pizAcane arahanaka zrAvake pitAnA vahANa tarapha Avate je. chatAM saheja paNa bhaya pAmyA nahi ke bhayanI prajArI na thaI. ene e gabharATa na thaye ke ahIMthI bhAgI jAuM. A rAkSasa Avaze ne mane mArI nAMkhaze ! mAruM zuM thaze ? are, Dara te na lAge paNa enA mukha upara ke AMkha upara bhayanI rekhA dekhAtI na hatI. kAraNa ke tene dharma upara akhUTa zraddhA hatI. AtmavizvAsa hato. AtmAnI zaktine teNe pIchANuM hatI. ke mArA AtmAmAM anaMta zakti che. tene haNavAnI koInAmAM tAkAta nathI. hIrAnA mUlya jhaverI karI zake. kuMbhAra nahi. eka gAmamAM eka kuMbhAra vasato hate. te roja mATI khANe mATI khodavA jate hate. eka vakhata gAma bahAra ghaNe dUra pahADa pAse mATI khodavA mATe gaye. te jyAM mATI kheda hato tenI najIkamAM hIrAnI khANa hatI. A kuMbhAra mATI khedatAM khedatAM temAMthI be hIrA maLyA. kuMbhArane A hIro joIne navAI lAgI ke meM patharA ghaNuM jemAM paNa A pathare kaI judI jAtane lAge che. kAraNa ke teNe hIre kadI joyo nathI. tene hIrAnuM jJAna nathI. pachI enA mUlyanI kyAMthI khabara hoya? A rIte tamane hIrA jevuM jaina zAsana ane jaina dharma maLe che. paNa jyAM sudhI jainatvanI jhAMkhI na thAya tyAM sudhI zA kAmanuM? mahAna puNyodaye AvuM uttama jainakuLa, jainazAsana ane jaina dharma maLe che te sAcA jhaverI banI AtmArUpI hIrAnI pichANI karI le. A avasara vAraMvAra maLavo muzkela che. pilA kuMbhArane mATInI khANamAMthI be hIrA maLyA. eNe AvA camaktA patharA koI divasa joyAM na hatAM. eTale joIne khuza thayA ke cAle, A patharA chokarAne ramavA ApIza te bicArA rAjI thaze. dhanavAnanAM chokarA ramakaDe rame che. te mArA karA A camaktA patharA ramaze. A vicAra karIne kuMbhAre enA phaLIyAnA
Page #736
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara G cheDe e camakadAra patharA mAMdhyA ne mATI khATTI ghara taraph javA ravAnA thayo. khAranA samaya hateA. sUryanA kiraNeA tenA mAthe paDatAM phaLIyAnA cheDe khAMdhelA kiMmatI hIrA jhaLahaLI uThayAM, kuMbhArane khakhara nathI ke mArA mAthe hIrA jhaLahaLI uThayAM che. kuMbhAra gAmanA eka zeThanI dukAna pAsethI pasAra thAya che. dukAnamAM beThelA zeThe kuMbhAranA phALIyAmAM jhagamagatuM' joyu, eTale tene melAvIne pUchyu ke A phALIyAmAM zuM khAMdhyu che? kuMbhAre kahyuM. zeThe ! mATImAMthI e caLakatA patharA jaDayA che. te khAMdhyA che. zeThe kahyuM- mane patharA batAvatA kharA ? kuMbhAre batAvyA. camakatA hIrA joI ne zeThane levAnuM mana thayuM. A patharA mArA trAjavAnA kAMTA upara khAMdhu teA zeAbhI uThe tevA che. eTale kuMbhArane kahyuM ke bhAI ! A e patharA mane ApI de. kuMbhAre kahyuM- zeTha! A te mArA chekarAne ramavA mATe lAge chuM.zeThe kahyuM ke A patharAmAM zuM ramavAnuM? huM' tane zera geALa ApuM chuM. tArA chekarAM roTalAne gALa khAIne rAjI thaze. zeThanI vAta sAMbhaLI garIkha kuMbhAra khuza thayA. e patharAnA badalAmAM zera gALa laIne ghera gayeA. "hIrA maLyA paNa eLakhyA nahI" : A zeThane paNa hIrAnI pichANu na hatI. tene ghI-gALa, tela, khAMDa, leTanA vahepAra hateA. teNe eka patha laI trAjavAnA kAMTA upara mAMdhyA, eka vakhata eka jhaverI pharatA pharatA A gAmamAM AnyA. tene khUba bhUkha lAgI hatI. eTale bheAjana banAvavAnI sAmagrI levA mATe A zeThanI dukAne AvI paheAMcyA. zeTha tene joItI cIjo tAle che. jhaverInI najara kAMTA upara paDI. kAMTA upara AMdhelA hIrAne joIne jhaverIne khUba Azcaya thayuM. ahA ! AvA kiMmatI hIrA A zeThe ghI-gALa ane leATa tAlavAnA trAjave zA mATe khAMdhyA haze ? jhaverI dRSTi paDatAM hIrAne pArakhI gayA, tenAM keTalAM mUlya che te pazu samajI gayeA. jhaverIe pUchyuM- zeTha ! A trAjavA upara zu khAMdhyu che ? zeThe kahyuM- A teA eka camakatA patha che. jhaverI samajI gayA. ke zeThane hIrAnI pichANu nathI. eTale pUchyu - zeTha! A pathA tamAre vecavA che ? tyAre zeThanA manamAM thayuM. ke jo paisA maLatAM hAya teA vecI nAMkhuM. mAre kaMI upacAgI nathI. A te ze|bhA mATe khAMdhyA che. zeThe kahyuM- meleA, zuM Apaze ? tyAre jhaverIe kahyuM. Apa ja kahI. Apane keTale vecavA che? zeThe kahyuM. pacAsa rUpiyA Ape te ApI dauM. jhaverIe pacAsa rUpiyA ApIne hIrA kharIdI lIdhA. savA lAkhaneA hIrA pacAsa rUpiyAmAM maLI gayA. tenA harSoMnA pAra na rahyo. tamane paNa lAkha rUpiyAnI cIja so rUpiyAmAM maLI jAya teA kevA Ana Mda thAya ? e te tamane khabara paDe. (hasAhasa) jhaverI tA hIrA laIne ravAnA thaI gayA. zeThane pacAsa rUpiyA maLyAno AnaMda thayA. kAraNa ke teNe zera gALa ApIne e ke
Page #737
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAzA zikhara pArA lIdhA hatA. temAM eka patharAnA pacAsa rUpiyA maLI gayA. jhaverIne savAlAkhano hIre maLI gayo eTale tene AnaMda che. ane kuMbhArane be patharAnA badalAmAM zera goLa maLe teno AnaMda thaze. jhaverIno AnaMda sAce hate. paNa kuMbhArane ane vahepArIne hIrAnI pichANa na hatI eTale zera goLa ane pacAsa rUpiyAmAM AnaMda mAnya. paNa tame te hoziyAra che ne? tame AvI rIte ThagAo tema nathI. kuMbhAre zera goLanI lAlacamAM savAlAkhanA hIre daI dIdhuM. tenA bhAgyamAM savAlAkha rUpiyA na hatA. tame paNa apekSAe tenAM jevAM ja che? mahAna purUda maLelAM hIrA karatAM paNa kiMmatI mAnavabhavane zera geLa jevA tuccha kAmagamAM gumAve che. kiMmatI hIrAne keDInI kiMmatamAM vecavAnI mUrkhAI karI rahyA cho ne pAchA harakhAo che ke amArA jevuM kaMI sukhI nathI jeTalA paisA kamAvAmAM pravINa che teTalA dharmanI bAbatamAM pravINa banyA nathI. pacAsa rUpiyAmAM pathare ApI dIdhuM. pachI zeThanI kevI dazA thaI te sAMbhaLo. " zeThe bIjo patharo trAjavAnA kAMTe bAMdhI dIdhA. cha mahinA pachI bIja jhaverI tene tyAM ghI tela ne khAMDanI kharIdI karavA Avyo. teNe paNa hIre joye. tenA manamAM thayuM ke A vahepArIe A kiMmatI hI trAjavA sAthe kema laTakAvyuM haze? zuM tene hIrAnI pichANa nahi hoya? jhaverI dharmISTha ne nItisaMpanna hate. enA manamAM thayuM ke Ane hIrAnuM bhAna karAvuM. dhamaSTha che ke jIvane dharmathI vimukha dekhe te tene aphasosa thAya ke A amUlya mAnavabhava pAmIne A mANasa dharma vinAno rahI jaze? ahIM dharma nahi kare te parabhavamAM tenuM zuM thaze? dharmahIna upara karUNA lAvIne dharmavAne tene dharma pamADavA prayAsa kare che. jhaverIe zeThane hIrAnuM bhAna karAvavA kahyuM- zeTha! tamAre A pathare vecave che? teNe kahyuM- hA vecavo che. jhaverIe pUchayuM. enI zuM kiMmata levI che? tyAre zeThe jhaverInI IMtejArI joIne kahyuM- se rUpiyA maLe te vecave che, jhaverI dhamaDa hatuM. teNe vicAra karyo ke A zeThane hIrAnI pAra nathI tethI so rUpiyAmAM devA taiyAra thayela che. paNa mAre nIti na choDavI joIe. meM bAra vate AdaryA che, satene samAgama karyo che. temanA vyAkhyAno sAMbhaLyA che. mAre evAM pApa karavAnA nathI. huM se rUpiyAmAM hIre laI laIza te bhegavaze badhAne pApa mane lAgaze. mAre pApa karavuM nathI. jhaverIe kahyuM-zeTha! so rUpiyAmAM te nahi lauM. huM tamane pacIsa hajAra rUpiyA ApuM. A sAMbhaLI pelA zeTha pika mukIne raDavA lAgyA. tethI jhaverInA manamAM thayuM ke Ane 25000 rUpiyA ochA paDyA lAge che eTale raDe che, tyAre jhaverIe kahyuM zeTha! tame raDazo nahi. 50000.
Page #738
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 729 daIza. tyAre zeTha trAjavAnA 59lA hAthamAM laIne mAthuM kuTavA lAgyA. tyAre jhaverIe kahyuM. are zeTha! tame mAthuM na phUTe. huM 75000 ApuM. bole have Apavo che ne? tyAre zeTha te khUba jorathI raDatA leDhAnI pAMca zerI laIne mAthuM phoDavA lAgyA. jhaverI tene khUba samajAvavA lAgyo, zeTha! mAthuM phUTI jaze, lohI nIkaLaze, tame Ama na kare. juo A mArI chellI vAta sAMbhaLI le. A hIre savA lAkhanI kiMmatane che. huM pacIsa hajAra napho laIne tamane lAkha rUpiyA ApI dauM chuM. paNa zeTha te mAthuM phoDavA lAgyA. temane hAtha pakaDI jhaverIe temane khUba samajAvyA tyAre zeThe kahyuM- bhAI! tame 25, 50, 75 hajAra ke lAkha rUpiyA ApavAnuM kahyuM te mane ochAM paDyAM nathI. tethI huM raDatuM nathI. paNa mArI pAse Avo eka bIjo hIro hato te AvI rIte trAjavA sAthe zebhA mATe bAMdhela hato ne eka jhaverI tene pacAsa rUpiyAmAM laI gayo. tenuM mane duHkha thAya che, aphasosa thAya che ke e hIre je mArI pAse hota te mane be lAkha rUpiyA maLata ne ? hAya... te kyAM gayo haze? ema kahIne bhIMta sAthe mAthA phoDavA lAgyo. tyAre jhaverIe kahyuM. zeTha zAMti rAkhe. have e kaMI thoDe pAchA AvavAnuM che? gaI vAtano aphasosa cheDIne je maLyuM che temAM saMtoSa mAne. gayelo avasara pAchA AvatuM nathI. baMdhuo! tamane A dharma ArAdhanA karavAne, AtmasvarUpanI pichANa karavAne amUlya avasara maLyo che. je hAthamAM AvelA avasarane nahIM oLakho te pelA zeThanI mAphaka parata thaze. pachI game teTalAM mAthAM phUTaze te paNa gayele avasara nahi maLe. bele, have je samaya maLe che tene tamAre lAbha le che ke mAthA pheDavAM che? AvI dazA tamArI na thAya tene khyAla rAkhajo. AkAzanI vAdaLI jevuM mAnavajIvana che. jyAre vikharAI jaze, kayAre AyuSyane dIpaka bujhAI jaze tenI khabara nathI. jeTalI jiMdagI ajJAna avasthAmAM gaI te pAchI maLavAnI nathI. paNa jeTalI hAthamAM che tene sadupayoga karI le. arahanaka zrAvake AtmasvarUpanI pichANa karI hatI. tethI tenuM mukha prazAMta hatuM. "ahI vimA mANe" AvI kasoTImAM paNa temanuM mana dIna banyuM nahi ke vikRta thayuM nahi. bhagavAnane zrAvaka enA karmanA udayathI duHkhI hoya paNa dIna na hoya. kasoTI Ave te paNa dIna na bane ke A pizAca mane mArI nAMkhaze ? huM zuM karIza? huM enA pagamAM paDI jAuM. tenI pAse mAphI mAMguM te mane mAraze nahi. AvI dInatA daDhadhamI zrAvaka batAve nahi. ene jema kaTI Ave tema zradhdhAmAM majabUta bane. mATIne gaLo agnimAM jema tapato jAya tema vadhu majabUta banatuM jAya che, tema dhamaSTha jIvane kasoTI Ave tema tenI zradhA majabUta banatI jAya. 92
Page #739
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tephAne Ave ThaMDInA ke tApanA ke varasAdanA, pravAsInAM pagane ujama nA Duke, pAvanapaMthI pravAsInAM kadama nA rUke, hRdaya nA ke. arahanaka zrAvaka aDaga zraddhAvAna hatuM. jene mokSamAM jaladI javAnI laganI lAge che tene game teTalI muzkelI Ave che te tene hasatA mukhe sAmane kare che. tenA dilamAM zradhdhAne dipaka jalate hoya che ke meM te mAruM jIvana prabhunA caraNamAM arpaNa karyuM che pachI temAM game tevA garamI, ThaMDI ke varasAdanAM tephAne jAge, deva sabaMdhI, manuSya ke tiryaMca sabaMdhI game tevA bhISaNa jhaMjhAvAta jAge to temAM mAre ciMtA karavAnI jarUra nathI. mAre dIna banI keInAM caraNe jhUkavAnI paNa jarUra nathI. jenA caraNe meM jIvananaiyA jhUkAvI che te mArI ciMtA karaze. AvI jenA phemerAme zradhdhA hoya te kaI divasa dIna bane khare ? "nA". arahanake joyuM ke A deva AvI rahyo che. chatAM tenA sAme saheja paNa krodha karatA nathI ke A pApI, duSTa bharadariyAmAM mane kayAM herAna karavA Ave? bhagavAnanA zrAvaka zrAvikAo deva-devInI mAnatA na kare paNa tene game tevA zabda kahIne tenI azAtanA paNa na kare. arahanaka zrAvaka dharmamAM daDha rahyA, heja paNa bhayabhIta thayA nahi. paNa eka nirNaya karyo ke kadAca A upasargamAM mAruM maraNa thaI jAya ke jIvatA rahevAya te nakkI nathI. te huM mArI sAdhanA karI lauM. ema vicAra karIne jyAM beThA hatAM tyAMthI ubhA thayA. "poyavahaNassa ega desaMsivatthaM teNaM bhUmi pamajjai, pamajjittA ThANaM tthaai|" uThIne vahANanA eka taraphanI bhUmine vastranA cheDAthI teo pramArjita karavA lAgyA. jagyAne pUjIne-joIne jIva vigerethI rahita banAvI pitAnuM Asana pAtharIne tyAM besI gayA. besIne potAnA be hAthanI aMjalI banAvI ane tene mastaka upara mUkIne pheravatAM te A pramANe kahevA lAgyA ke yAvat sidhdhagatine pAmelA ahaMta prabhune mArA namaskAra che. "na aaN adR patto ghaNA muMjAIma se che ? tti " he bhagavaMta! je huM A pizAcana upasargothI bacI jaIza te AhArapANI vigere grahaNa karIza. "mad ja patto kavo na mujafma te che to kAvavApa " A upasargamAMthI mArI rakSA nahi thAya te yAtparyata cAra jAtanA AhArane huM tyAga karuM chuM. Ama vicAra karIne "nA mattAvAra " temaNe sAgAra cAra prakAranAM AhAranAM pratyAkhyAna karyA. eTale ke temaNe sAgArI saMthAro karyo. baMdhuo ! arahanaka zrAvakanI kevI daDha zraddhA che. AvA kaSTamAM temaNe saMthAra
Page #740
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zikhara karyo. tame upAzrayamAM sAmAyika laIne beThA che ne A keI upadrava thAya te sAmAyikamAM ghara bhegA thaI jAo ne? gharamAM jAo ke jaMgalamAM cAlyA jAe paNa karmo kaIne choDavAnAM nathI. karelAM karmo darekane bhogavavAnAM che. daDhadhamI zrAvaka sAgArI saMthAre karI prabhusmaraNamAM lIna banyA. have zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra : arahanaka zrAvakane kasoTI AvI che tema pradyumnakumAranI paNa kasoTI cAle che. arahanaka zrAvakanI devalokamAM prazaMsA thaI te mithyAtvI devathI sahana na thaI tethI tenI parIkSA karavA mATe deve A upadrava karyo che. te rIte pradhumnakumAranAM guNa ane parAkramane kAraNe tenI khUba prazaMsA thavA lAgI ane tenA pitAe tene yuvarAja pada ApyuM tethI tenI oramAna mAtAone tenA pratye IrSyA AvI ane pitAnA putrone caDhAvI tenA pratye dveSa utpana karAve eTale tene mArI nAMkhavA mATe kapaTajALa racIne vaitADhaya parvata upara lAvyAM che. paNa enuM puNya evuM prabaLa che ke jyAM jAya che tyAM teno vijaya thAya che, ane deve tenA upara prasanna thaIne devatAI cIje tene Ape che. kahevata che ne ke "puNyazALIne pagale pagale nidhAna." ema pradyumnakumArane pagale pagale nidhAna che. e traNa guphAomAM gaye ne tyAM tene zuM zuM prApta thayuM te vAta tame sAMbhaLI gayAM che e trIjI guphAmAMthI jIvate Avyo tyAM enA bhAIe vicAravA lAgyA ke A te kaI judI jAtane mAnavI che e kevI rIte maraze ? tyAre vamukhe kahyuM -bhAIe ! tame ciMtA na kare. haju ghaNAM viSama sthAna che. kayAMka to e jarUra maraze. tho lAbha magaranAM canhavALe dhvaja": trIjI guphAmAMthI pradyumnakumAra kSemakuzaLa bahAra nIkaLyo eTale enA bhAIe pharatAM pharatAM devatAdhiSThita vAva pAse laI gayA. tyAM jaIne vajI mukhe tenAM bhAI ne kahyuM ke he bhAI o ! A vAvanA pANImAM je koI snAna kare che tenuM zarIra atyaMta tejasvI banI jAya che. mATe huM A vAvamAM snAna karIne AvuM chuM. tame ahIM ubhA raheje. tyAre pradyumna kahyuMbhAI ! mane vAvamAM snAna karavAno khUba zekha che. mATe Apa mane javA de. eTale vamukhe tene javAnI rajA ApI. tethI pradyumnakumAre vAvamAM praveza karyo ne pANImAM nAna karyuM. eTale teno adhiSThAyaka deva pragaTa thaye ne tenA para gusse thaIne bolyo-he duSTa? A vAvamAM te deva, devIo snAna kare che. tAruM zarIra te azucIvALuM, maLa-mUtrathI bhareluM ne durgadhathI bhareluM che. te mArI vAvamAM khAna karIne pANI apavitra karyuM, chatAM tuM nAnakaDo che tethI mane tArI dayA Ave che. tAre jIvavuM hoya te jaldI cAlyo jA. tyAre pradhumnakumAre kahyuM-bhale uMmaramAM nAno chuM. paNa parAkramamAM meTe chuM. tamane tamArA baLano garva hoya te mArI sAthe yuddha
Page #741
--------------------------------------------------------------------------
________________ ukara zAradA zikhara karo eTale mArI zaktino tamane khyAla Avaze. baMnee yudhdha karyu. temAM pradyumnakumArano vijaya thayo. tenuM khaLa joI deva tenA upara prasanna thaIne kahevA lAgyA ke tuM teA kAI devakumAra che. ema kahI tenAM khUba vakhANa karyAM ne eka magaranAM cinhavALA suMdara dhvaja tene bheTa ApcA. tyArathI leAkeA tene makaradhvaja kahevA lAgyA. vAvamAM snAna karavAthI pradyumnakumAranA zarIranuM teja jhagArA mAravA lAgyuM. tejasvI zarIravALA pradyumnakumAra makaradhvaja laIne bahAra AvyeA. A joIne vidyAdhara putro bhUkha dAjhe khaLI gayAM paNa kAI nA upAya cAle tema nathI. have tene laIne AgaLa cAlyAM tA eka mATI agnino kuMDa AgyeA. pAMcamA lAbha divyakuMDaLanI joDI ane divya vasro agnikuMDa pAse AvIne vrajamukha khelyA ke A parIkSA karavAno agnikuMDa che. jema seAnAnI agnimAM parIkSA thayA che ane agni parIkSAmAM pAsa thayeluM suvaNu tejasvI ane che tema je manuSya A agnikuMDamAM paDe che te paNa seTImAM pAsa thaI ciMtavela vastune prApta karI adhika tejasvI banIne bahAra Ave che. mATe huM agnikuMDamAM praveza karu chuM. tyAre pradyumnakumAre kahyuM- bhAI! tamane vAMdho na hoya te huM agnikuMDamA jAuM. vajramukhane te eTaluM ja joItu hatu. vagara AnAkAnIe hA pADI dIdhI. eTale pradyumnakumAre sAhasa karIne agnikuMDamAM praveza karyAM. aMdara jaIne vidyAsidhdha purUSanI mAphaka baMne hAtha vaDe bhaDabhaDatI agninI jvALAone pakaDIne ramavA lAgyA. tyAre agnikuMDano adhiSThAtA deva tenA upara gusse thaIne tene mAravA AnyA tyAre pradyumnakumAre tene ramakaDAnI mAphaka uMcakI lIdho ne tenA hAthano aMguTho dabAvyeA. eTale deva cIse pADavA lAgyA ne pradhumnakumAranA khaLa AgaLa te hArI gayA. devanI hAra thavAthI te pradyumnakumAranA caraNamAM namI paDacA. ane tenA para prasanna thaIne e divya vasro ane divyakuMDaLanI joDI ApI. te laine praznamnakumAra camakArA mAratA bahAra AvyA. A joIne vajramukha Adi vidyAdhara putro irSyAnI AgamAM baLavA lAgyA. ahA ! ApaNe Ane mAravA mATe lAvyA tyAre e tA maratA nathI ne uparathI tenuM rUpa-teja vadhatu jAya che. ane divya vastra-AbhUSaNA tene maLe che. vajramukhe badhAne AzvAsana ApatAM kahyuM- tame zA mATe ciMtA karo che ? eka vakhata te! te maravAno che. e maraze eTale badhuM ApaNane maLaze. ema kahI AgaLa cAlyA. chaThTho lAbha mugaTa ane mALA" : vidyAdhara putro meSAkAra paryaMta upara gayA. tyAM jaIne vrajamukhe kahyuM ke A paMta para je guphA che temAM je praveza karaze
Page #742
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tene mahAna lAbha thaze. mATe huM jAuM chuM. pahelAMnI mAphaka pradyanakumAra tenI AjJA laI parvatanI Toce caDhaye. tyAM suvarNamaya be zikhara joyAM. tenI nIce guphA hatI temAM cakravartinI mAphaka bahAdurIthI praveza karyo. pradyumnakumAre guphAmAM paga mUke. enA paganA avAjathI te dhrujI gaye. tenA manamAM thayuM ke enA paganA prahArathI huM dhrujI gayA te enuM baLa keTaluM haze ? enI sAthe bAtha bIDavAmAM sAra nathI. ema samajI deve pragaTa thaI pitAnI jAte pitAnI hAra kabUla karI. tenuM nAma markaTadeva hatuM. te markaTadeve pradyumnakumAra para prasanna thaIne tene eka divya mugaTa ane mALA bheTa ApyA. te laIne pradyumnakumAra harSa bhera bahAra AvyA. sAtama lAbha AkAzagAmInI pAvaDIo" : vaitADhaya parvata upara pharatAM pharatAM parvata uparanuM kudaratI sauMdarya jotAM jotAM AgaLa vadhyAM. eka moTuM ghaTAdAra AMbAnuM vRkSa AvyuM. te joIne vamukhe kahyuM ke je kaI A AMbAnA jhADa upara caDhIne tenAM phaLa khAya tene kadI ghaDapaNa AvatuM nathI. te sadA yuvAna rahe che. te mane ghaDapaNa na Ave te mATe huM AMbA upara caDuM chuM. tyAre pradhune kahyuM- bhAI! huM sadA yuvAna rahuM. mane javA de. tyAre vajA mukhe kahyuM- bhAI! tuM te bhAre jabare che. badhuM tAre ja joIe ! bhale, tuM amAre nAno bhAI che ne amane badhAne khUba vahAle che. mATe tArI badhI IcchA ame pUrI karIe chIe. bAkInA badhA javA taiyAra che. pradyumnakumAre kahyuM- bhAIo! tamArI kRpA che. have keNu javA taiyAra che e te bhagavAna jANe che. je sahelAIthI badhuM maLI jatuM heta te pradyumnakumArane keI javA na deta. e te ene mRtyunA mukhamAM dhakele che paNa enuM puNya prabaLa che eTale lAbha meLavIne jIvate bahAra Ave che. pradyumnakumAra AMbAnA vRkSa upara caDhaye tyAre AMbAno adhiSThAyaka deva vAMdarAnuM rUpa laIne pragaTa thaye. pradyumnakumAre tene uMdaraDAnI jema pakaDI lIdho ne khUba mAryo. tyAre deve kahyuM. bhAI! tuM cho ne huM hAryo, mane choDI de. vAMdarAnA rUpamAM AvelA deve tene upara prasanna thaIne tene pAvaDI ApatAM kahyuM ke tuM A pAvaDI upara ubhuM rahIne jyAM javAnuM ciMtana karIza tyAM AkAzamArge uDIne jaI zakIza. tAre bIjA keI vAhananI jarUra nahi paDe. ema kahIne gaganagAmInI pAvaDI, mugaTa ane hAra badhuM ApyuM te laIne bahAra ALyo. tyAre badhA kumArane khUba du:kha thayuM. haju pradyumnakumArane tenA bhAIo kyAM laI jaze ne pradyumnakumArane kevA lAbha thaze te bhAva avasare kahevAze.
Page #743
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 08 A suda 1 ne zukravAra tA. 24-9-76 AtmAnAM anaMtajJAna, anaMtadarzana ane anaMtazaktine pragaTa karI jagatanAM sarva padArthone spaSTapaNe jANanAra ane dekhanAra parama pavitra jinezvara bhagavaMta bhavya jIne upadeza ApatAM pharamAna kare che ke he bhavya che ! meha nidrAmAMthI jAge. ane beThAM thaIne vicAra karo ke bhavamAM bhUlA paDelA yAtrI! tuM kyAMthI AvyuM ne kyAM javAno che? tuM tArA mArgane zeAdhI le, A jIvana eka yAtrA che ne jIva yAtrI che. A yAtrI (musAphIra) je cAle nahi ne beThe rahe te kadI te dhArelA sthAne pahoMcI zakaze nahi. jema dhanuSyathI chUTeluM bANa sIdhuM tenA lakSyamAM jaIne aTake che tema manuSya paNa pitAnA dhArelA sthAne pahoMcIne ArAma kare joIe. ahIM ArAma karavAnuM sthAna nathI, sAce yAtrI dina-pratidina AgaLa vadhe che. ane sAce vIra yAtrI te che ke je pitAnA mArgamAM phUla patharAyelA hoya ke kAMTA patharAyelA hoya chatAM pitAnI zradhdhAthI calita thatuM nathI. ApaNAM parama pitA bhagavAna mahAvIra svAmI AtmasAdhanA karavA nIkaLyA tyAre temanI sAdhanAnA mArgamAM kevA karNo-upasargo rUpI kaMTaka patharAyA ne prazaMsAnA pupe paNa patharAyAM temAM samabhAva rAkhI bhagavAna temanI sAdhanAmAM AgaLa vadhatA rahyA. aneka anukULa ane pratikuLa upasargo ane pariSahe AvyA te paNa vIraprabhu calAyamAna thayA nahi, bhaktonI bhakti temane lalacAvI zakI nahi, virodhIone virodha temane aTakAvI zake nahi. Indra AvIne caraNamAM paDe. stuti karI te harSa nahi ane saMgame AvIne upasargo ApyA, cha cha mahinA sudhI kaSTa ApyuM chatAM tenA pratye nAma roSa nahi. basa, sAdhanAnA mArgamAM AgaLa vadhavuM e ja emanA jIvananuM lakSya hatuM. AvI ja vAta ApaNa cAlu adhikAramAM AvI che. arahanaka zrAvaka vahANamAM besI ghaNAM vahepArIo sAthe paradeza dhana kamAvA jaI rahyAM che. madhadariye vahANa AvyuM. e samaye samudramAM bhayaMkara utpAta macI gaye. A temanI kasoTI che. jyAM sudhI hIre sarANe na caDhe tyAM sudhI tenAM mUlya thatAM nathI. tene prakAza bahAra AvatuM nathI. senuM agnimAM na paDe tyAM sudhI zudhdha thatuM nathI ane A sonuM che ke pittaLa tenI khAtrI thatI nathI, tema jyAM sudhI jIvanamAM AvI kasoTI AvatI nathI tyAM sudhI A sAce zrAvaka che ke DolatI dhvajA jevo che tenI khAtrI thatI nathI. mahAvIra prabhunA zAsanamAM daza zrAvake thayAM te darekanI kasoTI thaI che. e kaTImAMthI pasAra thayAM te temanAM nAma sidhAMtanA pAne suvarNAkSare lakhAyA. arahanaka zrAvaka paNa A daDhadhamI zrAvaka che. tenI sAme bhayAnaka rUpa laIne
Page #744
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 75 pizAca AvI rahyo che. enuM bIbhatsa rUpa joIne bhalabhalAnuM kALajuM kaMpI jAya. je kA pio mANasa hoya te tyAM ne tyAM prANa uDI jAya. jema kalpAMtakALane bhayaMkara pavana vAya tyAre badhAM parvate calAyamAna thaI jAya che paNa "jiM mAIka tti caritaM vArita" te merU parvatane te nahi paNa tenA zikharane paNa calAyamAna karI zakato nathI. te rIte deve utpanna karelA samudranuM tophAna ane pizAca joIne araha-naka zrAvakanuM mana paNa calAyamAna na thayuM. te gaMbhIrapaNe besI rahyA. nadIe mAjhA mUke che paNa sAgara mAjhA mUkatuM nathI. arahanaka zrAvaka sAgaranI jema gaMbhIra hatAM. manamAM saheja paNa khaLabhaLATa na thaye ke hAya-hAya A pizAca mAramAra karate Ave che. hamaNAM mane mArI nAMkhaze, have ghera pahoMcAze nahi. mArI patnI ane chokarAonuM zuM thaze ? A heja paNa saMkalpavikalpa Ave nahI. AphatanA samaye temane gharabAra, patnI, putro ke paisA kAMI yAda na AvyuM. phakta eka dharma temane yAda Ave che. te manamAM eka vicAra karavA lAgyA ke jene janma che tenuM mRtyu avazya eka divasa thavAnuM che. temAM mInamekha pheraphAra thavAne nathI, te mArA AtmAnI sAdhanA karI lauM, mArA mAthe game tevI Aphata kema na Ave, huM tenAthI DaravAne nathI. "huM te A ApadAone sadA upahAra mAnuM chuM keI kAMTA gaNe dukhane, huM te kulahAra mAnuM chuM." araha-naka zrAvaka kahe che ke mAre mAthe je ApadA-kaSTa AvyuM che tene huM upahAra -bheTa mAnuM chuM. koI mANasa ApaNane kiMmatI bheTa Ape che ke AnaMda thAya? tema karmanA udaya vakhate mane je kaSTa paDe tene huM karmarAjAnI kiMmatI bheTa samajIne harSapUrvaka svIkArI lauM chuM. aMdara beThelAM cetanadevane kahe che ke he cetanadeva ! A karma khapAvavAne amUlya avasara che. A avasara pharIne nahi maLe, mATe tArI zradhdhAmAM daDha raheje. baMdhuo? kaMIka mANasane kaSTa paDe tyAre pagamAM kAMTe vAge ne duHkha thAya tema duHkha thAya che ne meDhethI bole che ke he bhagavAna! mane AvuM du:kha kayAMthI AvyuM? tArI najaramAM huM ja Avyo chuM. bIje kaI tArI najaramAM nathI AvatuM ? Ama kahIne raDe che. vItarAgane zrAvaka AvA zabdo bole nahi, AvA zabdo bolanAranI zradhdhAmAM khAmI che. zradhdhAvAnanA mukhamAMthI kadI AvA zabdo nIkaLe nahi, zradhdhAvAna zrAvaka duHkhamAM zuM vicAra kare ? "mag vAta vistAra kuhADA sukha ane duHkhane utpanna karanAro mAre pitAne AtmA che. karmane kartA AtmA che ne tene joktA paNa AtmA che. mArA karelAM karmo anusAra mane sukha ke duHkha AvyuM che. bhagavAna keIne sukha ke duHkha ApatA nathI.
Page #745
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 zAradA zikhara arahanaka zrAvakane AvI zraddhA hatI. eTale kahe che A duHkha mane kAMTA jevuM nathI lAgatuM. huM te ene kulane hAra mAnIne vadhAvI lauM chuM. ane A AphatanA samaye mArAM kaI svajane, patnI, putro vigere mArI pAse nathI tene mane bilakula aphasosa nathI. A saMsAramAM ke I meInuM nathI. "nA re tA tALApa ghA sALA vA, turmapi seli nAruM tALA vA nALA vAtA" tArA duHkhanA samaye e tane trANu zaraNa thavAnAM nathI ne huM temanA duHkhamAM trANu zaraNa thavAne nathI. pitAnA bAMdhelA karmo jIvane pitAne bhegavavA paDe che. te e svajane mArI pAse hoya ke na hoya tene aphasosa zA mATe karavo joIe. - samAdhibhAvamAM beThelA araha-naka zrAvaka pizAcanAM tophAnathI saheja paNa calAyamAna na thayA tyAre te bhayaMkara rUpadhArI pizAca jyAM arahanaka zrAvaka beThAM hatAM tyAM AvyuM. chatAM manamAM saheja paNa kSobha nathI ke A te mArI pAse AvyA. emaNe te sAgArI saMthAre karyo che ke huM A kaSTamAMthI bacI jaIza te AhAra-pANI vAparIza. ane na bacuM te mAre badhuM sare... sare. je badhI jhaMjhaTa cheDIne svamAM lIna banI gayA tene maraNa Ave te paNa zuM phIkara ? kevI daDha zradhA ! keTale AtmavizvAsa! pizAca araha-naka zrAvaka pAse Avyo. AvIne A pramANe kahevA lAgyo. , " mo kArakattA ! saristhir =Ava vikinA" he arahanaka! he aprArthita prArthita ! he mRtyune bheTavAnI IcchA rAkhanAra ! he duraMta prAMtalakSaNa! he hInapuNya cAturdezika he zrI, hI, dhI, kIrti parivarjita ! he kuLakalaMkita! krodhathI dhamadhamato pizAca khUba kaDaka zabda bolavA lAgyuM. he mRtyune bheTanArA ! he kALI caudazanA janmelA ! tAruM puNya khatama thaI gayuM che. tArI kIti dhULamAM maLI gaI che evA puNyahIna! ane kuLane kalaMkti karanAra ! AvA hadayabhedaka zabdo jorajorathI balavA lAge. chatAM gaMbhIra purUSa samatApUrvaka sahana kare che. jyAre zrAvake kaMI javAba na Ape tyAre kahe che he kALI caudazanA divase janmelA ! puNya vagaranA abhAgIyA! tuM mArI sAmuM jo. tane je kahevA mAMguM chuM te tuM dhyAna pUrvaka sAMbhaLa. Ama bolIne pizAca zuM kahe che. - "No khalu kappar3a, tava sIlavvayaguNa veramaNa paccakkhANa posahovavAsayAI cAlittae vA kholettae vA khaDittae vA, bhaMjittae vA ujjhittae vA pariccaittae vaa|" he arahanaka! tame je pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata ema bAra vrata aMgIkAra karelA che ne tenuM pAlana kare che. mithyAtvanI nivRtti eTale ke mithyAtva TALIne samyakatva aMgIkAra karyuM che. bIja, pAMcama, AThama, agiyArasa ne pAkhI ema mahinAnI daza tithinA divase harikAya-lIlerI zAkano tyAga kare che. Ama, caudaza, punama, ane amAsa vigere parvanA divasemAM pauSadhavata karo
Page #746
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadA zikhara 737 che. A badhAM tenuM tame sArI rIte AcaraNa kare che. tene tame parityAga kare. tamArA pratomAM keIpaNa upAyathI calAyamAna thavuM, tamane zubhita thavuM, tamane ekadeza athavA sarvadezathI khaMDita karavAnuM, bhaMga karavAnuM, dezaviratino tyAga athavA samyakatvano parityAga kara tamane kahapate nathI paNa je tAre jIvavuM hoya, sahIsalAmata ghara bhegA thavuM hoya, sukhI thavuM hoya te tArI jAte samajIne tArA vrata niyamo badhuM choDI de. kara je tu lIsTakavA nAva carite ya jayavadana rohiM kaDhiyAdi jofmaM? jo tame potAnI meLe ja A aNuvrata, zIlavata, guNavrata vigerene tyAga nahi karo te huM tamArA vahANane be AMgaLIothI eTale ke tarjanA ane madhyamA e be AMgaLIothI pakaDIza. be AMgaLIothI hajAra maNa vajanavALA vahANane upADavAnI devamAM tAkAta che. paNa mANasa je pitAnA vrata-niyamamAM makkama rahe te tenA niyame teDavavAnI devamAM tAkAta nathI. bole, zrata niyamamAM keTalI zakti rahelI che! dvArakA nagarIne vinAza karavA agnikAya deva jhajhUmIne rahyo hato, paNa jyAM sudhI dvArakA nagarImAM eka paNa paccakhANa rahyuM tyAM sudhI deva dvArakA nagarIne bALI zakyo nahi. A rIte pizAca deva arahanaka zrAvakane cAhe teTaluM kaSTa ApI zake che paNa te teDAvavA zaktimAna nathI. tethI pizAcanA rUpamAM Avela deva kahe che ke je tame tyAga nahi kare te huM be AMgaLIo vaDe tamAruM vahANa uMcakIza ane pachI zuM karIza te sAMbhaLa. " nittA satta6 tATarSamA mettAEE hAsaMvyiAmi vRiddhinA caMtogArjari frooni" pakaDIne sAta ATha tAla pramANe tene uMce AkAzamAM laI jaIza ane tyAMthI pANImAM DUbADI daIza. A pramANe pizAce kahyuM chatAM arahantaka zrAvakanA mana upara tenI jarA paNa asara na thaI. te nizcita paNe besI rahyA. AvA aDela hatA. jema kAmadeva Adi daza zrAvakenI khUba AkarI kasoTI thaI paNa DagyA nahi tema arahanaka zrAvaka samAdhimAM sthira rahyA. pizAce kahyuM ke je vrata niyamane tyAga nahi kare te tArA AkhA vahANane pANImAM DUbADI daIza. A pramANe kahyuM chatAM araha-naka zrAvaka zradhdhAthI calita na thayA. haju pizAca tene zuM kaheze tenA bhAva avasare. caritra : vamukha Adi bhAIoe pradyumnane mAravA mATe sAta vakhata guphAmAM parvata upara, agnikuMDa Adi judA sthAnamAM mokalyA. paNa pradyumna te maravAne badale navI navI vastuo laIne AvyuM. tethI badhA bhAIone duHkha thayuM. AThamo lAbha kAmagaja : badhA bhAIo pradyumnakumArane sAthe laI kaMpittha vanamAM gayA. tyAM jaI vamukhe kahyuM ke kaI mANasa A viSama vananI vacce jAya
Page #747
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 zAradA zikhara che tene mahAna lAbha thAya che. evuM meM vRdhajane pAsethI sAMbhaLyuM che. te huM jAuM chuM. paNa pradhagnakumAra javA taiyAra thaI jAya che. badhAnI rajA laIne teNe vanamAM praveza karyo. pachI AgaLa gaye. vanamAM eka deva pragaTa thayo. te pahelAM pradha upara gusse thaIne tene mAravA doDayo. eTalAmAM pradune tene uMcakIne nIce pachADa eTale deva hArI gayA. tethI tenA para prasanna thaIne kahyuM- tuM rUkSamaNIno jAye pradyumnakumAra che! dIkarA ! tuM mane khUba vahAle che. huM tArI rAha jotuM hatuM. A te tArI parIkSA karatA hatA. tArI parIkSA karatAM huM hArI gaye ema kahI pradyumnakumArane te deve eka moTe hAthI Ape ne kahyuM ke tuM yudhdhamAM jaIza tyAre A hAthI tane vijya apAvaze, ne huM varadAna ApuM chuM ke tuM mane jyAre yAda karIza tyAre tArI sevAmAM hAjara thaIza. A hAthInuM nAma kAmagaja hatuM. pradyumnakumAra hAthI laIne AvyA. A joIne vidyAdhara putro kALA dhaba thaI gayA. chatAM temanI duSTa budhdhi sudharatI nathI. jema hAryo jugArI bamaNuM rame " te rIte hajI pradyumnakumArane mArI nAMkhavA AgaLa cAlyA jAya che. navame lAbha divya mudrikA - AgaLa cAlatAM parvatanuM zikhara AvyuM. zikhara upara ghaNuM sarjyo hatA. tyAM jaI vamukhe kahyuM A zikharanI guphAmAM je jaze tene moTuM rAjya maLaze. mATe huM jAuM chuM tyAre pradhumnakumAre kahyuM. ApaNe badhA kayAM judA chIe ? mane rAjaya maLaze te tamAruM ja che ne ? Apane bAdha na heya te mane javA de. bhAInI rajA maLatAM praznakumAra guphAmAM gaye ke tarata te guphAno adhiSThAtA sApa nIkaLe, te prakumAre tene deraDInI mAphaka pakaDIne pheravyo. eTale tenI sAme sarpanuM jora cAlyuM nahi. hArI gaye eTale prasanna thaIne eka divya mudrikA ApIne kahyuM ke A mudrikAnA prabhAvathI tane kadI sarSa, vIMchI Adi jherI jaMtu karaDaze nahi. pradyumnakumAra divya mudrikA laI prasannatApUrvaka bahAra AvyuM tyAre vidyAdhara putro udAsa thaI gayA. te paNa AgaLa cAlyA. "dazamo lAbha kaMThahAra ane kaMdare" - pradyumnakumArane laIne vajamukha Adi kumAre zarALa parvata upara gayA. tyAM jaIne vajamukhe kahyuM ke je kaI A parvatanA zikhara upara caDhaze tene vidyAdharanI saMpUrNa lakSamI maLaze tema meM sAMbhaLyuM che. tethI huM lakSmInI prApti mATe zikhara upara jAuM chuM. ema kahIne te javA mATe taiyAra thayo. tyAre pradhumna javAnI AjJA mAMgI. ene tarata AjJA ApI dIdhI eTale pradhumnakumAra palakArAmAM zikhara upara caDhI che. tethI tene rakSaka deva pragaTa thaIne pradhumnakumArane mAravA AvyA. eTale pradhumnakumAra tene galuDIyAnI jema pakaDIne uchALavA lAgyA. tethI vagara laDaye deva hArI gayo,
Page #748
--------------------------------------------------------------------------
________________ che . 739 zALA zikhara dazameM zrAvatA girike sUrane, kaTi sUtra zrIkAra, kaDe keyUra kaMThakA bhUSaNa, dInI vastu udAra che-zrotA tuma. deva tenuM baLa, parAkrama joIne khuza thaya ne prasanna thaIne pradhumnakumArane eka divya hAra, aMgada ne keDe paheravAne divya kaMdare vigere cIjo ApIne kahyuM. huM AjathI tAro mitra chuM. tamane jyAre jarUra paDe tyAre mane yAda karaje. huM AvIne ubhe rahIza, AbhUSaNe laIne pradyumnakumAra zikhara uparathI nIce utaryo. devatAI vAvaDI ane agnikuMDamAM snAna karavAthI pradyumnakumAranuM rUpa jhaLake che, ne badhAM divya AbhUSaNe paheryA che tethI e zebhe che ke tenI pAse denA teja jhAMkhA paDI jAya. A te badhA bhAIo pAse pahoMcI gaye, ene AnaMdano pAra nathI ne enAM bhAIone zekane pAra nathI, e vagara agnie baLI rahyAM che, chatAM haiyAmAM evI hAma che ke kaI paNa rIte pradyumnakumArane mArI nAMkhIzuM. vaja mukha tenAM bhAIone kahe che haju AvA bhaya bharelA bIjA cha sthAno bAkI che mATe ciMtA na kare. agIyAra lAbha puSpa dhanuSyane jayazaMkha" - have pradhumnakumArane sAthe laIne vidyAdhara putro AgaLa vadhyA, tyAM zukarAkAra nAmano parvata AvyA. tyAM jaI vamukhe kahyuM ke je manuSya A parvata upara jaze te moTA rAjA banaze. eTale pradhumnakumAra zukarAkAra parvata upara caDha. zukarAkAra parvata upara jaIne te parvatanA rakSaka zUkaramukha nAmanAM devane harAvyuM eTale deve tenA upara prasanna thaIne eka puSpa dhanuSya ane bIjo ye nAmane zaMkha Ape ne kahyuM ke A dhanuSya tArI pAse rAkhaje. A dhanuSya haze tyAM sudhI tArI sAme keI dhanuSya cheDI zakaze nahi ane A jyazaMkha tuM phUkIza eTale tArA duzmane bhAgI jaze. pradyumna dhanuSya ane zaMkha laIne bahAra AvyuM. tyAM enA bhAIonA manamAM thayuM ke Ane te mArI nAMkhavA lAvyA chIe ne e te jIvate bahAra Ave che. zuM karavuM? paNa hiMmatathI kahe che ke haju AnAthI viSama guphAo ne vano bAkI che, tyAM jarUra marI jaze. mATe AgaLa cAle. bAramAM lAbha traNa vidyAo, hAra ane kanyA" :- tyAMthI te vidhAdhara putro pharatAM pharatAM eka kamaLavAna pAse pahoMcyA. tyAM jaIne vaja mukhe kahyuM-je A kamaLavanamAM jAya che te khUba siddhi prApta karIne Ave che. eTale zUravIra pradhumnakumAra kamaLavanamAM gaye. tyAM jaIne zuM karyuM? kamaLavanamAM gaye tyAM teNe eka vidyAdharane majabUta baMdhane bAMdhela je. dayALu pradhune tenI pAse jaIne pUchayuM-bhAI! tamane AvA jaMgalamAM keNe bAMdhyA
Page #749
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che? tyAre teNe kahyuM-bhAI! eka vasaMta nAmanA vidyAre pUrvanA vairane kAraNe mane ahIM bAMdhyuM che. mAruM nAma ane vidyAdhara che, te hamaNuM kayAMka game che. e mane mArI nAMkhaze. te huM tArI pAse abhayadAna mAMgu chuM. tarata pradyumnakumAre tene baMdhanamAMthI mukta karyo. eTale te vidyAdhara doDate pitAne bAMdhanAra vasaMta vidyAdhara pAse jaIne tene pradhumnakumAra pAse laI AvyA. pradyumna tene khUba samajAvyo eTale mane vidyAdhara sAthe je vaira hatuM te zamI gayuM. pradyumnanuM puNya kevuM che. tene joIne krodhIonA krodha zamI jAya che. mAnIonuM mAna gaLI jAya che. mAyAvI saraLa bane che ne lebhIo udAra bane che. mane jaya ane vasaMta vidyAdhara vacce mitratA baMdhAI. ane baMne vidyAdharae tenA upara prasanna thaIne eka manohara hAra, IndrajAla vidyA ane bIjI be vidyAo ema kula traNa vidyAo ApI, ane vasaMta vidyAdhare potAnI atyaMta saudaryavAna putrI tene ApI. A badhuM laIne pradyumnakumAra kamala vanamAMthI bahAra AvIne tenA bhAIone maLe. "teramo lAbha vividha dhanuSya ane bANu" - have teo badhA AgaLa cAlyA, tyAM eka kALavana AvyuM. e vanamAM je jAya te yamasadanamAM pahoMcI jAya che eTale ja mukha Adi badhA aMdaroaMdara gupta rIte vAta karavA lAgyuM ke ahIM tene keI sahAya karanAra nathI. badhe jItIne jIvate Avyo che paNa ahIMthI jIvatA Ave tema nathI. e marI jaze eTale A badhuM ApaNane maLI jaze. ema vicAra karIne kahyuM A vanamAM je jAya che te amara bane che. mATe huM jAuM chuM. tyAM tene jato rokI pradyumnakumAra kALavanamAM gaye. kALavanamAM jaIne pradhumnakumAre tyAMnA rakSaka daityanI sAthe yuddha karIne tene harAvyuM. tenA parAkramathI prasanna thaIne daitye tene puSpamaya dhanuSya ne bANa ApyA, te bANanAM nAma utpAdana, zoSaNa, tApana, madana ane mehana hatAM. A pAMca bANanA prabhAvathI pradyumnakumAra kharekhara madana banI gaye. A pramANe kALavanamAM tera lAbha prApta karIne pradyumnakumAra bahAra AvyuM. A joIne badhAnA peTamAM tela reDAyuM. are..A te kaI jAtano mAnavI che ? kaI rIte marate nathI. e kALano paNa keLa karI jAya che. have zuM karavuM? tyAM eka bhAIe kahyuM ke haju bhImaguphA bAkI che. tyAM marI jaze. cAle tyAM jaIe. ema kahI AgaLa cAlyA. have teo bhImaguphAmAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. Aje phakta 15 varSanI uMmaranI bahena mitAne 32 upavAsanuM pAraNuM che; ApaNe tyAM cAlu cAturmAsamAM AvI nAnI bALAo sahita 14 mAsakhamaNa thayA che. dhanya che AvA tapasvIone. 3% zAMti
Page #750
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 09 Aso suda 2 ne zanIvAra tA. 25-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! jagatanA samasta jIvone Atmaniti ane AtmakalyANano paMtha batAvanAra parama kRpAnidhI vItarAgaprabhue adhyAtmane suMdara Adarza khaDe karIne vItarAga dazA prApta karavA mATe amRtavANI prakAzI. samyaggadarzana, samyagrajJAna ane samyagucAritra che te mekSanI prApti mATenA uttama sAdhano che. temAM ramaNatA kare. patnI, paisA ane putra parivAramAM mamatA ane temAM ramaNatA karavI te paranI ramaNatA che. kalpita sukha mATe jIva pramAdamAM paDIne vAraMvAra IndrionA viSayamAM mahAMdha bane che. ane e viSenI mamatA ane rAga jIvane bhavATavInA gahana vana pradezamAM bhramaNa karAve che. AvA viSayamAM rakta rahenAra mAnavIne mATe mokSa bahu dUra ane durlabha che. jema eka myAnamAM be talavAra na samAI zake tevI rIte eka cittamAM vitarAga bhAva ane viSayavineda e be vastu rahI zake nahi, kAraNa ke e paraspara virodhI che. vItarAga bhAva prApta karavA mATe mAnavabhavane mahAmUlo avasara maLe che. jyAM sudhI sAcuM jIvana jIvavAnI cAvI nahi maLe tyAM sudhI mekSamArganA daravAjA khulaze nahi. ApaNe arahanaka zrAvakanI vAta cAle che. te zrAvaka navatatvanA jANakAra hatA ane bAravratanA dhAraka hatAM, temaNe eka ja vicAra karyo ke jayAre ke tyAre A nazvara deha chUTavAno che. deha chUTatAM mAruM kaMI chUTavAnuM nathI. je mAruM che te mArI sAthe rahenAra che. A pizAca rUpavALe deva game teTalI dhamadhamATI bolAve ne mane game teTale satAvaze tethI mArA AtmAnA eka pradezanuM khaMDana karavAnI tenAmAM tAkAta nathI. mAro deha vinAzI che. AtmA avinAzI che. e vinAzI dehano nAza karaze, avinAzI AtmAne nahi. A jagatamAM jeTalA mahAnapurU thaI gayA te darekane kasoTI AvI che chatAM teo kasoTImAM DagyA nathI. te mArI paNa Aje kasoTI che. he cetana ! je calAyamAna banata! merU je aDela raheje. A vicAra karI samAdhibhAvamAM jhUlatAM vahANunAM eka bhAgamAM sAgArI saMthAre karIne beThAM che. pile pizAca tenI pAse AvIne kahevA lAgyo-he ahamnaka! te je bAravate aMgIkAra karyA che te badhAM vrata-pratyAkhyAnone toDavA, khaMDita karavA, teno tyAga kara tane ka5te nathI paNa tuM je e tArA lIdhelAM vratAno tyAga nahi kare te huM A vahANane be AMgaLIethI pakaDIne sAta ATha tAla jeTale UMce AkAzamAM uchALIne pANImAM DUbADI daIza.
Page #751
--------------------------------------------------------------------------
________________ jare zAradA zikhara jeNaM tumaM adRduhaTTa vasaTTe asamAhipatte akAle ceva jIviyAo vavarovivajjAsi / jyAre huM tAruM vahANa be AMgaLI vaDe uMcakIne AkAzamAM uchALIne pANImAM DUbADI daIza tyAre tame Arta ane durghaTa raudra dhyAnathI pIDita thaze. tamArA cittamAM asamAdhi thaze. ane AyuSya pUruM thatAM pahelAM akALe mRtyune pAmaze. devAnupriye ! pizAcanA rUpamAM deve kevI damadATI ApI. arahanakane kevI koTI AvI. A jevI tevI kasoTI nathI. daDhavAmI zrAvakanI game teTalI kasoTI thAya, motanA mukhamAM dhakelAI jAya te paNa pitAnI dharmazraddhAthI yuta thAya nahi. te enI zradhdhAmAM AgaLa vadhatA jAya. je zrAvaka ke sAdhu pAvanapaMthane-ekSapaMthane pravAsI hoya tene vItarAga vacana upara daDha zradhdhA hoya. tene arahanaka zrAvaka jevI kasoTI Ave, are ! tenAthI paNa parI kaseTI Ave to paNa temAMthI pasAra thaI jAya paNa pAchA paDe nahi. tenI dhAnuM teja jhAMkhuM na paDe, kadAca kaI tene dharma choDavA mATe pralobhana Ape ke prahAra kare te paNa dharma cheDe nahi. arahanaka zrAvakane pizAce kahyuM. he arahanaka! mane tamArI dayA Ave che tethI huM tamane bacavA mATe mArga batAvuM chuM. je tamAre jIvavuM hoya te tamArA vrata-niyamene tyAga kare. te paNa arahanakanuM rUMvADuM pharakayuM nahi. te ThaMDA kaleje besI rahyAM. emanAM eka AmAM paNa bhaya pravezI zake nahi. pizAcanAM badhAM zabdo zAMta citte sAMbhaLyA. enI sAme uttara ApyuM nahi. kasoTI Ave, kaSTa paDe tyAre dharma nA cUke, hRdaya nA jhUke ne kadama nA ruke te AnuM nAma. te amara bane che. ApaNe atyAre arahanaka zrAvakanI vAta cAle che. AvA sidhdhAMtika ane aitihAsika ghaNuM dAkhalA che. ghaNAM varSo pahelAMnI A vAta che. eka zeTha che. te paradeza kamAvA jAya che. puNyodaye paradezamAM khUba kamANa thaI ane vahANa bharIne ghera Ave che. madhadariye dariyAmAM tophAna jAgyuM. phaTaphaTa vahANa bhAMgavA mAMDyA. zeThanI prabhu pratyenI zradhdhA khUba majabUta che. te eka citta bhagavAnanI prArthanA kare che. chevaTamAM vahANa bhAMgatA eka pATIyuM hAthamAM Ave che ne zeTha tenA sahAre jIvI jAya che. te dariyA pAra thaI kinAre Ave che. badhuM gayuM paNa zeTha bacI gayA. A che dharmano prabhAva. zeTha pitAnA ghera Ave che. joke temane maLavA Ave che ne kahe che ke zeTha" arere... badhuM gayuM. tyAre zeTha kahe che ke mArA bhAIo ! mAruM kAMI nathI gayuM. dhana te Aje che ne kAle nathI, paNa huM bacI gaye te mAre dharma karI zakIza! je AvA bhayaMkara dariyAnA tephAnamAM ja houM te mArA navakAramaMtrane prabhAva che. zeThanI aDaga zradhdhA joI badhA vismaya banI gayA,
Page #752
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara chaa. zeThane mana dhana karatAM dharmanI kiMmata vadhAre hatI. ane tenA prabhAve bacI gayA. (5, mahAsatIjIe ahIM zradhdhA upara vistArapUrvaka samajAvyuM hatuM. paNa nedha TUMkI lIdhI che.) mATe dharma e sAcuM dhana che. zeThanAM zabdo sAMbhaLIne nagarajanenI AMkhamAM AMsu AvI gayA ke zuM zeThanI dharma pratyenI zraddhA che. ATalI lakamI gaI paNa mukha para nAma duHkha nathI. zeThanI vAta sAMbhaLIne kaMIka mANasa dharmamAM zradhdhAvaMta banyA ne zeThanI mukta kaMThe prazaMsA karavA lAgyA. bhagavAnanAM zrAvake dharmamAM AvA daDha hovA joIe. pizAcane arahanaka zrAvake manathI zuM kahyuM?" : "tapa i re mAnava samaNAvAsae taM devaM maNasA ceva evaM vayAsI, aha Na devANuppiyA? arahannae nAma maLavArA mAnya navA !" araha-naka zramaNopAsake te devane manathI kahyuM ke he devAnupriye ! huM arahanaka nAma zramaNe pAsaka-zrAvaka chuM. jIva, ajIva, puNya, pApa, Ava, saMvara, nirjarA, baMdha, ane mokSa e navatane jANakAra chuM. tuM mane oLakhate nathI. eTale mane tuM maraNane Dara batAvIne dharmathI cuta banAvavA mAMge che. paNa huM tArI satAmaNIthI DarI jAuM te nathI. siMhaNane jAya zUravIra siMha chuM. vItarAga bhagavAnane upAsaka sAce zrAvaka chuM. mAyakAMgalo nathI. navatatvano yathArtha rIte jANakAra chuM. " vahu sadai La na va nava nika thAo pAvayaNao cAlittae vA khAbhittae vA vipariNAmittae vA sumaM NaM jA sadhdhA taM jefTTA koI paNa devamAM tAkAta nathI ke je mane mArA nigraMtha pravacanathI vicalita karI zake, sumita karI zake, saMzaya utpanna karIne mane temAM zaMkAzIla banAvI zake, ane vipariNAmI banAvI zake, keIpaNa devamAM ATalI tAkAta nathI ke mane mArA zrAvaka dharmathI DagAvI zake ! tethI he deva! tamArI jevI zradhdhA hoya tema kare. arahanaka zrAvake potAnA manamAM ja saMbaMdhIne devane A pramANe kahyuM. ane te abhIta, atrasta, acalita, asaMbhrAnta, anAkuLa, anudvigna cittathI zAMta thaIne besI rahyA. te nirbhaya hatA tethI temanA mukha ane AMkhonI kAntimAM jarAya parivartana thayuM nahi, bhaya temaja saMzaya vagara hovAthI tenuM citta viSAda ane vaimanasya rahita hatuM tethI te dharmazraddhAmAM daDha rahyA. AvA kaSTanAM samaye mAtra dharma zaraNarUpa che. tema mAnI mauna dhAraNa karIne dharmamAM tallIna banyA. devAnupriye! kevI aDaga zradhdhA ! maraNane Dara nahi ne saheja paNa krodha nahi. AjanAM manuSya AvA duHkha te sahana na karI zake paNa keInAM kaTu vacana paNa sahana na karI zake. deve arahanaka zrAvakane kevAM zabdo kahyAM hatAM ke he apArthita prArthita! aprArthita prArthita eTale zuM? he maraNavAMchaka ! maraNane bheTavAnI kaI IcchA kare ? tuM maraNanI IcchA karanAra che. je tuM dharmane vaLagI rahIza te
Page #753
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 cArA zikhara tenA pariNAmarUpa duHkharUpa kaTu kaLA tAre bhAgavavA paDaze tethI huM duraMta prAMta lakSaNa ! ema kahyuM hatuM ane huM hInapuNya caturdazika ! ema kahIne saedhana karyu.. eTale tenA artha evA thAya che ke kRSNa pakSanI caudazanA divase caMdranI kaLA kSINa thaI jAya che tethI te amaMgaLakArI gaNAya che. kRSNapakSanI caudaza maMgaLakArI nahi hovAthI te caudaza hInapuNya gaNAya che tethI deva tene ema kahevA mAMge che ke tArA janma AvI caudazanA divase thayA lAge che tethI tuM abhAgIyeA che. ane chelle kahyuM ke huM zrI, hI, dhI, kIti parivarjita ! zrI eTale lakSmI, hI, eTale lajjA, dhI eTale budhdhi ane kIrti eTale yaza. eTale heridra ! he nija ! huM budhdhihIna ! ane hai kuLakalaMkita ! AvA AvA zabdo kahyAM chatAM tenA manamAM krodha na AvyeA. paNa samajaNapUrvaka samatAbhAvamAM rahIne kaMI khelyA nahi, nIDara banI peAtAnA dharmomAM sthira rahyA. khAlA, tamane koI AvuM kahe teA samabhAva rahe kharA ? AvA samabhAva ane AvI zradhdhA rahevI jIvane muzkela che. ahIM arahunaka zrAvake manathI devane kahyuM ke mArI dhama zradhdhAthI sheja paNa vicalita thavAneA nathI. tamAre jema karavuM hAya tema karo. have deva kevA upasaga Apaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra :- caudamA lAbha divya puSpa zayyA ne divya puSpanu` chatra :-' krUratAM pharatAM vidyAdhara putro bhImakaMdarA pAse AvyA. te guphAnuM dvAra bhIma jevuM bhayaMkara hatu. tyAM jaIne vamukhe kahyuM ke je kaI guphAmAM praveza karaze te je rUpa dhAraNa karavA dhAre te karI zakaze. tyAM pradyumnakumAra ThekaDA mArIne bhImakadarAmAM pravezye. tyAM divya puSpAnI zayyA ne divya chatra hatu. pradyumnakumAra niyapaNe zayyAmAM jaI ne sUI gayeA. eTale tenA rakSaka deva dhamadhama karatA tyAM AvIne kahe che je puSpa zayyAnu rakSaNu karavAM devA hAjara rahetAM hAya te puSpa zayyAmAM tuM keAnI rajAthI sUtA che ? jaldI ubheA thaI jA. nahitara tane mArI nAMkhIza. tyAM te pradyumnakumAre UThIne devane taNakhalAnI jema pakaDIne dabAvI dIdhA. eTale tene khUba trAsa thayA ne kahyuM. mane cheADI de. eTale pradyumnakumAre tene cheDI dIdhA. A caudamI bhImaguphAnA rakSaka deve tenuM khaLa joIne nakkI karyuM ke A chokarI khUba parAkramI che. A puSpa zaiyA tene cAgya che. mATe tene ApuM eTale prasanna thaI ne deve pradyumnakumArane puSpanI zaiyAne puSpanuM chatra bheTa ApyAM ne kahyuM. divya puSpA che te kadI karamAtAM nathI ane tenAmAM zu guNA che te kahI saMbhaLAvyA. A be cIjo laIne pradyumnakumAra bahAra AvyeA. A joI ne vidyAdhara putro vajramukhane kahevA lAgyA ke Ane te game tyAM mAkale paNa khATA rUpiyAnI jema pAche, Ave
Page #754
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA ziara 9w che. have te ApaNe badhA bhegAM thaIne mArI nAMkhIe. te sivAya nahi mare. tyAre vamukhe kahyuM ke haju be bhayasthAno bAkI che. je tyAM nahi mare te ApaNe vicAra karIzuM. "paMdaramo lAla ratisuMdarInI prApti -' pradyumnakumAra Adi badhAM vidyAdharakumAre pharatAM pharatAM durjaya nAmanA viSama vanamAM AvyA. e vanamAM yaMta nAmane parvata hatA. tyAM jaIne vamukhe kahyuM ke je kaI A parvata upara caDhIne utaraze te Icchita vastunI prApti karIne A pRthvI upara deva samAna sukha bhegavaze. eTale pradyumnakumAra chalAMga mArato siMhanI mAphaka parvata upara caDhI gaye. te parvata upara eka vana hatuM. tyAM gayA. tyAM eka vRkSanI nIce eka sauMdaryavAna yuvAna bAlikA padmAsana lagAvI, hAthamAM sphaTika ratananI tamALA laI eka citta jApa karatI hatI. sapheda sADImAM keI devI jevI te zebhatI hatI. tene joIne pradyumnakumAra sthaMbhI gaye. aho ! A huM zuM joI rahyo chuM ? A nAgakanyA, urvazI, raMbhA, IndrANuM ke pAtAlasuMdarI haze ? zuM, keNa haze ? tenA rUpamAM mugdha banele pradyumnakumAra A pramANe ciMtana karatuM hatuM te vakhate tyAM eka vicikSaNa sajajana purUSa Ave ane pradyumnakumArane praNAma karIne ubhe rahyo. tyAre pradyumna pUchayuMbhAI! AvA jaMgalamAM A kanyA zA mATe rahe che? te koNa che ? te jaMgalamAM tapa karIne zarIrane zA mATe sUkAvI rahI che? tyAre te purUSe kahyuM-sAMbhaLo. A vaitADhaya parvata upara vidyAdharanAM nagaramAM vAyu nAmane vidyAdhara rAjA che. tene sarasvatI nAmanI rANuM che. te bane I-IdrANI jevAM sukha bhogavatAM sarasvatI rANInI kukSIthI utpanna thayelI A rati nAmanI temanI putrI che. eka divasa vAyu vidyAdhare jatiSIne pUchayuM ke A mArI putrIne pati keNa thaze ? tyAre tiSIe kahyuM dvArakAdhIza trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanI paTTarANI rUkSmaNInI kukSIthI utpana thaele pradyumnakumAra nAmane putra che te A kanyAno pati thaze. tene meLApa tamArA mahelamAM nahi thAya. paNa te pharato pharato A durjaya vanamAM Avaze tyAM tene paraNaze. tyArathI tenA pitAjIe tene pradhumanakumAranI pratIkSA mATe ahIM rAkhI che. ane te bhagavAnano jApa kare che. A vanamAM atyAra sudhI kaI AvI zakayuM nathI. tenA bhAge dayathI Apa ahIM AvyA che. ApanA dehanI tejasvitA, lakSaNa ane tamArA guNa jotAM mane to ema lAge che ke Apa ja pradhagnakumAra haze ! Apa ja kRSNanA lADIlA naMda ane rUkSmaNInA jAyA che, have Apa tenI sAthe lagna kare. tyArabAda pradyumnakumAra ane ratisuMdarIe vAtacIta karI. ane baMnenI IcchAthI ratinA bhAIe tyAM ne tyAM temanA lagna karyA, jaMgalamAM maMgala thayuM. ratine pradhumnakumAra je pati maLavAthI khUba AnaMda thayo.
Page #755
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 vAratA zikhara - "seLo lAbha puSpaka ratha :- ratine laIne pradyumnakumAra vananI bahAra jAya che. tyAM rastAmAM temane zakaTAsura maLe. Indra-IndrANI jevA daMpatine page cAlIne jatAM joI tene vicAra thayo. ahe! A kamaLa kAyAvALA daMpati page cAlIne vana oLaMgaze to thAkI jaze. ema vicArIne tene suMdara puSpaka ratha bheTa Apyo. madanakumAra ane ratisuMdarI baMne puSpaka rathamAM besI gayA. rathanA ghUgharA raNajhaNa vAgavA lAgyA. A tarapha ghaNIvAra thaI chatAM pradyumnakumAra Avyo nahi tethI te vajamukha Adi tenAM bhAIe vicAra karavA lAgyA ke nakkI pradyumna marAI gaye haze. tyAre bIje kahe tamArI vAta sAcI che. juo, deve ene mArI nAMkhyo haze tenI khuzAlImAM A ghUgharA ne vAjA vAge che. Ama vAta kare che tyAM to pradyumnakumArano ratha jhaNajhaNATa karato bahAra AvyuM. asarA jevI kanyAne paraNIne Ave. enA bhAIonAM mukha kALAdhaba thaI gayA. badhAne khUba du:kha thayuM. badhA bhayanA sthAno pUrA thayA. kyAMya te maryo nahi. bIjA bhAIo kahe- ApaNe badhAM tene mArI nAMkhIe. tyAre vamukhe kahyuM-bhalabhalA deve tene mArI zakyA nahi to ApaNe tene kevI rIte mArI zakIe? chatAM hiMmata karIe. have to tenI pAse keTalA daivI zo che. ene mAravA jatAM ApaNe marAI jaIe. A leke A vicAra kare che tyAre pradyumna kahe che bhAIo! have ApaNe jevA ke jANavA lAyaka keI sthAna bAkI nathI. Akho vaitADhaya parvata ghUmI vaLyA. have ApaNe jaldI jaIe. mAtA pitA ApaNI ciMtA karatA haze. pradyumnakumAra ane ratisuMdarI sAthe rathamAM beThA che. jANe sAkSAt Idra ane IndrANuM na hoya ! tevA te baMne zebhatAM hatAM. ane vamukha Adi vidyAdharakumAre pradhumnanA pAyadaLa sainike jevA lAgatAM hatAM. badhAe nagara tarapha prayANa karyuM. kAlasaMvara rAjAne khabara paDI ke pradhumnakumAra vaitADhaya parvata upara AvelA soLa bhayasthAna upara vijaya meLavIne be kanyAone paraNIne Ave che. eTale kAlasaMvara rAjAe AkhuM nagara dhvajA patAkA ane teraNAthI zaNagAyuM. ane tene jaya jayakAra bolAvatAM nagaramAM praveza karAvyuM. AkhuM nagara yajayakAranA dhvanithI gAjI uThayuM. pradyumnakumAra ane rati suMdarIne joIne nagaranAM leke te ema ja kahevA lAgyAM ke kaI maharthika deva ane devI svargamAMthI utaryA che. emane jovA mATe nagaranAM strI purUSo ghelAM banyA. pradyumnakumArane ratha bajAramAMthI pasAra thaI rahyo che. loke to ene nIrakhavA evA pAgala banyA che ke teo zAna-bhAna bhUlI gayAM. kaMIka strIonAM kaMThamAM paherelAM sAcA motInA hAra tUTI gayA. te paNa tene khyAla nathI. te keIka strIe jovA javAnI AturatAmAM vastro avaLAM savaLAM jema tema paherI lIdhAM. te keIe nAkanI cUMka kAne ane kAnanuM buTIyuM nAkamAM paheryuM. te keIe
Page #756
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jauM kapALamAM kaMkune cAMllo karavAne badale AMkhamAM kaMku AMjI dIdhuM. ne gAle kAjaLanA TapakA karyA. ane keInA badale koInuM bALaka laIne madanakumAra ane ratisuMdarIne jevA cAlI nIkaLyA. ene jotAM nagarajane dharAtAM nathI. dareka leke enI prazaMsA karatAM bolavA lAgyAM ke zuM enuM parAkrama che, zuM enI budhdhi che ! enA parAkramathI eNe keTalI vidyAo prApta karI che. e bele che te mukhamAMthI phUla jhare che. kaI kahe joDI amara rahe, tape sUraja erU caMda, madana ratikI joDI mila gaI, nyU rUkSmaNa goviMda he-zrotA to kaI kahe che. ke jyAM sudhI sUrya ane caMdra rahe tyAM sudhI A baMnenI jeDI amara rahe. A madana ane ratisuMdarInI joDI jANe kRSNa ane rUkamaNI jevI zebhe che. pradyumnakumAranuM rUpa kAmadeva jevuM hovAthI ane te badhAnA rUpanA mada ne gALanAra hovAthI rUpa ane guNa anusAra tene madanakumAra nAma ApyuM. tethI sau tene madana kahIne bolAvavA lAgyA. ane sau tenA sAcA mAtA-pitA kRSNa ane rUkSamaNInI upamA ApavA lAgyA. jyAM kRSNa ane rUkSmaNInuM nAma sAMbhaLe tyAM madananA kAna camakavA lAgyA, enA manamAM ema thatuM ke huM soLa jagyAe gayA tyAM paNa mane sau ema kahetAM hatAM ke A kRSNanA lADIlA naMda ane rUkamaNInA jAyA ahIM paNa mane A leke kahe che ke kRSNa ane rUkSamaNInI joDI jevI A joDI zobhe che. te e kRSNa rUkamaNI keNu haze ? mArA pitAnuM nAma kAlasaMvara rAjA ane mAtAnuM nAma kanakamAlA che. have tenA mAtA pitAne maLavAno samaya najIka Ave che eTale ke nA mukhethI nAma saMbhaLAya che. paNa pradyumnakumArane kAMI zaMkA thatI nathI. e te mAne che ke mArA mAtA-pitAnuM bIjuM nAmakRSNa ane rUkamaNI haze! hajAre nagarajanAM AzIrvAda jhIlatA, aneka yAcakane dAna Apate rAjamahelamAM pahoMcI gayA. pradyumnakumAre pitAjInA caraNamAM paDIne praNAma karyA. te ATalo badhe bAhoza hata, ATalI cIne laIne devene harAvIne AvyA che paNa nAma abhimAna nathI. keTale vinaya che! AvIne tarata pitAjIne praNAma karyA, pitAjIe tene AzIrvAda ApyA. pachI te mAtA pAse gaye. mAtA pAse AvIne caraNamAM paDe. mAtA paNa harSathI putrane bheTI paDI ane "ciraMjIva" kahIne mAtAe putrane AzIrvAda ApyA pradyumnakumAra pitAnI mAtA pAse theDIvAra beTho. atyAra sudhI mAtAnI dRSTi nirmaLa hatI. te bhale pite janmadAtA mAtA na hatI paNa janma denAra mAtAthI paNa adhika vahAlathI teNe pradhumnakumArane ucheryo che. ane pradyumnakumAra paNa ema ja samajato hatuM ke A mArI janmadAtA mAtA che. eTale nirdoSa bhAvathI mAtA pAse beTho che,
Page #757
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74. zArA zikhara haju tenI uMmaramAM te soLa varSa pUrA thayAM nathI. seLa varSa pUrA thatAM te te rUkSmaNIne maLavAnuM che. tevA bhagavAnanA vacana che. pradhumnakumAranI yuvAnI khIlI uThI che. have pradhumnane joIne mAtA kanakamAlAne kevI duSTa bhAvanA thAya che ne pradyumnakumAra tenI sAme ke paDakAra kare che tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 80 Aso suda 3 ne ravIvAra tA. 26-9-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNa sAgara vItarAga paramAtmAe jagatano ne mithyA moha dUra karAvavA mATe jaDa ane cetananA bheda samajAvatAM kahyuM che ke he cetana ! mukhya be ta che. eka jIva ane bIjuM ajIva, bIjI bhASAmAM kahIe te jaDa ane cetana paNa jene jaDa-cetananuM jJAna ke bhAna nathI te jaDanA mohamAM paDI tene meLavavA ane jALavavA prayatna kare che. kahyuM che ke " nirmala sphaTikasyeva, sahaja rupamAtmana / adhyastopAdhisaMbandho, jaDastatra vimuhayati // " AtmAnuM sahaja savarUpa sphaTika jevuM nirmaLa che. paNa manuSya jaDanA saMge rahI, jaDa padArthomAM meha pAmI, AtmAne svabhAva bhUlI jaI zarIrAdi bAhya padArtho AtmAthI bhinna hovA chatAM te padArthone pitAnAM mAnI temAM moha pAme che. jema kareDapatinA nAnA aNasamaju bAbAne e khyAla nathI hotI ke huM koDapatine dIkare chuM tethI te gharamAM kAma karanAra nekara pAse paise mAMge che. nekara pAsethI be cAra AnA maLatAM te AnaMda mAne che. harakhAya che, AvI dazA A mAnava dehamAM beThelA citanya svarUpa AtmAnI che. AtmA anaMta sukhane svAmI hovA chatAM saMsAranA sukhamAM paDIne potAnI sAcI zaktinuM bhAna bhUlI jAya che. ane te saMsAranA bhautika sukhane ane jaDa padArthone pitAnAM mAnI potAnuM sarvasva gumAvI aneka prakAranI ApattiomAM aTavAI jAya che. baMdhuo ! AvA bhautika sukhamAM bhAna bhUlI mAhita banelA ane jinezvara deve kahe che ke he jIva! tuM eka vAra tArA svarUpa tarapha daSTi karI tArA svarUpane pIchANa le, jo tuM eka tana-tArA AtmAne oLakhIza te tuM bIjAne jANI zakIza. paNa je tuM tane ja nahi eALakhe te bIjA kene oLakhIza? je manuSya ghauMnA loTane jANe che te ghauMnI roTalI, bhAkharI, pUrI vigere anya cIjone jANI
Page #758
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zake che, paNa je ghauMnA ATAne jANatA nathI te temAMthI banatI cIjone kayAMthI jANI zake tema je AtmAne jANatA nathI te AtmAnI saMpatti keTalI che te kayAMthI jANI zake? jhaverInA hAthamAM hIre Ave che te hIrAmAM kevuM pANI che hIrAnuM keTaluM teja che ne hIrAnAM mUlya keTalAM che te jANI zake che. paNa bharavADanA hAthamAM jAya te ? e caLakate pAMcIke mAnIne enA chokarAnA gaLAmAM paherAvIne harakhAya che. te rIte jJAnIo ApaNane samajAve che ke bIjA badhAne oLakhavAM karatAM pahelAM tuM tArI jAtane oLakha jethI tane tArI sAcI saMpattine khyAla Ave. A jagatamAM kIDIthI mAMDIne kuMjara sudhInA pratyeka jIve bAhya sukha meLavavA mATe prayatna kare che. tene meLavavAnAM upAyo zodhe che. temAM keI jAtanI kacAza rAkhatuM nathI. zarIranI rakSA mATe manuSya ane tiryaMca Adi zudra jaMtuo aneka jAtanAM prayatno kare che. A badhI vAtane tamane badhAne anubhava che. paNa ApaNuM parama tAraka jinezvara bhagavaMtoe AtmasvarUpane samajI temAM keTaluM akhUTa sukha bhareluM che te jANIne temAM ramaNatA karI. tenuM rakSaNa karavAno mArga batAvyuM che. tenuM keIne lakSa nathI. jaDanA svarUpane jANI tene meLavI tenA sukhano je anubhava thAya che tenA karatAM je AtmAnI zakti-saMpatti ane sukhano khyAla jIvane AvI jAya te tenI majhA keI alaukika Avaze. AtmasvarUpa samajavuM te hela vAta nathI. chatAM tene samajavA mATeno purUSArtha heya te sadUgurUne vega maLe AtmA jAgRta bane ane sadguNe pragaTa thAya te jIvane jaDa padArtho uparano moha utarI jAya. tenA uparanI vAsanA viramI jAya te AkhA divasanAM pAMca miniTa, ekAda kSaNa pitAnuM sahaja svarUpa zuM ? sAcuM sukha kayuM? AvuM ciMtana karatAM karatAM eka divasa Atma svarUpanI pIchANa thayA vinA nahi rahe. Atma svarUpanuM bhAna thatAM jIvane ApameLe samajAya che ke A zarIra e AtmA nathI. zarIra AtmAthI bhinna che. AyuSya pUruM thatAM dehanuM bekhuM ahIM paDI rahe che ne aMdarathI AtmA cAlyA jAya che. tene ApaNe kahIe chIe ke amuka mANasa marI gaye. zarIra game teTaluM rUpALuM hoya paNa tenI kiMmata AtmAthI thAya che. aMdarathI AtmA cAlyA gayA pachI tenI kaI kiMmata rahetI nathI. bAradAna bhale raMgaberaMgI DIjhAInavALuM hoya paNa tenI kiMmata aMdara rahelAM mAlathI aMkAya che. mAla vinAnA bAradAnanI kaI kiMmata nathI. tema AtmA mAla che ne zarIra bAradAna che. zarIra rUpI bAradAnanI kiMmata AtmArUpI mAlathI aMkAya che. AtmArUpI mAlane kiMmatI banAvavA ke halake banAvavo te ApaNuM hAthanI vAta che. paNa Ajane mAnavI AtmAnI karAmatane bhUlIne zarIranI marAmatamAM paDI gaye
Page #759
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara * che. bAradAnanI sajAvaTamAM mAlanI maulikatA bhUlI jAya tene tame kevA kaheze? (tAmAMthI avAja ! - mUrkha to tame paNa je AtmAne bhUlIne zarIranI sajAvaTamAM paDI jAo. bAhya sukhamAM DUbI jAo te mAre tamane kevA kahevA? (hasAhasa) tame hasIne vAta patAvI de che paNa ahIM hasI kADhavA jevuM nathI. A vakhata jIvane vAraMvAra maLa muzkela che. maLelA samayane oLakhIne jaDa cetananuM bhedajJAna karI AtmAnA svarUpane oLakhI le. jene AtmasvarUpanI pIchANa thaI gaI che tevA arahanaka zrAvakanI sAme bhayaMkara pizAcanuM rUpa dhAraNa karIne hAthamAM cakacakatI tIkSaNa dhAravALI talavAra laIne deva ubho che. te kahe che he arahanaka! te je te aMgIkAra karyA che tene tuM tyAga kara je tyAga nahi kare to mArAmAM eTalI tAkAta che ke mArI be AMgaLI vaDe tArA vahANane upADI sAta ATha tAla pramANu uMcAI sudhI uMce uchALI ne pachI pANImAM DUbADI daIza. eTale tame badhAM marI jazo. chatAM paNa tenAthI DaryA nahi ne pitAnA dharmanAM niyamo choDavAno vicAra sarakhe paNa karyo nahi. paNa devanI sAme paDakAra karIne kahyuM. devAnupriya ! huM kaMI je te nathI. huM zramaNe pAsaka chuM. mAra devA-gurU ane dharma keNa che? tenI tane khabara nathI. " arihaMto mahadevA jAvajjIvaM susAhuNo guruNA / jiNapannattaM tattaM, iya sammattaM mae gahiyaM // " jeNe karmarUpI zatruone haNyAM che tevA arihaMta bhagavAna mArA deva che. paMca mahAvratanuM zudhdha rIte pAlana karanArA susAdhu mArA gurUdeva che. ane jinezvara prabhue batAvela tatva e mAre dharma che. AvuM nirmaLa samyakatva meM grahaNa karyuM che. mATe tuM mane mArI zraddhAthI calAyamAna karavA zaktimAna nathI. huM mArA vrata-niyama choDavAno nathI mATe "tui nA sadhA taM " he deva! tamArI jevI zradhdhA hoya tema kare. eTale ke tamAre je karavuM hoya te kare. devAnupriye ! A ke zramaNe pAsaka che ! tame zramaNopAsaka cho ke dhanopAsaka ! araha-naka zrAvaka zramaNanI samIpamAM besI zramaNa jevAM banI gayAM hatAM. kahevAya che ne ke jenA saMgamAM rahIe tenA jevA thaIe, jenAM zaraNe jaIe tenAM jevAM thaIe. A zabdo heThethI bolAya che, haiyAthI nahi. hA, saMsAranI bAbatamAM jenA saMgamAM rahe che tevA banI jAo cho. dhanavAnanAM zaraNe jAe te huM kayAre dhanavAna banuM tevI bhAvanA thAya che ne te mATe purUSArtha paNa thAya che. paNa AtmAnI bAbatamAM AvuM banatuM nathI. kAraNa ke anaMtakALathI jIve saMsArano saMga karyo che tethI teno raMga lAge che paNa AtmAne saMga karyo nathI tethI A raMga jaldI
Page #760
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 11 lAgatA nathI. jIvane dharmano raMga lagADavA mATe keTale samajAvavA paDe che, keTalI mahenata karavI paDe che tyAre te dharmanA mALe vaLe che. keAIka haLukamI jIva mATe evI mahenata karavI paDe che tyAre te dharmonA mArge vaLe che, kAIka haLukI jIva mATe evI mahenata karavI paDatI nathI. mAtra AtmAnI vAtA karavAthI AtmAnA svarUpanI pIchANa thatI nathI paNa AtmAnI vAte sAMbhaLIne tene AcaraNamAM mUkavAthI samajAya che. game teTalAM vidvAna bano, lekhaka mano ke vaktA khano paNa AcaraNu vinA badhuM nakAmuM che. vidvAna mAne ke mArI vidvatAthI huM badhAne khuzI karuM, lekhako lekhamAM suMdara adhyAtmanI vAtA lakhe ne vaktAe potAnI vakatRtva zaktithI zreAtAone AtmadharmanI vAtA samajAve pazu pAte AcaraNamAM nA le te te jJAnanu kaMI mUlya nathI. pahelAM pAte jIvanamAM AcaraNa kare ne pachI bIjAne samajAve te jaldI asara thAya che. ane jo tame paNa eka mAnaze| ke " vahu kahetA bhalA ne hama sunatA bhalA." tA varSo sudhI vyAkhyAna vANI sAMbhaLyA karaze| te kalyANa thavAnuM nathI. jema veATaraprupha vastune pANInI asara na thAya, phAyarapruphane agninI asara nathI thatI tema tamane paNa vItarAgavANInAM pravacananI asara na thAya te tamane kevA kahevA ? " pravacanaprum ". ( hasAhasa) tame pravacana pruph thaI gayAM che. eTale asara thatI nathI. varasAdamAM reInakeTa paherIne tame bahAra nIkaLe che. eTale game teTaleA varasAda paDe te paNa bhIMjAvAtuM nathI. tema ahI' paNa mAha-mAyA ne mamatAno tame reInakeTa paherIne AvatA lAgeA che. tethI vItarAga vANInA pANIthI tamAruM hRdaya bhIjAtuM nathI. kharAkhara ne ! (hasAhasa ). arahannaka zrAvakane sAcA raMga lAgyA hatA. te pravacanamuka na hatAM. enA ekeka Atmapradeza upara cetanano camakArA hatA. eTale deve maraNano Dara attALye te paNa temanI samAdhi lUMTAI nahi. eka ja vicAra karyuM ke dhana mAruM nathI. kuTuMba parivAra, gharabAra e mArA nathI, ane A deha paNa mAre nathI. e badhAM AtmAthI bhinna che. te jAya ke rahe temAM mAre kaMI levA devA nathI. AvI rIte AtmasvarUpanI pIchANu karI parano rAga cheDI dIdhA ne AtmabhAvanAM jhule jhulavA lAgyA. dhana, deha badhu bhale jAya paNa emane dhama cheDavA nathI ane tamane game teTalu kaSTa paDe te paNa dhana cheADavu nathI. kema kharAkhara ne! dhanano leAbha na karAve teTalu ochu. eka gAmamAM khUba garIba vaiSNava vaNika rahetA hatA. ghaNI mahenata kare tyAre mAMDa eka Trakano roTaleA maLatA. sAMje te `ne pati-patnI bhUkhyA sUI jatAM. vaNikanI patnIe kahyuM AvuM duHkha kyAM sudhI veThyA karIzu ? vaNika kahe tuM kahe
Page #761
--------------------------------------------------------------------------
________________ 752 zAstha zikhA te bIjA gAma jAuM. pachI te bIje gAma jAya che. tyAM rastAmAM mANasanuM TenuM dekhe che ne pUche che ke zuM che? tyAre kahe ke mAtAjInuM maMdira che ne tene je mAne che te mAMgyuM sukha maLe che. evA saMjJA pramANe teNe mAnatA mAnI ke je huM mArI IcchA pramANe dhana kamAIne pAcho pharIza to eka nALiyera caDhAvIza. A pramANe mAnatA mAnIne AgaLa vadhyo. te koI moTA zaheramAM jaI pahoMce. mAnavIne sukha pachI duHkha ane duHkha pachI sukha karma pramANe AvyAM kare che. deva-devInI mAnatA karavAthI sukhI thavAtuM nathI. A garIbanAM puNyano udaya thavAthI zeTha sArA maLyA. nokarI karatAM zeThe tene cAra AnI bhAgIdAra banAve ne te sukhI thaze. thaDA rUpiyA kamAtA ghera jAya che te vakhate rUpiyA vAMsaLImAM bharI kammare vAMsaLI bAMdhIne pitAne gAma javA nIkaLyo. mArgamAM mAtAjInuM maMdira AvyuM, eTale tene yAda AvyuM ke meM A mAtAjIne nALiyera caDhAvavAnI mAnatA mAnI che to mAnatA pUrI karIne AgaLa vadhuM. vaNikabhAI gAmamAM nALIyera kharIdavA gayAM, nALIyeravALAnI dukAne bhAva pUcho tyAre kahyuM- zeTha! cAra paisA che, vaNika kahe traNa paise Apa te lauM. dukAnadAre kahyuM A to zreSThamAM zreSTha zrIphaLa che. je tamAre traNa paisAvALuM joIe to AgaLa maLaze. eTale zeTha AgaLa gayA. zeThe bIjI dukAne bhAva pUche to kahyuMtraNa paise nALIyera kharIdatA jIva na cAle eTale kahyuM. be paisAmAM Apa. te kahe AgaLa jAo. be paisAmAM nALIyera maLaze. eTale trIjI dukAne jaIne pUchayuM to kahyuM. be paisAnuM eka nALIyera che. A dukAnethI mANasa marI jAya tyAre tenI nanAmIe bAMdhavA mATe nakAmA sastA nALIyera leke laI jatA. lebhIyAne be paisA chUTatA nathI. eNe kahyuM. bhAI! eka paisAmAM Ape tyAre dukAnadAre kahyuM. zeTha! tamAre je be paisA paNa na kharcavA hoya te gAma bahAra nALIyeranA ghaNAM jhADa che. tyAM tamane jeTalAM joIze teTalAM nALIyera maphata maLaze. lAbha zuM nathI karAvate? -lobhIyAkAkAnA manamAM thayuM ke A vAta sAcI. eka paise kharaca nahi paDe. maphata jeTalAM joIe teTalAM nALIyera maLaze. eka nALIyera mAtAjIne vadherIne bIjA badhAM ghera laI jaIza. gAma bahAra nadI kinAre uMcA uMcA nALIyerInAM ghaNuM jhADa hatAM. temAM eka jhADa nIce nameluM hatuM. zeTha dhIme dhIme nALIyerInAM vRkSa upara caDhayA. e vRkSa nIce kU hato. baMdhuo ! eka Ane bacAvavA mATe lebhI manuSya kevuM sAhasa kare che ! lebha bahu bUre che. krodha prItine nAza kare che. mAna vinayano, mAyA mitratAno nAza kare che paNa " savya vijJAnane " lebha te samasta guNono nAza kare che, badhA guNone
Page #762
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 757 khAI janAre pApane bApa lebhI che. lebhI manuSya pApa karatAM acakAta nathI, ane bhayathI DaratA nathI. paNa pachI tenuM zuM pariNAma Avaze tene lAMbe vicAra karatuM nathI. kahyuM che ke lobha mUlAni pApAni, rasamUlAni vyAdhaya : / sneha mUlAni zokAni, trINi cavANu mA ati lebha e pApanuM mULa che. rasane svAda e vyAdhinuM mULa che. ane sneha e zokanuM mULa che. A traNene tyAga karIne sukhI bane. vAta to barAbara che ne ? Aje jeTalAM svAda vadhyAM che teTalAM rega vadhyA che. keInI sAthe ati neha karavAthI teno viga paDatAM atyaMta duHkha thAya che. te rIte dhanane atyaMta lobha pApa karAve che. lebhI zeTha nALIyera levA jhADa upara caDhayAM paNa nALIyera teDavA mATe charI na hatI. eTale baMne hAthathI nALIyera pakaDIne toDavA gayA. tyAM thaDa parathI paga chUTI gayA. eTale nALIyera pakaDIne laTakyA. have je nALIyera pakaDelo hAtha chUTI jAya to kuvAmAM paDe tevI sthiti thaI. have be paisAmAM nALIyera na lIdhuM tene aphasesa thavA lAgyuM. ane bhagavAnane prArthanA karavA lAgyuM ke he bhagavAna! mane bacAva. bacAva. eTalAmAM eka uMTavALA tyAMthI nIkaLe. zeThe potAne bacAvavA mATe jorathI bUma pADIne kahyuM-bhAI! tuM mane A jhADa uparathI nIce utArIza to mArI pAse pAMca hajAra rUpiyA che te tane ApI daIza. eka Ano sIdhe kharae nahi te jIvavA mATe pitAnuM sarvasva dhana ApI devA taiyAra thaye. uMTavALAnuM mana lalacAyuM eTale uMTane kUvA kAMThe ubhuM rAkhIne jhADa para caDhIne zeThanAM paga pakaDyA, ane kahyuM-jeje zeTha! tame cheDatAM nahi. huM tamane khaMbhe besADIne ApaNe baMne uMTa para besI jaIzuM. Ama kahe che tyAM enuM UMTa cAlyuM gayuM eTale te paNa zeThane bacAvavAne badale tene page laTakI gaye. baMne jaNa jokhamamAM mUkAI gayA. uMTavALe kahe che jene zeTha nALIyera cheDatAM nahi. mane paraNyAM haju traNa divasa thayAM che. jo tame hAthe cheDI dezo te ApaNe baMne kUvAmAM paDI jaIzuM. kUve ghaNe uMDe che. bahAra nIkaLavAnI AzA nathI. jo tame hAtha nahi cheDo to AkhI jiMdagInI kamANInAM vIsa hajAra rUpiyA mArI pAse che te tamane ApI daIza. vIsa hajAranuM nAma sAMbhaLIne vaNIka harakhAI gayo ne manamAM vicAra thayo ke vIsa ne pAMca paccIsa hajAra rU. nI mUDI thaze. ATalA badhA rUpiyA sAcavavA mATe tijorI lAvavI paDaze. tijorI keTalI moTI lAvavI? ATalI moTI! ema karatAM be hAtha pahoLA thaI gayAM ne baMne jaNa kUvAmAM paDIne marI gayA. eka AnAnA lAbha mATe amUlya mAnavajIvana hArI gaye.
Page #763
--------------------------------------------------------------------------
________________ our zAradA cira mAtra dhanane rIte khilADI mahAmahenate kamAyelAM pAMca hajAra vAparavAM paNa na rahyo. leAbhI manuSya dekhe che. paNa tenAthI utpanna thanArI Apattine joto nathI. jevI dUdhane dekhI dUdha pIvA mATe lalacAya paNa dUdha pIvA jatAM lAThIno prahAra paDaze te jotI nathI. tema dhanano leAbhI pApa karIne dhana meLavavAM jatAM kevA kAM khaMdhAze ? e kamAM udayamAM Avaze tyAre kevA duHkhA sahana karavA paDaze te bhUlI jAya che. arahanaka zrAvaka kaTokaTInA prasaMge vicAra kare che ke A dehanA TukaDA thaI jaze, dariyAmAM DUmI javuM paDaze to paDavA taiyAra chuM paNa mArA dhama choDavA taiyAra nathI. have deva kevA upadrava karaze tenA bhAva avasare. caritra :-pradyumnakumaranI yuvAnI khIlI uThI che. enI mAtA kanakamAlA enA sAsu dhArI dhArIne jovA lAgI. zuM enuM cadra jevu' mukha che! zuM tenA paravALA jevA hoTha ! dADamanI kaLI jevA dAMta ane kevI suMdara tenI AMkha che ! enA hAthapaga kevA suMdara che! enA zarIranuM teja paNa alaukika che. AvuM to koInu rUpa nathI. Ama tenA aMgeApAMga dhArI dhArIne jotAM tenA aMtaramAM kAmanAnA kIDA saLavaLye. tethI mAtA kAMI eTalI nahi. madanakumAra AnA uDA bheda samajI zakA nahi. enA manamAM thayuM ke huM badhethI vijaya meLavIne paraNIne Avyo chuM tethI mArI mAtAnuM haiyu mane joIne bharAI gayuM che. Ama samajI pradhumnakumAra tyAMthI uThIne potAnA mahelamAM gayo. paNa kanakamAlAnI zuM sthiti thaI. khaMdhue ! kAmavAsanAnu` keTaluM pramaLa jora che! je putrane potAnAM hAthe ucheryAM, ramADacA, khelAvye tene joIe mAtAnI kudRSTi thaI ke huM AnI sAthe kAmakSeAga legavu teA mAreA janmArA saphaLa thAya. madananA gayA pachI kanakamAlAne kAMya cena paDatuM nathI. khAtI-pItI nathI. uMghatI nathI, vAravAra ALasa maraDavA lAgI. agAsA khAvA lAgI. tenA virahamAM atyaMta AkuLa-vyAkuLa thaI ne koI vAra raDavA lAgI tA keAIvAra hasavA lAgI, ne vAravAra nisAsA nAMkhavA lAgI. tethI kAlasaMvara rAjA gabharAI gayA. ane te mATe rAjavaido ane moTA DokaTarA teDAvyA. vaido ane DokaTarAe rANInI nADI tapAsI ghaNI cikitsA karI paNa rANInA rAga parakhAye nahi, oNkaTarA ane vedo kahe che sAheba! rANIne kAI jAtanA roga nathI. rAga parakhAya te davA ApIe. rAga vinA zuM davA devI? ema kahIne vaida vidAya thayA. rANInA rAga vadhavA lAgyA eTale rAjAne khUba ciMtA vadhavA lAgI. madanakumArane pharavA jatA joIne tenA pitAe kahyuM- beTA ! tuM khUba hAMziyAra banyA, divya vastuo lAvceA ne paraNyA eTale have haravApharavAmAM paDI gayeA che. tArI mAtA te maravA paDI che, tane vAraMvAra yAda kare che paNa tuM tArI mAtAne
Page #764
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstA zikhara 715 yAda paNa karatA nathI. haravAvAmAM ne mAja majhAmAM paDI gayA che. tuM jo tA kharA. tArI mAtAnI kevI sthiti che! tyAre pradyumnakumAre kahyuM. pitAjI evuM nathI. mArI mAtA bimAra che te vAtanI mane khakhara nathI. A duniyAmAM mane mAtAthI khIjuM kAi vahAluM nathI. mArA tI samAna pavitra mAtAne huM kema bhUla` ? cAleA, huM atyAre ja mAtAjI pAse jAuM chuM. pradyumnakumAra doDatA mAtAnA mahele AvyA. arere....mArI mAtAne A zu thaI gayuM? mAtA sUtelI hatI tyAM Avye ne mAtAnI sthiti joI AMkhamAM daDadaDa AMsu AvI gayA. pradyumne nirdoSa bhAve kahyuM- mAtAjI ! ApanI tabiyata ATalI badhI asvastha banI gaI chatAM mane kaMI samAcAra paNa na ApyA ? tane zu thayuM che ? ATalI badhI du:khI zA mATe thAya che ? jaldI vaMdI ane DaoNkaTaro khelAvI rAganuM nidAna karAvI lauM. tAreA mArA upara mahAna upakAra che. tArA mATe jeTalu karu. teTaluM ochuM che. pradyumnakumAranAM zabdo sAMbhaLIne kanakamAlA ekITaze tenA sAmuM joI rahI. pradyumnakumAranI tenA para dRSTi paDI eTale manamAM khakhaDI ke mane kaMi roga nathI. mArA regane maTADanAra tuM che ne vadhAranAra paNa tuM che. pranaghukumAra enI gUDha vAta sama nahi kanakamAlAnuM mukha khUba karamAI gayuM hatuM. zarIra zASAI gayuM hatuM. A joIne tenI pAse jaI ne beTho ne pUchyuM mAtA ! tane zu rAga che ? tane zuM thAya che? mane kahe. tyAre kanakamAlAe kahyuM- tuM A badhAne bahAra mAkalI de. pachI mArA rAga kevI rIte maTe te huM tane kahuM chuM. dAsa-dAsI nAkara-cAkarAnAM manamAM ema ke ApaNAM mahArANIne emanA putra sAthe kAMI khAnagI vAtacIta karavI che. mATe ApaNe nIce jaI e. tethI badhAM cAlyA gayA. kanakamAlAnI nilaja mAMgaNI : khadhAM mANasA cAlyA gayAM. pAse kAI na rahyuM. pradyumnakumAra ane kanakamAlArANI ane ekalA rahyA. teNe cAre tarapha dRSTi karI lIdhI. joyuM ke have e sivAya trIjuM kAI mANasa nathI. eTale tenuM haiyuM harakhAI gayuM'. jema sUryane joI ne sUrya mukhI kamaLa khIlI uThe che tema pradyumsanamArane joIne kanakamAlAnuM hRdayakamaLa khIlI uThayuM. have mArI manokAmanA pUrI thaze. jANe koI rAga na hoya tema habhera beThI thaIne lAja zarama cheDIne aMtaramAM je viSAnuM viSa bhayuM hatuM te bahAra kADhatAM kahe che, have mAre vaido ke DaoNkaTaro kholAvavAnI jarUra nathI. hajI paNa pradyumnakumArane enI duSTa bhAvanAno khyAla nathI AvatA. eNe saraLatApUrvaka namrabhAve kahyuM huM mAtA ! tArA rAga maTADavA huM zuM karu? je, tAruM mukha keTaluM sUkAI gayuM che! tyAre kAmAtura khanelI kanakamAlAe kahyuM-he madana! mAre roga maTADanAra tuM ja che. have tuM
Page #765
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 zAradA zikhara AjathI mArA nAtha banI jA. tame mArA svAmI ane huM tamArI rANI banI ApaNe svarga jevAM sukha bhAgavIe. tame mArI IcchA pUrI kareA. 66 pradhumnakumAranA kanakamAlA pratye phITakAra ' :- kanakamAlAnA A nija zabdo pradyumnakumAranA dilamAM jhALa jevAM lAgI gayA. te gusse thaI ne kahe che he mAtA ! tuM A zu' khole che ? tane AvAM vacaneA kholatAM zarama nathI AvatI ? mArAthI tArA A zabdo sabhaLAtA nathI. DhAnAM aMgulI dharI kAname', madana kahe sAkSAt bAra bAra dhikkAra tujhe kAM, nAma dharAyA mAta ho. Ama kahIne pradyumnakumAre mane kAnamAM AMgaLI bharAvI dIdhI. ane krodhathI lAlaceALa thaI ne kholyuM-he mAtA ! tane vAraMvAra dhikkAra che. huM tArA dIkarA ane tuM mArI mAtA banIne dIkarAne dhaNI kahetAM tane zarama nathI AvatI ? mAtA banIne AvI viSama mAMgaNI karatAM lAjatI nathI ? tu phATelA dUdha jevI anIne mane khagADavADI ? AvA zabdo tArA mukhamAM zeAle che ? kharekhara ! A duniyAmAM strIonu` caritra viSama hAya che. strIe rassIthI camake ne sarpane upADI le, uMdarathI DarI jAya ne sarpane vaza karI le. duniyAmAM AvI ghaNI strIo thaI gaI. tane seMkaDA dAkhalA saMbhaLAvuM. brahmadatta cakravatinI calaNI mAtAne cauda svapno AvyAM hatAM. te jANatI hatI ke mArA putra cakravarti khanavAvALA che, chatAM patinA mRtyu pachI te parAyA purUSamAM mAhita khanI ane putra e vAta jANI na jAya te mATe tene mArI nAMkhavA kevA prapaMca karyAM ? lAkhanu' ghara banAvIne tene bALI nAMkhavA taiyAra thaI. paradezI rAjAnI sUrikatA rANIe parapurUSanA premamAM paDIne putrane mArI nAMkhyA. kAmI khanelI kaMIka strIee AvAM duSkRtyA karyA che. tyAre kanakamAlAe kahyuM huM evI nathI paNa tu' pUrvabhavano mAreA pati na heAya ! eve mane tane joIne prema Ave che. mATe huM eka kSaNa vAra tArA viyeAga sahana karI zakuM tema nathI. jo tuM mArI IcchA pUrI nahi kare teA huM marI jaIza ane strI hatyAnuM pApa tane lAgaze. pradyumnakumAre ATalAM kaDaka zabdo kahyAM chatAM kanakamAlA zaramAtI nathI, eN enI vAta cAlu rAkhI tyAre pharIne pradyumnakumAre ugra banIne kahyuM he mAtA ! huM tane sApha zabdomAM kahI dauM chuM ke huM tArA dIkarA chuM ne tuM mArI mAtA chuM. AvI kharAba vAta tuM mArI pAse uccArIza nahi. hiMsaka leAkeA mAMsa khAya paNu hADakAM na khAya. tuM te AvI duSTa mAMgaNI karIne hADakAM khAvAM uThI che. jarAka teA zarama rAkha. huM tane mAtA kahuM, tArA pagamAM paDyuM. ane tane A ati
Page #766
--------------------------------------------------------------------------
________________ (757 zArA zikhara vAta karavI ITa lAge che ? AvA khUba kaDaka zabda pradyumnakumAre kanakamAlAne kahyA tyAre teNe kahyuM he pradyumna ! tuM mane mAtA mAtA kare che paNa huM tArI mAtA nathI, ne tuM mAre putra nathI. tuM pahADa upara zIlA nIce daTAyelo paDa hatA. amAruM vimAna tyAM aTakayuM. ame nIce utaryA. zIlAne uchaLatI joIne khaseDI te nIcethI tuM nIkaLe. mAre saMtAna na hatuM tethI tane ame lAvyA ne tane ucherIne mATe karyo che. eNe badhI vAta karIne kahyuM-vicAra kare. ApaNe baMneno kudarate ke vega maLe che! tuM mArI vAtano svIkAra karI le. haju kanakamAlA pradyumnakumArane kaheze ne pradyumnakumAra tenI sAme ke paDakAra karaze tene bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 81 Aso suda 8 ne somavAra tA. 27-9-76 anaMta karUNAsAgara sarvajJa bhagavaMtanA mukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma siddhAMta. mallInAtha bhagavAnano adhikAra cAle che. temAM arahanaka zrAvakanI zradhdhA upara ApaNe vAta cAle che. araha-naka zrAvakane pizAcanuM rUpa laI deva kevAM upasarga Ape che. bharadariyAmAM ene satAve che ke tArA zIlAdivasene tuM tyAga kara. je nahi kare te tAruM mota najIka AvyuM che tema samajI le. chatAM dharmanI zradhdhAthI calita thayA nahi, je zradhdhAthI calita thAya che te dharmanA sAcA svarUpane samaye nathI. eka saMskRta lekamAM kahyuM che keashrdhyaa paramaM pApaM, zradhdhA pApa prmocinii| jahAti pApaM zradhdhAvAna, sarpo jIrNamivatvayam / azradhdhA te parama pApa che ne zradhdhA pApa nAzaka che. eTalA mATe vivekI ane zraddhAvAna manuSya jevI rIte sarSa jIrNa thayelI kAMcaLIno tyAga karI tenI sAme daSTi karatuM nathI tevI rIte pApano tyAga karI de che. pharIne pApa kAryamAM rasa lete nathI. A keNa karI zake? jene dharmamAM daDha zradhA hoya che. A kalekamAM kahevAnuM tAtparya e che ke azradhA e ghora pApa che. azradhdhAne kAraNe ajJAnI che anaMtakALathI caturgati saMsAramAM vividha yoniomAM paribhramaNa kare che, ane vividha prakAranAM duHkhe bhagave che. tenuM mULa kAraNa dharmamAM azraddhA che. jaina zAstromAM vAraMvAra kahevAmAM AvyuM che ke eka vakhata je jIva samyaggadarzana prApta karI le te te pApakarmothI bacI jAya che ne tenuM bhavabhramaNa ochuM thAya che. samyaggadarzananI
Page #767
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara prApti thavAthI jIva parita saMsArI banI jAya che. pachI tene saMsAranA pApamaya kAryomAM rasa ke AnaMda Avato nathI. paNa duHkhanI vAta e che ke Aje moTAM moTAM zAstranA jANakAra ane pitAne Astika mAnanAra leke paNa nAstika jevAM vicAra ane AcaraNa kare che. eTale e leke pote pitAnAM svarUpane samajI zakatAM nathI, ane jagatanAM svarUpane paNa samajI zaktAM nathI. zraddhAnA abhAvane kAraNe pote pitAnA jIvanane azAMti, bhaya ane saMkucitatAthI bharI de che. jJAnanI saMpUrNa zakti zradhdhAmAM samAyelI che. tethI zraddhAvAna manuSyamAM bhale jJAna ochuM hoya te paNa te zradhdhAthI saMsAra sAgara pAra utarI jAya che. jJAnI manuSyamAM jJAna hoya paNa je tenAmAM zradhdhA na hoya te te potAnI pITha upara jJAnane be upADIne bhamyA kare che. baMdhuo ! ghaNuM aNasamaju mANasa ema bele che ke zradhdhA AMdhaLI hoya che. jema AMdhaLe mANasa pagale pagale Thokare khAte paDI jAya che tevI rIte zradhdhAthI aMdha banele mAnavI paNa A saMsAramAM Thokare khAya che. paNa A vAta mithyA che. kAraNa ke zraddhAvAna manuSyanA jIvanamAM vivekarUpI dipaka pragaTe che ane te viveka dvArA te puNya-pApa, Azrava-saMvara, nijerA, baMdha vigerenA svarUpane jANe che. jANyA pachI pApa, Azrava ane baMdhanA mArgane tyAga karI de che ne zradhdhAvAna banIne saMvara ane nirjarAnA mArga upara daDha banIne AgaLa vadhe che. eTale viveka yukta zradhdhAvAna manuSya jyAre paNa Thekare khAtA nathI. te dharmamAM kyAre paNa zaMkA ke avizvAsa karatA nathI. dharmamAM vadhu daDha banIne pitAnA mAnava jIvanane unnata banAve che. zradhdhAmAM keTaluM satva raheluM che. ATalA mATe jJAnI purUSe kahe che ke tame manuSya bhava pAmIne samyaggadarzana prApta kare. "darzana" zabdanA be artha thAya che. darzana eTale dekhAvuM ne bIjuM zraddhA karavI. AdhyAtmika draSTithI vicAra karo ke tamArA saMsAranI dRSTithI vicAra kare dareka jagyAe zradhdhAnI jarUra che. zraddhA vinA kAryamAM saphaLatA maLatI nathI. zradhdhA vinA dharmakriyAmAM joIe teTale lAbha thatuM nathI ane saMsAranA kAryamAM paNa saphaLatA maLatI nathI. saMsAramAM paNa zraddhAnI keTalI jarUra che te samajAvuM. khetaramAM kheDUta zradhdhA-vizvAsathI hajAra Tana maNa mATImAM madhuM bIja lAvIne vAve che. temAM tene zradhdhA hoya che ke eka kaNamAMthI hajAre kaNa maLaze. amArI bahene dUdhanA tapelAmAM chAzanuM meLavaNa nAMkhe che. ene zraddhA che ke dUdhamAM meLavaNa nAMkhavAthI dahIM banI jAya che. paNa bI vAvyuM, varasAda paDe. be traNa
Page #768
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 5e divasa thayA pachI kheDUtanA manamAM ema thAya ke anAja ugaze ke nahi? ema mAnIne jamIna khedIne anAjanA dANAM bahAra kADhIne bIjI jagyAe vAve. be traNa divasa jAya ne vicAra kare ke ahIM paNa ugatuM nathI te trIjI jagyAe vAvuM. ema vicAra karIne bIje vAve. Ama varSo sudhI vAvaNI kare te paNa anAja pAke kharuM? nA. ane bahene dUdhamAM meLavaNa nAMkhIne vAraMvAra dUdhane halAvyA kare te dahIM barAbara jAme kharuM? "nA". kheDUtane anAja vAvIne ane bahenone dUdha meLavIne zradhdhA rAkhavI paDe che ke eno samaya paripakava thaze eTale jamInamAM aMkura phUTaze, dahIM jAmaze. je zradhdhA na rAkhe to badhuM kArya bagaDI jAya che. AvA saMsAranA kAryamAM paNa je avizvAsa, azradhdhA hoya to kAryamAM saphaLatA maLatI nathI. to pachI dharmano mArga to ghaNuM muzkela che. temAM je jIvane zradhdhA na hoya to Atma kalyANa kayAMthI thaI zake? je Atma kalyANa karavuM hoya te dharmamAM pahelI zradhA rAkhavI paDaze. AcArAMga sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke, "vitigicchA samAvanneNaM appANeNaM nA lahai sabhAhi, sivAvege aNu tti, gaNiyA vere ghaNuchatti, mALafhuM rAjI mArI vahuM na nivijje tameva saccaM nIsaMkaM jaM jiNehi paveiyaM / " / sudharmAsvAmI pitAnA ziSyane kahe che he jaMbu! je sAdhaka saMyama Adi kriyAnuM phaLa haze ke nahi e saMzaya rAkhe che te samAdhi prApta karI zakato nathI. bhagavaMtanA A vacanone ekeka gRhastha ane ekeka munio samajI zake che. paNa kadAca kaI sAdhaka pitAnAM karmodayathI tattvajJa purUSanI sAthe rahevA chatAM paNa je tatvane samajI zake nahi te zuM tene kheda na thAya? thAya, tyAre sAdhuo tene samajAvIne kahe ke jinezvara bhagavaMtee je prarUpaNa karI che te satya che, nizaka mATe temAM zradhdhA rAkha. baMdhuo ! A sUtramAM bhagavaMte zradhdhA majabUta banAvavA mATe kevI Takora karI che ! zradhdhA vinA jJAna nathI ane jJAna vinA zAMti nathI. dareka cha sukha ane samAdhinA Icchuka che. samAdhi mATe jina vacanamAM zradhdhA rAkhavI joIe. kahyuM che ke saMthArA vinati saMzayavALo jIva vinAzane prApta kare che. saMzayarUpI zalya hadayamAM bhoMkAya che tyAre budhimAM bhrama pedA karIne jIvanane vinAzanA mArge laI jAya che. saMzayarUpI Aga hRdayamAM bhabhUkI uThe che tyAre manuSyanI satyAsatyano nirNaya karavAnI zakti temAM baLIne bhasma thaI jAya che. saMzayarUpI aMdhakArane naSTa karavAmAM na Ave to AtmAmAM e aMdhakAra bharAI jAya che ke temAM AtmAne svAbhAvika prakAza paNa aMdhakAramaya banI jAya che,
Page #769
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA mA zradhA eTale vizvAsa. anubhavI purUSane anubhava, zAstrIya vacane ane pitAnI viveka budhi A traNene samanvaya karavA para je satya pratIta thAya tenA upara aTala zradhA karavI tenuM nAma zradhdhA che. AvI zradhA te aMdha zradhdhA nathI paNa sAcI zraddhA che. zradhdhA vinA kaI paNa kAryamAM saphaLatA maLatI nathI. nAnAmAM nAnA kAryamAM paNa je zradhdhA na hoya te te kArya prANa vinAnA kalevara jevuM banI jAya che. eka vaijJAnika pitAnI pragazALAmAM zraddhApUrvaka praveza kare che to tenA prayogamAM saphaLatA meLavI zake che. ane je prayoga karatAM pahelAM zaMkAzIla banI jAya che to te kyAre paNa tenA prAgamAM saphaLatA meLavI zakato nathI. vaida ane DekaTara je roganuM nidAna karatI vakhate zaMkAzIla banIne kArya kare to te kyAre paNa roganuM barAbara cakkasa nidAna karI zakto nathI. vahepArI vahepAra karavA jatAM vicAra kare ke vahepAra karavA to jAuM chuM paNa temAM mane naphe thaze ke nahi? khoTa jaze to zuM karIza? to te paNa vahepAramAM saphaLatA meLavI zakto nathI. vidyAthI kelejamAM dAkhala thatAM vicAra kare ke kolejamAM jAuM chuM paNa sArA mAke pAsa thavAze ke nahi ? to te kadI vidvAna banI zakato nathI. AvI rIte saMyamI sAdhaka vicAra kare ke meM gharabAra, dhana vigerene tyAga karIne dIkSA lIdhI che paNa mArA AtmAnuM kalyANa thaze ke nahi? ATaluM kaSTa veThIne tapazcaryA karuM chuM to mArA karmo kSaya thaze ke nahi? A rIte zrAvaka vicAra kare ke huM dararoja sAmAyika pratikramaNa karuM chuM. AThama pAkhInA pauSadha karuM chuM to e kiyAnuM kaMI paNa phaLa mane maLaze ke nahi? AvI zaMkA karavI na joIe. kAraNa ke zraddhApUrvaka karelI keIpaNa kriyA niSphaLa thatI nathI. e kudaratane aTala niyama che. Atma zraddhApUrvaka je purUSArtha kare che tene avazya saphaLatA maLe che. zraddhA e pratyeka kAryane prANa che. nirasamAM nirasa vastumAM paNa zradhdhA rasane saMcAra karI de che. zradhdhA e AtmAne bhavoga nAbUda karavA mATenI amUlya saMjIvanI che. ATalA mATe jJAnI bhagavaMte kahe che ke pratyeka sAdhaka eTale sAdhu ane zrAvakee dharmanI pratyeka kriyAo zraddhApUrvaka karavI joIe. saMzayamAM paDIne manane DAmADoLa banAvavuM nahi. zaMkAzIla sAdhaka jJAna-darzana ane cAritrarUpa samAdhi prApta karI zakyuM nathI. arahanaka zrAvakane bhagavAnanAM vacana upara aTala zradhdhA hatI ke huM mArI zradhdhAmAM sthira rahIza te A devanI tAkAta nathI ke te mArA mAthAnA vALa vAMke karI zake? je pitAne potAnAmAM zradhdhA hoya to asaMbhavita kArya paNa saMbhavita banI jAya che. agharuM kArya paNa saheluM banI jAya che. Atma zradhdhA upara eka nAnakaDuM udAharaNa che. yUrepamAM sTivana nAmane eka satyavAdI, mIThuM ane Atmazakti upara daha
Page #770
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 71 zraddhA rAkhanAra eka sajjana mANasa vasate hate. jyAM sajjana hoya tyAM durjana hoya che ne dhamanI sAme adhamI paNa hoya che. te rIte sTivananI dharmazraddhA sAme IrSA karanArA ghaNu nAstike tyAM hatAM. e sTivananAM zatru banI gayA hatA. eka vakhata tenAM mitroe kahyuM bhAI! tuM khUba dharmapArAyaNa banyuM che tethI aneka dharmadrohI manuSya tArA upara IrSA kare che ne te tArA zatru banI gayAM che. kadAca te zatruo kayAreka tArA upara AkramaNa karaze ne tane mArI nAMkhaze. tenA karatAM tuM dharmane cheDI de. tyAre sTivane khUba zAMtipUrvaka tene javAba Apyo ke mitra ! tamAre tene mATe koI ciMtA karavAnI jarUra nathI. meM eka lekhaMDI kille taiyAra karI rAkhe che temAM pesI jaIza. tyAM mane kaI mArI zake tema nathI. A sAMbhaLI tenA mitra samajyA ke ApaNe tenA upara dayA lAvI tenA hita mATe kahevA AvyA tyAre tene te abhimAnane pAra nathI mitre paNa enA dveSI banI gayA. ane temaNe sTivananuM abhimAna utAravAno nizcaya karyo. je dharmamAM daDha bane che tene kaseTI Ave che paNa daDha rahe che te kasoTImAMthI pAra thaI javAya che. - eka vakhata sTivana koI kArya mATe ekale bahAra jaI rahyo hato. mArgamAM dharmadrohI dveSI mitrae tene cAre taraphathI gherI lIdhe ne tene mAravA mATe taiyAra thayA. paNa sTivana Daryo nahi. tyAre dveSIo kahe che sTivana! have tuM zuM karIza? kyAM jaIza? tuM kahe che ne ke meM kilo taiyAra karyo che te te tAro majabUta lokhaMDI kille kyAM che? tyAre sTivane niDaratApUrvaka zAMtithI javAba Apyo ke bhAIo ! mAre kile mArA hRdayamAM che. bahAra nathI. tenuM nAma che dharma pratye atUTa zradhdhA. jyAM sudhI huM Atma zradhdhA rUpI killAmAM rahele huM tyAM sudhI tame mAruM saheja paNa aniSTa karavA zaktimAna nathI. kadAca tame mane mArI nAMkhaze te A dehane mArI zakaze paNa mArA AtmAne mArI zakavAnA nathI. zarIranuM maraNa che AtmAnuM nahi. zarIra te vaheluM ke meDuM eka divasa chUTavAnuM che. to Aje chUTI jaze to zuM vAMdho ? Ama kahIne hasatA mukhe ubhA rahyA. sTivanane uttara sAMbhaLI dharmadrohIo ThaMDAgAra banI gayA. ane tenA caraNamAM paDI gayA ne te badhA dharmamAM zraddhAvAna banyA. devAnupriye ! dharmazraddhAnuM kevuM suMdara phaLa maLyuM? huM zarUAtamAM kahI gaI ke jenA aMtaramAM zraddhAne dipaka pragaTe che te jIva-ajIva, puNya, pApa, Azrava, savara, baMdhanijara ane mokSanAM svarUpane samaje che. samajIne pApa, Azrava, ane baMdhane tyAga kare che. paNa je che azraddhAvAna che te che AtmA-paramAtmA, puNyapApa, baMdhana ane mukti eTale ke paralekanA viSayamAM saMzaya kare che ne
Page #771
--------------------------------------------------------------------------
________________ 762 zAradA zikhara vicAra kare che ke varSothI dharmanuM AcaraNa karuM chuM, chatAM mane kaMI phaLa to maLyuM nahi, meM dharmakriyAomAM vyartha samaya gumAvyuM. zradhdhAmAM Dagamaga hevAthI te A vicAra kare che. natthi nUNaM parelAe, iDDhI vAvi tabassiyo / aduvA vaMcio mitti, iMi bhikkhU na ciMtae // bhagavaMta kahe che ke mAro sAdhaka kadI e vicAra na kare ke nizcayathI paraloka te che ja nahi. ane tapasvIne paNa kaI prakAranI vyAdhi prApta thatI nathI. eTale huM chetarAI gaye. A manathI paNa vicAra na kare. je sAdhaka A vicAra kare che tene A leka te bagaDe che ne paraloka paNa bagaDe che. TUMkamAM zradhdhAnA abhAvamAM sAdhaka tenI sAdhanAmAM AgaLa vadhIne pragati karI zakto nathI. jyAre dharma upara daDha zradhdhA rAkhanAra sAdhaka pragati sAdhI zake che. ane tene saMsAranI kaI paNa zakti harAvI zakatI nathI. daDhavamI arahanaka zravakanI sAme kaI zakti ubhI che te khabara che ne? A daivika zakti che. devanI zakti jevI tevI nathI. eka bhujAbaLathI daza lAkha subhaTane jItanAra sainika ApaNI daSTie game teTale baLavAna hoya paNa devanI zakti AgaLa tenI zakti kaMI visAtamAM nathI. deve arahanaka zrAvakane eka-be ne traNa vakhata kahyuM ke tuM tArA niyamone tyAga kara te paNa ara hanake tyAga na karyo eTale deva tenA upara kodhe bharAye. tame tamArA dIkarAne ema kahe ke bhAI ! A kArya tuM na karIza. eka, be ke traNa vakhata kahe chatAM na mAne te tame kahe che ne ke tene keTalI vakhata kahuM? pachI gusso Ave ne ? te rIte A devane paNa arahanaka upara gusso Avyo. krodhathI dhamadhamatA lAlapILA thaI gaye ane teNe vahANane pitAnI madhyamA ane tenA be AMgaLIo vaDe pakaDI lIdhuM. "ffittA sattA kAva karaFRA gharSa vAlI " pakaDIne te vahANane sAta ATha tAla eTale tADanAM vRkSe pramANa UMce AkAzamAM laI gayA. tADanAM vRkSo ghaNAM UMcA hoya che. eka vRkSa upara bIjuM vRkSa ema sAta-ATha tADanAM vRkSo ekaekanI upara rAkhavAmAM Ave te keTaluM uMcuM thaI jAya ? teTale uMce te deva apahanakanuM vahANa laI gaye. uce laI jaIne arahanakane A pramANe dahyuM "hai bho arahannagA? apatthiya patthiyA! No khalu kappai tava sIlavvaya tahave pannAva vidattA" he arahanaka! aprArthita prArthita eTale maraNanAM Icchaka ! huM tamane zIlavata vigerethI vicalita karuM te mane egya na gaNAya. tethI tame tamArI IcchAthI tyAga kare. nahi to tamArA vahANane huM ahIMthI paTakIne
Page #772
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zikhara 763 dhyAnane vaza thaze. eTale ke DUbADI daIza. jethI tame asamAdhine meLavIne A tame dariyAmAM pheMkAI jaze! te tamane asamAdhi thaze, A dhyAna thaze ne jhurApA karaze| ne maraNa AvatAM pahelAM akALe maraNa pAmazeA. A badhI vAtA arahanake sAMbhaLI. te baherAM na hatAM paNa devanI vAta upara dhyAna ApyuM nahi. ane manamAM ja pahelAMnI mAphaka kahyuM mane nigraMtha pravacanathI koI deva calAyamAna karI zakaze nahi. A pramANe vicAra karI nizcala ane nirbhaya banIne mauna pALatAM dhama dhyAnamAM tallIna rahyA. arahannaka zrAvakanI AvI dRDha zradhdhA joIne deva paNa sthaMbhI gA. ahA ! zu AnI zradhdhA che. meM ATaluM tophAna karyuM, bihAmaNuM rUpa lIdhuM, tene mArI nAMkhavAnI dhamakI ApI ane chevaTe vahANu ATalu u Mce lAvyeA chatAM enI zradhdhAthI DagatA nathI. kevI enA dharmanI zradhdhA che! enI jema vadhu seATI. karI tema tenI zradhdhAno prakAza vadhatA gayA. have seATInI hada AvI gaI. mAnava mAtrane maraNunAM DarathI khIjo koI adhika Dara nathI. A arahannaka te maraNathI paNu DaratA nathI. Ama vicAra karIne pizAca rUpadhArI deva arahanaka zrAvakane nigraMtha pravacanathI kSubhita karavAmAM, vicalita karavAmAM, ane vipariNumita karavAmAM zaktimAna thayA nahi tyAre zrAMta eTale thAkelAM ane bhagna eTale bhAMgelA manathI khinna banIne upasa karavA rUpa potAnA kamathI pratinivRtta thaI gayA. eTale te thAkayA. arahannakanI dRDha zradhdhA AgaLa devanAM pariNAma khadalAyAM. ara&naka zrAvaka dhyAnamAM masta che, have deva zuM karaze tenA bhAva avasare. cAratra - mAtAne ApelA javAba :- pradyumnakumAre kanakamAlAne khUba kaDaka zabdo kahyAM chatAM te mAnI nahi ane kahyuM-meM tane janma AkhyA nathI. huM tArI mAtA nathI. tyAre pradyumnakumAre kahyuM-bhale, te mane janma dIdhA na hoya paNa tuM mArI pAlaka mAtA teA chuM ne ? atyAra sudhI tuM mane dIkarA ! dIkarA ! karatI hatI ne huM mAtA....mAtA karIne tArA kheALA khUMdatA hatA. have tArI mati kema pharI gaI ? tyAre kanakamAlA kahe che peAtAnA bagIcAmAM vRkSa ugyuM hAya te tenAM mIThAM phaLa zu` mANusa na khAya ? tema tuM AvA ratna kuLamAM pAkayeA hoya teA tenI sAthe sukha bhegavavAmAM zuM doSa ? A badhA vediyAveDA cheDIne mArI icchA pUrI kare. tyAre pradyumnakumAra vicAramAM paDaye ke gheADe lagAmathI vaza thAya che. hAthI aMkuzathI vaza thAya che paNa A srI kaI rIte vaza thatI nathI. ane game tevAM kaDaka vacana kahyAM chatAM te samajatI nathI, ane samaje tema lAgatuM paNa nathI. mATe have ahI zakAvAmAM sAra nathI. chatAM chelle kahyuM ke he mAtA ! AvuM leAka virUdh
Page #773
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74. zAradA zikhara ane dharma virUdhdha AcaraNa karavAthI kuLa kalaMkita bane che. A lekamAM niMdA thAya che, ne paralekamAM durgati thAya che. mATe Apa zudhdha dhyAna dharIne ApanA cittane pavitra banAvo. bAra bAra samajhAI mAtake, vicAra nahi paTAyA, AyA uTha taba madana vipinameM, beThA tarUvarakI chAyA he-hotA. pradyumnakumAre kanakamAlAne khUba samajAvI te paNa mAnI nahi eTale tenI pAsethI uThIne cAlyA gayA. mAtAnA AvA kharAba vartanathI tene khUba duHkha thayuM hatuM eTale manane zAMta pADavA gAma bahAra jaMgalamAM jaIne eka jhADa nIce udAsa banIne lamaNe hAtha daIne beThA hatA. te vakhate eka munirAja vicaratAM vicaratAM tyAM AvyA. AvA jaMgalamAM pavitra munine joIne tene khUba AnaMda thaye. tarata UbhA thaIne teNe munine vaMdana karyA. vaMdana karIne kahyuM-gurUdeva ! AvA jaMgalamAM duHkhanA samaye mane ApanAM darzana thayAM mATe huM puNyazALI chuM. gurUdeva ! kRpA karIne mArA eka praznano javAba Ape. ne mArA saMzayanuM nivAraNa kare. muni avadhijJAnI hatA. temaNe kahyuM-bhAI! tamane je saMzaya hoya te khuzIthI pUcho. pradyumnakumAre kahyuM-gurUdeva ! zuM vAta karuM. e prazna pUchatAM paNa mane lAja Ave che. chatAM lAja zarama choDIne huM Apane pUchuM chuM. mAtA ke kaya IcchA upajI, suta saMga kAma vikAra kauna karmakA yaha phala hegA, kahe karUNa bhaMDAra che. he gurUdeva ! mArI mAtAne mane joIne vikAra thayo. tenI daSTi bagaDI. putranI sAthe kadI Ave vikalpa mAtAne na Ave ne mane joIne mArI mAtAnI AvI kubudhi thaI tenuM kAraNa zuM? e mArAM kyAM karmanuM phaLa che? te Apa karUNA karIne mane kahe. kanakamAlA ane pradhumnakumArane pUrvabhava - munie kahyuM-he vatsa! pUrvanA sabaMdha vinAM keInA pratye rAga-dveSa utpanna thatAM nathI. pUrvabhavamAM te ke hatI te sAMbhaLa. tuM AjathI pUrve trIjA bhavamAM ayodhyA nagarImAM madhu nAmane rAjA hate. ne kaiTabha tAro nAno bhAI hato. tame hemaratha rAjAnI prANa priyA IndraprabhA rANIne baLAtkAre kapaTapUrvaka pitAne tyAM rAkhI lIdhI. ane tenI sAthe ghaNuM divase saMsArika sukha bhogavyuM. eka divasa keI parastrI sAthe ramaNatA karanArA purUSane tame phAMsIe caDhAvavAnI zikSA pharamAvI. IndraprabhAe A vAta jANI tyAre tamane kahyuM-nAtha ! tame e purUSane parastrI sAthe bhoga bhegavavAthI gunhegAra gaNIne phAMsIe caDhAvavAnI zikSA karI te mArI sAthe Ape kyAM lagna karyA hatA ? Apa paNa parastrI sAthe ja ramaNatA karo cho ne ? IndraprabhAnAM ATalA zabdathI
Page #774
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 76 % tamArA AtmA jAgRta banyA. vairAgya pAmIne tame dIkSA lIdhI. tamArA nAnAbhAI kaiTabhakumAre paNa tamArI sAthe dIkSA lIdhI. tyAre InduprabhAne paNa manamAM thayuM ke have mAre ekalA zA mATe saMsAramAM rahevuM joie ! huM paNa dIkSA lau. eTale teNe paNa dIkSA lIdhI ne suMdara cAritra pALI AyuSya pUrNa karIne tame traNe devalAkamAM gayA. tyAMnuM AyuSya pUrNa karIne tyAMthI cavIne InduprabhA vidyAdhara kuLamAM janma pAmIne kAlasaMvara rAjAnI patnI kanakamAlA khanI ane tame dvArakA nagarImAM trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevanI paTTarANI rUkSmaNInI kukhe janma lIdhA. ane hemaratha rAjA patnInA viyeAgathI Ata dhyAnamAM marIne asura deva thayA. pUrvabhavanAM vairanA kAraNe ApanA janma thayAM pachI cha divase mAtAnI gedamAMthI uThAvIne pata upara tamane mArI nAMkhavA mATe tamArA upara zIlA mUkIne cAlyA gayA. tyAMthI tamane lAvIne nakamAlAe ucheceo ne tame moTA thayAM. madhurAjAnA bhavamAM tame tenI sAthe khUkha sukha bhAgaLyu. tenA kAraNe tame A bhavamAM yuvAna thatAM tamane joIne tenI AvI bhAvanA jAgRta thaI che. have tenI IcchA tamane e vidyA ApavAnI che. mATe tame yuktipUrvaka e vidyAe tenI pAsethI lejo. pUrvabhavanI vAta sAMbhaLIne pradyumnakumArane karyAMnA svarUpanu bhAna thayuM. pachI te pharIne pUche che he bhagavaMta! hai bhavasiMdhu tAraka ! huM pharIne eka prazna pUchuM chu ke mAre janma thayA pachI cha divasamAM mAtAnI sAthe mAre viyeAga zA mATe thaye te zu' mArA doSanA kAraNe ke mArI mAtAnA doSane kAraNe ? tyAre munie kahyuM-he pradyumnakumAra ! emAM tArI mAtAnA pUrvabhavanA kanuM kAraNa che. te e mArI mAtAnA kyAka nA udaya che te kRpA karIne mane samajAve. rUkSmaNInA pUrvabhava :- munie kahyuM-he pradyumnakumAra ! sAMbhaLa. A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM magadha dezamAM lakSmIpura nAmanuM eka nagara che. jemAM brahmA-viSNu ane mahezanuM dhyAna dharanAra seAmazarmA nAmaneA brAhmaNa hatA. tene kamalA nAmanI prativratA strI hatI. ane tene lakSmIvatI nAmanI eka putrI hatI. te dekhAvamAM atyaMta suMdara hatI. brAhmaNane ghera saMpattineA pAra na hatA. A lakSmIvatI mATI thatAM tenA lagna karyAM. eka divasa lakSmIvatI tenA pati sAthe jaMgalamAM pharavA mATe gaI, tyAM eka vRkSa nIce mAralIe IMDA mUkelAM hatAM. pharatAM pharatAM lakSmIvatInI najara IMDA upara paDI. kevA suMdara IMDA che ! te jovA mATe kUtuhalathI teNe IMDA hAthamAM lIdhA. tenA hAthe tAjI meDhI hAvAthI IMDA kaDaku jevA lAla anI gayA. lakSmIvatIe IMDA joine hatAM tyAM mUkI dIdhA. samaya thatAM meAralI AvI te teNe meMdInA raMgathI lAla banelAM
Page #775
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7}} zAradA zikhara peAtAnA IMDAne oLakhyAM nahi. eTale te kalpAMta karavA lAgI. seALa ghaDI sudhI IMDAne oLakhyAM nahi. tethI sevana karyuM nahi. tyAM tArI mAtA kaThora kama khAdhyuM. have mAralI IMDAne kevI rIte oLakhaze ne zu' khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 82 Aso suda 5 ne maMgaLavAra tA. 28-9-06 satyanA zeAdhaka, bhaveAbhavanA leka, parama pathanA pathika, meAkSa maMjhIlanA pravAsI ana takarUNAnA sAgara evA bhagavAne jagatanA jIvAne sAcA rAhabatAvavA mATe sidhdhAMtanI prarUpaNA karI. zAstranuM vAMcana, manana ane zravaNa karavAthI jIva kalyANakArI mAne jANI zake che. Apane khabara che ne ke koI paNa mArgane jANuvA mATe keTalA purUSA karavA paDe che ! bALaka pAMca-cha varSoMnA thAya tyArathI yuvAna thAya tyAM sudhI skUla ane kolejomAM bhaNe che. eTalethI patI jatuM nathI paNa AgaLa dhana kevI rIte kamAvAya te mAne paNa jANe che. te dhana teA phakta tamane A jIvanamAM kAma Avaze. are, A jIvanamAM paNa jo pApanA udaya thAya teA jIvana cAlu hAvA chatAM dhana cAlyuM jAya che. Ajane mAnavarUpiyA, paisA, setu, hIrA, meAtI Adine dhana mAne che paNa dhama rUpI dhanane mAnatA nathI. tenuM kAraNa eka che ke dhanane tathA dhanathI jIvanamAM thatAM lAbhane joi zake che. anubhavI zake che ane dharma pratyakSa dekhAtA nathI. tathA dharmAMthI thatA lAbhane joI zakatA nathI tethI jIvane dha rUpI dhananI kadara nathI. paraMtu jJAnI kahe che ke dhana kamAvAneA mA jANavA jeTaleA jarUrI nathI teTaleA dharUpI dhana kamAvAneA mArga jANavA jarUrI che, tethI bhagavAne vItarAga vANInuM zravaNa karavAnuM kahyuM che. zAstranuM zravaNa karavAthI AtmA dhama ane dhana e ane vaccenuM aMtara samajI zake che. tyAre tene samajAya che ke dhana kamAvAne mAga e pApanA mAga che. tethI pApakArI mArgothI bacavA kalyANakArI dharmanA mArga upara cAle che. A mArga para cAlavAthI jIva meAkSa ma'jhIle pahoMcI jAya che. Aje jagatanA dareka jIvA mAkSanI IcchA rAkhe che. naraka gatinuM nAma sAMbhaLatAM tenA pratye napharata chUTe che. ane mAkSa mAga mATe jijJAsu rahe che. paraMtu huM tamane pUchuM chuM ke narakanA nAma pratye napharata karavAthI narakamAM jatAM khacI zakAze ? athavA mAtra meAkSanI IcchA karavAthI zuM mAkSamAM pahAMcI zakaze| nA". mAkSa meLavavA mATe zuM karavuM paDaze ? A saMsArarUpI raNabhUmi upara peAtAnI senAnA
Page #776
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sAthe laIne karUpI zatrunI sAthe bhayaMkara jaMga khela paDaze. karmazatruo upara vijaya meLavavAthI mokSarUpI kirlo sara karI zakAya che. bAhya zatruo upara vijya meLavavA mATe rAjA, maMtrI, hAthI, ghoDA, ratha, sainya tathA raNabherI Adi badhAnI jarUra paDe che. tema karmarAjA sAme yudhdha khelavA mATe paNa A badhAnI jarUra paDe che. te rAjA, maMtrI, sainya vigere kaNa kaNa che? te Apane khabara che? Apane khabara nahIM hoya. le, huM Apane kahI dauM. chava rU5 rAjA samakti pradhAna jA ke, jJAnake bhaMDAra, zIlarUpa ratha sAra ke. AtmA eka mahAna guNavAna, zaktisaMpanna pratApI rAjA che. tene samyakatva rUpI pradhAna che. baMdhuo ! Apane A vAta samajAya che ne ? Apa yAda rAkhaje. je rAjAne pramANika, buddhizALI ane nItisaMpana maMtrI hoya te rAjAne rAjyanA kAmakAjamAM sAcI salAha ApIne rAjyane surakSita rAkhavAmAM sahAyaka bane che. te rAjya paNa sArI rIte cAle che ne prajA paNa AnaMdapUrvaka sukhathI rahe che. paNa je maMtrI mUrkha athavA duSTa hoya to rAjAne bheTI salAha Ape che ne rAjAne khoTA raste laI jAya che. pariNAme te rAjya duzmananA hAthamAM cAlyuM jAya che. ane rAjAnuM jIvana jokhamamAM mUkAI jAya che. A nyAya AtmA sAthe ghaTAvavo che. AtmA rAjA che ne samyakatva rUpI tene maMtrI che. samyaktva rUpa maMtrI AtmAne saMsAra saMgrAmamAM vijayI banAvIne mokSa rUpI kille prApta karAve che. kAraNa ke jenA jIvanamAM samyakatva AvyuM te vahele meDo paNa avazya mekSe javAno che. samyakatvanI e tAkAta che ke te AtmAne mekSa apAve chUTake kare che. paraMtu je mithyAtva rUpI duSTa ane kapaTI maMtrI hoya te te AtmAne zaktihIna banAvIne karmarUpI zatruo sAme parAjaya apAve che. tenA pariNAmamAM mokSa te dUra rahyuM paNa AtmAne saMsAramAM bhamavuM paDe che ke ghaNA kALa sudhI naraka-tiryaMca Adi gatinA duHkho sahana karavA paDe che. tethI mithyAtvarUpI maMtrI AtmAne duHkhanuM kAraNa bane che. te jIvane kupathagAmI banAve che. paraMtu je samyakatvarUpI maMtrI jAya te te kumArgane choDIne sAcA rAhe AvI jAya che. ane tenI salAhathI karmarUpI zatruone parAjita karI zake che. have Apane samajAI gayuM ne ke rAjA keNa ane maMtrI kezu? have A rAjAne khajAne karyo? te vAta vicArIe. rAjyane khajAne dhana, hIrA, mANeka, motI, sonAthI bharapura hoya che. kAraNa ke rAjAnI pAse A khajAne na hoya te rAjya kevI rIte cAlI zake ? dhananA abhAvamAM na te zastra saraMjAma maLe ke na te lazkara bheguM thaI zake. A rAjAne khajAne che tema jIva rUpI rAjA paNa pAse akSaya bhaMDAra rAkhe che. te bhaMDAra karyo ? Apane
Page #777
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara abara che? huM Apane kahuM. jJAnarUpI bhaMDAra akSaya che. rAjAnA bhaMDArane cerAvAne, lUMTAvAno ne nAza thavAne bhaya che. jyAre A bhaMDArane keI jAtane bhaya nathI hete. kaI mANasa pAse pApanA udayathI dhana na hoya tethI te pitAne garIba mAne che. paraMtu jJAnI kahe che ke jenI pAse samyakajJAna rUpI dhana nathI te garIba che. jenI pAse bhautika dhana nathI paNa jJAnarUpI dhana che te saMsAranA viSama mArga upara paNa bephIkara thaIne nizcitatAthI cAlate mokSanA daravAjA sudhI pahoMcI zake che. jJAna e AtmAnI akhUTa, akSaya saMpatti che. - jJAnI purUSoe saMpattinA be prakAra batAvyA. eka bAhya saMpati ane bIjI AdhyAtmika saMpatti. bAhyasaMpatti AMkha sAme pratyakSa dekhAya che. dhana, mAla-milkata badhuM bAhyasaMpatti che jyAre jJAna, AtmazraddhA, kSamA, vinaya, saMteSa A badhI AdhyAtmika saMpatti che. bAhyasaMpatti kaI lUMTI zake paNa AdhyAtmika saMpattine mAnava te zuM are devamAM paNa tAkAta nathI ke te lUMTI zake. jene A saMpattinI oLakhANa nathI te bahAra phare che. eka sukhI zrImaMta zeTha hatA. temaNe anyAya, anIti, dagAprapaMca temaja vizvAsaghAta Adi aneka pApa karIne ghaNuM dhana bheguM karyuM. te zeTha paisA pAchaLa pAgala hatA. paiso e tenuM sarvasva samajatA hatA kAraNa ke temanA jIvanamAM ghaNe labha hato. tethI jIvanamAM game tevA pApa karIne paNa dhana bheguM karavAmAM AnaMda mAnato. ne khUba harakhAte ke mArI pAse keTalI badhI saMpatti, vaibhava ane sukha che ! tene dhana najara samakSa dekhAtuM paNa dhana meLavavA mATe meM keTaluM pApa karyuM te dekhAtuM nahotuM. paraMtu jJAnI kahe che ke rUe lapeTelI Aga chUpI rahe te pApa chUpA rahe zeThanA puNyane udaya hato tyAM sudhI te pApa karIne dhana bheguM karye rAkhyuM. A dhanane meLavavA, sAcavavAmAM kyAre paNa dharmarUpI dhana te yAda karyuM nahi. samaya jatAM zeThanAM puNyano sItAre asta thavA lAge. tethI kaI mANase rAjAne khabara ApI ke A zeThe anyAya, anIti, ane vizvAsaghAta karIne lAkho rUpiyA bhegA karyA che te dagA-prapaMca karavAmAM zuravIra ne dhIra che. rAjAne A vAta sAMbhaLI khUba gusso Ave. kAraNa ke rAjA pite khUba pramANika ane nyAyasaMpanna hatA. rAjAe potAnA mANasane hukama karyo ke tame te zeThanI tamAma milkata japta karI le. ane te badhuM dhana dIna-duHkhI, nirAdhAra, apaMga, anAthone vaheMcI de. sarakArane A kAyade bahAra paDayA. te saMdeza zeThane pahoMcyuM. jene mana dhana e prANu ane sarvasva che. evA zeThane A samAcAra te prANa le tevAM AghAtajanaka banyA ne mAthuM pachADavA lAgyA. te ekadama gabharAI gayA. lekene bharamAvI dagA
Page #778
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ste karIne chetaryAM tyAM cAlyuM paNa sarakAranA kAyadA AgaLa kevI rIte cAle ? te te dukAnethI gabharAtAM ghera AvyA ne dhruske dhruske raDavA lAgyA. zeThANI pUche che Aje Apa ATalu badhu kema raDeA che ? ne gabharAyelA kema dekhAva che. ? zeTha kahe rAjAnA hukama thayA che ke zeThanI badhI milkata japta karI lA ne te pachI garIbone vaheMcI do. have ApaNuM zuM thaze ? zeThANI A sAMbhaLIne hasI paDayA ne kahevA lAgyA- enA jevA AnaMda bIjo kaceA haiAya? rAjAe dhana japta karavAnA hukama karyAM che. tethI zu' ApaNe garIba thaI gayA ? zeThANInA A zabdo zeThane kevA lAge ? khaLatI AgamAM ghI nAMkhe tema duHkhamAM duHkhane vadhArA thAya tevA lAge ne? te kahe- are zeThANI ! tame eTaluM paNa nathI samajatA ke jyAre ApaNI pAse dhana nahi rahe teA pachI ApaNe zu garIkha nahi kahevAI e ? zeThANI khUba zAMta hatAM. te khAhya saMpatti karatAM Atmika sa'pattinuM mUlya samajanArA hatA. tenAmAM AdhyAtmikatAnuM jJAna ghaNuM hatuM. tethI teNe kahyuM- ApanuM dhana rAjA japta karIne garImone vaheMcI deze paNa te zuM Atmika sapatti lUTI zakavAnA che ? te saMpattine keI tUTI zake tema nathI. dhana bahArathI AvyuM che ne bahAra javAnuM che. temAM asAsa ke du:kha zA mATe ? sAcuM sukha ane zAMti ApanAra hAya te| Atmika sapatti che. vaLI rAjA zuM. tamArA zarIrane ke manane japta karI zakaze ? are zeThANI! tame te kevA prazna kareA che ? zuM koI zarIrane ke manane japta karI zake kharuM? te pachI Apane kaI vAtanI ciMtA che ? rAjA dhana-dolata laI jaze paNa tamArA hRdayamAM sa MteSa rUpI je dhana rahelu che tene kANu laI zake ? ane jo te dhana tamArI pAse che te pachI Apa garIba kevI rIte ? sAcA garIkha te te che ke jenA jIvanamAM sadguDDAna nathI, satASa nathI. jenI pAse saMtoSa rUpI dhana che tenI pAse tyAga, vairAgya, kSamA, nyAya, nIti, sahiSNutA Adi aneka guNNA Avaze. tethI huM teA samajuM chuM ke A bAhya dhana japta thavAthI ApanuM Atmika dhana vadhI jaze. zeThANInI A vAta sAMbhaLI zeTha ThaMDAgAra khanI gayA. temanI AMkha khulI gaI. temane samajAI gayu` ke khAhyasaMpatti meLavavAmAM pApa ane cheDatI vakhate paNa jo A dhyAna ke raudradhyAna thAya te pazu pApa. chevaTe zeThe sAmethI jaIne rAjAne kahyuM. mAre ghera dhana khUba che. tenI mAre rakSA karavI paDe. tene sAcavavA mATe paNa keTalI upAdhi rAkhavI paDe che. mATe Apa laI jAva. zeThane satya samajAI gayuM mAne che ke tethI have cheDatAM jarA paNa Atu ke raudradhyAna nathI thatuM. paNa ema 27
Page #779
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mArA mAthethI pApane bojo utarAvyuM. zeThanI sAcI saMpattinuM bhAna thatAM bAhA saMpattine moha utarI gayo. ApaNe adhikAra cAle che te arahanaka zrAvakanI deve kaparAmAM kaparI kasoTI karI. paNa jene samajAI gayuM hatuM ke mArI Atmika saMpatti to kayAre paNa lUMTAvAnI ke nAza thavAnI nathI. tethI zIla Adi bAra vratothI ane vItarAganA mArgathI jarA paNa calita na thayA. tyAre deva thAka. tenuM mana bhAMgI gayuM. AnI sAme bAtha bhIDI paNa huM hArI gayA. jyAM deva ane kayAM manuSya ! zuM manuSya mane harAve ? kaI nabaLo jabarAne harAve to jabarAnuM nAka jAya, tema ahIM mAnavI pAse ghaNI zaktivALo deva hArI gayA tethI nAka javA jevuM thayuM ne ? chevaTe deve upasarga ApavAnuM baMdha karyA. ane dhIme dhIme AkAzamAMthI utarIne teNe vahANane pANImAM taratuM mUkI dIdhuM. have deva tenA para prasanna thaye. te manamAM vicAravA lAgyo ke aho ! AvA dhamaSTha, daDhadharma, priya dhamI evA zrAvakane meM ATaluM duHkha ApyuM? meM tenI ghara azAtanA karI che. have vahANane pANI upara mUkI dIdhA pachI zuM karyuM? "vattA saMf fjAra savaM risAda" mUkIne teNe potAnuM divya pizAca rUpa antarSita karI lIdhuM eTale te rUpa badalIne pitAnA sAcA divyarUpane pharI dhAraNa karI lIdhuM. devanuM rUpa tathA sauMdarya athAga hoya che. temanI zakti paNa ghaNI heya che. mULa rUpa laIne divya rUpamAM pahelAM tenAM vastro nAnI nAnI ghUgharInA jhUmakhe jhUmakhethI jaDelA evA suMdara hatA. te hAle cAle eTale ghUgharIo khakhaDe. devanAM vastro kiMmatI, mUlAyama ane khUba suMdara hoya che. pachI deve AkAzamAM sthira rahIne te zrama pAsaka arahanakane A pramANe kahyuM. haM bho arahannagA! dhanno' siNaM tumaM devANuppiyA ! jAva jIvipaphale jassa NaM tava niggaMthe pAvayaNe imeyAruve paDivattI ladhyApattA abhismnngyaa| (deva hAtha joDI mastaka namAvIne kahe che) he zramaNe pAsaka arahanaka ! tamane dhanya che. zAstrakAra kahe che ke "revA vi taM namIta, 4 ime rajA mAge jenuM mana haMmezAM dharmamAM hoya che, je gharamAM satya, nIti ane pramANikatA hoya che tevA AtmAone devo paNa namaskAra kare che. ahIM paNa deva AkAzamAMthI garjanA karIne ullAsamAM AvIne kahe che te arahanaka zrAvaka! ahe mArA vItarAga bhagavAnanA zrama pAsaka! meM bahu bhUla karI che. sudharmA sabhAmAM ApanAM jevA vakhANa thayA hatA tevA barAbara huM pratyakSa jouM chuM. huM tane hAtha joDIne namaskAra karuM chuM. tane dhanya che ne tArI janetAne paNa dhanya che ke tArA jevA putraratnane janma ApyuM. ahA he devAnupriya! tame
Page #780
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA ziMkhara 771 saMpU paNe A manuSya jIvananuM phaLa lIdhuM che. kharekhara ! A nigraMtha pravacanamAM tame samyak zradhdhA meLavI che. tArI te vAta zI karuM ? tane zradhdhAthI caLAvavA meM upasargo ApyA. chatAM paNa tu tArA tratAne ne zradhdhAne kharAkhara vaLagI rahyo. arahannaka zrAvaka duHkhamAM akaLAyA nahi ne prazaMsAmAM phulAyA nahi. temaNe duHkha pacAvavAnI zakti adbhUta keLavI hatI. sukha pacAvatAM te saune AvaDe paNa duHkha pacAvatAM AvaDe te ja vizeSatA che. deva kahe che pataM vastu vaivASiyA| he devAnupriya ! huM ahIM zA mATe Avye ? me tane duHkha zA mATe ApyuM ? meM je kaMI tamArI sAthe vartana karyuM' che tenI pAchaLanuM kAraNa A pramANe che. eka divasa parama azva zALI deveAnA Indra khuda zakendra devarAje saudhama nAmanA pahelA devalAkamAM saudharmAvata'saka vimAnamAM ghaNAM devAnI vacce besIne meTA avAje pahelA sAmAnyarUpe ne pachI vizeSa rUpamAM samajAvatAM kahyuM. A jaMbudrIpa nAmanA dvIpamAM dakSiNa bharatakSetramAM caMpA nAmanI nagarImAM jIva-ajIva vagere tattvAne jANanAra arahunnaka nAme zramaNeApAsaka zeTha rahe che. te samyaktva pAmelA che. ane deva-gurU-dhamamAM akhUTa zradhdhAvALA temaja zrAvakanA dezAvarita rUpa dhama mAM eTalA khadhA sthira ane dRDha che ke "maiM vahu sathe meLA deveNa vA dANaveNa vA, Nigga'thAo vA, vayaNAo cAlittae vA jAva vipariNAmettae vA / " tene zradhdhAthI DagAvavA deva Ave, dAnava, kinnara, kapurUSa, mahAraga, gadhava, bhavanapati, vANavyaMtara, caiAtiSI ke vaimAnika game te deva Ave te paNa tene nigraMtha pravacana rUpa dharmathI caLAvI zake nahi. te zakendra devarAje avadhijJAnane upayeAga mUkayeA. temAM arahannakane joceA. tethI pharI ullAsamAM, AnaMdamAM AvI gayAne melyA. mArI pariSadamAM beThelA hai deva ! tamArAmAMthI keAInI zakti ke tAkAta nathI ke arahannaka zrAvakane kAyAthI teA zuM manathI paNa vicalita karI zake! kahevAya che ne ke varasAda varase tyAre badhI vanaspati lIlIchama thaI jAya paNa javAseA khaLI jAya, tema javAsA jevA mArAthI A sArI vAta sahana na thaI. ahe| amArI padAmAM kAI devanA nahi te mRtyuaAkanA mAnavInA guNu gavAyA ! huM IrSyALu tArA guNu- kInane pacAvI zakayA nahi. Aje paNa keinu sAru khelAtuM hoya teA irSyALu mANasa pacAvI zake nahi. nahi pacAvanArA ghaNAM che paNa mAphI mAMganArA bahu alpa che. jyAre ahI te deva mAphI mAMge che. deva kahe che ApanI prazaMsA huM sahana karI zarcA nahi. huM Indra devarAjanI vAtamAM zradhdhAvAna na thayA. temanA vacana mane na gamyA. tethI mArA manamAM A jAtanA abhyathita, ciMtIta, prAthita, kalpita saMkalpa utpanna thayA ke cAleA, arahunnaka zrAvakanI pAse jaIe ane tapAsa karIe ke vizvane
Page #781
--------------------------------------------------------------------------
________________ 772 zAradA zikhara ne 8 ne?tene dharma priya che ke kema? te dharmamAM daDha zraddhAvAna che ke kema? te pitAnA zIlane, vratone ane guNone tyaje che ke khaMDana kare che ke nahi? eka dezathI paNa temAM aticAra lAge che ke kema? arahanaka! meM A pramANe vicAra karyo. vicAra karIne avadhijJAnathI meM joyuM te tamane dariyAmAM joyA. tethI meM IzAna khUNA tarapha jaIne uttara vaikriya karI pizAcanuM rUpa laI ApanI pAse AvyuM. AvIne tamArA upara upasargo zarU karyA. Apane upasarga karavA pAchaLa mAre zuM hetu hato te Apane kahyo. have deva araha-naka zrAvaka upara prasanna thaIne tenA caraNe zuM dharaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra -praghanakumAranA pUchavAthI muni rUmaNune pUrvabhava kahI rahyA che. lakSamIvatInA hAthe mUkelI tAjI meMdIne raMga IMDAne lAgI javAthI moralIe soLa ghaDI sudhI IMDAne oLakhyA nahi ne tenuM sevana karyuM nahi. tyAM zuM banyuM? ekAeka vAdaLA thayA, vIjaLI thaI, gAjavIja thaIne ekadama varasAda paDaze. IMDA para pANI paDavAthI lAgelI meMdI raMga devAI gaye ne mULa rUpe dekhAyA. tyAre meralIe IMDAnuM sevana karyuM. soLa ghaDI sudhI meralI iMDAnuM sevana karI zakI nahi te karmanA phaLa svarUpe seLa ghaDInA badale soLa varSa sudhI tArI mAtAne tAre viga paDe. ajJAnI jIva hasI hasIne pApa kare che paNa karma bhegavavAne samaya Ave che tyAre keTaluM ArtadhyAna ane raudradhyAna kare che. A pradyumnakumAra pUche che he prabhu! pachI te lakSamI brAhmaNInuM zuM thayuM? zuM te marIne rUkamaNI thaI? jJAnI muni kahe che-"nA". te bhavamAM teNe karma bAMdhyuM. tyAMthI marIne te tiryaMca gatimAM gaI. tiryaMcagatinuM AyuSya pUrNa karIne te eka mAchImAranI putrI thaI. te mAchIputrInuM zarIra khUba durgaMdhamaya hatuM. tethI te gaMgA nadIne kinAre eka jhuMpaDI banAvIne rahevA lAgI. te heDI calAvavAnuM kAma karatI. A kinArethI sAmA kinAre badhAne laI jAya. tene je cArja hoya te letI. pitAnI AjIvikA pUratA paisA rAkhatI ne bAkInA vadhelA paisA pitAne ApI detI. eka vakhata hemaMtaRtumAM sAMjanA samaye tyAM muninuM Agamana thayuM. sAMjane samaya hato eTale nadI kinAre meTA jhADanI nIce muni zekAI gayA. kaDakaDatI ThaMDI paDe che. pavananA sUsavATA vAya che. muni te dhyAnamAM besI gayA. A munine joIne mAchI putrIne khUba dayA AvI. AhAhA...kevI kaDakaDatI ThaMDI che ! muni te bahAra khullAmAM rahyA che. te ThaMDIthI kevA dhruje che. tethI teNe saMtanI pAse tApaNI zarU karIne oDhavA mATe dhAbaLA ApavA gaI. paNa munie te dhAbaLA lIdhA nahi ne tApaNI paNa karavA dIdhI nahi. kAraNa ke sAdhune nava keTIthI chakAya jIvanI .
Page #782
--------------------------------------------------------------------------
________________ wwf zAradA zikhara hiMsAnA paccakhANa che. tethI tApaNuM karAya te nahi paNa tenI kalpanA paNa na karAya. mAchI putrI muni uparanA karaNAbhAvathI te paNa AkhI rAta tenI jhuMpaDImAM besI rahI. savAra paDI eTale saMta pAse jaIne kahe che ke Apa mAre ghera bhojana karavA mATe padhAre. huM mAchIkuLamAM janmI chuM. paNa meM mAchalA kayAre paNa pakaDayA nathI ke te AhAra karyo nathI. A chokarI jaina sAdhunA AcArathI ajANa che tethI A pramANe kahe che. muni kahe che bahena ! tamAre ghera bhejana karavA na avAya. te che bhagavAna ! ApanA AcAra vicAra mane samajAve. Ape rAtre tApaNuM na karavA dIdhI, dhAbaLe na oDha, bhajana karavA paNa na AvyA te have Apano dharma zuM che te mane samajAve. munie jaina dharma ane temAM sAdhu dharma ane zrAvaka dharma zuM che te samajAvyuM. A sAMbhaLatAM tenA AnaMdano pAra na rahyo. teNe tyAM muni pAse zrAvaka dharma svIkAryo. roja upadeza sAMbhaLanArane haju mana nathI thatuM ke sAmAyika, pratikramaNa zIkhuM! tamArA saMtAnane kayAre paNa pUche che ke tene sAmAyika, patikramaNa AvaDe che ke nahi ? mAchIputrI zrAvaka vrata lIdhA pachI samakita pAmI. keTalAka divase pachI te tyAMthI nIkaLI sAdhvIne samAgama karavA gaI. satIjI maLatAM te dazamA vratamAM rahIne temanI sAthe rahevA lAgI. te gaucarI karIne khAya che. A rIte te mahAsatIjInI sAthe vicare che. eka vakhata sAMje vihAra karatAM vihAra ghaNe lAMbe nIkaLe. sUryAstane samaya thavA AvyA. tyAM jaMgalamAM eka jhuMpaDI che. Atma rakSA khAtara badhA sAdhvIjI jhuMpaDImAM rahyA ane A mAchIputrI zrAvikA te jhuMpaDInI bahAra daravAjA pAse besIne navakAra maMtranuM smaraNa kare che. vAgha-siMhathI rakSaNa karavA te jhuMpaDInI bahAra kAusaga karIne dhyAnamAM beThI che, te samaye tyAM acAnaka vAgha AvyuM ne A bAIne mukhamAM pakaDIne caDacaDa cAvI gaye. chatAM tene jarApaNa ArtadhyAna ke raudradhyAna na thayuM. te samAdhi maraNe marIne develekamAM gaI. svargase cala ke hui rUkSmaNa, mAdhava ghara paTarAnI, kAmadeva vahI mAta tumahArI, guNa meM adhika vakhANI...zrotA. devalokanI AyuSya sthiti pUrNa karIne tyAMthI AvIne eka rAjAne ghera putrIpaNe janmI. tyAM tenuM khUba sanmAna thAya che ne lADakoDathI uchare che, mAtApitAe tenuM nAma pADayuM rUkSmaNI. e rUkSamaNa maTI thatAM tamArA pitA kRSNa vAsudeva sAthe tenA lagna thayA. tyAM tene paTarANInuM pada maLyuM. traNa khaMDanA adhipati dvArakA nareza kRSNa mahArAjA tArA pitA che ne rUkSamaNI tArI mAtA che. kAlasaMvara vidyAdhara ane
Page #783
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 zArA zikhara kanakamAlA e tArA pAlaka mAtA pitA che. tArI janmadAtrI mAtA rUkamaNI che. teNe soLa ghaDInuM karma bAMdhyuM te atyAre udayamAM AvyuM ne mAtA rUkamaNIne tArA soLa varSane viyoga paDe. soLa varSa have tArA pUrA thavA AvyA che. tame have javAnA che. paraMtu jatAM pahelAM pAlaka mAtA kanakamAlAnI pAse be vidyAo che te tamArA hAthamAM AvavAnI che. te vidyAo cAritra pALavAmAM lAbhadAyI che. pradyumnakumAra munine vaMdana namaskAra karI tyAMthI uThe. teNe muni pAsethI jANI lIdhuM ke be vidyA kanakamAlA pAsethI maLavAnI che. have pradyumnakumAra alaMkAro paherIne mAtA kanakamAlA pAse jaze. tethI te mAtA ema samajaze ke A mArI pAchaLa mugdha thayo. che. tethI pAchA AvyA. mATe kanakamAlA manamAM khUba harakhAze. pradyumnakumAra tenI pAsethI be vidyAe kevI rIte meLavaze tenA bhAva avasare kahevAze. AvatIkAlathI AyaMbIlanI oLInI ArAdhanAnA maMgala divaso cAlu thAya che. Apa ApanA aMtarAtmAne jagADajo, ane suMdara ArAdhanAmAM joDAI jaze. tapane raMga barAbara jamAvaze. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 83 A suda 6 ne budhavAra tA. 29-9-76 anaMta jJAnI paramAtmAnA mukhamAMthI jheralI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. mallInAtha bhagavAnanA adhikAramAM araha-naka zrAvakanI vAta cAle che. arahanaka zrAvakane kevI kAramI kasoTI AvI. mAthA upara laTakatI talavAranI mAphaka mRtyu jhajhumI rahyuM hatuM. chatAM teo manathI paNa DagyA nahi tenuM kAraNa teo dharmane pitAnA prANathI paNa adhika mAnatAM hatAM. bhale, pitAne jIvanadIpaka bUjhAya paNa jIvanamAMthI dharmane dIpaka bUjhAvA de na hate. ApaNuM jaina zAsanamAM evA ghaNAM udAharaNa maLe che ke jeo dharmane mATe pitAnuM sarvasva ApavA taiyAra thayA. dharmane mATe prANa dIdhAM paNa dharmane jemaNe choDayo nathI. pitAnA prANunuM balidAna ApIne paNa dharmanI rakSA karI che. temane e daDha vizvAsa hatuM ke "dha iva hRto dunita dhama kSatti fkSataH " je pitAnA dharmane vinAza kare che tene vinAza thaI jAya che, ane je dharmanI rakSA kare che tenI rakSA thAya che. devAnupriye! ahIM rakSA eTale zarIra ke saMpattinI rakSAnI vAta nathI paNa AtmAnI rakSAnI vAta che. eTale ApaNe e vAta samajavAnI che ke je manuSya
Page #784
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha75 zAradA zikhara dharmane tyAga kare che tene AtmA karmonAM bhArathI bhAre banI jAya che, ane ghaNAM kALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa kare che. je vyakti dharma mArga upara daDhatAthI cAle che te mahAna purUSa karmanI nirjarA karI AtmAne paramAtmA banAvI sadAne mATe kaSTothI mukata banI jAya che. e mahAna purUSanA jIvanamAM AjanA manuSya jevI asaMtoSa vRtti, azAMti, ane vyAkuLatA na hatI. dhanane mATe teo hAya..hAya karatAM na hatAM. dharma pratyenI zradhdhA hovAthI temanI tRSNA upara aMkuza heAya che. temane dharma pratye jeTalI strI hoya che teTalI dhana pratye nathI letI. e mahAna purUSe samajatAM hatAM ke sukha ane dukha e te pitAnAM karelAM zubhAzubha karmonuM phaLa che. jIve pUrva bhavamAM puNyane saMcaya karyo hoya te A bhavamAM nirogI zarIra, saMpatti ane saMsAra sukhanAM sAdhananI prApti thAya che. ane je pUrvanuM puNya na hoya te kaTi prayatna karavAM chatAM paNa sukha ke sukhanAM sAdhane maLatAM nathI. AvuM samajIne A manuSya bhavamAM je kAMI sAdhana sAmagrI maLI che te pitAnAM karmAnusAra maLI che tema samajIne saMteSa rAkhI bane teTalAM zubha karmone saMcaya kare I e. AvA bhAva kayAre Ave ? jyAre jIvanamAM dharma tANAvANAnI jema vaNAI jAya ane game tevI paristhiti Ave chatAM dharmanA mArgathI vicalita na thAya tyAre. manuSyane evo daDha vizvAsa have joIe ke dharmanA mArge cAlavAthI kayAre paNa mArA AtmAnuM ahita thavAnuM nathI. kadAca duHkha AvI jAya to te mArA karmone udaya che. arahanaka zrAvaka zradadhAmAM daDha rahyA te dharmae tenuM rakSaNa karyuM. je deva kasoTI karavA mATe AvyA hatA te deva tenA caraNamAM mUkI paDe. ane daDhadharmI zrAvakane AvuM kaTa ApyuM tene pazcAtApa thaye. teNe kahI dIdhuM ke zakendra mahArAje pahelA saudharma nAmanA devalokamAM saudharmAvalaMsaka nAmanA vimAnamAM ghaNAM devonI vacce ApanA guNanI prazaMsA karI te mArAthI sahana na thaI. tethI huM tamArI kasoTI karavA mATe AvyA. eka vAta nakkI che ke je IrSyA kare che tene pahelAM baLavuM paDe che. divAsaLI bIjAne bALe che te pahelAM pitAne baLavuM paDe che. devane arahantakanA guNonI prazaMsA sahana na thaI te tene pitAnuM deva siMhAsana choDI, potAnuM divya zarIra cheDIne jyAM mAthuM phATI jAya tevI durgadha Ave che tevA mRtyulokamAM AvavuM paDayuM. bihAmaNuM pizAcanuM rUpa dhAraNa karavuM paDayuM ne be AMgaLI vaDe vahANa uMcakavAnuM kaSTa veThavuM paDayuM. A adekhAInuM kAraNa ke bIjuM kaMI ? eka vakhata kendra mahArAje pitAnI pariSadamAM deva-devIonI vacamAM kRSNavAsudevanI mukta kaMThe prazaMsA karI ke temanAmAM be mukhya guNa che. te eka te
Page #785
--------------------------------------------------------------------------
________________ 776 zAradA zikhara guNagrAhakatA ane bIjuM nIca yudhathI dUra rahevuM. kadI nIce yuddha karavuM nahi. kRSNa vAsudevanI guNagrAhakatA jevA mATe deva saDelI kUtarInuM rUpa laIne AvyA hatuM. tyAre kRSNa bIjuM kAMI na jotAM te kUtarInI batrIsI kevI suMdara che te joyuM. A daSTAMta te tame ghaNIvAra sAMbhaLI gayA che tethI vizeSa nathI kahetI. bIje guNa nIca yudhathI dUra rahevuM. te mATe deve kevI kasoTI karI che! deva manuSyanA rUpamAM mRtyu lekamAM AvyuM. ane kRSNa vAsudevane eka vahAla ghaDo laIne bhAgI gaye. sainike temanI pAchaLa deyA. paNa te keInA hAthamAM AvyA nahi. tyAre khuda kRSNa vAsudeva ghoDe cheDAvavA mATe gayA tyAre manuSyanA rUpamAM rahelo deva che ke tame mArI sAthe yudadha karIne ghaDe laI jaI zake che. je jIte tene ghaDe." tyAre kRSNa kahyuM -bhAI ! mallayudhdha, muSTiyudhdha, daSTiyuddha Adi yudhanAM ghaNAM prakAra che. A badhA yudhdhamAM tamAre kayA prakAranuM yuddha karavuM che ? tyAre deve kahyuM ke mAre evuM keI yudhdha karavuM nathI. mAre te pITha yuddha karavuM che. huM ne tame baMne pIThathI laDIe. tyAre kRSNa kahyuM ke AvuM nIca yuddha karavuM te rAjanIti virUdhdha che. tAre bIjuM yudhdha karavuM hoya te karavA taiyAra chuM paNa AvuM nirlaja yuddha karIne ghaDe pAcho meLavavAnuM huM pasaMda karatA nathI. khuzIthI tame gheDa laI le. - traNa khaMDanA adhipati kRSNa vAsudeva gheDo ja karavA taiyAra thayA paNa nIca yuddha karavAnuM pasaMda na karyuM. gheDe jato karyo. Aje te be bhAInA majhIyArA vaheMcAtA hoya tyAre eka mAtAnI kuMkhe janmelA bhAI bhAI eka nAnakaDI cIja jatI karavA taiyAra thatAM nathI. keTe caDhe, vakIlanAM khissAM bhare paNa nAnA bhAIne Ape nahi. jatuM karavA zIkhe te tene saMsAra svarga samAna banI jAya. kRSNae devane kahyuM ke gheDe bhale jAya paNa mAre evuM nIca yuddha karavuM nathI. kRSNanI vAta sAMbhaLIne deve manuSyanuM rUpa choDI asala rUpa dhAraNa karI kRSNanAM caraNamAM paDI gayo ne kahyuM-devasabhAmAM Indra mahArAjAe ApanA be guNonI khUba prazaMsA karI hitI. tenI parIkSA karavA mATe meM saDelI kUtarInuM rUpa dhAraNa karyuM hatuM ne Aje manuSyanA rUpamAM Avyo. ApanAmAM baMne guNe viziSTa che te meM pratyakSa joI lIdhuM. ema kahI kRSNanI deve khUba prazaMsA karI ane eka divya bherI bheTa ApIne kahyuM A bherI cha mahinA pachI vagADajo. emAM evI zakita che ke tyAM sudhI A bherIno avAja saMbhaLAze tyAM sudhImAM vasatAM mANasonAM marakI jevAM bhaMyakaramAM bhayaMkara rege cAlyA jaze ane cha mahinA sudhI pharIne keI ne rega phelAze nahi. je manuSya A bherIne avAja sAMbhaLaze tene game te asAdhya
Page #786
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 999 rega haze te maTI jaze. paNa mArI eTalI zarata che ke cha mahinA pahelAM e bherI vagADaze nahi. deve lerI ApatI vakhate kuNujIne kahyuM ke A bherImAM kaI viziSTa prakAranuM dravya lagADeluM che. tene prabhAva e che ke tenAthI rega naSTa thaI jAya che. aMdara lagADelA dravyane kAraNe A bherInI vizeSatA che. bAkI te sAmAnya bherI jevI A bherI che. A rIte bhalAmaNa karIne deva cAlyo gayo. tyArabAda kRSNa-vAsudeve te bherI potAnA eka vizvAsapAtra sevakane ApIne devanAM kahyA pramANe badhI bhalAmaNa karI. te samayamAM dvArikA nagarImAM eka bhaMyakara roga phelAyo. hajAre leke rogathI pIDAvA lAgyA. merI ApyAM cha mahinA thayA eTale kRSNajInI AjJAthI bherI vagADI. ene avAja jyAM sudhI pahoMcyo tyAM sudhInAM dareka prakAranAM rogIonA roga maTI gayA. rAgIo nirogI banI gayA. paNa dUra dUra sudhI AjubAjunA gAmamAM vasanArAne kayAMthI saMbhaLAya? e lokone khabara paDI ke bherIne nAda sAMbhaLe tene roga maTI jAya che. eTale dUrathI regIo sevaka pAse AvIne kahevA lAgyA ke amArA upara dayA karIne eka vakhata bherI vagADe. tyAre bherI vagADanAra sevake kahyuM ke cha mahinA pahelAM bherI vagADavAnI rAjAnI manAI che. paNa lokoe khUba Agraha karI tene lAMca ApIne bherI vagADavAnuM kahyuM tyAre teNe kahyuM ke je bherI bajAvuM te tene nAda mahArAjA sAMbhaLI jAya ane mArA upara ke pAyamAna thaIne mane zikSA kare. mATe huM tamAre rAga zAMta karavA mATe aMdara lagADeluM dravya ApuM chuM. ema kahIne bherImAM lagADeluM divya dravya ApyuM. teno prayoga karavAthI kaMIka rogIonA roga zAMta thaI gayA. A vAta jANIne bIjAM ghaNuM regIo tenI pAse AvavA lAgyA. eTale bherIvAdaka temAMthI masAlo dravya ukhADI ukhADIne lAMca laIne ApavA lAgyo. A pramANe ApavAthI bherImAM raheluM divya dravya khalAsa thaI gayuM. cha mahinA pachI pharIne bherI vagaDAvI. paNa tenAthI kaI rogIno roga nAbUda thayo nahi. tyAre kRSNa mahArAjAne bherIvAdake je karyuM te vAtanI khabara paDI. eTale tene yogya zikSA karIne dezanikAla karyo. paropakAra mATe kRSNa vAsudeve pharIthI aThThama tapanI ArAdhanA karI ane deve prasanna thaIne bherIne pahelAnA jevI banAvI ApI. pharIne kRSNajIe tene eka vizvAsu sevakane ApI. te sevaka kRSNa mahArAjAnI AjJA pramANe barAbara cha mahine bherI vagADate hato. tenI pAse pahelAnI jema ghaNuM regIo AvI tene lAMca ApIne aMdaranuM dravya ApavA mATe samajAvatAM hatAM. paNa teNe kRSNa mahArAjAnI AjJAnuM barAbara pAlana karyuM. tethI temaNe sevaka upara prasanna thaIne tene sAruM InAma ApyuM ne tenI khUba prazaMsA karI. 98
Page #787
--------------------------------------------------------------------------
________________ 708 zAradA ukhara aMdhue ! A dRSTAMtanA sAra ApaNe zu' samajavAnA che ? ke dvArikA nagarI rUpa A kSetra che. tIthakara bhagavaMta rUpa kRSNa vAsudeva che. puNya rUpa devatA che. zerI samAna vItarAga vANI che. bherI vagADanAra samAna vItarAganA sAdhuo che ane 'rUpI rAga che. je satA saMyama laIne vItarAga prabhunI AjJAmAM vaphAdAra nathI rahetA, sUtranA atha geApave che ne mana phAvatA atha kare che ane gRhasthanA rAgamAM paDI rasa, zAtAmAM gRdhdha banIne sUtra ane anI mithyA prarUpaNA kare che evA ziSyA Agama jJAnanAM adhikArI nathI. evA ziSyA ane zrotA anaMta saMsAramAM rajhaLe che ne anaMta duHkhA bhAgave che. jema nava nindgava thaI gayAM temaNe utsUtranI prarUpaNA karI hatI. jamAlie bhagavAnanAM vacana uthalAvyAM. hemALe re ne badale hemALe gayo eTalu uthalAvyuM, te te ghauMmAMthI jema kAMkare! pheMkI devAmAM Ave che tema phUMkAI gayA. anaMto saMsAra vadhAryAM. je jinavANImAM kAI jAtanA pheraphAra karatA nathI ne bhagavaMtanI AjJA pramANe pAlana kare che te meAkSanA mahAna sukhane prApta kare che. arahamnaka kRSNa vAsudeve jatu karyu te deva prasanna thayA ne kevA mahAna lAbha thayA. sATI vakhate je dRDha rahe tenI jagatamAM kiMmata aMkAya che ne dhruvA paNa tenI prazaMsA kare che. ApaNe arahannaka zrAvakanI vAta cAle che. te seTImAM kevA makkama rahyA tA devane namavu' paDayuM. ane te zA mATe Avye| hato te badhI vAta zrAvakane kahI. tyArabAda teNe kahyuM ke huM devAnupriya ! me AvIne mATeA utpAta macAvyeA. pizAcanuM rUpa lIdhuM ne tamane upasarga ApyuM chatAM nA caitra na devALuvidhA ! mIyA vAsaM maLyuM sakke vinde vA thaya; lakhyuMLa paNa maDhe" tame tena thI DaryA nathI, trAsa pAmyAM nathI, udvigna thayAM nathI. tamArA manamAM paNa bhaya pedA thaye| nathI. tethI tamArA mATe zakendra mahArAjAe je tamArI praza'sA karI te kharAkhara yathA che. meM tamArA guNNAnI samRdhdhi joI lIdhI che. tamArA AtmAnuM teja, Atmika khaLa, zarIranuM zUrAtana, dhamamAM tamArI dRDhatA, dharmanI ArAdhanArUpa tamAruM parAkrama A badhA tamArA guNe! meM joI lIdhA che. tame A khadhAM guNA sArI rIte meLavyAM che. A badhA guNA tame apanAvyA che. ane tema tenuM sevana karyu" che. AvA guNavAna, pavitra ane dRDhadhI AtmAne upasa karavA badala mane khUba du:kha thayuM che. "taM khAmemi NaM devANupiyA ! gAi bhujjo 2 evaM akaraNayAe tikaDe paMjaliuDe pAyavaDie eyamahaM viNaeNaM bhujjo 2 khAmei / " tethI huM devAnupriya ! tamane huM khamAvu chuM. tame mane kSamA karo. meM je
Page #788
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para kahe kaMI tamArA aparAdha karyA che tenI huM tamArI pAsethI kSamA mAMguM chuM. tame mArA aparAdha kSamA karavA gya che. havethI bhaviSyamAM koIpaNa vakhata mArAthI AvuM ayogya vartana thaze nahi. A pramANe kahIne deve pitAnA baMne hAtha joDayA ane arahanaka zrAvakanA pagamAM paDIne paMcAga-pAMca aMga namAvIne namaskAra karyA ane pitAnA aparAdhonI bahu vinayapUrvaka vAraMvAra kSamA mAMgI. baMdhuo! eka deva je deva mRtyulekanA mAnavI pAse kSamA mAMge, caraNamAM paDe te jevI tevI vAta nathI. eNe arahanakanI parIkSA karI. parIkSAmAM daDha rahyA te caraNamAM paDIne kSamA mAMgI. ane kSamA mAMgyA bAda " nacarsa Tu kurakuca rati, rariA gAmeva vikipUra sAme dina" te deve araha-naka zrAvakane be kuMDaLenI joDa ApI. te ApIne je dizAmAMthI Avya hato-pragaTa thaye hato te dizA tarapha devalokamAM cAlyA gaye. devanA gayA pachI arahanaka zrAvake jANyuM ke have huM upasargathI mukta thaye chuM. mAruM saMkaTa cAlyuM gayuM che eTale temaNe je sAgArI saMthAre karyo hato te pA. saMthAro pALIne arahanaka pramukha sAyaMtrika pitavaNike e potAnA vahANe AgaLa calAvyA. have teonAM vahANa dariyAI mArge saphara karatAM karatAM kaI nagarImAM Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra : pradyumnakumAra muni pAsethI hakIkta jANune kanakamAlAnA mahele Avyo, kanakamAlA pAsethI meLavelI be vidyAo : atyAra sudhI te mAtAnI pAse AvIne namana karato. Aje namana karyA nahi. ane tenI pAse AvIne beTho tyAre kanakamAlA vicAra karavA lAgI ke nakkI te mArA mehane vaza thaIne mArI IcchA pUrI karavA mATe mArA mahele AvyA che. kAraNa ke jenA manamAM jevuM bharyuM hoya tevuM tene dekhAya. te rIte pradhumnakumAra meghele banIne AvyA che tema mAnIne tene kahyuM-Ave! padhAro mArA nAtha ! je tame mArI IcchA pUrI karaze to huM tamane mAruM sarvasva arpaNa karI daIza. A pramANe lAlaca ApatAM kahe che. he pradyumnakumAra! mArI pAse badhI vidyAmAM prajJapti ane rohINI nAmanI be zreSTha vidyAo che. te huM tamane ApI daIza. pradyumnakumAre vicAra karyo ke AnI sAme mAre enA jevuM thavuM paDaze. ThaganI sAme Thaga thayA vinA vidyA maLaze nahi. tethI teNe mIThAzathI kahyuM ke atyAra sudhI meM koI divasa tArI AjJA levI che? te jema kahyuM tema meM karyuM che. ane haju paNa tamArI AjJAnuM pAlana karIza. mane tamArA eka dAsa samajI le. A rIte pradyumnakumAre kahyuM. mehamAM aMdha banelA manuSya bhAna bhUlI jAya che ke huM A zuM karuM chuM ?
Page #789
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ene mana te ujaLuM teTaluM dUdha dekhAya che. kAmI mANaso jenA upara mugdha bane che tene pitAnuM sarvasva arpaNa karavA taiyAra thAya che. tema kanakamAlAe pradyumnakumArane pitAnA mahele Avele jaIne mAnI lIdhuM ke have A mArA upara mugdha banya che eTale mArI IcchA pUrI thaze. e vizvAsa karIne teNe pitAnI pAse rahelI rohINI ane prajJapti e baMne vidyAe pradyumnakumArane ApI. ane tenI vidhi paNa batAvI dIdhI. pradyumnakumAre baMne vidyAo hastagata karI lIdhI. vidyAdharI kanakamAlA mohAMdha banI hatI paNa pradyumnakumAra mohAMdha na hatuM. e pitAnA cAritra dharmamAM aDaga hatA. kanakamAlAe kahyuM- svAmInAtha! meM mAruM ghara khAlI karIne mAruM sarvasva ApanA caraNamAM arpaNa karI dIdhuM. have Apa mArI ghaNAM divasanI IcchA pUrNa kare. Ave, mArI sAthe beso. ApaNe Icchita sukhe bheLavIe. kanakamAlAnAM mehabharyA vacana sAMbhaLIne pradhumnakumAre kahyuM ke he mAtA! meM to janma dharIne mArA mAtA-pitA tarIke tamane joyAM che. mArI janmadAtA mAtA ke pitAne joyA nathI. je mAtAnI gAdamAM mane mAtRprema maLato hato te mAtAne huM pati banuM te tane cogya lAge che ? jaLamAM agni pragaTa thAya, caMdramAMthI aMgArA jhare ke sUryamAMthI zItaLatA varase ane pavitra gaMgAnadIne pravAha uha vahevA lAgaze, te paNa A tAre putra pitAnuM zIyaLavata toDavA taiyAra nathI, cAhe tuM mArA guNagAna karIza agara to mArA avarNavAda belIza ke mArI nAMkhIza te marI jaIza paNa mAruM satya taLaza nahi. eka te tuM mArI pAlaka mAtA che. bIjI te mane vidyAo ApI. je ApaNane vidyA Ape te gurU kahevAya. te gurUne paNa mAtA kahevAmAM Ave che. eTale tuM mArI gurUmAtA banI gaI. ane jagata te tane mArI janetA mAne che. have tuM vicAra kara. mAtA sAthe viSaya bhoga bhogavI zakAya ? tuM mAtA tarIke mane je AjJA karIza tenuM pAlana karavA huM khaDe page taiyAra chuM. paNa patnI tarIke nahi. vApAtasama vacana zravaNakara aba vAghana rUThI, kara juhAra pradyumna sidhAye, DAra hAtha se chUTI he.... pradyumnakumAranAM vacana sAMbhaLIne kanakamAlAne tenA hRdaya para vajI taTI paDayuM hoya te AghAta lAgyo, ane jema vipharelI vAghaNu dhaDUke tema dhaDUkA karatI bAlavA lAgI ke pApI ! ATaluM samajAvavA chatAM mAnatA nathI. have joI le. kanakamAlAe tene hAtha pakaDayo. tyAre pradyumna vicAra karyo ke A vAghaNanI jema vipharI che.. ahIM eka kSaNa ubhA rahevA jevuM nathI. eTale eka jhATake tenA hAthamAMthI pitAne hAtha choDAvI jema vRkSa uparathI DALa tUTI paDe tema bArIethI paDatuM mUkIne pradyumnakumAra bhAgI gayo.
Page #790
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che pradhanakamAra upara kanakamAlAe mUkelA AkSe5 : pradyumnakumAranA gayA pachI kanakamAlAe vicAra karyo ke A pApI have mane khullI karaze. A vAta bIjAne karI deze te mAruM mAna zuM raheze? tenA karatAM huM tene halake pADuM. ema vicAra karIne eNe nirNaya karyo ke e pApIne enAM pApanuM phaLa cakhADIne jaMpIza. ene khUba krodha AvyuM. eNe potAnI jAte potAnA kapaDA phADI nAMkhyA. vALa toDI nAMkhyA. hAtha, page, pALe, temaja kamaLa aMge upara nakha mAryA, ujharaDA bharI lehI kAyA. hAtha page baTakA bharyA ne raDatI mAthA kUTatI bolavA lAgI. deDe. deDe..... huM ThagAI gaI. pApI mArA upara julma karIne bhAgI gaye. tene kaI pakaDI lAve. A raMgaDhaMga macAvI barAbara strI caritra bhajavyuM. have kAlasaMvara rAjA vigere Avaze ne rANInI A hAlata joIne, tenI vAto sAMbhaLIne pradyumnakumAra pratye ke krodha Avaze. tenA bhAva avasare kahevAze. Aje AyaMbIlanI oLIne mAMgalika dina che. Aje ApaNe arihaMta bhagavAnanA guNanuM smaraNa karI temanA jevA banavA mATe temanAM guNe jIvanamAM apanAvavA joIe. AyaMbIla tapanuM khUba mahatva che. AyaMbIla tapa karavAthI roga maTI jAya che. Aje samaya ghaNo thaI gayuM che tethI vizeSa na kahetAM AyaMbIla tapanI ArAdhanA khUba sArA pramANamAM karaje. eTaluM kahI baMdha karuM chuM. ' vyAkhyAna naM. 84 A suda 8 ne gurUvAra tA. 30-9-76 anaMta karUNAnA kimiyAgara, kRpAsiMdhu tIrthakara bhagavaMto bhavya ane udezIne kahe che ke he cetana ! tuM sAce jhaverI che. te sAcuM jhaverAta pArakhI le. keIne nahi ane mAnavane bhagavAne jhaverInI upamA ApI che tenuM rahasya tamane samajAya che? jJAnI purUSe kahe che ke jhaverI jevuM durlabha mAnavajIvana maLyuM che to tene saMsAranA keDI jevA kAmamAM vyartha gumAve nahi. jevI rIte jhaverI kiMmatI ratnanI sAcI parIkSA karIne tene lAbha uThAve che tevI rIte tame paNa AtmAnA gaNarUpI amUlya ratnonI parIkSA karIne tene lAbha laI le. tenI kiMmata vasala karI le. kavi paNa kahe che ke mAnavajIvana e jhaverAtanI peDhI che. temAM kayA kayA rane rahelA che? saMyama suhIrA nIla niyama vikamatrata, gemedha virAga jJAna mANika harakhIyuM
Page #791
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAre dhakhara tapa japa motI dhyAna pannA naya lasanIyA, abhayadAna pukharAja hI nirakhIle, pUraNa bharIhejina dharama maMjUsa yaha, e rejIva joharI javAhara pArakhI le. A padamAM keTalA suMdara bhAva bharyA che. kavi kahe che ke he jIva rUpI jhaverI ! tArI aMdara jaina dharmarUpI durlabha ratnathI bharelI piTI rahelI che. tene lAbha levAnuM cheDIne tuM bahAra kAcanA TukaDA zA mATe zete phare che? tArA aMdaramAM rahelAM ratnanI pArakha karIne temAMthI Icchita lAbha laI le. A dharmarUpI peTImAM kayA kyA ratna rahelAM che? saMyamarUpI hIrA che niyama rUpI nIlaratna che, vrata rUpI vidyumana che, vairAgyarUpI gomeda ratna che, jJAna rUpI mANeka che, ta5-japa rUpa sAcA mitI che, dhyAna rUpa pannA che ane naya rUpI lasaniyA ratana che ane abhayadAna rUpI pikharAja che.. - jJAnIo kahe che ke he jIva rUpI jhaverI! tuM manuSya che, pazu nathI. pazu game teTale baLavAna hovA chatAM kadI ratnanI parIkSA karI zakatA nathI. paNa tuM te jhaverAtanI pArakha karI zake che. chatAM tArA pitAnAmAM dharmarUpI peTImAM rahelA saMyama, niyama, vrata, vairAgya, tapa, japa, dhyAna, ane dAnAdi rUpI A durlabha rane lAbha kema uThAvatAM nathI? pazunI mAphaka bAhya padArthomAM daSTi karI kSaNika sukha ApanArAM nakalI sAdhane bhegAM kare che paNa AdhyAtmika dRSTithI zAMtipUrvaka vicAra karIza te tane samajAze ke e badhAM nakalI-bhautika sukhanAM sAdhane kAcanA TukaDAM jevAM che. tenI tane kAMI kiMmata upajavAnI nathI. paNa je tArA aMtarAtmAmAM vivekane dipaka pragaTAvI sumi daSTithI AtmAmAM rahelA guNarUpI amUlya ratanene tuM pArakhI laIza te temAMthI mokSamArganI saMpUrNa yAtrAnuM badhuM kharca sahaja rIte temAMthI nIkaLI jaze. AvA amUlya ratnanI pIchANa karanAra jhaverI phakta mAnava banI zake che. pazu nahi. je manuSya jhaverI banIne AtmaguNa rUpI ranI pIchANa karI zakatA nathI te tene jhaverI kahe vyartha che. kAraNa ke manuSya game teTalo ajJAna ane mUrkha kema na hoya ! chatAM pazu nathI kahevAta. kaI jJAnI vicAra kare ke mAre A pazune manuSya banAve che te tene mATe jIvanabhara game teTalA prayatna kema na kare chatAM tene Atmika guNenI pArakhA karanAra manuSya-jhaverI banAvI zakatA nathI. jayAre manuSya prayatna karavAthI Atmika guNane pArakhanAre sAce jhaverI (jJAnI) banI zake che. paNa tene mATe manuSyane laganI ane jijJAsA jAgavI joIe. baMdhuo ! Atmika guNanI pIchANa karavA mATe duniyAbharanAM pustaka vAMcI javA ke tene kaMThastha karavAnI jarUra nathI. moTI moTI DIgrI meLavavAnI paNa jarUra
Page #792
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 780 nathI. ke tarkavitarka karavAnI zakti prApta karavAnI jarUra nathI. ene mATe te vItarAga vacana upara zraddhA karIne bhagavAnanI AjJA pramANe hiMsA-jUTha-cerI-abrahmacaryaparigraha temaja rAga-dveSAdi kaSAyone tyAga karI ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya, aparigraha, kSamA, karUNA, prema, dhyAna, ciMtana, manana ane yathAzakti vrata niyamanuM pAlana karavAnI jarUra che. jemaNe Atmika guNorUpI jhaverAtane pArakhI lIdhuM che tevA AtmAnA sAcA jhaverI arahanaka zrAvaka jAradariyAmAM kaparI kasoTImAMthI pasAra thaI gayA. e sAcA AtmAnAM jhaverI banIne vahepAra karavA jaI rahyA che. deve mAphI mAMgI ane be joDI divya kuMDaLa temane bheTa ApIne deva je dizAmAMthI Avyo hato te dizAmAM cAle gaye. A arahanaka zrAvaka mRtyulokane mAnavI hatA ne? ane tamArA je vahepArI hatuM ne tame paNa vahepArI che chatAM tamArAmAM enA jevI zakti che? tame AvI zakti meLavavA mATe prayatna karo. devanA gayA pachI araha-naka pramukha vaNikee vahANanAM laMgara cheDI nAMkhyA. ane dakSiNa dizAmAM anukULa pavananI sahAyathI temanAM vahANa cAlyA. samudranI sahela karatAM karatAM mithilA nagarInI bahAra dariyA kinAre jyAM gaMbhIraka nAme vahANane lAMgaravAnuM baMdara hatuM tyAM badhA vahepArIo AvI pahoMcyA. vahepArI kene kahevAya? je kaya-vijya kare eTale ke pitAnI pAse rahele mAla vece ne na mAla kharIde te vahepArI kahevAya. arahanaka pramukha badhAM vahepArIoe vahANane dariyA kinAre ubhA rAkhIne laMgara nAMkhyA. eTale ke derIothI sArI rIte bAMdhI dIdhA. tyAra pachI nAnI gADIo tathA moTAM gADAone derIo vigere sAdhanothI sajaja karyA. pachI temaNe gaNima, dharima, meya, ane paricchedya rUpa cAra prakAranI vecANanI vastuone vahANamAMthI utArIne gADIomAM sAmAna bharyA pachI temaNe gADIo ane gADAo jotaryA. jotarIne jyAM mithilA nagarI hatI tyAM gayA. tyAM pahoMcIne temaNe mithilA rAjadhAnImAM javA mATe te mahAprajananI siddhi mATe mahAna purUSone yogya mUlyavAna ratna vigerenI bheTa tathA deve ApelAM baMne kuMDaLe je rAjAne gyA hatAM te sAthe lIdhA. laIne teo badhA mithilA rAjadhAnImAM gayA. mithilA nagarInA kuMbhaka rAjA khUba nyAya nItivAna che. vahepArIo je nagaramAM vahepAra karavA mATe jAya te nagaranA rAjA nyAyapriya ane udAra hoya te paradezI vahepArIone vahepAra karavAmAM sugamatA rahe che. ane je nagaramAM bIjA nagaranA vahepArIe vahepAra karavA jAya te rAjAne paravAno meLave joIe. e
Page #793
--------------------------------------------------------------------------
________________ 784 zAradA zikhara samayamAM rivAja hatA ke je nagaramAM vahepAra karavA hAya te nagaranA rAjAne vahepArIe kiMmatI ratnA AbhUSaNA temaja kAI navIna cIja peAtAnI pAse hAya te bheTa ApatAM hatAM. te rIte arahanaka Adi vahepArIe paNa kuMbhaka rAjAne bheTa ApavA mATe kiMmatI ratnA AbhUSaNA vigere vastue sAthe laIne mithilA rAjadhAnImAM kuM bhaka rAjA pAse jAya che. devAnupriyA ! bhautika dhananI prApti mATe tene cAgya vidhi-vidhAnA karavA paDe che. rAjAne rAjI karavA mATe bheTachu. dharavuM paDe che. teA A dharmasthAnakamAM AvIne cetanarAjAne rAjI karavA mATe kaI bheTay' letAM AvA che ke nahi ? tamAre je sthAnamAM javuM hAya te sthAnamAM javA cAgya lAyakAtI keLavavI paDe che ne ? koi rajavADAmAM javuM hAya teA tene caiAgya svAMga sajIne jAme che. kArTImAM javu hAya te te rIte. lagnamAM javAnuM hoya te lagnanI rIte taiyAra thaIne jAe che. vahepArIne maLavA javAnu hAya teA vahepArI banIne jAme che. pArTI'mAM javAnuM hAya te pArTIne cAgya vastrAla kArA sajIne jAe che. te have tame rAja dharmasthAnakamAM Ave che te dha sthAnakamAM AvavA cAgya lAyakAta keLavIne AvA che ? A dharmasthAnakamAM AzravanAM dvAra baMdha karIne AvavAnuM che. ahI' AvI e ghaDI sAmAyikamAM khesavu joIe. AzravanAM dvAra khaMdha karI saMvaranA gharamAM AvIne esavAthI dugatinAM dvAra baMdha thaI jAya che. parabhavamAM jIvane sahAyaka hAya tA te dharma che, atyAre tame jenA mAhamAM paDI, rAgamAM phasAIne jene tame mArA karI rahyA che te kAI tamAruM nathI. tame kahA che ne ke AMkha mIMcAtA samadha pUrA thaI gayA, e te AMkha mIMcAI ane sabaMdha pUrA thayA paNa jJAnIpurUSa te kahe che ke tArA gADha karmanA udaya thaze tyAre te jenI sAthe sakha'dha bAMdhI jemane mArA mAnIne rAga karyA che te lAka ughaDatI AMkhe paNa sabadhanA baMdha teDI nAMkhaze. tamArA sAmuM nahi jIve te vakhate tamane duHkha thaze. AghAta lAgaze. tenA karatAM samajaNupUrNAMka saMsAranA snehane rAga tamArI jAte teADI nAMkhA. tenA uparanI mUrchA ane mamatA gALI nAMkhe te samaya Ave duHkha nahi thAya, ane hIrAnI khANu jevA manuSyabhavane oLakhIne tame sAcA jhaverI khanI zakazeA. khIjA janmAmAM jJAna-darzana, cAritra, tapa, kSamA, dayA Adi ratnAnI prApti karI zakAtI nathI. eTale te janmA kAlasAnI khANa jevAM che. mATe manuSya jIvanane saphaLa khanAvavA anatha nI khANu jevA saMsAranI mamatA cheDA, ahIM eka prasaMga yAda Ave che. saMsAra mamatAnI jALa samAna che. kadAca telamAM paDelI mAkhI bahAra nIkaLI zake che. paNa je mamatAnI jALamAM phasAI jAya che tenI kevI dazA thAya che.
Page #794
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara eka garIba mA-bApa che. te khUba mahenata karIne peTa bharatA. temane eka dIkarA che. AzA amara che. te rIte potAnA dIkarAne bhaNAvIne AgaLa lAvavA ane te sukhI thAya. ane ApaNe sukhI thaIe te AzAthI kALI majurI karI ghaNAM kaSTa veThI dIkarAne sArA zaheramAM bhaNavA mUke che. kudaratanA yAga che ke garImanA chokarAnu bhaNavA pratye khUba lakSya sAru hAya che. te rIte TUkamAM chekarA bhaNIne DhAMziyAra thayA ane AvA tamArA meAchalA zaheramAM eka mahArASTrI moTI e'mAM menejara banyA. paiseA zuM nathI karAvatu ? paisA AvyA pachI patnI AvI, bagalA, gADI meTara, vaibhavA AvyAM paNa kharekhara, teNe mA-bApane bhUlavADayAM. tethI meAjazekhamAM paDI gaye ne mA-bApane visarI gaye. 46 " sUratA mA-bApa putranI zeAdhamAM" : mAhanA rAgathI raMgAyelAM aneka tarkavitarkane aMte mAtA-pitAe niya karyAM. arere....mArA dIkarAne zu thayu haze ? ekasIDanTa te nahIM thayA hoya ne? Ama aneka kalpAMtathI trUratA muMbaInI a Mdara AvyA. cAre bAju tapAsa karI. galI galI ne nAke nAkeryAM arere....mArA krizAra kayAM haze ? chevaTe zeAdha karatA eka baMgalAnA jharUkhAmAM pitAe kizeArane joce. dIkarAne maLavAM jatAM paDelA mAra : ha bhera doDIne dIkarAnA magalA pAse jAya che. kizAra potAnI patnIne kahe che. A mArA gharaDA mA-bApa che. jemaNe peTe pATA AMdhIne kALI majurI karIne mane bhaNAvyeA che. kharekhara, A tA mAru tI dhAma che. mAru jIvana che. huM enA caraNAmAM jaI caraNaraja caDhAvIne Ayu chuM. A zabdo sAMbhaLatAM zrImatIjIe kaTu veNune varasAda varasAvyeA. AthI ziranu premALa hRdaya palTAI gayuM. ahAhA....duniyA kyAM jaI rahI che ? eka kSaNa pahelAM je ziAra mA-bApane tIdhAma kahe che te khIjI kSaNamAM zrImatInA ArathI AvelA buDhDhA bApane nAkara mAraphata dhakkA mukkA marAvI kaMpAunDa bahAra kADhe che. A dRzya jotAM khApAnA hRdayamAMthI zabdo sarI paDayA. huM dIkarA ! khAMdhyA hatA AzA taNA minArA, banI gayA jamIna dasta e minArA ", AMkhamAM AMsu sAratA DAse| tyAMthI pAchA vaLI jAya che. ane mANasA eka jhADa nIce bese che. ane haiyAnA AghAtathI Dhagale thaIne khApA bheAMya paDe che. ane tyAM temanuM prANa paMkheru uDI jAya che. A banAva banatA mAjInA hAzakAza uDI gayA. arere.... kizAra! teM A zuM karyuM ? tArA gharaDA mA--mApa sAmuM paNa joyuM nahi. beTA ! pitAne pALavAne badale prahAra ApyA ? kayAM tArI eka vakhatanI lAgaNI ne bhakita ane kayAM AjanA kizeAra ! mAjInuM rUdana joI jhADanA pa khI dhrajI gayA. raste janArA mAnavI paNa raDI paDayA. mAjIne bhAna thaI gayuM ke sauMsAra kevA che ? khAnadAna mAjI veza parivatana karIne kAmavALI banIne kizeAranA mahele gayA. ra
Page #795
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kAmavALInA vezamAM mAjI : zeThANI bA ! tamane karaDInI jarUra che? kiranI patnI kahe-hA. zuM pagAra leze? mA-bApa tame je Apaze te, chevaTamAM mAcha dIkarAne ghera rahe che. paNa kSaNe kSaNe pitAne pati yAda Ave che, ne AMkhamAM AMsu sAre che, eka divasa e AvI gayA ke zeThANa bahAra gayA che, ane kizora AphisethI ghera Ave che. mAtA madhurA zabdomAM pitAnI kahANI vArtA rUpe chokarAone saMbhaLAve che. A kahANI gharamAM rahela kizere sAMbhaLI. tenuM hRdaya cIrAI gayuM. dhikAra che mane ! mArI AvI pavitra mAtAne vidhavA banAvI ! mArA pitAnA meM prANa lIdhA. ahAhA....jIvAtmA! tArI zuM dazA thaze ? tuM ahIMthI chUTIza paNa karmanI kaThIna kerTamAMthI kadI paNa chUTI zakavAne nathI. Ama vicAra karatAM pazcAtApanAM jharaNAmAM tene AtmA pavitra banavA mAMDayA. pApane karAra karI kSamA mAMgate mAtAnA caraNomAM AvI cUkI paDe. mAtAe kizerane ekadama haiyA sama cAMpI dIdho. beTA kizora ! uTha beTA uTha! ahA....mADI! A zuM karyuM? tArA jevI pavitra mAtA pAse majurInA kAma karAvyA. are, mArA pitAnA prANa gumAvarAvyA. A duSTa pApI A pApathI kaI rIte chUTaze? Ama kalpAMta karatAM kizora pitAnA pApanI mArI mAMge che. putrane prema jotAM ane patine viyAga yAda AvatAM mAtAnuM haiyuM ekadama bharAI gayuM ane belI uThI - are beTA! tArA heta mane maLyA paNa tAro bApa te cAlyA gayA ne? A rIte pitAnA patinuM smaraNa thatAM ekadama haveSaka AghAta lAgatAM tenuM prANapaMkheruM uDI gayuM. pachI te kizora ane tenI patnIne ekadama hadayapade thaI jAya che. (pU. mahAsatIjIe A dAMtane khUba vistArapUrvaka ane Adhunika yugamAM vartatA kALa sAthe saMkaLAvIne khUba suMdara rIte karyuM hatuM. A daSTAMta sAMbhaLatAM zrotAjanemAMthI eka paNa mAnavI e na te ke jenI AMkhe AMsuthI chalakAI na hoya A daSTAMtanI TUMkI neMdha ahIMyA lakhI che) chele sAra e che ke tame saMsAramAM rahevA chatAM mAyAnA baMdhanathI alipta rahe. saMsAramAM rahevuM paDe te rahe paNa tamArAmAM saMsAra na rahe joIe. jema vahANa samudramAM tare che. cAre bAju jaLarAzI uchaLe che. tene aDadho bhAga pANImAM DUbele che chatAM vahANa DUbatuM nathI. kAraNa ke aMdara pANI pravezavA pAmatuM nathI. tema Atma daSTivALe mAnava saMsAramAM rahe che. tenI cAre bAju vAsanAne sAgara uchaLe che chatAM te DUbate nathI. kAraNa ke AtmAmAM vAsanAnA nIra pravezavA dete nathI saMsAramAM rahevA chatAM saMsArane baMdhanarUpa mAne che. temAMthI nIkaLavA maTe che. je kSaNe tene taka maLe te kSaNe saMsAranA baMdhane cheDI bahAra nIkaLI jaze. pachI eka kSaNa paNa saMsAramAM ubho nahi rahe. AvA arahanaka zrAvakanI vAta cAle che. dharmanAM jANakAra sAcA jhaverI arahanaka
Page #796
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zrAvaka temaja bIjA badhAM vahepArIe rAjAne bheTa ApavA mATe mUlyavAna ratna, AbhUSaNe laIne mithilA rAjadhAnImAM AvyA. "aNupavisittA jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchanti, uvAgacchittA karavala hai mA phuDa " tyAM jaIne teo kuMbhaka rAjA hatA tyAM pahoMcyAM tyAM pahoMcIne te badhA vahepArIeAe rAjAne baMne hAthanI aMjali banAvIne tene mastake mUkIne namana karyA. pachI sAthe lAvelAM ratna vagere upahAra temaja kuMDaLe temaNe rAjAne bheTa dharyA. paradezI vahepArIoe je amUlya ratna tathA divya kuMDaLa bheTa ApyA tene kuMbhaka rAjAe saharSa svIkAra karyo. ghaNAM mUlyavAna rane ApyAM paNa A badhAmAM kuMDaLanI joDI rAjAne khUba pasaMda paDI. ahe! Aja sudhI ghaNuM maMDaLa joyA paNa AvA kuMDaLa meM joyA nathI. zuM tenuM teja che ! zuM tene ghATa cheA kuMDaLa mArI lADIlI putrI mallIkumArIne paherAvuM. tenA kAnamAM zobhI uThaze ema vicAra, karI kuMbhaka rAjAe pitAnI putrI mallIkumArIne te ja vakhate tyAM lAvI. belAvIne phira chuM guyaruM magIpa viThTha jAnavara kAnA vidhA te divya kuMDaLe videha rAjavara kanyA malIkumArIne paherAvyA. paherAvIne tene tenI sAthe tyAMthI kanyAne aMtaHpuramAM pahoMcADI. kuMbhakarAjAnI sabhAmAM mallIkumArI AvIne cAlI gaI. tyAre jANe vIjaLIne jhabakAre na thaye heya ! te jhabakAre thaye. malalIkumArIne joIne arahanaka Adi paradezI vahepArIo thaMbhI gayA. aha ! ApaNe A zuM joyuM? zuM malalIkumArInuM teja che! zuM tenuM rUpa che. A kinnarI che? vidyAdharI che! uvazI ke apsarA ! AnuM rUpa ja kaI alaukika che. AvuM divyarUpa A pRthvI upara atyAra sudhI keInuM ApaNe joyuM nathI. mallIkumArInuM rUpa joI sau sabhAjane AzcaryamAM paDI gayA. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra -kanakamAlA rANIe barAbara strI caritra bhajavyuM. eNe zuM zuM karuM te vAta gaI kAle kahevAI gaI che. eNe barAbara bhavAI bhajavI ane bUma pADI deodeDo.Thaga mane ThagIne bhAgI gayo che. Ama bolIne rANI jorajorathI raDavA lAgI. eTale tarata kAlasaMvara rAjA, pradhAna vigere badhA deDIne AvyA ne pUchayuM. rANIjI ! tamArI AvI dazA keNe karI ? tyAre kanakamAlAe kahyuM-svAmInAtha! jene putra samAna gaNIne meM pAlana karyuM, lADa laDAvyA ne jenuM pAlanapoSaNa karyuM te nIca chokare mArA upara kudRSTi karavA uThaze. sapane dUdha pIvaDAvyuM paNa badhuM jhera rUpe pariNamyuM. nAtha ! Apa A mArA aMgopAMga joIne samajI zako che ke te
Page #797
--------------------------------------------------------------------------
________________ 788 zAradA zikhara putra keTale nirlaja, adhama ane dUra karma karanAre nIca che! eNe mArI lAja lUMTavA mArA dehanI A dazA karI paNa nAtha ! eNe ATalo badho julma karyo chatAM ApanI kRpAthI ane kuLadevInAM prabhAvathI mAruM zIyaLa khaMDana thayuM nathI. eTalI huM bhAgyazALI chuM, paNa have te lehIthI nItaratuM kapAyela tenuM mAthuM nahi jeuM te huM jIvI zakIza nahi. mATe tenuM mAthuM kApIne mArI sAme lAvo te mane zAMti thAya. juo, A saMsArane meha ke che ! rAjA mAne che ke mArI rANI satI zirAmaNa che. temane khabara nathI ke rANI pradyumnakumAramAM Asakta banelI che. eTale rANunI sthiti joIne nirNaya karyo ke huM A pApI chekarAne mArI nahi nAMkhuM te rANI citAmAM paDIne baLI maraze. eka vakhatanA prANapriya putra evA pradyumnakumAra upara rAjAne khUba krodha AvyuM. basa, e nIca kare enA manamAM samaje che zuM? atyAre ja tene marAvI nAkhuM. - pragnakamArane mAravAnI kapaTajALa :- kAlasaMvara rAjAe vajA mukha Adi pitAnA putrone lAvyA. ane temane kahyuM-putro ! pradyumnakumAra khUba nIca che. tenI khUba niMdA karIne kahyuM-e duSTane game tema karIne mArI nAMkhe. Ama te e jaldI mare tema nathI. kAraNa ke te ghaNe baheza che. vaitADhyagiri upara soLa bhayasthAnemAM te vijaya meLavIne Avyo che. te divase e rathamAM besIne AvyA ne tame page cAlIne AvyA tyAre enI nIcatAnuM mane bhAna thaI gayuM hatuM. e tyAMthI ghaNI vidyAo meLavIne Avyo che mATe tene jIta bahu muzkela che. sArA nagaranI prajA tene cAhe che. mATe tame e kaI upAya karIne tene mArI nAMkhe ke ApaNe tene mArI nAMkhyo che te vAta jAheramAM na Ave. tyAre putroe kahyuMpitAjI! bahu sAruM. ame e vAtanI keIne jANa na thAya te rIte badhuM patAvI daIzuM. Apa ciMtA na kare. baMdhuo ! siMhane pakaDa hela nathI tema A pradyumnane mAre te A vidyAdhara putronuM gajuM nathI. temaNe vaitADhaya parvata upara temanuM parAkrama joyuM che. paNa IrSyA ne krodha bhUrI cIja che. eTale pharIne mAravA taiyAra thayA. pahelAM te temaNe pradyumnakumAra sAthe pahelAMnI jema mitratA bAMdhI. eka divasa badhAM kahe che cAle, ApaNe jaMgalamAM pharavA mATe jaIe. pradyumna tathA vidyAdharakumAro pharatAM pharatAM gADha jaMgalamAM AvyA. tyAM eka moTI vAva AvI eTale badhA kumAre kahe che ke ApaNe A vAvamAM snAna karIe. e vAvanA kAMThe eka vRkSa hatuM. vaja mukhe kahyuM ke ApaNe evI rIte snAna karavuM che ke A vRkSa upara caDhIne vAvaDImAM paDavAnuM pachI 2nAna karIne bahAra AvavAnuM. bele, sauthI pahelAM keNa paDavA taiyAra che ?
Page #798
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 788 bIjA kumAroe kahyuM ke ApaNAM pradhumnakumAra bhAI khUba zuravIra che. te pahela kare. pradyumnakumAra kahe kaI vAMdho nahi. huM taiyAra chuM. pradyumnakumAra vRkSa upara caDhIne vAvamAM paDavA taiyAra thaye eTale tenI pAse rahelI vidyAoe kahyuM ke A leke tamane vAvamAM DUbADIne mArI nAMkhavA mATe A mAyA racI che. mATe tame tamAruM asala rUpa gupta karIne bIjuM rUpa banAvI vAvamAM paDe. eTale pradyumnakumAre vidyAnA baLathI pitAnA jevuM rUpa banAvIne vRkSa uparathI vAvamAM paDa. pachI pite vAvamAM nAna karIne bahAra nIkaLe hoya te rIte pitAnuM asala rUpe pragaTa karyuM ne kahyuM bhAIe huM snAna karIne AvyA. have tame paNa snAna karavA vAvamAM paDe. eTale kAlasaMvara rAjAnA vA mukha Adi putro vAvamAM kUdI paDyA. tyAre madanakumAre vidyAnA baLathI eka vidyAdhara putrane rAkhIne bIjA badhAne vAvamAM nIce mAthuM ne upara paga te rIte ulaTAvIne svaibhita karI dIdhA. A badhuM joIne je kumAra bAkI hatuM te gabharAI gayo ne deDatA jaI kAlasaMvara rAjAne samAcAra ApyA. A vAta sAMbhaLI rAjAne khUba gusase Avyo. ene mAravA mATe rAjA pite caturaMgINI senA laIne dhamadhama karatuM AvyuM. tyAre pradhumnakumAre paNa vidyAnA baLathI sinya vikrovyuM. A joI rAjAne thayuM AnI pAse sainya te che nahi ne ATaluM sainya kayAMthI lAve ? hiMmata karI rAjA enI sAthe laDavA lAge te thaDIvAramAM rAjAnuM sainya china bhina karI nAMkhyuM. 0 bhAganuM sainya rahyuM nahi. eTale rAjA gabharAye, rAjAe pradhAnane kahyuM ke have ApaNuM baLa kAma nahi Ave. mATe tame hamaNAM A sainyane saMbhALe. huM rANI pAse be vidyAo che te laIne jaladI pAchI AvuM chuM. vidyAnA baLathI ApaNe tene jItI zakIzuM. eTale rAjA pradhAnane sainya soMpIne vidyA levA mATe kanakamAlA rANI pAse jaze. Aje AyaMbIlanI oLIne bIjo divasa che. Aje ApaNe sidha bhagavaMtenA guNenuM smaraNa karIne sidhdhapadanI prApti karavA mATenI ArAdhanA karavAnI che. Aje jeTalo samaya maLe teTaluM sidadha bhagavaMtanA guNanuM, temanA svarUpanuM ciMtana -manana karavuM. samaya thaI gayela che. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna na. 85 Aso suda 9 ne zukravAra tA. 1-10-76 rAga-dveSanA vijetA, mekSa mArganA praNetA ane AgamanA AkhyAtA evA sarvajJa bhagavaMtoe vizvanA khUNe khUNe vicarI, jagatanAM aneka bhavya jIne preraNAnAM
Page #799
--------------------------------------------------------------------------
________________ hy@ zAradA zikhara pIyuSanAM pAna karAvatAM kahyuM che ke he bhavya jIve ! anaMtakALathI ajJAna dazAmAM aTavAyelA che azAMtinI AgamAM hemAI rahyA che. dareka jIvane zAMti game che, zAMti Icche che paNa tame keIne pUcho ke bhAI! tane zAMti che? te tamane bhAgye ja e kaI maLaze ke je kaheze ke mane zAMti che. jhuMpaDImAM vasanArane tyAM havelI caNAI jAya ane paga ghasIne cAlanArane meTara maLI jAya chatAM tenI bahAranI vRtti ghaTatI nathI ne aMtaranI dizA sUjhatI nathI. tenuM kAraNa eka ja che ke mAnavI vRttione gulAma banI gayela che. ane bhautika sukhanAM navA navA sAdhananA baMdhanamAM jakaDAI gayo che. ATalAM sAdhane ene maLyA chatAM navAM navAM sAdhane meLavavAnI ghelachAmAM bahAranA asaMkhya vicAre tenA magajamAM ramatA hoya che. eTale sAcI zAMti kyAM che tene te vicAra karI zakato nathI. sAcI zAMti kyAMthI maLe? A prazna je mAnavInA dilamAM uThe te tene upAya thAya ane tene mATe upAya thAya te jarUra zAMti maLe. Ajane mAnavI zAMtine Icche che. tene mATe IlAje kare che paNa Aje moTA bhAganA manuSyo avaLA upAye kare che. jethI zAMti jhAMjhavAnA jaLanI mAphaka dUra ne dUra bhAgatI jAya che, ne manuSya azAMtinA tApamAM zekAI jAya che. mAnavI mAne che ke huM zAMti mATe prayatna karuM chuM chatAM sukha ke zAMti maLatI nathI. duHkha ane azAMti vadhatI jAya che. tenuM kAraNa purUSArtha avaLe che. ane jayAM duHkha che, azAMtinI Aga che tyAM sukha ane zAMti chava mAnI beThA che. pachI zAMti ke sukha kyAMthI maLe ? je mAge javuM che te mArganuM jJAna na hoya, te mArgane jANakAra miye paNa sAthe lIdhe na hoya te sanmArgane badale unmArge caDhI javAya ane herAna thaI javAya che. Ajane mAnavI zAMtinA sanmArgathI bhUle paDI azAMtinA unmArge caDhI gayo hoya tema nathI lAgatuM? lAge che. chatAM haju sanmArge AvavAnuM jIvane mana thatuM nathI. A kevI avaLAI che ! maharSi pAtaMjali eka vakhata belyAM che ke bhautika saMpatti, sAdhane ane padArtho jJAnI AtmA mATe aMgArA samAna che. eTale ke prANImAtra padArthanAM mota kAraNe viSaya kaSAyanI javALAmAM jalI rahyo che. tame ekAMtamAM besIne zAMta citte vicAra karaze te samajAze ke Akheya saMsAra rAga-dveSanA dAvAnaLamAM banI rahyo che. tyAM zAMti kyAMthI maLe? mAnI le ke kaI eka kaDapati zeTha che, paNa je tene mAnanI, sattAnI ane tRSNanI bhUkha lAgI hoya te zuM kare nI milkata tene zAMti ApI zake kharI ? "nA". je mANasanI pAse paisA, patnI, parivAra Adi badhuM hovA chatAM bIjAnuM sukha joI IrSAnI AgamAM baLatuM rahe tene traNa kALamAM zAMtinA sadanamAM mahAlavAnuM saubhAgya sAMpaDatuM nathI.
Page #800
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 71 vAratA zikhara sAmAnya manuSya eTale ke mohamAM paDelA manuSya bhautika sukhanI sAmagrI meLavavA mATenA upAye zodhe che. tyAre jene AtmatatvanI pIchANa thaI che, jaDacetananuM bhedajJAna thayuM che tevA AtmAe Atma saMzodhanamAM lIna bane che. sAmAnya manuSyo aMtaranA dvAra baMdha karIne carmacakSuthI bAhya duniyAnuM avalokana kare che. tyAre AdhyAtmika mahAtmAo carmacakSu baMdha karI aMtara daSTithI AtmAnI duniyAnuM avalokana kare che. mAnavI bahAranI duniyAmAM otapreta banIne AtmAnI duniyAne bhUlI gayo che. tene kAraNe mAyAnI chAyAmAM kAyAne karamAvI nAMkhavA chatAM je mAMge che te maLatuM nathI. je zeAdhe che te jaDatuM nathI. tyAre te hatAza, duHkhI ane uddavigna banI jAya che. ATalA mATe jJAnIo paDakAra karIne kahe che ke he jIva! te anAdi kALathI avaLe prayatna karI azAMti meLavI. have samajaNanA gharamAM AvIne tuM e prayatna karI le ke jethI zAzvata zAMti tane prApta thAya. zAzvata zAMti prApta karavAne sAco mArga jene maLI gayo che tevA arahanaka zrAvaka bhale bAhA saMpatti mATe vahepAra karavA nIkaLyA che. saMsAramAM beThA che eTale saMsAranA kAryo karavA paDe che paNa temAM temane rAga ke moha nathI. saMsAramAM rahevA chatAM tenAthI nirALA hatAM. tethI mithilA nagarInA kuMbhaka rAjAne pitAnA divya kuMDaLe bheTa ApyA. te sivAya bIjA ghaNAM mUlyavAna ratna paNa ApyA hatAM. rAjAne kuMDaLa bahu gamyA eTale tarata temaNe pitAnI lADIlI dIkarI mallIkumArIne sabhAmAM belAvI badhAM vahepArIonI samakSamAM arahanaka zrAvake leTa ApelAM maMDaLa tenA kAnamAM paherAvyA. badhAnI vacce mallakumArIne rAjAe bolAvI temAM paNa eka kAraNa che ke jemaNe bheTa ApI che tene ema saMteSa thAya ke amArI vastu yogya pAtrane maLI che. mallIkumArInA kAnamAM te kuMDaLa zobhI uThayA. jyAre kuMDaLa paherAvyA tyAre te grahavAsamAM hatA paNa bhAvimAM tIrthakara banavAnA hatAM. tIrthakaranA dehanI krAMti, temanuM rUpa ne teja te kaI alaukika hoya che. mallIkumArInuM rUpa ane teja jeIne AvanAra vahepArIo thaMbhI gayA. aho ! AvuM rUpa te kayAMya joyuM nathI. kuMDaLa paherAvIne rAjAe tarata tene mokalI dIdhI. jenArane te ema lAgyuM ke jANe ! vIjaLIne jhabakAre thaIne vilIna thaI gayA. mallIkumArInA gayA pachI kuMbharAjA AvelA vahepArIoe je bheTa ApI hatI tene badale vALavA mATe kaMI ApavA IcchatAM hatAM. AgaLanA rAjAomAM keTalI nIti hatI ! vahepArIe bhaTaNuM Ape te te laIne besI rahevAnI vRtti na hatI. je bheTa Ape tene badale vALI detA hatAM. Aje te jyAM juo tyAM levAnI vRtti vadhI che paNa devAnI vRtti nathI. jenI vRtti evI che ke ApaNAMthI bane te
Page #801
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara daI chUTavuM paNa keInuM levuM nahi te devavRtti che. ane jenI bIjAnI pAsethI levAnI vRtti che paNa samaya Avye devAnI vRtti nathI te AsurI vRtti che. ahIM arahanaka Adi vahepArIoe kuMbhaka rAjAne divya kuMDaLa ane rane bheTa ApyA te laIne rAjAe zuM karyuM? ____ "tae NaM se kubhae rAyA te arahannage pAmokkhe nAvAvaNiyage viuleNaM vattha gaMdha gAva huvaM vicAre tyAra pachI te kuMbhaka rAjAe araha-naka pramukha sAMyAtrikonuM vipula vastro, sugaMdhita mALAo ane alaMkAre vaDe temanuM sanmAna karyuM. sanmAna karIne temanI vastuo para kara (mahesUla) mApha karyo. arahanaka Adi vahepArIo pAsethI kyavijya upara mArA rAjakarmacArIe kara le nahi te paravAne-AjJApatra rAjAe temane lakhI Ape. juo, kuMbharAjA kevA gaMbhIra ne udAra che. temane mUlyavAna vastro, AbhUSaNe ane sugaMdhita mALAo ApIne temanuM bahumAna karyuM. temane mIThA vacanathI premapUrvaka pUchayuM ke tame kayAMthI Ave che? tyAre temaNe kahyuM ke ame caMpAnagarIthI vahepAra karavA mATe AvyA chIe. tyAre kuMbhakarAjAe kahyuM- tame mArI nagarImAM khuzIthI rahe ne vahepAra karI ghaNuM dhana kamAo. tame je mAla laIne AvyAM che tenuM vecANa karo ne neve mAla kharIde. baMdhuo! tame A dharmasthAnakamAM zA mATe AvyAM che ? kaMIka kharIdavA AvyAM che ne ? tamArA aMtaramAM rAga-dveSa ane kaSAyanA kacarA bharyA che tene bahAra kADhIne vItarAgavANInuM zravaNa karI temAMthI jJAna, darzana, cAritra, tapa, dayA, kSamA, saraLatA vigerene kiMmatI mAla kharIda kare. vItarAganA saMte temanI pAse je mAla bharyo che te tamane roja batAve che. temAMthI tamane je pasaMda paDe te laI le. AgaLanAM zrAvake bhagavAnanA samosaraNamAM vANI sAMbhaLavA mATe jatAM hatAM. eka vakhata vANI sAMbhaLIne kaMIka mahArAjAo ne rAjakumAre vairAgya pAmI jatAM ane bhagavaMtane kahetAM hatAM ke prabhu ! ame amArA mAtA pitAnI AjJA laIne ApanI pAse dIkSA levA mATe AvIe chIe. tyAre bhagavaMta zuM kahetA ? "dAsudaM revALujivA mA virSa " he devAnupriya! tamane nigraMtha pravacana upara zraddhA thaI che. saMyama paMthe prayANa karIne kalyANa karavA mATe tamArA AtmAne vega upaDe che te temAM vilaMba karaze nahi. - have arahanaka zrAvaka Adi vahepArIonuM kuMbhakarAjAe vastrAbhUSaNe ApIne sanmAna karyuM ane temane kara mApha karI mithilA nagarImAM vahepAra karavAne paravAne lakhI Ape. ATaluM karIne vidAya na karyA paNa temane mATe zuM karyuM?
Page #802
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 793 "vijA rAmane gAvAze viza kavirA " vahepAra mATe kara mApha karavAnuM AjJApatra lakhI ApIne rAjAe rAjamArga para Avele pitAne bhavya mahela utaravA mATe Ape. A pramANe badhI vyavasthA karI ane pachI kuMbhakarAjAe temane tyAMthI vidAya karyA. baMdhuo! A kuMbhaka rAjA kaMI sAmAnya na hatAM. moTA rAjA hatAM chatAM temanAmAM keTalI udAratA hatI! paradezI vahepArIonuM keTaluM svAgata karyuM. temanI sAthe premathI vAtacIta karI ane rahevA mATe pitAne suMdara mahela Ape, ne vicAryuM ke mArI nagarImAM paradezI vahepArIo AvyA che te mArA nagaranA vahepArIonI sAthe jaladI oLakhANa thAya, temane vahepAra dhamadhokAra cAle ne ghaNuM dhana kamAIne saMtuSTa thaIne jAya, AvI temanI vizALa bhAvanA hatI. kuMbhakarAjAnI udAratA ne vizALatA joIne vahepArIone khUba AnaMda thaye. harSa pAmatAM rAjAe ApelA mahelamAM AvIne teo utaryA. tyAM rokAyA ane pite je mAla lAvyA hatAM tenuM vecANa karavA lAgyA. vahepAra khUba dhamadhokAra jAmyuM che. je mAla lAvyAM che tenA savAyA mUla maLe che. mAla vecIne je rakama maLI temAMthI teo mAla kharIda karavA lAgyA. mithilA nagarImAM teo ghaNuM divasa rokAyA. temane badhe mAla khapI gaye. dhAryA karatAM savA lAbha maLe eTale badhA vahepArIe khuza thayAM. vahepAra karavA mATe na mAla kharIda karI temaNe pitAne badhe mAla tathA sAmAna gADIo tathA gADAmAM bharyo. ane mithilA nagarImAMthI prasthAna karIne nIkaLIne jyAM gaMbhIraka pitayattana (pATaNa) eTale vahANa ubhuM rAkhavAnuM baMdara hatuM tyAM AvyA. tyAM jaIne vahANa taiyAra karyuM. ane gADIo tathA gADAmAMthI badhe mAlasAmAna utArIne vahANamAM mUko, ane dakSiNanukULa pavana vahevA lAge tyAre temaNe tyAMthI vahANa calAvyA. khUba zAMtipUrvaka sahIsalAmata rIte temanA vahANa caMpAnagarImAM AvyA. laMgara nAMkhIne vahANa ubhuM rAkhyuM. ane vahANamAMthI gaNima Adi cAra prakArane mAla tathA badhe sAmAna utArIne mUkI dIdhe. pitAnI nagarImAM pahoMcyA pachI niyama pramANe pitAnI nagarInA rAjAne bheTazuM ApavA mATe javA taiyAra thayA. teo mahAI sAdhaka bahu mUlyavAna ratna ane divyakuMDaLanI jeDa laIne caMpAnagarImAM aMgadezAdhipati caMdrachAya nAmanA rAjA hatA tyAM gayA. jaIne temaNe mUlyavAna ratna, anya navIna vastuo, temaja divyakuMDaLanI joDI caMdrachAya rAjAne bheTa karI. aMga dezanA caMdrachAya rAjAe temane arpaNa karela ra, AbhUSaNe temaja mahAI kuMDaLanI joDa vigerene saharSa 101.
Page #803
--------------------------------------------------------------------------
________________ 794 zAradA zikhara svIkAra karyo. svIkAra karyA bAda temaNe arahanaka vigere sAMyAtrikone A pramANe pUchayuM-he devAdepriye! tame ghaNuM Akara vigeremAM paribhramaNa karatAM rahe che temaja lavaNasamudrane paNa vahANa vaDe vAraMvAra pAra karatAM rahe che. te sthita 4i a ripu ? te tame keIpaNa navAInI vAta joI hoya te batAve. devAnupriye ! tamArAmAMthI kaI pahela vahele paradeza gaye hAya, ghaNAM deza joIne ghaNu vakhate pitAne ghera Ave tyAre tamArA mAtA, pitA, patnI badhAM tamane pUche che ne ke tame navA navA dezamAM pharI AvyA, tyAM tame jevAlAyaka zuM zuM joyuM? te tame amane kahe. badhA jANavA mATe AturatA rAkhe che ne ? tamArI vAte sAMbhaLatAM temane ema ja lAge ke jANe ahIM ja amerikA ne yurepa khaDuM thaI gayuM na hoya ! te rIte caMdrachAya rAjAe paNa khUba AturatApUrvaka vahepArIone pUchayuM ke tame ghaNAM nagaramAM pharyA. ghaNuM dhana kamAIne AvyA che te navA navA pradezamAM keI rAjAnA bhaMDAra, keI jevAlAyaka sthaLa ke koI rAjAnuM aMteura vigere kaMIka AzcaryakArI navIna joyuM che ? ke je atyAra sudhImAM kadI na joyuM hoya? je tame joyuM hoya te mane kaho. aMgadezanA adhipati caMdracchAya rAjAnI jijJAsA jaIne arahanaka pramukha vahepArIoe temane A pramANe kahyuM parva rAkhI svAmI ! ame arahanaka pramukha ghaNAM sAyAMtrika pitavaNike A caMpAnagarInA rahIza chIe. ame eka vakhata gaNima Adi cAra prakAranI vecANanI vastuo laIne dariyAI mArgethI mithilA nagarImAM gayA hatA. tyAM ame je kaMI joyuM che te tamArI sAme vadhAre paDatuM nahi temaja eAchuM paNa nahi eTale ke tyAM jevI rIte je rUpamAM ame joyuM che te ame tamArI pAse kahIe chIe. ame ahIMthI vahANamAM besI ghaNe mAla laIne mithilA nagarInA baMdare pahoMcyA. tyAM jaIne kuMbhaka rAjAnA darzana mATe mithilA rAjadhAnImAM gayA. tyAM jaI rAjAnA darzana karI temanI sAme mUlyavAna ratna AdinI bheTa temaja kAnanA kuMDaLanI joDI mUkI. te amArI bheTa svIkArIne te ja vakhate kuMbhakarAjAe pitAnI videha rAjavara kanyA mallIkumArIne bolAvI. belAvIne tene kuMDaLa paherAvyA. paherAvIne tarata temaNe kanyAne aMtaHpuramAM mokalI dIdhI. taM esa NaM sAmI ! amhehiM kuMbharAya bhavaNaMsi mallIvideha accherae diTe, taM no khalu annA kAvi tArisiyA devakannA vA jAva jArisiyANaM mlliivideh| he svAmI ! ame kuMbhaka rAjAnA mahelamAM sarvaguNa saMpanna videha rAjavara kanyA malIkumArInA rUpamAM Azcarya joyuM che,
Page #804
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA zikhara he mahArAjA ! ame malIkumArInA rUpanI zuM vAta karIe ? enA jevuM alaukika rUpa ame Aja sudhImAM kayAMya joyuM nathI, amArI sAme enA jevI bIjI ke I devakanyA, asurakanyA, nAgakanyA yakSakanyA, gaMdharvakanyA athavA rAjakanyAne joI nathI ke evI videha rAjavarakanyA malIkumArI jevI Azcarya rUpa hoya! A rIte arahanA pramukha sAMyAtrikanA mukhethI mallIkumArInA rUpanuM Azcarya sAMbhaLIne caMdrachAya rAjAe arahanA pramukha tivaNikanA vastra vigere ApIne satkAra karyo. temaja madhura vacano vaDe temanAM khUba vakhANa karyA. tyAra bAda rAjakIya kara mApha karIne temane vidAya karatI vakhate kahyuM ke "mArA tamAma rAjakarmacArIoe arahanaka vigere vahepArIo pAsethI kAviyanA vyavahAramAM rAjakIya kara le nahi." AvuM AjJApatra lakhI ApyuM. tyArapachI arahanaka pramukha vaNika jananAM mukhethI sAMbhaLelA vacanethI mallIkumArI upara caMdrachAya rAjAne prema utpanna thayA. ane temaNe tarata dUtane belAvIne kahyuM ke he devAnupriya ! tame mithilA nagarImAM jaIne kuMbhaka rAjAne kaho ke tamArI putrI mallIkumArIne caMdrachAya rAjA cAhe che. je tamArI putrI mAruM AkhuM rAjya mAMgaze te huM tene AkhuM rAjya samarpaNa karavA taiyAra chuM. caMdragjhAya rAjAne mallIkumArI sAthe pUrvane neha che eTale tenuM nAma sAMbhaLatAM tenA pratye anurAga jAge. tene najare joI paNa nathI, vahepArIonA mukhethI tenAM rUpa ane guNanI prazaMsA sAMbhaLIne tene paraNavAnI IcchA thaI. malIkumArIne maLavA mATe talasATa jAge. caMdrachAya rAjAe mallIkumArIne maLavA mATe ekeka kSaNa vasamI lAgI. tethI caMdrachAya rAjAne dUta mithilA rAjadhAnImAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra :- pradyumnakumAra sAthe yuddha karatAM kAlasaMvara rAjAnuM sainya veraNa cheraNa thaI gayuM. eTale temaNe vicAryuM ke rANI pAse rahIzuM ane prajJapti e be vidyAo che te laI AvuM. A vicAra karIne te pradhAnane lazkara soMpI kanakamAlA rANI pAse AvyA ane kahyuM-mAre pradyumna sAme yuddha karavA mATe vidyAnI jarUra paDI che mATe mane jahadI vidyA Apa. tyAre rANIe dhImA avAje kahyuM ke mArI pAse vidyA nathI. mane pradhumna khUba vahAle hato tethI nehavazAta tenI rakSA khAtara meM tene vidyA ApI dIdhI che. mane khabara na hatI ke te AvuM karaze. nAtha! have zuM karuM? ema kahIne raDavA lAgI. rANInI vAta sAMbhaLIne rAjAe kahyuM ke tane pradyumnakumAra game teTale vahAla ha paNa tene tuM vidyA ApI de tevI nathI, paNa te je tene vidyA ApI che te temAM nakakI bheda che. nakkI tuM bagaDI
Page #805
--------------------------------------------------------------------------
________________ 796 zira upara che. te ene tAre banAvavA lAlacathI vidyA ApI dIdhI che, tuM ja kulaTA che ne te ja A dhAMdhala macAvyuM che. ema rANIne Thapake ApI nirAza thaIne rAjA pAchA yudhdha karavA AvyA. pharIne rAjA tenI sAme laDavA lAgyA. tyAre pradhumnakumAre tene nAgapAzathI bAMdhI dIdhe. nAradaRSinuM Agamana" - pitA ane putra baMne yudhdha karatAM hatAM te samaye nAradajI tyAM AvI pahoMcyA, ne temaNe kahyuM ke he pradhumnakumAra ! tuM tenI sAthe yuddha kare che? A tArA upakArI pitA che. temanI sAme tArAthI yudhdha karAya nahi. A tArI bALaka buddhi cheDI de ne tArA pitAne tuM nAgapAzanA baMdhanathI mukta karI de. pradyumnakumAra khUba samaju hatuM, tene Ama pitA sAthe laDavuM gamatuM na hatuM. te samajatA hatA ke vRkSa game teTaluM uMcuM hoya paNa kaMI AkAzane bhedI zakatuM nathI, tema huM game teTale baLavAna ane buddhizALI heu paNa kapALathI nAka nIcuM te nIcuM che tema huM pitAjI pAse sadA nAne chuM, paNa prasaMga e. banyuM eTale laDavuM paDayuM. jema AMbA upara kerI Ave che tyAre AMbe kerInA bhArathI namI paDe che, drAkSa, AMbalI, saMtarA vigere phaLa AvatAM tenAM vRkSe bhArathI nIcA namI jAya che. ane kuLavAna hAthI ane ghaDo paNa tene mAlikanA caraNamAM namI paDe che tema parAkramI, hoMziyAra, vinayavaMta madanakumAra kAlasaMvara rAjAnA caraNamAM namI paDe. ane tarata rAjAne nAgapAzanA baMdhanathI mukta karyA. ane yuddha baMdha karI rAjA pitAnA mahelamAM temanAM putra-parivAra ane sainyanI sAthe cAlyA gayA. pradhumnakumAranuM parAkrama, vinaya, namratA, buddhi A badhAM guNe joIne nAradajInI chAtI gajagaja phulavA lAgI. tarata tenI pAse AvIne tene bheTI paDayAM ne kahyuM- beTA ! dhanya che tArI jananIne! tyAre pradhumnakumAre temanA caraNamAM paDI namana karyuM ne gaLagaLA thaIne kahevA lAgyuM. he munirAja! tame AvIne yudhdha baMdha karAvyuM. mArA pitAjI te cAlyA gayA. have A jagatamAM mAruM keNa che? jemane meM mArA sarvasva mAnyA hatA te mArA-pitA te mArA zatru banI gayA che. have huM kyAM jAuM ne zuM karuM? tyAre nAradajIe kahyuM- beTA! tuM zA mATe gabharAya che? tAre te ghaNuM badhAM che. tArA jevuM te jagatamAM kaI bhAgyazALI nathI. paNa te janma dharIne kAlasaMvara rAjA pitA ane kanakamAlA mAtAne joyAM che eTale ema thAya che ke mAruM kaI nathI paNa sAMbhaLa. tumasA sabhAgI nahi jagata meM zrIkRSNa sA tAta, : rUkamaNI sI guNavAna mAtA tuma, yaduvaMza vikhyAta-, zrotA,
Page #806
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara trikhaMDa adhipati kuNuvAsudeva tArA pitA che ne guNIyala rUkamaNI tArI mAtA che. AvA pavitra yAdava vaMzamAM tAro janma thayo che. huM tane laI javA mATe AvyA chuM. tArA vize tArI mAtA ane pitA jhUre che. mATe have tuM vilaMba karyA vinA mArI sAthe cAla. mANasa je kharA samaye na Ave te tenI kaI kiMmata nathI. varasAda comAsAmAM varase te tenI kiMmata che. paNa je phAgaNa ke citra mahinAmAM game teTale varase te tenI kaI kiMmata nathI. jyAre rAvaNa sItAjIne uThAvI gayo tyAre rAmacaMdrajI muMjhAyA. te vakhate temane sAco bhakta hanumAna doDIne Ave ne duHkhamAM rAmacaMdrajIne sahAya karI sItAjIne patto meLavI Ape. ane sItAjIne levA jatAM vanamAM suzrI rAmacaMdrajIne madada karI. te tenI kiMmata aMkANI. te rIte he pradyumnakumAra ! atyAre tArI mAtA tArA mATe kALA pANIe raDe che. kRSNajI paNa udAsa banyAM che. A vakhate tuM tyAM AvIne tArA mAtA-pitAne zAMti pamADa. tuM jahadI cAla. tArI zodha karavAmAM te tArA mA-bApe bAkI nathI rAkhyuM. bIjI paNa eka vAta kahuM chuM te sAMbhaLa. "bhAmAM sutake khyAha bIcameM, jAve mAta zIra keza, je jAve te vaha nahIM jA, tuma mana heya kaleza .zrotA tArA pitAjIne ghaNI rANIe che. temAM satyabhAmA nAmanI tArI sAvakI mAtA, che. teNe tArI mAtA sAthe zarata karI che ke mAro putra pahele paraNe te tAruM mAthuM muMDAvIne mArA paga nIce tArA vALa kacaravA ane tAre putra pahele paraNe te mAruM mAthuM muMDAvIne mArA vALa tArA paga nIce kacaravA. te have tene putra moTe thayo che. je te dvArakA atyAre nahi Ave ne ene putra pahelo paraNI jaze te tArI mAtA rUkamaNIne mAthuM muMDAvavuM paDaze. enA mAthAnA vALa utAravAmAM Avaze te te jIvatI raheze nahi. te jhurIne prANa kADhaze. mATe have tuM jahadI kara. nAradajInI vAta sAMbhaLIne pradyumnanA manamAM thayuM ke je mArI mAtAnI AvI dazA thatI hoya te mAre tarata javuM joIe. eTale teNe kahyuM ke ApanI vAta se TakA sAcI che. have mAre mArA janmadAtA mAtA-pitAnA darzana karavA che paNa kAlasaMvara rAjA pitA ane kanakamAlA mAtAne mArA upara mahAna upakAra che. huM temanI pAse jAuM, temane vaMdana karuM ane pachI temanI AjJA laIne AvuM chuM. ema kahIne te mAtA-pitA pAse gayo. vidAyagirI mATe pAlaka mAtApitAnI anujJA - pradyumnakumAra, kAlasaMvararAjAnA mahele Avyo. A vakhate rAjA-rANI bane gamagIna banIne beThAM hatA. temanI pAse jaIne vinayapUrvaka baMnene praNAma karI namratApUrvaka kahevA lAgyA
Page #807
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ke he mAtA-pitA ! meM ajJAnavaza Apa baMne pratye mahAna anyAya karyo che. Apane khUba kaSTa ApyuM che. te Apa mArA aparAdhane kSamA karaje. temaja he mAtA-pitA mArA upara Apane mahAna upakAra che. huM te anAtha hatA. pahADa upara zIlA nIce paDa hatuM. tyAMthI upADI lAvIne tame mAruM pAlana poSaNa karIne mane mATe karyo. Ape mane saheja paNa ochuM AvavA dIdhuM nathI. paNa meM bALaka budhimAM Apane khUba herAna karyA haze! te badhI mArI bhUlanI huM Aje aMtaHkaraNapUrvaka kSamA mAMguM chuM. "meM bAlaka huM jananI thAze, jananI mujhe bhUlaje naya, bAra bAra hai kahanA tumake, rAkhaje hRdayamAMya he, zrotA. he mAtA ! huM sadAne mATe tAre lADIle putra chuM. tuM kadI mane bhUlatI nahi, mAre vadhu jagyA nathI joItI. eka ratna jeTaluM tArA dilamAM mAre mATe sthAna rAkhaje. huM temAM samAI jaIza. ATalI mArI vinaMtI dhyAnamAM rAkhaje. tamAre upakAra ne prema huM kadI bhUlIza nahi. vAraMvAra huM ApanI pAse bhUlanI kSamA mAMguM chuM. mArA janmadAtA mAtA-pitAne meM atyAra sudhI joyAM nathI. Aja sudhI meM Apa baMnene ja mAtA-pitAnA rUpamAM dekhyAM che. tethI je Apa baMnenI AjJA hoya te huM mArA janmadAtA mAtA-pitAnA darzana karuM. baMdhuo ! putra game teTale kadAca avinayI hoya, tephAnI hoya paNa mAtApitA te tene nehanI draSTithI jue che. ahIM pradyumna te khUba vinayI hatuM. teNe pitAne deSa na hovA chatAM pitAne deSa mAnIne mAtA-pitA pAse kSamA mAMgI. tyAre rAjA-rANa baMnene lajajA AvI gaI. rAjAnA manamAM khUba duHkha thayuM. ahe ! A putrathI mArI zobhA hatI. meM AvA ratna jevA putranI kadara na karI. rANInA rAgamAM paDIne huM ene mAravA uThe tyAre enA mAtA pitA yAda AvyAM ne ! rANInA manamAMthI viSayavAsanA dUra thaI gaIne tene potAnA pApane prazcAtApa thaze. aho ! meM pApaNIe A zuM karyuM? meM jene ramADa, khelA, putrane prema ApI jAnathI mATe karyo. tenA sAme kudaSTi karI ! ne tene kalaMka caDhAvyuM ! mAruM zuM thaze? Ama kahI pradyumnakumArane bAthamAM laI bheTI paDI raDatI raDatI kahe che beTA! A tArI pApaNI mAtAnuM zuM thaze ? juo, pahelAM Ave tyAre enI dRSTi kevI malIna hatI! have te pavitra banI gaI. pradyumnakumAre mAtAne samajAvIne khUba zAMta karI. paNa ene te eTaluM badhuM duHkha thayuM ke mAre to putra paNa gaye ne vidyA paNa gaI. coranI mA keThImAM meM nAMkhIne raDe tevI rANInI sthiti thaI pite mATI bhUla karI che eTale nIcuM joIne besI gaI.
Page #808
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara baMne pradyumnakumAranI sAme jovAnI hiMmata karI zakatAM nathI. temaja pradyumnakumArane javAnI AjJA ApatAM temanI jIbha upaDatI nathI. have pradyumnakumArane seLa varSa pUrA thayA che. sImaMdharasvAmInA vacana che ke rUkSamaNIne soLa varSa pachI tene naMda maLaze. e samaya AvI gayo che. eTale game tema kare te paNa te javAne che. have pradyumnakumAra dvArakA javA taiyAra thayela che. rAjA-rANInI kevI dazA thaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. A vyAkhyAna naM. 86 Aso suda 10 ne zanivAra tA. 2-10-76 anaMta jJAnI, svAduvAdanA sarjaka, mithyAvAdanA bhaMjaka ane sajJAnanA upadezaka vItarAga bhagavaMte bhavya jIvone upadeza ApatAM kahe che ke he bhavya che ! tame pUrvabhavanA mahAna puye A mAnava deharUpI khetarane prApta karyuM che. temAM tame jJAna, dhyAna, tapa, tyAga, niyama rUpI bIja vAvI dIdhAM che. paNa e bIjanAM pAkane lAbha je tamAre sArI rIte le hoya te khUba sAvadhAna rahe, jema khetaramAM kheDUta bIja vAvyA pachI tene pakSIo khAI na jAya te mATe sajAga rahe che. te rIte mAnavadeha rUpI kSetramAM vAvelA bIjane pAka khAI javA mATe bephAma banelI pAMca Indrio rUpI vizALakAya pakSIo tAkIne beThA che. e pakSIonI cace kodha, mAna, mAyA, lobha ane vikArothI bharelI ghaNI lAMbI che. mATe tame je asAvadhAna raheze te pAMca IndirUpI pakSIo temanI khUba lAMbI ane tIkSaNa cAMcathI tamAre pAka khAI jaze ne tame hAtha ghasatAM rahI jaze. mAnavadehane khetaranI upamA ApIne mahAna purUSa jIvane cetavaNI Ape che ke he bhavya jIvo! pramAda tathA nidrAne tyAga karI jadI jAgRta bane. kAraNa ke janmajanmanA mithyAtvarUpI timirane TALIne samyakatva rUpI sUryanAM kiraNe pragaTa karavAnI A amUlya taka che. mATe jhaTa jAge. jAgRta banIne sadguNa rUpI Atmika dhananI surakSA kare. sAcA saMte tamane A suMdara mArga batAvaze paNa e mArge cAlavuM te tamAre paDaze. atyAre AyuSyane dIpaka jalI rahyo che temAM jJAnarUpI sUryane viziSTa prakAza prApta karI bhava aTavIne lAMbe mArga jaladI kApI nAMkhe. kAraNa ke AyuSyane dIpaka bujhAI jaze te aMdhAruM thaI jaze pachI mArga kevI rIte kApI zakIza? saMskRta lekamAM kahyuM che ke "ninfja fmu sai sAnama, caure gate vA kimu sAvadhAnam / "
Page #809
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara . jyAM sudhI dIpaka jalI rahyo che tyAM sudhI temAM navuM tela pUrI de. dIpaka bUjhAI gayA pachI aMdhakAramAM tame kyAM tela zodhavA jaze ane kevI rIte tela pUrIne dIpaka pragaTAvaze? kalekanA bIjA padamAM thAranuM udAharaNa ApIne jJAnIo samajAve che ke cora tamAruM dhana corI gayA pachI tamAza jAgavAthI ke sAvadhAna rahevAthI zuM lAbha? te rIte AtmA mATe jJAnIo samajAve che ke jyAM sudhI tamAruM ratnatraya jJAna-darzana-cAritra rUpI dhana surakSita che tyAM sudhI tame jAgatA rahe ane tene lAbha laI le. je IndrionI sahAyatAthI kAmarUpI cAra e dhana corI jaze te pAchaLathI pastA karavAno raheze. baMdhuo ! keTalA puNyathI mAnavabhava maLe che tene vicAra kare. A manuSyabhava heje mAnya nathI. mahAna muzkelIo veThayA pachI maLe che. mAnavabhavamAM AvatAM pahelAM jIve keTalA duHkha veThayA che te jANe che? "nA". te sAMbhaLo. jJAnIo kahe che ke he jIva! tuM sarva prathama te anaMtakALa sudhI nigodamAM rahyo. tyAM eka zvAsocchavAsamAM sattara vakhata janma ane sattara vakhata maraNa karyA. tyAra pachI tyAMthI chUTayA te pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspatikAyamAM sUkSama ane bAdarapaNe asaMkhyAta kALa vyatIta kare paDa. pachI puryodayathI trasakAyamAM AvyA. tyAM vikasendriya banI vividha prakAranAM kaSTa veThayA. A rIte pAMca IndrionI prApti karavA pahelAM tArI kevI karUNAjanaka sthiti hatI tene vicAra kara. vilendriyamAMthI tuM AgaLa vadhyo ne pAMca Indrio prApta karI. pAMca Indri maLI eTale tuM sukhI banI gayo tema na mAnI laIza. pAMca Indrio maLI paNa mana na maLyuM tyAM sudhI tuM asaMjJI kahevAya. tene kaMI vicAra, ciMtana ke manana karavAnI zakti na hatI. jema tema karIne AgaLa vadhe ne mana paNa maLI gayuM. ane saMjJI tiryaMca banyuM. paNa tyAM tuM nirbaLa banyuM eTale hiMsaka baLavAna pazuoe tane mArI nAMkhe. ane kyAreka A jIve paNa svayaM krUra hiMsaka pazu banIne bIjA nirbaLa pazuone mArIne pApa upArjana karyuM. tenuM phaLa bhogavavA mATe narakamAM gayA. tyAM bhayaMkara kaSTa veThayA. tyAMthI nIkaLIne pharI pazuonI nI prApta karI. tyAM vadha, baMdhana, bhAravahana, bhUkha, tarasa, ThaMDI garamI vigere mUMgA banIne parAdhInapaNe sahana karI. temAM keNa jANe keTale samaya vyatIta thaI gaye. ATaluM kaSTa veThayAM pachI mAnavabhava maLe. . baMdhuo ! mAnavabhava maLI gayo eTale nyAla thaI gayA tema samajavAnuM nathI. kaMIka che azAtA vedanIya Adi karmonA udayathI kaMIka che janmathI gI zarIra pAme che. kaMIka cha lalA, laMgaDA, baherA, aMdha banIne duHkha veThe che. kyAreka aMgopAMga sArA hoya che te temanuM AyuSya TUMkuM hoya che. kadAca zarIra
Page #810
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 zAradA zikhara svastha ane lAMbu AyuSya maLyuM temaja pudayathI jJAna-darzananI paNa prApta thaI te cAritrya pALavuM kaThIna lAgyuM. have samajAya che ke keTalA kaSTa veThayAM tyAre AtmakalyANa karavA mATe mAnavabhavane moke maLe che tene viSaya vAsanAnA gulAma banI vyartha gumAvo nahi. : jemane mAnavabhavanI mahattA samajAI gaI che tevA arahanaka pramukha vahepArIoe mallIkumArInA AzcaryakArI rUpanI khUba prazaMsA karI ane kahyuM ke rUpa te ghaNAMnuM hoya che paNa AnuM rUpa te alaukika che. tenA rUpanuM teja vIjaLInA jhabakArAnI jeima amArI najara samakSa taravare che. rUpa ghaNAMnA hoya paNa namaNAza nathI hotI. rUpa ane namaNuza hoya to tevA guNe nathI hotA. guNa vinAnuM rUpa phikakuM lAge che. paNa A malIkumArImAM te rUpa, namaNAza ane guNane triveNI saMgama che. temAM ame arpaNa karelAM kuMDala tenA kAnamAM evA zobhI uThayA ke na pUcho vAta. A pramANe kahetAM araha-naka pramukha vahepArIonAM mukha upara harSa samAtuM na hatuM. caMdrachAya rAjA ane malIkumArIne pUrva trIjA bhavane sneha che. mahAbala rAjAnA bhAvamAM sAta mitree sAthe saMyama lIdhe, sAthe sAdhanA karI ane kALadharma pAmIne badhA jayaMta vimAnamAM utpanna thayAM hatAM. tyAMthI AvIne sau alaga alaga dezamAM janamyA. ane arahanaka Adi vahepArIonAM mukhethI mallIkumArInA rUpanI prazaMsA sAMbhaLIne tenA dilamAM jhaNajhaNATI pedA thavA lAgI ke ahe! tenuM nAma sAMbhaLI rahyo chuM ! e malIkumArI kevI haze ? jema yudhdhanAM raNazIMgAno nAda sAMbhaLIne hAthI pitAnuM baLa ekatra karI yudhamAM vijaya meLavavA mATe savAra thaI jAya che tema mallIkumArInuM nAma sAMbhaLIne caMdrachAya rAjAnA hRdayamAM tenA pratye prema ubharAya. pUrvane saneha jAgRta thaye eTale teNe pitAnA khAsa dUtane belA ne kahyuM ke he devAnupriya ! tamAre dhana, sainya vigere je vastuonI jarUra hoya te badhI cIjo laIne tame mithilA nagarImAM jAo ne tyAM jaIne kuMbhaka rAjAnI pAse mArI sAthe malIkumArIne paraNAvavAnI mAMgaNI kare. tyAM rAjA ema kahe ke mArI putrIne paraNavuM hoya te AkhuM rAjya malIkumArIne arpaNa karavuM paDaze te tema kaheje ke mallIkumArI mATe caMdrachAya rAjA rAjya ApavuM paDaze te ApavA taiyAra che. paNa mallIkumArI mane maLe tema karaje. A pramANe rAjAnI AjJA thavAthI dUta harSita thaze. ane sainyane laI tyAMthI rathamAM besIne mithilA nagarI tarapha javA ravAnA thaye. jema rAjAne mallIkumArInI laganI lAgI tema je A jIvane evI laganI lAge ke have mAre bhavamAM bhamavuM nathI. jaladI mekSamAM javuM che. mokSa meLavavA mATe je karavuM paDe te karavA taiyAra chuM te tAkAta che ke te saMsAramAM ubho rahe ! 101
Page #811
--------------------------------------------------------------------------
________________ vk zAradA zikhara have zAstrakAra trIjA mitrarAjAnI vAta kare che. e mitrAe malTIkumArInuM nAma sAMbhaLyuM. have trIjo mitra kevI rIte malTIkumArInuM nAma sAMbhaLaze te vAta Ave che. "te kAle teNaM samapaNaM kuNAla nAma jaNavara hotthA tatthaNa sAvatthI nAma nagharI sthA" te kALa ane te samayamAM kuNAla nAme janapada eTale ke deza hatA. deza ghaNAM che paNa temAM A deza te mAtra sADI paccIsa che. e sADI paccIsa A dezamAM kuNAla deza A deza hatA. te kuNAla dezamAM zrAvastI nAme nagarI hatI. sthaLa duI bAhAddiva, nAma rAyA sthA|" te zrAvastI nagarImAM kuNAla dezanA adhipati rUkima nAme rAjA hatA. rUkima rAjA khUba nyAya saMpanna ane prajApAlaka hatA. tenI kRpAthI prajA sukhapUrvaka vasatI hatI, tenI nagarImAM eka paNa prajAjana duHkhI na hatA. evI puNyavAna zrAvastI nagarI hatI. pahelAM eka vakhata huM kahI cUkI chuM ke nagara kene kahevAya ? jyAM kAI nA kara levAmAM AvatA nathI. Aje tA nAnI nAnI cIjo upara paNa Tekasa levAmAM Ave che. prajAjanA keTalA trAsI gayA che. e jamAnAmAM teA keAI paradezathI mANasa nagarImAM rahevA Ave te rAjAnA kAyadA hatA ke dareka prajAjana AvanAra mANusane ekeka mATInI IMTa ane ekeka seAnAmahAra ApavAnI. have AvanAra mAlusa garIkha ke duHkhI rahe ? AkhI nagarInA leAkeA ekeka seAnAmahAra Ape eTale keTalI seAnAmahAra thaI jAya ! vagara kramA2e sukhI thaI jAya. ane ekeka IMTa Ape te Akhu makAna caNAI jAya. aMdhue ! rekhA, e samayanA rAjAe prajAnuM duHkha maTADavA mATe keTalu karatA hatA ? Aje kevI paristhiti AvI che ? rAjA te raiyatane cUse che paNa eka mAtAnI kukhe janmelA be sagA bhAI hAya temAM eka bhAI zrImaMta hAya ne bIjo garIba hoya te sageA bhAI paNa garIba bhAInu duHkha maTADavA ke tene madada karavA taiyAra nathI thatA. jyAM nAma rahe tyAM deze, paNa peAtAnA bhAI ne sahAya nathI karatA. nAmanA keTalA mAha che! mRtyuzayyA para paDayA hoya chatAM sAdhana tarapha najara rahe che. ene nAma laIne khelAvaze| ke tarata AMkhA khAlaze. e vakhate gharanuM ke svanuM keAI yAda nahi Ave. paraMtu je paradatta che evA sAdhano ane nAma yAda Avaze. A badhuM pAchaLathI maLeluM che ne ? nAma paNa janmathI nathI lAgye ne ? anAmI hatA mATe nAma pADeluM che. khIjAe Apelu' che. uchInI vastu para ATalA badhA mAha ze! ? mAnavane khAradAnanI vAtA rUce che, ene meLavavA mathe che paNa mAlane koI pUchatuM nathI ke mArA mAla kA ? huM teA tamane e kahevA mAMgu' chuM ke tame prekSaka bano prekSaka tarIke tamAro adhikAra che. nahi ke naTa banavAnA. bAhya sAdhana pratye prekSaka jeTlA sukhI che
Page #812
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALa khara eTale saMsAramAM bIje kaI sukhI nathI. prekSaka nATakamAM Ave che, bese che, e che ne samaya pUro thatAM ravAnA thAya che. ene nathI paDadA saMkelavAnA ke nathI goThavavAnA. ene nathI sAmAna uThAvavAnuM ke nathI mUkavAno. e te taTasthatAthI samabhAvathI nATaka jue che, te rIte je sAdhaka AtmalakSI che te sAdhanane nathI jete paNa sAdhyane paramAtmAne jue che. ene nAmathI nahi paNa rAmathI kAma che. sAdhane cAlyAM jatAM ene nathI udvega ke nathI kheda. nAma bhUMsAI jatAM nathI duHkha e te jANe che ke huM te anAmI chuM, ekalo chuM. nAma keIe ApyuM hatuM. ne emaNe bhUMsI nAMkhyuM. AtmAne AvI samajaNa AvI jatAM AtmA bAhya sAdhanathI pAcho vaLI sva tarapha vaLe che. ane saMsAramAM AnaMdathI jIve che. vastu khasI jatAM ene kaleza thatuM nathI. vidAya vakhate mUkavAno samaya Ave te e samaje che ke AmAM mAruM hatuM ja zuM? ke je mAre cheDavuM paDe tema che. mAruM je che te te mArI sAthe che. jenI najara Atma sAmrAjya tarapha che te dhULamAM visarjana thanAra dehanI duniyAmAM rAce kharo? Apa eTale te vicAra kare ke deha choDayA pachI AtmA sAthe zuM laI jAya che? AkhI jiMdagImAM ATalA manyA, ATalA gumAvyA. AvI bAla ramatamAM jIvana pUrNa thayuM paNa je AdhyAtmika oLakha na thaI, sva tatvanI pahacAna na thaI ke huM keNu? AmAM mAruM zuM ? e mATenuM joItuM jJAna na maLyuM te tame Aje je saMcaya karyuM che te bIjAne mATe ja ne ? tame saMcaya kare che bheguM kare che ne bIjAne ApIne cAlyA jAya che paNa pitAne mATe zuM? jIvane haju mAruM svarUpa zuM? ene anubhava nathI. eTale mAnava sAdhana pAchaLa deTa mUke che. sAdhanane moha mAnavane paravaza karI mUke che. ghaNIvAra sAdhananI bhukha tRpta karavA te dharmasthAnamAM ne sAdhusaMte pAse AMTA mAratA hoya che. tyAM dharma karate hoya che paNa pitAne sAdhana kema maLe ane pitAnuM nAma kema AgaLa Ave teno ADakatarI rIte vicAra karate hoya che. TUMkamAM bAhya bhAva choDI AtmA tarapha vaLe. kuNAla dezamAM zrAvatI nagarIne rUkima rAjA nIti saMpanna che. tenI rANI keNa che te vizeSa bhAva avasare kahevAze. caritra -pradyumnakumArane vinaya ane kSamAno guNa joIne kanakamAlAnI mati sudharI gaI. arere.meM pApaNue hAthe karIne ratna jevo dIkare gumAvyuM. hAya... have zuM karuM? ema kahIne raDe che. kAlasaMvara rAjAnI AMkhamAM paNa AMsu AvyA. kAraNa ke janmadAtrI mAtA pAsethI te cha divasamAM vikhUTe paDe che. eTale kanakamAlAne ja prema eNe ja che. ene A mAtA-pitAne saneha chUTato nathI,
Page #813
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA libara nAradajI kahe che beTA ! jaladI kara. tyAre pharI pharIne mAtA pitAnA sAmuM jete temane vaMdana karIne javA mATe pagaluM bhare che. tyAM kanakamAlA kahe che beTA ! tuM amane mUkIne kyAM jAya che? pradhumna jatAM mAtApitAne kalpAMta" :- pradyumnakumArane te joIne kanakamAlA pitAnI bhUlane pazcAtApa karatI chAtI phATa rUdana karavA lAgI ane kAlasaMvara rAjA te bebhAna thaIne paDI gayA. A dazya joI pradyumnakumAra kahe che ke mArA mAtA-pitA ! tame zA mATe raDe che ? jhUre che? huM sadAne mATe tamAre dIkaro chuM. huM bhale dvArikA jAuM chuM tyAM mane mArA mAtA-pitA maLaze paNa huM tamane kadI bhUlavAne nathI, tyAre raDatA hRdaye rAjA kahe che dIkarA ! ame te mahAna pApI chIe. meM bApa thaIne tArI sAme laDAI karI. sArI nagarIe jANyuM ke bApa beTA yudhe caDhayA, have huM kyA moDhe tane kahuM ke tane nahi javA dauM. tArI mAyA mUkAtI nathI ane tane javA devAnuM mana thatuM nathI, paNa amArI sthiti evI thaI che ke tane bhUla kevI rIte? na chUTake tane vasamI vidAya ApavI paDe che. tane vidAya ApatAM amAruM mana mAnatuM nathI. ame tene rokavA game teTaluM karIe chatAM tuM rahevAnuM nathI. baMne jaNa azrubharI AMkhe kahe che beTA ! tuM sukhI thA. ane dIrdhAyuSa bana. tArA mAtA-pitAnI khUba sevA karaje ne amane yAda karaje. evA ame aMtaranA tane AzISa ApIe chIe. mAtA-pitAe AzIrvAda ApyA. tyAM tenA badhA bhAIo AvyA. vaja mukha Adi bhAIone khabara paDI ke pradyumnakumAra jAya che. eTale tyAM AvIne kahe che e amArA lADIlA vIrA madanakumAra! tuM amane cheDIne kyAM cAlyo ? ATaluM bolatAM temanI AMkhamAM AMsu AvI gayA ne kahevA lAgyA. tArA vinA amane gamaze nahi. tArA vinA ame konI sAthe pharavA jaIzuM ? je bhAIo tene mAravA uThayAM hatAM te raDI paDayA. A kumAra pradyumnakumAra jAya che tethI aMdarathI khuza hatAM ke e jaze eTale ame sukhethI rAjya karIzuM. paNa uparathI mIThAM zabda belatAM pradyumnakumArane bheTI paDayA ne vidAya ApI. bhAIone prema nakalI hato paNa mAtA-pitAne prema zudha hatA. teo bele che beTA ! tuM ke parAkramI che! tArAmAM guNe keTalA che ! tuM kSaNavAra amane bhUlAze nahi. tArA vinA amane sUnuM lAgaze. he pradyumnakumAra ! teM te tArA guNe ane parAkramathI amAruM ane AkhA nagarInA lokonuM mana harI lIdhuM che. tArA vinAnuM amAruM jIvana kevuM che? jema mastaka vinAnuM zarIra, nAka vinAnuM mukha, pAMdaDA vinAnI vela ane pANI vinAnuM
Page #814
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA zikhara saravara zobhatuM nathI. bhAva vinAnuM dAna nakAmuM che. ane jJAna vinAnA mAnavInuM jIvatara nakAmuM che. tema che putra! tArA vinA amArA bhavya rAjamahela ane A nagarI sUnI paDaze. tArA vinAnuM amAruM jIvatara dhULa che. tArA vinA ame kevI rIte jIvI zakIzuM? Ama kahIne kALA pANIe raDe che. nagarajanone khabara paDI ke pradhumnakumAra jAya che te leke paNa deDIne AvyA. saunI AMkhamAM AMsu ubharAyA. mAtA, pitA ane bhAIo rahe che. pradyumnakumAra saune samajAve che. paNa haju ekabIjAne chUTA paDavAnuM mana thatuM nathI. saneha bhUlAto nathI. paNa nAradajIne have jaldI javAnI caTapaTI lAgI che eTale kahe che te pradyumnakumAra ! have jaldI kare. samaya thaI gayo che. pradyumnakumAre badhAne saMtoSa ApI zAMta karIne kahyuM have huM pharIne AvIza. ema kahIne nehanAM baMdhana teDI saunI vidAya laIne pitAnI be patnIone laIne tyAMthI nIkaLI gayA ne nAradajI pAse AvIne temane praNAma karIne pUchayuM-Sizvara ! ahIMthI dvArakA nagarI keTalI dUra che ? tyAre nAradajIe kahyuM-beTA ! dvArikA nagarI najIka nathI. A te vaitADhaya parvata che. ahIM te badhA becara-vidyAdharo vase che. mAnavInuM te nAmanizAna nathI. ahIMthI pagapALA te keIthI jaI zakAtuM nathI. paNa tethI tAre ciMtA karavAnI jarUra nathI. huM vimAnanI racanA karuM chuM temAM besIne ApaNe dvArikA pahoMcI jaIzuM. nAradajInA manamAM phAMko hato ke mArA jevI keInI pAse zakti nathI, paNa ene khabara nathI ke A rUkamaNIne jAye ke zaktizALI che ! "pradhana kamAre nAradajInI karelI mIThI majAka -pradyumnakumArane kautuka karavuM, keInI majAka uDAvavI bahu gamatI hatI eTale teNe nAradajIne hasatAM hasatAM kahyuM ke Apa jaldI vimAna banAve. huM jouM te khare ke tame kevuM vimAna banAva che ? nAradajIe aneka ghUgharIothI zobhatuM suMdara vimAna racyuM. te joIne pradyumnakumAre pUchayuM ke A vimAna ApaNe badhAne bhAra upADI zakaze ? nAradajInA manamAM thayuM ke A nAnakaDo chokaro zuM samaje ? ene kyAMthI khyAla Ave ke A vimAna keTaluM majabUta che ! nAradajIe hasatAM hasatAM kahyuM tane A vimAnanA svarUpanI khabara nathI. ApaNAM baMnene bhAra A vimAna mATe A AkaDAnA phula jeTaluM che. A vimAnamAM hajAro zuM lAkha maNa bhAra mUkavAmAM Ave te paNa tUTI zakatuM nathI. tyAre pradhumnakumAre kahyuM ke je ema che te huM e vimAnamAM besuM chuM. ema kahIne pradyumnakumAre je tenA upara paga mUko ke te vimAna taDa taDa karatuM tUTI gayuM. eTale hasato hasato nAradajIne kahe che jue, munizvara! meM to phakta eka paga mUko tyAM ApanuM vimAna tUTI gayuM to emAM besIne ApaNe dvArikA nagarI kevI rIte pahoMcazuM? huM ema mAnato hato ke Apa khUba jJAnI che. ApanA jJAna
Page #815
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA para pratye mane mAna hatuM. ApanI vidyAnA prabhAvathI A5 kevA suMdara vimAnanI racanA karaze ema huM mAnate hate paNa ApanuM vimAna te taddana nakAmuM nIkaLyuM. nAradajI samajI gayA ke A chokare mahA catura che. mArAthI ene pahoMcI zakAze nahi. eTale temaNe zaramAIne kahyuM ke vatsa! have te huM ghaDa5NathI khakhaDI gaye che tethI mArI racanA paNa evI ja heya ne? tuM yuvAna che mATe have tuM vimAnanI racanA kara. nAradajInI AjJA thavAthI pradyumnakumAre suMdara ane vizALa eka vimAnanI racanA karI. te vimAna senAnuM hatuM. tenA upara soLa prakAranAM ratna jaDelAM hatAM. te moTI moTI dhvajAothI zaNagAreluM hatuM. ane moTA moTA ghaMTothI yukta hatuM. tenA upara rahelI jAo pavanathI evI pharakatI hatI ke jANe te AkAzane sparza karatI na hoya! tema lAgatuM hatuM. vAva, kUvA, taLAva vigerethI suzobhita hatuM. haMsa, mara vigere pakSIothI, nALIyera, keLa vigere vRkSethI, cAmare temaja vAjiMtrothI te vimAna zobhAyamAna hatuM. temAM ghaNuM jharUkhA hatAM. AvA vimAnanI racanA karIne pradhune nAradajIne kahyuM ke he prabhu! je A vimAna yogya hoya te Apa tenA para caDhe ne juo ke A vimAna keTaluM tIvra gatie cAle che ! juo, tamArUM banAveluM vimAna te kevuM dhIme dhIme cAlatuM hatuM ! mAruM banAveluM vimAna kevuM jhaDapI cAle che. te joI lejo. Ama kahIne teNe nAradajIne saMbhaLAvI dIdhuM. ane badhA vimAnamAM besI gayAM. teNe vimAna AgaLa calAvyuM vimAna cAle che paNa pradyumnakumArane temAM navarA besI rahevuM gamatuM nathI. eTale kaMIka kaMIka kautuka karyA kare che. nAradajIe kahyuM- beTA! jaldI vimAna calAva. tArI mAtA rUkSamaNI tane maLavA AkuLa-vyAkuLa banI gaI che. uDatA vimAne pradhune karelI nAradajInI mazkarI ka nAradajIe jaldI vimAna calAvavAnuM kahyuM tyAre pradyumna vimAna dhIme dhIme calAvyuM. tyAre nAradajIe pharIne kahyuM ke kumAra ! jaldI vimAna calAve ane viyeganI agnithI saLagI rahela rUkamaNInI mukhakrAntine ApanA mukharUpI amRtathI siMcIne palavita kare. je tamArI mAtAnuM duHkha nAza na pAme te tamArA jevA zaktizALI putra hovAnuM prajana zuM ? A pramANe nAradajIe kahyuM eTale pradyumna vAyu vege vimAna calAvyuM. ane pitAnI vidyAnA baLathI nAradajInA mastaka upara vaja samAna jaTA banAvI dIdhI. AvuM karavAthI nAradajInA zarIramAMthI parase chUTI gaye. temanuM zarIra dhajavA lAgyuM. moDhAmAMthI dAMta paDI gayA. hAtha paga jANe keIe bAMdhI dIdhA hoya tema akaDAI gayA. tyAre nAradajIe krodhe bharAIne duHkhI thaIne kahyuM. alyA karA!. tuM A zuM kare che? tArA mAtA, pitA ane bhAIone maLavA mATe utsAhabhera
Page #816
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA vikhara jAya che ne mane zA mATe herAna kare che? tuM jaladI mArA mAthethI jaTA upADI le. mArAthI sahana thatuM nathI. huM hamaNAM marI jaIza. mArI khoparI tUTI jAya che. (hasAhasa) paNa pradyumnakumAra jaTA upADatA nathI. tyAre vadhu gusse thaIne nAradajIe kahyuM. nAdAna che karA! mAre tane vadhu zuM kahevuM? paNa sAMbhaLa, tArI mAtA rUkSamaNI mane pitA samAna mAne che. tArA pitA mAre Adara satkAra kare che. badhA yAda sevakanI mAphaka mArI sevA kare che. temAM devatAnI mAphaka mArI pUjA thAya che. ane tuM nirdaya banIne mane zA mATe AkuLa-vyAkuLa karI rahyo che? pradyumnakumAranI AvI mazkarIthI nAradajIne gusso Avyo paNa aMdarathI harSa thAya che ke mArI rUkSamaNIne naMda ke hoMziyAra che. keIthI dabAya tema nathI. kAraNa ke temane rAga che ne? jenA pratye rAga hoya che tenI gALa paNa geLa jevI gALI lAge che ne mazkarI mIThI lAge che. je A jagyAe bIjA keIe AvuM karyuM hota te nAradajI tene batAvI deta. have nAradajI akaLAI gayA che. pradyumnakumAra zuM karaze tenA bhAva avasare. - vyAkhyAna naM. 87 Ase suda 11 ne ravivAra tA. 3-10-76 traNe lokamAM prakAza karanArA, vizva vatsala, vizvavijetA, karUNAsAgara bhagavate jagatanA jIve upara apAra karUNAne dhodha vahAvI sidhAMtanI vANI prarUpI, siddhAMta eTale traNe kALe sidhdha thayelI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. jema regathI kaMTALele mANasa vaidane zodhe che, tarasathI AkuLa vyAkuLa thayele mAnavI pANIne zodhe che, ane bhUkhathI pIDAte mAnavI bhejanane zodhe che tema janma-jarA ane maraNanA dukhathI trAsa pAmele jijJAsu jIva duHkhane maTADanAra sadUgurUne zeAdhe che. kAraNa ke sadUgurUo vItarAga vANInuM maMthana karI temAMthI tatva tAravIne jijJAsu jene jJAnAmRtanuM pAna karAve che. saMsAranI asAratAnuM bhAna karAve che. tenAthI bhavya jIve bAdha pAmIne janma-maraNanAM dukha TALI zAzvata sukhanA svAmI bane che. mahAna puNyodaye ApaNane jinazAsana maLyuM che. ane jinezvara bhagavaMtanI vANI sAMbhaLavA maLI che. paNa jIvane haju tenI kiMmata samajANI nathI. ATalA mATe jJAnIo kahe che ke keI paNa cIja keIne ApavI hoya te tenI kiMmata samajAvIne ApavI. jyAM sudhI vastunI kiMmata samajAtI nathI tyAM sudhI tene sadupayoga thatuM nathI. tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. keI pharapati pitA
Page #817
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tenA traNa varSanA bAbAne mUkIne gujarI gaye. eTale karoDanI milkatane mAlika te traNa varSane bAba che ne? te kareDanI milkatane mAlika hovA chatAM tene vahIvaTa soMpavAmAM AvatuM nathI kAraNa ke bALakane milakatanI kiMmata samajAI nathI. eTale tene kaI kahe ke huM tane baraphInuM pekeTa ApuM tuM mane dAgIne ApI de te te ApavA taiyAra thaI jAya che. kAraNa ke milakatanI kiMmata tene samajAI nathI. eTale bALaka bApunI milkatane mAlika che paNa jyAM sudhI miktanI kiMmata samajato nathI tyAM sudhI mAlika hovA chatAM tene vahIvaTa meMpavAmAM AvatuM nathI. tethI kaI paNa cIja saMpatA pahelAM tenAmAM sadupayoga, durUpayoga e samajavAnI ke tenAM phAyadA ke nukazAna samajavAnI tAkAta AvI che ke nahi te vicAravuM joIe. jyAM sudhI kare maTe na thAya tyAM sudhI tenI milakatane vahIvaTa tenA TrasTIo saMbhALe che. mATe thayA pachI yogyatA hoya te badhA vahIvaTa meMpI de che. * bIjo eka nyAya ApuM. tamAre ekane eka dIkare che ne pAse karoDanI milakta che. tame tamArA dIkarAne tamArI mItane hakkadAra mAne che ke nahi? tamAro dIkare bhaviSyamAM tamArI milkatane hakkadAra te khare ne ? bele te kharA. "hA". tamAre dIkare tamArI milkatane hakkadAra che chatAM tame tene pAMca rUpiyAnA dastAveja upara sahI karavAno hakka Ape che? " nA". e dikare bimAra thaI jAya to tene sAje karavA mATe, tene bhaNAvavA mATe tame hajAra rUpiyAno kharca karI nAkhe che paNa tame tene pAMca rUpiyAnA dastAveja upara sahI karavAne hakka ApatAM nathI. tenuM kAraNa zuM? tenuM eka ja kAraNa che ke bALakamAM haju samajaNa nathI tyAM sudhI tene keI chetarIne dastAveja upara sahI karAvaze te paNa karI deze. paNa samajaNa thaze tyAre sahI karatAM pahelAM e tapAsa karaze ke A zene dastAveja che. samajaNa vinA game tyAM te vicAryA vagara sahI karI de che eTale milakatane hakakadAra hovA chatAM vahIvaTa karavAnI sattA samajaNa vinA maLatI nathI. A ja rIte vItarAga prabhunA prarUpelAM AgamanI amUlya peTI maLI che paNa tenI kiMmata jIvane samajAtI nathI tyAM sudhI tene te mAlIka banI zakatA nathI. vItarAgI saMte tenA TrasTI banIne vahIvaTa saMbhALe che. ane je AtmAmAM tene grahaNa karavAnI yogyatAlAyakta dekhAya che tene te Ape che. lAyakAtavALo jIva tenuM vAMcana, manana karI te anusAra AcaraNa karI janma-maraNanI sAMkaLa teDI mokSamAM jAya che. AvI vItarAganI vANImAM tAkAta che. mallInAtha bhagavAnano adhikAra cAle che. mallIkumArInuM rUpa, sauMdarya alaukika che. jemanuM nAma sAMbhaLIne banne rAjAe temane paraNavA mATe taiyAra thayAM. ane
Page #818
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara temane mATe mAMga karavA dUta kalyA. kuNAla dezamAM rUkamI nAmane nyAya, nIti saMpanna, parAkramI rAjA rAjya karatA hatA. te "tata vira pukA dhAripa jevI suSanAmuM variyA dothA " rUkima rAjAne dhAriNI nAmanI rANI hatI. tene subAhu nAmanI putrI hatI. dhAriNI devInA garbhathI tene janma thayo hate. te subAhu kumArIne hAtha paga khUba sukomaLa hatA. te rUpa, AkRti, yauvana, temaja lAvaNya badhAmAM suMdara gaNAtI hatI. tethI te khUba suMdara aMgavALI ane strI sabaMdhI badhA guNethI yukta hatI. eTale ke strImAM jeTalA guNe hevAM joIe te badhA subAhu kumArImAM hatA, "tIseNa subAhu dAriyApa annayA cAummAsiya bhaggaNae jAe yAvi hotthaa|" eka divasa subAha putrIne cAturmAsika snAna mahotsavane divasa AvyA. A subAhakumArI bhaNI gaNIne yuvAna thaI tyAre cAturmAsanA divasamAM eka pavitra divase tene nAna mahotsava ujavavAnuM mana thayuM. rAjAnI rANIo ane temanI kuMvarIone bahAra nIkaLavAnuM na hoya. temane te ojhalamAM rahevAnuM hoya che. eTale temane kyAreka bahAra nAna karavA javAnuM mana thAya che. kezalanarezanI rANI karUNAdevIne eka vakhata nadImAM snAna karavA javAnuM mana thayuM. eTale teNe rAjAne vAta karI. rAjAe javAnI AjJA ApI tethI jaLakrIDe karavA javA mATe divasa nakakI karyo. A te mahArANI sAheba javAnA eTale kezalanareze AkhA gAmamAM jAherAta karAvI ke AvatI kAle agiyAra vAgyAthI traNa vAgyA sudhI keIe nadI kinAre pharavA javuM nahi, ane nadI kinAre jhuMpaDAvAsIoe agiyArathI traNa vAgyA sudhI jhuMpaDA baMdha karIne bahAra cAlyA javuM. A rIte rAjAnI jAherAta thavAthI nadI kinAre vasatA jhuMpaDAvAsIo agiyAra vAgatAM pahelAM tyAMthI cAlyA gayA. bIjA pharavA AvanAra paNa AvatAM baMdha thayA. eTale rANI tenI dAsIonI sAthe sanAna karavA mATe nadI kinAre AvyA. nadImAM snAna karI bahAra nIkaLyA. tethI ThaMDI lAgatAM garIbanA jhuMpaDAo jalAvIne garamI lIdhI. rANIpaNAnI sattAthI garIbanA jhuMpaDA bALI nAMkhyA. kayAM bhAna che ke garIbanI zI dazA thaze? rANI sAheba te baMgale cAlyA gayA. have traNa vAge garIbe AvyA ne potAnA jhuMpaDA baLelA joI kALe kalpAMta karavA lAgyA. arere.... bhagavAna! have ame kyAM jazuM? baMdhuo ! sattAdhIzene sattAnI khumArImAM ne dhanavAnane dhananI khumArImAM khabara nathI paDatI ke garIbanI zI dazA thaze ? garIbAInAM duHkha te je anubhave te jANe che. garIbane mana enI jhuMpaDI e mahela che. emanA sAmAna sahita jhuMpaDA baLI gayA tethI temane kevuM duHkha lAgyuM haze? nirAdhAra banIne beThelAM jhuMpaDAvAsIe kALe kalpAMta kare che ke ApaNAM jhuMpaDA keNe
Page #819
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jalAvyA? A vakhate eka DAhyo mANasa tyAM AvIne kahe che bhAI! rAjAnI rANIne ThaMDI lAgI. eNe ThaMDI uDADavA mATe tamArA jhuMpaDA jalAvI dIdhA che. Ama raDIne zuM karaze? ApaNAM rAjA khUba nyAyI che. temanI pAse jaIne pharIyAda kare te kaMIka upAya thaze. jhuMpaDavAsIo bhegA thaIne karUNa svare rUdana karatAM rAjamahela pAse AvyA. rUdana sAMbhaLIne rAjAe pUchayuM ke mArI nagarImAM keNu duHkhI che ke ATaluM badhuM rUdana kare che? tyAM te moTuM TeLuM rAjA pAse AvyuM. eTale rAjAe pUchayuM ke mArA prajAjano ! mArA rAjyamAM tamane zuM dukha paDayuM ? tame zA mATe raDo che? tyAre garIbo kahe che bApu! amArA jhuMpaDA jalI gayA ne ame ghara vinAnAM nirAdhAra banI gayA. rAjAe pUchayuM- tamArA jhuMpaDA kevI rIte banyA? tyAre garIba kahe che ApanA rANIsAheba nadImAM snAna karavA gayA hatA. emane ThaMDI lAgI. tethI emaNe ThaMDI uDAvavA amArA jhuMpaDAnI tApaNI karI. ame badhA behAla banI gayA. have ame kyAM jaIne rahIe? kezalanareza khUba nyAyI ane pramANika rAjA hatAM, temane tyAM garIba hoya ke zrImaMta haya, saune samAna nyAya maLatuM hate. garIbanI badhI vAta sAMbhaLI rAjAnuM hRdaya dravI uThayuM. tarata karUNAdevIne bolAvyA ne kahyuM ke tamAruM nAma te karUNAdevI khoTuM che. tame garIbanA jhuMpaDA bALIne anyAya karyo che mATe badhAM dAgInA-kapaDhAM utArI mArA mahelamAMthI cAlyA jAva. rAjAne nyAya sAMbhaLI prajA raDI paDI. aho bhagavAna ! Apa AvuM nA kare. Ape nyAya karyo eTale amArA jhuMpaDA thaI gayA, pradhAne, bIjA amaladAroe badhAe rAjAne khUba samajAvyA. paNa rAjAe ka nyAya eTale nyAya! sattAnI khumArImAM chakelI rASTrane khabara paDe ke garIbAInAM duHkha kevI rIte veThAya che ! pharIne AvuM kAma karatI bhUlI jAya. karaNadevInI sthiti karUNAjanaka banI gaI. nagarajanene rANInI khUba dayA AvI. gAmanA mukhya mANase rAjAnI pAse AvIne kahe che sAheba! mahArANI sAheba te maraNa tulya banI gayA che. emanA gunAnI zikSA emane maLI gaI. have Apa mApha karo. AkhA nagaramAM hAhAkAra macI gayo. jhuMpaDAvALAo paNa rAjAne vinavavA lAgyA. bApu! Apa te karUNAnA sAgara che. karUNadevInA gunhAne mApha karo. Ape A nyAya karyo tethI amArA jhuMpaDA banI gayA samajI le. rAjA kahe ene enA gunhAnI barAbara sajA thavI joIe, rAjA A vAta mAnya karatAM nathI. eTale nagarajane ane jhuMpaDAvALA badhAM rAjAnI sAme satyAgraha karIne besI gayA. Apa rANIsAhebane mApha nahi kare tyAM sudhI ame ahIMthI uThavAnA nathI. chevaTe rAjAe karUNAdevIne lAvIne pharIne AvI bhUla nahi karuM tevI kabUlAta
Page #820
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. khara 211 zAradA karAvI. rANIne garIbInA duHkhanA khyAla Avyo ne tenA gava gaLI gayA. rAjAe garIbeAne jhuMpaDAnI jagyAe sArA makAna baMdhAvI ApyA. TUMkamAM kaiAzalanareza jevI nIti dareka rAjAe apanAve teA madhe rAmarAjya thaI jAya. pAtAnI rANIne AvI zikSA karI. e joI ne nagarajane kAna pakaDI gayA. zuM ApaNA mahArAjAnI nIti che! kuNAla dezane rikama rAjA paNa nItimAna hatA. temane temanI putrI subAhunA cAturmAsika snAna mahAtsava ujavavAnuM mana thayuM, cAturmAsika snAna eTale ke cAturmAsanA pavitra divaseAmAM eka sArA divase khUba dhAmadhUmapUrvaka tene snAna karAvuM. AvA vicAra thatAM rUkima rAjAe kauTuMbika purUSone khelAvyAM. melAvIne kahyuM ke huM devAnupriyA ! AvatI kAle savAre subAhukumArInuM cAturmAsika snAna thaze te tame eka kAma kareA ke AvatIkAle savAre rAjamAnI pAsenA mukhya maDapamAM jaLa tathA sthaLanAM pAMca vaSNunAM puSpA lAve. temaja eka mATA zrIdAmakAMDa eTale mATI puSpanI mALA paNa lAveA. te zrIdAmakAMDa gulAma, megarA vigere puSpAthI guMthAyelA temaja nAsikA tRpta thAya tevI maghamaghatI sugadhavALA hAvA joIe. tene maMDapanI kharAkhara vacce upara tANavAmAM AvelA caMdaravAmAM laTakAvo. A pramANe rAjAnI AjJA sAMbhaLIne rAjapurUSAe temanI AjJA pramANe kAma pUru karyu. ane zrIdAmakAMDa caMdaravAmAM vacce laTakAvyeA. tyAra pachI pharIne kuNAla dezanA adhipatie sAnIone khelAvIne kahyuM" khippAmeva bho devANuppiyA ! rAyamagga mogADaMsi pupphamaMDavaMsi NANAviha paMcavaNehi saMtuti nagara adhiTM !' hai devAnupriye! tame satvare rAjamArganI pAse banAvavAmAM AvelA puSpa maMDapamAM aneka roMgathI raMgAyelA cAkhAthI nagaranI racanA kareA. ane tenA madhyabhAgamAM eka paTTaka banAvo. rAjAnI AjJA thatAM rAjapurUSAe tarata paTTaka khanAbyA. ane pachI tarata rAjAne khabara ApI ke ApanI AjJA pramANe badhu kAya taiyAra thai gayu che. rAjAne peAtAnI vahAlI putrInA snAna maheAtsava ujavavAnA ghaNA haSa che. sukhAhu kumArI khUba rUpava'tI ane guNavaMtI che. tene mUlyavAna vastro ane ghareNAM paherAvIne zaNagArI. tyAra pachI kuNAlAdhipati rUkima rAjA hAthI upara besIne caturaMgiNI senA sAthe laI jemAM koIpaNa pesI zake nahi tevA mahAsubhaTanA samuhanI vacce temaja aMta:puranI sAthe peAtAnI putrI subAhu dArikAne AgaLa rAkhIne jyAM rAjamAganI pAse puSpamaMDapa hatA tyAM gayA. tyAM AvIne hAthI uparathI nIce utaryAM. utarIne teo badhA puSpa maMDapamAM jaI te rAkhIne eka uttama sihAsana para besI gayA. tyArabAda pUrva dizA tarapha mukha aMtaHpuranI strIoe
Page #821
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA para subAhu kumArIne paTTaka upara besADI. subAkumArInA snAna mahotsavamAM ghaNuM mANaso AvyAM che. mATe vizALa maMDapa nA dekhAvA lAge. have subAhukumArIne badhA kevI rIte snAna karAvaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra: pradyumnakumAra suMdara vimAnamAM besIne nAradajI sAthe dvArikA nagarImAM jaI rahyA che. pradyumna nAradajInA mAthe meTI lokhaMDI vA jevI jaTA banAvI. tenAthI nAradajI trAsI gayA. khUba karagaryA tyAre mAyA saMkelI lIdhI ne vimAna dhIme dhIme calAvavA lAgyA tyAre nAradaRSie kahyuM-beTA ! tuM jaldI vimAna calAva. tyAre pradyumna evuM jhaDapI vimAna calAvyuM ke nAradajI te prajI uThayA. temane cakkara AvI gayA. tyAre nAradajIe kahyuM ATaluM jhaDapI zA mATe calAve che ? huM te gabharAI gaye. tyAre gusse thaIne pradhune kahyuM ke huM kevI rIte calAvuM? dhIme calAvuM chuM te kahe che ke jaldI calAva ne jaladIthI calAvuM chuM. tyAre tame kahe, che ke dhImuM calAva. le mAre vimAna nathI calAvavuM. tame tamAre vimAnamAM besIne dvArikA nagarI pahoMcI jAo mAre nathI AvavuM. huM vanavagaDAmAM kyAMka cAlyA jaIza. (hasAhasa) pradyumnane rUAba jeIne nAradajI vicAra karavA lAgyA ke A chokarAne dvArikA sahIsalAmata pahoMcADe bhAre che. enA mA-bApane zAMti pamADavA jatAM vacamAM mAre kacare nIkaLI gaye. Ama gusso AvI jAya che paNa aMdarathI prema che eTale pAchA tene manAvavA jAya che. nAradajIe ApeluM pralobhana : nAradajI kahe che beTA ! tuM Ama gusse thaIza nahi mArI vAta sAMbhaLa, huM to tArA hita mATe kahuM chuM je tArA mAtA -pitAe tArA mATe meTA moTA rAjAonI kuMvarIonI mAMgaNI karI che. je tuM jaladI nahi pahoMce te tArA bhAIonI sAthe temanA vivAha thaI jaze. A mATe huM tane jahadI vimAna calAvavAnuM kahuM chuM. nAradajIe AvuM prabhana ApyuM eTale pradukumAre jahadI vimAna calAvyuM. mArgamAM moTAM moTAM parvate AvyA. AMbe, nALIyera vigere aneka manahara vRkSo teNe joyAM. AvuM kudaratI sauMdarya jotAM jotAM te AgaLa vadhyA. mArgamAM jyAM vairI deve pradyumnakumArane cha divasane lAvIne mUka hate te takSaka parvata AvyuM. eTale nAradajIe tene kahyuM-je tuM cha divasane hate tyAre deva tAruM apaharaNa karIne A parvata upara lAvyuM hatuM te tane parvata uparathI pheMkIne mArI nAMkhavA Icchate hate. paNa te vakhate devavANa thaI ke e caramazarIrI jIva che. koIpaNa upAyathI te maravAne nathI. eTale deva A maTI zIlA tArA upara mUkIne cAlyA gayA. pAchaLathI kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA ahIM AvyA ne tane laI gayA. A bhayaMkara parvata jeIne pradyumnakumAranI AMkhamAM AMsu AvI
Page #822
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA khi gayA. aho ! AvA viSama sthAnamAMthI AvI moTI zIlA nIcethI kADhIne mane jemaNe bacAvyo, mane ucheryo te mAtA pitAne upakAra kema bhUlAya? mAtA pitA yAda AvatAM AMkhamAM AMsu" : kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA yAda AvatAM tenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. sajajana purUSo upakArIne upakAra kadI bhUlatAM nathI. tene raDate joI nAradajIe kahyuM-A parAkramI, majabUta vimAnane taNakhalAnI jema teDI nAMkhanAre, ane mArA jevAne capaTImAM uDAvanAre tuM raDe te sAruM kahevAya? tyAre pradhune kahyuM ke huM kaI kAyaratAthI raDate nathI. mane te mArA mAtA-pitA yAda AvyA che. tyAre kahe che have tArA mAtA pitA jaladI maLaze. pradhune kahyuM. e te have maLavAnA che paNa jemaNe mane cha divasane ucherIne soLa varSano karyo e have mane maLavAnAM che? ene te huM kadI nahi bhUluM. Ama vAtacIta karatAM vimAna AgaLa cAle che. mArgamAM aneka prakAranAM pakSIo batAvyAM. kayAMka vAnarIo potAnA baccAne keTe vaLagADI eka vRkSa uparathI bIjA vRkSa upara kUdI rahI che. te joI pradyumna pUchayuM ke he RSizvara ! A zuM kahevAya ? tyAre kahe che ke A vAMdarIo kahevAya. tyAre pharIne pUchyuM. A keTe zuM vaLagADayuM che? tyAre nArade kahyuM-enA baccAM che. ene enuM baccuM ghaNuM vahAluM che. tenAthI adhika tuM tArI mAtA rUkSamaNIne vahAlo che. AgaLa jatAM siMha, vAgha, hAthI Adi jaMgalI pazuo joyAM, ane gaMgA, yamunA, narmadA, vigere pavitra nadIonAM nAradajIe tene darzana karAvyA. Ama AgaLa vadhatAM madhyapradezamAM AvyAM. te mArgamAM pradyumnakumAre eka moTI senA jatI joI. temAM hAthI, ghoDA, ratha, pAyadaLa Adi moTuM sainya che. rAjAo ane rAjakumAre che. maMgala vAjA vAgI rahyAM che. A badhuM joIne Azcaryacakita banelA pradhune nAradajIne pUchayuM- mahArAja ! A badhuM zuM che? A badhA loko kyAM jaI rahyAM che? huM te vighAgharanA bhege rahyo chuM ne tyAM ja meTe thaye chuM eTale meM te tyAM AvuM kaMI joyuM nathI. te Apa kRpA karIne mane kahe. tyAre nAradajIe kahyuM ke "jene mATe utAvaLa karIne tamane ahIM lAvavAmAM AvyA che te A sena che." A senAne svAmI mahAbaLavAna duryodhana rAjA che. nAradajIe pradhanakumArane bhUtakALanI karelI vAta - gajapuranA duryodhana rAjAne atyaMta suMdara udadhikumArI nAmanI putrI che. tenuM sauMdarya joIne devAMganAo paNu zaramAI jAya che. jeNe pitAnAM rUpathI raMbhAne, mukhathI pUrNimAnA caMdrane, temaja lAvaNyathI samudrane jItI lIdhA che evI tenI putrI che. have A bAbatamAM rahasya zuM che te tane kahuM chuM te tuM sAMbhaLa.
Page #823
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradazikhara jyAre duryodhananI patnI garbhavatI hatI ane tArI mAtA paNa garbhavaMtI hatI. jyAre Apane janma paNa thaye na hatuM tyAre duryodhane tamArA pitA kRSNajIne vacana ApyuM hatuM ke tamAre tyAM putra janma ne mAre tyAM putrI janmaze te huM mArI putrI ApanA putra sAthe paraNAvIza. eTale teo temanI putrI Apane ApI cUkelAM che. paNa bhAvi vaza tamArA janma pachI cha divasamAM deve tamAruM apaharaNa karyuM. tyAra bAda tamArI mAtA satyabhAmAe paNa putrane janma Ape. tenuM nAma bhAnukumAra pADavAmAM AvyuM che. tamAruM apaharaNa thayA pachI khUba zodhakhoLa karAvI paNa jyAre kyAMya Apa maLyAM nahi tyAre tamArI mAtA rUkSamaNI khUba duHkhI thaI gaI ane satyabhAmAM harakhAvA lAgI. tuM soLa varSa pachI tArA mAtA pitAne maLIza tevI duryodhanane kaMI khabara nathI eTale satyabhAmAnA putra bhAnukumAra sAthe paraNAvavA mATe udadhi kumArIne laIne duryodhana Adi kari maTI senA sAthe jaI rahyA che. have huM tane eTalA mATe ja utAvaLa karavAnuM kahuM chuM. je tuM jaladI nahi pahoMce ane A udadhikumArI sAthe satyabhAmAnA putra bhAnukumAranA lagna thaI jaze te satyabhAmAe rUkSamaNI sAthe banelI hADa pramANe tArI mAtAnuM mAthuM muMDAze. tyAre pradhumnakumAre hasIne kahyuM-jhaSizvara ! e bhAnuDAmAM zuM pANI che ! huM udadhikumArIne paraNIza ne satyabhAmAnuM mAthuM muMDAvIza. mArI mAtAnuM mAthuM muMDAvA nahi dauM. tame mane javAnI AjJA Ape te huM e udadhikumArIne laI AvuM. ene AgaLa javA ja na dauM te bhAnuDe kyAMthI paraNe? pANI pahelAM pALa bAMdhI dauM te mArI mAtAnuM mastaka muMDAvAne prasaMga ja na Ave. nAradajI kahe che chokarA ! tuM te baDe cAlAka che paNa huM tane nahi javA dauM. dvArakA pahoMcIne tArA mAtA pitAne huM tane seMpI dauM pachI tAre jema karavuM hoya tema karaje. tyAre pradhumnakumAre kahyuM-Apa jevA haSizvaranA AzIrvAdathI mane kaMI vadhe nahi Ave. huM jaldI kanyAne laIne AvIza. tame vimAnamAM besI rahejo. Apa mane javAnI AjJA Apo. chevaTe nAradajIe AjJA ApI. udadhikArIne meLavavA mATe pradhumnakumAre dhAraNa kareluM bhIlanuM rUpa nAradajInI saMmati maLatAM pradukumAre vimAnamAMthI utarIne vidyAnA baLathI bhayaMkara bhIlanuM rUpa dhAraNa karyuM. ane jyAM duryodhananI senA bhojana karavA beThI hatI tyAM AvyuM. tenuM zarIra tADanA jevuM uMcuM hatuM. hAthInI sUMDha jevA lAMbA ne jADA tenAM hAtha hatAM. vRkSanI DALI jevI ja hatI, tenA kAna sUpaDA jevA hatA, dAMta gadheDAM jevAM ne nAka capaTuM hatuM. bihAmaNI lAlacoLa maTI tenI AMkho hatI. gAla besI gayAM hatAM ne zarIra kAjaLathI paNa kALuM hatuM. pILA kalaranI
Page #824
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 815 maTI jaTA jevA mAthe vALa banAvyAM hatAM. tenA upara pheTe bAMdhe ane lImaDAnI DALInI kalagI banAvI. khaMbhe tIrakAmaThAM nAkhyAM ane jANe bhalene rAjA na hoya! tema abhimAna dharate duryodhananI senA pAse AvIne mArgamAM ubho rahyo. enuM bihAmaNuM rUpa joIne keTalAMka sainike "bhUta AvyuM" ema kahIne bhAgavA lAgyA. kauranI senAmAM bhAre kelAhala macI gaye. duryodhane pUchayuM-ATale badhe zerabakera kema thaI rahyo che tyAre sainikee kahyuM-kAI bhUta je mANasa AvIne mArga rokIne ubho che. te keIne AgaLa javA detA nathI. eTale kaurava senAne cAlatI aTakAvIne AgaLa AvyA. karyo rokA bole mAraga vaha belA, sane bAta saba bhAI, dANu lage mama binA cUkAye, jAnA dUgA nAI che.zrotA tuma... duryodhana Adi kaurae AgaLa AvIne kahyuM-kema bhAI! tuM zA mATe amArI senAne herAna kare che? amAre mArga rokIne zA mATe ubho rahyo che? tyAre bhale karaDI AMkha karIne kahyuM ke huM te AgaLathI mArA sthAna para beTho chuM. temAM tamArA bApanuM zuM jAya che? tyAre kauravoe kahyuM-tuM amane AgaLa javA de ne ! tyAre bhIle kahyuM-tamAre AgaLa javuM hoya te huM mAMgu te kara ApIne AgaLa jAe. kara ApyA vinA AgaLa nahi javA dauM. kora kahe-are bhIlaDA ! jarA vicArIne bela. ame kaMI jevA tevA nathI. kSatriyanA baccA chIe, kSatriyanA baccA ema Dare nahi. ame DhIlI dALa khAnArA vANIyA nathI ke tArAthI DarI jaIe. tane meM mA Tekasa vANIo ApI de. e DarI jAya. hAya-hAya-A mane mArI nAMkhaze. e Darane mAryo pAse hoya teTalI mattA daI de. tuM amane evA kAcApocA na samajIza. A pramANe bhIlane kaure kahI rahyA che. have AgaLa zuM banaze tenAM bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 88 Aso suda 12 ne semavAra tA. 4-10-76 AtmatatvanA chettA, karmagraMthInA vettA, ane mokSamArganAM netA evA AgamakAra sarvajJa bhagavaMte bhavya prANIonAM hita mATe upadeza ApatAM kahe che ke he bhavya prANIo! tame jAgRta bane. naciMtAmaNI je A mAnava janma maLe che. te tene sadupayoga kare. tame pramAdamAM paDIne lAbha kema jato kare che? durbhAgya vaza banIne amUlya ciMtAmaNI ratanane mATImAM ragadaLI rahyAM che. jema ratna
Page #825
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zAradA zikhara ciMtAmaNInA prabhAvathI manuSya alakSyamAM alabhya vastune prApta karI zake che. tema manuSya bhava dvArA jIva mahAna purUSArtha dvArA mahAna purUSAe jenI prApti karI che tevA mAkSarananI prApti karI zake che. ATalA mATe mahAna purUSA ApaNane pramAdane tyAga karIne jAgRta banavAnI TakAra kare che. je jAge che te AtmAnuM javAhIra meLave che. ne udhe che te gumAve che. kahyuM che ke - nArad|rA khijyuM, bAramALasa vate yughdhI| jo suvaMti na so suhito, jo jaggati so sayA suhitA / suvati suvaMtassa suyaM saMkiyaM khaliyaM bhave pamattassa / gAramALasta mukhya citra, vitamamaMttamsa " nizItha bhASya he manuSyA ! sadA jAgatA rahe. jANanAranI budhdhi sadA vadhatI rahe che. je sUI rahe che te sukhI thatA nathI. jAgRta rahenAra sukhI rahe che. je sUI rahe che tenuM zrutajJAna supta-sUteluM rahe che eTale ke pramAda karanAranuM zrutajJAna skhalita thaI jAya che. ane je apramatta bhAvathI jAgRta rahe che tenu' zrutajJAna sadA sthira rahe che. enI prajJA-budhdhi sadA jAgRta rahe che. ATalA mATe jJAnI purUSAnI AjJAnusAra dareka mumukSa jIvAe bhAvanidrAthI jAgRta rahevu joIe. jAgRta manIne sadgurU pAsethI bedha prApta karIne potAnA saparkamAM AvanAra jIvAne paNa dharma samajAvI satyapathe vALavAnA prayatna karavA joIe, jemaNe zAsranA vacana upara zradhdhA karI tenuM pAlana karyu te jIvAnA udhdhAra thayA che. ane je bhaviSyamAM karaze tene pazu udhdhAra thaze, jemaNe pUrva bhavamAM jinavacananI zradhdhA karI ane ArAdhanA karI teA tIrthaMkara nAmaka upArjana karyu. tevA tIrthaMkara mallInAtha bhagavAnanA adhikAra cAle che. eka malTIkumArIne paraNavA mATe keTalA rAjAe mAMgaNI kare che! ApaNe temAMnA e rAjAnI vAta AvI gaI che. trIjA kuNAla dezanA rUkima rAjAnI vAta cAle che. temAM te rUkrima rAjAnI subAhu nAmanI putrI yuvAna thaI che, tenA cAturmAsika snAnanA utsava ujavAya che. kuMvarI keTalI puNyavAna che ke tenAM paDatAM khela jhIlAya che. A saMsAramAM dareka manuSyanA puNya puNyamAM kraka hAya che.eka mAtAnI kukhe janmelA e bhAInI punnAImAM paNa keTaleA phera DAya che! te te! tame pratyakSa dekhA che ne ? e sagA bhAImAM eka hAMziyAra ne khAheAza hoya che. enI bAhozI ne punnAInA ceAge karoDo rUpiyA kamAI jAya che. ene leAkeA khammA khammA kare che. pANI mAMgatA dUdha hAjara thAya che. tyAre khIjA bhAIne pIvA pANI kaI Apatu nathI. A badhI phanI karAmata che. qanA phAyaDA khUba gUMcavaNa bharelA che. phAi vahepArI
Page #826
--------------------------------------------------------------------------
________________ 817 zAradA zikhara vahepArImAM koyaDo ubhuM thAya, keInA kuTuMbamAM kaI keyaDo ubho thAya agara bhAI-bhAInA majhIyArA vaheMcatI vakhate kaI keyaDe ubhuM thAya tyAre kahe che ne A keyaDo ukela muzkela che. chatAM mAnI le ke A badhA saMsAranA keyaDA te mahenatathI paNa ukalI jaze paNa karmane keyaDA ukelave bahu muzkela che. subAhakumArI khUba puNyavAna hatI. eTale tenA nAna mahotsavamAM tenA pitA rUkima rAjAe kulane mATe maMDapa baMdhAvyuM, temAM aMdara baMdhAvyuM ne tenI vacamAM sugaMdhathI maghamaghate dAmakAMDa laTakAvyuM. temaja vividha prakAranI racanA karAvIne kAThamAThathI vAjate gAjate rUkima rAjA hAthI upara besIne subAhukumArIne sauthI AgaLa karIne maMDapamAM AvyA. te vakhate jenI mahattA hoya tene AgaLa karo cho ne ? dIkarAne paraNAvavA jAo tyAre vararAjAne AgaLa rAkhe che ne? kAraNa ke lagnamAM vararAjAnI vizeSatA heya che. tema ahIM subAhukumArIne sanmAna mahotsava ujavAya che eTale tene AgaLa karavAmAM AvI che. putrInA cAturmAsika snAna mahotsavamAM rUjhimarAjAe lAkho rUpiyAno dhumADo karyo. A snAna mahotsava che. duniyAmAM ghaNAM prakAranA mahotsava ujavavAmAM Ave che. ghaNIvAra dIkarAnA janmadinanI khuzAlImAM pArakA 500 mANasa jAmI jAya che ne gharanI mAtA bhUkhI rahe che. gharanI mAtAne bhAva pUchatAM nathI ne pArakAne jamADe che. (pU. mahAsatIjIe ahIMyA eka banelI kahAnI kahI hatI. je sAMbhaLatAM zrotAomAM eka paNa zrotA e nahIM hoya ke jenI AMkhe AMsuthI chalakANI na hoya. tene sAra nIce pramANe che.) dIkare pitAnI lADIlI dIkarIne janmadina ujave che ke lagabhaga eka hajAra mANasane jamADe che. jyAre pitAnI mAtAne traNa traNa divasathI khAvAnuM maLyuM nathI. paNa jamaNavAranuM nAma sAMbhaLatAM mAtAnuM haiyuM harakhAvA mAMDayuM. jyAre eka hajAra mANaso jame che te mane to jarUra jamavAnuM maLaze e tene AnaMda che. mAjI lAkaDA bharavAnI vakhAranA khUNAmAM paDayA rahyA che. saMsAra Akho svArthane bharelo che. vahune mana sAsunI kiMmata eka mATInA vAsaNa jeTalI paNa nathI. chevaTe hajAro mANasa jamyA. AnaMda karyo paNa mAjIne jamaNanI prasAdI paNa na maLI. mAjI kALA pANIe raDe che. peTamAM khUba baLatarA thAya che. chevaTe rAtanA bAra vAge sau sUI gayA pachI paDele eMThavADa mAjI vINI khAya che. A prasaMge jene janmadina ujavAya che te sAta varSanI bebI jAgI jAya che. A dazya jotAM ekadama raDI paDe che. ane pariNAmamAM mAjIne kema sukha thAya te mATe mAtApitA sAme paDakAra kare che. Aje tame mArA janma mahotsava nathI uja paNa maraNa mahotsava ujavyuM che. kAraNa ke tame hajArene jamADayA che paNa 103
Page #827
--------------------------------------------------------------------------
________________ 818 zAradA zikhara janmadAtrI mAtAne bhUlI gayA che. phakta pAMca varSanI uMmaranI bAlikAe dAdImAnI karUNa kahAnI sAMbhaLIne e paDakAra karyo ke mAtApitAnI zAna ThekANe AvI gaI. (ahIM pU. mahAsatIjIe A romAMcaka kahAnI khUba vistArathI varNavI hatI. ahIM phakta tene sAra ne che. ane e batAvyuM ke saMsAra kevo che ! saMsAranuM svarUpa khUba suMdara rIte samajAvyuM hatuM). A bAlikAe potAnA janma divasanA mahatsava nimitte dAdInuM duHkha TALyuM. ahIM putrInA cAturmAsika snAna mahatsavanA divase rUkima rAjAe ghaNuM duHkhIone dAna ApI temanuM duHkha dUra karyuM. ane vAjate gAjate rAjamArga upara puSpamaMDapa taiyAra karAvyo hato tyAM AvyAM. ghaNAM nagarajane A nAna mahotsavamAM bhAga levA mATe AvyAM che. moTe maMDapa mANasonI bhIDathI nAne dekhAvA lAgyA. mahArAjA hAthI uparathI utarIne maMDapamAM jaI pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne pitAnA siMhAsana para besI gayA. badhI mAnavamedanI yathAsthAne goThavAI gaI. tyAra pachI aMtaHpuranI sIeAe subAhukumArIne tene mATe khAsa taiyAra karAvelAM paTTaka upara besADI. paTTaka eTale bAjoTha. A rAjAe kuMvarIne snAna karavA mATe besADavAne sonAne ratnajaDita bAjoTha banAvaDAvyuM hatuM. tenA upara subAhukumArIne besADI. tene nAna karavA mATe kiMmatI sugaMdhita padArtho nAMkhIne sugaMdhita jaLa taiyAra karAvyuM hatuM. aMtaHpuranI jIe tene eka jagyAe laI gaI ane te vI izastra ijAti" sugaMdhita jaLa vaDe, veta ane pILA kaLaza vaDe tene snAna karAvyuM. veta eTale rUpAnAM kaLaza ane pILAM eTale sonAnAM kaLaza. sonA rUpAnAM kaLaza vaDe subAhakumArIne snAna karAvyuM. "hAvittA savvAlaMkAra vibhUsiyaM karenti, karitA viuNA pAyaM vaMdiuM uvaNeti / " sArI rIte tene snAna karAvyA pachI tene kiMmatI AbhUSaNe ane vastro paherAvyA. seLe zaNagAra paherAvI sArI rIte zaNagArIne tene pitAnA caraNamAM vaMdana mATe laI gayA. subAhakumArI jyAM rUkima rAjA beThAM hatAM tyAM AvI. AvIne teNe "ghAyadA thA " pitAnA caraNomAM vaMdana karyA. "tapa re jaLa ravA subAhudAriyaM ake nivesai, nivesittA subAhu dAriyAe ruveNa ya jo. lAva. jAva vigi " tyArabAda rUjhimarAjAe subAhudArikAne upADIne potAnA khoLAmAM besADI dIdhI. besADIne pitAnI putrInuM rUpa, yauvana ane lAvaNya joIne vismaya pAmyA. ahe ! mArI putrI kevI suMdara dekhAya che. zuM tenuM rUpa che ! jANe kaI devI na hoya ! tevI dekhAya che. ema putrInuM rUpa joIne Azcarya pAmelAM rAjA putrInA sAmuM jovA lAgyA.
Page #828
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara eka jamAno evA hatA ke jyAre rajavADAmAM putrI mATI thAya tyAre tenI mAtA kuMvarIne seALa zaNagAra sajAgIne rAjAne vaMdana karavA mAkalatI hatI. yuvAna kuMvarIne joIne enA pitA samajI jatAM hatAM ke have mArI kuMvarI paraNAvavA sAtha thai che. trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudevane ghaNI rANIe hatI. jyAre temanI kuMvarIe yuvAna thatI tyAre temane sArA vastrAbhUSAthI zaNagArIne kRSNa vAsudeva pAse meAkalatI hatI. tyAre kRSNa vAsudeva pAtAnI putrIne kheALAmAM besADIne pUchatAM hatAM ke tamAre devI thavuM che ke dAsI ? jo tamAre devI khanavu' hAya tA temanAtha bhagavAnanA zaraNe meAkaluM ne dAsI banavuM hAya tA paraNAvuM. rUkimarAjAe potAnI putrIne kheALAmAM besADI. tenu rUpa, lAvaNya joI ne khuza thayA. ahA! mArI putrI kevI puNyavAna che ! eno cAturmAsika snAna maheAtsava kevA suMdara ujavAI rahyo che! mArI putrI kevI rUpavaMtI ne cuvatI che! enA jevI kuMvarI meM atyAra sudhI joI nathI. potAnI kuMvarInI khUba prazaMsA karatAM khUba haSa thayA. ane potAnAM vaSadhara nAmanA dUtane khelAbyA. elAvIne A pramANe kahyuM ke he devAnupriya ! tame amArA dUtanA rUpamAM amArA kAme ghaNI vakhata ghaNAM gAmA, AkarA, nagarA ane dharAmA jAe che te mane matAvA ke subAhudArikA jevA snAna mahotsava koI rAjA, Izvara, keAI vahepArI ke sAvArha athavA kAI zreSThIne tyAM joceA che ? A pramANe rAjAnI vAta sAMbhaLIne va`dhare ane hAthanI aMjalI banAvIne tene mastake mUkIne rUkimarAjAne kahyuM ke " pavaeN laDu sAmI " huM svAmI ! huM eka vakhata ApanA dUta tarIke mithilA nagarImAM gayA hatA. tyAM meM kuMbhaka rAjAnI paTTarANI prabhAdevInA garbhathI janmelI videha rAjAnI badhI putrIomAM zreSTha malTIkumArIne snAna mahAtsava ujavAyA hatA te me jocA hatA. te malTIkumArInA snAna mahAtsava AgaLa tamArI kuMvarIne snAna maheAtsava lAkhe pAI jeTaleA paNa nathI. mahArAjA ! zuM vAta karu? zuM ene snAna mahAtsava! zuM eneA puSpamaMDapa ! zuM enA dAmakAMDa ! ane zuM malTIkumArInA rUpanuM teja ! A dareka khAkhatamAM ApaNA mahe|tsava tenI AgaLa phikko che. Ama satya vAta rAjAne kahI dIdhI. je nagna satya khelanAra hoya te ja AvA samaye satya vAta kahI zake. je mAkhaNIyA DAya te na kahI zake. belA, AvA kAI prasaMga upasthita thAya te tame satya kahI zake ? ke lelamAM leAla karA ? (hasAhasa). vadhara te evA vicAra na karyo ke huM mArA mahArAjA pAse bIjA rAjAnI kuMvarInA snAna maheAtsavanI prazaMsA karIza tA temane duHkha thaze. agara mArA upara kepAyamAna thaze teA huM zuM karIza ? kAI jAtanA Dara rAkhyA vinA rUkima rAjAne satya hakIkata jaNAvI. paNa rUkimarAjAne A vAta sAMbhaLIne krodha na AvyeA. paNa khuza thayA. eNe vicAra karyAM ke mArA karatAM
Page #829
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 dArA zikhara ghaNAM moTA rAjAo che ne mArI putrI karatAM ghaNI suMdara kanyAo haze. mATe evuM banI zake. bahuratnA vasuMdharA che. huM mArA rAjyamAM besI rahuM eTale mane kayAMthI khabara paDe ! mallIkumArInuM nAma sAMbhaLIne rUkima rAjAne caMdrachAya rAjAnI mAphaka tenA pratye prema jAge. eTale teNe varSadharane pUchayuM ke jenA snAna mahatsavanI tuM ATalI badhI prazaMsA kare che te mallIkumArI kevI che? javAbamAM varSadhare kahyuM ke he devAnupriya ! tenA rUpanI te huM zI vAta karuM ? te kanyA jevI te A jagatamAM keI kanyA nathI, enA jevI te keI nAgakanyA, devakanyA, asurakanyA, yakSakanyA ke gaMdharvakanyA paNa rUpALI nathI. evI sauMdaryavAna te malalIkumArI che. A sAMbhaLIne rUkima rAjAe varSadharane kahyuM ke tAre jeTaluM dravya, sainya, joIe teTaluM tuM bhaMDAramAMthI laIne mithilA nagarImAM jA. ane kuMbharAjAne kahe ke kuNalAdhipati rUkima rAjA mallIkumArIne paraNavA Icche che. have varSadhara nAmane dUta mallIkumArI mATe kaheNa mUkavA mithilA nagarImAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra : pradyumnakumAra bhIlanuM rUpa laIne kauranI senA rekIne ubhe rahyo ne kahyuM mane Tekasa Ape. tyAre kaurae kahyuM. tane meM mAMgyo Tekasa ApI daIe. paNa tuM amane e te kahe ke tane Tekasa levA koNe ubhe rAkhe che? tyAre bhale kahyuM zuM tamane khabara nathI? huM te kRSNane sevaka chuM. mane kRSNa mahArAjAe kula AjJA ApI che ke mArA dezamAM tAre rahevAnuM ane je koI nIkaLe temanI pAsethI tAre TekasamAM enI pAse je sArAmAM sArI cIje hoya te laI levI. huM te temane sevaka paNa chuM ne temane kuMvara paNa chuM. tamane zuM khabara paDe? tyAre korae tenI majAka uDAvatAM kahyuM- hA, tuM ja kRSNane kuMvara chuM ne ? te tuM amane batAva ke tArA jevA kRSNane keTalA dIkarA che? tyAre teNe kahyuM, kRSNane ghaNa kuMvara che paNa caMdra je tejasvI te huM eka ja kuMvara chuM. bAkI te badhA tArA jevA nisteja che. ehe. tuM ja caMdra je tejasvI heya ne! tArA jevo rana je dIkare kRSNane kyAMthI maLe ! are ! ratnamAM paNa ciMtAmaNuM ratna zreSTha che. te tuM ciMtAmaNI rana je tejasvI che. kema barAbara che ne ? ema kahIne tenI khUba majAka uDAvI, ne badhA hasyA. pradhune kahyuM sAva sAcI vAta. (hasAhasa) bhale, tuM kRSNane kuMvara hoya. ame paNa kRSNane tyAM dIkarI ApavA jaIe chIe. mATe amane jaladI javA de. bhIla kahe nahi javA dauM. - kauravoe kahyuM he nAdAna bhIlaDA ! jarA te vicAra kara ke tuM tene herAna kare che? amane te oLakhyAM nathI. ame vipharIzuM tyAre tene jIvate rahevA nahi
Page #830
--------------------------------------------------------------------------
________________ Terave zAradA kharI daIe. tyAre bhale kahyuM tamane eTale badhe abhimAna che te huM tamane batAvI daIza. huM tamAro abhimAna na utAruM te huM kRSNane dIkaro nahi. tame tamArA manamAM zuM samaje che ? huM vipharIza tyAre tamane ubhI pUMchaDIe bhagADIza. (hasAhasa) sUryane udaya thAya tyAre aMdhakAranI tAkAta nathI ke TakI zake ane siMhanI eka gajane saMbhaLAtAM bicArAM mRgalA tharathara dhrujI uThe che ne kUdavAnuM chaDI bhAgI jAya che. temAM huM mAruM parakama tamane batAvIza te tame kayAMya bhAgI jaze. tamane e abhimAna che ke ame kaura se bhAI e chIe. amArA jevuM kaMI baLavAna nathI paNa tame kevA che te huM sArI rIte jANuM chuM. eNe nAradajI pAsethI pAMDa ane kara viSe sAMbhaLyuM hatuM eTale kahe che ke duryodhana! teM te kevA kALA karmo karyA che? dharmarAjAne teM kapaTa karIne jugAra ramADayA. kapaTapUrvaka temane harAvIne jaMgalamAM mokalI dIdhAM ne AkhuM rAjya pacAvI pADayuM. tArA jevo kapaTI bIje kazuM hoya? ne tAro bApa dhRtarASTra te AMdhaLe hate. tame paNa aMdhAnA putra AMdhaLA lAge che tethI abhimAna karIne kUdI rahyAM che. have tamAre abhimAna heThe utAre. bhIle te badhA cepaDe ukhe eTale kaurae kaMTALIne kahyuM ke bhAI! have A badhI vAta karyA karatA tAre je joIe te mAMgI le, ne amane javA de. tuM kahe te hAthI, ghoDA, ratha, ratna, sonAmahoro je joIe te tane ApI daIe. tyAre bhIle kahyuM ke zuM tame mane lUMTAra samaje che ke AvI cIjo ApIne lalacAve che? mAre tamArAM hAthI, ghoDA, ratha, rana ke sonAmahora e kaMI joItuM nathI. huM te tamArI pAse je je cIja hoya te badhI pahelAM joI lauM. temAMthI mane je cIja pasaMda paDaze te laI laIza. ema kahIne teNe AkhA sinyamAM tapAsa ka. badhe nirIkSaNa karIne AvyA ne kahevA lAge che kara ! huM te tamAruM badhuM joI vaLe. mane te eka tamArI kuMvarI gamI gaI. mATe ene mArI sAthe paraNAvI che te tamane AgaLa javA dauM. huM kRSNane lADIle naMda chuM. je mArI sAthe tamArI kuMvarI paraNAvaze te kRSNajI tamArA upara khuza thaI jaze. huM tene sArI rIte sAcavIza. tyAre gusse thaIne kara belI uThayA he nija bhIlaDA! jarA vicArIne te bela. tArA jevA bhIla sAthe amArI kuMvarI paraNAvavAnI hoya ! pATe zuM bakavAda kare che? tyAre bhIle kahyuM ke huM khoTo bakavAda nathI karate. huM te je che te satya kahuM chuM. tyAre ke mazkarA karave kahyuM- are bhIlaDA ! tuM ene paraNane zuM karIza? e tArI pAse khAvAnuM mAMgaze, sArA vastrAbhUSaNe mAMgaze te tuM tene kyAMthI lAvIne ApIza ? tyAre teNe kahyuM. enI ciMtA tame zA mATe kare che? mArI pAse zuM nathI ? huM ene khAvA mATe mIThAM vanaphaLa keLAM, kerI
Page #831
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsTA zikhara jAMbu, mosaMbI, saMtarA badhuM lAvI ApIza, paheravA mATe bhejapatra ApIza ne caThInAM hAra, baMgaDI vigere dAgInA banAvIne tene paherAvIza ne jaMgalamAM mojathI rahIzuM. tame tenI bilakula ciMtA na karo. tamAre A aTavI pasAra karavI hoya te mane kanyA ApIne jAo. tyAre kauravoe kahyuM have tArI baI hAMkavI cheDI de. tuM rAjakuMvarIne sAcavI nahi zake. choTe mukhase baDI bAta nahIM, bolegA nara keI, je bole te gAla capeTA, pAyegA nara seI..he zrotA. nAnA moDhe moTI vAta karavI tane zobhatI nathI. nAnA meDhe moTI vAta kaI kare nahi ane je kare te cAra tamAcA khAya che. mATe zakti joIne vAta kara. tuM A rAjakanyAnuM darzana karavAne paNa cagya nathI. keI sAmAnya strI tArA vikarALa svarUpane joIne DarI jAya te A kemaLa rAjakumArInuM zuM gajuM! tyAre keIe. kahyuM ke jo tAre A udadhikumArI sAthe paraNavuM hoya te tapa kara. te tane AvatA bhavamAM tAre mane ratha saphaLa thaze. paNa A bhavamAM te tane nahi maLe. A rIte khUba kahyuM paNa bhIla te keInI vAta mAnatA nathI. teNe kahyuM kuMvarI Ape te javA daIza. nahitara nahi javA dauM. bhIlanI A vAta sAMbhaLI kauravo khUba uzkerAI gayA. have kaurane uzkerATa vadhaze ne temanI sAme A bhIla pitAnA parAkramathI kevI rIte udadhikumArIne meLavaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna na. 89 A suda 13 ne maMgaLavAra tA. 5-10-76 anaMta karUNAsAgara zAstrakAra bhagavaMta trilekInAthe jagatanAM jenAM kalyANa arthe sidhdhAMtarUpa vANInI prarUpaNa karI. traNe kALe siddha thayelI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. bhagavAnanI vANImAM anaMta sAmarthya raheluM che. jema ugatA sUryanuM eka kiraNa vizva upara vyApelAM aMdhakArane nAza kare che, kalpavRkSane eka aMkura paNa daridratAne nAza kare che. siMhanuM nAnuM baccuM hAthIonAM samuhane bhagADI zake che, agnine eka taNakhe lAkaDAnI gaMjIne bALIne sApha karI nAMkhe che ane amRtanuM eka bindu rogane nAza kare che. te rIte vItarAga prabhunA eka vacana upara pratIti thAya te mithyAtva rUpI aMdhakArane nAza thayA vinA nahi rahe. paNa tamane saMsAranA kAryamAM jeTalI zraddhA che teTalI vIra prabhunA vacanAmRta pratye nathI.
Page #832
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 82 - jeNe saMta samAgama karyo che, jaDa caitanyanI vaheMcaNI karI che ane AtmAnI anaMta zakitane jene khyAla Ave che tene AtmAnI ciMtA thAya che. kAraNa ke te samaje che ke dhana, mAla milakata, kuTuMba parivAra A badhuM mane aMtima samaye trANu zaraNa thanAra nathI. garIba, zrImaMta, bALaka, vRdhdha, yuvAna, strI ke purUSa sarvene eka divasa te A badhuM choDIne javAnuM che. sAthe te pApa, puNya ane zubhAzubha karma sivAya kaMI AvavAnuM nathI. jIvana aviratapaNe cAlyuM jAya che. je yuvAnImAM khUba kALajIpUrvaka zarIranuM jatana karavAmAM Ave che te yuvAnI paNa pANInA puranI jema vege vahI jAya che. ghaDapaNamAM zarIranI zaktio kSINa thaI jAya che. zarIrarUpI keDInI baha saMbhALa lIdhI paNa rana jevA AtmAne bhUlI gayA. paNa dehane raMga jotajotAmAM palTAI jaze. AvA kSaNabhaMgura zarIra mATe zAzvata AtmAne bhUlI gayAM che. jJAnI kahe che ke makAnanI mAvajatamAM mAlikane na visAre. dehanAM rakhopAmAM dehIne na bhUle. AtmAnI pIchANa manuSyabhava sivAya bIje kyAMya nahi thAya. A avasara cUkyA te pachI pastA thaze. mATe tame zarIranI, jaDa padArthonI ane viSayonI mamatA choDI do. padugalika padArtho pratyenI Asakti e karmanuM baMdhana che. ane viSaya pratyenI virakti e mekSanuM kAraNa che. cakravatioe cha khaMDanuM rAjya taNakhalA tulya gaNIne cheDayuM ane samatAnuM siMhAsana meLavI lIdhuM. cAritranI majhA evI che ke aMtarAtmAmAM AnaMdanI lahera Ave, mastI Ave, pachI e mastI AgaLa saMsAranAM badhA sukho tuccha lAge. tyAga saheje AvI jAya. game tevI suMdara vastu sAme AvIne ubhI rahe te paNa mamatA thAya nahIM. tyAgIe ene choDe te ema kahe ke meM tucchane choDyuM ane paramane meLavyuM. akSaya sukhanuM ane parama sukhanuM kAraNa tyAga-cAritra che. baMdhuo ! jJAna ane cAritrathI AtmAmAM viveka Ave che. tethI e samaje che ke huM te AtmA chuM. je dehamAM vasuM chuM te dehane duHkha Ave che. te duHkha bIjuM kaI ApatuM nathI paNa duHkha ApanAra mArA pitAnAM karmo che. mATe mAre pahelAM karmo haNavAM che. jema pagamAM kAMTe vAge ne kAMTe na nIkaLe tyAM sudhI vedanA thAya che. tema karmo AtmAnI sAthe lAgelAM che. tyAM sudhI vedanA AvavAnI che. huM AtmA chuM evI pratIti thayA pachI pUrNa banavA mATe je kaMI kriyAo thAya che temAM AnaMda Ave che. AtmAnA svarUpane samajyA pachI dharmakriyA karavAmAM rUcI jAge che. samyagRSTi AtmA saMsAranI je kriyA kare che te dhAvamAtAnI jema kare che. ajJAnIne deha mATe mUcha che, mUcha che tyAM bhaya che. AtmabhAvamAM ane dehabhAvamAM zuM pharaka che ? jene deha taraphane bhAva che e bIkaNa hoya che. huM marI jaIza, mAruM
Page #833
--------------------------------------------------------------------------
________________ 824 zArA likhA lUMTAI jaze, mAruM zuM thaze ? Ama kalpanAthI bhaya ubhA kare che. paNa AtmadazAnuM bhAna thayA pachI kaI bhaya nathI. vItarAga prabhunI vANI AtmasvarUpanuM bhAna karAvanArI che. mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. rUjhimarAjAe mallIkumArInA rUpanI khUba prazaMsA sAMbhaLI. tethI dUtane kahe che ke mithilA rAjadhAnImAM jAo ane tyAM jaIne kuMbhakarAjAne kaho ke tamArI putrI mallIkumArIne kuNAla dezAdhipati rUkima rAjA cAhe che. A pramANe potAnA svAmInI AjJA meLavIne dUta rathamAM besIne mithilA nagarI tarapha javA ravAnA thaye. traNa rAjAnAM dUta mithilA nagarI javA ravAnA thayA che. have cothA rAjAnI vAta siddhAMtakAra batAve che. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kAsI nAma jaNavae hotthA, tattha NaM vANArasI nAma najara Dho! tA if iNa nAma nA thA te kALane te samaye eTale mallInAtha bhagavAnanA samayamAM kAzI nAmane deza hatuM. temAM vANArasI nAme nagarI hatI. te kAzI dezanA adhipati zaMkha nAme rAjA rahetA hatA. kAzIdeza pavitra gaNAya che. ghaNAM mANaso kAzImAM vidyAbhyAsa karavA mATe jAya che. A kAzI dezanA zaMkha rAjA khUba pavitra ane pramANika hatA. sAthe prajApriya paNa hatA. eTale te sadA prajAnuM kema hita thAya, mArA dezanI prajA sukhI kema bane te rIte nyAyathI rAjya calAvatA hatA. eTale prajAne rAjA taraphathI khUba saMteSa hate. arasaparasa rAjA ane prajA baMne khUba sukhI hatA. zaMkharAjAnA rAjyamAM garIba, zrImaMtanA bhedabhAva na hatA. saune sarakho nyAya maLatuM hatuM. pavitra dezamAM rAjA ane prajA AnaMdapUrvaka rahetAM hatAM. A samayamAM zuM prasaMga bane te vAta have kahevAmAM Ave che. tae NaM tIse mallIe videha rAjavara kannAe annayA kayAI tassa divvassa kuMDala juyalassa saMghI visaMghaDie yAvi hotthaa| eka vakhata videha rAjavaranI zreSTha kanyA malIkumArInAM divya kuMDaLanI sAMdha tUTI gaI. je kuMDala arahanaka zrAvakane deve ApyA hatA ne te kuMDala teNe kuMbhaka rAjAne bheTa ApyA hatA. kuMbhaka rAjAe pitAnI vahAlI putrI mallIkumArIne paherAvyA hatA. mallIkumArInuM evuM rUpa hatuM ke tenA rUpathI e kuMDala zobhI uThayA hatAM. ghaNIvAra evuM bane che ke mANasa dAgInA paheravAthI zebhe che paNa mallIkumArI mATe evuM na hatuM. enuM rUpa evuM divya tejasvI hatuM ke enAthI dAgInA zobhI uThayA hatA. A kuMDaLa te divya hatA paNa keI suMdara dAgIne joIne tame ema kahe che ne ke A dAgIne ke suMdara ghaDe che ke ene sAMdhe kayAMya dekhAtuM nathI. sonI ghATa ghaDavAmAM catura hoya to ema banI zake. paNa sAthe karyA vinA keI dAgIne banatuM nathI. game te jagyAe eka sAMdhe te heya, malIkumArInAM kuMDala divya hatAM chatAM tenI sAMdha tUTI gaI,
Page #834
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 825 baMdhuo! tamArA dAgInAnI saMdhI tUTI jaze te tene sAMdhanAra sonI maLI jaze paNa AyuSyanI saMdhI tUTaze tyAre tene sAMdhanAra keI nI nahi maLe. tame amerikA, jApAna, jarmana ke laMDana game tyAMthI Dabala DIgrI sajana banelAM DokaTarane lAve. lAkha rUpiyA kharca paNa AyuSyanI saMdhI tuTI jatAM tene sAMdhavA keI samartha nathI. AvI kSaNika jiMdagImAM bane teTalI dharmanI ArAdhanA karI le, sAthe keI AvavAnuM nathI chatAM keTalI mamatA che ! AcAraMga sUtramAM bhagavaMte kahyuM che "je mamAiyamaI jahAi se cayai mayAjhyaM se hu diTThapahe muNI jassa natthi mmaaiyN|" je mamatva buddhine tyAga karI zake che te mamatvane choDI zake che. jene mamatva nathI te mikSamArgane jANanAra sAce muni che. A sUtramAM mamatAne tyAga karavA mATe bhagavaMte kevI suMdara vAta karI che ! mamatAne janma mamatva budhithI thAya che. jyAM sudhI mamatva budhdhi hoya che tyAM sudhI padArthone bhale tyAga karyo paNa te tyAgane vAstavika udezya pUro thatuM nathI. kAraNa ke ghaNI vakhata evuM bane che ke pAse paisA ke padArtha na hoya paNa tenA pratye mamatA hoya che. tene meLavavA mATe mAnava talasate hoya che. te padArthanA abhAvamAM paNa tene mamatAno deSa lAge che. ane ghaNI vakhata bAhya daSTithI mANasa pAse game teTale parigraha haya, dema dema sAhyabI hoya paNa tene mamatva nathI hote te te aparigrahI tyAgI kahevAya che. dAkhalA tarIke kaI eka bhikhArI hoya tenI pAse paisA, ghara, khAvA reTI ane paheravA ka5DA nathI chatAM ene aparigrahI ke tyAgI kahI zakAze nahi, kAraNa ke tenI pAse bhale nathI paNa tenA pratyethI tenI mamatva buddhi naSTa thaI nathI. e bhautika padArthonA abhAvamAM paNa tenA manamAM taraMgo uThatAM hoya che ke mane A baMgale, lADI-vADI ne gADI badhuM kyAre maLaze? mane maLI jAya to huM paNa Avo zrImaMta sukhI banuM. AvI mamatva bhAvanAnA kAraNe ene tyAgI mAnavAmAM AvatuM nathI. tenAthI viparIta dRSTithI vicAra karIe te bharata cakravatI pAse keTalo parigraha hatA ! cha cha khaMDanuM vizALa rAjaya hatuM. vaibhava vilAsane pAra na hatA. chatAM temane tenA pratye mamatva na hatuM. anAsakta bhAvathI, te saMsAramAM rahetAM hatAM. tenA kAraNe temane dravyaliMganA (sAdhuvezanA) abhAvamAM paNa cAritra AvatAM arisA bhavanamAM kevaLajJAna pragaTa thayuM. tema saMsAramAM rahyA che paNa bharatacakavatanI mAphaka anAsakta bhAvathI rahe ane mamatva budhine tyAga kare. mamatva budhine tyAga mamatAnA tyAga mATe Avazyaka che. mamatva mokSamArge javAmAM aMtarAya rUpa che ane saMsAra paribhramaNanuM kAraNa che. ema samajIne je tene tyAga kare che te mokSane adhikArI banI zake che. malIkumArInAM divya kuMDaLanI sAMdha tUTI gaI. A vAtanI kuMbhaka rAjAne 114
Page #835
--------------------------------------------------------------------------
________________ 824 zAradA zikhara khabara paDI. A mallIkumArI rAjAne prANathI paNa adhika priya hatI. eTale tenA mATe keInI vAtanI uNapa rAkhatAM na hatAM. tethI "sara je se mA tA luvAra, na lAveda" tarata ja kuMbhaka rAjAe suvarNakAra sanInI zreNI belAvI sonInI zreNI eTale zuM ? sonInI zreNI eTale 1-2-5 nahi paNa mallIkumArInA kuMDaLanI saMdhI sAMdhavA mATe kuMbhaka rAjAe pitAnI nagarImAM jeTalAM kuzaLa sonIe vasatA hatA te badhAne pitAnA darabAramAM bolAvyA. khuda mahArAjAe ATalAM badhA nIone teDAvyA eTale badhA sonIone harSa thaye ke ApaNane mahArAjA sAheba teDAve che. te Aje ApaNane keI mahatvanuM kAma soMpaze. ApaNe kArya suMdara rIte karIzuM te rAjA ApaNAM upara prasanna thaze ne ApaNuM jiMdagInuM daridra TaLI jaze. kAraNa ke e ka kahevata che ke je gAmanA rAjA rIjhe te nyAla karI de. ane je khIja te behAla paNa karI de. kema barAbara che ne ? paNa tame rIjhe te zuM kare? eka-be tALI ApIne khuzI batAvI de. (hasAhasa). gAmanAM badhAM sanIo ekatra thayA. ekatra thaIne nirNaya karyo ke ApaNe badhAe bhegA thaIne javuM. kAraNa ke rASTramAM, gAmamAM, saMghamAM ke kuTuMbamAM tyAM juo tyAM je saMghadRna hoya, badhAnAM mata eka hoya te te dhAryuM kArya karI zake che. paNa je saMpa ne ekAgratA na hoya te tenI zakita chinna bhinna thaI jAya che. te kArya zobhatuM nathI eTale sonIoe nirNaya karyo ke ApaNAmAMthI ekane nAyaka banAve, badhA sonIo saMpa karI ekane nAyaka banAvI kuMbhaka rAjA pAse AvyA. ane hAtha joDIne jaya-vijaya zabda vaDe rAjAne vadhAvyA, vadhAvIne namratApUrvaka chelyA he svAmI! amAre cogya sevA pharamAve. tyAre kuMbhaka rAjAe kahyuM ke tumbheNaM devaannuppiyaa| imassa divvassa kuMDala juyalassa saMdhi saMdhADahe / he devAnupriye! tame A divyakuMDaLa yugalanI saMdhine sAMdhI lAve, A pramANe kahIne rAjAe badhA sonIonA nAyakanA hAthamAM e divya kuMDaLanI joDI ApI. te laIne badhAM sanIeAe kuMDaLanI jeDInI sAMdha sAMdhI ApavAnI rAjAnI AjJAne zire mAnya karI ane te divyakuMDaLe laIne badhA sonIo temanAM besavAnAM sthAna hatAM tyAM AvyA. AvIne badhA bhegA thaIne beThAM. kahevata che ke " jhAjhA hAtha raLiyAmaNuM" ghaNAM hAthe kArya sArI rIte thaI zake. ane A mahArAjAnuM kAma je sAruM thAya te ApaNe beDo pAra thaI jAya ne bagaDe te dezapAra. (hasAhasa) eTale badhA suvarNakAre bhegAM thaIne khUba khaMtathI mallIkumArInA kuMDaLane sAMdhavA mahenata karavA lAgyA. jAtajAtanAM sAdhane, upAye temaja aneka jAtanI vyavasthAothI bane kuMDaLInA tUTelA bhAgane sAMdhavA mATe prayatna karyA,
Page #836
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pitAnI buddhi, sAdhana, ane kiMmatI vastuo vaDe kuMDaLane sAdhavAnI khUba mahenata karI. paNa kaI rIte teo kuMDaLa sAMdhI zakyA nahi. temanA badhAM prayatna niSphaLa gayA. eTale udAsa banIne teo kuMbhaka rAjA pAse AvyA. AvIne baMne hAtha jeDIne mahArAjAne ya thAo, vijya thAo ! evA madhura zabdoe AnaMdita karyA ne kahevA lAgyA che svAmIna ! Ape amane belAvIne A divyakuMDaLane sAMdhI ApavAnI AjJA karI hatI. ame e kuMDaLa laIne amArA sthAne gayAM. tyAM jaIne ame ghaNuM upAye ne sAdhanethI baMne kuMDaLonA tUTelA bhAgane sAMdhavA mATe ghaNuM mahenata karI, ghaNAM prayatna karyo, amArI jeTalI zakti hatI teTalI kharcI nAMkhI, koI upAya bAkI rAkhyo nathI paNa ene sAMdhavAmAM ame saphaLa thayA nahi. te he svAmI ! ApanI AjJA hoya te A divyakuMDaLe jevAM bIjA kuMDaLe ghaDI ApIe. A pramANe nInA mukhethI vAta sAMbhaLIne kuMbhaka rAjA temanA upara khUba krodhathI lAlapILAM thaI gayA ane bhammare uMcI caDhAvIne kahevA lAgyA ke tame A e kuMDaLanAM tUTelA bhAgane sAMdhI zakavAmAM asamartha cho te tame suvarNakAra kaI rIte che? je suvarNakAra hoya che teo te temanI kalA mAtrathI sonAnA evA dAgInA taiyAra karI Ape che ke jenAthI rAjAonA mana prasanna thaI jAya che. ane tame te A be kuMDaLonA sAMdhA paNa sAMdhI zakatAM nathI. te pachI AvA kuMDaLa kayAMthI banAvI zakavAnAM che? tamArA senIpaNAmAM dhULa paDI. A rIte kuMbhaka rAjA krodhathI lAla thaIne sonIone kahevA lAgyA. mahArAjAne gusso joIne bicArA sonI te tharathara dhrujavA lAgyA. moTI AzAe rAjAne rIjhavavA AvyA hatAM paNa rAjA rIjhavAne badale khIjAI gayA. have rAjA A senIone kevI zikSA karaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra H bhale udadhikumArIne levA mATe khUba haTha pakaDI ane kahyuM ke kuMvarI Ape te javA daIza nahitara nahi javA dauM. bhIlane haThAgraha joIne badhA kora ane sainike uzkerAI gayA, ne bolavA lAgyA ke have A nIcanI sAthe vAta karavA jevI nathI. ene mArIne sIdhA karavA jevo che. ema kahI zUravIra sainike talavAra laIne tene mAravA deyA. tyAre bhale vidyAnA baLathI tenAM jevAM ghaNAM bhale banAvyA. ane baMne vacce bhayaMkara yudhdha jAmyuM. temAM bhale te jhADanAM jhADa ukhADIne sainya upara nAMkhavA lAgyA. ghaNAM zastrathI laDavA lAgyA. thoDIvAramAM te kaurava sinike trAsI gayAM ne temanAM hAthI, gheDA, ratha choDIne jIva bacAvavA AmathI tema bhAgavA lAgyA. sAthe bhejana sAmagrImAM lAvelA ghI-telanA DabbA DhaLAI gayAM. ghauM, cekhA, khAMDanI guNIo badhuM vAhanamAMthI nIce paDI gayuM. eTale tyAM ghI telanI te nadIo vahevA lAgI. ghauM cekhAnI guNe phATI gaI ne anAja jamIna
Page #837
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 - zAradA zikhara upara verAI gayuM. ane te anAja yuddha karanArA mANasonAM paganAM prahArathI dabAI gayA. vicAra kare. keTaluM moTuM temanuM sainya haze ! sau maraNanAM DarathI bhAgI gayA paNa udadhikumArI te tyAMnI tyAM rathamAM rahI gaI. ene sAcavavA keI rahyuM nahi. eTale te takane lAbha laI bhIla udadhikumArIne tyAMthI upADIne te potAnA vimAnamAM laI gayo ne nAradajIne kahyuM. juo, kanyAne laI Avyo. teNe nAradajInI pAse kanyAne besADI dIdhI. kanyA te bhIlane joIne vAghathI gAya Dare tema DaravA lAgIne tharathara dhrujavA lAgI. arere.... A bhIlaDA sAthe kema rahevAze ? e khUba raDavA lAgI. teNe raDatAM raDatAM nAradajIne kahyuM mahArAja. meM pUrva bhavamAM zuM pApa karyA haze ke A bhIlaDe mane uThAvI lA ! ane Apa paNa AvA saMtapurUSa thaIne A bhIlaDAne vimAnamAM kema besADayo che? tame paNa enA sAthIdAra lAgo che ? arere..... huM kyAM duryodhana rAjAnI kuMvarI ane jyAM A bhIla! mArA pitAjIe mane rUkamaNInA putra sAthe paraNAvavAnuM nakkI karyuM hatuM. paNa janma letAM koI asura temane upADI gaye. khUba tapAsa karAvI te paNa temane patto na lAgyo tyAre kRSNa mahArAjAnI prathama paTTarANI satyabhAmAnA putra sAthe mArA lagna karavA mATe ame dhAmadhUmathI jaI rahyA hatAM. paNa rastAmAM A tophAna ubhuM thayuM. sau pitA potAnA jIva bacAvavA bhAgI gayA ne huM ekalI bhIlaDAnA hAthamAM jhaDapAI gaI. have mAruM zuM thaze ? ema kahI tenA mAtA-pitA, kAkA, bhAIe badhAnAM nAma laIne raDavA lAgI. eTale nAradajIne tenI khUba dayA AvI, ane tene samajAvIne zAMta karI. udadhikumArIe nAradajIne pUchayuM. A duSTa bhIlane AvuM suMdara vimAna kyAMthI maLyuM ? ane A gaganagAmI vidhA tene kayAMthI prApta thaI? zuM A keI deva che ke vidyAdhara che? Apane AnI sAthe meLApa kyAMthI thayo? athavA te zuM e tamane mArI mAphaka kayAMyathI uThAvI lAvyA che ? mane satya kahe. nahitara huM marI jaIza. kuMvarInA vacana sAMbhaLI nAradajIe hasatAM hasatAM kahyuM dIkarI ! have tuM kheda zA mATe kare che? tArA pitAe sauthI pahelAM tane jene ApI hatI te A atyaMta pratApI rUkamaNIne putra pradyumnakumAra che. tArA sadbhAgye tane tenuM milana thayuM che. tyAre kuMvarI belI. munIzvara ! Apa jevA pavitra purUSa thaIne mane zA mATe chetare che? e te rAjakumAra che ne A te kALI zAhI je bhIla che. nAradajIe kahyuM tane khabara nathI ke sUrya vAdaLamAM DhaMkAyelA hovA chatAM zuM tene teja prakAza nathI phelAvato? Ama kahI pradyumnakumArane kahyuM. tAruM asala rUpa pragaTa kara. nAradajInA AdezathI pradhumnakumAre pitAnuM sAcuM rUpa pragaTa karyuM".
Page #838
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 829 vAdaLamAMthI nIkaLela caMdramAnI jema te uSikumArI sAme zAlavA lAgyA. ane udadhikumArI caMdranI sAme reAhiNInI mAphaka ze|bhavA lAgI. pahelAM tenu parAkrama joyuM ne have tenuM rUpa paNa joI lIdhuM. eTale te manamAM vicAra karavA lAgI ke AvA suMdara mArA pati ane te A mRtyuleAkamAM huM sauthI vadhAre bhAgyazALI chu.... paNa kadAca A kAi devakumAra hAya ne mane cheDIne cAlyAM jAya tA ? Ama vicAra karatI hatI tyAM pharIne nArade kahyuM. dIkarI ! tuM ciMtA na karIza. A rUkSmaNInA putra pradyumnakumAra che. tethI tenA pratye prema utpanna thayA. udadhine vimAnamAM sAthe laIne AgaLa calAvyu. adbhUtapUrva dvArikA nagarI" : mArgomAM aneka prakAranI navInatA zvetAM jotAM teo dvArikA purImAM pahoMcyA. pahelAM je dvArikA nagarInuM nAma sAMbhaLyuM hatuM te Aje pradyumnakumAre pratyakSa joI. paNa ene khakhara nathI ke A kaI nagarI AvI eTale teNe nAradajIne pUchyuM munizvara ! A kaI nagarI che ? keTalI AkajhamALa dekhAya che ! jANe amarApurI na hAya ! tevI lAge che. tyAre nAradajIe kahyuM. RSi bele vaha purI dvArakA, deva karI nirmANu, svaNu ratnA koTa kAMgare, Indra lAka sama jAna he....zrotA. IndranI AjJAthI kubera dvArA vAsudevane mATe banAvavAmAM Avela A dvArikA nagarI che. jene seAnAnA keTa ane ratnanA kAMgarA che. A nagarInI vizeSatA te e che ke ahI nA leAkeA dAnI che, priya khelanArAM che. jJAnI che paNa mAnI nathI. maLavAna kSamAzIla che. dhanavAna ane dAnavIra che. hajArA chabhavALA A nagarInu vaNu na karavA samartha nathI teA huM eka jIbhathI tenuM varNana kevI rIte karI zakuM ? TUMkamAM A nagarI jevI duniyAmAM khIjI kAi nagarI nathI. nAradajInA mukhethI dvArikA nagarInuM va na sAMbhaLIne tene jovAnI utkaMThAthI pradyumne nAradajIne kahyuM ke ApanI AjJA hoya te ekalA dvArikA nagarI jovA jAu. tyAre nAradajIe kahyuM ke tuM kyAMya chAneA rahe tema nathI. jyAM jAya che tyAM kAMIka navA junI karIne Ave che. ane ahIMnA yAdavo khUba khaLavAna che. mATe tuM kaMI vAdavivAda kare ne kaMI kare teA mArI mahenata pANImAM jAya. mATe huM tane tArA mAtA pitAne sAMpI dauM.pachI nirAMte dvArikA nagarInuM nirIkSaNa karaje. tyAre pradyumne kahyuM, huM kaMi te phAna nahi karuM. koine kaMi nahi kahuM paNa mane jovA javA do. Apa vimAnamAM beThA rahejo. huM hamaNAM AvI jAuM chu. chevaTe nAradajIne AjJA ApavI paDI. have pradyumnakumAra dvArikA nagarImAM jaze ne tyAM zuM navAjunI karaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #839
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 90 AsA suda 14 ne budhavAra tA. 6-10-76 anaMtajJAnI, vizvavatsala, karUNAnIdhi bhagavaMte jagatanAM jIvAnA udhdhArane arthe zAstra, sidhdhAMtanA ekeka adhyayanamAM AtmAnA pavitra pathanu mAga dana khatAvelu che. (sadhdhAMtanI ekeka gAthAnA akSare akSaramAM Atmagaurava gUMthelu che. jyAM sudhI AtmA sidhdhAMta sAgaramAM DUbakI nahi mAre tyAM sudhI meAkSanA meAtI meLavI zakaze nahi. A mATe jJAnIe kahyuM che ke sva ane paratuM bhedajJAna kareA. jene sva ane paranuM bhedajJAna thAya che tevA jJAnI sva ane para anene jANe che. huM kANu ? mArA svabhAva zuM? mArA nijaguNu kayA ? jayanA svabhAva chuM ane tenAM guNa kayA ? e rIte jaDa-cetananuM bhedajJAna samajI zake che. jyAre ajJAnI Atmadharmane (pAtAnA dharmane) samajI zakatA nathI. te kevaLa jaDanI pAchaLa doDe che. jaina darzanamAM jJAnanI vyAkhyA karatAM kahyuM che ke- sva para vyavasAyi jJAna' pramALam / " sva ane paranA nizcaya karanAru jJAna pramANa che. A sUtrathI jJAnI ApaNane sva ane paranu` bhedajJAna karatAM zIkhavAnA medha Ape che. bUjhAI gayelA hajArA dIpaka karatAM saLagatA eka dIpaka sArA. bahAranA pragaTAvelAM hajArA dIpaka karatAM AtmAnA prakAzanu eka kiraNa pragaTAvavu te zreSTha che. ke je prakAza kiraNa vaDe jIvana ane maraNu vaccenAM bhedane samajI teMhubaMdhanathI mukta khanI zakIe. jJAnI ane ajJAnI vacce eTaleA bheda che ke jeTale bheda saLagatI ane bUjhAyelI mINukhattI vacce che. saLagatI mINabattI peAtAne prakAzita kare che ne potAnI najIkamAM rahelA padArthAna paNa prakAzita kare che. jyAre khUjhAyela mINukhattI nathI pAtAne prakAzita karatI ke nathI padArthAne karatI. ATalA mATe jJAnI kahe che ke AtmAnA dIpaka pragaTAve. jyAre AtmAmAM jJAna-vivekane dIvaDA pragaTe che tyAre te duAne dUra karI sadguNNAnA saMgraha karavA mAMDe che, ane enA aMtaranI rAta-divasa eka ja jhaMkhanA hAya che ke he prabhu ! bhavasAgaramAM bhramaNu karAvanAra evA mArA karmo khapAvIne huM jaldI duHkhathI mukta banI meAkSamAM kayAre jaIza ? AvI tenI jhaMkhanA DhAya che. tene A sasAranA koI paNa padArtho pratye mamatA rahetI nathI. ene te bhagavAnanA vacana upara atUTa zradhdhA heAya che. bhagavaMtanI vANI uparanI zradhdhA e AtmAne amara banAvanAra saMjIvanI che. zradhdhAthI mAnavI mahAna banI zake che. ane kama zatruthI nibhaya khanI zake che. eka vakhata eka vidhavA mAtA tenA vahAlaseAyA dIkarAne takSazilA bhaNavA mATe
Page #840
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArahA zikhara 81 mokale che. mAtAne ekano eka dIkaro hato. eTale vidAya ApatAM mAtAnuM hRdaya bharAI gayuM, paNa dIkare jJAnAbhyAsa mATe jatA hatA tethI tenA maMgala prayANa vakhate AMkhamAM AMsunuM TIpuM paDavA dIdhuM nahi. paNa dhrujatA haiye mana makkama karIne belI beTA ! tane vidAya ApatAM mAruM haiyuM hAtha rahetuM nathI. paNa mAtA je putrane moha rAkhIne tene bhaNAve nahi te e mAtA varI ke zatru banI jAya che. tethI huM tArA AtmavikAsa mATe javAnI AjJA ApuM chuM. paNa dIkarA ! tuM mArI vAta mAnIza? dIkarAe kahyuM-hA. bA! jarUra mAnIza. putrane javAba sAMbhaLIne mAtAe khuza thaIne kahyuM dIkarA ! tuM atyAre bhaNavA mATe jAya che. te sivAya bIje game tyAM jAya te be vAtanuM dhyAna rAkhaje. temAM pahelI vAta te e che ke tuM kadI juThuM bolIza nahi, ane bIjuM pApa sivAya keIthI DarIza nahi. kaI tArI pAse bhUta, preta, DAkaNa, zAkaNa vigerenI vAta kare chatAM tuM tAruM mana kadI nirbaLa banAvIza nahi. A jagatamAM manuSya karatAM keI moTuM nathI. mAnavI AgaLa rahe paNa vAmaNA che. mAnavInA tapa AgaLa IndrAsane paNa maje che. devo paNa kaMpI uThe che. he putra! AvA ugra tapanI zakti mAnavamAM paDelI che. mAnava pitAnI zakti khIlave tyAre AkhuM jagata dhrujI uThe che. mahAna banavA sarjAyele mAnava keIthI DaratA nathI. ane je te Darate phare te mahAna banI zaktA nathI. beTA! tuM paNa eka mAnava che. eTale A duniyAmAM pApa sivAya keIthI DarIza nahi. ane sadA satya bolaje. mAtAnA vacane hudaya siMhAsana para sthApIne mAtAnA caraNamAM vaMdana karIne dIkare cAlate thaye. te samaye gADI, TeIna vigere sAdhano na hatAM. pagapALA pravAsa kare paDatuM hatuM. A chokare pitAnI jarUriyAtanI badhI cIjo laIne ekalo nadI, nALAM, pahADa temaja aneka gAmane vaTAvate nirbhayapaNe cAlyo jAya che. tyAM vagaDAmAM tene sAta conuM ToLuM maLyuM. sAta core nAnakaDA bAluDAne gherI vaLyA. ne tenI pAse je hatuM te badhuM laI lIdhuM ne pUchayuM chokarA ! have tArI pAse kaMI che ? vidyAthIe kahyuM "nA". eTale cora leke je maLyuM te laIne cAlatA thaI gayA. bALakanI satyatA upara prasanna thayelA cera" :- cora thoDe dUra gayA tyAM A vidyAthIne yAda AvyuM ke huM asatya che. sAta sAta core tene gherI vaLyA. badhuM laI gayAM chatAM chokare Daryo nahi. tene ema paNa na thayuM ke mAruM badhuM laI gayAM te have zuM karIza? paNa asatya bolAI gayuM tene Dara lAge. te jANI joIne asatya be na hatA. rastAmAM core laMTI na le te mATe tenI mAtAe tene eka nAnakaDI pAtaLI gadaDImAM cAlIsa senAmahera sIvI
Page #841
--------------------------------------------------------------------------
________________ 832 zAradA hikhaNa ApI hatI. te godaDIne A chokaro ozIkA tarIke vAparato hate. e tene yAda AvyuM eTale tenA manamAM aphasosa thavA lAgyo ke haju mArI mAtAnI yAda paNa bhalAI nathI. enA sanehanI saravANI sUkANa nathI. tyAM tuM ene ApeluM vacana bhUlI gaye ? mAtAnI AjJA upara paga mUka? mArAthI mAtAnI AjJAnuM ullaMghana nahi thAya. e core haju najIkamAM haze. jaladI temanI pAse pahoMcIne temanI mAphI mAMgI lauM. - vidyAthI enI pAchaLa de. ane bhAIo ! ubhA rahe. ema jorathI bUma pADavA lAgyA. A sAMbhaLIne cAre thaMbhI gayA ke A vagaDAmAM ApaNane bhAI kahIne bolAvanAra keNa nIkaLe ? saheja pAchuM vALIne joyuM tyAM dUrathI chokarAne deDo Avate che. tyAre corenA manamAM thayuM ke ApaNe tenuM badhuM lUMTI lIdhuM che. eTale have tene keI sAthIdAra maLI gayuM lAge che eTale ApaNane pakaDavA mATe A yukita racI lAge che. Ama samajI coro muThThI vALIne nAThAM. AgaLa core ane pAchaLa vidyArthI bicAre bUma pADato jAya che ke bhAI ! jarA ubhA rahe. mAre tamane kaMIka ApavuM che. A leke ghaNuM dUra nIkaLI gayA. pachI coree pAchuM vALIne joyuM te ekalA bALakane je. eTale te ubhA rahyA, ne pUchayuM-kema tuM zA mATe amArI pAchaLa- deDIne Avyo? vidyArthIe kahyuM ke tame mane pUchayuM hatuM ke have tArI pAse kaMI che? te vakhate meM nA kahI te mArI bhUla che. mArI mAtAe mane A nAnakaDI godaDImAM 40 sonAmahoro mane sIvIne ApI che. "mAtAnA vacana pALavAmAM batAvelI vaphAdArI* : vidyAthInI vAta sAMbhaLIne core Azcaryacakita banI gayA. are chokarA ! tuM sAmethI amane 40 senAmahora ApavA AvyA che? tArA je mANasa ame atyAra sudhImAM jo nathI. tyAre teNe kahyuM che ke huM jyAre gherathI bhaNavA javA mATe nIkaLe tyAre mArI mAtAe kahyuM che ke tuM kadI asatya belIza nahi. te vicAra kare. mArI mAtAnAM vacana karatAM sonAmahore vizeSa che? sonAmahora ApatAM paNa je mArI mAtAnA vacananuM pAlana thAya te mAre mana te hajAra sonAmahoro karatAM paNa mATe lAbha che. vidyArthInI vAta sAMbhaLI core ciMtavavA lAgyAM ke ahe !jene mATe duniyA valakhAM mAre che jenA caLakATamAM mAnava aMjAI jAya che, jene levA mATe aMdhArI rAtre jIvananuM jokhama kheDIne bahAra nIkaLIe chIe ne AvA nirdoSa mANane lUMTIe chIe evI sonAmahora A cha karo mAtAnA vacana khAtara laTAvI de che.
Page #842
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara ' pharIne corAe tene pUchayuM-alyA chekarA ! tuM ATale nAnakaDo che. ane A gADha jaMgalamAM ame tane gherI vaLyA tyAre tane amArI bIka na lAgI? zuM tuM amArAthI Darate nathI ? tyAre teNe kahyuM-mArI mAtAe mane bIjI eka zikhAmaNa ApI che ke pApa sivAya tuM keIthI DarIza nahi. eTale huM pApa sivAya bIjA keIthI DaratA nathI. tame mANasa che te huM paNa mANasa chuM. tamAre hAtha-paga che tema mAre paNa hAtha-paga che. te tame mane karI karIne zuM karavAnA che ? mArA AtmA te ajara amara che. kadAca mArI nAMkhaze te mArA dehane mArI zakaze paNa mArA AtmAne mArI zakavAnA nathI. ane mArA AtmAne kaMI nukazAna thavAnuM nathI. paNa je mArA aMtaramAM pApa pravezI jAya te meTuM nukazAna thAya. - baMdhuo! eka nAnakaDA chokarAne paNa mAtAnA vacana upara keTalo vizvAsa che ! che tamane bhagavAnanA vacana upara A vizvAsa! bele, tamane kadAca core gherI vaLe te zuM karaze? (hasAhasa) vidyAthInI vAta sAMbhaLIne coronAM paththara jevAM hRdaya pIgaLIne mINa jevA banI gayAM. . pavitra bALakanI preraNAthI cerene hRdayapaTe : aho! ApaNI cAre bAju dhAka vAge che. ApaNane joIne leke phaphaDI uThe che tyAre A chokare ApaNe heja paNa Dara rAkhyA vinA kevuM mIThuM bole che. e ke nIDara che! ene phakta pApane bhaya lAge che te pachI ApaNe zA mATe pApa karavAM joIe? eTale coroe chokarAne kahyuM ke tArI cAlIsa sonAmahoro tArI pAse rAkha. amAre nathI joItI. paNa tuM kyAM jAya che ? te amane kahe. vidyAthIe kahyuM huM takSazilA bhaNavA mATe jAuM chuM. tyAre coree kahyuM cAla, ame tane mUkavA AvIe. vidyArthIe kahyuM. mane Dara nathI. mane mUkavA AvavAnI jarUra nathI. huM te eka jaIza. coree kahyuM. amAre tArI sAthe AvavuM che. core enI sAthe takSazilA pahoMcyA. sAte ya jaNAe gurUnA caraNamAM vaMdana karyA ne AMkhamAM AMsu lAvIne kahyuM-tamArI vidyApIThamAM bhaNavA AvanAra A vidyArthIo amArA dila jItI lIdhA che. amArI AMkha eNe ughADI che. ApanAM vidyAthIe amane mAnavatAne prathama pATha bhaNAvyo che. AgaLanA pATha amane bhaNave. core takSazilAmAM jaIne sAcA mAnava banI gayA ane aMte takSazilAnAM rakhevALa banI gayA. baMdhuo. eka vidyAthInI daDhatA joIne cora jevA coranA hadaya palaTAI gayA. ne sAcA mAnava banI gayA. enI mAtAne AtmA paNa ke jAgRta haze ke pitAnA putrane AvuM ucca jJAna ApyuM. bhautika jJAna jaDa padArthone pitAnAM mAne che ne AtmajJAna padArthone parAyA mAne che. bhautika jJAnathI prApta thayelAM sAdhana 15.
Page #843
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara AtmAne baMdhanarUpa bane che. jyAre AtmajJAnathI prApta thayela sAdhane AtmAne baMdhanathI mukta karAve che. AvuM jJAna te ja samyakajJAna. te jJAna mAnavane nirmaLa ane nirbhaya banAve che. kuMbhakarAjA senI upara gusse thayAM ne juvo nizvitara A suvarNakArene pitAnA dezanI bahAra nIkaLI javAnI AjJA ApI. tame mArA rAjyanI hadamAM na joIe mATe jadI rAjyanI hada choDIne cAlyAM jAo. A pramANe rAjAne hukama thatAM te tyAMthI ubhA thaI gayA ane jyAM pitAnuM ghara hatuM tyAM AvyA. sanIo rAjAnI pAse gayA tyAre temanAM manamAM evI kalpanA na hatI ke rAjA A hukama karaze. teo badhA vicAra karavA lAgyAM ke ApaNe AmAM zuM guhe ! kuMDala sAMdhI na zakyA. tethI evo maTe gunha karyo nathI ke rAjA ApaNane hadapAra kare. rAjAnA hukamane kaNa anAdara karI zake? A kuMbhaka rAjAne keI samajAvI zake tema na hatuM. temaNe AvezamAM AvIne sonIone dezanikAla karavAno hukama karyo. sonIonA dilamAM khUba duHkha thayuM. peDhInI peDhIothI vasatAM hoya tene ekadama cheDIne javuM paDe te kaMI sAmAnya vAta nathI. rAjAe mithilA nagarI cheDIne javAnuM kahyuM heta te vadhe na Avata. paNa A te deza choDIne javAnuM che. have kyAM javuM tenI ciMtA thaI. badhA suvarNakAro bhegA thaIne ghera AvyAM. badhI gharavakharI temaja koInA vRdhdha mAtA pitA hoya, keI bimAra hoya A badhAMne laIne ekadama kevI rIte javuM? paNa rAjAne vaTahukama che eTale heja paNa vilaMba karI zakAya tema na hatuM. eTale ghera AvIne temaNe gADA taiyAra karAvyA. ane gADAmAM pitAnA vAsaNa vigere temaja gharane badhe mAlasAmAna gADAmAM bharyo. badhA gADAmAM besIne mithilA rAjadhAnInA rAjamArga vacce thaIne jyAM kAzIdeza ane vArANasI nagarI hatI tyAM gayA. kuMbhaka rAjAe temane dezanikAla karyo eTale teo mithilA nagarImAMthI nIkaLI vacamAM aneka sthaLoe mukAma karatAM karatAM ghaNAM divase jyAM kAzIdeza ane vArANasI nagarI hatI tyAM gayA. tyAM AvIne temaNe pitapatAnI gADIo tathA gADAone vArANasI nagarInI bahAra udyAnamAM rokayA eTale tyAM ubhA rAkhyA. mukhya suvarNakAre mahArtha sAdhaka - bahu kiMmatI temaja rAjAone cagya evI bheTa laIne vArANasI nagarInI vacce thaIne jyAM kAzIrAja zaMkharAjA hatA tyAM AvyA, tyAM jaIne temaNe baMne hAtha joDI aMjalI mastake mUkIne rAjAne vaMdana karyA. jya vijya zabdo vaDe rAjAne vadhAvyA. vadhAvIne bheTazuM temanI pAse mUkayuM. asalano rivAja che ke je nagaramAM vasavATa kare hoya te rAjAne sarva prathama kiMmatI bheTazuM ApavuM joIe. rAjA svIkAra kare pachI temanI AjJA maLe te
Page #844
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara nagarImAM praveza karI zake. eTale suvarNakAroe A pramANe karyuM. rAjAnA caraNamAM namaskAra karI bheTa dharIne pachI temaNe A pramANe mahArAjAne kahyuM. "amheNa sAmI! mihilAo nayarIo kubhaeNa rannA nimcisayo ANattA samANA iha havyamAgatA, ta icchAmA Na sAmI tubha bAhucchAyA pariggahiyAo nimbhiyA nivibhA pui gvara phA" he svAmIn ! kuMbhaka rAjAe amane mithilA nagarIthI dezanikAla karyA che tethI ame nirvAsita thaIne ahIM AvyA chIe. tethI he svAmIna ! ApanI bAhuchAyAnA AzrayamAM ame leke nirbhaya ane nirUdvigna thaIne zAMtithI sukhethI ahIM rahevA IcchIe chIe. suvarNakAroe zaMkharAjAne A pramANe kahyuM tyAre zaMkharAjAe vicAra karyo ke AvA moTA kuMbhaka rAjAe jyAre A lekene dezanikAla karyA che te zA mATe karyA che? te mAre jANavuM joIe. jANyA pahelAM mAre game tevA mANasene mArI nagarImAM pisavA devA joIe nahi. A prasaMga bane tyAre rAjAonI paNa pharaja che ke tenI barAbara cakAsaNI karavI joIe. je kharAba mANaso rAjyamAM pesI jAya te nagarImAM saDe pese eTale temanuM ApeluM bhaMTaNuM svIkArIne temanI vinaMtI sAMbhaLIne kAzI dezAdhipati zaMkharAjAe temane A pramANe kahyuM "jinne tu hevALiyA mai nA nitrisavA zALA " he devAnupriye! tamane kuMbhaka rAjAe zA kAraNathI mithilA nagarInI bahAra jatA rahevAnI AjJA ApI che ? tame e zuM gunha karyo ke tamane kuMbhaka rAjAe dezanikAlanI AjJA karI? sonIeAe zaMkharAjAne A pramANe kahyuM svAmIna ! prabhAvatI rANunA garbhathI janmelI kuMbhaka rAjAnI putrI mallIkumArInA be kuMDalene sAMdhe tUTI gaye tethI kuMbhaka rAjAe amane badhAM sonIone bolAvyA ane kuMDaLonI saMdhI joDI ApavAnI AjJA karI. eTale ame te kuMDaLIne laIne tene sAMdhavA mATe ghaNAM prayatna karyA paNa te kuMDalo hatAM tevA ame karI zakyA nahi. tethI ame tenAM jevA bIjA kuMDele ghaDI ApavA mATe rAjAne vinaMtI karI amArI A vAta sAMbhaLIne rAjA amArA upara krodhe bharAyAM ne amane dezanikAla karyA. sonI pramANika hatAM. mATe badhI satya hakIkata kahI. A vAta sAMbhaLI zaMkharAjAnA manamAM thayuM ke A khAsa gunho nathI. sonIone mArA rAjyamAM Azraya ApavAmAM vAMdho nathI. ema jANIne zaMkharAjAe badhA sonIeAne pitAnA dezamAM khuzIthI rahevAnI paravAnagI ApI. sonIonI vAta sAMbhaLIne zaMkharAjAe temane kahyuM ke he devAnupriye! tame ja mallIkumArInAM kuMDaLa sAMdhI zakyA nahi te kuMDaLanI paheranArI mallIkumArI kevI che? javAbamAM sonIoe zaMkharAjAne kahyuM ke sAheba! e mallIkumArInA rUpaguNanI
Page #845
--------------------------------------------------------------------------
________________ zirA zikhara vAta zuM karavI? enA guNa gAtAM amArI jiMdagI pUrI thaI jAya te paNa enAM guNa pUrAM na thAya. ane enA rUpanI te vAta pUche mA. e malIkumArI jevI te kaI devakanyA, gaMdharvakanyA, asurakanyA, nAgakanyA ke yakSakanyA paNa nathI. TUMkamAM mallIkumArI jevI kanyA kayAMya nathI. A pramANe malIkumArInAM rUpa, guNanI prazaMsA sAMbhaLIne zaMkharAjAne tenA pratye prema utpanna thayA ane manamAM vicAra karyo ke AvI rANI je mArA aMteuramAM hoya te mAruM aMteura zobhI uThe. AkAzamAM karaDe tArA heya paNa caMdra na hoya te tArAnI keI zobhA nathI, tema mArA aMteuramAM game teTalI rANIo bhale hoya paNa mallIkumArI jevA nA hoya te mArI zobhA nathI. zaMkharAjAne mallIkumArI pratye anurAga thaye, ne tene paraNavAnI abhilASA jAgI. have te rAjA dUtane mithilA nagarI mokalaze ne zuM banaze tene bhAva avasare. caritra - pradyumnakumAra dvArikA nagarImAM AvyA. amarApurI jevI suMdara dvArikA nagarI jevAnuM mana thayuM. eTale nAradajIne kahyuM. RSizvara ! Apa vimAnamAM beso. huM mArA pitAjInI nagarI joIne hamaNAM AvuM chuM. tyAre nAradajIe kahyuM ke have te tAre dvArikA nagarImAM rahevAnuM che. eTale te nirAMte dvArikA nagarI joje. paNa hamaNAM te tArI mAtA tArA mATe jhUre che mATe tene AnaMda karAva. jethI tenuM mana zAMta thAya. tyAre pradyumnakumAre kahyuM ke huM mArA mAtA pitAne maLyA pachI te temanA mehamAM paDI jaIza. eTale sArI rIte AkhI dvArikA nagarI joI zakIza nahi. mATe mane atyAre joI levA do. mArI mAtAe soLa varSa sudhI mAre viyega sahana karyo che te cheDo vadhAre sahana karaze. pachI nirAMte mAtAne maLIza. Ama kahI nAradajInI AjJA meLavIne pradhumnakumAra nAradajI ane udadhikumArIne mUkIne vimAnamAMthI utarIne dvArikA nagarI jevA cAlyo. dvArikA nagarImAM pravezatAM pradhumnakumAre bhAnukumArane pitAnI zaktine Apela paricaya -pradhumnakumAre nAradajIne namaskAra karI vimAnamAMthI utarIne dvArikA nagarImAM praveza karyo. tyAM sarvaprathama teNe zuM joyuM? sauthI prathama khelavA mATe jaI rahelAM bhAnukumArane je bhAnukumAra khUba tejasvI hatA. tene kaMIka sevakae chatra dharyuM che, te keI cAmara vIMjhe che. AvA tejasvI kumArane joIne pradyumnakumAra vicAra kare che ke zuM A kRSNajI te nahi heya ne? ke bIje ke rAjakumAra haze? A pramANe manamAM be eTale tenI vidyAe kahyuM, ke A kRSNajI nathI paNa ApanI aparamAtA satyabhAmAne A sUrya samAna tejasvI bhAnukumAra nAme putra che. tene ghaDo khelAvavAne khUba zokha che. ene tame tamAruM parAkrama batAve, ke je sAMbhaLIne tamArI mAtAne AnaMda thAya. pradyumnakumArane vidyAnI vAta sAMbhaLIne tAna caDhayuM. ane teNe vidyAnA baLathI eka suMdara ane vegavAna ghaDe banAvyuM. ane pote vRdha sI varSanA DosA jevo banyA. thara thara dhrujatA
Page #846
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara zarIre hAthamAM gheDAne bAMdhelI rasI pakaDIne bhAnukumAra Avato hato tenA sAme gayo. bhAnukumAranI sAthe bIjAM ghaNAM kumAre hatAM paNa bhAnukumArane gheDAne khUba zekha hatA. A vRdha pAse rahele ghoDe joIne badhA kumAre khUba Azcarya pAmyA, ane kahyuM bhAI! juo te kharA. A ghaDe ke sarasa che! tamane zobhe tevo che. tyAre bhAnukumAre pUchayuM che sA! A kene ghoDo che? DosAe kahyuM A ghoDo mAre che. tyAre teNe pUchayuM tame kyAMthI Ave che? huM paradezI sodAgara chuM. meM sAMbhaLyuM che ke kRSNanA putra bhAnukumAra ghoDAnA khUba zekhIna che eTale Apane mATe huM Apane zebhe te kiMmatI azvarana laIne Avyo chuM. jenI kiMmata eka koDa sonAmahora che. bhAnukamAra kahe - are DosA! jarA vicAra karIne bela. eka gheDAnI karoDa sonAmahora ApI devAya? tyAre vRdhe kahyuM bhAI! tamAre gheDo le hoya te le ne na le heya te rahevA de. huM te A cAle. paNa A gheDo. tamane duniyAbharamAM nahi maLe. e ghaDAnI parIkSA karavI hoya te karI le. bhAnukumAre kahyuM - tame ghaDAnAM bahu vakhANa kare che te huM tenI parIkSA karI lauM pachI kharIda karIza. vRdhe kahyuM bhale, parIkSA karI le. bhAna kumAranI ghoDA para svArI - bhAnukumAra hAthamAM cAbuka laI chalAMga mArIne ghoDA upara beThe eTale ghaDAe pitAnI cAla zarU karI. pahelI cAlamAM mApasara cAle. bIjI trIjI vakhata cAlavAnI gatithI teNe badhAnAM mana khuza karyA. bhAnukumAranA manamAM paNa thayuM ke gheDo te khUba pANIdAra che tene kharIdI lauM. paNa haju tenI cAla joI lauM, ema vicAra karIne cothI vakhata ghoDAne deDA. gheDe te e deDo ke bhAnukumAra dhrujavA lAgyA ne tenA zarIra upara paherelAM AbhUSaNe nIkaLIne nIce paDavA lAgyA. ane jyAM pAMcamI gati zarU karI tyAM te bhAnukumAra ghoDA uparathI nIce paDI gaye. eTale badhA rAjakumAre meM dabAvI hasavA lAgyAM ane vRdhdha sodAgara te khaDakhaDATa hasIne bolyA. eka te bicAro bhAnukumAra paDI gaye, tenA hADakAM bhAMgI gayA tenI khabara nathI pUchate ne paDyA para pATu mArate heya ane ghA para mIThuM bhabharAvate heAya tema kahyuM -are, kRSNaputra bhAnukumAra ! tuM A zAMta ghaDA uparathI paDI gayo tethI samajAya che ke tene gheDA khelavAnI kaLA nathI AvaDatI. bela, huM tane azvArohaNa vidyA zIkhavADuM? tane ghoDA upara besatA nathI AvaDatuM te tuM rAjya kevI rIte calAvIza? arere..mane te ema hatuM ke kRSNane pATavIputra bhAnukumAra ke tejasvI haze ! eTale tAre mATe pANIdAra gheDo laIne AvyuM paNa tArAmAM te kAMI buddhi nathI. ( hasAhasa) mane te ciMtA thAya che ke tuM eka ghaDAne sAcavI nathI zaktA te ATalA moTA A rAjyane kevI rIte rAkhI zakIza?
Page #847
--------------------------------------------------------------------------
________________ dizA jiMgA vRdhdha sodAgaranA AvA apamAna janaka zabdo sAMbhaLIne bhAnukumAre gusse thaIne kahyuM-are DosA ! jarA vicAra karIne bela zuM bakabaka kare che? je caDhe che te paDe che. tArA jevA mUkhane te caDavAnuM nathI ne paDavAnuM nathI. chatAM je tane abhimAna hoya te tuM gheDA upara caDhIne tArI kaLA mane batAva. tyAre sodAgare kahyuM are bhAI! je mArAthI caDhI zakAtuM hota to huM A pANIdAra gheDo zA mATe vecata? chatAM eka vAta che. mane je kaI gheDA upara caDhAvI de te huM tane batAvI dauM ke tane ghaDe khelAvatAM AvaDe che ke mane ? tyAre bhAnukumAre kahyuM-A DosAne pAMca sAta jaNa uMcakIne gheDA para caDhAvI de. bhAnunA kahevAthI pAMca sAta subhaTee vRdhdhane ghoDA upara caDhAvavA uMco. paNa e te adhavacathI nIce paDI gayo, ne raDavA lAgyo ke arere...tame mane barAbara pakaDa nahi tethI huM paDI gaye paNa haju mane ghoDA upara besADI de. te huM mArI kaLA tamane batAvuM. eTale badhAe tene pharIthI uMcaye te pharIthI te nIce gabaDI paDaze. keTalA subhaTone paNa lAgyuM, te nahi jotAM vRdhdha be he bhAnukumAra ! A tamArA subhaTe paNa tamArA jevAM che. tame emane khavaDAvIne phakta tagaDA karyA. ATalA badhA bhegA thaIne mane uMcakI zakatA nathI te yudhdhamAM zuM lIluM karavAnA che? (hasAhasa). jo tamArAmAM pANI hoya te haju paNa kahuM chuM ke mane ghoDA para caDhAvI de, trIjI vakhata ene uMcake te paNa jamIna para gabaDI paDe. tenA bhegAM badhA subhaTe paNa paDI gayAM ne keInAM mAthA phUTI gayA. keInA hAtha-paga bhAMgI gayA, keInA dAMta tUTI gayA tyAre bhAnukumAra tyAM ubho hate. e lAga joIne tene nIce pachADI tenI chAtI para paga mUkIne vRdha gheDa para caDhI gaye, ane thoDI vAra badhAnI najara samakSa gheDAne khUba vegathI calAvIne badhAMne Azcaryacakti karI dIdhAM. ghaDe calAvavAnI kaLA joIne badhA rAjakumAre khuza thaI gayAM. ahe! zuM AnI kaLA che. bhAnukumAra te paDI gayuM hatuM. badhAM tenI prazaMsA karI rahyA hatAM tyAM badhAnI vacamAM vidyAnA baLathI azvasahita te AkAzamAM uDI gayA ne adazya thaI gaye. badhAM kahevA lAgyAM A zuM ? zuM A keI deva, yakSa ke kinnara haze ? kaI jabara zaktidhArI purUSa have joIe. Ama aneka prakAranAM tarka-vitarka karavA lAgyA. have pradyumnakumAra dvArakA nagarImAM AgaLa kayAM jaze ne zuM navAjunI karaze tenA bhAva avasare.
Page #848
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 91 A suda 15 ne gurUvAra tA. 7-10sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! svAduvAdanA sarjaka, ekAMtavAdanA bhaMjaka ane kevaLajJAnanI jota pragaTAvanAra vItarAga bhagavaMte e jagatanAM jIvanA udhdhAra mATe Agama prarUpyA. AgamamAM bhagavaMtee kahyuM che ke he jIva! tane mahAna puNyadaye mAnavabhavanI prApti thaI che. te tuM tapa, saMyama, vrata-niyama dvArA AtmAnI sAdhanA karI le. Aje zaradapUrNimAno divasa che. A pUrNimAne mANekaThArI pUrNimA paNa kahevAmAM Ave che. badhI pUrNimA karatAM A pUrNimAnI vizeSatA che, zaradapUrNimAne caMdra soLe kaLAe khIle che ne A avanI upara prakAza pAthare che. kaMIka loke Aje utsava manAve che. ApaNane mahAna puNyodaye zaradapUrNimA samAna mAnavabhava maLyo che te temAMthI Adhi, vyAdhi ane upAdhi tathA kaSAya rUpI garamIne dUra karI zItaLatA saumyatA prApta kare. mithyAtva ane ajJAnanAM timira TALI kevaLajJAnanA prakAza vaDe traNe lekane prakAzita karIe te puruSArtha karavuM joIe. te ApaNe AtmA zaradapUrNimAnA caMdranI mAphaka soLe kaLAe khIlI uThaze. zaradapUrNimAne caMdra te A lekamAM prakAza kare che paNa kevaLajJAnane caMdra traNe lekamAM prakAza kare che. te alaukIka zItaLatA Ape che. paNa AvuM kevaLajJAna prApta karavA mATe A mAnavabhavamAM jIve bhagIratha purUSArtha kare paDaze. juo, eka nyAya ApuM. jaMgalamAMthI rAvaNa sItAjIne uThAvI gayo tyAre rAvaNa pAsethI sItAjIne pAchA lAvatAM rAmane keTale purUSArtha kare paDe? meTe samudra oLaMgI keTalI muzkelI veThI laMkAmAM javuM paDayuM, mATe saMgrAma kheDavuM paDe tema moharUpI rAvaNa ApaNI AtmalakSamI rUpI sItAnuM haraNa karI gayA che te tenI pAsethI pAchI meLavavA mATe ApaNe purUSArthanI jarUra kharI ke nahi ? ATha karmamAM mohanIya karma baLavAna senApati che. mATe sarva prathama tene jItavAnI jarUra che. dazA zrutaskaMdhamAM kahyuM che ke "nava nite, vahAM sevi pAsa . evaM kammANi NassaMti, mohaNijjaM khayaMgae // " jema senApati marAI jAya te sArI senA bhAgI jAya che tevI rIte mohane kSaya thatAM bIjA karmo nAza thaI jAya che. paNa eka vakhata moha upara vijaya meLavavA
Page #849
--------------------------------------------------------------------------
________________ ex zAradA zikhara mATe mahAna parAkrama karavu' paDaze. mAhane jItavA mATe mahinAmAM be upavAsa, traNa cAra Aya khIla, mAsakhamaNu ke eka varasItapa karyAM eTalAthI patI jaze ? mAha pI rAvaNane parAjita karI kevaLajJAna rUpI sItA suMdarIne tenA kabajAmAMthI meLavavA mATe AtmAnI anaMta zakita tapa, tyAga ane sayamamAM phAravavI paDaze. sAmAnya purUSArtha kAma nahi Ave. mATe AtmAne kA~thI mukata anAvavA sAdhananA sadupayoga karI le. sa'sAranA mAhamAM phasAyelAM ane dhananI dhamAlamAM paDelAne amUlya sAdhana ane amUlya samayanI kiMmata samajANI nathI. tethI peAtAnAM svarUpanA ane zaktine tene khyAla nathI. pariNAme mAMdhAmAM mAMghu' maLelu mAnavajIvana viSaya bhAga ane mAjazAkhamAM vyatIta thaI jAya che. temAM nukazAnI teA AtmAne che ne ? mAnavabhavanA aMtima dhyeya tA mokSa meLavavA te che. mekSa lakSmI prApta karavA samyagdarzana, samyajJAna ane sabhyacAritranI avazya jarUra che. jyAM sudhI A ratnatrayInI prApti na thAya tyA sudhI khIju` sastra meLavavA chatAM mAnava apUrNa che. enA vinA mAnavabhavane pherA niSphaLa che. je meLavIne mUkI devAnu che te meLavyAM chatAM na meLavyA kharAkhara che. mahAna purUSA kahe che ke tame meLavA paNa zuM meLavA ? Atmika dhana jeTalu meLavAya teTalu meLavA. AvA avasara pharIne nahi maLe. sArI cIja meLavavI haze tA kharAmane cheThavI paDaze. tema jo tamAre dharmanuM dhana meLavavuM hoya teA bAhya dhananA mAha cheDavA paDaze. paNa Aje te sthiti evI thai che ke sAruM joI e che paNa kharAkha chUTatu nathI. sAdhanA sArA maLyA che paNa tenA sadupayAga thatA nathI. sAbu laI ne vastra dhAvA te svaccha thAya paNa adhakAramAM kAlasAne sAjI mAnIne kalAka sudhI kapaDAne ghasyA kareA te kapaDuM ujaLuM thAya ke kALuM ? kapaDuM keTalu' masaLyuM' te kaI pUchavAnu' nathI paNa sAdhana kevuM vApayu" e pUchAya che. mahenata keTalI karI e mahatvanuM nathI paNa sAdhana kevuM vApayu" e mahatvanuM che. sAdhana halakAM te mahenata nakAmI, sAdhana malIna teA kA zudhdhi na thAya. zudhdhi ane sidhdhine AdhAra sAdhanA para che. sAdhanA teA jagatamAM ghaNAM che paNa meAkSanI prApti mATe te traNa sAdhana upayogI che. mAnava e sAdhaka che ne meAkSa e ApaNu sAdhya che. samyagdarzana, jJAna ane cAritra e traNa sAdhanA che mAkSarUpa sAdhyane sAdhavA mATe A traNa sAdhana avazya joize, A traNamAMthI ekane paNa jo cheDI devAmAM Ave te meAkSa maLavA durlabha che. ne ApaNe kAzI dezanA za'kharAjAnI vAta cAle che. temaNe malTIkumArInI mAMgaNI karavA mATe dUtane khUba saMpatti ApIne mithilA nagarI kuMbhaka rAjA pAse vidAya
Page #850
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 841 karyo. A rIte cAra mitronI vAta pUrI thaI have pAMcamA rAjAnI vAta zarU thAya che. te kALa ne te samaye kurU nAme deza hatA. temAM hastinApura nAme nagara hatuM. temAM adInazatru nAme rAjA hatA. te sukhe rAjya karatAM hatAM. A adInazatru rAjAne kevI rIte mallI kumArInI pIchANa thAya che te vAta kahevAmAM Ave che. "tattha Na mihilAe kubhagassa patte pabhAvaie attae mallIe aNujAyae mallanie nAma sumAre gAva juvarAyA sAvi dosthA ) te mithilA nagarImAM kuMbhaka rAjAne tyAM prabhAvatI rANInA garbhathI eka putrane janma thayela hatuM. tenuM nAma malladinakumAra hatuM. te mallIkamArIne nAnA bhAI hatuM. te moTe thatAM bhaNIgaNIne purUSanI 72 kaLAmAM niSNAta thayo. rAjanItimAM paNa khUba kuzaLa hatA eTale rAjAe tene yuvarAja pade sthApana karyo hate. eka vakhata yuvarAja mahaladinakumArane kaMIka navIna kAma karavAnI IcchA thaI. eTale teNe kauTuMbika purUSane bolAvyA. ane temane A pramANe kahyuM. " gacchaha NaM devaannuppiyaa| tumme mama pamada varNasi egaM mahaM cittasabhaM kareha / " he devAnupriye! tame mArA pramada vanamAM jAo ane te vanamAM eka citrasabhA taiyAra kare. te citrasabhA seMkaDe sonAnA thAMbhalAvALI banAvaje. te thAMbhalAomAM camakatA kiMmatI maNIo jaDaje ke jenA prakAzathI jonArAnI AMkhe aMjAI jAya. temaja cittane AhlAda Ape tevI sabhA banavI joIe. vaLI te maNio vaDe tenA thAMbhalAmAM jAta jAtanA zilpanI racanA (kotaraNI) karajo ke jethI tene jovA AvanArA paNa be ghaDI thaMbhI jAya. AvI sarasa sabhA banAvavAnI malladinakumAre kauTuMbika purUSane AjJA karI. AvA moTA rAjA, mahArAjAonAM kAma leke hoMze hoMze karavA taiyAra thAya che. mANaso pAse kAma karAvavAnI paNa eka kaLA hoya che. meTA mANase khuza thAya te kAma karanAranuM kAma thaI jAya che. enuM jiMdagInuM daridra TaLI jAya che. eTale mANasane moTA lekenuM kAma karavAne umaMga hoya che. paNa je hAthe saMkucita hoya te kaI kAma kare nahi. eka nAnA bALakane tamAre daza AMTA khavaDAvavA haze te haze haze khAze paNa hAtha makaLe karaze te ! je hAtha mokaLa nahi kare te peTane dIkare paNa tamAre kAma nahi kare. je mANasa udAra dilane haze tenuM kAma raste janAra paNa haze haze karaze. kAraNake darekane AzA hoya che. keI jAtanI AzA ke tuNu vagara te kaI sajajana purUSe paramArthanuM kArya kare che. keI garIba ke vRdhdha dukhInuM kAma karavA kaI jAya che? evI sevA karanArA bahu alpa manuSya che. eka vakhata kRSNa vAsudevanI savArI nIkaLI. te samaye rastAmAM eka budrA bApa 106
Page #851
--------------------------------------------------------------------------
________________ 842 zAradA zikhara ITe upADatA hatAM. tene joIne kRSNa vAsudeve pite nIce utarI iMTa upADI te badhA mANasoe ITa upADI. eka kSaNamAM bApAnuM kAma thaI gayuM. kahevata che ne ke name AMbAne AMbalI" AMbAnA vRkSa upara jema jema phaLa Ave che tema tema te name che. tema guNavAna mANasanI pAse jema jema saMpatti vadhatI jAya che tema tema te namra bane che. A saMsAramAM jIvane duHkhI karanAra hoya te abhimAna che, moha che, mAyA ne mamatA che. mamatAne kAraNe mArI bahene ema mAne che ke vahu Ave pachI nirAMte dharmadhyAna karIza. paNa e svapna enuM sAkAra nathI banatuM. che eka ramujI dRSTAMta : eka zeTha zeThANane sAta beTane ekane eka lADakavA dIkare hate. bhaNIgaNIne hoMziyAra thaye eTale zeThANI kahe have te mAre dIkarAne jaladI paraNAve che. bahenene vahu lAvavAmAM khUba keDa hoya che. A zeTha zeThANIe dIkarAnAM lagna lIdhAM. maTI jAna laIne dIkarAne paraNAvavA mATe gayA. khUba dhAmadhUmathI dIkarAnAM lagna thayA. dIkaro paraNIne Avyo. zeThANIne harakhano pAra nathI. lagnamAM sagA sabaMdhI badhA AvyAM hatAM. vAjate gAjate jAnanuM sAmaiyuM karyuM. varADiyuM paraNIne AvyuM. sAsujI harSabhera poMkhavA AvyA. pAMkhatA poMkhatA sAsujIe gIta lalakAyuM. chela chabIlI raMga raMgIlI, vahujI bhArI zANI, roTI karegI, pAva dAbegI, bhara lAgI pAnI." mArI vahu te suMdara ane zANI che. e mArA gharane badhe bhAra upADaze. rasoI karaze eTale rasoDAnuM kAma saMbhALaze, rAtre mArA paga dAbaze ne pANI bharI lAvaze. (hasAhasa) sAsujInuM gIta vahue barAbara sAMbhaLyuM. enA manamAM thayuM ke A te bhAre thaI. mane te ema hatuM ke zrImaMtane ghera paraNIne jAuM chuM. tyAM te raseIyA ne ghATI haze. mAre kAma karavuM nahi paDe. huM te hIDeLA mATe gUlIza paNa ahIM te sAsujIe mane gharamAM paga mUkatAMnI sAthe rasoIyAnuM, panihArInuM ne dAsInuM badhuM kAma soMpI dIdhuM. ThIka, tyAre huM paNa pANI pahelAM pALa bAMdhI lauM. pachI kaMI nahi thAya. eTale sAsunuM gIta pUruM thayuM tyAM vahue gIta upADayuM. nA matI ne phe matI, matI khIlo sAsujI kulA, thoDA dinake dhIraja rAkhe, kara dUgI de cUlA." A vahue vicAra karyo ke Aga lAge tyAre kR davA kayAM jAuM? laDAI Ave tyAre sainya taiyAra karavA javuM tenA karatAM pahelethI taiyArI karI lauM. pachI sAsujI mane kaMI kahI zake nahi. eTale dhIme rahIne gIta gAtAM sAsujIne kaI ke huM mArA ghelAM ne bheLA sAsujI! jarA ochuM kUde, ochA nAce ne ochA
Page #852
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 843 kulAe. mane joIne tame bahu harakhAI gayAM che paNa jarA dhIraja rAkhe. huM thoDA divasa tamArA bhegI rahIne pachI judI thaI jaIza. bhegI rahuM tyAM sudhI sukha bhogavI le. pachI tame badhuM karyA karaje. vahanuM gIta sAsujIe sAMbhaLyuM eTale bicArI sAsu vahu lAvavAne umaMga esarI gaye. (hasAhasa) arere.... huM te mAnatI hatI ke vahu Avaze eTale huM chUTI thaIza. tenA badane vahurANI te AvatA veMta judA thavAnuM kahe che. Aje moTA bhAge AvuM cAle che. kema bahene barAbara che ne ? (hasAhasa) (javAba - evuM ja che.) mArI bahene! sAsu banavAnAM keDa kare che paNa de. vahue zuM kahyuM? thaDA divasamAM be cUlA karI daIza. gharamAM je sArI vahu Ave te be cUlA hoya te eka karAve. be dila judA hoya te eka dila karAve ne kusaMpa hoya te saMpa karAve. ane kharAba vahu Ave te AvatA veMta enA dhaNIne laIne judI thaI jAya. eka cUlAnAM be culA karAvI de. A che tamAre saMsAra jemAM bIlakula sAra nathI. tyAM zuM sukha mAnIne besI rahyAM cho ! jema bALaka aMgUTho cUsatAM pitAnI lALane mAtAnuM dUdha mAnI le che tema A saMsAramAM ajJAnI che A nisAra saMsAramAM sukha na hovA chatAM paNa bhramamAM paDIne bhautika sukhamAM sAcuM sukha mAnI le che. AvA aMdhArAmAM jyAM sudhI raheze? samajIne saMsAranI mamatA cheDe te tamAruM kalyANa thaze ne sAcuM sukha maLaze. malladinakumAre kauTuMbika purUSone pramada vanamAM eka sabhA banAvavA mATe AjJA karI. eTale temaNe hoMzabhera malladinakumAranI AjJA pramANe suMdara sabhA taiyAra karI ane kuMvarane khabara ApyAM ke ApanI AjJA mujaba pramada vanamAM eTale gharanuM udyAna, raNavAsanuM udyAna ame ApanuM mana prasanna bane tevI sabhA taiyAra karI dIdhI che. A pramANe kauTuMbika purUSanAM kahevAthI malladinakumAre kuzaLa citrakArane bAlAvyA. belAvIne A pramANe kahyuM ke, he devAnapriye! tame citragRhane hAva bhAva, vilAsa ane biovALA citrothI citrita kare. ane citrakAma pUruM thAya tyAre amane khabara Apo. tyAra pachI citrakAree "tti riyubedA" tathAstu kahIne kumAranI AjJAne svIkAra karyo. tyAra bAda te citrakAre pitapotAnAM ghera gayA. ghera jaIne pitapotAnI pIMchIo, pAMca prakAranA raMga temaja raMgamAM nAMkhavAnAM bIjA dravya A badhI sAdhana sAmagrI laIne je sabhA taiyAra karavAmAM AvI hatI te sabhAmAM gayA. sabhAmAM praveza karIne citrakAroe pahelAM nakkI karI lIdhuM ke kyAM kayuM citra deravuM? kone kyAM citra deravuM tenA vibhAga pADyA. vibhAga pADIne te sthAnane temaNe ghasIne peIne
Page #853
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara svaccha banAvyuM. svaccha banAvIne te citrakAre citra sabhAmAM hAva bhAva vigerethI yukata suMdara citro cItaravA lAgyA. A badhA citrakAre citrakaLAmAM kuzaLa hatA. paNa temAM eka citrakAra vizeSa kuzaLa hatuM. tenAmAM pahelethI eka evI asAdhAraNa vizeSa zakti hatI. ane te citrakaLAmAM khUba pravINa ne citrakaLAne abhyAsI hato. te citrakAra kaI purUSa, strI vigere manuSyanAM, gAya bheMsa vigere pagA prANIonAM ane sarpa vigere apade eTale paga vagaranAM che athavA te vRkSa vigerene kaI paNa eka bhAga joI lete ane tyArabAda te pramANe Abehuba citra dorate hate. mAnI le ke keI strInA pagano aMguTho joIle te tenA uparathI AkhuM citra, tenA zarIra para kayAM maso che. jyAM tala che A badhuM Abehuba citra deravAnI tenAmAM zakti hatI. eka divasa te citrakAre paDadAnI pAchaLa beThelI malIkumArInA pagane aMguTho gavAkSanAM kANAmAMthI joI lIdhuM hatuM. tethI tenA manamAM ema thayuM ke huM mallIkumArInA paganA aMguThAnAM jevuM suMdara citra taiyAra karuM. mallIkumArInA aMgamAM jyAM jyAM je je sauMdaryanA guNe che te badhAM guNene mallIkumArInA citramAM aMkti karuM. A pramANe vicAra karIne teNe te jagyAne svaccha banAvI ane mArjana-lepana vigerethI te sthAnane sApha karyuM. citra doratAM pahelAM bhUmi jeTalI svaccha bane teTaluM citra suMdara derAya, ane temAM raMgane uThAva Ave ne jenArane AkarSaka lAge che. te rIte ApaNuM hRdayarUpI divAla jeTalI vadhAre vizudhdha hoya teTale vItarAgavANIne raMga vadhAre caDhe ne jaladI tenA pratye zradhdhA thAya ne AtmAnuM kalyANa thAya. have citrakAra mallIkumArInuM citra keTalI hoMzathI deraze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. caritra : satyabhAmAnA suMdara vanamAM pradhumnakumAra pradhumna dvArikA nagarI jete jete AgaLa cAlyo. tyAM vacamAM eka suMdara vana AvyuM. A joIne teNe vidyAne pUchayuM ke A vana kevuM che? tyAre javAba maLe ke A suMdara vana satyabhAmAnuM che. A sAMbhaLIne pradyumnakumAre uttama lakSaNethI yukta sAta ghoDA banAvyAM. ane te azvone rakSaka banI ghoDo laIne vananI pAse Avyo. ane tenA rakSakane pUchayuM ke A vana kevuM che? tyAre rakSapALe kahyuM tAre zuM kAma che? te kahe bhAI! mAre te A ghoDA bhUkhyA thayAM che tene carAvavAM che. mArA ghaDA A vanamAM lIluM ghAsa khAIne tAjA mAjA thaze. pachI huM tene vecIza ne sArA paisA maLaze te huM tamane InAma ApIza. enI vAta sAMbhaLIne vanapALe khUba phaTakAryo ne kahyuM ke tane khabara che ke A vana kevuM che? A te kRSNanI paTTarANI satyabhAmAnuM vana che. ahIM tene lADIle
Page #854
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara bhAnukumAra temAM kIDA karavA mATe Ave che. te sivAya bIjA keIne A vanamAM praveza karavAnI sakhta manAI che. tAre mATe te A vananAM vRkSanI chAyA paNa durlabha che. tyAM tuM ghoDA carAvavAnI vAta kayAM kare che ! A vanane jovA mATe te dUradUrathI leke Ave che. tuM garIba paradezI ajANyuM che mATe tArA hita mATe kahuM chuM ke tuM ahIMthI jaladI cAlyo jA, nahitara hamaNuM bhAnukumAra ane tenAM subhaTo Avaze ne tAro ghoDo paDAvI leze ne tane mAraze. tyAre teNe vanapALane kahyuM. tArI vAta sAcI che. paNa tame badhAne eka sarakhAM nA samajaze. bIjA ghoDAmAM ne mArA ghaDAmAM phera che. A mArA gheDA te zikSita ane keLavAyelAM che. te tamArA phaLa phUla nahi khAya ekaluM ghAsa ja khAze. te paNa vanapALa javA devAnI nA pADavA lAgyA. tyAre praghanakumAre tenI AMgaLImAMthI eka vIMTI kADhIne tene ApI dIdhI. dekhe pILuM ne mana thAya zILuM" te anusAra vanapALane vIMTI maLI eTale tenuM mana DhIluM paDayuM, ene thayuM ke ekaluM ghAsa khAze te temAM zuM nukazAna thavAnuM che? vanapALe kahyuM- he. gheDA ghAsa sivAya bIjuM kaMI khAya nahi. je eka paNa phaLa ke phUla khAze te mAruM ne tamAruM AvI banaze. tyAre ghoDAvALe kahe kaMI nukazAna nahi thavA dauM. tuM vizvAsa rAkha. ema kahI ghoDAne satyabhAmAnA vanamAM pesADI dIdhA. A kaMI sAmAnya azvo na hatAM. vidyAnA baLathI banAvelAM hatAM. eTale ghoDAoe aMdara jaIne satyabhAmAnA vanamAMthI mIThA phaLa phUla, vRkSa, lattA ane pAMdaDA badhuM khAI gayA ne tenuM vana ujajaDa karI nAMkhyuM. ane kUvA, taLAva ne vAvanuM pANI pI gayA jethI kUvA, taLAva, vAva badhuM sUkAI gayuM. A pramANe nagaranI bahAranA vanamAM krIDA karIne pradhunakumAra tenI vidyAnI mAyA saMkelIne nagaramAM AvyuM. nagaramAM AvelA satyabhAmAnA vanamAM vAnare ! madanakumAra dvArikA nagarInI bahAranI zobhA jete nagaranI aMdaranI zobhA jevAnA hetuthI nagaramAM praveza karyo. te teNe aneka prakAranAM vRkSothI suzobhita manahara vanane joIne vicAra thayo ke aho ! devalokamAMthI naMdanavana pRthvI upara utaryuM che ke zuM ? eTale teNe vidyAne pUchyuM AvuM ramaNIya manane AnaMda ApanAra A vana konuM che ? tyAre kahyuM ke ApanI mAtA rUkamaNanI mukhya zakya satyabhAmAnuM A suMdara A vana che. A sAMbhaLIne pradyumnakumAre vidyAnA prabhAvathI pite cAMDAla jevuM rUpa banAvyuM. ane eka mahAkAya vAnara banAvyuM. te vAnarane laIne te vananI pAse pahoMcyA. tyAM jaIne vanapAlakane kahyuM-bhAI! A mAre vAMdare khUba bhUkhyo thaye che. tethI eka phaLa tene khAvA Apo. vanapAlake kahyuM ke tu jAtine caMDALa che, ne A bihAmaNuM vAMdare sAthe
Page #855
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para laIne Ave che. tAruM moTuM paNa vAMdarA jevuM bihAmaNuM dekhAya che. ane tArI budhdhi paNa bhraSTa thaI gaI lAge che. tane eTalI paNa khabara nathI ke A te kRSNa mahArAjAnI atyaMta priya paTTarANI satyabhAmAdevInuM A vana che. A vanamAM praveza kare paNa tArA mATe durlabha che. te tenAM phaLa tane kyAMthI maLe ? tyAre madanakumAre kahyuM ke game tema te ya tame strInAM sevaka che ne eTale tamArI buddhi bhraSTa thaI gaI lAge che. chatAM pharIne tamane kahuM chuM ke tame mArI eka vAta sAMbhaLo. A mAro vAnara khUba suMdara khela kare che paNa ene bhUkha lAgI che. jo tame A vanamAM phaLa khAvA Apaze te te khAIne puSTa banaze ane bajAramAM khela karIne dhana kamAIza te temAMthI tamane InAma ApIza. paNa kaI e phaLa ApyuM nahi. tyAre kahyuM ke tame loko khUba kaThera hadayanAM che. mArA bhUkhyA vAMdarAne eka paNa phaLa ApatAM nathI. te have tame joI lo ke vRkSa upara caDhIne te ghaNAM phaLo khAI jaze. Ama kahIne vidyAthI vikrovelA vAnarane choDI mUke. jevo vAnara vanamAM gayo tevA vanarakSake tene mAravA doDayA. tyAM te vidyAnA baLathI hajAre vAnare tyAM ekaThAM thaI gayA. ane satyabhAmAnA vanane laMkAnA vananI mAphaka khedAna medAna karI nAMkhyuM. tyAra pachI pitAnuM cAMDALanuM rUpa choDIne pAchA nagaramAM ghUmavA lAge. "bhAnukamAranA vivAhamAM vidana" dvArikA nagarInA bIjA daravAjAmAM pradyumnakumAre praveza karyo. eNe tyAM eka sonAne ratha joye. rathamAM besIne strIo maMgala gIta gAI rahI hatI. ratha upara dhvaja pharakatI hatI. keTalIka strIe ratnajaDita maMgala kaLaza mAthe laIne rathanI sAthe cAlatI hatI. A joIne pradyumnakamAre pitAnI vidyAne pUchayuM ke vidyAdevI! A kene ratha jAya che ? tyAre vidyAe kahyuM ke satyabhAmAnA putra bhAnukumAranAM lagna che. eTale A strIo kuMbhArane ghera cAka vadhAvavA mATe utsAhapUrvaka jaI rahyA che. bhAnukumAranA vivAhanI vAta sAMbhaLIne pradyumnanA manamAM thayuM ke ThIka tyAre vivAhamAM vidana karuM. te jarA satyabhAmAne AnaMda Avaze. lAva, tyAre jarA majAka karuM. ema vicAra karIne pradyumnakumAre beDena rUpa dhAraNa karyuM. ane eka mAyAvI ratha banAvI eka bAju uMTa ane bIjI bAju gadheDe jeDa ane te ratha hAMkavA lAgyA. A joIne leka belavA lAgyAM ke juo te kharA ! A kaI jAtane ratha che? ne ene hAMkanAre paNa ke budadhu che. Ama kahIne tenI thekaDI uDAvavA lAgyA. A te pele ratha Ave che tenI sAme tene beDoLa ratha laIne gaye. tyAre leke bolavA lAgyA ke juo te kharA, jyAM A suvarNane ratha ane kayAM A beDaLa bhAMge tUTaye ratha! zuM joIne A ratha sAme jatuM haze ? e sAme gaye eTale rAjAnA mANaso kahe che ke alyA tAre ratha bAjumAM laI jA ne satyabhAmAne ratha javA de.
Page #856
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 847 pradyumna mAre kareluM tephAnaH tyAre kahe che satyabhAmA vaLI keNa che? te kahe kRSNanI paTTarANI che. tyAre kahe che ke e kRSNanI paTTarANI che to huM kRSNane dIkare chuM. (hasAhasa) huM zA mATe ratha na calAvuM ? tyAre badhA kahe che hAtuM ja kRSNane dIkare heya ne? ema kahIne badhA ene dhamakAvavA lAgyA. tyAM te jorathI pilA rathanI sAthe tene ratha laI jaI tenI sAthe jorathI bhaTakAvyo. eTale badhAM kaLaze nIce paDI gayAM ne tenAM cUrecUrA thaI gayA. kaMIka strIonAM dAMta tUTI gayA, kaMIkanA nAka chUdAI gayA, keInA hoTha tUTI gayA te keInA kAna kapAI gayA. keInA kaMkaNa tUTI gayA ne keInAM kapaDAM phATI gayA te keIna hADakAM khAkharA thaI gayA. eTale badhI strIo raDavA lAgI. jyAM kSaNa pahelAM maMgala gIte gavAI rahyA hatAM tyAM karUNa rUdana thavA lAgyuM. AvuM badhuM dhAMdhala macAvIne ghaDImAM badhI mAyA saMkelI lIdhI. tyAre jonAranA manamAM thayuM ke A badhuM kyAM gayuM ne zuM thaI gayuM. lake belavA lAgyAM ke nakakI A keI deva, asura, becaranI mAyA che agara te IndrajALa lAge che te sivAya AvuM bane nahi. A rIte aneka vidha vikalpa karavA lAgyA. have pradyumnakumAra nagarImAM AgaLa jaze ne tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare. Aja amArA mahAna upakArI, bhava sAgarathI bahAra kADhanAra, gurUdeva pU. pArvatIbAI mahAsatIjInI 20 mI puNyatithi che. ( mahAsatIjIe pU. pArvatIbAI mahAsatIjInA jIvananA mahAna amUlya prasaMga varNavyA hatA.) vyAkhyAna naM. 92 viSaya - jIvanamAM AcAranI mahattA A vada 3 ne ravIvAra tA. 10-10-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNAnA sAgara, zaileya prakAzaka, vItarAga bhagavaMte e jagatanA jIvenA udhdhArane mATe AgamavANuM prakAzI. bhagavaMte e pahelAM jIvanamAM AcaraNa karIne jagatanI samakSa vANuM uccArI che. kAraNa ke mAnava jIvanamAM bhagavaMte AcArane mahattA ApI che. "khAvA dharma: " jIvanamAM AcaraNane zudhdha rAkhavuM e sauthI meTe dharma che. jenuM AcaraNa pavitra hoya che te vyakti saMsAramAM sanmAnita bane che. A saMsAramAM kaI manuSya rUpasaMpanna, keI dhanasaMpanna te keI sattAsaMpanna hoya che. paNa je te vyakti AcArasaMpana na hoya te tenuM rUpa, dhana ane sattA
Page #857
--------------------------------------------------------------------------
________________ 848 zAradA zikhara badhuM vyartha che. jema tijorI majabUta ne suMdara hoya, paNa dhana nA hoya te tenI kiMmata nathI. tenI kiMmata kyAre ? aMdara mAla milakata hoya che. tema mAnavajIvananI kiMmata kayAre? zuddha AcaraNa hoya che. je manuSya potAnI Indrio ane mana upara saMyama nathI rAkhate tenuM AcaraNa zudhdha hotuM nathI. ApaNAM jaina darzanamAM traNa prakAranAM pega batAvyAM che. managa, vacana ane kAyayega. maganuM kAma che ciMtana karavuM agara vicAra kare. pachI manuSya uttama vicAra kare ke adhama vicAra kare. agara kayA kAryane kaI rIte karavuM te mana dvArA karI zakAya che. mana dvArA kaI paNa kArya karavAno nizcaya ke vicAra karyo te vicArane vANu dvArA belI zakAya che. je manamAM keI vicAra na Ave te vANI dvArA te belI zakAtuM nathI. kAraNa ke vANImAM vicAra karavAnI zakti nathI. mAtra uccAraNa karavAnI zakti hoya che. vicAra, uccAra ane AcAra A traNe zabdo cara dhAtu uparathI banelA che. cara eTale cAlavuM. manamAM vicAra Avyo ke mAre A kArya karavuM che te vacana dvArA belAya che ke mAre A kArya karavuM che. tyAra pachI te kArya karAya che eTale te AcaraNamAM Ave che. mATe jJAnI kahe che ke jyAM sudhI vicAra AcaraNamAM Avata nathI tyAM sudhI tenuM kArya thatuM nathI. mahAbhAratamAM paNa AcAranI mahattA batAvatAM AcAra lakSaNo dharmaH, santazcAritra lkssnnaa| sAdhUnAM ca yathAvRtta, metadAyAra lakSaNaM // dharmanuM svarUpa AcAra che. sadAcArathI yukta purUSa saMta che. ane tene je jIvanakrama che te AcAra che. sadAcArathI jIvana zebhe che. kAraNa ke sadAcAra senuM che ne durAcAra kathIra che. sadAcAra svarganuM dvAra che ne durAcAra narakanuM dvAra che. sadAcAra sukhane khajAne che ke durAcAra duHkhane pahADa che. sadAcAra e mAnavajIvanane zaNagAra che ne durAcAra e sadAcArane bALI nAMkhanAra aMgAro che. sadAcAra sAcI zrImaMtAI che ne durAcAra daridratA che. sadAcAra e sAcuM bhUSaNa che ne durAcAra e moTuM dUSaNa che. sadAcAra e sAcI vidvatA che ne durAcAra ekalI mUrkhatA che. sadAcAra e sAro mitra che ne durAcAra kaTTo zatru che. sadAcAra vinAnuM jIvana viTAmIna vinAnA bhajana jevuM che. ATalA mATe bhagavaMte zAstramAM AcAranuM mahatva batAvyuM che. jIvanamAM dAna, vrata, niyama, tapa Adi aneka hovA chatAM je AcAra zudhdha na hoya te zreya thaI zakatuM nathI. huM tamane eka nyAya ApIne samajAvuM. jema keI mANase suMdara bhavya makAna baMdhAvyuM. tene daravAjA, bArI-bAraNAM, divAla, kabATa badhuM banAvyuM, meTuM kaMpAunDa
Page #858
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAradA zikhara paNa banAvyuM. makAnamAM aneka jAtanI zebhA karI paNa je tenA upara chAparuM nA hoya te ? chAparA vinAnuM makAna varasAda, ThaMDI ke garamIthI tamAruM rakSaNa karI zakaze ? "nahIM". tevI rIte manathI vicAra karI vacana dvArA tene pragaTa karyA paNa jyAM sudhI tenuM AcaraNa karIne jIvanamAM utAryuM nathI tyAM sudhI kArya thaI zake kharuM? "nA". te ja rIte AtmakalyANane mATe AcaraNanI avazya jarUra che. praznakAre prazna pUcha ke agiyAra aMgo sAra zuM ? tenA javAbamAM kahyuM che ke tene sAra AcaraNa che. pharIne pUchayuM ke AcArane sAra zuM? te tenA javAbamAM kahyuM ke "aMgu patthA tAra" eTale bhagavaMte pharamAvyuM che ke je Adezane ApaNe bhaNyAM, jenuM zravaNuM karyuM tathA dharmazAstrothI jANyuM tenA upara ciMtana karavuM ane pachI jinezvara bhagavaMtanI AjJA AgaLa rAkhIne tenI pAchaLa cAlavuM. A rIte jinezvara prabhunI AjJAnuM pAlana karavuM te AcArane sAra che. tyAra pachI trIje prazna karyo ke tene sAra zuM? tene sAra prarUpaNa che eTale ke parane upadeza de, kAraNa ke ApaNe je bhagavAnanI AjJA pramANe cAlIe te ApaNane lAbha thAya paNa bIjAne zuM lAbha thAya ? eTalA mATe bhagavAnanI AjJAnuM pote pAlana karI te pramANe cAlIne bIjAnA hRdayamAM bhagavaMtanI vANI samajAvIne tenA pratye zradhdhA karAvavI, kumArga parathI sanmArge lAvavA te pite samajyAnI sArthakatA che. bIjA manuSyone vItarAga vANI dvArA samajAvIne dharmamAM sthira kare te prarUpaNAne sAra che. have bIjI gAthAmAM sAro paravaNA caraNaM, tassa viya hAi nivvANaM / nivvANassa u sAro, avvAbAhaM jiNAhu tti // prarUpaNane sAra zuM ? tenA javAbamAM jJAnI kahe che ke caraNa eTale AcaraNa karavuM, eTale cAritranuM pAlana karavuM. cAritrane sAra nirvANu-mekSa che ane mokSane sAra avyAbAdha sukha-zAMti che. jyAM gayA pachI AtmAne keI jAtanuM duHkha rahetuM nathI. koI jAtanI bAdhA-pIDA rahetI nathI. kAraNa ke zarIra e bAdhA pIDAnuM sthAna che. tyAM zarIra hetuM nathI te bAdhA pIDA kayAMthI thAya? * baMdhuo ! tamAre avyAbAdha sukha ne zAMti joItI hoya te cAritranuM pAlana kare. sarva duHkhane aMta karIne akSaya sukha ane zAMti ApanAra je kaI hoya te te cAritra che. saMte bhagavAnanI AjJA pramANe nirmaLa cAritranuM pAlana karI grAmAnugrAma vihAra karIne aneka jIvane pratibaMdha pamADe che. . eka vakhatano prasaMga che, eka zeTha saMta samAgama kare, dharmadhyAna kare. lekamAM enI evI chApa hatI ke zeTha khUba dhamaSTha che. paNa zeThanA aMtaramAM eka chUpuM
Page #859
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALA zikhara pApa bharAIne beThuM hatuM. tene DaMkha temanA aMtaramAM khUA karatuM hatuM. te samajatA hatA ke mAnavI badhethI chUTI zake che paNa mRtyu ane pApathI chUTI zakta nathI. tethI temane pitAnA pApane DaMkha kheMcyA karatuM hatuM. emane ema thatuM ke mArI vAtane gupta rAkhe tevA keI saMta maLI jAya te pApanuM prAyazcita karI lauM. Ama karatAM kudarate kaI sArA vidvAna ane pavitra saMta padhAryA. zeTha temanA paricayamAM AvavA lAgyA. ane khUba dhamIThane pavitratAne DoLa batAvavA lAgyA. sAmAne ema lAge ke zeTha khUba pavitra che. eka vakhata zeTha ekAMtamAM saMta pAse gayA. saMtane vaMdana namaskAra karI kahe. gurUdeva! mAre eka prAyazcita levuM che. saMta kahe bhAI! tamane evuM zuM prAyazcita che? gurUdeva ! prAyazcita te sAmAnya che. mane pApane Dara baha che. ane Apa khUba gaMbhIra sAgara jevA che. Apa jevA gaMbhIra AcArya pAsethI prAyazcita levAthI mAre aMtarAtmA zuddha banaze. saMta kahe prAyazcita ApavuM te mahAna AcAryanuM kAma che. huM haju nAnuM chuM. zeTha kahenA, gurUdeva ! mAre mana te Apa bhagavAna che. Apa ja mane prAyazcita Ape. zeThanA ati AgrahathI gurUe kahyuM. bhale, bela. gurUdeva ! mAre eka mitra hatA. te khUba bhadrika, saraLa ne sajajana hatuM. ekAeka tene mAMdagI AvI gaI ne pitAne lAgyuM ke have jIvIza nahi. tethI teNe mane paccIsa hajAra rU. ApyA ne kahyuM ke mAre dIkare mAne che. patnI ane bALakane taraphaDatA mUkI huM A duniyA cheDI jAuM chuM. tame mArA jAnajIgara mitra che. mane tamArA para pUre vizvAsa che. mATe tame A rUpiyA saMbhALa ne dara mahine tenuM vyAja A mA dIkarAne khAvA mATe Apaje. ane jyAre dIkare 18 varSane thAya tyAre mULa muDI pAchI Apaje. ATalI vAta karatAM te zeTha phAnI duniyA cheDIne cAlyA gayA. have gurUdeva! te rUpiyA te mArI pAse rahyA. tenI patnI ane bALaka kALA kalpAMte gUratA rahyA. be cAra mahinA gharamAM paDeluM khAdhuM. chevaTe mArI pAse AvyA ne kahevA lAgyA. tamArA mitre tamane kaMIpaNuM ApyuM hoya te amane AjIvikA mATe Apa paNa kahevata anusAra "dekhe piILuM ne mana thAya zILuM". e pramANe mArI dAnata bagaDatAM meM eka paise paNa na Ape ke vyAja paNa na ApyuM. huM najare jete hatuM ke kALI majurI karI mA-dIkaro ane bahena potAnuM peTa bhare che. ghaNIvAra evA prasaMge paNa jete ke babbe divasa khAdhA vagaranA bhUkhyA rahetA. A dazya jotAM kaMIkanA hRdaya pIgaLI jAya paNa mArI buddhi sudharI nahIM. chevaTamAM chokare 18 varSane thAya che. te nekarIe lAge che. nAmA zIkhe che ane pitAnA bApanA junA copaDA tapAse che. temAM mane ApelA rU. pacIsa hajAra
Page #860
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khira nIkaLyA. AthI te che kare mArI pAse AvyuM. copaDA batAve, ghaNuM ghaNuM mane kahyuM, paNa huM e nAmakkama gayo ke paisA zuM ne vAta zuM? mArajhuDa karIne kADhI mUkyA. paNa have mane thAya che ke A pApa mAre avazya jogavavuM paDaze. te Apa mane tenuM prAyazcita Ape. ke jenA daMDamAM huM eka hajAra rUpiyA dharmAde karIza, ne mAruM pApa dhoI nAMkhIza. A badhI vAta sAMbhaLI saMta te Azcaryacakti banI gayA. aho ! duniyAmAM AvA dharmaDhAMgI paNa paDayA che. ' bhakta bhagavAna pAse pikAra kare che ke he bhagavAna! mane duniyA te mATe dharmAtmA mAne che paNa huM te aMtaramAM daMbha bharIne bahArathI mATe dharmAtmA banavAne DeLa karI rahyo chuM. bicArA garIbane lUMTIne, anIti, dagA prapaMca karIne temanA paisA paDAvI laIne huM zrImaMta banIne sukha bhogavI rahyo chuM. mAruM aMtara kevuM malIna che te te he bhagavAna tArA vinA keNa jANI zake? saMta kahe che bhAI! AvA prAyazcita karI lokone lUMTIne hajAranA dAna karIne pApane chevA che te kayAMthI banI zake? zeTha, vicAra kare. yAda rAkhaje. badhuM chUpuM raheze paNa pApa chUpuM nahi rahe. jema mATalAmAM bhareluM mIThuM phUTI nIkaLe che tema tamAruM pApa paNa phUTI nIkaLaze. zeTha AvA kAvAdAvA karI prAyazcita levA AvyA che temAM paNa malInatA bharI che. TUMkamAM munie temane tyAM khUba pratibaMdha Ape ne zeThane jIvanapalaTe karAvyuM, zeThanuM jIvana palTAtAM vyAja sahita muDI mAlIkane arpaNa karI pitAnA pApanuM prAyazcita karyuM. saMta samAgama pApIne paNa punIta banAve che. A che cAritravAna sAdhunA paricayanuM pariNAma have ApaNe mULa vAta upara AvIe. citrakAra keI vakhata rAjamahelamAM kaI kAma mATe gaye haze, tyAre teNe paDadA pAchaLa beThelI mallIkumArInA pagane aMguThA je hatuM. tethI tenA manamAM thayuM ke badhA citrakAree judA judA citro cItaryA che. te huM Abehuba mallIkumArInuM citra deruM te mArI citrakaLA saphaLa thAya. mallIkumArI khUba pavitra che. darzana karavA gya che paNa rAjakumArInA darzana thavA durlabha che. te huM ahIM temanuM citra AlekhuM te ahIM AvanArane pavitra satInA darzana thaze ne AvuM suMdara citra cItaravAthI rAjA mArA upara khuza thaIne mane InAma Apaze. A vicAra karIne teNe jANe Abehuba jIvatI jAgatI mallIkumArI na beThI hAya! tevuM guNopeta rUpacitra aMkti karyuM. badhA citrakAroe suMdara hAvabhAva yukta citro cItarIne citrasabhA taiyAra karI. kArya pUruM thayuM eTale badhA citrakAre jyAM malladinakumAra beThA hatAM tyAM AvyA. AvIne kahyuM ke svAmina ! ApanI AjJA mujaba amoe citrasabhA taiyAra karI che. A pramANe citrakAranAM mukhethI
Page #861
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zAradA zikhara sAMbhaLIne malladinakumAre citrakAra zreNane satkAra karyo. temanuM sanmAna karyuM. satkAra sanmAna karIne teNe citrakArane puSkaLa pramANamAM AjIvikAne yogya evuM moTuM prItidAna ApyuM. ApIne temane rajA ApI. baMdhuo ! AgaLanAM rAjAo kevA udAra hatA! maladinakumAre haju citra sabhA kevI banI che te joI nathI. A jagyAe tame he te zuM kare? citrakArone ema kahI de ke tame ubhA rahe. ame joI laIe ke tame kevuM kAma karyuM che ! tamAruM jevuM kAma haze tevA ame tamane dAma ApIzuM. paNa ahIM evuM na hatuM. kumAre te citrakArane puSkaLa dhana ApyuM. jethI temane have jiMdagImAM kamAvAnI ciMtA na rahe. te rIte puSkaLa pramANamAM dhana ApyuM. te laIne citrakAre harSita thatAM potAne ghera cAlyA gayA. citrakAroe rAjakumAranI AjJAnuM pAlana karyuM barAbara kAma karyuM te eka bhavanuM daridra TaLI gayuM. te rIte ApaNe vItarAga prabhunI AjJA pramANe barAbara cAlIe te ApaNuM bhavabhavanuM duHkha, daridra TaLI jAya. citrakArane vidAya karyA pachI malladinakumAre vicAra karyo ke have huM citrasabhA jevA mATe jAuM. tyAra pachI keI eka divasa malladinakumAra snAna karI vibhUSita thaI aMtaHpura ane parivArane sAthe laI aAdhAtra dhAva mAtAnI sAthe jyAM citrasabhA hatI tyAM AvyA. AvIne teNe citrasabhAmAM praveza karyo. praveza karIne hAva bhAva ane vilAsa sahita strI, pazu, pakSI vigerenAM citra jevA lAgyA. citrakAranI citrakaLA joIne tene khUba AnaMda thaye. aha! kevA suMdara citra cItaryA che ! jANe badhAM jIvatAM beThA hoya tema lAge che. A citramAM mAtra prANa pUravAne bAkI che. A rIte khuza thate ekeka citra jete joto jyAM mallIkumArInA jevuM citra reluM hatuM te tarapha gayA. pitAnI moTI bahena mallIkumArInuM Abehuba citra joI tene vicAra thaye ke A te mArA vaDIla bahena mallIkumArI che. te pite ubhI che. A joIne tene kheda thaye ne duHkha thayuM ne atyaMta lajajA pAme tethI te dhIme dhIme pAcho pharyo. malladinakumArane pAcho pharate joIne tenI dhAvamAtAe kahyuM-he putra! tuM AnaMda bhera citrasabhA jovA AvyuM hatuM. tAruM mukha keTaluM prasanana hatuM ne atyAre kema tuM udAsa banI gaye? tAre AnaMda osarI gayo. ane tuM jANe zaramAI gayo hoya tenI mAphaka kema pAcho pharyo ? dhAvamAtAe A pramANe kahyuM tyAre maladinakumAre A pramANe kahyuM ke he mAtA! jyAM mArI maTIbahena ke je mArA gurU samAna che. deva samAna mArA pUjanIya hoya tyAM mAre A citrakAranI banAvelI sabhAmAM praveza kare zuM yogya che? mArA gurUdeva samAna pUjanIya mArA moTA bahena mallIkumArI beThA che. temanI sAme jatAM mane zarama Ave che.
Page #862
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA zikhara baMdhuo! te jamAnAmAM vaDIlone keTalI maryAdA rAkhavAmAM AvatI hatI ! A te rAjakumArI che. jyAM yuvAna rAjakumArI hoya tenA pitA ke bhAI paNa na jaI zake. tevI rAjakuLanI maryAdA hatI. eTale maladinakumArane mallIkumArInuM citra joIne ema lAgyuM ke ahIM te mArA vaDIla bahena beThAM che ne huM te aMteura sAthe Avyo chuM. temanI sAme mArAthI kema javAya? tame mane kaI e vAta paNa na karI ke moTI bahena ahIM AvyA che. tyAre dhAvamAtAe kahyuM ke he putra! tuM zA mATe zaramAya che? A sAkSAta malIkumArI nathI paNa citrakAre AbehUba temanA jevuM citra deryuM che. A sAMbhaLIne malladinakumAra krodhe bharAIne kahevA lAgyo. are! e te keNa akALe mRtyune cAhanAra, nirdhana, lajajA rahita, zuti ane kIrti rahita citrakAra che ke jeNe gurUdeva jevA mArA pUjanika meTA bahenanuM ahIM AbehUba citra deryuM che? A pramANe kahIne banne vitta ghaDyuM Aveda" te citrakArane vadha karavAnI AjJA ApI. malIkumArInuM dereluM citra jotAM temanA bhAI ne jAgele krodha": malladinakumArane potAnI bahenanuM citra cItaranAra citrakAra upara khUba krodha caDhyo. krodhathI AMkhe lAlacoLa thaI gaI. ene krodha joIne pAse ubhelAM mANaso paNa dhrujI uThayA. emaNe kahyuM ke keNa duSTa citrakAre mArA gurU samAna bahenanuM citra doryuM che? pIMchI laIne mArA gurUdeva samAna bahenanuM citra derIne temanI ghora azAtanA karI che. mANasanuM puNya je prabaLa hoya te te bhaDabhaDatI cehamAMthI bacI zake che. sUtelA siMhane jagADIne bacI zake che. sarpanA mukhamAM hAtha nAMkhIne bacI zake che paNa gurUnI azAtanA karanAra bacI zakato nathI. gurUnI azAtanA jevuM bIju kaI ghora pApa nathI. gurUnI azAtanA karanAra mahAna pApa karmane bhAgI bane che. maladinakumArane mana temanAM vaDIla bahena gurU samAna pUjanIka hatAM eTale temanuM citra doryuM te temane mana te azAtanA hatI eTale krodhe bharAIne AjJA karI ke je citrakAre A citra doryuM hoya tene vadha karI nAMkhe. A te rAjahukama hatA. tene anAdara keNa karI zake ? rAjAnA mANasoe badhAM citrakArone bolAvyA. citrakArone bolAvyA eTale temanA manamAM te e AnaMda thayo ke ApaNe suMdara citra deryA che tethI yuvarAjakumAra ApaNuM upara vadhu prasanna thaIne vadhu sAruM InAma ApavA bolAvatAM haze. kAraNa ke jyAre ApaNane temaNe dhana ApyuM tyAre te citrasabhA jaI na hatI. have joyA pachI teo vadhu prasanna thayA haze eTale badhAM citrakAro harSabhera bhegA thayAM. tyAre rAjAnA mANase pUchayuM ke he citrakAra satya bolaje. tamArAmAMthI
Page #863
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara mahalakumArInuM citra koNe deyu che? tyAre jeNe citra doryuM hatuM te harSabhera AgaLa AvIne kahevA lAgyo ke meM devuM che. enA manamAM te evI hoMza hatI ke meM rAjakumArInuM suMdara citra doryuM che. eTale mane vadhu sAruM InAma maLaze paNa ene bicArAne khabara nathI ke hamaNAM kevuM pharamAna thaze ! rAjAnA mANase kahyuM ke rAjya taraphathI tamAro vadha karavAnuM pharamAna thayuM che. A sAMbhaLIne harSabhera AvelAM citrakAronA mukha jhAMkhA paDI gayA. badhA udAsa banI gayAM. citrakArane vadha karavAnI vAta jANIne badhA citrakAro bhegAM thaIne jyAM malladinakumAra hatA tyAM AvyA. AvIne be hAtha joDI mastake aMjali karIne jaya vijaya zabdathI temane vadhAvyA. vadhAvIne kahevA lAgyA pahaM vahu nAmI he svAmI! te citrakArane evA prakAranI labdhi prApta thaI che ke te je keIpaNuM manuSya, pazapakSI vigerenAM zarIrane eka bhAga dekhe te tenAM uparathI tenuM AkhuM citra derI zake che. A kaLA upara temaNe pUrepUro adhikAra jamAvyuM che. amArA kaImAM evI zakti ke kaLA nathI. e amArA badhAmAM viziSTa che. khUba hoMziyAra kalAkAra che mATe taM mANaM sAbhI ! tumbhe taM cittagaraM bajhaM ANaveha, taM tumbheNaM sAmI! tassa cittagarassa annaM tayANuruvaM daMDaM nivvateha / | he svAmina! tame e citrakArane mAravAnI AjJA mAMDI vALe, Apa te citrakArane tenA gunA cogya bIje kaI paNa daMDa kare. badhA citrakAre kahe che mahArAjA ! kharekhara, AvA pavitra satI mallIkumArInuM citra derAya nahi. evI satIonA citro kaMI pradarzanamAM mUkavAnA na hoya, kAraNa ke je pavitra satI kadI bahAra nIkaLatAM nathI. keI purUSanuM mukha jotA nathI, tenuM citra A citra sabhAmAM AvanAra hAlImavAlI badhA jue te sArU na kahevAya. A amArA citrakAranI moTI bhUla che. amArA mATe gunho che. ame amAre gunho kabUla karIe chIe. ApanI pAse mAphI mAMgIe chIe. te Apa ene vadha karavAnI sajA mAMDI vALa ne bIjI kaI zikSA kare. jyAre citrakAroe bhUla kabUla karI, mAphI mAMgI eTale mahaladinakumAranuM hRdaya pIgaLyuM ane tene vadha karavAnI AjJA pAchI kheMcI lIdhI. paNa tene gunha che eTale tene zikSA te barAbara maLavI joIe. Ama vicAra karIne bIjI AjJA pharamAve che. tyAra pachI te malladinakumAre mallIkumArInuM citra deranAra citrakAranA urUo, jAMghAonA sAMdhAne kapAvI nAMkhyA ne tene dezanikAlanI AjJA ApI tyAra bAda te citrakAra deza bahAra javAnI AjJA sAMbhaLIne pitAne ghera AvyuM. ane tyAMthI bhADa-vAsaNa vigere badhI vastuo lIdhI. laIne mithilA nagarInI bahAra nIkaLe ane videha janapadanI vacce thaIne baneva surata,
Page #864
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 85 baLavapa meLeva sthiLa re nare teLeva chavAya chaMda / ' jyAM kurU janapada hetu ane jyAM hastinApura hatuM tyAM gayA. tyAM jaIne teNe pAtAnI bhAMDa vigere vastuone ucita sthAne ge|ThavIne citra phalaka eTale jemAM citra doravAmAM Ave che te pATiyAne svaccha banAvyuM. tyAra pachI raMga vigere lepa karyAM tyAra khAda citrakAre paganA aMguThAne anurUpa videha rAjavara kanyA malIkumArInuM AbehUba citra doryu. ane te citrane bagalamAM dabAvIne bahu mUlyavAna bheTa lIdhI. laIne hastinApura nagaranI vacce thaIne jyAM adInazatru rAjA hatA tyAM gayA. ane teNe mane hAthAnI aMjali mAthe mUkI rAjAne namana karyo. tyAra bAda teNe rAjAne jaya-vijaya zabdo vaDe vadhAvIne temane bheTa apaNu karI, pachI teNe rAjAne A pramANe vinaMtI karI ke he svAmina! mithilA rAjadhAnInAM prabhAvatI devInA garbhathI janmela maladintakumAre mane dezanikAla karyAM che. tethI huM ahIM tamAre zaraNe ALye chuM. "taM icchAmiNaM sAmI tubbhaM bAhucchAyA pariggahie jAvaparivasittae / " he svAmin ! huM tamArI khAtucchAyAnA AzrayamAM ahIM rahevA cAhu chuM. A vAta sAMbhaLIne adInazatrurAjAe citrakArane kahyuM ke he devAnupriya ! maladinnakumAre tamane zA kAraNathI dezavaTo ApcA che? tyAre citrakAre saraLatApUrvaka je vAta khanI hatI te adInazatru rAjAne kahI sabhaLAvI. have adInazatru rAjA citrakArane zu' kaheze ne zu' manaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : satyabhAmAnI vAvamAM snAna karavA mATenA satyAgraha : pradyumnakumAra nagaramAM pharavA lAgyA. te leAkeA vAtA karatAM hatAM ke pele mAyAvI mANusa kevA vicitra ratha laIne ALyeA hateA ! Aja sudhI AvA ratha ApaNe kadI jocA nathI. leAkeAnI vAta sAMbhaLIne pradyumnakumAra khuza thaIne nagaramAM pharatA pharatA eka sAnAnI banAvelI vAva joIne Azcaya cakti thayA ke kevI suMdara vAva che ! teNe peAtAnI vidyAne pUchyuM he devI! A vAva keAnI che ? vidyAe kahyuM- bhAnukumAranI mAtA satyabhAmAdevInI A vAva che. tyAre madanakumAre kahyuM te te hu kautaka karU. bhale ne bhAmA uMcI nIcI thAya ! pradyumnakumAre sAnAnI vAvamAM snAna karavAnI IcchAthI janAIdhArI brAhmaNanuM rUpa lIdhuM. hAthamAM kamaMDaLa lIdhuM, kapALamAM mATuM tilaka tANyuM ane vedanA pATha karatAM karatAM brAhmaNa vAva pAse paheAMccA, ne vAvanI rakSA karanArI strI pAse jaIne kahyuM. bahena huM' tamArI sAme sRSTi paNa nahi karuM, paNa tame mane A vAvamAM snAna karavA do. te huM tamArA mATe upakAra mAnIza. tyAre vAvanuM rakSaNa karanArI strIoe kahyuM- huM buDhA! tArI bughdhi bhraSTa thaI che ke zuM? tane khakhara nathI ke A vAva kRSNanI paTarANI satyabhAmAnI che. tyAre brAhmaNe
Page #865
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 zAradA zikhara mazkarI karatAM kahyuM ke e satyabhAmA koNa che? zuM te kaI devI che ke kaI bhUtaDI che! tyAre bAIe kahyuM tuM te jANe svargamAMthI utaryo lAge che. tethI tane khabara nathI ke satyabhAmA keNa che ? satyabhAmAM kRSNanI paTarANI che. sAMbhaLa. A vAva satyabhAmAnI che, ne huM tenuM rakSaNa karanArI chuM, A vAvamAM kaI game teTalI cAla ramegame tema kare paNa eka TIpuM pANI laI zakatuM nathI. A vAvamAM te phakta kRSNajI, satyabhAmAM ane bhAnukumAra ja sanAna kare che. bAkI bIjA te kaI A vAvanI sAme dRSTi paNa karI zakatA nathI. te tane kevI rIte snAna karavA dauM! tyAre hasIne mane kahyuM ke huM paNa kRSNane putra chuM. te mane snAna karavA de. bAI kahe-hA, tArA je kRNane putra heya? tuM kaI rANIne jAya che ? te kahe. te kahe kaI rANIne ? te huM rUkSmaNIne naMda chuM. (hasAhasa) bhAnukumArathI mATe chuM. mATe mAro A vAvamAM snAna karavAne pahelo hakka che. tamAre bIjI eka majhAnI vAta sAMbhaLavI hoya te kahuM sAMbhaLe. tyAre strIoe Azcarya pUrvaka kahyuM-zuM majhAnI vAta che te kaho. 1, pradyumnakumAre kahyuM ke duryodhane bhAnukumAra sAthe paraNAvavA tenI putrI udIpakumArIne svayaMvarA rUpe ahIM mokalI hatI. mArgamAM bhale e kaura pAsethI paDAvI laIne te kanyA laI jaIne temanA rAjAne ApI. te kanyA joIne bhIlanA rAjAne thayuM ke A te kaI rAjakumArane zobhe tevI che. eTale keI kAma mATe huM tyAM gayela, tyAre teNe mane te kanyA ApI dIdhI che. ane tame te mane vAvamAM sanAna karavA detAM paNa nathI. tyAre te strIoe kahyuM ke vRdhdha thaIne ATaluM badhuM asatya zuM belo cho ? duryodhananI putrIne paraNavAnAM tArA dedAra te je ? e te traNa kALamAM na bane. duryodhananI putrI to bhAnukumAranI sAthe paraNaze. tyAre madane hasIne kahyuMjoI le je e bhAnuDe paraNe che ke huM paraNuM chuM ? ' he pAgala dAsIo ! tame A vAtano bheda zuM samaje? e te badhuM huM samajuM chuM. ane huM te e pavitra chuM ke jyAM mArA paganI raja aDe tyAM badhuM pAvana banI jAya che. ema kahIne ubho thaIne dhIme dhIme vAvamAM utaravA gayo. te vAvanI rakSA karanAra dAsIo paNa tenI pAchaLa jaIne brAhmaNane pITavA lAgI. te brAhmaNanAM zarIrane sparza thatAMnI sAthe badhI strIo atyaMta suMdara banI gaI koInAM kapAyelAM kAna, capaTAM nAka badhA sArA thayA. strIo atyaMta sauMdaryavAna banI gaI. eTale brAhmaNanI prazaMsA karatI bolavA lAgI ke bhAI! tame te kaI deva lAgo cho. ame AvI kALI ne beDoLa hatI te rUpALI banI gaI. tamAruM ane bhava sAruM thaje. ema kahI bIjI strIone bolAvavA lAgI. je strIone
Page #866
--------------------------------------------------------------------------
________________ 857 zAradA zikhara brAhmaNano sparza thaye te suMdara banI gaI. eTalAmAM brAhmaNe vAvamAM jaIne kamaMDaLa pANIthI bharI lIdhuM eTale AkhI vAva khAlIkhama thaI gaI. A joIne dAsIe kahyuM ke bhAI! tu A badhuM pANI kayAM laI jAya che? thoDuM te rAkha, tu te kaI jAdugara lAge che. satyabhAmA rANI A vAta jANaze te mAruM AvI banaze. mATe bhAI! thoDuM pANI vAvamAM rahevA de. paNa sAMbhaLe ja keNu? e te kamaMDaLa laIne killola karate satyabhAmAnA bajAramAM AvyuM. enA bajAranI zobhA joIne khUba AnaMda pAme. ane vidyAnA baLathI hIrA, mANeka, mitI, pannA vigere jhaverAta, senAnAM AbhUSaNe, hAthI, ghaDA badhuM satyabhAmAnuM je kaMI hatuM te haraNa karIne laI javA lAgyuM ne bajAramAM hAhAkAra macI gayo. teTalAmAM be-pAMca dAsIoe AvIne tene pakaDI ne kahyuM- de. A cAra amArI satyabhAmA rANInI vAvanuM badhuM pANI laI jAya che. tene pakaDe. Ama kahyuM eTale madane zuM karyuM? pANInuM kamaMDaLa UMdhuM vALyuM eTale bajAramAM pANI pANI thaI gayuM. nadInI jema pANI vahevA lAgyuM ne temAM sArI sArI cIjo taNAI gaI loke pANImAM taravA lAgyA. ATaluM badhuM baMbAkAra pANI joIne leke DaravA lAgyA. pelI dAsIo te bhAgI gaI. Ano je kaMI upAya nahi thAya te nagarI bI jaze. AvA bhayathI leke trAsI gayA. jIva bacAvavA leke nAsabhAga karavA lAgyA. A badhe pradhumnanI vidyAno camatkAra hatA. tenI vidyAnA prabhAvathI AvA aneka prakAranAM kutUhala karate dvArikA nagarI jete AgaLa gaye. A mAyA sameTIne teNe rUpa palaTAvI nAMkhyuM. navayuvAna tejasvI brAhmaNanuM rUpa banAvyuM. gaLAmAM tulasInI mALA paherI, kapALamAM tilaka karyuM ne AgaLa cA. te teNe eka jagyAe ghaNAM mALIo ane suMdara ane sugaMdhita pupino Dhagale je. te joIne teNe vidyAne pUchayuM ke ATalAM badhAM suMdara uttama jAtinAM pupe ahIM zA mATe ekaThAM karavAmAM AvyA che ? tyAre vidyAe kahyuM ke A te bhAnukumAranA lagna prasaMga mATe mALIe hAra gajarA ane chaDIo gUMthe che. brAhmaNanA rUpamAM pradyumnakumAra mALIo pAse AvIne kahe che bhAI! mane AmAMthI traNa cAra kula Apane ! tyAre mALIo gusse thaIne kahe, are! AvA kula tamane ApavA mATe nathI lAvyA? A te amArA kRSNa mahArAjAnA putra bhAnukumAranAM lagna mATe hAra-gajarA ne veNuo zuM thAya che. mALIe phUla na ApyA tyAre teNe phUlane hAtha aDADo te badhA phUla AkaDAnAM banI gayA. have lagnamAM AkaDAnA hAra zebhe ? mALIo te mUMjhAI gayA. have zuM karavuM? A bhAI sAheba te AgaLa cAlyA gayA. ne AvyA attaravALAnI bajAramAM, tyAM zuM camatkAra karyo, 108
Page #867
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85 zArada zikhara. gAMdhIse attara mAMge para, naTatAM karI suvAsa, bhaisA kA gaja, gaja kA hai'sA, haya khara badale khAsa he...zrotA tuma.... attaranA vahepArIo kiMmatI attaranI zIzIo, senTanI zIzIo, taiyAra karatAM hatAM. tyAM AvIne kahe che bhAI ! mane eka-e attaranI khATalI Apa. te tAruM bhalu' thaze. tyAre attaravALAo kahe che are mUrkha! A attara tAre vaLI zuM karavuM che. A tA bhAnukumAranA lagna vakhate attara joIe te mATe khAsa krimatI attara taiyAra karIne rAjadarabAramAM meAkalavAnu che. tane nahi maLe, tyAM hAtha lAMkhe karIne pradyumnakumAra attaranI mATalIone aDakA eTale badhuM attara mAthuM phATI jAya tevI duga dhamaya banI gayuM. badhA vahepArIoe nAka ADA DUcA daI dIdhA. ( hasAhasa) A rIte te jyAM jyAM jAya ne je vastu na Ape tenuM viparIta rUpa manAvavA lAgyA. haju pradyumnakumAra gAmamAM kevI uthalapAthala macAvaze te bhAva avasare kahevAze. maM vyAkhyAna na. 93 Aso vada 5 ne magaLavAra tA. 12-10-76 parama kAsiMdhu evA parama pitA prabhunI vANImAM alaukika zakti che, jenu pAna karavAthI AtmAne anatakALathI caDhelAM bhaya karamAM bhayakara mAhanAM jhera utarI jAya che. temAM zradhdhA karI AcaraNa karavAthI janma-maraNanI sAMkaLa tUTI jAya che. AvI ajoDa zakti ane sAmarthya hAya tA te bhagavAnanI vANImAM che. paNa tamArA paisA ke padmavImAM e tAkAta nathI ke bhavanA pherA TaLe. paNa hajI mArA mahAvIranAM saMtAnone sidhdhAMtanI vANI pratye prema jAgyA nathI. rasa jAgyA nathI. jo eka vakhata sidhdhAMtanI vANI sAMbhaLavAno rasa jAgaze te saMsArano rAga ne rasa chUTI jaze. adInazatru rAjAe citrakArane kahyuM-tamane malladinakumA2e zA mATe dezanikAla karyAM ? tyAre citrakAra kahe ame malTIkumArInuM citra Dhayu " tethI temane peAtAnI bahenanuM apamAna karyuM hoya tema lAgyuM. tethI temaNe mArA vadha karavAno hukama karyAM hatA pazu badhAM citrakArAnI khUba vinavaNIthI rAjAe vadhano hukama pAche khe'cI laI R A rIte mArA ja ghAonA sAMdhAne kApIne mane dezanikAla karyAM. tethI ApanI chatrachAyA nIce rahevA mATe ApanI nagarImAM AvyeA chuM. citrakAranI A pramANe vAta sAMbhaLIne adInazatru rAjAe citrakArane A pramANe kahyuM. se kerisae NaM devAzupiyA ! tume mallIe tayANuruve nivvattie 1
Page #868
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para he devAnupriya! tame mallIkumArInuM Abehuba citra kevuM doryuM hatuM ? A rIte adInazatru rAjAnA vacana sAMbhaLIne te citrakAra putre mallIkumArInAM citravALuM phalakapATIyuM pitAnI kAkhamAMthI bahAra kADhayuM ane adInazatru rAjAnI pAse mUkIne A pramANe kahyuM. te svAmin ! videha rAjavara kanyA mallIkumArInA phakta aMguThAne joIne temanI AkRti ane caherAno Acho khyAla ApatuM citra deyu che. meM te mAtra temano aMguThA je hate. bAkI badhAM aMge anumAnathI cItaryA che. eTale temanuM je rUpa che te AgaLa A kAMI nathI. videha rAjavara kanyA mallIkumArInuM je rUpa che te Abehuba citra banAvavAnuM ke deva-dAnava, yakSa ke gAMdharvamAM sAmarthya nathI, te mArI te tAkAta kayAMthI hoya? A rIte citrakAranA mukhethI vAta sAMbhaLIne adInazatru rAjAe citrakArane pitAnA dezamAM rahevAnI AjJA ApI dIdhI. eTale te sukhapUrvaka tyAM rahevA lAgyA. malIkumArInuM alaukika rUpa saudarya joIne adInazatru rAjAnA manamAM malIkumArI pratye anurAga utpanna thaye. ahA ! jenuM citra mArA cittane AkarSita kare che tyAre te sAkSAta kevI haze ! mArA aMteuramAM je A mallIkumArI Ave to karaDe tArA, graha ane nakSatronI vacce jema zaradapUrNimAno caMdra zebhI uThe che tema mAruM aMteura zobhI uThe. A vicAra AvavAthI rAjAe tarata dUtane bolAvyo ne kahyuM ke tame mithilA nagarImAM jAo. tyAM kuMbhaka rAjAnI prabhAvatI rANInAM garbhathI janma pAmelI malIkumArInI mArA mATe mAMgaNI karavA jAo. adInazatru rAjAnI AjJA thavAthI hata rathamAM besIne mithilA nagarI tarapha javA mATe hastinApurathI nIkaLe. A rIte pAMcamA rAjAnI vAta pUrI thaI. have chaThTho mitra rAjA keNa che te vAta zAstrakAra kahe che. "teNa kAleNaM teNa samarpaNa paMcAle jagavae kaMpillepure nAma nayare hotthA, tatthaNa jiyasattu NAmaM rAyA hotthA paMcAlAhivai, tassaNa jiyasetusse dhAriNI pAmokkha strI sadara yode dethA" te kALa ane te samaye paMcAla nAme deza hatuM. je atyAre paMjAba nAme prasiddha che. te dezamAM kAMpilyapura nAme nagara hatuM. temAM paMcAla dezanA adhipati jitazatru nAme rAjA rahetAM hatAM. te jitazatru rAjAnA aMteuramAM dhAriNI pramukha eka hajAra rANIo hatI. pUrvanA pAMca rAjAoe keIne keI nimitta maLatAM malalIkumArInAM rUpa ane guNanI prazaMsA sAMbhaLI ane temane te malIkumArI pratye AkarSaNa thayuM. tame vicAra kare te mallIkumArI kevI haze ? jenAmAM guNa hoya che tenA pratye sahaja rIte mAnavIne AkarSaNa thAya che. guNavAna manuSyane keIne kahevA javuM paDatuM nathI ke tame mArI pAse Ave. guNe dUta jevAM che. kahyuM che ke
Page #869
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALa zikhara guNAH kurvanti dUtatvaM, dUre pi vasatAM satAm / ketakIgandhamAghAya, svayaM gacchanti sstthpdaaH|| sajajana purUSe game teTalAM dUra vasatAM hoya paNa temanAM guNe te jIvana nirmANamAM dUtanuM kAma kare che. jevI rIte ketakIne phUlanI sugaMdhathI AkarSAIne bhramare svayaM tenI pAse Ave che. tema sadguNI manuSyanAM sadaguNanI suvAsa dUra dUra sudhI phelAya che. tenA guNenuM zravaNa karIne kaMIka manuSya pitAnuM jIvana sudhAre che. jJAnIo te kahe che ke guNa e te rana jevAM che. "ratnamarivatti mRAA re satA > ratana keInI zeAdha karavA jatuM nathI paNa sI ratanane zodhatA Ave che. tenuM kAraNa ratna kiMmatI che. eTale sau ranane zodhe che. ratna ke phUla keIne AmaMtraNa detuM nathI ke pitAnI pAse AvanArane AvakAra paNa detuM nathI. chatAM sAmethI tenI pAse sau deDatA jAya che. paNa A saMsAramAM evuM jovAmAM Ave che ke ghaNI vakhata mAnava mAnava pAse jatuM nathI. phUla vanaspatinI jAti che chatAM tenAmAM sugaMdha che, sauMdarya che. ratna pRthvIkAyanI jAti che chatAM tenAmAM tejasivatA che, ne te mUlyavAna che. tenI pAchaLa mAnava AkarSAya che. jyAre mAnavI mAnavInI pAchaLa AkarSata nathI, te vicAra kare ke mAnavathI phUla ane ratana vizeSa ke mAnavI vizeSa? tene barAbara vicAra karaje. I have Apane samajAvuM ke mAnava mAnavAmAM paNa aMtara che. ghaNAM sadguNI ane sajajana AtmAo che ke jemanA guNanI suvAsathI leke AkarSAIne tenI pAse jAya che ne ghaNAM evA manuSyo che ke jemanA jIvanamAM ekale svArtha bharyo che. krodha, mAna, mAyA, lebha Adi kaSAne kacare bharyo che ne durNanI durgadha bharI che tevA manuSya pratye keIne AkarSaNa thatuM nathI. Aje jyAM juo tyAM svArthanI madhalALa jovA maLaze. jyAM svArtha sadhAya che tyAM doDatAM jAya che. madhapuDA mAMhe madha jyAM lagI che (2), mAkhInA pherA basa tyAM lagI che(2) madha khUTe tyAM madhamAkhInI pUrI thAye prIta re-juThA A padamAM kevA sarasa bhAva bharelAM che. zuM kahe che? jUThA jagatanI mamatAne prIti paNa jUThI che. kAraNa ke madhapuDAmAM madha bhareluM haze tyAM sudhI seMkaDo mAkhIo madhapuDAnI AsapAsa AMTA mAre che. paNa jyAM madhapuDAmAMthI madha khalAsa thayuM tyAM eka paNa mAkhI tyAM jatI nathI, yAda rAkhajo. temAM tamArI pAse paNa jyAM sudhI paisAnuM madha che tyAM sudhI matalabanI mAkhIo rUpI sagA sabaMdhI tamArI pAse Avaze, have samajAya che ke svArthanI mAyAjALa saMsAramAM patharAyelI che. garIba mA-bApa dikarAne bahAragAma makalIne bhaNAve che. dIkare vakIla thAya
Page #870
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che, sArI kamANa thatAM bArebAra lagna kare che, mAtApitA te dIkarAnI kamANI upara sukha meLavavAnI AzAmAM divaso vitAve che. mAtAne te keDa che ke mAre vahu Avaze. paNa putranA kAMI samAcAra nathI AvatA, tyAre mA-bApa khUba raDe che. loke kahe che bApA! tamAro dIkare vakIla banI gayuM che lagna paNa karI lIdhA che. te mahAna sukhI banI lahera kare che. tame zA mATe gure che ! huM ema che! chevaTe bApa dikarAnA gAma jAya che ne dIkarAnI keTe che tyAM pahoMce che. jyAM badhAnAM buTa paDayA che tyAM beThA ne putranI sAme premabharI daSTithI ekITaze jovA lAgyA. kerTamAM te ghaNuM vakIle ne asIle AvavA lAgyA. jaja sAheba paNa AvyA. putra khurazImAM besIne vakIlAta kare che. putrane joIne bApanuM haiyuM harakhAvA lAgyuM. hamaNAM mAre dIkare bahAra Avaze ne ghera jaze tyAre mane sAthe laI jaze. vakIle daravAjA pAse bApane beThelo je, tenA manamAM khUba krodha AvI gayo, paNa kerTamAM kaMI thoDuM bolAya ? mauna rahyo. be kalAka pachI kerTamAM bhIDa ochI thaI jaja sAheba temanI khurazImAM beThA hatAM. temanI daSTi juttA pAse beThelAM vRdhdha garIba tarapha gaI. te te garIba mANasa mamatAbharI daSTithI ekITaze pelA vakIla sAme joI rahyo hate. ne premanA kuvArA vahI rahyA hatA. A vRdhdhane joIne jaje vakIlane pUchayuM- A vRddha mANasa keNuM che? ene cahere tamArA jevuM che ne nehabharI draSTithI tamArA sAmuM joyA kare che. jANe tamArA pitA hoya te prema uchaLe che. A sAMbhaLIne vakIlanuM moTuM paDI gayuM. teNe kahyuM sAheba ! e mAro bApa nathI. paNa mArA gAmane mANasa che. ahAhA! saMsAra ke che ! bApane bApa mAnavAmAM nAnapa lAgyuM. putranA zabdo sAMbhaLIne . vRdhdha pitAnuM lohI ukaLI gayuM. dilamAM khUba AghAta lAgyo. putrane bilakula Dara rAkhyA vinA nIDaratAthI teNe jajane kahyuM- sAheba ! huM tenA gAmane mANasa chuM. eTaluM ja nahi paNa enI mAtAne mANasa chuM. (hasAhasa) jue, bApe kevI buddhi vAparI ! eNe ema na kahyuM ke huM ene bApa chuM paNa enI mAtAne mANasa chuM. bApanI vAta sAMbhaLIne jaja paNa samajI gaye ke Ane bApa che paNa ene AvA garIbane bApa kahetAM zarama Ave che. jaja sAhebe vakIlane kahyuM ke je mAtA pitAe ATaluM kaSTa veThI tamane bhaNAvyA ne vakIla banAvyA. temane upakAra bhUlI gayA jajanI TakerathI ThekANe AvelI zAna" je mAtA pitAne paNa upakAra bhUlaze te kerTamAM vakIla banIne bIjAne sAce nyAya kevI rIte Apaze ? A rIte jaja sAhebe vakIlane khUba phaTakAryA. nyAyI jajasAhebanI kerathI putranA anA . matIyA khasI gayA ne pitAne bheTI paDe. caraNamAM paDIne pitAnI bhUlanI mAphI.
Page #871
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare dizA vinA mAMgI, ane pitAnI mAtAne teDAvIne AnaMdathI rahevA lAgyA. TUMkamAM ApaNe A daSTAMtathI e sAra grahaNa kare che ke A saMsAra ke svArtha ya cheAvA dAkhalA tame ghaNuM sAMbhaLyA ne najara samakSa joyA. mATe have samajIne vItarAga vANI upara zradhdhA karo. paMcAla dezamAM kAMpilyapura nAmanA nagaramAM jitazatru nAme rAjA che. tene dhAriNI pramukha eka hajAra rANIo che. te rAjA nIti pUrvaka rAjya calAve che. have A vAta ahIM aTake che. A rAjA mallIkumArIne kevI rIte jANaze te pachI Avaze. temane mallIkumArIne paricaya ApanAra koNa che tenI vAta cAle che, tattha Na mihilAe cokkhA nAmaM parivvAiyAriuvveya jAva pariNiThiyA yovi hotthaa|" te mithilA nagarImAM trada Adi cAre ya vedone temaja smRti tathA SaSTitaMtra vigere zAone jANanArI cokSA nAme eka paritrAjikA rahetI hatI. A parivArikA tenA dharmanAM cAra veda Adi dareka zAstronA artha karavAmAM nipuNa hatI. - A cokSA paritrAjikA mithilA nagarImAM pitAnA dharmano khUba pracAra karatI hatI te ghaNuM rAjezvara, talavara, kauTuMbika, mAMDalika, zreSThI, sArthavAha, vigerenI sAthe dAna dharma, zauca dharma, ane tIrthasthAna viSe dharma carcA karatI hatI. ane temane te sArI rIte zauca vigere dharmone temanAM zAstrokta vidhithI bheda pADIne samajAvatI hatI. ane zAca vigere dharmonA niyamone pite jAte AcarIne tene pratyakSa rUpe dekhAva karatI hatI. zauca eTale zudhi karavI. e lake ThaMDIla jaIne Ave te snAna kare. jyAM bese tyAM jamInane pANIthI sApha karIne bese. keI mANasane aDI javAya te snAna karIne kapaDA dhoI nAMkhe. Aje temane zauca dharma hoya che. ApaNAM dharmamAM AvI zudhdhine bAhyazuddhi kahevAmAM Ave che. AvI bAdhi game teTalI kare paNa jyAM sudhI rAga-dveSa, moha, krodha, mAna, mAyA, lobha, IrSyA vigerenA kacarAne sApha karIne Atmazudhi karavAmAM nahi Ave tyAM sudhI AtmA ujavaLa pavitra banavAnuM nathI. A cokSA paritrAjikA tenA dharmane pUrajozamAM pracAra kare che. A ja mithilA nagarImAM bhAvimAM bhagavAna bananAra malalIkumArI birAje che. paNa tIrthaMkara prabhu keInI sAthe sAmethI vAda vivAda karavA jAya nahi. je kaMI temane pUche te sAcI vAta samajAve. paNa A cakSA paritrAjikAne tenA dharmane maMDa hate. ene kaI bolAve ke na belAve paNa sAmethI tene tyAM jaI dharmane pracAra karatI hatI. teNe AkhI mithilA nagarImAM khUba pracAra karyo. eka divasa te cekSA paritrAjikA pitAnA tridaMDa, kamaMDala temaja geruthI raMgelA vo grahaNa karIne paritrAjikAnA maThamAMthI bahAra nIkaLI ane keTalIka paritrAjikAonI
Page #872
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAzi dAra sAthe mithilA nagarInI vacce thaIne jyAM kuMbhakarAjAne mahela hatA tyAM, jyAM kanyAonuM aMtaHpura hatuM ane jyAM "va mI vidhavA tanyA va havAti " mallI nAmanI videha rAjAnI zreSTha kanyA hatI tyAM AvI. tyAM AvIne teNe bhUmi upara pANInAM chAMTA nAMkhyA ane tenA upara darbha pAtharyo ne tenA upara Asana mUkIne beThI. besIne malIkumArI pAse dAna, zauca vigere dharmane upadeza ApavA lAgI. A cakSA paritrAjikA manamAM ema samajatI hatI ke mArA jeTaluM keI A mithilA nagarImAM jJAnI nathI. paNa ene khabara nathI ke jenI sAme huM dAna, zAca vigere dharmane upadeza karI rahI chuM te koNa che? mallIkumArI te mAtAnA garbhamAMthI traNa jJAna laIne AvelAM che chatAM temanAmAM gaMbhIratA keTalI che! "adhUro ghaDo chalakAya, bharelAM kadI chalakAya nahi." mallIkumArI eka zabda bolatAM nathI. gaMbhIratApUrvaka tenI vAta sAMbhaLe che. paritrAjikA tene upadeza Ape che. tenI vAta pUrI thayA pachI malI mArI cakSA parivArikAne prazna pUchaze ne cakSA tene zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare. caritra : pradyumnakumAra dvArikAnI bajAramAM gayA. tyAM jaIne dukAnavALAnI pAse vastu mAMge. vahepArI na Ape te te vastunuM rUpa viparIta banAvavA lAgyA. AgaLa jatAM hAthI joyA. hAthIvALA pAse hAthI mAM te teNe na Ape eTale hAthIne pADo banAvI dIdhe, ne jyAM pADA bAMdhelA hatAM tenAM hAthI banI gayA. uMTanA bAkaDA ane bekaDAnA uMTa banAvI dIdhA. (hasAhasa) tyAMthI AgaLa cAlyo te anAjanI dukAne AvI. teNe vahepArI pAse pAMca zera anAja mAMgyuM te na ApyuM eTale cokhAnI kedarI banAvI dIdhI ne keTarInAM cekhA banAvyAM. mIThAnA DhagalAM sAkaranAM banI gayA ne sAkaranA DhagalAM mIThAnA banAvyAM. kasturInI hIMga ane hIMganI kasturI banAvI dIdhI. pittaLanuM senuM ne sonAnuM pittaLa, ratananA kAMkarA ane kAMkarAnAM jhagamagatAM ratna banI gayA. ghInAM DabbA hatAM te telanA banAvyAM ne telanAM DabbA hatAM te ghInAM banAvyAM. kApaDa bajAramAM game tyAM paNa jharInAM vastro hatAM te junAM bhikhArI pahere tevAM banAvI dIdhA ne bhikhArAnA aMga para phATelA kapaDAne badale jharIvALAM kapaDAM banI gayA. A rIte pradyumnakumAre dvArakA nagarImAM kaMIka uthalapAthala macAvI dIdhI. gharAka ghI levA Ave ne ApavA jAya te tela nIkaLe. cokhA devA jAya te kedarI maLe ne sAkarane badale mIThuM maLe. A badhI uthalapAthala thavAthI vahepArI ke khUba akaLAI gayAM. have ApaNe zuM karavuM? badhI cIjomAM pheraphAra thaI gayuM che. nakkI ApaNI nagarImAM kaI mATe jAdugara Abe lAge che. have te kRSNa mahArAjAne phariyAda kare. kRSNanA kAne bUma AvI
Page #873
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAradA zikhara ke dvArakA nagarImAM khUba dhAMdhala macyuM che. te e koNa mANasa haze ke mArI nagarImAM AvuM tephAna kare che? mAre tenI tapAsa karavI paDaze. A bhAI te vidyAnAM baLathI navAM navAM kautuka karatA keInI paravA karyA vinA AgaLa vadhe jAya che. badhI bajAromAM tephAna karIne cAlatA cAlatA rAjamahela AgaLa Avyo. tyAM teNe sauthI pahelAM eka mATe vizALa ne suMdara mahela je. vasudevadAdAnA mahelamAM pradhanakumAra" -bhavya mahela joIne teNe vidyAne pUchayuM ke A gaganacuMba mahela kene che? te kahe ke A te tamArA dAdA eTale kRSNanA pitAjI vasudevane mahela che. juo, tamArA dAdA jharUkhe ubhAM che. te te khUba bhAgyavAna che. te kaI jANItA pradezamAM jAya ke ajANyA pradezamAM jAya paNa jyAM jAya tyAM teo khUba Adara satkAra pAme che, evA tamArA dAdA puNyavAna che. tyAre pradUmnakumAre pUchayuM ke mArA dAdAne sauthI vadhAre zena zekha che? vidyAe kahyuM ke temane meSa yudha eTale gheTA sAthe yuddha karavAno khUba zekha che. eTale vidyAnA baLathI eka suMdara meSanI vikvaNuM karI ane pite brAhmaNanuM rUpa dhAraNa karyuM. ane dvArapALanI AjJA laIne mahelamAM gayA. tyAM suMdara Asana upara vasudevadAdAne beThelA joIne madane temane aMtarathI praNAma karyA. vAsudeve vilakSaNa-suMdara meSane joIne khUba utsukatApUrvaka pUchayuM ke A meSa kene che? brAhmaNe kahyuM ke A mArA rAjAne gheTe che. Apane batAvavA mATe huM ApanI pAse lAvyo chuM. A khUba baLavAna meSa che. vasudeve kahyuM ke mArA ghUMTaNa para tene prahAra karavA de, tethI tenA baLanuM mApa nIkaLI jaze. tyAre brAhmaNe kahyuM-"nA. Apa tenAthI hArI jAo te yAdave mArA upara gusse thaIne mane tathA mArA meSane mArI nAMkhe. vasudeve kahyuM ke nA..nA... A te eka ramata che. AmAM jya parAjyanI vAta upasthita thatI nathI. tame tenI zaMkA na kare. ema kahI vasudeve temanI ghUMTaNa meSa AgaLa dharI. meSe temanI ghUMTaNa upara e jorathI prahAra karyo ke jamIna para gabaDI paDatAM bebhAna banI gayA. emanA gabaDI paDavAno avAja sAMbhaLI yAda deDI AvyA. ane vasudevane bebhAna paDelA joIne teo badhA vicAramAM paDI gayA. aho A zuM ? A amArA dAdAne atyAra sudhImAM koI manuSya rAjA ke vidyAdhara rAjA paNa harAvI zakyAM nathI. evuM temanuM agAdha baLa che, ne temane keNe pachADI dIdhA ? badhAM AvyAM tyAM te brAhmaNa ane meSa adazya thaI gayA. jene kaI atyAra sudhI jItI zakayuM nathI tene pautrae harAvyuM. have tyAMthI pradyumnakumAra AgaLa cAle.
Page #874
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 865 "satyabhAmAnA mahele pradyumnakumAra AgaLa jatAM nagarInI zobhA jevA lAgyA. ahi ! suMdara A dvArikA nagarI che! ema harSa pAmatAM AgaLa cAle che tyAM temaNe eka gaganacuMbI teraNa-patAkA, suMdara mALAothI vibhUSita eka suMdara mahela joIne pUchyuM ke A mahela kone che? vidyAe kahyuM A mahela tArI eramAna mAtA satyabhAmAne che. bhAnukumAranAM lagna che tethI ahIM anekavidha mAMgalika kAryo thaI rahyA che. have tAre je tephAna-tAyaphA karavA hoya te badhA ahIM barAbara karI leje. A satyabhAmA tArI mAtA rUkamaNuM upara khUba IrSyA kare che mATe tene sAre camatkAra batAvI deje. tethI pradyumna eka nAnakaDA brAhmaNa putranuM rUpa lIdhuM. tenA mAthAnA vALa DA lAMbAne chUTA rAkhyA. kapALe tilaka karyuM ne hAthamAM mALA laIne te sau pahelAM satyabhAmA pAse AvIne he mAtA ! "tamAruM kalyANa thAo" ema kahIne tene AzIrvAda ApyA. eTale satyabhAmA khuza thaIne brAhmaNane kahevA lAgI he vipravara ! tamAre zuM joIe che? tyAre praghanakumAre kahyuM he mAtA! mane khUba bhUkha lAgI che. mArI cAmaDAnI jhuMpaDI eTale hojarImAM Aga lAgI che, te jojana karAvIne Aga bUjhAvI de. A rIte vAta kare che tyAM satyabhAmAe bhejana mATe AmaMtraNa ApelAM hajAre brAhmaNe tyAM jamavA mATe AvyA. satyabhAmA te game tema te paNa kRSNanI paTTarANa che ne ! eTale garvathI brAhmaNane kahe che huM kRSNanI paTTarANI chuM. mAre tyAM bhejanane zuM hisAba ! hAthI, ghoDA, dhana, sonuM je tamAre joIe te laI jAo. mAre tyAM keI cIjane teTe nathI. tyAre brAhmaNe kahyuM mAtA ! dhanathI kaMI peTa bharAtuM nathI. bhUkha maTatI nathI. annanuM dAna zreSTha che. pahelAM bhUkha zAMta thAya pachI bIjuM badhuM game che. mATe mane tame jaladI bhojana karAve. mane bahu bhUkha lAgI che. eka mane jamADa eTale badhAne jamADI dIdhAM ema tuM samajI le. tyAre satyabhAmAne tenI dAsIoe kahyuM ke A brAhmaNa khUba bhUkhe thaye che mATe tame Ane pahelAM jamADI le. mAta zIza kATake, kAranA cAhe apamAna, majA cakhAuM Isake, dilame lInI ThAna he-zrotA tuma satyabhAmAe tene jamADavAnuM kahyuM tyAre pradyumna tene joIne vicAra karavA lAge ke A abhimAnI satyabhAmAM saraLa hRdayanI mArI mAtAnAM vALa utarAvIne tenuM apamAna karavA mAMge che te huM tene majhA cakhADI dauM. e teNe manamAM nizcaya karyo. have bIjA badhAM brAhmaNe jamavA mATe AvI gayAM hatAM. tethI temanI sAthe jamavA mATe pradyumnakumArane besADaze. tyAre kahe che ke A badhA brAhmaNe te brAhmaNanA AcAra vicAra barAbara pALatAM nathI. A badhAM kriyAhIna che. je prAcaryanuM 109.
Page #875
--------------------------------------------------------------------------
________________ e}} zAradA zikhara pAlana kare te sAcA brAhmaNa kahevAya. ane A te badhA viSayanA kIDA che. mATe emanI sAthe jamavA nahi khesuM. kAraNa ke huM teA sAcA brAhmaNu chuM. huM to sadAcArI ane cAra vedanA bhaLelA chuM. zudhdha brahmacArI chuM. eTale tI samAna pavitra chuM. AcAra-vicAra vinAnA kareADA brAhmaNNAne jamADA tA paNu tamane .lAbha nahi maLe, paNa mArA jevA kriyAvAna eka brAhmaNane jamADA tA tame AleAka ane paraleAka ane leAkamAM sukhI thazeA. brAhmaNe satyabhAmAne AvuM kahyuM eTale bIjA badhAM brAhmaNA dAjhe khaLavA lAgyA ke A navatara brAhmaNu kANu Avye che ke ApaNAM te e mULa ukhADI nAMkhe che. pelA badhAM brAhmaNeA jamavA bese te pahelAM e tA sauthI pahelAM UMcA Asana para jamavA besI gayA eTale brAhmaNo te vadhu rASe bharAyA ne khelavA lAgyA ke A mUrkhAne te koI jAtanuM bhAna nathI. e kahe che ke hu. te cAra vedanA bhaNelo chuM. paNa enAmAM kaMI jJAna dekhAtu nathI. abhimAnanuM pUtaLuM che. che te nAnakaDo paNa enAmAM phrAMka keTaleA badhA che ke ApaNane badhAne cheDIne pahelA uMce jaIne beTho. brAhmaNeA gusse thaI ne kahevA lAgyAM ke A chaMkarAne mArIne sIdho dora banAvI do. tyAre pradyumne satyabhAmAne elAvIne kahyuM mAtA! A tArA gAmanAM brAhmaNA mane mAravAnu kahe che. A lAke kevA nIca che. ! # laDavA lAgyA. kAI satyabhAmAe kahyuM tuM nAnA che te A badhAM moTA che. tAru emanI pAse jora cAlaze nahi. paNa tuM cIkhAvale chAnA rahe tema nathI. tuM zA mATe emanI sAthe vAdavivAda kare che? tu hArI jaiza. tyAre khAla brAhmaNe tenI vidyAne hukama kAMkaryAM eTale vidyAnA khaLathI badhA brAhmaNeA Apasa ApasamAM koI ekakhIjAne muDA mAravA lAgyA, keAI paththarathI mAravA lAgyA. maTakA bharavA > lAgyA. kaI lAThI mAravA lAgyA, kAI lAtAlAtI karavA lAgyA. satyabhAmAnA gharamAM te dhAMdhala macI gayuM. satyabhAmA kahe badhA zAMta thAe. mArA gharamAM A zuM tAphAna ! rAjyanA adhA mANusA samajAvavA lAgyA paNa kAI kAInI vAta sAMbhaLatA nathI. badhA tamAse jovA bhegA thaI gayA. A laDAImAM kAInA dAMta tUTI gayA, keAInI keDa bhAMgI gaI, koInA hAtha-paga bhAMgyA tA koI raDavA lAgyA. * badhA brAhmaNA kahevA lAgyA ke, bhAjana karatAM pahelAM ApaNe teA. laDAInA lADu khUba khAdhA. A te ApaNane jiMdagIbhara yAda rahI jaze. satyabhAmAe vacamAM paDIne laghu brAhmaNAne samajAvIne zAMta karyAM. eTale badhA brAhmaNAe laDavAnuM madha karyuM, tethI satyabhAmA kahevA lAgI ke A brAhmaNa khUba camatkArI lAge che, ne sadguNunA jaDAra che. mane te bahu vahAlA lAge che ane te bahu bhUkhyA thayA che.mATe tene
Page #876
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jahadI jamAM. pradyumnakumAre kahyuM ke mAtA ! tAre mane jamADavo hoya te pUre jamADaje. kAraNa ke mAre niyama che ke eka ghera bhejana karavA javuM. tyAM maLI jAya te jamavuM nahitara upavAsa kara. paNa bIje ghera javuM nahi. tyAre satyabhAmAe kahyuM viprakumAra ! tuM evuM zA mATe bole che? A kaMI sAmAnya ghara nathI. ahIM te moTAM meTAM hAthIonAM peTa bharAI jAya che. te eka mANasanuM peTa nahi bharAya ! tame khAI khAIne keTaluM khAvAnA che? mArA ghera puSkaLa rasoI che. tame vinA saMkece piTa bharIne jame. tyAre brAhmaNe kahyuM ke te have tame mane pIrasavA mAMDI ne huM jamavA mAMDuM. have pradyumakumAra jamavA besaze ne tyAM kevuM dhAMdhala macaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 94. Aso vada 6 ne budhavAra tA. 13-10-76 sarvajJa, sarvadaza, vItarAga prabhu anaMtakALathI mehanidrAmAM pahelA ane jAgRta karatAM kahe che ke he bhavya jIvo ! anaMtakALathI jIvane saMsAramAM rajhaLavanAra heyarate pAMca kAraNa che. mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya, vega A pAMca kAraNemAM sauthI paheluM mithyAtva che. mithyAtva TaLe te samakti Ave. samakti Ave eTale vitaraMgavANI upara zradhdhA thAya. rUcI thAyaH mithyAtva e jIvane sAcI vastunuM yathArtha bhAna thavA detuM nathI. satya svarUpanuM bhAna thatAM jIva avata, pramAda, kaSAya ane azugane TALavA mATe prayatna kare. samakti pAmyA pachI paNa avatamAMthI vratamAM AvyA vinAM navAM-karmo aTakatAM nathI. navA karmonuM Agamana karAvanAre avata Azrava che. pAMca IndrionA viSayamAM paDela prANIne AzravanuM ghara game che ane e viSaye eDavA gamatAM nathI. viSaya sukhane svAda ma chUTe te Azrava kyAMthI chUTe? jJAnI purUSa kahe che ke eka eka Indriyane vaza thayelAM prANI o paNa prANane gumAvI de che. te je prANIo pAMceya Indrione vaza thayelAM che temanI zI dazA thaze ?' pAMca IndriomAMthI ekeka Indriyane AdhIna thanAranI dazA kevI thaI che te sUtrakAra batAve che. " saddesu jo gidhimuvei tivvaM, akAliyaM pAvai se viNAsa / RIGre rimivimuzke, sade gatine muverU mag | u. a. 32-7 zabdAdi viSayamAM je tIvra vRdhi-Asakti seve che te akALe vinAzane
Page #877
--------------------------------------------------------------------------
________________ re zAradA zikhara pAme che. zabdamAM atRpta rahetA manuSya haraNanI mAphaka mugdha thaIne mRtyu pAme che. haraNeAne pakaDanArA zikArIo jaMgalamAM jai vINA vagADe che. enA madhura nAdathI AkarSAI mRga sAMbhaLavAmAM tallIna banI jAya che. tyAre zikArI tene pakaDI le che. pata'giyAne dipakanA prakAza atyaMta priya hAya che. tethI te dipaka upara AMTA mAryA kare che. pariNAme temAM paDIne maraNa pAme che. bhramarAnI ghANendriya bahu teja hAya che eTale te kamaLa puSpanI sugaMdhathI AkarSAIne suga MdhamAM masta aneM che. kavie kahyuM che ke rAtrirgamiSyati, bhaviSyati suprabhAtam bhAsvAn udeSyati hasisyati paGgajazrI / evaM vicintayati keASagate dvireke, hA hanta / hunta nalinI gaja ujjahAra // ghANendriyane vaza thaI kamaLa puSpamAM pUrAI gayele bhramara vicAra kare che ke rAtri pUrI thaze ne prabhAta thaze tyAre sUryodaya thatAM kamaLa khIlaze eTale hu AnadathI uDI jaIza. paNa aphasosanI vAta che ke sUcaya thatAM pahelAM hAthI tyAM AvIne taLAvamAM rahelA kamaLanI dAMDIne sUDha vaDe ukhADIne kamaLa sahita khAi jAya che. eTale sUryodaya paNa thayA nahi ne bhramara paNa khacyA nahi. baMdhuo ! bhramara pAtAnI zaktithI lAkaDAne kAre che paNa kamaLanI kAmaLa pAMkhaDIne vIMdhI zakatA nathI. tenuM kAraNa zuM ? bhramarane kamaLa pratye atyaMta Asakti DAya che. tethI tene chedIne bahAra nIkaLI zakatA nathI. AvI rIte ApaNA AtmAmAM anaMta zakti rahelI che. te zakti dvArA saMpUrNa karmone kSaya karI AtmAmAkSamAM jaI zake che, paNa dhana, vaibhava ane kuTuMba parivAranA mAhamAM masta banele jIva dharmArAdhanA karatA nathI ne karmone khapAvI zakatA nathI. pariNAme mokSamAM javAno tenA maneratha manamAM rahI jAya che ne kALanA kALice khanIne jIva drutimAM cAhyA jAya che. pAMca IndrionA viSayeAne vaza thayelAM jIvAnI kevI dazA thAya che te vAta ApaNe cAle che. temAM bhramara ghAghendriyane vaza thaI ne maraNane zaraNa thAya che. mAchalI rasendriyane vaza thaIne maraNa pAme che. pAMcamI sparzendriya che. mATeA vizALakAya hAthI tene vaza thaIne maraNanA mukhamAM dhakelAI jAya che. TUMkamAM A pAMca IndrionA niSayanuM dRSTAMta ApIne mAre tamane e samajAvavuM che ke jevI rIte haraNa, pataMgiyuM, bhramara, mAchalI ane hAthI vigere prANIo ekeka indriyane vaza thaI temAM Asakta banyA te temanAM prANa gumAvavAnA vakhata ALye, tA jIvAtmA je pAMca indrionA viSayane AdhIna banaze te tenuM zuM thaze ? ne keTalAM janma-maraNu karavA paDaze tenA vicAra kare. jo tamAre janma maraNanAM krA jaldI TALavA hAya
Page #878
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara te Azrava cheDIne saMvaramAM Ave. Azravane nadInI upamA paNa ApavAmAM AvI che. nadI pUra jozamAM rahe che tyAre gAmanAM gAma kheMcI jAya che. tema Azrava rUpI nadImAM anaMta zaktivAna parama tirUvarUpa AtmAnA uttama guNe taNAI jAya che. ane AtmA karmanA kAdavathI kharaDAyeluM rahe che. tethI tene saMvara ane nirjarAne sAco mArga dekhAtuM nathI. jemane AtmA pavitra che tevA mallIkumArI pAse cakSA nAmanI paritrAjikAe AvIne dAnadharma, zAcadharma vigerenI vyAkhyA karI. tapa ja zA mA viharAyavara nA joraNa pavaeN vayA tuja caraNe! Ei mUpa dha pUja? cakSA paritrAjikAe tenA dharmanI vyAkhyA karI tyAre videharAjAnI zreSTha kanyA malIkumArIe tene A pramANe pUchayuM he cakSA ! tamArA dharmanuM mULa zuM kaheluM che ? eTale ke tame zemAM dharma mAne che? A pramANe mallakumArIe pUchayuM tyAre cakSA paritrAjikAe tene A pramANe kahyuM- he devAnupriyA ! amAre zauca mUla dharma kahe che. amArI game te vastu jyAre azuci apavitra thaI jAya tyAre ame tene pANI ane mATI vaDe pavitra-zuddha karIe chIe, A rIte ame pANImAM nAna karIne pavitra banIne nirvina rUpe jaladI svargamAM pahoMcI jaIe chIe, baMdhuo! pApa karIne kaI ema mAne ke gaMgAmAM snAna karavAthI pApa devAI jAya te zuM A vAta tamane gaLe utare che? samaje. AtmAne svaccha banAve hoya te tapa-tyAga ane saMvaranA gharamAM AvavuM joIze. paNa AjanA jenI zraddhA kAcI che. zraddhApUrvaka dharmanuM pAlana kare che te kaTImAMthI pAra utare che. kavie kahela eka rUpaka che. eka vakhata kRSNa vAsudevane vicAra thaye ke mane badhA khammA khammA kare che. huM badhAne vahAluM chuM tema batAve che te huM mArI rANIo sahita badhAnI parIkSA karuM te mane khabara paDe ke huM badhAne ke vahAluM chuM. Ama vicAra karI mAthuM dabAvIne kRSNajI palaMgamAM sUI gayA. A vakhate nAradajI pharatAM pharatAM kRSNajInAM mahele pahoMcI gayA. kRSNajIne gamagIna banIne palaMgamAM sUtelAM jaIne pUchayuM ke Aje kema DhIlA che? tyAre kRSNa kahyuM. RSizvara ! mAruM mAthuM dukhe che. nAradajI kahe tamArA mATe joIe teTalA DokaTare che. kRSNajI kahe badhuM karyuM paNa mane maTatuM nathI. phakata eka upAya che ke keI caraNaraja Ape te mAruM mAthuM maTe paNa caraNaraja ApanAra narake jaze. nAradajI kRSNa pAsethI rUkamaNInAM mahele AvyAM. rUkSamaNIe temane Adara satkAra karyo ne hAtha joDIne ubhI rahI. tyAre nAradajIe kahyuM rUkamaNI ! kRNujIne mAthAnI sakhta vedanA upaDI che. ghaNAM upacAra karyA paNa maTatI nathI. A sAMbhaLI
Page #879
--------------------------------------------------------------------------
________________ 870: zAradA zikhara rUkSmaNI kahe-zu` vAta kareA che ? te ekadama DhIlI thaI gaI. AMkhamAM AMsu AvI gayA. nAradaeNjIe kahyuM DhIlA thavAnI ke raDavAnI jarUra nathI. temanI veDhanA zAMta karavA mATe eka cIja levA AvyA chuM. rUkSmaNIe' kahyu. je joIe te laI jAo paNa "mArA svAmInAthanu dardI jaldI maTe tema karo, nAradajIe kahyuM vastu te mAmulI che. khAlA zu che? nAradajI kahe tamArA caraNanI raja Ape. te kRSNajInA mAthe lagADavAthI vedanA maTI jaze. paNa eka vAta che. tamArI caraNarajathI temanu mAthuM utarI jaze paNa tamAre narakamAM javuM paDaze. tyAre rUkSmaNIe kahyuM-- RSirAja! mane narake javAnI ciMtA nathI paNu bhagavAna tulya mArA patizrI, huM temanA paganI meAjaDI jevI, amArA pavitra patine mArI caraNaraja temanA mAthe copaDAya ? emanI caraNaraja mAre copaDAya. A rIte badhAe nA pADI. keI taiyAra nA thayuM. aMte nAradajI gopIo pAse AvyA. tyAre zudhdha bhAvathI kRSNanI bhakti karanArI eka geApAe kahyuM ke mArA bhagavAnane jo mArI caraNarajathI mAthAnuM darda maTatu hAya teA khuzIthI laI jAo. te mATe narake javuM paDaze te javA taiyAra chuM. gopInI caraNaraja laine nAradajI kRSNajI pAse AvyA ne kahyuM tamArI rUkSmaNIthI mAMDIne sArI dvArikA nagarImAM ghUmI vatcA paNa kAie caraNaraja ApI nahi. ApanI bhaktimAM tallIna rahenArI eka geApIe kahyu* mArA bhagavAnanuM darda maTatAM mAre narake javuM paDaze tA javA taiyAra chuM. khaMdhue ! kRSNane mAthuM duHkhatuM na hatu ke koI ne narake javAnuM na hatu. e tA bhaktonI parIkSA karavA IcchatA hatA. temaNe hasIne kahyuM AnuM nAma sAcI bhakti. ApaNe sAcA dhama kA te vAta cAle che. ceAkSA parivrAjikAe malTIkumArIne kahyuM ke ame apavitra banIe tyAre mATI ane pANI vaDe pavitra anIe chIe. AvA zaucamUla dharmanuM pAlana karIne ame svargamAM jaie chIe tyAre mallI kumArIe tene pUchyuM-De cAkSA ! jema koI mANasa leAhIthI kharaDAyelAM vastro leAhIthI ve tA zuM ? lAhIthI kharaDAyelA vasro leAhIthI dhAvAmAM Ave te tenI zudhdhi thaI kahevAya ? arthAt zudhdha thAya kharuM ? "maiM phaLake samaE!" e atha samatha nathI. eTale ke leAhIthI kharaDAyelA kapaDAMne leAhI vaDe dheAvAthI zudhdha thAya nahi. malTIkumArIe kahyuM huM ceAkSA ! A tA eka ne eka e jevI vAta che. melA kapaDAne melA pANIthI dhovAthI svaccha thatA nathI paNa vadhAre melA thAya che. tevI rIte huM ceAkSA ! tamArA dharmAMmAM prANAtiprAta, ( jIvahiMsA ) vigere temaja mithyAdaza nazalya Adi eTale ke aDhAra pApasthAnake sevavAnA pratibaMdha nathI ne pRthvIkAya, apakAya vigere jIvAnI hiMsA karI temAM dharma mAnI tame zudhdhi karI tema mAne che ane tevA dharmanuM pAlana karIne ame svargamAM jaIe chIe tema tame je mAneA che te
Page #880
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tamArI mAnyatA sAcI che? zuM pApa karavAthI AtmAnI zuddhi thAya kharI ? A pramANe mallIkumArIe cekSAne prazna karyo. malI mArI pAse cekSAnI thayelI hAra - tyAre cokSA parinAjika pitAnA dharmamAM zaMkAvALI banI. kAMkSAthI yukta banI. vicikitsA eTale kriyAnA phaLanI prApti viSe saMdehayukta banI gaI ane medasamApana eTale pitAnI mAnyatAne nAza thayela che tema mAnI DhIlI banI gaI. tenA manamAM ema thayuM ke mallIkumArIe mane je kaMI kahyuM che tenA javAbamAM huM kaI paNa vAta raju karIza te te sAcI , haze ke kema ? A jAtanI muMjhavaNathI cIkSAnuM mana zaMkAzIla banyuM. je mAro javAba barAbara nahi hoya to bIje zuM javAba ApIza? A pramANe te javAbane viSe vAMchAyukta thaI gaI malIkumArIne huM javAba ApIza te tene mArA : javAba upara vizvAsa besaze ke kema ? A rIte te vicikitsA yukta thaI gaI. A paristhitimAM mAre zuM karavuM? AvA vivekanI zakti paNa tenI khatama thaI gaI hatI. tethI te AkuLa vyAkuLa thaIne bheda samApanna banI gaI hatI. tethI te * malIkumArIne javAbamAM kaMI paNa kahI zakI nahi. te sAva muMgI thaIne besI rahI. baMdhuo ! ghaNI vakhata mANasane samajAya che ke meM je nADuM pakaDyuM che te khe che. paNa abhimAnane kAraNe mUkAtuM nathI. cakSA paritrAjikAnI paNa evI sthiti thaI. enA manamAM thayuM ke A kahe che te sAcuM ke huM kahuM chuM te sAcuM ? e zuddhine je artha kare che te sAco ke huM karuM chuM te sAco ? e vicAra thayo ne malIkumArInI vAta tene sAcI paNa lAgI haze paNa mAna mUkAtuM nathI. AthI cIkSA mauna thaI gaI. malIkumArI tene sAmethI kaMI kahe tema nathI. e te "sAgara vara gaMbhIra" bhAvinA tIrthakara bhagavaMta che eTale sAgaranI jema gaMbhIra hatA. teo te mauna besI rahyA paNa temanI dAsIethI rahevAyuM nahi. . "tae NaM taM cakkhaM mallIe bahuyAodAsa ceDIo niMdati. khiMsati grihNti|" . game tema te ya dAsIo te ochuM pAtra kahevAyane ! temanAmAM malIkumArI jeTalI gaMbhIratA na hoya. eTale te mallIkumArInI dAsIo tenI halaNA karavA lAgI kaMIka manathI niMdA karavA lAgI ne kaMIka vacana vaDe bisati eTale niMdA karavA lAgI. he cokSA paripatrAjikA! tuM mATe dharmane dhvaja pharakAvavA nIkaLI chuM. saMsAra tyAgIne paritrAjikA banIne beThI chuM. te kema kaMI bolatI nathI. amArA malIkumArIe tane je kaMI samajAvyuM tene javAba paNa kema ApatI nathI ? tuM bahAra te dharmanI baDI baDI vAta kare che. kaMIka bheLA zrIsaMte ane sArthavAhane dharmanI moTI moTI vAta karIne bhamAvI dIdhA che. je tArAmAM sAcuM jJAna hoya ane
Page #881
--------------------------------------------------------------------------
________________ 872 zAradA zikhara tArA dhama sAco hoya tA zA mATe tuM tarka karatI nathI. sArI mithilA nagarInA leAkeA bhale tane jJAnI mAnatAM hoya paNa ame teA tAruM jJAna joi lIdhu.. amArA malTIkumArInA jJAna AgaLa tAru jJAna te kAMI nathI. kyAM gabha ne kayAM hAthI! kyAM kaMkara ne kayAM kehInura ! kyAM AkaDA ne kyAM gulAkha! kAMsAnuM ne kyAM pittaLa ! kayAM kAgaDA ne kayAM kAyala! kyAM sUrya'nAM teja ne kayAM AgiyAnA teja ! tema kayAM amArA kuMvarInu jJAna ne kyAM tAruM jJAna! ahI sudhI AvI te jarA vicAra karIne AvavuM hatu' ne ? joI lIdhuM tAru jJAna. tuM kema ThaM'DI paDI gaI! tArAmAM zakti DAya te malTIkumArIne javAba Apa. AvA zabdo kahIne tenI nidA karavA lAgI ne badhAnI sAme tene upahAsa karavA lAgI. ane tenA avaNu vAda kholavA lAgI A rIte kholIne dAsIoe tene krodhita karI. "appegatya muhamakkaDiyAo karenti, appegaiyA vagdhADIoM kareti appegaiyA tajJamALI niSNu maMtti " keTalIka dAsIo tenA sAmu' joIne mAM macakoDavA lAgI. tA kAIka dAsI tenI mazkarI karavA lAgI. tA kAIka dAsIo AMgaLI vaDe tene tarjanA karavA lAgI. tA kAI ke ducanA vaDe tenA tiraskAra karyo kaMIka khelavA lAgI huM cokSA! amArA malTIkumArInA praznanA javAkha Apa. nahitara tArI khakhara laI nAMkhIzuM' AvI rIte khIka batAvIne tyAMthI bahAra kADhI mUkI. A rIte malTIkumArInI dAsIo vaDe apamAnita ghaNita ane ni Mdita thavAthI te caukSA paritrAjikA krodhathI lAlacoLa khanI gaI. ane krodhAgnithI saLagatI te videha rAjavara kanyA mallIkumArI pratye khUba IrSyA-dveSa karanArI thaI. malTIkumArIe te je hatuM te satya kahyuM paNa cokSAe pAtAnuM pakaDeluM khATu nADu' cheDayuM nahi. jo mANasamAM saraLatA hoya tA sAcu' samajAtAM khATI vAta cheADI de che ne sAmI vyaktine namra bhAve kahI de che ke tamArI vAta sAcI che. paNa jo dara mAna beThelu hoya teA krodha karAve che. cokSAnA manamAM ema thayuM ke huM AvI moTI pariAjikA, ATalA badhA leAkAne upadeza ApanArIne malTIkumArIe tA mane khelatI a Mdha karI dIdhI. te tenI dAsIee mAruM apamAna karyu. AvA vicAre thatAM krodhathI dhamadhamatI tyAMthI ubhI thaI gaI ne tenu Asana upADIne kanyAntapurathI eTale ke te malTIkumArInA mahelamAMthI bahAra nIkaLI gaI. tenA manamAM vicAra thayA ke je gAmamAM mAru. apamAna thayuM te gAmamAM rahevAmAM sAra nathI. A gAma cheDI devAmAM majhA che. ema vicAra karIne te mithilA nagarI cheDIne tenI ghaNI parivrAjikAonI sAthe cAlatI thaI. tenI parivrAjikAonI sAthe cAlatI cAlatI neLeva paMcAha jALavava, teva pipuDe nare teLavavA, 'jyAM paMcAla deza ane temAM paNa jyAM kAMpiyapura nagara hatuM. tyAM AvI. tyAM AvIne pAtAnA dharmanI
Page #882
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ghaNuM rAjA, Ibhya, talavara vigerenI pAse potAnAM dAna, zauca dharma vigerenI prarUpaNa karatI tyAM rahevA lAgI. tyArabAda eka divasa te jyAM jitazatru rAjA potAnA aMtaHpuranI rANIo sAthe beThA hatAM tyAM cokSA paritrAjikA tenI paritrAjikAonI sAthe jitazatru rAjAnA mahelamAM AvI pahoMcI ane teNe jitazatru rAjAne jaya vijaya zabdothI vadhAvyA. jitazatru rAjAe paNa A cokSA paritrAjikAne ghaNI parivAjikAonI sAthe AvatI joI tyAre siMhAsanethI teo ubhA thaI gayA. AgaLanA rAjA mahArAjAo keIpaNa dharmanA pracAraka sAdhu ke sAdhvI hoya, paritrAjikA ke saMnyAsinI hoya te, tenuM mAna sAcavatAM hatAM. tene Adara satkAra karatAM hatAM. te rIte jitazatru rAjAe siMhAsanethI ubhA thaIne cIkSA paritrAjikAne Adara satkAra karyo, Adara satkAra karIne tene besavA mATe Asana ApyuM. mallIkumArInAM pUrvanA cha mitrAmAM pAMca mitrone malIkumArInA rUpaguNanI prazaMsA sAMbhaLIne tenA pratye anurAga utpanna thaze. have A chaThThA rAjA che. cakSA paritrAjikA tyAM besaze ne tyAM tenA dharmanI vAta karaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra -pradyumnakumAra je bAla brAhmaNanA rUpamAM satyabhAmAne ghera Avyo che te tyAM jamavA beThA eTale tenA bhANAmAM rAI pIrasAvA lAgI. badAma, pIstA, drAkSa, cAroLI Adi uMcI jAtanA mevA pIrasyAM. pachI khAjA, lADu, ghebara ghArI, pheNa, lApasI, khIra, dUdhapAka vigere ghaNuM jAtanAM pakavAne, pAtarA, bhajIyA. kacerI vigere pharasANa, jAtajAtanAM zAka, caTaNI, dahIM chAza Adi aneka prakAranI vAnagIo pIrasAI gayA pachI satyabhAmAM kahe che brAhmaNe! have tame jame. bIjA te badhAM jame che paNa pele kizera brAhmaNa te jevuM pIrasAyuM tevuM saphAcaTa karI gaye. pIrasanArane pIrasatAM vAra lAge paNa ene khAtAM vAra na lAgI. jema sUkuM ghAsa agnimAM nAMkhavAmAM Ave ke tarata baLI jAya che tema enA bhANumAM navuM navuM bhojana pIrasAya che ne tarata khatama thaI jAya che. lAo jaladI lAo, karyo aba dera lagAI, lagI jerakI bhUkha puNyAtmA, jhaTapaTa dee bUjhAI lAve, lAve jaldI lAve. tamane pIrasatA paNa keTalI vAra lAge che? mane te kakaDIne bhUkha lAgI che te maTADavA jaladI mIThAI lAve. ahIM te jeTaluM pIrase teTaluM svAhA thaI jAya che. satyabhAmAne ghera bhAnukumAranA lagna mATe je mIThAI, halavA, sukhaDI badhuM banAvyuM hatuM te khalAsa thaI gayuM. eka kaNa paNa na rahyo. chatAM e te lAva lAvanI bUma pADavA lAge. (hasAhasa) A joI leke Azcarya pAmI gayA ke A zuM? ATalI badhI raIne mIThAI gaI kayAM? tyAM bUma paDI ke lA-lAve. satyabhAmA te mUMjhAI gaI. have badhuM khalAsa thaI gayuM. tyAre brAhmaNa kahe che ke tamArA keDAramAM kAcuM
Page #883
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA vinA anAja te che ke nahi? pAkuM na hoya te kAcuM lAve. eTale maga, maTha, ghauM cokhA, caNA, bAjara, java, khAMDa, goLa, ghI A badhuM je hatuM te lAvIne pIrayuM te te paNa svAhA thaI gayuM. A joIne badhAne kUtuhala thayuM. jevA mATe keTaluM mANasa bheguM thaI gayuM. badhA manamAM vicAra karavA lAgyA ke nakkI A kaI vidhAdhArI mANasa che. e jamatuM nathI paNa vidyAnA baLathI badhuM alepa karate lAge che. agara te kaI deva lAge che. A manuSyanuM kAma nathI. badhuM kAcuM anAja khalAsa thayuM te paNa enuM peTa bharAyuM nahi. e to jerajerathI bUma pADavA lAge ke huM to bhUkhyo marI gayo. tyAre satyabhAmA Adi yAdava patnIeAe kahyuM vipravara! mApha kare. have te kAcuM ne pAkuM badhuM khalAsa thaI gayuM. tyAre brAhmaNa khaDakhaDATa hasIne kahe che te satyabhAmA ! sAMbhaLa. tuM te bhAnukumAranI mAtA, kRSNanI paTTarANI ane ugrasenarAjAnI putrI che. tuM kRSNanI sauthI moTI rANI che chatAM meM tArA jevI lebhaNa keI na joI. moTI paTTarANI thaIne tuM AvI kaMjusAI kare te tane zobhatuM nathI. huM te nAnuM bALaka kahevAuM. paNa tuM mAruM peTa na bharI zakI te bhAnukumAranA lagnamAM yAdavene kevI rIte jamADIza ! meM tane pahelethI kahyuM hatuM ke mane jamADa hoya te pUro jamADa paNa te tAruM vacana pALyuM nahi ane na te mAruM pUruM peTa bharAyuM ke na te upavAsa thaye. have mAre bIje ghera jamAze nahi. tArAmAM trevaDa hatI te mane nA. pADI devI hatI. tyAre satyabhAmAe kahyuM mahArAja! mArA gharamAM je hatuM te badhuM tamane jamADI dIdhuM. have zuM karUM. Apa te mahAna jJAnI che te kSamA kare. zAMta thAo. Ama kahIne tene mAMDamAMDa zAMta karyo tyAM bIjo banAva banyo. bhANa parathI brAhmaNa ubhuM thaIne satyabhAmAnA mahelamAM AMTA mAravA lAgyA. te samaye tyAM satyabhAmAnI kujA beDoLa rUpavALI eka dAsI AvI eTale pradhumnakumAre tene sparza karyo te kujA dAsI asarA jevI rUpALI banI gaI. eTale te deDatI satyabhAmA pAse gaI. apsarA jevI strIne joIne satyabhAmAe pUchayuM ke AvI suMdara strI keNa che? tyAre dAsIe kahyuM ke huM kujA chuM. tyAre pUche che ke tAruM kujApaNuM kayAM gayuM? te kahe che bAIsAheba! A nAne brAhmaNa AvyuM che teNe mane AvI rUpALI banAvI dIdhI. A joIne satyabhAmAnA manamAM paNa thayuM ke nakkI A keI camatkArika purUSa che. te huM paNa tene mArI vAta karuM eTale huM paNa rUkamaNIthI vadhu rUpALI banuM. Ama vicAra karIne satyabhAmA pradyumnakumArane eka alaga rUmamAM laI gaI ne Asana para besADayA. ane tenA pagamAM paDIne madhura vacanathI belI, mahArAja ! kRpA karIne Apa mAruM rUpa vadhArI de. tyAre teNe kahyuM ke mAtA! tuM te khUba rUpALI che. huM te gAmegAma pharuM chuM. paNa meM tArA jevuM rUpa atyAra sudhImAM
Page #884
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA hiMDa 275 kAInuM joyuM nathI. evI tuM saudayavatI chuM. tyAre satyabhAmAe kahyuM ke tamArI vAta sAcI che. paNa chuM tenAthI vizeSa rUpavaMtI mane manAvA. kAraNa ke pahelA hu. kRSNujIne khUba vahAlI hatI. paNa kRSNajI rUkSmaNIne lAvyA tyArathI ene ja dekhe che. e mArI zAkya rUkSmaNIne ja vadhu mAna Ape che. teA tame evuM kare ke kRSNajI mane dekhe ne e rUkSmaNInuM te nAma ja na le. satyabhAmAnI vAta sAMbhaLIne pradyumnakumAre vicAra karavA lAgyA ke Ane mArI mAtA upara keTalI IrSyA che! ThIka, tene kharAkhara batAvI dauM". teNe hasIne satyabhAmAne kahyuM mAtA ! tArI jema IcchA hoya tema karUM. huM te khUkha zaktidhArI chuM. mArA jeTalI duniyAmAM keAInI zakti nathI. huM dhAruM te caMdra ane sUryane nIce utArI zakuM chuM. ne Indrane mArA gharaneA mahemAna banAvI zakuM chuM. huM dhAruM ghaDIkamAM pAtALamAM pesI jAuMne kSaNamAM AkAzamAM uDI jAu, evI mArAmAM tAkAta che. vaLI jatra-maMtra badhuM jANuM chuM. mArA duzmaneAnA huM saMhAra karu chu' ne je mArI bhakti kare che tene sahAya karuM chuM, mAtA! mArA pratye tArI khUba bhakti che. eTale huM tAruM kAma karIza. tuM je teA kharI. kRSNe tane hatheLImAM nacAvaze. rUkSmaNI karatAM tAruM hajAragaNuM mAna vadhI jaze. paNa eka vAta che ke huM kahu tema tAre karavuM paDaze. jema khilADIne dUdha ApIne kAI lalacAve ne pachI pakaDI le che tema pradyumnakumAre satyabhAmAne peAtAnI zaktinI vAtA karIne khUba lalacAvI eTale bheALI bhAmA bheALavAI gaI ne brAhmaNune kahevA lAgI bhAI ! jo hu kRSNane vahAlI lAguM tema thatuM haze tA huM tuM jema kaheze tema karavA taiyAra chuM. tuM mArA bhAI ne huM tArI bahena chuM. vIrA mArI lAja tArA hAthamAM che. tyAre kahe che jo bahena ! eka niyama che ke duHkha veThayA vinA kadI sukha maLatuM nathI. te rIte tAre rUkSmaNIthI adhika rUpALA khanavu hAya ne kRSNane vaza karavA hoya teA eka kAma kara. mastaka mUDa ke muMha kAlAraMgajI vajra tuM dhAra, mananigrahI ekAMta beThanA, samatA kara svIkAra OM hrI` rUM muM svAhA yaha aSTauttarase vAra, jape jApa ekAma cittase, rUpa anupama sAra...zrotA tuma tAruM mAthuM muMDAvI nAMkha ane mADhe kALA raMga lagADI de ane junA kATalA tUTalA kapaDA paherI le. ane A ekAMta rUmamAM besI ekAgra citta karIne huM eka maMtra ApuM chuM tenA jApa kara.'' OM hrIM rUDamuMDa svAhA." A maMtraneA tu aDhAra hajAra vakhata jApa karaje. tAruM mana sheja paNa ahAra na javu joIe. khuda kRSNajI Ave tA paNa tAre uMcuM nahi jovAnuM. jo tAruM citta sheja paNa caMcaLa manaze te badhu kAma bagaDI jaze.
Page #885
--------------------------------------------------------------------------
________________ 876 zAradA zikhara baMdhuo! IrSALu mANase pitAne sArI banAvI bIjAne kharAba karavA mATe zuM zuM nathI karatA? satyabhAmAe brAhmaNanA vacana upara vizvAsa karIne mAthuM muMDAvI nAMkhyuM. moDhe kALo raMga lagADe. phATalA tUTelA kapaDAM paherI dIdhAM. enuM A kartavya jeIne dAsIo ane bIjI yAdava strIo kahe che mahArANI sAheba! tame te kevA rUpALAM hatAM ne A zuM karyuM? khUNe khAMce dAsIo satyabhAmAnI mazkarI karavA lAgyA. paNa ene te brAhmaNa upara zraddhA che. vIrA ! mane jaladI rUpALI banAvaje. tyAre brAhmaNe kahyuM ke ATalA jApa tuM eka cite karIza te tAruM anupama rUpa tarata khIlI uThaze. paNa je tAruM citta bIje kayAMya jaze te mArI javAbadArI nahi. (hasAhasa) are vIrA ! A tuM zuM bolyo ! tArA bharose meM te dariyAmAM nAva jhukAvyuM che tyAre kahe che nAnA tuM ciMtA nahi kara. e te huM badhuM saMbhALI laIza. paNa have tu ATalA badhAM jApa kare tyAM sudhI huM ahIM besIne zuM karuM? mane te tArA mahelamAM kaMTALo Ave che. mane ghaDI paNa navarA besI rahevuM na game. mATe tuM mane eka pANIdAra gheDo Apa. te huM jaMgalamAM jAuM mAre eka sAdhanA sAdhavAnI adhUrI rahI gaI che. te huM tene pUrI karIne tArA jApa pUrA thaze tyAM AvI jaIza. bhAmAM kahe che nA-huM tane nahi javA dauM. pachI tuM na Ave te mAre kayAM gata ? ane mAre te bhAnukumAranA lagna karavA che, vaLI kRSNajI mArA mahele AvI caDhe ne mane AvI mastaka maMDAyelI joI jAya te mAre zuM karavuM ? are mAtA ! kaMI nahi thAya. tane mArA vacana upara zradhdhA nathI. huM te satyavAdI brAhmaNa chuM. mAruM vacana eTale vacana. game tema karIne paNa huM mAruM vacana pALIza. paNa hamaNuM mane javA de. Ama kahIne eka suMdara gheDo laIne pradyumnakumAra te ravAnA thaI gayA. have A bicArI satyabhAmA jApa japavA lAgI. je mANasa bIjAnuM kharAba karavA Icche che tenuM pahelAM kharAba thAya che. khADe khedIne bIjAne pADavA jatAM pahelAM pite paDe che. te rIte abhimAnI satyabhAmA pavitra rUkamaNIne halakI pADavA mATe A badhA prayatna karI rahI che. rUkSamaNuM te halakI paDatAM paDaze enuM mAthuM muMDAtA muMDAze paNa pahelAM pitAnuM mAthuM muMDAvI nAMkhyuM. meDhe meza lagADI phATayA tUTayA bhikhArI jevAM kapaDAM paherI che hIM phaMDa muMDa svAhA" ema jApa jape che. enA mahelamAM dAsa dAsIe badhA khUNe khUNe tenI majAka uDAve che, ne pradhumnakumAra te gheDA upara besIne ravAnA thaI gayA. have bicArI satyabhAmAnuM zuM thaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #886
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 95 "saguNa AtmAne prajAne che. Aso vada 8 ne zukravAra tA. 15-10-76 sujJa baMdhuo suzIla mAtAone bahene ! zAsananA netA ane moharUpI malanA vijetA bhagavaMte e jagatanA jInA udhArane mATe mokSane mArga batAvyuM. e mArge pahoMcavA sarvaprathama jIvanamAM sadguNa lAvavAnI jarUra che. kAraNake AtmAmAMthI paramAtmA banI paramAtmAnA padanI prApti mATe avazya sadguNa joIze. sadUguNa vinAnuM jIvana sugaMdha vinAnA sumana jevuM che. mAnavanA jIvanamAM rahelA saddaguNanI suvAsa cAre tarapha phelAya che. saguNa e mAnavane sAco zaNagAra che. saddaguNa manuSyane A lekamAM prasiddhi Ape che ne paralokamAM paNa mAnavIne mahAna banAve che. saddaguNamAM AvI mahAna zakti rahelI che. puSpamAM sugaMdha hoya che, tenI sugaMdha je dizAmAM pavana jAya che te dizAmAM phelAya che. paNa bIjI dizAmAM jatI nathI. jyAre manuSyanA jIvanamAM rahelA sadguNa rUpI pupinI suvAsa daze dizAmAM phelAya che. eTalA mATe je manuSya unnatinA paMthe prayANa karavuM hoya te AtmikaguNene saMcaya kare paDaze. baMdhuo ! jJAnI purUSe kahe che ke mekSamAM javA mATe sadguNene saMcaya kare. te have tame vicAra karo ke sadguNane saMcaya kevI rIte kare? sadguNa e keI evI vastu nathI ke tene dhana ApIne kharIdI zakAya athavA te zArIrika baLathI keInI pAsethI chInavI levAya. saddaguNa e AMtarika khajAne che. te hadayanI saraLatA, tyAga ane saMyamathI meLavI zakAya che. guru gujarAta ra viMga: sonAnA guNavAna ane guNane rAgI saraLa mANasa keIka hoya che. sadguNa prApta karavA mATe jIvane mahenata karavI paDe che. tamAre kaI mUlyavAna cIja prApta karavI hoya te mahenata purUSArtha karavo paDe che tyAre Icchita vastunI prApti thAya che. te vicAra kare ke sadUguNa te amUlya ratnane khajAne che tene prApta karavA mahenata karavI paDe ne sahanazIlatA keLavavI paDe temAM zuM navAI? sadguNae Atmika khajAne che. krodha, mAna, mAyA ane lAbha A cAreya zatruo Atmika guNonI prAptimAM ADakhIla karanArAM che. temAM sauthI mukhya zatru abhimAna che. te AtmAmAM sadguNane praveza karavA detuM nathI. rAvaNanA jIvanamAM ghaNAM guNe hatAM. sAthe ghaNI sidhdhio prApta karI hatI eTale tenI sevAmAM devo paNa hAjara rahetAM hatAM. tenAM pudayathI ucca jAti, uccakuLa, atula ezvaryA ane apAra zakti
Page #887
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 zAradA zikhara tene maLI hatI, paNa ahaMkAra rUpI viSadhara nAga tenA hRdayamAM pheNa mAMDIne beThe hatA. ApaNe dararAja pratikramaNamAM ATha prakAranAM madanAM nAma khAlIe chIe. ATha maDhamAM eka paNa madanuM sevana Atmika guNAne naSTa karI de che. tyAre rAvaNamAM te AThe ATha mada hatAM. eTale tenI dazA kevI thaI ? kahevAya che ke rAvaNunI pAse 80 kADa hAthI hatAM. daza amaja gheADA hatAM. pacAsa kroDa ceAA hatA. 18 kroDa pAyadaLa sainya, eka hajAra chasA sAmaMtA, eka hajAra paMdara rAjAo tene AdhIna hatA. A adhA sadA temanI sevAmAM hAjara rahetA hatA. ATalI saMpatti, sattA ane sainyane svAmI rAvaNu maraNa pAmyA tyAre hAhAkAra nA thayA. tenuM mULa kAraNu abhimAna. sItAne te haraNa karIne uThAvI gayA ane rAma lakSmaNa laMkAmAM paheAMcyAne rAvaNune kahevaDAvyuM ke sItAne pAchI ApI de| nahitara yudhdha karavA taiyAra thA. A samaye rAvaNunA manamAM evA vicAra te jarUra AvyeA ke jo huM sItAne premathI pAchI ApIza tA mAre rAma sAthe mitratA baMdhAze e pavitra purUSa che. mArI sAthe vara rAkhe tevAM nathI. te sivAya sItAjI enA vratamAM evI dRDha che ke te traNa kALamAM mArI thavAnI nathI. A badhI vAta sAcI che. nAnA bhAI vibhISaNe paNa tene khUba samajAvyeA paNa aMdara beThelA abhimAna rUpI sakuMphADA mArIne kahe che jo jo sItAne pAchI ApavA jatA ! sAmethI pAchI ApavA jaiza te leAke ema kaheze ke rAvaNumAM yudhdha karavAnI tAkAta nathI eTale sItAne seAMpI dIdhI. Ama tuM kAyaramAM khapI jaIza. AvA abhimAnanA kAraNe rAvaNe sItAjIne rAmane seAMpyA nahi. tenu pariNAma e AvyuM ke rAma ane rAvaNu vacce bhISaNuyudhdha thayuM. lAkhA mANasA marAyA ne chevaTe rAvaNanA paNa vinAza thayA. tenA kuLaneA paNa vinAza thaye. ATalA mATe jJAnIo kahe che ke abhimAna e sadUguNNAnA zatru che. tene haTAvyA vinA saraLatA, pavitratA, vinaya, karUNA, sahiSNutA Adi sadguNNAnI prApti thatI nathI. jaina zAstromAM vinaya, namratA Adi guNNAne khUba mahatva ApavAmAM AvyuM che. " viLayAno nALa, nALako saLaM, sAbo caLa, pAtro meLave / - vinayathI jJAna Ave che. nAnathI jIva ajIvanA edha thAya che. te medha thavAthI tenA upara zradhdhA thAya che eTale samyaktvanI prApti thAya che. samyaktvathI cAritranI prApti thAya che ne samyAritrathI meAkSanI prApti thAya che. A uparathI spaSTa samajI zakAya che ke vinaya e saiAthI mATeA sadguNa che. e eka guNa jIvanamAM hAya te tenI pAchaLa khIjA se'kaDA guNeA Ave che. mANasa sidhdhAMta bhaNyA hAya khIju paNa jJAna meLaLyu... hAya paNa jo tenAmAM abhimAna rUpI mATA duONu hoya te tenI badhI vidvatA upara pANI pharI vaLe che. ene lAkhA mANuse! bhale khammA khammA karatA hoya paNa mahAnatA tenAthI lAkhA gAu dUra bhAge che. abhimAna upara eka rUpaka che,
Page #888
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara pRthvI, pANI, agni, vAyu ane AkAza A pAMca mahAbhUta che. A pAMca mahAbhUtanI eka vakhata mIMTIga bhegI thaI. temAM pAMca mahAbate Apasa ApasamAM laDavA lAgyA. teo badhA kahevA lAgyA ke huM kaMIka chuM. huM mukhya chuM. mArA vinA bIjAnI kaMI kiMmata nathI. sauthI pahelAM vAyu pitAnI mahAnatA batAvatA kahevA lAge ke tamArA badhAmAM huM sauthI zreSTha chuM. mArA vinA tamArA koInI kiMmata nathI. kAraNa ke jyAM sudhI zvAsa che tyAM sudhI zarIra TakI zake che. vAyu vinA zvAsa levAtA nathI. mANasa jyAre zvAsa na laI zake tyAre okasIjana dvArA tene cokhkhI havA ApavAmAM Ave che. jyAM sudhI zvAsa che tyAM sudhI mAnavanuM zarIra TakI zake che. eTale jJAnI kahe che ke he jIva! tArA zarIramAM jyAM sudhI zvAsa che tyAM sudhI tapa-tyAga vigere jeTalI dharmArAdhanA thAya teTalI karI le. AyuSya pUrNa thatAM cetanA varUpa AtmA dehamAMthI nIkaLI jaze eTale zvAsocchavAsa baMdha paDI jaze. tyAre kaMI paNa karI zakavAno nathI. mAnava jIvanane ekeka zvAsa kiMmatI che. ekeka zvAse mAnava dhAre teTalI karmanI nirjarA karI zake che. zvAsa baMdha paDI gayA pachI mANasa game teTaluM kare te paNa baMdha paDelo zvAsa cAlu karavAnI tenAmAM tAkAta nathI. eka vakhata eka zeTha bimAra paDayA. chellI ghaDIo gaNAtI hatI. pAse dhana ghaNuM hatuM eTale zeThANIe moTA moTA DekaTarone bolAvyAM ne kahyuM ke tame game tema karIne zeTha pAMca daza miniTa bAlI zake te kaI pravega kare. je zeTha bele te huM vIla karAvI lauM, pAMca miniTa paNa bolaze te eka lAkha rUpiyA ApIza. paNa zeThanA zvAse chUvAsa pUrA thayA. tethI DaoNkaTaroe ghaNAM prayatna karyA paNa badhA niSphaLa gayA. zeTha paralokamAM prayANa karI gayA. eTale vAyu kahe che juo, mArA vinA kaMI kAma cAyuM? zarIranA saMcAlanamAM sauthI zreSTha chuM. tyAre pANIe kahyuM ke vAyunI jeTalI jarUra che teTalI mArI jarUra che. mArA vinA paNa keInuM kAma cAlatuM nathI. je zarIramAM pANI na hoya te zarIra TakI zakatuM nathI. mANasanA zarIramAM pANI khUTI jAya che tyAre yukejhanA bATalA caDhAvavA paDe che. pANInA abhAvamAM zarIra sukAI jAya che mATe vAyunI mAphaka mArA vinA paNa kAma cAlatuM nathI. tyAM agni uchaLIne kahe che tamArA karatAM mAruM mahatva vizeSa che. agni vinA anna pakAvAtuM nathI, tathA mAnavanA zarIramAM paNa jo huM na houM te khAdheluM anna kevI rIte pace ? agni vinA zarIra ThaMDu paDI jAya che. eTale agni kahe che ke mAruM paNa eTaluM mahatva che. A traNa tattvanI vAta sAMbhaLIne AkAza gAjIne kahe che te zuM tamArA karatAM huM kaMI kama chuM? huM chuM te mANasa zabdanuM uccAraNa karI zake che. AkAza vinA zabda belI zakAtuM nathI. nyAyazAstramAM paNa kahyuM che
Page #889
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ke zabda e AkAzane guNa che. je mANasa bolI cAlI zake che tenI kiMmata che. eTale AkAza kahe che mArA vinA manuSyanuM kAma cAlatuM nathI. atyAra sudhI pRthavI zAMta thaIne beThI hatI. te paNa have belI uThI ke are, tame badhAM ATale badhA abhimAna zA mATe kare che ? A zarIra te mArAthI banyuM che. je A zarIra na hota te tame badhA zuM karavAnA hatA ? A rIte pAMce to potapotAnI mahAnatA batAvavA lAgyA. baMdhuo! huM tamane pUchuM chuM ke A pAMca bhUtee potapotAnI mahAnatA batAvI te temAM ke mukhya che ne keNa gauNa che? te tame kaheze ke badhAM eka bIjAne sahAyaka che. badhAnI jarUra che. eka bIjA vinA kAma cAlI zakatuM nathI. eTale keIe abhimAna karavAnI jarUra nathI ke huM maTe netA chuM, huM maTe paMDita chuM ne huM mahAna chuM. mArA vinA keInuM kAma cAlatuM nathI. jyAM sudhI abhimAna nahi nIkaLe tyAM sudhI jIvanamAM saddaguNanI suvAsa Avaze nahi. he mAnava ! cAra divasanI cAMdanI jevuM tAruM jIvana che. sAthe zuM laIne javAnuM che? game teTaluM dhana bheguM karIza te te kaMI tArI sAthe AvavAnuM nathI. mATe verajhera, IrSA, abhimAna Adi durgaNe cheDIne sadguNanI suvAsathI tAruM jIvana bharI de ne caMdana jevI zItaLatA tArA jIvanamAM apanAvI le. caMdana baLIne sugaMdha Ape che tema tAruM kaMI game teTaluM ahita kare te paNa tuM tAre svabhAva cheDIza nahi. caMdana je zItaLa banaje ne kadI kaTu vANuM belIza nahi. duHkhathI AkuLa vyAkuLa banIne tArI pAse je Ave tene zAMti Apaje. AvA sadUguNanI saurabhathI jenuM jIvana mahekI uThaze tenA tarapha leke AkarSAze. jenuM jIvana saddaguNanI saurabhathI mahekI rahyuM che tevA malInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. jitazatru rAjA cakSA paritrAjikAne AvatI joIne siMhAsanethI ubhA thaI gayA ne tene satkAra karI besavA mATe Asana ApyuM. tyAre te cIkSA paritrAjikA jamIna upara pANI chAMTIne tenA upara darbha pAtharI pitAnA Asana upara beThI tyAra pachI "kicana je ja nava tene ja guNAta jAge teNe jitazatru rAjAne tenA rAjyane viSe temaja aMtaHpurane viSe kSemakuzaLanA samAcAra pUchayA ke he mahArAjA! Apa ane ApanuM rAjya to kSemakuzaLa che ne ? ApanuM aMtaHpura ane parivAra badhAM kSemakuzaLa che ne ? A pramANe kSemakuzaLa pUchIne te jitazatru rAjAnI sAme dAnadharma, zaucadharma vigerenI prarUpaNa karavA lAgI ne rAjA tathA temanI rANIo sAMbhaLavA lAgyA. cokSa parivAjiphAe dAnadharma ane zauca dharmanI je badhI vAta karI te
Page #890
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAyA zikhara [881 jitazatra rAjAe premathI sAMbhaLI. paNa te viSayamAM lAMbI carcA karI nahi. kAraNa ke te bAbatamAM temane bahu rasa na hatuM. jene jemAM rasa hoya tevI vAta Ave te. game. A jitazatru rAjA tenA aMta:puranI rANIonA rUpa, sauMdaryamAM mugdha rahete hato. tenA manamAM e pharka hatuM ke mArA jevuM aMtaHpura keInuM nahi hoya. eTale khUba vismaya pAmIne rAjAe cokSA paritrAjikAne A pramANe pUchayuM__ "tuma Na devANuppiyA! bahUNi gAmAgara jAva aDaha bahuNa ya rAIsara gihAI aNapavisasi taM asthiyAi te kassaviranno vA jAva erisae orohe diTThapuvve jArisae je ma kava ?" he devAnupriya! tame ghaNAM grAma, Akara, kheTa, karbaTa vigere sthAnamAM avarajavara karatA rahe che, temaja ghaNA rAjAo, talavare vigeranA gharamAM praveza kare che te koIpaNa rAjA vigerenuM tame mArA jevuM aMteri kyAMya joyuM che? mArA aMteuramAM jevI sauMdaryavAna rANIo che tevI bIjA rAjAnA aauramAM che? che. baMdhuo ! jenI pAse je mAla hoya te bahAra kADhe che. cokSA paritrAjikA pAse zauca dharmane mAla hatuM eTale teNe rAjA pAse e dharmanI vAta karI. jyAre rAjA pAse mohana mAla bhareluM hatuM eTale temaNe cIkSA pAse aMteura sabaMdhI pRcchA karI. amArI pAse koI Ave te ame tene tapa-tyAga ane saMyamanI vAta karIe. ane tame badhA bhegA thAo te saMsAranI vAta kare. (hasAhasa). cokSA paritrAjikAne rAjAe pUchyuM tyAre te paritrAjikA rAjAnI vAta sAMbhaLIne thoDuM hasI ne haNyA pachI te pramANe balI- "paraM ya saritA >> tuma sevAnufw! tarasa sAkarapurA " he devAnupriya ! tame A bAbatamAM kUvAnA deDakA jevA che. kaI mANasa keIne kaMI vAta pUche ne sAmI vyakti jarA hAsya karIne tenI vAtane javAba Ape te hoziyAra vyakti hoya te samajI jAya ke A mArI kaIka majAka uDAve che. A te moTA rAjA hatA. temanAM praznano javAba ApatAM hasavuM te kaI sAmAnya vAta nathI. ane rAjAne kahI devuM ke tame kUvAnA deDakA jevA che te jevI tevI vAta che? mAkhaNIyA hoya te A rIte spaSTa kahI zake nahi. paNa A cakSAe rAjAnI vAtamAM te spaSTa kahI dIdhuM ke he rAjA! tame kUvAnA deDakA jevA che. chatAM rAjA e premathI pUchayuM-i jevANuSiA re mAre? he. devAnupriyA ! tame mane kahyuM ke tame kUvAnA deDakA jevAM che te te kUvAne deDake ke heya? te vAta mane spaSTa samajAve. have cakSA paritrAjikA jitazatru rAjAne kUvAne deDako kevo hoya te viSe samajAvaze. tenA bhAva avasare. caritra: pradyumnakumAra satyabhAmAne "hIM rUDa muMDa svAhA" evA jApa japavAnuM kahIne adhUrI vidyA sAdhavAnA bahAne ghaDe laIne tyAMthI bhAgI gaye. satyabhAmAnA 111
Page #891
--------------------------------------------------------------------------
________________ 882 zAradA zikhara manamAM phaDake che ke A mane AvI kadarUpI banAvIne cAle gaye che have pAcho Avaze ke nahi ? bhAnukumAranA lagnanI dhAmadhUma che eTale kadAca kuSNujI ahIM padhAraze ne mane AvI jeze te zuM thaze ? Ama aneka vicAra tenA manamAM thAya che. A vAta have ahIM rahI have rUkSamaNI tarapha dhyAna derIe. rUmaNuM te jyArathI pradyumnakumAranuM apaharaNa thayuM tyArathI putranA viyegamAM zokamagna rahetI hatI. traNa traNa khaMDanuM rAjya hatuM. kRSNa mahArAjA tene khammA khammA karatA hatA chatAM putra vinA tene badhuM zuSka lAgatuM hatuM. paNa Aje seLa varSa pUrA thAya che eTale rUkSamaNanA dilamAM avarNanIya AnaMda chavAyo che. ane pradyumnakumAranA dilamAM paNa pitAnI janetA mAtAnAM darzana karavAnI caTapaTI lAgI che eTale satyabhAmAne barAbara banAvIne tyAMthI tarata nIkaLI gayo. ane rUkSmaNIne ema che ke hamaNAM mAre putra Avaze ne huM tene bAthamAM laI bheTI paDIza. e kyAMthI Avaze ? ema aneka prakAre khUba premathI putrane maLavA mATenA vicAra karatI manamAM vividha vicAre rUpI puSponI mALA guMthI rahI che. enA harSane pAra nathI. harSAvezamAM te bele che. sune sAhelI Aja merA, pyArA lAla AvegA, yAdavakula zaNagAra madana lakha, nayanAnaMda chAvegA-zrotA tuma he mArI vahAlI sakhIo ! he mArI dAsIo ! tame sAMbhaLe. Aje mAre vahAlasoye je soLaseLa varSothI mane mUkIne cAlyA gayA che te pradyumnakumAre je AkhA yAdavakuLamAM bhUSaNa je zaNagAra rUpa che te bhagavAna sImaMdhara svAmInA vacana mujaba AvI jaze. ene joIne mArI AMkha TharI jaze. mAruM hRdaya te harSathI nAcI uThaze. he sakhIo! huM zuM vAta karuM! Aje mArA haiyAmAM je AnaMda thAya che te alaukika che. ATalA divasathI huM khAtI hatI, pANI pItI hatI paNa bhAvatuM na hatuM. paNa Aje te mane bhojana amRta jevuM mIThuM lAgyuM. ane Aja sudhI meM je AnaMda nathI anubhavyA te mane AnaMda thAya che. mATe he sakhIo ane dAsIo ! tame kRSNa pAse jaIne kahe ke sImaMdhara bhagavAnanA vacana pramANe Aje ApaNA lADIlA pradyumnakumAra padhAravAnA che. mATe Apa AkhI dvArikA nagarI zaNagAre. maMgala vAjiMtre vagaDA temaja he sakhIo ! kuMvArI kanyAonA mAthe maMgaLa kaLaza mUkAvI TheraThera sAcA motInA sAthIyA pUrAve. hAthI ghoDAne zaNagArIne ubhA rAkhe. mAre putra Ave che mATe huM AvA ThAThamAthI svAgata karuM. baMdhuo! putrane nIrakhavA mATe rUkamaNInA haiyAmAM AnaMdane pAra nathI enuM haiyuM hiloLe caDhayuM che. ahIM tamAre badhAne samajavAnI jarUra che ke saMtAne pratye
Page #892
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA lekha mAtAne keTale prema hoya che AjanA saMtAne moTe bhAge mAtA-pitAne bhUlI jAya che. jenuM hRdaya harSanAM hiloLe caDyuM che tevI mAtA rUkSamaNIe siMha kezarIyA lADu taiyAra karAvyA. mAro lADIle naMda Avaze ne bApa dIkare jamaze. have bIjI bAju pradhumnakumAra satyabhAmA pAsethI nIkaLI rUkamaNInA mahele AvyuM. rUkSmaNa mAtAnA mahele pradhumanakumAranAM vividha parAkrama" manahara ratnajaDita hRdayane camakAve te mahela joIne kumAre vidyAne pUchayuM ke A kone mahela che? vidyAe kahyuM he kumAra ! tArA vigathI soLa soLa varSathI gUrI rahelI, tane maLavA talapApaDa thaI rahelI ne jenA haiyAmAM Aje umaLakAne pAra nathI tevI tamArI mAtA, kRSNa vAsudevanI priya paTTarANI, jaina dharmanI atyaMta anurAgI, deva-gurU ane dharma mATe prANa ApanArI vahAlasoyI mAtA rUkSamaNIne A mahela che. Ama sAMbhaLatAM pradyumnane thayuM ke lAva tyAre jaina munine veza paheruM. nA... nA.e veza paheryA pachI te utArAya nahi ne mAre te haju paraNavuM che. (hasAhasa) pradyumnakumAranI vicAradhArAthI vidyAe tene sAdhune veza paherAvI dIdhuM. AthI pradhumnakumAra camaka. vidyAe kahyuM tArI mAtA sivAya tane keAI sAdhu vezamAM jaI zakaze nahi. mATe tuM ciMtA na karIza. have jenA hAthamAM rajoharaNa, mukhe muhapati ne hAthamAM gaucarInA pAtarA evA bAlamuni rUkamaNInA mahelamAM padhAryA. rUkSamaNInA harSane pAra nathI. sAmI jaIne teNe munine vaMdana karyA, munirAja belyA "dharmalAbha" (hasAhasa) rUkamaNI ekadama harakhAI gaI. aho ! Aje mAre lADIlo putra AvavAne che. temAM AvA pavitra munirAja padhAryA. dhanya ghaDI ne dhanya bhAgya! ke Aje mArA maMgalamAM munirAja padhAravAthI vadhu maMgala banyuM. muni kahe che mAtA ! mane bhikSA Ape. huM ghaNe dUradUrathI ugra vihAra karIne Avyo chuM. mane khUba bhUkha ane thAka lAge che. mATe jaldI vahorAvo. Ama kahIne kRNu vAsudevanA siMhAsana upara jaIne besI gayA. A joIne rUkamaNIne khUba Azcarya thayuM. e jaina dharmanI pUrI jANakAra hatI tethI tenA manamAM thayuM ke aho ! jaina muni karI siMhAsana upara bese nahi paNa A bALamuni che. kadAca bALaka buddhithI besI gayA haze. ema vicArI rUkamaNI kahe che he mahArAja ! A siMhAsana devAdhiSThita che eTale tenA upara te kRSNa vAsudeva agara temanA putra besavAne hakadAra che. bIjA ke tene upara besI zake nahi. temAM paNa Apa te jainamuni che eTale ApanAthI to AvA sonAnA siMhAsane besAya nahi. mATe Apa bIjA Asana upara beso. A rIte khUba namratApUrvaka rUkamaNIe kahyuM tyAre bAlamunie kahyuM ke zrAvikA ! tuM mArI ciMtA karIza nahi, ke A devAdhiSThita harinA siMhAsana upara muni besI gayA che te deva enA upara kapAyamAna thaze ne emanuM zuM thaze ? evI mArI ciMtA na
Page #893
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 karIza. huM kaMI sAmAnya sAdhu nathI. labdhi sapanna sAdhu chuM. mArI labdhinA khaLathI devA paNa mArI sevA kare che. AvA labdhi sapanne gurUnI je sAcA dilathI sevA kare che te manavAMchita sukha pAme che. eTale rUkSmaNIe kahyuM gurUdeva! mane khakhara nahiM ke Apa AvA labdhi saMpanna munirAja che. meM AvuM kahIne ApanI azAtanA karI che. teA mane mArA aparAdhanI kSamA Ape. # zAradA khara rUkSmaNIe munine karelA prazna H muninI kSamA mAMgIne rUkSmaNIe pUchyuM ke mahArAja ! Ape ATalI nAnI uMmaramAM zA mATe dIkSA lIdhI ? ApanAM mAtA-pitA kANu che ne ApanAM gurU kANu che? jo Apane harakata na hAya tA mane kaheA. A rIte rUkSmaNIe prazna pUchayA. have muni tenA zuM javAkha Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. Rong vyAkhyAna na 96 AsA vada 9 ne zanivAra tA. 14-10-76 jo tamAre anaMta karUNAnIdhi sajJa bhagavaMte kahyuM che ke hai bhavya jIvA zAzvata ane sAcu' sukha joitu. hAya te parabhAvanA tyAga karI svabhAvamAM Ave. svabhAvanI sAdhanA karyA vinA svAdhIna, zAzvata ane sa`pUrNa sukhanI prApti thavAnI nathI. viSaye ane kaSAye e badhAM parabhAvA che. viSayA pratyenA virAga, kSamA Adi bhAvAmAM ramaNatA karavI te svabhAva che. viSaya ane kaSAyAmAM ramanAreA AtmA traNa kALamAM sukhI thaI zakatA nathI. ane viSayeA pratyenA virAgI ane kSamAdi guNAmAM ramanArA AtmA duHkhI khanI zakatA nathI. svabhAvamAM ramIe tyAM sudhI sukha ane svabhAvane cheDIne parabhAvamAM ramavA gayA eTale duHkha vaLagyuM samajo. mATe jo sukhI thavuM hAya tA svabhAvamAM sthira bane. svabhAvamAM ramaNatA zIvasukhanA bheAktA manAvaze. paNa A jIvaDA te ema mAnI beTho che ke krodha karyA vinA kema cAle ? ame te sa'sArI jIvaDA chIe. vahepAramAM tA evA kAraNeA upasthita thAya ke sheje krodha AvI jAya. amArA meAbhA pramANe mAna na sacavAya te abhimAna AvI jAya ne ! ane vahepAramAM mAyA karyA vinA te cAle nahi. ane leAla karyA vinA managamatA lAbha paNa maLe nahi, ane viSayanA rAga vinAnA jIvanamAM AnaMda zu' ? A jIvanI kevI ajJAna dazA che ! jJAnIo kahe che ke khAkharAnI khisakeAlI sAkaranA svAdane zuM samare ? tema parabhAvamAM pAgala banelA premIne svabhAvanA sukhanA svAdanI zuM khukhara paDe ? baMdhue ! kSamA, namratA, saraLatA, sa MtASa ane viSayanA tyAgamAM sukha che chatAM mAhAdhIna jIvane A vAta samajAtI nathI. tethI game teTale upadeza sAMbhaLe game
Page #894
--------------------------------------------------------------------------
________________ thApA ziMkha 285 teTalI tapazcaryA kare, vrata niyamanuM pAlana kare chatAM pitAnI mAnyatA choDavA taiyAra thatuM nathI. paNa huM te tamane spaSTa kahuM chuM ke je jIvane zAzvata sukha meLavavuM heya te kalAne tyAga ane viSaya pratyene virAga lAvyA vinA kAma cAlavAnuM nathI. ApaNu cAlu adhikAramAM jitazatru rAjAe cakSA paritrAjikAne kahyuM tame mArA jevuM aMteura kayAMya joyuM ? javAbamAM cekSAe hasIne kahyuM. he mahArAjA ! tame A bAbatamAM kUvAnA deDakA jevA lAge che, jitazatru rAjA khUba bhadrika hatA. eTale temaNe hasIne kahyuM ke kUvAne deDake kevo hoya te mane samajAve. tyAre cakSA paritrAjikA bele che he jitazatru rAjA! jema keI eka kUvAne deDake kuvAmAM utpanna thayo hato ane temAM te vRddhi pAmyuM hatuM. tethI bIjA kUvAne, taLAvane, kahane, sarovarane ke kaI samudrane teNe joyAM na hatAM. tethI te ema mAnatA hatA ke taLAva kaho, samudra kaho e badhuM mArA kuvAmAM che, mArA kUvA sivAya bIjuM kaI jaLasthAna nathI, paNa tyAM zuM banyuM, tyAra pachI eka vakhata te kUvAmAM bIje kaIka samudramAM rahenAre deDake zIdhrapaNe Avyo. tene Avele jaIne kUvAnA deDakAe samudranA deDakAne kahyuM ke tame keNa che? ane atyAre tame utAvaLA utAvaLA kayAMthI Ave che ? javAbamAM samudramAM rahenArA deDakAe kUvAnA deDakAne A pramANe kahyuM ghauM ghaNuM sevASiyA. sad rAmu raju he devAnupriya ! huM samudramAM rahenAre deDake chuM. tenI vAta sAMbhaLIne kUvAnA deDakA e samudramAM rahenArA deDakAne kahyuM ke samudra keTalo moTo che tyAre samudramAM deDakAe kahyuM samudra te bahu vizALa che. A sAMbhaLIne kUvAnA deDakAe pitAnA paga vaDe eka lITI derI ane tene kahyuM ke te samudra ATalo vizALa che? tyAre samudranA deDakAe kahyuM te ATale nathI. te te AnA karatAM paNa vizALa che. te je lITI karI che tenA karatAM te samudra aneka gaNe vizALa che. tArI lIMTIe samudranuM mApa batAvI zake tema nathI. A sAMbhaLIne kavAne deDake pite jyAM beTho hato te kUvAnA kinArA uparathI kUvAnA bIjA kinArA upara kUdIne gayo ane tyAM jaIne kahevA lAgyuM ke tame je samudranI vAta kare che te zuM ATale moTe che? A rIte kUvAnA deDakAnI vAta sAMbhaLIne samudranA deDakAe kaI-bhAI! zuM kahuM? samudrane jovAthI tenI vizALatAnuM jJAna thaI zake tema che. mukhe kahevAthI agara lIMTIe deravAthI samudranuM jJAna thaI zake nahi. ghaNuM mANasonI dazA kUvAnA deDakA jevI hoya che. potAnI pAse kaMI hoya nahi, pite kaMI joyuM na hoya ane enA kulArA te jANe evA hoya ke mArI pAse Ama che ne tema che. meM te A joyuM che ne te joyuM che. paNa enI vAtamAM kaMI mAla na hoya. paNa gaMbhIra mANasanI pAse game teTaluM dhana hAya hAya,
Page #895
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara game teTaluM joyuM hoya paNa jarAya bele nahi, ke kulAya nahi. gaMbhIra vaDalA jevA hoya. kUvAnA deDakAne nyAya ApIne celAe kahyuM he jitazatru rAjA ! jema pelA kUvAnA deDakAe bIjA kuvA, taLAva, sarovara, draha ke samudra vigere jaLAza jayAM na hatAM tethI te ema mAnatA ho ke mAre kUve e ja taLAva, sarovara, draha ne samudra che. AnAthI bIjuM kaI moTuM nathI. e rIte he rAjA ! tame paNa kaI divasa bIjA keI rAjezvara vigere temaja sArthavAha vigerenI strIone, bahenene, putrIone ke putranI vahuone joI nathI tethI tame ema mAne che ke mArA jevuM aMtevara bIje kyAMya nathI eTale ke mArA jevI rANuo bIjA keI rAjAnA aMteuramAM nahi hoya. he rAjA ! tamane tamArA rAjyamAM beThAM beThAM zuM khabara paDe ke kevI kevI sauMdaryavAna rANIo ane rAjakumArIe bIjA rAjAnA aMteuramAM che. cekSA paritrAjikAnI vAta sAMbhaLIne jitazatru rAjAnA manamAM vicAra thaye ke A paritrAjikA mane Ama kahe che te bIje kayAMya mArA aMta:pura karatAM vizeSa sAruM aMtara teNe joyuM haze te ja A pramANe kahe che. tyAM cekSiAe kahyuM tamane ema lAge che ke mAruM aMteura suMdara che. te sAMbhaLe. mithilA nagarImAM prabhAvatI rANInA garbhathI janmelI kuMbhaka rAjAnI putrI mallIkumArI pitAnA rUpa ane yauvanathI eTalI badhI suMdara che ke tenI sAme devakanyA paNa kaMI nathI. IndranI asarAnA teja paNa enI sAme jhAMkhA paDe. he rAjan ! vadhAre te zuM kahuM. "videha rAyavara kanyAe chiNNassavi pAyaMguhassa ime tavorohe sayasahastatimapi ka agharuM utta6 meva riMta jUtha tAva rivaM zivA" videha rAjAnI uttama kanyA malIkumArInA kapAyelA paganA aMguThAnA nakhanA lAkhamAM bhAga barAbara paNa tamAruM aMta:pura AvI zake tema nathI. TUMkamAM cakSAe kahyuM ke mallIkumArInuM je rUpa che, tenA dehanI je tejasvItA ane krAnti che tenI AgaLa tamArI rANIonuM rUpa pANI bhare che. enA nakha jeTaluM paNa tamArI rANIonuM rUpa nathI. A pramANe kahIne cakSA je dizAmAMthI AvI hatI te dizA tarapha pAchI cAlI gaI. cekSA paritrAjikA te cAlI gaI paNa mallIkumArInA rUpa ane sauMdaryanI prazaMsA sAMbhaLIne jitazatru rAjAnA manamAM thayuM ke e malIkumArI kevI haze ! ene je mArI rANI banAvuM te mArI jiMdagI saphaLa thAya. mAruM aMteura zebhI uThe. Ama makalIkumArInA pratye jitazatru rAjAne anurAga utpanna thaze. ane temaNe tane belAgyo. ane pUrvenA pAMca rAjAonI mAphaka kahyuM ke tame mithilA nagarI jAo. tyAM jaIne kuMbhaka rAjA pAse mallIkumArInI mArA mATe mAMgaNI kare. rAjAne hukama thavAthI dUta mithilA nagarI javA upaDI gaye. mallIkumArInAM pUrvanAM che mitronI vAta cAlatI hatI. te cha e cha rAjAoe
Page #896
--------------------------------------------------------------------------
________________ 887 sArA zikhara mallIkumArInAM rUpaguNanI prazaMsA sAMbhaLI ane temane tenA pratye anurAga utpana thaze. ane te cha e rAjAoe malIkumArInI mAMgaNI karavA mATe pitApitAnAM dUtane ravAnA karyA. mallIkumArI eka che ne tene mATe cha cha rAjAonAM kaheNu che. che e dizAmAMthI cha rAjAnA dUta mithilA nagarImAM pahoMcaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare, | caritra: rUkSamaNIe bAlamunine prazna karyA ke tamArA mAtA-pitA ane gurU kANa che. Ape ATalI nAnI uMmaramAM dIkSA zA mATe lIdhI? tyAre munie caturAIthI kahyuM-he zrAvikA ! tuM jaina dharmamAM pravINa che. tAre A badhI vAta zA mATe karavI joIe? e badhI saMsArika vAta kahevAya. je tAre mane pUchavuM hoya te jJAna-dhyAnanI vAta pUchI zake che. sAdhunA AcAra vicAranA viSayamAM pUchavuM hoya te pUchI zake che. chatAM je tAre jANavuM hoya te sAMbhaLa. A pRthvI upara mAro janma thayo che. pRthvIpati mArA pitA che ke pRthvI mArI mAtA che. ane mane te bAlapaNathI sahaja bhAve saMsAra asAra lAgatuM hatuM. dIkSA levA mATe gurUnI khUba ja karI paNa mane mArA yogya gurU na maLyA. eTale meM te svayaM dIkSA lIdhI che. tethI mArA kaI gurU nathI. huM ja mAre gurU chuM. (hasAhasa) ne bIjA arihaMta bhagavaMta mArA gurU che. huM svayaM pratibaMdha pAmele chuM. eTale meM arihaMtaprabhunI sAkSIe dIkSA lIdhI che. huM ghaNe dUra dUrathI aneka gAma nagaromAM aneka bhavya ane pratibaMdha pamADate pamADate A dvArikA nagarImAM Avyo chuM. seLa soLa varSane upavAsI chuM. ugra tapazcaryAnuM pAraNuM karavA mATe tAre ghera Avyo chuM. tyAre rUkSamaNI kahe che mahArAja! bhagavAnanAM vacana che ke A kALamAM eka varSathI adhika kaI tapazcaryA karI zakatuM nathI. ane Apa kahe che ke mAre soLa soLa varSanI tapazcaryA che te huM kevI rIte mAnuM? tyAre munie kahIM. Aja talaka upavAsa kIyA hai mAtA sthAna harAma, bAte se nahI baDI heya tuM dene kA kara kAma che he zrAvikA rUkamaNI! tuM mArI vAta sAcI nathI mAnatI paNa je meM janma dharIne mAtAnuM dUdha pIdhuM hoya ke A dvArikA nagarInuM pANI pIdhuM hoya te tuM kahe tenA sogana khAuM. paNa tuM te vAtamAM ja zUrI che. tane ema nathI thatuM ke munine jaldI vahorAvuM! bhAgya vinA bhAgyazALI DuM banAya che! bhAgyamAM hoya te lAbha laI zakAya ne? te soLa varSane upavAsI chuM. paNa jenA peTamAM jeTalA kUdatA hoya tene zuM khabara paDe? (hasAhasa) A bALamuni AvA AvA zabdo kahe che paNa rUkamaNIne tenA upara saheja paNa abhAva thatuM nathI. munine joIne
Page #897
--------------------------------------------------------------------------
________________ 888 zAradA zikhara tenuM haiyuM harakhAya che. muni paNa pitAnI janmadAtA mAtAnA darzana karI aMtathI vaMdana kare che paNa haju temanI vacce paDade haTatuM nathI, | muni rUkSamaNIne kahe che meM tamArI dharmazraddhAnA ghaNAM guNa sAMbhaLyA che. Apa dhamanI khUba zradhdhAvALA che. keInA DagAvyA Dage tema nathI. temaja tamArI nagarImAM kAyama sAdhu sAvIne jega maLe che. je tene dAna dIdhA vinA jamavuM paDe te AghAta lAge che. evI mArI ane kRSNavAsudevanI bhakti che. tArA guNenI prazaMsA sAMbhaLIne huM dUra dUra dezathI Ave tapasvI Avyo chuM chatAM tane vaherAvavAnuM mana thatuM nathI. temAM tArA doSa nathI paNa mArI aMtarAya che. muninI vAta sAMbhaLIne rUkamaNI kahe che. te RSizvara ! hamaNAM huM rAta divasa ciMtAthI jharI rahI chuM. mane khAdhApIdhAnuM paNa bhAna nathI. ciMtAmAM ne ciMtAmAM mArA rAta divasa pasAra thAya che. aisI Arata tuhe kaunasI, bhASA sakala vicAra, sI kahe suta AvelA, zrI jina karI uccAra -zrotA | munirAja kahe che tuM te kRSNanI paTTarANI kahevAya. tane vaLI ATalI badhI ciMtA zenI ? tyAre rUkSmaNIe kahyuM ke mArA putranuM janma pachI cha divasamAM apaharaNa thayuM che. e mAre naMda soLavarSa pachI mane maLaze tevA sarvajJa prabhunAM vacana che. Aje tene soLa varSa pUrAM thayAM che. ane bhagavaMte kahyA pramANe badhAM nizAne paNa thaI cUkyAM che. Aje mArI DAbI AMkha ne DAbI bhUjA pharake che. mAro bagIce lIlAchama thaI gaye che. mUMgA mANase bolatAM thayA, kadarUpA mANase rUpavaMta banI gayA, aMdhA dekhatAM thayAM ne dubudhdhivALA saddabudhdhivALA banI gayA che. sUkAM sarovara pANIthI chalakAI gayA ane sArI dvArikA nagarInAM jananAM mana AnaMdathI nAcI uThayA che. mahArAja ! A badhuM thayuM paNa mAro putra nathI Avyo tethI mAruM dila tUTI gayuM che. mAre AnaMda naSTa thaye che. hamaNAM satyabhAmAnA putranA lagna thaze ne mAruM mAthuM muMDAze. mAruM zuM thaze? bahena! emAM zuM thayuM! mahArAja! tamane lAge. jyAre mAthuM muMDAya pachI evA apamAnavALA jIvana jIvavAthI zuM ? A karatAM marI javuM sAruM. muni kahe che bahena ! dhIraja rAkha. tyAre rUkamaNI kahe che mahArAja ! tame jJAnI che. Apa kahe ne ke mAre putra kayAre maLaze? rUmane Apelo javAba : munirAje kahyuM ke sAdhune kaMI paNa vaharAvyA vinA lukhA hAthe prazna pUchAya nahi. ane praznano uttara maLe te phaLadAyI nIvaDe nahi. mATe tArA gharamAM je. sUjhate AhAra hoya te mane pahelAM vahorAva pachI praznano javAba ApuM. tyAre rUkamaNIe kahyuM ke mahArAja ! jyArathI mArA putranuM
Page #898
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 889 apaharaNa thayuM tyArathI meM svAdathI athavA peTa bharIne khAdhuM nathI. tethI khAsa "sagavaDa nathI paNa kRSNajI mATe kezariyA lADu banAvaDAvyA che te che. bIjuM koMI nathI. te munie kahyuM ke mane te lADu vahorAve. tyAre rUkSamaNIe kahyuM mahArAja ! A lADu Apane na pace. e te kRSNa vAsudeva agara temanA putrane pace. muni kahe ke mane vAMdho nahi Ave. tuM lADu vahorAva. tyAre rUkamaNIe eka kezariye lADu muninA pAtramAM vaherAvyuM. tyAre muni kahe che arere.. tuM kRSNanI paTTarANI kahevAya ne ATalI badhI vaherAvavAmAM kaMjusaNI chuM? te te mane Aje khabara paDI. (hasAhasa) tyAre rUkSamaNIe kahyuM mahArAja ! huM lobhaNI nathI paNa A lADu te kRSNajI paNa eka ja khAI zake. ethI adhika emane paNa pace nahi. te ethI vadhu Apane kayAMthI pace? Apane mATe te che lADu bahu thaI gayA. je tame ethI adhika khAva te ApanA prANa dehathI judA thaI jAya ne mane RSihatyAnuM pApa lAge. rUkSmaNane thayelI zaMkA : he zrAvikA ! tuM zA mATe kare che? huM khUba tapa karuM chuM tethI mane labdhi pedA thaI che. tenA baLathI je peTamAM nAMkhuM te badhuM pacAvI zakuM chuM. eTale mane kaMI thavAnuM nathI. mATe tuM udAratAthI vahorAva. Ama kahI ekeka karatAM badhA lADu vaherIne muni ArogI gayA. paNa temane kAMI takalIpha thaI nahi. A joIne rUkSmaNI te Azcaryacakita thaI gaI. ane pradyumnane paNa mAtAnA hAthanuM bhejana jamIne khUba AnaMda thaye. rUkSamaNIne vicAra thayo ke jaina muni A rIte gRhasthane ghera hoya teTaluM badhuM vahAre nahi. ne A munie te badhA lADu vaherI lIdhA. te to ThIka paNa lADu kRSNajI jevAne ekathI vadhu pace nahi, ne A te badhA khAI gayAM paNa kaMI thayuM nahi. A keNuM haze ? ene joIne mAruM lehI uchaLe che. Ama vicAra karIne sAdhunA sAmuM jovA lAgI te tenA tanamAMthI dUdha TapakavA lAgyuM. tyAre tenA manamAM thayuM ke zuM A mArA putra haze! je A mAro putra muninA rUpamAM AvyA hoya te khUba zaramajanaka che. A sAdhunuM rUpa nathI mArA jevuM ke nathI enA pitA jevuM. A te beDeLarUpa che. je mAre putra A hoya te satyabhAmA mane khIjavaze. paNa mane mAro putra nathI lAgate. arere... mAre putra mane kayAre maLaze? hamaNAM satyabhAmAM mAruM mAthuM muMDAvaze. Ama rUkamaNI aneka prakAranI ciMtAthI gherAI gaI che. haju muni tene ghera che. camatkArI jegI nahi AvatAM satyabhAmA citAmAM - A tarapha satyabhAmAe ekAgra citte aDhAra hajAra jApa pUrA karyA. paNa tenuM rUpa ke teja vadhyuM nahi tyAre tenA duHkhane pAra na rahyo. are ! meM to mAruM chatuM rUpa gumAvyuM. mane AvI kubaDI banAvI mAruM mAthuM muMDAvI e duSTa kyAM cAlyA gaye? bIjI 112
Page #899
--------------------------------------------------------------------------
________________ 890 zAradA zikhara tarapha dAsIoe AvIne satyabhAmAne khabara ApI ke AkhI dvArikA nagarImAM utpAta macI gayo che. keI mANasa AvyuM che teNe tamArA udyAnane khedAnamedAna karI nAMkhyA che. ApanI vAvanuM pANI sUkAvI dIdhuM che. ane trIjI vAta sImaMdhara prabhunA kahevA pramANe rUkSmaNIne putra pradyumnakumAra Aje AvavAnuM che tethI dvArikAnAM nagarajanenAM haiyAM hiloLe caDhayA che. sArI nagarI zaNagArI che. A sAMbhaLIne satyabhAmAnuM haiyuM cIrAI gayuM. te dAsIne kahe che ke pelA brAhmaNane zodhI lAve. e nahi Ave te mAruM zuM thaze ? dAsI kahe-ame khUba tapAsa karI paNa tene patto paNa lAgatuM nathI. satyabhAmAM te chAtI ne mAthA kUTavA lAgI. tene pitAnI bhUlane khUba pazcAtApa thavA lAgyA. paNa have zuM thAya ? satyabhAmAne rUkSmaNInuM mAthuM muMDavAnA keDa" - eNe te nAnA karyuM, zaNagAra sajyAM paNa mastaka muDeluM kaMI chAnuM rahe? pitAnuM pApa chUpAvavA aneka upAyo karyA paNa rUpa sAruM thayuM nahi. e te darpaNamAM meTuM joIne raDavA lAgI. hAya hAya.huM te kevI rUpALI hatI ne kevI banI gaI! kadAca kRNajI Avaze te mArI majAka uDAvaze ne duniyA jANaze te ema kaheze ke kRSNanI paTTarANI satyabhAmA sauMdaryavAna banavA jatAM ThagAI gaI. pite te ThagAIne mAthuM muMDAvyuM, chatAM manamAM abhimAna lAvIne kahe che mAruM mAthuM bhale muMDAyuM paNa mAre bhAnukumAra pahelo paraNe che eTale enuM mAthuM muMDavAnI meM zarata karI che. te have enuM mastaka muMDIne ene mArA jevI banAvuM. A vicAra karIne satyabhAmAe tenI dAsIone bolAvIne kahyuM ke tame rUkamaNInuM mAthuM muMDAvI tene vALa mArI pAse laI Avo eTale satyabhAmAnI dAsI sonAnI ratanajaDita thALI laIne Dhola nagArA vagADatI, nAcatI ne kUdatI rUkamaNInA mahele AvI. satyabhAmAnI dAsIone joIne rUkamaNInA hazakeza uDI gayA che. pelA muni tyAM ja che. eNe pUchayuM-mAtA ! tane ekadama zuM thaI gayuM ? tAre AnaMda kema uDI gaye? ne tuM zA mATe raDe che ? have rUkamaNI munine duHkhanuM kAraNa kaheze ne satyabhAmAnI dAsIo tenuM mAthuM kevI rIte muMDaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna na. 97 Ase vada 10 ne ravIvAra tA. 17-10-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAone bahene! vizva vaMdanIya, virala vibhUti, samatAnA sAgara sarvajJa bhagavate jagatanA jIvane
Page #900
--------------------------------------------------------------------------
________________ thayA miMda apAra duHkhathI bharelAM saMsAra sAgaranAM pravAhamAM taNAtAM joI karUNA karI kahyuM ke he bhavya prANIo ! je tamAre sAcuM sukha joItuM hoya te saMsAra sukhanA rAgane tyAga kare ne tyAgane rAga kare. sAcuM sukha tyAgamAM che. mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che. temAM mallIkumArInAM rUpa ane guNanI prazaMsA sAMbhaLatAM saMsAra sukhanA rAgI jIvaDAo pUrvanA cha mitrone temanA pratye anurAga jA. tethI cha e cha rAjAoe mallIkumArInI mAMgaNI karavA mATe pitapotAnAM dUta mekalyA. ane cha e te pitA potAnA rAjAnI AjJA thatAM nIkaLyA. ane ghaNAM gAme vaTAvI che rAjAnAM dUte eka ja divase mithilA nagarImAM pahoMcyA. ane mukhya udyAnamAM AvIne pitApitAne paDAva nAMkhe paDAva nAMkhIne teo mithilA rAjadhAnImAM jyAM kuMbhaka rAjA hatA tyAM pahoMcyA. tyAM jaIne badhAe baMne hAthanI aMjali banAvI mastake mUkI kuMbhaka rAjAne namaskAra karyA. namaskAra karIne temaNe vArApharatI pitapotAnA rAjAne saMdeze temane kahI saMbhaLAvyo ne kahyuM ke he mahArAjA ! amArA mahArAjAe ApanI putrI mallIkumArInAM rUpa ane guNanI prazaMsA sAMbhaLI che tethI mahalakumArInuM mAguM karavA amane mokalyA che. Ama kahetAM cha e tenA mukha upara harSa hate. saunA manamAM ema hatuM ke amArA rAjAnuM kaheNa kuMbhaka rAjA svIkAraze. kenuM kaheNa svIkAraze tenA javAbanI te rAha joIne hAtha jeDIne ubhA rahyAM. kuMbhaka rAjAe cha e tenI vAta sAMbhaLI. huM tamane pUchuM ke tamArI dIkarI mATe sAmethI ATalAM kaheNa Ave te tame khuza thAo ne? mArI putrI keTalI bhAgyavAna che ke tene mATe sAmethI mAMgaNI karavA Ave che. paNa kuMbhaka rAjAne harSa thaye nahi. paNa dUtanAM mukhethI cha rAjAoe malIkumArInI mAMgaNI karI che te vAta sAMbhaLIne "nava tivaDhiyaM mikafka parva vANI" kuMbhaka rAjAne khUba krodha caDhaye. ane kapALamAM traNa rekhAo paDe tevI temanI bhrakuTI caDhI gaI ne AMkho te krodhathI lAlacoLa thaI gaI. jyAre mANasane krodha Ave che tyAre hitAhitano viveka rahetuM nathI ke huM A krodha karuM chuM tenuM pariNAma zuM Avaze ? krodha e AtmAne kaTTo zatru che. vagara agninI agni che. jema agnine eka taNakhe lAkho maNa rUnI gaMjIone ne moTA vanane bALIne bhasmIbhUta karI nAMkhe che. tema varSo sudhI karelI sAdhanAne krodhanI eka cinagArI bALIne khAkha karI nAMkhe che. kaSAya e kasAI jevI bhayaMkara che. AtmA kaSAyamAM joDAyela hoya te vakhate je AyuSyane baMdha paDe te durgatine baMdha paDe che. mATe bhagavAna kahe che ke kaSA upara vijaya meLave. kahyuM che ke
Page #901
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 zAradA upara saMsAra 3 pUruM khaM, ta va dunita ja sArA saMsAranuM mULa karma che ne karmanuM mULa kaSAye che. ane karmonA kAraNe jIva duHkha bhogave che. azubha udaya hoya tyAre jIvane zAMti nathI maLatI. eka karoDapati zeTha hatA. paNa emanA evA karmane udaya hato ke temanA gharamAM zAMti na hatI. zeThanI mAtA ane patnI baMnene meLa na hatuM. vAte vAte sAsu-vahu jhaghaDI paDe. zeTha dukAnethI thAkyA-pAkyA ghera jamavA Ave tyAM sAsu-vahune, reDiye zarU thaI jAya. zeTha dharmane pAmelAM hatAM tethI khUba zAMti rAkhatA. baMnene, samajAve paNa pApane udaya tethI samaje nahi. chevaTamAM zeThanI sthiti sUDI vacce sopArI jevI thaI paNa bicArA kare zuM? na te patnIne kahI zake ke na te. mAtAne kahI zake. eka vakhata zeTha baMnene samajAvIne pharavA laI jAya che. bAga, bajAra badhuM. batAvatAM chevaTe sutArakAma cAle che tyAM laI jAya che. tyAM be sutAra lAkaDuM vere che. zeThANIe keI divasa lAkaDAM vaheratAM joyAM na hatAM. tethI pUchayuM ke A sAmAsAmI zuM kare che? tyAre zeThe kahyuM ke tame sAsu ane vahu jema kare che tema A kekare che. sutAra lAkaDA vahere che ne tame jhaghaDA karI mane kaSAya rUpI karavata vaDe, vaherI rahyAM che. tenuM pariNAma e Avaze ke huM vahele lAkaDA bhego thaI jaIza. (hasAhasa) zeThanA zabda sAMbhaLIne zeThanI mAtA ane patnI baMnenI AMkha khulI gaI. temane bhAna thayuM ke kaSAya keTalI bhayaMkara che ! pAyA kSitti punAmA krodhAdi kaSAya janmamaraNa rUpa vRkSanAM mULane siMcana karanAra che. eTale janma-maraNanAM mULane majabUta kare che. sAsu ane vahune bhAna thatAM krodha na kara tevI pratijJA lIdhI. gharamAMthI kaleza jatAM zeThanuM ghara svarga jevuM banI gayuM. mATe samajIne bane teTale kaSAyone tyAga kare. mallImArInA pitA kuMbhaka rAjAne che tenI vAta sAMbhaLI khUba krodha Avyo. kapALe traNa lITIo caDhI gaI. krodhAvezamAM AvI bhrakuTI caDhAvIne kahyuM ke he mArI putrIne keIne nathI ApavAmAM : ra tema ja marda suraja mallI videha rAyavara kanna, tika? te chappidUte asakkoriyaM asamANiya avadAreNaM fochumAtA he dUto! mArI putrI videharAjavara kanyA mallIkumArI tamArA rAjAone ApIza nahi. A pramANe kahIne kuMbhaka rAjAe dUtane keI paNa rIte satkAra karyo nahi ke temanuM sanmAna karyuM nahi. paNa uTe temanA upara krodha karIne pitAnA mahelanAM pAchalA daravAjethI bahAra kADhI mUkayA. kuMbhaka rAjAe te upara gusso karyo ne apamAna karIne kADhI mUkyA tethI temane
Page #902
--------------------------------------------------------------------------
________________ zArA hai khUba dukha thayuM. mANasa mAtrane pitAnuM mAna vahAluM hoya che. kuMbhaka rAjAne temanI kuMvarI ApaNAM rAjAne ApavI na hatI te nA pADI hatI ke tame mArI kuMvarInI mAMgaNI karavA AvyAM che te AnaMdanI vAta che. paNa tamArA rAjA sAthe paraNAvavAnI mArI IcchA nathI. Ama zAMtithI kahevuM hatuM paNa gusse thaIne ApaNuM apamAna karavAnI zI jarUra ? ApaNane mahelanA pAchalA daravAjethI kADhI mUkyAM te ApaNuM ghora apamAna karyuM che. cha e rAjAnA te apamAnita thaI duHkhita dile mithilA nagarI cheDIne cAlI nIkaLyA. cha e rAjAnA te pitAne rAjAnI hoMza pUrI karavA AvyA hatA paNa temanI hoMza pUrI na thaI. eTale vIlA moDhe che e te mithilA cheDIne potAnA dezamAM pahoMcI gayA. AzAmAM rahelA rAjAo": jitazatru Adi cha e rAjAo vicAra karatAM hatAM ke ApaNuM te malIkumArInI mAMgaNI karavA mATe gayA che te te kAryamAM jarUra saphaLa banIne Avaze. kAraNa ke saunI AzA amara hoya che. sau pitAnAM manoratho pUrA thaze tema Icche che. paNa ahIM te ekeyanI AzA pUrI thaI nahi. badhA e pitAnA mahArAjA pAse AvI sarvaprathama baMne hAtha joDI aMjalI mastake mUkIne namana karyA. ane kahyuM ke vahu sAma! he svAmin ! ame badhAM jitazatru pramukha cha e cha rAjAonAM to eka ja samayamAM jyAM mithilA nagarI hatI tyAM pahoMcyA. tyAM pahoMcIne kuMbhaka rAjAnA darzana mATe mahelamAM gayA. tyAM ame vinayapUrvaka temane namana karIne Apane saMdeze kahI saMbhaLAvyA. kuMbhaka rAjA te saMdeze sAMbhaLatAM gusse thaI gayAM ne kahevA lAgyA ke huM mArI putrI mallIkumArI Ine ya ApIza nahi. Ama kahIne temaNe amane asatkRta temaja asanmAnita karIne eTale ke amAre satkAra ke sanmAna karavAnuM te dUra rahyuM paNa amAruM apamAna karIne mahelanI pAchaLanA nAnA bAraNethI bahAra kADhI mUkyA. mATe te svAmI! tame cokkasapaNe jANI le ke kuMbhaka rAjA temanI putrI malIkumArI keIne paNa Apaze nahi. jitazatru pramukha cha e cha rAjAe potapotAnAM dUtanI vAta sAMbhaLIne krodhathI dhamadhamI uThayAM ke aha! kuMbhaka rAjAe ApaNuM haDahaDatuM apamAna karyuM ! ApaNAM tenuM paNa ghora apamAna karyuM te amAre cha rAjAoe ekatrita thaIne tenI sAme yudhdha karavuM joIe. A vicAra karIne potapotAnAM te eka bIjA rAjA pAse mokalyA. ane e tenI sAthe saMdeza mokalAvyo ke " levAnufor zabda troi tU gamana samayamAM je " he devAnupriye ! ApaNAM cha e rAjAnA dUte eka ja vakhate mithilA nagarImAM kuMbhaka rAjAnI pAse mallIkumArInI mAMgaNI karavA mATe gayA hatAM. tyAM temaNe ApaNu dUtone satkAra ke sanmAna kaMI
Page #903
--------------------------------------------------------------------------
________________ cer zarA lekhara karyuM nathI ane temane apamAnita karIne potAnA mahelanAM pAchalA nAnA daravAjethI kADhI mUkyA che. A rIte karIne temaNe ApaNuM jevuM tevuM apamAna karyuM nathI. ApaNe paNa rAjA chIe. ApaNAthI evuM apamAna sahana karIne besI rahevAya nahi. te ApaNe badhAe te apamAnane badale levA mATe kuMbhaka rAjAnA rAjya upara AkramaNa karIne temane harAvIe. kuMbhakarAjA sAthe yuddha karavA nIkaLelA cha rAjAo" A pramANe che rAjAoe vicAra karyo ane sahue ekamata thaIne nirNaya karyo ane jitazatru Adi cha e rAjAo nAna karIne yuddhamAM javA mATenAM zastro ane bakhtara vigere sAdhanothI sajaja thayA. temanI nagarImAM yudhanAM raNazIMgA phUMkAvA lAgyA. senApatio paNa senAnI sAthe sajaja thayA. tyArabAda rAjAe hAthI upara savAra thayAM ane moTA hAthIo, ghoDA, ratha, ane bahAdUra yodhdhAonI caturaMgINI senA sAthe laIne potapotAnAM nagaranI bahAra nIkaLyA. te rAjAone temanA chatradhArI nokarIe keraTaMkanA puSponI mALAvALuM temanA upara chatra dharyuM hatuM. cAmara vIMjhanArA nokare temanA upara sapheda cAmare vIMjhatA hatAM. zUrA sinike potAnAM mahArAjA vijaya prApta kare tevA zubha ane vIratAbharyA zabdothI senAne zUrAtana caDhAvatAM hatAM. vijaya sUcavanArA maMgala vAjiMtronA dhvani thavA lAgyA. ane zubha zukana joIne dareka rAjAo potAnI Rdhi pramANe sainya laIne potapotAnA nagaramAMthI bahAra nIkaLyA ane badhA pote nizcita karelA eka sthAne bhegA thaIne mithilA nagarI, tarapha javA ravAnA thayA. baMdhuo ! vicAra kare. A saMsAramAM manuSyane mAna-apamAnanA kAMTA keTalA khUMce che ! kuMbhaka rAjAe apamAna karyuM te cha rAjAo tene badale levA mATe yudhe caDhayA. A yuddhamAM keTalA jIvonI hiMsA thaze, keTalAM marAze ! tene vicAra na karyo. apamAnane kAraNe A rAjA yudhdha karavA jaI rahyA che paNa temanuM bhAvi juduM sarjAze. A cha rAjAo mithilA tarapha jaI rahyA che te vAtanI kuMbhaka rAjAne khabara paDI ke meM je che tenuM apamAna karI temanA rAjAone mallIkumArI, ApavAno InkAra karyo che te vairane badale levA cha rAjAe meTuM sinya laIne mArI sAthe yuddha karavA AvI rahyAM che. eTale kuMbhaka rAjAe potAnA senApatine bolAvyA ne A pramANe kahyuM. kuMbhaka rAjAe karelI taiyArI: "famri ma revAzudigvA ! thAya vAva karevi nAveda jJAgha prApiwiti" he devAnupriye! tame jaldI ghoDA, hAthI, 2tha ane bahAdUra yodhdhAovALI caturaMgINI senA taiyAra karo. ane pachI mane khabara
Page #904
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara Apa. kuMbhaka rAjAnI AjJA thaI ke senApatie kahyuM che hajura. ema kahIne senAne sajaja karavA mATe gaye. jema cAtaka pakSI varasAdanAM pANI adharathI jhIle che tema kuMbhaka rAjAnA senApatie temanI AjJA jhIlI lIdhI. e senApatio ane pradhAne temanA rAjAnI AjJAmAM vaphAdAra hatAM. pitAnA rAjAne prasanna rAkhavA mATe senApati temaja pradhAnone rAjAnA eka ja avAje pratijJAnuM pAlana karavuM paDe che, te Atma kalyANa karavA mATe ziSyoe gurUnI AjJAnuM pAlana karavA mATe keTaluM tatpara rahevuM joIe ! vinayavaMta mekSanA Icchaka ziSya gurUnI AjJA taheta karIne vadhAvI le che. eka vakhata maharSi vyAsa ghaNAM ziSya parivAra sAthe pharatAM pharatAM janakavidehInI mithilA nagarImAM AvI pahoMcyA. je jagatanI jaMjALa cheDIne jogI bane che tene jagatanI paravA detI nathI. vyAsa kaSi Atma bhAvanI mastImAM lanArAM hatAM. vyAsajI mithilAmAM padhAryA tethI janakarAjAne khUba AnaMda thaye. temane vaMdana karI satkAra sanmAna karIne kahyuM-ApanA punita pagalAM thatAM Aje mArI nagarI pAvana banI che. have Apane eka vinaMtI karuM chuM ke Apa jyAM sudhI mArI nagarImAM rahe tyAM sudhI dararoja mane temaja mArA prajAjanone upadeza Apaje. vyAsajIe rAjAnI vAtane saharSa svIkAra karyo. ane dararoja temanA nivAsasthAne satsaMga ne upadeza thavA lAgyA. janaka rAjA AtmajJAnanA pyAsI hatA. jyAM temane AtmAnI, satsaMganI vAta sAMbhaLavA maLatI tyAM deDIne jatA. dehamAM vasavA chatAM videhI dazAne anubhava karatA hatA. maharSi vyAsa paNa rAjAnI jijJAsA joIne jyAM sudhI rAjA na Ave tyAM sudhI upadeza zarU karatAM na hatAM, e Ave pachI zarU karatAM. zarUAtamAM te zi kaMI bolyA nahi. eka divasa evuM banyuM ke janaka rAjAne AvatAM moDuM thayuM. vyAsajIe paNa upadeza ApavAnI zarUAta karI nahIM. tyAre ziSya kahevA lAgyA gurUdeva! A saMsAramAM te dareka jagyAe sattA ane saMpattinuM bahumAna thAya che paNa Apa jevA pavitra saMtane sattAnI zehamAM taNAtAM joIne amane te khUba Azcarya thAya che. tyAre vyAsajIe kahyuM tame zA mATe ema kahe che ? ziSyoe kahA sAheba ! e te dIvA jevI vAta che ke jyAM sudhI janaka rAjA AvatAM nathI tyAM sudhI Apa upadeza ApavAnI zarUAta karatA nathI. e Ave pachI ja zarU thAya che. tethI nakkI thAya che ke Apa jevA maharSi paNa sattA ane saMpattine mahatva Ape che. je ema na hoya te upadezanI zarUAta thaI hota. vyAsajIe ziSyone kahyuM tame zAMti rAkhe. rAmaya Avye huM tamArA praznano uttara ApIza. A banAva banyA pachI thoDA divasa bAda vyAsa upadeza ApI
Page #905
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 zAradA zikhara rahyA hatAM. zrotAjane sAMbhaLavAmAM taraboLa hartA. te samaye vyAsajIe temanAM gabaLathI rAjamahelamAM Agane dekhAva karyo. cAre tarapha hAhAkAra macI gaye. loko bUmo pADavA lAgyA. A sAMbhaLIne zrotAjanonAM mana caMcaLa banI gayA. sau vicAra karavA lAgyA ke ghaNI moTI Aga rAjamahelamAM lAgI che. hamaNAM AkhI nagarImAM phelAI jaze. A vicAra AvatAM zrotAjane uThIne ghara tarata ravAnA thaI gayA. vyAsajInA ziSya paNa vicAra karavA lAgyAM ke ApaNI jhoLI, kamaMDaLa, daMDa ne be kapaDAM badhuM baLI jaze te zuM karIzuM ? ema vicAra karI ubhA thayAM ne pitAnA kamaMDaLa, jhoLI ne daMDa badhe sAmAna potAnI pAse laIne besI gayA. badhAM uThayA. paNa janaka rAjA te Aga lAgatAM pahelAM jevA zAMtithI beThAM hatAM tema besI rahyA. temanA mukha upara gabharATanuM nAma nizAna na hatuM. AvA prasana citte beThelAM janaka rAjAne vyAsajIe kahyuM- he mahArAjA ! sauthI pahelAM tamArA mahelamAM Aga lAgI che chatAM tame zAMtithI kema beThAM che ? jarA tapAsa te kare. tyAre janakarAjAe kahyuM gurUdeva ! huM te mArA mahelamAM AnaMdathI beThe chuM. mAruM je che te badhuM mArI pAse che. mAru kaMI baLatuM nathI. mithilA nagarI ke mahela mArA nathI. pachI mAre zI ciMtA janaka rAjAnI vAta sAMbhaLIne vyAsajInA ziSya ekabIjAnA moDhA sAmuM jovA lAgyA. paNa temanI gUDha vAta samajI zakyAM nahi. tyAre vyAsajIe kahyuM ke mArA ziSyo ! sAMbhaLe. janaka rAjAnA mahelamAM Aga lAgI chatAM temanA manamAM ke cittamAM vyagratA ke caMcaLatA AvI nathI. e te zAMta citta Atmika AnaMdamAM magna rahyA rAjamahela baLavA chatAM, ne tame sAdhu hovA chatAM tamArA kamaMDaLa, daMDa ne jhoLI levA uThIne deDiyA. tame samajI le ke janaka rAjA ATale saMpattivAna, sattAdhIza ane mahAna sukhamAM rahevA chatAM anAsakta bhAvathI rahe che. have tamane samajAyuM ! sAco tyAga tene che. . have kuMbhaka rAjAnI AjJA thaI ke caturaMgINI senA taiyAra kare. eTale tarata senApatie sinya sajaja karIne rAjAne samAcAra ApyA ke ApanI AjJA pramANe sainya taiyAra che. caturaMgINI senA taiyAra thaI gayA bAda kuMbhaka rAjAe sanmAna karyuM. tyAra pachI aru, zastra, kavaca, bakhtara vigere yuddhanA sAdhane zarIra upara dhAraNa karIne sajaja banyA ane mukhya hAthI upara beThA. rAjAne hAthI upara beThelA joIne chatradhArIoe temanA mAthe keraMTa puSpanI mALAthI zebhatuM chatra dharyuM. cAmara DhALanArAe cAmara DhaLavA lAgyA. A rIte meTA hAthI, ghoDA, ratha vigere temaja caturaMgINI senA sAthe laIne yuddha mATe pUrI taiyArI sAthe mithilA nagarInI vaccenAM rAjamArge thaIne nagarInI bahAra nIkaLyA, ane videha janapadanI vacce
Page #906
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara jyAM peAtAnA dezanI hada hatI tyAM paheAMcyA ne chAvaNI nAMkhI. tyAra khATTa jitazatru pramukha cha e rAjAonI rAha jotAM yudhdha mATe kammara kasIne tyAM rokAyA. paNa kuMbhaka rAjA peAtAnA rAjyanuM rakSaNa karavA mATe duzmanA caDhI Ave te pahelAM pAtAnA dezanI sarahada upara paheAMcI gayA. haju cha rAjAo te ghaNAM dUra khabara maLyA ke cha rAjAo yudhdha mATe Ave che eTale yudhdhanI pUrNa taiyArI karIne sarahada upara pahAMcI gayA. kAraNa ke peAtAnu rAjya peAtAne vahAlu hAya che. dareka rAjAo peAtAnA rAjyane AkhAda rAkhavA mATe Icche che. svataMtratA Icche che paNa peAtAnAM dezanI barabAdI ke parataMtratA IcchatA nathI.te rIte jJAnI bhagavaMtA kahe che huM cetana ! tAre tArI svataMtratA prApta karavA mATe karAjA sAthe yudhdha khelavA agAuthI taiyArI karavI paDaze. khAMdhelA kAM uyamAM Ave te pahelAM tene sAmane karavA tyAga, saMcamanA zasrothI sajja thaIne sAvadhAna ane. sAmAnya purUSAthathI kazatruo haNAze nahi. dravya saMgrAma mATe rAjAone ATalI taiyArI karavI paDe che teA ka zatruo sAthe saMgrAma karI tenA upara vijaya meLavavA mATe te keTalI taiyArI karavI joI e ! jitazatru Adi cha rAjAo jyAM ku Mbhaka rAjA rAha joI ne rahyA hatAM tyAM AvI pahoMcyA ane temanI sAthe yudhdha zarU kayu. ku Mbhaka rAjA pAse sainya te ghaNuM hatuM. paNa jyAM cha cha rAjAonuM sainya hAya tyAM ekanuM zuM gajuM ? chatAM sau AzAvAdI hAya che. khUba hiMmatapUrvaka zUravIra khanIne cha rAjAnI sAme laDavA lAgyA. game teTalI hiMmata kare paNa cha rAjAonAM sanya AgaLa temanuM sainya capaTI jeTalu dekhAvA lAgyuM. hAthIvALA hAthI upara, gheADAvALA gheADA upara, rathavALA rathamAM esIne yudhdha karavA lAgyA. khUba mATe jaMga jAmyA, temAM jitazatru pramukha cha rAjAoe ku Mbhaka rAjAnA keTalAMka zUravIra ceAdhdhAone jAnathI mArI nAMkhyA. keTalAMkane khUba mAra mArIne adhamUA karyAM, keTalAMkane bhAlA-talavAra vaDe ghAyala karyAM, ane chevaTe temanA rAjyanAM cinho je chatra ane dhvaja hatAM tene ratha uparathI nIce pADI nAMkhIne chedI nAMkhyA eTale kuMbhaka rAjAnA sainyamAM khUba gabharATa chavAcA. ghaNAM sainika marAyAM ane khAkI rahyA te vicAra karavA lAgyA ke have game teTalI hiMmata karIe paNa A meTA lazkaranI sAme TakI zakIe tema nathI. ema mAnIne maraNanAM DarathI khAkI rahelu sainya cAre dizAmAM bhAgI gayuM. sainya bhAMgI paDavAthI hatAza thayela kuMbhaka rAjA" :- sainyanA AdhAre rAjA laDI zake che. peAtAnuM sainya chinnabhinna thaI jatAM kuMbhakarAjAnI hi'mata bhAMgI gaI. je pAMkhanA AdhAre pakSI AkAzamAM uDDayana karI zake che te pAMkhA kapAI jAya 113. pha
Page #907
--------------------------------------------------------------------------
________________ cke zAradA zikhara tA pakSI uDI zake * nA. '. te jIvatu chatAM marelA jevu khanI jAya ne ? te rIte rAjA pote hAryA nathI paNa hArelA jevAM nibaLa banI gayA. pAtAnA manamAM thaI gayuM ke huM cha e rAjAo vaDe hata eTale haNAyA. mArA kaMIka ceAdhdhAe mAryA gayA, khAkI rahelA nAzI gayA ne mArA rAjyanAM cinhA je chatra, dhvaja vigerene paNa A leAkeAe chedI nAMkhyA ne A khicArAM ghaNAM sainike ghAyala thaIne paDayA che. A sthitimAM zatrunA sainyane huM jItI zakuM tema nathI. A rIte peAtAnAM prANu AphatamAM phasAI gayAM che ema samajIne AtmabaLa ane sainyabaLa rahita manelAM teo taddana nirutsAhI thaI gayA. eTale jhaDapabhera vegayukta cAlathI mithilA tarapha ravAnA thayA. tyAM AvIne mithilA nagarImAM praveza karIne nagaranAM badhA daravAjAo temaNe khaMdha karAvI dIdhA. kAraNa ke daravAjA khullA hAya teA zatruo nagarImAM praveza karI jAya. eTale zatruonI khIkathI AvavA javAnAM mArgo rAkI peAtAnI nagarInI rakSA karavA mATe tatpara banyA. have kuMbhaka rAjAnI hiMmata bhAMgI gaI che. zatruo nagarI upara caDhI Avaze te vakhate zu IlAja karavA, temanA upara kevI rIte vijaya meLavavA tenI ciMtAmAM rAjA magna banyA che. have cha rAjAone khakhara paDaze ke kuMbhaka rAjA chAnAmAnAM chaTakI gayA che. eTale teo zu' karaze ? ahI daravAjA baMdha karyo che. have zu khanaze, kuMbhaka rAjA daivI rIte jItaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : rUkSmaNInA dilamAM lAgelA AghAta : satyabhAmAnI dAsIe vAjatI, gAjatI, hasatI, DhAla nagArA vagADatI nIkaLI. lAkAe pUchyu ke zu che? tyAre kahe che ame rUkSmaNInuM mAthuM muMDavA jaIe chIe. AthI leAkeA paNa raDI paDayA. ahai ! nirdoSa ne pavitra rUkSmaNI rANInuM vinA pracAjane satyabhAmA mAthuM muMDaze. rUkSmaNIe dUrathI satyabhAmAnI dAsIonuM TALu Avatu joyu... ke AMkhamAMthI ceAdhAra AMsu vahevA lAgyAM. A vakhate pelA seALa varSonA tapasvI munirAja kezarIyA lADu vAparI tyAM ubhA hatA. temaNe rUkSmaNIne raDatI joIne pUchyu... huM mAtA! hamaNAM tA tuM kevI AnaMdamAM hatI ne kSaNamAM tane A zuM thaI gayu? tuM zA mATe rahe che? have tArA raDavAnA divaseA gayA. je hAya te mane kahe. rUkSmaNIe duHkhita dile sarva vAta munine kahI saMbhaLAvI. vAta pUrI thatAM tenA mukhamAMthI kALI cIsa nIkaLI gaI. arere.... dIkarA! tuM kayAM saMtAI gayA che? tane tArI mAtAnI dayA nathI AvatI ? Aja sudhI tArI AzAmAM ne AzAmAM jIvatI rahI. tuM AvyeA nahi ne have mArA vALa utaraze. AnA karatAM huM pahelAM marI gaI hAta te sAruM thAta. he bhagavAna! mane nAradajIe ApanA vacana pramANe AzvAsana ApyuM hatuM. e nAradajI paNa hamaNAM te dekhAtA nathI. bhagavAnanAM vacana mithyA thAya nahi paNa
Page #908
--------------------------------------------------------------------------
________________ ikk zikhara zAradA nAradajIe mane jIvADavA mATe khoTuM te nahi kahyuM hoya ne ? he nAradajI ! tame kAM saMtAI gayA che ? pradyumnakumAra tA badhuM jANe che eTale manamAM ne manamAM hasavA lAgyuMA ke huM mAtA ! tane kyAM khakhara che ke tArI putravadhuone laIne vimAnamAM beThA che. rUkSmaNI muni sAthe vAta kare che paNa bahAra ubhelu TALuM teA mana phAve tema zarama cheADIne khele che. huM rUkSmaNI ! jaldI tamArA vALa utAravA taiyAra thAe. jIA, satyabhAmAnI sAme kelA hArI gayA ? dAsIenA ekeka vacana khANanI mAphka rUkSmaNInI chAtImAM bheAMkAvA lAgyA. te vilApa karatI kahe che arere... dIkarA ! tuM na AbyA tyAre mAre AvA vacana sAMbhaLavA paDe che ne ? tuM samaya para AvI gaye hAta tA A badhuM taiYAna na thAta. have mArA vALa utarI jaze pachI tuM Ave te ya zu' ne na Ave te ya zuM? have huM jIvavAnI nathI. mArA tane maLavAnAM maneratha manamAM rahI gayA. A pramANe rUkSmaNI karUNa vilApa karavA lAgI. "pradhamnakumAre karelI mAyA" : tyAre sAdhunA rUpamAM rahelA pradyumnakumAre kahyuM. huM mAtA ! tuM sheja paNu raDIza nahi. tArA dIkarA je kAma karata te huM karIza. huM tArA dIkarA chuM ema samajI le ne! (hasAhasa) tuM zAMti rAkha. dIkarA maLaze ne tArA vALa paNa raheze. munie rUkSmaNIne aMdaranA rUmamAM besADIne rUpa badalI AbehUba rUkSmaNI banI gayA ne kahe ke mahune ! Ave. tamArI rANInI AjJA pramANe mArA vALa utArA. huM arIsAmAM joIza. AvA vacanA sAMbhaLIne satyabhAmAnI dAsIe Azcaya cakita khanI gaI. zuM rUkSmaNInI udAratA che! zu' enI kSamA che! Aje ApaNe enuM mAthuM muMDavA AvyA che chatAM te hasatAM cahere pAte paTTarANI hAvA chatAM ApaNane melAve che. AvA pavitra ne gaMbhIra mahArANIne ApaNe ALakhyA nathI. jyAre ApaNI satyabhAmA teA krodhathI dhamadhamatI ne pUrNa abhimAnI che. rUkSmaNInI saraLatA AgaLa dAsIee zIra namAvI dIdhA, ne khelI mahArANI sAheba! amane mApha karaje. amane A kArya gamatuM nathI paNa amArI svAmInInI AjJA thatAM na chUTake karIe chIe. rUkSmaNInA rUpamAM rahelA pradyumnakumAre kahyuM- baheneA ! tamArA upara huM kadI paNa krodha karIza nahi. tamArI rANI rAjI thAya tema kareA. vALaMdanI srIe have rUkSmaNInA vALa utAratI jAya che ne thALamAM jhIlatI jAya che. tyAre khIjI khAjI vidyAnA khaLathI pradyumnakumAre dAsIonAM nAka, kAna, ane vALa kApI lIdhA, ne badhAne mAthe muMDana karI nAMkhyuM. paNa koIne khabara paDI nahi. sau rUkSmaNInI saraLatAmAM premamAM mukhya banI gayA che. have enI prazasA karatAM thALImAM vALa laI ne hu bhera jAya che. rastAmAM leke tene joIne mazkarI karaze ne satyabhAmA hRdayathI kevI khaLI uThaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #909
--------------------------------------------------------------------------
________________ manoradA vikhara have bhAI zrI prItamabhAI tathA kusumabahena AjIvana brahmacarya vrata aMgIkAra kare che temane AlecanA tathA paccakhANa vidhi karAvavAmAM Ave che. prItamabhAInu` bhASaNa : huM ApanI samakSa e zabda eTalu chu. mArA jIvananA palTA thayA hAya te pU. mA. pra. viduSI zAraDhAbAI mahAsatIjInA pratApa che, meM temanA vAlakezvaranA cAra mahinAnA vyAkhyAna sAMbhaLyA tenA pratApe Aje mAru AkhuM jIvana badalAI gayu che. mArA gherathI svAmInArAyaNa dhama vALA che. paNa pU. mahAsatIjInI jAdubharI, AtmAne jagADatI joradAra vANIe gharanA badhA mANusAnA jIvanapalTe karAvyeA che. pU. mahAsatIjInA huM jeTaleA AbhAra mAnu teTaleA Ache che. pU. mahAsatIjInA vyAkhyAnanA pustake vAMcIne mArA jevA ghaNAM jIvA dharma pAmyA che. huM Aje hu anubhavuM chuM. pU. mahAsatIjInA vyAkhyAnanA pustaka A varSa ghATakeApara zrI saMgha daza hajAra prata bahAra pADe che. kharekhara AthI ghaNAM jIvA dhama pAmaze. vAlakezvaramAM dAnavIra maNIbhAI zAmajI vIrANInI sahAyathI zAradA sAgaranI sAta hajAra prata bahAra paDI chatAM Aje maLatI nathI. dhanya che ghATakApara saMghanI bhAvanAne ke teo daza hajAra pustakA bahAra pADavAnA che. me. ApanA samaya lIdhA te badala kSamA mAMgu chuM. Ji vyAkhyAna na. 98 AsA vada 13 ne budhavAra tA. 20-10-76 AtmA cetana che ne karmo jaDa che. e jaDa hovA chatAM cetana evA AtmAne herAna kema kare che ? tenuM eka ja kAraNa che ke AtmA mAhune vaza thaI nekanA sAmrAjya nIce dabAI gayeA che. tethI tene potAnI zaktinA khyAla AvatA nathI. A karmo dravya karmo che. e dravya kama nI jaDa jo koI hoya teA bhAva kama che. bhAva kama eTale rAga ane dveSa. uttarAdhyayana sUtranA 32 mA adhyayanamAM bhagavaMte kahyuM che ke "roya Dhoso vi yammIya " rAga ane dveSa e ane karmanAM bIja che. nAnakaDA khIjamAMthI mATuM vRkSa thAya che ne ? eTale jyAM sudhI rAga ane dveSa rUpI bhAvaka nAbUda nahi thAya tyAM sudhI dravyakama AtmAne kanaDagata karavAnA che. mATe jo sAcuM sukha meLavavu hoya teA evI laganI lagADA ke mArA purANA karmone jaldI khapAvuM ne navA kama na baMdhAya te mATe satata upayega rAkhu.. sukha teA darekane joI e che paNa kema khAMdhatI vakhate jIva khyAla nathI rAkhatA ke huM ke khAMdhuM chuM te mAre ekalAne bhAgavavA paDaze. karmanA udaya thaze tyAre kAI bhAgIdArI karAvavAnuM nathI,
Page #910
--------------------------------------------------------------------------
________________ (01 zAradA khare karmane kAyado aTala che. atyAra sudhI banyuM nathI ke karma bhogavavAmAM kaI e bhAgIdArI karI hoya ne banaze paNa nahi. karma te je kare che tene bhegavavA paDe che. zubhAzubha karma anusAra jIvane zubhAzubha gati maLe che. narakamAM jAya tyAre tene kevI sajA bhogavavI paDe che ! paramAdhAmIo tADana, mADana, chedana-bhedana kare che. bhaDabhaDatI agnimAM nAMkhe che. te samaye nArake ke karUNa kalpAMta kare che. te samaye keI tene duHkhamAM bhAga paDAvavA te nahi paNa duHkhamAM dilAso devA paNa keI jatuM nathI. narakanAM duHkho pratyakSa dekhAtAM nathI paNa tiryaMcane te pratyakSa dekho che ne ? bicArA tiryaMcane parAdhInapaNe keTalI bhUkha-tarasa veThavI paDe che. keTale be upADa paDe che. kyAreka kasAInA hAthe kapAvuM paDe che. AvA dArUNa khe tiryaMca gatimAM bhogavavA paDe che. kadAca tame kaho ke devalokamAM sukha che paNa e sukha bhautika che AtmAnuM sukha nathI. manuSyamAM paNa keIne dhananuM, keIne saMtAnanuM duHkha che. keInuM zarIra sAruM nathI. keI saMpUrNa sukhI nathI. pUrNa sukha sidhdha bhagavaMtane che. tyAM duHkhane aMza paNa nathI. ane te sukha AvyA pachI kadI javAnuM nathI tevuM ekAMta ane zAzvata sukha temane che. AvA zAzvata sukhane jIva kema pAmI zaktA nathI? tenuM eka ja kAraNa che rAga ane dveSa karIne jIva vividha prakAranAM karmo bAMdhe che. paNa vicAra kare. sukha ane duHkha zuM che? jIvane padArtha meLavavAnI jhaMkhanA jAge eTale duHkhane prAraMbha thaze. kAraNa ke jyAM IcchA che tyAM duHkha che. jenI IcchA dUra thaI te sukhI che. anAdi kALathI jIva udhama karato Avyo che. keI paNa jIva udyama vinAne nathI. paNa tenI rUcI bhinna bhinna hoya che paNa saravALe mata eka hoya che. jema cepaDAmAM khAtAM ghaNuM hoya che paNa tene saravALe eka hoya che. tema jagatamAM cha judA judA prakAranI rUcIvALA hoya che. chatAM darekanI jhaMkhanA eka hoya che. te jhaMkhanA kaMI? tame samajI gayAM ne? sukhanI. duHkha kema jAya ne sukha kema maLe e darekanI AkAMkSA hoya che. ane e sukha mATe purUSArtha kare che. chatAM sukha maLatuM nathI ne duHkha TaLatuM nathI. have tamane samajAya che ke sAcuM sukha AtmAnA gharamAM che. eka vakhata eka ziSya gurUne prazna karyo ke he gurUdeva ! A jagatamAM ghaNAM manuSya zAstranuM vAMcana kare che. zravaNa ne manana kare che. ta5 japa vigere kriyAo kare che chatAM temane AtmajJAnanI prApti kema nathI thatI? tyAre gurUe kahyuM ziSya ! samaDI AkAzamAM ghaNe uMce sudhI uDe che paNa tenI dRSTi te A pRthvI upara kyAM mAMsane lece paDe che te tarapha hoya che. e game teTalI uMce javA chatAM mAMsanA locAne zedhatI hoya che. tema mAnava game teTalAM zAstronuM zravaNa, manana,
Page #911
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92. zAradA zikhara ciMtana kare, tapa japa kare paNa tenu lakSyabiMdu kaMcana ane kAminIne meLavavA mATe hoya te Atmika jJAna kyAMthI maLe ? ajJAnanAM timira TaLe teA Atmika prakAza maLe. ajJAnanA aMdhakAramAM Atmika jJAnanA prakAza DhaMkAI gayA che, viveka visarAI gA che tenA kAraNe jIva jemAM sukha nathI temAM sukha mAnIne tene sAcavavAmAM paDI gayA che. je vastu sAthe nathI AvavAnI tene meLavavAM mATe keTalAM karmo kare che! paNa khakhara nathI ke sAcuM sukha tyAgamAM che. saMsAra sukhane svAda chUTe te tyAganA sukhaneA svAda mANI zakAya ne ? kIDI tenA mADhAmAMthI mIThAnI kaNI kADhe nahi te sAkaranA DuMgarA upara rahevA chatAM sAkaraneA svAda kayAMthI mANI zake ? tema je jIvAe sa'sAranA sukhane sAcuM sukha mAnI lIdhu hoya ne temAM racyApacyA rahetA hoya ta pachI tene Atmika sukhanI anubhUti kyAMthI thAya ? mATe mArI te tamane bhalAmaNu che ke tame je sAdhanA kareA te AtmAnA lakSe kare. tame tamArA gharanu jeTalu dhyAna rAkhA che tethI adhika AtmAnuM lakSa rAkhA. jema mAtA gharanuM kAma karatAM peAtAnA vahAlaseAyA putranuM dhyAna rAkhe che tema tame saMsAranI pravRtti karatAM hai| chatAM AtmAnu dhyAna rAkheA ke mAre| AtmA viSaya kaSAyamAM joDAI ne kama khaMdhana nathI karatA ne ? huM' je kAMI pravRtti karu' chuM' te mArA AtmAnA hita mATe karuM chuM ke ahita mATe ? agara teA huM je pApamaya pravRtti karI rahyo chuM te pApa kAnA mATe karu chuM ? pApa karIne huM kyAM jaIza ? AvA jo vicAra AvatA hAya tA kAIka divasa paNa AtmA pApa karatAM pAchA pharaze. ane Ave! vicAra na AvatA hoya te samajI lejo ke catuti saMsAramAM bhamavAnuM che. khaMdhue ! manane zAMta karI ekAgra citte uparAkta vicAra karavAmAM Avaze tA jarUra aMtaramAM prakAzanu tejakiraNa jhaLahaLI uThaze. AtmarUcI jAgatAM parama sukhanI jhaMkhanA thaze. mAru' parama sukha kayAM che ne huM kayAM zeAdhI rahyo chu N tenuM bhAna thaze. sukha bhayu" che mArA aMtaramAM ne zeAdhI rahyo chuM khahAra teA kayAMthI maLe ? samaje. bahAranA sa'sAra manamAM apara'pAra bharelA che eTale te ubharAyA kare che. tene rAkayA sivAya cittamAM ekAgratA AvavI muzkela che. AtmAnI anaMta zakti najIvA saMsAranA sukhAmAM veDaphI nAMkhavI te mUrkhAInuM kAma che. AjanA mAnavI potAnI anaMtazaktine mATe bhAge indrionA viSayAnu poSaNa karavAmAM khacI rahyo che. AtmasAdhanA karavAmAM enuM citta lAgatuM nathI. khicAre phrAIka divasa vyAkhyAnamAM AvIne bese tA jhekA AvavA mAMDe che. ane ghera jaI uMghavA prayatna kare che tyAre tenu mana ciMtAnA cakaDALe caDhI jAya che. karmonI gati
Page #912
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kevI gahana che ke jyAM AvIne jAgavAnuM che tyAM ene uMgha Ave che uMghavAnA samaye ciMtAnA cakkaramAM aTavAI jAya che. Aje hajAramAM 99 mANasenAM mana ThekANe nathI. savAranAM uThe tyArathI ciMtAne tAja paherIne bahAra nIkaLe che. te rAtanA sUve tyAre tenA mAthAnA vALa vikharAya che paNa tenA magajamAMthI ciMtA vikharAtI nathI. chevaTe e ciMtA mAnavIne svapnamAM paNa satAve che. A rIte ciMtAmAM mAnava rAta divasa pasAra karI amUlya jiMdagI pUrI kare che. jeTalA pugalanAM pathArA vadhAratAM jaze teTaluM mana temAM rokAyeluM raheze. pachI dharma-zravaNamAM ne prabhunA smaraNamAM mana kyAMthI joDAya ? pudgalane moha jIvane dharmathI chuTe pADe che. bhale ne tame ahIM AvIne beThAM paNa mana dUgalanA pathArAmAM ramatuM haze. A pudgalane rAga jIvane dago denAra che. pudgalanI vicitratA joIne jJAnI purUSae vicAra karyo ke pudgala ApaNane game tyAre ne game tema nacAve che to have tenA nacAvyA ApaNe nAcavuM nathI. kharekhara, pudgalanI bhAgIdArInA kAraNe AtmA hIna ane dIna banI gayuM che mATe ene rAga cheDIne AtmasAdhanAmAM joDAI karmanA baMdhanathI AtmAne mukta karI zAzvata sukhane svAmI banAvavA purUSArtha kare. mallInAtha bhagavAnane adhikAra cAle che temAM kuMbhaka rAjA bhAgI gayA. A vAtanI cha e rAjAone khabara paDI eTale jitazatru Adi cha e rAjAo sarahada uparathI mithilA nagarI tarapha AvyA. ne cAre bAju ghere nAMkhe. eTale bahAra hatAM te bahAra rahI gayA ne je aMdara hatAM te aMdara rahyA. kuMbhaka rAjAne khabara paDI ke mArI nagarIne duzmane e cAre taraphathI gherI lIdhI che tyAre temanI ciMtAne pAra na rahyo. ahe! cha cha rAjAo mArA upara tUTI paDyAM che ne huM te eka chuM. mAruM sainya veravikhera thaI gayuM. have huM zuM karIza? A rIte ciMtAtura banIne pitAnA maMtrIo sAthe pitAnI khAnagI sabhAmAM zreSTha siMhAsana upara jaIne beThAM. ane e rAjAone kema chatavA? te mATe kevI rIte laDavuM te vicAra karavA lAgyA ane ISTasiddhi karanArA upAyathI zatruone kema harAvavA te vAta upara vicAraNA karI temaja autpAtikI, vainAyikI, kArmikI ane pariNAmika budhiothI maMtrInI sAthe besIne vAraMvAra A samasyA upara maMtraNa karI paNa evI gaMbhIra paristhitimAM teo mUkAI gayAM hatAM ke temane ISTasiddhine keI upAya sUjha nahi tyAre duHkhI thaIne ArtadhyAna karavA lAgyA. kuMbhaka rAjA zUnamUna banIne beThAM che. temanA manamAM eka rAjya jaze eTalI ja ciMtA nathI. paNa sAthe e ciMtA che ke A cha rAjAoe mArI putrInI mAMgaNI
Page #913
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAratA dikhara karI hatI ne meM gusse thaIne nA pADI tenA kAraNe mArI sAme laDavA AvyA. have te mane jItI leze ane mArI kuMvarI mATe jhaghaDe karaze te huM mArI putrI kene ApIza? zuM karavuM ? aneka prakAranI ciMtAnA cagaLe temanuM mana cavyuM hatuM. kahevata che ne ke mANasane mAthe ati ciMtA Ave tyAre tenI caturAI naSTa jAya che. tenuM lehI baLI jAya che ne tenuM rUpa-teja paNa haNAI jAya che. tene kaMI sUjhatuM nathI. kuMbhaka rAjAnI paristhiti paNa AvI thaI gaI ane te lamaNe hAtha daIne beThAM hatAM. imaM ca Na mallI videha rAyavarakannA pahAyA jAva bahUhiM khujjAhi parikhuDA jeNeva kuMbharAyA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA kuMbhagassa pAyaggahaNa kareha / - kuMbhaka rAjA ciMtAgrasta hatAM te samaye videha rAjAnI zreSTha kanyA mallIkumArI snAna karI sArA vastrAbhUSaNe paherI ghaNI kujA (vaka saMsthAnavALI) dAsIonI sAthe kuMbhaka rAjAnI pAse gaI ne pitAnA pitAjI kuMbhaka rAjAnA caraNomAM paDI namana karyuM. paNa A samaye kuMbhaka rAjA eTalA badhA vyagra cittavALA hatAM ke temanI vahAlI putrI mallIkumArI temanI pAse AvI pagamAM paDI tyAre tene Adara satkAra karyo nahi. rAjAne e khabara paDI ke mallIkumArI AvI che paNa atyaMta ciMtAtura hevAnA kAraNe sAva mauna besI rahyA. pitAne ciMtAtura joIne malIkumArIe pUchayuM ke he pitAjI! huM pahelAM ApanI pAse AvatI tyAre Apa khUba harSathI mAro Adara karatAM hatAM. mane joIne Apa harakhAI jatAM ane mane premathI UMcakIne khoLAmAM besADatAM hatAM. paNa Aje Apa udAsa banIne ArtadhyAnamAM beThA cho ne khUba ciMtAtura dekhAo che tenuM kAraNa zuM? "pitAnI ciMtA dUra karavA batAvelo upAya" - mallIkumArInI vAta sAMbhaLIne kuMbhaka rAjAe kahyuM-parva ghaNu purA! tavA niyatUpamuhUM chaf di tUrA raMpariyA sela mA saiAtha kAva nigar ! he putrI ! jitazatru pramukha chae rAjAoe tamArI sAthe lagna karavAnI mAMgaNI karavA dUte mArI pAse mokalyAM hatAM. tyAre meM temanI mAMgaNIno svIkAra karyo nahi. temanA dUtanuM apamAna karIne mahelanI pAchaLanAM nAnA bAraNethI bahAra kaDhAvI mUkyA. eTale dUto pAsethI A vAta jANIne jitazatru pramukha che e rAjAo khUba gusse thayAM ne mArI sAthe yudha karavA AvyA. yudhamAM A pramANe banyuM ke have ApaNuM mithilA nagarane temaNe cAre taraphathI gherI lIdhI che. tenA pariNAme lokonI avarajavara baMdha thaI gaI che. leka nagarInI bahAra jaI zaktAM nathI. AvI bhayaMkara sthiti ubhI thaI che. . taraNa ahaM puttA tesiM jiyasatta pAmakkhiANa chaNhaM rAiNaM aMtarANi alabhamANe
Page #914
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 95 kAra zifhe putrI ! huM jitazatru pramukha cha e rAjAone kema harAvavA te mATe temanA chidro-denI mane jANakArI thAya te mATe lAga joI rahyo chuM. paNa atyAra sudhImAM temanAM eka paNa chidranI (khAmInI) jANa thaI nathI. ghaNAM upAyothI temane harAvavAnA meM vicAre karyA. autpAtikI vigere budhiothI maMtrIo sAthe vicAraNA karI paNa temane harAvavAnAM ke svAdhIna banAvavA mane eka paNa upAya jaDatuM nathI. tethI aneka prakAranA saMkalpa-vikalpa karate ArtadhyAnamAM tallIna banIne beTho chuM. * mallIkamArIe potAnA pitAnI vAta zAMtithI sAMbhaLI. malalIkumArI khUba DAhI ne vivekI dIkarI che. bhAvimAM tIrthakara banavAnAM che temanAmAM zuM khAmI hoya ? emaNe avadhijJAnathI jANI lIdhuM hatuM ke mArA pUrvanAM mitro mArA mATe zuM karaze? eTale temaNe agAuthI taiyArI karI lIdhI che. A to pavitra ne jJAnI putrI che paNa evAM ghaNAM dAkhalAM jevAM maLe che ke dIkarI DAhI hoya te mAtA pitAnI game tevI ciMtAmAM hoya te dUra kare che. (ahIM pU. mahAsatIjIe dhanapAla paMDita ane temanI putrI tilaka maMjarI ane rAjAnuM suMdara daSTAMta ApyuM hatuM. dIkarIe bApanI ciMtA kevI rIte dUra karI te khUba chaNAvaTathI samajAvyuM hatuM.) malalIkamArI kuMbhaka rAjAnI guNIyala, gaMbhIra, vivekI ane DAhI dIkarI che. teNe pitAnI vAta sAMbhaLIne kahyuM pitAjI! Apa bilakula ciMtA karaze nahi. huM ApanI ciMtA dUra karavAne eka upAya batAvuM chuM. he pitAjI ! tame jitazatru vigere che e rAjAomAM dareke dareka rAjA pAse ekeka gupta dUta ekAMtamAM mekale ane darekane A pramANe kahevaDAve ke huM tamane mArI zreSTha putrI malIkumArIne ApuM chuM. tema kahevA dareka te gupta rIte rAjAnI pAse mokale ane sAthe e kahevaDAve che te rAjAo sUryAsta thayA pachI saMdhyAkALanA samaye Ave. kAraNa ke te samaye mArgamAM nagarajanenI avarajavara ochI thavA mAMDI hoya. vahepAra dhaMdhA mATe gayelAM vahepArIo, nokarIyAte pAchA pharI pitapotAnA gharamAM vizrAMti levA beThAM hoya, vAtAvaraNa zAMta hoya, tyAre cha e rAjAone mithilA nagarImAM bolAve ane temane garbhagRhamAM je alaga alaga rUma banAvyAM che temAM cha e rAjAone alaga alaga rAkho. e rAjAo nagarImAM praveza karI gayA pachI mithilA nagarInA daravAjA baMdha karAvIne tame AtmarakSA-nagarInI rakSA karavA sAvadhAna thaIne raho. A pramANe mallIkumArInI vAta sAMbhaLIne kuMbhaka rAjAnI ciMtA ochI thaI. jema keI devAdAranuM devuM kaI bharI de ne AnaMda thAya tema rAjAne AnaMda thaze. 114
Page #915
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara have kuMbhaka rAjA mallakumArInI sUcanA mujaba kAma karaze ne tenuM pariNAma zuM Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : dAsIoe karelI rUkSmaNInI prasaMzA : rUkSmaNanA vALa laIne dAsIe jAya che. e badhIone nAka kAna vagaranI bUcI ane mAthe muMDI joIne loke te hasavA lAgyA. are! A te Dhola nagArA vagADatI rUkamaNInuM mAthuM muMDavA gaI hatI. tene badale emanuM mAthuM te muMDAvyuM. bhegA nAka ne kAna paNa muMDAvIne AvI lAge che. ema kahIne leke temanA sAmuM joIne hasavA lAgyA. tyAre e mAnavA lAgI ke ApaNe keTalA rUpALA lAgIe chIe? ApaNuM rU5 sauMdarya joIne loke khuza thaIne hase che. bIjuM ApaNe rUkSamaNInAM vALa utArI satyabhAmAnuM gaurava vadhArIne AvyAM chIe. tethI badhAM harSamAM AvIne hase che. satyabhAmAnI dAsIo ane sakhIo eTalI badhI harSaghelI banI gaI che ke te ekabIjAnA sAmuM paNa jatI nathI. ekabIjAnA sAmuM jue te paNa khabara paDe ke nAka, kAna ne vALa kayAM gayA? e te hasatI, kUdatI ne nAcatI harSabhera satyabhAmA pAse AvIne rUkamaNInAM be meDhe vakhANa karavA lAgI. he mahArANI! zuM rUkSmaNIne prema! zuM tene mIThe svabhAva che ! e bele te jANe phUla jhare ne cAle te pagamAMthI kaMku jhare! evI paNa che. ame enuM mAthuM muMDavA gayA paNa nAma krodha nahi. premathI vALa utarAvyAM. eTaluM paNa nathI bolyA ke satyabhAmA mArI meTI bahena thaIne eNe mAruM mAthuM muMDAvyuM ? AvI mArI sAthe zarata karI? kaMi belyA nathI. tene guNane te pAra Ave tema nathI. pitAnI dAsIo ane sakhIo rUkSmaNInA ATalA badhA vakhANa kare che. A sAMbhaLIne satyabhAmA krodhathI bhabhUkI uThI. he dAsIo! tame mArI thaIne mArA vakhANa nathI karatI ne enAM ATalAM badhA vakhANa kare che? eNe mArA sukhamAM Aga lagADI che. e jyArathI AvI tyArathI kRSNajI enAmAM aMdha banyA che. chatAM tamane enA guNa gAvAnuM mana thAya che ? cUpa rahe. mAre kAMI sAMbhaLavuM nathI. "aura bAta te pIche karanA, pahale de darasAI nAka kAna aMgulIyA, kahAM para tuma rakha AI he" zrotA he sakhIo ane dAsIo ! rUkSamaNanA vALa kyAM che te mane batAve. thALI uparathI kapaDuM khelyuM to bilakula vALa nathI. dAsIo kahevA lAgI ke ApaNI najare vALa utAryA che ne vALa kayAM gayA? satyabhAmA tADUkIne kahe che tame enAM vALa te nathI lAvyAM paNa A tamArA nAka, kAna, vALa ane AMgaLIo badhuM pAIne AvyAM che. AthI badhAe ekabIjAnA sAmuM joyuM. arere.... ApaNane
Page #916
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke zAradA rekhara AvuM keNe karyuM? ApaNuM nAka ne kAne kapAyA tenI vedanA paNa nathI thatI ne A zuM thaI gayuM? Ama bolatI meDhA DhAMkIne aMdara jatI rahI ne raDavA lAgI. satyabhAmAe badhAne zAMta pADayA, ne kahyuM ke AvuM karanAra kezu che ? mane te lAge che ke e rUkSamaNI kaMIka jAdumaMtra karatI lAge che. te sivAya AvuM na bane. tyAre dAsIo kahe che bAI! tame e pavitra satInuM nAma na leze. e te devI che. enAM avarNavAda bolIe te ApaNe narakamAM javuM paDe, ene te bilakula deSa nathI. paNa e satInA mAthe muMDana karavA ame gayA eTale tenI azAtanA karI. tethI kaI deve ke pAyamAna thaIne amArI AvI dazA karI haze ! dAsIoe te rUkSmaNInAM khUba vakhANa karyA paNa satyabhAmAnA haiyAmAM IrSAnI haLI saLagI. te bolavA lAgI ke pApaNue vALa te ApyA nahi ne mArI sakhIo ane dAsIonAM mAthAM muMDI nAMkhyA ! satyabhAmAe pradhAnane bolAvIne vAta karI ke kRSNajI te kaMI dhyAna ApatA nathI ne A rUkamaNI te kevA tephAna kare che! mArI zarata pramANe meM enuM mAthuM muMDavA dAsIone mokalI. tyAre eNe mAthuM muMDAvyuM te nahi paNa uparathI amArA badhAnA mAthA muMDI nAMkhyA. eNe te cera keTavALane daMDe evuM karyuM. baMdhuo ! ISya kevI bhayaMkara che! satyabhAmAe pote te vadhAre rUpALI thavA mATe pitAnI jAte mAthuM muMDAvyuM che paNa A vAta kema kahevAya ? eTale bheguM kahI dIdhuM ke mAruM mAthuM paNa teNe muMDI nAMkhyuM. tame sabhAmAM jaIne kRSNa mahArAjAne vAta karo ke A tamArI rUkSamaNI e te unphAna banIne amArI kevI dazA karI che! A vAta pradhAne kRSNa mahArAjAne karI. A sAMbhaLIne kRSNajIne te hasavuM AvI gayuM, ne satyabhAmAnA mahele kautuka jovA mATe AvyA. satyabhAmA tathA dAsIonI dazA joIne te khUba hasavA lAgyAM ane tALIo pADIne kahevA lAgyA vAha satyabhAmAM vAha! (hasAhasa) tAre bhAnukumAra te haju para nathI. te pahelAM tAruM mAthuM muMDAI gayuM? tAruM te muMDAcuM bheguM tArI dAsIonuM paNa muMDAvyuM ? jevI svAmInI tevI sakhIo ne dAsIo. asA ne taisA badhA sarakhA bhegAM thayAM che. A rIte kRSNa majAkamAM uDAve che eTale e te baLavA lAgI. ane kRSNa pAse AvIne kahe che nAtha ! tame rUkSmaNIne kaMIka te kahe. amArA badhAnAM vALa laI lIdhAM. dAsIo te ciThThInI cAkara kahevAya. meM hoDa bakayA pramANe tenA vALa utAravA mokalI te enAM vALa, nAka, kAna badhuM kApI lIdhuM. A ocho julama karyo che! e te amArA mAthe caDhI beThI che. ame hoDa bakI tyAre tame tathA moTAbhAI baMne amArI heDamAM sAkSI che. amArI hoDa pramANe rUkSamaNIe tenA vALa ApavA joIe
Page #917
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA siMkhara ke nahi? teNe eka paNa vALa ApyuM nathI ne ATaluM badhuM tophAna macAvyuM che. te tame nyAya kare. mArAthI A anyAya sahana thatuM nathI. eNe balabhadrajIne tarata bolAvyAM ne badhI vAta karI. satyabhAmAnI vAta sAMbhaLIne balabhadrajIne khUba krodha Ave ne kRSNane kahyuM AvA samaye hasavAnuM na hoya. tArA tephAna cheDI de. ane rUkSamaNI ATaluM badhuM tephAna zA mATe kare che ? satyabhAmAe heDa bakI tyAre rUkSamaNIe kabUla karelA che, ne have zA mATe pharI jAya che? pite Apele kela badala te rUkSamaNI mATe zabhAspada nathI. ane satyabhAmAnuM tathA tenI dAsIonuM mAthuM muMDavuM, badhAnAM nAka, kAna kApI levA A badhuM tene zebhe che? Ama kahIne balabhadrajI khUba gusse thayA. te gussAnuM zuM pariNAma Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 99 A vada 14 ne gurUvAra tA. ra1-10-76 zAsana samrATa, bhadadhinA taravaiyA ane Atmika jIvananAM ghaDavaiyA evA tIrthakara bhagavaMtanA ekeka vacane bhavasAgara taravA mATe dIvAdAMDI samAna che. jyAM jIvane saMsAramAM viSama mArga Ave che tyAM vItarAga prabhunAM vacane cetavaNI Ape che ke te AtmA! tuM sAvadhAna banIne tAre mArga pasAra kara. je sAvadhAnIpUrvaka nahi cAle te saMsAra sAgaramAM tArI naukA aTavAI jaze. anaMtakALathI ajJAna dazAne kAraNe AtmA pitAnAM svarUpane bhUlI gayA che ane tethI nahi zodhavAnuM zodhI rahyo che. jene nathI jANavAnuM tene jANavA mathI rahyo che ne jene ahIM mUkIne javAnuM che tene meLavavA mATe tanatoDa mahenata karI rahyo che ane jyAM sukha nathI tyAM sukha mAnIne zAMtithI beTho che. paNa vicAra kare ke jyAM sukha che nahi tyAM traNa kALamAM sukha maLaze kharuM? jyAM sukhane chAMTe paNa nathI tyAM sukhanI kalpanA karIne jIva sukha zodhI rahyo che te tyAM zodhavAthI tene sukha maLavAnuM nathI. eka vakhata eka mANasa oraDAmAM paDelI cIja bahAra zete hate. tyAMthI eka sajajana mANasa nIkaLe. teNe pUchayuM-bhAI ! A tuM zuM kare che? tAruM kaMI khevAI gayuM che? tyAre pelA bhAIe kahyuM-'hA'. tyAre te sajajana mANase pUchayuM bhAI! tAruM zuM khavAyuM che? tyAre teNe kahyuM-bhAI Aje savAre ophIse javAnA TAIma khamIza paheratAM khissAmAMthI kaMIka sarI paDayuM. ene khananananana
Page #918
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA zikhara kok avAja AvelA paNa mAre javAno TAIma thaI gayA hatA tethI maiM... kaI tapAsa na karI. ane sAMje AbyA tyAre gharamAM aMdhAruM thaI javAthI huM ahIM lAITanA prakAzamAM zeAdhI rahyo chuM. A vAta sAMbhaLIne sajjana mANasa pelAnI mUrkhAi upara hasatA cAlye gayA. te manamAM vicAra karavA lAgyA ke A mAnavane kevA kahevA ? zuM khAvAyuM che ne kyAM khAvAyu che tenI khabara nathI. zuM tenI mahenata saphaLa thaze kharI ? ane tenI vastu maLaze kharI ? " nA". A jIvanI AvI dazA che. zuM khAvAyuM, kayAM khAvAyu' tene khyAla nathI ane zAye te khATI jagyAe. eka vakhata jo samajAya ke mAruM paramasukha kheAvAI gayuM che paNa te mane mArA aMtaranA oraDAmAM maLaze te ApaNe bahAranI duniyAne bhrUNI aMtaranI duniyAmAM zodhavAM mahenata karazuM te parama sukhane pAmazuM. ApaNeA AtmA anaMta sukhanuM dhAma che ne anaMta zaktinA svAmI che. Aje vaijJAnika zeAdhakhoLamAM mAnavI eTaleA badhA aMjAI gayA ke tenAmAM pAgala banIne khele che ke jIe teA kharA ! vaijJAnikAe keTalAM sAdhanA zeAdhyA che. te rAkeTa dvArA pRthvI para cAlatA mAnavIne caMdraleAkamAM laI jAya che. bhAI! AjanA jIvAne vaijJAnikanI zeAdhakhALa pratye ATalu' mAna che. paNa e zeAdhanArA keNu che ? tenA vicAra karyAM ? zeAdhanArA tA AtmA che ne ke khIjuM kAI ? " AtmA ". tenI anaMta zaktinuM jIvane hajI bhAna nathI. mahAnapurUSA ghaNuM kahe che ke he cetana! tuM anaMta zaktinA svAmI chuM. tuM tane ekane jANI le. pachI duniyAmAM tAre khIjuM kAI jANavAnu raheze nahi. paNu jIvanI phrATa ulTI dizAmAM che. peAtAnI pArakha karatAM peAtAne AvaDatI nathI. eka vakhata eka mumukSue enA gurUne prazna karyAM ke gurUdeva! huM A badhI sAdhanA karuM chuM tenuM phaLa mane maLaze ke nahi ? gurU kahe tuM dhIraja dhara. AMkhe vAve ke tarata kerI maLatI nathI paNa samaya thaye maLe che tema tArI sAdhanA mATe tuM samaja. parama padanI prAptinI sAdhanA ghaNI kaparI che. enA phaLa bhale tamane pragaTa na dekhAya kAraNa ke te bahu sukSma che. enuM gaNita juduM che. paNa zudhdha sAdhanAnI pratyeka paLa Atmika sukhanI dizA tarapha pragati sAdhatI hAya che. jema AMtarika sukhanI zeAdha sukSma che tema temAM AvatI rUkAvaTa paNa sukSma che. tene haTAvavA mATe eTalI sukSma taiyArI ane sAvadhAnInI jarUra che. temaja dhIrajanI paNa jarUra che. tame dhama ArAdhanA karA tenu phaLa samaye avazya maLe che. dharma sAdhanA karelI kadI niSphaLa jatI nathI. paNa Aje te zradhdhAnuM devALu phuMkAI gayu che. ApaNA cAlu adhikAra kuMbharAjA mUMjhAyA hatA tyAre malIkumArIe rastA
Page #919
--------------------------------------------------------------------------
________________ hepe zAradA zikhara tyAra khatAnyeA. sattaLa maLa pAyA paDyuM te caiva nAtha veleti roso viTaTTA pachI te kuMbhaka rAjAe te pramANe karIne cha e rAjAone alaga alaga gupta rIte mithilA nagarImAM praveza karAvce. ane garbhagRhamAM reTI pachI nagarInA daravAjA khaMdha karAvI rakSaNa karavA lAgyA. jitazatru pramukha cha e rAjAo rAtre garbhagRhamAM zakAyA. rAtrI pUrI thatAM sUryAMya thayA eTale jALIyAmAMthI kanakamaya jenA mastaka para chidravALI ane kamaLanA DhAMkaNAvALI malTIkumArInI pratimAne joi vicAra karavA lAgyA ke are! A te videha rAjavara kanyA mallIkumArI che. ema samajIne teo khAM videha rAjavara kanyA malTIkumArInAM rUpa, yauvana ane lAvaNyanA prabhAvathI mUti, mAhitane lAlupa thaI gayA. ane temanu temAM citta cAMTI gayuM', ane animeSa dRSTithI te pratimAnI sAme jotAM vicAravA lAgyA ke ahA ! mallIkumArI kevI suMdara dekhAya che! zuM A deva kanyA, nAga kanyA ke apsarA che! Avu. anupama rUpa kadI nIrakhyuM nathI. nakkI have kuMbhaka rAjA ApaNane A mallIkumArI paraNAvaze. AvA vicAra karatAM AnaMdamAM magna anyA animeSa mAhabharI dRSTithI jovA lAgyA. ane manamAM vicAre che ke have ApaNe parazuM. mehamAM Asakta anelAone khyAla nathI ke A mallIkumArI che ke pratimA che. A samaye mallIkumArI snAna karI, sArA vajrAla kArothI vibhUSita thaI ghaNI kubjeka (kukhaDA) saMsthAnavALI dAsIonI sAthe te jAlagRhamAM AvI. ane jAlagRhamAM jyAM sAnAnI pratimA hatI tyAM AvIne teNe tIle Lana kamaLa manthayAtro taM paramaM anetti |''seAnAnI pratimAnA mastaka upara rahelu kamaLanA AkAranuM sAnAnuM DhAMkaNuM hatu te uMghADayuM. DhAMkaNu khUlatAM temAMthI atyaMta durgaMdha nIkaLavA lAgI. jema marelI gAya, marelA sarpa ane manuSyanuM maDaduM gaMdhAya, te mRta kalevara saDI gayA pachI temAMthI je dudha chUTe tenAthI paNa bhayaMkara dugA~dha AvavA lAgI. AthI jitazatru pramukha che e rAjAoe peAtAnA uttarIya vajranA cheDAthI peAtAnuM nAka DhAMkI dIdhuM. te paNa durgaMdha sahana thatI nathI cha e rAjAo durgaMdhathI trAsI gayAM, gabharAvA lAgyA. temanI AvI paristhiti joInemalIkumArIe kahyuM ke huM devAnupriye ! tame atyAra sudhI je pratimAmAM mugdha banIne ekITaze sAmuM joI rahyA hatA ane huve zA mATe nAka uttarIya vasranA cheDAthI dakhAvI pratimAnA taraphathI mAM pheravIne besI gayAM che malTIkumArInI vAta sAMbhaLIne jitazatru pramukha cha e rAjAoe tene kahyuM "evaM khalu devANuppie / amhe imeNa asubheNa gaMdheNaM abhibhUyA samAnA sahi 2 jAva viTAmA " he devAnupriye ! A kharAba phuga dha amArA mATe asahya thaI paDI che. amArAthI
Page #920
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara sahana thatI nathI. mAthuM phATI jAya che. cakkara Ave che. amAre jIva gabharAI jAya che. tethI ame amArA vAnAM cheDAthI nAka dabAvIne A tarapha meMDhuM pheravIne besI gayA chIe. amArAthI durgadha sahana thatI nathI. mATe tame amane A durgadhamAMthI bacAve. rAjAonI vAta sAMbhaLI mallIkumArIe jitazatru pramukha rAjAone kahyuM. he devAnapriye ! tame mArI vAta sAMbhaLe. tame jene sAkSAta A malImArI che ema mAnI mugdha banyA hatAM te sAcI malIkumArI nathI. e te mallIkumArInA AkAravALI senAnI pratimA che. e pratimAnA mastaka upara eka kANuM rakhAvIne mallIkumArI dararoja je mane azana, pAna, khAdima ane svAdima A cAra prakArane AhAra karatI temAMthI badhI cIjo mIkasa karI tene eka keLiyo banAvIne dararoja temAM nAMkhavAmAM AvatuM hatuM. vicAre ke mane jJa-manane game tevA uttama AhArane phakta ekeka kavala temAM nAMkhavAthI mane vikRtijanaka azubhatara pudgala pariNAma rUpa durgadhavALe banI gaye te vicAra kare. ____ "imassapuNa orAliya sarIrassa khelAsavasta vatAsaghassa pittAsavassa sukkasoNIya vyAtavaraNa senAnI pUtaLImAM darareja nAMkhele eka kavala AhAra saDI javAthI AvI dArUNa durgadha chUTI che te tame je mallIkumArInA zarIramAM moha pAmI tene paNavA ATaluM moTuM lazkara laIne AvyAM che te dArika zarIranuM pudgala pariNamana tenA karatAM vadhu durgadhavALuM che. zuM re bharyuM che zarIramAM, vicAra karIne rAjana, kasturI ke kezara nathI. nathI sugaMdhI madhurajI....... lehI mAMsa majajA ne nADIo, carabI bhareluM zarIra dvAre dvArethI durgadha vahI rahI, zuM re mohI gayA he rAjana ! A dArika zarIramAM kasturI, kesara ke sugaMdhI padArtho bharelAM nathI ke gulAba, megara nAM attara nathI paNa emAM te lehI, mAMsa majajA, nADIo, hADakA, carabI vigere durgadhI padArtho bharelAM che. temaja audArika zarIranAM navA paNa satata vahyA kare che. ane zarIramAM pittane kapha bharelAM che. eTale temAMthI vAraMvAra vamana, pitta, zuka (lohI) ane parU emAMthI vahetuM rahe che. enA zvAsocchavAsa mahA durUpa aniSTatara che. A zarIra durUpa, mutra ane aniSTa durgadhavALA maLathI hameMzA bharAyeluM rahe che. temaja A zarIra zaTana, patana ne vidhvaMsana dharmavALuM che. koDha vigere roga thavAthI je zarIranI AMgaLIo vigere avayavo kharI paDe che tenuM nAma zaTana che. ghaDapaNane lIdhe zarIramAM je zithilatA Ave che tene patana kahevAya che ane nAza thavuM te vidhvaMsana kahevAya che. A audArika zarIrane svabhAva che,
Page #921
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAra zAradA zikhara samajo. je pUtaLImAM dararAja ekeka karIne sugaMdhamaya kALIce nAMkhavAmAM AvelA te jyAre AvuM tIvra aniSTatara phuga dharUpa pariNAmavALuM thayuM tyAre A audArika zarIra ke je zleSma vigere ghaNAM maLeAthI bharAyelu' che ane zaTana-patana ane vidhvaMsana jene svAbhAvika dharma che tevA zarIranA pudgalanuM pariNamana enA karatAM vadhu aniSTa dudhavALu haze. hajI mallIkumArI AgaLa samajAvaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : " balabhadrajInA rUkSmaNIupara krodha ' OM kRSNajI te satyabhAmAnI tathA tenI dAsIonI dazA joIne hasavA lAgyA. tyAre krodhathI lAlacALa thaIne khalabhadrajI kahe che kRSNa ! tane kaMI bhAna che ke nahi ? tuM zuM joI ne hase che? A rUkSmaNIne te ATalI khadhI kema mAthe caDhAvI mUkI che ? kRSNajI kahe che moTAbhAI ! tame mArA upara ATaleA khadho gussA kare che paNa rUkSmaNI te bicArI enA putranA vicAgamAM zUnamUna khanI ekalavAyI jevI rahe che. jyAre satyabhAmA tA parivArathI vIMTaLAI ne rahe che. rUkSmaNI ekalIe ATalA badhAnAM mAthA kevI rIte mUMDayA ? alabhadrajIe kRSNane karelI DhakAra : A zabdo sAMbhaLI khalabhadrajIe gussA karIne kahyuM ke rUkSmaNI ekalI nathI. tu enA che ne ? bicArI satyabhAmAne tuM raDAve che. kahevata che ke "dhaNInI mAnItI khAra gAu ujjaDa kare." tema A rUkSmaNI tArI mAnItI che. eTale A badhuM teAphAna kare che. jo tuM enA upara kAbU nahi rAkhe, enA gunAnI zikSA nahi kare te te sudharaze nahi, khaLarAme satyabhAmAnI dAsIne kahyuM ke jA satyabhAmAne kaheje ke tuM khUkha zAMti rAkhaje. huM... hamaNAM rUkSmaNInA mahela lUMTI levAnI AjJA karu chuM. ne tenA vALa paNa utarAvI nAMkhuM chu. dAsIee jaIne satyabhAmAne vAta karI eTale satyabhAmA te khuza khuza thaI gaI. have satyabhAmAnI dAsIo rUkSmaNInA mahelethI gayA pachI rUkSmaNI bahAra AvI te pradyumnakumAra rUpa badalI sAdhu banI gayeA. AthI rUkSmaNIne thayu ke cAkkasa A mArA dIkarA lAge che. kAraNa ke sImaMdhara bhagavAne kahyuM che ke tArA dIkarA ghaNI vidyAe sAdhIne Avaze tethI mAreA putra vidyAnA maLathI badhuM kare che. te mArA putra che mATe lADavA khAI zakayA che. ne mane tenA para hetanA umaLakA Ave che. AvA vicAra karIne rUkSmaNI kahe che. "gupta paDado khullA thatAM rUkSmaNInuM harakheluM haiyu* * : hai dIkarA ! tuM sALa seALa varSa sudhI vidyAdharAnA saMgamAM rahIne vidyAdhara jevA banI gayA che. tArI vidyAnA khaLathI navA navA rUpa dhAraNa kare che, mAruM aMtara kahe che ke A sAdhunA
Page #922
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara 10 rUpamAM tAro lADakavAyo pradyumnakumAra ja che. bIjuM kaI nathI. te he dIkarA ! have A mAyAne paDade dUra karIne tAruM sAcuM rUpa pragaTa kara, ane seLaseLa varSathI AzAnA taMtue jIvI rahelI tArI mAtAnA maratha pUrA kara. mAtAnA mahelamAM AvIne paNa zA mATe tArI mAtAne talasAve che? tuM je che te jaladI pragaTa thaI jA. jethI mArA AtmAne zAMti vaLe. mAtAne atyaMta AkuLa vyAkuLa joIne pradhumnakumAre sAdhunuM rUpa adazya karyuM ane jema gADha vAdaLamAM chUpAI gayele sUrya bahAra nIkaLe tema pradyumnakumAre tenuM asala rUpa dhAraNa karyuM. enA mukhanI krAMti kaI alaukika hatI. enuM teja, enuM rUpa joIne bhala bhalA aMjAI jAya evuM tenuM teja hatuM. suMdara zarIra ane devatAI vastrAbhUSaNe paherelA che. jANe bIje devakumAra joI le. enuM mukha jotAM dekhAI Ave che ke A chokare parAkramI che. alaukika rUpa ane saddaguNothI sUrya samAna zete pradyumnakumAra mAtAnI pAse pragaTa thaye ne mAtAnA caraNamAM paDI gayo. rUkamaNIe tene bAthamAM laIne uMcakI lIdho ne tene bheTI paDI. AMkhamAM harSanA AMsu AvI gayA. te gaga6 kaThe belI-beTA! Aje soLa soLa varSe tAruM moTuM joyuM. te cha divasane hatuM ke mane mUkIne cAlyA gaye. soLa varSa tArA mATe meM gUrI jhUrIne kADhayA che. tane zodhavAmAM tArA pitAe bAkI rAkhI nathI. Aje tane joIne mArI AMkhe TharI gaI che. seLa varSe mArA mahelamAM Aje senAne sUrya uo ne metIne varasAda varasyo. tene joIne mane apUrva AnaMda thAya che. vadhu zuM kahuM mArA lAla! tane joIne Aje mArA sADAtraNa koDa romarAya khIlI uThayAM che. ATaluM bolatAM te AMkhamAMthI AMsunI dhAra vahevA lAgI. mAtAne prema joIne pradhumnanI AMkhamAM paNa harSanA AMsu AvI gayA. ahe! meM te soLa varSa sukhamAM vItAvyA. mane kyAM khabara hatI ke mArI mAtA keNa che? paNa A mAtAe soLa varSa kevI rIte vItAvyA haze! khera, je thavAnuM hatuM te thaI gayuM. mAtA ! have tuM raDIza nahi, have tAro dIkare kayAMya javAne nathI, sadA tArI sevAmAM khaDe page hAjara raheze. putranAM mIThAM mIThAM bela sAMbhaLIne rUkSmaNIne khUba AnaMda thayo. ene AnaMda ke hatuM tenuM varNana te jJAnI karI zake. mAtAne AveluM ochuM : harSanI sAthe rUkSamaNInI AMkhamAM AMsu AvI gayA. A joIne pradyumna pUchyuM mAtA! have tuM zA mATe raDe che? tuM jenA vigathI soLa soLa varSathI jharatI hatI te tAre naMda tane maLI gaye. have zA mATe raDe che? tyAre rUkamaNue kahyuM-beTA ! mane keI vAtanuM duHkha nathI. tuM AvyuM eTale mAruM badhuM duHkha cAlyuM gayuM. mahAna sukha che paNa mane eka vAtanuM ochuM
Page #923
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAradA zikhara AvI jAya che. eTA! tArA pitAjIneA mArA pratye apAra prema che. pAche tuM mane maLyeA. have mane sukhanI kamInA nathI. paNa huM dIkarA ! meM tane janma ApyuM eTaluM ja paNa meM ramADayA, jamADayA ke khelAvyeA kAMI karyu nathI. meM tAruM ramatu mAlapaNu joyuM nathI. dhanya che kanakamAlAne! teNe tane ramADayA, jamADayA, khelAvyeA. me teA tane janma ApIne AvA lhAvA lIdho nahi. mAtAnA satISa khAtara pradhumnakumAre karelI bALakrIDA : mAtAnA zabdo sAMbhaLI pradhumnanA manamAM thayu` ke mArI mAtAne mane nAnakaDA jovAne ne ramADavAnA koDa adhUrA rahI gayAM che te vidyAnA khaLathI mArI mAtAnA kADha pUrA karu.. huM AvA zaktizALI putra hAu" teA mArI mAtAne sheja paNu AchuM. zA mATe AvavA dau' ? AvA vicAra karI mAtAnI hAMza pUrI karavA mATe cha mahinAnA khaLaka jevuM rUpa banAvI dIdhuM. ne mAtAnA khALAmAM sUI gayA. A joI ne rUkSmaNI tA rAjI rAjI thaI gayA. mAtAnA kheALAmAM sUtA sUtA khilakhilATa hasavA lAgyA. tyAre rUkSmaNI tenA sAmuM joIne kahe che mAreA lAla bhUkha DAhyo che. khilakula raDatA nathI tyAre te raDavA lAgyA. rUkSmaNIe tene thAkhaDI paMpALIne chAnA rAkhyA ne makhamalanI nAnakaDI godaDImAM sUvADayA, te ghaDIkamAM uMdhA paDI jAya che ne ghaDIkamAM sIdhA thaI jAya che. tyAre rUkSmaNI tene kheALAmAM laI dUdha pIvaDAvavA lAgI. dUdha pIvaDAvI tela mAlIza karIne navaDAbyA. tenA zarIre sugaMdhI padArtha vaDe vilepana karyuM, AMkhamAM meza AMjI, mArA dIkarAne kAInI najara na lAge te mATe gAle mezanuM TapakuM karyuM. ene ramavA mATe aneka prakAranA ramakaDA magAvyA. pradyumnakumAra premathI mAtAnA magAvelA ramakaDe ramavA lAgyA, ne gheADIvAramAM besavA zIkhI gaye. bhAMkhuDIyA bharavA lAgyA. A badhI khAlakrIDA joIne rUkSmaNI harakhAvA lAgI. hajI pradyumnakumAra kevI khAlaceSTA karaze ne rUkSmaNInA keADa pUrA karaze tenA bhAva avasare. * vyAkhyAna naM. 100 AsA vada amAsane zukavAra "divALI" tA. 22-10-76 paramakRpALu, parama tattvanA praNetA, mahAvIrasvAmIe pAtAnA AdhyAtmika purUSA dvArA ghAtI karmonAM ghana vAdaLAMne vikherI kevaLajJAna ane kevaLadarzInanA prakAza prApta karIne jagatanAM jIvA pAse divya sa Mdeza raju karyAM. bhagavAna mahAvIrasvAmInAM carama ceAmAsAnI smRti rUpe AjanA maMgala dina che, dipAvalI, dipotsavI vigere aneka nAme ApIne lAfA AjanA divasane AnaMda
Page #924
--------------------------------------------------------------------------
________________ : * zAradA zikhare 915 pUrvaka ujave che. bhautika sukhamAM masta banelAM che AjanA divasanuM hAI samajatAM nathI, tethI laukika divALI ujave che. paNa Aje te bhagavAnane divya saMdeze sAMbhaLavA de, dAna rAjAo ane mAnave pAvApurImAM bhagavAna mahAvIranI sanmukha AvIne besI gayA hatA. bhagavAna mahAvIranA parama upAsaka rAjAo saMsArI rAjya nahi paNa AdhyAtmika rAjya meLavavA talasatAM hatAM tethI bhagavAna mahAvIra svAmInI vANI sAMbhaLatAM memekha daSTithI bhagavAnane joI rahyA hatAM. Indro, deve, mAna ane rAjAo bhagavAnanI sAme besI eka citte bhagavAnanI vANI sAMbhaLe che. A badhuM joIne hastipALa rAjA vicAre che ke parama pitA bhagavAna mahAvIrasvAmI je mArI pAvApurImAM cAtuM mAsa padhAryA te mane temanA darzanane, vANI sAMbhaLavAne, vigere aneka prakArane lAbha maLe. sAthe sAthe dUradUrathI AvelAM rAjAo ane bIjA seMkaDe mAnavIonI sevAne mane lAbha maLe. paNa AvA mArA vikInAtha bhagavAna zuM Ajane ja divasa che? zuM amArA nAtha amane choDIne cAlyA jaze? A rIte AjanA divase temanA hRdayamAM khUba AghAta hatuM. jyAre Ajano mAnavI bhautika sukhamAM masta banIne mojazekhanA vAtAvaraNamAM divALIne mahotsava manAvI le che. Aje bahene rezamI sADIo ane motInA dAgInA paherIne zarIrane zobhAve che. paNa tene khyAla nathI ke A vo ane dAgInA banatAM keTalA chAnuM balidAna apAyuM che. baMdhuo ! bhautika sukhamAM bhUlo paDelo mAnava AtmAne saheja paNa vicAra nathI karatA. ghaNuM leke divALInA divase mATInA keDiyAmAM divaDA pragaTAvI AnaMda mAne che paNa jJAnI puruSe kahe che ke tame jJAna ane darzananA dIvaDA pragaTAve. game teTalA jhaMjhAvAta Avaze paNa te dIpaka olavAze nahi. tela khUTaze nahi ne aMtararUpI AdhyAtmika keDiyuM phUTaze nahi. AdhyAtmika dIpakane jalAvavA mATe vinaya-vivekanI vATa, tyAganAM tela ane jJAnanI jAti pragaTAve, AvA divaDA tamane prakAza Apaze ne bIjAne paNa prakAza Apaze, mATe samyakajJAnanI jAta jalAvI vItarAga prabhunAM virATa zAsanane pAme ane vAsanAnA vAvAjhoDAne vikherI AtmAnI sAcI dipAvalI ujavavA purUSArtha karo. khAlI bhega vilAsathI, majazekhathI keDiyAnAM dIpaka pragaTAvI, phaTAkaDA phoDI, dahIMtharA, ghUgharA ne suMvALI banAvIne divALI ujave nahi paNa cAritranAM teja jhaLakAvIne divALI ujavo. karmanA kITANune dUra karavA ahiMsAne dArUgeLo phoDo, saMyamanAM zastro saje, tyAga-vairAgya ane brahmacaryarUpI raMgaberaMgI bariyA pragaTAve, ajJAnane aMdhakAra ulecavA mATe pavitratAne prakAza pAthare, zuddha bhAvanAnA sAthiyA are ne ratnatrayInI raMgoLI pUrIne AtmAne ujajavaLa banAve. je AvI divALI
Page #925
--------------------------------------------------------------------------
________________ 91 zAradA zikhara ujavatAM hai| tA samajo ke mane divALInuM hArda samajANu. che. jo jAgRta nahi raheA tA rAga dveSanAM viSama vAtAvaraNa rUpI AMdhImAM aTavAI jazeA. mATe jJAnI kahe che ke sAdhaka ! tuM dravya divALI nahi paNa bhAva divALI ujava. pAvApurImAM AvelA narezeAe divya sadeze! sAMbhaLI bhAtra divALI ujavI, samajI lejo ke game teTalAM vastrAla kArAthI zarIrane alaMkRta karazeA paNa mALA jyAre vikharAI jaze tyAre badhu rahI jaze. tame divALI ujavA te evI ujavA ke AtmA sAcI ujjavaLatAne prApta kare. divALInA divaseAmAM tamArA badhAMne ghera mIThAIo banI haze ne mahArathI paNa mIThAIonAM ekasa AvyA haze. e mIThAIo khAtI vakhate tamArA svadhamI baMdhuone yAda karajo. Aje ghaNAMnA cheAkarAM mIThAI khAIne rAjI thaze ne kaMIkanAM chekarAM raDatAM haze. jenA gharamAM ghI, dUdha ane mevA mIThAIonI cheALA uDatI hAya tene garIkhanAM du:khanA khyAla nathI AvatA. saurASTramAM eka banelI kahAnI che. eka paTela kahe ke saurASTranA nAnA gAmamAM mAreA janma thayA hatA. pitA cha mahinAnA mUkIne gujarI gayA. ame khUba garIba hatAM. mArI mAtA kALI majurI karI gujarAna calAvatA mane meATA karatI. chatAM tenAmAM khamIra hatuM. khAjumAM mATI havelI hatI. temAM dhanADhaya zeTha vasatAM hatA. tenA zeThANIne paisAnuM khUba abhimAna hatuM. ghaNI vAra ame babbe divasanA bhUkhyA hAIe paNa mArI mAtA kayAre paNa keAInI pAse hAtha dharatI na hatI. mahAtmA bhartRharie nItizatakamAM kahyuM che ke. 44 'yadvAtrA nijabhAlapaTTa likhitaM stokaM mahad vAdhanaM, tatprApnoti marusthalepi nitarAM mere| tateA nAdhikam / tadhIro bhava vittavatsu kRpaNAM vRttiM vRthAmA kRthAH kUpe pazya payonidhAvapi ghtte| gRhaNAti tubhyaM jalam / / - '' tuM marUbhUmimAM jA ke seAnAnA parvata upara jA paNa tArA bhAgyamAM che te ja maLavAnuM mATe huM jIvA ! tame chaiya dhAraNa karo. dhanavAneAnI pAse vya hAtha lAMme karaze! nahi. tame ghaDAnA nyAyathI samajo. ghaDAne kUvAmAM utAravAmAM Ave ke samudramAM DUbADavAmAM Ave paNu aMnemAMthI sarakhuM pANI grahaNa kare che. tema tame paNa tamArA sArA ke narasA bhAgyamAM samabhAva rAkhA. tame duHkhamAM gabharAo nahi ane sukhamAM lalacAo nahi. A rIte hai mitra ! mArI mAtA khUba satASI ane khAnadAna hatI. jyAre amArA pADAzI zeThANI eTalA ja dhananA madamAM chakelA ane abhimAnI hatA. te
Page #926
--------------------------------------------------------------------------
________________ sArA zikhara 1che . leke mArI mAtAne ke mane kadI premathI bolAvatAM na hatAM. kAraNa ke ame nidhana ane e dhanavAna. paNa bALakanA dilamAM evA bhedabhAva hotA nathI. eTale zreSThI putra ne huM baMne haLImaLIne sAthe ramatAM hatAM. pelA dhanavAna zeThANI enA bAbAne aneka prakAranA mevA, kaTa vigere ApatI ne kahetI ke tAre ekalAe khAvuM. kaI mAMge te ene aMguTho batAve. zrImaMtAIne garva* - A zrImaMta zeThANane khabara nathI ke AvuM zikSaNa bhaviSyamAM mane naDaze. zeThanA dIkarAne badhuM khAte joIne huM raDato tyAre mArI mAtA mArA mATe vahAlabharyo hAtha pheravIne kahetI beTA ! mAre pagAra Avaze tyAre tane badhuM lAvI ApIza. e hRdayanA prema sivAya kaMI ApavA samartha na hatI. chatAM mane jema tema karIne samajAvI detI. aNasamajaNamAM zuM khabara ke mArI mA keTalA duHkha bhegave che! eka divasa meM haTha pakaDI ke mA ! mane peMDA lAvI Apa te ja hA. mArI haTha joI mArI mAtAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. ne tenuM hadaya dravI uThayuM. mArI mAtAe karelI namra vinaMtI" :- mArI mAtA zeThanI havelImAM gaI ne zeThANIne namratApUrvaka kahyuM-bahena! tame puNyavAna che. bhagavAna tamane sukhI kare ne tamArA dIkarAne peTa bharIne khavarAva paNa gharamAM khAya tema kare. mAre chokare kajIyA kare che. mATe mArI namra vinaMtI che ke Apa ATaluM karo. A zabda sAMbhaLI zeThANIe khUba krodhathI tiraskAra karyo tethI mArI mAtA raDatI ghera AvI. meM mArI haTha cAlu rAkhI. AthI mArI mAtAe kola AvatAM dhakko mAryo ne umarA sAthe mAthuM kUTatA lehIluhANa thaye ne kapALamAM khADo paDayo. paNa aMte te mAtAnuM hadaya hatuM ne ! duniyAmAM badhuM maLe che paNa mAtAne prema maLa muzkela che. kahevata che ne ke "mA te mA ane bIjA badhA vagaDAnA vA". tema mArA mAthAmAMthI lohI nIkaLyuM. tarata mArI mAtAe mane uMcakI lIdhe ne tenI AMkhamAMthI AMsunI dhArA vahevA lAgI. AthI mArAmAM zUrAtana AvyuM ke huM jaladI hoMziyAra banuM. pachI bhaNane ahIM AvatAM mAruM bhAgya jAgyuM ne zUnyamAMthI sarjana karyuM. ghAe mane dAnavamAMthI mAnava ane naramAMthI nArAyaNa banAve che. mATe huM garIbanI khUba sevA karuM chuM. devAnupriye ! tame sAMbhaLI gayA ne ke saMsAra ke svArthane bharele che ! sau zrImaMtanI zarama bhare che ne garIbane keTalAM tarachoDI nAMkhe che ! AnuM nAma saMsAra. jJAnI kahe che ke he mohAMdha banelA mAnavI! jarA samaja. "saMsAranI meja e mAtra karmonI phoja". e karmonI pheja jyAre tArA upara halle karaze tyAre tArI kevI
Page #927
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke zArA para sthiti thaze ! e phojane sAmano karavAnI tArAmAM tAkAta che ? "nA". te zuM karaze ? eka vAta che ke dharmanI phoja ekaThI kare te karmanI phejane haThAvI zake. karmanI phojane haThAvI muktanI moja mANavA mATe jemaNe prabaLa purUSArtha karyo che tevA bhagavAna mahAvIrasvAmIne Aje nirvANa dina che. Aje bharatakSetramAM ApaNane bhagavAnane viga paDe che. mATe Aje bane teTalA tyAgamAM Ave. ghaNAM divasanI mahenate Aje tamArA copaDA cekhkhA karI napha teTAnuM saravaiyuM kADhayuM haze. paNa AtmAnuM saravaiyuM kADhayuM che ke meM keTalA satkAryo karyA ? ane sadguNa apanAvI durguNa daphanAvyA ? mAre AtmA keTale pavitra banyo ? junA cepaDA cekha karIne Aje ghaNuM bhAI o zAradApUjana karaze. paNa kharekhara sAcuM zAradApUjana karyuM che te jANe che ? jJAnI kahe che ke hadaya rUpI copaDAmAM jinavANI rUpa sarasvatI miyAnAM pUjana kare. zAradApUjana karIne tame copaDAmAM lakhaze ke dhannA zAlIbhadranI jhadhdhi maLajo. paNa kayAre lakhyuM che ke mane dhannA zAlIbhadra je vairAgya Avajo ne abhayakumAra jevo tyAga Avaje. khera, have ApaNe cAlu adhikAra laIe. mallIkumArIe jitazatru pramukha cha rAjAone kahyuM ke A pratimAmAM naMkhAte eka kavala AhAra gaMdhAI uThayA te mallIkumArInuM zarIra te dArika che. te lohI, mAMsa, carabI, parU, majajA, naso ane hADakAnuM bhareluM che. te zarIramAM nave nava dvAramAMthI azucI pudgale vahyA kare che. zarIrane eka paNa bhAga e nathI ke jemAM azucIne durgadha nA hoya. kahyuM che ke "huM rAja vadu maFiA " A zarIra aneka roganuM ghara che, temAM kyAre ke roga utpanna thAya che te kahI zakAtuM nathI. (zarIranI anityatA samajAvavA pU. mahAsatIjIe ahIM sanatakumAranuM suMdara daSTAMta samajAvyuM hatuM.) mATe "saMmar tume tevANufegar! mAdhupaNu moDu sA, raja, jinA, muka, movavAda " he devAnupriyA ! tame manuSyanA kAmagamAM phasAze nahi. temAM rAga utpana karaze nahi, tenA pratye tRSNA vadhArI temAM mugdha banaze nahi. kAmagane meha bhayaMkara che. anaMta saMsAramAM jIvane rajhaLAvanAra che. haju AgaLa mallIkumAra zuM kaheze te vAta avasare laIzuM. AjanA divALInA divase bhagavAna mahAvIra svAmI nirvANa pahoMcyA hatA. bhagavAnanI hayAtImAM temanA (700) sAtaso ziSya ane caudaso ziSyAe mokSamAM gayA. e che kevA haLukamI haze ! kevI ugra sAdhanA karI haze! mArA baMdhuo! muktinA mevA maphata nathI maLatAM. tenA mUlyamAM tapa-tyAga niyama vigere ugra sAdhanA karavI paDaze. (lekhakanI noMdha -pU. mahAsatIjIe bhagavAna nirvANa khUba vistArathI
Page #928
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara samajAvyo hate. temane keTale parivAra, keTalA cha mokSamAM gayA, devalekamAM gayA ne ekAvatArI banyA, temaja temanA mAtApitA, dIkarI, jamAI vigerenuM suMdara varNana karI khUba suMdara bhAva reDyA hatAM ne chele kahyuM hatuM ke rAga-dveSa ane kaSAyono tyAga karIe to ApaNe AtmA temanA je pavitra bane ne mokSanA zAzvata sukhane prApta karIe) samaya thaye che paNa ApanI mAMgaNI hevAthI theDIvAra caritra kahuM chuM. caritra - baMdhuo ! mANasane moha ke ramADe che ! pradyumnakumAra te soLa varSane thaIne Ave che paNa mAtAnA keDa pUrA karavA mATe bALakanuM rUpa lIdhuM che. paNa mAtAne moha che eTale ene ema thAya che ke mAre bAluDe mAne che. nAnA bALakane ramADe tevA hetathI lADa karAve che. have kumAra ubho thAya, cAlavA jAya tyAM paDI jAya. tyAre mAtA deDIne tene laI le ne kahe beTA! tane vAgyuM? chevaTamAM badhI bAlaceSTA karI ke "mA bhUpa', A khAvuM che, haTha karavI vigere. pachI rUkSamaNI gusse thAya ne kahe ke herAna thaI gaI. tyAre bALaka kahe ke tArA karatAM kanakamAlA mAtA sArI hatI. e kadI mArA upara gusso karatI na hatI. tyAM to rUkamaNI khuza thaIne tene godamAM laI letI. te navA kapaDAM paherAvatI tyAre kumAra kahe A te chI.(hasAhasa) Ama karatAM pradyumnakumAre mAtAnI hoMza pUrI karI asala rUpa dhAraNa karI mAtAnA caraNamAM zIza namAvIne ubhuM rahyo tyAre mAtAe tene "ciraMjIva" kahIne tene mAthe hAtha mUkIne zubhAzISa ApyA. ane harSaghelI banIne tenI sakhIo tathA dAsIone kahe che. he mArI vahAlI sakhIo ane dAsIo! mAre naMda Aje seLa varSe mArA ghera AvyA. Aje huM putravALI banI. mArA bhAgya khulI gayA. "megha gAje ne mAra nAce' tema rUkSamaNa patrane joIne harSathI nAcavA lAgI. ne belI caMdana zItaLa manAya che ane caMdanathI caMdra zItaLa paNa mAre naMda te caMdra karatAM paNa zItaLa che. badhA ratnomAM ciMtAmaNI ratana zreSTha che paNa mAre dIkare te ciMtAmaNI ranathI paNa adhika zreSTha che. yAdavakuLanAM badhA putra bhale rahyA paNa mArA putranI tele kaI nahi Ave. A te yAdavakuLane zaNagAra che. A rIte pradyumnakumAranuM mukha joI rUkamaNI AnaMda sAgaramAM jhulI rahI che. dAsIone paNa khUba AnaMda thayo che. rukamaNI ane pradhumnakumAra premathI beThAM hatAM tyAM balabhadrajIe mokalelA subhaTanuM moTuM TeLuM rUkSamaNInA mahelanA daravAje AvIne ubhuM rahyuM. tyAre madanakumAre ramaNane pUchayuM. mAtA ! A badhA ApaNA mahelanA daravAje kema AvyA che ne ATale badhe zerabakera kema kare che? tyAre rUkSamaNIe kahyuM-beTA! te je bI vAvyA
Page #929
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA vikhara che tenAM vRkSanA phaLa AvyA che. tyAre pradhamnakumAre pUchayuM mAtA ! meM zenA bI vAvyAne phaLa AvyA ? tyAre rUkSmaNIe kahyuM. satyabhAmAe mArI sAthe kRSNa ane balabhadrajIne sAkSImAM rAkhIne je zarata karI te tuM jANe che. enI zarata pramANe mArA vALa utAravA mATe teNe dAsIone mokalI tyAre te mane eAraDAmAM saMtADIne pAchaLathI te e satyabhAmAnI dAsIone nAka kAna kApIne mAthe muMDI banAvI dIdhI. eTale balabhadrajIne phariyAda thaI. temaNe gusse thaI mAre mahela lUMTavA subhaTane mokalyA che. vAta karatAM rUkSmaNI dhrujI uThI. ciMtA mata kara mAta jarA tuM, bAlaka karaNI dekha, vidyAse dhana vRdha vipralI, lakaDI hAtha vizeSa ha-zrotA meTA peTa cAla ThaMDI cala, daravAjA para AyA, eka subhaTa ke choDa zeSa ke, dhaMbhita nirbala banAyA he-zrotA he mAtA ! tuM bilakula ciMtA na karIza. tAre jarA paNa DaravAnI jarUra nathI. have A tAre dIkare kevuM parAkrama kare che te tuM mahelamAM beThI ThaMDe kaleje joyA kara. Ama kahI teNe vidyAnA baLathI eka vRdhdha brAhmaNanuM rUpa lIdhuM. tenuM zarIra tharathara dhruje che. hAthamAM lAkaDI rAkhIne mAMDa mAMDa pagalA bharatAM rUkSamaNInA mahelanA meIna daravAjA vacce ubhe rahyo. jenArane ema lAge ke hamaNAM paDI jaze. vRdha brAhANane joIne balabhadranA subhaTo kahevA lAgyA ke he DosA! tuM ahIMthI cAlyA jA. amane javA de. tyAre brAhmaNe kahyuM tame cAlyA jAva. huM nahIM jAuM. tyAre kahe che Agho khasa. nahi kharuM. eTale subhaTee tene mAravA mATe hAthamAM lAkaDI lIdhI. pradhagnakumAre mUkelI sthabhana vidhA" - te mAravA jAya tyAM badhA subhaTe daravAjAmAM jema ubhA hatAM tema thaMbhI gayA. phakta eka subhaTane bAkI rAkhe. bicArA subhaTe na hAlI zake ke na cAlI zake. AthI je subhaTa chUTe hatA te deDate kRSNanI sabhAmAM beThelA balabhadrajI pAse AvIne kahevA lAge ke rUkSamaNI te pAkI ThagArI nIkaLI. e maMtra taMtra badhuM jANe che. eNe maMtranA baLathI kRNajIne te vaza karI lIdhA che paNa badhA subhaTene tenA maMtranA baLathI sthira karI dIdhA che. huM eka bAkI rahI gaye. pradyumna jANIne ekane bAkI rAkhyuM hatuM. eka chUTa hoya te kahevA jaI zake ne ? ane balabhadrajI jANe te jarA majhA Ave. balabhadrajIne rUkSmaNa upara krodha":-subhaTanI vAta sAMbhaLIne balabhadrajInA krodhane pAra na rahyo. krodhathI lAlacoLa thaIne bolavA lAgyA ke e te evI mAyAvI nIkaLI ke na pUcho vAta. eNe mArA nAnAbhAI kRSNane te vaza karyo che eTale ene dekhe che ne bicArI satyabhAmAnA sAmuM paNa te nathI. have khabara
Page #930
--------------------------------------------------------------------------
________________ 921 zAradA zikhara paDaze ke satyabhAmA sArI che ke rUkSamaNI? A badhuM tephAna jaIne balabhadrajI te barAbara dhamadhamI uThayA. tephAna karanAra pradyumna che paNa badhe eALI gheLIye rUkamaNInA mAthe Ave. kRSNajIne khabara nathI ke pradyumnakumAra AvyuM che. eTale te paNa vicAramAM paDI gayA ke rUkamaNI te saraLa ne sIdhI che. te AvuM tophAna kare nahi ne A badhuM zuM? moTAbhAInI sAme te bolI na zake. evI te maryAdA sAcavatAM hatAM. "balabhadrajI rUkSmaNInAM mahele" -balabhadrajI kahe che rUkamaNInAM maMtro bahu pAkA che. eNe kRSNane vaza karyA che paNa mane zuM karatI hatI? Ama kahIne balabhadrajI bIjA subhaTene sAthe laIne rUkSamaNunA mahele AvyA. balabhadrajI mahelanI najIka AvyA tyAre pradhumna pUchayuM. mAtAjI! A keNa AvI rahyuM che? rUkSamaNIe kahyuM. beTA! tArA pitAjInA moTAbhAI balabhadrajI che. e tArA meTA kAkA thAya. A duniyAmAM temanA je baLavAna yodhdha keI nathI. AkhI dvArikA nagarI temanA hukama pramANe cAle che. beTA! tuM emanI sAme jaIza nahi. e khUba baLavAna che. tuM bacI jaIza te mAre mana badhuM che. Ama vAta kare che tyAM te balabhadrajI pahoMcI gayA. ane temaNe rUkSamaNIne kahyuM tame vidyA sidhdha banyA che. yogInInI sevA karI tenI pAsethI ghaNAM maMtrI siddha karyA che. tenA baLathI tame kRSNane vaza karyA che paNa Aje je tamArA maMtramAM baLa hoya te mane paNa A badhA subhaTenI mAphaka thaMbhAvI de. te huM tamane kharekhara sAcA samajuM. have pradyumnakumAra tyAM zuM parAkrama karaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 101 kArataka suda 3 ne semavAra tA. 25-10-7 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! parama paMthanA darzaka, preraNAnA pIyuSanuM pAna karAvanArA, parama pitA prabhunA sukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. dehImAMthI videhI dazA prApta karavAno mArga batAvanAra hoya te vItarAga prabhunI vANI che. jyAM deha che tyAM badhI upAdhi che. jyAM sudhI jIva kAyAnI kedamAMthI mukta nahi bane tyAM sudhI badhuM duHkha rahevAnuM che. jyAM sudhI ApaNe A zarIrane moha choDIne A zarIrano upayoga tapa-tyAga, jJAna-dhyAna, saMyama vigere sAdhanA mATe nahi karIe tyAM sudhI A kAyAnI kedamAMthI AtmAnI mukti thavI muzkela che. A mAnava deha dvArA ATha karmone kSaya karI zakAya che, 116
Page #931
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara he jIvA ! viSaya-kaSAyane ne vRttinA tyAga kare, saMsAra tyAgI saMyamI ane, A badhu ATha karmothI mukta banavA mATe karavAnuM che. AtmAnu' sphaTika jevu zudhdha, ane nirmaLa svarUpa ATha karmI nIce DhaMkAI gayuM che. tethI svabhAve sukhI AtmA Aje duHkhI khanI gayA che. svabhAve vItarAgI Aje rAgI banI gayeA che, svabhAve nirogI AtmA Aje rAgI banI gayeA che. jenA svabhAva niraMjana che te Aje kamanA ajanavALA banI gayA che. svabhAve sthira AtmA karmanA kAraNe asthira anI catutimAM paribhramaNa karI rahyo che. svabhAve veDhI AtmA traNa vedavALA anyeA. jenA svabhAva pUrNa che te Aje apUrNa khanI gayA che. nijaguNAnA bhAktA Aje paraguNAne leAktA banI gayA che. AtmAnA svabhAva azarIrI che. paNa kamanA kAraNe vividha prakAranA zarIra dhAraNa karIne duHkha bhAgave che ane zAzvata sukhathI dUra rahelA che. zarIra sa`pUrNa chUTe teA badhuM duHkha jAya. 922 .. devAnupriyA ! karmonA kAraNe jIvane zarIraneA saMcAga thayA che. karmAMnA saMpU kSaya thatAM zarIra kAyama mATe chUTI jAya che. A zarIramAM rAga, azucI vigere bharelAM che. janma, jarA, maraNu, bhUkha, tarasa, zaradI, garamI A badhuM zarIranA kAraNe thAya che. jIve anaMta kALathI zarIranA saMga karelA che. te jyAM gA tyAM zarIrane dhAraNa karyu che. eTale zarIra sAthe jIvane nikaTamAM nikaTa sabaMdha che. eTale tene mAha chUTavA mahAmuzkela che. zarIranA sabadha e badhA sama dhAtu mULa che. kAraNa ke jyAM zarIra che tyAM ja A mAru ne tAruM, A mArI mAtA, patnI, bahena, putra, putrI, mitra A badhA sabaMdhe che. emAM keAInA pratye rAga te kAInA pratye dveSa thAya che. jenA pratye rAga che tenA viyAga thatAM duHkha thAya che ne jenA pratye dveSa che tene viyeAga thatAM AnaMda thAya che. jyAM AvA badhA samadhAthI AtmA khaMdhAyele che tyAM sudhI tene sukha ke zAMti kyAMthI maLe? A badhAM saMsAranAM sa saMdhA jyAre chUTI jaze tyAre AtmAne zAzvata sukhanI prApti thayA vinA nahi rahe. mATe parabhAvamAM paDIne je sakhA vadhArI rahyAM che! tene ghaTADavAnA prayatna kare. jema jema saMsAranA samA vadhaze tema tema upAdhi vadhatI jaze, ane jema jema sa'sAranA samaye ghaTaze tema tema upAdhi ghaTatI jaze. ApaNe mallInAtha bhagavAnanA adhikAra cAle che. temAM malTIkumArIe cha rAjAone zarIranI anityatA samajAvIne kahyuM tame AvA zarIraneA mAha karI kAmaNeAgamAM phasAze nahi. kAmabheAge viSa karatAM paNa ati bhaya'kara che. A pramANe samajAvIne malTIkumArIe e cha e rAjAone kahyuM- huM ane tame pUrva bhavamAM kANu hatAM te tamane khakhara nathI paNa mane khakhara che. sAMbhaLA,
Page #932
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 23. evaM khalu devANuppiyA! tumhe amhe imAo tacce bhavaggahaNe avara videhavAse salilAvaiMsi vijae vIyasogAe rAyahANIe mahabbala pAbhokkhA satta vi ya bAlavayaMsayA rav Daa sada kAyA kAva vicA! he devAnupriye! tame ane huM AjathI trIjA bhave pazcima mahAvideha kSetramAM AvelI salIlAvatI nAmanI vijayamAM vItazekA nAmanI rAjadhAnImAM mahAbala vigere sAte bAlamitra rAjAo hatA. ApaNe sAthe janmyA, sAthe moTA thayA, sAthe ramyA ane gurUvayane vega maLatAM sAte mitroe sAthe dIkSA lIdhI hatI. te bhavamAM meM strInAma gotra karmane baMdha karyo. meM strI nAma gotra kamane baMdha zAthI karyo ? tenuM kAraNa huM tamane kahuM chuM. ApaNe dIkSA laIne nakkI karyuM hatuM ke ApaNe tapa-japa, svAdhyAya Adi je kaMI kriyA karIe te badhAe sarakhI karavI. paNa meM meTAI meLavavA mATe mAyA karI hatI. tame badhA jyAre eka upavAsa karatAM hatAM tyAre huM pAraNAne divase kaMI ne kaMI bahAnuM kADhIne chaThTha karatA hatA. temaNe pUrvanI badhI vAta karI ane kahyuM chele ApaNe sAteya mitroe saMthAre karyo ane AyuSya pUrNa karI ApaNe jayaMta vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. tyAM tamArI AyuSya sthiti batrIsa sAgaropamamAM kaMIka ochI hatI ne mArI AyuSya sthiti batrIsa sAgaropamanI hatI. tyAM ApaNe dharmacarcA, svAdhyAya badhuM sAthe karatAM. tyAMnI sthiti pUrNa thatAM tame tyAMthI cavIne A jaMbudvIpamAM alaga alaga dezamAM rAjAne tyAM putrapaNe janma pAmyA. ane meTA rAjA banIne pitapitAnA rAjyanuM zAsana calAvavA lAgyA che. tyAra bAda he devAnupriye! paNa devalokamAMthI AyuSya pUrNa karIne ahIM putrI rUpe janma pAmI chuM. tame cha e mitro purUSapaNe jamyA ane huM pUrvanI mAyAne kAraNe strI thaI. have malTIkamArI che mitrone mukhya muddAnI vAta kahe che. he devAnupriye ! zuM, tame e vAta bhalI gayAM lAge che ke jyAre ApaNe jayaMta nAmanA zreSTha anuttara vimAnamAM devapaNe hatAM te vakhate tame "ApaNe ekabIjAne bedha pamADe" e paraspara , saMketa karyo hate. to te devasabaMdhI janmane tame yAda karo. (zrotAone A vAta barAbara samajAvavA pU. mahAsatIjIe teTalI pradhAna ane piTIlAne dAkhale khUba suMdara rIte raju karyo hate.) jitazatru pramukha cha rAjA videDa rAjavara kanyA malIkumArInAM mukhethI pUrvabhavanI badhI vAta sAMbhaLIne manamAM vicAra karavA lAgyA. ciMtana karavA lAgyA tyAre zubha pariNAmathI, prazasta adhyavasAyathI, lezyAonI vizudhithI temaja tadAvaraNIya karmonA (jAtismaraNanA AvaraNanA karmonA) kSapazamathI IhA, apaha, mArgaNa temaja gaveSaNa karavAthI saMjJA paNAnAM pitAnAM bhAva dekhI zake tevuM jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. tethI malalIkumArIe kahelA
Page #933
--------------------------------------------------------------------------
________________ 924 zAradA zikhara ane samyak prakAre aMgIkAra karyAM. jAtismaraNa jJAna dvArA temaNe pratyakSa joyuM ke trIjA bhave te sAta khAlamitro hatA. sAthe dIkSA lIdhI ane suMdara cAritra pALIne te jayaMta vimAnamAM gayA. ane tyAM sAtamAMthI je keAI vahelA dhama pAme teNe je bIjA saMsAranA mehamAM paDI gayA haiAya temane pratidha ApI dharmanA mAge vALavA. evA saMketa karIne ekabIjAne vacana ApyuM hatuM. A kha temaNe pratyakSa joyuM. malTIkumArIe jANyuM ke A rAjAone jAtismaraNa jJAna pragaTa thayuM che eTale tarata temaNe garbhagRhAnAM khAraNAM ughaDAvyA. samAhana gharamAM vacalA bhAganAM malTIkumArInI pratimA hatI. ane tenI AjubAjumAM cha gabha gRhA manAvyA hatA. mallIkumArI cha e rAjAene joI zakatAM hatAM, ane cha rAjAe potapAtAnA rUmamAMthI malTIkumArIne jotAM hatAM. eTale atyAra sudhI te gRhanA dvAra baMdha karAvyA hatA. ane malTIkumArIe vacamAM ubhA rahIne temane pahelAM je badhI vAta AvI gaI te rAjAone kahI. have tA cha e rAjAone jAtismaraNu jJAna thayuM. garbhagRhanAM dvAra khUlatAM jema piMjaramAMthI pakSI uDe tema jitazatru pramukha cha e rAjAo jyAM mallIkumArI hatI tyAM AvyA. pUrvabhavanAM snehI jIvaDAM che. cha e mitra jyAM eka jagyAe bhegA thaIne beThAM tyAM apUva Anada thayA. ekakhIjAnA sAmu` premathI joyA kare che. A tA badhA pUrve dhanA raMge raMgAyelA hatA ane jemanA rAga-dveSa maMda paDI gayelAM che tevA mallInAtha bhagavAna hAya tyAM zu' khAkI rahe! tIrthaMkara bhagavAta jyAM sudhI dIkSA na le tyAM sudhI te soMsAramAM rahe teA paNu anAsakta bhAvathI rahe. bheAgAvalI kama khAkI hoya te bhAga bhAgave paNa temAM Asakta na hAya. jema tamArA mAthe kAI mATI ciMtA AvI paDI hAya te vakhate tame khAo, pIo badhu... kAya kare che chatAM temAM Asakta banI jAva evA rasa hAya che ? nA'. ghaNI vakhata mANusa evI ciMtAthI gherAyelA hAya che ke me` zu` khAdhuM ne tenA svAda kevA hatA te paNa khakhara nathI hAtI. tema jenuM citta AtmaramaNatAmAM hoya ane jene karmAM khapAvavA mATe satata ciMtA thatI hAya te saMsAramAM kadAca rahe, saMsAranAM dareka kAya kare chatAM temAM tene rasa hotA nathI. mallInAtha bhagavAna hajI saMsAramAM che, paNa temane saMsAranA rasa nathI. eTale cha mitro sAthe dharmanI ane tyAga vairAgyanI vAtA karI dharmacarcA karI. A rIte vAtacIta karatAM jitazatru pramukha cha e rAjAone uddezIne A pramANe kahyuM. pavuM hajI devALuppiyA! saMsAra maya kaLiA nAva vanami '' he devAnupriyA ! huM saMsAranA bhayathI udvega pAmelI chuM eTale ke saMsAramAM kyAMya sukha nathI. saMsAramAM evu eka paNa sthAna nathI ke jyAM jIvane bhaya ke trAsa nahAya! jyAM
Page #934
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 925 juo tyAM saMsAramAM bhaya, bhaya ne bhaya che. saMsAra aneka prakAranI upAdhithI bharela. che. AvuM samajIne huM dIkSA grahaNa karavAnI chuM. " tu viMt g? kiM varada? kAna viMne hiraNAma? paNa have tame badhA zuM karaze? ze udyama karaze? kyAM raheze? gharamAM raheze? kAma sukha bhogavaze ke saMyama grahaNa karaze ? batAve, tamArA hRdayanuM sAmarthya kevuM che ! eTale tamArA bhAva kevA che ? devAnupriya! mallIkumArIe temanA cha mitra rAjAone kahyuM ke he mitro ! A saMsAra Adhi-vyAdhi ane upAdhine ukaraDe che. ciMtAne cotare che. kUvAnA reTa je che, jema Dola bharAya ne ThalavAya tema jIva eka gatimAMthI bIjI gatimAM ema cAre gatimAM kUvAnA reMTanI mAphaka anaMtakALathI gamanAgamana kare che. tene aTakAvI zAzvata sukha ane zAMtinuM nirbhayasthAna mekSa che. tenI prApti mATe dIkSA levAnI chuM. te have tamAre zuM vicAra che ? ahIM ATalA badhA bhAIo ane bahene beThAM che temAM ghaNAM bhAIonAM mitro haze ne ghaNI bahenenI bahenapaNIo haze. te tame badhAM kadI eka bIjA bhegA thaIne ekabIjAne pUche che kharA ? kadI bhegA besIne tyAganA paMthe javAnI vicAraNA karI che kharA? (hasAhasa) je AtmAo saMsAra sukhanA rasIyA che. saMsAramAM gaLAbUDa khUMcelA hoya temane saMyamane vicAra paNa kyAMthI Ave ? huM te tamane kahuM chuM ke dIkSA levA jevI che chatAM na laI zake te dharmasthAnakamAM Ave tyAre saMsAra bhAva cheDIne Avaje. ane dharmacarcAmAM, vAMcanamAM manane jeDI, AzravanA dvAra baMdha karIne saMvaramAM besI jaje te kayAreka AtmAne saMyama levAnI bhAvanA jAgaze. paNa Aje te e dazA AvI gaI che ke cha saMvaranAM sthAnamAM besIne paNa AzravanI vAta choDatAM nathI. pachI Atma svarUpanI ramaNatA kayAMthI thAya? malIkumArIe jitazatru pramukha cha rAjAone kahyuM ke bole, dIkSA levI che? tamAre zuM vicAra che? have cha e rAjAe mallIkumArIne zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritraH subhaTanA kahevAthI balabhadrajI kodhathI dhamadhamatA rUkSamaNInA mahele AvyA ne rUkSamaNane kahyuM je tamArA maMtramAM baLa heya mane paNa A badhA subhaTenI jema sthaMbhAvI de. Ama belatAM balabhadrajI AgaLa vadhyA tyAM zuM banyuM. daravAjA meM ADA brAhmaNa, sItApAMva phelAi, haladhara bole uTha khaDA hai, rAstA de hama tAMI....zrotA balabhadrajI rUkSamaNInA mahelamAM dAkhala thavA jAya che. tyAM eka meTe hAMDALe ne kuMDALa, malamasta zarIravALa brAhmaNa mahelanA daravAjA ADe sUI gayA. eNe
Page #935
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara peTa te eTaluM moTuM banAvyuM che ke tene oLaMgIne kaI jaI zake nahi. balabhadrajIe kahyuM ke he brAhmaNa! tame raste rokIne sUI gayAM che te jarA dUra khaso. tyAre kahe che bhAI! mane bhAre zarIravALAne khaseDe che te tenA karatAM tame bIje daravAjethI mahelamAM jaze te vAMdho nahi Ave. je tamArAthI eTaluM na calAtuM hoya te mane oLaMgIne aMdara jaI zake che. tyAre balabhadrajIe kahyuM ke brAhmaNanA zarIrane oLaMgavuM te yogya na kahevAya. mATe samajIne mane raste Ape. tyAre brAhmaNe kahyuM ke huM tamane jarUra raste Apata paNa mArI dazA zuM thaI che te tame sAMbhaLo. Aje huM satyabhAmAne ghera jamavA mATe gayA hatA. eNe mane Agraha karI karIne eTalI badhI mIThAI o ne pharasANa khavaDAvyuM che ke mAruM peTa phulIne hamala thaI gayuM che. eTale mArAthI uThI zakAya tema nathI. mATe nAnA meTAno bhedabhAva choDIne tame bIjA daravAjethI jAo. chevaTe brAhANa uye nahi tethI balabhadrajIne khUba gusso AvyA. gussAmAM AvIne balabhadrajIe kahyuM. tuM uThe che ke nahi? je sIdhI rIte nahi uThe te tArA paga pakaDIne khaseDIza. tyAre brAhmaNe kahyuM tame moTA rAjA che. tamAre je karavuM hoya te kare paNa mArAthI uThI zakAze nahi. eTale balabhadrajIe tene paga pakaDIne dUra khaseDavA prayAsa karyo. hAtha ane paga kheMcyA. jema kheMcyA tema lAMbA thatA gayA. balabhadrajI vicAramAM paDI gayA ke A zuM? chevaTe balabhadrajIe brAhmaNane uMcakIne pheMkI dIdho. paNa pAchuM vALIne joyuM te tyAMne tyAM che. be traNa vAra uMcakI uMcakIne pheMkA paNa aMte tyAM ja hoya. AthI balabhadrajIne gusse ora vadhI gaye. ahA ! A kaI jAtanI mAyAjALa phelAvI che ! huM ATale baLavAna hovA chatAM pahoMcI zakatA nathI. te bIjA subhaTanuM zuM gajuM? bhImarAjAnI putrI rUkSamaNI te pAkI dhutArI ne nirlaja che. ene keInI lAja ke zarama nathI- maMtra-jatra ane vidyAonA baLathI mArA bhAI kRSNane enAmAM aMdha batAvI dIdho che. eTale bIjI rANIonA sAmuM zene jue? balabhadrajI gusso karIne tyAhe rUkSamaNI ! te khUba melI vidyA sAdhI che. tenA bala upara ATaluM karI rahyA che ne vaDIlane paNa tame cheDayAM nathI. paNa have huM tamane choDanAra nathI. hamaNAM tamArI khabara laI nAMkhIza ema kahIne balabhadrajI AgaLa vadhyA. tyAM te pradyumnakumAre brAhmaNanuM rUpa badalI jaMgalI siMhanuM rUpa lIdhuM. meTI kezavALI, tIkSaNa dAMta ane pUMchaDI paTapaTAvata siMha rUkSamaNInA mahelamAMthI chalAMga mArIne bahAra nIkaLe ne jorajorathI garjanA karavA lAgyA. siMhanI garjanA sAMbhaLI leke bhayabhIta banIne bhAgavA lAgyA. balabhadrajI vicitra siMhane joIne vicAra karavA lAgyA ke pele jADI brAhmaNa kyAM gaye ? ne A siMha kyAMthI AvyuM ? nakkI A rUkSamaNI pAkI jAdugara che. siMha ane balabhadra baMnenuM sAmAsAmI yudhdha
Page #936
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 927 thayuM. chevaTamAM mAyA saMkelI kumAra mAtAnA mahelamAM gaye ne balabhadrajI vicAra karatA thayA. rUkSmaNIe potAnA lAlanuM badhuM parAkrama joyuM. teNe hetathI putrane bAthamAM laI lIdhe ne kahevA lAgI-dIkarA ! tuM uMmaramAM cheTe che ne parAkramamAM maTe che. zuM tArI buddhi ne zakti che !. rUkSmaNae pUchela nAradajInAM samAcAra": beTA! tuM mane maLe ne mAruM duHkha gayuM paNa tArA kSemakuzaLanA samAcAra denArA parama upakArI nAradajI hamaNAM kema dekhAtAM nathI ? tenI mane ciMtA thAya che ? kumAra kahe mAtA! tuM ciMtA na kara. e nArada bApA te mane vimAna laIne teDavA AvyAM hatAM. te mArI sAthe AvyA che. tyAre rUkSmaNIe kahyuM te ahIM temane sAthe kema na lAge ? tyAre putre kahyuM-mAtA ! dvArakAnI bahAra tArI putravadhu udadhikumArInI rakSA karavA tyAM rokAyA che. beTA ! tuM te mArI paNa majAka karavA lAge ! haju tArAM lagna te thayAM nathI ne putravadhu udadhikumArInI vAta kare che. te vaLI koNa che ! tyAre pradhune kahyuM che mAtA! tuM mane udhdhata na samajIza. rUkSamaNIe pharIne pUchyuM ke te te udadhikumArI keNa che ne zuM vAta che ? te mane kahe. tyAre pradhumnakumAre vaitADhaya parvata uparathI AvatAM kevI rIte udadhikumArInuM haraNa karyuM temaja duryodhane mArA pitAjI sAthe zarata karI hatI ke je putra pahele janmaze tenI sAthe tenI putrI paraNAvaze. te huM bhAnukumAra karatAM pahelAM ja chuM. eTale huM maTe chuM. tethI meM bhIlanuM rUpa laIne duryodhananI putrI udipakumArInuM apaharaNa karyuM che. temane huM vimAnamAM besADI dvArikA nagarImAM AvyuM ne satyabhAmAnuM vana, vAva badhuM ujajaDa karyuM. nagarImAM badhuM tephAna macAvI satyabhAmAnuM mAthuM muMDIne tArA mahele AvyuM. te badhI vAta rUkSamaNIne kahI saMbhaLAvI. putranAM parAkramanI vAta sAMbhaLIne rUkamaNI te meDhAmAM AMgaLA nAMkhI gaI, ahe, zuM mAro dIkare che ! rUmaNuM kahe beTA ! tArA pitAne khabara nathI ke mAro lAla Ave che. huM jema tArA vige jhUratI hatI tema tArA pitA paNa mUratAM ne sabhAmAM paNa jatAM na hatAM. nAradajI tArA jIvatAMnA zubha samAcAra laIne AvyA pachI temanuM mana zAMta thayuM ne te kacerImAM jatAM thayAM. te beTA ! tArA pitAjI kRSNa mahArAjAne praNAma karIne temane prasanna kara. e te tane joIne gAMDA ghelA banI jaze. rAta-divasa e tAruM mukha jevAM talasI rahyA che mATe have tuM vilaMba karyA vagara ja dI tArA pitAjI pAse jA. he mAtA ! tuM mane kahe che ke tArA pitAne maLavA mATe jA. huM mArA pitAjIne maLavA kevI rIte jAuM? tyAre rUkSamaNIe kahyuM-atyAre moTI sabhAmAM
Page #937
--------------------------------------------------------------------------
________________ 928 zAradA zikhara tArA pitAjI ghaNAM yAdave sAthe beThAM che. tyAM tuM jaIne temanA caraNamAM paDaje. pachI e tane pUchaze ke tuM keNa che? A pramANe rUkSamaNIe kahyuM eTale pradyumnakumAra kahe che he mAtA ! te mAruM ATaluM parAkrama joyuM te paNa mane Ama rAMkanI jema mArA pitAne maLavAnuM kahe che. have pradhumnakumAra zuM kaheze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna na. 102 kArataka suda 5 ne budhavAra tA. 27-10-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! svAduvAdanA sarjaka, visaMvAdanA visarjaka ane Agama vANInA prarUpaka evA vItarAga paramAtmAe apUrva sAdhanA karI ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna ane kevaLadarzananI jata pragaTAvI. ApaNe paNa AtmAnA pradeza upara lAgelAM ajJAna rUpI aMdhakArane haTAvI jJAnane dipaka pragaTAvavAnuM che. jJAna dipakanI ujajavaLa jota pragaTAvavA mATe Aje jJAnapaMcamIne pavitra divasa che. Aje bane teTalI jJAnInI bhakti karI, bahumAna karIne jJAnanI ArAdhanA karavAnI che. sAcI samajaNa vinA zudhdha AcaraNa thaI zakatuM nathI. ane AcaraNa vinA jIvana saMskArI banatuM nathI. jJAna vinAnuM jIvana amAsanI aMdhArI rAtrI jevuM che. mATe Aje jJAna ane jJAnInI upAsanA karI jJAnapaMcamInA divasane saphaLa banAve che. jeTaluM jJAna meLavaze teTale AtmA ujajavaLa banaze, ne AtmAnI ti jhaLahaLI uThaze. AtmAne mULa svabhAva jJAtA ane daSTA che. te je pragaTa thaze te jJAnI kahe che ke tuM apUrva samAdhi prApta karI zakIza. ane samyagUjJAnanI prApti thatAM sAcI daSTi prApta thaze. jJAnanI jIvanamAM khUba AvazyaktA che. jJAna vinAnuM jIvana verAna vana jevuM che. jJAna dvArA manuSya jIva, ajIva, haya, seya ane upAdeyane viveka karI zake che. jJAna e AtmAne guNa che. eTale jJAna ane darzana AtmAnI sAthe jAya che. cAritra A bhava pUratuM che. jJAna AtmAthI kadI alaga paDatuM nathI. keI mANasa ema kahe ke mAre sAkaramAMthI gaLapaNa alaga pADavuM che te te paDI zake nahi. kAraNa ke sAkara e gaLapaNa ane gaLapaNa e sAkara che eTale te alaga paDI zakatuM nathI. tema AtmA pite jJAna svarUpa che. tenAthI jJAna alaga thaI zakatuM nathI. jJAna AtmAmAM raheluM che. te bahArathI AvatuM nathI paNa tenA upara AvaraNa AvI javAthI dabAI gayuM che. jIva cha prakAre jJAnAvaraNIya karma bAMdhe che. jJAnInuM kUMDuM bolavAthI, jJAnIne,
Page #938
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara upakAra oLavavAthI, jJAnInI tathA jJAnanI azAtanA karavAthI, keIne jJAna bhaNavAmAM aMtarAya pADavAthI, jJAnI upara DhaSa karavAthI te jJAnI sAthe beTA jhaghaDA vikhavAda karavAthI. A cha kAraNe jIva jJAnAvaraNIya karma bAMdhe che. keI zAstranI vAtane ema kahe ke A hAMkI kADhelI vAta che te te sarvajJa prabhunA vacananI ghora azAtanA karI jJAnAvaraNIya karma bAMdhe che. jJAna meLavyA pachI ghamaMDa AvI jAya ke huM kaMIka chuM, mArA jeTaluM keIne AvaDatuM nathI. pitAnAM jJAna dvArA bIjAne nIcA pADavA mATe beTA vAda vivAda kare che te jJAna nahi paNa jJAnanuM ajIrNa che. mANasa jame paNa je pAcana na thAya te ajIrNa kahevAya. tema jJAna bhaNIne abhimAna AvI jAya ne potAnA jJAnane upaga vAda vivAda karI bIjAne halakA pADI pote mahAna jJAnI che tema batAvavAmAM thatuM hoya te samajI levuM ke A jJAnanuM ajIrNa che. mATe jJAnI kahe che ke jJAna bhaNe, tapa kare, dAna kare, uMcu cAritra pALe paNa tene abhimAna na kare. abhimAna rahita sAdhanA karaze te udhAra thaze. jJAnanI jIvanamAM atyaMta AvazyakatA che. dazavaikAlika sUtramAM bhagavAna pharamAve che ke "DhamaM nA to trA" pahelAM jJAna che ne pachI dayA rUpa kriyA che. eTale ke je AtmAne jIvAjIvanuM jJAna haze te te dayA pALI zakaze. mATe sarva prathama jJAnanI ArAdhanA karo. kahyuM che ke-"rmo vinA na durita caNaTI) jJAna vinA cAritra nathI. jJAna vapara prakAzaka che. je manuSyamAM jJAna hoya te sukha-duHkhamAM samatA rAkhI zake che. jJAnathI manuSya pApa karma karato aTake che. jJAna dvArA duniyAnA samagra padAthone jANI zakAya che. mATe jJAna prApta karavA purUSArtha kare. je jJAna bhaNI zake tema na hoya teNe bhaNanAranI sevA, vaiyAvacca karavI ane je jJAnI hoya teNe bIjA ne pitAnA jJAnano lAbha Ape. jJAna ApIne jIne dharmanA mArge vALavA paNa jJAnane ghamaMDa kare nahi ke jJAna agara jJAna prAptinA sAdhananI azAtanA na karavI. jJAna ane jJAnInI azAtanA karavAthI jIva ghora karma bAMdhe che. - eka rAjAne tyAM ghaNAM varSe putranuM pAraNuM baMdhAyuM. tethI rAjAne ne prajAne AnaMdano pAra nathI. AkhA gAmamAM janma mahotsava ujavAya che. rAjA khUba dAna puNya kare che. sAta divasa utsava ujave. kuMvara mATe thAya che paNa belate nathI tethI rAjAne khUba ciMtA thAya che. rAjA-rANI jhUryA kare che. tyAM pavitra avadhijJAnI muni padhAryA. AkhuM gAma saMtanA darzana karavA tathA vyAkhyAna sAMbhaLavA gayuM. rAjA, rANu, kuMvara badhA eka citte sAMbhaLe che. tyAre muni kahe che ke devAnupriye! vicAra kare. pAMca Indrio maLI che paNa temAM cAra 117
Page #939
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 sArA zikhara Indrio maLe tyAM sudhI kAna nathI maLatAM. pAMca indrio pUrI maLe tyAre kAna maLe che. kAnadvArA kAInI niMdA kuthalI sAMbhaLavAnI nathI paNa vItarAga vANI sAMbhaLavAnI che. kAInI niMdA sAMbhaLavAthI ne karavAthI jIva kama khAMdhe che. vItarAga vANInuM zravaNa karavAthI zuM lAbha thAya che. "savaNe nANe ya vinnANe, paccakakhANe ya saMjame / aNahae tave ceva, vodANe akiriyA sidhdhI // " dharma zAstranAM zravaNathI tattvajJAna, tattvajJAnathI vijJAna (vizeSa tattvameAdha), vijJAnathI pratyAkhyAna, pratyAkhyAnathI saMyama, sayamathI anAzrava eTale savara dvArA navAM AvatAM karmAne rAkavA, anAzravathI tathA tapathI purANA karmanA kSaya, pUrva karmonA nAzathI niSkama tA eTale kama rahita sthiti ane niSkamatAthI sidhdhi eTale meAkSanI prApti thAya che. zAsrazravaNathI jIvane AvA lAbha thAya che. rAjA-rANIe tathA kuvare eka citte vANInuM zravaNu karyuM. vyAkhyAna pUruM thayA pachI rAjA rANIe pUchyuM gurUdeva ! A amArA ekanA eka putra ghaNeA sauMdaya vAna ne DhAMziyAra che paNa mUMgA che te te kyA karmInA uDDayathI mUMgApaNuM pAmyA che ? te kRpA karIne pharamAveA. sa Mte upayoga mUkIne kahyuM. A kuMvare AjathI trIjA bhave nAnI uMmaramAM dIkSA lIdhI hatI. dIkSA laIne 11 varSa tA kaDaka mauna pALyuM hatuM. Aje teA mahinA paMdara divasa mauna rAkhe te peparamAM jAherAta Ape. tyAre A kuMvare cAritramAM mauna temaja ugra tapazcaryA sAthe gurUva^nA vinaya karIne temanI pAsethI jJAna meLavyuM. AvuM jJAna AtmAne khUba lAbhadAyI bane che, ne sadA mATe TakI rahe che. saMte agiyAra varSa pachI mauna cheDayu' paNa tapa cAlu rAkhyA. jJAnAvaraNIya kA~nA kSaceApazamathI emane khUba ughADa thayA ne ghaNu' zAstrajJAna prApta karyuM. potAnA gurUnA parivAra ghaNA vizALa hatA. temanAM paNa ziScA thayA A adhA nAnA satA A jJAnI muni pAse sidhdhAMtanI vAMcaNI karatAM. kaI zaMkA thAya tenu' samAdhAna karatAM. khadhAne khUba premathI bhaNAvatAM hatAM. eka divasa evuM banyu ke gurU khUma thAkI gayelAM. rAtre ziSye svAdhyAya karavA beThA. paNa kaMIka kaMIka saMtA bhUla javAthI vAravAra pUchavA AvatAM. AthI gurUnI uDI gaI tyAre manamAM kilaSTa bhAva AvyA. ahA ! meM jJAna, dhyAna ane tapamAM mArA zarIra sAmu` nA joyuM, zarIranI khuvArI karI nAMkhI. ATalA lAkone jJAna ApyuM. have mAru. zarIra cAlatuM nathI. chatAM rAtre paNa mane zAMti nahi ziSya mAruM mAthuM khAI jAya che. A badhu bhaNyA te upAdhi thaIne ? je kaMI bhaNyA nathI temane kaMI upAdhi che? kevA khAI pIne nirAMte ArAmathI sUtA che. khasa, have
Page #940
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArA zikhara mAre kaIne jJAna ApavuM nathI. e gusso Avyo ke zAstranA pAnAM ne pustaka phADI nAMkhyA. ziSyoe gurUdevanI azAtanA na thAya te mATe caraNamAM paDIne mAphI mAMgI. ane kahyuM gurUdeva ! Apa amArA tAraNahAra che. Ape amane mahAna jJAna ApyuM che. Apa A zAstronA pAnA phADI nAMkhaze ne amane jJAna nahi Ape te amAruM zuM thaze? zivee ghaNuM samajAvyAM paNa gurUne krodha zamyo nahi. AlocanA karI nahi ane tyAMthI kALadharma pAmI devalokamAM gayA ane tyAMthI AyuSya pUruM karI tamAre tyAM kuMvarapaNe jamyA che. emanA pUrva karmanA udayathI mUMgA banyA che. pachI rAjAe prazna karyo ke A karmo kevI rIte khape? tyAre jJAnIe tyAM jJAnapAMcamana tene mahimA samajAvyuM. temaja pAMcamane upavAsa karI kriyA sahita jJAna ArAdhanA karavI. kuMvare tyAM AlecanA karIne pApane khUba pazcAtApa karyo * AthI karma khapI jatAM mUMgApaNuM TaLI gayuM ne vAcA chUTI eTale gurUnA caraNamAM paDIne kahyuM- gurUdeva ! have mAre saMsAramAM rahevuM nathI. anaMta kALathI catuM gatimAM paribhramaNa karyuM che. meM ApanA mukhethI pUrvabhava sAMbhaLe. AvA te keTalA ghora pApa meM karyA haze! emAMthI kayAre chUTakAro thaze ? ane siddhagatinA sukhaDa maLaze ? have te karmanI kedamAMthI mukta banI jaladI mekSamAM javuM che. kaMvare pazcAtApa pUrvaka pApanI AlocanA karI dIkSA lIdhI ne karmane kSaya karI kalyANa karyuM. je tamAre kalyANa karavuM hoya ne cAra gatinA pherA maTADavA hoya te bane teTalI jJAna, darzana sahita cAritra ane tapanI ArAdhanA kare. cAlu adhikAramAM mallIkumArIe cha rAjAone kahyuM ke bele, tamAre zuM vicAra che? dIkSA levI che? mallIkumArInA vairAgyabharyA vacane sAMbhaLIne jema pahADa uparathI paDate pANIne dhodha meTA meTA paththarene teDI nAMkhe che tema che rAjAonAM paththara jevA hadaya pIgaLI gayA. ane malalI arihaMtanA vacana sAMbhaLIne jitazatru pramukha cha e rAjAoe malI arihaMtane A pramANe kahyuM ke he devAnupriya! saMsAra bhayathI vyAkuLa thaIne tame dIkSA aMgIkAra karavA Icche che te he devAnupriya! batAve ke tamArA vinA amAre sahAyaka bIje keNu thaze ? peTA kAma karatAM amane rokanAra keNu thaze ? amArA jevA saMsAramAM paDelA ne sanmArga tarapha vALanAra, dharmanA upadezaka keNa haze? kaI mANasane samudra tara hoya te vahANa, naukA, sTImara agara be bhujAne sahAre joIe che. sahArA vinA samudra tarI zakAto nathI. keIne uMce javuM hoya te sIDIne sahAre joIe che. sahArA vinA uMce caDhI zakAtuM nathI. te he mitra ! tame amArA sAcA sahAyaka che. AjathI trIjA bhave Ape amArA upara ghaNuM maTe upakAra karyo che. Apa te vakhate
Page #941
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiaa khire amArA dareka kAryamAM meDhIbhUta-AdhArabhUta hatA. jema makAna pAyAnA AdhAre Take che ne dhAbu pATaDAnA AdhAre Take che. Aje te moTI moTI ImArate sthaMbhanA AdhAre TakI zake che. A rIte cha rAjAo mallInAtha bhagavAnane kahe che ke tame trIjA bhavamAM amArA mATe dareka kAryomAM AdhArabhUta hatAM. sama-viSama mArgane batAvanAra hovAthI amArA mATe cakSubhUta hatA. amane dharmanA mArge vALyA hatA tethI dharmanI dhurA rUpa hatAM ane devalokamAM paNa ApaNe sAthe rahyA ane ekabIjAne dharma pamADavAno saMketa karyo. tethI A bhavamAM Apa amane jagADyA. ame te kevuM bhAna bhUlyA hatAM ke ApanA rUpa guNanI prazaMsA sAMbhaLIne ApanI sAthe lagna karavA mATe taiyAra thayA. saMsAranAM vilAsI sukhanI IcchAthI ApanA pavitra pitAjI kuMbhaka rAjAne harAvI tamane paraNavA mATe meTuM yuddha karavA AvyA ne yuddha karyuM. ghaNAM subhaTenAM mota thayAM. lehInI nadIo vahAvI. ame AvI kAramI hiMsA karI. amAruM zuM thaze ? amArA jevA pApI AtmAone Ape pApathI aTakAvyA. ke jhaLahaLa dI Ape bhItaramAM pragaTAve, aMtarane ajavALIne amane mArga batAvyuM. mArI manISA te e che, jeNe ogALe A gADha bhUmine aMdhakAra, te upakArI jagadipakanA mane maLe saMskAra-mArA haiyAnA hAra" he prabhu! ame Apane oLakhyAM nahi. Apa amArA ajJAna rUpI aMdhakArathI bharelAM aMtaramAM jJAnane dIpaka pragaTAvyA. Ape amane sAcA mArge vALyA. pApathI aTakAvyA. AvA amArA mahAna upakArI bhagavaMta! Apane je saMsAra duHkharUpa lAge che ne Apa saMyama paMthe sIdhAve che te pachI amAro AdhAra kezu? ApanA vinA amane na game. mATe "vi revAnufgyA! saMsAra mafar jAva mIyA jammamaraNANaM devANuppiyA NaM sadhdhi muMDA bhavittA jAva pvvyaamo|" he devAnupriya! ame saMsAranA bhayathI vyAkuLa temaja janmamaraNanA bhayathI trAsa pAmyA chIe. tethI ame paNa ApanI sAthe muMDita thaIne jina dIkSA aMgIkAra karIzuM. - he bhagavaMta ! AjathI trIjA bhAvamAM paNa ApanI preraNAthI dIkSA lIdhI hatI. Apa ja amArA tAraNahAra hatA. A bhavamAM paNa Apa ja amArA chaenAM tAraNahAra bano. ame ApanI sAthe dIkSA laIzuM. cha rAjAo AvyA hatAM yudadha karIne mallIkumArIne paraNavA, paNa mallIkumArInA upadezathI TharI gayA ane dravya yudha karavAnuM cheDI karmarAjA sAthe saMgrAma karavA taiyAra thayA. tamArI keInI ATalI taiyArI
Page #942
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 33 che? jyAre te cha rAjAoe dIkSA levAnI bhAvanA vyakta karI tyAre mallI arahiM jitazatru pramukha rAjAone A pramANe kahyuM ke je tamane badhAne saMsAranA bhaya lAgyA che, saMsAra bhayathI vyAkuLa thaIne mArI sAthe bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karavA Icche che teA hai devAnupriyeA ! vilaMba vagara taiyAra thAva. malI bhagavate cha mitra rAjAone A pramANe kahyuM eTale temanA AnaMdanA pAra na rahyo. ahA ! kevA ucca keTinA te jIvA haze ! pUrva sAdhanA karIne AvelAM hatAM eTale mallInAtha bhagavAnanI eka TakAre vItarAga prabhunA paMthe prayANa karI vItarAga vATikAmAM vicaratA taiyAra thaI gayA. devAnupriye ! cha rAjAe chela chakhIlA varaNAgI banIne malTIkumArIne paraNavA AvyA hatAM. paNa sheja nimitta maLatAM aMdaranuM upAdAna jAgI uThayuM. ane varaNAgI vara vairAgI banI gayA. satI prabhajanA lagna vakhate mAyAnA mAyarAmAM besavAnI taiyArImAM hatI. mAyarAmAM besatAM pahelAM sAdhvIjI pAse mAMgalika sAMbhaLavA gayA. tyAM sAdhvIjInI sheja TakeAra thatAM varaNAgI prabhaMjanA kevaLajJAna pAmI vItarAgnI khanI mAkSanA mAyarAmAM besI gayA. nemakumAra rAjematIne paraNavA tAraNe gayA ne pazuDAnA pAkAra sAMbhaLIne pAchA pharyAM ne dIkSA lIdhI. te rIte cha rAjAe mI arihaMtanA vacanAmRtA sAMbhaLI vairAgI khanI gayA. cha rAjAone vairAgya raMge raMgAyelA joIne mallI arihaMte kahyuM ke jo tamAre dIkSA levI hAya tA tame pAtapAtAnA rAjyamAM jaI jyeSTha putrane rAjagAdIe besADI rAjyanA kArabhAra temane seAMpI eka hajAra mANase upADe tevI zIkhIkAmAM besIne mArI pAse Ave. rAjAoe vAta aMtaramAM dhAraNa karI lIdhI. e kevA haLukI jIvA haze ke tarata jAgI gayA. tame te badhA zAhukAranA dIkarA che ne ? amArA bhagavAnanI vANIneA eka zabda paNa tamArA hRdayamAM rAkho nahi. amane soMpIne jAe che. (hasAhasa). cha rAjAoe malI arahiMtanI vAtane svIkAra karyo, tyArabAda mallI arihaMta jitazatru pramukha cha e rAjAone peAtAnI sAthe laIne teo jyAM kuMbhaka rAjA hatA tyAM gayA. tyAM jaI ne ku Mbhaka rAjAnA caraNAmAM vaMdana karAvyA. mallInAtha bhagavaMta TUMka samayamAM arihaMta khanavAnA chatAM pitAjInA vinaya vyavahAra keTale sAcave che! cha e rAjAoe kuMbhaka rAjAnA caraNamAM paDIne kahyuM ke huM pitAjI! amane khakhara nahi ke Apane tyAM AvA tAraNahAra bhAvinA tIrthaMkara prabhu khirAje che. ane ame emane paraNavA mATe kaheNu mekalAvyA. Ape tenA InkAra karyo tethI ame ApanI sAthe yudhdha karavA mATe AvyA. ame ApanI ne arihaMta prabhunI gheAra azAtanA karI che. amane mApha karajo. ema kahI kSamA mAMgI
Page #943
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarA mira kuMbhaka rAjAe temane ubhA karI kSamA ApI ane temane bheTI paDyA. tyArabAda vipula azana, pAna, khAdima, svAdima cAra prakAranAM uttama bhejana taiyAra karAvI bhegA besI premathI jamADayA. ane kiMmatI senAnA ane ratnanA AbhUSaNe temaja kiMmatI vastro temane bheTa ApyA. ane temane khUba satkAra-sanmAna karIne vidAya karyA. have cha rAjAe pitA potAnA rAjyamAM jaI pitApitAnAM meTA putrone rAjagAdIe besADI zIbIkAmAM besIne Avaze tenA bhAva avasare. caritra rUkamaNIe pradyumnane tenA pitAne vaMdana karavA javAnuM kahyuM ane kahyuM ke tuM tyAM jaIne tAro paricaya Apaje. he mAtA ! huM kayAre paNa ema nathI kahevAne ke pitAzrI ! have huM Avyo. paNa huM mArA bAhubaLathI temane mAre paricaya ApIza. ane pachI huM pitAjInA caraNamAM vaMdana karIza. dIkarA ! tuM ema na kara. nA, mAtA ! thoDI dhIraja rAkha. paNa tAre mane thoDI sahAya karavI paDaze. je tAre mArA pitAjInuM jahadI milana karAvavuM hoya te. rUkSamaNI kahe beTA! zuM sahAya karuM? tyAre kahe che bA! jyAM nAradajI ApanA putravadhunI rakSA kare che tyAM tuM mArI sAthe cAla. A vAta sAMbhaLI rUkSamaNI gabharAI. ke huM pativratA strI chuM. mArA patinI AjJA vagara kayAre paNa meM eka kadama uThAvyo nathI. te Aja huM kema jaI zakuM? mUMjhavaNamAM paDelI mAtAne joIne prazna kahe che tuM zA mATe gabharAya che ? je tane dIkarAne prema hoya te tAre mArI sAthe AvavuM joIe. nahitara huM vaitADhaya parvata upara cAlyo jaIza. soLa soLa varSathI gUratI evI mAtA putranA vacana sAMbhaLIne gabharAI gaI ane teNe putrane AdhIna thavAne vicAra karyo. kumAre vidyAnA baLathI eka uDate ratha banAvyuM. temAM rUkamaNIne besADIne bhAkhaMDa pakSInI mAphaka rathane AkAzamAM uDADa. ne jyAM kukaNajInI sabhA che tyAM AvatAM zaMkha vagADIne kahyuM- he yAda ! jAge. kRNunI patnI rUkamaNInuM huM apaharaNa karIne laI jAuM chuM. tame caMderI rAjA zizupAlanI sAthe yuddha karIne rUkSmaNIne uThAvI lAvyA hatA te Aje tamArI pAsethI huM uThAvI jAuM chuM. have tamArAmAM svAbhimAna hoya te mArI sAthe yuddha karIne rUkamaNIne laI jajo. paNa dhyAna rAkhajo ke huM kaI laMpaTa, naTakhaTa, deva, gaMdharva, vyaMtara ke asura nathI paNa manuSya chuM. temaja satI rUkSmaNInA zIyaLa upara hAtha lagADuM tema paNa nathI. cerI karIne chUpI rIte laI jatuM nathI. paNa tamArI samakSa jAherAta karIne chaDe coka dhoLA divase laI jAuM chuM. tAkAta hoya te mArI sAme Avaje. AvA abhimAnayukta zabda sAMbhaLIne kRSNa, balabhadra Adi badhA yAdavee sabhAnI aMdara dhamadhamATa macAvI dIdhe, ne yuddhanI taiyArI karavA mAMDI. AkhI dvArakA
Page #944
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 95 nagarImAM rUkamaNInA apaharaNanAM samAcAra vAyuvege pahoMcI gayA. kadI na anubhavyuM heya tevuM banavAthI balabhadrajI bebhAna banI gayA. zItaLa jaLa chAMTavAthI zudhimAM AvyA. kRSNajIne te eTale AghAta lAge ke huM A traNa khaMDane adhipati, dharatIne dhrujAvanAra ane mArA jIvatAM mArI paTTarANInuM apaharaNa karanAra koNa pAka? pAMDa paNa tyAM AvI pahoMcyA. ugrasena rAjA, daza dazAI vigere badhA eka ja belavA lAgyA ke A duSTa keNa che ke je rUkSamaNInuM apaharaNa kare ! jotajotAmAM kRSNanA AdezathI sainya sajaja banIne hAthI, gheDA, ratha, pAyadaLa, caturaMgI senA sajaja thaI gaI. sainikonA hAthamAM talavAra camakavA lAgI. AkhuM lazkara dvArakA nagarInI bahAra jaI rahyuM che. te prasaMge kaMIka lake ema belavA lAgyA ke eka strI mATe ATaluM moTuM yudhdha! keTale saMhAra thaze! tyAre kaMIka kahe zuM patnInuM apaharaNa thAya ne pati besI rahe! laDAI te karavI ja joIe ne! have lazkara yAdava sahita dvArakA nagarInI bahAra pahoMcI gayuM. ane pradhumnakumAre jyAM nAradajI ane udadhikumArI hatI tyAM mAtA rUkSamaNIne mUkI. have zuM banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 103 kArataka suda 6 ne gurUvAra tA. 28-10-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNanIdhi, parama kRpALa paramAtmAnA mukhamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma sidhdhAMta. vItarAga prabhunI vANI upara jIvane zradhdhA thAya ane pachI zudhdha bhAvathI AcaraNa thAya te beDo pAra thaI jAya. paNa bhege pratyene rAga jIvane jinezvara prabhunA vacana upara bhAva AvavA detuM nathI. bhoga pratyeno bhAva ocho thAya te bhagavAnanA vacana upara bhAva vadhe, bhava nirveda Ave ne bhegenI bhayaMkaratAnuM bhAna thAya. bhega keTalA bhayaMkara che ne bhagavAna ane bhagavAnanAM vacana kevA bhadraMkara eTale kalyANakArI che, hitakArI che tene khyAla bahu ochA jIvane hoya che. tethI tamane saMte vAraMvAra bhegonI bhayaMkaratAnuM bhAna karAvI bhavathI mukta banavA mATe paDakAra karIne kahe che he bhavya che! tame jAge. ane saMsArane bhAva e che kare, ne bhagavAna pratye prIti je. baMdhuo! anAdikALathI jagatanI udhI rItI che ke bhagavAna sAthe prIta karatAM vAra lAge che ne bhego pratye saheje prIta thAya che. kAraNa ke anAdikALathI jIva bhoga bhegavate Ave che, tethI tenA pratye prIti saheje thaI jAya che. paNa
Page #945
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA khi bhagavAnane bhajyA nathI eTale tenA pratye jaldI prIti thatI nathI. tethI bhagavAne bhegane tyAga karavAno upadeza Ape che. eTale jIvone saMsAra pratyene bhAva che teTale bhAva bhagavAna ane bhagavAnanAM vacana upara AvI jAya te jaladI bhava vana oLaMgI jAya. bhagavAnane bhakta bhegene bhikhArI na hoya tyAgane pujArI hoya, bhagavAnane mArga tyAgane che. bhagavAna kahe che ke bhege pratyeno bhAva ghaTADayA vinA bhavane bhAgAkAra thavo muzkela che. bhavasAgara tara kaThIna che. mATe je jaladI AtmasAdhanA karavI hoya te bhagavAnanAM vacana upara pUrNa zraddhA kare. - jenA aMtaramAM samajaNanI saravANI phUTI hoya tenA aMtaranA uddagAro paNa alaukika hoya che. AvA ja khAtA-pItAM, uThatAM-besatAM, bolatAM dareka kAryomAM upayoga rAkhe che. ajJAnI che paNa A badhI kriyA kare che ne jJAnI paNa kare che. e baMnenA karavAmAM AsamAna ane jamIna jeTaluM aMtara hoya che. jJAnI pratyeka kriyA karatAM upaga rAkhe che. jJAnInuM cAlavuM, ubhA rahevuM, besavuM, sUvuM, khAvuM, balavuM badhuM yatnApUrvaka hoya che. tethI te pApakarmo alpa bAMdhe che. ane tapa dvArA junAM karmo khapAve che. A rIte yatanApUrvaka jIvana jIvate AtmA pApakarmathI lepAya nahi. mATe pratyeka kriyAmAM jatanA rAkho. jJAnI kahe che ke upayoga e dharma. ajJAnI jene A vAtanuM rahasya samajAtuM nathI tethI karmonuM baMdhana karI anaMtakALa sudhI saMsAramAM rajhaLe che. ApaNane A amUlya mAnava jiMdagI karmonA baMdhanathI mukta thavA mATe maLI che. saMsAranA baMdhane baMdhAvA mATe nahi. lAkha janama pUrA karI, ApaNe sahu AvyA ahIM, je A bhave jAgyA nahIM te, pharIzuM pharI cakkara mahIM. cAra gati, grevIsa daMDaka ane ceryAzI lAkha jIvAnimAM anaMtakALathI paribhramaNa karatAM mahAna puryodaye jIvane A uttama mAnavabhava maLe che te zuM viSayamAM racyApacyA rahIne vikAsa karavA mATe maLe che ? AtmAne karmanA kAdavathI kharaDavA mATe mAnya che ? "nahi". AtmajJAnamAM masta banI AtmAnA svarUpanI pIchANa karavA mATe maLe che. saMsArabhAva jIvanamAM na joIe. pudgalane eMThavADe cATavAnI vAta na joIe. paNa AtmajJAna prApta karavA mATe AMtara nirIkSaNa joIe ke huM keNa huM kyAMthI thaye, zuM svarUpa che mAruM kharuM, kenA sabaMdhe vaNa che rAkhuM ke e pariharuM" he AtmA ! tuM koNa che? kyAMthI AvyuM che ne kyAM javAnuM che? tAruM sAcuM svarUpa zuM che ne tuM zuM karI rahyo che? A rIte AMtara nirIkSaNa karavAmAM
Page #946
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara Ave te jarUra AtmajJAna pragaTa thAya che. AvuM AMtara nirIkSaNa e AtmajJAna prApta karavA mATenI cAvI che. eka vakhata AvuM AtmajJAnanuM svasaMvedana thaze te tamane A saMsAra kSArabhUmi je, aMdhArA kUvA je ne mazAnabhUmi je bhayaMkara lAgaze. je AvuM AtmajJAna pAme te pApa karatAM aTake. je pApa karatAM aTake tene saMsAra khaTake. jene saMsAra khaTake te jIva bhavamAM bhaTake nahi. jJAnI kahe che ke aTakyA vinA amaratA nathI ne karyA vinA ThekANuM nathI. aTakavAnuM zenAthI che ne karavAnuM zemAM che ? te jANe che? AzravathI aTakavAnuM che. AzravamAM beThele jIva karmonA pravAhamAM taNAyA kare che. ne karmo bAMdhe che tethI bhavamAM bhame che. mATe AzravathI aTakIne saMvaranA gharamAM AvIne jIve samajaNamAM sthira banI svarUpamAM karavAnuM che. pANImAM keI cIja paDI gaI hoya te pANI jyAM sudhI hAle che tyAM sudhI paDelI vastu dekhAtI nathI. pANI sthira bane, badhe kacara TharI jAya tyAre aMdaramAM paDelI cIja spaSTapaNe dekhAya che. tema jyAM sudhI ApaNA manamAM saMkalpa ane vikalpanAM taraMge uchaLI rahyA che tyAM sudhI AtmasvarUpanI pIchANa nahi thAya. saMkalpa vikalponAM taraMge zAMta thaze tyAre AtmasvarUpanI anubhUti thaze. temAM je AnaMda Avaze te e alaukika ne apUrva haze ke jenI sImA nahi rahe. e AnaMda maLatAM saMsArane AnaMda tuccha lAgaze. - mallI arihaMtanA vacanAmRtethI jemane AtmasvarUpanI pIchANa thaI che tevA jitazatru pramukha cha rAjAe kuMbhaka rAjAne tyAMthI nIkaLyA. mithilA nagarI cheDIne AnaMdabhera potapotAnA dezamAM AvyA. A cha rAjAo alaga alaga dezanA mAlika hatAM ne cha e mahardhika rAjA hatA. jyAre teo AvyA tyAre krodhathI dhamadhamatA AvyA hatAM paNa jyAre pAchA pharyA tyAre badho krodha zAMta thaI gayo, ane pitAnA AtmAne zItaLIbhUta banAvIne AnaMdita thaIne cAlyA. manamAM vicAra karavA lAgyA ke ApaNe ApaNI rAjadhAnImAM jaIne ApaNAM moTAputrone rAjagAdI para besADI temane badho vahIvaTa oNpI bhagavAna mallInAtha dIkSA grahaNa kare tyAre dIkSA levI che. ane apramata banI Atma sAdhanAnA jhulaNe jhulI bAhyabhAvane bhUlI karmone kSaya karI paramapadanI prApti karavI che. cha e rAjAo alaga alaga deza ane alaga dizAmAMthI AvyA hatA. sI chUTA paDI potapotAnA dezamAM jyAM potAnI rAjadhAnImAM paNa tyAM pitApitAnA mahela hatAM tyAM pahoMcI gayA. tyAM jaIne teo badhA pitApitAnA rAjakAjamAM parovAI gayA. baMdhuo! A rAjAo pahelAM rAjyane kArabhAra karatAM hatAM te rasapUrvaka karatAM hatAM have anAsakta bhAve rahevA lAgyA. emane have mallInAtha bhagavAnane saMgama 118
Page #947
--------------------------------------------------------------------------
________________ 938 zAradA zikhara thayo hate. manuSya je saMga kare che te tene raMga lAge che. saMsArano raMga jIve vaNe lagADe, paNa jene saMgama thatAM jIva rAgI maTI vairAgI bane, AtmakalyANa karavA taiyAra thAya tenuM nAma sAce saMgama thaye kahevAya. tamane A saMgama thayo che ke nahi? keTalAM varSothI upAzraye Ave che, vyAkhyAna sAMbhaLe che paNa jIvanamAM paTe Ave che? sAce saMgama prabhu sAthe haju ye nA thaye, e dizAmAM rele mAre hajuye nA ga ... sAce eka laganI sAthe vahetuM AtamanuM jharaNuM, pAvana saritA pAse pahoMcI laI lauM zaraNuM, Atama kere A maratha haju e nA phaLe..sAce saMgama bhakta kahe che ke he bhagavAna! varSothI dharma karyo paNa haju tArI sAthe mAre saMgama nA thaye. varSothI tane maLavAne mane ratha karuM chuM paNa mArA manane manoratha phaLIbhUta thatuM nathI. jyAre phaLaze? jyAre aMtarathI laganI lAgaze tyAre prabhu sAthe sAro saMgama thaze. jemane mallInAtha bhagavAna sAthe saMgama thaI gayA che tevA cha rAjAe potAnI rAjadhAnImAM AvIne udAsIna bhAve rAjya calAvavA lAgyA. "as i malTI raMjIravALe nimittafma ri maf badhA rAjAonAM gayA pachI mallInAtha bhagavAne manamAM e nirNaya karyo ke eka varSa pachI huM dIkSA grahaNa karIza. mallInAtha bhagavAne A daDha nirNaya karyo. A te tIrthaMkara prabhu hatAM. temanA nirNayamAM pheraphAra thato nathI, ke temane kaI vina ke bAdhA AvatI nathI. kAraNa ke teo jJAna dvArA badhuM jANe che. arihaMta bhagavAnanI punnAI ghaNI hoya che. eTale temaNe manamAM A jAtane nirNaya karyo. tyAM zuM bane che. "saMta ja te samai sarasALa ati te kALa ane te samaye zakedranuM Asana calAyamAna thayuM. arihaMta bhagavaMtanA jambara puya heya che. ahIM mRtyulokamAM mallInAtha bhagavaMte mana sAthe nirNaya karyo ke huM eka varSane aMte dIkSA aMgIkAra karIza. tenA paDaghA devaleka sudhI pahoMcI gayA. ane zakrendra mahArAjanuM Asana calAyamAna thayuM. badhA devamAM parama aizvaryavAna devarAja zake pitAnuM Asana DolatuM joyuM. tyAre vicAra karyo ke mAruM Asana kema le che ? kenAM Asana vinA prajane DolatAM nathI. koI paNa kAraNa upasthita thAya tyAre Dele che. jyAre devenuM Asana Dele che tyAre te avadhijJAna dvArA upaga mUkIne juve che ne temAM juve ke keI bhagavAnane bhakta kaSTamAM AvyuM che! zAsananI delaNa thAya che. keI satInuM zIyaLa khaMDita thavAne prasaMga Ave che. zuM
Page #948
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara che? avadhijJAnamAM jaIne sahAya karavA jevI lAge te sahAya kare che. (ahIM pU. mahAsatIjIe devanI sahAya upara caMdanabALAnuM daSTAMta khUba suMdara chaNAvaTathI samajAvyuM hatuM ne tenuM jIvana caritra evuM suMdara varNavyuM hatuM ke betAonI AMkhamAMthI AMsu vahevA lAgyA hatAM) mallInAtha bhagavaMtanA dIkSA levAnA nirNayathI zakendranuM Asana DelyuM tyAre upaga mUkIne avadhijJAna dvArA joyuM te mallI arihaMtane joyA. jeIne IndranA manamAM AvA prakArane adhyavasAya utpana thaye ke A jaMbudvIpa nAmanAM dvIpamAM, bharatakSetramAM, mithilA nAmanI rAjadhAnImAM kuMbhaka rAjAnA bhavanamAM mallI nAmanA arihaMta prabhu "huM varSane aMte dIkSA aMgIkAra karIza" A pramANe vicAra karI rahyA che. tethI mAruM Asana calAyamAna thayuM che. A kAraNe IndranuM Asana Dole che tyAre kALavrayavatI eTale atIta kALanA eTale bhUtakALamAM thaI gayelA vartamAna samayamAM vartatA ane anAgata kALamAM thanArA sarva zaka, devendro, deva rAjAone paraMparAthI cAlate Avele A pramANene AcAra che ke teo arihaMta bhagavAna dIkSA levAnA hoya tyAre temane ATalI arthasaMpadA (dAna devA mATe) ApavI joIe. te pramANe arthasaMpatti arpaNa kare che. tenuM pramANa keTaluM che! "tiNNeva ya koDisayA, AhasItiM ca honti koddiio| asitiM ca sayasahassA, iMdA dalayaMti arahANaM // " traNaso koDa eTale traNa abaja, aThThAsI (88) kroDa ane eMzIlAkha suvarNa bhadrAe vArSika dAna mATe tIrthakarenA vakhate ATaluM dravya Indra temane ghera pahoMcADe che. baMdhuo ! tIrthaMkara prabhunI keTalI prabaLa punnAI che ! mahAna puNyanAM megAM thAya tyAre jIva tIrthaMkara nAmakarma bAMdhe che. e badhI punAItIrthaMkaranA bhAvamAM khapAvavAnI hoya che. eTale tIrthakarane vaSIdAna mATe temanA pitAnA bhaMDAramAMthI kADhavuM paDatuM nathI. tIrthakara bhagavaMta A pramANe dIkSA levAne vicAra kare tyAre IndranuM Asana calAyamAna thAya che ne Indra avadhijJAna dvArA A vAta jANI le che. pachI Indra mahArAja jAte dhana ApavA mATe AvatA nathI. e pitAnI nIcenA dene AjJA kare che. tethI te zaka devendra vaizramaNa deva kuberane belA. be lAvIne tene A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! "vu have mArA pAse kAra asIrti ja sajarAtat ttA A jaMbudvIpamAM bhArata varSa kSetramAM mithilA nAmanI nagarImAM kuMbhaka rAjAnA mahelamAM mallI nAmanA tIrthaMkara prabhu che. teo dIkSA levAne vicAra karI rahyA che. eTalA mATe Indrone A jAtane paraMparAthI cAlate Avate niyama che ke teo tIrthaMkara prabhunA niSkramaNa mahotsavanA vakhate traNa abaja, aThThAsI kroDane
Page #949
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA bira eMzI lAkha sonAmahoro vArSika dAnanA rUpamAM temane tyAM ghera pahoMcADe. eTalA mATe he devAnupriya! tame jAo ane jaMbuddhImAM bhArata varSa kSetramAM mithilA nagarImAM kuMbhaka rAjAnA mahelamAM temanA bhaMDAramAM upara kahyA mujaba dhana pahoMcADe. te pramANe karIne mArI AjJA mane suprata kare. zaka devarAjanI AjJAne saharSa svIkAra karI vaizramaNa deva tarata ubho thaye. khUba harSita ane saMtuSTa thaIne baMne hAthonI aMjalI banAvIne tene mastake mUkI namaskAra karyA. ane huM ApanI AjJA pramANe karIza ema kahIne AjJAne svIkAra karyo. uttama AtmAone sArA kAma karavA bahu game che. zaka devarAjanI vAta sAMbhaLIne vaizramaNa devanA sADA traNa kroDa marAya ulasI gayA. haiyuM AnaMdathI chalakAI gayuM. aho ! Aje mArA mahAna sadabhAgya che ke je mallI tIrthakara bhagavAna thavAnA che te saMsAranA raMgarAga ane samasta saMsArane Thokara mArI have dIkSA levAnA che tevA mallI arihaMtanA bhaMDAramAM ame dhana bharI AvIzuM mallI arihaMta varSa dina sudhI te vaSIdAna deze ne temane dIkSA mahotsava ujavAze. AvuM uttama satkArya karavAne amane Aje lAbha maLe. ame keTalA bhAgyazALI chIe! jema AMdhaLI mAtAne ekano eka dIkare paradeza gaye heya tenAM pAMca sAta varSathI kaMI samAcAra na hoya ne te acAnaka AvIne mAtAne maLe che te mAtAne je AnaMda thAya, aMdha manuSyane cakSu maLatAM je AnaMda thAya ane leTarImAM tamAre naMbara lAgI jAya ne pAMca sAta lAkha rUpiyA maLI jAya ne je AnaMda thAya tethI adhika AnaMda vaizramaNa devane A kAma maLatAM thaye. je vinIta AtmA che temane te AvuM kaMI kArya karavAnuM maLe te mAne ke Aje ame mahAna puNyazALI banyA chIe, ke Aje amane A mahAna lAbha maLe. A rIte vaizramaNa deve khUba AnaMdapUrvaka hAtha joDI IndranI AjJAne svIkAra karyo. devamAM paNa keTale vinaya che! vinaya guNa e mahAna rahe che ke e guNa jenAmAM hoya te sarva jene priya banI jAya che. vinayanA abhAvamAM jIva jJAnanA prakAzathI vaMcita rahI jAya che. eka vakhata agarabattI baLIne pitAnI sumadhura saurabhathI vAtAvaraNa maheMkAvI rahI hatI ne bIjI bAju mINabattI baLIne prakAza ApI rahI hatI. eka vakhata agarabattIne mINabattIe kahyuM-bahena ! tAruM zarIra kALuM kelasA jevuM che. tuM eTalI badhI nirbaLa che ke jANe te cha mahinAthI khAdhuM ja na hoya ! tArA rUpane jevAnI paNa kaI IcchA na kare. tuM jarA mAruM rUpa te je. huM keTalI suMdara chuM! mArI kAyA cAMdInI jema camakatI veta che. mArA nirmaLa prakAzathI sAro oraDe. prakAzathI jhaLahaLI uThe che. mINabattI abhimAnathI A vAta karI rahI hatI. tenI vAta cAlatI hatI tyAM pavanane eka jhapATe AvyA ne mINabattI bUjhAI gaI
Page #950
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALA zikhara paraMtu agarabattInI suvAsa cAre tarapha pahelAthI vadhu phelAI gaI. A te eka rUpaka che. paNa ApaNe emAMthI zuM samajavuM che? je abhimAna kare che tenI sthiti maNibattI jevI thAya che ane jenAmAM vinaya che, namratA che tenuM jIvana agarabattInI jema guNa saurabhathI mahekI uThe che. vaizramaNa deve IndranI AjJAne vinayapUrvaka vadhAvI teNe jAMbhaka dene lAvyA. be lAvIne A pramANe kahyuM-he devAnupriya ! tame jaMbudvIpa nAmanA kapamAM bhArata varSa kSetramAM mithilA nAmanI rAjadhAnImAM jAo. ane jaIne tyAM kuMbhaka rAjAnA mahelamAM traNa abaja, aThThAsIkroDa, ne eMzI lAkha sonAmahore temanA bhaMDAramAM bhare. bhaMDAramAM pahoMcADyA pachI mArI AjJA pramANe saMpUrNa kAma pUruM thaI gayuM che tenI mane khabara Ape. mallI arihaMtane dIkSA prasaMga ujavavAnuM che mATe Apa A kAma jaladI kare. karIne mArI AjJA mane pAchI soMpe. vaizramaNa devanI A vAta sAMbhaLI jAMbhaka dee khUba harSita ane saMtuSTa thaIne temanI AjJAne svIkAra karyo. AjJA svIkArIne teo IzAna khUNAmAM gayA. tyAM jaIne teoe uttara vaikriya rUpanI vidurvaNu karI. deve mULa rUpe ahIM AvatA nathI. bhagavAna mahAvIranA sasaraNamAM eka vakhata caMdra ane sUrya mULa rUpe AvyA hatA te eka accheruM (Azcaryajanaka) thayuM che. jAMbhakA dee vikrvaNuM karyA pachI teo devagati sabaMdhI utkRSTa gatithI cAlatAM jyAM jaMbudvipa nAme dvIpa, bhArata varSa nAme kSetra ane temAM paNa jyAM mithilA nAmanI rAjadhAnImAM kuMbhaka rAjAne mahela hatuM tyAM jaIne teoe kuMbhaka rAjAnA mahelamAM 388 koDa ne 80 lAkha sonA mahorA khAnAmAM mUkI dIdhI. A pramANe karyA pachI te deve jyAM vaizramaNa deva hatA tyAM gayA. tyAM jaIne teoe vinayapUrvaka hAtha joDIne kahyuM-tamArI AjJA pramANe ame kuMbhaka rAjAnA bhavanamAM arthasaMpatti pahoMcADI dIdhI che. vaizramaNa deve pachI zakra devarAjane kahyuM. AthI zaka devarAjane khUba AnaMda thaye. have mallI arihaMta kevI rIte vaSIdAna deze ne zuM karaze tenA bhAva avasare. caritra: rUkamaNIe vimAnamAM AvatAM nAradajIne joyAM eTale tarata temanA caraNamAM paDI gaI. ahe ! ApanA pratApe Aja mArA vahAlasoyA dIkarAnuM milana thayuM. nAradajI putra vadhuone kahe che beTA! A tamArA sAsujI che. tarata ja guNIyala ane vivekI putravadhuoe sAsujInA caraNamAM paDI namaskAra karyA. AthI rUkSamaNInuM haiyuM harSanA hiloLe nAcavA lAgyuM. kumAra kahe che mAtA ! tame sAsu vahu zAMtithI raheje. huM mArA pitAjIne bAhubaLane parace batAvIne AvuM chuM. AthI rUkSamaNI kahe he beTA! mane A vAta gamatI nathI. prathama te tame baMne baLIyA laDaze. emAM
Page #951
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94ra zAradA zikhara keTalA chene kaccaraghANa nIkaLI jaze. mATe he beTA ! A badhuM choDI tuM tArA pitAnA caraNamAM paDI jA. kAraNa ke kRSNajInuM sainya ghaNuM moTuM che. tuM ekale che. tuM zuM karIza? A samaye pradukumAre vidyAnA baLathI jabarajasta sainya ubhuM karI dIdhuM. sAthe sAthe kRSNajInA sainyamAM baLarAma, pAMDa vigere rAjAe che tevA rAjAo tenA sinyamAM teNe banAvyA. hAthI, ghoDA, ratha, chatra, cAmara vigere cinho ekasarakhA dekhAvA lAgyA. AthI sainya kAmamAM paDI gayuM. AmAM ApaNuM sainya kayuM ne zatrunuM sainya kayuM ? - pitA putra vacce jAmelI laDAI: pralayakALanA ucharatA sAgara samAna baMnenI senAmAMthI pANInA taraMgenI mAphaka jaidhdhAonI talavAranI jhaDI varasI. bAne varasAda varasavA lAgyA. aho ! A saMsAranI kevI vicitratA che ke vinA kAraNe pitA ane putra yuddha khelI rahyA che. tIkSaNa talavArathI kapAtA mAnavInA lohInI nadIo vahevA lAgI. ne maDadAnA DhagalA thayA. AvuM yudhdha jovA deve paNa AkAzamAM ubhA rahI gayA. kahevAya che ke AnI AgaLa rAma ane rAvaNanuM yuddha tuccha lAgatuM hatuM ghaDIkamAM kRSNajIne jaya ne pradyumnakumArane parAjya. te vaLI ghaDIkamAM pradyumnane jaya ne kRSNajIne parAjaya ema dekhAvA lAgyuM. vidyAnA baLathI e camatkAra batAvyuM ke pAMDavo Adi ghaNAM yAdavo haNAI gayA che. AthI hakhita dilavALA kRSNajI khuda laDAImAM utaryA. jevA hathiyAra upADavA jAya tevI kRSNajInI DAbI AMkha pharakI. AthI kRSNajI vicAra kare che ke A pApIe rUkSamaNInuM apaharaNa karyuM. pAMDavo Adi mArA bhAIone behAla dazAmAM pheMkI dIdhA. lAkha sainika haNAI gayA. AvA duzamana AgaLa mane zuM lAbha thavAne che ke mArI AMkha pharake che? ane zA mATe mane tenA para hudayathI sneha Ave che? Ama vicAra kare che tyAM pradyumnakamAra kahe che kema thAkI gayA ? A zabdo sAMbhaLatAM kRSNajIne gusso AvI gaye. have temAM zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 104 kArataka suda 8 ne zanIvAra tA. 30-10-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNAnIdhi, aikaya prakAzaka, zAsanapati sarvajJa bhagavaMte jagatanA jInA udhdhAra mATe zAstranI prarUpaNa karI. zAstranI vANImAM ajabagajabanAM bhAva bharelAM che. tame game teTalA pustakanuM vAMcana
Page #952
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 947 kare, agara meTAmAM moTI game teTalI DIgrI prApta karI le paNa jyAM sudhI zAsanuM jJAna nathI meLavyuM tyAM sudhI AtmazAMti nahi thAya. saMskRta zlekanA padamAM kahyuM che ke " zlokA varaM paramatattva patha prakAzI, na grantha koTi paThanaM jana raMjanAtha / " mokSamArgane pradarzaka eka leka AvaDe che te zreSTha che paNa manuSyone raMjana karavA mATe karoDa graMthe bhaNavA vyartha che. baMdhuo ! AvuM kahevAnuM kAraNa zuM ? tame samajyA ? A pada dvArA kahevAne Azaya che ke Aje skulamAM ane kelejamAM je jJAna apAya che te bhautika sukhanI sAmagrInI prApti mATe sahAyaka bane che. tenA dvArA sArI sIMsa meLavIne vadhu dhana kamAI saMsAra sukhanI moja uDAve che paNa tenAthI AtmAne zuM lAbha? bele, temAM AtmAne lAbha thAya che ? kaMI nahi. tame game teTalI saMpatti ane sattA meLave ne manamAM kulA ke huM mATe saMpattivAna chuM, sattAdhIza chuM paNa aMte te e badhuM ahI rahI javAnuM che. paNa tene mATe anyAya, anIti, dagA-prapaMca karIne kareluM pApa te AtmAnI sAthe jAya che ane te pApa bhavobhava sudhI AtmAne kaSTa pahoMcADe che. tenA badale je manuSya zAstranuM jJAna prApta kare te tenA dvArA janma-maraNanA dukhethI chUTakAro meLavavAnA upAyone jANI le che ane e upAya dvArA potAnA AtmAne zuddha ane pavitra banAvIne mRtyune jItI zake che. ATalA mATe upara kahelAM padamAM e kahevAmAM AvyuM che ke jana manaraMjana karavA mATe karoDo graMthe bhaNavAthI je lAbha thatuM nathI tenAthI adhika lAbha mokSa mArganI pIchANa karAvanAra eka leka kaMThastha karI tene jIvanamAM utArI te pramANe AcaraNa karavAthI thAya che. zAstranuM jJAna manuSya jIvanamAM rahelA sadguNene jAgRta kare che. te pravRttinA mArgethI nivRttinA mArga tarapha laI jAya che ane saMsAra sukhanI Asakti choDAvI virakta bhAva prApta karAve che. kahyuM che ke "sAtama zAstra murA, medanI nAna) AdhyAtmika zAstra bhayaMkara mohajALa rUpI vanane bALavA mATe agni samAna che. ATalA mATe jJAnI puruSe kahe che ke zAstranuM jJAna manuSya mATe anivArya che. eTale zAsanuM jJAna meLavavuM joIe. kAraNa ke AdhyAtmika jJAna vinA manuSya potAne maLelA durlabha mAnava jIvananA mahatvane jANI zakato nathI. zAstra jJAna dvArA manuSya muktinA paMthe prayANa karI avyAbAdha sukhanI prApti kare che. Aje manuSyane bAhyAjJAna meLavavAnI jeTalI laganI che teTalI AtmajJAna meLavavAnI nathI, Ajane mAnava traNa vastumAM ramaNatA karI rahyo che, te traNa cIja
Page #953
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zAradA zikhara kaI ? ajana-ma'jana ane raMjana. nAnA bALakeAne navaDAvIne tenI mAtA AMkhamAM teja vadhe te mATe 'jana AMje che. tame dararAja savAramAM daMtamajana zA mATe kaza che ? dAMtamAM saDo na thAya, pAyarIyA na thAya, dAMta svaccha ane majabUta rahe te mATe prabhAtanA pahAramAM eka kalAka bagADIne datama Mjana kareA che. ane trIjI che rajana. e rajana maneArajana che. manAra jana mATe mAnava navA navA pAtrAmA gaThave che. AvatIkAle ravivAranA divasa che. kaI ke AjathI rAkhyA haze ke kevuM pIkacara ke nATaka pharavA javuM ? pArTI o vigere kArya krama gAThavavAmAM Ave che. peAgrAma phIkasa karI javuM ? agara cApATI ke bagIcAmAM A badhA maneArajananA kAyakrama che. eTale jovA vicAre, A a'jana, majana ane roMjana deha mATe che paNa AtmA mATe ajana, maMjana ane raMjana kayA che te jANA che ? jJAna e AtmAnu aMjana che. jJAnarUpI aMjana AMjavAthI ajJAnanA aMdhakAra TaLI jAya che, AtmAnA prakAza vadhe che. jema keAI mANasanI AMkhe mAtIyA AnyA hoya te dekhatA nathI paNa mAtIceA utAryAM pachI AMkhe dekhe che, tema mithyAtvanA mAtIyA utArI sabhyajJAnanu aMjana AMje teA dRSTi khulI jAya che. jeTalu zAstranuM jJAna vadhAre thaze ane tenA upara ciMtana-manana thaze teTalu' ajJAna dUra thaze. ne AtmA tejasvI khanaze. AMkhamAM aMjana AMjavAthI AtmAne prakAza nahi maLe. maMjana eTale dana. daMtamaMjana karavAthI dAMtanI zudhdhi thAya che tema darzona eTale AtmAnuM maMjana. darzana eTale samyaktva. samyaktva Ave eTale zakA-ka khA Adi doSa dUra thAya che ne vItarAga prabhunA vacana upara dRDha zradhdhA thAya che. mANasa game teTalI dharma kriyAo kare paNa jyAM sudhI zradhdhA nathI, samajaNu nathI tyAM sudhI AtmAne je lAbha thavA joIe te thatA nathI. mATe jJAnI kahe che ke darzIna rUpI maMjana laIne mithyAtvanA saDA nAbUda karo. samyagdarzana e mukti maMjhIlanA pAye che. ImAratane kharAkhara majabUta banAvavI hoya te sauthI pahelAM tene pAA majabUta anAvavA paDaze. pAce majabUta na heAya te vAvAjhoDu thatAM makAna jamInadosta thaI jAya che. tema samyakdazananA pAye jeTalA majabUta haze teTale AtmAne vadhu lAbha thaze. mATe bhagavAnanA vacana upara dRDha zradhdhA karI darzanane dRDha manAveA. A majana jevu bIjuM kAI maMjana nathI. AtmAnu raMjana cAritra che. cAritra e AtmAne nijaguNeAmAM ramaNatA karAvI AtmAnaMdanA anubhava karAve che. tame maneArajana mATe game teTalA pAgrAme goThA, e peAtrAmA tA ghaDI meghaDI pUratAM che. tame nATaka-sinemA jovA jAva tyAM keTalA sthira thaI jAva che ! traNa kalAkanA zaiA pUrA na thAya tyAM sudhI tamArI kammara
Page #954
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara. dukhatI nathI. mana bIje jatuM nathI, AMkha kheMcAtI nathI. rasapUrvaka tame paDadA sAmuM juo che. AnA karatAM adhika suMdara nATako devalokamAM gayA tyAM joyA che. ahIMnA nATaka devalokanA nATaka AgaLa kaMI nathI. chatAM jIvane keTale rasa che! moraMjana karatAM AtmAe keTalI bhavanI paraMparA vadhArI che. A jIve anaMtakALathI pAMca Indrio ane manane raMjana karavAmAM pitAnI zakti ane sAdhanene sadupayega karyo che paNa AtmAne raMjana karavA mATe karyo nathI. AtmAne karmathI mukta karavA mATenA purUSArthane choDIne saMsAra sukhanI prApti mATe je purUSArtha thAya che te badhuM mithyA purUSArtha che. tenAthI AtmA rAjI thatuM nathI. AtmAne te jJAna-darzana ane cAritranI ramaNatAmAM AnaMda Ave che. jema agnimAM traNa guNe rahelAM che. prakAzatva, dAhakatva ane pAcakatva. agnimAM prakAza che. dajhADavAnI ane anne pakAvavAnI zakti che. tema AtmAnA traNa guNe che. jJAna guNarUpI prakAzatva che. ajJAnarUpI aMdhakAra dUra thatAM jJAnaguNathI AtmA prakAzita bane che. darzanaguNa e dAhakatva che. tenAthI saMzayarUpI de baLI jatAM AtmA zudhdha thAya che. cAritra guNa e pAcakatva che. jenA jIvanamAM jJAna-darzana cAritrarUpI aMjana, maMjana ane raMjana e traNe guNe khIlI uThayA che tevA mallInAtha bhagavAne dIkSA aMgIkAra karavAno nirNaya karyo che. - vaizramaNadeve zakendra mahArAjane kahyuM ke ApanI AjJA pramANe badhuM kArya vyavasthita thaI gayuM che. eTale kendra mahArAjane khUba AnaMda thaze. deve arthasaMpatti bhaMDAramAM mUkI gayA pachI mallInAtha bhagavAna kevI rIte dAna Ape che te vAta zAstrakAra kahe che tyAra bAda malI arihaMta bhagavAna dararoja prAtaHkAlathI AraMbhIne yAvata be prahara sudhI ghaNAM sanAtha eTale nAtha sahita kene, anAtha-raMka, jenuM keI nathI e nagarIne nirAdhAra lekene, pathika-niraMtara mArge cAlanArA pathikene pathika-mArge cAlanArAone athavA keIe keI prayajana mATe mokalelA mANasone, koTika kapAla zakeruM hAthamAM laIne bhikSA mAMganArAone, bhAra upADIne temAMthI amuka paisA majurI tarIke laIne temAMthI nirvAha karanArA majurane, kApeTika-kaMthA, kepIna ke bhagavA vastro dhAraNa karanArAone, kApaTika-kapaTathI bhikSA mAMganArAone athavA eka jAtanA kApaDI bhikSuone vigerene eka koDa ane ATha lAkha sonAmahoranuM dAna ApavA lAgyA. , ahIM be mata paDe che. bIjI kaI jagyAe vAcanAmAM evo pATha che ke tIrthakara dareka mANasane eka eka muThThI bharIne sonAmahore dAnamAM Ape che. paNa jenA bhAgyamAM jeTaluM hoya teTaluM tene maLe che. bhagavAnane te keInA pratye rAga 119
Page #955
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ke koInA pratye dveSa nathI. eTale te te muThThI bharIne sarakhuM Ape che. paNa koInA bhAgyamAM ochuM hoyane vadhAre jAya te deve te dravya saMharI le che. ane koInA bhAgyamAM vadhAre hoya ne ochuM jAya te deve pitAnI zaktithI vadhArI de che. A je suvarNa mahore dAnamAM Ape che te devenuM ApeluM dravya che. ane te dararoja eka kroDa ne ATha lAkha sonAmahoro dAnamAM ApatAM eka varSamAM pUruM thAya te pramANe hoya che. te sivAya bIjuM pitAnA pitAnA bhaMDAramAM rahelA dravyanuM paNa dAna Ape che. jenA gharamAM AvA tIrthaMkara prabhu jamyA hoya te mAtApitAne keTalo AnaMda hoya ! potAnI putrI mATe ke jyAre ATaluM badhuM dravya dAnamAM Ape che te pote paNa potAnA bhaMDAramAMthI dravya chUTA hAthe vApare che. mallI arihaMta prabhu chUTe hAthe vAcakone sonAmahore dAnamAM Ape che tyAre temanA pitAjIe zuM kahyuM "tae NaM se kubhaerAyo mihilAe rAyahANIe tattha tattha tahi tahiM dese dese bahUo madAratADhA pAri' tyAra pachI te kuMbhaka rAjAe mithilA rAjadhAnImAM, bIjA parAo vigere vibhAgomAM moTA moTA bhAgane viSe, bIjA ghaNAM sthAnomAM tathA trika, catuSka ane zRMgATaka eTale traNa rastA bhegA thatAM hoya, cAra rastA bhegAM thatAM hoya ane zIMgoDAne AkAre rastA bhegA thatA hoya evA vibhAgomAM ThekANe ThekANe bhojanazALAo karAvI. temAM rasoI karavA mATe ghaNAM rasoIyAo rAkhavAmAM AvyA. rasoIyAe azana, pAna, khAdima, svAdima ema cAre prakArane AhAra puSkaLa pramANamAM taiyAra karatAM hatAM. tenA badalAmAM temane tathA temanI sAthenA mANasone bhejanazALAmAMthI bhejana maLatuM hatuM ne rasoI karanAra mANasone pagAra paNa maLato hato. cAre prakArane AhAra taiyAra karIne rasoIyA tyAM je yAcako AvatA hatAM te badhAne sArI rIte jamADatAM hatAM. A vAtanI khabara paDatAM mArge cAlanAra bhUkhyAM thayelA pathiko, khappara dhArI bhikSuko, pAkhaMDI dharmane AcaranArA, garIba, bhagavA vastradhArI bhikSuko, kaMthAdhArIo, majura leko vigere tathA bhikSuko ane gRhasthI game te paMthanA hoya te badhA bhojanazALAmAM AvavA lAgyA. te badhAne zreSTha sukhAsana para besADI thoDIvAra visAme ApIne puSkaLa pramANamAM banAvavAmAM AvelAM AhAra vaheMcavAmAM AvatuM hatuM. temaja tyAM koI jAtanA bhedabhAva vinA rasoIyAo sArI rIte pIrasIne badhAne premathI jamADatAM hatAM. jene bhejanA ghera laI javuM hoya te laI jAya ne tyAM jamavuM hoya te tyAM jamI letA. badhI rIte chUTa hatI,
Page #956
--------------------------------------------------------------------------
________________ 947 zArA para devAnupriya ! A samaya ke maMgalakArI lAgatuM haze! mallInAtha prabhu suvarNa mudrAonuM dAna Ape che ane mithilA nagarImAM Thera Thera bhojanazALAo kholavAmAM AvI che. hajAro loko dAna levA Ave che. jamavA Ave che. tenI khyAti ghaNe dUra sudhI prasarI gaI garIba loko te sukhI thaI gayA. tIrthaMkara prabhunA hAthanuM dAna levA dhanavAna, garIba badhA Ave che. jema jANa thaI tema loke mithilA nagarImAM AvavA lAgyA. cArazerInA cekamAM Thera Thera nagarajanAM TeLeTeLAM bhegA thaIne Azcarya pUrvaka ekabIjAne samajAvavA lAgyA, temaja draSTAMta ApIne varNana karavA lAgyA ke he devAnupriye ! kuMbhakarAjAnA mahelamAM sarvendriya sukhajanaka azana, pAna, khAdya ane svAda rUpa cAra jAtane AhAra ghaNAM zramaNa, brAhaNe, samAga, sanAtho, anAtho ane musApharone IcchA mujaba ApavAmAM Ave che. AkhI nagarImAM dAnanI vAta sivAya bIjI kaI vAto saMbhaLAtI nathI. mallInAtha prabhunAM temaja temanA pitA kuMbhakarAjAnA loke be moDhe vakhANa karavA lAgyA. " varavariyA ghosijjati, kimicchiyaM dijjae bahuvihIyaM / sura asura deva dANava, nariMda mahiyANa nikakhamaNe // sura-vaimAnika deva, asura-bhavanapatideva, tiSI deva, dAnava, vyaMtaradeva ane narendra eTale cakravarti vigere rAjAothI pUjanIka tIrthakara bhagavaMtenI dIkSAnA avasare "varadAna mAMga, varadAna mAMgo" A jAtanI ghoSaNA karavAmAM Ave che. tene varavArikA kahevAya che. tathA ghaNI jAtanuM kimicchika-tamArI zuM IcchA che? ema pUchIne tenI IcchAnusAra dAna apAya che. tene kimicchita dAna kahevAya che. kuMbhakarAjA badhAne jamADe che temAM keTalI badhI sagavaDatA che ke jene jamavuM hoya te jame ne laI javuM hoya te laI jAya. badhI rIte rajA che. AthI AkhI nagarImAM AnaMda che. A samaye malalInAtha bhagavAne eka varSamAM kula traNa abaja, aThThAsIkoDa ane eMzI lAkha senAmahoro ATalI arthasaMpattinuM dAna ApIne huM dIkSA grahaNa karIza. A pramANe manamAM cokkasapaNe vicAra karyo, have bIjA de temanA AcAra pramANe zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra : "kRSNajInuM uchaLeluM lehI : pradyumnakumAre kRSNajIne kahyuM kema thAkI gayA? A vacanethI kRSNajIne nakhathI zIkha sudhI jhALa jevuM lAgI AvyuM. zuM A pApI mane kAyara samaje che? kodhanA AvezamAM AvI bANa upara bANa cheDavA mAMDayA. pradyumnakumAre ardhacaMdra bANathI temanA bANa adhavacathI kApI nAMkhavA mAMDayA. AthI kRSNajI krodhathI dhamadhamI uThayA. ne rathamAMthI nIce utarI malayudhdha karavA taiyAra thayA.
Page #957
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481 nAradA zikhara lAgyA. "pitA putra vaccenA paDado khullA thatAM harSanA AMsu" : A badhuM dRzya joIne rUkSmaNInuM hRdaya kaMpI uThayuM.. nAradajI tame jaldI jAva ne A cu khaMdha karAveA. tarata ja nAradajI kRSNajI pAse AvyA. huM trikhaMDa adhipati! Apa kAnI sAthe laDA che ? tamane khakhara nathI ke A kANu che ? khakhara che. e mAreza duzmana che. are... are... kRSNajI ! tamArA duzmana nathI paNa aneka vidyAe sAdhIne pitAnA caraNamAM namaskAra karavA AvelA A tamArA vahAlaseAcA seALa sALa varSe pradyumnakumAra ALyeA che. A zabdo sAMbhaLatAM kRSNajI ha`thI nAcavA huM...! zuM mArA putra AvA khaLavAna che! ATalA samatha zaktivAna che! tarata hathiyAra bheAMya mUkI dIdhA. A dRzya jotAM pradyumnakumAra doDIne pitAnA caraNamAM paDI gayA. pitAe putrane khAthamAM laI lIdhA ne harSanA AMsuthI tene bhIMjAvI dIdhA. A samaye nAradajIe kahyuM- have tame vahAlaseAyA dIkarAne laIne nagaramAM praveza karo. AthI kRSNajInI AMkhamAM daDadaDa AMsu paDI gayA. nAradajI ! putrane maLavAnA jeTale AnaMda che teTalA sAthe mane mArA bhAIe ane parivAranA mRtyuthI dilamAM AghAta che. huM have kyA mukhe gAmamAM praveza karu? pitAnA vacane sAMbhaLI pradyumnakumAra tarata eTalI uThayA pitAjI ! mane mApha kare. huM evA duSTa nathI ke mArA parivAranA ke mArA nAgirakAnA nAza karu.! khadhA jIvatA che. ema kahetAMnI sAthe vidyAnA khaLathI tarata badhAne ubhA karI dIdhA. AthI kRSNajI khUba AzcayamAM paDI gayA. ahA! A zuM? AvA sama mAre putra che! jyAre parivArane khabara paDI ke A ApaNA vahAlasAcA dIkarA seALa seALa varSe ApaNI dvArakAne pAvana karavA Avye che. A jevA tevA putra nathI. paNa rUmaNI ane kRSNanA jAceA lADIaA naMda che. badhAnA haiyA AnaMdathI harakhAI gayA. A badhuM dazya joI bhAnukumAra satyabhAmA pAse doDI gayA. ane kahyuM ke huM mAtA ! aMte te rUkSmaNInA ja vijaya thayA. AkhI dvArakA nagarImAM dhamAla macAvanAra, rUkSmaNInuM apaharaNa karanAra ane A yudhdha karanAra khIjo kAI nathI paNa rUkSmaNInA putra che. mArA bhAIe ! jo dila dilAvara hAta te| A samAcAra jANI satyabhAmAnu haiyuM nAcI uThata. paNa pUrvanAM karmodaye ene jotAM ane IrSyA Ave che. tethI ane jaNAne pradyumna ane rUkSmaNInA milanathI duHkha thayuM. have bIjI bAju pitA putranu milana thatAM rUkSmaNI tarata AvIne caraNamAM paDI temanI pAse mAphI mAMgI. ane je hakIkata badhI temane kahI. "pradhumnakumAranA dvArakA nagarImAM apUrva praveza" kRSNa vAsudeve AkhI kRSNajInI pAse khanI hatI te
Page #958
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 949 dvArakA nagarI zaNagAravAnI AjJA ApI dIdhI. tarata AjJA amalamAM AvI gaIne AkhI dvArakA nagarI bhavya rIte zaNagArI dIdhI. prajAjanAnAM haiyA harSoMnAM hileALe caDhayA. seALa seALa varSe AvA samatha zaktizALI putrane AvatA joIne sArI dvArakA nagarInA mAnavInA haiyA nAcI uThayA, ne ghera ghera maMgala vadhAmaNA thavA lAgyA. kRSNajI hAthI upara beThA ne kheALAmAM pradyumnakumArane besADayeA. daza dazAha rAjAo, alabhadra ane chappana kroDa yAdavanA parivAra sahita dvArakA nagarImAM praveza karyAM. aneka strIo ane purUSo dhanyavAda ApatAM khele che. dhanya che rUkSmaNIne ! ke jeNe AvA putra ratnane janma ApyA! dhanya che kRSNa vAsudevane ! ke te AvA putranA pitA banyA ! aneka leAkeA Ama khelatAM meAtIDAthI vadhAve che. nagaramAM praveza karyA pachI daza divasa sudhI kumAranA AgamananA AnaMdathI utsava ujavavAmAM AvyeA. have AgaLa zu khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 105 kArataka suda 9 ne ravIvAra tA. 31-10-76 zAsanapati, trileAkInAtha, syAdvAdanA sarjaka, jagata udhdhAraka evA anaMta upakArI prabhu Atma kalyANunA mA samajAvatAM kahe che ke huM meAkSa mArganA maMgala yAtrI ! tane ejasvI ne tejasvI janma eTale manuSya janma suMdaramAM suMdara maLyA che. emAM vadhu na karI zake teA kaI nahi paNa tAru ejasa gumAvIza nahi. eTale zuM ? manuSya bhavamAMthI naraka ke tiyA~ca gatimAM javuM paDe evAM kata caiA karIza nahi. naraka, tiya ca gatinA bhayaMkara duHkhA veThIne tuM mAMDa chUTIne AbyA . tA have pharIne e duHkhA bhAgavavA na javuM paDe dhyAna rAkhaje. jJAnI kahe che ke A manuSya janma AkhAdI jALavavA mATe che nahIM ke kharakhADhI sarjavA mATe. mATe jIvananI kharakhAdI thAya evA kALA kRtyAne tuM navagajathI namaskAra karaje. ane sukRtyA karI manuSya jIvananI AkhAdI jALavI rAkhaje. mAMDa temAMthI tenuM tuM khUba Aje vatamAnakALamAM A duniyAmAM jeTalAM patA che temAM himAlaya sauthI uMcA ane vizALa parvata gaNAya che. ane himAlayanA jeTalAM zikha temAM mAunTa evaresTa sauthI uMcuM ne ajeya zikhara manAya che. I. sa. 1953mAM tenasiMhe tenA upara caDhIne vijayadhvaja pharakAvyeA hatA. A rIte saMsAranI samasta jIvAyeAnimAM mAnavabhavanuM zikhara sauthI uMcuM ane zreSTha mAnavAmAM AvyuM che. temAM paNa jenA jIvanamAM dharma che tevA mAnavajIvananuM zikhara tA tethI paNa uMcuM che, je
Page #959
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyo zAradA krikhara mAnava dharmarUpI zikhara upara pahoMcI jAya che tenI kIrti phakta A lekamAM nahi paNa denA devaloka sudhI pahoMcI jAya che. dharmarUpI zikhara upara ArohaNa karavuM te mAnavanuM sAcuM alaMkAra che. te ja sAcI zobhA che. amerikA, bhArata, AphrikA Adi dareka dezanA sikkA alaga alaga hoya che. jevI rIte keI dezane Dolara, keI dezane sTaliMga ane keI dezano rUpiye. eka dezane sikko bIjA dezamAM cAlatuM nathI. te rIte A jIvananA bhautika ane AdhyAtmika kSetranA sikkA paNa alaga alaga che. bhogavilAsa, azvarya, manoraMjana A badhA bhautika kSetranA sikkA che. tenuM mUlya bhautika kSetramAM thAya che. AdhyAtmika kSetramAM te sikkAnI koI kiMmata hetI nathI. A sikkA mAnavInA manane kSaNIka AnaMda Ape che. paNa te AnaMda pAchaLa duHkhanI chAyA gherAyelI che. AdhyAtmika kSetranA sikkA kayA che te khabara che? dharma, tyAga, vairAgya, samatA, nispRhatA, ahiMsA, AtmasaMyama ane jJAna. A AdhyAtmika kSetranA sikkA che. A sikakAnI kiMmata bhautika kSetranA sikkA karatAM ghaNI che. kAraNa ke A sikkA dvArA mAnavI evuM anupama sukha prApta karI zake che ke je sukha kyAre paNa duHkhamAM pariName nahi. mATe jene AdhyAtmika jagatanI yAtrA karIne AtmAne apUrva AnaMda meLavavo hoya tene A sikkA laIne musApharI karavI paDaze. A sikakA bajAramAM vecAtA maLatA nathI. te te AtmAmAM rahelA che. samyakajJAna dvArA tene pIchANavAnI jarUra che. eka bhikhArI ratnanA khajAnA para beThe beTho bhIkha mAMgI rahyo hato. raste AvatA jatAM mANasonI sAme hAtha joDIne gadgad kaMThe karUNa svare bole che mA-bApa ! A garIbane vadhu nahi te be paisA paNa Apa. tyAM eka sidhdhapurUSa AvyuM. temaNe joyuM ke A bhikhArI pite ratnonA khajAnA upara beThe che paNa tene tenI oLakhANa nathI tethI te bhIkha mAMgI rahyo che. eTale temaNe bhikhArIne hAtha pakaDIne uThADa ane nIcethI khajAno kholIne batAvyo ne kahyuM he mUrkha ! tuM ATalA moTA khajAnAne svAmI hovA chatAM badhAnI pAse bhIkha mAMgI rahyo che? basa, A dazA ApaNu AtmAnI che. AtmA anaMta sukha ane AnaMdanA khajAnAne svAmI hovA chatAM te sukhasukhanA pikAre karate cAre bAju bhaTake che. bhagavAnanA vArasadAra evA saMta rUpI sidhdha purUSo tene sAvadhAna ne sajAga karIne kahe che te ajJAnI ! sukha ane AnaMdane aSTA ane svAmI tuM pite che. sukha tArI pAse che chatAM tuM sukha-sukhanA pokAre bahAra karI rahyo che. pachI tene sAcuM sukha kayAMthI maLe? jJAnI kahe che ke sukhapipAsu chavaDA ! tAre sukha sAgaranI saphara karavI che? te tuM zuM kara? Adhi-vyAdhi ane upAdhi e vividha tApathI mukata banavA prayatna karaje. Adhine zamAvavA manane vizudha ne nirmaLa
Page #960
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara para banAvaje. vyAdhine zamAvavA zarIra svaccha rAkhaje ne upAdhi zamAvavA tAre badhe vyavahAra zudhdha rAkhaje. A trividha tApa rUpI utpAta TaLaze te sukhasAgaranI saphara sahelAIthI saphaLa karI zakaze. A saphara kevI che jemAM nAma mAtra duHkha ke azAMtinI rekhA nathI. A saphara zAMtidAyaka ne AnaMdaprada che. paNa A saphara saphaLa karavI hoya te eka zarata maMjura karavI paDaze. te zarata kaI? jemAM Adhi, vyAdhi ane upAdhine paDachAye paNa na joIe. tyAM joIze mananI sthiratA, vacananI nirmaLatA ne kAyAnI pavitratA. temaja A sapharamAM rAga-dveSa, IrSA, rUpI vidana karanArA dumane ne dUra karavA bairyatA, kSamA, premanA sUrIlA gIta, maitrIbhAva Adi mitro sAthe haze te sukha-sAgaranI sapharanI meja AnaMdapUrvaka karI zakAze, ane A saMsAra rUpI dharmazALAne haMmezane mATe tyAga karIne mokSa maMjhIlane prApta karI zakaze. eka kavie kahyuM che ke A jagata dharmazALA hai, jana kuTiyA nyArI nyArI hai. hila mila dharma kamAo tuma, jAnA sabake anivArya hai" dareka dharmazALA ane musApharakhAnAmAM ApaNe joIe chIe ke nAnI nAnI ane moTI moTI rUma ghaNI hoya che. ochA paisAvALA nAnA rUmamAM rahe che ne zrImaMte meTI rUmamAM rahe che. A saMsAra paNa eka moTI dharmazALA che. temAM jenA puNya ochA hoya tene kIDI, mekeDA jevuM nAnuM zarIra agara te duHkhamaya tiryaMca ninuM zarIra maLe che, ane je puNya rUpI vadhu dhana sAthe laIne AvyA che te sukhamaya mAnava zarIrane prApta kare che. jevI rIte dharmazALAmAM AvavAvALA garIba hoya ke zrImaMta hoya paNa badhA thoDo samaya rahIne potapotAnA ghera cAlyA jAya che. dharmazALA game tevI suMdara, havA ujAzavALI ane saMpUrNa sagavaDavALI hoya chatAM musAphara tyAM haMmezane mATe rahetuM nathI. te rIte A AtmA paNa A saMsAra rUpI dharmazALAmAM cAhe kIDAnuM nAnuM zarIra hoya ke manuSyanuM zarIra hoya paNa potAnA AyuSya pramANe ahIM rahe che ne pachI cAlyA jAya che. tene vasavATa paNa ahIM kAyamane nathI. evuM nathI banatuM ke kIDA, pataMgIyA athavA pazu pakSIone ahIMthI javuM paDe ne pAMca IndriyanA sukhane upabhega karate mAnavI AnaMdathI rahe che tethI tene na javuM paDe ane ahIM hameMzane mATe rahe evuM kyAre paNa banatuM nathI. dareka dharmazALAmAM traNa cAra divasa athavA amuka samaya tene rahevA de che. tenA niyama anusAra samaya pUro thavA chatAM je yAtrI tyAMthI jAya nahi te tenA bistara, piTalA phagAvI devAmAM Ave che. A sthiti saMsArarUpI dharmazALAmAM zarIrarUpI rUmamAM rahelAM AmAnI che. jeTaluM AyuSya jIva laIne Ave che teTaluM
Page #961
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhA samaya pUro thAya eTale kALarUpI cekIdAra tene te zarIrarUpI rUmamAMthI bahAra kADhe che. dharmazALAmAM badhA pathike mATe samAna niyama hoya che. tema A saMsArarUpI dharmazALAnA AvarUpI yAtrIo mATe paNa samAna niyama hoya che. athavA jeTalA divasa mATe A zarIrarUpI rUma maLI che teTalA divaso pUrA thaye te rUma choDavI paDe che. kALarUpI cekIdAra eTalo jabaro che ke tenI pAse nathI cAlatI rAjAonI rAjyasattA ke nathI cAlatuM meTA lazkaronuM lazkarI baLa. nathI cAlatI vaidonI vaidyaka vidyA ke nathI cAlatI hakImanI hakumata. nathI cAlatI DokaTaranI davA ke nathI kAma AvatI mAtherAnanA baMgalAnI havA. nathI cAlate joSIone jeSa ke nathI cAlate bhuvAone reSa. nathI cAlatA amaladArone rUAba ke nathI cAlate vakIla berIsTaroe ghaDI kADhele javAba. nathI cAlatI gayAnI gAnakaLA ke nathI cAlatI kavionI kAvya kaLA. nathI cAlatI gaNitavettAonI gaNitakaLA ke nathI kAma AvatI sAhityAcAryonI sAhitya kaLA. nathI cAlatI bAdazAhanI bAdazAhI ke nathI cAlatI amIranI amIrAI. kALarUpI cokIdAra AgaLa keInuM kaMI cAlatuM nathI. tenI sAme baLajabarI karIne paNa keI rahI zakatuM nathI. ApaNe vAta cAle che dharmazALAnA yAtrInI. dharmazALAmAM je yAtrIo hoya che te svayaM dharmazALA choDIne potAnA ghera javA mATe taiyAra hoya che. paNa A saMsArarUpI dharmazALAnA zarIrarUpI rUmamAM je yAtrIo AvIne rahe che ne saMsAra sukhamAM racyA-pacyA rahe che te pitAnuM mULa ghara mikSa nagarane yAda nathI karatAM temaja tyAM javAno prayatna paNa nathI karatA. chevaTe pariNAma e Ave che ke AyuSya pUruM thaye kALarUpI cokIdAra dvArA tene A zarIramAMthI bahAra nIkaLavuM paDe che. pachI mekSarUpI gharano mArga paNa nahi jANavAthI tene cAra gatimAM bhamavuM paDe che. vadhu zuM kahuM ! A jIva rUpI yAtrI jeTaluM puNya rUpI dhana sAthe laIne AvyuM che te majazekhamAM kharcI nAMkhe che. ane pachI jyAre ahIMthI javuM paDe che tyAre dharmarUpI dhananI kamANI nahi karavAne kAraNe sAva kaMgAla banI jAya che. tene mATe mekSarUpI nagara te ghaNuM dUra hovAne kAraNe gADIbhADA jeTalA paisA nahi hovAne kAraNe vividha nImAM bhaTake che. jenI pAse dravya dhana nathI hotuM tevA garIba mANasane basa athavA relavemAM besavAnI jagyA nathI maLatI. ane kadAca TikiTa lIdhA vinA corIchUpIthI besI jAya te kaI paNa sTezana upara tene utArI devAmAM Ave che. paisAnA abhAvamAM eka nAnI musApharI paNa nathI thaI zakatI te pachI dharmarUpI dhananA abhAvamAM mokSa sudhInI lAMbI musApharI te kevI rIte karI zakAya ? eTalA mATe jJAnI kahe che ke tame dharmarUpI dhananI kamANI karI che. kAraNa ke ahIMthI javAnuM te jarUra che. je dharmarUpI dhana sAthe nahi hoya te pitAnA
Page #962
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAdA zikhara mekSarUpI gharamAM nahIM pahoMcI zakAya. dharma karavAthI jIva mekSa nagaranI yAtrAnI TikiTa meLavI zakaze. jene mokSa nagaranI tAlAvelI lAgI che evA mallInAtha bhagavAnane dAna detAM eka varSa pUruM thAya che tyAre te kALa ane te samaye kAMtika deva brahmadevalokanAM pAMcamAM ka9pamAM sthita ariSTa nAmanA te vimAnane pAthaDAmAM pitapotAnA vimAnamAMnA uttama prAsAdamAM judA judA cAra hajAra sAmAnika devenI sAthe, traNa traNa pariSadAonI sAthe, sAta sAta anIkonI sAthe, sAta sAta anIkAdhipationI sAthe ane soLa soLa hajAra AtmarakSaka devenI sAthe temaja bIjA paNa lekAMtika devenI sAthe "mAcAra nI vAca gAva ja aMkamair fdhati" nRtya, gIta temaja vAjAonAM apratihata dhvani sAMbhaLatAM divya bhegone upabhoga karatA rahe che. te lokAMtika denA nava bheda A pramANe. sArassaya mAiccA, vaNhI varuNA ya gaddatoyA y| tusiyA avAbAhA, aggiccA cevariTThA y|| sArasvata, Aditya, vanti, varUNa, gardateyA, tuSita, avyAbAdha, agnaya ane riSTa A nava prakAranA lekAMtaki deva hoya che. te nava lekAMtika devanAM Asane calAyamAna thayA. tyAre temaNe avadhijJAna dvArA upayoga mUkIne joyuM ke ApaNuM Asane zA mATe Dele che? joyuM te mallInAtha bhagavAnane dIkSA levAne vicAra karatAM joyAM. tyAre devoe manamAM vicAra karyo ke mallI arihaMta prabhu A dAna pUruM thayA pachI gherathI nIkaLI dIkSA levAne vicAra karI rahyA che. A samaye ApaNI (lekAMtika devenI) evI praNAlikA che ke tIrthaMkara prabhu dIkSA levAne Icche tyAre ApaNe tyAM jaIne temane saMbodhana karavuM eTale temane A pramANe vinaMtI karavI ke he bhagavAna! dIkSA grahaNa karavAno A ucita avasara che. eTale ApaNe paNa tyAM jaIne malalInAtha prabhune saMbodhana karIe. baMdhuo ! Aje mANasane devane prasanna karavA mATe keTalI upAsanA-sAdhanA karavI paDe che. zamazAnabhUmimAM jaIne leke dene sAdhavA prayatna kare che tyAre mAMDa deva prasanna thAya che. tyAre bhagavAnane te kaMI karavuM paDatuM nathI. te vicAra kare ke bhagavAnanAM puNya kevA prabaLa haze ! nava lokAMtika de mallInAtha bhagavAnane saMbodhana karavA mATe mRtyulekamAM AvavA mATe taiyAra thayA. te badhA lekAMtika deve uttara ane pUrva dizAnI vacce IzAna khUNAmAM gayA. tyAM jaIne temaNe vaikriya samuhughAtathI uttara kriya rUpanI vikurvaNA karI. deve mRtyulokamAM Ave che tyAre vaikriya rUpe Ave che. mULa rUpe AvatAM 120
Page #963
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254. vArA zikhara nathI. A deve uttara kriya rUpa karIne deva sabaMdhI tvarita gatithI jAMbhaka devenI jema jaMbudvipanA bharatakSetramAM jyAM mithilA rAjadhAnI, kuMbhaka rAjAne mahela ane jyAM malI arihaMta bhagavaMta birAjamAna hatAM tyAM AkAzamAM adhdhara ubhA rahyA. A vakhate dee jharInAM divya vastro paheryA hatA. te vastrone nAnI nAnI ghUgharIo TAMkelI hatI. ane divya AbhUSaNe paheryA hatA. AvA vastrAbhUSaNethI zebhatAM, ghUgharInA ghamakArathI rUmajhuma karatAM te dee AkAzamAM adhdhara ubhA rahIne baMne hAthanI aMjalI banAvI mastake mUkIne tyAMthI ja malalInAtha bhagavAnane namaskAra karyA. ane tyAra bAda tA idi nava vahiM "ghauM vArI guNAdiM mava chAnA! ghavahiM itirtha, DIvAi hirapura nisteja vistA" khUba mIThAM ane manohara vacane dvArA lokAMtika de vinaMtI karavA lAgyA ke he bhagavaMta ! he lekanAtha ! tame bhavya jIvane jJAna Apo. caturvidha saMgharUpa dharmatIrthanI sthApanA kare. te dharmatIrtha bhavya ne hitakAraka, sukhakAraka ane kalyANakAraka thaze. dharma tIrthanI sthApanA thatAM cha jJAna-bedha pAmIne naraka ane nigodanA khethI mukta banI kalyANa karaze. dharmatIrtha lokone svarga ane mokSane AnaMda ApanAra rahevAthI sukhakara thaze. temaja mokSa meLavavAnuM kAraNa hovAthI te dharmatIrtha bhavya jIvone mATe kalyANakArI thaze. A pramANe dee kahIne pharIthI prabhune vaMdana namaskAra karyA. A pramANe "revaM ita parva vari" te dee bhagavAnane bIjI vakhata, ane trIjI vakhata paNa A pramANe vinaMtI karI. vinaMtI karIne te devoe mallI arihaMtane vaMdana namaskAra karyA. vaMdana namaskAra karIne teo je dizA taraphathI AvyA hatAM te dizAmAM pitAnA sthAne gayA. AvuM kahevA AvavuM te kAMtika dene AcAra che. have mallInAtha arihaMta jyAM potAnA mAtA-pitA hatA tyAM AvyA. tyAM AvIne teoe sau pahelAM pitAnA mAtA-pitAnA caraNamAM namasakAra kyane kahyuM" icchAmiNa ammayAo! tumbhehi abbhaguNNAe muMDe bhavittA jAva pvykte|" he mAtA-pitA ! huM ApanI AjJA meLavIne muMDita thaIne dIkSA grahaNa karavA cAhe chuM. malalI arihaMtanA mukhethI A vAta sAMbhaLIne temanA mAtA-pitAe temane kahyuM cheardAra revAnufgyA ! mA dhidha " he devAnupriya! tamane jema sukha upaje tema kare. vilaMba na kare. juo, A mAtA-pitA kevA puNyavAna che ke pitAnA saMtAna dIkSA levAnI AjJA mAMge che tyAre kahe che tame sArA kAryamAM vilaMba na kare. bele, tamArI taiyArI che ! chevaTe eTaluM te kare ke amArA saMtAnane je dIkSAnA bhAva Ave te keIne amAre rokavA nahi. mallInAtha bhagavAnanA mAtA-pitAe dIkSAnI AjJA ApI. tyAra pachI kuMbhaka
Page #964
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 zAradA zikhara rAjAe pitAnA kauTuMbika purUSane bolAvyA. belAvIne kahyuM ke he devAnupriye! "khippAmeva aTThasahassa sAvaNiyANaM jAva meomejANaMti aNNaM ca mahattha jAva titharfmaNe savaveda" tame satvare eka hajAra ATha( 1008) sonAnA kaLaze, eka hajArane ATha cAMdInA kaLaze, maNImaya kaLaze, senA ane cAMdIthI banAvelA kaLaze, senA ane maNIothI banAvavAmAM AvelA kaLaze, senA, cAMdI ane maNIothI banAvelA kaLaze, mATInA kaLaze. A rIte kula ATha jAtinA kaLaze dareka eka hajArane ATha lAve. temaja meTA arthavALI tIrthaMkara prabhunA abhiSekanI sarva sAmagrI lAve. kuMbhaka rAjAe kauTuMbika purUSane ATha jAtinA, e keka jAtinA eka hajAra ATha kaLaze temaja dIkSAnA sAdhane pAtarA, rajoharaNa vigere dIkSAnI mUlyavAna sAmagrI lAvavAnI AjJA ApI. have kauTuMbika purUSe badhuM lAvaze. tyAra bAda zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - pradyumnakumAranA nagaramAM praveza pachI ane A badhI vAtanI jANa thatAM duryodhanane khabara paDI ke bhIlanA rUpamAM je mANasa mArI putrIne laI gaye hate te kRSNajIne naMda pradyumnakumAra che. tethI harSabhera kRSNajI pAse AvIne be ke mahArAjA ! mArI putrI ane ApanI putravadhu tene huM maLavA mATe Avyo chuM. A zabda sAMbhaLatAM kRSNajI ciMtAmAM paDI gayA. pitAne ciMtAtura jaI pradyumnakumAre vidyAnA baLathI gupta rAkhelI udadhikumArIne tyAM hAjara karI. kRSNajI adhIrA banIne pUche che beTA ! A zuM banyuM ? tyAre kumAre badhI vAta karI. have 2jA duryodhana haiyAnA harSathI kahe che-mArI putrI ApanI zarata pramANe pradyumnakumAra sAthe paraNAvavI che. A te kumAranuM apaharaNa thayeluM hatuM ane tene patto kyAMya na paDayA tethI bhAnukumAra sAthe paraNAvavAnuM nakkI thayuM. kRSNajI ane dhana baMnenI vAte pradhumnakumAre sAMbhaLI ane pachI namratApUrvaka pitAjIne vinaMtI karI ke have udadhikumArI bhAnukumAra sAthe ja paraNu. jenA nAmathI lagna gavAI gayA che, ane vidhi-vidhAno zarU thaI gayA che. mATe temanI sAthe paraNAve. have te mArI bahena che. pradyumnakumArane ghaNuM ghaNuM samajAvyuM chatAM teNe nA pADI ane kahyuM-pitAjI ! meM je kaMI taphAne karyo che te mAre karavA na joIe paNa phakta mArI mAtA satyabhAmAnuM abhimAna utAravA karyuM hatuM. mATe emanI paNa huM mAphI mAMguM chuM. have pradyumnakumAra je je bIjI kanyAo sAthe lAve che te ane bAkInI ghaNI rAjakumArIo sAthe lagna thavAnI vAta thaI tyAre kumAre eka ja mAMgaNI karI ke
Page #965
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara cha divasathI mAMDIne mane soLa varSa sudhIne jeNe karyo che tevA mArA pAlaka mAtA pitA kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlAne ahIM bolAve. temanI hAjarI vagara huM paraNIza nahi. kRSNa vAsudeve tarata dUtane teDavA makalyA. kanakamAlAne potAnI bhUlane pazcAtApa thatAM AvavAnuM mana nathI thatuM paNa kAlasaMvara rAjAe tene ghaNuM samajAvI ke pradyumnakumAra haLukamI ne mokSagAmI jIve che. te gaI vAtane kayAre paNa yAda kare tema nathI. ane dUtanA kahevA pramANe je ApaNe nahi jaIe te te lagna karavAne nathI. mATe cAla, ApaNe ApaNuM lADIlA putrane paraNAvavA jaIe. A samaye kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlA apsarA jevI dedipyamAna ane ratI jevI suMdara vidyAdharanI putrIone laIne AvyA. kRSNae khUba dhAmadhUmapUrvaka nagaramAM praveza karAvyA ne temanuM bhavya svAgata karyuM. ane pachI ghaNu ThAThamAThathI ratI suMdarI vigere vidyAdharanI putrIo sAthe pradyumnanA lagna thayA. lagna bAda janmadAtA mAtA pitA ane pAlaka mAtA pitA Adi vaDIlane vaMdana karyA. ane pachI mahelamAM praveza karyo. rUmaNuM tathA kRSNa vAsudeve kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlAne khUba khUba AbhAra mAnya, ane kahyuM ke tame amArA dIkarAne soLa soLa varSane karyo. tamAre upakAra kyAre paNa nahi bhUlIe. thoDA divasa badhA sAthe rahyA. tyArabAda kAlasaMvara rAjA ane kanakamAlAe javAnI rajA mAMgI tyAre kRSNa vAsudeve temanuM bahumAna karIne kiMmatImAM kiMmatI ratna, AbhUSaNe, ane hAthI-ghaDA vigere ApyA, ane dukhita dile vidAya ApatAM bolyA- pharIpharIne amAre tyAM padhAraje. pradyumnakumAra te ekadama temane koTe vaLagI paDe ne khUba dhruske ne dhruske raDavA lAge. pAlaka mAtA pitAe mamatApUrvaka pUba samajAvIne kahyuM- beTA ! AnaMdathI raheje. chevaTe raDate AMsue judA paDayA. A pradyumnakumAra sukha ane vaibhavane bhegavate tene ghera apAra sukha hovA chatAM chelle te saMsAranA sarva sukhane tyAga karI saMyama laI AtmakalyANa karI mokSamAM gayA. (pU. mahAsatIjIe pradyumnakumArane lagna pachInuM jIvana tathA bhAnukumAra ane satyabhAmAnuM varNana ghaNuM vistArapUrvaka karyuM che ane pradyumnakumAra kevI rIte saMsAra tyAga kare che ne saMyamanI kevI suMdara ArAdhanA kare che ne chevaTe mekSe padhAre che vigere varNana khUba chaNAvaTathI karyuM che. ane te adhikAra kArataka suda punama sudhI cAle che paNa pAnA vadhI javAthI ahIMthI caritra TUMkAvIne samApta karIe chIe.)
Page #966
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na 106 kArataka suda 11 ne maMgaLavAra tA. 2-11-76 sujJa khaMdhuA, suzIla mAtAe ne bahene ! anaMta karUNAnIdhi, divyavANInI dezanA denAra, vItarAga prabhu azAMtimAM AthaDatA ajJAnI jIvAne sAcI zAMti prApta karavAnA mArga batAvatAM kahe che ke zAMtinuM nimaLa nIra tArA aMtara ghaTamAM bharelu' che. tene bahAra zeAdhavA mathI rahyAM che te kayAMthI maLe ? zAMtinA pIyuSanuM pAna karavuM hoya teA tRSNA tarUNIne dUra karI, bahAranI duniyAne bhUlI aMdaranI duniyAmAM AveA. jo sAcI zAMti joItI hAya tA bhagavata kahe che ke "cavat zAnti" tyAgathI zAMti maLe che. paNa AjanA mAnavIne tyAga karavA gamatA nathI. ene vItarAga vacaneAmAM rasa, rUcI ke zradhdhA nathI. eTale vItarAganA vacane visArI raMga rAganI ramatamAM paDI gayA che. ane paisAnA pUjArI banatAM AtmaguNNAnA zikArI khanI gayA che. IrSyA-dveSa ane riphAInA kAdava uDADI jIvana mAgane verAna vana jevA banAvI rahyo che. Ama vilAsI sAdhanA pAchaLa tyAga ane sa MteSanuM mUlyAMkana ghaTatu gayuM. bhautika sukhanI pAchaLa AMdhaLI kreTa lagAvI AtmAnuM devALuM kADhayuM che. A navIna yugamAM navI navI zeAdhAne aMte zeAdhAyelAM navA kRtrima sAdhanA dvArA bhautika sukhanI sagavaDatAo ubhI karavAnA cepI rAga phelAvyeA che. je cepIreAganA vikArI jaMtue AtmAnI zAMtine haNI nAMkhe che. khAdya zAMtinA bahAnA nIce vilAsane vaLagADa gaLe vaLagatA jAya che. je vaLagADanA kAraNe tyAganA sthAne bhAganI, saMteASanI jagyAe tRSNAnI ne vikAzane badale. vinAzanI pratiSThA vadhatI jAya che. A vilAsI vAtAvaraNanA dheAdha mAnavIne kheMcIne kayAM laI jaze ! teneA jarA vicAra karA. baMdhue ! AjanA meAjIlA ane vilAsI vAtAvaraNamAM kyAMya zAMtinA chAMTA dekhAtA nathI sAcI zAMti tyAgamAM che. mATe jo tamAre sukha ane zAMti joItI hAya tA tyAganA mArge Ave. ApaNA cAlu adhikAramAM tyAganI vAta cAle che. ApaNA adhikAranA nAyaka mallInAtha bhagavAna zAzvata zAMti meLavavA mATe tyAganA paMthe prayANa karavA tatpara banyAM che. te mallInAtha prabhu rAjakumArI hatA. temane tyAM bhautika sukhanI kamInA na hatI. mallIkumArI kuMbhaka rAjAne atyaMta priya hatAM. emanA paDatAM kheAla jhIlAtA hatAM. sukha-saMpattine pAra na hatA. AvuM vilAsI javA taiyAra thayAM che. jyAre Aje vilAsI vAtAvaraNa cheDIne tyAganA paMthe vAtAvaraNanA evA jakhkhara vAyarA phuMkAI rahyA che ke temAM saMyamanAM zaDha ane satASanAM sukAne tUTI gayA che. ane jIvana nAva vinAzanI AMdhImAM uthalapAthala thaI rahI che. A vinAzanA paMthethI pAchAM vaLavA mATe A vilAsI vAtAvaraNa ane
Page #967
--------------------------------------------------------------------------
________________ 858 zAradA zikhara kRtrima sAdhanene meha utAravuM paDaze ne AtmA sanmukha daSTi karavI paDaze. AtmAnI samukha daSTi karyA vinA zAMtine kinAre jaDavAne nathI. baMdhuo ! kamaLa jema kIcaDane choDIne upara Ave che tema mahane choDIne AtmAne tenAthI alipta banAve. kAraNa ke Atma zAMtinI sAcI sAdhanA rAganA tyAgamAM ne tyAganA rAgamAM samAyelI che. zAMtinA Icchake AtmA upara jAmI gayelAM vilAsanAM paDane teDI, bhautika sukhanAM cepI regane saMteSanI davAthI dUra karI tapa, tyAga ane saMyamanI suvAsathI jIvana maheMkatuM banAvavuM joIe. tame jeTaluM bhautika sukha meLavavA tenI pAchaLa doDaze teTaluM te tamArAthI dUra bhAgaze. juo, eka nyAya ApuM. prabhAtamAM tame sUrya sAme pITha rAkhIne cAlaze te tamArI chAyA tamArI AgaLa ne AgaLa cAlaze. paNa je sUrya sAmuM mukha rAkhIne cAlaze te tamArI chAyA tamArI pAchaLa ne pAchaLa deDI Avaze. tema je bhautika padArthone sanmukha rAkhIne tyAgane pITha pAchaLa rAkhaze te bhautika zAMti dehanI chAyAnI jema tamArI AgaLa ne AgaLa bhAgaze paNa je daSTi tyAga sAme rAkhaze te bhautika sukha ane zAMti chAyAnI jema pAchaLa ne pAchaLa deDI Avaze. ApaNI junI kahevata che ne ke "tyAge tene Age ne mAMge tene bhAge", mallInAtha bhagavAna chatI vyAdhi ane sukha cheDI tyAganA mALe jAya che. temaNe dIkSA levAne vicAra karyo tyAM dee keTalI samRddhi temanA bhaMDAramAM bharI dIdhI ane badhI saMpatti dAnamAM daI bhagavAna dIkSA levA taiyAra thayAM tyAre kuMbhaka rAjA malInAtha bhagavAnane dIkSA mahotsava ujave che. temanI AjJA pramANe kaTa bika purUSe dIkSAnA dareka sAdhane laI AvyA. ane mallInAtha prabhunA dIkSAnA abhiSekanI taiyArI karavA lAgyA. te kALa ane te samaye camaredrathI mAMDIne bAra devaka sudhInA cosaTha Indroe avadhijJAnathI jANyuM ke mithilA rAjadhAnImAM mallInAtha bhagavAnane dIkSA mahotsava ujavAya che eTale harSabhera mithilA rAjadhAnImAM AvyA. tyArabAda zakendra ane saudharmendra potAnA Abhigika devane bolAvIne kahyuM ke he devAnupriye ! tame jaladI jAo ane sonA, cAMdI, maNI, ratana vigere ATha jAtimAM dareka jAtinA 1008 kaLaze laI Ave. temaja tIrthaMkara prabhunA abhiSeka mATenA bIjA badhA sAdhane puSkaLa pramANamAM laI Ave. IndronI AjJA thatAMnI sAthe abhiyogika deve kuMbha vigere badhI cIjo laI AvyA. jyAM kuMbhaka rAjAe badhAM kaLazo gUThavelAM hatAM tyAM devoe pitAnA lAvelAM kaLaze goThavI dIdhA. manuSyanA kaLaza karatAM devanAM lAvelA kaLaze divya tejasvI
Page #968
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara para hAya che. tIrthaMkara prabhunA pitAjInAM kuMbha jhAMkhA paDe tevu' devA karatA nathI paNa te divyaku bheA evI rIte manuSyanAM ku Mbhe sAthe goThavI dIdhA ke deva zaktithI kuM bhaka rAjAnA kuMbhAmAM devAnA kuMbha samAI gayA. enAthI kuMbhaka rAjAnA bheAnI zeAbhA khUba vadhIne rAzanInI mAphaka badhA kubha jhaLahaLI uThayA. jema keDiyAneA dIpaka jalatA hoya tyAM kAI IlekaTrIka TayubalAITa goThavI de teA keDiyAnAM dIvAnAM teja temAM samAI jAya che ne ! enuM teja juduM dekhAya che ? "nA". tema kuMbhakarAjAnA kuMbhamAM devanA kuMbha samAI gayA. "tatte sakke devandei devarAyA kuMbharAyA ya malli araha sIhAsaNaMsi puratthAbhimu nivRtta. pravruttaALa seLiyALa nava mikSiti'tyAra pachI za devendra devarAje ane bharAjAe malI arihaMta bhagavaMtane pUrva dizA sanmukha mukha rAkhIne sihAsana upara besADayAM. besADIne teee eka hajAra ATha seAnAnA vigere ATha jAtinA kaLazeA vaDe temanA abhiSeka karavA lAgyA. tI"kara prabhunA abhiSekanI vidhi zarU thatAM pahelAM cAsaTha Indro teA AvI gayA hatA. paNa je vakhate abhiSekanI vidhi zarU thaI te vakhate khIjA ghaNAM devA bhagavAnanI dIkSAnA mahAtsavamAM bhAga levA mATe ullAsabhera svaga mAMthI nIce utaryAM. saune ema thavA lAgyuM ke huM lAbha lauM. ame paNa prabhune abhiSeka karIe. tItha karanI dIkSA vakhate devAne ullAsa alaukika hAya che. devAthI AkAza chavAI gayuM. keTalAka devA mithilA nagarInI aMdara ne keTalAka bahAra ane keTalAka AkAzamAM rahIne sava dizA vidizAmAM haSa thI Ama tema doDAdoDa karavA lAgyA. ane hu thI nAcavA ne kUdavA lAgyA. cAre tarapha devAmAM ane manuSyeAmAM AnaMdanuM vAtAvaraNa chavAI gayuM. jyAre abhiSekanI vidhi pUrI thaI tyAre kuMbhaka rAjAe khIjI vakhata mallInAtha prabhune uttara dizA tarapha mukha rAkhIne besADayA. ane temane uttama prakAranAM vastro ane alaMkArA paherAvIne zaNagAryo. tyArabAda pharIne kauTuMbika purUSone AjJA karI ke 'vikhyAneva manema sIya kAryapa " hai devAnupriyA ! tame aneka sthaAAvALI maneramA nAmanI zibikA taiyAra karIne jaldI lAve. kauTubika purUSo zikhikA taiyAra karIne lAvyA. tyAra pachI zakendra devarAje peAtAnA AbhiyAgika DhavAne melAvIne kahyuM ke tame zIghrapaNe aneka sthaAAvALI maneAramA nAmanI zikhikA banAvIne lAve. Indrone paNa keTaleA haSa che ke tIrthaMkara prabhunA pitAjI zibikA taiyAra karAve che tA ApaNe paNa evI zikhikA banAvIe te bhagavAna temAM besIne dIkSA levA nIkaLe. zakendra mahArAjanI AjJA thatAMnI sAthe jaldI zikhikA taiyAra karIne lAvyA. ane Indra mahArAjAnI (zabikA temanI divyaprabhAthI kuMbhaka rAjAnI banAvelI
Page #969
--------------------------------------------------------------------------
________________ *t zAradA zikhara zikhikAmAM samAI gaI. tethI tenuM teja ane zeAbhA alaukika anI gaI. devAnI zikhikA AgaLa manuSyanI zibikA kAca jevI lAge paNa devA peAtAnI zikhikA alaga rAkhatA nathI. temane teA tIrthaMkara prabhunu' ane temanA mAtApitAnu bahumAna karavuM che. temanA mahimA vadhAravA che eTale A badhuM kAma kare che. have zikhikA taiyAra thaI che. deva devIe tathA manuSyeAne nA pAra nathI. mathilA nagarImAM cAre tarapha devAnI padharAmaNI thaI che ne khUba AnaMda AnaMda chavAI gayA che. kuMbhaka rAjA peAtAnI lADIlI putrI malTIkumArInA dIkSA maheAtsava ujave che. devAne paNa bhagavAnane dIkSA mahAtsava ujavavAnA umaMga che. temanA dIkSA mahAtsavamAM hAjara rahI temanI sevAneA lAbha uThAvIe, ne AvA maheAtsavamAM bhAga laI ApaNA AtmAne ujjavaLa manAvIe. tamane dIkSA levAnA umaMga Ave che khare ? samajo. cAritra mAhanIya kama nA udbhayathI sa'sAramAM rahyA hai| paNa AtmAne kSaNe kSaNe jAgRta khanAvA ke he cetana ! tArA kadiye saMsAramAM rahyo chuM paNa rahevA jevuM nathI. Ama jene AtmA jAgRta haze te kAIka divasa jarUra chUTI zakaze. jene gharadhaNI jAgRta hAya tene kadI AMca AvatI nathI. cAra lUMTArAneA tene bhaya rahetA nathI. eka khUba sukhI ane zrImaMta zeThanA gharamAM rAtre cAra AvyA hatAM. zeTha te ghasaghasATa UMghatA hatA. makAnanI bhIMtamAM cAre khAru' pADayuM', zeThANI jAgI gayA. eNe joyuM ke cAra bhIMtamAM khAkArlR pADe che. zeThANI kahe svAmInAtha ! jAge. gharamAM cAra peThA che. paNa zeTha teA jAgatA nathI. zeThANI zeThane DhaDhALIne jAgRta kare che. nAtha ! jaldI jAgeA. zu UMghA che ? ahIM zeThANI zeThane jagADe che tema sadgurU tamane meAha nidrAmAMthI DhaMDhALIne jagADe che. Atama jAge ne have zAMti nahi re maLe, A tA mAyAnA minArA, e te tUTI re javAnA.... gurUjI jagADe jAgo saMsAranA rAgI, pramAdanI pathArI dIe dUra re tyAgI, nahI te| jaze nA ajJAna,jyeAti jAge nA dilamAMya....zAMti.... sadgurUe kahe che ke he pramAdanI pathArImAM pADhelA mAnavA ! tame jAgo, kyAM sudhI uMghyA karazeA ? have pramAdanI pathArI choDIne jAgRta bane. mAha nidrAnA tyAga nahi karo te ajJAnanA aMdhArA nahi TaLe. ane AtmajgyAti jhagamagaze nahi. A sasAramAM tame jene mArA mAne che te tamArA nathI. mAyA ne mamatAnA minArA kayAre tUTI jaze ane rAganI raMgoLI kyAre bhUMsAI jaze tenI khakhara nathI. mATe jaldI jAgo ne AtmasvarUpanI pIchANa karI temAM sthira bane. zeThANI enA svAmIne kahe che nAtha ! jaldI jAgo. cAra gharamAM pesI gayA. tyAre zeThe kahyuM-bhale peThA. ciMtA na karo. tyAre zeThANI gusse thaI ne kahe che zuM
Page #970
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara ciMtA na kare. kahe che. jarA uThIne dekhe te kharA ! cAra tijorInA rUmamAM pesI gayA che ne tijorI kholavA mATe prayAsa karI rahyA che. tyAre zeThe hasIne kahyuMzeThANuM ! ciMtA na kare. gabharAvAnI jarUra nathI. bhale tijorInA rUmamAM gayA paNa meM tijorI evI majabUta banAvI rAkhI che ke te kaI rIte keInAthI khUle tema nathI. kAraNa ke tijorI veTara,pha, phAyaraprupha, earapupha ane thIphamupha che. eTale tene pANIthI kaI bhIMjavI zake tema nathI. agnithI bALI zake tema nathI. havA temAM jaI zakatI nathI temaja cAra ene kholI zake tema nathI. mATe tame kaI jAtanI ciMtA na kare. tame zAMtithI sUI jAo. jenI tijorI majabUta che tene keI jAtanI ciMtA nathI. baMdhuo ! A te sAmAnya nyAya che. ApaNe tene ApaNA upara ghaTADe che. ApaNuM aMtara rUpI tijorImAM jJAna, darzana, cAritra ane tapa rUpI amUlya ratna bharelA che. je manuSya jaDa cetananuM bhedajJAna kare che. Atma svarUpamAM sthira bane che tenI aMtara rUpI tijorI evI majabUta hoya che ke tene krodha, mAna, mAyA ane bharUpI agni jalAvI zakatI nathI. kaSAya rUpI agni evI bhayaMkara che ke varSonI karelI sAdhanAne kSaNavAramAM jalAvI de che. mATe jenuM aMtara phAyaraprupha tijorI jevuM banI jAya che tenA jJAnAdi guNene kaSAya rUpI agni bALI zaktI nathI. ane e aMtaranI tijorI veTarapha banI jAya che tyAre viSaya vikAre rUpI pANI tene bhIMjavI zakatuM nathI. eTale ke te game tevA vilAsI vAtAvaraNamAM rahe. kaI game tevA pralebhana Ape paNa pavitra manuSyanAM aMtaramAM vikAranuM pANI pesI zakatuM nathI. tenuM mana merUnI mAphaka aDela rahe che. ane earaprapha eTale lebhanI havA temAM praveza karI zakatI nathI. e AtmA ema samaje che ke game teTaluM dhana bheguM karuM paNa aMte te choDIne javAnuM che. te zA mATe lebha kare? jIvananirvAha jeTaluM maLI jAya che te zAMtithI khAI pIne dharmadhyAna karI lauM. nazvara nANAM ahIM rahI jaze paNa dharmanuM dhana mArI sAthe Avaze. TUMkamAM jeNe pitAnA hadayarUpI tijorIne earamupha banAvI dIdhI che tenA aMtaramAM lebhanI havA sparza karI zakatI nathI. ane thIkapha aMtara tijorIne durguNa rUpI cora kadI khelI zakatAM nathI. ane sadguNa rUpI sikkAne corI zakatA nathI. jene AtmA jAgRta banelo che tevA mallInAtha bhagavAnane dIkSA mahotsava ujavAI rahyo che. temAM deve ane Idro paNa AvelAM che. badhA deva harSAvezamAM AvIne AmathI tema deDAdeDa karI rahyA che. ane kuMbhaka rAjA bhagavAnanI dIkSA mATe je je cIne lAve che te badhI cIje Indro paNa lAvyA. ne temanI vastumAM dee pitAnI vastuo samAvI dIdhI. tethI tenuM teja aneka gaNuM vadhI gayuM. 121
Page #971
--------------------------------------------------------------------------
________________ 942 zAradA zikhara zibikA taiyAra thaI gayA pachI mallInAtha arihaMta prabhu siMhAsana uparathI ubhA thaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 107 kArataka suda 13 ne gurUvAra tA. 4-11-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta jJAnI trilekinAtha sarvajJa prabhu jagatanAM jIvane udurbodhana karatAM kahe che ke he sukha pipAsu AtmA! anAdikALathI tuM saMsAranAM sukha mANate Ave che paNa e sukhe tane saMtoSa ApanArAM nIvaDayA kharA ? kayAMthI nivaDe? kAraNa ke te sukha nathI paNa sukhAbhAsa che. enI pAchaLa ane te samaya gumAvyuM te paNa tArI IcchAo te vadhatI ne vadhatI rahI. zAMta na thaI. duHkhanA DuMgarA nIce dabAI gayAM te paNa vAsanAone aMta Avyo nahi. vAsanA jIvane bhavabhavamAM bhamAve che. vAsanAne mahela choDI upAsanAnA daravAje caDhaze tyAre sAcuM sukha prApta karI zakaze. baMdhuo ! je tamAre vItarAga prabhunI upAsanA karavI hoya te sauthI pahelAM jIvanamAM satsaMga kare. satsaMgane mahimA apAra che. satsaMganA mUlya amUlya che. satsaMgathI maLatuM sukha anaMta che. ne tenI zAMti pArAvAra che. satsaMga karyA pachI je zAMti maLe che te trividhanA tApane zamAvanArI che. mATe jJAnI kahe che he jIva! te satsaMgano rAgI banaje. satsaMgane rAga tane vairAgyanA paMthe laI jaze. vItarAga banavA mATe preraNAnA pIyuSanuM pAna karAvaze ane chevaTe zAzvata sukhane bhaMDAra apAvaze. satsaMga eTale saMta purUSane saMga, emanI vANIne saMga. e saMgane raMga karmanA kAjaLane sApha karI AtmAne ujajavaLa banAvaze ne mAnavajIvana amUlya banI jaze ane karmarAjA sAthe jaMga khelavAnI zakti pragaTa thaze, A satsaMga karavAne amUlya avasara tamane vAraMvAra nahi maLe. mATe je samaya maLe che tene sadupayega kare. ApaNe cAlu adhikAra mallInAtha bhagavAna zibikA taiyAra thaI gayA pachI siMhAsana uparathI ubhA thayA. "amuddittA neve marebhA sayA tela vAchara uvAgacchittA mAramaM sIyaM aNupayAhiNI karemANA maNorama sIyaM duruhIttA sIhAsaNa grfmada nine " ubhA thaIne jyAM maneramA zibikA pAlakhI hatI tyAM AvyA. tyAM pahoMcIne AtmazreyanI IcchAthI maneramA zibikAne pharatI traNa pradakSiNA karIne teo mane rama zibikA para ArUDha thayAM, ane pUrva dizA tarapha
Page #972
--------------------------------------------------------------------------
________________ cA zikhara mukha rAkhIne te zibikAmAM mUkelA siMhAsana upara teo besI gayA. tyAra pachI kuMbhaka rAjAe aDhAra zreNI-prazreNI janene eTale pAlakhI uMcakanArA aDhAra prakAranA avAMtara jAtinA purUSone lAvyA. be lAvIne temane Adeza Ape ke he devAnupriye! tame badhAM pahelAM snAna kare. devAnupriye ! tIrthaMkara prabhunI pAlakhI upADavAnI che tenA mATe paNa keTalI zuddhi karavI joIe! pavitra purUSanI pAlakhI upADavA mATe dehane zudhdha kare joIe sAthe AtmAne paNa zuddha karavuM joIe. eTalA mATe kuMbhakarAjAe pAlakhI upADanArA mANasane kahyuM ke tame pahelAM snAna kare. tyArabAda sArA vastrAlaMkAre pahere. dravya ane bhAvathI baMne prakAre zudha banIne tame badhA mallInAtha arihaMta prabhunI zibikAne tame uMcake. A pramANe rAjAnI AjJA thatAM pAlakhI vahana karanArA mANasanuM haiyuM atyaMta harSa ane ullAsathI nAcI uThayuM. aha! ApaNAM dhanya ghaDI ne dhanya bhAgya ke tIrthaMkara prabhunI pAlakhI uMcakavAnuM ApaNane saddabhAgya maLyuM. saMsArane bhAra ghaNe uMcakyo tenAthI ApaNA AtmAnuM kalyANa thayuM nahi. paNa bhagavaMtanI zibikA uMcatAM ApaNA karmanI koDe khapI jaze. Ama harSa pAmatAM snAna karI, sArA vastrAbhUSaNathI alaMkRta banIne kuMbhaka rAjAnI AjJA pramANe temaNe potapotAnA khaMbhA para pAlakhIne uMcakI lIdhI. tyAra pachI kendra mahArAje te mane ramA pAlakhInA dakSiNa bAjunA dAMDAne jhA, IzAnendra uttara dizA taraphanA dAMDAne jhAlyA camarendra dakSiNa dizA taraphanA nIcenA dAMDAne jhA ane balInke uttara dizA taraphanA nIcenA dAMDAne jhA. te sivAya bAkInA badhA bhavanapati, vANavyaMtara, jotiSI ane vaimAnika devee pitApitAnI yegyatA pramANe pAlakhInA dAMDAne pakaDyA. ane badhAe bhegA thaIne arihaMta prabhunI pAlakhI uMcakI. pulakti ane harSaghelAM thayelAM mANasee sauthI pahelAM pAlakhIne pitAnAM khaMbhe uMcakI. tyAra pachI asurendroe, surendro ane nAgendroe uMcakI. bhagavaMtanI pAlakhIne daDo upADatAM Indro, de ane manuSyanA dilamAM harSa samAto nathI. temanA sADAtraNa koDa marAya khIlI uThayA. A samaye dee pitAnI zaktithI vimurvelA AbharaNe ane mUlyavAna vastro paherIne bhagavAnanI zibikA upADI hatI. te vakhate devone kAnamAM paherelAM kuMDaLe AmathI tema hAlata hatAM. temanA mastake paherelA maNuo ne rane jhagamaga thatAM hatAM. eka te deva ane manuSyathI banelI divya zibikA ane temAM sAkSAt tejomUti tIrthakara bhagavaMta beThA hoya ane deve temanI zibikA upADIne cAlatA hoya te samayanI zobhA keTalI vadhI jAya ! te samayane dekhAva alaukika hatA. temanAM tejanI pAse jANe sUrya-caMdranA teja paNa jhAMkhA paDI jAya.
Page #973
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara - manoramA pAlakhImAM beThelA mallI arihaMta prabhunI sAme sauthI prathama anukrame ATha ATha maMgaLa dravya mUkavAmAM AvyA te ATha maMgaLa kayA che? (1) svastika (2) zrIvatsa (3) naMdikAvarta (4) vardhamAna (5) bhadrAsana (6) kaLaza (7) matsya yugma (8) darpaNa. A ATha maMgala varatuo che. mallInAtha prabhu zibikA para ArUDha thayA tyAre temanI AgaLa A AThamaMgala mUkavAmAM AvyA. "gs nikA kamAjirA" A pramANe bhagavatI sUtramAM kahelA jamAlinA nirgamanI jema ahIM paNa mallI arihaMtanuM nirgamana kahevuM eTale samajI levuM. have mallI arihaMta prabhune varaghoDe sahamavana nAme ughAnamAM jyAM azokavRkSa hatuM tyAM pahoMcyA. tyAM pahoMcIne teo pAlakhImAMthI nIce utaryA. nIce utarIne pitAnA zarIra upara paherelAM AbharaNe ane ghareNAM potAnI jAte utAravA lAgyA. tyAre temanI mAtA prabhAvatIe te AbhUSaNe pitAnI sADInA pAlavamAM jhIlI lIdhA. eka pachI eka badhA AbhUSaNe prabhue utArI nAMkhyA. tyAra pachI mallInAtha arihaMta prabhue svayaM paMcamuSTi leca karyo. arihaMta prabhu pite svayaM baMdha pAmelAM hoya che ane svayaM dIkSA le che. mallInAtha bhagavaMte "sidadhone mArA namaskAra" ema kahI sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM. bhagavAne jyAre cAritrane svIkAra karyo tyAre devonAM divya vAjiMtre vAgI rahyA hatA. manuSyanA maMgala vAjiMtro vAgatAM hatAM. te vakhate zakedra mahArAjAe AjJA karI ke vAjiMtro vAgatAM baMdha kare ne zAMta thaI jAo. zakendranI AjJA thatAMnI sAthe vAjiMtro vAgatAM baMdha thaI gayA. manuSyo ane deve mukhethI bhagavAnane jayajayakAra belAvatAM hatAM te badhe avAja zAMta thaI gaye. te ja samaye mallI arihaMta prabhue sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM te samaye temane "mANu dhamAko kattapi mApanAvanALe samune " manuSyakSetra sabaMdhI eTale manuSya kSetramAM rahelA saMjJI paMcendriya nAM magata bhAvane jANanAruM uttama mana:paryavajJAna utpanna thayuM. manuSyakSetra keTaluM che te jANe che ne ? be bhAIo. tame javAba nahi Ape. amArI bahene javAba Apaze. aDhIdvIpa e manuSyakSetra che. aDhIdvIpamAM rahenArA saMsI paMcendriya jenA mane gata bhAva mane paryAvajJAnI jANI zake che. mallInAtha prabhu mati, kRta ane avadhi e traNa jJAna te janmathI sAthe lAvelA hatAM, ane ethuM manaparyAvajJAna prApta karyuM. aDhIdviIpa paMdara kSetramAM manuSya game tyAM hoya te tenA manamAM zuM che te vAta manaparyAvajJAnI jANI zake che. tamane paNa ahIM beThAM beThA aDhI dvIpanA manuSyanA mananA bhAvane jANI zakAya tevuM jJAna thAya te game che ne ? "hA". jJAna joIe che paNa ghara choDavuM nathI te
Page #974
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara kayAMthI maLe? ema saheluM nathI paDayuM paNa tamAre te lADu bhI khAnA ne mokSa jAnA, asA che te kahenA nahIMtara mata belanA". (hasAhasa) - baMdhuo! tame varSothI vyAkhyAna vANI sAMbhaLe che paNa haju moha ghaTate. nathI. kaSAyo pAtaLA paDatAM nathI. tRSNA ochI thatI nathI kAraNa ke jIva meharAjAnI kedamAM sapaDAyeluM che. mehanA baMdhana teDavA muzkela che. mohamAM paDelA mAnavI keTaluM bhAna bhUle che ! meM hamaNAM eka aMkamAM eka lekha vAM. vAMcatA mane thayuM ke aho ! zuM mehanI viTaMbaNuM ATalI badhI bhayaMkara che ! te daSTAMta ahIM raju karuM chuM, sAketapura nagaramAM eka pratiSThita ane khUba dhanavAna vaizravaNa nAmanAM zeTha hatAM. temane priyaMkara nAme khUba hoMziyAra, buddhizALI ane prANapriya putra hatA. rUpamAM te devakumAra joI le. mAtApitAe tene svarganI apsarA jevI suMdarI nAmanI zrImaMtanI kanyA sAthe paraNAvyo. baMne AnaMdathI rahe che. temAM temanA jIvanamAM eka e gojhAre divasa uge ke te divase priyaMkarane ekAeka paDakhAmAM dukhAve upaDaze. te udhe catto paDavA lAge. eTale suMdarIe tenA sAsu sasarAne bUma pADIne bolAvyA. haju sAsu sasarA Ave te pahelAM te rUparUpanA aMbAra samA navayuvAna priyaMkaranA prANa senerI zarIra rUpI piMjara choDIne cAlyA gayA. suMdarInA seMthAnA sIMdUra luchAyAM. tenuM saubhAgya sarI paDayuM. AMkhamAMthI vahetI anarAdhAra AMsuonI dhAramAM AMkhanuM kAjaLa dhovAI gayA. kapALe karela kumakumane cAMlle luchAI gaye, ne suMdarI pachADa khAIne paDI gaI. ghaDI pahelAM je yugala AnaMda vidamAM masta hatuM te yugala kaMkaNa naMdavAI gayuM. hAsyane sthAne rUdana zarU thayA. baMdhuo ! vicAra kare. A saMsAranI kevI vicitratA che! saMsAra eTale zuM? tene jarA vicAra karaje. saMganA sonerI paDadA pAchaLa viyeganuM duHkha dekhADe tenuM nAma saMsAra. sUryanI DhaLatI sAMje aMdhakAranI vicAraNuM paNa na karavA de tenuM nAma saMsAra. nadIne kinAre AzAnA gaganacuMbI mahela caNanAra mAnavIne bhaviSyane vicAra karavA na de tenuM nAma saMsAra. Aje A saMsAra che. suMdarI ane priyaMkara saMsAranI moja mANatAM hatAM tyAre temane e vicAra sarakhe zuM AvyuM haze khare ke ApaNane AvuM viyAganuM duHkha Avaze ! suMdarInA premanA pupa samAna priyaMkara karamAI gaye. AkhuM kuTuMba bheguM thaI gayuM. DokaTare AvyA paNa priyaMkaranA prANu uDI gayA. mAtA-pitA mAthA kuTavA lAgyA. priyaMkaranA mRtyunA samAcAra sAMbhaLIne AkhA sAketapuramAM hAhAkAra macI gayo. "mehe nacAvyo suMdarInA AtmAne". paraMtu rAganA kamaLanI kedamAM pUrAyelI
Page #975
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke zAradA para suMdarI A vAta mAnavA taiyAra nathI. ene ghera AvelA mANasane temaja sAsu sasarAne kahe che ke tame badhA zA mATe raDe che ? emane kaMI nathI thayuM. paDakhAmAM asahya dukhAve thayo eTale te bebhAna banI gayA che. jarA davA leze eTale hamaNAM svastha thaI jaze. badhA suMdarIne samajAve che paNa samajatI nathI ne patinuM mAthuM kheALAmAMthI bheya mUkatI nathI. badhA ghaNuM samajAve che ke tuM samaja have aMtima kriyA karavA de paNa mAnatI nathI. badhA sUnamUna beThA che tyAre suMdarIe vicAra karyo ke A badhA bhegA thaIne mArA dhaNIne bALI mUkaze. te karatAM huM jaMgalamAM bhAgI jAuM. Ama manamAM nakakI karI patinA prANa viheNuM kalevarane khaMbhe uMcakIne deDavA lAgI. badhA mANaso kahe suMdarI suMdarI.... A zuM kare che ? enI pAchaLa deDyA paNa tenI tAkAta che ke ene pakaDI zake ! devAnapriye ! mehanI viTaMbaNA kevI che ! je suMdarI pAMca zera bhAra uMcakavA samartha na hatI teNe mehane vaza thaI enA patinuM kalevara khaMbhe uMcakaryuM, ne dUra jaMgalamAM cAlI gaI. enA sasarAne khUba AghAta lAgyA. badhA pAchaLa doDayA paNa vahu nA samajI tethI zeTha raDatA rAjA pAse gayA ne kahyuM-mahArAjA! mArI vahune samajAve. huM jIvanabhara tamAre upakAra nahi bhUluM. rAjAnI bAjumAM temane rAjakumAra beThA hatA. tene zeThanI khUba dayA AvI. eTale teNe kahyuM pitAjI ! ApanI AjJA hAya te huM A zeThanI putravadhunuM gAMDapaNa dUra karavA jAuM. tyAre rAjAe kahyuM paNa e bAI khUba mahAdha che. kevI rIte samajaze ? pitAjI ! moha AkhI duniyAnA DahApaNane bhUlAvI de che. paNa huM tene samajAvIza. paramArthanA kArya mATe mane AjJA Apo. rAjAe AjJA ApI eTale javA taiyAra thayA. suMdarIne meha utarAvavA kumAre karelI yukita": rAjakumAre eka mRtyu pAmelI strInuM kalevara maMgAvyuM. tene khaMbhe uMcakIne jaMgalamAM cAlyA. suMdarI enA patine laIne ekAMta jaMgalamAM eka vRkSa nIce beThI hatI. mehamAM mugdha banelIne ya paNa lAgatuM na hatuM ane te vicAratI hatI ke Aje nahi te kAle mArI sAthe belaze. ema AzAnA taMtue TakI rahI hatI. eTalAmAM rAjakumAra eka nuM kalevara laIne tene zodhatA zodhate tyAM pahoMcI gayo. enI sAme kalevara mUkIne beTho. ne bolavA lAgyA ke he mAyA! tuM bolane. vigere suMdarInI mAphaka karate. chevaTe suMdarIe pUchyuM ke kema tamArI patnI bolatI nathI ? tyAre kumAre suMdarInI jevI vAta banI che tevI banAvaTI vAta karIne badhuM kahyuM. chevaTe baMne raDyA ne pachI zAMta thayA. pachI kumAra kahe bahena! sAme vRkSa che tenA be phaLa lAve. tene rasa ApaNe pIvaDAvIe te A beThA thAya. A vAta sAMbhaLI suMdarI kahe ke bhale,
Page #976
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tame sAcavaje. tema kahIne phaLa levA gaI. tyAM deDa kaMvara gaye ke hAle bahena! e te baMne vAta kare che. he! suMdarI deDatI tyAM AvI paNa baMne sUtA hatAM. kaMI bolatAM nathI. bIje divase mAyAkumAre kahyuM-bahena ! gAmamAM amuka dukAne davA maLe che te tame laI Ave. te baMne bhAnamAM AvI jaze. suMdarIe kahyuM-bhAI! tame jAo te sAruM thAya. paNa bhAIe kahyuM-"nA". huM A baMnene sAcavIza. tame jAo, suMdarIe kahyuM-bhAI! tamane seMpIne jAuM chuM. tame barAbara dhyAna rAkhajo. mane cheDIne e kyAMya jAya nahi. meha keTale bhayaMkara che! marI gayAM ne trIjo divasa thaye che. have te maDadAmAMthI durgaMdha chUTI che paNa ene durgaMdha paNa AvatI nathI. suMdarI gAmamAM gaI. davA maLI nahi. chevaTe te nirAza thaIne pAchI pharI. mAyAkumAra tene sAme maLe. are bhAI! tame kema AvyA? are bahena ! tame gayA pachI baMne vAta kare che mATe huM tamane bolAvavA Avyo chuM temanI vAta huM samajI zakatA nathI. tame jhaTa cAle. baMne AvyA ne joyuM te eke nathI. suMdarI te bAvarI banIne cAre tarapha jovA lAgI. kayAM gayA? khUba zodha karI paNa pati na maLyAM tyAre raDavA lAgI. A vakhate mAyAkumAre kahyuM-bahena! huM hete kaheto ke chAnI chAnI vAta kare che nakakI e baMne ApaNane ThagIne cAlyo gayA. mAyAkumAre kahyuM-he mAyAdevI ! tArA mATe mahela cheDI vana vagaDeveThayo, bhUpe ne tarasyo marI gayo tyAre tuM mane choDIne bIjAnI sAthe bhAgI gaI? A saMsAra ke dagAbAja che! tyAre suMdarI paNa bolI-nAtha ! tamAre khAtara te meM bhekha lIdho. baMgala cheDIne ekalI vanamAM AvI. chatAM tame bIjI strI sAthe prema bAMdhyo ? tame mane vizvAsaghAta karyo ? ekalI mUkIne cAlyA gayA? ema kahIne suMdarI khUba bUrA karavA lAgI. barAbara samaya joIne mAyAkumAre kahyuM-bahena! game teTaluM raDe ke sUra paNa e baMne ApaNane ThagIne cAlyA gayA. have temanI pAchaLa raDIne zuM karavAnuM? e ApaNane choDIne gayAM ne ApaNe paNa A badhuM choDIne mRtyune zaraNa thavAnuM che. keI keInuM nathI. tyAM suMdarIe kahyuM-bhAI! mRtyu te mArA patine paNa eka divasa te Avaze ja ne ? "hA". bahena ! mRtyu te keIne cheDatuM nathI. jene janma che tenuM mRtyu avazya che temAM navAI nathI. moha ghelI banIne tuM je tArA patinA dehane laIne pharatI hatI te kyAranAya mRtyu pAmI cUkaye hate. tAre moha utAravA mATe meM A badhuM nATaka karyuM hatuM. suMdarI kahe che bhAI! zuM kaho che? e marI gayA? hA. bahena ! A saMsAramAM saMga ne viyeganuM cakra cAlyA kare che. A Akho saMsAra bahArathI sohAmaNa ne lobhAmaNe che paNa aMdarathI bihAmaNe che,
Page #977
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA krikhara A pramANe samajAvIne chevaTe mRta kalevara batAvyuM ne agni saMskAra karyo. ane pachI rAjakumAre suMdarIne khUba bodha Ape. aMte tene saMsAranI asAratAnuM bhAna thayuM. tethI varAgya pAmIne ghera jaIne dIkSA lIdhI. mohanI viTaMbaNAmAMthI bahAra nIkaLIne mane mArga lIdho. ___ mallINaM arh| je se hemaMtANaM docce mAse cautthe pakkhe posa sudhdhe tassa ] posa sudhdhassa ekArasA pakkheNaM mallInAtha bhagavaMte dIkSA lIdhI tyAre piSa suda agiyArasane divasa hate. bhagavAne dIkSA lIdhI tyAre aThThamatapa karela hatuM. te divase azvinI nakSatrane caMdranI sAthe zubha ga thaI rahyo hato. te vakhate bhagavAne traNa (300) AtyaMtara parSadAnI strIo sAthe ane traNa bAhya parSadAnA purUSo sAthe pravajya aMgIkAra karI. mallI arihaMtanI sAthe naMda, nadImitra, sumitra, balamitra, bhAnumitra, amarapati, amarasena ane mahAsena A ATha jJAta kumAree paNa dIkSA lIdhI. tIrthaMkara prabhunI dIkSA joIne ATalA ja vairAgya pAmyA ne dIkSA lIdhI. bhavanapati Adi cAre jAtinA e mahilanAtha bhagavAnanA dIkSA mahotsavane khUba mahimA gAye. ane bhagavAnane vaMdana karIne te devo AThamA naMdIzvara dvIpamAM gayA. tyAM pahoMcIne temaNe aSTAblika mahatsava ujavyo. A mahotsava satata ATha divasa sudhI ujavAya che. aSTAblika mahatsava jyAre pUre thaye tyAre te devo je je dizAmAMthI AvyA hatA te dizA tarapha cAlyA gayA. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. ' vyAkhyAna naM. 108 kArataka suda 14 ne zukravAra tA. 5-11-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta karUNAsAgara, parama tatvanA praNetA vItarAga paramAtmAe bhavya jInA bhavane aMta kema Ave ne mekSanuM anaMta sukha kema prApta kare te mATe sidhdhAMta prarUpyA. sidhdhAMtamAM bhagavaMta kahe che ke A saMsAranAM samasta sukha aMtavALA che. koI paNa sukha kAyama TakavAvALuM nathI. AyuSyane, dhanane, putra-parivAra, ghara, dukAna ane peDhIne aMta Ave che. are, je zarIrane mATe ATalI badhI jahemata uThAve chete zarIrane, rUpane, budhine ane baLane paNa aMta AvI jAya che. A badhI cIjo aMtavALI che. keI cIja zAzvata rahenArI nathI. ane te vastuomAMthI maLatuM sukha paNa aMtavALuM ne azAzvata che. mATe jJAnI kahe che ke he cetana! AyuSyane aMta Ave te pahelAM
Page #978
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara tuM karmAMnA, kaSAyeAnA ane kusaskAronA aMta lAvI de. jethI tuM aMtavALI duniyAmAMthI nIkaLI anaMtanI duniyAmAM anaMta kALa sudhI anaMta sukhamAM magna manI AnaMdathI tyAM vasavATa karI zakIza. aMdhuo ! AyuSya pUru' thaye AMkha mIMcAyA pachI ahIMnuM tAre kaI kAma lAgavAnuM nathI. mATe mRtyu AvatAM pahelAM mAha-mAyA ane mamatAnuM mAta karI nAMkhA jethI karIne kadI mRtyunA bheAga manavu nahi paDe. dareka jIvane mAthe mRtyune bhaya rahelA che. mRtyu koIne gamatuM nathI. svapnamAM paNa maraNanuM nAma gamatuM nathI. eTalA maraNanA bhaya che. chatAM mRtyujya banavA mATe keAI prayAsa karatuM nathI. paNa maraNunI ghaTamALa vadhe teTalI mAha, mAyA ne mamatA vadhArI mUkayA che. maraNu vakhate paNa mAru mUkAtuM nathI. jIva paraleAkamAMthI AbyA tyAre ekalA hatA ane javAne paNa ekalA paNa kramanA saMcAge dehanI dostI karI che. A deha dAsta evA svAthI che ke te tArI puNyAI khAIne ahIM rahI janArA che. ane tenA mATe karelA pApa karmonuM phaLa bhAgavavA mATe naraka-tiya ca vigere durgAMtiomAM jaI jIvane bhayaMkara duHkhA bhAgavavA paDaze. . jemaNe tapa ane saMyama vaDe peAtAnA dehanuM damana karyuM nathI tene vAravAra du:khadAyI dehanI jelamAM pUrAIne dehanAM daMDa leAgavavA paDe che. mAnava dehanA bhAga viSacAmAM durUpayAga karavA e sakala duHkhAnuM mULa che ne mAnavadehanA sadupayAga e sakala sukhonuM mULa che. mATe mAnavadehane dAha lagADavAmAM Ave te pahelAM karmAne dAha lagADI de jethI karIne kyAre paNa du:khI thavAnA vakhata na Ave. A mAnava dehathI krama rUpI kASThAne khALI zakAya che. mAnavadehathI mAha, mAyA ane mamatAnu` meAta karI zakAya che. ane mAnavadehathI mAkSamAM jai zakAya che. mATe mAnavadehane bhAgavilAsa ane vaibhavo pAchaLa durUpayeAga nahIM karatAM tapa-tyAga ane saMyamamAM sadupayAga karI leA. jo A deha dvArA tapa-tyAga ane sayamanI sAdhanA nahi kare ane tene managamatI sagavaDA Apaze te te jIvane bhayaMkara duHkhonI uMDI khAimAM pheMkI deze. mATe A dehanI dayA khAvA jevI nathI. eNe AtmAnI kadI dayA khAdhI nathI. eNe AtmAne jyAM ne tyAM mAra khavaDAvyA che. te pachI AtmAe nAzava ta deDhunI dayA zA mATe khAvI joie! enI dayA cheADIne AtmAne kranI kedamAMthI mukta banAvavA mATe satata purUSAtha karo ane hamezA yAda rAkho ke A saMsAramAM mAruM kANu ? A ciMtana jeTalu dRDha khanaze teTaleA AtmA anAdi kALanI gADha mAhanidrAmAMthI jaldI jAgRta manI jaze. A vAta jenA hRdayamAM kharAkhara rUcI jAya che tene saMsAranAM sava suMkhA ane 12
Page #979
--------------------------------------------------------------------------
________________ (70 zAhA zikhara sukhanAM sAdhane tuccha lAge. jema hanumAnajIne rAma pratye athAga bhakti hatI eTale enuM tana kahe, mana kahe, dhana kahe ke zvAsa kahe badhuM rAmamAM hatuM. rAma sivAya emane badhuM zUnya dekhAtuM hatuM. jayAre azoka vATikAmAM rahelA sItAjIne hanumAnajIe rAmane saMdeza Ape tyAre sItAjI khuza khuza thaI gayA. kAraNa ke sItAjIne rAmathI adhika vahAluM keI na hatuM. eTale vahAlAnA samAcAra lAvanAra hanumAnane lagna samaye rAmacaMdrajIe ApelI vahAlAmAM vahAlI motInI mALA bheTa ApI dIdhI. sItAjIne mana e mALa khUba kiMmatI hatI. hanumAnane mALA maLI eTale khuza te thayAM paNa vicAra karyo ke A mALAmAM mArA rAmacaMdrajI che ke nahi? jemAM rAma che tenuM mAruM kAma che. rAma sivAya mAre bIjA keInuM kAma nathI. rAmane jevA mATe hanumAna sAcA motInA kaTakA karIne jovA lAgyA. paNa emAM emane rAma dekhAyA nahi. jemAM rAma nahi tenuM mAre kAma nahi ema mAnIne motInA kaTakA karIne pheMkI dIdhA. jemAM rAmanuM darzana thAya te tene ISTa lAgatuM. bAkI badhuM aniSTa lAgatuM hatuM. tuccha lAgatuM hatuM. baMdhuo ! hanumAnajIne rAma vinA badhuM tuccha lAgatuM hatuM te tamane jJAnadarzana ane cAritra vinAnuM jIvana tuccha lAge che ? paisA, patnI ane parivAra e upagI ane upakArI che evuM te anArya dezanA leke mAne che paNa tame te Aya dezamAM ne AryakuLamAM janmelA che. temAM paNa vItarAga prabhunuM uttama zAsana maLyuM che. eTale tame jinezvara prabhunI AjJA mujaba vartana kare ke tenAthI virudhdha vartana kare che ? jinezvara prabhunI AjJA mujaba AcaraNa karyA sivAya mokSa nahi maLe. paisA, patnI ane parivAramAM AnaMda che e mAnyatA badalyA vinA jIvananI dizA nahi badalAya. bole, tamane zuM vahAluM che deva-gurU ane dharma ke paisA, patnI ane parivAra? tamArI sAme be vAta mUkI che. emAMthI tamane je game te pasaMda karI le. tamane zuM maLavAthI AnaMda thAya ? le te kharA. (hasAhasa). anaMtakALathI AtmA bhavATavImAM bhramaNa kare che paNa haju sudhI AtmAne udhAra thayA nathI tenuM tamArA dilamAM vadhAre duHkha che ke ATalI mahenata karavA chatAM haju sudhI baMgale, moTara ne phrIja nathI maLyA tenuM vadhAre duHkha che ? eTale saMsAranA sukhanA sAdhane meLavavAne purUSArtha che tenAthI aMza bhAgane purUSArtha AtmasukhanAM sAdhane jJAna, darzana ane cAritra mATe che. "nA". tame samaje te mAnavabhava e ratnadvIpa che e nIpamAM AvIne jJAna-darzana-cAritra rUpI rane bhegA karI levAnAM che. tamArA hIrA, mANeka, pannA, nIlama vigere rane A lekhamAM kAma Ave che paNa jJAna, darzana, cAritra rUpI rane baMne lekamAM AtmAne sukhI
Page #980
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 91 karanAra che. ane te AtmAnuM sAcu dhana che. samo tA devene paNa dubha evA AtmasAdhanA karavAnA sAnerI samaya maLyeA che. taka cUkaze nahi. " mallInAtha bhagavAnanA dIkSA mahAtsava khUba AnaMdapUrvaka ujavAyeA. devA bhagavAnanA dIkSA mahAtsava ujavIne pAtapeAtAnA sthAne gayA. tyAra pachI zuM banyuM. 'tara NaM mallI arahA jaM ceva divasa pavvaipa tasseva divasessa paccAvara kAlasamayasi aseogavara pAyavassa puThavIsilApaiyaMsi suhAsaNavaramayasta suheNaM pariNAmeNa pasatthehi ajjhavasANehi pasatthAhIM lesAhIM visujjhamANahIM tayAvaraNa kammaraya vikaraNakaraM avvakaraNaM aNupaviThThassa aNaMte jAva kevalavaranANa daMsaNe samupanne " je divase mallI arihaMte dIkSA dhAraNa karI te divase eTale poSa suda ekAdazInA divase chellA cAthA prahare zekavRkSanI nIce bhagavAna pRthvI zilApaTTaka upara sukhAsane kheThelA hatAM te vakhate temane zubha pariNAma, prazasta adhyavasAya, ane prazasta vizudhdha lezyA vaDe samasta jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya,mAhanIya ane aMtarAya ka rUpI rajane nAza karanArA apUrNAMkaraNa nAmanA AThamA guNasthAnake jaI kSapaka zreNI mAMDIne bArame guNasthAnake jaI cAra ghAtI karmone kSaya karI teramA guNusthAnakanA pahelA samaye prabhune anaMta kevaLajJAna ane kevaLadana utpanna thayuM. khaMdhue ! trevIsa tItha kareAne divasanA pUrva bhAge kevaLajJAna thayuM che. ane mallInAtha prabhune pAchalA prahare thayu' che. poSa suda agiyArasanA dine bhagavAnane kevaLajJAna ane kevaLa dana thayu tyAre azvinI nakSatra sAthe cadranA cAga hatA. kevaLajJAnI saCdravya ane sava pacAne jANe che. bhUtakALamAM zuM banyuM, bhaviSyamAM zu' khanaze ane vamAnamAM zu khanI rahyuM che te badhuM jANe che. mallInAtha prabhu dIkSA laIne aneka jIveAnAM tAraNahAra banyA. temane kevaLajJAna thayuM teneA paDaghA devaleAkamAM paDacA tethI " sarevA" ataLA, cahetti ttamottaDhA vahadima jati " khadhA devAnAM, zakra devendranuM temaja khIjA badhA IndronA Asana DAlavA mAMDayA. tyAre devAne vicAra thayA ke ApaNAM Asane kema DAle che? te jANavA mATe upayAga mUkIne adhijJAnathI joyu ke mallInAtha arihaMta prabhune kevaLajJAna ane kevaLadana utpanna thayuM che, tethI badhA deve jyAM malllInAtha prabhu hatA tyAM AvyA. tyAM AvIne temaNe bhagavAnane kevaLajJAna maheAtsava ujajgyA. samavasaraNanI racanA karI ane bhagavAne sarva jIvAne hitakara, karmAMnA ba Mdhanane kApanArI pavitra dezanA ApI. te dezanA sAMbhaLIne devA naMdIzvara dvIpe gayA. tyAM jaI ne temaNe aSTAntikA mahetsava ujajye. utsava ujavyA pachI badhA devA je dizAmAMthI AvyA hatAM te dizAmAM potapotAnA sthAne cAlyA gayA. tyAra pachI 'kramapa vi nipa' mithilA nagarImAMthI kuMbhaka rAjA sahita mATeA jana samudAya mallInAtha bhagavAnanA dana mATe nIkaLye,
Page #981
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA krikhara kuMbhaka rAjA moTA jana samudAya sAthe bhagavAna mallInAthanAM darzana karavA mATe Ave che. saunA haiyAmAM harSa che.A harSa zene che? AtmAne. tamAro dIkaro paradezathI bAra varSe AvatuM hoya tyAre tamane keTale harSa thAya che? paNa yAda rAkho ke saMsArane harSa jIvane karma baMdhAvaze ne tyAgane AnaMda, sarvajJanA vaMdanane ulAsa karmanI bhekhaDo teDI nAMkhe. kevaLajJAna pAmelA sarvajJa mallInAtha bhagavAnanA darzana karI temanI dezanA sAMbhaLIne saunAM haiyAM harakhAyA. mAtA pitAne AnaMdano pAra nathI. ahAhA ! amArI dIkarI bhagavAna banI. baMdhuo ! Aje te dIkare janme tyAre tame peMDA vaheMce che ne thALI vagADe che. ane dIkarI Ave te ema thAya ke pathare Ave. paNa dekhe ahIM dIkarIe kevuM nAma kADhayuM! evA te kaMIka sidhdhAMtamAM dAkhalA che. rAjematIe tenI sakhIo sAthe dIkSA lIdhI ane giranAra parvata upara bhagavAnanAM darzana karavA mATe umaMgabhera jatAM hatAM. rastAmAM khUba varasAda paDayo tyAre sau ekabIjAthI judA paDI gayA. jene jyAM jagyA maLI tyAM ubhA rahI gayA. rAjematI eka guphAmAM gayA. rAmatInA zarIranuM teja alaukika hatuM. temanAM dehanA tejathI guphA jhaLahaLI uThI. guphAmAM rahanemi dhyAna dharIne ubhA hatAM. temaNe tejAtejanAM aMbAra jevI rAjematIne joIne temanuM mana saMyamathI calita thayuM ane rAjesatIne kahyuM Ava, ApaNe saMsAranA sukha bhogavIe pachI dIkSA laIzuM. pite rathanemi che tenI oLakhANa ApI. te vakhate jenA lehInA aNuaNumAM saMyamanA teja jhaLake te rAmatIe kahyuM dhiratthu te'jasokAmI, jo taM jIviya kaarnnaa| vAM rUchasi gAveluM che te ma ma || daza, sU, a. 2 gAthA 7 he apayazanA kAmI ! tArA asaMyamI jIvanane dhikkAra che. je saMsArane te vamI nAMkhe tene grahaNa karavAnI IcchA kare che ? AnA karatAM tArA mATe maraNa zreyakArI che. evA jemabharyA zabdothI rahanemIne phaTakAryA ke paDavAInA paMthe jatAM ThekANe AvI gayA. AvA kaDaka zabdo keNa kahI zake? jenAmAM khamIra hoya te kahI zake. rAjematIe sAcI siMhaNa banIne garjanA karI te rahanemi AtmabhAvamAM AvI gayo. bele, rahanemIne sthira karanAra rAjetI eka strI che ne! have mallInAtha bhagavAnanAM pUrvanA mitro jitazatru pramukha cha rAjAo mallInAtha prabhu pAsethI pratibodha sAMbhaLIne vairAgya pAmI pitAnI rAjadhAnImAM gayA hatA te cha e rAjAe tipitAnA moTA putrone rAjagAdIe besADIne hajAra purUSe uMcake tevI pAlakhImAM besIne pitAnI sarvaRdhdhi sAthe maMgala gIte ane vAjiMtro
Page #982
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara he vagADatAM jyAM mallI arihaMta bhagavAna birAjamAna hatAM tyAM AvyA. tyAM AvIne temaNe bhagavAnane vaMdana namaskAra karyAM. ane temanI sArI peThe upAsanA karI. mallInAtha prabhue vizALa jana samudAya, kuMbhaka rAjA temaja jitazatru pramukha cha rAjAonI sAme zruta cAritrarUpa dharmanA upadeza ApyA. tItha kara prabhunI vANI paththara jevA kaThora dilanA mAnavIne paNa pIgaLAvI nAMkhe che mAha bharelAM mAnavInAM meAha utArI nAMkhe che, ne gabdonA gava paNa gALI nAMkhe che. evI prabhunI vANImAM tAkAta che, kaMIka jIvAne bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne sasAra DAMgaranA photarA jevA tuccha lAgyA, ne sa'sAra tyAgI sayamI banavA tatpara anyA. je saMyama levA zaktimAna na hatAM temaNe khAra vrata aMgIkAra karyAM ane jana samudAya je dizA taraphathI AvyeA hateA te dizA tarapha pAchA cAlyeA gayA. kuMbhaka rAjA zramaNApAsaka banyA ane prabhAvatI devI paNa zramaNApAsikA banyA. tyAra pachI jitazatru pramukha cha rAjAe mallInAtha prabhunA upadezathI pratimAdha pAmIne A pramANe kahyuM " ahinnuAM mate hova! hiroLa mate hopa / '' he bhagavaMta ! A catuti rUpa saMsAra cAre taraphathI saLagI rahyo che. A leAka atyaMta prajavalita thaI rahyo che. agninI tIvra javALAonI jema hameMzA ja--jarA ane maraNu rUpI duHkhA A lAkane saLagAvatA rahe che. he bhagavaMta! jema keAI mANasanA gharamAM Aga lAge tyAre sUtelAne jagADe che ne kahe che ke Aga lAgI che. khahAra nIkaLeA. tema prajavalita evA sa`sAramAM mAThu nidrA vaza thaelAM amArA jevAne Ape Adha pamADIne kalyANakArI mAga khatAnyeA che te have amArA ApanI pAse dIkSA levAnA bhAva che. Apa amane dIkSA Ape. amAre svIkAra kare. meAkSagAmI vinayavaMta ziSyAne gurU dIkSA ApavAnI saMmati Ape, ene dIkSA Ape tyAre te gurUnA mahAna upakAra mAne ane gurUnA caraNamAM paDIne kahe huM gurUdeva ! Ape mAre| svIkAra karI mArA upara mahAna upakAra karyo che. Ape mArA hAtha jhAlyA te mAru mahAna bhAgya che, Ape mArA hAtha na pakaDayA hota ne mane cAritra ratna na ApyuM hota te mAruM zuM thAta? supAtra ziSya A rIte gurUnA upakAra mAne ane kupAtra ziSya AthI judu' vatana kare che. ahI jitazatru pramukha cha rAjAe mallInAtha bhagavAnane vinaMtI kare che ke huM amArA nAtha ! amArA paramatAraka ! jIvana AdhAra ! Apa amArA AdhAra che. amArA zaraNarUpa cho. mATe amane dIkSAnI bhikSA Apo. have mallInAtha bhagavAna jitazatru pramukha cha rAjAone dIkSA Apaze tenA bhAva avasare kahevAze.
Page #983
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna na. 109 kArataka suda punamane zanIvAra tA. 6-11-76 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMta upakArI, vAtsalyanAM vaheNa vALI, karUNa dRSTithI jagatanA jInA samakSa daSTi karanAra, zAsanapati prabhunA mukhamAMthI jharelI vANuM tenuM nAma sidadhAMta. bhagavaMtanI vANI atyaMta nipuNa ane pramANika che. sarvajJa bhagavaMtanI vANI abhUta ane so TacanA sonA jevI satya che. jenA dvArA ApaNe jaDa ane cetana padArthone vAstavika rUpe jANI zakIe chIe. jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mekSa vigere tanuM pratipAdana karanAra hoya te te jinavacana che. atyAre ApaNane je jinavANIne AdhAra na hota te ApaNe AtmakalyANa kevI rIte karI zakata ? mohAMdhakArathI bharelA saMsAramAM vItarAga bhagavaMtanI vANI e sahaaraminuM kAma kare che. vIraprabhunI vANI bhavavanamAM bhUlA paDelA mAnavI mATe bhemIyA samAna che. bhavasAgaramAM jholA khAtA mAnavI mATe jahAja samAna che. viSayanA viSama viSane utAravA mATe parama maMtra samAna che. Adhi, vyAdhi ne upAdhi rUpa trividha tApathI saMtapta che mATe visAmAna ghaTAdAra vaDale che. azaraNane zaraNa rUpa ane nirAdhArane AdhAra rUpa che. ane tRSNa rUpI tRSAthI tuSita che mATe gaMgAnA zItaLa nIra samAna che. Aje cAturmAsa pUrNAhutinA divase saMta-satIjIe kSamApanA kare che. jJAnI kahe che ke je cha kSamArUpI kalpavRkSanI chAyAmAM bese che te manavAMchita phaLane prApta kare che. ane je krodha kaSAyAdi viSavRkSanI nIce jaIne bese che te tenA jheranA prabhAvathI bhavanI paraMparA vadhArI janmajanma sudhI duHkha bhogave che. eTalA mATe prabhue upadeza Ape che ke mokSana Icchuka chae game tevA saMgomAM paNa kSamA rUpI kalpavRkSano Azraya nA cheDe jaIe. kSamA dharma mahAna che. je game tevA saMgemAM kSamA cheDatA nathI tenA caraNamAM deve mUke che. AgaLanA vakhatamAM kSamAvAna sAdhuo ane zrAvakenI parIkSA karavA deve AvatA, ne tene aneka prakAranA kaSTa ApI DagAvavA mATe prayatna karatAM hatAM paNa teo kSamAdharmathI vicalita thatA na hatA. kahyuM che ke "kSamA re TurnAna vi #Syiti?" kSamA rUpI khaDaga je vyaktinA hAthamAM hoya che tenuM zatru zuM bagADI zake ? kaMI ja nahi. TUMkamAM kSamA AgaLa meTA baLavAna zatruo paNa namI paDe che. kAraNa ke sAdhaka AtmAo jyAre AtmasAdhanA karavAmAM pravRtta thAya che tyAre tenA mArgamAM AkramaNa karanArA kaSAya rUpI zatruone jItavA sarva prathama kSamA rUpI kheDUga hAthamAM rAkhe che. jenI pAse kSamA rUpI zastra che tenA sAme keI TakI zakatuM nathI.
Page #984
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 05 devAnupriye ! kSamAmAM mahAna zakti rahelI che. kSamA e mahAna uttama guNu che. sAdhunA dRzayati dharmamAM paNa kSamAne prathama dhama kahyo che. eTale sAdhaka AtmAe kAI nAnAsUnA aparAdha thayeA hAya tA paNa tenI tarata kSamAyAcanA mAge che. aparAdhanI kSamA mAMgI levAthI hRdaya haLavuM ane che. AtmAmAM AlhAda bhAva Ave che. sa jIveA pratye maitrIbhAva pedA thatAM ekamIjA pratye vizvAsa pedA thAya che. mATe kSamApanA karavAnI che. vicAre. jema kerInuM, kAThAnu Adi vRkSeA paththaranA ghA sahana karIne bIjAne phaLa Ape che tema ApaNe paNa kaSTa veThIne khIjAne sukha ApavuM. dA. ta. mINukhattI maLIne prakAza Ape ne agarabattI banIne suvAsa Ape che tyAre mAnavI kaSTa veThIne khIjAne zuM Ape che, chatAM "bahu ratnA vasuMdharA " evA nararatne A pRthvI upara vaselA che ke je potAnu' samagra sukha jatuM karIne khIjAnuM duHkha bhAMge che. Apa jANA che ke Aje sukhanI mahelAteAmAM mhAlA zrImaMta raMka banI jAya che ne kAlanA 2'ka Aje rAjA banIne mahelAtAmAM mhAlatA hoya che, A badhA kamarAjAnAM khela che ema samajIne mAnavIe sukhamAM madonmata banavuM nahi ne duHkhamAM gabharAvu' nahi, ane upakArInA upakAra kadI bhUlavA nahi. mAnavatAnA pATha e zIkhavADe che ke tAruM khUru karanAranuM paNa tuM bhaluM karaje. ahIM eka manelI kahAnI yAda Ave che. eka meTA karoDapati gabha zrImaMta zeTha hatAM. potAne mATI zarAphInI peDhI hAvAthI rAja lAkhA rUpiyAnI uthalapAthala karatA hatA. te vakhate tenA bhAgyane bhAnu khUba camakatA hatA. e je dhaMdhA kare temAM tene savA2e lAbha thatA hatA. eTale lakSmI te pANInA puranI jema tene tyAM AvatI hatI. A zeThanI peDhI upara eka garIkha mANasa munImanI nAkarI mATe AvyeA. zeThe tenI parIkSA karavA mATe tenI pAse akSara lakhAvI joyAM. akSara tA metInA dANA jevA suMdara hatAM. te joI ne zeTha khUba khuza thayA. pachI budhdhinI parIkSA levA pUchyuM-bhAI! tamane lakhatAM te sAru AvaDe che paNa bhUsatAM AvaDe che? tyAre teNe kahyuM-hA. zeThe kahyuM te bhUMsI nAMkhA. tyAre teNe kahyuM-zeThajI ! ema nA bhUMsAya. teA kema bhUMsAya ? sAheba ! e tA kAI garIba mANasa che te ApaNA paisA bharavA samatha nathI tyAre thADAM ghaNAM laI ne cUkate karavA tenuM nAma bhUsyuM kahevAya. mANasanI budhdhi joI zeThe tene nAkarI rAkhI lIdhA. tenuM nItibharyuM jIvana joIne mukhya munIma banAvyeA chatAM tenAmAM anIti ke abhimAnanuM te nAma nahi. nIti ane namratAthI kAya karatA. tenI zudhdha dAnata, namratA ane kAya kuzaLatA joI zeThe peDhInA tamAma vahIvaTa munImanA hAthamAM sAMpI dIdhA. gharanA nAkarA, munime
Page #985
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara badhA sArA ne dilanA cekhA sadbhAgya maLe che. eka vakhata zeTha ane munIma gADImAM besIne pharavA jatAM hatAM. rastAmAM cIbhaDA vecanArI bAIne joIne zeThe cIbhaDAne bhAva pUchayo. teNe be paisA kahyA. zeThe eka paiso ApavA mAMDe tyAre bAI kahe che ke te karatAM maphata laI jAva. zeThe laI lIdhuM. AthI munImanA manamAM thayuM ke have zeThanI punAI ghaTI. "zeThanI vRtti joIne munime mAMgelI rajAo: munImajI khUba gaMbhIra ane zANAM hatAM. zeThanI AvI vartaNuMka joIne samajI gayA ke mArA zeThanI paDatI dazA Avaze. kAraNa ke prathama te AvA karoDapati zeTha AvuM mAmUlI cIbhaDuM pitAnI jAte kharIde nahi. te kharIde te AvA garIba mANasane be paisAne badale pAMca paisA ApIne khuza kare paNa nirAza kare nahi. paNa zeThe te garIba bAInuM cIbhaDuM maphatamAM laI lIdhuM. A paDatInuM nizAna che. mAre ahIM rahevuM yogya nathI. kAraNa ke mArA zeThane huM duHkhI joI zakuM nahi. Ama vicArIne munImajIe zeThane kahyuM. zeThajI! ApanA puNya pratApe huM sukhI chuM. mArI patnIne ghaNAM samayathI dezamAM mUkIne Avyo chuM mATe have mane rajA Ape. zeThe kahyuM- mArI peDhInA sthaMbha tame che. huM tamane rajA nahi ApuM. paNa munI mane chUTA thavAne ghaNe Agraha hevAthI zeke raDatI AMkhe rajA ApI ane tenA bahumAnamAM rU. paccIsa hajAra dIdhA. munIma potAnA gAma gaye. "munImanI jAgelI bhAgyadazA ane zeThanI AvelI paDatI dazA" : munIme gAmamAM jaIne dhaMdho zarU karyo. tene bhAgyodaya jAgatA khUba vahepAra vadhyo ne lAkhapati banI gaye. bIjI bAju zeThane vahepAramAM moTI kheTa AvI, dhaMdhA paDI bhAgyA chevaTe badhuM vecAI gayuM. khAvAnA sAMsA paDyA. zeTha zeThANuM cudhArA AMsue raDe che paNa kaI chAnuM rAkhanAra nathI hajArene pALanArane Aje reTInA sAMsA paDayA. pariNAme gAma choDyuM. ane baMne mANasa pharatAM pharatAM munImanA gAmamAM AvyA. gAma bahAra bagIcAmAM zeThANIne besADI zeTha gAmamAM AvyA. cAre bAju munImanuM ghara ane peDhI zeAdhe che. chevaTe dukAna jaDI ne munImanI dukAne AvyA to te te peDhI upara beThA che ne moTA zeTha banyA che. keTalAya vahepArIo tenI pAse dhaMdhA mATe beThA che. A samaye nirdhana banI gayelAM zeTha dukAnanI sAmenA eka oTalA upara besIne jovA lAgyA ke zuM mArA munImanA mAna che! zuM ene vaibhava che? enAM vaibhava AgaLa huM te bhikhArI jevo dekhAuM chuM. A mATe munIma mArA sAmuM jaze ? e mane oLakhaze? mArI garIbAI jaIne ene dayA Avaze ? kAraNa ke A saMsAramAM
Page #986
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara te jyAM madha hoya tyAM madhamAkhIo Ave che. atyAre mArI pAse paisAnuM madha nathI te e mane bolAvaze khare? je enI daSTi mArA upara paDI jAya ne mane belAve te huM tarata enI pAse jAuM. paNa vagara belAbe AvA zrImaMta pAse kema javAya? Ama vicAra karatAM zeTha ubhA che tyAM munImanI najara Ave che. pitAnA zeThane joIne te tarata gAdI uparathI ubhuM thaIne zeThanI pAse AvI pagamAM paDe che ne zeThanI sthiti joIne raDI paDe che. pachI badhI hakIkata pUche che. zeTha badhI vAta kare che tyAre munIma kahe che ke A badhuM tamAruM che. huM tamAro dIkaro chuM. tame saheja paNa gabharAze nahi devAnupriye! munImanI keTalI kRtajJatA che. ane zeThanA upakArane badale vALavAnI kevI pavitra bhAvanA che. tamArA upara keIe saheja paNa upakAra karyo hoya te tame bhUlaze nahi. A munIma jevA kRtajJa banaje. munIme zeThane gAdI para besADIne temane pUchayuM. mArA mAtAjI samAna zeThANuM kyAM che? Apa ekalA padhAryA che ke te sAthe AvyA che ? zeThe kahyuM ke te mArI sAthe AvyA che. ane te gAma bahAra bagIcAmAM visAmo levA beThA che. munIe kahyuM. Apa have temanI ciMtA na karaze. huM gADI mokalIne temane tarata teDAvI lauM chuM. Ama kahIne munIma ghera gaye. A tarapha zuM banyuM ? zeThANI bagIcAmAM jhADa nIce beThA hatA. te vakhate A munImanA bAbAne nokara bagIcAmAM ramADavA mATe laIne AvyuM. munImane ghera ghaNAM varSe pAraNuM baMdhAyuM hatuM. sAta khoTane bA hatuM. eTale dAgInA khUba paherAvyA hatAM. nokara bAbAne ramADatA sAme phula levA gaye. A vakhate dAgInA joIne zeThANanI dAnata bagaDI ke have bhUkhyA rahevAtuM nathI. zeTha rAkhaze ke nahi rAkhe. mATe lAvane A bAbAne mArI ne dAgInA laI lauM. "bubhukSite kiM na kati pApam ?" bhUkhyo mANasa zuM pApa nathI karatA? zeThANIe duHkhanA mAryA eTale paNa vicAra na karyo ke ame karmodayathI duHkhI thaI rahyA chIe ne haju paNa AvA pApa karIzuM te amAruM zuM thaze? dAgInA khAtara kula jevA ramatA bALakane gaLuM dabAvIne mArI nAMkhe ne badhA dAgInA laI lIdhA. paNa marelA bALakane mUka kayAM? kaI joI jAya te ? vicAra karatAM TepalAmAM bALakane ane dAgInAne mUkIne kapaDuM DhAMkI dIdhuM. baMdhuo ! karmane zarama nathI. karmanI dazA zuM karAve che ? hajArenAM pAlanahAra dayALunA dilamAM paNa nirdayatAne praveza karAvI bALakanAM prANa levAnuM hiMsaka kAma karAvyuM. karmanA udaya vakhate mAnavI vicAra zUnya banI jAya che, tene
Page #987
--------------------------------------------------------------------------
________________ eve sArA zikhara kRtyAkRtyanuM paNa bhAna nathI rahetuM. zeThANI chekarAnI lAzane TopalAmAM DhAMkIne tyAM beThA hatA. tyAM kula levA gayelA nAkara AvyeA paN khAkhAne joce nahI eTale tenA peTamAM phALa paDI. Akhe kayAM gayA ? te ekhAkaLA banI. cAre tarapha jovA lAgyA paNa kyAMya Akhe jovAmAM na AvyeA. tyAre teNe zeThANIne pUchyuM. bahena ! tame khAkhAne jocA che? tyAre zeThANIe kahyuM ke khAkhe| zuM ne vAta zuM? nAkara khUba hoMziyAra che. pharIne pUchyuM. khAI! A tArA TopalAmAM zuM che? mane jovA de, khAI ene jovA detI nathI paNa parANe nAkare teno TopalA kyA tA aMdarathI khAkhAnI lAza ane dAgInA pakaDAyA. A joI nokara raDI paDayA. arere..... huM zeThane zuM mADhu khatAvIza ? huM pApaNI! teM gajaba karyAM. mArA zeThanA ekano eka lADakavA mArI nAMkhyA ! niya ! tane yA na AvI. dhikakAra che. tane! ema pArka ne pAke raDavA lAgyA. zeThANI pakaDavAnA DarathI tharathara dhrujavA lAgI. enA pastAvAno pAra na rahyo. bhagavAna kahe che he jIva! tu chAne khUNe pApa karIza te paNa Akhare pragaTa thayA vinA rahevAnuM nathI. zeThANInuM pApa tarata phUTI gayuM. jenA gharano sahArA levAnI AzAthI AvyA hatA tenA gharanuM kumaLuM phUla masaLI nAMkhyuM. kamarAjAe kevI dazA karAvI ! A zeThANI kyAMya bhAgI na jAya te mATe nokara bagIcAnA paTAvALAne seAMpIne raDatA raDatA nokara zvAsabhera zeTha pAse AvIne pachADa khAIne paDI gayA. zeThe pUchyu... ke bhAI! zu che? tuM ATale badhA zA mATe raDe che? tyAre raDatAM raDatAM nokare kahyuM ke zeThajI ! zu' vAta karuM? ApaNA pyArA mAkhAnuM khUna thayuM. zeThe pUchyuM. zuM thayuM? nokare duHkhita dile badhI vAta karI. eTale munIma samajI gayeA ke nakkI, khIjuM kAI nahi. e mArA zeThANI hAvAM joIe. e AvuM aghaTita kAma kare tevA nathI paNa duHkhanA mAryA karyuM lAge che. munIme nokarane kahyuM huM badhuM saMbhALI laIza. tuM raDIza nahi. pachI munIma tenI patnI pAse gayA ne kahyuM mArA parama upakArI zeTha ane zeThANI AvyA che te sAva garIba thaI gayA che. temano mArA upara ghaNA upakAra che. munImanI patnI kahe te te ApaNA mA-bApa kahevAya. lAvA, ApaNA ghera. munIma kahe tArI vAta satya che paNa temanAthI ApaNuM eka mATu' nukazAna thayu che. zuM nukazAna thayu che ? munIme ghaNI ghaNIADI avaLI hiMmata Ave evI vAta karI. pachI sa'sAranI asAratA, mAnavI krodaye kayAM bhUle che tevI ghaNI vAtA karyo pachI khAkhAnu zu thayuM? kAne karyu* vigere satya hakIkata kahI. A sAMbhaLatAM munImanA patnI pachADa bhAI ne paDyA. bebhAna thaI gayA. munIme ghaNI hiMmata ApI. upacAra karatAM
Page #988
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikhara zAradA zuM karyu bhAnamAM AvyA. arere.... mArA eka ja khoTano dIkarA ne A tA kuLano dIpaka bUjhAI gayA. ekano eka putra jatAM ne duHkha na thAya? sunImanA dilamAM duHkha tA hatuM. chatAM vraja jevuM hRdaya khanAvIne kahyuM zeThANI ! kSaNa pahelAM ApeluM vacana tuM bhUlI gaI? zAMta thAo. je banavAnu hatu te khanI gayuM'. ApaNA RNAnubaMdha sabadha pUrA thayeA. hiMmata rAkhyA sivAya chUTake nathI. Ama kahI medha bharyA vacana saMbhaLAvI zeThANIne zAMta karyAM. ane kahyuM vastro paherIne tyAM bagIcAmAM jaI zeThANIne sArA vastro paherAvI gADImAM sAmaiyuM karIne lai AveA. mukha upara sheja paNa zekanI rekhA jaNAvA deze nahi. Aje ApaNe ghera mAMgalika divasa che ema mAnajo. zeThANIe zeThanI vAta kabUla karI ane agIcAmAM beThelAM zeThANIne lai AvyA. ane khUba premathI jamADayAM. sAthe peAte paNa jamyAM. tame sArA besADI . bhaTa ? A tyArabAda AvelA zeTha zeThANI ekAMtamAM maLyA tyAre zeThANIe pAte karelA pApanI vAta zeTha AgaLa pragaTa karI ane te pachADa khAIne paDayA. bIjI bAju munIme gupta rIte khAkhAnI aMtima kriyA karI. zeTha zeThANIne nokareA dvArA khabara paDI ke je khAkhAne zeThANIe mArI nAMkhyA hatA te A munImano hatA. A vAtanI khabara paDatAM ane DhagalA thaIne paDayA ne melyA. ahai ! munImanI keTalI kRtajJatA che! ke potAnA ekanA eka putranuM A rIte khUna thavA chatAM ApaNA upakAra bhUlatA nathI. keTalI ajabanI kSamA che! pAtAnI bhUlanI zeTha zeThANIe kSamA mAMgI tyAre munIme namratApUrvaka kahyuM, pitAjI! tame zA mATe asesa kareA che? A sa'sAramAM janma maraNanuM cakra cAlyA kare che. A khALaka mAre ghera ramavA mATe Avye hatA ne enI punnAi purI thatAM cAlyA gayA. mArA mAtAjI teA nimitta mAtra che. badhAne eka divasa maravAnu` che. munImanI ane tenI patnInI AvI kSamA joi zeTha zeThANI khUba raDI paDayA. ane melyA bhagavAna! tamane sukhI kare. have ame pApI ahIM nahi rahIe paNu munIme ane tenI patnIe parANe rAkhyA. ne mA-bApanI mAphaka pALyA. dhanya che munImane ane tenI patnInI kSamA ane udAratA ne! chevaTe tenA puNyodaye sau sArA vAnA thatAM munImane tyAM khAkha thayo. mArA baMdhuo ne bahenA ! AnI kSamA sAMbhaLI ApaNe paNu kSamAvAna banIe. jitazatru pramukha cha rAjAoe mallInAtha prabhune vinaMtI karI ke Apa amArA mahAna upakArI che. Ape amane kalyANanA rAhu khatAbyA che. A saMsAra tA bhaDabhaDatA dAvAnaLa jevA che. mATe Apa amane temAMthI ugAravA mATe dIkSA Ape. bhagavAne temanI vinaMtInA svIkAra karyAM ne jitazatru pramukha cha rAjAoe mallInAtha bhagavAna
Page #989
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA para pAse dIkSA aMgIkAra karI dIkSA laIne teo niraticArapaNe cAritranuM pAlana karavA lAgyA. sAthe jJAnAbhyAsa karatAM cauda pUrvanuM jJAna prApta karyuM. aMte ghAtI karmone kSaya karIne cha e aNagAre kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karI mokSanA adhikArI banI gayA. mallInAtha arihaMta prabhue dIkSA laI te ja divase kevaLajJAna prApta karyuM. ane sahastrAmavanathI bahAra nIkaLI tIrthaMkara prabhunI paraMparA mujaba bahAranA janapadamAM vihAra karI aneka jIvane pratibodha ApIne tAryA. mallInAtha bhagavAnane bhiSa pramukha aThThAvIsa gaNadhara hatA. temanAM zramaNe cAlIsa hajAra hatA, ane baMdhumatI pramukha paMcAvana hajAra sAdhvIjI hatAM, eka lAkha coryAzI hajAra zrAvake hatAM ane traNa lAkha pAMsaTha hajAra temanI zrAvikAo hatI. chase cauda (14) cauda pUrva dhArI munigaNe hatAM. be hajAra avadhijJAnI saMta hatA. traNa hajAra base kevaLajJAnI hatA. traNa hajAra pAMcase vaikriya labdhinAM dhAraka hatAM. AThase mana:paryavajJAnI hatA. caudaso vAdI hatAM. be hajAra sarvArthasidadha vimAnamAM janAra ekAvatArI hatAM. mallInAtha bhagavAnathI zarU karI temanAM ziSya, praziSya vigere vIsamI pATa sudhI sAdhue mokSe gayAM che. mallInAtha bhagavAnanuM dehamAna paccIsa dhanuSyanuM hatuM. temanA dehane varNa priyaMgu samAna nIla (lI) hate. samacarisa saMsthAna ane vajagAvanArAca saMghayaNa hatuM. AvA te malInAtha bhagavAna madhyadezamAM sukhe sukhe vicarIne eka vakhata jyAM sameta nAmane parvata hatuM tyAM padhAryA. padhArIne sametazikhara parvata upara pApagama nAmanuM anazana grahaNa karyuM. mallInAtha arihaMta bhagavAna so varSa guhAvAsamAM rahyA. se varSa jUna paMcAvana hajAra (55,000) varSa kevaLI paryAya pALIne kula paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karIne caitra suda cothanA divase bharaNI nakSatra sAthe caMdrane vega hatuM tyAre ardharAtrInA samaye AtyaMtara parSadAnI pAMcaso sAdhvIo ane bAhya parSadAnA pAMcase sAdhuo sAthe jaLarahita eka mAsanA anazana vaDe baMne hAtha lAMbA karI vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra e cAra aghAtI karmane kSaya karI siddha thayA. mokSa pAmyA. baMdhuo ! bhagavAna malalInAthane adhikAra ane pradyumna caritra saLaMga tame cAra mAsa sAMbhaLyuM. AmAMthI ApaNane ghaNuM ghaNuM jANavA maLyuM che. ApaNe AtmA AmAMthI thoDuM thoDuM paNa grahaNa karaze te ApaNe sAMbhaLyuM saphaLa banaze. bhagavAna
Page #990
--------------------------------------------------------------------------
________________ 881 zAradA zikhara malInAtha nirvANa pAmyA pachI temanA dehanI kriyA karavA khuda zakendra Ave che. vigere ghaNuM varNana che. paNa have samaya thaI gayo che. mATe baMdha karuM chuM. Apa ApanA AtmabAgane maghamaghAyamAna banAvavA jJAna, darzana, cAritra, tapanI vadhu ne vadhu ArAdhanA karaje. ApanI dharmabhAvanA dinapratidina khUba vadhatI rahe te AzA sahita viramuM chuM. 8 zAMti. | (aMtamAM pU. mahAsatIjIe caturvidha saMgha sAthe kSamApanA karI tyAre tAjanenI AMkho azruthI chalakAI gaI hatI.) pramukha zrI vajubhAI kSamApanA karatAM be zabda bolyA te. vajubhAI - parama pUjya, jenI vANImAM apUrva ejisa che tevA, vItarAga zAsanane navapallavita banAvanAra, mahAna viduSI, bA. bra.pU. zAradAbAI mahAsatIjI temaja anya satIgaNa! pU. mahAsatIjIe ghATake para cAturmAsa padhArI ApaNA upara mahAna upakAra karyo che. pU. mahAsatIjIne prabhAvazALI pravacanethI ApaNe tyAM tapazcaryAnA pUra AvyA. cauda cauda mAsakhamaNa temaja bIjI tapazcaryAe pAMcaso upara thaI. te uparAMta dAna, zIyaLa vatanI ArAdhanA paNa ghaNuM moTA pramANamAM thaI che. AkhuM cAturmAsa dharmArAdhanAthI gAjatuM ne guMjatuM rahyuM che. A cAturmAsa ApaNuM ItihAsamAM ajoDa ane abhUtapUrva thayuM che. je suvarNAkSare aMkita thaze. have pharI pharIne pU. mahAsatIjI ghATakeparane A alabhya lAbha Ape tevI mArI namra vinaMtI che. pU. mahAsatIjIe ApaNI pAse kSamApanA mAMgI e temanI saraLatA ne udAratA che. pU. mahAsatIjIe ApaNI pAse kSamApanA mAMgavAnI heya nahi. ApaNe temane ghaNIvAra aparAdha karyo haze, mATe ApaNe temanI pAse namratApUrvaka kSamApanA karavI joIe. pU. mahAsatIjI Adi tera mahAsatIjImAM ApaNAthI kaI paNa mahAsatIjInuM mana dubhAyuM hoya, temanI sevA bhakti na karI zakyA hoya te huM mana, vacana, kAyAthI mArAthI temaja zrI saMgha vatI pU. mahAsatIjI pAse kSamA mAMguM chuM. samaya thaI gayuM che mATe viramuM chuM. bacubhAI dozI : parama pUjya, zAsana ratanA, mahAna viduSI, jemanI vANImAM virAgyanAM vaheNa pUrajozathI vahI rahyA che evA sAkSAt sarasvatInA avatAra samAna bA.bra. pU. zAradAbAI mahAsatIjI temaja vItarAga vADInA khIlelA phUlaDAM samAna anya satIgaNa, bhAI o ne baheno! - Aje mane bolatAM atyaMta harSa thAya che ke mArI temaja zrI saMghanI dazadaza
Page #991
--------------------------------------------------------------------------
________________ 982 zAradA vikhara varSanI bhAvanAne mAna ApIne pU. mahAsatIjI ApaNe tyAM cAtumAsa padhAryA. A cArtumAsamAM tapazcaryAnA te pUra AvyA. pU. mahAsatIjInI punita padharAmaNa ghATakoparamAM thaI tyArathI laIne AkhuM cAtuM mAsa ApaNuM dharmasthAnaka dharmanA vAtAvaraNathI maghamaghatuM rahyuM che. mArI bhAvanA pUrNa thatAM Aje mAruM haiyuM harSathI nAcI uThayuM. sAthe pU. mahAsatIjI vItarAgavANInAM madhurA amRtapINuM adhUrA mUkIne vihAra karaze tenuM mArA aMtaramAM khUba duHkha thAya che. mArA bhAIo ane bahene! vadhu te zuM kahuM? pU. mahAsatIjInI vANumAM e adbhuta prabhAva che ke sAMbhaLanAranAM dravya ane bhAva dardI TaLI jAya che. mArA anubhavanI vAta karuM. ke mane asahya darda thatuM hoya che paNa pU. mahAsatIjInI vANI sAMbhaLatAM mAruM darda bhUlAI jAya che. pU. mahAsatIjI saMvata 2027mAM jAmanagara zeSakALa padhArelAM tyAre huM tyAM gayela. tyAM pU. mahAsatIjInI vANI sAMbhaLavA mATe kayAM ne kayAMthI mAnava maherAmaNa khUba umaTate hatuM. tyArathI mArA mananI eka ja bhAvanA che ke pU. mahAsatIjI jAmanagarane cAturmAsane lAbha Ape. ghATake para cAturmAsa karAvavAnI mArI bhAvanA pUrNa thaI. have jAmanagara cAturmAsa karAvavAnI mArI bhAvanA adhUrI rahe che. te have jAmanagara cAturmAsa padhArIne pUrNa kare. aMtamAM pU. mahAsatIjI vihAramAM khUba zAtA pAme ane vItarAga zAsanane vadhu ne vadhu unnata banAve e ja mArA aMtaranI abhilASA sahita viramuM chuM. zabhAcaMdra bhAritna paMDitajI: parama pUjya, vaMdanIya, zAsananI zAna baDhAvanAra pU. mahAsatIjI, anya satIvRMda, bhAIo ne bahena ! meM gaI kAle ne Aje pU. mahAsatIjInuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM. Aje bolatAM mane atyaMta AnaMda thAya che ke pU. mahAsatIjInI vANIne pravAha akhalita rIte vahe che. emanI vANI hRdayasparzI ane saraLa che. tethI dareka AtmA sahelAIthI samajI zake che. pahADa uparathI paDate pANIne dhodha meTA moTA paththarone paNa bhedI nAMkhe che. tema pU. mahAsatIjInAM bedhane dhedha kaThora hadayanA mAnavIne paNa pAMgaLAvI nAkhe che, AvI zakti ke prabhAvazALI AtmAmAM hoya che. pU. mahAsatIjInI vANIno ekeka zabda hadayamAM utare te bhautika vAsanAnuM jhera utarI jAya. pU. mahAsatIjInI eka ja bhAvanA che ke caturvidha saMghanI kema unnati thAya, jaina zAsanane ya thAya ne vizeSa unata thAya te mATe teo pitAnI zaktine sadupayoga karI rahyA che. huM vizeSa kahevA IcchatuM nathI. aMtamAM pU. mahAsatIjI caturvidha saMghanI vizeSa unnati kare ane te mATe prabhu pU. mahAsatIjIne vizeSa zakti pradAna kare ane bhavya che tene lAbha uThAve. teTaluM kahI viramuM chuM.
Page #992
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikhara 987 zaradabhAI : sAtvika rasanuM pAna karatAM ane karAvatAM, zuddha bhAvanAnuM bhajana karatAM ane karAvatAM, zAMta, dAMta, guNagaMbhIra, vaMdanIya pU. mahAsatIjI temaja anya sAdhvIjIe ! Adi ThANA 13 ghATake para cAturmAsa padhArI A kSetrane pAvana karyuM che. ApanA guNa gAtAM mAruM temaja anya zrotAjanenuM haiyuM harakhAya che. cAturmAsanA cAra cAra mahinA te jANe paLavAramAM pasAra thaI gayA! tenI khabara na paDI. A cAturmAsa ajoDa, adbhUta ane zreSTha thayela che. je bRhada muMbaInA itihAsamAM suvarNAkSare aMkti thaze. eka divasa paNa baMdha rAkhyA vinA pU. mahAsatIjIe ahIMnuM cAturmAsa vIravANune ekadhAre pravAha vahAvyuM che. chaThuM aMga jJAtAjI sUtranA AThamAM adhyayanamAM Avele mallInAtha bhagavAnane adhikAra temaja pradyumnakumAranuM caritra pU. mahAsatIjIe dAkhalA, dalIle ane zAstroktA nyAya samajAvela che ke je dareka jIve sahelAIthI samajI zake ane bhautika vAdanA vamaLamAM aTavAtA mAnavIe AdhyAtmika AnaMda prApta karI zake. A cAturmAsanI vizeSatA te e che ke bhAvI peDhInA vArasadAra yuvAna varga paNa pU. mahAsatIjInI vANIthI prabhAvita thaIne AkarSA che. vRddha ane prauDha te kAyama lAbha le che. paNa A cAturmAsamAM yuvAnanI saMkhyA ghaNI rahI che. tapa tyAga vigere A cAturmAsamAM rekarDa thayo che. kumaLI bAlikAoe paNa mAsakhamaNa karyA che. dAnanI piTI paNa chalakAI gaI che. A badhe yaza pU. mahAsatIjIne phALe jAya che. pU. mahAsatIjIe daza varSa pahelAM cAturmAsa karyuM tyAre prArthanAne maMgala prAraMbha karyo hatuM. tyArathI prArthanA cAlu che. A cAturmAsamAM chelle pU. mahAsatIjIe evuM suMdara siMcana karyuM ke jenA prabhAve Aje traNa jeTalAM bhAIo, bahene vRdhdho ane bALake lAbha laI rahyA che. je ApaNe najara samakSa joIe chIe. aMtamAM Apane vidAya ApatAM amArI AMkhe azruthI chalakAI jAya che ne hRdaya bharAI jAya che. Apa ghATakeparane bhUlaze nahi ane vahelA padhAraze. che zA 2 dA zi kha 2 bhAga 1-2-3 sa mA pta = = noMdhaH zAradA zikhara pustakamAM koIpaNa prakAranI bhUla rahI hoya to te vyAkhyAnakArakanI ke lakhanAranI nathI paNa mudraNa deSa che. te A mATe vAcakone vinaMti karavAmAM Ave che ke Apane jyAM jyAM bhUla dekhAya te mATe zuMdhi patrakamAM jaze.
Page #993
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** * 2 * 0 zAradA zikhara" pustakanA agAuthI grAhaka thanAranI nAmAvalI. pustaka 51 zrI prANalAla vIracaMda bakhAI ghATakopara 105ra zrI vardhamAna sthAnakavAsI jaina zrA saMdha 51 paraSottama nAgajIbhAI kAMdAvADI 51 ,, pratApabhAi bhurAbhAi cAMdIvAlA muMbaI 500 , rasIkalAla tathA hImatalAla nyAlacaMda dozI ,, ravIcaMda sukhalAlabhAi dAdara 200 ,, va. sthA. jaina zrA. saMdha berIvalI 51 ,, sAyana prArthanA maMDaLa sAyana 151 , va. sthA. jaina zrA. saMdha vAlakezvara 51 , sthA. jaina saMgha sAbaramatI 101 , gIrajAzaMkara khImacaMda zeTha hasate 101 , saurASTra sthA. jaina zrA. saMdha amadAvAda ramAbena caMdulAla zeTha muMbaI 51 ,, tArAcaMda dIpacaMda avalANI sAyana 101, vRjalAla kapuracaMda gAMdhI ghATakopara , va. sthA. jaina zrA. saMdha kadiIvalI 101 , cunIlAla mulajI maTANI muMbaI ,, cha koTI sthA. jaina saMdha sAraMgapura, 100 , amarazI bhImazI malADa , devIdAsa paramANaMda 101 , dhIrajalAla vacharAja hemANI zA-nAkrujha 1 25 ,, dhIrajalAla vRjalAla mahetA , harakhacaMda kAnajI cheDA , lakhamIcaMda bhAyalAla zAha zAyana , harajIvanadAsa rAyacaMda 101 , maMgaLAbena ramaNIkalAla koThArI muMbaI 28 ,, haMsarAja devazI cembara , hIMmatalAla kezavalAla pArekha 101 , pAnAcaMda DuMgarazI turakhIyA mATuMgA 25 , harakhacaMda mADaNa gAlA 10 , ramaNIkalAla rAjamala mahetA vAlakezvara 100 ,, zAMtAbena jayaMtIlAla mahetA jIvaNalAla padamazI saMdhavI surendranagara , 101 ,, subhadrAbena dalapatabhAi jhaverI , kAMtIlAla ujamazI mATuMgA 30 ,, kheDA sthA. jaina saMgha kheDA pAlaNapurI muMbaI 101 ,, subhadrAbena rasIkalAla jhaverI 25 ,, meghajI velajI pAlaNapurI muMbaI 25 , muluMDa saMdha , nagInadAsa goviMdajI lAThIyA malADa 101 , va. sthA. jaina zrA. saMdha dAdara 101 ,, va. sthA jaina zrA. saMdha vilepAralA 25 ,, kokIlAbena prabhudAsa zAha jAmanagara 25 , rasIkalAla cunIlAla zAha 51 ,, cIMcapokalI jena saMdha , ThAkoralAla aMbAlAla zAha khaMbhAta 51 , cImanalAla mohanalAla gosalIyA 25 ,, va. sthA. jaina zrA. saMgha thANuM 51 , mukti mahIlA maMDaLa dAdara 25 ,, vAlIva InDasTrIjha 51 , kRSNakAMta maphatalAla jhaverI muMbaI 25 , vADIlAla phUlacaMda jhaverI khaMbhAta 51 ,, sthA jaina saMgha khaMbhAta, 25 , vADIlAla chaganalAla zAha sANaMda ,, khaMbhAta saMdhane bhAI-bahene 25 , cImanalAla choTAlAla kApaDIyA khaMbhAta , lIlAvaMtIbena yaMtIlAla zAha sAyana , cha keTI saMdha surata 51 ,, bAgubena katalAla kacarAbhAi muMbaI , navalabena cunIlAla zAha 50 , mANekacaMda jAdavajI lAkhANI ghATa para 25 , candrIkAbena rasIkalAla zAha 51 ,, maNIbena odhavajI gaDA ghATakopara 20 zrI anIla maNIlAla vIrANI , nIlAbena 'vinayacaMda desAI cIMcapokalI 20 AratIbena anIlabhAi vIrANI 51 nAnacaMda zAMtIdAsa sthAjana saMdha sANaMda 20 , atula maNIlAla vIrANI * 0 - * * * *
Page #994
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zAradA zikhara 20 zrI avanI atulabhAI vIrANI 20 , amIcaMda odhAjI saMdhavI 21 , dhIrajalAla premacaMda mahetA 21 , durlabhajI kALIdAsa jATakIyA hIMmatalAla jagajIvana kezavalAla durlabhajI , kaDavIbena zAmajI vIrANI 21 , kIrITakumAra valabhadAsa bhAvasAra kusumabena kAMtIlAla zAha 21 , ke. DI. bhAvasAra 21 , mAtuzrI lAbAI nAnajI 20 , maNIlAla zAmajIbhAI vIrANI manaharalAla vRjalAla pArekha , navalabena maNIlAla vIrANuM 20 ,, zAmajI velajI vIrANI 20 , sudhAbena arUNabhAI vIrANI 21 , vinayacaMdra harajIvanadAsa zAha 21 , zAMtAbena lakhamIcaMda dozI 20 ,, arUNabhAI maNIlAla vIrANI 15 i bAvaLA saMdha 15 ,, dalapatalAla ema mahetA surata harakIzanadAsa kAMtIlAla jhaverI khaMbhAta , jecaMda nAgajI TIMbaDIyA jayaMtIlAla bhAIlAla zAha. jayaMtIlAla tArAcaMda zAha ghATakopara, 15 , kAkubhAi vijapAra hIrA mATuMgA che. lakSmIcaMda bhAIlAla zAha sAyana 15 , lalItacaMdra bhAIlAla zAha 15 , maNInagara sthA. jaina saMdha 17 ,, nAra sthA. jaina saMdha ha. khaMbhAta 15 , praviNacaMdra DAhyAlAla dezI - ramaNIkalAla bhAilAla zAha , rasIkalAla bhAIlAla zAha sakarAbhAI phatecaMda vRjalAla saMdharAjakA bAvIsI 15 ,, vikramakumAra bhAIlAla zAha 15 ,, nAnAlAla motIcaMda saMghavI 15, ramaNIkalAla nAraNadAsa 11 zrI amulakha hImajI gAMdhI malADa ,, arihaMta meTala vakasa 10 ,, bhegIlAla nArANajI zAha bhegIlAla kapuracaMda dozI 11 ) bhAilAla jAdavajIbhAI bAlacaMda sAkaracaMda muMbaI , caMpakalAla gIradharalAla zAha , chabIladAsa khuzAladAsa badANuM 11 , candrakAMta tArAcaMda badANu sAyana 11 , cImanalAla hIrAcaMda zAha sANaMda cInabhAI nagInadAsa zAha 11 , dhIrajalAla premacaMda mahetA 11 ) guNavaMtarAya paraSottamadAsa gIradharalAla trikamajI daDIyA 11 , guNavaMtIbena vinayacaMda zAha , harIlAla ena. ajamera harIlAla goradhanadAsa badANI - hasamukhalAla prabhAzaMkara koThArI 11 , haMsarAja dhanA mATuMgA 11 , harIlAla anupacaMda zAha khaMbhAta 11 , chatamala lakSmIlAla jaina 11 jayotI meTala , javeracaMda devazI vazA 11 ,, jeThAlAla nemacaMda jhaverI muMbaI 10 , kezavajI ravajI sAvalA 11 , kAMtIlAla narabherAma gohIla , kIzoracaMdra catrabhUja parIkha 11 , khImajI methI dAdara 11 , khuzAlacaMda khImajI paMcamIyA 8, kAlApura sthA. jaina saMgha 11 zrI lakSmIcaMda maNIlAla zAha 11 ,, lIlAbena nAnAlAla mahetA , lAlajI bhAramala zAha 11 , muktAgaurIbena jayaMtIlAla mahetA 11 ,, mohanalAla pipaTalAla mahetA 11 ,, maNIbena maganalAla cheDA ghATa para 11, nirmaLAbena rasIkalAla 11 , navInacaMdra kALIdAsa koThArI
Page #995
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAradA zikAra 11 zrI naTavaralAla trIkamalAla 11 ,, naTavaralAla harakhacaMda zAha mATuMgA 11 ,, navInacaMdra bAbulAla gAMdhI 11 ,, nAgaradAsa mANekacaMda lakhataravAlA 11 , narabherAma morArajI , nyAlacaMda catrabhUja zAha , nIlacaMda deva mahetA 11 ,, nIramalA ramaNIkalAla koThArI , narabherAma lavacaMda kAmANI , premajI ghelAbhAI pu5ma sTenalesa sTIla ,, prItamalAla devazIbhAI talasANIyA ,, prANalAla durlabhajI badANI 11 ,, premajI gAMgajI gAlA 11 ,, puMjAlAla bhAIlAla saMghavI , paraSotamadAsa DuMgarazI dozI khaMbhAta 11 , ratIlAla hAkemacaMda udANI 11 ,, rasIkalAla mulajI TokarazI 11 , ratanabena jAdavajI devajI deDhIyA dhATakopara 11 , kAMtIlAla jecaMda saMghavI viramagAma 21 , zAMtIlAla vardhamAnadAsa banANI amadAvAda 10 ,, zAradAbena zIvalAla zAha , samajubena tulasIdAsa gosalIyA , zAMtIlAla cunIlAla paTela khaMbhAta , zAMtAbena jesIMgabhAi daDIyA muMbaI 11 , tArAbena cImanalAla zAha sANaMda 11 , tArAcaMda cunIlAla pArekha 11, tArAbena pipaTalAla goLavAlA 11 vijaya sTIla senTara 11 ,, velajI karamacaMda koThArI 11 ,, vazanajI dAmajI mahetA 11 , vimaLAbena dhIrajalAla saMghavI 11 ,, vase sthA. jaina saMdha 11 , vogA meTala korporezana 11 ,, harIlAla ena. ajamerA 10 , mAvajI khImajI gAlA 11 zrI popaTalAla bhAicaMda zAha , ramezacaMdra vADIlAla zAha vilepAla abhayakumAra kasturacaMda zAha 5 >> Ara. sI. zAha 5 , AzAbena amRtalAla 5 , anopacaMdra dalapatarAya mahetA , amIcaMda popaTalAla zAha - amIcaMda jagajIvana phIphAdarA , aMbAlAla trIkamabhAI sANaMda amRtalAla velajI deDhIyA aMbAlAla choTAlAla khaMbhAta 5 ,, aMbAlAla cunIlAla 5 ,, eka sahastha hA. bakhAI aMbAlAla sI. phaLIA , hIrAbena TokarazI gAlA ghATakopara , bacubhAi premacaMda 5 , bhANajI ThAkarazI 5 ,, bhagavAnajI nAgajI dozI 5 bhAnumatI kAlIdAsa dezI ' , bhogIlAla cImanalAla rAjA khaMbhAta caMdrabhUja namIdAsa enDa sansa' 8 che caMpakalAla jagajIvana saMdhANI 5 , caMpakalAla talakazI saMdhavI , 5 , cunilAla harIcaMda zeTha . 5 ,, caMpakalAla mohanalAla zAha khaMbhAta 5 ,, choTAlAla motIcaMda zAha khaMbhAta , cInubhAi jeThAlAla zAha khaMbhAta , choTAlAla prabhudAsa bhAyANI 5. dhIrajalAla mAdhavajI dezI , dhanajI hIrajI bhAlANI 5 , dhIrajalAla prabhudAsa bhAyANI che phulAbhAi bhagavAnadAsa paTela khaMbhAta 7 , gulAbabena gulAbacaMda mahetA , gIradharalAla khImacaMda saMghavI 5 , gAMgajI velajI zAha 5 ,, gAMgajI khImajI sAyana ' 5 , gaNapatarAma zaMkaralAla paTela 5 gosarabhAi khImajI rAjAvADI
Page #996
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhArA zikhara 5 zrI hIMmatalAla harajIvanadAsa 8, harajIvana kezavajI TIMbaDIyA , harazI khImazI deDhIyA , hasamukhabhAi khetazI cheDA 5 ,, harIlAla vanamALIdAsa rUpANI 5 , hitendra meTala 5 , hIrajI hemarAjabhAI 5 , hajArImala rUpacaMda 5 , harakhubena khetazI cheDA 5 ,, jayasukhalAla tArAcaMda mahetA 5 , jayaMtIlAla popaTalAla zAha sANaMda 5 ,, jeThAlAla bakoradAsa 5 , kIta kumAra kAMtIlAla dezI 5 , kalyANajI vIrajI zAha. 5 , khuzAlacaMda chavarAja paMcamIyA , kaMcanabena bAvIsI 5 , kAMtIlAla bhagavAnajI pArekha 5 , khImacaMda narazIbhAi zAha sANaMda 5 ,, karamacaMda gulAbacaMda zeTha , kamalAbena merAjabhAI pArekha 5 ,, lakSmIcaMda chabIladAsa saMghavI i lAlajI ladhA sonI 5 lIlAvaMtIbena kezavalAla mahetA 5 , lAlacaMda lakhamIcaMda zAha sANaMda , lAlajI kuMvarajI , lakSmIbena jeThAlAla zeTha 5 , manasukhalAla amRtalAla saMdhavI 7 , mohanalAla zIvalAla kapAsI 5 , maganalAla bhurAbhAi 5 ,, mRdulAbena dhanavaMna zeTha 5 ,, mehanalAla motIcaMda saravaiyA 5, merAjabhAI premacaMda pArekha 5 , mehanalAla tribhovanadAsa 5 , muktAbena nyAlacaMda mahetA che mAdhubhAi bhurAbhAI 5 ,, madhIbena dhanajI bhAlANI 50 maNalAla sAkaLacaMda zAha 5 zrI morArajI meghajI deDhIyA 5 , maganalAla eca. udANI 5 ) maganalAla karamazI guMdAlA , nagInadAsa nAnacaMda 5 ,, nAgaradAsa bhagavAnadAsa dezI 5 ,, naMdalAla choTAlAla zeTha 5, nemacaMda svarUpacaMda zAha khaMbhAta nAnAlAla zAMtIlAla zAha 5 ,, pAlaNa bhImazI khuthIyA 5 ,, premacaMda parauMtama mahetA che pAlaNa lAlajI kArIA >> pannAlAla karamacaMda bhAu amadAvAda 5 , piyAlAla pItAmbara zeTha amadAvAda , rasIkalAla gIradharalAla saMghavI - ramaNIkalAla chaganalAla zeTha , ramaNIkalAla jagajIvana ajamerA 5 , ratanabena lAlajI sonI 5 , ratIlAla pAnAcaMda , rasIkalAla goradhanadAsa saMghavI 5 , ratIlAla lAlajI mahetA , ratIlAla narabherAma gohIla , ramaNalAla nAgaradAsa kalola 5, zAMtAbena maganalAla zAha 5 , zAradAbena maganalAla surajabena harIlAla mahetA 5 , zAMtIlAla rAyacaMda zeTha , zAMtIlAla cunIlAla khaMbhAta 7 , zAMtAbena caMdulAla vardhamAna 5 , zIvalAla choTAlAla kApaDIyA khaMbhAta 5 , saMdhavI kalotha sTAra junAgaDha 5 ,, ThAkarazI nayu cheDA 5 ,, vimaLAbena zAMtIlAla zeTha ,, vijayAbena valabhadAsa saMghavI 5 , vRjalAla jIvarAja gAMdhI 5 , vasaMtarAya sAkaracaMda jasANI 5, velajI meghajI jAmanagara 5 ,, semacaMda tulasIdAsa mahetA ratalAma
Page #997
--------------------------------------------------------------------------
________________ zudhdhi patraka NavaraM bhAvujjo enI pUrvaka kAMI sainya thAna, pRSTha lITI azudhi zuddhi vyA,na, pRSTha lITI azuddhi 3 18 19 dhama dharma 23 243 19 vaDuM 3 24 21 prANa trANa 24 25 23 mAvunno 4 31 6 maDhamarelve kamaLa 24 252 17 sajAe rAjAe 41 9 juo juo ! 26 271 10 moggayA mohakSayA 41 10 ke che ke 26 273 7 ane 47 17 nirvatyA nitya 26 275 5-6 vamad balabhaI 21 te Ane harakha tame Ano 28 296 15 pramnakumAranuM pradyumnakumAranuM te juo harakha te juo ! 31 313 22 karaje? karaje, 7 64 21 te te 33 326 6 IMdra 8 71 15 le lo 33 328 23 pUvaka 8 73 22 gaye gaye 34 337 28 koI 12 110 5 badhuM baMdhuo! 34 34 25 nAma gotra nAma kamI 13 122 22 pahoMcI paMcI 34 343 1 jadhanya jaghanya 13 122 23 sAMcImAM pecImAM 36 356 28 samyaktva samyakatva 14 136 31 vicaranara vicaranAra 37 364 24 pherave pheravI 14 141 4 varSa varSa 41 410 5 nyA 15 144 30 kalyANa maMdira kalyANa maMdira 42 413 4 goLa suhANa tetramAM tetramAM 43 422 5 nathI thatuM ? nathI thatuM? 15 147 3 vAgyavaMta vairAgyavaMta 43 424 14 mAtAnA? mAtAnI 15 152 9 bharoso bharoso 43 425 25 Rtti karitA 16 160 27 jaIe joIe 50 491 21 cetanya devane caitanya devane 16 163 26 vidyutaprabhA vidyutaprabhA AtmA rUpI AtmA 17 171 28 sudhA suSe 51 508 31 pudagalanI rUpI pudagalanI 17 171 29 mAM vAM 53 531 20 purUSAe purUSoe 17 173 17 ApIza AvIza 57 558 25 mahAvI svAmI mahAvIra svAmI 18 185 29 che che, 57 558 28 vara 19 192 31 rUdha 65 637 27 AvyA ApyA 19 195 3 hava have 66 642 2 putrA 19 195 5 kAmaLa kAmaLa 66 642 13 traNa kallaM 19 195 19 zlekAM lekamAM 67 647 15 kamAvAmAM kamAvAmAM. 20 214 4 tUTayA tUThayA 69 664 27 nA kannagA 20 223 26 pA5kama pApakarma 70 671 11 te ane 20 225 21 te. teM 70 672 15 choDAvI choDAvI,
Page #998
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizAradA zikhara - mAgaNag - * * sati bUilAI dohiM 7 4 kaDakaDaDa Da Da Dha ? ? ? 3 4 4 tane badale akhAdhAtrI zauca rUkSmaNIthI ciMtAmAM bhrakuTI 71 684 1 pragnakumAra pradyumnakumAre 87 809 9 mALa 74 702 9 samadhe samaye 88 815 25 che - ttA 75 14 4 vidyAdhara vidyAdhAra 818 1 pAMca 76 721 12 javAI javAya 831 5 varI ke. 76 724 10 vamukha vimukhe 832 3 bhalAI 77 721 10 vraja vaja. 836 32 sA 77 731 6 mithyAtvI mithyAtvI 843 5 badane 78 737 / dohi 85ra 15 abAdhAtra 80 749 21 divasanAM divasamAM 862 17 zAca 80 750 1 tenA 95 875 21 rUmmaNIthI 80 750 10 tyAga kara tyAga kara, * 97. 889 29 citAmAM 80 751 4 abhAnI AtmAnI 891 23 bhrakuTI 80 753 1 lobhI lobha 89 5 tarata 754 20 joIe joIne 897 19 sanya 80 755 1 haravA pharavAmAM haravA pharavAmAM 911 16 paTaNavA 80 755 15 managhukumAra pradyumnakumAra kaTa 99 911 28 zaTana- patana 80 755 25 pradyumhanamArane pradyumnakumArane 99 911 30 zaTana-5tana 81 058 23 dekhAvuM dekhavuM 100 914 26 ghana 81 059 13 sivAre siyAvege 100 918 3 muktathI 81 760 20 Atma AtmA 81 761 29 savara saMvara 103 940 3 na 81 762 5 huM 104 944 12 AtmAno 81 766 2 mAtA mAtAe 104 946 11 kahyuM 767 24 maMtrI jAtha maMtrI maLI jAya 105 955 21 rajA 82 770 21 nAviDa nIviya ja 106 958 19 kaTuMbika ha78 21 tenAthI A tenAthI 106 958 28 abhiyAMgika 84 785 30 iMcha dhrujI 109 974 4 vALI 84 785 31 saMsara saMsAra 109 979 3 vraja 84 789 9 baLathI baLathI 109 079 23 bhagavAna ! 85 794 2 devAyepriya! devAnupriye ! 109 982 6 adhUra 87 800 27 lAyakata lAyakAta 109 983 11 zAstrokatA tarapha paNuvA saDaNa-paDayuM sakaNa-paTaNa * gADha muktithI dhana jJAnano ? ? ? ? ? rAma ' kauTuMbika abhiyogika . vahAvI vaja bhagavAna adhUrA zAstrokata
Page #999
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIzAzao. khaMbhAta saMpradAyanA sva. pUjya gacchAdhipati 1008 bA. bra. pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA ziSyAmaMDaLanI nAmAvali mahAsatIjInuM nAma janmasthaLa ane dIkSA mAsa tIthi vAra dIkSA sthaLa saMvata 1 bA. bra. viduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjI sANaMda 196 vaizAkha suda 6 semavAra 2 pU. subhadrAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2008 caitra suda 10 zukravAra 3 pU. IdubAI mahAsatIjI surata dIkSA sthaLa nAra 2011 aSADha suda 5 gurUvAra 4 bA.bra. vasubAI mahAsatIjI viramagAma 2013 mAgazara suda 5 zukravAra 5 bA.bra. kAntAbAI mahAsatIjI sANaMda 2013 mAgazara suda 10 gurUvAra 6 pU. saddaguNAbAI mahAsatIjI lakhatara 2013 mahA suda 6 budhavAra 7 bA.bra. IndIrAbAI mahAsatIjI surata 2014 mAgazara suda 6 budhavAra 8 5. zAntAbAI mahAsatIjI moDAsara dIkSAsthaLa nAra 2014 mahA vada 7 semavAra 9 pU. kamaLAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2014 vaizAkha suda 6 zukravAra 10 sva. 5. tArAbAI mahAsatIjI amadAvAda dIkSAsthaLa sAbaramatI 2014 aSADa suda 2 gurUvAra 11 bA.bra. caMdanabAI mahAsatIjI lakhatara ra017 mAgazara suda 6 gurUvAra 12 bA.bra. raMjanabAI mahAsatIjI sAbaramatI dIkSAsthaLa dAdara 2021 mahA suda 13 ravivAra 13 bA.bra. nirmaLAbAI mahAsatIjI khaMbhAta dIkSAsthaLa dAdara 2021 mahA suda 13 ravivAra 14 bA.bra. zobhanAbAI mahAsatIjI lIMbaDI dIkSAsthaLa malADa ra0rara vaizAkha suda 11 ravivAra 15 5. maMdAkInIbAI mahAsatIjI muMbaI, mATuMgA 2023 mahA suda 8 zanivAra 16 bA.bra. saMgItAbAI mahAsatIjI khaMbhAta ra0ra3 vaizAkha suda 5 ravivAra 17 bA. ba. harSidAbAI mahAsatIjI ghATakepara dIkSAsthaLa bhAvanagara 2026 vaizAkha vada 11 ravivAra 18 bA.bra. sAdhanAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2029 mAgazara suda 2 gurUvAra 19 bA.bra. bhAvanAbAI mahAsatIjI mATuMgA-muMbaI ra0ra9 vaizAkha suda 5 semavAra 20 bA.bra. praphulAbAI mahAsatIjI viramagAma dIkSA sthaLa malADa 2033 mAgazara suda 6 zukravAra 21 bA.bra. sujAtAbAI mahAsatIjI dAdara-muMbaI 2033 vaizAkha suda 13 ravivAra
Page #1000
--------------------------------------------------------------------------
________________ savaMta 197ra thI saMvata 2032 sudhImAM ghATakopara mukAme thayela saMta-satIonA cArtumAsanI yAdI 197ra zatAvadhAnI 5 2. zrI ratnacaMdrajI ma. sA. AdiThA. (lIMmaDI saMpradAya) 1974 5. muni zrI harSacaMdrajI ma. sA. AdiThA. (dariyApurI saMpradAya). 1979 pU. zrI javAharalAlajI ma. sA. AdiThA. (pU. zrI lAlajI ma. nA suziSya ) 1982 pU. kavivaryazrI nAnacaMdrajI ma. sA. AdiThA. (lIMbaDI saMpradAya) 1990 pU. zrI tArAcaMdajI ma. tathA zrI kIzanalAlajI ma. tathA zrI saubhAgya malajI AdIThA. mAlava prAMtiya 1991 5 kavivarya zrI nAnacaMdajI ma. sA. AdiThA. (lIMbaDI saMpradAya) 1992 zrI mohanaRSijI ma. sA. ThA. 2 tathA bA. bra. pU. zrI vinayaRSijI ma.( RSi saMpradAya) 1993 pU. zrI zAmajI svAmI AdiThA. 1 (lIMbaDI saMpradAya). 1994 pU. zrI AnaMda RSijI ma. sA. AdiThA. (RSi saMpradAya) 1995 pU. mahAsatIjI raMbhA kuMvarajI tathA sumatikuMvarajI ThA. 3 (RSi saMpradAya ) 1996 pU. zatAvadhAnI 5 2 zrI ratnacaMdrajI ma. ThA. 4 tathA 5 tArAcaMdajI ma. sA. ThA. 5 1997 5. 5 ranazrI punamacaMdajI ma. ThA. 3 ( lIMbaDI saMpradAya ) 1999 pU. mahAsatIjI vinayakuMvarajI tathA pU. ma. sa. zrI ujavalakuMvarajI mahAsatIjI ThA. 7 (RSi saMpradAya) 2000 pU. AtmAthI zrI mohanaRSijI tathA paMDItaratna vinayaRSijI ma.ThA. 2 (RSi saMpradAya) 2002 paM. munizrI gabulAlajI ma. tathA cAMdamalajI ma. tathA tapasvI zrI naMdalAlajI ma. zrI (pU. javAharalAlajI ma. sA. nA saMpradAya ) 2003 paM. 2. zrI punamacaMdajI ma. tathA pa. zrI DuMgarazrI ma. ThA. 4 ( lI. saM.) 2004 bharUdhara maMtrIzrI tArAcaMdajI ma. sa tathA nyAya sAhitya vizArada zrI puSkara munijI ThA. 5. (5. amarasiMhajI ma. nA saM.) 2005 pU. mahAsatI vinaya kuMvarajI tathA bA bra pU ujajavala kuMvarajI ThA. 6 (Si saM.) 2006 AmAthI pU. mohanaRSijI pU. vinayaRSijI ma. ThA. 2 2007 zrI zramaNa saMghanA pracAramaMtrI munizrI phulacaMdajI ma. ThA. 3 (paMjAba saM.). 2008 pU. munizrI motIlAlajI ma. ThA. 3 (dharmadAsajI saMpradAya). 2009 pU. mahAsatI sajajanakuMvarajI ThA. 4 ( RSi saM. ) 2010 tapasvI zrI lAlacaMdajI ma. tathA mAnamunijI, kAnamunijI tathA pArasa munijI ThA. 4 (dhamadAsajI saMpra ) 2011 pU. munizrI metIlAlajI ma. ThA. 3 ( dharmadAsajI saMpradAya ) 2013 kavivarya zrI nAnacaMdrajI ma. sA. ThA. 2 (lI. saM.). 2014 munizrI saMtabAlajI 2015 . hemakuMvarabAI mahAsatIjI ThA. 3 (lI. saM.)
Page #1001
--------------------------------------------------------------------------
________________ 992 zAradA zikhara 2017 bA ba | mahAsatI gulAbabAI mahAsatIjI ThA. 3 (goMDala saMpradAya) 2018 bA. ba pU. AcArya zrI AnaMdaRSijI ma. ThA. 6 tathA pU. mahAsatIjI sumati kuMvarajI ThA. 7 (RSi saM.) 2019 thatA. paM. 2. zrI ratnacaMdrajI ma. suziSyathI DuMgarazI ma. ThA. 3 ( lI. saM.) 2020 pU. mahAsatIjI amRtakuMvarajI ThA. 5. (RSi saM.) 2021 saurASTra kezarI pU. zrI prANalAlajI ma. sA. nA ziSya tapovanI pU zrI ratilAlajI ma. sA. tathA madhura vyAkhyAtA pU gIrIza muni ThA. 5, (ga.sa.), 222 pU. bA. cha viduSI mahAsatIjI zAradAbAI ThA. 14 (khaMbhAta saM.) 2023 zramaNa saMghIya bA. bra. paM. munizrI vinayamunI ThA. 4 (5. kIzanalAlajI ma. sA. suziSya) 224 zramaNa saMghIya pU. mahAsatI vinayakuMvarajI ramaNikakuMvarajI tathA madhura vyAkhyAtA pramodasudhAjI ThA. 5 2025 mAlava kezarI, pravartaka, paM munizrI saubhAgyamalajI ma. sA. tathA zAstrI zrI vijayamunijI ThA. 6 (zramaNa saMdha) 2026 tapodhanI pU zrI ratilAlajI ma. tathA hasamukhamuni ThA. ra. (ga. saM.) 2927 pU. bA. bra. viduSI zrI lIlAvatIbAI mahAsatIjI ThA. 16 (lIMbaDI saMpradAya nAne) 2028 5. tapasvInI mahAsatI zrI muktAbAI tathA viduSI mahAsatIjI zrI uSAbAI - ' ThA. 10 (goDala saMpradAya) 2029 zramaNa saMdhanA bA. bra. 5. kezaradevI mahAsatI ThA. 7 (paMjabasaMpradAya) . 2030 pU. rothaelajI mahArAjanA suziSya bA. bra. 5. 2. kevalamuni ThA. 2 (zramaNa saMdhanA) 2031 kaviyatrI pU. jhaverabAI mahAsatIjInA suziSyA zrA. ba. hIrAbAI mahAsatIjI ThA. 7 (goMDala saMpradAya ) 2072 bA. ba. viduSI zAradAbAI mahAsatIjI ThA. 13 (khaMbhAta saMpradAya) 2033 makAnaverAnI kAtiRSI mahArAja ThA. 7 (khaMbhAta saMpradAya )
Page #1002
--------------------------------------------------------------------------
________________ COOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOLe) ooooooooooooooooooooooooooooooooooo sva. AcAya 1008 gacchAdhipati bA, bra, pU. gurU deva zrI ratnacaMdrajI gurave nama: gurU guNa gujana ?" ( rAga : merA jIvana kerA kogaja ) e...divya jAtidhara ratnagurUjInA guNalA gAIe re punita jIvananI (2) preraNA laIne, jIvana dhanya banAvIe re-divya jyotidhara.. sAbara kAMThe galiyANA gAme, pAvanakArI bhUmie (2) pitA jetAbhAI mAtA jayAbahena, ratna ku kSI mAtAe (2) e kSatriya kuLamAM (2) dIpaka pragaTA ravAbhAI nAme...divya jyotidhara... rUnA kAlAno vahepAra karavA, va TA meM zu Ave (2) mahAsatIjInI vANI suNI, viratI bhAva jAge (2) e..cauda varSa (2) saMyama dhAraNa kare, chaganagurUjI pAse - divyajyotidhara... ne kSamAnI ajoDa mUti gurUjI, sa ra La tA pA 2 (2) zAccenuM anupama jJAna meLavyuM, lakhyA siddhAMtanA sAra (2) e...jaina zAsananA (2) aNamUlA ratnanI jyotine jhaLakATa-divyajyotirdhara... sANaMda zaheramAM Ape padhArI, karI karUNA apAra (2) jIvanabAganA mALI banIne, saMskAranuM siMcana thAya (2) e muja jIvanamAM bhAva jAgyA Apane che pratApa-divya jyotirdhAra... 2004 nI sAthe, khaMbhAta cAturmAsa thAya (2) sUrya ugye khaMbhAta zaheramAM, asta paNa tyAM thAya (2) e...bhAdaravA sudI (2) agIyArasa dina, svage gurUjI jAya-divya jyotidhara... | aMtarikSathI darzana dejo, jIvana thAye ujamALa (2) | maherachA sananI pUrI karo, jIvananA rakhavALa (2) e. ..satI zAradA (2) guNalA gAye, ratnagurUjInA Aja ...divya jyotidhara... e...satI zAradA (2) a'jalI a pe ratnagurUjIne Aja...divya jyotidhara... ST) mudraka : nitIna je. badANI, nitIna TreDasa, ra7, prabhukRpA, tilaka roDa, ghATakopara, muMbaI-400 077.