Jain Shasan 1993 1994 Book 06 Ank 01 to 48

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/537256/1

Page #1

ટ વટ ર
नमो चउविसाए तित्थयराणं उसमाई-महावीर पज्जवसाणाणं
982
શાસન અને સિદ્ધાન્ત રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
વર્ષ : ૬
સવિ જીવ કરૂં
❀❀❀❀❀
અઠવાડિક
શાસન રસી.
છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે આણાએ ધમ્મો વિશેષાંક
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪૫ - દિગ્વિજય પ્લોટ,
જામનગર.
(સૌરાષ્ટ્ર)
&
&
અંક
૧-૨ - ૩
એક વષ્ટિ
•

Page #2

- છઠ્ઠા વર્ષના પ્રવેશ પ્રસંગે જૈન શાસન અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા
સકલાગમ રહસ્યવેદી સ્વ. પૂ. આ. શ્રી વિજયદાન સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના પ્રથમ પટ્ટધરરત્ન ગચ્છાધિપતિ સ્વ. વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ પૂજય આચાર્યદેવ શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના પટ્ટધર સ્વ. પૂ. આ. શ્રી વિજયભુવન સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના પ્રથમ પટ્ટધરરત્ન ગચ્છાગ્રણી મધ્ય પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્રના અજોડ શાસન પ્રભાવક પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના ૬૧ વર્ષના સુદીર્ઘ સંયમ પર્યાયની અનુમોદનાર્થે.. જન્મ: સં.૧૯૭૦ મા.સુ.૭ ઉદયપુર દીક્ષા : સં.૧૯૮૮ પોષ વ. પ-પાટણ. વડીદીક્ષા : સં.૧૯૮૮ મહા સુદ 9
રાધનપુર ગણિપદ : સં.૨૦૧૩ કારતક વદ ૫
પોરબંદર પંન્યાસપદ : સં.૨૦૧૫ વૈશાખ સુદ ૬
- વાંકી (કચ્છ) આચાર્યપદ ૨૦૨૯ માગશર સુદ ૨મું બઈ
પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ.સા.
| શભેચ્છક : જીવનસિંહ ભીમરાજી મહેતા
ઉદયપુર (દેવાલી) રાજસ્થાન.
સુધરા : વ. પૂ. આ. શ્રી વિજયે દાનસુંગાધરેંજી મ. સા. ના પેટધર Hસંદ્ધાંત મહદં પૂ. આ. શ્રી વિજય પ્રેમસૂરીશ્વરજી મ. સા.ના પ્રથમ પધ૨૨નું ગુચ્છાધિપતિ સ્વ. વ્યાખ્યાન વોચસ્પતિ પૂજ્ય આચાર્ય દેવેશ્રી વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી - એમ ઉપરના લખાણમાં વાંચવુ'.

Page #3

ક્ષારહારક શવિજયસૂરીશ્કરેજી મહારાજની હ -
UFC 330 HA QUIHOY V Porceland P84/ Nel 2012g 47
)ની
છે
-તંત્રીને પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢા
૮મુંબઈ) હેન્દ્રકુમાર મજમુwલાલ ૪૯
(R#જય. | સહેજચંદ્ર કીરચંદ હ.
(વઢવ૮૮૪). | ચરાચંદ જન્મ0 રુઢકા
(scજ જa)
RNS • wઠવાડિક :
आज्ञारादा विराद्धाच, शिवाय भवायच
8 વર્ષ૬]
૨૦૪૯ અ. ભાદ્રપદ સુદ-૮
તા. ર૪-૮-૯૩
[અંક-૧-૨-૩
ત
મી જિનાજ્ઞા એટલે સંઘ-શાસનનું સર્વસ્વ :
–પૂ. આ. શ્રી. વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા
र जैन आस
છે કે, ઉપકારી ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર દેએ ફરમાવ્યું છે કે આ જગત અનાદિ
અનંતકાલથી વિદ્યમાન છે અને અનંતાનંત કાળે પણ આ જગતનું અસ્તિત્વ મટવાનું ! નથી, કાકળ આજ સુધીમાં એ નહેતે જ, કે જ્યારે જગતનું અસ્તિત્વ જ ના છે જેને ભવિષ્યમાં કયારેય એવો કાળ આવવાને નથી, કે જ્યારે જગતનું અસ્તિત્વ
ન જ હોય. આમ જગત તે હતું પણ ખરું, છે પણ ખરૂં અને રહેવાનું પણ ખરું. ' છે એટલે આ વાત પણ સાથે જ નિશ્ચિત થઈ જાય છે કે સંસારનું અસ્તિત્વ જેમ અનાદિ ૬ અનંતકાલીન છે, તેમ મોક્ષનું અસ્તિત્વ પણ અનાદિ અનંતકાલીન છે. જેમ સંસાર કદી તે પણ નહોતે એવું ય બન્યું નથી અને સંસાર કદી પણ નહિ હોય એવું ય બનવાનું છે નથી, તેમ મિક્ષ પણ નહિ હોય એવું ય બનવાનું નથી. છે સંસારના અસ્તિત્વને તેમ જ મોક્ષના અસ્તિત્વને અનાદિકાલીન અને અનંત 6 કાલીન તરીકે સ્વીકારનારાઓને, એ વાત પણ સ્વીકારવી જ પડે તેમ છે કે સંસારને | માર્ગ અને મક્ષને પણ માગ એ બંને ય માર્ગો અનાદિકાલથી વિદ્યમાન છે અને એ ( અનંતાનંત કાલે પણ એ બંને ય માર્ગો વિદ્યમાન રહેવાના છે.
આ જગતમાં જો વધુમાં વધુ દુર્લભ કઈ ચીજ હોય, તે મોક્ષમાર્ગની વાત A સાંભળવા મળવી અને એ વાત વિષે હયામાં રૂચિ પેદા થવી એ છે.
જીવને મેક્ષની વાત સાંભળવા મળે, એ માટે પણ મોટું પુણ્ય જોઈએ છે અને આ

Page #4

૨ :.
1 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુએ-ધમે વિશેષાંક 8
એમાં પણ શુદ્ધ એવા મેક્ષમાગની વાત સાંભળવા મળે, એ માટે તે એથી પણ અધિક હૈ 8 પુણ્ય જોઈએ છે. જીવનું પરમ કલ્યાણ મેક્ષની પ્રાપ્તિ છે અને મેક્ષની પ્રાપ્તિનો માર્ગ થ એવો નથી કે એમાં પરિવર્તન આવ્યા કરે.
“સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યફચારિત્રથી જ મોક્ષ” એમાં કદી પણ ફેરછે ફાર સંભવે નહિ. એટલે ભગવાન શ્રી મહાવીર દેવે સ્થાપેલું શાસન એ અનંત શ્રી 8 જિનેશ્વરદેવે એ સ્થાપિત કરેલા શાસનના જેવું. અનંત જ્ઞાનના સ્વામી બનેલા ભગવંત છે પણ કાંઈ નવીન બતાવતા નથી અને અનંત ભગવંતે એ બતાવેલ મોક્ષમાર્ગ જ બતાવે { છે. એ તમારે બહુ ધ્યાનમાં લેવા જેવી બીના છે. બધા સર્વજ્ઞ ભગવંતો એક જ સવછે રૂપવાળા મોક્ષમાર્ગને કેમ બતાવે? એ માટે કે મોક્ષમાર્ગના સ્વરૂપમાં કદી પણ પરિવર્તન 8 આવતું નથી. જીવને પરમ કલ્યાણનું કારણ આ એક માર્ગ છે. આવા માર્ગની આરા- 8 ઘના કરનારાઓમાં સ્થાન મળે, એ કાંઈ ઓછા ગૌરવની બીના છે?
આ ક્ષેત્રમાંથી આ કાળે કેઈપણ જીવ મુક્તિએ જઈ શકતું નથી. છતાં પણ આ { " 8 કાળે આ ક્ષેત્રમાં મહામાર્ગ તે વિદ્યમાન છે જ અને મહામાર્ગ વિદ્યમાન છે એવું છે R ત્યારે જ કહેવાય કે મામાને આરાધક ચતુવિધ શ્રી સંધ વિદ્યમાન હોય, ચતુ- . 4 વિધ શ્રી સંઘ એટલે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર દેવોની આજ્ઞાને સમર્પિત છે. ન થયેલ શ્રી સંઘ એટલે તમે એ વિચાર કરો કે એક માત્ર ભગવાન શ્રી જિનેટવર છે J દેવની આજ્ઞાને જ વાસ્તવિક રીતે આરાધ્ય માનનારા અને ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવેની છે
આજ્ઞાની યથા શકય આરાધના કરવા માટે ઉદ્યમશીલ એવા ચતુર્વિધ શ્રી સંઘમાં તમારું છે આ સ્થાન છે ને ?
ચતુવિધ શ્રી સંઘનું મુખ મોક્ષ તરફ જ હોય. તમારૂં મુખ મેક્ષ તરફ છે 8. છે ને ? શ્રી સંઘમાં આપણા બધાનું લક્ષ્ય એક જ હોય. અમે સંસારના બાહ્યસંગોને છે 8 તજીને બેઠા છીએ તમે સંસારના બાહ્ય સંગમાં પણ બેઠેલા છે. પરંતુ ત ય બાહ્ય છે અને આંતર એ બંને ય પ્રકારના સંગોથી છુટવાની વૃત્તિવાળા ખરા ને ?
આ શ્રાવક-શ્રાવિકા ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાનું પાલન ઓછું કરે છે. હું 8 ઓછું કરી શકે છે, પણ ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવની સઘળી ય આજ્ઞાઓ પ્રત્યે શ્રાવક છે.
શ્રાવિકાને આદરભાવ તે જીવંત જ હોય. સાધુ-સાધ્વીમાં ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર છે દેવેની સઘળી ય આજ્ઞાઓ પ્રત્યે આદરભાવ હોવા ઉપરાંત, એ એક ચીજ છે
વધારે છે કે એમણે પોતાનું આખું ય જીવન શ્રી જિનાજ્ઞાની એકાંત છે. છે આરાધના કરવામાં સમપી દીધું છે. જે સાધુ-સાધવીમાં આ ન હોય, તે સાધુ- 8 ( સાવી પણ શ્રી સંઘમાં ગણાય નહિ. ભગવાને સ્થાપેલું શાસન શ્રી સંઘના હવે પણ છે

Page #5

૨
વર્ષ–૬ અક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: 3
હાય અને આચરણમાં પણ હોય. આચરણમાં અપાધિકતા હોય, પણ હુંચે તે શાસન એવુ' વસેલું હોય કે એ હું યામાં શાસન પ્રત્યે જે આદરભાવ હોય તે આદરભાવ ખીજા ફાઈ પણ પ્રત્યે હોય નહિ અને એથી વિપરીત જે કાંઇ અને જે કાઇ હોય તેના પ્રત્યે પણ આદરભાવ હાય નહિ. જેના હૈયે શાસન નહિ, તે સ`ઘમાં નહિ! જેના હું ચે શાસન નહિ, એવા લાખ્ખા હાય તે। ય તે સંઘ નહિ અને જેના હીચે શાસન હેાય તેવા એક એક સાધુ આદિ હોય તે ય તે સંઘ !
આપણા બધાના હૈયામાં એવી ઇચ્છા તેા ખરીને કે ભગવાનનું શાસન અખંડિત રહેવુ જોઇએ ? આપણી ખામીથી જો ભગવાનના કહેલા મેાક્ષમાગ બંધ થઈ જાય તા તેની જવાબદારી આપણે શિર છે. આપણા સૌની ફરજ છે કે આપણે ભગવાને કહેલા મેાક્ષમાગ વહેતા રહે એવા પ્રયત્ન કર્યો કરવા. મેક્ષમાગ વહેતા રહે કાનાથી ? મેાક્ષમાર્ગના આરાધકાથી ને? માક્ષમાગ ના સાચા આરાધકો કાણુ હોઇ શકે ? જેના હૈ ચે શાસન પ્રત્યે એવા આદરભાવ હોય કે જેવા આદરભાવ અન્ય કોઇપણ પ્રત્યે હાય નહિ !
આ કયારે બને ? શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યે અવિહડ રાગ હાય તે આપણે બધા મળી ને વાત કરીએ તા ય શી વાત કરીએ ? શ્રી જિનાજ્ઞાના પાલનની જ વાત કરીએ ને? કેઇ પણ વાત આપણે શ્રી જિનાજ્ઞાને વેગળી મૂકી કરી શકીએ ખરા ? શ્રી જિનાજ્ઞાને વેગળી મૂકીને વાત કરનારાએ શ્રી સંઘમાં ગણાય ખરા? શ્રી જિનાજ્ઞાનું પાલન કરવા માટે બીજુ બધુ' વિચારાય, પણ શ્રી જિનાજ્ઞા તરફ નહિ જોવું, એ તે ચાલે નહિ ને? અને શ્રી જિનાજ્ઞાને નહિ માનવી, એ પણ ચાલે નહિ ને ?
આપણા વચ્ચે જે સ`ખધ છે, તે ભગવાનના શાસનને લઇને સ''ધ છે. સાધુશ્રાવકના સંબંધ વસ્તુત: ખીજા કોઇએ નહિ પણ ભગત્રાન શ્રી જિનેશ્વરઢાએ સાંધી આપેલા સંબધ છે. જેમણે આપણા સંબંધ સાંધી આપ્યા, તેમને જ આપણે ભેગા થઇને એવફા નીવડી શકીએ ખરા ?
આપણે તેા એવા વફાદાર રહેવુ જોઇએ કે જે કાઇ શ્રી જિનાજ્ઞાને વિલાપ કરવા ઇચ્છે તે સાધુ હાય કે શ્રાવક હાય, તેની સાથે આપણા સંબંધ રહે નહિ. શ્રી જિનાજ્ઞાના વિલાપ કરનાર સાધુને તમે ન માનેા, એમાં તમારા શ્રાવકપણાનું દૂષણ નથી પણ શ્રાવકપણાનુ એ પણ એક મેટુ ભૂષણ છે. એ જ રીતે તમે જો શ્રી જિનાજ્ઞાને લેાપવાનુ` કામ શ્રાવકના નામે કરત હા, તા અમે કહી દઇએ કે આવાનુ' ગમે તેટલું માટુ' પણ ટાળુ* હાય તાય તે માત્ર ટાળું જ છે પણ આ શ્રાવક સંધ નથી. આપણા સંબંધ એ તે કલ્યાણુ

Page #6

• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
સબધ છે; અને કલ્યાણુ સંબંધ તા ત્યાં સુધી જ ગણાય, કે જ્યાં સુધી આપણે શ્રી જિનાજ્ઞાને આધીન રહીએ. જગતના જીવ માત્રને માટે વાસ્તવિક રીતે કલ્યાણનું કારણ પણ એક માત્ર ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવાની આજ્ઞા જ. આવે વિશ્વાસ શ્રી જિનાજ્ઞાને વિષે દરેકના હૈયામાં હોય અને એને અનુસરતુ પોતપાતાની શકિત અને મર્યાદાને અનુસરતુ આચરણ પણ હોય. આવેા શ્રી સ'ધ ચિ'તાકાની કરે? શ્રી જિનાજ્ઞાની આરાધનાનાં જેટલાં સાધને તેની અને શ્રી જિનાજ્ઞાના આરાધક જે કાઇ હાય તેમની પણ! આટલી ચિંતા તેા શ્રી સ`ધ અવશ્ય કરે ને !
* *
શ્રી જૈન શાસનના સેવક તરીકે, આપણી શ્રી જિનમદિરાદિ જે શ્રી જૈનશાસનની મિલ્કત છે, તેની વ્યવસ્થા, રક્ષા, અભિવૃદ્ધિ આદિ કરવાની ફરજ છે. શ્રી જૈનશાસનના સેવક તરીકે જ જો બધા વહીવટ કરવામાં આવે, તેા વહીવટમાં શ્રી જિનાજ્ઞાની અવગણુના થાય ખરી? વહીવટ કરનારાએને એ વાતના ખ્યાલ છે ખરા કે આને! વહીવટ અમારે અમારી રીતે કરવાના નથી, પણ શ્રી જૈન શાસનની મર્યાદાને અનુસરીને કરવાને છે ? જો આ ખ્યાલ હોય, તે। શ્રી જિનમ`દિરાદિ ધર્મસ્થાનામાં શું શું થઇ શકે અને શુ શુ થઈ શકે નહિ, તેમજ શ્રી જિનમ`દિરાદિનાં દ્રવ્યાના ઉપયોગ શામાં થઈ શકે અને શામાં શામાં નહિ એ વગેરે વહીવટને અ ંગે અતિશય જરૂરી વાર્તાને જાણવાના, વહીવટદારો પ્રયત્ન કર્યા વિના રહે ખરા ! આજના શ્રી જિનમંદિરાદિના વહીવટદારો જાણકાર છે કે જાણવાની દરકાર રાખીને વનારા છે ? એ બેય માં નહિં અને વહીવટદાર ખરા, એ કરે શું?
ઘરબાર વગેરેના વહીવટ પાપરૂપ અને શ્રી જિનમંદિરાદિના વહીવટ પુણ્યરૂપ, પણ તે કરતાં આવડે તે ને? શ્રી જિનમ`દિરાદિના વહીવટ કરતાં તા વહીવટ કરનાર જીવ ઉત્કૃષ્ટમાં ઉત્કૃષ્ટ કોટિના પુણ્યક'ને યાવત્ શ્રી તીર્થંકર નામક ને પણ ઉજી શકે; પશુ વહીવટ હાથમાં લઈને જે સ્વચ્છંદી બને, શ્રી જિન શાસનની મર્યાદાઓને લેપે, આશાતના વગેરે કરે—કરાવે, તે એવુ ધાર પાપકમ ઉપાજે, કે તેવુ. પાપકમ કદાચ ઘરબારના ગમે તેવા વહીવટથી પણ ઉપાઈ શકાય નહિ.
શ્રી જિનના નામે, શ્રી જિનની ભકિતના નામે, શ્રી જિનની આજ્ઞાની આરાધનાના નામે જે કાંઇપણ જે દ્રવ્ય એકત્રિત થાય, તેના ઉપર અધિકાર શ્રી જિનશાસનના જ ગણાય. અને એથી શ્રી સંઘના નામે પણ શ્રી જૈન શાસનની મર્યાદાને લેાપીને એ દ્રવ્યના ઉપયાગ થઈ શકે નહિ.
શ્રી જિનમ'દિરાદિ ધર્મસ્થાનાના અને એની મિલ્કતના શ્રી સધ માલિક પણ ગણાય, પણ તે સ્વતંત્ર વહીવટદાર માલીક નહિ, વ્યવસ્થા, રક્ષા વગેરે શ્રી સધ કરે,

Page #7

૨ વર્ષ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩: { પણ તે શ્રી જિનાજ્ઞાને અનુસરીને અને શ્રી જિનાજ્ઞાને બાધ ન પહોંચે છે એવી રીતે કરે. એટલા માટે જ કહ્યું પણ છે કે, શ્રી તીર્થકરવત્ નમસ્કરણીય ઉ * શ્રી સંઘ પણ શ્રી જિનાજ્ઞાને આધીન હોય છે જે સમુદાય શ્રી જિનાજ્ઞાને આધીન નહિ, તે ગમે તેટલા માટે હોય, 8 8 એ શ્રી સંઘ પણ નહિ અને એથી એ શ્રી તીર્થકરવત્ નમસ્કરણીય પણ નહિ. છે { આવા પ્રકારની ભાવના જેએમાં નથી અગર તે જેઓમાં આવા પ્રકારને સેવક છે આ ભાવ નથી, તેઓના હાથમાં શ્રી જિનમંદિરાદિને વહીવટ, એ ભયનું સ્થાન છે.
જેન એટલે ? શ્રી જિનને સેવક જ ને! શ્રી જિનની આજ્ઞાને ઉપાસક ને ? શ્રી જિનમંદિરાદિ, શ્રી જિનની આજ્ઞાને પામવા અને પાળવા માટે છે ને ? એ બધા
સ્થાને સંસારથી તરવાને માટે છે ને? ત્યારે સંસારથી તારે કેશુ? શ્રી જિનની આજ્ઞા છે તારે કે આપણી વેચછા તારે? 8. આપણે, આપણું મન-વચન-કાયાના વેગે, શ્રી જિનની આજ્ઞાને સમર્પિત થઇ છે છે જાય, તે જ આ ભંયકર એવા પણ ભવસાગરથી તરી જવાય. આવાં તારક સ્થાનોને 8 પામવા છતાં પણ શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યે સમર્પણ ભાવ આવે નહિ, તે આ સ્થાને દ્વારા છે પણ ડૂબી જવાય એમે ય બને. 8 તમે શ્રી જિનમંદિરમાં જાય છે, ત્યારે તમારા ભાલ ઉપર તિલક કરે છે ને ? A છે એ તિલક તમારામાં શે ભાવ પેદા કરે છે? શ્રી જિનની આજ્ઞાને હું માથે ચડાવું છું, R.
એમ થાય છે? તિલક પણ કહે છે આ શ્રી જિનાજ્ઞાને સેવક છે. તમને જે એ તિલકની છે. | કિંમત ન હોય તે તિલક પણ સંસારનું સાધન બની જાય. જેને એઘાની કિંમત છે જ ન હોય તેને માટે જે ઓઘો સંસારનું સાધન બની જાય, તો જેને તિલ- 8 કની કિંમત ન હોય, તેને માટે તિલક સંસારનું સાધન બની જાય કે નહિ?
અમારે અને તમારે મળીને આજના કાળમાં કરવા જેવાં ઘણું કામ ત્યારે જ છે છે થઈ શકે, કે જ્યારે શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યેને સમર્પિત ભાવ આવે. શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યેના જ
સમપિતભાવના અભાવે આજે ઘણું નુકશાન થઈ રહ્યું છે. શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યેના સમ- છે પિત ભાવમાં ખામી આવી જવાને લીધે, આજે ધર્મસ્થાને અને ધર્મસ્થાનેનું દ્રવ્ય છે
જોખમમાં મૂકાઈ જવા પામેલ છે. આજે આ સ્થાનની અવગણના અને આશાતના ! છે વધતી જાય છે, એટલું જ નહિ, પણ ધીમે ધીમે આ બધાને દુરુપયોગ પણ વધી
રહ્યો છે આ વેગને અટકાવવાની અને શ્રી જિનશાસનની પ્રભાવના કરવાની જવાબદારી છે. આપણી છે. એટલા માટે જ, આ પ્રસંગેને પામીને આ વાત કરી રહ્યો છું તમારે સાથ છે આજે ઘણે જરૂરી છે, પણ સાથે તેને કર્યો કામને, કે જેનું હૈયું શ્રી જિન !

Page #8

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક શાસનને સમર્પિત હય, એ વિનાનાઓને સાથ તે ઊલટે ઘાતક નીવડે. તમારે શ્રી જૈન શાસનની પ્રભાવના તે કરવી છે ને?
સભા :- આપના દ્વારા શ્રી જૈન શાસનની પ્રભાવના થઈ શકે તેમ છે.
ઉ– અમારે માટે, એના કરતાં કોઈ પરમ સદ્દભાગ્ય નથી પણ એમાં તમે સાથે છે છે કે નહિ અને સાથે રહેવા માંગે છે કે નહિ, એ નકકી કરવું પડશે ને!
અમારું નામ દઈ દઈને તમારે તમારી જવાબદારીમાંથી છૂટી જવું નથી ને? હું
તમે એમ કહી દે કે “અમે શ્રી જિનાજ્ઞાને સમર્પિત છીએ પછી આપણે વાત છે છે કરીએ કે હવે અમારે શું શું કરવા જેવું છે અને તમારે શું શું કરવા જેવું છે?
કારણ કે પછી તમારે ને અમારે રાહ એક થઈ જાય છે. આજે રાહ એક નથી, માટે આ આ જ મોટે ગૂંચવાડે ઊભે થઈ જવા પામ્યું છે. તમે જે નક્કી કરી છે કે, “આપણું છે વહીવટમાં જે જે ધર્મસ્થાને છે, તે તે ધર્મસ્થાનોનો દ્રવ્યાદિનો ઉપયોગ છે અમે શ્રી જિનાજ્ઞાને અનુસારે જ કરીશું તથા કરાવીશું અને શ્રી જિના- છે. જ્ઞાને બાધા પહોંચે એવું કાંઈ પણ અમે અહીં કરીશું નહિ ને કંઇને કરવા નું દઈશું નહિ તે આપણે બહુ સારી શરૂઆત કરી ગણાય,
આવા કાળમાં પણ ધર્મસ્થાનોને પૈસા મળી રહે છે, એ ભગવાનના શાસનને તે જ પ્રતાપ છે પણ પૈસા દેવાવાળા ય એમના પૈસાને શ્રી જિનાજ્ઞાને સાધક રીતે ઉપ{ ગ થાય છે કે શ્રી જિનાજ્ઞાને બાધક રીતે એમના સાને ઉપયોગ થાય છે એ તરફ છે છે માટેભાગે જોતા નથી. કારણ કે ત્યાં પણ શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યેના સમર્પિત ભાવની ખામી છે નડે છે. એને લઈને ધર્મસ્થાનમાં બગાડો પેસતું જાય છે.
આ શાસનને વેગ મળ એ જ અતિદુર્લભ છે અને આ શાસનને વેગ મળ્યા પછીથી આ શાસનને હવે સ્થાપિત કરવું, એ વળી એથી પણ વધારે છે. ( શાસનને હવે સ્થાપિત કર્યા પછીથી શાસનને હવે ટકાવી રાખવું. એ એના કરતાં ય ? { દુર્લભ છે.
એકવાર શાસન હવે વસી જાય પછી શાસનને સેવવા માટે શું કરવું, એને વિચાર કરવામાં બહુ રસ આવે. તમે પણ ભગવાનના શાસનના અને અમે પણ ભાગવાનના શાસનના, એમ નકકી થઈ ગયું? પચીસમાં તીર્થકર જેવા કહેવાતા શ્રી સંઘમાં આપણું સ્થાન છે, એવું આપણને આપણું હચું કહે છે ને? આપણે હીયે જે ભગવાનનું શાસન વસ્યું હોય, આપનું હૈયું જે શી જિનાજ્ઞાને સમર્પિત બનેલું હોય, તે આપણે જરૂર શ્રી સંઘમાં છીએ.

Page #9

ARTI
વર્ષોં-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
B
* G
ભગવાનની અજ્ઞાને જ એક માત્ર કલ્યાણકારી માનનાર અને એ આજ્ઞાના પોતાના જીવનમાં શકિત અને મર્યાદા મુજબ અમલ કરનાર શ્રી સઘ, શ્રી તીથ કર દેવની ગેરહાજરીમાં શાસનને આધાર છે અને એથી તે તીથ કર દેવની પછી શ્રી તીર્થંકરવત્ નમસ્કરણીય છે.
શ્રી જિનાજ્ઞાને નહિ માનનારનુ' અને શ્રી જિનાજ્ઞાને માનનારા શ્રી સૉંધનું પણ નહિં માનનારનું શ્રી સંધમાં સ્થાન નહિ, તમારે તેા તમારુ સ્થાન શ્રી સઘમાં જ છે, એમ નકકી કરવું છે ને? શ્રી જિનાજ્ઞાને સમર્પિત બના, એટલે એ આપે।આપ નકકી થઈ જાય છે. શ્રી સંઘમાં સ્થાન પામવુ', એ તેા એવડુ'માટુ' સદ્ભાગ્ય છે કે એના આગળ આખા જગતનું સામ્રાજય પણ તુચ્છ છે, કારણ કે સામ્રાજય ડુબાવનાર છે અને શ્રી સ*ઘમાં સાચી રીતે મળેલું સ્થાન તારનાર છે. સામ્રાજય
પાપ કરાવનાર છે
અને શ્રી સ'ધમાંનુ' સ્થાન પુણ્ય, સ'વર અને નિરા કરાવનાર છે. શ્રી સંધમાં મુખ્ય સ્થાન ધર્માચાર્યાંનું છે. ધર્માચાર્મીમાં પણ શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યેના સમર્પિત ભાવ તા અવશ્ય જોઇએ અને તે ઉપરાંત શિકત અને મર્યાદા મુજખનું શ્રી જિનાજ્ઞાનું જીવનમાં પાલન પણ જોઇએ.
ધર્માચાર્ય શ્રી જિનાગમાદિ શાસ્ત્રોની આજ્ઞાને અનુસરનારા હેાવા જોઇએ. દેખીતા આચાર પાલનમાં સારા દેખાતા ધર્માચાર્ય પણ જો શાસ્રની આજ્ઞાથી વિરુદ્ધની આજ્ઞા કરે, તે તેમ કરતાં તેમને અટકાવી શકાય.
તમે કહી શકે કે શ્રી જિનાજ્ઞાથી વિરુદ્ધ સલાહ તૈયાર નથી. તમને કંઈપણ વાતમાં જો એમ લાગે કે આ તા જતી નથી ને? તા તમે જરૂર પૂછી શકે છે કે આપની શાસ્ત્રોમાંની કઈ આજ્ઞાથી ટેકા મળે છે ? શાસ્ત્રાધારે છે, હિતેા આપ આપની આ આ ફરજ તમારે ખજાવવી પડશે.
આપ અમને વાત મૂકી દો.
આપનારાઓને અમે માનવા વાત શ્રી જિનાજ્ઞાથી વિરુદ્ધ આ વાતને શ્રી જિનાગમાદિ સમજાવા કે આપનુ' કહેવુ આમ તમે કહી શકેા છે,
ધર્માચાર્યમાં પણ એવા થઇ જાય કે શાસ્ત્રથી વિરુદ્ધ કહેવા અને કરાવવા માંડે. એવા ધર્માચા ને માનવાને તમે બ‘ધાયેલા નથી જ, તમારે તે કહેવુ' ોઇએ કેઆપણેા સંબધ શ્રી જિનાજ્ઞાને આધારે છે. અમે ઢીલા પડીને આપને ઢીલા પાડવાને મથીએ, તેા અન`તજ્ઞાનીઓની આજ્ઞાના ભંગનું પાપ અમને લાગે અને આપ ઢીલા પડીને અમને ઢીલા પાડવાને મથા, તે અનતજ્ઞાનીઓની આનાના ભંગનું પાપ આપને લાગે ? પણ તમે આવું કયારે કહી શકે? તમે પાતે શ્રી જિનાજ્ઞાને તમારું હૈયુ સમપી" દીધુ હાય તા ને ? તમને જ જો શ્રી જિનાજ્ઞા પ્રત્યે એવા ઊંડા
આદરભાવ

Page #10

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મ વિશેષાંક છે ન હોય, તે તમને ઉન્માર્ગે દોરી જનારાઓ ફાવી જાય, એમાં નવાઈ પામવા
છે તમને ઉન્માર્ગે જતા અટકાવવાની અમારી ફરજ છે, માર્ગ બતાવીને માર્ગે છે દોરવાની ફરજ અમારી છે. એ માટે અમે અવસર મળે લાયકાત જોઇને કહેવા જેનું છે કહીએ. તમારા દિલમાં અમારું સ્થાન હોય તે તમને આ વાત ગમે, અમારું સ્થાન છે.
તમારા દિલમાં શા કારણે હોય! અમે શ્રી જિનાજ્ઞાના પાલક અને શ્રી જિનાજ્ઞાના જ છે ૧ પ્રચારક હેઈએ એ માટે ને? તમને ખપ શ્રી જિનાજ્ઞાન છે અને શ્રી જિનાજ્ઞાનું ! * પાન તમે ધર્માચાર્યો પાસેથી મેળવી શકે છે, માટે તમે શ્રી સંઘમાં ધર્માચાર્યોને છે છે નાયક માને છે ને? તમને અમારા ઉપર ભકિતભાવ જાગે છે, તે ય એ જ કારણે ને ? છે એટલે તમારે સાધુઓની પાસેથી સમજ મેળવવાને માટે પ્રયત્ન કરી રહ્યો ને? હવે હું છે તમે પ્રયત્ન કરવાના?
તમે જયારે સાધુઓને પૂછો ત્યારે સાધુઓને શામાં જેવું પડે ? શાસ્ત્રમાં. શાસ્ત્ર છે છે કહ્યા અનુસારે જ સાધુએથી તમને કહેવાય તમે શ્રી જિનાજ્ઞા મુજબ કરવાનું અને હું R એ માટે શ્રી જિનાજ્ઞાને સમજવાને નિર્ણય કરી લેશે તે શ્રી જિનાજ્ઞાનું સ્વરૂપ તમા- છે છે રાથી અજાણ્યું રહેવા પામશે નહિ,
કોઈપણ ધર્મસ્થાનમાં શ્રી જિનાજ્ઞાથી વિરુદ્ધ એ કેઈપણ પ્રકારનો વર્તાવ થઈ છે છે શકે નહિ, એવી તમારી તકેદારી લેવી જોઈએ. ધર્મના કાર્ય સિવાય અને તેય મર્યાદા હૈ ૨ મુજબ જ, ધર્મસ્થાનનો ઉપયોગ થઈ શકે, પણ એથી ઉલટે ઉપયોગ થઈ શકે નહિ, છે. છે હવે તમે આ વાતને લક્ષમાં લેવાના ને !
શ્રી જિનમંદિરાદિ ધર્મસ્થાને ને તમને જે વેગ મળે છે, એ યોગ તમને છે તારનારે બને અને ડુબાડનારો નહિ. એ ભાવનાએ તમને જે ચેતવણી આપવા જેવી છે છે હતી તે આપી દીધી છે. આ મનુષ્યભવાદિ સામગ્રી પામીને તમે બધા ભગવાને કહેલા જ
મુકિતમાર્ગને આરાધનારા બને અને વહેલામાં વહેલા મુકિતને પામે એ જ એકની એક છે સદા માટેની શુભાભિલાષા. (સં. ૨૦૦૮માં કલકત્તામાં આપે પ્રવચનમાંથી. આ પ્રવચન જેના પ્રવચનમાંથી છે છે સંકલિત કરેલ છે.)

Page #11

ર
છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે
VE
SSA SA
શ્રી અરિહંત પરમાત્માના ધમ જગતમાં જયવંત વર્તે છે અને તે ભવ્ય જીવાના હિતને કરતું ચિર જીવ છે.
આ ધર્મ દ્વારા જ જીવ કષાય અને વિષય રહિત બની આત્મ કલ્યાણ સાધશે અને તે નિવિવાદ વાત છે, એ ધ શાસન સામે ગમે તેવા પરિબળા આવે તે પશુ અલ્ખાલિત ગતિ તે આગળ વધે છે. તેનું કારણ તેમાં રહેલી સર્વ જીવાના કલ્યાણની ક્ષમતા છે.
આવું અનુપમ શાસન મળ્યાને આનંદ પણ તેને જ આવે જેને કલ્યાણ સાધવુ હોય. તે સિવાયના જીવા તા આ શાસનમાં પણ વિષય કષાયને જીતવાને બદલે પોષવાનુ કામ કરે તે નવાઈ નહિ.
આવા અનુપમ શાસનની સેવા અને તેના સિદ્ધાંતાની રક્ષા કરવાના હેતુથી આજથી પાંચ વર્ષ પૂર્વે જૈન શાસન' અઠવાડિક શરૂ થયું.
પરમ ગુરુદેવ હાલાર દેશેાઢારક પૂજય આચાર્ય દેવશ્રી વિજય અમૃતસૂરીશ્વરજી મહારાજાની ભાવના હતી કે શાસન અને સિદ્ધાંત સામે આક્રમણ આવે તે તેના પ્રતિકાર થવા જોઈએ. શ્રી વીર શાસન’ ખ'ધ થયા પછી તે ખટકતી વાત ને દૂર કરવા શ્રી મહાવીર શાસન” પખવાડિક શરૂ કરવા પ્રેરણા કરી. કરવુ' હતુ. તે અઠેવાડિક પણ ‘મીયાંભાઈ મશાલા વિના શું કરે ? ” તેમતેવી ખર્ચાળ અને વિશાળ કાર્યવાહી સફળ કેવી રીતે બને? સહાયક વિના અને સદ્ધર શાસન રાગીઓના ઉત્થાન વિના તે શકય ન બને. અને તેમજ થયું તે છૂટા પાનાનુ` પખવાડિક બુક રૂપે ફેરવ્યું અને થાડા વખત પછી માસિક રૂપે ચાલુ થઈ ગયું.
માસિકમાં સમાચારા માડા . આવે તે વાત તા સમાચાર છપાવનાર માકલનાર માટે હોય પરંતુ શાસન ઉપર આવેલા આક્રમણાના પ્રતિકાર કરવામાં મેડુ થાય તે પૂજ્યપાદ ગુરુદેવને ખટકતુ' અને તેથી અઠવાડિક માટેની વાત તેમાશ્રીજીની અંત સમય સુધી ઉભી રહી.
તે વાત પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. મુનિરાજશ્રી યાગીન્દ્રવિજયજી મ. ને પણ મનમાં રહી અને પરમ ગુરુદેવની ભાવના સાકાર બની અને તે જૈન શાસન' અઠવાડિક રૂપે આજે શાસન સિદ્ધાંત રક્ષા અને પ્રચારનું કાર્ય
પ્રવૃત્તમાન છે.

Page #12

પરમ શાસન શિશ્નમણિ પૂજયપાદ સૂરીશ્વરજી મહારાજા એટલે શાસનના પ્રાણુ, પૂજયશ્રીજીના અનુપમ આશીર્વાદ મળ્યા
1 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એધમ્મા વિશેષાંક આચાય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્રશાસન રક્ષા તેમને જીવન મંત્ર, તે અને શાસન રક્ષાની દિવ્ય જયાતિ જૈન આચાર્ય દેવ શ્રીજી
શાસન અઠવાડિકે પ્રગટાવી પરમ શાસન પ્રાણ અને ત્રાણુ પૂજય દિવંગત બન્યા પરંતુ તેમનું કાતા જવલંત જીવંત છે અને તેથી આજે પણ જૈન શાસનને તેઓશ્રીની દિવ્ય કૃપા સહાય કરી રહી છે
૧૦
તેઓશ્રીજીની પ્રથમ પુણ્યતિથિએ તેઓશ્રીને શ્રદ્ધાંજલિ આપતા વિશેષાંક પ્રગટ થયા પર તુ તે અપૂર્ણ હાય તેમ એવી પ્રેરણા મલી છે ત્રણ ત્રણ વિશેષાંક પ્રગટ થયા તથા દ્વિતીય પૂણ્ય તિથિએ આખા અક પ્રગટ થયા. આ ચારે અ`કા તે એક મહામૂલી મૂડી ભાવિકા માટે બની છે આખા વર્ષની ફાઈલ કરી લે તા સુદર છેવટે આ ચાર ખાસ અકાને મજબૂત બાઇન્ડીગ કરાવી લે તે તે એક દિવ્ય પ્રસાદી બની રહેશે.
ગત વર્ષીમાં જૈન શાસન દ્વારા પૂજયપાદશ્રીજી ના ત્રણ ત્રણ વિશેષાંક તથા પૂ. શ્રીની ખીજી પૂણ તિથિએ ૪૬મા ખાસ અંક તથા છેવટે ૪૭–૪૮ શ્રી રાણકપુર પચતીર્થ પદ યાત્રાના એક એક સાલમાં આવા વિશિષ્ટ અ'કાએક અઠવાડિક દ્વારા પ્રગટ થયા છે તે એક સુવર્ણની ઘડી ગણાય.
તેમાં પૂજ્યા તથા શાસન પ્રેમીએ આદિના અનુપમ સાથ સહકાર પ્રેરણા પૂરક છે તે માટે તે સૌના ખૂબ ખૂબ આભાર માનીએ છીએ.
તે વિશેષાંકને સ્પર્શીને જ નવું વર્ષ શરૂ થતું હાવાથી દર વર્ષની જેમ નવા વના પ્રારંભે ‘આણા–એ–ધમ્મા’ વિશેષાંક પ્રગટ કરવાનુ` રાખ્યુ છે. તેમાં ટુંકા ગાળામાં ઘણું કાર્ય કરવાનુ... હાવાથી ઘણા પ્રયત્ન · કરવાના રહે છે છતાં પૂજય ગુરુદેવની કૃપા તથા લેખક તથા માનદ્ પ્રચારકાના શુભ સહકારથી તે કાર્ય પાર પડે છે છતાં તેમાં ક્ષતિ રહે તે માટે ક્ષમા માગીએ છીએ.
શાસનના રક્ષા અને પ્રચારના કાય માટે અઠવાડિકની અનિવાય તા સ્પષ્ટ થઈ ગઈ છે અને જયારે જયારે તેવા પ્રસંગ આવે ત્યારે ત્યારે એ જરૂરી કાર્ય માટેના સાધનની જરૂરીઆત રહે છે. તેથી આ જૈન શાસન અઠવાડિક એ કાર્ય માટે શાસનનું અંગ બની રહ્યું છે અને તેની સિદ્ધાંત રક્ષાની રીત સ્પષ્ટ પૂર્વ ગૃહ કે કદાગ્રહ રહિત રહી છે તથા કોઇ પણ આત્માથી આ અઠવાડિક ને પૂર્વ ગ્રહ વિના જોશે। તે તેને સ્પષ્ઠ શાસન પ્રજ્ઞાના અનુભવ થÅ વ્યકિત કે પ્રસંગના પૂર્વ ગ્રહ વિના શાસનના સત્ય અને સિદ્ધાંતાની અપેક્ષાથી જ આ પ્રવૃત્તિ થાય છે શાસન કેઈ વ્યકિત દ્વારા જવલંત
ZZA

Page #13

1
વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
-
૧૧.
-
૧ બનતું હોય તે તે વ્યકિત દ્વારા પણ શાસન છે અને તે રીતે જૈન ધર્મના પ્રાણભૂત A ત અને સને સ્થિર સુદઢ બનાવવાને અમારે પ્રયત્ન છે અને રહેશે.
ચોથા વર્ષમાં ૧૧૦૪ પેજનું અને પાંચમાં વર્ષમાં ૧૪૮૪ પેજનું વાંચન જૈન છે છે શાસને એક વર્ષમાં રૂ. ૪૧, માં આપ્યું છે અને તેમાં પણ ખાસ વિશેષાંકના શુભેચ્છકે છે ૧ આદિને અદભુત સહકાર છે જેથી અમારે મન શાસનના કાર્યમાં સહકાર આપનારા એ બધા શુભેચ્છકે આદિ પણ આ અદ્દભુત સિદ્ધિના તેટલા જ ભાગીદાર છે અને તેમને 1 અમે અમારા આત્મીય જૈન શાસન અઠવાડિકના પરિવાર રૂપ જ માનીએ છીએ તે રીતે તો દરેક પ્રસંગે સહકાર આપતા રહેશે એજ અભિલાષા સાથે નવા વર્ષની ઉષાને વધુ પ્રકાશિત અને જવલંત જયવંતી બનાવવાની ભાવના સાથે નવા વર્ષમાં જૈન 8 શાસન પ્રવેશ કરે છે. સૌના શુભાશિષ તે માટે વરસતા રહે એજ અભિલાષા. ૨ તા. ૨૦-૮-૯૩
શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર છે ટ્રસ્ટ તથા શ્રી મહાવીર શાસન તથા જૈન શાસનના સંચાલક તથા તંત્રી મંડળ છે.
લંડનના એવારેથી જૈન શાસન અને સહકાર
જૈન શાસને અઠવાડિક દર વર્ષે નવા વર્ષે વિશેષાંક પ્રગટ કરે છે. જૈન શાસનની કાર્યવાહીથી જે પરિચિત છે અને જેઓ શાસન પ્રેમી છે તેઓ તે કાર્યને વધાવી લે છે. 8
તે અંગે લંડનને દાખલ છે લંડનમાં પૂ. પરમ ગુરુદેવશ્રી વિજય અમૃતસૂરી છે છે શ્વરજી મ. થી ધર્મ પામેલા સુશ્રાવક રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા (દેશમાં રાસંગપર હાલાર) { છે તેઓ ત્યાં નિયમિત અઠવાડિક સત્સંગ પૂજા ભકિત વિ. ચાલે છે તેમાં મુખ્ય લાભ | લે છે. બાઉન્સ ગ્રીન સત્સંગ મંડળમાં ખાસ પ્રવૃત્તિ કરે છે. તેમણે જૈન શાસન 8 £ વિશેષાંક માટે ખૂબ ધગશ કેળવી ભાવિકેને ઉત્તમ સહકાર મેળવ્યો છે તેમજ તેમના છે { ધર્મપત્ની શાંતાબેન તથા તેમના પુત્રોને પણ મહત્તવને સહકાર આ બધા કાર્યમાં છે તેમણે 8 { ૩૧ શુભેચ્છક સહાય તથા ટાઇટલ ૪ ની શુભેચ્છા મોકલીને આ કાર્યમાં સેનાને 8 કળશ ચળાવ્યું છે તે માટે તેઓને તથા સહાયક સૌ શુભેચ્છકેને આભાર માનીએ ૧ છીએ અને ધન્યવાદ પાઠવીએ છીએ.
સંચાલક તથા તંત્રી મંડળ,
જૈન શાસન

Page #14

શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક છઠ્ઠા વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે. તે માટે પૂજ્ય ગુરૂદેવે ! { તથા માનદ્દ પ્રચારકે તથા શુભેચ્છકે ગ્રાહકે વાંચક વિગેરે કારણ છે. આ બધાને શુભ ઇ સહકાર મળે તે જ આ કાર્ય થઈ શકે.
જૈન સંઘમાં એકધારા સ્થિર અને ચડતે પગથીયે અઠવાડીક પ્રગટ થતું હોય તે છે ઇ પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષા એમને ઉપકાર સહકાર છે.
આ વિશેષાંકમાં પૂજ્ય આચાર્ય આદિએ લેખો મોકલવાની કૃપા કરી છે મેં છે તેમને નત મસ્તકે વંદન કરી કૃતજ્ઞતા ભાવીએ છીએ વિશેષાંકમાં શુભેચ્છક સહાય કે, 8 શુભેરછકે તથા શુભેરછાઓ મોકલવા માટે માનદ્ પ્રચારકે અદિને પણ આ તકે { આભાર માનીએ છીએ. 8 આ વિશેષાંકમાં પૂ. આ. શ્રી વિ. મિત્રાનંદ સૂ. મ. (ભાયખલા) પૂ. આ. શ્રી ? વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. (રતલામ) પૂ. આ. શ્રી વિજય લલિતશેખરસૂરીશ્વરજી
મ. પૂ. આ શ્રી વિજય રાજશેખર સૂરીશ્વરજી મ. (પુના) પૂ. આ. શ્રી વિજય પ્રભા
આભાર અને અનુમોદના
T કર સુરીશ્વરજી મ. (બોરીવલી) પૂ. મ. શ્રી દિવ્યાનંદ વિ. મ. (સિનેર) પૂ. મુનિ- { રાજ શ્રી જિનયશ વિજયજી મ. ( અમદાવાદ મણિનગર), પૂ. મુનિરાજ શ્રી પુવૅધન છે વિજયજી મ. (વીશનગર ), પૂ. મુનિરાજ શ્રી મોક્ષરતિ વિજયજી મ. (સાબરમતી). હું પૂ. મુ. શ્રી જિનરક્ષિત વિજયજી મ. (મલાડ) તેમજ પૂ. સા. શ્રી ચંદ્રાનનાશ્રીજી 8 મ. (અમદાવાદ), પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી મ. ( વાલકેશ્વર ), ૫. સા. શ્રી પુણ્યપ્રભાશ્રીજી મ. ( તારદેવ), પૂ. સા. શ્રી સુરેન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. (જામનગર) પૂ. સા. ઈન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. (થાનગઢ) આદિએ આ વિશેષાંક માટે ભલી લાગણી બતાવી ઉપદેશ આપે છે. તે માટે તેમને આભાર સાથે વંદન કરીએ છીએ.
આ વિશેષાંક કાર્ય ઉપાડી લેનાર ભાઈ શ્રી રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા રાસંગપરછે વાળા (લંડન) એ ખૂબ પ્રયત્ન કર્યો છે તેમજ ભાઈશ્રી ભરતકુમાર હંશરાજ દેઢિયા (જામનગર), ભાઈશ્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા (પટેલ), ભાઈશ્રી વેલજી પાનાચંદ ગોયા છે (ઘાટકોપર), ભાઈશ્રી રવજીભાઈ કલ્યાણજી (વાલકેશ્રવર) ભાઈશ્રી બટુકભાઈ (માટુંગા), ૨. ભાઈશ્રી અશોકભાઈ પટવા (મલાડ), ભાઈશ્રી મગનલાલ લક્ષમણું મારૂ (થાણા), ભાઈશ્રી હરખચંદ ગોવીંદજી (ઘાટકોપર), ભાઈશ્રી નવીનચંદ્ર ગોવીંદજી (થાણું), તથા ભાઈશ્રી છે

Page #15

વર્ષ-૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
ભેગીલાલભાઈ (પુના), ભાઈશ્રી જે. વી. શાહ (પાલડી), ભાઈશ્રી જયંતિલાલ ત્રિભવનદાસ સંઘવી (સાબરમતી), ભાઈશ્રી રતિલાલ પદમશી ગુઢકા (થાનગઢ), ભાઈશ્રી હેમેન્દ્રભાઈ મનસુખલાલ શાહ તથા ભાઈશ્રી પ્રકાશકુમાર અમૃતલાલ દોશી (રાજકોટ) ભાઈશ્રી શરદકુમાર મનસુખલાલ શાહ તથા ભાઈશ્રી કુમારપાલ ધનપાલ શાહ વડેદરા, શાહ મનસુખલાલ વીઠલજીભાઈ (મુંબઈ), શા છનાલાલ બી. શાહ (મુંબઈ) શાહ કાંતિલાલ ડાયાલાલ (સુરેન્દ્રનગર) ભરતભાઈ શાહ ગેલેકસી પ્રિન્ટર્સ (રાજકોટ) પં. સુરેન્દ્રલાલ ચુનીલાલ તથા શાહ ટેકચંદભાઈ ગુલાબચંદ (કેલહાપુર) તેમજ બીજા નામી અનામી ભાવિકોએ છે પ્રત્યક્ષ તથા પરોક્ષ સહકાર આપે છે તેમને આભાર માની તેમની “જેન શાસન”
પ્રત્યેની લાગણીની અનુમોદના કરીએ છીએ. છે આ વિશેષાંક માટે પહેલેથી પથતિ સુધી સતત પરિશ્રમ ઉઠાવતા શ્રી મહાવીર
શાસનના તંત્રી ભાઈશ્રી મગનલાલ ચત્રભુજ મહેતાની મહેનત સતત અને ઘણું છે. આ વિશેષાંકની વ્યવસ્થા માટેને યશ તેમને છે. આ વિશેષાંક માટે કાળજી રાખી સ્વચ્છ અને સમયસર મુદ્રણ માટે સુરેશ પ્રિન્ટના માલિક ભાઈશ્રી સુરેશચંદ્ર કીરચંદભાઈ શેઠ પણ આ આભારને પાત્ર છે.
જેન શાસનને શુભેચ્છકે આદિ માટે દર વખતે પ્રયત્ન ન કરવો પડે તે માટે છે પણ વિચારણા છે. લવાજમ ૪૧ રૂા. છે ખર્ચ ૭૫ થી ૮૦ રૂા. આવે છે બધે ખર્ચ 8 વિશેષાંક દ્વારા જે શુભેરછકે આદિ થાય છે તેનાથી પૂર્ણ થાય છે.
વિશેષાંક માટે લેખ તથા શુભેચ્છકે માટે સમય ઘણે છેડે રહે છે. તેથી કાં ? છે તે શુભેચ્છક યોજનાને બદલે બીજી કોઈ વિચારણા કરવી અગર લેખ તથા શુભેચ્છકો 8 છે માટે સમય પુરે રહે તે માટે દીવાળી ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ કરવું. આ અંગે આ સાલ તે આ
(ઠા વર્ષના પ્રારંભે વિશેષાંક પ્રગટ થયેલ છે. ૭-મા વર્ષના પ્રારંભ પહેલા તે અંગે સમયેચિત વિચારણા થશે.
ફરી સૌને વંદન સાથે નમ્ર વિનંતિ છે. કે આપ “શ્રી જૈન શાસનના ધર્મ છે. { રક્ષા અને જૈન શાસન સિદ્ધાંતની સામેના આક્રમણ સામેના પ્રયત્નમાં સહભાગી બની છે સહકાર આપતા રહેશે.
૮-૮-૯૩ શ્રુત જ્ઞાન ભવન
શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ,
મંદિર ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટીઓ જામનગર :
તથા જૈન શાસનના તંત્રીઓ

Page #16

શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ સવ ના હિતને માટે જે ઉપદેશ આપે છે તે ! જિનાજ્ઞા છે અને તે આજ્ઞા એ અત્યંત કિંમતી છે અણમેલ છે તેનું પાલન અને આરાધના છે અને રક્ષણ તે માગનું અપ્રતિબદ્ધપણું છે અપ્રતિહાપણું છે.
વૈદ્ય કે ડોકટર જે દવા આપે છે. તે આરોગ્યનું કારણ છે અને તે દવાનું રક્ષણ 5 કરે છે તે જ દવા આરોગ્યદાતા બને છે જે તે દવા વાપરે નહિ અને સાંચવે નહિ તે રેગનું નિવારણ થાય નહિ. - આમ છ માટે રેગ છે કર્મને ભવને તેનું નિવારણ જિનાજ્ઞા છે કેમકે
તેમને ઉપદેશ એકાંત આત્મહિત માટે છે. તે ઉપદેશ સ્વાર્થ માટે પરિણમી જાય તે છે તે ઉપદેશ રહી શકતું નથી. પ્રિય અને અપથ્ય બની જાય તે તે ભવનું ભ્રમણ કરનારૂં
અણમોલ જિનાજ્ઞાનું પાલન અને રક્ષણ
-પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. રહ B BA B+ B-
- 5 બને છે અને તેવા પ્રિય અપગ્ય ઉપદેશનું પાલન અને રક્ષણ બંને મારનારા બને છે !
सत्कार यशोलाभार्थिभिश्च
मूढरिहान्यतीर्थकरैः । अवसादितं जगदिदं
प्रियाण्य पथ्यन्यूपदेशिभिः ॥ उ० भा० टीका ! ઉપદેશક સત્કાર, યશ અને લેભના પ્રેમી બની જાય છે તેઓ જગતને પ્રિય છે છે અને અહિતકારી ઉપદેશ આપીને આવરી લે છે અને ઉપદેશકે મૂઢ છે. અન્ય તીર્થકરે ? આવા ઉપદેશને આપે છે.
વિવેકી જીવને આ વાત સમજાય છે કે જીવને હિતકારી અને પશ્ય ઉપદેશ ૧ 4 દેવાય પરંતુ પ્રિય અને અપશ્ય અર્થાત્ અહિતકારી ઉપદેશ અપાય નહિ.
આ ઉપદેશ એજ આજ્ઞા છે. એ આશાના પાલન માટે કેવી તૈયારી સમર્પણ તે જોઈએ ? એ વિચારે. ઉલટું ઉપદેશને પલટાવવાની વાત કરે અને રાજી રાખવાની વાત
ઉપદેશમાં આવે તે તે ઉપદેશ ઉપદેશ રહેતું નથી તેવા ઉપદેશના દેનાર ને પણ ઉપર 1 મૂઢ કહ્યા છે. { આરોગ્ય માટે ઉપચારની આવશ્યકતા દરદીને લાગે છે અને તેથી ઉપચારનું તે પાલન )

Page #17

૧૫
વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ કરે છે. તેમ હિત માટે હિતકાંક્ષીજે જિનાજ્ઞા આવશ્યક લાગે છે અને તેનું પાલન કરવા ન 8 તત્પર રહે છે.
તાર્કિક શિરોમણિ શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર સૂરીશ્વરજી મહારાજના પૂર્વાવસ્થામાં ! આ બ્રાહ્મણ હતા અને મહાવિદ્વાન હતા. તેમની પાસે આવતા પંડિતેને પ્રાકૃત ભાષાના છેસૂત્રોથી પ્રાકૃત જેવા પોતાની જાતને લાગે છે તેથી સૂત્ર સંસ્કૃતમાં કરવા પ્રેરાય છે છે અને શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રનું પરિવર્તન સંસ્કૃતમાં નમેહત્વ રૂપે કર્યું અને ગુરૂને છે છે બતાવ્યું.
ગુરુએ કહ્યું કે સ્ત્રી બાલાદિ માટે સૂત્ર પ્રાકૃતમાં કરવામાં આવ્યું છે તેને ફેરવ- 4 છે વાથી પ્રરૂપક શ્રી જિનેશ્વર દેવ પ્રત્યે અશ્રદ્ધા થઈ ગણધર કે પ્રત્યે અશ્રદ્ધા થઈ તેનું ન 8 મહાન પ્રાયશ્ચિત આવે. . { આજ્ઞા પ્રેમી સૂરીશ્વરજીએ પિતાના જ્ઞાની વૃદ્ધવાદીસૂરીશ્વરજી મહારાજાની વાત છે ન સ્વીકારી પ્રાયશ્ચિત માગ્યું.
સૂરિજીએ બાર વર્ષ ગુપ્ત રહેવાનું અને એક રાજાને પ્રતિબંધ કરવાનું પ્રાય5 શ્ચિત આપ્યું. તહત્તિ કહી સ્વીકાર્યું. ગુપ્ત થઈ ગયા સાત વર્ષ ઉજજેન. આવ્યા ત્યાં
શિવલિંગના સ્ફોટથી અવંતી પાર્શ્વનાથ પ્રગટ કર્યા. રાજ પ્રતિબંધ પામ્યા બાકી છે 1 પાંચ વર્ષ માફ કરીને સંઘમાં પુનઃ પ્રસ્થાપિત કર્યા.
આજ્ઞા દાતાને આજ્ઞાના રક્ષણની કાળજી કેટલી છે કે મહાન પટ્ટશિષ્ય આચાર્યની શહ શરમ ન આવી અને આજ્ઞા પાલક આચાર્યશ્રીની કેટલી બધી આજ્ઞા પ્રિયતા છે
કે આવી નાની લાગતી વાત માટે આવું ભયંકર લાગતું પ્રાયશ્ચિત સવીકારવામાં જરા ? ૧૫ણ મન ન દુભાયું એ. 5 આજ્ઞાની વાત કરવી સહેલી છે પરંતુ માન મોટાઈ, ઈર્ષા, આદિમાં પડેલા તે છે આરાની શી દશા કરે? આગળ કહ્યું તેમ સત્કાર યશ અને લાભના અથી તેને પટી
1 એક પંડિતે ઉપદેશમાં રીગણ ન ખવાય તેમ કહ્યું અને રીંગણ લઈને ઘેર
ગયા. તે દિવસે પંડિતાણ ઉપદેશ સાંભળવા આવી હતી, તેણે કહ્યું કે આજે તમે પણ છે સભામાં રીંગણું ખાવાની ના પાડી અને આ રીંગણ કેમ લાવ્યા ? પંડિત કહે છે. તે 1 રીંગણા ન ખવાય તે પોથીના રીંગણ ન ખવાય; આ ઘરે લાવ્યા તે રીંગણું ખવાય. ( આમ પંડિતે લાલસામાં પડીને ઉપદેશ પટયો તેમ મહત્તા, સત્કાર અને લાભ

Page #18

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક
| મલતે હોય તે આજ્ઞાને આધી મુકી દે તેવા આત્માએ આજ્ઞાનું પાલન કરી શકતા નથી. $ છે શ્રીમાન આનંદઘનનીજી મહારાજાએ ગાયું છે કે ધાર તલવારની સે હિલી, 1 દોહિલી ચૌદમા જિન તણું ચરણ સેવા, એ ખરેખર સત્ય છે.
શ્રી અરિહંતના નામે જીવનાર સાધુ સાધ્વી જે પિથીના રીંગણ જેવી આજ્ઞા માને છે અને સત્કાર માન અને લાભના અથી બનીને જૂથ, ગૃપ, પક્ષ, સમુદાય બનાવીને જિન
આજ્ઞાને પલટે તે તેઓ માટે તે આવનાશને દોષ લાગે પણ તેમને અનુસરનારા માટે પણ એ જ બૂરી દશા થાય.
જમાલીના કંડ તિ કઈ ઉપદેશ તેમના વિશ્વાસે રહેનારા શિષ્યએ માની લીધું છે અને સમજદારે સામે સમજાવ્યા ન માન્યા તે છેડીને વર પરમાત્મા પાસે ચાલ્યા ગયા, જમાલિ પત્નીને ઢક શ્રાવકે અગ્નિને કણ ફેકવા દ્વારા સત્ય સમજાવ્યું તે તે સત્ય સમજીને જમાલીને સમજાવે છે જમાલી ન માન્યા તે તેમને છોડીને પેતાની એક હજાર સાદવી સાથે શ્રી મહાવીર પરમાત્માની નિશ્રામાં પહોંચી ગયા. - છિન આજ્ઞાની અપ્રતિબદ્ધતા માટે પિતાના શિષ્ય હિગુપ્તને જીવ અજીવ અને નેજીવની પ્રરૂપણાથી પાછા વાળવા પ્રેરણા કરી. અભિમાન અને યશ પામેલે તે ન માનતાં તેની સામે જિનવચનની અકાટ્યતા માટે રાજસભામાં છ માસ વાદ કર્યો છે અને ૧૪૪ પ્રશનેત્તરથી પરાસ્ત કરી જિન વચનને જગતમાં જય જયવંતુ બનાવ્યું. આ જિનવચનને જયવંતુ બનાવનારા જયવંત વર્ષે છે અને જાતને જયવંત બનાવવાના છે ૧ પ્રયત્નમાં પડેલા પોતે જ પરાસ્ત બને છે.
આજે શ્રમણ સંઘમાં પણ “મે કયું મે કરાવ્યું તેવી વાત તે જાતની જ્યની 8 જડતા છે અને એ જડતાને શિખર ચડાવવા માટે ચારે બાજુ તે વાતને પ્રચારવી તે આ રીતે છે આવી જડતામાં અંજાઈ જનારા બિચારા જડતાંધ બની જતાં જેન શાસનને હું પણ નિસ્તેજ બનાવે છે.
“જિનાજ્ઞા જસ મન વસી તરસ લાગું પાય એવી મહાપુરુષોની વાણીને 8 છે સફળ બનાવવા સૌ સાચી જિન આજ્ઞા જાણે પાલે અને સાચવે તે સ્વપરના શ્રેયનું છે * સાધન છે જગમાં જેમ ધર્મ એ સર્વના શ્રેયનું સાધન છે તે પિતાની જડતાને કારણે
અધ:પતનનું સાધન ન બની જાય તે માટે જિનવચન પ્રતિબદ્ધતા કેળવીને તે આણાના આરાધના રૂપ ધર્મમાં સૌ સદા ઉજમાળ રહે એજ એક શુભ અભિલાષા.
P

Page #19

દુનિયાની કાઇ પણ પૌદ્ગલિક વસ્તુ આપણે ઇચ્છીએ તેવુ' સંપૂણુ સ તાષવાળુ" સુખ આપવાને સમર્થ નથી, દુઃખથી છૂટવાના અને સુખ પામવાના એક માત્ર ઉપાય ધર્મ છે. ધમ અનેક પ્રકારે વર્ણવ્યા છે પણ મૂળ ધમ કરણી.
દુઃખ કોઈને ગમતુ નથી, અને સુખ સૌને ગમે છે, અને એ હેતુ ભાવનાએ. ફાઈને કાઇ પ્રવૃત્તિ માનવ કરે જ જાય છે, પરંતુ જે તે પ્રવ્રુતિ ધર્માત્મક નહિ હોય. શાસ્ત્રાધિન નહિ હોય તા લાભને સ્થાને નુકશાન ચાસ છે. મહેનત-મજુરી કરવા માત્રથી કાર્યસિદ્ધિ ન થાય, પરંતુ વિવેકપૂર્વકની મહેનત, વિવેકપૂર્વક ઉદ્યમ જરૂર સફળતા મેળવી આપે.
સુખ-દુઃખના પ્રતિક-સુખ–દુઃખના દીદાર
—શ્રી રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા, વેમ્બલી લંડન
***********)
ફકત એક વિવેકની ખામીથી જગતના જીવા આવી કારમી દયાપાત્ર હાલતમાં પીડાય છે. વિવેક વિના જેટલી મહેનત કરે છે, એમાની થાડી પણ જો (વિવેકપૂર્વક) વિવેક પૂર્ણ મહેનત હોય તા ચાકસ તેમાં તેની જીત છે.
*********
પરંતુ દુઃખ કર્યાં આછું છે, વિવેકશૂન્યતાને લઈને સુખ માટે દિન-રાત તલસતા તેની પાછળ અંધ બનીને તે મેળવવા ભગીરથ પ્રયત્નો કરવા છતાં દુ:ખાના ભારથી લદાતા જીવાની કરૂણદશ થી જ્ઞાનીઓના અંતઃકરણમાં કાના દયાના ઝરણાં અવિરત રીતે વહી રહ્યાં છે.
પાપ કરવાથી-કેતાં કાઇનુ' ખરાબ કરવાથી-પારકાનું' અહિત કરવાથી-તેના ચેાગે દુ:ખ જન્મે છે” એમ કાણુ નથી જાણતું ને ખેલતુ' કે, જેનામાં આયત્વના સંસ્કારી કિચિત્ માત્ર પણ છે! આટલું જાણવા છતાં સુખની લાલચે, પાપમાં મગ્ન—રહેવુ. એ શું વિવેકશૂન્યતા નથી ?, અઘઃપતનના પગરણ નથી? પણ તે તા વિલાજ વિચારે છે. ને જો તે વિચારાય તા માનવતાનાં અજવાળાં પથરાય આ અવની પર વિવેકી તે તે કહેવાય-સુખની, લગની, વાળા તા તેને કહી શકાય, કે જે અવિવેકને ખખેરી નાખી વિવેકી દશા મનાવે.
ધારો કે આપણે જાણીએ છીએ કે દુઃખ પાપથી મળે” તે એ જાણવા છતાં પાપના આટલા આદર કેમ ? વળી હા બધા જ પાપ જ કરે છે, એ કેવાના ઉદેશ મારા નથી, યાતા આમજ કરે છે સૌએ પેાતાના આત્માનુ લક્ષ્ય શું છે એ જોવાનું છે, તેનાં સન્માન કેમ? કહે કે દુનિયાના નાશવત પદાર્થાંમાં સુખ માન્યું છે, પરંતુ જે

Page #20

I૧૮
: આ જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણું એ-ધમે વિશેષાંક
કે સુખ માન્યું છે તે સુખ, ન બનતાં દુઃખના દાવાનળ સળગાવે છે, કલ્પનામય તે સુખે, { છે જેમાં રાચતાં માનવે તે સ્વપ્ન ઉઠતાં જ દુખના રોદણું રોશ-આત્માનું સુખ તો છે ! ધર્મથી મળે? અંતરમાં પાપને હઠાવી ધર્મને સ્થાન અપાય તે જરૂર મલે? - હિંસા-જુઠ-ચારી વગેરે મહાપાપ છે, એટલું સૌ જાણતા હશે. છતાં હિંસા છે
એટલે કે ઈપણ જીવને જાણી જોઈને ન મારવું મારવાની બુદ્ધિથી ન મારવું? બીજા ઇ ? પાસેથી ન મરાવવું, અને મારનારની અનમેદન, ના કરવી. હવે જુઠ-કેતા છેટું કરી ? | ન બેલવું એમાં એ કયાંય બેલિવું પડે તે સાર કે સારાંશ વિના કદી જુઠું ન બોલવું, 8 ' ન બેલાવવુ. ને બેલનારને સારું ન માનવું–ચેરી-પણ બની શકે તે નાની મોટી ના છે 4 કરવી પણ એમાં એ રાજ દંડે અને લેકમાં નિંદા થાય તેવી ચોરી ન કરવી, રાગ- 8 1 શ્રેષના તાંડવ-નૃત્યો તે નચાવે છે, અને રાગદ્વેષથી રહિત તેવું આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ છે
છે, એને કાઢવા માટે હૃદયમાં ગુણ-રાગ થ જોઈએ અને ઢષ કર હોય તે તારામાં છે છે (પિતાના) રહેલા દોષો પ્રત્યે કર ? તે તું શુદ્ધ સ્વરૂપી આત્મા બની રહીશ. આ
ઉત્તમમાં ઉત્તમ કટિને ધર્મ આચરવા માટે હિંસાને ત્યાગ પ્રથમ છે, હિંસા છે આદિ દુ:ખના મૂળ છે, ને એ ખથી બચવા અને આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપને પિછાની છે { એ સ્વભાવમાં મગ્ન થવા અભ્યાસ કેળવવાની ખાસ જરૂર છે. આત્માને સ્વભાવ છે
અણહારિપણાનો છે, ને તે સ્વભાવમાં રમતા થવા માટે પ્રથમ ભૂમિકા તે તપોમય છે
જીવન ગુજારવાની છે. + આત્માને સ્વભાવ દર્શન, જ્ઞાન, ને ચારિત્રને છે, તેને માટે-તે કક્ષાએ પહોંચવા ન { માટે સંયમની આરાધના જરૂરી છે, તેનું યથાર્થ પાલન તે ઉચ્ચ સ્થાને લઈ જાય છે, છે જ્ઞાનીઓ કહે છે, ધન્ય છે, જે આત્માએ સંયમના રંગે રંગાયા છે, સંયમનું શુદ્ધ { પણે પાલન કરી રહ્યા છે શુદ્ધભાવથી સંયમમાં રમણતા કરે છે તેને લાખાવાર અમારા જ વંદના, વળી જ્ઞાનીઓ ફરમાવે છે કે, પાપ માત્રથી નિવૃત થઈ આત્મસ્વભાવ ખીલાવ( નારા શુદ્ધ સંયમતપને વિશિષ્ટ આચરણેજ આચરવા એ અતિ આવશ્યક છે, આવા 5 ઉત્તમ જીવન જીવવા માટે ગૃહસ્થ જીવન શકય નથી, તેને માટે તે ચારિત્રમય જીવન જ | શક્ય છે. “રત્નત્રયીની આરાધના શુદ્ધપણે તેજ તે ઉત્તમ જીવન.
' જ્ઞાનીઓએ રત્નત્રયીની આરાધના, ઉતરતા દરજે બીજા નંબરે પણ આરાધવા કહી ન { છે કદાચ સંયમ ન લઈ શકાય તે દેશ વિરતિ ઉત્તમ શ્રાવકપણું જેમાં પૌષધ સામાયિક, ઇ દેસાવગાસિક વૃત, સાધમીક ભકિત, સુપાત્રદાન, પૂજા, ભક્તિ, પ્રતિક્રમણ. પ્રાયશ્ચિત એમ છે
અનેક પ્રકારે આરાધનામાં ઉજમાળ રહી શુદ્ધ આચાર પાળી ઉત્તમ ભાવ કેળવી. અને છે 4 અંતે ચારિત્રના ભાવ કેળવી અને મકકમતા મેળવી અંતે સુખ સાધી શકે છે. મેં

Page #21

-
-
8 વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
': ૧૯ મદારી સાપથી જીવે પણ કેટલે સાવધ ! અવસરે ઝેરી દવાનો ઉપયોગ પણ થાય 8 છે. પણ કેવી રીતે ? મેઢામાં ન જાય એની પૂરી કાળજી? તેવીજ-રીતે પૌગલીક છે વાસનાઓ આત્મહિતને હણનાર વિષ જેવી છે, તેનાથી પૂરેપૂરા ચેતતા રહેવાની જરૂર છે છે છે, તે જરૂર સમજવું. છે પરંતુ આ વાત દુનિયાને ગળે નથી ઉતરતી “પાપથી દુખ” બેલનારાની જગછે તેમાં સંખ્યા ઘણું, પણ માનનારા થોડો ભાગ, આજે તે દુનિયાના અને મોટે ભાગ, 8 પાપને પાપ માનવા તૈયાર નથી, પછી પાપથી ડરવાની વાત જ શી ? “આપણે કેઈને છે હિતદ્રષ્ટીએ કહીએ, સમજાવીએ, તે પણ એનાથી ખમાતું નથી, ગમતું નથી, તે પછી છે છે શું આવા આત્માઓ, દેવ-ગુરૂને માને છે? દેવ-ગુરૂના ભકત છે? અનુયાયી છે ?
- દેવની આજ્ઞા પર અખંડ પ્રેમ, એ મુજબ વર્તવાની તત્પરતા એ સાચી છે તે દેવપૂજા છે. 6 આજે લગભગ મનુષ્ય પાસે મકાન–મહેલ–બંગલા-મેડી. હવેલી. ઝુંપડી પૈસા ટકા-જમીન કુટુંબ-કબીલા વગેરે દરેકને દરેકના પુન્યાનુંસાર મળેલ છે. અને એ અહીંનું” છે
અહીં જ રહેવાનું છતાં એથી અધીક મેળવવા આપણે બધા જીવો એ છા-વધતા પ્રમાણમાં 8 ભયંકર પાપને આશ્રય લેતાં અચકાતા નથી. જ્ઞાનીએ ફરમાવે છે કે હે મહાનુભાવો જરૂર તે સિવાય વધારે પરિગ્રહમાં પા૫ છે, તે લોકે આપણે કહીએ કે અમારામાં પાપ છોડવાની છે 8 તાકાત નથી પરંતુ આપણે પા૫ વર્ધક પ્રવૃતિમાં અજબ તાકાત ધરાવીએ છીએ, કેતા ત્યાં ખૂબજ શકિત આવી જાય છે.
આપણે દરેકે પણ એ વાત સમજી લેવી જોઇએ કે, સુખ દુન્યવી ચીજોમાં નથી. 8 છે પણ દરેકના આત્મામાં રહેલું છે, જે એમ નથી, તે એની એજ ચીજ એકવાર સુખદાયી છે. 6 લાગ્યા પછી અભિપ્રાય, પ્રજન, ચીજનું સ્વરૂપ બદલાતાં કેમ દુઃખદાયી બને છે ? છે એકને સુખ આપનારી ચીજ, એની એજ ચીજ બીજાને દુઃખ કેમ આપે છે? કહે કે 8 સુખ-દુઃખની લાગણું થવામાં મનોવૃત્તિ મુખ્ય કારણ છે, એથી જ માણસ ધારે તો છે દુખના સંગોમાં પણ સુખ અનુભવી શકે છે, પરંતુ એમ ન થવામાં આત્માની છે ૧ આડે આવરણે નડે છે.
નાસ્તિકને પણ અનુભવ છે કે, દુન્યવી ગમે તેટલા પાપી-પ્રયત્નો કરવા છતાં { મળવું (મળવી) એ પિતાની ઈચ્છાને આધીન નથી, ઈરછા ન હોય અનિચ્છાએ એકા
એક બીમાર પડે હરાય નહિં, ફરાય નહિં. કશું કરાય નહિં, મનમાં થાય કે હું કેવું છે છે કમનસીબ? પાસે અઢળક સંપતિ હોવા છતાં કેટલાક કુટ-કપટે મેળવેલું ભાગવી 3 શકતું નથી.

Page #22

૧ ૨૦ :
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે ઇતિહાસમાં ઉલેખ આવે છે, કે સિકંદર બાદશાહ પાસે અખૂટ ધન-માલ. જ સંપત્તિ તેના મરણ સમયે અસંખ્ય હકીમ, વૈદ્ય, ડેકટરે, ફકીરે, (ક) સેવકે,
રાણીઓ, છતાં બિચારે પરવશ ? તેને સમજાયું, તે સમયે મારી નનામી (ઠાઠડી) હકીમે છે પાસે ઉપડાવજે, સત્ય ખુલ્લા શસ્ત્ર, ખજાનાના (ગ) થાળ સાથે, હાથ બને ખુલા–ને ! તે કહે છે કે આ બધું હોવા છતાં, મૃત્યુના વિકરાળ પંજમાંથી નથી છોડાવી શકતું” આ 8 વાત સાચી માનવામાં આવે. યા તે કદાચ કેઈ ન પણ માને પરંતુ મત્યુની જ સામે પામર માનવ પરવશ છે? પરાધીન છે? છે શાસ્ત્રથી જાણી સમજી દેવ-ગુરૂ અને ધર્મનું સ્વરૂપ નકી કરી તેમાં છે એકલીન થાઓ. છે એ જાણવા આપણે દરેકે અનંતરાનીની આજ્ઞાનુસાર જીવન જીવતાં, સંસાર ત્યાગી
નિબથ નિપાપ ગરૂઓની સેવા કરી કર્મની સામે યુદધના શંખનાદ કરીને નામના દેવ 8 ગુરૂએથી છેટા રહી સાચા ગુરૂની સેવામાં તત્પર થઈ હિંસા આદિ પાપોને ત્યજીને શુદ્ધ
આત્મસ્વરૂપને પ્રગટાવે. ને આપણી જીવનયાત્રા પૂર્ણ થઈને સાથે સ્થાને, શાશ્વત સ્થળે છે પહોંચી આત્માનું કલ્યાણ કરી પરમ જ્યોતિ પદમાં પ્રકાશી રહેશે?
ટુંકમાં આ લેખને તાત્પર્ય, એક જ છે જિનેશ્વર દેવેની આજ્ઞા અને ઉપદેશ # છે કે, સવિ જીવ કરૂં શાસન રસી, બધા આત્માઓ સુખને પામે અને આપણે બધા છે પાપથી હટી જઈ. કેતાં પાપને પાપ સમજી બની શકે તેટલું ત્યાગવા અને જયણા, ૬ અને શુધ્ધ ધર્મની ક્રિયામાં ઓતપ્રોત થઈ અંતે મેક્ષ સુખ સાધીએ મનુષ્ય ભવની છે સાર્થકતા કરી શિવસુખ સાધીએ એવી ભાવનાથી પાઠવેલ છે એજ અભ્યર્થના.
૬ ફી વર્ષના અંક માટે જૈન શાસન આ અંકથી છઠ્ઠા વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે. પાંચમાં વર્ષના શુભેચ્છક 8 આદિ તથા ગ્રાહકોને પત્ર લખીને જણાવવામાં આવ્યું છે તેમના શુભેચ્છક કે લવાજમની છે કમ આવશે તેમને એક મેકલાશે જેમની રકમ નહિ આવે તેમના અંક બંધ થશે તે પાછળથી રકમ આવશે તે પાછળથી અંકે રવાના થશે.
પૂ સાધુ સાધ્વીજી મ. જે અકે મંગાવવા માગતા હોય તેમણે ચેમાસાનું તથા છે ચોમાસા પછી વિહારમાં સરનામું જણાવવા વિનંતિ છે.

Page #23

સામયિક કુરણ පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා
અમેરિકા શિકાગોમાં પ્રતિષ્ઠા ?
અત્રે જેન કેન્દ્રમાં ૨૩ થી ૨૭ જુલાઈ પ્રતિષ્ઠા થઈ ૧૯૬૯ માં જે સેસાયટી જ સ્થાપવામાં આવી અને ત્યાં મંદિર થયું તેમાં ૯ જિન પ્રતિમા તથા શ્રીમદ રાજચંદ્ર
શ્રી લઘુરાજસ્વામી, શ્રી બૃહમાંચરજીના ચિત્રપટે, ઘંટાકર્ણ, ચક્રેશ્વરીદેવી, લક્ષ્મીદેવી 8 સરસ્વતીદેવી, પદમાવતીદેવી, નાકોડા ભૈરવજીની સ્થાપના કરી.
આ સમાચાર વાંચે તે લાગે છે કે અવિવેક અને શંભુમેળે છે શ્રી તીર્થકર 8 દેવના મંદિરમાં શ્રીમદ્દ ગૃહસ્થ છે અને બીજા દેવ-દેવીઓ હાલ ગમે તે ભેગા કરી છે દેવાના તથા ફીરકાના પ્રતિનિધિ તરીકે આ બધું ગોઠવી દેવા જેવું થાય છે.
પરદેશના લેકે પણ આવા બેટા માર્ગે ચાલ્યા જાય છે. તે માટે તેમને શિલ્પ શાસ્ત્રની ઉપેક્ષા દેખાઈ આવે છે.
એક વાણીયાને ચાર મલ્યા કહે હુંડી લખી ર તે તે રુ. ૧લખ્યા તે એક ચોર કહે મારું એક મીડું લખે તે ૧૦૦ થયા બીજે કહે મારૂં મીંડું તે ૧૦૦) 8. 9 થયા ત્રીજે કહે મારું એક મીંડું તો ૧૦૦૦૦ થયા એથે કહે મારૂં મીઠું તે એક છે 8 લાખ થયા પાંચમે કહે મારું એક મીડું તો દશ લાખ થયા વાણીયે હોંશિયાર હતે કહે તમારા બધાના મીંડા લખ્યા મારું પણ એક મીંડું કરૂ ને? બધા કહે હા, તે છે વાણીયાએ એકડા ઉપર મીઠું કરી દીધું તે દશ લાખને ૭ મીડા થઈ ગયા. તેમ, છે લંડનમાં લેસ્ટરમાં થયું તેમ ચીકાગમાં થયું અને બીજે પણ થશે.
અરિહંત પરમાત્માનાં ભકતને બદલે ચિરની જેમ એક દેવ એક ગૃહસ્થ એક છે. દેવી એક મુનિ એમ ઠીક લાગે તે પિતા પિતાના વતી એક એક મીંડું જેમ ચેરે મુકયું છે છે તેમ મુકવાની ટેવ અને તેમાં સમભાવ એકતા દેખાડવાની ટેવ કેળવાતી જાય છે. હું ? અને સત્ય રૂપ એકડે છે તે મીંડું બની જાય તેથી સરવાળે માત્ર દેખાવ રહે છે.
જેન આચાર્યો આટલા બધા ભેળા ? ગુજરાત સમાચારમાં કોલમમાં વાંચેલ કે જેને સાબુથી જેને જેને વોટ આપે છે છે તેમ કહેવાય? મેં મને મન ના પાડી તે બીજી કોલમમાં આવ્યું કે અમદાવાદમાં 1. એલીસબ્રીજની ચૂંટણીમાં શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. મ. એ જેને જેનને વેટ આપે તેમ જણ- ૫ | વેવ્યું હતું છતાં તે વાત સમજ ન પડી, પરંતુ મુકિતતમાં જ તે આવ્યું તેમજ છે

Page #24

5 રર . શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક છે છે અમદાવાદ પ્રભાત' આવૃત્તિના ૧૮-૫-૯૩ના દૈનિકમાં વિગતથી આવ્યું ને વાંચતાં થયું 1 કે જેનાચાર્યો આટલા ભેળા હોય છે? ઉદાર હોય તે તેમની કીતિ છે પરંતુ આવું છે. ભેળપણ એ તે જૈન શાસનને માલિન્ય છે. તેમાં આપેલા નિવેદને માં લખ્યું છે કે- તે
શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહને પ્રચંડ બહુમતીથી ચૂંટી લાવવા આચાર્ય ભગ- ૨ છે તે એ આશીર્વાદ પાઠવ્યા છે.
પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ સુધસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબે જણાવ્યું છે કે આ ચૂંટણી માં શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહ ઘણી મોટી પ્રચંડ 8 બહુમતીથી ચૂંટાઈ આવે અને શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માએ બતાવેલા અહિંસા આદિ ધર્મ છે P ના કાર્યો લેકેપયોગી કાર્યો સાર્વજનિક કાર્યો અને સર્વતે મુખી સર્વજન હિતકારી કાર્યો છે * તમારા દ્વારા સંપૂર્ણ પણે નિષ્પક્ષા થાય તે જ એક અંતરની શુભેચ્છા મંગલ કામના.
પ. પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિકમ સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબના વિદ્વાન ! શિષ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી રાજયશ સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબે આશીર્વાદ આપતા { જણાવ્યું છે કે- અહિંસા સમજનારી અને આચરનાર વ્યકિત તરીકે લાલભાઈ દેવચંદ 8 શાહે અગ્રણી સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું છે. ત્યારે જેનેનું તે પછી કર્તવ્ય જ નહિ પણ છે એક આરાધના થઈ જાય છે કે તેમને આવા ઉમેદવારને પક્ષપણાથી પર થઈને પણ છે 8 પ્રગટ કરવા અને આવકારવા.
પ. પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય રાજેદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબે આશીર્વાદ આપતાં છે જણાવ્યું છે કે- ચૂંટણીમાં સફળ થઈ વિધાન સભામાં અસરકારક કાર્યો કરી શાસનને ઉપકારક થાય તેવી આશા રાખીએ અને શાસન દેવને પ્રાર્થના કે શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ ને સફળતા અપાવે મહેનતનું ફળ અવશ્ય મળશે. - પ. પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી પદ્મસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ શ્રી લાલ-છે ભાઈ દેવચંદ શાહને આશીર્વાદ સહ શુભેચ્છા પાઠવેલ છે.
પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય વિજય રામસૂરિ મહારાજ સાહેબે જણાવ્યું છે કે છે { આગામી ચૂંટણીમાં શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહ ઉભા છે તે જાણી આનંદ જેનોની બેઠક
ઉપર ઉભા છે તે વિજય પામીને એક સાચા જેન તરીકે પ્રભુ શાસનની સેવામાં સવિ૧ શેષ યોગદાન આપશે એજ શુભ ભાવના સહ શુભાશીર્વાદ.
- પ. પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય અભયદેવસૂરી મહારાજ સાહેબે આશીર્વાદ આપતાં ? જણાવ્યું છે કે- એલીસબ્રીજ વિસ્તારમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી છે જેમાં આપના જૈન ! ઉમેદવાર શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહ ઉભા છે.

Page #25

વર્ષ-૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૨૩
લાલભાઈ શાહને
ગુજરાત વિધાનભામાં જૈન સભ્ય લગભગ નથી ત્યારે શ્રી લાલભાઈ જેવા વિધાન સભ્ય અને માટે તેમને ટેકો આપશે। જેથી તેએ શાસન કામમાં લાગે શ્રી વિધાન સભામાં જરૂરથી લાવશે। આ કાર્ય કરવા ભલામણ કરશે.. ૫. પૂ. આચાર્ય ભગવ ́ત શ્રી જયાનંદ સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબે આશીર્વાદ પાઠવતાં જણુાવ્યુ હતુ કે શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહ વિધાન સભાની પેટા ચૂંટણીમા [પૃષ્ઠ ૧=૪] એક નિવેદનમાં જણાવે છે કે જૈન ધર્માંથી જૈન હોવા છતાં પ્રજાથી તા હિંદુ જ છે હાલની પેટા ચુંટણીમાં કેંગ્રેસમાંથી લાલભાઇ દેવચંદ શાહ [એલીસબ્રીજ] અને ભાજપમાંથી બાબુલાલ મેઘજી શાહ (રાપુર) ઉભા છે તેઓ બંને જૈન છે રાજકારણમાં જૈને પ્રવેશ કરે તે હાલની પરિસ્થિતિમાં ધરક્ષા અને સ`સ્કૃતિ રક્ષા માટે જરૂરી જણાય છે તા જેના ઉપર જણાવેલા અને જૈનાને પક્ષવાદમાં પડયા વિના પેાતાને મત આપે તેવી આશા રાખુ` છુ, (પેજ-૩) આ નિવેદન સાવદ્ય ભાષા રૂપ છે સાવદ્ય કાય રૂપ છે અને સાધુ માટે અના ચરણીય છે વિ. ચર્ચા અત્રે ન કરતાં, તેમજ આ નિવેદનામાં જે લખાણ છે તે પણ તથ્ય છે કે અતથ્ય છે વિચાર ન કરતાં. આ જાતની પ્રવૃત્તિ એ જૈનાચાર્થીનું ભાળપણુ છે કે વિચક્ષણપણું છે ?
અત્યાર સુધી દિલ્હી સુધી ઘણા જૈને ગયા છે કેન્દ્રના મ`ત્રીઓ, રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાના પ્રધાને વિ. થયા છે તેમાં જૈનને જૈન મત આવે તેવી કઈ વાત આવી નથી તેમાં જેએ શ્રદ્ધાવાન હતા તે ધર્મ પ્રેમી રહ્યા છે અને શ્રદ્ધાવાન ન હતા તેઓ મત્સ્ય ઉદ્યોગ ખાતાના પ્રધાન પણ બન્યા છે.
સફળતા પ્રાપ્ત કરે.
ચંદ્રશેખરવિજયજી મહારાજસાહેબ
ભગવાન મહાવીરના કાલમાં અનેક રાજાઓના યુદ્ધ થયા છે પરંતુ પ્રભુજીએ કે સાધુઓએ કોઈના પક્ષ ખેંચ્યા નથી, હા મદનરેખા પેાતાના બ ંને પુત્રો ચંદ્રયા અને મિરાજિષને શાંત કરવા ગયા હતા. ભરત બાહુબલીમાંથી કાઇના પક્ષ ભગવાન આદિનાથે ખેઐા ન હતા.
કેાઈ ભદ્રિક વ્યકિત લગ્ન પત્રિકા માકલે તો શુ સાધુ તેને આશીર્વાદ મેકલે કે ? તમારા લગ્ન નિવિન સફળ થાવ અને 'પતિ ચિર'ના' શાસ્ત્રમાં અનેક આવે છે કે સાવદ્ય વાત આવે ત્યારે સાધુ મૌન રહે છે.
પ્રસ`ગેા
આટલા બધા આશીર્વાદ દેવા છતાં તે બધા નકામા ગયા કેમકે
લાલભાઈ તે
ચૂંટણીમાં હારી ગયા હતા.
આચાર્યા પણ આવી હિંસાની વાતમાં લેવાઈ જાય તે ખરેખર જૈનશાસનનુ દુર્ભાગ્ય ગણાય અને ફરી એવા દુર્ભાગ્યના દર્શન ન થાય એજ ભાવના રાખવાની રહી.. -જિનેન્દ્રસૂરિ
૨૦૪૯ શ્રાવણ સુદ-૫, પેરવાડ વાસ
શ્રી દાન પ્રેમરામચન્દ્ર સુ. આરાધનાભવન
રતલામ

Page #26

૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
પૂજયશ્ર કહતી હતી પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
. શ્રી ગુણદર્શી
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප8 છે . જે સુખ પરમાત્માને પણ ભૂલાવે તે સુખ સારું કે જે દુખ પરમાત્માને યાદ છે 5 કરવાની ને પરમાત્માની આજ્ઞા મુજબ વર્તવાની પ્રેરણા આપે તે દુ:ખ સારું ? છે . સંસારને રાગ ભંડે લાગ્યા વિના સાચે ત્યાગ આવી શકે જ નહિ. છે. જે ક્ષથી નહિ તે વીતરાગ દેવના કોઈપણ ધર્મના અધિકારી નહિ. છે . ભવ્ય અને મેક્ષે જવાનું આમંત્રણ આપવું તેનું નામ જ ધર્મદેશના છે. 8 સંસાર છોડવાને વીલાસ ન જાગે, મન ન થાય તે આત્માની ભારે માંદગી છે. છે
આ માંદગી શરીરની માંદગી કરતાં ભયંકર છે. 8. ધર્મકથાનુગ ધર્મમાં વિશેષ સહાયક થવા માટે છે. છે. અનુકુળતાને રસ, મેક્ષમાં રસ થવા જ ન દે. છે. જયાં સુધી નિર્વાણનું જ લક્ષ્ય પેદા ન થાય, કામચલાઉ ધર્મની પ્રવૃત્તિ થાય
સંસારની પ્રવૃત્તિ મજેથી થાય ત્યાં સુધી બહિરાત્મદશા મટવાની નથી, અંતરાત્માશા
આવવાની નથી અને પરમાત્મ દશાને તે પેદા થવાનેય અવકાશ નથી. છે. શાસ્ત્ર સાંભળવાને ખરેખર અધિકારી પણ તે જ છે, જે નિર્વાણને અથી હોય છે છે . જેન શાસનમાં નવકારશી કરનારની ઉપવાસ કરનાર અવહિલના ન કરે. કેમ કે, તે છે { સમજે છે કે તેનામાં વિશેષ શકિત નહિ હોય કાં તેવો વિલાસ નહિ જાગતે છે
હોય માટે જ નવકારશી કરે છે.' સાંભળેલું સમજાયા પછી હેય લાગે તે છોડવાનું અને ઉપાદેય લાગે તે આચરવાનું છે મન થાય તેનું નામ શ્રદ્ધા !
આપણે ત્યાં શ્રી જિનવચનના શ્રવણને ધર્મને પ્રાણ કહ્યો છે. B - અનુકુળને ઈ છે નહિ અને પ્રતિકુળની ચિંતા કરે નહિ, તે ઘણું દુખ ભાગી જાય. ૪ છે . આત્માને ઉદ્દેશીને ચાલે તે અંતરાત્મા, જડને ઉદ્દેશીને ચાલે તે બહિરાત્મા. છે. દુઃખના ડરે અને સુખના લે તે માણસને માણસ તરીકે રહેવા દીધું નથી.
૦

Page #27

૬ જ્યાં જિનાજ્ઞા ત્યાં ધર્મ ૬
" –પૂ. આ. શ્રી વિજય રાજશેખરસૂરીશ્વરજી મ. છે oooooooooooooooo!
સંસારી જ સંસારની ચાર ગતિમાં પરિભ્રમણ કરીને જે અનંતા દુઃખો છે. અનુભવે છે એનું કારણ એક જ છે કે એ છએ બીજા બધાની આજ્ઞા માની છે, પણ એક જિનની આજ્ઞા માની નથી. સંસારમાં પરિભ્રમણ કરનારા છએ અનેકવાર 8 રાજાની આજ્ઞા માની, શેઠની આજ્ઞા માની, પિતાની આજ્ઞા માની, સાસુની 8 આજ્ઞા માની, અરે ! પત્નીની પણ આજ્ઞા માની, પણ એક જિનાજ્ઞા જ ન માની. છે એથી જ સંસારની ચાર ગતિમાં પરિભ્રમણ કરીને અનંતવાર ભયંકર શારીરિક-માનસિક 8
યાતનાઓ સહન કરી. અરે ! એ જે ધર્મ કર્યો તે પણ જિનાજ્ઞા પ્રમાણે નહિ, છે છે પણ મેહની આજ્ઞા પ્રમાણે કર્યો. સંસારમાં પરિભ્રમણ કરનારા પ્રાયઃ દરેક જીવે છે અનંતવાર જિનપૂજા, જિનમંદિરનિર્માણ વગેરે ધર્માનુષ્ઠાને કર્યા, અને તવાર દેશવિરતિનું
અને સર્વવિરતિનું પાલન કર્યું, પણ એ બધું જિનાજ્ઞા પ્રમાણે ન કર્યું, કિંતુ મેહની 5 આજ્ઞા પ્રમાણે કર્યું. કારણ કે એ ધર્મ આલોકસંબંધી કે પરલોકસંબંધી ભૌતિકસુખની 9 આશંસાથી કર્યો હતે. ધર્મમાં ભૌતિક સુખની આશંસા મેહના કારણે થાય છે. જિનેશ્વરોએ ભૌતિક સુખની આશંસાથી ધર્મ કરવાને નિષેધ કર્યો છે. આ વિષે મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજય મહારાજે કહ્યું છે કે –
નિષેધાયાનરેવ વિચિત્રાનર્થદાયિને
સવøવા નિંદાનત્વ જિનેન્દ્ર પ્રતિપાદિતમ્
આ લેક સંબંધી ભૌતિક સુખની આશંસાથી કરાતાં વિષાનુષ્ઠાન અને પરલોક છે છે સંબંધી ભૌતિક સુખની આશંસાથી કરતાં ગરાનુષ્ઠાને એ બંને ય અનુષ્ઠાને વિવિધ 8 છે અનર્થો કરનારાં છે આથી એ બે અનુષ્ઠાનને નિષેધ કરવા માટે જ ભગવાને સર્વ છે આ ધાર્મિક અનુષ્ઠાનેમાં ભૌતિક આશંસા ન રાખવાનું ફરમાવ્યું છે.”
અનંતવાર પરમાત્માની આરાધના કરી, પણ એ આરાધના નિષ્ફળ ગઈ. કારણ છે ( કે એ આરાધનામાં જિનાજ્ઞાને અભાવ હતો. પરમાત્માની સાચી આરાધના ત્યારે જ ન થઈ શકે કે જ્યારે પરમાત્માની આજ્ઞાને માનીને યથાશકિત તેનું પાલન કરવામાં આવે. આ { આથી જ આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે કહ્યું છે કે
યસ્ય ચારાધનોપાય: સદાઝાભ્યાસ એવ હિ
યથાશક્તિ વિધાન નિયમા સ ફલપ્રદ: | હા. અ. ૧-૭ “પરમાત્માની આજ્ઞાને સદા અભ્યાસ કરવાથી જ તેમની સાચી આરાધના થાય છે - છે. પરમાત્માની આજ્ઞાને યથાશક્તિ અભ્યાસ કરવાથી અવશય કલ્યાણ થાય છે.”

Page #28

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ એ-ધમે વિશેષાંક !
અહીં આજ્ઞાનો અભ્યાસ એટલે(૧) ગીતાર્થ ગુરુની પાસેથી આજ્ઞાને જાણવી. (૨) ગુરુની પાસેથી જાણેલી આજ્ઞાનું પૂબ ચિંતન-મનન કરવું, (૩) આજ્ઞા વિષે શંકા પડે તે ગુરુને પૂછીને નિર્ણય કર. (૪) આ રીતે આજ્ઞાને સ્પષ્ટ રૂપે સમજવાનો પ્રયત્ન કરે (સમ્યજ્ઞાન) (૫) સ્પષ્ટ સમજાયેલી આજ્ઞાને આત્મામાં ભાવિત કરવી (સમ્યગ્દર્શન) (૬) આજ્ઞાનું શકય પાલન કરવું (સમ્યફ ચારિત્ર)
જિનેશ્વરની આજ્ઞાનું યથાશકિત પાલન કરવું એ જ તેમની સાચી ભક્તિ છે. આ વિષે ધર્મબિંદુ ગ્રંથમાં પણ કહ્યું છે કે ઉપદેશપાલનૈવ ભગવદ્ભકિત: ભગવાનના છે છે ઉપદેશનું પાલન કરવું એ જ ભગવાનની ભક્તિ છેઆ સિવાય વીતરાગ તેત્ર વગેરે 8 ગ્રંથમાં પણ “જિનાજ્ઞાના પાલનમાં સાચી જિનભકિત છે.” એમ કહ્યું છે. ડકપ્રકરણ 0 ગ્રંથમાં પણ જિનાજ્ઞાનું મહત્ત્વ જણાવતા કહ્યું છે કે
' વચનારાધનયા ખલુ ધર્મસ્તબાધયા ત્વધર્મ ઇતિ છે
ઈદમત્ર ધર્મગુહયં સર્વસ્વ એતદેવાસ્ય | ૨–૧૨ |
“જિનાજ્ઞાના પાલનથી ધર્મ થાય છે અને જિનાજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરવાથી અધર્મ ? & થાય છે. જિનાજ્ઞા ધર્મનું રહસ્ય છે, અને જિનાજ્ઞા જ ધર્મને બધા સાર છે.”
અસિમનું હૃદયસ્ય સતિ, હૃદયસ્થસ્તવ મુનીન્દ્ર ઇતિ હૃદયસ્થિતે ચ તમિન, નિયમાન્સયસંસિદ્ધિઃ છે ર-૧૪,
જિનાજ્ઞા હદયમાં રહે તે જ પરમાર્થથી જિનેશ્વર હૃદયમાં રહે છે. જિનેશ્વર છે હદયમાં રહે તે નિયમો સર્વ કાર્યોની સારી રીતે સિદ્ધિ થાય છે, અર્થાત્ જેના હૃદયમાં ૧ જિનારા દ્વારા જિનેશ્વર વસે છે તેનાં સર્વ કાર્યો સારી રીતે અવશ્ય સિદ્ધ થાય છે.”
આને સાર એ આવ્યું કે ધર્મની સાચી આરાધના જિનાજ્ઞાના પાલનથી જ છે થાય છે. આ વિષે ઉપદેશપદમાં કહ્યું છે કે “જીને જિનાજ્ઞાથી જ સર્વવિરતિ કે શું છે દેશવિરતિ પ્રાપ્ત થાય છે, તે વિના નહિ” (૧૮૫) “જિનાજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરીને પિતાની
ઇરછા માત્રથી ધર્મ કરે તે કદાચ ઉપર ઉપરથી પરિણામ શુભ દેખાતા હોય તે પણ 8 પરમાર્થથી તે પરિણામ અશુદ્ધ જ હેય. કારણ કે જિનાજ્ઞામાં બહુમાન ન હોવાથી . છે અંતઃકરણમાં અસદૃઆગ્રહ રહે છે. (૧૦૦)
જ્યાં જિનાજ્ઞા પૂર્વક પ્રવૃત્તિ ન હોય ત્યાં બહારથી ધર્મ દેખાતું હોય તે પણ છે છે ત્યાં વાસ્તવિક ધર્મ નથી. જ્યાં જિનાજ્ઞાપૂર્વક પ્રવૃત્તિ હોય ત્યાં બહારથી ધર્મ ન

Page #29

વર્ષ-૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
* ૨૭ દેખાતે હોય તે પણ પરમાર્થથી ધર્મ છે. બે મુનિઓના દ્રષ્ટાંતે જાણવાથી આ વિષય છે છે બરોબર સમજાઈ જશે.
કોઈ ગામમાં ભદ્રિક શ્રાવકે સાધુઓને વહરાવવા માટે ઘણું ભજન તૈયાર છે. ને કરાવ્યું આ જાણીને ઘણા વેશધારી (=બેટા,) સાધુઓ વહોરવા માટે આવ્યા. તેણે છે 8 પાત્રો ભરીને વહરાવ્યું. આ બિના કેઈ વેશધારી સાધુએ સાંભળી. આથી તે બીજા 8 તે દિવસે તે શ્રાવકના ઘરે વહોરવા ગયે. શ્રાવકે આવવાનું કારણ પૂછ્યું. સાધુએ કહ્યું છે 8 તમે એ સાધુઓને વહરાવવા માટે ઘણું ભેજન તૈયાર કરાવ્યું છે એ જાણીને હું એ છે છે ભેજન વહેરવા માટે આવ્યો છું. હવે બન્યું એવું કે સાધુઓ માટે બનાવેલ ભોજન હૈ
બધું ખલાસ થઈ ગયું હતું. પણ શ્રાવકના ઘરે તે દિવસે ઘણા મહેમાન આવ્યા હોવાથી 8. 4 મહેમાન માટે મિષ્ટાન વગેરે ઘણી સેઇ બનાવી હતી. આથી શ્રાવકે સાધુને પાત્રો ન ભરીને વહેરાવ્યું. સાધુએ પોતાના સ્થાને જઈ ભોજન કર્યું.
બીજા મુનિનું દૃષ્ટાંત કોઈ ગામમાં એક તપસ્વી સાધુ માસખમણના પારણે છે 5 માસખમણ કરતા હતા. પારણાના દિવસે મુનિએ વિચાર્યું કે જે આ ગામમાં જઈશ ! છે તે સંભવ છે કે લોકે ભકિતથી સાધુ માટે ભોજન કરીને વહોરાવે, આમ વિચારીને છે ૧ મુનિ વહોરવા નજીકમાં ગામમાં ગયા. તે ગામમાં સાધુને દાન આપવાની અતિશય 8 A ભાવનાવાળી ભદ્રિક શ્રાવિકા રહેતી હતી. તેને ખબર પડી ગઈ કે આજે તપસ્વી મુનિને
પારણું છે. કદાચ આ ગામમાં પણ વહેરવા આવે. મુનિ આ ગામમાં આવે તે લાભ 8 | મળે એવા આશયથી તેણે ઘણી ખીર રાંધીને તૈયાર રાખી, પછી તેણે વિચાર્યું કે જે હું A આ ખીર આદરપૂર્વક વહરાવીશ તે સંભવ છે કે મુનિને “આ ખીર મારા માટે બનાવી હશે” એવી શંકા પડે. આવી શંકા પડે તે મુનિ, ન વહોરે. આથી મારે કંઈક એવું કરવું જોઈએ કે જેથી મુનિને કેઈ જાતની શંકા જ ન પડે. આમ વિચારતાં તેને એક ઉપાય જડી આવ્યો. તેણે નાના બાળકને શિખવાડયું કે મુનિ વહેરવા આવશે છે ત્યારે હું તમને ખીર પીરશીશ. આ વખતે તમારે કહેવું કે “અમારે ખીર નથી ખાવી. રેજ રજ ખીર બનાવે છે. એટલે અમને હવે ખીર ભાવતી નથી.” મુનિ વહેરવા આવ્યા ત્યારે બાળકે તે પ્રમાણે બોલવા લાગ્યા. તપસ્વીએ આ ખીર દેષિત છે કે હું નિર્દોષ એ જાણવા માટે શાસ્ત્રાનુસાર ઉપગ મૂક્યું. પછી નિર્દોષ છે એમ જાણીને $ ખીર વહોરી.
સ્થાને જઈને ભજન કરતાં ચિંતવવા લાગ્યા કે- “હે જીવ! નિર્દોષ ભિક્ષા વહેરવામાં તે છેતરાયે નથી તે હવે ભજન કરતાં રાગ-દ્વેષથી ન છેતરાઈ જાય તેની 8 સાવધાની રાખજે.” આવી શુભ ભાવના ભાવતાં તેમણે કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું.

Page #30

: આ જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા એ-ધમ્મ વિશેષાંક અહીં વેશધારી મુનિને નિર્દોષ આહાર વહેરવા છતાં અશુભ કર્મોને બંધ થયે. તપસ્વી મુનિને દેષિત આહાર વહે૨વા છતાં અશુભ કર્મોને બંધ ન થયે, બલકે છે અશુભ કર્મોની નિજ થઈ બંને મુનિએમાં દેખાતે આ ભેદ જિનાજ્ઞાને આશ્રયીને છે. વેશધારી સાધુએ જિનાજ્ઞાનું પાલન ન કર્યું, એથી નિર્દોષ આહાર વહેરવા છતાં અશુભ છે કર્મોને બંધ થયા. તપસ્વીએ જિનાજ્ઞાનું પાલન કર્યું. એથી દેષિત આહાર વહેરવા છતાં અશુભ કર્મોની નિર્જર દ્વારા કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. ભગવાનની આજ્ઞા છે કે
સાધુએ વહેરતી વખતે આ આહાર દેષિત છે કે નિર્દોષ છે એ જાણવા માટે દ્રવ્યાદિને ? છે ઉપયોગ મૂક જોઇએ, ઉપગ મૂકતાં આહાર દોષિત છે એમ જણાય તે ન વહેરવું ! 8 જોઈએ. વેશધારી મુનિ તે પહેલાંથી જ દેષિત આહાર વહેરવા માટે જ આવ્યા હતા. છે છે એથી ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન ન કર્યું. તપસ્વીએ ઉપગ મૂકીને ભગવાનની 5 આજ્ઞાનું પાલન કર્યું.
આમ જિનાજ્ઞામાં (જિનાજ્ઞાના પાલનમાં) ધર્મ છે અને જિનાજ્ઞાની ઉપેક્ષા છે 4 કરવામાં કે જિનાજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરવામાં પાપ છે. કેઈ પૂછે કે ધર્મ શામાં ? તે
સામાન્યથી એમ કહેવાય કે “અહિંસા, સત્ય, વગેરેમાં ધર્મ છે? પણ વિશેષથી (સૂક્ષમ { દષ્ટિથી) વિચારમાં આવે તે “જિનાજ્ઞામાં ધર્મ છે એમ સમજાયા વિના ન રહે. છે અહિંસા વગેરે પણ ધમકવરૂપ તે જ બને કે જે તે જિનાજ્ઞા મુજબ હેય. જ્યાં 8 જિનાજ્ઞા નથી ત્યાં અહિંસા દેખાતી હોય તે પણ તે વાસ્તવિક અહિંસા નથી. ધર્મ છે { નથી. અભવ્ય અને દૂર ચારિત્રને સ્વીકાર કરીને સુંદર રીતે અહિંસાદિને પાળે,
તે પણ તે ધર્મસ્વરૂપ ન બને, કારણ કે તે જીવે ભૌતિક સુખની આશંસાથી જ છે ચારિત્ર સ્વીકારે. ભગવાને ભૌતિક આશંસાથી ધર્મ કરવાની ના કહી છે. આથી ત્યાં * જિનાજ્ઞા નથી. આથી જ અભવ્ય-દૂરભવ્યની અહિંસા પણ હિંસાના ફળવાળી હોય છે છે. આ વિષે અધ્યાત્મસારમાં કહ્યું છે કે
હિંસાનુબધિની હિંસા, મિથ્યાદિષ્ટસ્ત દમતેઃ
અજ્ઞાનશક્તિયોગેન, તસ્યા:હિંસાડપિ તાદશી ૪લા “દુષ્ટમતિવાળા (અભવ્ય વગેરે) મિથ્યાષ્ટિની હિંસા તે હિંસાને અનુબંધ કરનારી છે જ, કિંતુ અહિંસા પણ હિંસાને જ અનુબંધ કરનારી છે, અર્થાત્ તેની
અહિંસા પરિણામે હિંસા વધારનારી બને છે. કારણ કે તેનામાં અજ્ઞાનતાનું બળ રહેલું { છે જિનાજ્ઞામાં જ ધમ હોવાથી જિનાજ્ઞા મુજબ જે પ્રવૃત્તિ થાય તેમાં કદાચ હિંસા + વગેરે થઈ જાય તે પણ તે પરમાર્થથી પાપરૂપ ન ગણાય. જેમ કે-સાધુએ જિનાજ્ઞા

Page #31

: ૨૯
પરમાથ થી બને છે.
વર્ષોં-૬ અંક ૧--૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ :
પ્રમાણે યતનાપૂર્વક નદી ઉતરે ત્યારે તેમાં જીવાની હિંસા થતી હોવા છતાં તે હિંસા ન ગણાય. કારણ કે તે હિંસા પણ અહિંસાના અનુબંધ કરનારી આ વિષે મહાપાધ્યાય શ્રી યશેાવિજય મહારાજે કહ્યુ છે કે—
સાધૂનામપ્રમત્તાનાં સા ચાહિ...સાનુબન્ધિની 1 હિ‘સાનુબન્ધવિચ્છેદાĚ, ગુણાત્કર્ષ યતસ્તતઃ ૫૫૧૫
“અપ્રમત્ત સુનિઓની નદી ઉતરવા વગેરેની ક્રિયામાં થતી હિંસા અહિંસાના જ અનુબંધ કરાવે છે. કારણ કે તે હિંસાથી હિ...સાના અનુબંધ થતા નથી અને (મમત્વના અભાવ વગેરે ઘણા) ગુણેાની વૃદ્ધિ થાય છે.''
તેવી રીતે શ્રાવક જિનાજ્ઞા પ્રમાણે યતનાથી જિનપૂજા કરે ત્યારે તેમાં થતી હિ'સા એ વાસ્તવિક હિ"સા નથી, કારણ કે એ હિં‘સા પણ અહિંસાના અનુબંધ કરાવે છે, અર્થાત્ એ હિ'સાથી પરિણામે અહિંસાની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ વિષે કહ્યુ છે કેસતામસ્યાશ્ચ કૅસ્યાશ્રિ, યતનાભક્તિશાલિનામ્ । અનુબન્ધાસ્થ હિંસ યા, જિનપૂજાદિ કૅમણિ ૫૪૮૫
“યતનાવાળા અને જિનપ્રત્યેની ભકિતવાળા સમ્યગ્દષ્ટિ જીવાથી કરાતી જિનપૂજા વગેરેમાં થતી હિંસા પરિણામે અહિંસાના ફળવાળી થાય છે.”
આમ ધમ જિનાજ્ઞામાં છે. જ્યાં જિનાજ્ઞા ત્યાં ધર્મ, જયાં જિનાજ્ઞા નહિ ત્યાં ધર્મ નહિ, માટે જેણે શુદ્ધ ધ કરવા હોય તેણે જિનાજ્ઞા પ્રમાણે ધ કરવા જોઈએ. જિનાજ્ઞા પ્રમાણે ધમ થઇ શકે એ માટે જિનાજ્ઞાને બરાબર સમજવાના પ્રયત્ન કરવા જોઈએ. સાધુઓએ ગુરુની નિશ્રામાં રહીને વિધિપૂર્વક શાસ્રોના અભ્યાસ કરવા જોઇએ. શ્રાવકોએ દરાજ ગીતા' ગુરૂના મુખે વિધિપૂર્વક શ્રાધ્ધવિધિ વગેરે શાસ્ત્રોનું શ્રવણ કરવુ જોઇએ.
આજે જૈનસ ધમાં અનેક વિષયામાં જે વિવાદો ચાલી રહ્યા છે તેના અનેક કારણામાં જિનાજ્ઞાને સમજવામાં થતા પ્રમાદ મહત્ત્વનું કારણ છે. જે મતિસ'પન્ન શ્રાવક પ્રમાદ છેાડીને જિનાજ્ઞાને સમજવાના ખરેખર પ્રયત્ન કરે તે અનેક વિવાદને અંત આવી જાય. આજે નામાં આજ્ઞાવાદને બદલે જમાનાવાદ વધતા જાય છે. પિરણામે ધસ્થાનામાં દૂષા વધતા જાય છે, અને ધાર્મિક અનુષ્ઠાનામાં વિકૃતિ વધતી જાય છે, અચવા દરેક જૈને
આનાથી જૈનશાસનને મહાન નુકશાન થઇ રહ્યું' છે. આ નુકશાનથી જિનાજ્ઞાને સમજીને જિનાજ્ઞાના પક્ષપાતી બનવુ જરૂરી છે.
સૌ કેાઈ જિનાજ્ઞાનું જ્ઞાન મેળવીને તેનુ યશાકિત પાલન કરવા દ્વારા શુધ્ધ ધર્મની આરાધનાથી શીઘ્ર મુકિતપદને પામેા એજ પરમ શુભેચ્છા.

Page #32

; સો દવા એક હવા. 5
–પૂ. આ. શ્રી વિજય વારિણસૂરીશ્વરજી મ. કલકત્તા પ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ છે જ્યાં કોઈ વરઘોડો, કઈ સરઘસ, કઈ પ્રભાતફેરી, જે એટલે “નારા સંભળાય છે છે જ. નારામાં સર્વશ્રેષ્ઠ અહિંસા પરમોધર્મ તે હોય જ. શું ? ( જૈન ધર્મ અહિંસા પરમેધમ માને છે તે પછી ઢગલાબંધ હિંસાની પ્રવૃત્તિઓ 8 છે કેમ દેખાય છે.? છે હિંસામાં ધર્મ હોઈ શકે, ધર્મ શેમાં ત્યાગ, તપ કાયકષ્ટ જ્ઞાન ધ્યાન ત્યાગમાં કે છે 8 અહિંસામાં ધર્મ છે.?
જિનશાસનને તે એક જ માન્ય છે. જિનાજ્ઞા પરમોધર્મ સે રેગ એક દવા છે જે નાને કે મોટો ધર્મ હેય સફળ તેજ મેક્ષ તેજ, અપાવે જેમાં આજ્ઞારૂપી પ્રાણ
છે. સે દવાથી ન થાય એક દવા આજ્ઞા શરીર ગમે તેટલું લષ્ટ પુષ્ટ હોય પણ પ્રાણ વિનાનું નિકિય તેમ ક્રિયા હજાર હેય. જમાલીના ત્યાગ જેવી, તામલીના ત૫ જેવી, કુંતીરાણીની ભકિત જેવી, ગોશાળાના કાયકષ્ટ જેવી બધી જ નિશ્ચત છે વિના આજ્ઞા છે. એ. ત્રણ પ્રકારના જીવે છે. આજ્ઞાથી, પ્રજ્ઞાથી સંજ્ઞાથી ચાલનારા છે. “આધાર છે આજ્ઞા,
બાકિ ધૂળ ધાણી” જે માન્ય કરીને ચાલે તે જિનવાણ પામ્ય ગણાય, જ્ઞાની મનાય છે. { તેનું પાણી શાશ્વત શીતલતા અપાવે.
આજના યુગમાં જ્ઞાન વધ્યું છે પરંતુ આજ્ઞાનું માન ઘટતું જાય છે સૌ સૌને હું ૬ સર્વજ્ઞ માનતા થઈ ગયા છે. સગવડ ધર્મ શોધે છે. આજ્ઞા પાલન કરવામાં સહન જ કરવું પડે છે શરીરને કષ્ટ પડે છે પણ સિદ્ધિના સોપાન વગર સહન કરે ન મળે. આ
આજને માનવી જન્મ જૈન થયા છે આજ્ઞા ખિસ્તી ગુરૂ પિપની માનતો થયો છે શું છે વ્યવહાર વેશ ખાન પાન ક્રિશ્ચયન થયા છે. મેક્ષ મેળવવાની વાતે કેમ કરતા હશે R કર્મ કેમ ખપતા હશે. ધર્મચુસ્ત થયા વગર તુમ આણ શિર ઘારી બનાતું નથી.
આજ્ઞાની આરાધના એ મોક્ષ છે વિરાધના એ સંસાર છે અનાદિના સંસારભ્રમણનું કારણ છે A હવે સમજાય છે ને?
૨૫૦૦ વર્ષ અગાઉ સર્વ પ્રભુએ જે આજ્ઞા ફરમાવી તેના અમલ થતા તે છે 8 આપની સુધી નાની નાની ક્રિયામાં સૂત્રને આરાધનાઓ ખેંચાઈ આવી છે. આપણે છે આરાધવા ભાગ્યશાળી બન્યા છે. - નાસ્તિક થઈને પ્રભુ અજ્ઞાની આરાધનાને આડંબર ન માની લેતા. પિોલીસ હાથ છે 8 કરે ને ઉભે રહે લાલ લાઈટ થાય ને ઉભે રહે પણ.

Page #33

8 વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૩૧ ૧ “આ ખ સર્વ યુ તે બહુત રાતી હ ! મગર હરબ્દ નહિ મોતી દેતી હો મગર જે રોવે આજ્ઞાકા અપાલન દેખકે વ આંખ સે ગિરે આંસુ મેતી હ !
ક્રિયાઓછી હશે તે ચાલશે પણ આજ્ઞા ન પળાય તે આંસુ જરૂર પડો જે છે મોતી બની જાતિ વિકસાવશે. 8 ..જિનાજ્ઞા માટે કેટલું માન છે આપનામાં, મિનાક્ષી મંદિરમાં લુંગી પહેરીને હું જાય બિસ્તિ ચર્ચમાં ખભા ઢાકીને જય મુશલીમ નમાજમાં માથું ઢાંકીને જાય પણ
જિનાજ્ઞા આવે તો કહે ચાલે, સો ક્રિયારૂપી દવા કરતા એક આજ્ઞા પાલનની હવાને 8 રાખે તંદુરસ્ત થશે. પાંદડુ ડાળ સાથે રહે ત્યાં સુધી માન પામે છૂટું પડે તે કાંટામાં
ફસાય, પતંગ દોરા સાથે હોય તો ઉંચે જાય દેશ કપાય કે પતંગ જંગલમાં ફસડાય, 8 સોય ગમે ત્યાં પડે પણ અંધારે મળી જાય જે તે દેરાને લાગેલી હોય તો, ડોલ બાલડી છે કુ ગમે તેટલી ઉંડે ગયેલી ઉપર આવે છે જે તે કેરડાથી બંધાયેલી છેડે હાથમાં
માલિકના હોય તે,........વાણીશૂરા ઘણું હોય છે પણ પાણી શુરા આજ્ઞા પાલકસુરા છે ઓછા કઠિન છે આજ્ઞા પાળવા માટે મન મક્કમ જોઈએ છે, જે થશે તે ચાલશે, જિનઆ શિરો ધાર્યા વગર કેમ રહેવાય.
આજના વિષમ યુગમાં જિનારા પાળવા માટે ત્યાગી મુનિવરે ૩૦-૩૦ કિલો 8 મીટર ચાલીને નિર્દોષ જલ વાપરે છે, રાત્રિ ભજન ત્યાગી પ્રભુ આજ્ઞા પાળવા કઈ પુણ્યાત્મા ત્રણ સમયનું ટિફીન લઈને જાય છે મોરારજી દેસાઈ અહિંસાના ચુસ્ત પાલન
માટે રસીન મૂકાવે હિંસક દવા ન વાપરે, લાલબહાદુર શાસ્ત્રી, પણ ગર્વથી બોલે છે હું દારૂં નથી પીતે સાથે ચા પણ નથી પી.
| ગમે તેવા ટાઈફેડમાં ૬ વર્ષને પરેશ પ્રભુ પૂજાની આશાને પાળવા મકકમ રહે { છે. તે સંસ્કારી માના બે પુત્ર જીવનમાં કયારે પણ રાત્રિ ભોજન ન કરવાના દઢ
હિમાયતી છે, મયણા જેવી સંસ્કારી આશા પ્રેમી યુવતીઓ છે જે લગ્નના સુખ કરતા 6 સંયમના સુખને સહર્ષ સ્વીકારે છે. લોકમાન્ય ટિળક કહે સ્વતંત્રતા મારો જન્મ સિદ્ધ છે હકક છે તેમ સાચે પરિણત જૈન સાધુ યા શ્રાવક કહેશે જિનાજ્ઞા મારા જન્મ સિદધ છે હકક છે જિનારાના પાલન માટે જિનાગમ ને શિરોધાર્ય કરવા જ પડશે.
પ્રભુની ભકિત કરે ગુરૂની સેવા કરે મા બાપની ચાકરી કરે પણ જે તેમની વાત છે ન માને આજ્ઞા ન માને છે કે કહેવાશે ? આજે આરા લેપાય રહી છે. આને સમજવામાં ઘણી બુદ્ધિ ચાતુય જોઈએ છે તે ભૂલે એકાંતવાદી તત્વ ન પામે તે પણ સમજવા જેવું છે.
પતિને પત્નીએ કહ્યું તમારી ૨૦ આર માનું બાદ નહિ ને મહેમાન આવ્યા ને આગતા સ્વાગતા ને જમવાનું ચાલ્યું ત્યાં ૨૦ પુરી થઈને પતિને અપમાનિત કરી મૂકે આશ માનવા વિવેક જરૂરી છે સાથે દયાન રાખશે.

Page #34

:
- રદ છે
: આજ્ઞાની આધીનતા કેળઃ
–પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા, શુધ માગને પામવા માટે, શુદ્ધ માગદશક શોધવા પડે, અને જે જે માર્ગદર્શક તરીકે ઓળખાતા હોય તેમાંથી કેણ વિષયની છે રદ વાસનાથી ને કષાયથી સર્વથા મુકત બનેલા છે એની તપાસ કરવી
પડે, કારણ કે- પુરૂષ વિશ્વાસે વચન વિશ્વાસ” જેના વચનને આ 1 અનુસરવું હોય તેનામાં એવો વિશ્વાસ પેદા જોઈએ કે આ આ 4 એવા કોઈપણ દેષથી યુકત નથી, કે જે દેષને કારણે આના વચન
માં ટાપણું આવે. દોષ હોય, તે વચનમાં ખટાપણું લાવવાની છે ર ઈરછા ન હોય તો પણ ખોટાપણું આવી જાય, તેવું ય બને ને ? જ માટે, પહેલે નિર્ણય માર્ગદર્શક વિષે કરે પડે. તમે એવા નશીબ જ
દાર છો કે તમને જન્મથી જ દેવ તરીકે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર ન દેવને માનવાનું મળ્યું છે. તમારે જન્મ એવા કુળમાં થયે છે કે છે T જે કુળમાં “આપણ દેવ તે વીતરાગ વગેરે વાને સાંભળવા ,
પ્રાયઃ મળ્યા વિના રહે નહિ. તમે આવું સાંભળેલું ને! થી ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવ તે રાગાદિ દેથી સર્વથા મુકત
બન્યા પછી જ તીર્થની સ્થાપના કરે છે ને ? એટલે, એ તારકના છે શરણને જે કંઈ સ્વીકારે, તે મુકિતને પામ્યા વિના રહે જ છે કે નહિ ને! છે. તમારે પણ શ્રી વીતરાગ પરમાત્માનાં ચરણેને જ શરણ છે ક, તરીકે સ્વીકાર કરે છે ને ! તમે જે કક્ષાના સુખને ઈરછે છે,
તે કક્ષાના સુખને જે તમારે પામવું જ હેય, તે એને માટે આ છે જ સિવાયને કેઈ ઉપાય જ નથી. આ ઉપાયને સેવ્યા વિના, દુઃખથી છે તમે ચાહે તેટલા ડરે અને ગમે તેના શરણને સ્વીકારે, તે પણ
દાખથી છુટી શકવાના જ નથી. 6 શ્રી વીતરાગ પરમાત્માનાં ચરણેના શરણુને , કે સ્વીકારવું, એટલે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવેની આજ્ઞાને છે જ અનુસરીને જ જીવવું. - મનહરલાલના રહી છે

Page #35

છે પરમતારક ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર દેએ ઉપદેશેલા ધર્મને મર્મ, ધર્મને પ્રાણ, 5
ધમનું હૃદય, ધર્મનું રહસ્ય, ધમને સાર, ધર્મનું એ દંપય જિનાજ્ઞા છે, જિનાજ્ઞાનું છે છે પાલન છે. જિનાજ્ઞારહિત ધર્મ આરાધનાની ફુટી કેડી જેટલી કે કડવી બદામ જેટલી ? { પણ હિંમત નથી. સુબહ સત્તરીમાં પણ કહ્યું છે કે
आणाइ तवो आणाइ, संजमो तह य दाणमाणाए । ___ आणारहिओ . धम्मा, पलाल पुलव्व पडिहाइ ॥
અનશનાદિ બાર પ્રકારનો તપ, શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞા મુજબને હોય તે જ છે છે સફળ છે. તપ માટે શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞા છે કે- તેવો જ તપ કરે કે છે જેથી મન આધ્યાનમાં ન ચઢ, ઇન્દ્રિયની, હાનિ ન થાય અને આરાધનાના છે છે. અન્યયોગો સિદાય નહીં. વળી પરમાત્માએ ફરમાવ્યું છે કે, આ લોકના કેઈ સુખ- ૧
ની અભિલાષાથી તપ ન કર. પરલોકના કેઇ સુખની અભિલાષાથી તપ છે પર ન કરવો. કેઈ કીતિ વગેરેની અભિલાષાથી તપ ન કર. એકમાત્ર કમની ? છે નિર્જરા માટે જ તપ કરો.
જિનાજ્ઞા પરમો ધર્મ :
5 -પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય મિત્રાનંદસૂરીશ્વરજી મ. ભાયખલા મુંબઈ–૨૭ ૬
સત્તર પ્રકારને સંયમ પણ શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માની આજ્ઞા મુજબને હોય તે 8 જ સફળ છે. સંયમ, આત્મામાં આવતાં નવા કર્મ કચરાને રોકવા માટે સમર્થ છે. અને આ
ઉત્તમપાત્રમાં દાન પણ, ન્યાયથી મેળવેલા આહાર-વસ્ત્રાદિનું શ્રી જિનેશ્વરદેવની 8 આજ્ઞા મુજબનું હોય તે જ સફળ છે. દાન માટે પ્રભુની આજ્ઞા છે કે- આ લેક- ઇ છે પરલોકના સુખની ઇચ્છા વગર શ્રદ્ધાથી રોમાંચિત શરીરવાળા બની માત્ર ? 8 કર્મક્ષય માટે જ સુપાત્રમાં દાન આપવું
અર્થાત્ આજ્ઞા વગરના ત૫, સંયમ કે દાનધર્મ ઘાસના પુળા જેવા નિષ્ફળ છે, કે છે અસાર છે. { તામલી તાપસે ૬૦ હજાર વર્ષ સુધી પારણામાં, ૨૧ વખત જોયેલા ચેખા વાપ- ક ( રીને છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠને તપ કર્યો. તે પણ જિનાજ્ઞા રહિત એ અજ્ઞાનતપ હેવાથી બહુ ? છે અ૯૫ ફળ આપનારે બને. આજ્ઞાનું ખંડન કરનારે આત્મા ત્રિકાળ મહાવિભૂતિ છે R પહે, 'અર પ શ્રી વીતરાગ ભગતની પૂજા કરે તો પણ તેની એ છે છે પૂજા નિરર્થક છે. શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની પૂજા માટે જે વિધિથી સ્નાન કરવાની ?

Page #36

૩૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણએ ધમે વિશેષાંક આજ્ઞા છે, જે વિધિથી વસ્ત્ર પરિધાન કરવાની, મુખકેશ બાંધવાની, પ્રભુ પ્રતિમાના પ્રમાર્જનની, અભિષેકની અને વિલેપનની આજ્ઞા છે એનું અવશ્ય પાલન કરવું જોઈએ. 8 રાજાની આજ્ઞાને ભંગ કરવાથી આ લેકમાં બહુ બહુ તે એકવાર મરણનું દુઃખ છે છે જોગવવું પડે છે, પરંતુ અનંત કરૂણાના સાગર શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માની આજ્ઞાને ભંગ છે શું કરવાથી અનંતીવાર જન્મ-મરણ આદિનાં દુખે ભેગવવાં પડે છે. અવિધિથી કરેલું છે રે ભજન જેમ માણસને વિનાશ કરે છે, તેમ જિનાજ્ઞા ભંગરૂપ અવિધિથી 8 { કરેલો ધર્મ, સંસારની વૃદ્ધિ કરે છે !
નિશીથચૂણિમાં કહ્યું છે કે- વગર કારણે અવિધિરૂપ અપવાદના સેવનથી છે છે આજ્ઞાભંગ, અનવસ્થા અને મિથ્યાત્વ આ ત્રણ દેશે નિશ્ચિતપણે લાગે છે. જે કે- 8 8 આગમમાં કહેલ બધે જ વિધિમાર્ગ આ કાળમાં આપણા જેવા રાંક છથી પાળ છે અશક્ય છે. છતાં પણ વિધિ માટે પ્રયત્ન તે કરવું જ જોઈએ. વિધિમાગ મુજબ આ 5 ધર્મ આરાધના કરવાનો અધ્યવસાય પણ મેક્ષફળનું કારણ છે. ધર્મરૂપી છે. 8 કલ્પવૃક્ષનું બીજ પણ આજ્ઞા જ છે. ફેતરાં ખાંડવાં, મડદાને સુવર્ણ વગેરેના દાગીના 8
પહેરાવવા અને શૂન્ય અરણ્યમાં દુઃખી માણસનું રડવું-એ જેમ નિષ્ફળ છે, તેમ ભાગ- છે વાનની આ વિનાનું જિનપૂજન આદિ અનુષ્ઠાન નિષ્ફળ છે. તેથી જ સેંકડો ભવના છે # ભયથી ભયભીત છને જિનાજ્ઞાને ભંગ ન થઈ જાય તેને ભારેમાં ભારે ભય હોય છે. છે જેમને ભવભ્રમણને ભય નથી તેઓને જિનાજ્ઞાન ભંગ કરે એ રમત છે...!
વાચક પ્રવર શ્રી માનવિજયજી મહારાજે કહ્યું કે- હે ભગવન્! તારી છે પાસે જે અનંત ચતુષ્ટયને ખજાને છે, એ જ અનંત ચતુષ્ટયને ખજાને મારી પાસે પણ છે... પરંતુ વચમાં કર્મના આવરણની ભીંત છે. તપ-જપ અને સંયમની ક્રિયાના છે
મેગર” થી એને તેડવા પ્રયત્ન કરવા છતાં એ તુટતી નથી. તારી આજ્ઞા વગરના ! તપ-જપ-ક્રિયાથી એ ભીંત શું તુટે? પણ તારી આજ્ઞા શિરોધાર્ય કરવાથી ઘડીના છઠ્ઠા છે ભાગમાં એ તોતીંગ વાલ (ભીંત) જમીન દેસ્ત થઈ જાય !
આ છે જિનાજ્ઞાનું અદ્દભુત અતિશય મહત્વ!
સ હસત્તરીકાર ફરમાવે છે કે- એક સાધુ-એક સાધવી એક શ્રાવક અને છે R એક શ્રાવિકા ૫ જો આયુકત હોય તે તે સંઘ છે, બાકી હાડકાને મળે છે! એશ8. છે આરામના પ્રેમી, સ્વછંદપણે વર્તનારા, મોક્ષમાર્ગના વૈરી, જિનાજ્ઞાથી ભ્રષ્ટ; કદાચ સેંકડે છે 8 હજારો-લાખ માણસો ભેગા થયા હોય તે પણ તેને સંઘ ન કહેશે.
કલિકાલ સર્વજ્ઞ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. ફરમાવે છે કે- આરાધેલી છે

Page #37

8
વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૩૫ છે
{ આજ્ઞા મોક્ષને માટે થાય છે, વિરાધેલી આજ્ઞા સંસાર પરિભ્રમણનું કારણ બને છે.
પંચત્રકાર મહર્ષિ, ધર્મની નિશાળમાં દાખલ થયેલા જીવને માર્ગદર્શન છે 8 આપતાં કહે છે કે- (૧) એ જીવ આજ્ઞાને ગ્રાહક થાય. અર્થાત્ જિનાગમના અધ્યયન છે છે શ્રવણ દ્વારા આગાને સમજનાર થાય. (૨) ચિંતન દ્વારા આજ્ઞાને હૃદયમાં ભાવિત કર8 ના થાય. આજ્ઞાને ભાવિત કરવા માટે આવશ્યનિયુક્તિમાં આપેલા બે કે દ્વારા છે છે આજ્ઞાની ૧૩ વિશેષતાઓ ઉપર વિચાર કરે ! અને યથાશક્તિ આજ્ઞાને અમલમાં મૂકી, 8
આજ્ઞાને પ૨તત્ર રહે !! છે કારણ કે- આજ્ઞા મેહવિષને દૂર કરવા માટે પરમ મંત્રરૂપ છે. શ્રેષાદિના 8 R ભડકે બળતા અગ્નિને બુઝવવા માટે આજ્ઞા પાણીનું કામ આપે છે. કર્મવ્યાધિને દુર છે કરવા માટે આજ્ઞા એ ચિકિત્સાશાસ્ત્ર છે. અને આજ્ઞા નિશ્ચિતપણે મોક્ષફળને આપનાર છે ક૯૫વૃક્ષ છે.
ધર્મની નિશાળમાં દાખલ થયેલ એ ધર્માર્થી જીવ, અધમમિત્રોનો અકલ્યાણ- ૪ છે મિત્રોને ત્યાગ કરે, લેકવિરૂદ્ધ કાર્યોને ત્યાગ કરે, લોકો પ્રત્યે કરૂણભાવવાળ બને,
કઈ અનુચિત વર્તનથી ધમની નિંદા ન કરાવે. અને સત્કાર-સન્માન વગેરે દ્વારા એ { ધર્મમિત્રોની સેવા કરે! એ ધર્મમિત્રો કોઈ તારક આજ્ઞા ફરમાવે એવી ઈચ્છા રાખે, 4 આજ્ઞા કરે ત્યારે આને આતર પૂર્વક સ્વીકાર કરે, એ આસાની વિરાધના ન કરે, 8 { ઔચિત્ય પૂર્વક આજ્ઞાનું પાલન કરે !
આ રીતે જીવને મોક્ષમાર્ગની આરાધનામાં, આરાધનાના યુગમાં, આશા-જિનાજ્ઞા છે 8 તાણાવાણાની જેમ વણાયેલી હોય છે.
જ્ઞાનયોગ અને જિનાજ્ઞા : જ્ઞાનયોગની સાધનાને શિખરે પહોંચાડનાર છે 8 જિનાજ્ઞા છે. તવ સાંભળવું તે શ્રુતજ્ઞાન છે. તેને પાણીની અથવા કેઠીમાં રહેલા 8. છે બીજની ઉપમાં વરેલી છે. સાંભળેલા ઉપર ચિંતન કરવું એ ચિંતાજ્ઞાન છે. એને દુધ છે 8 ની અથવા પાણીમાં વિસ્તરેલા તેલની ઉપમા વરેલી છે. સાંભળેલા અને ચિંતન કરેલા છે છે જ્ઞાનના રહસ્ય સુધી પહોંચવું તે ભાવનાજ્ઞાન છે. એને અમૃતની અથવા અશુદ્ધ છે 8 જાન્યરનની ઉપમા વરેલી છે. ભાવના જ્ઞાનનાં રહસ્યને શોધવું-પામવું એટલે અનંત ૪ ઉપકારી ભગવાન શ્રી જિનેકવર સ્ટેએ કહેલા ફરમાનો આડાઓનો મર્મ સમજ. અને ૨ { તે તે આજ્ઞાઓ અચૂક કલ્યાણકારિણી છે એવા દઢ નિર્ણય ઉપર આવવું. આ રીતે જ્ઞાન- છે. છે યોગનું અંતિમ શિખર જિનાજ્ઞાની ઉપાદેયતાની હૃદયમંદિરમાં પ્રતિષ્ઠા થવી તે છે. $
શબ્દાર્થ, વાકયાર્થ, મહાવાક્ષાર્થ અને એ દંપર્યાથે આ ચાર જ્ઞાનગની ચરમ-છે ૨ સીમાએ પહોંચવા માટેના “માઈલ સ્ટેન ” છે. દંપર્યાથ સુધી પહોંચ્યા એટલે ?

Page #38

૩૬
' : શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક છે
, જ્ઞાનયાત્રા પૂર્ણ થઈ. કેટલાકની જ્ઞાનયાત્રા, શબ્દાર્થમાં અટકી જાય છે. કેટલાકની વાકયાછે ર્થમાં અટકી જાય છે. કેટલાકની મહાવાકયાર્થમાં અટકી જાય છે. કેઈ વિરલ જ્ઞાનયોગી જ દંપર્યાર્થી સુધી પહોંચી શકે છે.
કઈ જ્ઞાનગી શબ્દોના અર્થ માત્ર કરી જાણે છે. કઈ જ્ઞાનગી શબ્દાર્થ પછી છે { એની સામે તર્ક-વિતર્ક કરે છે, પ્રકોની ઝડી વરસાવે છે. એ વાકયાથને સાધક 8. જ્ઞાનગી છે. મહાવકયાર્થમાં તર્કવિતર્કના અને અટપટા સવાલના સત્ય, સચેટ છે. જવાબ મળે છે. અને દંપર્યાથને પામેલો જ્ઞાનયોગી “સાળા-g-ઘો ના દઢ નિર્ણયને સાધક જ્ઞાનયોગી બને છે. આ પ્રાણના ભાગે પણ જિનાજ્ઞા પાલનનું અખૂટ બળ મેળવે છે ! સૌ આપણે આજ્ઞા ધર્મના મર્મને આત્મસાત્ કરવા પ્રકૃષ્ટ પુરૂષાર્થ કરીએ!
પરિશિષ્ટ : પૂ. આ. વિ. મિત્રાનંદ સૂરીશ્વરજી મહારાજના લેખનું અનુસંધાન.
ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવોની આજ્ઞાનું સ્થાન-માન સામાન્ય કેટિનું નથી. અસા. છે ધારણ છે. પ્રાણના ભાગે પણ એ જ્ઞાના પાલનનું બળ પેદા કરવા કેઈની પણ શેહ
શરમમાં તણાયા વગર જીવનમાં એ આજ્ઞાને જીવવા, પ્રમાદને પરવશ બન્યા વગર એ છે આજ્ઞાની વાટે ચાલવા; એ આજ્ઞાનું ધ્યાન કરવું જોઈએ. ધર્મધ્યાનના ચાર પાયામાં છે “આજ્ઞા વિચય દાન' પહેલા અને મહત્વને પામે છે. મેક્ષાથી એ એ આજ્ઞાની ગરિમા છે જે બે આવશ્યક નિયુક્તિની ગાથાઓમાં કહેલા મુદ્દાઓના ધ્યાનથી અંતરમાં વસાવવાની
છે. આ રહી તે બે ગાથાઓ – । सुनिउणमणाइणिहण, भूयहिय भूयभावणमहग्घं !
___अमियमजिअ महत्थ, महाणुभाव महाविसयौं ॥१॥ झाइज्जा णिखज्ज जिणाणमाण जगप्पइवाण !
अणिउणजणदुण्णेय, नयभंगपमाणगमगहण ॥२॥ (૧) સુનિપુણજિનાજ્ઞા – અહી જિનવચન કેવું સુનિપુણ છે. અર્થાત્ સૂક્ષમત અને એના પર્યાયનું સત્ય-સચોટ પ્રતિપાદન કરનારું છે. (૨) અનાદિ નિદાનછે જિનાજ્ઞા– અહ જિનવચન કેવું ઉત્પતિ–વિનાશ વિનાનું સદાકાળ સ્થાયી છે, શાશ્વત ' છે ત્રિકાલાબાધ્ય છે ! (૩) ભુતહિતા જિનાજ્ઞા– ભૂતેને એટલે કે પ્રાણીઓને ! આ જિનાજ્ઞા કેવી હિતકારિણી છે. એકેન્દ્રિયાદિ કોઈપણ જીવની હિંસા ન કરવી એ છે જિનાજ્ઞાનું પાલન કરનારા આત્માએ સર્વ જીવોને અભયદાન આપે છે ! અથવા એક્ષ- 8

Page #39

વ–૬ : અંક-૧-૨-૩ ૪ તા. ૨૪-૮-૯૩
માગની આરાધનાનું ફરમાન કરતી જિનાજ્ઞાના પ્રભાવે જીવા સ`સારની વિટ"ખણાથી છૂટી સિદ્ધ-બુદ્ધ-મુકત બને છે. અહા જિનાજ્ઞા જીવાને કેવી કલ્યાણકર છે ! (૪) ભુત ભાવના જિનાજ્ઞા : અહા જિનાજ્ઞા ભૂત-સદ્ભુત પદાર્થોના સત્યસ્વરૂપની કેવી ભાવના વિચારણા કરાવનારી છે! અથવા ભૂતભાવના એટલે જીવાએ જિનાજ્ઞા ચિત્તમાં ભાવિત કરવા જેવી છે! (૫) અનધ્ય જિનાજ્ઞા : જિનવચનની અમૂલ્યતાના વિચાર કરે અથવા જિનવચન કેવુ' ઋણુદાન-કમને હણનારૂ છે તેને વિચાર કરે. (૬) અમિત્તા જિનાજ્ઞા : જિનાજ્ઞા અમિતા-પાર ન પામી શકાય એવી છે અથવા અમીતા એટલે અમૃત જેવી છે. (૭) અજિતા જિનાજ્ઞા : અહા જિનાજ્ઞા ઇતરધમ ના વચનાથી કેવી અપરાજિત છે, આજેય છે, અકાઢ્યું છે. (૮) મહસ્થ જિનાજ્ઞા અહા જિનવચન કેવુ' મહા છે ! કેવુ... મહસ્થ છે! કેવું મહાસ્થ છે! (૯) મહાનુભાવા જિનાજ્ઞા : અહા જિનાજ્ઞા કેવી મહાસામર્થ્ય વાળી, મહાપ્રભાવશાળી છે ! (૧૦) મહાવિષયા જિનાજ્ઞા : જિનવચનના શ્રુતજ્ઞાનના વિષય જગતના સર્વ પદાર્થા છે... (૧૧) નિરવધા જિનાજ્ઞા : અહે। પ્રભુની આગા કેવી નિરવદ્ય છે, કેવી નિર્દોષ છે, એમાં ફાઇ પાપના આદેશ કે ઉપદેશ ન હેાવાથી કેવી નિષ્પાપ છે ! અવ્યાપ્તિ-દ્વિરૂક્તિ તુચ્છ શબ્દો વગેરે વચનના ૩૨ દોષમાના એક પણ દોષ પ્રભુના વચનમાં નથી ! (૧૨) અનિપુણજનદુને યા જિનાજ્ઞા : ભગવાન જિનેશ્વર પરમાત્માનાં વચના ગહન છે. રહસ્યમય છે. બુદ્ધિની નિપુણતા, સૂક્ષમતા, વિશાળતા અને સ્થિરતા હોય તે જ સમજી શકાય તેવા છે. તેથી જ કુમતિવાળા જીવા એની ગહનતા, કલ્યાણ કારિતા સમજી શકતા નથી. (૧૩) નય–ભ'ગ–પ્રમાણ-ગમગહના જિનાજ્ઞા : અહે। શ્રી જિનવચન નય-ભ’ગ— પ્રમાણ અને ગમથી કેવુ. ગહન છે- ગભીર છે.... આ રીતે જિનાજ્ઞાના ચિ'તનમાં એકાગ્ર બની જવું તે આજ્ઞાવિચય ધ્યાન છે. પ્રત્યેક માથી આત્માએ આજ્ઞાા ભાવક થવા માટે આવું સુંદર યાન-એકાગ્રપણે ચિ'તન કરવુ' અનિવાય છે.
પ્રાપર સુબઇમાં શ્રી મહાવીર શાસન તથા જૈન શાસન લવાજમ આદિ ભરવાનું સ્થળ. શ્રી હરખચંદ ગેાવીદજી મારૂ
* ૩૭
આશીષ કારપેરેશન, ખાટાવાલા બિલ્ડી‘ગુ, ૨૭/૩૧ જુની હનુમાન ગલી, સુબઇ-૨ ફાન. ૨૦૬૧૫૮૫ : ૨૦૫૪૮૨૯ ( ખપેારે ૧-૩૦ થી રાત્રે ૮-૦૦ સુધી )

Page #40

દેવાધિદેવ શ્રી અરિહંત ભગવંતનાં ઉપકાર સમસ્ત સ`સાર ૫૨ એક સરખી રીતે છે. અકારણ હિતવત્સલ તેએએ જગતને જીવવાના માર્ગ દર્શાવી, સ'સારને ધ་-સંજી વિની આપી છે. તેમના અન ત ઉપકારાનું ઋણ કેમેય વાળી શકાય તેમ નથી, તેમણે દર્શાવેલા ધમ માગે' ચાલી, તેએની આજ્ઞાનું આરાધન કરવા સિવાય સંસારના દુ:ખાને પાર કરવા માટે અન્ય કાઇ તરણાપાય નથી.
દેવાધિદેવ શ્રી અરિહંત પરમાત્માની આજ્ઞાના બહુમાનને જીવનમાં પ્રાપ્ત કરવા, તેમની પૂજા, ભકિત અને સેવના એજ સાચા માર્ગ છે. શ્રી તીથકર પરમાત્માની શમરસમય ભવ્ય મૂર્તિની પૂજા-અર્ચના દ્વારા ભકત આત્માએ પોતાના બહુમાન ભાવને વધુ સુસ્થિર બનાવે છે. દ્રવ્ય પૂજાથી ભાવપૂજા કરવાને માટે પૂજક પોતે હૃદયના નિર્મૂલ ભાવથી સદા ઉત્સુક રહે છે. પર પરાએ પરમાત્માના પૂજક ભકત, પરમાત્માના માર્ગના અનન્ય આરાધક બને છે.
દેવાધિદેવની ઉપાસના-આજ્ઞા
-સ્વ, પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજયકનકચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા
આ માટે દયાના જળથી સ્નાન કરી પૂજક સ ંતાષરૂપ શુભ વસ્ત્રને ધારણ કરે છે વિવેક તિલકથી પૂજક પેાતાના ભાલસ્થળ ને શેાભાયુકત કરીને શુભ ભાવનાઓથી પવિત્ર તે ભાવિક, ભકિત રૂપ ચંદનથી મિશ્રિત શ્રદ્ધા-કેશરના ધાળણાથી શ્રી અરિહંતદેવની પૂજા કરવાને તત્પર બને છે. પુજયતમ પરમાત્માની સેવા–ભકિત કરનાર ભાવિકનાં હૃદય સરોવરમાં દયાભાવના પવિત્ર-નિમ`લ ઝરણાઓ સતત વહેતાં જ રહે છે અને દ્રવ્ય તથા ભાવ કરૂણાના જલ સ્રોતથી નિર'તર પરિપૂર્ણ તે ભવ્ય આત્મા વિવેક પૂર્ણાંક જીવન જીવનારા હોય છે.
જગમ' જિનેશ્વરના ભકત જાતના અનન્ય સમજી પૂર્વક અર્પિતભાવે પ્રભુભકિતને આચરનારા હોય, આથી જ શ્રદ્ધા તથા બહુમાન ભાવ તેના આત્મામાં અખડપણે રહેલા હાય. સુદૈવ, સુગુરૂ તથા સંધ્ધને જાણી, સમજી તેના પ્રત્યેની શ્રદ્ધા, અપૂર્વ બહુમાનભાવ તેમજ અદ્ભૂત નિષ્ઠાથી તેની સેવા કરવા એ સદા સર્વાંદા ઉત્સુક રહે. એને મન જગતની સઘળી રિદ્ધિ, સિદ્ધિ કે સમૃદ્ધિ આ તત્વત્રયીની આગળ તૃણવત્ છે. સે અટ્રેòસે પરમš' સે સે અણુš' આજ અથ છે, આજ પરમાથ છે. એ સિવાય અન્ય સઘળુ' અનથ રૂપ છે.’ આ આત્મશ્રદ્ધા અરિહંત દેવના સેવક ભકતના હૃદયમાં નિશદિન રમમાણુ હોય. આવી અનન્ય આત્મનિષ્ઠાના પ્રભાવે સ`સાર સાગરના મહાદુ: ખા ને તરીને પાર કરવાનું અલૌકિક આત્મસામર્થ્ય" તે પુણ્યવાન આત્માને અવશ્ય પ્રાપ્ત ( અનુ. પેજ ૪૦ ઉપર જીએ )

Page #41

您
66
આણાએ ધમ્મ ”
-પૂ. મુનિરાજશ્રી દિવ્યાનંદ વિજયજી મ.
અનાદિ કાળથી ક્રમ થી અત્ય'ત જકડાયેલેા આત્મા ચારે ગતિમા પરિભ્રમણ કરી કરીને અનેક દુઃખા, અનેક કષ્ટો, અનેક યાતનાઓ ને સહન કરી રહ્યો છે અને તેમાં પણ તે આત્મા એક એક ગતિમાં ચાર સંજ્ઞામાંથી કાઇ એક સ'જ્ઞાને આધિન બની વધારે ને વધારે દુ:ખ ભાગવી રહ્યો છે. પણ જયાં સુધી આત્માને એળખાવનારા પ૨મ તારક પરમાત્માના ધર્મ પ્રાપ્ત થતા નથી અને પરમ તારક પરમાત્માની આજ્ઞાને આધિન બની જીવન જીવતા નથી ત્યાં સુધી કર્મો તેના છેડે છેાડતા નથી.
હવે જે આત્માને કર્મોના બંધનથી મુક્ત બનાવવા હોય અને આત્માના જે મૌલિક ગુ©ા જેવા કે અન તુજ્ઞાન, અનંતુ દશ ન, અનંતુ ચારિત્ર, અને અનંતુ વી પ્રગટ કરવુ હેય તા તેને પોતાનું જીવન કેવળ જિનઆજ્ઞાને આધિન બનાવવુ જોઇએ. એટલા માટે જ ન્યાય વિશારદ મહાપાધ્યાય થશેાવિજયજી મહારાજ સાહેબે પરમ તારક પરમાત્માના ગુણુ સ્તવનામાં ગાયું કે— જિન તેરે ચરણુકી શરણ ગ્રહું, હૃદય કમળમે ધ્યાન ધરત હું શિર તુજ આણા વહુ” ચાર જ્ઞાનના સ્વામી ચરમ તીથ પતિ મહાવીર ભગવાનના પ્રથમ ગણધર શ્રી ઈંદ્ર ભૂત ગૌતમ મહારાજ પરમ તારક પરમાત્માની આજ્ઞાને શિરોધાય કરીને જ સંસાર પારગામી બન્યાં.
એકવાર જ ગમ કલ્પતરૂ સમાન મહાવીર પરમાત્મા પૃથ્વી તળને પાવન કરતા વિહરતા હતા સાથે ગણુધરાદિ મુનિ ભગવંતા પણ હતા તે વખતે પરમ તારક પરમાત્માએ ગૌતમ મહારાજા પ્રત્યે કહ્યું કે હે વત્સ ! જે આ ખેડૂત ખેતરમાં ખેતી કરી રહ્યો છે તેને તું સત્વર જઇને પ્રતિ મેાધ કર. આ પ્રમાણે પ્રભુની આજ્ઞા થતા તે આજ્ઞાને ગણધર મહારાજાએ શિશમાન્ય કરીને તે ખેડૂતની પાસે આવ્યા. અને કહેવા લાગ્યા કે હું ભ ! તને સમાધિ વર્તે છે ને ? વિગેરે ઉપદેશ આપી પ્રતિષેધ કરીને દીક્ષા આપી અને પ્રભુના ગુણુસ્તવના કહેવા લાગ્યા, વિગેરે અહિંયા કહેવાનુ તાત્પ એટલુ જ છે કે ચાર જ્ઞાનના ધણી હેાવા છતાં પેતાના જ્ઞાનના ઉપયાગ નહિ મુકતા કેવળ પરમાત્મા એવા પ્રભુની આજ્ઞાને શિશમાય કરી અને આજીવન પ્રભુની આજ્ઞાને આધિન બની પોતાના જીવનને સફળ બનાવ્યુ. અને અંતે સર્વ કર્માંના ક્ષય કરી શાશ્વત સુખના ભાકતા બન્યા.
તેમ જે આત્મા પરમાત્માની આજ્ઞાને આધિન બની જીવન જીવે છે તે આત્મા થોડા કાળમાં ચારે ગતિના ભવ ભ્રમણના નાશ કરી સંસાર પારગામી બની અક્ષય સુખના સ્થાનને પ્રાપ્ત કરે છે, તે માટે જ કલિકાળ સજ્ઞ આચાય હેમચંદ્ર સૂરીશ્વરજી

Page #42

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ–એ–ધ
વિશેષાંક
મહારાજાએ વીતરાગ તેત્રમાં કહ્યું કે- “ આજ્ઞારાદ્દા વિરાદા ચ, શિવાય ચ 8 ભવાય ચ” જે પ્રભુની આજ્ઞાની આરાધના કરે છે તે મોક્ષને પામે છે અને વિરાધના 8 કરનારે સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
આ માટે જ કહેવામાં આવ્યું છે કે જે ચાર સંજ્ઞામાંહથી કઈ એક સંજ્ઞાને પ્રધાન રાખીને જીવન જીવે છે તે જીવ છે. પોતાની બુદ્ધિ પ્રજાને પ્રધાન રાખીને જીવન જીવે છે
છે તે જન છે પણ જે પરમાત્માની આજ્ઞાને જ સન્મુખ રાખીને જીવન જીવે છે તે જ છે { ખરે જેન છે. અને તે જ જિન બની શકે છે.
તેથી જ દરેક ક્ષના અથી આત્માએ પરમાત્માની આજ્ઞાને આધિન બની ! 8 જીવન જીવવા પ્રયત્ન કરો. અસ્તુ.
(દેવાધિદેવની ઉપાસના-આજ્ઞા-પેજ ૩૮ નું ચાલુ) જ થાય છે. ખરેખર ભકિત એ મહામૂલ્ય રસસિદ્ધિ છે. પથરને પણ પારસ બનાવવાની તાકાત આ પ્રભુભકિતમાં રહેલી છે.
પ્રભે! અનન્ય પ્રેમ. અદ્દભુત આત્મસમર્પણ તથા અનુપમ સેવાભાવે તારી પૂજા 8 ભકિત કરવાનું સામર્થ્ય મારા જેવા દીનહીન પામર જનમાં પ્રગટે! એજ હે દેવાધિછે દેવ! તારા ચરણોમાં મારી વિનમ્ર પ્રાર્થના.
છઠ્ઠા વરસના પ્રારંભ... R -અમીષ આર. શાહ
-હષીત એન. શાહ } wwwwwwwwwwwwwww8 શું છે કાને ગયેલી વાત જલદી ફેલાય છે. ગંભીરતા નથી.
કે ઠ માઠથી રહેનાર ને કેઈદિ' પગે ચાલવું પડશે. અભિમાન ન ટકે. ૬ વ ર મ યા કન્યા મરો પણ મારું તરભાણું ભરો. આ વાત વાથીની છે. | ૨ હસ્ય કેઈનું ખેલશે નહિ.
સ મતા એ સુખનું મૂળ છે.
ના મ તેને નાશ. પુદ્દગલ સંગને પ્રભાવ છે. છે કા રંભ સારે તેને અંત સારે. સદભાવના રૂપ અંત.
રં ગ રાગમાં મસ્ત બની જીંદગી વેડફી દેશે નહી. છે ભેળસેળ બધે કયાંય ન કરજે પણ ધર્મમાં કરશે જ નહિ.

Page #43

-: આજ્ઞાની આધીનતા એ જ સાચી પ્રજ્ઞાશીલતા :
—મુ. શ્રી પ્રશાન્તદ્દન વિ.
અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહ'ત પરમાત્માએ ભવ્યાત્માઓના ઉદ્ધારને માટે સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્ચારિત્ર સ્વરૂપ માક્ષમાગ રૂપ ધર્માંતી ની સ્થાપના કરી છે. તેની જે આત્માએ ભગવાન શ્રી જિનેશ્ર્વર દેવાની પરમ તારક આજ્ઞા મુજબ આરાધના કરે છે તે અલ્પ કાળમાં જ જન્મ-જરા-મરણાદિ સઘળાં ય દુ:ખાના સ્થાન રૂપ આ સાંસારથી મુકત થઈ, અનંત સુખના ધામ સ્વરૂપ મેાક્ષને પામે છે. જેઓના ચે જગતના સઘળાય જીવાનુ` એકાંતે હિત અને કલ્યાણુ જ વસ્તુ' છે અને જેના ચેાગે જેએ શ્રી તીર્થંકર નામ કર્મીની નિકાચના કરે છે તે પરમ તારક શ્રી જિનેશ્વરદેવા કયારે ય એવી આજ્ઞા કરે જ નહિ કે જે અશકય અને અસ’ભાવ્ય હોય. ‘આજ્ઞાની આરાધનામાં જ કલ્યાણ છે અને આજ્ઞાની વિરાધનામાં અકલ્યાણુ જ છે ? આથી જ કલિકાલ સન પૂ. આ. શ્રી હેમચ' સૂરીશ્વરજી મહારાજાએ શ્રી વીતરાગ દેવની સ્તવના કરતાં કહ્યું છે કે“ હે ભગવન્ ! તારી પૂજા કરતાં પણ તારી આજ્ઞાનું પાલન એ જ શ્રેષ્ઠ છે. કારણ કે આરાધેલી આજ્ઞા મેાક્ષને માટે થાય છે અને વિરાધેલી આજ્ઞા સૌંસારને માટે થાય છે. ” હું અને ઉપાદેયના વિષયભૂત તેની આજ્ઞા સ`કાલને માટે એક સરખી જ છે. આશ્રવનાં જેટલાં સ્થાને તે બધા હૈય-ત્યાગ કરવા લાયક જ છે અને સંવરનાં જેટલાં કારણા તે બધા ઉપાય-ગ્રહણ કરવા સેવવા લાયક જ છે. કેમ કે આશ્રવ એ સૌંસારનું જ કારણ છે અને સ`વર એ જ માક્ષનુ કારણ છે.
આ જ. શ્રી જૈનશાસનું રહસ્ય પરમાથ છે. ભિન્ન ભિન્ન રીતે આ વાતને વિસ્તાર પૂર્ણાંક સમજાવાઈ છે. આ રીતે ભગવાનની આજ્ઞાનું આરાધન કરીને આજ સુધીમાં અનતા આત્માએ મેાક્ષમાં ગયા છે, જાય છે અને જવાના છે. ભગવાનની આજ્ઞાની આરાધના કરીને પ્રાણીએ કમરૂપી પિંજરમાંથી મુકત થાય છે. પાંજરામાંથી મુકત ૫...ખી જેવા આનંદ અનુભવે તેના કરતાં પણ અનતા આનંદકર્માના ખ'ધનાથી સુકત આત્મા કરે છે.
. આવા
- ભગવાન શ્રી જિનેશ્ર્વર દેવાની આજ્ઞા જ એકાંત કલ્યાણકારી છે, હિતકારી છે, સઘળાં ય દુ:ખ-દ્વંદ્વો-કલેશાના નાશ કરનારી છે, આત્મિક સુખની જનની છે પ્રકારની હૈયામાં શ્રદ્ધા જન્મ્યા વિના આત્મા ઉપર અનુરાગ થવા શકય જ નથી. અને અનુરાગ ન જન્મે તે પ્રીતિ તા કયાંથી થાય ? તે મુજખ કરવાના ઉલ્લાસ પણ કઈ રીતના જન્મે ? હેય-ઉપાદેયની વિવેકબુદ્ધિ પણ કેવી રીતે પેદા થાય ?

Page #44

૪૨
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમ્મ વિશેષાંક
દુનિયામાં પણ દેખાય છે કે જેનાથી આપણને લાભ થવાને છે, સ્વાર્થની સિદ્ધિ છે થવાની છે તે તેના કહ્યા મુજબ જ બધા કરે છે. તે આત્માનું કલ્યાણ કરવું હોય તે 8 કલ્યાણુકર માર્ગ બતાવનારાના કહ્યા મુજબ જ કરવું જોઈએ તે વાત સ્વીકારવામાં શા માટે આનાકાની કરાય છે તે સમજી શકાતું નથી. રેગી, રેગથી મુકત થવા ડોકટરનું છે શરણ સ્વીકારે છે. ડેકટરના કહ્યા મુજબ પથ્ય પાણી કરે છે; કાયદામાં ફસાયે વકીલના શરણે જાય છે, વ્યાપારાદિમાં મૂંઝાયેલ અનુભવીના ચરણે પકડે છે- તેમની જ સલાહ મુજબ ચાલી માગ મેળવે છે, તેમાં પિતાનું ડહાપણ જરાપણ ડહોળો નથી, માત્ર ધર્મની જ વાત આવે તો તે આપણી મરજી મુજબ કરાય તેમાં શું વાંધો ? તેવા છે.
અનેક અવળચંડાઈના પ્રશ્નો ઉભા કરે છે તે આજ્ઞા પ્રત્યેની અપ્રીતિ-અરૂચિ બતાવે છે ! છે એટલું જ નહિ ખુદ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્મા ઉપર અવિશ્વાસ સૂચિત થાય છે. હું
આજ્ઞા જ મારા માટે આધાર છે, શરણ છે, રક્ષણ કરનારી છે, અજ્ઞાનમાં અટ- ૨ વાતા મને સાચે પથ બતાવનારી છે, મારા મેહની મૂછને દુર કરનારી છે, અનાચારથી આઘા રાખી, સદાચારોના સન્મથે પ્રયાણ કરાવનારી છે. આજ્ઞાની આધીનતા સ્વીકારનારાની પ્રજ્ઞા જ ખરેખર અનેકના કલ્યાણની કેડી બને છે બાકી મરજી મુજબ કરનારાની મતિ તે અનેકને સંસારની ગર્તામાં પાડનારી બને છે. આજ્ઞાની આધીનતા સ્વીકાર્યા વિના ક્યારે પણ આત્માને વિસ્તાર શક્ય જ નથી. દુન્યવી સુખ માટે કેની કેની આધીનતા નથી સ્વીકારી? કેના તેના પગ નથી ચાટયા? કે કેને કેને અજીજી નથી કરી ? તે આત્માના સ્વરૂપને વાસ્તવિક ખ્યાલ આવ્યા પછી સ્વરૂપ દશાને પામવા માટે આજ્ઞા જ કપેલડી જેવી છે, સ્વભાવમાં રમણતા કરવા અને પરભાનું વિરેચન કરવા માટે છે 1 આજ્ઞા જ અમેધ ઔષધી છે, સાચું છવજીવન જીવવા માટે સંજીવની પણ આજ્ઞા જ છે. આસાની આધીનતા એ જ સાચી સ્વતંત્રતાનો રાજમાર્ગ છે.
આજ્ઞા ઉપર આવે અવિહડ રાગ પ્રગટયા વિના, સાચું બહુમાન થયા વિના { આજ્ઞા મુજબની પ્રવૃત્તિ શકય જ નથી. એકની એક ક્રિયા હયાના સદ્દભાવ-બહુમાન[ પૂર્વક કરવામાં કે હીયાના ભાવ વિના કરવામાં સૂર્ય અને આગિયા જેટલું અંતર છે. છેમાતા અને પત્ની બંને સ્ત્રીત્વથી સમાન હોવા છતાં બંનેના ભાવમાં આભજમીનનું 1 અંતર છે. માતા ઉપર ભકિતભાવ હોય છે અને પત્ની ઉપર પ્રતિભાવ હોય છે. જે
પરભાવ માત્રને રાગ ઘટયા વિના વિવેક દષ્ટિ ઉત્પન્ન થવી બહુ જ મૂશ્કેલ છે. કેમ કે, પરભાને રાગ જ આત્માની વિવેક દષ્ટિને લેપ કરનાર છે. જ્યાં વિવેક રૂપી છે સૂર્ય ઝળહળતું ન હોય ત્યાં મિથ્યાત્વરૂપી અંધકાર મજેથી લહેર કરે છે. કહ્યું છે કે“મિથ્યાવ સમાન કેઈ શત્રુ નથી, મિથ્યાત્વ સમાન કે વિષ નથી, મિથ્યાત્વ સમાન

Page #45

વર્ષ ૬ અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૪૩ છે. કઈ રોગ નથી અને મિથ્યાન સમાન બીજો અંધકાર નથી.” રેગ–ક–શત્રુ આદિની જ પીડાઓ તે જીવને એક જ ભવમાં પીડિત કરે છે જ્યારે મિથ્યા તે જીવને જન્મ આ જન્મમાં હેરાન કરે છે. મિથ્યાવથી ગ્રસિત થયેલા પદગલિક વિષય-કષાય-જન્ય ( સુખમાં જ આનંદ માને છે, તેમાં જ રાચે છે અને તેને માટે જ જીવનભર ઝઝુમે છે, છે | મેક્ષના આત્મિક સુખનો તો તેમને સ્વપ્ન ય ખ્યાલ નથી આવતું. કેઈની પણ અપેક્ષા ર વિના જે સુખ અનુભવાય તે જ અપૂર્વ છે. સંગ જન્ય સુખ તે દુઃખની ખાણ છે, { સંગ રહિત જે ખરેખર સાચું સુખ છે.
મિથ્યાત્વની મલીનતા સદ્દગુણ માત્રને નાશ કરવાની શકિત ધરાવે છે. મિથ્યાવ છે તે દેખતાને પણ અંધ કરવાની શકિત પોતામાં રાખે છે. મિથ્યાત્વનું એક જ કામ છે છે
કે તેના આશ્રિત સત્યને પરિત્યાગ કરાવી અસત્યને ઉપાસક બનાવે. અર્થાત્ સત્યને તે તેના દષ્ટિપથમાં પણ ન આવવા દે. માટે જ ઉપકારી પરમર્ષિએ કહે છે કે- દ્વાદશાં- શું ગીમાં રહેલું સમ્યજ્ઞાન પણ મિથ્યાષ્ટિઓને મિથ્યા રૂપે જ પરિણામ પામે છે.
માટે આપણે આપણું પરમપકારી મહાપુરૂષની અને અપણાં અનુપમ શાની છે આજ્ઞાને શિરસાવંદ્ય ગણી, તેમના વચનાનુસાર આપણા વિચાર, વાણી અને વર્તનને બનાવી, આપણું નિષ્કલંક કલ્યાણપંથે પ્રયાણ કરવું તેમાં જરાપણ પ્રમાદને પ્રવેશ ન થવા દે એમાં જ શ્રેય છે, એજ સાચી પ્રજ્ઞા છે, તે જ ખરેખર ચક્ષુવાળા- દેખતા 8 છે. કહ્યું છે કે
ચક્ષુમન્તસ્ત એવેહ, એ શ્રુતજ્ઞાન ચક્ષુષા! સમ્યફ સદવ પશ્યતિ, ભાવાનૂ હેયેતરાનરા :”
જે મનુષ્ય શ્રુતજ્ઞાન રૂપી ચક્ષુ વડે હંમેશા હેય અને ઉપાદેય ભાવેને સારી છે { રીતના જૂએ છે. તેઓ જ ખરેખર અહીં દેખતા- ચક્ષુવાળા છે.”
જેઓ વિવેક વિકલ છે તેઓનું જ્ઞાન પણ લાભદાયી બનતું નથી. યસ્ય નાસ્તિ વિવેકસ્તુ કેવલં ય બહુશ્રુત !
ન સ જાનાતિ શાસ્ત્રાર્થાન્દવી પાકરસાનિવ ! જેમ કડછી (ચમચા.) સર્વ પાક- રસોઈમાં રહે છે પણ તેના રસને જાણતી છે 3 નથી તેમ જ બહુ શ્રુત- ઘણાં શાસ્ત્રોને ભણે છે પણ જે તેનામાં વિવેક બુદ્ધિ જાગી છું. 5 ન હોય તે તે શાસ્ત્રોના રહસ્ય- પરમાર્થને પામી શકતું નથી.
વિવેક બુદ્ધિ અને તે જ આજ્ઞા ઉપર બહુમાન જમે. અને આજ્ઞાનું પાલન છે સંસારથી મુકત થવા જ કરવાનું છે તે વાત સમજાય. રાગ-દ્વેષની પરિણતિ ન ઘટે ત્યાં છે.

Page #46

: : શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ-એ-ધમે વિશેષાંક ૨ સુધી સંસાર ઘટ સુદુર્લભ છે. રાગ-દ્વેષની હાજરીમાં તે ધર્મ એ સંસારની વૃદ્ધિ છે 8 માટે જ થાય, રાગ-દ્વેષની પુષ્ટિ માટે જ થાય છે. કહ્યું છે કેછે “રાગ દ્વેષ વાસિતાન્ત:કરણમ્ય વિષય સુખભુખસ્ય દુષ્ટાશયત્વછે સર્વ સંસારાય !”
રાગ-દ્વેષની પરિણતિ ઘટાડવા અને સર્વથા તેનાથી મુકત થવા માટે કરતે ધર્મ છે. છે એ જ વાસ્તવિક ધર્મ છે.
માટે જ ઉપકારી શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિએ, આત્મહિતૈષીઓ ભારપૂર્વક એ વાત છે સમજાવે છે કે- જ્યાં સુધી આ સંસારનો ભય ન લાગે, મોક્ષને અભિલાષ પેદા ન . થાય ત્યાં સુધી આજ્ઞા મુજબ ધર્મ કરવો શકય જ નથી. કેમ કે “જેમાં સંસારનો ભય ! નથી, મોક્ષના અભિલાષને લેશ નથી તે ધર્મ ભગવાનની આજ્ઞા બાઘનો ધર્મ છે અને આ જ આજ્ઞારહિત ધર્મનું ફળ સંસારની જ વૃદ્ધિ છે.”
- જે માણસ શાંતચિત્તે પોતાના અનુભવને પણ વિચારે તે તેને આ સંસારનો છે 8 ભય ન લાગે તેમ છે જ નહિ. આ સંસારમાં જરા પણ સારપ છે જ નહિ. અને જગછે તના દરેકે દરેક છ સુખને જ ઇરછે છે તે પણ દુઃખના લેશ વિનાનું, પૂરેપૂરું અને છે. 8 આવ્યા પછી કદી પણ નાશ ન પામે તેવું- આવું સુખ સંસારમાં છે જ નહિ પણ ૨ મિક્ષમાં જ છે. સંસારને ભય પેદા થાય અને મેક્ષની અભિલાષા જમે એટલે આપો ! જ આપ તે માટે શું કરવું તે જાણવાનું મન થાય, તેના જાણકારોને પૂછવાનું મન થાય છે છે અને જાણકારોને સત્સંગ કરવાનું અને તેમના કહ્યા મુજબ જ કરવાનું મન થાય એટલે કે
ધીમે ધીમે આજ્ઞા પ્રત્યે અનુરાગ આવવા માંડે. પછી તે તેની દરેકે દરેક પ્રવૃત્તિ આજ્ઞા છે છે મૂલકની જ હોય અને આશા ઉપર એ પ્રેમ હોય કે તેને હવામાં સંદેવ એ જ !
ભા જમતા હોય કે- “મારા આમાને મેક્ષ ન થાય ત્યાં સુધી ભગવાન શ્રી જિને- $
શ્વર દેવેનું તારક શાસન મળે, તેમની આજ્ઞા મુજબ જેવી વહેલામાં વહેલ મુકિતને ? છે જ પામું”
આજ્ઞા ઉપર અનુરાગ, શાસન ઉપરની ભકિતમાંથી જ જન્મે છે. માટે જ છે ૨ શ્રીમાન વાચકવર્થે કહ્યું છે કે
અસ્માદશા પ્રમાદગ્રસ્તાનાં ચરણકરણ હીનાનાં !
અબ્ધી પોત ઇહ પ્રવચનરાગ: શુભપાય : !! ? ચરણ-કરણમાં હીન, પ્રમાદી અમારા જેવાને માટે સમુદ્રમાં પોત–નાવની જેમ ? છે. અહીં આ સંસાર સાગરને તરવા માટે- પ્રવચન-શાસનને રાગ એ જ શ્રેષ્ઠ ઉપાય ! { છે. શાસનને રાગ કહો કે આશા મુજબ જીવવું તે બે એક જ છે.

Page #47

વર્ષ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
તથા “વિષયા નુબધુબંધુર-મન્યન કિમયોં ફલ યાચે !
કિંકસિહ જન્મનિ, જિનમતરાગ પરત્રાપિ B ?
“હું આ જન્મમાં-આલેકમાં, પરજન્મ-પરલેકમાં પણ શ્રી જિનમતના રાગ છે વિના; વિષયેની અનુકુળતા કે બીજું તેવું કાંઈ પણ ફળની યાચના કરતું નથી.” આ
ખરેખર ભગવાનનું શાસન જેઓના હૈયામાં વસી જાય છે, આજ્ઞા ઉપર બહછે માન પેદા થાય છે તેવા આત્માઓને સંસારને જ ભય લાગે છે અને મોક્ષની જ છે ઉત્કૃષ્ટ ઈચ્છા થાય છે અને મોક્ષની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં સુધી આજ્ઞાની પુષ્ટિ કરનારા, છે આજ્ઞાની જ આરાધના કરાવનારી ચીજોની ઈરછા થયા કરે છે. જેમકે, - “ શાસ્ત્રાવ્યાસે જિનપદનતિઃ સંગતિ સર્વદા ,
સદ્દવૃત્તાનાં ગુણગણુકથા ષવાદે ચ મ નમૂ | સવસ્થાપિ પ્રિય હિતવ ભાવના ચામત, સ૫ઘતાં મમ ભવભવે યાવદાસ્તાપ વગ
જ્યાં સુધી મારી ન થાય ત્યાં સુધી દરેકે દરેક ભવ-જન્મમાં મને શાસ્ત્ર છે ને અભ્યાસ. શ્રી જિનેશ્વર દેવને નમસ્કાર (વંદન-સ્તવન-પૂજન), સજજન પુરૂષોની આ સંગતિ-સબત, સદાચારી પુરૂષના ગુણગણની કથા, બીજના દેષ જોઈને મૌનનું સેવવું
બધાને પ્રિય અને હિત વચનથી બોલાવવા, આત્મતત્વની-સ્વરૂપની જ ભાવનામાં છે. રમવું-પ્રાપી થાઓ. | સર્વ દુબેને નાશ કરનાર, જ્ઞાનાદના વિલાસથી પૂર્ણ-સર્વ સંપત્તિ દાયક શ્રી છે જેનશાસનમાં મેક્ષની પ્રાપ્તિ આણાની આરાધનાથી જ થાય છે. માટે સી પુણ્યાત્માઓ છે આજ્ઞાની આરાધનામાં જ રત બની વહેલામાં વહેલા મહાસુખને ભજનારા બને તે જ મંગલ કામના.
અનેક પ્રકારના હો તેનું નામ સંસાર. માન અપમાન તેનું નામ સંસાર. જસ અપજસ તેનું નામ સંસાર હર્ષ શોક તેનું નામ સંસાર. રાગ દ્વેષ તેનું નામ સંસાર. સંયોગ વિયાગ તેનું નામ સંસાર. જન્મ મરણ તેનું નામ સંસાર. શિગ આરોગ્ય તેનું નામ સંસાર.
પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણ શ્રીજી મ.

Page #48

અનતાપકારી ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવાએ સમ્યગ્દર્શન-સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્ ચારિત્ર સ્વરૂપ મેક્ષમાગ રૂપ શાસનની સ્થાપના કરીને, જીવનભર તેના જ ઉપદેશ આપીને, કૃતકૃત્ય બનેલા તે પ૨મતારકા મેક્ષપદને પામે છે. આ મેક્ષપદને પામવા માટે તેઓની પરમતારક આજ્ઞા મુજબ જીવવું' તેમાં જ આત્માનુ શ્રેય છે, કલ્યાણ છે. દુનિયામાં પણ જીવવા માટે પેાતાના શેઠ કે માલિકના કહ્યા પ્રમાણે જીવે તે તે જીવી શકે છે. બાકી તેમાં જો પેાતાનુ ડહાપણ ડહાળે કે પાતાની મરજી પ્રમાણે જીવવા માંડે તે કાઇ ઊભા પણ ન રાખે. અથ અને કામના રસિક જીવા તેની સિદ્ધિ માટે આ વાતનું બરાબર પાલન કરે છે પણ ધર્મની બાબતમાં ભગવાનની પરમતારક ગા મુજબ જ
SEAR
જોઇએ તેમાં
પ્રમાણે ચલાય દેશકાળાદિના પણ કરાય જ વર્ગ પણ ઝટ સ્વીકાર કરતા નથી. જેમાં નાશ જ છે ત્યાં સામી વ્યકિતની ભાવના– આત્માનુ' એકાંતે હિત અને સર્વથા ઉદ્ધાર આને કેવી બુદ્ધિમત્તા કહેવી તેજ સમજાતુ' કરતાં કહે છે કે સ'સારરસિક જીવાના રાગીને બધુ... વિપરીત જ ગમે, તેમાં જ ઉલટુ જ વર્ત્તન કરવુ... ગમે અને તેમાં
ધમ કરવા ગુજર આપણી મરજી હું જયવંતી શ્રી જિનાજ્ઞાના ધારકે
જ નહિ કે
નામે ફેરફાર
નહિ' તે વાતના તા ધમ કરનારા મોટો આત્માનુ' એકાંતે અહિત અને આત્માના મરજી પ્રમાણે લેાકેા ચાલે છે અને જેનાથી છે ત્યાં પેાતાની મરજીનું ડહાપણ ડહાળે છે નથી. પણ ગાનિએ તા આવા જીવનુ' નિદાન સ્વભાવ જ આવા હાય! જેમ સન્નિપાતના આનદ આવે તેમ સ`સારસિકાને આજ્ઞાથી જ આનંદ આવે !
-શ્રી ગુણુદી reven જે
જયવ'તી શ્રી જિનાજ્ઞા તા તે જ આત્માઓને ગમે કે જેએના હૈયામાં વિવેક રૂપી સૂર્ય ઝળહળ્યા હાય, આજ સુધી અવિવેક રૂપી અ‘ધકારમાં આથડી આથડીને મે' મારા અન`તા કાળ આ સસાર પરિભ્રમણમાં વીતાવ્યા. હવે મને ખ્યાલ આવ્યા કે હું ઊંધા ચકકરમાં પડયા હતા અને અહંકાર અને મમકારમાં અટવાતા હતેા તેથી ધમ કરીને પણ સ`સારનું જ સર્જન કરતા હતા, જે દુઃખથી ભાગતા હતા તે જ દુ:ખની ખરીદી કરતા હતા અને જે સુખનાં સ્વપ્ના જોતા હતા તે સુખ તા હાથતાલી દઈ ભાગી જતુ હતું. પરન્તુ સદ્ગુર્વાદિના સત્સ ́ગના ચેગે જયારે જીવમાં સાચી સમજ પ્રગટે છે ત્યારે તેની આખી દશા-દિશા પલટાઈ જાય છે. પછી તેા તેને તારક આજ્ઞા વિના કશુ જ શરણું લાગતુ નથી, તારક આજ્ઞાને સમજાવનારા પર હું યાથી પ્રીતિ-ભકત જન્મે છે, આજ્ઞા મુજબ જીવવામાં જ કલ્યાણ છે તે વાતની પ્રતીતિ થાય છે. આગાની આધીનતા એ જ સાચી સ્વત'ત્રતાના માર્ગ ભાસે છે. જેમ દુધાળા ઢાર ખીલે ખ'ધાવામાં પણ રક્ષણ માને છે તેમ આસાપ્રેમી જીવાને આસા એ બંધન નથી ભાસતી પણ રક્ષણ

Page #49

a
વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૪૭
કરનાર ખીલેા લાગે છે. સાચી મુકિતની મજીલ લાગે છે. આજ્ઞાને પરતંત્રતા માનનારા તે સ્વચ્છ દના ચાળે ચઢી મેહના નાચ નાચનારા છે તેમાં . આત્માની આબાદી નથી પણ આત્માની બરબાદી જ છે.
આજે દુનિયામાં પણ શાણાઓની આરા નહી માનવાથી, સ્વચ્છ દતાએ માઝા મૂકી છે અને જે વિનાશના ગર્તામાં દુનિયા ધકેલાઇલી છે તેથી સજજન શિષ્ટોને ઘણુ જ દુ:ખ થાય છે. મરજી મુજબ જીવવાના ફળ પ્રત્યક્ષ જોવા છતાં પણ જો મરજી મુજબ જ જીવવુ' હાય તેમાં જ સ્વતંત્રતા માનવી હોય તેવાઓને ખુદ ભગવાન પણ તારવા–સમજાવવા સમ બનતા નથી. તેમાં દ્વેષ તે જીવાની અયાગ્યતાનેા છે.
આસા ઉપર પ્રેમ જાગે તે જ આજ્ઞા મુજબ કરવાનું મન થાય, અને આજ્ઞા ઉપર પ્રેમ ત્યારે જ જાગે કે આ આજ્ઞાને બતાવનારા ખુદ ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવા ઉપર પ્રેમ જાગે. કે તે પરમતારકેએ જે ઉપકાર કર્યા છે તેવા કેઇએ કર્યા નથી. તે શ્રી જિનેશ્વરદેવાને એળખાવનારા સદ્ગુરુએ ઉપર પ્રેમ જાગે પછી તેા જીવ નાના બાળકની જેમ પૂછી પૂછીને જ ચાલે. તેને પછી આજ્ઞા ઉપર એવા આદરભાવ હોય કે આજ્ઞાથી જરાપણ વિપરીત વર્તાઇ ન જાય, આજ્ઞામાં ખામી ન આવે તેની પૂરી કાળજી રાખે. પછી તે આયા તેના રામે રામમાં એવી વસી જાય કે- તેના વિચાર-વાણી અને વન આજ્ઞાને અનુસરનારા જ હોય પણ તેનાથી વિપરીત કાઈ કાળે ન હોય, જાણે મૂર્તિમંત આજ્ઞા જ ન હોય તેમ ભાસે.
મૂર્તિમંત જ્ઞાની સાક્ષાત્ મૂર્તિ સમાન મહાપુરુષને આપણે સૌએ બહુ જ નિકટતાથી અનુભવ્યા છે, જોયા છે, જાણ્યા છે અને માણ્યા છે, ઉપાસ્યા પણ છે. આ જ જેએના શ્વાસેાશ્વાસ હતી, આજ્ઞા જ જેઓના જીવનને ધબકાર હતા, અજ્ઞા ઉ૫૨ સમર્પિત ભાવ હતા તેથી જ આજ્ઞા ખાતર કુરબાન થવા તૈયાર હતા, આજ્ઞાને એવે અવિહડ રાગ હતા કે આજ્ઞાથી વિરુદ્ધ વર્તેવા નિરુત્સાહી હતા અને આજ્ઞા મુજબ વવા વર્તાવા સદૈવ યુવાનની જેમ ઉત્સાહી હતા.
ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવાએ સ્થાપેલી શ્રી જિન શાસન રૂપ પેઢીના મુનીમ સમાન આજ્ઞા મુજબ ચાલતા શ્રી આચાર્યાદિ સુવિહિતા છે. દુનિયામાં પણ જેમ પ્રામાણિક મુનીમ પેાતાના માલીક તે બરાબર વફાદાર રહી, પેઢીની આબરૂને જમાવે છે તેની જેમ અહીં પણ વફાદાર આત્માએ પેઢીની ઉન્નતિ કરે છે અને બેવફા આત્માએ પેઢીની નાલેશી કરાવવા સાથે પેાતાને અને પરિચિતને પણ અધ:પાત નાંતરે છે. સાચી મુનીગિરિ તે જ કરી શકે જેને પેાતાના અંગત સ્વાર્થી કે ખેાટી લાલસા પીડતી ન હેાય. તેની જેમ આજ્ઞાને આધીન બનેલા આત્માએ પેાતાના અંગત સ્વાર્થી

Page #50

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક ! નામનાઓ, માન પ્રસિદ્ધિની લાલસાએથી પર બની માત્ર શાસનની પેઢીને જ ! વફાદાર રહે છે.
મુનીમ જે સ્વાથી જ બને તે બધાને ઊંધા માર્ગે દોરે અને પેઢીને ખાડામાં ? 8 ઉતારે. તેમાં વધારે દોષિત મુનીમ જ કહેવાય કેમકે પોતાની ઉપર મૂકેલા વિશ્વાસનો છે છે દ્રોહ કરે છે. તેવી જ રીતે અહીં પણ પોતાના સ્વાર્થ માટે લેકેને ગમતું સમજાવે, ફાવતું કરાવે છે તે બધા પણ ગેરમાર્ગે દોરનારા તેટલા જ દોષિત છે. તેવા જ છે ભલા ભોળા ભદ્રિક જીવની ધર્મશ્રદ્ધાના મૂળમાં જ અગ્નિ મૂકનારા છે. તેવામાં તે ! દેશકાળાદિના નામે સ્વચ્છંદી ગોળાઓ ગબડાવનારા અને પિતાના સ્વતંત્ર વિચારે છે ફેલાવનારા છે, ખરેખર પરમતારક શ્રી જિનેશ્વરદેવોની આજ્ઞાથી વિપરીત વિચાર કરવા ? વાણી બોલવી કે વર્તન કરવું કે પોતાના અંગત વિચારો શાસ્ત્રના નામે ફેલાવવા તે ! તે પારકી થાપણ ઓળવા જેવું છે. તેમાં તે નથી સજજનતા કે નથી માણસાઈ પણ! ?
આ પુણ્ય પુરુષ ભગવાનની પેઢીનું મુનીમપણું બરાબર દીપાવી ગયા અને કેવી ? આ રીતના દીપાવાય તેને માર્ગ પણ બતાવી ગયા. આવા મહાપુરુષને પામ્યાની સાર્થકતા છે કરવી હોય તે સૌ પુણ્યાત્માઓ ભગવાનની પરમતારક આજ્ઞાઓનો સાચો રાગ કેળવે, તે માગે ડગ માંડે તે કલ્યાણે સુનિશ્ચિત જ છે. જાત પ્રભાવના કે નામનાની ઇરછાને દેશવટો દીધા વિના આજ્ઞાનો રાગ જન્મશે નહિ. સૌ કઈ આજ્ઞાના અનન્ય અનુરાગી અને પ્રેમી બની કલ્યાણને પામે તે જ મંગલકામના.
નકલી મુમુક્ષુ જામનગરના અશોકથી સાધુ-સાધ્વી ભગવંત સાવધાન
જામનગરને અશોક નામે યુવાન (ઉં. વર્ષ ૩૮ લગભગ) પિતાને દીક્ષા આપવા છે માટે જુદા જુદા સાધવીજીઓ પાસેથી ભલામણ પત્ર લખાવીને આચાર્ય ભગવંત કે મુનિ- ૧ છે વર પાસે જાય છે. પિતાના છુટા છેડા થયેલ હોવાનું સર્ટીફિકેટ બતાવે છે. અને દીક્ષા ,
લેવા માટે અભ્યાસ કરવાના બહાને સાધુઓ પાસે રહે છે. અને ૨-૪ દિવસમાં જ છે છે પિતાને કુટુંબીઓ (કાકા) વિ. ને જાણ કરવા મુંબઈ જવું જરૂરી છે અથવા મા-બાપ પાસે જામનગર જવું જરૂરી છે. ખિસ્સામાંથી પાકીટ પડી ગયેલ હોવાથી ટિકિટ માટે ! પૈસા જોઈએ છે ઈત્યાદિ વિવિધ બહાના કાઢીને પસા મેળવીને રફુચકકર થઈ જાય છે.
ચાલુ વર્ષે જેઠ સુદિ ૧૦ ના તેણે દીક્ષા લીધેલ, અને થોડા જ દિવસમાં સુરેન્દ્રનગરથી હું બધું લઈને ભાગી ગયેલ.
ઉપરોકત માહિતિ પ્રમાણભૂત મુનિવર પાસેથી જાણવા મળી છે, જેથી શાસન | હીલના ન થાય તે માટે આ જાહેરાત આપવી પડી છે. ' ૧૫, સ્વ લોક, ગાર્ડન પાસે એલીસબ્રીઝ લી. -લક્ષ્મીચંદ શામજી છેડા અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૮
ફેન : ૪૬૯૫૨૫-ઘર

Page #51

સંદ આણુ એ ધમ્મ
શાહ આર. ડી. ગુઢકા લંડન
છે રાની પુરૂષોએ માનવ જીવનને ઉત્તમ જીવન કહ્યું છે આપણુથી કદાચ પ્રશ્ન છે 8 થાય કે શાથી? પ્રભુ આજ્ઞા એ જીવનની સૌરભ છે જીવનનું મુલ્ય છે અને જેમ છે કે શાસ્ત્રોમાં આવે છે કે, વિનયવિના વિદ્યા નહીં, તેમ જીવનમાં પ્રભુ આ વિના 8 આત્માને અંત મેક્ષ ના મળે. આ રહિત સર્વ ક્રિયા પણ નકામી જાય અને આશા 8 છે વિનાની કંઈ પણ આરાધના અફળ જાય. છે જેમ કે વ્યવહારમાં પણ વડીલની આજ્ઞા માન્ય રાખીને જે જન જીવે છે તે છે 8 સુખી થાય છે. માનને પાત્ર બને છે માતા પિતાની આજ્ઞા માનનાર મહાન બને છે આ માટે માણસ એક દિ બને છે. એ જ પ્રમાણે જે દેશમાં રહેતા હોઈએ ત્યાંના રાજાની છે આજ્ઞા કે ત્યાંના મોટા પ્રેસીડન્ટની આજ્ઞા માનવી પડે છે કેતાં સરકારની આજ્ઞામાં રહેવું B પડે છે જે આજ્ઞાનુસારે વર્તે છે તેને આનંદ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે, વળી જે કઈ આજ્ઞાને છે ઠોકરે મારે છે, કેતા ગણકારતા નથી તેને સરકાર તરફથી દંડ મળે છે. સરકારના કબ8 જામાં રહેવું પડે છે. અને એથી લોકમાં તેની બદનામી થાય છે.
આ બધી વાત તો ઠીક છે કે અહી પુરતી અને રાજાની કે સરકારની આજ્ઞા છે વિરૂધ્ધ કરવાથી જેલ કે દંડ મળે એનાથી કદાચ છૂટકારે થઈ જાય અને દંડ ભરી સજા માફ કદાચ થઈ જાય પણ જે, ભગવાન દેવાધિદેવની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ કંઈ પણ ધર્મકાર્ય કે આજ્ઞા વિરૂધ અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે તે અનંતાકર્મો બંધાય છે અને એ ૬ કર્મ રાજાની જેલથી મુકત નહિં થવાય એની સજા સપ્ત ભયંકર ભોગવવી પડે છે. છે આપણને, એટલે કે જે, કઈ જાણ્યા પછી પણ શાસ્ત્ર વિરૂધ્ધ પ્રભુ આજ્ઞા વિરૂધ્ધ કર્તવ્ય છે. જે કરે તે તેને સખત દોષ લાગે છે કમ ગાઢ બંધાઈ જાય છે. છે ઘણીવાર આપણે પોતે જ ઘણા એવા પ્રસંગોમાં તહેવારમાં જે, સમય, જે છે એ દિવસે જે, રીતોએ અને પ્રભુ આજ્ઞાનુસારે કરવું જોઈએ એમ નથી કરી શકતા અને એથી 8 છે આ૫ણા મત મુજબ, આપણને યોગ્ય લાગે એમ કરવા પ્રેરાઈ જાઈએ છીએ અને વળી છે. { આપણે એમ પણ બેલીએ કે એ ચાલે, જાણે આપણે શાસનના સ્થાપક બની જાતા હૈ છે હેઈએ અને કેઈવાર કેવામાં આવે કે હે, મહાનુભાવો આ ધામીક પ્રસંગ તો આ રીતિએ છે
ઉજવાય, અને આ દિવસે કેવળીઓના ફરમાન છે, તે ત્યાં ગણકારવામાં ન આવે અને ૨ છે પોતાના કે ભલે જે કઈ દશજણ કાર્ય કરતા હોઈ એમના મતાનુસાર કરી લેવામાં આવે. ૪ છે ત્યારે તે વ્યાજબી ન ગણાય અને એનાથી પ્રભુ આજ્ઞા ઉલંઘનને દોષ લાગે છે. Воооооооооо
о ооооо

Page #52

જૈન શાસન (અઠવાડીક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
પ્રભુ મહાવીરે કહ્યુ` છે કે આજ્ઞા એ ધર્માંનું મૂળ છે. ધમના આધારે પ્રભુ આજ્ઞા છે પ્રભુ આજ્ઞા વિના ધમ ટકી શકતા નથી, પ્રભુ આજ્ઞાને માનનારા એક આગવુ' સ્થાન ધરાવે છે. માનવને જીવનના પ્રત્યેક ક્ષેત્રોમાં વિનયની જરૂર પડે છે. તેમ ધામીક દરેક ક્ષેત્રોમાં દરેક ક્રિયામાં પ્રભુ આજ્ઞા પ્રથમ છે. પ્રભુ આજ્ઞા વિનાની ક્રિયા નકામી બની જાય છે. આવા વિના જીવનમાં અંધારૂ છે. આજ્ઞા વિના અથડાવું પડે છે.
૫૭ :
આજ્ઞા એટલે આધાર પરમાત્મા પ્રતિ આધાર તેને ભકિત કહી શકાય છે. આજ્ઞાથી અહંકાર આગળી જાય છે, અહંકારના નાશ વગર આત્મ સાધના થઈ શક્તી નથી. આત્મસાધના અને આત્મ શંસાધન વિના સુખ અને શાંતિ નથી. હ‘મેશાં પ્રભુ આજ્ઞા શિરેશમાન્ય કરી ધ્યાન અને સ્વાધ્યાયમાં ઉદ્યમવ ́ત બનવુ.
આરાધનામાં ભાવથી
પ્રભુ આજ્ઞા સમદર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર, અને તપ એ ચારે લગાડી અને તેમનુ હૃદયપૂર્વક સ્મરણ કરવાથી આત્મા નિર્મળ થઇ વિશુધ્ધતા પ્રગટે છે. પ્રભુ આવામાં તમેાળ બની અને શકિત પ્રમાણે વિષય કષાય ઘટાડી શ્રાવકધ દીપાવવાં શ્રાવકના ખાર ત્રતાને ઉજવળ કરવા. તેમના પ્રત્યે આદર કરવાની ભાવના સેવવી.
પ્રભુ આજ્ઞામાં તરખેાળ રહેવાથી સમ્યગ્દ્નાનની આરાધના ઉજવળ બને છે સમ્યગ્ જ્ઞાનની આરાધનામાં હંમેશાં આદર કરવું જોઇએ. સમ્યજ્ઞાનનુ હમેશાં બહુમાન કરવું એને બહુ આદરથી ભણવુ' ગણવુ" સભાળવુ`. તે મહાલાભનું કારણમાની તેમના આદર સત્કાર કરવા. જેનાથી આત્મા ઉજવળ બને છે.
(આજ્ઞા) આણા. વીતરાગ તી કર પ્રભુની-આજ્ઞા. ગુરૂની આજ્ઞા અને શાસ્ત્રાની આજ્ઞા-ધર્મની આજ્ઞા ? એટલે દેવ, ગુરૂ, ધર્મની આજ્ઞા માનવી તીથ કરની આજ્ઞા મન વચન અને કાયાથી પાળવાની છે. વાણી-વર્તન-વિવેકથી પ્રભુ આ પાળનારા. પરમાત્મા જેવા ખની શકે છે એક દિવસ.
ઘણીવાર ખાલાય છે ને કે આ કરી, આ ન કરે' આવા વિધિ અને નિષેધરૂપ ગુરૂના જે વચન છે તેને આજ્ઞા કહેવાય છે ગુરૂના વચન અનુસાર જે પ્રવૃતિ કરવાના ભાવ હાય છે તેને ગુણીજન પુરૂષ કહેવાય છે. ગુણવાન કહેવાય છે.
જેમકે સમ્યક્ત્વ વગર જીવ કયારેય પણ તાતત્વ વિવેકરૂપ અમૃતથી ભરેલી ભાવનાને પાતામાં ભરી શકતા નથી. અમૃત ભાવના વગર વિશુધ્ધ યાન પણ જાગૃત થતું નથી. વિશુદ્ધ ધ્યાન વગર જીવને સિધ્ધિના સેાપાનરૂપ શ્રેણી મળતી નથી. અને એના વિના શૈલેશી અવસ્થા પ્રાપ્ત થતી નથી. શૈલેશ અવસ્થા વગર સકળ કક્ષય અનુસ ધાન પાન ૫૩ )

Page #53

શ્રી જિનશાસન જગતમાં ઝગમગતું રહ્યું છે રહે છે અને રહેવાનું છે. તેમાં છે મુખ્યબળ હોય તે તે છે “જિનાજ્ઞા” જિનાજ્ઞા જેઓના હૈયે વસી ગઈ તેવા આત્માઓએ કર્મસત્તાને હઠાવી વિકાસ સાધતા સાધતા આત્માની પૂર્ણતા એટલે મુકિતને હું પામી ગયા. અજર અમર અક્ષય પદને પામ્યા-અવ્યાબાધ સુખને પામ્યા. અજન્મા બની છે ગયા. જયાં ગયા પછી, નથી ભ્રમણ, મરણ, ફાંસી, ભય, ફફડાટ.
જિનાજ્ઞાને સમજવાની જ્યાં ભૂલ થઈ ત્યાં જ કર્મબંધને કર્યા. જિનાજ્ઞાની ! ઉપેક્ષા-અનાદર ભવમાં ભટકાવે છે. જિનાજ્ઞાને વફાદાર રહેનારને કઈ જુદો જ આનંદ છે ઉલ્લાસ-આરાધનામાં આવતું હોય છે.
N!
& ૪ જિનેશ્વર પ્રભુની આજ્ઞા, એ સારા જગતનું નવનીત છે હું
આણુ એ ધમે –૫, આ. શ્રી વિજય પ્રભાકરસૂરીશ્વરજી મ. ૪
શ્રી જિનશાસન અત્યંત સૂક્ષમ છે. સમજવા માટે સૂકમ બુદિધની વધુ જરૂર પડે છે છે. અન્ય ધર્મો કહે છે અનીતિથી પૈસા કમાવવા પાપ છે. જૈન શાસન કહે છે–અનીતિથી પૈસા કમાવવા મહાપાપ છે. અરે. નીતિથી પૈસે કમાવે તે પણ પાપ છે. ધન અને ધનથી મળતું સુખ તે સુખ નથી, તેવી રીતે ઈત્તર ધર્મવાળા કહે છે પરસ્ત્રી ગમન પાપ છે. ત્યારે જૈનશાસન કહે છે પરસ્ત્રી ગમન મહાપાપ છે. પરંતુ દારા સેવન એ પણ પાપ છે. કોઈ જીવને માર એ પાપ છે. તેમ ઇત્તર ધર્મ કહે છે. ત્યારે જૈન ધર્મ કહે છે કોઈ જીવને માર એ તે પાપ છે. પરંતુ કોઈને જન્મ આપ એ છે પણ પાપ છે. આવી જેનશાસનની સૂક્ષમ વાતે સમજવાની છે. મહાપુરુષોની સૂકમ વાતે આપણે ન સમજી શકીએ તેવું બને. મહાપુરુષોને સમર્પિત થઈ જઈએ. તેમના માર્ગે શ્રદ્ધાપૂર્વક ચાલવું. તેથી જ આણું એ ધો એ જેનશાસનનું રહસ્ય છે
ઈત્તર ધર્મવાળા કહે છે અહિંસા પરમધર્મ પરંતુ જૈનશાસન કહે છે આણુ એ ધમે–જિન આજ્ઞા એ ધમ છે.
નાનું બાળક માની સામે જુવે છે એમ જૈનશાસન પ્રેમી જિનાજ્ઞાની સામે જુએ છે. નાનું બાળક માતા કોઈ ચીજ આપે તે શંકા નથી કરતો કારણ વિશ્વાસ છે મા ( મારુ ખરાબ કરે નહિ. જિનાજ્ઞાના પ્રેમીને વિશ્વાસ હોય છે. જિનાજ્ઞા મને તારશે. છે. લશ્કરની અંદર સેનાધિપતિની આજ્ઞા ન માને તે સૈનિક શૂટ થઈ જાય છે. તેમ છે જાણે કે અજાણે જૈનશાસનની આજ્ઞાનું પાલન ન થતાં કર્મરાજા જીવને કર્મોની ગળીથી

Page #54

૫ર
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક શૂટ કરે છે. અને અનંતીવાર શટ થવું પડે તેવું પણ બને.
સૂર્યમુખી કુલ સૂર્યની સામું રહે તેમાં તેને વિકાસ છે. તેથી સૂર્યમુખી કુલ છે સૂર્ય, જે તરફ જાય તે તરફ તેનું મુખ હોય છે. જૈનશાસનરૂપી સૂર્યની સામે આપણે સૂર્યમુખી કુલ બનવા જેવું છે. જિનાજ્ઞા મુજબ આરાધના તારે છે. વિરાધના ડૂબાડે છે.
ઝુકી જા અને નીચા થઈ જવાયતે દુનિયાની કઈ તાકાત તમને દુઃખી નહી કરી શકે, શ્રી જિનશાસનને ઝુકી જાવ અને તેની પાસે નાના બની જાઓ. આ એવું છે ભવ્ય શાસન છે જેને વિશ્વના જીવમાત્રનું કલ્યાણ વાંછયું છે–સાચા સુખને રાહ બતાવ્યો છે છે. મહાપાપી, આત્માઓ પાવન થઈ પરમ પદને પામી ગયા છે. આ શાસન પાસે છે આપણે નાના બની જઈશું તે આપણે દરિયા જેવા બની જઈશું દરિયામાં અનેક ન ?
ઝરણુ શરણે આવે છે. આપણે આત્મા અનેક ગુણરત્નની ખાણ બની જાય છે. સાગરના છે છે તળિયે ને હોય છે. આપણે સાગર જેવા બની જઇશું.
ભગવાનને જે સાચે સેવક બની જાય છે તે ભગવાન બની જાય છે.
ભગવાનની આજ્ઞા ખાતર સિધાંતની ખાતર માથુ દેવાની જ્યારે તે યારી થાય ? છે તેવું હૃદયમાં ભાવીત કરવું જોઈએ. માટે જ શ્રાવક જિનમંદિર પ્રવેશ કરતાં પહેલાં છે છે સૌથી પ્રથમ મસ્તકમાં ચાંદલો કરે છે. ભગવાનની આરા માથે ચડાવે છે. '
નમો અરિહંત આણું નમો પદ દુષ્કૃત્યની નીંદા સૂચક છે. અરિહંતાણું સુકૃતોની અનુમોદનારૂપ છે. આણું એ ભગવાનની આજ્ઞાને સમર્પિત થવું સુચવે છે.
શ્રા-એટલે ભગવાનની આજ્ઞાનું, શ્રવણ, શ્રધાને ધારણ કરવી. વ–એટલે સાત છે ક્ષેત્રમાં જિનાજ્ઞા મુજબ-વાવેતર કરવું ક-કર્મરૂપી કચરાને કાપવા. સમ્યગૂ કિયાઓને
ઉલાસપૂર્વક, આદરપૂર્વક, બહુમાનપૂર્વક, ઉપગપૂર્વક ભાવથી આરાધવી, પાક્રિયાઓથી આ ખરડાયેલા આત્મા એ ધર્મક્રિયાઓમાં બળાત્કારે પણ આત્માને જોડવે પ્રયત્નશીલ રહેવું. જે છે આવા ભાવથી ભરપુર જિનાગમ છે. જેના પ્રત્યેક શબ્દ શબ્દ આ ઇવનિ ધુંટાયેલ છે. આ ચોપડાની એક રકમમાં ગોટાળો–ાટે તે આખે પડે છેટે કરે છે. ભગવાછે નની એક પણ આસાને ખેટી માનવાથી ભગવાનને આપણે અસર્વજ્ઞ કહેવરાવીએ છીએ છે તે મેટું પાપ છે.
ઈન્દ્રિયના સુખને ભેગવવા માટે જે ધર્મ માતાનું આરાધન કરે છે તે ખરેખર કે ધર્મ માતાનું વેચાણ કરે છે.

Page #55

201
વર્ષ-૬ અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
દુન્યવી સ્વાર્થ માટે ધર્માંના સેગઢ ખાનારા મહાચીØા કમ બાંધે છે. અમુલ્ય વસ્તુને મુલ્યમાં વેચવી તે મહાપાપ છે. ઠગપણુ છે.
: ૫૩
ભગવાનની પાસે મીલન કરાવનાર ભગવાનની આ છે. પેાતાને ચાલતા ન આવડે તે પાતે પડે, ડ્રાયવરને ગાડી ચલાવતા ન આવડે તેા પેસેન્જર ડુબે છે. પરંતુ રસ્તા અને પુલમાં ગામઢા પડે તેા હજારા લાખા માણસ મરે છે. તેવી રીતે જિનાજ્ઞા મેક્ષમાં પહોંચવા માટેના પુલ છે.
બધા વિજ્ઞાનનું વિજ્ઞાન બધા છતિહાસના ઇતિહાસ, બધી સર્જરીની સર્જરી, બધા સર્જનનું સર્જન પ્રભુની આજ્ઞામાં સમાએલુ છે.
જિનેશ્વરદેવા સર હતા. તેથી જ તેઓ સસારને જેના સ્વરૂપમાં છે તે સ્વરુપે ઓળખાવી શકયા. જો સર્વાંગ ભગવ ́ત ન મળ્યા હાત તે આપણે આંખે હાવા છતાં અંધ જેવા હાત. તીથ કરદેવાએ દ્વાર અધકારમાં પ્રકાશ ફેલાવી ધર્માના માર્ગ બતાવ્યા એટલે જિનાજ્ઞા એજ આદરણનીય છે. માહથી અંધ બનેલા જગતને મેક્ષની ચિ જગાડી દેવી સહેલીવાત નથી. જિનાજ્ઞા ઉપર અહંભાવ પ્રગટ થાય તા મેાક્ષની ચી પ્રભુળ બને. સૌ મુકિત પામવા પુરુષાથી ખનેા.
.
–
`સસારના સુખની ઈચ્છા તે જ મોટામાં મેટી અસમાધિ છે.
બધા દેવા સરખા, બધા ગુરુએ સરખા, બધા ધર્મ સરખા' આવુ. ખેલે તેને વૈનવિક મિથ્યાત્ત્વ રહ્યુ છે.
• રાજ વ્યાખ્યાન સાંભળેા અને ધર્માંના પરિણામ ન થાય તે કેમ ચાલે ? તમે ખાલી હાજી હા છે કે ગ્રાહક છે ? ખાલી હાજી હા સાથે વેપારી વેપાર કરે? તમારામાં ધર્મ'ની ગ્રાહકતા છે ? ધના પરિણામ આવ્યા છે ? આવ્યા હાય તે! ટકતા નથી કે ટકાવવાની મહેનત નથી ?
(અનુ. પાન ૫૦ ચાલુ )
થતા નથી. ક ક્ષય વિના મુક્તિ નથી. મુકિત વગર અમરપદ નથી. અને અજરામરપદ વિના આત્માની સિધ્ધિ નથી. આવી રીતે સૌ કાઇ પાત પેાતાના વડીલ ઉપકારી પરમાત્મા ગુરૂભગવતા (ગુરૂજના) પ્રતિ આદર ભાવ અને પ્રેમભાવ ભકિત સાથે આરાધના કરતાં રહે તે તે વિનયવાન ગુણીજન પુરૂષ અવશ્ય આત્મકલ્યાણ કરી શકે છે. આજ્ઞા એ ધમ છે આજ્ઞા એ ગુણુ છે. આજ્ઞા એ વિનય છે. એજ શિવમસ્તુ સ જગત: પરહિત નિરતા ભવન્તુ ભૂતગણુાઃ દોષા પ્રયાન્તુ નાશ' સર્વત્ર સુખી ભવતુ લેક: એજ ભાવનાઃ

Page #56

નગરની ચારેકારની દિવાલ, બહારથી જોઈ ન શકાય એવી સળગતી-તેજ અંગારા વરસાવતી બની ગઈ છે; આશાલિકા વિદ્યાના પ્રભાવે, આ એકમેવ વિદ્યા ઉપર મુસ્તાક અનેલા નગરના રાજવી વરુણદેવ સુખચેનમાં છે, તે આ વિદ્યાની પ્રતિવિદ્યાના અભાવે નગરબહારની લશ્કરી છાવણીમાં રાજા રાવણુની નીંદ હરામ થઇ ગઇ છે. ત્રિખડભરત ક્ષેત્ર ઉપ૨ વિજયધ્વજ લહેરાવવાની અપેક્ષાથી તે દિગ્વિજય માટે નીકળ્યા છે. પણ અત્યારે તેમને પોતાની અપેક્ષા ચૂર ચૂર થઇ જતી જણાય છે. ચિન્તા, દુઃખ, ક્રોધ, આવેશ અને હતાશાથી તે દિગ્મૂઢ બનીને બેઠા છે,
પણ આ રાવણુ છે. ત્રિખ’ડભરતાધિપતિ બનવાનું ભાગ્ય અને સૌભાગ્ય એને માટે નિર્માણ પામ્યું છે. બરાબર એજ સમયે વરુગુદેવની રાણીની દાસી ગુપ્તસ ંદેશ લઈને ઋહી આવી પહેાંચે છે. વરુણની રાણીના સંદેશા છે કે હું તમને આ આશાલિકાવિદ્યાની પ્રતિવિદ્યા આપવા તૈયાર અને તાકાતવાન છુ. ખદલારૂપે હું સુભગશિરોમણિ ! તારે મારો સ્વીકાર કરવાના છે.’ રાવણ કંઇ કહે તે પહેલા જ વિભીષણ
NICIANS
ના રે પ્રભુ, નહિ માનું અવરની આણુ -~-પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી મેક્ષરતિવિજયજી મ.
~
T
જ ‘સાદો મંજૂર છે.’ એવા ઇશારા કરે છે. દાસી પણ હવાર બનીને ઝટપટ ચાલી જાય છે. પણ આ બાજુ વિભીષણનુ' આવી બને છે. ‘રે ! વિભીષણુ ! આ તે શુ કરી નાખ્યુ. ? આપણા પૂર્વજોમાંથી કાઇએ પરસ્ત્રીના મનથી પણ વિચાર કર્યાં નથી અને આજે તુ સ્વીકાર કરવા સુધી પહેાંચી ગયા ? ધિક્કાર છે. તને વિભીષણુ. પૂર્વજોની એ યશેજવલ પર પરાને આજે તે કાળેડિબાંગ ડાઘ લગાડ્યા છે. રાક્ષસકુળને આજે તે` કલ`કિત કર્યું છે.' લાલ ઘૂમ ચહેરા થથરતાં હાઠ, ધ્રુજતા હાથપગ અને ધ્રુજાવી દેતી ત્રાડ. રાવણનું આવું રૌદ્રસ્વરૂપ જોઈને વિભીષણ ક્ષણભર તા ઠંડાગાર થઇ ગયા. ઘેાડી ક્ષણેાની શાન્તિ પછી વિભીષણે હળવેકથી સમજાવટ શરૂ કરીઃ આ તા રાજનીતિ છે, રાજન્ ! એકવાર પ્રતિવિદ્યા આવી જવા દો, એકવાર વિજય મેળવી લેવા દો. પછી એને કર્યાં સમજાવી નથી શકાતી ' રાવણુને શાન્ત પાડતા વિભીષણને પરસેવા વળી ગયા... અંતે એમ જ થયું. નગરવિજય પછી રાજરાણીને રાવણે તમામ પરસ્ત્રીએ!ને હુ` માતા કે દીકરી રૂપે જ જોઉં છું અને તેમાં તું તે તદ્રુપરાંત મારી વિદ્યાજ્ઞાતા ગુરૂ ખની છે.' વગેરે વગેરે કહીને સમજાવીને તેને તેના પતિની સેવામાં મેાકલી આપી.
અહીં રાવણની હૃદયદશા કંઇક આ પ્રમાણે સમજાય છે. તેને સામ્રાજય પણ

Page #57

છેવર્ષ૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
૫૫
જોઈએ છે અને સદાચાર પણ જોઈએ છે. પણ આ પ્રસંગમાં પુરવાર થઈ ચૂકયું કે ! સદાચારપ્રેમ, સામ્રાજય પ્રેમ કરતાં ઉપ૨ છે. સામ્રાજય સ્વીકાર્ય છે પણ સદાચારને ભેગે + નહી. બેમાંથી એકને જતું કરવાની વાત આવે છે ત્યારે રાવણ સદાચારને ચુસ્તપણે { વળગી રહે છે. સામ્રાજય ન મળે તો કંઈ નહીં. સદાચાર ન જ જોઈએ. ગઢ મળે ? છે કે નમળે પણ સિંહ ન જ જોઈએ.......
આ જ રાવણે એકવાર દિગ્વિજયયાત્રામાં રેવાનદીના વિશાળ કિનારા પર તંબૂ 8 છે તાણીને પોતાના વિરાટ લશ્કર સાથે નિવાસ કર્યો છે. સમ્રાટ થવું છે પણ સેવક મટી જ 5 જવું નથી તેથી આ યાત્રા પ્રવાસમાં પણ રાવણે મને હર જિનબિંબ સાથે રાખ્યું છે. જ છે અને અહીં પોતે પ્રભુપૂજામાં લયલીન બન્યા છે. ફૂલ વગેરેથી સુંદર અંગરચના કરીને છે I હવે ભાવપૂજામાં એકતાન બન્યા છે. એવામાં એકાએક નદીમાં પૂર આવે છે ને જેત- B છે જે તામાં તે તેનું ગંદુજળ સર્વત્ર ફરી વળે છે. છાવણીમાં હાહાકાર મચી જાય છે.
અને રાવણ પોતે પણ ભયંકર રૂપ ધારણ કરે છે. એને ગુસસે સાતમાં આસમાનને આંબી ઇ જાય છે. કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી લખે છે કે પોતાને શિરચ્છેદ થવાથી જે કંધ જાગે તે જ કોધ રાવણને અત્યારે થાય છે શા કારણે ? તેનાં સુંદર વસ્ત્રો અને નાહીધોઈને સ્વચ્છ કરેલું શરીર બગડી જાય છે માટે ? પિતાની લશ્કરી છાવણીમાં બધું જ તિતબિતર થઈ જાય છે તેથી ? પૂજા કરીને તરત જ જે રસેઈ જમવાની હતી તે બગડી ગઈ અને નવી બનાવતાં વિલંબ થશે તે કારણે ? ના. ના. ના. અષ્ટાપદ પર્વત પર દેવાધિદેવની ભકિતમાં દેહનું પણ ભાન ભૂલી જઈને પિતાના સાથળમાંથી નસ ખેંચી કાઢીને ભક્િતને અખંડ અને અભિવર્ષિત કરનાર અને તેથી તીથકર નામકમનું ઉપાર્જન કરનાર આ રાવણ માટે આવી કલ્પના પણ હાસ્યાસ્પદ છે. પ્રભુ પ્રતિમાની આ આશાતના રાવણથી સહન ન થઈ તેથી તેનો પિત્તો ગયે છે.
આ ઉપદ્રવ કેણે કર્યો છે તેની જાણકારી મેળવવા અને ખબર લઈ લેવા પિતાના | સૌનિકને તે આદેશ કરે છે. પોતે જાતે નીકળી પડે છે.
કથા ઘણી લાંબી છે. ઉપદેશ એટલો જ કે પ્રભુપ્રીતિ સર્વોચ્ચ રહેવી જોઈએ, જેવી રાવણના અંતરમાં છે. પૈસા પ્રીતિ, પરિવારપ્રીતિ, પ્રસિદ્ધિપ્રીતિથી માંડીને પૌદ્દગલિક સુખપ્રીતિ સુધીની તમામ પ્રીતિએને પ્રભુપ્રીતિની પાછળ રાખવી જોઈએ, રાવણની જેમ. &
અને પ્રભુપ્રીતિ એટલે ? પુનરુકિતને દોષ વહેરીને પણ ફરીવાર જણાવવાનું કે છે પ્રભુપ્રીતિને અર્થ છે, પ્રભુ આજ્ઞાપ્રીતિ. પ્રભુઆજ્ઞા પ્રીતિમાંથી જનમેલી પ્રભુમૂર્તિ પ્રીતિ, ૨ 4 પ્રભુભતિ પ્રીતિ કે પ્રભુભફતપ્રીતિ જ અસલી અને નકકર હોય છે, બાકી બધી નકલી છે 1 અને નમાલી.

Page #58

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમ્મ વિશેષાંક
“મારા પ્રભુની આજ્ઞાની વિરુદ્ધ જતી વાત, મારા પિતાની હેય તેય શું, એમાં .હા” ન ભણું તે ન જ ભાણું” આ આદશને વળગી રહેવા મયણુએ, એમ કહી શકાય છે કે, સર્વસ્વનો ત્યાગ કરી બતાવ્યો. “તે...
“હજી પણ વિચાર કરી લે. ધારું તેને સુખી અને ધારું તેને દુઃખી કરી શકું R છું એ મારી વાતને સ્વીકાર કરે છેય તે હજી બાજી હાથમાં છે. અને જે હજી પણ તારે તારા કર્મની જ દુહાઈઓ આપવી હોય તે- તે જોઈ લે, તારા કર્મો આણેલ છે આ પતિ સામે તૈયાર ખડે છે.”
અત્યત ક્રોથી થરથર ધ્રુજતા પિતા રાજવી પ્રત પાળે આ કહ્યું અને મયણાએ સ્વસ્થનજરે ઊંચું જોયું. પળને પણ વિલંબ કર્યા વિના મયણે ઊભી થઈ ગઈ. “રૂમઝુમ રૂમઝમ નિનાદ કરતાં શાન્ત અને સ્વસ્થ પગલાં પાડતી મયણા, પ્રસન્નચહેરે હસતી. આંખે પેલા કેઢિયા પાસે પહોંચી ગઈ. કેઢિયા પતિની સાથે વિદાય લઈ રહેલી મયણાસુંદરી રત્નજડિત પાલખીને બદલે ખચ્ચર પર બેઠી છે.
કુર્યાતુસદા મડગલ' ના મંગલધ્વનિને બદલે ત્યારે વહાલસેયી જનેતાનું છે છે રુદન પડઘાઈ રહ્યું છે. નથી સોળ શણગારની સજાવટ કે નથી સખીઓની મજાકમરતી. જે નથી ઢાલશરણાઈની સૂરાવલિઓ કે નથી મંડપમંચના ઠાઠમાઠ, નગરજનોના આશીર્વાદને આ
સ્થાને “આ મખે છે, ઘમંડી છે. જિદ્દી છે. મિથ્યાવાદી છે. અવિનયી છે. મૃતદન છે. જે આવાં આવાં કે'ક નિન્દાવાક્યની ઝડી વરસે છે. અને સૌથી મહત્વની વાત; રાજકુમારી 8 તરીકે તે જેને પરણી રહી છે, જેની સાથે તેણે આખી જિંદગી જીવવાની છે તે કઈ છે સૌન્દર્યવાન રાજકુમાર નથી, અજા પુરુષ છે અને તે પણ કેઢિયે છે, સાતસે 8 કઢીયાની વચ્ચે જીવન ગુજારતે. ગામેગામ ભટકતે. રાજવિહોણે રાણે, ઉંબરાણે.
આ આખાય પ્રસંગ શ્રી પાળચરિત્રનું આરંભબિન્દુ છે. અને એમાં મુખ્ય પાત્ર છે. મયણાસુંદરી, મયણાસુંદરીની પ્રભુ આજ્ઞાપ્રીતિ. આ પ્રસંગ પછી પગલે પગલે મયણાની છે આજ્ઞાપ્રીતિ સતત ચમકતી રહે છે. પિતૃગૃહની વિદાય લઈને પતિ સાથે પિતાના આવા- 8 સમાં હસતી હસતી આવેલી મયણ પહેલી રાતે જ દુઃખી દુઃખી થઈ જાય છે. કેમ? હું
હજુ કશું એવું નથી થઈ ગયું, મયણા. પિતાએ કે ધાવેશમાં અને તે વાવના વેશમાં ! જિદદથી આ અણછાજતું પગલું એકવાર ભલે ભરી લીધું. પણ હવે બાજી સુધારી લે. છે કેઈ રૂપસંપન્ન રાજકુમાર પાસે પહોંચી જા અને તારા રૂપનિર્માણને સાર્થક કર. મારા જ સંગથી તે તારું શરીર અ૫સમયમાં જ કેદ્રગ્રસ્ત થઈ જશે. દુ:ખ સિવાય મારી પાસે છે | તને આપી શકાય એવું કશું નથી. કશું જ નથી”
ગળગળા સાદે સચ્ચાઈના રણકા સાથે આવું જયારે ઉંબરાણે કહે છે ત્યારે તે

Page #59

વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
* ૫૭
મયણાનું હૃદય ધરતીક'પના આંચકા અનુભવે છે. એની આંખામાંથી અનરાધાર વરસે છે. ચિર સમય પછી હું યુ હળવુ થયા પછી મયણા કહે છે કે સ્વામીનાથ ! જે કહેવુ. હાય તે કહેજો પણ મારા ધર્માં ઉપ૨ (શીલધર્મ ઉપર, પ્રભુઆના ઉપર) આપત્તિ આવે એવુ` કશુ પણ ફરીવાર કયારેય કૃપા કરીને કહેશેા નહિ !'
પ્રસ્તુત છે, આસાપ્રેમમાંથી જનમેલા જનમ'ક્રિપ્રેમ, જિનમૂતિ પ્રમ, જીવદયાપ્રેમ અને સાધર્મિક પ્રેમની કેટલીક જાણી-અજાણી ઝલક.........
સાધનાને અંતે પ્રત્યક્ષ થયેલી અંમ્બિકાદેવીએ વિમલમ`ત્રીની સામે બહુ આકરા વિકલ્પ મૂકયા હતા. • બે માંથી એકની પસ`દગી કરી લેા. કાં વારસદાર પામેા કાં જિનમદિર બાંધેા.' અને મ`ત્રી પતીએ નિસ્ તાન રહેવાનુ વધાવી લઈને વિશ્વપ્રસિદ્ધ આબુના દેહરાં ? બધાવ્યાં હતા.
6
ધમ રૂચિ અણુગારની સામે પણ એ દશા હતી. એક બાજુ કીડી વગેરે જંતુઓની હિ'સા થતી હતી તા બીજી માજી પેાતાની હત્યા થવાની હતી......માચરીમાં આવેલુ ઝેરી શાક ધૂળમાં પરઠવવાને બદલે તેઓ પાતે વાપરી ગયા હતા.
વેશ્યામાં આસક્ત બનેલા શ્રેષ્ઠીપુત્ર બધુ' જ ગુમાવી બેઠા હતા અને છેલ્લે વેશ્યાની પ્રસન્નતા માટે તેની પ્રેરણાથી તે રાજાની રાણીનાં કુંડળ ચારવા નીકળ્યા હતા. તમામ જોખમેામાંથી હેમખેમ પસાર થઈને છેક રાજારાણીના શયનખ’ડ સુધી એ પહોંચ્યા હતા. મેાડીરાત સુધી પડખાં ઘસતા રાજાને જયારે રાણીએ પૂછ્યું ત્યારે રાજાએ ક છું હતુ કે મારી એક સેવક રાજા મને નમસ્કાર નથી કરતા. મને નમસ્કાર કરવા આવે ત્યારે એ પેાતાની આંગળીમાં રહેલી વી'ટીમાં કોતરેલા એના ઈષ્ટદેવ જિનેશ્વર દેવને નમસ્કાર કરે છે. મને એણે આજ દિવસ સુધી છેતર્યાં છે. પણ હવે હું એને એની ગુસ્તાખીનાં કડવાં ફળ બહુ જલદી ચખાડવા માંગુ છું. કાલે સવારે જ એના રાજયમાં પહેાંચી જઇને એને પદભ્રષ્ટ કરવા છે. નષ્ટ કરવા છે. હુ` સાવ મૂખ અન્ય છુ.. છેતરાયા છું. તેથી અજંપા અનુભવુ છું. પણ હવે તા સવાર પડે એટલી જ વાર છે.
આ સાંભળી રહેલા શ્રષ્ઠીપુત્રની સામે પણ અત્યારે બે વિકલ્પ છે. એક, વેશ્યાની પ્રસન્નતા અને બીજો, સામિકની સુરક્ષા. જેને માટે પાતે જોખમના સમંદર પાર કરીને છેક હી સુધી આવ્યા છે તે રાણીનાં કુંડળને જાણે સાવ વીસરી ગયા હોય તેમ શ્રેષ્ઠીપુત્ર તા તત્કાળ ઢાડયા પેલા સેવકરાજાની રાજધાની તરફ, સાધર્મિકને બચાવી લેવા માટે! અંધારી રાતે બેહદ મુશ્કેલીથી ત્યાં પહેાંચે છે અને સામિકને સાવધ કરે છે. અંતે રામ-લક્ષ્મણ આવીને તેને ઉગારે છે

Page #60

B
૫૮ :
- શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ–એ–ધમ્મ વિશેષાંક
પ્રતિક્રમણ પૂરું કરીને સાંતનૂ શેઠ પિતાના વસ્ત્રાલંકારને પહેરતા જાય છે. પણ છે એમાં એમને પિતાને નવલખે હાર જડશે નહીં. અંધારામાં આસપાસ બધે તપાસ B કરી પણ હાર ન જડે તે ન જ જડા. પરમહંત શ્રેષ્ઠિપય સાંતનના અંતરમાં છે ત્યારે “મૂલ્યવાન હાર ચેરાયો” તેના કરતાં પણ “સાધમિકની મેં આ હદ સુધી ઉપેક્ષા છે
કરી એને આઘાત વધારે લાગ્યું હતું. છે કલિકાલસર્વજ્ઞના પટ્ટપ્રભાવક પૂજયપાદ શ્રી રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાની સામે જ
પણ બે વિક૯૫ હતા. રાજાજ્ઞાનું પાલન કરીને “રાજગુરુ તરીકેનું સમાને પામે અથવા
ગુર્વાસાનું પાલન કરીને ધગધગતી તેલની કડાઈમાં કૂદી પડે. જીવતર કરતાં પણ જિ : $ 8 જ્ઞાને વહાલી કરનાર એ સુરીશ્વર અમારે જીવનાશ બની રહે!
“ શી અદ્દભુત છે તમારી કાવ્યકલા ! કવિવર, સાક્ષાત્ સરસ્વતી પણું રચવા 8 છે બેસે તે આવું ન રચી શકે. તમારી આ કવિતાને હું દેશવિદેશમાં પ્રખ્યાત કરી દેવા છે આ માંગુ છે, પણ એક શરત છે. આ કાવ્યમાં ઋષભદેવને સ્થાને શંકરદેવ, વિનીતાનગરીને 8
સ્થાને ધારા નગરી અને ભારતમહારાજાને સ્થાને તમે મારું નામ મૂકી દે ! ” માલવ- ૨ સમ્રાટ ભેજની આ આશા સામે ધનપાળને જવાબ હતઃ “આ તમે શું બેલી રહ્યા છે છે છો રાજન ! કયાં ઋષભદેવ અને કયાં શંકરદેવ? શું સાગરનું સ્થાન એક સરોવર લઇ છે છે શકે ખરું? સ્વર્ગસમી વિનીતાનગરીની પાસે તમારી આ ધારાનગરી તે સાવ રંક દીસે છે છે છે અને, ભારત અને આપની સરખામણી તે રવપ્નમાં પણ ન થઈ શકે, રાજન! આ 8 વાત કેઈ કાળે શક્ય નહીં બને.” | ગુજરાતનો નાથ સામે ચાલીને બેલાવે છે અને મંત્રી મુદ્રાને સ્વીકાર કરવાની છે
ઓફર કરે છે. ગણું વસ્તુપાળ તે, મંત્રી મુદ્રાના ઝાકઝમાળમાં સહેજ પણ અંજાયા વિના, છે રામી શરત મૂકે છે: “મારા પ્રભુની આજ્ઞા મારે માટે સર્વોપરિ રહેશે. સૌથી પ્રથમ હું
મારા પ્રભુની આજ્ઞાને વફાદાર રહીશ, પછી આપની આજ્ઞાને. જયારે આપની અને મારા પર પ્રભુની આજ્ઞા સામસામી આવી ઉભશે ત્યારે રાજન! હું આપની આજ્ઞાને નહીં ? જ પાળી શકું !”
સાંભળ્યું છે કે પરણવા તૈયાર થયેલે ક્ષત્રિય યુવાન, પિતાની પરણેતરને સ્વી છે. 2 કાર કરતાં પહેલા એને કહેતા કે “ યાદ રાખજે, તું મારી બીજી પરણેતર છે. મારી 8 છે કેડે ઝુલી રહેલી આ તલવારને હું પહેલાથી જ વરી ચૂક છું ! આ તલવારને 8 Rપિકાર પડશે ત્યારે હું તારી સામું જોવા પણ ભવાને નથી !” 8 ક્ષત્રિયને પ્રતિજ્ઞામંત્ર હોય છે : “પહેલી તલવાર, પછી પરિવાર !' છે જેનને પ્રતિજ્ઞામંત્ર હેય છે “પહેલે આજ્ઞાવિચાર, પછી સંસારને વ્યવહાર અને વ્યાપાર !” મેં
અંતે, વાંચી ત્યારથી મનમાં રમી રહેલી પંકિતને પણ યાદ કરી લઉં : “આન મેં ફર્ક ન આને દીજીએ; જાન અગર જાએ તે જાને દીજીએ...”

Page #61

અદ્ભુત વના સ્વામી શ્રીમદ્ તીથકર ભગવ`તા, દ્વાદશાંગીના રચયિતા શ્રીમદ્ ગણધરધ્રુવ, દષ્ટિવાદ સમેત શાસન સ્તંભ પૂર્વધર મહાત્મા, શાસનદીપક શ્વાસન પ્રભાવક શુધ્ધ ધર્મ પ્રણેતા શ્રીમદ્ સૂરિપુગવા, હું યા સ્થિત સર્વોત્તમ સશ્રેષ્ઠ એક જ સૂત્ર પ્રગટ કરતાં રહ્યા કે “ આજ્ઞા એજ ધમ ઝ આજ્ઞા શ્રી અરિહંત પરમાત્માની, આજ્ઞા સત્ત સદશી દેવાધિદેવની આજ્ઞા દ્વાદશાંગીના વિપુલ ઝરણા ૪૫ આગમની આજ્ઞા આગમ વિસ્તારરૂપ નિયુકિત, ભાષ્ય, ચૂર્ણિ ટીકાન્ત, અને તડ્ડય આગમ વફાદાર શાસ્રસાપેક્ષ સાહિત્યની.
સુવ્યવસ્થિત, સુબુધ્ધ, આ સુવણું સાંકળની, એક કડી પણ તુટે કે અસ્તવ્યસ્ત થાય, એ આ યુગના શાસન વફાદાર પૂ. આચાર્યાદિ સુનિવ; એક ક્ષણ પણ સહન કરી શકે નહિં. ભવ્યાત્માઓના ભાવપ્રાણના રક્ષણ માટે કટિબધ્ધ બનેલા, પ્રાણના ભોગે પણ શાસ્ત્ર આજ્ઞાનું રક્ષણ કરે જ કરે. કળીકાળ સત્ત, સાહિત્ય સમ્રાટ, સાડા ત્રણ, ક્રેડ
આણા એ ધમ્મો
પૂ. મુનિરાજ શ્રી ભુવનચંદ્ર વિજયજી મ. નવાખલ
શ્લેાકના આધ ખડા કરનાર, મહાપૂજય શ્રીમદ્ હેમચંદ્ર સૂરીવરજી મહારાજાની આજ્ઞાનુ અખ'ડ પાલન કરવા ખાતર, તાંબાની ધીગધીંગતી પાઢ ઉપર, હસતે મુખે, અપૂર્વ ફામા સાગર, સર્વાંગી શાસન રક્ષક, સયમ મૂર્તિ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્રવરજી મહારાજા બેઠા ને? ઉચ્ચતમ સાધક દશામાં, વધુ નાતિત સમાધિ પૂર્વક આ પાલન કર્યુ” ને? પાંચમા આરાની, બારમી સદીની હુંયા ભીજવતી વાત છે ને? અન"ત અનત વદન !
ગુરૂમુખ કમળે સાહે પાગ ! દૃષ્ટાંત. સં. ૧૯૬૯ થી ૨૦૪૭ સુધીનુ. ભવ્ય અને દિલચસ્પી ખુલ્લે કિતાખ છે, જગ મશહુર છે. પુણ્યશાળી શાસન સમર્પિત આત્માએએ પ્રત્યક્ષ અનુભવેલ છે. સિંહાવલાયન કરીએ સુરમ્ય પ્રસંગાનુ'. આજ્ઞા પાલન ધનુ. પૂ. મહાપુરૂષના પેાતાના જ શબ્દ પરિમલમાં. “ અંદરના કે બહારના કોઈપણ સાધનના ચેગે, આપણા નિમિત્તે સર્વસ્વભૂત શાસનને હાનિ પહેાંચે એવુ' ન ખને, એ જ જોવાનુ છે. બાકીતા પુણ્યાય અને પાપાદય પેાતાનુ કામ કરે જ જાય છે અને કરે જ જશે. પુણ્યાદયમાં લેવાવાનુ કે પાપેાદયમાં મુંઝાવાનું વિવેકીને હાવું ન ઘટે, એ પણુ નિશ્ચિત છે. ’

Page #62

• આ જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા એ-ધમ્મા વિશેષાંક
મતલબ કે શાસન અને શાસનના સિધ્ધાંતા (૪૫ આગમ પોંચાંગી પ્રમાણિત, અહિ ત પરમાત્મા પ્રણિત) આમ પ્રદેશમાં વ્યાપક બનાવવાના છે. તેા જ આજ્ઞા નિષ્ઠતા-શ્રદ્ધા-સ વેગે ખીલે.
૬૦ ઃ
આજ્ઞા મધૃતા— જે શાસન ર ધર હાય, મોટા વિદ્વાન શાસન સ્થ*ભ ગણાતા હાય, તે જો શાસન સેવા-શાસન સ ́રક્ષણ-શાસન પ્રભાવના માટે, પેાતાની શિકતના ઉપયેાગ, પેાતાની વિદ્વત્તાના ઉપયેગ ન કરે તા, એ વિરાધક કાટિના છે, આરાધક નહિં. ”
66
આભ અને પાતાલ એક થાય તાય, અમે તમારામાં નહિ ભળીએ. ગમે તેટલા કલકા ચઢાવા કે ગમે તેટલા કનડા, દુનિયાની દૃષ્ટિએ કલકિત ભલે ગણાઇએ, પરંતુ પ્રભુની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ, એક ક્દમ પણ નહિ ભરીએ. ખરાબ રીતે હેરાન થઇ, ભલે અમે મરીએ, પણ પ્રભુ માર્યાંના વિરોધીના પગમાં માથુ મુકીને તા નહિ જ જીવીએ. અમારૂ' સયમ હશે, પ્રભુ અને પ્રભુ આજ્ઞા પ્રત્યે અમારા હૈહૈયામાં રાગ હશે, તે અમાને મુંઝવણુ પણ શી છે? પ્રભુ આજ્ઞા ખાતર અમે એકલા પડી જઇએ તા પણ શું ? ”
તત્કાલીન મેજીસ્ટ્રેટા પણ શાસ્ત્રાજ્ઞાને બીરદાવતા. “ સુસાધુની સેવા કરવી અને તેમને આજ્ઞાંકિત રહેવું, તે જૈનાના ધમ છે. તેમના પર સત્તા જૈના ચલાવી શકે નહિ. ૧૬ વર્ષની અંદરના દીક્ષાથી માટે મા-બાપ અગર વાલીની પરવાનગીની જરુર છે. જૈન સઘની પરવાનગી જોઈએ તે બાબત કોઇ પણુ શાસ્ત્રમાં ઉલ્લેખ નથી.
એક પ્રખ્યાત પડીત, વિશાળ સભામાં સત્ય ઉચ્ચરે છે “ જૈન શાસન-સિદ્ધાંતસત્ય ધર્મ સુક્ષ્મતાથી સમજવા તા દૂર રહ્યો, પણ સ્થૂલથી સમજવા માટે પણ, શાસનને સ‘પુણૅ વફાદાર, શુદ્ શ્રદ્ધાના ધણી, ગીતા પૂ. જૈનાચાર્યાં આદિ મુનિવરા ના સતત સત્સંગ શિવાય, ખીજો આત્મસ્થાનના માગ નથી,’’
આજ્ઞા બદ્ધતાની ઉંડી ખુમારી શિવાય, આય સંસ્કૃતિની સર્વાંગી ટોચ સમ જૈન સસ્કૃતિની શ્રેષ્ઠતમ રક્ષા થઈ શકે નહિ. જૈન સસ્કૃતિ એ વિશ્વ સમગ્રના જીવન પ્રાણુ છે. એ અતિ સૂક્ષ્માતિસૂક્ષ્મ અને અગાધ ઉંડી છે તેટલી જ વિશાળ, ઉદાર અને ઉદાત્ત છે.
છેક નીચલ. સ્તરથી માંડી, રાજરાજેન્દ્રો અને સ્વ`ના ઇન્દ્રોની હિતચિંતક છે. એના નિશ્ચય વ્યવહાર વિભાગ રૂડી રીતે સમજયા શિવાય, સજ્ઞકથિત આજ્ઞાએના ઉંડાણમાં ઉતર્યાં શિવાય, એની સ્વપર કલ્યાણ સાધકતા, વિશ્વના વિશાળ ફળક ઉપર કેવી રીતે વિસ્તારી શકાય
આગમ વાચન અંગે જયારે મનફાવતા, શાસ્ત્ર આજ્ઞા વિરૂધ્ધને ધૂમ પ્રચાર

Page #63

દિ વર્ષ૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ :
ચાલતું હોય ત્યારે, સામે પૂર ખડા રહી, ઉદ્વષણું કરવી, એ સામાન્ય વાત નથી. 1 “ શ્રી જિનાગમ ગણિ પિટક કહેવાય છે. ગણિનામ આચાર્ય અને તેમની પિટક નામ છે
પેટીએટલે આગમ એ આચાર્યોની મૂડી છે. અને આચાર્યોએ, યોગ્ય જીને, છે { પ્રકારે, આનું પ્રદાન કરવાનું છે. પણ જેણે તેને આ હાથમાં લેવાનું નથી. આ ગ્રંથ છે છે કે લર બનાવવા માટે નથી. પણ સાધુપણાને સુંદર રીતે વિકસિત કરવા માટે છે. ?
કલ્યાણક ઉજવણી પણ શાસ્ત્રાજ્ઞા પ્રમાણે જ હોય “જગતમાં શ્રી તીર્થકર છે ? દેવ જેવા શ્રી તીર્થકર દેવ જ હોઈ શકે. અન્ય કોઈની સરખામણી, એ પરમ ૧
તારક સાથે થઈ શકે નહિ. જેમને ખપ નથી નિર્વાણને, નિર્વાણ માને, સ્થાપક છે ન તરીકે ભગવાનની ઓળખ નથી, તે ભગવાનના નામે શું કરે? એવું કરે કે જેમાં ૧ ભગવાનની અને ભગવાનના માર્ગની આશાતના હૈય”
પ્રતિષ્ઠા એટલે આત્માનું પવિત્રી કરણ. પ્રતિષ્ઠા એટલે પરમાત્માની આજ્ઞા કે હચે ધરવી. પ્રતિષ્ઠા એટલે ગામ કે નગરને ધર્મમાં ગૂંથવું. પ્રતિષ્ઠા એટલે વિશ્વનું છે 3 ઉદેવકરણ.”
એક વાતની સ્પષ્ટતા જરૂરી કે જે મહાપૂજયને મરતકે સ્થાપ્યા હોય, ગીતાર્થતાને પારખી, લહયમાં સખી, આજ્ઞાબદ્ધ બન્યા હોઈએ, ત્યારે ગીતાથ ગંભીરતા અને આજ્ઞા બધતા મુખ્ય બની જાય છે કાળ દેશે કરી, શાસન અને સમુદાયના હિતે, મહાસ્થાને છે રહેલા મહાત્માઓને, અનીચ્છાએ પણ કેટલાક કાર્યોને નિર્ણય ત્વરિત લેવું પડે છે. અને તેની પાછળ મહાપૂની વિશાળ દીર્ઘદ્રષ્ટિ કામ કરતી હોય છે. આટલી સાદી સમાજ શાસનમાં સ્થિરતા પેદા કરી શકે છે. શાસન ( આશા બદ્ધતા) અદ્દભુત મહાન છે છે. વામનને મહાન શાસન બનાવે છે.
વ્યવહારમાં, રાજકારણ, સંચાલનમાં, મને કે કમને, સરચાઈથી કે, બનાવટથી, જે આજ્ઞાને હવે ધારણ કરવી પડે છે. નહિ તો અનેક પ્રકારની શિક્ષાને ભેગ બનવું પડે છે. આત્મકલ્યાણની કેડી ઉપર કે રાજમાર્ગ ઉપર ચાલનાર, જ્યારે પવિત્રતમ-આણ એ ધમેથી, વિચલિત બને છે, ત્યારે અનેક દુષ્ટ કર્મોના ભારથી આત્માને ભારે બનાવી, ભય અટવીના ભયંકર અરણ્યમાં, અસંખ્યાત કાળ માટે ભટકવાનું સ્વીકારી લે છે.
વિશ્વોદ્ધારક સર્વજ્ઞ સ્વામીની આજ્ઞા એજ આત્મપ્રદેશે–વ્યાપક રીતે દૃઢ બનાવનાર આત્મા–મહાત્મા જરાએ ચલિત થતા નથી. ગમે તેવા શહેનશાહની શહમાં તણાઈ નહી જવાની ખમીરવંતી સાધુતા, તેમનામાં ઝળહળે છે. બાદશાહી બહુમાનમાય અલિપ્ત રહેવાના સ્વભાવથી, કેઈ અને આત્માનંદ અનુભવે છે.

Page #64

* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ-એ-ધમે વિશેષાંક નાથ અરિહંત સર્વજ્ઞ સર્વદશી. ત્રિપદી એમનું વરદાન દ્વાદશાંગી શ્રેષ્ઠફળ. * પંચાંગી એને વિપુલ વિશદ વિકાસ અને પ્રકાશ. શાસન અને સિદ્ધાંતના રક્ષક છે છે અને શ્રી ચતુર્વિધ સંઘના હિતચિંતક પૂ. ગીતાર્થ સંવેગી, ચારિત્રચૂડામણિ, વફાદારીને છે વરેલા આચાર્ય શાસનને ઉન્નત રાખે, રાખી શકે. ત્યાગ-વિરાગ-સંયમ ઉન્નતિના સાત્વિક સફળ બીજે.
વફાદારી (આજ્ઞા બદધતા) જાય એટલે શ્રધા ગઈ. શ્રધ્ધા જતાં ત્રણે તમાં લુણે લાગે. પછી પગથીએ પગથીએ ઉત્સવપ્રરૂપણ અને ઉત્સત્ર પ્રવૃત્તિ.
આજ્ઞાબધ્ધતા, સૂત્રોના તેના શુધ આગમિક અને, સંદર્ભ, ઇમ્પ8 ને ખેંચી શકે છે. “અહવા કિસિં સુવિFર્ડ ભુવણે વણમાગી વસુઈછી, છે પવિત્ર શાસનિક આજ્ઞાબધ કાર્યો દ્વારા, લેક સમૂહમાંથી સ્વભાવિક રીતે ઉત્પન્ન ? થતી, કીતિને પ્રગટ કરતે લોક ઇવનિ વિશિષ્ટ હોય છે.
આગમ સૂત્રોના પઠન પાઠન માટે ગાદ્દિવહનની મહાતારક પવિત્ર ક્રિયાનું પાલન એ “આણુ એ ધર્મો જ છે. કાળગણ જેવી સુંદર આગમોકત તાંત્રિકછે કિયા, આત્મતંત્રને સાબદુ બનાવનાર, પાટલી, સંઘો, વિ. વિ. અજબ ગજબનું 8 સાયન્સ વિજ્ઞાન, જૈન શાસનની આજ્ઞા બદ્ધતાની બિરૂદાવલી બેલે છે.
કલિકાલ સર્વજ્ઞ, સાર્વભૌમ સાહિત્ય સમ્રાટ, શુદ્ધ અહિંસાની અલખ જગાવનાર પૂજ્યતાના શીખરે પહોંચેલા; શ્રીમદ્દ હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા, એક અનુપમ સ્તવના છે વીતરાગ તેત્રમાં સ્પષ્ટ ફરમાવે છે કે-હે વીતરાગ ! સર્વપ્રકારે, સર્વતમુખી, આપની છે છે આજ્ઞાનું પાલન શ્રેષ્ઠ છે. આજ્ઞાનું આરાધન-આરાધેલી આજ્ઞા મુકિતદાતા છે. આજ્ઞાની વિરાધના ભવભ્રમણ કરાવનાર છે.
પાંચમા આરાના મહાદુષિત કાળમાં, આજના ઝેરી જમાનાના ઉન્માદથી બચી, ? નાથની આજ્ઞાને મસ્તકે ધારણ કરી, નાભિમંડળમાં શાસનને સુદઢ સ્થિર કરી, સૌ છે મુકિતમાર્ગના શૂરવીર પથિક બને એ જ શાસનપતિને પ્રાર્થના.
જેઓ શાસ્ત્ર વાંચીને પણ સંસારનું પોષણ કરે, ઉન્માર્ગનું પિષણ કરે તેના માટે તે છે { આ શાસ્ત્ર પણું શસ્ત્ર છે.
જેની આંખમાં રોગ હોય, જોવાની મંદતા હોય તે સારી વસ્તુ જોઈ શકે નહિ. 4 છે તેમ ભયંકર કેટિને કર્મમલ, સાચી વસ્તુ સમજવામાં અંતરાય કરનાર છે. તે ગયે ન ! જે હોય તે ખુદ શ્રી ભગવાન મળે તે ય ભગવાન છેટા લાગે,

Page #65

-
મહાસતી સીતાદેવીના પવિત્રતમ, સુરક્ષિત રહેલા શીયળ ઉપર કલંક, રાવણની છે | લંકામાં નહિ પરંતુ રામચંદ્રજીની અયોધ્યામાં ચડેલ. જે શીયળ મહાધમના અણદાગ ૧ રક્ષણને કાજે હજજાર લાખ જીવોના જીવતા શરીર મડદા થયા તે થવા દીધા, એજ શીયળની સામે શે એ ચેડાં કરીને મહાસતી જેવા મહાસતી શ્રી સીતાદેવીના માથે કલંક ચડાવી દીધુ અને સગર્ભા અવસ્થામાં જ શ્રી સીતાદેવીને, શ્રી સમેતશિખરજી મહાતીર્થની યાત્રા કરવા લઈ જવાના બહાના હેઠળ, ભેંકાર નિર્જન વન-જગલમાં તજી છે દેવાયા. આટ-આટલું બનવા છતાં મહાસતી સીતાજી અયોધ્યા તરફ પાછા ફરી રહેલા 8 કૃતાંતવદન નામના સેનાપતિને કહે છે કે “આર્ય શ્રી રામચંદ્રજીને મારે એટલે સંદેશ છે
-
-
દુર્જન તણું વાક્ય મહીં શાંતિ મળે કયાંથી મને?
-શ્રી રાજુભાઇ પંડિત (ચંદ્રરાજ) 8 આપજે કે- લેકાપવાદના ભયથી ડરી જઈને જે રીતે તમે સીતાનો ત્યાગ કર્યો છે, { છે એ રીતે મિથ્યાત્વીએની વાણીથી ડરી જઈને કયારે ય જૈનધર્મને ત્યાગ ના કરશે. શિવાતે પત્થાન: સતુ!
આજથી નવ નવ સકાઓ પહેલાં થઈ ગયેલા પરમહંત શ્રી કુમારપાળ મહા-છે [ રાજા કહે છે કેજિન ધર્મ વિનિકો મા ભુવં ચક્રવપિ
જ્યાં ચેપિ દરિદ્રોપિ જેનધર્માધિવાસિત છે મારે એવા ચક્રવતી નથી બનવું હે પ્રભુ! કે જયાં જૈનધર્મનું, નામ નિશાન છે વગરનું જીવન હેય, હા એવું દાસપણુ કે દરિદ્ર પણુ પણ મને મંજૂર છે, જે તે જ જૈનધર્મથી વાસિત હોય તે.
જિનેશ્વર ભગવંતની આજ્ઞામાં જ ધર્મ છે. આ ધર્મના આરાધન વિના આજ છે સુધી કઈ મોક્ષે ગયુ નથી, જતું નથી કે જશે પણ નહિ. આવા જૈનધર્મને, શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની આણુને રગ-રગમાં નસ-નસમાં રોમ-રોમમાં સંઘરી રાખનારા મહાશ્રાવિકા સુલસાને યાદ કરે. તીર્થકરની બનાવટ કરીને શ્રી સુલસાની અણનમતાની કટી કરી છે ત્યારે મહાસતી અલસા જણે કહે છે કે-” આ કઈ ઠગારે છે. ધુતારાઓ ૧ શાસનની પ્રભાવના તે શું કરવાના હતા, આવા ધુતારાઓથી તે શાસનની અવહેલના છે જ થાય છે. જા, ભાઈ તુલસા આવા ધુતારાઓને જોવા પણ આવી ના શકે સુલસા B છે સમકિતને હેડમાં મૂકી ના શકે,
તંગીયાનગરીને શ્રાવકની સુદેવ-સુગુરૂ-સુધર્મ પ્રત્યેની અડગ શ્રદ્ધની પરીક્ષા ૨ કરવા ખુદ ગણધર ભગવંત શ્રી ગૌતમ સ્વામી ગયા. અને તેઓશ્રીએ એ ડાબી રે

Page #66

૬૪:
જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે! વિશેષ ક
બાજુએ રાખવાના હૈાય તેમ છતાં પશુ જાણી જોઇને જમણી બાજુાએ રાખ્યા. આ જોઈને ગણધર જેવા ગણધર ભગવંતને પણ ત્યાંના કાઇ પણ શ્રાવકે વઉંદન કર્યું નહિ. ત્યારે ગૌતમ સ્વામીને શ્રાવકાની અણુનમતાનો ખ્યાલ આવ્યા.
આવા તા કૈક દૃષ્ટાંતા છે જે; આણા એ ધમ્મા'ની આલખેલ અહાલેક પાકારે છે પેટ્વા મરીચિ,જીવનભર ધર્મની સુંદર કવિલા ઇન્થપિ ઇદ્ઘ પિ' શબ્દો દ્વારા
અને હવે આ તરફ જુા, જુએ સાધના કર્યાં પછી પણ, એક ચેડા સમયને માટે કાટાકાટી સાગરાપમ સસારમાં ભટકી પડે છે.
“કડેમાણે કરે” ની કડીની કેડીએ ચાલી ચાલીને, આ જુએ પેલા જમાલિએ પણ કડ' તિ કડં કહી ભગવાણીના છેદ ઉડાડીને, વિપાક ભર્યો સંસારને ખરીદી લીધા. “સર્વજ્ઞ હું છું...” આવું કહી કહીને, હે પ્રભુ! તારી આણુને પગનીચે કચડી નાંખીને આ ગેશાલાએ તા એના જનમેાના જનમેાની ઘેાર ખાદી નાંખી હતી. અને આજની આ વીસમી સદી તરફ જુએ,
“ તાહરી આણુ હું શેષ પરે શિર વહુ”
“પાપ નહી કોઈ ઉસૂત્ર ભાષણ જિક્ષ્યા” આવું આવુ. હૈ પ્રભુ ! તારી પાોણુની પ્રતિમા આગળ ગાઈ-ગાઈને ખુશહાલ અનુભવનારા એ મહાભાગો, જયારે ઉસૂત્રનું ભાષણ કરી કરીને, મસ્તકે ધરવાની તારી આણુને પગ નીચે કચડતા હોય છે, ત્યારે તેા તને હૃદયથી નમ્રભાવે વિનંતિ કરવાનું મન થઈ જાય છે કે “હું ત્રણ જગતન! •ાય ! આવા ઉસૂત્ર ભાષકાના ચકકરમાં અમે કયારે ય ફસાઇ ના પડીએ તેની કાળજી રાખવાનુ કામ તું કરજે. હું નાથ! ચારે ખાજુથી ઉત્સૂત્ર ભાષકાના ઘેરાથી ઘેરાઇ જઈએ ત્યારે તે બધાંની વચ્ચેથી પણ અમને ઉગારી લેવાનું કામ તુ" કરજે છેવટે આ શરીરમાંથી જયારે પ્રાણ નીકળવાના અંતસમય હાય ત્યાં સુધીમાં તે છે નાથ ! આણુાએ ધમ્મા' આ સૂત્ર અમારી જિદંગીનું ધ્રુવપદ બની ગયુ હાય તેટલુ તા તું જરૂર કરજે.
અને ત્યારે હું ઉપકારી ! એ ઉપકાર તમારા કક્રિય ન વિસરે આ સંસાર થકી એ મુજને ઉદ્ધરે...
હું સુખકારી !
E
O
તમારે બધાને સાધુ જોઈએ છે તે શુ કરવા ? ઉપાશ્રય ઉઘાડા રહે તે માટે કે, અમારા આત્માનું હિત કરનાર છે માટે? આત્માનુ હિત શેમાં છે? સંસાર છૂટ
તેમાં કે મજેથી રહે! તેમાં? સંસાર છેાડવા જ જેવા છે, કેમકે બધેથી ખાળે તેવા છે,

Page #67

ત્ર
કાકીના સુરતેજ રાજાના પુત્ર જયકુમાર બાલ્યકાળથી જ સ`સ્કારી અને ધર્માભિમુખ હતા, સૌંસારના સબધા એને બંધનરૂપ લાગતા હતા. અને સાધુઓના સંયમી જીવનમાં એને સાચી સ્વતંત્રતા ઢેખાતી હતી.
એક દિવસે નગર બહાર ઉદ્યાનમાં સનતકુમાર નામના આચાર્ય ભગવ`ત પધારે છે. જયકુમાર પણ સૂરિવરની વૈરાગ્યભીની દેશના સાંભળવા દોડયા જાય છે. જિનવાણીના અમીપાનથી એનું હું યુ. પુલિકત ખની જાય છે. ધર્મ શ્રવણની એની જિજ્ઞાસા એટલી બધી વધી જાય છે કે એને દેશના શ્રવણુ માત્રથી સંåષ થયા નહિ. દેશના પછી ફરીએ સૂરિવરના ચરણારવિંદમાં બેસી ગયા. અને ફરી ફરી અનેકવિધ પ્રશ્નના કરી સંસારના સાચા સ્વરૂપને ઓળખવા લાગ્યા.
34 36 સંસાર–એક ભયંકર અટવી હ
અરિહંત પરમાત્મા-સાથ વાહ
—પૂ. મુનિરાજ શ્રી રત્નસેનવિજયજી મ.
4
XXBOXE0%
સૂરિવરે એક દૃષ્ટાંત વડે સંસારનું સ્વરૂપ સમજાવતા કહ્યુ છે કે
એક સાથ વાહ પેાતાના સાથે સાથે આગળ વધી રહ્યો છે, માગમાં જ એક ભયકર અટવી આવે છે. એ અટવી એટલી ભયંકર છે કે કોઈપણ સાને છોડીને એકાકી જઈ શકે નહિ.
સા વાહ બધા માણસાને ભેગા કરીને કહે છે કે–જુઓ ! સામે ભયંકર જગલ છે, જેને પાર પામવુ' અત્યંત કઠિન છે. સત્ત્વશાળી માણસા જ એને પાર પામી શકે. એ અટવીને પાર પામ્યા પછી તેા લીલાલહેર છે. પછી ત્યાં કાઈપણ જાતની તકલીફ નથી. માત્ર સુખ–સુખ અને સુખ જ છે.
એ અટવીને પાર પામવાના છે માર્ગ છે. એક બહુ લાંખા માગ છે જેને ઓળંગવામાં ઘણા દિવસેા જાય છે. અને અંતે તો કાઇ કટાર માર્ગામાં જ આવવું પડે છે.
ખીજો માર્ગ બહુ ટુકા અને વિષમ છે.
એ માર્ગોમાં પેસતાં જ ત્યાં એક સિંહ અને એક વાઘ જોવા મળે છે. તે "નેને પરાસ્ત કર્યાં પછી જ આગળ વધી શકાય તેમ છે. એ બંનેને પરાસ્ત કર્યા પછી જ આગળને માર્ગ મળવાના, તેઓને પરાસ્ત કર્યું છતાં પણ તે એ તમારી પાછળ તેા આવવાના જ. અને જે તમે માગ ચૂકશે। તા એ એ તમારા ઉપર હાવી થઇ જવાના અને પેાતાના પ્રહાર વડે તમને મારી નાંખશે.

Page #68

૩ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
મામાં અનેક છાચાદાર ફૂલ-ફળથી ભરેલા ઘટ્ટ વૃક્ષા મળવાના. પણ તે વૃક્ષેાના ફળા જોઈને લલચાવાનું નહિ. કેમકે તે વૃક્ષોના ફળ તેા શું તેની છાયા પણ પ્રાણાને ઘાત કરનારી છે. માગ માં જે સુકા વૃક્ષેા મળે, એની નીચે જ વિશ્રામ કરવાને,
૬૬ ઃ
મા`થી કાંઈક દૂર સુદર વેષ ધારણ કરનારા કેટલાક લુટારા તમને માગભ્રષ્ટ કરવા તમને બેાલાવશે. પણ તમારે એની એકેય વાત ઉપર યાન આપવાનું નહિ.
સાથે સાથે સાથથી છૂટા પણ નહિ પડવાનું' માગ માં થાડી પણ આગ લાગી જાય તા એને તરત જ શાંત કરી દેવાની, નહિ તે એ આગ આખાયે વનને ભરખી નાંખશે. માર્ગોમાં એક ઉંચા પર્વત આવવાના એને તરત જ સાવધાની પૂર્વક એળગી જવુ, જો નહિ આળંગવામાં આવે તા મૃત્યુનુ સંકટ ઉભું થઇ જવાની સ'ભાવના છે. માર્ગોમાં ઉપદ્રવ કરનારી એક વ`શજાલી પણ આવશે. તેને પણ શીવ્રતાથી આળગી લેવાની.
માગમાં એક ‘મનાથ' નામના માણસ મળશે. જે તમને કહેશે કે, ‘આ, ભાઇ’ જરા આ મારા ખાડા પૂરી દ્યોને !' પણ એની વાત તમારે સાંભળવી જ નહિ. કેમકે એ એવા એક જાદુઈ ખાડે છે કે જેમ જેમ તમે એને પૂરશેા. તેમ તેમ એ ખાડી માટા થતા જવાના.
માર્ગમાં કેટલાંક સુંદર ફળા દેખાય તે પશુ લલચાવવુ* નહિ,
માગમાં ૨૨ પિશાચા પણ હેરાન કરવા પ્રયત્ન કરશે, પણ તેનાથી ગભરાવુ નહિ. બધાના સામના કરી આગળ વધતાં જ જવાનું
નિરસ લેાજન મળે તા પણ તેથી ખેદ નહી પામવાનુ રાત્રિમાં પણ વિશેષ પ્રમાદ નહિ સેવવાના.
બસ ! એ રીતે તમા અપ્રમતપણે આગળ વધતા હશે। અક્ષય આનદના ધામ એવા શિવનગરમાં પહાચી જશે. જ્યાં પૂણ થઈ જશે. અને તમે અક્ષય આનંદને પામશે.
સા વાહની આ વાત સાંભળીને મોટા ભાગના સવશાળી માણસા સા વાહની આજ્ઞાનુસાર આગળ વધતા શિવનગરને પામી જાય છે.
• આ દૃષ્ટાંત સંભળાવી આચાય ભગવંતે એ દૃષ્ટાંતનુ' ઉપનય સમજાવ્યુ કે—
સાથ વાહ એ જિનેશ્વર ધ્રુવ છે.
સાથે વાહની સૂચનાએ એ ધ દેશના છે,
.
તા, થાડા જ વખતમાં તમારા બધા જ મનારથા
૨

Page #69

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૬૭
- -
-
-
- -
-
- -
-
૦ ભયંકર અટવી એ ચર્તગતિ રૂપ સંસાર છે. ૦ સરલ માગ એ સાધુ ઘર્મનું પાલન છે. ૦ લાંબે માર્ગ એ ગૃહસ્થ ધર્મનું પાલન છે. ૦ વાઘ અને સિંહ એ રાગ અને દ્વેષ છે. ૦ લૂંટારાઓ એ મિથ્યાષ્ટિ જીવે છે. ૦ સુંદર ફળવાળા વૃક્ષે એ ઈન્દ્રિયના ૫ વિષય છે. ૦ સૂકા વૃક્ષે એ નિરવેદ્ય આશ્રય સ્થાન છે. ૦ અગ્નિ એ ક્રોધ છે. • ઉચે પર્વત એ માન છે. ૦ વંશજાલ એ માયા છે. ૦ નહિ પૂરાતે ખાડે એ લેભ છે. * ૦ સુંદર ફળે એ અનુકૂળતાએ છે.
૦ ૨૨ પિશાચ એ ૨૨ પરીષહ છે. ૦ નિરસ ભજન એ નિર્દોષ ભિક્ષા છે. ૦ અપ્રમત પ્રયાણ એ અપ્રમતતા છે • શિવનગર એ મશ્ન છે. અને ૦ અક્ષય આનંદ એ અક્ષય સુખ છે.
રિવરની વૈરાગ્ય રજિતવાણી સાંભળી જયકુમાર એગ્ય વ્રતને અંગીકાર કરેલ છે. અને ધીરે ધીરે સાધુ જીવનને યોગ્ય અભ્યાસ કરી અંતે દીક્ષા અંગીકાર કરે છે. અને જે સદાયને માટે દુર્ગતિના દ્વાર બંધ કરી દે છે. થોડા જ ભમાં દેવ અને મનુષ્યના ૧ સુખને ભોગવી અંતે છેલલા સમરાદિત્યના ભાવમાં રીક્ષા સ્વીકારી.
કેવળજ્ઞાનને મેળવી પોતાનું આત્મય સાધે છે.
જય જ
• કોઈપણ ધર્મક્રિયા આહારાદિ દશે સંજ્ઞાથી રહિતપણે કરે, આજ ધર્મક્રિયા કરવા છે.
જેવી છે, તે વખતે આ લેક કે પરલેકના સુખ માત્રની ઇaછા પણ ન હોય. તે તે નાનામાં નાની યિા કરે તે ક્રિયાવંચક કહેવાય. તેનું ફળ સમાધિની પ્રાપ્તિ અને મોક્ષની પ્રાપ્તિ મળે.

Page #70

- પરમ પૂજય, પરમ આરાધ્ય પાત, શાસન શિરોમણ, કરૂણામૂતિ, સિદ્ધાંતનિષ્ઠ, છે સન્માર્ગદર્શક, વાદી વિજેતા, ચતુવિધ શ્રી સંઘને ગક્ષેમ કરનાર, જૈનશાસનનાં ! છે જતિર્ધર, પરમકરૂણા સિંધુ, સૂરિ સમ્રાટ સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ 8 સ્વર્ગસ્થ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાની પુનિત છત્ર છાયામાં છે સંવત ર૦૩૯ નું ચાતુર્માસ શાંતિનગરમાં રહેવાને ચાન્સ મળે. તેમાં અમારા સાથીજીને ૫૦૦ એકાંતર આયંબિલ તપ કરવાની ભાવના થતા, પૂજ્યશ્રીને શુભ દિવસ પૂછયે. અને પરમ પૂજ્ય જ્યોતિષ માર્તન્ડ આચાર્યદેવ શ્રીમદ વિજય મહાદયસૂરીશ્વરજી મ. સા. 8 (વર્તમાન ગચ્છાધિપતિ) એ શુભ દિવસ અષાડ સુદ ૧૧ ને આપ્યું. તે દિવસે અમે છે પચ્ચખાણ લેવા ગયા. તે પૂજ્યપાદશ્રીજી કહે કેણે પચ્ચક્ખાણ લેવાનું છે. અમે કહ્યું
સાહેબજી આ સાદવજીને પચ્ચકખાણ લેવાનું છે, ત્યારે સાહેબજી કહે તમે શું કરશે ?
શિર
આજ્ઞા એજ ઘમં–મારે અનુભવ હરિ
–શ્રી રામચંદ્ર શિશુ
તમે આયબિલનું પચ્ચક્ખાણ લે મેં કહ્યું સાહેબ મારાથી ત૫ થતું નથી. અને
આયંબિલ તે મારાથી થતું જ નથી ત્યારે પૂજય પાદશ્રીજી કહે હું કહું છું ને તમે ! 8 આયંબિલનું પચ્ચક્ખાણ લો એજ સમયે નવકારશીનું પચ્ચક્ખાણ કરેલ ને પૂજ્યપાદછે શ્રીજીની આજ્ઞા છે આયંબિલ કરે તે કરવું જ એઈએ ને પૂજ્ય પાઇશ્રીએ આયંબિલનું ! R પરફખાણ આપ્યું. તે વખતે મને ખુબજ આનંદ થયે કે આજે નવકારશી કરનાર છે એની મને પૂજ્યશ્રીએ આજ્ઞા કરી તે જરૂર મારે આજ્ઞા પ્રમાણેજ કરવું જોઈએ એ 6 દિવસને યાદ કરતા આજે પણ આનંદ અનુભવું છું કે મારો કે પૃદય કે પૂજા8 શ્રીએ મને સામેથી કહ્યું. તે દિવસે આયંબિલ ભરેભાણે સારું થયું બીજે દિવસે બિયાસણું કર્યું ને ત્રીજે દિવસે પણ વિચાર આવ્યું કે આજે તે પચ્ચફખાણ પૂજ્ય ! પાશ્રીજી આપે તેજ લેવું છે, ને ખરેખર પૂજ્યપાદશ્રીએ આયંબિલનું પચ્ચકખાણ
આપ્યું ત્રણ એકાંતર આયંબિલ ખૂબજ ઉલાસ પૂર્વક થયા. જે મને માથાનો દુખાવે 8 ને પિત્તનું જોર હતું તે પણ પૂજયશ્રીની આજ્ઞા અને પચ્ચક્ખાણે તે કમાલ કરી કે છે બધું જ ગાયબ થઈ ગયું. ચોથા આયંબિલે વિચાર કર્યો, કે વારેઘડી મહાપુરૂષને પૂછવું K ઠીક નહી. મારા માટે લાભ હશે તેજ પૂજ્યશ્રી કહે આયંબિલ કરે. તે હું ૧૨ આયં | છે બિલ અરિહંતના ૧૨ ગુણને આશ્રીને કરૂં. ૩ આયંબિલ ભરેભાણે કર્યા ૪ થી છે આયંબિલથી એકદત્તી ભાતના આયંબિલ શરૂ કર્યા. ભાતમાં ચાર આંગળ પાણી ઉપર

Page #71

વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ રહે તે રીતે ૧૨ આયંબિલ કર્યા. અરિહંતનું ગુણણું વિગેરે. આયંબિલ ઘણું જ સારી રીતે થયા. આયંબિલ મારે છે તેવું પણ ન લાગે કુર્તિ પણ સારી આવા સરસ આયં• બિલ પૂજ્યશ્રીની આજ્ઞાથી જ થયા. એમાં કઈ શંકાને સ્થાન નથી. ૧૨ આયંબિલ ન થયા પછી પૂજ્યશ્રીને કહ્યું ૧૨ આયંબિલ તે મેં એકદત્તી ભાત પાણીથી કર્યા. મારી છે - ભાવના હવે સિદ્ધપદની આરાધના કરવાની છે તે હું કેવી રીતે કરૂં? પૂજયશ્રી કહે છે 1 કેમ? તમારે અરિહંત થવું છે ને ? મેં કહ્યું હા સાહેબજી અરિહંત તે થવું છે. તે છે એ પછી આ રીતે જ આયંબિલ ચાલુ રાખે. બસ તેજ કોઈ શુભ પળે શુભ ચેઘડીએ ? ન પૂજયશ્રીએ એવા આશીર્વાદ સહ આજ્ઞા આપી ને ૧૦૮ આયંબિલ ખુબજ સુંદર છે ' રીતે પૂર્ણ થયા. છે ત્યાર પછી પૂજયશ્રી સંઘ સાથે પાલીતાણા પધારનાર હેઈ અમારે પણ સંઘમાં { જવાની ભાવના હતી. એટલે પૂજયશ્રીને પૂછ્યું સાહેબજી હવે વિહાર કરવાની ભાવના { છે. પાલીતાણ બાજુ તે આયંબિલમાં વિહાર ન થાય તે? સાહેબજી કહે આયંબિલ છે. છે ચાલુ રાખે હું સંઘમાં સાથે છું ને? તમે ચીતા શું કામ કરે છે? જરા પણ વધે એ નહિ આવે. ને તે દિવસથી જ ભાવલાસ પ્રગટ કે ભાતને એક જ કાણે (એકસીકથ) છે ' ગળ. એ પ્રમાણે સંઘના વિહારમાં આયંબિલ શરૂ કર્યા. ને એજ પૂજયશ્રીના પ્રબળ પુણ્યદયે અને પૂજયશ્રીના સામ્રાજ્યમાં, અને તીર્થાધિરાજની શીતળ છાયામાં ૫૨૧ આયંબિલ એકસિકથ (એક દાણાના) કર્યા ને તીર્થાધિરાજની નવ્વાણું કરી ૧૨૧ યાત્રા પણ સરસ રીતે થઈ. ચૌદસ આવે તે બે દિવસ સાથે એક દાણાનું આયંબિલ આવે છે છે એટલે છ જ જેવું કહેવાય. પચ્ચકખાણ આયંબિલનું તેમાં પણ બને દિવસ યાત્રા { ખુબજ સારી અને ભાલાસ સાથે થતી. ખરેખર આજ્ઞા એ તે મારા જીવનને અભ્ય
દય ગજબ બનાવ્યો. કે તે પછી પ૨૧ આયંબિલના તપના પારણે જ વર્ષીતપ શરૂ ૧ કર્યો અને પૂર્ણ થયે તે પણ પૂજયશ્રીને જ ઉપકાર. તે પછી તિથિઓના ઉપવાસ આદી 8 4 કરતા થઈ. તે એ મહાપુરૂષને જ પ્રતાપ કે જેઓશ્રીએ મારા જીવનને અસ્પૃદય જોયો છે. ન હશે જેથી મને પણ આજ્ઞા ધર્મ એ ગજબ સંયમ સાધનામાં જોડવા નિમિત્ત કામ કરી ઇ ગયું આજે તેઓશ્રીની આજ્ઞાના પ્રતાપે જ રનત્રયીની સાધનામાં દિવસે દિવસે વેગ ય 1 વધતો જ છે, પહેલા પણ ગુરૂ આજ્ઞા એજ સાચુ તેવું જાણતા હતા અને આજે પ્રત્યક્ષ
અનુભવ દ્વારા દેખાય છે. બે બુક તે અંદર જ વાંચી છે, પણ ગુરૂ આજ્ઞાથી જ બધુ વાંચી શકુ છું બીજાને સમજાવી પણ શકુ છું તે બધા જ પ્રતાપ ગુરૂ આજ્ઞાને છે મારે તે પ્રત્યક્ષ અનુભવ છે. તે સહુ કોઈ આજ્ઞા પ્રધાન માની રત્નત્રયીની સાધનામાં આગળ વધો એજ શુભેચ્છા.

Page #72

આ વખતે હું ફરતે ફરતે એક નગરમાં જઈ ચઢયે નગરની ગલી-ગુંચીમાં છે હું ઘૂમવા લાગ્યું. ભમતાં ભમતાં મેં શહેરની અનેક વિશેષતાઓ નીહાળી અનેક વિશેષતામાં એક વિશેષતા એહ હતી કે પ્રાયઃ કેઈ ગલી એવી નહી હોય કે ત્યાં કંસારાએ ઘાટ ઘડી રહ્યા ન હોય. કંસારાઓ ટક ટક કરીને વાસણ ઘડી રહ્યા હતા. ટક ટક અવાજ મારે કાને સ્પષ્ટ સંભળાતે હતે. કંસારાના ઘરે બેઠા ઘાટના હતા. તે ઘરની બખેલ| માંથી કંઈક ઉઠતું ને કેઈક બેસતું મારી નજરમાં આવે જતું હતું.
હું ફરતે ફરતે ચાર રસ્તાઓ જયાં ભેગાં થાય છે ત્યાં આવ્યો. ઉંચું ટાવર છે વચ્ચે ઉભો હતો અને તેની બાજુમાં એક ચબુતરો પણ હતું. આ ચબુતરામાં ઘણું છે કબુતરે ચણ ચણી રહ્યા હતા. થોડાક કબુતરે સ્વાદુ ઠંડું જળ પી રહ્યા હતા, વળી 8 કઈક શાંતિદ્રતે આપસ-આપસમાં મુકકા-મુકકી કરી રહ્યા હતા. આ સઘળો પ્રસંગ છે.
નીહાળવામાં મારી આંખે સ્થિર હતી ત્યાં તે મારી શ્રોતેન્દ્રિય પર ફરી ચારેકોરથી છે આવતા ટક ટક અવાજ અથડાયે.
$0 જિનવાણીનો પ્રેમ આજ્ઞાધર્મ પ્રગટાવે 6e
0૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
જાણે કેઈકે ઘંટ ન વગાડ હોય તેવી અનુભૂતિ આ ટક ટક અવાજથી થવા . લાગી તે સાંભળી મારું મનડું કાંઈક સચવા લાગ્યું. મારી મુખમુદ્રા ગંભીર બની ગઈ 8 શું કંસારાના આ ટક ટક અવાજની કબુતરને કાંઈ અસર થતી નથી. શા માટે ગભ- ૨ છે રાયને ગગનમાં ઉડી જતાં નથી? શું તેઓને ભય નથી લાગતું? છે તે સમજે છે કે આ કંસારાઓ જ વાસણ ઘડે છે ટક ટક અવાજ પણ છે જ કરે છે. તે અવાજ કાંઈ અમને ઉડાળવા માટે નથી કરતાં.
તેજ પ્રમાણે જયાં ધમ દેશના ધોધ વહેતું હોય ત્યાં નજીક, દૂર-સુદૂરથી ઘણાં શ્રોતાઓ શ્રવણ કરવા માટે આવે છે પરંતુ આ શ્રોતાઓ કંસારાના કબુતર જેવા છે નથી લાગતા? તેઓ માની લે છે કે ઉપદેશ આપવો એ એમની ફરજ છે. ધમને ૨ અને ત્યાગને જ ઉપદેશ તેઓ આપવાનાં છે, અમારી ઈહલેકિક કે પરલેકિક કાંઈક છે. મને કામનાઓ પુરી થાય તેવી ચાવીઓ તે તેઓ ભૂલેચૂકે પણ બતાવશે નહી અને હું
અમારી મનેકામના પૂરી થાય તે ઉપદેશ આપનારાઓને અમે શું કહીને બોલાવીશું, આ છે ખબર છે ? .
ઘર્મને અને ત્યાગને ઉપદેશ તે આપણને સંભળાવે છે. આપણે તે સાંભળો છે 8 જરૂરી છે. આવા વ્યાખ્યાન શ્રવણથી ચોકકસ જીવન પલટાઈ જાય પરંતુ અમે માનીએ

Page #73

વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ : છીએ કે “સાધુ બેલતા ભલા, હમ સુનતા ભલા. “આ ન્યાયે જીવનમાં જે જરૂરી પલટો આવો જોઈએ તે કદી આવતું નથી અને આત્માં ઘાંચીના બળદની માફક છે અર્થાત ચોર્યાશીના ચકકરમાં ત્યાં જ ફર્યા કરે છે. જયારે કેઈક વખત કેઈ કઈ એવા છે ભાગ્યશાળી શ્રોતાઓ વ્યાખ્યાનમાં આવી જાય છે કે તેઓ ઘણે બોધ લઈને પણ જાય છે. તે બેધને આધારે જીવનમાં જરૂરી સુધારા-વધારે પણ કરે છે.
નિયમિત સાંભળનારા શ્રોતામાંથી આપણે એક શેઠનું દ્રષ્ટાંત જોઈએ. આ શેઠના છે B દ્રષ્ટાંતમાંથી આપણને ઘણું જાણવા મળશે.
એક ગામ હતું ત્યાં ત્યાગી, વૈરાગી, નિસ્પૃહી, સુવિશુદ્ધ દેશનાદક્ષ એવા મુનિ- ૪ છે રાજ ચાતુર્માસ માટે પધાર્યા, મહાત્મા હતા પ્રવચનકાર સુંદર સરળ શૈલીમાં અને છે દ્રષ્ટાંત સહિત ધર્મને અને ત્યાગને ઉપદેશ પ્રવેશના દિવસથી શરૂ કર્યો રોચક શૈલીમાં
પ્રવચન થતાં હોવાથી લેકેની ઉપસ્થિતી સારા પ્રમાણમાં રહેવા લાગી વાછટાને કારણે છે અન્યજન સમુદાય પણ સારી સંખ્યામાં જોડાવા લાગ્યા. સી મહાત્માની યશગાથા ગાવા લાગ્યા.
હવે આ ગામના શ્રાવકે એ એક વિચિત્ર નિયમ ઘડયો હતે. તે નિયમ આ છે પ્રમાણે હતે, “આ આગેવાન શેઠજી જયાં સુધી આવે નહિ ત્યાં સુધી મંગલાચરણ { શરૂ થાય નહિ.”
કારણ કે, શેઠ ભાવિક હતા, ઉદાર હતા, દરેક ટીપ ટકેરામાં તેમનું નામ આ કે ખરે હતું, તન, મન અને ધનથી શ્રી સઘની ભકિત પણ શેઠ કરતા હતા. છે. શરૂઆતના દિવસેમાં તે શેઠજી સમયસર હાજર થઈ જતાં હતાં પરંતુ એક- છે ૪ વખત કેઈ કારણસર શેઠ ઉપાશ્રયે સમયસર ન પધાર્યા, વ્યાખ્યાનને સમય થતાં મહા- 8 છે રાજ પાટ ઉપર આવી પહોચ્યાં, મહારાજ મંગલાચરણની શરૂઆત કરે તેની પહેલાં રે
શ્રાવકેએ તેમને અટકાવ્યાં, સાહેબજી! હજી અમારા એ શેઠ નથી આવ્યા. અમારે જ ( નિયમ છે કે એ શેઠ આવે પછી જ માંગલાચરણ શરૂ થાય.
આજે સમય આપવાને (જાહેર કરવાને) જ અને શરૂઆત કરવાને જ જ * બરાબરને! શું આવી પરિસ્થિતિના ભેકતા ફકત ધર્મ સ્થાને જ છે કે અન્ય સ્થાને પણ છે. અન્ય સ્થાનમાં તે સમયસર હાજર થઈ જવું જ પડે નહીંતર મુશ્કેલી આવી પડે. ધર્મ સ્થાનમાં સમયસર હાજર ન થઈ તે અમને કેશુ કહેનાર છે ? કારણ છે કે અમારા મહાત્માઓને શ્રોતાઓ ની મેદની જોઈને વ્યાખ્યાન કરવાનો મૂડ આવે છે, છે.
જે સારા પ્રમાણમાં શ્રોતાઓ ન હોય તે તેઓનું વ્યાખ્યાન ફલે૫ જાય છે, અને આ છે અમારા મહાત્માઓ ઉદાર છે. એમની ઉદારતાને લાભ લઈને મેડા આવનારા શ્રાવકે છે.

Page #74

A
cર
જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમાં વિશેષાં, આ
-
--
-
--
5 શ્રી જૈન શાસન માટે કલંક રૂપ છે, શ્રી જૈન શાસનમાં રહેલો ચતુર્વિધ શ્રી સંઘ ?
એટલે કે કારણ વિના સાધુ સાદવીઓ તે સમયસર હાજર થઈ જાય છે. પરંતુ શ્રાવક5 શ્રાવિકાઓ આ વચનની ઉપેક્ષા કરે સત્યના આગ્રહી એવા શ્રાવક-શ્રાવિકાઓએ અન્ય કે કાર્યને એકાદ કલાક માટે ગૌણ બનાવી વ્યાખ્યાનાદિ શ્રવણને મુખ્ય કાર્ય બનાવે તે જ એમના માટે યોગ્ય છે.
મહાત્માએ પણ તેઓની વાત કાને ધરી, થોડીવાર મૌન બેસી રહ્યા. શ્રોતાગણના 4 નયને મહાત્માની મુખાકૃત્તિ પર સ્થિર હતા અને મહાત્માના નેત્રકમળો આગમના પાનાઓમાં સ્થિર હતા થોડીક પળો વીતે ના વીતે ત્યાં તે શ્રોતાગણેએ મૌન તેડયું છે કંટાળે અનુભવતાં ઈત્તર ધમીએ પિતાની જગ્યા છોડી દે તેની પહેલાં જ મહાત્માએ ૪ મૌન તેડયું. મંગલાચરણ કરી દેશનાને ધેધ વહેતે કર્યો. શ્રોતાગણ સ્થિચિત્તો સાંભ= ળવા લાગ્યા. થેડીકવાર થઈને એટલે ખુબ જ મોડા શેઠ પધાર્યા, સર્વેને ખલેલ પહોંચાછે ડતાં શેઠજી પાટ પાસે પહોંચી ગયાં. આગવું સ્થાન સવીકારે તેની પહેલાં જ ! - મહારાજે પૂછયું.
કેમ, શ્રાવકજી આજે આટલું મોડું થયું. !
જવાબ વાળતાં શેઠ બોલ્યા, મહારાજજી એ તે આ સંસારમાં રગડા-ઝગડા ! 4 ચાલ્યા જ કરે એમાં કાંઈ નવું નથી. આપશ્રીને કાંઈ જાણવાની જરૂર નથી આ તે છે છે અમારા રાજનું છે, આપ, સાહેબજી આગળ ફરમાવે.
પરંત હે શ્રાવકજી, મને જાણવાની ઈચ્છા છે. જીજ્ઞાસા પણ છે. તમારા રગડા- 4 છે ઝગડા કેવા ખટમીઠા છે તે મારે જાણવા છે. તમતમારે કહે જે કાંઈ હોય તે મા અને છે મહારાજ આગળ તે પેટ છૂટી વાત કરવી જ જોઈએ તેઓની આગળ ખાનગી રાખવું ! , ન ધટે માટે તે જે હેય તે ખુશીથી કહે
ખુબ આગ્રહ થતાં શેઠજી બોલ્યાં, એ તે એમ હતું કે, હું તૈયાર થઈને અત્રે ? આવી રહ્યો હતે ત્યારે મારે લાડકવા છોકરે બે, બાપાજી, બાપાજી આજે મારે છે રજા છે. હું પણ આપશ્રીની સાથે વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવું. મને પણ ધર્મવાતે સાંભળવી બહુ ગમે છે. આજે રવિવાર છે. સ્કુલે પણ નથી જવાનું માટે ક્ષણ બે ક્ષણ
છે તે હું હમણાં જ તયાર થઈને આપશ્રીની સાથે આવું. નાના છોકરાની વાત R સાંભળતાં જ મારા કાન સરવા થઈ ગયા. હું બે જ બેટા તારા જેવાનું કામ નથી 1 તું ભેળે છે. મહારાજની વાતમાં ભેળવાઈ જાય તે છે. આમાં તે અમારા જેવા રીઢાઓનું જ કામ છે. તમારા જેવા નબળા મનવાળા છોકરાઓના મગજમાં જે આવી ?
-
-
-
-
-
-

Page #75

વર્ષ-૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૭૩ {
' વાતે ઘૂસી જાય-ઘર કરી જાય તે મુશ્કેલી થઈ પડે. માટે તું ઘરે રમ, તારા માટે કાંઈક
લેતે આવીશ. મારી વાત તેણે માની નહી અને તેને આગ્રહ ચાલુ જ રાખે. આ | રકઝકમાં આજે ઘણું મોડું થઈ ગયું.
અરે, આટલી માથાકુટ કરવાને બદલે આંગળી પકડીને વ્યાખ્યાનમાં લઈ આવ્યા હેત તે શું થાત ? મહાત્માજીએ સરળભાવે ફરી પૂછયું.
વાહ રે વાહ! મહારાજ, લાવવામાં તે મને કોઈ વાંધો ન હતો. તે તે મારી { સાથે બગીમાં આવી જાત પરંતું આપશ્રીની ત્યાગવાણુને ધોધ એ વર્ષે છે કે તે છે ધોધમાં આવા કુમળા બાળકે તણાઈ જાય અમારા જેવા પીઢ, અનુભવીએ જ તેમાં
દિવાલ બની ઉભાં રહી શકે, અમારા જેવાને ગમે તેટલા ચાબકા મારશે તે પણ છે અમને કાંઈ અસર થવાની નથી અમારું મન તે આવા ટાંકણુઓના ઘા થી ઘડાઈ ગયું { છે. આપશ્રીના ત્યાગ ધર્મના નગારાં ઘણું ગગડે તે પણ અમે તે કુંભકર્ણોની માફક છે સૂતા જ રહેવાનાં, આ પાટ ઉપરથી અમારી છાતી પર જે પ્રહાર કરવામાં આવે છે ? તેવા પ્રહારો જે નાની વયના કુમળા બાળકો પર કરવામાં આવે તે અમારા કુમળા છે છે બાળકના મગજને રાશી અમારી પાસેથી ખસી જાય અને તમારી પાસે આવીને વસી
જાય. જો તે અહીંયા આવીને વસી જાય તે અમારા ઘરે અમારે ખંભાતી તાળા મારવા પડે. અમારી પેઢીનું કામકાજ અટકી જાય.
મહારાજ સમજી ગયા કે, આવાઓને ફકત ધમી કહેવડાવા જ ધમ કરે છે. છે આવાઓને તે માત્ર સાંભળવાનું એક વ્યસન પડી ગયું હોય છે. ત્યાગ વાણીનું પાન
કરીને પોતાના જીવનમાં જે પલટે લાવે જોઇએ તે પલટે આવાઓ કયારે પણ છે લાવી શકતા નથી આવાઓ તે માની લે છે કે સાધુ બાલ્યા કરે અને અમે સાંભળતા { રહીએ. આ કારણસર આવાઓનું આત્મકલ્યાણ ક્યારે પણ શકય બનતું જ નથી.
જયાં ભગવાનના વચન ઉપર બહુમાન નથી આજ્ઞા ઉપર પ્રેમ નથી. જયાં 8 { તેમની વાણીને કહેનારા ઉપર બહુમાન નથી ત્યાં આત્મકલ્યાણની વાત કરવી પણ કઈ 8 રીતે ? જે આ પરિસ્થિતિમાં પરિવર્તન આવે તે જ ભગવાનની વાણીના શ્રવણદિમાં આ સફળતા મળી શકે અને ભગવાનની આજ્ઞાની મહત્તાં સ્થિપિત થઈ શકે, ફકત સાંભળવાથી છે
સફળતા મળતી નથી પરંતું સાંભળ્યા પછી તેના ચિંતન અને મનની ચકકસ સફળતા છે મળે છે માટે યોગ્ય લાગે તે અને સમય મળે તે ચેકકસ વિચારજો.
-વિરાગ

Page #76

પરમ તારક શ્રી જિનેશ્વરદેએ ભવ્ય જીના એકાંતે કલ્યાણને માટે મોક્ષમાર્ગ ! # સ્વરૂપ આ ધર્મતીથની સ્થાપના કરી છે. સમ્યગદર્શન અને સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યફચારિત્ર સ્વછે રૂપ આ મેક્ષમાગને જીવનમાં સ્વયં જીવી પછી જ સઘળાય છના આત્મહિતને માટે તે છે જ માર્ગ ઉપદેશ છે. આ માર્ગનું જે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવોની પરમતારક આ મુજબ છે છે યથાર્થ પાલન કરે છે તેઓ આ દુઃખરૂપ, દુખફલક અને દુઃખાનુ-બંધી સંસારથી છે 9 અલ્પકાળમાં મૂકાઈને આત્માના સર્વથા સુવિશુદ્ધ એવા સ્વરૂપને પામે છે અને સદાને છે છે માટે સધળાય કલેશોથી મુકત થઈ આત્માની અનંત અને અક્ષયગુણલક્ષમીમાં વસે છે. ૪ છે આવી પરદશાને પામવા માટે પરમ તારક આજ્ઞા ઉપર હોવાથી બહુમાન છે
અને ભકિતભાવ-આદરભાવ કેળવવો જોઈએ. આજ્ઞા જ એકાંતે કલ્યાણકારી છે. હિતકારી છે છે છે આવી શ્રદ્ધા જમ્યાવિના આજ્ઞા ઉપર હૈયાનો આદરભાવ આવવો સુમુશ્કેલ છે. તે છે પ્રગટયા વિના આજ્ઞા મુજબની પ્રવૃત્તિ કરવી તે પણ શક્ય નથી.
થિMM -- આણા એ ધો -
–પ્રજ્ઞાંગ છે છે દુનિયામાં પણ અર્થ-કામના પ્રેમી છવો જેનાથી પોતાની અર્થ કે કામની સિદ્ધિ થાય છે છે તેની પ્રસન્નતા જળવાઈ રહે તે માટે તેને જ અનુકૂળ થઈને જીવે છે. તેની જ મરજી છે ૨ પ્રધાન માને છે. સમજે છે કે જે અહીં આપણી મરજી મુજબ ચાલવા ગયા તે સ્વ છે
અર્થની સિદ્ધિતો દૂર રહી પણ જીવવું પણ મુશ્કેલ થઈ જશે. જે લૌકિક જીવનમાં 8 છે પણ પોતાની મરજીનો સ્વતંત્ર વિચારનો ત્યાગ કરાય તો જેનાથી આત્માનું સર્વથા 8 કલ્યાણ-હિત જ થવાનું છે તેવી પ્રવૃત્તિમાં તે તે માગના પ્રરુપકની આજ્ઞા મુજબ જ છે જીવવું જોઈએ-તેમાં પોતાનો અભિપ્રાય કે મરજી ચાલે જ નહિ–આ વાત બહુ જ છે સારી રીતના સુરા છ સમજી શકે છે. કારણ કે આણા ની આરાધના એ જ સંસારથી છે તારનાર છે અને વિરાધના એ જ સંસારમાં ડૂબાડનાર છે.
હે આત્મન્ ! આ વિષમ એવા કલિકાલમાં પણ ભગવાનની તારક આશ ને જ યથાર્થ સમજાવનારા તેમજ શકય આજ્ઞાનું પાલન કરનાર આત્માએ દશ્યમાન થાય છે. છે તે તારે પણ જે આત્માનું જ એકાતે કલ્યાણ સાધવું હોય તે તેવા મહાપુરુષોની સેવા
ભકિત કરી આજ્ઞાને સમજવાનો પ્રયત્ન કર અને શક્તિ મુજબ આજ્ઞાનું પાલન કર અને 8 કદાચ આજ્ઞા પૂરેપૂરી ન મળી પણ શકે તે ય આજ્ઞા ઉપર હયાથી આદરભાવ તે છે કેળવ જ અને કયારે પૂરેપૂરી આજ્ઞાનું પાલન કરવાની શકિત આવે તેવા પ્રયત્નોમાં ઉજ- 1 જ માળ બનીશ તે આ આધિ-વ્યાધિ અને ઉપાધિના તાપથી સંતપ્ત સંસારથી મુકત 8 થઈ આશાના નિર્મલ સ્વરુપને પામી આત્મગુણેને ભોકતા થઈશ. તે શ્રી જનશાસનની છે જયવંતી તારક આજ્ઞાની જ આધિનતા કેળવ. ખરેખરી સ્વતંત્રતા પામવાને આજ ઉપાય છે છે હયામાં આ વાતને અસ્થમજ જ કરીશ તે સિદ્ધ તારા ચરણેને ચૂમશે.

Page #77

અનાદિકાળથી સ'સારચક્રમાંક પરવશ જીવ ભટકી રહ્યો છે. સ`સારચક્રમાં ભટકતા તે આત્મા વિષચક્ર, કષાયચક્ર, વાસનાચક્ર, અધર્મચક્ર, પાપચક્રમાંથી સંપ્રસારણ કરતા જ રહ્યો છે. ચૈતન્યની વિભાવદશાને કારણે આ ચક્રોમાંથી સ*પ્રસારણુ પામતા તે આત્માનુ` સૌંસારચક્રમાંથી પરિભ્રમણ વિરામ પામ્યું નહિ. આ પાંચ ચક્રોમાંથી વિરામ પામવા માટે તથા સિદ્ધચક્રમાં પ્રવેશ કરવા માટે અને મુકિતચક્રમાં રમણતા કરવા
માટે પરમાત્મ શાસન,
અનુપમેય, અદ્દભુત, પરમ તારક, સર્વજ્ઞ ભગવ ́તના શાસનને પામી જીવ સૌંસા૨માં પરિભ્રમણ કરાવનારા પાંચ વિષય, અને ચાર કષાયરુપ નવપદમાંથી નીકળી સ્વાભા વિક દશાને પ્રાપ્ત કરાવનાર શાશ્વતા અરિહંતાદિ નવપદની આરાધાના દ્વારા સિદ્ધચક્રમાં પ્રવેશ પામી આ પાંચે ચઢ્ઢામાંથી નિગમન કરી પરપરાએ મુક્તિચક્રમાં પ્રવેશી આત્મિક સુખની અનુભૂતિ કરે છે.
જયવંતુ જિનશાસન,
—પૂ. સા. શ્રી સૌમ્યજ્યેાતિશ્રીજી મ. ( જયશિશુ )
આત્મિક સુખની અનુભૂતિ એટલે જીવની સ્વાભાવિક દશાનું' પ્રગટીકરણ વૈભાવિક દશાનુ' વિલેાપન. આત્મિક સુખરુપી વસંતની અનુભૂતિ કરતાં પહેલાં વૈભાવિકસુખ રૂપી લાવ્યા વિના છૂટકો નથી. અને તે વૈભાવિક સુખની પાનખરઋતુ શુદ્ધ પાનખરઋતુ ધર્મચક્રમાં પ્રવેશ વિના શકય નથી. પરમાત્મ શાસન વિના શુધ્ધની પ્રાપ્તિ નથી. પ્રભુ શાસન પામ્યા પછી વિષયવિરાગ-કષાયના ત્યાગ દ્વારા ભવવિરાગનું પ્રાગટય, જેને ભવિરાગ તેને વીતરાગ શાસન પ્રત્યે રાગ જન્મે. અને તેવા આત્માએ સસ'ગના ત્યાગી બની આત્મિક વસ ́તની અનુભૂતિ કરતા હાય છે. તેથી જ પરમાત્માનુ જયવંતુ છે. જયવંતુ હતુ. જયવતુ રહેશે...
શાસન
પરમાત્માના પુનિતપંથે પ્રયાણ કરતા આત્માઓને સહાયભૂત થનારા આત્માએ પણ જગતમાં હોય છે. મુનિજનની મશ્કરી-નિંદા દેખી તેમનું હચુ દુઃખિત બની જાય છે, અને તેનું નિવારણ કરવા માટે ધ રંગે રંગાયેલા, પ્રભુ શાસનની તથા પ્રવચનની મહત્તા સમજનારા, સુનિજીવનના જ્ઞાતા, જેમની રગે રગે ધમ વ્યાપી ગયેલે હોય તેવા આત્મા પ્રાણની પરવા પણ કરતાં નથી. લેાકેાપવાદને પણ ગણતા નથી. આવેલી આપત્તિને દૂર કરવા સજ્જ બની ઝઝુમતા હૈાય છે. આ છે જયવંતા પ્રભુ શાસનને મહિમા !

Page #78

૭૬
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણું–એ–ધો વિશેષાંક વીતરાગના રાગી, ધર્મના પ્યાસી, મુક્તિના આશિક આત્મા પ્રભુ શાસનની છે ૧ હીલના કેમ નિવારે છે તે માટે જ અભયકુમારને જોઈશું.
મગધ દેશના સમ્રાટ મહારાજા શ્રેણિક, અનેક પુત્રો પરંતુ તેમાં શ્રી અભયકુમાર છે તે પરમબુદ્ધિ નિધાન હતા. ઔત્પાતિકી બુધિના સ્વામી અભયકુમારે પિતા તથા & રાજ્યની અનેક પ્રકારે સેવા કરી હતી. તેમ સર્વસુખકર પરમાત્માના શાસનની સેવા પણ છે અનેક પ્રકારે કરી હતી. અહીં એક પ્રસંગ નિહાળશું. અને તે દ્વારા પરમાત્મ શાસનની છે આ પ્રીતિ અભયકુમારની કેવી હતી તેને તાદ્રશ્ય ચિતાર જોવા મળશે.
ગણધર ભગવાન શ્રી સુધર્માસ્વામીજીની પાસે, રાજગૃહી નામની મહારાજા શ્રી | શ્રેણિકની રાજધાનીની નગરીમાં, એક કઠિયારાએ ભાગવતી દીક્ષા ગ્રહણ કરી. દીક્ષિત થયેલા તે મુનિ ગૌચરી માટે જ્યારે જ્યારે નગરીમાં ફરતા હતા, ત્યારે ત્યારે એ નગરી ના જે લેકે તેમની પૂર્વાવસ્થાને જાણતા હતા, તે લે કે તે મુનિને સ્થાને સ્થાને પરા- ભવ કરવા લાગ્યા રસ્તે ચાલતા તેમની એ લેકે મશ્કરી અને નિંદા કરવા લાગ્યા. 8
એ કાળમાં અને એવા સ્થાનમાં પણ એવા ય લોક હતા. તે વર્તમાનની તે છે છે શી વાત? આજે પણ કેટલાક કહે કે- ખાવા-પીવાનું અને પહેરવા ઓઢવાનું સારું છે 8 મળે અને સુખ મળે. એ માટે સાધુ બન્યા? છે પણ તે બહેન? આ કાળમાં સુખ સાહ્યબી માટે ભયંકર કુકર્મોને કરનારા, હિંસા8 દિપાપ, વિશ્રવાસઘાતના પાપ કરનારા દુનિયામાં કેટલા? એવા છની મશ્કરી નિંદા ! હું ન થાય. અને વૈભવને છોડી સાધુ બન્યા તેની નિંદા પણ એણે જગતની દષ્ટિએ છે 8 કરી કરી ને પણ શું ખરાબ કરી નાંખ્યું ? ચેરી વગેરેના માર્ગે ન જતાં એ સાધુ / થયે એજ એને મહાન અપરાધ? સાંસારિક સુખમાં લુબ્ધ અને ત્યાગ માગને દ્વેષી એમાં કેવી અવળી ગંગા વહી રહી છે.
પણ જગતના જે સાવધાન થઈને સાંભળી લેજે સાધુ થવાનું તે મેક્ષની છે. સાધના માટે, પરમાત્માના શાસનમાં સંસાર સુખને સાધવા સાધુપણું ઉપદેશાયું નથી. ? ઉપદેશાતું પણ નથી. સાધુ થવા ઇરછુક આત્માએ સુખની સામગ્રીને ત્યાગ કરવાને ! એટલું જ નહિ પણ સંસાર સુખની આશા, સંસાર સુખની અભિલાષા પણ છેડ-છે વાની છે. આ લોકના પૌગલિક સુખની ઇચ્છાથી કરાતી ધર્મક્રિયાને વિષાનુષ્ઠાન અને ૨ પરલેકના સુખની ઈચ્છાથી કરાતી કેઈપણ ધર્મક્રિયાને ગરાનુષ્ઠાન કહીને, તેની આચર- છે ણને નિષેધ શાસ્ત્રમાં દર્શાવેલ છે. શાસ્ત્રકારો કહે છે કે શ્રાવકને પુણ્યની જે અભિલાષા છે થાય તે પરંપરાએ મેક્ષની ઈચ્છાવાળી જોઈએ. અને સાધુએ પુણ્યની પણ ઈચ્છા કર છે. છે વાની નહિ એનું લય એક માત્ર કર્મનિર્જરા એટલે જ સાધુ થનારમાં “ભવવિયગ” S
છે દિત હે જોઈએ. જલ્સ'

Page #79

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ ૪
૭૭
: જજી
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
*
સુખની ઈચ્છાથી પણ દીક્ષા લેનારા કેટલા? કદાચ એવા આશયથી દીક્ષા લે તે 1 પવિત્ર અને ત્યાગી એવી સાધુ સંસ્થાનું ગૌરવ હીનતાને પામે. તમે આ ચિંતા કરે છે Jતેટલી ચિંતા શું સાધુઓને નથી એમ માને છે ? બાકી આજે તે બેટા આરોપ છે
ઉભા કરીને, સાધુઓની અને દીક્ષામાર્ગની નિંદા કરવાની કુટેવ પડી ગઈ છે. એવા છે ! જ અસ આગ્રહથી બદ્ધ ન હોય તે પાપથી બચી શકે માટે જ આ હકીકત જણ+ વાઈ રહી છે.
- પેલા કથિયારા મુનિથી નિંદા સહન ન થઈ અને તેથી તેમણે ગણધર ભગવાન છે શ્રી સુધર્માસ્વાઇને રાજગૃહીથી અન્યત્ર વિહાર કરી જવાની વિનંતિ કરી. ત્યારે ગુરુભગ{ વતે એ મુનિને એમ નથી કહ્યું કે- “સાધુ થઈને આટલું પણ સહન ન થાય તે & કાંઈ ચાલે? તમે સાધુ છો માટે સહન કરે ? * પણ ગણધર ભગવાન શ્રી સુધર્માસ્વામીજીએ તે ત્યાંથી વિહાર કરવાનો વિચાર છે કર્યો અને અભયકુમારને જણાવ્યું. અચાનક જ વિહાર થાય તે તેની પાછળ કે કારણ વિશેષ તે હોય ને? શ્રી અભયકુમાર તે બુદ્ધિશાળી હતા અને તેથી જ તૂત બધું સમજી ગયા. તેમણે વિહારનું કારણ પૂછ્યું. અને તેઓશ્રીએ પણ વિહારનું કારણ જે હતું તે શ્રી અભયકુમારને કહી સંભળાવ્યું.
આવું જાણ્યા પછી શ્રી અભયકુમાર જેવા ધર્મી આત્માને ચેન પડે? પિતાની નગરીમાં જ મુનિજનની અવજ્ઞા શું તે ખમાય ખરી? સાચા ધમી આત્માને મુનિજનની અવજ્ઞા નિવારણ કરવાનું મન થયા વિના રહે જ નહિ ? તેના હૈયામાં સમજ હતી કે મુનિજનની અવજ્ઞામાં શાસનની અવજ્ઞા? આનું નિવારણ ન કરવામાં આવે તે આ ક્ષેત્રમાં મુનિજનોને વિહાર દુર્લભ બને અનેક આત્માઓ શાસનને પામતાં અને આરાધના કરતાં અટકી જાય. તેથી ધમજનેનું કર્તવ્ય છે કે મુનિજનની હીલના અટ- કાવવી જોઈએ.
શ્રી અભયકુમારનાં હયામાં આ વાત અંક્તિ હતી અને તેથી જ તેમણે તે વખતે છે શ્રી સુધર્માસ્વામીજીને કાંઈ જ નહિ કહેતા માત્ર એક જ દિવસની માંગણી કરી. શ્રી 8 અભયકુમારે કહ્યું કે “આપ એક દિવસ રોકાઈ જવાની કૃપા કરે. પછીથી આપને છે વિહાર કરવો હોય તે કરજે. શ્રી સુધર્માસવામીજીએ પણ શ્રી અભયકુમારની એ વિનં. ૧ તિને સ્વીકાર કર્યો અને તેઓશ્રી રાજગૃહી નગરીમાં કઠિયારા ! મુનિની સાથે જ રોકાઈ ગયા.
શ્રી અભયકુમાર રાજદંડના બળે મુનિ નિંદાનું નિવારણ કરવાને ઇચ્છતા નહોતા છે પણ લોકમાનસમાં મુનિ પણ પ્રત્યે સદભાવને પેદા કરી મુનિજનને નિદાનું નિવારણ કર

Page #80

૭૮ !
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક) આણુ-એ-ધમ્મ વિશેષાંક
R વાને ઈરછતા હતા. જેથી શાસનની સેવા કરવાની તક તેમજ લેકને ઉન્માર્ગથી વાળી છે સન્માર્ગમાં સ્થાપિત કરવાનો હેતુ પણ સરે. એમને બેય કર્તવ્ય અદા કરવા હતાં મુનિજ જનની નિંદાનું નિવારણ તથા લોકને કલ્યાણ માગે વાળવાનું. આથી, શ્રી અભયકુમારે છે એ જ ઉપાય અજમાવ્યા. છે. ખરેખર ધમજનો જ્યાં સુધી પોતાનાથી શકય હોય, ત્યાં સુધી તે મુનિજનની છે છે નિદાનું નિવારણ કર્યા વિના રહે જ નહિ. છતી શકિતએ જે દેવ-ગુરુ-ધર્મની નિંદાને છે ઉપેક્ષા ભાવે સહે, તેને ધમી કહેવાય નહિ. ખરે ધમી તે તે કે શાસન ઉપર છે આપત્તિ આવે તે પ્રાણુનું બલિદાન દેવા પણ તૈયાર થાય
શ્રી અભયકુમારે બીજે દિવસે રાજ્ય ભંડારમાંથી ત્રણ કરોડ જેટલા રત્નો કાઢી એ રત્નનો જાહેર માર્ગ ઉપર ઢગલે કરાવ્યું. પછી પડહ વગડાવીને શ્રી અભયકુમારે ? છે આખી ય નગરીમાં એવી ઉદ્દઘોષણા કરવી કે અભયકુમાર ત્રણ કરોડ રને આપી છે છે દવાને ઈરછે છે. તે જેમને એ રત્નો જો ઈતાં હોય તે આવે !
ધનલિમ્સ ઘણા આત્માઓ આ સાંભળીને ત્યાં એકત્રિત થઈ ગયા. ત્યાં એકત્રિત છે થયેલા લોકોને ઉદેશીને શ્રી અભયકુમારે કહ્યું કે “જે કઈ પુરૂષ સચિત્તજળ, અગ્નિ છે અને સ્ત્રી એ ત્રણને સર્વથા ત્યાગ કરે, તેને આ રનને ઢગલે હું અર્પણ કરું છું.” | છે એટલે લોકોએ કહ્યું કે આવું લોકોત્તર કાર્ય કરવાને કણ સમર્થ છે? તે વખતે શ્રી છે અભયકુમારે કહ્યું કે- “તમારામાં કેઈ જે સચિત્ત જળ, અગ્નિ અને સ્ત્રી– એ ત્રણ છે ને સર્વથા ત્યાગ કરવાને માટે સમર્થ ન હોય તે પછી આ રનરાશિ તે કઠિયારા મુનિની છે, કે જેમણે સચિત્ત-જળ અગ્નિ અને સ્ત્રી એ ત્રણેયને સર્વથા ત્યાગ જીવન પર્યાને માટે કર્યો છે!
તે વખતે કઠિયારા મુનિની મશ્કરી અને નિંદા કરતાં હતા. તે લેક બેલી ઉઠયા કે “અરે, એ શું આવા ત્યાગી અને દાનપાત્ર સાધુ બન્યા છે ? અમે નાહક છે તેમને ઉપહાસ કર્યો. આમ, શ્રી અભયકુમારના સુપ્રયત્નથી લેકેની સાન ઠેકાણે આવી છે
અને લોક હૃદયમાં કઠિયારા મુનિ પ્રત્યે પણ સદ્દભાવ પવા કર્યા બાદ શ્રી અભયકુમારે છેસમગ્ર કેને એવી આશા પણ કરી કે “હવે પછીથી કેઈએ પણ એ મુનિને તિરસ્કાર ૧ કે ઉપહાસ કરે નહિ?
આ કથાનક ઉપરથી અભયકુમારની મને વૃત્તિ જણાઈ રહી છે. અભયકુમાર ધમી 8 હતા એટલું જ નહિ પિતાની સેવા તથા રાજયનું પાલન કરતા હતા. એમના હ યે છે સંસાર સુખની કે રાજ્યની સ્પૃહા ન હતી પણ મેક્ષની સ્પૃહા હતી. એ માટે ધમની છે

Page #81

વર્ષ૬ અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૩
A પૃહા હતી. આવી ધર્મ પરિસ્થિતિને કારણે જ જ્યારે શ્રી શ્રેણિક મહારાજાએ શ્રી અભયય કુમારને કહ્યું કે- વત્સ ! હવે તે તું જ આ રાજયને સ્વીકાર કર. જેથી હું દેવાધિ { દેવ મહાવીર પરમાત્માની સેવાને આશ્રય કરું. ત્યારે શ્રી અભયકુમારે કહ્યું કે આપ
જે આજ્ઞા કરે છે તે ઘટિત છે. પણ આપ શેડી રાહ જુએ? કેમ કે તે પિતાની ? 4 આજ્ઞાભંગ–ના ભીરૂ તેમ સંસાર ભીરુ હતા. પિતાની આજ્ઞાને ભંગ કરવું પડે નહિ ! છે તેમજ પોતાના સંસાર છેદનની ભાવના સફળ થાય. આ જીવનમાં તેમને સાધુપણાને
સ્વીકારી મેક્ષમાર્ગની એકાંતે આરાધના કરવાની જે ભાવના હતી. તે ભાવના રાજગાદી સ્વીકારવાથી પૂર્ણ ન થાય તે માટે રાજી થવું નહોતું. પિતાની આજ્ઞા ખાતર રાજગાદી સ્વીકારી પોતાની સાધુજીવનને જીવવાની ભાવનાને જતી કરવી નહોતી. જે પિતાની આજ્ઞાનું પાલન પણ થાય અને સાધુજીવન જીવવાની ભાવના ફળીભૂત થાય તે તો પિતાની આજ્ઞા પાલન માટે રાજા બનવામાં વાંધો ન હતું. તેથી જ તેમણે રાહ જોવા 8 માટે કહ્યું હતું.
આ વાત ઉપરથી સમજાય કે સુશ્રાવકની મનોવૃત્તિ કેવા પ્રકારની હોય? શ્રાવક છે એટલે સાધુજીવનને જીવવાની ભાવનાવાળ, માતા-પિતાની આજ્ઞાનાં શકય હોય ત્યાં 8 સુધી અમલ કરવાની વૃત્તિવાળે, પિતાના પદગલિક સુખને અનાદર કરીને માતાપિતા
ની આજ્ઞાને આદર કરનાવો. જયારે તેની સાધુજીવન જીવવાની ભાવનાને બાધ પહોંચે { તેમ હોય તે માતા-પિતાની આજ્ઞા પાલનને ગૌણ બનાવી સાધુજીવન જીવવાની ભાવઈ નાને પ્રધાનપદ આપે તે જ સમજુ શ્રાવક કહેવાય? આજે આવો શ્રાવકવર્ગ કેટલો ? છે અને જયારે આ શ્રાવકવગ હોય તે પ્રભુ શાસનની જય જયકાર...
હવે શ્રી અભયકુમારે તે સમયે વિચરતા પરમાત્મા મહાવીર દેવને પૂછી ને જ છે “પિતાની આજ્ઞા ખાતર પણ રાજય લેવું કે નહિ?” એને નિર્ણય કરવાનું વિચાર્યું. આ { આને અર્થ એમ નહિ કે ભગવાન રાજય લેવાનું કહે. ભગવાન તે રાજયને પણ છોડ- ૨ છે વાનું કહે ? “ રાજ્ય ભવતરે બીજ... પરંતુ અભયકુમારે આ પ્રમાણે વિચાર કર્યો હું તેની પાછળનું રહસ્ય અદભૂત છે. છે. શ્રી અભયકુમારે ભગવાનને એટલું જ પૂછયું છે કે “હે ભગવન! આપના |
શાસનમાં અંતિમ રાજર્ષિ કેશુ થશે ? ત્યારે ભગવાને ફરમાવ્યું કે “ રાજા ઉદાયન.” હું શ્રી અભયકુમારે પણ જાણી લીધું કે અત્યારે રાજા ઉદાયન દીક્ષિત થઈ ચૂકેલા છે.
હવે આ બાજુ અભયકુમારે પોતાના પિતા શ્રી શ્રેણિક મહારાજાને કહયું, “હે પિતાજી! છે આપની આજ્ઞાથી હું રાજી થઈશ તે પછી મારાથી મુનિ થવાશે નહિ. કેમકે ઉદાયન રાજા છે

Page #82

૮૦ :
ૐ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
એ અંતિમ રાજર્ષિ, એમ પ્રભુવીરની વાણી સાંભળી તેથી આપ જ વિચારે?” હું જો થાઉં તે મારાથીમુ નિ થવાશે નહિ કેમકે રાજા ઉદ્યાયન રાજા એ અ'તિમ રાજષિ છે. એમ ૫૨માત્મા મહાવીરદેવે ભાખ્યુ છે. તેથી આપ જ વિચારો કે “હુ' જે શ્રી મહાવી૨ પ૨માત્મા જેવા સ્વામીને અને આપના જેવાના પુત્રપણાને પામિને પણુ, મારા ભવરુપ દુઃખને છંદ ન કરુ તા મારા જેવા અધમ પુરુષ બીજો કાણુ ?
વળી પિતાજી હું' કેવળ નામથી જ અભય છું. પરંતુ ભવરૂપ ભયથી તા સભ્ય જ છુ.. માટે આપ આજ્ઞા આપે તે હુ' ત્રણેય ભુવનના જીવાને અભયનુ' દાન કરનારા એવા ભગવાન શ્રી વીરવિભુને શરણે જાઉં. રાજેશ્વરી નરકેશ્વરી. મારે એવુ' રાજય જોઈતુ નથી.
હવે મહારાજા શ્રી શ્રેણિકે જયારે જોયુ કે શ્રી અભયકુમાર રાજય સ્વીકારવા તૈયાર નથી ત્યારે તેમણે પણ પેાતાની ઇચ્છા ગૌણ બનાવી શ્રી અભયકમારની સાધુજીવનને જીવવાની ઇચ્છાને પ્રધાન બનાવી દીધી,
મહારાજા શ્રી શ્રેણિકે પેાતાનુ` પિતા તરીકેનુ" કતવ્ય સુંદર રીતે પાળ્યુ છે. શ્રી અભયકુમરના ઉભયલેાકના હિતચિંતક હતા. જો તે સસારમાં રહે તા રાજગાદી આપવાની અભીલાષા હતી. અને રાજગાદી ન સ્વીકારે તે મુકિતના પરમપથ પણ હર્ષોંથી માકલવાની હતી
આજના પિતાએ એવા છે ખરા ? પિતા તરીકેના કતવ્યને વિચારનારા કેટલા ? તમારા સ'તાના જજે ભવભયથી ભયભીત બનીને સૌંસાર ત્યાગી બનવા ઇચ્છે તેા તમે રાજી ખરા ? કર્યા વર્તમાનકાલ અને કયાં આ ભૂતકાળની વાત.
શ્રી અભયકુમારની માતા શ્રીમતી ન.દાએ પણ ભાગવતી દીક્ષા અ’ગીકાર કરી. પરમાત્માનું શાસન જયવ'તુ છે તે શાસનમાં અભયકુમાર જેવા શ્રાવક પાકયા કે જેમણે મુનિજનની નિંદા નિવારી પ્રભુશાસનની વિજયપતાકા લહેરાવી.
આજના વર્તમાનકાળમાં પ્રભુશાસનની છિન્ન ભિન્નતા થઈ રહી હૈાય તે વખતે આવા શ્રાવક જાગે તા. જિનશાસનની પરાકાષ્ઠાના દર્શન થઇ શકે, જયવંતુ જિનશાસન જયવંતુ જ રહેશે. પણ શાસન પ્રત્યે આવી રહેલા આક્રમણેાને હઠાવવા આપણે સૌએ કટિબધ્ધ બનવુ જ જોઇશે. તાજ મુકિતમાગ ની વાસ્તવિક આરાધનાના ભાગી બનીશું. પર્વાધિરાજના પાવન પગલા થાતા. આપણા આત્માને શુદ્ધ માગ –સન્માગ માં સ્થાપન કરીએ...

Page #83

જૈન શાસન અઠવાડિક છઠા વષ પ્રારંભે
વિશેષાંકમાં રૂા. પ૦ઇ ભરી બનેલ શુભેચ્છક સહાયકાની શુભ નામાવલી
8 પૂ. આ. શ્રી વિજયલલિતશેખર સૂરીશ્વરજી મ. ના ઉપદેશથી + ૧ સંઘવી વીરચંદજી હુકમાઇ ૫૩ ટીંબર મારકેટ
પુના -૪ર * શરદકુમાર મનસુખલાલ શાહ વડોદરાની પ્રેરણુથી (૬).
૨ મનસુખલાલ દીપચંદ શાહ ૧૫ માધવબાગ સોસાયટી મકરપુરા વડોદરા ૩ ભરતકુમાર મનસુખલાલ શાહ એફ-૪ મેહુલ સોસાયટી સુભાનપુરા વડોદરા ૪ મનુભાઈ જેચંદભાઈ પારેખ ઠે. મહાવીર હાર્ડવેર સ્ટોર ફતેપુરા ૫ હિંમતભાઈ બાબુલાલ શાહ છે. ચંદ્રકાંત સેવંતીલાલ
. જે. કે. શાહ એન્ડ કુ. દાંડીયા બજાર ૬ હિંમતલાલ જીવરાજ કનાડીયા બી-૨ શાહ નિકેતન સંસાયટી વાઘાવાડી રોડ રાધા મંદિર પાસે
ભાવનગર ૭ શિવલાલ દીપચંદ શાહ અરૂણોદય સોસાયટી અલકા પુરી
વડોદરા પ્રવીણચંદ્ર ગંભીરદાસ શેઠની પ્રેરણુંથી ૮ કેશરીચંદ બાબુભાઈ ઝવેરી રત્નપુરી ગૌશાળા લેન મલાડ ઈસ્ટ
મુંબઈ . શાહ કાનજી હીરજીની પ્રેરણાથી (૧) ૯ શાહ લખમશી વીરપાર છે. જયેન્દ્ર સ્ટેસ જવાહર ચેક હીંગલી [મહા.)
પૂ. મુનિરાજ શ્રી પુણ્યધનવિજયજી મ.ની પ્રેરણાથી (૧) $ ૧૦ રાજસ્થાન મેડીકો હર શેઠ મૂલચંદજી હીરાચંદજી ૨૩૩-૩૫ કુંભારવાડા લેન ની ૨ પેહેલે માળે,
મુંબઈ-૪ શાહ વેલજી પાનાચંદ ગલીયા-ઘાટકે પરની પ્રેરણુથી (૪) . ( ૧૧ શાહ પોપટલાલ રાજાભાઈ ગુઢકા શેઠે બિહિડીંગ પહેલે માળે, રૂમ ૧૬–૧૭ પરેલ પિયબાવડી *
મુંબઈ-૧૨ ) ૧૨ શાહ ઝવેરચંદ હેમરાજ ગડા, ગોપાલનગર એસ. બી–૧૭ બ્લેક
કે. ૧૦૪ શિવિલ હોસ્પીટલ ઉપર ભીવંડી (મહા.) ૨ ૧૩ ચંદ્રકાંત વી. શાહ પો. બો. નં. ૪૫૪૯૧
નાઈરોબી (કેન્યા) { B ૧૪ સુરેશ વી. શાહ ૨૦૬ સેમિનાથ નીલકંઠવેલી રાજાવાડી ૭ મે રસ્તે
વિદ્યા વિહાર ઈ મુંબઈ ૭૭
-
-
-

Page #84

૮૨ .
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મ વિશેષાંક છે
પૂ. સા. શ્રી ઈંદ્રપ્રભાઇજી મ.ના ઉપદેશથી
રતિલાલ પદમશી ગુઢકા (થાનગઢ)ની પ્રેરણુથી (૨) ૪ ૧૫ શાહ રામજી લક્ષમણ મારૂ સોળસલાવાળા ઓસ્વાલ કેલેની તરણેતર રોડ થાનગઢ { ૧૬ શાહ પદમશી વાઘજી ગુઢકા લાખાબાવળવાળા “અણમેલ'
ઓસ્વાલ, કેલેની તરણેત૨ રેડ થાનગઢ
પૂ સા. શ્રી પુણ્યપ્રભાશ્રીજીના મ. ના ઉપદેશથી (૧) # ૧૭ કુસુમબેન હસમુખલાલ મોદી, ૧૨ કમલા નિકેતન ત્રીજે માળે એન. ડી રોડ મુંબઈ–૬ છે
શાહ મુકુંદભાઈ રમણલાલ અમદાવાદની પ્રેરણાથી (૩) ૧૮ ધરતી ટેક્ષટાઈલસ હઃ મુકુંદભાઈ ૨ વૃંદાવન સેપીંગ સેન્ટર પાનકોરનાકા અમદાવાદ છે ૧૯ મનુભાઈ નગીનદાસ શાહ નગરશેઠ વંડો ઘીકાંટા
અમદાવાદ-૧ * ૨૦ પ્રકાશભાઈ વાડીલાલ વસા નગરશેઠ વડે રતનપોળ
અમદાવાદ–૧ ભરતકુમાર હંસરાજ દેઢીયા જામનગરની પ્રેરણાથી (૧) { ૨૧ પરફેકટ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ બી-૨૩ શંકર ટેકરી ઉદ્યોગનગર
જામનગર ગ્રામ: ઓ. ફન. એ. ૭૩૦૨૩ ૭૯૨૦૭ ઘર. ૭૬૦૨૫ છે પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરિશ્વરજી મ. ના ઉપદેશથી (૨) . 3 ૨૨ શ્રી સમીરમલજી ચાંદમલજી લુણિયા શ્રીપાલ ઈલેકટ્રીક સ્ટોર
૨૩ ન્યુકલેથ મારકેટ,
૨તલામ | ૨૩ એક ભાવિક
શ્રી રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા (લંડન) ની પ્રેરણુથી (૩૧) 24 Devkuvarben v shah bounds green s. mandel 12 cannaught gtange
cannaught gardens palmers green Idndon-n-13-5 BW 25 Shah Ratilal D. gudhka 117 sudbury ayenue north wembley-middx
code hao 3aW
(uk) 26 Jayaben a shah (uk) 45. lindsay drive kenton harrow code ha3 otd 27 Raishi sojgar shah-ard hemlata chandulal 1-the dean wembley
ha 9 7QT (uk) 28 Motichand s shah 29 regalway Kenton harrcw ha3 orz (uk) { 29 Japaben p. shah 60 squircs lane finchley
london (પ્રેમચંદભાઈના શ્રેયાર્થે) 30 Radiyatben j. shah 37 west ave west finchley loddon n3 1 au (uk) 31 Shantaben m. shah 5. park side finchley londan n 3 2 jp (uk) 8

Page #85

$
94-€ 24'9--2--3 M. 28-6-63
: 23
32 Induben R. v. shah 28 fountain road streatham london s-w 16 33 chhotalal devji shah 46 lasscotts road wood green london n22 34 Chandrika r. shah 64a the limiesave arnos grove london n11 Trh (uk) 35 Premchand depar 7 cornwall ave. wood green london n22 code 4
da (uk) 36 Nishad himatlal shah 164 maidstone rd. bounds green london n 11
code 2 jp (u.k) 37 Jayapen T. L. shah 38 Velji samat shah 139 sheldon road edmonton londoe n-18
Code Irl england
(uk) 39 Jiviben r. shah 39 summit way south gate n 14 code 7 nn (uk) 40 Motiben m. shah 155 bowes road palmers green london 13 (uk) 41 Amaritben jeshang bhoja shah n. 11 kingsley road palmers green london n-13 5 pj
(uk) 8 42 Ptadip laljibhai 80 berkshire garden palmers green london -n 13 6eb
43 Maniben k. shah 46 Merry hills drive enfield middx en2 7 ny (uk) 8 44 Devkuvarben f. shah 28 frobisher rd. hornsey london n 8 OQX (uk) 8 45 Shantaben radiyatben devkuvarben
(uk) 117 sudbury ave-n wembley middx hao 3aw 46 Induben shah flat n. 7 north ave 7 north harrow middx 47 P Shavla-16 budd close
londod n-12 8 sa 8 48 kasturben p. kanji 42 churchfield ave
londan-nr ont 49 keshavlal v. shah 30 woodland rise new greenfordmiddx ub6 ord (uk) 50 shri ramji ladha shah 26 borrow dale avenue hoarraw mddlesex ha3 7pz $ 51 rambhaben ranmal shah 45 crommer street
leicester ie2 1pg 52 velji kanji shah mrs d,n. 275 east park road Icicester le5-5 hl (UK)
53 lakhamshi reishi shah add. Clo 275-hast park road leicester le5 5hl(uk) છે ભરતકુમાર હંસરાજ દેઢિયા (જામનગર) ની પ્રરણાથી { ૫૫ એક સદ્દગ્રહસ્થ
જામનગર ૪ પ૬ શાહ હીરામેતી એજન્સી ફેન ૨૦૧૦૩૦૮
() 29–39 A121910. Caefliol 2011 HIU 24 d. Royal હનુમાનગલી
CM-2 Ardiae f. 410131, 14o Hidas allasi,

Page #86

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક
-મુંબઈ છે
હરીશ મેતીચંદ નાગડા,
કપત બી-૨૦ ભકિત મંદિર પાસે ધીરજબાગ થાણા વેસ્ટ (મહારાષ્ટ્ર) - પૂ. સા. શ્રી પૂર્યોદયપ્રભાશ્રીજી મહારાજના ઉપદેશથી (૨) પ૭ શ્રીમતી અંજનાબેન પંકજકુમાર સંઘવી સીમલા હાઉસ ડી–૫ પહેલે માળે વાલકેશ્વર
મુંબઈ...૬ ૫૮ શાહ શાંતિલાલ કાલીદાસ તારદેવ નોટ–ચેથેમાળે બ્લેક નં.-૪૪ તારદેવ ,, -૭ ઈ | કાંતિલાલ મોતીચંદ નાગડા, નવીનચંદ્ર મોતીચંદ નાગડા,
જૈન શાસન આજીવન સભ્યો પ્રવીણચંદ્ર ગંભીરદાસ શેઠ મુંબઈની પ્રેરણુથી (૧) ૧ ૧ શાહ ખીમજીભાઈ ભુરાભાઈ રાંભણીયા બોરીવલી
પૂ. મુનિરાજ શ્રી જિનરક્ષિતવિજયજી મ.ના ઉપદેશથી (૧) ૨ ચંદુલાલ મણિલાલ મહેતા મલાડ ઈસ્ટ
મુંબઈ–૯૭ આ પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ.ના ઉપદેશથી (૧) ૧૩ શ્રી વિમલચંદજી મીસરીમલજ ગાંધી ૧૪૯ ચંદનક,
રતલામ 3 ૪ શાહ રતિલાલ વીરચંદ “પાનવીર' ૫૭ દિગ્વિજય પ્લેટ
જામનગર સહકાર અને આભાર ૧૧૧૧) શાહ મેઘજી વીરજી તથા શાહ વેલજી વીરજી દોઢીયા પરિવાર તરફથી પેયોની રોડ ઉપર ૨૦ ફલેટ બાંધ્યા તે પ્રસંગે ભેટ.
નાઈરોબી ૪૦) દક્ષાબેન હિંમતલાલ દેશી ૫) શ્રી જૈન વે. મૂ. સંઘ પૂ. આ. શ્રી વિજય અશકરત્નસૂરીશ્વરજી
મ. ના ઉપદેશથી દાવણગીર આભાર દર્શન આ વિશેષાંકમાં પૂ. આ. શ્રી વિજયચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. પં. શ્રી છે કનકદેવજવિજયજી મ. (મુંબઈ) પૂ. મુ. શ્રી વિનોદવિજયજી મ. (યેવલા) તેમજ પૂ. સા. 8
શ્રી હેમપ્રભાશ્રીજી મ. સા. શ્રી રવિચંદ્રાશ્રીજીમ. પૂ. સા. શ્રી કલ્પશીલાશ્રીજીમ. (શિવગંજ) છે ૧ પૂ.સા.શ્રીપૂર્ણભદ્રાશ્રીજીમ. (અમદાવાદ) આદિએ ભલી લાગણી બતાવી ઉપદેશ આપ્યો છે !
તે માટે તેમને આભાર સાથે વંદન કરીએ છીએ. સાથે સાથે દલીચંદભાઈ લક્ષ્મીચંદ છે કોઠારી (મુંબઈ) ડાયાલાલ મુલચંદ શાહ (મુંબઈ) તરફથી પણ સહકાર મળે છે તે 8 માટે તેમને પણ આભાર માનીએ છીએ.

Page #87

જૈન શાસન–અઠવાડિક ૬ઠ્ઠા વર્ષમાં પ્રારંભ
વિશેષાકમા રૂા. ૧૦૧ ભરી થયેલા
શુભેચ્છકોની શુભ નામાવલી පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා ૧ શાહ કેશવજી રણમલ હરણીયા, અબેલ ભુવન પાસે, ૨ ઓસવાલ કેલેની,
સુમેર કલબરોડ, જામનગર–પ ૨ શાહ નરશી દેવશી વીરા કાના, ૨ ઓસવાલ કેલેની, સુમેર કલબ રોડ, જામનગર–પ છે
શાહ રોકળદાસ પોપટલાલ પાટણની પ્રેરણાથી (૪) ૩ શાહ સુમતીલાલ મનસુખલાલ, ઠે. શાહ ટ્રેડર્સ જુના ગંજ બજાર, પાટણ-૫ ૪ શાહ વરધીલાલ મેહનલાલ, (ઉંદરાવાલા) ૩ સરદાર ગંજ બજાર, પાટણ-૫ ૫ શાહ ઉતમચંદ લહેરચંદ, દોશીવટ બજાર,
પાટણ-૫ ૬ મે. કાંતીલાલ પિપટલાલ, ૨ સરદાર ગંજ બજાર,
પાટણ-૫ પૂ. આ. શ્રી વિજય રાજશેખરસૂરીશ્વરજી મહારાજના ઉપદેશથી (૩૪) ૭ પુનમચંદ ચંદુલાલ પરમાર, આંબેડકર રોડ, લાલદેવળની પાસે,
સરેશ એપાર્ટમેન્ટ, પૂના-૧ ૮ કાંતિલાલ હીરલાલ પારેખ, ૧૦૦-સી ન્યુ નાના પેઠ, બીલ્ડીંગ - ૨
બીજે, માળે કમળા મેન્શન કે. ઓ. હા. સે. નીશાટેકીઝની બાજુમાં પૂના-૧ ૫ ૯ કેશવલાલ કેવળદાસ શાહ, વીપીન કલોથ સ્ટેર્સ, ૩૭૬, સેન્ટર ટ્રીટ, પૂના-૧ { ૧૦ ચંપાબેન દોશી, રીરા સોસાયટી, ફલેટ નં. ૨ પદમજી કંપાઉન્ડ પૂના-૨ આ ૧૧ રજનીકાંત ફતેહગંધ વેરા, એ-૬ કલ્યાણ સંસાયટી, ટીમ્બર માર્કેટ,
૩૨૧,-એ મહાત્માકુ પેઠ, પૂના ૧૨ વિજયભાઈ કાંતિલાલ શાહ, સુવિધી સ્ટીલ, ૩૩૦, નાનાપેઠ
પૂના-૨ 3 ૧૩ કાંતિલાલ વી. પારેખ, ૬૦, ગીતાંજલી કુંજ, બીલ્ડીંગ નં. ૪.
પ ડે. આંબેડકર રેડ,
પૂના-૧ ૩ ૧૪ હરીશ શાંતિલાલ પારેખ, ૪૬૦, સેન્ટર સ્ટ્રીટ, ૧૫ ગુણવંત પાલેશા, ૪૫૪, સેનટર ટ્રીટ,
પૂના-૧ ૧૬ જયંતિલાલ વી. શાહ, ૧૨૦૦, સેનટર સ્ટ્રીટ શીપીઆળી,
પૂના-કે૫–૧ ૧૭ કંકુચંદ મગનલાલ, ૧૨૦૦ સેન્ટર સ્ટ્રીટ, શીપી આળી,
પૂના કે૫-૧ ૧૮ ભેગીલાલ શે ભાલાલ શાહ, “ગુલીસ્તાન' ૨, શંકર શેઠ રેડ,
પૂના-૨ છે ૧૯ હિંમતલાલ ચીમનલાલ શાહ, ૧૯૨૬, વાયર લેન,
પૂના-કેમ્પ-૧ ૨૦ વાડીલાલ નાગજી; ૧૮૯૬, સેન્ટર સ્ટ્રીટ, કેડી સન્સની પાછળ, પૂના-કેમ્પ-૧ છે
પૂના-૧

Page #88

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક
૨૧ મંગળાબેન ધ્રુવ, બુટ્ટી ટ્રીટ, ચંદુલાલ તારાચંદ ની બીલ્ડીંગ
૮૮૫-૮૬, ગહુલીવાડાની સામે, બીજે માળે, પૂના-કે૫-૧ ૪ ૨૨ દિનેશભાઈ જેન, ૭૪, એમ. જી. રેડ, ર જે માળે,
પૂના-કેપ-૧ + ૨ ચીમનલાલ તલકચંદ, ૬૩૮, સાચાપીર સ્ટ્રીટ,
પૂના-કેમ્પ-૧ ર૪ ભદ્રેશકુમાર કંચનલાલ શાહ, ૬૫૦, સાચા પીર ટ્રીટ,
પૂના કેમ્પ– ૧ ! ૨૫ ચંદ્રકાંત મનસુખલાલ, દસ્તુર મહેર રેડ, ૧૯, તુલશી એપાર્ટમેન્ટ,
પહેલે માળે, પૂના-કે ૫-૧૬ ૨૬ નવીનચંદ્ર પ્રભુદાસ, દસ્તુર મહેર રોડ, ૪૭, તુલસી એપાર્ટમેન્ટ,
- બીજા માળે, પૂના-કેપ-1 છે. ૨૭ રમણીકલાલ મનસુખલાલ, દસ્તુર મહેર રેડ, ર, શાસ્ત્રી એપાર્ટમેન્ટ,
આ પહેલે માળે, પૂના-કેમ્પ-૧૪ છે ૨૮ જયંતિલાલ રેવચંદ શાહ, મુ. પો. મલઢણ [પવારનું] તા. શિરૂર, જી. પૂના-૧૮ ? ૨૯ રતિલાલ રૂપચંદ શાહ, પી. ૩૦૨, આદીનાથ સોસાયટી, પુના સતારા રોડ, પૂના-૯ ૩૦ પ્રભાબેન મેતીલાલ શાહ, ઠે. સુમતીલાલ બેચરદાસ શાહ,
* પૂના હોલસેલ સ્ટેસ, ૫૩૭, સેન્ટર સ્ટ્રીટ, પૂના-કેમ્પ-૧૩ ૩૧ સેવંતીલાલ ગોરધનદાસ શાહ, ૫૫૫, સેન્ટર સ્ટ્રીટ,
પૂના-કે૫–૧ છે ૩ર વિઠ્ઠલદાસ કપુરચંદ શાહ, પર૧, સેન્ટર સ્ટ્રીટ, પતંગીયાવાડે, પૂના-કે ૫-૧૬ ૩૩ રસિકલાલ સકરચંદ શાહ, ડી-૬ મહેર એપાર્ટમેન્ટ, ૬૧૫,
સાચાપીર સ્ટ્રીટ, પૂના-કેમ્પ૧ | ૩૪ જયેન્દ્રભાઈ વેલજીભાઈ હરણીયા, ૧૭-બી દિગ્વિજય પ્લેટ,
જામનગર ૩૫ કુશાલકુમાર જયેન્દ્રભાઈ હરણીયા, ૧૭–બી દિવિજ્ય પ્લેટ, જામનગર | ૩૬ જયંતિલાલ મનસુખલાલ, ૬૯, તાબુત સ્ટ્રીટ,
પૂના-૧ ૩૭ ચીમનલાલ ગડાલાલ, ૧૨૦૦, સેન્ટર સ્ટ્રીટ
પૂના-૧ ? ૩૮ નિરંજનકુમાર વિઠ્ઠલદાસ, એન્ડ કું. ૬૦૧, ગએશ પેઠ.
પૂના-૨ ૩૯ ભૂરીબેન કેશરીમલ. સોલંકી જવેલર્સ, ૫૫૯, સેન્ટર સ્ટ્રીટ, ૪૦ નવીનચંદ્ર છોટાલાલ શાહ, ૯૪, તુલસીદાસ એપાર્ટમેન્ટ,
દસ્તુર મહેર રોડ, પૂના-૧ પૂ. મુનિરાજ શ્રી મોક્ષરતિવિજયજી મ. ના ઉપદેશથી
જયંતિલાલ ત્રિભવનદાસ સંઘવી તરફથી [૨] ( ૪૧ સંઘવી જયંતિલાલ ત્રિભોવનદાસ, મહાવીર સ્ટેપ્સ
૨૬૮૧ ફુવારા કાપડ બજાર ગાંધીરેડ
પૂના-૧
અમદાવાદ

Page #89

- વર્ષ–૬૦ અંક ૧-૨-૩: તા. ૨૪-૮-૯૩ :
૪૨ ધીરજલાલ હરગોવનદાસ દેશાઈ, ઈ–૮ ગુંજન એપાર્ટ. વાસણું અમદાવાદ-૯
શાહ રવજીભાઈ કલ્યાણજીભાઈની પ્રેરણાથી [૧૧]. ૪૩ શાહ રવજી કલ્યાણજી, ૯૭ ને પીયન્સી રોડ એ. ૧૦૭ ચંદ્ર લેક મુંબઈ-૬ ૪૪ શાહ વાલજી કલ્યાણજી, ૨૦૨ વી. પી. રોડ પારેખ વાડી
ચોથે માળે રૂમ નં. ૯૧ મુંબઈ–૪ ૪૫ શાહ વિજપાર કલ્યાણજી, તીલક મંદિર રેડ કૃષ્ણ ભુવન ૫ મે માળે
પા૨લા ઈ. મુંબઈ ૫૭ છે ૪૬ શાહ પ્રેમજી રવજી, ૩૦૦ ડી- જય એપાર્ટ- નહેરૂ રેડ શાંતાંજ ઈ. , ૪૭ ભરતકુમાર નરશીભાઈ વસરીયા, ૩૬ વેરા બજાર સ્ટ્રીટ ફેટ
, + ૪૮ જીતેન્દ્રકુમાર બાબુભાઈ હરીયા પદમાવતી બિલ્ડીંગ ફલેટ નં. ૧૪
ઉન્નત નગર એસ. વી. રોડ ગોરેગાંવ વે. { ૪૯ શાહ શાંતિલાલ મેઘશી, ડી-૭ સરદયનગર જુના નાગરદાસ રોડ
અંધેરી ઈ. { ૫૦ દવલાલ અમરતલાલ શાહ, શ્રીપાલ નગર ૨,જે માળે ૩૦૨-એ
૧૨ જમનાદાસ મેતા રેડ ૫૧ શાહ રમણલાલ લાલચંદ, વર્ધમાન બિલ્ડીંગ ૪ થે માળે
માનવ મંદિર રેડ પર શાહ રામલ જશરાજ શઠોડ, શ્રીપાલ નગર ૬૦૬-બી
૧૨ જમનાદાસ રેડ પૂ. આ. શ્રી વિજય શિવાનંદ સુરીશ્વરજી મ. ની પ્રેરણાથી (૧) ૫૩ રજન એસ. પરીખ ૧૦૦૬ પંચરત્ન એપેરા હાઉસ
પુ, મુનિરાજ શ્રી જિનરક્ષિત વિજયજી મ.ના ઉપદેશથી
અશોક કાંતિલાલ પટવા મલાડ, મારફત [૨૭] ૫૪ અશોક કાંતિલાલ બાકરચંદ પટવા, સી ૨૦૨ દ્વારકાદેવી દફતરી રોડ
જયજવાન લેન મલાડ ઈ. “ ૪ ૫૫ શાહ વસંતલાલ પુનમચંદ વિપુલા વિલા ઐ. ફોર બી. ૧
૧૧૮ સુભાષ લેન કતરી રોડ મલાક હું 8 પ૬ ચંદુલાલ મણીલાલ મહેતા, પોદાર પાર્ક પદારચાલ ૧-૫,
પદાર રોડ, મલાડ ઈ.
૬ ઈ.
, ૯૭

Page #90

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ–એ-ધમે વિશેષાંક
૫૭ દિનેશભાઈ તલકશીભાઈ શાહ, પુષ્પા પાક. મલાડ ઈ.
મુંબઈ ૬૭ ૫૮ અમુલખભાઈ ઓતમચંદ મેદિ, હાજીબાપુ રોડ, શાંતિનાથ છાયા
બીજે માળે મલાડ ઈ. ૫૯ શાહ કેશવજીભાઇ રવજીભાઈ છેડા, એસ. વી. રોડ. નટરાજ
મારકેટ સામે, છેડા ટીમ્બર માર્ટ મલાડ વે. ૬૦ શાહ કાનજીભાઈ ભારમલભાઈ વિશ્વકર્મા બિલ્ડીગ બીજે માળે
કેદારમલ શેડ. મલાડ ઈ. ૬૧ શાહ અનંતરાય મોહનલાલ વિજયભુવન બાબુલીનગલી
દાદીશેઠ રોડ. એસ. વી. રેડ. મલાડ વે. છે દર શાહ મુગટલાલ જેચંદભાઈ, એ-૨૦૧ રત્નપુરી. ગૌશાળા લેન
દફતરી રેડ મલાડ ઈ. ૬૩ મુકિતલાલ હરગોવનદાસ વેરા, ૩૦૩ જતન એપાર્ટમેન્ટ
દતમંદિર રોડ સંગીતા ટોકીઝની બાજુમાં મલાડ ઈ. ૬૪ શાહ ગુણશીભાઈ માલશીભાઈ, દિનબાઈ બિડીંગ બીજે માળે
જોગેશ્વરી ઈ. ૬૫ ભુદરલાલ ઠાકરશીભાઈ સંઘવી વજીર કંપાઉન્ડ રૂમનં. ૨૧
દાદી કોલોની કેદારમલ રોડ કવારી રોડ મલાડ ઈ. ૬૬ સેવંતીલાલ મોતીલાલ દોશી, ૪,વિઠ્ઠલ રૂક્ષમણી નિવાસ શીવાજીક
દફતરી રોડ મલાડ ઈ. ' ૬૭ સંઘવી ચંદ્રકાન્ત મણીલાલ જી. કે. નગર બ્લોક નં. ૧૩ *
શંકર લેન કાંદીવલી વે. R ૬૮ રમેશચંદ્ર મંગલદાસ શાહ, ૧૦ વિજયા ભુવન દાદીશેઠ રેડ મલાડ વે. ૬૯ અશોકકુમાર રસીકલાલ વખારીયા ૧૪ મેટેલ નિવાસ,
જીતેન્દ્ર રેડ મલાડ ઈ. ૭૦ કીર્તિકુમાર વાડીલાલ વખારીયા બી ૫ ભરત નિવાસ
મારવે રોડ મલાડ વે. ૪ ૭૧ સકરચંદ બાબુલાલ શાહ, જૈન ભુવન ત્રીજે માળે જીતેન્દ્ર રોડ મલાડ ઈ. , R ૭ર બકુભાઈ ચીમનલાલ શાહ, માનકુભુવન બી ૧૨,
ખાંડવાલા ક્રોસ લેન દફતરી રેડ મલાડ ઈ. ,

Page #91

છે વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩: તા. ૨૪-૮-૯૩
૭૩ શેઠ અમરતલાલ ડાહ્યાલાલ, ૬ આયંબીલ ભુવન. મધુભાઈ રેડ
કરનાર દફતરી રેડ સ્ટેશનની બાજુમાં મલાડ ઈ. મુંબઈ ૯૭ ૪ ૭૪ સુનીલકુમાર બકેરદાસ શાહ, એફ ૩ નીલામ્બુજ કમલ એપાર્ટમેન્ટ
શંકરલેન કાંદીવલી વે. = ૭૫ દલસુખભાઈ અમરતલાલ મણીયાર, દ્વારકા દેવી દફતરી રેડ મલાડ ઈ. ૫ ૭૬ શ્રીમતી ઉષાબેન લહેરચંદ શાહ, એ–૫૦૪ રનપુરી
ગૌશાળા લેન દફતરી રોડ મલાડ ઈ. ૭૭ રતીલાલ ભીખાલાલ શાહ, બી-૬૦૪ રનપુરી ગૌશાળા લેન
દફતરી રેડ મલાડ ઈ. છે ૭૮ શશીકાન્ત ચુનીલાલ તલાત, સી-૨૦૩ રત્નપુરી ગૌશાળા લેન
દફતરી રેડ મલાડ ઈ. ૭૯ હડીચંદ વીરચંદ શીરા, એ-૫ વંદના બિલ્ડીંગ સુભાષ લેન
દફતરી રેડ મલાડ ઈ. ૮૦ મફતલ લ સાકરચંદ વખારીયા ૫૩ રાણી સતી માગ
- એ-૮ છેડા બિલ્ડીંગ મલાડ ઈ.
પૃ. યુ. શ્રી યશકીતિ વિજયજી મ. ના ઉપદેશથી (૧) છે ૮૧ સુનીલકુમાર કાંતિલાલ શાહ વર્ધમાન ઇલેકટ્રોનિકસ પાદશાયની ખડકી
ફે. ૩૪૩૪૬૦ રિલીફ રોડ, અમદાવાદ ૩ - ૫ સા. શ્રી પુણ્યપ્રભાશ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી (૧૩) { ૮૨ ખીમરાજ રાખવચંદ જૈન, ૩૦૦ એ, શંકરશેઠ બ્લેક ૪થે માળે,નાના ચૌક, મુબઈ–૭ ૫ ૮૬ બદામીબેન હીતતલાલ જૈન ૫-૪૦ દત્તાત્રય બિલ્ડીંગ, બીજે માળે,
તુકારામ જાવજી રોડ, મુંબઈ–૭ ૮૪ પચાણભાઈ શાહ ૮-૧૦ મોહન બિલ્ડીંગ, બીજે માળે, લેક નં. ૨૧-૨૨
ફેરજેટ હીલ રોડ, તારદેવ, ૮૫ સત્રા ગૌરીબેન કરસન બી. મેહન બિડીંગ, બીજે માળે, રૂમ.
નં. ૧૩-૧૪ ફેરજેટ હીલ સ્ટ્રીટ, તારદૈવ, મુંબઈ ૩૬ છે. ૮૬ હંસાબેન જેઠાલાલ એ. મેહન બિડીંગ, ભોંયતળીયે નં. ૧-૨
ફેરજેટ હીલ સ્ટ્રીટ, તારદેવ. મુંબઈ ૩૬
મુંબઈ છે

Page #92

: શ્રી જૈન શાસન [અઠવાડિક] આણાએ ધમે વિશેષાંક ૮૭ વાલીબેન ઉગમશીભાઈ એ. મેહન બિલ્ડીંગ, ભોંયતળિયે. નં. ૫-૬
ફેરજેટ હીલ સ્ટ્રીટ, તારદેવ. મુંબઈ ૩૬ ૮૮ ચંદ્રકાંત એચ. કોઠારી, ૫-૬૩ નવયુગનગર, ફેરજેટ હીલ સ્ટ્રીટ, તારદેવ. મુંબઈ–૩૬ R ૮૯ મહિનીબેન દેવરાજજી સંઘવી. ૧૪૦-નવયુગ નગર બી. નં. ૩
પહેલે માળે, ફેરજેટ હીલ સ્ટ્રીટ, તારદેવ મુંબઈ ૩૬ 8 ૯૦ બદામીબેન મોતીલાલજી શાહ ૩૦-શાસ્ત્રી હેલ ન્યુ બિલ્ડીંગ,
ત્રીજે માળે જીવજી દાદાજી રેડ નાના ચૌક મુંબઈ ૭ છે છે ૯૧ સુરેશ જૈન, જનતા સે સુના મેન્સન બી. એમ. સી. ઓફીસની
સામે, ૩૦૧ નાના ચૌક, મુંબઈ ૭ કર સુંદરબેન ટી. જેને ૫-બી માનાજી બ્લેક, તુકારામ જાવજી રેડ, નાના ચોક મુંબઈ ૭ ૪ હીંમતલાલ કોઠારી હરએસ મેન્સન થે માળે, ભાટિયા
- હસ્પીટલની સામે, તારદેવ મુંબઈ ૭ ૯૪ મંજુલાબેન રસીકલાલ જેઠારી ૧૪૫-નવયુગ નગર નં. ૩
ફેરજેટ હીલ રેડ, મુંબઈ ૩૮ ૫. સા. શ્રી ઇન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી
રતિલાલ પદમશી ગુઢકા થાનગઢ મારફત (૬) 5 ૫ શાહ શરદકુમાર ચંદુલાલ ચેલાવાળા સરદય સોસાયટી
થાનગઢ R છે ૯૬ શાહ હસમુખલાલ નેમચંદ લાખાબાવળવાળા ઓસવાલ કેલેની થાનગઢ ૫ ૯૭ ન્યુ લાઇટ સીરેમીક અમરાપર
થાનગઢ ૨ ૯૮ શાહ રાજપાલ નરશી હરીયા ગેઈજવાલા પરિમલ સીરેમીક અમરાપર થાનગઢ ૯ દિવ્યા પિટરી વર્કસ તરણેતરેડ અમરાપર
થાનગઢ ૧૦૦ શાહ કાલીદાસ હંસરાજ નગરીયા લાખાબાવળવાળા ન્યુ સનરાઈઝ
સીરેમીક નવાગામ થાનગઢ પ્રકાશકુમાર અમૃતલાલ દોશી (રાજકેટ ) ની પ્રેરણાથી (૬) છે ૧૦૧ જૈન ઉપકરણ ભંડાર પ્રકાશભાઈ એ. દોશી વર્ધમાનનગર જૈન ઉપાશ્રય રાજકોટ ૧ ૧ ૧૦૨ શાહ મનસુખલાલ જીવરાજ ભાડલાવાળા સરાફ બઝાર
રાજકોટ ૧ B A ૧૦૬ વસા ભાગચંદ તલકચંદ ‘વિતરાગ ” ૬ વર્ધમાન નગર
રાજકેટ ૧ છે ૧૦૪ વસા જયંતિલાલ હીરાચંદ વધમાન નગર
રાજકોટ ૧ / - જ સુરત સુરજબ ૯ ૧૦માન નજર
રાજકોટ ૧ છે છે ૧૦૬ સૌરાષ્ટ્ર પેપર બર્ડ એન્ડ મીસ નવાગામ
રાજકોટ

Page #93

છ વર્ષ-૬ અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૩
મુંબઈ છે
૧૦૭ શાહ શીવલાલ ભુદરભાઈ વર્ધમાન નગર
રાજકેટ ૧૦૮ કુમારપાલ ધન પાલ કાપડીયા ઘડીયાળી પોળ કૌલા ખાડી
વડેદરા ૧ 8 ૧૦૯ શ્રી જૈન શ્વેતાંબર પેઢી નાકોડા તીર્થ મેવા નગર
છે. બાડમેર પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય સુશીલસૂ. મ. ના ઉપદેશથી B ૧૧૦ શાહ મોહનલાલ વેલજી પારેખ નિલાંજના ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર ૫ છે. હું ૧૧૧ શ્રી મહાવીર સ્નાત્ર મંડળ, ઠે. શાહ રમેશચંદ દેવચંદ
* ડાળીયા શેરી મહુવા બંદર છે ( ૧૧૨ વોરા નેણશી કાલીદાસ, “વર્ધમાન” મેટા ઉપાશ્રય સામે ચાંદીબજાર
જામનગર ૧ ૧૧૩ શિપી પ્રવિણચંદ વસંતરાય સે મપુરા “એમ સીપી
પેડક રેડ પ્રતાપ નગર રાજકેટ ૩ શહ વેલજી પાનાચંદ ગલીયાની પ્રેરણાથી (૫) ૧૧૪ એક સદ્દગ્રહસ્થ છે ૧૧૫ પ્રિતિ ટેક્ષટાઈલ્સ, ૧૩૨ સેન્ટ પોલ સ્ટ્રીટ હીંદમાતા
સિનેમા પાછળ દાદર મુંબઈ ૧૬ હું ૧૧૬ સીવર કેટરર્સ હરી મેશન ૧૨૩ દાદા સાહેબ ફાલકે રોડ દાદર મુંબઈ ૧૪ જ ૧૧૭ રમેશ ઓઝા
મુંબઈ આ ૧૧૮ વિનોદ એઝા ૪૭ જુની હનુમાન ગલી બીજે માળે
મુંબઈ ૨ મહેન્દ્રભાઈ મુલચંદજી હીરાચંદજીની પ્રેરણાથી (૯) = ૧૧૯ મેકવેલ ફાર્માસ્યુટીકસ ૬૫ બાબુ ગજુ રેડ,
મુંબઈ ૨ R ૧૨૦ નિમીષ મેડીકલ કેરપેરેશન ૨-૨૨ બાબુ ગજુ રેડ,
પહેલે માળે, રૂમ નં ૭ મુંબઈ ૨ 8 ૧૨૧ એમ. એસ. ટ્રેડસ ગોપાલ નિવાસ બીજે માળે, ૩૩ પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૨ B ૧૨૨ ના કેમીકલ્સ વર્કસ ૧૭–૧૯ કાજી સૌયદ ટ્રીટ,
મુંબઈ ૯ R ૧૨૩ વિક્રાન્ત ફાર્માસ્યુટીકલ્સ ૮૯ શામળદાસ માગ
મુંબઈ ૨ 5 ૧૨૪ મુનાણી મેડીકલ એજન્સીજ ૬૨-૬૨ પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ, વરજીવન મેન્શન બીજે માળે,
મુંબઈ ૨ ૧૨૫ એસ. હીંમતલાલ ની કુ ૧-૧૩ મંગલદાસ બિલ્ડીંગ મંગલદાસ રેડ
પ્રિન્સેસ સ્ટ્રીટ પ. બે. નં. ૨૫૫૦ મુંબઈ ૨8

Page #94

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ–એ–ધમ્મ વિશેષાંક છે ૧૨૬ અમર ઉદ્યોગ ૬૬-૭૦ રણવીર બિલ્ડીંગ બીજે માળે પ્રિન્સેસ સ્ટ્રટ મુંબઈ ૨ ૧૨૭ કુમાર મેડીકે (ઈન્ડીયા) ૫૧૮ ચીરાબજાર ગ્રાઉન્ડ ફલેર જે. એસ. માર્ગ મુંબઈ ૩ ૪
પૂ. સા. શ્રી સુરેદ્રપ્રભાશ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી (૭) છે. ૧૨૮ શ્રીમતી ડાહીબેન લાધાભાઈ પુંજાભાઈ લાખાબાવળવાળા પરિવાર તરફથી
મિત્તલ પ્રવીઝન સ્ટોર ૫૪ દિગ્વીજય પ્લેટ જામનગર 8 ૧૨૯ શ્રીમતી મોતીબેન જેઠાલાલ ચંદરીયા કે. શાહ રમણીકલાલ જેઠાલાલ
ચંદરીયા વાઘેલા મેન્શન ૪૨ દિ. પ્લેટ , ૧૩૦ શ્રીમતી પાનીબેન રામજી પદમશી કે. શાહ રામજી પદમશી
હુન્નર શાળા કંપાઉન્ડ નવી જેલ સામે ૧૩૧ શાહ હશરાજ સેજપાર ગેસરાણી ૪૮ દિગ્વીજય પ્લેટ ૧૩૨ શાહ મહેન્દ્રભાઈ સેજપાર ગોસરાણી ૪૮ દિદવીજય પ્લોટ ૧૩૩ શાહ મેપાભાઈ નથુભાઈ ખીમસીયા ૪૫ દિગ્વીજય પ્લેટ ૧૩૪ શાહ જયંતિલાલ દેપાર જે શ‘ગ હ: ચંદનબેન બી-૭ મયુ૨૫ખ
ત્રીજે માળે નેતાજી સુભાષ રોડ મુલુંડ મુંબઈ ૮૦ ૫ ૧૩૫ શાહ જીવરાજ દેવરાજ નાગેડીવાલા ખેડીયાર મંદિર સામે એરેડ્રોમ રેડ
જામનગર ૬ 8 ૧૩૬ શાહ નવિનચંદ્ર બાબુલાલ વિધિવાલા ડહેલી ફળી લાલબાગ સામે જામનગર ૧૦ 4 ૧૩૭ શ્રી જયેન્દ્ર એમ. શાહ કવીક સેન્સ સરવીસ પંચમુખી હનુમાન
શોપીગ સેટર અબર સિનેમા પાસે ફે. ૭૦૬૫૨ રે. ૭૨૭૯૩ જામનગર + ૧૩૮ વોરા નેણશી કાલીદાસ “વર્ધમાન મોટા ઉપાશ્રય સામે ચાંદી બજાર - જામનગર છે શા હજારમલજી અદીમજી તાતડ (દાંતાઇ)ની પ્રેરણાથી (૧૨) $ 139 Hajarimal Lilachand, Co. Mahavir Fancy Stores. Pulipati
Vari Street Vijaywada (A.P. 140 S.Devichand jain. 122, anna pillai st sowcarpet
madras $ 141 Ambica General stores pn 64287 General merehant bhuspet hobli N 142 Dhupchand Valaji p. dantreai d. sirohi
Via Aburoad 143 Shanghvi hajarimal Kothari p. dantreai d. sirohi 144 Sha Bhceechand saraji 145 Sha Anraj Lilachandji
146 Sha Kajarimal Adigi { ૧૪૭ અમરતલાલ સમરતમલજી જૈન, ૧૦૩ સોના એપાર્ટમેન્ટ,
વૈશાલી સીનેમા, વારાઈ રોડ સુરત 1

Page #95

૫
વર્ષ-૬
અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩
148 Babulalji Bhuromalji
p. dantrei d. sirohi via Abo road 149 Amratlal shankarlalji 150 Rameshkumar Hansrajji
જે. વી. શાહ પાલડી અમદાવાદની પ્રેરણુથી (૧૬) ૧૫૧ જે. વી. શાહ બી-૨ પંચરત્ન એપાર્ટમેન્ટ પાલડી
અમદાવાદ-૭ ૧૫ર કાન્તિલાલ ચતુરભાઈ વેરા ધામાવાલા ૧૦ શત્રુંજય સોસાયટી
- નારાયણનગર રોડ પાલડી { ૧૫૩ નાથાલાલ માણેકચંદ મણીયાર ૩૭ પાશ્વનાથ નગર સેસાયટી
નારાયણનગર રેડ પાલડી , , , હું ૧૫૪ શાહ લીલચંદ રંગજીભાઈ વિજયઘાટ સેસાયટી નારાયણનગર રેડ-પાલડી ,, ,, 3 ૧૫ ૫ ધનસુખલાલ દીપચંદ શાહ સમેત શીખર સોસાયટી નારાયણનગર રેડ-પાલડી ,, , છે ૧૫૬ લાલચંદ મણીલાલ શાહ ૧૬ સુવિધિનાથ સંસાયટી નારાયણનગર રેડ-પાલડી , , ૧૫૭ ત્રીભોવનદાસ અમરતલાલ શાહ પંચાસરવાળા શુભશિલપા સાયડી
નારાયણનગર રેડ પાલડી ૪ ૧૫૮ અર્શોકકુમાર ચીનુભાઈ શાહ ધામાવાલા શુભશિલપા સે સાયટી
નારાયણનગર રેડ પાલડી ૧૫૯ ઠાકરશીભાઈ નાથાલાલ સંઘવી ૯ રાજગીરી સોસાયટી નારાયણનગર રોડ
પાલડી ૧૬૦ વાડીલાલ દલસુખભાઈ શાહ કસણવાલા રાજગીરી સોસાયટી ૭ ૧૬૧ રતિલાલ લક્ષમીચંદભાઈ શાહ ઝીંઝુવાડાવાલા રાજગીરી, સોસાયટી,
- નારાયણનગર રેડ, પાલડી, અમદાવાદ 8 ૧૬૨ અરવીંદકુમાર બાલચંદભાઈ શાહ ૪૫ ભાવના ટેનામેન્ટ, વાસણું અમદાવાદ 9 છે ૧૬૩ શાહ ઠાકરશીભાઈ ચીમનલાલ પંચાસરવાલા ૮ એ, કમળ એપાર્ટમેન્ટ
શ્રેયસ ક્રેસીગ અમદાવાદ ૧૫ છે ૧૬૪ સુરેન્દ્રકુમાર સી. શાહ દેકાવાડાવાળા ઠે. મહાવીર ઈલેકટ્રીક કુ. ગગન વિહાર
ફલેટસ ગ્રાઉન્ડ ફલોર શાહપુર અમદાવાદ ૧ છે ૧૬૫ હિમતલાલ મનસુખલાલ શાહ વિશ્રવાસ ફલેટસ નયનનગર
કૃણ નગર અમદાવાદ ૧ હું ૧૬૬ ઉદયચંદ દેશી છે. મહાવીર સેસ ડીપ પેકટસ કેમરસ્યલ સેન્ટર
સેલાપુરા રોડ અમદાવાદ ૧

Page #96

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે! વિશેષાંક
૧૬૭ શાહ ગાવી...દજી ખીમજીભાઈ ઠે. શાહ પાનાચંદ ખીમજીભાઇ બીદ સેતાન ચાકી ખેડગલી લાલચાલ ન. ૬ ૬. નં. ૨૫ સુ, ડબાસંગ વા, લાલપુર જામનગર પાટણ
૧૬૮ શાહ મેઘણું પુંજા ઠે. શાહ કÀાર દેવશી ૧૬૯ શ હું છનાલાલ પુનમચક્ર ગેલ શેરી વખારને પીઠ
૯૪
પૂ. સુ. શ્રી ધ્રુવસેન વિજયજી મ. ના ઉપદેશથી (૧)
૧૭૦ શાહ ઇન્નાલાલ પુનમચંદ ગેલ શેરી વખારને પાડે ૧૭૧ શાહ સેમચંદ રાયશી પેથરાજ પે!, એ. ન'. ૯૮ ૧૭૨ શાહ કરમશી ખીમજી ચૈન મારકેટ
૧૭૩ વિજય અલ‘કાર મદિર ન્યુ ૧૭૫૦ શુકરવાર પેઠ
૧૭૪ સોંઘવી ખુમાજી માનાજી ૫૬ ટિંબર મારકેટ
૧૭૫ શા શાંકરલાલજી ફુલચંદજી હૈ, વ્રુતિક ટી*બર ૫૫ ન્યુ ટિંબર મારકેટ ૧૭૬ શા શાંતીલાલજી ધુડાજી સુથા ૨૬૩ ન્યુટિ ́બર મારકેટ
( મુથા કાઠારી ભવન નં.-૧) ૧૭૭ શા ભીકમચંદજી કસ્તુરજી ૨૫૯ અ-૪ ઉપધાન નગર ટિંબર મારકેટ ૧૭૮ શા ધરમચંદજી નરસાજી ગાંધી ૬૨ ન્યુ ટિંબર મારકેટ ૧૭૯ કિશારલાલ રેવાશંકર શેઠ ૫
ગુરૂદત્તા
મુ. પાટણ
જામનગર ૧
જામનગર
પુણે-૨
પુણે-૪૨
પુણે-૪૨
પુણે-૪૨
પુણે-૪ર
પુણે-૪૨
એવન્યુ, ખીજે માળે
બની ગઘાટ રાડ શાહ શરદકુમાર મનસુખલાલ (વડાદરા)ની પ્રેરણાથી (૧૦)
૧૮૦ વિકમકુમાર હ`દરાય શાહ ઉપરકેટ, કાળા નાળા પ્રભાતની બાજુમાં ભાવનગર ૧ ૧૮૧ ક્રાન્તિલાલ ચત્રભુજ વેરા મહાત્મા ગાંધી રોડ, નેવેલ્ટી બ્રેકરી સામે, ૧૮૨ ખીમચંદ હઠીચંદ શાહ મહાવીર સાસાયટી વસત ટાકીજ સામે,
વલસાડ
હાલાર રાડ, ૧૮૩ બીપીનકુમાર ભુપતભાઈ શાહ (જસપરાવાળા) શ્વેતાંબર રોડ, સાસાયટી, રામવાડી, ૧૮૪ વેણીલાલ ચત્રભુજ મહેતા, મહેતા એજન્સી વેરાઇટી સ્ટોરની ઉપર દાંડીયા ખજાર,
૧૮૫ નગીનભાઇ ચુડગર હૈ, સાહમ જવેલસ, મહાત્મા ગાંધી રોડ, જૈન દેરાસરની માજુમાં ૧૮૬ જયસુખલાલ શાંતિલાલ ગાંધી ફલેટ ન. ૩૦૭, બિલ્ડિંગ ન., ૧૯૧-એ પ ́તનગર, ઘાટાપર (ઈસ્ટ) મુ`બઈ-૭૫
પૂના ૧
વલસાડ–૧
વલસાડ–૧
વડાદરા
વડાદરા-૧

Page #97

વર્ષ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
* ૯૫
ઇ
૧૮૭ ચીમનભાઈ ધરમશી સંઘવી “મહાવીર નિવાસ, સમડી ચકલા મજમુદારની
- પિળ, નારાયણ દેવ મંદીરની સામે, નડીયાદ ૧૮૮ રમણીકલાલ પરમાનંદદાસ દેશી દેવદર્શન બિલ્ડીંગ પહેલે માળે,
શિવાજીક્રસ લેન, દફતરી રોડ, મલાડ (ઈસ્ટ) મુંબઈ–૯૭ છે ૧૮૯ પન્નાલાલ રસિકલાલ શાહ ૩૯૪-સી, ગુપ્તા બીલ્ડીંગ, ભાઉદાજી રોડ,
તે
માટુંગા મુંબઈ–૧૯ી પૂ. સ. શ્રી હર્ષપૂર્ણ શ્રીજી મહારાજના ઉપદેશથી (૧૦) { ૧૯૦ સુશ્રાવિકા સમા રાજુ શાહ
સુલસા મુંબઈ છે સુધાબેન ડી. શાહ
ચંદનબાળા , છે, ઉષાબેન ૧૯૩ , હંસાબેન આર. મહેતા
ઘાટકેપર ૧૯૪' , હેમાબેન બી. શાહ , રેખાબેન વી. ઝવેરી
સૂર્યદર્શન ૧૬ એક સુશ્રાવિકા તરફથી
૧૯૭ • • • છે ૧૯૮ છે છે 8 ૧૯ છે , 8 કુમારપાલ ધનપાલ શાહ વડોદરાની પ્રેરણાથી (૬) છે ૨૦૦ જયંતિલાલ સુંદરલાલ કાપડીયા ઠે. ઘડીયાળીપળ, કેલા ખાડી, ધન્યનિવાસ વડો. B ૨૦૧ વસંતલાલ મનસુખલાલ ઠે. બજારમાં કરીયાણાની દુકાને મુ. બીલ. (જી. વડોદરા)
૨૦૦ ધનુભાઈ ડાયાભાઈ કંસારા ઠે. પિસ્ટ ઓફિસ પાસે, મુ. માસરરોડ તા. પાદ્રા A ૨૦૩ કુમારપાલ ડાયાભાઈ કે. સેનેટરી ટેકરી–ઉપાશ્રય સામે, મુ. નવાખલ જીખેડા છે * ૨૦૪ શ્રી અનીલ જયંતિલાલ શાહ ઘડિયાળી પળ બાપુ દેશની ખડકી સામે,
રેશની કલીનીકમાં વડોદરા છે ૨૦૫ શ્રી વિકમ અમૃતલાલ શાહ માતૃકૃપા ૩૭ હીરાનગર ગાંધીપીઠ સામે,
હરણી રેડ, વડોદરા શાહ કાતિલાલ ડાયાલાલ સુ.નગરની પ્રેરણાથી (૫) છે ૨૦૬ કાંતિલાલ ડાયાલાલ ૬, કસ્તુરબા સંસા.
સુ.નગર { ૨૦૭ સુરેશ શાંતીલાલ શાહ વિઠ્ઠલપ્રેસ ડદેસઈના છે ૨૦૮ નટુભાઈ હિમંતલાલ શાહ
વાયા લીબડી અંકેવાળીયા

Page #98

૯૬ ઃ
૨૦૯ સુરેશકુમાર તુલશીદાસ ૨૧૦ જય તીલાલ ડાયાલાલ
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા એ ધમ્મા વિશેષાંક વાયા વીરમગામ ખાણી સરસપુર અમદા વાદ
ઈ. કાલાની ૧૪૦-૪૦
શ્રી પ્રવીણચંદ ગંભીરદાસની પ્રેરણાથી (૧)
૨૧૧ ભાનુભાઇ ઊ. વખારીયા ૨૦૩ ધન મહાલ એસ. વી. રેડ એન. એલ. હાઇસ્કુલ સામે, મલાડ વેસ્ટ મુંબઇ
પેલેશ રાડ, રાજકોટ
શાહ મહેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલની પ્રેરણાથી (૧) ૨૧૨ ।"લાલ એન્ડ વેલસ
શાહ પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા મુંબઇની પ્રેરણાથી (૪) ૨૧૩ મે, કીર્તિ કુમાર સુલજી પખીલી ૨૯૧ ભાત બજાર, ૨૧૪ શેર સન્સ ૫૧ નવી બારદાન ગલી
૨૧૫ એમ. કે. કારપેારેશન ૬૦ નવી બારદાન ગલી
૨૧૬ મે. હીરાલાલ રાયચંદની કુાં. નવી ખારદાન ગલી
ભરતકુમાર હ'સરાજ દોઢીયા [જામનગર] ની પ્રેરણાથી (૫) ૨૧૭ શયલ સ્ટોન ટ્રેસર કાલાવાડ રાડ, ગોકુલ પૃથની બાજુમાં -૧૮ ગુઢકા એન્ટર પ્રાઇઝ એ-૪૦ જી.આઈ.ડી.સી
૨૧૯ શાહ જયંતિલાલ દેવશી સાવલા ૫૮ દિગ્વિજય પ્લોટ, ઉદ્યોગનગર ૨૨૦ શાહ લખમશી રાયમલ સાવલા ઉ.નગર રાડ,
..
૨૨૧ ગુઢકા એન્ટર પ્રાઇઝ ગુઢકા ફાસ્ટન ૬ જય ́ત ઇન્ડ. એસ્ટેટ જી.આઇ.ડી.સી.,, પૂ. આ. શ્રી વિજયજિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ.ના ઉપદેશથી (૨૩) ૨૨૨ શ્રી ઇંગમલજી માતીલાલજી નાહર ૯૨ મહિષ દયાનંઢ માગ ૨૨૩ શ્રી માંગીલાલજી ભડારી ૩૦ શાન્તિનગર
૨૨૪ શ્રી સમીરમલજી સમરથમલજી સુરાણા ૧૨૬ કિરણટાકીજ રાડ, ૨૨૫ શ્રી સેવારામજી સેાભાગમલજી પારખ દલાલ નૌલાઇપુરા ૨૨૬ શ્રી રતનલાલજી કનકમલજી ભડારી બજાજખાના
,,
સુ'બઇ-‹ મુ`બઈ-૩
૨૨૭ ૧,
ખાબુલાલજી તેજરાજજી ગાંધી, ગાંધી કેમીસ્ટ ચૌમુખીપુલ ૨૨૮ શ્રીમતિ કૉંચનબાઇ જુહારમલજી રાંવાલા માતીલાલજી નાઈકે મકાનમે
જામનગર
૪
,,
સાયર ચબુતરા ૨૨૯ શ્રી તિલકકુમારજી કહી ચાલજી કાંઠેડ મકાન ન”. ૧૧૭ તીસરીગલી ટાટાનગર ૨૩૦ શ્રી કાન્તિલાલજી ચાંદમલજી સુષુત હૈં. કીતિ હાર્ડવેર તેપખાના
[અનુ, પાન. ૧૫૩ ૫૨]
29
રતલામ મ.પ્ર.
29
""
..
..
99
39
99
99
99
99
""

Page #99

ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર ની તારક આજ્ઞા સર્વકાલમાં એકાતે હિતકારીણી જ છે. ૫ છે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર બતાવવા જેવું બધું જ બતાવી દે છે, તેને સમજીને જેઓ છે 8 આચરે છે તેઓ જ કલ્યાણના ભાગી બને છે. છે જેમ સૂર્ય અજવાળાથી ઉત્તમ-મધ્યમ-અધમ પદાર્થોનું સ્વરૂપ જ પ્રકાશિત કરે છે. હું છે પરંતુ તે પ્રકાશ ઉત્તમ પદાર્થો તરફ ધકકા મારતું નથી, મધ્યમ પદાર્થો તરફ વળગાડી રાખતું નથી કે અધમ-નુકશાનકારક કનિષ્ઠ પદાર્થોથી દૂર રહેવાની ફરજ પાડતે નથી છે પણ તે પ્રકાશ તે વિધવિધ પદાર્થોના વિધ વિધ સ્વરૂપને જણાવે છે. જેથી ખરેખર 8 દેખતા પુરૂષને ઈષ્ટમાં પ્રવૃત્તિ અને અનિષ્ટથી નિવૃત્તિ શક્ય બને. તેની જેમ જેઓ આજ્ઞાને આરાધશે તેમનું જ કલ્યાણ થશે.
ભગવાનના શાસનમાં દરેકે દરેક બાબતેની ખૂબ જ ઝીણવટથી પૂરેપૂરી સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે. કેઈપણ વિષય એ નથી જેને દરેક પાસાથી પુખ્ત વિચાર કર
વિવેક દષ્ટિ કેળવો -
પ્રજ્ઞાંગ
:
:
વામાં આવ્યું ન હોય, તેથી મારી પ્રવૃત્તિ ભગવાનની તારક આજ્ઞામૂલક છે કે આજ્ઞા છે બાહ્ય છે તેને વિચાર કરવાની બહુ જ તાતી જરૂર છે. નહિ તે ધર્મના નામે જ છે અધર્મ થઈ જશે અને તરવાના બદલે ડુબવાને પ્રસંગ આવશે.
આ દુનિયામાં જેને તરવું હોય તેને માટે સમ્યજ્ઞાન–સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યફચારિત્ર વિના બીજી એક પણ વસ્તુ ઉપાસનાને યોગ્ય નથી. તે ત્રણની વૃદ્ધિમાં તેમજ તેના સહાયક સાધનમાં જ શ્રાવકના પૈસાને ઉપયોગ થઈ શકે. ધર્મ તરીકે એક પાઈ છે છે ખર્ચતાં પહેલા પણ શ્રાવકે આ વિચારવું જોઈએ કે જ્ઞાન-
ઇન-ચારિત્રરૂપ રત્નત્રયી- ૨ માંથી કઈ એકનું પણ પિષણ થાય છે કે નહિ?
આ વિચાર વિના ગમે તેટલો પસે ખર્ચવા છતાં તે લાભદાયી થાય નહિ. * જ્યાં ધર્મની શ્રદ્ધા નિમલ-પકકી થતી હોય, જયાં શ્રી વીતરાગ ભાષિત તત્ત્વનું જ 8 5 જ્ઞાન અપાતું હોય અને જ્યાં સંસારથી વિરકિત કેળવાતી હોય ત્યાં શ્રાવક, ધર્મ સમ- જીને પૈસા ખર્ચે તે જ લાભ થાય નહિ તે તે પોતાનું પણ ગુમાવે તેવું ય બને.
શાસ્ત્રમાં સુપાત્રમાં દાન દેવાનું કહ્યું છે. માટે દાન દેતા વિચાર કરવાની તેમજ વિવેક કેળવવાની બહુ જ જરૂરી છે. બાકી વિચાર્યા વિના દાન આપવામાં તે કેટલી છે વાર તે મિથ્યાત્વના પણ પિષક બની જવાય છે અને દાનને નિર્જરને હેતુ પણ સરતો નથી.

Page #100

નર
-
૧૨૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક છે
-
-
- -
૬ -
-
માત્ર અનુકંપાને શ્રી જિનેટવર દેવોએ નિષેધ નથી કર્યો તેને અર્થ એ નથી કે 8 આંખ મીચીને આપે જ જવું. તેમાં પણ વિવેક તો રાખવાને જ છે કે- ભુખ્યાને છે ભેજન દેવાય, તરસ્યાની તરસ છીપાવાય, ઘર-બાર વગરનાને ઘર-બારની વ્યવસ્થા કરાય, 8 કપડા વગરનાને વસ્ત્રાદિ અપાય પણ દારૂના દાન ન દેવાય. દુનિયામાં પણ કહેતી છે છે કે- દાન દૂધના હેય દારૂના નહિ. ગાયને દેહીને કૂતરાને ન પવાય. હિંસક સાધન છે. માટે દાન ન દેવાય
ધર્મ તે વિવેક માગે છે. માટે જ પાત્રાપાત્રના વિવેક કર્યા વિના ખર્ચાતું દ્રવ્ય છે પણ નુકશાનકારક બને છે, ઉનતિને બદલે અધોગતિનું કારણ પણ બને છે. રત્નત્રયીની છે આરાધનાનાં સાધન અને આરાધકોને ધમની અનુકુળતામાં અપાતું દાન લાભદાયી બને . છે. તેવા સુપાત્ર દાનના પ્રભાવે નિર્વાણુના અવંધ્ય બીજની પ્રાપ્તિ થાય છે.
હું સો પુણ્યાત્માએ વિવેક કેળવી, આજ્ઞા મૂલકના ધર્મનું આચરણ કરી નિર્વાણ 3. પદને પામે તે જ હારિક મંગલ કામના.
BAD-8 ના જાનલ
-હક નહS. જૈન ધર્મની વિજયવંત ધ્વજ ફરકાવતાં જૈન શાસનને હાર્દિક શુભેચ્છા
1 મે, ભવાનજી મારે ? તો { ઠાકરથી વાદશ માવનાર
છે.
સૈવ સ્વન મેપગે यादृशी भावनायस्य
सिद्धि र्भवति तादृशी ॥
-
મન્ન, દેવ, ગુરૂ, તીથ જોશી, સ્વપ્ન છે અને ઔષધ આમાં જેની જેવી ભાવના છે
હોય તેવી તેને સિદ્ધિ મળે છે. ૨૬૨/૭૦ નરશીનાથા સ્ટ્રીટ,
ભાત બજાર, મુંબઈ-૯ હ હાજરી અને હલકાઈ જ
-
-
*
-
-

Page #101

પૂ. આત્મારામજી મહારાજ નીડર અને પ્રભાવક પુરૂષ હતા. એમણે મૂર્તિપૂજક 8 S પક્ષની જાહેરાત કરી સ્થાનકવાસીઓમાં મોટો ખડભલાટ થયો.
સંવેગી સાધુપણું પામ્યા પછી એમને ઘણીજ શાસન પ્રભાવના કરી. એમને | કાલધર્મ ૧૫ર, માં જેઠ સુ. ૮ ના દિવસે થયે.
એની પહેલા પૂજય ગચ્છાધિપતિશ્રીને ૧લ્પર મા ફા. વ. ૪ ખંભાત પાસે છે 3 નાના ગામમાં જન્મ થયો.
આખાયે ગામમાં વાત ફેલાઈ ગઈ બધા ગામવાલા જોવા આવ્યા અને પ્રશંસા ? * કરવા લાગ્યા એમના પિતાશ્રી છોટાલાલ ૮-૧૦ દિવસમાં ગુજરી ગયા,
એમના માતુશ્રી સમરથ બેન સાંભળી તરત જ બાલક ટેપલામાં મૂકીને પાદરા ગયા. ત્યાં મોટા થતા ૪-૬ મહિના એમના માતુશ્રી ગુજરી ગયા.'
- આજ્ઞા બળ અજબ
છે અને હવે એમને સાચવે એવા કાકા હતા અને મા દાદીમા હતા. દાદીમા ધર્મના છે છે સંસ્કારી અને પોતાને ત્યાં આવેલ પામીને જાય એટલે સવારે ઉઠતાની સાથે. એ. બાળકને 8 છે પણ સામાયિક પ્રતિક્રમણ કરાવતા. ( ૭-૮ વર્ષની ઉમરે ગામમાં કોઈપણ સાધુ મહારાજ પધારે તરત જાય. ગોચરી 8. પાણી માટે પોતાને ત્યાં અને બીજા ઘરોમાં લઈ જાય બપોરના ટાઈમે જઈ સાધુ છે મહારાજની ભકિત કરતા હતા. આવી ભક્તિ જોઈને સાધુ મહારાજને થઈ જતું આ બાળક થોડા વર્ષોમાં સંયમી થઈ જશે અને શાસનને પ્રભાવક થશે બન્યું પણ એવું થડા વર્ષોમાં સંયમી બન્યા.
દીક્ષા લેઈ પહેલા વર્ષમાં પૂજય ઉપાધ્યાયજી વીરવિજયજી મહારાજ શીર ચોમાસુ રહ્યા. તબીયતની અનુકૂળતા નહિ હેવાથી ઉપાધ્યાયજી મહારાજજીએ રાતના કીધુ છે છે કે કલ વ્યાખ્યાન તેરે કે વાંચના હેગા. ત્યારે મુનિ રામવિજ્યજી વિચારમાં પડી ગયા. છે A સાહેબ મારી મશકરી કરી રહ્યા છે બીજે દિવસે શ્રાવકે વ્યાખ્યાન માટે ઉપાધ્યાયજી મહારાજ વિનંતિ કરવા આવ્યા. | યારે ઉપાધ્યાયજી મહારાજજીએ કીધું મુનિ રામવિજ્યજી કે જાઓ ત્યારે આ શ્રાવકે મુનિ રામવિજયજી પાસે ગયા વ્યાખ્યાન આપવા પધારો. ઐરે મુનિ રામવિજયજી છે પૂજય ઉપાધ્યાયજી મહારાજ પાસે આવ્યા તરત જ ઉપાધ્યાયજી મહારાજશ્રીએ દીધું 8

Page #102

૧૨૪ :
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
કલ તેરે કા મેલા થા, ને કલ વ્યાખ્યાન તેરૈ કે વાંચને કા હું તરત જ આજ્ઞાને માથે ચઢાવીને વ્યાખ્યાન આપવા ગયા.
બધા શ્રાવક સાંભળીને આશ્ચય પામ્યા. ૬-થી-૭ મહિના દીક્ષાને થયા આવું સરસ વ્યાખ્યાન આપ્યુ. ખુદ પૂજય ઉપાયજી મહારાજ પણ ખુશ ખુશ થઈ ગયા.
ત્યારથી માંડિ એક પછી એક જિનશાસન આજ્ઞા શું એ સમજીને સચેાટરૂપે વ્યાખ્યાન આપતા હતા. જૈનશાસનમાં ગમે તેવા પ્રશ્નના આવે ત્યારે સરળતાથી ઉત્તરા આપતા હતા. ખાલ દીક્ષા, દેવદ્રવ્યનાં સચેત જવાબ આપતા હતા. અંત સમયમાં પેતે એટલા બધા સાવધ હતા. કાઈ પૂછે કેાના ધ્યાનમાં છે, ત્યારે પૂજયશ્રી કહેતાં હું રિહતના ધ્યાનમાં છું, મને જરાય ચિંતા નથી.
એવુ' એમનુ' જીવન હતુ. આ પુન્ય પુરૂષે જે સાચા માર્ગ બતાવ્યા, તેમના સાચા માર્ગે આપણે સહુ ચાલીયે તેમા સૌનું કલ્યાણ છે. –અનામી
પ્રગટ થઇ ચૂકયા છે ઃ—
શ્રી કલ્પસૂત્ર-બાસા સૂચ
( સચિત્ર )
બાળબોધ લીપી રૂા. ૧૫
::
ગુજરાતી લીપી રૂા. ૧૫૭૩
હાલમાં દરેક જગ્યાએ સાધુઓએ પર્યુષણ વાંચન માટે જવાનું થાય છે અને તેથી ઓછા અભ્યાસવાળા સાધુઓને પણુ ખારસા સૂત્ર વાંચવાનુ થાય જ છે જે અશુધ્ધ વંચાય છે અને આથી શુદ્ધ સ્પષ્ટ વાંચી શકે એ માટે સમાસ છૂટા કરીને ગુજરાતી લીપીમાં પણ ખારસા સૂત્ર ચિત્ર પ્રગટ કર્યું" છે.
બાળમેાધ તથા ગુજરાતી લીપીના ચિત્ર બારસા સૂત્રની નકલેા મર્યાદિત છે. જેથી સવર મંગાવી લેવા વિન`તિ છે.
મગાવતાં બાળબોધ કે ગુજરાતી લીપી એમ સ્પષ્ટ લખવુ’.
શ્રી હષ પુષ્પામૃત જૈન ગ્રંથમાળા
C/o શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર–(સૌરાષ્ટ્ર) કાઇને પેાતાના તરફથી સાધુમહાત્માએ કે ભરડારમાં અપણુ કરવા હાય તેમણે પત્ર વ્યવહાર કરવા.

Page #103

ભગવાન મહાવીરના સૌ પ્રથમ જીવન સદેશ છે ઃઆત્માને બળવાન બનાવા. શરીરથી પણુ વધુ મળ પેાતાના જીવન દ્વારા એ બતાવી આપ્યુ. છે કે, અનેક જન્માની પર્વતને ડાલાવી શકાય એવુ* અતુલ ખળ પ્રાપ્ત થાય છે.
આત્મામાં છે... ભગવાને સાધનાથી જ મેરુ
આત્મવીર પ્રભુએ માટે જ કહ્યું છે, કે “ કસેહી અપાણં જહિ અપાણું, અર્થાત તમારા શરીર ને કસે, તપાવેા અને જીણુ બનાવા.
ભગવાન મહાવીરના ખીજે જીવન સદેશ છે, સ્વય. પુરૂષાર્થ કરેા, ભગવાને ઈન્દ્રને કહ્યું હતુ કે, જે કમ મેં પાર્તજ બાંધ્યા છે, તે કમ થી મુકત થવા માટે જાતેજ
| ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશ રૂપતારક આજ્ઞાએ
|
શાહ કાંતિલાલ ડાહ્યાલાલ-સુરેન્દ્રનગર
પુરુષાર્થ કરવા જોઇએ, વિઘ્ન આદિત્તુ મુળ કારણ તે આપણે કરેલા કનુ ફળ છે. વિઘ્ન આદિનુ` મુળ કારણ બતાવી કહે છે કે, વિઘ્ન કષ્ટ કે ઊપસગ એ તેા જીવનને કસેાટીએ મુકવાની એક સાધના છે. અને આ સાધના કર્મોના ક્ષય કરવા માટે જ છે. ભગવાન મહાવીરના ત્રીસે જીવન સ ંદેશ છે, “ક`વાદ જેવુ' કરીએ... તેવુ તેનુ ફળ ભેગવવુજ પડે, તેમાં કાઈ પણ પ્રકારે છૂટકારા ન હોય.
દુ:ખના કારણમાં કાઇ દેવ, ભગવાન, કાળ, સમય કે નિમિત્તને દોષરૂપ ન માની પૂર્વ કર્મીના ફળ સ્વરૂપે જાણી તેને સમભાવથી હસતાં હસતાં ભેાગવી લે.
ભગવાન મહાવીરને ચેાથેા જીવન સદેશ છે, આત્મ શુદ્ધિ” ભગવાને પેાતાના જીવનના સાડાબાર વર્ષમાં જે ધાર તપશ્ચર્યાં, કરી આત્મશુદ્ધિ કરી તે આત્મશુદ્ધિ. તેઓએ પેાતાના જીવન દ્વારા બતાવ્યું કે આત્માપર કર્માંના ઘણાંજ આવરણ છે, જેનાથી આત્મા અશુદ્ધ બન્યા છે, જયાં સુધી આત્મા પર ઘાતી કર્મીનું આવરણ પડયું છે, ત્યાં સુધી આત્મા શુદ્ધ ન બની શકે એટલે કે ઘાતી કર્મોના ક્ષય વિના આત્માની પરમશુદ્ધિ ન થાય, અર્થાત કેવળજ્ઞાન કેવળઢન પ્રાપ્ત ન થાય.
“પવિત્ર” ઊત્તરાધ્યનસૂત્રમાં આઠમા અધ્યયનની પહેલી ગાથામાં કપિલ કેવળીની સમીપે, તત્ત્વાભિલાષીનાં મુખ કમળથી મહાવીર કહેવરાવે છે કે, અધ્રુવ અને અશાશ્વેત સસારમાં અનેક પ્રકારનાં દુઃખ છે. હું એવી શું કરણી કરુ કે જે કરણીથી કરી ક્રુતિ પ્રતિ ન જાઉ ! અઢારેય પાપસ્થાનકા ત્યાજ્ય છે અને તજવા એ તે આત્મશુદ્ધિ છે. મહાન ઇશ્વર શ્રી મહાવીરે જગત બનાવ્યુ નથી, પણ જગતનુ સ્વરૂપ બતાવ્યુ છે.

Page #104

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુા–એ–ધમ્મા વિશેષાંક
મહેશ્વર છે. માતાના ગર્ભામાં આવી પાતેજ ઊત્પન્ન કરે છે અને જીવન પર્યંત તે શક્તિથયે તે વિસર્જન કરે છે.
કરે છે. આ વસ્તુ સ્થિતિમાં ક જન્ય
૧૨૬ :
આત્મા પાતેજ બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને આહાર લેવા મુકવા વગેરે છ, પર્યાસિ આનું પાલન કરે છે, તેમજ જીવન પુરું નવા જન્મેામાં એ રીતે ક્રિયા થયા કાય છે, અન્ય કાર્યનુ` નથી.
આત્મા અને કમ મળીને આ સૌંસાર અને સરાશે. જગત કર્યાં ઇશ્વર જેવી વચ્ચે સર્વ સિદ્ધાંત છે.
અનાદિ કાળથી સરજાય છે, સરજાય છે કોઇ વ્યકિત રહેતી નથી, આ તેમને
એમનુ' તત્ત્વજ્ઞાન નિત્યાનિત્યપણું એક અનેક પશુ' મૂત્ત અમૂર્ત પણુ... નિ અને વ્યવહાર, દ્રવ્ય જીણુ પર્યાય સાત નયા, સપ્તભંગીઓ, છ દ્રવ્યા, પાંચ સમવાયા અને જ્ઞાન ક્રિયા જયાં મેાક્ષ વગેરે સુક્ષ્મ હકીકતાથી ભરપુર છે.
ઊય ઊરીણા, સત્તા સક્રમણ વગેરે અન્ય
આઠ કર્માનુ સુક્ષ્મ સ્વરૂપ ખ, દનામાં ષ્ટિ ગોચર થતું નથી.
આ આત્મા સમૈગવશાત કમની વિચિત્રતાથી કઈ સ્થિતિએ પહેાંચે છે, કેવા દુઃખ અનુભવે છે, જીવન વિકાસના માર્ગમાં આવ્યા છતાં કેવી રીતે અધઃપતનના ઊંડા ખાડામાં પટકાઇ પડે છે અને પછી કેવા પુરૂષાર્થ અનેકવુ. અપૂર્વ વિ` તારવી સપૂર્ણ ઊન્નતિના શિખરે પહોંચે છે, એ દૃષ્ટાંત શ્રી મહાવીર પ્રભુનુ' મુખ્ય અને અદ્ભૂત છે.
નયસારના ભવમાં સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત ફરી પછી વી નાખ્યુ, પરંતું જેમ ખીજના ચંદ્રમાં પૂર્ણિમા બની જાય છે તેમ આખરે તીથ કરપણુ‘પ્રાપ્ત કર્યું".
સ'સારમાં અનેક જીવા જન્મે છે, અને મૃત્યુ પામે છે, તે તે સામાન્ય ક્રમ છે. તેના ઊહાપાહ હોતા નથી, પર ́તુ વિપત્તિના પહાડ તૂટી પડયા હોય, મરણાંત કષ્ટો ઊપસગે એક પછી એક આવતા હોય, એક વખત ઊન્નતિના શિખરે ગયા પછી, અધઃપતનના ખાડામાં પડયા રહેવું હોય, છતાં હિમ્મતપૂર્વક આત્મ શ્રધા પૂર્વક પુરૂષા પૂર્વક અડગપણે કાઈની દયાની ભિક્ષા માંગ્યા વગર દેવ કે ઈન્દ્રની સહાયની અપેક્ષા વગર આ ધ્યાન કે રૌદ્રધ્યાન કર્યા વગર ઊપસર્ગ કરનાર પાપી વ્યક્તિએ ઊપર પણ અનુક`પા ચિ'તવીને પોતે કરેલાં પૂર્વ કર્મોના ફળે પ્રાણીઓનુ` કલ્યાણુ કરી મુક્તિ સ્થાનમાં પધાર્યો છે.
પરમાત્મા મહાવીરે કહ્યુ` છે કે, મારી પાસે મુકિત કે મેક્ષ નામની કોઇ ચીજ નથી, કે હુ' તમને આપી શકું, પણ તમા સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્રના માગે ચાલવા પ્રયત્ન કરશેા, જિન પ્રતિમા અને જિનાગમનું આલંબન લેશેા, ગુણ દૃષ્ટિ

Page #105

વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩
* ૧૨૭ # રાખી સમભાવની વૃદ્ધિ કરશે, જ્ઞાન અને ક્રિયા ઊભયની સાધના કરશે, સાત નાને છે સાપેક્ષરાખી પ્રવૃત્તિ કરતા અને રહી કાંતવાદ સ્વીકારશે,
અહિંસા, તપ, ત્યાગ અને સંયમમાં પુરુષાર્થ કરશે, શ્રદ્ધા બળ, જ્ઞાન બળ, ને ? છે આમામાં વિકાસ કરતાં રહેશે અને ભવાંતર માટે પણ શુભ સંસ્કાર લેતા જશો તે છે
અવશ્ય આ અનાઘનંત સંસારને તમારા માટે છેડે આવશે. તેમજ આત્માના અનંત ૧ ગુણને વિકાસ થતાં કર્મથી સ્વતંત્ર રીતે પોતે જ પોતાને મુકત કરી શકશે. 8
- પરમાત્મા મહાવીરે કમને સુક્ષમ સિદ્ધાંત કેવળ જ્ઞાનથી તપાસી જે રીતે રજૂ 5 છે કર્યો છે, તે સર્વજ્ઞપણની સાબીતી છે. છે પુરૂષાર્થની કેટીમાં આવે એ પુરુષાર્થ માત્ર મોક્ષ જ છે અને એ મોક્ષ પ્રાપ્તિનું છે R અનન્ય સાધન દશ વિદ્યય તિ ધર્મ અર્થાત ચારિત્ર ધર્મ એ સંસારરૂપ સાગરથી તરવા છે માટે જહાજ રૂપ છે.
. સંઘપતિ વસ્તુપાળ મંત્રીશ્વરની જિનેશ્વર પ્રભુ પાસે અંતીમ પ્રાર્થના.
સદગુરૂ સ્વરૂપ વૈદ્ય, યુગા ધીરુ શ્રી આદિનાથ પ્રભુનું ધ્યાન સ્વરૂપ ઔષધ અને જ સર્વ જીવો પ્રત્યેના દયા ભાવ સ્વરૂપ પથ્ય, આ ત્રણેય મારા ભવરૂપિગને છેદનારા બને.
મંત્રીશ્વર ૧૩ મે સંઘ લઈ પાલીતાણા જતા અંકેવાળિયા જીલ્લો સુરેન્દ્રનગર છે ૧ લીંમડી પાસે સ્વર્ગવાસ પામ્યા ત્યારે ઉપર મુજબ અંતિમ પ્રાર્થના કરેલ અને તે છે છે જગ્યા હાલ જીર્ણોદ્વાર પામી રહી છે.
નીડર લેખકના નીડર લેખ પીરસતા નીડર જૈન શાસનને શુભેચ્છા–
રે રાજેન્દ્ર
ધર્મના કાર્યોમાં ઉત્સાહ અને ઉદારતા રાખે પાપના કાર્યોમાં અનાદર અને કૃપણુતા ,
આર્થર રેડ, રહેમતભાઈ બિલ્ડીંગ દુકાન નં ૪ મુંબઈ નં. ૩૪

Page #106

જિનાજ્ઞા એટલે ? -સં. પૂ. મુ. શ્રી ધર્મતિલક વિજયજી મ. ૧ જિનારા એટલે શિવવધૂવરમાળા. જિનાજ્ઞા એટલે સંસારરૂપી સમુદ્રમાં નૌકા. 5 જિના એટલે સંસારરૂપી સમુદ્રમાં સેતુ. જિનાજ્ઞા એટલે સર્વ સુખની જનની. ૧ જિનાજ્ઞા એટલે મમતા મારણ મિસાઈલ. જિનાજ્ઞા એટલે દુર્ગતિના દ્વારો બંધ કરવાની અર્ગલા જિનાજ્ઞા એટલે સદગતિના દ્વારે ખેલવાની ચાવી. જિનાજ્ઞા એટલે કમવનેને બાળી નાખનાર દાવાગ્નિ જિનાજ્ઞા એટલે કર્મરૂપી પર્વતને ભેદનાર વજ. જિનાજ્ઞા એટલે કષાય રુપી પાણુનું શોષણ કરનાર વડવાનલ જિનાજ્ઞા એટલે સંવરનું પિષણ કરનાર રસાયણ જિનાજ્ઞા એટલે વિકારે રૂપી વિષવૃક્ષોને નાશ કરનાર કુહાડે જિનાજ્ઞા એટલે ઇચ્છિત દાયક કલ્પવૃક્ષ જિનાજ્ઞા એટલે સર્વ દુઃખનાશક ચિતામણી રત્ન જિનાજ્ઞા એટલે સમતા રૂપી સરિતા. જિનાજ્ઞા એટલે શાશ્વત સુખની જનેતા છે જિનાજ્ઞા એટલે મહારાજાને કેદ કરવાનું કેદખાનું. જિનાજ્ઞા એટલે મુકિતમાર્ગની દૂતી ! જિનાજ્ઞા એટલે ઈદ્રિરૂપી બેકાબુ ઘેડાને માટે ચાબૂક જિનાજ્ઞા એટલે સંસારમાંથી મુક્ષે લઈ જનાર શ્રેષ્ઠ વિમાન જિનાજ્ઞા એટલે બધાજ યમ-નિયમ વ્રતની આધારશીલા જિનાજ્ઞા એટલે પરતંત્રતામાંથી સ્વતંત્રતા મેળવાવાને રાજમાર્ગ જિનાજ્ઞા એટલે શિવસુંદરીને હસ્તમેળાપ કરવા માટેની ખાસ ચોરી જિનાજ્ઞા એટલે રાગાદિ પાપને નાશ કરનાર ગારુડીમંત્ર જિનાજ્ઞા એટલે મહારાજાની સંસારરુપી રાજધાની નાશક એટમ બોમ્બ. જિનાજ્ઞા એટલે મેહશત્રુથી રક્ષણ કરનાર અભેદ્ય કીલે. * જિનાજ્ઞા એટલે શુધ્ધ આત્મ સ્વરૂપ મેળવવાનું સર્વશ્રેષ્ઠ સ્થાન જિનાજ્ઞા એટલે આત્મિક પાપને જોવા માટે સાબુ. જિનાજ્ઞા એટલે મનને સ્થિર કરનાર સ્થભિત વિદ્યા. જિનાર એટલે આમરક્ષા કરનાર બખ્તર. જિનાજ્ઞા એટલે બઘાજ ધર્મકૃત્યેની માતા છે જિનાધ એટલે મોક્ષમાર્ગ બતાવનાર દીવાદાંડી જિના એટલે સંસારની અસારતાનું દર્શન કરાવનાર દુબન જિનાજ્ઞા એટલે કર્મના કાન કાપનાર કાતર જિનાજ્ઞા એટલે કામધારી રેગેનું ઓપરેશન કરનાર સન જ.
તે આવી જિનારાને પાળીને આપણે સૌ શિવરમણના ભોકતા બનીએ...

Page #107

ન શાસન વિશેષાંક
જૈન શાસનના છઠા વર્ષના પ્રારંભે હાર્દિક શુભેચ્છા...
| નમો નમઃ શ્રી ગુરુરામચન્દ્રસૂરયે //
કરી છH,
વિહોણdવીલ)
ન
)
?
રી
(/ Pમિ
‘ગેટવે ઓફ ઇન્ડીયા' જેમ ભારતનું પ્રવેશદ્વાર છે તેમ પૂના, દક્ષિણ મહારાષ્ટ્રનું પ્રવેશદ્વાર છે. સ્વ. ગચ્છાધિપતિશ્રીએ આ પ્રવેશદ્વારેથી પૂના કેમ્પમાં ચાતુર્માસાર્થે સંવત ૧૯૯૩ ની સાલમાં પ્રવેશ કર્યો હતો અને આખાય મહારાષ્ટ્રમાં ધર્મની સુવાસ ફેલાવી હતી. એ પગલે પગલે થયેલી શાસન પ્રભાવનાએ પૂજ્યશ્રીને “મહારાષ્ટ્ર દેશોધ્ધારક'નું બિરૂદ મહારાષ્ટ્રની જનતાએ આપ્યું હતું. પૂના કેમ્પમાં થયેલ ઉપદ્યાન તપ તથા કુંભોજગીરીનો છ'રી પાળતો સંઘ આદિ પ્રસંગોની સુવાસ આજે પણ પ્રસરી રહેલ છે.
તા: ૧૦ • • નં દ £ -૧૮
પુના કેમ્પમાં થયેલ ચાતુર્માસ સમયે શરદભાઇએ લીધેલ અવિસ્મરણિય તસ્વીર..
Estrain
%ા યુદ્ધ પ્રાપ્તકન મ લ » રમતા રહો સુખવિટL૧૧,
અમેદુx
w/%% ઋતર ટી તેલ કેવહેલા 21 તૈધ નિ યE અ—૨ *
erecer at the et grond nionica Gini coceleret for ats
HEIM - Your Gayi Led
Anreise u
જામથy
પ. પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહીરાજા એ સ્વહસ્તાક્ષરે અમારા શ્રી સંઘને લખેલ
પત્ર શ્રી વાસુપૂજયસ્વામી મહારાજ ટેમ્પલ ટ્રસ્ટ, ૬૫૭,
જૈન મંદિર પથ, પૂના-૧. (સાચાવીર સ્ટ્રીટ).

Page #108

(૨)
જૈન શાસન' અઠવાડિક વિશેષાંકને ભાવથી અભિનંદન..
નમો નમઃ શ્રી ગુરુરામચન્દ્રસૂરયે
જૈન શાસન વિશેષાં
સ્વ. ગચ્છાધિપતિશ્રીની ખૂબજ ખ્યાતી પામેલ શ્રી શરદભાઇ (પૂનાવાળા)એ લીધેલ તસ્વીર...
સ્વ. પૂજયપાદશ્રીના સ્વહસ્તે સુશ્રાવિકા શ્રીમતી વસુમતિબેન ભોગીલાલ શાહને ખંભાતથી લખેલ હિતશિક્ષાનો પત્ર સં.૨૦૪૬. જેઠ વદ ૦)) શુક્રવાર
તપન શા
ખંભાત,
૨૦૧૪ના જેવ• ન થવા
विनय राममंदरि तरह हक-गुल जितग25 સુકા વસુબન મા ધર્મલાભ સર્વ લખવાનું તમારા સંસાર આ પખે ઉભા વહેલામાં વહેલ સિદ્ધિતિ પામવાના ભાવના ખૂબ અનુમોદનાય છે.
પ્રાજ ભાવના રમા રહી ાવડ ધ ામુજબ ક્ષામાં સરું માબી પર સુધાએ સાતિ જન્મરા ભથ્થુ વહેલામાં વાલા સાધુપ અને સ્પર્શી રા પા વહેલા વહેલા સિધ્ધાતિને પામી પ્રાĀસ્વરૂપમાં રમાન રૂપ? શ્રી શાશ્વત સુખન વહેલામાં ઘટેલી બનો અન સાટ્ટુંબ બનાવ એજર્મની એડ સ્મર્દન, શુભા(ભલા અને નિસ,
સૌજન્ય : શા. ભોગીલાલ વાલચંદ પરિવાર - પૂના

Page #109

છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે જૈન શાસન વિશેષાંકને હાર્દિક શુભેચ્છા
ખં ભાત, ૨૪૧ ના
ર૪૮
મ ર ને
हेक्टरमाक्लिएर सुभाश लामा 2nाम तमुल्सयसाक्ष नकस रहम मुख्य मंदिर जातको पक्यता श्रमिनमतिमा सांग नामराजतना मंगलापनप्रतिष्ठामे साराभाया वरा 3ाप्टयनो एटा नमन सुपागमा तमममन्यन सायना सारा डीसय एन्ट
ममता मानना मटा मान्स भोपनलालमांखमुकिन मत्सना डीनामा संकट निकर मर्यनयमन
areer &ा साईन perसाग - सायमा सानि सुनिश्चित --माह मानने -ध्यभरनी सुनि मन यो म. -उना सट+ मटेना-शुलरिया
MeNH2
અમારા ગૃહજિનમંદિરના પ્રેરણાદાતા, સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ, મહારાષ્ટ્ર દેશધારક, વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ, પરમશાસન પ્રભાવક, વર્તમાન સમયના ધર્મસંરક્ષક પ. પૂ. સ્વ. આચાર્ય ભગવન્ત શ્રીમદ્ વિજયરામચન્દ્ર સુરીશ્વરજી મહારાજાએ, અમારા ગૃહજિનાલયના પ્રતિષ્ઠા - મહોત્સવે ખંભાતથી લખેલ શુભાશિવદ પત્ર. સં.૨૦૪૧ જેઠ સુદ પ્રથમ ૨ ને મંગળવાર.
શાહ ભોગીલાલ વાલચંદ પરિવાર - પૂના કેમ્પ.

Page #110

જૈન શાસન વિશેષાંક
રામ મંત્ર |
tra
છોડવા જેવો સંસાર
લેવા જેવું સંયમ મેળવવા જેવો મોક્ષ...
જ
પ. પૂ. શાસન શિરોરત્ન આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા પૂજયશ્રીને અમારા પરિવારની કોટીશ : વંદના.
| સૌજન્યઃ મોહનલાલ કાલીદાસ ગાંધી પરિવાર
પૂના કેમ્પ.

Page #111

- આણુ એ જ ઘમ્મ.
–પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણ શ્રીજી મ. ઉલ્લાસ અને ઉમિ.
ઉદય અને ઉમિ.
આનંદ અને ઉમિ. સાધક-આરાધક આત્માને ત્યારે જ પ્રગટ થતાં હોય છે. જયારે અંતરના કોડીયામાં છે પરમાત્મા–વીતરાગ ભગવંતની આજ્ઞા-કંડારાઈ જાય. આજ્ઞા એજ સર્વસવ. આવા એજ પ્રાણ છે અને આજ્ઞા એજ ત્રાણ હેય. આણા વિનાનું જીવન તદ્દન શુષ્ક છે નિર્માલ્ય છે.
પરમ ઉપકારી તીર્થંકર પરમાત્માએ વિશ્વના-જગતના એકાંતહિતને માટે જે છે કલ્યાણકારી આજ્ઞા ફરમાવી છે. તે આજ્ઞા અનેક પાત્રમાં ઝીલાઈ આજે પણ કલ્યાણમાર્ગને પ્રાસ્ત કરી રહી છે.
- સંપૂર્ણપણે પાંચેય મહાવતે વિશુધ કેટીના પળાતા હેય. કાયજીવનું રક્ષણ 8. છે પણ બરાબર જળવાતું હોય પંચાંચારનુ પાલન પણ ઉત્તમટીનું હોય, છતાં ય જયાં
જિનાજ્ઞાનું પાલન ન થતું હોય, જિનાજ્ઞાને ઉંચી મૂકી દેવાતી હોય જિનાના છે કુરચે કૂરચા ઉડી જતાં હોય તેને આણુ ઘો કહેવાય ?
આચારમાં સંપૂર્ણ વિશુદિધ જોવાતી હોય, સંપૂર્ણ પવિત્રતા દેખાતી હોય, પણ વિચારમાં શુન્યતા જોવાતી હેય-વિચારમાં શિથિલતા દેખા દેતી હોય, તેને જિનાજ્ઞાના છે પાલક કહેવાય ? - જિનશાસનને દ્રવ્યથી પામેલા હેય પણ જિનાજ્ઞાથી પ્રતિબંધિત ન હોય તેવા છે 6 ઉંચા આચારે કે ઉંચા ત્યાગ કે ઉંચા તપની પણ આ શાસનમાં ફૂડી કેડીની કિંમત છે જ નથી. તેને અર્થ એ નથી કે આજ્ઞા માનનાર ગમે તેમ વત્તા E પછી બીજા જે અન્ય લિંગીઓ વગેરે દષ્ટિપથમાં આવતા હોય કે જેવા ઘણું છે { તપસ્વીઓ હોય- ઘણું કષ્ટ ઉઠાવતા હોય–પરિગ્રહને ભાર પણ ન હોય તેવાઓને તે આ નંબર જ કયાંથી હોય?
- જેમ તામલી તપસે ૬૦ હજાર વર્ષ સુધી છઠના પારણે છઠ કર્યા છતાં તેના છે { તપની કઈ કિંમત જ નશાસને ન આંકી..
આટલે તપ ત્યાગ હોવા છતાં જિનાજ્ઞા સાથે ન હતી. માટે હું સુજને ? ૧ વિચાર-ચિંતન કરે !
તત્વજ્ઞાનનાઉંડા અભ્યાસ દ્વારા આણ શું ચીજ છે ? તે નશાસનના મર્મને 8 પામ્યા વિના હૈયાના ઉંડાણ સુધી પહોંચતી નથી.
માટે જૈનશાસનના પરમાર્થને પામી આણ એજ ધમે છે–વાસ્તવિક વિચારી પરમાત્માના ધર્મને પામવાને બરાબર પ્રયત્ન કરવા જેવો છે.

Page #112

જી
૪ ૧૩૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મ વિશેષાંક - જિન આણુ વિનાના મહાતપ-ત્યાગ સામે જિનઆણપૂર્વકની નવકારશી પણ ઘણી છે. # ઘણુ કમ નિર્જ કરાવે છે.
આજે ભેળી–અજ્ઞાન દુનિયા બહારના તેવા તેવા પ્રકારના તપ-ત્યાગ-જ્ઞાન–વ્યાખ્યાન શકિત વગેરે જોઈ–નિરખી–તેઓ પ્રત્યે આકર્ષાઈ જાય છે, ખેંચાઈ જાય છે. ને ટેળેટેળા ઉભરાઈ જાઈ છે. પણ તેમાં તેઓની તેટલી પારખવાની શકિત છે.? કે આ બધું જિનાજ્ઞાથી–જિનઆણથી સુવાસિત છે ? આવું મોટા ભાગના લોકે તપાસતાં નથી. એટલે કે ઘણાં બાળજી-ખોટા માર્ગે દોરાઈ આત્માની અવનતિ કરે છે.
માટે સમ્યગજ્ઞાન-સમ્ય દર્શનના અભ્યાસી બની-જિનાજ્ઞાના જ પક્ષપાતી બની છે આત્માના કલ્યાણના ભાગી બને ! “આણા એ ધમે” સદગુરૂના સમાગમ સિવાય
અંતરના ઉંડાણમાં આ વાત નહિં રૂચે–નહિ જશે. માટે સદ્દગુરુને પરીચય કેળવી આણું સમજી અનાદિના આમા પર લાગેલા કર્મમળના જામી ગયેલા થરના થરને મૂળથી છે R ઉખેડી પોતાના શુદધ–વિશુધ–પ્રકાશના અજવાળાને પ્રગટ કરે ! એ જ અભ્યર્થના,
આજ્ઞા બદ્ધ સંઘ પૂજય. શ્રી સંઘ એટલે સમુદાય. સમુદાય સાધુઓનાં પણ હોય, શાહુકારોને પણ છે હોય અને લુંટારાઓને પણ સમુદાય હાય ને !
આવા સમુદાયને કઈ માનવી એકદમ સારો કે બેટે કહી દે તે એ શું ભયકંર નથી ? ત્યાં તરત જ જરૂર કહેવું પડે કે –
સાધુઓનો સમુદાય સારે. સાધુઓને સમુદાય આવતું હોય તે સામે જવું જોઈએ. જે ગૌરવપૂર્વક સન્માન કરવું જોઈએ કારણ કે આ સમુદાય આત્માની ઉન્નતિ કરવાને છે માર્ગ બતાવે છે અને દુનિયાને સન્માર્ગે જોડે છે.
શાહુકારોનો સમુદાય પણ આબાદી કરનારે છે તે આવે તે ઉચીત આદર સત્કાર ! કરાય છે.
પરંતુ લુંટારાને સમુદાય તે ગાબડાં જ પાડનાર છે. તે આવતું હોય તે ઉચીત ! કરવું પડે તે જરૂરથી કરે ને !
તેવી જ રીતે શાસ્ત્ર કહે છે કે, શ્રી સંઘ એ સમુદાય છે. તે પૂજક પણ છે અને ૪ ભયંકર સ૫ જે પણ છે. આ વાંચી તમને તરત જ પ્રકન થશે કે પૂજય કઈ રીતે છે અને ભયંકર સર્પ જે કઈ રીતે ?
તે, મનના પ્રશ્નનું નિરાકરણ કરી લે અને જાણી લે કે શ્રી જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞા યુક્ત હોય તે શ્રી સંઘ પૂજય છે અને આજ્ઞાયુકત જે સંઘ ન હોય તે ભયકંર છે
સર્પ જેવો છે. 8 માટે જ આજ્ઞામાં વિચરતે શ્રી સંઘ પૂજ્ય છે.
-અમીષ આર. શાહ

Page #113

શ્રી જિનાજ્ઞાના પુરસ્કર્તા મહાપુરૂષોની વિસ્તૃત શ્રેણીમાં અગ્રિમ સ્થાન ધરાવનાર ! પૂજયપાદ મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી ગણિવરે સંસ્કૃત ભાષામાં તે સ્થળે સ્થળે છે જિનાજ્ઞાનું મહિમાગાન કર્યું જ છે. પરંતુ ગુજરાતી ભાષામાં, સ્તવમાં અને સજઝા{ ચેમાં, પણ એમણે પિતાના હૃદયમાં રહેલા અવિચલ જિનાજ્ઞા પ્રેમને વારંવાર વ્યકત કર્યો છે.
એમની ગુજરાતી રચનાઓને સંગ્રહ “ગુર્જર સાહિત્ય સંગ્રહ' આ નામે ભાગ પહેલે અને ભાગ બીજે રૂપે પ્રગટ થયેલ છે. તેમાં ઝીણવટભરી નહીં પણ ઉપર છલી છે { નજર નાખવાથી પણ ઉપાધ્યાયજી મહારાજની જિનારીતિને દર્શાવનારા ખ્યાતીત છેઉલ્લેખ મળી આવે એમ છે. અહીં એ રીતે મળી આવેલા કેટલાક ઉલ્લેખની વાત કરવી છે. અહીં તેવા જ ઉલલેખની વાત કરવી છે, કે જેમાં કહ્યું કે આણા કૅ આજ્ઞા શબ્દો
;
*
*
*
*
*
*
આજ્ઞાપાલન, પરમેશ્વરને રીઝવવાને સર્વશ્રેષ્ઠ ઉપાય છે
– જય મુનિરાજશ્રી મેશરતિ વિજયજી મ. {
*
**
પષ્ટપણે આવે છે. તે સિવાય જેમાં ગર્ભિતરીતે આજ્ઞાની વાત આવતી હોય તેવા જેવા કે કે જિનભકિત, જિનમત, જિનવાણી, જિનવચન, જિનભાષિત, જિનગુણએમ ચરણની છે. 8 સેવા, શરણાગતિ, વચનરાગ, પ્રવચનરાગ, શાસનરાગ, શુદ્ધપ્રરૂપણપ્રેમ, ગીતાર્થ ગુણાવલી, છે સંવિગ્નપ્રશંસા, ભવભરૂસ્તુતિ, સિદ્ધાંતનિષ્ઠા, શાતિવિચાર, સત્યપ્રીતિ, સુવિદિત# મહાપુરૂષની નિશ્રા, સમ્યકત્વ માહામ્ય આવા બધા-ઉલેખની વાત અહીં કરી શકાય છે છે એમ નથી. એ કરવી હોય તે “ગુજર સાહિત્ય સંગ્રહની નવી આવૃતિ પ્રકાશિત કરવી પડે. 8 મેં મેરો મન નિશ્ચલ ને કને, તુમ આણ શિરધારી” (૭૩)
“તુજ આણા સુરલી, મુજ મન નંદનવન જિહાં રૂઢ (૮૭) ૦ “શિર તુજ આણ વહુ' (૧૨૧) - “તાહરી આણ હું શિર ધરૂ” (૨૧૨)
૦ “જિન ! તુજ આણ શિર વહીએ (૨૨) ૨ ૦ “તુજ આણુ તુજ મન વસી” (૨૩૩) I - તેરી અણુ મુજ સુપ્રમાણ (૨૩૮) છે પ્રભુને આવું કહેવા માટે ઉપાધ્યાયજી મહારાજ પૂરેપૂરા અધિકારી છે. કેમ કે છે છે તેમણે જિનાનો પૂરેપૂરે પરિચય મેળવ્યું છે અને તેથી તેમના હૃદયમાં જિનારા પ્રત્યે 8 5 અવિચલ પ્રેમ પ્રગટ છે.
0
0
0

Page #114

૧૩૬ :
:
જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે! વિશેષાંક
જિનાજ્ઞાની જાણકારી અને વફાદારીને પ્રભાવે ઉપાધ્યાયજી મહારાજ એક સુંદર સત્ય પણ ઉચારે છે : ‘સમકિત સૂંધુ ૨ તેને જાણીએ, જે માને તુજ અણુ;' (૨૪૩) જિનાજ્ઞા જેટલા જ આદર તેમણે ગુરૂઆજ્ઞાનેા પણ કર્યાં છે. ૦ શ્રી જિનગુણસુરતરુના પરિમલ-અનુભવ તા તે લહેશેજી, ભ્રમર પરે જે અથી થઈને, ગુરૂઆણા શિર વહેશેજી (૨૪૭).’
.
‘ગુરૂચરણસેવારત હાઇ, આરાધતા ગુરૂઆશે,
આચારસના મૂલ ગુરૂ, તેમ જાણે હૈ તે (ભાવસાધુ) ચતુર સુજાણુ (૨૮૨).’
વર્તમાન સદર્ભમાં અતિઉપયાગી થઈ પડે એવા ઉલ્લેખ પણ મળે છે. આ જમાનાની જેમ તે જમાનામાં પણ કેટલાક જૈના એવા આગ્રહ રાખતા હતા કે ચર્ચ બંધ કરી. અને તર્કને તડકે મૂકો. માથાફોડ કર્યા વિના, જે માગે ઘણા માણુસા જતા હાય તે માગે ચાલવા માંડી. આટલા બધા માણસો આ માર્ગે ચાલી રહ્યા છે તે શું બધા મૂરખા છે? બધા થ્રુ વગર વિચાર્યે જ ચાલે રાખે છે ? શાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે મહાજનેા ચેન ગત: સ પન્થા:” । તેથી વધારે લમણાઝી'ક કર્યા વિના ખસ, ચાલવા જ માંડા!
ઉપાધ્યાયજી મહારાજે તેમને તેમની ભાષામાં જ જખાખ વાળ્યા છે;
જો તમારે બહુમતીના માગે' જ ચાલવુ' હાય તા તા તમારે અનાર્યાના માગેજ ચાલવુડ પડશે. કારણ કે આ જગતમાં બહુમતી તે અનાર્યાની જ છે.” ઉપાધ્યાયજી મહારાજ તેમને સમજાવે છે, “ ચતુર્દશ પૂ`ધર શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજી કહી રહ્યા છે કે અનાર્યામાં આર્ટ્સ, આર્ટ્સમાં જના અને જ નામાં પણ સાચા જ ના થાડા છે. સાધુએમાં પણ સાચા શ્રમણા અલ્પ છે. વૈષધારી કે નામધારી શ્રમણાની અહીં બહુમતી છે. તેથી જ તા મારૂ કહેવું છે કે તમે એવા શ્રમણાના સંગ કરે કે જે આજ્ઞાશુદ્? હાય !” ૦ આજ્ઞાશુદ્ધ મહાજન દેખી, તેહની સ`ગે રહીએ.' (૨૪૯)
આજ્ઞાપાલન, એ પરમેશ્વરને રીઝવવાના સવ` શ્રોબ્ડ ઊપાય છે, તેમણે કહ્યું છે; ૦ આજ્ઞા પાલે સાહેબ તૂસે, સકલ આપદા કાપે;
આણાકારી જે જન માગે, તસ જસલીલા આપે;' (૨૫૧)
લાકને રાજી
રાખવાના પ્રયત્ન (લેાકસ'જ્ઞા) ભગવાનના ભક્ત કયારેય ન કરે. એ તા ત્રિલેાકનાથને રીઝવવાના પુરૂષાર્થ કરતા હાય, આજ્ઞાપાલન દ્વારા ! અને આ આજ્ઞાપાલનમાં રત રહેનારા ભવ્યાત્માઓને જ ભગવાનના ભક્રૂત, મિત્ર કે સ્વજન કે આત્મીય' ગણુતા હોયઃ

Page #115

વર્ષ૬ : અંક ૧-૨૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
૧૩૭
૦ “લેક સંજ્ઞાથકી લોક બહુ બાઉલે, રાઉલે દાસ તે સવિ ઉવેખે એક તુજ આણશુ જેહ રાતા રહે, તેહને એહ નિજ મિત્ર દેખે(૨૯૧)
આટલું કહીને ઉપાધ્યાયજી મહારાજ પિતાની અંગત કેફિયત રજુ કરે છે, જે “આણ જિનભાણ! તુજ એક હું શિર ધરૂં, અવરની વાણ નવિ કાન સુણીએ...., (૨૯૧)
બીજાની વાણી સાંભળવાને પણ ધરાર ઈન્કાર કરી દેતી આવી અનુપમ આજ્ઞાપ્રીતી, = ઉપાધ્યાયજી મહારાજ આદિ શ્રીજિનાજ્ઞાના પ્રખર પુરસ્કર્તા મહાપુરૂષની વાણીના અચછે યનના પ્રભાવે આપણામાં પણ વહેલામાં વહેલી પ્રકટી રહે ? [તા.ક. દરેક સ્તવન પંકિતની પાછળ મૂકેલે સંખ્યાંક “ગુર્જર સાહિત્ય સંગ્રહ ભા-૧” છે. - પુસ્તકને પત્રાંક છે]
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප8
સંસ્કૃતિના સંદેશ વાહક જૈન શાસન અઠવાડિકને
છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે શુભેચ્છાઓ :
આર્યાવર્તની અહિંસા પ્રધાન અજોડ સંસ્કૃતિને અને આર્યપ્રજાને નેસ્ત નાબુદ શ કરવા માટે કપટ શુરા અંગ્રેજોના ન સમજી શકાય તેવા છુપા કાવતરામાંથી જન્મેલી છે
લેકશાહી પદ્ધતિ અને કૃત્રિમ રાજતંત્રને આપણાં જ નાણાંને નિર્દોષ અબેલ અને છે મારવા માટે મહાપાપી અને અધમ દુરૂપયોગ કરીને સમગ્ર પ્રજાને જીવ હિંસાની ભાગી- 8 { દાર બનાવી છે. આવી ઘેર હિંસક અને ઘાતકી રાજ પધ્ધતિને જડમૂળથી ઉખેડી 8 | નાંખવા સમસ્ત જૈને ધર્મયુદ્ધ માટે તૈયાર થાવ. જાતને આ હિંસાથી દુર રાખે.
સુમનલાલ છોટાલાલભાઈ કામદાર
જીવદયા કાર્યકર, રાજકેટ, පපපපපපපපපපපපෙපපපපපපපපපා

Page #116

જિનાજ્ઞા એ જ પરમમંત્ર : પ્રસંગ પરિમલ
-શ્રી શિત રમિકર පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
પરમારાધ્ય પાઇ પરમકૃપાળુ પરમેહૃષ્ટપુણ્યપ્રાશ્મારશાલી, શાસ્ત્ર કનિષ્ઠ, જિનાજ્ઞાઇ મૃતરસનિમગ્ન, જિનવાણીના જગમશહુરઅમૃતા, પરમ પૂજય પરોપકારી પરમતારક 8 પરમ ગુરુદેવ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજા એટલે જાણે છે શાસ્ત્રનું બેલનું પાનું ! જિનાજ્ઞારૂપી માનસરોવરમાં રમણ કરતે રાજહસ! જિનાજ્ઞા
રૂપી સરિતામાં સ્નાન કરતી રાજહંસી! જિનાજ્ઞારૂપી વર્ષાનું પાન કરતું ચાતક પક્ષી ! ૨ જિનાજ્ઞારૂપી ઉદ્યાનમાં કેકારવ કરે તે મનહર મયુર ! જિનશાસનરૂપી ગગનાંગણમાં છે { ઉડયન કરતું ચાસપક્ષી ! જિનશાસનરૂપી આમ્રવનમાં ટહુકા કરતી કેકિલા ! જિનાજ્ઞા એજ જેમનું જીવન-ત્રણ અને પ્રાણ!
આવા અનુપમગુણભાવશાલી ગુરુદેવનાં ગુણરત્નને નિહાળવાનું સામર્થ્ય પણ છે આંતચક્ષુની નિમલતાવાનમાં જ હોય, ગુણરત્નને ગુંઠિત કરવાનું પરમ સૌભાગ્ય છે છે વિરાતિવિરલને જ મળે, તેમ છતાં તેઓશ્રીની કૃપા વર્ષો જ ભકિતસભર હૃદયને મુખ છે રિત કરે છે, લખવા લાલાયિત કરે છે.
જિનાજ્ઞા શું ? “આશ્રયઃ સર્વથા હેયા, ઉપાદેયશ્ચ સંષરઃ અર્થાત્ “કમ છે છે જેનાથી આવે તે આશ્રવ અને તે છોડવા લાયક, આવતા કર્મ જેનાથી અટકે તે સંવર ! છે અને તે આદરવા લાયક? ભારતીદેવીનાં ભવ્યાતિભવ્ય ભાલપ્રદેશને પણ ભવ્યતા આપતા છે | આપણું પરમ ગુરુદેવશ્રીની ટુંકી હિતશિક્ષા કઈ હતી?.. જે કામ સારું લાગે તે 8 { કરવું ખોટું લાગે તે છેડી દેવું.” કેવી છે આ માર્મિક હિતશિક્ષા ! સાદી અને છે સરળભાષામાં જિનાજ્ઞાને કેટલી સચોટ રીતે દર્શાવી દીધી છે તેઓશ્રીએ !
સૌભાગ્ય પંચમીને એ શુભ દિવસ હતો. તૃતીયપ્રહર તેઓશ્રીએ શ્રી જ્ઞાનની 8 છે અનુપમકેટિની ભકિતમાં વ્યતીત કર્યો. લગભગ ૬૩-૬૪ વર્ષની વયે પણ તેઓશ્રીએ છે ૧ શ્રી જ્ઞાનપંચમીનાં દેવવંદન ઉભા ઉભા કર્યા તેમાં પણ ૧૧-૧૧ ખમાસમણું સંડાસા- 4 આ પડિલેહણ સાથે પંચાગ પ્રણિપાતપૂર્વક આપી અદભુત આદર્શ ખડે કર્યો. પછી શું છે છે આરામ કર્યો ? ના..રે....ના આરામ તે તેઓશ્રીનાં જીવનમાં હરામ હતે. ઢળતી છે આ સંધ્યાએ પણ તેઓશ્રીનાં હસ્તકમલ પ્રતનાં પાનાને શાભાવી રહ્યા હતા. વાંચનમાં છે | લયલીન બન્યા હતા એ મહાપુરૂષ! કારણ? જિનાજ્ઞાપાલન તેમનું જીવન હતું તેથી હું શાસ્ત્રવાંચન એ તેઓશ્રીનું વ્યસન હતું. વ્યસની પિતાની ઈષ્ટવસ્તુના આસેવનમાં કે શું

Page #117

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૧૩૯
તલ્લીન હેાય ? તેનાથી પણ અધિકાધિક જ્ઞાનવ્યસની એવા તેઓશ્રી જ્ઞાનામૃતનું આકંઠ પાન કરવામાં મગ્ન બન્યા હતા ત્યાંજ.... સામેથી તેઓશ્રીની લીનતામાં ભ`ગ કરત પ્રશ્ન થયા.
“સાહેબજી ! આજે તા આપશ્રીજીએ આ પુણ્યદેહને ઘણેા શ્રમ આપ્યા છે. આપશ્રીજીએ આ ધમ યષ્ટિ શાસનને સમર્પિત કરી છે. આપશ્રીજી તેા શાસન માટે કાયાની પણ કુરબાની કરવા સજજ છે, આપશ્રીજીનાં આશ્રિતવર્ગનુ શ્રેય કરવું તે પણુ શાસનનું જ કાર્યાં છે. તેા તેમના ખાતર તા આપશ્રીજી આ પુણ્યદેહલનાને થાડો આરામ આપવા કૃપા કરો.’
પ્રતનાં પત્રને એક તરફ સ્થાન આપતાં તેઓશ્રી ગ’ભીર અને મધુરનિએ ખેલ્યા.... શુ....? જાણવુ છે ?....
“હું તા આખી રાત અજગરની માક સૂર્ય નઉ છુ. રાત્રે તા આરામ જ છે ને !”
શાસનહિત ચિંતામાં રત પૂજયપાદશ્રીજી ફ્કત ૨ થી ૩ કલાક પણ નિદ્રા લેતા ન હતા છતાં કેવી નમ્રતા! કેવી લઘુતા ! આ મહાપુરૂષની !!
—: જિનાજ્ઞા પાલનરૂપ મંત્રના ચમત્કાર ઃ—
પિતાને પાવન કરતી શ્રી ગિરનારજીની હતી એ સુરમ્ય છત્રછાયા ! જુનાગઢની એ રમ્ય ધર્માંશાળા ! જ્યાં પૂજ્યપાદ પરમગુરુદેવશ્રીજી ચાતુર્માસ સ્થિત હતા. પૂજ્યપાદ પરમગુરુદેવશ્રીજીનાં વરદહસ્તે દીક્ષિત થયેલ સાધ્વીજી મહારાજનું જીવદ્રવ્ય...! પર્વાધિરાજ પર્યુષણા મહાપ`ની પુનીત પધરામણીની બંસી બાવતા પાવનકર પુણ્યદિવસે ! પર્વાધિરાજની આરાધના નિમિત્તે સાવીજી ભગવ`તના હૃદચમદિરમાં ઉપવાસેા કરવાનાં ઉત્તમાત્તમ ભાવા તરવરતાં હતાં. એટલે કે દ્રવ્ય ક્ષેત્ર-કાળ અને ભાવ એકબીજાની સ્પર્ધા કરતા હતા.
પૂજ્યપાદશ્રીજીનાં શ્રીમુખે ભગવતી આર્યાએ હું ઉપવાસનુ પચ્ચકખાણુ કર્યુ. હજી ૪ કે ૫ ઉપવાસ થયા ત્યાં જ વિઘ્નનું વાદળ ઉમટી આવ્યું. ચાતુમાસ દરમ્યાનમાં પૂજયપાદશ્રીજી ખેવાર દેશના આપી શ્રોતાજનોને જિનવાણીરૂપી મંત્રમાં મુગ્ધ બનાવતા હતા. મધ્યાહનની દેશના પૂર્ણ થઇ, સૌ સ્વસ્થાન ભણી વિદાય થયા, ત્યાં તા કાંઇક વિઘ્ને દ્વેખાં દીધા. તપસ્વીની સાધ્વીજી મહારાજ દેશના શ્રવણુ કરી સ્થાનેથી ઉભા જ ન થઈ શકે... આજુબાજુના સૌ મુંઝાયા પરંતુ જયાંગારૂડૅિક વિદ્યમાન હોય ત્યાં સર્પદંશની પીડા રહી શકે ખરી ? જિનવાણીનાં ગારૂડિક પૂજ્યપાદશ્રીજી વિનંતિ કરતાં તેએશ્રીજી પધાર્યા અને વાસક્ષેપ કર્યાં ત્યાં જ અદ્ભૂત ચમત્કાર સાયા. સાવીજી

Page #118

૧૪૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
ભગવંત સંપૂર્ણતયા સ્વસ્થપણે ઉભા થઈ સ્વસ્થાને પધાર્યાં અને તેમણે ગ્રહણ કરેલ ૯ ઉપવાસનુ પચ્ચકખાણુ સાંગોપાંગ પૂર્ણ કરી શકયા. આવી હતી પૂજ્યપાદ પરમગુરુદેવ શ્રીજીની જિનાજ્ઞાપાલનની સિદ્ધિ !!!
શાસ્ત્રકાર ભગવંતાએ જિનાજ્ઞાપાલનની જેમ જ ગુર્વાજ્ઞાપાલનની પણ સ`સાર સાગર તરવા માટે અનિવાર્ય આવશ્યકતા જણાવી છે. જે ગુરુભગવ ́તા જિનાજ્ઞાને સમર્પિત છે તેવા ગુરુદેવની આજ્ઞાનું પાલન શિષ્ય સહજભાવે પરમતત્વસ્વરૂપ માની કરે તેા મંત્ર શું કામ કરે ? તંત્ર શું કામ કરે ? યંત્ર શું કામ કરે ? સર્વ સિદ્ધિએ સહસા આવીને જ વરે છે, જિનાજ્ઞાપાલન પશુ, ગુર્વાજ્ઞાપાલનમાં જ આવી જાય છે. “તેવી પ્રજા જેવા રાજા.” તદનુસાર પૂજ્યપાદશ્રીજીની શાસ્ત્ર સમર્પિતતાના વારસે તેઓશ્રીજીના શિષ્યરત્નામાં પણ ઠીક ઠીક પ્રમાણમાં ઉતર્યાં છે. તેઓશ્રીજીનાં અનેક શિષ્યરત્નામાંના એક શિષ્યરત્ન આ પણ મહાપુરૂષ હતા કે જેએ શ્રી જિનાજ્ઞાનુસાર જ જીવન જીવવાનાં આગ્રહી હતા. કયા પુણ્ય નામથી તેઓશ્રી અલ'કૃત હતા...?
શીતલતાથી જેમણે ચંદ્રમાને પણ જીતી લીધેા છે તે સૌમ્યવારિધિ પ. પૂ. આ.. દે. શ્રી જિતમૃગાંકસૂરીશ્વરજી મહારાજા તેઓશ્રી મહાન ગુર્વાજ્ઞાપાલક હતા. ગુર્વજ્ઞાપાલનની તત્પરતા તેમનામાં એટલી બધી હતી કે તેઓશ્રી કહેતાં કે ‘મારા પરમગુરુદેવશ્રીજી જો મને જ'ગલમાં ચાતુર્માસ કરવા આજ્ઞા ફરમાવે તે પણ હુ' વિકલ્પરહિતપણે સહુ જંગલમાં ચાતુર્માસ કરૂ.”
સ્વગુરુદેવની સંચમપાલનની ચુસ્તતાને તેઓશ્રીએ જીવનમાં એવી ઝીલી હતી કે જ્યારે તેઓશ્રી મુનિપણાને વિભૂષિત કરી રહ્યા હતા ત્યારે પણ નિર્દોષ ગોચરચર્યામાં એકકા હતા. એકવાર તેઓશ્રી ગૌચરી વહારવા પધાર્યાં સામેથી ભક્તજન લાભ લેવા તત્પર હતા પરંતુ નિર્દોષતા સદોષતાનું' અમલીજ્ઞાન ભકતજનને ભાગ્યે જ હોય. તેથી મુનિપુ'ગવને પધારતા જોયા કે તુરત સામેથી અગ્નિ પરથી ભાજન નીચે ઉતારી લીધુ' પરંતુ નિર્દોષ આહાર ગવેષણાની ખંતીલી ચકાર દૃષ્ટિ કયાંય તેઓશ્રીને દોષોનુ આસેવન કરવા દે ખરી ?
મુનિરાજશ્રીએ ચંદનથી પણ શીતલવાણી ઉચ્ચારી કે બેન! આ ભાજનમાંથી મને ગૌચરી ન વહેારાવીશ' અને ત્યારે જ તે મુગ્ધબાળાને ખ્યાલ આવ્યા કે “આ તા રામચરણપ ́કજમધુકર છે. કર્યાંથી તે નાના પણ દેષને ચલાવી લે ?
આજ્ઞાપાલનને જ પરમધમાઁ સમજનારાએ કેટલા સતત જાગૃતિવ`ત બનવું જરૂરી છે ? તે આપણે સહેજે આ અનુભવ પરથી સમજી શકીએ. અને તેનુ આસેવન કરીએ તે આપણે પણ શીઘ્ર કર્મ મુકત ખની શકીએ. સૌ જિનાજ્ઞાનું' નિવિકલ્પ પાલન કરી મુકિતપદના ભાકતા બનીએ તે જ શુભાભિલાષા

Page #119

આણા એ ધમ્મા' એ તેા જૈન શાસનનુ હાર્દ છે. મહત્વનું સૂત્ર છે. આણા એ ધમ્માને અથ છે. ધમ આજ્ઞામાં છે. જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાનુ પુરેપુરૂ' પાલન કરવુ એ મોટામાં મોટા ધમ છે. આજ્ઞાથી જરા પણ આડા અવળા જવુ એ મેાટામાં મેટું પાપ છે. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે આજ્ઞાધ્યા વિરાધ્યા ચ શિવાય ચ ભવાયચ' એટલે કે આજ્ઞાની આરાધના શિવપદ આપે છે, વિરાધના સ'સારમાં રખડાવે છે.
આટલું બધુ... આજ્ઞા પાલનનુ જે જૈન શાસનમાં મહત્વ છે તે જૈન શાસનમાં આજે આજ્ઞાપાલનનુ' દેવાળુ ફુંકાયુ' છે. ઉત્સગ અને અપવાદના મનઘડ ત અ કરીને જૈન શાસનમાં આજ્ઞાને જ શિરચ્છેદ્ય હાલમાં કરવામાં આવી રહ્યો છે.
કોઈપણ કાર્ય અનુશાસન વિના સારી રીતે પાર પડતુ નથી. પછી તે રાજકીય ક્ષેત્ર હાય, સામાજીક ક્ષેત્ર હાય, કૌટુબિક ક્ષેત્ર હોય કે ધાર્મિક ક્ષેત્ર. આજે લગભગ તમામ ક્ષેત્રોમાં મેટામાં માટી અધાધૂંધી અને અરાજકતા ફેલાઇ હાય તેના મૂળમાં આજ્ઞાચક્ર ખલાસ થયુ' છે, તે ઇં : આજે રાજકારણુ શિસ્તવિàાણુ થઇ ગયુ છે.
~~~~~~~~~~~~~~~~~
જૈન શાસનના મહામૂલા મંત્ર—“આણા એ ધમ્મે”
—શ્રી રમેશ સ’ઘવી, સુરત
માટે જ આજે સવાર પડે ને નવા પદ્મા બિલાડીના ટોપની જેમ ફુટી નીકળે છે. જરા સરખું' નેતા સાથે વાંકુ પડયુ એટલે અલગ ચાકી! અલગ પક્ષ ! આવું જ સામાજીક ક્ષેત્રે થઇ રહ્યુ` છે. સમાજના અગ્રણીઓની માન-મર્યાદા જાળવવાનું ઘટી રહ્યું છે. આમાન્યાએના ભુકકા ખેલાઈ રહ્યા છે. અને માટે આજે વડીલેાની ઘેાર ઉપેક્ષા થઈ રહી છે. તા ઘરાની પણ આ હાલત છે. ઘરના વડીલેાને આજે ખુણે બેસીને દિવસે પસાર કરવા પડે છે. આંસુ સારીને જેમ તેમ જિંઢગી પૂરી કરવી પડે છે. અને આ ચેપથી ધાર્મિક ક્ષેત્ર પણ જરાય ખચ્ચુ નથી. અને સૌથી વધુ નુક્શાન પણ ધ ક્ષેત્રને થયુ' છે.
છેલ્લા કેટલાક વરસેાના પ્રસ`ગે નજર સામે આવતાં સ્પષ્ટ દેખાઈ આવે છે કે શાસનની કેટકેટલી અપ્રભાવના-અવહેલના થઈ રહી છે. આંતરિક યાદવાસ્થળી-ઇર્ષ્યાભાવ આદિના કારણે વડીલેાની જે ઉપેક્ષાએ થઇ છે. તેથી સમસ્ત જૈન સ`ધ માહિતગાર છે. સામાન્ય મતભેદની શરૂઆતે કેટલુ વિશાળરૂપ ધારણ કર્યુ... અને તેના પરિણામે આજે જૈન સંઘમાં લગભગ શિસ્ત-આજ્ઞા પાલનને નામે મીડું થઇ ગયુ છે.

Page #120

: શ્રી જૈન શાસન [અઠવાડિક] આણા-એ ધમ્મા વિશેષાંક
એક તિથી અને એ તિથી એમ બે પક્ષેા હતા જ. એમાં એ તિથિ પક્ષમાં અંદર અંદર ચાલી રહેલા સામાન્ય વિવાદે દિન પ્રતિદિન માટું સ્વરૂપ ધારણ કર્યુ અને તેમાંથી ૨૦૪૨ના પટ્ટક થયા. ૨૦૪૪નું શ્રમણ્ સ'મેલન થયું. આ બંનેમાં ગુરૂએ સામે વડીલા સામે વિદ્રોહ જાહેર થયા. ગુરૂએની સામે જ પ્રચાર યુદ્ધ થયું. દેશકાળના નામે જમાનાવાદી રીત રસમ અજમાવાઇ,
૧૪૨ :
આ
ભગ
પ્રથમ પટ્ટક બન્યા. તેમાં પૂ. આ. ભ. શ્રી પ્રેમસૂરીશ્ર્વરજી મહારાજાએ ૨૦૨૦માં બનાવેલા પટ્ટક ઉપર કુઠારાઘાત થયા. તેઓશ્રીની અનેક શાસ્ત્રીય માન્યતાઓ જેવી કે પતિથિની ક્ષય વૃદ્ધિ હોઇ શકે, ગ્રહણ સમયે જિનમંદિર ખુલા રાખી શકાય, સૂતક પાળવાનું વિધાન શાસ્ર બાધક છે, નવાંગી ગુરૂપૂજન શાસ્ત્રીય છે આવી અનેક માન્યતા આના છેદ ઉડાડી દેવામાં આવ્યું. અને તેએના જ કહેવાતા પટ્ટધરાએ આ તમામ શાસ્ત્રીય માન્યતાઓના ફુરચા ઉડાવી દીધા. જાહેરમાં ગુર્વાજ્ઞાસામે બળવા પેાકાર્યા. અને ૨૦૪૪માં શ્રમણ સમેલનમાં પણ લેાકેાએ જ મહત્વના ભજવીને ખાકી રહેલા અધૂરા અશાસ્ત્રીય કામા પૂરા કરીને માટે ગઢ જીત્યા તેવું વન કર્યું.... હકીકતમાં એએએ આ બધા ઉધામા કર્યા તેના મૂળમાં આજ્ઞા પાલન તરફનુ દુ‘ક્ષ અને આણા એ ધમ્મેા' એ વાકય પરની અશ્રદ્ધા જ હતી. પરંતુ જયારે જયારે આવા શાસનને નુકશાન પહાંચાડે છે ત્યારે સુર્યાગ્ય માર્ગસ્થ સાધુઓની જવાબદારી અનેક ગણી વધી જાય છે. અને એવા મહાત્માએ માની રક્ષા કરવા, આજ્ઞાની રક્ષા કરવા ખમણા વેગથી ઝઝુમતા હાય છે. અને આવા અશાંતિના વાદળાને વિખેરી નાખતા હાય છે.
હમણાં હમણાં સુખ માટે પણ ધર્મ જ થાય તેવા વિધાનાએ વેગ પકડયા છે. સમીક્ષા અને સમીક્ષાની સમીક્ષા એમ ચાલ્યા જ કરે છે. સરવાળે સત્ય હાથમાં નથી આવતું, પણ ઉપરથી ખેાટી પકકડના કારણે સરવાળે નુકશાન પેાતાને જ થાય છે. એક ને એક એ જેવી વાત આવા ત્યાગી—તપસ્વી-અભ્યાસી-વિદ્વાન આચાર્યાથી માંડીને મુનિવરી કેમ નથી સમજી શકતા તેજ નવાઈ લાગે છે. આ માટે મેં કલ્યાણ માસિકમાં પાંચેક લેખ આપેલા અને તે ઘણા લેાકપ્રિય બન્યા હતા. વિશેષ તે શું લખું ? આવી આવી પ્રવૃત્તિએ પણ એક આ ચક્રની સામે બંડ પેાકારવાથી વિશેષ કઇ નથી. કાઇ પણ બાબતે વિરોધ કરવા માટે ' કઇંક તા જોઈએ જ ને ? બાકી જે શાસનના સ્થાપકે સૌંસાર ભ્રૂ' કહ્યો-સ"સારની આ સામગ્રી ભૂડી કહી અને કહીને અટકયા નથી. પણ સ્વય' છેાડી અને જગતને છેડવાના ઉપદેશ આપ્યા તે તારક તીર્થંકરાની પ્રવૃત્તિની

Page #121

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
સામે જ બળવે નથી કે સ`સાર માટે પણ ધર્મ કરે !!
સૌંસાર રહેવા જેવા હાત, એ સામગ્રી રાખવા જેવી હાત તા તારક તી કરા એ છેડત શા માટે ? આ.વી સ્પષ્ટ સરળ વાત ન સમજનારા જગતને ઉંધા પાટે લઈ જવા કુતર્કો કરે કે સૌંસાર માટે ધમ ન થાય તે શું પાપ થાય ? અરે ભાઈ સ’સાર માટે કઉંઇ કરવા જેવું જ નથી. સૌંસાર જ પાપ સ્વરૂપ છે. તેા શું પાપને પોષવા ધ કરવાના ? શાલિભદ્રના પૂર્વભવના જીવે માત્ર ખીર વહેરાવીને ભવાંતરમાં શાલિભદ્ર બની ગયા, તે માગવાના પ્રતાપે નહિ. પણ ખીરના ઉલ્લાસ પૂર્વકના ત્યાગના પ્રભાવે. એક સામાન્ય ઘરના—ગરીબ માળકને પણ એટલી સમજ હતી કે વહેારાવતી વખતે તેણે પેાતાના શુદ્ધ આશય જાળવી રાખ્યા, પણ દુ:ખી અવસ્થા હતી છતાં પણ સંસારની સામગ્રીની ભાવના સરખી પણ રાખી નહિ, આવા ભરવાડના બાળક જેટલી પણ બુદ્ધિ મને લાગે છે કે આપણી પાસે નથી જેથી એમાંથી મેધ લઇ શકીએ. જો કે હમણાં તત્વ લેાકન સમીક્ષા નામનુ પુસ્તક જોયું. અને લાગે છે કે સુખ માટે પણ ધ જ થાય, એવું કહેનારાઓના પણ ટીન-વહેણ ચેડાંક બદલાયેલ લાગે છે. ત્યાં પણ ઠેર ઠેર લખી તેા નાખ્યુ છે, સ`સાર માટે ધર્મ ન જ થાય તેવુ' કહેવાવાળા શાસ્ત્રકાર મહર્ષી એના સારને ! અને ઉપસંહાર પણ અંતે તા એવી માગ સ્થવાતને સ્વીકારીને જ કરાયા છે. તેટલી વાત મારા માટે તા આનદની જ છે.
: ૧૪૩
શ્રમણ સમેલન આજે અસ્તિત્વમાં છે કે નહિ તે જ ખબર પડતી નથી. ભેગા થયેલાઓએ કરેલા કાયદાએ એ જ પાળે છે કે ખીજા માટે જ કર્યાં છે તે ખબર નથી પડતી. એકવીસ ઠરાવેા કર્યાં ખરા, પણ તેના અમલકાણ કરે છે તે કાઇની જાણમાં નથી. શ્રમણ સમેલન થયા પછી શાસનમાં અનેક શાસનહીલનાના કાર્યો થયા છે શાસનનુ` માલિન્ચ થયું છે, સમેતશિખરજી જેવા તીર્થ્રોપર ભયંકર આક્રમણ ચાલી રહ્યું છે. અને જો થાડી પણ ઉપેક્ષા થશે તે તીથ આપણુ રહેશે કે કેમ તેની શ'કા છે. પણ હજુ પ્રવર સમિતિની ઋણમાં કંઈ આવ્યું લાગતું નથી. તેનામાં કશે। સળવળાટ પણ દેખાતા નથી. હજુ સુધી એક નિવેદન આવ્યું નથી કે સંધને જાગૃત કરતા એક સયુકત સહીવાળા નિવેદનાત્મક લેખ આવ્યા નથી. પ્રવર સમિતિ ધૈાર નિદ્રા તાણી રહી લાગે છે. આટલા બધા એક થયા પણ હજુ તેમની એકતાનેા પરચા શાસન માટે દેખતા નથી. કયાંથી દેખાય ? હું ામાં શાસનના વાસ હાય-તીથ કરની આજ્ઞા શિરામાન્ય હોય તે આવા પ્રસંગે પણ જે ચૂપકીદી સેવે ત્યારે શું સમજવું?
હમણાં થાડાં દિવસ પહેલાં ગુજરાત વિધાન સભાની ચૂંટણી થઇ ગઇ. સ ́મેલનના ઠરાવ મુજબ હવે જૈને એ પણ રાજકારણમાં ભાગ લેવા જોઇએ ને ? એક પણ

Page #122

૧૪૪ :
- શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક ?
ઠરાવો અમલ ન કરાવી શકનારાઓએ વરસેથી રાજકારણ સાથે સંકળાયેલા અને ૨ ચૂંટણીમાં ઝંપલાવનારાને સહકાર આપવાના નામે નિવેદન ઠેકી દીધું. વરસેથી કે- ૧ સની ઝાટકણી કાઢનાર એ મુનિશ્રી કયા હિસાબે કોગ્રેસના ઉમેદવારને ટેકે આપી શક્યા છે છે તે સમજમાં નથી આવતું ! તે વરસોથી જે પક્ષના વિચારો નસેનસમાં વહી રહ્યા છે છે તે ભાજપના (અમદાવાદના) ઉમેદવાર વિરૂદ્ધ કઈ રીતે રહી શક્યા? આજ્ઞાને બાજુએ છે છે મુકવાથી કયારેય સ્થિર વિચારધારા રહી શકતી નથી. જેમ કેઈ પણ દિશામાંથી પવન આવે અને ધજા આમ તેમ ફરફર થયા કરે તેમ પવનની માફક પ્રવાહ બદલનારા આમાં પણ ભારે ભૂલ કરી બેઠા અને બિનજરૂરી રાજકારણના વિવાદમાં ઝંપલાવી દીધું. આમાં તેમને શું નુકશાન થયું કે ફાયદો થયે, તે ગણિત તે માંડશે. મારે તે જૈન શાસનને કેટલું અને શું નુકશાન થયું તે જણાવવું છે.
એક તે સુપ્રસિદ્ધ એવા જૈન મુનિના નિવેદનના બીજા જ દિવસે ભાજપના ૩ ઉમેદવારે (કે જેની તરફેણમાં–તેને જીતાડવાનું નિવેદન કરેલ છતાં) આવા નિવેદનની છે મારે જરૂરી નથી અને એવી રીતે માત્ર જૈન કેમના મત માંગીને હું ચૂંટાવા નથી ! માગતે તેમ કહીને એ ઉમેદવારે મુનિશ્રીના નિવેદનના ચિથરા કરી નાખ્યા. કચરો કરી છે નાખે. આમાં મને દુખ એ વાતનું થયું કે, શું જેન શાસનના સાધુના નિવેદનની જાહેરમાં આટલી અવહેલના ? આટલી ફજેતી? એમાં વ્યકિતગત એક સાધુની ફજેતી છે હું નથી જોતે પણ સમગ્ર જૈન સંઘની આદરણીય સાધુની સંસ્થા ફજેતી જોઉ છું.
બીજી વાત-અમદાવાદના કેંગ્રેસના ઉમેદવારને જીતાડવાની અપીલ કરી અને એ છે જેન ભાઈ જંગી મતોથી હારી ગયા ! આમાં શું રહી જૈન સાધુની અપીલની ! છે કિંમત ! જેનેતરોને પણ શું લાગ્યું કે આવા સુપ્રસિદ્ધ જૈન મુનિરાજ શ્રી ચન્દ્રશેખર વિજયજી મહારાજને જેને પર જરાય પ્રભાવ નથી? કે જાહેર અપીલ છતાં પણ ! જેને તેમની અપીલને ફગાવીને ભાજપને જીતાડી લાવ્યા?
ત્રીજી વાત આવા નિવેદનની કશી કિંમત ન રહેતાં જગતના ચોગાનમાં જેને સાધુનું કેટલું હીણપત ભર્યું વર્તન દેખાયું ! ઘણા લેકે મનમાં એમ વિચારે છે કે ચીમનભાઈ પટેલ જેવાને સહકાર આપવાનું શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મહારાજને કયા કારણસર, કયા દબાણ હેઠળ, કયા સ્વાર્થ ખાતર કરવું પડયું ? આવી અનેક શંકાઓ ! એમના માટે જૈન સમાજને જાગી છે.
ચોથી વાત કે તેઓશ્રી માને છે અને ઘણીવાર નિવેદન આપે છે કે જેને અને હિંદુઓ એક છે. એમાં પણ બાબરી મસ્જિદના દવંસ પછી થયેલા તેફાને બાદ

Page #123

આ વર્ષ–૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ ?
* ૧૪૫
છે સુરત પધાર્યા ત્યારે સુરતમાં અને ત્યારબાદ નવસારીમાં હિંદુઓની તરફેણમાં અને છે મુસ્લિમની વિરૂદ્ધમાં પોતાના વિચાર અખબાર દ્વારા પ્રસિદધ કર યા. ત્યારે તેઓએ છે ભાજપના એક હિંદુ ઉમેદવારને હરાવવા અને કોંગ્રેસના એક જૈન ઉમેદવારને જીતાડવા છે
જાહેર નિવેદન કરે તે કઈ રીતે એગ્ય ગણાય ? આના કારણે તે સમગ્ર હિંદુ 8 , સમાજને રોષ વહેરવાનું ન બને શું ?
એક બાજુ કહેવાય કે આપણા તીર્થોની રક્ષા માટે, આપણા સાધુ-સાધ્વીજીની છે ૧ વિહારમાં રક્ષા થાય તે માટે, હિંદુ સંસ્કૃતિને બચાવવા માટે હિંદુઓને સાથ લે છે
આજના કાળમાં જરૂરી છે, તેમની સાથે જ રહેવું જોઈએ આવું કહેવાય અને બીજી છે 8 બાજુ એક જેને ઉમેદવારને જીતાડવા સમગ્ર હિંદુ કેમ સાથે દુશ્મનાવટ ઉભી થાય 8 | તેવી પ્રવૃત્તિ–તેવા નિવેદન કરાય. આ બેયનો મેળ કયાં જામે છે?
પાંચમી વાત–તેઓશ્રી માનતા હોય કે ચીમનભાઇનું રાજ છે માટે તેઓ જીવ- ૨ છે દયાના કાર્યો કરે. માટે તેમને ટેકે આપીએ. તે આ વાત મુનિશ્રીએ હૈયામાં કેતરી છે. છે રાખવા જેવી છે કે, આ રાજકારણીઓને કદાપિ ભરોસો કરવા જેવો નથી. તેમના છે 8 હાથમાં તે વાત પણ નથી અને રાજકારણમાં ક્યારેય કઈ કઈને થયેલ નથી. આવાને
રવાડે ચડીને કશું શાસનનું કામ-જીવદયાનું કામ-તીર્થ રક્ષાનું કામ થઈ તેમ છે જ નહિ ન શકે તે ઘણાના અનુભવની વાત છે. શ્રી વિનેબાજી ઉપવાસ ઉપર ઉતરવા છતાં શ્રીમતી છે છે ઈદીરા ગાંધી કંઈ કરી શક્યા નથી અને તેમાં પણ ચીમનભાઈ 'પાસે' તે આ અપેક્ષા છે છે રાખવી વ્યર્થ જ છે. તેમણે આપશ્રીને રૌત્ર સુદ-૧૩ના ભગવાન મહાવીર જન્મ છે કલ્યાણકના દિવસે જાહેર સભામાં વચન આપ્યું હતું કે, ત્રણ મહિનામાં ગૌવંશ તાવ- આ બંધીને કાયદે પસાર કરાવીશ ! થયો આ કાયદે? આજે વિધાન સભા ચાલી રહી છે છે. એમને મનગમત કે પરેશન માટે કાયદે તાત્કાલિક થઈ ગયે તે આ આપેલા છે વચનવાળે કાયદે કેમ થયે નથી? ઉઘરાણી તે કરો ચીમનભાઈ પટેલ પાસે ? કયાં છે અટકયું છે? કેમ હજુ છ મહિના થઈ ગયા, તે પણ કાયદો થતો નથી? અને કાય- ૧ દાથી બધું અટકી જતું હતું, તે ગુજરાતમાં દારૂ ધ્યેય મળત નહિ. એના બદલે છે
આજે પાણી નથી મળતું પણ દારૂની તે નદીઓ જાણે વહે છે ! દારૂબંધીને કાયદો હોવા છે છતાંય ! માટે આ રાજકારણના વિચારોના વમળમાંથી બહાર આવી પરમાત્માની આજ્ઞાને છે જ જીવનમાં પ્રાધાન્ય આપવું જરૂરી છે તે કમસેકમ આત્મકલ્યાણ તે વહેલી તકે સારામાં સારો થઈ શકશે.
શાસનમાં એકતા લાવવી હોય તે શાસનના મૂળિયા જેવા આગમ-શાસ્ત્રોને જ સૌએ છે

Page #124

૧૪૬ :
DOODPOR
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
પ્રાધાન્ય આપવુ. પડશે. શાસનની પ્રભાવના પણ તેમાં જ સમાયેલી છે. સૌ એક શિર છત્ર નીચે રહ્યા હોત તે આજે જૈન શાસનના નકશે। જુદો હાત. આપણી પાસે શુ નથી ? પાંચ-પાંચ હજાર સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતાની ઉપસ્થિતિ છે, હજારો જ્ઞાન ભંડારામાં જ્ઞાન સુરક્ષિત છે, હજારા જિનમૂતિ અને જિનમદિશ છે, મેાટા મેાટા તીર્થા આપણી પાસે છે આરાધના કરતા વર્ગ વિશાળ સખ્યામાં છે, કરોડો રૂપિયાની જૈન સંધની સંપતિ છે. છતાં શાસન પ્રભાવના સાચી રીતે કેમ થતી,નથી ? આના મૂળમાં એકજ ખામી છે. આટલુ બધુ હૈ।વા છતાં જે જોઇએ તે અનિવાય એવુ... આજ્ઞાચક્ર નથી ! એક જ દેવ-ગુરૂ-અને ધર્માંનું શિરછત્ર હાય, તે આજે શાસન દીપી ઉઠે. પણ વાતે વાતે વિચાર-ભેદ-મનભેદ હાય. ત્યાં આવી આશા શીદને રખાય ? કયાં ભૂતકાળ એ કે આ. ભ. શ્રી હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજીએ પેાતાના પટ્ટધર આ. શ્રી રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજીને આજ્ઞા કરી કે, ખાલચન્દ્રને આચાર્ય પદવી આપવી નહિ! અને તે ગુર્વાજ્ઞાને પ્રાધાન્ય આપી ખાલચન્દ્રને પદવી ન આપી. ગુર્જેજ્ઞા ખાતર કાઈપણ જાતના ખચાવ કરવાના બદલે-અન્ય માગે કાઢવાના બદલે ધગધગતી પાટ પર સૂવુ' પડયું, તેા સૂઈ ગયા ! પણ આજ્ઞાને જીવંત રાખી. આવી આજ્ઞાની કટર પાલનતા આપણા સૌ ફાઇના જીવનમાં આવે અને શાસનની સાચી પ્રભાવના થાય, એજ એક અભ્ય་ના.
જૈન શાસનની રક્ષાના હિમાયતી જૈન શાસન અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા માણિકય માતી વેશ કે પરિવારથી
સ્ત્રીએ Àાભતી નથી પરંતુ માત્રશીલ
વડેજ સ્ત્રીએાની શૈાભા છે.
-ઉત્તરાધ્યયન ભાવ વિ. ટી॰ અ. હું
卐
એ. ફાન : ૨૩૯૦૧
જમીન જવેલર્સ
(ભાડેલાવાલા)
સરાફ્ બજાર, નવા નાકા રોડ, રાજકોટ
ચાંદીના દરેક પ્રકારના દાગીનાના હાલસેલ વેપારી
45
ઘર ફોન : ૨૩૯૪૮

Page #125

વેશની વફાદારીને એક જાતની વેવલી ઘેલછા ગણાવતે વાયરો આજે જયારે ઝડછે પથી કુંકાઈ રહ્યું છે, ત્યારે એક પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા જાળવવા ખાતર યુદ્ધને આવકારતે છે { ચારણ અને એ યુદ્ધમાં વીરતાભર્યા મૃત્યુને હાથે કરીને વહોરતા એક રાજવીની આ છે વાર્તા કદાચ કેઈને વાહિયાત લાગશે. પણ ઈતિહાસે એની સત્યતા પર મહોર મારી છે. 4 6 વેશ પહેરી લે જેટલો સહેલો હશે, એથી કઇ ગણી અઘરી છે. એની વફાદારીને
વળગી રહેવાની વી૨વૃત્તિ ! 8 દર-દર અને ઘર-ઘર પર રહે જે નમતું જે મસ્તક, જેમ મસ્તક નથી ! એમ નમ- ૨
નીયનું નામ આવતા જ જે નમી ન પડે, એ મસ્તક પણ મસ્તક નથી ! નમતા ન મ 6 રહેવું, એ પણ મસ્તકની મહાનતા છે, એમ નમવા ગ્યના ચરણમાં ઝુકતા રહેવું, એ છે છે પણ મસ્તકની મહાનતાનું લક્ષણ છે! શરીરમાં મસ્તક એ મુખ્ય અંગ છે, એમ એની ! 8 જવાબદારી પણ ઝાઝી છે ! 8 મસ્તકનું આવું મહત્વ મરણ સાટે જાળવી જાણનારા રાજવીઓએ જ ભારતની રે છે આ ભૂમિમાં વિકૃતિઓની વણઝારને આવતી અટકાવી છે, એ રાજવીઓનું માથુ જે
ઉ. પ્રતિષ્ઠા પાઘડીની ટિ
–પૂ. આ. શ્રી પૂર્ણચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
રે
દર-દર અને ઘર-ઘર ઝુકતું જ રહ્યું હતું, તે ભારતે પોતાની ભવ્યતા કયારનીય ?
એઈ નાખી હેત ! 3 ગિરનાર છગનું સિંહાસન જ્યારે મહમંદ બેગડાના જયધ્વનિથી અભડાયું, 6 ત્યારે એ મુસ્લિમ સત્તાને માથું નમાવીને એશ-આરામની જિંદગી ગુજારવા કરતા,
અણનમ- મસ્તકે જંગલના દુખે વેઠવા રાજવી જયસિંહને વધુ મસ્તીભર્યા લાગ્યા છે છે અને શરણાગતિની મજા ફગાવી દઈને, શત્રુતાની સજા ભોગવવા એ એ વનવગડાની 8 વાટે ચાલી નીકળ્યા. ઈતિહાસ-પ્રસિદધ રા'માંડલિક એમના મોટાભાઈ થતા હતા.
મહંમદ બેગડાને સામનો કરવા જેગું વાતાવરણ ત્યારે ન હતું અને હિન્દુત્વની છે છે હિંમતથી ભર્યું ભર્યું એ મસ્તક મુસ્લિમ રાજવીની સામે તસુભાર પણ ઝુકવા તૈયાર ?
ન હતું. આવા સંજોગોમાં જયસિંહને માટે વન-વગડા સિવાય બીજે કેઈ નિર્ભયછે આશરે નહતા. એમણે ગુપ્તવાસ ગાળીને મજબૂત બનવાન અને પછી મુકાબલો કર-૧ કે વાને નિર્ણય કર્યો હતે. 8 જયસિંહ ને કે જગ ત્યાગ્યાને દિવસે વીતી ગયા હતા. છતાં પણ મુંગી

Page #126

૨ ૧૪૮ :
: ઋા જેન શાસન (અઠવાડિક) આણું એ-ધમે વિશેષાંક
દિવાલમાંથી નીકળતે એમને જ્યવનિ હજી પડઘમ જગવી જ રહ્યો હતો. નિજીવ. 8 માંથી નીકળતે એ પડઘમ બેગડાને વધુ અકળાવી રહ્યો. એણે જયસિંહને જીવતો મૂઓ છે પકડી લાવનારને માટે માતબર રકમનું ઈનામ જાહેર કર્યું. આકાશમાં ચીલઝડપે ઉડતી સમડી હજી પકડી શકાય. પરંતુ જયસિંહ ન પકડી શકાય, એવી એમની છાપ હતી. એથી માતબર ઈનામ મેળવવાનો કેઈને વિચાર પણ ન આવ્યો. અને એ ઢંઢેરો દિવસના દિવસે સુધી એમ ને એમ ફરતે રહ્યો. એમાં જયસિંહની વીરતાની સાથે
સાથે, પ્રજાની વફાદારી પણ ખાસ કારણ હતી, પૈસાની પાછળ પાગલ બનીને કઈ પણ છે છે માણસ “રાજદ્રોહ”નું કાળું કલંક પિતાના કપાળે ચડાવા તૈયાર ન હતો.
જંગલમાં ગુપ્તવાસ ગાળતા જયસિંહ જીદ માં ચાલતી આવી બધી કાર્ય- ૪ વાહીથી પરિચિત રહેતા હતા. વફાદાર સેવકે અને ગુપ્તચર એમને તમામ પરિસ્થિતિથી જાનનું જોખમ ખેડીનેય વાકેફ રાખતા.
ચારણ દેવીપુત્ર કર્ણદુર્ગના ચારણ સમાજને મુખિયે હતે. ચારણ આમ તે છે જ જયસિંહને પૂરેપૂરો વફાદાર હતો. પરંતુ પેટને ખાડે પૂરો કરવા કાજે આજે એને 8 મહંમદ બેગડાના ચરણની ચાકરી સ્વીકારવી પડી હતી. એનું તન જીર્ણદુગમાં હતું. તે છે પણ મન તે જયસિંહ પાસે જવા તલપી રહ્યું હતું. એક દહાડો સાચુ જુઠું બહાનું ! 8 કાઢીને એણે થોડાક દિવસની રજા મેળવી અને એ જયસિંહની સેવામાં ઉપસ્થિત થયે. છે
દિવસે પછી જયસિંહ અને ચારણ મળતા હતા. પેટભરીને વાત કર્યા પછી તે આ ચારણે વિદાય માગી, જયસિંહ જંગલમાં હતા, એથી રાજ મટી ગયા નહતા. એમણે જ જ એક પાઘડી સિવાય જાતજાતની અને ભાતભાતની ચીજો ચારણને દક્ષિણ રૂપે અપી, છે છે પણ જ્યાં સુધી પાઘડી ન મળે, ત્યાં સુધી ચારણને મન આ બધું ઈનામ મીઠા વિનાના છે. ભેજન જેવું અલુણું હતું પાઘડી વફાદારી અને વીરતાની પ્રતિક હતી. ચારણને થયું કે આ શું હું બેગડાને ચરણ-ચાકર બને, એટલે વીર અને વફાદાર મટી ગયે ! અંતે તેણે સામે ચઢીને કહ્યું :
જયસિંહ! બેગડાના ચરણની ચાકરી આ પેટને પરવશ થઇને સ્વીકારવી પડી છે. બાકી હું તે આપને જ છું. સમયના રંગ છે! ગિરનારના ગઢને ગજાવનાર આપને આજે વગડે વેઠવાને સામે આવ્યું અને મારા જેવા ચારણને બેગડાની ચરણ-ચાકરી કરવાની, દેશ-કાળે ફરજ પાડી. દક્ષિણાનું અણું ભેજન મને શું ભાવે? સંસાર જેમ છે
મા વિના સૂને ભાસે ! કંસાર જેમ ગોળ વિના નીરસ લાગે ! એમ આ ઈનામ મને છે | પાઘડી વિના ટકાનું લાગે છે.”

Page #127

વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
* ૧૪૯
ચારણની વાણીમાં ગુ ંજતા વીરતા અને વફાદારીના પડઘમ જયસિંહની છાતી ગજગજ ફુલાવી ગયા. વળતી જ પળે, ચારણના મસ્તક પર પાઘડીમાંધતા એમણે કહ્યું: ♦ દેવીપુત્ર ! આ પાઘડીને વસ્ત્રને લાંબેા લીરેા જ ન સમજતા ! આ પાઘડી તે મારા મસ્તકનું' પ્રતીક છે. આ પાઘડી મુસ્લિમ સત્તાને નમશે, એ દહાડે ગરવા ગઢ ગિરનાર ધણધણી ઉઠશે. માટે સે ગરણે ગાળીને જ પાણી પીને અને પછી જ આ પાઘડી પહેરજો.’
રજપૂત રણે ચડયા પછી પાછે પડે, તે તે પછી થઈ જ રહ્યું ને ? ચારણે કહ્યું : મારા રાજવી ! ઘણી ખમ્મા આપને! પાઘડીથી પ્રતિષ્ઠિત આ માથું બેગડાને નહિ જ નમે ! કદાચ નમવું જ પડશે, તે હું આ પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા અણનમ રાખીને પછી જ નમીશ. આપ જરાય ચિંતા ન કરતા. તલવારથી આ માથું ઉડી જાય, એ મંજૂર પણુ પાઘડી ઘડીભર પણ બેગડાને નહિ જ નમે !
ચારણુ દેવીપુત્રે જયસિંહની વિદાય લીધી. પાઘડી પહેરીને એણે એક કપરૂ કવ્ય અદા કરવાની જવાબદારી સ્વીકારી હતી. મસ્તક ડૂલ કરીનેય પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા ના મૂલ સાચવી જાણવામાં, જો ઘેાડીય કાયરતાના આશરા લેવાઈ જાય, તા પેાતાની આગળ-પાછળની બહેાંતેર પેઢી ખાયલી જાહેર થાય, એના અને પૂરતા ખ્યાલ હતા. આવા ખ્યાલથી ખમીરવંતા ચારણે ગિરનારની વાટ પકડી.
વિધિના વિધાન પણુ કાઈ અજબ ચીજ છે ! કાઇ સ્થિતિ-પરિસ્થિતિનું સર્જન જયારે અવશ્ય ભાવિ હાય છે, ત્યારે એની ભુમિકા કાઇ ભેદ્દી રીતે જ ખડી થઇ જતી હાય છે.
ચારણે જીણુ દુ'ના દરવાજામાં પગ મૂકયેા. અને સામેથી જ મહમદ બેગડાની સવારી આવતી જણાઇ ! પાઘડીની પ્રતિષ્ઠાને પ્રાણુના જોખમેય જાળવી રાખવાના સંકલ્પ, આટલેા જલદી કાઇ કપરી કસાટી ખડી કરશે, એના ચારણને સ્પપ્નેય ખ્યાલ ન હતા, વિચાર કરવાને હવે વખત ન હતા. ચારણ પેાતાના ઘેાડા પરથી નીચે ઉતર્યાં. પાઘડીને એણે મસ્તક ઉપરથી ઉત્તારીને ખજુમાં મૂકી અને પછી જ એણેગડાની કુર્નિશ બજાવી.
ચારણની અ! પ્રક્રિયા પાછળનું રહસ્ય જાણવા મેગડાએ વળતી જ પળે પૂછ્યું" : દેવીપુત્ર શુ' તમારા માથા કરતાંય આ પાઘડી વધુ મહાન છે કે, તમે નમ્યા, પણ એ ન નમી ?
છાશ લેવા જવુ... હાય, તા પછી દોણી સંતડવાના શે। અર્થ? ચારણે હિ'મ

Page #128

૧૫૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક
તથી કહ્યું : જહાંપનાહ! આ પાઘડી કદિ પણ નમી ન શકે. કારણ કે એ અમારા રાજવી
જયસિંહની છે. આ પાઘડી નમે, તે જે સિંહની જયથી ગિરનાર અણનમ છે, એ જય છે 5 સિંહ નમ્યા કહેવાય! આ પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા આવી છે. 8 બેગડાની આંખ લાલઘૂમ થઈ ગઈ, એણે ચારણને પડકારતા કહ્યું કે મારી હાકથી 8 8 ગભરાઈને તારે જયસિંહ તો જંગલમાં સંતાઈ ગયે અને એની પાઘડીની અણનમતાની તું આવી ખોટી ડંફ શો હાકે છે? હું જોઈ લઉં છું કે, આ પાઘડી કેમ નમતી નથી?
બેગડાએ પાઘડી પહેરીને દેવીપુત્રને નમવાનો આદેશ કર્યો. પણ એ આદેશને ? 8 અવગણને ચારણે કહ્યું કે, આ પાઘડી પા ઘડી માટે પણ નહિ જ નમે, કારણ કે છે એની પાછળ એક પ્રતિષ્ઠા અને એક પ્રતાપી પુરૂષનું પ્રતિક પ્રતિષ્ઠિત છે. જે આપને શું 4 આજ્ઞા પાળવવાને જ કદાગ્રહ હોય, તે મારું આ મસ્તક આપની તાતી તલવારના 8 છે વારને સહર્ષ સ્વીકારવા તૈયાર છે. બાકી પાઘડી તે નહિ નમે, એ નહિ જ નમે!
ચારણને અવધ્ય રાખવાની નીતિ ન હોત, તે એ દહાડે ને એ પળે બેગડાએ 8 તલવારના એક જ ઝાટકે દેવીપુત્રને શિરચ્છેદ કરી નાખે છે. પોતાના ક્રોધને કાબૂ
માં રાખીને બેગડે આગળ વધી ગયે. જયસિ ને ગમે તે ભેગે નમાવવાની એની ધૂન છે { આ પ્રસંગથી વધુ મજબૂત બની. R ચારણ જાણતો જ હતું કે, મોતને મેઘાડંબર પિતાના માથેથી ભલે વિખેરાઈ છે ૪ ગયે, પણ હવે જયસિંહનું જીવન નિર્ભય નહતું રહી શકવાનું! એકાદ બે દિવસમાં છે { જ ગિરનારનું વાયુમંડળ એકાએક પલટાઈ ગયું. છે. ગિરનારનું આકાશ યુદ્ધના વાદળથી ગોરંભાઈ ઉઠયું. રોમેરથી હુમલો લઈ જઈ A ને જયસિંહને નમાવવાને બૃહ રચાઈ ગયે. ચારણને થયું ? ગુપ્તતાનું ગમે તેવું ૧ કવચ હવે જયસિંહનું રક્ષણ કરી શકે, એ સંભાવના સાચી નથી! છે સૂતાને સાબદા બનાવવાની જવાબદારી અદા કરવાની વફાદારીએ, ચારણને 8 { જંગલની વાટે વાયુ–વેગે દેહા. એકાએક અને અણધારી રીતે આવેલા ચારણને છે ચહેરે જઈને જયસિંહ બધી પરિસ્થિતિને પામી ગયા. પાઘડીની પ્રતિષ્ઠાને પ્રસંગ છે { જાણીને એઓ ત્યાઃ મરવાને મહત્સવ જીવનમાં એક જ વાર આવે છે. મેઘાડંબર છે જે મારી પર મુશળધારે ખાબકવાનો જ છે, તે પછી સામે પગલે જઈને એને વધાવ૧ વાની વીરતા અપનાવવી અને જંગલની આ ઢાલ ફેંકી દઈને, સંગ્રામ ભૂમિની સમશેર છે ઘુમાવવી શી ખોટી ?

Page #129

વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૧૫૧
છે
જયસિંહે ગુપ્તતાના વાઘા ફગાવી દઈને કેસરીયા સજયા. જંગલની ભેદી-વાટ ૨ વટાવીને એઓ ગિરનારની ગોદમાં આવેલા મેદાનમાં જઈ ઉભા, ત્યારે એમનું સામનાજ ભર્યું સ્વાગત કરવા બેગડાનું સત્ય તલવાર તાણીને ખડું જ હતું. હજારેની સામે છે એકલા હાથે ઝઝુમવાનું હતું. મોતની પળ નજર સામે જ અટ્ટહાસ્ય વેરતી જણાતી # હતી. છતાં મતથી મુકાબલો લેવાની મર્દાનગીથી ઉછળતા એ લેહીમાં સિંહનું સામર્થ્ય છે ધમધમી જ રહ્યું હતું. સિંહની જેમ છલાંગ ભરીને જયસિંહે મેદાનમાં ઝંપલાવ્યું. 1 8 એમણે એકલા હાથે એવી તે ઝપાઝપી બેલાવી કે, રણમાં રેલાતા શત્રુઓ પણ એ છે છે પરાક્રમની પ્રશસ્તિ પોકાર્યા વિના ન રહી શક્યા. મૃત યેદ્દાઓના ઘાવમાંથી જાણે ? છે એવી પ્રશંસા ઉઠી રહી કે, એક મરણિયા સેને ભારે !
રંગ બરાબર જામે. મુસ્લિમ સૈન્ય એક હિન્દુ રાજવીની શુરવિરતા ને ? યુદધ કૌશલ્ય જોઈને મેંમાં આંગળા નાંખી ગયું. જયસિંહ જીવ સટોસટના ખેલ ખેલી છે. રહ્યા હતા. પણ હજારોના સૈન્ય સામે એઓ કયાં સુધી મુકાબલો લઈ શકે? આ ઝપાજ ઝપીમાં જયસિંહે પોતાના બંને પગ ગુમાવી દીધા હતા. એમનો એક હાથ પણ કપાઈ ! છે ચૂકયો હતે, છતાં જે મર્દાનગીથી એ યુદ્ધ ખેલી રહ્યા હતા, એ જોઇને સહુ કઈ ? દંગ રહી ગયા. હતા. વચમાં વચમાં ચારણ દેવીપુત્ર પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા કાજેના આ 1 પરાક્રમની પ્રશસ્તિઓ ગાઈ રહ્યો હતે.
મહંમદ બેગડાએ હિન્દુ રાજવીની હિંમત અને હામ વિશે આજ સુધી ઘણું છે છે ઘણું સાંભળ્યું હતું. સૈનિકોના કહેવાથી જંગને રંગ નિહાળવા એ ખુદ હાજર થયે. ૨ બે પગ અને એક હાથ વિનાના જયસિંહને જોઈને એણે ચારણ તરફ જોયું અને આ 8 કટાક્ષ કર્યો :
રે! દેવીપુત્ર! જેની પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા ખાતર તે આ જગ જગાવ્યું છે, એ છે 8 જયસિંહ હાથ અને પગ વિનાને ! આવા અસહાય અને અશરણ યોદ્ધાની સામે
ઊભા રહેવામાં મને તે શરમ આવે છે !' છે ચારણની વફાદારીના વાછાણ હવે ઝોલ્યા ઝલાય ખરા ! એણે કહ્યું : જહાંપનાહ હું મારા સ્વામીના સામર્થ્યનું માપક-ગણિત, આ સેંકડો મૃતોદ્ધાઓ જ છે! એમના છે હાથ પગ યુધમાં કપાઈ ચૂક્યા છે, એથી જ આપ અહીં ખડા રહી શકયા છે. નહિ છે તે એમની તાતી તલવારને વાર આપ જોઈ પણ શકત ખરા? આ યુદ્ધમાં પગ કપાઈ ગયા ન હોત, તે એમના પરાક્રમને કઈ પાર ન હતા અને હાથ સાજે હેત, તે એમની હિંમતની કઈ હદ ન હેત ! એને જિરવવાની વાત તે દૂર રહી, પણ આપે એને જોઈ શકત કે કેમ ? એ જ એક પ્રશ્ન છે!

Page #130

છે ૧૫ર :
: શ્રી જૈન શાસન [અઠવાડિક] આણા-એ ધમ્મ વિશેષાંક વાતચીતની આ પળે દરમિયાન જયસિંહે જે મારે બેલા, એ જોઈને તે { બેગડો પણ છકક થઈ ગયું. એણે કહ્યું: જયસિંહ! પાઘડીને વળ હવે છેકે આવી છે. ગયે છે. જીવન પ્રિય હોય, તે હવે પાઘડીની પ્રતિષ્ઠાના પ્રેમ પર પૂળ મૂકી દઈને, એકવાર માથું નમાવી દો !
જયસિંહે જવાંમદ સાથે જવાબ વાળ્યાઃ હિન્દુત્વના હિમાલય જેવું આ મસ્તક તારા જેવા મુસ્લિમના ચરણમાં ભટકાવા માટે નથી નિર્માયું ! આ મસ્તકની મહાનતાના જતન માટે તે મેં શત્રુતાનો શંખ ફુકીને યુદ્ધના આ દાનવને જગવ્યો છે. મારી પાઘડી નહિ ન નમે. મારું માથું નહિ ઝુકે. પરંતુ મારા મડદાનીય સલામી ઝીલવાના છે સ્વપ્નય ન સેવાશે.
બેગડે હવે બગડ. એણે આજ્ઞા કરી કે, ઘેરી લે આ કાફર જયસિંહને અને ૨ કાતિલ કતલ ચલા એની !
વળતી જ પળે જયસિંહ ઘેરાઈ ગયે. પાઘડીની પ્રતિષ્ઠા જાળવવા કાજે માઁન છે. છે ગીથી મોતને ભેટતા જયસિંહને જોઈને ગિરનારની ભેખડેય આંસુ સારી રહી !
પુખરાજ રાયચંદજી
બેડાવાલા
जहसगटकखा चौंगा कीरइ
__ भरव-वणकारणा नवर। तह गुणभरवहणत्थ आहारो
बम-यारीण लस -૩ ૦ ટી નયમ ૦ જે ગાડુ મજબુત હોય તે
- ભાર વહન કરે તેમ ગુણ ૨૫ ભાર વહન કરવા માટે
બ્રહ્મચારીએ સમર્થ છે.
પાંચ બંગલા
સાબરમતી, અમદાવાદ-૫

Page #131

વર્ષ-૬ અક ૧-૦૨-૦૩ તા. ૨૪-૮-૯૩
૨૩૧
૨૩૨
""
,,
શુોછકાની નામાવલી (પેજ ૯૬ નું ચાલુ')
હીરાલાલજી રતનલાલજી કટારિયા હીરારતન સાડી સરોવર ૫૭ જૈન કાલેાની મહલવાડા
વિનાદકુમારજી વિમલચંદજી સુષુત હૈ, મીના વસ્ત્ર ભડાર કોતવલી રોડ માણુકચાક
૨૩૪
૨૩૫
૨૩૩ માણકલાલજી કટારિયા રત્નીપ ટ્રેન્ડિંગ કપની ૩ બજાજખાના માણકલાલજી લખમીચંદજી લુણિયા ૮ બજાજખાના જીનદાસજી બાપુલાલજી કાંસવા ૧૮ કસારી દરવાજા ૨૩૬ મીસરીમલજી ગમીરમલજી ગાંધી ૬ નૌલાઈપૂરા માહનલાલજી ખાફના ૯૨ મહર્ષિ દયાન' માગ લાલચંદજી ગેલડા ૬ ઢૌલતગ જ
२३७
२३८
૨૩૯ સુરજમલજી સકલેચા ઘાસ બજાર
૨૪૦
૧૪૧
૨૪૨
૨૪૩
૨૪૪
માતીલાલજી મીસરીમલજી કટારિયા રામગઢ ડામરી વાલેાકા મકાન તખતમલજી જૈનસા. સેઠજીકા બજાર મહાવીર સ્વામીકે મરિકે પાસ શાંતીલાલજી ધામનેાઢવાલે અભય બ્રધસરૂં ધાનમ'ડી
૨૪૬ પટવા કીતિ કુમાર નટવરલાલ ભુદરજીના માઢ, ટાવર બજાર ૨૪૭ સહકાર કાપડ ટાસ', 'સારા બજાર,
૨૪૮ અલ્કેશકુમાર વીલાલ શાહ ભુદરજીના માળ, ટાવર બજાર, ૨૪૯ પ્રકાશકુમાર ચીનુભાઈ દાણી મહીવાડા, દેસાઈના પાળ ૨૫૦ પ્રવીણુભાઈ છનાલાલ પટવા ધનવત કીરાણા સ્ટોર્સ મેન ૨૫૧ હ દુભાઈ હીરાલાલ શાહ, સલાટ વાડા, શુ'દીખાડ ૨૫૨ પ્રકાશભાઈ સેવ ંતીલાલ શા સુથારના માળ, શુ′ીખાડ ૨૫૩ જીજ્ઞેશ અરવિંદભાઈ સોંધી ચ'નપાર્ક' સાસા. સ્ટેશન રોડ, ૨૫૪ કમળાબેન કાંતિલાલ ડા, ભુદરજીના માળ, ટાવરબજાર, ૨૫૫ શાહ મેરગ કાળાભાઈ ધનાણી હ. જય તિલાલ મેરગ ધનાણી પ્રેમચંદ કાલાની–૭ ન્યુ જેલ સામે,
માર
""
99
..
"9
99
99
""
.
: ૧૫૩
99
રતલામ
ચાંદમલજી પિતલ્યા ૬ સુનારાકી ગલી ચાંદની ચાક કાંતિલાલ હસ્તીમલજી મુ, ધામનેાદ
99
પૂ. મુ. શ્રી મુક્તિધન વિ. અ.પુ.સુ.શ્રી પુણ્યધનવિમના ઉપદેશથી(૧૦) ૨૪૫ ૫દંડિત ધીરેન્દ્રકુમાર આર. મહેતા ૫-૧૫-૭૫ મહિવાડા રામની ખડકી
વિસનગર જિ. મહે.
..99
"
99
""
99
""
""
99
29
,,
99
99
જામનગર

Page #132

૧૫૪
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ એ ધર્મો વિશેષાંક છે
૨૫૬ કારલાલ શાંતિલાલ પિરવાડ ૩૧, પોરવાડવાસ
રતલામ છે પૂ. મુનિરાજ શ્રી દિવ્યાનંદ વિ.મ.ના ઉપદેશથી (૧) 8 ૨૫૭ શાહ વાડીલાલ મફતલાલ ઠે.ફતલાલ કચરાભાઈ અનાજના વેપારી, સીનેર વડોદરા છે છે પૂ. મુનિરાજ શ્રી જિનયશ વિજયજી મ.ના ઉપદેશથી (૮) છે ૨૫૮ ગીશકુમાર અનેપચંદ ૨, ભકત પ્રહલાદ સોસાયટી ખોખરા
મહેદાવાદ ચર્ચની પાછળ અમદાવાદ છે ૨૫૯ ધનરાજભાઇ ભભુતમલ ૩. રંગમણુ સોસાયટી જાણીયાણ પાસે,
મણીનગર પૂર્વ છે ૨૬૦ ભૂપેન્દ્રભાઈ મંગળદાસ ખોડિદાસ ૧૬, અમરજત સેસાયટી
રેલવે સ્ટેશન પાછળ મણીનગર પૂર્વ છે ૨૬૧ લાલચંદભાઈ શીવલાલ શાહ ૩૩, ઉલ્લાસનગર સાગર સોસાયટી,
ઉત્તમનગર મણીનગર ર૬ર દિનેશકુમાર રતિલાલ ગાંધી ૮ મહાવીર સેસાયટી દક્ષીણી સે. મણીનગર છે ૨૬૩ મહેન્દ્રભાઈ શાંતિલાલ શાહ એ.૮. પુનિત એપાર્ટમેન્ટ આરાધના
હાઈસ્કુલ પાસે, દક્ષીણ સોસાયટી મણીનગર છે. ૨૬૪ શશીકાંતભાઈ શાંતિલાલ શાહ સી. ૩ માણેક એપાર્ટમેન્ટ
પોસ્ટ ઓફિસની બાજુમાં મણીનગર ૨૬૫ બંસીલાલ કેશવલાલ શાહ ૪, રંગમણિ સેસાયટી મણિયાસા
સોસાયટી પાસે મણિનગર (પૂર્વ) છે ર૬૬ શ્રીમતી જયાબેન જેઠાલાલ લક્ષ્મીચંદ પાંચ હાટડી જામખંભાલીયા જામનગર 8 ર૬૭ સરલાબેન કે. શાહ ઋષિકિરણ ૧૨ એબી પ્રકૃતિ કુંજ શ્રેયસ સ્કુલ પાસે અમદાવાદ ૧૫ 8 ૨૬૮ રતનલાલ વકતાવરમલજી પતલીયા ઠે. મોના પ્લાસ્ટીક ઓઝા ગલી રતલામ છે ૨૬૯ મહેશ કુમાર હીરાલાલ
બજાજ ખાના
તલામ શાહ મનસુખલાલ વીઠલજીભાઈ મુંબઇની પ્રેરણાથી (૧૦) 8 ૨૭૦ રમેશભાઈ લક્ષમીદાસ શેઠ સુરેશ બિડીંગ રામ મારૂતી રેડ, દાદર મુંબઈ ૨૮ ૭ ૨૭૧ વિજયકુમાર હિંમતલાલ શાહ ૩૭૭ ઈબ્રાહીમ રહીમતુલા રોડ
-
શ્રી નમિનાથ ચાલ પહેલા માળે , ૩ છે ૨૭૨ રમેશ જયંતિલાલ પારેખ ૩૭૭ ઈબ્રાહીમ રહીમતુલા રેડ ૩ જો માળે
ભીડી બજારના નાકે ર૭૩ બુટકભાઇ ટી. સત, ૩ર ગુલાલવાડી, બીજે માળે,
મુંબઈ-૪

Page #133

વર્ષ ૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ :
૨૭૪ રમણીકલાલ ટી. સલેાત સરવાદયનગર જી પહેલે માળે
પહેલી પાંજરાપેાળ લેન મુંબઈ ૪ ૨૭૫ મે. ભગવાનજી પ્રેમચંદ એન્ડ સન્સ ૫૭ ચીખલ ગલી મુલજી જેઠા મારકેટ,, ૨ ૨૭૬ મનસુખલાલ ધનજીભાઇ વેરા પુનમચંદ ઘાસીરામ બિલ્ડીંગ ત્રીજે માળે બ્લેક ન, ૫ ચેાપાટી સી. ફેઇસ ૨૭૭ બાબુલાલ ન્યાલચ's મેતા રાહુલ બિડી'ગ ચેાથેમાળે વાલકેશ્વર રોડ, શીતલબાગ પાસે ૨૭૮ રમણીકલાલ કેશવલાલ પારેખ આઝાદ હિંદ, કલેાથ સ્ટોર રાનડે રોડ, જીવા ઘાંચીની ચાલ દાદર ૨૭૯ શ્રી દૂકાન્તભાઈ પારેખ ઠે. કેશવલાલ નવલચ'દ પારેખ ૧૦૭ મસ્જીદમ દર રાડ
,,
૨૮૦. મનીષ દીલીપ ઝવેરી ૧૦૮ પ્રસાદ ચેમ્બસ આપેરા હાઉસ ૨૮૧ ધર્મેશ દીલીપ ઝવેરી ૧૦૮ પ્રસાદ ચેમ્બસ આપેરા હાઉંસ ૨૮૨ શાહ રણછેાડદાસ શેષકર કે, બી-એ શાહ એન્ડ બ્રધર્સી ૭૬ ઝવેરી બજાર * ૨૮૩ મીરલ સીરામીક અમરાપર થાનગઢ (સૌરાષ્ટ્ર)
.
૨૮૪ શાહ શાંતિલાલ ખુશાલચ'
ઠે. બજાર ધમજ ખેડા
મુલજી જેઠા મારકેટ ૨૮૬ દ્વીપકભાઈ આર. દોશી હૈ, નુતન જેમ્સ ૩રર પારેખ મારકેટ કેનેડી બ્રીજ આપેરા હાઉસ પૂ. મુનિ દિવ્યાનંદ વિજયજી મ. ના ઉપદેશથી (૪) ૨૮૭ હસમુખલાલ ચુનીલાલ શહું શ્રાવકવાડા ૨૮૮ નટવરલાલ પ્રેમચંદ શાહ અનાજ માર
૨૮૯ દિલીપકુમાર પાનાચંદ મુસા લીચું અરિહંત કૃપા ૨૯૦ શાહ વાડીલાલ મફતલાલ ઠે, મે. મતલાલ કચરાભાઈ શાહ પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકાની પ્રેરણાથી (૨)
: ૧૫૫
"9
૨૯૧ પ્રભાત ટ્રેડી'ગ કુાં. એલ.-૩૫ એપીએમસી કામ્પલેકસ ૨૯૨ જગદીશચંદ્ર હીરાલાલ ઠકકર
29
99
પૂ. આ. શ્રી વિજય મિત્રાનંદસૂરીશ્વરજી મ. ના ઉપદેશથી (૨) ૨૮૫ મે. મદનલાલ અમરતલાલની કુ. ૭૧૯ ક્રીષ્નાચાક
મુ`બઈ–૨
૨૮
,, ૩
૪
99
,, ૪
સિનાર વડાદરા સિનાર
99
સિનાર
મુ. સિનાર વડાદરા
ન્યુ ઓએ ૪૦૭૦ ૫
કેશવજી નાયક રોડ ફુવારા પાસે ભાતખાર સુખઇ-ટ્

Page #134

REC
૧૫૬ :
1 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્માવિશેષાંક
પુ. સા. શ્રી પુણ્યપ્રભાશ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી (૧) ૨૯૩ શશીકાંતભાઈ શેઠ, સુમિત હાઉસ તારદેવ શ્રી રમેશભાઇ સંઘવી (સુરત)ની પ્રેરણાથી (૧૬) ૨૪ સધવી રીખવચંદ કાનજીભાઈ વાસરડાવાળા હૈ, રસીકલાલ
રીખવચંદ સંઘવી નારાયણુ એપાર્ટમેન્ટ ૨ જે માળે સેાની ફળીયા સુરત ૨૯૫ ચીમનલાલ પેાપટલાલ પરિવાર
૨૯૬ દલપત્તલાલ કકલદાસ પીલુચાવાળા ૨૯૭ ધનસુખભાઈ ફુલચ'દ શાહ
૨૯૮ ચંદુલાલ કચરાભાઈ માલણવાળા ઠે. ભાનુભાઇ સી. શાહ પાવનાથ એપાર્ટમેન્ટ ચેાથે માળે ભણશાળી પાળ કાયસ્થ મહેાળા ગોપીપુરા ૨૯૯ ચીમનલાલ પેથાલાલ મેપાણી ઠે. અજીતભાઈ ચીમનલાલ શાહ પાર્શ્વનાથ એપાર્ટમેન્ટ ત્રીજા માળે કાયસ્થ મહાલા ગોપીપુરા ૩૦૦ રતનચંદ બાલુભાઈ નાણાવટી ડે. નલીનભાઈ આર નાણવટી કાયસ્થ મહેલા ગોપીપુરા ૩૦૧ સ`ધવી સરૂપચંદ મગનલાલ હૈ, સ`ઘવી વાડીલાલ સરુપચ ૩ હીરા માતી એપાર્ટમેન્ટ નાણાવટી મેઇન રોડ, ૩૦૨ સંઘવી મનજીભાઈ ભગતલાલ ઠે. ચંપકભાઈ મનજીભાઈ માતૃ આશીષ ત્રીજે માળે કાજીનું મેદાન ગેાપીપુરા ૩૦૩ શાહ હિ મતલાલ ભાગીલાલ ઠે. હરીશભાઇ હિંમતલાલ વૃ દાવન એપાર્ટમેન્ટ પાણીની ભીત ગાપીપુરા ૩૦૪ કાંતિલાલ સ'પ્રતીચ'દ શેઠ સી. ૧૨૨૦ સાહેલી એપાર્ટમેન્ટ ખીજે માળે કાજીનું મેદાન ગે।પીપુરા
૩૦૫ વારા તારાચંદ મલુકચ'દ ડે, નલીનભાઇ ટી, શાહ ૩૦૬ મહાસુખલાલ જેવ‘તલાલ વેારા ૩૦૭ મેરખીયા ચુનીલાલ જશકરણભાઈ ઠે. પેશભાઇ ચુનીલાલ સમેત શિખર એપાર્ટમેન્ટ કાજીનુ મેદાન ગેાપીપુરા ૩૦૮ `કજભાઈ કેશરીચંદ દમણવાલા કુંદન એપાર્ટમેન્ટ ૧લે માળે
સુભાષ ચાક ગોપીપુરા ૩૦૯ નાનાલાલ નગીનદાસ વીરવાડીયા ૮- ૧૭૩૭ ગેાપીપુરા મેઇન રોડ ૩૧૦ મેતા પ્રતાપરાય માણેકચ’ઇ ‘સિદ્ધાર્થ” મતવા શેરી બંધાવાડ
મુંબઇ ૩
.
ઃઃ
""
""
""
સુરત
સુરત
સુરત
સુરત
સુરત
સુરત
સુરત
સુરત જામનગર ૧

Page #135

વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩: તા. ૨૪-૮-૯૩
૧૫૭
મુંબઈ ૭
૩૧૧ શા કાંતિલાલ માણેકચંદ બર્ધન ચેક
જામનગર પ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય ચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી મ. તથા
પ. પં. શ્રી કનકવ્રજવિ. ગણિવર ના ઉપદેશથી
ડાયાલાલ એમ. શાહ ભારતનગર દ્વારા (૧૫) 8 ૩૧૨ શાહ પોપટલાલ માંડણ પ્રમાણિક સ્ટેર ૩૦ એમ. એ અગીયારી લેન
નેવેટી સિનેમા પાસે ગ્રાન્ટ રેડ મુંબઈ ૭૫ * ૩૧૩ શેઠ સુમેરમલજી સાગરજી સાંકેચા ૭–બી ફલેટ નં. ૨૫ ૩જે માળે
- નવજીવન સેસાયટી લેમીંગૂન રેડ મુંબઈ ૭૫ 8 ૩૧૪ જુગરાજ તારાજી એન્ડ કું. બી-૧ એ ભારત નગર ગ્રાન્ટ રેડ મુંબઈ ૭ છે હું ૩૧૫ પૃથ્વીરાજ કે. મહેતા ઈ–૧ ૪૦૪ ભારત નગર ગ્રાન્ટ રેડ { ૩૧૬ સેહનલાલજી સાગરજી સંલેચા બી-૨ ૨૬ ત્રીજે માળે ભારત નગર
ગ્રાન્ટ રોડ મુંબઈ ૭ ૪
» { ૩૧૭ પારસમલજી ધીગડમલજી ચંદન ઈ–૧ ૨૦૨ બીજે માળે ભારત નગર
ગ્રાન્ટ રોડ મુંબઈ ૭ R :૧૮ વિનુભાઈ ચીમનલાલ પરીખ એચ-૧૪ પન્નાલાલ ટેરેસ પહેલે માળે
-
ગ્રાન્ટ રોડ મુંબઈ ૭ હું ૩૧૯ જીતુભાઈ સામજીભાઈ ખીરા કલાસિક સેન્ટર ૭૩-એ હસન મંઝીલ
એ. કે. માર્ગ ગેવાલીયા ટેક મુંબઈ ૩૬ છે ૩૨૦ કુમાર સામજીભાઈ ખીરા ૭૩એ કલાસિક ટિમ્બસ એ. કે. માર્ગ
ગોવાલીયા ટેન્ક મુંબઈ ૩૬ { ૩૨૧ શાહ રાયશીભાઈ કાથડભાઈ ૭૩-એ કલાસીક સેન્ટર એ. કે. માર્ગ
ગોવાલીયા ટેન્ક મુંબઈ ૩૬ ૩૨૨ રાજેશ નેવેટી હાઉસ સી-૩ ભારત નગર ગ્રાન્ટ રોડ
મુંબઈ ૭ ૩૨૩ સરૂપચંદ માણેકચંદ સંકલેચા લીલડીયા ધેરા
બાડમેર ૩૨૪ હસ્તિમલજી ચુનીલાલ સંઘવી ઈ-૧ ૨૦૮ ભારત નગર ગ્રાન્ટ રેડ મુંબઈ હું ૩૨૫ નાથાની સ્ટીલ હાઉસ ઈ–૨ ૧૧ ભારતનગર ગ્રાન્ટ રોડ
મુંબઈ છે! ૩૨૬ હીરાચંદ છોગાજી ભણસાલી એમ. એસ. બિહડીગ ત્રીજે માળે
બાલારામ સ્ટ્રીટ ફેરસ રેડ ના નાકે મુંબઈ ૭ જ
૦
૦

Page #136

: શ્રી જૈન શાસન [અઠવાડિક] આણા-એ ધમ્મા વિશેષાંક
૧૫૮ :
૩૨૭ શાહ બાબુલાલ બબલદાસ હાલ્લા પાળ ધના સુથારની પાળ સામે રિલીફ રોડ ૩૨૮ શાહ નરેશભાઈ સારાભાઈ ઠે. શ્યામલ-ર હાઉસ ન. ૬ સામેશ્વર દેરાસર આગળ સેટેલાઈટ
અમદાવાદ ૧
અમદાવાદ અમદાવાદ
૩૨૯ એક સગ્રહસ્થ
૩૩૦ શાહ પૂનમચ'દ સકરચંદ વાઘેશ્વરીની પેાળ ભગત એપાર્ટમેન્ટ ત્રીજે માળે રાયપુર ચકલા ૩૩૧ શાહ રાજેશકુમાર રતિલાલ છધરાની પાળ સામે લુણુસાવાડ દરીયાપુર
અમદાવાદ ૧ ૩૩૨ શાહ ભાગીલાલ હરીચંદ હાજા પટેલની પાળમાં, ખારાકુવાની પે!ળ અમદાવાદ–૧ ૩૩૩ એક સગ્રહસ્થ
હાસ્પીટલ સામે, તારદેવ ૩૩૫ શશીકાંતભાઈ મફતલાલ શેઠ સુમીત હાઉસ ખ. ન. ૧ ફરજેટ હીલ રાડ, તારદેવ
અમદાવાદ ૧
પૂ. સા. શ્રી પુણ્યપ્રભાશ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી (૧૩ પૂ+ર) ૩૩૪ જે. કે. સંઘવી રાશની બિલ્ડીગ બીજે માળે ભાટીયા
મુંબઇ-૭
""
ભાઇ શ્રી દલીચંદ લક્ષ્મીચંદ કાઠારી મુબઇની પ્રેરણાથી (૫) ૩૩૬ ૨મેશભાઈ શાંતિલાલ શાહ ૩૦૧ ચ નમાલા રતિલાલ ઠંકકર માર્ગ ૩૩૭ ચંદનબેન ઉમેદચંદ શાહ રાધનપુરી બજાર ગધારીયા ખાંચા ૩૩૮ ત્ર’અકલાલ ગીરધરલાલ કપાસી ૪ સુંદરમ પ્લેટ ન' ૩૭
નાથભાઇ નગર ઘાટકાપર સુ'બઇ-૭૭ ૩૩૯ હીરાચ’દજી મગનલાલ પરમાર ૩૦૩ નીક & નિતિન કરાણી રોડ, ઘાટકીપર વે. ૩૪૦ ધીરજલાલ મનજીભાઇ મહેતા હીંગવાલા ક્રોસ લેન લાલ કૃપા ગ્રા. લેર ઘાટકીપર ઈ. પૂ. તપસ્વિના સાવીજી શ્રી હેમપ્રભાશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ. સાધ્વીજી રવિચ'દ્રા શ્રીજી મ.ના સદુપદેશથી (૧૦)
૩૪૧ સી. સી. શાહ ૪૨ ચંદ્રાબેન ખીમચ ઇજી
"9
99
સુ*બઇ-ક્ ભાવનગર
99
૬
७७
શિવગ જ
29

Page #137

વર્ષોં-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
૪૩ વિમલચંદ પ્રેમચંદજી ૪૪ ઉમેદમલ ત્રિલેાકચ દજી
૪૫ હેમીબેન ખીમરાજજી
૪૬ જડાવીબેન હકમીચંદજી ૪૭ વિમલાબેન જવાહરમલજી ૪૮ હુલીબેન ઝવેરચંદજી
૪૯ મસાબેન પન્નાલાલજી
૩૫૦ ગંગાબેન રૂપચ’દજી
પૂ. સાધ્વીજી વિચ`દ્રાશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ. સાધ્વીજી પશીલા શ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી (ર)
૩૫૧ હુલાસીબેન ભતમલ
પર ઘીસુભાઈ ભભુતમલ
: ૧૫૯
વિસલપુર વાલી શિવગ જ
99
99
39
શિવગ’જ
""
99
:9
શાહ મનસુખલાલ વિઠલજી મુંબઇ તરફથી (૧૮) ૫૩ મુકિતલાલ ખેમચંદ કાઠારી ૨૮૯ એસ. વી. રાડ શ્રી ભુવન બીજે માળે, રૂમ ન. ૨૦૬ ૪થી ખેતીવાડી મુ`બઈ-૪ ૫૪ શાહ દિનેશ જય'તિલાલ સાગર વિલાસ ૧લા માળે, એસ. વી. રોડ, ચાપાટી ૫૫ શાહ મહેશ જય'તિલાલ ૧૦, કીચન ગાર્ડન લેન ચાથે માળે
99
,
મ'ગળદાસ મારકેટ બીલ્ડીંગ ન'. ૭, ૫૬ વિજય ધીરજલાલ ઝવેરી ખી. ૧ પુષ્પાપાર્ક એસ. યુ. રોડ એરીવલી વે. ૫૭ દોશી સેવ'તિલાલ ફુલચંદ ૩૯, નેવીયન્સી રાડ, સી.-૧ માતૃ આશીષ
૮ મે માળે ૫૮ પારેખ ઇશ્વરલાલ ચુનીલાલ ૭, શાભના ૪૬ તિલક રોડ, શાંતાકુજી વે. ૫૯ ૫'કજ હિં‘મતલાલ ઝવેરી સી.-૪૧૦ આદીનાથ એપાર્ટમેન્ટ,
૨
સાંઇબાબા નગર, જે. વી. હાઇસ્કુલ પાસે રીવલી વે. ૬૦ એસ. વી. ઝવેરી (બાબુભાઈ) ૭૭, જવાહરનગર, ગોરેગાંવ વે. ૩૬૧ નટવરલાલ કે. ગાંધી ૫૧, સહકાર નિવાસ ૧લે માળે તારદેવ રાડ, મુંબઈ ૩૪ ૬૨ વિનાદભાઈ ઈટાવીસ સદત કસારાલી
,,૬૨
૩૬૩ ઉમેશભાઈ ભેગીલાલ શાહ ૯૧, મરીન ડ્રાઇવ ૧લે માળે,
ભીવડી ર
બ્લાક નં. ૩ શાલીમાર મુંબઈ ૨ ૬૪ મહેન્દ્ર મણીલાલ ઝવેરી પારિજાત ચાથે માળે પ્લેાક ન'. ૧૪૯૫, મરીન ડ્રાઇવ,,
७
ર
,, ;
,, ૫૪

Page #138

૧૬૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા–એ–ધમ્મા વિશેષાંક
મુંબઇ
૬૫ બીપીનચંદ્ર ઇશ્વરલાલ ૧૨૫, ઘડીયાળ ગલી એમ. જે. મારકેટ ૬૬ ચંદ્રકાંત બી. શાહ પર, હીમાલય સેાસાયટી ૪૧, એ. નીત્યાનંદ રાડ. વિલે પાર્લી ઈ. કસ્તુરખા રોડ, પાછળ મેરીવલી ઇ. ૧૧૬, પી. એમ. રાડ, વિલે પાર્લો છે.
૬૯ ચંદ્રકાંત રતિલાલ શાહ મ ગળદાસ બીલ્ડી`ગ બી.-૩ એ ત્રીજે માળે રૂમ ન. ૪૧૮ મંગળદાસ રાડ,
૬૭ વિનયચંદ્ર પે।પટલાલ પારેખ શાંતાકુઝ રૂમ ન. ૮ ડો. નાયકના દવાખાના ૬૮ દિનેશચંદ્ર જમનાદાસ શાહ ૨૦૧, આનદ કાંચન
૩૭૦ એમ. જી. લેસ હાઉસ ૫૧, છીપી ચાલ ૩૭૧ શાહ શાંતિલાલ ચીમતલાલ ખીમનવાલા વી. પી. રોડ, આર કે, વાડી ૧૧૪૦-એ ત્રીજે માળે
૭૨ શાહ કપુરચંદ લાધાભાઇ
૭૩ શાહ રાયચંદ જુઠાલાલ
૭૪ શાહ નગીનદાસ મણીલાલ મુ. નીકાલી પેા. નવાપુરા
શાહ ચંદુલાલ જેસંગભાઇ મુ`બઇની પ્રેરણાથી (૬)
૩૭૫ શાહ ચ ́દુલાલ જેસ ગભાઈ
૭૬ અમરદીપ એન્ટરપ્રાઇઝ ૭૭ અંકિત મેટલ્સ
૭૮ મે. દાગા મેટલ્સ
૭૯ મે. એમ કે, મેટલ
૩૮૦ મે. વોલટેક સ્ટીલ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ ૩૮૧ સુરેશ સ્ટાસ
શા ઉમેદમલજી પુનમચંદજીની પ્રેરણાથી (૫)
૩૮૨ શાહ ઉમેદમલજી પુનમચંદજી ચેરવડા
૮૩ શાહ ભાગીલાલ મગનલાલ C/o. મંગલ એટા કોર્પોરેશન ૨૧૬૭
૮૪ શાહ મિઠાલાલજી ચાલીચ`દજી
૮૫ શાહ ચ ́ાલાલજી દલીચ`દજી ૮૬ શાહ તેનમલ વીસાજી ૮૯
- ૧૭
,,૬
,,૫૭
,,
""
૨
૪
99
પાંદુરના
પાંદુરના
ભચ
મુ`બઈ-૪
""
""
99
""
,,
પાંદુરના એમ.પી.
પુના-૬
સદાશીવ પેઠ પુના-૩૦
ચૈરવડા
કૈરવડા
ચેરવડા

Page #139

જૈન શાસન અžવાડિક છઠ્ઠા વર્ષ` પ્રારભે વિશેષાંકમાં રૂા. ૫૦૧] ભરી અનેલ શુભેચ્છક સહાયકાની શુભ નામાવલી
વાગડવાલા પ્રશાંતમૂતિ' સ્વ. પ. પૂ. સા. મ. શ્રી ચરણુશ્રીજી મ. સા.નાં શિપ્થા પરમ શાસન પ્રભાવક તેજસ્વી તારણહારા સ્વ પૂ. પાદ આ. મ. શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ના આજ્ઞાતિની પ. પૂ. સા. મ. શ્રી ચન્દ્રાનનાશ્રીજી મ. સા. ના ઉપદેશથી
૫૯ ટી. એ. શાહુ ઠે, રાજકમલ એજન્સીજ પ્રા. લી. ૨ જે માળે,
૬૧ જીતેન્દ્ર જે ભાલેરા અલકા ફ્લેટ
૬૦ હિંમાથુ આઈ. શાહ કે. શાહ ધીરજલાલ ભાઈચંદભાઇ ૩, ગાવિંદ લક્ષ્મીનારાયણ લેન મહાત્મા ગાંધી રાડ, કાંદીવલી ૭૦૪, એસ. વી. રાડ, એમ. એ હાઇસ્કુલ સામે, અધેરી વે. ૬૨ શાહ રાયશી વાલજી આધેાઈવાલા ૬૬, ગ્રીન સ્ટ્રીટ જલદર્શન ૩ જે માળે, શાંતાક્રુઝ વે. ૬૩ શાહ જેમાબેન વાલજીભાઇ ઠે. શાહ હીરજી પ્રેમજી બજારમાં
૬૪ શાંતાબેન અચરતલાલ ચુનીલાલ શાંતિ સદન પ્લાટ નં.-૭૩
મદ્રાસ-૩
૨૦૧] શાહ દીનેશભાઈ દેવશીભાઈ હાકેમચંદ ૩-અણુમેલ એપાર્ટમેન્ટ સંજીવની હોસ્પીટલ પાસે, નવા શારદા મ`દિર રોડ પાલડી ૧૫૧] રમેશભાઇ દલાલ અ'કલેશ્વરીયાના દવાખાના પાસે વિજળીઘર સામે
નિવાસ
સુ*બઈ-૬૭
,, ૫૮
"9
આધાઈ (કચ્છ) વાગડ
સુ. શીવ–સાયન મુંબઈ ૨૨
..
કલકત્તા-૭
૬૫ રેખાબેન અશ્વિનકુમાર શાંતિ સદન પ્લાટ નં. ૭૩ શીવ–સાયન ૬૬ છેટાલાલ ડી. મહેતા આશા ટેક્ષટાઇલ્સ ૧૪૧ નારમલ લાહીયા લેન ૫. પૂ. પ્રશાન્તપયાનિધિ પૂ. પાદ આચાય ભગવંતશ્રી વિજય વિબુધપ્રભ સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના આજ્ઞાનુવતિની સ્વ. પુ. સા. શ્રી વિજયાશ્રીજી મ.ના પ્રશિષ્યા પૂ. સા. શ્રી પૂર્ણ ભદ્રાશ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી ૨૫૧] શાહ મણીલાલ લાલચંદ ગળીવાળા હાજા પટેલની પોળમાં ખારાકુવાની પાળ રીલીફ રોડ, ૨૦૧] શાહ મનહરલાલ મયાભાઇ વાઘેશ્વરીની પાળ, રાયપુર ચકલા મહાદેવના ખાંચા-અમદાવાદ-૧
૫૪
અમદાવાદ–૧
""
રીલીફ શડ,અમદાવાદ–૧

Page #140

શ્રી મહાવીર શાસન દીસત્વી વિશેષાંક
શ્રી મહાવીર શાસન માસિક ૪૧ વર્ષથી ચાલે છે લગભગ દર વરસે વિશેષાંક છે છે પ્રગટ કરતા હતા. પરંતુ શાસનના પ્રશ્નોને વાચા આપી સત્ય નિરુપણ માટે “શ્રી જેન ૧ શાસન' અઠવાડિક શરૂ કર્યું તેની ભારે જવાબદારી હતી. પ્રથમ બે હજાર નકલ પછી છે ૧૫૦૦ નકલ અને પછી એક હજાર નકલ ફી પ્રચાર માટે જતી અને તેના ખર્ચને ને પહોંચી વળવા માટે “જૈન શાસન વિશેષાંક દર વર્ષે પ્રગટ થતાં અને તેના તૂટતા છે ખર્ચને પહોંચી વળતા. હવે તેની સ્થિરતા પહેલા કરતાં સુધરી છે છતાં વિશેષાંક તો ન તૂટા માટે પ્રગટ કરે પડે તેમ છે છતાં આ વખતે અધિક માસ લેવાથી સમય છે છે અને તેથી ડોળીયા શ્રી શંખેશ્વર નેશ્વરતીર્થ પ્રતિષ્ઠા વિશેષાંક પછી ૪ છે વર્ષ પછી શ્રી મહાવીર શાસનનો દીપોત્સવી વિશેષાંક પ્રગટ કરવાનું રાખ્યું છે.
આ વિશેષાંક માટે આપ સૌ સહકાર આપશો એવી અપેક્ષા છે.
આ મહાÚર શાસન
(શાસન માન્ય માસિક) જૈન શાસનના મરજીવા” % ૯ જી વી કવિ શે જ વાં ક
તે દી , પ
પ્રગટ થશે આસો વદ ૧૦ તા. ૯-૧૧-૯૩ આ વિશેષાંક માટે ઘણે સમય છે માટે વહેલાસર લેખે મેકલવા પૂજ્ય આચાર્ય. દેવાદિ, મુનિરાજ, સાધ્વીજી મ. તથા શ્રાવક શ્રાવિકા બંધુઓને નમ્ર વિનંતિ છે. - જૈન શાસનની શાન દર્શન ચારિત્રની આરાધના, દાન શીલ તપ ભાવની આરાધના સાત ક્ષેત્રની ભક્તિ અને અનુકંપા, તીથ ભકિત શાસન રક્ષા આદિ માટે પ્રાણની ! છે પણ પરવા કર્યા વિના ઝંપલાવનારા અને સફળતા મેળવનારા પુન્યાત્માઓના ટુકજીવન પ્રસંગે કે કથાઓ તરત લખી મોકલશે. કુલસ્કેપ ૪-૫ પેજ થી વધુ નહિ તે રીતે તે એકલવા વિનંતિ છે.
તા. ૧-૧૧-૩ સુધી લેખ મેકલવા વિનંતિ
-
-
-
-
-
:

Page #141

વર્ષ–૬: અંક ૧-૨-૩: તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૧૬૩
જૈનશાસનના મરજીવા” વિશેષાંક માટે શુભેચ્છા મોકલવા માટેની યોજના. વિશેષાંક સૌજન્ય રૂા. ૧૦૦૦].
શુભેચ્છક રૂા. ૧૦૦ શુભેચ્છક સહાયક રૂા. ૫૦૧
આજીવન રૂ. ૩૦૦૦ – શુભેચ્છાઓ માટે – ૧ પેજ રૂા. ૫૦૦ ૧૨ પેજ રૂ. ૩૦૦ ૧૪ પેજ રૂા. ૧૫૦ ટાઈટલ રજુ રૂ.૩૦૦૦ ટા. ત્રીજુ રૂા. ૨૦૦૦ ટા. ચોથું રૂા. ૪૦૦૦
વહેલાસર સહકાર માટે પ્રયતન કરવા માનદ્દ પ્રચારકે તથા વાંચકોને વિનતિ છે છે છે. આ અંગે માનદ્દ પ્રચારકોને વહેલાસર પહોંચ બુક મળી જશે. '
સરનામુઃશ્રી મહાવીર શાસન કાર્યાલય તંત્રી–મહેતા મગનલાલ ચત્રભુજ શાકમારકેટ સામે, નિશાળફળી સહતંત્રી-શાહ કાનજી હીરજી મોદી 6 જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) India શાહ રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા(લંડન)
- શ્રી આદિનાથ સ્વામિને નમઃ
છે નમામિ નિત્યં ગુરૂ રામચન્દ્રમ્ . જેન જગતમાં અતિ આદરપાત્ર બનેલા પ્રેરણાદાયી પ્રકાશને બાલ ભેગ્ય ભાષામાં 8 સુંદર શૈલીએ આલેખાયેલ અનેક અત્યાકર્ષક વિવિધરંગી ચિત્ર સહિત અતિ બેધક 4 પ્રેરક હદયગમ રોમાંચક ચરિત્ર ધન્યકુમાર ચરિત્ર “એક મજેની વાર્તાની ગુજરાતીની છે ૬ દ્વિતીય પ્રવૃત્તિ તથા હિન્દી તથા અંગ્રેજી આવૃત્તિઓ પણ બહાર પડી ચૂકી છે.... ૨ છે જલદી વસાવો.
વહેલે છે પહેલ" “એક મજેની વાર્તા (ધન્યકુમાર ચરિત્ર) કીં. રૂ. ૫૦ { “એક મનોરંજક કહાની (ધન્યકુમાર ચરિત્ર) કિં. રૂ. ૬૦ 'An Internsting Story' (Dhanykumor) - Rs.
કાસ હય ગ્રંથમાલા”
ઠે. ઉમેશચન્દ્ર ભેગીલાલ શાહ એચ. ભોગીલાલ એન્ડ કુ. દુકાન નં. કે. ૫ નવમી ગલી
મંગલદાસ માર્કેટ મુંબઈ-૪૦૦૦૦૨
જજજજ

Page #142

"श्री जिनाज्ञा एव तरणोपाया”
- संक. मुनिधर्मतिलकविजयः ॥
श्री गौतमस्वामिना पृष्टं भगवन्तः किमु पिशाचा राक्षसाश्व कापलिकमाहारं कुर्वन्ति किं नवा ? भगवद्भिः कथितं गौतम । न कुर्वन्ति प्रकृत्याव्यन्तरा अमी बाला इव क्रीडां कुर्वन्ति महामांसं जग्धमिति मायां दर्शयन्ती ते '—–कुवलयमालायां ।
जिनेश्वराणामृषभादीनां श्रमण परिणामे चतुरशीतिसहस्रादिकमुक्तं तत्प्रधानसूत्र विरचन समर्थान् श्रमणानधिकृत्य ज्ञेयमितरथा पुनः सामान्य श्रमणाः - लोकप्रकाशे । प्रभूततरा अपीति ना परिदधेन्न स्त्रीवस्त्रं कदापि पूजाविधौ तथैव नार्यपि नरवस्त्रं कामरागविवधर्द्धनं न परिदधेत् । नरेण द्विवस्त्रं नार्या च प्रिवस्त्रं पूजा समये ग्रहाणीयमिति - आचारोपदेशोपदेश चिन्तामण्योः ज्ञानिना सर्वदा यथा शक्ति यथायोग्यं जिनाज्ञा पालनीयैवेति - उपदेशसारे एष चा शाश्वतो नाशान्मूलाऽनाशाच्च शाश्वतः ततः सोभय धर्मत्वात् शाश्वतः प्रायः उच्यते इति - लोकप्रकाश शंत्रुजय महात्म्यादिषु । वर्तमानकाले यत्सूत्रं वर्तते तस्य गुरु परंपरया गृहीतार्था विनिश्वितार्था गीतार्था भवन्तीति - गच्छाचार लंघुवृत्तौ ततः पंचमहाव्रताधिष्ठात्र्यो देव्यो ब्राह्मी सुन्दरी विजया जयंती योगलतेति नाम्य इति - निगम प्रवचन नयसारोद्धारे । रथनेमिना संसारे प्रव्रज्यायां च प्रार्थिता राजीमति र्भोगार्थमिति अरिष्टनेमेलघु भ्राता चेति - दशवैकालिक नेमिनाथ चरित्र भरतेश्वर वृतिषु । णो पासथ्थाई वंदमाणस्स कित्ती नेव निज्जरा होइ कायकलेस एव कुणइ - अध्यात्मकल्पद्रुमे
तह कम्मबंधे चेति

Page #143

१५-६ ॥४-१-२-3 : ता. २४-८-८3
१६५
पाण्डवाः पञ्चापि मुनिनां कोटिविंशत्या कुन्त्या सह निःशेष कर्मणां क्षयात् । __निरामयमक्षयपदं ययुस्तत्र तपस्तपस्यन्ती द्रौपदी जीवितात्यये ब्रह्म कल्पेऽगात् । क्रमादक्षरपदं यास्यतीति ।
-शंञ्जय कल्पवृतौ। य प्रतिज्ञे रागकर्मणि स्थगिते सा कैकय्या दशरथनृपदीक्षाग्रहणावसरे याचिता एकया भरताय राज्यं, द्वीतियातश्व रामाय वनवासमा द्वादश हायनमिति
-योगशास्त्रा जैनगीता शत्रुञ्जय कल्पवृत्तिषु ।। तियग्नगतिभ्यां कोऽपि जनः शलाकानत्वं न प्राप्तोति किन्तु वीरनो मनुष्य । भवतो विदेहे प्रियमित्रचक्री बभूव स आश्चर्यकारको जात इति ।
-भगवती महावीरचरियेषु ॥
॥ मिथ्या मे दुष्कृतमिति ॥ පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
न शासनाने या शुभेच्छा ... કેઈની ચડતી દેખી અદેખાઈ કરવી નહિ, આપણે જ બીજાની ચતી કરવાની ફરજ છે તે તે પોતાની મેળે તેમાં અદેખાઈ શા માટે કરવી ?
એશીયન ટ્રેન્ટ્સ
પર-૫૪ મરજીદ બંદર રોડ,
भुग४-3
Janwar

Page #144

ભાઈ શ્રી રતિલાલ દેવચંદ ગુઢકા
રાસંગપરવાળા-લડેન
શ્રી મહાવીર શાસનના સહત ત્રી પ
માટે
શ્રી મહાવીર શાસન જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતા તત્ત્વાના પ્રચાર અને રક્ષા વિ. સં. ૨૦૦૯માં પ. પૂ. હાલારદેશદ્વારક પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી વિજય અમૃત સૂરીશ્વરજી મ. ના ઉપદેશથી તેઓ પૂજ્યશ્રીજી પુનીત નિશ્રામાં રાસંગપુર (હાલાર) માં પ્રારભ કરવાના નિણ ય લેવાયા તેના પ્રથમ તંત્રી તરીકે ખેતશી વાઘજી ગુઢકા (લાખાસચમના બાવળ) બન્યા. તેમણે તેનું સફળ સચાલન કરી પેાણા એ વર્ષે લગભગ પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી પાસે સ્વીકાર કરી પૂ. મુ. શ્રી જિનેન્દ્રવિજયજી મ. બન્યા જે આજે પૂ. આ. શ્રી વિજયજિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. તરીકે પ્રસિદ્ધ છે.
ત્યાર બાદ ભાઈશ્રી મગનલાલ ચત્રભુજ મહેતા તંત્રી અને ભાઈશ્રી કાનજી હીરજી મેાદી સહતંત્રી બન્યા. આજે ૩૯ વર્ષ ઉપર થઇ ગયા અને દિન પ્રતિદિન ઠંડી ગરમી વચ્ચે પણ શ્રી મહાવીર શાસન પ્રગતિ સાધી રહ્યુ છે. તે અઠવાડિકની ભાવના છતાં પાક્ષિકથી શરૂઆત કરી અને માસિકમાં પરિણમ્યું. શાસન માટે જરૂર અઠવાડિકની હતી તે સં. ૨૦૪૪માં અમારા ટ્રસ્ટે જૈન શાસન અઠવાડિક શરૂ કર્યુ. અને પાંચ વર્ષોમાં શાસન રક્ષા આદિ કાય વડે તે પ્રસિદ્ધિ પ્રચાર પણ પામ્યું' છે
શ્રી મહાવીર શાસનના કાર્યમાં ભાઇશ્રી રતિલાલ દેવચ*ઢ ગુઢકા કેન્યા ગયા ત્યારથી ઘણા રસ લેતા થયા તે આજ સુધી. ચાલુ છે. જેથી તેમના જેવા સિદ્ધાંતનિષ્ઠ ક્રિયા સયમી પ્રવચન નિપુણ તથા પૂજા ભકિત, પ્રવચન અને પ્રેરણા માટે દાઝ ધરાવનાર શ્રી રતિલાલભાઈને શ્રી મહાવીર શાસનના સહતંત્રી પદે અમે નીમવાનુ' નકી કર્યું છે.
પૂ. પાદ પરમગુરુદેવ વિજયઅમૃતસૂરીશ્વરજી મ. ના રાસંગપુરમાં બે ચામાસા થયા ત્યારથી રતિલાલભાઇ જોડાયા, પૂજા ભાવનામાં નિપુણ બન્યા, શાસનરાગમાં દૃઢ બન્યા અને પૂ. આ મ.શ્રીના પરમ ઉપકારને સદા સ્મૃતિમાં રાખી દૃઢતાથી સમ્યક્ત્વ આદિના પાલનમાં ઉજમાળ બન્યા કેન્યા ગયા પછી શ્રી મહાવીર શાસનના ત્રિકાસમાં પ્રયત્ન

Page #145

વર્ષ
૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૪૩ :
:૧૬૭.
8 કરનારાઓમાં શ્રી રતિલાલભાઈ પણ મુખ્ય છે. શ્રી મહાવીર શાસનના પ્રેસ માટે પણ ૪ છે તેમને ઘણે પરિશ્રમ લીધું હતું. શ્રી શ્રુતજ્ઞાન ભવન જામનગર માટે તેમણે ભાઈશ્રી છું ઈ મેઘજી વાઘજીભાઈ શ્રીમતી પાનીબેન શ્રીમતી ડાહીબેનને સુંદર પ્રેરણા કરીને શ્રી 8 છે શ્રુતજ્ઞાન ભવન માટે સ્થિરતા પેદા કરી હતી.
લંડન આવ્યા પછી દર અઠવાડિયે પ્રવચન પૂજા ભકિત અને ધર્મની પ્રેરણા છે તેઓ સતત કરી રહ્યા છે તેમજ તેમના ધર્મપત્ની અ.સૌ. શાંતાબેનને તથા પુત્ર પરેશ છે
તથા અનુપને પણ પુરા પ્રયત્ન સાથે સહકાર છે આજે જૈન શાસન માટે, શ્રી મહાવીર છે શાસન માટે જ નહિ પરંતુ બીજા પણ અનેક ભક્તિ, આંબેલ, જીવદયા તથા દેરાસરે છે આદિ અંગે જેમને ભાવના થાય તેમને પ્રેરણા કરી તેમને સ્થિર બનાવે છે.
- પ. આ શ્રી વિજય જિનેનદ્રસૂરીશ્વરજી મ. ને ઉપકાર પણ તેમના ઉપર છે તેઓ છે { લંડનમાં એક ધર્મ પ્રચારક તરીકે નિસ્વાર્થ ભાવે સંપૂર્ણ ઉત્સાહ સાથે કાર્ય કરી રહ્યા
છે તેમાં શ્રદ્ધા સેવા અને શ્રી મહાવીર શાસન તથા જૈન શાસન પ્રત્યેની લાગણીથી છે છે તેમને શ્રી મહાવીર શાસનના સહતંત્રી પદે નિયુકત કરતાં આનંદ અનુભવીએ છીએ. આ
શ્રી મહાવીર શાસન હીસવી વિશેષાંકથી તેઓ તે પદ શોભાવશે.
cio શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર તા. ૨૫-૮-૯૩
શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ છે
મહેતા મગનલાલ ચત્રભુજ શાહ કાનજી હીરજી મોદી શાહ દેવચંદ પદમશી ગુઢકા

Page #146


Page #147

અને ત્યારે.....
તીર્થાધિરાજ શ્રી શત્રુંજય મહાતીર્થના તીર્થંકરની આગળ, જિંદગીની આ તે સફર ઉપર બાંધેલા ઘરતિઘેર પાપ કર્મને પસ્તા કરતાં કરતાં, તપાગચ્છમંડન શ્રી 8 આત્મારામજી મહારાજાએ આંખમાંથી આંસુ સારતા સારતા જ પશ્ચાત્તાપ પૂર્વક–હૃદયની છે પીડાથી પીડાયેલા શબ્દો ઉચ્ચારતા સ્તવના કરેલી કે
“અબ તે પાર ભયે હમ સાધે! શ્રી સિદ્ધાચલ દરશ કરી રી.”
પંજાબની ધરા ઉપર ક્ષત્રિયકુળમાં તેમને જન્મ થયે હતે. તે પ્રચંડ પ્રતિભા, { તીક્ષણ મેઘા અને પંજાબી પડછંદ કાયાના ધણીએ.
આખરે સંસારથી વૈરાગ્ય થતાં જેને સ્થાનકવાસી દીક્ષા લીધી.
મૂતિને નહિ માનનાર આ મત હતું. એટલે જ તે આત્મારામજી મહારાજે ! * ત્યારે મૂર્તિનું, મૂર્તિપૂજાનું છડેચેક ખંડન કરવા માંડેલ, જાણે કે પંજાબ આખામાં છે મૂર્તિનું મૃત્યુ કરી કરીને તેમણે જિનમંદિરોને એક કબ્રસ્તાન જેવા બનાવી દીધા હતા. පපු පැපපපපපපපපපපපපප්‍රථිපල કચડાયેલી આજ્ઞા જ્યારે મસ્તકે ચડે છે..
– શ્રી રાજુભાઇ પંડિત, ચંદ્રરાજ අපපපපපපපපපපපපපපුදපු උපd છે ભગવાનની આણાની ઈજજતના અહીં છડેચોક ચીંથરે ચીથરા ઉડી રહ્યા હતા. ૪૫- | B ૪૫ આગમાંથી તેર-તેર આગમને બહિષ્કાર કરાયો હતે. ૪૫માંથી પોતે સ્વીકારેલા , છે બત્રીશ આગામોમાંથી પણ મૂર્તિપૂજા તથા સ્થાપના નિક્ષે પાની સૂત્ર–પંકિતને અહીં છે ફાંસીને માંચડે ચડાવાઈ હતી. પ્રચંડ પ્રજ્ઞાશકિતના ઘણી આત્મારામજી મહારાજ છે ત્યારે મૂર્તિના ખંડનમાં ઓતપ્રેત હતા.
મૂર્તિનું ખંડન કરી-કરીને પંજાબને સમશાન જેવું કરી દેનારા આત્મારામજી 6 મહારાજ મૂર્તિપૂજાનું ખંડન ભલે કરતા હતા પણ તેને “સ શું છે? તેમ સમજીને કરતાં છે હતાં. એટલે કે આત્મારામજી મહારાજને મૂર્તિપૂજાના ખંડનમાં નહિ પણ સત્યમાં રસ છે જે હતે. અને એટલે જ તે અમદાવાદમાં બુટેરાયજી મહાત્માના કહેવાથી વ્યાકરણ ભણીને 8 મુર્તિપૂજનું મૂર્તિનું ખંડન મેટું લાગ્યું કે તરત જ મૂર્તિનું મૂર્તિપૂજાનું મંડન
ચાલુ કરી દીધું. છે મસ્તકે ચડાવવા જેવી ભગવાનની જે આજ્ઞા પગ નીચે અજાણ પણે કચડાઈ 8 ગઈ હતી તે જ મૂર્તિપૂજાની આજ્ઞાને તેમણે મસ્તકે ચડાવી. અને પછી તે જે પંજાબને ! о
ооооооооооооооооооооооо

Page #148

૧૭૦ :
1 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
મૂર્તિ પૂજા ખ ́ડન કરી કરીને કબ્રસ્તાન જેવુ બનાવી દીધુ' હતુ. એજ 'જાખને વીતરાગ પરમાત્માની પ્રતિમાથી એક સ્વર્ગ સમાન બનાવી દીધુ. મુર્તિ પૂજાની આજ્ઞાને ધ ધર્મ પુજાબની પ ́ાખી ધરા ઉપર સજીવન કરીને, જાણે તેમણે કરેલા અધ નું પ્રાયશ્ચિત કર્યું..
જિંદગીની ડગરા ઉપર અજ્ઞાતપણે મૂર્તિપૂજાના ખંડનના માંધેલા પાપ ક થી પાપી બનેલા પેાતાના આત્માને પવિત્ર કરવા માટે કરેલા કર્માને રાવા માટે જ પંજાબમાંથી સીધાં જ વિહાર કરતાં કરતાં આ મહાપુરૂષ તરણતારણ તીર્થાધિરાજના તીર્થંકરની પાસે જઇ પહોંચ્યા, અને હૌયાની કરેલા કિલષ્ટ કર્મોની વેદના શબ્દ બનીને ભગવાન આગળ ઠલવાઈ જવા લાગી. શત્રુંજય મડન શ્રી આદીશ્વર ભગવાનની આગળ થઈ ગયેલા કાળા કરમને માટે મન ભરીને રડી લીધુ. પ્રાયશ્ચિતની પરાકાષ્ટા તપાગચ્છ શ્વેતાંમ્બર મુર્તિ પૂજકની દીક્ષા સુધી પહેાંચી. એજ ખુટેરાયજી મહારાજના તેઓ શિષ્ય બન્યા. આણા એ ધમ્માની આલબેલ પુકારતા કે'ક શાસન પ્રભાવનાના કાર્યાં કર્યાં. તીર્થાધિરાજ શ્રી શત્રુંજ્ય તીની શીતળ છાયામાં આચા પદ્મથી ભૂષિત થયા. અને આખરે જિંદગીની સફરના આખરી સમય બનાર્વ્યા. જિં દગીના છેલ્લે વિસામે સાધી લીધે.
કાળધર્મ પામ્યા પછી ચંદનની ચિતામાં ખાખ થઇને શરીરની જે રાખ પડી હતી, તે પાસ્ટમાર્ટમ થયેલી રાખમાં કશું જ ના મળ્યુ. ત્યારે તેની શીશીએ ભરીને ગામા ગામ મેકલાઈ હતી અને તેના શાનદાર વરાડો નીકળ્યા હતા. અને ત્યારે જાણે કે‘આણા એ ધમ્માના' ગામેાગામ જયાા ગાજી ઉઠયા હતા.
******
જૈન શાસન વિશેષાંકને હાર્દિક શુભેચ્છા
જૈન ભકત સંગીત અને પૂજાના મહાન કલાકાર અંજન શલાકા પ્રતિષ્ઠા ભકિત મહેાત્સવમાં શ્રેષ્ઠ, પરદેશમાં જાણીતા સંગીતકાર :
મનુભાઈ એચ. પાટણવાળા
અરવિંદ કાલાની ૧૪૫-ડી, અરુણા નિવાસ એ.વી. રોડ, વિલે પારલા વેસ્ટ
મુંબઇ-૪૦૦૦૫૬ ફેશન ન ૮૩૬૪૫૦૫

Page #149

અહિગારિણું ખુ ધમ્મો, કાય અણહિગારિણે દેસે છે અણુ ભગાઓ ચિય, ધમ્મ આણુએ પડિબદ્દો યા
-: શ્રાવક ધમવિધિ પ્રકરણ :અનંત ઉપકારી શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માના શાસનમાં મોક્ષદાયક ધર્મની આરા- છે કે ધનામાં જિનાજ્ઞા સમજવાની રુચિ કે ૨સ જેમને નથી તે આત્માઓ ધમ કરવા તૈયાર ૨ થયા છે. એ એક શંકાને વિષય બને છે. એ લોકે અર્થકામના થી તે નથી ને! છે કે ધર્મ અધિકારી એટલે કે યોગ્ય આભાસે જ કરવો જોઈએ એવી ખાસ જિનાજ્ઞા છે. છે અધિકારી બન્યા વગર ધર્મ કરનારો જિનાજ્ઞા ભંગના દોષને ભાગી બને છે.
ધર્મના અધિકારીને જીવ કેવો હોય ?
શાસ્ત્રકાર ભગવતેએ અધિકારીના ત્રણ લક્ષણે બતાવ્યા છે. (૧) અથી હેય (૨) { છે સમર્થ હોય (૩) શાસ્ત્ર અ પ્રતિકૃષ્ટ હોય એટલે કે- શાસ્ત્રકારોએ જેને નિષેધ ન કર્યો { હાય. ધર્મનો અથી એટલે ધર્મની અભિલાષા વાલે આત્મા પણ કેવું હોય? એને માટે પણ assessessess ago
જિનાજ્ઞા અને ધર્મ
–પૂ. પં. શ્રી કનવજવિજયજી ગણિવર્ય පපපපපපපපපපපාපපපපපපපපපපා છે કહ્યું કે- એ પણ ત્રણ લક્ષણવાળ હોવો જોઈએ. (૧) વિનીત હોવો જોઈએ. (૨) સમુ કે પસ્થિત હોવો જોઈએ અને (૩) પુરછક હોવું જોઈએ. છે ધર્મને અથી આત્મા વિનીત એટલે કહ્યું કરવાની વૃતિવાલે હેવો જોઈએ. જે - વિનય ધર્મનું મૂળ છે........
વિનયગુણ પ્રાપ્ત કરવાનું કામ ખૂબ કઠીન છે. વિનયી-આભા કદાય મંહક્ષ8 પશમના કારણે જડ હોઈ શકે પણ વક કે જિદ્દી ન હો જોઈએ. વક્ર કે જિદ્દી આત્મા પ્રજ્ઞાપનીય ન કહેવાય. પ્રજ્ઞાપનીય એટલે સમજાવ્ય સમજે એ. વા વલે એ હોય. જ્ઞાનીઓએ ધર્મ આરાધનાનો જે વિધિ બતાવ્યું હોય, ધર્મ જે આશયથી કરવાનું ફરમાવ્યું હોય તેને ધ્યાનમાં લેનારે, સમજનારો હોવો જોઈએ એ વિનીત (પ્રજ્ઞાપનીય) હોય તે જ બની શકે નહીતર ધર્મની આરાધનાનો મિથ્યાસંતોષ માની જ ધર્મની વિરાધના પણ કરી બેસે.
એ એહિ તદહિગાસ્તિણું ધુવં લકખણેહિ નાણું ગિહિધર્મઃ ગાહિજજા સિદ્ધાંત વિરાહણુ ઈહરા ૧૨ા

Page #150

૧૭૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક છે - શ્રી શ્રાવક ધર્મ વિધિ પ્રકરણ :બહ ચેવ ઉ મફખફલા આણુ આરાહિઆ જિશૃિંદાણું સંસાર દુખ ફેલયા તહચેવ વિરાહિઆ હાઈ ૧૯
શ્રી જિનેશ્વરદેવોની આરાધેલી આજ્ઞા જ મફલ આપનારી બને છે. વિરોધેલી આજ્ઞા સંસાર દુઃખના ફલ આપે છે.
આવું અધિકારીપણુ જોયા વગર ઘર્મ કરાવવાની પ્રવૃત્તિ જોર પકડી રહી છે તે છે કેટલી વ્યાજબી છે તે વિચારણીય છે. મેક્ષાથીને જ સાચે ધર્માથી કહી શકાય. જે છે ધમાંથી મોક્ષાથી ન હોય. અરે, મોક્ષની વાતની જેને એલર્જી હોય તેને ધર્મ માટે
અધિકારી કઈ રીતે ગણવો ! અર્થ અને કામ જેમ અનર્થકારી બતાવ્યા તેમ ધર્મ પણ છે જે મેક્ષના આશય વગરને મોક્ષને હેતુ ન બને તે હેત તે એ પણ અનર્થકારી છે. { ઝેર જેમ ઝેર કહેવાય છે તેમ એ ઝેર જે મીઠાઈ વગેરેમાં નાખ્યું હોય તે એ ખેરા- છે કને પણ ઝેર જ કહેવાય.
જેમ માતા પોતાના બાળકને કેલસે, માટી વગેરે મોઢામાં મૂકતા જુએ તે તેની છે ઉપેક્ષા ન કરતાં તે ચીજે મેંઢામાંથી બલાત્કારે બહાર કઢાવે છે એવી ચીજો બાળકને
ખાવા ન દેવાય. બાળકને આ રીતે ખાતે બંધ કરીશું તે કયારે ખાતા શીખશે? આ છે & રીતે જ ખાતા-ખાતાં ખાવાનું શીખશે એવું કંઈ માનતું નથી. માન્ય રાખતું નથી, છે તેમ વિપરીત આશયથી ધર્મ કરાવાય નહી અને કઈ છે એ રીતે ધર્મ કરતા હોય છે તે સાચા હિતેષીનું કર્તવ્ય તે એજ છે કે એને પાછો વાળ. અને સાચા માગે છે ચઢાવ. આ રીત ન અપનાવતાં ગમે તેમ તોય ધર્મ કરે છે ને! એમ માની રાજી { ન થવાય. ધર્મની મહરછાપ મારી ન અપાય. સાચા ભાવે ધર્મના અથ જી વિનીત 4 પ્રજ્ઞાપનીય હોવાથી ધર્મના વિષયમાં પોતાની થતી ભુલ, અવિધિ મલિન આશય વગેરે | કઈ સુધરાવે તે ખુભ રાજી થઈ સુધારો કરે છે. ભુલ બતાવનારની સામે ઘુરકીયા કરતે છે નથી. એના આરાધક ભાવનું લક્ષણ છે આનાથી વિપરીત પરિસ્થિતિ હોય ત્યાં ધર્મનું આ અથપણું શી રીતે મનાય,
જિન આણા, આરાધતાં, વિધિપૂર્વક ઉજમાલ રે, સાધે તે સંવર-નિર્જરા, પામે તે મ ગલમાલ;
અર જિનવર દીયે દેશના, સ્તવનની આ ગાથામાં જિન આજ્ઞાને મમ ભર્યો છે. આજ્ઞાથી ભાવિત બની છે ધર્મ કરનારા આત્માઓ ધર્મનું પુરેપુરુ ફલ મેળવી શકે છે !

Page #151

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
: ૧૭૩
જિનાજ્ઞા નિરપેક્ષ ધમ વિપરીત રીતે સેવેલા રસાયણની માફ્ક મહાઅનથ કારી ખને છે. જેમ દવાનું એકસન તેમ આ ધર્મનું પણ રિએકશન આવે છે. તેથી ધર્મના સાચા આરાધક બનવા ધનુ અધિકારીપણું પ્રાપ્ત કરવુ જોઇએ. ધમ નું સાચુ' સાથીપણું મેળવવું જોઇએ. વળી ધર્મોના અધિકારી સમથ જોઇએ. સમથ એટલે કેાઈથી ચલાયમાન ન થાય એવા જોઇએ. અને ત્રીજા નબરના અધિકારી તે છે કે જેના શાસ્ત્રકારાએ નિષેધ ન કર્યાં હોય, ધર્મ માટે નાપાસ ન ગણ્યા હાય, અયેાગ્ય ન ગણાયા હાય, આગમની પરીક્ષામાં પાસ થવા ધર્મ આરાધના કરવા ઉજમાલ થયેલા આત્માએ ૧૫ ગુણ્ણા મેળવવા જોઇએ.
મહિમા :
; જિન આજ્ઞાના અજબ ચેાથા ગુણ સ્થાનકે રહેલે જિનઆજ્ઞાને પ્રેમી નિકાચિત ચારિત્ર માહનીય કર્માંના ઉદયી, ન કરવા જેવી આશ્રવની પ્રવૃત્તિ કરે છે. છતાં જોરદાર કર્માનિજા સાધે છે. આશ્રવની પ્રવૃતિથી પાપ બંધાય છે છતાં જિનાજ્ઞાના સતત ખ્યાલથી એ ધર્મોમાં અનુબંધ પુણ્યના પાડે છે એને પુણ્યાનુબંધી પાપ કહેવાય છે. જયારે જિનાજ્ઞા સાથે જેને કોઈ લેવા-ઢવા નથી એવા જીવા ભૌતિક આશ'સાથી બહારથી 'ચામાં ઉંચા ધર્મો કરવા છતાં એના નંબર પહેલા ગુણુઠાણું પણ કયાં આવે તે જ્ઞાની કહી શકે! પહેલા ગુણુઠાણે રહેલા ૧૫૦૦ તાપસા યાગાષ્ટિમાં પ્રવેશ પામેલા એક માત્ર મેાક્ષની ધુનવાલા હતા. અને ગુરુ ગૌત્તમસ્વામીજી મળ્યા. અને તરત ફળ્યા. તેમજ ગૌતમ સ્વામીજી કરતાં વહેલા કેવળજ્ઞાન પામ્યા. ધમ કરવા છતાં જમના અથી ન હાવાથી પાપાનુબંધી પુણ્ય માંધનારા વાસ્તવમાં ધર્માત્મા નથી. જ્યાં આશ્રવની હેયપ્રવૃત્તિ કરવા છતાં ધર્માંના અથી જીવા, પુણ્યાનુબંધી પાપ બાંધનારા અપૂર્વ ક નિર્જરા સાધે છે. ગહન એવા ધર્માંતત્વનું રહસ્ય જિનાજ્ઞા છે, અધિકારી જિનાજ્ઞાને પાલક હાવાથી સાચેા ધર્માત્મા છે. અધિકારી જિનાજ્ઞાભ્રષ્ટ હોવાથી ધર્મોના આરાધક નથી જ્ઞાનીના આ વચના સૌહૃદયસ્થ કરે અને સાચા આરાધક બને અને મનાવે..!!
જૈનશાસનને હાર્દિક શુભેચ્છા...
.
દાન આપવાથી સપતિને નાશ થતા નથી.
જૈન જવેલસ
સાના ચાંદીના વેપારી
૫૧૦-મી. ન્યુ ગાંજાવાલા બિલ્ડીં ́ગ, તારદેવ, સુબઇ ન. ૩૪
ફોન નં. ૪૯૨૯૦૯૪

Page #152


Page #153

બ્રિટનના ધર્મસ્થાનોમાં શા
થયેલુ સ્ટિકર યુદ્ધ!
૨. સુનિરાજશ્રી(વિજ્યજીમાજ
XXXXXXX
ના
XXXXX-03
ભડકવાની જરૂર નથી. આ હેડીંગ ઉંઘમાં નથી લખાયું. ખરેખર ધર્મસ્થાનાને સ્ટીકર યુધ્ધના અખાડા બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. શેષકાળના મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતવહાર દરમ્યાન ઠેર ઠેર સ્ટીકર સુધ્ધ જોવા મળ્યું.
આમ તા સ્ટીકર એટલે પેસ્ટરના નાના ભાઈ કહેવાય. પેસ્ટર યુધ્ધ આ દેશ માટે બહુ જુનુ યુધ્ધ છે. સ્ટીકર અને પાસ્ટર જાહેરખબરના અતિ પ્રિય પુત્રા છે. ચુટણીના પડઘમ વાગે એટલે પેરટરનુ બજાર ગરમ અને છે, એક પક્ષવાળા પેાતાનું પેાસ્ટર જ્યાં જગ્યા મળે ત્યાં ચોંટાડી ફ્રે. એટલે બરાબર એની ઉપર જ અથવા એની બાજુમાં બીજા પક્ષવાળા પેાતાનુ` પાસ્ટર લગાવી જાય,
મોટા ઉદ્યોગાનુ’પેાસ્ટર યુધ્ધ તા બારમાસી હોય છે. બન્ને હરીફ કંપનીએ પેાતાના માલની જાહેરખબર માટે આકર્ષક પોસ્ટરો છપાવીને મુતરડી જેવા અશૌચાલયેાને પણ સુÀાભિત બનાવવાના પ્રયાસ કરવા લાગે છે. સાથે સાથે ભાડુતી માણસેના પણ સારા એવા ઉપયાગ કરે છે. “હરીફ કંપનીનુ એક પેાસ્ટર ઉખાડી લાવે અને દસ રુપિયાની નેટ લઈ જાવ. ' આવી ધમાલ તેઓમાં ધમધેાકાર ચાલે છે. આ બધા પાછળ તેઓના સ્વાર્થ, આગળ આવવાની ભાવના વગેરે કારણેા સ્પષ્ટ હોય છે. પણ સ્ટીકર યુધ્ધનું ગણિત બહુ અટપટુ છે. તે સહેલાથી સમજાય તેવુ' નથી. એની પાછળના ઉદ્દેશ મને સ્પષ્ટ સમજતા હૈ।વા છતાં કેટલીકવાર એકદમ સ્પષ્ટરૂપે જાહેરમાં મૂકી શકાય તેવા નથી હાતા. સુવાકયાના સ્ટીકરોથી જૈનાના સ્ટીકર યુગમાં પ્રવેશ કરાવનાર લેાબાજ સજ્જન ની શેાધ કરવી અને તેના માનસનું સંચૈાધન કરવુ' ખરેખર રસપ્રદ બને તેવુ' છે. આના ઉપર પી. એચ. 'ડી. થાય તે ઘણુ' જાણવા મળે તેવુ' છે. આજે સ્ટીકરાથી પ્રબુદ્ધ બનેલા ઘણાં અબુધા એ અજ્ઞાન સજનના ઉપકારને મસ્તકે વહી રહ્યાં છે.
સુવાકયેથી શરૂ થયેલા સ્ટીકરા આજે ઉપધાના, પ્રતિષ્ઠાએ, પદવીએ કે પુસ્તકા ની જાહેરખબર સુધી પ્રગતિ કરી શકયા છે. આની પાછળ શ્રાવકોના માથા કામ કરતા હાય તેવી શકયતાઓ એછી લાગે છે. આવી મહાન પ્રગતિ કરવાનું તેઓનુ` ગજુ' નથી. સાધુઓને પ્રસિદ્ધિની ભૂખ ન હેાય તા સ્ટીકરાની પ્રગતિમાં અવરોધ આવ્યા વગર ન રહે, શ્રાવકને એટલી નવરાશ નથી કે ગામે ગામના દેરાસર-ઉપાશ્રયની ભી`તા થાંભલાઆ ઉંપર સ્ટીકરો ચાટાડવા જાય. આ તા પુજનીય મહારાજ સાહેબની નિશ્રામાં ઉપધાન
Vaja

Page #154

૧૭૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ–એ–ધમે 8.
છે કે પ્રતિષ્ઠા થવાની હોય તે વિહારમાં આવતા દરેક ગામના ધર્મસ્થાનેને તેઓ બે-બે
સ્ટીકરની પ્રભાવના આપતા જાય. ધર્મસ્થાનકેથી તે આમાં ઈન્કાર કરી જ ન શકાય ? છે કારણ કે આ તે પ્રભાવના છે. પ્રભાવના પાછી ન ઠેલાય !
કેઈકની પન્યાસ પદવી મુંબઈમાં થઈ હોય અને એના સ્ટીકરો છપાવ્યા હોય તે પદવી થઈ ગયા પછી પણ મહિનાઓ સુધી સ્ટીકરો ચોટાડવાનું કામ તેઓ લગની છે ! પવક કરે છે. તે વખતને તેમના મુખ ઉપરને મલકાટ (બ) દર્શનીય હોય છે. કયારેક 8 છે બઈમાં થયેલી પદવીના સ્ટીકરને રેલે ગામડાઓમાં વિસામે લેતે લેતા અમદાવાદ છે સુધી લાંબે થઈ શકે. કદાચ એથી પણ આગળ લંબાઈ શકે.
કેઈકને વળી પિતાની વાર્તાની ચોપડીઓની જાહેરખબર કરવી હોય છે. તેના છે માટે તેઓ સ્ટીકરો છપાવે છે. સ્ટીકર લગાવવા માટે એમને બીજી કઈ જગ્યા મળતી
નથી ત્યારે ઉપાશ્રયના સાધારણના કે જ્ઞાનખાતાના કબાટને સહારે લે છે. કબાટે બગાડવાનું કામ ખૂબ જ પ્રેમપૂર્વક ચાલુ રહે છે. આવા “કબાટ ભકતો ” ઉલેખ | કર્યા વિના વીસમી સદીને ઈતિહાસ અધૂરો ગણાશે. (ઈતિહાસ પ્રેમીઓ સાવધાન !)
સ્ટીકરની મોટામાં મોટી ખામી એ છે કે તે કામ પતી ગયા પછી પણ ચીટકી છે રહે છે. આમંત્રણ પત્રિકામાં અને સ્ટીકરમાં આ જ માટે તફાવત છે. આમંત્રણ પત્રિકાને છે તે પ્રસંગ પૂર્ણ થયે આરામથી ઉતારીને બીજે મૂકી શકાય છે. આગળના પ્રસંગોની પત્રિકા છે - | માટે જગ્યા ખાલી બની જાય પણ સ્ટીકરમાં આવું સુખ નથી. એ ચાટે છે તે બળ.
જબરીથી જ, પણ પછી તમે બળજબરીથી તેને ઉખેડવા માંગે તો પણ એ મચક નહિ ! આપે. શીતળા મટી ગયા પછી એના ચઠા ચહેરા ઉપર રહી જાય છે. સ્ટીકર ઉપર છે બળજબરી કરતા પણ એવું જ પરિણામ આવે છે. તેના ડાઘા કબાટ કે ભીંત ઉપર છે રહી જાય છે. તેને જડમૂળથી નાબુદ કરવુ બહુ ઝંઝટનું કામ છે. છે આવા સ્ટીકરામાં બે પાટી સામ સામે આવી જાય એટલે સ્ટીકરર શરૂ થઈ છે 3 જાય. એક જણ જે ટીકર લગાવી ગયા હોય તેને સામી પાટીને માણસ ઉખેડી નાખી છે.
વાને પ્રયાસ કરે છે. એમાં કયારેક સફળ નથી બનતે ત્યારે બરાબર એના ઉપર જ છે | પિતાનું સ્ટીકર લગાવી દે છે. કયારેક બને અડધા અડધા દેખાય તેવું પણ બને. જે છે તે બનેના વિચારોને પૂર્વ–પશ્ચિમનું અંતર છે. તે બન્નેના સ્ટીકરો બાજુ-બાજુમાં લગા- 8 ૧ વેલા હોય ત્યારે ખરું એકતાનું પ્રદર્શન થાય છે. એમાંય સ્ટીકરમાંના અમુક અક્ષરને
ઉખેડીને વિકૃત અર્થ ઉપાસાવવા પ્રયાસ તે એ નિમ્ન કક્ષાને છે કે તેનું વર્ણન પણ છે 1 બિભત્સ લાગે તેવું છે. આમ બનેની લડાઈમાં પવિત્ર ધર્મસ્થાનકના થાંભલા-ભીંત–
•
•
.-

Page #155

pond
વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪–૮–૯૩
PPPP
: ૧૭૭
કબાટ, બારી, બારણાઓ, બારસાખા, દાદરના રેલી...ગા, ટેબલેને ખેા નીકળી જાય છે. તેઓને આ અત્યાચાર મુગા મઢે સહન કર્યા સિવાય છુટકો જ નથી. આ બધુ ચાલે છે તેમાં ખરેખર કાઇ નવાઇની વાત નથી. સ`સારમાં આવું તા થયા જ રવાનું. મને ખરૂં આશ્ચય અને દુઃખ એ વાતનું છે કે પૂજયપાદ સ્વ. આચાર્ય દેવ શ્રીફ્ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાને પણ આ પંગતમાં બેસાડવાના પ્રયાસ ચાલી રહ્યો છે. જેના ગુરૂને ગમે તે રીતે પણ યાં ને ત્યાં ચીટકી રહેવાના શેાખ હોય તેના ભકતા કે શિષ્યે તેમના સ્ટીકરો બનાવીને જ્યાં ત્યાં ચાંટાડે તેા યેાગ્યાયેાગ્યની વાત બાજુ પર રાખીએ તેાય છેવટે તેઓએ પેાતાના ગુરૂની ઈચ્છાપૂત્તિ કરી એમ કહે વાય. પણ જે મહાપુરૂષ સમગ્ર જીવન દરમ્યાન કાઈ માણુસના હૃદયમાં પણ પરાણે ઘુસણુખારી કરતા ન હતા. જે માણસ સદ્દભાવ પૂર્વક પેાતાના હૃદયમાં બિરાજમાન કરે તેમના હૃદયમાં ફકત બિરાજતા જ હતા, ચીપકતા ન હતા. ( ચીપકવાનુ... તેઓશ્રીના સ્વભાવમાં જ ન હતું.) તેમને સ્ટીકરો મારફત ચીપકાવવામાં આવી રહ્યા છે. એ ગ'ભીર ઘટના છે. તેઓશ્રી જે વસ્તુમાં માનતા જ ન હતા તેવી વસ્તુ તેમના નામ માટે આચરીને કયા ગૂનાસર તેઓશ્રીને આ મરણાત્તર સજા ફરમાવવામાં આવી રહી છે. તે સમજાતુ: નથી. જો ભવિષ્યમાં પેાતાના માટે માગ ખૂલ્લા થઇ જાય એ માટે આ ખધુ' થઇ રહ્યું હોય તેા એના જેવું દુષ્કૃત્ય ખીજુ કાઇ નથી.
આ વાત લખી છે ફકત સમજવા માટે ! કાઈ પૂજાની પેટી ઉપર સ્ટીકર લગા વીને ઇમામભેર ચાલતા માણસને સલાહ આપવાની ઉતાવળ કરતા નહિ કે સ્કુટર-મેટર ઉપર સ્ટીકરો ચાંટાડીને ઝડપથી વાહન ચલાવનારાઓને શીખમણુ આપવાની મૂર્ખાઇ પણ કરતા નહિ. સલાહ આપવાના આ જમાને નથી. ઉતાવળ કરશે તે રોકડા મળશે: “બેવકુક, તને શું ખબર પડે? આ પણ ગુરૂભક્તિના પ્રકાર છે!”
જવામ
શાસ્ત્રમાં પરિણતિ બાબતમાં જીવાની ત્રણ અવસ્થા દર્શાવી છે : અપરિણત, પરિત, અને અતિપરિણત, ભકિત જેવા અિતસવેદનશીલ તત્વ વિશે પણ હવે ત્રણ રીતે ચિ’તન કરવુ પડશે : અકિત, ભકિત અને અતિભકિત. અતિભિકતથી પીડાતી વ્યક્તિને અતિભકિતના ઉલ્લેખ માત્ર પીડાદાયક બની શકે છે એવું મારૂ મંતવ્ય છે, હું કયારેક કયારેક વ્યાખ્યાનમાં અપરિણુત, પરિણત, અતિપતિની જેમ જ અભક્તિ ભકિત, અતિભકિત અને અવિધિ, વિધિ, અતિવિધિ જેવા વિષયેા ઉપર ઘેાડુ' વિસ્તરણ કરી લઉ છુ. આજના કાળમાં એ વધુ જરૂરી પણ છે. 'ત્યલ" વિસ્તરણ !
• વનરાજી : સાધુએ વિરધીએ કરતા પણ ભકતાથી વધુ સાવધ રહેવાનુ છે. તેમાંય કેટલાય ગાંડા ભકતા તા એવા અજ્ઞાન છે કે તેમના કારણે વખત આવ્યે ગુરૂને પણ બદનામ થવુ પડે. —વિજય રામચન્દ્રસૂરિ મહારાજા

Page #156

૬) તીર્થરક્ષક શ્રી વાલી મુનીશ્વર ! અલખનો જોગી ભગવાનનો ભાખેલો ભેખ ધરીને, સારવિહોણા અસાર સંસા- 3 ૧ રને, આખરી અલવિદા કરીને, વીતરાગ ચિંધી વાટે, કદમ-કદમ પર કિલષ્ટ કમેને છે કચ્ચરઘાણ કાઢવા ચાલી નીકળે.
કિકિંધાની રણ સંગ્રામની કર્મભૂમિ આજે ધર્મભૂમિ બની ચૂકી હતી. લંકે. R છે શ્વર દશકંધર (રાવણ) ને નાલેશીભર્યો કારમો પરાજય આપીને, વિજયી બનેલા કિષ્કિન્ધાના ધણી વાનરેશ્વર વાલીરાજને, સાર વિહેણ સંસારની અસારતા ઉપર ધિકૃ- કાર વછુટયા. અને એક જ ઝાટકે સંસારી સબંધને વીરતાભર્યો ત્યાગ કરીને વાલી છે રાજ સર્વસંગના ત્યાગના પંથે ચાલી નીકળ્યા
કાળક્રમે કઠોરતમ ઉગ્રત્તમ ચાસ્ત્રિના આરાધક શ્રી વાલી મુનિરાજને અનેક { લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત થઈ.
વિહાર કરતાં કરતાં એક વાર શ્રી તીર્થરાજ અષ્ટાપદ ગિરિ ઉપર આવ્યા, અને છે ત્યાં જ કાર્યોત્સર્ગ પૂર્વક માસક્ષમણને પારણે માસક્ષમણ કરવા લાગ્યા.
જૈન રામાયણના પ્રસંગ છે
શ્રી ચંદ્રરાજ
છે.
આ બાજુ કિન્કિંધાના નૂતન રાજવી વાનરેશ્વર સુગ્રીવે પોતાની સગી છે છે બેન શ્રીપ્રભાને દશાનન સાથે પરણાવી. અને યુવરાજ પદે વાલી પુત્ર ચંદ્રરશ્મિને ૬ છે નિયુક્ત કર્યો.
કલંકભર્યો પરાભવ પામેલે રાવણ લંકામાં પાછો ફર્યો. અને પછી વિદ્યા છે ધર આદિની રૂપવાન્ ઘણી કન્યાઓને બળાકારે પણ પર.
એક વખત “નિત્યલોક નામના વિદ્યાધરેશ્વરની “નાવલી નામની કન્યાને પરણવા રાવણ પુછપક વિમાનથી આકાશ માર્ગે જઈ રહ્યો છે અને...અને થેડી જ વારમાં શ્રી અષ્ટાપદ પર્વત ઉપરથી પસાર થતું તેનું વિમાન કિટલા આગળ દુશ્મનના સૈન્યની જેમ ! ખલના પામ્યું. અટકી પડયું.
વિમાન આગળ વધી શકતું નથી. તે જોઈને દશાનન કે પાયમાન થઈ ગયો. મેં “મારા વિમાનને અટકાવી દઈને મતના મેઢામાં પેસવા કોણ તૈયાર થયે છે” હું

Page #157

8 વર્ષ ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
આમ બબડતે તે દશાનન વિમાનમાંથી નીચે ઉતર્યો, અને તેણે અષ્ટાપદના શિખરને હું જોયું અને પિતાના વિમાનની નીચે દયાનમાં રહેલા શ્રી વાલી મુનિરાજને જોયા. અને છે જોતાની સાથે જ રાવણ કે ધથી ધૂઓ પૂઓ થઈ ગયા. અને બોલવા લાગ્યું કે
“જગતને છેતરવા માટે તુ વતન દંભ શું કરવા કરે છે ? દીક્ષા લીધા પછી 6. છે હજી સુધી પણ મારી સાથે તારા હૈયામાં વેરભાવના ભરી પડી છે ?” છે “તે વખતે યુદ્ધમાં કઈ છેતરપીંડી કરીને, મને બગલમાં ભરાવીને, તે સમુદ્રો છે સુધી ફેરવે. અને “હું ભવિષ્યમાં કયારેક તારા વેરને બદલે વાળ્યા વિના છે 8 નહિ રહું” આવી ગભરામણથી તે તરત દીક્ષા લઈ લીધેલી”
“આજે પણ હુ તે જ દશાનન છું. અને આ મારા બાહુઓ પણ તે જ છે, જે આ તે કરેલા મારા પરાજયને પુરૂપુર બદલે લેવાને માનું છું કે, આજે કાળ પાકી છે ૨ ચૂક્યા છે.”
ધ્યાન રાખજે વાલિન ! જે રીતે ચંદ્રહાસખડગ સાથે જ ઉચકી લઈને તે 8. 8 મને સમુદ્રમાં ભમાડ હતું, તે જ રીતે આ અષ્ટાપદ પર્વતની સાથે જ ઉચકીને હું તને લવણ સમુદ્રમાં ફેંક્યા વિના હવે નહિ રહું
આટલું બોલીને પૃથ્વીને ફાડી નાંખીને દશાનન શ્રી અષ્ટાપદ પર્વતના તળીયે છે પહેરો અને એક સાથે એક હજાર વિદ્યાઓને યાદકરીને દશાનને દુર્ધર એવા શ્રી અષ્ટા - 8 પદ એવા પર્વતને હાથ વડે ઉંચે કર્યો. છે અને ચારેકેર હાહાકાર મચી ગયે. વાતાવરણ ભયતીત બની ચૂકયુ. છે આ બાજુ શ્રી વાલમુનીશ્વરે અવધિજ્ઞાનથી દશનનના આ પરાક્રમને જાણી છે. છે લીધુ. અને અનેકલબ્ધિના ઘણું શ્રી વાલી મુનિશ્વર વિચારવા લાગ્યા કે
અહો ! આ દુબુદ્ધિ મારા ઉપરના વૈરભાવથી શા માટે અનેક પ્રાણીના સંહા-છે 5 રને આચરી રહ્યો છે ?'
“અને ભરતેશ્વરના આ ભરતક્ષેત્રના ભૂષણ રૂપ ચૈત્યને વિનાશ વેરીને તીર્થોછે રદ કરવા તૈયાર થયું છે' છે. જો કે હું ત્યકત સંગવાળો અને મારા શરીરમાં પણ નિસ્પૃહ છું. રાગદ્વેષથી
રહિત હું સમતારસમાં નિમગ્ન છું.” છે તે પણ ચૈત્યના ત્રણ માટે અને પ્રાણીઓની જીવનરક્ષા માટે, હું રાગ કે 8 1 શ્રેષ વિના આ દશાનનને કંઈક શિક્ષા તે કરીશ જ”

Page #158

{ ૧૮૦:
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક R
-
આમ વિચારી વાલી મુનિવરે પગના અંગૂઠાથી ૨મતમાં જ અષ્ટાપદને કંઈક આ દબાવ્યો. અને તેથી પર્વત નીચે જ દબાતે ગયે. તેથી પર્વતની નીચે દશાનન પણ 8 દબાવા લાગ્યો. મેઢેથી લેહીની ઉલટી કરતે દશાનન રડતો રડતો કેમ કરીને બહાર છે નીકળ્યો. પૂશિવને પિતાના રડવાના પડલાથી દશાનન ૨ડાવવા લાગ્યા, ત્યારથી તે રાવણ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયો. રાવણના દીન, કરૂણ રૂદનને સાંભળીને કૃપાસિંધુ વાલી છે સુનિરાજે રાવણને જલદી છોડી મૂક્યા. રાવણને માત્ર સબક શીખવવાને જ મુનિવરને આશય હતો. પણ રાવણ તરફ કશે ધ ન હતું
પર્વતની કે બખોલ, પેટાળમાંથી બહાર નીકળીને પ્રતાપહીન, પશ્ચાત્તાપવાળે રાવણ ત્યાં આવ્યો, જયાં વાલી મુનિવર ઉભા હતા. પોતાના થયેલા અપરાધની ક્ષમા છે યાચતા રાવણ કહેવા લાગ્યું કે
- “લાજ શરમ વિનાને હું વારંવાર આપના ઉપર અપરાધને કરનાર થયે. હું શક્તિશાળી હોવા છતાં અતિદયાળુ આપે તે અપરાધને સહન કર્યા.
“પહેલાં પણ મારા ઉપર કૃપા કરીને જ હે પ્રભો ! આપે આ પૃથ્વીને તજી જ હતી પણ અસામર્થ્યથી નહિ” એટલું પણ હું પહેલા સમજી ના શક્ય B મોતના મોઢામાં પેસી ગયેલા મને તમારા વડે પ્રાણદાન કરાયું છે, અપરાધીને વિશે પણ જેમની આવી સુંદર મનવૃત્તિ છે, તેવા આપને નમસ્કાર” - અત્યંત ભકિતભર હવે બેલીને અને ક્ષમા માંગીને રાવણે શ્રી વાલી મુનિવરને 8 ત્રણ પ્રદક્ષિણા પૂર્વક વંદના કરી.
શ્રી વાલી મુનિરાજના આ અદભૂત મહાભ્યથી આનંદ પામેલા દેવેએ શ્રી ? છે વાલી મુનિરાજ ઉપર પુષ્પવૃષ્ટિ કરી
શ્રી વાલી મુનિરાજે રાવણને શિક્ષા કરતાં પહેલાં વિચારેલું કે___ तथापि चैत्यत्राणाय प्राणिनां रक्षणाय च ।
रागद्वेषौ विनैवेनं शिक्षयाणि मनागहं ।२५२।। તે પણ ચૈત્યના ત્રણ માટે, એ પ્રાણીના રક્ષણ માટે રાગ કે દ્વેષ વિના જ { આ દશાનનને થોડીક પણ શિક્ષા તે હું કરીશ જ.”
-

Page #159

અગ્નિનો નાનો તણ ઘાસની મોટી ગંજીને બાળી નાખે છે. તેમ અશ્રદ્ધાને છે નાને અંશ સાધકને ચારિત્રથી ભ્રષ્ટ કરી નાખે છે, તે પર શ્રી આષાઢાચાર્યની કથામાં છે શ્રદ્ધામાં [આજ્ઞાથી] મજબૂત બનાવાની પ્રેરણા આપે છે.
શ્રી આષાઢાચાર્ય વિદ્વાન હતા, શાસ્ત્ર સિદ્ધાંતના સારા જાણકાર હતા અને છે વિશાળ શિષ્ય સમુદાયના સ્વામી હતા. પણ તેમના મનમાં ઉંડે ઉડે એક શંકા રહેલી હતી. કે “દેવલોક હશે કે નહિ ? આથી પોતાને એક શિષ્ય બિમાર પડયો. છે અને તેને કાલધર્મ નજીક આવ્યું ત્યારે અંતિમ આરાધના કરાવીને કહ્યું કે તે જે 4 ચારિત્ર પાળ્યું છે, તેના પ્રભાવે તારી જરૂર દેવગતિ થશે. એ રીતે જો તું દેવલેકમાં છે ઉત્પન્ન થાય તે તરત જ મને કહેવા આવજે. બસ આટલું કરજે.”
શિષ્ય કાળધર્મ પામીને દેવલોકમાં ઉત્પન થયે, પણ ત્યાંના અનુપમ સુખમાં ડૂબી જતાં ગુરૂજી ને ભુલી ગયે. અહિ ગુરૂજી રાહ જોતા રહ્યા કે હમણાં આવશે, 8 છે પણ કોઈ આવ્યું નહિ, થોડા દિવસે પછી. બીજે શિષ્ય બિમાર પડયે અને તેના છે જ જીવનને અંતિમ સમય પાસે આવે, ત્યારે તેને પણ આરાધના કરાવી કહ્યું કે “તું !
શ્રદ્ધાનો સાર
-પૂ. સાવી શ્રી રવિચંદ્રાશ્રીજી મા. (શિવગંજ) છે
દેવલોક માં ઉત્પન થાય તે જરૂર મને કહેવા આવજે'. શિવે તે વાત કબૂલ કરી પણ દેવકમાં ઉત્પન્ન થયા પછી તે પણ ભૂલી ગયે. ત્રીજે શિષ્ય બિમાર પડયે, છે ત્યારે પણ આમ જ બન્યું એટલે આચાર્યના મનમાં શંકા વધી. “ શું ત્યારે દેવલોક નહિ જ હોય ! એવામાં ચોથા શિષ્યને કાલધર્મ પામવાને વખત આવે ત્યારે તેને ભારપૂર્વક કહ્યું કે પેલા ત્રણ તે મને ભૂલી ગયા, પણ તું ન ભૂલશ. જે તું દેવલોક માં ઉત્પન્ન થા કે જરૂર કહેવા આવજે.” શિષ્ય તેમ કરવાનું વચન આપ્યું અને કાળધર્મ પામી દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયે. પણ ત્યાંની મહીની એવી કે ઉત્પન્ન થયા 8 આત્મા રંગતરંગમાં ડૂબી જાય છે. અને તેમાં વર્ષો પસાર થઈ જાય છે.
જયારે જે શિષ્ય પણ કહેવા આવ્યા નહિ ત્યારે આચાર્યની શ્રદ્ધા ચલિત થઈ ગઈ. તેઓ વિચારવા લાગ્યા કે “ખરેખર ! દેવલોક જેવી કઈ વસ્તુ લાગતી જ 8 8 નથી. જે દેવલોક હોય તે મારે કંઈ પણ શિષ્ય કહેવા કેમ ન આવ્યા ? તે પછી આ

Page #160

૧૮૨ :
પરભવ ના હોય
વ
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુા-એધમ્મા વિશેષાંક પરલેાક પરભવને માનવાનુ પણ કારણુ શું ? અને પરલા ક માન જીવનનાં સુખેા છેાડીને કઠોર સયમસાધના કરવી શા માટે ? ખરેખર ! હું ઠગાયા છું, ભૂલ્યે છું હવે આ સંયમી જીવનથી સંયુ” અને તેઓ ઘરે પહોચવાની ભાવનાથી પેાતાનાં વિશાળ શિષ્ય સમુદાયને છેડી ચાલી નીકળ્યા. એવામાં દેવ બનેલા ચેાથા શિષ્યે ઉપયેગ મૂકીને જોયું તે ગુરૂજીને આ હાલતમાં દીઠા. તેને ઘણું દુઃખ થયું. પણ ઠેકાણે શી રીતે લાવવા ? જો સમય પસાર થઇ જાય તા વિચારમાં પલટો આવે એમ માની તેણે રસ્તામાં નાટક વિષુવ્યુ આચાયે જોયુ કે અહિ એક સુંદર નાટક થઈ રહ્યુ છે. એટલે તે જોવા ઉભા રહી ગયા. હવે તા ઘરે જઈને લહેર કરવી છે, તેા નાટક જોવામાં શું વાંધે ? હવે પણ નાટક માં એવા રસ પૂર્વી કે આષાઢાચાય ને સમય કે દેહ બે માંથી કાઇના ખ્યાલ રહ્યો નહિ, આજ હાલતમાં છ માસ વ્યતીત થઈ ગયા પરંતુ આષાઢાચાય માને છે કે મે થાડા વખત નાટક જોયુ' ચાલ હવે જલ્દી ઘરે પહોંચી જ ઉ.'
એવામાં રસ્તે ખાળક મળ્યા. તેનું આંખુ શરીર ઘરેણાંથી લદાયેલું હતુ. વળી સાથે કાઇ પણ હતું નહિ. આષાઢાચાર્ય વિચાર કર્યા કે ‘હવે સંસાર સુખ માણવુ. છે. અને તેમાં ડગલે ડગલે દ્રવ્યની જરૂર પડશે, માટે આ બાળ ને મારી તેનાં શરીર પરથી સર્વે ઘરેણાં ઉતારી લઉ. તે શું ખાટુ ? યા તે ઘણી પાળી, પણ તેનું ફળ કઈ ન મળ્યું નહિ. માટે દયાને જતી કરવી એજ સારી, તેમણે પેલા બાળકની નજીક જઇ, તેને જોરથી પકડયા, તેની ગરદન મરડી નાખી અને તેના શરીર પરથી બધાં ઘરેણું ઉતારી લઇ તે બાળકને બાજુના એક ખાડામાં નાખી દીધા. આગળ ચાલતા ખીજો એક એવા જ બાળક મળ્યા, તે આષાઢાચાર્યે તેની પણ એ ` જ હાલત કરી. આ રીતે રસ્તામાં કુલ છ ખાળકે મળ્યાં અને છએની ડાક મરડી મારી ને તેમના બધા ઘરેણા ઉતારી લઇ. તેમને બાજુના ખાડાઓમાં નાંખી દીધા.
ગયાં છે. આષાઢાચાય સાવધાનીથી આગળ વધે આવ્યા તેમના શરીર પર ઘણાં છે. અને પેટ અષાઢાચાર્ય માલી ઉઠયા. અરે ! આ શું
જ
પાત્રા ઘરેણાંથી સાઠસ ભરાઇ છે. એવામાં એક સાધ્વીજી જોવામાં પણ કાઇક વધેલુ છે. આ જોતા સાવીજી નાં શરીર પર ઘરેણાં અને આ રીતે પેટ વધારતા કઇ લજજા પણ ન આવી ? દેવમાયા થી સાવીજી રૂપ લઇ ને સાધ્વીજી એ કહ્યુ' મહારાજ ! બધાને પારકા ઢાષા દેખાય છે, પેાતાના દોષો દેખાતા નથી, તમે આચાય થઇને એકલા વિહાર કેમ કરે છે ? અને ઝાળી આટલી બધી ભારે કેમ લાગે છે ?
નું
આ શબ્દો સાંભળતાં જ આષાઢાચાર્ય નુ મેઢું' શરમથી નીચુ' થઈ ગયુ. અને તે કંઇ પણ ખેલ્યા વિના આગળ ચાલ્યા. દેવે જોયુ` કે ગુરૂજીએ સંયમ છેડાં, અહિંસા

Page #161

વર્ષ-૬ : અંક-૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
છોડી, પણ લજજા નથી છેડી, એટલે તેમને જરૂર ઠેકાણે લાવી શકાશે પછી દેવે છે રસ્તામાં એક રાજાનું રૂપ કર્યું આષાઢાચાયે જોયું કે સામેથી હાથી, ઘોડા તથા ઘણું છે સિપાઈઓ ચાલ્યા આવે છે. એટલે ભય લાગે અને મુખ્ય માગ છેડી એક નાની ) કેડી ને માગ પકડ પણ થેડી વારે ત્યાં પણ આવું જ દશ્ય જોવામાં આવ્યું અને ૪ જોત જોતામાં સિપાઈઓ તેમને ભેટી ગયા. રાજા પણ સાથે જ હતે તેણે આગળ ? છે આવી આચાર્યને પ્રણામ કર્યા, સુખશાતા પૂછી અને કંઈ પણ વહોરવાની વિનંતિ કરી. આષાઢાચાર્યે કહ્યું: “રાજન ! મારે કઈ પણ વસ્તુને ખપ નથી. વળી આગળ નું છે. એટલે હ
લે હાલ વહોરવનું નહિ બને. ' રાજાએ કહ્યું કે કંઈક તે વહેરવું જ પડશે. આવા અરણ્ય પ્રદેશમાં આપના ? છે જેવા આચાર્યને લાભ કયાંથી મળે ? આપને વધારે સમય જશે નહિ માત્ર ક્ષણનું કે કામ છે. આષાઢાચાર્ય ગભરાયા “આ તે ભારે થઈ પાતરામાં ઘરેણાં ઠાંસી ઠાંસીને ભર્યા છે છે. હવે વહોરવા શી રીતે જવું. પણ બહારથી હિંમત રાખી તેમણે કહ્યું “રાજન ! 8 તમારી ભાવના છે. એટલે તમને લાભ મળી ચૂક્ય. મારાથી અહિ વધારે રોકાઈ શકાશે નહિ. અને તેઓ ચાલવા લાગ્યા. એટલે રાજાએ આગળ વધી હાથ પકડ અને ૪ ગુરૂદેવ” લાભ તે દેવે જ પડશે. એમ કહી તેને જોરથી બેંચે આમ ખેંચતાણ કરતાં આષાઢાચાર્યના હાથમાંથી ઝોળી છટકી ગઈ અને પાતરા ભય પડતાં જ તેમાંથી ઘરેણું બહાર નીકળી ચારે બાજુ વેરાઈ ગયા.
રાજાએ પૂછયું. “મહારાજ ! આ શું ? તમારી પાસે આટલા બધા ઘરેણાં છે કયાંથી ? આચાર્ય તે સૂનમૂન બની ગયા. તે શું જવાબ આપે ? રાણુ પણ સાથે ? જ હતી તે બહાર આવી કહેવા લાગી કે આ ઘરેણુ તો મારા બાળકોનાં છે. પણ છે મારા બાળકે કયાં ? આચાર્ય વિચારવા લાગ્યા કે “આ તે મારી પોલ પકડાઈ ગઈ, R. હવે આ રાજા મને જાનથી માર્યા વિના નહિ રહે. મને શું કુમતિ સુઝી કે હું ગચ્છને છેડી ઘર જવા નીકળો અને રસ્તામાં આવા કાળા કામ કર્યા ? હવે આમાંથી બચવું શી રીતે ? તેમને ખૂબ પશ્ચાતાપ થવા લાગ્યો. અને તેઓને મનમાં ખૂબ દુઃખ થયું કે મેં જિનેશ્વર ભગવાનની આજ્ઞાને ભંગ કર્યો. હવે મારી નરકમાં આપના ગુણોની જ શરણ થયા કરશે. દેહના તમામ અણુઓ આપની આજ્ઞા પ્રમાણે જ પ્રવર્તશે, મનમાં સર્વ વિચારે આપની આજ્ઞાને અનુકૂલ જ રહેશે. મારાથી હિંસા થઈ, 4 વગેરે પશ્ચાતાપ કરતા ૫૪ચાતાપમાં ડૂબી ગયા
પરંતુ થોડી વાર પછી આજુબાજુ જુએ છે, કે કંઈ પણ દેખાતું નથી, આજ છે

Page #162

૧૮૪ :
I ! શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ–એ–ધમો વિશેષાંક ૪
૧ વખતે પેલો દેવ પ્રકટ થઈને કહે છે. “મથએણ વંદામિ' અને આચાર્ય આશ્ચર્ય ચકિત
નજરે તેના સામું જોઈ રહે છે. હું દેવલેકમાં ઉત્પન્ન થયા પછી તરત જ આપને ને કહેવા આવવાનું હતું, પણ થોડો બિંબ થયો મારે એ અપરાધ માફ કરે.
તે શું દેવલોક છે ?” આચાર્યે ભારે આશ્ચર્ય વ્યકત કરતાં પ્રશ્ન કર્યો. હવે મહારાજ !' દેવે વિનય પૂર્વક જવાબ આપે. અને એ જ વખતે આષાઢાચાર્ય ને { લાગ્યું કે પિતાની વર્ષોની સંયમ સાધના છોડી દેવામાં મોટી ભૂલ કરી હતી. અને હું તેઓ ગચ્છમાં પાછા ફર્યા અને પ્રાયશ્ચિત લઈ, શુદ્ધ થઈ, ફરી ચારિત્રનું નિરતિચાર પાલન કરવા લાગ્યા અને અંતે તેઓ આજ ભવમાં થોડા સમયમાં કેવળજ્ઞાન મેળવી સકળ કમને ક્ષય કરી મુકિતપુરીમાં સીધાવે છે. જેના દર્શનને સાર ચાર અનુગે છે તેને સાર ચર શુકરણનુગ છે.
જ્ઞાન, શ્રદ્ધાને અને સંયમને સમનવય તેનું નામ ચારિત્ર. સમ્યકજ્ઞાન પ્રાપ્ત 8 કરનાર સાધક આત્મા, જેન દશને પ્રરૂપેલ લેકના સ્વરૂપને જ્ઞાતા બની જ છે આશ્રવ તથા બંધથી દૂર રહી સંવર તેમજ નિર્જરામાર્ગની આરાધના કરવા ઉજમાલ ? બને, તો જ તેનું જ્ઞાન તથા તેની શ્રદ્ધા સફળ બને છે. જેને કથાનુગનાં સા રૂપે ત્યાગ, તપ, શાન વૈરાગ્ય ઘર્ષ, શીલ, સંયમ અને સતવ ઈત્યાદિ જીવનનાં મહામંગલ તાની પ્રેરણા આપનાર રૂપ છે. આ કથા શ્રદ્ધા ભ્રષ્ટ થતાં આત્માનું કેવું અધ:પતન છે થાય છે. અને શ્રદ્ધા દઢ થતાં આમા કે ઉદર્વગમન કરે છે. અને શ્રદ્ધામાં મજબૂત બનવાની પ્રેરણા આપે છે, આષાઢાચાર્યના શિષ્યો દેવલોકમાં ગયા અને ત્યાંના સુખ છે માં મગ્ન રહ્યા,
ગુરૂજી ની આજ્ઞા ભૂલી જવાથી. ગુરૂમહારાજ શ્રદ્ધાથી ભષ્ટ [ચલિત થયા સંયમ થી ચલિત થયા.
આજ્ઞા પાળવામાં કેટલો લાભ છે અને આજ્ઞા ન પાળવામાં આત્માને કેટલું નુકશાન થાય છે. તે આ દૃષ્ટાંત પૂરું પાડે છે.
-
-
જિન આજ્ઞા માટે સાવધાન –હીના શાહ છે ૧ આજ્ઞાની અંદર વિચરતે શ્રી સંઘ માતા પિતા સરખે છે. અને મેક્ષરૂપે ઘરના { તંભ સમાન છે. ૨ જે મનુષ્ય શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાથી રસિક બની જાય અને છે સન્માગ સ્થિત થઈ જાય તે, તે પ્રાણ માર્ગને રક્ષક પણ બની જાય ૩, હે વીતરાગ,
તારી સેવા કરતા તારી આજ્ઞા પહેલી ૪, પ્રભુએ ફરમાવેલ આજ્ઞાથી આત્મા એક પણ ક કદમ પાછાં નહિ જ ખસે. , оооооо
оооооооо

Page #163

TITIMITE A no Mantha
મુંબઈ–ભાયખલા : પૂ. આ. વિ. મ. તથા પૂજ્ય આચાર્યદેવે પ્રવચન કર્યા છે 4 મિત્રાનંદ સૂરીશ્વરજી મહારાજા આદિ ઠા. પછી ફરી ૧૨ સ્તુતિથી ગુરૂસ્તવના થઈ. 8 + ૧૦ તથા પૂ. સા. શ્રી વિમલપ્રભાશ્રીજી મ. જગદીશભાઈ તથા જયપ્રકાશભાઈએ જેશીલી છે { આદિ ઠા. ૯ ને ચાતુર્માસ પ્રવેશ શાનદાર શૈલીમાં પૂજ્યશ્રીને શ્રધ્ધાંજલી અપીં. રૂ. ૧ થયે. અષાઢ સુદ-૧૩-૧૪ ના દિવસે પુરુ. ૧૭ નું સંઘ પૂજન થયું તથા લાડવાની !
માં ૬૫ અને બેનમાં ૧૦૦ પૌષધ હતા પ્રભાવના થઈ. ૨૫-૩૦ યુવાનોએ ૬૦ પ્રભુ અને તે જ દિવસે શ્રી સંઘમાં ૭૦ પુણ્યા- અને ભવ્ય અંગરચના કરી. ઘીના દીવા ! ત્માઓએ ૭૦ દિવસને જિનદીક્ષા તપ શરૂ અને તાજા પુપો એની વિશેષતા હતી. કર્યો. તે દિવસે ગ્રંથ વહોરાવવા વગેરેની આજે દુર દુરથી ઘણું ભાવિકે ગુણાનુવાદ છે બોલી પ્રવચન દરમ્યાન બેલાઈ. અષાઢ વ. ની સભામાં આવ્યા હતા. $ ૫ થી શાંતિ સુધારસ તથા કુમારપાળ ચરિત્ર
રતલામ અને પૂ. આ. શ્રી વિજય છે ઉપર પૂ. મુનિશ્રી ભવ્યદર્શન વિ. મ.
જિનેન્દ્રસૂ. તથા પૂ. મુ. શ્રી ગીન્દ્ર વિ. પ્રેરક પ્રવચને આપી રહ્યા છે. પૂ. આચાર્ય
મ. આદિની નિશ્રામાં સુંદર આરાધના ચાલે દેવ દર રવિવારે બપોરે પ્રશ્નોત્તરી પ્રવચન
છે અષાઢ વદ ૫ થી ધમરન પ્રકરણ તથા તથા સાધુ-સાધ્વીજીને આગમની વાચના
રવિવારે ઉપદેશ સપ્તતિકા વ્યા. વંચાય છે. અને રાત્રે યુવાનને તત્વજ્ઞાનની વાચના આપી રહ્યા છે. બંનેમાં સીતા કલંક નિવા
પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી રણ તપ પણ ચાલુ છે કંઠાભરણ તપની મ. ની દ્વિતીય પુણ્ય તિથિ અષાઢ વદ ૧૪ તૈયારી ચાલે છે અષાઢ વદ-૧૪ ના રોજ ના સવારે પૂ. શ્રીની પ્રતિકૃતિ સાથે ભવ્ય સ્વ. પૂજ્યપાદ તપાગચ્છાધિપતિ આ. ભ. વરઘોડો બજારમાં ફરી ઉપાશ્રયે આવ્યો. શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની પુ.શ્રીના ગુરૂપૂજન ની બેલી થતાં માણેક- ૨ દ્વિતીય પુણ્યતિથિ શાનદાર ઉજવાઈ. ગુણા- ચંદ લુણીયાએ ગુરૂપુજન લાભ લીધે. શ્રી | નુવાદ સભામાં પૂજ્યશ્રીની પ્રતિકૃતિને સંઘ પાર્શ્વનાથ પ્રભુજી તથા પૂ. શ્રીની સ્તવનાર પ્રમુખ સરેમલજીએ પુષ્પહાર ચઢાવ્યા. નવ-સી બેલ્યા બાદ ગુણાનુવાદ પ્રવચન થયું. . યુવક અજયકુમારે બુલંદ અવાજે ૧૨ સમીરમલજી લુણીયા તરફથી લાડુની પ્રભા- છે
સ્તુતિથી ગુરૂસ્તવના કરી સભાને ભાવવિભોર થઈ બપોરે ઠાઠથી પૂજા શ્રીમતી કનમ બનાવી. પૂ. મુ. શ્રી ભવ્યદર્શન વિજયજી કાબેન નરશી કચરા (લાખાબાવળ) ના

Page #164

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-મ્મા વિશેષ ક
૧૯૪ :
શ્રેયા પૂજા ભણાવાઇ પ્રભાવના લાડુની સમીરમલજી લુણીય તરફથી થઈ.
પાંચ દિવસ નવ લાખ જાપ એકાસ ણામાં ૧૭૫ સખ્યા થઇ એકાસણા (૧) રતનચંદજી પિત્તળીયા, (૨) ખાખુભાઇના માતુશ્રી મુંબઇવાલા, (૩) માણેકલાલ કટારીયા તથા (૪–૫) ભાવિકા તરફથી થયા. શ્રા. વ.-૧૨ દ્વીપક એકાસણું ૩૨૫] થયા તે લાભ શ્રી સકલેચાએ લીધા. આસે। માસની આળી માટે લડનના ભાવિકે તરફથી હ; શ્રી બાઉન્સ ગ્રીન સત્સ`ગ મ`ડળ તરફથી ઉત્સાહ ઉત્સવ સાથે કરવાનું નકકી થયુ છે. .
ભાવના ભવઽયની મૂલ્ય રૂા. ૧૮ વિવેચક સ્વ. પૂ. પ્'. શ્રી કાંતિ વિજયજી ગણિવર
સ'. પૂ. . શ્રી નરચ'દ્રવિજયજી ગણિવર
તા. ૪-૧૦-૯૩ સુધી મંગાવનારને રૂા. ૧૨ માં મળશે.
પેાસ્ટ રૂ।. જી એમ કુલ શ. ૧૩ મેાકલનારને નીચેના સરનામેથી પુસ્તક માઁગાવી લેવુ'.
શેઠ ધદાસ શાંતિદાસની પેઢી
જૈન દેરાસર- સાવરકુંડલા પીન. ૩૬૪૫૧૫ ( સૌરાષ્ટ્ર )
તખતગઢ— પરમ તપસ્વી, કમલરત્ન વિજયજી મહારાજ સાહેબ પિ ડવાડા નગરે
દીક્ષા મહે।ત્સવ હર્ષોલ્લાસપૂર્વક પૂર્ણ થતા ત્યાંથી વિહાર કરી અગે (તખતગઢ) શ્રી સંઘની વર્ષોથી આગ્રહભરી વિનતિ ને માન્ય રાખી ચાતુર્માસાથે શ્રી સંઘની ધર્માં આરાધનામાં વૃદ્ધિ હેતુ જેઠ વદ-૯ ના દિવસે ચિત્તના આહલાદને વધારતા જૈન્ડ અને ગગનભેદી ઢાલ, વિશાલ સખ્યામાં શ્રી સઘના ઉત્સાહ પૂર્ણાંક નગર પ્રવેશ ઘણા ઠાઠથી થયેલ ઘર ઘર ગડુલીએ પણ થયેલ પછી પૂજયશ્રીએ માંગલિક અને તા કરન પૂજ્યશ્રી વિમલરત્ન વિજયજી મહારાજ સાહેખનું ભવ્ય જીવાને વૈરાગ્ય રસપાન કરાવતું વ્યાખ્યાન, શ્રી સંઘમાં સામુદાયિક સારા પ્રમાણમાં આયંબિલ પ્રભાવના વગેરે થઇ.
અત્રે હરરાજ પ્રત્રચનકાર પૂજ્ય વિમલ રત્ન વિજયજી મહારાજ ધમ સ`ગ્રહ તથા જૈન રામાયણ ઉપર આ સૌંસ્કૃતિના આદ
નુ સ્મરણ કરાવતી જિનવાણીનું શ્રવણ કરાવે છે. તેમજ પરમારાય પૂજય પાદ રામચંદ્રસૂરીશ્વદજી મહારાજાના સમાધિમય સ્વર્ગ વાસની દ્વિતીય વાર્ષિક પુણ્યતિથિ પ્રસંગે શ્રી સ'ભવનાથ ભગવાનની આરાધનાથે અ. વ. ૧૨-૧૩-૧૪ ના અઠ્ઠમ, ઉપવાસ, આય બિલ વિગેરે તપશ્ચર્યા સાથે ગુણાનુવાદ અને ખપેરે વિજય મુહૂર્તે શ્રી ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ મહાપુજનથી જિનેન્દ્ર ભકત થયેલ છે અત્ર પૂજ્ય ગુરૂદેવશ્રીને વધમાન તપની ¢૩મી ઓળી શ્રેણીતપ, ધર્મચક્ર તપ તેમજ મેક્ષદ ડ તપ સાંકલી અઠ્ઠમ વિગેરે સંધમાં ચાલુ છે.

Page #165

વર્ષ ૬ : અક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
પરમ
પરમ
મારવાડ દેશે સદ્ધમ સ રક્ષક તપસ્વી પરમ પૂજય મુનિરાજ શ્રી કમલરત્ન વિજયજી મહારાજ સાહેબની નિશ્રામાં શિષ્યરત્ન પ્રવચનકાર, તાર્કિકરન પૂજય મુનિરાજ શ્રી વિમલરત્ન વિજયજી મહારાજ સાહેબના વૈરાગ્ય રસના ઝરણા સમાન ઝરિત મધુરી વાણીચે તપના વિવરણનુ શ્રવણ કે જે અનિયત સ્વભાવવાલા અશુભ કમ જે પેાતાને વિપાક ઢેખાડવા સન્મુખ થયા હોય તે પણ શુદ્ધ આજ્ઞા યેાગને સાપેક્ષ રહી જો તપ કરવામાં આવે તે ભયંકરમાં ભયંકર કમ પણ પેાતાના વિપાક દેખાડયા વગર પણ ખરી જાય છે એવુ સાંભલતા જ સંઘમાં હúલ્લાસ પૂર્વક મેક્ષ દડક તપમાં લગભગ ઉપર તપસ્વી આએ ભાગ લઈ તખતગઢ મુકામે પહેલી જ વાર કાડ કર્યા છે.
અમદાવાદ : સુખાજી રવચંદ જૈન વિદ્યાશાળામાં અખિલ ભારતીય વેતાંબર મૂર્તિ પૂજક તપગચ્છ જિનાજ્ઞા આરાધક સઘના ઉપક્રમે પ્રસિદ્ધ જૈનાચાર્ય વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજની બીજી વાર્ષિક સ્વર્ગારોહણ તિથિ નિમિત્તે ગુણાનુંવાદ સભા ભરાઈ હતી. પૂ. આચાર્ય સુદર્શનસૂરિ મ. એ મંગલાચરણ કરી સભાના શુભાર‘ભ કર્યાં હતા.
શ્રી રસીકલાલ વકીલે આચાય શ્રીના પરિચય આપતાં કહ્યું હતુ` કે તેઓની એક આંખમાં વાત્સલ્ય હતું. બીજી આંખમાં કડકાઈ હતી. ધર્મ ના દ્વેષીઓને તે સાંખી
: ૧૯૫
શ્રી કાંતિલાલ અમૃતલાલે
લેતા ન હતા. જણાવ્યુ કે આચાર્ય મહારાજના પ્રતાપે તેમની સલાહ મુજબ મેં ધંધામાંથી નિવૃત્તિ લીધી હતી અને આજે ધર્મરત જીવનના પહેલા કારણે હું કરતા પણ વધુ
સુખી છું,
મુનિ જયદ્રન વિજયજીએ જણાવ્યુ હતુ` કે પૂજ્ય ગુરૂદેવ જેવી વિભૂતિ સદીએ બાદ કયારેય જ દેખા દે છે. પૃથ્વીના પુણ્ય જ્યારે પરિપકવ બને છે ત્યારે આવી વિભૂતિ પેદા થાય છે.
૫. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિજય મહારાજે જણાવ્યું હતું કે પ્રવચનરાગ એટલે અરિહ'ત પરમાત્માના શાસનના અપૂર્વ પ્રેમ, હાર્દિક બહુમાનભાવ! આચાર્ય મહારાજ તીર્થંહારક નહાય, આÀદ્ધારક હોય તીર્થાધારનુ કન્ય તા શ્રાવકનુ છે. તેમની તીર્થોધ્ધારક તરીકેની ઓળખ આપવી તે તેમની સાચી એળખ નથી.
શ્રી જય'તિલાલ આત્મારામે આચા ભગવત સાથેના પેાતાના પરિચયનું વર્ણીન કર્યું હતુ. અચાય દેવનુ એક ભકિતગીત સંગીતકાર શ્રી ધનવ તભાઇ ચાકસીએ સ'ગી. તવાદ્યો સાથે ખુબ જ સુંદર રીતે રજુ કર્યુ હતું. સભાનું સંચાલન શ્રી રાજુભાઇ પડીતે કર્યું હતું. પૂજય આચાર્ય દૈત્રની બીજી સ્ત્રર્ગારોહણ તિથિ નિમિત્તે શહેરના બહુસખ્ય જિનમદિરામાં સુંદર અંગરચનાએ થઇ, અભયદાન, અનુક ́પા દાનના કાર્યા વિશાળ સખ્યામાં કરવામાં આવ્યા હતા.

Page #166


Page #167

વર્ષ-૬ : અક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
દુર્ગા (મ.પ્ર.) અત્રે ઉ. શ્રી મહાય સાગરજી મ.ની નિશ્રામાં અષાડ સુદ ૧૧ના આ. શ્રી જિનદત્ત સૂરીશ્વરજી મ.ની ૮૩૯માં પુણ્ય તિથિણી ઉજવણી થઈ. પ્રવચન થયા.
અમદાવાદ-લુણુસાવાડ માટી પાળમાં પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદઅેનસૂરીશ્વરજી મ.ની આજ્ઞાથી સુ.શ્રી દન રત્ન વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂ. મ.ની દ્વિતીય સ્વ તિથિ અંગે ગુણાનુવાદ સામુદાયિક એકાસણું થયા. શ્રા. સુ ૧ના તપના મહિમાં ઉપર જાહેર પ્રવચન તથા શ્રા, સુ. પુના નેમિનાથજી જન્મ કલ્યાણક અને પ્રવચન તથા સામુદાયિક એકાસણા થયા. જુદા જુદા વિષય ઉપર તિથિએ વ્યાખ્યાને
થાય છે.
ગેાકાક (કર્ણાટક)અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિજય વિચક્ષણ સુરીશ્વરજી મ. તથા ગણિવર શ્રી શ્રેયાંસ પ્રભ વિ. મ.ની નિશ્રામાં પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી વિજય રામચ'દ્ર સૂ. મ.ની દ્વિતીય પૂણ્યતિથિ તથા બાબુલાલ હ.સારજી નિભજીયાના શ્રેયાર્થ તથા શ્રીમતી લીલાબેન ખાબુલાલજીની તામય આરાધનાના અનુમાદનાથે અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ શાંતિસ્નાત્ર સાથે અષાઢ વદ ૧૩થી શ્રાવણ સુ. ૬ સુધી ભવ્ય રીતે ઉજન્મ્યા.
સુખેડા (રતલામ) અત્રે પૂ. સુ. શ્રી મુકિત સાગરજી મ. આદિની નિશ્રામાં
: ૧૯૭
નવકાર જાપ, અઠમ, સામુદાયિક સ્નાત્ર તથા શાંતિ સુધારસ તેમજ સમરાંદિત્ય ચરિત્ર ઉપર પ્રવચન વિગેરે સુંદર આરાશ્વના ચાલે છે.
હૈદ્રાબાદ (આંધ્ર) અત્રે આ. શ્રી કલાપ્રભ સાગર સૂરીશ્વરજી મ. વિ. શ્રી સુમતિ પ્રકારની તથા . શ્રી વિશાલ
મુનિજીની નિશ્રામાં અખીલ ભારતીય
અહિં સાસ'મેલન તા. ૨૩-૨૪-૨૫ જુલાખલાવવામાં સુલતાન બજારમાં
ઇના
પ્રચાર માટે આવ્યું હતુ. અહિંસાના પ્રયત્ના પ્રવચન વિ. થયા હતા.
વાદરા-અત્રે જિનશાસન સેવા દળ તથા શ્રી જિનશાસન રક્ષા સમિતિ વડાદરા દ્વારા પૂ. પાદ આ. શ્રી વિજય રામચ'દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાની દ્વિતીય પુણ્ય તિથિ ભવ્ય ઉજવઈ યાત્રા હાથી રથ અને જથ્થર સાજ સાથે બે હજારની મેદની સાથે થઈ સરદાર ભવનમાં ગુણાનુવાદ સભા થઇ જ્યાં હાલ ચીકકાર ભરાઇ ગયા કે. ડી. પરમાર (જખૂસર) તથા નરેશભાઇએ સુંદર માર્મિક વકતવ્ય કર્યુ બાદ સાધ મિક ભકિત થઈ આશાભાઇ સામાભાઇ પટેલ દ્વારા ચિ. સુરેન્દ્રભાઇના શ્રેયાથે આંબેલ, સામાયિકી થયેલ કાઢી પેટી શાંતિનાથ દેરાસરે પૂજા આદિશ્વર શત્રુ જા તી આવતા મદિરે ભવ્ય ભાવના મુકુંદભાઈ મહેતાની મંડળીએ ભણાવી. પૂજા પણ તેમણે ભણાવી શહેરના દરેક ૩૬ દેરાસરાએ ભવ્ય આંગી થઈ તેમજ અનુક પા સાધર્મિક ભકિત

Page #168

• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) અણુ-એ-ધમે વિશેષાંક ?
8 અનુકંપા જીવદયા સાત ક્ષેત્રની ભકિત થઈ શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂ મ.ની બીજી છે જેમાં આશાભાઈ પટેલ, જયેન્દ્રભાઈ હર- સ્વગતિથિ નિમિતે શાંતિસ્નાત્ર સહિત નવ
ણીયા (જામનગર) મનસુખલાલ દીપચંદ દિવસને ભવ્ય ઉત્સવ અષાડ વદ ૭થી છે પ્રકાશ જયંતિલાલ ગાંધી પ્રવીણચંદ્ર નાથા- અષાઢ વદ અમાસ સુધી થયે વદ ૧૪ના 8 લાલ દલાલ નવાખલ જૈન વિ. તેમજ ગુરુ ગુણગીત તથા ભવ્ય ગુણાનુવાદ થયા. છે બીજા ઘણું ભાવિકોએ ઉત્સાહ ભેર લાભ જ ગુણાનુવાદ પૈતા હતા. 8 લીધે હતો વડેદરાએ કમાલ કરી એ
સુમેરપુર (પાલી)–અત્રે પૂ. પ્રવચન છે ભાવ પૂ શ્રી પ્રત્યે બતાવ્યો હતો.
કુશલ મુનિરાજ શ્રી મલિષણ વિજયજી મ. 8 બોરીવલી-પુરુષોત્તમ પાર્કમાં પૂ, મુ. આદિની નિશ્રામાં પૂ પાદ આ. ભ. શ્રી
શ્રી સુબોધ વિ. મ. આદિને એ. સુ ને વિજ્ય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ.ની બીજી છે છેપ્રવેશ આંબેલ પ્રવચન વિ. થયા. સ્વગતિથિ નિમિતે ભકતામર પૂજન સહિત 3 છે નાસિક (મહા) વિદ્વાન વકતા પૂ. મુ.
પંચાહિનકા મહોત્સવ ઉજવાયો. વદ ૧૪ છે.
ના ગુણાનુવાદ પ્રવચન થયું. ૧ શ્રી અક્ષય વિજયજી મ. આદિની નિશ્રામાં 4 અત્રે પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી વિજય રામ- * વાલકેશ્વર-મુંબઈ-અત્રે ચંદનબાલા છે છે ચંદ્ર સૂ. મ. સા.ની બીજી સ્વગતિથિ એપાર્ટમેન્ટમાં વિદ્વાન વકતા પૂ. મુ. શ્રી 8. R નિમિતે ભવ્ય પંચાહિકા મહોત્સવ અ. નયનવર્ધન વિજયજી મ. આદિ ઠા. ના છે છે વદ ૧૩થી શ્રા. સુ ૨ સુ સુધી ઉજવાય ચાતુર્માસ પ્રવેશથી જોરદાર પ્રવચન જાહેર છે
પાંચ દિવસ મોટા પૂજન અને પાંચ દિવસ પ્રવચન શનિવારે સામાયિક પાઠશાળા વિ. 8 . સાધમિક વાત્સલ્ય થયા ગુણાનુવાદ સભા ચાલે છે. દિ પાંચ દિવસ થઈ અને જાણે સાક્ષાત્ પૂને પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી વિજય રામચન્દ્ર I સન્માનવા સંઘ ઉમટી પડયા હોય તેવું થયું. સૂરીશ્વરજી મ.ની દ્વિતીય વાર્ષિક તિથિ 8 છે ૯૬-૯૬ રૂ.નુ સંઘપૂજન થયું. પુજનોની નિમિતે ત્રણ દિવસને શાંતિસ્નાત્ર આદિ છે # વિધિ માટે પં: જેઠાલાલ ભારમલ મલાડ ભવ્ય મહોત્સવ વદ ૧૨-૧૩–૧૪ જાય છે છે તથા મનસુખભાઈ માલેગાવથી પધારેલ વદ ૧૪ના ભવ્ય ગુણાનુવાદ સભા થઈ છે ૧ જિન ભકિત મંડળના રમેશભાઈ પરિખે ચાંદીના સીકાથી તેમજ રોકડ રકમ સાથે - સંગીત જમાવટ કરી. રોજ નયન રમ્ય સંઘ પૂજન થયું. ગહુલીએ રંગોળીઓ આંગીએ થતી.
વાપી-અત્રે વિદ્વાન પૂ. પં. વિજયજી ગણિવર આદિની નિશ્રામાં પૂ. આ. ભ.
-
-

Page #169

8 વર્ષ ૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩ :
સાબરમતી-પતી પુણ્યાઈ પ્રચંડ બપોરે ચતુવીધ સંઘ સાથે આદિનાથ 8 9 પ્રતિભાના સ્વામી પૂજયપાદ આચાર્યદેવ જિનાલયમાં વિવિધ વાછત્ર પૂર્વક સંગીત 8 શ્રીમદ્દ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહા- સાથે નવપદજીની પૂજા ભણવેલ દેરાસરને રાજાનાં શિષ્ય પૂ મુ. શ્રી મોક્ષરતિવિજ- કુલેથી સુંદર શુશોભીત કરવા પૂર્વક યજી મ. સા. તથા પૂ. મુ. શ્રી તત્વદર્શન- પ્રભુજીને ભવ્યાતી ભવ્ય અંગરચના કરેલ છે વિજયજી મ. સા. ૫ ઋજુ દશન વિ. આદિ તેમજ શહેરનાં સર્વે જિનાલયમાં પણ ભવ્ય ઠાણને અષાઢ સુદ-૮ ના રવિવારે પુખ- અંગરચના કરેલ. રાજ રાયચંદ આરાધના ભવનમાં ખુબજ . તેમજ ચાતુર્માસિક આરાધના પ્રવચને 8 જાહોજલાલીથી પ્રવેશ થયે.
અનુષ્ઠાન વગેરેમાં ખૂબ જ સારી રીતે છે છે ગજરાજ સાત સાંબેલા ગાડી બસે ભાવિકે લાભ લઈ રહેલ છે. જ બેડાવાળી બેને ૧૫૦ વિશિષ્ટ ગહેલીઓ
મલાડ-મુંબઈ–ધનજી વાડીમાં પૂ. છે આદિ. વિશાળ શ્રાવક-શ્રાવિકાની હાજરી
ગચ્છાધિપતિ આચાર્યદેવેશ વિજય છે છે આ સમગ્ર રામનગરમાં સામૈયું ખૂબ
રામચંદ્રસૂરિ મ. સા.ની દ્વિતીય વાર્ષિક 5 પ્રભાવક રહ્યું હતું. પ્રવચન અંતે ગુરૂપૂજન
પૂન્યતિથિ નિમિત્તે. તથા રૂા. દસનુ સંઘપૂજન તથા શ્રીફળની 8 પ્રભાવના થયેલ પ્રવેશ દિને ૨૫૦૦ થી
સવારે ૬-૦૦ દેવસ્તુતિ, રત્નાકર છે છે અવિક આરાધકે ની ઉપસ્થિતિ પૂજ્યપાદ
પચીસી, ગુરૂસ્તુતિ રાખેલ તેમાં ગુરૂને સુખશ્રીજી નિમજા પુણ્યદયની અંકિત કરાવતી
ડની માળા પહેરાવવાનું અને નવાંગીપૂજન . કરાવવાની બોલી બોલાવેલ ઉપજ સારી ?
થયેલ રનપુરી મધ્ય બિરાજમાન જિન- 5 નવસારી-પ. પૂ. આ. ભ. શ્રીમદ
રક્ષિત વિ. મ. સા.ને અમારે આંગણે પધા- ૨ છે વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની
રવા વિનંતી કરેલ પરંતુ વરસાદ વધારે દ્વિવાર્ષિક તિથિ ખૂબજ ધામધૂમ પૂર્વક
હોવાથી આવી નહોતો શકયા પછી સંઘછે સારી રીતે ઉજવાઈ.
પૂજન કરવામાં આવેલ. છે સવારે આદિનાથ જીનાલયમાં પ્રભા
સવારે ૮-૩૦ સ્નાત્ર મહત્સવ રાખેલ જે તીયા તથા અનુકંપાદાન-વ્યાખ્યાનમાં પૂ. 8 શ્રીનાં ગુણાનુવાદ પૂ. મુનીરાજ શ્રી તત્વ
તેમાં પણ શ્રી સંઘ બહુજ ઉત્સાહ અને છે રત્ન વિ. મ. સા. તથા પૂ. મુનિરાજ શ્રી
આનંદવિભોર બનેલ પછી પ્રભાવના કરેલ. * હિતરત્ન વિ. મ. સા. કરેલ લોકેએ સારી સવારે ૧૧-૩૦ સમુહ આયંબિલ તપ છે રીતે લાભ લીધેલ ત્યારબાદ શ્રીફળની કરાવેલ. તેમાં પણ સારી સંખ્યામાં આયં{ પ્રભાવના કરેલ.
બિલે થયેલ પથી પ્રભાવના કરેલ.

Page #170

કડક
x ૨૦૦
- : શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણ –એ–ધમે છે છે બપોરે ૨-૦૦ ક. પૂજયશ્રીના ગુણા- આગમની દેરીએ. ૪૫ આગમની રચના જ નુવાદ ૨નપુરીમાં રાખેલ શ્રી સંઘ ત્યાં અને ફુલને શણગાર સાથે વિશિષ્ટ પ્રકારે 8 ગયેલ, સાંજે ૫-૩૦ ક. હેનનું પ્રતિક્રમણ ૪૫ આગમની પૂજા ભણાવાયેલ સવારે રાખેંલ તેમાં પ્રભાવના કરેલ. સવારે ૯-૦૦ ગુણાનુવાદમાં ત્રણ રૂા. સંઘ પૂજન થયેલ. ક. બાળકોનું સમૂહ સામાયિક પણ રાખેલ રાત્રે ભાવના વિગેરે થયેલ વિસનગરનાં તે પછી અલ્પાહાર રાખેલ. રાત્રે ૮-૩૦ ક. લેકાએ આ ભવ્ય પ્રોગ્રામ પહેલી વખત ભાવના શ્રી શીતલનાથ જન . મૂતિ જેવાથી આખા ગામમાં આનંદ આનંદ તપ સંઘ વતી.
વર્તાઈ ગયે હતે. અત્રે ધર્મચંદ્ર અષ્ટ
તપની સામુદાયિક આરાધના ચાલી 8 શાહપુર દરવાજા ખાંચા અમદાવાદ
રહેલ છે. પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ ગુરૂભગવંત આ. ગોકાક નગરે જિન શાસન તંભ છે છે શ્રીમદ્દ વિજય રામચંદ્રસૂ મ. સા. ની તપાગચ્છાધિપતિ પૂ. પરમ ગુરૂદેવ આચાર્ય 2 દ્વિતિય પૂન્યતિથિ પ્રસંગે શાહપુર દરવાજા શ્રીમદ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી.
ના ખાંચામાં શ્રી સંઘમાં પ. પૂ. શ્રી મુનિ મહારાજાની દ્વિતીય વાર્ષિક તિથિની છે રાજ વિનયંધર વિજય મ. સા. ની નિશ્રા ભવ્ય ઉજવણી, નિશ્રા પૂ. આ. ભ. શ્રી ! માં ગુણાનુવાદ–સામુહિક સામાયિક નવપદ વિજય વિચક્ષણ સ, મ. તથા પૂ. મુનિ છે. ની પૂજા તેમજ ભવ્ય અંગરચના કરવામાં પ્રવર શ્રી શ્રેયાંસપ્રભ વિજયજી ગણિ- છે. આવી હતી. ધનુભાઈ મણીલાલ તરફથી વર આદિ મ. ૭ની નિશ્રામાં અ. વ. ૧૩ સામૂહિક આયંબિલ તપ કરવામાં આવ્યા થી શ્રા. સુ. ૬ સુધી શા બાબુલાલ હસાજી
હતા, તથા પ્રભાવના કરવામાં આવી હતી. પરિવાર તરફથી તેમના સુપુત્રોએ પોતાના છે 8 શ્રી કાંતિલાલ મોતીલાલ તરફથી ગુણાનુવાદ પિતાજીના આત્મશ્રેયાર્થે તથા માતુશ્રીની ની સભામાં સંઘ પૂજન કરવામાં આવ્યું તપશ્ચર્યા નિમિત્ત અષ્ટબ્લિકા મહોત્સવ છે
ત્રણ છોડના ઉદ્યાપન સાથે ભવ્યતાથી ઉજ- 8. વિશનગર (મહેસાણા) : અહિંયા વાયા હતા. અ. વ. ૧૩–૧૪-૦))-સ. ૧૫ ૫ . • મુનિરાજ શ્રી મુકિતધન વિ. મ. ચાર દિવસમાં ૬ ક. સ્વ. પૂજ્યશ્રીના છે
તથા પૂ. મુ. શ્રી પૂણ્યધન વિ. મ. ગુણાનુવાદમાં તેઓશ્રીના જીવનકવનને અને છે ની નિશ્રામાં શ્રા. સુ. ૧૨ ના પૂ.
તેમાંય શાસન રક્ષાની પ્રવૃતિને સાંભળી છે પંન્યાસ પ્રવર શ્રી ભદ્રાનંદ વિ. મ. ની
શ્રોતાઓને જેન શાસનના પૂર્વકાલિન ઈતિ- ૧ છે ૮મી પુણ્ય તિથિ પ્રસંગે શા મુલચંદજી
હાસ તથા ખુમારી-ખમીરીના સાક્ષાત મૂર્તિ છે
નાં દર્શન થયા. ૧ હીરાનંદજી પરિવાર તરફથી વિસનગરનાં
સકલશ્રી સંઘને પર્યુષણ મહાપર્વની આરાઆંગણે સૌ પ્રથમ વખત છોડ સાથે ૪૫ ધના માટે રોકાક જૈનસંઘ અમંત્રણ પાઠવે છે.

Page #171

વર્ષ-૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩
૨૦૧
છે.
જામનગર-ગુરૂદેવ શ્રી વિજય રામ- પુજાનું આયોજન થયેલ જેમાં ૨૦ થી ૪ ચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા નીદ્વિતિય પુણ્યતિથી ૨૫ હજાર ભાવિકે એ દર્શનને લાભ લીધેલ. 8 તથા પૂ. પં. શ્રી ભદ્રશીલ વિજયજી અ. વ. ૧૪ ના પૂજ્યપાદ ગચ્છાધિગણિવરના સમાધિપૂર્ણ કાલધર્મનિમિતે પતિશ્રીજીની દ્વિતીય વાર્ષિક તિથિના દિવસે તેઓશ્રી નાં દીર્ધ સંયમ જીવનની અનુમે- શાંતિભુવન, દિ, પ્લેટ તથા ઓશવાળ દનાથે તેઓશ્રીની પ્રથમ માસિકતિથિ અ. કેલેની સંઘ ત્રણે સંઘના ઉપક્રમે વિશાલ સુ. ૧૩-૧૪ થી લઈ અનંત ઉપકારી પૂજ્ય - ગુણાનુવાદ સભાનું આયોજન થયેલ. જેમાં પાદ ગચ્છાધિપતિશ્રીજીની દ્વિતીય વાર્ષિક પૂજ્યપાદશ્રીજી તથા પૂ. ગુરૂદેવશ્રીજી બંને તિથિ અ. વ. ૧૪ પર્વત ૧૭ દિવસને મહાપુરૂષોની વિશાલ પ્રતિકૃતિનું અનાવરણ ભવ્ય મહોત્સવ શ્રી શાંતિભુવન તપગચ્છ થયેલ જેની ગુરૂપૂજનની ઉછામણીઓ જૈન સંઘના ઉપક્રમે અનેરી શાસનપ્રભા- રેકરૂપ બનેલ. વનાપૂર્વક ઉજવાયેલ. બંને મહાપુરુષોનાં પ્રતિદિન પૂજા પૂજનોમાં આરતી મંગલ- આ પુણયભાવે એ અજોડ એતિહાસિક મહ- દી આદિની ઉછામણીએ પણ એતિહા- 8 ત્સવ ઉજવાયેલ કે જેની સુખદ સ્મૃતિ સિક થયેલ. જામનગરવાસીઓ માટે યાદગાર સંભારણું
પ્રતિદિન પરમાત્માને ભવ્યાતિભવ્ય જ બની જશે.
અંગરચના થતી હતી. દેવદ્રવ્યની અદ્દભુત ૧૭ દિવસને મહત્સવ જામનગરમાં
આવક, જીવદયાની પણ વિશાલ ટીપ છે પ્રથમવાર જ એમાં પણ બધા દિવસ પુરૂ
થયેલ. 8 ની પૂજા ૭-૭ મેટા પૂજને, મોટી છે પૂજાએ આદિથી મહોત્સવ યાદગાર બની
કલકત્તા, મુંબઈ, સુરત, અમદાવાદ ગયેલ..
રાજકેટ, વેરાવળ આદિ અનેક સ્થાનેથી છે. પ્રતિદાન પ્રવચન ચંત્ય પરિપાટી પૂજા
ભાવિકે આવેલા. કે પુજને, ભાવના આદિમાં હજારે ઉપરની નવીનચન્દ્ર બાબુલાલ શાહ, ભીખુભાઈ સંખ્યા થતી હતી. '
બાસીવાળા મનસુખભાઈ માલેગામવાળા ૧ અ. વ. ૭ રવિવારના જલયાત્રાનો આદિ ખ્યાતનામ વિધિકારકે તેમજ બળ
વરઘેડો પણ અભૂતપૂર્વ નીકળેલ. જેમાં વંત ઠાકુર, પ્રફુલભાઈ કેચીનવાલા મધુછે પણ હજારોની જન મેદની જોડાયેલ. ભાઈ ઝવેરી આદિ સુપ્રસિદ્ધ સંગીતકારેએ
અ. વ. ૧૨ શુક્રવારનાં જામનગર વિશા પ્રભુભકિતની રમઝટ મચાવેલ. બેડા (રાજ.). ઓશવાળ સંઘનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય પણ નું રામચન્દ્ર બેન્ડ પણ ૯ દિવસ આવેલ. વિધિપૂર્વક સુંદર રીતે થયેલ.
અનેરી શાસનપ્રભાવના પૂર્વક મહોત્સવની અ. વ. ૧૩ નાં દિવસે ભવ્ય મહા- પૂર્ણાહુતિ થયેલ.

Page #172

૨૦૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણુ-એ-ધમે વિશેષાંક
ત્રણે સ્થાનમાં નિયમિત પ્રવચન આદિ સૂરીશ્વરજી મહારાજ પૂ. વિજય મહાબલ 8 ચાલું છે.
સૂરીશ્વરજી મહારાજ પૂજ્ય આચાર્ય છે શ્રા. સુ. ૧૪ પૂ. ગુરૂદેવશ્રીજીની દ્વિતીય શ્રી પુણ્યપાલ સૂરિજી મ. પૂ. પં. કીતિ સેન 8 માસિક તિથિનાં દિવસે દિગ્વીજય પ્લેટમાં વિ. ગ. આદિ મુનિ મંડલની શુભનિશ્રામાં 8 ( વિશાલ ગુણાનુવાદ સભા, સમુદાવિક આયં- ચાતુર્માસ કરવા પધારેલા ભાવુક ભકતોએ રે 8 બીલ, શ્રી સિધચક્ર મહાપૂજન આદિ તિથિની ભવ્ય ઉજવણી કરવાનો નિર્ણય 8 કાર્યક્રમોનું આયોજન થયેલ.
કર્યો તદ્અનુસાર તા. ૧૬-૧૭ પાલીતાણા- જેનોના સુપ્રસિદ્ધ યાત્રાધામ ૧૮ ત્રિદિવસીય જિનભકિત મહોત્સવ જેમાં પાલિતાણા ખાતે તેમજ મહારાષ્ટ્રભુવન જૈન પંચકલ્યાણક પૂજા-શ્રી અષ્ટાપદજીની પૂજા 8 ધર્મશાળામાં જૈનાચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય
તા. ૧૮ મીના શ્રી ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ મહા. હું રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજીની ભવ્યાતિભવ્ય બીજી
પૂજનને સુંદર કાર્યક્રમ ગોઠવાય એ દિવ- ૨
એ દરમ્યાન અનુપમ પ્રભુ-ભકિત અલગછે પુણ્યતિથિ ઉમંગભેર ઉજવાઈ
રચના ધર્મ પ્રભાવના આદિના પણ આયે6 કરૂણા વાત્સલ્ય-પરોપકાર-
નિસ્પૃહતી જનો થયા હતા. સ્વ. પૂજ્યશ્રીજીની પુયR નીડરતા આદિ ગુણેને મુર્તિમંત જયો તિથિના દિવસે ગોઠવાયેલ ગુરૂગુણાનુવાદ છે જોઈ શકાતા હતાં એ જેનેનાં આરોગ્યપાદ સભામાં વિશાળ માનવ મહેરામણ ઉમટેલ 8 તેમજ લાખે નેત્તરના ઘર-ઘરમાં અને
અનેક વકતાઓએ અને જેનાચાર્યોએ સ્વ. છે ઘટ ઘટમાં વસી ચુકેલા સુપ્રસિદ્ધ જેના- જૈનાચાર્યશ્રીજીએ કરેલ જૈનશાસનની આરા
ચાર્ય દેવાંશી મહા માનવ પ્રભાવક યુગ ધન-શાધના-પ્રભાવના-રક્ષા આદિ પ્રેરક છે પુરૂષ પૂ આ. વિજયરામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી પ્રસંગેનું રોચક અને રસમય વર્ણન કરેલ
મહારાજા જેનશાસનને તેજસ્વી સિવારે જૈનાચાર્ય પુણ્ય પાલસૂરિજીએ તેઓશ્રીની હતે તેઓશ્રીજીનું નામ તેમજ કામ અતિ અંતિમ અપુર્વ સમાધિનું જુસ્સાદાર વર્ણન 8 અદભુત હતું. બે વર્ષ પહેલાં તે તેજસ્વી કરીને સભાને ગડ્રગદિત કરી હતી. સભા સિત રે જેનશાસનના આકાશેથી ખરી સમાપ્તિ બાદ દરેક ભાવુકોને નવ-નવ પડતાં સમગ્ર જન તેમf : જગત શેક રૂપિયાથી બહુમાન દ્વારા સંઘ પૂજન કરવામાં આ ગ્રસ્ત બનવા સાથે સ્તબ્ધ બની ગયું હતું આવેલ તેમજ પૂજ્યશ્રીજીની જીવંત પ્રતિછે તેઓશ્રીમદની વિદાયથી એક જાજરમાન કૃતિ સમક્ષ તેઓશ્રીએ જગતને આપેલ આ યુગને અસ્ત થઈ ગયે તા. ૧૮-૭-૩નાં દિવ્ય-ભવ્ય સંદેશ સંસાર છોડવા છે તેમની દ્વિતીય પુણ્યતિથિ આવતાં પાલિ. જેવો છે. મેક્ષ મેળવવા જેવું છે. સંયમ છે તાણા ખાતે મહારાષ્ટ્ર ભવનમાં ધર્મ–ચાતુ- લેવા જેવું છે. એમની રંગેલીની પણ ર ર્માસ ગાળી રહેલા જૈનાચાર્ય પૂ. રવિપ્રભ રચના કરવામાં આવેલ જેમાં દર્શનાથી

Page #173

અવર્ષ–૬ અંક-૧-૨-૩
તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૨૦૩)
ઓની ભારે ભીડ હતી.
સુપાર્શ્વનાથ સંગીત મંડળ અને શ્રી શાંતિ- ૧ જ કાર્યક્રમ બાદ વાજતે ગાજતે પવિત્ર નાથ સેવા મંડળ ભકિત રસમાં રંગ છે છે જય તલેટીની ચીત્ય યાત્રા નિકળેલ તેમજ લગાવ્યા હતા. જે શત્રુંજયની ધન્ય ધરા પર સ્વર્ગસ્થની પ્રતિ
બહાર ગામથી તપસ્વીઓનું પચ્ચક-૧
ખાણ ઉચરવા આગમન તેમના તરફથી ! છે ષ્ઠિત ગુરૂમુતિની પ્રથમવાર અભિષેક અને
પ્રભાવના સંઘ તરફથી બહુમાન ગુરૂ વંદ- કે ૨ ભવ્ય પૂજા થયેલ, ઉજવણી ખુબ જ ઉમંગ 8 અને ઉલ્લાસ મય વાતાવરણમાં યાદગાર
નાથે જનતપનુ આગમન શ્રી સંઘ તરફથી ?
સુંદર ભકિત વ્યાખ્યાનમાં પૂ. આ. શ્રી છે. છે સ્મૃતિરૂપ બની રહી છે.
અભયરત્ન સૂ. મ. શ્રી આત્મ પ્રબોધ અને ૨ છે દાવણગીર–પૂ. આ. શ્રી અશકરત્ન
સુનિ શ્રી અમરસેન વિ. મ. શ્રી ધન્ય છે સૂ. મ ઠા. ૫ નો અષાડ સુદ ૩ ના ચરિત્રને અનુલક્ષીને પ્રવચન શ્રવણ કરવા ? છે સસ્વાગત ચાતુર્માસ પ્રવેશ માંગલિક પ્રવ: જનત નું આગમન વિશાળ હોલ પણ નાને 1.
ચન સંઘ પૂજન આયંબિલે પૂજા આદિ, પડે છે. B ચૌમાસી પર્વની આરાધના તે દિવસથી મુંબઈ પાટ -શ્રી કલ્યાણ પાર્વ. 4 R રોજ એક અઠ્ઠમ ૩-૪ આયંબિલે શ્રી નાથ જૈન સંઘમાં પૂ. પંન્યાસજી મ. શ્રી છે ગૌતમ સ્વામિજીના છઠ્ઠ તપ ૧૭૦ જિનની રતનભૂષણ વિજયજી મ. સા. આદિ ઠાણું ? છે આરાધના વિશ્રવ શાંતિના આયંબિલે સિદ્ધિ- ૩ ની નિશ્રામાં સુંદર આરાધના થઈ રહી છે. 8 તપ ધર્મ ચક્રતાપ ચત્તારી અદ્ર તપ સમવસરણ છે. ભાવિકેને ઉ૯લાસ સારે છે. વ્યાછે ત૫ શ્રાવણ ભાદર આદિ તપ પારણા સાથ ખ્યાનમાંથી શ્રી ધન્યકુમાર ચરિત્ર અને શ્રી ! સન્માન પૂ. સ્વ. આ. શ્રી લબ્ધિ સૂ. મ. ચંદ્રરાજાનું ચરિત્ર ચાલે છે. તેમજ વિવિધ ?
પૂ. આ. સ્વ. શ્રી ભુવનભાનુ સૂ, મ. પૂ. અનુષ્ઠાને પણ ચાલુ છે. સામુદાયિક અટ્ટમ, . 6 સ્વ. આ. શ્રી અરૂણપ્રભ સૂ. મ. ની ચારિત્ર લુખી નીવિ, સામુદાયિક આયંબિલ, દીપક છે છે પર્યાયની અનુમોદનાથ અને પૂ. આ. શ્રી એકાસણુ આદિ અનુષ્ઠાને ચાલુ છે. અશોક રત્ન સ. મ. ની વ. તપની ૯૦
પૂ સ્વ. ગચ્છાધિપતિ આ. કે. શ્રીમદ્દ છે મી ઓળીના પારણુ નિમિતે શ્રી પંચ
વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની પરમેષ્ઠિ અને શ્રી ઉવસગ્ગહરં મહાપૂજન
| દ્વિતીય વાર્ષિક તિથિની ઉજવણી ખૂબ જ છે સાથ પંચાહિકા મહત્સવ વિધાને શ્રી
સારી રીતે ધામધૂમથી થઈ છે. સવારે ત્યા- 1 છે રમણલાલ અને ધાર્મિક અધ્યાપક પ્રભાત- ખ્યાનમાં ગુણાનુવાદ બપોરે ૪૫. આગમની ૫ ભાઈએ કરાવ્યા હતાં. પૂજા ભાવનામાં શ્રી ભવ્ય પૂજા–તથા આંગી આદિ થયેલ છે.
«
-
હકક

Page #174

૨૦૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમ્મા વિશેષાંક
થતાં ૧૧ દિવસ આરાધકાની ભકિત ભાવિક તરફથી થઇ.
કલકત્તા-૭-વર્ધમાન જૈન સંઘ હ’સ પુકુટ ફર્સ્ટલેનમાં પૂ. પ’–શ્રી સુયશ મુનિજી મ.ની નિશ્રામાં રવિવારના આધ્યાત્મિક પ્રવચન શ્રેણી ગેાઠવી છે લાભ લેવાય છે.
કલકત્તા-ભવાનીપુર-અત્રે તપસ્વી પૂ. આ. વિજય વાષિણ સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં પૂ. આ. શ્રી વિજય લબ્ધિ સૂરીશ્વરજી મહારાજાની ૩૨ મી પુણ્ય તિથિ તથા પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્ર્વરજી મ.ની ખીજી પુણ્યતિથિ તથા પૂ. આ. શ્રી વિજય ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી સ્વાર્ગારેાહણ નિમિતે શ્રી ભકત્તામર પૂજન શ્રી શાંતિસ્નાત્ર સહિત ૧૧ દિવથવેચન અને બપારે જાહેર પ્રવચન થાય છે. સના ભવ્ય મહાત્સવ અ. વ. ૧૪થી શ્રા. સુ. ૧૦ સુધી ઉજવાયે.
મુંબઇશેઠ મેાતીશા લાલબાગ-અત્રે પુ. વિદ્વાન ગણિવર શ્રી નર વાહન વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં જૈન દિવાકર પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્રે સૂરીશ્વરજી મ.ની ખીજી પુણ્ય તિથિ નિમિતે પંચાહિન્કા મહાત્સવ ગુણાનુવાદ સભા અ. ૧. ૧૪ના થઈ વા ૦))ના પણુ ગુણાનુવાદ સભા થઈ તથા શાંતિસ્નાત્ર ભણાયુ* યેાગ દૃષ્ટિ સમુચ્ચય ઉપર વ્યાખ્યાન આપે છે. સામુદાયિક આરાધ | નાઆઆવે છે રવિવારે સવારે પ્રતિક્રમણ સૂત્ર
મ.ના
બેરીવલી-ચંદાવરકરલેન—પૂ. આ.શ્રી વિજય પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં પ. પૂ. શાસન રક્ષક પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચ'દ્રસૂરીશ્રવરજી મ.ની બીજી સ્વર્ગ તિથિ નિમિતે ગુણાનુવાદ પાંચ સઘ પૂજન થયા ૪૫ વધમાન તપનાપાયા પડયા ૬૦ને
માક્ષ દંડક તપ ચાલે છે. ૩૦૦ રૂા. નેવી પ્રભાવના થઈ દર રવિવારે અનુષ્ઠાના થાય છે પ્રવચનમાં કાંદીવાલી જોગેશ્ર્વર, ગારેગાંવ વિ. ભાવિકા આવે છે.
ખાચરાદ–(મ. પ્ર.) અત્રે આ. શ્રી હેમેન્દ્ર સૂ. મ.ના સાવી શ્રી અમરશ્રીજી મ. આદિ નિશ્રામાં નવકાર મત્ર જાપ વિ.
કાંદીવલી વેસ્ટ મુબઇ-અત્રે કમલા વિહારમાં પૂ. આ. શ્રી વિજય પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં પૂ. આ. શ્રી વિજય મહાય સુરીશ્વરજી મ. આશીર્વાદ તથા પૂ. મુ. શ્રી નયવધ વિજયજી મ.ના માર્ગદર્શન મુજબ થતા 'જિનમંદિરનુ' શિવાગણુ શ્રા, વદ ૬ના શેઠ મહાસુખલાલ લક્ષ્મીચંદ શેઠ સાવરકુંડલાવાળાના હસ્તે
થયું વિધિ માટે મલાડથી ૫, જેઠાલાલ
ભાઈ પધાર્યા હતા.
સુ’બઇ વાલકેશ્વર-શ્રીપાલનગરમાં ૫. પૂ.આ. શ્રી વિજય જયકુ'જર સૂરીશ્વરજી મ, પૂ. આ. શ્રી વિજય મુકિતપ્રજા સૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામાં પુજ્યપાદ જૈન સિદ્ધાંત સ'રક્ષક આ ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સા.ની દ્વિતીય સ્વર્ગા

Page #175

8 વર્ષ૬ : અંક ૧-૨-૩ : તા. ૨૪-૮-૯૩ :
છે રહણ તિથિની ઉજવણી નિમિતે તેમજ પૂ. સવ ઉજવાયે વદ ૧૪ના ગુણનુવાદ 8 પં. શ્રી ચંદ્રકીતિ વિજયજી ગણિવર તથા પુ. સભા થઈ. આ પં. શ્રી ભદ્રશીલવિજયજી ગણિવરના સંયમ સેલાપુર (મહા) અત્રે - મુ. શ્રી # જીવનના અનુમોદનાથે શ્રી શાંતિનાવ શ્રી પૂર્ણ ચંદ્ર વિજયજી વિ. મ.ની નિશ્રામાં છે. સિદ્ધચક્ર પૂજન ભવ્ય સનાત્ર મહત્સવ પૂ. આ. શ્રી વિજય ભુવનભાનુ સૂરીશ્વરજી { આદિ સાથે અ. વદ ૧ થી વદ ૧૪ સુધી મ.ના સંયમ જીવનની અનુમોદના તથા R. આ પંચાન્ડિકા મહત્સવ ઉજવાયે. વદ-૧૪ના સંઘમાં થયેલ શત્રુંજય ત૫ આદિના ઉધાપન છે પૂ. શ્રીના ભવ્ય ગુણાનુવાદ થયા ચાંદીના નિમિતે ભકતામર પૂજન ૨૪ તીર્થકર સીકાથી સંઘપૂજને થયે.
પૂજન સાથે શ્રા. સુ ૧૩થી શ્રા. વદ-૫ છે 1. અમદાવાદ-મણિનગર-અત્રે પૂ. મુ. સુધી અઠ્ઠાઈ મહત્સવ સુદર રીતે ઉજવાયો ( શ્રી જિનયશ વિજયજી મ. તથા પૂ. મુ. શ્રી શ્રા. વ. ૪ના પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય છે મુકિતયશ વિ. મ.ની નિશ્રામાં જિનશાસન કનકસૂરીશ્વરજી મ.ની ૩૦મી સ્વગતિથિ
રક્ષક પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરી- નિમિતે ગુણાનુવાદ પ્રવચન થયું. છે શ્વરજી મ. બીજી સ્વર્ગતિથિ નિમિતે અ. વ. ૧૧થી અમાસ સુધી પંચાહિકા મહે
સત્ય તત્ત્વના સમર્થક જૈન શાસન અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા ડયુરી, પુમા, નેશનલ પ્લાઇવુડ, સડેક લેમીનેટ,
રાજકોટ જીલ્લાના વિક્રેતા ડેકલેમ, ફરમાઇકા, 8 વેલડેકેર, સનમાઈકા તથા બીડીંગ મટીરીયલસ માટે
- એસ. એસ. એજન્સીઝ જય ખોડિયાર બીડીંગ, ૫ રજપુત પરા,
રાજકોટ ચંદુભાઇ મહેતા : નિમળ કામદાર ફિન : ઓફિસ ૨૪૫૩૮, ૨૪૬૩૮
ઘર ૫૩૨૩૫, ૫૩૩૦૩.
*
-
-

Page #176

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષાંક
છે “આણુ એ ધમે” એ સૂત્રને સ્પષ્ટ કરતા જૈન શાસનને હાર્દિક શુભેચ્છા !
लाभी पश्येद्धनप्राप्ति
कामिनी कामुकस्तथा । भ्रमं पश्येदयोन्मत्तो
नं किंचिच्च क्रधाकुल: ॥
લેભી ધનની પ્રાપ્તિ જુએ, કામી સ્ત્રીને જુએ ઉન્મત્ત ભમતે દેખે અને ક્રોધી તે કંઈ ન દેખે.
ઉત્તરાધ્યયન લક્ષમીટીઅ૦૯
1
પ્ર તા ૫
જ વે લ સ
,
અબ્દુલા બિલડીંગ નં. ૧ ડો. આંબેડકર રોડ,
પરેલ ટી. ટી. મુંબઈ ૧૨ અધતન સેનાના ઘરેણાની નગરી
ફેન નં. ૪૧૩૧૨૨૦

Page #177

* મધ્ય પ્રદેશની ધર્મનગરી રતલામ મધ્યે પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. 3 1 આદિની નિશ્રામાં લંડનના નેથ વેસ્ટ, નેથ ઈસ્ટ, વેમ્બલી વિ. જુદા જુદા છે
એરીઆના ભાગ્યશાળીઓ તરફથી આસો માસની શાશ્વતી ઓળીના આરાધના માટે
આમંત્રણ પત્રિકા
-
૧
આજક-શ્રી બાઉન્સગ્રીન સત્સંગ મંડળ હ : શ્રી રતિલાલ ડી. ગુઢકા, શ્રીમતી ચંદ્રીકાબેન
આર. શાહ. શ્રી દેવકુંવરબેન વેલજીભાઈ શાહ આસો માસની એાળીની આરાધના તથા તે પ્રસંગે શ્રી સિદ્ધચક મહાપૂજન છે વિગેરે સુંદર કાર્યક્રમ છે રતલામ શ્રી સંઘને તેમાં ઘણે ઉત્સાહ છે.
ઓળી કરવા તથા શ્રી સિદ્ધચક પૂજનમાં પધારવા ભાવભર્યું આમંત્રણ છે. લાભ લેનાર લંડનવાસી ભાઈઓ તરફથી સી તપસ્વીઓને વિનંતિ
તથા શુભેરછા - ૧ ચંદ્રિકાબેન આર. શાહ પરિવાર ૧૬ હંસરાજ ભોજો
પરિવાર ૨ જીવીબેન રાયશી ભુવા , ૧૭ મતીબેને પ્રેમચંદ દેવશી ૩ અમૃતબેન જેસંગ ભેજા / ૧૮ મણિબેન કાંતિલાલ ૪ દેવકુંવરબેન ફુલચંદલાલજી ) ૧૯ ગુણવંતીબેન રતિલાલ ૫ ભારમલ જીવરાજ
૨૦ અમૃતબેન દેવચંદ નરશી | હા મતીબેન શશી
૨૧ કંચનબેન મોતીચંદ છે૬ રમાબેન લાલજી હેમરાજ
૨૨ મણીબેન ગોવિંદજી છે ૭ દેવકુંવરબેન વેલજી મેઘજી
૨૩ હિમાબેન વીરચંદ લાધા ૮ કંકુબેન ધરમશી -
૨૪ શાંતાબેન રતિલાલ ડી. ગુઢકા ૯ સૂર્યાબેન ખીમચંદ મહેતા
૨૫ સૂર્યકલાબેન દેવચંદ શામજી ૧૦ શારદાબેન તારાચંદ ટેળીયા
૨૬ મનુબેન લાલજી કચરા ૧૧ ૫દૂમાબેન લખમશી લાલજી
૨૭ વીરચંદ શામજી ૧૨ મણીબેન દેવચંદ ભેજા
૨૮ કસ્તુરબેન મુલચંદ ૪ ૧૩ જમનાદાસ ભાઈ પારેખ
હા ભારમલ (બ્રાઈટને) ( ૧૪ જશોદાબેન પ્રેમચંદ દેપાર , ૨૯ હેમરાજ પદમશી હા વાલીબેન X ૧૫ હંસાબેન કાંતિભાઈ પરિવાર ૩૦ પુરીબેન ભગવાનજી
-
-
-
-

Page #178

૨૦૮ .
: શ્રી જેને શાસન (અઠવાડિક) આણ–એ–ધ
દિશેષાંક 1
છે ૩૧ પટલાલ રાજપાર - પરિવાર પ૭ જયાબેન જેસંગ મેપા પરિવાર ૩૨ કાંતાબેન કેશવલાલ હીરજી
૫૮ લમીબેન લખમશીભાઈ ૩૩ દેવકુંવરબેન દેવચંદ રામજી , ૫૯ જયશ્રીબેન કાંતિલાલ દેસર ૩૪ રતનબેન હેમચંદ લાધા
, ૬૦ મણિબેન રાયચંદ તથા ગેમીબેન ૩૫ ઝવીબેન રાયચંદ લાખા - ૬૧ વેલબેન વેલજી ૩૬ મણિબેન ગોસર મેરગ
૬૨ મણિબેન રાયચંદ હેમરાજ છે ૩૭ જયાબેન દયાળજીભાઈ
૬૩ પાનીબેન ધરમશી હાજશોદાબેન છે ૩૮ મોંઘીબેન હેમરાજ લાધા
૬૪ મણિબેન તેજપાર વાઘજી { ૩૯ બચુભાઈ ચુનીલાલ શાહ
૬૫ જીવીબેન પ્રેમચંદ લાલજી છે ૪૦ પુરીબેન પોપટભાઈ
૬૬ ગુલાબચંદ પોપટલાલ હનિર્મળાબેન ૨ ૪૧ એક શ્રાવિકાબેન
૬૭ પ્રફુલ્લા ધીરજલાલ હેમરાજ છે ૪૨ જશોદાબેન ખેતશી
૬૮ મેતીબેન પાનાચંદ હરિયા ૪૩ જયાબેન તેજપાલ લાલજી
૬૯ આર. એલ. શાહ ૪૪ ઇન્દુબેન હિંમતલાલ ખીમજી
૭૦ સોનાબેન વેલજી. 8 ૪૫ સવિતાબેન વેલજી
૭૧ ઇલાબેન સુધીર - છે ૪૬ મણિબેન વેલજી રાયશી , ૭૨ જેમાબેન રામજી વીરપાર ૪૭ મણિબેન જુઠાલાલ દેપાર
૭૩ મતીબેન મેઘજી 8 ૪૮ ગંગાબેન લીલાધર જેસંગ
» ૭૪ પ્રદીપકુમાર લાલજી હેમરાજ છે ૪૯ રાયચંદ દેવશી
૭૫ સ્મિતાબેન મુકેશ લાલજી ૨ ૫૦ પદમાબેન કેશવજી
૭૬ રક્ષાબેન અરવિંદ પિપટલાલ ૫૧ શાન્તાબેન હેમરાજ પર શીલાબેન શાંતિલાલ
૭૭ ભારમલ જીવરાજ પરિવાર છે ૫૩ રેખાબેન નરેન્દ્રભાઈ
હ: કસ્તુરબેન મુલચંદ ૫૪ નીતાબેન નલીનભાઈ
- ૭૮ જશોદાબેન જુઠાલાલ ૫૫ દક્ષાબેન દિલિપભાઈ
૭૯ એક શ્રાવક પ૬ પ્રીતિબેન અતુલભાઈ
, ૮૦ નિલેશભાઈ કે ઠારી
જામનગર હાપાથી દર સોમવારે રતલામની ટ્રેન ઉપડે છે રાજકોટ ભોપાલ દરરોજ આવે છે મુંબઈથી ઘણી ટ્રેને રતલામ આવે છે, રાત્રે ટ્રેન આવે તે સ્ટેશન પાસે નાકેડાજી ધર્મશાળા છે ઉતરવાનું ગુજરાતી ધર્મશાળા છે. સાયર ચબુતરા છે તેની નજીક છે આંબેલ ભુવનમાં બેલ થશે ખાસ પધારવા ભાવભર્યું આમંત્રણ છે. આરાધના ભવન પોરવાડ વાસ
શ્રી દાનપ્રેમ રામચંદ્ર સૂરિજી રતલામ
આરાધના ભવન ટ્રસ્ટના પ્રણામ

Page #179


Page #180

પૂર્વ ભવની આરાધનાનાં પ્રભાવે અલબેલું માનવ જીવન આપણને પ્રાપ્ત થાય ! છે. આવો સુંદર અમુલ્ય માનવજન્મ મળી ગયા પછી ભૌતિક સુખોમાં જીવનને વેડફી છે B નાંખવાને બદલે વીતરાગ પરમાત્માએ બતાવેલા ધર્મની સાધનામાં એકતાન બનીને
આપણું જીવન પસાર કરવું જોઈએ. વળી તે ઘમરાધના પણ સૂત્રાણા પ્રમાણે જ હોવી જોઈએ. જેન આ માનવ જીવન સફલ બનાવીને મોક્ષ મેળવ હોય તેને જિના- ૨ ગમને જ નિશ્ચયપણે વફાદાર રહીને તેમાં દર્શાવ્યા મુજબની ધર્મ સાધનામાં લાગી જવું જોઈએ. કારણ કે સત્કૃષ્ટ નિરૂપણને કરનારા જિનેશ્વરદેવ જ છે. એટલે જે કઈ કહ્યું હોય તે સર્વથા સત્ય જ છે. કારણ કે રાગ-દ્વેષ કે અજ્ઞાનના કારણે જ અસત્ય વા બેલાય છે. ત્યારે તારક જિનેશ્વરદેવમાં આ ત્રણ દોષ નથી. તેથી તેમને જુઠું બોલવાનું પ્રજન શું હોય ? (અર્થાત્ નથી) રાગ ઢોષ અને મેહ અજ્ઞાન એ ત્રણ દે તારક દેવમાંથી સર્વથા નિર્મળ થઈ ગયા હોય છે. માટે જ જિનેશ્વરે પરમ
જિનાજ્ઞા પરમ ધર્મ
-પુ. સા. શ્રી હર્ષિતપ્રજ્ઞાશ્રીજી મ.
સત્યવાદી હોય છે. આવા વિશ્વસનીય સત્યવાદી પમામાની આજ્ઞાને પ્રમાણભૂત છે માનવામાં કશું જ બે ટુ નથી વળી તેમનું નિરૂપણ છે તે સાંગોપાંગ, સુંદર અને આ સંપૂર્ણ છે.
જૈન શાસનમાં બંધ કરતા અનુબંધને, જ્ઞાન કરતા આચરણને, ભકિત કરતા બહુમાનને, પ્રવૃત્તિ કરતાં વૃત્તિ અને પરિણતિને અહિંસા કરતાં આજ્ઞાને સવિશેષ છે મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે માટે જ.
આજ્ઞા એજ શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે. ' કહેવાય છે કે જેને હું યે જિનાજ્ઞા (તેના પ્રત્યે ભારોભાર બહુમાન ભાવ) હોય છે જ તેના જ હચે મુનિઓના ઈન્દ્ર સમાન પરમાર્થથી જિન હોય છે એને એમ કહેવાય છે છે કે જિન વચનની આરાધના એ જ ધર્મ છે અને જિન વચનની છતી શકિત એ છે આરાધના તે જ અધર્મ છે. .
તેથી જિનવચન પ્રત્યે અવિહડ રાગ–બહુમાન વિના સાચે ધર્મ અંતરમાં પેદા ! થઈ શકતું જ નથી. વળી દ્રવ્ય જિનભકિત કરતાં તેમની ભાવ-ભકિતથી રસ તરબળ ન બનતા આત્માનું મૂલ્ય વધુ છે,

Page #181

વર્ષ-૬ અંક ૧-૨-૩ તા. ૨૪-૮-૯૩
: ૨૧૯ 3
દ્રવ્ય ભકિત સેવા પૂજા વિગેરે ભાવભકિત તેમની આજ્ઞાનું પાલન પ્રવૃત્તિ કરતા પરિણતિ મહાન છે તેમ ભાવના કરતાં ભાવ મહાન છે,
જિનેશ્વર પરમાત્માની ગેરહાજરીમાં જીનાગમમાં કહેલ વિધિને અનુસાર ચાલવું છે જોઈએ. તથા તે શાસ્ત્રાજ્ઞાના પાલક આપ્ત પુરૂષોનાં કહેવા મુજબ ચાલવાનું પરમાત્માએ જ કહેલું છે.
જેને આજ્ઞા પ્રત્યેના અંધકાર, વાસનાની વિષ્ટા, કષાયને કચરે, અંતરની દરિદ્રતા છે છે દૂર કરવા હશે તેને આદત પુરૂની આજ્ઞાને અનુસરવું જ પડશે, માટે મોક્ષ માર્ગના ૪ આરાધકે ખાડે પાડ્યા વિના નિરંતર ભારે આદર પૂર્વક આજ્ઞા સેવવા યોગ્ય છે. આ
એકજ વાત એક જ સિદ્ધાન્ત એક જ રાહ નકકી કરી લે કે જિનાજ્ઞા પાલ છે હું નથી દુર થઈને એના પ્રત્યેના સાપેક્ષ ભાવથી પણ મુકત થઈને જગતના બહુમત વાદમાં છે.
તણાવું એટલે જાતને રૌરવ-નારકેની કુંભીઓમાં જાતે જ ધકકે દઈ દે અનેક મુગ્ધ છે છે જીના ભાવપ્રાણેને ગળે ટુંપો દે !
સેવનીય છે એ સાધુ ભગવંત કે જે ખૂણામાં બેસીને શ્રી અરિહંતના માર્ગની ભરપેટ અનુમોદના કરે છે. કયાંય કઈ આજ્ઞાનું પાલન રહી જાય તે તેનું પ્રાયશ્ચિત તાં બા-પાકાર રૂદન કરે છે.
* સાધુ પદ એ આજ્ઞાની વફાદારીનું પદ છે. એ પદ મેલવીને એને ડ્રહ કદાપિ થઈ ન શકે સમગ્ર વિશ્વનું આધિપત્ય પણ પગ નીચે ઠકુસવવાની તાકાત સાધુપદમાં છે ? છે અને ત્યાં બેઠેલા આપણે એ આજ્ઞાને જ ઠકુરાવશું, રે કેવું આત્મઘાતિ વલણ છે ગણાશે?
જિનશાસન એ વિશ્વના નું પ્રાણ શાસન છે એ રમકડું નથી કે તેની સામે છે ગમે તેમ ચેન ચાળા કરી શકાય, ખરેખર ધગશ લાગી હેય સળગ્ય ઠારવાની તે, આધ્યાત્મિક બળ ઉત્પન કરવા જિનાજ્ઞાનુસારી શુદ્ધ જીવન જીવતાં થઈ જવું જોઈએ.
એ શ્રમણ ત્યાં પોતાના આધ્યાત્મિક કેન્દ્રના રોકેટ બળને દેવકમાં છેડે છે ? છે અને બેશક ભેગાસકત દે ત્યાંની આંખ ઉઘાડી નાખે છે. એ મહાત્માના એ પસાર કરેલા આધ્યાત્મિક અણુએ એના સિંહાસનને ડેલાવે છે.
આમ જયારે કેક દેવાત્માને વિરાટ જાગશે ત્યારે એક જ પળમાં સળગતું ઠરવા છે જ લાગશે, સેંકડો વર્ષોની પલ પણ બે પલમાં ચીરાઈ જશે.

Page #182

૨૨૦ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા-એ-ધમે વિશેષ છે.
કરડે આત્માઓના જીવલેણ ભ્રમે ભેદાઈ જશે. જડ મૂલ કરી ગયેલી વેત તે પ્રજાની તમામ રમતે ધૂળ ચાટતી થઈ જશે. ભૂગર્ભમાં છુપાયેલા જ્ઞાન ભંડારોની 8 અમૂલ પ્રતાની ઉપર લદાયેલી શેર શેર ધૂળે થોડા જ સમયમાં ફેંકાઈ જશે. સહસ્ત્રા- ૩ છે વધિ ગ્રંથ પ્રકાશમાં આવશે, સર્વત્ર જિનશાસનને જય જયકાર બેલાશે.
ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજાનું પહેલું વચન યાદ કરે “હે ભગવંત” જે 8 8 આ જિનાગમ (જિનાજ્ઞા) અમારી પાસે ન હેત તે દુષમ કાલના ડીબાંગ અંધકારમાં અથડાતા કુટાતા અમારા જેવા અનાથેની અવદશા થવામાં શી કમી ના રહેત?
આપણે એ જ જિનાજ્ઞાને પામ્યા છીએ. જિનની એ આજ્ઞા એ જ આપણે ધર્મ છે છે અને પ્રાણુ બને, જીવ જીવન બને એ ખાતર તમામ આશંકાઓને દબાવીને જ જંપીએ.
વચનાનુષ્ઠાન અને અમૃત અનુષ્ઠાનના સવામી બનીએ એ જ આપના જીવનની 8 એકની એક અભિલાષા બની રહે એ જ શુભેચ્છા.... Gunvant Shah
: 344849
Mfgs. of : Wedding, Invitation, Visiting Cards,
And All kinds of Card Sheets.
SHAH CARD C E N T R E
710, Raipur chakla, Opp Mahalaxmi's Pole
Ahmedabad-1

Page #183

લેખની અનુક્રમણીકા -
લેખક
પેજ ,
પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્રસૂ. મ. તંત્રીએ
લેખ ૧ શ્રી જિનાજ્ઞા એટલે. ૨ છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે ૩ આભાર અને અનુમોદના ૪ અણમોલ જિનાજ્ઞા ૫ સુખ દુઃખના પ્રતિક ૬ સામાયિક કુરણ ૭ પૂજ્યશ્રી કહેતા હતા કે ૮ જય જિનાજ્ઞા ત્યાં ધમ
૯ સે દવા એક હવા 1 ૧૦ આજ્ઞાની આધીનતા કેળો 1 ૧૧ જિનાજ્ઞા પરમ ધર્મ
૧૨ દેવાધિદેવની ઉપાસના આજ્ઞા 1 ૧૩ આણુ એ ધર્મો ૧ ૧૪ છઠા વરસના પ્રારંભે ૧૫ આસાની આધીનતા... ૧૬ જયવંતી શ્રી જિનાજ્ઞાનાધારક ૧૭ આણા એ ધમે ૧૮ . ૧૯ ના રે પ્રભુ... ૨૪ આણ એ ધર્મો ( ૨૧ દુખતણાં વાકયે. 4 ૨૨ સંસાર-એક ભયંકર અટવી 1 ૨૩ આશા એજ ધર્મ ૨૪ જિનવાણીને પ્રેમ ૨૫ એક ચિંતન ૨૬ જયવતું જિનશાસન ૨૭ વિવેક દષ્ટિ કેળવે ૨૮ આજ્ઞાબળે અજબ ૨૯ ભગવાન મહાવીરના
પૂ. આ. શ્રી વિ. જિનેન્દ્રસ. મ. શ્રી રતિલાલ ડી. ગુઢકા પૂ. આ. શ્રી વિ. જિનેન્દ્રસૂ મ. * શ્રી ગુણદશી પૂ. આ. શ્રી વિ. રાજશેખરસૂમ.
છ વારીષેણસૂ. મ. છે રામચન્દ્રસૂ. મ.
મિત્રાનંદસ. મ. , કનકચદ્ર સુ.મ. પૂ. મુ. શ્રી દિવ્યાનંદ
વિમ. અમીષ-હર્ષિત શાહ પૂ. મુ. શ્રી પ્રશાંતદર્શન વિ. મ. શ્રી ગુરુદશી શ્રી આર ડી. ગુઢકા પૂ. આ. શ્રી વિ. પ્રભાકરસૂર મ. પૂ. મુ. શ્રી મોક્ષરતિ વિ. મ.
ઇ : ભુવનચદ્ર શ્રી ચન્દ્રરાજ પૂ. મુ. શ્રી રતનસેન શ્રી રામચંદ્ર શિશુ શ્રી વિરામ શ્રી પ્રજ્ઞાંગ પૂ. સા. શ્રી સૌમ્યોતિશ્રીજી શ્રી પ્રશાંગ
૧૨૧ અનામી
૧૨૩ શાહ કાંતિલાલ ડાયાલાલ , ૧૨૫
-
-

Page #184

૨૨૨ :
૩૦ જિનાજ્ઞા એટલે ૩૧ આણા એ ધમ્મા
૩૨ આજ્ઞાખો સધ પૂજય
૩૩ આજ્ઞાપાલન..
૩૪ જિનાજ્ઞા એજ પરમમત્ર
૩૫ જૈન શાસનના મહામૂલા માત્ર
૩૬ પ્રતિષ્ઠા પાઘડીની
૩૭ જિનાજ્ઞા
૩૮ કચડાયેલી આજ્ઞા... ૩૯ જિનાજ્ઞા અને ધમ ૪૦ વિચાર વસત
૪૧ રામાયણના પ્રસ ગે
૪૨ શ્રદ્ધાનાં સાર
૪૩ સમાચાર
૪૪ જિનાજ્ઞા પુરમા ધમ
૪૫ શુભેચ્છક સહાયક
79
૪૬ શુભેચ્છક
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આણા એ ધમ્સે વિશેષાંક
પુ. સુ. શ્રી ધતિલક વિ. મ,
પૂ. સા. શ્રી હષ પૂર્ણાશ્રીજી મ. અમીષ શાહ
""
""
પૂ. મુ. શ્રી મેક્ષતિ વિ. મ, શ્રી શિતરમિકર
'શ્રી રમેશ સઘવી
પૂ. આ. શ્રી વિ. પૂર્ણ ચન્દ્રપૂ. મ.
પૂ. મુ. શ્રી મેાક્ષરતિ વિ. મ. શ્રી રાજુભાઈ પૉંડિત
પૂ. પ., શ્રી કનકવજ વિ. મ,
પૂ. સુ. શ્રી નયગ્દર્શન વિ. મા
શ્રી ચન્દ્રરાજ
પૂ. સા. શ્રી રવિચન્દ્રાશ્રીજી મ.
પૂ. સા. શ્રી હર્ષિતપ્રજ્ઞાશ્રીજી
૧ થી ૬
૬૧ થી
૧ થી ૨૩૦
૨૭૧ થી ૩૮૬
With Best Compliments From :
૧૨૮
૧૩૩
૧૩૪
૧૩૫
૧૩૮
૧૪૧
૧૪૭
૧૬૪
૧૬૯.
૧૭૧
૧૭૫
૧૭૮
૧૮૧
૧૮૩
૨૧૮
૮૧ થી ૨૪
૧૬૧
૮૫ થી ૬
૧૫૩ થી ૧૬૦
F.73132
R: 0.75366
Dodhia Brass
MOULDING WORKS
Mfg. : Ali Kinds Of Brass Parts A-39 Shanker Tekari Udyognagar Jamnagar—4

Page #185

છઠ્ઠા વર્ષના પ્રારંભે સફલ સાપ્તાહિક ‘જૈન શાસન’ અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા
सर्वत्रापि कृतः क्रोधोऽदभ्रश्वभ्रविपत्करः । गुरून्प्रति कृतो यस्तु कथ्यते तस्य का कथा ॥
કાં પણ ક્રોધ કર્યો હોય તો તે ભયંકર નરકની પીડાને કરનાર છે તો પછી ગુરુઓ પ્રત્યે ક્રોધ કર્યો હોય તો તેના ભયંકર ફલની તો વાત જ કયાં કરવી ?
- શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ભાવવિ ટીકા અ. ૯
OFF. FAC.
: 022-387 39 42
FAX GRAM : 'KUMARCARDS
: 3877717/3856938
: 492 4017
MFRS OF CARDS: GREETING, VISITING INVITATION & WEDDING
KUMAR AGENCIES (INDIA)
IMPORTERS & EXPORTERS
: 36, Khadikar Road (Kandewadi), Bombay : 400 004,
OFF.
FAC.
: 237, Adhyaru Industrial Estate, Sunmill Compd,, Lower Parel, Bombay : 400 013

Page #186

Reg. No.G / SEN-84
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
વર્ષ - ૬
અંક: ૧ - ૨ - ૩
s
જૈન શાસનને જાગૃત કરનાર સિદ્ધાંત રક્ષા અને પ્રચારના કાર્ય માટે સફળ સિદ્ધિ મેળવનાર જૈન શાસન- અઠવાડિકને
હાર્દિક શુભેચ્છા...
શ્રી બાઉન્સ ગ્રીન સત્સંગ મંડળ
(લંડન)ના ભાઇઓ તથા બહેનો 64 A The Limes Ave Arivos Grove, London - N - 11.
ભાઇઓ (૧) પ્રેમચંદભાઈ
(૧૦)
છોટુલાલભાઈ (૨) રતિભાઇ ડી. ગુઢકા.
(૧૧) ગોસરભાઈ. (૩) વેલજીભાઈ
(૧૨)
વેલજીભાઇ સામત (૪) લાલજીભાઇ
(૧૩) ખીમચંદભાઇ મહેતા. (૫) કાંતિભાઈ
(૧૪) લાલજીભાઇ કચરાભાઇ (૬) પોપટભાઇ
(૧૫) વીરચંદભાઇ બાપા (૭) હિંમતભાઈ
(૧૬) શામજીભાઈ કાકા (૮) જમનાદાસભાઈ
(૧૭) પ્રભુલાલભાઇ (૯) લખમશીભાઇ
(૧૮) ગોસર હીરાભાઇ
( બહેનો ) (૧) ચંદ્રીબેન આર. શાહ (૨) દેવકુંવરબેન વી. શાહ (૩) જીવીબેન રાયશી ભુવા (૪) મોતીબેન પ્રેમચંદભાઈ (૫) હંસાબેન (૬) સૂર્યાબેન મહેતા (૭) મનુબેન (૮) રળિયાતબેન (૯) શારદાબેન ટોલીયા (૧૦) રમાબેન એસ. શાહ (૧૧) પદ્માબેન (૧૨) સવિતાબેન (૧૩) કંચનબેન (૧૪) ભાનુબેન (૧૫) જીવીબેન જુઠાભાઇ (૧૬) મણિબેન દેવચંદભાઇ (૧૭) મણિબેન કાંતિભાઈ (૧૮) મોંઘીબેન (૧૯) વાલીબેન (૨૦) નર્મદાબેન માણેકચંદભાઇ (૨૧) શાંતાબેન (૨૨) લલિતાબેન પત્તાણી (૨૩) દેવકુંવરબેન દેવચંદભાઇ (૨૪) શાંતાબેન હેમરાજભાઇ (૨૫) ભાનુબેન રતિલાલ (૨૬) લક્ષ્મીબેન (૨૭) મીણબેન ગોસરભાઈ (૨૮) મણિબેન રાયચંદભાઈ (૨૯) લાભુબેન શાહ (૩૦) રતનબેન મહેતા (૩૧) શાંતાબેન રતિલાલ ગુઢકા (૩૨) વિજયાબેન (૩૩) હસુમતીબેન (૩૪) સોનાબેન (૩૫) મોતીબેન મેઘજીભાઇ (૩૬) મણિબેન શામજીભાઇ (૩૭) અમૃતબેન જેસંગભાઇ (૩૮) અમૃતબેન દેવચંદભાઈ (૩૯) ઈંદુબેન (૪૦) જયાબેન (૪૧) કસ્તુરબેન (૪૨) કસ્તુરબેન પ્રેમચંદભાઈ (૪૩) જશોદાબેન (૪૪) શિવકુંવરબેન પારેખ (૪૫) મોતીબેન છોટુભાઇ (૪૬) કુમુદબેન (૪૭) મણિબેન ગોવીંદજી (૪૮) લતાબેન (૪૯) હિમાબેન (૫૦) કંકુબેન (૫૧) દેવકુંવરબેન ફુલચંદ
OL
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ (લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫-દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે. શેઠ સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરા)થી પ્રસિદ્ધ . ફોન : ૨૪૫૪૬

Page #187

સૂર
મ
नमो चउविसाए तित्थयराणं उसमाई-महावीर पज्जवसाणाणं
શાસન અને સિદ્ધાન્ત રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
સવિ જીવ કરૂં
333 33
વર્ષ: ૬
acc32~G
ટ
અઠવાડિક
4228
વિશેષાં ક પૂર્તિ
શાસન રસી.
33 વ વ
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪૫ - દિગ્વિજય પ્લોટ,
જામનગર.
(સૌરાષ્ટ્ર)
&
જાઓ વમાન માર श्री नलवीर जैन काराव
અંક ૪-૫-૬
3
ટ ટ ટ ટ

Page #188

જ
હાલારદેશધ્યાક દૂજmવિરુar જસ્ટીમ્બરેજી મહારાજની છે તે
ÜZV Zora UHOY V BLOG P34 de Yulegs 49
રન શાયાબી)
-તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
૮+લઈ) હેમેન્દ્રકુમાર માસુમ્બલાલ શાહ
(૨૪ જક્રેટ) અરેજચંદ્ર કીરચંદ શ્રેષ્ઠ
(વઢવાજ) રાજચંદ
(જજ)
'
"ાજીરાપ્ત વિરyg1 શિવાય ચ મારા ઘ
છે. વર્ષ
૨૦૪૯ અ. ભાદ્રપદ વદ-૧૩ મંગળવાર તા. ૧૪–૯–૯૩ [અંક ૪-૫૬
1 તારક શાસનને સમજે ! '
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ! ત્યાં ત્વન્કલભૂતાકૂ સિદ્ધસ્વરછાસરતાજુનીનું ! • છાસન ચ શરણું પ્રતિપનોમિ ભાવતા !”
ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર દેના શાસનને પામેલા જીવો, શ્રી અરિહંત પરમાત્માને છે શરણ માને છે. શ્રી અરિહંત પરમાત્માના ફળ સ્વરૂપ શ્રી સિદ્ધ ભગવંતને શરણ માને જ છે. શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનમાં રકત બનેલા શ્રી આચાર્ય ભગવંતે, શ્રી
ઉપાધ્યાય ભગવંતે અને શ્રી સાધુ ભગવંતને શરણ માને છે. અને આ શાસનને શરણ | માને છે. શ્રી અરિહંત પરમાત્માદિ વિના આ જગતમાં આપણું રક્ષણ કરનાર, ભલું કરનાર & બીજુ કંઈ જ નથી. શાસનને પામેલા જે હોય તે જ ભલું કરી શકે. બાકી સંસારની કેઈપણ
ચીજ સારામાં સારી હોય તે તે પણ આત્માનું રક્ષણ કરવા સમર્થ નથી. શાસનને પામેલા જીને આ સંસાર કેવો લાગવો જોઈએ? સંસારની કેઈપણ ચીજ આમાનું કે ભલું કરી શકે તેમ છે? નથી. એવી શ્રધા થવી જોઈએ. આમ થાય તે જ દશા ફરે. છે સંસારમાં રહેવા છતાં પણ સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા દુગતિમાં જતો નથી અને હું
નિયમા સદગતિમાં જ જાય છે અને વહેલામાં વહેલે મુક્તિમાં ચાલ્યા જાય છે. કોણ? . છે જેને સંસારની બધી ચીજો ખરાબ લાગે છે. સંસારની સારામાં સારી ચીજ પણ છે { સારી નથી.” આવી શ્રધા જેને થાય તે જીવ કે હય ? સંસારમાં હોય તે ય છે વિરાગી હેય. જે વિરાગી ન હોય તેનું આ શાસનમાં સ્થાન જ નથી. આ શ્રધા થાય છે
તે સંસારમાં રહે ? રહે મરે તે ય ચિંતા નહિ. શ સન પામેલો જીવ સંસારમાં કયારે

Page #189

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બેસે ? કર્મ ભયકર હાય તા. કમને તીવ્ર ઉદય ન હાય. તા તે સૌંસારમાં રહે નહિ, શ્રાવક-શ્રાવિકા સ`સારમાં રહ્યા છે તે તેમની ઇચ્છાથી નથી રહ્યા પણ ન છુટકે રહ્યા છે. જે મઝાથી રહ્યા હોય તે તેા સંઘમાં પણ નથી.
૨૩૦ :
તમે બધા શાસનને પામેલા છે? શાસન પામવાની ભાવના પણ છે ? સંસારની ચીજ સારી લાગે તે સમજવાનું કે- આ શાસન મળ્યુ. છે પણ પામ્યા નથી! જે જીવા ન છુટકે સ'સારમાં રહ્યા હાય, કાગે સૌંસારની ક્રિયા કરવી પડે અને કરતા પણ હાય તા પણ દુ`તિમાં જતા નથી. અને સદ્ગતિની પર પરા સાધી વહેલમાં વહેલા માક્ષે જાય છે. આવી ભગવાન ખાત્રી આપે છે પણ આપણને તેવી શ્રધ્ધા છે ? તમને સ'સારના ભય છે ? · સૌંસારમાં અમે મઝેથી રહેતા નથી, આ સંસારની કોઇ ચીજ ગમતી નથી, કમ ચાગે કરવુ' પડે છે પણ કરવા જેવુ' નથી ’– તેમ હું યામાં છે?
ભગવાન કહી ગયા છે કે- સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ સૌંસારમાં હોય પણ સ'સારના પ્રેમી નથી. સંસારના સુખમાં વિરાગી છે અને દુ:ખમાં સમાધિવાળા છે. આવી દશા પામવાની છે. સ`સારની એવી ચીજો ઘણી છે જે સાધુને અને શ્રાવકને મૂઝવે. પણ ભગવાનના સાચા સાધુ કે શ્રાવક કઇ ચીજથી મૂ་ઝાય નહિ. આવી દશા પામે તે ઠેકાણું પડી જાય.
શ્રાવકો સાધુ કેમ થતા નથી ? “ કમે બાંધી રાખ્યા છે માટે. આ સસાર ગમતા નથી. • કયારે છુટે, કયારે છુટે’ તે જ ભાવનામાં છે. ': આવા જવાબ આપીએ તે અમે સાચા પડીએ કે ખાટા ? શ્રાવક સ`સારમાં રહ્યો હોય પણ સંસારમાં રહેવા જેવુ છે તેમ કદી માનતે ન હોય. ‘કયારે સ‘સારથી છુટુ ? કયારે સૌંસારથી છુટું' તે જ ભાવનામાં હોય. આ ભાવના ન હોય તા ભગવાનનુ. શ્રાવકપણુ` કે શ્રાવિકાપણુ' આવે નહિ. સ*સારમાં કેમ રહ્યા છે ? - ઉજ્જ છે માટે રહેવુ પડયું છે. મચ્છુ કરે છુટશે તે ભાવનામાં રમીએ છીએ ’– આવા જવાબ આપી શકે ખરા? આવી દશા આવે ત દુર્ગતિના દરવાજા બધ છે, સદ્ગતિ બાપની છે અને મેશે વહેલા જવાના છે. આવી શ્રધા ય પેદા થાય માટે રાજ વ્યાખ્યાન વહેંચાય છે, ઉપદેશ અપાય છે.
સાધુના મેટા મોટા સામૈયા કેમ કરેા છે? અમને સૌંસારના કીચડમાંથી બહાર કાઢવા આવ્યા છે માટે સામૈયા કરીએ છીએ એમ કહેા ખરા ? આજે તે ઘણા કહે છે કે- મોટા મહારાજ આવ્યા છે, વાજા ન વગાડીએ તે ખરાબ લાગે માટે વગાડીએ છીએ ! આજે તેા સામૈયામાં પણ કયા પૈસા ખર્ચાય છે તેની પણ તપાસ કરવી

Page #190

મુ વર્ષ ૬ : અંક ૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩ :
: ૨૩૧
છે
ન પડે તેમ છે. આજે એવી હાલત છે કે ધર્મની બાબતમાં શ્રાવકે જે કરે તે બધું પૂછવું પડે છે !
તમે બધા દુર્ગતિમાં જાવ તે ખમાય તેમ નથી માટે આ બધું પૂછવું પડે છે. છે ધમ તે કહે છે. આ શરીર પણ મારું નથી, તે પણ શાસનને સંપ્યું છે. ભગવાનના 1 તારક શાસન વિના કશું ગમતું નથી- આવી ભાવનાવાળા ચારે પ્રકારના સંઘના જ | હોય. તમને દુર્ગતિને ભય છે? સદ્દગતિને ખપ છે? મરણ આવશે તે આનંદ છે. પામશે અને કહેશે કે- “મરવાનું તો છે જ. માટે મરવાનો ભય નથી. પણ ભય તો સંસારનો છે. સંસાર સારો ન લાગે તે ચિંતા છે બીજી કોઇ જ ચિંતા પણ નથી. આમ જે કહે તે બધા શાસન પામેલા છે. શ્રી નવપદજીના આરા- 8
ધક બન્યા છે. જે શાસનના આરાધક તે જે શ્રી નવપદજીના આરાધક ! તેને કશી 4 ચિંતા નહિ. આવી દશા સૌ પામે તે જ અંતર્ગત ઈરછા છે.
- સાધુને પણ પૂછે કે- સાધુ કેમ થયા છે? તે તે કહે કે, મોક્ષે જ જવું છે. 8 { તેમ શ્રાવકને પૂછે કે- સાધુ કેમ થતા નથી ? તે તે ય કહે કે- પાપને ઉદય છે. જે * શ્રાવકપણું કેમ પાળે છે ? મારે ઝટ મેક્ષે જવું છે. તે માટે સાધુ થવું છે માટે. શ્રાવક- 8 હું પણું પાળનારને સાધુ થવાની ઈચ્છા હોય કે ન હોય ? જેને સાધુ થવાની ય ઈચ્છા ન છે ! હોય તે શ્રાવક હોય કે ન હોય? તમે બધા સાધુ થવાની ઈચ્છાવાળા છે ને ! તમે જ - સાધુ થયા નથી પણ સાધુ થવાની જ ઈચ્છા છે તેમ કહું ને ? શાસન પામેલાને સંસાર 8 ની કઈ ચીજ ગમે નહિ પણ સાધુપણાની જ ઈચ્છા હોય.
શ્રી ભરત મહારાજાને ઓળખે છે ? તેમની વાત કેટલીવાર કહી છે પણ યાદ આ છે રાખતા નથી. શ્રી ભરતજી શ્રી ઋષભદેવ સ્વામિ ભગવાનના દીકરા છે. પહેલા ચક્રવત્તિ છે. હું { ચકીપણાનું કર્મ બાંધીને આવ્યા છે માટે છ ખંડ સાધવા જ પડે. માટે પોતાના અઢાણ છે R (૯૮) ભાઈઓને કહેવરાવ્યું છે કે- આજ્ઞા સ્વીકારો. તે અઠ્ઠાણુ ભાઈ ભગવાન પાસે ગયા છે
છે તેનું ય મોટું અધ્યયન છે ભગવાને તે બધાને સંસારનું-તૃષ્ણાનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું
છે. તેથી તે બધા કહે કે, અમે આપની આજ્ઞા માનીશું, આની નહિ. તે અણુ ય 8 ? સાધુ થઈ ગયા છે. હજી શ્રી બાહુબલિજીને જીતવા બાકી છે. પણ શ્રી ભરતજ કહે કે, છે મારે ચક્રી થવું નથી. પણ કમ જ એવું છે કે, જીત્યા વિના ન ચાલે. તેમને શ્રી 8 સુષેણ સેનાપતિ સમજાવે છે અને શ્રી બાહુબલિજી સામે યુદ્ધ કરવા જાય છે. બંને છે 5 ભેગા થાય છે.
તે વખતે શ્રી ઈન્દ્રાદિ દેવો આવીને તે બે ને સમજાવીને તે બે ને જ યુદ્ધ કરવા છે

Page #191

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
હાર્યા
કહે છે અને પાંચ યુધ્ધ નકકી કરી આપે છે. તે પાંચે ય યુદ્ધમાં શ્રી ભરતજી છે. તેથી તેમને ગુસ્સે આવે છે અને શ્રી બાહુબલિજી ઉપર ચક્ર મૂકે છે. તે જોઇને શ્રી બાહુબલિજીને ગુસ્સે આવે છે કે, વચનના ભંગ કરે છે. તારા તે લેઢાના ટુકડાના ભૂકકા કરી નાખીશ. પણ ચક્રકુળમાં ચાલે નહિ તેથી શ્રી ખાહુબલિજીને પ્રદક્ષિણા કરીને પાછું આવે છે. અને શ્રી બાહુબલિજી મુઠ્ઠી ઉગામીને શ્રી ભરતજીને મારવા દાડયા છે. મા'માં વિચારે છે કે- “બાપની જગ્યાએ રહેલા મોટાભાઈને માય ? આ મૂઠ્ઠી ખાલી પણ ન જાય. ' તેથી ત્યાં ને ત્યાં લેચ કરીને ઉભા રહે છે.
૨૩૨ :
તે જ વખતે શ્રી ભરતજી દોડીને શ્રી બાહુબલિજીના પગમાં પડે છે અને કહે છે કે- “ બાપને સાચા દિકરા તું, હું નહિ. આ રાજયને સૌંસાર રૂપી વૃક્ષનું' ખીજ ન માને તે અધમ છે. જાણવા છતાં પણ હું છેાડતા નથી માટે અધમાધમ છું.” શ્રી ભરતજીને આરિસા ભુવનમાં કેવળજ્ઞાન થયું. તે શાથી ? રાજયને ભૂંડું માનતા હતા માટે. તમે ઘરને ભુંડું માનીને ઘરમાં રહે છે ? ઘર આદિને ભુંડુ ન માના તે ચાલે ?
ઘર-માર, કુટુંબ-પરિવાર, પૈસા-ટકાદિ છેડવા જેવા છે ને? નથી હેાડતા તે પાપોદય છે ને? છેાડવાની ભાવના જીવતી-જાગતી છે ને? તે હાય તા શ્રાવકપણું ટકે. તમે બધા ધધા-ધાપાદિ કરી છે તે ન છુટકે કરા છે કે મઝાથી ? આજે તે પૈસાટકાદિ માટે જે પાપ થાય છે, જે અનીતિ થાય છે તેનુ વર્ણન થઇ શકે તેમ નથી. લેક કહે છે કે- ચાંલ્લાવાળાને વિશ્વાસ ન કરવા. આવી દુર્દશા પેદા થાય તે સારૂ
છે ? Àાભાસ્પદ છે ? શાસ્ત્ર તા કહ્યું છે કે- શ્રાવક વેપાર પણ ન છુટકે કરે, કરવા જેવા ન માને. તેમાં ય તમે હા ન પાડા તા ફજેતી કેાની થાય ? શ્રાવક અનીતિ કરે? ભુખ્યા મરે પણ અનીતિથી કમાઈને સારૂં –સારૂં' ખાય નહિ. લુખ્ખુ મળે તાલુખ્ખું ખાય પણ ચેપડ્યું ખાવા અનીતિ ન કરે. તમે બધા આવી આબરૂ કેળવા તેમ ઇચ્છું છું. આવી આબરૂ કેળવા તે શાસનની શેશભા વધે.
સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક–શ્રાવિકા શાસનને સમર્પિત જ હૈય-સમર્પિત હેવુ જોઇએ. આવી દશા પામે તેવી મારી અંતગત ભાવના છે. તે માટે આ ઉપદેશ છે. સાધુ પાસે ાવ તા તે એમ જ કહે કે “સૌંસાર છેડવા જેવા જ છે. સસારમાં રહેવા જેવું નથી. સધુપણું જ લેવા જેવુ' છે. મેક્ષ જ મેળવવા જેવે છે. ” આવી ભાવના જેની થાય તે બધા સદ્ગતિ ગામી છે. અહી આવે તે પ્રમાણ છે. ભગવાનની પૂજા કરનાર, સાધુની સેવા કરનાર, ધ ક્રિયા કરનારા દુ`તિમાં જાય ? તે તે સદ્ગતિમાં આવી ભાવના અને શ્રધ્ધા હોય તે સાચું શ્રાવકપણું પ્રગટ થાય. તે પ્રગટ
ભાવના રાખવામાં આવે છે.
જાય.
કરે તેવી

Page #192

0000000000000000000000
0000000000000000000000
·
એક સમયમાં જીવા માક્ષામાં જાય ?
ક્ષેત્રથી
ઉધ્વ ધાકમાં અધેલાકમાં
( દ્રવ્યલેાક પ્રકાશના અનુસારે )
-
-: જ્ઞા ન ગુ ણુ ગંગા:
તીર્થ્યલેાકમાં સમુદ્રનાં સમુદ્ર સિવાયના જલાયામાં
એક વિજયમાં –
ન દનવનમાં
H
કચા સ્થાનથી કેટલા ઉત્સર્પિણુના ૧-૨-૪-૫-૬- આરે – ૧૦
૧૦૮
અવસર્પિણ ના ચેાથા આરે પાંચમે આરે ૧-૨-૩-૬-આરે
૨૦
,,
૧૦
99
( મહાવિદેહમાંથી કાઈ વરી દેવ કેવલી મુનિને સહરીને આ ભરતાદિ ક્ષેત્રમાં કાઈ પણ આરાના વખતમાં લાવે તા તે અપેક્ષાએ અવ ના ૧-૨-૬, ઉત્સ. ના ૧-૨-૫-૬ આરામાં પણ માક્ષ સંભવે છે,
- સકાન્ત વેદથી. :
*
૨૦ ( શ્રી
૩
3
૪૦ સિદ્ધ પ્રાભૂતના
૧૦૮
२
૨૦
પડક વનમાં
२
દરેક કમ ભૂમિમાં – ૧૦૮ પ્રત્યેક એકમ ભૂમિમાં ( સિંહરણથી )- ૧૦
ઉત્તરાધ્યન
જીવાજીવવિભકિત અધ્યનમાં )
-: અવગાહનાથી :
૫૦૦ ધનુષ્યપ્રમાણવાળા
૪
૨ હાય પ્રમાણુના “ મધ્યમ પ્રમાણુના
૧૦૮
- કાલથી :ઉત્સર્પિણીના ત્રીજા આરે
૨
સંગ્રહણીના અભિપ્રાયે
-
"
૧:
પુરૂષથી પુરુષ
થયેલા
૧૦૮
પુરુષથી સ્ત્રી, પુરુષથી નપુ સક, સ્ત્રી શ્રી , શ્રીથી પુરૂષ, સ્ત્રી થી નપુંસક, નપુંસક થી પુરુષ, નપુંસક્રથી સ્ત્રી કે નપુ સકથી નપુંસક આઆઠે ભાંગે
3
અન્ય તાપસાદ્વિ
વેષ વાળા ગૃહસ્થવેષ -
વાળા
જૈતુ સાધુપણાના
વેંષવાળા
પુરુષ
.
૧૦
લિ'ગથી
૧૦
લિં’ગ વાળા
–
- પ્રજ્ઞાંગ
४
૧૦:
વેદદ્વાર
-
- ૧૦:

Page #193

૨૩૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
૨૦
સ્ત્રી લિંગે નપુંસક લિંગ
૦ એક સમયમાં કયા સ્થાનથી કેટલા છ માસે જાય. | (શ્રી નદિસૂત્ર વૃત્તિમાંથી)
ગતિદ્વાર
યુગપત નિરંતર
( સિદિધ સિધ્ધિ દેવગતિથી આવેલા ૧૦૮ ૮ સમય મનુષ્ય-તિર્યંચ-નરક ગતિથી આવેલા ૧૦ ૪ ) પહેલીવણનારક પૃથ્વીથી આવેલા ૧૦ ૪ , પંકપ્રભામાંથી આવેલા • ૪ ૨ ) પૃથ્વીકાયથી આવેલા
અપૂકાયથી , વનસ્પતિમાંથી આવેલા ૬ ૨ , મનુષ્યગતિથી , મનુષ્ય પુરૂષથી આવેલા મનુષ્ય સ્વીથી , પુરૂષ તિયચથી ,
સ્ત્રી તિયચથી , ૧૦ ભુવનપતિમાંથી પ્રત્યેકથી આવેલા ૧૦ ભુવનપતિદેવીમાંથી પ્રત્યેકથી આવેલા વ્યંતર દેવમાંથી આવેલા ૧૦ વ્યંતર દેવીમાંથી આવેલા પ જ્યોતિષ દેવમાંથી , ૧૦ જ્યોતિષ દ્રવીમાંથી , ૨૦ વૈમાનિક દેવમાંથી , ૧૦૮ વૈમાનિક દેવીમાંથી , ૨૦
૪ ,
: તીથદ્વારા સમય
યુગપત સિધ્ધિ નિરંતર સિધિતીર્થકર
- ૪ ૨ સમય પ્રત્યેક બુદધ ૧૦ - ૪ ) સ્વયં બુદ્ધ
૪ અતીર્થકર
* ૧૦૮ તીર્થકરી
ચારિત્ર દ્વારા સામાયિક, સૂમસં૫રાય યથાખ્યાત ચારિત્રી ૧૦૮ ૮ , સામાયિક, દેપસ્થાપનીય સૂમસં૫રાય, યથાખ્યાત ચારિત્રી
૧૦૮ ૮ છે. સામાયિક, પરિહાર વિશુદ્ધિ, સૂમસંપરાય. યથાખ્યાત ચારિત્રી સામાયિક, છેદે પસ્થાપનીય પરિહાર વિશુદિધ, સૂકમસંપાય
૧૦ યથાખ્યાત ચારિત્રી ૧૦
બુદ્ધદ્વાર પ્રત્યેક બુધ પુરૂષ ૧૦ બુદ્ધ પુરૂષ બંધિત પુરૂષ ૧૦૮
, સ્ત્રીઓ ૨૦ ૪
, , નપુંસક ૧૦ ૪ બુધ સ્ત્રી બેધિત સ્વીએ ૧૦ બુદ્ધ સ્ત્રી બંધિત (સામાન્ય પુરૂવાદિ - ૨૦
જ્ઞાન દ્વારા મતિશ્રુતજ્ઞાની., ૪ ૨ છે
૧૦
૪
- R K « જ છે - ક
=
જ ^ = = =

Page #194

વર્ષ–૬ અંક-૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩,.
૨૩૫
૯
-
મતિશ્રુતમન:પર્યવજ્ઞાનિ ૧૦ ૪ સમય હોય તેવા પુદ્ગલે ગ્રહણ કરીને યથા મતિશ્રુતાવિધિજ્ઞાની ૧૦૮ ૮ , રેગ્ય ઇન્દ્રિયપણે પરિણુમાવીને તે ઈન્દ્રિય ચતુર્ણાની
૧૦૮ ૮ , ના વિષય જ્ઞાનમાં જીવ જે શકિત વડે ઉત્કૃષ્ટ દ્વાર
સમર્થ થાય તે શકિતને સર્વજ્ઞોએ ઈન્દ્રિયઅનંતકાલથી સમ્યક્ત્વ પતિત ૧૦૮ ૮ ,
પર્યાપ્તિ એ નામાવલી કહી છે આ સંગ્રહણી સંખ્યાતકાલથી , ૧૦ ૪ ,
વૃત્તિને અભિપ્રાય કહ્યો. અસંખ્યાતકાલથી , ૧૦ ૪ , प्रज्ञापना-जीवाभिगमप्रवचनसारोद्धार અપતિત સમ્યગ્દષ્ટિ ૪ ૨ ) वृत्यादिषु तुयया धातुतया परिणमितमाઅતરદ્વાર
हारमिंद्रियतया. परिणमयति, सेन्द्रिय સાન્તરપણે એક જીવ ૧ पर्याप्तिरित्येतावदेव दश्यते, इति ज्ञेयं । સાન્તરપણે અનેક જીવ ૧૦૮
જ્યારે શ્રી પન્નવણા, શ્રી જીવાભિગમ નિરન્તરદ્વાર
શ્રી પ્રવચનસારની વૃત્તિ વગેરેમાં તે
જે શકિત વડે ધાતુપણે પરિણમેલા ૮ સમય સુધી
થી ૩૨
આહારને ઈન્દ્રિય પણે પરિણુમાવે તે ઇન્દ્રિય ૩૩ થી ૪૮
પર્યાતિ” એટલું જ કહેવું જણાય છે.
જિન આજ્ઞા પ્રેમ લાવે ૭૩ થી ૮૪
(૧) જયાં આગમની આજ્ઞા હેય ત્યાં ૮૫ થી ૯૬
તે જ અમારી આત્મા ઢળે. ૯૭ થી ૧૦૨
(૨) આજ્ઞાની આરાધના વિના મુકિત એક સમયમાં નિરંતરપણાને અભાવ નથી જ. હવાથી કહ્યો નથી.)
(૩) આજ્ઞાની વિરાધના કરવા છતાં પણ ૦ ઇન્દ્રિય પર્યાપ્તિ અંગે - પિતાને સેવક તરીકે ઓળખાવનારા સેવક ईष्टे तद्विषयज्ञप्तौ,
હવા કરતાં ન હોય તે સારા ! यया शक्त्या शरीर वा न् ।
(૪) અર્થકામની જેટલી ગુલામી થાય પયffe: સેન્દ્રિયા ફૂવાના,
છે તેટલી જે શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાની दर्शिता सर्व दर्शिभि : ॥
થાય તે આજે જ ઉદય.
(૫) તારક તીર્થકરેએ એક જ શરત . (તિ સઘળી વરમગાગ : ) મા
( થી ઉભીમકાય ) મુકી છે, તે આજ્ઞા પાલનની: તથા ધાતુપણે પરિણમેલા આહારમાંથી (૬) સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કરવા માટે આજ્ઞા જે પુગલે ઈન્દ્રિયપણે પરિણમવાને યોગ્ય નું પાલન કરતા થઈ જાવ-સાધના શાહ
૮
૬૧ થી
૭ર
-
છ
આ

Page #195

'·幽幽'''''''幽幽
સાર્માયક-કુરણ
沒皮夾淡淡淡,淡淡淡 ભેદુ ધર્મ કરતા નથી
ધની વિધિએ તો ભાવ
વધારનારી છે.
જય જિનેન્દ્ર મુ. સ. મ. બિન્દુ એચ. મહેતા લખે છે કે “ગરીખ અમીરને ભેદ જ ઉત્પન્ન ન થાય તેમાં જ સાચા સમાજવાદ અને સામ્યવાદની જડ પડી છે.
પરંતુ આવા શ્રેષ્ઠ ધર્મના ઉપાસકેામાં કેટલાક દશકાઓથી ધર્મીમાંથી સાચી સમજ અને શ્રધ્ધા લુપ્ત થતી જોવા મળે છે ધર્મ કરતાં ધનનું મહત્વ વધતુ જાય છે જે ધમ
ને પોષક નથી પણ ખાધક છે ધનના એશારામમાં વ્યય કરે એ અપેક્ષાએ ધ જોગુ’ વાપરે તે સારી વાત છે પરંતુ ભગવાનના પૂજન અર્ચન સાધુ સાધ્વીઓના સ્વાગત પારણુ કે સાધુ સાધ્વી કાલધર્મો પામતા પાલખી અગ્નિ સ`સ્કાર વગેરે માટે ઘીની ખેલી ખેલાય છે ઘીની ખાલી પૈસાના ચુનીટ તરીકે મેલાવાય છે તે વધારેમાં વધારે પૈસા આપી શકે તેને જ તેની લાભ મળે છે. ”
આ પ્રશ્નનાના જવાબ ઘણી વખત અપાઈ ગયા છે છતાં જય જિનેન્દ્રના સ, ને તેમાં અભાવ છે જેથી વારે વારે આવા જ પત્રો રજુ કરે છે.
એન તા બિચારા ભટ્ઠીક છે આજે ઘણા સુધારકા લાખા કરોડો મકાનામાં, લગ્ન માં, મેાજશેાખમાં, વ્યસનામાં ખર્ચે છે તેની ટીકા કરતા નથી જ્યારે ધર્માંના અનુષ્ઠાના જે વિધિ સહિતના છે અને સરવાળે નબળા વર્ગોના પણ પાસક છે તે દેખાતું નથી અને એક માત્ર પૂર્વ ગ્રહથી ટીકા કરે છે.
તે એન કેટલાક દશકાથી બોલી બોલાય છે તેમ લખે છે તે અનુભવ અને વાંચનના અભાવ બતાવે છે.
શ્રી હેમચંદ્રસૂ. મ. ની નિશ્રામાં પરમાત્ કુમારપાળ રાજાએ શત્રુ ય ગીરનાર પ્રભાસ પાટણ્ સઘ કાઢ્યા માળ પોતાને પહેરવાની હોવા છતાં છી પી ને કરડ કરાડની ખાલી થઇ હતી તેમજ શ્રી પેથડ શાહ મત્રીએ શ્રી ગીરનાર તીમમાં ૫૬ ઘડી સુવણ ખેલી ખેાલી તી માળ પહેરી હતી અને તે સુવણુ આપ્યા પછી મેઢામાં પાણી નાખ્યુ હતું એટલે એલી એ કાઇ થાડા દશકાના રિવાજ નથી.

Page #196

વર્ષ-૬ અંક-૪-૫-૬
તા. ૧૪-૯-૩
ક૨૩૭
- પૂજન અર્ચનમાં જ તે ગમે તે પૂજા કરતા હોય છે પણ ખાસ પ્રસંગ હોય કે શહેરમાં કાયમ અનેક હોય તો ૧ લી પૂજા કણ કરે તે વિવાદ ન થાય તેથી દેવ દ્રવ્યની વૃદિધ માટે બેલી બોલાય છે તે પણ કંઈ દશકાને રિવાજ નથી.
અગ્નિ સંસ્કારની બેલી એ પણ નવી નથી. જ્યાં અનેક ભાવિક હોય ત્યાં લાભ લેનારાની પડાપડી થાય છે ત્યાં બેલી થાય છે નહીંતર બેલી પણ ન બેલાય કે સંબંધી પણ અગ્નિ સંસ્કાર કરે તેવા પ્રસંગે બને છે તે પ્રસંગે અવશ્ય જીવદયાની ટીપ થાય છે. દરેક શાંતિનાત્ર આદિ મહા પૂજાઓ પ્રસંગે પણ કાયમ જીવદયાની ટીપો થાય છે એ વાત ધ્યાનમાં લે તે સંઘ વિહિત અનુષ્ઠાને પ્રત્યે અવજ્ઞા જેવું લખાય નહિ.
પૈસાવાળા પણ તે પ્રસંગે વ્યય કરી પિતાની લક્ષ્મીને સફળ બનાવે છે.
સંસારમાં બંગલામાં કેણ રહે છે 4 ફલેટમાં કોણ રહે છે. મોટી મોટી બજારોમાં પેઢીઓ કેની છે. મોટર પ્લેનમાં કેણ ફરે છે. તે બધું કરે તેમાં વાંધો નહિ તેની ટીકા નહી તેવા સુખી માણસને સલામ ભરે, વાહવાહ કરે, વિગેરે મંજુર.
આ જૈન શાસનના અનુષ્ઠાનેમાં તે સકલ સંઘ હાજર રહે છે અને વિધિ થતાં સૌ એક ભાવમાં આવે છે કે તે ધર્મપ્રિય જેવા કે આવા ભેળા લેખકને થતું હોય તેમ બને.
પત્થર બોલે તે સાંભળે કેણુ? - રાજસ્થાન પત્રિકા (ધપુર) તા. ૧-૭–૩ ના અંકમાં નાગરિકના નામથી નગર પરિક્રમામાં આઠ કડીનું કાવ્ય નાગરિકે મૂકયું છે. તેમાં હેડીંગ કર્યું છે “શત્રુ જ્ય સુધી હીને જાહિ આગે પાથર બેલે નહિ.
આ કડીમાં પણ તેવું જ લખ્યું છે પરંતુ પત્થર કે પ્રભુ ન બેલે તે કેને માટે ?
અભણ માણસને કાગળ આપો તે વાંચી શકે ? અંધને બત્તી બતાવે તે જોઈ શકે ?નહિ. તે રીતે તેમને તીર્થનું કે પરમાત્માનું મહત્વ સમજાયું નથી તેને તીર્થ કે પ્રતિમા વાંચ તે ક્યાંથી આવે.
કાગળમાં લખેલું બોલે છે. પિતા માતા પતિ પત્નિના ફેટા બોલે છે. અને આજે તે દુનિયામાં મૂર્તિને નહિ માનનારાના પણ ઢગલા બંધ ફેટા છપાય છે અને એ ફેટા જોઈને દુરના માણસે પણ આ અમુક છે તેમ એળખી જાય છે અને બેલે છે

Page #197

૨૩૮
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પરમાત્મા બેલે નહિ પણ તેને જોઈને જેમનો ભાવ જાગે તે જ પરમાત્માનુ. બેલવું છે.
એક ભાઈએ કહ્યું કે પત્થરને સિંહ હોય તો કુતરાને બીક લાગતી નથી પરંતુ કૂતરાને જ્ઞાન ન થાય પણ માણસ તે પત્થરના સિંહને બકરી નહિ કહે ને ? જ્ઞાન માટે સાક્ષાત્ સિંહ કેઈ હાજર કરે છે? લક્ષણ તે ચિત્ર ઉપરથી જ જુએ છે. તેમ વિવેકી આત્મા ને જિનમૂર્તિ જતાં જિનના ગુણ પ્રગટ દેખાય છે. અજ્ઞાની તે આંખે ખેલીને જુએ તે પણ તેને સમજ ન પડે.
આવી ગવાઈ ગયેલી અને માત્ર પ્રતિકાર કરવા કે કહેવા પુરતી કહેવા માટેની વાતોને છાપીને માત્ર અજ્ઞાનતા કે મૂર્ખતા જ પ્રસિદ્ધ કરાય છે.
One picture is Better Then Hundred Talksas put a some વાત કરતાં વધુ ન આપે છે.
- ભાવથી જિનમૃતિનું આલંબન લઈ અસંખ્ય છ તર્યા છે તેનું સાચું સ્વરૂપ . સમજીને આરાધના કરવા ઉજમાળ બનવું.
૨૦૪૯ પ્રથમ ભાદરવા વદ-૮ ગુરૂવાર
આરાધના ભવન પિરવાડ વાસ, રતલામ
જિનેન્દ્રસૂરિ
જૈન શાસનને હાર્દિક શુભેચ્છા.... જૈન સ્ટડી
જે જેટલા પ્રકાર અવિરતને લોકમાં દેવેન્દ્ર એમ. શાહ
ભવના કારણ છે, તે તેટલા પ્રકાર પ્રશસ્ત , ૬૨ બજાર ગેટ સ્ટ્રીટ ભાવવાળા વિરતને એના કારણ છે. ૨૮ દ્વારકાદાસ લેન-ફેર્ટ
મુંબઇ–૧

Page #198

એક અગત્યની વાત. ગંભિર બની વાંચશે. -પૂ. આ. દેવશ્રી પ્રભાકરસૂરીશ્વરજી મહારાજ,
શ્રી જિનશાસનમાં પૂજનીય ગીતા ગુરૂભગવ`તા ની છત્ર છાયા એ ઘણી અગત્યની વસ્તુ છે.
ભવ્યાત્માએ આ સ'સાર સાગરથી તરી જાય મુકિતપદ પામે તેવા શુધ્ધ અને શુભ આશય સતત દૃષ્ટિ સમક્ષ રાખી પેાતાને શરણે આવેલા આત્માઓને ધર્મોપદેશ આપે છે. તેમાંય જીવા તેમનાં જીવનમાં ધ અને માક્ષની પ્રધાનતા આપનારા બને તે વાતનું સતત ધ્યાન રાખતા હોય છે.
બાલ અને મુગ્ધજીવા માટે અ કામ માટે ધમ કરાવવાની સત્તા ગીતા ભગવતાને શાસ્ત્ર આપેલી છે. તે પણ જાહેરમાં નહી પરંતુ એકાંતમાં અને પાછા અવસર આવે એટલે અથ કામની ભયાનકતા સમજાવી અકામની લાલસા છેાડાવી દે છે. ધાવતા બાળકને જેમ ધાવણુ છેડાવી દે તેમ.
નાના બાળક નીશાળે લાલચે જાય છે
પરંતુ સમજણ પછી તેની લાલચ તે છૂટી જાય છે. એટલુ જ નહી નીશાળે જવા માટે કાળી મજૂરી (તપ) કરીને પૈસા કમાઇને ફી ભરીને જવાનુ છેડતા નથી. તેવી રીતે ધમ સમજાયા પછી ભૂલે ચૂકે ભાગ્ય. શાળી જીવ અ કામ માટે વિષ અનુષ્ઠાન આદિ કરતા નથી.
અથ કામને મેળવવાની સાચવવાની
ચી'તા એ પણ આત્ત યાન છે તેમાં આયુષ્યના બંધ થાય તા તીય ય ગતિના થાય છે.
અથ કામ લાંભાતરાય કમ ના ક્ષચાપશમથી મલે છે અથ કામ માટે ધર્મ કર વાથી બધાને અથ કામ મલી જાય તેવુ... નથી.
બીજા દેવાને ન માનતા હોય અને એક સત્તુ તીથંકર ભગવાનની ભકિત કરતા હાય તેવા આત્માને ઉત્કૃષ્ટ ભકિતના પુન્યથી અર્થ કામ તાત્કાલીક મળી જાય છે. તેવુ પણ સ`ભવી શકે છે. ભકિત એટલે સમર્પીત થવું બદલાની રાખવી નહી.
ઇચ્છા
આજીવીકા આદિ કારણે માંગવાની ઈચ્છા ન હાય અને મ'ગાઇ જાય તે બનવા જોગ છે. પણ સાચા ધીમાક્ષાથી તેને સારૂં' ન માને.
બીજા દેવા તમારૂ પુણ્ય હાયતા આપી શકે નવુ પુણ્ય બાંધી આપતા નથી. વીતરાગ પરમાત્માની નિષ્કામ ભકિતથી નવું પુણ્ય ખ ધાઇ તમને નીવિવાદ આપી શકે છે. ભગવાનની ભકિત એ ભગવાવાન ના મુનિમ છે મુનિમે આપેલા પગાર શેઠે આપ્યા કહેવાય છે.
માંગવાથી પાપાનુ બંધી પુન્ય પ્રાયઃ બંધાય છે. ( અનુ. પેજ ૨૪૧ ઉપ૨ )

Page #199

કથિdળી
ખમા સૌ મને, ખમાવું સહુને
"अप्पाहिएण नरेण खमापहाणेण होयव्वं !" આત્મહિતના ઈરછુક મનુષ્ય ક્ષમાશીલ બનવું જોઈએ.
થામાં એ જ ઉત્તમકેટિને ધર્મ છે. માટે જ કહ્યું છે કે, “ઉવસમ સાર ખુ સામણું” માટે જ સાધુઓને “ભામાશ્રમણ કહેવાય છે. જગતમાં પણ કહેવાય છે કે
વેર વેરથી શમતું નથી” સઘળા ય સુખનું મૂલ ક્ષમા છે અને સઘળા ય દુઃખનું મૂલ ક્રોધ છે. સઘળા ય ગુણોનું મૂલ વિનય છે અને સઘળા ય અનર્થોનું મૂલ માન છે. આવું જાણનાર-સમજનારા અને બીજાને સમજાવનાર આત્મા ખરા અવસરે જ ક્ષમાને દેશવટે કે તે તે કે કહેવાય ! શ્રી જૈનશાસનમાં પરપદેશે પાંડિત્યમ ! નથી પણ જીવનમાં જીવી પછી ઉપદેશની વાત છે કેમ કે “આચારો મૂલ ધર્મ કર્યું છે. ખરેખર ક્ષમાશીલ મનુષ્ય બધાને પ્રિય બને છે અને વાત વાતમાં બધાને ઉતારી પાડનાર, ગુરુસો કરનાર, પોતાની જ મોટાઈમાં રાચનારને તે બધા દૂરથી જે નવ ગજના નમસ્કાર કરે છે તે પણ દાઢમાં ન રાખે માટે. સ્વાનુભવ સિદ્ધ વાત છતાં ય હજી ગુસ્સા ઉપર ગુસ્સો કેમ આવતું નથી અને ક્ષમાને આચરવાનું મન થતું નથી તે એક અજાયબી નથી તે શું છે ?
ક્ષમા ધર્મના ગુણગાન ગાતાં મહાપુરૂષે ફરમાવે છે કે-જેમ જગતની સઘળી - ય સ્ત્રીઓમાં પરમતારક શ્રી જિનેશ્વરદેવની માતા શ્રેષ્ઠ છે, સઘળી ય લતાઓમાં કલ્પલતા શ્રેષ્ઠ છે તેમ સઘળા ય ધર્મોમાં કામા એ જ શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે” એક માત્ર ક્ષમાધમનું આસેવન કરીને આજ સુધીમાં અનંતાનંત આત્માઓ પરમપદને પામ્યા છે. આ જાણ્યા પછી પરમપદ એ જ એક માત્ર જેનું ધ્યેય છે તેવા આત્મા કયારે પણ ફામાધર્મથી દૂર રહે ખરે ! માટે જ કહ્યું પણ છે કે
“જઈ ખમસિ દેસવંતે તા. તુહ ખંતીએ હેઈ અવયા અહુ ન ખમસિ તે તુહ અવિ, સયા અખંતીઈ વાવા”
આત્મન ! જે તુ દેષિત અપરાધીને પણ હયા પૂર્વક ખમાવીશ-માફી આપીશ તે તારામાં ક્ષમાધમને આવવાને અવકાશ છે. અને જો તું પણ ક્ષમાધર્મને દાખવીશ નહિ તે સદા અક્ષમાનો વ્યાપાર તને પ્રાપ્ત થશે અર્થાત્ વાત વાતમાં ધાદિ કષાયે તને હેરાન પરેશાન કરેશાન કરશે.

Page #200

વર્ષ-૬ અક ૪.૫-૬ તા. ૧૪-૯-૯૩
ધાદિ કષાયાના અતીવટુ વિપાકને તથા ક્ષમા ધર્મની પર્વાધિરાજની આરાધના સાચી અને નિલ કરવા, હું યાપૂર્વક વિશેષથી જેની સાથે કષાયાદિના પ્રસગે બન્યા હોય તેને ખમી આરાધના કરી અને આત્માની મન તગુણુ લક્ષ્મીના ભાકતા બના ક્ષણિક આ દેહ માનવાના, ભરાસા જિંદગીના શે.
વિનય અપરાધ મે' કીધા
મોંગલ કામના.
ક્ષમા દાતા ક્ષમા કરશે”
આ ભાવના ભાવી સાચા ક્ષમાધર્માંના સૌ પુણ્યાત્માએ આરાધક મના તે જ
—પ્રજ્ઞાંગ
(અનુસ ́ધાન પેજ ૨૩નું' ચાલુ)
દિવ્ય દર્શન તા. ૧૩-૬-૯૩ જેઠ વ, ૮ શનીવાર ના 'કમાં અમદાવાદ જૈન નગરમાં તા. ૧૬-૫-૯૩ના આ, ભગવત ભુવન ભાનુ સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના ગુપ્તનુવાદમાં પ્રસિદ્ધ વકતા પંન્યાસ પ્રવર શ્રી ચન્દ્રશેખર વિજય મહારાજ જણાવે છે કે ઇષ્ટ ફળ સિદ્ધિના વિષયમાં ૬ વષ ચર્ચાચાલી હતી અને લેખિત સહિ સાથે જે નીષ થયે તેમાં સ્પષ્ટ પણે પૂ આ. ભગવત ભુવન ભાનુસૂરીશ્વરજી મહારાજાની સ્વીકાર કરવા પડયા હતેાં” આવુ. બુદ્ધિતુ' પ્રચ'ડપણું' હતુ.,,
વાતને
તેમનુ
: ૨૪૧
કાઇ પશુ ગુણી આત્માના ગુણ ગાવામાં વાંધા નથી જે વાત અઘટીત છે તેવી વાતાની ખેટી પ્રશ'સા કરવી એ પણ તેજ
સર્વોત્તમતાને જાણીને સવ જીવાને તેમાંય ખમાવી, વિશુદ્ધ એવી
મહાપુરૂષના અનાદર ભાવ જાણે-અજાણે થઇ જાય છે. તેવુ વિદ્વાન પુરૂષ પન્યાસ ચન્દ્રશેખર વિજયજી મહારાજ કેમ ભૂલી જતા હશે ?
આપણે એક બાજુ સાથે બેસવાની વાતા કરનારા વીસંવાદી વાત્તા કરીને વાતા. વરણુ ને વધુને વધુ આપણે ઘુઘરામણું કરીએ છીએ, આપણા હાથે શાસનને ઘણું" ઘણુ નુકશાન પહેાંચી જાય છે.
અસ્તુ સહુ સહુના મન્નન્ય સહુ પાસે રાખે એક બીજા પરસ્પર ઔચિત્ય વ્યવહાર પ્રેમ ખામેાશ અને સહિષ્ણુ બને તા પા સત્ય રૂપ સાનાના સૂર્ય ઉગશે. શાસન દેવ અમારા સહુને સત્બુદ્ધિ આપે.

Page #201

පපපපපපපපපපපපපපපපපපප ප ප
શંકા-સમાધાન
-દ્વિરેફ
පපපපුදපෙලප පපපපපපපපපපපා - નેંધ :- વાંચકેની વધતી જતી જિજ્ઞાસાવૃતિને ધ્યાનમાં રાખીને શંકસમાધાન વિભાગ શરૂ કરવામાં આવે છે તે જિજ્ઞાસુઓને સંતેષ થશે. શંકા-ધાર્મિક વહીવટ વિચાર” નામનું શ૦–તમે એક બાજુ કેવદ્રવ્યથી જ પૂજા પૂ. પં. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિ. ગણિવરે જે કરવી જોઈએ” આવું ગધ્ધા પૂછ પકડી પુસ્તક હમણું બહાર પાડયું છે તે મુજબ રાખ્યું છે. ને બીજી બાજુ છોકરા-છોકરીઓ વહીવટ કરવામાં કેઇ બાધ નથી ને ? બીજાના ફુલ- કેશર વાપરે છે તે ત્યાં સહ-આ પુસતકના લેખક પૂ. પં. શ્રી ચંદ્ર- તેમને પાપ નથી લાગી જતું ? ગુપ્ત વિ. ગણિવર છે જ નહિ. આવું
સવ- તમે જે છોકરા-છોકરીઓ જણાવ્યા પુસ્તક તે પૂ પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. ગણિવરે બહાર પાડયું છે. પૂ.પં. શ્રી ચંદ્ર
ડયું છે. પ . શ્રી તે કુલ અને કેશરના પસા આપવા આવે ગુપ્ત વિ. ગણિવર તે આ પુસ્તકન અને નથી લેતા ત્યારે, તે પિસા ભેગા વહેલામાં વહેલી તકે ખંડન કરવામાં જ કરીને આંગીની સામગ્રી પેટીમાં તે છોકરામાને છે. આ પસ્તકમાં જણાવેલી રે, ઓ ખબર ના પડે તે રીતે મૂકી દે છે. બાબતેના જવાબ લગભગ અપાઈ જ જેકે આ ચોખવટ કરવી ના જોઈએ. પણ ગયા છે. આમ છતા કે ભ્રમમાં ના પડે આ બાળકેની કુલ-કેશની પૂજા આ રીત તે માટે સ્પષ્ટતા કરી દઉ કે-“આ પુસ્તકમાં પણ સ્વદ્રવ્યથી થયેલી ગણાય. તે જણાવવા લગભગ પાને પાને ભૂ ભરેલી છે. માટે આ વાત કરી છે. આ જ રીતે શાસ્ત્રની પંકિઓને કેટલીક જગ્યાએ તો દેરાસરના કેશરાદિ વાપરે તે તેની રકમ મરડી જ નાંખવામાં આવી છે. આ પુસ્ત- ભરી દેવાય તે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરી કના પરિશિષ્ટના એક બીજ લેખક અભય- કર્ણવાય. શેખર વિ. નામના મહાત્માએ તે શાસ્ત્ર- શં- શાસ્ત્રાધારને ધ્યાનમાં રાખીને નીચે કારની માન્યતાનું ખૂન કરી નાંખીને પૂછેલા પ્રશ્નના એક જ લીટીમાં જવાબ પોતાને ન જ કપોલકલ્પિત મનઘડંત આપજે. મત સ્થાપે છે. માટે શુદ્ધ ધાર્મિક વહી ૧] સ્વપ્ન બેલીનું દ્રવ્ય કપિત દેવદ્રમાં વટ કરવા ઈચ્છનાર દરેક ભાગ્યશાળી એ જાય. ? આ પુસ્તક [ ધાર્મિક વહીવટ વિચારીને ૨] ગુરૂપૂજનનું દ્રવ્ય વૈયાવચ્ચ ખાતે જાય? પ્રમાણભૂત માનવાની ભૂલ કદિ પણ કરવા ૩) લુંછણાનું દ્રવ્ય વૈયાવચ્ચમાં જાય કે જેવી નથી.

Page #202

વર્ષ-૬ : અક ૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩ :
૪] સાધુ-સાધ્વી ખાતાનુ દ્રવ્ય તૈયાવચ્ચમાં
૩)
વપરાય ?
૫) જ્ઞાનદ્રવ્યથી બનેલ મકાનમાં શ્રાવકશ્રાવિકા બાળક વગેરે ભણી શકે ? સ૦-એક જ લીટીમાં અને પણ શાઆધારને ધ્યાનમાં રાખીને જવામ આપવા એ મુશ્કેલીવાળુ કામ છે, મહાભાગ ! કંઇ નહિ છતાં......
૧) સ્વપ્ન બાલીનુ દ્રવ્ય કલ્પિત દેવદ્રવ્યમાં જાય જ નહિ. (સમાધપ્રકરણમાં કલ્પિત દેવદ્રવ્યની વ્યાખ્યા જુએ)
૨] ગુરૂપૂજનનુ દ્રવ્ય વયાવચ્ચ ખાતે જાય નહિ, દ્રવ્ય સતતિકા જીએ
૪)
: ૨૪૩
લુછણાનુ દ્રવ્ય પૌષધશાળામાં વપરાય તેવા શબ્દો છે. વયાવચ’ ના શબ્દો જોયા નથી. પણ તે વ ચાવચ્ચમાં લેવામાં વાંધા નથી કેમ કે આ ધન ગુરૂપૂજનથી આવેલુ` નથી. લુંછણુાથી આવેલુ છે. ( દ્રવ્યસપ્તતિકા ) સાધુ-સાધ્વી ખાતામાં આપેલુ દ્રવ્ય તે ૧ ચાવચ્ચ દ્રવ્ય છે તેને વૈયાવચ્ચ ખાતું નામ આપવુ' ઉચિત છે.
૫) નકરે। આપ્યા વગર ધાર્મિક અભ્યાસ જ્ઞાનકૂન્યથી બનેલ મકાનમાં શ્રાવકાદિથી ન કરાય. સ્કૂલના અભ્યાસ તા ત્યાં કરાય જ નહિ. (દ્ર.સ)
પ્રગટ થઇ ચૂકયા છે :—
શ્રી પસૂત્ર-બારસા સૂચ
( સચિત્ર ) બાળમેધ લીપી રૂ।. ૧૫૭ ગુજરાતી લીપી રૂા. ૧૫
:
હાલમાં દરેક જગ્યાએ સાધુએએ પર્યુષણુ વાંચન માટે જવાનું થાય છે અને તેથી એછા અભ્યાસવાળા સાધુઓને પણ ખારસા સૂત્ર વાંચવાનુ અશુધ્ધ વચાય છે અને આથી શુદ્ધ સ્પષ્ટ વાંચી શકે એ માટે સમાસ ગુજરતી લીપીમાં પણ ખારસા સૂત્ર સચિત્ર પ્રગટ કર્યુ છે.
થાય જ છે જે
છૂટા કરીને
બાળબાધ તથા ગુજરાતી લીપીના ચિત્ર બારસા સૂત્રની નકલે। મર્યાદિત છે. જેથી સર્વર મંગાવી લેવા વિનતિ છે.
મંગાવતાં બાળભેાધ કે ગુજરાતી લીપી એમ સ્પષ્ટ લખવું,
શ્રી હ પુષ્પામૃત જૈન ગ્રંથમાળા
C]૦ શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર-(સૌરાષ્ટ્ર) કાઇને પેાતાના તરફથી સાધુમહાત્માઓ કે ભારમાં અણુ કરવા હાય તેમણે પત્ર વ્યવહાર કરવા.

Page #203


Page #204

વીરજન્મવાંચનના દિવસે પર્યુષણમાં શ્રીફળ ફેલાય? જવાબ આપે છેઃ પૂ. આત્મારામજી મહારાજના બે પત્રો
-પૂ. આ. શ્રી પૂર્ણચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી પર્યુષણ પર્વના દિવસોની આસપાસ ચર્ચા અને છતાં અનુત્તરિત જ રહેતે એક પ્રશ્ન છે. જન્મવાંચન પછી શ્રદળ ફેડાય કે નહિ ? આને નવેક દાયકા પૂર્વ પૂ. આત્મારામજી મહારાજે આપેલે સચોટ જવાબ પૂ. શ્રીએ જૂના સાહિત્યમાંથી શેાધીને અત્રે રજૂ કર્યો છે, જે આ પ્રશન પર હવે તે પૂર્ણ વિરામને પડદે પાડી દેવા સમર્થ છે. “વીરજન્મ વાંચનના દિવસે શ્રીફળ ફેડવામાં શાસ્ત્રીય બાધ નથી” આ જાતનું તથ્ય આ લખાણમાંથી તારવ્યા પછી પણ શ્રાવક-સંઘે વિવેક તે જાળવો જોઈએ અને એના જ એક ભાગ રૂપે પ્રવચન-સભાની બહાર સંઘે નકકી કરી રાખેલી અલગ જગામાં જ શ્રીફળ ફેડવા રૂપ ઉજવણી કરવી જોઈએ. જેથી ઉપાશ્રયમાં કીડીએ આદિની ઉત્પત્તિ-વિરાધનાથી બચી શકાય. ઉપાશ્રયમાં જ શ્રીફળ ફેડવાથી કેટકેટલા પ્રશ્નો પેદા થાય છે, એ તે દરેક સંઘના સ્વાનુભવની વાત છે, એથી આ અંગે વધુ સ્પષ્ટતાની જરૂરી જણાતી નથી.
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી જૈન સંઘમાં મળતું હોય, પણ જરા ભૂતકાળને તપાપર્યુષણ પર્વની પધરામણી થવાના દિવસો સીશું, તે લાગશે કે, આ પ્રશ્ન પૂ. આવે અને એક એવી ચર્ચા શરૂ થઇ જાય આત્મારામજી મહારાજના સમયમાં પણ છે કે, શ્રી મહાવીર–જન્મ-વાંચનના દિવસે ચર્ચાતું હતું અને ત્યારે પૂ. આત્મારામજી શ્રીફળ ફડાય કે નહિ ? આ પ્રશ્નના મહારાજે બે પત્ર લખીને આ પ્રશ્નનું જવાબમાં હમણાં હમણાથી એક વર્ગ એવી એવું સાટ સમાધાન આપ્યું હતું કે, પણ દલીલ કરતે જોવા મળે છે કે, પર્યું. જે વાગ્યા પછી કોઈ જ શંકાને અવકાશ ષણ જેવા દિગ્સમાં વનસ્પતિની વિરાધના ન રહે ! એ પત્ર અને એની પૂર્વ ભૂમિકા ન કરવી જોઈએ, માટે શ્રીફળ કેડાય જણાવતું લખાણ આજથી લગભગ « નહિ. શ્રીફળ ઉડવાની પદ્ધતિ તે સામાન્ય વર્ષ પૂર્વે જૈન ધર્મ પ્રકાશ' પુસ્તક ૯ જિક છે. એને અને ધમ–પ્રસંગને શી અંક ૮માં વિસ્તૃત રીતે રજ થયું હોઈને લેવા દેવા ? આમ, આ પ્રશ્ન પરત્વે એનું સાર-સંક્ષેપમાં અવલોકન કરવું અને
વિવિધ સૂર સાંભળવા મળે છે. આ પ્રશ્ન સ્થાને નહિ ગણાય: , આજે ભલે વધારે પ્રમાણમાં ચર્ચા જેવા સંવત ૧૯૪માં યેવલા (મહારાષ્ટ્ર)માં

Page #205

૨૪૬ !
શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) શ્રી ચંદ્રસિંહ સુરિ નામના એક શ્રી હિંસક–ધંધા પૈસા આપીને બંધ કરવાને પૂજય ચાતુર્માસ બિરાજમાન હતા, એમણે રીવાજ છે. ત્યાં શ્રાવકે પોતે જ એકેએ વખતે એક પત્રિકા પ્રસિદ્ધ કરાવીને દ્રિય નાળિયેરને ઉપાશ્રયના સ્થળમાં પર્યું. દેશપરદેશ પાઠવી હતી, એમાં એવી જાત- વણમાં ધમ માનીને ઉપદેશક સમક્ષ છેડે નું લખાણ પ્રસિદ્ધ થયું હતું કે, વીર છે, હર્ષ વ્યકત કરે છે, તે મિથ્યાત્વની જન્મ વાચનને દિલસે શ્રીફળ ફેડવાથી કરણી ભાસે છે. વાર્ષિક-પર્વમાં સચિત્ત શ્રાવકને હિંસાનું પાપ લાગે છે. જે શાસ્ત્ર વસ્તુને ત્યાગ કરીને લીલોતરી વગેરે ન સિદ્ધાંતથી હિંસા ન લાગે, એવું કઈ પુર ખાવી, એ શુદ્ધ પરંપરાને રિવાજ વાર કરી આપશે, તે તે રૂપિયા ૧૦૦ના ચાલતે આવે છે, છતાં આવી મિથ્યા
મને અધિકાર ગણાશે. આ પત્રિકા વ-કરણું ચાલુ રાખવી એ બહુ જ દિલપ્રસિદ્ધ થતા ત્યાંના શ્રાવક બાલચંદ ઈદર- ગીરીની વાત છે. આવું ભાષણ શ્રી પૂજ્ય શાહે જડિયાળા (પંજાબ) માં ચાતુર્માસ જીનું જોરશોરથી થઈ ચૂકયું છે. આ સંબબિરાજમાન પૂ. આત્મારામજી મહારાજને ધમાં તમે પ્રશન પૂછાવતે પત્ર લખે એથી પત્ર લખીને સત્ય જાણવાની ઇચ્છા વ્યકત અમને આ પત્ર લખવાની જરુર પડી છે. કરતા તાત્કાલીન શાસનના સર્વમાન્ય (૨) નાળિયેરની હિંસા કરવી શ્રાવકને ગીતા પૂ. આત્મારામજી મહારાજે બે પત્રે વૈગ્ય નથી, આ અંગે અમારું કહેવું લખીને વિગતવાર જવાબ આપેલ જેનધર્મ એટલું જ છે કે, પર્યુષણવાદિ પર્વમાં પ્રકાશમાં પ્રગટ થયેલ પત્રે વિસ્તૃત હૈઈને ઘણા જ આડંબરથી પૂબ મહત્સવાદિક એમાંથી મુખ્ય મુખ્ય મુદ્દાઓ લગભગ દરરોજ કરતા વિશેષ કરવા, એવું ઘણું અક્ષરશ: નીચે રજુ કર્યા છે, જે આ પ્રશ્ન શાસ્ત્રમાં લખાણ છે. તે તે કૃમાં હિંસા પર શાસ્ત્રીય માર્ગદર્શન આવી જાય, થાય છે કે નહિ ? એવા છે.
* (૩) “આ અંધ પરંપરાને અંધ (૧) તમે લખે છે કે, શ્રી પૂજા- ભાગ છે. આવા કથનની સામે એ એ સંઘને એવી સૂચના કરી છે કે, સવાલ પેદા થાય છે કે, હાલમાં ઉત્તરમાં મહાવીર સ્વામીના ઔપચારિક જન્મ દિવસે પબ દેશથી માંડીને દક્ષિણ દેશ સુધીમાં નાળિયેરની હિંસા કરવી, એ શ્રાવકને પ્રાયઃ સર્વત્ર આ રિવાજ ચાલુ છે. તે ઘણી અઘટિત છે. આ અંધ પરંપરાને આ રિવાજ અંધ પરંપરા છે, એમ કહેવા અંધ માગ છે. તેને કેઈ શાસ્ત્રને આધાર માટે શ્રી પૂજ્યજી પાસે શું પ્રમાણ છે ? નથી, તે કેવળ પાપબંધનું કારણ છે. તથા એ પરંપરા ક્યારથી ચાલુ થઈ ? પર્યુષણમાં તે ભાડભુંજા, મચી આદિના એ બતાવી શકશે ? જે એવી દલીલ થાય

Page #206

વર્ષ-૬ અંક-૪-૫-૬
તા. ૧૪-૯-૩
૨૪૭
શાસ્ત્રમાં નથી માટે અંધ પરંપરા છે. તે ત્યારે ધુપ-દીપક આદિ કરવામાં આવે છે, બીજો સવાલ પેદા થશે કે, બીજા પણ તે તે પણ ઉપદેશકની આગળ ઉપાશ્રયમાં ધર્મ સંબંધી અનેક રિવાજે ચાલે છે. જે ન થવું જોઈએ. પરંતુ શાસ્ત્રમાં ઠેર ઠેર શાસ્ત્રોમાં જોવા મળતા નથી, અને વત. ધુપ-દીપકાદિ કરવાનું વિધાન છે હવે જે માનમાં ચાલુ છે. તો તેનું સમાધાન શી એકેન્દ્રિયની હિંસાને મિથ્યાત્વની કરણી રીતે કરશો ?
માનીએ, તો શાસ્ત્રકારનું આવું કથન શા
કામમાં આવશે ? વળી ધુપ-દીપ કાદિમાં (૪) ઘાંચી વગેરે લેકેની હિંસા બંધ - તે એકેન્દ્રિય સિવાયના અન્ય જીવેને કરાવનારા જેને નાળિયેરની હિંસા કેમ નાશને પણ સંભવ છે. માટે શ્રીફળની કરે? આ કથન મુજબ જે નાળિયેર ફેડ- હિંસાને મિથ્યાત્વની કરણ ન જ ગણાવી વામાં હિંસા જ માનીએ, તે પયુ ષણમાં શકાય. સાધર્મિક વાત્સલ્ય આદિ કરવાનું શાસ્ત્રમાં જે કથન છે, તે કથન પણ અમાન્ય ઠરશે (૭) નાળિયેર ફેડને હર્ષ વ્યકત કરઅને આ કર્તવ્ય પણ નહિ કરી શકાય. વાથી નિકાચિત–કમને બંધ થાય છે. આ કેમ કે તેમાં છ કાયની હિંસા થાય છે. કથનની સામે એ સવાલ ઉભો થાય છે પરંતુ આમ હિંસા માનીને ધર્મોનતિ કે, પૂજા, રથયાત્રા, સ્વામી વાત્સલ્ય, કાર્ય છોડી દેવું, તે સુજ્ઞજને માટે યોગ્ય રીત્યપરિપાટી, સૂત્રપૂજ, સવપ્નમહોત્સવ નથી.
અદિ કાર્યો કરીને પાછળથી ઘણું અનુ(૫) એકેન્દ્રિયની હિંસા કરવી, એ
મોદના કરાય છે, તે તેથી ઘણા નિકચિત
કર્મોને બંધ થાય એમ માનવું પડે. પરંતુ મિથ્યાત્વની કરણી છે. આ વાતને કઈ
આ વિચાર પણ અજ્ઞાનતાને સૂચક છે. શાસ્ત્રાધાર નથી. કેમ કે દેશવિરતિઘર
કારણ કે આ બધી ક્રિયાઓ કરનારની શ્રાવકથી સર્વથા હિંસા છૂટતી નથી, અને
ભાવના પ્રભુ-ભકિત, જ્ઞાનભકિત સાધર્મિકજ છુટે તે પછી તે શ્રાવક ન ગણાતા ભકિત આદિ કરવાની જ હોવાથી તેઓને સાધની કક્ષામાં જ ગણના પામે. માટે સર્વથા હિંસા લાગતી નથી. તે ભગવાને નાળિયેરની હિંસાને મિથ્યાત્વની કરણી નના જમોત્સવના એક ભાગ રૂપે શ્રીફળ કહેવી, તે વિચાર વગરનું છે.
ફેડવાથી કે આનંદ વ્યકત કરવાથી (૬) ઉપાશ્રયના સ્થળમાં ઉપદેશકની હિંસાનું જ ફળ થાય, એવું કઈ રીતે સમક્ષ શ્રીફળની હિંસા કેમ થાય ? આ કહી શકાય? પ્રશ્નની સામે એ સવાલ ઉભું થાય છે કે, પર્યુષણ પર્વમાં કપસૂત્ર વંચાય છે, (૮) પર્યુષણમાં સર્વથા લીલેરી

Page #207

૨૪૮ :
? શ્રા જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ત્યાગ કરવાને રિવાજ છે, એમ એકાંતે શ્રીફળ ફોડવાની પ્રવૃત્તિને અમે મિથ્યાસાર્વત્રિક કહી શકાય નહિ, કેમ કે વાર્ષિક વની કરણી કહી શકતા નથી. ૧૧ કર્તવ્યમાં “સાધમિક વાત્સલ્ય”
[૧૦] જન્મ વાચનના દિવસે જ નામનું પણ એક કૃત્ય છે. તેના વર્ણનમાં ,
તોરણ બંધાય છે, થાપા લગાડાય છે, લખ્યું છે કે, સાધમિકેને ભોજન કરા
કે ઈ સ્થાને ગોળ-પાપડી વહેંચાય છે, વ્યા પછી તાંબૂલાદિ આપવા. તેમજ
પારણું બંધાય છે. વગેરે ઘણી રીતે પ્રચશાસ્ત્રોમાં એમ પણ લખેલ છે કે,
લિત છે. જેમાં કેટલાક શાસ્ત્રોમાં લખેલ સર્વથા સાધર્મિક વાત્સલ્ય કરવાની શકિત
જન્મ મહોત્સવમાં કરેલ કાર્યને અનુસરીને ન હોય તે સેપારી માત્રથી પણ સાધ
થાય છે અને કેટલીક જુદી રીતે જ થાય મિક વાત્સલ્યનું કર્તવ્ય અદા કરવું.
છે. તેવી જ રીતે આ રીવાજ પણ બદ| [] આપણે ત્યાં પ્રભાવના કરવાની લાઈ ગયો હોય, તે જ્ઞાની મહારાજ જાણે પરંપરા પ્રાચીન છે. એમાં અચિત્ત કારણ કે ભગવાનના જન્મ મહોત્સવના વસ્તુની જેમ સચિત્તની પ્રભાવના પણ વનમાં નાળિયેર વગેરેના તોરણ બાંધથતી હોય છે. સેન પ્રશ્ન-ગ્રંથમાં એક પ્રશન વાનું વર્ણન આવે છે. આ વિષયમાં આ છે કે, સંવત્સરીના દિવસે પૂગી ફળ ખરી સત્ય શું છે, તે તે જ્ઞાની મહારાજ [સેપારી1 સહિત નાણુની પ્રભાવના થાય જાણે. શાસ્ત્રાધારે જે સત્ય જણાય એ અને લેવાય કે નહિ ? જવાબમાં લેવાય અમે લખ્યું છે. એમ જણાવ્યું છે. ધર્મ સંગ્રહમાં સપારીનું દાન કરવા દ્વારા પણ (સંઘાર્ચા)- તા. . દશ પંજાબ. જલા અમતસંઘપૂજન કરવાનું જણાવાયું છે. આ જ સર, ગુરુકા ઝંડીઆળાથી પૂ. આચાર્ય મ. ગ્રંથમાં શ્રીફળ આદિ દ્વારા પ્રભાવના વિક્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજ કરવા વિધાન છે. શ્રાદ્ધવિધિ જથમાં ( આત્મારામજી મહારાજ તરફથી સામાન્ય શ્રાવક માટે બે ચાર સાધમિકેને સંવત ૧૯૪૯ના શ્રાવણ સુદ ૭ વાર શુક્ર પણ સેપારી અપાળા દ્વારા સંધ પૂજન ને શ્રવણ વદ ૧૨ સે લખાયેલા અને દર કર્તવ્ય કરવાનું સૂચવવા ઉપરાંત પ્રભાવ- મુનિ વલ્લભ વિજયના ધર્મલાભથી અંકિત નાના અધિકારમાં શ્રી સંઘને બહુમાન બે પત્રોને ઉપર ૨જુ થયેલ સાર ભાગ પૂર્વક આમંત્રીને તિલક કરીને ચંદન– એકદમ સ્પષ્ટ છે અને શ્રીફળના પ્રશ્ન કપૂર-કસ્તુર આદિના લેપ પૂર્વક સુગંધી મહત્વનું શાસ્ત્રીય માર્ગદર્શન કરાવી જાય પુષ્પ આપીને નાળિયેર આદિ ચીજો છે, એથી સુજ્ઞજનો માટે સત્યને સમજવા આપવા રૂપ પ્રભાવના કરવાનું વિધાન છે. આ પત્રો પર વધુ વિવેચન કરવાની જરાય આ બધા શાસ્ત્ર-કથનના વાચન ઉપરથી જરૂર જણાતી નથી.

Page #208

CELL ICT
:
COLS
S
YS
S
«
"
-
ઇસE
:
-
સ્વામી વિવેકાનંદના જીવનની એક ઘટના “ના મહારાજ, મારી પાસે કશું નથી. બહુ પ્રસિદ્ધ છે. તેઓ એકવાર ગંગા નદી. આ લેકે એ ભીખમાં આપેલા ચાર પૈસા ના કિનારે ટહેલી રહ્યા હતા. લેકે ગંગા સિવાય કશું નથી.” સ્નાન માટે આવ-જા કરી રહ્યા હતા. ઠંડી “ એ વાત પડતી મૂક. મારી વાત ની મોસમ હતી. એક છોકરા ફાટેલા-તૂટેલા સાંભળ. તારી પાસે ઘણું બધું છે હું તને કપડા પહેરીને એક ખૂણામાં બેઠો બેઠો બતાવું છું કે તે કેટલું ધન છુપાવી ભીખ માંગી રહ્યો હતે. '
રાખ્યું છે?” આપ ભાઈ આપે, ભગવાનના
કયાં ?' નામ પર કંઈક આપ. બે દિવસથી કશું ખાધુ નથી. મારા વૃદ્ધ માતા-પિતા અંધ : “ સાંભળ, તું તારા બે હાથ મને છે. તેઓ પણ ભૂખથી ટળવળી રહ્યા છે. આપી દે. હું તને સે રૂપિયા આપીશ.” පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
3 - પ્રાર્થના સૂત્ર ફરમાવે છે
કે સંસાર સુખના ભિખારી ૩જરાજaraછwwwજ
ન બનો. අප පපපපපපපපපපපපපපපප
દયાળુ લોકો તેને પિસે છે પૈસા આપતા “મહારાજ, હાથ તે કંઈ વેચાતા હતા. સ્વામી વિવેકાનંદે ડીવાર ઉભા હશે ?” રહી આ બધું બરાબર જોયા કર્યું. પછી “ઠીક છે, તે તારા બે પગ મને પેલા છોકરાની પાસે ગયા અને કહ્યું : આપી દે. હું તને બસે રૂપિયા આપીશ.” “બેટા, તું ભીખ શા માટે માંગે છે ? ” “ નહિ, એ પણ મારાથી નહિ બને.” હું બહુ ગરીબ છું. મારી પાસે
“વારૂ, તારી એક આંખ જ મને કાણી કેડી પણ નથી. એટલે પેટ ભરવા
આપ. હું તને પાંચ રૂપિયા આપું.” માટે ભીખ માંગવી પડે છે.” પેલા છોક- “ ના મહારાજ, હું એવું ન કરી રાએ જવાબ આપે.
પછી તે બનેને નીચે મુજબ વર્તા- “ કેમ તું તે કહી રહ્યો હતે ને કે લાપ થયે.
હું બહુ ગરીબ છું. મારી પાસે કાણી કેડી “તું જૂઠ બેલી રહ્યો છે. તારી પાસે પણ નથી, હવે આટલું ધન એક સેકન્ડમાં ઘણું બધું છે. ”
મળે છે તે આનાકાની કેમ કરે છે ?'

Page #209

૨૫૦ :
આ અંગે। ગુમાવીને ત
66 મહારાજ, હું બેકાર બની જઇશ,”
“ એકાર ? વિવેકાનંદ હસ્યા, બેકાર તા તે તારી જાતને યારથી મનાવી જ છે. જો બેટા, આ તને જે કિંમતી અંગે મળ્યા છે તે ભીખ માંગવા માટે નહિ. મહેનત કરવા માટે મળ્યા છે. મહેનત કરીશ તે બધી ચીજો તને આસાનીથી જશે. મારી વાત ઉપર વિશ્વાસ
મળી
રાખ. ”
પેલા છેાકરાને ગળે વાત ઉતરી. તેણે કહ્યું : “ ઠીક છે મહારાજ, હવેથી હું કદી ભીખ નહિ માંશુ. મહેનત કરીને પૈસા કમાઇશ, ”
સ્વામી વિવેકાનંદને પગે લાગી, તેમના અશીર્વાદ લઈને તે છેકરા કામે લાગી ગયા.
ભિક્ષુકવૃત્તિ લેાકામાં પણ નિદ્વાપાત્ર છે, કયારેક માણસનું' વન ભિક્ષુક જેવુ' દેખતુ' હાય પણ એની વૃત્તિ ભિક્ષુક ન હોવી જોઇએ. લેકામાં સ્વામી વિવેકાનઢના જેવા અનેક પ્રસ`ગાથી ભિક્ષુકવૃત્તિ દૂર કરવાનું અભિયાન ચાલતુ હોય છે. કમનસીબે આજે ભગવાન મહાવીરદેવના લેાકેાત્તર શાસનમાં ભિક્ષુક વૃત્તિ ઉત્તત્તેજિત કરવાનું અભિયાન ચાલે છે. આ અભિયાન મહદ્અંશે સફળ પણ બનતુ જાય છે.
લેાકેાની ભિક્ષુકવૃત્તિ ઉશ્કેરવાના એ તરીકા અજમાવાય છે. એક, શાસનના દૈવ દેવીઓને લાઈનસર બેસાડે. તેની પૂજા ભકિત કરો. તેની નવારવાળી ગણે। અને
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
જે જોઈએ તે એની પાસે માંગે. તમને મદદ રૂપ થાય એ માટે તા તેમની સ્થાપના કરવામાં આવે છે. શ્રાવકને કંઇ જોઇતું હાય તે એ રખડતા દેવી-દેવતાઓ પાસે થાડે ભટકે. શાસનના દેવ-દેવીએ આ અવસરે કામ નહિ આવે તે કથારે આવશે ? (રખડતા દેવી-દેવલાઓની ઉપાસનાના એક અલગ તરીકા છે. જેને હાલ હુડ સ્પ કરતા નથી.)
બીજા નંબરના તરીકા થાડા સુગર કાટેડ છે. તેઓ કહે છે: “ માંગે, જરૂર માંગે, દુભાતા દિલે માંગેા. પણ માંગે તે પાર્શ્વનાથ પાસે માંગે. પદ્માવતી પાસે કદાપિ નહિ. એ બિચારીની કેટલી તાકાત ! અને ત્રિભુવનપતિ પરમાત્માની કેટલી તાકાત ! કદાચ આલ્યા દેવ-દેવતાઓ તમે માંગશે તે આપી દેશે; પણ યાદ રાખો કે એ માંગીને મેળવેલા દીકરાએ એના મા-બાપને કારમા ત્રાસ દેશે; એ મળેલી સપત્તિ જ ખૂન કરાવશે; એ મળેલી સ્રી કુલટા નીકળશે; એ મળેલે ધા તીવ્ર સ`કલેશમાં તમારા કુટુંબને હામી નાંખશે. આમાંનું એક પણ જોખમ જિનેશ્વરની ભકિતથી પ્રપ્ત થયેલા. અથ કામામાં લગીરે નથી તેની નોંધ કરો.
(નોંધ કરી લીધી. આ નોંધ ઉપરની નોંધ છેલ્લે વાંચા) આ 66 વાત ઇફુલસિધ્ધિ ” પદથી પ્રાર્થના સૂત્રમાં જણા વાઇ છે. ”
આ બન્ને તરીકાઓના વ્યાપ દિવસે

Page #210

વર્ષ ૬ : અંક ૪-૫-૬ : તા. ૧-૮-૯૩ :
દિવસે વધતા જાય છે. ઘણા બધા શ્રાવ કાની જન્મ જાત ભિક્ષુકવૃત્તિ અને અમુક સાધુઓ તરફથી ભિક્ષુકવૃત્તિ ઉશ્કેરવાનું' ચાલતું અભિયાન આમાં કારણભૂત છે. ભિક્ષુક તાલીમ કેન્દ્ર ” પ્રવૃતિથી ધમધમતુ રહે છે.
એથી 66
પહેલા તરીકાવાલા શાસનના દેવ-દેવીના નામે પેાતાના અને પેાતાના મળતિયાએના ઉદ્ધાર કરવા જ સતત પ્રયત્નશીલ હોય છે. ધમ નું પગથીયું ચઢવા તૈયાર થયેલે નવા માણસ આ લેાકેાની જાળમાં અવશ્ય સપડાય છે. પણ આવા માણુસા બહુ ઓછા હોય છે. મેટાભાગના તે બધુ હોવા છતાં સામે ચાલીને વળવા તૈયાર થાય છે. કેટલાક રીઢા તા જીવન પર્યન્ત ભિખારી રહેવા શ્ચયી હોય છે. જો કે આવું ચાલી રહ્યું છે તે ખરેખર ખેદજનક છે છતાં આમાં લેભી અને લાલચુના દૂધ-પાણીની જેમ મેળ થઈ ગયા હૈાવાથી તેઓ શરૂઆતમાં દયાપાત્ર છે. અને અંતમાં ઉપેક્ષાપાત્ર પણ બની શકે.
જાણતા આવા માગે
માણસે કૃતનિ
વધુ ખતરનાક તરીકેા ખીન્ન નંબરના છે. જેઆને મેક્ષની ચાહ પેદા થઇ છે. “સંસાર સુખની લાલસાને કારણે જ હું અત્યાર સુધી સસારમાં રખડયા. ક્યારેક તીવ્ર કષ્ટમય ધર્મની આરાધના કરી છતાં પણ પૌદ્ગલિક સુખની ભૂખે એ ધર્માંની આરાધનાને પણ સહેંસાવૃદ્ધિનુ કારણ અનાવી, હવે મારે એ રવાડે ચઢવુ. જ
: ૨૫૧
નથી, ” એવા સપ કરીને બેઠેલા માણુસ ની બુદ્ધિમ િભેદ રાખનારા હાવાથી ખી તરીકે વધુ નુકશાનકારક છે. મને એ ખબર પડતી નથી કે સંસાર સુખ પ્રત્યે સાધુ મન્યા પછી પણ આટલા પક્ષપાત શા માટે? આરાધક લેાકેાની નિરાશ'સ આરાધનમાં સંસાર સુખનું વિષ ફેલાવવા માટે આટલુ અનુન શા કાજે ? ખાયા ડુંગર અને કાઢર્ચા ઉદર આ કહેવત જો તમને ચાપડીમા વાંકૈયા પછી પણ ન સમજાય તે આ લેાકેાના દર્શન કરી લેવા. એટલે કહેવતના મમ તરત પકડી શકશેા. પ્રાર્થનાસૂત્રમાંથી પણ પ્રચારવા જેવું તત્ત્વ, સમજાવવા જેવુ' “ તમને તત્વ ફકત ભગવાન પાસે બધુ માંગવાની ઘટ છે. ’’ એવુ તેઓને લાગે છે. આ તે અપની અપની પસંદ છે. પેાતાની પસંદ પેાતાના પૂરતી મર્યાદિત રાખે તા તા સમજયા મારા ભાઇ, પણ આ તા લાકા ઉપર પણ એને થાપવાની ચેષ્ટા થઈ રહી છે, જે વિઘાતક છે.
વાસ્તવમાં જેને ભવિનવે ગમતા નથી તેવા માણસને ઈષ્ટક્ટ્રિસિધ્ધ મેલવાના અધિકાર જ નથી. ભવનિવેદની માંગણી કરનારી માસ ભગવાનને હાથ જોડીને કહે “ હે ભગવાન, સંસારનું દુઃખ મને લવચાવે ડરાવે છે, સંસારનું સુખ મને છે. હું પ્રલેા, કૃપા કરેા, આપની મહેરબાનીથી મને સુખમય અને દુ:ખમય સ’સાર ઉપર ભારાભાર નફરત પેદા થાઓ. એ અનૈની લાલચ અને ડર મારામાંથી દુર

Page #211

૨૫૨:
: શ્રીન શાસન (અઠવાડિક)
થાઓ.” આવી માંગણી હૃદયપૂર્વક કરનાર કરવી એ કેવું ગાંડપણ છે? પંચમ ગણને મોક્ષ સિવાય બીજુ કે “ઈન્ટ” હોઈ ધર શ્રી સુધર્મ સવામીજીએ પ્રાર્થના સત્રની શકે ? એ માણસ ઈષ્ટફલસિદિધને નંબર રચના આવું ગાંડપણ કરવા માટે નથી જ આવે એટલે એવી પલ્ટી મારી શકે કે “દઈ કરી એની ખાસ ખાસ ખાસ નોંધ કરજો. દે ને ભગવાન, મને આ નથી મળ્યું, તે
ભગવાન પાસે માંગવાની ધૂનમાં ને નથી મળ્યું, બહુ અસમાધિ થાય છે. દઈ
ધૂનમાં પેલા ઈષ્ટફલ સિદ્ધિવાળાએ એક દેશે તે ઘરમાં વધારે કરીશ !” મોક્ષની લગની પેદા કરવાને બદલે
બેગસ ઉદાહરણ ફટકારી દીધું; તેમણે
લખ્યું કે “ભારતવર્ષની પતિવ્રતા સ્ત્રીને વ્યક્તિ કે વસ્તુના અભાવની યાદને તીવ્ર બનાવવા પુરૂષાર્થ કરે એ કેવી મનોદશા
સપ્ત માથું દુખે તે પોતાના પ્રિયતમની સૂચવે છે? અસમાધિનું એઠું કેટલું ખત
પાસે જ બામ લગાવડાવે પણ પતિ પાસે
કોઈ કામ ન કરાવાય એમ સમજી પોતાના રનાક છે એ દરેકને અનુભવ સિધ છે.
દિયર કે જેઠ વગેરે પાસે પાસે બામ તે સાધુને શિષ્ય ન માનતે હોય તે અસમાધિ થઈ જાય અને શ્રાવકને દીકરે ન
ન જ લગાવડાવે. એમ તમારે પણ તમારા માનતે હોય તે અસમાધિ થઈ જાય. સાધુ
પ્રિયતમ– ભગવાન પાસે જ માંગવાનું.
બીજા દેવ-દેવી પાસે નહિ.” . ને પદવી ન મળે એટલે અસમાધિ થઈ જાય. શ્રાવકને પૈસો ન મળે એટલે અસમાધિ થઈ છે ને બુદ્ધિમત્તા ! એમને હજી કઈ જાય. સાધુને કેક માણસ વંદન ન કરે પૂછનાર મળ્યો નથી કે સખ્ત માથું દુખે એટલે અસમાધિ થઈ જાય અને શ્રાવકને ત્યારે પિતાના પતિ પાસે કામ ન કરાવવા ઘરાક માલ લીધા વિના પાછો જાય એટલે માટે પેલી પતિવ્રતા સ્ત્રી પોતાના દિયર કે અસમાધિ થઇ જાય. અને કોઈ અંત જેઠ પાસે બામ ન લગાવડાવે એ બરાબર છે? આ બધુ ભગવાનને સંભળાવવા માટે પણ પોતાના પુત્ર-પુત્રીઓ પાસે બામ લગા. દિવસમાં સાતવાર રમૈત્યવંદન કરવાના છે ? વડાવે કે નહિ ? પૂછનાર નથી મળતો એ
ખરેખર તો ભવનિર્વેદથી વાસિત સારૂ છે નહિ તે બિચારા તેમને પદ્માવતી અંતઃકરણ નથી બન્યું એટલે અસમાધિઓ ની માફી માંગવી પડશે? ઉભી થયા કરે છે. ભવનિર્વેદથી ભાવિત
પ્રાર્થના સૂત્રને જય થાઓ. બને એટલે રસ્તે ચેફ થઈ જાય. આજે લેકેને ભવનિર્વેદ ઉપર જ
: વનરાજી : નિર્વેદ (કંટાળો) પેદા થયો છે. એ સમયે આસકૃિતના ગે સંસાર સુખના ઈરાદે ભવનિર્વેદને અભરાઈએ ચઢાવી ઝનુનપૂર્વક ધર્મ કરનારા વર્ગમાં પણ “ધર્મ તે મોક્ષ અસમાધિ અને ઈફલની ગેખણપટ્ટી કરાવ્યા માટે જ થાય. આપણને ભલે ગમે, પણ

Page #212

ક્ષમાપના
અહિંસા અને અવૈરની આરાધનાના સંદેશ સુણાવનારા આ પર્વાધિરાજ શ્રી પર્યુષણા મહાપવ ના પુનીત પ્રસંગે આપણા અંતરના આંગણામાં આજ્ઞાના અવિહડ રાગ પ્રગટાવી, ક્ષમાધર્મના ગુલાડ વિકસાવી સવ જીવાને વિશેષે કરીને જેની સાથે અણબનાવના–વેરઝેરના—કટુતાના પ્રસ ગે અન્યા હોય તેને સાચા ભાવે હુંયા પૂર્ણાંક ક્ષમાપના કરી-કરાવી, આપણી આરાધના વિશુધ્ધ કાટિની કરવી તે દરેકે દરેક આત્મહિતેષીઓની અનિવાય ફરજ છે; કેમ કે', જે ઉપશમે છે- ઉપશમાવે છે તે જ આરા ધક છે, જે ઉપશમતા નથી કે ઉપશમાવતે નથી, તે વિરાધક બને છે, માટે આપણા આત્મા વિરાધક કાટિમાં ન આવી જાય તેની સસાર ભીરૂએ કાળજી રાખવી જોઇએ.
કેમ કે,
ક્ષમા એ આત્માના સાચા વૈભવ છે,
સસાર માટે તા ધમ થાય જ નહિ.” એવી સાચી સમજ ધરાવનારા આત્મા છે. ત્યારે ત્યારે “માક્ષના ઈરાદે ધમ કર નારા વને સૌંસાર સુખનુ પ્રàાભન ખતાવનારા “ મિથ્યા દર્શન ” ના ભેગ અન્યા છે. એવા ઉપદેશકોને “જિનની
--
મૈત્રીને મંગલ જન્મ છે, પળેપળની જાગૃતિ છે, જીવનનું પરમ સત્ય છે. મટે
વેર–ઝેરના ભાવાનું વમન કરી, કા ચેાની તીવ્રતાનુ શમન કરી, વિષય વાસનાઆનુ' દમન કરી, આત્માની ઉજ્જવલતાનુ આરાધન કરી સૌ પુણ્યાત્માઓ આ મહામૂલા માનવ જન્મને સાક કરે તે જ
મંગલ ભાવના.
કેમ કે,
ક્ષણિક આ દેહ માનવના, ભરાસા જિંદગીને શે.
અવિનય–અપરાધ મૈ કીધા
66
ક્ષમાદાતા ક્ષમા કરીશ.
*
—પ્રજ્ઞાંગ
""
વાણી કે “ મહાવીરનું શાસન ” નહિ– તે સ્વાભાવિક છે.
રુચ
-૫. શ્રી ચન્દ્રગુપ્ત વિ. ગ.
(જિન શાસનની મોકલક્ષિતામાં)
(
લખ્યા દિન જેઠ સુદ-૫ તા. ૨૬-૫-૯૩)

Page #213

''પંકિતકી આવાજ
) ભાવિ ના અન્યથા થતું. આ - શ્રી ચંદ્રરાજ / . . .
શ્રમણ ધર્મની વિરાધનાથી અધૂરી અને દિવસે જતાં. ખલકના બે ળિયે રહેલી આરાધનાની સાધના કરવા ખાતર ફરી આજથી ત્રીજા જન્મના વસંતપુર નગર મમતાભરી માતાને, વાત્સલ્યભર્યા પિતાને, જેવું જ વસંતપુર નગર, આકમુનિ રાજ-પાટને, વૈભવી સમૃદ્ધિની છોળમાં બનેલા સામાયિક મુનિ અને શ્રીમતિ બનેલી ઉછળતાં અંત:પુરની નવયૌવનાઓને, સ્વ- બંધુમતી. આ ત્રણને ત્રિવેણી સંગમ ગથી પણ પ્રાણ પ્યારી જનની અને જન્મ સધાય. ભૂમિને આંખના એક-બે આંસુ ધરી અલ. વિચિત્રતા સર્જાવાની આદતવાળો આ વિદા કરીને આજે આદ્રકકુમાર કદમ-કદમ સંસાર વિચિત્રતા ન સરજે તે તેને સંસાર પર કિલષ્ટ કર્મોને કરચરઘાણ કાઢવા ભગ. ન કહેવાય વાન ભાગે ભેખ ધરવા પ્રવજ્યાના મહા- શીયલ મહાવ્રતના સંરક્ષણ ખાતર ભિનિષ્ક્રમણ પંથે પ્રયાણ કરે છે અને જીવતા શરીરમાંથી આત્મહત્યા કરીને નિડુત ત્યાં જ...
(થંક) ની જેમ જે બંધુમતીએ પ્રાણે ને અંતરિક્ષની અટારીએથી ગેબી દેવતા વાણી બળાકારે ખેંચી કાઢેલા આજે તે જ શ્રીમથઈ.
તીના શરીરમાં છુપાયેલી બંધુમતીના અલબત્ત તું પ્રચંડ સત્વશાળી છે. આમા એ એક પ્રચંડ પુરૂષાર્થ ના ધણી છતાં હે કુમાર ! તું હમણુ દીક્ષા લઈશ આદ્રકષિને પોતાના પ્રિયતમ તરીકે મન મા. ભોગાવલી કમ હજી તારે ભોગવીને શ્રી સ્વીકાર કરી લીધું છે. ' ક્ષીણું કરવાનું બાકી છે. હે મહાત્મન ! નાની નાની સખીઓ સાથે ઉદ્યાનમાં તેવા વ્રત વડે શું ? જે લીધા પછી તજવું ક્રીડા કરવા ગયેલી શ્રીમતીએ “પતિ પસં. પડે? આરેગ્યા પછી એકવું પડે તેવા દગીની” રમત રમતા આદ્રક મુનિવર ને ભેજનથી શું ?'
પિતાના પતિ તરીકે સ્વીકારી લીધા હતા. શ્રમણ ધર્મની અધૂરી રહેલી સાધના- અનુકૂળ ઉપસર્ગ સમજીને આદ્રક ની આરાધના માટે રાજ-પાટ, મા-બાપ મુનિરાજ તે ત્યારે ત્યાંથી અન્યત્ર વિચરી કુટુંબ-કબીલા છેડી. આર્યદેશમાં આવ્યા ગયા હતા. ને અનાય દેશના બંધન કરતાં પણ ખતર. હવે તે શ્રીમતી વિના વસ્થાને નાક આ દિવ્ય–વાણીનું બંધન નડયું પણ પામી હતી. પુરૂષાર્થની ધગધગતી ધગશ આગળ દિવ્ય કુંવારી શ્રેષ્ઠી પુત્રીના માંગા ઘણા વાણીની અવહેલના કરીને રાજકુમાર આકે આવવા માંડયા. ત્યારે શ્રીમતિએ પિતાને દીક્ષા અંગીકાર કરી જ લીધી.
(અનુ. પાન ૨૫૫ ઉપર).

Page #214

અસત્ય પણ એળખા નહીતર ભૂવા પડશે.
'-'些乔屿些''些原些乔乔些原
એક પ્રધાને રાજાને પૂછ્યું, કે કાઇ માનવી આવીને કહે કે આપની નગરીમાં સિહુ આવ્યા છે તે શું એ વાત આપ માનશે ખરા ?
66
ના રે ના, હું તે માનુ` જ નહિ.” રાજાએ જોશ પૂર્વક કહ્યુ. ફરી પ્રધાને પૂછ્યું, બે જણાં આવીને એ જ ખબર આપે તે આપ માનેા ખરા ?'
તા ય મને વિશ્વાસ ન બેસે, એવી અસ`ભવિત વાત એકદમ શી રીતે મનાય ? જોમ આછું પ્રગટ કરતાં રાજા બાલ્યા.
ઠીક ત્યારે જો ત્રણ કે ત્રણથી વધારે માનવી આવીને એ જ હકીકત ફરીથી દોહરાવે તા શું આપ માના ખશ ?
તા પછી મારે એ વાત સાચી માનવી પડે, ઢીલા પડી ગયેલા રાજા માલ્યા.
(અનુ. પાન ૨૫૪નું' ચાલુ) કહ્યું “હું તાત ! આ જનમમાં મારે તે। તે જ પતિ છે જે મહર્ષિ પહેલા માર્ચ વડે વરાયા છે. અને ત્યારે દેવીએ કરેલી દ્રવ્યવૃષ્ટિના સ્વીકાર કરીને તમે પણ તે વાત માન્ય કરી છે. તેથી મારે તા ખસ તે જ પતિ છે.”
===
46
પણ બેટા ! નિત નિત નવા નવા પુષ્પા (જસ્મીના) માં ભમતાં દ્વિરેફ (ભ્રમર) ની જેમ તેનુ કાઈ નિયત રહેઠાણુ નથી હતું. તેને શેાધવા શી રીતે
પિતાજી! ત્યારે તેમના પગે વળગેલી મે' નિશાની જોઈ છે અહી. આવતા-જતાં
આ સાંભળતાં જ પ્રધાનજી લાગ્યા. હસતા હસતા માલવા લાગ્યા.
4 વાહ રે લેાકવાયકાની બલિહારી! રાજન્ ! જરા વિચારતા કરેા કે આપણી નગરીમાં કયારેય સિહ જોવા મળે એમ છે ?
હેસવા
ના, હરગીઝ નહી, તેા પછી એક, એ કે ત્રણથી વધારે માનવીએ આવીને એ વાતની ખાત્રી આપે તે એ વાત કઈ રીતે સાચી મનાઇ જાય
ત્રણ માનવીએ એક અસત્ય વાતને પણ સત્ય કરાવવા સમર્થ થતાં હોય તે આજના કહેવાતા સિદ્ધાંતવાદી સુધારકે શું અસત્ય વાતને સત્ય કરવા સમર્થ થશે ખરા ?
ના, ના પ્રધાનજી જેવા કાઇક સિધ્ધાંત રક્ષકા અસત્ય વાતને સત્ય નહી જ બનવા દે. —વિરાગ દરેક મુનિને દાન દઇ તેમને હુ ખાળી કાઢીશ, મુનિરાજ આદ્રકને શેાધવા માટે દાન દેવાનુ` શ્રીમતીએ શરૂ કર્યું. બાર વર્ષે દિશા ભૂલેલા તે અહીં આવી ચડયા. અને.....
તાં સ્મરન્દૌવતી વાચ નિમ્ - Àનાદિ તત્ક્ષ' ત:ા મહાત્મા પી. પીત્તાં શ્રીમતી' ભાવિ નાન્યથા !
રાજા આદિ વડે આગ્રહ પૂર્વક કહેવાચેલા અને દેવીની તે વાણીને યાદ કરતા 'મહામાં આર્દ્ર આખરે તે શ્રીમતીને પરણ્યા ભાવિ અન્યથા થતુ નથી.

Page #215

0000000000000000000 00
* પર્યુષણને પ્રવાહ ટકાવેા. *
poooooooooooooooooooo
અત્યારસુધી હું' અણુસમજુ હતા મારા સાધર્મિક ભાઇ-બહેના.
કર્યાં પર્યુષણના પારણા ને
સુકા ઉપાશ્રયના બારણા, આવા વચને ઘણીવાર તેઓ ખેલતા તે સાંભળીને અમે સૌ બાલુડાએ પશુ ઉપાશ્રયે જવાનું ટાળી દેતા, પરંતુ.
મારા પરમેાપકારી ગુરૂ ।।રાજના જે દિવસથી પ્રવેશ થયા છે, તે દિવસથી માંડીને પર્યુષણ પર્વના દિવસે સુધી હુ. નિયમિત પ્રવચન સાંભળવા જતા હતા તેમના દેશનાના ધેાધથી અનેક તપ-જપ-વ્રતનિયમ સારી સખ્યામાં થતાં હતાં, ત્યાં તા રૂમઝુમ કરતા પર્યુષણું મહાપર્વના દિવસે આવી લાગ્યા, ઉપાશ્રય નાના પડવા લાગ્યા. ન જોયેલા ચહેરાએ દેખાવા લાગ્યા. એસવાની કે ઉભા રહેવાની જગ્યા પણ ન મળે તેટલી હાજરી થવા લાગી. વળી, માસક્ષમણ, સેળભથ્થુ, અઠ્ઠાઈ, અઠ્ઠમાદિ
તપશ્ચર્યા થાક્રમ'ધ થવા લાગી. વાજતે ગાજતે અનેક ભાગ્યશાળીએ પૂ.જણા માટે આવવા લાગ્યા મેઠી બેઠી હું... અનેક તપસ્વીની અનુમાદના પણ કરતા હતાં.
ધ્રુવના દિવસે હંમેશા સાંકડા હોય છે તે ન્યાયે પર્વાધિરાજ મહાપર્વના દિવસે જોત જોતામાં પૂર્ણ થઇ ગયા. તપસ્વીઓના પારણા પણ ખુબ જ શાંતિથી થઈ ગયા.
ક્ષમાપનાદિ કાર્યો માટે બે-ચાર દિવ
સના આરામ રાખીને ફરી પાછાં વ્યાખ્યાન નાદિ કાર્યક્રમ શરૂ થયાં. વ્યાખ્યાનાદિની શરૂઆત થતાં હુ પણ ઢાડતા દોડતા પહેાંચી ગયા ઉપાશ્રયે પરંતુ ઉપાશ્રય ખાલીખમ થાડાક ડાસા-ડાસી સિવાય ઉપા. શ્રયમાં કાઈ હતુ' જ નહી.
તે જોઇ હું. વિચારવા લાગ્યા. ચાર દિવસ પહેલાં તે ઉપાશ્રયમાં બેસવાની જગ્યા મળતી ન હતી જાણે કીડીએ ઉભરાઇ હોય તેમ માનવીઓ ઉભરાતા હતા પરંતુ આજે ઉપાશ્રય ખાલીખમ કેમ લાગે છે. ખરેખર !
મારા સાધમિ કા જે કહેતા હતા તે હવે સમજાયુ.
પરન્તુ મારા પ્યારા સામિ કે, આવું ન કરતાં પર્યુષણ પછી પણ નિયમિત ઉપાશ્રયે જો ત્યાં જઈને સુંદર મઝાની ધર્મક્રિયાઓ ભાવપૂર્વક કરો,
અધ્યાત્મિક જ્ઞાન મેળવી આત્માને પુષ્ટ બનાવો અને પર્યુષણુ પછી આપણે સૌ એવી ધર્મકરણી કરીએ કે જે કહેવત પડી છે તેના બદલે આપણે નવી કહેવત પાડીએ. કર્યો પર્યુષણના પારણાં
ને ખુલ્યા સુકિતપુરીનાં બારણાં...
હષીત એન. શાહ લબ્ધિ એન. શાહ

Page #216

જૈન રામાણના પ્રસંગો
(૭) તીર્થંકર પદ બાંધ્યું રે.......
– શ્રી ચન્દ્રરાજ માંગ, માંગ રાવણ! હું તને શું ભૂલાઈ ચૂક્યો છે. અને... આપું ? અરિહંતના ગુણેની સ્તુતિનું મુખ્ય ત્યાં જ.. અચાનક વીણા વગાડતા ફળ તે મોક્ષ છે, રાવણ ! વીતરાગ પર વગાડતા રાવણની વીણાને તાર તૂટી ગયે. માત્મા સિવાય કોઈપણ મેક્ષ આપી શકતું અંતઃપુર સહિત પિતાની ભગવદ્ભકિતમાં નથી. અને હું તે વાસના થી ભરેલું છું. ભંગ પડે એ પહેલાં જ. મહા સાહસિક મેક્ષ આપી શકવાની મારી તેવડ નથી. લંકેશ્વર શ્રી રાવણે પોતાના શરીરમાંથી મક્ષ સિવાયનું તને હું શું આપું ? માંગ એક સ્નાયુ ખેંચી કાઢયે. અને વીણામાં રાવણ ! કંઇક માંગ.”
જોડી દઈને ભગવદ્ભકિતને અખંડિત રાખી. નાગરાજ ધરણેન્દ્રના આ શબ્દ હતા. કહેવાય છે કે- “ રાવણે એ નૃત્ય પૂજાના
અષ્ટપદ તીર્થની અવહેલના કરીને સમયે જ તીર્થંકર નામકર્મ ઉપાર્જન પાપના પહાડ નીચે દબાઈ ગયેલે રાવણ કર્યું.” હવે પશ્ચાતાપથી પાપના પહાડને છિન– વિધાતાની વિધિના લેખ ઉપર ભિન કરી નાંખવા ઊત્કંઠ બન્યા હતા. લોઢાની મેખ મારનારે હજી કંઈ પાકી
અનેક લબ્ધિના ધણી શ્રી વાલી મુનિ. નથી. વરના ચરણોમાં પોતાના અપરાધની હામાં
જે અષ્ટાપદ તીર્થને વાલી મુનિરાજની ય ચના કરીને, રાવણ ભરતેશ્વર ચક્રવતી એ સાથે જ ઉંચકીને લવણ સમુદ્રમાં ફેંકી નિર્માણ કરેલા રૌત્યમાં શ્રી ઋષભદેવાદિ
દેવાને જે રાવણે પ્રયાસ કર્યો હતે, તે જ તીર્થકરેને વંદના કરવા ગયે.
અષ્ટાપદના વિરાધકે આ જ અષ્ટાપદની એવી ચંદ્રહાસ ખફગાદિ શોને તજી દઈ ઉત્કૃષ્ટ આરાધના કરી કે જેથી તેણે તીર્થ"ને અંતઃપુર સહિત શ્રી રાવણે શ્રી ઋષભ, કર નામકર્મ ઉપાર્જન કર્યું.” દેવદિ તીર્થકર ભગવંતેની વય અષ્ટપ્રી પૂજા કરી અને વીણું વાહન પૂર્વક
રાવણ વીણા વગાડતું હતું અને ભગવાન આગળ રાવણના અંત:પુરની અંત:પુર સપ્તસ્વરથી મનરમ અને ગ્રામ્ય સીએએ નૃત્ય પૂજા શરૂ કરી. ભગવદ્ભકિતમાં રાગથી રમ્ય ગુણગાન ગાતા હતા, તે સમયે રસ તરબળ બનીને દરેક એકાકાર બની નાગરાજ ધરણેન્દ્રદેવ અષ્ટાપદની યાત્રા રહ્યા છે. સ્વાર્થભર્યો આ સંસાર જાણ કરવા આવ્યા હતા. તેમણે શ્રી તીર્થકર

Page #217

૨૫૮ :
ભગવંતની પૂજા પૂર્વક વંદના કરી.
વીણા વગાડવા પૂર્વક શ્રી અરિહંત ભગવંતના ગુણેાભર્યા ગીતા ગાતા રાવણને જોઈને ધરણેન્દ્ર કહ્યું
“ તારા
હૃદયના ભાવને અનુરૂપ શ્રી અરિહંત પ્રભુના ગુણેાભરી સ્તુતિમય તારા આ ગાનથી, હૈ રાવણુ! તારા ખુશ થયા ... ”
ઉપર હુ.
“ શ્રી અરિહંત ભગવ'તના ગુણાની સ્તુતિનું મુખ્ય ફળ તા માક્ષ છે, વાસના ભર્યાં હું હે રાવણ ! મેાક્ષ ફળ તને આપી શકુ તેમ નથી. છતાં (તે
સિવાયનું) હું
તને શું આપુ' ? માંગ રાવણુ કર્થંક માંગ.’
વાળતા
નાગરાજ ધરણેન્દ્રને ઉત્તર અહ ભકત દશાનન ભકિતભર્યાં હૃદયથી કહે છે કે- હું નાગરાજ ! દેવાધિદેવના ગુણાની સ્તવનાથી તમે ખુશ થયા છે તે ખરે. ખર તમારી ભગવદ્ભકિત છે. અને તે યાગ્ય છે.’
tr
જતા
તુષ્ટ થઈને મને કંઇક આપવા જેમ તમારી ભગવદ્ભકિત પ્રક પામશે, તેમ તમારી ભેટ સ્વીકારવા જતા મારી ભગવદ્ભકિત ચાકકસ અપકર્ષ (લઘુતા) પામશે, છ
ફરી પણ રાવણુ ! તારી
ધરણેન્દ્ર ખેલ્યા, “ હું આ નિઃસ્પૃહતાથી તે હુક વિશેષે કરીને તુષ્ટ થયેા છેં.” આમ કહી ને નાગરાજ ધરણેન્દ્રો રાવણને “ અમે ધ વિજ્યા ” નામની પ્રચંડ શકિત, તથા રૂપ પરાવતિની વિદ્યા' આ બે વસ્તુ આપી. અને પેતાના આશ્રયે ગયા.
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
રાવણુ પણ ત્યાંથી નિત્યાલોક પુરમાં ગયા અને રત્નાવલીને પરણીને લંકામાં ગયા.
આ બાજુ શ્રી વાલી મુનિરાજને કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. ક્રમે કરીને શ્રી વાલી
મુનિવર માક્ષમાં સિધાવ્યા.
સ્તુતિનું ફળ આપવાની અશકત બતાવતાં નાગરાજ ધરણેન્દ્ર અહં કૃભકત દશાનને
કહેલુ. કે
अहद्गुणस्तुते मुख्य फलं मोक्षસ્તથાઘ્યમ્ ।
अजीर्ण वासनस्तुभ्यं किं यच्छामि યુનીવ્મેશ : //
“ અરિહંત ભગવંતના ગુણની સ્તુતિ મુખ્ય ફળ મેક્ષ છે. . તે પણ અજીણુ વાસના વાળા હું તને શું આપુ...? હું ! કંઈક માંગ. '
રાવણ
о
સતા આફતથી ડરે નહિં, આવેલી આફત મેં જ સજેલી છે- માટે રાજી થવુ. એવુ' જ્ઞાન તે સમ્યગ્ જ્ઞાન.
.
માક્ષના અથી મેહને મારીને જ જપે, માહ એ પરમ શત્રુ છે. શત્રુને પ`પાળનારા. પેાતે જ માર ખાય,

Page #218

જૈનશાસન જેટલું સલામત,તેટલું વિશ્વનું હિત સલામત
પંડિતવર્ય શ્રી પ્રભુદાસ બેચરદાસ પારેખ
ગામના પાદરે એક તળાવ છે. જેટલું અક્ષત-અવ્યાબાધ, તેટલું વિશ્વનું તળાવને કાંઠે બાળક ઉભે છે. કલ્યાણ અક્ષત-અવ્યાબાધ. જેટલું જેનબાળકને એક રમત સુઝી
શાસનને નુકશાન, તેટલું વિશ્વને નુકશાન, પાસે પડેલે પથ્થર તળાવના શાંત તેટલું વિશ્વના પ્રાણીઓના હિતને નુકશાન. પાણીમાં નાંખે.
૪૫૦ વર્ષોથી જગતમાં ઈન્દ્રજાળ ઉત્પન્ન જે જગ્યાએ પાણીમાં પથ્થર પડયે, કરનારાઓ આ રહસ્ય સમજે છે. તેથી જ તેની આસપાસ વર્તુળ રચાયાં.
તેમને મુખ્ય મોરચે ખરી રીતે તે જેનબાળકને વર્તુળા જોવાની મઝા આવી. શાસનની સામે જ છે. “જગતના અગિયાર આ બીજીવાર માટે પથ્થર ઉપાડ. ધર્મો” નામના પુસ્તકમાં ખ્રીસ્તી ધર્મગુરૂ જોરથી ઘા કરીને પાણીમાં નાખ્યો હ્યુમે શ્રી સિધસેન દિવાકર મહારાજને જ
પહેલાં કરતાં પણ વધારે હળાયું. બ્લેક મુકયે છે, અલબત્ બેટા અર્થમાં. વધારે વર્તુળ રચાયાં
તેઓ જાણતા હોય છે કે ગઢ તુટયે, કે સેન્ટર જેટલા જોરથી ક્ષુબ્ધ થયું, બાજી હાથમાં. તેટલા તેની આસપાસ વર્તુળો વધારે રચાયાં. આ સંગમાં જેનશાસન રૂપી કેન્દ્રને
સેન્ટર જેટલું ઓછું ક્ષુબ્ધ થાય. બચાવવાના ભગીરથ પ્રયાસો કરવાને બદલે, તેટલાં વર્તળે ઓછાં રચાય. સેન્ટર જેટલું ઊભી કરવામાં આવેલી ઈન્દ્રજાળ પાછળ સ્થિર તેટલું પાણી શાંત.
જેનશાસનને ઘસડવાના આપણે જ પ્રયાસ ઘરને વડિલ પુરૂષ જેટલો વ્યવસ્થિત કરીયે, તે વિશ્વના પ્રાણીઓનું હિત કેટલું તેટલા તેને આશ્રયીને રહેનારા કુટુંબીજને બધું જોખમાય ? આપણા ઉપર આક્રમણ વ્યવસ્થિત.
કરનારના સંવમાં જ આપણે ભરતી થઈ શાળાના પ્રિન્સીપાલ જેટલા શિસ્તબદ્ધ જઈએ, તે જગત રક્ષણની આશા કેની તેટલા શાળાના બીજા શિક્ષકો અને પાસેથી રાખે ? વિદ્યાર્થીએ શિસ્તબધ.
જૈનશાસનની ધુને વહન કરવાની સવિ જીવ કરૂં શાસનરસી”ની ઉત્કૃષ્ટ બાબતમાં વર્તમાન જૈનાચાર્યો માટે આજ ભાવનામાંથી ફલિત થયેલું જૈનશાસન પરિસ્થિતિ અતિ વિકટ અને કપરી છે. વિશ્વના કલ્યાણનું મુખ્ય અને મહાકેન્દ્ર છે. ગમે તેવાં તેલાને વરચે, ગમે તેવાં પ્રલોભને દુન્યવી સ્વાર્થની માત્રા યત્કિંચિત પણ વચ્ચે જૈનશાસનના ગઢને વ્યવસ્થિત ટકાવી તેની સાથે જોડાયેલી નથી. જે જેનશાસન રાખવાની અસાધારણ જવાબકારી અને

Page #219

૨૬૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક) જોખમદારી તેમના શિરે છે. એક રીતે ઉપર ખડી કરવામાં આવી છે સમર્થ કહીએ, તે વિશ્વના તમામ પ્રાણીઓના પુરૂષોની એક કુંક માત્ર એ ગંજીપાના રક્ષણની ફરજ તેમના ઉપર છે. તેમના મહેલને જમીનદોસ્ત કરવા માટે બસ હોય છે. શિવાય જગતનું બેલી કેણુ ? તારણહાર
પધારો પર્વાધિરાજ કોણ ? તેઓ ધારે તે પ્રાણના ભાગે પણ
પધારે, પર્વાધિરાજ- પધારે. પયુર્ષણજૈનશાસનને અવ્યાબાધ રાખી વિશ્વના પ્રાણુઓને બચાવી શકે છે. અથવા તે
પર્વ સાધનાની પવિત્ર પાવન પગદંડી પર ઉપેક્ષા કરી પ્રાણીઓના હિતને ડબાવી સિધ્ધિનું અમૃત પાન કરાવનાર મહા કલ્યાણ શકે છે.
કારીપર્વ છે. છેલા ૧૦૦ વર્ષમાં જૈનશાસન ઉપર અંતરના ઉમળકાથી અમે આપનું ભાવભીનું અનેક આક્રમણે આવી ચુક્યાં છે. છતાં સ્વાગત કરીએ છીએ. આત્મા મંદિરના હજી ઘણું : સુરક્ષિત છે. ઘણા તો ઓગણમાં છવાયેલા વિષયાને કચરો વ્યવસ્થિત રીતે ચાલ્યા આવે છે. તે સુરક્ષિત સમતાના અમૃતમય જળ વડે ધોઈને આત્મ બાબતેને કાયમી ટકાવી રાખી, તેના આધારે
મંદિરનું આંગણું લીંપીગૂંપીને સ્વચ્છ શાસન નિરપેક્ષપણે બનાવાયેલી બાબતને
બનાવ્યું છે અહિંસા સંયમતપની રંગોળીસાપેક્ષ બનાવી લેવાની વહેલી તકે જરૂર
થી આત્મમંદિરનું આંગણું શોભાવ્યુ. છે. છે. તે સિવાય ભવિષ્યમાં આવી પડનારી
દાન–શીયલ. તપને ભાવનાના પુષ્પ વડે
સંગીતના મધુરા સૂરાવલી સ્વરે થી પયુર્ષણ માનવી મહાહિંસા અટકવાની કોઈ આશા
પર્વનું અભિવાદન કરીએ છીએ. જણાતી નથી.
પયુષણ પર્વ આત્માની સાચી સાર્થકતાનું આજની ગણાતી વિશાળ દષ્ટિ, વિશ્વ
ભાન કરાવી આપણને તેના કરવા ગ્ય બંધુતા, વ્યાપક સેવા વિગેરે માત્ર શબ્દથી
એવા ઉચિત કર્તવ્યનું સદા ચિંતન-મનન જ મોટા દેખાય છે. ખરી રીતે વિશ્વહિતથી
કરાવી આચરણ કરાવે છે. ' તે રયુત ક૨ના૨ છે.
- પયુર્ષણપર્વ કેત્તરપર્વમાં શિરોમણી છે. - વર્તમાનમાં બિરાજમાન જૈનચાર્ય તેમજ આ પવ કષાયવિજયની સાધનાના સંદેશ મહારાજાએ શું કરવા ધારે છે ? જૈન વાહક તરીકે સુપ્રસિદ્ધ છે ક્રોધ ઉપર જય શાસન સાથેને સાપેક્ષભાવ ધરાવી તે ટકાવી મેળવવા ક્ષમાની સાધના, માન-માયા રાખવા ઇરછે છે ? કે ઉપેક્ષાભાવે જેયા લેભ પર વિજય મેળવવાં નમ્રતા સરળતા જ કરવામાં માને છે કે જેનશાસનને સંતેષાની આરાધના બતાવે છે. તેફાનની આંધીમાંથી બચાવી લેવાને છેલ્લે દિવસ ક્ષમાપનાને- પવન ભવ્ય પુરૂષાર્થ કરવા ઈચ્છે છે ? સિંહની દિવસે મંત્રીના માંડવા નીચે એકમેકને એક ત્રાડ માત્ર હરણિયાઓને ધ્રુજાવી મુકવા મિત્ર બનાવી એક બીજાની ભુલોને ભુલી જવું માટે બસ હોય છે. નવસર્જનની ઈન્દ્રજાળ તેજ સાચી ક્ષમાપના છે. અસત્ય, અન્યાય, અનીતિ વિગેરેના પાયા -કઠારી મંજુલાબેન જી. થાન

Page #220

સર્વપમાં પર્યુષણ પર્વની મહાનતા, અટઠાઈઅર્થાત પ્રભુના અંગુઠામાં અમૃતને પવિત્રતા અને કલ્યાણકારિતા અજબગજ. સંચાર કરી દેવતાઓ જમોત્સવ નિમિતે બની છે. આ પર્વને મહામહિમા વર્ણવવા નંદીશ્વરદ્વીપે જઈ અઠઈ મહોત્સવ કરે કેવલજ્ઞાની પણ અસમર્થ છે. શ્રુતજ્ઞાનથી છે. બીજું અમૃત મૃત્યુલોકનું માનવું એનો મહિમા વર્ણવ એ પણ બે હાથ જોઈએ કે જે એક વિશિષ્ટ ઔષધિરૂપ પહોળા કરી સમુદ્રની વિશાળતા બતાવવા છે. વનસ્પતિશાસ્ત્રમાં હીમજને શિવા, જેવું છે.
હરડેને અભયા કહી છે તેમ ગળોસત્વને શાસ્ત્રોમાં અનેક મહાન ઉપમા અમૃતા કહી છે ! આપી આ પર્વને મહિમા ગાય છે. આ પાર્વચિંતામણિસ્તોત્રમાં આવે છે કે પર્વને અમૃતની, મહામંત્ર નવકારની, ઉપૂuહ્ય જીવોf રોજનિવë ક૯પવૃક્ષની, કહ૫સૂત્રની, ચંદ્રની, ઇંદ્રની, અમૃતને લેશ પણ રોગના સમૂહનો નાશ સીતા સતીની, કેસરીસિંહની, ગરુડની ગંગા- કરે છે. શ્રી શાંતિનાથપ્રભુના તવનમાં પણ નદીની, મેરુપર્વતની, ભરતેશ્વર રાજાની આવે છે કે “ચાખે રે જેણે અમી લવતેમજ શત્રુ જયતીર્થ વગેરેની ઉપમાઓ લેશ, બીજા રે ૨સ તેહને નવિ ગમેજી...”
પર્યુષણમહાપર્વને વરેલી ઉપમાઓ
, –પૂ. આ. શ્રી વિજય મિત્રાનંદ સૂરીશ્વરજી મ.
આપી છે. આ અસાધારણ ઉપમાઓ પર્યું. આ રીતે ઔષધમાં જેમ અમૃત શ્રેષ્ઠ ષણમહાપર્વની ગરિમાને સિદ્ધ-પ્રસિદ્ધ કરી છે, તેમ સર્વપમાં પર્યુષણ શ્રેષ્ઠ છે. જાય છે !
પર્યુષણ પર્વ જીવોને અમૃતની ગરજ સારે (૧) અમૃતની ઉપમા : ઔષધમાં છે. અમૃત શરીરના રોગ કાઢે છે તે પર્વોઅમૃત શ્રેષ્ઠ મનાય છે. કેટલાક અમૃતને ધિરાજ પર્યુષણ આત્માના કમરગને નષ્ટ કાલ્પનિક માને છે. જૈનમહર્ષિઓએ અનેક કરનારું પરમ ઔષધ છે ! આ અમૃતમાં સ્થળે અમૃતનો ઉલ્લેખ કર્યો છે એટલે રેગ કાઢવાની અચિત્યશકિત છે તેમ, અમૃત કાલ્પનિક નથી, વાસ્તવિક વસ્તુ છે. શાશ્વત આરોગ્ય અપવાની પણ અદ્ભુત એક અમૃત દેવલોકમાં છે. દેવ શ્રી તીર્થ - શકિત છે. પર્વાધિરાજનું આરાધન આત્માને કરદેવના જન્માભિષેકબાદ પરમાત્માના કષાયમુકત બનાવી, ક્ષમાધર્મના શિખરે અગુંઠામાં અમૃતનો સંચાર કરે છે. શ્રી પહોંચાડી શાશ્વત આરોગ્ય-અમ૨૫૦ પાર્શ્વનાથ–પંચકલ્યાણક પૂજામાં આવે છે આપે છે. કે- “અગુઠે અમૃત વાહી નંદીસર કરે (૨) નવકાર મંત્રની ઉપમા :

Page #221

1 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
મંત્રમાં નવકારમંત્ર સર્વશ્રેષ્ઠ છે. આગવું કર્મના મને ભેદી નાખનારા, માધનની સ્થાન ધરાવે છે. નવકાર એ મંત્રશિરોમણિ અમૂલ્ય ભેટ આપનારા, આત્મશુદ્ધિ દ્વારા છે, સર્વમંત્રોને રાજા છે, મંત્રાધિરાજ છે, સુવિશુદ્ધ આરાધનાના દ્વાર ખોલી આપનારા સર્વમંત્રોનું બીજ છે, ચોદપૂર્વને સાર છે પાંચ અને અગીયાર કર્તવ્યના પાલન અને તેમ આ પર્યુષણ પર્વ પણ સર્વપમાં શ્રવણ દ્વારા શાસનની પરંપરાને અવિચ્છિન્ન શિરોમણિ છે, પર્વાધિરાજ છે, સર્વપર્વોને ટકાવી રાખનારા પર્વાધિરાજની ગરિમા શું સાર છે! નવકારમાં મુખ્ય પણે વિનયધર્મનું વર્ણવી શકાય? કપ સૂત્રની ઉપમા જ એને ભવ્ય આરાધન છે તેમ, પર્યુષણમાં ફામા- વાપ્ય છે. ધર્મની સાધના મુખ્ય છે. ટૂંકમાં નવ- (૫) ચંદ્રની ઉપમા : નીલગગનમાં કારમાં નમે ધર્મ છે, પયુંષણમાં અમે અસંખ્ય તારલાઓ તગતગી રહ્યા છે, પણ ધર્મ છે. એની આરાધના માટે સાત દિવસ
ચંદ્રના પ્રકાશની બરોબરી કરી શકે એ જોરદાર તૈયારી કરવાની હોય છે ! જેથી એક પણ તારે નથી. ચંદ્રનો સૌમ્ય અને આઠમા દિવસે ક્ષમાધર્મની અદભુત સાધના
શીતલપ્રકાશ પ્રાણી જગતને અપૂર્વ શાંતિ
આપે છે. એના પ્રકાશમાં એક બીજી થઈ શકે.
અપૂર્વ ખાસિયત એ છે કે, તેના પ્રકાશથી (૩) ક૯પવૃક્ષની ઉપમા : જગતમાં
વનસ્પતિએ ઔષધિરૂપે પરિણામ પામે છે. વૃક્ષે ઘણુ છે અને ઘણી જાતના છે, પણ માટે તેને ઓષધિ પાંત પણ કહેવાય છે. સવમાં કલ્પવૃક્ષ શ્રેષ્ઠ ગણાય છે. કારણ ચંદ્ર સોળે કળાએથી યુકત હોય છે. એની પાસે વિધિપૂર્વક માગણી કરનારને સમુદ્રમાં ભરતી-ઓટ પણ તે લાવે છે તેમજ એ અવશ્ય મને વાંછિત ફળ આપે છે, ચંદ્ર એ આકાશમંડળનું જાણે ફરતું તિલક છે. બીજા અપફળ આપે છે અને બાવળ
એજ રીતે આ પર્વ પણ લૌકિક જેવા વૃક્ષોના ફળ તરીકે તે કાંટા જ મળે કે નરપમાં જુદું જ તરી આવે છે. છે. તેમ પર્વો પણ ઘણું છે. પરંતુ તેમાં પર્વની તેલ કેઈ પર્વ આવી શકતું નથી. પર્યુષણ પર્વ શ્રેષ્ઠ છે. એની વિધિપૂર્વક આ પર્વની આરાધના અશુભ અનુબંધને આ કરેલી આરાધના ઇછિત અનેક આત્મિક તેડી નાંખે છે. એને નિષ્ઠાવાન આરાધક લાભ આપે છે. મોક્ષસુખ આપવાનું શ્રેષ્ઠ અભિનવ શાંતિને પામે છે. આ પર્વારાસામર્થ્ય આ પર્વ ધરાવે છે!
ધનથી બંધાયેલું પુણય ભાવ પ્રાણેનું પિષક (૪) શ્રી કલપસૂત્રની ઉપમા : બને છે, આ પર્વના અમારિ પ્રવર્તાનાદિ સર્વસૂત્રોમાં શ્રી કલ્પસૂત્ર શ્રેષ્ઠ છે. કેવલ- પાંચ કર્તવ્યના પાલનથી પુણ્યની ભરતી અને જ્ઞાની મહાપુરુષ પણ એને મહિમા ગાઈ માદિ ધર્મથી પાપની ઓટ આવે છે. પંચમ શકે તેમ નથી. એ જ રીતે પર્યુષણ પર્વને કાળના છ માટે પુનું પિષણ અને મહિમા પણ કેવલજ્ઞાની ગાઈ શકે તેમ નથી. પાપનું શોષણ કરનાર આ જઅનુપમપર્વ છે.

Page #222

વર્ષ-૬ અંક ૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩ :
(૬) ઇન્દ્રની ઉપમા : ઇન્દ્ર દેવાના રાજા-અધિપતિ છે. અ વ શાળી છે, લાખા-કરોડો-અસ`ખ્યદેવતાએ એની આજ્ઞાનું પાલન કરે છે. પર્વાધિરાજ શ્રી પર્યુષણને ઇન્દ્રની ઉપમા બરાબર ઘટી શકે છે. સ પર્વોનું આધિપત્ય પર્યુષણને વરેલું છે. લાખા કરડા ભવ્યાત્મા પર્વાધિરાજની આરાધના કરે છે. એનુ અશ્વ પણ એટલું જ આકર્ષીક છે. પર્વોધિરાજની શે।ભા અલૌકિક હાય છે.
(૭) સીતાસતીની ઉપમા ઃ સીતા સતીઓમાં શિરોમણિ છે. શ્રી ઉદયરત્નજી મહારાજે પણ કહ્યુ કે–સતીઓમાંહે શિરામણિ કહીએ નિત નિત હૉન્ને પ્રણામ... મહાસતી સીતાજીનું સતીત્વ ઝળહળતુ’ હતુ. જ્યારે સીતાજીએ દિવ્ય કર્યુ ત્યારે, અગ્નિમાં પડતાં પહેલાં સીતાજીએ કહ્યુ કે હે અગ્નિ ! મન-વચન કે કાયામાં રામચંદ્રજી સિવાય કોઈ પરપુરુષને પ્રવેશ મળ્યા હાય તે મને બાળીને ભસ્મ કરજે, અને સીતાજીએ અગ્નિના કુંડમાં અપલાવ્યું. સતીત્વના પ્રભાવે અગ્નિ પાણી બની ગયા. પાણીના પૂર ઉમટયાં, એવા જખરદસ્ત ઉમટયાં કે અચૈાધ્યા ડુબી જશે કે શુ'! એ કલ્પનાએ ત્યાં હાહાકાર મચી ગયા. સીતાજીએ એ હાથથી પાણીને સ્પર્શ કર્યો ત્યાં પાણી જમીનમાં સમાઇ ગયાં.. પરપુરુષના મનથી એક ક્ષણવાર પણ વિચાર નહિ કરવા એ સતીત્વના પ્રાણ છે. રાવણ જેવા સ્ત્રીલ પઢ નરાધમના સક જામાં આવવા
: ૨૬૩
છતાં, સીતાજી શીલધર્મની સુરક્ષા માટે અણુનમ રહ્યા એજ કારણે સીતાજી જગ વદ્ય બન્યા, જ્યારે હવે રામચ`દ્રજી માનભેર અચૈાધ્યામાં લઈ જવાના છે, સમગ્ર અયાયા સીતાજીની ચરણરજ પૂજવાની છે, ત્યારે સીતાજીએ મહાવૈરાગ્યથી સંયમના સ્વીકારને પુરુષાથ કર્યાં. સીતાજીનું સતીત્વ માટુ' એ કારણે સતીઓમાં સીતાજી શિરોમણિ ગણાય છે. તેમ પર્યુષણપૂવ એની પવિત્રતાના કારણે, તારકતાના કારણે, ઉદ્ધારકતાના કારણે જગતમાં સવ પર્વોમાં શિરામણ ગણાય છે. ગમે તેવા પાપી પણ પર્વાધિરાજની આરા ધનાથી પુણ્યશાળી બને છે. પર્વના દિવસેામાં પાપીને પણ પુણ્ય કરવાની પ્રેરણા મળે છે.
(૮) કેસરીસિ'હની ઉપમા : તિહુ એ વનના રાજા–વનરાજ કહેવાય છે. સિ’હુ કુર અને શૂર હાય છે. એની હાકથી જ’ગલના પ્રાણીએ ભયથી થથરે છે. એ વમાં માત્ર એક જ વાર વિષયસેગ કરે છે. બીજા પણ ઘણા ગુણા સિંહમાં રહેલા છે. એમ આ પર્યુષણ પણ પર્વાધિરાજ છે. એના આરાધક–સાધકના ક્રોધાદિ આત્મ ઢાષો ભયથી થરથરે છે, પલાચન થઈ જાય છે, સિંહ જેમ સદા નિર્ભય હાય છે, તેમ પર્યુષણના સાધક દોષો, દુગુણા અને દુ`. તિના ભયથી રહિત બને છે. સિંહની કુરતાને પણ ટપી જાય એવી કૃરતા આધક આત્માને પાપમાત્ર પ્રત્યે પ્રગટે છે. એક જ વાર આ પર્વની નિષ્ઠાપૂર્વક આરાધના થઇ જાય તે। આત્મામાં ધનુ' સુંદર ખીજા

Page #223

૨૬૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
રે પણ થાય છે. આમાં ધીમે ધીમે મિક્ષ- પવિત્ર માને છે. આ પર્વના પાંચકર્તવ્યના સુખની વાનગી ચાખે છે. પર્વની આરાધના પાલનથી પામેલ અચૂક જોવાઈ જાય છે આત્મામાં ધમને રસ પેદા કરાવે છે. એમાં બે મત નથી. ધર્મના રસને ટકાવવાનું કામ કરે છે. (૧૧) મેરપર્વતની ઉપમા : મેરુ
(૯) ગરુડની ઉપમા ગરુડ પી. શાશ્વત છે. અચલ છે. ગમે તેવા ધરતીકંપ રાજ ગણાય છે. આકાશમાં બરાબર પિતાના કે વાવંટોળ જાગે તે પણ તે સ્થિર રહે યેયને અનુલક્ષીને ઊડે છે. સપને એ છે. મેરુને સુરલ, સુરગિરિ પણ કહેવાય દુશ્મન ગણાય છે. પયુંષણ એ પર્વોમાં છે. ત્યાં સદાય દેવોનો વાસ હોય છે. ૨ાજા સમાન છે. લધુકમી અને ભવ્ય પ્રમાણમાં એ સૌથી મોટો છે. પર્વતમાં આત્માઓ આ પર્વનું આરાધન હેતુપૂર્વક, તે રાજા છે. રમણીય વને અને ઉપવનેથી લાપૂર્વક, આશયશુદ્ધિપૂર્વક કરે છે. એ શોભે છે. એના મસ્તકસ્થાને ચૂલિકા શિખર આરાધકને મોહરૂપી સપ સાથે કાયમ માટે છે, એના ઉપર શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માનું દુશ્મનાવટ હોય છે. આ પર્વારાધનથી શાશ્વત જિનાલય છે. મેહનું મારણ થયા વિના રહેતું નથી... આથી વિશેષ બીજી શું અસાધારણતા આ
પર્યુષણ પર્વ પણ પ્રથમ–ચરમ જિનેપર્વની હોઈ શકે?
શ્વરદેવના શાસનમાં શાશ્વતકલપ છે. એની
આરાધના અનંતકાળ પૂર્વે કે અનંતકાળ (૧૦) ગંગાનદીની ઉપમા નદીઓ પછી પણ એક સરખી રીતે થાય છે. પર્યું તે લાખે છે, પણ ગંગા જેવી બીજી પણ પર્વની પ્રતિભા-પ્રભાવ, પવિત્રતા સદાનદી એકેય નથી. આ નદી શાશ્વત છે. કાળ સ્થિરતાપૂર્વક અણનમ અખલિત એને પ્રવાહ કદી સુકાતું નથી. વિશાળ ચાલ્યા કરે છે. આ પર્વની અટ્ટ ઈમાં દેવ પટ અને એને દીર્ઘપ્રવાહ એની મહાનતા પણ પ્રભુભકિત આરાધના કરે છે. આત્માના સૂચવે છે. અન્ય દર્શનકારે એને તીર્થરૂપ અનુશાસનનું સુંદર કાર્ય, આ પર્વ કરતું પવિત્ર માને છે. ગંગામાં સ્નાન કરવાથી હોવાથી આ પર્વ રાજા સમાન છે. મેરુ પાપી પણ પાવન બને છે, એના પાપો પર્વતરાજ છે તે પર્યુષણ પર્વરાજ છે. મેરુ ધોવાઈ જાય છે એમ તેઓ માને છે. એનું એના રમણીય ઉપવનથી દેને આનંદ, પવિત્રજળ અનેક પ્રકારના અભિષેક માટે આહાદ અને આરામ આપે છે તેમ, પર્યું. ઉપયોગમાં લેવાય છે. પર્યુષણ પર્વને મહિમા પણ ભવ્યાત્માઓને સૂત્રશિરોમણિ ક૯પસૂત્રના તે ગંગાથી ય ચડી જાય એવે છે. એને શ્રવણથી, પાંચકર્તવ્યના ભવ્ય પ્રવચનોથી, મહિમા કેવલજ્ઞાની પણ ગાઈ ન શકે. વિરતિધર્મની દિવ્ય આરાધનાથી, જેને આ પર્વને ગંગાથી પણ અધિક પ્રભુભકિત સંઘભકિત, સાધર્મિક ભકિત,

Page #224

વર્ષ-૬ : અંક-૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩
શ્રુતભકિતથી, ક્ષમાધર્મ'ની મહેકથી અને મૈત્રીભાવના અમીપાનથી પ૨માન પરમઆલ્હાદ અને પરમ આરામ આપે છે.
(૧૨) ભરતેશ્વરની ઉપમા ઃ પ્રથમ જિનેશ્વર ઋષભદેવના પ્રથમપુત્ર ભરતરાજા રાજરાજેશ્વર (ચક્રવતી`) હતા. એમની ઋદ્ધિ, સિદ્ધિ, સમૃદ્ધિ અફાટ હતી. પુણ્ય આશ્ચય કરી હતું. પ્રભાવ અપૂર્વ હતા. છતાં તેઓ વૈરાગ્યથી ભરપૂર હતા. આ અવસર્પિણીના પ્રથમ શ્રાવક તેઓ હતા. એમની સાધિમ કભિકત અદ્વિતીય હતી. તેમનામાં અગણ્ય ભવ્ય વિશેષતાઓ હતી.
એ જ રીતે પર્યુષણ પેાતાની રિદ્ધિ સિદ્ધિ સમૃદ્ધિથી રાજરાજેશ્વર પર્વ છે. પર્વાધિરાજની રિધિ શું છે ? દાનાદિ ચાર પ્રકારના ધર્મ. જૈનસઘ આ પર્વના દિવસેામાં જે દાનાદિધમ કરે છે તે હેરત પમાડે તેવા છે. પની સિદ્ધિ છે ક્ષમાધમ વૈશિવરાધને ફગાવી મૈત્રીભાવની પ્રાપ્તિ, એ આપની અદ્દભુત સિધ્ધિ છે. એની બાહ્યઅભ્યંતર સમૃદ્ધિ પણ અવણુ નીય છે. આત્મગુણેાની પુષ્ટિ એ અભ્યંતરસમૃદ્ધિ છે. ધર્મ સ્થાનાની સજાવટ, આંગી, પૂજા, ભાવના, પ્રભાવના, સાધર્મિકવાસલ્ય, અનુ કંપાદાન, વરઘેાડા, વજ્રાલ કારની વિભૂષા એ એની બાહ્યસમૃદ્ધિ છે. જૈનશાસનના અનેક પર્વીમાં પ્રથમ નંબરનું આ પર્વ છે.
(૧૩) શ્રીશત્રુ જયમહાતીર્થની ઉપમા : સ`સારસાગરથી તારે તે તી શત્રુ જયતી સર્વોત્કૃષ્ટ તારકતી હાવાથી
: ૨૬૫
તે મહાતીર્થ તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. પદ્મર કમભૂમિમાં આ ભરતક્ષેત્રમાં જ આવુ' એક તારકતીથ છે, ખીજે નથી. ભૂતકાળમાં અનત તીથ કર મહાગા અહિં આવ્યા, ભાવિમાં અન'તા આવશે. અન તાન'ત મુનિવરે અણુસણુ કરી સિદ્ધિપદને વર્યા. ભલભલા પાપી પુણ્યશાળી બની ગયા. પશુપક્ષી પણ ત્રીજે ભવે મુકિતપદ પામે છે. અભવ્યજીવા આ તીને નજરે જોઈ શકતા નથી. ભવ્યને જ આ તીને તી તરીકે જોવાને કે આરાધવાના ભાવ જાગે છે. આ તીથ જેવી તારકતા પર્યુષણુ પવને વરી છે. અન તાન'ત ભવમા આ પવની આરાધના કરી મુકિતપદ પામી ગયા. પાપી જીવા પર્યુષણનુ' આલ ખન પામી પુણ્યશાળી બની ગયા. પર્ધામાં સર્વોકૃષ્ટ તારકતા પર્યુષણ મહાપર્વની છે. અનંતાનુબંધી કષાયની પકડમાં જીવ ન સાય એની તકેદારી આ પૂર્વ રાખે છે. એથી જીવ માક્ષમાગ માં પ્રગતિશીલ બને છે, અધેાગતિની ઊ'ડીગર્તામાં પડતાં ખચે છે.
અહે। પરિમા ! અહેવ મહિમા ! ઉત્તમ હામાધર્મની સુંદર આરાધના આ પવના પ્રાણુ છે, આ પર્વના આત્મા છે. ઉત્તમ ક્ષમાધર્મીની આરાધનાથી આ પવને સત્કારીએ, સન્મા નીએ, એનું બહુમાન કરીએ. કર્યાંના મને ભેદનાર ધર્માંના મને સમાવનાર આવા પવનું ફરમાન કરનારા શ્રી તીર્થંકરદેવાને ભાથી વદન કરીએ.

Page #225

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
મોહ વિકળ જીવોની કરૂણુતા
– પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી મ. soose હરરરરરરર૦૦
(શાસ્ત્રીય) ગતિ કેવી મહ વિકટ જવાની. •
ગતિ કેવી મહ વિકળ જીની. મેહના સંબંધ પૂરા બને ત્યારે, કાળની કમકમાટી, ' મહાધીન જ કરે વિલાપ, હૃદયથી અરેરાટી.. ગતિ. હા હા પુત્ર તું કિહાં ગયે,અમને સૌને મૂકીને, નિરાધાર તું તે કરીને, કયાં ગયે સૌને છોડીને ગતિ. હે સ્વામીનાથ અનાથ કરીને, તું પણ શીદને ચાલે, કર્યો વિચાર ની પત્ની કે, મુજ હૃદયને બાળે ગતિ. સાર સંભાળ હવે કેણ કરશે, તત? કર્યો ના વિચાર, આમ ચાલ્યા જવાથી શું લાભ? આંસુ વહે દિલધાર... ગતિ. હે બાંધવ? તારા વિનાને, શુન્ય આ સંસાર, હે માતા રખવાળ તું ઘરની, ગઈ કયાં અન્ય દ્વાર... ગતિ. ડેની વહાલી મૂકી રડતાં, દૂર દૂર ચાલી તું કયાંહી ? અમે શું કરશું બેનડી વિના, સુનો સંસાર છે આંહી. ગતિ. ૬ આ સંસારની ગતિ છે ન્યારી, સોને પિક મૂકાવે, અજ્ઞાનથી સી અંધ બનીને, રૂવે અને રૂવરાવે... ગતિ. શેક સંતાપ કરી સંકલેશથી સૌ, ભટકે રાશી ની, પરિણામે અશુભ બંધ જ પાડે, કરમને શરમ કેની ?... ગતિ. ૮ આ વિલાપ મહા વિકળ જીવોને, પણ કાંઈ કામ ન આવે, માટે પરમાતમ આગમ સમજી, દર્શન દિલ જે લાવે. ગતિ. ૯
જ્યાં છે સદા આનંદ-હર્ષ, એવી ગતિને પાવે, કદી નહિ ત્યાં સગ-વિયાગ, સઘળી ઉપાધિ જાવે... ગતિ. ૧૦
શ્રી કલ્પસૂત્રને મહિમા : ફૂલેમાં છે અને બાદમાં જે સ્થાન અષાઢી મેઘના જે સ્થાન કમળનું છે, હસોમાં જે સ્થાન ગર્જવાનું છે, ગ મે માં એથી ય રાજહંસનું છે, જતિષચકમાં જે સ્થાન વિશેષ સ્થાન-માન શ્રી કલ્પસૂત્રનું છે. ચન્દ્રનું છે, ઋતુઓમાં જે સ્થાન વસંતનું

Page #226

મુસ્લિમ શાસકોએ પણ ગૌવધ પ્રતિબંધ માટે
આદેશ આપ્યા હતા
આપણે ત્યાં જીવદયાની વાર્તા માત્ર લેકવાયકા મુજબ ગુજરાતના રાધનપુરના પુસ્તક સુધી જ મર્યાદિત રહી એ કડવું નવાબ સાહેબના શાસનમને નજીકની સત્ય છે.
બ્રિટીશ પ્રદેશમાંથી ગાયનું માસ કોઈ જીવતા માનવીઓને ને દિવસે
પિતાના પ્રદેશમાં લાવે નહીં તે હુકમ
કરેલે. બપોરે રહે સી નાંખનારાઓ આપણે જીવદયાની વાત કરીએ તો એને સાંભળનારા
આ ઉપરાંત પયગમ્બર સાહેબના એના પર લાંબી લચક ચર્ચા કરનારા
પત્નીએ એક વખત ગૌમાસ અંગે એવું તેમજ એને રાજકીય વરૂપ આપી કેમી
કહ્યું હોવાની નોંધ છે કે ગૌમાંસ આરે
ગવાથી રોગ ઉદભવે છે અને ગૌધ ઘણું દંગલ કરાવનારા રાજકીય ખેપીયાએ
બધા રેગેને ઉપચાર છે. તેમજ દંભી ધામિકેની કઈ બેટ નહી વર્તાય. '
ગૌહત્યા અંગે ખલીફા અબ્દુલ મલિ
કના શાસનકાળ દરમિયાન ઈરાકના સુબા ગુજરાતમાં ગી હત્યા અંગે પહેલે
હે જાજ સામે ઈરાકના નાગરીકેએ ખેતીવિવાદ ગુજરાતના સુલતાનના શાસનકાળ
વાડીના ઉત્કર્ષ પ્રત્યે બેદરકારીની ફરીયાદ દરમ્યાન અમદાવાદની જુમ્મા મજિદ આગળ
કરી હઝાઝે ફરીયાદ કરી ત્યારે જણાઈ અફઘાનિસ્તાન અને ઇરાકમાં પણ
ન આવ્યું કે ગૌવંશની હત્યાને કારણે ખેતીગૌવધ પર પ્રતિબંધ હતે.
વાડીને નુકસાન થઈ રહ્યું છે અને લેકે
ગૌમાસનું સેવન કરવા લાગ્યા છે. તેથી કુરબાની કરવાના પ્રશ્નને ઉભે થયે હેવાની ખેતીવાડીની ઉપજ અને ઉત્પાદન ઘટી ગયા નેધ છે. આ વિવાદમાંથી કમી દાવાનળ છે. હજાઝા ગૌવધ પર તરત જ પ્રતિબંધ ફાટી નીકળ્યું હતું. પણ તે વખતના મુકી દીધા. અમદાવાદના સત્તાધિશોએ આ કેમી દંગલ - પર માત્ર બાર દાયકામાં કાબુ મેળવી હિન્દુઓના સન્માન માટે ગૌવધ ઉપર લીધે હતે.
મુસ્લિમ શાસકો વેરો ઉઘરાવતા ગૌહત્યા વિરોધી મુસ્લિમ શાસકે પણ ભારતમાં જ્યારે મુસ્લીમ શાસકેનું શાસન દેશમાં હતા એ હકીકતને ઈનકાર ઈતિ- હતું ત્યારે અહીંના હિદુએ ગાયને પવિત્ર હાસના પાના કેઈને કરવા નથી દેતા. પ્રાણી તરીકે ગણતા હોઈ તેમની ધાર્મિક

Page #227

૨૧૮ :
ભાવનાના સન્માનઅર્થે ગૌવધ કરતા કસાઈએ પર સખત વેરા વસુલી કરવામાં આવતા હૈાવાની નાંધ છે. ઉપરાંત આ શાસકે આ દુધાળા ઢારાની કતલની વિરુદ્ધ હતા અને આવી કતલ કે વધુ પર પ્રતિબંધ હતા.
ભારતમાં માગલ સામ્રાજયના પાયા નાખનારા માબરે જ્યારે જોયું કે હિન્દુ નાગરિકા ગાયને પૂજનીય ગણે છે અને તેના પ્રત્યે ઉંડી શ્રધ્ધા ધરાવે છે. તેથી પેાતાના પુત્ર હુમાયુને એક પત્ર લખ્યા કે જેમાં ગૌવધ પર પ્રતિબંધ મુકવાના આદેશ
અપાયા હતા. બાબરના આ હુમાયને ગૌવધ
બધીના આદેશ અંગે લખાયેલા પત્ર ભાપાલની લાયબ્રેરીમાં સુરક્ષિત હાવાની નોંધ ઘણા લેખકોએ લીધી છે. તેમાં દર્શાવ્યું છે કે, હે પુત્ર ભારતમાં વિવિધ જાતના લેાકેા વસે છે અને ખુદાના ઉપકાર કે તેણે આ દેશની સત્તા તમને સેાંપી છે. તેથી ઇચ્છનીય છે કે મુખ્યત્વે ગૌવધથી દૂર રહેજો. હુમાયુને ખાખરની ઉપરોક્ત સલાહ મુજબ અમલ કર્યાં. ગૌબધી જાહેર કરી અને ધનધાન્યથી પૂર્ણ રહ્યો. અકબર માગલ શાસકેામાં ખૂબજ પ્રતિષ્ઠાવાન ગણાય છે. અમૂલ ફઝલે લખ્યુ છે કે, બાદશાહ ભેાજનના પ્રાર ́ભ હમેશા દૂધ અથવા દહી વડે કરતા હતા. ઉપરકત અમૂલ ફજલે એવી પણ નાંધ કરી છે કે અકબર જીવદયામાં શ્રધ્ધા ધરાવતા હતા. શાહને માસ પ્રત્યે અરૂચી હતી અને વાર
શ્રી : જૈન શાસન (અઠવાડીક)
વાર કહેતા હતા કે અલ્લાહે માણસ માટે વિવિધ પ્રકારની ભેજન સામગ્રી ઉત્પન્ન કરી છે છતાં અજ્ઞાનવશ પેટપારાયણના કારણે તે જીવધારીઓનુ' વધ કરે છે. અને પેાતાના પેટને પશ્ચિમાની કબર બનાવવાનું ઉચ્ચત સમજે છે. ઇતિહાસના જાણુકારાના મત મુજબ અક્બરે ગૌવધ પર સંપૂર્ણપણે પ્રતિબંધ મુકયા હતા.
બાદશાહ શાહઆલમના ફરમાન જે મૌલવી ખશ્ તેમજ બાદશાહના ધમ ગુરૂ કુતબુદ્દીનના આદેશથી કાઢવામાં આવ્યા હતાં. જેમાં જણાવ્યું હતું કે, હુ· પંચ
બાબરે હુમાયુને ગૌવધ-પ્રતિબધ માટે આપેલા આદેશ ભેપાલમાં સુરક્ષિત
ગમ્બર સાહેબ પ્રત્યે શ્રધ્ધા ને આસ્થા ધરાવનારા પાસેથી જાણવાની ઇચ્છા ધરાવુક છું કે દૂધ આપનારી ગાયની કુરબાની અંગે હદીશશરીમાં કેવા મત દર્શાવાયેા છે.
બાદશાહ શાહ આલમના ઉત્તરમાં ઉપરોકત બંને ઉમાએ જણાવ્યુ હતુ કે, ‘,પાક હદીશમાં ચાર વાત પર મામાનીમ અને નિષેધ મુકવામાં આવ્યે છે તેથી શરીયતમાં શ્રધ્ધા કે આસ્થા ધરાવનારે તે અનુસાર આચરણ કરવું જોઇએ. (૧) વૃક્ષેાને નષ્ટ કરવા નહીં. (૨) વૃક્ષેા કાપવા નહી', માનવીની ખરીદ વેચાણ કરવી નહી, (૩) ગૌવધ કરવા નહીં', (૪) વ્યભિચાર કરવા નહી”.

Page #228

9
વર્ષ -૬ અક-૪-૫-૬ : તા ૧૪-૯-૯૩
આવશ્યક
અધાનિસ્તાનના અમીરે ગાયની કુરબાની વિશે આલિમે તેમજ મૌલવીએના મતની માગણી કરી તે વખતે ૧૧૦ જેટલા મૌલવીઓએ એકઠા થઈ દિવસ સુધી ચર્ચાવિચારણા અને વાદવિવાદ બાદ નિર્ણય જાહેર કર્યો કે ઇસ્લામના ગૌરવની રક્ષા માટે ગાયની કુરબાની કરવી નથી, અને તેમના ફતવા મુજબ અમીરે પેાતાના રાજયમાં ગૌહત્યા પર પ્રતિબંધ મુકી દો. અફ્ધાનિસ્તાનના આ અમીરના પિતા હુબીબુલ્લાહ ખાન જ્યારે ૧૯૦૭માં ભારતના પ્રવાસે આવ્યા ત્યારે તેમના સ્વાગત સ્વરૂપે ૧૦૦ ગાયાની કુરખાની કરવાની વાત ચર્ચાઈ. ખાને કહ્યું; અલ્લાહ 'ખાતર એવુ કરશે જ નહીં. શુ' તમે સે ગાયા નહીં. એક ગાય પણ કાપશે નહી એવુ' કાઇ કામ કરશે કે કરાવશે નહીં'. જેનાથી બાદશાહ પ્રત્યે હિન્દુ પ્રજાને મનદુ:ખ થાય. · ગાયના વધ કરવામાં આવશે તેા હું તમારાથી અને દિલ્હીથી કાયમ માટે માં ફેરવી લઇશ.
અઝીઝ કાદરી
—
! ૨૬૯
લાગતા ડૉકટરે થરમેામિટર કાઢી સાનીના બગલમાં દખાવ્યુ. થેાડીક મિનિટો પસાર ડૉક્ટરે થરમેામિટર હાથમાં
થવા બાદ
લીધું ડોકટર થરમેામિટર શ્વેતા ખેાલી ઉઠયા ભાઈ તાવ ૧૦૫ છે (૧૦૫ તાવ છે ) આ સાંભળી છેલ્લા મહિનાથી જેણે બજારનુ મુખડું જોયું નથી તેવા સાનીના મનમાં સેાનાના ભાવ તાલ રમતા હતાને તરતજ
તાડુકી ઉઠયા દીકરા શું ઉભા છે, જા જલ્દી વહેચી નાખ ખેલતા ખાલતા સાનીએ પ્રાણ છાડયા. સેાની સેનાના વિચાર કરે, પૈસા કમાવનાર પૈસાના વિચાર કરે અને ભગ વાનની આશી માનનારા ભગવાનની અમીર હેખૂલ્લાહ-આજ્ઞાને વિચાર કરે અન્ય વિચારી માં ભગવાનની આજ્ઞાને ભૂલવી એ મારુ પાપ છે.
ભૂલા માં
જીંદગી સુધી ફુકી ફુકીને ધન ભેગુ કર્યુ છે તેવા એક સેનીની છેલ્લી ઘડીએ ગણાતી હતી શરીર પશુ ઉષ્ણતા પકડી રહયું હતું. બાપાની સેવા ચાકરી કરતા દિકરાએ ડાકટરને ખેલાવી લાવ્યા. ડોકટરે આવી તબીયત તપાસવા માંડી શરીર ગરમ
--
રશ્મીકા માહનલાલ. (સંદેશ તા. ૫-૯૯૩)
સસાર આનું નામ
તમે અત્યાર સુધી મને ઓળખતા ન હતા તે હવે એકાએક કયાંથી આળખવા લાગ્યા શું આની પાછળ કોઇ રહસ્ય છે ? તમારૂ રહસ્ય તા મને સ્પષ્ટ જણાય છે. પરંતુ મને રૂચતુ નથી તે રહસ્ય તમારા સ્નેહ પાછળ સ્વા રહેલા છે. એ સ્વાર્થ સ્નેહને આગળ કરે છે. સ્વાથ ઢીલા થશે તેની સાથે સ્નેહ થાયેાં પણ નહી જડે છે આનુ નામ સંસાર,
નિમિળા પ્રસેશકુમાર શાહ

Page #229

8
સુભાષિતાની સહેલગાહ
–શબ્દયાત્રી
વનસ્પતિની અદૂભૂત શકિત (કુદરતી નિયમને બેરભે ચડાવનારી વૈજ્ઞાનિકની બુદ્ધિમાં આજે પણ વનસ્પતિની સજીવ શકિતની વ્યાપકતાનો ખયાલ ફીટ થતું નથી જીવ વિચારથી લેકપ્રકાશ સુધીના તમામ શાસ્ત્રમાં ઉલ્લેખ પામેલી એકેન્દ્રિય સૃષ્ટિની શકિતને આછે પાતળો ખ્યાલ આ ઉદ્ધરણ આપે છે.
સંપા) સૌરાષ્ટ્રનાં ગામડાંઓમાં પાણી કળાઓ કેઈક સંબંધ હોય છે એમ દરેક પ્રદેશમાં જમીનમાં પાણી કઈ જગ્યાએ છે એ શેાધી દરેક પ્રજા માનતી આવી છે. હવે ખનીજ આપવાનું કામ કરતા હોય છે. ખેડૂત સંપત્તિની જાણકારી મેળવવા અત્યાધુનિક ખેતરમાં કુવા ખોદાવતાં પહેલાં પાણી કળા- સાધને આવી ગયા છે. પરંતુ તે છતાંય એને બોલાવતા હોય છે. પાણીકળે અંગ્રેજી તેની મર્યાદાઓ બહુ જાણીતી છે. એ વાય અક્ષર જેવું ઝાડનું ડી બે છેડેથી સાધને એ બતાવેલી જગ્યાએ ખનીજ પકડીને આખા ખેતરમાં ફરી વળે છે. બિલકુલ નહીં માનો કે નહિવત્ મળ્યાના પાણી કળાઓ કહે છે કે જે જગ્યાએ જમી. દાખલા છે તે વનસ્પતિએ દર્શાવેલી જગ્યાએ નમાં પાણી હોય ત્યાં એ ડીરૂ નાચવા ખનીજ સંપત્તિ વિપુલ માત્રામાં મળી લાગે છે. વહેતા પાણીના ગુરુત્વાકર્ષણથી હેવાના દાખલા છે. એ ડીરું નાચવા લાગે છે એ તેમને વનસ્પતિને ઉપયોગ કરીને ખનીજ દાવે છે. પાણી કળાએ સૂચવેલી જગ્યાએ સંપત્તિ શેાધી કાઢવાનો પ્રથમ પ્રગ ખેડૂત કુવા ગાળે છે. કેટલાક કિસ્સામાં અમેરિકાએ ૧૯૪૭માં કર્યો હતો. અમે ખેડૂત પાયમાલ થઈ જાય છે તે કેટલાક રિકાએ ૧૯૫૬ સુધી એ પ્રયોગ ચાલુ કિસ્સામાં ખેડુત જંગ પણ જીતે છે પાણી રાખ્યો હતો. અને તેમાં તેને સફળતા પણ કળાની દેશી વિદ્યા વિજ્ઞાનિક છે કે અ- મળી હતી. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીના શીતવિજ્ઞાનિક એ હજુ પ્રસ્થાપિત થવાનું બાકી યુધના એ દિવસે હતા. અમેરિકા હાઈછે. પણ સૌરાષ્ટ્રના ખેડુતે પાણી કળા પર ડોજન બોમ્બ બનાવતું હતું. બેમ્બમાં હજુ પણ ભરોસો રાખે છે તે હકીકત છે. યુરેનિયમની જરૂર પડે છે. આફ્રિકામાંની
પાણી શું પૃથવીના પેટાળમાં ખનીજ રાજકીય પરિસ્થિતિ જોતાં અમેરિકા આફ્રિકા સંપત્તિ છે કે કેમ એ નકકી કરવા ૫ણ પર નિર્ભર રહેવા નહેતું માગતું. અમેવનસ્પતિને ઉપયોગ કરવામાં આવતો. રિકાની જમીનમાંથી યુરેનિયમ ધી કાઢવા તાંબુ અને વિશિષ્ટ જાતની વનસ્પતિ વચ્ચે અમેરિકાની સરકારે એક આખે વિભાગ જ

Page #230

વર્ષ-૬ અંક-૪-પ-૬ તા. ૧૪–૮–૯૩ :
- ૨૭૧
શરૂ કર્યો હતે. કેલરેડા, ન્યુ મેકિસકે જમીનમાં જે લેક કે માલિન્ડેનમ નામનાં અને એરિઝોના પ્રદેશમાં અમેરિકાએ બાયે- ખનીજ હોય તે પણ વનસ્પતિને વિકાસ જિકેમિકલ રિસર્ચ સેન્ટર શરૂ કર્યા હતાં. રૂંધાય છે. જમીનમાં જે નિકલ અથવા
આ કેન્દ્રોએ વનસ્પતિના કુલ ૧૧ કેબલ્ટ હોય તો તેનાથી ઝાડનાં પાન પર હજાર નમૂના એકઠા કર્યા હતા. એ દરેક વન- સફેદ ડાઘ પડે છે. પણ આ બધાથી ઊલટું પતિને સૂકવીને તેની રાખ કરવામાં આવી જમીનમાં જે મેંગેનિઝ નામનું ખનીજ હતી. એ રાખનું રાસાયણિક પૃથક્કરણ કર- હેય તે તેને કારણે વનસ્પતિની વૃદ્ધિ વામાં આવ્યું હતું. એ દરેક વનસ્પતિના ઝડપથી થાય છે. તે પિષક ખનીજ છે. પ્રાપ્તિસ્થળના નક્ષા બનાવવામાં આવ્યા હતા જમીન જે યુરેનિયમ કે થેરિયમયુક્ત હેય જેમની રાખમાંથી યુરેનિયમ મળ્યું હતું. તે તેની ઝાડ પર સારી નરસી એમ બંને તેવી ૧૬૬૦ જગ્યાને માર્ક કરવામાં આવી પ્રકારની અસર થતી હોય છે. તે કયું હતી. ત્યાં પછી ડ્રિલિંગ કરવામાં આવ્યું ઝાડ છે તેના પર આધાર રાખે છે. હતું, ત્યારે ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓને ૧૦ જગ્યા એથી યુરેનિયમ મળી આવ્યું હતું.
અનેક પ્રાણી અને જીવજંતુઓ જમી
નમાં કર બનાવે છે. સામાન્ય રીતે સાપ, ભૂગર્ભમાંના ખનીજની અસર વનસ્પતિ
ઉંદર વગેરેના દર પાંચ છ ફુટથી વધુ પર થાય છે. કેટલીક વાર વનસ્પતિ પીળી
ઊંડા નથી હોતા પણ એવા કીડા પણ છે પડી જાય છે અને સુકાઈ પણ જતી હોય
જેના દર ૫૦૦ ફુટ જેટલા ઊંડા હોય છે. છે. ૧૮૧૦ની સાલમાં ટાયસન નામના વન
આ કીડા ઊંડેથી માટી કાઢીને ઉપર જમીન સ્પતિશાસ્ત્રીએ નોંધ્યું હતું કે ચોકકસ
પર ફેંકે છે. કેટલીક વાર તે દરની ચારે પ્રદેશમાં વર્ષોવર્ષ વનસ્પતિ બળી જતી હોય છે. તેણે પ્રયાગ ખાતર કેટલીક
બાજુ પાંચ-છ ફુટના ઢગલા થાય છે. આ
માટી જમીનના દરેક સ્તરમાંથી કાઢવામાં જગ્યાએ જમીન ખોદીને માટીનું પૃથક્કરણ
આવેલી હોય છે. ભૂસ્તરશાસ્ત્રીએ આ કર્યું હતું અને તેમાંથી તેને કોમાઈટ નામનું ખનીજ મળી આવ્યું હતું.
માટીનું પૃથક્કરણ કરીને પણ તારણ કાઢે
છે છે કે એ જમીનમાં કઈ ખનીજ સંપત્તિ વનસ્પતિને વિકાસ પાણી અને જમીન નમાંના પોષક દ્રવ્યથી જ થતું હોય છે. જે જમીનમાંની ખનીજ સંપત્તિની પણ અસર ખનીજ તેલ અને વાયુ તે જમીનના ઝાડને થતી હોય છે, કેટલીક જમીન પર પેટાળમાં હજાર ફૂટ ઊંડે હોય છે. રશિએક પણ ઝાડ ઊગી શકતું નથી. એ યન વૈજ્ઞાનિકોએ તેને શોધવા માટેના પણ જમીનમાં બેરોન નામનાં ખનીજ લેવાની કુદરતી માપદંડ શોધી કાઢયા છે. તેલ પૂરી શકયતા હોય છે. એવી જ રીતે અને કુદરતી વાયુ હોય એ જમીનમાંથી

Page #231

૨૭૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
હાઈડ્રોકાર્બન સપાટી પર આવે છે. એમાંથી સેન્સિગ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પ્રોપેન નામને વાયુ બને છે. આ વાયુવાળા પણ એ છતાંય કુદરતી જીવસંપત્તિનું પ્રદેશમાં જીવજંતુઓનું જીવન વિશિષ્ટ મહત્વ જરાય ઓછું નથી થયું. પ્રકારનું હોય છે. વૈજ્ઞાનિકે એ આ વિશિષ્ટ
' સમકાલીન તાનું પૃથકકરણ કરીને કેટલાંક અનુમાને કર્યા હતાં, અને તેમાં તેમને નેત્રદીપક સફળતા મળી હતી. ખનીજ સંપત્તિ શોધી કાઢવા વન
વેતાંબર સ્પતિ અને કીટાણુઓને જ ઉપયોગ થાય છે. એવું નથી. કુતરા પાળેલા પ્રાણી અને જૈન તીર્થ દર્શન માછલીઓ પણ તેમાં કામમાં આવે છે. દાખલા તરીકે કુતશંઓની ધ્રાણેન્દ્રિય અતિ- આ ગ્રંથ તૈયાર થવામાં નકશા વિગેરે . શચ તીવ્ર હોય છે. જમીનમાં જો સફર વિલંબ થતા મોડું થયું છે. ડાકસાઈડ હેય તે કુતરાને તરત જ અત્યારે ગુજરાત રાજસ્થાનનું મેટર તેની ગંધ આવે છે. આ માટે કુતરાંઓને વિગેરે પૂર્ણ થઈ ગયું છે અને ફેટા યોગ્ય તાલીમ આપવી પડે છે.
છપાય છે. પ્રાણીઓના શરીરમાં વિવિધ અવ-' બને તેટલું વહેલું પ્રગટ કરવાનું યોમાં વિવિધ ધાતુ હોય છે. જેમ કે વાળ હતું છતાં પ્રેસ આદિના કારણે પણ મોડું અને નખમાં આસેનિક હોય છે. થાય. થયું છે તે શુભેચ્છકે ગ્રાહકે ક્ષમા કરે. રેઈડમાં આઠીન હોય છે વગેરે. ગાય, ભેંસ વગેરે પાળેલાં પ્રાણીઓ ચોકકસ મર્યા
- વ્યવસ્થાપક : દિત ક્ષેત્રમાં જ ચરતાં હોય છે. તે મૃત્યુ
શ્રી હર્ષપામૃત પામે ત્યારે તેના અવયેની તપાસ કર
જૈન ગ્રંથમાલા વામાં આવે છે. દરેક પ્રાણીમાં જે અમુક
જામનગર ધાતુનું પ્રમાણ વધુ જોવા મળે તે એને અર્થ એ થયે કે એ ભૂમિમાં એ ધાતુનું
સુધારે પ્રમાણ સારું એવું છે.
ગત વિશેષાંકમાં પેજ-૯૪ શુભેચ્છકની - હવે તે વિકસિત દેશેએ ઉપગ્રહ યાદીમાં નં ૧૭૩ થી ૧૭૯ સુધી પૂ. આ. બનાવ્યા છે. ઉપગ્રહ જમીનના પેટાળમાંની શ્રી વિજય લલિત શેખર સૂરીશ્વરજી મ. પણ માહિતી આપે છે. આને રિમેટ (પુના)ના ઉપદેશથી ૭ શુભેચ્છકે જાણવા.

Page #232

-
IIMS
| શ્રી રવાશશુ છે
પ્યારા ભૂલકાઓ
આજથી જૈન શાસન છઠ્ઠા વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે. આજ સુધી તમે જૈન શાસનને ચાહતા રહ્યા છો. હશે હોંશે વાચતા રહ્યા છે. તેમાં આવતી બાલવાટિકા પણ તમને વધારે પ્રિય છે. આ હકીકત તમારા અક્ષરોથી અંકીત થયેલા પત્રો દ્વારા હું જાણી શકું છું. આ વિભાગમાં બની શકે તેટલી જૈન શાસન અંગેની પ્રેરક અને બાળક સામગ્રી આપવી એવી મારી ભાવના છે. આ
તમે બધા પણ જૈન શાસનની પ્રેરક અને બેધક વાતે વ્યાખ્યાનમાં કે પાઠશાળામાં સાંભળતાં હશે અને આબાલવૃદ્ધા પાસેથી સાંભળેલી મૌલિક વાતે પણ તમારી સુંદર શૈલીથી લખીને મારા સરનામે મોકલતા રહેજે. '
નાનકડા બોધક કથાનકો તેમજ અંતરમાં ઝણઝણાટી પેદા થાય તેવી સામગ્રીને અગ્રસ્થાન આપવામાં આવશે. ' હે ભૂલકાઓ, સાત્વિક લખાણ લખી સત્વરે મેકલવા માટે લ પેન અને પિસ્ટકાર્ડ, લખી લે મારું સરનામું.
-રવિ શિશુ
જૈન શાસન કાર્યાલય જામનગર સંબંધે ગાઠવો
કથાનક ૧. ગુણસેન-ધનશ્રી
એક બગીચાના માલિકને ઓચિંતુ ૨. પૂર્ણ ચંદ્રરાજા-પુષ્પ સુંદરી રાણી બહારગામ જવાનું હતું એટલે એણે ૩. શુસેન રાજા-રત્નાવલી રાણી પોતાના પુત્રને કહ્યું “ બેટા, હું બહાર૪. ધન-લક્ષમી
ગામ જઈ રહ્યો છું. તું આ પણ બગીચાના ૫. શંખરા જા-અગ્નિશર્મા
બધા વૃક્ષને પાણી પાજે. બગીચે લીલે૬. પૃથ્વી ચંદ-ગુણસેન રાણી
છમ રાખજે, ૭. ધરણ-કનકસુંદરી રાણું
પિતાશ્રી આપ જરાપણ ચિંતા કરશે ૮. દેવરથ રાજા-મુકતાવલી રાણી નહિ. આપ સુખેથી બહારગામ જઈ આવે ૯ દેવસિંહ રાજા-કલાવતી
શાંતીથી જાગાદિ કરી આવો.” દિકરાએ ૧૦. કમલસેન રાજા-ગુણસાગર
આશ્વાસન આપ્યું. -ઉરમીલ સી. શાહ પિતાશ્રી બહારગામ ગયા અને પુત્ર સાબરમતી કાંઈક નવું જ વિચારવા લાગ્યા. પાંદડાને
ફળને જ તાજા રાખવાના ને ! પાંદડા ને

Page #233

૨૭૪:
ફળાને જ લીલાછમ રાખવાના ને ! પાંદડાં ને ફળાને જ પાષણ આપવુ. જોઇએ. નીચે થડમાં પાણી નાખવાથી શેા ફાયદા ? થડમાં પાણી રેડવાના શો અથ છે ?
એમ વિચારી તે ચઢી ગયા ઝાડ ઉપર ઝારી વડે એણે એક એક પાંદડાઓને અને એક એક ફળાને પાણી પહોંચાડ્યુ. ભૂલકાઓ, શું પિરણામ આવ્યું હશે
તે તમે સમજી જ ગયા હશેા.
ધનું મૂળ સદાચાર છે. એ મૂળને પુષ્ટ કરવા આપણે શુ' દેવાધિદેવની ભકિત કરી રહ્યાં છીએ ? જિનવાણીનું શ્રવણ કરી રહ્યાં છીએ કે ધમ ગ્રન્થાનું વાંચન કરી રહયાં છીએ ?
ખરેખર! આજથી શુભનિય કરી લા કે સદાચારના મુળને પુષ્ટ કરવા દેવગુરુ અને ધર્માંની ભકિત હુ. સુઉંદર પ્રકારે કરીશ. નાનકડા પણુ દાષને હુ` સેવીશ નહિ. મારા જીવનને ઉર્ધ્વગામી બનાવે એવા સદાચારાનુ આચરણ હું' કરીશ. --જયેશ કુમારપાળ
બાલવાટિકા અમર રહે!
આપનું નામ ઉજાળે તે સપુત લક્ષ્મીની ત્રણ ગતિ દાન, ભેાગ અને નાશ વાવીએ તેવુ લણીએ ને કરીએ પામીએ.
તેવુ"
ચિકારી (મશ્કરી) કાઇની કરશેા નહિ. કાળજી પૂર્વક ધમ નું જતન કરી, અજણ્યા અને આંધળા બન્ને સરખા. મનવિનાનું મળવું' તે ભીંત સાથે ભટકાવવા જેવુ છે.
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
રમખાણ મચાવી હોય તે કમ સત્તા સાથે મચાવે.
રક્ષક બનજો પણ ભક્ષક નહિ બનતા હાળીનુ' નાળીયેર મુખ લેાક બને છે. પલક એમ. શાહ
ઘર ઘર!
ઉપવાસ-માલિકનુ ઘર આય'મિલ-મિત્રનું ઘર વિગઇ-શત્રુનુ ઘર
તમારે કયા ઘરમાં રહેવુ' છે તે તમે
જ નકકી કરી લેજો.
હષીત એન. શાહ
૨ ની મઝા
૨ ઘડી સામાયિકમાં રહેવુ જોઈએ. ૨ કાર આત્મા ધર્માંથી દૂર છે. ૨ રા માણસા કાંઇ સાંભળતા નથી. ૨ વધુ માણસની સાબત કરશે નહિ ૨ દરકાર કદી બનશે નહિં.
૨ વર્ષનું લવાજમ ભરી ગ્રાહક મને, ૨ ૨, ૨૨, અવસર નહી આવે. ૨ લાએ દીક્ષા લીધી.
૨ ચેની અનુભવાય તેવુ ખાશે નહિ ૨ સવુ' હાય તા ૨ શે.
૨ ખી ખાવા જોઇ ગભરાઈ ગઈ, ૨ તમાચા રાગ અને દ્વેષને મારજો, ૨ ઈજજત થાય તેવું કરશે નહિ
૨ સૂર ગાથા તા કાઈ નહિ સાંભળે. ૨ ૨'ગી ધ્વજા જિનમંદિર ઉપર હાય છે. ૨ ફામ ખર્ચ કરશે નહિ.
કાર્તિક ચુ. શાહ, (ખેતવાડી)

Page #234

વર્ષ-૬ : અ’ક–૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩
વિજેતાઓએ જવાબા તા. ૧૪-૧૦-૯૩ સુધી મેાકલવા. શબ્દ લાલિત્ય-૧ વેલટીચ મેટલ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ,
૮૨-૮૪ કીકા સ્ટ્રીટ, ગુલાલવાડી, મુ`બઇ-૪ ખરા વિજેતાને ધન્યવાદ સાથે રૂા. ૫૧ વહેંચાશે.
ઉકેલ માકલા : બાલ વાઢિકા, જૈન શાસન, C/o. શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર,
૧૯
ર
|૨૧
૨૪
૧૪
૧૮
3
B
t
| ૧૨
૧૫
૧૬
૨૦
業
.
આડી ચાવી :૧. એક રાજાના મંત્રી હતા (૩) ૨. પર્યુષણનુ' એક કર્તવ્ય (૬) ૩. સાંપ્રત્તિ રાજાને પૂર્વભવ (૩) ૪. ચંદનબાળાના શિષ્યા (૪) ૫. આદિનાથ ભગવાનને પહેલે ભવ (૪) ૬. જે તારે તે ... (૨)
૭. પાઠવનાથ ભગવાનની માતા (૨)
મ
७
૧૦
૨૨
૨૩
LE
૧૩
૧૭
૨૫
८
૨૬
२७
૨૮
૧૧
* ૨૭૫
“અમીષ”
૨૯
૮, લેાગસ સૂત્રમાં જે શબ્દ
ત્રણ વાર આવે, (૨) ૯. એક મહાવિગઇ (૨)
૧૧. રાહ ગુપ્તે પોતાના ગુરુ સાથે ત્રિરાશીની સ્થાપના કરી...... કર્યો (૨) ૧૨. રાત્રિભજન એ......તુ' પહેલુ' દ્વાર (૩) ૧૩. અાહેરા પાર્શ્વનાથ
૧૪. સ્થૂલિભદ્રજીના ભાઈ (૩)
ભગવાનનું તીથ (૨)

Page #235

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
૧૫. એક તીર્થકરનું નામ (૭)
ધર્મ માનવીને ઈચ્છિત ફળ આપે છે ૧૬. રાત્રીને પર્યાયવાચી શબ્દ (૨).
(મેક્ષ) ૧૭. કંકુથી .......કરાય છે. (૩) ધર્મ જ કલ્પવૃક્ષ સમાન છે. ઉભી ચાવી -
માટે જ વીતરાગ દેવે પ્રરૂપેલો ધર્મ ૫. પ્રભુપૂજાના નવઅંગમાંથી એક અંગ (૩) જ સમજે અને તેનું જ આચરણ કરે. ૯. જેમના માટે ગુરૂએ દશવકાલિક
કાતિલ એફ. મણીયાર સૂત્રની રચના કરી. (૫) . ૧૩. તત્વાર્થ સૂત્રના રચિયાતા (૪)
કઈ રીતે વાંચસો ? ૧૪. ભરફેસર સુત્રમાં આવતી એક સતી (૩) ૧૮. ........દેવીના મંદિરમાં થતો વધ મારતીને તીર માર
એક આચાર્ય ભગવંતે અટકાવ્યો (૪) જે મજાને જામ જે ૧૯. રાક્ષસને પર્યાયવાચી શબ્દ (૨)
દે લતા તાલ દે, ૨૦. આગમસૂત્રને ચિયાતા (૪)
કમુ ચાલ ચા મુક , ૨૧ એક પાપસ્થાનક (૬)
જે ચુનીયા નીચું જે ૨૨. એકાદશીની આરાધના.....કરી (૩)
દેવ દાસ દાવ છે ૨૩. એક કષાય (૨)
જે વીર રવી જે.
લે રતીયા તીર લે ૨૪. પાર્શ્વનાથ ભગવાનની અધિષ્ઠાયક
લે સરસ રસ લે ૨૫. સકલથ સૂત્રનું બીજું નામ (૫)
ખા રમા માર , ૨૬. કાપડનું કારખાનું (૨).
બંને બાજુશ્રી સરખું વંચાય છે તેમ ૨૭. ઈદ્રને પર્યાયવાચી શબ્દ [૨] . જીવે પણ ધર્મ સાથે બંને બાજુથી પ્રેમ ૨૮. સિદ્ધાણું બુદઘાયું સૂત્રમાં આવર્ત રાખ. એક શબ્દ (૨)
| -૬ અમીષ આર શાહ ૨૯. જે અક્ષરમાં વીશ તીર્થકરોની સ્થાપના કરી ધ્યાન ધરાય છે.
બાળ ગઝલ -: સ્વીકારો.
ચંદ્ર વગરની ચાંદની નકામી છે. ધર્મ જ સંરક્ષક છે.
કુંજ વગરની કેયલ નકામી છે ધર્મ જ માર્ગદર્શક છે
નીર વગરની નદી નકામી છે. ધર્મ જ આધાર રૂપ છે
નવપદ વગરનું જીવન નકામું છે. ધર્મ જ ઔષધ રૂપ છે
- ઈશીતા

Page #236

એરીવલીમાં બિરાજમાન પૂજ્યપાદ વધમાન તપેાનિધિ પુ. આચાય દેવ શ્રીમદ્ વિજય પ્રભાકરસૂરીશ્વરજી મહારાજના સદુપદેશથી
શુભેચ્છક તથા આજીવન સભ્ય-૪
સરનામુ`
નામ
૬૯ રાજેન્દ્રકુમાર છે!ટાલાલ શાહ
૭૦ ચદ્રકાંતભાઈ કેશવલાલ શાહ
૭૧ ખીમજીભાઈ ભુરાભાઈ રાંલીચા
૭૨ સાવલા કુંવરજીભાઈ મનશીભાઈ
બી-૨૩ ગૌતમનગર, એલ.ડી. રોડ, એરીવલી (વે) મુંબઇ-૯૨ ઇ-૧૯ યાગીનગર, આસર રોડ, એરીવલી (વે.) સુ`બઈ–૯૨ એ-૨૦૩ સ’ભવભ્રંશન જામલીગી, એરીવલી, (વે.) સુ`બઈ દુખે બિલ્ડીઇંગ કેદારનાથભવન,
અંધેરી (પૂર્વ) જુના નાગરદાસ રોડ, મુંબઇ-૬૯
શુભેચ્છક ૨૯
૩૭૪ પ્રવિણકુમાર ચીમનલાલ
૩૭૫ ખાતીલાલ હર્ષદરાય
૩૭૬ શૈલેશકુમાર રતનચ'દ માદી
૧૦૧, પારસનાથ એપાર્ટમેન્ટ,
૩૭૭ રવજીભાઇ વી. ગડા જલારામ
૩૭૮ દિનેશચંદ્ર અમથાભાઇ ૪૧-૪૨,
ચીકનવાલા રાડ, મેરીવલી વેસ્ટ, મુંબઈ-૯૨ વિરાર ન. ૨, ગાજાવાલાબેન, ત્રીજા માળે, બ્લેાક ન. ૩૦, રતન એપાર્ટમેન્ટ, હવેલીના મંદિર સામે, એસ. વી. રોડ, ૩૭૯ અનસુયાબેન ધીરજલાલ શાહ બી-૩ માતીમહલ, સેાડાવાલામેન ૩૮૦ કુટરમલ રિખવચંદ જે. એફ. જૈન બી-૪૦૭ નદનવન, એલ ટી. રોડ, ૩૮૧ નીતીન એન. એધવાની એચ-૧૧, એસ. આઇ. જી, કેલેાની, ફ્લેટ ન”. ૧૨૪, ગોરાઇ રાડ, એસ.બી.આઇ. સામે, ૩૮૨ જવારમલજી ચાંદમલજી સાલવીયા કલેાથ મરચન્ટ, સરદાર બજાર,
પ્રતાપગઢ (રાજસ્થાન) ડી. ચિતાડગઢ–૩૧૨૬૦૫ ૭-એ અપ્સરા બિલ્ડીંગ ખીજા માળે, દૌલતનગર રોડ ન. ૭, ખારીવલી (ઇસ્ટ) મુ*બઇ-૬૬
૩૮૩ ત્રીકમલાલ કાન્તીલાલ શાહ
સી-૪૪, ગૌતમનગર, એલ. ટી. રોડ, ખારીવલી વેસ્ટ,
આ ર
૩૦ ૫રમાત્માપાર્ક, ચ'નસાર રોડ, વિરાર ઇસ્ટ ડી. થાણા
ܕܕ
99
د.
""
""

Page #237

• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ૩૮૪ રમણીકલાલ નાનચંદ શાહ બી-૧૬ દ્વૈતાનીનગર એપાર્ટમેન્ટ, એલ.ટી. રોડ, એરીવલી (વેસ્ટ) મુ`બઇ-૨ ૩૮૫ મહેન્દ્રભાઈ હિરાચન શાહ ૨૪ ગોવિંદનગર બિલ્ડીંગ ન.. ખી-ર સેાડાવાલા લેન, ૩૮૬ એલ. આર. જૈન ૯, સુમનનિવાસ ખીજા માળે, રાશનનગર, ૩૮૭ દલીચંદ્ય અમીચંદ શાહ ૩૬ મહાવીરનગર, ફ્રેકટરીલેન, ૩૮૮ અશાકકુમાર હેમગ્ર ભાઇ (પાટણવાલા) ઇ-૪ પાદન એપાર્ટમેન્ટ,
ચ’દાવરકર લેન,
૩૮૯ નવિનચંદ્ર હિરાલાલ શાહ ૬-ખી ફ્લેટ નં. ૬૦૨, પ્રેમનગર, મડપેશ્વર રોડ સામે,
૩૯૦ સતીષકુંણાર પ્રાણલાલ વસા એ-૨૧ બેનરર એપાર્ટમેન્ટ, ચંદાવરકરલેન, ૩૯૧ મફતલાલ શીવલાલ શાહ ૧-૮ વાઘવાડી, એલ.ટી. રોડ, ૩૯૨ દોશી નાગરદાસ જગજીવનદાસ એ-૯ ગીત એપાર્ટમેન્ટ, ચક્રાવર લેન, ૩૯૩ શાન્તીલાલ હરજીવનદાસ પટેલ સી–ર ૬-૯૮ મહાવીરનગર, શ‘કરગી, (કાંદીવલી વેસ્ટ) મુ`બઈ-૬૭ ૩૯૪ ધીરજલાલ કુલચંદ મહેતા બી-૫ માતૃઆશીષ, ચંદાવરકરલેન,
૭૮.
39
29
""
99
""
99
97
22
એરીવલી વે. મુંબઇ-૨ ૩૯૫ કિતીલાલ દલસુખભાઇ મસાલીયા શ્રોફ્ બિલ્ડી'ગ, સેાડાવાલાàન, ૩૯૬ નવીનચંદ્ર રમલાલ શાહ ૬-એ લેાક ન. ૭૦૧ પ્રેમનગર
મડપેશ્વર સામે, ૩૯૭ જકશી ભીમશી દેઢીયા ૭–૪૨ જવાહર કા.આ.હા. સેાસાયટી, ગાવી ઇનગર,,, ૩૯૮ ગુણવ તલાલ ગીરધરલાલ મહેતા ૧૫, પાવતી નિવાસ રાસનનગર, ૩૯૯ શામજી નરપતભાઇ છેડા ૮, ધનેશીંગચાલ ૧લે માળે, રુમ-૬ ૮–કા રોડ એરીવલી (ઇસ્ટ) મુંબઇ-૬૬
29
""
99
૪૦૦ મહેન્દ્રકુમાર રમણલાલ શાહ ૩૦૩, સેવ'તી એપાર્ટમેન્ટ, હરીદાસનગર, સિપેાલી રાડ, મેરીવલી વેસ્ટ, મુ`બઈ-૯૨ ૪૦૨ મનસુખલાલ કાનજીભાઈ બી-૧૦૭ રાજભવન, એલ.ટી. રેડ, ૪૦૩ સેવ તીલાલ ભેાગીલાલ શાહ એ-૨૦૪ સ્ટારગેલેક્ષી
શુભેચ્છક સહાયક
""
""
૧૯ એણે ક પાઉન્ડ, સુ`બઈ-૬૪ ૭૪ શેઠે લીલાધરભાઈ રામજીભાઇ સૌરાષ્ટ્ર ઉપાહાર ગૃહ, સુભાષ રેડડ, બીડ (મહા.)
૭૩ પ્રાણલાલ છગનલાલ શેઠ

Page #238

ગ
છે
વર્ષ ૬ અંક ૪-૫-૬ તા. ૧૪-૯-૯૩ ૪
૬ ૨૭૯ પૂ. મુનિરાજ શ્રી વિનેદવિજયજી મહારાજ યેવલાના ઉપદેશથી
શુભેચ્છક સહાયક (૪) ૭૫ લલિતભાઈ મોહનલાલ મડલેચા
મેઈન બજાર, યેવલા-૧ ૭૬ શાંતીલાલ મોતીલાલ સમદડીયા
- મેઈન રેડ, યેવલા ૭૭ શાહ નિશિકાંત અવંતિલાલ ચેલલા મેડીકલ સ્ટેર, મેઈન રોડ, યેલલા ૭૮ અવતિ પાર્શ્વનાથ સ્વામી શ્રી જૈન શ્વે, મુ. પૂ. સંઘ છે. જયંતીલાલ ભોગીલાલ પટણી પિ. બો. નં. ૧૧ યેવલા-૪ર૩૦૦૧ જી. નાસિક
શુભેચ્છકે-૧૨ ૪૦૪ શાહ જયંતીલાલ હરખચંદ પટણ
ચેવલા ૪૦૫ શાહ જયંતીલાલ ભોગીલાલ પટણી ૪૦૬ શાહે સેવંતીલાલ મેતીલાલ પટણ ૪૦૭ શાહ પોપટલાલ રૂપચંદ પટણી ૪૦૮ શાહ સાકરચંદ અલકચંદ પટણી ૪૦૯ મોતીચંદ રતનચંદ ૪૧૦ તારાચંદ મોતીચંદ સોલંકી ૪૧ શાહ શશીકાંત પોપટલાલ ૪૧૨ શાહ હરખચંદ દલીચંદ પટણી ૪૧૩ શાહ રમણલાલ સાંકરચંદ ૪૧૪ શાહ દેવીચંદ શીવરામ તાતેદ ૪૧૫ શાહ રૂપચંદ ફુલચંદ મુથા
શાહ નગીનદાસ ભાઈચંદભાઇની પ્રેરણાથી (૮) ૪૧૬ ખાંતીલાલ રતિલાલ શાહ હેતલ ત્રીજે માળે, ઝવેરી રોડ, મુલુંડ, સુબઈ–૮૦ ૪૧૭ જશવંતરાય ચુનીલાલ શાહ ૧ કલાસ આશીષ, ડે. આંબેડકર રોડ, ૪૧૮ શાહ ચંદ્રકાંત હરખચંદ એ-૧૨, સર્વોદયનગર, ૧લે માળે, પાંજરાપોળલેન, મુંબઈ-૪ ૪૧૯ શેઠ ભાઈચંદ, અમરચંદ
નવાપરા ચેક, પાલીતાણા ૪૨૦ મનસુખલાલ કાલીદાસ શાહ ૨૦-૫ સજેન્દ્ર પ્રકાશ બિલ્ડીંગ,
એસ. લલવવાનું છે, મુલુન્ડ વે. મુંબઈ-~-૮૦ ૪ર૧ કનૈયાલાલ તારાચંદ કેરડીયા ૪ હીણી મેશન, રામરતન ત્રીવેદીરોડ, ૪૨૨ પ્રવિણચંદ્ર કુંવરજી દેશી એ-૨૮ રણજીત સાયટી, સરોજીની નાયડશેડ, ૪૨૩ જગહનદાસ રૂગનાથ લાખાણું ૪૨ જાનકી નિકેતન,
ડે. રાજેન્દ્રપ્રસાદ શેડ, કે

Page #239

૨૮૦ :
૧ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
શાહ રમણલાલ કેશવલાલ કાપડીયા (ખંભાત)ની પ્રેરણાથી [૫] ૪૨૪ શાહ કેશવલાલ માણેકચંદ કાપડીયા
ચેકસી પળ, ખંભાત ૪૨૫ શાહ નગીનદાસ અંબાલાલ કાપડીયા ' ચીતરી બજાર, ત્રણ દરવાજા, ખંભાત ૪૨૬ શાહ કાંતિલાલ શનાલાલ ખીમચંદ
ગીમટી, ત્રણ દરવાજા, ખંભાત ૪૨૭ શાહ કાંતિલાલ સેમચંદ માણેક ચોક, રતામણી પાર્શ્વનાથ દહેરાસર પાસે, ખંભાત ૪૨૮ પન્નાલાલ એમ. ચેકસી
નાગર વાડો, ખંભાત શાહ અશોકભાઈ કાંતિલાલ પટવાની પ્રેરણાથી (૨) ૪૨૯ ચંપાબેન પ્રભુદાસ કુવાડીયા વિજયાભવન રૂમ નં. ૧૯, સુભાષલેન
મલાડ, ઈસ્ટ મુંબઈ-૯૭ ૪૩૦ હમીરમલજી માણેકલાલજી કે. ભરતકુમાર અમૃતલાલ મલાડ વેસ્ટ,
.
માલોની ચર્ચા મુંબઈ– ૬૪ પૂ. સાધ્વીજી શ્રી રવીન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. કલકત્તાના સદુપદેશથી સહાયકમાં:- શ્રી ભવાનીપુર મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘનાં બહેને તરફથી ૫૦૦૧ રૂા. ૭૯ શુભેચ્છક સહાયક :-શ્રી ભવાનીપુર પાશ્વ મહિલા મંડળ ૪૩૧ શુભેચ્છક :-શ્રી ભવાનીપુર જિનભકિત મંડળ | ૪૩૨ દેશી વિનોદરાય શાંતિલાલ અણુદા બાવાને ચકલે પંજાબ બેંક રોડ, જામનગર
પૂ. મુનિરાજશ્રી નયવધન વિજયજી મ.ના ઉપદેશથી ૪૩૩ શાહ હસમુખલાલ રખવચંદ : ૫૦ કૃષ્ણ નિવાસ
૩૦૦ યુસુફ મહેરઅલી રોડ, મુંબઈ-૩ ૪૩૪ શ્રી હરિયાળી વિલેજ જૈન છે.મૂ પૂ. સંઘ હજાર બાગ વિકરોલી મુંબઈ–૬૩
ભાઇશ્રી હેમચંદભાઈ છબીલદાસભાઈ દ્વારા [૧] ૪૩૫ શાહ છબીલદાસ સાકરચંદ પરિવાર
માટુંગા મુંબઈ ૪૩૬ શાહ હેમચન્દ્ર છબીલદાસ ૪૩૭ શાહ મને જકુમાર છબીલદાસ ૪૩૮ શાહ કુમારપાલ છબીલદાસ ૪૩૯ શ્રીમતી હીનાબેન હેમચન્દ્ર શાહ ૪૪૦ કુ. સુલસાબેન હેમચન્દ્ર શાહ

Page #240

વર્ષ -૬ અંક-૪-૫-૬ : તા ૧૪-૯-૨૩
૫ ૨૮૧
૪૪૧ શાલીભદ્ર હેમચન્દ્ર શાહ
માટુંગા મુંબઈ ૪૪૨ અમિતાબેન મજકુમાર શાહ ૪૪૩ મીનલ મજકુમાર શાહ ૪૪૪ અભય મને જકુમાર શાહ ૪૪૫ જયશ્રી કુમાલાલ શાહ ૪૪૬ પ્રતિજ્ઞા કુમારપાલ શાહ ૪૪૭ દિવ્યપાળ કુમારપાલ શાહ ૪૪૮ મહિપાળ કુમારપાલ શાહ ૪૪૯ કિનરી કુમારપાલ શાહ ૪૫૦ તુષારકુમાર બંસીલાલ કાપડીયા
શ્રી પાલનગર મુંબઈ-૬ ૪૫૧ મયણા તુષારકુમાર કાપડીયા
પર ભાગ્યેષ તુષારકુમાર કાપડીયા ૪પ૩ દિક્ષીતા તુષારકુમાર કાપડીયા ૪૫૪ શાહ વેલજી હીરજી . પર બી, મૌલાના આઝાદ રોડ, સાત રસ્તા, મુંબઈ-૫૧
શ્રી પ્રવીણચક ગંભીરદાસ શેઠ (લાઠ)ની પ્રેરણાથી (૨) ૪૫૫ અતુલ અમરતલાલ શાહ ૯ મંગલ પ્રભાત ફોરેજ શાહ રોડ,
- શાંતાક્રુઝ પૂર્વ મુંબઈ- ૫૪ ૪પ૬ અંધતા પેપર સેન્ટર
૨૦૫ દાદીશેઠ અત્રીયારી લેન, મુંબઈ-૨ મુનિશ્રી દિવ્યાનંદ વિ.મ.ના ઉપદેશથી ૪૫૭ છોટાલાલ મણિલાલ મહેતા છે. જૈન ધર્મ ફંડ પેઢી શ્રીમાલી પિળ, ભરૂચ
આ. ભ. શ્રી વિજયમિત્રાનંદ સૂરીજી મના ઉપદેશથી ૪૫૮ મેઘાણે મેટસ
મુંબઈ ૪૫૯ કેશવલાલ ધારશીભાઈ પારેખ
• ગાંધી ચોક, જામનગર-૧

Page #241

પૂર્વ જન્મની ચીની છેકરીના થાઈલેન્ડમાં પુનર્જન્મ
પણ તે
જયાં રહેતી હતી તે જગાએ લઇ જવામાં આવી. માલીકાએ તેના આ વર્તમાન જન્મમાં તે તે જગા કદી પણ જોઇ ન હતી. તેના હાલના માતાપિતાએ સ્થાન કદી જોયુ... ન હતું. આમ છતાં આ ખાલિકાએ તેના પૂર્વજન્મના ઘરના રસ્તા શોધી કાઢચે। અને પેાતાને ઘેર પહોંચી ગઇ. આ ખાલિકાના ચીની પિતા તથા બીજા પચાસ જેટલા પુરૂષો જેમાં ઘણા ચીનના અને બીજા કેટલાક સ્યામના હતા તે બધા એક મોટા ખડમાં ઊભા રહ્યા.
પેાતાના ખાવાનું
ભારતથી ઘણે દૂર નહિ એવા થાઇલેન્ડ દેશની આ સત્ય ઘટના છે. થાઈલેન્ડની રાજધાની બેંગકાક છે જે વિશ્વભરમાં જાણીતુ મેટું શહેર છે. અહીં આવેલા સ્યામ નામના એક પરગણામાં જન્મેલી એક ખાલિકા તેના પૂર્વજન્મના માતાપિતાને બહુ જ યાદ કરતી હતી. આ માતાપિતા પડાશમાં આવેલા ચીન દેશમાં છે એવુ' કહીને તેણે તેની માતાનું નામ જણાવી તેની પાસે જવા માટે હટ કરી, આ કુટુંબની પડાશમાં કૈ, આસપાસ ક્રાઇ ચીની રહેતા ન હતા. છતાં આ બાલિકાને ચીની ભાષાના શબ્દોનું સારું જ્ઞાન હતું. અને તે ચીનાઓની જેમ હાથની આંગળીએ વડે પસંદ કરતી હતી. ફાઈ કાઇ વાર તા તે એમ કહેતી કે, તેને તેની અત્યારની માતા કરતાં પૂર્વજન્મની ચીની માતા સાથે વધારે પ્યાર છે. પૂર્વજન્મની માતાને જ્યારે આ વાતની જાણ થઈ ત્યારે તે આ ખાલિકાને મળવા આવી. મુખ્ય માર્ગ ઉપર તે બહુ જ સ કાચથી ઊભી હતી, કારણુ કે તેને આ ખાલિકાના ઘરની જાણ ન હતી. આ વખતે પેલી બાલિકા શાળાએ નીકળી અને આ સ્ત્રીને જોતાં જ માં,... મા...' કહીને તેને વળગી પડી અને પેાતાને ઘેર લઈ આવી. આ માતા પુત્રીએ ઘણી વાતા કરી અને માતાને એવી સ્પષ્ટ ખાતરી થઇ કે, આ બાલિકા પૂર્વજન્મમાં તેની પુત્રીજ હતી. આ પછી મા ખાલિકાને તે પૂર્વજન્મમાં
આ સૌ પુરૂષાની પીઠ ખંડના બારણા તરફ હતી. જેવી આ બાલિકાને આ ખંડમાં લાવવામાં આવી કે, તરત જ તેણે તેના પિતાને ઓળખી લીધા અને તેમને શ્વેતાં ખુશ થઇ ગઈ. પહેલાં તે આ ચીની પિતાએ તેની તરફ શ'કાની નજરથી જોયું પરંતુ વધુ વાતચીત પરથી તેને ખાતરી થઈ કે, આ ખાલિકા તા તેની મૃત પુત્રી જ છે અને તેણે બીજો જન્મ ધારણ કર્યા છે.
જવા
ત્યાર પછી આ ખાલિકાને ઘણી બધી વસ્તુ બતાવવામાં આવી, તેમાંથી તેણે તેની પેાતાની જે ચીજ-વસ્તુઓ હતી તે આળખી કાઢી. તેની પાતાની જે વસ્તુઓ આમાં ન હતી તે જોવા માટે માંગી અને આમાંની ઘણી વસ્તુઓનાં નામ દઇને તે બધી ઘરમાં કઈ જગાએ રાખવામાં આવતી હતી કહ્યુ.. પહેલેથી જ એવું હતું કે, જાણે તે આ ઘરથી પૂરેપૂરી તેનુ વતન પિિચત હાય.

Page #242

વર્ષ-૬ : અંક-૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩ પુનર્જન્મ ધારણ કરનારી બીજી વ્યકિતઓની જેમ આ ખાલિકાને પણ તેના મૃત્યુ અને પુનર્જન્મ વચ્ચેની અવસ્થાએ યાદ હતી. આ માલિકાએ કહ્યુ કે તેનુ મરણ થયું કે તરત જ તે તેની ચીની બહેનપણીને મળી હતી અને તેની સાથે ઘણીવાર સુધી ફરતી રહી હતી. પછી તે
વધુ તપાસ કરતાં માલમ. પડયું" કે, આ બીજી છે કરી પણ તે જ દિવસે મૃત્યુ પામી હતી કે, જે દિવસે આ ખાલિકાનું મરણુ થયું હતુ. આ બન્નેનાં મૃત્યુ ચેપી રોગના ફેલાવાથી એક જ દિવસે થયાં હતાં. આમ આ ખાલિકાની વાર્તાથી તેના પુનર્જન્મ વિષે કાઇ શ કા રહી નહિ.
–સ'દેશ
આણા એ ધમ્મા
—શાહ રતિલાલ ડી. ગુઢકા બાઉન્સગ્રીન સત્સંગ મંડળ સદા જયવ'તુ રહે। આ મ`ડળ તેમજ માને છે કે,આણા એ ધમે-પ્રભુ આજ્ઞા પાવનકારી છે. ગુરુ આજ્ઞા ગુણકારી છે શાસ્ત્ર આપ સુખકારી છે— વડીલે માતાપિતાની આજ્ઞા હિતકારી છે પ્રભુ આજ્ઞામાં રહીને સવ ક્રિયા કરવાથી સત્આક્રિયા સત્યક્રિયા થાય છે પ્રભુ આજ્ઞા વિના ડગલું પણ આગળ વધતુ નથી પ્રભુ આજ્ઞામાં રહીને અનેક અનેક ભવ્યાત્માએ પરમાત્મા અની ગયા છે. પ્રભુ આજ્ઞામાં રહીને મહાન બની શકાય છે, જિનઆજ્ઞામાં રહી કાઇપણ ધર્માંક્રિયા કે આરાધના ઉપાસના કે સાધના એમની આજ્ઞા અવલ નીને જ સિદ્ધ થાય છે અને મુકિત મેળવી શકાય
છે એજ.
ચિંતનકણૢિ કા
-પૂ સા. શ્રી હષ પૂર્ણાશ્રીજી.-મુંબઈ મનને નાના લાડકા બાળક જેવું ન ખનાવા!
હે અન ત પ્રવાસી આત્મન્? તેં મન કહે તેમ કરી બાળકની જેમ લાડકું બનાછે-પણ બાળક ઉપર જેમ જાપ્તા રહે તા બાળક ન બગડે તેમ મન ઉપર મરાખર દેખરેખ-જાતે રાખા તે મન લાડકુ નહિ' થાય ને ઠેકાણે આવશે.
વ્યુ
.૮૩
દુષ્ટની સેાબતથી દૂર રહે ! ભલે પહાડ ઉપરથી પડી મરી જાએ ! ભલે સમુદ્રના પાણીમાં ડુબી મરે ! ભલે આગમાં સળગી મરા ! ભલે વાઘના પંજામાં પડી ટુકડા થઇ જાએ! ભલે હાથીના પગ નીચે કચડાઈ જાઓ ! પરંતુ દુષ્ટની સંગતથી સદા દૂર રહો !
ભગવદ્ યાન –
ભગવદ્ સાન
ભગવદ્ આનદ
તેા મળશે
ચાર્યાસીના ચકક૨માંથી છુટશે તા મળશે.
ર
મનને વશ રાખ
જેનું
ચારાશી
મન વશમાં નથી—તેને કમરાજા લાખ યાનીના જન્મ મરણનુ ભેટછુ ધરશે. માટે તે ભેટછુ ન જોતુ હાય તે મનને વશ રાખ!

Page #243

બાયને ચુલર
( દૂરની વસ્તુ જોવાની મજા માટે ખાયના કયુલર અપર લેવુ' પડે. શ્રીમાન, ગાંધી દૂરબીનમાંથી દેખાતા દશ્યા લઈને એક નવા નજર અંદાજ. વેલકમ ગાંધી.
પ્રસિધ્ધિનું તત્વજ્ઞાન • વિવાદ દ્વારા પ્રસિધ્ધિ મેળવતા લેખકાની જેમ વિરાધ દ્વારા પ્રસિધ્ધિ આપતા વકતાએ ઢાઇ શકે ! ૨૦૪૪ માથું ઊંચકે છે, સાવધાન !
હરસુખ ગાંધી નામ દૂશ્મન હાથમાં આવે છે. અને, મળે છે
સ)
અગાઉ મલેરિયાએ બીજો ઉથલા માર્ચી ત્યારે દાકતરી ચાકી ઉઠયા હતા. ટાઢિયા તાવ જેવા દમામદાર નામે ઓળખાત આ રાગ દાદી થઇને જગતભરમાં ફરી ઘૂમી રહયા છે. થાડા વખતપૂર્વ એ આછે દેખાતા થયા એટલે દાકતરેએ શેારખકાર
કરતાં જાહેર કીધુ' અમે આ રોગને દુનિયા વટા આલ્યે. શાખાશ આ તાવને ફેલાવનારી મચ્છર માદાઓ માટે ઉપાડે દુનિયાને માથે ઉતરી આવી છે. દાકતરી લમણે હાથ દઇને એના લાક્ષણિક ગણુ. ગણાટ સાંભળ્યાં કરે છે. છૂટકા છે ?
માંગે છે. અને એક પથ્થર
રથી આપવા નામે ધાર્મિક વહીવટ વિચાર-પુસ્તકરુપે ખારમાં હાજર પણ થયા છે.
સુજ્ઞ વાચક, આ લખનારને સાંભળવા મળ્યું છે કે આ ચાપડી જોઇને તેને વિરોધ કરવાને બદલે તેની સામે બુદ્ધિ આડા કાન કરવાની સલાહ આપનારી એક સમિતિ ખડી થઇ ગઇ છે. કેમ, તે કેછે. તે વિશેષ કરીએ ને, હું તે તા આવી આ ચોપડીને પ્રસિધ્ધિ મળી જાય કેમ જાણે, વિરોધ વિના તે આ ચોપડી દુકાનમાં પડી પડી પીળી પડી જવાની હોય, જેના વિરાધ થાય તેને પ્રસિધિ મળે તે વાત સાચી છે ? નથી. સાડી સત્તર વાર સાચી નથી ? જો આ વાત સાચી હાય તા (ન યાયિકાના શબ્દ વાપ રીને કહીએ તે— ) આપત્તિ આવે. કંઇ એમ પૂછે છે ? સાવ સીધી વાત છે. ૨૦૪૪
૨૦૪૪ નુ` સ`મેલન થયું અને ભૂલાયું.' સૉંમેલન પ્રસિધ્ધિ પામી ગયું કેમ કે
એ બે ક્રિયાની વચમાં અને ભારે વિરોધના સામના કરવા પડેલા મોટા મોટા ઘર ધરાની આખી પેનલ ત્યારે થથરી ગઇ હતી, રીતસર, રાત ગઈ ખાત ગઈ -આજે વિરોધ ઊભા છે અને વિરોધ ઉભા કરનાર નથી એમ-મરહુમ સંમેલકા માની બેઠા, એક વર્ગ–આસ મેલકામાં એવા છે જે હવે રહી રહીને થયેલા વિરોધના જવાબ પથ્થ
તેના વિરોધ થયેલા, વાત બેસે છે મગજમાં જે વિધ કરવા થી પ્રસિધ્ધિ મળતી હોય તે સિધ્ધ શેનાથી મળશે, મી'ઢા મૌનથી ? સમાધાન પ્રેમીઓ, સબૂર ! મચ્છરે। અને સંમેલફા ભારે સર્પ સાથે ફરી વાર માથું ઊંચકી રહયા છે દાકતરીના દાંત ખાટા થઈ ગયા છે. હવે વારા સચ્ચા ઈના છે. સ`મેલકે પહેલા ઘા રાણાને

Page #244

વર્ષ-૬ અંક-૪-૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૭
૨૮૫
હતું
કરીને હવે પૂછે છે બેલે છે કેઈ જવાબ ઘનજીએ નહતું ગાયું ? બે અચંબા તમારી પાસે ? હાથમાં બીજે પથથર રમા- ભેળા થાય છે ને અંજપ આગ બનીને ડતાં તેઓ છાતી અને નાકનું નસકેરૂ સળગી ઉઠે છે અચંબે, એક તે એ છે ફુલાવી રહયા છે હવે મૌન મીઠું ગણાશે. કે આ સંમેલકે સ્પષ્ટ વાતને સમજવા પાર્થને કહે ચઢાવે બાણ, કવિએ કહ્યું તૈયાર નથી અને બધી જ વાતે અસ્પષ્ટ
કરવાની જુગ જૂની આદત દોહરાવતા બે વરસ અગાઉ કાળ ધર્મ પામેલા, * ઈતિહાસપુરૂષ પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય અચંબે-બી એ છે કે બધી વાતે રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાની સોથી વધુ સ્પષ્ટ છે એમ જ જાહેર થઈ રહયું છે ગુણાનુવાદ સભાઓમાં છાતી ખેલીને જાહેર ભેજાગેપ જૂઠને રોકવાની જરૂરત કરાયું છે કે “આ મહાપુરૂષે જે કાર્ય કરી લાગતી નથી ધેર ઈઝ ધ પોઈન્ટ, બે બતાવ્યું છે તેવું કાર્ય કરવાની અમારી
બરાબરના સામ સામે શોઠવાયા છે એક શકિત નથી પરંતુ એમણે સજેલો માહોલ
બેટ્ટાડે છે બીજો હાથીના બગાસા ખાય છે અમે સાચવી શકીએ તેય અમારો જન્મ આમાં નુકશાન કને નુકશાન ત્રીજાને છે. કૃતાથ લેખાશે 'જાહેર કરનાર પ્રવચનકારે!
એ ત્રીજાને શુ ગુને છે કે જેથી એને સાચી વાત આજે એ માહોલ તૂટી રહ્યો છે. હવા
સાંભળવા ન મળે. અને અજાણતાંય બેટી બદલવાના પ્રયાસે વધુ જોસથી શરૂ થયા
તરફ દેરાઈ જવું પડે. ઓછી બુદિધથી માંડીને છે. એઝોનના ગાબડાની ચિંતા કરવાને
વધુ બુધી સુધીની તમામ પ્રકારની બુદ્ધિના બદલે આ માહોલમાં પડી રહેલા ગાબડાની
ખેરખાઓને આ ચોપડી ગૂંચવાડામાં મેલી ચિતા કરવાની જરૂર વધુ છે. જન્મને
વ દે એવી છે. દલીલને ફટાટોપ અને રજૂકુતાર્થ તે લેખાવાશે, તે દિવસે હતા
આતને ઘટાટોપ વાતને સાચી ભાસિત કરી જયારે સવારે મા થયેલી છે દે છે, ખૂટી હોવા છતાં. સાંજ સુધીમાં શહેરની મુખ્યગટર ફેંકાઈ એક પંડિતજી બળાપો કાઢતાં કહે છે ગયેલી જોવા મળતી. આજે સ્ટ્રીટલાઈટ કે આ ચેપડીમાં કેટલા બધા વિરોધાભાસ કરતાય ઝાંખા સાદે વાતે થાય છે ? આના ભર્યા છે ? ભલાદમી; બધા થોડી કાંઇ જવાબ તે આપણે પહેલાં જ આપી દીધા પંડિત થઈને તો યાર બેઠા છે. સો વાર છે, ફરી પાછું શું એનું એ બોલવાનું ! ગવાયેલું અસત્ય સત્ય બની જાય છે એ વગેરે ચેપડી આજે છપાય છે. જવાબ એ નિયમ હજાર વાર ગવાઈ ગયા છે છતાય વરસ પહેલા અપાઈ ગયા હોય છે.
સમજાયો નથી, અપશોચ. અપશાચ.
યહુદીઓની કલેઆમ થઈ ગયા પછી અને એક અચંબે સે દીઠે, આન-દ- હટલર મરી ગયા પછી હિટલરને ગાળે

Page #245

૨૮૬ :
દેવાની શરૂ કરનાર, સાચે। હાવા છતાં મૂખ છે. અરે ! ભાઈ. તારે હિટલરના જીવતા માલવુ હતું ને. ! કાઇ બી કહી દે. ચાપડી જૂની થઈ જાય પછી એના વિરાધના શે અથ` ? કાળ પાકા નથી, કાળને નામે શીઘ્ર છટકી જાઓ છે. તમે લેાકેા ! કાલ કરે સા આજ કર કે આજ કરે સે કાલ. નકકી કરવુ' પડશે હવે, આ બધુ. સ'ઘરેલો સાપ અને પાયેલ હાય તા સમજી લે દૂધ જો કામ લાગતુ કે ચૂપકીદી આ બંને કામ એકલે હાથે કરી રહી છે. અનિષિદ્ધમ્ અનુમતમ્! જેના નિષધ નથી તેની અનુમતિ સાબિત થઈ જાય. ખાવા કાંતા બેઉ ગુમાવશે. એ કરતાં માથુ ઘૂમાવે તે કેમ ? સુજ્ઞ વાચક !
અગ્નિથ વિશે આરૂઢ થયેલા ભદ્રં ભદ્રં પેાતાના સહપ્રવાસીને ધૂમ્રપાન કર્તૃત્વ વિશે
પૃચ્છા કરી ત્યારે પેલાએ જવાબમાં સંસ્કૃત શ્લાક ફટકાર્યા. તે નિસુણીને રામાંચિત બનેલા ભદ્રંભદ્રના મુખમાંથી ઉદ્ગાર સરી પડૂયા; આમ મે... આ Àાક કયાંય વાંચેા નથી, પરંતુ 'કહીને એણે જ ઉમેરેલું કે ‘સંસ્કૃતમાં છે એટલે વિચારવુ પડશે. 'ભદ્રં ભદ્રા. ભદ્રંભદ્રા આનંદ, તમારી નીતિ-રીતિ-પ્રીતિ-ગીતિના વાસદ્વારા જન્મ લઈ ચૂકયા છે. ચાપડીના ચિન્તન જોઇને એક ગણાઇ ગયેલા વિદ્વાને કહ્યુ કે આમની વાતને વિચારીને જવાબ આપવ પડશે? શાખાશ ! ધેટ ઈઝ ધ મેથડ ઈન આથસ એડનેસ. તેમની મૂર્ખામી પધ્ધતિસરની છે. સમજુ વિદ્વાના એમની પેાકળતાને પકડી પાડવાના
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
છે. દરમ્યાન વિદ્યાના ના ત્રણ વિભાગ પાડી દેવા જોઇએ ( વિચાર વસંત, આણા એ ધમ્મા વિશેષાંક જૈનશાસન પુ. ૧૭૭, કહે છે તેમ ) અવિદ્વાન વિદ્રન, અતિવિદ્વાન !
આ લખનાર કર્મ અકકલ છે, મંદબુધિ વાયડા છે, છે, મૂખ છે, ગમાર અથવા ઉછાંછળા અથવા છીંછરે છે, તેને રાજ
કારણિક સમજ
નથી, કામ કઢાવવાની વિરાટ વિવેકથી
કળાના
આ
લખનાર
અબુધ છે. આ લખવાથી લાં.... ` નુકશાન થશે તેની તેને સૂઝ નથી લખીને કશે। ફાયદો નથી એવી વાણી આ લખનારને કેાઇએ નથી ઉપદેથી (ભાગ્ય ફુટેલા એના ) તાય આ લખનાર લખી મારે છે. ખરેખર છે કે દુઃખની વાત ‘મુદ્દાનુ... . ખંડન કરવાનું. પણ આ લખનારને સૂઝયુ' નથી. તેમ છતાં આ લખનાર લખે છે કેમ કે
તેને આશા છે, બે વરસથી ગુણાનુવાદની સભા ગજવનારાએ જરૂર કશુંક કરશે. આ એકની નહીં પણુ અનેક ભલા, ભેળા, સીધા, સાદા, ધાર્મિક જનાની અપેક્ષા છે.
2
જાગ ! જાય ! એ, માનવ, જાગ ! એક પુસ્તકનુ' મથાળું આવુ' છે. જાગવાની તાતી જરૂર છે, કૈાઇ જાગશે ? જગાડવાની પણ તાતી જરૂર છે, એની ટેકસ ? તા.૫-૯૯૩
બાળ ગઝલ
નથી જોઈતું નામ મારે
નથી જોઇતી નામના, પ્રભુ અમને શકિત આપે
ભાવુ' તમારી ભાવના.
—ઇશીતા

Page #246

નવકારશી જેવું નાનું એક વ્રત | (યા મારે નરકે નથી જવું)
શ્રી રતિલાલ ડી. ગુઢકા
=
એક વાર મગધાધિપતિ મહારાજા રતે બતાવે તે હું કરવા તૈયાર છું. શ્રેણિક ભગવાન મહાવીરના ચરણમાં જઈ
મહાવીર પ્રભુએ શ્રેણિકના મનનું સમાઅનન્ય ભાવ-ભકિતપૂર્વક હત્યાના ઉલ્લાસ
ધાન કરવા ફરમાવ્યું કે શ્રેણિક ' તારે સાથે વંદન કરી, સુખ શતા પુછી ભગ
નરકે ન જવું હોય તો નવકારશી જેવું વંતને કહે છે. હે દેવાધિદેવા હે ! તરણ
૧ નાનું એક વ્રત પચ્ચખાણ અંગીકાર કરી તારણહાર “હે પ્રભુ મારી ગતિ શું થશે?
છે. શ્રેણિકે કહ્યું પ્રભુ? કોઈ પણ નાનું એટલે હું મરીને ક્યાં જઈશ ?' પ્રભું કહે છે “શ્રેણિક! તારે પરલેક નરકગતિનો છે.
યા કે હું વ્રત “ધારણ કરી શકું એવી મારી શ્રેણિકે કહ્યું “પ્રણ મેં તે જેન શાસનની
સમર્થતા (શકિત) નથી, પ્રભુ મને ક્ષમા ઘણી જ પ્રભાવના કરી છે. જેને શાસનની
કરોહે મારા નાથ ! હે મારા દેવ ! જયેત જગાવી છે. હું તે જ પ્રભુના
મારે નકે નથી જવું. મને તરવા માગ દરબારમાં ભાવથી ભક્તિ કરનાર અને
| બતાવેઃ આ નરકમાંથી ઉગરવાને કેઈપણ ચૌગતિ ચૂરવા માટે હું તે રેજ તા જા
માર્ગ બતાવે પ્રભુએ કહ્યું શ્રેણિક તારા ૧૦૮ સેનાના જવથી (સાથીઓ) સ્વસ્તિક
. રાજયમાં એક કાલરિક નામને કસાઈ છે કરતાં ભરપૂર ભકિત કરતે, અને વળી હું
• જે રોજ ૫૦૦ પાડાને વધ કરે છે. તે કસાય તે તમારે ગુણાનુરાગી છું. મેં ઘણા
એક દિવસ માટે વધ બંધ કરે તે તારો
પરલોક સુધરી જાય. શ્રેણિક રાજા આ વાત જીવાને અભયદાન આપેલ છે. હું તમારો પરમ ભકતને, આપની ભકિતનું શું આ
આ સાંભળીને ખૂબ જ ખુશી થયે. રાજયમાં નરકગતિ ફળ છે ? “પ્રભુ મારે નરકે નથી આવી તુરત જ કાલસૂર કસાઈને પોતાની
પાસે લાવવામાં આવ્યો. રાજાએ હુકમ જા શ્રેણિક મહારાજા પ્રભને નિખાલસ કર્યો. “અરે કાલસોરિક? તારે આવતી કાલે ભાવે પૂછે છે, વિનતિ કરે છે હે ! જગતના પાંડાને વધ કરવાને નથી.” પાલનહારા હે! મહાદેવ, મને બચાવે. મારે કાલસુરે રાજાને કહ્યું મહારાજ? મારાથી નરકે નથી જવું, પ્રભુ કેઈ એ રસ્તે આ એક દિવસને વધ બંધ નહિ કરી નથી કે, મારે નરકે ન જાવું પડે. એટલે શકાય ? ત્યારે શ્રેણિક મહારાજાએ કહ્યું કે મારી નરક ગતિ ટપી જાય પ્રભુ આપ જે કાલસુર તું એક દિવસ માટે પાડાને સમરથ છે, આપતે જ્ઞાની છો એ કઈ વધ બંધ કરે તે એમાં મારી ગતિ સુધરી
જવુ”

Page #247

૨૮૮
શ્રી જૈન શાસન( પઠવાડિક) શકે છે મારી સારી ગતિ થવાની શકયતા મહાવીર પ્રભુએ ફરી શ્રેણિકને કહ્યું, છે ત્યારે ફરીથી કાલરિક કષાયને એકજ “રાજન ? તારા રાજયમાં એક કપિલા
નામની દાસી છે. જે એક દિવસ માટે તે જવાબ કે, મારાથી એક દિવસ પણ વધ બંધ નહિ થાય. ત્યારે શ્રેણિક મહારાજા
દાસી એકવાર દાન હૃદયના ભાવથી આપે જરા ગુસેથી કહે છે
તો તારે પરલોક સુધરી જાય.” આ વાત
સાંભળીને શ્રેણિક રાજા તે ખુશ થઈ ગયા અરે મારી આજ્ઞાનો અનાદાર? જાઓ
અને તરત જ રાજયમાં જઈ દાસીને બોલાવી, આને ચોવીસ કલાક રાજયના કૂવામાં
દાસીને કહે જો કપિલા તું આજે બહુ જ અવળે માથે લટકાવી દી” સેવકોએ
સરસ રીતે ઉંચા મનના ભાવથી દાન તુરતજ રાજાની આજ્ઞાનુસાર કસાયને કૂવામાં
આપજે તું એક દિવસ સારી રીતે ભકિત ઉલટ લટકાવી દીધું. કાલસુરને તે રોજની ભાવથી દાન આપીશ તો મારે પરલોક આદત હતી, તે પ્રમાણે કૂવામાં લટકાવતાં સુધરી જવાની શક્યતા છે, અને જે કપિલા થક પાણીની સપાટી ઉપર એક આંગળીથી મારો પરલેક સુધરે એમાં તે તું રાજી પાડે ચિતરે અને બીજી આંગળી વડે તેને થાજે એમાં તને પણ લાભ છે આમ કહી વધ કરે. આવી રીતે કૂવામાં જ પાંચસો દાસીને આજ્ઞા કરવામાં આવી, ત્યારે દાસીએ (૫૦૦) પાડાઓ બનાવ્યા અને તેને માર્યા કહ્યું કે મહારાજ? મને જીવતા. બાળી (હિંસાતે મન વચન કાયાથી થાય છે) નાખે, મારી નાખે યા પાણીમાં ડુબાડી ભલે હથીઆર કે છરીથી ન માર્યા તે મનના દે પરંતુ મારાથી આ દાનનું કામ નહીં* મેલા ભાવથી પણ માર્યા, વધ કર્યો આ બને. ક્રિયાથી કસાઈને સંતોષ થયો. પછી તેને રાજા ગુસ્સે થયા અને તુરતજ માણમુકત કરવામાં આવ્યો. હવે શ્રેણિક મહા- સેને હુકમ કર્યો કે જાઓ, દાસીને હાથે રાજા ખુશ થઈને પ્રભુ મહાવીરને કહે છે ચાટ બાંધે અને ભિક્ષુને બોલાવી દાસીને કે, પ્રભુ આપની આજ્ઞા પૂર્વક કામ બની હાથ પકડીને દાન દેવરા. રાજાને હુકમ ગયું છે. કાલસુરે પાડાને વધ નથી કર્યો. થતાં આ રીતે દાન કરાવી લીધુ. દાન થયાના પ્રભુએ કહ્યું, શ્રેણિક? કાલસુરતે પાડાને સમાચાર લઈ શ્રેણિક મહારાજ પ્રભુ મહાવધ કર્યો છે. “પણ પ્રભુ ? તે તેને વીર પાસે પહોંચ્યા. રાજાએ કહ્યું” પ્રભુ ? ઉંડા કૂવામાં લટકાવી દીધું હતું. છેવટે કપિલા દાસીએ દાન કર્યું છે. હવે તો મારે કસાઈને બોલાવી પુછવામાં આવ્યું. અને પરલોક સુધરી જશેને ?' પ્રભુ બેલ્યા, તેણે કહ્યું મેં તો કુવામાં પાડા માર્યા હતા. રાજન? દાસીએ દાન નથી કર્યું, શું ફરશ્રેણિક મહારાજા સાંભળીને અજાયબ પામી માવે છે પ્રભુ? હા નથી કર્યું? તુરતજ ગયો. પ્રભુ? મારે પાક સુધારે મારે દાસીને બોલાવામાં આવી, દાસીએ પુછવા નરકે નથી જવું.
પર કહ્યું, હા મહારાજ મેં દાન નથી દીધું

Page #248

વર્ષ-૬ અંક ૪..૫-
તા. ૧૪-૯-૯૩
-
-
-
-
એ તે તમારા ચાટવાએ દાન કર્યું છે. આ રાજાની નક ટળી જાય છે અને એની સાંભળી રાજા ખૂબ જ નિરાશ થયે, અરે અમને જરૂર છે. તમે એની જે કાંઈ કિંમત ભગવાન હવે મારું શું થશે ? પ્રભુ ? મને માંગ છે રાજ આપવા તૈયાર છે પણ કઈ રીતે બચાવે. મારે ન નથી જાવું મને તમે અપે હતાશના કરશે. પુણી શ્રાવક બચાવે.
કહે છે. હે ગુણકારી આત્માઓ સામાયિક ભગવાને તે એના મનનું સમાષાન
કઈ લેવા દેવાની ચીજ વસ્તુ નથી અને
તેનું મૂલ્ય તે અમૂલ્ય છે અરે એટલું જ કરવા અને એના આમાના સંતેષ ખાતર
નહિ પણ રાજા શ્રેણિક પિતાનું રાજય અને વળી જ હઠ છે, ભગવાન જાણે
શું પણ ત્રણ ખંડનું રાજ્ય આપવા છે, ત્રિકાળજ્ઞાની છે, છતાં ભગવાને એક
સમર્થ હોય તે પણ એની કિંમત વાત ત્રીજી કરી. જે રાજન તારા રાજયમાં
અકી શકાશે નહીં એની કિંમત અણપુણીયા નામનો શ્રાવક છે. તે જ શુદ્ધ
* મેલ છે. સામાજિક આત્મિક વસ્તુ છે બહાસામાયિક કરે છે
અહીં આપણે દરેકે મારે તમારે ૨ની ચીજ નથી. બધાએ એટલે કે શ્રાવક શ્રાવિકાઓએ સમ- સામાયિકના કિ મત જાણ તે તેમાં જવાનું છે જાણવાનું છે. શ્રદ્ધા સામયિક. પણ અસમર્થ બન્યા. આ બધુ બન્યા પછી પ્રભુએ પુણીયા શ્રાવકની સામાયિક કેમ રાજા ખૂબ જ દુ:ખી થઈ ગયે ત્યારે રાજ વખાણી આ જ વસ્તુ સમજવા જેવી છે. શ્રેણિકને કહ્યું જે રાજન સાંભળ? તે આ તે કાળે, તે સમયે, સામાણિકતે ઘણા શ્રાવક ભવમાં અજ્ઞાનતાના કારણે એકવાર ગર્ભવતી
હરણીને શીકાર કર્યો હતે. શીકાર કરવામાં કરતા જ હશે પણ હું એને તરવાર્થ છે
તું ફુલાયે હતું તને મજા પડી હતી જેથી શું સામાવિક રહસ્ય ભરેલો પુણીયા શ્રાવ
* તારે પહેલી નરકને આયુષ્યને બંધ પડશે કની સામાયિકને રહસ્ય શું છે ? તે પ્રભુ
મ છે તું આવતી ચોવીસીમાં મારા જેટલી ખુદ વખાણે છે. તેની એક સામાચિક લઈ
' ઇ તેના એક સામાજિક લઇ ૭૨ વર્ષની ઉંમર વાળે સાત હાથની કાયા લે, તે પણ તારો પરલેક સુધરી જાય. વાળે પ્રથમ તીર્થકર બનીશ, કારણ કે તે
શ્રેણિક તે રાજ છે ને એટલે રાજાએ શાસનની ભકિત ખૂબ કરી હતી. તીર્થંકર પુણીયાને ઘેર સામાવિક લેવા માટે માણસો ગોત્રને યોગ્ય તે સભ્ય પદની આરાધના મેકલ્યા, પણ શું સામાયિક લાવવા મોક- કરી હતી. રાજા શ્રેણિક પ્રભુના મુખે આ લવાની કોઈ બહારની ચીજ છે. કઈ વસ્તુ વાત સાંભળી ખુશ થયો અને ધન્ય બની છે કે પુણીયા પાસેથી મળે રાજાના માણસો ગયો. એજ શિવમસ્તુ સર્વજગતઃ માટે તે જઈને હાથ જોડી અરજ કરે છે કે હે જીવનમાં ડગલે પગલે ભકિત અને નાનું પુણ્યશાળી આત્મા તારી પાસે જે અમૂલ્ય પણ પચ્ચખાણ કરવાથી આત્માની ઉન્નતિ એવી સામાયિક છે તે તું જે આપે તે થાય છે, આત્મા પરમાત્મા બને છે.

Page #249

පපපපපපපපපපපපපපපපපප પ્રભુ મહાવીરે ભાખેલ સ્વપ્નાનું ફેલ સાચું
પાડવું તેમાં ધર્મ છે ?
-શ્રી પ્રાણલાલ સી. શેઠ મલાડ-વેસ્ટ. ' පපපපපුපුසෙදපුපඅපපපපපපපුෂ්ප
તીર્થકર ભગવાન કેવળજ્ઞાન થયા વીરપ્રભુની આ ભવિષ્ય વાણી એટલી પછી તીર્થની સ્થાપના કરે છે અથવા તે બધી સાચી દેખાય છે કે આજનું ધર્મનું કેવળજ્ઞાન થયા પછી જ તીર્થકર ભગવાન કહે. વાતાવરણ આવું જ છે. કેવળજ્ઞાનીનું વાય છે આ કેવળજ્ઞાન એટલે કેવળજ્ઞાન થનાર ભાંખેલું સાચું જ હેય. વિભુતી ને ત્રણે કાળનું જ્ઞાન થાય છે. વર્તમાન ભૂતકાળ, ભવિષ્યમાં શું થવાનું છે એ
પિતાની વાહ વાહ કરાવા અત્યારે ધર્મએમના જ્ઞાનથી જાણી શકે.
નાં દરેક સિધ્ધાંત ઉથલાવવાની કેશીષ સાધુ
સમાજ તરફથી થઈ રહી છે. શાએ તે કે ઈ. મહાવીર પ્રભુના કાળમાં પૂજ્યપાલ પણ સિદ્ધાંતની બહુ સમજણ ન હોય તે મલેશને સ્વપ્નમાં આવેલ. વીર પણ સરળ માણસ એ શબ્દો બોલે ત્યાં જ પ્રભુની અંતીમ દેશનાં ચાલતી હતી ત્યારે ખ્યાલ આવી જાય કે આને અર્થ. આ જ દેશના પૂરી થતાં પૂન્ય પાલ રાજા. પિતાને થાય. દા. ત. દેવદ્રવ્ય આ શબ્દ જ આવેલા વનાનું ફળ તે પ્રભુને પુછે છે એ છે કે એને અર્થ એલત જ સમજણ સ્વપ્નામાં પોતે આઠ આકૃતિ જોઈ છે અને થાય કે દેવનું દ્રવ્ય દેવની ભકિતમાં જ એ આકૃતિ જોતા પિતાને ડર પણ વપરાય. જિનાલય બાંધવા. જુના જિનાલયના લાગેલ છે.
જણ ઊધાર કરાવા. દેવા માટે આભુષણ એમાં એક સ્વપ્નાનું ફળ પ્રભુએ જણા- બનાવા. આ દેવ માટે વાપર્યું કહેવાઈ વેલું કે ભવિષ્ય કાળમાં સુ-સાધુઓને ઉત. ત્યારે આજે એ દ્રવ્ય વનું નહિ પણ ગમે રવા માટે સ્થાન નહિ મલે અને પાંખડી ત્યાં વાપરવું એવા ઠરાવ સાધુ ભગવંતે પુજાશે સાધુઓ શાસ્ત્રના અર્થનાં ઉંધા અર્થ તરફથી થાય ત્યારે લાગે કે પ્રભુ તારી વાણી કરશે અને પિતાને મત પ્રચારવા ન કર.' સાચી પડે છે. વાનું કરશે. આરાધક વર્ગ સંસારમાં સુખ સૂર્ય ઉગ્યે પ્રચકખાણ આ સીધે સાદો મેળવવા ધર્મ કરશે. અને સાધુઓ પણ શબ્દ બોલતાં જ એને ભાવાર્થ સમજાય એમાં સહમત થશે. સહમત થશે એટલું છે કે સૂર્ય ઊગતા જે તિથિ હોય તેનું જ નહિ પણ એમના તરફથી પણ એ પચ્ચખાણ સાધુ ભગવંત “સૂર્ય ઊગ્યે જ બેધ અપાશે.
પચ્ચખાણ” આ વાક્યથી જ પચ્ચક્ખાણ

Page #250

વર્ષ-૬ : અંક ૪--૫-૬ : તા. ૧૪-૯-૯૩ :
: ૨૯૧
=
આપે છે. સૂર્ય ઊગ્યે એ સિદ્ધાંત સરળ એમાં વિષ અનુષ્ઠાન અને ગરલ માણસ પણ સમજી શકે આવી સીધી સાદી અનુષ્ઠાન હેય કેટીમાં મુકયા છે તેનું કારણ વાત છે છતાં ઊદયા તિથિ નથી માનવ શું તે અર્થ સમજાવશે કે સંસારની આશંઅને ત્રીજને–ચેથ એને પાંચમ પિતાના સાથી કે પરલોકમાં સુખ-સાહેબી મલે મત પ્રમાણે ઉભી કરી પચકખાણ આપે છે એવી આશંસાથી ધર્મ કર નહિ એમ અને પછી સૂર્ય ઊગ્યે પચ્ચક્ખાણ વાક્ય શાસ્ત્ર કહે છે. એને હેય કટિમાં મુક્યા બેલે છે.
છે. હવે સંસાર સુખ માટે પણ ઘમ થાય - ઘણી વખત જે તિથિનું પચ્ચખાણ
એને પ્રચાર ચાલે છે અને નિસિદધ વિષ લીધું હોય તે દિવસે તે તિથિ હોય જ અનુષ્ઠા
અનુષ્ઠાનને અર્થે ધર્મ કસ્તાં સંસાર સુખ નહિ ત્યારે લાગે કે પ્રભુ તારી વાણી સાચી માગવું નહિ એમ સમજાવે છેપોતાની
બંને વાતમાં સિદ્ધાંતને મેળ થાય છે ?
પણ તીર્થંકરનું ભાખેલું સાચું જ હોય ' ધર્મ આપણા સંસારને અંત આવે એ ગલે આમ થવાનું. અને આપણને મોક્ષ પ્રાપ્તિ થાય એ હેતુથી ધર્મ કરવા માટે તીર્થકર ભગવાને તીર્થની કોઈપણ અનુષ્ઠાન કર્યા પછી ચૈત્યવંદન સ્થાપના કરી છે જે કોઈનું દરીદ્ર ટાળવા કરતાં પ્રથમ બેલિવું જ પડે છે કે આ માટે ધર્મ તીર્થ સ્થાપવાનું હોત તે સમ
સંપતિને હેતુ મારા ભવજલ નિધી માટે વસરણનાં ત્રણ ગહનું સોનું. ૩. હીર હેતુ છે ? હવે આમાં સંસાર સુખ માટે ત્યાંને ત્યાં જ વેંચી દેત તે ઘણાન દરીદ્ર- ધર્મ કરવાની વાત કયાં રહી? પણું ટળી જાત પણ ધર્મ તીર્થની સ્થાપના સ્તવન બોલતાં અમને મોક્ષ સુખ આપે, તે આ સંસાર પરિભ્રમણ મટાડવા અને ભવ પાર ઉતારે, મારે તારા જેવું થવું છે, મેક્ષ પ્રાપ્તિ માટે ધમતીથની સ્થાપના આ બધા ઉદગારે કયાં અને સંસાર સુખ તીર્થકર ભગવાને કરી છે ત્યારે અત્યારે માટે ધમ થાય એવા ઉપદેશનું રહસ્ય હમણાં હમણું જોર શોરથી વ્યાખ્યાન કયાં રહ્યું. શૈલીથી, પુસ્તકે છપાવીને, એજ સમજાવાય જૈન ધર્મ મોક્ષગામી ધર્મ કહેવાય છે કે ધમ સંસારના સુખ માટે પણ થાય. ૪
છે. ઉપરની હકીકતે સંસાર સુખ માટે પણ આ રીતે બધ આપનારને આપણે પુછીયે
ધર્મ થાય તે મેશગામી ધર્મનું નામ કે મંદિરમાં પેસતાં નિશીહિ શબ્દ ત્રણ
સંસારગામી ધર્મ નામ પાડવું પડે. વખત બેલ વાને અર્થ શું ? તે કહેશે કે એને અર્થ મંદિરમાં પેસતાં સંસારના - આજથી વર્ષો પહેલા ચિત્રભાનું મહાવિચાર છોડવા. પાછા પુછીયે કે શાસ્ત્રમાં રાજ ધર્મ ઉપદેશ માટે પ્લેઈનમાં બેસી અનુષ્ઠાનનાં પાંચ પ્રકાર કહ્યા છે.
રેઈન ગયા એટલે ખોટા સુધારકે એ એમની

Page #251

૨૯૨ :.
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) વાહ વાહ કરેલી અને કેઈ દેશમાં ધર્મ એમની વાતને સમર્થન મળે એવું કાંઈ પ્રચાર થાય અને ત્યાંના (શ્રાવકે) જેને થાય? પણ હયાત નથી એટલે કેને પુછવું ધર્મ પામે તે શું છેટુંઆવે આવે અને હયાત હોત અને પુછતા તે પણ પ્રચાર કરી. સાધુ પ્લેઈનમાં બેસી ફરેઈન જવાબ એ જ આપત કે એમનાં મનમાં ગયા એ વાતને વ્યાજબી ઠરાવી માર મારી જે હોય તે પણ એ ભવજલનિધિનો હેત આ અરસામાં આચાર્ય ભગવંતને આ તે એમને શું એમના વર્ગને પણ બેલવે બાબતનો અભિપ્રાય લેતાં એમને કહ્યું કે પડશે કહે, તાકાત હોય તે સૂત્ર બદલાવે. આજના લોકે કરતાં આ હીરસૂરીશ્વરજી માં બાકી મહાવીર પ્રભુએ આ કહેલ પણ બુદ્ધિ ઓછી કે દિલ્હીના અકબર બાદશાહે એમનાં જ્ઞાનમાં જોયેલ. અને ધમનો ઉપઆચાર્ય ભગવંતને હીહી પહોંચવા માટે વૈગ સંસાર સુખ માટે કરે કે આ જાતને અમદાવાદના સુબાને હુકમ કરેલ કે એ ઉપદેશ આપે તે પણ સૂત્રની રચના જ સાધુને હાથી, ઘોડા પાલખી જે જોઈ તે એવી છે કે એક એક શબ્દ મેક્ષના જ આપજે.
હેતુને પડકાર આવે. તીર્થંકર ભગવાન અમદાવાદના સુબાએ જ્યારે હીરસૂરી- બહુ દયાળુ હતા. મન વગર પરાણે સૂત્ર કવરજી પાસે એ વાત સુકી ત્યારે એમને બોલતાં પણ આરાધકને સંસાર કપાઈ એ જવાબ આપ્યો કે એમાંનુ અમને કાંઈ ન જ જાતના સુત્રે છે. ખપે અમારે એ આચાર નથી અમારે જે સંસાર સુખ માટે પણ ધર્મ થાય આચાર છેડીને અમે ધર્મ દેવા કયાંઈ જતા એ વાત આજના પ્રચારકોની માનીયે તે નથી આ જવાબ અમદાવાદનાં સુબાને
ઉપર આ. હીરસૂરીશ્વરજીને ઓછી બુધિ આપે. હવે આજે જે હવા છે એમાં તે
વાળા કહેવા પડે તે ય તીર્થંકર નામકર્મ આ હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજીએ ખોટું કર્યું એમ
બાંધનાર રાવણને પણ ગાંડા કહેવા પડે. કહેવાય, પણ નહિ ધર્મના સિધ્ધાંતને અને જમાનાને કે કાળને લાગતું વળગતું નથી.
રાવણની ભકિતથી રીઝીને દેવે એમની એ તો ગાંડાઓને પ્રલા૫ છે.
સાધર્મિક ભક્તિ કરવા રૂપે જે માગે તે ધર્મ સંસાર સુખ માટે પણ થાય.
આપુ, આપવાનું રાવણને કહ્યું ત્યારે રાવણ આવી વાત ચાલી છે. અત્યારે આચાર્ય
ને જવાબ એ હતું કે, ભગવંત હયાત નથી નહીતર એમને પુછત તીર્થંકર ભગવાન પ્રત્યે મારી ભકિતથી કે ધર્મ સંસાર માટે પણ થાય એમ અમુક મારૂં જોઈતું માગું તે મારી ભકિતની શું સાધુઓને મત છે. પણ સત્ય વંદન કરતા કિમત? આ એને જવાબ હતે હવે આ ભવજલનિધિ સર્વ સંપતી હેતુ એ પ્રમાણે જવાબની સામે આજના પ્રચારક કે, ઉપબોલવું પડે છે. આમાં સૂત્રમાં ફેરફાર કરી દેશક સંસાર સુખ માટે પણ ધર્મ થાય,

Page #252

વારે.
વર્ષ ૬ અંક ૪-૫-૬ તા. ૧૪-૯-૯૩ :
: ૨૯૩ એમ કહે છે એની સરખામણી કરજે એટલે ફેરથી કે કોઈ ઇરાદેથી બેટી પકડેલી વાત આપોઆપ સત્ય દેખાશે. |
મમત્વથી અહમથી છેડવી નહિ. આ બધા પ્રશ્નને શાસ્ત્રનાં અર્થનાં ઉંધા શાસ્ત્રમાં જેના માટેની ડીગ્રી કહો કે અથ કરીને ઉભા કરેલા છે. ત્યારે વિર પ્રભુની જેનની વ્યાખ્યા કહે તે આ પ્રમાણે અંતીમ દેશનામાં પૂન્ય પાલ મહારાજના આપી છે કેસ્વપ્નાનું વર્ણન પ્રભુએ જે ભાખેલું તે જૈન એટલે લક્ષમીને તુચ્છ માનવાદેખાય છે. - સંસાર સુખ માટે પણ ધર્મ થાય આવી . જેન એટલે સંસારથી ભાગી છુટવાના દેશના દેવાવારા પિતાને મહાન માનતા હશે વિચારને પણ શ્રોતાઓમાંથી એમ કહેતા પણ સાંભળ્યા છે એટલે આઠ વર્ષની ઉંમરે દીક્ષાછે કે આમને દીક્ષા લીધા પછી આ જ્ઞાન ને અભિલાસી. થયું લાગે છે. (પહેલા થયું હેત તે ન
આવી તે ઘણી ડીગ્રી જેને માટે છે તે લેત) દક્ષા અથવા હવે દીક્ષા પણ સંસાર એવા જૈનની ઈસ્ટકલસિધિ કયાં ભાવનાની ના સુખ માટે કરી દીધી હોય તેમ બને? શાસ્ત્ર કીધી હય? ઈસ્ટફલસિદ્ધિ ના નામે
સંસાર માટે પણ ઘમ થાય. એના આજે સંસાર સુખ માટે પણ ધર્મ થાય. દાખલા સામે હીણુતપ સુદર્શન શેઠે એમ અર્થ સમજાવાય છે. કરેલ. અને બીજાએ કરેલા એનાં દાખલા " શાસ્ત્રના આચાર્ય ભગવંતના આ આપે છે પણ સાચા આરાધક પ્રેમી ઉપર વિજય
વિષયમાં ટંકશાળ વા. ખોટું કલંક લાગેલું અને એથી ધર્મની પણ હીલના થતી શાસન દેવીએ જોઈ ત્યારે
૧. અર્થકામથી મુકાવનાર સાધનને
જે અર્થ કામ માટે સેવાય તે પછી બાકી સહાયે આવેલ છે. એના દાખલા ન હોય દષ્ટાંતનો ઉપયોગ વિધાનને વાત કરવામાં
શું રહે, ન કરાય.
૨. સમ્યફદષ્ટિ કે ધર્મ ક્રિયા કરતાં
પદગલિક લાલસા કરે તે તે એમનું આચાર્ય ભગવંતે મિશ્વાવનાં પાંચ
સમ્યકત્વ મલિન થાય. પ્રકારનું વર્ણન બહુ સુંદર કરેલ છે તેમાં આભિગ્રાહીક મિશ્વાત્વ ધરનાર વ્યકિતની ૩. અર્થ કામની લાલસા ભુંડી છે તે સ્થિતિ આવી જ હોય કે પકડેલું ખોટું એને પરિપૂર્ણ કરવા માટે ધર્મને સાધન હોય તે પણ છોડવું નહિ આ મિશ્વા બનાવવું એ વધુ ભુંડ છે. મોટા માણસ માટેનું મિશ્વાવ છેશાસ્ત્રના ૪. અર્થ અને કામ નામથી અર્થભુત જ્ઞાતા હોય. પંડિત હોય પણ સમજણ છે પણ પરિણામે અનર્થભુત છે.

Page #253

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
૫. પદગલિક ઇરાદાથી થતી ધર્મ- થર્મની સામાન્ય કેટીની આશાતના નથી. ક્રિયાને જ્ઞાનીઓ અન્યાયથી પેદા કરેલી લક્ષમી સાથે સરખાવે છે.
૧૦. મૂકિત એ રાજધાની છે એને ૬ અર્થકામ માટે ધર્મને ભેગા ન દેવાય પમાડનાર ધર્મ છે અને ત્યાં જતાં રોકનાર પણ અવસરે ધર્મ માટે અર્થ કામને ભોગ અથ કામની લાલસા છે. દેવાય.
૧૧. સાધુના મુળ ગુણ બરાબર હોય ૭ અર્થ કામના સાધન રૂપ જ બનાવા. અને ઉત્તર ગુણોમાં શિથીલતા હોય તે એલા ધર્મની પણ ગણુના વસ્તુત: તે અથી ચલાવી લેવા અને મુળ ગુણ અને ઉતર કામ પુરૂષાર્થમાં જ ગણાય કારણ દેખાવમાં ગુણ બને ઉચ્ચ કેટીના હોય પણ વ્યાખ્યાન કારણ ધર્મ છે પણ વસ્તુત: એ આદમી શૈલીમાં મોક્ષને ઉદેશ ન હોય અને સંસાર ધર્મની સાધના નથી કરતે પણ અર્થે કામ- વધરવાને પ્રત્સાહન મળતું હોય તે એ ની સાધના કરે છે.
સાધુમાં બંને ગુણે ઉચ્ચ કેટીના હોય તે ૮ ઘર્મક્રિયા કરે છતાં ક્ષને જે અર્થ પણ એ સાધુ જેન ધર્મને સાધુ નથી વેષ ન હોય તે વસ્તુતઃ ધમાં નથી સમજવું આડંબરી છે એનાથી ચેતતા રહેવું. હોય તે આવા ટંકશાળ શબ્દ સંસાર આ મહાત્માઓએ વિવેકીજને એ જરા સુખ માટે ધર્મ ન થાય. એ હા સમ- ઉંડાણથી વિચાર કરીને પૂણ્ય પાલ સજા જાવતા ઘણા શાસ્ત્ર આધાર છે પણ સ્વપ્નાનું ફાલ પ્રભુએ ભાખ્યું તે સાચું આભિગ્રાહિ મિથવાવના સ્વામીને એ વાત કરવું તે બરાબર નથી પણ સાવધાન રહી નહિ સમજાય.
ભગવાને જે દેશના આપી ઉપદેશ આપ્યા ૯. સંસારથી મુકાવનાર ધર્મને સંસાર. તેની સાધના કરવી ઉચીત છે તેવી સમજણ માં રૂલાવનારે હેતુ જે બનાવી દે છે. એ શકિત સૌને મળે એજ અભિલાષા.
: ધમ પ્રાતિ દુર્લભ છે : ૦ દિશે વિવાદ પ્રાપ્ત, સંપ% સા : |
राज्य च शतशो जीवै न च धर्मः कदाचन ॥ છોને કયારે પાંચ ઇન્દ્રિયના વિષયે પ્રાપ્ત થયાં, હજારવારે સંપત્તિઓ મલી, સેંકડેવાર રાજ્યની પ્રાપ્તિ થઈ પણ ધમની પ્રતિ કયારેય થઈ નથી. અર્થાત્ સંસારની સુખ સામગ્રીની પ્રાપિત સહજ છે પણ ધર્મની પ્રાપ્તિ દુર્લભ છે.

Page #254

* મેટા કેરે તેમ નહિ–કહે તેમ કરવું !
-હી. એન. શાહ
શ્રી જિનેશ્વરે દેવાનું સમગ્ર જીવન કર્યો કે તમે કેમ ફેં ' સામે પ્રત્યુએટલું બધું અનુપમ છે કે જેની સરખા- સર મળતાં ખેડૂત ગુસ્સે થયો. ગાળ એ. મણી વિશ્વમાં કેઈની સાથે થઈ શકે તેમ ઘી ની નાર છે તેવું સમજતા ખેડુતે નથી આવું જીવન જીવવા માટે અને અનેક સરસ્વતી એ સંભળાવવા માંડી મુકિત મેળવવા માટે તેઓ શ્રી જીવ્યા તે સરસવતીઓ સાંભળતાં જ નેકર ઉછળ્યો રીતે જીવવાનું નથી પરંતુ તેઓશ્રીની અને તેને ગાળોને મુશળધાર વરસાદ વર્ષઆજ્ઞા પ્રમાણે જ જીવવાનું છે “મેટા કરે વાને ચાલુ કર્યો તે કરવું” તેવી ધેલછા એ તે કંઇની પાય
હલકા માનવીની હલકી ભાષા સાંભમાલી કરી નાંખી આવી પાયમાલી આપણી ન સર્જાય એ માટે આપણે નીચેનું દૃષ્ટાંત
ળીને ખેડૂત વધારે છે છેડા, સામું બેલે ધ્યાન પૂર્વક વાંચીએ.
છે તેવું બોલતા ખેડૂતે નોકરના ગાલ ઉપર
ગરમ ગરમ ભજીયું પીરસ્ય ગરમાગરમ એક ગામ હતું. તેમાં એક ખેડુત રહે
ભજીયાને સ્વાદ ચાખતાં જ નેકરે મેથીતેને એક નેકર રાખે. આ નેકરે ખેડૂ
પાક આપવાનું શરૂ કર્યો અને વચ્ચે તેને પૂછયું. માલિક, મારે શું કરવાનું ?
ઝપાઝપી થવા લાગી આ અલમસ્તને ત્યારે ખેડૂત કહે છે કે “ હું કરું તે તારે
મેથી પાક દાચ મારે પ્રાણ પણ લઈ લેશે કરવું” બસ! એજ દિવસથી કાર્યની શરૂ
તેવું વિચારતાં ખેડૂત ઠે. એટલે તેને આત થઈ ગઈ. થોડાક દિવસના અંતરે
પગલે પગલે નેકર પણ નાઠે વારંવાર નેકરે મનમાં ગાંઠવાળી કે “એ જે કરે તે મારે કરવું” એક પઢિયે બન્ને જણ
હૈતીયું પગમાં આવતું હોવાથી ખેડૂતે માથે પાણીને ઘડે લઈને ચાલવા લાગ્યા
હૈતીયું કાઢી નાખ્યું નેકરે પણ તે પ્રમાણે રસ્તામાં ખેડૂતને ઠેકર વાગી વડે પૃથ્વી
ક આગળ માલિક ને પાછળ ન કર પર પડો. પ્રવી ભીની થઈ ગઈ. તે જોઈ આ બન્નેની મુર્ખામી ભરી ભવાઈ નોકર પણ ભૂમિદાન કર્યું કારણ કે માલિક જિઈને છે કે પણ તેમની પાછળ દેહવા કરે તેમ કરવાનું હતું. તે જોઈ ખેડૂત લાગ્યા હુરીયા બેલાવવા લાગ્યા. તે જોઇને બેલ્યા, ‘તે કેમ ફેંકયો ?? માલિક જે કરે ખેડૂત ઘરેસા ખૂણે ભરાયે એટલે નેકર તે જ કરવાનું હતું ને જે બેલે તે જ પણ તે જ ઘરના અન્ય ખૂણે ભરાયે. બલવાનું હતું આથી નેકરે સામે પ્રશન નજીકમાં રહેતા એક શાણુ માનવીએ

Page #255

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
સસારના સુખને લાભ ગયા વિના, દુ:ખથી સથા મુકત મનાય અને સુખ • શાશ્ર્વત બને, એ શકય જ નથીં.
૦ સૌંસારના સુખના રાગ ઉપર અણુગમા પેદા થયા વિના સાચા શરણ્યના ક્ષરણને સ્વીકારી શકાશે નહિ.
૦ શ્રી વીતરાગ પરમાત્માના ચરણાના શરણને સ્વીકારવું, એટલે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર ઢવાની આજ્ઞાને સમર્પિત થવું અને આજ્ઞા મુજબ જીવન જીવવું'
• પાપ કરે તેને ય સજા ભાગવી પડે, પાપ કરાવે તેનેય સજા ભાગવવી પડે અને પાપની જે અનુમેદના કરે, તેને ય સજા ભોગવવી પડે.
૦ અસાર એવા સૌંસારને સાર ભૂત માનનારા આત્મા ભાભિની કહેવાય છે
.
દુનિયાની આધિ, વ્યાધિ કે ઉપાધિનું કાઇપણ મૂળ હોય તે તે અર્થ-કામની આકિત જ છે.
• જે દિવસે અ་કામની આકિત એ દુ:ખનું મૂળ છે એમ સમજાઇ જશે, પછી તે વગર કહ્યું આત્મા સન્માગે આવશે.
ર
મરણથી ડરવું' એ બેવકૂફી છે, જન્મથી ડરવું' એ બુદ્ધિમતા છે.
જે ધમ સંસાર માટે હાય, તે ધમ વાસ્તવિક ધર્મ જ નથી આ વાત એકમાત્ર
.
શ્રી જૈન શાસનજ કહે છે.
.
મુકિતએ જેનુ' ધ્યેય નથી એ સાચે જૈને દેશકાળના નામે પણ શ્રી જિનશાસનથી પવવુ, એ તેા શ્રી જિનશાસનના ભયંકર
- શ્રી ગુણદર્શી
બન્ને ને સમજાવ્યા અને નેપાત પેાતાની ભૂલેા સમજાઈ ગઈ.
નાકરે શેઠ કરે વમ કરવાનુ' ન હાય પરંતુ શેઠ કહે તેમ કરવાનું હોય’
માટે જ કહેવુ" પડે કે આબાલગોપાલને માલિકકરે તે કરવાની વાત જી હંસી જાય છે પરંતુ તેનુ પરિણામ માટે ભાગે ખરાબ જ આવે છે
શ્રી તીર્થંકરાએ કર્યુ તેવી, રીતે કરવાથી
.
નથી જ.
ઊલટુ' ખેલવુ કે અવસરચિત સત્યને કાર્ટિના દ્રોહ જ કહેવાય:
કાંઈ મુકિત મળી જતી નથી પરરંતુ મુકિત મેળવવી હશે તે તેઓશ્રીની મુજબ જ ચાલવુ` અનેક આત્મા
66
આ
પડશે આજ્ઞા પાલનથી મુકિતએ ગયા.
આજ્ઞા એજ આદર્શ છે. આ એજ હિતકર છે” આ આદશ ના આરીસા ને નજર સમક્ષ શખી મુકિત નજીક બનાવા નહીતર...........

Page #256

॥ श्री नेमिनाथ स्वामिने नमः ।। ॥ नमो नमः श्री गुरु रामचन्द्रसूरये ।।
-: दुहा :० प्रणम नेमि जिनेश्वर, पुरजो मुज मन आश,
वाणी देवी चित्तमां धरि, गाऊ गुरुगुण राश., ।१। ० गच्छगगन दिनेश्वर, कुमुदजनमनचंद,
रामचन्द्रसूरीशने, प्रणमु शिवसुचंकदं ॥२॥ ० प्रेमनंदनसुरपादपा, मनवांछितफलकार,
चाहु तस पदपङ्कजां, जिम कोयल सहकार; ॥४॥ ० गुरुगुणगौरवलेशने, गाऊ धरिससनेह;
हृदय धरु निशदीनवली, जिम चातक मन मेह. ॥४॥ ० दोय वरस जेहने थया, थयु जग नो' धार अंजली दंड आंशु भरी, मन-वच-काय श्रीकार, ।।५।।
: गुरू विरह गीत :
(राग अजीतजीनेश्वर-चरणोनी सेवा) • गुरवर ! गुरवर ! करता आजे, झुरी रह्यो गुरु काजे ; ... रडती आंखे मुकी चाल्या क्यां छे गुरुबर आजे,
गुरुवर ! दरिशन द्योने आज, तुज विण हुं तरफडतो, सुज नाम जपु गुरुराज ! वाणी ए गदगदथामो; ० केवा हता ए मुनि-जन-नेता, शुं कहु तेहने काजे, ___ शब्दो उपमा क्याय मिलेना, अनुपम गुरुवर काजे ; ॥१॥ ० बाल वये पण तीव्र वैरागी, 'रतनबा'ना संगे; .
जजने-मामा कीधा मौनी, जिनशासनना रंगे ॥३॥ ० काका आपे लालच मोटी, पेढी बेटा तुज नामे,
जे जिनपेढी काजे होवे, ते किम तेहने कामे ॥४॥

Page #257

२८८ :
सिंह छटा ए संयम वरिया, सरस्वति मुख धरता, 'सम्यग्दर्शन' अमृत पाई, केई कुटुंब उद्धरता ॥५॥ • जिनशासननी रक्षा काजे, शेह शरम नहि धरता; उन्मार्गी - उन्मूलन काजे, विरता तन-मन धरता ||६|| • सारा विश्वे 'रामविजय' ए, नामे गुरुवर व्यात्त्या ; . भक्तजनोमा 'साहेबजी' ए, नामे अधिक दिवाज्या, ||७||
०
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
• तुज विण आजे घोर अंधारु, काजल रात अमासी; तो पण तुज गुण स्मरणे अमने, शिवनी वाट उजासी ॥८॥
०
दुषमकाले भवअंटवीमां, सार्थवाह तुं होता; एकला - अटुला मुकी जाता, अंतर विह्वल थाता ||९|| ० भ्रम दतणीपेरे तुज पदपद्म, रहे सदा मुछ वासो; भवोभव गुरु हीज तुथाजो ए मुज अंतर बासो, ।।१०।।
● गुरुवर गुणली गातां, भव सागर तरी जाशु,
ए गुरु आणा शिरपर लेतां, जन्म सफलता पाशु ।।११।।
o
वले नहि उपकार गुरुनो, अर्पु मुज जीवित जो;
शीश नमावी एकज याचं, तुज गुण मुजने देजो, ।।१२।।
: कलश :
• अमे गाया गुरुगुण रंगे चंगे हर्ष तन-मन आदरी, आशिष मुक्तिचन्द्र - महोदय विजयजयकुंजरसूरी;
गोकाकनगरे उत्सवे निश्रा विचक्षणसूरिश्वरु.
'सम्यग् नमं सूरिमुक्तिप्रभ श्रेयांसप्रभ ए गुरुवरु; पू. मुनिराज श्री सम्यग्दर्शनविजयजी 卐

Page #258

પર પટકાઈ પડયું. નિર્બલ પશુપના આ ધન્ય અડગતા
અત્યાચારને પરાક્રમ માનતે રાજા સાથે સ્વ. પૂ. આ શ્રી વિ. કનક ચન્દ્રસૂ. મ. આવેલા અન્ય પંડિતેની સામે પોતાની પંડિત ધન પાળ રાજા ભોજની સભાના પ્રશંસા સાંભળવા આતુરતા પૂર્વક જોઈ
ન રહ. એટલે સાથે રહેતા પંડિત ભેજની અંલકાર અને રાજા ભેજના શ્રદ્ધય પુરો- ૨ હિતનાં ગૌરવવંતા સ્થાને હતા, પિતાના ખુશામત કરવાને પોતાની કવિતા લલકારવા ભાઈ શ્રી શેભન મુનિના પરિચયમાં આવ્યા માંડયા. પછી ધનપાલ સદમ પ્રત્યે દ્રઢ શ્રદ્ધાવાન પણ કવિ ધનપાલ હજુ મૌન હતા. બન્યા હતા. જીવ. અજીવ પુણ્ય પાપ રાજા ભોજે પંડિતની સામે જોયું. એ આદિ જૈનધર્મનાં સિદ્ધાંતનાં તેઓ જાણ અવસરે જેનાં માનવહૃદયમાં અપાર જીવ.
દયા વસેલી છે. તે ધનપાલ પંડિતથી હવે કાર હતા.
રાજા ભેજ પ્રત્યેની અનન્ય સ્વામી. ન રહેવાયું. ભેજની આ પાશયવનિ નિષ્ઠા હેવા છતાં અન્ય સિદ્ધાંત પ્રત્યે પડકારવા તેઓ સભગ બન્યા. તેમનાં
હૃદયની કરૂણાએ વાણી મેળવી. પંડિત ધનપાલ મકકમ મનોબલ ધરાવતા.
તેઓ બેલી ઉઠયા આમ જે કે વાતમાં બડાઈ હાંકનારા માનની નિર્બળતા કેટલીક વેળા સત્યના
___रसातलं यातु तवाऽत्र पौरूष कुनी સનાતન સિદ્ધાંતોને જીવનમાં ઉતારવાના तिरेषाऽशरणों हयदोषवान निहन्यते પ્રસંગે આવે છે ત્યારે જણાઈ આવે છે, નાગતિદુર્વજો, હા ) / Eઅને ગમે તેટલી મકકમતાની યા અણુતાની માંગવાં ગાત્ | વાતે રસપૂર્વક થતી હોય છતાં કરોટિનાં ' હે રાજન ! તમારું આ બળ જહન્નમાં અવસરે કનક અને કથીર પરખાઈ જાય છે. જાઓ, તમારી આ તાકાત ખાડામાં પડે !
આવી જ એક કટીને પ્રસંગ પં. કારણ કે શરણ રહિત નિર્દોષ અને અતિધનપાલના જીવનમાં બન્યો.
નિર્બલ બિચારૂ. આ હરણ તમારા જેવા રાજા ભેજ એકાવર જંગલમાં શિકારે બળવાનનાં હાથે આ રીતે રહેંશાય; એ નીકળ્યા છે. કવિ ધનપાલને રાજાએ સાથે ભયંકર અન્યાય છે ! ખરેખર આ મહા રાખ્યા છે. અન્ય પણ પંડિત છે. જંગ- કષ્ટ છે, કે આવા મૂક પશુઓ પર આ લમાં જીવ બચાવવા ફળ ભરીને દોડતા રીતે જામ થઈ રહયા છે. ત 3 4 5
8 લય રાખી ભાજ પાતાને વાત છે કે આ જગત જન્મ મળે ડે. તેની પાછળ રેડાવી મળે. મહા ગયું છે. પરિશ્રમે રજાએ હરણને પકડી પાડયું. આ સભળતા રાજા ભોજ શિષથી પિતાનું બાણ એની સામે તાકર્યું અને સળગી ઉઠયે પણ કવિ ધનપાલની સત્યતેના તરફ ફેંકયુ- બાણની તીક્ષણ અણી નિષ્ઠા તથા અણુ ધર્મભાવના આગળ એ ભેંકાતા હરણ બિચારૂં તરફડતું જમીન સમસમીને બેસી રહયે.

Page #259

શ્રાવકને વરેલી ઉપમાઓ છે. આ શ્રી વિ. મિત્રાનંદ સુરીશ્વરજી મ.
૧ માતાપિતા સમાન : માતાપિતા જેમ સંતાનનું હિત કરનારા હોય તેમ, સાધુનું પણ હિત કરનારા હોય. “સાધુની સેવા ભક્તિ કરે. સાધુનું પ્રમાદાચરણ જોઈ સ્નેહ રહિત ન બને, પણ સાધુગણ ઉપર સદા ય હિતવત્સલ રહે તે શ્રાવકે માતાપિતા સમાન ગણાય.
ર બંધુ સમાન : ભાઈની જેમ સાધુના સર્વકાર્યોમાં સહાયક બને સાધુ પ્રત્યે હૃદયમાં પ્રેમવાળા હોવા છતાં, સાધુના વિનય–વૈયાવચ્ચમાં મંદ આદરવાળા હોય, પણ કષ્ટના પ્રસંગે ખરેખરી સહાય કરે એવા શ્રાવકે બંધુ સમાન જાવા,
૩ મિત્ર સમાન : જેમ મિત્ર પિતાના મિત્રથી કાંઈ પણ અંતર ન રાખે તેમ, સાધુથી કાંઈ પણ અંતર ન રાખે. સાધુ પ્રત્યે પ્રેમવાળો હોય. અભિમાનના કારણે સાધુ વગર પૂછ કામ કરે તે, એનાથી રીસાય ખરો પરંતુ પોતાના સગા સ્નેહી કરતાં પણ સાધુને અધિક ગણે તે મિત્ર જેવા શ્રાવક જાણવા. ૪ શેકેયમાન : શોકય જેમ પિતાની શોક્ય સાથે દરેક વાતમાં ઈર્ષ્યા જ કર્યા કરે તેમ, દરેક રીતે સાધુના છિદ્ર જોયા કરે અભિમાની હેય. સાધુનું નાનું છિદ્ર દેખાય તે બધા સાંભળે તે રીતે બેલતે રહે. સાધુને તણખલા જેવા ગણે એવા શ્રાવકે શોક્ય જેવા જાણવા. - ૫ દર્પણ સમાન : જેમ અરિસામાં સર્વ વસ્તુઓ દેખાય તેમ, સાધુનાં ક્ષુખે ઉપદેશ સાંભળી હૃદયમાં ઉતારે. ગુરૂએ કહેલા સૂત્રાર્થ યાદ રાખે. ગુરૂએ પ્રાયે હૃદયને એક રિઝ છે. તે જીવ, દyઝ જેવા જણ વા. ૬, દેવજા-પતાકા સમાનઃ પતાકાની જેમ દેશના સભળતાં ચિત્ત સ્થિર ન રહે, દેવા ૫૧નથી હાલ્યા કરે છે, મૂડ માણસેથી ભરમાઈ જાય, ગુરૂના વચનમાં વિશ્વાસ ન રાખે એવા શ્રાવકે દવા-પતાકા સમાન જાણવા. ૭. ઠંઠા સમાન : એટલે ખીલા જેવા. જેમ ખીલે કાઢી ન શકાય તેમ સાધુને કેઈક એવા કદાગ્રહમાં નાખી દે કે એમાંથી પાછા નીકળવું મુશ્કેલ થાય. તેમજ ગીતાર્થ મહાપુરૂષોએ ઘણું સમજાવ્યા છતાં કદાગ્રહ છોડે જ નહીં તે ખીલા જેવા શ્રાવક જાણવા.
૮. ખરંટક સમાન : ખટક એટલે અશુચિ [ વિઝા] સમાન. પોતાની કદાગ્રહ રૂ૫ અશુચિને છોડે નહીં અને ગુરૂને પણ દુર્વચનરૂપ અશુચિથી ખરડે. ગુરુ સાચે અથ કહેતા હોય છતાં, એ ન માને અને ઉલટું સામેથી એવું બોલે કે તમે ઉન્માદેશક છે, નિહૂનવ છે, મૂખ છે, ધર્મ માં શિથિલ પરિણામી છે એવા દુર્વચનરૂપ મળથી ગુરૂને ખરડે તે ખરંકટ જેવા શ્રાવકે જાણવા. જેમાં પ્રવાહી અશુચિથી વસ્તુ પણ ખરડાય છે તૈમ; શિખામણ આપનારને જે દુવચન લે તે બદલ કા જહુ

Page #260

911216 E1H212
TOTAL
TT TTT ETTITLE
IN
સુરત-અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિજયરાજ- લાલ પુનમચંદના સ્મરણાર્થે તથા સ્વ. તિલક સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી વિજય માતુ શ્રી કાંતાબેનના સ્વર્ગવાસ નિમિત્તે મહોદયસૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં તપસ્વી શ્રી બુડસિદ્ધ પૂજન આદિ પંચાનિકા
મહત્સવ પ્ર. ભા. સુ. ૪ થી ૯ સુધી ભવ્ય પુ. મુ. શ્રી ગુણયશ વિ.મ. તથા વકતા પૂ.
રીતે કરવામાં આવ્યું હતું. મુ. શ્રી કીર્તિયશ વિ. ને અ. વ-૭ થી
. નવાખલ–(ખેડા) અત્રે પૂ. મુ. શ્રી ભગવતી સૂત્રના જોગ ચાલે છે. ગણિપદ
ભુવનચંદ્રવિજયજી મ.ની નિશ્રામાં વડેપ્રદાન કા. સુ. ૧૧ થશે તે નિમિત્તે શ્રી
દરામાં પ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજયરામચંદ્ર રામચંદ્રસૂરિ આરાધના ભવન શ્રી સંઘ
સૂરીશ્વરજી મ.ની દ્વિતીય પુણ્યતિથિના ભવ્ય તરફથી ભવ્ય મહોત્સવનું આયોજન થયું
આયેાજન થયું તેમાં લાભ લેનારની ભાવના છે તેના પૂજન આદિ મહોત્સવ તથા નવ
ની તથા સત્તર સ્થળના ચતુર્થ વ્રતધારીઓની કારશી આદિના આદેશો ભારે ઉત્સાહ પૂર્વક
અનુમે દના કરવા જેનશાનન સેવા ગણના ની ઉછામણથી અપાયા છે.
ઉપક્રમે પ્ર. ભા. સુ. ૧૩ રવિવારે ૧-૩૦ પાલીતાણા-અને રત્નત્રયી ધામમાં થી ૪-૩૦ સુધી ભવ્ય સન્માન રહેલા જેમાં પૂ. પં. શ્રી કીર્તિસેનવિજયજી મ.ની નિશ્રામાં સ્વાગત નિદર્શન સન્માન, સંઘપૂજન વિ. પ્ર ભા. સુ-૧ ના અરિહત નવકાર મંત્ર
સુંદર રીતે થયા ઉત્સાહ સંઘને પણ પ્રથમ પદની સામુહિક આરાધના શેઠ શ્રી
ઘણે હતે.
છે તે કાંતિલાલ મણિલાલ ઝવેરી (હસ્તગિરિ).
વાપી-પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ વિ. તરફથી થઈ હતી.
ગણિવરશ્રીની નિશ્રામાં પૂ મુ. શ્રી જિનવડોદરા–અને શ્રી સુભાનપુરા સુધન દર્શન વિ. મ. પૂ મુ શ્રી મોક્ષદર્શન વિ. લક્ષમી જિનમંદિરની પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠતિની મ. પૂ. શ્રી હિતદર્શન વિ.મ ના શ્રી મહાઅંગે સાધરણના ટકાની વાત સુધારી લીધી નિશીથ સૂત્રના યોગે દ્વહનની અનુમોદના છે અને શાસ્ત્રવિધિ પ્રમાણે પ્રતિષ્ઠા વિ.ની માટે પ્ર. ભા. ૧-૩ તથા ૪ ના ઠાઠથી બેલી દેવદ્રવ્યમાં જો.
શ્રી પીસ્તાલીશ આગમની માટી (૪૫) પુના-અત્રે ન્યુ ટીંબર મારકેટમાં પૂ. પૂજા ૪૫ આગમના છોડ સહિત ભણાવવામાં આ. શ્રી વિજય લલિતશેખરસૂરીશ્વરજી મ.ની આવી હતી. નિશ્રામાં સવ. પુનમચંદજી માનાજી સ્વ. સુરત-અને પ. પૂ. વધર્માનતપ અજોડ શ્રી ધીમીબાઈ પુનમચંદજી તથા સ્વ. કયા આરાધક આ ભ. શ્રી વિજય રાજતિલક

Page #261

૩૦૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સૂ. મ. ૧૦૦+૧૦૦+૭૮ મી એળી નિમિત્તે
અમદાવાદ– લુણસાવાડા મેદી તેઓશ્રી તથા પ. પૂ. આ. શ્રી વિ. મહેઠય પાળ જૈન ઉપાશ્રયે પૂ. આ. શ્રી વિજય સૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામાં પ્ર. ભા. સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ. ની આજ્ઞાથી ૫. સુ-૭ થી દ્વિતીય પુનમ સુધી શાંતિ નપુત્ર શ્રી ક્ષેત્ર વિજય મ. જન્મ સિદ્ધચક પૂજન આદિ ભવ્ય મહોત્સવ વિનંતિ થતા પર્યુષણ માટે અત્રે પધારશે. યોજાયે આ નિમિત્તે અઠ્ઠમ તપનું આયે- જુદા જુદા દિવસે માં વિવિધ વિષય ઉપર થયું હતું,
પ્રવચને ચાલે છે પૂ. આ. ભ. ને પણ અમદાવાદ-પૂ. મુનિરાજશ્રી વિનયંધર વિ.
ઘર વિ. દ્વિ ભા. વ. ૧૧ ના પધારવા વિનંતિ મ. ને માસક્ષમણ નિનિ પ્ર. ભા. ૧દ૩ કરી છે. ના પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ. તથા પ્રવચનકાર પૂ. મું. શ્રી તખતગઢ- અત્રે પૂ. મુશ્રી કમલરત્ન દર્શનારત્ન વિ. મ. પધાર્યા હતા પૂ. મુ. શ્રી વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં સ્વ. પિતાશ્રી ચંદ્રપ્રભ મ. એક લાખ સ્વાધ્યાયથી પારણું સ્વાન તથા માતુશ્રી ઝુપીબાઈના આમ કરાવ્યું હતું પૂ આ. ભ. શ્રી ગીરધરનગર શ્રેયાર્થે અને ધર્મ આરાધનાની અનુદપધારેલ ત્થા પૂ મુ. શ્રી દશરન વિ.મ, માથે સાત છેડના ઉજમણુ સાથે બે મહા તથા પૂ મુ. શ્રી નસેન વિ. મ. ના પૂજન તથા સાધમિક વાત્સલ્ય થયા. દ્વિ ભા. પ્રવચન થયા પૂ. આ. ને કાણુ ઘણી સુ. ૫ થી સુ. ૯ સુધી પંચાહિકા મહેવિનંતિ કરી પણ અનુકુળતા ન હોવાથી ત્સવ યે જાય છે. જ્ઞાનમંદિર પધાર્યા હતા. દાવણગિરિ (કર્ણાટક)– અત્રે પૂ આ.
- મહુવા- અરો શ્રી મહાવીર સ્નાત્ર મંડળ શ્રી વિજય અશકરત્નસૂ મ. પૂ. આ શ્રી
પૂ. આ. શ્રી વિજય નેમિસૂરીશ્વરજી મ. ના
કે વિજય અભયરનસૂ મ. ની નિશ્રામાં માસ
જન્મ સ્થળ નિમિતે નેમિ પાવ જિન પ્રાસાક્ષમણ સિદ્ધિ તપ નિમિત્ત વડે તપ- ૧
2 . દમાં આ મંડળ દરરોજ સ્નાત્ર ભણાવે છે સ્વી બહુમાન તથા તપસ્વીઓ તરફથી તેના ૫૩માં વર્ષ પ્રવેશ નિમિત્ત પૂ. શ્રી ત્રણ દિવસ આંગી વિ. થયા.
રાજચંદ્ર વિ. મ. ની નિશ્રામાં ઉજવાયે | ગીરધરનગર અમદાવાદ– અત્રે પૂ. સ્નાત્ર આંગી મંડળની સાધર્મિક ભકિત મુ. શ્રી રતનસેન વિજયજી મ. આ લેખિત થઈ. પર વર્ષ પહેલા માસ્તર દેવચંદ શ્રાવક જીવન દર્શન (શ્રાદ્ધવિધિ હિન્દી છગનલાલ આ મંડળની સ્થાપના કરી હતી. અનુવાદ) તથા યવન સુરક્ષા વિશેષાંક the message for the youth
- રતલામ- અત્રે પૂ. આ શ્રી વિજય પુસ્તકનું વિમોચન તેમની નિશ્રામાં પ્ર. જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં સુંદર ભ. વદ ૫ તા. ૫--૯૩ ના થયું હતું. આરાધના ચાલે છે.

Page #262

વર્ષ-૬ અંક-૪-૫-૬ તા. ૧૪-૯-૩ :
* ૩૦૩
શ્રીમાન લકમીચંદજી લુણીયાના બેનના ભ. વ. ૮ના ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી અને પુત્રવધુ ......એ માસક્ષમણ ૩૧ ઉપવાસ પ્રભાવના થઈ શ્રી સંઘ તરફથી માસ કરતાં તે નિમિતે ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી ક્ષમણના તપસ્વીઓનું બહુમાન થયું હતી અને આરાધના ભવનમાં મંગળ પ્રવ. ભાવિકો તરફથી ૫ હજારની કાયમી વેજચન તપસ્વીનું બહુમાન તથા પ્રભાવના નામાં નામ લખાયા માસક્ષમણ ૧૬ ઉપથઈ શાહ કાળામજી પારેખના ધર્મપત્ની વાસના તપસ્વીઓ આદિ તરફથી ૨૫ રતનબેનના ચાલતા ૫૦૦ એકાંતર આંબેલ જીવે છોડાવવાની જાહેરાત થઈ. તથા પુનમચંદજી પારેખના સુપુત્ર રાકેશના
- વદ-૯ ના સવારે સવાગત મિશ્રીઅઠ્ઠાઈ નિમિતે સુસ્વાગત તેમને ત્યાં પધ
મલજી કાંકરીયાને ત્યાં પૂ. શ્રી પધાર્યા રામણી થઈ મંડપમાં પ્રચવન સંધ પૂજન
મંગળ પ્રવચન તથા સંઘ પૂજન થયું. વિ. થયા.
|
શુભેચ્છક
શા સમીરમલજી ચાંદલજીના સુપુત્ર અજીતકુમારજીના ધર્મપત્ની ઉષાબેનના ૧૬ ઉપવાસ નિમિતે રથયાત્રા તથા ઘેર મંડપમાં પ્રવચન તથા શ્રીફળની પ્રભાવના થઈ.
શાહ મિશ્રીમલજી કાંકરીયાના સુપુત્ર જવાહરલાલજીના ધર્મપત્ની ગુણમાલાબેન તથા મેર પરિવારના કુ આશાબેન મેરના ૩૧-૩૧ ઉપવાસ નિમિતે સંયુકત રીતે દ્વિ
૪૬૦. મહેતા ચીમન લાલ વશનજી
૪૨૭ શાંતિનાથ ભુવન-૨ ત્રીજે માળે રૂમ નં.-૪૮ સાયન રેડ કીંગ સરકલ
મુંબઈ–૧૯
જગતને વશ કરવાનો ઉપાય. यदीच्छसि बशीकर्तु, जगदेकेन कर्मणा । ।
परापवादशस्येभ्य-वरती गां निवारय ॥ જે એક જ કાર્યથી જગતને વશ કરવાની ઈચ્છા હોય તે તેને એક સરલ ઉપાય છે કે તું પરાપવાદ-પરનિદા-રૂપ અનાજને ખાતી તારી વાણીરૂપી ગાયનું નિવારણ કર અર્થાત્ પર નિંદાથી પાછા ફર.

Page #263


Page #264

શ્રી જેન શાસન (અઠવાડિક)
Reg. No. G-SEN=84
With Best Compliments From: MEHTA ENGINEERS
PRADIP S. MEHTA
204, Raj Neketan, Bapu Vasi Road,
Vile Parle West, Bombay-56
ज्ञानं मदनिर्मथनं माद्यति यस्तेन दुश्चिकित्यः सः । अगदो यस्य विषायति तस्य चिकित्सा कुतोऽन्येन ।।
જ્ઞાન છે તે અભિમાનને મારનાર છે જે જ્ઞાન થી અભિમાન આવે તો તે હિત માટે યોગ્ય નથી જેનો રોગ ઝેર બની જાય છે તેને દેવા બીજા કયાંથી કરે,
જયવ‘ત જૈન શાસનના સત્ય તત્ત્વોની અડીખમ રક્ષા માટે તત્પર
જૈન શાસનને હાર્દિક શુભેચછા ...
(
શ્રી મહાવીર નાગરી પત સરથા '
હ: લલીતકુમાર ગાંધી ગુજરી-કોલહાપુર
જૈન શાસન અઢવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર રટ (લાખાબાવળ) Co ચુત જ્ઞાન ભવન ૪૫ દિ વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી ત:ત્રી, મુદ્રક, પ્ર.કાશ -- રાશિ કે શેઠે પ્રિન્ટરીમાં છા પીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ન : ૨૪૫૪ ૬

Page #265

જરૂpla
૧ ( C 0 -
922 9. નો ૨૩વિયાણ તિથયાi saમા. મહાવીર પન્નવસાIn
Wજ આજે હૃદન્ત 8ા પ્રચારનું ૪૪.
-પીળા રે,
Udi મા
||
સવિ જીવ કરૂં
જઠS
શાસન રસી.
ધુ એ જ આધાર છે.
धर्मतः सकलमङ्गलावली, धर्मतः सकलशर्मसंपदः । धर्मतः स्फुरति निर्मलं यशो,
धर्म एव तद हो ! विधीयताम् । ધર્મથી જ સઘળાય મંગલની શ્રેણિ પ્રાપ્ત થાય છે, ધર્મથી જ સઘળાય સુખની સંપદા પ્રાપ્ત થાય છે, ધમથી જ દેદીપ્યમાન-નિર્મળ યશ ફેલાય છે માટે
હે ભાગ્ય શ ળીએ તેવા સદ્ ધર્મનું જ આચરણ કરો ! Aજેથી સંસારથી વહેલામાં વહેલા મુકત થવાય અને
આત્માના અનંત સુખોમાં મગ્ન બનાય.
लाससागरसूति
લવાજમ વાર્ષિક | ) ને ન શાસન ફાર્યાલય | લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦.
દેશમાં રૂા.૪૦૦ શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર | (સૌરાષ્ટ્ર) 1NDIA-IN-૩૮૦૦5
fi Rોના) वीर जैन भाराधना के
૬//2,

Page #266

&લાકેશોદાળ ૨.૪૧ વિજયસૂરીશ્વરજી મહારાજની - - ૨y
Un gora euHOY Evo Leon PHU NRU Yurg 47
-તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
- ૮મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર મનસુજલાલ જાહ
જય. રેજચંદ્ર કીરચંદ રૈs
(424 ) રાજચંદ મ2 ફુડ
( 8)
હક •
1. R
•
SS • wઠવાdઉફ • आज्ञारादा विसदाचशियाय भवाय च
•
- MANS
વર્ષ ૨૦૪૯ કિ. ભાદરવા સુદ-૧૭ મંગળવાર તા. ૨૮–૮–૯૩ [અંક-૭૫૮]
ઉદારતા { પ્રવચનકાર :- પ. પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી. મહારાજા, છે ( સં. ૨૦૨૮ ના પિ. સુ. ૧ ને શનિવાર તા. ૧૮-૧૨-૧૯૭૧ ના રોજ અમદાવાદ
ઘાંચીની પિળમાં આપેલ પ્રવચનનું સારભૂત અવતરણ. શ્રી જિનાજ્ઞા કે પ્રવચનકાર છે શ્રી ના આશયવિરુદ્ધ લખાયું તે વિવિધ ક્ષમાપના -અવ૦)
અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ આજ સુધીમાં અનંતા થઈ ગયા છે, છે છે. વર્તમાનમાં વીશ વિચરી રહ્યા છે અને ભવિષ્યમાં અનંતા થવાના છે. જે થઈ ગયા તે છે R બધા શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓએ જગતના સઘળા જુના ભલા માટે, સૌ આ 8 આ સંસારમાં ફસાય નહિ પણ સંસારથી મુકત થઈ વહેલામાં વહેલા મોક્ષે જાય તે માટે છે. હું ધર્મશાસનની સ્થાપના કરીને આયુષ્ય સુધી તેને સમજાવીને પોતે મોક્ષે ગયા છે અને 8
આપણને સૌને મેક્ષમાં આવવાનું આમંત્રણ આપીને ગયા છે. આ જ તે પરમતારકેના છે આત્માઓને મોટામાં મોટો ઉપકાર છે.
આપણને આ સંસારમાં ફાવે છે કે નથી ફાવતું ! આજે મારે તમને ઉદારતાની R વાત સમજાવવી છે, જેને સંસારમાં જ ફાવે તેવા જ ઉદાર ન હોય તેમ નહિ પણ તેવા ઉદારનું આપણને કામ નથી, આપણે એવા ઉદાર જોઈએ છે કે જેને સંસારની સારામાં સારી ચીજ પણ પસંદ ન હોય દુઃખ આવે તે તે કઈને ય પસંદ ન 8 હોય પણ જગતની સારામાં સારી ચીજ મળે તે પણ પસંદ નહોય તેની વાત કરવી છે. $ પછી તેના ગુણોની વાત કરવી ગમે આ વાતમાં જ વાંધા હોય અને તેના ગુણ
ગાઇએ તે કેવું કહેવાય ! એ પણ ઉદારતાનું નાટક નથી કરવું. નામના કીતિ–પ્રસિદ્ધિ ! છે માટે લાખે, ક્રોડ કે અબજોની સખાવત કરે તેની આપણે ત્યાં કાંઈ કિંમત નથી, છે

Page #267

૩૧૦ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) 8 છે આટલી ઉદારતા દાખવે તેને ધન કેવું લાગે છે. આ સંસાર કેવો લાગે છે તેના 8 6 ઉપરથી તેની કિંમત કરવાની છે. જેને ધન સારું લાગે; મેળવવા જેવું લાગે. સંસારનું છે 1 સુખ જ સારું લાગે, મેળવવા - ભેગવવા જેવું જ લાગે તેના ગુણ પણ દોષ માટે બને ! છે અને જેને ધન પણ ન ગમે અને સંસારનું કાંઈ જ ન ગમે તેના દોષ પણ ગુણ રૂપ છે 5 બને. આ વાત બહુ માર્મિક છે પણ સમજ્યા વિના ચાલે તેવીય નથી. ( ગુણને દોષ કરનાર અને દોષને ગુણ કરનારી વાત સમજાવવા ઘણે સમય જોઈએ. આ
દેશમાં ઘણા ઉદાર થઈ ગયા પણ તેમને ધાર્યો બદલ ન મળ્યો તે તેમે ની વાત સાંભળી છે ? આવી ખબર હેત તે કશું ન કરત. પરિણામ વિપરીત આવે તે શું શું બોલે છે
છે તે ખબર છે ને ! આજે તે ખવરાવે તેને જ ખવરાવવાનો રિવાજ. તેથી આજે છે સાધર્મિક વાત્સલ્ય ઘટયા અને પાટી વધી !
પ્ર. - પાટી અને જ્ઞાતિ જમણમાં ફેર છે ? ઉ. – જ્ઞાતિના જમણમાં બધા જ આવે. ગરીબમાં ગરીબ માટે પણ જગ્યા અને છે તમારી પાર્ટીમાં માત્ર ચુંટેલા જ આવે !
ઉદારતા સમજ્યા હતા તે આવા પ્રશ્ન ન ઉડ-1. ખરેખર તે જેને ભગવાન છે 3 ના શાસનની ઉદારતા ગમે તેને સંસારનું કશું ન ખપે. સંસારમાં રહેવું ય પડે, 8 છે સંસારની પ્રવૃતિ ય કરવી પડે પણ ગમે કશું નહિ. જેને સંસાર જ ગમે છે, સંસારમાં છે 8 જ મેજ મજા માને છે તે તે માણસ કહેવરાવવા ય લાયક નથી. સંસારના સુખને જ છે મજેથી ભગવતે જીવને નરકાદિમાં લઈ જાય. અણુ , જીવ પણ દુઃખને શાંતિથી છે. R ભગવી લે તે તેની સારી ગતિ થાય . “મારા પુણ્યથી મહ્યું હું કેમ ભેગવું!” “એવું' . છે માને તે તે નરકાદિમાં જ જાય. આ વાત ન સમજાય ત્યાં સુધી ઉદારતા આવે નહિ. $ 8 આજના ઉદાર દેખાતા પણ પાડોશીને કાંઈ કામ ન આવે, તેની પાસે ધકકા છે ૨ ફેરા કરાવે. ભીખ માગનારને પણ કાંઈ ન આપે, વખતે હડફેટે ય ચઢાવે. આ યુગ છે { ઘણે ખરાબ છે તેમાં આ વાત સમજનારા ઘણું ઓછા છે.
ઉદારતાની વાતમાં તમારે મન પૈસા ખર્ચે તે ઉદાર. અમારે મન પૈસાની ફુટી ૬ 4 કેડીની કિંમત નથી. પૈસા ખચી ઉદારતા બતાવનારે ઘણાને રહેંસી નાખ્યા, ઘણાને 8 8 પાયમલ કર્યા. પૈસા ખર્ચ તે દાનવીર ગણાય તેની ના નહિ પણ પછી તેનું જીવન કેવું છે 8 જોઈએ ? આજે એક સંસ્થા પાટીયા વિનાની છે. સંસ્થામાં મોટે ફાળો આપનારા ! { જાણે પોતે જ તેના માલીક હોય તેમ વર્તે તે તે બધા કેવા કહેવાય ? સંસ્થામાં છે કામના ખર્ચા કેટલા થાય અને નકામા ખર્ચા કેટલા થાય ! ચા-પાણી નાસ્તા ઘરના પૈસે થાય કે સંસ્થાના ?

Page #268

વર્ષ-૬ : અક-૭-૮ : તા. ૨૮-૯-૯૩
: ૩૧૧
આપણે ધર્મ નું નાટક નથી કરવાનું પણ આત્માને સુધારવા માટે ધમ કરવાના છે. તે માટે ધર્મ સમજવે છે. જ્ઞાતિએ તા કહે છે કે, ગૃહસ્થમાં ઉદારતા ગુણુ સાચા ન આવે તો તે ધર્મ માટે પણ લાયક નથી, આજે મેોટા ભાગ રિવાજ મુજબ સાંભળે છે પણ સમજવા માટે અને સમજીને જીવનમાં આચરવા માટે સાંભળનારા બહુ જ એછા મળે,
આપણે આ સંસારમાં કયારથી છીએ ! આ ખબર નથી માટે લીલા લહેર છે. ' હું અનાદિ મારે ભટકવું નથી' આવી ચત રાજ તમને ખાલનારને ય આવી ચિતા ધાય તા તે કેવા
સ`સારમાં કેટલેા કાળ ગયા તેની કાળથી સ`સારમાં ભટકું છું, હવે થાય ખરી ! ‘નમો અરિહ‘તાણું ’ કહેવાય ! ભગવાનના દર્શન-પૂજન કર તા હુ આજ સુધી ઘણું ભટકયા તેનુ ભાન ન થાય અને હવે મારે વધુ નથી ભટકવુ તેવા ભય પેદા ન ય તા જીવમાં એક ગુણ સાચા આવે નહિ.
6
6
ઉદારતા કયારે આવે ? લક્ષ્મી ભુંડી લાગે ત્યારે, પૈસા અને સત્તાજ વહાલી લાગી છે તેની તે આ જગતમાં ઉપાધિ છે. આજના મેટા ગણાતાને તમે જીવા કે મરે તેની કશી પડી નથી. આ માનવ કલ્યાણુ ' નહિ પણ માનવ સ’હાર' ના યુગ છે. આજના શાંતિ ચાહકે। શાંતિને બદલે અશાંતિ વધારી રહ્યા છે. બધા પાત-પેાતાના સ્વાર્થ સાધવામાં પડયા છે. તમને એવી લાલચેા બતાવે છે કે, તમને એમ લાગે છે કે આ જ અમારું' ભલું કરશે. તેથી માટા ભાગના હૈયામાંથી નીકળી ગયાં.
ભગવાન-સાધુ અને ધમ
ખરેખરા ઉદાર તા રાહુ છે જેમણે આખા સ`સાર છેાડયા છે. સાધુ તા જીવ માત્રની દયા ચિ'તવે, દુ:ખી જીવાને પણ કહે કે, દુ:ખ પાપથી આવ્યુ છે માટે મજેથી વેઠતા શીખા. ધનુ' જ આરાધન કરા નવકાર ગણુા. દુ:ખ દૂર, કરવા નહિ પણ દુ:ખ સહવાની શક્તિ મળે માટે સાધુને નિર્યામા કરવા ખાલાવા ત્યારે શું કહે ? તમને શુ' રાગ થયા- કઇ દવા લે છે, કયા ડાકટર એલાવ્યા તેમ પૂછે કે, મજેથી આ રાગ વેઠતા શીખા તેમ કહે ! તમને આવા સાધુ ગમે છે આ આ ડાકટર ખેલાવી દવા કરી તેમ કહે તેવા સાધુ ગમે ! માંદા પડેલાની ખખર, ન પૂછે તેા ઘણા કહે છે કે, સાધુએ અમારી ખબર પડુ નથી રાખતા, તેથી ઘણા લેાકેાને અમે નથી ગમતા, ઘણા અમારાથી સાવચેત રહે છે, જેટલા ભગવાનને હાથ જોડે તેને ભગવાન જ ગમે છે તેમ મનાય તેવુ' છે ? તેમ સાધુને હાથ જોડે તેને સાધુ ગમે તેમ પણ મનાય તેવું નથી. આજે ધર્માંને પણ નાટક બનાવવા જ ભાર થયું છે.
માંડ્યુ.
તે બહુ
.

Page #269

૩૧૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) $ ભૂત પણ પીપળે છેડે પણ તમે તે તમે બીજું કાંઈ ન કરી શકો તે પણ એટલું નક્કી કરે કે, દુન્યવી પદાર્થો માટે ધર્મનો ઉપગ નહિ જ કરો. નામનાદિ માટે પણ છે છે ધમને ઉપયોગ ન કરાય, ધર્મ માત્ર આપણા આત્માના કલ્યાણ માટે જ કરાય.
આ મનુષ્ય જન્મ પૂરો થવાની તૈયારીમાં છે. આજ-કાલમાં જ્યારે મરીએ તે કહેવાય નહિ. આજના લોકે તે મારી નાખવા તૈયાર છે. સૂતેલાને ય મારે, નિર્દોષને 4 ય મારે. કારમે અન્યાય આ યુગમાં ચાલી રહ્યો છે. તમે બધા સમજુ અને સાધ છે અને તે આ જન્મ લેખે લાગી જાય. પછી તે તે આત્મા પ્રતિપલ મરવા માટે તૈયાર
હેય. તમે બધા કહો કે, મરવાને ભય અમને છે જ નહિ. આજે ય મરવા તૈયાર # છીએ અને મરણ હમણું આવતું હોય તે હમણુ મરવા તૈયાર છીએ. તે માણસને હૈ પહેલા નંબરના ઉદાર કહેવાય. ધર્મ માટે ય પ્રાણ આપવાની તૈયારી છે ? મરવું એટલે આપણે જવાનું નથી પણ વળગેલાં પ્રાણ છુટા પાડવાના છે. અને તીવાર, મર્યા છે છતાં ય આપણે તે જીવતા જ છીએ. મરવા તૈયાર હોય તેને પૈસાની શી પરવા છે હોય ? પૈસાની પાછળ મરે તેની આગળ ઉદારતાની વાત કરવી તે મડદાને જીવાડવાની ! વાત છે. મડદા જીવે ?
તમે બધા કહે કે, હવે તે અમે આ સંસારથી ગભરાયેલા છીએ. સંસાની 4 સુખ-સામગ્રીથી ગભરાયેલા છીએ, દુ:ખની પરવા નથી. અમને જો ગભરામણ-ભય આદિ હેય તે સુખની સામગ્રીને જ છે. આવો જીવ ભવનિર્વેદ બોલે તે સાચે. બીજા બધા તે માત્ર મઢથી બેલવા પૂરતે બેલે પણ તેના હૈયાને અડે નહિ. પછી તે ઉદારતા તેની મેળે આવે. સુખમય સંસારથી ભાગી છૂટવાની જે ઈચછા તેનું નામ ભવનિર્વેદ 5 છે. આ વાત તમારા ગળે ઉતરે તેવી છે?
અમારા ભગવાનને જે ગમે તે જ મને ગમે. પછી દુનિયાને ભલે ગમે કે ન છે | ગમે, આપણા ખરા બાપ તે જ. આપણું ભલાની ચિંતા તેમને જ કરી છે. અનંતા છે મા-બાપ થયા પણ આપણા આત્માની સાચી ચિંતા નથી કરી, અનંતા શ્રી અરિહંત
પરમાત્માઓ થયા તેમણે જ આપણું આમાની ચિંતા કરી છે. વર્તમાન મા-બાપને પણ તમારા આત્માની ચિંતા છે ? ખરેખરા બાપ જ શ્રી અરિહંત પરમાત્મા, એક ભગવાન એવા નહિ જેમણે આપણી ચિંતા ન કરી હોય. આ જન્મના મા-બાપની સેવા ભકિત કરવાની પણ ભગવાને જે ના કહ્યું તે કરવાનું કહે તે નહિ જ કરવાનું. આપણને આપણું સાચા મા-બાપ ભગવાન લાગ્યા છે? તમને દુનિયામાં ભણાવનારાકામધંધે લગાડનારા મા-બાપ મળ્યા પણ કઈ મા-બાપે તમારૂં હિત થાય અને અહિત ન થાય તેની ચિંતા કરી ? છોકરાઓ જેનપણું ન પામ્યા તે ચિંતા થઈ ? ઉપરથી છે

Page #270

5 વર્ષ -૬ અંક-૭-૮ : તા ૨૮-૯-૯૩
૬ ૩૧૩
ઘણું મા-બાપ કહે કે, સાધુમાં જ ઝઘડા જોઈ શ્રદ્ધા ઘટી ગઈ. અમે કજિયાખેર અને હું " તમે બધા શાંતિના સાગર ! અમે પણ જો તમને સાચું નહિ સમજાવીએ તો અમે પણ ૨ દષિત-ગુનેગાર, બનીએ. સમજાવવા છતાં ય તમે ન માને તે તમારું તમે જાણે ! આ પણ તમારે ગુરુને ખ૫ છે ખરો ? ગુરુ તે માત્ર માથું પછાડવા પૂરતા જ રાખ્યા છે ને?
ખરેખરી ઉદારતા પણ ત્યારે જ આવે કે પૈસે તે મામૂલી ચીજ લાગે. ૧ પુણ્યથી મળતા પૈસાને ભોગવટો કરો તે પાપ લાગે, સંગ્રહ કરે તે મહાપાપ લાગે
છે અને સદુપયોગ કરે તે જ સાચો વ્યય લાગે છે. બાકી પૈસાને જોઈ, જોઈને રાજી. પાગલ થનારા તે નરકતિર્યંચમાં જવાના છે. ઘર-બાર, કુટુંબ-પરિવાર, પૈસા–ટકાદિ
જોઈ આનંદ થાય અને તે જ વખતે આયુષ્ય બંધાય તે નરક-તિર્યંચનું બંધાય તે છે ખબર છે ને ? પૈસાના લોભે તમારી પાસે કેવાં કેવાં કામ કરાયા છે તે વિચારો તે કંપારી આવે તેવું છે. તમારું જીવન બી જ કદાચ ન જાણે પણ તમે પિતે તે જાણે છે ને ? પૈસા માટે માત્ર આરંભ-સમારંભ થયા હોય તે સિવાય બીજું એક પાપ કર્યું છે નથી તેમ કેઈ ઉભો થઈને બોલી શકે તેમ છે? જે આ સભામાં પણ આવા જીવો ન 8 છે, તે તે દેવાર-ધર્મને માટે પણ કલંક કહેવાય ને ? પૈસાના લેભે તે તમે એવાં હું એવાં કામ કર્યા છે એવાની વાતમાં હાજી. હાજી કરી છે કે વન ન થાય. | મારે તમારી આંખ ઉઘાડવી છે. હજી સાવચેત થઈ જાવ. આ મનુષ્ય જન્મ ૬ ઘણુ કાળે મળે છે, અહી જે ભૂતથા તે આ જન્મ ફરી કયારે મળે તે કાંઈ 8 કહેવાય નહિ. અત્યારના દેવ -ગુરુ-ધર્મની સારામાં સારી સામગ્રી મલી છે તે તમને ? પ્રેમ તેના પર છે? દેવ-ગુરુ-ધર્મની સામગ્રી પર કે ઘર-બાર, કુટુંબ-પરિવાર, પૈસાટકાદિ 8 પર ? જે દેવ-ગુરુ-ધર્મના નહિ તે અમારા પણ નહિ. આત્માને જ પૂછવાનું કે હું જ ભગવાનના થયા કે નહિ ? પ્રમાણિકપણે લાગે તે હા કહેવાની, નહિ તે કહેવાનું 8 છે કે હજી થવાની મહેનત ચાલુ છે. જે જે ભગવાનના નહિ તે ભગવાનની પૂજા કરે છે ? 4 મંદિરની જોખમદારી વધે.
દુનિયાની કઈ ચીજ અમારી નથી કે અમારી સાથે આવવાની નથી આવું માને છે ન તો ઉai૨તા આવે. આજે તમે તમારા બંગલા-ફનીચરમાં જેટલા પૈસા ખર્ચે છે તેમાંના 8 છે કેટલામાં ભાગે ધર્મનાં કામમાં ખર્ચે ? ટીપ આદિના કામ આવે ત્યારે મને લક્ષમી હૈ સમાગે વાપરવાની તક મળી તેવું માનનારા કેટલા મળે ? આજની ટીપમાં તે લગ- 8 ભગ મોઢા જોઈને અપાય છે. તે રીતનાં મંદિર કે ઉત્સવાદિ થાય તે લાભ પણ શું થાય? 8 ભગવાનના સાચા ભગત હોય તે તે કહી દે કે, મારા મોઢાને જોઈને આપતા દેવ તે છે ન આપતા પણ ભગવાનનાં મે ઢાને જોઇને આપજે. આવા લોકોની ઉદારતાના વખાણ 8

Page #271

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ખચી ન પણ પુષ્પ બાંધે કે પાપ ? નામના થાય તેવુ' કરશે તે
૩૧૪ :
કરે તેનું ય ભલું થાય ખરું ? તેવા પૈસા જ્ઞાતિએ તા ભારપૂર્વક કહે છે કે, ધર્માંના પૈસાથી અનંતકાળે જૈન જાતિ, જૈન કુળ અને જૈન ધર્મ મળવા મુશ્કેલ છે. લક્ષ્મી દાન માટે છે અને દાન પણ સુપાત્રમાં આપવાનુ તે સંસાર, વધારવા કે મેક્ષે જવા ? આવા દેવ-ગુરૂ અને ધમ લાગે ? મરતા પહેલા સાધુ થયા વિના મરજ્જુ નથી તેવુ` ઉદારતા આવે તે સાચી ઉદારતા હાય. તે સાતેક્ષેત્રમાં તે દાન તા અનુક‘પાથી જ શેાલે. માટે અનુક ́પા પણ કરે અને કાઈ બજારમાં વેચાતી મળતી ચીજ છે !
છે. તમે પૈસા ખર્ચી મળે તેને લક્ષ્મી કેવી છે, ખરું ? તેનામાં જે દાન દે અને સમજે કે,
જીવદયા પણુ કરે. દયા
આપવું પડે તે આપે। તેનુ નામ ઉદારતા નહિ પણ આપવાનું મન થાય તેનું નામ ઉદાસ્તા. તમે બધા સારા કુળ-જાતિમાં જન્મ્યા છેા, સાથે કાંઇ આવવાનું નથી સાથે તા સાચા ભાવે જે છેાડા તે જ આવવાનું છે. તેનાથી સેા ગણ્', હજાર ગણુ, લાખ ગણું, ગણું આવી આવીને મળે તે ય સાધુ ન ઇચ્છે. આવી દશા મેળવવા દાતાર બના, વિચારમાં ઉદારતા લાવે, વાણીમાં ઉદારતા લાવા, કે,ઇ કાંઇ કહે તેને પ્રેમથી સાંભળે, સાવ ધુત્કારી ના કાઢો. કોઇ ગાંડે માજીસ અસંબદ્ધ જેમ તેમ ખેલે તાય તેના પર દયા લાવા કે બિચારાને ભાન નથી કે હું શું ખાલી રહ્યો છું, વાચિક ઉદારતા આવે એટલે માનસિક ઉદારતા ` આવી જ જાય. પછી છતી શકિતએ સહાય કરવાનુ મન થાય તેનું નામ કાયિક ઉદારતા છે. આમ મન, વચન, કાયાથી ઉદાર મને તે ધનથી તેા ઉદાર હાય જ. આવી રીતના ઉકારતા આવે તે સદ્ગતિ પામી મુક્તિને પામવાના છે. સૌનામાં આ રીતની ઉદારતા આવે અને તે માટેની મહેનત કરી આ મહામૂલ્ય માનવ જીવનની સાર્થકતા કરે તે જ સલાહ સાથે પૂર્ણ કરવામાં
આવે છે.
શાસનની સેવા જ પ્રાપ્ત થાએ.
યન્મયેાપાર્જિત પુણ્ય', જિનશાસન સેવયા જિનશાસન સેવ, તેન મેડસ્તુ ભવે ભવે !
શ્રી જિનેશ્વર દેવના શાસનની સેવાથી, મે' જે પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યુ છે, તે પુણ્યના પ્રતાપે મને ભવે ભવને માટે શ્રી જિનશાસનની સેવા જ પ્રાપ્ત થાઓ.

Page #272

පපපපපපපපපපපපපපපපපපප ප ප
શંકા-સમાધાન පපපපපපපපාතූපපපපපපපපපපපපපා શંકા-૧ દેરાસરમાં ધૂ ૫, આરતી વિ. ચાંદલે કરવાની વિધિ છે એવું નથી. પણ અપૂજા કરવા માટે ચેખાં કપડાં જ લકે કપાળે જ કરે છે. વિધિ તે પાંચ પહેરેલા હોવા જોઈએ ?
અંગે તિલક કર્યા પછી પૂજા કરવાની છે સમા-૧ શાસ્ત્રોમાં ત્રિકાળપૂજા કરવાન: તેવું સાંભળ્યું છે. કેઈ ગ્રંથમાં કહ્યું વિધાન છે. તથા દેશ સ્નાન અને સર્વગ્નાન
સિવાયના ચાર અંગે તિલકની વાત છે, એમ બે પ્રકારે સ્નાન કરવાનું વિધાન છે.
અને કેઈ અંગે કહ્યું સાહિતના ચાર આમાં પ્રાત:કાળની વાસક્ષેપ પૂજા કરવા
અંગની વાત છે. બન્ને ગ્રંથના કુલ અંગે માટે દેશ સ્નાન (પંચાંગ સ્નાન) હાથ,
ગણીએ તે પાંચ થઈ શકે છે. અને પાંચ પગ, મુખની શુદ્ધિ કરીને શુદ્ધ વસ્ત્ર
અંગના તિલકની વાત તે ઘણું મહાત્માપહેરીને જવું. મધ્યાન્હ કાળની અષ્ટપ્રકારી
ઓના વ્યાખ્યાનમાં સાંભળી છે. માટે માત્ર પૂજા કરવા માટે સર્વસનાન મસ્તક સહિત
કપાળમાં જ નહિ પણ પાંચ અંગે તિલક આખા શરીરે સ્નાન કરીને કુદ્ધ, ધૂપ
કર્યા પછી પૂજા કરવી ઉચિત જણાય છે. દીધેલા વસ્ત્ર પહેરીને જવું અને સવા પાંચે અગમાંથી કપાળે જિનેશ્વરની આજ્ઞા કાળ- સાંજના સમયની ધ્રુપ. આરતી શિરોધાર્ય કરવાની ભાવના પૂર્વક, કાને– (દી પક) પૂજા માટે દેશસ્નાન કરીને શુદ્ધ જિનવાણીના શ્રવણમાં કર્ણની તત્પરતા રહે વસ્ત્ર પહેરીને જવું. પણ અહી એટલું ધ્યાન તેવી ભાવના પૂર્વક, કઠે જિનેશ્વરની રાખવું કે- આખો દિવસ પહેરેલા કપડામાં જ વાણીથી વિરૂદ્ધ કશું બોલવાનું ન બને દેરાસર જઈએ અને ત્યારે આરતી-ગલદી દુદયે જિનેશ્વરની આણ હૃદયમાં સેંસરી ઉતારવાના થાય અને ન ઉતરે ત્યાં સુધી ઉતરી જાય તેવી ભાવના અને નાભિકમળમાં જિનમંદિર માંગલિક થવામાં વિલંબ થતો –આ બધુ બેલુ છું” તે બધુ નાભિના હોય તે તેવા સમય પૂરતા આરતી વગેરે ઊંડાણથી સત્ય બેલુ છું તેવી ભાવના પૂર્વક ઉતારવામાં વાંધો નથી જણાતે.
તિલક કરવાના છે. શંકા-ર હાલ કપાળે જ ચાંદલો કરવાની શંકા-૩ પલંગમાં જ નીચે પડેલા વિધિ છે, તે ઉપરાંત પૂજ કે પિતાના કાને ખાનામાં રત્નત્રયીની સામગ્રી રખાય ? કંકે, હદયે તથા નાભિએ તિલક કરી જ્ઞાનભંડારો ભંયરામાં નથી હોતા ? શકાય ?
સમા-૩ પલંગની જ નીચેના ખાનામાં સમા-ર દયાન રાખો કે હાલ કપાળે જ દર્શન, જ્ઞાન કે ચારિત્રની સામગ્રી મૂકવી

Page #273

૩૧૬
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ઉચિત નથી લાગતી. શક્ય હોય તે તે ઉપર ઢાંકણ ઢાંકી દેવા જેથી આવું કશું આ રત્નત્રયીની સામગ્રીને આપણી નાભિ- પડે જ નહિ. જીવતી માખી, જીવાત પડી કમળથી ઉંચે રાખી શકાય તેમ બને તે હોય તેને તરત જ દૂર કરી રાખ કે વધુ સારૂ. પણ પલંગની નીચેના કબાટમાં ચૂનામાં મૂકવી જેથી બચી શકે તે જીવની રાખવી અનુચિત જણાય છે. દ્રવ્ય સપ્ત- વિરાધનાની આલેચના લેવી જોઈએ પણ તિકામાં તે કહ્યું છે કે દર્શન, જ્ઞાન, કે તેથી કંઈ માખી-જીવાત-કાંકરે કે રેતી ચારિત્રના ઉપકરણને ઉપયોગ કર્યા પછી પડેલું પાણી બેસણાથી ઉપવાસવાળા પીએ તેને ઉચિત સ્થાને મૂકવામાં ન આવે તે તે તેમનું પચ્ચક્ખાણ ભાંગતુ નથી. હા જે પ્રાયશ્ચિત આવે છે.
કેથમીર કે અન્નકણું પડેલું પાણી પીવાય તે ભોંયરામાં જ્ઞાન ભંડારોની વાત સાથે પચ્ચક્ખાણ પડ ભાંગે છે. બેસણાદિ (ઉપવાસઉપરની વાતને સંબંધ નથી. મેયરૂ એક વાળા નહિ) વાળા ભેજન વખતે આવું અલગ–રવતંત્ર ખંડ જેવું છે. ત્યાં જ્ઞાનના અન્નકણવાળું પાણી વાપરી શકે પણ છેલ્લે ઉપકરણે હવામાં હજી વાંધો નથી આવતા. ઉઠતી વખતે તે શુદ્ધ જ પાણી વાપવું. હા. ભેાંયરામાં ભગવાન ને પધરાવ્યા હોય તે ભગવાન ઉપર પગ ન આવે તે રીતે શાળામાં આ પાણી વાપરવામાં વાંધે ઉપરના માળમાં રહેવાની વ્યવસ્થા કરવી જ નથી. વિહાર કરતી વખતે શુધ્ધ જ જોઈએ. પલંગની નીચેના જ ખાનાને ભોંયરૂ પીવાય તે સારૂ. ગણી શકાય જ નહિ. અને પલંગ ઉપરથી
E લટકાતા. પગ વારા ઘડીએ નીચેના કબાટને અડકયા કરવાની પૂરી શકયતા છે. આજ કાર
- રીતે વ્યાખ્યાનની પાટની નીચે પણ આ
જૈન શાસનને રત્નત્રયીના ઉપકરણે રાખવા ઉચિત લાગતા નથી. પૈસા તિજોરીમાં મૂકવા માટેની કેટલી
હાર્દિક શુભેચ્છા – કાળજી કરે છે ? શંકા-૪ ઉકાળેલા પાણીમાં જીવતી માખી
નેતાજી સેફ કુ. -જીવાત, કાંકરા, રેતી અથવા કોથમીર અન્નકણ વગેરે પડે તે ઉપવાસવાળા આ લક્ષ્મીપુરી પાણી વાપરી શકે ? છૂટાવાળાને આ પાણી ચાલે ?
કોલ્હાપુર (મહા) સમા-૪ ઉકાળેલું પાણી કર્યા પછી તેના જ
.

Page #274

V
13141FVV9115197 જૈન રામાયણના પ્રસંગો
(૮) આજ રસ્તે નિર્વાણુ તરફ જાય છે. – શ્રી ચંદ્રરાજ
બસે-પાંચસે નહિ, પણ પૂરી એક ઉખડી ઉખડીને ફેંકાઈ ગયા. તટ ઉપર એક હજાર વિદ્યાઓને એક સાથે પ્રયોગ બાંધેલી હેડીએ કીનારા સાથે અથડાવા કરીને, શ્રી અષ્ટાપદ મહાતીર્થને જડમૂળ- લાગી. પાણીના મોજા ઉંચે ઉંચે ઉછળવા માંથી ઉખાડી નાંખીને લવ સમુદ્રમાં ફેકી લાગ્યા. ચારેકોર પાણી પાણી થઈ ગયુ. દેવા તૈયાર થયેલ શ્રી અષ્ટા પદ મહાતીર્થ ભયંકર વેગથી આવતા રેવા નદીના આ ની ભયંકરમાં ભયંકર આશાતના કરનાર પૂરના પાણીથી રાવણની ભગવાનની કરેલી રાવણ એ જ શ્રી અષ્ટા પદ મહાતીર્થની
પૂજા દેવાઈને સફાચટ થઈ ગઈ. ઉત્કૃષ્ટમાં ઉત્કૃષ્ટ ભક્તિ-આરાધના કરીને,
શિરચ્છેદથી પણ અતિ દુઃખદાયી પૂજા એ જ તીર્થધામ ઉપર અરિહંત પરમાત્મા આગળ અરિહંત બનાવનારા તીર્થંકર નામ
ના અપહારથી–ધવાણથી રાવણ રોષથી કર્મને ઉપાર્જન કરે છે.
સળગી ઉઠશે. પાણી જેવા પાણીથી થયેલા
વીતરાગ પરમાત્માની પૂજાના નાશને રાવણ - રત્નાવલીને પરણને રાવણ લંકા પાછો
સાંખી લે એમ ! ન ભૂતો ન ભવિષ્યતિ. ફરી ગયે છે. થોડા સમય પછી દિગ્યાત્રા માટે નીક
રાવણ રોષથી સળગી ઉઠે. તેણે બેલા રાવણ સાથે ખર ખેચર, સુગ્રીવ તથા
જ કહ્યું- “ક્યા નાલાયકે મારી અરિહંત ૧૪ હજાર વિદ્યાધરે જાય છે.
પરમાત્માની પૂજામાં અંતરાય કરવા આ
પાણી છોડયુ છે. ” રેવા નદીના કિનારે તેમણે પડાવ નાંખે છે, સાથે લાવેલા રત્નમય શ્રી અરિ.
કઈ વિદ્યાધરે રાવણને હ્યું કે- “હજાર હંત પરમાત્માને મણિમય પસૂટ ઉપર સ્થાપિત હજાર રાણીઓ સાથે જળક્રીડા કરવા આવેલા કરીને શ્રી રાવણ શ્રી અરિહંત પરમાત્માની માહિષ્મતી નગરીના સહસ્ત્રાંશુ રાજાએ જળપૂજા કરવામાં વ્યગ્ર બન્યા છે. રેવા નદીના કિડા માટે વિદ્યાના બળથી નદીમાં પાણીને જળ અને કમળ વડે રાવણ જિનેશ્વરદેવની પુલ કર્યો હતે. અને કીડા પૂર્ણ થતા તે પૂજામાં તલ્લીન બન્યા છે. એકાગ્રતા વધુને પાણી છુટુ મૂકાતા, પૂરની જેમ વેગથી વધુ દ્રઢ બનતી જાય છે.
આવેલા, તે રાણુઓના શરીરના મેલથી અને ત્યાં જ એકા એક... પાણીની ગંદકીવાળા આ પાણીથી આપની પૂજા એક ભયંકર પૂર આવ્યું. નદી તટના વૃક્ષો નાશ પામી છે.”

Page #275

૩૧૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
આવું સાંભળતા તે બળતામાં ઘી સાંશુની સામે સંગ્રામ ખેલવા માંડ. હિમાયાની જેમ રાવણને રોષ વધુ ઉગ્ર બને મહાવીરે લાંબા સમય સુધી બજે. રાવણે કહ્યું કે
બાણે અને વિવિધ પ્રકારના શસ્ત્રોથી યુધ “વગર મતે મરવાના થયેલા તેણે, કરતાં જ રહ્યા. કેઈ કેઈને મચક આપતું ગંદકીવાળા પાણીથી મારી આ દેવપૂજાને નથી. દુષિત કરી નાંખી છે. સૈનિકે! જાવ, પિતાની બાહુબળથી છત અશક્ય જાણીને જાતને હોંશિયાર માનતા તે પાપીને માછ- રાવણે વિદ્યાને પ્રગ કરીને સહસ્ત્ર શુને લાની જેમ બાંધીને અહીં લઈ આવે.” જીવતે જ પકડી લીધે. અને તેની વીરતા|| મારા વીતરાગ પરમાત્માની પૂજાને કેઈ ની પ્રશંસા કરતાં કરતાં રાવણુ સહસ્ત્રાંશુને શરીરના ગંદા મેલથી ગધાઈ ઉઠેલા પાણીને પિતાની છાવણીમાં લઈ આવ્યો. આટલું થી ધંઈ નાંખે, તેને હું રહેજે સાંખી છતાં રાવણનું મન ઉદ્વિગ્ન હતુ. કેમ કે નહિ શકું.]
સહસ્ત્રાંશુ જેવા રાજાને પોતે બાહુબળથી આદેશ થતાં જ લાખોની સંખ્યામાં જીતી શક ન હતો. રાવણના રાક્ષસવીર શસ્ત્ર ઉગામીને આકાશ હજી તે પોતાની છાવણીમાં બંધન માર્ગે ચાલ્યા. રેવા નદીના સામા કિનારે ગ્રસ્ત સહસ્ત્રાંશુ સાથે આવીને રાવણ આસન
જ્યાં સહસ્ત્રાંશુ રાજા જળક્રીડા કરી રહ્યા ઉપર બેસવા જાય છે ત્યાં જ. એક શતહતા ત્યાં આવીને, રાક્ષસવીરએ આકાશ. બાહુ નામના ચારણ શ્રમણ ત્યાં પધાર્યા. માંથી જ રેવાના કિનારે ગોઠવાઈને રહેલા રાવણે તેમને પૂરેપૂરે વિનય કર્યો. આસન સહસ્ત્રાંસુના સૈનિકે સાથે સંગ્રામ શરૂ કર્યો ઉપર મુનિવરને બિરાજમાન કર્યા. અને પલકવારમાં જ રાક્ષસવીરોએ દુશ્મન સૈન્યને રાવણે ચારણ મુનિવરને પરિચય પૂછો. છિન્ન-ભિન્ન કરી નાંખ્યું. જળક્રીડા મુનિવરે કહ્યું- હું માહિમતી નગરીને કરી રહેલા સહસ્ત્રાંશુ રાજાને આ વાતની શતબાહુ નામે રાજા હતા. મારા પુત્ર સહજાણ થતાં જ નદીમાંથી બહાર આવી ભ્રાંશુને રાજ ઉપર સ્થાપન કરીને મેં રાક્ષસભા સામે સંગ્રામ શરુ કર્યો દીક્ષા ગ્રહણ કરી. જમીન ઉપર હોવા છતાં તેણે આકાશમાં
આટલું સાંભળતા જ રાવણ ચેંકી
ઉઠયો. તેણે મુનિવરની ચાલુ વાતમાં જ રહેલા લાખોની સંખ્યાના રાક્ષસવીરો સામે ધનુષ્યના ટંકારે કરી કરીને બાણોને ભય. પુછયું કે- ‘શું આ મહાવીર્યશાળી સહ
ઢાંશુ આપના પુત્ર છે?” મુનિવરે “હા” કર મારે ચલાવીને રાક્ષસભાને “ત્રાહિ
કહેતા જ રાવણે સહસ્રાંશુની પે તે કરેલી મામ’ કરી મૂકયા. અને ભગાડી મૂકયા. બંધનાવસ્થાનો ખુલાશ કર્યો. છેલે કહ્યુંસંગ્રામમાંથી નાસી આવતા રાક્ષસેને જોઈને “આપના આ પુત્ર અરિહંત ભગવંતની રાવણ અતિ ઉગ્ર ક્રોધે ભરાયે. અને તે આશાતના કયારે ય ન કરે. આ આશાતના જાતે જ શત્રુની શાન ઠેકાણે લાવવા સહ• થઈ ગઈ તે તેના અજાણતા થઈ ગઈ લાગે

Page #276

વર્ષ : અંક ૭-૮ : તા. ૨૮-૯-૯૩ :
9.11 આમ કહી સહસ્રાંશુને નમીને રાવણે બ’ધન મુક્ત કર્યાં. અને સહસ્રાંશુ પણ પિતા મુનિ આગળ લજજાથી નમ્ર ઉભા રહ્યા. રાવણે કહ્યું- “ આજથી તું મારા ભાઈ છે, જા, તારૂ રાજય ગ્રહણ કર. બીજી પણ અમારી પૃથ્વિ ગ્રહણ કર. તું અમારી ચેાથે ભાઈ છે. ’
1
પણ બંધન મુકત થયેલા સહસ્રાંશુએ કહ્યું- “ મારે આ રાજય તે શું આ શરીર થી પણ હવે કંઈ મતલબ નથી. પિતાએ લીધી દીક્ષા હું પણુ લઇશ. સાધુઓના આ જ રસ્તે નિર્વાણુ તરફ લઇ જાય છે.” આમ કહી પેાતાના પુત્રને રાવણને સાંપીને
*
• ૩૧૯
ચરમ શરીરી સહસ્રાંશુએ પિતા પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી
અનરણ્ય રાજાને પેાતાની દ્વીક્ષાના સમાચાર માકલ્યા. તેથી બન્ને મિત્રોએ સાથે જ દીક્ષા લેવાની પ્રતિજ્ઞા યાદ કરીને અનરણ્ય રાજાએ અાયાની ગાદી ઉપર દશરથને સ્થાપન કરી ને તરત જ દીક્ષા ગ્રહણ કરી.
સહસ્રાંશુએ કહેલુ* કે
'अयं हि पन्थाः साधूनां निर्वाणमुपतिष्ठते ।' સાધુઓના આ જ રસ્તે નિર્વાણુ તરફ જાય છે.
જૈનશાસનની જવલત જયેાતિ પ્રગટાવતા શાસન રક્ષક જૈન શાસન અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા
અ. સૌ. સુનંદાબેન દેવીચ'દ રાઠોઢ
C/0 શાહે
દેવીચંદ્ર
ગુજરા
જીવરાજ
પ્લાટ ન. ૩૫, મહાવીર નગર, કાલ્હાપુર,
1 બિલ્ડિં’ગ
મ

Page #277


Page #278

પઠિત મૂઓંનો એક
ગણગણાટ
બેલો જોઉં, સ્વદ્રવ્યથી જિનપૂજા - થાય તો દેવદ્રવ્યથી કેમ ન થાય ? ૨ ૪/૪૮થwwહારાજ,
(વિ. સં. ૨૦૪૪ના સંમેલન પછીના છેડા સમયમાં લખાયેલો આ લેખ તે વખતની પરિસ્થિતિનું દર્શન તો કરાવે જ છે, પણ વર્તમાનમાં પણ આ લેખ ઉપયોગી જણાતા અત્રે પ્રગટ કરીએ છીએ. સંપ૦ ) એક હતા પંડિતજી.
થઈ ગયે પણ એમને એ ખબર ન હતી એ સવભાવે ભલા-ભાળા અને પર. કે થોડા સમયમાં જ એમની “ગતિ” થઈ ગજુ હતા.
જવાની છે, આ ગામના લેકે એમને આદર-માનપૂર્વક પંડિતજીએ હોંશે-હોંશે પુત્રનું નામ માનતા હતા. '
“લલુશંકર પાડયું. * પંડિતજી બધી વાતે બરાબર હતા પણ
લલ્લશંકર લલ્લુને લલ્લુ જ ન રહે કરમના જરા કાઠાં હશે?
એટલે પંડિતજીએ એને ગામમાં ભણાવવાના સંતાનમાં એમને એક પુત્રી થઈ. બદલે કાશી મોકલવાનો વિચાર કર્યો. નાનપણમાં જ એના લગ્ન લઇ લીધા
કાશી તે વિદ્વાનોની જન્મભૂમિ કહેવાય. પણ પુત્રી મોટી થાય અને સાસરે જાય
કેટલાક વિદ્વાને માટે કાશી કર્મભૂમિ પણ એના પહેલા જ એને પતિ પ્રભુને પ્યારે
બની જતી. થઈ ગયે.
. કેટલાક શેખીર વિદ્વાને કહેતા પણ
ખરાં કે– “કાશી એટલે કાશી ! બાકી પંડિતજીની પુત્રી બાલ વિધવા બની. પંડિતજીને હવે પુત્રની ઝંખના જાગી. ખાંસી છે! પથ્થર ઉપર પણ પુષ્ય ઉગાડે
ઘણા દેવ-દેવીની માનતા માન્યા પછી એનું નામ કાશી !!!” એમને ઘરે મોટી ઉંમરે પુત્રનું પારણું શુભ દિવસ અને શુભ ઘડિએ પંડિત. બંધાયું. પુત્રનું મુખ જોઈ પંડિતજ ખુશ છએ લલુશંકરને કપાળે ચાંદલે કરી, ખુશ થઈ ગયા.
ઉપર ચેખા એડી, અક્ષતથી વધાવી કાશી “અપુત્રય ગતિર્નાસ્તિ !” આ પુરાણ તરફ પ્રયાણ કરાવ્યું. પંકિતને તેમને ખુબ ડર લાગતું હતું. લલુશંકરને કાશી પ્રયાણ કરાવતા પુત્રને જન્મ થતાં જ તેમને એ ભય દૂર પહેલા પંડિતજીએ તેના લગ્ન કરાવી દીધા

Page #279

૩૨૨ :
હતા. કાણુ જાણે, દિકરા ભણીને પાછે આવે ત્યારે એ જોવા જીવતા રહીએ કે ન રહીએ ?
અને ખરેખરે બન્યુ પણ એવું જ.
આ બાજુ લલ્લુશ કરે કાશી પ્રયાણ કર્યુ અને એના થાડા મહિનામાં જ પંડિતજીએ મહાપ્રયાણ કર્યું.... ( એટલે કે ૫`ડિતજી સ્વર્ગવાસી થયા. )
લલ્લુશ કર કાશીમાં રહી એક મોટા પંડિતજીની સેવા કરવા લાગ્યા. પંડિતજી લલ્લુશકરની સેવાથી સ`તુષ્ટ બન્યા. તેમણે એને ભણાવવા માંડયા. લઘુશ કરે પણ ચાટી બાંધીને ભણવા માંડયું.
વાત-વાતમાં બાર વરસના વહાણાં વીતી ગયા.
લલ્લુશંકર ચૌદ વિદ્યામાં પારંગત બની ગયા.
એક દિવસ ગુરૂજીની આશિષ લઈને લલુશ કર માદરે-વતન જવા માટે નીકળ્યા.
એના આગમનના સમાચાર એના જવા પહેલા જ ગામમાં પહેાંચી ગયા હતા. એના બાળપણના ગાઠિયાએને ખબર પડતાં તેઓ પેાતાના બાલમિત્રને લેવા માટે સામે ગયા.
.
મ`ચ્છારામ લલ્લુશ'કરના જીગરજાન ઢાસ્ત હતા. પાછે. ડહાપણના દરિયા પણ ખરા ! એને લલ્લુશ'કરની પરીક્ષા લેવાનુ મન થયું.
66
એણે કહ્યું : લલ્લુશ કર ! તુ' ચૌદ વિદ્યા ભણી આવ્યા એથી મને મહુ આનંદ થયા પછુ મારે તને એક માંઠા સમાચાર
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
આપવા
પડે એમ છે. કહેતા જીમ ઉપડતી નથી......
લલ્લુશ કરે કહ્યું : “ દોસ્ત, ગભરાઇશ નહિ. તું જે સમાચાર આપવા માંગે છે એ તા મને કાશીમાં બેઠે-બેઠે જ મળી ગયા હતા. પિતાજી દેવ થયા એ જ તારે કહેવુ છે ને ? ઉંમર થાય એટલે સૌને જવુ' પડે, એમાં કોઇનુ કશું ન ચાલે! દુઃખ તે લાગે પણ દા'ડા જાય એટલે દુ.ખનું પાણી એસરતું જાય! ''
“અરે પે વાત નથી, ખીજી વાત છે.” “મીજી વાત? ત્યારે મારી મા તે સાજી છે ને ? ”
4 એ તા તારા માટે કસાર રાંધવા બેઠી છે. ,
“ તા મારી બહેનને કશુ' થયુ' છે ? '* “ના રે ના, એ પણુ મઝામાં છે, પણુ વાત એવી ખૂની છે કે “ તારી ધર્મ પત્ની રાંડી છે! ”
લલ્લુશકરના માથે આભ તુટી પડયું. તેણે મિત્રને કહ્યુ` કે “ મંછારામ, હું ચૌદ વિદ્યા જાણી ગયા પણ કાઇ શાસ્ત્રમાં લખેલુ નથી કે પત્ની રાંડે ત્યારે એના પતિએ શું કરવુ? તુ અનુભવી છે. તેથી તુ જ રસ્તે, બતાવ !!
4 તારે
મછારામે રસ્તા બતાવ્યું માથે-મેાંઢે કપડુ... ઢાંકીને ગામના દરવાજો આવે ત્યાંથી પેાંક મુકતાં ઘર સુધી જવુ' કાઈ પૂછે કે કેાની પાંક મૂકે છે તે કહેવું કે મારી ધર્મ પત્ની રાંડી છે!”

Page #280

વર્ષ–૬ : અંક ૭-૮ : તા. ૨૮-૯-૩ :
: ૩૨૩
લલ્લશંકરે મંછારામની સલાહ જબ મહાનુભાવોને એને ટેકે છે એવું એક
નંબરની ચર્ચાઓમાં સ્પષ્ટ રીતે ચર્ચાઈ ઘરે એની બાલવિધવા બહેન તો વર્ષે રહ્યું છે. સ્વદ્રવ્યથી જિનપૂજા કરવી જોઈએ બાદ કાશીથી પંડિત બનીને આવતાં ભાઈ
એમ કહીને પણ દેવદ્રવ્યથી જિનપૂજા શા
માટે ન થાય? આ સવાલ ચીપીયો પછાનું સ્વાગત કરવા દ્વાર ઉપર જ ઉભી હતી. પણ ભાઈને પોંક મૂકીને આવતે જોઈ
ડીને અઢાર પાનાનું લખાણ લેકને પુછી
૨ છે. ગભરાઈ ગઈ. તેણે પુછયું : “ભાઈ, અત્યારે તે આનંદને અવસર છે, પક શેની મૂકે
લઘુશંકરના જમાનામાં એ પિતાની
- સગી ભગિનીને પુછી શકતો હતું કે “મારા છા? શું કાંઈ ગંભીર બન્યું છે ?”
જીવતાં તું રડી તે મારી બૈરી કેમ ન ' હા ભગિની, ભાઈએ કહ્યું : મારી રાંડે? આજે કોઈ પણ માણસ લોકેાને પુછી પત્ની રાંડી છે !”
શકે છે:” સ્વદ્રવ્યથી જિનપૂજા થાય તે બહેને કહ્યું : “ગાંડા થયા છો કાંઈ? દેવદ્રવ્યથી શા માટે ન થાય, બેલો જોઉં?' તમારા જીવતાં તે મારી ભાભી રાંડતી લલુશંકરને એના પ્રશ્નનો જવાબ હશે ? ”
આપવાનું ત્યારના ડાહયા માણસોએ ટાળ્યું ભાઈએ ધડાકો કર્યો: “મારા જીવતાં હતું. અને કદાચ એ જ એનો જવાબ તું રાંડી તે મારી બૈરી કેમ ન રાંડે » હતું, જો સમજે તે ! ત્યારે આ પઠિત
આ વાત આજે અમને એટલા માટે મૂર્ખને એમના મૂખ સવાલને કેાઈ જવાબ યાદ આવે છે કે આજના કાળમાં પણ
ન આપવાની જરૂર દેખાય છે ખરી? જાગતાં આવા ચેટદાર સવાલો કરનારા હયાતી મૂતરતાં માણસ માટે આયુર્વેદના કે ગ્રન્થ
માં દવા લખી નથી. આ રોગ માટે એક ધરાવે છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી ૧૮ પાનાઓને એક નિબંધ આવે ગાંડો સવાલ
જ શબ્દ વાપરી શકાય અને તે છે – કરતો ચેરી-છુપીથી કેના હાથમાં ફરી
“અચિકિત્સ્ય!' રહ્યો છે સવાલ કરનારે પોતે લલુશંકરમાં સુધારો – વિશેષાંક પ્રથમ પેજ ન ખપી જય માટે પોતાની ઓળખ છુપા- ૨૦૧ માં જામનગરના પૂ. આ. શ્રી રામચંદ્ર વવાનું પસંદ કર્યું છે. છતાં આ સવાલ સૂ. મ. ની પૂણ્યતિથિ તથા પૂ. પં. શ્રી પાછળ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી વૈચારિક ભદ્રશીલ વિજયજીના સમાધિ પૂર્ણ કાલધર્મ તંદુરસ્તી ગુમાવી બેઠેલા એક આચાર્યશ્રીનું નિમિત્તના મહત્સવમાં નિશ્રા લખવી રહી ભેજુ ચાલી રહ્યું છે એમ લે કમાનસ કપી ગઈ છે તે “પૂ. પં. શ્રી ગુણશીલ રહ્યું છે. અને જેએની વૈચારિક તંદુરસ્તી વિજયજી ગણિવર આદિની નિશ્રામાં” જોખમમાં મૂકાઈ છે એવા બહુ સંખ્ય તેમ વાંચવું.

Page #281


Page #282

મર્યાદાનું ગૌરવ
-પૂ. આચાય દેવ શ્રી પૂર્ણ ચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ.
શૂ॥ અને સત્તાએની ભેામકા તરીકેનુ ગૌરવભર્યુ બિરુદ પામનારી સોરઠની ધરતી પર આવેલા ગેાધમા-ડુંગરની કાંતી, ગુફા અને આજુબાજુના પ્રદેશ જયારે નામચીન બહારવટિયા ગીગા મહીયાની હાક—ધાકથી થરથર ધ્રુજતા હતા, ત્યારે બનેલા આ એક પ્રસંગ છે.
ગેાધમા પહાડની તળેટીમાં અનેકા નેક ગામડાઓ વસેલા. એમાનુ જ એક નાગડી ગામ ! આ ગામમાં એક દહાડ લખમી નામની કણબણુ કન્યા તાજી પર ણીને આવી. એનું પિયર દૂરનું હાવાથી ગીગા મહીયાના નિર્દય નામ-કામની તે એને જાણકારી જ કયાંથી હોય! એથી એક બપારે એ લખમી દર--દાગીના પહેરીને ખેતરે ભાત લઈ જવા માટે તૈયાર થઈ. સાસુએ એને ચેતવી : વહુ-મેટા ! દર– દાગીના પહેરવાના આ વખત નથી. અહી તા ગીગા મહીયાની ટોળકી ખાજની આંખે
મતી જ હાય છે! માટે સાદો પહેરવેશ પહેરીને ભાત આપવા જવામાં જ ડહાપણ છે.
લખમી વહુએ બચાવ કર્યા : સાસુજી ! ગીગામહીયે, વળી કયા ખેતરનું' ચકલુ' છે ! એ કરી કરીને શું કરી શકવાના છે? અત્યારે જ તે અમારા માટે દર-દાગીના
પહેરવાના દહાડા ગણાય ને? કદાચ એ ગીગો સામે મળી જાય, તેા હું ય એક હુબહુ કન્યા છું. મારા કાંડામાંય બળ છે, સાસુને થયુ` કે, આ છેાકરી જાણતી કઇ નથી, ને તાણે છે ઘણુ ! એથી એમણે જરા કડકાઈથી કહ્યું : એ બધી શેખી મારવી રહેવા ઢા. આ ગીગા મહીયા તાગીગા મહીયાજ છે ! તમારા જેવા કેટલાંયના દાગીના એણે ઉતરાવ્યા છે? રાજના સિપાઇએ પણ થરથર ધ્રુજે છે, ત્યાં તમે વળી એની સામે શી રીતે ટકી શકવાના છે? માટે મારું રહ્યુ માને, ને આ દરદાગીના ઉતારી દે. એ ગીગલેા કઇ તમારા ખાપ થતા નથી કે, તમારી પર રહેમ નજર કરે! માટે ડાઘા થઇને દાગીનાને માહ મૂકા, નહિ તા જીવથી જશે !
સાસુને સાસુની આ શિખામણુ પાછી આપતા લખમીએ કહ્યું : મારા બાપ મને લુંટ તેા ભલે લુંટતા ! આમ બીક રાખીએ, તે પહેલે લુગડે જ ફરવુ પડે!
લખમીમાં ચુવાનીનું લેાહી ઉછળી રહ્યું હતુ.. સાસુમાં એને વધુ પડતી કાય૨તાનુ ઇન થયુ. અને સાસુની શિખામણ આહા કાન કરીને એ તા ખેતરે ચાલી નીકળી. પગમાં પાયલ રણઝણી રહ્યા હતા. હાથમાં નવલખાં કંકણુ શે।ભતા હતા. કેડે સાનાના કઢારે અને છાતીએ હાર હતા.

Page #283

૩૨૬ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
મસ્તકને મોતીની માળથી અને ભાલને લખમીના કાન આગળ સાસુની શિખાસૌભાગ્ય ચલાથી ભાવતી લખમીને મણ અથડાવા માંડી. પણ હવે ગભરાઈ રૂમઝુમ-રૂમઝુમ ચાલી જતી સો જોઈ જ જવાથી ચાલે એમ ન હતું. એણે હિંમ૨ .
તથી પ્રશ્ન કર્યો છે. ભાઈ ! હું તે આ : ગીગાના સાગરીતે પહાડની ઉંચી ઊભી. પણ તમે છો કેણ? થેડી ઓળખ બખોલોમાં ભરાઇ રહીને બાજની આંખે તે આપ ! શિકારની શોધ કરવામાં તે પાવરધા જ ગીગાને થયું કે, આ કેઈ અબુઝ હતા. એમની નજરે ભાત દેવા જતી આ અજાણું છું કરી લાગે છે, જેથી મને ઓળલખમીને પકડી પાડી. દેહ પર દાગીનાને ખતી પણ નથી ! એણે ગર્વભેર કહ્યું : પાર ન હતે. સો હસી ઉઠયા. એક સાગ. બેન, આશ્ચર્ય થાય છે કે, તું મારી ઓળરીત પવનના વેગે ગીગા મહીયા પાસે ખાણ માંગે છે ! આ ગોઘમા ડુંગર પહોંચી ગયે. બધી વાત સાંભળીને ગીગો સિંહ હું ગીરો છું. મારા બહારવટાએ મહી ધનુષ-બાણ ખભે નાખીને નીકળી. તે રાજય આ ખામાં રાડ પડાવી દીધી છે. પડયે.
ને તું મને ઓળખતી નથી ! હું ગીગે
છે. મહીયે છું. * વૈશાખ-જેઠની બળબળતી બપોર હતી.
આશ્ચર્યને નિરવધિ ભાવ વ્યકત કરતા રસ્તે સાવ સૂને હતેા. ગીગા મહીયો એક
કરતા લખમીએ કહ્યું : એહ . તમે પોતે વડલાની ઘેઘૂર ઘટામાં છૂપાઈ ગયે. ભાત
જ ગીગા મહીયા! તે તે મારી સાસુએ દેવા ખેતર ભણી આગળ વધતી લખમી
ભાખેલું ભાવિ સાચું પડયું કહેવાય ? જયાં વડલા નીચે આવી, ત્યાં જ ગીગાએ
- “ભલી એ બેન ! તારી સાસુએ વળી નીચે ભૂસકે માર્યો. લખમી એકદમ ગભરાઈ ગઈ. એને થયું કે, કઈ ભૂતે ભૂસકો
માસ માટે કેવું ભાવિ ભાખેલું ? શું એ
કઈ જોશી-ડેશી છે ? માર્યો કે શું ?
ગીગાએ આશ્ચર્ય વ્યકત કરીને જિજ્ઞાસુ , ગીગાને લખમીનું કંઈ કામ નહતું, અને તે એના દર-દાગીના સાથે
' ભાવે પ્રશ્ન કર્યો લખમીના મનમાં કંઈક જ સગપણું હતું. એથી એણે કેડે ભરાવેલી સ્વસ્થતા સળવળી. એણે કહ્યું : " તલવાર તાણીને કહ્યું : ઊભી રહે. બેન ! “ભાઈ ગીગા ! જ્યારે હું ભાત દેવા આ દરદાગીના ઉતારીને પછી આગળ વધ! ખેતરે જવા ની કળી. ત્યારે મારી સાસુએ હું અહીંને ક્ષેત્રદેવ છું. મારી આટલી મને આ બધાં દાગીના કાઢવાની ચેતવણી પૂજા કર્યા વિના તું આગળ નહિ વધી આપેલી. મેં એ ચેતવણીને હસી કાઢી. શકે?
એમણે જરા કડકાઈથી મને કહેલું કે,

Page #284

વર્ષ-૬
અંક-૭-૮
તા. ૨૮-૯-૯૩ :
ગીગલો કંઈ તારા બાપ થતો નથી કે, વાણી મુજબ હું તારો પિતા ઠર્યો, એટલે તારી પર રહેમ નજર કરીને લુંટયા વિના તું મારી દીકરી બની. જે બાપ બનીને તને જવા દે ! મેં ત્યારે થાડે છણકે કરીને હું તને લુંટું, તે તે પછી મારા જે જવાબ વાળેલું કે, મારો બાપ મને લુંટે, નિર્દય અને માનવતાનું દેવાળું ફુકનારે તે ભલે લુટતે ! પણ હું તે આ દાગીના બીજો કોઈ ન મળી શકે ! હું લુંટાર છું, પહેરીને જ ખેતરે જઇશ ? ' હું બહારવટિયે છું, એ જેટલું સાચું છે,
ભાવિ–વાણીમાં ઉચ્ચારાયેલા બાપ એટલું સાચું એ પણ છે કે, હું માનવ શબ્દ ગીગાને વિચારમાં મૂકી દીધું. એ છું. મારેય મારી મર્યાદાનું ગોરવ સાચવઊંડા વિચારમાં ઉતરી પડયે રે હું તે ' વાનું છે. બાપ બન્યું. પછી આ દીકરીને મારાથી લખમી ઉઘમાંથી જાણે સફાળી જાગતી લુંટાયા જ કેમ ? દીકરીને તે બાપ ઉપ- હોય, એવા ભાવ સાથે પૂછી બેઠી : એટલે રથી આપ, હું જે બાપ બનીને આ દીકરી શું માત્ર એક “બાપ” શબ્દને સાચે ઠેરવવા પાસેથી દર-દાગીના લુંટી લઉં, તે મારે તમે મને દીકરી માનવા તૈયાર થયા છે બાપ તરીકેનું બિરૂદ ભૂંડી રીતે કલંકિત અને ઘરેણાં ઉતારવાની ના કહી રહ્યા છે? થયા વિના ન જ રહે !
“હા, દીકરી ! હા. હું આ બધું પૂરી વિચારમગ્ન બનેલા ગીગા મહીયાને
સભાનતાથી બોલી રહ્યો છું. જે દહાડે આ લખમીએ કહ્યું : તમે તે ક્ષેત્રદેવ ગણાય !
ધરતી પર બહારવટું ખેડનારે પિતાની
મર્યાદા ભૂલી જશે, એ દહાડે એ કમાતે એથી પૂજામાં આ દરદાગીનાને સ્વીકાર કર્યા વિના તમે મને થોડા જ છેડે એમ
મરશે અને લેકે ગીધડાથી ચૂંથાયેલા છે ? માટે લઈ લે આ બધા દરદાગીના !
એના શબ પર થુંકશે. લુંટારા હોવા છતાં ભાત ઠંડો થઈ રહ્યો છે. ખેતરમાં મારી
અમારી કીર્તિ-કથાઓ આજે જન જીભે રાહ જોવાઈ રહી હશે ? લે, બાપ ! લે,
ગવાય છે, એ અમારી વરતાને નહિ, આ તમારી પૂજા ! ને લખીએ એક પછી
અમારી મર્યાદાને આભારી છે ! માટે હું
ગીગો મહીયે તને “દીકરી” તરીકે નેહથી એક ઘરેણું ઉતારવા માંડયા. એની આંખો એક ખૂણે આંસુથી ભીને ભીને બની રહ્યો.
સંબંધીને કહું છું કે, તું હવે નિર્ભય
* તાથી જઈ શકે છે. સુખ-દુ:ખની ઘટમ ળ ગીગા મહીયાએ હાથના ઈશારાથી સમ આ સંસારમાં કેઈ દહાડો તને આધાર લખમીને ઘરેણુ ઉતારવાની ના કહી. અને કે આશરાની જરૂર પડે, તે આ ગીગાના પિતાની આંસુભીની આંખને લુંછતા એણે રહેઠાણને પિયર માનીને ચાલી આવજે ! દર્દીના સ્વરે કહ્યું : તારું નામ તો હું તારી સાસુએ ભલે કટાક્ષમાં મને “બાપ” જાણતું નથી. પણ તારી સાસુની ભવિય- કહ્યો, પણ તેને હું સાચી રીતે “દીકરી” ને

Page #285

૩૨૮ : '
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) દરજજો આપું, એમાં જ મારી મર્યાદાનું લખમીના આશ્ચર્ય અને આનંદને ગૌરવ છે. અમારામાંના ઘણાં બહારવટિ- પાર ન રહ્યો. એને ભરજંગલમાં બાપ કરયાઓ જ્યાં એક માત્ર આ મર્યાદાનું જ તાય સવાયા-સહારાને ભેટે થઈ ગયે હતો. ગૌરવ સાચવા હસતે મેઢ પ્રાણ ત્યાગ ગીગામાં સીને ભલે એક બળવાર–બહારકરવા જતા પણ ખચકાયા નથી, ત્યાં મારે વટિયાનું દર્શન થયું હોય, પણ લખમી આ ત્યાગ તે શી વિસાતમાં છે? તે એનામાં સગાબાપનું જ પ્રતિબિંબ
ગીગા મહીયે જાણે બહારવટિયા હોય જોઈ રહી ! એના અંતરમાંથી અભાવ જ નહિ, એ રીતે લખમી પર લાગણી ભર્યો એક ઉદગાર સરી પડઃ દર્શાવી રહ્યો. એણે પિતાના સાગરીતને શાહુકારોમાં જ નહિ, સોરઠના સીકહ્યું કે, આ દીકરીને ખેતર સુધી વળાવી ભાગ્ય-તિલક તરીકે ભવાની લાયકાત આવે ! જેથી હું સંતેષને શ્વાસ લઈ મર્યાદાનું આ જાતનું ગૌરવ જાળવતા આવા
બહારવટિયાઓમાં પણ નહિ હેય શું?
શકું !
જૈન શાસન અઠવાડિકને હાર્દિક શુભેચ્છા
કે શાહ જમનાદાસ ભાઈચંદન
કે. જે. બી. બીજનેસ વિનાયક બંગલા શાહપુરી-ઈ ત્રીજી ગલી- કેલહાપુર

Page #286

અમાર્કારે પ્રવર્તનની ગુજરાતમાં જય
જૈન ધર્મના મહાપર્વ પશુસણ અંગે ગુજરાત સરકારે જીવદયાનું મહત્વસમજી હું દિવસ કતલખાના બંધ રાખવા નિર્ણય કરેલ તેને મઢન મર્ચન્ટ એસેાસીયને પડ કારતાં કાઢે તે બંધારણીય છે તેમ આદેશ આપતાં અહિં'સા અમારિ પ્રવનની જય થઈ છે શ્રી કુમારપાલ મહારાજાએ શ્રી પૂ હેમચંદ્ર સુ. મ. ના ઉપદેશથી ૧૮ દેશમાં અમારિ પ્રવત ન કરાવેલ તથા શ્રી અકબર બાદશાહે હિંદુસ્તાનમાં ૬ માસ કતલખાના દરેક જીવને જીવવાના અધિકાર છે કાય વાહી સંદેશ તા. ૧૫-૯-૯૩ના
બંધ કરાવેલ હતા હિ.સા એ કેઈના હકક નથી તેમના પ્રાણલેવાના અધિકાર કેાઇના નથી. કાર્ટની દૈનિકમાં આવી છે તે અત્રે જાણુ માટે આપી છે.
મટન મન્ટ એસેસિયેશનની રિટ ફગાવી દેતી હાઇકોટ પર્યુષણ નિમિત્તે ૯ દિ' તલખાનાં બંધ રાખવાને નિ ય મ ધારણીય
અમદાવાદ, મંગળવાર ચૈનાના પવિત્ર પ્રસ ગ–પર્યુષણ પર્વ નિમિત્તે તા. ૧૨ મી સપ્ટેમ્બરથી ૧૯મી સપ્ટેમ્બર સુધી કતલખાનાએ બધ રાખવા માટે રાજય સરકારે જુદી જુદી મહાનગરપાલિકાએ અને નગરપાલિકાઓને પાઠવવામાં આવેલા આદેશને પડકારતી એલ ગુજરાત મટન મ ૮ એસસીએશન અને જીતુ કુરૈશ દ્વારા ગુજરાત હાઈકા માં રિટ અરજી કરતા હાઇકોર્ટના ન્યાયમૂર્તિ શ્રી એસ. ડી, દવેએ રાજ્ય સરકાર દ્વાા પાઠવવામાં આવેલ આદેશને માન્ય ગણી અરજદારની રિટ અરજી ફૂગાવી દીધી છે અને કતલખાનાએ બધ રાખવાના નિર્ણાયને બંધારણીય ઠરાવ્યા છે.
અખિલ ભારતીય હિંસા નિવારણ સ`ઘના
માનદ્ ઈન્સ્પેકટર ગીતાબેન ભચુભાઈ રાભીયાની ગત માસ દરમિયાન થયેલી કરપીણુ હત્યાના પગલે ગેરકાયદૅ કતલખાનાએ સામે સમગ્ર રાજ્યભરમાંથી અહિંસા પ્રેમીઆએ તીવ્ર પ્રત્યાઘાત પાઠવી રાજય સરકારને ગેરકાયદે ચાલતા કતલખાનાઓ સામે કડક પગલાં ભરવાની માગણી કરી હતી. આ દરમિયાન જૈનેાના પવિત્ર પૂર્વ પર્યુષણ તા. ૧૨મીથી થરૂ થતાં રાજય સરકારના શહેરી વિકાસ અને ગૃહનિર્માણ વિભાગ તરફથી જુદા જુદા જૈન સંધા
અને સમાજના અગ્રણી શ્રી ચીનુભાઇ શાહ તથા લાલચ દ શાહ દ્વારા થયેલી રજૂઆતને ધ્યાનમાં રાખી તા. ૧૨મી, તા. ૧૯મી સપ્ટેમ્બર સુધી અને દિગબર

Page #287

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
જૈન સમાજના આગેવાનોની રજૂઆતના દાદમાં એ આક્ષેપ કર્યો હતે કે આ સંદર્ભમાં તા. ૩૦મી સપ્ટેમ્બરના રોજ નિર્ણય દ્વારા રાજય જૈન મતદારોની આનંદ ચતુર્થીના દિને એમ. કુલ ૯ લાગણી જીતવા માગે છે. પરિણામે આ દિવસ માટે ગુજરાતની મહાનગર પાલિકાએ પ્રકારે મુકત વેપાર-ધંધા પર લાદવામાં અમદાવાદ, વડોદરા, સુરત, રાજકોટ, જામ- ' આવેલ નિયંત્રણ ગેરબંધારણીય છે. નગર અને ભાવનગરના મ્યુનિસિપલ કમિ- આ રિટ અંગેની વિસ્તૃત સુનાવણી શનરોને અને નગરપાલિકાના પ્રમુખ આજ રોજ હાઈકોર્ટ ન્યાયમૂતિ શ્રી એસ. અને વહીવટદારને એક પરિપત્ર દ્વારા ડી. દવે સમક્ષ નીકળતા થોડા સમય આદેશ પાઠવ્યું હતું. ' ' ' . અગાઉ ગુજરાત હાઈકોર્ટ સમક્ષ આવા જ
આ આદેશ અંગે અમદાવાદ મ્યુનિ. મુદ્દા પર રિટ થેઈ હતી અને તે વખતે સિપલ કેર્પોરેશનની સ્ટેન્ડીંગ કમિટીએ હાઈકોર્ટે કતલખાનાઓ બંધ રાખવાનો જનરલ બૅડની મંજૂરીની અપેક્ષાએ ઠરાવ નિર્ણય ગેરકાયદે ઠરાવ્યું હતું. જેની સામે, પસાર કરી શહેરમાં ચાલતાં કાયદેસરના પક્ષકારે સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ અપીલ કરી કતલખાનાઓ બંધ રાખવા નિર્ણય કર્યો હતી. આ અપીલ અંગે સુપ્રીમ કે એવું હતો. સુરતની મહાનગરપાલિકાએ પણ આ ઠરાવ્યું હતું કે, ધાર્મિક કારણોસર કતલમજબને ઠરાવ પસાર કર્યો હતે.. ખાનાઓ બંધ રાખવાની મ્યુનિસિપલ
રાજયને ઉપરોકત નિર્ણય ભારતના કમિશનરને સત્તા છે. બંધારણના અનુચ્છેદ બંધારણના અનુચ્છેદ ૧૪ અને ૧૯ (૧) ૧૯ (૧} (છ) મુજબના અધિકારને કઈ
જ બાધ આવતી નથી અને આ પ્રકારનું (જી) તથા ૨૧ મુજબ મૂળભૂત અધિકારોનો ઉલઘન કરતે હેવાનો મુદો હ૫. નિયત્રણ મુકી શકાય છે. મુંબઈ પ્રોવી. સ્થિત કરી એલ ગુજરાત મટન મર્ચન્ટ
પ ર ન્સીયલ એકટની કલમ-૪ અન્વયે મ્યુનિ.
સવિલ એસોસીએશનના સેક્રેટરી શ્રી ગુલામ રસુલ સિપલ કમિશનરે આવી સત્તા અન્વયે કરેલા
. હિાજી જેનુભાઈ અને ખાસ બજાર જમી. હુકમ વાજબી છે. તલ કુરેશ (છોટી જમાત)ના પ્રમુખ શ્રી તાજેતરમાં હાઈકોર્ટ સમક્ષ અરજનુરમહંમદ કમાલભાઈ બાદશાહે ગત દારોએ કરેલી રિટ અરજીમાં પણ આ જ સપ્તાહે ગુજરાત હાઈકોર્ટમાં રિટ અરજી પ્રકારના મુદ્દાઓ રજૂ કરવામાં આવ્યા છે. કરી મૂળભૂત અધિકારે મુકત રીતે વેપાર તેને નજર સમક્ષ રાખી સર્વોચ્ચ અદા ધંધો કરવાને, તેમ જ કાયદાનું સમાન લતના ચુકાદાને ધ્યાનમાં લઈ અરજદારની " રક્ષણ પૂરું પાડવા તેમ જ કાયદા સમક્ષ રિટ ફગાવી દેવામાં આવે છે અને રાજય સમાનતા ગણવાની દાદ માગી હતી. આ તરફથી કતલખાનાઓ બંધ રાખવા માટેના

Page #288

આ વર્ષ-૬
અંક ૭ ૮
તા. ૨૮-૯-૯૩
ના
-
૩૩૧
લુંબા ગાંધી
લેવાયેલા નિર્ણય બંધારણીય ગણવામાં | જૈન શાસન દ્વારા શાસન તત્વને આવે છે.
સમજાવતા જૈન શાસનને શુભેચ્છા.... • અમદાવાદ મ્યુનિ. કોર્પોરેશન તરફથી એડવેકેટ શ્રી એસ. એન. શેલતે એવી | શાહ વેલચંદ દલીલ કરી હતી કે, બી. પી. એમ. સી ! એકટ મુજબ કતલખાના બંધ કરવાની | સત્તા આપી છે. ૪૬૬ હેઠળ મ્યુનિ. કમિF: - શનરને ઓર્ડર કરવાની પૂરતી સત્તા છે. |
સરાફી દુકાન wwww 28% ૨૧૮ ભીડી ગલી, ગુજરી
કેલહાપુર રાજસ્થાન સરકાર સામે સ્ટે
રાજસ્થાન સરકારે એક લાખથી ઉપરની આવક ધરાવતાં ટ્રસ્ટમાં હસ્તક્ષેપ કર- જેન શાસનના રક્ષાના કાર્યમાં અડિખમ વાને નિર્ણય લીધે હતે.
| જૈન શાસનને હાર્દિક શુભેચ્છા... આ સામે રાજસ્થાન હાઈકેટે ટે આપેલ અને જન આંદોલન મોટા પાયા શાહ મનસુખલાલ પર થયુ હતું જેનાથી ૨ ફેબ્રુઆરી ૧૯૯૩ ના બહાર પાડેલ જાહેરનામુ પાછું ખેચી
મણીલાલ લીધુ હતુ અને આમ ટ્રસ્ટે ઉપર રાજસ્થાન સરકારે કબજો જમાવવાનો વિચાર હાલ પુરતે માંડી વાળે છે.
(શ્રી તરલાબેન) ગળના વેપારી કમીશન એજન્ટ
ઈ વેઠ શાહુપુરી ' કેહાપુર ૪૧૬૦૦૧

Page #289


Page #290

ગુજરાત સરકારને ધન્યવાદ સર્વે જીવદયા પ્રેમી નાગરિકે જાગૃત બનો.
|
ગુજરાત સરકારે જી. આર. નં. અમન- કરી શકે નહી, તેમજ કતલમાં સહાયભૂત ૮૦૮૮–૪૪૩૮-પી તા. ૪-૯-૯૩ શહેરી થઈ શકે નહી એ સ્પષ્ટ કાયદો છે તેમજ વિકાસ અને શહેરી ગૃહનિર્માણ વિભાગ ૧૬ વર્ષથી નીચેની ઉંમરના બળદની પણ ગાંધીનગર દ્વારા તા. ૧૨-૯-૯૩ થી તા. કતલ કરી શકાય નહી. સદરહુ કાયદાને ૧૯-૯-૯૭ અને તા. ૩૦-૯-૯૩ના રોજ ભંગ કરનારને રૂા. ૧૦૦૦-ને દંડ અને એમ કુલ નવ દિવસ સમગ્ર ગુજરાતમાં ૬ માસની સજા થઈ શકે છે. આ કાયદે કતલખાના બંધ રાખવા આદેશ આપેલ પાલન કરાવી લેવાની જરૂરી જવાબદારી છે. હવે, જીવદયા પ્રેમીઓનું કર્તવ્ય છે કે સરકારશ્રીની તે છે જ. પણ જનતાનું રાજ્યમાં કેઈપણ ઠેકાણે ઘેટાં-બકરા, વાછ- કર્તવ્ય છે કે અબોલ પ્રાણી ઉપર ચાલતું રડાવાછરડી, ભેંસ-પાડી, ગાય આદિની ઘાતકીપણું અટકાવવા આ એકટ સમજી લે કતલ થતી દેખાય તે તરત જ નજીકના જરૂરી છે. બેએ એનીમલ પ્રિઝર્વેશન એકટ પિલીસ સ્ટેશન અથવા કંટ્રોલરૂમને જાણ કલમ ૫.૮-૧૦ આધારે ગેરકાયદેસર કતલ કરવી અને ગુનેગારને યંગ્ય સજા મળી કરનાર સામે પગલા ભરવા જોઈએ, તેમજ શકે તે માટે જાગ્રત રહેવું અતિ જરૂરી કેથી પશુની પાસ પરમીટ વગર હેરાફેરી છે. આ દેશમાં કાયદાઓને ભંગ કરવા કરવા ઉપર પણ પ્રતિબંધ છે. મેટર વેહીકલ વાળાઓની સંખ્યા દિવસે દિવસે વધતી એકટની કલમ ૧૨૩-૪૩૯૧-૧૧૨ પ્રમાણે જાય છે. જાગૃત નાગરીકની જવાબદારી છે ગુનો દાખલ કરી શકાય તેમજ પાસ પરકે તે આવા ગેરકાયદેસર પશુઓની કતલ મીટ હોય તે પણ દ્રમાં છ થી વધુ બળદ, રિકવા આગળ આવે તેમજ પ્રત્યેક ગામમાં ભેંસ, પાડા-પાડી ભરી શકાય નહી, વધારે જીવદયા પ્રેમીઓની સ્થાપના કરવી. ગુજ- ભરેલ હોય તે પ્રાણી કુરતા નિવારણ રાત રાજ્યમાં પશુરક્ષા માટે કયા કયા
અધિનિયમ ૧૯૬૦ સેન્ટ્રલ એકટની કલમ
અધિનિયમ હદ કાયદાઓ છે તેની જાણ કરી લેવી જોઈએ ડી. ઈ. એફ. અને તેમજ ૩૮ [૩] પ્રમાણે જેના આધારે લાખે ને આપણે વગર
સામેવાળા ઉપર કેસ કરી પશુઓને રાહત પિસે અભયદાન અપાવી શકીએ.
આપી શકાય. કેઈપણ વ્યકિતને એમ લાગે ગુજરાત રાજ્યમાં બોમ્બ એનીમલ કે ઉપરોકત કાયદાનો ભંગ થઈ રહી છે, પ્રિઝર્વેશન એકટ ૧૯૫૪ના આધારે કેઈ. તે તરત જ નજીકના પોલીસ સ્ટેશનને પણ ઉંમરની ગાયને તથા વાછરડા-વાછરડીને ખબર કરવી. પર્યુષણ પર્વ દરમ્યાન માંસ, કતલ કરી શકે નહીં, કતલ માટે ઓફર મટન વેચાતું દેખાય તે તરત જ પોલીસના

Page #291

૩૩૪ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
કંટ્રોલરૂમને જાણ કરવી અને પોલીસ વિભાગ ૪૭૨૪૦૮ તેમજ હિંસા વિરોધક સંત, ની જવાબદારી છે કે સરકારશ્રીના ફર
નગરશેઠન વડે, અમદાવાદ-૧ ફોન . માન પ્રમાણે કાયદાનું પાલન ન થતું દેખાય તે તરત જ સખ્ત પગલા ભરી ૩૬૪૨૨૯ ઉપર કરવી.' જનતાની ભાવનાને સંતોષ આપે. કાયદાના પાલન માટે પોલીસ અધિકારી
અખિલ ભારત કૃષિ-ગે સેવા સંઘ, નો સહકાર ન મળે તે તેમનું નામ, પિલીસ સ્ટેશનની જાણ તરત જ અખિલ ભારતીય ભારતીય વિદ્યા ભવન, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૭. હિંસા નિવારણ સંઘ, અમદાવાદ ફેન નં. (સંદેશ તા. ૧૦-૯-૯૩) :
રૂા. પ૦૦
૫૦૦
રૂ. ૧૦૦
શુભેચ્છક સહાયક :દલીચંદ લક્ષ્મીચંદ કોઠારી ઘાટકે પણ પ્રેરણાથી શાહ અરજણ સેંધાભાઈ સત્રા મ. ગાંધી રોડ, લલીતકુંજ
ઘાટકોપર
મુંબઈ-૮૬ આકાર શિલ્પ સીવીલ એજીનીયસ એન્ડ કેકટર્સ, ૧૨ “શકિત” . ભરતસિંહ કેની રેડ અંધેરી પૂર્વ મુંબઈ-૯
- શુભેચ્છક શાહ દામજી અરજણ છેડા ખેત લેઈન, પટેલ એપાર્ટમેન્ટ
ગ્રા. ફલેર ઘાટકોપર મુંબઈ-૮૬. શાહ કાનજી ભારમલ છેડા , વસંત એપાર્ટમેન્ટ
ગ્રા, ફલેર ગરેડીયા નગર મુંબઈ ૭૭ જયતિલાલ છગનલાલ ૩- ખટાઉ એપાર્ટમેન્ટ
જેવી લેન ઘાટકોપર મુંબઈ ૮૭ - સહાયક શુભેચ્છક :સંઘવી માણેકચંદજી ભભુતમલજી ૪૧૬ બી. વેડ
સંધવી હોસ્પીટલ ભવાની મંડપ કહાપુર
શુભેચ્છક :રતનબેન બાબુલાલ ગુંદેચા પ્રતિભા નગર બાબુલ છાંયા પ્લોટ નં. ૧૧ કેલહાપુર
૨. ૧૦૦
રૂા. ૧૦૦
. ૫૦૦-
રૂ. ૧૦૦

Page #292

COCCO#000000÷
0
0
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) vot
0
i)
0
.
C
..
Reg.No. G- SEN-84 000000000
.
내 오래콤
સ્વ પ પૂ દેવેશશ્રામવિજયરામચંદ્રસૂરોપરજીમહારાજા
રાગથી
પ્રેમ જન્મે. ાગ એ કારણ છે અને પ્રેમ એ કાય છે. રાગમાહનીયના ઉદયથી પ્રેમ જન્મે. પ્રેમવાળી વસ્તુ મળે તેા રતિ જન્મે અને પ્રેમવગરની વસ્તુ 0 મળે તે અતિ જન્મે, રતિમાહનીય અને અતિ મેાહનીય તે પાપ છે.
શરીર પર જેને પ્રેમ હોય તે મેહથી મૂઢ છે. સમજણ વગરના છે, તેને હિતની ખબર નથી તેથી તેની બધી પ્રવૃત્તિ દુઃખ માટે જ થાય,
માહની મૂઢતા ખરાબ વસ્તુ પર રાગ કરાવે. મેહની મૂઢતા ટળે અને વિવેક પેઢા થાય તે તે સારી ચીજ પર રાગ કરાવે. મેહની મૂઢતા ગાઢમિથ્યાવના ઉદયથી થાય. વિવેકની પ્રાપ્તિ તે ગાઢમિથ્યાત્ત્વના ક્ષયે પશનથી થાય !
તમને કાના કોના પર રાગ-દ્વેશ આદિ છે તેના પરથી સમજાય કે રાગમાહનીય દ્વેષ મહનીય આદિના તમે સદુપયોગ કરો છો કે દુરૂપયોગ કરે છે ?
તમને સંસારની જ મામગ્રી ગમતી હાય, ધર્માંની સામગ્રી ન ગમતી હાય, સંસાર સાચવવાનુ મન હોય, ધર્માં સાચવવાનું મન ન હોય તો સમજી લેવું કે તમે 0 મેહથી મૂઢ છે..
તા તમને ઘર-બાર, પૈસા-ટકાદિ પર જ પ્રેમ હાય તે તમે મેહથી મૂઢ જ 31.0 મદિરાદિમાં એટલા માટે જ જાવ છે કે સ`સાર વધે. તેવી જ રીતે અમને ય હું શરીર ૫૨, માન-પાન, ખ્યાતિ-પ્રતિષ્ઠાદિ પર પ્રેમ હોય તો અમે ય મેહથી મૂઢ છે છીએ. અને એટલા માટે સાધુ થયા છીએ કે અનંતા સ'સાર વધે. 50000000000:0:00000:000006 જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c, ૦ શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લાટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યુ” ફેન : ૨૪૫૪૬
0
0
હિતા- 0
0
દુનિયાદારીના રાગના કારણે જ માટોભાગ મ`દિરમાં જાય છે, પૂજાદિ કરે છે કેમ કે તેને સાંભળ્યુ... છે કે આ-આ કરીએ તે સુખ મળે. તેથી અસલમાં તેને રાગ ભૂંડા નથી લાગ્યું.

Page #293

2224 a62. A abse Received on 91093. SAT GIRL Rો ૨૩વાણ તાયફાળું ૩મારૂં. મહાવીર પfઝવણITI
રાજ આજે હ૮ન્ત રજા તથા રુથાર -
Ud, માણ||
સવિ જીવ કર્યું
જેઠSનું શાસન રસી.
|
પંડિત કાણું ?
पवण पहल्लिरकमलग्ग
लग्गजललवचलम्मि जीयम्मि । વન્ત શiણું ઘમ્મ,
को भणइ सकण्ण विण्णाणो ? પવનથી હણાયેલા કમલના પાંદડાના અગ્ર ભાગ ઉપર લાગેલા પાણીના બિંદુની જેવા ચંચલ આ જીવનમાં “હું કાલે ધમ કરીશ” આવું કઈ પણ જાણકાર પંડિત માણસ બેલે ખરો !
! !
C
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય | દેશમાં રૂા. ૪૦ | શ્રતજ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર '(સૌરાષ્ટ્ર) 1ND1A- PIN-૩૮૦૦5
લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા.૪૦૦
ASSAGARS
332009
)
-

Page #294

કથિGuી
મ
1
-
-
-
'विषयासुहेसु य रज्जइ, सो दोसो रागदोसाणं' “અનાદિથી જીવ વિષય સુખમાં રાગી થાય છે તે રાગ-દ્વેષને જ દેષ છે.' 8
જે વિષયસુખે અતિગેપનીય-લજજાર–નિંદનીય, બીભત્સક-જુગુપ્સનીય છે ? છે તેમ જાણવા–અનુભવવા છતાં પણ જીવ તેમાં જ આસકત બનતો હોય, તેમાં જ સુખ છે # માનતે હેય તે તે સંસારના સુખ ઉપર અતિ ગાઢ રાગ જ કારણ છે. જે જીવ ૧ જ મેહના કારણે આંધળો ન બન્યા હોય અને રાગાદિમાં જ સુખ ન માનતે હોત તો તેવી વિષમદશા કયારેય ન થાત. આ રાગાદિનું આમા ઉપર એટલું બધું પ્રબલ છે આધિપ્ય છે કે જીવ સાચું સમજી શકતો જ નથી. જન્મથી અંધ માણસને કદાચ 8.
જેટલું નુકશાન નથી થતું તેટલી ભયંકર પાયમાલી રાગાદિથી આંધળા બનેલા જીવોની છે છે થાય છે. આત્માને ગુણેની સન્મુખ નહિ થવા દેનાર અને પ્રાપ્ત ગુણેથી વિમુખ કરા- 8. વનાર જે કઈ દુષ્ટ પાપાત્મા જેવા હોય તે આ રાગાદિ જ છે.
સમર્થશત્રુ પણ જેટલું નુકશાન નથી કરતે તેનાથી કંઇગણ અધિક નુકશાન અનિ. , 8 ગ્રહિત–મેકાબુ બનેલા રાગ-દ્વેષ કરે છે. ગાદિને આધીન બનેલાની કેવી દયાજનક છે. છે સ્થિતિ થાય છે તે સૌના અનુભવમાં છે. રાગાદિ ઇષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં 8 ૨ સુધી મેળવવાના અને ર અને પ્રાપ્ત થયા પછી તેના વિયોગ ન થઈ જાય તેની ચિંતા છે. છે જેની આધીનતા એક માત્ર ચિંતા વિના બીજું કાંઈ જ ફળ આપે તેમ નથી તે તેને
કયે પંડિતજન આધીન થાય? જે તેને જ આધીન થાય તે તેને પંડિતજન કંઈ છે રીતના કહેવાય! દુનિયામાં પણ કહેતી છે કે-“ભુખ ન જુએ એઠો ભાત, રાગ ન છે જુએ જાત-જાત” રાગાદિની પરવશતાથી જીવ કેવી કેવી આજીજી-ચાપલુસી–મથ્યા છે પોલીશ કરે છે તે તે સૌના અનુભવમાં છે. જ્યાં સુધી આ રાગ જ ભયંકર છે, મને છે નુકશાન કરનાર છે તેમ ન સમજાય ત્યાં સુધી સાચી સમજ આવવી સુદુર્લભ છે. માટે છે
જ જ્ઞાનીઓ કહે છે કે આ રાગાદિ ન હોત તે કેણ દુઃખને પામત! કોણ છે છે આ નાશવંતા-ક્ષણિક-અપાય બહુલ સુખેથી અંજાઈ જાત ! અને કેણુ મિક્ષને ન ! પામત !
માટે હે આત્મન ! આંતરચક્ષુઓના અજ્ઞાનના પડલ દુર કરી, ગાદિના વિપા- છે. છે કે વિચારી, તેનાથી મુકત થવા પ્રયત્ન કરીશ તે રાગાદિ જે શત્રુભૂત હતા તે જ છે સાચા મિત્રની ગરજ સારશે અને તેની જ સહાયથી તું તારી સિદ્ધિને નજીક બન વીશ. છે.
–પ્રજ્ઞાંગ ?

Page #295

"
હાહરદેશોદ્રા .શ્રી વિલ: અજીરજી મહર જજો
( શ્રેજી સજજ જ છે જે શ્રદ્ધા ર૪ રજ પ્રારy
Quo
- tત્રીઓને પ્રેમચંદ સંઘજી ગઢડા
૮jલઈ) હેમેન્દ્રકુમાર જશુબૂલાલ જાહ!
(૨૪ ) ટેસચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(વઢવાલ્મ) જચંદ ક્યR &#
(જાળ જ8).
N • અઠવાડિફ • ઝાઝરષ્ના -- વિક7 -3 *a $
*
*
*
વર્ષ ૬] ૨૦૪૯ દ્ધિ. ભાદરવા વદ-૪ મંગળવાર તા. પ-૧૦-૯ [અંક ૯ !
* : પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાના ગુણનુવાદ : 4
પ્રવચનકાર :- પ. પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા. છે
અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ અને એ પરમ તારકેએ ભવ્ય જીવના છે એકાન્ત કલ્યાણને માટે સ્થાપેલ શાસન જગતમાં જ્યવંતુ છે. પરંતુ આ સંસાર જે ? આ છે તેવા સ્વરૂપને ભાસ પણ ન થાય ત્યાં સુધી તારક એવું આ શાસન કે શ્રી અરિહંત છે છે પરમાત્મા લાભરૂપ બની શકતા નથી. એટલું જ નહિ એવા પણ છે હોય છે જે તે
શ્રી અલ્ડિંત પરમાત્માને અને આ તારક શાસનને પણ સંસારનું જ કારણ બનાવે છે. આ છે સાધુને ય સંસારનું કારણ બનાવે છે, મને પણ સંસારનું કારણ બનાવે છે. જેને જે 5 શાસન ગમી જાય તેઓ જ ધાર્યું કામ સાધી જાય છે.
' આજે જે મહાપુરુષની વાત કરવી છે તેમને અહીંવાળા ઘણા લોકો જાણે છે ? હું તેમની વાત પણ જાણે છે, છતાં ય યાદ રાખતા નથી. આ મહાપુરૂષ આ જ ભૂમિ 8 ઉપર જન્મેલા, અહીં જ વિરાગી થયેલા અને પરમપદને પામવા માટેનું આરાધન પણ 5 આ ભૂમિ ઉપર કરેલ અને સ્વર્ગવાસ પણ આ જ ભૂમિ ઉપર પામેલા. તમે લોકે ઘણું છે છે યાદ નથી રાખતા માટે ઘણું ભારે થાય છે.
અમદાવાદ શહેર ધર્મપુરી-જૈનપુરી ગણાય છે. વર્ષોથી તે નામના છે. જે મહાપુરૂષના છે હું ગુણ ગાવા છે તે અહીં ઘણો સમય રહ્યા છે. એમને જો સંસાર ભૂંડે ન લાગત તો
સાધુપણું મળત ખરૂં? પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજા સાધુ શી રીતે બન્યા તે ખબર છે? છે. વર્તમાનમાં ધર્મ કરનારા મે ટા ભાગને સંસાર ભૂડે લાગે છે તેવું નથી. આ બધા છે
ધર્માત્માઓ બેઠા છે. બધા એકી અવાજે બોલે કે- “આ સંસાર તે મહાભૂડે છે તેમાં 3

Page #296

: શ્રી જૈન શાસન (અઢવ ડિક)
શ`કા જ નથી. કર્રથી ઘેરાયેલા છીએ માટે અને સંસારમાં રહ્યા છીએ પણ સ સારમાં રહેવું અમને પસંદ નથી, કમને જ રહ્યા છીએ ’- તે મને ઘણા આનદ થાય.
૩૪૨ :
આમના જન્મ ધમી' કુટુંબમાં થયેલે. પણ આજના ધર્મી' કુટુ ંબે ‘ સાધુપ શું એ જ ધર્મ છે' એ વાત માનતા પણ નથી અને જાણતા પણ નથી. જો આવુ જાણતા હેત તા આટલા જ સાધુ હોત ! મારુ' તે માનવું છે કે, આ બધા બેઠા છે તે બધા સાધુ હાત! તમે આપણી પરપરા જાણા છે ? શ્રી નભદેવ સ્વામિ ભગવાનથી શ્રી અજીતનાથ સ્વામિ ભગવાન થયા ત્યાં સુધીમાં પચાસ (૫૦) લાખ ક્રોડ સાગરોપમ કાળ થયો. તેમાં અસંખ્યાતા રાજાએ થયા. એમાં એક રાજા રહેવા નહિ કે જે સાધુ થયા ન હોય. એટલુ` નહિ સાધુ થઇને કાં મેક્ષે કાં સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં ગયા ન હોય,
શ્રી ઋષભદેવ સ્વામિ ભગવાનને દાદા કહીને મેલાવા છે ને ? વાર વ૨ શ્રી સિધ્ધગિરિજી દાડા છે ને ? આછામાં ઓછા એકવાર તે જરૂર ને ? કેમ ? ઝટ સાધુપણુ મળે માટે ને? જૈન કુટુંબમાં જન્મનાર આ ક્ષેત્રમાં રહેનાર જૈનત્વ પામ્યા વિના રહે એ કયારે મને? શ્રી અરિહંત પરમાત્મા જેવા દેશ મળે, આવું તારક શાસન મળે અને જૈનત્વ પામ્યા વિના મરે- એ બને ખરું? પણ વત માનમાં બની રહ્યું છે ને ? જે તમે બધા જૈનવ પામ્યા હેાત તે એક ઘર બાકી ન રહત કે જ્યાંથી સાધુ થયા ન હોય ! પણ આજે તા આ ક્ષેત્રમાં સાધુની જેવિટ બહુ કરાય છે તે ખેલાય તેવી નથી. અહીં તા સાધુ-સાધ્વીને સયમ દુ^ભ બને તેવી વ્યવસ્થા કરાઇ રહી છે. સાધુ-સાધ્વી ન રહી શકે તેવી પ્રવૃત્તિ ચાલી રહી છે. જૈન શાસનમાં તે સાધુપણું' એ જ ઉત્તમ રેટિના ધ છે પણ તે વાત આજે ખેલાય તેમ છે ? જૈનકુલાદિમાં તા સાધુપણું પામવું સહેલુ છે તે વાત પણ કેટલા માને ?
અહીં'ના બધા મા-બાપાએ પેાતાના સહાનાને કહેલું કે- “ અહીં ભગાનનાં મંદિરે ઘણા છે, ઉપાશ્રયા ઘણા છે, સાધુ-સાધ્વીની હાજરી પણ કાયમ હોય છે, ધર્માપદેશના પ્રવાહેાના ધેાધ રાજ ચાલુ છે. અમે રોજ જઈએ છીએ પણ હજી અમને કાંઈ અસર થઇ નથી, અમારૂ ઠેકાણુ' પડયું નથી. પણ તમે બધા રાજ જાવ, સાધુ મહારાજ ના સહવાસમાં આવે, ધમ સાંભળેા, ધમ ગમી જાય-રૂચિ જાય અને વૈરાગ્ય થઇ જાય તા ખુશીથી અમને કહે। તા અમે મહાત્સવ કરીશું... '' આવું' કેટલા જૈન મા-બાપાએ કહેલુ* ?
એક વાત સમજી રાખેા કે ભગવાનની સાધુ સસ્થા આખા જગતને આધાર રૂપ છે. સાધુ વિના ધર્મ સ્થપાય નહિ માટે ભગવાન એક રાત્રિમાં ખાર યાજન ચાલીને અપાપા નગરીમાં આવ્યા. સાધુ વના ભગવાન શાસન સ્થાપે નહિ. સાધુ વના ધમ
અર
O

Page #297

વર્ષ-૬ : અંક-૯
તા. પ-૧૦-૯૩
: ૩૪૩.
ચાલે પણ નહિ શાસન ચલાવવા સાધુ તે જોઈએ જ. શાસન સાધુ હોય ત્યાં સુધી જ ચાલે. સાધુપણું એ જ ધર્મ. શ્ર વકપણું તે ધર્માધર્મ છે. ધર્મ સરસવ જેટલે અને અધમ મેરૂ જેટલો. તેથી તમારે મન સાધુપણું અને આજ્ઞા મુજબ જીવતા સાધુઓ બહુ છે કિંમતીને? તમને સાધુ વિના તે ચાલે જ નહિ ને? તેમના બળે જ જીવવાનું તેમ છે હૈયામાં લખાઈ ગયું ને? આ બધા જે સાધુ-સાધ્વી સંસ્થાના બળે જીવનારા 8 - બને તો સાધુ-સાધ્વી સંસ્થામાં ખરાબી ન પેસે. પણ આજના ઘણું શ્રાવકછે. શ્રવિકાને સાધુ-સાધ્વીના બળે જ જીવવાનું છે તે વાતની ખબર જ નથી. આ મહાપુરુષ છે ના સહવાસમાં રહેલા-આવેલા છે. આ વાત જાણતા જ હોય ને? સાધુ-સાદેવીના ઈ. બળે જીવે તે જ શ્રાવક-શ્રાવિકા ! જેને સાધુ–સાવીને ખપ નહિ તે વળી શ્રાવકઆ શ્રાવિકા કેવા? આ શહેરમાં -સાવીને ખપ નહિ તેવા શ્રાવકે ઠીક ઠીક સંખ્યામાં
છે અને તે બધા પાછા નામાંકિતમાં ગણાય છે. તેની ભારે ગરબડ છે. તેથી જ આ છે ધર્મપુરીને કલંક લાગે તેવાં કામો થઈ રહ્યા છે.
આ મહાપુરુષ કઈ રીતના દીક્ષાને પામ્યા તે વાત સમજાવવી છે. તેમની દીક્ષા આ જ તેમના ધર્મપત્નીને આભારી છે, તેમના કુટુંબે તે તેઓ સાધુ ન થાય તે માટે જ પ્રયત્ન છે
કરેલ. તેઓ સંસારમાં રક્ત , તે માટે તેમની નામરજી છતાં ય લગ્ન કર્યા. કુટુંબમાં હું દીક્ષાની વાત કરે તે ખાવા 'હાય- તેવા કુટુંબ વર્તમાનમાં ધર્માત્મા ગણાય ! પાંચ છે આ ભાઈઓમાં તે નાના હતા. આ વિદ્યાશાળાના સ્થાપક સુબાજી પાસે ધાર્મિક અભ્યાસ કરી છે ને તેઓ વિરાગી બનેલા. તેમને જોયું કે મારે સાધુ થવું ઘણું મુશ્કેલ છે. હું છે તે સમયે સાધુઓ પણ થડા અને કુટુંબના ભયથી બધા સાધુઓ આમને દીક્ષા આપતા છે ડરતા. કુટુંબની આજ્ઞા વિના પણ ઉંમર એગ્ય થતાં દીક્ષા આપી શકાય નહિ તેવી 8
બેટી કલ્પનામાં તમે રહે તે અધમ જ પામે. પૂ. પં. શ્રી મણિવિજયજી દાદાએ પણ છે * કુટુંબના ભયથી ના પાડી, તેથી આમને ઘરમાં જ સાધુના કપડાં પહેરી લીધા. તેથી 8 કુટુંબીઓએ તે વેષ કાઢવા ઘણી મથામણ કરી પણ તેમને ન જ કાઢયા. તેમના મોટા હૈ ભાઈ તે તેમની છાતી ઉપર રહી ગયા. તે વખતે તેમના ધર્મપત્નીએ કહ્યું કે, “આ તે છે હદ થાય છે.” તે બધા કહે કે- “તારું શું થાય?? તે તેમને કહ્યું કે “આમને છે. જવું હોય તો ભલે જાય હું પણ સાદવી થવાની છું.” પછી તે બધા ઠંડા પડયા અને આ રીતના તેઓ સાધુ બન્યા. સાધુ થયા પછી પણ તેમના કુટુંબની મેટી નામનાને છે. કારણે કઈ સાધુ કે ઉપાશ્રય રાખવા તૈયાર ન થયા. છેવટે ઝાંપડાની પળના ઉપાશ્રયે છે છે રહ્યા. અને પછી પૂ. પં. શ્રી મણિવિજયજી મહારાજની પાસે દીક્ષા લીધી અને પૂ. શ્રી જ સિદ્ધિવિજયજી મહારાજના નામે તેમના સૌથી નાના શિષ્ય તે થયા. તે માટે જ જ્ઞાનિએ છે

Page #298

૩૪૪
કહે છે કે, જેની વૈરાગ્ય ભાવના પિતાદિ કુટુ બીએ દીક્ષાની આડે
આપી શકાય!
TARI
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
પ્રબળ હોય, ચેગ્ય ઉ*મર હોય તેા મેહમગ્ન માતાઆવતા હાય તે તેમની સંમતિ વિના પણ ીક્ષા
જીવશે તે વર્તમાનમાં તા જે સાધુએ મકકમ બનશે, ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ જ સારી રીતના જીવી શકશે. બાકી તમને જે આધીન બનશે તે પોતાનું ય ગુમાવશે અને તમારૂ ય ગુમાવશે. જર્યાં પેાતાના સંયમમાં ાધ ન પડે ત્યાં જ રહેવુ. તેમ જો બધા સાધુએ નકકી કરે તેા તમારા આ શહેરના નબર જ નીકળી જશે. એકવાર જો તમારા ન`બર કાઢી નાખવામાં આવે તે ખબર પડે કે- સાધુએની કેટલી જરૂર પડે છે. અમદાવાદને ગરજ હોય તા સાધુએ આવે પછી જૂએ શુ થાય છે ? બાકી આજે સાધુઓને બગાડવામાં તમારો પણ ભાગ એછે નથી. પછી તમે જ કહેા કે, સાધુઓ બગડયા છે. પણ સાધુઓને બગાડનાર છે કાણું ?
આ મહાપુરૂષના આ શહેર ઉપર ઘણા ઉપકાર છે. ઘણા સમય આ શહેરમાં રહ્યા છે. તેમના પરિચયમાં આવનારા આ બધું ન જાણે તે ચાલે? દીક્ષા લીધા પછી તેઓ થાડા સમય ગુરૂની સેવામાં રહ્યા. સુરત-રાંદેરમાં શ્રી રત્નસાગરજી મહારાજ બીમાર પડતાં તેમની સેવામાં ગુČજ્ઞા શિરોધાય કરી ગયા. અને એ જ ચામાસામાં પૂ. શ્રી મણુિવિજયજી દાદા સ્વર્ગવાસી થયા. તેઓના મનમાં ધૃતાના ગુરૂના અંતિમ વિયોગ ગુરૂ ગૌતમની જેમ અપાર વેદના જગાવી ગયા.
શ્રાવક કેતુ”
પ્રયત્ન
જો તમે બધા સમજુ થઈ જાવ તો કાલથી ઘણા સુધારા થઇ જાય. નામ ? શ્રાવક તા સૌંયમના પૂજારી હોય ! સાધુના પૂજારી હોય. સારા સાધુનું તે સન્માન જ કરે. શાસ્ત્રાજ્ઞથી વિરૂદ્ધ વર્તનાર સાધુથી તા આધા રહે, સમજાવવા કરે, ન સમજે તે પણ તેમની નિદાતા ન જ કરે. જેમ તમે સાધુએની નિંદા કરા છે. તેમ સાધુએ તમારી નિંદા કરવા માંડે તે કેવા દાવાનલ સળગે! સુસાધુઓને તે આવાઓની દયા આવે છે કે- “બિચારા ! પાપે દયથી શુ ખેલે છે તેનું ભાન નથી. હાથે કરીને સંસાર વધારે છે. તેમનુ શુ થશે ? ” તે જ ચિંતા તેમના હું યે હાય છે. જેવા તમે બન્યા છે તેવા સાધુએ બને તે તમે કયાં ઉભા રહે ?
જે શ્રાવક, ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ચાલતા સુસાધુએથી આઘા રહે, તેને ય ો શ્રી સઘના આગેવાન બનાવાય તે તે ચાલે? ખરેખર આગેવાન તે કહેવાય જે સાધુસાધ્વીના સયમની જ ચિંતા કરે. સંધને સાચા માર્ગે દોરે. સાચા સાધુને, સાધુતાના પૂજારી ડાય. ખેાટા સાધુઓના સંસર્ગથી દૂર રહે, જો તમે બધા આવા બની જાવ અને
2004

Page #299

૧ વર્ષ -૬ અંક-૯
તા ૫-૧૦-૯૩
: ૩૪૫
ખેટા સાધુઓને એકલા પાડી દે, તેમનાથી આઘા ખસી જાવ તે ય ઘણું બેટા સાધુ સુધરી જાય, ઠેકાણે આવી જાય છે કે મારું ગ્રહણ કરી તમે તે ધર્મને કલંક લગાડે છે. આ મહાપુરૂષને માનનારા તેમના ગુણ ગાનારા આવા હોય તે ચાલે ?
એકવાર હું અને પૂ. આ. શ્રી મનહરસૂરીશ્વરજી મહારાજા બેઠા હતા ત્યાં એક 8. ભાઈ આવ્યા. તેમણે અડધો કલાક સુધી આ આવા, આ તેવા તેમ બધી વાત કરી. તે પછી પૂછે કે સુધારવાને ઉપાય છે ખરે? મેં કહ્યું કે- ઉપાય છે. તમારે જાતે જ ! R બધા ધર્માચાર્યોની સેવામાં લાગી જવાનું. સાધુએ તે જગતના, શાસનના આધાર છે !
માટે. તમારે જ જવાનું તમારા માણસે પણ નહિ જવાનું. કારણ તમારી પોતાની પાસે છે પુણ્ય-પ્રભાવ-સામગ્રી બધું છે. જે કોઈ ધર્માચાર્ય આનાકાની કરે તે તેમની આજ્ઞામાં રહેલા બધા સાધુ-સાધવીનું લીસ્ટ બનાવવાનું અને બધાને પૂછવાનું. તમારા જેવા આ કામ આ જાતે કરે તે સુધારો થઈ જ જાય. પણ પછી તે ભાઈ ગયા તે ગયા પાછા દેખાયા નહિ.
જે શહેરમાં આવા મહા પુરૂ થયા. આટલા ધર્માત્માઓ વસે, ભાગ્યશાલિઓએ ઘણુ મંદિરો અને ઉપાશ્રયે બંધાવ્યા. અહીં દરરોજ જુદા જુદા ઉપાશ્રયમાં જુદા જુદા ? વિષય ઉપર ધર્મદેશનાના પ્રવાહને સખત ધોધ વહે, જયાને શ્રી સંઘ એ બધા છે
સંઘને આધાર ગણાય. ત્યાં જે આવી સ્થિતિ હેય તે કેમ ચાલે ? જેવું તમે કરો ? આ છે તેને દાખલો લઈ બધા સંધેવાળા કરવા માંડે તો શું થાય ? પૂ. શ્રી બાપજી ! { મહારાજાના ગુણગાન ગાઈએ છીએ તે તેમને જે દિશામાર્ગ બતાવ્યો તે મુજબ ન છે
ચાલીએ તે ? આ તે નિરપૃષ્ઠ મહાપુરૂષ હતા. તેઓને પંન્યાસ પદવી પણ બહુ 8 સમજાઈને અપાઈ હતી. અને આચાર્યપદ તે કેમ અપાયું છે તે હું જ જાણું છું, જે બહુ સમજાવીને આચાર્ય પદ આપવામાં આવ્યું હતું
મોડી ઉંમરે બીજા લે કે ત૫ છોડે તે તેમને મોટી ઉંમરે પણ તપ ચાલુ છે છે રાખ્યા હતા. સિતેર (૭૭) વર્ષની ઉંમરે વર્ષીતપ શરૂ કરેલ અને જીવનના અંત છે. સુધી તપ ચાલુ રાખેલ. જ્યારે વર્ગવાસ થયો ત્યારે તે ચેવિહાર ઉપવાસ હતો. 8.
આવા તે તે તપસ્વી હતા. તેમને સ્થિરવાસ અહીં થયે. તમને તે તેમની રોજની છાયા છે 8 મલી હતી. જ્યારે જ્યારે ભગવાનની આજ્ઞાથી વિરૂદ્ધ ખોટું થતું હતું તે તેઓ બેલયા { છે કે- “ભયંકર ખરાબ થાય છે ? ખરેખર અવસર આવે ત્યારે તમે શું કરશો તે છે શું કહેવાય તેમ નથી–સાથે રહેશે કે ભગી જશે ? આજની જે હવા છે તેથી શાસનમાં ? 5 શું શું થશે તેનું વર્ણન થાય તેમ નથી.'
તમે બધા સાધુ-સાધવી સંસ્થાના ભગત છો કે દુશ્મન છો ? ભગવાનની આજ્ઞા છે મુજબ જીવતા સુસાધુઓને જેને ખપ ન હોય તે સંઘમાં ગણાય ખરા ? સારા માણસે જે રોજ ઉપાશ્રયમાં આવતા થઈ જાય તે બાર આની સુધારે થઈ જાય. અને મેટા !

Page #300

૩૪૬ :
- શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સુખી અને આગેવાન ગણતા માણસે સમય કાઢીને પણ ઉપાશ્રયે જતા-આવતા થાય છે તે મહા સુધારે થઈ જાય. તેમની પાસે પુણ્ય છે પણ તેને ઉપગ બીજે કરે છે. છે
સાધુ-સાધવી એ શાસન છે કે શ્રાવક-શ્રાવિકા એ શાસન છે ? સંઘમાં પ્રધાન છે સાધુ-સાવી હોય કે શ્રાવક-શ્રાવિકા હોય ? તમે બધા સાધુ-સાવીના સેવક તે ખરા ? ને ? શ્રાવક-શ્રાવિકા એ સાધુ-સાધવી સંઘની રક્ષા, મંદિર-ઉપાશ્રયાદિ ધર્મ સ્થાને ની છે રક્ષા, સાચવવાની જવાબદારી આદિ કાર્યો ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ કરવાના છે કે પિતાની છે મરજી મુજબ કરવાના છે ? સાધુ પણ ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ચાલનારા, શામ્રાજ્ઞા પ્રમાણે ચાલનારા જોઈએ કે તમારું કહ્યું માનનારા જોઇએ? ભગવાનનું શાસન તે એટલું છે અદભૂત છે કે તેને આપણી સુંદર ચિંતા કરી છે. બંદરનું હિત થાય અને અહિત ન થાય તેની પૂરી કાળજી રાખી છે. મંદિર કેમ બાંધવું, કેમ સાચવવું તે શાસ્ત્રમાં લખ્યું નહિ હોય ? ભગવાનની પૂજા કેમ કરવી તે પણ લખ્યું નહિ હોય ? ધર્મસ્થાન છે વ્યવસ્થા કેમ કરવી તે પણ લખ્યું નહિ હોય ? વવટ પણ કેમ કરે તે ય લખ્યું છે નહિ હોય ? ભગવાનનું બંધારણ મંજુર ખરું કે નહિ ? તમને કદાચ શાસ્ત્ર વાંચી છે વાની ફુરસદ નહિ હોય પણ સુસાધુને પૂછવાની અને તેમનું માર્ગ દર્શન મેળવવાનું ! | ફુરસદ ખરી ને ?
આવા મહાપુરૂષના પરિચયમાં આવેલા, સેવામાં રહેલા આવા હોય તે ચાલે છે આવા મહાપુરૂષના સહવાસમાં આવેલાને કેમ છવાય તે ય આવડી જાય. તમને ખબર છે
નહિ હોય પણ તેઓ વિધિ-વિધાનના જાણકાર હતા. જેને શાસની પરવા નહિ તેવા છે 8 સાધુથી શાસન ચાલ્યું નથી અને ચાલવાનું પણ નથી. કુસાધુના સહવાસમાં છે
આવવું નથી પણ નિંદા તે કેઈની ય કરવાની નહિ. પણ આજે તે જે ખોટા છે. ઊંધા માગે છે તે ય બધાને તે માર્ગે લઈ જવાને ધંધો કરે છે. તેમના વિચાર 4 અનુકૂળ વતે તે જ સારા બીજા બધા ખોટા ખરાબ... ! આ કામ છડે ચોક ચાલ { છે અને અમારા આ બધા શ્રાવકે તેમાં સંમતિ આપી રહ્યા છે.
- અ. વાત નહિ સમજે અને પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાને હાથ જોડે તે તે બેને મેળ જામે ? તેમના જીવતાં જે બનાવે કલંક લગાડનાર થયા તેમાં હયાને કેટલું છે છે દુખ થયું હતું તેની ખબર છે ખરી ? તમે તે બ હાજીહો... જીકરે તે 4 પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાના તપ-જ૫ આદિની છાયા તમારા પર શી ? તેમને માનનાર 1 શાસ્ત્રજ્ઞા વિરુદ્ધ વાતમાં સંમત હોય ? તેમની સ્વગતિથિ આપણે ઉજવીએ તે બરા૧ બર કે રસ્તે ચાલનાર ઉજવે તે બરાબર ? રસ્તે ચાલનારની તે પ્રશંસા પણ છે નિંદારૂપ બને.'

Page #301

વર્ષ ૬ : અંક -૯ : તા. પ-૧૦-૯૩ ૪
'
: ૩૪૭
આ બધા આગેવાન સુ શ્રાવકને પૂછવાનું કે–ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવની પરચીતે શમે (૨૫૦૦) મી જયંતિ ઉજવવાની તડામાર તૈયારીઓ થઈ રહી છે. કે ઉજવે છે છે તે જાણે છે ? જેઓ જાય છે તે કવેતાંબર મૂર્તિપૂજક સાધુઓની, શાસનની આજ્ઞા છે મુજબ જાય છે કે મરજી મુજબ જાય છે ? તમે બધા જાહેર કરે કે-અમારે મૂર્તિ.
પૂજક સાધુ સમુદાય એક નિર્ણય ન કરે, સર્વસંમતિ ન આપે તે તેમાં ભાગ લેવાય છે છે જ નહિ. અમારા મોટા ભાગના બધા સાધુઓ, ધર્માચાર્યો આની વિરુદ્ધમાં છે, માત્ર ગણ્યા ગાંઠયા જ તેમને મલી ગયા છે. અમારી સાધુ સંસ્થાનું એક સંગઠન ન રહેવા દીધું તેમાં તમે જ લોકે નિમિત્ત છે. અમને તે સર્વાનુમતિ-બહુમતિ કે લઘુમતિ 8 મંજુર નથી પણ અમને તો શ શ્રમતિ જ મંજુર છે.
ભગવાન શ્રી મહાવીરની ચતુર્મુખી મૂર્તિઓ તૈયાર થઈ રહી છે, ઉજવણી સમયે મૂકાશે. કીર્તિસ્તંભે ની પેજના થઈ ચૂકી છે. સર્વ ધર્મ સમ અને મમના ના લગવાઈ રહ્યા છે. વીરની વ ી ના કીર્તિસ્તંભે તૈયાર કરાઈ રહ્યા છે સાથે સાથે બુદ્ધની, ક્રાઇસની, ગાંધીની અને નહેરૂની વાણ પણ કીર્તિસ્તંભે ઉપર તરાશે. આ બધા પણ સંસારના ઉદ્ધારક ને ! તમે લોકે કાંઈ સમજો છો ? તમારી જાતિની જ ફજેતી થશે તો તમે શું કરશે ? માટે હજી ડાહ્યા થઈ જાવ તે ય ઘણું કરી શકે તેમ છે. પણ તમારે શાસ્ત્રાણાને જેવી જ ન હોય અને મરજી મુજબ જ જીવવું હોય તો કેણ રોકી ન છે શકે ? કેઈનું કાંડું પકડાય તે આ કાળ નથી. શાનમાં સમજી જાવ તે ઘણું છે.
એકબાજુ ભગવાન શ્રી મહાવીર દેવની અને બીજી બાજુ બુદ્ધની, ક્રાઈસની, ૧ 5 ગાંધીની મૂર્તિ લાગશે તે તમે શું કરશે ? તમે તે કહેવાના કે- જમાનાના નામે બધું બરાબર છે. ચાલવા દે, શું ધૂળ ચાલવા દે ? આપણે ધર્મ કેરમ છે,
આપણુ ભગવાન પણ લે કે ૪ મ છે. પણ આજના લેકે આ વાત સમજયા ય નથી ? છે અને સમજાવવા માગીએ તો સમજવી પણ નથી.
પ્ર. – આપ જ નવું રચનાત્મક કામ કરો ને ? છે ઉ. – ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ચાલવું તે જ અમારું રચનાત્મક છે. ' કે ભગવાનના માર્ગને અનુસરતા સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા જીવે છે. આ રચનાત્મક કામ છે ૨ ચાલુ જ છે. તેમાં શું અટકી પડયું છે ? જેમાં સત્યાનાશ નીકળી રહ્યું છે તે કામમાં # શું સુધારો થાય ? વેપારીઓમાંથી નીતિ ગઈ અને અનીતિ આવી, ખાવામાંથી ભય છે
ગયું અને અભય આવ્યું. થોડા ઘણું હજી બચ્યા છે તે આવા મહાપુરૂષોને પ્રભાવ છે ? [ અમારે નવું કશું કરવાનું નથી. ભગવાનના માર્ગની આરાધના, ક્ષા અને પ્રભાવના છે છે કરવી તે અમારું કામ ચાલુ જ છે. શું નવું રચનાત્મક કામ કરવાનું બાકી છે ?

Page #302

૧ ૩૪૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
અમે પણ જમાને જ છે. આજથી ચાલીશ- પચાસ વર્ષ પહેલાં વેપારીઓમાં છે 4 અનીતિ ન હતી, કાળાબજારને તો કેઈ ઓળખતું પણ ન હતું. સેળ આનીની સવા તે સેળ આની કમાનાર વેપારી સુખી હતે. લેકના જીવ સંતોષી હતાં. આવી હાય ય છે દ અને દેડા દોડ ન હતી. પાડોશીઓને લોક ઓળખતા હતા. અડધી રાતે જરૂર પડે તે છે છે મદદ કરતા અને તેમાં મેટાઈ અનુભવતા હતા, પિતાની જાતને ધન્ય માનતા. આજે છે પાડોશીને ઓળખે છે કેણ ? પછી તેના કામકાજમાં આવે શેને ? ત્યારે એક-બીજાને છે સહાય કરવી, મદદ કરવી તે તેમને જીવન મંત્ર હતા. જે બધું બગડયું તે છેલ્લાં થડા વર્ષોમાં બગડયું. આઝાદી આવી પણ ભયંકર ગુલામી લઈને આવી. આ દેશમાં જે પ્રગતિ દેખાય છે અને તેમાં આજના કેલરી અને રાજકર્તાએ કુલાઈ રહ્યા છે પણ છે તેમાં બધું પરદેશનું છે.
આજની દુનિયાની વાત કરવા જેવી નથી. ના લોકેએ એવા વિનાશક છે શાસ્ત્રો બનાવ્યા છે કે, એક જ પાગલ અ૮૫ સમયમાં આખી દુનિયાનો નાશ કરી નાખે છે આજની મહાસત્તાઓ પણ લેકેને ઊંધે માગે દેરી પડી છે. બહારથી શાંતિની વાત છે કરનારા અંદર ખાનેથી ભયંકર અશાંતિ સર્જી રહ્યા છે એક-બીજાને સંહારવાની વૃત્તિ ! ધરાવનારા “શાંતિ દૂત' ગણાઈ રહ્યા છે. કયારે દાવાનલ સળગશે તે કહેવાય તેમ નથી. છે માટે આજના ગાડરિયા પ્રવાહમાં તણાયા વિના શ્રી જૈન શાસનને સમજશે તે જ છે કલ્યાણ થશે આ માનવભવ જે મહાદુર્લભ કહ્યો છે તે સફળ થશે.
પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજા પણ કહેતા કે ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ચાલવુંબધાને ચલાવવા તેજ સાચું રચનાત્મક કામ છે. આજ સુધી આ શાસન આપણા સુધી આવી પહોંચ્યું તે આવા બધા મહાપુરૂષોને આભારી છે. આ મહાપુરૂષે, જે પથરા 8 પાક્યા તેને ઉખેડીને ફેંકી દીધા અને જે મણિ પાયા તેને જગત સમક્ષ બહાર કાઢશે. છે
આજથી પચાસ વર્ષ પહેલાં કાળા બજાર ન હતું, વેપારમાં નીતિ હતી. ગ્રાહક 8 છે અને વેપારીને એક મેક પ્રત્યે વિશ્વાસ હતે. જે દિવસે અનીતિ થઈ જતી તે દિવસે
પગ ભારે થઈ જતા. હું છેક ૧૯૭૬ થી ચેતવતે આવ્યો છું કે, આ જના લોકેની છે ૧ વાતમાં તણાવ નહિ અહિંસાને ઉપગ સ્વરાજ મેળવવા કરાય નહિ. આજે જે છે રીતના હિંસા ફુલીફાલી છે અને કતલખાના તે પણ ધર્મ મનાઈ રહ્યો છે.
જગત આખું બગડી રહ્યું છે, ભ્રષ્ટાચારમય બની રહ્યું છે. છતાં આજના ભણેલા છે માને છે કે જગત સુધરી રહ્યું છે, પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. આગળ વધી રહ્યું છે. આપણે બગડી રહ્યા છીએ માટે આપણે સુધરવું જોઈએ. જગત સુધરી રહ્યું છે કે બધાને છે 1 બગાડવા મથી રહ્યું છે ? તમે બધાં આજની પરિસ્થિતિને જૂઓ અને વિચારો કે-જગત છે

Page #303

-૬ અ'ક તા. -૫ ૧૦-૯૩
કયા માગે છે ? જગતમાં મારક પદાર્થો કેટલા છે ? તે તે બધાને શાંતિના પૂજારી કહેવાય ? “ વેપારી ચાર છે, બદમારા છે, અનીતિખાર છે, લુચ્ચા છે” આવુ કહેનાર પેાતાની જાતને તપાસે.
-
પ્ર.
આપ બધામાં પણ કયાં એકતા છે ?
€. હમેશા એકતાની વાત એવી છે કે, એ ભેગા થઇ શૈકસેન્ડ કરે તેમાં એકતા નથી, હૃદયના ભેદ દૂર થાય તા જ એકતા થાય. તે દિશામાં કામ ચાલુ જ છૅ. ઉતાવળે કામ ન થાય. અમારી મહેનત ચાલુ છે. મહેનતનું દેખાશે, અમે એકતાના વિરોધી નથી.
ફળ
: ૩૪૯
-
આત્માણી દૃષ્ટિએ ૭ ચે દર્શાનામાં એકતા છે. નાસ્તિક દશનની સામે છ ચે દ'ના એક છે. છ ચે દના આત્મા અને મોક્ષને માનનારા પણ ક દશનામાં આત્મા અને મેક્ષના સ્વરૂપની બાબતમાં મત— -ભેદ.
અમારા એકતાના પ્રયત્ન અખડ ચાલે છે. હું યામાં બીજો ભાવ હાય અને સાથે બેસે તે વાત સારી નથી.
તમને અનીતિ ગમે છે ? કાળા બજાર ગમે છે ? એ ચાપડા રાખવા ગમે છે ? અમે તે ગામે ગામ ફરનારા છીએ. ઘણાના સંપર્કમાં આવનારા છીએ. પણ આજે તા અમારા શ્રાવકો કહે છે કે- સાહેબ ! અનીતિ ન કરીએ તે ચાલે તેમ નથી. ચાપડા સાચા લખીને બતાવવા જઇએ તે કહે કે, ગયા વર્ષે આટલા હતા અને આ વર્ષે આટલા ફ્રેમ ? પછી સાહેબને લાંચ આષીએ તે કામ પતી જાય-આ બધી વાતમાં અમે ય સંમતિ આપીએ તેા અમે પણ તમારા કરતાં વધુ ગુનેગાર ઠરીએ. અમે તે એ જ સમજાવીએ કે- નીતિ પૂર્ણાંક જ જીવવું જોઈએ. તમે સારા બની જાવ તે તેમને ય સુધરપુ' જ પડે.
તમને ખબર હશે કે- જયારે નહેરુ મરણ પથારીએ હતા ત્યારે તેમના ખાસ મિત્ર શ્રી પ્રકાશ તેમને મળવા બે-ચાર દિવસ અગાઉ ગયા હતા. વાત-ચીતમાં શ્રી પ્રકાશે કહ્યું કે- જ્યાં સુધી હું... ગનર હતા ત્યાં સુધી મને ભારતના લેાકેાની સ્થિતિના ખ્યાલ ન હતા આવ્યા. પણ હવે હું ગવનર નથી એટલે ખબર પડી કે, આજના આત ભારતમાં લાંચ ન લેવાના નિયમ પાળી શકાય પણ લાંચ નહિ આપવાના નિયમ પાળી શકાય તેવા નથી. સામાન્ય માણસને પણ એક કામ કરાવવું તે તે આાપ્યા વિના શકય નથી. આ સાંભળી નહેરુની આંખમાં પણ ઝળહળીયાં આવી ગયેલા. અનીતિ કરવી પડે તેવુ છે જ નહિ. બધા સતાષી બની નવ તે ય કામ થઈ જાય. ધમ

Page #304

૩૫૦
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
જીવ છે. અધમ કર નથી, જે મળે તેમાં જીવવું છે-આટલું નકકી કરો તે ય છે મેંધવારી નડે નહિ,
સંઘ જે સાચું સમજી જાય કે-ભગવાનની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ કામમાં ભાગ લેવાય ? છે જ નહિ. આગેવાને પણ સમજી જાય કે, આજ્ઞાવિરૂદ્ધ કામમાં ભાગ લેવાય નહિ. { રાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉજવાતી ઉજવણી એ અશાસ્ત્રીય છે માટે તેમાં સંઘ પણ દેરાય નહિ, છે
સંઘને આગેવાન પણ જાય નહિ તે ઘણું બગડતું અટકે તેવું છે. જે તે આગેવાન છે છે પણ જે પ્રતિનિધિ તરીકે જાય તે તેને ય વિરોધ કરે પડે.
જે મહાપુરૂષના ગુણાનુવાદ ગાઈ રહ્યા છીએ તે પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજા રણ છે જ કહી ગયા છે કે- શાસનનું સત પ્રાણ જાય પણ મૂકતા નહિ. એકવાર તે શું છે તેમને મારામાં પણ શંકા પડી ગઈ હતી હું ખંભાત પૂ. આ. શ્રી. વિ. લધિસૂરીશ્વરજી 8
મહારાજાને વંદન કરવા જતા હતા, ત્યાં જતા પૂ પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાને વંદન છે 8 કરવા ગયે તે મને કહે કે- “હું પહેલા લેઢાની તલવારથી લડતે છે હતે, હવે લાકડાની તલવારથી લડીશ. મેં કહ્યું કે- “આપ આવું શું કહો છો ?” છે મને કહે કે- “ મેં સાંભળ્યું છે કે તું સમાધાન કરવા જાય છે.” મેં કહ્યું કે- “ R સત્યને હાનિ પહોંચે તેવું સમાધાન કરવાને નથી.” - આ મહાપુરૂષના પરિચયમાં રહેલા-આવેલા માખણિયા બને તે ચાલે ? તમે છે તેમને ગંભીર જોયા હશે. પણ લાલ જોયા છે? સત્યને વાંધો આવે ત્યારે એવા લાલ છે થાય કે શાંત કરવા મુશ્કેલ માટે મારી ભલામણ છે કે સત્ય માર્ગે ચાલવા સત્યને 8 પરિચય કરે, સાચું-સમજો. સાચું-ખોટું ન સમજાય ત્યાં સુધી મધ્યસ્થ રહેવું છે તે ગુણ. પણ સાચું-બેટું સમજાઈ ગયા પછી પણ મધ્યસ્થ રહેવું તે સત્યના ખૂન 8 બરાબર છે. સત્યની રક્ષા માટે મહાપુરૂષે લાલ થતા પણ હયાથી સાવધ જ રહેતા. છે. મહાપુરૂષો શાંતિના સાગર છતાં પણ અવસરે તો દાવાનલ જ બને.
આ દેશમાં એકતા કેટલા વર્ષ ચાલી? આજ ની એકતાએ તે એવી ભિન્નતા છે. છે કરી કે આ દેશના ટૂકડે ટૂકડા કરી નાખ્યા. અમેરિકાના ઘઉં અહીં આવે
અને પંજાબના ઘઉં ન આવે. એકતા સારા સાથે થાય, ખરાબ સાથે { ન થાય. એકતાની વાતોથી એકતા ન થાય. સાથે બેસવું તેનું નામ એકતા નહિ પણ હૈયાના ભાવ તેનું નામ એકતા ! આવી એકતા આર્યદેશમાં હતી. એકતા જાળવી છે પણ સિદ્ધાંતના ભાગે તો નહિ જ. આ મહાપુરૂષ પણ ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ જીવ્યા, અને કને જીવાડયા અને આપણને સહુને તે માર્ગે ચાલવાનું કહીને, આજના દિવસે સમાવિથી વર્ગવાસી થયા. હું

Page #305

વર્ષ–૬: અંક –૯
તા. પ-૧૦-૯૩ :
:
૩૫૧ ૧.
જ એ મહાપુરૂષોની મર્યાદા તજે, ભગવાનના માર્ગથી વિપરીત ચાલે, વિપરીત ચાલે તેને સાથ આપે તેવા સાથે આપણે મેળ થયું નથી કે { થવાનો પણ નથી..
જન્મવું તે કર્મને આધીન. આ મજા આવ્યા પછી જીવવું તે આપણને આધીન, અને મરવું તે આપણને ખૂબ જ આધીન. સારું જીવે તેને મરવાની ચિંતા નથી. સારું જીવું એટલે ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ જીવવું. તે જીવ તે મરવા માટે હંમેશા છે છે સર જ હોય છે. આ સિદ્ધાંત આપણે શીખીએ તે આ મહાપુરૂષને આરાધ્યા ગણાય, છે આ તેમના થોડા ઘણુ ગુણગાન કર્યા તે બે લાગે. આપણે બધા તેમના પરિવારમાંના જ 8 છે છીએ. આ મહાપુરૂષ ભગવાનના માર્ગે શાસ્ત્રની આજ્ઞા મુજબ ચાલ્યા, તે મુજબ આપણે શું 8 સહુ ચાલીએ તો આ વર્ગારેહાણ તિથિ-ઉજવી તે સાચી કહેવાય. માટે મારી ભલામણ છે છે કે, આ મહાપુરૂષના પ્રસંગે પામી આપણે સહુ ભગવાનના માર્ગમાં સ્થિર બનીએ, છે છેટે માર્ગે જતા હોય તેમને સમજાવીએ, ન સમજે તે તેમને ખૂલ્લા પાડીએ અને છે શાસ્ત્રજ્ઞા મુજબ ચાવી સૌ કલ્યાણ પામીએ એ જ ભાવનાથી પૂર્ણ કરવામાં આવે છે. 8
(શ્રી જિનાજ્ઞાવિરૂદ્ધ કે પૂ. પ્રવચનકાર શ્રીજીના આશય વિરૂદ્ધ લખાયું હોય તે આ વિવિધ ક્ષમાપના. -અવ૦ )
નોર્થ ઈસ્ટ એરીયા લંડનના ભાઈ બેનો તરફથી છે રતલામમાં આ માસની શાશ્વતી એળીનું
આરાધન તથા સિદ્ધચક મહાપૂજન પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂકિવરજી મ. આદિની નિશ્રામાં નેથ ઈસ્ટ એરીયા છે લંડનના ભાઈ બેન તરફથી અત્રે આસો માસની ઓળીનું સુંદર આરાધન થશે તથા આસો સુદ પ્રથમ ૧૧ સેમવાર તા. ૨૫-૧૦૯૯૩ ના શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન ભણાવાશે પૂજન ૨ માટે જામનગરથી સિદ્ધવિધિકાર શ્રી નવીનચંદ્ર બાબુલાલ શાહ પધારશે સકલ સંઘને ૨ 4 પધારવા વિનંતિ છે,
પોરવાડ વાસ રતલામ (એમ.પી.
શ્રી દાનપ્રેમ રામચંદ્રસૂ. આરાધના ભવન ટ્રસ્ટ

Page #306

ન ત્રણમુકિતને ન સમજે
G. તે એ સંયમમુકિત બની જશે. ૨ ફુજિરાજ છત્રવિજયજીજ
હરામનું હજમ કરી જવાને ટેવાયેલા લોકેને– આ બાબતમાં [ઋણ મુક્તિન] તે શું કહેવું? પણ ઋણમુકિતની આ વિચારણા પ્રત્યેક સાધુ-સાધ્વીજીઓ કરે તો જેન–શાસનનો જયજયકાર થઈ જાય.
સાત હજાર સાધુ સાધ્વીજીઓની કઈ પણ જાતનાં સગાંવહાલાં ન હોય તે પણ તમામ પ્રકારથી સેવા શ્રાવક-શ્રાવિકાસંઘ જે રીતે કરે છે તે જોતાં ઘણીવાર તેમના પ્રત્યેના અહોભાવથી શિર ઝુકી જાય છે. હજારે નહિ પણ લાખ, બે લાખ રૂપિયાના ખર્ચ. વાળા ઓપરેશને માટેની વ્યવસ્થાનું કેઈ પણ સાધુ, સાધ્વીજી માટે કરાતાં કઈ પણ સંઘ કાચી સેકંડમાં કરતો હોય છે. વિહારમાં તેમને જરાક પણ અગવડ ન પડે તે માટેની તેમની મેટરે સતત દોડતી રહે છે. તેમને ચાર વાર વાપરવું હોય તે ચારે ય વાર ઉત્કૃષ્ટ વસ્તુઓ વહેરાવીને લાભ લે છે. ચોમાસુ ગેસતા વખતની ઢગલાબંધ જરૂરિયાતોની તેઓ વગર વિચ પૂતિ કરી આપે છે. આટલુ બધુ કરનાર જૈનસંઘ માટે કશું ય કરવાનો વિચાર પણ જેમને આવતું ન હોય તે સાધુ સાધવીએ કેટલાં બધાં કૃતની કહેવાય ! ચિકકાર પ્રમાણમાં પડાવી લેવું અને કશું ન દેવું એ એ કયાંને ન્યાય? પુણ્યવાન સાધુ-સાધ્વીઓએ પિતાની જે પ્રકારની પુણ્ય ઈ હૈય તેને છૂટથી ઉપયોગ શાસ્ત્રમર્યાદામાં રહીને જૈન સંઘના હિતમાં કરવો જોઈએ. બાકી ના સાધુ સાધ્વીઓ એ ઉત્તમ કેટિનું ચોવીસ કલાકનું સંયમપાલન કરીને તેનાથી ઉત્પન્ન થતા સઘળા પુયપરમાણુઓ જૈનસંઘને દુઃખે દેશે વગેરેમાંથી સર્વથા મુકિત અપાવે તેવી ભાવનાએ વારંવાર ભાવતા રહીને પણ ઋણ મુકત થવા યન કર જોઈએ.”
ના, ભૂલ ન કરશો. ઋણમુક્ત થવાની રાજા ભલે શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમાં સુધાઆ હાકલ મારી નથી. આ તે નિતનવાં દાયી અને સુધાજવીની દુલભતાનું અને સ્પંદને જાગવા માટે વિખ્યાત એક સંવે. મહાનતાનું વર્ણન કરતા રહે, સ્પંદને દનશીલ ચિંતકનું લગભગ એક વર્ષ જુનું અને સંવેદનેની દુનિયામાં મત અને વધુ ચિંતન હાલમાં જ મારા જેવામાં આવ્યું પડતા ચિતનમાં વ્યસ્ત આ ચિંતક -
મુકિતની ગાલી મજેથી હાંકે રાખે છે, શ્રુત કેવલી શ્રી શર્યાભવસૂરિ મહા સ્વાર્થ વિના કયાંય કેઈને પણ પૈસે ન

Page #307

-૬ : અ'ક-૯ : તા. ૫-૧-૯૩ પરખાવવામાં માનતા મેટા વર્ગ માટે ઋણ કૃકિતની આ ગાઢેલી શાભાયાત્રાના સાંખેલા જેવી મનગમતી ભલે ગણાતી હાય, પણ જૈન શાસનને સમજેલા આત્મા આવી ગાલ્લીમાં બેસવા રાજી હાતા નથી.
ચિંતકના હિસાબે સાધુ સાધ્વીએ એ હવે ઋણમુકિત અભિયાન ચલાત્રવાનું છે. જૈન સંધ દિવસે દિવસે તેમના માથે દેવાનેા ગંજ ખડકી રહ્યો છે, અને તેમણે દેવાસુકત બનવા માટે મરણીયા પ્રયત્ન કરવાના છે. આ તે એવું થયું કે રાજદેવુ` માથે ચઢાવતા જાવ અને દેવામુકત્ત બનવાને પુરૂષાથ કરતા જાવ. એના કરતા તા બહેત્તર એ છે કે દેવુ' માથે ચઢાવતા જ બંધ થઇ જવું' ! જૈન સ`ધે પશુ સાધુ-સાધ્વીજીઆને દેવાદાર બનાવવાનુ કૃત્ય શા માટે કરવુ જોઈએ ?
શ્રાવ
કરવાતું અબુઝ
ખરી વાત એ છે કે જયારથી કેાએ નિશ્વાર્થ ભાવે, કેવળ પેાતાના આત્મા ના ઉદ્ધારની બુદ્ધિએ જ પૂજનીય સાધુ સાધ્વીજી મહારાજાની વૈયાવચ્ચ ડી દીધું ત્યારથી માંડીને કેટલા સાધુએને પણ તેમની સેવા ઉપકાર લાગવા માંડી છે. પછી તેમને ઋણમુકિતના સ્વપ્ના આવવા લાગે તે એમાં આશ્ચર્ય શું છે ? શ્રાવકને પેાતાના કામવિના સાધુ પાસે ક્રૂરવુ' નથી અને સાધુને શ્રાવક માટે કરી છૂટવાના ચસકા લાગ્યા છે. આ સ્થિતિમાં બિચારા સુધાદાયી અને મુધાજીવી' શબ્દો ભયકર રીતે ગૂંગળામણ અનુભવી રહ્યા છે.
: ૩૫૩
અસલમાં માર્ગ એ છે કે શ્રાવકે કેવળ પેાતાના આત્માના સસાર સાગરથી નિસ્સાર કરવા માટે જ સાધુ ભગવતાની સયમસાધનામાં સહાયક સાધનાથી તેમની સેવા કરવાની છે, એમાં કાઇ સ્વાર્થ બુદ્ધિ રાખવાની નથી. સાધુ પાસે કામ કઢાવ વાની વાત તે દૂર રહી, કામ વૃતિ પણ ન હેાવી જોઇએ. તે સાચા અર્થમાં સાધુભગવંતની સેવા કરી છે એમ કહેવાય
કઢાવવાની જ શ્રાવકે
સાધુએ પણ સયમસાધનામાં સહાયક સાધનાને ગૃહસ્થ પાસેથી સ્વીકારતી વખતે શ્રાવકાનેા દેવદાર બની રહ્યો છુ” એવી ખાટી લઘુતાગ્રંથીથી પીડાવાની જરૂર નથી. ઉપરથી સાધુ ગૃહી દેહેાયકારાય” ગૃહસ્થ અને સયમના સાધનસ્વરૂપ પોતાના દેહના ઉપકાર માટે આહારદિ ગ્રહણ કરે. ગૃહસ્થના દાનથી સાધુ ઉપકાર નીચે દબાતા નથી પણ દાન સ્વીકારવાથી ગૃહસ્થ સાધુના ઉપકાર નીચે ખાય છે. સાધુને જે કાંઇ મળે છે તે સયમના પ્રભાવે મળે છે. લેાકા પાસેથી સ્વીકાર્યા પછી જે સાધુ એના દ્વારા સયમપાલન નથી કરતા તા સાધુ પાપકર્મથી બધાય છે. એમા કારણભૂત ગૃહસ્થાને ઉપકાર નહિ પણ સયમના દ્રોહ કારણુ ભૂત છે, જે સંયમના નામ ઉપર મેળવ્યું તે સયમને ભૂલી ગયે એ જૂના છે. શ્રાવ પાસેથી સ યમસાધક સાધનાને સ્વીકાર્યા પછી સાધુઓએ એના દ્વારા સયમ

Page #308

૩૫૪ :
સાધના જ કરવાની છે; એમાં મસ્ત રહે. વાનુ છે શ્રાવકના ઋણુથી મુકત જ્ઞાની કોઇ પ્રવૃત્તિ તેણે કરવાની જરૂર પંથી. દુનિયાની ઋણમુકિતને સાધુમાં ઘટાવનાર જૈનશાસન વિષે પેાતાનુ કેટલું જ્ઞાન છે તેવુ વરવુ' પ્રદર્શન કરે છે
ધ
સાધુ જો ગૃહસ્થાને ઉપદેશ આપતા હાય તા તે પણ ગૃહસ્થનુ ખાઈએ છીએ માટે વસુલ કરવું જોઈએ.” એ માટે આપતા નથી. પણ અર્થી આત્મા સમજવા માટે આવ્યા હોય ને ચેાગ્ય હાય તે અવસરે તેને ઉપદેશ આપવા એવી શાસ્ત્રાજ્ઞા હૈાવાથી રાધુ ઉપદેશ આપે છે. એ સાધુજીવનનું અવિરૂદ્ધ અગ પણ છે. ગૃહસ્થનું' ખાઇએ. છીએ અને સેવા લઇએ છીએ માટે તેમના માટે કરી છૂટવુ' એ સાચું પરાપકારીપણુ' પણુ નથી તે સાધુપણુ તે હાયજ ક્યાંથી ?
ગૃહસ્થે પેાતાના સંતાનાની ચિંતા કરતા નથી. માટે એનું. ખાનારા આપણે તેમના સતાનેની ચિંતા કરવી જોઇએ એમ સમજીને આખા ગામના છે।કરાઓની. ચિંતા માથે રાખીને ફર્યા કરવુ. આ વૃત્તિ અને વન સધુપણાથી બાહ્ય છે, જેને સાધુપણાને સાચા ખ્યાલ નથી એવા જ માણસે આવી ક્ષુદ્રપ્રવૃતિએમાં રાચે, આન નંદ માને. સ્વાર્થ બુદ્ધિ વિના સાધુને ગેચરી એ પણ નહિ લઈ જનારા શ્રાવક, સાધુને વહેારાવ્યા પછી એના વળતર ત
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
રીકે પોતાના કામ કરાવનારા શ્રાવકે અને શ્રાવકની સેવા લીધી છે, લઇએ છીએ એન ઋણમુકિત માટે શ્રાવકોના છેકરા રમાડ નારા સાધુઓનુ જૈનશાસનમાં કોઇ સ્થાન
નથી.
સુધાદાયી અને સુધાજીવીના મહિમ જો હજી પણ સમજવામાં નહિ આવે અને ઋણમુકિતને રવાડે ચઢી ગયા તે સાધુ અને શ્રાવક વચ્ચે ના ભગવાને સ્થાપેલા પ્રવિત્ર અને અનુપમ સૌંખ'ધ વિચારામાંથી પણ લુપ્ત થવા માંડશે એસાં કાઇ શકા નથી.
• વનરાજી
કે ઈ પણ જાતના
બદલાની ઇચ્છા વિના આપનારામુધાદાયી,
અને ફકત સયમપાલન માટે જ જીવનારા-મુધાજીવી આત્માએ આ દુનિયામાં દુલ ભ હોય છે. સુધાદાયી અને સુધાજીવી આત્માએ મ્રુત્યુ પામ્યા પછી સદ્ગતિને
પ્રાપ્ત કરે છે.
--શ્રી શય્યભવસૂરિ મહારાજા

Page #309

જૈન રામાયણના પ્રસંગો
(૯) હિંસાત્મક યજ્ઞનો ભંજક મહારાજા રાવણ -શ્રી ચંદ્રરાજ
કાન ખેલીને સાંભળી લે જે કે- “આ મરૂત્તરાજાએ કહ્યું-“બ્રાહ્મણે કહેલ યજ્ઞ યજ્ઞ તારાથી કરી શકાશે નહિ, અને છતાં કરે છે. દેવની તૃપ્તિ માટે વેદીકામાં પશુપણ જો તું આ યજ્ઞ કરીશ તે સમજી એને હેમ કરવું જોઈએ અને આ યજ્ઞ રાખજે કે આ જનમમાં જિંદગી ભર તારે મધુધર્મ છે અને તેનાથી સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ મારા કેદ ખાનામાં સબડવું પડશે અને થતી હોવાથી હે નારદમુનિરાજ! હું આજે પલકમાં જહન્નમમાં (નર્કમાં) જવું પડશે.” આ પશુઓથી યજ્ઞ કરીશ.” - રાવણની આ ભયંકર અને અલંદય મેં કહ્ય-“શરીર એક વિદિકા છે. યજ્ઞ અ જ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરવાની તેવડ મરૂત્ત કરનાર રૂપે આત્મા છે, તેપ એ અગ્નિ છે. રજામાં ન હતી. અને તેથી જ યજ્ઞમાં ન એ ધી છે. કર્મો લાકડાના સ્થાને છે. જીવતા હોમી દેવા મંગાવેલા પશુઓને તેણે અને ક્રોધાદિ પથનો સ્થાને છે. સત્ય એ જીવતાને જીવતા છેડી મૂકયા.
યજ્ઞનો ધૂપ (સ્તંભ) છે. સવપ્રાણિના વાત જાણે એમ હતી કે
આ પ્રાણનું રક્ષણ એ દક્ષિણ છે. નત્રયી એ રેવા નદીને કિનારેથી દિગ્વિજય માટે
વેદી છે. “આવાં વેદમાં કહેલ યજ્ઞ યેગરાવણ આકાશ માર્ગે જઈ રહ્યો છે, ત્યાં જ
વિશેષથી કરાય તે મુક્તિ માટે થાય છે , લાકડીઓના ફટકાઓથી હણાયેલા, અને “અન્યાય” “અન્યાયને પિકાર કરતાં નારદ
મેં આગળ કહ્યુંમુનિ રાવણ પાસે આવી ચડયા. અને રાવણને “કડા વધ આદિ કરવા વડે જે પિતાની આપવીતી કહેતાં કહેવા લાગ્યા કે- સક્ષસ જેવા કે યજ્ઞ કરે છે તે મરીને
આ રાજપુર નગરમાં મરૂત્ત ન મને નરકે જાય છે. અને લાંબા કાળ સુધી દુખબ્રાદાથી વાસિત થયેણે મિથ્યાટિ રાજા થી પીડાતા રહે છે.” યજ્ઞ કરવાની તૈયારીમાં જ હતે. કસાઈ . “ઉત્તમવંશમાં ઉત્પન્ન થયેલા હે રાજન જેવા તે દુષ્ટબ્રાહ્મણોએ યજ્ઞમાં જીવતાને તું બદિધશાળી અને ઋદિધશાળી છે, આવા જીવતાં હોમી દેવા મંગાવેલા, ધનથી શિકારી જેવા પાપથી તું પાછો ફર.” બંધાયેલા કરૂણ રૂદન કરતાં પશુઓને મેં જોયા. મારા હૈયામાં દયા ભરાઈ આવી.
જે પ્રાણિના વધથી વધ કરનારને હું આકાશ માર્ગેથી નીચે ઉતર્યો અને સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ થતી હોય તે તે શેડ જ મરૂત્તરાજાને પૂછયું કે-“આ તે શું માંડયું દિવસમાં આ જીવલોક જીથી ખલાસ
થઈ જાય.

Page #310

૩૫૬ :
મે' મરૂરાજાને આ સાંભળીને યજ્ઞના અગ્નિની ગતા બ્રાહ્મણા હાથમાં ડાંડા લઇને ઉભા થયા. અને મને તે લાકડીએના નિ ય રીતે ટકા મારવા લાગ્યા. માર ખાતા ખાતા હું ત્યાંથી ભાગી છૂટયા અને શુ' હે રાવણ ! તું મને મળ્યા, તું મળવાથી મારૂં તેના રક્ષણ થઈ જ થયુ છે- પણ હૈ રાવણુ ! નિČણુ તે નરપશુએ જેવા ઘણાથી વધ કરાતા નિરપરાધી પશુઓનુ જઈને તુ' જી રણુ
કર.”
પ્રમાણે કહ્યું તે જેમ ક્રોધથીસળ
દિગ્વિજયની યાત્રાને વિલ'બમાં નાંખીને પણ રાવણુ ધર્મની રક્ષા માટે જ જાણે નીચે ઉતર્યાં. મરૂત્તરાજાએ રાવણને આદરસત્કાર કર્યો.
નારદ મુનિની વાતથી દૈધે ભરાયેલા રાવણે હવે મરૂત્તરાજાને કહેવા માંડયુ કે - નરકમાં જવા તૈયાર થયેલા તારા વડે
ૐ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
આ યજ્ઞ કેમ કરાય છે ? ત્રણજગતના હિતસ્ત્રી સર્વજ્ઞભગવતે અહિં સાથી ધમ થાય તેમ કહ્યું છે. પશુએની હિંસાવાળા આવા યજ્ઞથી ધર્મ થાય પણ શી રીતે ?”
પરલેાકના શત્રુ ભૂલ ભૂલે ચૂકે
માટે આલોક અને જેવા આ યજ્ઞને કરવાની કરીશ નહિ. અને છતાં યજ્ઞ કરીશ તે ધ્યાન રાખજે કે તારી હવે પછીની આખી જિંદગી મારા કારાવાસમાં સબડતી રહેશે. અને પરલેકમાં નરકે જવુ પડશે, ”
અને મરૂત્તરાજાએ તરત જ યજ્ઞ કરવાનું માંડી વાળ્યું.
लोकद्धयारि तद्यज्ञ' मा कार्षोश्वेत्करिष्यसि । मद्गुप्साहि ते वासः परत्र नरके પુનઃ it તેથી ઉમયલેકના શત્રુ જેવા યજ્ઞને કરીશ નહિ. આમ છતા જો તું યજ્ઞ કરીશ તે આ જનમમાં મારા કેદખાનામાં રહેવુ પઢશે અને પલાકમાં નરકે જવુ' પડશે.
સહકાર અને આભાર
૨૫૧) રાધનપુર નિવાસી સ`ઘવી શ્રી કાન્તિલાલ ગીરધરલાલ વોરા એ' સમ્યજ્ઞાનની આરાધના રૂપે કરેલ ૫૧ ઉપવાસની તેમજ તેઓશ્રીજીએ પેાતાના સદ્ધ દાતા તપાગચ્છાધિપતિ સ્વ. પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. ની તારક પુણ્યનિશ્રામાં ૩૦ વર્ષ થી ૯-૧૧-૧૬-૩૦-૩૬-૪૫ ઉપવાસ જેવી ઉગ્ન તપશ્ચર્યાએ કરેલ છે તેમજ તેમના ચિ. સુરેશકુમારે પણ પૂજ્ય શ્રીજીની નિશ્રામાં ૧૬ વર્ષથી ૮-૧૦-૨૧-૩૦-૩૧-૩૬ ઉપવાસની કરેલ તપશ્ર્ચર્યો તથા તેમના પરિવારમાં થયેલ વિવિધ ત ચર્યાએની અનુમાદનાથે

Page #311

ગણિત સમાચાર
મુંબઇ-રીવલી : ચંદાવરકરલેન સવ, રથયાત્રા, ચૈત્યપરિપાટી, સાધર્મિક
વાત્સલ્ય થયા.
મધ્ય, પ. પૂ. આ. શ્રી.વિ. પ્રભાકર સૂ મ.ની નિશ્રામાં, સુવિશાલગચ્છાધિપતિ પૂ. આ. શ્રી વિ. મહેદયસૂરીશ્વરજી મ. ના શુભાશિષથી રાધનપુર નિવાસી સુંઘવી શ્રી કાંતિલાલ ગીરધરલાલ વારાએ સમ્યજ્ઞાનની આરાધનાથે તથા અણાહારી પદની પ્રાપ્તિ માટે ૫૧ ઉપવાસની ભીષ્મ તપશ્ચર્યાના શ્રા. સુદ ૧૩ ના પ્રારંભ કરેલ અને દ્વિ, ભા. સુદ ૪ના નિર્વિઘ્ને પૂર્ણ થયેલ તેની અનુમાદનાથે દ્વિ. ભા. સુદ ૧ ના વિ. વારેં સવારે શ્રી નવપદ્મપૂજન, શ્રી રમણિકલાલ મણિલાલ ભાભરવાળાએ ભણાવલ અને સંગીતકાર શ્રી મનુભાઈ પાટણવાળાએ ભક્તિરસ પૂરેલ. તે અંગે આ પેપરમાં પત્રિકા બહાર પાડેલ. તે પછી સામિ ક વાત્સલ્ય પણ કરાયેલ. આખા પ્રસ’ગ યુકત ઉલ્લાસપૂર્વક
શાસનપ્રભાવના
ઉજવાયેલ.
ગીરધરનગર-અમદાવાદ : અત્રે પુ વિદ્વાન મુ. શ્રી રત્નસેન વિ.મ. તથા તપસ્વીરત્ન સુ. શ્રી વીરસેન વિ.મ. ની નિશ્રામાં પર્યુÖષણની સુંદર આરાધના થઈ માસખમણુ તથા અઠ્ઠાઇ ૩૦૦ અઠ્ઠમ વિ. થયા, અનેક મહાપૂજન, ભવ્ય સ્નાત્ર મહ।
વાપી : અત્રે પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં જી આઇ.ડી.સી. ચાર રસ્તા ઉપર ચ'પકલાલ સુખરામજી લુણાવતના પુત્રી દીપકકુમારી અઠ્ઠાઇ નિમિતે ભાદરવા સુદ ૭ બુધવારના સવારે ૮ વાગે નહેરૂ સ્ટ્રીટ દેરાસરથી રથયાત્રા નીકળી તેમને ઘેર પધારેલ. ચૈત્યવ`દન, પ્રવચન તથા પધારેલ સાધિકાની ભિકત થઈ.
લુણસાવાડ (મેટીપે!લ) અમદાવાદ : અત્રે પ. પૂ. મારવાડ દેશેાદ્ધારક ધમ સ રક્ષક તપસ્વી મુનિપ્રવર શ્રી કમલરત્ન વિ. મ. સા.ના શિષ્યરત્ન પ. પૂ. પ્રભાવક પ્રવચનકાર મુનિરાજ શ્રી દનરત્નવિજયજી મ. પ્રથમ ભાદરવા વદી ૮ ના લુાસાવાડ (માટીપેલ)માં ભવ્ય પ્રવેશ થયેલ. ઘણાં ભાવુકા સાથે આવેલ. પર્યુ`ષણમાં સ્વપ્નની આવકે તે દર વર્ષ કરતાં નવા કા સ્થાપિત કરેલ છે, પ્રથમ દિવસે જીવદયાની ટીપ પણ સારી થયેલ છે. તપશ્ચર્યાએ પણ નવ ઉપવાસ, અદ્નાઇ, અદ્ભૂમ ઘણાં સારા પ્રમાણમાં થયેલ. સંવત્સરીના દિવસે વાજતે ગાજતે સંઘ સાથે હઠીભાઈની વાડીએ દર્શનાર્થે ગયેલ, મુનિશ્રી પર્યુષણ પછી દાનસૂરી જૈન જ્ઞાન મ‘દ્વિર (કાલુપુર રોડ) પધારેલ છે.

Page #312

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Reg. No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
IT IT ISIT D દિવાળી
ર૦૦ર૦૦૦
વષ્ટ સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ હિ
0 - મેહની મૂઢતાએ રાગ-દ્વેષ, ક્રોધ-માન-માયા-લેભને ધીકતા બનાવ્યા છે તેથી તે
એટલાં પાપ થાય છે જેનું વર્ણન નહિ. છે જે આત્માના દેષને વિચાર ન કરે અને શરીરનો જ વિચાર કર્યો કરે તે બધા
મેહથી મૂઢ છે. મેંહે જગતના જીવને મૂઢ બનાવી રાગાદિ શત્રુના હાથમાં સેંપી દીધા છે તે છે શત્રુઓ જીવ પાસે ઘેર પાપ કરાવે છે અને ધર્મ કરવા દેતા નથી. રાગ બધાનું છે નિકંદન કાઢી રહ્યો છે, પકડીને એવી જગ્યાએ મૂકી આવશે કે આવી સામગ્રી ફરી છે સંખ્યાત-અસંખ્યાત-અ કે અનંત કાળ સુધી મળે જ નહિ.
. તમે ઘરબારદિને જ સંભાળ્યા કરે છે તે તમારે ભારેમાં ભારે પાપોદય છે. તેમ છે અહીં આવી કેવળ શરીરને જ સંભાળ્યા કરે તે તે સાધુને ય ભયંકર પાપોદય છે. આ કેમકે ધર્મ કરવાની સામગ્રી હોય તે પણ ધર્મ ન કરે તે તે પાપોદય કહેવાય ને? - ગુણને લેભ સારે તેમ દોષને શ્રેષ પણ સારે. ગુણને લેભ થાય અને દીવને
ઢોષ થાય તે જ ગુણ આવે અને દેષ ટળે. ક - આજે સંયમના પ્રેમી સાધુ થડા છે. ધર્મના પ્રેમી શ્રાવક થડા છે. તે છેડાથી છે. શાસન ચાલે છે પણ ટોળાથી નહિ.
- સુખને વૈરી અને દુઃખને મિત્ર તે જૈન ! છે – દીક્ષા કષ્ટ માટે જ છે. જે કષ્ટ વેઠે તે જ ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન કરે. * જે કષ્ટ ન વેઠે તે ભગવાનની આજ્ઞા પર અગ્નિને પૂળે મૂકે છે. છે – મિથ્યાત્વ મેહના સત્તા ઉઠે તે જ અધ્યાત્મભાવ આવે. તે જ આત્મ માટે ધર્મ 1 છે કરવાની વાત આવે. નહિ તે ધર્મ પૈસા માટે જ, મોજમજા માટે જ થાય. તે
sooooooooooooooo જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o મૃત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું એના ૨૪૫૪૬
శం.00000000000000000000000

Page #313

972 ૭ - - * 46 नमा चविसाए तित्थयराणं શાસન અને સિદ્ધાન્તા ૩સમાડુંમહાવીર-પનવસાmvi. Gol રક્ષા તથા પ્રચા૨નું પત્ર-1
-
] [ રે કરો ઉકાણીe તે સોનામાં સુગંધ
સાર્થક થાય ? भवन्ति भूरिभिर्भाग्यधर्म
| #ર્મમનારથેT: 1 फलन्ति यत्पुनस्तेऽपि
तत्सुवर्णस्य सौरभम् ॥ ભાગ્યશાલી આત્માને જ ધર્મકાર્યોના મનોરથ ઉત્પન્ન થાય છે. પરંતુ તે મને રથ જે ફળવાળા બને તે માનવું કે સેનામાં સુંગધ ભળી.
અઠવાડુંક
વર્ષ
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
, 2, કોઈ કરી SISI Jી ગયા
યુત જ્ઞાન ભવન
૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ભૌરાષ્ટ્ર) 1ND1A
PIN - 361005

Page #314

શ્રી ગુણદર્શી
૦ સભામાં કથા તમારા હૈયા ફેરવવા કહીએ છીએ, તમને હસાવવા કરવા નહી !
પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
• જે કેાઈ ભગવાનના ભગત હાય તે રાગાદિના વૈરી જ હોય !
૦ સૌંસારની ક્રિયા ઈચ્છા વગર કરે તેનું નામ જૈન !
વિચાર ન કરાય.
૦ પ્રભુના શાસનમાં રહેવા ઇચ્છનારથી સિદ્ધાંતને મૂકીને એક પણ ૦ સાચા પરોપકાર વિશુદ્ધ સિદ્ધાંતની સારી દેશનામાં જ સમાયેલેા છે અને વિશુદ્ધ સિદ્ધાંતાને અનુસરતી દેશના મેાક્ષમાને જ પ્રતિપાદન કરનારી, પાષનારી અને ખીલવનારી બને છે તથા માક્ષમાગ ને બતાવવા જેવા આ જગતમાં બીજે કાઈ જ ઉપકાર નથી. .
અને રાજી
૦ ભગવાનના શાસનના ગ્રન્થા જે કાઈ વાંચે કે સાંભળે તેને પહેલામાં પહેલે દુશ્મન ભાવ સ'સાર સામે થાય.
૦ શ્રી વીતરાગ દેવના શાસનના ગ્રન્થ પ્રેમથી સાંભળે અને સ*સારના ઉદ્વેગ ન જન્મે તેને જ્ઞાન મેળવવાની ઇચ્છા ન હતી પણ માત્ર સાંભળવાના જ રસ હતા.
0
૦ 'આ સંસાર ભય'કર ભૂલ ભૂલામણી જેવા છે, તેમાં આપણે ફસી ગયા છીએ. આ ફૅસામણુ બહુ ભય'કર છે, એવા લેાકેા વળગ્યા છે કે નીકળી નીકળવુ' છે જરૂર, સ`સાર છોડીને જ મરવુ છે ' આવા વિચારવાળા
શકતા નથી
નકકી જ છે.
.
પણ
જીવાનુ. નિર્વાણુ
નિશ્ચયનયનું અવલંબન કરી વ્યવહારનું પાલન નહિ કરનારને જ્ઞાનીએએ મહા આળસુ કહ્યા છે. ખાટા આધ્યાત્મિક કહ્યા છે.
• દેવ-ગુરૂ અને ધની સામગ્રી વિના દુનિયામાં એવી કઇ ચીજ છે જેના પરના રાગથી આત્માનું ભલુ' થાય ?
૦ ધર્મના પ્રેમીને સંસાર જેલખાનુ' લાગે, વિષય-કષાય વૈરી જ લાગે,
૦ આત્મા જ સૌંસાર છે. આત્માંજ મેક્ષ છે. વિષય-કષાયથી જીતાયેલે આત્મ! તેનુ નામ સસાર વિષય-કષાયને જીતેલે આત્મ, તેનું નામ માસ
દુનિયાદારીની કોઇપણ ચીજપર અમને રાગ થાય તે અતિચાર લાગે, રાગ થાય તેનું દુઃખ પણ ન થાય તે। આત્મા ધીમે ધીમે બગાડવા લાગે અને પછી પતન પામે !

Page #315

/
હાલારદેશોદ્ધારક વિજાજરુરીશ્વરજી મહારાજનો
i ll gjasat UHOY BOX LLOC PEU 491 7412047
M
પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢફ
૮jજઇ)* હેમેન્દ્રકુમાર મજમુwલાલ er : , (Gી 1 સુરેથ્રેટ કર જેe..
છે છે
“ હાફિક.
.
* (રજ જa)
आज्ञारादा किया च, शिवाय भवाय च
વર્ષ૬] ૨૦૪૯ આસો સુદ-૫ મંગળવાર
તા. ૧૯-૧૦-૯ [અંક ૧૧
પૂ. શ્રીમદ્ વિજય દાનસૂરીશ્વરજી મહારાજ તરફથી
પવિત્ર સંદેશ (આજે “વિચાર વાયુનો વંટોળ વાઈ રહ્યો છે. પિતાની જાતને વિચારકમાં ગણવાની ફેશનની મહત્વાકાંક્ષામાં વિવેક તે એવો વિસરાઈ જાય છે કે બીજાઓને સુણજોરે ભાઈ સાદ સુણાવામાં જાણે અજાણે સ્વમતનું ખંડન અને પરમતનું પિષણ તે થઈ જાય છે પણ સ્વનામ ધન્ય પરમ ગુરૂદેવના વિચારને – સિદ્ધાન્તને પણ ખુરદો
લાઈ જાય છે. પોતાની જાતને ક્રાન્તિકારી મનાવનારાએ શાસનના હિતને બદલે અહિતના હાથા બની જાય છે. ભૂલે ચૂકે પણ આપણે આત્મા આવા અધપાતને ભોગ ન બને તે માટે આ લેખ દીવા દાંડીની ગરજ સારે તે છે. ધી યંગ મેન્સ જેન સે સાયટી સાહિત્ય અંક શ્રાવણ સુદ-૧૫, વીર સંવત ૨૪૫૫ મંગલવાર માંથી સાભાર આ લેખ અક્ષરશ: પ્રગટ કરીએ છીએ –સંપા.)
સમગ્ર હિંદુસ્તાનની ધી યંગમેન્સ જેન સેસાયટી પિતાની અમદાવાદની | મુખ્ય ઓફિસ ખાતેથી “સાહિત્ય અંક ની પ્રસિદ્ધિ દ્વારા જેન આદશની શિષ્ટ સેવા બજાવવાની ઉંચી નેમ રાખે છે. તે તેમના ટેકામાં સોસાયટીના માનદ કાર્યવાહકે અમારી પાસેથી શાસનના ચીલે ચાલવામાં પિતાને તથા પોતાના વાંચકોને મિશાલની ગરજ સારનારા સંદેશાની શ્રી જિનશાસનની સનાતન પ્રણાલિકાનુસાર સવિનય અભિ- | લાષા રાખે છે. આવા ધર્મપ્રેમીઓ કે જેઓ સાચા આસ્તિક હૃદયથી ધર્મ-શાસનની
ભક્તિ કરવાનું ચાહે, તેઓને ધર્મને એગ્ય સંદેશો પાઠવો - એને એક ધર્મકર્મ છે | માની અને તેમાં અનુગ્રહબુદ્ધિથી થોડા ઘણા પ્રવૃત્ત થઈએ છીએ. .

Page #316

૩૮૨
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક ) છે જૈન શાસનના કુલ દીપક !
આ સંબંધન તમારા શિર ઉપર ગંભીર જોખમદારી નાખે છે. તમે જે સંભા- 5 બીને ચાલશે તે આ જવાદારીને સફળ કરવાનું માન તમે મેળવી શકશે, એમાં ૧ જરાપણ શંકા નથી. તમારા જેવા યુવકે તે જૈન શાસનમાં અણમેલાં રત્નો કહેવાય. ૪ 8 એવાં રનવાળી જેને કેમ નિસ્તેજ કેમ કહેવાય ? જેન શાસનમાં રત્ન તરીકેની ગણના છે તે યુવકની થાય છે, કે જે યુવક શ્રી જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞાને અખંડ પૂજારી હોય છે | અને જૈન સિદ્ધાંતના વિઘાતકની સામે ખુલી છાતીએ ઉમે રહેનાર હોય. જે યુવક
જમાનાને નામે શ્રી સવજ્ઞના સિદ્ધાંતને ઉથલાવવા માગતા હોય તેને તો ? ન જૈનશાસનમાં સ્થાન જ નથી. શ્રી જિન વચન ગૌણ બનાવી, મતિ ૧ કપનાને મુખ્ય માની, શાસ્ત્ર વિગેરેને ઊંચાં મૂકવાની વાતો કરનારાઓથી છે { તે જૈનશાસન ઉલટું લજવાય છે. આ શાસનસેવાના અભિલાષીએ !
ખરું છે કે શાસનના રન નિવડી શાસનની સેવા બજાવવાનું કામ ઘણું જ છે ૧ કપરૂં છે એ સેવા બજાવવામાં ઘણી ઉદારતા, સહનશીલતા, સદવર્તન, સદ્દવિચારમાં { જીવનની મેંઘામાં મોંઘી વસ્તુ-અરે જીવનનું સર્વસ્વ હસતે મુખડે ખપાવી દેવાની છે
અપૂર્વ તાકાત જોઇશે. એ છતાં ય કદાચ એકવાર અપયશ મળશે. નિરાશાનાં ઘન વાદળો ઘેરાઈ જશે, જેને કાદવ ઉડાડશે અને બંડખે હેરાનગતિને માટે પ્રપંચછે મય દાવાનલ સળગાવશે, એક દુર્જનને શાસનની સામે બંડ જાહેર કરનારાં ગમે તેવાં કે દુર્જનતા ભરેલાં કાવત્રાં કરવામાં જેટલી મુશ્કેલી નથી તેથી કંઈ ગુણી એક શાસન છે | સેવકને શાસનસેવા બજાવવામાં છે. વાત પણ ખરી છે કે કષ્ટ, છેદ અને તાપ તે કે કંચનને જ હવ, કથીરને કદિ સાંભળ્યો છે? તે આ બધીયે સ્થિતિમાંથી પસાર થવાની છે તમારામાં હામ જોઈશે, અવિચળ શ્રદ્ધા જોઇશે, અને અવિરત પરિશ્રમ જોઈશે. જો આ 5
સર્વમાં તમે જરાપણ ડગ્યા વિના આગળને આગળ વધ્યે જશે તે, શાસનને વિજય { તમારી સાથે જ છે. અને, યુવાનેક!
કે આનાથી વિપરીત-શાસનનું વિનાશક બળ ધરાવને તમે કદિ તમારા ધર્મને હું ને શ્રાપરૂપ નહિ બનતાં ! તમારી ઉન્નતિના તમે જાતે જ દુશ્મન નહિ બનતા ! તમે શું | કદિ ને છે તે તમારા વિના શાસન આજે નિભાવી શકે પરંતુ તમે જે વિપરીત છે 3 હે તે, તમને શાસન ન જ નિભાવી શકે. શ્રી જિનેશ્વર દેવેનું શાસન ત્યારે જ તમને પિતામાં સમાવી શકે કે જ્યારે તમને શ્રી અરિહંત દેવ, એમની જ આજ્ઞામાં કે

Page #317

વર્ષ -૬ અંક-૧૧ : તા ૧૯-૧૦-૯૩ *
: ૩૮૩ છે. | સ્થિત નિગ્રંથ ગુરૂઓ અને તેમને અઢારે પાપ સ્થાનકના સંગ તજવા રૂપદયામય ધર્મ અથવા સમ્યગ્દર્શન-સમ્યગ જ્ઞાન-સમ્યફચારિત્ર આ ત્રણ ચીજ સિવાય જેથી કંઈ પણ ચીજ તમારી પોતાની તરીકે ભાસે નહિ. એ ત્રણને જે પિતાની માનતા હોય તે છે છે તેમને તમારા પિતાના લાગે એ ત્રણથી ચોથામાં તમને આનંદ ન આવે એ ત્રિપુટી જ છે તમારા જીવનનું ધ્યેય બની જવું જોઇએ એની આગળ તમને છે | તમારા પિતાના વિચારોનો, માનેલી મોટાઈઓને. શરીરની સુકેમલતાનો છે. છે તથા સ્વાર્થભાવનાને મેહ છૂટી જ જોઈએ. તમારી ૫ ગલિક સિક્તા લુખી { થઈ જવી જોઇએ. એની સેવાના અવસરે પ્રાણ પાથરવામાં પણ પાછી પાની ન થવી છે જોઈએ, મનથી, વચનથી કે કાયાથી એની પ્રવૃતિને દવંસ કરવા કે તેમાં અંતરાય ૧ નાખવા માગનારાઓથી એને બચાવ કરવા પૂરેપૂરી પ્રબળતા કેળવવા તમારે સતત { પ્રયત્નશીલ રહેવું ઘટે.
ઉન્નતિના અથી આત્માઓ !
ધ્યાન રાખજો કે કાતિના નામે આજે કરવામાં આવતી વાતે વીતરાગ- ૨ 3 માર્ગમાં વિપ્લવ જગાડનારી છે. જેઓ એ વાતમાં લેભાયા છે તેઓ સન્માર્ગ ઉપર ટકી શક્યા નથી, તમારે જે સન્માર્ગ ઉપર ટકી રહેવું હોય અને તમારી ઉપર આશા રાખનારી સમાજની તમારે કાંઈક સાચી સેવા કરવી હોય તે, એ વીતરાગમાર્ગને સાધક અર્થને બરાબર ધ્યાનમાં રાખી, શાસનના ચીલે ચાલી, શાસન બાહ્ય વાતેના રંગે રંગાઈ ભૂલ કરી રહેલા એની ભૂલથી વય સાવધ બની, તથા અન્યને સાવધ છે બનાવી, ક્ષણિક આપત્તિઓની દરકાર કર્યા વિના, શુદ્ધ હૃદયથી શ્રી જિન આજ્ઞાને ૧ એટલે કે એની દયા, એનું દાન, એની શાંતિ, એની ક્ષમા આદિને ખરેખર પ્રકાશ છે ઘેર ઘેર ફેલાવે ! કારણ કે ખોટા ભ્રમમાં પડી જઈને કે એ મહાન તારક ગુણેના ૧ નામે ઠગાય, બેદરકાર બને, અને દુર્ગતિ સાધે, એ ખરા હિતવી અથવા ઉન્નતિના છે અથી આત્માઓ માટે અવશ્ય અસહ્ય ગણાવું જોઈએ. દા. અનુગાચાર્ય શ્રીમત્ પ્રેમવિજયજી ગણિવર્યને ચરણ- ચંચરિક
રામ. વિ. ના ધર્મલાભ.
-
-
-

Page #318

[; જિનધર્મને વરેલી ભવ્ય ઉપમાઓ પn
-પૂ. આ. શ્રી વિજય મિત્રાનંદ સુરીશ્વરજી મ.
૧) કલપવૃક્ષની ઉપમા : જગતના દશ પ્રકારના કલ્પવૃક્ષ પ્રાર્થના કરવાથી ઇછિત ફળને આપે છે તેમ, ધર્મ–કલ્પવૃક્ષ વગર માગે પણ કલપનાતીત દેવ મનુષ્યસંબંધી તેમજ મોક્ષના અનંતસુખને આપે છે, તેથી ધર્મ અપૂર્વ કલ્પવૃક્ષ છે.
૨) ચિંતામણિરત્નની ઉપમા : ચિંતામણિરતન જેમ એની વિધિપૂર્વક આરા ધના કરવાથી ઈચ્છિત ભૌતિક સુખ આપે છે તેમ, દેવ દેવેન્દ્રોને વંદનીય, મુનીન્દ્રો માટે સદા સેવવા યોગ્ય તેમજ આક પરલોકના સર્વસુબેને આપનાર સદ્ધર્મ, અપૂર્વ ચિંતામણિરત્ન છે.
૩) નિધાનની ઉપમા : અપૂર્વ અને અક્ષયસુખને આપનાર હોવા થી તેમજ ઉત્તમકુળમાં જન્મ, નિરોગી દેહ અને ઊંચા મહેલમાં આવાસ, ઢિગતવ્યાપી યશ અને નરેન્દ્ર તેમજ દેવેન્દ્રોનાં સુખે નિરંતર પ્રાપ્ત થતા હોવાથી જેનધર્મ નિધાન તુલ્ય છે.
૪) બંધુની ઉપમા : સદા હિત કરનાર હોવાથી ધર્મ બંધુભાઈ સમાન છે.
૫) અપૂર્વ સન્મિત્રની ઉપમા : સર્વ પ્રકારની આપત્તિઓને નિવારક હોવાથી અને સર્વ પ્રકારની સંપત્તિને સંપાદક હોવાથી, ધર્મ અપૂર્વ સમિત્ર સમાન છે. આપત્તિના સમૂહને નષ્ટ કરનાર, સંપત્તિનું નિર તર સંપાદન કરી આપનાર અને પરલોકમાં પણ જીવની સાથે જનાર ધર્મ જ અભિનવ મિત્ર છે.
૬) ગુરુ મહારાજની ઉપમા : સારી રીતે આવેલા ધમ જ પ્રત્યેકબુદ્ધ આદિને જાતિસ્મરણાદિથી તત્ત્વને બેધ કરાવનાર હોવાથી શ્રેષ્ઠ ગુરુમહારાજ સમાન છે,
૭) રથની ઉપમા : મિક્ષાથી જીવોને અ૯પકાળમાં જ મોક્ષનગરમાં પહોંચાડનાર હોવાથી ધર્મ રથતુલ૯ છે.
૮) દિવ્યપાથેયની ઉપમા : “મે સદા-સર્વદા અવિનશ્વર દેવાથી દિવ્યપાથેય છે. જે હંમેશ ખાઈ શકાય એવું, અત્યંત પવિત્ર, સમસ્ત પ્રકારના દોષ વિનાનું, કદી ખૂટે નહીં, જેનું મૂલ્ય આંકી ન શકાય એવું, અપૂર્વ દિવ્યભાતું ધર્મ જ છે.
૯) અપૂવ રત્નભંડારની ઉપમા : કઈ રજા લઈ શકે નહી, ભાઈ એમાંથી ભાગ માંગી શકે નહીં, ચાર લૂંટી શકે નહી, કદી નાશ પામે નહી, પરાધીન નહીં, સદા મનવાંછિત આપે, પરલોકમાં પણ સાથે આવે; એક અપૂર્વ રત્નભંડાર ધમ છે.
૧૦) અપૂવ સાર્થવાહની ઉપમા : ઘેર ભયંકર અને અપાર એવી સંસાર અટવીમાંથી પાર પમાડી એક્ષપુરીમાં પહોંચાડનાર અપૂર્વ સાર્થવાહ “ધમ જ છે.

Page #319

જૈન રામાયણના પ્રસંગો
—શ્રી ચંદ્રરાજ
સગર રાજાએ પોતાના રાજપુરોહિત પાસે એવું કાવ્ય બનાવડાવ્યુ કે જેમાં પેાતાની પ્રશંસા હોય અને મધુપિંગ લક્ષણહીન લાગે. પછી તેને એક જુની પેટીમાં માયા પૂર્વક મૂકીને અયેાધન રાજાને કહ્યું કે- “ આ પુસ્તકમાં જેના ખરાબ ગુણા હાય તેને વધ્ય ગણવા. અને બધાએ તેને તજી દેવાના. ” પુસ્તક વાંચતા વાંચતા મધુષિ`ગના ફુલક્ષણા આવતા તે લજજા પામવા લાગ્યા. મપિ'ગ ત્યાંથી ચા ગયા. સલુસાએ સગરને પસદ કર્યાં. અને બન્નેના લગ્ન થઈ ગયા.
૧૧ બ્રહ્મર્ષિ નારદે કહ્યું કે......
અને....રાવણે ફરી પૂછ્યુ. બ્રહ્મષે ! આ મહાકાલાસુર કાણુ છે ?' બ્રહ્મર્ષિ નારદ અહી. નગરમાંથી તિસ્કારાયેલા પર્વતને જે મહાકાલાસુર વળગ્યા, તેને પણ એક ઇતિહાસ છે; રાજન્ !
ચારણુયુગલ નામના નગરમાં અચેાધન નામના રાજાને દિતિ નામની રાણી અને સુલસા નામની પુત્રી હતી. રાજપુત્રી સુલસાના સ્વય‘વરમાં બેઠલાવાયેલા દરેક રાજાએ આવ્યા હતા. તે દરેકમાં સગર રાજા અધિક શકિતશાળી હતા. સગર રાજાની આજ્ઞાથી માદરી નામની એક દાસી રાજ અયેાધન રાજાના મહેલવાસમાં જતી હતી.
6
એક વખત રાજમહેલના ઉદ્યાનના કેળના ઘરમાં દિતિ અને સુલમા ગયા ત્યારે છાની રીતે મદોદરી પશુ ત્યાં ગઇ. રાજરાણી દિતિએ સુલસાને કહેલુ કે- તૃણ બિંદુ નામના મારા ભાઈ ( - તારા મામા) ની સાથે તારા પિતાની બેન ( - તારી ફાઈ) થયેલા છે. તેમને મધુપિંગ નામના તને લાયક એવા પુત્ર છે. તું તેની સાથે જ પરણે તેવુ' હું ઇચ્છુ છુ. ' પણ અહી તે સ્વચ'વર છે. જોકે સુલસાએ આ વાત મંજૂર રાખી. પરંતુ છૂપાઈને રહેલી મ'દાદરીએ આ આખી વાત સગર રાજાને કરી.
ના લગ્ન
સપ
આ બાજુ મધુષિંગ પણ અપમાનના કારણે તાપસ બનીને ખાલતપ કરીને મૃત્યુ પામ્યા. અને મહાકાલ નામના અસુર થયેા. અવિદ્યજ્ઞાનના ઉપયોગ મૂકીને પૂર્વ ભવના અપમાનનું કારણ જાણીને તેણે સગર અને અન્ય રાજાઓને હણી નાંખવા માટે દૃઢ નિષ્ક્રય કર્યાં. અને ત્યાં જ તેને પેલા ગુરૂપુત્ર પર્યંત મલી ગા. માયા કરીને તે પતના મિત્ર બન્યા. અને નારદ તથા નગરજનોના અપમાનના બદલા હું વાળી આપીશ તેમ તેણે જણાવ્યુ.
હવે પર્વત સહિત મહાકાલાસુરે કુધર્મના પ્રચાર શરૂ કર્યાં. તેના ધમ કરનારને તે નિરાગી રાખતા. અને તેને ધર્મ ન

Page #320

૩૮૬ .
? શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક કરનારને તે રોગી- વ્યાધિંગ્રત કરવા લાગ્યો. માયા કરીને સગર રાજાને મહાકાલાસુ ઠેક ઠેકાણે આ રીતે સુરાપાન, અગમ્ય ગમન યા તરફ ઉત્સુક બનાવ્યું. અને એક માતૃ મેઘમાં માતાને વધ, પિતૃમેઘમાં દિવસ સુલસા સહિત સગરને તે અસુર પિતાને વધ, કાચબાની પીઠ ઉપર યજ્ઞના અગ્નિમાં ભસ્મ કરી નાંખ્યા. અને અગ્નિનું તર્પણ
પિતાને કૃતકૃત્ય સમજતે તે મહાકાલાસુર કાચબો ન મળે તે ટાલવાળા શુદ્ધ પોતાના સ્થાને ચાલ્યા ગયા. બ્રાહ્મણને મોટુ ડૂબે તેટલા પાણીમાં ઉતારીને છેલે નારદ મુનિ બેલ્યા કે- એવ તેના માથાની ટાલ ઉપર અગ્નિ સળગાવીને ચ પર્વતાપપપર્વતાદેવરા દ્વિજો: ! આહુતિ કરવી, યજ્ઞકર્મમાં પશુના હમ કરે, હિંસાત્મક અકિયન્ત તે નિષ ધ્યામાંસ ભક્ષણ કરે “ આવા ઉપદેશ દઈ- સ્તય હિ | દઈને લોકોને મહાકાલાસુરની આજ્ઞાથી
( આ પ્રમાણે પાપના પહાડ જેવા ગુરૂ પતે પહિંસાત્મક યોને કરાવ્યા યજ્ઞમાં
પુત્ર પર્વતથી પશુહિંસાત્મકય હે રાજન! હોમાઈ ગયેલા પશુ–પ્રાણીઓને આ અસુર )
અજીજ શરૂ થયેલા, તે બ્રાહ્મણો વડે કરાય છે. માયાથી દેવલોકના વમાનમાં ગયેલા બંતા- ખરેખર તે હાર વડે જ નિષેધી શકાય થવા લાગ્યો. અને તે જોઈને વિશ્વાસુ બનેલા તેમ છે. લકે અથરછ પણે આવા ય કરવા
જૈન શાસનની એક વખત તે મેં પોતે (નારદે) યજ્ઞ માટે લવાયેલા નિર્દોષ પશુઓને છોડાવવા
ઉપયોગી ફાઈલે દિવાકર નામના વિદ્યાધરને કહ્યું. અને તે સળંગ વાંચન તથા સંગ્રહ માટે જે દરેક પશુઓને હરી લેવા ગયો કે અવશ્ય વસાવી લે તરત તે દુષ્ટ પરમાધામીએ શ્રી ઋષભદેવ- વર્ષ ૧ રૂ. ૬૦ ભગવાનની પ્રતિમાને યજ્ઞસ્થળમાં સ્થાપન વર્ષ ૨ ૩ ૬૦ કરીને વિદ્યાધરની વિદ્યાને નાશ કરી
* વર્ષ ૩ ૩ ૬૦ નાખે. તેથી વિદ્યાધરની ગતિ અટકી ગઈ
વર્ષ ૪ રૂા ૬૦ અને નિરૂપાય બનેલે હું નિરાશ થઈ ગયે. વર્ષ ૫ રૂ ૮૦
જેના માટે મહાકાલાસુરે યોનું આ પાંચ વર્ષની ફાઈલે લેનારને પેકીગ ૧૦ હિંસાત્મક તાંડવ મચાવે તે સગરને તે ટકા કમીશન મળશે પિસ્ટેજ અલગ થશે હવે વારો આવ્યો. એક માત્ર વ્યકિત
જેન શાસન કાર્યાલય સાથેના પિતાના વૈરની વસૂલાત કરવા કેટ કે. શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ કેટલાને આ અસુરે દુર્ગતિમાં ધકેલ્યા ?
જામનગર
લાગ્યા.

Page #321

કે
વર્તમાન શાસન સંસ્થાનું કલ્પિતા
પંડિતવર્ય શ્રી પ્રભુદાસ બેચરદાસ પારેખ
૧. પરંપરાગત જેન શાસન સંસ્થાના જરૂર પડશે તે તે વિષયના નિષ્ણાત મુખ્ય સંચાલક આચાર્ય સંસ્થાના મુખ્ય શ્રાવક ગૃહસ્થોના અનુભવ અને સમજુતિ શાસન ધુરંધર આચાર્યના સાર્વત્રિક સ્વી મેળવશે. અને તેથી વિશેષ જૈનેતર કેઈને કારની ખામી દૂર ન થાય ત્યાં સુધી શાસન યોગ્ય રીતે શાસનની પ્રતિષ્ઠાના રક્ષણ પરંપરાના મુખ્ય ધુરંધર તે આચાર્ય સાથે અનુભવ–સલાહ મેળવશે. ' મહાજશ્રીની વતી શ્રી સંઘને સર્વ આદેશ ' ૪ ત્યાગી વગથી જેને અમલ ન નીચે જણાવેલા અમુક અમુક આચાર્ય
થઈ શકે તે શ્રી જૈન શાસનના કાર્યો માટે મહારાજ કે મહારાજાઓના નામથી પ્રસિધ્ધ શ્રી આચાર્ય સંસ્થા ગૃહસ્થ પ્રતિનિધિઓ થશે. તેમના નામો :
શ્રી જૈન શાસન સંસ્થા કાર્યવાહક-સેવકે ૨. તેમની સહાયમાં બીજા દશ તરીકે કામ કરશે કે જે કામે જૈન શ્રાવઆચાર્ય મહારાજાએ એ રીતે રેન શાસ- કેને કરવા યોગ્ય હોય, અવશ્ય કરવા નની મર્યાદાઓનું રક્ષણ કરશે કે જે જે યોગ્ય હોય તથા કરવા જરૂરી હોય. તેઓ બાદેશે પ્રસિધ્ધ કરવામાં આવે તેની પરંપરાગત શ્રી જૈન શાસનના પરંપરાગત શાસ્ત્રીયતા, શૈલી તથા થનારા ઘાત, ગુણ તમામ હિતેનું તન-મન-ધન આદિ સર્વ. દોષ વિગેરેની તુલના કરી લાભકારક આદેશે સવના ભેગે રક્ષણ કરશે. ( તે બાબતના જ ફરમાવવામાં સહાયક થ. .
બીજ નિયમે હવે પછી ). " ૩. સુગ્ય અને જુદા જુદા વિષયમાં ૫. આખા ભારતના જુદા જુદા પ્રદેશ નિષ્ણાત ચાલીસથી પચાસ આચાર્ય પાડવા. પ્રત્યેક પ્રદેશવાર આચાર્ય મહામહારાજાઓ તથા પદવીધર કે પદવી હિત રાજાઓ કે મુની મહારાજાને જવાબદારી પૂજય મુનિ મહારાજાએ શ્રી પ્રભુ શાસનની સેપી દેવાની કે જેથી દરેકને પોતપોતાની રક્ષા એ રીતે કરશે કે જેને શાસનમાં જે જવાબદારીને ખ્યાલ રહે, દા. ત. કરછ, જે પ્રશ્ન ઉકશે. યા સામે આવશે. તે ગ્રહણ કાઠિયાવાડ, ગુજરાત, દક્ષિણને પ્રદેશ, કરી યંગ્ય સ્વરૂપ આપી ઉપરની બીજી મારવાડ, મેવાડ, માળવા, ઉત્તર પ્રદેશ, કલમમાં જણાવેલા આચાર્ય મહારાજાઓને પૂર્વ પ્રદેશ, બિહારના પ્રદેશે. પશે.
જુદા જુદા પ્રદેશમાં તે તે આચાર્ય તે પ્રશ્ન પરત્વે જૈન શાસન, શાસ્ત્ર, મહારાજાઓની જવાબદારીઓ નક્કી કરવાથી વિગેરે દ્રષ્ટિથી તેઓ વિચાર કરશે. અને તે તે પ્રદેશના આગેવાન શ્રાવકે તેઓને

Page #322

૩૮.
જ પૂછે અને બીજી કલમમાં દર્શાવેલ પૂજય આચાય મહારાજાના આદેશ પણ તે મારફત જ તે તે પ્રદેશને મળે. કદાચ તેઓને જે કાંઇ પૂછવુ. ઋણવું. હૈય, તે તેઓ બીજા આચાય મહારાશ્રીએને પૂછાવી લે, જાણી લે. આવશ્યકતા પડે તે ચાલીસ પચાસના સમૂહની કે દશના સમૂહની સહાય પણ લે. અને નિયાત્મક હકીકત મેળવીને પછી શ્રાવકાને જ વે; જેથી સ્થાનિક લોકોને કશીય મુંઝવણ ન થાય.
વકીલ એરિસ્ટરોને બદલે પૂજ્ય પુરૂષોને પૂછવાની આ વ્યવસ્થા શિવાય ભવિષ્યમાં શ્રી સ`ઘના દરેક અંગાને પાતપાતાની જવાદારીના ખ્યાલ આવશે જ નહી”. વળી શાસન સંચાલન ઉપર વ્યવહારિક પ્રેકટીકલ કાબૂ જમાવવામાં આ ચૈાજના રામખાણુ
ઇલાજ સમાન છે.
સોંપાયેલા પ્રદેશામાં બીજાઓએ ડખલ કરવી નહી.. નીમાયેલા પાતે બીજાની સલાહ લે તે જુદી વાત, તેમજ મુખ્ય આચાય સસ્થાની આજ્ઞામાં દરેકે રહેવાનુ કે જેથી અંગત અભિપ્રાય કે જુદા મતાંતર· વાળા આદેશ થવા ન પામે. ( આમાં પેટા નિયમે સાધ્વીજી વિગેરેના ઘણા થાય તેમ છે.)
આચાર્ય સંસ્થા તરફ્ના પ્રતિનિધિ કે જવાબદાર રૂપે શ્રાવક કાર્યવાહકો સા શા કામ હાથ ધરે ? અને શી રીતે ઘરે ? તે વિચારવાનું છે. (શાસનની મિલકતાના રક્ષણ, ધરક્ષા, આસેવન ગ્રહણ શિક્ષા, રાજ્યમાં પ્રતિનિધિ, ઇતર ધર્મો સમાજે
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સાથેના સંબધ વગેરે સમાય)
આજે ચાલતી જુદી જુદી સસ્થાએ પેાતાનાં આગવા ધારણા રદ કરીને જૈન શાસન સંસ્થાના પર પરાગત સ કલ્યાણલક્ષી બંધારણને વફાદાર રહેવાનું સ્વીકારે, તે તે સસ્થાઓને જૈન શાસનમાં સ્વીકૃત કરી લેવી. અને પછી તે સસ્થાએ શ્રી સ ંઘે સાંપેલા કર્યા શ્રી સધની નીતિ, આજ્ઞા, હિત અને સહાનુભૂતિથી કરે. મુંઝાય ત્યારે પેાતાના પ્રદેશના પૂજય પુરૂષની સલાહ લે, અને તેઓની સલાહ પ્રમાણે ચાલે અને તે પૂજ્ય વ્યકિતને જરૂર જણાય ત બંધારણીય રીતે અન્યની સલાહ લે. જરૂર ન જણાય તે ન લે.
વિહાર દરમ્યાન જે જે પ્રદેશેામાં વિહાર ક્રમે આવતા પૂજ્ય પુરૂષ પણ જે જે પ્રદેશ જેને સાંપાયેલ હાય, તે પૂજ્ય પુરૂષના કાન પોષે, તપાસે, માદન આપે પણ તાડે નહી. અને સ્થાનિક સ ંધા પણ તે તે પ્રદેશના પૂજ્યની આજ્ઞા અનુસાર જ ચાલવાનુ ઉર્ફેજન આપે. આથી પ્રદેશે સાથે પ્રતિબ`ધ થવાની શ ́કા લેવાનુ કારણ
નથી.
જૈન શાસન સસ્થાનુ વ્યવહારૂ ધાર્મિ ક સંચાલન આ સિવાય આજે શકય નથી. તેને માટે શાસ્ત્રોમાં આવા પ્રકારનું યાગ્ય વિધાન મળવાની આશા રહે છે.
( જૈન શાસન સંસ્થા )
ક

Page #323

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
પુષ્યથી શું મળે?
–પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી મોક્ષરતિ વિજયજી મ. ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
ભણીગણીને સજીધજીને રાજદરબારમાં સમસ્યાનું તાત્પર્ય એવું સૂચવે છે કે પહેલ વહેલા પધારેલી પોતાની બનેય પુણ્યથી તમારે શું મેળવવું છે ? પુણ્યથી રાજકન્યાઓના બુદ્ધિવૈભવની પરીક્ષા લેવાની શું મળે એ તમને ગમે? રાજાના સવાલને ઈચ્છાથી પ્રજા પાળ રાજાએ તેમને પૂછ્યું ઝોક, આ તાત્પર્ય તરફનો છે એવું હતું, “પુણ્યથી શું મળે ?”
ત્યારના અવસર પરથી સારી રીતે તારવી સુરસુંદરીને જવાબ હતો કે, પુણ્યથી શકાય છે. ] અઢળક ધન, સદાબહાર વૌવન, ધારદાર સવાલ એ છે કે આપણને આ બેમાંથી બુદ્ધિપ્રતિભા, સૌન્દર્યમયં નીરગી શરીર ને જવાબ ગમી જાય છે, સુરસુંદરીને કે અને મનગમતા પતિને સંગ મળે છે. ” મયણાસુંદરીને? કેમને જવાબ લાજવાબ લાગે
મયણાસુંદરીને જવાબ હતું કે છે આ હદય તેના ઉપર, મીન્સ, કેના વિનયભર્યું વર્તન, વિવેકવાસિત મન,
આ જવાબ ઉપર વારી જાય છે ? બીજી રીતે
વિચારીએ તે, પુણ્યથી જે કઈ વસ્તુ ચિતની પ્રસન્નતા, શીલસદાચારથી સુનિર્મલ
; મળવાની જ હોય તે આપણે કઈ વસ્તુ શરીર અને મોક્ષમાર્ગને સમાગમ મળે છે.”
* મેળવવી છે ? જતિષશાસ્ત્રની આજકાલ [ કોણ સાચું છે ને કે શું ખોટું છે ની વધતી જતી લોક પ્રિયતા બતાવે છે કે ચર્ચા પણ અહીં જ કરી લઈએ. સીધીરીતે લોકો ભાગ્યોદય પર શ્રદ્ધા ધરાવતા થયા તે સરસંદરીને જવાબ સાચે લાગે છે ને છે. સૌ કોઈ ઝંખે છે કે નસીબ આડેનું મયણાસુંદરીને ટે. કારણ કે પુ- પાંદડું ખસી જાય. ભાગ્યોદય થાય. તે દયથી ધનયૌવન વગેરે મળે છે, નહીં કે આ ભાગ્યોદય દ્વારા આપણે આખરે મેળવિનયવિવેક વગેરે વિનવિવેક વગેરે તે વવું છે શું ? ધનયૌવન વગેરે ? કે કર્મોના ક્ષય, ઉપશમ કે ક્ષયે પશમથી વિનયવિવેક વગેરે ? સુખપ્રાપ્તિની આડે મળે છે. પુણ્યદયથી નહીં.
આવનારા પાંદડાને આપણે ખસેડવું છે કે પણ ના. સમગ્ર રીતે વિચારીએ તે ગુણાતિની આડે આવનારા ? સમજાય છે કે અહીં મહત્તવ અવસરનું છે. જીવનમંદિરને શેનાથી શણગારવું છે? રાજાની સમસ્યાને સીધો અર્થ તે એક ધનયૌવનાદિથી કે વિનયવિવેકાદિથી ? જ છે કે– પુણ્યથી શું મળે ? પણ એ સુખેથી કે ગુણેથી ?

Page #324

૩૯૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) યતને સારી રીતે સાચવે એવા પુત્રને જવી હતાશ હવે ત્રીજાના ઘર તરફ જ રાયસિંહાસન સેંપવાની ભાવનાથી વળ્યા. ત્રીજા સંતાનના મહેલને દૂરથી જ એક રાજવીએ પોતાના ત્રણેય યુવાન જેઈને રાજવીની આંખમાં આનદ આનન્દ પુત્રની પરીક્ષા લેવાનું વિચાર્યું. મંત્રીમંડળ છવાઈ ગયો. સાથે વિચારવિમર્શ કરીને રાજવીએ
| મહેલના ઝરૂખાઓમાંથી પરોઢનાં પિતાના ત્રણેય પુત્રોને વારાફરતી રીતે એકાતમાં
અંધારાંને અજવાળ ઝળાહળ પ્રકાશ બોલાવીને સે-સે સેનામહોર આપી અને
- બહાર રેલાતું હતું. રાજવીના હતાશ કહ્યું કે, “આ સેનામહોરોથી કેક વસ્તુ
પગોમાં હવે મૈતન્યને સંચાર થયો. મહેલ ખરીદી લાવે અને તેનાથી તમારા પર્સનલ
હવે દૂર નહતે. ત્યારે રાજવીના દિલેમહેલને પૂરેપૂરે ભરી દે. જેનાથી મહેલને
દિમાગને તરબતર અને અંતરાત્માને ખૂણે ખૂણે ભરાઈ જાય એવી અને એટલી
રણઝણત કરી મૂકતી કર્ણમધુર સંગીતની વસ્તુ તમારે આનાથી લાવવાની છે. આવતી
સૂરાવલિઓ અને ધૂપસુંગધ મહેલમાંથી કાલે સવારે હું તમારે ત્યાં જેવા આવીશ.
બહાર ફેલાતી હતી. રાજવી હર્ષવિભેર બીજે દિવસે વહેલી પરોઢે રાજવી બની ગયા રાજગૃહની નજીક પહોંચ્યા પોતાના મંત્રીમંડળ સાથે એક પછી એક ત્યારે રાજવીના ચરણેને ચૂમીને રાજપુત્રે પુત્રના મહેલ તરફ જવા રવાના થયાં. તેમનું સ્વાગત કર્યું. પ્રસન્નચહેરે રાજવીએ પહેલો પુત્ર આખી રાત કયાંક રખડીને પૂછયું “વત્સ ! મેં તને મહેલ ભરી દેવા આવેલ અને મદિરાના નશામાં ચકચૂર કહ્યું હતું ને ?” ”જી, પિતાજી, જુઓ આ બને તેના ગૃહાંગણમાં કઢંગી દશામાં માર મહેલ ભપૂર છે; પ્રકાશથી, સંગીતથી પડયે હતે. કંઇક ધિક્કાર અને કંઈક અને સુંગધથી. આ બધું અહીં છલકાઈને ધૃણાની લાગણી સાથે રાજવીએ તેને જો ઢોળાયું છે મારા મહેલની બહાર. પ્રકાશ, અને તરત જ ત્યાંથી નીકળી બીજા દીકરાના સંગીત અને સુગંધ.” દ્વારે જઈ પહોંચ્યા. બીજો દીકરો દરવાજે કર્મસત્તાએ પણ જાણે આપણી પરીક્ષા ઊભું હતું. તેણે પિતાજીને પ્રણામ કર્યા કરવા માટે જ આપણને સૌને પુણ્યની અને મહેલને દરવાજો ખેલ્યો. અંદરથી ઓછી વધતી લહાણ કરી છે. એ જેવા ભયંકર દુર્ગધ બહાર આવી. રાજવીનું માંગે છે કે આ પુણ્યની સમૃદ્ધિથી આપણે માથું ફાટી જતું લાગ્યું. રાજપુત્રે નગર આપણું જીવનમંદિર કઈ વસ્તુથી ભરી ભારને કચરે પોતાના મહેલમાં ઠાંસી ઠાંસીને દઈએ છીએ ? તે ઉપરથી તે આપણી ભરી દીધું હતું. તેનાથી તેને મહેલ ફાટ યોગ્યતા નકકી કરવા અને ગ્યતા પ્રમાણે ફાટ થતું હતું. પિતાના આ વચેટ દીક- આપણને સ્વર્ગ કે અપવર્ગનાં સામ્રાજ્ય રાની મંદબુદ્ધિ પર અફસ અનુભવતાં સેવા માંગે છે.

Page #325

વર્ષ ૬ : અંક-૧૧
કે
પુણ્યની સુવર્ણમુદ્રાઓ વટાવીને આપણે આપણા જીવન દિને ભરવું છે. કઇ વસ્તુઓથી ? ધનયોવનવગેરેથી વિનયવિવેક વગેરેથી ? ધનયૌવન વગેરે સામગ્રી સંસાર સુખાનું પ્રતિનિધિત્વ અદા કરે છે અને વિનયવિવેક વગેરે સામગ્રી
: ૩૯૧
માક્ષસુખાનુ'. આપણને કયાં સુખે જોઈએ ? સૌંસારના અપૂર્ણ અને ક્ષણભ`ગુર સુખે ? કે માક્ષનાં સ'પૂર્ણ અને શાશ્વત સુખા ? અને છેલ્લે, પ્રસ્તુત છે, શાસ્રકારે એ રજૂ કરેલું એક બિનઇનામી પ્રશ્નપત્ર, સ્વ મ નિરીક્ષણ માટે.
: તા. ૧૯-૧૦-૯૩ :
૧. તમને તમારા કયા ક્રમ્સ ઉપર ગુસ્સો કે અફ્સાસ થાય છે, સુખપ્રાપ્તિમાંવિદનભુ કરનાર કે શુષુપ્રાપ્તિમાં ? ગુણસ્થાનકપ્રાપ્તિમાં ?
૨. તમારે ધનવાન બનવુ' છે કે ગુણવાન
૩. તમને ગુણલક્ષ્મી વસાવવી ગમે કે ધનલક્ષ્મી ?
૪. તમને ધનસ'પન્ન માણસને સહવાસ ગમે કે ગુણુસ...પન્ન માણસાના
પ' તમને ધનવૈભવ આકર્ષે કે ગુણવૈભવ ?
૬. તમે કઇક અંશે ધનસમૃદ્ધ પણું છે. તમે કઇક અંશે ગુણસમૃદ્ધ પણ છે. તમને તમારી ધનસમૃદ્ધિને ગવ છે કે ગુણસમૃદ્ધિના
૭. તમને બેઉ .સયેાગો મળ્યા છે, ધનસમૃદ્ધિ પામવાના અને ગુણસમૃદ્ધિ પામવાના એમાંથી કયા સયાગો મળવાથી તમારી જાતને તમે ભાગ્યશાળી સમજો છે ?
૮. ૯. તમારે સુખી માણસ થવુ. છે કે સારા માણસ ? તમે સિદ્ધિ માટે મથે કે પ્રસિદ્ધિ માટે ?
ભૌતિક કે આત્મિક
૧૦, તમારે કયા સુખા મેળવવા છે, ૧૧. તમે સ’સારનાં સુખા પામી શકે
એવી સાધનસામગ્રી પણ તમને મળી છે, જેવી કે ઘરબાર પેઢીપિરવાર વગેરે વગેરે. અને તમે મેક્ષનાં સુખા પામી શકે એવી સાધનસામગ્રી પણ તમને મળી છે, જેવી કે મૂર્તિમ'ઢિર ઉપાશ્રય શાસ્રમન્થા સધ વગેરે વગેરે એમાંથી કઈ સાધનસામગ્રી મળ્યાના તમને આનન્દ છે, અભિમાન છે?
૧૨. ૧૩. એમાંથી કઈ સાધનસામગ્રી તમને વસાવવા જેવી, વધારવા જેવી અને વારવાર ઉપયાગમાં લેવા જેવી લાગે છે ? એમાંથી કઈ સામગ્રી વચ્ચે તમને વધારે રહેવુ ગમે ?
૧૪. એમાંથી કઈ સામગ્રી તમને આસપાસ રાખવી ગમે ? નિહાળવી ગમે ?
૧૫. સામાર્થિકદંડક ઉચ્ચરતી વેળાએ આનન્દ હોય છે, તા સામાયિક પારતી વેળાએ ?

Page #326

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
૧૬. દેરાસરે જતાં જતાં પગ અધીરા બનીને દોટ મૂકે છે, તે પાછા ફરતાં ફરતાં ? ૧૭. ઉપવાસની પ્રતિજ્ઞા લેતીવખતે હૌલ્લાસ અનુભવાય છે; તે પારણુ કરતી વખતે ૧૮. દીક્ષાર્થી ને અક્ષતાથી વધાવતાં ઉમંગઉત્સાહ હાય છે, તેા ઘર તરફ જતાં જતાં ? ૧૯. સાધમિકને જોતાં જ હૃદય નાચી ઊઠે છે, તે શ્રીમ તને જૂતાં ? ૨૦. સાધુઓના સમાગમમાં બહુ મઝા આવે છે, તે સ્વજનાના સમાગમમાં
૨૧. પરમેશ્વરનાં દર્શન થતાં જ ઝુમી ઊઠતી આંખે અન્ય ફાઇ સૌન્દર્ય પર ફરતી નથી ને?
અન્ય કાઈ સ્પર્શને
૩૯૨ :
૧૨. ઋષભચરણુ અંગૂઠડે સ્પર્શતાં જ અણુઅણી ઊઠતા આતમરામ ઢુંઢતા નથી ને ?
૨૩. જિનગુણ્ણાના અમૃતાસ્વાદ માણતી જવા અસત્યનુ' વિષ ધાળતી નથી ને? ૨૪. ધર્માંશ્રવણ સુણતાં જ્યાં અમી ઝરે છે તે શ્રવણા કેઇની નિન્દા સાંભળવા અધીરા નથી ને ?
૫. શ્રી ચન્દ્રશેખર વિજયજી ગણવર લિખિત ધાર્મિક વહીવટ વિચાર
આ પુસ્તક દ્વારા જૈનશાસનનીદેવદ્રવ્યાદિની મૂળભૂત મર્યાદાઓ ઉપર કુઠારાઘાત કરાવાના જે પ્રયત્ન થયેા છે, એને વધુ વ્યાપક મનાવા ઇનામી પરીક્ષા આદિના આયેાજનમાં જોડાઇને કોઇ એ કુહાડીના હાથા ન ખને, ભારતભરના તમામ સટ્વાને અમે ગ‘ભીરતાપૂર્ણાંક ચેતવીએ છીએ કે, આ પુસ્તકના વિધાનાને જૈનશાસના ધારી પૂ. આચાય ભગવડતાએ માન્યતા આપી નથી; આમ છતાં ઇનામાની લાલચ આપીને
જૈનસંઘા સાવધાન
+
પરીક્ષાના નામે અશાસ્ત્રીય વિચારેથી શ્રીસંઘના ભડ્રિંક લેફ્રીના મનમાં શાસ્ત્ર અને શાસનની મર્યાદાએથી વિરૂદ્ધ વિચારા દાખલ કરવાની ભેદી ચાલને અમલી બનાવવા આ પુસ્તકના પ્રચાર પરીક્ષાદિ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યા છે. ઇનામેાની લાલચથી આ પુસ્તકના આધારે અશાસ્ત્રીય જવાબે લખીને ધદ્રવ્ય વ્યવસ્થાની આપણી મર્યાદાએ તાડવાના પાપના ભાગીદાર કાઇ ન બનશેા. વધુ હવે પછી......
(ગુ.સ.)
-શ્રી જિનાજ્ઞા આરાધક સંઘ

Page #327

ચંદ્રશેખર વિ.મ.ના પુસ્તકે સજેલું તોફાન
ધાર્મિક વહિવટ વિચાર’ નામનું પુસ્તક તેમણે પ્રગટ કર્યું છે અને તેમાં ૨૦૪૪ સંમેલનની સૂતેલી વિગતને પ્રગટ કરી છે જેમાં અનેક શાસ્ત્રીય વિચારે ઉલટા કર્યા છે.
તે અંગે પુસ્તકની પરીક્ષા ની યેજના કરી બાલ માનસમાં કે યુવાન માનસમાં આ વિકૃતિ ઘાલવાને પ્રયત્ન થયે છે તે ઘણું જ દુઃખ જનક છે તે સામે વિરોધ પણ થયા છે.
નવસારીમાં તેવી યોજના થઈ તેમાં ૨-છ. આરાધના ભવનમાં બિરાજમાન પૂ મુ.શ્રીએ આ પુસ્તકમાં આવેલ અશાસ્ત્રીયતાનું વર્ણન કર્યું. તેમાં એકના ગૃપમાંથી ઉશ્કેરાઈ પ૦ જણ ઉપાશ્રયમાં આવ્યા અને ઉશ્કેરાટ ફેલાવ્યો.
જ સાચું ખોટું અમે ન જાણીએ પણ પરીક્ષા અપાય તેમાં તમારે શું ? વિ. કહ્યું મહારાજશ્રીએ કહ્યું કે અમારે તે સત્ય ઉપદેશ દેવાને છે. વિ.
આમ આ પુસ્તક જે અનેક શાસ્ત્રીયતાથી વિરૂદ્ધ છે તેવું પુસ્તક પ્રગટ કરીને પૂ. ચંદ્રશેખર વિ.મ.એ ગ્રહણ સમયે સાપ કાઢવા જેવું કર્યું છે.
તે સામે પૂ આ. ભ. શ્રી વિજય હિમાંશુ સૂરીશ્વરજી મહારાજે પૂ. પાદ પ્રેમસૂ. મ. - સા.ના આજ્ઞા પત્ર ૨૦૪૨ પટ્ટક ૨૦૪૪ સંમેલન વિ. ની વિગત લખીને ૨૦૪૪ સંગઠન માટે વધુ પિતપોતાની ગુરુની વાત કરવા છૂટા થયા છે તે હવે સંગઠન જેવું નથી અને પણ અમારા ગુરુદેવની આજ્ઞા મુજબ કરીશું વિ. નિવેદન કરીને સંઘમાં સંપના માર્ગ અને વડિલના માર્ગનું સ્થાપન કરે છે. પૂ.ચંદ્રશેખર વિ.મ. આ વિચારશે કે? ' આ પુસ્તિકા રદ કરી શાંતિ કરે નહિતર વધુ કલેશ થશે. ભારતના બધાં પ્રાન્તથી પધારવા માટે આમંત્રણ યાને
તખતગઢમાં ઉપધાન તપનું વિશાલ-આયેાજન
પરમપૂજ્ય વ્યાખ્યાન-વાચસ્પતિ વ. આ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂમ.ના પટ્ટારરત્ન ગચ્છાધિપતિ આ. શ્રી વિજય મહદયસૂરીશ્વરજી મ.સા.ની આજ્ઞાથી તપસ્વી મુનિરાજ શ્રી કમલરત્નવિજયજી મ.સા.ની નિશ્રામાં તખતગઢ (રાજસ્થાન)માં ઉપધાન ચાલુ થવાના છે. તેના પ્રવેશ મુહૂત નીચે મુજબ છે.
પ્રથમ મુહૂર્ત–આસે વદ ૬ શુક્રવાર દિ. ૫-૧૧-૯૩ દ્વિતીય મુહુર્ત–આસે વદ ૮ રવિવારે દિ. ૭-૧૧-૩ પ્રથમ-દ્વિતીય-તૃતીય પણે ઉપધાન વાલાને પ્રવેશ મલશે. આ ઉપધાન વિશાલ પાયા પર થનાર છે. વહેલે તે પહેલો. અત્રે પધારવાથી નજીકના રાણકપુર આદિ તીર્થોના દર્શન-પૂજનનો પણ લાભ મળશે.
લ:
Fઉપધાન તપ સમિતિ 5 | મુ પિ. તખતગઢ (રાજસ્થાન) પીન ૩૦૬૯૧૨ સ્ટે. ફાલના (વે. રેલ્વે)

Page #328

0000000000000000000 00
શિવનગરની વિષમી વાટ.
સ સારની વિશાળ શેતર જ પ૨ અનાદિ કાળથી ભમતાં અથડાતા- જીવને કર્યાંય શાંતિ કે આરામ નથી. અજ્ઞાન જીવા બૂમ બરાડા પાડે છે કે જરાય શાંતિ કેમ નહિ ? પણ મૂળ વાત સમજતાં નથી કે અશાંતિનું સર્જન કરનાર મારા જ આત્મા છે. .
પામેલા જીવા
છે—રખડશે.
શ્ચમ ભાવને નહિ* અન તકાળથી રખડયા કરે જ્યારે શિવનગરમાં આત્મા પ્રવેશ કરશે ત્યારે જ તે ઠરીને ઠામ થઈને બેસશેત્ યાં સુધી ભટકતા રહેવાના. પણ શિવનગર જવુ'કઇ રીતે ? તે વાટ તે વિષ) છેઅનાદિની કુટેવા જ્યાં સુધી ટળશે નહિ.ત્યાં સુધી શિવનગરની વાટ વિષમી છે, હવે તે માગે કાચ સદ્ગુરૂના મેગે ચડયા તા પણ એ પથ વાટ એટલી બધી વિષમી છે કે રસ્તામાં ચાર કષાયા લુંટારા પ્રમાદીએને લુટી લે છે. અને તે લુટાઈ ગયા બાદ પાછા વળી જાય છે. તૃષ્ણાની નદી ખૂબ ઉ`ડી છે અને તેમાં જતાં જતાં કેટલાય જીવા ડુમી જાય છે. વળી રાગદ્વેષના ડુંગરા ગગનચુ.બી શિખરાવાળા જયાં અટ્ઠા જમાવી બેઠાં છે તેને એળગ્યા વિના પાછા હતાં તે સ્થાને આવી જાય છે. એટલે આ વિષમી વચ્ચે આવતાં
આ
વાટ સહેલી નથી.
બધાને આળ ગીત
- પૂ. સા. શ્રી હ`પૂર્ણાશ્રીજી મ.
હિંમત પૂરક સામના કરે તે જ આ વિકટ વાટે પસાર થઇ અત્મા શિવનગરમાં પહેાંચે. પછી તે અનાદિની સહચરી આધિ-વ્યાવિ-ઉપાધિનું નામનિશાન નહિ'... મારા-તારાના ભેદ નહિ ..
અન ત સુખના આસ્વાદમાં આળેાટવાનુ આ રીતે વિષમી વાટ આળંગીને શિવનગરમાં પહોંચાય છે.
+0000000000
સહકાર અને આભાર
0000000000÷
પૂ. સા. શ્રી અન તપ્રભાશ્રીજી મ. (ખ'ભાત) ના ઉપદેશથી પૂ. સા. શ્રી ભવ્ય દનાશ્રીજી મ. ની ૭૩-૭૪ એળી, પૂ. સા.શ્રી કુલદÖનાશ્રીજી મ. ની ૪૨મી ઓળી તથા પૂ. સા,શ્રી સુવણ પ્રભાશ્રીજી મ. તથા પૂ. સા, શ્રી પ્રશાંતદશ નાશ્રીજી મ. બંનેના કષાય જય તપ નિમિતે નીચે મુજબ ભેટ૧૦૦) નિર્માંળાબેન ગુલાબચંદ ૧૦૦) ૨જનબેન ધ્રુવચ ઢ
૧૦૦) ઇલાબેન અશ્વિનકુમાર
૫૦) ફુલચંદ્ર મુળજી
૫) પાનાચંદ હુ સરાજ

Page #329

ELGELHE
લુણસાવાડ (મેટીપલ)માં નીયેગા ! ઉસકી અંજનશલાકા-પ્રતિષ્ઠા તપશ્ચર્યાને રંગ
સવંતુ ૨૦૫૦કા માઘ શુકલા ૧૩ દિ. ૨૪ &િ. ભાદરવા સુદ ના દિવસે શાહ
ફરવરી ૧૯૪ કે પરમ અધ્યાત્મ યેગી ચનુભાઈ મેહનલાલ સત્ય ફલેટ, મોટી વાગડ દેશદ્ધારક, મહાન ચિતક-તપસ્વી પાલ લુણાવાડમાં પ. પૂ. તપવી મનિ. ૧૦૦૮-આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય કલાપૂર્ણસૂરીરાજ શ્રી કમલરનવિજયજી મ. સા. ના
શ્વરજી મ. સા. આદિ મુનિ ભગવંત-સાધ્વી શિષ્યરત્ન પ્રભાવક પ્રવચનકાર સુનિરાજ શ્રી ભગવંતકી નિશ્રા એવ ઉનકે કર કમલે દર્શનવિજયજીની ઘેર વાજતે ગાજતે પધ- દ્વારા કરાઈ જાયેગી. રામણી થયેલ. પ્રવચન, નવાંગી ગુરૂ પૂજન ઈસલીયે જે ભી સંઘ અથવા મહાનુતથા સંઘપૂજન થયેલ શાહ ચિનુભાઈ ભાવ અપની પ્રતિમાઓં અંજનશલાકા મોહનલાલને ત્યાં નવ ઉપવાસ આદિ અનેક હેતુ ભેજના ચાહે કૃપયા આવશ્યહી હમે તપશ્ચર્યા હતી એ માટે પૂજને પણ કાર્ય- સમ્પર્ક કરે ! કમ રાખેલ હતું. ત્યારપછી એમના ઉપરના વિશેષ જો ભી સંગીતકાર, મંડપ સજામંજિલમાં અટૂઠાઇની તપશ્ચર્યા હોવાથી વટ કલાકાર કલાયુકત પ્રદર્શન કર્તા, પૈડ વચન; ગુરૂપૂજન, સંઘપૂજન થયેલ. લુણ- આદિ કે નિષ્ણાંત વ્યકિત અપના સહયોગ ૨વાડ (મોટી પોલ) મા તપનો રંગ પ્રદાન કરના ચાહે ઉનસે નિવેદન હ કી લાગ્યો હતે. તપસ્વીઓના સામુદાયિક પારણું કૃપયા વે અપની શત–બશર્તે કે સાથ તથા પ્રભાવના પણ સારી થયેલ ઉ એ વંદજી હમેં સંપર્ક કરે | પતા-૧૪૨ મિન્ટ મેહતા પાલીવાળા ચોસઠપહોરી પપા કરવા સ્ટ્રીટ મદ્રાસ ૬૦૦૦૭૯ પધારેલ સંઘ તરફથી એમનું ય બહુમાન
પાલીતાણા–અત્રે શ્રી ઓશવાલ થયેલ,
યાત્રિકગૃહમાં ચાતુર્માસ રહેલા સા. શ્રી મદ્રાસ-તામિલનાડુ પ્રાત કે મદ્રાસ હેમગુણશ્રાજી ઠા. ૪ વાગડવાળાએ નિવેદન શહરકે મહાન પુણ્યદયસે શ્રી ચંદ્રપ્રભુ કરતાં જણાવ્યું છે કે પૂ. આ. શ્રી વિજય જૈન મંદિર : સાહુકારપેઠમેં સ્થિત હ, પુણ્ય પાલસૂરીશ્વરજી મ. પાસેથી તિથિપ્રશને ઉપકી ભવ્યતા-શિલ્પશાસ્ત્રાનુસાર અપને સત્ય માર્ગ જાણીને સ્વીકારતાં પૂ. આ. આપ મેં એક અદભૂત મિશાલ છે જે પુરે ભ. શ્રી વિય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહા. દક્ષિણ દેશકા સર્વોત્તમ જિનાલય ગિના સામુદાયમાં આવેલ છીએ કિ.ભાદરવાસુદ-૭

Page #330

? શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બેરીવલી છે. અત્રે મ્યુ.ગાર્ડન પાસે યુનીયન હ ર સમેતશિખર આદિ પ્રદેશના શ્રી જૈન સંઘના ઉપક્રમે પૂ. શાસન પ્રભાવક તીર્થોની ઘયાત્રા ૧૩ દિવસ માટે નકી આચાર્યદેવ શ્રી વિજયપ્રભાકરસૂરીશ્વરજી કરી છે તા. ૨૦-૧૦-૯૩ ના પ્રયાણ તા. મહારાજની નિશ્રામાં પર્યુષણ તેમજ ચતુ- ૧-૧૧-૯૬ ના પુનરાગમન થશે. મસની ભવ્ય આરાધનાઓ થઈ.
એવાનગર: શ્રી જેન વે. નાકેડા પ. પુ. આ, ભ, શ્રી વિજયરામચંદસૂ. પાકના ટ્રસ્ટ તરફથી વિશ્વ પ્રકાશ પત્રામહારાજાના દિવ્ય આશીર્વાદથી સંઘવી ચાર પાઠય કુમ પૂ. આ. શ્રી ગુણરન સૂ. કાંતિલાલ ગીરધરલાલભાઈએ ૫૧ ઉપવાસની મ. ના ઉપ દેશ પ્રગટ થયેલ છે. અધ્યયન તપસ્યા કરી તે નિમિતે ૩૯૮ તપવીના માટે મંગાવી શકાય છે. મેવાનગર વાયા ૫ રણા, મહાપૂજ, ૬૦૦ સાધર્મિક ભક્તિ બાલોતરા (રાજસ્થાન) રાધનપુરના ૭૦ તપસ્વીઓને ચાંદીના
હિંગોલી : (મહા.) અત્રે પજુસણ સિકકાની પ્રભાવના કરી હતી. ૮ વર્ષના
સારા ઉજવાય, વાંચન, દેવદ્રવ્ય, ઉપજ અંકિત અતુલ દોશીએ અઠ્ઠાઈ તથા ૧૪
સાધારણ ટીપુ સારી થઈ, બે સાધમિક વર્ષના ભાવેશકુમાર સતીષભાઈએ ૧૬
વાત્સલ્ય થયા.
. . ઉપવાસ કર્યા હતા.
રતલામ અત્રે શ્રી દાનપ્રેમરામચંદ્રસંઘમાં એ ઉત્સાહ છે કે ૩ માસમાં
સૂરીશ્વર આરાધના ભવનમાં પૂ. આ. શ્રી ધર્મના કાર્યોમાં ૪૦-૪૫ લાખ જે સદ્દવ્યય
વિજય જિનેન્દ્રસુરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં થયે છે. ૬ દેરાસરોની રૌત્યપરિપાટીમાં
પર્યુષણની સુંદર આરાધના થઈ. ઉપજ ૧૫૦૭ રૂા.ના ઉપકરણે દરેક દેરાસરે મુકાયા
તપસ્યા સારી થઈ. રોજ જુદા જુદા ભાવિકે ૬-૬ સંધપૂજન તથા ૬૦૦ની સાધર્મિક
તરફથી પ્રભાવના થઈ. જન્મ વાંચન ભક્તિ થઈ અબેલ ભવનમાં ૫૧0 હજારના
(લાડુ)ની તથા બારસાવચન (સાકર) તથા ૪૦ ના વખાઈ ગયા તથા પાઠશાળા શેઠ
પ્રતિક્રમણ (શ્રીફળ) પ્રભાવનાઓ લંડન મંગળદાસ માનચંદભાઈ તરફથી તથા વ્યા
નોર્થ ઈસ્ટ એરીયા હા બાઉસ ગ્રીન ખ્યાન હોલ ઉપર શેઠશ્રી રીખવચંદભાઈ
સત્સંગ મંડળ દ્વારા થઈ તેમના તરફથી તરફથી લખાયા. ર લાખની પ્રભાવનાઓ
અત્રે આસો માસની એળી થવાની છે. સુદ લાખ જીવદયામાં, ૫ લાખ ઉપજ, ૪ , ના સાધર્મિક વાત્સલય થયું. પૂ- સા. શ્રી લાખ અનષ્ઠાનો પાઠશાળા બહુમાને વિ.માં વયપ્રભાશ્રીજી મ. એ અઠ્ઠાઈની તપસ્યા લાભ લેવા. ચાતુર્માસ ખુબ ઉત્સાહવાળું કરી હતી. અત્રે દેશસમાં પર્યુષણમાં સુંદર બન્યું છે.
આંગીએ થતી. પાંચમના જોરદાર અગી એ ભીવંડી-અત્રે ઓશવાળ ટુડન્ટસ થઈ હતી.

Page #331

વર્ષ-૬ : અંક – ૧૧ : તા. ૧૯-૧૦-૯૩ ૪ – ૩૦ દિવસનો ભવ્ય મહોત્સવ– પ્રારંભ થયો જ પુજા, જાપ, આંગી,
કલકત્તા, ભવાનીપુર નગરે શ્રી મન- આરાધના ચાલુ રહેશે. શ્રી નવપદ્ આરાધક મોહન પાર્શ્વનાથ જિનાલય સંધમા મંડળ વિધિ તથા શ્રી અરિહંત આરાધક ચાતુર્માસ પધારેલ પૂજ્ય વિશ્વવિક્રમી ત૫ મંડળ સંગીત ભાવના કરશે. સાધક આચાર્ય ભગવંત શ્રી વરિષેણ શ્રી ઉપધાન મહાન તપને પ્રારંભ સૂરિશ્વરજી મ. સા. મુનિ શ્રી વિનયસેન આશો સુદ ૧૦ રવિવાર તા. ૨૪-૧૦-૯૩ વિજયજી મ. સા. આદિ ઠાણા-૪ તથા ના થશે. શ્રી નવપદ ઓળીની આરાધના પૂજય સદવીજી રવીન્દ્ર પ્રભાશ્રીજી મ. સા. થશે. આદિ ઠાણ-૩ ની પાવનનિશ્રામાં ચાતું- પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતની ૯૨ મી માસમાં તથા પર્યુષણ મહાપર્વમાં સુંદર એક દત્તી, એકધાન, ઠામ ચૌવિહારી આરાધના તપસ્યા થવા પામેલ છે. આયંબીલ તપ એળીની પૂર્ણાહુતિ નિમિત્તે
શ્રાવિકા ઉપાશ્રય, પાઠશાળા નિભાવ ફંડ, શ્રી. હેમતલાલ છગનલાલ મહેતા તથા કલ્પસૂત્ર, પારણુ વગેરેમાં દાન ગંગા વહેલ- શ્રીમતી વિનંદિનીબેન મહેતા પરિવાર ૩૦-૧. ૧૬-૩. ૧૧-૫. ૯-૭. ૮-૩૬ તરફથી જ્ઞાન-દર્શન ચારિત્રના આરાધના ક્ષીર-૭. મોક્ષદંડ-૪૬. ચૌ. પે બંધ-૩૫. ના ત્રણ એકાસણુ સહિત શ્રી. જિનેન્દ્ર ભક્તિ અક્ષયનિધિ-૧૫૦ આદિ તપસ્યા થયેલ છે. રત્નત્રયી મહોત્સવ થશે. પૂજ્યશ્રીના તેમના સાંકળી અઠ્ઠમ તપ ચાલુ છે, રથયાત્રા નિવાસસ્થાને પગલા થશે. સંઘ પૂજન તથા
ત્યપરિપાટી ના આકર્ષક વરઘોડા ચઢેલ, સાધાર્મિક-ભક્તિનું આયોજન કરવામાં પૂજ્યના પૂજન અનેક ઘરોમાં થયેલ. આવશે. 'પારણું, બહુમાન, નવકારશી જમણ થવા
હાવડા-શ્રી. એપાર્ટમેન્ટમાં પૂજ્ય મુનિ પામેલ.
શ્રી વાસેન વિજયજી મ. સા. તથા પૂજ્ય પૂજય આચાર્યદેવની ૯૨ મી એક- મુનિ શ્રી વલભસેન વિજયજી મ. સા. ની દત્તી એકધાનની ચૌવિહારી ઓળીની નિશ
નિશ્રામાં પર્યુષણ પર્વ આરાધના કરવામાં પૂર્ણાહુતી તથા ૫ આરાધના નિમિતે આવેલ ચઢાવા-ભકિત ભાવના સુંદર થયેલ. પૂજય આચાર્યદેવ શ્રી. સિધિ સૂરીશ્વરજી અખંડ જાપ, સામાયિક, અઠ્ઠાઇઓ થયેલ. મ. સા. ની ૩૫ મી તથા પૂજય આચાર્યદેવ
પારણું આરાધના અંગરચના સુંદર થયેલ શ્રી. મેઘસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની પૂણ્યતિથી હતી. તથા પૂજ્ય સાધવજી મ. સા. ની ૬૨ મી ઓળી અનુમોદનાર્થે, ભકતામર પૂજન, સંતિકર પૂજન, ચિંતામણી પૂજન, સિદધચદ પૂજન સહ ૩૦ દિવસને ભવ્ય ઉત્સવ

Page #332

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Reg. No. G- SEN-84
WALI NERADES
S
Aષ્ટ પ.પુ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરા દ્વમુરીશ્વરજી મહારાજ |
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
છે જે શરીરના પ્રેમીના રાગાદિ ખીલે એટલે તે મોહથી મૂઠ જ હેય. 0 ૦ જેટલા બહિરાત્મા હોય તે બધા શરીરના જ વેની હોય. પણ આત્માના નહિ ! 0 એટલે તે મેહથી મૂઢ જ હેય. 0 ૦ આત્માને પ્રેમી જીવ શરીરનો પ્રેમી ન હોય. તે તે શરીર પરસેવકમ લકે
આ શરીર ભાગી છૂટે શરીર જાય એટલે સિદ્ધ થાય. 0 ૦ સમજુ છવ પાપ કરે જ નહિ. કદાચ તેને કરવું પડે તે ઓછામાં ઓછું કરવું. 1 1 પડે તેમ કરે અને પાપ ઓછું ય કરવું. પડે તેમાં તે રાજી ન હોય.
તે 0 પૈસા-ભગ અને જમજાના અરી સારા હોય જ શહિ પણ ખરાબ જ હેય. - (1 0 ૦ માણસ કેનું નામ ? પિતાને જે બેટું લાગે તે ન કરે અને જે સારું લાગે તે જ તે કર્યા વિના ન રહે. છે . શાસ્ત્ર સારા માણસના હૈયામાં જે હોય તે જ લખ્યું છે. આત્મામાં જે કાંઈ 0. 0 સારાપણું છે તેનું પ્રતિબિંબ એટલે શાસ્ત્ર, 0 , જે ઈચ્છા મુજબ જીવે તેને બેટું કરવું જ પડે. 0 ૦ સાચાની રક્ષા માટે કલેશ અવશ્ય કરવાનો. પૈસા માટે કજીયા કરનારા અને ધર્મ છે 0 માટે સાચી વાત કહે તેને કજીયા કરનાર કહે તે મહા પી લેકે છે. 0 ૦ આ સંસારનું સુખ મેળવવા જેવું નથી. ઈચ્છવા જેવું નથી. ભેગવવા જેવું નથી છે આમ જે ન સમજે તેને જૈન કોણ કહે ? છે . શરીરને સેવક, ઇન્દ્રિયને ગુલામ, કષાયને આધીન બનેલાને ધર્મ ફાવે જ નહિ, તે 0 ધર્મમાં મજા પણ આવે નહિ.
વવવવવવ
વવવવવવવવવવવવ ,
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ન ૨૪૫૪૬

Page #333

ww
4225
नमो चउविसाए तित्थयराणं उस भाई-महावीर पज्जव सापाणं શાન અને ધ્વાન્ત 9 સંથી પ્રચારનું
ண પચાસ
અઠવાડ
સવિ જીવ કરૂં
Ap
E
FIN
9/5+ /
D
SUPPS 199
આત્મજ્ઞાન જ સાચું જ્ઞાન
11x15
શાસન રસી.
છે.
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
દેશમાં રૂા. ૪૦
શ્રુત જ્ઞાન લવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર
(સૌરાષ્ટ્ર) INDIA-PIN-361005
आत्मज्ञानं हि विदुषामात्मज्ञानेन हन्यते । तपसाप्यात्मविज्ञान ही नैस्तत्तु न शक्यते ॥
પ'ડિત પુરૂષ। આત્માના અજ્ઞાનને, આત્માના જ્ઞાન વડે જ દૂર કરે છે. આત્મ જ્ઞાનથી રહિત પણે કરતાં તપ વડે પણુ આત્માનું અજ્ઞાન દૂર થવુ શકય નથી.
~~~~૧૪
p-Fr
એક
ર
૧૩
લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા.૪૦૦
NE S
૩-૧૧-૯૩

Page #334

એકયિા
इह लोए च्चिय कोवो सरीर संतावकलहवेराई । कुणइ पुणो परलोए नरगाइ सुदारुणं दुक्खं ।
“ક્રોધ, આ લેાકમાં શરીરને પીડા, પરસ્પર કલહ કજિયા અમે વૈરને વધારે છે ભય કર દુ:ખાને આપે છે.”
જયારે પરલાકમાં નરકાદિ ક્રોધની ભયંકરતા સમજાવી તેનાથી બચવુ' ત જ હિતકર છે તે મહાપુરૂષોના હૈયાના ભાવ છે. ક્રોધના નુકશાનના સૌને અનુભવ છે એટલુ જ નહિ બધાં બીજાને સારી રીતના સમજાવે પણ છે કે, ક્રોધ કરવા જોઇએ નહિ. ક્રોધથી આવું આવું નુક શાન થાય છે. પરન્તુ તે જ માણસા અવસર આવે દુર્વાસાને પણ વટલાવે તેવા બને છે ત્યારે થાય છે કે, આ તે માત્ર પરોપદેશે પાંડિત્ય છે. અવસર આવે ત્યારે પણ કેપ નથી કરતા તે જ આત્માએ ક્રોધના મૂળને સારી રીતના જાણ્યા છે. ક્રોધથી પ્રીિ ના નાશ થાય છે, વૈર વૈમનસ્ય વધે છે અને શરીરને જે નુકશાન થાય છે તે વણુ વી શકાય તેમ નથી. ડૉકટરો પણ કહે છે કે, ક્રોધના આવેશમાં આવીને ખાનારાનું અન્ન પણ ઝેર બને છે. ક્રોધ સમયે મનુષ્યની જે મુખમુદ્રા થાય છે તે જો પાતે આરિસામ જૂએ તેા તેને ય લજજા આવે કે હું કેવા માણુન્ન ' ! વર્ષોની મહેનત બાદ મેળવેલા ગુણા પણ ક્ષણવારના ક્રોધથી નાશ થઇ જાય છે. માટે ક્રેધના નિમિત્તોમાં પણ ક્રોધ ન થઈ જાય તેની કાળજી રાખવી જોઇએ.
રાગમાંથી દ્વેષ જન્મે છે અને દ્વેષમાંથી ક્રોધ જન્મે છે. એકવાર જે વ્યકિત કે વસ્તુ ઉપર જીવને દ્વેષ થઈ જાય પછી તેનુ' બગાડવાના વિચારમાં જ તે રમ્યા કરે છે. તેનું નામ સાંભળતા પણ તેના ગુસ્સા દેખા દઈ દે છે. સામી વ્યકિતને નુકશાન તા પહેાંચાડી શકતા નથી પણ ખાટા સ`કલ્પ વિકલ્પા ડરને પેાતાના આત્માને તો જરૂર નુકશાન પહેાંચાડે છે. તેવા જીવા ખાદ્ય સામગ્રીથી ગમે તેટલા સુખી દેખાતા હોય તા પણ માનસિક દુઃખથી રખાતા જ હોય છે.
વ્યાપ્ત હોય, રાગાદિને અધીન હોય રાગ થાય તે ન મલે તા ય માનથાય તેનુ" ય બગાડી શકે નહિં અને વખતે જે કદાચ તેના હું`યાના ભાવ (અનુસંધાન ટાઇટલ ૩ ઉપર)
મહાપુરૂષા કહે છે કે, જેનુ` મન રાગાદિથી તે માનસિક દુઃખી જ હાય. કેમકે, તેને જેના પર સિક પીડાના પાર નહિ અને જેના પર દ્વેષ મનમાં ને મનમાં રખાયા કરે તે નફામાં. તે

Page #335

-
નિક
Fe
ત્રા
છેમલાદેશા યુ.આવિજયaફેરીરેજી મહારાજની - ૨
URLU zorul euHo va fer alone P34 NAI YU1217
## GS
MOL ZUHA
-
S • દવાઉફ • આઝરાષ્ના વિરz ૩. શિવાય ચ મ ા
જેમચંદ મેશ્વો: ગુઢકા
૮ ): 9 .હેમેન્દ્રકુમાર મહેસુજલ્લાભ exte :
(૨૪જ દ્ર ' : રેશચંદ્ર કીરચંદ જેઠંd ES
વઢવ૮૯w) | ચાજચંદ જન્મ ઢm f
(જજ)
ક્ષમાપના. ••••••
છે વર્ષ ૬ ૨૦૪૯ આસો સુદ-દ્ધિ. ૧૧ મંગળવાર તા. ૨૬-૧૦-૯૩ [અંક ૧૨
૬ -: ધર્મ પ્રાપ્તિના ઉપાય - ૬ પ્રવચનકાર - પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા,
(સં. ૨૦૨૮ માં અમદાવાદમાં આપેલ આ સારભૂત પ્રવચનના અવતરણમાં * શ્રી જિનાજ્ઞા કે પૂ. પ્રવચનકાર શ્રીજીના આશય વિરુદ્ધ લખાયું તે વિવિધ
અવ૦) પરમ ઉપકારી શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓએ ધર્મનું શાસન સ્થાપીને આપણા છે 4 ઉપર અનહદ ઉપકાર કર્યો છે. ધર્મ અને અધર્મના પૈડાં ઉપર આ જગતને બધે છે જે વ્યવહાર ચાલી રહ્યો છે. પરંતુ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માએ મોક્ષમાર્ગ રૂપ ધર્મ ને છે 8 બતાવીને આપણું ઉપર ઘણે જ ઉપકાર કર્યો છે. તે ધર્મની આજ્ઞા મુજબ આરાધના છે કરીને જ જીવો મુકિતને પામ્યા છે, પામે છે અને પામશે. આપણે પણ મુકિતને પામવી છે ૧ હેય તે આ ધર્મની આરાધના કરવી જોઈએ.
આ સંસારની આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિથી બચવા માટે આ જ ધર્મનું શરણ છે જરૂરી છે, જ્યાં સુધી તે ધર્મ સમ જાય નહિ, સમજીને આજ્ઞા મુજબ તેમાં પ્રવૃત્તિ ન છે થાય ત્યાં સુધી આ સંસાર છૂટે નહિ, મુકિત મળે નહિ અને શાશ્વત શાંતિ પણ મળે નહિ. આ ધમનો ઉપયોગ જેઓ સંસારના સુખ માટે, મોજમજાદિ માટે 8
જ કરે છે તેઓ તે બિચારા દયાપાત્ર જીવો છે. સેનાની પણ છરી પેટમાં છે { ખેસાય ?
જ્ઞાનિઓએ ધર્મ પામવા માટે ત્રણ ઉપાય બતાવ્યા છે. ૧- સાધુ સેવા, ૨- બધાજ છે જીવો પ્રત્યે મૈત્રીભાવના અને ૩- આત્મીયગૃહ મિક્ષ અર્થાત મોક્ષ એ જ મારું સ્થાન છે.

Page #336

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
જે જીવા ભકિત ભાવે, નમ્રતાપૂર્વક સાધુસેવા સદા માટે કરે છે તે આ ધમ પામવા લાયક બને છે, જે જીવાને સાધુસંગ પણ ગમતા નથી તેએ તે બિચારા આ સ'સારમાં ભટકવા જ સર્જાયેલા છે, આપણને સાધુ સેવા ગમે છે કે નહિ સાધુ સેવા વિના ચાલે જ નહિ તેમ મનમાં થાય છે ખરું ? ાથી સાધુ સેવા કરે તે પણ ધર્મ પામવા લાયક બનતા નથી. સાધુની સેવા ધ પ્રાપ્તિ માટે-સમજવા માટે થાય પણ ખીજા કાઈ આશયથી કરાય જ નહિ. સાધુસેવાનું ફળ હુ‘મેશા શુભ ઉપદેશ સાંભળવા મળે, ધમી જનાના સહવાસ મળે અને જીવનમાં સદ્ગુણ્ણા ખીલી ઊઠે. તેવા જીવાને ધર્મ વિના ખીન્નુ' કાંઇપણ કરવા જેવુ' ન લાગે. માશ આ લાક સારે બને, પરલેાક સુધરે અને પરમપદ નજીક બને તે વિના બીજી ચિંતા ન હોય સાચા ભાવે સાધુ સેવા કરવાથી તેની દરેકે દરેક પ્રવૃત્તિમાં ધમ દેય. તેનામાં વિનય-વિવેક-નમ્રતા આવી જાય, તેના આચાર-વિચાર બદલાઇ જાય, જ્યાં લનય કરવા જેવા હાય ત્યાં અવશ્ય કરે અને જ્યાં વિનય કરવા જેવા ન હેાય ત્યાં ન જ કરે,કેમકે, કહેવાય છે કે, અસ્થાને વનય એ ગધેડાને સલામ છે !
૪૦૨
ધમ પામવાના ખીને ગુણુ છે પ્રાણીમાત્ર ઉપર ભાવથી મંત્રી રાગને વિષય નથી પણ મંત્રી એ હિતને વિષય છે. આ ગુણુ આવે કયારે ભગવાનના ધર્મ પામે, આરાધે અને આ સારથી મુક્ત થાય' કરે પરહિત ચિત ને મંત્રી કહી છે. પરહિતમાં સ્વહિત તે આવી જ પણ સાધુ સેવાથી થાય માટે તે સાધુસેવા કરવા તલપાપડ હોય,
રાખવી. મંત્રી એ તેને બધા જીવા તેજ ભાવના થયા જાય છે. સ્વહિત
જ્યાં રાગ હોય ત્યાં દ્વેષ આવતાં વાર નહિ. દ્વેષને સ્વભાવ એ છે કે, તે ખીજાને ખાળતા પહેલાં પોતાને તે ખાળે જ. જે જીવ કરશે ફાવે નહિ તે બધા ઉપર ગુસ્સા કરે તે તે વાસ્તવમાં ધર્મ પામ્યા પણ નથી. સાચી દયા તા માધ્યસ્થ ભાવના કેળવે જયારે તૃષ્ણા સઘળા દેછે.ને પેઢા કરનારી છે. તૃચ્છુા એટલે મનગમતા પદાર્થોની તીવ્ર ઇચ્છા, તૃષ્ણા એજ સઘળાં દુ:ખાનું મૂળ છે. ધ બધા દેશના નાશ માટે કરવાના છે, આત્માના ગુણાને પેદા કરવા માટે કરવાના છે. પણ દુનિયાના સુખેને મેળવવા માટે કે દુ:ખાથી બચવા માટે કરવાના નથી. ધર્માંથી મળતાં ફળાનુ વર્ણન શાસ્ત્ર કરે છે પરન્તુ તેજ શાસ્ત્ર તે ફળેા માટે ધર્મ કરવાની મના કરે છે, પરંતુ એકલા માક્ષને માટે જ ધમ કરવાનું' કહે છે.
ત્રીજો ગુણ છે આત્મીયગૃહ મેાક્ષ નામને, અર્થાત્ આત્માનું સાચું ઘર મેાક્ષ જ છે. મેાક્ષસ વિરતિ ધમ થી જ મળે. તે ધનુ' ત્યારે જ માક્ષ મળે. તે માટે દુનિયાના બધાજ પદાર્થો ઉપરથી મમત્વ
પૂરેપૂરું' પાલન
થાય
નાશ પામવું

Page #337

વર્ષ–૬ : અંક-૧૨ : તા. ૨૬-૧૦-૯૩
: ૪૦૩ જ જોઈએ. જગતના બધા પદાર્થો ઉપર મમરવ કરાવનાર અવિરતિ છે. અવિરતિ કષાયોને { પેદા કરે છે અને તેથી જીવે અધમમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે અને સંસારમાં ભટકે છે. ધર્મ
એ આત્માને ગુણ છે. તે પેદા કરવા માગે આપણે બધા ભગવાને બતાવ્યું છે માટે છે છે તેમના જેવા ઉપકારી બીજા એક નથી. ' છે આત્માને પિતાની દયા ત્યારે જ પેદા થાય કે જયારે તેને સમજાઈ જાય કે- # હું આત્મા છું મારા જેવા અનંતા આત્માઓ છે. હું પણ અનાદિ કાલને છું અને 8.
મારે સંસાર પણ અનાદિકાલને છે. વારંવાર જન્મવું અને મરવું તેનું નામ જ સંસાર જ છે. આ સંસાર રાગ-દ્વેષથી ચાલે છે, રાગ-દ્વેષનાં બચ્ચાં ઇંધ-માન-માયા અને લેભ તે 8. છે સંસારને પોષે છે–પુષ્ટ કરે છે. આ સંસાર દુઃખ રૂ૫ છે, દુખફલક છે અને દુઃખાનુંબંધિ છે.” છે. છે આ સમજાયા પછી મારે મારા સંસારને નાશ કરવો હોય તો ભગવાનના ધર્મનું જ ! - શરણ સ્વીકારવું જોઈએ. ધર્મનું શરણ સ્વીકારનારને ધર્મને પામવાના ઉપાયે જાણવાનું છે રે મન થાય.
પણ આ સંસારના છ દુઃખના ગાઢ પી અને સુખનાજ અતિરાગી હોવાથી તે R પાપ કરવામાં આદરવાળા અને ધર્મ કરવામાં અનાદરવાળા છે કેમકે મોહથી આંધળા | બનેલા છે. હે અનાદિ કાળથી આત્મા ઉપર એ ઘેરો ઘાલે છે, એવી જાળ બીછાવી છે. છે છે કે જીવ સાચું સમજી શકતા નથી. તેથી જે કાંઈ પ્રવૃત્તિ કરે તેથી પાપ, પાપને 8 પાપ બાંધી સંસારમાં ભટકે છે. આપણે આપણી જાતને આમાંથી બચાવવી છે માટે છે છે આ વિષય ઉપર આપણે વિચારણા કરવી છે. .
જ્ઞાનીઓએ સંસારી જવાનું નિદાન કર્યું છે કે-જગતના બધા જ ઘમના છે છે ફળને સુખ-સંપત્તિ-આબાદીને ઈ છે પણ ધર્મ પ્રત્યે આદરવાળા નથી. અને ધર્મનું 8 8 ફળ જે દુખ, વિપત્તિ અને બરબાદી છે તેને કેઈ જ ઈચ્છતું નથી છતાં પણ અધર્મ છે છે કરવામાં પૂરા આદરવાળા છે.-આ વાત જયાં સુધી સમજાય નહિ ત્યાં સુધી તેને ધર્મ 8 8 જાણવાની, સમજવાની કે પાળવાની પણ ઇચ્છા થાય નહિ. તેવા આગળ ધર્મપ્રાપ્તિના ૪ છે ઉપાયની ગમે તેટલી વાત કરીએ તે પણ તે બહેરા આગળ ગાન જેવી વાત છે ને? . સ જગતના કેઈપણ જીવને દુ:ખ ગમતું નથી સુખ બહુ જ ગમે છે છતાં પણ મેહે છે તેના પર એવું કામણ કર્યું છે કે–તેને ધર્મ ફાવતું નથી અને અધર્મ છેડે નથી. તમે ? બધા મેહના આ વિલાસને સમજી ગયા છે ને ? મેહથી કાયર થઈ ગયા છે ને? મેહ ઉપર છે ઉદ્વેગ આવ્યો છે ને ? તમે તે સમજી ગયા છે ને કે- “પાપનું ફળ દુઃખ જ છે અને ધર્મનું ફળ સુખ છે. ધર્મક્રિયા કરતાં સુખને અનુભવ ન થાય તે ધર્મક્રિયા ખરાબ નથી પણ કરનાર છે જીવ ખરાબ છે. ધર્મ માટે તે કષ્ટ નથી વેઠતે પણ પોતાની પાસે જે સુખ વગેરે છે

Page #338

૪૦૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) R
થવું છે તે અધિક જોઈએ છે માટે ધર્મક્રિયા કરે છે. હવાને ભાવ ન પલટાય તે ૨ સુખને અનુભવ કયાંથી થાય ? વેપારાદિમાં કલાક સુધી ભુખ્યા-તરસ્યા રહેનારા, ટાઢછે ગરમી વેઠનારા અહીં શું શું ઈચ્છે છે તે વિચારે તોય તેને સમજાઈ જાય કે હજી ! # મારામાં લાયકાત આવી છે કે નહિ !
જગતના બધા જ સુખના જ અથ છે, દુઃખના અથી કેઈ નથી છતાં પણ છે 8 જગતમાં સુખી કેટલા અને દુઃખી કેટલા મળે? આ તે મનુષ્યની વાત છે. જન વરને તે મોટે ભાગ માનતું નથી. જેને પણ તેવા થયા તે બહુ દુઃખની વાત છે. નહિ તે છે જનાવરને જુએ અને માણસ ગભરાઈ જાય કે- આ જનાવર અને હું માણસ ! છે જનાવર પણ જીવ છે ને ! તે જનાવર કેમ થયા અને હું માણસ કેમ થયું ? જે હું આ પણ મનુષ્યની જેમ ન જવું તો મારે પણ ત્યાં જવું પડે. તમારે અહીંથી મરીને કયાં છે
જવું છે ! મનુષ્યમાં કે તિય"ચમાં ! માણસ તરીકે જીવવું હોય તે કેવી રીતના 8 છે છવાય તે કઈ સદગુરૂને પૂછવું છે ? મરીને કયાં જવું છે એવો વિચાર ન આવે તે છે પણ મોહનું તોફાન છે. મેહની છાતી ઉપર પગ ન મૂકે ત્યાં સુધી આ વિચાર પણ આવે નહિ. અત્યારે તે તમારી છાતી ઉપર મોહને પગ છે. અમારી છે
વાત પણ સાંભળી તમને ફાવતું તમે લે છે અને મહારાજે પણ આમ કહ્યું છે. હું { તેમ બધે કહેતા ફરે છે તે આવા છને ધર્મની પ્રાપ્તિ કયાંથી થાય ?
“મારે મરીને ક્યાં જવું છે ” તેને વિચાર કરવાની જેને કુરસદ પણ નથી ! મલી તેને આપણે ધમ માનીએ તો તે મૂર્ખાઈ જ કહેવાય ને ! આ બધા વર્ષોથી છે ધર્મ કરે છે પણ સાધુ કેમ થયા નથી. ? મારે તે આજના ધર્માત્માઓ માટે આક્ષેપ છે છે છે કે, ધર્મ માટે ધર્મ ક્રિયા કરનાર વિરલા જ મળે. તેવાઓને ધર્મક્રિયાથી સુખને છે.
અનુભવ ન થાય તેથી ધર્મક્રિયાને છોડી દે, ધર્મ પણ મૂકી છે, દેવ-ગુરૂ ધર્મમાં માલ { નથી તેમ બેલે પણ હું કે શું તે ન જુએ–તેવાને કેવો કહેવાય ?
જગતને જોઇને તમને થાય કે- આખું જગત મોહથી નાચી રહ્યું છે. નહિતર છે છે સુખ માટે મરનારા પણ આટલા બધા જ દુખી હોય ! તમે બધા સમજુ થઈ જાવ છે તે આ દુઃખ તે ગયું અને સાચું સુખ તે તમારી પાછળ પાછળ ફરે અને દુનિયાના છે 8 સુખની તે તમને લેશ પણ કિંમત ના હેય. પછી તમે આ દુનિયાના સુખમાં રાચતા આ હું ન હોય અને દુઃખથી ભાગા ભાગ કરતા ન હો, ધમ એજ શરણ લાગે એટલે ભગવાને છે 8 કહેલ ધર્મક્રિયાઓ કરવામાં બહુ આનંદ આવે, સમજવાનું મન થયા કરે. આપણી ભૂલ- શું ખામી કે પ્રમાદાદિથી ધર્મક્રિયાનું ફળ કદાચ ન પણ દેખાય તેય આ ધર્મક્રિયાઓ છોડા-છે
વવા કેઈ જ શકિતમાન નથી. ધર્મક્રિયાઓ તે સારા માં સારી છે પણ હું હજી સારો {

Page #339

022
વર્ષ -૬ અંક-૧૨ : તા ૨૬-૧૦-૯૩
: ૪૦૫
નથી માટે મને તેના સુખને અનુભવ થતા નથી તેથી તે પેાતાની જાતને જૂએ અને સારી બનાવવા પ્રયત્ન કરે. જે આ વાત નહિ સમજો તે દુ:ખ તમારા કેડો મૂકવાનું નથી, તમે દુ:ખીજ થવાના છે. દુ:ખ કાંઈ પૂછીને નથી આવતું. તમે ના પાડેા છતાં ય તે તમારી છાતી ઉપર ચઢી બેસવાનું છે. સુખના કાળમાં ય તમને ખબર ના પડે તે રીતે દુઃખ આવવાનું છે તે વખતે તમારી સુખની સામગ્રી કાં' કામ નહિ આવે.
માહમાં અંધ બનેલા જીવા એવી પ્રવૃત્તિ કરે છે કે- દુ:ખ કયારે આવશે તેની ખબર પણ નહિ પડે, જે માહમાં જ મેાજ માનતા હોય તે માટાભાગે જનાવરમાં જાય અને તેમાં જે અતિપાપ કરે તે નરકે જાય, કદાચ કાયાથી તેવાં પાપ ન કરે પણ પાપ કરવના જ વિચારમાં હોય તે પણ નરકે જાય, તમારે કયાં જવું છે ?
જે આત્માઓને રાજ સાંભળતા સાંભળતા સમજાઈ જાય કે, દુઃખ પાપથી જ આવે. મેં પાપ ન કર્યુ· હાય તે દુ:ખ આવે જ નહિ માટે મારે દુ:ખ ઉપર દ્વેષ ન કરવા જોઇએ પણ દુ:ખને મજેથી વેઠતા શીખવુ જોઇએ. અને દુનિયાનું સુખ પુણ્યથી મળે છે. તે સુખ ઉપર જે રાગ થઈ જાય તે પાછુ· દુ:ખ. આવે, આવે ને આવે જ. માટે મારે તાકાત હાય તા તે સુખના ત્યાગ જ કરવા જોઈએ, કદાચ સુખ ન છેાડી શકુ તે પણ તેની સાથે સાચવીને રહેવુ' જોઇએ. આવી મનેાદશા જેમની હાય તેવા જીવાને ધમ ની પ્રાપ્તિ થાય, કેઇ તમને દુઃખી કરવા, પીડા કરવા, મારવા ઇચ્છે તમને ગમે ? તા તમને ય કોઈને દુ:ખી કરવાની, પીડા કરવાની, મારવાની ઇચ્છા થાય ખરી ! તમે બધા માના છે કે, અમને દુઃખ આપે તે સારા નહિ તે તમારે પણ બીજા સાથે તમને ન ગમે તેવા વર્તાવી ન જ કરવે જોઈએ ને ?
ખરેખર ધર્મ તા સાધુપણું જ છે. સાધુપણુ એટલે દુનિયાના બધા જ સુખેના હુંયાપૂર્વક ત્યાગ કરવા અને જે કાંઇ ૬ ખ આવે તે મજેથી વેઠવા, કદાચ દુઃખ ન આવે તેા જ્ઞાનિની આજ્ઞામુજબ ઊભાં જ કરીને વેઠવા,સાધુપણામાં રસપૂર્વક ખવાય-પીવાય નહિ, આરામ માટે ઊંધાય નહિ, હજી અમે પૂર્વાંના મહાપુરૂષો જેવુ' સાધુપણુ" જીવી શકતા નથી તેનું અમને ઘણું જ દુઃખ છે અને તેમના જેવું જ સાધુપણું જીવવાની ઇચ્છા છે, જો આવી ઈચ્છા અમને પણ ન હોય તે અમારું. આ સાધુપણું નિષ્ફળ થાય, વખતે દુર્લભ પણ બને. દુનિયામાં પણ જેને વકરેા ઘણા હોય પણ આવક કાંઇ ન હોય તે કેવા કહેવાય |
ભગવાનનું સાધુપણું એવુ' ઉત્તમે ત્તમ છે કે તેમાં નાસ્તીકને પણ હાં પાડવી પડે. તમારા નાકર જૂઠ મેલે-ચારી કરે તે તમને ના ગમે અને તમે જૂઠ્ઠું' ખેલા; ચારી કરે તા ચાલે ને ? સાપ ચાલે વાંકે પણ ઘરમાં સીધા જ પેસે, તેમ સાધુપણા વિના

Page #340

8 ૪૦૬ :
.: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે છે ધર્મ છે જ નહિ. જ્યાં હિંસા-જૂઠ-ચેરી-અબ્રહ્મ અને પરિગ્રહની જરૂર પડે ત્યાં ધર્મ જ રહે ખરો ? જ્યાં આ પાંચે મહા પાપને મન, વચન અને કાયાથી, કરવા રૂપે, કરાવવા છે આ રૂપે અને અનુમોદવા રૂપે ત્યાગ કરવાને તે જ સાચો ધર્મ છે તેમાં જગતને કઈ પણ 8 આદમી ના પાડી શકે તેમ છે ખરો ? જ્યાં અઢારે પાપ નહિ કરવાના તેજ ધર્મ ને ! હું કે તમારે કેટલાં પાપ સેવવા પડે છે ? તમે આ બધા પાપ સે છે તે દુઃખથી સેવો છે તે છે કે જેથી ? કયારે આનાથી છૂટું –બચું તેમ થાય છે ખરું ? તમે સંસારમાં બેઠા છે . છે એટલે આરંભ-સમારંભ કરવા પડે, તેમાં હિંસા થઈ જાય. પણ જૂઠ બોલવાની કે છે ચોરી કરવાની પણ જરૂર છે ખરી ? પરિગ્રહ વિના પણ ન ચાલે તે કેટલે પરિગ્રહ છે. જ જોઈએ ? શાસે તે કહ્યું છે કે, અતિ ઉના ઘીથી ચેપડેલી રોટલી અને સાંધા વગરનું છે ઈ વસ્ત્ર આનાથી અધિક જે ઈ છે તે ધર્મથી પડે.
સાધુપણું એ જ ધર્મ છે- એ વાત સમજાય છે ને ? રાજામહારાજા કે રે છે ચક્રવતીઓ પણ સાધુ પાસે જાય તે રાજચિહને બહાર કાઢીને જાય. તેઓ માનતા કે શું લેગ સહેલા છે પણ ત્યાગ તે અતિકઠિન છે. તમે શું માને છે ? હિંસાદિમાં ધર્મ | આવે કે હિંસાદિના ત્યાગમાં ધર્મ આવે? હિંસાદિને ત્યાગ એટલે સાધુપણું આવે છે ? બીજું કાંઈ આવે ? સાધુપણું એટલે હિંસા-અસત્યચોરી–અબ્રહ્મસેવન અને પરિગ્રહ એ છે પાંચે મહાપાપને મન, વચન, કાયાથી પિતે સ્વયં કરે નહિ, બીજ પાસે કરાવે નહિ અને જે કઈ કરતાં હોય તેની અનુમોદના પણ કરે નહિ, જે આ વાત છે તમારા હૈયામાં લખાય જાય તે સાધુના દર્શન કરતાં આવડે નહિ તે તે પણ નહિ છે. આવડે. હિંસાદિ પાંચે મહાપાપ છે, મહા અધમ છે તે વાત યાદ રહેશે ને ! છાતીમાં છે કેતરાઈ જશે ને ? તે કરવા જેવા છે ખરા ? તે પાચેને જ્યાં સર્વથા ત્યાગ છે તે જ છે સાધુપણું છે ! પણ તમારે તે સાધુપણને ખપ નથી અને ધમી કહેવરાવવું છે તે તે 8 બને ખરું ? મને આ સાધુપણું કયારે મળે” તેમ તમને કયારે ય થાય ખરું ? તમે છે કેમ સાધુ થતા નથી તેમ અમારાથી ન પૂછાય, નહિતર તેનું અપમાન કર્યું કહેવાય, 8 દાખીને પાટુ મરાય ? પણ સાધુ થવાની ભાવના છે કે નહિ તે અવશ્ય પૂછાય. છે
અમે સાધુ છીએ પણ જો હજી ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ સાધુપણાનું પાલન નથી કે જ થતું તેનું દુઃખ ન હોય, આજ્ઞા મુજબ સાધુપણાની ઈચ્છા ન હોય તે અમે પણ વેષધારી છે છે સાધુ છીએ, હૈયાથી સાધુ નથી.
( વધુ આવતા અંકે )

Page #341

જૈન રામાયણના પ્રસંગો
૧૨ નારદની ઉત્પત્તિ અને અપહરણ.
–શ્રી ચંદ્રરાજ હજાર-હજાર વિદ્યાઓની તાકાતથી જડ મરૂત્તરાજાના યજ્ઞભંગ અને હિંસાત્મક મૂળથી ઉખાડી નાંખીને અષ્ટાપદ મહા- યજ્ઞની ઉત્પત્તિના શ્રવણના સાક્ષી બનેલા તીર્થને ઉંચકીને લવણ સમુદ્રમાં ફેંકી દેવા પ્રતિવાસુદેવ લંકાના ધણી મહારાજા દશજે રાવણ તૈયાર થયે હતું, તેને આ કંધરને હવે મરૂત્તરાજાએ પૂછયું કે- “હે અષ્ટાપદ મહાતીર્થ ઉપર તીર્થકર નામ સ્વામિન્ ! તમારા દ્વારા હિંસાત્મક યજ્ઞના કર્મ બંધાયું. જ્યારે આજ મહાતીર્થની પાપમાંથી મને અટકાવનાર આ કરૂણાનિધિ સુરક્ષા ખાતર, ભવિષ્યમાં કોઈ જાતને કેણ છે ? ” હપદ્રવ ન આવે તે માટે ચારે તરફ ઊડી ત્યારે નારદનો પરિચય આપતા ઊંડી ખાઈઓ ખેદીને તેમાં જળપ્રવાહ મહારાજા રાવણ બેલ્યા કે- ' બ્રહ્મરૂચિ લાવીને અષ્ટાપદની ચારે તરફ જળનું કવચ નામને એક બ્રાહ્મણ હતે. કૂમી નામની ઉભુ કરી દેનારા જહુનું વિગેરે સગર ચક્ર- તેને પત્નિ હતી. એકવાર બન્નેએ તાપસવતના સો-બસે નહિ, હજાર બે હજાર જ વ્રત સ્વીકાર્યું. તાપસ બન્યા છતાં સ્ત્રીસંગ નહી પરંતુ ૬૦-૬૦ હજાર પુત્રોને એક જ કરવાથી બ્રહારૂચિ દ્વારા કૂમીને ગર્ભ રહ્યો. સાથે કારણસર નાગદેવે બાળીને ભસ્મ કરી આ અરસામાં કેટલાંક જૈન સાધુઓ તેના નાંખ્યા.
આશ્રમ તરફ આવ્યા. અને તેમાંના એક હે અષ્ટાપદ પર્વત ! તને ઉખાડીને સાધુ ભગવંતે તે તાપસને કહ્યું કે- ” ફેંકી દેવા તૈયાર થનારે તારા જ મંદિરમાં “સંસારથી ફફડી જઈને ગૃહવાસ તો તીર્થકર નામ કર્મ બાંધે છે. એટલું જ તે તે સારૂ કર્યું - પરંતુ વિષયમાં આસક્ત નહિ પણ પ્રસન્ન થયેલા નાગરાજ ધરણેન્દ્ર બનેલા, સ્વદારને સંગ કરનારા તને તેને “અમોઘવિયા નામની શક્તિ ભેટ ઘરવાસ કે વનવાસ એ બેમાં ફેર શું ધરે છે. જ્યારે તારી સુરક્ષા કરવાના ઈરા- પડયો ? ” દાથી જ ખાઈ ખુંદનારા જહૂનુ વગેરે
આ સાંભળતાં જ બ્રહ્મરૂચિએ તરત જ સગરચક્રીના ૬૦ હજાર પુત્રો નાગદેવના
જેનશાસન પામીને જેનદીક્ષા સ્વીકારી. રોષથી એક જ ક્ષણમાં સળગીને સાફ થઈ
અને તાપસ પત્ની કૂમી પરણશ્રાવિકા જાય છે,” આવા તે કેક વિચિત્ર ઘટના
બની. ચક્રને તું સાક્ષી છે.
એક દિવસ મહા શ્રાવિકા ઉમીએ અષ્ટાપદ રેવા નદી અને આખરે તાપસ-આશ્રમમાં જ પુત્રને જન્મ આપે.

Page #342

૪૦૮ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક) રડવા આદિથી પર હોવાના કારણે તેનું આ નારદ કલહ અને નાટકને આકાંક્ષી નામ નારદ પડયું.
છે. ગીતનૃત્યાદિમાં કૂતુહલવાળે છે. અને ( નારદ===૨ડવું ના=નહિ. ) હંમેશા કામની ચેષ્ટ તથા કામની વાચા
એક વખત શ્રાવિકા કૃમી કેઈ કાર્ય લતામાં બાલ્યવાળા છે. શરીરને તેમ માટે અન્યત્ર ગઈ હતી, તેજ સમયે જ કામુક લોકોને સંવિ તથા વિગ્રહ અંભકદેએ આવીને નારદનું અપહરણ
(યુદ્ધ) કરાવનાર છે. છત્ર, અક્ષમાળા કર્યું તરતને જન્મેલા બાળકના અપહરણના
ધરનાર અને પાદુકા [ પાવડીઓ ] પહેરશકથી વૈરાગ્ય પામીને કૂમીએ ઈન્કમાલા
નારે છે. દેવે વડે વૃદ્ધિ પામ્ય હેવાથી સાધવજી પાસે દીક્ષા અંગીકાર કરી.
પૃવિ ઉપર દેવર્ષિ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયેલ
આ નારદ ઘણું કરીને બ્રહ્મચારી છે અને આ બાજુ તે દેએ બાળ-નારદનું સ્વરછાચારી છે. ” પાલન કર્યું. શાક ભણાવ્યા અને તેને
નારદ ની ઓળખાણ થયા પછી મરૂત્તઆકાશગામિની વિદ્યા આપી.
રાજાએ રાવણની યર સંબંધી ક્ષમા માંગી. અણુવ્રતને ધરનારે તે નારદ માથે અને કનકપ્રભા નામની પોતાની કન્યાને શિખા રાખતું હતું તેથી ન તે ગૃહસ્થ રાવણ સાથે પરણાવી. અને દિગ્વિજય યાત્રા હતું કે ન તો સંયત-સંયમી હતા. કરવા રવાણ મથુરા તરફ ચાલ્યો.
શરીરની વ્યાખ્યા : –પૂ મુનિરાજશ્રી પુણ્યધન વિજયજી મ. શરીર એટલે જીવને કેદમાં પુરવાનું મહારાજાનું કેદખાનું... છે કે સદા વહેતી ગટર. , , અશુચિ પદાર્થોને રાખવાની પેટી. છે , રોગનું મંદિર
લાખટન અનાજને ખાઈ જનાર રાક્ષસ , જગતના જળાશયનું પાણી પી જનાર અગવ્યત્રષિ
પવિત્ર પદાર્થોને મલીન કરનાર અપૂર્વ કાદવ
છપ્પનીયા દુષ્કાળમાંથી આવેલ ભીખારી . ,, ગમે તેટલું આપો તે પણ કદી ના ન કહેનાર નફટ મહેમાન.
ગમે તેટલી તેની રાત-દિવસ સેવા કરે તે પણ ગુણ ન લેનાર કૃતની
મહારાજાને માનીત માણસ. , આત્માને પુણ્ય રૂપી માલ ખાઈને બાપ કમાઈ ઉપર તાગડધિન્ના કરનાર
બેઠા ખાઉ દીકરો. , , સદા આત્માની સાથે પરાયાની જેમ વ્યવહાર રાખનાર લુચ્ચે મિત્ર,

Page #343

'
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
એક નવો ફતવો
અરે
'--શ્રી તત્વદશી පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා
વર્તમાન કાળમાં સમગ્ર જૈન સંઘમાં એ પોતે ગીતા પરમ ગીતાર્થ અને ઉમાર્ગ પ્રવર્તન અને સંખ્યાબંધ ઉસૂત્ર સંતાચાર્ય હોય એવા દમામથી કેટલાક (ાત્ર વિરૂદ્ધ) ભાષણમાં અને લખણોમાં નિણ આપ્યા છે અને કઈ કઈ ઠેકાણે અસર તરીકે પ્રસિદધ પં. ચંદ્રશેખર વિ. પિોતે અગીતાર્થ બની જઈ નિર્ણય કર
જી મહારાજે થોડા સમય પૂર્વે ધાર્મિક વાનું કામ ગીતાર્થોને સોંપ્યું છે આ ઉમાદ વહીવટ વિચાર નામનું પુસ્તક પ્રગટ કે બાલચેષ્ટા નહીં' તે બીજું શું છે ? કરી એક નવો ફતવો ઉભો કર્યો છે. આ દેવદ્રવ્ય વ્યવસ્થા અંગેના ઠરાવમાં સંમેલને મહાત્માએ જેમ તેમ બોલીને અને આડું જે ગ્રંથને આધાર રજુ કર્યો છે તે ૭ અવળું વિવાદાસ્પદ લખીને સંઘ અને મા સૌ કાને સંબધ પ્રકરણ ગ્રંથ પૂ. હરિ. શાસનમાં ઘણું ડહોળાણ ઉભું કર્યું છે. ભદ્રસૂરિ મ. ને છે કે કેમ એ બાબતમાં વિવાદાસ્પદ અને અવિશ્વસનીય લખાણ. વિદ્વાનોમાં વિવાદ છે એ ગ્રંથમાં લખેલી વાળા તેમજ પરસ્પર વિરોધાભાસી આ [૧] પૂજાદ્રિવ્ય, [૨] નિર્માલ્યદ્રવ્ય અને પુસ્તકને જવાબ આપવામાં સેંકડો પાના [3]. કપિત દ્રવ્યની વ્યવસ્થા છેલ્લા ભરવા પડે. અને એમ કરવું એ સમયના ૧૦૦૦=૧૨૦૦ વર્ષથી સંઘમાં કયાંય અભાવે શકય નથી. પરંતુ મહાત્માના પ્રચલિત નથી. લેખકના લખવા પ્રમાણે પુસ્તકનું પ્રચાર કાર્ય પુરજોશમાં ચાલે છે કહિપત દ્રવ્યની વ્યવસ્થા ચે ત્યવાસીઓના તેથી આ ઝેરી પુસ્તકના પ્રચારની જાળમાં કાળથી બંધ થઈ ગઈ છે. શ્રાદ્ધવિધિ આજના કાળમાં ભલભલા ફસાઈ જાય તે વગેરે ગ્રંથમાં કપિતદ્રવ્ય સિવાય બેજ દેવ . નવાઈ નહીં તેથી આ પુસ્તકની વિશ્વ- દ્રવ્યની વ્યવસ્થાનું માર્ગદર્શન છે સંમેસનીયતાને છતી કરવા અહ૫ પ્રયાસ કરે લનને જે કપિત દ્રવ્યની વ્યવસ્થા ઉભી ઉચિત ધાર્યો છે.
કરવાનો મનસુબે જાગ્યું હતું તે પહેપરિશિષ્ટ નં. ૧ માં તેઓએ વિ, લાંતે ભારત ભરના નાના મોટા દરેક સંઘ- . સં. ૨૦૪૪ના દેવદ્રવ્ય વ્યવસ્થાના સમેલ- માં ૩ પ્રકારના દેવદ્રવ્યની જુદી જુદી વ્યવનીય ઠરાવ ઉપર ચિંતન રજૂ કર્યું છે. સ્થા કરાવવી જોઈતી હતી. એ કરાવ્યા. ૨મા લખાણમાં આ મહાત્માએ ઘણી અન- વગર કહિપત દ્રવ્યનો ઠરાવ કર્યો. અને ધિકાર ચેષ્ટાઓ કરી છે. કોઈ કોઈ જગ્યા. એમાં પણ ખાસ કરીને કપિત દ્રવ્યની

Page #344

એ જ રહ -રાલ ગામ
હશે પણ હજાર 69
ન શંક -સમાધાન
પાક વહ જાનહ જાનહાવા જ ના હોય છે -
શંકા-૪ સ્વપ્નદ્રવ્ય કલ્પિત દેવદ્રવ્યમાં (પિતાના કર્તવ્ય રૂપે) પૂજા કરવાને નિ. જાય અને તેમાંથી શ્રાવક પૂજા કરી શકે છે કરે છે, તેમ જ્ઞાનદ્રવ્યથી શ્રાવકને તે જ્ઞાનદ્રવ્ય ના પુસ્તકથી ભણું કેમ ના કશું પણ ભણવા સામે નિષેધ જ બતાવે શકે ? ” | સમા-૪ સ્વપ્ન દ્રવ્ય કપિત દેવદ્રવ્ય- શકા-૫ દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરી શકાશે માં કે ઈપણ હિસાબે જઈ શકે જ નહિ. તેવું શાસ્ત્ર કહે છે, તે તમે નિષેધ કેમ પછી તે દ્રવ્યથી પૂજા કરવાની વાત જ કરે છે ? અસ્થાને છે. જે લોકોએ સ્વપ્નદ્રવ્યને સમા– જયાં ભગવાન અપૂજ રહે કપિત દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવાની વાત કરી તેવી દશા છે, અને દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરછે, તે જ કે જ્ઞાનદ્રવ્યથી આવેલા વામાં ભગવાન અપૂજ ન રહેતા હોય ત્યાં ધાર્મિક પુસ્તકથી શ્રાવક નકરો આપ્યા દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની છૂટ શાસ્ત્રોએ વગર ન જ ભણી શકે આવું કહે છે. આપી છે. પણ શ્રાવક જે પોતાના કર્ત સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવાની વાતને એકાંત- વ્ય રૂપે ભગવાનની પૂજા કરે છે, તે તે
- વાદનું ગદ્ધાપૂછ ગણાવનારા જ લોકો દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની શાસ્ત્રી ના ધાર્મિક શિક્ષણ સ્વદ્રવ્યથી જ લાવેલા માવે છે. ૧૯૯૦ના સંમેલનમાં પણ તે પુસ્તકથી કરવાનું કહે છે. કે બુદ્ધિને જણાવ્યું છે “પિતાના કર્તવ્ય રૂપે ભગ. " વિભ્રમ છે. મને તે દુખ એ વાતનું છે ?
વાનની પૂજા કરવી” અને “ભગવાન અપૂ
ન રહે માટે ભગવાનની પૂજા કરવી અ કે-મારે આ જવાબ વાંચીને તે લેકે
બે વિકલ્પ જમીન-આસમાનનું અંતર છે. જ્ઞાનખાતાની વાતમાં તેમને નડેલા વિરે.
પ્રથમ વિક૯૫માં શ્રાવકે પિતાના માટે ધને દૂર કરવા, એમ કહી દેશે કે–“સ્વ
પૂજા કરવાની છે. જયારે બીજા વિકલ્પમાં દ્રવ્યથી જ ધાર્મિક શિક્ષણ લેવાય તે તે ભગવાન અપૂજ ન રહી જાય એવા સિદ્ધાંઉત્તમ, પણ ન જ લેવાય તે જ્ઞાનદ્રવ્ય- તને માટે પૂજા કરવાની છે. માટે આ માંથી આવેલા પુસ્તકથી પણ અભ્યાસ કરી ' બીજા વિકપમાં દેવદ્રવ્ય વાપરવામાં વધે શકાય. કેમ કે જ્ઞાન દ્રવ્ય જ્ઞાનમાં જ વપ- નથી. પણ પ્રથમ વિક૯૫માં તે દેવદ્રવ્ય રાય ને ?” આવું કહી દેશે અને લેકે હરગીઝ ન વપરાય. દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવી જ્ઞાન દ્રવ્યને ઉપગ કરવા લાગશે તે તેના કરતાં પૂજા ન કરવી સારી. દાન દેવ જ્ઞાનદ્રવ્યના ભક્ષણમાં પ્રવર્તાવવાને દેષ માટે ભીખ માંગવી તેના કરતાં દાન ન મને ચોંટશે. શાસ્ત્રકારે તે દેવદ્રવ્યથી કરવું સારું પ્રથમ વિકલ૫માં આમ કહી શકાય,

Page #345

તસ્વાવલંકન સમીક્ષાના અસત્ય પ્રચારથી સાવધાન
(સં૨૦૪૭ મલાડ ચાતુર્માસમાં પૂ. આ. શ્રી જગચ્ચ સ. મ. તથા પૂ. મુ. શ્રી નયવર્ધન વિ. મ. ને એક વખત તપના પારણાના પ્રસંગે વ્યાખ્યાનમાં ભેગા થવાનું બન્યું હતું ત્યારે આચાર્યશ્રીએ મોક્ષમૂલક ધમની રજુઆતને ધકકો પહોંચે તેવા ઉચ્ચારણ કરવાથી મુનિશ્રીએ ત્યારે વ્યાખ્યાનમાં તેની સમીક્ષા કરી હતી. બાદ પણ એક-બે વખત ચર્ચા-વિચારણા માટે ભેગા થતાં શાસ્ત્રસિદ્ધ મોક્ષ કલક્ષી અનુષ્ઠાન પદ્ધતિને મુનિશ્રીએ સુપેરે સિદ્ધ કરી આપી હતી. તે છતાં પણ “પકડેલ ન છોડાય તે રીતે પિતાની વાત સુપેરે સિદ્ધ ન કરી શકાઈ હોવા છૂતાંય “તવાવકન સમીક્ષા' નામની બુકના પ્રકાશકના લખાણમાં તદ્દન અયોગ્ય રજુઆત કરીને “આ. ભ. શ્રીએ મુનિશ્રીને સમજાવ્યા” આવી અસત્યપૂર્ણ રજુઆતને દિયે આપતું આ નિવેદન શાંતચિતે વાંચે. વિચારે.). - થોડા સમય પૂર્વે કાંતિલાલ છ. શાહ જગચંદ્રસૂરિ મ. સા. પધાર્યા હતા. વિનંતિ તથા રમેશચંદ્ર અ. દેશી મલાડવાળા તરફથી હોવાથી ૫, મુ. શ્રી. નયન વર્ધન વિ. મ. તત્વાલે કન સમીક્ષા' નામે પ્રકાશિત થએલ આદિ પણ પધાર્યા હતા. ત્યારે પૂ. મુનિ શ્રી પુસ્તક વાંચતા તેના “પ્રકાશકીય લખાણમાં ની હાજરીમાં જ પૂ. આચાર્ય ભ. એ સત્યથી તદ્દન વિપરિતરૂપે રજુ કરેલ હતી. મોક્ષના મહત્વને ગૌણ કરતાં અને મીક્ષકકત વાંચીને તેમજ તેમાં પૂ. મુનિરાજ શ્રી લક્ષી પ્રવચન પદધતિને ઉપહાસ કરતાં નયનવર્ધન વિ. મ. ના નામે રજુ થએલ અમુક વાક્ય ઉચાર્યા ત્યારે પિતાની અનુસંદર્ભ તદ્દન વિકૃતરૂપે રજુ થએલે જોઈને પેક્ષણીય-અપરિહાર્ય ફરજ સમજીને ત્યાર અમે તે અંગે સત્ય જાહેર કરવા પ્રેરાયા પછી તરત પોતાના પ્રવચનમાં મુનિશ્રીએ
તે તે અસંગત વિધાનની તકયુકત-શાસ્ત્રીય
પષ્ટ સમીક્ષા કરી હતી. જરૂર તે અમારા રતનપુરી ઉપાશ્રયમાં ર. ૨૦૪૭
સ્પષ્ટ
સમીક્ષાથી આ. ભ. આદિ મનમાં અકળાયા ના ચાર્તુમાસમાં પૂજ્ય પાદ રુપિફ ધ મિક્ષ
હતા. ત્યાર પછી તે આ જ વાતને એક માર્ગ પ્રરૂપક આચાર્ય દેવેશ શ્રી મદ્ વિજ્ય
ચાચિંક વિષય બનાવીને પૂ. આ. ભ. એ રામચંદ્રસૂરિશ્વરજી મ. સા. ના શિષ્યરત્ન
અમુક પ્રશ્નોના લેખિત જવાબ મંગાવ્યા પૂ મુ. શ્રી નયનવર્ધન વિ. મ. આહિર
' ત્યારે મુનિશ્રીએ સાહજિક રીતે જ જણાવ્યું ચાતુર્માસ બિરાજમાન હતા ત્યારની આ વાત છે-આપણે નજીકમાં જ સ્થિત હોઈને વૈખિત
જવાબ મેકલવા કરતાંય સામ સામે રૂબરૂમાં પર્યુષણે બાદ સુ. બાબુભાઈના નિવાસ મૌખિક ચર્ચા જ વધુ અનુકૂળ રહેશે. સ્થાને તપ પૂર્ણાહુતિના પ્રસંગે પૂ. આ. શ્રી એ જ અરસામાં રનપુરી સંઘની નીક
છીએ.

Page #346

૪૧૪
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
ળેલી રૌત્યપરિપાટી દેનાબેંક ઉપાશ્રયના હજી બાકી છે, ઉપાશ્રયમાં અમારા બીજા ઉપરના શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામી જિનાલયે સાધુઓ રાહ જોતા હશે અને એના કરતાંય પહોંચી. ત્યવંદન કરી પાછા વળતા આ. શ્રાવકેની હાજરીમાં મારે આ ચર્ચા વિચાશ્રી ને મળવાનું થયું, ત્યારે ચાલુ વીત્ય- રણું કરવાની ઈચ્છા છે. તેથી અત્યારે આ પરિપાટીને સમય હોવા છતાંય આ. ભ. વિષય રહેવા દે. એ ચાચિંક મુદ્દો છેડો. તે જરાય પીછે
પણ કદાચ શ્રાવકેની ગેરહાજરીની આ હઠ કર્યા વિના અને માનસિક પૂરૂ સમતુલન તકને ઝડપીને જ પતાવટ કરી લેવાના જાળવીને મુનિશ્રીએ તે બધા પ્રશ્નોનાના
ના મૂડમાં અ. ભ. હશે કે શું ? તેમણે આ અકાટય પ્રત્યુત્તરો વાળીને સામે એવા ધારદાર
તક જતી કરી જ નહિ. ત્યારેય મુનિશ્રીએ એકેક પ્રશ્નો ઉપસ્થિત કર્યા હતા કે–ત્યારે .
એકેક વિચારોને શાસ્ત્રદષ્ટિએ કઈ રીતે ઘટાઆ. ભ. આદિ સર્વે નિરૂત્તર અને નિસ્તેજ સ્થિતિમાં મૂકાય ગયા હતા. છતાંય મુનિ
વવા જોઈએ, શાસ્ત્રકારને મોક્ષના જ દયેયથી શ્રીએ કહયું હતું કે- આ રીતે ઉભાઉભા
- ધર્મ કરાવવાનું કે કલ્યાણ ગર્ભિત આઅને ઉતાવળમાં વિચારી શકાય તેવો આ
શય હોય છે ! સભામાં આવનાર અને વિષય નથી માટે પછી નિરાંતે અને વિશેષ
બાળ-બાળ કહીને ઉન્માર્ગે ન ચડાવાય, શ્રાવકેની હાજરીમાં જ વ્યવસ્થિત વિચા
જૈનકુળને પામેલ બાળપણ પ્રાય: મોક્ષ
સમજવાની યોગ્યતા લઈને આવ્યા હોય છે. રણ કરવા મળશું.
તેથી ધર્મગુરૂની દેશના સૂર માની જ પણું કેણ જાણે- તપપૂર્ણાહુતિના મહત્તાને વર્ણવતું હોય છે..........વગેરે પ્રસંગે થએલા પ્રવચનની રજુઆત જોઈને વગેરે વાતોની ચેટભરી રજુઆત કરી હતી. . કે પછી ત્યપરિપાટી પ્રસંગે થએલી ચર્ચામાં જ્યારે સામે આ. ભ. શ્રીએ એક ધર્મબિંદુ એકેક પ્રકનોના અપાએલા સજજડ જવા- ગ્રંથનું પાનું થયું ત્યારે તેનેય વળતે જ બેને જોઈને આ. ભ. ને મૂડ આખેય • જવાબ મુનિશ્રીએ સુંદર રીતે આપ્યું હતું! બદલાય ગયાનો અનુભવ થયો. એકદા બપ- મુનિશ્રી દ્વારા તેમની એકેક શાસ્ત્ર નિરપેક્ષ ૨ના સમયે પોતાનું બ્લડ ચેક-અપ કરાવવા રજુઆતને શાસ્ત્રીય વચન દ્વારા રદિયે આવેલા મુનિશ્રી બાજુમાં જ ઉપાશ્રયમાં અપાતો જ જતો હતે. આ. ભ. શ્રી જગચંદ્ર સૂ. મ. ની નાદુરસ્ત હવે તે આ મુદ્દા પર આગળ વધવું તબિયતના સમાચાર જાણ સુખશાતા પૂછવા જ નથી. આવી જ જાણે મનસ્થિતિ અનુ. ગયા. આવા વખતે મુનિશ્રીને ગોચરી-પાણી ભવનારા આ. શ્રી જયારે વારંવાર ચર્ચાની વાપરવાના બાકી હોવા છતાંય આ. ભ. પતાવટનો રણકાર ઉચારવા લાગ્યા, ત્યારે એ આ પ્રશ્ન પાછો ઉપાડયા. ત્યારે મુનિ- મુનિશ્રીએ કહયું કે “આ ચર્ચા વિચારણા શ્રીએ કહયું કે મારે ગોચરી વાપરવાની હકીકતમાં શ્રાવકની હાજરીમાં જ કરવાની

Page #347

વર્ષ –૬ ક–૧૨-૧૩ ૪ તા ૨-૧૧-૨૩
જાહે૨માં નહિ નહિ આ વિષય
મારી ઈચ્છા હતી તેથી અવસરે આપણે આાજન કરીએ' પણ બસ ! વાત પૂરી થાય છે. અહિં જ સમાપ્ત થાય છે. એમ વાર વારના આ. શ્રીના ઉચ્ચારશુને છેવટે મુનિશ્રીને પણ અનુસરવાનું થયુ અને આ વિષય ત્યાં પૂર્ણવિરામ પામ્યા. મુનિશ્રીનુ એક વખતનુ પ્રવચન અને પછીની બે વખતની ચર્ચા આ બધામાં હાજર હતા તેવા પૂ. સુ શ્રી ચારિત્રરતિ વિ.મ. તથા તે તે પ્રસંગે ઉપસ્થિત શ્રાવક ભાઈએ આજે પણ આ વાતનું ગૌરવ અનુભવે છે કે-પરમાત્મભાષિત વચના અને પૂ. શુભગવત આ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સ મ. દ્વારા છૂટી છૂટીને સમજાવાએલ આ પરમ સત્યેના વે પ્રભાવ કે સામે પ્રશ્નનોની ઝડી વરસાવવામાં બાકી નહિ રાખવામાં આવી છતાંય સત્યે પૂરા અણુનમ' જ રહ્યા .......
આ બાજુ તે તત્ત્વાવલેાકન સમીક્ષા'
પુતિકાંમાં તે તદ્દન બિનપાયાદાર રજીઆત કરીને જણાવાયુ છે કે વ આ. શ્રી એ તથા અન્ય મહાત્માએએ અનેક શાસ પાઠો રજુ કરીને મુનિશ્રીને (નયનવર્ષાંત વિ.મ. ને) સાચા. શાસ્ત્રાર્થ સમજાવ્યા... તેમના વિધાનામાં દોષ બતાવ્યા...વિગેરે... વિગેરે. આવી તદ્ન અસત્ય રજુઆત કરીને તા પ્રકાશકે એ પેાતાના પાપનિક પરિણામેાની પ્રતીતિ કરાવી છે. જેમ છાખડીંથી કયારેય સૂર્ય ઢકાતા નથી, તેમ આવુ છાપી દેવા માત્રથી સત્ય પણ ક્યારેય ઢંકાતુ નથી. આ હકીકતની પ્રતીતિ આ
: ૪૧૫
લેખ વાંચનાર તટસ્થ વ્યકિતને થયા વગર નહિ રહે......
લિ. રત્નપુરીના આરાધકા, મલાર્ડ (ઇસ્ટ) મુંબઇ
*
સહકાર અને આભાર શુભેચ્છકે (૧) શાહ રમણિકલાલ ગોપાલજી
ઠે, રાજા, કારપેારેશન મામુનાયકની પાળ સામે ાળુપુર રોડ અમદાવાદ-૧ (૨) શુરવીર એસ. ઝવેરી ૭૧ મીરઝા સ્ટ્રીટ, ૨ જા
માળે સુબઇ-૩ (૩) કાંતિલાલ ડાયાલાલ મહેતા લ'ડન
૪૦૦ સ્વ. ભીમજીભાઇ રામજીભાઇ ભાલાળા
લોકશાળા દુધાળા (પાલીતાણા) ૫૧] શ્રીમતી મીનાબેન રમેશ જાખરીયા તથા તેમના પુત્રી કુ. જીનલ રમેશ',. અઠ્ઠાઈ નિમિત્તે ભેટ શાહ પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકાની પ્રેરણાથી સુખઈ.

Page #348

૦
-
- પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે :
શ્રી ગણદર્શી
૦ જ્યાં સુધી તમારું લય ટેક્ષ પ્રત્યે ન ચૂંટે, એ મોક્ષ માટે સર્વવિરતિની જરૂર છે
એમ તમને ન લાગે ત્યાં સુધી નાના ધર્મો સમજવાની ભાવના જાગે એ પણ છે અશકય છે, ૦ જયાં સુધી સંસારના સઘળય સંયોગે મારે માટે હિતકર છે એવો ઝાંખો ઝાંખે છે છે પણ ખ્યાલ હોય ત્યાં સુધી ધમની સાચી જિજ્ઞાસા થતી નથી. R - ધર્મકથા પણ એટલા જ માટે સાંભળવાની છે કે, અનાદિકાળની પાપવાસનાઓ ઘટે, S. છે વિષયલાલસાએ તટે અને અસાર એવા આ સંસારને પ્રેમ સર્વથા છૂટી જાય, 8 સમ્યગ્ર દર્શન, સમ્યગજ્ઞાન અને સમ્યફ ચારિત્ર આ ત્રણની આરાધના માટે શાંતિ,
ક્ષમાં કેળવવાની છે, આ ત્રણ જેનાથી મળ્યા, જેના વેગે આ ત્રણની પ્રાપ્તિ થઈ, છે. જે આ ત્રણ વસ્તુના દાતાર, એના ઉપર આપત્તિ વખતે, આ ત્રણને છિન્નભિન્ન કરી !
નાખે તે વખતે પણ એના સેવકને શાંતિ રાખવી, એ ધર્મ છે ? ' , ' છે છે દુનિયામાં પણ કાયદાને શિર, જકા છે, તે અનંતજ્ઞાની જિનેટવરદેવની આજ્ઞા છે છે માનવામાં તમારી આબરૂને લાંછન શું છે ? છે . મનની શુદ્ધિ-મનની શાંતિ ત્યારે જ આવે કે જયારે ભવિષ્યની ચિંતા આત્માને છે
. જાગૃત થાય અને આગળ-પાછળનો વિચાર કરતાં શીખે. છે. કષાયથી બચે એજ ખરા ધીર આત્માઓ કહેવાય છે. વીર બનવું સહેલું છે, પણ છે
ધીર બનવું એ ઘણું જ કઠીન છે. ૦ સંસાર ઉપર નિર્વેદ ન આવે ત્યાં સુધી મોક્ષ માટે સાચે જ પ્રયત્ન જ નથી થતું. 3 ૦ સંસારને રાગ એ ભયંકર રોગ છે. અને એ બની પ્રશંસા અને પુષ્ટિ કરનારા હું
ત્યાગીએ, એ વસ્તુત: ત્યાગીએ જ નથી. ૦ શ્રી જિનેશ્વરદેવનું સાધુપણું પણ કેત્તર છે. એવા કેત્તર સાધુપણાના પાલક
અને પ્રચારક, ભેગીઓની ગુલામી ન જ કરે અને તે જ તે ભગવાન શ્રી જિનેશ્વર- ૪
દેવના મોક્ષમાર્ગની સાચી ઉપાસના અને તેને સાચે પ્રચાર કરી શકે, { ૦ સંસારના રસિયાઓ સંસારને ખીલવવા પ્રયત્ન કરે, તેમ ત્યાગના રસીયાઓ ત્યાગ
માટે કરે, તેમાં કેઇને વિદન નાખવાને વિરોધ કરવાનું છે હકક છે ?

Page #349

“નર્મદા–બોન્ડમાં ઘર્મદ્રવ્યનું રેકાણુ એટલે
ઘેર હિંસામાં સીધી ભાગીદારી
છેલ્લા બે-ત્રણ વર્ષથી અનાર્યોની ભોગ-ઉપભેગની સંસ્કૃતિએ સમગ્ર આર્યા વતને જે રીતે ખાત્મો બોલાવ્યા છે અને તેમાંય ખાસ કરીને કહેવાતી આઝાદી મળ્યા પછી દેશી અંગ્રેજોએ “વિકાસ” અને “પ્રગતિ” ના ભ્રામક ખ્યાલમાં યંત્રેદ્યોગીકરણ, શહેરીકરણ અને પશ્ચિમીકરણ ભણી જે આંધળી દોટ લગાવી છે, તેણે આયોવતની એક્ષલક્ષી ચાર પુરુષાર્થની અજોડ સંસ્કૃતિને હતપ્રહત કરવા દ્વારા ધર્મને નાશ કરી અંતે પ્રજાને ગરીબી, બેકારી, બીમારી અને મેંઘવારીના ખપ્પરમાં હોમી દીધી છે. તે વાત તો હવે સર્વવિદિત છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી દુનિયાભરના બૌદ્ધિકમાં આવેલી જાગૃતિને પરિણામે અત્યાધુનિક શિક્ષિત પણ, પશ્ચિમચક્ષુ નહેરુ જેને “ભારતના આધુનિક મંદિર” તરીકે ઓળખાવતા, તે મસમોટાં કારખાનાંઓ, વિશાળકાય બંધ વગેરેને આ ધુનિક ભારતના કબ્રસ્તાન તરીકે [જુએ ડેરિલ ડિ મેટે કૃત Temples or Tombs?] પિછાની ગયા છે. પશ્ચિમના આંધળા અનુકરણ રૂપ કહેવાતા “વિકાસને દર' જેમ જેમ વધતું જાય છે. તેમ તેમ વિનાસને ડર પણ વધતો જતે હોવા છતાં સત્તાલેપ સરકારના ભ્રષ્ટ પ્રધાને પ્રજાનાશની નિતનવી જનાઓ રજૂ કરતા જાય છે તેને નાદર નમૂને ગુજરાતની કહેવાતી જીવાદોરી “નર્મદા યેજના છે. અગણિત લે કેને ઘરબાર વિહોણા કરનારી, ગીચ જંગલોને ખાત્મો બોલાવનારી આ એજનામાં હિંદુસ્તાન કે ગુજરાતનું ભૌતિક હિત પણ શા માટે નથી, તેનું વિવેચન કરતાં સંખ્યાબંધ પુસ્તકો તથા લેખે અનેકવિધ ભાષાઓમાં લખાયેલ હોવાથી તે બાબતમાં અહીં વિશેષ વિવેચન ન કરતાં આ લેખમાં તે ગામેગામ જૈન સંઘના આગેવાન મહાજને તથા શ્રમણ ભંગવંતેનું ધ્યાન “નર્મદા બેન્ડ વગેરે દ્વારા ધર્મદ્રવ્યનું રોકાણ “નર્મદા યેજનામાં કરવામાં રહેલા અનેક દેશે તરફ દોરી ધર્માદા કે ધાર્મિક દ્રવ્યનું રોકાણ તેમાં ન થાય, તેમ સૂચવવું છે અનેક પ્રકારનાં દબાણે અને પૂર્વગ્રહોથી યુક્ત ગુજરાતી છાપાઓ વગે. રેમાં સતત નર્મદા યોજનાનાં ગુણગાન ગવાતા હોવાથી અને તેને વિરોધ કરનારને ગુજરાતના હિતશત્રુઓ તરીકે ચિતરાતા હોવાથી મોટા ભાગના સજજન પુરૂષે પણ જાણકારીને અભાવે નર્મદા યોજનામાં પ્રજાનું હિત જોતા થઈ ગયા છે. તેથી કયાંક-કયાંક ખૂણે ખાચરે ધર્મદ્રવ્યનું “નર્મદા-બેન્ડમાં રોકાણ અને તેને માટેની પ્રેરણાએ, પણ શરૂ થઈ જતાં તે માટે સરકારી અધિકારીઓ દ્વારા વહીવટદારે પર દબાણ લાવવા જેવા સક્રિય પ્રયને શરૂ થઈ જતાં કેવળ ધાર્મિક દૃષ્ટિને લક્ષમાં રાખીને જ “નર્મદા , બેન્ડમાં નાણાં રોકવામાં રહેલી અનુચિતતા-દેષ બતાવવાને અહીં પ્રયત્ન કરેલ છે. હકીકતમાં તે

Page #350

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ધાર્મિક રાષ ઉપરાંત પણ આ રેન્જના આર્થિક, સામાજિક વગેરે દૃષ્ટિએ પણ પ્રજાની પાયમાલી કરનારી હાવાથી પ્રતાપી પૂર્વજોના વારસદાર મહાજનના પરપરાગત આગેકવાનાએ તા પેાતાની સઘળી શક્તિઓને કામે લગાડીને પ્રજારક્ષણની પેાતાની ફરજ અદા કરવાની આ વેળાએ નમદા બંધની આ વિનાશક ચેજનાને અટકાવવા બનતુ ખધુ જ કરી છૂટવુ જોઇએ, જે તેમ કરી ચકવાને શક્તિમાન ન હોય તેમણે છેવટે પોતાના કે પેાતાના હસ્તકનાં ધાર્મિક કે બીજા વહીવટાનાં નાણાં તેમાં રાકીને તેને અનુમેદન તા ન જ આપવુ જોઇએ.
૪૧૮ :
ખ
મોટા મોટા ખંધાનુ... સ્વરૂપ અને તેના હેતુઓથી પરિચિત સૌ કોઇ સમજી શકશે કે, મેટા બધા સ્વય. મહાર`ભના સ્વરૂપ અને મહાઆરભના કારણુરૂપ છે. આ બધામાંથી પેદા થનારી વીજળી વડે વિરાટ કારખાનાંઓ ચલાવવામાં આવશે. જયાં જ્યાં ખેતી માટે પાણી પૂરુ પાડવામાં આવશે, ત્યાં ત્યાં છાણિયા ખાતર વગેરે દેશી પદ્ધતિ દ્વારા અત્યારે થતી અરૂપ ઢાષવાળી ખેતીનુ સ્થાન રાકડિયા પાક, ફર્ટિલાઇઝર, હાયબ્રીડ બિયારણ અને જજંતુનાશક દવાઓ તથા ટ્રેકટરવાળી ખેતી લેશે. આ કારખાનાંઓ અને આધુનિક ખેતીમાં થનારા વાર અરભ સમારંભના દોષ તેમાં નાણાં રાકવા દ્વારા તેને અનુમાદન આપનારને લાગે.
આ' સમગ્ર નમ દા ચાજનામાં નાનામોટા થઇને બધાનારા ૩૪૩૦ જેટલા મધ્યેા. માંના સૌથી મોટો જે બંધ કેવડિયા નજીક બ ́ધાવ ના છે, તેને કારણે જે વિશાળ સાવર ખડુ થશે, તેની કેવળ લંબાઈ જ મુબઈથી નવસારીના અંતર કરતાં પણ વધુ હશે. આવા વિરાટ જળાશયે,માં ધમ ભ્રષ્ટ સરકાર માટા પાયા પર મચ્છીમારીને પ્રોત્સાહન આપશે. સરદાર સરોવર નિગમ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી અંગ્રેજી પુસ્તિકામાં આપેલા સત્તાવાર આંકડા મુજબ સૌથી સરકાર મેટાં એ સરોવરોમાં જ દર વર્ષ` ૨૪,૦૦,૦૦૦ કિલા (૨૪ લાખ કિલા, માછલામે મારવાના લક્ષ્યાંક ધાવે છે. આપણા પૂર્વજોએ મહાજનની સત્તા જે રીતે ટકાવી રાખી હતી, તે રીતે ટકાવવામાં આપણે કાચા પડયા. હાવાથી મત્સ્યા દ્યોગના સુવાળા નામ નીચે માછલા મારતી આ માછીમાર સરકારને આપણે કદાચ મટકાવી ન શકીએ પંરતુ તેને તેમ કરવાના પૈસા આપણા જ ધર્મસ્થાનામાંથી આપીને જો સહાય કરીએ તે પછી તેને વિધિની વક્રતા જ ગડવી પડશે ? કે પછી પ`ચમ કાળમાં ધર્મ સ્થાનાના વહીવટ પણ મેોટા ભાગને દુતિાસી બનવા જ મળતે હશે તેમ સમજવુ' રહ્યું ?
આ સમગ્ર જંગલેા પાણીમાં ડુબી
જનામાં હજાર બલ્કે લાખે; હેકટર જમીન અને તેમાં રડેલા જવાનાં છે. આ ગીચ જગડામાંનાં અગણિત વૃક્ષો અને
!!!

Page #351

વર્ષ-૬ અંક-૧૨-૧૩ તા. ૨-૧૧-૯૩
: ૪૧૯ મેટાં પ્રાણીઓની સષ્ટિની કેવી દયનીય હાલત થશે, તે સૌ કલ્પી શકે તેમ છે! - આ ર્યાવર્તના સમગ્ર ઈતિહાસમાં પ્રજાનો અમુક મુઠ્ઠીભર વર્ગ કુદરતી સાધનેને બેરોકટોક ઉપભોગ કરી શકે, તે માટે વિશાળ જીવસૃષ્ટિની આવી બૂરી વલે કરવામાં આવે, તે દાખલ શો જડશે નહિ.
હકીકતમાં તે ન જ નહિ, પરંતુ કેઈપણ જેનેતર ધર્મસ્થાના વહીવટદાર પણું આવાં ઘોર પાપકાને અનુમોદન મળે તેવી રીતે ધર્માદાની એક પાઈ પણ રોકે નહિ, પરંતુ છાપાંઓમાં ચાલતા ના પેજનાના એકતરફી પ્રચારથી ભોળવાઈને અનભિજ્ઞ એવા સરળ હૃદથી વહીવટદાર સરકારી અધિકારીઓના દબાણને વશ થઈને તેમાં પૈસા રોકવા લલચાય નહિ, તે માટે જ આટલી નુક્તચીની કરવાની જરૂર ઊભી થઈ છે.
વાસ્તવમાં, ધર્મસ્થાનના વહીવટદાર ધર્મદ્રવ્યનું રોકાણ વગેરે ગુરૂભગવંતના માર્ગદશન વગર કરે જ નહિ અને જે તેમ કરવામાં આવે તે ગીતાથ ગુરૂભગવંતે દ્વારા આવા મહારંભનાં કાર્યોમાં તેના રેકાણનો નિષેધ થઈ જ જાય, પરંતુ આજે વહી. વટ રે દ્વારા ગુરૂ ભગવંતોની સલાહ લઈને જ ધર્મકાર્યોમાં આગળ વધવાની આ વિધિ દરેક જગ્યાએ જળવાતી ન હોવાથી વહીવટકરની જા માટે આ લખવાનું કર્તવ્ય અદા કર્યું છે.
સૂરિપુરંદર આચાર્યદેવ શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ જેવાએ પણ “સંબંધ પ્રકરણ' નામના ગ્રંથરત્નમાં ત્યાં સુધી ફરમાવેલ છે કે
जिणवर आणारहियं वद्धारंता वि के वि जिणदव्वं,
बुड्डन्ति भवसमुद्दे मूढा मोहेण अन्नाणी ॥
જે અજ્ઞાનીએ જિનેશ્વરની આજ્ઞાથી વિપરીત પણે જિનદ્રવ્યને વધારે પણ છે. તે મેહ વડે મૂઢ લોક (જિનદ્રવ્યને વધારતા હોવા છતાં પણ) ભવસમુદ્રમાં ડુબે છે.'
- ધર્મદ્રવ્યને વહીવટ, તેનું રોકાણ વગેરે વહીવટદાર સંસાર સાગરથી તરવા માટે કરતા હોય છે, નહિ કે ડુબવા માટે ! તેથી પૂજય હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા જેવા મહાગીતાર્થ શાસ્ત્રકાર પ૨મર્ષિ એના તથા “દ્રવ્ય સપ્તતિકા' જેવા ગ્રંથના પણ આવા પાઠ જોયા પછી કયો શાણા વહીવટદારે નર્મદા યેજના જેવી મહારંભયુક્ત જનાઓમાં જિનેશ્વરની આજ્ઞાથી વિપરીત પણે નાણું રેકી ભવસમુદ્રમાં ડુબવાનું પસંદ કરશે?
જિનશાસનના રાજાધિરાજની જગ્યાએ બિરાજમાન અગ્રણી પૂજ્ય આચાર્ય ભગતેને વિનંતિ છે કે, ઉપરોક્ત બાબત અંગે શાસ્ત્રીય માર્ગદર્શન આપવાની કૃપા કરી પિતપોતાના અવગ્રહક્ષેત્રમાં આવતાં ધર્મસ્થાના વહીવટદારને આ બાબતને ખ્યાલ આપી દેષમાંથી બચાવી લે : તે જ રીતે ધર્મસ્થાનના વહીવટદારો પણ આ તથા આવી જ દિ' ઊગ્યે ખડી થતી જુદી જુદી બાબતે અંગે પૂજનીય ગીતાર્થ ભગવતેનું માર્ગદર્શન મેળવ્યા વિના એક ડગલું પણ આગળ ન વધે, એ જ શુભેચ્છા.

Page #352

સકલ સંઘના વહીવટદારો સાવધાન !
-
ચેરિટિ કમિશ્નરના એ હસ્તક્ષેપને કેઈ વશ ન થાય. iા ધર્મદ્રવ્યની વ્યવસ્થાઓ ઉપર આક્રમણ સ્વરૂપ ટ્રસ્ટ એકટને ધર્મનાશક કાયદો આવ્યું, ત્યારે જ શાસનશેલીના જાણકારેએ તેને આકરે વિરોધ કરેલ. પરંતુ તે વખતે આ કાયદે તે જયાં ગેરવહીવટ થતું હોય, ત્યાં કેવળ તે ગેરવહીવટને રોકવા માટે જ છે? આવો પાંગળા બચાવ કરવામાં આવેલ. અને ઘણું ભેળા લેકેએ તે બચાવ કરવી. કારી પણ લીધેલ. જેમ જેમ સમય વીતતે જાય છે, તેમ તેમ આ કાયદો પોતાનું પત પ્રકાશ જાય છે. ધર્મમાં હસ્તક્ષેપ કરનારે કોઈપણ કાયદો ઘડતી વખતે શરૂઆતમાં તે હસ્તક્ષેપનું પ્રમાણ અત્યંત નજીવું રાખવામાં આવે છે. જેમ જેમ એ નઈ હસ્તક્ષેપ લોકેને કઠે પડતો જાય, તેમ તેમ હસ્તક્ષેપનું પ્રમાણ વધારતા જઈ છેવટે કાણમાંથી બાકોરું અને બાકેરામાંથી બારણા જેટલું ગાબડું પાડી દેવામાં આવે છે. • નર્મદા યોજનામાં ડેમમાં દર વર્ષે ૨૪ લાખ ટન માછલાની યોજના છે. પ્રજાકલ્યાણના નામે ભ્રષ્ટ રાજકારણીઓ, સરકારી અધિકારીઓ અને કેન્ટ્રાકટરના ગજવા ભરવા માટે ઘડાયેલી નર્મદે યેજના જેવી હિંસક પેજના સામે આખી દુનિયામાં વિરેઘને વાવંટેળ ઊઠતા વિશ્વબેંક અને જાપાન સરકારની લેને રદ થવાથી આ યોજના માટે નાણાં પડાવવા ગુજરાત સરકારનો ડોળો હવે ધર્માદા ટ્રસ્ટે તરફ મંડાયે છે.
ગુજરાતની સંખ્યાબંધ ધાર્મિક-સામાજિક સંસ્થાઓ ઉપર ચેરિટિ કમિશ્નરને લેખિત સરકયુલર “સંસ્થાનું મૂડી રોકાણ શામા છે?” તે જણાવવા આવેલ છે. અને જે સંસ્થાઓએ પોતાના રેકાણની વિગતે જણાવી, તેને અમુક રોકાણુ નર્મદા બેન્ડમાં ટ્રાન્સફર કરવા સૂચના અપાયેલ છે. ગુજરાતના જિલ્લે જિલ્લા કલેકટર તથા રજિસ્ટ્રા પણ ધાર્મિક સામાજિક સંસ્થાઓને નર્મદા બેન્ડમાં રોકાણ કરવા સુચન કરી રહ્યા છે.
- નર્મદા બેન્ડમાં ધર્માદા દ્રવ્યનું રોકાણ કઈ પણ હિસાબે કરાય જ નહિ, તે તે અહીં પ્રગટ થતા લેખથી સ્પષ્ટ થશે જ પરંતુ વધારામાં એ પણ એક ગંભીર બાબત છે કે, ધર્માદા ટ્રસ્ટોએ કાયદાની મર્યાદામાં રહીને પણ કયાં રોકાણ કરવું, તે અંગે તદ્દન અનધિકૃત ડખલગીરી સરકારી તંત્ર દ્વારા થઈ રહી છે. ડખલગીરીના આ વરવા પ્રયાસને ઉગતે જ ડામી દેવામાં નહિ આવે, તે આજે તેમને નર્મદા યેજના પ્રજાના હિતમાં જરૂરી લાગતા તેમાં રોકાણ કરવા સુચવી રહ્યાં છે, આવતીકાલે હુંડિયામણ કમાવા માટે કતલખાના પણ પ્રજાહિત માટે જરૂરી લાગતા તેમાં રોકાણ કરવા પણ સુચવશે.
- “પાંચ-પચીસ હજાર રૂપિયાના રોકાણ માટે કલેકટરને કે ચેરિટિ કમિનરને કયાં નારાજ કરવા ?' તે વિચાર કઈ કરશો મા ! આમાં સવાલ પાંચ પચીશ હજાર રૂપિયાને નહિ, પરંતુ પરમાત્માની આજ્ઞાનું પાલન છે. નકકી કરીએ કે નર્મદા યોજનામાં તે એક પાઈનું પણ રોકાણ નહિ જ કરીએ.

Page #353

શ્રી આબુજી (દેલવાડા) મહાતીર્થમાં સદા માટે શ્રી જિનભકિતને લાભ લેવાની અપવ તક
- જગ પ્રસિદ્ધ શ્રી આબુજી મહાતીર્થમાં સૌકાઓ પૂર્વે આ પણ મહાન પૂર્વ મંત્રીશ્વર શ્રી વિમલશાહ અને શ્રી વસ્તુપાલ તેજપાલ તથા શ્રી કુંભારણા આદિએ નિર્માણ અત્યંત ભવ્ય અને કલાત્મક મંદિરોને વર્ષો પૂર્વે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી દ્વારા સંપૂર્ણ જિર્ણોદ્ધાર થયા બાદ વિ. સં. ૨૦૩૫ માં પરમશાસનપ્રભાવક, સુવિશાલગચ્છાધિપતિ, વ્યાખ્યાનવાચસ્પતિ પરમ પૂજ્ય શ્રીમદ્દ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ.ના વરદ હસ્તે પુનઃ પ્રતિષ્ઠા થઇ. - ત્યાર બાદ વિ. સં. ૨૦૪૮ ના ગત વર્ષમાં મહાતપસ્વી સૌમ્યમૂર્તિ પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય રાજતિલકસૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા નૂતન ગચ્છાધિપતિ, પ્રશાંતમૂતિ પરમ પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજય મહદયસૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા અન્ય પૂ. આચાર્યાદિ-પદ-મુનિભગવંતે. આદિની નિશ્રામાં અને ચતુર્વિધ શ્રી સંઘની વિશાળ ઉપસ્થિતિમાં મંદિરની સાલગિરિના ભવ્ય મહત્સવ પ્રસંગે પૂજાના સદુપદેશથી તીર્થમાં વધતા જતા સાધારણના કાયમી ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે રૂા. ૧૧૦૦૦ની અનામત રકમ લખાવી લાભ લેનાર દાતાઓની નામાવલી નેંધવાને મંગલ પ્રારંભ કરવામાં આવ્યું જેમાં તે જ વખતે અત્યંત ઉત્સાહભર્યા વાતાવરણમાં દેવગુરૂની મહતી કૃપાથી લગભગ ૨૫૦ ઉપરાંત નામે લખાઈ ગયા અને ત્યારબાદ આજ સુધીમાં બીજા ૧૦૦ મળી કુલ ૩૫૦ નામ લખાઈ ગયા છે. તીર્થના વહીવટદારનું લક્ષ્યાંક ઓછામાં ઓછાં ૫૫૦ નામે નોંધવાનું છે. તે પુણ્યશાળીઓને પિતાનું નામ વહેલી તકે બેંધાવી તીર્થભકિતના આ અનુપમ કાર્યમાં લાભ લેવા ખાસ ભલામણ છે. '
આ રીતે એકત્ર થયેલ રકમના વ્યાજમાંથી તીર્થમાં પ્રભુ ભક્તિ આદિને સઘળે ખર્ચ કરવામાં આવશે. અત્યાર સુધી તીર્થમાં આવતા જૈન-જૈનેતર દર્શનાથીઓ તથા દેશપરદેશના પર્યટકોને ફેટા તથા ફિલ્મ માટેની પરવાનગીના પાસ આપવા દ્વારા જે આવક થતી તેને ઉપયોગ મંદિરના ખર્ચમાં કરવામાં આવતું. પરંતુ આ રીતે ફેટેગ્રાફીથી મંદિરમાં થતી ભારે આશાતના પ્રત્યે વહીવટદારનું ધ્યાન ખેંચતા તેમણે કેટેગ્રાફી ઉપર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મુકી તેનાથી થતી આવક જતી કરવાને સ્તુત્ય નિર્ણય લીધે છે. જેને અમલ પણ શરૂ થઈ ગયા છે.

Page #354

કરર . ક ,
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) રૂ. ૧૧૦૦ના દાતાઓની શુભ નામાવલી મંદિરની બહારના ચેકમાં યોગ્ય થળે શિલાલેખમાં, અંકિત કરવાને નિર્ણય પણ વહીવટદારોએ કર્યો છે.
તીર્થભકતને આ પુણ્ય તકનો લાભ ઝડપી લેવા પુનઃ પુનઃ ભલામણ છે. લિ. શેઠ શ્રી કલ્યાણજી પરમાણંદજીની પેઢી વતી,
અતિથિ આજન વ્યવસ્થાપક
" - આ ચો જ કે – લાલચંદ છગનલાલજી પીડવાળા કુંદનલાલ લલુભાઈ ઝવેરી સોહનરાજ રૂપજી
- કુમારપાળ બાલુભાઈ ઝવેરી 'કાંતીલાલ ચુનીલાલ શાહ " . છબીલદાસ અમુલખભાઈ ઘંટીવાળા
શાંતીલાલ હરીલાલ મહેતાના જય જિનેન્દ્ર..
– રકમ મોકલવાનું સ્થળ – શ્રી શ્રીપાળનગર જૈન દેરાસર પેઢી, ૧૨, જમનાદાસ મહેતા રેડ. વાલકેશ્વર-મુંબઈ-૬ - તા. ક. આ પ્રસંગે એ વાત ખાસ યાદ કરવા જેવી છે કે-વિ. સં. ૨૦૪૫ માં પાલીતાણા મહારાષ્ટ્ર ભુવન ધર્મશાળામાં ચાતુર્માસ રહેલા સ્વ. પરમ પૂજ્ય ગચ્છાધિપતિ શ્રીમદ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાના સદુપદેશથી શ્રી સિદધગિરિ મહાતીર્થના દેરાસર સાધારણ ખાતા માટે કરવામાં આવેલી રૂા. ૩૧૦૦૧ની આવી જ એજનામાં ફકત ચાર જ દિવસમાં રૂા. ૧ કોઢ જેવી માતબર રકમ થઈ જવા પામી હતી. દરેક તીર્થોમાં આનું અનુકરણ કરવામાં આવે તે મહાલાભનું કારણ બને, અને સાધારણના તુટને પ્રશ્ન સારી રીતે ઉકેલી જાય.
કે
હું
મમતા તું મેલ... મમતા તું મેલ મમતા તું મેલ, માયાવી દુનીયાની મમતા તું મેલ;
જુઠે છે ખેલ જુઠે છે ખેલ, સંસારી દુનિયાને જુઠે છે ખેલ. મમતા તું... જે તારું દેખાય તારૂં ન થાય, ખાલી ઝંઝાળમાં મરતે તું જાય. મમતા તું..
જીવતરમાં એક શખી લે ટેક, મુક્તિને કાજે છે માનવ દેહ. મમતા તું.. મમતા જે જાય સમકીત થાય, સમકિત થાય તે મુકિત પમાય. મમતા તું..... ભાવનગર
–શ્રી જયંતિ બારભાયા

Page #355

boooooooooooooooooo
સીકાના જયાબેન, વર્ષાબેન સયમને પથ્ વર્ષાબેન અન્યા વિશુદ્વરત્નાશ્રીજી મહારાજ જયાબેન અન્યા જિનરત્નાશ્રીજી મહારાજ
poet
સૌરાષ્ટ્રની ધરતી ઉપર હાલારમાં સિકકા નામનુ ગામડુ અત્યારે ઔદ્યોગિક ક્ષેત્ર તરીકે જગપ્રસિદ્ધ બની ગયુ છે. આજથી લગભગ ત્રીસેક વર્ષ પૂર્વે જયારે અમારા ગામમાં ઉપાશ્રય ન હતા તે વખતે અમારા ઘરમાં પૂજય સાધુ-સાધ્વીજી ભગવ’તા સ્થિરતા કરતા હતા. અનાયાસે મળેલા આ મહાન લાભથી અને સત્સ`ગની સુવાસથી અમારું' ઘર ધર્મ મય વાતાવરણુથી મહેકવા લાગ્યું. અમારા પૂજય પિતાશ્રી ગોવિંદજીભાઇ તથા પૂજ્ય માતુશ્રી સતાબેન તા સુંદર આરાધના કરતા હતા અને આજે મેટી ઉંમરે પણ આરાધના ચાલુ છે. પૂના મહાપુણ્યાદયે આવા માતા-ચિંતા તથા સ્વજનાની પ્રાપ્તિ થાય છે. આવા ધર્મમય વાતાવરણમાં અમારી સુપુત્રી વસુ (વર્ષા) માટી થવા લાગી. જેમ જેમ મેાટી થઈ તેમ તેમ તેનામાં ધાર્મિક સ'સ્કારા પણ વૃદ્ધિ પામતા ગયા. વિ. સ`વત ૨૮ ૪૧ ની સાલમાં સુવેશાલ ગચ્છાધિપતિ પ. પૂ. આચાર્ય ભગવત શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાની તાક નિશ્રામાં હસ્તગિરિ જેવા સિદ્ધક્ષેત્રમાં કુ. વર્ષા ઉપધાનતપની આરાધનામાં જોડાઇ, કાણુ જાણે કે આ આરાધના એના જીવને ઉન્નતિનું પ્રથમ સાપાન ખનશે ખૂબ ઉત્સાહપૂર્વક મેાક્ષમાળ પહેરી. ત્યાર પછી તેનુ મન સંયમ તરફ ઢળતું જણાયું. તેણે તેની કલ્યાણુસખી જયાબેન જીવરાજ સાથે ધમૈત્રી ખાંધી બન્ને સખીઓ ભેગી મળીને ધમ આરાધના કરવા લાગી, વિ. સ. ૨૦૪૬ ની . સાલમાં સ’સારી પક્ષે હાલા-રાસગપરના પ. પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજય લલિતશેખર સૂ મ. સા. તથા તેએ શ્રીના શિષ્યરત્ન અને સ`સારી પર્ફે નાનાભાઈ પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય રાજશેખર સૂ. મ. સા. આદિ પૂજયાની નિશ્રામાં દહેજ તીથૅ ઉપધાન તપની આરાધના થઈ. આ બન્ને સખીએ ઉપધાનતપની આરાધનમાં જોડાઇ, પૂજયશ્રીના વૈરાગ્યગભિત વ્યાખ્યાનાથી તેમને સ'સારની અસારતા, સ યમની સારતા અને માક્ષની મધુરતા મન માહવા લાગી. સાથે સાથે સ‘સારી પક્ષે હાલાર-ચેલાના પૂ. સાધ્વીજી શ્રી કે વક્ષ્યરત્નાશ્રીજી મ. સા.ના નિકટનાં પરિચયે ઉપધાનની આરાધના સયમની સાધના તરફ આગળ વધી. બન્ને સખીઓએ મને મન ગુરુણીને સ્થાપી દીધા હવે વહેલામાં વહેલી તર્ક વડીલા પાસેથી રજા મેળવી સયમજીવન પ્રાપ્ત કરીએ એવી ભાવના ભાવી, ઉપધાનતપની આરાધનાના પ્રભાવ ૪ એવા છે કે ભોતિક સુખાને શગીઆત્મા પણ વિરાગી બની સયમી બનવાના કાર્ડ સેવવા લાગે, સયમ ન લેવાય તેા ગૃહસ્થજીનને વ્રત પચ્ચક્ ખાણેથી સુથેભિત બનાવે અને છેલ્લે સદાચારી બન્યા વિના તે ન જ રહે. ઉપધાન
0′0·0000000000000

Page #356

૪૨૪ *
જૈન શાસન (અઠવાડિક). તપ દરમિયાન દહેજમાં કે જો તથા કુ, વર્ષોએ ચતુર્વિધ સંઘ સમક્ષ બ્રહ્મચર્ય વ્રત સ્વીકારી અડધી દીક્ષા મેળવી લીધી. બંને સખીએ એ જ્ઞાન-દર્શનની આરાધના કરી. હવે એ આરાધનાને વેગ આપવા માટે ચારિત્રને સ્વીકાર અનિવાર્ય બની રહે છે. અમારા તરફથી રજા મળતાં આનંદનો પાર ન રહ્યો. | સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજય મહોદયસૂરીશ્વરજી મ. સા. પાસે મૂ ડૂત પ્રદાન માટે વિનંતી કરતાં તેઓશ્રીએ વિ. સં. ૨૦૪૯ના વૈશાખ સુદ ૬ તા. ર૮-૪-૯૩ ના શુભ દિવસનું શુભ મુહૂર્ત આપી અમારા ઉપર મહાન ઉપકાર કર્યો. આ પ્રસંગે અમારી આગ્રહભરી વિનતિથી અને પૂજ્યપાદશ્રીજીની આજ્ઞાથી ભીંવડીગોપાલનગરે પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય લલિતશેખર સ. મ. સા. આદિ પૂજ્યની નિશ્રામાં દીક્ષા પ્રસંગ ઉજવાય એ પૂર્વે દીક્ષાથીઓના અનેક સ્થળોએ વષીદાનના વડા તેમજ બહમાન સમારંભ યોજાયા. અમારી લાડલી સંયમ પંથે વિચરી જિનશાસનની મહાન સેવા કરે એ માટે અમારા તરફથી પણ દીક્ષા પ્રસંગની તડામાર તૈયારીઓ થવા માંડી. ભીવંડી નગરની તમામ પાઠશાળાઓના બાળકે પણ પ્રસંગને દીપાવવા માટે ઉત્સાહી બની સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમની તેયારીઓ કરવા માંડયા.
પુજયપાલ આચાર્યદેવ શ્રી લલિતશેખર સ. મ. સા. તથા પુજ્યપાદ આચાયવા શ્રી રાજશેખર સૂ, મ. સા. આદિ તથા પૂજ્ય સાધ્વીજી શ્રી કેવલ્યરત્નાશ્રીજી મ આદિને વૈશાખ સુદ ૪ તા. ૨૬-૪-૯૩ ની સવારે ૧૦-૦૦ કલાકે વાજતે ગાજતે ગોપાલનગરે પ્રવેશ થયે. વૈશાખ સુદ ૫ તા. ૨૭–૪–૯૩ ના દિવસે સવારે અમારા નિવાસસ્થાનેથી (ગુરૂ આશિષ, ગોકુળ નગર) ચતુર્વિધ સંઘના અને ઉત્સાહ સાથે વષી. દાન યાત્રાનો પ્રારંભ થશે. જે લક્ષમીની પાછળ પાગલ બની માન દિવસ રાત જોયા વિના ઉદ્યમ કરે છે તે લક્ષમીને ચંચળ જાણું બને મુમુક્ષુએ ખોબે ખેબે ત્યાગ કરી ભવડીના રાજમાર્ગો પર ફરી શાસન પ્રભાવના કરાવવા લાગ્યા. રથયાત્રા ગા પાલનગરે પૂર્ણ થયા બાદ અમારા તરફથી સમસ્ત હા. વિ. ઓ. સમાજ તથા પાલનગર જૈન સંઘનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય રાખવામાં આવ્યું. બપોરે શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન રાખવામાં આવ્યું રાત્રે ૮-૩૦ કલાકે શ્રી સંઘ તરફથી બહુમાન સમારંભ યોજાયે.
વૈશાખ સુદ ૬ની મંગલ પ્રભાતને ઉદય થયે. કુદરત પણ જાણે મહાભિનિષ્કમણના મહત્સવને માણવા પધારી રહી હોય તેમ બાલસૂર્યના સેનેરી કિરણથી અને મંદ મંદ લહેરાતા વાયરાથી વાતાવરણ પવિત્ર બની ગયું. અને સખીઓ જેની આતુરતાપૂર્વક રાહ જોઈ રહી હતી તે મંગલ ઘડી આવી ગઈ. વષીદાન આપતા આપતા પ્રવ્રજ્યા મંડપે આવી ગયા. પુજયપાદ આચાર્ય ભગવંતે અને સાદવીજી ભગવંતે પણ પધાર્યા. અંતિમ વિદાયની ઘડીઓ ગણાવા લાગી. સંઘના પ્રમુખ શ્રી મનસુખ મેઘજી

Page #357

વર્ષ-૬ અંક ૧૨-૧૩ : તા ૨-૧૧૯૩
*
દોઢીયાએ કાર્યક્રમની રૂપરેખા જણાવી. બન્ને મેાક્ષાથી આએ . પુજન કરી સયમ ઉપયોગી ઉપકરણા વહેારાવ્યા ભવભ્રમણાના અંત લાવવા અને નિમ ળ રત્નત્રયીની પ્રાપ્તિ માટે પ્રભુજી સમક્ષ હાથમાં શ્રીફળ રાખી ત્રણ પ્રક્ષિણા આપવાની શરૂઆત કરી. મહાસુલી દીક્ષાવિધિના પ્રારભ થયે. મુમુક્ષુએટનેસ સાતીરથી વિદાય આપવા માટે વિદાય તિલકની ઉછામણી શરૂ થઇ. સુદર ચઢાવા બેલાયા. દીક્ષાથી આએ પૂયશ્રી પાસે મમ્ 'ડાવેહ., મમ પવ્વાવેહ, મમ વેસ' સમહ'ની યાચના કરી. પૂજયશ્રી એમની યાચના પૂણુ કરે તે પહેલાં વિદાયની મંગલ વાંસળી વાગી. અને શુકન સ્વરૂપ કુમકુમ અને અક્ષતથી દીક્ષાથી એનું ભાતિલક ભીં રહ્યું. ચૌદેય રાજલેાકના જીવાને અભયદાન આપનારું જીવદયાનું અમેઘ શસ્ત્ર સ્વરૂપ રજોહરણુ દક્ષાથી એના માતા-પિતાએ પૂજયશ્રીને વહેારાવ્યુ. બન્ને સખીએ ના અંતરમાં આનંદ સમાતા ન હતા રોમેરોમ અંતે અને...એ પુલકિત બની ગયા હતા. વર્ષોથી સેવેલે મનાથ આજે ફળી સ્ત્યો માંગલ્યથી ભરપુર ઘડી આવી પહાંચી. પૂજયશ્રીએ નમસ્કાર મહામત્રનું સ્મરણ કરવા– કરાવવા પૂર્ણાંક રજોહરણને અનુક્રમે બન્ને સખીએાના હસ્તકમળમાં મૂકયુ સખીએ અદમ્ય ઉત્સાહથી નાચી ઉઠી. મહામુલા આવા મળ્યા હાય ! પછી ઉભરાયા વિના રહે ખરું ?
અને...બન્ને
મ
*૪૨૫
આજે આનદ હતા નવા વેશ મળ્યાના ! શણગારમાંથી અણુગાર બનવાના ! સદાને માટે નિષ્પાપ જીવન જીવવાના આ પ્રસંગ જોઇને સભાજનાના હૈયા પણ રામાંચિત બની ગયા....પળવાર માટે ધિકકાર છે આ ક્ષણભંગુર સસારને અને ધન્ય છે આ સયમ જીવનને આવા શુભ ભાવે અનેકના અંતરપુટમાં, શાઇ ગયા. શાહ ગ્રેવીદજી મેપા સારૂ પરિવાર
મારાપણાની બુદ્ધિના નાશથી થતા લાભ.
अशेष दोष जननी, निःशेष गुणधातिनी ।
आत्मीयग्रहमोक्षेण. तुष्णाऽपि विनिवर्तते ।।
દુનિયા પદાર્થોમાંથી મારાપણાની બુદ્ધિના નાશ થાય છે ત્યારે સઘળા ય દોષને પેદા કરનારી અને સઘળાય ગુણ્ણાના નાશ કરનારી તષ્ણા પણ નાશ પામી જાય છે.

Page #358

ELA BHAR
}
ce == ==
?10
- મુંબઈ :- ચંદનબાળા એપાર્ટમેન્ટમાં ના આજ્ઞા વતિ પૂ. સા. શ્રી શીલવતીશ્રીજી પૂ. મુનિરાજશ્રી નયવર્ધન વિજયજી મ. ની મ. ની સમવસરણ તથા સિંહાસન તપ નિશ્રામાં ચાતુર્માસ આરાધના તથા પર્વાધિ- તથા સંઘમાં થયેલ આરાધનાના અનુરાજની બહુવિધ આરાધના આદિ નિમિત્તે મદનાથે આ સુદ ૨ થી ૧૦ સુધી શાંતિ૯૧ છોડના ઉધાપન સાથે ભવ્ય સ્નાત્ર સ્નાત્ર સિદ્ધચક મહાપૂજન સહિત અષ્ટામહત્સવ સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન વીસસ્થાનક હિકા મહોત્સવ સુંદર રીતે ઉજવાયે. પૂરને અટેતરી નાત્ર . સાથે ભવ્ય શિવગંજ - અત્રે પ્ર. સા. શ્રી હેમઅઠ્ઠાઈ મહેત્સવ બીજા ભા. વદ-૯ રવિથી પ્રભાશ્રીજી મ. ની ૧૦૧મી એળી તથા પૂ. આ સુદ ૨ રવિ સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. સા. શ્રી ક૯પશીલાશ્રીજી મ.ની ૭૧ મી
વાપી – અત્રે સ્વ. રમણલાલ લાલ- એળી તથા પૂ. સા. શ્રી ઉદયદ્રાશ્રીજી ચંદજીના આત્મ શ્રેયાર્થે તથા તેમના મની પ૦૦ અબેલ તથા અઠ્ઠાઈ ની તપસ્યા ધર્મપત્ની કેશરબેનના ૫૦૦ અબેલના નિમિત્તે પૂ. સા. શ્રી રવિચંદ્રાશ્રીજી મ. અનુમોદનાથે શાંતિસ્નાત્ર સાથે ઉત્સવ કિ. ની સરણથી આસો વદ૧થી આસે, વદભા. સુ ૮ થી ૧૦ સુધી પૂ. ૫. હેમભૂષણ પ સુધી પંચાહિકા મહત્સવ, સુમેરપુર વિજયજી ગણિવર આદિની નિશ્રામાં ઠાઠથી વિરાજમાન પૂ. વિદ્વાન મુનિરાજ શ્રી મહિલઉજવાય , ' ' , , , , Bણ વિજયજી મ. આદિ તથા શિવગંજ
ખંભાત :- અત્રે જેનશાળામાં વિરાજ. વિરાજમાન પૂ. મુ. શ્રી દિવ્યયશવિજયજી માન પૂ. મુનિરાજ શ્રી દિવ્ય કીતિવિ. મ. મ. આદિની નિશ્રામાં ભવ્ય રીતે ઉજવાય. આદિની નિશ્રામાં ગભુભાઈ વીલચંદ..., ધંધુકા (ગુ) – પૂ. મુનિરાજશ્રી દહેવાણુવાળા તરફથી ચિ. ચિરાગકુમાર ચારિત્રવર્ધન વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં કીર્તિકુમાર કહેવકુવાળાની ૧૬ ઉપવાસ મા ખમણ આદિ તપસ્યાઓના અનુમોદનાથે ની તપસ્યા નિર્મિતે સર્વ દેરાસરની ચીત્ય- ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન તથા સાધર્મિક પરિપાટી સુદ ૨ રવિવારથી આસો વાત્સલ્ય સહિત અછાહિકા મહત્સવ દ્રિ સુદ ૧૨ મંગળવાર સુધી ભવ્ય રીતે થઈ. ભા. વ. ૭ થી ૦)) સુધી ભવ્ય રીતે
સુમેરપુર (શિવગંજ) અત્રે પૂ. મુનિ ઉજવાયો પૂ મુ. શ્રી ભાવેશન વિ. મ. ના રાજશ્રી મલ્લિષેણુવિજયજી મ.ની નિશ્રામાં પ્રવચનેને લાભ સુંદર લેવાય છે. પૂ. આ. શ્રી વિજય અહિત સિદ્ધસ્ મ. સેલાપુર - (મહા) અને પૂ. મુશ્રી

Page #359

વર્ષ–૬ : અંક-૧૨-૧૩ : તા ૨-૧૧-૯૩
: ૪ર૭
પૂણચંદ્રવિજયજી મ.ની નિશ્રા માં આ દેશે સદ્ધર્મસંરક્ષક પરમ તપસ્વી પરમ સુદ ૧૦ થી કાંલી નિવાસી સઘવી પૂજ્યમુનિરાજ શ્રી કમલરત્નવિજયજી મહાચુનીલાલ મુલચંદજી નિંબજીયા તરફથી રાજ સાહેબના આશીર્વાદથી પ્રવતિની ઉપધાન તપ શરૂ થશે. ઉપધાન કરવા વયેવૃદ્ધા સાથ્વી પ. પૂ. ખાતિ શ્રીજી મ. પધારવા આમંત્રણ આપેલ છે પર્યુષણ સા. એ તેમની સુશિષ્યા મહાતપસ્વી સરલઆરાધના આદિ તથા શત્રુંજયતપ આદિના સ્વભાવી સ્વ. સા. ૫ ૫. કિરણપ્રજ્ઞાશ્રીજી ઉદ્યાપન નિમિત્તે શાંતિસ્નાત્ર આદિ સહ મ. સા. ની શિષ્યરત્ના પરમવિદુષી પ્રશમઅઠ્ઠાઈ મહેત્સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયો. રસ પનિંધિ સા. પ.પૂ હર્ષિતપ્રજ્ઞાશ્રીજી
સુરત- અત્રે શ્રી રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની શિષ્યા આજ્ઞા પ્રેમીસા. માર્ગ આરાધના ભવન ખાતે પૂ. આ. શ્રી વિજય દલિત શ્રીજી મ. સા. આદિને મોકલી રાજતિલકસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ શ્રી વિજય અમારા ઉપર મહાન ઉપકાર કર્યો છે. મહોદય, સૂરીશ્વરજી મ, પૂ. આ. શ્રી વિજય ' પૂ. સ. મ. સા ને અ: સુંને ચાતુંપૂર્ણ ચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. અાદિની નિશ્રામાં મ નો પ્રવેશ થયું ત્યારથી સંઘમાં ચોમાસા તથા પર્યુષણમાં થયેલ અને હૃદયની ઉમીઓ ઉછળવા લાગી અને વિધ આરાધના અનુમોદનાથે અષ્ટોત્તરી દિવસે દિવસે ધમસાધનામાં સંજ બની સ્નાત્ર, અહદઅભિષેક આદિ સહિત અઠ્ઠાઈ ૫. સાધવજી મ. સા. નુ ચાતુર્માસ અમારા મહત્સવ &િ ભા. ૧ ૮ થી આ સુ ૧ ગામમાં સર્વ પ્રથમ થયુ છે. અને સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે.
. અમારે મહાન પુણ્યોદય છે કે જેથી અમને - સાબરમતી અમદાવાદ – શ્રી એવા ત્યાગી તપસ્વી નિસ્પૃહી અને વિદ્વાન પુખરાજ રાયચંદ આરાધના ભવનમાં પૂ, સાવજી મહયા. આ ચાતુર્માસમાં અમારા મુ. શ્રી મિક્ષરતિવિજયજી મ. આદિની આત્મામાં રહેલા મિથ્યાત્વ રૂપી અંધકારને નિશ્રામાં પૂ. આ શ્રી વિજયરામચંદ્ર સૂરી- દૂર કરનાર અને આત્મામાં સમ્યકત્વનરૂપી શ્વરજી મહારાજના સંયમ જીવનની અતુ- સૂર્યને પ્રગટ કરનાર તત્વપૂર્ણ વ્યાખ્યાન મેંદનાથે તથા ચાતુર્માસ પર્યુષણની આરા- શ્રવણથી હનમાં અને ખી ધર્મ અપના ધનાને અનુમોદનાર્થે આ સુદ ૬ થી અંગ્રત થઈ અને તપનું માહાત્મ્ય સાંભ૧૦ સુધી શાંતિસ્નાત્રાદિ પંચાલ્ડિંકો વાથી અનેક પ્રકારની ધર્મ સાધના થઈ મહત્સવ સુંદર રીતે ઉજવાયે, '' સિદ્ધિતપ-૬ ૧૬ ઉપવાસ-૨ ૧૫ ઉપવાસ
કેજર (રાજ) ઘણા વર્ષો ની અમારી ૧ ૧૧ ઉપવાસ-૯ ઉપવાસ-૩ અઠ્ઠાઈવિનતિ ને ધ્યાનમાં લઈને પ૨મપૂજ્ય. ૧ પારણા સાત ૧ સાંકલી અટ્ટમ, કષાયજયસુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ હિદયસૂરીશ્વરજી તપ વિગેરે સારી સંખ્યામાં થયા. ' મહારાજ સાહેબની આજ્ઞાથી અને મારવાડી
ક રી

Page #360

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
- થાનગઢ-અત્રે ઓસવાળ કોલોનીમાં છે તે માટે આવનાર દિવાળી સુધીમાં ઉપરના પૂ.સા. શ્રી ઈન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. આદિ ઠા. ૫ ના સરનામે ફોર્મ ભરી જણાવવાનું નિવેદન ચાતુર્માસથી સારી જાગૃતિ આવી છે કે કર્યું છે. અઠ્ઠાઈ છકાય અઠ્ઠમ થયા સ્વપ્નાની ઉપજ દાવણગિરિ-પૂ આ. શ્રી વિજય અશોક સારી થઈ ત્રણ સંઘ જમણ રથયાત્રા. વિ. ૨, સૂરીશ્વરજી મ.પૂ.આ. શ્રી વિજય અભય થયા કેશવલાલ લખમણ મારૂ તરફથી ન મ.ની નિશ્રામાં દેવાધિદેવ શ્રી સુપાપારણ થયા દરરોજ ત્રણ વખત રૂા. ની
ર ની ર્વનાથ ભગવાનની છત્ર છાયામાં શ્રી વીર
- ભગવાનના શાસનમાં પૂ. ગુરુ ભગવંતના પ્રભાવતા થતી સંવત્સરીના શ્રીફળની થઈ 1 જામનગર-૪પ.શિ...લોટમાં પૂ. પ. આરાધના-દેવ-જ્ઞાન સાધારણમાં ઉપજ સારી શ્રી ગુણશીલ વિજયજી મ.ની નિશ્રામાપિર થઈ રહી છે. પણ સારા ઉજવાયા સ્વપ્નની બેલી રેકર્ડ .• શ્રી પર્યુષણ પહેલા ૩ મામશ્નમણુ પર રૂપ થઈ સત્રની બેલી પણ સારી થઈ અડ્રમ સિદ્ધિતપ ૧૬-૮ ૧૧-૦૯-૧૧૮-૧૦૧ સહિત ઉપરના તપસ્વી, રપ હતા શ્રીમતી સમવસરણ–૧૯ ચતારી અ-૧ સાધારણની
'ઉપજ માટે બહાર ગામના સાધર્મિકોની પાનીબેન વિરપાર ધરમશી , ચંદરીયાની
ભક્તિ માટે એક તિથિના રૂ. ૫૦૦, ૧૨૦
આ અઠ્ઠાઈ નિમિત્તે તેમના તરફથી દ્ધિ, ભા.સુ-૬
તિથિ ભરાઈ ગઈ. સિદ્ધિતપમાં દરેક પારણના
. મંગળવારે જ્ઞાતિનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય. થરું ચડાવ લગભગ સાતે પારણના રૂ. ૧ લાખ કલ્પસૂત્ર શાંતિલાલજી મારવાડીએ વહેરાવેલ પચ્ચખાણને વાડે રૂ. ૧ લાખ સેનાની બુટીથી કલપસૂત્ર પૂજા કરી ગુરુ ૧૬ હજાર ચુદ ૧૫ના સૌના પારણના રૂ. પૂજન રામજી પરબતભાઈએ સેનાના સીકા ૬૫ હજાર રાા લાખની ટીમ દરેક પારણામાં પૃજન કરેલ, બારસા સૂત્ર શાહ વેલજી ખુબ પ્રભાવના ચઢીની થાળી વાડકી ૫ રેપારભાઈએ વહોરાવેલ પૂન. ગુરુપૂજળ કળા ૨ દીવી વાસણે રોકડ રકમ ઘણું તેમણે લાભ લીધે સેનાના સીકાથી. પૂજન
* રિકાર્ડ રૂ૫ ઉપજ તપશ્ચર્યા અને વ્યાખ્યાનમાં
* હાજરી ધર્મ ચક ૨૨ ચાલુ અક્ષય નિધિ ૬૦ જામનગર–ઓશવાળ ચેરીટીઝ સતીષ છે . ભેટ મંગાવે સદન ૪૪ દિગિજાય પ્લેટ નગર તરફથી
જેન શાસન સંસ્થાકી શાસ્ત્રીય સંચાલન હાલારી નીશવાળ ભાઈ બહેનને બાવન
પદ્ધતિ ધાર્મિક સ્થલકે વ્યવસ્થાપક ટ્રસ્ટી
જ
તથા ભાવિક અપના પૂરા નામ પતા ગામમાંથી ૪૫ વર્ષથી ઉપરની ઉંમી હોય
લિખકર મંગવાલે. અને શ્રી શત્રુજ્યની યાત્રા ન કરી હોય છેનમલ પિતલીયા તેમને યાત્રા કરવાનું સુંદર આયેાજન કર્યું ૧૧૯ ચાંદની ચૌક, રતલામ મ.પ્ર.૪પ૭૦૦૧ છે માગશર વદ ૧૦-૧૧-૧૨ તા. ૭-૮-૯ જરૂરીયાત હોય તો માત્ર પોરટ લખી મંગાવી જાન્યુઆરીને કાર્યક્રમ રાખવાનું જાહેર કર્યું શકશે. ટીકીટ મેકલવાની જરૂર નથી.

Page #361

વર્ષ -૬ અંક-૧૨+૧૩ : તા -૧૧-૩
: ૪૨૯ - મહેસાણું-અત્રે પૂ. મુ. શ્રી રવિશેખર સર્વોદય સાગરજી મ. આદિની નિશ્રામાં તા. વિ. મ. આદિની નિશ્રામાં થયેલ તપસ્યા ૧૦-૧૦-૯૩ થી ઉજવાય. આદિ અનુમોદનાથે શાંતિસ્નાત્ર, સિદ્ધચક્ર પાલીતાણુ-રત્નત્રય ધામમાં પૂ. પં. પૂજન ભકતામર પૂજન, ૧૦૮ પાશ્રવનાથ- શ્રી કીર્તિસેનવિજયજી ગણિવરની નિશ્રામાં પૂજન આદિ સહિત ૧૧ દિવસને મહોત્સવ ૧૦૮ એસઠ પહેરી પૌષધ ૬૮ અઠ્ઠાઈ ભા. સુ-૧૦થી વદ ૪ સુધી રટેશન રોડ વિ. તપસ્યા રથયાત્રા ચીત્ય પરિપાટી નમેઅને રંજન પાર્શ્વનાથ દેરાસરે ઉજવયો. અરિહંતાણામ જાપ તથા ૧૦ પયના વાચના
સાર-(રાજ) અત્રે પૂ. પં. શ્રી વીર- ચાલે છે. રત્નવિજય મ. ની નિશ્રામાં પૂ. આ. શ્રી • સાવથી તીથ-અને આચાર્ય શ્રી વિજય ભુવનભાનુ સ. મ. ની સંયમજીવન
જિનચંદ્ર સૂ. મ.ની નિશ્રામાં પર્યુષણ સારા અનુમોદ્યનાથે ક્રિ. ભાવ ૨ થી ૮ ૯ સુધી
ઉજવાયા આ સુ ૨ ના પ્રભાસ પાટણ દરરોજ મહાપૂજન સહિત ભવ્ય મહોત્સવ
હાલ મુંબઇ શેઠ સુલચંદભાઈ વૃંદાવનદાસ થો વદના' નવકારશી જમણુ થયુ બોટાદ (સૌરાષ્ટ્ર)-અત્રે પૂ મુ. શ્રી
તરફથી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન તથા સાધર્મિક વધિ વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં પૂ. આ.
ભકિત થયા હતા .. . શ્રી વિજયભુવન ભાનુ સ. મ.ની સંયમજીવ
મુલુંડ-અત્રે પૂ આ. શ્રી વિજય નની અનુપદના તથા, ૧૦૮ સળંગ બેલ
હેમચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં ૯૨ આદિ તપસ્યા નિમિત્ત ૭ છોડના ઉપધાન
ઉપવાસ તથા ૭૦ માસ ખસણ આદિ સહ પાંચ મહાપૂજન સહિત ૧ર દિવસને ભવ્યું. તપયાના ઉલ્લાપન નિમિત્તે હિં. ભા. ભવ્ય મહોત્સવ આસો સુદ ૧૫ થી વદ સુદં ૧૦ થી દશ દિવસને મહત્સવ ભવ્ય ૫ સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયો.
રીતે ઉજવાશે. સુદ ૧૧ ના રથયાત્રા સોલારોડ-અમદાવાદ અને પૂ. સ. શ્રી તથા તપસ્વી, વરઘોડો ૮-૩૦ વાગ્યા બાદ અરિહંતસાગરજી મ.ની નિશ્રામાં પ૭ નવારથી જમણું અસૌ. રેખાબેન લલિતસિદ્ધિતપ આદિ ભવ્ય તપસ્યા અને પય ભાઈ હાશી તથા અ.સૌ. યશાબેન પ્રકાશપણ આરાધના થઇ ૬ લાવીને સિદ્ધિતપ, ભાઈ દોશી માસખમણ નિમિત્ત શાંતિલાલ ૩ સાધવજીને વરસીતપ તથા ૪ સાદરીને ગીરધરલાલ દેપલાવાળા તરફથી થયું હતું. ૯૦-૯૪-૮૭ ૭૬ મી એળીની આરાધના નાકેઠા તી–(જ.) અને પૂ આ. ચાલે છે.
શ્રી ગુણસાગર સૂરીશ્વરજી મ.ની પાંચમી ઘાટકોપર-કચ્છી જૈન સંઘના ઉપક્રમે પુન્યતિથિ નિમિતે પૂ. મુ. શ્રી હરિભદ્રને પૂ આ. શ્રી ગુણસાગર સૂ. મ. ની પરમી સાગરજી મ.ની નિશ્રામાં સિદ્ધચક્રપૂજન સહિત પુણ્યતિથિ આદિ નિમિતે સિદ્ધિચક મહા- ત્રણ દિવસનો ઉત્સવ તા. ૧૪-૧૦-૯૩ થી પૂજન આદિ અઠ્ઠાઈ મહત્સવ પૂ. મુ. શ્રી ઉજવાયો." . . . . .

Page #362

૪૩૦ :
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
| મુંબઈ ભાયખલા-પૂ.આ. શ્રી વિજય પાટી ૨: જપુર ગઇ ત્યાં નવી પાંજરાપોળ માટે મિત્રાનંદ સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામા શાહ સંઘના પ્રમુખ શ્રી રમણીકભાઈ વડેચાએ સુંદર મૂલચંદજી મનાજી તથા તેમના ધર્મપત્ની વકતવ્ય કર્યું. ૫. દલસુખભાઈએ પાંજરાપાનીબેનના આત્મ-છે યાથે તેમના પરિવાર પળને પરિચય આપેલ શ્રી ભરતભાઈ તરફથી કિ. ભા. વદ-૧૩ થી આ સુ-૨, કેકારી આદિ તનતેડ મહેનત કરી રહ્યા સુધી ઋષિમંડળ પૂજન સાધર્મિક વાત્સલ્ય છે પૂ. આ. મ એ માંગલિક પ્રવચન આપેલ વિ. યુકત પંચાહિકા મહોત્સવ સુંદર રીતે શેઠ શ્રી ચીમનભાઈ હંસાઇ તરફથી સ્વામી ઉજવાયે.
વાત્સલ્ય થયું. તે | વાપી–પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ વિજયજી, મુંબઈ–શ્રી હાલારી વિશા ઓશવાળ ગણિવરની નિશ્રામાં વિવિધિ આરાધના જેમા મુંબઈ ભીવંડી થઈને હજારેક અનુમોદનાથે ૧૦૮ પાર્શ્વનાથપૂજન સિદ્ધ- અડાઈ થઈ માસખમણે ૧૬ ઉપવાસ વિગેરે ચક્રપૂજન ભવ્ય સ્નાત્ર મહત્સવ અષ્ટોત્તરી સારા થયા તા. ૨૬--૩ના મહાજનવાડી, સ્નાત્ર આદિ સહિત &િ. ભા. ૧૦ થી (દાદર) તપસ્વી બહુમાન મેળાવડે આ સુદ ૩+૪ સુધી ભવ્ય અઈ મહો- જય હતો. ત્સવ ઉજવાયો.
આ સંબઇ વાલકેશ્વર-ચંદનબાળા એપાર્ટ- રાણીગામ (રાજે -પૂ. આ. શ્રી અરિ. ૨ પ. અનિરાજ શ્રી નયવર્ધન હત સિદ્ધસૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ.આ. શ્રી વિજયજી મ.ની તથા પૂ. સા. શ્રી હર્ષહેમપ્રભસૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામા પૂ. પૂર્ણાશ્રીજી મ.ની નિશ્રામા શાહ પ્રતાપચંદ્ર સા. શ્રી લલિતપ્રભાશ્રીજી મ.ના ૪૦૦ ઃ
લહમીચંદ (સુલસા) તરફથી. શ્રીમતી અઠમ પુ. સા. શ્રી વિશ્વપૂર્ણાસ્ત્રીજી મ. ની
કોકીલાબેન પ્રતાપચંદના વિશસ્થાનકાદિ તપ ૧૦મી ઓળી નિમિત્તે ૧૪૧ છોડ તથા ૯ મહાપૂજન અને ક૬ દિકકમાસ્કિા મહે- નિમણે પાંચ છેડાના ઉજમણા, શાશ્વતીત્સવ સહિત ૧૧ દિવસને ભવ્ય મહોત્સવ એળીની સામુહિક આરાધના તથા દિનેશ, માગશર સુદ ૮ થી ભવ્ય રીતે ઉજવાશે. જયેશ, માલતી, પસ્વીના તથા સીમાની - નવાડીસા-અગે પૂ. આ. શ્રી વિજય અમૂઠાઈ નિમિત્તે લઘુ શાંતિનાવથી પંચાભુવન ભાનુ સુ.મ.ની આજ્ઞાથી પધારેલ ૫. હિકા મહોત્સવ ભા. સુ. ૬ થી સુદ ૧૦ આ. શ્રી વિજયજગચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ.ની
સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે વિધિ માટે નિશ્રામાં પર્યુષણ ધામધૂમથી ઉજવાયા જુના
નવીનભાઈ જામનગરથી પધાર્યા હતા. ડીસા રાજપુર નેમિનાથ સોસાયટીમાં પ્રજુસણ કરાવવા મુનિરાજે પધાર્યા હતા ભા. સંગીતકાર મનુભાઈ પાટણવાળા, પિપટભાઈ સુદ૯,૧૦,૧૧ પીત્ય પરિપાટીથઈ ૧૧નાં પરિ. તથા સતીકુમાર પાટી આવેલ.

Page #363

વર્ષ ૬૪ અંક-૧૨-૧૩ : તા. ર-૧૧-૯૩ :
: ૪૩૧
સાયન-મુંબઇ : અત્રે પૂ. સુ. શ્રી અમદાવાદ : ગીરધરનગર–અત્રે પૂ. નંદીવરવિજયજી મ. તથા પૂ. મુ શ્રી મુનિરાજ શ્રી રતનસેનવિજયજી મ. તથા કારત્ન વિ. મ. ની નિશ્રામાં પૂ. આ. શ્રી પૂ. મુ. શ્રી વીરસેનવિજયજી મ.ની નિશ્રામાં વિજય ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી મ. ની છ માસખમણ આદિ આરાધનાના અનુમોદન માસિક પુણ્યતિથિ નિમિતે ભા. વદ ૧૩થી નિમિતે સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન શાંતિસ્નાત્ર, આ સુદ ૨ સુધી ભકતામર પૂજન આદિ ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન, ૫૬ દિકકુમારિકા પંચાહિકા મહોત્સવ સુંદર રીતે ઉજવાયે. સહ ભવ્ય સ્નાત્ર મહોત્સવ આદિ અષ્ટાદશ
દાવણગિરિ (કર્ણાટક) અત્રે પૂ. આ. દિન ભવ્ય મહોત્સવ દ્રિ. ભાદરવા સુદ શ્રી વિજય અશોકરન સૂ. મ., પૂ.આ. શ્રી
જ ૫ થી વદ ૭ સુધી તથા આસો સુદ ૨ ના. વિ. અભયરન સમિ.ની નિશ્રામાં પૂ.આ.શ્રી :
સ્નાત્ર મહોત્સવનું ભવ્ય આયોજન થયું. વિજય લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ. ની ૩૨ સી ખુબ ઉત્સાહથી મહોત્સવ ઉજવાયે. પુણ્યતિથિ નિમિતે તથા પૂ.આ.શ્રી વિ. ભુવન - મહાસુખનગર-કૃષ્ણનગર-અમદાર ભાનું સ મ, પૂ. આ. શ્રી વિજય અરૂણપ્રભ વાદ : અ પ મુ. શ્રી વજીબલવિજયજી સ. મ. ની સંયમ જીવનની અનુમોદનાથે મ. આદિની નિશ્રામાં પર્યુષણની આરાધના પંચપરમેષ્ઠી મહાપૂજન તથા ઉવસગ્ગહર. થઈ. મહાપૂજન સહિત પંચાહિકા મહત્સવ શ્રાવણ "ભીવંડી. અત્રે શ્રી હાલારી વીશા સ. ૬ થી સુદ ૯ સુધી સુંદર રીતે ઉજવાયે. ઓશવાળ જૈન સંઘમાં થયેલ વિવિધ તપ
માલગામ : [સિરોહી ] અત્રેથી પ ત્યા તથા પૂ. આ. શ્રી વિજયભુવનભાનુઆ. શ્રી ગુણરત્નસૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં સૂરીશ્વરજી મ.ના સંયમ જીવનની અનુકારતક વદ ૧૦ ના સિદ્ધગિરિ મહાતીર્થને મેંદનાથે પૂ. સુ. શ્રી અક્ષયધિવિજયજી છરી પાળ સંઘ નીકળશે. પોષ સુદ ૫ મ. તથા પ. પુ. શ્રી મહાબધિવિજયજી ના શત્રુંજય તીર્થમાળા પણ થશે. સંઘવી મ.ની નિશ્રામાં દ્ધિ. ભા. વદ ૧લી ત્રીજથી ભરૂમલજી હુકમીચંદજી તરફથી આમંત્રણ વ ૧૦ સુધી સિદ્ધચક્રપૂજન, ધર્મચક્રપૂજન પાઠવવામાં આવેલ છે.
અઢાર અભિષેક, ભકિતામરપૂજન, શાંતિનાત્ર, સુરત : શાંતિ નિકેતન સોસાયટીમાં સ્નાત્ર મહોત્સવ પૂર્વક નવ દિવસનો મહે. આ. શ્રી વિજય સેમસુંદરસૂરીશ્વરજી સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. . મ ની નિશ્રામાં વિશસ્થાનક પૂજન, ભવ્ય સુરત : શ્રી રામચંદ્રસૂઝવર આરાનાત્ર મહોત્સવ સહિત ૧૨ દિવસનો ભવ્ય ધના ભવન ખાતે પૂ. સા. શ્રી ગુણજ્ઞાશ્રીજી મોત્સવ આ સુદ ૬ થી વદ ૧ સુધી માં ની વર્ધમાન તપની ૧૦૦ એળીના સુંદર રીતે ઉજવાયે.
ઉલ્લાપન નિમિતે શેઠશ્રી સુરચંદ હીરાચંદ

Page #364

- : શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) ઝવેરી (સુરત) આમંત્રણથી પૂ. આ. શ્રી શ્રી સિદ્ધિ સુ.મ.ની સ્વર્ગારોહણતિથિ. વિજયરાજતિલકસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ.શ્રી '
ઉજવાઈ વિજય મહદયસૂરીશ્વરજી મ., પૂ.આ. શ્રી વિજય પૂર્ણ ચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. આદિની દાનસૂરિજી જ્ઞાનમંદિર અને પૌષધશાલા નિશ્રામાં આ સુદ ૧૪ થી વદ ૭ સુધી (અમદાવાદમાં) હિં. ભાદરવા વદ ૧૪ ગર ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન અર્ટોત્તરી દિ. ૧૪-૧૦-૯૩ ના દિવસે પ. પૂ. ગચ્છા જલયાત્રાને વરઘડે વિ. યકત. ૯ દિવસને ત્રણ આચાર્યદેવ શ્રી વિજય સુદર્શન સ. ભવ્ય મહોત્સવ યોજાયો જેમાં પૂજા પૂજન મ ની નિશ્રામાં શ્રી સિદ્ધિ સૂ મ. (બાપજી કાર્યક્રમો ભાવિકે તરફથી થયા હતા. મહારાજ)ની વર્ગતિથિ ઉજવવામાં આવેલ,
એ પ્રસંગે પૂ. પંન્યાસજી ચંદ્રગુપ્ત વિ.મ. . ભા. વદ ૮ થી આ સુદ ૧ સુધી 'પ્ર. જયદર્શનવિજયજી મ. આદિ વિશાલ ભવ્ય અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ ઉજવાય. . સાધુ-સાધવી સમુદાય ઉપસ્થિત હતા. ૫
બગવાડા (વાપી) : અત્રે પૂ. પં શ્રી સુદર્શન સ. મ., પૂ. પં. ચંદ્રગુપ્ત વિ. મ. હેમભૂષણુવિજયજી મ. ની નિશ્રામાં સ્વ. પૂજયદર્શન વિ. મ. ના ગુણાનુવાદ-પ્રવ, શાહ ધરમચંદ નાનચંદ પરિવાર તરફથી ચ થયેલ. એકંદરે ઘણે જ રંગ જાયે
દાદા પ્રેમચંદ રૂપાજી, દાદી મણિબેન તથા હતા. નાનચંદ રૂપાજી તથા ચંદનબેન. નાચ
જઇજીજી મનહરલાલ નાનચંદે ફેઈ ભીખીબેન ઈશ્વલાલ પિતાશ્રી ધરમચંદ નાનચંદે માતુશ્રી – હિન્દી જેનું પંચાંગ મલશે – વાસુમતિબેન આદિ પૂ. વડિલેના શ્રેયાર્થે કિ. મા. વદ ૭ થી ૯ શાંતિનાત્ર આદિ 'વિ. સં. ૨૦૫૦ સને ૧૯૩-૯૪ ના સાધર્મિક વાત્સલ્ય સાથે ત્રણ દિવસને નવા પંચાંગ છપાઈ ગયેલ છે. એ પંચાં. મોત્સવ ભવ્ય રીતે જા. * * ગમાં પચ્ચકખાણ, પચ્ચકખાણને સમય,
| કલ્યાણક વગેરે અનેક બાબતને સંગ્રહ પાલડી-અમદાવાદ શ્રી વિશ્વનદિ '
કરવામાં આવેલ છે. જેને જરૂર હોય તેકર જૈન સંઘમાં પૂ. આ. શ્રી વિજય સૂર્યોદયસૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં ચાતુ. ઉપધાન તપ સમિતિ મસ પર્યુષણ આરાધના ધર્મચક્રપ, ૬૮ સુ. પિ. તખતગઢ પિન-૩૦૬૯૧૨ ઉપરા, માસક્ષમણદિ તપ નિમિતે સિદ્ધપૂત્યપરિપાટી સાઘર્મિક વાત્સલ્ય
. ફાલના (વે. રેલવે, રાજસ્થાન
: આદિ એક ઈશાન્તિક મહત્સવદિ કિ. ભા ના સરનામેથી મફત મંગાવે. 3 થી ભવ્ય રીતે ઉજવાય છે કે જે છે
તે જ
*

Page #365

- રિચંતન કર્ણિકા :
–પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણ શ્રીજી મ. ૦ બાવના ચંદનના વનમાં વીટળાયેલા લાખ સને દૂર કરવા જેમ મોરલા જરૂરી છે
બની જાય છે તેમ મોરલા જેવા આ અરિહંત પરમાત્મા છે. ૦ જન્મ પાપ ને મત એ ત્રણે એટલા ભયંકર છે કે ભૌતિક સુખેને સન્માનથી 8
ભરપૂર ભરાઈ ગયેલે આત્મા હોય તે પણ તેને આ સુખમાં આનંદ ન હોય. ૪ ૦ સંસારમાં સંપૂર્ણ સુખ તે કેઈને નથી જ. છતાં એકવાર માની લઈએ કે કેઈ છે. પુણ્યાત્માને બધા સુખે ભેળસેળ વિનાના મળ્યા તે ય શું ? માથે વિનાશની #
તલવાર તે લટકેલી જ છે. ૦ દરેક ચીજો નાશવંત છે અને તેથી જ તે ચીજો પ્રત્યેનો જેટલે રાગ કરવામાં 8
આવે છે- તેટલે જ ત્રાસ અજંપે આઘાત તે આત્માને એ સુખ સામગ્રીના વિગ વખતે ભગવ પડશે જ. ભેગવવાને આવશે. ૦ બાવન પત્તાનો મહેલ એક જ ફેંકે કડડભૂસ કરતે તૂટી જાય છે તેમ યમરાજની
એક જ કુંકે સંસારીઓને મહામુશ્કેલીથી ઉભે કરેલ સંસારનો મહેલ કડડભૂસ કરતે તૂટી જાય છે. ૦ સંસારના સુખ પુણ્યના ઉદયથી ગમે તેટલા મળે પણ એ કમેં દીધેલા સુખો છે. 8
એ વાત કેઈએ કદિય ભૂલવી નહિં.
(અનુસંધાન ટાઈટલ ૨નું ચાલુ) જાણી શકાય તે લાગે કે, હવામાં તે ક્રોધને એવો લાવારસ ઉછળતું હોય કે, તેને છે કારો ને કાચે ખાઈ જાઉં ! આવા જીવને કણ સુધારી શકે !
કોધથી બચવા આત્માએ વિચારવું કે, પુણ્ય યોગે મને ક્રોધમાં ફાવટ પણ છે આવી પણ પરિણામે તે મેં જ મારા આત્માનું અહિત કર્યું છે. કોઈની કરતાં પૂવે છે. અને પછીની દશામાં પણ જીવની શાંતિ હણાયેલી જ હોય છે.
શરીરને પીડા કરનાર, પરસ્પર કલહ કજિયા વૈરને વધાવનારા અને પરલોકમાં છે R નરકાદિના દારૂણ દુઃખને આપનાર ક્રોધને જાણીને કોણ એવો સકણું પંડિત હોય કે 8 8 ક્રોધને આશ્રય લે ! !
માટે આત્મન ! તારે તારો પરફેક ન બગાડ હોય અને સિદ્ધિપદની આગે છે કૂચ ચાલુ રાખવી હોય તે આ લોક, પરલોકને બગાડનાર ધને સે ગજના દરથી જ નમસ્કાર કર !

Page #366

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) *0000000÷0000
*000000*0000000
0
0
0
0
00
내오래
સ્વ ૫.૫ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદૃવિજયરાચંદ્રસૂરીશ્વરજીમહાજ
Reg.No. G- SEN−84
poooooooo
કરવા
૦ તમે સાધુના પગલા એટલા માટે કરાવા છે કે ઘરમાં સૌનેયા વરસે. પણ પગલા જૈન શાસનમાં ન હોય. જેને ઘર જ ગમતુ હોય તેના ધરે અમારાથી પગલાં જવાય ? જઈએ તા અમને તમારા ઘરનુ અનુમાદન લાગે, ઘર વગરના અમે તમારા ઘરની અનુમોદનામાં મરીએ તે અમારે પણ સ`સાર વધી જાય !
૦ સૌને નમે તે ભગવાનને ગમે' તે મિથ્યાદષ્ટિની વાણી છે. સૌને નમવાની આપણે ત્યાં વિધિ નથી. નમન તા ચગ્યને જ કરવાનુ છે. પતિ-પત્નીને, શેઠ-નાકરને, બાપ-છેાકરાને નમે તે ડાહ્યો કહેવાય
MAN
• જે આત્મા, રાગ-દ્વેષાદિને મિત્ર બનાવી શકે નહિ તે કદી ધમ સાચી રીતે કરી શકે નહિ. ધમ કરવા રાગદ્વેષ-ક્રોધ-માન-માયા-લાભ જોઇએ. હમણાં તમને ધર્મના લાભ નથી માટે તમારા ધર્મમાં માલ નથી.
0 ૦ નાટક-ચેટક કરી ધમ માટે પૈસા ભેગા કરવા તે ધર્મોના નાશ કરવાનુ કામ છે. પ્ર.- આચાર્યાદિ પણ નાટકાર્ત્તિમાં આશીર્વાદ આપે છે.
0
ઉ.- આ કાળમાં બધે બગાડ ઉભા થયા છે. તે બગાડને ધ્યાનમાં નહિ લેતા આપણે બગાડ ઉભા નથી કરવા. શક્તિ હોય તેટલું સારું કરવું છે, આજ્ઞા મુજબ જીવવુ` છે.
૦ શાસ્ત્રે કહ્યું છે કે,આ કાળમાં સાધુ અને શ્રાવક પણ બગડવાના છે.સ્વપ્નની વાત તાજી કરવાના 0 છે. એવા આચાર્યાં, સાધુ,શ્રાવકા અને શેઠિયાઓ હોય તે તેમાંથી ખચી,અધમ થી ખચી, હું ધમ કરવા છે. તેમાં સાથ તા આપવા નથી.રોકવા પ્રયત્ન કરવા છે.ન માને તે તેમનુ ભાગ્ય. આ ॰ ધર્મ પામ્યાનું ફળ ખરેખર એ છે કે- તેના હૈયામાં અશાંતિ થાય નહિ, મરતી Ö વખતે કેાઈ ચીજની મમતા ન રહે, કેાઈ ચીજને પાતાની ન માને,
0
000·000:00000:0:0000000000
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મદિર ટ્રસ્ટ(લાખાખાવળ) c/o શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશકે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું મન : ૨૪૫૪૬

Page #367

પ
नमो चरविसाए तिब्क्ष्यराणं ૩૫મારૂં મહાવીર પનવસાળનં.
No
જંગ
અઠવાડિક
વર્ષ
૬
એક
૧૪
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫,દિગ્વિજય પ્લોટ,
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) INDIA
PIN-361005
4/wp.
શાસન અને સિધ્યાન્ત રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
22૯
45
21-63-4
અહી જ મેા છે.
निर्जित मदमदनानां वाक्कायमनोविकाररहितानाम् । विनिवृत्तवराशानामिहैब मोक्ष :
सुविहितानाम् ॥
જીતી લીધા છે મદ, મદન કામને જેણે, મન-વચન-કાયાના વિકારોથી રહિત, ખીજાની આશાથી પાછા ફરેલા એવા સુવિહિત મહાત્મા
એને અહી' જ મેાક્ષ છે.
ASSAGARSUR
KAILAS
382009
#HER
&

Page #368

કવિતા ]
MORE THE EVER DENT
-: નૂતન વર્ષની મગલ હાવના :
રહી જે
શ્રી દીપાવલિકા એ પ્રકાશનું પર્વ છે. ખરેખર પ્રકાશ પેદા થાય તે આત્મામાં સભ્યજ્ઞાનની જયંતિ ઝળહળે એ આત્મા સાચા ખોટા વિવેક કરી, પેાતાના આત્માને ઉચ્ચપ`થે લઇ જાય છે. દીવાળી સમયે લેાકા ઘર આદિ સાફસૂફ કરી વ્યવસ્થિત કરે છે અને લેવડ-દેવડના હિસાબ ચૂકતે કરી વર્ષભરના નાટાનું સરવૈયું કાઢે છે. તેમ ધર્માત્માઓએ પણ પોતાની જાતનું યથા નિરીક્ષણ કરવુ જોઇએ અને આત્મામાંથી ધ્રુષા સવ થા દૂર થયા હોય, ઢાષાને બરાબર આળી તેનાથી ખચવાના પ્રયત્ન કરાતા હાય, પૂર્વ કરતાં દેષોમાં મંદતા આવી હોય અને આત્મિક ગુણાની સ’મુખ જઈ રહ્યા હોય તેને આનંદ પામવા જોઇએ જે ચી; વસ્તુ કે વ્યકિત, આત્માને નુકશાન કરનારા લાગે છે તે આત્મા તેનાથી કેટલા સાવધ રહે અને કયારેક અનિવાય પણે તેના ઉપયેગના પ્રસંગ પડે તે તે ાથી પૂરા સાવચેત રીતના તેના ઉપયાગ કરે છે તે સૌના અનુભવની વાત છે. તેમ આત્માને નુકશાન કરનાર દાષાથી ખરા .. કે—“હુ' આત્મા છું. હું અનાદિકાળના છું. લઈને મારા આ સસાર છે. તે જન્મ મરણાદિ રૂપ અભ્ય તર સસાર છે. જયાં સુધી અભ્ય་તરસ`સાર મૂળીયા ન હાલે ત્યાં સુધી બાહ્ય સંસાર ચાલુ જ રના નાશ માટે આ રાગદિને હું' મારા મિત્ર સમાન, તે જ મારા મોટામાં મોટા ભય'કર હિતશત્રુ છે. માટે જોઈએ. તે માટે દુનિયા પદાર્થો ઉપર ને માહ ઉત્તર કરવા જોઇએ, ક્રોધાદિ કષાયાને કાબૂમાં રાખવા જોઇ. દોષોના દહન અને આત્મિક ગુણ્ણાના અન માટે જ પ્રયત્ન કરવા જોઇએ. દશ દશ મ્યાન્ત દુર્લાભ એવા આ મનુષ્ય જન્મમાં એક માત્ર ધર્મની જ આરાધના કરવી જોઇએ. તે માટે ભગવાન શ્રી જિનશ્વર દેવાની પરમતારક આજ્ઞાઉપર બહુમાન અવિહડ પ્રાતં કેળવવી જોઇએ. ભગવાનના તારક ધમ ક્યારે ય પણ દુનિયાના પદાર્થોને ળવવા માટે કે તેની પુષ્ટિ માટે કરાય જ નહિ પણ માત્ર આત્મિક ગુણા મેળવવા અને આત્માના હિતને માટે જ કરાય. આ ભાવના રામેરામ અસ્થિમજાવી જોઇએ. દુનિયાના પદાર્થો (જુએ અનુ. ટાઇટલ ૩૯૬૬)
હંમેશા વિચારવુ જોઇએ પાદિકાલીન કમ સ’ચેાગને સ`સાર છે અને રાદિ રૂપ જોરદાર ઘા ન પડે, તેના ત્રાને છે. અભ્યંતર સ`સા પ્તજન સમાન માનું છું પણ
4
જ નાશ કરવા પ્રયત્ન કરવા ઇએ, માયા-મમતાના નાશ

Page #369

હાલારદેશાધ્ધારક યુ.આ વિજ્યતંત્રીલજી મહારાજની પ્રેરણા મુજબ સ્થાપન ને ? ત ર તથા પ્રચારણું
wwww
જન કહાની
• અઠવાડિક . મારા વિરાટ' થ, શિવાય ચ માય થ
wwww
-તંત્રી:(મુંબઇ) પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શાહ (રાજકેટ) સુરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(વઢા) પાનાચંદ પામી ગુઢક (ન)
વર્ષ ૬] ૨૦૪૯ આસા વદ-૧૦ મગળવાર તા. ૯-૧૧-૯૩ [અક ૧૪
ધમ પ્રાપ્તિના ઉપાય
પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા (ગતાંકથી ચ લુ)
આધિ-વ્યાધિ અને ઉપાધિથી ભરેલા આ સંસારથી જેને ખચવુ' હાય તેને ધમ ના આધાર લીધા વિના છૂટકે જ નથી. સ`સાર મજેથી જીવવા ધના આશ્રય લે તેની કિંમત નથી ! સૌંસારથી પાર ઉતવવુ છે તે માટે ધર્મ વિના કોઈ જ સાધન નથી, સહારા નથી તેમ માનનારા જીવને આ બધા ઉપાયે ગમે અને જાણ્યા પછી તે મુજબ આચરણ પણુ કરે. ભક્તિપૂર્ણાંક સાધુની સેવા કરવી ગમે, હયાથી બધા છવા પ્રત્યે મંત્રી હાય અને મેક્ષ એ જ મારા આત્માનું સાચું સ્થાન છે તે વાત તેના હીયામાં લખાયેલી હાય.
જીવે! સંસારમાં કેમ ભટકે છે ? તા જ્ઞાનિ કહે છે કે, તેને સાધુના સંગ ગમતા નથી, સાધુ તા નવરા લાગે છે. પેાતાના સ્વાર્થ સરે ત્યાં જ મંત્રી કરે છે અને બહારની વસ્તુઓને પેાતાની કરવાની તૃષ્ણામાં મરે છે. બાહ્ય પદાર્થો જ મારા છે તેમ માનીને તેમાં જ રાચે માચે છે.
કામ . તમારે શું હાય ? બહુ
આપણે ય ધી ગણાઇએ. થાય ? જગતના
તમને સાધુની સંગતિ ગમે કે ખીજાની ? સાધુનુ બહુ તા વારે-તહેવારે વાસક્ષેપ ન ખાવી આવવે જેથી સાધુના સંગ ન મળે તે તમને દુ:ખ થાય કે આનંદ માટાભાગ માધુના સંગથી 'ચિત છે. તમે તે ઘણા ભાગ્યશાલી છે કે સાધુના સ`ગ તમને માગેા તા પણ મળે અને ન માગે તે પણ મળે તેવા ક્ષેત્રમાં તમે જન્મ્યા છે. જયાં ન માગે ત્યાં મળે તે સાધુના સંગની બહું કિંમત ન હોય. તેથી જ સાધુની સેવાભક્તિ

Page #370

1
૪૩૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
થાય
ન કરવાં છતાં ઘણું જીવોને ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ નથી તે નજર સમક્ષ છે. સાધુને સંગ છે તમને મલી ગયા છે તેમાં મતભેદ નથી પણ તમને ખપ ન હતું અને સાધુ મળ્યા ! R. તેમાંથી આજની બધી ગરબડ ઉભી થઈ છે. આજના ગ્રાહકો એવા છે કે કેઈથી ઠગાતા છે ઇ નથી. ઉપરથી તે ગ્રાહકેને જોઈને લુચા વેપારીઓ ગભરાય છે. સાધુની સેવા ધર્મ છે પામવા માટે કરનારા બહુ ઓછા જ છે. જે ધર્મ પામવા માટે તમે સાધુની સેવા છે. 8 કરી હતી તે લંક લાગી જાત. પછી તે આવા નાના ઉપાશ્રયે ચાલતા નહિ. તમે જ છે મોટા મોટા ઉપાશ્રયે બનાવ્યા હોત, તે પણ સાધુ જીવનની રક્ષા થાય તેવા હેત ! { આજે તે હંમેશને ધર્મ કરનારા સાધુને ય ચલાવે છે, સાધુ કહે તેમ પિતે ના ચાલે ? છે પણ પોતે કહે તેમ સાધુને ચાલવું પડે તેવી પરિસ્થિતિ પેદા થઈ છે.
તમે બધા ખરેખર ધર્મ પામવા માટે આવતા હતા તે અમારામાં ય થોડી ઘણી જ છે ઢીલાશ હોય તે ચાલી જાય, અમે ય મજબૂત થઈ જઈએ. પછી તે આપણે ધર્મ જે ! 4 ખીલી ઉઠે તેનું વર્ણન ન થાય.
સાધુ સેવાનું પહેલું ફળ એ કહ્યું છે કે-હંમેશા શુભ ઉપદેશ સાંભળવા મળે છે છે જેથી આ લેક ગૌણ લાગે અને પરલોક અને પરમપદ જ કિંમતી લાગે, પણ આજના ? ૧ મોટાભાગને શુભ ઉપદેશની જરૂર નથી. માક્ષ અને પરલોકની ચિંતા નથી. આ લેકની છે ચિંતામાં જ તમારી બરબાદી થવાની છે. જે આવી તમારી દશા રહેશે તે તમારે R મરવું પણ ભારે પડશે. હજુ શુદ્ધિમાં છે તે ચેતી જાવ નહિ તે બેહોશીમાં મરવું ! એ પડશે. મરીને કયાં જશે તે જ્ઞાની જાણે ! જેને પાપને ડર નથી, પાપના ફળને ભય ? { નથી, પુણ્યયોગે જે થોડું ઘણું સુખ મળ્યું છે તેમાં જ લહેર કરતા હોય તેવા તે છે. સંસારમાં રખડવા જ સજાયેલા છે..
સાધુની સેવા કરવાથી સારો ઉપદેશ મળે, સદાચારનું દર્શન થાય. સાધુની છે. છેપ્રત્યેક ક્રિયા જઇ થાય કે આ ખરેખર મહાપુરૂષ છે. જગદ્દગુરૂ પૂ. આ. શ્રી હીસૂરી
ધરજી, મહારાજાને મારવા માટે મારા મેકલ્યા તે પથારીમાં પડખું ફેરવતા તેમની .. ક્રિયા જોઈને, તેમને હાથ જોડીને મારા પાછા ચાલ્યા ગયા કે-આવા મહાત્માને ના ? ન મરાય. સાધુ મૌન હોય તે ય તેની બેલ-ચાલ પરથી ઘણું શીખવા મળે. વિનય ઇ કરતા આવડી જાય. કયા માથું નમાવાય, કેની સેવા કરાય, કેની ના કરાય તે બધું ! ' આવડી જાય, તમને કઈ પૂછે કે ઉપાશ્રયે કેમ જાય છેતે કહે ને કે-“મારે આ લેક છે
ન બગડે પરલોકન બગડે અને પરમપદ નજીક બને તે બધું જાણવા જાઉં છું ને તમે આ છે છે માટે આવતા હતા તે તમે બધા કયારનાય ધમ પામી ગયા હત. પછી એમ ન પૂછત કે

Page #371

A
- અંક ૧૪ : ત
૯-૧૧- ૯૩ :
: ૪૩૯
આ અસ્થાને વિનયમાં કશાન શું? ગધેડાને ય સલામ ભરે તે સારું ને ? વર્તમાનમાં પણ હું અસ્થાને વિનય કરનારને લેક ચેક કહે છે ! પહેલા તમારી પેઢી પર આવનારને તમારી * રજા લેવી પડતી હતી અને આજે ? તમે પોતે ઉભા થઈને લેવા આવે છે. અરે..! છે સગા મા-બાપને ય પાણી પીવડાવવા નહિ ઉઠનારો બદામવાળું દૂધ પીવરાવે છે કારણ R બધા સમજે છે.
- ત્રિી એ રાગને વિષય નથી પણ હિતને વિષય છે. ખરેખર મત્રી ભાવના જ સમજે તેના હૈયામાં તે જગતના બધા જ માટે એક જ વિચાર હોય છે. કે–“આ છે છેબધા જીવો કયારે ભગવાનનું શાસન પામે, શાસન સમજે અને શાસનને આરાધી આ 1 છે સંસારથી છૂટી વહેલામાં વહેલા મેલે જય ! આવી ભાવના હોય તેને પોતાના કુટુંબી છે પરિવાર પણ સન્માર્ગગામી બની રહે તે જ ચિંતા હોય કે બીજી ? મૈત્રીવાળો જીવ છે મત્રના હિતને ચિંતક હોય અને જે બધાના હિતને ચિંતક હોય તે પિતાનું અહિત 8 કરે ? રાગ-દ્વેષને આધીન થયેલે સાચી મૈત્રીભાવના ભાવે ખરે ? # તમારા રાગ-દ્વેષ તમારા કાબૂમાં છે કે કાબુ બહાર છે ? તમે રાગના કાબૂમાં છે છે છે કે રાગ તમારા કાબૂમાં છે ! કે તે બીજાને બાળી શકે ત્યારે બાળે. બાકી પોતે છે તે બળે જ. માત્ર મૈત્રીની વાતો કરે ન ચાલે અવસર આવે કચેરીમાંથી પાર ઉતરે છે. છે ત્યારે તે સાચું કહેવાય. સાધુ સેવા સાચા દિલથી-ભાવથી કરે પછી જ સાચા ભાવે છે
મત્રી આવે. આટલું થઈ જાય પછી તૃષ્ણાના તમે હે કે તૃણ તમારી હોય ? તૃણું છે આ તેનું નામ જે સઘળા દોષોને પેદા કરે અને સઘળા ગુણેનો ઘાત કરે. તમાં- ૪ { રામાં તૃષ્ણ છે પણ શેની છે ? તૃષ્ણ એટલે તીવ્ર ઈરછા, ધર્મ તે તૃષ્ણાને માલિક 4 હેય પણ ગુલામ ન હોય.'
' ધમની તૃષ્ણા તે જુદી જ હોય. તેને તે દેવ-ગુરૂ-ધર્મની સારામાં સારી સેવા છે ભકિા કરવાની તૃષ્ણા હેય. હજી જોઇએ તેવી દેવભકિત કે સાધુ સેવા કે ધર્મક્રિયા થતી નથી તેનું તેને દુઃખ હય, ધર્માને મજશેખની, ઘર બારાદિની, પૈસા ટકાદિની ચિંતા છે 8 હોય ? સાધુનું દર્શન જે રીતે કરવું જોઈએ તે રીતે ના કર્યું એટલે ના હોવી જોઈએ છે છે તેવી બધી તૃષ્ણ તમને છે.
તમે બધા અહીં આવ જા કરે છે તે ધર્મ પ્રાપ્તિ માટે ને ? સાધુને માનનારા છે પણ સાધુપણાથી ગભરનારા ઘણા છે. સાધુપણા ઉપર પ્રેમ નથી અને સાધુ પર પ્રેમ છે છે છે. વીતરાગતા ઉપર પ્રેમ નથી અને દેવ પર પ્રેમ છે, સર્વ વિરતિ ઉપર પ્રેમ નહિ ર અને ધમી કહેવરાવવું છે-આ બધાનો મેળ જામે ખરે ?

Page #372

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડીક)
ધર્મ' નામની જે ચીજ છે, તેની પ્રાપ્તિ નામના આત્માના જ અભિલાષ છે, તે અભિલાષ જેને જન્મે તેને આ બધા ઉપાયાની વાત ગમે અને સાંભળ્યા પછી કરવાનુ મન થાય, આ જગતમાં અનાદિકાલથી અધમ ચાલે છે એટલે કે અધર્મની પ્રવૃતિ અને પરિણામ તે બંન્ને અનાદિકાલથી અખ'ડિત રીતે ચાલે છે. તેના પરિણામ પેદા કરનાર અવિરતિ અને કષાય બધામાં જીવતા છે તેથી પ્રવૃત્તિ પણ જોરદાર ચાલે છે.અવિરતિ એનુ' નામ કે જીવ માત્રને દુ:ખ ૫૨ સદાના અણુગમા અને સુખ પર સદાનેા ગમે છે. તેથી કષાયે। લીલા લહેર કરે છે. અધમ કરવાનું શીખવુ' નથી પડતુ. તે તા બધા અના દિના અભ્યાસને લઇને કરે છે. ધમ કરવાનુ શીખવુ' પડે એમ છે, તે જ આત્માના ગુણ છે, તે પ્રગટ કરવા ઘણા ભારે પુરુષાર્થ કરવા પડે.
૪૪ :
જગતમાં જે કાંઇ સારૂં થાય તે ધર્માંના પ્રભાવે જ થાય અને ખરાબ થાય તે અધમના પ્રતાપે જ થાય. આ વાતમાં તમે બધા પકકા ખરા કે નહિ ? અમે બધા પણ જો અમારી વિદ્વત્તા બતાવવા, તમે સારા કહા તે માટે માલતા હોઇએ તા અમાર જેવા પાપી કાઈ નથી અમે તે તમે બધા આવતા રહે ભગવાનને ધમ સમજો. અને આજ્ઞા મુજખ કરી તેવા ભાવથી જ કહીએ છીએ, તમારા પર અમારી કરૂણા હોય કે નહિ તમે ઘરે પાછા જાવ તે ગમે ખરૂ ! તમે જે રીતના વતન કરે તે પણ ગમે ખરું ? રાજ હતા તેવાને તેવા રહે તે ગમે ખરું ? ઘણા માણુસે એવા છે જે ઘેર પાછા ન જાય તે પણ વાંધા નથી, ઘરના માણસા પણ રાજી થાય તેવા છે. પણ તમને ન થાય તે અમે શું કરીએ ? અમે તા સથાર દીક્ષા પણ આપીએ, જે કહે કે, તમે જ અમારા ગુરુ. તમે જેના નિષેધ કરી તે નહિ કરીએ અને જે કહે તે જ કરીશુ તે તેવાને પણ દીક્ષા આપીએ, શ્રાવકના હૈયામાં દીક્ષિત થયા વગર મરવાનું મન ન હોય. દીક્ષિત ન થઈ શકે તે મને પણ શું હોય ?
આવનારા પણ
જ મન
ભાવના
જગતમાં ધર્મ-અધમ ને ચાલે છે, બધા જીવાને કમનેા ઉદય હોય છે, ક્ષાપશમ ભાવ પણ વિદ્યમાન છે પણ તે લગભગ મેલા જેવા છે. આખુ' જગત ઉદય ભાવમાં અને મેલા ક્ષાપશમ ભાવમાં વર્તે છે. તેથી ધર્મ કરવા છતાં પણ વાસ્તવિક ધના ખપ પડયા નથી. ધ શા માટે કરે છે તેમ તમને પૂછવાનુ` કે નહિ ? ધ સમજયાવિના કરે તે અધમ જેમ સંસારમાં રખડાવે તેમ ધમ પણ સંસારમાં રખડા, આ સસાર બહુ ખરાબ છે. સ`સારમાં પાપ વિના તેા ચાલે જ નહિ, અઢરે અઢાર પાપા યાદ કરી અને આત્માને પૂછો કે, આ બધા પાપ, પાપ લાગે છે ખરા કે

Page #373

વર્ષ ૬ : અંક-૧૪ : તા. ૯-૧૧-૯૩ :
: ૪૪૧
માત્ર પોપટની જેમ મોઢાથી બોલે છે ? હિંસા, ચોરી, જૂઠને પાપ માનનારા હજી મળશે
પણ ચોથા અને પાંચમાં પાપને પાપ માનનારા કેટલા મળે ? સારું-સારું ખાવું, શું I પીવું, એ હવું પહેરવું, હરવું ફરવું મોજમજા કરવી, બધું સારું સારૂં મને મળે, હું છે છે મજેથી ભોગવું તે તે બધું મૈથુન નામના પાપમાં આવે તે ખબર છે ? દુનિયાનું છે - સુખ અને તે સુખનાં સાધને કયા પાપમાં આવે? જે વખતે જે મળે તેમાં મજેથી જીવવું તે આ નિર્ણય કરે તે તમારા જીવનમાંથી ઘણા પાપ ઓછા થઈ જાય ! માણસ જેવી જાત છે 8 જહું બેલે અને સાચામાં ખપાવવાની કેશિશ કરે તે બને ? જો તમે બધા આ પાપ- 8 છે ને પાપ તરીકે માનતા થાવ અને કરવો પડે તેનું ઊંડે ઊંડે દુખ થાય તે ય તમારું રે છે કલ્યાણ થઈ જાય, તમારું જીવન સુધરી જાય. ' છે ભગવાને કહેલી વાતે મોટોભાગ યાદ રાખતું નથી. ભગવાને કહ્યું છે કે-આપ
ણે બધા આત્મા છીએ, અનાદિના છીએ. જેમ હું આત્મા છું તેમ મારા જેવા બીજા છે છે અનતા આત્માઓ છે. આત્માને કર્મ વળગ્યા છે તેને લઈને આત્માને આ સંસાર ! છે પણ અનાદિકાળને છે. તે સંસાર જન્મ મરણાદિ રૂપ બાહ્ય અને રાગાદિ રૂપ અભ્ય
તર છે. આ વાત યાદ હોય તેવા કેટલા જ મળે ? હજીસામાયિક, પઠિકમણું, * પૂજા, પૌષધ કરનારા મળશે પણ આ વાત યાદ કરનારા કેટલા મળે ?
જમ્યા પછી મોટોભાગ જેમ તેમ જીવે છે. સુખ તેને ફાવતી ચીજ છે, દુખ છે છે તેને અણફાવતી ચીજ છે. સુખ મળે તે રાજી થાય છે, દુઃખ આવે તે કાયર બને છે, છે છે દુઃખથી બચવા ફાંફા મારે છે. તેમ કરતાં આ જીવન પૂરું કરે છે, અહીંથી મળે છે સ અને બીજે જન્મે છે. ત્યાં પણ આ ચકકર ચાલું રહે છે. આવા કેટલા ચકકર કર્યા ? છે રાગાદિના કારણે જ આ સંસાર છે તેમ યાદ આવે તે કામ થઇ જાય, ધર્મ તો રૂઢિ 8 8 મુજબ માટે ભાગ કરે છે પણ ધર્મ પામવા માટે ઘમ કરનારા ઓછા છે.
આ જન્મ-મરણાદિ સંસાર અનાદિને છે. આ વાત સમજાઈ જાય તેને લાગે કે આ છે છે સંસાર એ મારું સ્વરૂપ નથી પણ વિરૂપ છે. સંસાર એ મારી સવભાવદશા નથી પણ
વિભાવ દશા છે. અનાદિ કર્મ સંગવાળા સંસારને જ્ઞાનિઓએ ત્રણ વિશેષણો આપ્યા છે. જ છે. આ સંસાર તે દુઃખ રૂ૫ છે, દુખફલક છે અને દુઃખાનું બંધી છે. ભગવાનની { આ વાત હજી અમે માનતા નથી, પણ આ જ સાચું છે તેમ ઊંડે ઊંડે થયા કરે છે છે અને ભગવાનના કહ્યા મુજબ નથી કરી શકતા તેનું દુખ પણ છે. તે તે સારી વાત છે 8 છે. પણ આ વાત હયામાં ય ન હોય તે તમે ભગવાનની પૂજા કરવા છતાં ભગવા

Page #374

૪૪૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
નને ઠગેા છે.
આપણા બધા ભગવાન સાધુ થઈને મેક્ષે ગયા છે, બીજા આમાએ કદાચ સાધુ ન થયા હાય પણ ભાવથી સાધુપણું' પામી મેક્ષે જાય પણ શ્રી અરિહંત પરમાત્મા તે સાધુ થઈને જ મેક્ષે જાય. ભગવાનના ઉપકાર શુ ? જગતને મેક્ષમાગ ખતાવ્યા તે. માક્ષમાં જવુ. ઉંચુ તે આ જ મગ છે. આ માગ ગમે તેને જ કરૂણા ગમે. મારા તે આક્ષેપ છે કે, ભગવાનની દયા પણ તમને નથી ગમતી. માટે જ તમે જેને નિજેધ કર્યો તે મજેથી કરી છે. ઘર માંડવા જેવું નથી તેમ કહ્યું પણ ઘર માંડવું નહિ તેમ નથી કહ્યું-કારણ તમને આજ્ઞાભ ક નથી બનાવવા તમે ઘર માંડયા પછી આ યાત સમજયા હૈ। તે તમને થવુ જોઇએ કે અમે ફસાઇ ગયા. માહથી ઠગાઇ ગયા. હવે એવુ' કરવુ' છે કે જેથી ભવાંતરમાં આઠ વર્ષે ચારિત્ર ઉદયમાં આવે,
આજે દુ:ખની વાત એ છે કે ધમ કરનારાઓને હજી આ સંસાર ભૂડા લાગતા નથી. સૌંસાર ભૂડા લાગતા નથી તેનુ દુઃખ પણ નથી. તેથી આજના વિજ્ઞાનિકા જે વાત કરે તે સાચી લાગે છે અને આપણા સર્વજ્ઞ ભગવાને જે કહ્યુ છે તે હજી ખેડતુ નથી. તેમાં વિશ્વાસ આવતા નથી. મરવાનું નકકી છે પણ મર્યા પછી શુ થશે યાં જઇશ તેના માટાભગને વિચાર નથી. આજના શિક્ષણમાં આ વાત આવતી નથી. પરલેાકની વાત કરનારા અમને બેવકૂફ માના છે અને કહા છે કે, પહેલા આ લેાક સુધારા પછી પહેાકની વાત કરે. પરલેાકને આંખ સામે રાખ્યા વિના આ લેાક સુધરે ખરા ?
આ લેાક પણ સારા મનાવવા હોય તે તમે જે માટે ધમ કરી રહ્યા છે તે માટે ધમ નહિ કરાય. તમારે આ લેાકમાં પણ સુખ જોઇએ છે તા તે સીધી રીતે મળે તે લેવુ', વાંકી રીતે મળે તેા નહિ જ તેમ નકકી છે ? હજી મને સુખ વિના ચાલતું નથી તે તે સુખ અને સુખનુ સાધન આયેગ્ય માગે મળે તા જોઇએ જ નહિ, તેના વિના ચલાવી લઇશુ–તે ત્રેવડ છે ? તમે મ`દિરમાં કદાચ નહિ જાવ તે તે ચલાવીશુ પણ અાગ્ય રીતે મળેલુ સુખ ન જ જોઇએ તેમ નકકી કરો તા તમારું જીવન મંદલાઈ જશે. આ વાત તમારામાં આવશે પછી તમને અમારી ખરેખર જરૂર પડશે. બાકી મોટાભાગને અમારી જરૂર નથી. અમારી વાત કાને અડે છે પણ બુદ્ધિને અડતી નથી, કદાચ બુદ્ધિને અડે તા હોયાને અડી ન જાય તેની સતત કાળજી રાખે છે. આ લેકની સુખ સામગ્રીની જેટલી ઇચ્છા છે તેટલી મારો પરલેાક ન બગડે, મારૂ, અહિત ન થાય અને હિત થાય તે ઈચ્છા જાગે તે! તમને ખરેખર ધમ પામવા અને પામેલા ધમ સાચવવા શું શું કરવું તે સમજાય. પછી અમારી પાસે ધમ પ્રાપ્તિના ઉપાયા સાંભળે તા તેમ જ કરવાનું મન થાય. પછી જે ધમ થાય તે ધમ જ ખરેખર આત્મધમ ને પેદા કરનારો બને. જયાં આપણા ભગવાન ગયા ત્યાં આપણે પણ પહેાંચી જઇએ. સૌ આવી દશાને પામે તે ભાવના સાથે પૂરું કરવામાં આવે છે.

Page #375

YES JAY
*****,*
#
તમે શું માનેા છે ? આત્મનિ દાથી કેવળ આત્મશુદ્ધિ જ કરી શકાય કે ભીજા પણ કામે થઈ શકે ?
4
મારા જવાબ છે-આત્મનિંદાથી આત્મ શુદ્ધિ તા થાય છે પણ તમે તમારી રીતે આ તત્વના અલગ વિકાસ કરે તો બીજા તમારા અંગત પણ ઘણાં બધા કામા આશાનીથી કરી શકે.
શાસ્ત્રકારે એ દુષ્કૃતગ્રંહ દ્વારા પેાતાના જીવનમાં થયેલ પાપકર્માની મનામને નિદા અને ગુરુશાક્ષીએ ગર્હ કરવા દ્વારા એક માત્ર આત્મશુદ્ધિ જ કરવાનુ કહ્યું છે. આ માટે જ જો આત્મનિ દાને ઉપયોગ થતા હાય તે. તે . શાસ્ત્રીય છે, પેાતાના ક્ષુદ્ર સ્વા'ની સિદ્ધિ માટે આનિ દા જેવા અમેાઘ સાધનને વાપરવુ' તે અશાસ્ત્રીય છે, તેના ભયંકર દુરુપયેગ છે.
અનિ'દા. આત્માને પાપથી હળવા બનાવે છે, તેને દુરુપયેાગ આત્માને પાપથી ભારે બનાવે છે. એના એક દાખલા તાજેતરમાં જ જોવા મળ્યા.
એકસ સ્થાધારી મહાત્માએ સસ્થાના ખ ચાવ માટે મરણીએ પ્રયાસ કરતાં આત્મનિદ્રાના અમેઘ સાધનના સફળ ઉપયાગ
સસ્થા વળગવી એ
સાધુ માટે કલંક છે.
કર્યાં છે. પાતાનું શૈતાની, રાક્ષસી, અત્રમથી પણ અધમ સ્વરૂપ અને પેાતાની ભીષણ, બિહામણી ખિભત્સ આકૃતિને બેનકાબ કરી તેમણે લેાકેાના દિલ જીતી લીધા છે. પણ એ પછી જે પ્રગટ કર્યુ છે તે વધુ બિભત્સ લાગે છે, તેમણે લખ્યું છે : શરીર તા જાણે બધાને વળગ્યું છે. શિષ્યે કેટલાક પુણ્યવાનાને વળગેલા છે, મારા જેવા વિરલ લેાકેાને સંસ્થા વળગી છે?
(પેાતાની જાતને વિરલ તરીકે ઓળખાવતા એમનુ મેહુ' જરૂર મલકાયુ' હશે ! પણ તેઓ વિરલ નથી. સસ્થાએ વળગાડીને ફરવાનુ કામ તે જૂનાકાળથી ચાલ્યુ આવે છે. પાતાના પુરોગામી સ’સ્થાધારીની પેટભરીને ઝાટકણી કાઢવાનું કામ તેમણે ખંતથી કર્યું હતું, પણ આ બધુ તેએ ચાલાકીપૂર્વક ભૂલી ગયા છે.)
આ પછી તેમણે શરીરની અનિવાર્ય - તા, શિષ્યની અનિવાયતા સાથે સંસ્થાની અનિવાયતાનુ પેાતાની લાક્ષણિક ઢમે વર્ણન કર્યુ છે. શરીર અને શિષ્યની વાત તા સસ્થાની વાત કરવા માટે ઢાલ તરીકે લીધી છે. અને લખાણની શરૂઆત અને અંતમાં પણ આનિદાની જે વાત
જ

Page #376

" શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
લખી છે તે સંસ્થાની પુષ્ટિ માટે હોવાથી વાની બુધિ જ પાપબુધિ છે. છે તેની પણ કઈ કિંમત રહેતી નથી.
એ જ રીતે સાધુ સંસ્થાને વળગે પહેલા આપણે શરીર, શિષ્ય અને તેય પા૫ છે અને સંસ્થા આધુને વળગે સંસ્થાની વાત કરીએ પછી આત્મનિંદાની તેય પાપ છે. ' વાત, શિષ્યની વાત કરીએ. એટલે ગુરૂની વાત સંસ્થા વળગી હોય તેમાં સાધુએ ફુલએમાં હોય જ. ગુરુ શિષ્ય વચ્ચે વળગવું ણજીભાઈ બનવાની જરૂર નથી. સંસ્થા ક્રિયાપદ કઠે તેવું છે. આ બંધબેસતુ નથી. સાધને વળગે એ સાધુ માટે કલંક છે, તેમાંથી વિકૃત અર્થ પણ નીકળી શકે છે.
શરમજનક ઘટના છે. શરમજનક કાર્યને ગુરુ શિષ્ય વચ્ચે તે નિસ્વારકબુદ્ધિ અને ગૌરવાસ્પદ માનવામાં પતિ-મૂર્ખતા મુખ્ય આત્મસમર્પણ ભાવને સંબંધ છે. ગુરુ લાયક
ભાગ ભજવે છે. શિષ્યને કેવળ તેને સંસાર સાગર તારવાની
પૂર્વના મહાપુરૂષોના નામ વટાવી ખાબુદ્ધિથી જ શિષ્ય બનાવે અને શિષ્ય પણ
વામાં આજના માણસે ખુબ ચાલાક બની સુગુરૂના ચરણે કેવળ આત્મસમર્પણ ભાવ
ગયા છે. વગર લેવે દેવે શ્રી રત્નપ્રભસૂરિ થી જ રહે. કેવળ સેવા લેવા માટે કે
મ. ને સંસ્થા જેવા ફેટક શબ્દ સાથે કેવળ શિષ્યોની સંખ્યા વધારવા માટે
સંડવ્યા છે. અનેક દૂષણોથી ખદબદતી ગુરૂ થનારા અને કેવળ ગુરૂને સાચવવા
સંસ્થાઓના બચાવમાં પૂજ્યપાદ શ્રી રત્નમાટે કે ગુરૂ ઉપર ઉપકાર કરવા માટે
પ્રભસૂરિ મહારાજા જેવા ભવભીરૂ ગીતાર્થ શિષ્ય થનારામાં ગુરૂ કે શિષ્ય થવાની કોઈ
મહાપુરુષનું નામ વટાવી ખાવું એ તેઓલાયકાત નથી. વળગવાની વાત બે ઘડી શ્રીમદની ઘેર આશાતના છે. “પૂજય રત્નમાની લઈએ તે પણ ગુરૂએ તે શિષ્યને પ્રભસૂરિજીએ “મહાજન' સંસ્થાની (1) વળગવાન જ નથી. શિષ્ય સન્માર્ગે રહેલ (નામની) શાસ્ત્રાધારિત સંસ્થા ક્યાં સ્થાપી ગરને પોતાના ઉદ્ધાર માટે વળગી રહે તે નથી.” આ સવાલ ઉઠાવી પોતાની સંસ્થાને હજી બને.
શાસ્ત્રાધારિત ઠરાવવાનો પ્રયાસ બાલિશ શરીર અને સંસ્થામાં તે એક પણ કહેવાય કે નહિ તે ગંભીરપણે વિચારવું વિક૯૫ માન્ય રહી શકે એમ નથી. જોઈએ.
શરીર તમને વળગે તે પણ પાપને આ મહાજન સંસ્થાવાળી વાત ઉપર ઉદય. કારણ કે પાપના ઉદય વિના શરીર એક સ્વતંત્ર જ લખાણ કરવું પડે તેમ વળગી શકે નહિ.
છે. એ વિવરણને બાજુ પર રાખી હાલ શરીરને તમે વળગે એ તે ચકખું તે એટલું જ વિચારવાનું રહે છે કે મહાપાપ જ છે કારણ કે શરીરને વળગી રહે- જન સંસ્થા માટે પૂજ્યપાદ શ્રી રત્નપ્રભ

Page #377

ઘર્ષ ૬ અંક-૧૪ : તા ૮-૧૧-૩
. ૪૪૫
સૂરિ મહારાજાએ
આપ્યા વિના તેઓ શું સિદ્ધ કરવા મથી (૧) કેટલા મકાને બંધાવ્યા હતા ? .
રહ્યાં છે તેના ઉપર ધ્યાન આપવું વધુ (૨) કેટલા ઢોરો વસાવ્યા હતા ? આવશ્યક છે. અને તે જ તમારા હાથમાં (૩) કેટલા ઝાડ ઉગાડયા હતા ?
સાચુ તાવ આવશે. (૪) કેટલા માણસોને સ્ટાફ ભાડે રાખ્યો હતેખરી આત્મનિંદા જોવી હોય તે . (૫) કેટલી વાર પૈસાનું ઉઘરાણું કરવા પૂજ્યપાદ આચાર્ય ભગવંતશ્રી રત્નાકરસૂરિ
નીકળ્યા હતા ? મહારાજાએ રચેલી રત્નાકરપચીશી એક. (૬) મહાજન સંસ્થાના બચાવ માટે કેટલા વાર વાંચી જવી. કેઈ પણ જાતના ક્ષુદ્ર ખુલાસાએ તેમને આપવા પડયા હતા ? સ્વાર્થ વિના શુદ્ધ હૃદયે પ્રગટ થયેલી એ - આ ફક્ત સેમ્પલ છે. રસ્તે બતાવી
પચ્ચીશ ગાથા બેલનારના આત્માને પણ * દીપે છે. તમારી બુદ્ધિ શકિત પ્રમાણે
નિર્મળ બનાવવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે.
* બની શકે તે એ પચ્ચીશીને પાઠ કરવા અ ગળ વધતા જાવ. પૈસે પૈસાને ખેંચે છે કે નહિ તે
દ્વારા એના આધારે સાચા અર્થમાં દુસ્કૃત
ગહ કરવાનું રાખશે. એ તમને પાપવાત હજી વિવાદાસ્પદ હોય શકે પણ એક
મુકિતના માર્ગે આગળ વધારશે એ વાતમાં પાપ બીજા પાપને ખેંચી લાવે છે વાત
કોઈ શંકા નથી. મ કઈ શંકા રહેતી નથી. એક બેટા
: વ ન ર જી કામના બચાવ માટે કેટલા નાટક કરવા
. પડે છે ? આત્મનિદા જેવા પરમકમ- હે ભગવન્, નિર્જક તત્વને પોતાની માન્યતા પુષ્ટ કર- આત્મનિંદા કરવા દ્વારા જીવ શું પ્રાપ્ત વાના સાધન તરીકે વાપરવા જેટલું સસ્તુ કરે છે ?
. , બનાવી દેવું તે આ મહાન તત્વનું અવ- હે આયુષ્મન, મુ ન કરવા બરાબર છે. કર્મનિરક- આત્મનિદાથી જીવ પશ્ચાત્તાપને પામે છે. તત્ત્વ પણ કર્મબંધકતત્વ બની જાય છે.
પશ્ચાત્તાપથી પાપકર્મો પ્રત્યે તિરસ્કારકોએ હવે વધુ સમજદાર બનવું ભાવ પેદા થાય છે. પડશે. કેઈના લાગણીભર્યા વચનમાં તણ-,
વૈરાગ્યભાવથી અનુક્રમે ગુણશ્રેણિને પ્રાપ્ત યા વિના તથ્યાતથ્યને નિર્ણય કર્યો પડશે.
કરતેવાકય પ્રવાહમાં તણાય ગયા તે શેધ્યાય નહિ મળે. કેઈ માણસ પોતાની જાતની
અણગાર મેહનીયકર્મને નાશ કરે છે. નિંદા કરે કે પિતાની બડાઈ હાંકે એની –ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી પરવા કર્યા વિના કે એના ઉપર દયાન | (જેઠ સુદ ૨ તા. ૨૩-૫-ફ્ટ)

Page #378

AAKA
‘ઈષ્ટ લ’સિ’િ
-શ્રી પ્રવિણચંદ્ર ગંભીરદાસ હેડ રાધનપુરવાળા મલાડ
ITI
XXX
અનત જ્ઞાની અરિહંત પરમાત્માએ એ ભવ્યજીવોના આ સંસારથી વહેલે નિસ્તા થાય તે માટે ધર્માંશાસન સ્થાપ્યું. સૌંસારમાં જીવે જન્મ જરા મરણુના દુઃખથી રીબાય છે. તેને માટે અજન્મા બનવાનું જ વિધાન છે. ભવન કેમ પમાય તે ઇષ્ટ છે, ઇ ફૂલ છે, જયવિયરીય સૂત્રના રહસ્યને પામી હાઇ સુધી પડઊંચી ભવનિવેદ 'માક્ષનુ' સતત ટણું હાય.
ત્રિલેકનાથ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માએ સસારને અસાર કહ્યો શા માટે ? સસાર પાપ છે! અથ કામ, પાપ છે ? પૂ. મુનિરાજ શ્રી અભયશેખર વિજયજી મ. એ અથ કામ માટે શુ' કરવું ? ધર્મ જ તેનીપ્રાપ્તિ માટે ‘તત્ત્વાવલેાકન સમીક્ષા' પુસ્તક લખી શાસ્ત્ર સિદ્ધાંતને દબાવી દીધાં છે. તેના પ્રકાશકાએ પ.પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિ. રામચ`દ્રસૂરી શ્વરજી મહારાજા ત્થા પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી વચ્ચે થયેલ ૨૦૪૩ ‘ધર્મ’ દેશકાને શાસ્ત્ર અનુસારી મા દન આ મુદ્દો લઇ સં. ૨૦૪૭ના મલાડમાં પ. પૂ. આ.દેવ શ્રી જગદચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ત્થા પ.પૂ. મુનિરાજ નયવન વિ. મ. વચ્ચે વિચાર વિનિમયને ઊંધું ખતવી વિકૃતિના આશ્રય લઈ આ ચાપડી બહાર પાડવાની શકયતા ઉભી થઈ તેમ જણાવે છે.
પ. પૂ. આ જગદમ્ચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ.એ પ્રવચનમાં શું કહ્યું. તે જણાવ્યા વગર પ. પૂ. નયવર્ધન વિજયએ ૫ દર મિનિટ પ્રવચન કર્યુ. તેમાં શાસ્ર સમાધાન પટ્ટક ઉપરવટ જઇને ચેાકાવનારા પ્રતિપાદના કર્યા. મેક્ષ અભિલાષા ન હોય તેને દેરાસરના પગથિયા ચઢવાના પણ અધિકાર નથી માક્ષના આશય વિનાની દ્રવ્ય ક્રિયાની ફુટી કાડીની પણ કિંમત નથી. આ ખેલવાનું' પ્રત્યેાજન શું? ૫. પૂ. આચાય શ્રી શુ મેલ્યા હતા તેના પૂર્વાપરના સંબંધ ! પૂ. મુનિરાજના પંદર મિનટના પ્રવચનના હાર્દને પામે ત્યારે ખબર પડે ત્યાર બાદ વિચાર મિનિમય થયા. તેમને જિનવચન નિરપેક્ષ પ્રતિપાદે ના લાગ્યા તેમને મા દશક પરિપત્ર બતાવ્યા. પણ તેના સાર મેક્ષ સુખ જ મુખ્ય છે. ધર્માં પણ મેક્ષ સુખ માટે. મુકિત સુખના પવિત્ર આશય હીયામાં રાખી ધઉપદેશકાએ જીવાના હૃદયમાં સ`સાર સુખના રાગ સર્રથા નષ્ટ થઈ મુકિતના ઉત્કૃષ્ટ રાગ પ્રગટે તે રીતે-કેવલી ભાષિત ધર્મની પ્રવૃત્તિ કરવાના ઉપદેશ કરવાના છે. આ
પરિપત્રને
સાર છે.
પ. પૂ. મુનિશજ નયવનવિજયજી મ. એ પરિપત્રથી વિપરીત કાંઇ જ કહ્યું નથી શાસ્ર દૃષ્ટિ, સિદ્ધાંતાને લક્ષ સામે રાખીને જ આચાર્યશ્રીને અને તેઓએ

Page #379

૧૫ -૬ અક-૧૪ : તા ૯-૧૧-૩
જે પ્રવચન કર્યું” તેના પૂર્વાપર સંધાને અનુલક્ષીને કહ્યું પણ અવળા અથ કરવા હાય તેનુ શુ ?
:૪૪૭
પરિપત્રના હાઈ ને વિચાર કર્યા વગર પ્રકાશકોએ ઉપલકી વિચારી લઇ ૫. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય દેવશ્રી ચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાને તથા જૈન શાસન” જેવા કેટલાક સાપ્તાહિકા માંસીŠત્તે બદનામ કરવાની વાત કરી. તેઓ લખે છે આ પરપત્ર જિનવાણી- દિવ્ય દર્શનમાં ચુકયો પણ તમારા તે સાપ્તાહિકા અને માસીકેને પ્રતિતિના વિચાર કરેલ, શા માટે જિનવાણીમાં પ્રકાશતિ નથયું ? તે સવ'ને વિદિત છે, પ્રાશકે,એ પરિપત્રના પૂર્વાપર બધ-અ કામ માટે શું કરવુ'? ધર્મ' જ. આ બધા તટરથી હું ધર્મને હીચે રાખી ભૂત ભવિષ્યના વિચાર કર્યા હોત તે આવું બુધ્ધિનુ પ્ર.શન કરત નહિ, જૈન શાસન પ્રાપ્તાહિક જે શાસન સેવાના ઉદ્દેશથી બહાર પડેલ છે. તેમાં પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિના પ્રવચનેાના ધેધ તેમના પ્રરૂપેલ અમૃત તુલ્ય વાકયા શાસ્ત્ર સિદ્ધાંતનું સાચુ માદર્શન જ હોય છે.
પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિએ ડ આઠ દાયકા સુધી પ્રવચનના ધાધ વર્ષાવ્યે તેમની પદ્ધતિ એકસરખી રહી, દીક્ષાના માગ ખુલ્લા કર્યાં, ખાલ દીક્ષા, દેવદ્રવ્ય રક્ષણ એકડના વધ સામે અડીખમ રહી સનના જયજયકાર કર્યાં. ૫ પૂ. દાદાગુરૂ દાનસૂરીલ૨જી મહારાજા પ. પૂ. ગુરુવય આ દેવ પ્રેમસૂરીશ્વરજી મા. પણ તે આ. દેવેશશ્રીની દેશના પ્રવ્રુતિના ભારાભાર વખાણ કરતા હતા. આજના પ્રવચનકાર તેમની પધ્ધતિની ભૂટા કાઢતા થયા. પ્રવચનામાં રાજકારણ વિગેરે વાત કરવી જૈનાએ ચુંટાઇને લેાકસભામાં વિધાનસભામાં જવું જોઈએ એવુ' કહેવુ અને નવકાર મંત્ર એ જૈનને ગળથૂથીમાંથી અપાય તેને માટે કહેવું મારે। વિષય નથી સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાંતની વાતા કરવી એ પરિપત્રની કેટલી વફાદારી રાખી કે મજાક સિવાય શું કર્યું..
સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાંત લાવી, અં-કામ માટે શું કરવું ? ધર્માંજ વિષયસુખ શરીરખ ધન વૈભવ આદિ માટે ધર્મ કરવા એ મહા . ભૂડા છે. આવુ. જેએ માને છે. તેના મને નીચે જણાવેલી જે બાબતે ફલીત થાય છે તેમાં શું તે સૌંમત છે. ખરા ?
૧ મજાર પેઢી જામી જાય ૨ ઈંડા વગેરે કરતાં મગફળી ૩ જે પશુ માસ હાય તે પશુમાં રહેલ રાગા ! મહાત્મા પેઢી-અથ ઉપાર્જન એ પાપ છે! ખાવુ એ પ પાપ છે.. જે ન છુટકે કરવાનુ છે જેના વિષયમાં શાસ્ત્રકારાએ નીતિ-અનીતિ ન્યાયઅન્યાય પાપ-પૂન્ય કરમ-ધરમ ચિત્ત-અચિત્ત લક્ષ-અભક્ષ પેય-અપેય આ શબ્દ શાસ્ત્રકારોએ બતાવેલ છે. અને આપને અનીતિ ભેળસેળ લુટફ્રાટ, ઈંડા ખાવા, રોગીષ્ટ

Page #380

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પશુ માંસ ન ખાઈ ત્યાગ કરવો આવી વાતે લખી આપ કેટલા નીચે ઉતરી ગયા આવી વાત કઈ પુષ્ટિ માટે લખી છે.
ન તીર્થંકર પરમાત્માઓએ મા માર્ગની આરાધના માટે પંચાચારરૂ૫ શાશ્વત સનાતન ધર્મને ઉપદેશ આપ્યા છે. તેમાં ગણધર ભગવંતે એ દ્વાદશાંગી અગમ શાસ્ત્રોની રચના કરી જેમાં મેક્ષ અનન્ય સાધનરૂપ પાંચ આચાર વિગેરેમય સામાયિક મુખ્ય વિષય પ્રતિપાદન કરેલ છે. તેમ સમ્યક ચારિત્ર પ્રધાન છે. મહાત્મન, આ છે ચાસ્ત્રધર છે. અર્થ-કામ એ પાપ છે: રૂપ-રૂપીયાએ અનેક અનર્થ સર્જાયા છે. અર્થાપી માનવી શું નથી મેળવી શકતે, કામાંધ Wણસ કામથી ખુવાર થાય છે અને બીજાને કરે છે. કામાંધ માણસ કાંઈ દેખી શકતો નથી. આ જાણવા છતાં આપ “આ પાપથી પાછા વળવા’ ધર્મ કરવાનું કહેતા હતા તે તે વ્યાજબી હતું તમે તે તેને મેળવવા ધર્મ કરવાનું કીધું. શું સિદ્ધ કરવું છે આપને? શ્રીપાળ મયણ-શ્રીકૃષ્ણ-સુલસામને . રમા આ બધાના મૂળમાં ઊંડા ઉતરે. મયણાએ ધર્મનિદાને હતું ત્યારે ઉપાય પો ?
ત્યાં પણ આચાર્ય દેવે શું કહ્યું. આ બધા દાખલામાં સમાધિ વગેરે હતા. તેમાં તે ઉત્પન્ન કરવાનું ન હતું આપે તે અર્થ-કામ માટે જ ધર્મ કરવા કહ્યું પાપ ઉપન કરવા ?
પ. મુનિરાજ શ્રી “મારા દિલની વાત” તેમાં આપે પ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ માટે તેઓ શાસ્ત્ર વચનના આગ્રહી, સિદધાંત રક્ષક, જરાય બાંધછોડ નહિ. આ શબ્દ આપના માયાવી લાગે છે ? કારણ પ.પૂ. કીર્તિયશ વિ. મ. સા. “તવાલેકન” પ્રસ્તાવના લખ. તે શું પૂ. ગચ્છાધિપતિ જાણતા ન હતા ! આપની જેમ ઉપલક તર્ક લગાવી અર્થ તેમણે નહતા કર્યા. તેઓએ રહસ્ય સુધી પહોંચી હાઈ નીચે વી જે લખ્યું હતું તેને અનમેદન આપેલ. મહાત્મન્ આપના અર્થ કેવા? નમે અરિહંતાણું” ને અર્થ નમું છું દુશ્મન નને હણનારને, અર્થ સાચે પરંતુ તે અનર્થ કરવાવાળા છે. તેના અર્થના હાર્દ સુધ પહોંચવું જોઈએ, એક શબ્દના અનેક અર્થો થઈ શકે છે? આપે આપના લખાણમાં બંધ બેસ્તા, અથ કર્યો છે. આપને લાગતું નથી અર્થ-કામ ભુંડા છે? સંસાર વધારનાર છે? તેની આપે અનુમોદના કરી છે? પ્રતિક્રમણ શા માટે પાપ થી પાછા વળવા માટે અર્થ-કામ પાપ છે, જે તેનાથી પાછા વળવા ધર્મ એ વાત બરાબર છે?
પૂ. શ્રી કામમાં ક્રિયા જે થાય છે તેમ લીગ–બ મુખ્ય છે “લીંગની પૂજા ઈતરે કરે છે તેને ઇતિહાસ જાણે? આપ આપની વાતેથી આને અનુમોદન આપે છે. હજુ પણ મહાત્મનું? આ બધા ઉસૂત્ર ભાષણરૂપી વિચારો પાછા લો ? હવે આપણે. હેય-ઉપાય-આશ્રવ-સંવર, ચરમાવત-અચરમાવત પુનબંધક અવસ્થા સરલ અનુષ્ઠાન અમૃત અનુષ્ઠાન એના ઉપર વિચાર માગે કે મહામન ! આપની વાત અર્થ કામ માટે શું કરવું ? ધર્મ જ. હજી પણ આપ પાછા વળે આ મહા પાપ છે આપે છે તે છેડયું છે. આજે આપને દાખલે લઈ જે પતિત સાધુ છે શું કહેશે તે વિચારજો એજ જિનાજ્ઞા વિરૂદ્ધ કાંઈ લખાયું હોય તે ક્ષમા !
(ક્રમશ:)

Page #381

අද අප දෑ පරපපපපපපපපපපප
- આ છે મજા કરો સજા નહિ ,
– જૈનાચાર્ય શ્રી વારિણ સૂરિ મ. * પ્રેષક : હેમરાજ સોની દ્રસ્ટ હિંગોલી M.S. පපපපපපපපපපපපපපපපපපප
* રાજેશ લે, આ પ૦૦ ફરિયા. દિવાળી આવે છે મઝા કરી આવ. મમ્મી હું રૂપિયા લઈને શું કરું? ત્યાં તેને દોસ્ત મહેશ આ કહે ચાલ દોસ્ત આજે જરા મુડ આઉટ છે. હોટલમાં નાઈટ પ્રોગ્રામમાં મસ્ત બની આવીએ. રાજેશ કહે નહિ ભાઈ મારી મમ્મીએ મને ૫૦૦ રૂપિયા આપ્યા છે મઝા કરવા પણ તે પાપની સજા આપે તેવી મઝા મારે નથી કરવી. હું તે ઉપાશ્રયે કે છે સાધુ સંતની સલાહ લઈને સન્માર્ગમાં વાપરીશ ને પૈસે પૈસે ઉગી નીકળે તેવા કાર્ય કરીશ.' - મહેશ કહે અરે મુખ? તું કંઈ કોલેજમાં ભણે છે. કયાં જમાનામાં જીવે છે.. એકવીસમી સદિના કેપ્યુટર યુગમાં ફ્રિ સેકસ ને સેફ સેકસના સ્વતંત્રતાના શિક્ષણમાં તને કેને ભૂત લગાડયું. મંદિર મઠ ને ધર્મગુરૂઓનું છોડ બધું દિવાળીને તહેવાર આવે છે. નવા નવા કપડાં મચીગ કરીને મેકપ કરીને રોજ મિષ્ટાનના ટેસ્ટફુલ ભજન કરીને નવી નવી મેડન યુવતી સાથે મેઝમાનીએ. નાચ ડિસ્કને ગરબા ખેલીએ. ફટાકડાની રેશની મચાવીએ. યાર? ચાલને કેઠિ, કુલકણી ને, એટમના ધડાકા ભડાકા કરીને શેરીને રાતના ગજાવીએ દોસ્ત ચાલ ૫૦૦ રૂ. એક કલાકમાં કેટલે બધે આનંદ આપશે સુખ મળશે.
રાજેશ કહેઃ જયારે ભૂકપમાં લાખ માણસ મરણને શરણ થયા છે. અનેક બેઘર થયા છે. અનેકને પહેરવા વસ્ત્ર નથી. ત્રણ ત્રણ દિનથી ભૂખ્યા સુવે છે, ને તું તારા મનની મહેફીલ માનવા નીકળે છે. પૈસાને ધૂમાડે કરવા ફટાકડાની હોળી સળગાવવા માગે છે ફટાકડા એ જીવહિંસાનું મહાન સાધન છે ફટાકડા ફોડવાથી કાગળ સળગે છે. જેનાથી જ્ઞાનની આઝાતના થાય છે. ભણવામાં બોલવામાં દિમાગ ફેલ થાય છે. ફટાકડા ઉડ્યા પછી નીચે પડતા જમીન પરના નાના મોટા ને આગના દુખ પડે છે. ફટાકડા ના અવાજથી પક્ષાઓને અંધારામાં ઉડવું પડે છે ફટાકડાની દુર્ગધ ભરી હવાથી પર્યાવરણ અશુદ્ધ થાય છે. ફટાકડાના સાઉન્ડથી હાર્ટના દહિંના ધબકારા વધે છે કાનમાં બહેરાશ ઉત્પન્ન થાય છે. ફટાકડાથી પ્રદુષણ વધવાથી બીમારીઓ વધે છે. ફટાકડા ગરી

Page #382

૪૫ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
៩
ખોને ત્રાસ આપે છે ઉંધ બગાડે છે. અને તેા બીજાને સુખ આપા દુઃખ તા કદાપિ ન હું મારા ગુરૂવરની વાણી મુતાબિત ૫૦૦ રૂપિયા દીન દુઃખીને મિષ્ટાન આપીશ, નિવ ને વસ્ત્રથી શરીર ઢાંશિ દી એને દવા ને ફ્રુટ આપી. બાળકોને ફ્રિ આપીશ. પુસ્તકાર્થ જ્ઞાનદાન આપીને ધર્મના કાર્યમાં દાન આપીશ. ફટાકડા ન ફોડનારાનું સન્માન કરીશ એàારની લબ્ધિ સૂરિ સ્કુલના બાળક ૧૮૦૦ છે. તે જેમ દિવાળીમાં પૈસાથી ફટા કડા ન ફોડતા ગરીમ બાળકોના આશિષ મેળવીશ ને મારા પ્યારા બ લુડા જેમના માર્કાપતા ભૂકંપમાં ચાલ્યા ગયા છે. તેમના દુઃખમાં સુખની વસત ખીલાવીશ. મહે યાદ તે કર. પ્રભુ મવીરન. નિર્વારૢ દિન દિવાળીએ વીરવાણી જીવે જીવાડીને મરી પણ બીજાને જીવવાદના સિદ્ધાત, આપતા પૂજ્ય મતાન મુનિ જે એક પક્ષીને બચા વવા તે મરણ સ્વીકાર્યુ. અરે જરા જો પેલા ધ રૂચિ અણુગારને જેમ કિડિ મ કેાડાના જાન મચાવવા કડવુ ઝેર શાક ખાઇ ગયા. પેલા કુમા પાળ રાજાએ મ`કાડાને બચાવવ ચાડિ કાપી નાખી ગીતાબેન રાંભીયાએ ૧ લાખ ને બચાવી બલિદાન આપ્યુ અહિંસા પરમો ધર્મના નારા લગાવનારા આપને વીરના નિર્વાણ દિને હિંસાને તિલાંજલી આપીએ ફટાકડાને ùિષ્કાર કરીએ પાપની દિવાળી ઘણી કરી હવે પાને ફેડને તપની દિવાળી પ્રગટાવી કેવલજ્ઞાનની રાશની ચમકાવીએ. બોલ મહેશ અહિં સાથી આદી તે, આખાદિ મેળવશું કે ખરબાદિ હિ સાથી મેળવશું.
સમાચાર અ`ગે
જૈન શાસન વર્ષ ૬ અંક ૧૧માં પાના ૩૯૫ ઉપ૨ પૂ. સા. મ. શ્રી હેમગુણાશ્રીજ મ. અંગે આજ્ઞા બદયાના સમાચાર છપાયા છે આ સમાચાર અમને પાલીતાણાથી પાસ્ટમાં આવ્યા હતા તે બાબત પૂ.આ.મ. શ્રી વિજય મહાબલ સૂ મ તરફથી તેમજ પૂ. સા. શ્રી હેમગુણાશ્રીજી મ. તરફથી અમને એ સમાચાર તદ્દન ખાટા છે એમ જણાવવામાં આવેલ છે સમાચારની ચિકિત્સા અમારે કરવી જોઇતી હતી. જે અમે કરી નહિ, અને છાપવા મોકલી દીધા આ અંગે પૂ. સાધ્વી મશ્રીને ઘણું દુઃખ થયુ છે. જે માટે અમે દીલગીર છીએ અને એ સમાચાર કૅન્સલ છે એમ જાણવુ,
તા. ૨૮-૧૦-૯૪
સ‘પાદક-જૈન શાસન

Page #383

- થી હ જાર) - હર-હીરા-હ- - -
મહારાષ્ટ્રમાં થયેલ ભુકંપને આંખે દેખ્યો અહેવાલ રોજ હા હા રાહ જહાજર --હજ
વર્ધમાન સંસ્કૃતિધામ. વિનિગ પરિવાર, અખિલ ભારતીય કૃષિ ગૌ સેવા પંઘ અને “મહાજનમ ના ઉપક્રમે શ્રી દિલીપ ઘી વાળા ના નેતૃત્વમાં પાંચ કાર્યકર્તા ભૂકંપગ્રસ્ત વિસ્તારની મુલાકાતે ગયા હતા. તેઓએ લગભગ ૧૭૫ કી. મી. ના વિસ્તારનું સર્વેક્ષણ કર્યું હતું તેમાં મુખ્ય ગામ તથા સંપૂર્ણપણે નાશ પામેલ ગામનું સર્વે કરતાં જાણવા મળેલ કે સાતુર નામના ગામમાં અંદાજીત ૧૨,૦૦૦ની વસ્તી છે. ત્યાં :૦૦૦માણસે મૃત્યુ પામ્યાનો અંદાજ છે. આ ગામમાં રાષ્ટ્રીય યં સેવક સંઘના કાર્યકર્તાઓ ખુબજ સારૂ કાર્ય કરી રહ્યા હતા તેઓએ ર દિવસમાં ૧૨૦૦ લાશ કાઢી હતી. આ ગામમાં ઘરે ઘરે શે ક નું વાતાવરણ જોઈ ભલભલા કંપી ઉઠે એવું છે. આખુ મૃધ ગામ ખલાશ થઈ ગયા છે. પિઠ સાંગવી નામનું ગામ અંદાજીત ૧૦,૦૦૦ની વસ્તી છે. આ ગામ તે સપાટ મેદાનમાંથી ડુંગર બની ગયું છે. લગભગ ૨૦૦૦
વ્યકતીઓ જ બચ્યાં છેઆ જ ર મ માંથી એક ૧૦ વર્ષનું બાળક ૨ દિવસ બાદ જીવંત કહ્યું હતું તેના કુટુંબના ૯ જ મૃત્યુ પામેલ છે. આ કુટુંબની ૮૦ એકર જમીન છે. બા છોકરાને અમારા કાર્યકર્તા દુધ આપતાં તેણે પીવાની ના પાડી, એમણે તેઓને કહ્યું કે તારે શું જોઈએ છે તો તેણે કહ્યું મને મારી “માં” લાવી આપે. સાસ્તુરમાં એક વયોવૃધ સાથે વાત કરતાં તેઓએ જણાવેલ કે મારૂ આખુ કુટુંબ ખલાસ થઇ, બચેલ છે.
આ જગ્યાનો વિસ્તાર મારી માલીકીને છે. તીજોરીની અંદર રૂ. ૨૪ લાખની મારી મૂડી પડેલ છે. તે કઢાવી અને આ રકમ આ કાર્યમાં વાપરે એવું સુચન કર્યું હતું કલ્લારી ગામ સંપૂર્ણ કરનાં તાબામાં છે. અન્ય કેઈને જવા દેવામાં આવતાં નથી. આ ગામમાં શ્રી મુંબઈ દે'ન સંઘના આગેવાનોના માર્ગદર્શન અનુસાર, આપણી સંસ્થાઓ અને લાતુર વેપારી મંડળનું રડુ ચાલે છે. આજુ બાજુના ૨૨ ગામોની ૪મવાની જવાબદારી સંભાળી લેવામાં આવી છે. મંડાણા ડેમની નજીક આવેલુ આ કમનસીબ હળી ગામની મુલાકાત માં જાણવા મળ્યું કે આ ગામની વસ્તી ૩૦૦૦ની હતી. કુદરતે જ આ ગામની “ડળી કરી છે. ફકત ૩ જ બચ્યા છે. આખા વિસ્તારના . તમામ લેકે સરકારે બનાવેલ ડેમ પ્રત્યે નારાજ વ્યકત કરતાં હતાં.
તાવસી ગામની મુલાકાતમાં ત્યાંના સરપંચ પ્રમોદ કટટીએ જણાવેલું કે આ ગામની વસ્તી ૩૦૦૦ ની છે. એમાં ૭૦૦ જણ મત્યુ પામેલ છે. તે

Page #384

૪૫૨ :
-
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) .
- રાજે અને રેલીચીલી નામનું ગામ ભારતના નકશા માંથી ભુસાઈ ગયેલ છે. આ ગામને સંપૂર્ણ નાશ થયેલ છે.
- નારંગવાડી, ચીલીકાટે, નાઈ ચાકુરા એકેડી આ ગામની આશરે ૬૦ થી ૭૦ ટકા વતી ખલાસ થઈ ગયેલ છે.
ધાનેરી, તેરડા, હરવી, બેડ આ ગામને ૩૫ ટકા નુકશાન થયેલ છે. ટેટલ . ૮૦ ગામને ભૂકંપની અસર થયેલ એમાં ૫૪ ગામોને ખુબજ ગંભીર અસર થયેલ છે. આ જુવાર, બાજરીનું ઘાસ પશુઓને ખવરાવવામાં આવી રહ્યું છે.. પશુઓને કુદરતી સંકેત મળી જતાં મોટા ભાગના પશુઓ ખુલ્લા મેદાનમાં જતા રહ્યા હતા. * *
દરેક ધર્મના ભગવાનના ફેટા હતા તે બધી જ દિવાલો અડીખમ ઉભી છે. તે એક ચમત્કાર જ ગણાય, સાતુરમાં ૫૪ વર્ષના વયેવૃદધ દિગમ્બર જૈનના કુટુંબમાં ૩૫ જણના કરૂણ મૃત્યુ થયા હતા. કમનસીબે તેઓ એકલા જ બચ્યા હતા. આ બધા નો અંતિમ સંસ્કાર કરીને છેવટે આ વૃધે આપઘાત કર્યો હતે આ વિસ્તારને એકંદરે સર્વે કરતાં જણાવ્યું છે કે લોકોનું કહેવું થાય છે કે આ કુદરત કરતા સરકાર સર્જીત આફત છે. '
પૂનાના વૈજ્ઞાનીકે આવીને કહી ગયા કે ઘરમાં સુવાનું શરૂ કરે હવે ધરતીકંપ થશે નહિ. પણ કમનસીબે છ માસમાં જ આ કરૂણ બનાવ બન્યો હતો. બંધને વિરોધ ગામ લેકે વર્ષોથી કરતા હતા છતાં સરકારે આ ડેમમાં પાણી ભરવાનું ચાલું કર્યું અને તેના કારણે જ આ ધરતીકંપ થયેલ છે. તેવુ વૃધ આગેવાન રામસિંહ રાઉતે નિસાસા નાખીને કહ્યું હતું.
આમ આ કાર્યકર્તાઓએ અસરગ્રસ્તોને થળની મુલાકાત લઈને સાંત્વન આપ્યું હતુ અને રાહત સામગ્રીની વ્યવસ્થા કરી હતી. અને વિવિધ યોજનાઓ બનાવી હતી
શકુ ' - સૂચના - ક આ મહીનામાં પાંચ મંગળવાર હોવાથી તા. ૧૬-૧૨-૯૩ ને અંક બંધ ) રહેશે તેથી હવે પછીને અંક નં ૧૫ તા. ૨૩-૧૧-૯૭ ના પ્રગટ થશે.

Page #385

': “T
*
.
કહેતા હતા કે - - શ્રી ગુરુદશી -
ઈ - મુકિત આપણી સામે જૂ છે, તેવી અનુભૂતિ થાય તેની ભકિત સાચી. છે . ભગવાનના ભગતને મુકિ ના કાંઈ જ ગમે નહિ. મુકિત અને મુકિતના સાધન
વિના બીજુ કાંઈ ગમે તે કાને પાપોદય સમજે. ૦ સંસાર હૈયામાં હોય અને તેની ખટક પણ ન હોય તેવા જીવની ભકિત, અસલમાં છે
ભક્તિ જ નથી. ૦ ભગવાનને સાચા ભાવે મ એટલે સંસારના ભાવ ઊઠે ! ૦ સંસારની સારામાં સારી સામગ્રીથી જેને ત્રાસ પેદા થાય તેને જ ભગવાન ગમે. ૦ જ્યાં સુધી દુનિયાની સુખ સામગ્રીના રાગની ઊલટી કરાવીએ નહિ ત્યાં સુધી હવામાં
ભગવાન દેસી શકે નહિ, ૯ પાપથી મળતા લાભ સ દેખાય તો પણ સારા દેખાય તો પણ સંસાર રેગીએ છે
અડવા જેવા નથી. સાકર મે તેટલી મીઠી હોય તે પણ કફવાળાને નુકશાન જ કરે. ૦ ભગવાનની આરાને પ્રેમ થઈ જાય તેને માટે દુઃખ વેઠવું અને સુખ છેડવું તે
સહેલું છે. 4 આ સંસાર મિયાભાઈ જેવા છે, મારે પણ રેવા ન દે.
(ટાઈટલ નું ચાલુ) 3 ઉપર રાગ ઘટાડતા જવું કે ઈએ અને પિતાના જ પાપથી આવતાં દુ:ખેને મજેથી
સહન કરતાં શીખવું જોઈએ ને જેમ બને તેમ નિસ્પૃહતા, સંતોષ, સદા ચાર ક્ષમા ! શીલતા આદિ ગુણોને મેળ પ્રયત્ન કરે જોઈએ અને આ મનુષ્ય જન્મ એક માત્ર છે સાધુપણા માટે જ છે તે ૫ બાત્માની અનંત અક્ષય ગુણ લક્ષ્મીને મેળવવા માટે જ છે છે તે સાધુધર્મ કયારે મને લામાં વહેલો મળે અને પરમાત્માની તારક આજ્ઞા મુજબ છે અણિશુદ્ધ પાલન કરી સ્વયં પરમાત્મા રૂપ બનું તે જ ભાવના ભાવવી જોઈએ. મળેલી નિર્મલ પ્રજ્ઞાનો ઉપયોગ ભ ાનનો માર્ગ સમજવા અને આત્મામાં સ્થિર કરવા પ્રયત્ન કરવું જોઈએ. તે આ જન્મ સાર્થકતા થાય.
સૌ પુણ્યાત્માઓ આ વાવનાથી ઓતપ્રેત થઈ જીવનને ઉજાળે અને શાસનવર્ષને ન આરાધનામય બનાવી આર ની મુકિત વધુને વધુ નજીક બનાવે તે જ. નૂતનવર્ષના { નવલા પ્રભાતની મંગલ કા. સૌ આવી પરમેચ દશાને પામે તે પુરૂષાર્થ કરી છે આ જીવનને અજન્માનું બી બનાવે.
– તાંશ
I
!

Page #386

*000000#00
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
*o
.
00÷000
Reg.No. G- SEN-84
૦ જેના વિષય-કષાય મદન પડે તે ભગવાનના શાસનમાં આવી શકે નહિ. ૦ જૈન સંધમાં આવેલા માટે ! સદ્ગતિ સુનિશ્ચિત, દુર્ગતિ હમેશ માટે ખધ ! કાગે જેને પાપ કરવુ પડે પણ પાપ કરવાનુ મન ન હોય તે જીવ પાપ કરવા છતાં ય દુર્ગાતિમાં ન જાય : પુણ્ય કરતાં ય હૈયાનાં પાપની વાસના-સેવે તે પુણ્ય કરતાં ય દુર્ગતિમાં જાય.
૦ ઉપકાર બુદ્ધિ વિના પરિવાર વધારવા દીક્ષા આપવી તે પશુ પાપ છે
0
જેને મેાક્ષની ખાત્રી ન હેાય તે જૈન તેા નથી પણ આય પણ નથી દુ:ખમાં રખાય તેય દુઃખી થાય, સુખમાં મજા કરે તૈય સમજે તે ધર્મ સમજેલા કહેવાય.
[][][SWT][][][][]
સ્વ ૫.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
.
દુઃખી થાય આ વાત જે
0
0
૦ દુ:ખ આપણાં પાપ વિના આવે જ નહિ. તમે શું દુઃખ પડેલાં જીવા જે દુ:ખ ભાગવે તેનુ
ભગવા છે ? નરકમાં વર્ણન થાય તેમ નથી. તે વર્ણન સાંભળ્યા પથી પણ જેને વરાગ્ય ન થાય તે આત્મા આત્મા નથી પણ જડ જેવા છે.
000000
oppoppe
0 0
0 ૰ આપણને બધાને આવી સુંદર સામગ્રી મળી છે માટે ધ' કરીને આવ્યા છીએ. પણ
0
0
0
0
0
હજી સંસારમાં જ મજા આવે છે, વિષય- કષાયમાં જ આનંદ આવે છે, સુખમાં હું મહેાલા છે, દુ:ખમાં રાવા છે તેથી લાગે છે કે માટોભાગ ધમ મેલેા કરીને આવ્યા છે. તમે બધા અહી' ડાયા થાવ અને ધમ મેલે ન કરે તે માટે અમે તમને ચેતવીએ છીએ. અમારી વિદ્વત્તાનુ' પ્રદર્શન બતાવવા પાટ પર બેઠતા નથી. ૦ માન-પાથ દિના ભુખ્યા જીવ કયારે ભગવાનના ધમ ને કકિત કરે તે કહેવાય નહિ. Ö 0000000000:0:00000:000.000 જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશને મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત 4200ı : ૪૫, દિગ્વિજય પ્લાટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકશેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ યુ મન : ૨૪૫૪૬
કર્મ બાંધવાની ભગવાને મના કરી છે પણ તીર્થંકર નામ કર્મીની આજ્ઞા કરી છે. Ö તીથકર નામ કર્મનાં બધને ઇછે તે માટે મહેનત કરે તાય નિર્જરા થાય.

Page #387

3 3 20 4 to 5ી વધુ નો ૨૩fe famયરni ૩૩મારૂં મહાવીર પvyવાખાને
wwજ અન્ને સિંહન્જ રક્ષા તથા રુથાર -
નાd ગરે.
liluj ]]
સવિ જીવ કરૂં
જઠS
શાસન રસી.
શાન ગુણ ની મહત્તાपीयूपससमुद्रोत्थ, रसायनमनौषधम् । अनन्यापेक्षमैश्वर्य, ज्ञानमाहुर्मनीषिणः ।
પડિત પુરુષે, સમુદ્ર વિના ઉ પન્ન થયેલા અમૃત રૂપ, ઔષધ વિના ઉ૫-ન થયેલા જરા-મરણને નાશ કરનાર રસાયણ રૂપ અને સયાદિક અન્ય કઈ પણ વસ્તુની અપેક્ષા ૨હિત શર્ક-ચક્રી પણાના શ્વયરૂપ-એવુ' જ્ઞાન કહે છે.
OSURE
લવાજમ અાજીવન દેશમાં રૂા.૪૦૦
લવાજમ વાર્ષિક
શ્રી sex શાસન ફાર્યાલય દેશમાં રૂા. ૪૦
શ્રત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટા
જામનગ૨ '(સૌરાષ્ટ્ર) 1ND1A- P!N-૩૮૦૦5
27) 2 143

Page #388

';
જ્ઞા ન ગ ણુ–ગ ને
;
–પ્રજ્ઞાંગ 4
:
૦ દશ પ્રકારનું મિથ્યાત્વ :
૧-ધ સધમ્મસન્ની, ર–અમે ઘમન્ના, રૂ-૩મો મામો, ૪–ો છે { ઉમા, લસણ અન્ના , દુ–સાહૂ સાદુન્નો, ૭-ળવે બગીવાં , 8 ८-अजीवे जीवसन्ना, ९-मुत्ते अमुत्तसन्ना, १०-अभुत्ते मुत्तसन्ना.
૧-ધર્મમાં અધમ બુદ્ધિ, ૨-અધર્મમાં ધર્મ બુદિધ, ૩–ઉન્માર્ગમાં માર્ગ બુધિ, છે ( ૪-માર્ગમાં ઉભાગે બુધિ, પ-સાધુમાં અસાધુની બુધિ, ૬-અસાધુમાં સાધુની બુદિધ, છે ૭-જીવમાં અજવબુધિ, ૮-અજીવમાં જીવબુદિધ, ફક-મૂત્તમાં અમૂર્ત બુદિધ અને ૧૦ અમૂર્તમાં મૂર્તબુધ્ધિ.
૦ પાંચ કારણેથી જીવ ચિકણ કમને બાંધે છે.
पंचहिं ठाणेहिं जीवा दुल्लहबोहियत्ताए कम्म पकरंति, तं जहा-अरहंतागं। मवन्नं वदमाणे १, अरहंतपन्नत्तस्स धम्मस्स अवन्नं वदमाणे २, आयरियउवज्झागाBणामवन्नं वदमाणे ३, चाउवन्नसंघस्स अवनं वदमाणे ४, विविक्कतवबंभचेरणं । देवाणं अवन्नं वदमाणे ५ ।'
પાંચ સ્થાને વડે જ દુર્લભ બધિપણાના કર્મોને બાંધે છે. તે આ પ્રમાણે-૧ શ્રી અરિહંત પરમાત્માના અવર્ણવાદ બલવા વડે, ૨-શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ પ્રરૂપેલા ધર્મના અવર્ણવાદ બેલવા વડે, ૩-શ્રી અરિહંત પરમાત્માની આજ્ઞા મુજબ જીવતા શ્રી ? આચાર્ય ભગવંતે તથા શ્રી ઉપાધ્યાય ભગવંતના (ઉપલક્ષણથી શ્રી સાધુ ભગવંતોના પણ) અવર્ણવાદ બોલવા વડે, ૪–ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ જીવતાં સાધુ-સાધવી, શ્રાવકશ્રાવિક રૂપ ચારે પ્રકારના શ્રી સંઘને અવર્ણવાદ બેલવા વડે અને, ૫-પૂર્વ ભવમાં 8 કરેલ વિવિધ પ્રકારના તપ અને ઉત્તમ બ્રહ્મચર્યના આચરણથી પ્રાપ્ત થયેલ દેવ પણું એવા સમ્યગ્દષ્ટિ દેના અવર્ણવાદ બેલવા વડે જીવ દુલભાધિપણાને પામે છે.
૦ શ્રી ઠાણુગ સૂત્રમાં પાંચ પ્રકારના સંવરના દ્વાર કહ્યા છે. 4 “વંજ સંવરારા ઉન્નતા તંગ-સમૂd , લવર ૨, સામાવો ૩, ઘ- 4 । सायया ४, अयोगया ५'
પાંચ પ્રકારના સંવરના દ્વાર કહ્યા છે તે આ પ્રમાણે- [ અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર ]

Page #389

હાલાદેદારક 2.mવિજરાજજીલ્ડરેજી મહારાજની છે.
Uren gora eund von Redond PBUNU Yule ya
તંત્રી 'ૉમજેદ મેઘજી ગુઢફા
૮મુંભઇ) .. હેન્દ્રકુમાર મનસુwલાલ શાહ
જદ્રોટ) 'સુરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(૩૦ ) *: યાજાયેદ રુલ્સર યુક્ત
"
21
• કવાડિફ : YNઝાઝારા MિS a fજાય ૪ મકાઇ
છે વર્ષ ૬ ર૦૫૦ કારતક વદ-૧ મંગળવાર તા. ૩૦-૧૧-૯૩ [અંક ૧૬
- મેક્ષના ઉપાયભૂત ઘર્મ :
---પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા
પ્રવચન-પહેલું છે. (ગતાંકથી ચાલુ) B ૪ સભા :- આજે તે બેલી બોલાય તેમાં ય ચાલીસ અને સાઈઠ ટકા જેવું છે હોય છે. ( ઉ. આ તમે કેને પૂછીને નકકી કર્યું ? તમારે માથે કઈ ગુરુ છે કે નહિ ? A છે આજે મોટે ભાગે તમારો પાસે ખેટે છે. પૈસે મેળવી, નામના માટે વાપર નાની ગતિ કઈ થાય ? બેલી પણ કેમ બેલે છે ? પૈસાને સદુપયોગ કરવા કે :
નામના કરવા ? નામના કરવા જ બેલી બેલે તે કઈ ગતિમાં જાય? ભગવાને ના પાડી છે છે છે કે-નામનાદિ માટે દાન થાય નહિ, લક્ષમીના મેહથી છૂટવા માટે દાન કરવાનું છે.
પ્ર. લક્ષ્મી તે દેવી છે કે ડાકણ? ' ઉ૦ ડાકણ લક્ષમીને દેવી માનીને તેની પૂઠે ફરી ફરીને તમે સત્યાનાશ કાઢયું છે.
લક્ષમી હોય તે દેવ અને જેની પાસે લક્ષમી નહિ તે ભિખાર આવી તમારી { મયંતા છે. તે પુણીયા શ્રાવકને કે માનશે ? જે નિયમ કરે છે. હવે મારે મૂડી છે છે વિવારવી નથી તે તેને શ્રવક કહેશે કે શું કહેશે
કે સભા, પુણીયાને તે એક જ દાખલો છે ને કે ” છે ઉ૦ તેવા દાખલા થોડા હેય. છતાં પણ ભગવાન ના સમયમાં થ ી જેને હતા તે { તે બધા લકમીને ડાકણ માનતા હતા પણ સારી માનતા I wહતe સરસારમાં રહેવું છે પડતું તેનું દુ:ખ અનુભવતા હતા.

Page #390

૪૭૮ ૪ .
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) $ ભગવાનનો ભગત તે જ, જે આ સંસારમાં રહેવા જે ન માને, વહેલામાં વહેલે મિક્ષ જ મેળવવા જેવો છે તેમ માને અને મનુષ્ય જન્મમાં સાધુપણું જ લેવા જેવું છે તેમ માને. આ | સુખ દેવગતિમાં છે કે મનુષ્યગતિમાં ? તે પછી દેવકને દુર્લભ ન કહેતાં ? જ મનુષ્યજન્મને દુર્લભ કેમ કહ્યો ? મિક્ષ, મનુષ્ય જન્મ વિના મળે જ નહિ અને મોક્ષે 4 જવા જે સાધુપણું જોઈએ તે પણ અહીં જ મળે, અને પળાય પણ અહીં જ માટે છે
આ જન્મની કિંમત છે. જેને મહા ન જોઈએ તેને આ જન્મ દુર્ગતિમાં જવા જ છે કે મળે છે, કેમકે, પાપ પણ મનુષ્ય જેવાં કરે છે, તેવાં બીજા નથી કરતા. નારકી દુખમાં છે ને પડેલા છે, તિયાની શક્તિ નથી, દેવ સુખમાં મગ્ન છે, બાકી પાપ કરનારી જાત 8
મનુષ્યોની છે. જે પાપ કરે નહિ, ધર્મવિના બીજું કાંઈ જ કરવાનું મન નહિ તેને જ છે. જે મનુષ્ય જન્મ સફળ છે. બાકીનાને મનુષ્ય જન્મ દુર્ગતિમાં જવા માટે છે, આજે ઘણા 8 જે રીતે જીવે છે તેથી લાગે છે કે, મોટોભાગ દુર્ગતિમાં જવાનું છે.
પ૦ ભૂતકાળના પુરયથી સંસાર સારે છે, પરલોક ખરાબ થશે તેમ લાગતું નથી. ૧ ઉ પાપ કરી પૈસા મેળવે, ખૂબ ખૂબ જ મઝાદિ કરે અને ભૂવું નહિ થવાનું ન આમ જે બેલે તે ગાઢ મિથ્યાષ્ટિ છે, ધર્મ પામવા નાલાયક છે, મંદિરમાં બેસવાય
લાયક પણ નથી. છે તમે બધા જે રીતે જીવે છે તેથી સદગતિમાં જવાના કે દુર્ગતિમાં જવાને ?
જે સાધુઓને આવા ગૃહસ્થ પણ સારા લાગે છે તે સાધુ પણ દગતિમાં જશે. સંસારના ! 8 સુખ માટે, પૈસા-ટકાદી માટે, નામનાકી–ખ્યાતિ–પ્રતિષ્ઠા માટે. ધર્મ કરનારા છે દુર્ગતિમાં જવાના છે. તમે બધા શાસ્ત્ર ભણ્યા છે ? અમે શાસ્ત્રમાં લખ્યું હોય તે છે બોલીએ કે તમે બધા કહે છે ?
કયે ધર્મ મોક્ષ આપે ? જેમાં વિષયને વિરાગ હોય, કષાયને ત્યાગ હોય. ૪ | ગુણેને અનુરાગ હોય અને ગુણ પેદા કરનારી ક્રિયાઓમાં આ પ્રમાદ. હોય તે જ ધર્મ છે મોક્ષે લઈ જાય, બીજે નહિ.
આજે મોટો ભાગ વેપારમાં અનીતિ કરે છે. ચોપડા બે રાખે છે, જૂઠ બેલે છે-તે છે ડહાપણનું કામ છે ? જેને પણ આવું કરતા હોય તે કેવા કહેવાય ? આજે બે છે ચેપડા નહિ રાખનારા કેટલા મળે ?. તેથી કહેવું પડે છે કે-“આજે શાહ. તેટલા ચોર છે | છે, શેઠ તેટલા શઠ છે અને સાહેબ તેટલા શેતાન , છે, આ વાત અમે જાહેર 8 સભામાં કહીએ, અને રાજને અધિકારી. બેઠે હોય તે તે કહી જાય કે-સાહેબ ! ! આપની વાત સાચી છે, પણ અમારે ખુરશી સાચવવી હોય તે છેટું કામ કર્યા વિના

Page #391

૬ વર્ષ-૬ અંક ૧૬ : તા. ૩૦-૧૧-૯૩ :
૪૭૯
૨
ચાલે જ નહિ, આ કાળ, આવી ગયો છે. ' પ્રહ પહેલાં સારા વ્યવહારથી જગતે ચાલતું હતું. આજે પૈસાથી વ્યવહાર ચાલે છે | તે શું કરવું ? ' ઉ. તે સાચા માગે પાછા આવી જવું.
પૈસાને લેભ એ વળગે છે. અને પૈસાને જ સારા માન્યા છે તેનું આ પરિણામ છે છે. પૈસે તે દુર્ગતિમાં જ લઈ જાય તે છે. આદમી સારે હોય તે હજી સદગતિમાં 3 જાય બાકી તે આજે પૈસા વધે છે. તેમ તેમ પા૫ જ વધે છે. આજે વધારે મોટા ? | મોટા પાપના ધંધા કેણ કરે છે?
મારી તે ભલામણ છે કે, વ્યાખ્યાન સાંભળે છે તે તેની વાતે બરાબર સમજે. સમજી સમજીને અમલ કરશે તે ભલું થશે. દેખાવનો ધર્મ કામ નહિ આવે. મરતી વખતે સાચે ધર્મ જ રક્ષણહ આપશે. બાકી તે નરકાદિ દુર્ગતિ બેઠી છે મરીને કયાં છે જવું છે ? મરવાનું તે છે ને ?
પ૦ ખબર પડી જાય તે પહેલા સુધરી જઈએ. * * - ઉ. ભગવાન કહી ગયા છે કે, આમ આમ કરે તે નરકમાં જાય, આમ આમ કરે તે | તિય"ચમાં જાય, આમ આમ કરે તે દેવમાં જાય, આવું આવું. કરે તે મનુષ્યમાં જાય છે અને આમ, કરે તે મેક્ષમાં જાય. પણ ભગવાનનું કહેલ સમજવું નથી તેની જ ઉપાધિ | છે ને ? ભગવાન શું કહી ગયા છે, ભગવાનની, આજ્ઞા મુજબ ચાલતા . સાધુએ શું ? છે કહે છે અને ભગવાનને ધર્મ પણ શું કહે છે–તેની ચિંતા કરો ? ! ભગવાનનાં દર્શન-પૂજન કેમ કરો છો ? અમારે ભગવાન થવું છે માટે કરીએ ' છીએ, સાધુ પાસે કેમ જાવ ? સાધુ થવું છે માટે. સામાયિક કેમ કરો છે ? ! જીવનભરનું સામાયિક જીવવું છે માટે–આમ જ કહે ને ? ફેરિયાને પૂછે કે કેરી કેમ | કરે છે ? તે તે કહે કે, પૈસા કમાવા છે. નાની પેઢીવાળાને મેટી પઢી ખેલવી છે ?
તેમ સમજે છે. ધર્મ કરનારા કશું જ સમજતા નથી–તે કેમ ચાલે? તમે બધા પૈસા છે. { મેળવવા શું શું કરો છો ? તેમ ઘમ શા માટે કરે છે ?
મ. સુખી થવા માટે,
ઉ૦ સંસારમાં કે સાચા સુખી થવા માટે ? સાચું સુખ જોઈએ છે કે બનાવટી છે સુખ જોઈએ છે ? છે પ્રહ કચરનો ચળકાટ વધારે હોય છે,
૩૦ આટલી ખબર છે તે નકકી કરો કે ખોટી વસ્તુ માનવી નહિ.

Page #392

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
પ્ર. અંજાઈ જવાય છે. ઉ તે ખામી છે, ભૂલ છે. તે સુધરશે નહિ તે દુગતિમાં જવું પડશે.
સાધુ સમજદાર ન હોય કે માન-પાનાદિને અથ હોય તે ગપ્પાં જ મારે. - B સ્થને પણ ઘણુ ઘણુ પૈસા જોઈએ તેથી અનીતિ કર્યા વિના ન રહે. “આ કાળમાં તે છે અનીતિ વિના ન ચાલે તેમ સાધુઓ બેલતા થઈ ગયા. બહુ ભયંકર પાપ થઈ રહ્યું છે. છે. - આજના ધમકરનારના મોટાભાગમાં સમ્યગ્દર્શન નથી, જ્ઞાન પણ અજ્ઞાન છે, ચારિત્ર પણ બનાવટી છે. તમારા ઘણાને ઘમ બનાવટી થયે છે, તેમ અમારે ય થાય જ ! સાવચેત ન હોઈએ તે. સાધુ ધર્મ અને શ્રાવક ધમ કઠીન છે. સાધુ કે શ્રાવક દુર્ગતિમાં છે ન જાય પણ સદ્દગતિની પરંપરા સાધી વહેલામાં વહેલા મેક્ષમાં જ જાય તેમ ભગવાન કહી ગયા છે. ભગવાને કેને માટે આ વાત કહી છે? ભગવાનના સાચા સાધુ, સારી, શ્રાવક-શ્રાવિકાને માટે કે ગમે તેને માટે ? તમને વિશ્વાસ છે ને કે–અમારી દુર્ગતિ નથી થવાની, સદ્દગતિ નકકી જ છે. પાપ કરીએ તે પૈસે ન પણ મળે, સુખ પણ ન મળે. કદાચ મળે તે ભગવાય પણ નહિ. પુણ્ય હોય તે જ પસે કે સુખ મળે અને 8 ભગવાય. પુશ્ય ન હોય તે સુખકે પૈસે મળે પણ નહિ અને ભોગવાય પણ નહિ. છે. મળ્યા પછી પણ વધારે પાપ કરીને દુગતિમાં જ જવું પડે-આવી શ્રદ્ધા છે? 8
પ્રગરીબાઈ ટળે તે ધર્મની પ્રભાવના થાય ને? ઉ, તેમ કોણે કહ્યું? ગરીબ શ્રીમંત થયા પછી ધર્મથી દૂર થયેલા મેં જોયા છે. ગરીબ શ્રાવકે હજી સારા છે. પણ પૈસાવાળા ભૂંડામાં ભૂંડા છે. પ્ર. પૈસાવાળા ઉપર કેમ ગુસસે છે?
ઉ. આજના પૈસાવાળા કેવા છે તે ખબર છે? માતેલા સાંઢ જેવા છે. સાઇ ને 1 નવરા માને છે. તેને અહીં આવવાની તો કુરસદ નથી, સાચું સમજવાની પણ દ૨છા ૬ જ નથી તે બધા મઝેથી રાતે ખાય છે, અભય ખાય છે, ન કરવાનાં બધા કામ કરે છે. ૧ પૈસા માટે આમ-તેમ ભટકયા કરે છે, માંસાહારી, મદિરાપાની થઈ ગયા. કેટલાં અપ1 લક્ષણ છે તે ખબર નથી? પૈસા-ટકાદિ માટે ધર્મ કરવાનું કહે તે સાધુનું, સાધુપણું છે
પણ જાય. તેવા પૈસાવાળાથી ધર્મની પ્રભાવના ન થાય પણ ધર્મને નાશ થાય. 1 માટે સમજો કે, ધર્મ તે સમજુ આત્મા જ કરશે, અણસમજુ કદી નહિ કરી શકે. 8 કે તમારે બધાએ સમજવું છે કે, છે તેમજ જીવવું છે? સંસાર રહેવા જેવો નહિ ને? છે 1 મોક્ષ જ મેળવવા જેવો છે, બીજુ કશું નહિ ને? ધર્મ મોક્ષ માટે જ થાય, મેક્ષના 8
હેતુ વિના ધર્મ થાય કહિ આ વાત સમજાવવી છે તે હવે પછી –

Page #393

છે
૦
. * ૦
ક
૦
૦
ક
૦
જ
૦ છે
ષ્ટ
કે
૦ કરે
જ
IિST
વૃદ્ધાશ્રમને વિદ્યાપીઠ સાથે Bas Tw - શું સંબંધ છે, વાર?
-
-
-
સુરાજweet 29Wજી ,
જલતરંગથી નહિ પ્રસન્ન થનારા માણસે કેટલા ખુશ છે એની મને ખબર નથી પણ કદાચ મને તરંગોથી પ્રસન્ન બની શકતા એ જના ખુશ થવા જેવી હોય તે હવે હશે? આજે મનતરંગની વાત કરવી છે. વૃદ્ધ સાધુ ભગવંતોએ પણ પિતાના માટે
હમણું એક વ્યકિતના મનમાં તરંગ વૃદ્ધાશ્રમની માંગણી કરવી જોઈએ. માગણી ઉઠો : (એ વ્યકિતનું નામ કુલ ત્રિપાઠી બહેરા કાને અથડાય તે છેવટે આંદોલનનો નથી. તે જાણ માટે)
, માગ પણ અપનાવી શકાય! તેઓ શા સાવીઓ માટે વૃદ્ધાશ્રમ ની એજના કારણે આવી ખુશીઓથી વંચિત રહે ? વિચારી પણ ન શકાય એ આદર્શ છે પણ જિન શાસનના બીજા નંબરના સંઘ માટે હવે સાધ્વીઓ માટે વૃદ્ધાશ્રમ બનાવવા
આટલી હિતચિંતા (!) થતી હોય તે જોઈએ એ વાસ્તવિકતા છે, કતવ્ય છે.
આ પહેલા નંબરના સંધ માટે આવે પતિઅલબત્ત, વિદ્યાપીઠ બનાવવાની યોજના
ભેદ શા માટે? સાથે હોય તો જ.”. (હદયની તકલીફ જો ખરેખર આ વૃદ્ધાશ્રમની યેજનાનું વાળા માણસેએ હવે પછીનું વાકય જરા કૃત્ય સુંદર જ હોય તે આ બધી વિચાહળવેથી વાંચવું)
રણ કરવી પડે. પણ સાધુ તે શું વિચારથી આ તરંગ કેઈ ગેરી ચામડીવાળાએ આર્ય માણસ પણ વૃદ્ધાશ્રમની યેજનામાં પરદેશથી આયાત કરેલ નથી. ના, આ સહમત થઈ શકે નહિ. ખરેખર તે વૃદ્ધાકેઈ દેશીગરા મા સને આ કતની શ્રમને ખ્યાલ, અને તે પણ વિદ્યાપીઠની સંસ્કૃતિને નાશ કરવાનું ભેદી કાવતરું પણ સાથે જ, આ વિચારધારા શાસ્ત્રનીતિ નથી. આ તે આર્ય સંસ્કૃતિના મહાન ઝંડા. પ્રત્યેની અભકિત અને વિદ્યાપીઠમાં પ્રત્યેની ધારી એક માણસના મગજમાં પેદા થયેલ અંધભકિત (અહીં અતિભકિત શબ્દ તરંગ માત્ર જ છે. તમે એને હળવાશથી વાપરી શકાય પણ તેથી કેકને અંતરાત્મા પણ લઈ શકે છે.
દુભાશે માટે નથી વાપરતે.) ના કારણે સાદવીઓ માટેના વૃદ્ધાશ્રમ ઉપર જરા ઉભી થઈ છે. વિચાર કરવો પડશે. સાદેવીજી ભગવંતો ભગવાનને શાસનની વ્યવસ્થા જ એવી તેમના માટે રજુ થયેલી વૃદ્ધાશ્રમની યેજનાથી છે કે વૃદ્ધાશ્રમને દ્વિચાર પણ કરવાની

Page #394

૪૮૨ :
જરૂર ન પડે. વ્યાખ્યાનની પાટ ઉપર બેસીને ધમ પામવાની લાયકાત મેળ વવા માટે જરૂરી ગુણાની વાત કરતી વખતે દરેક મહાત્મા માતા-પિતાની ભક્તિ ઉપર અવશ્યમેવ ભાર મૂકે જ છે. આમાં . આનુ ષંગિક રૂપે વૃધ્ધાશ્રમાની વાતને પણ વણી લેવામાં આવે છે. કેાઇ જોશીલા વકતા હશે તા હાશ ગુમાવીને માર-ફાઢ ભાષામાં બેરહમ રીતે વૃધ્ધાશ્રમના ભૂકકા ખેલાવી દેશે હાશમાં આવી ગયા પછી એમની સ્થિતિ કેવી હોય છે તેની મને ખબર નથી. પરંતુ આ સ`સ્કૃતિના મહાન ઝ’ડાધારી જે માણસની હુ' વાત કરી રહ્યો છુ' તેમની હાલત કફ઼ાઢી બની ગઈ છે, તેમણે હે।શ ગુમાવીને ભૂતકાળમાં એવી રીતે વૃધ્ધાશ્રમની ઘટા ખેરવી નાંખી હતી કે આજે વૃધ્ધાશ્રમની ટી ફરી પાછી એકઠી કરતા તેમના નાકે દમ આવી જવાના છે. ખરેખર તે તેમણે જ્યારે વૃધ્ધાશ્રમની છટા ખેરવી નાખી ત્યારે હાંશમાં હતા કે અત્યારે ફરી એ ઈટાનુ ચણતર કરવા તૈયાર થયા છે, ત્યારે હાશમાં છે? એના જવાબ આપવા એમના માટે
ભારે છે.
સાધ્વીજી માટે વૃધ્ધાશ્રમ ઉભા કરવાની વાત કાઈ પણ રીતે ચેગ્ય નથી. ઉપરથી જગતમાં જિન શાસનની ફજેતી કરવા માટેનું આ અપૂર્વ સાધન બને છે. કેવળ વૃધ્ધા શ્રમા ઉભા કરવાથી કહેવાતી કાઇ સમસ્યા હલ થવાની નથી. પરિસ્થિતિમાં કોઈ ફેર પડવાના નથી. ઉપરથી નવી ઘણી
અનિ
? શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સમસ્યાઓના એ
ચ્છનીય. વૃધ્ધાશ્રમ અખાડા બની. એક જ ધમ શાળામાં એક સરખા પૈસા આપીને ઉતરેલા યાત્રાળુને બધાને પણ એક સરખી ટ્રીટમેન્ટ મલતી નથી તે આ વૃધ્ધાશ્રમોની શી ગણતરી ?
*
અસલમાં વૃધ્ધાશ્રમની કલ્પના પાછળ વિદ્યાપીઠનું મૂળ પડયુ છે. તેમના જ શબ્દોમાં જુઓ............
“વૃધાશ્રમની સાથે જ વિદ્યાપીઠ પણ કરવી, જેમાં તે સાધ્વીઓની સેવા જીવાન સાધ્વીઓ કરે અને સાથે સાથે તે સાવીએ ભરપૂર સ્વાધ્યાય પણ કરે. દરેક વૃધ્ધ સાધ્વીની સાથે તેમના જ, સમુદાયની ત્રણ સ્વાધ્યાયી સાધ્વીએને રાખવી જોઇએ. આથી દરેક સમુદાયની તમામ વૃધ્ધ સાવીએની અપૂર્વ સેવા થાય અને તેમના સમાધિથી મૃત્યુ થાય.’
કેટલા વિરાધાભાસ છે આ-લખાણમાં! જે દરેક વૃધ્ધ સાધ્વીજીની સાથે તેમની સેવા માટે તેમના સમ્રુદયની ત્રણ સાધ્વીછએ રાખવાની છે તે વૃધ્ધાશ્રમની શી જરૂર છે ? વૃધ્ધ સાધ્વીજીને વૃધ્ધાશ્રમમાં રાખે તે જ ત્રણ જુવાન સાધ્વીએ તેમની સેવા કરે એવુ છે કઇ સેવા કરવી જ હાય તો ઉપાશ્રયમાં રહીને પણ આરામથી થઈ શકે છે એમાં આ ઘરડાઘર” ના ચીપીયા પછાડવાની કોઇ જરૂર નથી.
આ સ્વાધ્યાયી છે અને ભરપૂર સ્વાધ્યાય અને બીજી વાત—જો એ ત્રણે સાવીકરે છે તેા વિદ્યાપીઠનું કામ શું છે ?

Page #395

હું વર્ષ ૬ અંક ૧૬ : તા. ૩૦-૧૧-૯૩
સાધ્વી વિદ્યાપીઠમાં રહીને અભ્યાસ કરશે તા ઉપાશ્રયમાં બેસીને એને શુ કરવાનુ છે ? ઉપાશ્રયમાં રહીને ક'ઇ મ'જીરા વગાડવાના નથી. ભગવાને દરરાજ સાધુ–સાવીને પાંચ પાંચ પ્રહર સુધી સ્વાધ્યાય કરવાને કહ્યો છે તે કઇ વિદ્યાપીઠને ઓટલે બેસીને કરવાના નથી કહ્યો. એ તે મકાનમાં હાય
ઝાડની નીચે ડાય, સ્વાધ્યાય જ કરાહી હાય તેમને કાઇ ફેર પડતા નથી.
જો વૈયાવચ્ચ કરવી જ છે તા વૃદ્ધાશ્રમ ખાલા તા જ થાય એવું કશું નથી. કરવાનું મન હાય તા જ ગલમાં પણ ચેાગ્ય સેવા કરે અને મન ન જ હોય તે બધી સામગ્રી બાજુમાં હશે તેય નહિ કરે. ભણુવાને માટે પણ આ જ નિયમ છે. જો માણુ સને. ભણવાનુ` મન હોય જ તે ગમે તેટલી પ્રતિકૂળતા વચ્ચે પણ પ્રસન્ન મને ભણી શકે અને ભણવું' જ ન હોય તે પહિત સામે બેસીને પણ ઝોકાં ખાસે.
ભગવાને બતાવેલા માર્ગ ઉપર જે ચાલે તેને કઢી સમસ્યા ઉભી થતી જ નથી. સત્તુતિ માંગમાં સમસ્યાને રહેવા માટે એક ઇ”ચની પણ જગ્યા ફાજલ પડી નથી. એ માર્ગ થી આધા-પાછા થનારને એક કહેતા સૌ સમસ્યા ઉભી થવાની અને એ સમસ્યાના ઉકેલે કે સમાધાના વળી મીજી સખ્યાખું ધ સમસ્યાઓને જન્મ આપશે. આ સંમૂચ્છિ મ” સમસ્યાના ફાઈ અ`ત નથી. માટે ઘરડાઘર કે ધાડિયા ઘરના લફરામાં પડયા વિના શાસ્ત્રદશિત માગે ચાલવાના યત્ન કરવા એ જ શ્રેય.
: ૪૮૩
સકર માગ છે.
વિદ્યાપીઠે ઉભા કરીને પીઠાધીશપડા મનવા કરતાં ભગવાનના શાસનના “અણુગાર બનીને ચાલવાની જે દિવસે સદ્દબુદ્ધિ જાગશે તે દિવસે સાચા ક્ષમાગ હાથમાં આવશે. બાકી તા દુનિયા ઝુકતી
ઝુકાનેવાલા ચાહિએ. તમ તમારે ડુગડુગી વગાડયા કરે.. દુનિયા એના તાલે નાચવા રોયાર જ છે પણ આમાં પેાતાનુ કે દુનિયાનું –કાઇનું કલ્યાણુ નથી. એ હુ'મેશને માટે યાદ રહે.
• વનરાજી :
ત
પુત્રા ચૈ પિતુ કતા : । તે જ સાચા પુત્ર કહેવાય, જે માતા-પિતાના ભકત હાય.
–ચાણકયનીતિશતક
[જેઠ સુદ ૨ તા. ૨૩-૫-૯૩]
ચાતુર્માસ સૂચી- સમગ્રજૈન ચાતુર્માસ ૧૯૯૩ ની સૂચી પ્રગટ થઈ ગઈ છે તેમાં દશ હજારથી વધારે સાધુ સાધ્વીજી ચારે ફ્રિકાના મલીને યાદી છે ૧૫ વર્ષથી પ્રગટ થાય છે પ્રાપ્તિ સ્થાન એ. ખાબુલાલ જૈન ૧૦૫ તિરુપતી એપાર્ટમેન્ટ આકુ લી 'ક્રોસ રોડ ન` ૧ કાંદીવલી પૂર્વ મુંબઈ ૪૦૦૧૦૧ ફેશન ૮૮૮૧૨૦૮

Page #396

પ. પૂ. માલવદેશે સદ્ધર્મ સંરક્ષક પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદર્શન સુરીશ્વરજી મા પરમ ઉપકાર
ઉદેપુર (મેવાડ)-પ,પુ.માલવદેશે સદ્ધર્મ સરક્ષક પૂ. આ!. શ્રી વિજય સુદન સૂરીશ્વરજી મ.ના ૫૨મ-ઉપકાર પરમ પૂજ્ય પરમાપકારી માલવાશે સદ્ધર્મ સરક્ષ# ખાલ જીવાનાં ધમ દાતા પૂજય આચાર્ય ભગવન્ત શ્રીમદ્ વિજય સુદશ ન સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ મારા કાકા મહારાજ થાય. તેમનામાં વાત્સલ્યભાવ ૫મ જ સારી છે. નાના બાળ કૈાને પણ ખૂબ જ વાત્સલ્ય ભાવથી ખેલાવે. એમના બધા સાધુ મહાત્માઓને પણ પ્રેમ અને વાત્સલ્ય ભાવથી રાખે છે ૬૧ વર્ષી દીક્ષા પર્યાય તેમજ વૃદ્ધાવસ્થા હેાવા છતાં કાયમ અપ્રમતપણે બેઠેલા હોય, સંયમમાં પણ ચૂસ્તત્તા ખૂબજ ગમે ત્યારે હાથમાં પુસ્તક જ હોય. આજે અમારા ઘરમાં કે કુટુ ંબમાં જે ધર્મોના સ`સ્કાર હાય તા પૂ. કાકા મના હિસાબે, હું જયારે પણુ કાકા મને વંદન કરવા આવુ ત્યારે કાકા મ, કાયમ મને કહે કે ભાઈ આ સ સારા છેાડવા જેવે છે. સ’સાર તા નિતિનું ઘર છે. કદાચ સાધુ ન થઈ શકે। તા દેશિવરતિ ધમ પણ સારામાં સારા કરવા જોઈએ.
–જીવંતસિંહ મહેતા-ઉદયપુર (મેવાડ)

Page #397

જ નહ
હાજર હજાર હાજર જ આ
જન રામાયણના પ્રસંગો
ચાલ્યા. *
પરસ્ત્રીને છાતી ના ધરાય-વિભિષણુ...!
–શ્રી ચંદ્રરાજ જાક હાજર હતા હક્કન હાથ
આજ સુધી આપણા કુળમાં થયેલાં ધમધમતો રહ્યો. ' કોઈપણ પૂર્વજોએ સંગ્રામમાં શત્રુને મીઠ, સૂતેલો માણસ જાગે અને ગ્રીષ્મઋતુના નથી બતાવી અને પરસ્ત્રીને હદય ધયું માયાના પ્રચંડ પ્રતાપી સૂર્યને જોઈ ના નથી, વિભીષણ! તે આ શું કર્યું ?” શકે તેમ આવેલા કુંભકર્ણ વગેરે તે ભડકા
મધુકુમારને ચમરેન્દ્ર મળેલા પાસેથી શૂળ એકતા નગરને જોઈ પણ ના શકયા. અને ત્રિશુળના વૃત્તાંતથી વાકેફ થયેલા લંકારાજ નગરને દુજે ય સમજીને ત્યાંથી ભગ્ન દશકંધર દિગ્યાત્રાના વિજય માટે આગળ ઉત્સાહવાળા પાછા ફર્યા. અને કેમે કરીને
.. રાવણને જણાવ્યું ત્રણ ખંડના વિજયની યાત્રા કરવા રાવણ પતે તે તરફ આવ્યું. પણ ભડકા નિકળ્યાને રાવણને અઢાર વર્ષ પસાર ઓકતા નગરને દુજેય જાણીને ભાઈઓ થઇ ચૂક્યા હતા. મેરૂ પર્વતના જિનબિ બે- સાથે તે નગરને જીતવાના ઉપાયથી વિચા. ની પૂજા કરવા ઉત્કંઠ બનેલા રાવણે મેરૂ “ રણા કરવા લાગ્યા. પર્વત ઉપર જઈને ઉત્કંઠા પૂર્વક મહાન અને... એટલામાં એ નગરની એક ઋષિ અને સંગીત પૂજાના ઉત્સાહ પૂર્વક રાજરાણીની દાસી ત્યાં આવી પહોંચી. તેણે જિનબિંબની પૂજા-વંદના કરી.
રાવણના પરાક્રમથી રાવણમાં આસકત આ બાજુ રાવણની આજ્ઞાથી કુંભકર્ણ, બનેલી નલક્બરની રાણી ઉપરંભાએ કહેલી વિભીષણ વગેરે દુર્લંઘનગરના નલક્બર વાત કરતાં કહ્યું કે- “સાક્ષાત્ જયલક્ષમીની નામના ઈ-દ્રના દિફ પાલને જીતવા માટે જેમ ઉપરંભા તારી સાથે કામ–ભેગની ગયા. બીજી તરફ નલકુબાર રાજાએ ક્રીડા કરવા તડપે છે. તારા ગુણેથી તારાઆશાલીકા” નામની વિદ્યા વડે પિતાના માં આસકત બનેલી તે મહેલમાં ચેતનાનગરમાં એક સો જન સુધીના વિસ્તાર હિન મૂતિની જેમ જીવે છે. હું માનદ ! વાળો અગ્નિની જવાળાએથી ભડકે ભડકા આ કિલ્લાનું રક્ષણ કરનારી. આશાલિકા ઓક્ત વહિનમય કિલ્લો બનાવી દીધું. નામની વિદ્યા તે રાણી તને અર્પણ કરશે. આવા અગ્નિમય કિલ્લામાંનલક્બર પોતાનાં અને તે વિદ્યાના કારણે તું મારા પતિ) સૈન્ય સાથે કે ધથી અગ્નિકુમારની જેમ નલબર સહિત આ નગરને જીતી શકીશ.

Page #398

૪૮૬ - .
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) અને તને અહીં શક્રેન્દ્રનું સુદર્શન ચક્ર કૂબને વિભિષણ જીવતે જ પકડી લીધો. સિદ્ધ થશે.”
અને ત્યાં જ રાવણને સુદર્શન ચક્ર - દાસીના આ વચન સાંભળીને હાસ્ય પ્રાપ્ત થયું.
- શરણે આવેલા નલકૂબને રાવણે મુકત સહિત રાવણ વિભીષણ તરફ જોયું અને વિભીષણે દાસીને કહ્યુ-એમ છે. અને
આ ર્યો. અને પોતાનામાં આસકત બનેલી
ઉપરંભાને કહ્યું કે હે ભદ્ર ! તું તારા દાસીને વિસર્જન કરી.
ભરતારને જ આધીન થા. પરસ્ત્રીઓ મારે વિભીષણના આ જવાબથી રોષાયમાન તો માતા અને બેન તુલ્ય છે. જયારે તે . થઈ ગયેલા રાવણે કહ્યું-“તેં આ કુળ
તે મને વિદ્યાનું દાન કર્યું તેથી તું મારા વિરૂદ્ધ વાતને શા માટે સ્વીકારી? આજ
ન માટે ગુરૂના સ્થાને છે. ઉભય કુળને કલંક સુધી આપણે કુળમાં થયેલા કૈઈપણ
કરનારું આવું કામ ના કરીશ. જા. તારા પૂર્વજોએ સંગ્રામમાં શત્રુને પીઠ નથી ધરી
પતીની સેવા કર.” આમ કહીને રાવણે અને પરસ્ત્રીને હૃદય નથી ધર્યું. અરે !
ઉપરંભાને જરા પણ દુષિત કર્યા વિના વિભીષણ!, વચનથી. પણ તારા વડે આપણું
પિતાને ઘરેથી કન્યાને પતિઘરે એકલાય કુળને નવું કલંક લગાડાયું છે. તારામાં તેમ નલકુબેર તરફ મોકલી દીધી. .. બુદ્ધિ છે કે નહિ? તું આવું બે જ રાવણે ઉ૫રંભાને કહેલું કે- કુલદ્વયશું કરવા ?' .
' વિરૂદ્ધાયા કલંકે મા સમ ભૂત્તવ !” રેષાદ્યમાન થઈ ગયેલા રાવણને શાંત અત્યારે કુલઢયને વિરૂદ્ધ બનેલી તને પાડતાં વિભીષણે કહ્યું કે, “હે આર્ય! શીયલ ભ્રષ્ટતાનું કલંક ન લાગી જાય. પ્રસન્ન થાવ. વિશુદ્ધ મનના માણસને
શાસન સમાચાર વચન માત્ર કલંક કરનારું બનતું નથી. ઉપરંભા આવે તે તમારી પાસે તેને
વાપી – અત્રે પ.પં. શ્રી હેમભૂષણ આવવા દે. તમને વિદ્યા આપે તેનાથી જ
' વિ. ગણિવરાદિની નિશ્રામાં સુંદર રીતે તે શત્રુ નલકુબેરને વશ કરી લેજે. અને કે
આ પર્યુષણ ઉજવાયા દેવદ્રવ્ય ઉપજ આદિ ઉપરંભાને સેવતા નહિ અને વચનની કિ માટે ભાવિકેએ સુંદર લાભ લીધે..
સારી થઈ સ્વપ્ના, સ્વદ્રવ્ય પૂજા, દીવાનું ઘી યુકિતથી તેને ઇન્કાર કરી દેશે. .
ફુલ નેવેદ્ય દેરાસરના અપાય છે. તે માટે , આ વાત ચાલતી હતી ત્યાંજ રાવણ- દેવદ્રવ્યમાં રકમ આપનારા વિ ભાવિકે ના કામ-ભેગમાં આસકત બનેલી લંપટ તૈયાર થઈ ગયા. , ઉપરંભા આવી પહોંચી. રાવણને આશાલિકા શ્રી જિનદર્શન વિ. મ. આદિ અછારી વિદ્યા આપી. તેનાથી નગરમાં સૈન્ય સાથે તથા મુ. શ્રી હિતદર્શન વિ. મ. અાદિ દમણ - પ્રવેશ કરીને યુદ્ધ માટે તૈયાર થયેલા નલ- પજુષણ કરાવવા પધારેલ.

Page #399

-
છે આવશ્યક અને જૈનોના કર્તવ્યો.
-શાહ કાંતિલાલ ડાહ્યાલાલ-સુરેન્દ્રનગર *
આવશ્યક એટલે એવેશ્ય-કરવા યોગ્ય (૫) કાત્સા -દેહને ઊત્સગ કરવો નિત્ય કર્મ, અથવા શ્રાવકની નિત્ય ક્રિયા ત્યાગ કરે એટલે તે સંબંધી બાહ્ય વ્યવ
: સાય મંદ પાડી, અંતરથી આત્મ જાગૃતિ (૧) સામાયિક-બે ઘડી સુધી સ્થિર ચિત્તો કરવી તે સ્થિર આસન ઉપર સમતા રાખી શાંત" પરચકખા
(૬) પચ્ચકખાણ-સ્થલ પદાર્થોને ભેગ જગ્યામાં, આત્મિક જાગૃતિ કરવી તે.
અલ્પ કરવાં, તદન બંધ કરવા અને બની એમાં અભ્યાસ તવ ચિંતવન, ધ્યાન શકે તેટો ત્યાગ ભાવ કરવો તે, . અને જાપ ઈત્યાદિ ક્રિયામાંથી પિતાની શક્તિ,
- આ છ આવશ્યક સર્વે જેનેએ અવશ્ય પ્રમાણે કર્તવ્ય છે.
કરવાનાં છે. શાસ્ત્રપ્રણીત છે, પરમાત્માના (૨) ચતુવિશતિ જિન સ્તવન -જગત
મુખથી નિર્દિષ્ટ થયેલાં છે અને સ્વતઃ ઊપર મહાન ઉપકાર કરનાર, મહાપ્રભાવક
નિર્દોષ છે. પરમાત્માની નામાદિરૂપે સ્તુતિ. *
વળી એ પોતે નિર્દોષ છે એટલું જ (૩) વંદન:-ગુરૂ વગેરે વડિલપુરુષનું છે વંદન કરવું.
3 નહિ પણ ભવોગ મટાડવા માટે ઔષધ . (૪) પ્રતિક્રમણ -આખો દિવસ કે રાત્રિ રૂપ છે , સંબંધી, અગર પંદર દિવસ, ચાર માસ
ઔષધ ખાવાથી જ વ્યાધિને નાશ થાય કે વર્ષ સંબંધી કાર્ય, ઊચાર કે ચિંતા છે, માત્ર નામ જાણવાથી કામ થતું નથી, વનથી થયેલ દે, ફરમાવેલ કાર્યો અને એવી જ રીતે આવશ્યક રૂપ ઔષધ ખાવાઅનુમદલ અપવતને સંબંધી દો માટે થીજ ભવરે ગ મટે છે. અંત:કરણથી પશ્ચાત્તાપ, નહિ કરવા સંબધી, આવશ્યક ક્રિયાની બહુ જરૂર છે, તેનાથી વિચાર કરવા જોઈએ, તે ન કર્યો હોય તે આમા બહુ નિર્મળ રહે છે, “જૂનાં પાપ સંબંધી વિચારણા એ સર્વથી વધારે અંશે અંશે છોડી દેતે જાય છે, નવીન ઊપગી આવશ્યક છે.
ગ્રહણ કરતો નથી, તેથી તે ધર્મ સન્મુખ એને હેતુ બતાવતાં શ્રાવક–પ્રતિક્રમણ રહે છે અને તેની આંતર વૃતિ જાગ્રત રહે છે. સૂત્રમાં કહે છે કે નિષેધ કરેલાં કાર્ય કર્યા દેવપૂજ, ગુરૂસેવા, સ્વાધ્યાય સંયમ, . હેયઆદેશ કરેલાં કાર્યો ન કર્યા હોય, તપ અને દાન એ ગૃહસ્થના છ કાર્યો દિવસે . જીવાદિક પદાર્થો પર શ્રદ્ધા ન કરી હોય દિવસે કરવાના હોય છે. એમ શ્રી શ્રેયાંસનાથ અને ધર્મ વિરૂદધ પ્રરૂપણા કરી હોય તે જિનેશ્વરે શ્રી શત્રુ જય ૫ર સમવસર્યા ત્યારે સર્વનું ક્ષમાયાચન કરવું એ પ્રતિ ક્રમ છે. પ્રભુ ભવ્ય જીને પ્રતિબંધ કરવા માટે દેદી

Page #400

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) પ્યમાન વાણી વડે મજબુત પૂણ્યને ઉપદેશ અનેક જૈન શાસનના કાર્યો વતુપાળ તેજઆપેલ.
પાળે કરાવ્યાની ઈતિહાસ સાક્ષી પૂરે છે.. પૂજા-પચ્ચકખાણ-પ્રતિક્રમણ, પિષધ અને જીવનમાં બાર યાત્રા છ'રીપાળતા સંધની પરોપકાર આ પાંચ પ્રકારે જેના જીવનમાં સાથે શ્રી શત્રુંજયની કરી સંઘપતિ બન્યા. છે, તેનું સંસાર ભ્રમણ હેતું નથી. તેરમે સંઘ શ્રી શત્રુંજય લઈ જતા અંકેવાળિ
પ્રાસાદ, પ્રતિમા વગેરેના પૂણ્યથી મનુ- “ યા ગામમાં પધરામણી થઈ અને ત્યાં વિનશ્વર
વેગથી વગે મેક્ષ આદિ લક્ષમીને દેહનો ત્યાગ કરી સવગવાસી થયાં તે ગામને મેળવે છે.
શાસ્ત્ર ગ્રંથોમાં અંકપાલી કહેલ છે. લીંબકહ્યું છે કે-જે ઋષભદેવથી. માંડી શ્રી વિથી પશ્ચિમે બે ગાઊ અને વઢવાણથી પૂર્વ મહાવીર પ્રભુ સુધીના જિનેશ્વરનું અંગુઠા પાંચ ગાઊના અંતરે આ ગામ આવેલું છે, પ્રમાણ પણ શ્રેષ્ઠ બિંબ ભરાવે છે. તે તેમ લીમડીના જ્ઞાન ભંડારમાંથી માહિતી મેક્ષને આશ્રય કરે છે. .. ઉપલબ્ધ થતાં તે એતિહાસિક સ્થળને જે મનુષ્ય અરિહંતના પ્રાસાદ અને
પુનરૂદ્ધાર અંગેની ભાવના તપાગચ્છાધિપતિ બિંબને કરાવે છે તેઓને ધીર રાજની સ્ત્રીની
વ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજયરામચન્દ્ર પિઠે સ્વગ વગેરેના સુખ થાય છે. એમ શ્રી
સૂરીશ્વરજીના પટધર પૂ. આ. ભ. સ્વ. શ્રી વાસુપૂજય સ્વામી એ ભાગ્યશાળીના હિતમાં
વિજય માનતુંગ સૂરીશ્વરજી મહારાજની જ દેશ આવેલ છે. .
અમૃતવાણીથી તેઓશ્રીના સદ્ઊપદેશથી એક વસ્તુપાળ પરમ શ્રાવક હાઈ ધર્મ આ ભવ્ય તીર્થ તથા વસ્તુપાળ મારકનું નિર્માણ ધના-પ્રભાવના અને રક્ષાના કાર્યોને પણ કાર્ય ચાલુ થયું છે. જીવનમાં અગ્રીમતા આપી હતી.
- જે ભારતભરમાં કયાંય નથી. અંકેવાતેઓશ્રીએ શુભ હસ્તે જે જે શુભ કાર્યો . કરેલા છે તેની નોંધ ગ્રંથમાંથી મેળવી છે.
બીયા સૌરાષ્ટ્ર દેશમાં સુરેન્દ્રનગર જિલ્લામાં
લીબડી તાલુકાનું ગામ છે. ' ' તેરસે શ્રી જિન પ્રાસાદ શિખર બંધ કર્યા.
હાલારદેશદ્ધારક પૂ. આ. શ્રી વિજય ત્રણ હજાર બસેને બે જિન પ્રાસદને જીર્ણો
અમૃતસૂરીશ્વરજી મહારાજના પટધર પ્રાચીન દ્ધાર કરાવ્યું, એક લાખને પાંચ હજાર નવીન
સાહિત્યના સંશોધક પૂ. આચાર્ય શ્રી વિ. જિન બિં ભરાવ્યા. નવસે રાશી પૌષધ
જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજીએ પ્રાચીન ગ્રંથોમાંથી શાળા કરવી, અઢાર ક્રોડ અને છનું લાખ આ જગ્યાએ મોટા આચાર્ય મહારાજ સાહે. દ્રવ્ય શત્રુંજય તીર્થમાં ખસ્યું. અઢાર કેડ ને .
બની ચાતુર્માસ થયેલા તેમ જાણી તેમના થાંસી લાખ દ્રવ્યને શ્રી ગિરનાર તીર્થ સદ્દ માર્ગ દર્શન મુજબ તથા પૂ.આ. શ્રી મુક્તિવ્યય કર્યો બાર કોડને ત્રેપન લાખ દ્રવ્ય શ્રી ચંદ્ર સુરીશ્વરજીના પટધર તપસિવ રન પૂ. આબુ તીથે ખર્યું પાંચસે પાંચ સમવસરણ આચાર્ય શ્રી પ્રભાકર સૂરીશ્વરજીની નિશ્રામાં - કરાવ્યા અને સાત ધર્મશાળા કરાવી આવા (અનુ. પાન ૪૯૨ ઉપર) -

Page #401

my ex
પ્યારા ભૂલકાઓ......
આપણા નિમ ળ જીવનને મલિન કાણુ બનાવે છે? મારી ષ્ટિએ
(૧) સિનેમા, ટી.વી, વગેરે (૨) ગ ́ી નવલકથાએ અને (૩) દુન મિત્રોની સ`ગત
શ્રાવિશિ
આપણા નિમળ જીવનને મલિન બનાવે છે. શું તમને સૌને ખરાબ લાગશે ખરા?
બાળ ગઝલ
વિચારાત હૃદયમાં, આવશે ને કરશે જીવન જીવનારા પણુ, અહી આવીને મરશે બધાએ સ્વાર્થ સાધ્યું, લેાભિયા ડુબી જશે કિન્તુ હશે ધમી મનુષ્યા, બધાં આંધિમહી તરશે...
ઇસીતા.
આ પાપ ત્રિપુટીને જીવનમાંથી દફનાવી દીધાં પછી જ તમારા સૌનું જીવન સુંદર રીતે મહેકી ઉઠશે. આ ત્રણે પા જો જીવનમાંથી દૂર થઇ જાય તા સગતિની મઝિલ બહુ દૂર નથી.
- તમને સૌને ઉત્કૃટ કક્ષાનું સૌથમ જીવન પામવાની અથવા અન્ય જ કક્ષાનુ' સુંદર મંઝનું શ્રાવક જીવન પામવાની તમન્ના હોય તે। આ પાપ ત્રિપુટીને જીવનમાંથી તિલાંજલી આપપી દેજો. મહાપૂણ્યે મળેલ આ મનુષ્ય જીવનને શા માટે બરબાદ કરવુ જોઇએ. આ જીવનને આબાદ અને આઝાદ બનાવે.
...
આ પાપ ત્રિપુટી
આ ત્રણ પા! જીવનમાંથી દૂર થઈ જાય તા આપણે પરમધામના પરમ યાત્રિકો બની જઈશું. જો મે ક્ષમાના યાત્રિકા બનવુ હોય તે આ ત્રિપુટીની કુટેવને વહેલાંમાં વહેલી તકે તગડી મુકા એજ મને કામના......
—વિશિશુ
કથાનક
રામની રામાયણ તે સૌ કાઇએ સાંભળી હશે. ને કદાચ વાંચી પણ હશે ! અરે ! એ પણ સમય નહી મળ્યા હોય તા જોક તા હશે જ
આ રામાયણું સાંભળ્યા પછી, જોયા પછી કે વાંચ્યા પછી શ્રી રામ કેવા ગભીર

Page #402

૪૦ :
હતા ? કેવા પ્રસન્ન ચિત્તવાળા હતા. કેવા અતુલિત વિશાળતાવાળા હતા ? ઉદા. રતા અને સહનશીલતા તે કાંઈક ગજબ પ્રકારની હતી. સુખમાં તે આનીત, હતા પરંતુ દુ:ખમાં પ્રસન્નતાની પ્રમચર વેરનારા
હતી.
તાકાત
નય
ઉદારતા પૂર્વક દુ:ખડાને પચાવી પ્રસન્નતાને પ્રગટ કરવાની ગજબ શ્રી રામમાં હતી. માતા કૌશલ્યાના નની કીકી સમાન શ્રી રામ હત્તા.. શ્રી રામ, સૌના લાડકવાયા હતા પરંતુ ઔરમાન મા કે કેયની આંખમાં કણીયાની માફક ખૂંચતા હતા. કે કેયના કાળજાની કારમાં એક દુવિચારને કાદવ પેસી ગયા હતા. પ્રસરતા તે કાદવના કારણે ક કેયીનુ મગજ ચઞડાળે ચઢયુ ́ હતુ..
શ્રી રામ! જો અચાધ્યાના રાજા બની તા મારા ભાવ કાણુ પૂછશે ? મારા દિકરા સર્વ વાતથી અજાણ રહેશે ?
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) રામને ખેલાવી લાવા.
વિનમ્રપૂર્વક હાજર થતાં શ્રી રામની આંગળ રાજા દશરથે હું યુ* ઠાલવ્યુ.... વચન પાલનંની વાત સાંભળતાં જ શ્રી રામનુ' હસુ પુલકિત બની ગયુ, આખા પ્રસંગના રંગ અન્યતા લલકારી રહ્યો હતા ત્યારે શ્રી રામ વચનથી મુકત થતાં પિતાશ્રીનુ . મુખડુ પ્રસન્નતા પૂર્વક નિહાળી રહ્યા હતા.
ખેર, આજ વચન આજે યાદ કરાવી દઉં”. મારું પૂણ્યદય ચાતર ખીલી ઉઠશે. એજ પળે કે કેયી રાજા દશરથ પાસે પહેાંથી ગયા. આપેલું વચન યાદ કરાવતા કૈકેયી લ્યા, હું સ્તામીનાથ ! ભરતને ગાદી આપેા. “તથાસ્તુ” કહી રાજા ઇશરથે કૌટુબિક પુરૂષને આજ્ઞા કરી જાવ જેપુત્ર
શ્રી રામ વનમાં ભમવા લાગ્યા, કુદરતી સૌદર્યના સ્થાનેા નિહાળતા શ્રી રામ ખેલી ઉઠ્યા. માતા કૌશલ્ય કરતા માતા કે કેયીના ઉપકાર ભૂલી શકાય તેમ નથી. કૈયા માતાના ઉપકારના કારણે જ હુ” રાજય બ‘ધનમાંથી છૂટી રહ્યો છું. મુકત ગગનના પ'ખીઓની જેમ સ્વેચ્છાએ આજે હુ‘વનમાં ભી રહ્યો છું. ખરેખર માતા કૈકેયી તા મારા માટે ઉપકારી નીવડયા.
કાળજું ધમધમાવી દે તેવા ક્રોધના કાળમાં પણ શ્રી રામનુ એક રૂ વાડુ' ચે ઊંચુંનીચું થતું નથી. અંતરાત્મામાં સમતા
સાગર ઘૂધવાઇ રહ્યો છે. શ્રી રામનું હૃદય વહેતી સરિતા જેવું શાન્ત બની ગયું છે.
સ્થિર અને પ્રસન્નચિત્તવાળા શ્રી રામની પાસેથી ફ્રોધને દમન કરવાનું કા આપણે શીખી લઇશું તેા. જીવન . ધન્યધન્ય બની જશે.
બસ, અહ, ઘવાયે.. કોઈપણ ભાગે મારા દિકરાને રાજ્યગાદી મળવી જ જોઇએ.ના મારા વાહલ સેયા પતિદેવે મને એક વચન આપ્યું છે. “માંગ, માંગ માગે તે આપુ”
- પીન્ટુ. વી. શાહ
*

Page #403

વિજેતાઓએ જવાબે તા. ૨૦-૧૨-૯૩ સુધી મોકલવા. અમીષ”
શબ્દ લાલિત્ય-૩
વલટીચ મેટલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ, ૮૨-૮૪ કીકા સ્ટ્રીટ, ગુલાલવાડી, મુંબઈ-૪
ખરા વિજેતાને ધન્યવાદ સાથે રૂા. ૫૧. વહેચાશે. ઉકેલ મેકલો : બાલ વાટિકા, જૈન શાસન, c/. શ્રુતજ્ઞાન ભવન,
૫, વિંગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર,
0િ5/" | | | £ ૧૮
05 ° |
દુ| | |
| | |
| |
| | |
| | |
| | |
આડી ચાવી (૧) સિદ્ધાર્થ રાજાના પુત્રનું નામ (૫) (૫) રોગીઓના ઈવર : (૪) (૮) જંગલમાં હેય (૩) (૯) ભેગુ કરવું, મિકસ (૨) (૧૦) અકકલ, સમજ (૨) (૧૧) માઈલ, મીટર, અંતર બતાવતું
જુનું માપ (૨) (૧૧) અત્યારે......ને જમાને છે. (૩) (૧૩) સાત ભય માનું એક ભય (૧)
(૧૫) . પવન વાતે હતે (૨) (૧૬) નદીમાં આવે (૨) (૧૭) સર્વ દુરિતને શાન્ત કરનાર એક
બીજ (૧) (૧૮) જ્યોતિષ કુંડળી જતાં આને
'પણ ખ્યાલ રાખે (૩) (૧૯) જીવન...(૩) ભરણપોષણના અર્થમાં (૨૦) એક ઉદ્દગાર (૨) (૨૧) પાપ (૪) (૨૨) ત્યાગ કરવું (૪).

Page #404

: : શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) :
૨૩ મેક્ષ,
(૨૩) જમીન (૨)
૧૩ કાગ (૨૪) સુરજ ચદે (૪)
૧૪ સ્થાન
૧૭ મમત (૨૬) ઈગરૂમ, બેઠકરૂમ, (૪) ૧૫ હવા
૨૦ કેયુર ૧૬ ગમન
૨૧ દિપક ઉભી ચાવી
૧૮ સીતા (૧) નેમિનાથ ભગવાનનો એક ગણધર (૪) ૧૯ કુસુમ
૨૫ યમ (૨) ક, પ્રકાશ (૨)
૨૦ કેતકી (૩) વાતના..થાય (૨)
૨૨ રીત (૪) એક તેત્ર (૭)
૨૪ જપ (૬) પત્નીને પિતા (3)
૨૫ યક્ષ (૭) દુઃખ (૨)
૨૬ સન (૧૧) કાદવ (૨)
૨૭ રકમ
અમિષ શાહ, *(૧૨) કેશીશ (૩) (૧૩) એક સતી (૫).
(અનુ પેજ ૪૮૮ નું ચાલુ) (૧૪) • મહાદેવ (૪).
શિલાન્યાસ થયેલ છે. તેમના માર્ગદર્શન (૧૬) માનદેવસૂરીનું બીજું નામ (૪)
મુજબ નૂતન જિનાલય તથા ઉપાશ્રયનું (૧૯) પ્રામાણિક, ઈમાનદારવાળે (૨) (૨૦) જુલમ, કેર (૪)
| બાંધકામ ચાલુ છે. પાલીતાણા મારુ કરેલ (૨૧) પૈસાદાર (૪)
ત્યારે પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય વિજય : (૨૩) પૃથ્વી (૨). "
રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજીએ આશિર્વાદ આપેલ [૨૪] પ્રભુની આગળ બોલાય [૨] હતા, પ.પૂ. મહાતપસ્વી આ. ભ. શ્રી વિજય
' રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મ. સા. તથા નૂતન - શબ્દ લાલિત્યના ઉકેલે-,
ગધિપતિ પઆ. ભ. શ્રી વિજય મહેઆડી ચાવી , ઉભી ચાવી
દય સૂરીશ્વરજી મ. સા. એ આ સ્થળે પધારી ૧ પં. વીરવિજ્યજી ૨ વીર
શુભ આશીષ આપી વાસક્ષેપ નાંખ્યું હતું. ૬ નમ ' ૪ જમનવાર | " આવા મહાન કર્તવ્ય પાલક વસ્તુપાલ ૮ નયન
૭ એસા તેજપાલની જેમ જીવનમાં ત્રત આવશ્યક - ૧૦ પાપ - ૮ નમન *
કર્તવ્ય” આવે તે જીવન ધન્ય બની જાય. ૧૧ વામન
૯ માનતુંગસૂરી ૧૧ સુનકાર ૧૨ સુવાસીત | "
૩ વિનય
“

Page #405

( અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલું ) ૧-સમ્યકત્વ-સમકિતની કરણી, ૨-વિરતિ, ૩-અપ્રમાદીપણું, ૪-અકસાયીપણું છે અને પ-અગી પણું.
૦ “એકદમ નીચેના લેકાંતથી તે સાતમી નારકીના ઉપરના તળ પર્યત એક છે { “રજજુ’ થાય. એવી રીતે સાતે નારકીના ઉપર ઉપરના દરેક તળ સુધી ગણતાં સર્વ છે મળીને સાત “રજજુ થાય. રત્નપ્રભા નારકીના ઉપરનાં તળથી પહેલા બે દેવલોકના છે { વિમાનો આવી રહે ત્યાં સુધી આઠમી રજુ થાય, ત્યાંથી ચેથા મહેન્દ્ર દેવલોકને અંત 8 છે આવે ત્યાં સુધી નવમી રજજુ થાય. ત્યાંથી છઠ્ઠા લાંતક દેવકના અંત સુધી દશમી છે. B રજુ થાય. ત્યાંથી આઠમા સહસ્ત્રાર દેવકની સીમા સુધી અગિયારમી રજજુ થાય અને ૨ છે ત્યાંથી બારમા અચુત દેવકની સીમા પૂરી થાય ત્યાં બારમી રજજુ પૂરી થાય. ત્યાંથી છે. તે દી વેકને છેડે તેરમી અને લેકને અંતે ચૌદમી રજજુ પૂર્ણ થાય.” આ અભિપ્રાય શ્રી ?
આવશ્યક સૂત્રની નિયુકિત અને ચૂણિ તથા સંગ્રહણી વગેરેને છે. છે જ્યારે શ્રી ભગવતી ત્ર વગેરેને અભિપ્રાય ધર્મો નારકીની નીચે અસંખ્ય યજન છે # મૂક્યા પછી લેકને મધ્યભાગ આવે છે તેથી તે જગ્યાએ સાત રજજુ પૂર્ણ થાય છે. આ છે. વળી યોગશાસ્ત્રની વૃત્તિને અભિપ્રાયે તે સમભાગ પૃથ્વીતલથી તે સૌધર્મને ઈશાન 8 છે દેવલોક સુધી દેઢ ૨જા, સનતકુમાર અને મહેન્દ્ર દેવલાક સુધીમાં અઢી રજજુ, બ્રાન છે દેવલોક સુધીમાં સાડા ત્રણ રજ, અમ્યુ દેવલોક સુધીમાં પાંચ જજુ, રૈવેયેક સુધીમાં છ રજુ અને લેકાન્ત સુધીમાં સાત રજજુ થાય છે.
શ્રી જીવાભિગમ સૂત્રને વિષે પણ સૌધર્મ-ઈશાન આદિ સૂત્ર વ્યાખ્યાનમાં બહુ 4 રામભૂભાગથી ઉપર ચંદ્ર-સૂર્ય-પ્રહ-નક્ષત્ર અને તારાઓ મૂકી ઘણુ ક્રોડ-અસંખ્યાત { યોજન જઈએ ત્યારે દેઢ રજજુ થાય છે એમ કહ્યું છે.
, શ્રી લેકનાલિ સ્તવમાં પણ સૌધર્મ દેવલેક સુધીમાં દેઢ, મહેન્દ્ર સુધીમાં અઢી, છે [ સહસ્ત્રાર સુધીમાં ચાર, અચુત સુધીમાં પાંચ અને લેકાતે સાત રજુ થાય છે એમ
- જેવો ભાવ તે કમબંધ :जं जं समये जीवो, आविस्सइ जेण जेण भावेण ।
सो तंमि तंमि समये, सहासहं बंधए कम्मं ।।
જીવ જે જે સમયે જે જે ભાવ વડે આવેશમાં આવે છે, તે તે સમયે તે જીવ છે ને શુભાશુભ કમને બાંધે છે.

Page #406

Reg.No. G-SEN-E4
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) *පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපජ්
*
*
-
-
9 સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરા:ચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
d૦ આવું મનષ્યપણું પામ્યા પછી પણ જે સંસારમાં જ શોખમાં જ મજા આવતી *
હોય, ધર્મમાં મજા ન આવતી હોય તે તે ભયંકર પાપીપણું છે. આવાની જેને
દયા ન આવે તે નિર્દય કહેવાય કે દયાળુ કહેવાય ? = ૦, આજે મોટાભાગને ભેગાવલીને ઉદય. નથી પણ ભોપની પાછળ ભેગવાઈ જવાને છે ૨ ભયંકર પાપને ઉદય છે. 9 ૦ આપણને સામગ્રી સારી મળી છે પણ આપણે સારા લાગતા નથી તમને લાગે છે કે,0
આપણે બહુ ખરાબ છીએ. આવા સારા કુળમાં રેન કુળમાં જન્મ થયા શ્રી વિતરાગદેવ મળ્યા, સુસાધુઓ મળ્યા, જાંભળીએ કે “ધન ખરાબ. 0 સુખ ખરાબ” છતાં હજી તે બેની પાછળ જ પડયા છીએ. આપણે જે તે પૈસા કમાઈએ છીએ, જે રીતે સુખ ભોગવીએ છીએ, તે માટે જે જે પાપ કરીએ છીએ છે માટે ઘણાં ખરાબ છીએ. તેથી જ આ સામગ્રી ફળતી નથી.” આવા વિચારો ન આવે તે સુધરવાને કઈ ઉપાય નથી. તેવી રીતે અમને-સાધુઓને પ્રમાદમાં, ખાવાપીવાદિમાં મજા આવે છે તે અમે પ્રાપ કરીએ છીએ, ખરાબ છીએ, અમારે ય ભયંકર પાપોદય વત્તી રહ્યો છે. આવું જે અમને ય ન લાગે તે અમારો ય કે બચવાને કેઈ ઉપાય નથી. છે જેને મિક્ષ યાદ આવતે ન હોય, મિક્ષની ઈચ્છા જ ન થાય તે ભગવાનને ભગત 9
નથી, સાધુ હોય તેય અસાધુ છે, જ્ઞાની હોય તે ય અજ્ઞાની છે, તેને ભગવાનન છે
વચન પર શ્રદ્ધા જાગે જ નહિ. છે. જેના પ્રતાપે પરલોક ભયંકર થાય તેવા જેટલાં કાચ તે આલેકને બગાડનાર છે. ) 0 આલોક બગડે તેના જીવનમાં શાંતિ હોય નહિ. છે . જયાં સુધી મોક્ષની ઈરછા પેદા ન થાય સંસાર સુખ ભંડું ન લાગે ત્યાં સુધી તું તે સાચાં સુખને અનુભવ થાય નહિ. " assocરવર હરર૦૦eed
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશકે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ફેન ૨૪૫૪૬

Page #407

'કવી -- 2.8 નમો 9374e fiાયરા ૩૫મારૂં મહાવીર પywવમાTIછi
en goy va crerlord 2441 en well .
#lovમર,
li[ માણl|
સવિ જીવ કરૂં
જઠilS
શાસન રસી.
- તેજ ધર્મ છે
|
ધ યા ક્યાકુe : 1IS IS C.
| સર્વ પ્રાનિહિત : / / | ( સ ઇવેત્તારને શaો મવાક્યોથે : [DI[.
થઇ સુકુતરા // જે દયાયુકત, સર્વ પ્રાણિઓના હિતને ન આ પનારે છે તે ધર્મ છે, તેજ ધર્મ, અત્યંત દુસ્તર એવા આ ભવ રૂપી ને સમુદ્રમાંથી તારવા માટે સમર્થ છે,
ips
૧૭
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦ |
દેશમી રૂા.૪૦૦ શ્રત જ્ઞાન ભવન, ૪પ ર્દિગ્વિજય પ્લોટા
> $$& a |S જામનગ૨ '(સૈારાષ્ટ્ર) 1ND1A: PIN-361005
ઝl
5//.

Page #408

'જ્ઞા ન ગુ ણુ–ગંગા । 5
02
વાવા
કોટી શિલાનુ સ્વરૂપ—
ઉત્સેછ આંગુલ નિષ્પન્ન એક ચેાજન લાંબી, એક ચેાજન પહાળી, એક યાજન ઊંચી; કેટિશિલા નામની શિલા છે, તે શિલા ભરત ક્ષેત્રના મધ્યખČડમાં, દશાણુ પર્યંત પાસે, કેાટિ શિલાના નામથી પ્રસિદ્ધ થઈને રહેલી છે,
તે કાઢિ શિલા ઉપર શ્રી શાન્તિનાથ સ્વામિ ભગવાન આદિ છ તીર્થંકર પરમાત્મા એના અનેક કાટિ સુનિવર માક્ષે ગયેલા છે.
૧- શ્રી શાન્તિનાથ સ્વામિ ભગવાનના ચક્રાયુધ નામના પ્રથમ ગણધર અનેક સાધુ ગણુના પરિવાર સાથે સિધ્ધિ પદને પામેલા છે, ત્યારબાદ ૩૨ પાટપરંપરા સુધી સખ્યાતા કોટિ મુનિ વા, તે કાટિ શિલા ઉપર મેક્ષે ગયેલા છે.
—પ્રજ્ઞાંગ
૨- શ્રી કુન્થુનાથ સ્વામિ ભગવાનના તીમાં ૨૮ પાટપરંપરા - સુધી, સખ્યાતા ક્રેટ મુનિવરો તે કાટિ શિલા ઉપર મેક્ષે ગયેલા છે.
પાટપરંપરા સુધી ૧૨ કાર્ટિ
૪– શ્રી મલ્લિનાથ સ્વામિ ભગવાનના તીથŚમાં, ૨૦ પાટપર’પરા સુધી ૬ કૅટિ સુનિવર તે કેાટિ શિલા ઉપર મેક્ષે ગયેલા છે.
૩- શ્રી અરનાથ સ્વામિ ભગવાનના તીમાં ૨૪ મુનિવરે તે કાટિ શિલા ઉપર મેક્ષે ગયેલા છે.
૫- શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામિ ભગવાનના તી માં ૩ કાટિ મુનિવરે તે કાટિ શિલા. ઉપર માક્ષે ગયેલા છે.
૬- શ્રી નમિનાથ સ્વામિ ભગવાનના તીમાં ૧ કેઢિ મુકિત ગયેલા છે.
સુનિવર તે શિલા પર
બીજા પણ ઘણા મુનિવરે તે શિલા ઉપર મેક્ષે જવાથી તેનુ સાવ કટિ શિલા એ પ્રમાણે નામ પડેલુ છે,
તે કાટિ શિલાને આ અવસર્પિણી કાળમાં, ઉત્પન્ન થયેલા નવ વાસુ દેવાએ અનુક્રમે ઉપાડી હતી.
૧– ત્રિપૃષ્ઠ વાસુદેવે તે શિલાને ડાબે હાથે ઉપાડી મસ્તકની ઉપર છત્રની પેઠે ધારણ કરી હતી,
(અનુ ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #409

8 N
BIGIE SPICEIRA 0.01181 Swasiland Elepeerza Huld
U IN 2000 euro era Rodony PS4 en yauza 48
છે
!
QURU V
તંત્રી:મજેદ થઈ ગુઢ
૮+જઈ) હેમેન્દ્રકુમારે ભજશુબલાલte
( જ ). સુરેશચંદ્ર કીરચંદ જૈs ,
(વઢવા)
ન
''
જજ)
• હવાફક • "ઝાઝા વિરતા શિવાય મારા
(
' ..
8 વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ કારતક વદ-૯ મંગળવાર
તા. ૭-૧૨-૯૩ (અંક ૧૭,
- મોક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
2 –પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા - પ્રવચન-બીજું,
(ગતાંકથી ચાલુ) : - જલ્થ ય વિસયવિરાઓ કસાય ચાઓ ગુણસુ અણુરાએ. 3 કિરિયાસુ અપમાઓ સે ધમ્મ સિવમુહેવાઓ.”
અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થને પામેલા મહર્ષિ રૂ કર્યો ધમ શિવસુખને ઉપાય બને છે તે વાત સમજાવી રહ્યા છે. તે માટે ખરેખર 3 ધર્મ શું છે તે સમજવું પડે કે સમજયા વિના પણ ચાલે ? જે જીવ ધર્મ સમજી જાય છે { તે તેને ધર્મ ખાતર જે કરવું પડે તે બધું કરવા તૈયાર જ હેય. ધર્મ સમયે હેય. { તેને ધર્મ ખાતર જે કાંઈ છોડવું પડે તે છેડવાની પણ હિંમત હોવી જોઈએ. શ્રી જૈન- 1 { ધર્મને પામેલ છવ ધર્મની આરાધના માટે જેટલું છોડવું પડે તે છોડે કે ન છોડે? { તમારા મા-બાપ કહે કે, આ ધર્મ છેડ તે તમે માને ખસ? '
' / પ્રહ ધર્મને નામે કલેશ થતો હોય તે? ' 3 ઉ૦ ધર્મના રક્ષણ માટે કલેશ કરે તે ધર્મ છે. ધમની બાબતમાં બેટી સમતા છે રાખવી તે મોટામાં માટે અધર્મ છે.
ભગવાનને ધર્મ, આજ સુધી આ પણ સુધી ચાલ્યા આવ્યા તેમાં પ્રતાપ કે છે? માર્ગસ્થ છે ધર્મગુરુઓને. જેઓએ ધર્મ સાચવવા બધું કરવાની તૈયારી બતાવી. તમારે તે ધર્મ થાય તે કરવો છે, નહિ તો નહિ, પણ સંસાર જ કરવા જેવું છે–આવી માન્યતા થઈ ?

Page #410

A
: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) છે. છે છે માટે ધર્મ ન છૂટકે, દેખાવ માટે, સારા ખાવા માટે કરે છે, અને સંસાર હયા છે છે પૂક કરે છે, આમ કરે તે ધર્મ નાશ પામે કે જીવતે રહે? અવસર આવે તમે જ બધા ધર્મ સાથે ઊભા રહે કે બીજા સાથે ઊભા રહે? અમારી ય સાથે ઊભા રહો કે હું
સામે અવસર આવે ત્યારે જે સાચા સાધુ સાથે રહે તે જ વાસ્તવિક રીતે ધર્મ પામેલા છે. કહેવાય. અવસર ન હોય ત્યાં સુધી તમે ઓળખાય નહિ, નહિ તે આટલું કહેવું છે પહે છેખરેખર ધર્મને પામેલ છવ તે ગમે તેવા પ્રસંગોમાં પણ ધર્મની સાથે રહે, તે પણ ધર્મથી આ પાછો થાય નહિ. તમારે સંસાર પહેલ કે ધમ? મેક્ષમાં ધર્મ લઈ જ ઈ જાય કે સંસાર ? ધર્મને પામેલાને સંસારમાં રહેવાની ઈચ્છા હોય કે મોક્ષે જવાની છે & ઈચ્છા હોય? ધર્મ પામેલાને તે સંસાર તે ગમે જ નહિ. સંસારમાં રહેવું પડે તે છે ઈ ન છૂટકે રહે.., ૨ સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માને સંસારમાં રહેવું પડે તે રહે પણ સંસાર ગમે નહિ, છે આ સંસારમાં રહેવા રાજી નહિ, તમે સંસારમાં બેઠા છે તે મજાથી કે નારાજીથી? સંસાર K છોડવા ને લાગે છે કે રહેવા જે?
પ્ર. અમારો આત્મા મુશીબતેથી ઘેરાઈ ગયું છે તે ધર્મ કયાંથી કરીએ? 8 ઉધર્મ માટે કયું દુખ ી નાખ્યું છે? ધર્મ નથી પામ્યા માટે આપત્તિ આવે છે છે છે, ધર્મ પામેલાને આપત્તિ આવે નહિ, તે તો આપત્તિનેય સંપત્તિ માને. B જે ધમ મેક્ષ આપે તે શું ન આપે? શ્રદ્ધા નથી માટે બધી ગરબડ થાય છે. 8 { ધર્મ શા માટે કરવાનો છે? છે. પ્રહ જે આપે તે મેળવવા માટે. - 8 ઉ૦ જે આપે તે મેળવવા નહિ પણ જે મળ્યું હોય તેને ય છોડવા માટે કરવાને તે છે, કાં છોડવાની તાકાત આવે માટે કરવાનો છે. •
ભગવાનના ધર્મને પામેલાને ઘર ગમે? પૈસાટકાદિ ગમે? સુખ-સાહ્યબી ગમે? હું { ધર્મ પામેલાને ગમે શું? તમે બધા ધર્મ પામેલા છે ને ? અમે ઘર-બાર છોડયા, માએ બાપ છોડયા, સુખસંપત્તિ છોડી માટે અમને ઊંચે બેસાડો છો અને તમે નીચે બેઠા છે છે કેમ? આ નાટક કરે છે? જેને ગામમાં ઘર નહિ, બજારમાં પેઢી નહિ, જંગલમાં છે & જમીન નહિ, પાસે કુટિ કેડી નહિ, પાણીનું ટીપું ય જોઈએ. તે તમારે ઘેર આવવું છે પડે તેને ઊંચે કેમ બેસાડો છે?
સભા ધર્મ ઉપર પ્રેમ છે માટે છે ઉ. મને તે લાગે છે કે ઘણા તે દેખાવ કરે છે. બંગલાવાળાને જઈ બંગલાવાળાં
,

Page #411

1 વર્ષ૬ અંક ૧૭: તા. –૧૨–૯૩ :
: ૪૯
જ જાય
સ
સ સ
થવાનું મન થાય છે, શ્રીમંતને જોઈ પૈસા મેળવવાનું મન થાય છે તેમ સાધુને જેઈ ! | સાધુ થવાનું મન થાય છે ખરું? અમે જે આ સાધુ પણે પામ્યા છીએ તે સારું છે કે છે ખરાબ છે? મેળવવા જેવું મેળવ્યું છે કે ન મેળવવા જેવું મેળવ્યું છે ? આ સાધુપણું છે છે. મનુષ્યભવમાં જ મળે છે, બીજા ભવમાં મળે નહિ. *
આ ઘર-બારાદિ છોડયા તે ભૂલ કરી કે ડહાપણ કર્યું? તમે ઘર-બારાદિ નથી કે છે છોડયા તે ડહાપણ છે? રોજ લગવાનના દર્શન-પૂજન કેમ કરે છે ? સાધુ પાસે કેમ .
જાવ છો ? વ્યાખ્યાન કેમ સાંભળે છે? સામાયિક-પ્રતિક્રમણ કેમ કરે છે? આમ છે પૂછે તે શું જવાબ આપો ? ખરેખર સાચા શ્રાવક હોય તે તે કહે કે- અમારે ભગવાન છે
થવું છે માટે ભગવાનનાં દશન-પૂજન કરીએ છીએ. સાધુ થવું છે માટે સાધુ પાસે !
જઈએ છીએ. જીવનભરનું સામાપિક મળે માટે સામાયિકારિ ધર્મક્રિયા કરીએ છીએ. છે સભા આપ એકલા જ આમ કહે છે. છે ઉ૦ હું એકલે નહિ, શાસ્ત્ર આમ કહે છે, સાચા ધર્મગુરુ હોય તે આ જ બોલે. ૧ { આમ ન બોલે તે ભગવાનના ધર્મગુરુ નહિ. સાચા શ્રાવકે તે તેવાને પાટે પણ બેસવા છે છે દે નહિ, વંદન પણ કરે નહિ. 3 હું એમ કહું કે-“શ્રાવકે એ મોટા મોટા વેપાર કરવા જોઈએ, ખૂબ ખૂબ પૈસા છે 6 કમાવવા જોઈએ તે મને સાંભળો ખરા? . .
સભા આપે હવે જમાનાને ઓળખે તેમ લાગે.
ઉ૦ સંસારમાં રહેવાનું કહું તે કહે કે-મહારાજે સમયને ઓળખે. તમે તેમાનાં છે છે? તમે તેમાંના હશે તે ભગવાનને સાધુ સાધુ નહિ રહે. તમારા કરતાં ય વધારે આ પાપી તે થશે. બહુ ગજબ થયેલ છે. આમ સાધુએ પણ બેલતા થયા તે તમારા પાપે ! { આજે હું વિક્ષાની કે સાધુપણાની વાત કરું તે ય ધણને ગાંડપણ ભરેલી લાગે છે. મહારાજને બીજુ આવડતું નથી તેમ લાગે છે.
પ્ર. રૂપાંતર હેય તે રસ જમાવે ને ? ઉ૦ શું રૂપાંતર કરું?
આ જન્મમાં સાધુ જ થવા જેવું છે. આમ જે ન માને તે શ્રાવક જ નહિ,
ભગવાનના શ્રી સંઘમાં કેણ આવે? આ સંસાર છોડવા જે છે તેમ માને તે છે કાં સંસાર છોડવાની ઈચ્છા હોય તે સાધુ-સાવી સંસાર છોડીને આવ્યા હોય. શ્રાવક
- - -
-
- -
-

Page #412

૫૦૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
છે શ્રાવિકા “આ સંસાર કયારે છૂટે “કયારે છૂટે તે ભાવનાવાળા હેય. વેપાર-ધંધાદિ ન છૂટકે
કરે. ઘર-પેઢી પણ ન છૂટકે ચલાવે. તમે સાધુ કેમ નથી થયા તેમ પૂછે તે શું કહે ? ? છે પાપને ઉદય છે માટે “મારે આ જન્મમાં સાધુ જ થવું છે પણ પાપના યોગે તેવી શકિત નથી 8
માટે હજી થઈ શકતા નથી પણ સાધુ થવાની ભાવના પૂરી છે.” આમ કહે તેનું નામ શ્રાવક! છે - પ્ર. આનંદાદિ શ્રાવકેએ કે શ્રીપાલ મહારાજાએ દીક્ષા નથી જ લીધી ને ?
' ઉતે શું માનતા હતા કે પાપને ઉદય છે માટે લઈ શકતા નથી. પણ, દીક્ષા ઈ લેવાની ભાવના આકંઠ હતી. સંસારમાં રહ્યા તે ડહાપણ કર્યું છે તેમ કેઈએ કહ્યું છે?
પણ આજે સાધુઓ મજેથી તમારી પુષ્ટિ કરતા થઈ ગયા છે. તે તમારા પાપે બેલતા આ 4 થઈ ગયા છે.
આજે ઘણુ મને કહી જાય છે કે-રેજ એકની એક વાત કેમ કરે છે? આટલા 8 ? દુખી છે તે ધર્મ કેમ શોભે? પહેલાં આ લેકેને સુખી કરે. પછી ધર્મની વાત કરે 1 મેં તે કહ્યું કે–આવું બોલનારાઓને તો દાડે ઊઠી ગયું છે. ધર્મ સમજ્યા જ નથી. ૨ પણ ભગવાને આ સંસાર છોડવા જે કર્યો છે. ચક્રવત્તિઓને પણ સાધુ બનાવ્યા છે { છે. છ ખંડના માલિકને છ ખંડ છોડાવ્યા છે. તમે બધા મજેથી ઘરમાં રહ્યા છો તે છે 1 ડહાપણ છે કે ગાંડપણ છે? તેને પાપોદય માને છે કે પુદય માને છે ? તમે 8 | સાધુ નથી થઈ શકયા તે પાપોદયથી કે પુણ્યદયથી ? શ્રીમતપણું પુણ્યદયથી મળે, છે ગરીબ પણું પાપોદયથી મળે તેમ સાધુ પણ પુણ્યદયરૂપી ક્ષયોપશમથી મળે અને ગૃહસ્થપણામાં રહેવું પડે તે પાપદયથી. ગરીબને પૈસા નથી મળતા તે તે મેળવવા માટે છે ભાર ઉપાડીને પણ ફરે છે. જેમ શ્રીમંતને પૈસા જોઈએ તેમ ગરીબને પણ પૈસા જોઈએ ?
છે. તેમ શ્રાવક માત્રને પણ સાધુ થવાની ભાવના હોય. હેય ને હેય જ. તે ભાવના છે [ ન હોય તે શ્રાવક જ નહિ. આ વાત ગોખી લે. નહિ સમજે તે આ જન્મ ફેગટ છે છે જવાનું અને દુર્ગતિમાં જવું પડશે. ભગવાનને હીરાના હાર ચઢાવે પણ આજ્ઞા ન ! ન માને તે શ્રાવક, શ્રાવક જ નહિ. ' ૬ શાસ્ત્ર કહ્યું છે કે-“સમ્યગ્દર્શન પૂતાત્મા ન રમતે ભવ દધી. સમ્યગ્દશનથી જેને + આત્મા પવિત્ર બને છે તેને સંસારમાં રહેવું પડે તે રહે પણ મજાથી ન રહે પણ છે ૧ દુખથી જ રહે તે હેય. સંસાર કયારે છૂટે તે જ ભાવના હેય. તમે કહે કે-અમને ? - સાધુપણાનું મન થાય છે પણ પાપોદય, ભારે છે માટે થઈ શકતા નથી. આમ માને છે
છે ખરા? આમ ન માને તે ભગવાનના સાધુધર્મને માનતા નથી. માત્ર દેખાવ કરે છે, ધર્મ કરે તે પણ સુખ માટે કરે છે અને દુનિયાના સુખ માટે ધર્મ કરે છે તે દુર્ગતિમાં 3 જ લઈ જાય તેમ કહ્યું છે.
. (ક્રમશ:)

Page #413

૧૫.
જૈન રામાયણના
ઇન્દ્ર અને રાવણના સંગ્રામ
“હુ... આવા વધ કરવા લાયક હરામખેરાને મારી પુત્રી પરણાવું ! આ · વેર અમારૂ આજકાલનુ નથી, પિતાજી ! વેર તા વ`શની પર`પરાથી ચાલ્યું આવેલુ છે.”
આ
નકૂબરને જીતીને અને પાતામાં કામભાગની સેવવાની આકિત ધરાવતી ઉપ૨ંભાને તેના ઉન્મા`થી પતિ પાસે મેાકલવા દ્વારા સન્માર્ગમાં સ્થાપન કરીને રાવણ પોતાના બંધુજના સાથે હવે રથનુપુ? નગર આવ્યા.
તરફ
રાવણને આવતા સાંભળીને સહસ્રાર નામના વિદ્યાધર પિતાએ પેાતાના ઘમ'ડી પુત્ર વિદ્યાધરેશ્વર ઇન્દ્રને પુત્રનેહથી કહ્યું કે–
પ્રચ ́ડ તાકાતથી તે હું વત્સ ! અમારા વશને અત્યંત ઉન્નત બનાવ્યા છે. એકલા પરાક્રમથી જ તે" આ કામ કર્યું. છે. પરંતુ વત્સ ! અત્યારે નીતિને આધીન રહેવાના સમય આવ્યા છે. એકલું. પરાક્રમ કયારેય પણ વિપતિ પેદા કરી શકે છે.
“વત્સ ! શૂરવીરથી પણ શૂરવીર રત્નને આ વસુંધરા પેદા કરે છે. માટે બધાં કરતાં હુ" જ એજવી છુ” આવા અહંકાર કર વાની ભૂલ ભૂલે ચૂકેય ના કરીશ.”
“ અત્યારે સર્વે વીરાના વીરાને વધેરી નાંખનારા એક વીર પેદા થયા છે. જેણે
પ્રસંગો
શ્રી ચંદ્રરાજ
સા
રેવા નદીના કાંઠે સહસ્રાંશુને નિય ત્રણમાં કરી દીધા હતા. અષ્ટાપદ પર્યંતને જેણે રમતમાં જ હાથ ઉપર ઉચકી લીધા હતા, મરૂત્ત રાજાના યજ્ઞને જેણે ભાંગી નાંખ્યા હતા, જમૂદ્રીપના યક્ષેન્દ્રથી . જે યાનમાંથી ડગ્યા ન હતા, અષ્ટાપદના અહિ તની પાસે હાથની નસ ખેંચી કાઢીને જેણે વીણાના તારને સાંધીને સગીત અખંડ રાખ્યુ અને તેથી પ્રસન્ન થયેલા ધરણેન્દ્રએ જેને અમેઘ વિજ્યા નામની તૈવી શકિત આપી છે, તે લકાના ધણી રાજા રાવણુ છે. તારા સેવક યમરાજ અને વૈશ્રવણને તેણે. રમતમાં જ જીતી લીધા હતા. અને છેલ્લે દુજે ય નલકૂબરને પણ તેણે જીતી લીધેા છે. અને અત્યારે પ્રલયકાળના અગ્નિ જેવા તે આપણી તરફ આવી રહ્યો છે.
આ રાવણને પ્રણામ કરવા વડે જ શાંત કરી શકાશે, વ ! અન્ય કઇ રીતે તે શાંત થશે નહિ. અને રૂપવાન્ એવી તારી રૂપીણી નામની કન્યા આ રાવણને ભેટ ધર. જેથી તારે શ્રેષ્ટ સ'ધિ તેની સાથે થશે.”
અભિમાની માણસના લેાહીને સળગાવી નાંખે એવા પિતાના શબ્દો સાંભળીને ઇન્દ્ર નામના વિદ્યાધરેશ્વર ધથી ધમધમતા કહેવા લાગ્યા કે “હુ... આવા વધ કરવા

Page #414

-
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
લાયક હરામખેરીને મારી પુત્રી પરણાવું શા બતાવ. બાકી તે ભકિત કે શકિત આ વેર કંઈ આજકાર્યનું નથી, બાપુ! વગરને તું તારી જાતે જ નાશ પામી આ વેર તે વંશ પરંપરાથી ચાલ્યું આવેલું જઈશ.”, છે. આપણા વડિલ તાતા વિજયસિંહને આ 'દૂતની વાણીને જવાબ દેતા વિદ્યારેલોકોએ રણુમાં વધેરી નાંખ્યા છે, તે યાદ શ્વર ઈદ્ર બોલ્યા કે “બાયેલા રાજાઓથી કરે પિતાજી !' .
પૂજાયેલે મમત્ત થયેલે તે રાવણ, “આ રાવણના દાદા માલિને મેં જે દુ:ખની વાત છે કે-મારી પાસેથી પણ રીતે રણમાં રગદોળી નાંખ્યા છે, તેનું તેને પ્રજાની ઈરછા રાખે છે. જેમ તેમ કરીને ભાન નથી, તેના દાદા જેવી જ દશા આ .
વણને આટલો સમય પસાર થયે તે દશાનનની કર્યા વિના. હું રહેવાનું નથી. તેના સુખ માટે હતે. પરંતુ હવે તે તે એ મારી સામે એકવાર આવે તે ખરે.”
વણને કાળ જે કાળ ખડે થયે છે. મારી ઉપ પુત્ર-નેહથી ભયભીત
હવે તેના દાડા ભરાઈ ગયા છે. જા
છે ? ન બને, દોયને ધારણ કરે, શું તમારા
દૂત, તું જઈને તારા માલિકની ભક્તિ પુત્રના નજરે નજર જોયેલા પરાક્રમને હે.
છે કે શક્તિ મને બતાડ. નહિતર ભકિત કે પિતા! તમે જાણતા નથી ?
શકિત વગરને તે પોતે જ પોતાની જાતે ', હજી તે આ વાતચીત ચાલતી હતી એમને એમ વિનાશ પામશે.” ત્યાં જ રથનુપુર નગરને ચારે બાજુથી
દૂત દ્વારા ઈન્દ્રની વાત સાંભળીને સૈનિકની જે વડે રાવણે લીધું અને
ઇંધારૂણ બની ગયેલે રાવણ સૈન્ય સહિત ‘પછી રાવણે ઈન્દ્ર તરફ દ્વતને રવાના કર્યો. - જઈને તે રાવણને સંદેશ સંભળાવતા
સંગ્રામ માટે સજજ થઈ ગયા. આ બાજુ કહ્યું કે “અહી: જે કોઈ પણ રાજા ઈન્દ્ર પણ સંગ્રામ માટે સજજ બનીને રણવિદ્યાના બળથી અને બાહના બળથી ઘમંડી ક્ષેત્રમાં આવ્યા, શુરવીરો કેઈના અહંકારને બન્યા હતા. તે દરેકે ભેંટણાઓ લઈને સાંખી શકતા નથી. . રાવણની પૂજા કરી છે. આટલા સમય સુધી રથનૂપુરના રણસંગ્રામની ધરતી ઉપર રાવણની વિસ્કૃતિના કારણે અને તારી ભીષણ-ખૂ ખાર યુદ્ધ શરૂ થયું. સામતે સરળતા હોવાના કારણે તે રાવણની સામન્ત સાથે, સૈનિક સૈનિકે સાથે, ભકિત કરવાથી વંચિત રહ્યો. ખેર.. હજી તેના પતિએ સેનાપતિ સાથે, ભીષણ સંગ્રામ પણ રાવણની ભકિત કરવાને સમય અત્યારે ખેડવા લાગ્યા. બન્ને પક્ષના શસ્ત્રોના તારા હાથમાં ઉપસ્થિત થયેલ છે. તેથી અવિરત ઘર્ષણથી પ્રલયકાળના પુષ્પરાવર્તના રાવણને તું તારી ભકિત બતાવ. અને મેઘના વાદળાના ગડગડાટ જેવો ભીષણ ભકિત ના બતાવવી હોય તે તારી શક્તિને ગૌ૨વ થવા લાગે.

Page #415

– અંક ૧૭ , 9- ર-૩ ;
, ૫૦૩ આ મર૭૨ જેવા રાંકડાસનિકોને હણ- ઈન્દ્રને હું છોડી દઈશ. પણ જે તે હું કહું વાથી શું ? આમ બેલતે રાવણ ભુવના- તેમ હમેશા કરશે તે. તેણે . • લંકાર નામના હસ્તીરત્ન ઉપર આરૂઢ થયે “આ લકા નગરીને તેણે પ્રત્યેક કાણે યુદ્ધ માટે ધનુષ ઉપર બહુ ચડાવીને શર- ગ–કાષ્ટ વગરની શુદ્ધ કરવી પડશે. રોજ સંધાન કરતે વિદ્યાધરેવર ઈ-દ્ર પણ સજજ સવારે સુગંધિજળ વડે આખી નગરીને બનીને રાવણ હાથી ઉપર ચડીને રાવણ સિંચવી પડશે. માળીની જેમ જાતે જ સાથે સંગ્રામ ખેડવા આગળ ચાલ્યા. પુપ ભેગા કરીને અને ગૂંથીને દેવપૂજાદિ
બને મહારથીના 'હાથીઓ સૂંઢથી સમયે પહોંચાડવા પડશે.” એકબીજા સાથે યુદ્ધ કરવા લાગ્યા. એક. આવું કામ કરે તે તારે પુત્ર ફરી તેનું બીજા દંતશૂળના ઘા કરી કરીને જાણે રાજય ગ્રહણ કરે અને મારી મહેરબાનીથી અગ્નિના તણખા ખેરવા લાગ્યા.
ખુશીથી જીવે.” ઈન્દ્ર અને રાવણ પરસ્પર શલ્યથી, સહઆરે પુત્રની મુક્તિ માટે પુત્ર આવી બાણથી, મુદગરથી એકબીજાને પ્રહાર કરવા શરતનું પાલન કરશે. તેમ સ્વીકારી લીધું લાગ્યા. બને મહાવીર્યશાલી એકબીજાના અને રાવણે પિતાના બંધુની જેમ સકારીને શસ્ત્રોને તેડવા લાગ્યા. કેઈ કેઈને મચક ઈન્દ્રને કારાવાસમાંથી મુક્ત કર્યો. આપતું નથી. મંત્રાઓના પ્રયોગ કરી કરીને મુકત થયેલે ઈન્દ્ર રથનુપુર નગરમાં બને એકબીજાને હંફાવવા લાગ્યા. પશુ સાવ ઉદાસ-ઉદાસ રહેવા લાગ્યો કારણ કેકેઈ નમતું જોખતું નથી.
તેજસ્વિનાં હિ નિસ્તેજે મૃત્યુતિ આખરે છળને જાણકાર સવણ કૂદીને સહમ તેજવીઓને તેની હાની સીધે જ એ રાવણ હાથી ઉપર ચડી બેઠો. ખરેખર મૃત્યુ કરતાં પણ અતિ દુ:સહ મહાવતની હત્યા કરી નાંખીને ઈન્દ્રને થઈ પડે છે. ' હાથીની જેમ બાંધી દીધે. નીચેથી એ રાવણ
ચાલ્યા આવે ! હાથીને ચારેબાજુથી રૉનિકે એ ઘેરી લીધા. એક વકીલે તેની ઓફિસ ઉપર એક . એ રાવણ સાથે જ ઈદ્રને રાવણ પોતાની બોર્ડ માર્યું હતું. તેમાં સુંદર મઝાનું છાવણીમાં લઈ ગયા. વિદ્યાધરની ઉત્તર- કે
લખાણ હતું, દક્ષિણ બને શ્રેણીના રાજા બનેલે રાવણ જયાં ઈચ્છા હોય ત્યાં રસ્તો છે, ઈન્દ્રને લંકામાં લાવીને પક્ષીની જેમ કારા
જ્યાં રસ્તો હોય ત્યાં કાય છે, વિસમાં પૂરી દીધે.
જ્યાં કાયદો હોય ત્યાં છટકબારી છે પુત્ર ઈન્દ્રને છોડાવવા પિતા સહસ્ત્રાર અને જ્યાં છટકબારી છે ત્યાં હું છું લંકા આવ્યા અને રાવણ પાસે પુત્રવિણા- તમે ચાલ્યા આવે છે તેમ દઢ વ્રતધારી ની માંગણી કરી. ત્યારે રાવણે કહ્યું કે- પાપથી બચે. -રાજેશ ગુલાબવાડી

Page #416

પાંચ “સ” કારની દુર્લભતા – પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજા
સુકુલ જન્મ-સંદદ્રવ્ય સિદ્ધક્ષેત્ર સમાધય
સંઘચતુવિધ લકે સ” કારા પ ચ દુલભા છે. અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમા- દેવે, તેમના મંદિરે, અને તેમની સેવાત્માના શાસનમાં થઈ ગયેલા અનેક મહા- ભકિતની તક આપણને સહેલાઈથી પ્રાપ્ત પુરૂષએ ભવ્યના કલ્યાણને માટે શાસ્ત્રા- થઈ છે. હવે જે આપણે સારા ન બનીએ નુસારી વિવિધ પ્રકારની ક૯પનાઓ દ્વારા તે ખામી આપણી છે, આપણું પુણ્યની કે પણ ઉપદેશ આપવાને સુપ્રયત્ન કર્યો છે– પુણ્યથી પ્રાપ્ત થનારી ચીજની ન ગણાય. તેઓને આ ઉપદેશ સફળ તેને જ થાય કે (૨) સિદધક્ષેત્ર:- સિદ્ધક્ષેત્રની પ્રાપ્તિ જેઓ ભવલઘુ અને કર્મલઘુ બન્યા હોય. થવી તે બીજે “સ” કાર છે. આપણું પુણ્યએમાંના એક મહાપુરૂષ ઉપદેશ આપતા ફર- દયે આપણે એવા ક્ષેત્રમાં જન્મી ગયા માવે છે કે આ સંસારમાં જીવને પાંચ “સ” છીએ કે જ્યાં તીર્થાધિરાજ શ્રી સિદ્ધક્ષેત્રની કારની પ્રાપ્તિ દુર્લભ છે. તેમાંના ત્રણ “સ” આપણને પ્રાપ્તિ થઈ ગઈ છે. કાર જીવને પુણ્યના ભેગે (૩) ચતુવિધ શ્રી સંઘ :- ચતુપ્રાપ્ત થાય છે. પુણ્યના ભેગે પ્રાપ્ત થયેલા ર્વિધ શ્રી સંઘને સુયોગ થ એ ત્રીજો
એ ત્રણ “સ” કારના મહત્વને સમજે તેના “સ” કાર છે. ચારેય પ્રકારને સંઘ જયાં પ્રત્યે રૂચી તગે તે બાકીના બે “સ” કાર મોજુદ છે તેવા ક્ષેત્રમાં જન્મ થે, એ પ્રયત્ન દ્વારા જીવ મેળવી શકે છે. એ રીતે પણ આપણે મહાપુને ઉદય છે. આ પાંચે ય “સ કાર જે જીવને પ્રાપ્ત થાય ત્રણે ય “સ” કારની પ્રાપ્તિ જીવને આ લેક છે. તેને આ લોક સફળ બને છે, પરલેક. સુધારવામાં, પરોક સુધારવામાં, અને સુધરી જાય છે, અને પરમપદ સુલભ બને છે. પરમપદને નજીક લાવવામાં સહાયક બને
તેવી છે પણ તે કયારે બને ? બાકીના બે - પુણ્યના ભેગે પ્રાપ્ત થનારા ત્રણ “સ” “સ કારને મેળવવાને જીવ પ્રયત્ન કરે કારનું વર્ણન કરતાં જ્ઞાનીએ ફરમાવે છે કે
- ત્યારે એ બે “સ” કાર છે. (૪) સદ્દદ્રવ્ય - (૧) સુકળજન્મ - જીવને સુકુળ- અને (૫) સમાધિ, માં જન્મ થ તે પહેલે “સ કાર છે. પ્રણયના ગે ત્રણ “સ” કાર તે આપઆપણે ગૌરવ લેવા જેવું છે કે આપણે પણને મળી ગયા છે. એ ત્રણ “સ” કારના સી ગમે તેવા પણ જેનકુળમાં જન્મ પામ્યા મહત્વને સમજે તેને સિદ્ધિ પદની ઈચ્છા છીએ. એ કુળના પ્રતાપે ભગવાન જિનેશ્વર જગ્યા વિના ન રહે. તેને સિદ્ધિપદ સિવાય

Page #417

વર્ષ-૬ અંક ૧૭ : તા. ૭-૧૨-૩ :
૫૦૫.
બીજી કોઈ ચીજનો ખપ ન હોય. એ ત્રણ તમારે જે દ્રવ્યની જરૂર પડે તે સદુદ્રવ્ય. સ” કાર પામ્યા પછી પણ જેને સિદ્ધિ પદ- જ હોવું જોઈએ તેની તમને ખબર છે? ની ઈચ્છા સરખી ન જમે સિદિપદ મેળ- સાધુ-સાવીને સંયમ જીવન જીવવા વવાને ભાવ પેદા ન થાય. તે એવા છે જે સામગ્રી જોઈએ તે નિર્દોષ હોય તે
ને એ “સ કાર, મળવા છતાં ન સદદ્રવ્યમાં ગણાય છે. એવી નિર્દોષ સંયમમળવા બરાબર છે. આ વાત તમારી બુદ્ધિ ની સામગ્રી મેળવીએ પછી સમાધિ માં બેસે છે ?
અમારા બાપની છે. સમાધિ અમારી પાસેથી આપણે બધા મોક્ષના અભિલાષી છીએ ખસે જ નહિ. ને? જે મે આ ભવમાં મળતું હોય તે જ્ઞાનીઓ કહે છે કે સમાધિવાળાં આ ભવમાં જઈએ એમાં તમારા બધાની અને સુકુળ, સિદ્ધક્ષેત્ર અને ચતુવિધા હા” ને ? સાધુ-સાદવી-શ્રાવક-શ્રાવિકોએ સંધને સુગ ફળે છે. અસમાધિવાળાને ચતુર્વિધ સંઘને સિદ્ધિપદ સિવાય કાંઈ તે એ ત્રણે ય સંસાર વધારનારા પણ જોઈએ? જે આ નકકી થઈ જાય તે સદં- બને. સિદ્ધક્ષેત્રમાં પણ એવા છો. અનેક દ્રવ્ય અને સમાધિ એ બને જે આપણું પાપ બાંધે તેમની યાત્રા પણ યાત્રા મટી માટે સુલભ થઈ જાય. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે આટે બની જાય. અસમાધિમાં તરફડીને સદદ્રવ્યવાળાને સમાધિ સુલભ બને, જ્યારે મરવાનો વખત આવે તેની હાલત બગડી સદ્રવ્ય વિનાનાને સમાધિ માટે ખૂબ પ્રયન જવાની છે. પુણ્ય આપણને સારી જગ્યાએ કરવા પડે.
મૂક્યા, હવે અહીં જ પુણ્યને વેગ સુંદર સાધુ-સાવીને સંયમ જીવન જીવવા રીતે સફળ ન કરીએ અને હારી ગયા તે જે સામગ્રી જોઈએ તે સદ્દદ્રવ્યમાં જાય છે. પછી રક્ષણ કરનાર કોઈ નથી. આપણને તમારે પણ સંયમ ન લઇ શકે ત્યાં સુધી દુઃખ કે તકલીફ આવે ત્યારે આપણે કહી સંસારમાં જીવવા માટે દ્રવ્યની જરૂર પડે એ છીએ કે મંનું રક્ષણ કેમ મળતું છે. એ દ્રવ્ય સદુદ્રવ્ય હોવું જોઈએ. સ૬. નથી ? પણ જ્ઞાનીઓ કહે છે કે ધર્મ તેનું દ્રવ્યવાળાને લોભ માત્રામાં હોય છે. એ જ રક્ષણ કરે છે કે જે ધર્મને માટે મરવા તેને નડતો ન હોય, તેના લોભાદિ તેનાથી તેયાર હોય. ઇતર પણ કહે છે કે ભાગવાની જ પેરવીમાં હોય. જેને લેભ ધર્મો રક્ષતિ રક્ષિત : રક્ષણ કરેલ મર્યાદામાં હોય તે જ સદ્દદ્રવ્યના સ્વામી ધર્મ જ આપણું રક્ષણ કરે છે. બની શકે અને સદ્ગદ્રવ્યના હવામીને સમાધિ આપણને જે ત્રણ વસ્તુઓ ઉત્તમ મળી સુલભ બને છે. સારા કાળમાં પણ લેભી છે. તેને લઈને અપણને ધર્મ મળે-ધમ જો સદ્દદ્રવ્યના સ્વામી નહતા બની શકતા. મળે એટલે હવે અસદુદ્રવ્ય મેળવવાનું.

Page #418

૫૦૬ :
શ્રી જેને શાસન (અઠવાડિક
આપણને જરા સરખું પણ મન ન હોય મારે હવે વહેલામાં વહેલું, આ સંસારથી અને એથી આત્મા સમાધિમાં મગ્ન થવા છૂટી જઈ સિદ્ધિ પદે જવું છે. તે માટે માંડે. તમારે જીવવા માટે અને અમારે બાર મહિને એકવાર ઓછામાં ઓછી સિદ્ધસંયમ માટે સામગ્રી જોઈએ પણ તે સદ્ધ ક્ષેત્રની યાત્રા જરૂર કરવાની. આપણે ત્યાં હેવી જોઈએ, અસદ્દ ન જોઈએ. તે વગર તે દર મહિને જનારા પણ છે. ઘણા સિદ્ધ સમાધિ આવે નહિ. સમાધિવાળાને જીવ- ગીરીમાં વાસ માંગે છે. ગૃહસ્થોને સિદધાવામાં ય મજા હોય અને મરવાને વખત ચલજી પર વારંવાર જવાનું મન થાય, આવે ત્યારે વધુ મજ હેય. તમને જીવ- ત્યાં જઈને રહેવાનું મન થાય. કેમકે તેને વામાં મજા કે મારવામાં - ફલામાં 9 વદવ્ય • અને સિદધશીલાએ જઈ વાસ કરવા છે. જેથી
સક્રદ્રવ્ય અને સમાધિવાળાને પરલોક સુંદર છે અને પરમ- ચાર પ્રકારના સંઘને યોગ હોય ત્યાં તેના પદ તેની રાહ જુએ છે. આ આનંદને પાર ન હોય. . - તમે બધા જનકુળમાં જન્મ્યા છેઉમાસ્વાતિ મહારાજે ઉત્તમપુરૂષ તેનેજ તેને ખૂબ આનંદ છે? જેનકુળમાં જનમ્યા કહ્યો છે કે જેને મેક્ષ જ જોઈએ છે. બીજું એટલે ઘણી બધી ખમદારી આવી ગઈ. તે તેને કર્મ મેળવવાની ફરજ પાડે અને મંદીરે સાચવવા, તીર્થો સાચવવા, ચતુ- મેળવવું પડે. આપણને બધાને મોક્ષ જ વિંધસંઘની રક્ષા કરવી, સંઘની સેવા- જોઈએ છે ને ? આપણે મજેથી ઘર ચલાભકિત કરવી આ બધી જોખમદારી ઉપાડ- વ્યાં કરીએ, પેઢી ચલાવ્યા કરીએ, પૈસાને વાની આપણી ત્રેવડ કયાં છે? આપણને જ સાચવ્યા કરીએ, સગા-સબંધીઓના આ બધું પાલવે ? આ બધાએ તે ઉપાધિ સંબંધ જ જાળવ્યા કરીએ તો “મિક્ષ જ કરી એવું માને છેને ? જેનકુળમાં જગ્યા જોઈએ છે' એમ કહેવાય ? મોક્ષ જ જોઈએ ને સાચે આનંદ તે તેને હોય કે જેને તેને તે સાધુ-સાવી-શ્રાવક-શ્રાવિકા, તીર્થ એમ થાય કે-હું જૈનકુળમાં જન્મેલે. મને અને તીર્થના આધારભૂત સાધને જોઈએતે એવા એવાની સેવા-ભક્તિ કરવાની તક તેની રક્ષા કર્યા કરવાનું મન તેને થયા જ મળી છે કે મારા માટે હવે સંસાર સામું ‘ કરે. આવું મન થાય એટલે સમાધિ તેની જોવા જેવું નથી. તેને આ કુળ મળ્યાનો પિતાની થઈ જાય. તેને દુનિયાની કંઈ ચીજ અપૂર્વ આતા હેય. તમે રોજ એ વિચાર મળી કે ન મળી, દુનિયાએ તેને માન કરે છે કે જૈનકુળમાં જનમેલા એવા મેં આપ્યું કે ન આપ્યું તેની પડી જ ન કરવા જશું શું શું કર્યું? ન કરવા જેગુ હૈય. દુનિયાની રિદિધ-સિધિની તેને કંઈ શું શું ન કર્યું? કરવા જે શું શું ન પરવા નથી. પાપ કરીને દુનિયાની રિધિકયું? અને ન કરવા જેગુ શું શું કર્યું? સિદ્ધિ મેળવવાનું તેને મન નથી. કદાચ પાસે

Page #419

૪ વર્ષ ૬ અંક ૧૭ : તા. ૭-૧૨-૯૩
૫૭
*
*
*
હોય અને જાય છે તેનું દુઃખ નથી કેમકે વખતે સમાધિમરણ માંગે તે સમાધિપૂર્વક તેને એક મહા સિવાય કાંઈ જોઈતું નથી. જીવતા હોય એ માંગે છે. બીજો માંગે? આ વિચારવાળાં જીવને પાંચ પાંચ “સ” સમાધિને જેને સ્થાન આવે તેની સમાધિની કાર મળી ગયા કહેવાય..
માંગણ અચી કે બેટી? જે ચીજને સફદ્રવ્ય ન હોય અને સમાધિ પ્રાપ્તિની જાણતા ન હોઈએ તે ચીજની ઈચ્છા થાય ? વાત નીકળી જાય તે પુણયથી મળેલા સમાધિમરણ કેણ માગે ? સમાધિ જીવતે. બાકીના ત્રણ “સ” કાર ન મળ્યા બરાબર - હોય તે અસમાધિવાળાને સમાધિની શી છે. તમે બધા મહાભાગ્યશાળી છે, ભારે જરૂર મરણ એ ભયંકર દુ:ખ છે. મર. પુણ્ય કરીને આવ્યા છો સફળ તમને મળી ની પીડા જ્ઞાનીઓએ અનંતગુણી કહી છે. ગયું છે. ચારે ય પ્રકારના સંઘના દશનને સમાધિમાં જીવતારને તેનું બધું: રાવ્યું સુયોગ સદા માટે થાય એવા સ્થાને વાસ જાય તે કાંઈ ચિંતા નથી પણ તેને એક જ થઈ ગયો છે. અને સિદધક્ષેત્રે જવાનું મન ચિંતા છે, કે મરતી વખતે ભલે જંગલમાં, થયા કરે છે કેમકે વહેલામાં વહેલું મેક્ષે એકલે મરી જઉં-મારી પાસે કેઈન હોય તો જવું છે. હવે દુનિયાના સાધન ઉધે માગે પણ મારી સમાધિ ન ચાલી જાય–આવી મેળવવાનું મન થાય ? ખરાબ રીતે સામગ્રી પામેલા જીવે તે જીવનમાં સમાધિ આવેલચી જે પસંદ હોય ?
જીવવાની કળા શીખવી જોઈએ. તે કળા ધર્મ આપણે બધાએ એક જ વિચાર નિરજ શીખવે. તર કરવાનું છે અમારે સંયમ જીવન જેને ધર્મ જીવવાનું મન ન હોય, ધર્મ જીવવા જે સાધનેને ઉપયોગ કરવાનું છે તે સાચવવાનું મન ન હોય, ધર્મનું ગમે તે અનંતજ્ઞાનીની આજ્ઞા મુજબ જ કરવાનું થાય પણ આપણે આપણી રીતે જ જીવવું છે. નહિ તે તેના વગર ચલાવી લેવાનું છે. જોઈએ એવું જે માનતે હોય તેને સમાધિ તમારે પણ જીવવા માટે દ્રવ્ય જોઇએ તેમાં કયાંથી આવે? મોટરમાં ફરતાં હોય, મોટા નીતિ રાખવાની છે. તે ન જળવાય તો તેના બંગલામાં મજેથી રહેતાં હોય, પ્લેનમાં વગર ચલાવી લેવાનું છે. આ વિચાર ઉડતાં હોય તે બધા સમાધિવાળાં હોય તેમ અમારે તમારે નકકી થઈ જાય તો આપણું નથી. સમાધિવાળાં તે તે છે કે જેને રાગના બધાની સમાધિ થિર થઈ જાય. અશુભના પ્રસંગે કે દ્વેષના પ્રસંગે જણય અસર ન ઉદયે વિપત્તિ આવે તે વખતે આનંદ કરે. લાગે કે કરડે પાસે હોય તેને થ જોઈએ. સંપત્તિનો ખપ નથી એમ થઈ જાય. આનંદ ન હોય અને ગરીબાઈમાં જવું જોઈએ. આ સમાધિનો સહેલામાં સહેલું હોય તે તે જરાય દીન ન હોય. એ બધા ઉપાય છે. તમારે બધાને મરતી વખતે સમાધિ સમાધિવાળા છે. તમે તે જેને દુન્યવી બધી જોઈએ છે તે જીવતાં શું જોઈએ છે? મરતી સામગ્રી મળી તે સમાધિવાળા છે અને

Page #420

SELLELE
Y
,
TIT
-
a મારા નાથાલાબારાના ૧,કાનમાબાદન કna
બેંગ્લોર- અકકી પિઠમાં પૂ. આ. શ્રી ખૂમચદ પરિવાર તરફથી આસો વદ પથી વિજય સ્થૂલભદ્ર સૂ મ. તથા પૂ.પં.શ્રી વદ ૯ સુધી પૂ. વડિલોના આત્મ શ્રેયાર્થે પદ્મ વિ. મ. આદિની નિશ્રામાં શ્રી વાસુ તથા સુકૃત અનુમોદનાથે વીશ સ્થાનક પૂજ્ય સ્વામી જિનમંદિરે પર્યુષણદિ આરા- * પૂજન, ૧૦૮ પાશ્વનાથે પૂજન સિદ્ધચક ધનાના અનુમોદનાથે ભા.સુ લ્યી૧૧ સિધ- પૂજન તથા શાંતિસ્નાત્રાદિ પંચાહ્નિકા મહેચક્રપૂજન આદિ મહોત્સવ ઉજવાયા હતા. ત્સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. આ સાયન (મુંબઈ) અત્રે પૂ મુ. શ્રી કલ્યાણ (મહારાષ્ટ્ર) અત્રે પૂ. દઈ નંદીશ્વર વિજયજી મ. તથા પૂ. મુ. શ્રી સંયમી મુનિરાજ શ્રી પુર્યોદય વિજય ક૯પ રત્ન વિ. મ.ની નિશ્રામાં ચાતુર્માસ મ ની નિશ્રામાં ચાતુર્માસ પર્યુષણ આવે, તથા પર્વાધિરાજની આરાધનાની અનુદ- ધનાની અનુમોદનાર્થે આ સુદ ૯ થી સુદ, નાથે ભા.સુ. ૭થી સુ. ૧૪ સુધી શાંતિ- ૧૫ સુધી સિધચક્ર મહાપુજન આદિ ઉત્સવ સ્નાત્રાદિ અઠ્ઠાઈ મહત્સવ ઉજવાયો હતે. ઠાઠથી ઉજવા. ધર્મચક સિધિત ૫ માસ- અચ્છારી – પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ ખમણ આદિ તપસ્યા સારી થઈ. વિજયજી ગણિવરની નિશ્રામાં શાહ રમ- દાવણગિરિ (કર્ણાટક)- પૂ. આ. શ્રી ણિકલાલ ખેમચંદ તથા સ્વ. શાહ હીરાચંદ વિજય અશકરન સૂ. મ. તથા પૂ.આ. શ્રી
જેને એ બધી સામગ્રી નથી મળી તે અસમા કામ કરનારા ઘણું છે. આપણે તેનાથી ધિવાળા છે એવું માને છે.
સાવચેત રહેવાનું છે. • ત્રણ “સ કાર મળી ગયા છે. તે તમે આ બધી વાત સમજી હવામાં ભાગ્યને વેગ છે પણ એ ભાગ્યને યોગ બરાબર ઉતારી તેનો સદુઉપયોગ કરો - જેને સફળ કરવાની ઈચ્છા ન હોય તેને માંડે, શકિત મુજબનો અમલ શરૂ કરી
એ ત્રણ નુકશાન કરી. જાય. ઘણાને જેન- દે તે મને લાગે છે કે આ લેકમાં કે કુળના આચાર નથી ગમતાં. તેથી સાધુ- ' તકલીફ નથી, પરલોક તે આના કરતાં સાવી-શ્રાવક-શ્રાવિકા એ ચતુર્વિધ સંઘ સુંદર છે અને પરમપદ તે જરૂર આપણે તેને મન કાંઈ નથી. આજે સિધક્ષેત્રે જઈ રાહ જુએ છે તેમ કહી શકાય. આપણે ત્યાંનું વાતાવરણ બગાડનારા ઘણું છે. તર. બધા સૌ આવી દશાને પામીએ એ જ વાને સ્થાને જ છે પાપ બાંધીને ડૂબવાના અભિલાષા. (તા. ૨૮-૧-૭૪)

Page #421

વર્ષ ૬ અંક : ૧૭ તા. ૭-૧૨-૯૩ .
.
૫૯
વિજય અભય રતનસૂ. મ.ની નિશ્રામાં પૂ આ. વિવિધ તપના ઉપનાથે શાંતિનાત્ર સહિત શ્રી વિજય ભુવન તિલક સૂરીશ્વરજી મ.ની પંચાદિકા મહત્સવ આ. વદ ૧૩ થી પાદુકાના અભિષેક તથા પૂ. અશેકરન - સુદ ૨ સુધી ઉજવાયો. . મ.ની ૯૧મી એળી નિમિતે ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ પૂજન તથા સાધર્મિક ભકિત અમદાવાદ શાંતિનગર પૂ. આ. શ્રી જાયા હતા.
'
વિજયામ સુરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામાં લાલબાગ-ભુલેશ્વર મુંબઈ– પૂ.
વિવિધ તપસ્યાના અનુમોદનાથે દિ. ભા. ગણિવર શ્રી નવાહન વિ. મ. ની નિશ્રામાં
છે . સુદ ૧૧ થી વદ ૩ સુધી અષ્ટોત્તરી સ્નાત્ર,
મકષિ મંડળ પ્રજન આદિ અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ વિવિધ આરાધનાના ઉદ્યાપન તથા પૂ આ. શ્રી વિજય જયંત શેખર સૂ. મ. પ.પં.
સુંદર રીતે ઉજવાયો. શ્રી ચંદ્રકાતિ વિ. મ. તથા પૂ. પં શ્રી ભદ્ર- દાવણગિરિ – અત્ર' પૂ. આ. શ્રી શીલ વિ. મ. તથા ૫ શ્રી પુયસેન વિ. વિજય અશકરત્ન સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. મ. ના સંયમ જીવનની અનમેદનાથે આ. શ્રી વિજય અભયરત્નસૂરીશ્વરજી મ. આદિની સુ. થી વદ ૧ સુધી શાંતિસ્નાત્ર આદિ નિશ્રામાં પર્યુષણની ભવ્ય આરાધના થય. અઠ્ઠાઈ મહેત્સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. પારણું વધેડા ઉપજ સારી થઈ.
"સતારા - અત્રે શ્રી કુંથુનાથ સ્વામી માલેગામ- અત્રે પૂ. સુ. શ્રી ભુવનઆદિ જિનબિંબેના નગર પ્રવેશ તથા રન
૧ રન વિ. મ.ની નિશ્રામાં સુંદર આરાધના બિંબ ભરાવવાના ચડાવા આદિ નિમિત્ત થઈ પૂ. ગચ્છાધિપતિ શ્રીજીની તિથિ નિમિત્તે આ સ. ૧૨ થી વદ ૧ ગણાતવાદ વર સાધમિક ભક્તિ તથા પંચાહ્નિકા મહોત્સવ યે જ આ સુ. ૧૪ ૩૬ હજાર રૂ. ની સુખડી અને હજારે ના ચડાવા બોલાયા હતાં.
' કપડા બિહારમાં એકલેલ. ઉવસગ હર તીર્થ – પારસનગર
આ પુ. સાંશ્રી મેક્ષજ્ઞાશ્રીજી મ ની ૪૯નગપુરા દુર્ગ(મ પ્ર.) અત્રે પૂ. . શ્રી મહા
પ એળી નિમિત્તે ૧૦ પુન્યાત્માઓ દય સાગરજી મ. આદિની નિશ્રામાં માગ
તરફથી પ૨ રૂ. નું સંઘપૂજન થયું પશુસર સુદ ૧૧ થી ઉપધાન અને આરા
સણમાં પહેલા ' છેલા દિવસે ૧૮૫ થી ન થશે.
૨૧૧ પિષધ થયા ૬૪ પહોરી ૬૪ થયા વિજયવાડા (એ.પી.) – અત્ર ૫. એક મા ખમણ શ્રેણિત સિદિધત૫ વિ. મુ. શ્રી કીરિત્ન વિજયજી મ. આદિ ની થયેલા : નિશ્રામાં પૂ. આ. શ્રી વિજયભુવન ભાનુ સૂ. મ. ના સંયમ જીવનની અનુદાથે તથા

Page #422

વીતરાગ દેવને સમર્પણ બની
હે વીતરાગ દેવ, તારું શાસન જ્ય- શ્રી તીર્થકરે ઉપર પણ બહુમાન વંતુ વતે છે. તેનું કારણ શું? ઘણું નથી. ભકતે વડે તારી સેવા થાય છે માટે તારું શાસન જયવંતુ છે, ના રે ના, કહેવાતા હૈ દેવ, તું તુચ્છમાન થઈને આ આપ અજ્ઞાની ભકતોની છેલછાથી કોઈ મારું ને તે આપ” એ બધુ આ શાસનમાં નથી શાસન જયવતું થતું નથી, પરંતુ મારુ આ શાસનમાં તે સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે, ' શાસન તે મારી આજ્ઞાને fણના અને આવું (દુનિયાની સાહ્યબી ભર્યું) નિયા તે જ રીતે પાલન કરનારા ભકતોથી જ કરશે નહિ અને જો નિયાણું કરવું હોય જયવંતુ થાય છે. અજ્ઞાનીઓને આજ્ઞા ઉપર તો આવું જ નિયાણું કરજે. બહુમાન નથી હોતું, આજ્ઞા કરનાર પર વારિજઈ જઇવિ નિયાણુ બંધણુંબહુમાન નથી હોતું અને કદાચ ભકિત વીરાય મુહ સમહ ! બહુમાન કરતા હોય તે પણ પિતાના સ્વાર્થ માટે જ કરતા હોય. ત્યારે આજ્ઞાને
સ, તહવિ મમ હુજ સેવા, ભવે, ભ, માનનારાઓને તે આશા ઉપર અને આજ્ઞા તુમ્હ ચલણાણું. છે
. કરનાર ઉપર અનહદ બહુમાન-એમ હેય અર્થ :- હે વીતરાગ ! તમારા આગજ, અને તેઓની ભકિત-બહુમાન પણ એમાં જે કે નિયાણું કરવાની ના પાડી છે. કપટ રહિત હોય.
છતાં પણ હું અભિલાષા કરું છું કે દરેક આજે થોડીક ધર્મક્રિયાના ફલ રૂપે ભવમાં તમારા ચરણોની સેવા કરવાને વિધાદિકની વાસનાથી પદગલિક પદાર્થના વેગ મને પ્રાપ્ત થશે.” માગણી કરવા માટે કહેવાતા અજ્ઞાનીએ આ નિયાણાને શ્રી તીર્થકર દેવોએ ઉસુક બને છે. આ ઉસુકતાના કારણે નિષેધ નથી કર્યો. આ માગણી કે તેઓ ભગવાનની આજ્ઞાને પણ નેવે સુકે નિયાણા રૂપે જ નથી. આ માંગણીમાં કાંઈ છે. તારા શાસનમાં નિયાણુને નિષેધ હોદ્દગલિક અભિલાષા પણ નથી. આ માંગ. હોવા છતાં પણ કહેવાતા અજ્ઞાનીઓ જે ણીમાં બધું જ આવી જાય છે. શ્રી જિનેનિયાણું કરતાં હોય અથવા કઈક તેઓને ધરદેવની સેવા માંગી એટલે આર્યકુળ, મીઠે ઉપદેશ આપીને આવું નિયાણું કરા- આર્યતિ, આર્યદેશ અને એમાં શ્રાવક વતા હોય તે ચોકકસ કહેવું પડે કે- કુળ પણ આવી જાય ને!
તેઓને ભગવાનની આજ્ઞા ઉપર છે. જે નિયાણું કરવું હોય તે આવું બહુમાન નથી અને આજ્ઞા કરનાર કરે, નહીતર કરશે નહિ. અન્ય માગણીઓ

Page #423

વર્ષ ૬ અંક ૧૭ તા. ૭-૧૨-૯૩ , ,
ક ૫૧૧,
કરીને શા માટે મુખ બને છે? આ છે. “હું અને મારા” પણાના ચકડળમાંજિનેશ્વરદેવની ચરણસેવા માંગી એટલે થી તેઓ બહાર નીકળી શકતા નથી અરે! પરેક્ષિત બધું જ આવી ગયું.
પ્રભુ ચરણે જીવન પણ સમર્પિત કરી પરંતુ સેવા એટલે શું તે પણું આપણે
શકતા નથી ત્યારે, જાણી લેવું જોઇએ ને?
ચરણસેવામાં આજ્ઞાની સેવા બેઠેલી છે - સેવા એટલે માત્ર તિલક કરવાની તેવું સમજનારાઓના મેમમાં આરાજ નહિ પરંતુ આજ્ઞા પણ ભેગી આવી ઠસેલી છે. તેઓ તે નિશ્ચયથી માને જ છે જાય છે.
કે શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞા તે કેવળ * સેવા કરનારે કહેવાતે ભકત વત્સલ
કલ્યાણને જ કરનારી છે. આ નિશ્ચયથી
એમની મતિ કલ્પનાઓ પણ આપે આપ ભગવાન તિલક મિટા કરે. વળી લાલઘૂમ
ખરી પડે છે. તેમને મને આશા જ પહેલી કેસથી કરેઅને શ્રી જિનેશ્વરની પૂજા
છે, પ્રધાન છે. શ્રી જિનેશ્વરદેવની સેવા પણ આડંબર પૂર્વક કરે. કે તેમને ભગત
‘કરનારે એમની આશા પાલન કરવા માટે પૂજારી કહીને પૂકારે. કહેવાતા અજ્ઞાનીઓ
: પ્રાણ પાથરવા પણ તૈયાર હોય છે. જે ને કુલગુરુએ પણ તેમની સેવા ભકિત
કદચ આજ્ઞા પાલન ન થાય તે તેઓની બહમાન જોઈને આનંદ મે. ઈવાર - આંખમાંથી લેહીને આંસુએ પણું સરી સુંદર મઝાના વણે પણ તેમના મુખમાંથી
• પડે છે. અર્થાત આમા એ જ તેઓના જીવસરી પડતા પણ હોય અરે ! કે ઈવાર તેમની
નનું સર્વસવ છે. આજ્ઞા વિરુદ્ધ કાંઈ થઈ ભક્તિમાં પણ તેમના કુલગુરુએ એવા ત જ નથી ને તેની સતત તેઓ કાળજી બોળ થઈ જાય કે લાગવાની આજ્ઞા શું
સખે છે. કદાચ વિરુદ્ધ જતું દેખાય તે છે તે પણ પ્રાયઃ ભૂલી જતા હોય. ખરે
તરત જ પસ્તાપ કરે અને ભૂલની માફી ખર! કહેવાના રમઝાનીએ શું શ્રી તીર્થ -
પણ માંગી લે, શ્રી જેનશાસનની આજ્ઞા કર દેના સાચા પૂજારી છે કે વરતુત: પાલન માટે આખુંય જીવન સમર્પિત કરી
દેનાએ કઈ દિ' “હું અને મારાપણ”ને - ભકત વત્સલ કહેવડાવતા આવા અજ્ઞાની' યાદ કરતા નથી. હું કાંઈક છું, અને એને જરા પૂછવું જોઈએ કે તમને ભગ. મારાથી જે કાંઈ થાય છે તે બધામાં દેવવાનના વચન પર, કથન પર, હુકમ પર ગુરુની પસાય જ છે. અને તે કાંઈ આવયાર છે? આવાઓને ભગવાનની આજ્ઞા ડતું નથી, મારાથી કાંઈ થઈ શકતું નથી પર પ્રેમ હોતા નથી. તે તે સેવાના નામે હું તે ફકત તેમના ચરણેની સેવામાં જે ? દુનિયા આખીને ઠગવા માંગે છે. તેઓની આજ્ઞાની સેવા બેઠેલી છે. તેનું ચુસ્તપણે મતિ કલ્પનાને ડગલે ને પગલે સ્થાન મળે પાલન કરું છું.
ઢાંગી છે.

Page #424

સ્વીકાર અને સમા લેચના
: ભાવના ભવનાશિની - વિવેચક- અશ્વરોધ તથા સંવર પોષ તથા ઉપધાન પૂ.પં. શ્રી કાંતિવિજયજી ગણિવર સં. પૂ. તથા પૌષધની ખૂબ સુંદર છણાવટ કરી ઉ. શ્રી નરચંદ્ર વિજયજી ગણિવર પ્રકાશક છે. ક્રિયાશીલ. આત્માઓને માટે ખૂબ ઉપછબીલદાસ સાકરચંદ શાહ પરિવાર મને જ ગી છે અને બીજાને પણ પૂર્ણ પ્રેરણા કુમાર છબીલદાસ શાહ ૫૮ મહેતા બિલ્ડીંગ આપે તેમ છે. લખમશી નપુ રેડ મુંબઈ–૧૯ માટુંગા આ વિમર્ષ – સં. ૫. મુ. શ્રી કુલ (સી. આર.) ક્રા. ૧૬ પછ ૧૬૬ પજ શીલ વિજયજી મ. શ્રી દશા પટવાડ સેસામૂલ્ય રૂ. ૧૮, મંત્રી પ્રમોદ કરૂણ મધ્યરથ યટી જેન સંઘ પાલડી અમદાવાદ-૭ ફુલ ભાવનાનું વિશદ વિવેચન છે. જે મનનીય સ્ટેપ૧૬ પેજ ૧૬૩ પેજ સ્વાધ્યાય માટે અને ભાવનાના, વિશદ અનુભવ માટે ઉ૫- ઉગી અધ્યાતમસાર અને ઉપદેશમાલા ચગી છે, .
મૂલ આપ્યા છે. સમફત્વમૂલબારવ્રત (આશ્વરે.ધિકાર
હેમ મંત્ર સરિતા - પૂ. સા. સંવર પાષિકા ઉપધાન પિષધ માર્ગદર્શિકા),
શ્રી રવિચંદ્રા શ્રીજી મ. પ્રકાશક એક સંકલનકાર પૂ આ. શ્રી વિજય જિન પ્રભ
ભાવિક નાઈરોબી પ્રાતિ સ્થાન ઉષા સૂરીશ્વરજી મ. સંપાદિકા પૂ. સા. શ્રી હર્ષ
સેલ્સ એજન્સી સેમચંદ રાવજી ગુઢકા ૧૪ પ્રભા શ્રીજી મ. પ્રકાશક જયંતિલાલ વીર
એ રોડ ખાર વેસ્ટ મુંબઈ–પર નવ-મરણ ચંદ શાહ ૪૦૩ એ ચંદનબાળા એપાટ.
મંત્રી ધિરાજ ઋષિમંડળ વિતેવો મેન્ટ રતિલાલ ઠકકર માગ વાલકેશ્વર .
તથા શ્રી ગૌતમસ્વામી રાસ વિજયજીને સુંદર મુંબઈ–૬ ક. ૧૬ પછ ૧૮૦, પેજ આ
જ સંગ્રહ છે. પુસ્તકમાં સમ્યફવા મૂળ બાર વ્રત તેમજ
ચરણ સેવામાં સર્વસ્વ આવી જતું હે ઉપકારી, આપશ્રીએ જે છેડયું તે મેળહેવાથી અન્ય નિયાણું શા માટે કરવું ? વવાની ભાવના શા માટે અમને ખરેખર, અન્ય નિયાણું કરીને દુર્ગતિ નિશ્ચિત કરવી અમને સર્વસ્વ છેડીને આપના જેવા બનતેના કરતાં શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાને વાની પ્રેરણા કરે. શ્રી જિનેશ્વરદેવની લક્ષમાં રાખીને જે નિયાણાને નિષેધ કર્યો આ એ અમને ચી જાય અને ચરણસેવાછે તે નિયાણું ન કરવું વધારે સારું છે. માં રહેલી આજ્ઞાની સેવાને અમે અણિશુદ્ધ અન્ય નિયાણાની જે કઈ વાત કરતા હોય પાળવા તૈયાર થઈ જઈએ તેવા આશીર્વાદ - તે તેઓને હાથ જોડીને વિનંતિ કરજે કે આપ. .
-વિરાગ .

Page #425

.
.
ર
.
.
.
.
.
.
પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
• શ્રી ગુણદર્શી
પાપના ભય પેદા થાય તે ધમી ! પાપના ભય નહિ તે ધમ કરે તે પણ ધમી નહિ.
મેક્ષ પામવા સહેલા છે. હું યુ' પલટાય એટલે જીવ મેક્ષે ચાયા.
આ સ`સાર મિયાભાઇ જેવા છે, મારે પણ રાવા ન દે.
દુઃખને મજેથી ભેગવવુ તે દુઃખ મુકિતના સાચા ઉપાય છે.
જેનુ મન રાગાદિને આધીન હોય તે માનસિક દુ:ખી જ હોય.
દુ:ખની સામગ્રી વિના પણ ખરાબ મનવાળા હંમેશા દુઃખી જ હાય,
મનના દુઃખીને સુખની સામગ્રી સુખી ન કરી શકે સુંદર મનવાળાને દુ:ખની સામગ્રી ય દુ:ખી ન કરી શકે,
ભગવાનની પૂરું પડવુ' એટલે દુ:ખને મજેથી વેઠવાનુ અને સુખ માત્રને લાત મારવાની, કદાચ સુખ સાથે રહેવુ પડે તે સાચવી-સાંભળીને રહેવાનુ, સુખી, સુખને ત્યાગ કરે તે ધર્મ, દુ:ખી દુ:ખને મજેથી વંઠે તે ધર્મ.
સારી રીતે મરવાની તયારી કરવી તેનું નામ જીવન છે.
સાધુ થઈને નિલેષપણે જીવે તે થાડા કાળમાં માહ્ને પહેાંચી જાય.
(અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલુ)
૨- દ્વિપૃષ્ઠ વાસુદેવે મસ્તક સુધી ઉપાડી હતી.
૩- સ્વયંભૂ વાસુદેવે ડાક સુધી ઊંચી કરી હતી. ૪- પુરુષાત્તમ વાસુદેવે, છાતી સુધી ઊંચી કરી હતી. ૫- પુરુષસંહ વાસુદેવે, પેટ સુધી ઊંચી કરી હતી. ૬– પુરુષવર વાસુદેવે, કમ્મર સુધી 'ચી કરી હતી. ૭– દત્ત વાસુદેવૈ, સાથળ સુધી ઊ'ચી કરી હતી.
૮– લક્ષ્મણ વાસુદેવે, ઢી'ચણુ સુધી ઊ'થી કરી હતી.
- કૃષ્ણ વાસુદેવે ઢીંચણથી ચાર આંગળ નીચે સુધી ઊંચી કરી હતી.
આ કાટિ શિલા જ ખૂદ્રીપમાં ૩૪, ધાતકીમાં ૬૮, પુષ્કરામાં ૬૮ મલી અઢી દ્વીપમાં કુલ ૧૭૦ છે.
( વિવિધ વિષય વિચાર માંથી )

Page #426

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
0.
G-SEN-84
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
3
| |
કે
પાડn ur-
"
છે સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામર રીશ્વરજી મહારાજ
0
૦
0
* පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපදි දී
0
તમે પુણ્યથી શ્રીમંત થાવ તે વાંધો નથી. તમારી શ્રીમંતાઈથી અમે બળતા નથી. પણ તમે અનીતિથી શ્રીમંત થાવ છો તે અમને ખરાબ લાગે છે. અને તમે જ ભયંકર દુર્ગતિમાં જશે તે જોઈ તમને જે અમે ચેતવીએ પણ નહિ તે અમે આ
ભગવાનના સાચા સાધુ કહેવરાવવા પણ લાયક નથી. ૪ ૦ સાધુને આહાર હેય પણ આહાર સંજ્ઞા ન હેય - ખાવું પડે તે ખાય તે અધમ નથી પણ ખાવામાં સ્વાદ કરે તે અધર્મ છે.
આ સંસાર આત્માને ફસાવનારું કારખાનું છે. 0 , પાંચમે આરો એટલે ધમરનો દુકાળ, ધર્મ દેખાતે હોય તેય નામ. તેમાં છે અધમ ઘણે ! 0 ૦ મંદિરમાં-ઉપાશ્રયમાં ઘર-સંસારને વિચાર સરખેય ન કરાય. 1 . સંસાર સાગર તર તેના માટે મંદિર-ઉપાશ્રય છે, સંસાર જેને મીઠું લાગે તેના છે
માટે નથી. 0 ૦ આ સંસારમાં પુષ્પગે જેને વધારે સુખ મળ્યું હોય તે સારા સંસ્કાર લઈને જો તે
ન આવ્યા હોય તે મહા પાપી જ બને. મહાપાપના ધધા આજે મોટા–વધારે તે પૈસાવાળા જ કરે છે, તેમાં ગૌરવ લે છે અને ઉદ્યોગપતિનું બિરુદ ધરાવે છે. તે સુખની સામગ્રી આત્માના મનુષ્યપણને નકામુ બનાવી એવી જગ્યાએ ધકેલી આવે છે છે કે આ મનુષ્યપણું ઘણું કાળ સુધી દુર્લભ જ થાય. આજે પાપની સજાથી બચવાની મહેનત કરે પણ પાપથી બચવાની મહેનત કે
કેણ કરે છે ? છે. ગરીબી એ કાંઈ ગુને નથી પણ લુચ્ચાઈ એ ગુનો છે !
පපපපපපපපපපපපපපපාපපපපපප ન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) છે. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વા તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસરકે છે સુરેશે ટેરામાં પાન જેવા શહેર(સારથા પ્રાદ્ધ કર્યું છેઃ ૨૪૫૪૬
૦
I
)
JBF - -

Page #427

સા : "
મૂરિ
(9222
૧ (_ 3–૧ જો ૨૩યા તાયને ૩મારૂં મહાપર પs, Imum
//WW Wજે હ 7 8%ા સરW 28 22.
વિરાર
201214
साधीर जन आरमा केन, कोजा
સવિ જીવ કરૂં
અઠcal S૪
શાસન રસી.
---
હર 55
બધું જ અસ્થિર છે यौवन नगनदास्पदोपम,
| शारदाम्बुदविलासि जीवितम् । स्वप्नलब्धधनविभ्रम धन,
स्थावरं किमपि नास्ति तत्त्वतः । યૌવન-પર્વત ઉપરથી વહેતી નદીના સ્થાનની ઉપમાવાળું અર્થાત્ ચંચળ છે, જીવિત શરદ ઋતુના મેઘના સમાન છે, ધન સ્વપ્નમાં પ્રાપ્ત ધનના વિભ્રમ સમાન છે તેથી તવથી આ જગતમાં) કાંઇજ સ્થિર નથી.
)
લવાજમ વાર્ષિક | શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા.૪૦૦ શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) INDIA- PIN-361005
છે 12.117

Page #428

અહિ
नास्ति विद्यासमं चक्षु र्नास्ति सत्यसमं तपः । नास्ति रामसमं दुःख, नास्ति त्यागसमं सुखम् ॥
૧
આ મનુષ્ય જીવનની સફળતા માટે એકાંતે હિતવા મહાપુરુષ એ સ્વાનુભવાન!નિચેાડ રૂપ એવા એવા મૌલિક મુકતા આપણુને આપ્યા છે કે, માનવ જો તેના ઉપર સામાન્ય પશુ વિચાર કરે તેા તેને આપ્તપુરુષો ઉપર હુંયાથી બહુમાન થયા વિના રહે નહિ, આપોઆપ મસ્તક ઝુકી પડે અને દિલ આફ્રીન પોકારી ઊઠે કે- જાડુ મારા માટે જ આની રચના ન કરી હોય, તેવા જ એક મનેાહર, દિલ દ્રાવક મૌકિતકમાં કહેવાયું છે કે-“વિદ્યા સમાન કાઇ જ ચક્ષુ નથી, સત્ય સમાન તપ નથી, રાગ સમાન દુ:ખ નથી અને ત્યાગ સમાન સુખ નથી.”
આ
શાંતચિત્તે વિચારનાર આદમીને આની સત્યતા પૂરવાર કરવા કોઇ જ પ્રયોગ કરવાની જરૂર પડતી નથી, સ્વાનુભવ જ કહે છે કે, આ વાત સત્ય જ છે, જીવન ઉન્નતિનુ પગથિયું છે
'
દુનિયાના પણ ડાહ્યા માણસેા કહે છે કે, ચામડાની ચક્ષુની બહુ કિંમત નથી ખરે ખર કિ ંમત તા હૈયાના વિવેક રૂપી ચક્ષુ ઉધડયા તેની છે. વિવેકને પેદા કરનાર જ્ઞાન છે. જેને સમ્યજ્ઞાન પેદા થઈ જાય છે તેના સમાન જગતના સાચા સમ્રાટ કાઇ જ નહિ બાહ્ય અમીરાત વિના પણ હું યાની અમીરાતના સુખને તેને
વન કરી શકાય તેમ નથી, ગમે તેવા હના કે વિષાદના જ મસ્ત હોય છે, મેટામાં મેટો શહેનશા ! તેને રાંક મેળવવા પ્રયત્ન કરવા તે જ હિતાવહ છે.
અનુભવ થાય છે તેનુ પ્રસંગેમાં તે પોતાનામાં લાગે છે. માટે સમ્યકૂજ્ઞાન
તે જ રીતના સત્ય સમાન તપ નથી. તપ આત્માની વિશુદ્ધિ કરનાર છે. પરંતુ જો સત્યનું જ બલિદાન કરવામાં આવે તે તે તપની ફૂરી કાર્ડની કિંમત નથી. સમ્યક્ તપનુ' બીજ જ ‘સત્ય' છે. સત્યસિદ્ધાંતની, વફાદારી તનુ તેજ છે. સત્યના જ મૂળિયા ઉખેડવામાં રચ્યા-પચ્યા રહેનારા આત્માએને સમ્યક્ તપની અનુભૂતિ થઇ શકતી નથી.
રાગ સમાન કાઈ જ દુઃખ નથી તેને તે બધાને સારામાં સારા અનુભવ છે. પેાતાને જે વસ્તુ કે વ્યકિત પર રાગ થઇ ગયા તે તેની પ્રાપ્તિ માટે, પ્રાપ્ત થયા પછી ચાલ્યુ' ન જાય માટે, તેને સદાય સયેાગ બન્યા રહે અને વિયોગ ન થાય માટે(અનુ ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #429

-
આઝાવક પૂ.જીવરામસૂરીશ્વરેજી મહારાજની - ૨ -
ŽALU OUHO eva l&LOC PS4 Nell youco 47
:
EUW
• હવાકેફ • ઝાઝરા વિર:27 ૨. શિવાય ચ મ ઘ
પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
૮jજઈ) હેમેન્દ્રકુમાર સુજલાલ શાહ
- (૨૪ ). " સુરેશચંદ્ર કીરચંદ રહી
(વઢવા). : રજાસૂદ જન્મm
(જાજ જ8)
PhKNNNN
વર્ષ ૨૦૫૦ માગસર સુદ-૧ મંગળવાર તા. ૧૪-૧૨-૯ [અંક ૧૮ ક. - મેક્ષના ઉપાયભૂત ઘર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન-બી
(ગતાંકથી ચાલુ) પ્ર. ધર્મ ડેય પકડી રાખ્યો છે તે ઉદ્ધાર થશે ને ?
ઉ૦ ધમ પકડી રાખે કોને કહેવાય? જે માને કે, આ જન્મમાં સાધુ જ થવા 8 જેવું છે પણ શકિત નથી માટે થઈ શકતું નથી તેને.
જેટલા શ્રાવક હોય તે બધા સાધુ જ થાય તેમ નહિ પણ જે શ્રાવક હોય તેને ? છે સાધુ થવાને વિચાર સરખે ય ન હોય તે ત્રણ કાળમાં બને નહિ. તેનું નામ જ ભગ- 3 | વાનને ધર્મ પામેલ. તમે બધા દીક્ષાના મોટા મોટા વરાડા કાઢે, મહાસ કરે પણ 8. આ તમારે દીક્ષા જોઈએ નહિ તે તે નાટક કરે છે ને ? સંસારના સુખમાં જ મજા આવે છે તે મિથ્યાષ્ટિ જ હોય કે સમ્યગ્દષ્ટિ હોય ? આ સંસારના સુખમાં મજા તે કરવા ?
જેવી જ નથી તેમ લાગે છે ? જેમાં મજા ન આવે તે છેડવાનું મન થાય છે કે આ છે નહિ? જે હકીકત છે તે કહું છું. તમે પણ એમ માનતા છે કે, સાધુ થવું હોય ? R ને થાય, ન થવું હોય તે ન થાય તે તમારામાં પણ સમક્તિ નથી. “બધાએ સાધુ જ છે હું થવું જોઈએ તેમ પણ ન બેલાય. બેલે તે મહાપાપ લાગે. સાધુ થવાની ઈચ્છા ન છે. શું હોય તેને તે શ્રાવકપણું પણ ન અપાય. { ધર્મ શું છે ? સાધુપણું તે જ ધર્મ છે. તે ઘમ હાથમાં આવે તે હિંસા, ચેરી, R. 8 જૂઠ, મથુન સેવન અને પરિગ્રહ એ પાંચે ય મહાપાપ છૂટી જાય છે. જયાં એકપણ

Page #430

૫૧૮ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સમજાવ્યા
પાપ ન કરવું પડે તેવું જે જીવન તેનું નામ જ સાધુપણું છે. આ રીતે પછી જે કહે કે “આપની વાત સાચી છે પણ મારી લેવાની શકિત નથી. આવી શકિત આવે તેવા મારા જોગ ધમ આપે” તેને શ્રાક ધ આપીએ. જે કહું કે મારે સાધુધમ જોઇતા ય નથી અને તેની ભાવના પણ નથી તે તેને ય શ્રાવક ધર આપીએ તા શાસ્ત્ર અમને ય ગુનેગાર કહ્યા છે. સાધુના પરિચયમાં હોય તે ય સાધુ જ થવા જેવું છે. તેમ ન માને તે શ્રાવક, શ્રાવક નથી, સાધુને ય માનતા નથી, ભગવાનને ય માનતા નથી અને ધમ પણ સાચી રીતે કરતા નથી.
શ્રી અરિહ'ત પરમાત્મા કેવા સુખી હતા ! છતાં પણ ફાઈ પણ શ્રી. અહિ ત પરમાત્મા સાધુ થયા..વિના મેક્ષે ગયા છે ? આપણા માટે મેક્ષ માર્ગ સ્થાપીને અને બતાવીને ગયા છે ને ? શ્રી અરિહંત દેવાએ જે છેાડયુ તે બધુ... છેડવા જેવુ જ છે ને ? સંસારનું સુખ, સૌંસારની સુખ-સાહ્યબી, રાજ-રિદ્ધિ આદિ બધુ જ છેાડવા જેવુ છે' આમ જે માને નહિં તેનામાં સમકિત હોય પણ ખરું ? સમકિત વગરના કાઇ શ્રાવક હાય ! તમારામાં સમક્તિ છે ? ઘર કેવુ લાગે છે ? છેાડવા જેવું લાગે છે કે રહેવા જેવુ લાગે છે ? વેપારદ કરા છે. તે ન છૂટકે કરેા છે કે મજાથી કરો.છે ? સ'સાર પણ કરવા પડે તેા તે દુ:ખથી કરે કે મજાથી કરે ? મજા આવે ને ચલાવે તે તે મિથ્યાર્દષ્ટિ જ હાય, તેને સમકિત થાય નહિ.
પ્ર૦ સસારમાં બેઠા છીએ તેા માં હસતું રાખવુ' પડે ને ?
ઉ॰ ગરીબ માણસ કહે કે- ‘મારી પાસે પૈસા નથી ’.તેમ માં રોજ ભગાડે કે કાઢવાર બગાડે ? ઓછી આવક વાળા વેપારી પણ માં રાજ ખગાડે છે. તમે નથી ખેલતા તે નવાઈ છે. તમે કહા કે- વર્ષો થયા, સાધુપણાનું મન થતું દુઃખ થાય છે.
નથી. તેનુ ભારે
સંસાર છેડવાનુ મન ન હોય તે શ્રાવક બની શકે નહિ. સાધુપણાની શકિત આવે માટે શ્રાવકપણું છે. ભગવાને પહેલે સાધુધમ જ કહ્યો છે. તેની શકિત આવે માટે શ્રાવકધમ કહ્યો છે. તે ય ન બને તેના માટે સમકિત રૂપ ધમ કહ્યો છે. અને સમકિત પણ ભારે પડે તેના માટે માર્ગોનુસારિપણું કહ્યું છે. માર્ગાનુસારી જીવ મરી જાય પણ અનીતિ ન કરે. ભગવાનની પૂજા કરનારને ભગવાન થવાનું મન ન હોય, સાધુની સેવા કરનારને સાધુ થવાનું મન ન હાય, ધર્મ કરનારને ઊંચામાં ઊંચે ધર્મ પામવાનુ મન ન હેાય તા તે ભગવાનની પૂજા કેમ કરે છે? સાધુની સેવા કેમ કરે છે ? અને ધમ પ્રેમ કરે છે ? તેમાં શક છે.

Page #431

આ વર્ષ—૬ અંક ૧૮ : તા. ૧૪-૧૨-૯૩ :
છે જે એમ કહે કે-અમારામાં લાંબી સમજ નથી. તે તેવું કેમ બન્યું ? સાધુઓએ છે જ ન આપી હોય તે બને ને ? સાધુ રોજ આ જ સમજ આપે કે-સાધુ જ થા ? 8 જેવું છે, જેને ઘર-બારદિ છોડવાનું મન પણ થાય નહિ તે મરતા સુધી ગમે તેટલે છે ધર્મ કરે તે પણ તેને સમતિ થાય નહિ.
પ્ર. શ્રેણીક રાજા રે જ સામાયિકાદિ ધર્મક્રિયા કરતાં હતા?
૧૦ તે ન હતા કરતા તેમ કહી શકીએ નહિ. લગવાન કયાં વિચરે છે તે સમાચાર ? { રોજે રોજ મેળવતા હતા, તે દિશામાં જઈ હાથ જોડતા, પ્રાર્થના કરતા હતા. તમે આ
બધા મંદિર પાસે હોય તે ય જાવ ખરા ? જ સામાયિક કરો ? ભગવાનનાં દર્શનછે પૂજન કરે ?
શ્રી ઇન્દ્રાદિ દે ભગવાન જન્મે ત્યારે આનંદ પામે છે. શ્રી સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં છે તે સમકિતી દે છે. ભગવાનની દીક્ષા થાય ત્યારે આનંદથી નાચી ઊઠે છે. તેઓ વિચારે છે છે કે “અમારે કે પાદિય છે કે, સાધુ થઈ શકતા નથી. ત્યાં જે સુખ છે તેમાં 8
કદી મજા કરતા નથી. તવની ચિંતામાં જ જિંદગી પસાર કરે છે. આ કેટલી વાર છે 8 સાંભળ્યું છે. તમારી શી ભાવના છે ! સાધુ થવું જ નથી તેવા વિચાર વાળાને ૪ A સમકિત થાય ખરું !
ભગવાનને સાધુ શેને ઉપદેશ આપે, શી શી વાતે કરે તે તમને સમજાવવી પડે છે છે તેમ છે ! તમે જે સમજુ થાવ તે અમે કદી ન બગડીએ. જે સાધુઓ બગડ્યા છે તે છે તમારા પાપે 1 શ્રાવકે જો સમજદાર હોય તો સાધુ કદી ન બગડે અને બગડેલા સાધુ છે સુધર્યા વિના પણ મ રહે. { પ્ર. બધે એકતા નથી ને !
ઉ. બધે એકતા કેમ નથી ! દેશના ફરી ગઈ માટે ને ! જેઓ માર્ગથી ઊંધું હું બોલે તેની સાથે તે ન જ બેસીએ. જેમાં માર્ગ સાપેક્ષ બેલે તેની સાથે બેસીએ.
પ્ર. શ્રાવકેમાં પણ એકતા નથી. . ઉસારા શ્રાવક હોય તે કેની પડખે હોય ! તમે સારા છે કે બનાવટી છે !: 1
જે તમને સાધુ થવાનો ભાવ ન હોય તે અમને ભૂંડા જ લાગે છે. ખાલી સભા શોભા છે, માત્ર દેખાવ કરવા આવે છે. રોજ આવે તેને સાધુ થવાની ભાવના ય તું ન હોય તે બને ! પેઢી ખેલે અને કમાવાની ઈચ્છા નથી તેમ કોઈ બોલે ! રોજ ૨ હું ભગવાનની પૂજા કેમ કરે છે !
ооооооооооооооооооооожиха

Page #432

૫૨૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક છે
ભગવાન પાસે શું મંગાય અને શું ન મંગાય તે ખબર નથી ? ભગવાન પાસે છે તે મિક્ષ મંગાય, મેક્ષ માટે સાધુપણું જ મંગાય, તે વિના બીજું કાંઈ ન મંગાય છે. 8 રેજ પ્રાર્થના સૂત્ર-શ્રી જ્યવયરાય સૂત્ર બેલે છે ને ? તેમાં શું માગે છે ? પહેલી છે
જ માગણી છે “ભવનિ ', ભવનિર્વેદ એટલે શું ? સુખમય સંસારથી ભાગી છૂટ... 8 8 વાની ભાવના તેનું નામ ભવનિ ! તે સાચું છે કે બનાવટી છે? તમે જે માગે છે તે છો તે ય તમારે જોઈતું નથી ને? ભવનિર્વેદ માગે તે માર્ગનુસારિતા માગે. માર્ગાનુસારી છે
હેય તે અનીતિ કરે ? આજીવિકાનું સાધન હેય તે ધંધે કરે ? તે જીવ કદાચ ધંધે છે ' કરતે હેય તે માને કે હું અકરમી છું; લેભી છું, સંતેષ આવતો નથી માટે ધંધે છે છે કરું છું. બાકી આ કાળમાં તે ધધ પણ કરવા જે નથી તેમ તે બોલે. આવા જીવને છે
પૂછનારે પણ ધર્મ પામી જાય. આ બધું ન સમજાય તેવું નથી, પણ તમારે સમજવું જ નથી. 8
ભગવાનની વાત ઉપર, ભગવાનનાં વચન ઉપર શ્રદ્ધા થઇ છે કે નથી થઇ ? સમકિત ગમે છે. છે અને ભગવાનની આજ્ઞા સમજવાની કે માનવાની ઈચ્છા નથી થતી તેમ બેલે તે ચાલે? આ છે
બધા સમજવા આવતા હતા તે ક્યારના ય સમજી ગયા હોત ! પણ સમજવા નથી છે આવતા પણ હાજી... હાજી કરવા આવે છે. આ બધા કહે કે- પાપના વેગે ઘરમાં છે રહ્યા છીએ તે મને આનંદ થાય છે
પ્ર નથી આવતા તેની ટીશ હેય કે અહીં આવે તેની ય ટીકા હેય ? ૧ ઉ. પરીક્ષામાં નાપાસ થાય તેની ટીકા થાય કે સ્કૂલમાં જાય તેની ટીકા થાય? જે સ્કૂલમાં છે છે જ ન જાય તેની ટીકા શું થાય? જે અહીં નથી આવતા તેને તે ધમી જ માનતા નથી.
- જે શ્રીમંતને ધમ જ ગમતું નથી તે તે નામના જૈન છે. નવકારશીના હક છે છે ભગવે તેને દંડ ભેગવવું પડશે. ધર્મ ગમે નહિ અને જમવા જાય તે બને ? નવ- 8
કારથી નવકાર ગણે તેને માટે છે. શ્રી નવકારમંત્ર ગણે તે શું માનતે હેય છે છે. શ્રી અરિહંત પરમાત્મા કોણ થાય ? બધાને મોક્ષે જ મોકલવાની ભાવના હોય તે છે
શ્રી અરિહંત પરમાત્મા થાય. જેટલા શ્રી અરિહંત પરમાત્મા થયા તે બધા કહી ગયા છે કે-આ સંસાર દુઃખરૂપ છે, દુખફલક છે અને દુઃખાનું બંધી છે. તમારે જે સુખ છે જોઈએ છે તે આ સંસારમાં નથી પણ મેક્ષમાં જ છે. મેક્ષ કયારે છે
મળે ? સાધુપણું લે અને તેનું બરાબર પાલન કરે છે. ધર્મ જ સાધુપણું છે. શ્રાવક. { ધર્મ તે ધર્મધર્મ છે. તેમાં ધર્મ સરસવ જેટલું અને અધમ મેરુ જેટલો છે. સમ- 8
કિતીનું મરણ તે બાલમરચું છે, દેશવિરતિવરનું મરણ તે બાલપંડિત મરણ છે અને આ - સાધુનું મરણ તે પંડિત મરણ છે. તમે સાધુપણું ય નથી પામ્યા, શ્રાવકપણું છે

Page #433

5 : વર્ષ ૬ અંક ૧૮: તા. ૧૪-૧૨-૯
પર૧
ય નથી પામ્યા અને સભ્યત્વ પણ નથી ઉચ્ચર્યું તે તમારું થશે શું? તમને અધર્મ કહેવાય નહિ અને ધમી છે નહિ ! ૧ ભગવાન ખુદ કહી ગયા છે કે-મારા શાસનમાં ઘણા મુંડે ગાઢ મિથ્યા દકિટ 8 A પાકવાના છે. ગૃહસ્થ દુખી થશે પણ સાધુ થવાની ઈચ્છા નહિ થાય તેમ ભગવાન ન ખુદ કહી ગયા છે. તમને આમ થતું નથી માટે દુઃખ થતું નથી પણ આ થાય તે » કરાવવા મહેનત કરીએ છીએ. તમે સમજુ બને માટેની મહેનત છે. તમે મજેથી છે સંસારમાં રહે તે ગમતું નથી. સાધુપણાની, શ્રાવકપણાની કે સમકિતની પણ ઈરછા ન 8 થાય તે બધા રખડતા છે તેમ કહું છું. તેવાને કશું ગમતું નથી.
સભા, નિરાશ ન કરો. . { ઉ૦ નિરાસ કરું છું કે આશા છેઠા કરાવું છું. તમે સમજુ થાવ તે આ બધું
કરવાનું મન થાય જ. . { આજે વિભાજન નહિ કરનારા કેટલા મળે ? રાત્રિભોજન કરતા હોય પણ હયાથી 8 જ દુખી હોય તેવા કેટલા ? તેને ચ સારા કહું તમારો નંબર સમજુમાં ય આવી જાય તે છે ન સારું, તે માટે શું કરવું તે હવે પછી... .
૦ ધર્મ જ સારો મિત્ર છે.
એક એવા સહધર્મ, મૃતમખનુયાતિ ય ' શરીરે સમં નાશ સર્વમતુ ગચ્છતિ એક ધર્મ એ જ સારો મિત્ર છે જે મરેલાની પણ પાછળ જાય છે (અર્થાત ? પકમાં પણ આત્માની સાથે જ જાય છે, જ્યારે બીજું બધું શરીસ્તી સાથે જ નાશ પામે છે.

Page #434

સર્વધન પ્રધાન વિદ્યાધન
- પૂ. આ. શ્રી પૂર્ણ થન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજ : હા હા હા હા હા હા રાહ વહાલ વિદ્યાધન સર્વધનપ્રધાન-વિદ્યાનું ત્યારની આ ઘટના છે. કાશીમાં એક લબ્ધધન સૌથી શ્રેષ્ઠ ધન છે. આ સુભાષિતને પ્રતિષ્ઠા વિદ્વાન તરીકે નાગેશ ભટ્ટને જે બોલી બતાવવું સહેલું છે, પણ એને જીવ- નામના–કામના મળી હતી, એથી એની નમાં જીવી બતાવવું, એ તે આકરી એક કથા-ગાથા એમના વતનમાં ગવાતી હતી સાધના છે. જેને જગત સાથે ઝાઝો અને મહારાષ્ટ્રના મહારથી બાજીરાવ સંબંધ ન હોય, જેના દિલના દેવળમાં પેશવા પણ એને સાંભળીને ગૌરવ અનુદેવી તરીકે સરસ્વતીના બેસણું હોય અને ભવતા હતા. આ કથા-ગાથાના બીજાએ કાન તસ્કે જે અનેરું માન ધરાવતું હોય, પાસાને પણ એ મને ખ્યાલ હતું કેસરએ જ સાધક આ આકરી સાધનામાં સફ- સ્વતીની આટલી બધી કૃપા મેળવી જનારા ળતા મેળવી શકે? આવા વિદ્યાધની નાગેશ ભટ્ટ પર લહમીદેવની મહેરનજર વિદ્વાને જ જ્યાં જાય, ત્યાં પૂજાય, એની ઓછી હતી, એ શી બાજીરાવ આ ઉણપની સામે લમીના ઢગલા પણ થાય, પરંતુ પૂર્ણિ કરવાની તક ગતતા રહેતા હતા. વિદ્યાધન સર્વધનપ્રધાનને જાપ જપતા એમાં એકવાર અનાયાસે એમને કાશી એ વિદ્વાને લક્ષમીના ઢગલાને ઢેફાને જવાનું થયું. કાશીમાં પગ મૂકતાની સાથે ઢગલો ગણીને એની નજર પણ ઠેરવ્યા વિના જ એમની નજર સમક્ષ નાગેશ ભટ્ટની પુન: પિતાની વિદ્યા સાધનામાં બેવાઈ જાય. સ્મૃતિ ખડી થઈ ગઈ. એથી સોનામહેરની આવા વિદ્યાધનીઓની વહી ચૂકેલી વણ
આ શૈલીઓ ભરીને એ નાગેશ ભટ્ટ પાસે ઝારમાં નાગેશ ભટ્ટ એક મોટું નામ-કામ,
પહોંચ્યા. છે. મહારાષ્ટ્ર દેશના એ મહાન સારસ્વતે ગંગા નદીના શાંત કિનારે એક ઝુંપસરસ્વતીની એવી તે ઉપાસના કરેલી અને ડીમાં માગેશ પટ્ટ વિદ્યાસાધનાની ધૂણી એના ફળરૂપે એવી તે સરસવતી કૃપા ધખાવી હતી. એમના અંતરમાંથી વહેતી એમણે પ્રાપ્ત કરેલી કે, એમની રાત જ્ઞાનના શબ્દોની સરવાણી સતત પ્રવાહિત રહેતી. ‘ચિંતનમાં પસાર થતી અને એમને દિવસ જ્યારે શાહી ખૂટતી કે કલમ તૂટતી, ત્યારે
એ ચિંતનને કાગળ પર શાંકિત કરવામાં એ સરવાણું થડક અટકતી. પણ થોડી જ વીતી જતો. મૂળવતન એમનું મહારાષ્ટ્ર પળમાં એ પ્રવાહ પુનઃ ચાલુ થઈ જ તે. હતું, પણ કેટલાંય વર્ષોથી એમણે વિદ્યાર બાજીરાવ'. પેશવા જ્યારે એ વિદ્વાનની ધામ કાશીને પિતાનું વતન બનાવ્યું હતું. ઝુંપડીના દ્વારે ઊભા, ત્યારે નાગેશ ભટ્ટ

Page #435

૫ ૬ : અક ૧૮ : તા. ૧૪-૧૨-૯૩
પેાતાની જ્ઞાનસાધનામાં મસ્ત હતા. મેડીક પદ્મા પછી એમની નજર સામે બડાઇ, કાઇ વિશિષ્ટ-યકિતની પશ્ચિંત કળી જઈને એમણે કમને જરા બાજુ પર મૂકી અને કહ્યું': ! આસન પર બિરાજે, કયાંથી પધશ છે..
ફ્રાટેલા-તુટેલા આસન પુર બેસતા બાજીરાવે સોવનય કર્યું : આપ જે દેશ છે, એ જ દેશમાંથી મારે આવાનુ થયું છે. આપના જેવા વિદ્વાનને વળી મારા ખપ કય઼ાંથી પડે ? એથી આપનાથી નામ પણ કયાંથી પરિચત હૈ; મને ખાજીરાવ પેશવાના નામે આળખે છે. આપની સેવાને કંઇક લાભ તેં વા હુ આવ્યા છું, માવા, આપની કઈ સેવા હુ' કરી શકું... એમ છું ?
મારું
લાકા
અહીં
: ૫૨૩.
ખાજીરાવ પેશવાના આનદ પારન રહ્યો: એમને તુ' કે, મારી આ લક્ષ્મી આજે જરૂર કૃતા બની જશે. આવા વિદ્વાનના ઉપયોગમાં મારી લક્ષ્મી આવે, એ કંઈ મારા જેવા તેવા ભાગ્યેય ન ગણાય ! હરખાતા હૈયે સેાના મહેારાની એ ચેલીઓનું નાગેશ ભટ્ટનાં ચરણે સમ્રપશુ કરતા બાજીરાવે કહ્યું ..
‘ફૂલ નહિ, પણ ફૂલની આ એક પાંખડી સ્વીકારીને મને ઉપકૃત કરશેા. દિવસે-વર્ષોથી સેવેલા મારા મનેરથ આજે સફળ થઈ રહ્યા છે. એના આનદને વ્યકત કરવા મારી પાસે આજે શબ્દો નથી ! આ થેલીએ સુવ મુદ્દાઓથી ભરેલી છે.'
સાપનુ.આગમન જે ભયના સ'ચાર કરી જાય, એવા ભયને અનુભવતા. નાગેશ ભટ્ટ બે કદમ પાછા હઠી જતા માલ્યા : બાજીરાવ પેચવા ! મેં તમારી પાસે આવી મદદની આશા નહોતી ચુખી ! વિદ્યાનુ ધન જ સાચું ધન છે. અને એ તેા મારા મેટીમાત્રામાં સંચિત છે. જ્ઞાનનુ’ એ ધન તેા એવું છે કે, આપે એમ એ વધે, આપણે એની સામાન્ય રક્ષા કરીએ, તેય એ આપણી અસામાન્ય-રક્ષા કરે! આવા ધનના ઢગલા આગળ સેનામહારાનુ આ ધન તે શી વિસાતમાં ગણાય ! વાપ”
તમે મારી મદદે વહારે ધાના મનેા-રીએ એમ આ ખૂટવા માંડે ! એની રક્ષા થ સેવા છે! અને હું તમારા જેવા મદદગારની જ શાધમાં છુ'. આ મળી ગયા !’
કાઇ સારા મેળ
કરવાં ઉનગરા વેઠવા પડે અને જો સાવધ ન રહીએ, તે આ ધન જ આપણા જીવનને જોખમમાં મૂકવામાં પણ ભાગ ભજવી જાય ! માટે મારે આવી મદદની જરાય
નાગેશ ભટ્ટની . આ ભાર
સાંભળીને
બાજીરાવે પેાતાની ભાવના વ્યકત કરીને મૌન સ્વીકાર્યું. નાગેશ ભટ્ટ માજીરાવના નામ કામથી સારી રીતે પરિચિત હતા. એમના આંગણે લક્ષ્મીની જે લહેર હતી, એથી જ નહિ; પણ સરસ્વતીની પણ જે મહેર હતી,ખજાને એથીય નાગેશ ભટ્ટ પરિચિત હતા.. છતાં આજે એમનુ' પ્રત્યક્ષ દર્શોન પહેલવહેલુ ૪ મળી કંહ્યું હતું. એથી પ્રસન્હાને વેરા યહેરે એમણે કહ્યું :

Page #436

૫૨૪ :.
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
જરૂર નથી. હું તે બીજી જ મદદ ઈરછું મને રથને સફળ નહિ થવા દેનાર હજી છું! બેલે, એ મદદ માટે છે તેયાર? કઈ મળ્યું નહોતું. એમના મનમાં એવી
બાજીરાવને બધે જ આનો આશ્ચ. એક ધારણા હતી કે, વિવાધન ગમે તેટલું ર્યમાં પલટાઈ ગયે. એમણે પૂછયું : આ૫ પ્રધાન ધન હોય, પણ સુવર્ણના વર્ણની જે મદદ માટે આશા રાખતા હે, એ આગળ એને કર્ણ ફિકકે પડી જવાની બોલો. આ ઝુંપડીની પરિસ્થિતિ જેનારને સંભાવના છે. પણ આ ધારાને નાગેશ તે એમ જ થાય કે, આપને અત્યારે આવી ભદ્દે એ દહાડે ધૂળમાં મેળવી દીધી. વિના મદદ કરવામાં પણ મોટું પુય છે. એથી ઘનના ધારકની ખુમારી ગરીબીમાં પણ જ સોનામહને આ ઢગલે કર મેં કેવી અજબ-ગજબની હોય છે. એને ખ્યાલ : ઉચિત માન્યો !
મેળવીને નાગેશ ભટ્ટ પાસેથી બાજીરાવ
પેશવાએ જયારે વિદાય લીધી, ત્યારે સુવર્ણ " નાગેશ ભટ્ટને થયું કે, આ તે બહુ મદ્રાઓની એ થેલીઓને ભારે જે માટી ગેરસમજ ઊભી થઈ ગઈ! મદદ બાજીરાવને વેંઢારીને પાછા લઈ જ પડયે. તરીકે મારે જોઈતું શું હતું? અને આ બાજીરાવે મને આપ્યું શું? એથી ચોખ. વિધાધન સર્વધન પ્રધાન આ વટ કરતા એમણે કહ્યું : બાજીરાવ! ઘણુ વાકયને કથની અને કરણી બંનેમાં ઉતારદિવસથી ન્યાયશાસ્ત્રની એક પંકિતને અર્થે નાર નાગેશ ભટ્ટ જેવા વિદ્યાનીએ સ્પષ્ટ થતું નથી. મને એમ કે, એ અર્થને ભારતમાં થઈ ગયા, એ સારસ્વતેને જ સ્પષ્ટ કરવામાં આપ મદદગાર થશો ! માટે જ આ પ્રભાવ છે કે, અહીંનાં સાહિત્યની સહર્ષ હું આપની મદદ મેં ઈરછી હતી. તોલે કોઈ દેશનું સાહિત્ય આવી શકવા બોલો, હવે આ પંકિતને અર્થે બેસાડવા સમર્થ નથી. બીજા દેશે બીજા બીજા તમે મને મદદગાર બની શકે એમ છો વિષયમાં હજી ભારતથી આગળ હોવાને ખરા? આ ધનની મદદને તે હું શું દાવ ધરાવતા હોય, પણ જયાં સાહિત્ય કરું ! એ તે મારા માથે પડે એમ છે. અને સંસ્કૃતિને પ્રશ્ન આવે, ત્યાં જ એ મને સાથ આપે એવી મદદ તે આ જ છે. દાવેદારોના દાવા અને દેદાર ફિકમાં પડી વિદ્યાનું સર્વશ્રેષ્ઠ ધન જેને મળી ગયું હોય, જતા જવાય છે, અને જે દેશ પાસે સાહિત્ય એ લાલ-પીળા આ તુચ્છ ધનને શું કરે? અને સંસ્કૃતિ ટક્યા છે, એની પાસે બધું
નાગેશ ભટ્ટની આ નસ્પૃહતા અને જ ટકયું છે, એમ છાતી ઠોકીને કહેવામાં વિદ્યાધનની ખુમારીને કઈ રીતે બિરદાવવી ? જરાય અતિશયોકિત જેવું છે ખરું ? બાજીરાવ પેશવા માટે આ એક કેયડે. બની ગયા. બાજીરાવ પેશવાને એમના

Page #437

.
સ
:
5
છે "ધ' ,
'
:
પ્રભો ! વિશ્વકલ્યાણની સહકાપલીઅર ને આપના લેકેજર શાસનનું શું?
- પં. શ્રી પ્રભુદાસ બેચરદાસ પારેખ
વર્તમાન શ્રમણ ભગવંતોના દિલમાં આ સ્થિતિમાં હે પ્રભુ! આપના શાસઆપના શાસન પ્રત્યે સારામાં સારો પ્રેમ ની જડ મજબુત બનાવવાનું શી રીતે - હવામાં તે શંકા નથી. કેમકે તેની પાછળ શકય છે ? વિશ્વના હિતની દષ્ટિથી આ તેઓ પોતાના જીવનનું સર્વસ્વ સમપી સામાન્ય નચિંતાનો વિષય નથી. અને છતાં ચુકયા છે.
- તેની સક્રિય ચિંતાની ઝાંખી . પણ ઘટતી
. જાયે મેટલેં અસરકારક બહારથી ઘેરે છે. - પરંતુ આપના શાસન પ્રત્યેની લગનનું
- સો પિતપતે ઉપાડેલી પ્રવૃતિમાં મશગુલ છે. ઝરણું તેમના દિલમાં સુકાતું જતું હોય
શાસન કરતાં પતિપતાની પ્રવૃત્તિનું મહત્વ એમ જણાય છે. નહીંતર જગતમાંથી
સૌને વધારે સમજાય છે. એ પ્રવૃત્તિઓને જેનશાસનને લુપ્ત કરવાના ભગીરથ પ્રયાસે આધારે શાસન ટકશે ? કે શાસનને આધારે ચાલી રહ્યા હોય, ત્યારે તેમનું રૂંવાડું ૧ એ પ્રવૃત્તિઓ ટકશે એને વિચાર કરવા " પણ કઈ થતું નથી.
આ ધર્માચરણ વધતું જતું જોઈ શકાય છે, આપનું શાસન જેટલું પ્રકાશમાન, પરંતુ શાસન, સંઘ, શામ્રાજ્ઞા સાપેક્ષતા તેટલું વિશ્વના પ્રાણુઓનું હિત સલામત અને દ્રવ્ય ભાવ રૂપ શાસનની સંપત્તિ- આપના શાસનની તેજસ્વિતા સાથે વિશ્વના એના રક્ષણ પ્રત્યેને ઉપેક્ષા ભાવ વધતે પ્રાણીઓનું રક્ષણ જોડાયેલું છે, અને છતાં જાય છે.
વર્તમાન શ્રમણ ભગવતે આપના શાસનનું અરે ! કેટલાક શ્રમણ ભગવત તરફથી તેજ ઝળહળતું રાખવામાં અસાધારણ તે જૈનશાસનના પાયા ઉખેડનારી બહારથી ઉપેક્ષા રાખી રહ્યા છે. ભારે દુઃખને આ ચાલતી ગૂઢ પ્રવૃત્તિઓમાં એક યા બીજી વિષય ર રીતે સીધે કે આડકતરો સહકાર અપાય છે. અફાટ સમુદ્રમાં આપનું શાસન બેટ
સમાન છે. તેનું શરણ લઈને કેટલાય વળી, પાયા ઉખેડનારી પ્રવૃત્તિઓ તરફ પ્રાણીઓ રક્ષણ મેળવી શકતા હોય છે. લક્ષ ન જવા દેવા માટે બાહ્ય બળે ધર્મની પણું તે બેટને સલામત રાખવાની જેમને ઉનતિને વેગ આપવાની સગવડો પૂરી જે ખમદારી સોંપાયેલી છે, તેઓ અસાવધ પાડી રહ્યા છે. તેનાથી પ્રભાવિત તથા રાજી રહે તો કેટલા પ્રાણીઓનાં હિત જોખમાય? થઈ શાસનને અસ્પૃદય માનવામાં આવે છે. (અનુ. પાના ૫૨૬ ઉપર ચાલુ)

Page #438

જેને રામાયણનો પ્રસંગો
૧૬.
રાવણે અભિગ્રહ લીધો છે.
-શ્રી ચંદ્રરાજ
રથનપુર નગરમાં આવ્યા પછી વિદ્યા- એક દિવસ રથનુપુર નગરમાં પધારેલા રિકવરે ઈ રાણુથી થયેલા નાલેશીભથી નિર્વાણ સંગમ નામના સાની ભેગ. પરભવથી ઉઠાસ-ઉદાસ રહેવા લાગ્ય: સંતને વંદના માટે ઈન્દ્ર ગયે. અને ગુરૂવાર કારાવાસમાંથી મળેલી મુકિત પણ બિનશરતી પૂછયું કે-કયા કમથી હું રાવણ દ્વારા ન હતી. રાજે લકી નગરીના કચરાને દૂર આ તિરસ્કાર પામે કરવા આદિની શરતે મુકિત મળી હતી. સાની ભગવતે પૂર્વ જન્મની યાદ . એટલે સામાન્ય માણસને પણ આવું જીવવું અપાવતાં કહ્યું કે-અહિયા નામની માત જેવું લાગે છે, આ તે વિદ્યાર્ધરોને કોઈ વિદ્યાધરની પુત્રીના સ્વયંવરમાં આનંદઘણી ઈન્દ્રરાજ હસ્તે. પિતાજીએ સાનમાં માલી અને તડિપ્રર્ભ નામના બે વિદ્યાધરેસમજી જવા ઘણું કહ્યું હતું પણ આખરે ઘરે આવ્યા. તું ત્યારે તડિત્મક હતે. જે ખતરનાક પરિણામ આવ્યું તે બધું (રાવણ આનંદમાલી હતું તેમ નથી.) વારંવાર સાંભરી આવી ઈન્દ્રરાજની અહલ્યા નામની તે રૂપસુંદર વિવાધરપુત્રીજિંદગીમાં સુખ-ચેન હવે ચૂંથાઈ ગયા એ તને નહીં પરંતુ આનંદમાલીને પસંદ હતા. આ
(અનુ. પાના પ૨૭ પર).
-
-
(અનુ. પાના પરપનુ ચાલુ) . કેટલાક ઉપાય પૂછે છે, પણ, ઉપાય જગતમાં જૈનશાસન અને તેનું સંચાલન
કોને બતાવાય ? જિજ્ઞાસુને કે બીજાને ?
કેટલીકવાર ઉપાય પૂછવાની પાછળ કાંઈ કરનાર ખમદાર જૈનાચાર્ય વિદ્યામાન ને હોય, અને વિશ્વના પ્રાણીઓ નિરાધાર
પણ ન કરવાની છટકબારી શોધવાને આશય
હોય છે, અને કહેનારનું મેટું બંધ કરવા બની જાય છે તે સમજી શકાય તેવી બાબત
માટેની વૃત્તિ હોય છે. વળી ઉપાય જાહેરછે. પણ બનેયની વિદ્યા માનવામાં આ
" માં બતાવાય પણ શી રીતે ? પરિસ્થિતિ ઉત્પન થાય, તે તેને કેટલામું આશ્ચર્ય ગણવું? ગીતાર્થ અને સંવિ 2. હે પ્રભે : આ સંચાગમાં વિશ્વના
- મહાપુરૂષેનું પણ જીવંત લક્ષ આ બાબત પ્રાણીઓનું શરણું કોણ? તરફ શીરીતે દોરવું ?'
. (જેન શાસન સંસ્થા)
*
*

Page #439

વર્ષ -૬ અંક-૧૮ : તા ૧૪-૧૨-૯૩
કર્યો. અને ત્યારે તારો આ રીતે પરાભવ અત્યારે રાવણે તારે ભૂંડામાં ભૂડે પરાથયે.
“ભ કર્યો છે. ઈન્દ્રથી માંડીને કીડા સુધીના હું વિદ્યમાન છેવા છતાં આ આના દરેક જીવે બાંધેલા કર્મો ઉયમાં અવશ્યમાલી અહિલ્યા પરણી ગયો.આ રીતે મેલ અન્ને છે. સંસારની છે કે આવી તું ત્યારથી માંડીને આનંદ માલી ઉપર સ્થિતિ છે.”
' . ઈર્ષાભાવ રાખતે જ રહ્યો.
આટલું સાંભળીને ઈદ્વરાજે કરવી એક દિવસ આ સંસારથી નિવેઝ નામના પિતાના પુત્રને રાજગાદી ઉપર વૈરાગ્ય પામેલા આનંદમાધીએ સંયત યાન કરીને દિક્ષા ગ્રહણ કરી. કરતમ અંગીકાર કર્યું. અને તીવ-કઠોર તપ તપતા તપશ્ચર્યાન તે આરાધક અંતે કાળ કરી તે મુનિઓ સારા વિચૂરવા લાગ્યા. એક માસે ગયા. { {
: વાર વિહાર કરતાં તે ૨થાવતગિરિમાં એક વખત આનદવી નામના કેવલ આવેલા તારાથી જેવાયા. અને તેને અહિલ્યા- જ્ઞાન પામેલા મુનિ ભગવંતને વહન કરવા ને તે સવયંવર પ્રસંગ યાદ આવી ગયે. રાવણ પંરૂ પર્વત ઉપર ગયે. તેમને વંદન તે ધ્યાનમાં આરૂઢ થયેલા તે મુનિવરને કહીને યથાસ્થાને બેઠેલા રાવણે કણને તે બાંધીને અનેકવાર માર માર્યો. પરંતુ તે અમૃત સમાન દેશના સાંભળી. દેશના મુનિવર ધ્યાનથી જરા પણ ડગ્યા નહિ. તે લવિર રાવણે પ્રશ્ન કરે કે-“હે પરંતુ આ જોઈને મુનિવરના કલ્યાણ-ગુણ- મારા
મહર્ષિ! મારૂ મૃત્યુ કેવી રીતે થશે ? ધર નામના ભાઈએ તારા ઉપર વૃક્ષ ઉપર
આ જવાબમાં જ્ઞાની ભગવંતે કહ્યું છે કે વીજળીની જેમ તેજે છેડી. આ તેજે.
દશાનન ! આવનારા સમયમાં વાસુદેવના લેશ્યાના ભડભડ બળતાં ભડકા તને બાળીને
હાથે પારદારકના દેષથી (પરી લંપટતાના
કારણે) પતિ વિષ્ણુ એવા તારે વિનાશ થશે.' ત્યાંને ત્યાં જ લા કરી નાંખત, પરંતુ તારી સત્યશ્રી નામની પત્નીએ ભકિતભર્યા વચને
આ સાંભળતા જ રાવણે મતને અટથી ભ્રાતામુનિ વરને શાંત કર્યા. આથી તારા અટકાવવા માટે) જ્ઞાની ભગવંતની પાસે
કાવવા નહિ, પરંતુ પારદારકના દેશને ઉપર છોડેલી તે તેને લેયાને તે મુનિવરે સંખુરી (પાછી ખેંચી, લીધી અને તું
અભિગ્રહ લીધે કે
પરસિદ્વયમનિચ્છતી રમયિષ્યામિ ન બળી મરતે બચી ગયે.
હ્યહમ ? | મુનિ ભગવંતના આવા તિરકારના મને ન ઈચ્છતી પરીને હું રમાડીશ
બાંધેલા પાપથી તું કેટલાંક ભ ભટકીને રવીશ નહીં.” - શુભ કર્મના એ સહસ્ત્રારને ઇન્દ્ર નામે અભિગ્રહ લઈને રાવણ લંકાનગરી .
પુત્ર થયે. તે બાંધેલા પાપના ઉદયથી તરફ પાછો ફર્યો.

Page #440

સ્વીકાર અને સમાલોચના
પુય પરિચય – પૂ. શ્રી શાંતિભવન છાયાનગર રાત્રિભોજન મહાપાપ એ પુસ્તક (સધ) આણુટા બાવા ચકલા જામનગર ડેમી નું અંગ્રેજીમાં સમજી શકાય તેવું ઉપયોગી ૩૨ પેજી ૧૬ પેજ રવ પૂ. ૫. શ્રી ભદ્ર- આ પુસ્તક છે. . શીલ વિ. મને આછો પરિચય આપે છે. પૂ. રામચંદ્ર સ. મ. સંક્ષિપ્ત
જીવન રંગોળીના રજકણ - જીવન ઝાંખી – સં. પૂ. સુ. શ્રી મનસંપાદક પૂ. મુ. શ્રી જિનરક્ષિત વિજયજી મહન વિ. મ. પ્રકાશન કાયપગેમ તુર મ. પ્રકાશક શ્રી મુકિતચંદ્ર સૂરીશ્વરજી જેના પરિવાર કલાશનગર (સિહી) રાજસ્થાન. આરાધના ટ્રસ્ટ ઠે. દિલિપકુમાર રતનલાલ કા. ૧૬ પેજ ૬૪ પેજ અનું નનમલજી શાહ ભેરવનાથ રોડ, યુ. કે. બેંકની સુરાણા હિંદીમાં પૂજ્યશ્રીનું જીવન સુંદર રીતે બાજુમાં અમદાવાદ ૮ જીવનને ઉત્તમ બનાવ- રજુ થયું છે. નારા સુવાકને વિશદ . સંગ્રહ છે. જે નવપદ સાધના - નવપદ અનાપૂ. આ. શ્રી વિજય પ્રભાકર સુરીશ્વરજી તપૂર્વ સં. વીરભાન જેન દેહાના મંડ મ) દ્વારા સંકલન પામેલ છે.
(હરિયાણું) બાળ બંધમાં નવપદ અનાનુ- યોગવિંશિકા - એક પરિશીલનકર્તા પૂવી સર્વભદ્ર અનાનુપૂવી છે. જે ગણુ. પૂ. પં. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિજય ગણી. પ્ર. વામાં અને ભ છે. શ્રી મહીકલક્ષી પ્રકાશન ક્રા. ૧૬ પેજ ૧૧૮ જૈન શાસનના ચમકતા હીરા - પિજે લાસ્ટીક રીગ બાઈડીંગ મૂલ્ય રૂા. (૧૦૦ જેન ચરિત્ર કથાઓ ) સં. પ્ર. ર૫ પૂ. હરિભદ્ર સૂ. મ. પ્રણીત વેગ- . વરજીવનદાસ વાડીલાલ શાહ મશીન ટુલસ વિશિકાનું વિશદ વિવેચન કર્યું છે જે પૂ. ટેડર્સ ૪૧ નરસિ મહારાજ રેડ, બેંગલોર મહે. યશ વિ. વિવેચનના આધારે આ પ૬૦૦૦૨ ડેમી ૮ પેજ ૩૨૪ પેજ મૂલ્ય મહાન ગ્રંથને સમજાવવાની ખૂબ પરિશ્રમ સ. ૬૦-૦૦ પ્રાચીન પુરુષની ૧૦૮ જીવન લીધેલ છે. મહાન ગ્રંથને સમજવા આવા ચરિત્રોને મનનીય સંગ્રહ છે. સંક્ષેપમાં લખાણે ભૂમિકાને સુંદર ભાગ ભજવે છે. ઘણું જાણવા મળે તેવું છે."
રાત્રિ ભેજન મહાપાપ (અંગ્રેજી)- ' સાધુ સેવા આપે મુકિત મેવા -
લેખક પૂ. મુ. શ્રી ભવ્ય દર્શન વિ. લે. પૂ. આ. શ્રી વિજ્યજશેખર સૂ. મ. પ્ર. પૂ. પં. શ્રી પદ્મ વિ. ગ્રંથમાલા કટ મે. પ્ર. વેલજી દેપાર હરણીયા જેન ધાર્મિક ઠે. અશોકકુમાર હિંમતલાલ શાહ એચ. ટ્રસ્ટ હા.જયેન્દ્રભાઈ વેલજી હરણીયા ૧૭ બી એ. મારકેટ ૩જે માળે, કપાસીયા બજાર દિગ્વીજય પ્લોટ જામનગર ૩૬૧ ૦૦૫

Page #441

વર્ષે ૬ ! એક ૧૮ તા. ૧૪-૧૨-
,
-
પ૨૯..
ડેમી ૮ પેજ પેજ ૩૦૬ મૂલ્ય રૂા. ૫૫ આ રૂ. ૧૨-૦૦ મુનિરાજ શ્રીએ રાજકોટ પુસ્તકમાં સાધુ સેવા અસાધુનું સવરૂપ ગુરૂ વર્ધમાન નગરમાં આપેલા મનનીય પ્રવવંદન મહત્વ સાધુઓને ઉપકાર વિ. નું અને સંગ્રહ છે. બાલભોગ્ય છતાં વિશદ એવું વિવેચન
તારક જૈનશાસન - પ્રવચનકાર પૂ. કર્યું છે જે મનનીય છે.
: આ. ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી તિવિહેણુ વંદામિ – લે. રમણલાલ મ. સં પૂ. મુનિરાજ શ્રી નયવર્ધન વિ. સી. શાહ પ્ર. મુંબઈ જેન યુવક સંધ, ૩૮૫ મ. પ્ર. પપગ પ્રકાશન બી-૨૧ સુધા સરદાર વી.પી. રોડ મુંબઈ-૪ ક્રા, ૧૬ કલશ – મહેતા માર્ગ વાલકેશ્વર પિજી બેડ પટી ઈડીંગ પેજ ૧૦૪ * મુંબઈ ૬ ડેમી ૮ પેજ ૧૯ પેજ મૂલ્ય મૂલ્ય રૂ. ૨૦, વર્તમાન આચાર્યદેવ રૂા. ૭ જેમ શાસન જયરંતુ છે તે અંગે આદિના સંક્ષિપ્ત ૧૦ જીવન છે.. મનનીય આ પ્રવચન ખાસ ચિંતન કરવા પ્રભાવક સ્થવિરે –લેખક પ્રકાશક ઉપ૨ ગ્ય છે. મુજબ કા. ૧૬ પેજ બેડ ટી બાઈડીંગ ચડીયે વ્રત પગથાર – સં. પૂ. પેજ ૧૫૦ મૂલ્ય રૂા. ૨૭ શ્રી વિજય
* મુનિરાજ શ્રી જયવર્ધન વિ.મ. પ્રકાશક પદ્વધર્મ સૂ. મ. તથા શ્રી સાગરાનંદ સૂ. મ, નું જીવન ચરિત્ર છે.
પરાગ પ્રકાશન ડેમી ૮ પેજ પેજ ૪૪ દિવ્ય સંદેશ-ચાવન સુરક્ષા વિશેષાંક મૂલ્ય . 9 સમકીત મૂળ બાર વતની (હિંદી) સં. પૂ મુ. શ્રી રત્નસેન વિજયજી સજજ તથા વ્રત સ્વીકારવામાં સાધક બાધક મ. પ્ર. દિવ્ય સંદેશ પ્રકાશન . છ આર. વિ. સ્વરૂપ આપેલું છે જે વ્રત લેનાર ભંડારી ૩૦ મહાવીર કેલેની પુષ્કર રેડ માટે ઘણું ઉપચગી છે. અજમેર (રાજસ્થાન) ૩૦૫ ૦૦૧ ક્રા. ૮ પેજ ૧૩૨ પેજ મૂલ્ય રૂ. ૨૫ યુવાનીને અજારાતીર્થની પ્રભવ ગાથા - સન્માગમાં સ્થાપી વિકાર આદિથી બચવા સ. પૂ. . શ્રી પ્રદ્યુમન વિ. મ... અજારા માટેના પૂ. આચાર્ય આદિને મનનીય પાર્શ્વનાથજી પંચતીર્થી કારખાના(જેનપેઢી) લેખે છે જે (હિંદી)
- વાંસા એક ઉના (૩૬૨ ૫૬૦) સૌરાષ્ટ્ર ક્રા. આનંદ કી શોધ હિંદી લેખક ઉપર : ૧૬ પિજી. રર પેજ મૂલ્ય રૂ. ૫) તીથને ' મુજબ પ્રકાશ સવાધ્યાય સં ઠે. ઈન્ડયન ડ્રોઈગ એકવીપમેન્ટ ઈન્ડ. શેડ - ૨ -
ઈતિહાસ અને વ્યવસ્થા આદિનું વર્ણન શીકે ઈ-ડસ્ટ્રીઝ એસ્ટેટ અાતર મહાસાં છે. જે યાત્રિકે માટે ઉપયોગી છે. ૬૦૦૦૯૮ ડેમી ૮ પેજ પેજ ૫૯ મૂલ્ય "

Page #442

*:~
XXXX
ઉપમા
પૂ. આ. શ્રી વિજયમિત્રાનદ સુરીશ્વરજી મ. XXXII
શ્રી જિનવાણીને વરેલી ઉપમાઓ :
XXX
Te
૧) સુધાની, ૨) પ્રકાશની, ૩) પુષ્કરાવત મેધની, ૪) કલ્પવેલીની, ૫) સાગરની, ૬) દીપાની, ૭) સિ’હની, ૮) ચિંતામણિરત્નની, ) સૂર્યાંની, ૧૦) ગંગાનદીની, ૧૧) જહાજની, ૧૨) અમૃતકુંભની ૧૭) સિંહનાદની ૧૪) દિવ્યઙકની, ૧૫૬ ક્ષીર–દૂધની, ૧૬) માની, ૧૭) ઘીની......ી આવી અનેક ઉપએ શ્રી જિનવાણીને આપવામાં વી છે...
સસારને વરેલી ઉપમાઓ :
૧) ચારભય કર સાગરની, ૨) ભડભડતા અગ્નિની, ૩ ફાંસીના માંચડાની, ૪) કુરરાક્ષસની, ૫) ભયાનક અટવી-જંગલની, ૬) બિહામણા સ્મશાનની, ૭) વિષવૃક્ષની, ૮) પ્રચ’ઢ ગ્રીષ્મૠતુની, ૯) રૌરવનરકની, ૧૦) કારાવાસ-જેલની, ૧૧) મહામહની સમરાંગણ ભૂષિની, ૧૨) ઊંડા કૂવાની, ૧૩) દાવાનળના... વગેરે અનેક ભય કર ઉપમાએ સંસારને, જ્ઞાનીએ આપી છે.
ઇન્ડિયાને વરેલી ઉપમાઓ
૧) ચારિત્રરૂપી ધનને લુંટનાર ચારાની ૨) દુર્ગતિના માત્ર તરફ દોડનાર ચપળ આજની ૩) લલચાવી, ફાસલાવી, લેાળવી, જીવને જ્યાં એક ક્ષણુ કાઢી ફોડો વ જેવી મને, એવા સ્થાનમાં લઇ જનાર પૂની-ઠગારાની ૪) હમેશ વિષાની ભીખ માગનાર ભીખારણની ૫) રાતિદવસ ખાવા છતાં ભૂખી રહેનાર બકરીની ૬). કયારાની ૭) મેહરાજાને વફાદાર દાસીએ... વગેરેની ઉપમા આપવામાં આવી છે.
જ્ઞાનને વરેલી :માએ :
૧) બીજા સૂની ૨) ત્રીજાનેત્રની ૩) અમૂલ્યધનની ૪) પાણીની ૫) ધની, ૬) અમૃતની ૭) આભૂષણુની ૮) પરબની ૯) સરાવરની ૧૦) સાગરની ૧૧) શરદપુનમના ચન્દ્રની ૧૧) પ્રકાશની ૧૩) વાર્તી ૧૪) રસાયણની ૧૫) અશ્ચયની ૧૬) દીપકની ૧૭) ભવસાગરથી પાર કરાવનાર શ્રેષ્ઠ જહાંજની...વગેરે અનેક ઉપમાઓ આપવામાં આવી છે.

Page #443

(પંકિતકો આવા
- શ્રી ચંદ્રરાજ
સત્તર–રના બંધન,
છે
સૂત્તર-દર બાંધ્યા અને કદમ બાર- કુબાર વિચારે છેડય. “સારના કૂવામાંથી બાર વર્ષ સુધી સંસારની ઝંઝાળી-ઝાળ મોકળ વ આલેબર-૨જ જેવું સમગ્ર માંથી છૂટી શકયા નહિ.”
“ હું જ. એમ તજ,ઈજન્મમાં નથી શ્રીમતી સાથે ભેગ ભેળવતા ભોગવતો એક જ માત્ર બને છે , અને હું એનોયપુત્ર થતાં કિંમર આકે પ્રવયાના પશે પ8 પાશે. હવે તે પ્રત્ર કઈ પના જવાની વાત કરી. પુત્રના દેખતાં જ શ્રીમતી આગમાં મારા આત્માને પવિત્ર કરી, રેટિયો કાંતવા બેઠી. અત્રે પૂછયું હે માતા સવારે શ્રીમતીની અનુજ્ઞા મેળવી ઈતરજન કરે તેવું આ તે શું માંડયુ છે? આકકુમાર ફરી યતિલિંગ કવીકારી ઘરેથી માતાએ પુત્રને કહ્યું બેટાતારા પિતા નીકળી ગયા. પ્રવજ્યા માટે જશે. હું પતિ હિન બની. આ કમર ઋષિ જઈ રહ્યા છે ત્યાં ત્યારે આ રેટિયો જ મારૂ શરણું થશે. જો તેને તે આડી કરડી હાર-હજાર અને બાળકે તરત જ અત્તરના તાંતણાથી આખે નજર સામે મળી. કરેળીયાની જેમ પિતા આકકુમારના , અને પગ વીટી દીધા.
તે પાંચ સામંતેએ કહ્યું-“હે મહા
મન ! આ સાગરથી અમ્બર (આકાશ) પુત્રના સૂત્તરના એક એક તાંતણે પિતા સુધી તને શોધતી અમારી આંખે તમને પાસે એક એક વર્ષના સંસારની માંગણી ધી ના શકી. અનાયદેશમાં તમને લીધા કરી લીધી. સૂતરના બાર તાંતણ સંસા. વિના ખાલી હાથે પાછા ફરવું અમારા ૨ના બાર વર્ષની ભિક્ષા પામી તૃપ્ત થયા. માટે શરમજનક હતું. તેથી અહીં જ - સૂત્તરના નેહ-બંધને પિતાને બાર- ચોર્યવૃત્તિથી જીવનનિર્વાહ કરીએ છીએ, બાર વર્ષ સુધી સંસારમાં ઝકડી રાખ્યા. આકર્ષિએ તે પાંચાને પ્રતિષ બાર-બાર વર્ષની સીમા-અવધિ પમાડી દીક્ષા આપી..
“નાના નાના માછલા-તેતર વિગેરે પશુને એક રાતે.. છેલા પ્રહરે... આ. મારી નાંખીને જીવન ગુજારવામાં વધુ પ્રાણી
પૂર્ણ થઈ.

Page #444

- ૫૩ર :
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) હિંસા થાય છે. તેથી તે એક મોટા રાજાને આકિ મુનિએ કહ્યું- હાથીને શરીરવાળા હાથીને મારી નાંખવે સારે કે લેઢાની બેડીથી મોક્ષ એટલે દુષ્કર ન જેથી ઘણા દિવસ સુધી તેનું માંકિ ભક્ષણ હતું એટલે દુષ્કર સૂત્તર-તંતુના બંધનનો થઈ શકે. અને વધુ જીવહિંસા ન થાય.” મેક્ષ હતે રાજન ! '. આવી. કાલ્પનિક દયાને ધર્મ માનનારા તાપ
પછી અભયકુમારને ઉપકાર માનતાં સોના આશ્રમ તરફ એકમુનિ આવી રહ્યા
મુનિવરે કહ્યું- - છે. ત્યાં બંધાયો હાથ મુનિને વંદન કરવા ઘણું ઈચ્છે છે પણ “બંધન–બંધાયે હું
કિં કિં ધ્યાન દત્ત મેં શું કરું?” આવું વિચારે છે ત્યાં જ
કિં કિં નેપકૃત નનુ આક મુનિના દર્શનથી તેને લેઢાના ચેનાહગાહતે ધમે બંધન તુટી ગયા. તરત જ હાથી મુનિ
કોપાયં પ્રવતિત વરને વંદન કરી જંગલમાં ચાલ્યા ગયે. આથી રેષે ભરાયેલા તાપને પણ પ્રતિ
તાશ વડે મને શું શું નથી અપાયું? બેધ પમાડી ભગવાન શ્રી વિરના સમ
શું શું ઉપકાર નથી કરાય ? જેના વડે
યુકિત કરીને હું આહત ધર્મમાં પ્રવર્તાય. વસરણ તરફ મૅકલ્યા. '
આખરે શ્રી વીર સવામી પાસે રહી કાળક્રમે અભયકુમાર સાથે આવેલા શ્રેણીક આદ્રકવિ મોક્ષે ગયા. ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
આ બધું ઉપદ્રવભૂત છે– 1. આ વિગ્રહા ગાભુજંગમાલાયા, સંગમા વિરમદેવદૂષિત
સંપદાઅપિ વિપદા કટાક્ષિતા, નાસ્તિ કિંચિદનુપદ્રવ કુટખૂા. - શરીર એ રાગ રૂપી સપની માળાથી ઘેરાયેલું છે, સંગમે એ વિયેગના થી ફષિત છે, સંપત્તિ પણ વિપત્તિથી જોવાયેલી છે તેથી આ જગતમાં સ્પષ્ટપણે કોઈપણ અનુપદ્રવરૂપ નથી અર્થાત્ બધું ઉપદ્વવભૂત છે.
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප

Page #445

પૂજયશી કહેતા હતા કે -
શ્રી ગણદશી
I
3 . સહનશીલતા તે માટે તપ છે, રોગને મથી વેઠવો તે ય તપ છે, દુઃખને
મ થી વેઠવું તે ય તપ છે. 8 ° ઘમને દુનિયાનું સુખ મળે તેમાં નવાઈ નથી પણ તે સુખમાં ધમી ફસાય તે છે નવાઈ છે ! 8. ધ જ ગમે તેને સંસારનું કામ કરવું પડે માટે કરે અને ધર્મનાં કામ ઊભા
કરી કરીને મથી કરે. છે . દુનિયાના સુખ માટે આત્માને કષ્ટ આપવું એટલે વધારે દુખી થવા માગે છે
સ્વીકાર ૬ અપકારીને પણ અપકાર ન કરે પણ ઉપકાર કરે સ મહાત્મા. છે . દુઃખ પાપથી. પા૫ અધમથી, કેઈને દુ:ખ દેવાને વિચાર કરે, કેઈને દુઃખ છે { થાય તેવું બેલિવું અને કેને દુઃખ આપવું તે બધે અધર્મ.
[અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલું] છે શું સંક૯પ-વિકલ્પોને ચકરાવે થયા કરે છે તે શીખવાની જરૂર નથી. રાગી તે સદં વન Rખી જીવ છે. સમાધિ-શાંતિનું સ્વપ્ન તે તેના માટે સેંકડે જન ક્રુર છે. રાગી છે છે જીવને પ્રાપ્તિના આનંદ કરતો એ પ્રાપ્તિના અસંતોષનું દુઃખ સવ પડ્યા કરે છે. 8
માટે દુઃખ માત્રને તિલાંજલિ આપવી હોય તે રાગને દૂર કરવા પ્રયત્ન કરવો તેજ છે સાચી પ્રજ્ઞાશીલતા છે.
- ત્યાગ સમાન કોઈ જ સુખ નથી. સર્વત્યાગ કદાચ ન કરી શકે પણ જે ચેડામાંથી જ છે પણ થે ડું આપે છે, ત્યારે તેની હત્યામાં અકલાય આનંદની લહેરો ઉછળે છે. ખરેખર ? જ જરૂયાત વાળાને થોડું પણ આપવામાં આવે તે વખતે તેના મુખ ઉપરના ભાવને જે છે આ અભ્યાસ કરવામાં આવે તે આ નાર ને સ્વર્ગને સુખ પણ તૃણ સમાન લાગે. દુનિછે યા માં પણ ત્યાગીની પ્રશંસા કરાય છે રાગીની નહિ. ત્યાગ કરનારે પણ જે નિ: ૪ { સાર્થ ભાવે કરે તે તેનું કલ્યાણ છેટું નથી. છે આ મીતિકનું મનન-ચિંતન કરી, આત્મસાત્ કરી સૌ પુણ્યાત્માઓ આત્માની છે 8 અન‘તી ગુણ લક્ષમીના સ્વામિ બને અને સંસારમાં પણ સાચી સદગૃહસ્થાને છે તે અનુભવ કરનારા બને તે જ ભાવના.
પ્રજ્ઞાંગ.

Page #446

વ
'
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN 84
*පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප:
KAજી સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામાં, સૂરીશ્વરજી મહારાજ
පපපපපපපපද
વ
0 સુખને ભુખે પૈસાને લેરી બને. પૈસાને લેભી બનેલ ત્યારે શું કરે તે કહેવાય નહિ. તે - જે મૂડી છૂપાવી રાખે તે શ્રીમંત કહેવાય કે લક્ષ્મીને ચાર કહેવાય ? - જેનામાં ખરાબી આવતી હોય અને ખરાબીની ખબર પણ ન પડે તેના જેવો ; - અજ્ઞાન કઈ છે? 0 ૦ મેક્ષની ઇચ્છા જવાથી, સંસાર સારો લાગવાથી એટલી ખરાબી થઈ રહી છે કે આ C 0 જનમનો ઉપયોગ નરક-તિર્યંચમાં જ જવા થઈ રહ્યો છે.. 0 ૦ આપણે આજ સુધી સંસારમાં કેમ ભટકયા? આંતરશત્રુ જોર ચાલે છે તેને હટા છે d વવાનું બળ નથી માટે. છે . જીવવું એટલે સારામાં સારી રીતે મરવાની તૈયારી કરવી તેનું નામ જીવવું ! ! 0 ૦ સંસારમાં જે જે પાપ કરવાં પડે છે તે તમને પાપ લા ગ્યા હતા અને તેનું ફળ છે 0 દુર્ગતિ જ છે એમ લાગ્યું હતું તે તમે કયારનાય કંપી ઊઠયા હત! તે
, આજના મોટાભાગને ધર્મને એક ગુણ જોઈતું નથી અને એક પાપ ખટકતું નથી. તે છે તેવા મરતાં સુધી સાંભળે તે ય લાભ થાય નહિ. જેને ગુણ ગમે અને તે મેળવતે વાનું મન થાય અને દોષ ખટકે તે કાઢવાનું મન થાય તેને લાભ થાય ! 0 ધર્મના ઉપદેશ જે ઉત્તમ ઉપકારક માર્ગ એક નથી. ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ કે તે ઉપદેશ આપવાની જેનામાં શકિત હોય અને તે અનેકને ભગવાનના ઉપદેશ દ્વારા કે તે માર્ગે ચઢાવવા શકિતસંપન હોય તે તેને જિનક૯૫ સ્વીકારવાની પણ મના કરી છે. ? છે તમે સુખી થાવ તેમાં અમે રાજી નથી. તમે ડાહ્યા, જ્ઞાની, સંયમી થાવ તેમાં અમને ? * આનંદ છે. 8. તમારે ગમે તેમ સુખી થવું છે તે જેનપણનું લક્ષણ નથી, કલંક છે, ભૂષણ નથી કે તે દૂષણ છે.
વવવવવવવવ
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશકે છે કે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં કાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર) પ્રસિદ્ધ કર્યું ફેન ૨૪૫૪૬

Page #447

Q222
નાચવિસાણ તિથવા શાસન અને સિદ્ધાન્તા ૩મમાડું- મહાવીર-પન્નવસાબmvi, ol #ા તથા પ્રચારનું પત્ર- 9
અજ્ઞાન જ
મોટ
ક્રોધાદિ સર્વ પાપ કરતાં પણ અજ્ઞાન એજ મેટુ કટ છે. જેના વડે-અજ્ઞાનવડે આવરાયેલે જીવ સત્યાર્થી ને હિતને કે અહિતને પણ જાણી શકતા નથી.
અઠવાડિક .
S
જા
શ્રી જન શાસને કાર્યાલય,
શ્રુત જ્ઞાન ભવન
૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ભરાષ્ટ્ર) INDiA
IN- ૩so05
IA
.
.

Page #448

ક]િ []
धनैश्वर्याऽभिमानेन, प्रमादमदमोहिताः !
दुर्लभ प्राप्य मानुष्यं, हारयध्वं माधव मा ॥. દુર્લભ એવા મનુષ્યપણાને પામીને, ધન-વર્ષના અભિમાનથી, પ્રમાદ તથા મદથી મેહિત બનીને ફેગટ આ જન્મ હારી જાવ નહિ.
મહાપુરુષોએ આ મનુષ્યજન્મને દશ દશ દષ્ટાન્ત દુર્લભ કહ્યો છે, અનતી અનંતી છે પુણ્યરાશિ ભેગી થાય ત્યારે જીવને સુદેવ-સુગુરૂસુ ધર્મની સામગ્રીથી સહિત એવો મનુષ્ય છે
જન્મ પ્રાપ્ત થાય છે. આ મનુષ્ય જન્મ મહ નામના પાપોદયથી થવા છતાં પણ આ જ છે 8 મનુષ્ય જન્મની દુર્લભતા મહાપુરૂષોએ વર્ણવિ છે તે એટલા માટે કે, આ જન્મમાં છે છે જ મોક્ષની પરિપૂર્ણ સાધના થઈ શકે છે અને સઘળાં ય પાપોથી વિરામ અને નિર પદ્ય 8 ( ક્રિયાથી યુકત એવું સાધુપણું પણ આ જ જમમાં પામી શકાય છે. છે છતાં પણ પૂર્વના પુણ્યોદયે સારી સામગ્રી સહિત મનુષ્ય જન્મ પામવા છતાં પણ છે મોટો ભાગ ધન અને ભોગની પાછળ જ આ મનુષ્ય જન્મને બરબાદ કરી નાખે છે. આ
જેઓને પુણ્ય ભેગે ધાયું" ધન મલી જાય છે, મોટાઈ મલી જાય છે તેમાં તે 8. છે પછી આકાશમાં જ ઉડતા હોય છે, બીજાઓને તે તૃણ સમાન ગણતા હોય છે અને ૨ 9 અમે જ કઈ છીએ” અમારા વડે જ બધું છે. આવા અભિમાનમાં રાચતા હોય છે અને 8 છે પોતાના બળ-બુદ્ધિને પણ તેમાં જ ઉપગ કરતાં હોય છે. બધા જી હજૂરિયાઓ છે છે તેમના વખાણ કરે એટલે સાચું સાંભળવા જેટલી પણ ધીરજ ધરી શકતા નથી છે તેથી મન્મત્ત બની આ જીવનને કેડીનું બનાવી દે છે.
આવા ના હિતને માટે મહાપુરૂષ કહે છે કે-ભાગ્યશા લી ? જીવનમાં મોટું છે અભિમાન કરવા જેવું નથી. અભિમાન તે રાજા રાવણનું પણ નથી કર્યું અને ચક્ર છે 8 વર્જી આદિની ઋદ્ધિ પાસે આપણી પાસે છે પણ શું કે અભિમાનના નશામાં ચકચૂર છે બની જાય છે. મહાનુભાવ ! ધન કે મેટાઈ કાંઈ આપણી સાથે આવવાનું નથી. દુનિયાના બીજા
(અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #449

હાલારદેશધ્ધારક ૢ.આ વિજયશ્રીજી મહારાજની પ્રેરણા મુજબ સ્થાપા અનૅ સિધ્યot ( તથા પ્રચારનું
www
ખન
- शासन
અઠવાડિક મારાા વિરાત ય, શિવાય ન્ય મયાય થ
·
·
-તંત્રીઓઃ
પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા (મુંબઇ) (રાજકોટ) હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શા સુરેશદ્ર કીચંદ છેડ
(૩)
આણંદ નથી ગુઢક (થાનગઢ)
વર્ષાં ૬] ૨૦૧૦ માગસર સુદ-૮ મગળવાર તા. ૨૧-૧૨-૯૩ [અંક ૧૯
-: મેાક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
મહા
—પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન–ત્રીજુ (ગતાંકથી ચાલુ) અનત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થાને પામેલા પુરુષા ઉપદેશ આપતા એક જ વાત કહે છે કે-આપણને આવી સારી સામગ્રી મલી તે શેના પ્રભાવે મલી છે ? તમે નજરે જૂએ છે કે, ઘણાને રહેવાનુ, ભેંસવાનું ખાવાપીવાનું, પહેરવા ઓઢવાનું ઠેકાણું' નથી અને તમે તે બધી સારી સામગ્રી પામ્યા છે તે પ્રભાવ કાના છે ? તમારી ઢાંશિયારીના છે? બુદ્ધિના છે ? આજે તેા બુદ્ધિશાલીને ય ભીખ માગતા મલતુ નથી, દુ:ખી દુ:ખી છે. તમને સારી સામગ્રી મલી છે તે પ્રભાવ કાના છે? તમે બધા કહે કે-ભૂતકાળમાં અમારા હાથે થાડે-ઘણા ય ધર્મ થયા હશે, તેનાથી જે પુણ્ય બંધાયુ' તેના જ આ પ્રભાવ છે. આ નકકી થાય તા ધમ જ આધાર છે તેમ લાગ્યા વિના રહે નહિ. પછી ધર્મ જ સાચવવા જોઈએ, શકય ધ આરાધવા જોઇએ. તેમ કરી તે પરભવ સુધરે આના કરતા પણ સારી ભવ મળે અને પરિણામે થાડા કાળમાં જ મેક્ષ થાય અને સદા માટે આપણે આત્મા સુખી થાય. ધર્મ વિના કશું જ કરવા જેવું નથી' આ શ્રદ્ધા હોય તેા જ ઠેકાણું પડે.
પણ આજે તે ઘણુ, અમે આમારી બુદ્ધિથી-હૈાંશિયારીથી કમાયા છીએ તેમ માને છે, ધર્માંને તો યાદ પણ કરતા નથી. જે કાળમાં બુદ્ધિશાળી પણ દુઃખી, દુઃખી છે તે કાળમાં મૂરખ શેઠ છે, એછું ભણેલા ઘણા સુખી છે તે પ્રભાવ કાના છે ? ઘણા

Page #450

: ૫૩૮ :
.
- શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) $
સુખી છે પણ સદાના માંદા છે, ખાઈ–પી શકતા નથી તમને વાઢ રીતે સારું છેશાથી? ધર્મથી ને? ખરેખર ધમી આમા તે, વાત-વાતમાં ધાને જ ઉપકાર માને છે છે જે ધર્મને જ ઉપકાર માને તે ધર્મ માટે શું શું કરું? જેને ધર્મની સાચી શ્રદ્ધા છે
હોય તે શ્રદ્ધાના બળે અવસર આવે બધું જ છોડવું પડે તોય તેને દુઃખ ન થાય. દુઃખ તે લેક ધર્મની નિંદા કરે તેનું થાય. ધર્મ જ મને ઠેકાણે પાડશે તેવી તમને છે શ્રધ્ધા છે? દુનિયાની સુખની સામગ્રી મલી તે પ્રતાપ બુદ્ધિને છે કે ધર્મને છે? 8 ધર્મ નથી આરાધ્યો તે ભણેલા-ગણેલા ય ભીખ માગે છે, કેઈ નેકરી ય આપતું નથી, છે ઠેકાણું ય પડતું નથી. ધર્મ ન હોય તે કશું જ નથી. ધર્મને સાચવવા બધું જ
છેડવું જોઈએ. જેના પ્રતાપે પામ્યા બધુ પામ્યા, તેના રક્ષણ માટે છોડવું પડે તે તે ૧ વાસ્તવિક છે કે નહિ ? જેને આપ્યું તેને સાચવવા ધર્મને મૂકી દઇએ તે આપણા 8 છે જેવા કૃતદન કોણ? શ્રી નવપદમાં તે આ બધું આવી જાય છે. તેની આરાધના સદાને છે છે માટે સુખ આપનારી છે.
ભૂતકાળમાં આડે હાથે થર્ષ થયે તેના પ્રતાપે જ સુખી છે તે વાત હવામાં છે જ છે ખરી? આ સમજયા પછી જે અહી ધર્મ ભૂલ્યા તો અહી' પણ દુખી થશે, પર- 5 છે લેકમાં પણ દુ:ખી થશે અને સદા કાળ સંસારમાં રખડવું પડશે. આજ સુધી માં છે છે અન તા શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ મોક્ષે ગયા તેમની પાછળ બીજા અસંખ્યાત ગુણા 8
આત્માઓ ક્ષે ગયા છતાં પણ આપણે અહીં રહી ગયા, આપણે નંબર ન લાગે તે છે છે શું શ્રી અરિહંત પરમાત્મા આપણને મલ્યા નહિ હેય? કાલે કે, શ્રી અરિહંત ભગ- 8
વાન તે મરયા હશે પણ તેમનું કહેવું માન્યું નહિ માટે રખડયા અને હજી પણ જો છે છે તેમનું કહેવું માનીશું નહિ તે રખડવું પણ પડશે. છે હવામાં આ શ્રદ્ધા છે કે-શ્રી અરિહંત પરમાત્માનું શાસન મલ્યું છે તે કશી છે છે જ ચિંતા કરવા જેવી નથી. શાસનની ચિંતા અમે કરીશું તે અમારી ચિંતા શાસન 8 છે કરશે જ- શ્રધા છે? આવી શ્રધ્ધા વિના શાસન કે ધર્મ સચવાશે નહિ. તેથી જ આજે છે ધર્મ કરનાર માટે ભાગ દેખાવ ખાતર, ન છૂટકે ધર્મ કરે છે. અને સંસારના બધા પાપ છે માથી કરે છે. તમે બધા સંસારમાં રહ્યા છે તે દુઃખથી કે મથી રહ્યા છે? ધંધાછે ધાપા કરે છે તે ય દુઃખથી કે મઝાથી? જેઓને ધંધાદિ કરવાની જરૂર નથી છતાં પણ ૫ 8 ધંધાના પાપ શું કામ કરે છે? તે કહેવું પડે કે-સાચી શ્રધા જ નથી. 1. ધર્મ ઉપર શ્રદ્ધા જાગ્યા વિના કદિ ઠેકાણું પડશે જ નહિ. સંસારમાં રખડવું ? છે છે કે મોક્ષે જવું છે? જેનો મોક્ષે જવાની ઈચ્છા ન હોય તે ગમે તેટલો ધર્મ કરે ૬ છે તે ય રખડી મરવાના છે. ગમે તેટલા પૈસા કે સુખ-સામગ્રી મલી હશે તે બધું મૂકીને ?

Page #451

કે વર્ષ ૬ અંક ૧૯ : તા. ૨૧-૧૨-૯
૧૭૯
5 જવાનું છે, કે ઈ જ સાથે આવવાનું નથી અને અહીંથી સીધા દુર્ગતિમાં જવું પડશે. ! છે આવી સામગ્રી કયારે મળે તે ભગવાન જાણે-આ શ્રદ્ધા છે?
પ્રઃ આઘે એ ય શ્રદ્ધા છે કે આ બધું ધર્મથી મળ્યું છે. ઉ૦ આઘે આઘે ય શ્રદ્ધા હોય તે જીવ ધર્મ કેવી રીતે કરે? સંસારમાં કેવી રીતે રહે?
ધર્મ સમજેલાને ઘર નાશ પામે કે સળગી જાય, તે ય દુખ ન થાય. નાશી પામ્યું તે અધર્મનું ફળ હતું અને મળ્યું હતું તે ધર્મને પ્રતાપ હવે તેમ માને. ? T સુખમાં ફસી ન જાય અને દુ:ખમાં મૂંઝાઈ ન જાય તેમનું નામ ધર્મની શ્રધા ! તે તમે બધા ધમી છો ને ? રોજ ત્રિકાળ પૂજા કરે છે? ઉભયકાળ આવશ્યકે કરે { છે? જીવાદિ તો સમજ્યા છો? તત્વ કેટલા છે? નવ નવમાં મેળવવા જેવું તત્વ છે. કયું છે ? આ મનુષ્યભવ પામ્યા પછી મેળવવા જે મોક્ષ જ છે ને ? સર છોડવા છે જે છે કે રહેવા જે છે ? હાથી લશે. તમે કહે કે-આ સંસારમાં ગમે તેટલી
અનુકૂળ સામગ્રી મલી હોય, રાજ રિદિધ-સિદિધ મલી હોય તે પણ આ સંસાર રહેવા
જે નથી, છેડવા જેવે જ છે. આવી શ્રદ્ધા પેદા થઇ છે? ખાતા-પીતા, બેઠતાછે ઉઠતા મે યાદ આવે છે ?
પ૦ આપ યાદ કરાવો તે આવે. ' છે ઉ૦ યાદ કરાવું તે યાદ આવે કે સાંભળવું પડે છે જે ગમે તેની ઈચ્છા હોય.
સંસાર ગમવો જ ન જોઈએ, મોક્ષ જ ગમે જોઇએ-આ શ્રધા છે? ધમી. કહેવ- 3 છે રાવીને અધર્મ કર નથી તેમ નક્કી કરવું છે. મેક્ષની ઈરછા નહિ તે કે કહેવાય?
ભારે કમી કહેવાય. શાત્રે કહ્યું છે કે-અભવ્યને, દર્ભને કે ભારે કમી ભવ્ય જીવોને મક્ષની ઈચ્છા થાય નહિ. અભવ્ય જીવોએ અને દર્ભવ્ય એ સારામાં સારે ધર્મ છે કર્યો છે છતાં પણ ધર્મ કરી કરીને રખાયા છે. તમને જે સુખ મળ્યું તે વધારે ખીલ થવા મળ્યું છે તેમ તમને શ્રદધા છે?
“આ સંસાર રહેવા જે નથી મિસ જ મેળવવા જેવો છે'-આ વાત ખાતા–પીતા યાદ આવવી જોઈએ. એક્ષ યાદ ન આવે તે જે નથી, ભગવાનને ભગત નથી, હીરાના હાર ચઢાવે તે પણ સાધુના પાત્રા ભરે તે ય સાધુને ભગત નથી. તે તે માત્ર દુનિયાના સુખને અને પૈસાનો ભગત છે, દુનિયાનું સુખ મળે, પૈસાટકાદિ મળે, મિજમા મળે માટે ધર્મ કરનારા ઘણા છે. તે પણ ન છૂટકે છેડે ઘણે કરે. તમારે ? નંબર શેમાં છે? તમને સંસાર ગમે કે ન ગમે? આ સંસાર તે ભૂંડામાં ભૂડે છે.

Page #452

- ૫૪૦ %
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) { | કઈ પણ રીતે સારે નથી, રહેવા જેવું નથી. સંસારના સુખમાં કુદાકુદ કરે અને દુખ !
માં રૂવે તે ધમીપણાનું લક્ષણ નથી.. ધર્મ વિના તે ચાલે નહિ. ધર્મ જ કરવું જોઇએ. 8 દુનિયાના સુખને સારું માને અને દુખને ખરાબ માને તે ધર્મ કરી જ ન શકે. 8
- પ૦ અનુકૂળતા હોય તે ધર્મ વધારે થાય તેમ નહિ. - ઉ. આજે તે અનુકૂળતાવાળા ધર્મ જ કરતા નથી. આ બધા અનુકૂળતા જેટલો
તમે બધા ખરેખર, સમજુ થઈ જાવ તે બગડેલા સાધુ પણ સુધરી જાય. # પ્ર૦ અમારામાં શ્રાવકના ગુણેનું ઠેકાણું ન હોય તે શું થાય? ને ઉ. તમે શ્રાવક બનવા તે અહીં આવે છે ને? શ્રાવક બનવા ય આવતા હેત ! છે તે ય સમજું બની ગયા હતા.
: ૧. તમે બધા સમજુ હોત તે સાધુપણું જોઈને સાધુને વાંકત પણ ગમે તેને ન વાંદત. . વેષધારીને પણ વધવા લાગ્યા ત્યારથી સત્યાનાશ નીકળી ગયું.
પ્ર સંસા કરતાં તે સારા ને?'
ઉ૦ તે તે ભૂંડામાં ભૂડે ગણાય. મૂક્યું છે ઓછું અને ભગવે છે ઘણું. ' ૧. તમે કે અમે અહીં સુધી આવ્યા તે ભૂતકાળના ધર્મને પ્રભાવ છે. હવે સંસાર ગમે છે કે આ મેક્ષ ગમે છે? ભગવાને મોક્ષ માર્ગ બતાવ્યો છે કે સંસાર માર્ગ બતાવ્યો છે? ભગવાનને નહિ ? માનનારા ઘણું છે અમારામાં પણ તેથી જ ભગવાન ખુદ કહી ગયા છે કે પાંચમાં આરામાં ઘણા મુંડાએ મહામિથ્યાદષ્ટિ પાકવાના છે. શ્રાવક પણ દુખી થશે, હેરાન થશે, પણ | સંયમ લેવાનું મન નહિ થાય તેવા થવાના છે. તમારે નંબર શેમાં છે? તમે બધા !
સંસારના પૂજારી છે કે ધર્મના પૂજારી છે? સંસાર યાદ આવ્યા કરે છે કે મેક્ષ? હું . * પ્રઆજે તો દીક્ષા લેનાર વથા ને ?
ઉ. આજે ઘણાની પરીક્ષા નહિ કરે તે દીક્ષા લેનાર એવા આવશે કે ગુરુ હેરાન છે હેરાન થઈ જશે. વન અમે દીક્ષાને ઉપદેશ આપીએ પણ “તું દીક્ષા લે તેમ ન કહીએ. ઢીક્ષા ધર્મ બરાબર સમ- હું 1 જાવીને, પરીક્ષા કરીને આપતા હોય તે વાંધો નથી પણ “તું અહીં આવી જ કશે વાંધો નહિ ? આવે તેમ કહી દીક્ષા આપે છે. તેથી તે ઘણું નુકશાન થયું છે.
દીક્ષા આપવાની ખરી પણ કેને? જેને મહા જોઈએ તેને સંસારમાં રાખી હવે હૈય અને અહીં સુખી થવા આવે તેને દીક્ષા અપાય નહિ. .

Page #453

8 વર્ષ ૬ અંક-૧૯ : તા ૨૧-૧૨-૩
: ૫૪૧
ખરેખર ધમી પણ કે? જેને મે જ જોઈતું હોય, સંસારથી છૂટવું હોય તે ! સુખ ન ગમે અને દુઃખને મજેથી ભેટે છે. દુનિયાના સુખને કેપી અને ૨ દુ:ખને રાગી જીવ ધર્મ માટે લાયક છે. સાધુપણામાં કષ્ટ વેઠવા આવવાનું છે, લહેર છે કરવા નહિ. અનુકૂળતા ભગવે તે સાધુપણું પાળી શકે નહિ. સાધુવેષમાં એવું જીવશે 8 કે અનંતકાળ રખડવું પડશે.
પ્ર. ધર્મ ઘણે વધે છે.
ઉ. મને લાગતું નથી. દેખાવને વધે છે. હ યાને વાચો નથી. છે આજે સારું ઓછું દેખાય છે. આગળના જુના શ્રાવકે સારા હતા. તે અમારી ય ? છે ખબર લેતા. તેઓ કહેતા કે-દીક્ષા લીધા પછી, સાધુ થયા પછી તમે પણ જે ખોટું છે કામ કરશે તે શું થશે ? આજે તે તમે બધાને હા..હા... કરે છે, બધાને સારી 8 કહે છે અને પાછળથી નિંદા કરે છે. તમને તો જે પૈસાદિના ઉપાય બતાવ તે ગમે તેવા હેય તે ય તેની પ્રશંસા કરે છે. શાસ્ત્ર તે કહ્યું છે કે દુનિયાના સુખના 8. લોભથી ધમ કરે તેની કશી કિંમત નથી. નામના-કત્તિ માટે ધર્મ કરે તેની પણ છે કિંમતી નથી. આત્માના વિસ્તાર માટે, વહેલા મોક્ષે જવા માટે જ ધમ કરે તે જ સાચા
સાધુ છે અને સાચા શ્રાવક છે! જેને મેક્ષ યાદ ન આવે, સંસારમાં જ મજા આવે તે છે ગમે તેટલે સારે ધર્મ કરતા હોય તેય ધમ નહિ. આજે ધર્મ કરનારામાં ધમ ઓછા!
પ્ર૯ મિક્ષ કેવી રીતે યાદ કરે ?
ઉ૦ બધાજ શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓ મોક્ષે ગયા છે. શ્રી અરિહંત પરમાત્માને છે ઉપદેશ રૂપે તેવા બીજા અનંતા આત્માઓ પણ મોક્ષે ગયા છે. આપણુ ભગવાન
જ્યાં ગયા તે જગ્યા સારી જ હોય ને? ત્યાં જવાનું મન કેને ન થાય ? 'મક્ષ તે છે વાતવાતમાં યાદ આવે તેવો છે. તમને કેમ યાદ નથી આવતો તે જ સમજાતું નથી. કે.
સાધુ થાય તે ય મા જવા માટે થાય. દર્શન કરે તે ય મેક્ષા માટે કરે, સુખ છે મેળવવા માટે નહિ. સંસારના સુખ માટે ધર્મ કરે તે ધર્મ નથી કરતે પણ અધમ છે કરે છે. શાત્રે કહ્યું છે કે-આ લોકના સુખ માટે ધર્મ કરે તે તે ધર્મ ઝેર જે છે, છે
જે તત્કાળ મારે પરલોકના સુખ માટે કામ કરે છે તે મને ગરળ જે કહ્યો છે, છે ! જે લાંબા ગાળે મારે. વાસુદેવ અને પ્રતિવાસુદેવને નિયમા નરકગામી કહ્યા છે કેમ? માગીને તે બે પદવી મેળવી છે માટે ધમ વેચીને સુખ મેળવે તે નરકગામી જ હોય !
(ક્રમશ) -

Page #454

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප ધાર્મિક વહિવટ વિચાર અંગે શાસ્ત્રીય
માર્ગદર્શન આપે. පපරපපපපපපපපපපපපපපපපප
નવેમ્બર ૧૯૩ “મુકિત દૂત'માં પૂ.પ. પૂ.પં. શ્રી હેમરન વિજયજી મ. ની “ચાલે શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મ.નું નિવેદન છે કે જિન મંદિર જઈએ' પુસ્તકમાં તેમાં ખાસ મારૂ લખાયેલ પુસ્તક ધાર્મિક વહિવટ પ્રકરણ ધાર્મિક વહિવટ વિચારણા અંગે વિચાર મારી માન્યતા પ્રમાણે શાત્રાનુસાર છે આ પુસ્તકની ૨ માસમાં ત્રણ આવૃત્તિ છે પરંતુ તેમાંનું કેટલુંક લખાણ શાસ્ત્ર એની ૧૭ હજાર નકલે પણ બાયઃ વિરુદ્ધ હવા અને વિવાદ ઉભે થયેલ પ્રગટ થઈ છે. જેથી આ પ્રકાશનોમાં છે તેમાં જો શાસ્ત્રાધાર સહિ મને ધાર્ષિક વહિવટના વિચાર છે જ છતાં પૂ. થાય તે રીતે જણાવાશે તે તેની નવી પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી ગણિવરશ્રીએ આવૃત્તિમાં સુધારો કરવાની મારી તૈયારી છે. ધાર્મિક વહિવટ વિચાર પુસ્તક પ્રગટ કરેલ - આ નિવેદન અને વિદ્વાન પૂ. આ.
છે. તેમાં આ ઉપરોકત વહિવટથી વિપરીત
વતુ હોય તે સા પ્રમાણુ લખાણ થાય દેવાદિને વિનંતિ છે કે તે પુસ્તક અંબે
તે શ્રી સંઘને સાચું માર્ગદર્શન મળે. જે શાસ્ત્ર વિરુદ્ધ જણાય તે શાસ્ત્રના પાઠ
અને પૂ.પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મને અને યુકિતઓ સહિત મોકલે છે જેને
પણ સુધારો કરવાને હશે તે કરી શકશે. શાસનમાં સ્થાન અપાશે આંક્ષેપ કે નિંદા
અને તે સુધારે ન થાય ત્યાં સુધી બીજી રૂપે લખાણ ન મેકલવું. '
આવૃત્તિ પ્રકાશિત પણ કરશે નહિ. ( વિશેષમાં સંમેલનના લખાણે અંગે ખલાસા થઈ ગયા છેઆ પુસ્તકમાં પણ સંમેલની પ્રતિકાર થયેલી દેવ દ્રવ્ય ગુરુ,
જૈન શાસન દ્રવ્ય વિગતે પણ છે જેથી જો તે પૂર્વના પ્રતિકારમાં શાસ્ત્રીય વિગતે અપાઈ છે તે
- પરદેશ આજીવન લવાજમ ધ્યાનમાં લેવાઈ હતી તે આ પુસ્તક પરદેશમાં આજીવન સી મેઈલ પ્રકાશન જરૂરી ન રk. પૂ. આ. શ્રી બે હજાર તથા એર મેઈલ કલાસસાગર સુરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. આ. શ્રી વિજયસોમચંદ્ર સુરીશ્વરજી મ. પ્ર. લે. આજીવનના રૂ. ચાર હજાર છે. શ્રી ધર્મસાગરજી મ તરફથી ધાર્મિક વહીવટ વિચારણાની પુસ્તિકામાં પ્રગટ થઈ જે છે :

Page #455

હ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ પ. પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની
- પ્રવચન વાણું. පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා
જેને વિતરાગ પરમાત્માની પૂજા મળી વાનમાં શાસન પમાડવાની શકિત હેવા તેને પૂછયનું વર્ણન થઈ શકે તેમ નથી. છતાં એવા પુણય ને પામેલા કેટલા છ ની કલે આજે મોટે ભાગે ધમકરનારા પણ કે અરિહંતને ઓળખે. એની આશા સમજે . શકિત પ્રમાણે ધર્મ નથી કરતા અને અને સમજી ને પાળવી જોઈએ એવું અધર્મ શક્તિથી વધારે કરે છે ધમ શક્તિ હવામાં ઉડે,
પ્રમાણે નથી થતું. થાય છે તે પણ દેખાવ આ પૂજા આવિને ધર્મ કરનારા પણ પાપ પુરતે આવું કેમ બને છે ? સમજદારે કરી. પુણ્ય ખપાવી. દુર્ગત્તિમાં આપ્યા છવ બને તે તેને થાય કે મારે ધર્મ જાય એ કેવી ભારે કમનસીબી છે કરવો છે તે એ શક્તિ પ્રમાણે ધર્મ કરે દુર્ગત્તિમાં ગયા તે કેટલે કાલ રખડવું અધર્મ નથી કરવું તે ન કરે. અને કરો
પડે તે રૂએ. જગતના મેટા ભાગના જીવ ધર્મ કરનારને મોક્ષ જોઈએ એને એવા છે કે અધર્મનું ફળ મળે ત્યારે રૂએ વિચાર નથી સંસાર કરવા જેવું નથી. છે પણ અધમ તે મજેથી કરે છે. ધર્મનું એ વિચાર નથી. અમે મજેથી કરે છે. ફળ બધાને જોઈએ છે પણ ધર્મ કરવાના એને દુગતિમાં જવું પડશે એનો ડર નથી. વખતે બધા પાંગળા દેખાય છે
ધર્મ કરનારા પોતે સમજે તે કામ અધમનું ફળ કઈને જોઈતું નથી પણ થાય. બાકી કે ઈ સમજાવી શકે તેમ નથી. અધર્મ કરવામાં જરા પણ પાછી પાની
જીવને જયાં સુધી મોક્ષની રૂચી ન કરતા નથી જેથી કરે છે માંદા પડશે જાગે ત્યાં સુધી ધર્મ કરવામાં આનંદ હોય તે પણ માણસ લાકડીના ટેકે પેઢીએ નહી આવે અધર્મમાંજ આનંદ આવવાને જાય છે અને પાપ વ્યાપાર કરે છે તપ કરે પણ આનંદ ખાવામાં આવે છે
ને મન થાય કે મોક્ષે જવું છે મારે ને ? દાન કરે છે પણ આનંદ ધન કમા
કમ- જવું છે માટે જ્યાં સુધી મે ક્ષે ન જવાય વવામાં જ આવે છે ને ?
ત્યાં સુધી સદ્દગતિમાં જવું છે દુર્ગતિમાં માટે સમજુ બનવાની જરૂર છે સમજી નથી જવું. તે પણ ત્યાંના સુખ માટે બને તેજ શાસન પામવાના બાકી તે સદગતિમાં નથી જવું પણ ધર્મ વધારે ભગવાન પણ શાસન પમાડી ન શકે ભાગ થઈ શકે માટે જવું છે દુખ છે માટે

Page #456

૫૪૪ :
I
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
દુર્ગતિમાં નથી જવું એવું નથી પણ તપ કરવાની શકિત નથી કે છે ? ત્યાં ધર્મ ની પ્રાપ્તિ અને પાલન અશકેય આ દિવસ ફરે પણ પડિકકમણું , અથવા દુર્લભ છે. માટે નથી જવું આવી કરતી વખતે ઉભા ઉભા કરવા શકિત નથી, માન્યતા વાળાજ ધર્મ બરોબર કરી શકે. ' શકિત છતા ધર્મ નહિ કરે તે દુર્ગ. સખ-સંપતિ, આબાદિ વગેરે બધી સારી તિમાં જવાનું થશે કદાચ ધર્મક્રિયા કરતા વસ્ત મળે કોને ? જે ધર્મ કરે તેને જ સારા પરિણામ. આવે ને આયુષ્ય બંધાય ને ? જ સારી વસ્તુ બધી ઈ છે પણ તે દેવલોક જાય. પણ ત્યાં સુખમાં મજા ધમ કરે જ નહીં એવું છે.
કરી તિર્યંચમાં જવા માટે પાપ ભેગા દેવને સુખ વળગ્યું છે એ ધમ કરવા કરવા. દેતુ નથી. : E - ધર્મ કરીએ કયારે-અધર્મથી બચીએ
નારકને દુઃખ વળગ્યું છે એ ધર્મ કયારે ? અંદરથી ઉગે. કરવા દેતું નથી ' '
અને તે કાલ ભષ્ટક ભટકતા ભટકતા - તિય"ને અજ્ઞાન વળગ્યું છે એ ધર્મ આટલી સામગ્રી મળી છે. અમને પણ કરવા દેતુ નથી.
એવી સામગ્રી મળી છે કે ધર્મ કરવા કે ઈ - ધર્મ સારી રીતે કરી શકે તે માનવ અંતરાય ન કરે સીવાય મન. તમને તો જ પણ સારી ચીજો ધર્મથી મળે છે એ ધમ કરવા અંતરાય ઘર-પેઢી-કબ જાણવા છતા ધમ કરતા નથી શ્રીમતે પરિવાર વગેરે કરે. ધર્મ કેણું કરે ? જેને પૈસા અને સુખ મેળવવાનો ધર્મ કરીને થાય કે મારે કરજ છે તેજ. અધર્મ આવ્યા છે અને ધર્મ ન કરી શકે એવું નથી કર એ વિચારવાળો જ. અધર્મથી પાપ બાંધીને આવ્યા છે એ બિચારા છતા બચી શકે. બાકી તે અધર્મ મજેથી . મંદિરાદિ એ નરક યા તિર્યંચમાં જવાના કરે છે. છે પાપાનુંબંધી પુણ્યવાળા છે. તમારા શરીરની બધી જ ક્રિયા અધર્મ છે પુણ્ય કેવું છે એને વિચાર કરવાને છે ખાવાદિની ક્રિયા ધર્મ સારી રીતે કરાય તમને મદિરાદિ પુણ્યથી મળ્યા છતા ધર્મ તે માટે કરાય તે ધર્મ થઈ શકે છે. ધર્મ કરવાનું મન થતું નથી ? આજે આઠમ બની શકે ) બાકી તે અધમજે છે. છતા તપ નથી કર્યો ને ? આઠમ ૫તિથિ. કમાણી ન થાય તે દુઃખ થાય ને ? પર્વતીથિએ તપ કરવાનું વિધાન છે ને ? દાન ન થાય તે દુઃખ થાય ખરૂ ? કરે છે ? સવારે કરવાનું મન થાય. ચા કમાણે અધર્મ દાન ધર્મ ને ? દાન વરપીતા પીતા પણ થાય કે આજે આઠમ સમાં એકવાર પણ ન થાય તે પણ દુઃખ છે આ શું કરે છે ? કે મજેથી ચા પીએ ન થાય ને ? કમાવું ખાવું પીવું વગેરે

Page #457

વર્ષ–૬ અંક ૧૯ : તા. ૨૧-૧૨-૯૩ :
: ૫૪૫.
અધમ છે તે બેસે છે ?
માને ? જેને માનવી હેય તે. બાપ પણ આ બધું સમજાય. ને સાચુ લાગે તે કહે કે મારી વાત કેણ માને જે છોકરાને અમલમાં મૂક્યા વગર ન રહેવાય, ઘેડુ માનવી હેય તે. નઠેર છોકરો નજ માને ! . થોડુ પણ અમલમાં મૂકાય. માટે આઠમ શાનીઓની વાત–ખાવાદિને રસ યાદ કરી છે ખાઈને આવેલાને પણ આઠમ. મારવા માટે તપાદિ કરવાની છે. યાદ આવી ? હજી યાદ આવે છે ?
ઉપવાસ કરે તો ખાવાને રસ મરે ! - આજે તે ઘણુ કહે છે કે બે દહાડા ખાવાને રસ નથી મરતે એનું દુ:ખ કેટથાયને તિથિ આવે છે. આજે તે તારીખ લાને થાય. યાદ રાખી તિથિ એને મેટા ભાગે ભૂલી દાન કરનારાઓને કમાવાને રસ ગયા છે. આજે કઈ તિથિ છે એમ પુછીએ મરે ? ન મરે તે દુ:ખ કેટલાને થાય. તે આજે આ તીથિ છે એ જવાબ શીલ પાલનારા ઓને ભેગને રસ મરે? આપનાર કેટલા મળે ?
ન મરે તે દુઃખ થાય. ? આવુજ હેય * પૈસા કિમતિ કે માનવ ભવ. શું સાચવવા દેતો નઠેર છોકરાને મા-બાપ ને સુધારી જેવું છે ? પિસા કે માનવભવ.? પિસાદિ શકે તેમ. તમને અને અમને ગુરૂન સુધારી માટે કરેલા પાપે કાન બુદી પકડીને નરક શકે અને ખુદ ભગવાન પણ ન સુધારી કે તિર્યંચમાં લઈ જશે.
નરક કે તિર્યંચમાં કોણ જાય. જેને મા કયારે યાદ આવે. ? મંદિરમાં ધર્મ કરવામાં રસ ન આવે અને અધર્મ છે
ભગવાન ના દર્શન કરતા મેક્ષ યાદ આવે? કરવામાં રસ આવે.
સાધુએ ઘરબારે છેડયા. તે એને જોતા | દાનમાં રસ ન આવે-કમાવામાં રસ ઘરબાર છોડવાનું યાદ આવે ? ધમીઓને આવે. શીલમાં રસ ન આવે–ભેગમાં રસ ધમકરતા જોઈને ઘમ કરવાનું યાદ અર્થ તપમાં રસ ન આવે-ખાવામાં રસ આવે ? ઘણુ નું પુણ્ય એવું કે પાપ આવે શાસ્ત્ર વાંચવા કે સાંભળવામાં રસ કરતા કેઈઅટકાવી ના શકે મજેથી ગોઠવી ન આવે વાતમાં રસ આવે. તે........ ગોઠવીને કરે છે.
અકસ્માત એ બધા દેવલોકમાં જય ધર્મ થતું નથી. થાયતે મજા આવતી તે સંસારમાં વધારે ભટકવા માટે પાપ નથી અધમ મજેથી થાય છે એની ગતિ ભેગા કરવા ખાવાદિને રસી-ધર્મ ન ગમે કઈ થાય. ?, નરક કે તિય ચ. આજે મોટા , અધર્મ જ ગમે તે તિર્યંચમાંથી આવ્ય ભાગે ધર્મ કરનારની નરક ને તિર્યંચ છે અને તિર્યંચમાં જવાનું છે. ગતિ થવાની. સાધુ અને શ્રાવકની માનિક
જ્ઞાનીઓ કહે છે અમારી વાત કે દેવલોકની ગતિ શાસ્ત્રમાં લખી છે. પણ
શકે.'

Page #458

શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) આવી રીતે (અધમ મજેથી કરનારા અને જેઈ નથી. લેભી લોટે તે લેવા માટે ધર્મ મજા વગર કરનારા) ધર્મ કરનારા જ. તેમ દાન કરે તો પણ પૈસા મેળવવા નરક તિયચમાં જનારા છે. અહિં ઠલ માટે જ, દાન ધર્મ ધર્મ માટે નહી જ. ગરમી વેઠતી નથી નરક-તિયચમાં શું આપણા રાની મહા પુરૂએ જગતના થશે ? મનુષ્યગતિ તે હજીએ સારી છે જ ને જોઈને નિદાન કર્યું છે “દેખાવના ખાવા પીવા વગેરનુ મળી જાય છે નરક ધમી ઘણું છે સાચા ધમી છેડા છે” તિયચમાં તે એ મળવુ મુશ્કેલ છે ને ? શ્રેણિકે અભય કુમારને પુછયું ધમી ઘણ તે નરક-તિય"ચમાં ગયા તે શું થશે એમ કે અધમ ? અભય કુમારે કહ્યું ધર્મ થાય છે ?
ઘણું અધમ છેડા છે. શ્રેણિક કહે છે શું આ મંદિર-ઉપાશ્રયમાં જનાર અને ઘમ વાત કરે છે ? એ બનેજ કઈ રીતે ? કરના અધર્મથી ડરનાર જ હોય, અને અક્ષય કુમારે કહ્યું કર નકકી. ? શ્રેણિ કે ધર્મને ચાહનારે જ હોય અને એ ન હોય કહ્યું હું ખાતરી કરાવી આપ, શ્રેણિક તે તે રાતિમાં જ જનારા છે. મહારાજાની વાતને સ્વીકાર કરી છે અને - કયાં જવું છે. ? મેક્ષમાં તે પુછવુ કાલે એમ છે. મહેલ બનાવરાવ્યા અને પડશે કે સંસાર ગમે છે કે નહી. ઘર- નગરમાં જાહેરાત કરાવી જે ધમી હોય તે બાર પૈસે ટકે ગમે છે કે નહી ? તમારા વાલા મહેલમાં અને અધર્યા હોય તે કાલા જવાબ ના માં હોય તે તમારે માસમાં મહેલમાં હાજર થાય. પેલા મહેલમાં ઘણા જવુ છે એ વાત સાચી છે એમ હું માનું ? માણસે આવ્યા. કાલા મહેલમાં માત્ર બેજ સંસાર આદિ ગમતાંજ હોય તે અમે ક્ષે માણસે. જવું છે એમ જે બેલે છે તે અમને ઘેલા મહેલમાં આવેલા બધાને પુછયું રાજી કરવા અમને ઠગવા.
શું ધર્મ કરો છો ? તેના જવાબમાં કઈ ભાવ ધર્મ–૧૨ ભાવનામાં રમણતા, કહે હું કુટુંબને પાલવાને ધર્મ કરૂ છુ ભાવના ભાવવામાં રમતા આવે છે આજે પાડા કાપનારે કસાઈ કહે છે કે હું લોકોને તે મોટા ભાગે ૧ર ભાવનાનું જ્ઞાન જ નથી માંસ પુરૂ પાડવાને ધર્મ કરૂ છુ ખેડુતો . જેને એનું જ્ઞાન છે અને ૧૨ ભાવના વગેરે કહે છે કે અમે લે કોને અનાજ આદિ
બોલે છે એને ભાવ ધર્મ જોઈતાં જ નથી પુરૂ પાડવાને ધર્મ કરીએ છીએ ધમ ૧૨ ભાવના માં રમતા આવે તે જીવ- કહેવડાવવા બધા રાજી છે કાલા મહેલમાં નમાં વૈરાગ્ય અને ધમ આવ્યા વગર ન રહેલા બે જણાને પુછયું ત્યારે તેમણે કહ્યું રહે જીવન ધર્મથી નવપલ્લવિત બની કે અમારાથી જરાક પાપ થઈ ગયું છે
અતિચાર આદિ દોષ લાગી ગયા હશે. દાન કરવા છતા દાન ધર્મ ઘણાને મેક્ષે જવું છે ને? કઈ રીતે મેસે
- જય.

Page #459

વર્ષ ૬ અંક ૧૯ તા. ૨૧-૧૨-૯૩ :
* ૫૪૭
જવું છે. ભગવાન કઈ રીતે મોક્ષે જવેને સમજાવે જે ધર્મ નહિ કરે એની ગયા. ? સંસાર છે સાધુ બન્યા તપ હું બરાબર ખબર લઈશ. કયે કષ્ટ વેઠવા. ને કર્મ ખપાવી મોક્ષે વ્યાખ્યાતાદિ સારા નિમિત્તા પણ સારા ગયા તમારે એમને એમ મોક્ષે જવું છે માણસને અસર કરે ખરાબને ન કરે, ગધેમોક્ષે જવા માટે કાંઇ કરવું નથી એ કેમ કાને સાકર ખવડાવે તે તાવ આવે આપણે ચાલે ? ધમ નહિ કરે અને અધર્મ આપણી જાતને સારી બનાવવી પડશે સારી મજેથી કરશો તેં કર્મસત્તા કાન બુદ્દી બનાવશું અને ધર્મ સારી રીતે કરશું તે પકડી ને દુર્ગતિમાં લઈ જશે અને ત્યાં સદગતિમાં જવાનું થશે સદગતિમાં જવું બરાબરની ખબર લેશે કર્મસત્તાએ ભગ- અને દુર્ગતિમાં ન જવું એ આપણા વાન ને કહી રાખ્યું છે કે આપ ધર્મ હાથની વાત છે ! (વિ.સ્. )
જૈનોની કત કેટલી. ? - જીવદયા એ સાધુનું જીવન છે. જેને માટે જે લખ્યું તે તમને મુબારક ? જેન જીવન જીવીને જીવવાહથી આગળ વધી ને જગતથી જુદો છે. જૈનત્વ તેની ઓકત છે ? જીવાડને છે? એ થીયેરી છે. જેને માંસા આપે મટનનેય જંતુનાશક કારખાના માટેહાર ગૌવધ વિ. ને વિરોધ કરે તેમાં લખ્યું પણ પાંચે આંગળી સરખી હોય છે. આજના બુધ્ધીજીવી બક્ષીજીને જેનેની બાકી આજે માત્ર બુદ્ધિજીવીએ દેશનું જે ઓકત ની કિંમત કરવાનું સુજયું. ઇતીહાસના નુકશાન કરેલ છે તે તેમની ઓકત બહાર પાનાં જુએ. ? બક્ષીજી અડધે ટકે કે છે ! ભારતના અડધે ટકા જૈન જે ઈન્કમટેક્ષ બેટકા જેને જે કરી બતાવશે તે બીજાની ભરવાનું બંધ કરે? એક મહિના માટે તાકાત નથી. ?'
ધ ધાપ બંધ કરે તે પણ તેની કીત જૈન સાધુ મહામાં કે જેને એ‘માંસા માપ નીકળે ? આપને તેની કાર કઈ હારને રોકવા જે તેના થી થાય તે પ્રમાણે રીતે જોવી છે? કરે. તેમાં પણ તેને આંતરિક લાભ જ છે. ' -પ્રવિણ જી. શાહ-મલાડ, જીવહત્યાના વિરોધમાં બગાવત કિરવી જોઈએ. આપે ગાંધીજી બુદ્ધ રામચંદ્રજી

Page #460

XXXXXXXXX સ્વીકાર અને સમાલ ચના
XXXXX ભય'કર દુઃખા કી ખાન રાત્રિલેાજન- સ. પૂ.મુ.શ્રી કમલરત્ન વિજયજી મ. પ્ર. ભાવિક કારપેરેશન ૮૯-૯૧ જુની હનુમાન ગલી ધનજી મુળજી બિલ્ડીંગ ત્રીજે માળે નં. ૩૭ મુંબઇ નં ૨-હિં‘દીમાં ભાજન પાપનાં દાષા અને રૂપનું વર્ણન કર્યું" છે તે આજના કાળમાં ખાસ વાંચવા ચૈાગ્ય છે.
રૂમ
રાત્રિ
XXXXXXVII
શ્રી જિનશાસનની મેાક્ષ કલક્ષિતાસ. પૂ ૫. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિજયજી ગણી પ્રકાશક શ્રી મોકલક્ષી પ્રકાશન પ્રાપ્તિ સ્થાન શા. સુકુ દભાઇ આર. ૫ નવરત્ન લેટ
નવા
વિકાસ ગૃહ. માગ પાલડી અમદાવાદ-૭ ફ્રા. ૧૬ પેજી રીંગ માઇન્ડીંગ પેજ ૮૦ મૂલ્ય રૂા. ૧૫] ` જૈન શાસનનુ લક્ષ માક્ષર છે અને તે માટે ધમ નુ વિધાન છે તે હેતુ અને સ્વરૂપને સમજાવવા આ પુસ્તિક્રમાં વિશદ્ પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યા છે. અને સરળ તથા સદ્ભાવવાળા આત્માએ માટે આ પુસ્તક એક‘ કલ્યાણ માગની દીવાદાંડી બની શકે તેમ છે.
આત્મ
XXXXXXX
Jainism And Glimpse
પ્રકાશન
અમદાવાદ ૧
લે. પૂ. સુ” શ્રી પુન્યદર્શન પ્ર. સમાગ પાછીયા પેળ રિલીફ રોડ 'ડેમી ૮ પેજી પેજ ૪૮ મૂલ્ય રૂા. જૈનધર્માંના ઇશ્વર આત્મા કમ વાદ જેવ, સ્યાદવાદ કેવલજ્ઞાન કૈવલ દનનુ' સરળ છતાં વિશદ્ વવું ન કર્યુ છે. અંગ્રેજી
૧૦જુ
વિજયજી મ. આરાધના ભવન.
ભાષાના અભ્યાસીએ માટે આ પુસ્તક ઘણુ ઉપયાગી અને તેમ છે.
નમસ્કાર મહામત્ર- (હી...દી) લે પૂ. સુ. શ્રી જયાનંદ, વિજયજી મ. પ્ર ગુરુ રામચન્દ્ર પ્રકાશન સમિતિ, ભીનમીલ (લેાર) રાજ. ક્રા. ૧૬ પેજી ૧૦૬ પેજ નવકાર મત્રના પટ્ટા અંગે સ્વરૂપ તથ મહિમા વન છે.
જગત વિજેતા – લેખક પ્ર, ઉપ મુજબ કા. ૧૬ પેજી પેજ ૩૪ માહના વિજય માટે, ૧૧૪ ઉપદેશ આપ્યા છે.
રત્નાકર પચ્ચીસી સાથ` (હિ'દી) તથા ગામપૃચ્છા ભાવા- ક્ર. ૧૬ પેજી ૪૨ પેજ બંને ગ્રંથાના ભાવાથ આપેલ છે. જે આ. શ્રી વિજયયતીન્દ્ગ સ્. મ એ લખેલ છે.
સમાધાન કી રાહ ૫૨- લેખક પ્ર. ઉપર મુજ્બ ક્ર. ૧૬ પેજી પેજ ૧૩૮ કેટલાક પ્રશ્ના અને તે આગમ અનુસા૨ે સમાધાન આપ્યા છે.
-
પ્રગતિકા પ્રથમ સાપાન - લેખક પ્ર. ઉપર મુજબ ક્રા. ૧૬ પેજી ૮૮ પેજ આત્માના વિકાસ માટેના ક્રમનું વિવેચન છે.
કેવી રીતે વહેારાવવુ- લેખક પ્ર. ઉપર મુજબ ગ્રા. ૧૬ પેજી ૧૪ પેજગૃહસ્થાને સુપાત્રદાન કરવાના વિધિ છે તે માટે તે દાન અંગેની તેની કરજો વિધિ વિગેરે અત્રે સંક્ષેપમાં બતાવી છે.

Page #461

વ૬ અંક ૧૯ : તા. ૨૧-૧૨-૯૩ :
: ૫૪૯ શ્રીપાળ મયણની કથા- સં . ૧૬. ' મુ. શ્રી પુન્યધન વિજયજી મ. પ્ર. ભદ્ર જૈન ઇતિહાસ – સં. પ્ર. ઉપર આનંદ ગ્રંથમાળા અ.સૌ. ભાનુમતીબેન
મુજબ પેજ ૧૨૮ છે , મારા
' ચ દુલાલ જરીવાલા સી-એ ટલીગ એપા
. વીશ જિન જુહારીએ - સં. ટમેન્ટ કાજીનું મેદાન પીપુરા સુરત
પૂ. આ. શ્રી વિજ્ય મુકિત પ્રભ સૂરીશ્વરજી ડેમી ૩૫ પેજી ૬૨ પેજ શ્રીપાળ કથા
મિ. કે. વિજય મુકિતચંદ્ર સૂરિ. સ્મૃતિ સાથે નવપદનું ટુંકમાં વર્ણન તથા નવ
આ ગ્રંથમાલા ર૪ કુંદન એપાર્ટમેન્ટ સુભાષ પદ તપની વિધિ આપેલ છે આ બુક નવ• 5
ચેક પીપુ સુરત-૧ પેજ ૬૮ મૂલ્ય પદ તપ કરનાર માટે ઘણું ઉપયોગી છે.
રૂ. ૬, વિધિ સહિત શૈત્યવંદન તથા ૨૪ - રાજેન્દ્ર વિદ્યા ભાવ સ્વાધ્યાય – જિનના ત્યવહન સ્તવન સ્તુતિનો ઉપર સં પૂ. સા. શ્રી વસંતબાળા શ્રીજી મ. પ્ર. યોગી સંગ્રહ છે. શ્રી આદિનાથ જૈન છે. સંધ ચિકડ
બે પ્રતિક્રમણ સૂત્ર - સ. પ્ર. બેંગ્લર કા. ૧૬ પેજ પેજ ૨૨૪ મૂલ્યો
ઉપર મુજબ પેજ ૨ મૂલ્ય ઈ બે પ્રતિ રૂ. ૨૫ આ પુસ્તકમાં સ્વાધ્યાય મૂળ રોગશાસ્ત્ર ૧ થી ૧૨ પ્રકાર શાંતસુધારસ કમણ સુવો છે. જ્ઞાનસાર પ્રશમરતિ સંબંધ સિત્તરી પંચ પ્રતિક્રમણ સૂત્ર - સ. પ્ર. વૈરાગ્ય શતક ઇન્દ્રિય પરાજય શતક ઉપર મુજબ પેજ ૧૩૨ મૂલ્ય રૂ. ૧૩). આપેલા છે સ્વાદિયા માટે ઉપયોગી છે. નવરસ્મરણ – સં. પ્ર, ઉપર મુજબ પૂ. સાધુ સાધ્વીજીને સ્વાધ્યાય માટે ફ્રી છે. પોકેટ સાઇઝ પેજ ૫૬ મૂલ્ય રૂ.
અઠ્ઠાઇ વ્યાખ્યાન- સં. ૫ મુ. શ્રા તપસ્વી આ. વિજય કુમુદચંદ્ર સૂરિ અકલંક વિજયજી મ. પ્રકાશક અકલંક
સ્મૃતિ ગ્રંથ-સં. ૫, ૫. શ્રી શીલચંદ્ર ગ્રંથમાલા પ્રા. કે. જી શાહ ઉજમ ફઈ
૨. વિજયજી ગણી પ્ર. જેન છે. મૂ. પૂ. સંઘ ધર્મશાળા વાઘણપોળ ઝવેરીવાડ અમદા
ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ જૈન દેરાસર પેઢી વાદ-૧ ક્રા. ૧૬ પછ ૪૮ પેજ પર્યુષણ
મધુમતી નવસારી ક્રા. ૮ પેજી ૩૦૮ અઠ્ઠાઈ વ્યાખ્યાન છે.
પેજ તપવી પૂ. આ. દેવ શ્રીજીનું જીવન ગશાસ્ત્ર – પ્રકાશ ભાષાંતર સાથે ચરિત્ર તેમના જીવન અંગે લેખે તથા સં. પ્ર. ઉપર મુજબ પેજ ૧૨૭
જુદા જુદા વિષયેના લેખેને તેમજ પ્રાસંબૃહત્સંગ્રહણી સાથે -- સં. પ્ર. ગિક પ્રદ્ધતિઓને સંગ્રહ છે. તપસ્વી જીવઉપર મુજબ પેજ ૧૩૪
નાની બયા આ ગ્રંથમાં જોવા મળે છે. ઉત્તરાધ્યય સૂત્રાર્થ ભાગ-૨ સ. પ્ર. ઉપર મુજબ અધ્યયન ૧૧ થી ૧૮ પેજ:

Page #462

:
જ્ઞા ને શું શું ગ
ગ
.
શ્રી પ્રજ્ઞાંગ
પૃથ્વી આદિનું પરિમાણ ૦ પૃથ્વી, જળ, અગ્નિ, વાયુ, પ્રત્યેક વનસ્પતિ, બે ઈન્દ્રિય, તે ઈદ્રિય, ચરિદ્રિય, સંમૂરિષ્ઠ મ મનુષ્ય, પન્દ્રિય થલચર, જલચર, બેચર, નારકી, ભવનપતિ વ્યંતર, સૂર્ય, ચંદ્ર, નક્ષત્ર, વૈધાનિક વે, સમુદ્ર, પંચેન્દ્રિય સંપૂમિ તિયએ એકવીશ પ્રકારના અશપયારા જાણવા
૦ લોકાશના પ્રરે, મસ્તિકાયના પ્રદેશે, અધર્માસ્તિકાયના પ્રદેશ, એક જવના પ્રદેશ, સ્થિતિ બંધના અધ્યવસાય સ્થાન તથા નિંદ શરીર એ છ પણ અસંખ્યાતા જાણવા. * ૦ સિદ્ધ, દિના જવ, વનતિના જીવ, સમય, પુદગલ, અભવ્ય છે, ભવ્ય , અલેક, પ્રતિપતિ-પડિવાઈ છે અને વનતિ કાયની સ્થિતિ એ દશ અનતા જાણવા ' '
કહેજુમ્માદિનું સ્વરૂપ છે કડ જુમ્મા, ત્રેતા જુમ્મા; દાવ. જુમા, કલિયુગ જુમા એ ચાર જુમ્મા છે. તે આ રીતના સંભવે છે. જે સંખ્યામાંથી ચાર ચાર કાતાં બાકી ચાર રહે તે હજન્મા, ત્રણ રહે તે રોતા જુમ્મા, મેં રહે તે દાવર જન્મા, અને એક રહે તે કલિયુગ જુમાં જાણવા.
જુમ્મા એટલે રાશિ-સમુદાય કહેવાય છે. કડક દિ શબ્દ સાથે જુમ્મા શબ્દ જોડવાથી કડજુમ્મા આદિ ચાર જુમ્મા થાય છે. ક મ્મા એક જીવ, ધમસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય તથા કાકાશ તે દરેકના પ્રદેશ અસંખ્યાતા છે, અને પરસ્પર તુલ્ય છે. તેની અસત્ કહપનાએ વીશની સંખ્યા સ્થાપી એ. તેમાંથી ચાર ચાર કાઢતાં બાકી ચાર જ રહે છે તેને આગમન પરિભાષામાં કાજુમ્મા કહેવા છે.
ચેતા જુમ્મા : અસંખ્યાતી ઉર્પિણી અને અવસદ્ધિને વિષે જેટલા સમયે છે તેટલા જ સૌધર્મ તથા ઇશાન, કેપ વિશે દેવતાઓ છે તેની અસત્ ક૯૫નાએ ત્રેવીશની સંખ્યા સ્થાપીએ, તેમાંથી ચાર એર લેતાં (ચારે ભાગત) બેકી ત્રણ જ રહે છે તેથી તે ત્રેતા જુમ્મા કહેવાય છે.'
દાવર જુમ્માઃ એક એક આકાશ પ્રદેશને અવગાહીને અનંતા પરમાણું સુધીના "

Page #463

વર્ષ-૬ અઃ ૧૯ : તા. ૨૧-૧૨-૯૩ :
રહેલા છે. તેની અસત્ કલ્પનાએ ખાવીશની સંખ્યા સ્થાપીએ અને તેમાંથી ચાર ચાર લેતાં (ચારે ભાગતાં) એ જ બાકી રહે છે. માટે તે દાવર જુમ્મા કહેવાય છે.
કલિયુગ જીમ્મા : પર્યાપ્ત ખાકર વનસ્પતિ, બાદર પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત માદર વનસ્પતિ, ખાદર અપર્યાપ્ત, બાદર, સૂક્ષ્મ અપર્યાપ્ત વનસ્પતિ, સૂક્ષ્મ અપર્યાપ્ત, સૂક્ષ્મ પર્યાપ્ત વનસ્પતિ, સૂક્ષ્મ પર્યાપ્ત, સૂક્ષ્મ, ભવ્ય, નિગાદના જીવે, વનસ્પતિના જીવા, એકેન્દ્રિય, તિયTMચ મિથ્યાદષ્ટિ, અવિરતિ, સકષાયી, છદ્મસ્થ, સર્વાંગી સ`સારી જી, સર્વ જીવા—એ ખાવીશ જીવરાશિ આઠ મે મધ્યમ ગનતા અને તે છે. તે પણ અસત્ કલપનાએ પચ્ચીશની સખ્યા સ્થાપીએ. તેમાંથી ચાર ચાર લેતાં (ચાર ભાગતાં) એક આકી રહે માટે તે કલિયુગ જુમ્મા કહેવાય છે.
કાલના માપની ગણત્રી :
સૂક્ષ્મ અદ્ધા સાગરોપમ દશ કાડા ફાડી વડે છ આરા અવસર્પિણી. ઉત્સર્પિણી.
,,
: ૫૫૧
99
""
વીશ કાડાકોડી સાગરાપમે એક કાળ ચઢ થાય,
કાળમાનની રીત :
સુંઠિત કરેલા મસ્તક ઉ૫૨ એકથી સાત દિવસના પ્રરૂઢ થયેલા ધ્રુવકુરૂ કે, ઉત્તરકુરુ ક્ષેત્રના જુગલીયાના વાળ વડે ઢાંસી ઠાંસીને .ભરેલા, વાયુ, અગ્નિ અને પાણીના અવિષયભૂત–તેનાથી પણ વિનાશ કરવાને અશકય એવા, ઉત્સેધ અંગુલથી નિષ્પન્ન એક ચાજન પ્રમાણના પહોળા, લાંખે અને ઊંચા, પાલાની ઉપમાવાળા પ્યાલે સમજવા એમ વૃદ્ધવાદ છે,
""
પર્યાપ્ત બાદર પૃથ્વીકાયના જઘન્ય શરીર સરખા એવા અસ`ખ્યાતા કલ્પેલા કેશખ'ડને અર્થાત્ દેવકુરુ કે ઉત્તરકુના યુગલીયાના એક એક વાલાગ્રને સે સે। વર્ષે તે પ્યાલામાંથી બહાર કાઢવામાં આવે, તે રીતે જ્યારે તે પ્યાલા ખાલી થાય અને માદર અદ્ધા પત્યેાપમ થાય
ત્યારે સૂક્ષ્મ
વર્ષ
એક એક વાળના અસ`ખ્યાતા ખંડ હપીને તેમાંથી એક એક ખ`ડ સેસા કાઢવામાં આવે ત્યારે સૂક્ષ્મ અહ્વા પછ્યાપમ થાય, તે નિલેષ કાળ પણ અસ`ખ્યાત વર્ષના જ થાય.
વાલાગ્રને સે સ વર્ષ (અસ’પ્રાત ખડ કાપ્યા સિવાય) કાઢવામાં આવે ત્યારે બાદર અધા પલ્યાપમ થાય જે સખ્યાતા વધુ પ્રમાણ જ થાય.
તે વાલાથના અસખ્યાતા કપેલા ખડને સમયે સમયે એક એક ખડ કાઢવામાં આવે તા સુક્ષ્મ ઉધ્ધાર પડ્યેાપમ કાળ થાય, જે સંખ્યાતા વર્ષ પ્રમાણે થાય.

Page #464

૫૫૨ :
ૐ શ્રી જૈન’શાસન (અઠવાડિક) અને અસબ્ધતા ખંડ કલપ્યા વિના તે વાલાથને સમયે કાઢવામાં આવે તે બાદર ઉધ્ધાર પલ્યાપમ કાળ થાય તે કાળ સંખ્યતા સમય પ્રમાણ જ થાય.
તે પ્યાલામાંથી સખ્યાત ક૨ેલા વાળાથે સ્પર્શેલા આકાશ પ્રદેશાને સમયે સમયે અપહરણ કરવામાં આવે ને તે પ્યાલા ખાલી થાય તે તે બાદર ક્ષેત્ર પલ્યેપમ કાળ થાય. તે અપ્રખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી પ્રમાણુ થાય, અને તે વાળાચ સ્પર્શેલા કે નહિ સ્પર્શેલા બધા આકાશપ્રદેશને સમયે સમયે કાઢવામાં આવે અને તે પ્યાલે ખાલી થાય ત્યારે સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પાપમ થમ, તે પણુ અસખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી પ્રમાણુ થાય. પરંતુ બાદર કરતાં સૂક્ષ્મ કાળ પ્રમાણ વિશેષ જાણવુ'. ટુકમાંસૂક્ષ્મ અધા પડ્યે પમના કાળ અસખ્યાત વને.
સૂક્ષ્મ ઉધાર પડ્યાપ મને કાળ સખ્યાત વને
સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પલ્યામના કાળ અસખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીને બાદર અધા પાપમના કાળ સખ્યાતા વના
બાદર ઉધ્ધાર પÕાપમના કાળ અસખ્યાત સમયને
બાદર ક્ષેત્ર પક્ષેાપમને કાળ અસખ્યાત ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીના બધે ઉપયોગમાં સૂક્ષ્મ પલ્સેાપમ કે સૂક્ષ્મ સાગÀપમ જ માત્ર સૂક્ષ્મ સમજવા માટે જ તાવેલ છે.
લેવાય છે. ભાદર
O
અવસર્પિણી આદિ રૂપ કાળ, દેવ-મનુષ્ય તિય ચ અને નારકીના આયુષ્ય તથા ભસ્થિત આદિ સૂક્ષ્મ અધ્ધા પાપમે મપાય.
.
દ્વીપ, સમુદ્ર વગેરે સૂક્ષ્મ કયાર પન્ચે પમે મપાય,
૦ પૃથ્વી આદિ સૂક્ષ્મ ક્ષેત્ર પાસે મપાય,
દશ કાટા કાર્ટિ પયાપમના એક સાગરોપમ થાય.
શ્રી જિન શાસનના સાર શું?
જિન શાસનસ્થ્ય સારા જીવદ્યા નિગ્રહઃ કાયાંણામૂ સાધમિ કવાત્સલ્ય' ભકિતથ્ય તથા જિનેન્દ્રાણામ્ ॥ જીવદયા, કષાયાના નિગ્રહ કરવે, સાધમિ કાનુ' વાત્સલ્યે કરવું અને શ્રી જિનેશ્વર
દેવાની ભકિત એ જ શ્રી જૈન શાસનના સાર છે.

Page #465

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
. શ્રી ગણદર્શી
-
૦ જે છેવો જાતને ઓળખે નહિ, પોતે કેવા છે તે જોવે નહિ; તે બહિરાત્મ છે િદશામાંથી બહાર નીકળી શકે નહિ અને અંતરાત્મા બની શકે નહિ.
૦ કે ઈ ચીજની સહાય વિના જે સુખ મળે તે જ ખરેખરૂ આત્મસુખ છે.
૦ આજના વિજ્ઞાને સુખના જેટલા સાધન સર્યા છે તે બધા દુઃખના સાધન છે, . ધર્મને નાશ કરનાર છે, અધર્મને સારી રીતે કરાવનાર છે. પણ સુખના ભિખારી અને દુઃખના અસહનશીલ છે આ વાત સમજવાના નથી.
૦ જે જીવ દુઃખથી ન ડરતા પાપથી ડરે, અને સંસારના સુખને લેભ છોડે તે ? આ જીવ ધર્મ કરવા લાયક છે. & ૦ દુઃખ વેઠવા જેવું છે અને સુખ છોડવા જેવું છે તેમ જેને ન લાગે તે વત
રાગના ધર્મને પામ્યો જ નથી. E પારકાની નિંદા અને સ્વપ્રશંસા એ ભવાભિનંદીનું લક્ષણ છે. આ ભવાભિનંદી ? છે જીવ જયાં સુધી આત્માભિનંદી ન થાય ત્યાં સુધી ભગવાનને ધર્મ પામે નહિ.
૦ પુણ્ય વગર દુનિયાનું સુખ નહિ, પાપ વગર દુઃખ નહિ અને ક્ષયે પશમભાવ 8 વગર ધર્મ નહિ.”
૦ “અવિવિ આશ તના મિચ્છામિ દુકકડમ એટલે કે-વિધિનું ખૂબ લક્ષ રાખ્યું છે, કે અવિધિ ન થ ય તેની પૂરતી કાળજી રાખી છે છતાં પણ જે અવિધિ-આશાતના થઈ છે હોય તેની માફી માંગુ છું.
[ અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલું]. 6 જીની વાત મૂકે પણ આપણા જ વડવા-પૂર્વજોને વિચાર કર કે-બધા ધન સાથે આ આ લઈને ગયા કે મૂકીને ગયા ! ધનથી જે સારાં કામ કરી ગયા તેમની નામના આજે પણ 8 છે ગવાય છે તે રીતના મેટાઈને પણ લોકોના ભલા માટે ઉપયોગ કરી ગયા તેઓના E નામ આજે પણ લેકજીભે રમે છે.
ધર્મકર્મમાં પ્રમાદ ન કર કે બેટે મદ પણ ન કર અને મળેલ સામગ્રીને શકય છે સદુપગ કરી આત્મ કલ્યાણની સાધના કરી છે અને આ મનુષ્ય જન્મને આબાદીના પંથે વાળી લે. શિવાતે પંપાનઃ !
–પ્રજ્ઞાંગ

Page #466

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
egd No. G-SEN-84 *පපපපපපපපපපප්පූපෙ
સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરા
સૂરીશ્વરજી મહારાજ
උපපපපපපපපපපපපw
o
o
o
o
આ છે પૂજારી જે આશાતના કરે તેનું પા પા પણ આખા સંતે લાગે. ૪ ૦ ટ્રસ્ટી પણ જે ગેરવહીવટ કરે તેનું પાપ પણ સંધને ગે. ૐ ૦ અનુકંપ કે જીવદયાને પૈસે ભગવાનની ભકિતમાં પણ ન વપરાય. છે . મેક્ષ માટે જ ધર્મ એ ભૂલાઈ જવાથી આજે ઘમીજ ગણાતા પણ ધમી નથી.
૦ બુદ્ધિથી માને તે બેવકૂફ ! શ્રદ્ધાથી માને તે ડાહ્યો ! 0 0 ધર્મનો ઉપદેશ મોક્ષ માટે જ અપાય, સંસાર માટે પાય જ નંહિ. 0 , અચરમાવમાં ધર્મ થાય જ નહિ. ધર્મ કરે તે પણ તે અધમ રૂપે જ કરે. કેમ છે
કે અચરમાવમાં કદિ મિક્ષની ઇચ્છા થતી જ નથી. છે . ભગવાનના વચનથી, ભગવાનની આજ્ઞાથી કદિ વિરૂદ્ધ બોલે નહિ, કોઈની પણ છે
શરમમાં પડે નહિ, કેઈના પણ તેજમાં અંજાય નહિં તે જ ભગવાનના માર્ગ છે
સાચે ઉપદેશક ! છે . સંસારનું કોઈ પણ કામ કરવા જેવું નથી આમ જેને લાગે તેના હૈયામાં જ ભગ. 0
વાનનો વાસ થઈ શકે. . લક્ષ્મી ડાકણ છે તે ડાકણ જેને વળગે તે ભાનમાં , ન હોય અને તેને દેવી !
માને તેની તે હાલત જ ખરાબ હોય. છે . શાસ્ત્રથી વિરૂદ્ધ એક અક્ષર પણ બેલે તે મિથ્યાદષ્ટિ જ કહેવાય.' છે . ગરીબની ઓછી કિંમત આંકે અને શ્રીમંતની વધારે કિંમત આં કે તે સાધુ ભગ- 0 ઉં વાનને સાધુ જ નથી. 1 ૦ સંસાર લપસણી જગ્યા છે. તમારા માન-પણ સમાન ઉપજાવનાર છે. તેમાં અમે ખુશી 0 0 થઈએ તે લપસીએ !
0
૦
૦
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગ - વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ન ૨૪૫૪૬

Page #467

.
નગરસૂરિ મંદિર,
ાંધીનગર
નમો ધૈઽવિસાર તિસ્થયરાળ ૩૫મારૂં મહાવીર પનવસાાાં.
જસન
અઠવાડિક
વર્ષ
એક
૫,
૨૦ |
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રુત જ્ઞાન ભવન દિગ્વિય પ્લોટ,
જામનગર સૌરાષ્ટ્ર) INDIA
PIN-361005
26-6-8-20
શાસન અને સિધ્ધાન્ત રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
5
ધમ કેવા છે ?
धर्मो मङ्गलमुत्कुष्ट,
6922
ધર્મ : સ્વવિવ વ: 1
धर्म संसार कान्ता,
रोल्ल घने मार्ग दशकः ।।
ધ
જ ઉત્કૃષ્ટ મોંગલ છે. ધર્મ સ્વર્ગ અને અપવર્ગ–માક્ષ આપનારા છે અને ધર્મ જ આ સંસાર રૂપી અટવીનુ” ઉલ્લ’ધન કરવા માગ દેશક છે.
lo

Page #468

કર્ષિli[]
धर्मतत्त्व त्विद ज्ञेय, भूवनत्रय सम्मतम् ।
यद्दया सर्व भुतेषु त्रसेषु स्थावरेषु च ॥ . વસ અને સ્થાવર સઘળા ય પ્રાણીઓને વિષે જે દયા-તે જ ત્રણે ભુવનમાં છે. છે સંમત એવું ધર્મતત્વ તમે જાણો.”
સચરાચર આખું જગત જીવમય છે. જે એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ જઈ ? છે શકે, હલન-ચલન કરી શકે તે ત્રસ જી કહેવાય છે. ત્રણ નામકર્મના ઉદયથી જીવને 8 વસ પણું પ્રાપ્ત થાય છે. જયારે જેઓ એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ હાલી-ચાલી છે. શકતા નથી. એક જ જગ્યાએ રહે છે તે સ્થાવર જીવો કહેવાય છે જે સ્થાવર નામ- ૨ કર્મના ઉદયથી જીવને સ્થાવર ઘણું પ્રાપ્ત થાય છે. આવા પૃથ્વી-પાણી-અગ્નિ-વાયુ- વનસપતિના જ હોય છે.
શ્રી જૈન શાસનમાં જેવું જીવનું સ્વરૂપ, જીવના ભેદ-પ્રભેદનું સ્વરૂપ વર્ણવામાં છે આવ્યું છે તેવું જગતમાં ક્યાંય પણ જોવા નહિ મલે. તેથી જ શ્રી જૈન શાસનની જીવ દયા ઊંચામાં ઊંચી કેટિની છે. કેઈપણ જીવને મારવાને વિચાર કરે તે પણ છે
જીવની હિંસા જ છે ભલે તેને માર્યો પણ ન હોય. માટે જ તેમાં પણ કહેવાય છે કે છે જેની બધી વાતે બહુ ઝીણી બાપા !”
અમુક જ જીવની દયાની વાત જૈન શાસનમાં છે જ નહિ પણ લેકટેરીમાં છે. તણાયેલા-લેકજુવાળમાં ફસાયેલા પણ જ્યારે શાસનના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોને ભૂલી જાય છે. છે ત્યારે શિષ્ટ પુરુષને સખેદ દુ:ખ થાય છે.
જીવના સ્વરૂ, જીવ રક્ષણ કઈ રીતના થાય તેના સ્વરૂપને, હિંસાના પણ છે તે સ્વરૂપથી અજાણ લે કે ગમે તેમ બેલે કે લખે કે હે..હા... મચાવે તેથી સત્ય બ- 8 8 લા ઈ જતું નથી.
શ્રી જૈન શાસનમાં જીવ માત્રના હિતના જ વિચારને પ્રધાનતા આપવામાં આવી જ છે. માત્ર ભૌતિક સુખની જ પાછળ દોડતા લોકોને આ બધી વાતે વેવલી “જમાનાને છે અનુરૂપ લાગે તેમાં નવાઈ નથી. સુખ અને હિતમાં આભ-જમીનનું અંતર છે. સુખ છે તે પુણ્ય હેય તે જ મલે અને ભગવાય, બાકી ન પણ મળે, જ્યારે આત્માના હિતને હું માટે પ્રયત્ન કરનારનું અવશ્ય મેવ હિત થાય. (અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર) {

Page #469

,
હલા શોધ્યા જw વિજયસૂરીજી સહારાજની જ છે જ E W 2016 SUHOV
P94 Nu yàreojuegos
તંત્ર
N
છે
નિરંટણી
શ
હાડકા ANNઝારા કિરદત્ત શિવાય મા થી
પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢક, - ૮મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ ૪૯
(૨૪ ). જજજે કીરચંદ શેઠ * E of Reો ઢ%
(Atom ),
૧ :
' વર્ષ
૨૦૫૦ માગસર સુદ-૧૫ મંગળવાર તા. ૨૮-૧૨-૪ [અંક ૨૦ ૨
-: મિક્ષના ઉપાયભૂત ઘમ :- "
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન-ત્રીજુ
(ગતાંકથી ચાલુ ૨ પ્ર સુખ મળે તેને વધે નહિ પણ સુખ માગવું નહિ તેમને ?
ઉ૦ મોક્ષ માટે જે જીવ ધર્મ કરે તેને સુખ મળ્યા વિના રહે જ નહિ, તેને છે 3 માગવું ન પડે. ધર્મ ભિખારી હોય ? માગણ હોય? -પરિવાર, પૈસા-કાદિ માગે ? ? છે. આપણે ત્યાં તે ખાવું-પીવું તેને ય પાપ કહ્યું છે. શરીરથી ધર્મ થાય માટે છે છે ખાવું-પીવું પડે તે ખાવા-પીવાનું છે. આજે તમે ધર્મ માટે ખાવ છે કે સ્વાદ માટે ? # આ સંસારથી છૂટવાની અને મોક્ષે જવાની ઈરછા ન હોય તે ધર્મ પામેલ છે છે કહેવાય નહિ–આ વાત મનમાં ઘાલવી છે. પેસે તેમ છે ? ધર્મ પામેલો કેણ ? વાત- 8 છે વાતમાં ક્ષયાદ આવે છે. ત્યાં ખાવા-પીવાદિની ઉપાધિ જ નહિ, સદા જીવવાનું અને છે છે જીવવા માટે એક ચીજની જરૂર નહિ ! મોક્ષની વાત ન કરે તે સાધુ પણ નહિ. છે મોક્ષની ઇચ્છા થાય નહિ તે શ્રાવક નહિ. મોક્ષની ઈરછા એક પુલ પરાવર્તથી S અધિક સંસાર બાકી ન હોય ત્યારે થાય. “દુનિયાના સુખમાં વિરાગ અને દુઃખમાં સમાધિ છે ને પરિણામ આવે તે અડધા મુદ્દગલ પરાવર્તથી વધુ સંસાર બાકી નથી. સમ્યફ છે ચારિત્રને પરિણામ બરાબર ટકી રહે તે આઠમાં ભાવમાં મોક્ષે જાય. ભગવાને તે મહાર
છાપ મારી છે કે-મારો સાધુ, મારી સોદવી, મારે શ્રાવક કે મારી શ્રાવિકા કાં મુકિતમાં હું જાય કાં વૈમાનિક દેવલોકમાં જાય. તેની બીજી કોઈ ગતિ જ ન થાય. અનુત્તર દેવલોકમાં 8

Page #470

જ
છે
કે
,
૫૫૮ :
a
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ૧ તે સમકિતી સાથું જ જાય, મિથી દષ્ટિ જીવ પણું નહિ. તેત્રીસ સાગરેપનું લાંબું છે આયુષ્ય મટી જેલ લાગે છે. નાટક ચાલે તેય જેવાની ફુરસે થી હોતી, તવ ચિંતામાં છે જ કાળ પસાર કરે છે. શ્રી તીર્થંકરાદિ મહાપુરૂષોને દીક્ષા લેતા જોઈ શકી નથી ઊઠે 8 છે. સાધુધર્મ ન પમાય તેનું દુખ હોય છે. જે તમને તે વ્રતપશ્ચમની સામગ્રી મલી છે પણ તે કરવાનું મન થતું નથી. રોજ તિથિ યાદ કરો ? જેટલે ધર્મ કરી શકે તેમ છે તેટલે ય ધમ કેમ કરતા નથી ? બહુ થોડે-નામને, દેખાવ પૂરતે ધર્મ છે કરે છે અને અમે ધીમી થઈ ગયા તેમ માને છે. સાચે ધર્મ કરનારા તે કે'ક જ છે જ હશે ! આજે તે તમારા લીધે જેનેની આબરૂ બગડી ગઈ કે-ચાંલલાવાળાને વિશ્વાસ છે કરવો નહિ. આજે તે અમારે ય કહેવું પડે છે કે આ સાધુવેષમાં પણ ઓળખ્યા વિના છે માનતા નહિ.
પ્ર. ઓળખવા કેવી રીતે ?
ઉ૦ સાધુને ઓળખવા સહેલું છે. ! સાધુ સંસારની પુષ્ટિ થાય તેવી વાત કરે છે છે જ નહિ. સુખીને આ ...આ.... તેમ ન કરે. દુખીને સાંભળે નહિ તેમ ન બને. 8 { તેને મન તે રાજા અને રંક બેય સરખા છે. બંનેને સંસાર છોડવાનું જ કહે, મેશે ? જવા જેવું કહે અને સાધુ થવા જેવું કહે.
પ્ર વ્યવહારથી મેટા માણસને આગળ લાવ પડે ને ?
ઉ૦ તમે તેને આગળ બેસાડે પણ અમે જે તેની શરમમાં આવીએ તે શું થાય? છે છે માટે શ્રીમંત આવે અને તેની અસર જે સાધુને થાય તે સાધુનું સાધુપણું પણ જાય !!
ભગવાનના સાચા સાધુને મટા શ્રીમંતની, તેના ધંધા-ધાપાદિની દયા આવે. ૨ કે ભગવાને કર્માદાનના ધંધાની ના પાડી છે તે ખબર છે ને ? આજે કર્માદાનના ધંધા કોણ કરે છે ? મિટા શ્રીમંત હોય છે. તે તમને સારા લાગે છે, તેના જેવા થવાનું મન થાય છે તે તમે ય શ્રાવક નહિ. તેય શ્રાવક નહિ,
જે તે ખરેખર ધમી હતી અને તેને કઈ કહે કે-શેઠ ! તમે તે બહુ મેટા છે ૨ મીલમાલિક છે. તે તે કહેત કે–મારા આવા વખાણ ન કરે. હું તે માટે લેભી છે ઉ છું. જે લેભ ન હતા તે આવા ધંધા કરત ! જે શ્રીમંત આવું માને તે હજી સારો છે 1 છે ! જેની પાસે પૈસા ઘણા હોય તે ધંધો કરે ? જેની પાસે આજીવિકાનું સાધન ન 8 હોય. તે શ્રાવક થઈને માગવું પડે, ધર્મ લાજે નહિ માટે હજી આજીવિકા માટે ધંધાદિ છે કરે તે ઠીક છે. પણ જેની પાસે આજીવિકાનું સાધન હોય તે શ્રાવક વેપાર કરે નહિ ! છે તેમ કહ્યું છે. તમારે નંબર શેમાં આવે છે ?

Page #471

વર્ષ-૬ અંક ૨૦
તા. ૨૮-૧૨-૯૩ :
: ૫૫૯.
પ્ર૦ શાસનની પ્રભાવનાનાં કાર્યો થાય ને ?
ઉ. તેવા લોકો પ્રભાવના કરતા નથી પણ થાય તેટલી શાસનની વિભાવના કરે; છે છે અને જાતની પ્રભાવના કરે છે. સાચું કહું તે આજના મોટાભાગના સુખી લોકો ને 1 “ આખલા ” જેવા છે.
આપણે ત્યાં તે એવા એવા ગર્ભશ્રીમંતે ચાલ્યા આવે છે કે જેઓ ધંધાદિ ? કરતાં ધમ ઝાઝે કરે છે અને કામ ચાલ્યા કરે છે. આજે તે ધંધાદિ કરે તે સારા
શ્રાવક તેવી માન્યતા થઈ ગઈ છે તેથી ઘણું નુકશાન થયું છે. આગળના સુખી લેકે ? { તે વેપાર પણ ન હતે કરતા ઉપાશ્રયમાં તેવા ઢગલાબંધ બેઠા હેય. સામાયિકાદિ ધર્મ * ક્રિયા ચાલુ હોય.
આપણે મે જવું છે ને ? વહેલા જવું છે કે જવાય ત્યારે જવું છે ? જેને એ છે મોક્ષે જવાની ઇચ્છા નહિ તે ભગવાનના સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા પણ ?
નહિ-તેમ લખ્યું છે તમે શ્રાવક છે, અમે સાધુ છીએ તે ઝટ મેક્ષે જવું છે ને ? 5. છે આ સંસાર ગમતું નથી ને ? શ્રી નવકાર મહામંત્રને પંચપરમેષ્ઠી મંત્ર પણ કહેવાય છે 1 છે. તેના પહેલા પાંચપદમાં શ્રી અરહિંત પરમાત્મા, શ્રી સિદ્ધ પરમાત્મા. શ્રી આચાર્ય છે ભગવંત, શ્રી “ઉપાધ્યાય ભગવંત અને શ્રી સાધુ ભગવંત આ પાંચને જ સ્થાન આપ્યું છે
છે: કોઈ મીલમાલિકને રાખે છે ? શ્રી નવકાર મહામંત્ર એ શાશ્વત મંત્ર છે. તે ગણ- નાર તમને જે સાધુ થવાની ઈચ્છા ન હોય અને મોટા મોટા ધંધાદિની ઈચ્છા હોય તે છે તમે શ્રાવક છે ખરા ?
મારે તે તમને પહેલા નંબરે સાધુ બનાવવા છે, તેવી તાકાત ન હોય તે તેવી તાકાત છે છે તે માટે સાચા શ્રાવક બનાવવા છે. તેના ય વ્રત ન લઈ શકે તેમ હોય તે સમકિતી છે તે બનાવવા છે. અને સમકિત પણ ભારે પડે તેમ હોય તે માર્ગાનુસારી ય બનાવવા છે છે. આ જન્મમાં ક્રમમાં કમ પણ ધર્મ પામીને જાવ તેવી ઈરછા છે. તે માટેની આ ૧.
બધી મહેનત છે. ધર્મ પામેલાને આ સંસાર ગમે જ નહિ, સંસારમાં રહેવું પડે તોય છે. છે મજાથી ન રહે, વહેલામાં વહેલા મેક્ષે જ જવાની ઈચ્છા હોય. ભગવાનને ચતુવિધ છે.
શ્રી સંધ મોક્ષે જ જવાની ઈચ્છાવાળા હોય. તેને મોક્ષને જ મુસાફર કહ્યો છે. શ્રી સંઘમાં કેણ આવે? જેને મોક્ષે જવું હોય તે. સંસારમાં રહેવું હોય તે ન આવે. ? કે આ સુખમય સંસારથી ભાગી છૂટવાની ભાવના તેનું નામ નિવેદ છે. ભવનિએ છે ૧ રોજ ભગવાન પાસે માગે છો ને ? શ્રી પ્રાર્થના સૂત્ર શ્રી જયવીરાય સૂત્ર-બેલી જાવ છે પણ તેને અર્થ સમજે છો ખરી ? જો તેને અર્થ સમજ્યા હોત તો આટલી બધી છે

Page #472

૫૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
મહેનત કરવી ન પડત, તમે જ કહેત કે-સાહેબ ! અમે સમજીએ છીએ કે-આ સસાર રહેવા જેવા જ નથી !
પણ આજે ધર્મ કરવાનું, ધમ સમજવાનું મન બહુ' એછાને છે. અને સમજીને ધર્મ કરનારા તા વિરલ જ છે. તમે બધા-ક્રમમાં કમ સાધુ કે શ્રાવક બના તે વિના અમારી બીજી કોઇ ઇચ્છા ન હોય. દુઃખી પણ ધમ કરે તે તે સારા લાગે. સુખી પણુ જો ધર્મ ન કરે તે તે ભૂ'ડામાં ભૂડા લાગે. અમને તે ધમ કરનાશ ગમે, મેક્ષનાજ અથી જીવે ગમે પશુ સૌંસારના અથી તે ગમે નહિ. માક્ષની ઇચ્છા જ નહિ તે સાધુ સાધ્વી ય નહિ. ખાતા-પીતા, બેઠતા-ઊઠતા મેાક્ષનીજ ઇચ્છા હોય તે જ સાધુ-સાધ્વી ! શ્રી નવકાર મČત્રમાં તેને જ સ્થાન છે. તેમાં આવવાની ઇચ્છા તમને છે કે નહિ ? શ્રી નવકારમંત્ર એ શાશ્ર્વતમંત્ર છે તેની ઈચ્છા કોને ન થાય ? સાધુપણાની ય ન હાય તે જૈન ધમી કહેવાય ? મેાક્ષની ઈચ્છા ન હોય તેને જૈન પણ કહેવાય ? માક્ષે જવાની ઈચ્છાવાળા જોઇએ, મેાક્ષને માટે જ મહેનત કરનારા જોઈએ. માટે જ કરવાના છે, દુનિયાની સુખ-સ'પત્તિ માટે કરવાના જ નથી. કરે કે કહેનારા ખાટા છે. આપણે સારા થવુ' છે. આપણી જાત સુધારવી છે. તે કરવું તે હવે પછી!
બધા જ
5
શ્રાવક પણાના ધમ :
તિક્કાલ' જિષ્ણુવ દન”. પદિણુ' પૂઆ જહાસત્તિક ! સજાઉ ગુરૂવદન ચ વિહિણા દાણ` તહાવસયત । સત્તીએ યપાલશ્’ તહ તવે અપુળ્વનાણું ઉભું... । એસા સાવયપુ ગવાક્ષણિક ધમ્મા જિ.દાગમે !
ધમ મેક્ષ
કરાય તેમ
માટે શુ
(ક્રમશ:)
ત્રિકાળ શ્રી જિનવન, નિરતર યથાશકિત જિન પૂજા, સ્વાધ્યાય, વિધિપૂર્ણાંક
વિવિધ તપશ્ચર્યા ગુરૂવ ́દન, દાન, ઉભય કાળ આવશ્યક; શકિત પ્રમાણે તપાલન, કરવી અપૂર્વ–નવા જ્ઞાનનું ઉપાર્જન કરવું-ભવુ', આ ઉત્તમ શ્રાવકના ધમ શ્રી જિનેવર ધ્રુવના આગમને વિષે કહેલે છે.

Page #473

એન
. રાજon 2/09/et a તું તારા આઘે સંભાળ.
CARVER, BENZ AYET
નીંદામણુ પારાયણુ હુ મારી સંસ્થા સંભાળુ,
એટલે
જૈન
“સાધુ, આચારમાં (ત્રિંચારની આજે કાને પડી છે ?) બરાબર ન દેખાય એના કપડા ઉતારી દો. એવાનુ. શાસનમાં કોઈ કામ નથી, તેઓ શાસનનું નામ ખેાળે છે. આવાઆને દૂર હટાવા. આ એક પરમ શાસનસેવાનુ` કા` છે. આ પશુ એક આરાધના જ છે.” આ વાતની હાકલ અનૂની ભાષામાં કરવાથી શું પરિણામ આવે ? વિચારક માણસને એવી હાકલાની કાઇ અસર થતી નથી પણ જે જન્મજાત શૂરવીર સૈનિક છે તેમના લેાહીમાં એકદમ ઉશ્કેરાટ ફેલાય છે, પછી જે પરિણામ આવે છે તેને જાણવા માટે લગભગ પાંચેક વર્ષ પહેલાના સમયમાં જવુ' પડશે.
એક સાધુજીવનની મર્યાદામાં નહિ રહે. નારા સાધુને વારવારની ચેતવણી આપ્યા પછી શૂરવીર સૈનિકાએ એક એકાન્ત જગ્યામાં તેમને ભીડવ્યા. શૂરવીરાએ પેાતાની શૂરવીરતા પુરેપુરી બતાવ્યા પછી જ વેષ ઉતાર્યા. તેમના માલ સામાન જપ્ત કર્યાં. પેલા સાધુને તે કપડા બદલાવીને રવાના કર્યા પણ એમના મળેલા સામાનમાંથી ‘ફાટક' (ધડાકાભેર ફાટીને માલ-મિલ્કતને નુકશાન કરે તેવા અર્થાંમાં નહિ, પણ માણસના મગજને હચમચાવી મૂકે તેવા અંમાં) સામગ્રી મળી. ચિઠ્ઠી-ચપાટીમાંથી
受崇辛费产
Sel
નીકળેલેા રેલા ઠેઠ હાકલ કરનારના નીચે આવ્યે.
પગ
પેલા શૂરવીરા મારતે ધારે ત્યાં પહાંચા અને પૂછ્યું “બાલા આ શુ છે? અમારે એમના પણ કપડા ઉતારવા પડશે. ન્યાય એટલે ન્યાય ?”
પણ ન્યાય તા ન્યાયધીશે તાળવાને હોય ને ? એટલે પેલા હાકલ કરનારા ખની બેઠેલા ન્યાયધીશે જણાવ્યુ' : જીએ, તમે શાંત પડેા. આમાં મારે તપાસ કરવી પડશે. જે ગભીર ગૂના કર્યાં હશે તે એને સજા કરવામાં આવશે. હું તમારી સાથે જ છું. અને બીજી વાત હજી એ છેકરુ` છે. શું સમજ્યા ? કયારેક ભૂલ કરી બેસે. એમાં આટલા હેાબાળા કરવાના ન હાય. એને સુધરવાની તક આપવી જોઇએ. જાવ, હમણાં ઘર ભેગા થઈ અવ. પછી વાત” (છગન-મગન મારા સાનાના અને ગામના છેકરા ગારાના આ વાકય તમે સાંભળેલુ છે ને ?) એછેકરુ` છે, ભૂલ કરી બેસે, એને સુધરવાની તક આપવી જોઇએ. એ નિયમ કાને કોને લાગુ પડે? બધાને આ નજરે જોવાના કે ખાસ પસંદના માણસાતે જ
ઉપરની ઘટના એ સમયે એટલી પ્રસિદ્ધ બની હતી કે કહેવાય છે કે પેલા

Page #474

૫૬૨ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) હાકલ કરનારને ભૂગર્ભમાં ઉતરી જવું યઢા તદ્ધા ભવિષ્યતિ ” એક તે વાંદપડયું હતું. આ બનાવ ઉપર હાલ તે ની જાત, તેમાં વળી દારૂ પીવડાવ્યું, વર્ષોની ધૂળ જામી ગઈ છે. આપણે એના વધુમાં વીંછીએ ડંખ દીધે. આટલું ઓછું ઉપર વધારે ટિપ્પણી કરવાની જરૂર પણ હોય તેમ એના શરીરમાં ભૂતે પ્રવેશ કર્યો. નથી. આ તે ફકત બધાની યાદદાસ્ત કમ હવે શું થશે તે તમે કલ્પી ન શકો. થઈ ગઈ છે એવું કોઈ માની ન લે અને તમારી કલ્પના બહારનું બધું તે કરી ઝનૂની હાકલનું પરિણામ શું આવી શકે બતાવશે. છે? એ સમજવા માટે જ બનાવ યાદ પેલા બંદર છાપ પણ આ સુભાષિકરે પડ.
તના નાયકના મિત્ર બનવા કેડ બાંધીને એક પરિણામ આ છે તે બીજુ પરિ. બેઠા હોય છે. તેઓ પેલા કમનસીબ ણામ તે ઉકળતા લેહી ઉપર પણ ઠંડું સાધુની સાથે જ ગલીની જેમ વર્તન કરે છે. પાણી રેડી દે તેવું છે. જેને તમે અગ્ય એનું વિવરણ લખવા બેસીએ તે સરચિને સમજીને કપડા બદલાવી રવાના કર્યો. એ ભંગ થાય તેવું છે. એ લોકેના વતનના બીજે જઈને પાછો સાધના કપડા પહેરીને પ્રભાવે પણ સાધુએ કંઈક પુણ્ય ભેગું કર્યું" ફરવા લાગે છે. તમ તમારે નીંદામણખેતર
હોય તે પાયન બનવાનું જ નિયાણું કરે. માં નકામું ઉગેલું ઘાસ ખેંચીને કાઢી અકાદ આવું પરાક્રમ કર્યું પછી તે નાંખવું-એની જેમ નકામા સાધુને કપડા
એ લેકના પગ ધરતી ઉપર રહેતા નથી. આ બદલાવી રવાના કરવા) કરતા રહો. પેલા
બંદરને કેઈક સાધુ સાથે જરાક વાંકુ પડે લેકે પિતાને સીલસીલે અકબંધ ચાલુ
એટલે તરત કહી દે: વધારે ગરબડ
કરશે નહિ, નહિ તે કપડા ઉતારી દઈશું” રાખે છે. આનાથી શું પરિણામ મળવાનું પછી પોતાના પરાક્રમથી એવી પ્રશસ્તિ
ગાય કે કાચ પચે સાધુ તે ડરી જ જાય, ખરેખર આ સમસ્યાને જડમૂળથી અગ્યના હાથમાં એગ્ય કામ સંપ્યું ઉખેડવાના ઉપાય બીજ છે અને તરછોડીને હેય તે કામ પણ અગ્ય બની ડાળી-પાંખડીઓ દૂર કરવાથી બીજા કેટલા જાય. તે પછી આ વેશ પરિવર્તનનું કામ અનિરછનીય અનિષ્ટો પેદા થાય છે એને હોય પછી વાત જ શી કરવી ? આ વિષયકે વિચાર જ કરતુ નથી. જે શૂરવીરો માં વેશ્યાના ખભે હાથ મૂકીને ફરતા ને આ કામ માટે ઉશ્કેરવામાં આવે છે ત્યવાસી સાધુને મંત્રીશ્રવર શ્રી વસ્તુપાળે એમાંના મોટાભાગના અસલ બંદ૨ છાપ કેવી રીતે પાછા માર્ગે વળ્યા હતા તે હેય છે. એ લેકે માટે પેલું સંસ્કૃત બનાવ ફરી એકવાર ઈતિહાસના પાના સુભાષિત ફીટ બેસે છે. “મર્કટસ્થ સુરાપાન, ખેલીને વાંચી જવાની ખાસ જરૂર છે. તથા વૃશ્ચિર્દેિશનમ! તનમણે ભૂતસંચારે, હું અહી લખ નથી.

Page #475

વર્ષ–૨ અંક-૨૦ : તા ૨૮-૧૨-૩
૨ ૫૬૩ વિગત છેલી કેટલીક શતાબ્દિમાં વન અવસર માં આવે. ગુરુ દીક્ષા આપ્યા યતિયુગ પસાર થઈ ગયે. એ સમયે પણ પહેલા અને પછીનું કર્તવ્ય ન બજાવે અને શિથિલતાનું અનિષ્ટ જ વધુ નડતરભૂત ગુરુ ચેલાને કહે હું મારી સંસ્થા સંભાળ હતું. પરંતુ તત્કાલીન પૂર્વપુરૂષએ વેષ છું. તું તારે એ સંભાળ.” તે એ ન ઉતારવાનું અભિયાન શરૂ કર્યું ન હતું. ચાવે. જેમને માગ રક્ષા કરવી હતી તે મકકમ આજની વાત જ અલગ બની ગઈ છે. માર્ગે ચાલતા રહ્યા જે શ્રાવકને પણ માર્ગ ગુરુ પોતે ઉઠીને કરોડ રૂપિયાનું ઉઘરાણું પ્રેમ હતું, તેઓએ મકકમ માર્ગે ચાલ- કરવા નીકળે તે એને પરમ શાસનપ્રભાનારાઓને ગુરુ તરીકે સ્વીકાર્યા અને શકય વના કહેવાય અને શિષ્ય જે એના જ બધી સહાયતા કરી. આ બંને રીતે તેઓએ પગલે ચાલવા માટે પચીસ-પચાસ હજાર માગ પ્રચાર અને માર્ગ રક્ષા કરી હતી. રૂપિયા ઉઘરાવવા નીકળે તે એ શાસનની બાકી રહેલા એની મેળે શિથિલ તરીકે હિલના ગણાય! અલબત્ત, શિષ્ય જે સમર્થ એાળખવા લાગ્યા. અને જેઓને સાધુની શિથિ હોય (ગુરુ જેવ) તે એ પણ શાસન લતામાંથી સવાર્થ સધાતો હતો તેવા શ્રાવ- પ્રભાવના જ કહેવાય. આ સ્થિતિમાં કે એ યતિઓની પડખે રહ્યા. બનને માર્ગ કઈક શ્રાવક આકળે થઈને કહી દે કે ચાલવા લાગ્યા. તેમાં સંવેગી માર્ગની “રહેવા દેને મહારાજ સાહેબ, નીંદામણઆસ્થાવાળા ઓછા જ હતા વધુ લોકો ની કયાં મેથી મારો છો.” તે ઘા મમ: યતિપક્ષી હતા. ”
વેધી બની જાય. દુનિયાને એ નિયમ જ છે કે હમેશાં હવે રહી વાત શ્રાવકની ! શ્રાવકે ચાલતાં-પૂજા માણસો જ વધુ રહેવાના. જે મુહપત્તીના પચાસ બાલમને “સુદેવવિચારક, સમજુ અને શ્રદ્ધા સંપન લેકે સુગુ-સુધર્મ બાદ” આ બેલ સમાજે અલ્પ સંખ્યક જ હોય. જો તમે ઉપરના અને સ્વીકારે તે નીંદામણ કરવા જેવા બનાવન વધુ ઉંડાણથી અભ્યાસ કરો તે સાધુઓ સંઘમાં રહી જ ન શકે. દેવ અને તમને આમાંથી જ વર્તમાન પરિસ્થિતિને ધર્મની જેમ ગુરૂ પણ પરીક્ષા કરીને સ્ત્રીહલ કરવાને માર્ગ મળી રહેશે.
કારતા હોય તે સંઘમાં આજના જેવી વર્તમાન સાધુઓએ દીક્ષા આપતા અરાજકતા ન હતા. જયાં સુધી શ્રાવકે પહેલા સારી કેળવણી આપી મુમુક્ષુઓને “સુ” ના સંબંધે ગુરુ સાથે નહિ જોડાય તૌયાર કરવા જોઈએ અને દીક્ષા લાગ્યા અને કેવળ સ્વાર્થના સંબંધે જ જોડાતા બાદ ગ્રહણશિક્ષા-આસેવન શિક્ષા સતત રહેશે ત્યાં સુધી નકામણ કરવા ગ્ય ચાલુ ૨ખાય તે જેઓને પ્રેમથી રજોહરણ સાધુઓ પેદા થયા જે કરશે અને કે આપ્યું છે તેનું જ “નીંદામણું” કર. માઈને લાલ એમનું નીંઠામણ કરી શકશે

Page #476

૫૬૪ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) નહિ. સ્વાથી એનું અભેદ્ય-કવચ તેમની વિશ્વાસપૂર્ણ સુરક્ષા કર્યા જ કરશે.
સહકાર અને આભાર આ અવસરે સાધુએ સાચા સાધુની એાળખ આપવાનું કામ કરતા રહેવાનું છે. અને શ્રાવકેમાં જેટલા આત્મકલ્યાણના ૪૦ઇ શ્રી સુનીલ બાબુલાલ પટણી પૂ. મુ. અથી હશે તેઓ સમજીને સત્ય માર્ગે શ્રી અક્ષય વિજયજી મ. ની પ્રેરણાથી-નાશિક રહેશે. બાકીના શાસન અને સાધુ સાથે ૫) રૂ. સ્વ. પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામપણ સ્વાર્થની જ રમત રમનારાઓ કદી ચન્દ્ર સૂ. મ. ના તથા પૂ.આ. શ્રી મહિમાસમજવાના નથી. કદી સુધરવાના નથી. શ્રીજી મ. (પૂ. શ્રી બાપજી મ. ના સમુતમે ઉપરથી નીચે પછડાવ તેય કશું થવાનું દાયના) ના સંયમજીવનની તથા સ્વ. પૂ. નથી. બધુ વ્યર્થ જશે. તે બિચારાઓ માતુશ્રી વીરમતીબેને કરેલ વિવિધ ધર્માપ્રત્યે રખાય તે કરુણાભાવ રાખે નહિ તે રાધનાની અનુમોદનાથે કા.વ. ૬ ના પૂ. માધ્યરચ્ય ભાવના તે છેલ્લે છે જ. આ. શ્રી રાજતિલક સૂ. મ. પૂ. આ. શ્રી
મહદય સૂ. મ. ની નિશ્રામાં ભણાવાયેલ : વનરાજી :
શ્રી સિદ્ધચક પૂજન પ્રસંગે શ્રી ચંપબ્લાલ હાવિમી પુરુષો કે,
છોટાલાલ ગાંધી પરિવાર-છાપરીયા શેરી, શિરાશૂલકરાઘુભૌ
સુરત તરફથી ગૃહસ્થાશ્ચ નિરાર,
૫૧ રૂા. અ. સી. વસુમતીબેન આર. યતિ સપરિગ્રહ છે
શાહના વરસીતપની અનુમોદના નિમિત્તે ભાવાર્થ : આરંભ વિનાને ઘરબારી
પૂ. મુનિ શ્રી પ્રશાંત દર્શન વિ. મ. ની અને
. પ્રેરણાથી ભેટ સુરત પરિગ્રહધારી સાધુ
૩૦૭ રૂા. પૂજ્ય પદ પ્રશાંતમૂતિ વ. આ બને જણ
પૂ. દર્શનશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ સા. મ. શ્રી દુનિયામાં
હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી મ. ના સદુપદેશથી પાંથાવાડા મેટા માથાના દુખાવા છે..
નિવાસી (હાલ મુંબઈ વાલકેશ્વર) શાહ પ્રતાપ
ચંદ લહમીચંદજીના ૫ દિવસના જિનભક્તિ - એક સુભાષિત
મહોત્સવ નિમિત્તે ભેટ હસ્તે કોકીલાબેન. [વિ.સં. ૨૦૪૯ વૈશાખ સુદ ૫]. ૫૦૧ રૂા. શાહ મનસુખલાલ જીવ
રાજ ભાડલાવાળા તરફથી ચિ. દિપકકુમાર ના લગ્ન નિમિત્તે ભેટ રાજકેટ

Page #477

;
જ્ઞા ન ગુ –ગ ગ
5
–શ્રી પ્રજ્ઞાંગ
0 તીર્થને વિર છે એટલું ચારે પ્રકારના શ્રી સંઘને વિચ્છેદ અર્થાત્ શ્રી અતૂ ધર્મની વાત પણ નાશ પામે.
તે તીર્થને વિદ શ્રી સુવિધિનાથ સ્વામિ ભગવાનથી શ્રી શાંતિનાથ સ્વામિ ભગવાન સુધીના શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માના સાત આંતરામાં નીચેના કાલમાન
પ્રમાણે તીર્થ વિચ્છેદ થયે. ૧ શ્રી સુવિધિનાથસ્વામિ અને શ્રી શીતલનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંતરામાં ૧/૪
૫ પમ. ૨) શ્રી શીતલનાથ સ્વામિ ભગવાન અને શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંતરામાં * ૧/૪ પલ્યોપમ. ૩) શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામિ ભગવાન અને શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામિ ભગવાનના આંત
રામાં ૩/૪ પલ્યોપમ, ૪) શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામિ ભગવાન અને શ્રી વિમલનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંતરામાં
૧/૪ પલ્યોપમ, પ) શ્રી વિમલનાથ સ્વામિ ભગવાન અને શ્રી અનંતનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંત
રામાં ૩૪ પલ્યોપમ. ૬) શ્રી અનંતનાથ સ્વામિ ભગવાન અને શ્રી ધર્મનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંત
રામાં ૧૪ પલ્યોપમ. ૭) શ્રી ધર્મનાથ સ્વામિ ભગવાન અને શાંતિનાથ સ્વામિ ભગવાનના આંતરામાં ૧/૪ પલ્યોપમ. એટલે કુલ મઈને ૨/૩/૪ પલ્યોપમ કાળમાન પ્રમાણ તીર્થવિચ્છેદ થયે.
(પ્રવચન સારોદ્ધાર દ્વારા—૩૬)
[ક્રમશ:]

Page #478

પિળના, રિપે હિસાબ વિ. છે. સાથે મનનીય લેખે પહ, આપ્યા છે.
સ્યા દૂવા રહસ્ય (મધ્યમ)- કર્તા
મહે. શ્રી ય વિજયજી મહારાજા સંસ્કૃત દશવૈકાલિક સૂત્રાર્થ :- સં. મુ,
હિંદી ટીકા મુ. શ્રી યશોવિજયજી પ્રકાશ્રી અકલંક વિજયજી મ. પ્ર અકલ , શક દિવ્ય દશ"નું ટ્રસ્ટ ૩૫ કલિયુડ સોસાગ્રંથમાળા પાંચપળ કલ્યાણનગર જૈન
યટી છે.ળકા - ૧ (૩૮૭ ૮૧૦) મ. ડેમી ૪
પેજ ૨૩૬ પેજ મ્ રૂા. ૧૫૦) શ્રી હેમચંદ્રાઉપાશ્રય શાહપુર દરવાજા બહાર અમદા
ચાર્ય મહારાજા રચેલ વીતરાગ તેત્રના ૮ વાદ-૪ ક્રા. ૧૬ પછ ૧૬૪ પેજ દશ વૈકાલિક
મા પ્રકાશમાં એ વેલ સ્યાદવાદ રહસ્ય ઉપર સૂત્ર મૂળ અર્થ સાથે છે. સ્વાધ્યાય અથ
પૂ. મહોપાધ્યાય ) મહારાજાએ આ ગ્રંથ માટે ઉપયોગી છે.
રચ્યો છે. તેમાં નામ પ્રમાણે ગુણ છે. તેના બૃહત્સંગ્રહણી સૂવાથ- સં. પ્ર. ઉપર
ઉપર પૂ. સા. શ્રીએ જયલતા ટીકા મુજબ કા. ૧૬ પેજી ૧૩૬ પેજ સૂત્ર અથ તે
તથા હિંદી કે ય-ટીકા રચી છે જે સાથે છે સ્વાધ્યાય માટે ઉપયોગી છે. અને સમજવા માટે ઘણી ઉપયોગી છે
સ્વાધ્યાય સંગ્રહ – સં. પ્ર. ઉપર આ ગ્રંથનું સ ધન પૂ. પં. શ્રી જયમુજબ કા. ૧૬ પેજ ૧૦૪ પેજ ઋષિ- સુંદર વિ. પછ ગણી તથા મંડલ ચઉશરણે આઉર પરચખાણુ શત્રુ પુ. મુ. શ્રી પુ. રત્ન વિજયજી મ. એ જ્ય લધુક૯પ, દશ વૈકાલિક સૂત્ર તત્વાર્થ કરેલ છે. આ થ વાંચનમનનથી જેના સૂવ-બધા મૂળ આપેલ છે. કંઠસ્થ તથા સ્યાદવાદ રહ) સમજવામાં સરળતા થાય સવાદયાય માટે ઉપયોગી છે.
તેમ છે. ઉગમતે સવાર મોર કરે ટહુકાર ભવ્ય ભાવનાથી શુભતું પર્વ – રચયિતા પૂ. મુ. શ્રી ક૯પયશ વિજયજી મ. લે. પૂ. આ. શ્રી વિજય હિરણ્યપ્રભ સૂરીપ્ર. જૈન ધે. મૂ. મંદિર ટ્રસ્ટ ગાંધીનગર શ્વરજી મ. કુ. પેજ ૨૦ પેજ રંગીન બેંગલોર ૯ ક. ૧૬ પેજ ૩૬૪ પેજ ટાઈટલ મૂલ્ય રૂ. ૫) સ્તુતિ ભાવના ગીત બોર્ડ પટી બાઈન્ડીંગ મૂલ્ય રૂ. ૩૫) ગુરુ વિ. ને સંગ્રહ છે. ગુણગીત, જિન ગુણ સ્તુતિ ચે ત્યાદિ
ભકિત દીપ જ્યોત : રચયિતા - તવન સ્તુતિ જેડા તથા સજઝાય આદિ પૂ. મુનિ શ્રીએ રચેલા છે તેને સુંદર છે
- મુ. શ્રી ક૯પર૮ વિ. મ. પ્ર. શાંતાક્રુઝ તપસંગ્રહ છે.
ગચ્છ જૈન સં ડુઝ રોડ શાંતાક્રુઝ વેટ
મુંબઈ ૫૪ ક. ૧૬ પેજી ૮૪ પેજ ગીતે શ્રી વઢવાણ મહાજન પાંજરાપોળ
તથા સ્તુતિએ સુંદર સંગ્રહ છે. સંભારણું - પ્ર. વઢવાણ પાંજરાપોળ વઢવાણુશહેર. ડેમીક પેજી ૪૮ પેજ પાંજરા

Page #479

IIIIII
,
om men 24mm
રતલામ - અત્રે પૂ. ૨ શ્રી. વિજય કુમારપાળભાઈ બાબુભાઈ આદિ તેમજ મુંબઈ જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં શ્રીમતી શ્રી પાળનગર તથા લાલબાગના દાનમાં વૃદ્ધિ લક્ષ્મીબેન શ્રાવિકા આરાધના ભવન નું કરીને રકમની પુરતી ડીવારમાં કરવામાં ઉદ્દઘાટન કા. સુ. ૮ ના યોન શું આ પ્રસંગે આ વી. આ કાર્ય માટે ભાઈ શ્રી રવજીભાઈ મુંબઈ પુના આદિથી મટે છે. ને પધાર્યા કલ્યાણજીભાઈ તથા ભાઈશ્રી હેમચંદ્ર હતા.
છબીલદાસ ભાઇએ સારે રસ લઈ કાર્યને ઉદ્દઘાટક શેઠ શ્રી કુમ પાળ બાબુ સફળ બનાવેલ. શ્રી સંઘ તરફથી હ. એક ભાઈ આદિ સપરિવાર પધારતા કા. સુ. ૭ ભાવિક તરફથી સાધર્મિક વાત્સલ્ય યોજાયું ના સ્ટેશનથી દાનપ્રેમ : મચંદ્રસૂરીશ્વર હતું. કાર્યક્રમમાં એક હજારની સંખ્યા આરાધના ભવન સંઘે ભવ્ય સ્વાગત સ્ટે. હાજર રહી હતી. શન પર કર્યું અને ભવ્ય : પારેહ સાથે રતલામ :- અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિજય સામૈયું કર્યું.
જિનેનદ્ર સૂ. મ. ની નિશ્રામાં ચે માસીની સુદ-૮ ના સવારે શ્રી સંધ તેમને વાજતે સુંદર આરાધના થઈ બીડવાળા લીલાધર ગાજતે લેવા ગયો અને પૂ. શ્રીને વિનંતિ રામજી તથા વિનોદકુમાર વિમલચંદ કરવા આવ્યા હજારોની મેદ સાથે નગરમાં રતલામ તરફથી સંઘ પૂજન થયેલ. ચાતુફરી આરાધના ભવન આ વાત ઘણા ઉત્સાહ ર્માસ પરિવર્તન શ્રીમતી કનકબેન તેજરાજ સાથે ઉદ્દઘાટન થયું તથા તે. ગલિક થયું. મુંબઈવાળાને ત્યાં (ચૌમુખજી પૂર્ણ થયું બાદ હનુમાન હુંડીમાં પધાર્યા ત્યાં પૂ. શ્રીનું સવારે ૭ વાગ્યે પ્રયાણ થયું વચ્ચે શા. મંગલ પ્રવચન થયું બાદ , શ્રીને કામળી વિનોદકુમાર વિમલચંદજીને ત્યાં માંગલિક વહેરાવવાની તથા ભાઈ શ્રી કુમારપાળભાઈ તથા સંધપૂજન થયું. કનકબેનને ત્યાં તથા શ્રીમતી અરુણાબેન કુમાર પાળભાઈ મંડળમાં વિશાળ સંખ્યામાં હાજરીમાં (મુંબઈ) તથા મુખ્યદાતા શ્રી બાબુલાલભાઈ ૫. શ્રીનું કાર્તિક પૂર્ણિમા મહિમા અંગે કટારીયા (પુના) તથા એક લાલજી શાંતિ- પ્રવચન થયું ગુરૂપુજન કરી કામળી લાલજ (૨તલામ) તથા દ્રભાઈ ધાર વહોરાવી બાદ પધારેલ સૌને નવવાળ નું બહુમાન કરવાની સલીઓ સારી કારશી કરવી સંઘપૂજન કર્યું. વદ-૧ના થઈ ઘણું ઉત્સાહ સાથે કાર્યક્રમ થયો. પ્રવચનમાં નગીનદાસ ભાઇચંદ મુલુંડવાળા આરાધના ભવનમાં જરૂરી ત જણાતા શ્રી તરફથી સંઘપૂજન થયું.

Page #480

પ૬૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) બે વાગ્યે કરમદી તીર્થ ગૌત્યપરિપાટી યાત્રા દૈત્ય પરિપાટી વિ. રાખેલા સવારે માટે વાજતે ગાજતે નીકળ્યા ત્યાં શત્રુંજય ૮-૧૫ વાગ્યે તેમને ત્યાંથી સસ્વાગત પૂ. યાત્રા જિન મંદિરના દર્શનાદિ થયા શ્રી શ્રીને તેડવા આવી વિનંતી કરી બજારમાં દાન મ રામચંદ્ર સૂ. આરાધના ભવન ફરી કરમદી તીર્થે પધાર્યા. ત્યાં ચે ત્યવંદ. તરફથી ભાતુ અપાયું.
નાદિ થયા પછી મંડપમાં પ્રવચન થયું વદ-રના પૂ. શ્રી વિહાર કરી અલકા
મોટી સંખ્યા માં ભાવિકે આવ્યા પછી પુરી પધાર્યા ત્યાં પ્રવચન બાદ રાજમલજી
પ્રવચન બાદ બહેનોની સાધર્મિક સેવા ઘેલડા તરફથી સંઘપૂજન થયું વદ-૩ ના
માટે ભાવિકોએ સારી રકમ આપી. નવાણું સવારે શહેરમાં પધાર્યા શેઠ આણંદીલાલજી
પ્રકારી પૂજા ઠાઠથી ભણાવાઈ. આંબેલ ગાંધી તરફથી તેમના ભાભીશ્રીના ૫૦૦
ખાતામાં રકમો અપાઈ સાધર્મિક વાત્સલ્યમાં આંબેલ નિમિત્તે સસ્વાગત શહેરમાં ફરી બે હજાર જેવી સંખ્યા થઈ ખૂબ ઉત્સાગુજરાતી ધર્મશાળાના ચોગાનમા મંડપમાં હથી કાર્ય થયુ. પ્રવચન થયું ગુરુપુજન કરી કામળી વહે- પૂ. સાધુ સાધ્વીજીને વિનંતિ જેવી સંઘપૂજન કર્યું.
અમૃતલાલ આર. રાજા (આર. જા એન્ડ અમદાવાદ - જ્ઞાનમંદિર ચાતુર્માસ સન્સ (નાઈરેલી કેન્યા)તરફથી વિનંતિ છે કે બિરાજમાન પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદર્શન પૂ. સાધુ સાદવજીમ. ને મસ્તક, કમર, પગ, સૂરીશ્વરજી મ. આદિ તથા પૂ. મુ. શ્રી પીડી, હાથના દુખાવા માટે ઈલેકસ્ટીક જયદર્શન વિ. મ. તેમજ પૂ સાદવજી મ. પટ્ટા તથા દિશા સૂચક હોકા યંત્ર તથા નું ચાતુર્માસ પરિવર્તન ધનાસુથારની મોટાને ખપ હોય તે સાઈઝ સહિત જણાપોળમાં શાહ ચુનીલાલ જમનાદાસ ડાભળા
છા વવા વિનંતી છે સરનામુ– વાળા તરફથી થયું મંગલ પ્રવચન સંઘ શ્રી હરકીશનદાસ સી. ઝાટકીયા આદિ થયા.
સી. ડી. કે. ફેબ્રિકસ ૬૪૮ હરિઓમ મારરતલામ - પૂ. આ. શ્રી વિજય કેટ ચોથા માળે, રેવડી બજાર, જિનેન્દ્ર સ્ર મ. આદિ વદ-૪ રતલામથી
અમદાવાદ-૨ (ગુજરાત) પસોડા પધાર્યા. ત્યાં સવારે તથા રાત્રે અમદાવાદ - લુણાવાડે પુ. મુશ્રી જાહેર પ્રવચન થયાં મિશ્રીમલજી તથા ઇશનરત્ન વિજયજી મ. ચેમાસી ચૌદશના બીજા ભાવિક તરફથી સંઘ પૂજન થયા પ્રવચન માટે પધારેલ. અતિચાર કરનાર ત્યાંથી વદ-૫ આરાધના ભવન પધાર્યા. બહેન સં. ચાંદીની વાટકી આદિથી
વદ-૬ રવિવારે શ્રી સેવારામજી બહુમાન કરેલ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય સૌભાગ્યમલજી પારેખના પુત્રવધુ રતનબેનના સુદર્શન સૂ. મ. સા. ને પધારવા વિનંતી પ૦૦એકાંતર આંબલ નિમિત્તે કરમદી તીર્થ કરેલ છે.

Page #481

વર્ષ-૬ અંક ૨૦ : તા. ૨૮–૧૨–૯૩ :
* ૫૬૯
- પાલીતાણું - શત્રુજ્ય પાછળ તળેટી જિનબિંબ પ્રતિષ્ઠા થઈ. મૂળનાયક શ્રી માં શ્રી આદિપુરમાં શ્રી સિદ્ધારકલ શણગાર મહેતા વનમાળીદાસ માધવજી નેઘણવદરટ્રસ્ટ તરફથી ભવ્ય જિનાલય તૈયાર થઈ વાળાએ તથા શિખરમાં મૂળનાયક શ્રી ગયેલ છે તેમાં ૯૯ ઈચના ભવ્ય શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ કેશરબેન નાગરદાસ આદીશ્વર પ્રભુજીની પ્રતિમાની પૂ આ. શ્રી ખીમત પાલનપુરવાળાએ પધરાવ્યા. વિજય અરિહંત સિદ્ધસૂરીશ્વરજી મ. ની
મુંબઈ વાલકેશ્વર - ચંદનબાળા નિશ્રામાં અંજનશલાકા તથા પ્રતિષ્ઠા મહા
ઉપાશ્રયમાં બિરાજમાન પૂ. મુ. શ્રી નયસુદ ૧૦ ના મહોત્સવ સાથે ઉજવાશે.
વર્ધન વિજયજી મ. આદિનું ચાતુર્માસ બોરીવલી – અત્રે પૂ. આ. શ્રી પરિવર્તન તથા પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી વિજય પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં મ. આદિનું ચાતુર્માસ પરિવર્તન સ્વ. શ્રી વાડીલાલ લક્ષમીચંદ શાહ સુરેન્દ્રનગર મહાલક્ષમીબેન અંબાલાલ બબલદાસને ત્યાં વાળા તરફથી કા. સુ૮ના શ્રી સિદ્ધચક્ર થયું પરદશન પ્રવચન વિ. સારી રીતે પૂજન ચ દાવ૨કરે લનમાં ઠાઠ ભણવાયુ થયા. હતું. શ્રી લીલાવંતી ધીરજલાલ કપૂરચંદના
અમદાવાદ : આંબાવાડીથી પૂ. આ. ગૃહ મંદિરે કા. ૧૧-૧૨ ના સવારે પ્રભુજી
શ્રી વિજયરામ સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની ને પ્રવેશનો વરઘોડે જાબડી ગલીથી
નિશ્રામાં શાહ વ. કાંતિલાલ ત્રિકમલાલ તથા ૯-૩૦ પ્રવેશ પ્રતિષ્ઠા ૧૦-૩૦ વાગ્યે
હ. શ્રીમતી પ્રભાવતી કાંતિલાલ તરફથી અઢાર અભિષેક માતુ આશીપ ખાતે
શેરીશ તીર્થને છ'રી પાલિત સંઘ નિમિત્તો ઉત્સાહથી થયેલ છે.
કારતક વદ-૨ ના સામે યું તથા ઋષિમંડલ આસોતરા (રાજ.) અને પૂ. આ. પુજન થયું વદ-૩ ના પ્રયાણ તથા વદ-૪ બી વિજય સુશીલ સૂ. મ, ના ૩ વર્ષના ના શેરીશા તીર્થમાં પ્રવેશ તથા માળારે પણ સંયમ પ્રવેશ અનુમોદનાથે તથા જિનબિંબ ઘણુ ઉત્સાહથી થયા. પ્રવેશ નિમિત્તે મા. વ. ૨૩ પ્રવેશ સિદ્ધચક.
પુના :- અત્રે સદાશીવ પેઠમાં અ. જન પૂવિ કાર્યક્રમ સુંદર રીતે થયા. સી. પુષ્પાબેન બાબુલાલ શાહ આરાધના
બેંગલોર રાજાજીનગર - અત્રે પૂ. ભવનનું ઉદ્દઘાટન પૂ. આ. શ્રી વિજય અ. શ્રી વિજય સ્થૂલભદ્ર સૂરીધરજી મ. લલિશે ખર સૂ. મ. ની નિશ્રામાં આ ન. નિશ્રામાં શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ જિન- સુદ-૧૩ ના થયું તે નિમિત્તે પ્રવચન તથા મદિરમાં ભવ્ય અંજન શલાકા પ્રતિષ્ઠા વર્ધમાનસ્વામી જૈન ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટીઓ મોત્સવ તા. ૨૫-૧૧–૯૩થી ૬-૧૨-૯૩ તરફથી સાધમિક વાત્સલ્ય થયું સુ-૧૫ના સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. કા. ૧-૪ના શ્રી શાંતિસ્નાત્ર ઠાઠથી ભણાવાયું.

Page #482

૫૭ ૦ :
શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક)
સુરત-છાપરીયા શેરી
ઉપાશ્રયમાં સ્વ. પૂ. આ. શ્રી રામચંદ્ર 1. મુમુક્ષ હીનાકુમારી બાબુલાલ મર- મ. . પૂ. આ. શ્રી મહિમા શ્રીજી મ. ના ખીયાની દીક્ષા પ્રસંગે પૂ. આ. શ્રી રાજ- સંયમ :નની તથા સ્વ. પૂ માતુશ્રી વીરતિલક સૂ. મ. તથા પૂ. આ. શ્રી મહોદય મતિ , તે કરેલ ધર્મારાધનાની અનુ. સ. મ. આદિ સપરિવાર છાપરીયા શેરી મેદના શ્રી ચંપકલાલ છોટાલાલ ગાંધી શ્રી સંધ તથા આરાધકે તરફથી કરાયેલ પરિવાર રફથી શ્રી સિદ્ધચક પૂજન કુમારભવ્ય સામૈયા સહ કા. વ. ૨ ના છાપ- પાળ ના ભાઈ ઝવેરીએ ભણાવેલ. બંને રીયા શેરી પધારેલ,
દેરાસરે વ્ય અંગરચના તથા રાત્રિના કા. વા. ૩ ના મુમુક્ષુની દીક્ષા થતાં સંય ભાવના /વાયેલ. મના ઉપકરણોની બલીની ઉપજ સારી જ વાન મહાવીર સ્વામીના નિથયેલ તથા દીક્ષાર્થીનું નૂતન નામ પૂ. સા. વાણી ક યાણક (દિવાલી) નો ભવ્ય શ્રી હિરણ્યપ્રભાશ્રીજી પાડી પૂ. આ. શ્રી વરઘોડે. અરૂણપ્રભાશ્રીજી ના શિષ્યા જાહેર કરાયેલ, , પ્ર. વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ આચાર્ય બંને દિવસ પ્રભાવના થયેલ.
શ્રી વિ - રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. પ. કા. વ. ૪ ના શેઠ શ્રી મોહનલાલ ઘેલા ના પ્ર. ૨ પ. પૂ માલવશે . સ મ ભાઇ પરિવાર તરફથી ગોળ શેરીના શ્રી જિન. સંરક્ષક છે. શ્રી વિજય સુદ ન સૂ. મ. લયની ચેત્ય પરિયાદીનું આયોજન કરાયેલ અને આદિ૨ : નિશ્રામાં દાનસૂરિ જૈન જ્ઞાન તેમના ગૃહાગણે બધેલ મંડપમાં માંગ મંદિર ( લુપુર રોડ, અમદાવાદ ) થી લિક તથા પ્રાસંગિક પ્રવચન અને તેમનાં આ ૩૦ શનિ ૨૩-૧-૯૩ ના તરફથી ૧૧-૧૧ રૂ. નું સંઘપૂજન કરાયેલ. સવારે ઠી ૯-૦૦ કલાકે ચઢયો હતે. બી...
કા. વ. ૫ ના શેઠ શ્રી ચંપકલાલ શાહનો વર્ષ થી આજે અભિગ્રહ પૂરછોટાલાલ ગાંધી પરિવાર તરફથી હરિપુરાના થતાં બી . શાહને આનંદનો પાર નહોતો, જિનાલયની તથા શ્રી સુપાર્શ્વનાથ ભગ. એ વ ઘોડામાં, ઘોડાં બગીચે, સાત વાનના જિનાલયની ચયિપરિપાટીનું ઘેબની ગી, મંડલ, રથ, પોલીસગાડી આયોજન કરાયેલ. તેમના ગૃહાંગણે બાંધેલ તથા ઈ. સહારાજા આદિ હતાં, એક રે મંડપમાં પ્રાસંગિક પ્રવચન તથા ૨ રૂ. નું આ વ. ડો. દાનસૂરિજી જૈન જ્ઞાન મંદિર તેમના તરફથી તે ૧૨. હું શ્રી જીતેન્દ્રકુમાર તથડ મ હાવાદના ઇતિહાબમાં સુવર્ણ ફરે બાબુલાલ પરિવાર તરફથી સંઘપૂજન કરા- લખાય છે ભવ્ય હતો, વરઘેડ માં યેલ. બપોરના શ્રી પંચકલ્યાણકની પૂજા શ્રી ચિકકાર જનમેદની હતી. સાધુ-સાદથી દૂર અદિજિન સ્નાત્ર મહિલા મંડળે ભણાવેલ. દૂર થી વિશાળ સંખ્યામાં ઉપસ્થિત રહ્યા
કા. વ. ૬ ના છા પરીયા શેરીના મોટા હતાં. ઘેડો ઉતર્યા પછી વ્યાખ્યાન

Page #483

વર્ષ ૬ : અંક ૨૦ : તા. ૨૮-૧૨-૯૩
: ૫૭૧ થયેલ, વ્યાખ્યાનમાં પણ વ્યાન હોલ રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના પ્રશિષ્ય ચિકકાર ભરાઈ ગયે હતે. વરઘોડાના રત્નો જાણીતા મુનિવરે પૂ. પંન્યાસ પ્રવર સમાચાર એક દિવસ અગાઉ ગુજરાત સમા- શ્રી હેમભૂષણ વિજયજી ગણિવર અને પૂ. ચાર દૈનિક) તથા સંદેશ દૈનિકમાં પ્રગટ મુનિરાજ શ્રી દિવ્ય ભૂષણ વિજયજી મહાથયા હતા, કાર્તિક સુદ ૧ ૨ ૨ ૧૪-૧૧- ૨ાજ ના સંસારી પિતાશ્રી જેન આગેવાન ૯૩ ની સવારે નવમરણ ગીત - રાસ સંભ- શ્રી છગનલાલ ઉમેદચંદ શાહની આગ્રહભરી લાવવામાં આવેલ. ત્યાર પછી દિવાલીના વિનંતિથી તેઓના નિવાસ સ્થળ દમણ રોડ છઠ્ઠ કરનાર ના જ્ઞાનમંદિર, પારણું પરના ડું મહેતાની ચાલમાં પૂ. મુનિવરો કરાવવામાં આવેલ.
ઠાઠ માઠથી ચાતુર્માસ પરિવર્તન કરશે. આ લુણસાવાડ માટીપાળ ( મદાવાદ) નિમિત્તે શાનદાર સ્વાગત સામે યા સાથે માં માંગલિક
ગૃહાંગણે પધરામણી, પાંચ સકાર વિષય . પૂમાલવશે સદધર્મ : 'રાક આ. પર જાહેર પ્રવચન, શ્રી સિદ્ધગિરિ પટ શ્રી વિજય સુદર્શન સૂ. મ. આ જ્ઞાથી પૂ. જુહાર, અને ત્યાર બાદ પધારેલ ભાવિકેની મુનિરાજ શ્રી દશનરત્ન વિજય મ. સા. ભકિત અને ૯ પ્રકારી પૂજા શ્રી અજિત વિ. સં. ૨૦૫૦ ના કાતિક સુદ ૧ ૨વિ. જૈન સેવા મંડળ ભણાવશે, ૧૪-૧૧-૯૭ ના બેસતાં વર્ષ ના દિવસે પૂ. મુનિરાજ શ્રી હિરણ્યપ્રભ વિજય લુણસાવાડ મટીપોળ (અમદાવાદ) ના મહારાજ આદિઠાણું અને પૂ. સાધ્વીજી શ્રી (3પ શ્રયે માંગલિક " સંભલાવા પધારેલ. ભવ્યરના શ્રીજી મ. આદિ વિસાળ પરિવાર વિસ્મરણ, ગૌતમ સ્વામી રાની પોથીની મણિબેન છગનલાલ શાહના નિવાસ સ્થળે (ઉછામણી બોલી સંઘે ગુરૂ ભગવંત ને કાશે અને દેવ-ગુરૂની ભકિતના અનેક
હરાવેલ. ચૌમાસી ચૌદશના દિવસે પણ કાર્યક્રમ યે જાશે. વ્યાખ્યાન આપવા લુણસાવાડ માટીપાળ) પ્રભાવક બનેલા આ ચાતુર્માસથી
ઉપાશ્રયે પધારેલ આ રીતે મુનિશ્રીનું વાપીને શ્રીસંઘ ખૂબ આનંદની લાગણી મીની ચીમસુ. ધણ આનન્દથી યુસુસાવાડ અનુભવે છે. (માટીપાળ) થયેલ.
સુલુંડ-મુંબઈ-અત્રે પૂ. આ. શ્રી વાપીમાં જૈન મુનિઓ . ચાતુ- વિજય હેમચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં સ-પરિવર્તન મહોત્સવ...
અમુલખભાઈ પ્રાગજીભાઈ મહેતા ઘેટીવાળા વાપીના જૈન ઈતિહાસમાં સુવર્ણા રે અંકિત તરફથી ચિ. સુનીલકુમારની દીક્ષા નિમ થાય એવું યશસ્વી-તેજસ્વી અને પ્રભાવક કા. સુ. ૧૨ થી વદ-૩ સુધી મહોત્સવ ચાતુર્માસ કરનાર જૈન શાસના મહાન ભવ્ય રીતે ઉજવાયે તેમાં કા. વ. ૩ ના જાતિધર આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજય દીક્ષાને કાર્યક્રમ યે જાયેલ.

Page #484

પ૭ર :
: વી જેને શાસન (અઠવાડિક)
નવસારી–-પૂ. મુ. શ્રી તરવરતન વિ. મ. પૂજન અeતરી સ્નાત્ર આદિ પૂર્વક ભવ્ય પૂ મુ. શ્રી હિતરત્ન વિ. મ. તથા પુ. સા. મહોત્સવ ઉજવાય. શ્રી સૌમ્યતિ શ્રીજી મ. આદિ પૂ. સા. - શ્રી સ્નેહલતાશ્રીજી મ. આદિની નિશ્રામાં
સુધારે થયેલ. ચાતુર્માસ તથા પર્યુષણ આરાધના શ્રી જે. શાસન અંક ૧૯ તા ૨૧નિમતે શાંતિસ્નાત્ર શ્રી સિદ્ધચક પૂજન ૧૨-૯૩ માં લવાજમ ની જાહેરાત છે તે આદિ સહિત પંચાન્ડિકા મહોત્સવ સુન્દર નીચે મુજબ સમજવી. રીતે ઉજવાયા.
શ્રી જૈન શાસન રતલામ– અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિ.
- પરદેશ સીમેલ આજીવન રૂ ૩૦૦૦ જિનેન્દ્ર સૂ. મ. પ. મુ. શ્રી ભેગીન્દ્ર વિ. મ. પૂ મુશ્રી હેમેન્દ્રવિમ, આદિની નિશ્રામાં
પરદેશ એરમેલ આજીવન રૂ. ૬૦૦૦
તેમજ શ્રી મહાવીર શાસન માગશર સુદ ૩ ના નાગેશ્વર તીર્થનો
પરદેશ સીમેલ આજીવન છરી પાલિત સંઘ નીક- ળેલ છે. સુદ-૨
રૂ ૨૦૦૦
પરદેશ એરમેલ આજીવન રૂા૪૦૦૦-૦૦ ના સંઘપતિ સ્થાપના થઈ. સંઘ તરફથી બહુમાન થયુ.
સમજવાના છે. મુખ્ય સંઘપતિ શ્રીમતી સરલાબેન ઉપર મુજબ સુધારો કરી વાંચવાનું છે. વિજયકુમાર હીરાભાઈ ગુજરાતી રતલામ
લી. સંપાદક વાળા મુંબઈ તથા સંઘ પતિઓ શ્રી
શ્રી જૈન શાસન લક્ષમીચંદજી પુનમચંદજી મહેતા (રતલામ) શ્રી પ્રેમચંદજી કેશરીમલજી ભણશાળી
શ્રી મહાવીર શાસન (નામલી) શ્રી તખતમલજી ચાંદમલજી તાડ (રતલામ) શ્રીમતી વિમલાબેન વેવલા – અત્રે પૂ. મુ. શ્રી વિનોદ માણેકલાલજી રતનલાલજી કટારીયા (રતલામ) વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં ચાતુર્માસ પયું. છે. માગશર સુદ ૧૦ નાગેશ્વર પહોંચશે. પણ આરાધના તથા પૂ. આ. મ. શ્રી વિજય માગશર સુદ ૧૧ ના માળારોપણ થશે.
રામચંદ્ર સૂ મ. ની સ્વગતિથિ નિમિત્તે સાત રસ્તા-મુંબઈ– શ્રી ગિરિરાજ
સિદ્ધચક્ર પૂજન અત્તરી શાંતિ નત્રિ આદિ વિહાર દર્શન સેસયટી જેન સંઘ તરફથી
શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ આદિ જિન નવાત્વિક મહોત્સવ આસો સુ ૮ થી બિંબની પ્રતિષ્ઠા નિમિત્તે પૂ. આ. શ્રી આસ સુ. ૧૫ સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. વિ. જયષસ. મ. ની નિશ્રામાં કા. વ. ૪ થી ૧૦ સુધી વીશનાથક પૂજન, સિદ્ધચક્ર

Page #485

સહકાર અને આભાર පපපපපපපපපපපෞදක්වපපපපපපපපපා આ ૧૦૭ શાહ હરખચંદ જી. મારૂ તરફથી ભેટ. મુંબઈ પૂ. મુનિરાજ શ્રી અક્ષય વિજયજી મ. ના ઉપદેશથી
નવ આજીવન સભ્યો હું ૧ સુયશ સ્વાધ્યાય વલ 6. દશન સાડી સેન્ટર દહીપુલ
૨ શ્રી ચંદ્રકાંત ચિનુભાઈ શાહ ૩ શાહ સુભાષચંદ્ર ભોગીલાલ ૪ શાહ સેવંતિલાલ ચુનીલાલ ૫ શાહ મોતીલાલ હરિચંદ ૬ શ્રી પ્રવિણચંદ્ર વાલચંદ શાહ ૭ ,, અશોકકુમાર મણીલાલ ૮ , શાંતિલાલ મોતીલાલ શાહ ૯ , રાજેન્દ્રકુમાર રસીકલાલ શાહ
[અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલું] છે. હિત અને સુખના યથાર્થ ભેદને સમજનારા આત્માઓ હંમેશા જીવમાત્રના
હિતની જ પ્રવૃત્તિ કરતા આવ્યા છે, કરે છે અને કરવાના છે. પોતાની સઘળી ય શક્તિછે અને તેમાંજ સદુપયોગ કરી પોતાના પણ હિતને સાધે છે.
વળી અનુકંપાને કયાંય નિષેધ કરવામાં આવ્યું નથી પણ તેમાં ય વિવેક તે રાખવાને જ છે. કેમકે “દાન પણ દૂધના હોય દારૂના નહિ.”
માટે આ ધર્મતત્વને-બ્રી જૈન શાસનની જીવદયાને યથાર્થ સમજી, લોકેષણાને ૪ ત્યાગી સૌ આત્મ કલ્યાણને સાધી લે તે જ ભાવના.
-પ્રજ્ઞાંગ

Page #486

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN -84
*පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපර්
EST U |
- સ્વ પ , આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ |
*૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૦
છે , આપણો પુણ્યદય પાપોદયમાં ઢંકાઈ ગયા છે. એટલે પાપ જ કરવાનું મન થાય છે છે. તેથી હયાં એવા પિઠ્ઠાં બની જાય છે કે ધર્મ કરવામાં મજા જ નથી આવતી, તે
અધર્મમાં જ મજા આવે છે. મંદિર-ઉપાશ્રય ધર્મ માટે જ છે. સાધુનો ખપ ઉપ રાય ઉઘાડો રાખવા માટે નથી તે
પણ તરવજ્ઞાન સમજવા માટે છે. છે . આ મનુષ્યભવ કર્મ અપાવવા માટે જ છે. તે માટે જ ભગવાને ધર્મક્રિયાઓ
બતાવી છે. 1 . સંસારનું સુખ ઝેર કરતાં ય ભયંકર લાગે ત્યારે સંસાર ન ગમ્ય કહેવાય. આ
આજે તમે પૈસા માટે ઘેર પા૫ કરો છે, સદુપયગમાં છેટાં બહાના કાઢો છો અને તે દુરૂપયોગ ફાવે તેટલ કરે છે. d , અનીતિ મૂંડી ન લાગે તેને સંસારનું સુખ ભૂંડું ન લાગે. સંસારનું સુખ ભૂંડું ન છે લાગે તેને પાપ ભૂંડું ન લાગે. પાપ ભૂંડું ન લાગે તે કદિ સાચી રીતે ધર્મ કરી તે
શકે નહિ. . સંસાર માટે ય ધર્મ કરે. તેને વખાણે તે તેને પાટ પર બેસવાને અધિકાર નથી. જ તે ભગવાનની પાટને અભડાવનાર છે, પાટને કલંકિત કરનાર છે.
માર્ગથી પતિત પણ જે શાસ્ત્ર મુજબ નિરૂપણ કરે છે તે “કહપતરૂર છેજ્ઞાની પણ - જો શાસ્ત્ર વિરૂદ્ધ બેલે તે તે મિથ્યાષ્ટિ છે. A ૦ શ્રી વીતરાગ પરમાત્મા એવા શ્રી અરિહંત પરમાત્માને દેવ માનવા અને સંસારમાં છે
સારો માનવો એ બેનો મેળ ખાય? તમે સંસારને ભૂ ડ નથી માનતા માટે માર્ગો- ક નુ સારી ય મટી ગયા.
0පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
૦
૦
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ૨૪૫૪૬

Page #487

23 છે
૧ - ૯ નામો વડવિયાણ તિસ્થારાઇi | શાસન અને સિદ્ધાન્ત ૩મમાડું. મહાવીર-પન્નવસાબmi. pરક્ષા તથા પ્રચા૨નું પત્ર-| છા
કલા, ઝી *" [11 ૬૨ ના રસને E હિંદ भी महावीर जेन आराधना केन्द्र, कावा.
અઠવાડિક
- શ્રી જૈનશાસન
જય પામે છે. सर्व कल्याण कारणं,
सर्व श्रेयस्कसाधनम् । કારā gષ્ય જૂજાનાં,
जयत्य हतशासनम् ॥ | સર્વ કલ્યાણનું કારણ, સર્વ શ્રેય નું સાધન અને પુણ્ય કૃત્યો વડે પ્રશંસા કરવા લાયક એવું શ્રી
S
એક
જૈનશાસન જય પામે છે. આ
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
IIIIIII
શ્રત જ્ઞાન ભવન
૫, દિગ્વિજળ્ય પ્લોટ, જામનગર (ભૌરાષ્ટ્ર) 1NDYA
PIN- 361005

Page #488

હિચકારી વૃત્તિની હલકટ હઢને ઉલંઘીને તે
ખાવા-પીવાનું તે ન જ આપ્યું રોજ સવારે છે Kursas 2017
અને સાંજે મીઠાનાં પાણીમાં ઝબોળી ઝબે - શ્રી ચંદ્રરાજ
ળીને કાતિ બનાવેલા હંટરના મેળે કુરે છે ફટકાઉપરાઉપરી બાપાના ઘરડા બરડામાં તે છે
વીજ રાખ્યા. વીંઝે જ રાખ્યા. હંટરના ક્રુર છે શ્રેણિક કારાવાસમાં ફિટકાના જ બમથી જખી બનેલા લેહીથી છે
ખદબદતાં બરડાના ખૂનથી ખરડાયેલા છે છે “કુણિક ! તારા નામની પાછળ
હંટરને તાં તારી આંખામે શાયદ આનંગ છૂપાયેલા ઈતિહાસની શાયદ તને ખબર નથી.
ઉભરાતે શે. છે એ ખબર હોત તે. ઈતિહાસના પૃષ્ટ ઉપર, . 8 તારી હટરનારોજના સેંકડો ફટકાના જન્મથી લેહી : ખદબદતાં, વેદનાથી કણસતા છે - લોહીયાળ બનેલી શ્રેણિકની પૂંઠનું=પીઠનું
* વાંકાનેર તારનારૂ આજ અહીં કોઈ નથી, જ
વા લોહી નહિ પરંતુ શ્રેણિકના જ હાથે તારા હ. એક માત્ર ચેલણ રાણીને શ્રેણિક છે છે કપાળમાં થયેલા રાજ્યાભિષેકના કંકુના
પાસે જવાની છૂટ છે. આ છૂટને પૂરો લાલ છે. અબીલ-ગુલાલના ખુશીભર્યા લાલ-ગુલાબી
યા પતિ ભકના ચલણાએ ઉઠાવ્યો છે. પા છે.
હટરના પકડે બહારની બળતરાથી છાંટણા થયા હતા.
, ધખધખત વાંસામાં ચેલણાની પતિ ભકિત - કદાચ તું જાણતા નથી કુણિક !
જળબિંદુની જેમ પલકમાં જ શેષાઈ જાય પણ. જે દિવસે તેં તારા મહા ઉપકારી
ને ? છતાં શ્રેણિકને ચેલણની ભકિત શો પિતાને કારાવાસમાં કેદ કર્યા તેના થોડા
રાહત છે. તે સમય પહેલાં જ તારા પિતાએ તેને જ
એક દિવસ કુણિક ! તું જમી રહો રાજ્ય સેંપવાનો નિર્ધાર કરી લીધા હતા.
" છે. ખેળ માં રહેલા પુત્રનું મૂત્ર ભેજનમાં પણ હવે શું થાય ?
પડે છે. અને તે મૂત્તર થી ખરડાયેલ અન છે. છે. જનમ જૂના વૈરને દાવાનળ તારા ખુશીથી ખાતે ખાતે કુણિક માતા ચેલ છે. ૧ અંતરમાં ફાટી નીકળ્યો. બુઢ થયા તેય શાને પૂછે છે કે- “આ મારી જે પુત્રને જ
બાપ વિષયમાં આંધળે બનીને સંસારમાં પ્રેમી કેદ હતું કે છે ખરો ? 'ના ! ! { ચૂંટી રહ્યો છે, સત્તાના સૂત્રો સંભાળવા અને આજ સુધી શ્રેણિકને કારાગારમાં છે છે. સૂત્રધાર બનવાને માટે સમય. હવે પાકી સબડતા જોઈ જોઈને ધૂંધવાતી જ રહી
ચૂક્યા છે. આમ વિચારીને તે તારા પિતાને તારી માતાએ તેને કહ્યું. છે જેલમાં તે પૂરી દીધા પણ રાજ્યના સુખમાં તું તો તારા પિતાને કેટલો વહાલો | ઉછરેલા એક ઘરડા શરીરને ખાવા-પીવાનું હતું તે તો હે પાપી ! નખાટકી ! કુદાં છે દેવા જેટલી પણ તને દયા ના આવી. ગાર ! હજી તું નથી જાણતે.

Page #489

ક
-
-
ૌલાદેશેલ્લાક .mpવજયસૂરીશ્વરજી મહારાજની
UAN HOOG! OU HD era orolona Peu del yuleazy
ન
હીણી
-તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢા
૮મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર સાસુજલાલ ete
(૨૪ ) રેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
| (વઢવ૮) | રાજચંદ જન્મ ૩%
(જજ)
-
હવાલક •
• &હાફિક • માત વિરારા ૧ શિવાવ મા ૧
૧ વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ માગસર વદ-૭ મંગળવાર તા. ૪-૧-૯૪ [અંક ૨૧]
N
-: મોક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન-ચેાથું
(ગતાંકથી ચાલુ) | અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માએએ, આપણા ભલા માટે, જગતના છે સઘળા ય જીવો વહેલામાં વહેલા મોક્ષને પામે, દુઃખથી મૂકાઈ જાય અને સાચા સુખને
પામે તે માટે ધર્મશાસનની સ્થાપના કરી છે. તે શ્રી અરિહંત પરમાત્માની આજ્ઞા છે માનનારા જેટલા જ હોય તેને ખબર છે-કે સંસારી જીવને રાત્રે ય પાપ કરવું પડે છે છે છે, દિવસે ય પાપ કરવું પડે છે. આ વાત ખરી છે ને ? આ પાપથી બચવું હોય તે ? આ શું કરવું જોઈએ ? તમે બધા ધમી છે ને? શ્રાવક છે? ભગવાને કહ્યું છે કે ઉભય- 8 છે કાળ આવશ્યક કરવું જોઇએ. સવારના પ્રતિક્રમણથી રાતના પાપ ધોવાય છે, સાંજનાં A પ્રતિક્રમણથી દિવસના પાપ ધોવાય છે. આ જાણવા છતાં પણ બે વાર પ્રતિક્રમણ કર- 1 નારા કેટલાં નીકળે ? સમય નથી માટે કે કરવું નથી માટે ? પ્ર-સંસારની પ્રવૃત્તિમાં પાપ લાગે છે તેવું જ્ઞાન જ નથી. ઉ-સંસાર તે આખો પાપ છે સંસારમાં પાપ કરવું પડે તે ખબર નથી-તેમ કેઈ ! છે જેને બેલી શકે ખરે?
પાપ ન કરવું હોય તે સંસાર છોડ પડે. સંસારમાં કેમ રહ્યા છે? ભોગ | મ કરવા છે, જેથી ખાવું-પીવું છે માટે. વિષય ભોગવટે કરે તે પાપ છે ને ? અઢાર પા૫ સ્થાનક બેલે છે ને? તે પાપની માફી માગો છે ને? તે બધા પાપ છે ને ? |
તે તમે કરે છે ને ? અઢારમાંથી કયા કયા પાપ નથી કરતા તે કહે ? ર
ક જવાબદાર
SURA PARA CARGO

Page #490

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
૫૭૮ :
પ્ર૦-બધી પ્રવૃત્તિમાં પાપ છે તો કરવું શું ?
–સાધુ થવુ.
પાપ કરા તે દુ:ખી જ થવુ" પડે. ધમ કરો તા સુખી થવાય. ધર્માં ખરાખર કરો તા મુકિત થાય. આ સમજી જાવ તે કલ્યાણ થશે. પાપ કરવુડ પડે તે સમજતા નથી તેમ કહે તે જૈન કહેવાય ? સાધુએ સૌંસાર કેમ છેડ્યા ?
સભા :– ધ કરવા.
ઉ-સ’સારમાં રહે રહે ધમ થતા નથી ને ?
શ્રાવક એ વાર પ્રતિક્રમણ કરે ને ? ત્રિકાળ પૂજાય કરે ને ? વ્યાખ્યાન સાંભળે ને? પાપ ન માને તેા સ'સારમાં રહેવામાં વાંધા નથી તેમ ખેલાય ? અમે બધુ છે।ડયુ. ભૂલ કરી ને ?
સભા – સ‘સાર જ પાપ છે.
ઉ−હ યાથી લાગે છે ? તે પછી સ'સારમાં કેમ રહ્યા છો ?
પ્ર-મેક્ષે જવુ છે તે ત્રીજો-ટુ'કે રસ્તા બતાવે.
ઉ-ભગવાને જે માગ કહ્યો તે ગમ્યા નહિ અને નવા બનાવે. જેના દા'ડા ઉઠયા હોય તે બનાવે.
સસાર મજેથી સેવે તે કાં નરકમાં જાય કાં તિય ́ચમાં જાય. નરક-તિય 'ચમ શું હોય ? તિય ચા બિચારા કેવી રીતે જીવે છે? જયાં ત્યાં ભટકી ભટકીને પેટ ભરે છે ધર્મ કરે નહિ તે કયાં ાય ?
સભા :– દુર્ગતિમાં.
તમારે દુર્ગાંતિમાં જવુ' છે ? દુર્ગાંતિ બે છે. નરક અને તિય ́ચ.
સભા :- નથી જવાની ઈચ્છા.
ઉ-જવાની ઈચ્છા નથી છતાં ય પાપ કરે છે ને ? તેનુ' દુઃખ પણ થતું નથી ને ? મજેથી પાપ કરે અને દુર્ગાતિમાં જવુ નથી તેમ ખેલે તે ચાલે ? ચારી કરનારા જેલમાં જવુ' પડે ને ?
પકડાય દા
સંસાર આખા પાપ છે તેમ સમજાય નહિ ત્યાં સુધી ભગવાનના ધમપમાય નહિં, ધમ સમજાય નહિ અને ભગવાનનાં વચન ઉપર શ્રદ્ધા પણ થાય નહિ. ભગવાન કહે છે કે આખા સૌંસાર છેાડવા જેવા છે, માક્ષ જ મેળવવા જેવા છે. પરલેાક ન બગડે તેવુ' જીવન જીવવુ' જોઇએ. ઊંચામાં ઊંચુ' જીવન સાધુ શ્રાવક જીવન છે.
જીવન છે. બીજા ન મરે

Page #491

વર્ષ-૬ અંક ૨૧ : તા. ૪-૧-૯૪ :
L: ૫૭૯ ૨ પ્રતિક્રમણમાં બધાં પાપોની માફી માગવાનું આવે છે. ચર્યાશી લાખ જીવવેનિની, અઢાર પાપોની માફી માગવાની છે. આવી ઉત્તમ ક્રિયા તમે કરતા નથી !! છે
પ્ર - શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે– સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ કરીએ તે બધા પાપ ધોવાઈ જાય ! ! છે ઉ૦- આવું કોને કહ્યું છે ? કહ્યું હોય તે એમ કહ્યું હોય કે-રોજ નથી કરતા તે એક તે કરો.
સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ તે વિશિષ્ટ પ્રતિક્રમણ છે. રોજ પ્રતિક્રમણ કરે તે ચૌદશે ઇ પકખી, ચાર મહિને માસી અને બાર મહિને સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ તે કરે. જે રજ છે પાપ ન દેવે તેને પાપ શી રીતે ઘવાય?
તમે સંસારમાં પાપ કરે છે ખરા? સંસાર પાપ વગર ચાલે ? તેમાં હિંસા છે { કરવી પડે ? પરિગ્રહ રાખવો પડે? વિષય ભંગ કરે છે માટે સંસારમાં છે ને ? 8. આ કદાચ તમે જૂઠ–શેરી નહિ કરતા હે પણ હિંસા તે કરે છે, પરિગ્રહ પણ રાખે છે. જે છે આજે તે પરિગ્રહ માટે જૂઠ બેલે છે, ચેરી કરે છે. તેથી જાહેરમાં બોલાય છે કે, જ
શાહ તેટલા ચોર છે, શેઠ તેટલા શઠ છે અને સાહેબ તેટલા શેતાન છે. { . - નાના જીવને બચાવે છે અને મોટા જીવને મારે છે.
ઉ૦ આવું લોકે શા ઉપરથી કહે છે ? તમારું જીવન બગડયું છે માટે ને? આવું છે R બોલનારા તે નિંદા કરવા બેસે છે. પણ આપણે નાના જીવને બચાવીએ અને મેટાને ૪ છે મારીએ છીએ? જે નાના જીવની રક્ષા કરે તે મેટા જીવને મારે ?
આજના જેનેએ તે આબરૂ બગાડી છે. તમે નાના જીવને બચાવ અને માટે છે છે સમજ ન હોય તે ઠગે. તમે અનીતિ કરી છે ? પેઢી ઉપર આવે તેને ઠગે છે ?
વ્યાજબી ભાવે, માલ જે બતાવે તેવો આપે છે? આજે તે ઘણા કહે છે કે- 8 પરદેશમાં નીતિ છે અને અહીં અનીતિ છે. આ કાળમાં અનીતિ ન કરે તે જીવાય જ નહિ તેમ જે બેલે છે તે તદ્દન લુચ્ચા અને જુઠ્ઠા છે. આજે નીતિપૂર્વક છવાય જ છે છે નહિ તેવું છે?
સભા :- બહુ સંતોષી બનવું પડે. 3 ઉ૦- ત્યાં લેભી બનવું પડે તેનું શું?
લોભી બનવામાં ગભરામણ થતી નથી અને સંતેવી બનવામાં ગભરામણ થાય છે છે. સુખી કેણ? સંતોષી કે લોભી? 14 - આમ તે સંતોષી સુખી. પણ અનુભવ જુદો પડે છે. 1 ઉ– અનુભવ જુદે નથી પડતે પણ આમ તમારી લુચ્ચાઈ બેલાવે છે.

Page #492

૫૮૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) આજે ગરીબ છે પણ જે સંતોષી છે તે સારા , શ્રીમતે અતિલોભી ખરાબ છે છે. ધર્મ ન સમજે તેને ખાતા-પીતાય નથી આવડતું. સુખ ભોગવતા ય નથી આવડતું. કે દુખ ભોગવતા ય નથી આવડતું તે બધા દુર્ગતિમાં જવાના છે. તમે દુર્ગતિમાં જાવ ! તે ગમતું નથી માટે સમજાવીએ છીએ.
તમે બે વાર ઉપયોગપૂર્વક પ્રતિક્રમણ કરતા હોય તે ખબર પડત કે ઘણું છે ૨ પાપી છીએ. બે વાર પ્રતિક્રમણ કરવું જોઈએ તેમ ત્રિકાળ પૂજા પણ કરવી જોઈએ ?
તેમ ભગવાને કહ્યું છે. પ્રાતઃકાળની પૂજા વિના મોમાં પણ ન મૂકાય, મધ્યાહ્નની પૂબ ! વિના ઊની રસેઈ ન જમાય અને સાંજની પૂજા કર્યા વિના સૂઈ ન જવાય. ભગવાનની છે. પૂજા તમારે તમારા દ્રવ્યથી કરવાની છે. દ્રવ્યપૂજા પણ લક્ષમીની મમતા ઉતારવા કરવાની છે છે. તમારે ખાવા-પીવાદિન ખર્ચે કેટલે? અને પૂજાનો ખર્ચો કેટલે ?
સભા - પૂજા માટે વ્યવસ્થા હોય છે. { ઉ૦- “અમારે ઘેર આવીને રોજ જમી જશે તેમ કંઈ કહે તે તમે જાવ ખરા?
- આજે તે તમારે સગો ભાણીયે કે ભત્રીજે મેં જનના ટાઈમે તમારે ઘેર ને 8 આવે. કદાચ આવે તે કહે કે- ખાવા માટે આવ્યા છે ! તમારે ૬૨ આડતિય આવે ને છે પ્રેમથી જમાડે અને સાધર્મિક આવે તે બહુજ વિચાર કરવાની જરૂર છે. આના ઉપરથી 8 ખ્યાલ આવે કે તમને ઘમ ગમે છે કે સંસાર ? તમારે ઢાળ ધર્મ ઉપર છે કે સંસાર ઉપર
આ સંસાર તે પાપ વગર ચાલે જ નહિ. સંસારમાં તે પાપ કરવું જ પડે. ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માના જે દશ મિટા શ્રાવકો થયા છે. તેમની વાત શાસ્ત્રમાં લખી છે. તે બધા પહેલા જેન ન હતા. બધા મહા શ્રીમંત હતા. તેમની સ્ત્રીઓ પણ કરોડો સૌનેયા લઈને આવી હતી. ભગવાનની એક જ દેશના સાંભળી અને ભગવાનને કહ્યું કે-“આપની વાત સાચી છે. આપ કહો છો તે જ અર્થ છે, તે જ પરમાર્થ છે બાકી બધું અનર્થ-ખોટું છે. સાધુ જ થવા જેવું છે. પણ હમણું સાધુ થવાની શકિત નથી. તેવી શકિત આવે માટે બીજો ધર્મ બતાવે.” તે પછી ભગવાને શ્રાવક ધર્મ સમજાવ્યો અને તે બધાએ લીધે. તે બધા જેવા સુખી હતા. જે પરિવાર હિતે તેમાંનું કશું તમારી પાસે નથી. તેમને જે નિયમ લીધા તમારું માથું કામ ન કરે. તેમને તે સંસાર ખરાબ સમજાઈ ગયે તમને સમજાયો? આ સંસાર ખરાબ જ છે. સંસારનું સુખ તે જ મોટામાં મેટે રોગ છે. ગમે તેટલું સુખ મળે તે એ જ લાગે. તમને કેટલા પૈસા મળે તે શાંતિ થાય? કેટલા પૈસા મળે તે વેપાર બંધ કરા? }
સભા :- અમારા કરતા બીજા પાસે વધારે ન હોય તે સંતોષ થાય.

Page #493

=
=
! -૬ અંક ૨૧ : તા. ૪-૧-૯૪ :
* ૫૮૧ - કેઇ દિવસ આ વાત બનવાની છે? - ચક્રવતી નરકે ગયા છે. છ ખંડને માલીક સંતેષી ન હોય, સુખ સાહ્યબી ન 1 છોડે તે તેને ય નરકે જવું પડે ! ઈચ્છા બહુ જ ખરાબ ચીજ છે. એકવાર એક બેટી ઈચ્છા થયા પછી શું શું થાય છે તે તમારા અનુભવમાં નથી ? સે માંથી, હજારની, હજારમાંથી લાખની, કોડની, અબજોની ઈચ્છા થયા કરે. ઈચ્છા ઘટે નહિ. સમજુ અને સંતોષી બને તેની ઈચ્છા ઘટે. તમે જે ઇરછા ઘટાડવા માંડે તે કામ થઈ જાય. ભગ| વાનનો ધર્મ જે બરાબર કરતા હતા તે આજે મજામાં હેત. તમે જ કહેત કે અમારા જ ' જેવા સુખી કેઈ નથી ! અમને કશું દુઃખ નથી. સંતેષી એવા ગરીબ મજુરો પણ રોજ ૨
રાત્રે પિતાના ભગવાનનું ભજન કરે છે અને કહે છે કે ભગવાન ભજે ભગવાન થવા.” આ છે તમે કદી ભગવાનની પૂજા ભગવાન થવા કરી છે ? 1 સભા - જીવવા એટલાં પાપ કરીએ છીએ કે ટેન્શન વધે છે.
ઉ૦- જીવવા માટે ઘણાં જ પાપ કરવાં પડે છે તેમ કેને કહ્યું છે? આ સમજે છે { તે પાપ ઓછાં કરી દે. જીવવા કશું પાપ કરવું પડતું નથી.
ભગવાને જે માર્ગ બતાવ્યો છે તે મુજબ જીવે તે આજે ય સુખી બની જાવ. 5 જૈન દુખી હોય જ નહિ. ભગવાને કહ્યા મુજબ જીવે તે જીવન સુધરી જાય. પણ 3 મોટાભાગમાંથી જેનપણાની ક્રિયાઓ છૂકી ગઈ, જેમ તેમ જીવવા માંડયા તેથી જીવન છે ઈ પણ બગડવા માંડયું છે. જેન તરીકે તેને જૂઠ બોલવાની-ચેરી કરવાની જરૂર નથી. { આજે તે જાણી બૂઝીને ઈરાદાપૂર્વક પાપ કરે છે. પેટ ભરવા માટે, આજીવિકા માટે પાપ 4 કરવાની જરૂર નથી. ખરેખર જેન હોય તે તે માથું ઊંચું રાખીને બેસે કે- અમે 1 જૂઠ બેલતા નથી, ચોરી કરતા નથી. અમારા ચોપડામાં ન હોય તે અમારા ઘર–પેઢીમાં છે
હોય તે લઈ જાવ ! તમે આમ કહી શકે તેમ છે ખરા ? છે સભા - આજે તે ચેપડા સાચા હોય તે ય સહી કરાવવા બક્ષીસ આપવી
ઉ૦- બેટી વાત છે. તમે કેમ બક્ષીસ આપ છોચેર છે માટે.
મેં મારા જીવનમાં જોયું છે કે એક વેપારીના બધા ચોપડા સરકારે મંગાવ્યા અને છે કહ્યું કે-તમે પગાર ઓછો આપે છે અને લખાવે છે. વધારે. તેની પેઢીના બધા નેક- { ને વારંવાર પૂછયું તે ય એક જ જવાબ મળ્યો કે–અમારે શેઠ જે પગાર આપે છે જે ય તે જ લખાવે છે. બાર મહિને બધા ચોપડા પાછા આપવા પડયા અને માફી માગવી પડી.
શાહુકારને કોઈ બેટે કહી શકે ખરે? શાહુકારને ભય હેય? જેને ચોપડામાં ટુ છે લખ્યું હોય તેને ભય હેય!

Page #494

૫૮૨ ;
: શ્રી જૈન શાસન (ચ
“પાપથી દુઃખ જ, ધર્મથી જ સુખ.” આ જાણવા છતાં મજેથી અધર્મ કર અને ધર્મ કરે નહિ તે શું થાય? અધર્મ કરવાની ૨ છે નહિ. ચોરી કરવાની, !
ટું બે લવાની પણ જરૂર છે નહિ. પણ આજે બધાની માન્યતા છેટી થઈ ગઈ છે. જે પણ જેઓ સારી રીતે જીવે છે તેને વાંધો જ નથી. કે પતિઓને ફસાવાનો ભય છે, I
સામાન્ય નથી. 8 સભા :- આભ ફાટયું છે. 8 ઉ૦- આભ ફાટયું નથી તમે ફાટયા છો. તમે બધા ડાઘા થઈ જાવ અને સુધરી જાવ ! છે તે કામ થઈ જાય.
જે ગામમાં સારા શાહકાર અને શેઠ જીવતા હે ત્યાં ખરાબ સરકાર ચાલી જ છે # શકે. આજે તે મોટા શ્રીમંત અને અધિકારીઓથી રાજ્ય ચાલે છે. પ્રધાને માને છે તેટલા પૈસા તે શ્રીમંતે આપે છે અને લુંટના પરવાનો મેળવી લે છે.
પ્ર- બધા જુઠ્ઠા અને ખરાબ પાકયા છે તે સારા માણસ ટકી શકે શી રીતે ? છે ઉ૦- જે ખરેખર સારા અને સાચા છે તે મજા કરે , આ પ્રક- બેટાની બહુમતિ છે, એકની પિપુડી વાગતી નથી. 8 ઉ– તમે બધા બેટ છે ? છે તમે બધા કહે છે કે-અમે તે સારા છીએ. ખરાબ કામ કરતા નથી. મુશ્કેલી છે છે તે બેટાને છે. સારા હોય તેને મુશ્કેલી આવતી નર્થ અને સારાને મુશ્કેલી આવે પણ R નહિ, માટે ડાહ્યા થઈ જાવ.
ખરાબ કામ કરીને મરશું તો દુગતિમાં જવું પડશે. દુગતિમાં જવું પડે તે છે ચાલે ? મરીને ક્યાં જવું છે? જે અધર્મ કરે છે તે કરતા કરતા મરશે તે ક્યાં ? જશે? “ધર્મથી સુખ, અધર્મથી દુઃખ... તે માને છે ને કે નથી માનતા? કોઈ ન જાણે તે રીતે અધર્મ કરતા હશો દુગતિમાં જ જવા છો. અને ધર્મ કરતા હશે અને ? કદાચ કેઈ ઓળખતું પણ નહિ હોય તો ય સદૃગ માં જશો-આ શ્રદ્ધા છે ને ? આ છે, શ્રદ્ધા આવે તે ય ઠેકાણું પડી જાય. ભગવાને કહેઃ ક્રિયાઓ સારી રીતે કરે છે, તે દતિમાં જાય નહિ અને સદ્દગતિમાં જ જાય. મેક્ષ માટે ધર્મ કરનારની દુર્ગતિ બંધ અને સદગતિ ખુલ. અને વહેલે મોક્ષે જાય. સાધુ ય ક્ષે જાય, તેમ શ્રાવક પણ |િ મેસે જાય. “આ સંસાર રહેવા જેવું નથી તેમ માનનાર શ્રાવકને ઘરમાં ય ભાવારિત્ર આવે અને કેવળજ્ઞાન પામી મેક્ષે જાય,
ક

Page #495

છે. વર્ષ–૬ અંક-૨૧ : તા ૪-૧-૯૪
* ૫૮૩
-
-
-
બે વાર પ્રતિક્રમણ, ત્રિકાળપૂજા, ઘમને અભ્યાસ કરતા થાવ તે બેડે પાર થઈ ? P જય. જે થઈ ગયું તે ગયું હથી આ પ્રમાણે કરતા થાવ. શ્રાવક ધમ કરે છે? 6 કે બજારમાં અનીતિ નથી કરવી, અધિક લાભ નથી રાખો આ પ્રતિજ્ઞા કરે તે ય કામ છે. { થઈ જાય. અહીંથી મરીને કશે જવાનું છે તે કયાં જવું છે? જવાશે ત્યાં જઈશું ! છે તેમ માને છે ? પાપ કરવાથી દુર્ગતિ મળે તેમ માનતા નથી ને? “પાપ કરવાથી રે. દુર્ગતિ મળે'- તેમ મને તે પાપ કરે? “ધર્મથી સદગતિ મળે તેવી ખાત્રી હેય–તે ધર્મ કર્યા વિના રહે ? અનીતિ આદિ પાપ ન કરે અને સીધે માર્ગે ચાલે તે ગતિ છે મળે? બેટે માર્ગે ચાલે તેને સદ્દગતિ મળે ? આજે તમારાથી દેવ-ગુરુની ઘણી ટીકા ? શું થાય છે. આજના ઘણા ધર્મીએ ભગવાનની નિંદા કરવી છે, સુસાધુની નિંદા કરાવી છે આ છે, ધર્મની નિંદા કરાવી છે.
મારે તમને ત્રિકાળ પૂજાની વાત સમજાવવી છે. પ્રાતઃકાળની પૂજા વિના મેંમાં પાણી ન મૂકે, મધ્યાહ્નની પૂજા વિના ઊની રસઈ ન જમે, સાંજની પૂજા વિના સૂઈ ન છે
જાય. સવારની પૂજા કરે તે રાતના પાપ જાય, મધ્યાહ્ન પૂજા કરે તે સાંજનું પાપ જાય ? છે અને સાંજની પૂજા કરે તે સ ત ભવના પાપ સાફ થાય તેમ કહ્યું છે.
તમે બધા ઉભયકાળ આવશ્યક કરતા થાવ, પાપથી ડરતા થાવ, ત્રિકાળપૂન કરતા થાવ તે પવિત્ર થાવ. પછી ઘન ગમે તેના કરતાં દાન વધારે ગમે, અનાચાર કરતાં આચાર વધારે ગમે, ખાવા-પિવાદિની મોજમજા કરતાં તપ વધારે ગમે અને આ સંસારમાં રહેવા જેવું નથી તે ભાવ આવી જાય તે કાલથી સુખી થઈ જાવ, કઈ દુખી છે નહિ.
" ભગવાન કહી ગયા છે કે, સાધુ-સાદવી, શ્રાવક-શ્રાવિકા દુખી હેય નહિ. દુઃખ ૧ { આવે તે દુઃખી ન થાય. દુનિયાનું સુખ વિરાગથી અને દુઃખ મજાથી ભગવે તેને તક- 1 આ લીફ શું? ભગવાને કહ્યું છે કે-મારા સાધુ-સાધવી પાપ કરે જ નહિ. શ્રાવક-શ્રાવિકા ન કરવા યોગ્ય પાપ કરે જ નહિ, શક્ય તેટલો ધર્મ જ કરે. આવી મહેર છાપ મારી છે. તમારી શું ભાવના છે? ધર્મ જ જીવાડે, સુખપૂર્વક મરાય અને તેમ કરતાં મુકિત છે મળે. વહેલી મુકિત મળે તેવી સામગ્રી મળી છે તો તે સફળ કરવા તૈયાર થાવ તેટલી ! ભલામણ છે.
(ક્રમશ:)

Page #496

વર્તમાન જૈનશાસનની ઉત્પત્તિ અને પ્રવાહ —પંડિતય પ્રભુદાસ બેચરદાસ પારેખ XXXXXX
સ
૨. આ સ કરવામાં તેએનું પૂવ ભવતું જ્ઞાન કામ આવે છે. સંસ્કૃતિબધ્ધ દેશમાં પૂર્વભવમાં જીવન જીવવાથી પ્રકારનું અનુભવ જ્ઞાન તેમને મળેલું હતુ, આત્મા અને તેના છ સ્થાનાનુ' તત્ત્વજ્ઞાન તેમના ધ્યાનમાં હતું. કારણકે મતિજ્ઞાન, શ્રુત-જ્ઞાન, અને અવિધિજ્ઞાન એ ત્રણ જ્ઞાન તેમને પૂર્વ ભવથી સાથે જ આવેલા હોવાથી તેમને જન્મથી જ હતાં. એટલે જ તેઓ માનવ જીવન માટે એક સુરેખ જીવનવ્યવસ્થા ઉપજાવી શકયા હતા.
XX
પેટીનુ
તેના
પછી
૧. પેટી બનાવનાર સુતાર સ્વરૂપ મનમાં કલ્પી રાખીને પ્રથમ નાના મોટા અંગે તયાર કરે છે. દરેક અવયવાને જોડી ને આખી પેટી ખરાબર સાંગાપાંગ તૈયા૨. કરે છે. સાંકળ, નકુચા, મીજાગરા વગેરે જોડી રંગીને ગ્રાહક આગળ સુરેખ પેટી રજુ કરે છે.
તેમ શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુ પ્રથમ અ અને કામ પુરુષાર્થ, અને તેમાં બાહ્ય બળનુ જરૂર પુરતુ નિયંત્રણ રાખી મર્યાદા જળવાવનાર રાજ્યતંત્રને ધર્મ પુરુષાર્થના વ્યવસ્થિત માર્ગાનુસારિ પ્રાથમિક અંગા તરીકે તૈયાર કરે છે. શિલ્પાદિક ધધાઓ, કામ પુરુષાર્થમાં સદાચારનુ` રક્ષણ કરનાર વિવાહાર્દિક આચારની નિયામક સામાજિક વ્યવસ્થા વિગેરેની વ્યવસ્થા સ્થાપે છે.
માદ
અને મુનિપણે દિક્ષિત થયા માક્ષના અનન્ય કારણરૂપ ધર્મ પુરુષાર્થ ના પાંચય અંગે રૂપ સ'સ્કૃતિના મુખ્ય આત્મા જેડી કઈ ચાર પુરુષાની સ ́પૂર્ણ જીવનવ્યવસ્થા લેાકેામાં અમલમાં લાવી દે છે. તેના પેટામાં તમામ ધધાઓ, કારીગરીએ, પુરુષાની બહાંતેર અને એની ચાસઠ કળાએનું સાંગે માંગ શિક્ષણ, ૧૮ લીપીએ, ભાષાએ વિવાહ વિગેરે જીવન પ્રસ`ગા, રાજયના સર્વ અંગેા વિગેરેનુ શિક્ષણ આપે છે.
ઘડતરના
૩. જે તેઓએ આમ ન કર્યુ” હૈ।ત, તે દિવસે દિવસે કથળતી જતી લેાકેાની નીતિ મહા અન્યાય અને મહાઅનથ નિપજાવત, સુલેહ, શાંતિ, વ્યવસ્થા, મર્યાદાઓ વિગેરે રહી શકત જ નહી. આ સ્થિતિમાંથી ઉગારી લેવા એ મહાત્મા પુરૂષાનું કામ છે. તે સિવાય આવડી મેાટી ગોઠવણ કોણ કરી શકે ?
૪. જો કે સ` પ્રવૃત્તિઓમાં દેખીતી રીતે હિ'સા આરભ, ઉથલપાથલ વગેરે જોડાયેલાં છે જ. છતાં તે વ્યવસ્થા કર્યાં વિના જે મહા અવ્યવસ્થા, હિંસા, ચારી, મારામારી, વ્યભિચાર, લૂંટ વિગેરે ભય'કર અવ્યવસ્થા હેત, અને તેમાં જે હિંસા વિગેરે પ્રવત, તેની અપેક્ષાએ ઘણી જ આઈ હિ'સા અને આરંભ સમાર'ભ વિગેર

Page #497

વર્ષ ૬ : અંક ૨૧ :
તા. ૪-૧-૯૪
: ૫૮૫
આ વ્યવસ્થામાં રહે છે. માટે એટલે અંશે આવાં ધર્મશાસને પ્રાગતિક નથી ધમ થાય છે.
હતાં પરંતુ તે સાંસ્કૃતિક આદર્શો ધરાકુળવ્યવસ્થા, ગ્રામ-નગર વિગેરેની વનારા હોય છે પરસ્પર ઘણી બાબતોમાં વ્યવસ્થા વિગેરે પણ સ્થાપિત કરે છે. ચક- સમનવય પણ ધરાવે છે. જે કાંઈ ભેદ છે વતીની વ્યવસ્થા તેમના પુત્ર ભરત તે સંજોગવશ તથા કાળાંતરે ફેલાયેલા થોડા ચક્રવતી કરે છે. જેથી બીજા દેશોના ત્રણ ઘણા અજ્ઞાનને કારણે હોય છે. પણ તે કાળમાં સ્થાયી છે. માટે તેનું નામ શાશ્વત- દરેકમાં સદ્દત જ્યાં હોય તે સર્વનો ધર્મ, સનાતન ધર્મ–જે નામ આપવું હોય સમવય પણ છે. અને એ સમનવય ભારતે આપી શકાય.
તનાં ધર્મગુરૂ મહાજને ચલાવી રહી સવને
ધર્મમાર્ગમાં-સંસ્કૃતિના માર્ગમાં રાખી ધમે વઢઉ સાસઓ' –અર્થાત્ શાશ્વત રહ્યા હોય છે. ધર્મ વૃદ્ધિ પામો. પરંતુ આ શાશ્વત ધર્મ એક સિદ્ધ તિક આદર્શરૂપ છે. ધર્મ એ વિશ્વમાં
અને તેના સ્થાનિક અનુયાયી આગેવાન એક સ્વતંત્ર પદાર્થ રૂપે પણ કહી શકાય. મહાજને પણ એજ કામ કરતા હોય છે. તેમ એક વસ્તરૂપે પણ છે. તેના ઉપદેશક, તેની સામે શ્વેત પ્રજા કેન્સેસ વિગેરે પ્રચારકના નામ ઉપરથી પણ તેના ધર્મ બહુમતવાદની સંસ્થાઓ સ્થાપીને પ્રાગતિક તરીકે તે પ્રસિદ્ધ થાય છે. ધર્મ એકાએક જીવનધોરણને પ્રચાર કરી વેગ અપાવી અમલમાં આવી શકતું નથી. તેથી તેને રહેલ છે હવે તેના પ્રાગતિક બળે ધમ. માટે વ્યવહારિક યોજનાઓની જરૂર પડે ગુરૂઓ-ધર્મસંસ્થાઓ ઉપર પિતાનો અધિછે. તેના માટેની સંસ્થા, તેના સંચાલકે, કાર સ્થાપિત કરી વધુ છિન્નભિન્ન ભવિતેના માર્ગદર્શક શાસ્ત્રો તથા ધર્મ સહાયક બૂમાં કરવા માટે રાજ્યતંત્ર દ્વાર ગોઠવણ વિવિધ પ્રકારનાં બાહ્ય તથા અત્યંતર કરી રહયા છે. સાધન રૂપ સંપત્તિની જરૂર પડે છે. હાલના ધાર્મિક ટ્રસ્ટ બીલો, યુનેસ્ક,
જુદા જુદા તીર્થકરે જેનશાસન નામની ધાર્મિક કમિશને નીમવા વિગેરેને આજ બંધારણીય સંસ્થાને વખતોવખત સ્થાપિત ઉદેશ છે. બીજે કઈ પણ ઉદેશ સાબિત છે છે. અને તે મારફત શાશ્વતધામ લોકોને કરી શકાય તેમ નથી. વિદેશીય સત્તાએ અડ બને છે. તેમાંથી જુદા જુદા અનેક ધર્મપ્રધાન સંસ્કૃતિમાં છેલ્લા પાંચસો ' મેટા ધર્મશાસને જગતમાં ફેલાયા વર્ષોમાં અનેક ડખલ કરીને ધર્મને અનેક
છે તે દરેક એ છે વધતે અંશે શાશ્વત રીતે હાનિ પહોંચાડી છે. તે હાનિને મૂળ | મી જ કેટલાક સિદ્ધાંતે લઈને ભૂમિકા રૂપે રાખીને અને સામાન્ય પ્રશ્નની | માં આવતા હોય છે.
આગળ તે ખામીઓની જાહેરાત કરીને,

Page #498

૧૮૬
પ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સામાન્ય પ્રજાને ધર્મ અને સંસ્કૃતિના યેગ્ય સમન | કરે છે કેમકે સર્વનું મૂળ આગેવાનો સામે ઉશ્કેરાયેલા રાખવામાં કેદ્ર તે છે આ પક્ષપાત નથી, સાચી આવે છે. અને તેના આધારે રાજ્યતંત્ર વસ્તુસ્થિતિ નિરૂપણ છે. સંસ્કૃતિના મૂળ ધર્મ તંત્ર ઉપર ભરડો લેવાની તક લઈ કેન્દ્રમાં છે જેનશાસન છે. ભલે તેના શકે છે.
અનયાકીએ બહાહથી છેડા દેખાતા હોય, ખરી રીતે તે બહારના લોકોની ડખ. પરંતુ ઇત ધર્મ માનનારા પણ અપેક્ષા લથી કૃત્રિમ રીતે આવેલી ખામીઓને દૂર વિશેષે તે જ અનુયી છે. કરીને ધર્મ તંત્રને સુવ્યવસ્થિત ચાલવા
વર્તમ , રાજ્યતંત્રની રચના પ્રાગતિઃ દેવાની, અને વિદને દૂર કરવાની માગણી
આદર્શો ; ર થયેલ હોવાથી ધર્મક્ષેત્ર થયે જરૂરી સહાય કરવાની રાજ્યની ફરજ હોય છે. તેને બદલે ખામીઓ આગળ
માટે તેનું સૌથી વિપરિત પરિણામ છે, કબજે કરી સીધે સીધે હસ્તક્ષેપ કરવામાં
આવશે કે વતંત્ર, ધમપ્રણેતા, ધર્મગુરૂ,
ધર્મશાલી અને ધાર્મિક સંપત્તિઓ વિગેરે આવે છે, જે મહા અન્યાય રૂપ છે. તેને
ઉપર સદા સેવક એવા રાજ્યતંત્રને સર્વોપરિ આડકતરા જુલ્મ શિવાય બીજું શું કહી શકાય ? તેમાં ન્યાય અંશ પણ શી
માલિકી, કક તથા સર્વોપરિ સંપૂર્ણ સત્તા
અને સર્વ કાર સ્થાપિત થશે. રીતે સંભવી શકે ?
જે ગ્ય લાગે તેમ કમે કમે પ્રા – આ જાતની આજની આંતરરાષ્ટ્રીય તિક પણ તને ધર્મક્ષેત્રમાં રાજ્યતંત્ર યોજનાઓ અને તેને પગલે ચાલી ભારતના કરતાં જ છે કે તે સર્વ એકાએક બવર્તમાન તંત્રની બેઠવણ નથી” એમ
વાનું ન પરંતુ કમે કમે પરિસ્થિતિમાં પ્રમાણિકપણે સાચા પુરાવાથી કઈ પણ અભ્યાસ રીને પક્ષ બળ મેળવીને કાયદો સાબિત કરી શકે તેમ નથી. એટલું જ નહી, કરતા જ તેની મર્યાદા બંધાતી રહે. પરંતુ પ્રમાણિક અને સાચા પુરાવાથી ઉપર જયાંસુઈ નવા તબકકાને કાયદે કરવા તે જણાવ્યા પ્રમાણેની તમામ ગોઠવણે છે તે
પ્રસંગ આવે ત્યાં સુધી થયેલી કાયદા ની પણ બરાબર સાબિત કરી શકાય તેમ છે.
મર્યાદા અળગવામાં ન આવે. જુદા જુદા નામે જગતના પ્રચલિત ધર્મો
પર તબકકે બદલાય એટલે આગળ | અને ઘર્મશાસને છે, ધર્મસંસ્થાઓ છે. શાશ્વત ધર્મમાંથી જુદા જુદા સિદ્ધાંત અને જુદા
તબકકા વ્યાપક કાયદો થાય અને ધ જુદા આચારમાંથી ક્રિયાઓ, ધામિક ઉપર વ રે આક્રમણ આવે એમ વખત આચારે, પ્રવૃત્તિઓ વિગેરે તેમાં લીધેલી વખત પેદા કરી આક્રમણ આગળ વધારા', હેય છે.
(કમશ:) અને સ્યાદવાદમય જૈનધર્મ તે સર્વને
જવાય,

Page #499

Forecalisa
પ્યારા ભૂલકાઓ,
વિશેષ જૈન શાસન બાલ વાટિકા વિભાગ માટે તમે સૌ મહેનત કરી નાની નાની વાર્તાઓ તથા ટૂંકા ટૂંકા લખાણો મોકલો છે તે વાંચી આનંદ થાય છે. બેધદાયક ટૂંકા લખાણ તથા નાની વાર્તાઓ અવારનવાર પ્રગટ થાય છે તમારા લખાણે પ્રગટ કરવા હોય તે ૧). સારા અક્ષરે લખી મોકલશે. . ૨) પોસ્ટ કાર્ડ ઉપર લખાણ લખી મોકશો નહિ. ૩) લખાણે હમેશાં કુલ સ્કેપ કાગળમાં લખી મોકલશે. ૪) કાગળની એક જ બાજુએ લખજો. . ૫) લખાણે પાછાં મોકલવામાં આવતાં નથી. ૬) મોટા મેટા લખાણેથી સર્વેને સંતોષ આપી શકતા નથી.
માટે પ્રિય ભૂલકાઓ; તમારી ડાયરીમાં મારું કાયમી સરનામું મેંધી રાખજે, રવિવારની રજાને ઉપયોગ કરી નાની વાર્તાઓ, ટૂચકાઓ, હાસ્ય એ દરબાર આદિ મોકલવા વિનંતી. –રવિશિશુ c/o. જૈન શાસન કાર્યાલય ૪૫/ દિગ્વીજય પ્લોટ, જામનગર, કથાનક
હતું કે “ માટે ગુસ્સ કરીને શા માટે એક વખત ઓરંગઝેબના શયનખંડમાં મનની શકિત વેડફી નાખવી.” એક નોકર ભૂલથી દારૂગોળ ભરેલી પેટી
આજે બેટી કે સાચી વાતમાં ઘણા મુકી ગયે. રાત્રે ઓરંગઝેબ શયન માટે આવ્યા. દારૂગેળે ભરેલી પેટી પર નજર
પિતાના મગજને કંટ્રોલ ગુમાવે છે. કામ
બગડતાં મન બગડે છે અને નિરાશા પણ પડતા જ નોકરને હાજર કરવ ને હુકમ
ઉત્પન થાય છે કામ સુધરતાં મન પ્રફુલિત
રહે છે અને સ્વસ્થ પણ બને છે કામ નમસ્કાર સાથે થરથર ક તો નેકર
સુધારવું કે બગાડવું તે મનને વિષય છે. સેવામાં હાજર થયે. ભાઈ; “આ દારુગોળો, મનને ખેલ જબરે છે. મન ખેલ કરાવે જયાં મુકવાને હોય ત્યાં સુકી આવ. એના કરતાં આપણે મનને ખેલાવીએ તે અહીંયા ન મુકાય, આવી ભૂલ ફરી ન વધુ મઝા આવશે. આ પણ વિચારે થાય તેની કાળજી રાખજે.”
અને આપણું દૃષ્ટિકોણ એવા હેવા જોઈએ મીઝાઝી. ઓરંગઝેબ પણ સમજ છે કે આપણી ટૂંકી જીંદગી હરીયાળી બની

Page #500

૫૮૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
જાય, મનને કેળ નહિત મન રવાડે ૧૦) મનુષ્ય પણાનો સ્વર શું ? ચઢી જશે તે જીંદગી બરબાદ થઈ જશે. સવાર હિત કરવા સદા સાવધાનવ મન પર કાબુ રાખીને હરપળ પ્રકુલિત ૧૧) મદિરાના પેરે મૂર્શિત કરનાર કેશુ? બના એજન્મ
, નેહ-રાગ –રશ્મિકા (નવા વાડજ) ૧૨) ભવને વધારનાર કેશુ ? તૃષ્ણ. | મગજમારી
૧૩) આમ ધન લૂટનારા ચે કેશુ ? (૧) એક પ્યાલામાં ચા ભરી છે. રમેશ
શબ્દ, રૂપ, રસાદિ વિષયે તેમાં આંગળી અડાડે છે. છતાં તે ૧૪) જગતના છ શાથી બીહે છે ? ભીંજાતી નથી. આવું કેમ બની શકે ?
- મરણથી. (૨) એ કર્યો ધંધે છે કે એને ત્યાં જના- ૧૫) અહિતકારી દુશ્મન કોણ ? પ્રમાદ-- રાઓને એની પાસે માથું નમાવવું ૧૬) જાતિ અંઘથી આકરે કેણ ? રાગાધ
- ૧૭) ખરો શૂરવીર કોણ ? – નેહલ કિરીટ
રાગાદિ શત્રુને હણે તે ટૂંકી પ્રશ્નોત્તરી
૧૮) પીવા ગ્ય શું ? સદ્ગ ઉપદેશ રૂપ (૧) આદરવા એગ્ય શું ? ગુરૂની હિતશિક્ષા, ૨) તજવા યોગ્ય શું ? ન કરવાના કાર્ય ૧૯) અતિ ગહન-ગૂઢ શું ? શ્રી ચરિત્ર 5) ગુરૂ કોણ ? તત્ત્વજ્ઞ તેમજ પરહિત ૨) લઘુતા શેમાં. ૧ યાચના કરવામાં કરવા ઉજમાળ
–સાધના આર. શાહ ૪) વિદ્વાનોએ શીધ્ર શું કરવું ?
જન્મ મરણને અંત –હીના. એમ શાહ ૫) પરભવ જતાં ભાતું શું ?
' શબ્દ લાલિત્ય-૩ ઉકેલ. આ ભાવ સાહિતદાન, શીલ અને તપ. આઠી ચાવી ઉભી ચાવી ૬) આ લેકમાં પવિત્ર કણ ?
૧ નંદીવર્ધન ૧ નંદિપેણ જેનું મન પવિત્ર-નિર્મળ હોય તે. ૫ ગીશ્વર ૭) મોક્ષનો ઉપાય શું ?
૮ દિપડા
૩ વડા સભ્ય જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને ૯ મિશ્ર
૪ નમિઉણ સદવર્તનમાં પ્રવૃત્તિ
૧૦ સુજ
૬ શ્વસુર ૮) પંડિત કોણ ? વિવેકવાન
૧૧ ગાઉ
૭ રંજ ૯) વિષ કયું ? અપમાન
૧૨ પ્રચાર
૧૧ ગર
અમૃત.
ઉભા

Page #501

: વર્ષ ૬ અંક ૨૧ : તા. ૪-૧-૯૪
* ૫૮૯
૧૩ મરણ ભય ૧૨ પ્રયન
જગતમાં રહેલા સર્વ જીવેને હું ખમાવું છું ૧૫ મંદ
૧૩ મદન રેખા યદુવંશમાં શ્રી નેમિનાથ ભ નો જન્મ થયો હતે ૧૬ પૂર
૧૪ હર હર વંદિતા સૂત્રને શ્રાવકે પ્રતિક્રમણમાં બેલે છે. ૧૭ હીં*
૧૬ પૂર્વાચાર્ય તીર્થયાત્રાથી સમકિત નિર્મળ બને છે. ૧૮ નક્ષત્ર
૧૯ નિતિ રથયાત્રાના વરડા દ્વારા શાસન પ્રભાવના ૧૯ નિર્વાહ
૨૦ અત્યાચાર થાય છે. ૨૦ અરે !
૨૧ અમિચંદ હોળી કર્મ ની જ કરાય ૨૧ અતિચાર ૨૩ ભૂવિ
– રમણલાલ. એમ. શાહ ૨૨ પ્રખ્યા ખાન ૨૫ સ્તુતિ
(ખત્તરગલી) ૨૩ ભૂમી
માત્ર સાચું કે ખોટું કહો. ૨૪ રવિચંદ્ર
૧ જીવ પૂણ્ય કરવાથી સુખ અનુભવે છે ૨૬ પરશાળ
૨ શ્રાવકના ઘરમાં દશ ચંદરવા હવા ર૭ યતિ -અમિષ,
જોઈએ હાસ્ય એ દરબાર. ૩ સાધુ ભગવંત પંચમુકિટ લેચ કરે છે શિક્ષક- વિદ્યાથીઓ તમારામાંથી
૪ શાલિભદ્રને ત્યાં દરરોજ જુદા જુદા જે સૌથી વધારે આળસુ હોય તે આંગળી
પકવાનની ૯ પેટીઓ આવતી હતી ઉચી કરે ?
૫ સિમંધર સ્વામી ભગવાન મહાવિદેહ
ક્ષેત્રમાં પાટ પર બેસી વ્યાખ્યાન આપે છે થોડીવાર થવા છતાં કોઈએ આંગળી
( વષીતમાં આઇસ્ક્રીમ ખવાય. ઉંચી કરી નહી આથી શિક્ષક બાલ્યા ૭ વજ સ્વામીના લગ્ન ઘડીયામાં થયા અલ્યા મગનીયા તું તો ખૂબ જ આળસુ
હતા છે છતાં આંગળી કેમ ઉંચી કરતો નથી ?
૮ ફણગાવાળા મગ ખાવાથી જીવની હિંસા મગની–સાહેબજી, એમ છે કે મને તે
થતી નથી આંગળી ઉંચી કરવાની પણ આળસ આવે
૯ કુણા પાન પાંદડા ખાવાથી જીવની છે. “ ત્યજી દેજે આળસને !”
હિંસા થાય છે –અમીષ સોરઠી ૧૦ ઉપાશ્રયની બહાર જતાં તેમ જ દહેરાબાલવાટિકા જયવંતી રહો !
સર ની બહાર નીકળતાં આવસહી બાળકને બાલવાટીકા ખુબ ગમે છે
બોલવી જોઈએ લક્ષમી અને લલનાથી સાધુ દૂર રહે, ૧૧ પૂજા કરતાં પહેલા અંગ શુદિધ કરવી વાતેથી કાંઈ પેટ ન ભરાય
ન જોઈએ ફકત હાથ અને પગ ધોઈએ ટિચકારી (મશ્કરી) કેળની કરશો નહિ તે ચાલે, કાર્ય હમેશાં સારા કરે.
–હિતેશ વી. શાહ (પુના)

Page #502

[કાસ ક્ષમાપા,
TE
:
Mr.
KU
III
નડીયાદ :- અત્રે દેવચકલા મ શ્રી લીંબડ તરફથી ઠાઠથી ઉજવવામાં આવ્યું અજિતનાથ મંદિર ૪૦૦ વર્ષ જુનું છે. હતે. ઓગસ્ટમાં વરસાદથી છત પડી જતાં સંઘે માલદેશે સધર્મ સંરક્ષકનો મૂળ પાયાથી જીર્ણોદ્ધાર નકકી કર્યો. પૂ. આચાર્ય દિવસ ઉજવાયો - પં. શ્રી પદ્ધસેન વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં
દાનસૂરિ જ્ઞાન મંદિર (કાલુપુર-અમતા. ૭-૧૨-૯૩ પ્રતિમાજી ઉત્થાન કરાવતા પ્રતિમાઓ તથા દિવાલમાં અમીઝર્યા
દાવાદ) મા માગશર સુદ ૨ બુધવારના ૧૫-૨૦ મીનીટ સુધી થયું સંઘમાં આનંદ
૨૨મે આચાર્યપદવીને દિવસ ઉજવાયે. ફેલાયો.
પ્રવચનમાં પૂ. ગચ્છાગ્રણી માલવદેશે સટ્ટ
ધર્મ સં; ક આ. શ્રી સુદર્શન સૂરીશ્વરજી | વાપી - અત્રે પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ
મ. સા. તથા પ્રવચન પ્રભાવક પૂ. મુનિ. વિજયજી ગણિવરની નિશ્રામાં માગ. શુદ
રાજ શ્રી દર્શન રત્ન વિજયજી મ. સા. એ ૧૪ તથા વદ ૧થી ઉપધાન શરૂ થયા છે.
આચાર્યપદને મહિમા બતાવ્યું. પૂ. દશનસુંદર આરાધના થાય છે માળ મહા સુદમાં આવશે ઠે. નહેરુ સ્ટ્રીટ.
રતનવિજયજીએ ફરમાવેલ કે દાદાગુરૂ ,
વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ આ. શ્રી રામચંદ્ર - સુરત - અઠવા લાઈન્સમાં પૂ. પં.
સૂ. મ. ના હાથે જ આચાર્યપદને પામી શ્રી જિનચંદ્ર સાગરજી મ. ની નિશ્રામાં
અનેક ગુણગણના ધારક બનેલા પૂ. સુદર્શન સીતાબેન હિંમતભાઈ ઓંકર હ: મહેન્દ્રભાઈ
સૂ. મ. પિતાની યુગ પ્રવરતને અખંડિત તરફથી ઉપધાન થયા માગશર સુદ ૫ ના રાખી, અનેક ભવ્યાતમાઓને પ્રભુમાર્ગના માળ મહત્સવ ઠાઠથી થ સિદ્ધચક્રપૂજન
સાચા સુસાફર' બનાવી રહ્યાં છે. અને ભવ્ય વડે વિ. થયા.
ભગવાન મહાવીર સ્વામીની ૭૯મી પાકને વઢવાણ શહેર – અત્રે પૂ. આ. શોભાવી રહ્યાં છે. વ્યાખ્યાન પછી પાંચ શ્રી વિજય નિત્યાનંદ સૂરીશ્વરજી મ. સા. સંઘપૂ. જુદા જુદા ભાગ્યશાલીએ નરઆદિની નિશ્રામાં પોતાના શ્રી વીશ સ્થાનક ફથી થયા તથા ગુરૂપૂજન થયેલ મનસુખતપના ઉઘા પન નિમિત્તે ૩ છોડના ઉદ્યા
ભાઈ ધ લના દેરાસરે ભવ્ય આંગી પણ પન સાથે વિશ સ્થાનક પૂજન સહિત મા.
રચવા માં આવેલ. એકંદરે ઘણું જ ઉતાહ સુ. ૧૨-૧૩-૧૪ ત્રણ દિવસને મહત્સવ રાજપુત શ્રી રામસિંગભાઈ બનેસંગભાઈ ઉમંગ રહ્યો.

Page #503

વર્ષ ૬ : અ'ક ૨૧ તા.
'-૧-૯૪ ૬
ખભાત :- અત્રો અમઃ જૈન શાળામાં બિરાજમાન પૂ. સુ. શ્ર દિવ્યકીતિ વિ મ. તથા પૂ.મુ. શ્રી પુણ્ય તે વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં શાહ અ'બાલ - છેોટાલાલ પરિવાર તરફથી રામજ તીદયાત્રા સંધ કા. વ.-૬ રવિવારના નીકળેલ, ચાટી સખ્યા માં ભાવિકા પધારેલ આમા બાદ ભકિત તથા પંચ કલ્યાણક પૂજા સુંદર રીતે થયા
હતા.
31.9.-2
વાપી :- પૂ. ૫* શ્રી હેમભૂષણ વિજયજી મ. ની નિશ્રામા શાહ ભગુભાઈ ગાવી દજી પરિવાર તરફથી વહી બગવાડા ઉદવાડા તીથ છ'રીપાલીત સ ના નીકળેલ કા. ૧.-૪ના ૯ રાપણ ઉત્સાહથી થઈ. પૂ. શ્રી ર્માસ પરિન શાહુ છગનલા તથા અ.સૌ. મણિબેન છગનલ ઠાઠથી થયુ' હતું.
સાલસગઢ (રાજ.) :- અત્ર પૂ. આ. શ્રી સૂર્યોદયસાગર સુરી જી મ. ને ગચ્છાધિપતિ પદારોહણુ પ્રસર્વેશ્રી સિદ્ધચક્રમહાપૂજન શાંતિસ્નાત્ર ૧૦ પાર્શ્વનાથ પૂજન સહિત અસ્ટાહિકા મટે સવ ઉજવાયા. તા. ૧૫-૧૨-૯૩ના ૫ ણુ તથા કુ. ઇન્દુ ગાંધીની દીક્ષા તથા તેન ઉપાપ્રય ઉદ્ઘાટન થયું. ડુંગરપુર – અત્ર મુ. શ્રી વિ. મ ્ નું ૨૩ વર્ષે ચામાસુ થતાં સારી ઉત્સવ ઉજવા.
આરાધના થઇ
બે'ગલાર :- ચીકપેઠમાં સૂરિ જૈન પાઠશાળાની વાર્ષિ સમારાહ તા. ૭-૧૧-૯૩ ના
કળા માળા
નં ચાતુ· ઉમેદચંદ
તરફથી
લબ્ધિ
પુરસ્કાર
આ. શ્રી
• ૫૯૧
હેમપ્રભ સૂ મ. ની નિશ્રામાં તા. ૭-૧૧૯૩ના ભવ્ય રીતે ઉજવાયા મુખ્ય શિક્ષક શ્રી સુરેન્દ્ર સી. શાહે સ'ચાલન કર્યું".
તારદેવ મુબઇ :- અત્રે શ્રી હસમુખલાલ ચુનાલાલ મેાદી ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ તથા કુમુદ મેન્સન ના આરાધકો તરફથી પુ. સા. શ્રી પુણ્યપ્રભા શ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી શ્રી અજિતનાથજી જિન મંદિરની પ્રથમ વર્ષીગાંઠ નિમિત્ત! ૬૯ મૅડના ઉજ મણુ ં સાથે અહ અભિષેક, શાંતિસ્નાત્ર– ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન સહિત નવાન્તિકા મહાત્સવ પૂ. પ્રખર પ્રવચનકાર મુનિરાજ શ્રી નયવન વિજયજી મ. આદિની નિશ્રામાં માગશર સુદ ૩ થી ૧૦ સુધી ભવ્ય રીતે ઉજવાયે.
થાનગઢ :- અત્રે તરણેતર રાડ પૂ. સા. શ્રી ઇન્દ્રપ્રભા શ્રીજી મ. ની નિશ્રામાં ચંદુલાલ મેઘજી શાહ પરિવાર તરફથી ધીરેન સિરેમીકના ઉદ્ઘાટન પ્રસગે તા. ૫૧૨-૯૩ના સવારે શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન ઠાઠથી ભણાયું વિધિ માટે જામનગરથી સુરેશભાઈ શાહ પધારેલ તથા પૂજા ભકિત માટે સુરેન્દ્રનગરથી મંડળ પધારેલ. પૂજન બાદ સાધર્મિક ભકિત કરેલ હતી.
બેલારી (કર્ણાટક) – પૂ. આ. શ્રી ધનપાલ સૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામાં આાધના તથા પૂ. ધનપાલ સૂ મ.ની ૫૦ વ સયમ જીવન અનુમે દનાથે તથા મહારાષ્ટ્ર કેશરી પૂ. આ. શ્રી વિજય યદેવ સૂ. મ. ની ૨૩મી પુણ્યતિથિ નિમિત્તો ૭૫ છે।ડના ઉદ્યાપન સાથે ભકતામર પૂજન સહિત એકદશદીની મહાત્સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયા,

Page #504

શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
હસન પાલિયામાં દેરાસર જીદ્વાર તથા ઉપાશ્રયનું' નકી થયું. ગામના ભાવિકાએ ૬૪, હજાર ઉપાશ્રય માટે ભેગા કર્યાં. આરાધના ભવન રતલામથી ૩૧) હજાર દેરાસર માટે જાહેર થયા. તાલુ તથા આલેટના સ"ધાએ જોરદાર સામ યુ કર્યુ નાગેશ્વર પહેાંચતા તીથ પેઢી તરફથી સામ યુ' થયુ` સકલ સઘ નાગેશ્વર પાર્શ્વ નાથજીની ભવ્ય મૂર્તિના દČન કરી ધન્ય બન્યા. ચૈત્યવંદના ભાવથી કર્યું.
રતનલાલજી
સંઘની ટાળીએ નીચે મુજબ ભાવિકા તરફથી થઇ હતી. ૧) ટ્વાસ-વાસ અનામી ભાવિકા રતલામ ૨) સેમલીઆ તીથ લક્ષ્મીચંદજી પુનઃમચંદ મહેતા રતલામ ૩) હસનપાલીયા– સેતાનમલજી પીતલીયા (ખેરી) જા'બુઆ ૪) જાવરાંરતનલાલજી કનૈયાલાલજી ધારીવાલા રાજાનાવાલા જાવરા ૫) આલેટ ખૂબચંદજી ગાની રતલામ ૬) શ્રી નાગેશ્વર તી (સુદ ૧૦) શેઠ રામજી કલ્યાણજી હા. લીલાધરભાઇ જોડીયાવાલા (ખીઢ મહારાષ્ટ્ર) તેમના તરફથી પૂજા પણ ભણાવાઇ ૬) નાગેશ્વર તીર્થ (સુદ ૧૧) વિજયકુમાર હીરાભાઇ ગુજરાતી સખામ્વાલા (મુંબઇ) સુદ ૧૦ના રતલામ આદિથી ઘણા ભાવિકા આવી ગયા હતા. સુઃ ૧૧ સવારે ૮-૩૦ વાગ્યે માળની વિધિ શરૂ થઈ ગુરૂપૂજન માળારોપણુ તથા બહુમાનની ખાલી. આ સારી થઇ હતી. માળ પહેરનાર
-
પહેરાવનારની યાદી.
૫૯૨ :
નાગેશ્વરતીથ છ'રી પાલિત યાત્રા સંઘ રતલામ- અત્રેથી પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્રવરજી મ. તથા પુ. સુ. શ્રી ચોગીન્દ્ર વિ. મ. પૂ. મુ· શ્રી હેમેન્દ્ર વિ. મ. તથા પૂ. સા. શ્રી સ્વય' પ્રભાશ્રીજી મ. કે વય પ્રભા શ્રીજી મ, પ્રથમ પ્રભાશ્રી જી મ. આદિ ની નિશ્રામાં રતલામથી નાગેશ્વર તીના સઘ અંગે ભાવિકાની ભાવના થતા આયેાજન થયું. સુદ ૨ ના વ્યાખ્યાનમાં સધપતિઓની સ્થાપના કરવામાં આવી સધ તરફથી બહુમાન થયું.
સુદ ૩ ના સવારે પ્રયણુ થતાં માટી મેદની વળાવવા આવી શ્રી સુમીરમલજી લુણીયાને ત્યાં મંગલિક તથા સંઘ પૂજન થયું... મલ્લિનાથજી દેરાસર ત્ય વદન કરી મુખ્ય સંત શ્રી વિજયકુમારજી હીરાભાઈ તથા સંઘપતિ માણેકલાલ ભાઈના ઘર પાસે મગલિક થયું. ગુજરાત સ્વીટ્સ પાસે મ`ગલિક થયું તથા ગુજરાત સ્વીટ્સ તરફથી પે'ડાની પ્રભાવના થઈ.
મુખ્ય સ`ઘપતિ શ્રીમતી સરલાબેન વિજયકુમાર હીરાભાઈ ગુજરાતી રતલામ વાળા હાલ મુંબઈ તથા સબ્રપતિએ (૧) શ્રી લક્ષ્મીચ'દજી પુનઃમચંદજી મહેતા રતલામ). ૨) પ્રેમચંદજી કેશરીમલજી ભંસ લી(નામલી) ૩) તખતમલજી ચાંદમલજી તાતેડ રતલામ [૪] શ્રીમતી વિમલ બેન માણેકલાલજી રતનલાલજી કટારીયા રતલામ) ૫) શ્રીમતી લીલાવ’તીબેન મુ`બઇ વાળા અમેરિકા] ૧] ઘેાસવાસ ૨) સેમલીયા તીથ, નામલી, ૩) હસન પાલીયા ૪] જાવરા ૫) હાટ પીપલીયા ૬) તાલ-ભૂતિયા ૭] આલેટ ૮) નાગેશ્વરતીર્થ મુકામ થયા. Arrrrrrrrા
૧) શ્રી વિજયકુમાર ભાઈને ખેમચંદ યુદ્ધવિલીયા ઇન્દોર ૨) શ્રી સરલા

Page #505

વર્ષ ૬ અંક ૨૧
તા.
૪-૧-૯૪ :
બેનને ચંપકલાલ કેશવલાલ મુંબઈ ૩) શ્રી ગુણરત્ન સાગરજી મ. ના જૈ શું તપ તથા લક્ષમીચંદજીને કનક મલજી સમરથમલજી સંઘમાં તપસ્યા આદિ નિમિત્તે ૫૧ છોડના સંઘવી૪) શ્રીમતી લીલાબેન લક્ષમીચંદજીને ઉદ્યાપન સાથે અઠ્ઠાઇ મહેત્સવ તા. ૧૮-૧૧ પ્રેમચંદજી ગુગલીઆ ઈદેર (૫-૬) પ્રેમ- ૯૦ થી ૨૫-૧૧-૯૩ સુધી થયે તા. ૨૫ ચંદજીભાઈ તથા શ્રીમતી નજર બેનને સજજન- ના ભવ્ય રથયાત્રા તથા સાધર્મિક વાત્સસિંહજી ઉમેદસિંહજી જેઠા (શૈલાના)૭) ૨ થયા. તખતમલજીને કુંવરજી મેરીલાલજી ગાંધી " માલગાંવ – અત્રેથી પૂ. આ. શ્રી રતલામ ૮) ગુલાબબેન તખતમલજીને શાંતા વિજય ગુણરત્ન સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં બેન બાઢીયા બંદર ૯) માણેકલાલજીને કા. વ. ૧૦ તા-૮-૧૨-૩ ના શ્રી સિદ્ધલાલચંદજી રતનચંદજી હોહાપુર ૧૦) ગિરિને સંઘ સંઘવી ભેરૂમલજી હકમાજી વિમળાબેન ને સેહનબેન સુજાનમલજી વારૂણા પરિવાર તરફથી નીકળશે જીરાવવા ઘેલડા રતલામ ૧૧) લીલોન મુંબઈવાલા વરમાણુ ભીલડયા ચારૂ પાટણ શંખેશ્વર ને જ્યોત્સનાબેન પ્રમોદભાઈ મુંબઈ ૧૨) ઉપરીયાળાજી શિયાણી. વલભીપુર થઈ પ્રમોદભાઈને વીરેશકુમાર ૨ પકલાલ કેશવ તા ૧૫–૧-૯૪ પાલિતાણું પહોંચશે ૧૭– લાલ મુંબઈ
૧-૯૪ ના માળ વિધિ થશે માલગાંવમાં ૧) ગુરુપૂજન-ખેમચંદનું રાજમલજી મુમુક્ષુ સંગીતાકુમારી તથા અનીતાકુમારીની ગુગલીઆ ઈદોર, ૨) ઓ રાધના ભવન વદ ૮ ના દીક્ષા થશે. (રતલામ) સંઘ તરફથી સંઘપતિઓનું
દાવણગેરે - પૂ. આ. શ્રી વિ. ભુવનબહમાન ખેમચંદજી ગુગલી આ ઈદર ૩) તિલક સૂરીશ્વરજી મ. શિષ્ય પૂ. આ. શ્રી યાત્રિકે તરફથી સંઘપતિઓનું બહુમાન– અશોક રન સ. મ. ઠા. ૫ ની નિશ્રામાં મહેશકુમાર હીરાલાલ, ગુજરાતી રતલામ શા. વીરચંદજી અચલાજી તરફથી આયંકાર્યકર્તાઓ આદિનું બહુમાન થયું. સંઘ- બિલની ઓળી. પારણાં પાંચ દિવસને માં ખૂબ ઉત્સાહ હતું અને સારી આરા- મહોત્સવ આંગી રચના શ્રીફળની પ્રભાવના ધના થઈ. '
સ્વામી વાત્સલ્ય આદિ થયું હતું. દાદાપૂ. આચાર્યદેવ શ્રી આદિ ઉજજૈન થઈ વાડીમાં આ. વદ. ૪ ના પૂ. આ. શ્રી ભુવન હાસમપુરા અલૌકિક પાર્શ્વનાથ પોષ દશમી તિલક સૂ. મ. ના ચરણ પાદુકીના અભિષેક સામુદાયિક અઠ્ઠમ આદિ પ્રસંગે પધાર્યા અલપાહાર નાસ્તે પૂ. આ. શ્રી અશોક રત્ન છે ત્યાંથી ઈદર પધારશે.
સૂ. મ. ની વ. તપની ૯૧ મી ઓળીના બાંસવાઢા (રાજ.) :- અત્રે વાગેડ- પારણુ નિમિતે રૂા. ૫ થી સંઘ પૂજન શા. સમ્રાટ પૂ. આ. શ્રી સૂર્યાસાગર સૂરીશ્વરજી દેવીચંદ કેશાજીને ત્યાં સંઘ સાથે પૂ. ગુરૂ મહારાજ આદિની નિશ્રામાં પૂ. મુ. શ્રી મ. ની પધરામણ.

Page #506

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84
දීපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
පපපපපාර්ග
તાપ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામાં પૂરીશ્વરજી મહારાજ હિ
૦
૦
૦
පදපරපපපපපපපප6,
૦
૦
તું ૦ દુઃખ-તકલીફને મજેથી ભગવતાં શીખવનારી અને સુખને ત્યાગ કરાવનારી સુખ છે આ સાથે કદાચ રહેવું પડે તે સાવચેતીથી રહેવા શીખવારી ધમસામગ્રી છે.! 1 - જ્ઞાનીની દૃષ્ટિએ ધર્મ સામગ્રી જ પ્રશંસાપાત્ર ગણાય છે. સંસારની સામગ્રી મળે છે
પુણ્યથી પણ તેમાં ફસાવવા જેવું, રાજી થવા જેવું નથી, છેશ્રાવક કુટુંબનું પરિવર્તન કરે તે કેવળ અનુકંપાબુદ્ધિથી પણ મેહથી નહિ ! છે . જેમ વાળે તેમ વળે તેનું નામ કેળવણી ! છે , તમે મરજી મુજબ છે અને થોડે ઘમ કરે તે તે સારું કર્યું છે એમ જો સાધુ છે ૐ કહે છે તે સાધુ ય તમારા બધા પાપના ભાગી થાય અને દુર્ગતિમાં જાય છે છે . જેના વિચાર, જેની વાણી અને જેનું વતન ભગવાનની આજ્ઞાને અનુસરનારું હોય છે છે પણ આજ્ઞાથી વિરૂદ્ધ કદિ હોય નહિ તે ભગવાનને સાધુ તું . આજે અનીતિ કેમ વધી ગઈ? ઉત્તમતા છે નહિ, પરલેકને ડર નથી, આ છે તે લેકમાં આબરૂને ખપ નથી, પૈસામાં આબરૂ આવી ગઈ છે તેવી માન્યતા છે માટે. હું 0 સુખી પણ જે વિરાગી હોય તે જ સુખી છે. તે સુખી સામગ્રીવાળો જે રાગી છે
હોય તે ય સુખી નથી. ૦ અનીતિને ભૂંડી ન માને, અમે અનીતિ કરીએ તે બે કરીએ છીએ, અનીતિ છે
કરવા જેવી નથી પણ પાપને ઉદય છે અધિક લેભી છીએ માટે કરીએ છીએ ! તે આમ જે માને તે ભગવાનનું શાસન હજી હયામાં પેસવાની જગ્યા છે. પણ આમ ન માને તે ખુદ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્મા તમારા પણ હવામાં શાસન ઘાલી છે
શકે નહિ. છે . ઘર છોડાવે તેનું નામ ગુરૂ! ઘર મંડાવે તે ગોર ! පපපපපපපපපපපපපපපපාපc.ccc.
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરી છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ર૪૫૪૬
శాంంంంంంంంంంంం .00000000

Page #507

29 જમો ૨૩ોકાણ તwયરા ૩મારૂં મહાવીર અવસાuિi
///of wજે હૃદ7 8%8 78 7Wrg 28.
'થીંનામ,
Ufl, શાન]
કરી
ની રન કમFTEE
સવિ જીવ કરૂં
60/Ss
શાસન રસી
છે.
- -: સજજન અને વિટા િ
દુજ મને વિશેષ :त्यजन्ति शूर्पवत् दोषान्,
__ गुणान गृह्णन्ति साधवः । दोषग्राही गुणत्यागी
चालनीरिव दुर्जनः ॥ વા સજજન પુરૂષે સૂપડાની જેમ દે ]]
કાઢી નાખે છે અને ગુણેને ગ્રહણ કરે છે. શ્રી - જ્યારે જેને ચાળણીની જેમ દોષોનેરી | કે ગ્રહણ કરે છે અને ગુણેને બહાર ફેંકી દે છે.
5. E ra ની
નો
લવાજમ વાર્ષિક | શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજ, ૩iftysis દેશમાં રૂા. 80.
દેશમાં ફા.૪૦૦ શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
O@ામનગર | (ારાષ્ટ્ર) 1ND1A- PIN-361005
(
3 3 2009
12,

Page #508

સાથે ચેતવણી પણ આપી કે હવે પછી (પાંકિતકી આવાજ
આને તજી દઈશ તે તારા બી જા એક પણ
પુત્રોને તું જીવતા જોઇ નહિ શકે. - શ્રી ચંદ્રરાજ
કમને માતા ચેલાણાએ સ્તનપાન
કરાવી તારું પાલન કર્યું. ન જાણ્યું......”
કુકડાથી કૂટાઈ ગયેલી તારી આંગળીતું ગર્ભમાં હતા તે જ તને ખતમ માંથી ખદબદતા પરૂ અને કીડાની પીડાથી કરી નાંખવા તારી માતાએ ઘણા પ્રયત્ન ઈરેઈને અડધા થઈ જતાં તારી પરૂથી કર્યા. તું ગભમાં આવ્યું ત્યારથી જ તારી અને કીડાથી ખદબદતી આંગળી તને માતા ચેલણાને તારા પિતા શ્રેણિકનું માંસ ખબર નથી કેણિક! કે તારા પિતાએ તેમના ખાવાની ઈચ્છા થવા લાગી. આથી તું માંમાં નાંખી તારી પાર વિનાની પીડા “તારા પિતાના જાનને દુશ્મન છે” તેમ શાંત થઈ ગઈ, સમજ પતિના કલ્યાણ માટે ચેલાણાએ
- કુથિક ! તું તે તારા પુત્રનું મૂસાર જ તને ગર્ભમાં જ ગાળી નાંખવાના કંક
જ છું. તારા પિતાએ તે તારા પરૂ પ્રયત્ન કર્યા.
અને કીડાની ખદબદતી પીડાને ખાધી છે. પણ આયુષ્ય બળવાન હોય છે કુટાઈ ગયેલી તારી આંગળીના કારણે તે ત્યારે ગર્ભમાં જનમેલા જણને કઈ હણી તારું નામ કુણિક પડયું છે. કુણિક ! આ શકતું નથી.
છે તારા નામ પાછળ છૂપાયેલ ઇતિહાસ. આખરે. તારે પ્રસવ થયે.
વિષય-વાસનાને આસકત બુદ્દો સમ- . જનમતાંની સાથે “તારૂં મેટું ય જેવું અને જેને તે કારાવાસમાં પૂર્યા, ન ખાવા પાપ છે. એમ માનીને માતા ચેલાએ દીધુ, ન પીવા પણ દીધુ, કુરતાની કાંતિલ વિષ્ટાની જેમ તને અશોકવનમાં તજવી હદ વટાવી, રોજ સવારે ને સાંજે મીઠાણા દીધો,
પાણી પાયેલા કાતિલ હંટરના પાંચ-દશ તું નવજાત શિશુ હતો. સુકોમળ હતે. નહિ પણ સ-સે ફટકાઓ તે જેના ઘરડા
બરડા ઉપર વીંઝાયે જ રાખ્યા, એ તારા આથી જ કૂકડાના પીછાથી ત્યાં તારી આંગળી કૂણાઈ (ચવાઈ) ગઈ. અને તે
પિતાએ હજી તે થોડા દિવસ પહેલાં જ - આંગળીમાં પરૂ અને કીડા પડયા. તારી
તને અભયકુમારે દીક્ષા લઈ લીધી હેવાથી વેદનાને કેઈ પાર ન રહ્યો.
રાજયને ભાર સોંપી દેવાનું નકિક કરી આ બાજુ તારા પિતા શ્રેણિકને ખબર જ લીધું હતું. પણ ન જાણ્ય ચલણ પડી. તરત જ તને ત્યાંથી અત્યંત વહાલથી નવ સવાર શું થવાનું છે ? ઉઠાવી લીધું. તારી માતાને ઠપકે આપવા
(અનુ. ટાઈટલ ૩ પર)

Page #509

wલાદેશદ્વાર આeી વિજયભરીજી મહારાજની છે - -
21W grouue eu vou exo Relo PRU Y21120347 .
તંત્રીઓને પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
૮jલઇ) હેમેન્દ્રકુમાર સાસુજલાલ શાહ
(જટ) ટેજચંદ્ર કીરચંદ શ્રેષ્ઠ
(૧૩૦૮e અજાયેદ ભી રુઢ%, }
(ાજ જ8)
RES • કવાડિક •
"ઝાઝારા વિરzi 8, શિવાય ચ મારા ઘ
N
.
-
-
-
-
-
-
વર્ષ૬] ૨૦૫૦ માગસર વદ-૩૦ મંગળવાર તા. ૧૧-૧-૯૪ [અંક ૨૨]. - -: મોક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન-પાંચમું
(ગતાંકથી ચાલુ) જલ્થ યં વિસય વિરાઓ કસાય ચાઓ ગુણેમુ આશુરાઓ કિરિયામુ છે અપમાઓ સે ધમ્મ સિવસુહેવાઓ.”
અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓએ આ ધર્મશાસન સ્થાપીને મોક્ષમાર્ગ સ્થાપ્યો છે. જેને મે.ક્ષ જ ન જોઈતું હોય તેને આ ધર્મશાસન ગમે ? જેને મેક્ષ જ ન રૂચત હોય, સંસારમાં જ મજા આવતી હોય તે ધર્મને આરાધક કહેવાય ખરો ?? આપણે બધા જેન ધમી છીએ. ભગવાનના શ્રી સંઘમાં અમે સાધુ-સાવી છીએ, તમે ! શ્રાવક-શ્રાવિકા છે. શ્રી સંઘને પણ સાનિઓએ પચ્ચીસમા તીર્થંકર કહ્યો છે. શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓએ જે કહ્યું તે જ કરવાની ઈચછા તેમની હેય પણ બીજી ઈચ્છા ન હોય તે જ તે પશ્ચીશમે તીર્થકર છે.
ધર્મને પામેલા જીવને આ સંસાર કે લાગે ? ચક્રવર્તિ પણું, ઇન્દ્રપણું પણ મળ્યું હોય તે ય આ સંસાર ગમે ખરો ? નવમા છે વેક સુધી મિથ્યાષ્ટિ જીવે જઈ ! છે શકે છે પણ પાંચ અનુત્તરમાં તો સમકિત વિના જવાતું નથી. સર્વાર્થસિદ્ધના દે તો નિયામાં
સમ્યગ્દષ્ટિ જ હોય. એકાવતારી હોય. તેઓ પિતાને કાળ ધર્મ-ચિંતામાં જ પસાર કરે છે છે. ત્યાં સુખ ઉત્તમોત્તમ હોય છે પણ તે સુખ તેઓને જરાપણ ગમતું નથી. તેઓ માને ૧ કે-મને તેત્રીશ સાગરોપમની જેલ મલી છે. અહીં ભગવાનના કલ્યાણકાદિ મહેસ કે ચાલતા હોય, ભગવાન દીક્ષા લેતા હોય તે જોઈ નાચી ઊઠે છે. તેને થાય કે-અમે રહી
-
-
-

Page #510

-
-
-
૫૯૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક
?
ગયા. અહીં તે સાધુપણું કે શ્રાવકપણું પણ પમાય હિ તેનું ભાભાર દુઃખ હે ય છે છે. તમને તેવું દુઃખ છે ?
આપણે બધા શ્રી અરિહંત પરમાત્માના ભગત છીએ તે આ સંસાર ગમે છે ! છે ખરા ? ખૂબ ખૂબ સુખ-સાહ્યબી મલી હોય તે ય આ સંસાર કે લાગે ? સારે કે
ભૂંડે ? ચક્રવત્તી, ચક્રવત્તિપણમાં જ લીન થાય તે જ મરે તે કયાં જાય ? તમને છે જે સુખ-સંપત્તિ મલી છે, તે જોગવતા ભોગવતા મરે તે કયાં જાવ? જ્ઞાનિઓએ કહ્યું છે છે છે કે- સાચે જેને તેનું ચાલે તે સંસારમાં રહે જ નહિ. કર્મયોગે સંસારમાં રહેવું પડે તે છે છે રહે પણ સંસારમાં તેને જરા પણ મજા હેય નહિ. આવે નહીં “આ સંસાર કયારે છૂટે છે { “આ સુખ-સંપત્તિ કયારે છૂટે' આવી જ જેની ભાવના હોય તે જ સાચે જૈન કહેવાય ! ? છે ભગવાનના શાસનમાં સાધુ-સાદવી, શ્રાવક-શ્રાવિકા હોય, બીજા નહિ. સાધુ-સાધ્વીએ સંસાર છે ' છે છે, શ્રાવક-શ્રાવિકાને સંસારમાં રહેવું પડયું માટે રહ્યા છે પણ “આ સંસાર 8
ક્યારે છૂટે, કયારે છૂટે? આ ભાવના હૈયામાં બરાબર સી ગઈ છે–આ વાત તમને છે. છે મંજુર છે ? આ સંસાર રહેવા જેવું નથી, ઝટ સંસાથી છૂટી, સાધુ ધર્મ પામે, કે 8 સુંદર રીતે આજ્ઞા મુજબ આરાધી, વહેલામાં વહેલો મેલ મેળવવાની ઈચ્છા જેના હૈયામાં છે જે હોય તે જ સાચે જેન !
૨૦ તે સંસારની બધી પ્રવૃત્તિ બંધ કરી દેવી પડે. છે ઉ૦ જેને બંધ કરી તેજ મોક્ષે ગયા. સંસારની પ્રવૃત્તિ હય પૂર્વક કરતાં કર છે છે હજી કઈ ક્ષે ગયું નથી, જતું નથી કે જશે પણ નહિ. મોક્ષે જવું ન હોય તે જૈન છે
હાય જ નહિ. ઇતર શાસનમાં પણ જે મોક્ષને માનનારા છે તે ય નિષ્કામ ધર્મ કરે છે વાનું કહે છે. તમે બધા સંસારમાં મજાથી રહે અને શ્રી અરિહંત પરમાત્માના એક A કહેવરાવ તે બને ? શ્રી અરિહંત પરમાત્માના સેવકે ઝનવા કે જેને પણું પામ છે ! છે. મોટામાં મોટી શરત એક જ છે કે-સંસારની સુખ-સંપત્તિ-સાહ્યબી મે જમજાદિ જરા ય છે | ગમે નહિ. પાપના ગે તે બધું કરવું પડે તે પણ છે મને, દુઃખ-પૂર્વક કરે ! દુનિયાની છે સુખ-સંપત્તિ કેણુ ભગવે ?
સભા પુણ્યોદય હોય તે. ઉ૦ ના. જેને અવિરતિ નામને પાપોદય હોય છે.
દુનિયાની સુખ-સંપત્તિ મળે તે પુણ્યથી. મા ભેગવવાનું મન થાય તે છે છે અવિરતિ નામને પાપોદય હોય છે. તેને હજી બેટું માને છે તે સ ા છે. પણ તેને શું છેસારું માને, તેમાં જ મજા માને તે તે મહામિથ્યાત્વને ઉદય હોય તે બને.

Page #511

છે વર્ષ૬ અંક ૨૨ : તા. ૧૧--૯૪ :
* ૫૯૯ પ્ર. આવું ભેગું કેમ સંકળાયેલું છે ? ઉ૦ આવું ભેગું ન હોત તો સંસારમાં રખડત કેણ ? ધમી કહેવરાવવું અને દાનયાનું સુખ મજેથી ભોગવવું તે કદી બને નહિ ! પ્ર. આવું જ્ઞાન ન હોય તો ?
ઉ૦ તે માટે ધ્યાન ખેંચીએ છીએ. આ સુખમાં રાજી ન થાવ, સંસારમાં રખડી છે ન જાવ તે માટે ચેતવીએ છીએ. { માટે સમજે કે-ધર્મ પામે તેને સંસાર ગમે નહિ, સંસારનું સુખ ગમે નહિ, R. છે સંસારની સંપત્તિ-સાહ્યબી ગમે નહિ, ઇન્દ્રપણું ગમે નહિ, ચક્રપણું ગમે નહિ એક છે છે માત્ર એક જ ગમે. તે માટે સાધુ શું ગમે. તે સાધુપણું મનુષ્ય પણ વિના બીજે કશે મળે ન છે ન હે માટે આ મનુષ્ય જન્મને દુર્લભ કહ્યો. સંસામ્રાં દેવ જન્મ પણ દુર્લભ ન કહો પણ છે છે મનુષ્ય જન્મ દુર્લભ કહ્યો સમકતી ઈ-દ્રાદિ દેવે પિતાને કમનશીબ માને છે અને માને છે ? { “અમે ભગવાનની ભકિત ગમે તેટલી કરીએ પણ ભગવાનની સંસાર છોડવાની જે આજ્ઞા છે
છે તે કરી શકીએ નહિ. તે બા દેવભવ કરતાં મનુષ્યભવ ઊંચે માને છે. તમને તે છે. મર્યો છે તે તેની કિંમત છે ખરી ? સમ્યગ્દષ્ટિ દેવે તે ઇચ્છે છે કે-ઝટ મનુષ્ય પણું ! ૫મીએ, તેય શ્રાવકના કુળમાં ૫ મીએ અને સાધુ થઈ મેણે જઈએ.” તમે બધા શ્રાવ- ૨ # કના કુળમાં આવ્યા છે, દુનિયા નું સુખ જોગવવામાં આનંદ માને છે, તે છેડવાની
ઇચ્છા પણ થતી નથી તે જૈન તરીકે ઓળખાવવા માગો છો તે તે બને ? છે ખરેખર જેને તે વિરાગ જ હોય, કષાયને વૈરી જ હોય. ગુણને રાગી હોય, રે 8 ગુણ મેળવવાની ક્રિયામાં ઉદ્યમશીલ હોય મોક્ષવિના બીજું ધ્યેય હોય તે કદી જોન હું બની શકે જ નહિ. સમજુ જેને કોઈ પૂછે કે–તારે શું જોઈએ ? તે તે કહે કે મા છે છે . સંસારમાં કેમ રહ્યા છે ? ... રે પાપોદય છે માટે તેમ તે કહે. જેને હજી સંસાર ! આ છેડવાનું કે, મેજમાદિ છોડવાનું મન પણ થતું નથી તેઓ હજી ધર્મ પામ્યા પણ છે છે નથી. ભગવાનનો ધમ હવા માં આવે તેને સંસાર ગમે નહિ. સંસાર ગમે ? B છે તે અવિરતિને ઉદય છે. તે લાગે છે તે મિથ્યાત્વને ઉદય છે. તમને અવિછે તેનો ઉદય છે કે મિથ્યાવનો ઉદય છે ? શ્રાવકને હજી અવિરતિનો ઉદય હોય પણ 8 વિધ્યાત્વને ઉદય તે ન જ હે .. તમને મિથ્યાવનો ઉદય તો નથી ને ? સંસારમાં જ દે પણ સંસાર રહેવા જે ૯ તે નથી ને ? સંસાર છોડવા જેવું લાગે છે ને ? A છે તમે સંસારમાં બેઠા છો માટે ખરાબ છે તેમ નથી કહેવું. પણે સંસારમાં રહ્યા છે તે ?
ખરાબ ન લાગે સંસાર છોડવા ર્વો પણ ન લાગે તે તમે હજી જૈન ધર્મને પણ 8 પામ્યા નથી–આ વાત હૈયામાં હસાવવી છે. આ વાત હયામાં ન બેસે ત્યાં સુધી શ્રી કે અરિહંત પરમાત્મા હીંયામાં ન બેસે, તેમની આજ્ઞા હૈયામાં ન પેસે. તે ન બેસે તે છે સંસારમાં જ રખડવું પડે. હજી પણ રખડવું છે ?

Page #512

૬૦૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
પ્ર૦ કમ ના કાંઠલા ગળે વળગ્યા છે કે સમજ પડતી નથી.
ઉ॰ આ સીધી વાત પણ સમજાતી નથી માટે લાગે છે કે બહુ વળગ્યા છે. તે ક્રર્મી કાઢવા છે કે રાખવા છે ? જે કર્મા મેાક્ષની ઇચ્છા નહિ તે કર્મી હજી ભયંકર લાગે છે કે સારા લાગે છે ?
ભયંકર કર્મ
પણ
થવા કે
શ્રી અરિહત પરમાત્માને માને અને સ સાર ગમે તે તે કપાળે હાથ દે, તે તે માને કે-શ્રી અરિહંત પરમાત્મા જેવા દેવમળ્યા, સાચાસાધુ મળ્યા, સાચા ધમ મળ્યા છતાં પણ હજી સૌંસાર ભૂંડા નથી લાગતા, સ`સારનુ સુખ ભૂંડુ' નથી લાગતું, સંસારની સુખ-સંપત્તિ, માજમાદિ ભૂડી નથી લાગતી માટે મારે ભયકર પાપેાય છે. તે બધું ભૂંડું' લગાડવા રાજ ભગવાનની પૂજા કરે, સુસાધુની સેવા કરે, વ્યાખ્યાન સાંભળે, સમજવા મહેનત કરે. રે!જ સમજવા મહેનત કરે તેા મિથ્યાવ ધીમે ધીમે મંઢ પડે. પછી તેને થાય કે- મને સંસારમાં ભટકાવનાર, સંસારને ગમાડનાર આ મિથ્યાત્ત્વ પાપકમ જ છે. મારે તેને મારી હટાવવુ જ છે અને સમકિત પામ્યા વિના તા રહેવુ જ નથી. પછી તાકત આવે તે સાધુપણું જ પામવું છે, માક્ષની આરાધના કરવી છે વહેલા મેક્ષે જવુ છે— આવી જેની ભાવના હાય તે જ શ્રી અરિહંત
અને
સાચા ભગત !
વહેલામ પરમાત્માને
અમને પણ તમે માન-પાનાદિ આપે. તે ગમી જાય તા અમે તમારા કરતાં ય ભૂ'ડા છીએ. ભગવાનના સાચા સાધુને સુખ ગમી જાય તેા હયામાં આઘાત થાય અને માને કે-હજી મારામાં સાધુપણું' નથી આવ્યું. અહી' સુધી આવેલા મને ય હજી સુખ ગમે છે, માન-પાનાદિ ગમે છે, કોઈ પ્રશ`સા કરે તે ગમે છે તે મારા દા'ડા ઊઠી જાય, આ બધુ નિષ્ફળ જાય ! તેમ તમને સુખ-સ'પત્તિ સારા લાગે તા તરત દુઃખ થવુ જોઈએ. અમને કે તમને તેવું દુઃખ પણ જો ન થાય તેા આપણે હજી ધર્મ પામ્યા નથી.
શ્રાવક-શ્રાવિકા સ'સારમાં હાય. તે બધાને 'સાર કેવા લાગે ? સમિકી દેવાને દેવલાક જેલ જેવા લાગે છે અને તમને આ તમારા બ’ગલા-બગીચાદિમાં છે તે તમને શું કહીએ ?
મા આવે
આજે તા ખંગલામાં મેાજમાદિ કરનારા જૈનપણુ' પણ ભૂલી ગયા છે. કેમકે, તેઓને દીન-દુઃખીની દયા નથી આવતી, સાધકની ભિકત કરવાનું પણ મન થતુ.. નથી. પાસે મંદિર હાય તો ય દન-પૂજા કરવાનું મન થતું નથી. સુ સાધુના યાગ હોય તે ય સાધુની સેવા કરવાનું, વ્યાખ્યાન સાંભળવાનું', સામાયિક-પડિકમણું કરવાનુ મન થતુ નથી.
(ક્રમશ:)
DOR

Page #513

m, વર્તમાન જૈનશાસનની ઉત્પત્તિ અને પ્રવાહ આદુ
– પંડિત વર્ય શ્રી પ્રભુદાસ બેચરદાસ પારેખ DEALER
RRRRRRRAAT [ગતાંકથી ચાલુ)
સમાઈ જાય છે, અને તે સર્વ તીર્થંકર આમ થવાથી જે ધર્મક્ષેત્ર, જે ધર્મનું નામકર્મના ઉદય તરીકે થાય છે. સ્થાપકે, જે પરંપરા, જે ઈતિહાસ, જે આ શિવાય વ્યવસ્થા કરવાને બીજે બંધારણીય અધિકાર વિગેરે સાથે સંબંધ કોઈ ઉપાય જ નહોતું. આ ચાર પુરૂષાથથી જોડાયેલ છે, તે સંબંધ તૂટતે જઈ, પ્રાગ- વ્યવસ્થા જ સાંગોપાંગ સારામાં સારે ઉપાય તિક વર્તમાન સાર્વભૌમ રાજય સત્તા સાથે હતે. એમ કરીને વિશ્વ ઉપર તેઓએ સંબંધ બંધાતો જશે. અને તેને સંબંધ મહાનમાં મહાન અનન્ય ઉપકાર સદાને કે મનવેલથ, યુને દ્વારા બ્રિટિશ પાર્લામેન્ટ, માટે કરે છે તેમની રચના કૃત્રિમ નથી, અને તેના દ્વારા ઠેઠ પોપની સર્વોપરી પ્રાકૃતિક બળ સાથે બંધબેસતી છે. કષ, ગણાતી વિશ્વસત્તા સાથે જોડાયેલો છે. છેદ, તાપ અને તેલનને સહન કરનારી છે. આમ પરોક્ષપણે પરંપરાએ ગુઢપણે
૬. ત્યાર પછીના તીર્થકરે એ પણ જોડાયેલા નવા સંબંધે સાથે ભારતના
મહા ધર્મશાસને સ્થાપવા સાથે જ ચાર ધર્મોના બંધારણીય રીતે સંબંધ બાંધવાથી
પુરૂષાર્થની સંસ્કૃતિને જ વ્યવસ્થિત કરી પાછળની આખી સાંસ્કૃતિક પરંપરા સાથે
છે. કેમકે ધર્મ પુરૂષાર્થ વ્યવસ્થિત થાય ના સંબંધે કપાઈ જશે.
એટલે બીજા પુરૂષાર્થો સહજ રીતે વ્યવસ્થિત અનાર્ય વિગેરે લેકે પણ સંસ્કૃતિનું જ થાય. જેથી ન્યાય, નીતિ, સદાચાર, યથાશક્ય પાલન કરે, અને તેની મર્યાદા અહિંસાસત્ય વિગેરે ગુણે પ્રવર્તે. હેત, પ્રેમ, દાઓને ભંગ ન કરી શકે, તથા સાંસ્કૃ- સંતેષ, શાંતિ, પરોપકાર, વાત્સલ્ય, દીર્ધાતિક જીવનનું વ્યાપક રીતે સંચાલન થતું ચુષ્યતા, સુલેહ, સુવ્યવસ્થા વિગેરે સહજ
રીતે જ પ્રવર્તે છે. ૫. આ કાર્ય તીર્થકર તરીકેનું પણ છે. શ્રી હરિભદ્રસૂરિશ્વરજી મહારાજાએ કહ્યું
૭. તીર્થકરના પ્રભુને પગલે ચાલીને કે “તેઓનું તીર્થકર નામકર્મ આ રીતે સંખ્યાતીત ત્યાગી તપસ્વી સંયમી સ્ત્રી સફળ થાય છે અને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા પુરૂષ મહાત્માઓ એ સર્વને ટકાવી રાખપછી પણ જયારે ધર્મશાસન સ્થાપે છે, ત્યારે વામાં અંદગીભરના અસાધારણ ભેગે તે સર્વશાસને તેના પેટમાં સમાઈ જાય આપી પુરૂષાર્થ પાથરે છે. તીર્થકરોની છે. ધર્મશાસનના અંગમાં સામાજિક શાસન, લોકેનર લેકે પકારિતાને વિનિયોગ આ અ ર્થિક શાસન, રાજ્ય શાસન, વિગેરે રીતે વિશ્વભરમાં ફેલાય છે.

Page #514

A
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ૮. જે તીર્થકરેના ધર્મોપદેશમાંથી દા. ત. અનેક એકાંત અને એક તરફી ધર્મો તથા અ. શ્રી મદ્ ભાગવત પુરાણમાં શ્રી સંપ્રદાય નીકળ્યા છે, તેથી જગતને નુંક- ઋષભદેવ પ્રભુના નાભિરાજા અને મરૂદેવીના શાન થયુ છે. પરંતુ તેની સાથે જ શાસ- પુત્ર તરીકેના ચરિત્રમાં તેમણે કરેલી લેકનની મૂળ શુદ્ધ પરંપરાનું અસ્તિત્વ પણ વ્યવસ્થાને સંક્ષેપમાં નિર્દેશ છે. તેને લીધે જ છે. તેથી એ દેશે કાઈ આ. પ્રજાપતિ નામ પણ તેમને ઘટી જાય છે, અને જગતની સામે સમાગે શકે છે. ચમકતે રહે છે એ મોટામાં મોટો જગતને
ઇ. શંકર અને શ્રી ઋષભદેવ બને. લાભ છે.
થનું ઋષભદેવજ નામ સમાન છે. તથા જે તીર્થકરે એ મૌનને આશ્રય લઈ બીજી પણ ફેટલીક સમાનતાઓ છે. ઉપદેશ જ ન આપ્યો હત, તે જુદા જુદા
- ઇ. “બાબા આદમ અને ઇવ'માં બાવા સંપ્રદાયે કદાચ ન હોત, પરંતુ સાથે જ
શબ્દ પ્રાકૃત ભ૫ બાપા શબ્દ ઉપરથી સન્માર્ગદર્શક શુદ્ધ શાસન પણ ન હોત.
" ઉતરી આવ્યા છે. બાપને બાપ, બાવા, - ૯ અહીં પ્રશ્ન થશે કે શ્રી ઋષભદેવ બાપા વિગેરે દી જુદી ભાષાઓમાં રૂપાંતર આદિ તીર્થંકર પ્રભુએ રચના કરી એ થયેલા છે. વાત જેને ભલે માને. પરંતુ બીજા ધમ.
. આદમ શબ્દ આદિમ ઉપરથી ઉતરી વાળાઓ એ વાત શી રીતે કબૂલ રાખે?
આવ્યાનું મન્ડવામાં મુશ્કેલી પડે તેમ નથી. - આ પ્રશ્નન વિચારવા જેવો છે. પરંતુ કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય બીજા ધર્મવાળાએ પણ એક બીજી રીતે મહારાજના સમયમાં ભારત અને ગુજરાતસમાજ વ્યવસ્થા ના આદિ વ્યવસ્થાપક તરીકે
માં મુસલમાનોનું આવાગમન થયેલું હતું. કે સ્વીકારે જ છે. કેઈ પ્રજાપતિ નામે. તેથી તેઓ ખાવા આદમ અને ઈવને આદિ આપે છે. કેઈ શંકર નામ આપે છે.
કર્તા કે વ્યવસ્થાપક જણાવતા હશે. પરંતુ આધુનિક યુરોપિયનેએ લખેલા જગતના એ આદમ બાવાજી શ્રી ઋષભદેવ શિવાય ઈતિહાસમાં બાવા આદમ અને ઈવથા માનવ બીજા કેઈ નથી એમ દૂર દૂરથી પણ વ્યવસ્થાની શરૂઆત લખી છે. ઈસ્લામ હરિ
સૂચિત કરવા માટે નીચેની સ્તુતિમાં વિગેરે પણ પ્રાયઃ એ વાતને સ્વીકાર કરે આદિમ શની યોજના કરી હશે ? છે. કાળક્રમે જુદા જુદા દેશની જુદી જુદી છે. કાળક્રમે જુદા જુદા કરાઇ જા જા આદિમ પછીનાથ'. ' પ્રજાઓમાં અને જુદા જુદા ધર્મશાસ્ત્ર માં
આદિમ નિપરિડું છે જુદા જુદા નામે પણ એક જ વ્યકિત આદિમ તીર્થનાથં ચ, હેવાનું કેટલીક રીતે કરી શકે છે. '
ઋષભસ્વામિન તુમ

Page #515

વર્ષ ૬ : અંક ૨૨ તા. ૧૧-૧-૯૪ :
પહેલા રાજા, પહેલા મુની અને પહેલા ભરના ધર્મશાસ્ત્રો અને સંશોધકોની નોંધતીર્થકર શ્રી ઋષભદેવ સ૩ મીની અમે પોથીઓમાં ભર્યા પડયા છે. આધુનિક સ્તુતિ કરીએ છીએ.'
લેખકે પ્રાચીન ઈતિહાસ વિગેરેની શરૂઆત આ શ્લોકમાં આદિમ શબ્દને બદલે ભારતથી ન કરતાં ગ્રીક અને બીજા પાશ્ચાપ્રથમ શબ્દ ત્રણેય ઠેકાણે આવી શકત.
ત્ય પ્રદેશોથી કરે છે. એટલે સાચી વાત તેથી છંદ ભંગ થાય તેમ નથી. તેમજ
જ ન મળતાં દરેક બાબતમાં વિકૃત અને ભૂલ
ભરેલી હકીકત ઉભી થાય છે. અને તે ફેલાય ૫ ૨ અને થ અક્ષરોથી પ્રાસ પણ ઠીક મળત. કેમકે પહેલા પદમાં , , અને
છે. ભારતના વ્યકિતત્વને ભાવિ પ્રજાના થ છે. ત્રીજા પદોમાં ૨, ચ, છે. છતાં
માનસમાં જરા પણ સ્થાન ન પામવા દેવાનું પ્રથમ શબ્દ ન વાપરતાં આદિમ' શબ્દ
મજબૂત વલણ તેઓને આ જીતના વિધને વાપર્યા છે. '
કરવા તરફ કાયમ આકર્ષતું હોય છે. ભારતની બહારના લોકે જેને બાવા
પરંતુ ભારતના નેતૃત્વ નીચે ચાર પુરૂઆદમ તરીકે ઓળખાવે છે, એ આ બાવા
ષાર્થની સંસ્કૃતિ ભારત અને બહારના આદિમ પહેલા રાજા, ] મુનિ અને તીર્થ.
લોકોના જીવનમાં વ્યવસ્થિત રીતે વણસ્થાપક શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુ જ છે. એ
યેલી ગુંથાયેલી આજે પણ વિદ્યામાન છે સંકેત આદિમ શબ્દ વાપરવામાં કેમ
કઈ પણ મહા દીર્ઘદ્રષ્ટિ એક વ્યકિતીની
રચના શિવાય બીજી રીતે એ સંભવિત સૂચિત ન કર્યો હોય !
નથી. અને દરેક ધર્મોના પ્રાચીન ધર્મ આધુનિક સંશોધકે પ્રથમ માનવ શાસ્ત્રોમાંની ને એમાં પૂરાવામાં આવે છે. જંગલી હાલતમાં હતા અને પછી ધીમે જૈન ધર્મ અને તેની વ્યવસ્થા વિગેધીમે સુધર્યા છે એમ બતાવે છે. પત્થર યુગ, તેને બાદ રાખીને, તેને એક નવી ચીજ લક યુગ વિગેરે અને મળી . વેલ પ્રાચીન ગણીને, તેની ઉપેક્ષા કરીને આજના સંશકળના કને, માનવી હાડપિંજર તથા ધકે કવતક રીતે વિધાન કરતો હોય છે. બીજાં અવયવ ઉપરથી એમ સમજાય છે. તેથી સાચા જવાબે આવવાની શક્યતા તે ઉપરથી એટલું નકકી થાય છે કે આજના જ નથી. જે મુખ્ય અને મૂળ વસ્તુ છે તેને કરતાં મોટાં માનવ શરીરે પ્રાધીન કાળમાં બાજુએ રાખવામાં જ ગંભીર ભૂલ થાય છે. સંભવિત હતા. બીજા પ્રદેશે માં જગલી તે ન સ્વીકારવામાં જ આધુનિક સંશેહાલતમાં માનવો હોય એ પણ સંભવિત ધકે દુરાગ્રહ અને અયોગ્ય ફટાટોપ માનવામાં હરકત નથી.
બાલીશ અને ઉપેક્ષ્ય છે. પરંતુ ભારતમાં તે પ્રાચીનકાળથી જ
(ક્રમશ:) સંસ્કારી માનવે ! હોવાના પ્રમાણે જગત

Page #516

7 જ્ઞાન ગુણગં ગા ; (ગતાંકથી ચાલ]
-શ્રી પ્રજ્ઞાંગ
ક
A.
છે કે
૬૩ શલાકા પુરુષમાં કયા શ્રી જિનેશ્વર દેવના સમયમાં કે, આંતરામાં ચક્રવરી, વાસુદેવ થયા તેમનું શરીર તથા આયુષ્ય પ્રમાણન નેધ (જયારે વાસુદેવ થાય ત્યારે બલદેવ અને પ્રતિવાસુદેવ હોય જ. એટલે ૨૪ શ્રી તીર્થકર દેવો, ૧૨ ચક્રવતી, ૯ વાસુદેવ, ૯ બળદેવ, ૯ પ્રતિ વાસુદેવ થઈ કુલ ૬૩ શલાકા પુરુષ થાય. શ્રી તીર્થંકર દેવ ચકવત્તિ વાસુદેવ શરીર પ્રમાણુ
આયુષ્ય ૫૦૦ ધનુષ્ય
૮૪ લાખ પૂર્વ
૪૫૦ ૪૦૦
)
૩૫૦ ૩૦૦
૨૫૦
૧૫૦
( 4 % 8 | | દ ર % છે ? ૦ ૦ ૮ ૮ w w ?
૮૪ લાખ વર્ષ
૨૦
m
,
४२।।
કII
૬૫૦૦૦

Page #517

૧-૨ અક-૨૨ :
૧૯
૨૦
૨૧
૧૨
૨૩
૨૪
•
૧૦
૧૧
તા ૧૧-૧-૯૪
99
&
૧૨
૧) શ્રી અજિતનાથ- સ્વામિ ભગવાન
૨) શ્રી સ’ભવનાથ ૩) શ્રી અભિનંદન ૪) શ્રી સુમતિનાથ
99
',
99
""
,,
""
૫) શ્રી પદ્મપ્રભ સ્વામિ ભગવાન ૬) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ
""
૨૬
૨૫
૨૦
૧૬
૧૫
૧૨
૧૦.
99
,,
19
99
↑
.
99
* હાથ
७
99
99
એક કાટાકાટ સાગરાપમ પ્રમાણુ કાલમાન :
ચાથા આરા એક કે:ટા કેટ સાગરાપમમાં ૪૨,૦૦૦ વર્ષાં ન્યૂન છે. તેમાં આ અવસર્પિણી કાળમાં ચાવીશ શ્રી તીર્થકર પરમાત્માએ થયા. અને એક શ્રી તીથ કર ભગવાનના નિર્વાણુથી બીજા પરમાત્મા સિદ્ધિપદને પામે તે તેમનું આંતરુ' કહેવાય છે. તેની ગણત્રી કરતાં આ એક કાટાકાટ સાગર પૂર્ણ થાય છે. તે આ રીતે. ત્રીજા ખારાના ૮૯ પખવાડીયા બાકી રહે ત્યારે આ અવસર્પિણીના પ્રથમ તીથકર ધ્રુવના માક્ષ થાય અને ચાથા આરાના ૮૯ પખવાડીયા ખાકી રહે ત્યારે ચાવીશમા તીથ પતિ સિધ્ધ થાય. ૨૪ તીથ કર પણ આંતરા ત્રેવીશ થાય.
૫૦ લાખ ક્રોડ સાગરોપમ,
૩૦
૧૦
છે
"9
99
:
""
""
99
95
99
99
૫૬૦૦૦
૫૫૦૦૦
""
૩૦૦૦૦
૧૨૦૦૦
૧૦૦૦૦
૩૦૦૦
૧૦૦૦
૯૯ લાખ ક્રોડ સાગરોપમ
૯૦ હજાર કરોડ સાગશપમ.
ક
૭૦૭
૧૦૦
૭૨
: ૬૦૫
""
99
99
99
19
99
99
39
""
99
"?
૯૯ હબર ક્રોડ સાગરોપમ,
અહીં એક લાખ ક્રોડ પૂરા થવામાં એક હજાર ક્રોડ સાગરોપમ કાળ કી રહ્યા. ૭) શ્રી ચંદ્રપ્રભ સ્વામિ ભગવાન-૯૦૦ ક્રોડ સાગરોપમ,
હવે એક સેા ક્રોડ સાગરોપમ બાકી રહ્યો.

Page #518

૬૦૬ :
• શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) ૮) શ્રી સુવિધિનાથ સ્વમિ ભગવાન-૯૦ ક્રોડ સાગરોપમ. ૯) શ્રી શીતલનાથ , , - ૯ , , ૧૦) શ્રી શ્રેયાંસનાથ , " - ૧ » »
૧૦૦ = " તે ઉપરના ૯૦૦ કોડમાં ઉછેરતાં ૧૦૦૦ ક્રોડ સાગરોપમ થાય. તે લક,૦૦૦ કોડમાં ઉમેરતાં એક લાખ ક્રોડ સાગરોપમમાં થાય. તે ઉપરના ૯ લાખ ક્રોડ સાગર૫મમાં ઉમેરતાં એક કેટા કેટિ સાગરોપમ થાય.
પરંતુ શ્રી શ્રેયાંસનાથ ભગવાનને એક ઝાડ સાગરોપમ કાળ કહે છે પણ તે પૂર્ણ નથી પરંતુ એક કેડ સાગરોપમમાં સે (૧૦૦) સાગરોપમ તથા છાસઠ લાખ છવીસ હજાર (૬૬,૨૬,૦૦૦) વર્ષ જૂન છે.
જે સે સાગરોપમ તથા ૬૬,૨૬,૦૦૦ વર્ષ કાળ બાકી રહે છે તે આ રીતના પૂર્ણ થાય છે. ૧૧ - શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામિ ભગવાન - ૫૪ સાગરેપમ ૧૨ – શ્રી વિમલનાથ , , - ૩૦ , ૧૩ – શ્રી અનંતનાથ જી ) – ૯ ૧૪ - શ્રી ધર્મનાથ , , - ૪ ” ૧૫ - શ્રી શાંતિનાથ , , - ૩ કે,
અહીં શ્રી શાંતિનાથ સ્વામિ ભગવાનના ત્રણ સાગરેપમ કહ્યા છે પરંતુ તે પૂર્ણ નથી પરંતુ ત્રણ સાગરોપમમાં પણે (બ) પપમ ન્યૂન છે. ૧૬) શ્રી કુંથુનાથ સ્વામિ ભગવાન - અડધો (વા) પાપમ. ૧૭) શ્રી અરનાથ , , - પા (ગ) પલ્યોપમમાં હજાર ક્રેડ વર્ષ જૂન, ૧૮) શ્રી મલિનાથ , , - હજાર ક્રેડ વર્ષ.
તેથી જે ત્રણ સાગરોપમમાં પિણે પમેયમ ન હતું તે આ રીતના નવા પલ્ય + પ (હજાર ક્રેડ વર્ષ જૂન) +હજાર ક્રોડ વર્ષ) પૂર્ણ થતાં ઉપરના સે સાગરે - પમ બરાબર પૂરા થયા.
હવે જે ૬૬,૨૬,૦૦૦ વર્ષ બાકી રહ્યા છે તે આ રીતના પૂર્ણ થાય. ૧૯ - શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામિ ભગવાન - ૫૪ લાખ વર્ષ ૨૦ - શ્રી નમિનાથ ક » - ૬ ) છે"

Page #519

વર્ષ-૬ અંક ૨૨ : તા. ૧૧-૧-૯૪ :
: ૬૦૭ ૨૧ - શ્રી નેમિનાથ રવામિ ભગવાન ૫ લાખ વર્ષ
* ૬૫ લાખ વર્ષ થયા. ૨૨ શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્વામિ ભગવાન ૮૩,૭૫૦ વર્ષ ૨૩ શ્રી મહાવીર
૨૫૦ છે. ૮૪,૦૦૦ વર્ષ ૨૧,૦૦૦ વર્ષ પાંચમાં આરાના ૨૧,૦૦૦ વર્ષ છઠ્ઠા આરાના
૧,૨૬,૦૦૦ વર્ષ થયા. તે ૬૫,૦૦,૦૦૦ + ૧,૨૬,૦૦૦
૬૬,૨૬,૦૦૦ વર્ષ પૂર્ણ થયા. એટલે શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામિ ભગવાનના એક કોડ સાગરોપમમાં સો સાગરોપમ, ૬૫ લાખ, છ વીસ હજાર વર્ષ જૂના હતાં તે આ રીતના પૂર્ણ થતાં જે એક કેટકેટિ સાગરોપમ કાળ મા૫ ચેથા-પાંચમાં-છઠ્ઠા આરાનું છે તે મલી જાય છે.
[પ્રવચન સારદ્વારમાંથી
ભારત સરકારની હાફકીન ઈન્સટીટ્યુટ | ઈ.સ. ૧૯૮૫માં નેબેલ પ્રાઈઝ ૨,૨૫,
[મુંબઈ)ની ચેતવણી | ૦૦૦ [૨૮ લાખ પ્રાપ્ત કરનાર અમેરીકન - બચ્ચાને ઠંડા આપશે નહીં.
હદય રોગના વિશેષજ્ઞ કારણ કે એ સેંકડે રેગોની જડ | ડે, બ્રાઉન અને ડે. ગોલ્ડસ્ટીનની ખાંસી, શરદી, ગળુ ખરાબ, પત્થરી,
નવી મેડીકલ શેધ એલર્જી આંતરડામાં ખરાબી, હાર્ટ એટેક,
ઇહાથી હાર્ટએટેક બ્લડ પ્રેસર, પાચન શકિત મંદ, શારિ |
ચર્મરોગ, એલજી, પિત્તાશય અને રક શકિત મંદ, સ્મરણ શકિત મંદ, | મૂત્રાશયમાં પત્થરી વિ. રમે. છેડ, આદિ રોગ પેદા થાય છે. ભૂલે ચૂકે બચ્ચા-1 બીસ્કીટ, કેક, આઈસ્ક્રીમમાં ઈડાને રસ ને ઈડ આપશે નહિ. ઈડાવાળી બીસ્કીટ, ભેળવવામાં આવે છે કારણ કે તેને સ્વાદિષ્ટ આઈસ્ક્રીમ, કેક આમલેટ આદિ બચ્ચાને | મુલાયમ બનાવવા માટે વાપરે છે. આપશો નહિ. – રેગનું મૂળ છે ઇંડા ખાવા એટલે મેત વહેલું અને પાપનું પણ મૂળ છે.
અને દુર્ગતિમાં જવું.

Page #520

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපද : સુભાષિતેની સહેલગાહ 1
–શબ્દયાત્રી පපපපපපපදපපපපපපපපපප
આજના શાકાહારને પણ ભરેસે કરવા જેવું નથી. ( જેન ધર્મની સમજણ ધરાવનાર આહાર–પાણીમાં બહુ ચકકસ હોય જે ભક્ષ્ય અને અભયને ઊંડે વિચાર જેને માં જેટલો થાય છે તેટલે બીજે કયાંય નથી થતો. આજે શાકાહારના આગ્રહીએ પણ થાપ ખાઈ જાય તેવી અવ્યવસ્થા બજારમાં આવી ગઈ છે આજની દવાઓ પણ કેવી વિચિત્ર હિંસક હાનીકારક તે પણ બતાવ્યું છે. લેખ આ વિષય પર વિચારપ્રદ માહિતી રજૂ કરે છે. સ.), - જરા જનારા કે શહેરમાં જનારાએ ડે. એપેથ થેમ્સને લંડનના ટેલીગ્રાફ', - સુવામિનારાયણ ધમીરની બાબતમાં નામના દૈનિકમાં પાડે છે.
અનુસરવા જેવું છે. સ્વામિનારાયણના ચુસ્ત અનુયાયીએ પિતાની સાથે ઘરમાં બનાવેલું
શાકાહારી બનતા અંગ્રેજો ભાથું લઈ જાય છે. પરદેશમાં ગુજરાતીઓ બ્રિટનમાં આજકાલ લોકે માંસાહાર બહુ જાય છે તેમણે રેસ્ટોરામાં મળતી છોડતા જાય છે. ૧૯૯૦ માં ૨૪ લાખ કહેવાતી શાકાહારી વાનગીથી ચેતવા જેવું બ્રિટીશ શાકાહારી હતા તે વધીને ૧૯૧ છે. બ્રિટનની વેજિટેરીયન સોસાયટીએ ૯૨ માં ૩૧ લાખ થઈ ગયા છે. અંગ્રેજો શાકાહારીઓને ચેતવણી આપી છે કે શાકાહારી બને એટલે આપણે જેને કરતાં યુરો૫– અમેરિકાને સુપર માર્કેટ કે મોટી પણ વધુ ચુસ્ત બને છે. તેઓ દરેક સ્ટેબજારમાં વેજીટેબલ સૂપ કે બિસ્કીટે રની શાકાહારી વાનગી ચકાસીને જ ખરીદે વેચાય છે તે બિસ્કીટે કે સૂપ ખાઓ છે. ઘણું બ્રિટીશ સુપર સ્ટેરેમાં ખાવાની પીએ એટલે તમે માંસાહાર જ કરતા હે : પિકડ ચીજો મળે છે તેના ઉપર લેબલ છે. ઘણા વેજીટેબલ સૂપના ડબ્બામાં ચીકન માર્યું હોય છે. “સ્યુટેબલ કેર વેજિટેરિયન્સ” સૂપ હોય છે અને બિસ્કીટેમાં ગાય કે અર્થાત શાકાહારી માટે ખાવા ગ્ય. બળદના માંસમાંથી બનાવેલી ચરબી વ૫. પરંતુ શાકાહાર અંગે બ્રિટીશ ખાદ્ય ઉદ્યોગ રાઈ હોય છે. ગુજરાતી જેને પરદેશમાં એટલે અજ્ઞાન છે કે ઘણી ચીજોમાં ચીકન જાય છે ત્યારે તેમને ખબર હતી નથી કે ઈડા, પ્રાણીની ચરબી જિલેટીન વગેરે યુઈગામ કે આઈસ્ક્રીમ કે “ગર્ટ તરીકે વપરાયું હોય છે તે માંસાહારની ચીજો ઓળખાતું દહીં પણ તમને માંસભક્ષક હોવા છતાં તેને શાકાહાર માટે સ્યુટેબલ બનાવી દે છે. આ વાતનો ફેટ હમણું જાહેર કરે છે ! ધારે કે તમે લંડન જાઓ જ બ્રિટિશ વેજિટેરીયન સેસાયટીના લેખક અને સ્ટેરમાં જાઓ અને ઘૂઘરા કે કચેરી

Page #521

વર્ષ ૬ અંક ૨૨
તા. ૧૧-૧-૯૪ :
६००
જેવી ઈગ્લીશ વાનગી-મીન્સ પાઈ ખરીદે રસાયણ વાપર્યાનું લખ્યું હોય તે તે અને તેના પર લખ્યું હોય કે વેજિટેરીયન” બકામાં પ્રાણીની કે ગાયની ચરબી હોય છે. તે એ શાકાહારી ખોરાક ન થી જ નથી. આમ છતાં પશ્ચિમના દેશોમાં એડિટીન્નબ્રિટીશ રેસ્ટેરો કે સ્ટેરમાં આ શાકા- વાળા ખાદ્ય પદાર્થો ઉપર વેજિટેરીયન હારી મીન્સ પાઈ કે વિલાયતી કચેરીને ફૂડ એવું લેબલ બેટી રીતે મરાય છે. જે ચરબીમાં તળવામાં આવે છે તે ચરબી (૨) કાલ-દારૂ-બિયર -ઘણું ટા અને પ્રાણીની કીડનીમાંથી ખાસ ગુજરાતીઓ દારૂ કે બિયર પીવે છે પણ બનાવી હોય છે. ઘણા લોકોને રાજીવ બીજી રીતે ચુસ્ત શાકાહારી હોય છે. પણ ગાંધીની માફક ચેરીને આસ્ક્રીમ કે સ્ટ્રોબે- તે કોને ખબર નથી કે બિયર કે કેટરીઝનો આઈસ્ક્રીમ કે ખાંડ ભભરાવેલી લાક વાઈસ (દ્રાક્ષના દારૂ) પીવાથી જાણ
સ ચેરીઝ ભાવે છે. પરંતુ તે રંગથી વગર જ માંસાહાર થઈ જાય છે. બિયર ભભકતી ચેરીને રંગ કે સ્ટ્રોબેરીઝને ઈ- અને દારૂને રિફાઈન કરવા માટે સુકું લેહી ૨૦૨ નામના રસાયણને હોય છે આ (ડાયડ બ્લડ) અગર તે માછલીમાંથી નીકરંગનું રસાયણીક નામ કોચીનીલ છે અને ળકે આઈસીંગ્લાસ નામનો પર્દાથ વપરાય તે ઇયળ અને વાંદાની ચામડીમાંથી બના” છે. બે બિયરની બાટલી પીએ ત્યારે તમારા વેલ હોય છે !
પેટમાં ૨ આંસ જેટલું લેહી કે માછહોટલનો ખોરાક ટાળો લીનું સત્વ જાય છે. દેશ-પરદેશમાં હોટલ કે રેસટોરાને (૩) બિસ્કીટ - પરદેશમાં બનતા ખેરાક ટાળવો જ જોઈએ. તમે શાકાહારી ઘણી બ્રાન્ડના બિસ્કીટોમાં ગાયની ચરબી હે તે નીચેની ચીજોના લીસ્ટને તમે એક વપરાય છે. અગર તે “હે પાવડર પણ ગાઈડ તરીકે વાપરી શકે છે. તમને નવાઈ વપરાય છે. આ ચીજો વાપરવાથી બિસ્કીટ લાગશે કે નીચેની ચીજમાં વળી માંસ કે કુરકુશ બને છે. હે પાવડર નામને પદાર્થ બીજી અભય ચીજો હેઇ શકે ? ચીઝ (પનીર) બનાવતી વખતે આઈ પેદાશ -
(૧) એડિટીઝ - ભારત કે ભારત તરીકે મળે છે. અને તે વહે પાવડરમાં બહાર મળતા દરેક પ્રિઝર્લ્ડ ફડ અર્થાત બકરાનાં આંતરડાને અર્ક હેય છે. ચીઝ લાંબે સમય ટકે એવા ખાદ્ય પદાર્થમાં બનાવતી વખતે બકરા કે વાછરડાનો ભાગ ટકાઉ પણા માટે રસાયણે ઉમેરવા પડે છે. વાપરવો જ પડે છે. અંગ્રેજીમાં તેને રનેટ તેને એડિટિવ્સ કહે છે. દાખલા તરીકે કહે છે. તકાળ તૈયાર થાય તેવા ફૂડનાં પેકેટ ચીઝ:- મોટાભાગની સંખત-ચીઝ પનીર] ઉપર ઇમલ્સીફાયસે લખ્યું હોય, ફેટ્ટી જે મુંબઈની વાલકે વરની ગૃહીણીઓ એસીડઝ લખ્યું હોય કે ઈ-૪૭૧ નામનું દાણચેરીની બજારમાંથી ખરીદે છે તેમાં

Page #522

૬૧૦ :
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) રનેટ વપરાય છે. તેનેટ એટલે બકરા કે [૭] ફીશ ઓઇલ : ઘણા બિસ્કીટ, તાજા વિયાએલા નાના વાછરડાના આંતર- કેઈક પેસ્ટ્રી અને માર્જરીનમાં માછલીનું 'ડામાંથી કાઢેલું એન્ઝાઈન નામનું સત્વ. સહુ તેલ વપરાય છે. ઘણા લેકે શીંગચીઝમાં ઘણી વખત પેપસીન પણ વપરાય માંથી [મગફળી] મા જરીન બને છે તેમ છે. અને ખાસ પ્રકારનું પેપસીન ડુકકરના માનીને માર્જરીન [બ્રડ પર પડવા] પેટની ચરબીમાંથી બને છે. પેપિયાનું પેપ- વાપરે છે. પણ ઘણી વખત મારીનમાં સીન ખૂબ મોંઘુ પડે છે તેથી ઓછુ વપરાય માછલીનું તેલ પણ વપરાય છે. મરીન છે. ગુજરાતી શાકાહારી ગૃહણીઓએ પરદેશ. શીંગતેલમાં કે વનસ્પતિ તેલમાંથી જ બને માંથી ચીઝ લાવવાનો મેહ છોડ જોઈએ. છે પણ તેને મુલાયમ બનાવવા માછલીનું 'ઉપરાંત વિદેશ જતી વખતે વિમાનમાં તેલ ઉમેરવું પડે છે. રૂપાળા ચીઝના પેકેટ અપાય છે તેને [૮] જિલેટીન – દવા ઉદ્યોગવાળા પર્શવું પણ ન જોઈએ- તમે ચુસ્ત ભલે કહે પણ જિલેટીન મહદ અંશે ગાયના શાકાહારી હો તે. "
હાડકા અને ગાયના પગની ખરીમાંથી બને [૫] યુઇ ગ ગમ – કેટલાક યુઈગ છે કેરળમાં જિલેટીન માટેના પાવડર બને ગમમાં ગ્લીસરીન વપરાયુ હોય છે. જેઓ છે તેમાં ગાયના હાડકા ટન બંધ વપરાય રીલે Wrigley નામના પ્રખ્યાત બ્રાન્ડના છે. જિલેટીનને ઉપગ જેલીમાં, આઈસ્ક્રી
યુઈગ ગમમાંથી કંટાળીને અવનવા યુઈગ. મમાં, ચીઝ કેઇકમાં અને વિદેશની ઘણી ગમ ખાવાના શોખીન છે તે સમજી લે કે સ્વીટસમાં અને મીન્ટમાં વપરાય છે. ઘણા આવા યુઈગ ગમમાં જે ગ્લીસરીન વપરાય આઈસ્ક્રીમમાં જિલેટીન ઉપરાંત પ્રાણીની છે તે ગાય-બળદની ચરબીમાંથી બને છે. ચરબી તેમજ “ઈ' નામનું માંસાહારી જો કે રીગ્લેના યુઈગ ગમમાં પ્રાણીની એડીટીવ [ઉમેરણ] વપરાય છે. ચરબી વપરાતી નથી. '
[૯] ઓર્ગેનીક પેદાશે - કેટલાક [[૬] કિસ્પ : કરકરી નાસ્તાની ચીજો ચેખલીયા ગુજરાતીઓ પરદેશમાં જઈને –ચોખાનાં આટા કે મેંદામાંથી બનાવેલી ઓર્ગેનીક શાકભાજી કે અનાજ વાપરવાનો કરકરી ચીજો જે ગુંચળાકારે વેચાય છે આગ્રહ રાખે છે. ઓર્ગેનીક પેદાશોમાં તેને કિરૂપ કહે છે. આ કિપમાં “હે રાસાયણીક ખાતર વપરાતું નથી. કુદરતી નામની માસાહારી ચીજ હોય છે. ચીઝ ખાતર વપરાય છે. પરંતુ વિદેશના શહેરનાં બનાવે ત્યારે આડ પેઢાશ તરીકે હું નીકળે સુપર સ્ટોરમાં જે કહેવાતી ઓર્ગેનીકછે અને તમે જાણે છે કે ચીઝ બનાવવા શાકભાજી વેચાતી હોય છે. તેને વેચવા માટે તાજા વયાએલા વાછરડાના આત- મુકતા પહેલાં રસાયણમાં છેવામાં આવે છે - ૯ - છે.
તે રસાયણમાં સુકુ લેહી ડ્રિય બ્લડ

Page #523

વર્ષ–૬ અંક ૨૨ : તા. ૧૧==t-૯૪ : હાડકા, કે પ્રાણીના પગની ખરીમાંથી તે લાવે જ છે આ ટુથપેસ્ટમાં જિલેટીન બનાવેલો પદાર્થ કે માછલીનો ભુકકે જ વપરાય જ છે સારૂ જિલેટીન ગાયના હોય છે !
- હાડકામાંથી બને છે. [૧] સુપ અને સેસ : રેસ્ટોરામાં [૧૪] વિટામીને – વિટામીન ડી કે વિદેશના સ્ટેરમાં વેજીટેરીયન સૂપ કે અને “બી-૧૨ ની ટિકડીઓ કે તેને સેસ એ હંમેશા ખાતરી બંધ શાકાહારી પ્રવાહી દવાઓમાં પ્રાણીની ચરબી કે હાડહેતા નથી. ઘણી વખત તેમાં માછલી કે કાનાં અંશે હોય છે. કેન્સીયમની ટીકડીમાં માસને ઉપયોગ થાય છે. ઘણુ યુરોપીયન પણ પ્રાણીના હાડકા હોય છે. વિટામીને ખાદ્ય પદાર્થો મશીનમાં બને છે. મશીનના માટેની કેપસ્યુલ તે જિલેટીનમાંથી જ પ્રથમ ચકકરમાં ચીકનને કાતરવામાં આવે બને છે, છે. પછી એ જ મશીનમાં શાકભાજી કે ' [૧૫] યોગર્ટ - પરદેશ જનારા બીજી ચીજો કતરાય છે.
ગુજરાતી યોગર્ટ એટલે કે ગાયના દુધનું [૧૧] સ્વીટ અને કનકેકશનરી : તૈયાર દહી રૂપાળા રંગમાં કે રૂપાળા તમને સપને પણ ખ્યાલ નહી હોય કે પેકીંગમાં મળે છે એટલે હુંશે હોંશે ખાય કનફેકશનરી ખાવાથી શાકાહીર તૂટે છે. છે. આવા યોગર્ટમાં જિલેટીન વપરાયુ છે મુંબઈની દાણચોરીની બજારમાં એકસ્ટ્રા કે નહિ તે જોઈ લેજો. દહી ને ઘટ્ટ બનાસ્ટીંગ પિલે કે એર બ્રાન્ડની પેપરમેન્ટ વવા તેમાં જીલેટીન વપરાય જ છે. કારણ કે વીટસ મળે છે. આ બધામાં જિલેટીન કે વિદેશમાં ગાયનું દુધ જ મળે છે. ગાયના એટલે કે ગાયના હાડફામાંથી બનાવેલા દુધનું દહીં (ગટ) ડું પતલું બને ભુકકાના અંશે હોય છે.
છે. તેને ઘટ્ટ બનાવવા જિલેટીન ઉમેરાય [૧૨] ટેકીલા – અમેરિકામાં જાઓ છે ! આ બધી માથાકૂટ ન કરવી હોય તે એટલે શોખીન ગુજરાતીઓ તમને મેકસીન વિદેશ જાઓ ત્યારે બને ત્યાં સુધી રેસ્ટ૨ટેરામાં અચૂક લઈ જાય છે. અને પછી ૨માં ખાવું નહીં અને યજમાનને તાજી મેકસીકને ખાસ ટેકીલા (Tequila) રસોઈ કરવાનો આગ્રહ નમ્રતાપૂર્વક કરવો છે. નામને દારૂ પાય છે. દરેક ઠેકી લાની દારૂની બીમાર માણસે મરી ગયા પછી બેટલમાં તળીયે ખાસ પ્રકારનાં જીવડા તેમના મડદામાંથી બનાવેલી દવા ! રાખ્યા હોય છે. આ જીવડા થકી ટેકીલા બ્રિટનમાં અત્યારે ૧૯૦૦ મા-બાપ દારૂ વધુ ઉત્તેજક બને છે. એ જીવડાને તેમના બાળકોને અપાયેલી ઉંચાઈ વધાઅક દારૂ સાથે પેટમાં જાય છે. રવાની દવાથી થયેલા નુકસાન બદલ અબજ [૧૩] ટુથપેસ્ટ :- વિદેશમાં જનારાઓ રૂપીયાની નુકસાનીને દાવમાંડી રહ્યા છે. ત્યાંથી કેસ્ટ” અને બીજી બ્રાંડના ટુથપેસ્ટ (અનું. પિજ ૬૧૨ ઉપ૨)

Page #524

911216 HH2112
Ans:
In
સુરત - પૂ. આ. શ્રી વિજય રાજ દર્શન સાગર સૂ. મ. ના સંયમ જીવન તિલક સૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. આ. શ્રી અનુભવનાથે તથા પૂ. સા. શાસનતિ વિજય મહોદય સૂરીશ્વરજી મ. આદિની શ્રીજી મ. ના સિદ્ધિતપ તથા પૂ. સાવી નિશ્રામાં તપવી પૂ. મુ. શ્રી ગુણયશ વિજ- કપતિ શ્રીજી મ. ની ૧૫ મી એની યજી મ. તથા વિદ્વાન વકતા પૂ. મુ. શ્રી નિમિતે સિદ્ધચક્રપૂજન શાંતિસ્નાત્ર આદિ કીતિશ વિજયજી મ. ની ગણી પદવી ૧૧ દિવસને મહોત્સવ આસે માસની અંગે ભવ્ય અઠ્ઠાઈ મહત્સવ ઉજવાય. એળીમાં ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. કા. સુ. ૧૧ના ગણીપ્રદાન થયું. ૧૦૮ -
| (અનુ. પેજ ૬૧૧નું ચાલુ) પાર્શ્વનાથ પૂજન શાંતિસ્નાત્ર બૃહત્ક્રાંતિ
હોસ્પીટલમાં બીમાર માણસે મરી ગયા સનાત્ર વીશસ્થાન પૂજન ભવ્ય સ્નાત્ર મહા
પછી તેમના મડદાને પ્રોસેસ કરીને તેના ત્સવમા આગમ વરઘેડે સકલ સંઘનું
પિટ્યુટરી ગ્લેડ કાઢી લેવાય છે. આ પિત્રુસાધર્મિક વાત્સલ્ય વિ. ભવ્ય કાર્યક્રમ થયે.
ટરી ગ્લેંડમાંથી બાળકની ઉંચાઈ વધારનાસિક - અત્રે પૂ. મુનિરાજ શ્રી વાની કવા “ગ્રોથ હોર્મોન બને છે. માનઅક્ષય વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં ૪ વાંચના- વીના પિયુટરી ગ્લેંડ અર્થાત આંત:ત્રાવી એ ચાલતી હતી પર્યુષણમાં મા ખમણ ગ્રંથીમાંથી બનાવેલી ઉંચાઈ વધારવાની આદિ સારી તપસ્યાઓ થઈ ઉપજ બહુ દવાથી ઉંચાઈ તે વધે જ છે પણ પછી સારી થઈ ચેસઠ પહેરી વિધસાથે અઠ્ઠાઈ ૨૦ વર્ષે તે દવા ઉધે જવાબ દે છે ! કરનાર શ્રેટિવર્ય શ્રી બાબુભાઈ કેકારીએ સુ. લગભગ ૧૯૦૦ બાળકોને આ દવા પછી ૫ ના પારણુ કરાવેલ શ્રી સંધ માટે ૨૮મે વર્ષે મેડ-કાઉ ડીઝીઝ નામનો રોગ ન તેયાર થયેલ રથને સંપૂર્ણ ખર્ચ થવાથી તેમાંથી ઘણુ મરી ગયા છે. બાળકે આપીને રથ શ્રી સંઘને અર્પણ કર્યો રુ. ૫ નીચા હોય તે ભલે નીચા રહેવા દે પણ ના ભવ્ય વધેડો તે રથ સાથે નીકળેલ પરદેશ કે દેશમાં તેને માટે હોર્મોનની સાજ સામગ્રી જોરદાર હતી વરઘોડા બાદ ટ્રીટમેન્ટ ન કરે. ભવિષ્યમાં આ ટ્રીટશ્રી બાબુભાઈ જેઠારી તરફથી સકલ સંઘનું મેટથી ખતરે છે. વળી શાકાહારી લોકેએ સાધર્મિક વાત્સલ્ય થયું.
તે મડદામાંથી બનાવેલા આ હાર્મોનથી ઈદેર :- તે પખાનામાં પૂ. સા. શ્રી દૂર જ રહેવાનું હૈય છે. સૂર્યોદયા વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં પૂ. (ગુજરાત સમાચાર ૨૩-૯-૯૩)

Page #525

માર્યા.
(અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલુ) કર્મની અડચણે દીક્ષા લઈ નહિ શક
અવનવું વાની પારાવાર વેદનાથી અંતર પીડિત
: મહાન નદીઓના નામ : તારા પિતાને નહિ એળખીને આખરે તે
૧) ગંગા કારાવાસમાં કાળો કેર વર્તાવી સબડાવી
૯) મહેદ્રતનયા ૨) સિંધુ
૧૦) ચમવતી
૩) સરસ્વતી ૧૧) વેદિકા તારી માતાએ તેને કહેલું કુણિક! કે- ૪) યમુના
૧૨) ક્ષિપ્રા એવં યુનીસિ પિવા –
૫) ગોદાવરી ૧૩) વેત્રવેદી રે દુલ લત ! લાલિતઃ ૬) નર્મદા ૧૪) મહાસુર નતી તે પ્રતિકૃતિ તસ્યાકારિ,
૭) કાવેરી ૧૫) જયા કારા પ્રવેશનમ્ ૮) સરયૂ
૧૬) ગંડકી હે કપાતર ! જે પિતા વડે તું આ
પ્રેષક – પી. જે. રીતે લાલન પાલન કરાયે, તેના ઉપકારના
હાસ્ય એ દરબાર 'બદલા માટે તે તેમને કારાગૃહમાં પૂરી
શેઠ – એય છેકરા, તું રોજ આવે છે દીધા.!!!
ચેપડા, છાપા, ચોપાનિયાદિ ઉથલાવે છે પણ આજ સુધી તે કાંઈ
લીધું છે ? છેક - અરે વાહ શેઠ! હું તે દરરોજ
બે ત્રણ લઈ જાઉં છું. તમને I u પુસ્તક :
ખબર ન પડે તે હું શું કરું ? (જીવનમાં ચેરીની આદત ખૂબજ
ખરાબ છે. – અતુલ (જામનગર) પ્રવચન પ્રશ્નોત્તર :- પ્રવચનકાર પૂ.
- થાય છે - આ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ધર્મનું પિષણ પાપનું શોષણ પ્રકાશક પ્રાણલાલ છગનલાલ શેઠ અવની ઉપશમન પિષણ આવેશનું શોષણ બીલ્ડીગ પહેલે માળે દાદી શેઠ રેડ સંવરનું પિષણ આશ્રવનું શેષણ મલાડ વેસ્ટ મુંબઈ–૬૪ કા, ૧૬ પછ ૬૦ સમતાને પિષણ ક્રોધનું શેષણ પેજ પૂજ્યશ્રીના વિવિધ પ્રવચનમાં જે
અપરિગ્રહનું પેષણ લેભનું શેષણ પ્રકને થાય અને તેની છણાવટ પૂજયશ્રીએ પ્રકાશનું પિષણ અંધકારનું શેષણ જે વિશદ રીતે કરેલ છે તેવા પ્રશ્નોત્તરે અને સત્વજ્ઞાનનું પોષણ અજ્ઞાનનું શેષણ અપાયા છે જે ખાસ મનનીય અને અત્યંત શીલનું પિષણ અબ્રાનું શેષણ માર્ગદર્શક છે.
-પૂણ્યાનંદ શિશુ
E
,
રાજા રા
:
- તા. રર . રર મા
- ર૪ રસ અને

Page #526

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
*
-
CHU IS T
*
(
સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ ||
એ જ
છે
૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
પૈસા-ટકા. ઘરબાર, કુટુંબ-પરિવારાદિ સારાં છે અને મારે છે. આવું માનનારા છે તે માટે દુર્ગતિ જ છે. છે . સ્વાથી કદિ ધમ બને જ નહિ. તે ધર્મ ય કરતે હોય તે ય ઢગ જ કરે છે. આ
શ્રી અરિહંત પરમાત્માનાં ભગત મટી દેવ-દેવીના ભગત બનેલા સાધુઓએ જે જે દેવ-દેવીઓની મૂર્તિ મંદિરમાં ન જોઈએ તે ઘાલી અને તમે કે તેને કપતરૂ માને ! પતન તો કેટલી હદ સુધી થયું છે. તેમને તે સાધુઓને અને તેમને સારાં માનનારાએ ભગવાનની ઘોર આશાતના કરી છે. જે તે દેવ-દેવી જાગતાં હતા તે તમને લાત મારીને કાઢી મૂકત અને કહેત કે- “અમે તે ભગવાનના પટાવાળા પણ 2
નથી. તેમના દાસના પણ દાસ છીએ.” સારું છે કે તે દેવ આવતા નથી. 9 ક તમને જે સુખ સામગ્રી મળી છે તેના પર વિરાગ નહિ અને તે તમારી દુર્ગતિ ? છે જ થવાની છે આ ભગવાનની વાત માન્ય હોય તે જ વિરાગ આવવાની શકયતા છે 9 છે. બાકી તમે રાગમાં જ મરવાના છો. છે, સુખમય સંસારથી ભાગી છૂટવાની ઈછા તેનું નામ નિર્વેદ છે. ગાળ દે તે ન ગમે છે 0 અને વખાણ કરે તે ગમે તે નિર્વેદ જાય. નિંદા કરનાર કરતાં ય પ્રશંસા કરનાર છે 0 ભંડા. નિંદા તે હજી ય સહન થાય પણ પ્રશંસા તે પછાડે જ.
) 0 , દુખમાં ગભરાય નહિ અને સુખમાં લેપાય નહિ તે માણસ જ સારે હોય. તેનું 0 ચાલે ત્યાં સુધી તે ખરાબ કામ કરે જ નહિ. મોક્ષાથીને જ આ “સહેલું લાગે. 0 છે સંસારના પ્રેમીને તે આ ભૂંડું અને ખરાબ લાગે. 1 નુકશાન કરનારી ચીજને નભાવવી પડે પણ તેના પર રાગ થાય તેવો અનુભવ છે? છે . શ્રાવકને સંસારના રાગી કહેવા તે શ્રાવકપણાની આશાતના છે.
occa૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યાના ૨૪૫૪૬

Page #527

| 29 ૯
- - -
બા, જે ફ્રાયTTY ર શન ='નિ 23
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र, काबा, 7મો 9374માણ તાયરાdi ૩૩મારૂં મહાવીર પ સાIIUM
(Prળા અને શ્રદત્ત રજા fશી થર)
એ
નગર,
IIM
સા
]
સવિ જીવ કરૂં
// SS
શાસન સી
_(0
Sી ૦. સમ્યગ્દષ્ટિની ભાવના 5 સવૅ વસ્ત્રવિચં ,
| સર્વે નટ્ટ વિવOT | સંવે બામર મારા,
સો વીમાડુ વ હૃr | | સર્વ ગીત વિલાપ સમાન છે, સવે [, નૃત્યે વિડંબણા રૂપ છે, સવે આભૂષણો | ભાર રૂપ છે અને સઘળીય કામચેષ્ટાઓ દુ:ખને આપનારી છે. તે છે
),
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જેને શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા.૪૦૦ શ્રત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ જામનગર
आ. श्री कैलाससार सूरि ज्ञान मरि
श्री महावीर जैन आराधना र (સૌરાષ્ટ્ર) 1NDIAPIN-3ઠા005 મે
कावा.

Page #528

oooooooooo#00000000000
0000000000000000000000
જિજ્ઞાસા અને તૃપ્તિ
ધાર્મિક વહિવટ વિચાર' પુસ્તકમાં આપેલા માર્ગદર્શન મુજબ ધામિક દ્રવ્યે ના વહીવટ કરવા ચે!ગ્ય છે ?.......ના......કારણ ? વાંચેા...આ જિજ્ઞાસા અને તૃપ્તિ...
જિજ્ઞાસા तृप्ति પૂ. પં. શ્રી ચન્દ્રશેખર વિ. મ. એ લખેલ ‘ધાર્મિક વહીવટ વિચાર’ નામની એક ચાપડી કમલ પ્રકાશન ટ્રસ્ટે બહાર પાડી છે. તેમાં તેમણે આપેલા માદેશન મુજબ ધાર્મિક વહીવટ કરવા ચેાગ્ય છે ?
-
-
તૃપ્તિ પ'. શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. મ. ની તે ચાપડીને અનુસરીને ધાર્મિક વહીવટ કરવાના વિચાર સરખે પણ કરવા ચેાગ્ય નથી. તે ચાપડીમાં તેઓશ્રીએ શાસ્ત્રીય નિયમાની સાથે સાથે જ પેાતાની સ્વતંત્ર કલ્પનાએ તથા સ'મેલનના અશાસ્ત્રીય અત્યંત વિવાદાસ્પદ ઠેરાવાની અનુચિત ભેળસેળ કરી છે તેથી તે ચાપડીની પ્રમાણિકતા બિલકુલ રહી નથી.
પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિ મ. એ તે વખતે અમદાવાદની સભાએ માં પડકાર : કેલા એ વાત સાચી પરન્તુ વ ગચ્છાધિપતિ પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા પાદાના વિશાળ પરિવાર સાથે અમદાવાદ પધાર્યા અને ત્યાં ઠીક ઠીક સમય રોકાયા ત્યારે પન્યાસજી મહારાજ નજીકમાં જ કલિ કુંડ ખાતે બિરાજમાન હેાવા છતાં તેમણે અમદાવાદ પુજ્યશ્રી પાસે આવવાનું ટાળ્યુ હતું, પરંતુ ત્યાર બાદ એક છ'રી પાલેત સઘ રાત્રે પૂજયશ્રી પેાતે કલિકુંડ પધાર્યા ત્યારે આ પૂજયશ્રીને મળ્યા હતા તે વખતે પૂજયશ્રીએ તેમને બહુ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં એવા મતલખનુ જણાવેલ કે“તમે બધાએ ભેગા થઇને સ'મેલનમાં આવા અશા ય ઠરાવો કેમ કર્યા ? અને તમે જ એટની જનરલ બનીને એ ઠરાવોની શાસ્ત્રીયતાની જોરશેારથી વકીલાત કરી છે તા હવ એ ઠરાવોની શાસ્ત્રીયતા મને સમજાવી દા અથવા તેા એ ઠરવો, અશાસ્ત્રીય છે એવુ' અમારી પાસેથી સમજીલે,' આમ કહીને તેઓશ્રીએ રાધુઆને શાસ્ત્રાધારી લઈને પયાસજી મ સાથે એસી જવાના આદેશ કર્યા કે તરત પૂ. પ્'ન્યાસજી મ. એવુ' કારણ દર્શાવીને (અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)
જિજ્ઞાસા સમેલનના ઠરાવા તદ્દન શાસ્ત્રીય છે” એવું પ્યાસજી મ. એ તે વખતે અમદાવાદની જાહેર સભાઓમાં અનેક વખત, સંમેલનના અનેક આચાર્યાની હાજરીમાં જાહેર કરેલું અને તે અંગે, વિરાધ કરનારાઓમાંથી કાઇ પણ ચર્ચા કરવા આવે તે અમે તે ઠરાવોની શાસ્ત્રીયતા પુરવાર કરવા તૈયાર છીએ-એવા પડકાર પણ તેમણે અનેક વખત કરેલા પરંતુ ત્યારે ચર્ચા કરવા કાઈ આગળ આવ્યું નહી, એ વાત સાચી છે ?
-

Page #529

- iangu
r
હાલાદેશaછ mવિજયંત જરીશ્વરજી મહારાજની ૭ હ
URCU 240001 UHOY NO BALLON PEU NUN Yuleg
M
આ ફૂલ
- સંત્રીઓને પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
(મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર જજજલાલ શાહ
( ).
કીરચંદ જૈs (વઢવ૮).
* *
*
(NS • કવાંફિક * PNEારા વિશZ1 . શિવાય ચ મયાા ઘ
(જજ જa)
વર્ષ
૨૦૫૦ પોષ સુદ-૬ મંગળવાર તા. ૧૮-૧-૯૪ [અંક ૨૩]
-: મેક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા પ્રવચન-પાંચમું
(ગતાંકથી ચાલુ) શ્રાવકે કોણ કહેવાય ? ત્રિકાળ પૂજા કર્યા વિના રહે ? ઉભયકાળ આવશ્યક છે છે કર્યા વિના રહે ? પાંચ પડિકકમણ, જીવ વિચાર, નવતત્ત્વ ન આવડે તે બને ? કમ | શું છે, કેટલાં છે તે ન સમજતા હોય તેવા શ્રાવક હોય ? સંસારમાં મજાથી રહે છે છે. તે કઈ શ્રાવક હોય ?
પ્રમજાથી રહેતે હૈ ય તે ન હોય પણ મજા આવી જતી હોય તે ચોકકસ હોય ? . ઉ૦ મજા આવી જાય છે તેનું દુઃખ થાય છે ? દારૂડિયે કહે મને દારૂમાં જ છે. મજા આવે છે, માંસાહારી કહે મને માંસમાં મજા આવે છે તે ચાલે ?
સંસારની અનુકૂળતા ગમી જાય તે સમજવું કે-જે અવિરતિને ઉદય હતે તે છે મિથ્યાત્વને ઉદય થયે. તે જીવ કયારે ધર્મ મૂકી દે તે કહેવાય નહિ. ઘણાએ સુખસંપત્તિ મલ્યા પછી ઘમ મૂકી દીધું છે.
સંસારનું સુખ ભોગવવાનું મન થાય અને મજેથી ભગવે તે સમજી લેવું કે $ - મિથ્યારવને ઉદય થયે. સુખ ભોગવવામાં મજા આવે ને તરત થાય કે આમાં મજા
આવી તે દુર્ગતિમાં જવું પડશે તેનું નામ જેન ! તેની દુર્ગતિ ન થાય. જેને આત્માનું ! સુખ જોઈએ તેને સંસારના સુખમાં મજા ન જ આવવી જોઈએ. આવે તે તરત જ છે દુઃખ થાય. તમે સંસારમાં કેમ બેઠા છે તે ન પૂછાય. તેમ પૂછે તે દાઝયા ઉપર ડામ ૬

Page #530

( ૬૧૮ :
- શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) 8 દે છે. પણ તમને સંસારમાં બહુ મજા આવે છે ? મજા આવે છે તે દુઃખ થાય છે કે છે છે નહિ ? દુઃખ નથી થતું તે જૈન નથી તેમ કહીએ. તેમ તમે સુખ ભોગવે તેથી જૈન 8 ન નથી તેમ ન કહેવાય. પણ તે સુખમાં જ મજા આવે, તે સુખ છોડવાનું મન પણ ન થાય. છે કે મક્ષ તે યાદ પણ ન આવે તે તેને મિથ્યાટિ જ કહેવો પડે !
8 તમે અમારી ભક્તિ ઘણી કરો છો તે ગમી જાય તે અમને લાગે કે-સાધુપણાને છે છે સ્વાદ હજી નથી આવ્યા. કપડાં જ પહેર્યા છે. સાદુ પણાને સ્વાદ ન આવે તે અનંતી | વાર સાધુવેષ પહેરે તેય તેને મિક્ષ ન થાય તેને સંસારમાં જ ભટકવું પડે. અભયે, દુર્ભ અનંતીવાર સાધુ થાય છે પણ તે સંસારમાં જ ભટકે છે. અ ને તે છે કયારે મોક્ષ મળવાનું નથી. દુર્ભાનું દુર્ભવ્ય પણું જાય પછી ઠેકાણું પડે.
ધર્મ પામેલાને દુનિયાનું સુખ ન ગમે, મન મજા ન ગમે. જેને દુનિયાનું સુખ છે ગમે, મોજમજાય ગમે અને ગમે તે દુખ પણ ન થાય તે ધર્મની પ્રાપ્તિ થાય નહિ. છે આ વાત ગમે-જચે તે વૈરાગ્ય આવે, કષાયે ઘટે, દે ને ડર પેદા થાય, ગુણને પ્રેમ છે. થાય, શેષનાશક અને ગુણ પ્રાપક ધર્મક્રિયાઓ મજેથી કરવાનું મન થાય.
ખાવામાં મજા આવે તે પેટ ભૂલી જાય છે ને ? સારા સ્વાદમાં શરીર બગડશે { તે વાત ભૂલી જવાય છે ને ? આજે ઘણુ માંદા પડે છે તે સ્વાદને લઈને. પેટ ભરવા છે છે ખાય તે મોટાભાગે માંદો પડે નહિ.
સંસારનું સુખ અવિરતિ નામના પાપના ઉદરથી ભેગવવું પડે. તેમાં મજા ને આવે જેનપણું ચાલ્યું જાય-આ વાત સમજી જાવ તે ઈચ્છા છે. સંસારમાં રહે છે છે પણ કયારે સંસાર છૂટે તે વિચારવાળે હોય તે સંસાર તરી જાય. સાધુ 8
પણમાં આવેલાને સારી સારી સામગ્રી ગમે તો તે ડૂબી જાય. ભગવાને અને ૪ ય છોડ્યા નથી.
પ્ર. એકદમ પરિવર્તન ન આવે. પણ ધમ પકડી રાખે તે લાંબે ગાળે છે ફાયદો થશે ને ?
ઉ૦ ધર્મ કેમ પકડી રાખે છે ? પરિવર્તન આવે માટે કે સંસારની મજા ! મળે માટે ? ધર્મને દુનિયાના સુખ માટે, સંપત્તિ માટે, રાજઋદ્ધિ માટે પકડી રાખે તે છે બધા મહામિથ્યાષ્ટિ છે. ધર્મ દુગતિથી બચાવી, મેગ્ને મોકલી આપે છે તે માટે ધમ ! પકડે તે કામનું છે. આ બધું સમજો. સમજ્યા વગર જેમ તેમ બોલે નહિ.
સંસાર જેને ગમે, તેમાં મજા આવે, તે મજામાં ય મજા માને તે મિથ્યાર ... 8 હોય કે સમકિતી ? સમકિતી ચક્રવર્તી ચક્રવત્તીપણું ભગવતે હોય તે ય તેમાં મજા છે

Page #531

વર્ષ ૬ અંક ૨૩ તા. ૧૮–૧–૯૪ :
ન માને. તેથી જ તક આવે ચીપણું છેડી દે. છ ખંડના માલિકે ચક્રવર્તીપણું છેડી ? રાધુ થયા તે તમારી પાસે શું છે ? તમારું જીવતર આજે ઘરમાંય માનવંતુ નથી. તમારા ઘરમાં કે તમારી પ્રતિષ્ઠા નથી. તમારે ઘરમાં ઘણાનું માનવું પડે છે. આજે દાણા શેઠીયાઓને નેકરની આજ્ઞા માનવી પડે છે. ભગવાન ગમે તેને સંસાર ગમે નહિ. આ સંસારમાં રહેવું પડે તેય પિતાનો પાપને ઉદય માને. તેનું નામ જ જૈન ! મોક્ષ તે માટે મહેનત નથી થતી તેનું દુઃખ હોય, મેક્ષ માટે જે મહેનત કરવાનું મન હેય છે તેનું નામ જેન ! મે તેને માનન રા ઈતરદર્શન પણ સંસારના કેઈ પદાર્થની ઇચ્છાથી છે છે ધર્મક્રિયા થાય નહિ તેમ માને છે. તેમને ત્યાં પણ “નિષ્કામ ભકિત કહી છે.
ધર્મ છે-વઘતે થાય તેની ચિંતા નહિ પણ ધર્મ નથી થતે તેનું દુઃખ હેય છે તેનેય સારો કહું. તપ નહિ કરનારા પણ તપસ્વીને હાથ જોડે છે. તપસ્વીને પારણા-ઉત્તર ? પારણુ કરાવે છે. મોટા તપ કરનારનું બહુમાન પણ કરે છે.
જે વસ્તુ જેવી હોય તેવી માને તેનું નામ શ્રી અરિહંત પરમાત્માને સેવક ! છે. 8 સંસાર રહેવા જેવો છે ખરો ? ભોગવવા જે છે ખરા ? સંસારની મજા ગમે છે કે 8.
નથી ગમતી ? ગમે તે દુઃખ થાય છે ? છોડવાનું મન ન હોય તેમ મનમાં ન હોય ? છે જૈનકુળમાં જન્મેલા તમે જૈન બની જાવ તે લંક લાગી જાય. જેનેની વસતિ ઓછી હેય
તો ય તે જે પ્રભાવના કરે તે બીજા ન કરી શકે. બધી બાજુને વિચાર કરે તે થાય છે છે, બુદ્ધિશાળી છે, એ ક્ષે જવું હોય તે બધી સામગ્રી તૈયાર છે. ભલે આ કાળમાં અહીંથી મોક્ષે ન જઈ શકાય પણ મેણા માર્ગની આરાધના કરે તે જલદી મેક્ષે જવાના. સંસારમાં રહેલા સઘળાય જેને, પછી તે સુખી હોય કે દુખી હોય પણ એક જ વાત કહે કે-“ઝટ મેક્ષે જવું છે. સંસાર છૂટતું નથી તે પાપને ઉદય છે. સંસારમાંહજી મજા પણ આવી જાય છે પણ તે મજા આવે તે ગમતી નથી.” આવી દશા થઈ જાય તે કામ થઈ જાય. આવી દશા પામવી નથી ? આ ભાવના જીવતી રહે તે સંસાર છૂટે અને મોક્ષ થાય.
શ્રાવક પણ વિષયનો વિરાગી હેય, કષાયે તેને ગમતા ન હોય, આત્મા ગુણ ગમતા હેય.. દોષ ગમતા ન હોય. ગુણ પ્રાપક અને દેષનાશક ક્રિયા કરવા માને, ન થાય તેનું દુ:ખ થાય તે આત્મા મેક્ષે જશે, ને જશે જ-આ વિશ્વાસ છે અપાય જે તે ક્ષે જવાના જ. લાંબો કાળ ભટકે નહિ. વધુમાં વધુ અડધે પુદગલ ! પરવત્તકાળમાં તે મોક્ષે જાય જ. ચારિત્રને પરિણામ આઠમીવાર આવે તે ય ક્ષે છે
જાય છે. જેને મેક્ષની ઈચ્છા થાય તેનો સંસાર એક પુદ્ગલ પરાવર્તથી વધારે નહિ ? 1 મેક્ષ માટે જ ધર્મ કરનારો સંસારમાં ભટકે નહિ. શાસ્ત્ર આ બધાં વચન આપ્યાં છે. ' - મેક્ષ માટે ધર્મ કરનારાને સંસારમાં જે જે અનુકૂળતા જોઈએ તે બધી માગ્યા વગર ?
-
-
-
-
ર
-

Page #532

( ૬૨૦ :
: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) છે { મળે ધર્મ કરવા જે જે અનુકૂળતા જોઈએ તે આપવા ધર્મ બંધાયેલો છે. મેક્ષા માટે ? & ધર્મ કરે તેને માસાધક બધી જ સામગ્રી મળે
તમારી શી ભાવના છે ? મરતા સુધી સંસારમાં જ રહેવું છે કે સંસાર ડીને કે મરવું છે ? કદાચ સંસાર ન પણ છેડી શકે તે પણ મરવાને વખત આવે તે રાજી તે હો. કેમકે, દુનિયાનું સુખ બટું લાગતું હતું, તે ગમી જાય તે ગમતું ન હતું. તે તેવા આત્માની દુર્ગતિ શું કામ થાય ? ભગવાન છે 'ટી આપે છે કે-જેને દુનિયાના સુખમાં મજા આવે તેય ગમે નહિ સુખ ગમી જાય તે ય ગમે નહિ. તે આત્મા દુર્ગતિમાં જાય નહિ. આ માર્ગ એવો છે કે, સમજે તે બધું આવડી જાય. અવિરતિના ઉદયે સંસારમાં લહેર આવે પણ તે સારું નથી–આ. હું મનમાં રાખે તે લહેર પટતી જાય, સમકિત પણ આવે અને તે સ્થિર થઈ જાય. અને સાધુ થયેલા દેવલોકમાં જવાની છે ઈચ્છા રાખે છે તે માર્યા જાય, રિદ્ધિ-સિદ્ધિ મેળવવા જેવી છે કે છોડવા જેવી છે ? જે મૂકીને આવ્યા તે મેળવવા જેવું નથી જ ને ? મે નથી મૂકી શકતા પણ તે પાપ છે ને ? તેની ઈચ્છા થાય તેય પાપ છે ને ? આવું માને તે આત્મા ય ધીમે ધીમે બચી છે જાય. દુનિયામાં તમે પૈસા કમાવવા કેટલાં અપમાન વહે છે ? તિરસ્કાર કોઠે છે ? તે ધર્મ કરવું હોય તો તકલીફ ન આવે તે બને ? તકલીફ વેઠવાની ટેવ પાડે તે છે કામ થઈ જાય. તમે બધા આજને આજ સાધુ થાવ એમ નથી કહેવું. તમારા જેવા !
સાધુપણું લેવા આવે તે એકદમ ન આપું પણ પર ફાા કરીને પછી આ પુ. શિપને છે ૨ લેભી હોય તે ગુરુ, ગુરુ નથી. દીક્ષા જ લેવા જેવી છે તેમ કહેવાય પણ તું મારે 8 શિષ્ય થા તેમ કહેવાની મના છે.
દુનિયામાં તમારે તમારું કામ સાધવું હોય તો શું શું કરવું જોઈએ તે જાવું છે સમજે છે. તેમ ધમ સાધવા કેટલું કેટલું સહન ક વું પડે તે સમજી જાવ તો ધર્મ થઈ શકે. બાકી દુઃખ મજેથી સહન કર્યા વિના, દુ િવાની મોજ-મજાને બેટી માં યા છે વિના ધર્મ થાય જ નહિ. - ધર્મ કરવા માટે વિષયને વિરાગ જોઈએ, કષા અને ત્યાગ જોઈએ, ગુણને અનુરાગ ૪ જ જોઈએ અને એ ક્ષસાધક ક્રિયાઓમાં અપ્રમાદ જોઈએ ધર્મ થાય. કમમાં કમ આ ગુણે { મેળવવા પ્રયત્ન તે કરવો જ જોઈએ તે આ જન્મ ફળ થ ય.
ગુણને રાગ ન હોય અને દ્વેષનો રાગ હોય છે તે રખડી મરે. ભગવાને કહેલી છે ધમક્રિયા કરવા જેવી નહિ કરે તો તું રખડી મર-આમ રોજ આત્માને સમજાવવું છે પડે. અનાદિકાળાનો અભ્યાસ છે માટે સુખમાં મજા છે-તે કર્યા કર એમ કહેનારા નરકમાં મોકલનારા છે. અહીં શેડા દુઃખમાં ગભરાવા ને નરકના દુઃખમાં ગભરા ! હું નથી તે ચાલે ? આ બધું સમજીને ધર્મ માટે સહન કરતા થાવ તે કામ થઈ જાય.

Page #533

පපපපපපපපාපපපපපපපපපපපපප
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર વિચારણું
- પૂ આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ පපපපපපපපාර පපපපපපපපපපප
લેખાંકે ૧લે ૫ પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી ગણિવરશ્રી દ્વારા લિખિત ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' પુસ્તક કમલ પ્રકાશન ટ્રસ્ટ જીવતલાલ પ્રતાપશી સંસ્કૃતિ ભવન રીલીફ રોડ અમદાવાદથી સં. ૨૦૪૯માં પ્રગટ થયું છે.
આ પુસ્તકમાં ધાર્મિક વહીવટ અંગે વિચાર કર્યો છે પરંતુ તેમાં જે શાસ્ત્ર અને પ્રણાલિકા ચાલી રહી છે તેનું મહત્વ અપાયું નથી.
૨૦૪૪નાં સંમેલને કરેલા દેવદ્રવ્યના ઠરાવમાં ખાસ કરીને “કપિત દ્રવ્ય ની વ્યાખ્યાનમાં જે પૂજા, સ્વપ્ન આદિ બેલીઓને ગોઠવીને દેવદ્રવ્યના વિનાશનો માર્ગ
ભે કરી દીધું. પરંતુ તે વાતનો દેવદ્રવ્યના ભક્ષણથી સાવધ શ્રી સંઘે કઈ અમલ કર્યો નથી અને તે વિષયને પ્રતિકાર પણ વિભાગવાર થયું છે તેને આજે પાંચ વર્ષ થયા છે એ પાંચ વર્ષને કેઈ પણ અનુભવ આ પુસ્તકમાં લેવામાં આવ્યા નથી તે વખતે કે પછીથી લખાયેલા તેના તે લખાણે આ પુસ્તકમાં મુકી દેવાયા છે. અને શાસ્ત્રની સાપેક્ષતાને અભાવે કોઈને તે અજુગતા ન લાગે તેમ પણ બને.
શ્રી વિજયધર્મસૂરિજી (કાંશીવાળા) એ આ દેવદ્રવ્ય, સામે જલદ જેહા જગાડેલી પણ આજ્ઞાબદ્ધ સંઘમાં તેમની કારી ફાવી ન હતી. તે વખતે સજજડ વિષેધ કરનારાએના પરિવારના મુનિઓએ જ ૨૦૪૪માં સંમેલનમાં શ્રી ધર્મસૂ. મ. થી પણ ડગલા આગળ જઈને પ્રતિપાદન કર્યું છે તે ઘણું જ દુઃખની વાત છે. શાસનના માલિત્યની વાત છે.
સદ્દભાગ્ય એ છે કે તે પ્રતિપાદન કરનારાઓએ પણ તેને આ અમલ કર્યો નથી. માત્ર રાજકીય ઠરાવ જેવી તેની સ્થિતિ છે.
છતાં આ સંમેલનના ઇગો અમે ઘડયા જેવું માનનારા કેટલાક મહાત્માઓએ તેવા લખાણે કરી સમર્થન કરવા પ્રયત્ન કર્યો તેમાં મોટા ભાગના તે શાંત થઈ ગયા છે પરંતુ પૂ. પં શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મ. જે ઘણા પ્રતિભા સંપન્ન અને વકતા છે અને તેમને હજી આ વાતની પ્રતીતિ થઈ નથી અને “અપની ટેળી ઝીંદાબાદ' ના 'કાયે આ ૨૦૪૪ પછી ૨૦૪૯ માં પુસ્તક પ્રગટ કર્યું. તેમાં ઘણે વિરોધ થયે જેથી તેમણે મુકિત દૂતના નવેમ્બર અંકમાં જાહેરાત કરી છે. તે આ મુજબ છે.

Page #534

૬૨૨ :
: શ્રી જૈન શાસન ( અઠવાડિક)
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર પુસ્તકના વિાદ અંગે નિવેદન
મારૂ' લખાયેલુ પુસ્તક ધાર્મિ ક વહીવટ વિચાર' મારી માન્યતા પ્રમાણે શાસ્ત્રાનુ સાર છે. પરતુ તેમાંનુ* કેટલુંક લખાણુ શાસ્ત્ર વિરુધ્ધ હોવા અંગેને જે વિવાદ ઉભા થયા છે તેમાં જે શાસ્ત્રાધાર સહિત મને ખાત્રી થાય તે રીતે જણાવશે તે તેની નવી આવૃત્તિમાં સુધારો કરવાની મારી તૈયારી છે.
તા. ૨૩-૧૦-૯૩ સાબરમતી
લિ. ૫'. ચ`દ્રશેખર વિજયજી આ નિવેદન નવેમ્બરના અંકમાં આવ્યુ પછી ડીસેમ્બરના અંકમાં મુકિતદૂતમાં નીચે મુજબ લખાણ તેમણે આપ્યુ છે.
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' પુસ્તક અંગે
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર પુસ્તક અંગે ગત એકટોબરના અંકમાં મે' જણાવ્યુ છે. કે-તેમાં જો કોઇને શાસ્ત્રબાધિત કશું લાગતુ હેય તે તે અંગે શાસ્ત્ર પાઠ દ્વારા મને ખાત્રી કરાવતુ લખાણ મેકલી આપે જેથી હું નવી આવૃત્તિમાં તે સુધારા કરી શકું. હજી સુધી કાઇએ કશુ મેકલ્યું નથી હજી વધુ રાહ જોઉ છું.
૫'. ચંદ્રશેખર વિજય
-
આ બે જાહેરાત બાદ કદાચ તેમને સીધુ. કેાઈએ નમકલ્યુ' હેાય તેમ ખતે છતાં આ કઇ છેાકરુ ખાવાઇ ગયાની જાહેરાત નથી જેથી બીજે મહિને નીકાલ આવી જાય. આ મામતમાં જેમણે વિરાધ કર્યાં છે તે સ્પષ્ટ છે અને જે ગ્રુપમાં પૂ. પં. મ છે તે ગ્રુપના પણ પૂજ્યેએ ધાર્મિક વહીવટ અંગેના વિચારા અનેક પુસ્તકે,માં રજુ કર્યો છે જ અને તથી આ પુસ્તકામાંથી પણ તેઓ માર્ગદર્શન મેળવી અને સ`શાધન કરી તેવી શકિત તે ધરાવે છે જ.
છતાં તેઓશ્રીને તે બાબતમાં કાઈ પ્રયત્ન કર્યા હાય તેમ તેમના બીજા નિવેદન થી જણાતુ' નથી.
o
જો કે મે' ૨૦૪૪ના સમેલનના એક અંક વાનુ સ્પષ્ટીકરણ કર્યુ છે અને તેમાં તેમને ઘણુ* ખાટુ' પણ લાગ્યુ' હાય અને તેથી આ સ્પષ્ટીકરણાથી તેમને કઇ જોવા જેવું લાગ્યુ' ન હેાય. તેમ બીજા પણ પૂજ્યે એ તે અંગે ઘણા ખૂલાસા કર્યા છે. મારા સ્પષ્ટ લખાણેા છતાં સ`મેલનના પ્રગર સમિતિના અધ્યક્ષ પૂજયશ્રી આફ્રિ લગભગ બધા પૂજય આચાર્ય દેવા સાથે મારા પત્ર વ્યવહાર અને સપર્ક કહ્યો કે તેમના તરફથી જે સદ્ભાવ અને સુધારણાની જે લાગણીઓ અનુભવી છે તેથી પશુ સ્પષ્ટ લાગે છે કે સંમેલન થઇ ગયુ. પશુ તે વાતની પકકડ રાખવા જેવી નથી.

Page #535

વર્ષ–૨ અંક-૨ : તા ૧૮-૧-૯૪
: ૬૨૩ હવે પૂ. પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મ. ના લખાણની આખી નેંધ લખું તે પણ કેટલાય લેખાં કે થઈ જાય તેથી પ્રથમ દેવદ્રવ્ય, સાધારણ દ્રવ્ય, વિ. તથા ભકિત પાત્ર સાત ક્ષેત્ર વિ. ની શાસ્ત્રીય પ્રણાલિકા પૂર્વકની ચાલી રહેલી વિગત રજુ કરું છું.
દેવ દ્રવ્ય દેવ દ્રવ્ય માટે પૂર દ્રવ્ય, નિર્માલ્ય દ્રવ્ય અને કલ્પિત દ્રવ્યના વિભાગે હતા. પૂજા દ્રવ્ય એટલે પૂજા માટે
(૧) કેશર સુખડ આદિ આપી જાય તે પૂળ દ્રવ્ય હતું તેને માટે રકમ આપે તે પણ પૂજા દ્રવ્ય હતું. આજે કેસર સુખડ ખાતુ, કે તેની કાયમી તિથિઓ, તેવા ફંડે, તથા આંગી ખાતું આંગીની તિથિઓ તથા હાલમાં વર્ષ દરમ્યાન પૂઝ દ્રવ્ય આપવાના ચડાવા બોલાય છે તે પૂજા દ્રવ્ય છે. અને તેવી રકમ દેરાસર સાધારણ ખાતાના નામે જમા થાય કે ગણાય છે. ' (૨) નિર્માલ્ય દ્રવ્ય તે પૂજામાં ચડાવેલા દ્રવ્યો તે નિર્માલ્ય દ્રવ્ય છે તેમાં આંગીના વરખ, બાદલા, ફલ, નૈવેદ્ય, રેખા, રેકડના વિ. તે નિર્માલ્ય દ્રવ્ય છે તેની રકમ કરીને દેવ દ્રવ્ય ખાતે જમા કરાય છે. કઈ જગ્યાએ દેરાસરના પૂજારી વિ.ને પણ અપાય છે. પૂજારીને પગાર શ્રાવકે એ આપવાનું છે. આ દેવ દ્રવ્ય છે જેથી તે અપાય નહિ તેથી ઘણી જગ્યાએ વ્યવસ્થા થઈ જતાં તેમાંથી બગડી જાય તેવા ફળ નૈવેદ્ય ન વેચાય તે પૂજારીને આપે બાકી ચોખા બદામ આદિ તો નાણું કરી દેવ દ્રવ્યમાં જમા થાય છે.
. (૩) કરિપત દ્રવ્ય- જે દ્રવ્ય જિનમંદિરના નિભાવ માટે આપે, કઈ રકમ, દુકાન, ખેતર મકાન વિ. આપે તે તે કપિત દ્રવ્યમાંથી પૂજા દ્રવ્યથી માંડી રક્ષક સુધીના દરેકને પગાર વિ. અપાય છે. અને આજે તે દેરાસર સાધારણ ગણાય છે. કલ્પિત દેવ દ્રવ્યનું ખાતું આજે ત્યાં પણ નથી તેવી રીતે કઈ રકમ મકાન વિ. સાધર્મિક વાત્સલ્ય, પૂજા ભણાવવા, એકાસણુ બેલ વિ. માટે આપે તે તે દ્રવ્ય તે તે ખાતામાં રહે છે. અને તેના હેતુ માટે અમલ કરાય છે. આજે આ ત્રણ વિભાગમાંથી વહિવટમાં નથી. નિર્માલ્ય દ્રવ્ય દેવ દ્રવ્યમાં જાય છે.
દેવ દ્રવ્ય ખાતુ દેવદ્રવ્ય ખાતામાં બીજી આવકે દેરાસરના ભંડારે, તથા પહેલી પૂજા કરવા આદિની બોલીએ, સવપ્ના ઉતારવાની બોલી, વરઘોડાની પ્રતિષ્ઠાની જિન મંદિર અંગેના ચડાવા, તીર્થમાળ, ઉપધાનની માળ વિ. ની બેલીએ દેવ દ્રવ્યમાં જાય છે. શ્રાવકેને

Page #536

૬૨૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) તેમાંથી પૂજા આદિ કરવું ક૯પે નહિ. તેવી રીતે જ્ઞાન, વ્યપિ નૈવ કપેતે શ્રદ્ધાનાં દેવદ્રવ્યવત્ દેવ દ્રવ્યની જેમ શ્રાવકને જ્ઞાન દ્રવ્ય પણ કપે નહિ.
સાધારણ દ્રવ્ય જે શ્રાદ્ધવિધિકારે જણાવ્યા મુજબ ઋદ્ધિમાન શ્રાવકે વિ સાધારણ માટે આ તે સાધારણ દ્રવ્ય ગણાય છે. તે માટે સાધા રણના ફંડ જાય છે, કે ઈ મકાન આપે છે સાધારણની તિથિઓ લખાય છે કાયમી ફંડ વિ. થા છે તે સાધારણ દ્રવ્ય છે સાધારણ દ્રવ્યમાંથી જિન મંદિર, ઉપાશ્રય, વૈયાવચ્ચ, પાઠશાળા વિ. ચલાવાય છે.
- તેમાંથી સામુદાયિક આંબેલ, એકાસણું અઠ્ઠમના પારણ વિ. કરાવાય નહિ તે તે કઈ દાતા તૈયાર થાય તે કરાવાય. જે સામુદાયિક તપ આદિમાં આ દ્રવ્ય વાપરે તે તેની વ્યવસ્થા તૂટી જાય.
જ્ઞાન દ્રવ્ય
જ્ઞાન પૂજન, સૂત્રની બેલી વિ.ની આવક એ જ્ઞાન દ્રવ્ય છે તેમાંથી શાસ્ત્રો લખાવવા, છપાવવા, સાધુ સાધવીજને ભણાવવા અજેન પંડિતને પગાર અપાય . પંડિતન ઈનામ આ દ્રવ્યમાંથી ન અપાય. તે શ્રાવ સાધારણ કે નવું એકત્રીત કરીને આપવું જોઈએ.
વેયાવચ્ચ દ્રવ્ય સાત ક્ષેત્રમાં આપવા કાઢેલું દ્રવ્ય આમાં આપે તે વૈયાવચ્ચ દ્રવ્ય છે. અને ૨ તેનું ફંડ કર્યું હોય તે તે વૈયાવચ્ચ દ્રવ્ય છે પરંતુ ગુરુપૂજન, કે ગુરુને કામળીની બેલી વિક વેયાવરચ દ્રવ્ય નથી તે ગુરુ પૂજનનું દ્રવ્ય છે અને ગુરુની ભકિત શ્રાવકે એ કરવાની છે તેથી ગુરુપૂજન વિ. દ્રવ્ય વયાવચ્ચ દ્રવ્યમાં ન નખાય. અને નાંખે તે તે દ્રવ્યમાંથી, દવા, મજુર, ગોચરી પાણી લાવે છે તે દવા વિ. વધ્યા હોય તે શ્રાવ લે તે ગુરુપૂજનના દ્રવ્યનું ભાથું લાગે તે દ્રવ્યથી માણસ રાખેલ હોય તે તેની પાસેથી પેઢી આદિનું કે સંઘનું પણ કાર્ય કરાવાય નહિ.
જેમ દેવ દ્રવ્યમાંથી પગાર અપાતો હોય તે તે માણસ પાસે સંઘ કાર્ય, ક સાધુનું કાર્ય કરાવાય નહિ. તેથી ભવભિરૂ શ્રાવક સાધારણમાં પગાર પુરે ન આપી શકે ત્યાં પણ અમુક રકમ પગારની સાધારણમાંથી આપીને તે માણસ પાસે સંઘનું જરૂર પુરતું કાયર કરાવે છે.
ગુરુપૂજનના દ્રવ્યથી ઉપાશ્રય વિ. પણ બંધાવી છે નહિ તેમાં શ્રાવકો સામાજિક વિ. ન કરી શકે. અને સાધુ માટે બંધાવે તે શ્રાવકે તે આવવાના જ. વિહાર આદિમાં પણ તેવા સ્થળોમાં ભકિત વંદન કરવા પણ શ્રાવકે આવે જેથી ગુરુપૂજન આદિના

Page #537

વર્ષ-૬ અંક ૨૩ : તા. ૧૮-૧-૯૪ :
* ૬૨૫ ગુરૂ દ્રવ્યથી ઉપાશ્રય પણ ન બંધાવાય વૈયાવચ્ચમાં વપરાતાં સાધુને નિકિતા તથા શ્રાવક ભક્ષણ દોષ લાગી જવાને પુરો અવકાશ છે.
જીવદયા દ્રવ્ય જીવ છોડાવવા આદિ માટે આવેલ તે જીવદયા દ્રવ્ય છે તે જીવદયા સિવાય વાપરી શકાય નહિ.
અનુકંપા દ્રવ્ય નિરાધાર ઇત્તરને સહાય કરવા આ દ્રવ્ય છે તે ફંડ વિ. થી આવે અને તે પસંગે સંઘ કે વ્યકિતઓ અનુકંપા કરે છે.
સિવાય પણ સંધમાં તે તે ફંડો થાય છે. તે તે હેતુ માટેના ખાતા હોય છે. અને તે વાત કઈ પણ સંઘના ચેપડામાંથી જોવાથી ખ્યાલ આવે છે.
આજે શ્રી સંધમાં તે માટેની વ્યવસ્થા છે અને તે રીતે ચાલે છે. તેમાં કોઈ પોતાની મરજીથી ફેરફાર કરતા નથી કેઈ જગ્યાએ તે વી ગરબડો હતી ત્યાં પૂજવા આચાર્ય ભગવંતે આદિએ ઉપદેશ આપી શકય સુધારા કરાવ્યા છે.
સાત ક્ષેત્ર જિન-મંદિર-જિન મંદિર બાંધવા માટે આપેલ દ્રવ્ય કે મંદિરના પૂર્વના સાધને વિ. તેમજ દેવદ્રવ્યની રકમ મંદિરમાં વપરાય છે.
તે જિન મંદિર જિનેશ્વર દેવની ભક્તિનું સાધન છે. તે જિન મંદિર ક્ષેત્ર છે. તેમાં વ્યકિત પોતાનું દ્રવ્ય આપી ભકિત કરે છે અને દેવ દ્રવ્ય પણ મંદિર બાંધવા તથા તેને કાયમી ભંડાર સિંહાસન ચાંદીની ખેાળા વિ. આંગીમાં વપરાય છે.
જિનમ્રતિ ક્ષેત્ર-આ મૂતિ ક્ષેત્ર છે. તેમાં વ્યક્તિ મૂતિ ભરાવવા પૂજા કરવા અગી કરવા રૂ૫ ભકિત કરે છે તે જિન મૂતિ ક્ષેત્ર ભકિત માટે છે મુતિ માટે આપેલું દ્રવ્ય વધે તે જિન મંદિર બાંધવા, આદિમાં જાય.
જેમ સાધુ સાધ્વી ક્ષેત્ર એક છે તેમ જિન મંદિર અને મૂતિ એક ક્ષેત્ર ગણવામાં વાંધો નથી દેવ દ્રવ્યથી મૂતિ ભરાવી શકાય નહિ મૂતિ તે કઈ પણ વ્યકિતએ ભરાવવી જોઈએ ઉપાસક વિના મુતિ ભરાવાય નહિ. દેવ દ્રવ્યથી મૂર્તિ ભૂલથી ભરાવવાથી પ્રાયશ્ચિત પણ લેવાયાનો ખ્યાલ છે. માતા પિતા વિના સંતાન ન જન્મે તેમ ઉપાસક વિના મૂર્તિ ન ભરાવાય. મૂતિ દેવ દ્રવ્યથી ભરાવાય નહિ.
મૂતિને લેપ કરાવે તથા પરિકર બનાવે વિ. દેવદ્રવ્ય વપરાય.
જિન મંદિર મૂતિ અંગે પ્રથમ ક્ષેત્ર જિન મંદિર છે. બીજુ ક્ષેત્ર જિન મૂર્તિ છે. તે માટેના લખાણો દાણું છે.

Page #538

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
जिणभवणबिम्बपुत्थय संघसरूवाइ सत्त खित्तेसु । वविअंधणंणि जायइ शिवफलमही अणंतगुणे ।
પુણ્યધન કથા પેજ ૧૨ जैनप्रासाद बिम्बानि श्रीमान् जैनागमस्तथा । संघश्चातुविधश्चेति सप्तक्षेत्री जिना जगुः ।।. जिणभवणबिम्ब पुत्थय, संघसरूवसु सत्तखित्तेसु । वविअं धणंणि जायइ सिवफलमहो अणंतगुणे ।।
. दानादिकुलक टीका प. ६३ जिणभवणं जिणबिम्बं जिनपूजा
जिनमतं च य कुर्यात् । तस्य नरामरशिवसुख
फलानि करपल्लवानि ॥
ધર્મરત્ન પ્રકરણ ટીકા પૃ. ૬૨ મૃતિ ભરાવવાની બેલી થઈ હોય ત્યારે મૂર્તિને ખર્ચ અંજન શલાકા ખર્ચ, લાવવાનો ખર્ચ બાદ કરતાં બાકી દેવ દ્રવ્યમાં જાય. નકરો નકી કરે ત્યારે મૂર્તિ ભરાવ વાની તેમજ અંજન કરાવવાને તથા તેની પૂજાના વિભાગ અગાઉથી નકી કરે તે જુદી વાત બાકી બેલી બેલ્યા પછી તેમાંથી પ્રજાના કે તેના કાયમી ફંડમાં લઈ શકાય નહિ. , મૂર્તિને ખર્ચ હેય અને બેલી મોટી થાય તેમ બને તેથી તે મોટી રકમ પણ કાયમી પૂજા કે દેરાસર સાધારણમાં લઈ શકાય નહિ.
આગમ ક્ષેત્ર જિન આગમ એ ત્રીજું ક્ષેત્ર છે. તેની ભકિત લખાવવા, છપાવવા આપેલ તથા પૂજન કરવાનું સૂત્રની વંચાવવા બેલી બેલે પ્રતિ મણ સૂત્ર બેલી, દીક્ષાથી નવકારવાળી પુસ્તક સાપડે વહેરાવવાની બેલી વિ. આ ક્ષેત્રમાં વપરાય છે.
આ દ્રવ્યને જ્ઞાન દ્રવ્ય કેવાય છે. તે આગમ ક્ષેત્રની ભકિતમાં વપરાય, ભંડા વિ, કરાવાય સાધુ સાધવીને ભણાવવા પગાર અજેન પંડિતને અપાય છે.
સાધુ સાધ્વી ક્ષેત્ર , આ ક્ષેત્રની ભકિત અને પાન વસ્ત્ર પાત્ર, સ્થાન આપવા આદિ દ્વારા તથા સેવ ભકિત કરવા દ્વારા કરાય છે.

Page #539

વર્ષ ૬ : અંક ૨૩ તા. ૧૮ -૯૪
૧ ૬૨૭
ગુરૂ પૂજન કે ગહુલી કે હા મળી વહેરાવવી તે આ ક્ષેત્રની ભકિત છે તે દ્રવ્ય રધુને ખાવા પીવા, દવા, આદિમાં વપરાય નહિ તેમ કરતાં તેમાંથી શ્રાવકને ઉપભેગ વિહાર અ.દિની વ્યવસ્થામાં પણ થઈ જાય. તેથી વેયાવરચ ખાતું જુદું છે જે પૂર્વ જણાવ્યું છે.
આ દ્રવ્યથી વેયાવચ્ચ થાય તેવી માન્યતા જેઓ કરતા થાય છે તે દ્રજ બારોબાર જતું રહે છે અને પછી તો ગુરૂપૂજન તે શું પણ જ્ઞાન પૂજન પણ ઉપડી જાય છે સંઘના ચે પડે પણ આવતું નથી આવી ઉઠાવગીરી કરવામાં ગુરૂપૂજનથી વેયાવચ્ચે થાય તે ઠરાવ કરીને સંમેલને સહાય કરી છે. -
શ્રાવક શ્રાવિકા ક્ષેત્ર આ ક્ષેત્રની ભકિત કે દ્રવ્યાદિથી કરે અગર તે માટે દ્રવ્ય આપે તે આ ક્ષેત્રમાં વપરાય પરંતુ સાધારણ ખાતાની આવકે તે શ્રાવક શ્રાવિકા ક્ષેત્રની ભકિત માટે નથી. સાત ક્ષેત્રની વ્યવસ્થા માટે સાધા રણ દ્રવ્ય છે. સંઘને લાગે તે જૈન જિન મંદિર આદિની વ્યવસ્થામાં સાધારણ ૨ મ આપી શકે તેમ સાધમિકને તકલીફ આદિમાં આપી શકે. પરંતુ તેમાંથી સંઘ જમe એકાસણું અઠ્ઠમ, કે અઠાઈ મહેત્સવ વિ. પ્રાસંગિક કાર્યો કરાવાય નહિ.
શાલિભદ્ર બનવું કે કુમ પાળ બનવું તે જૈન શાસ્ત્ર વિરૂદ્ધ છે. કુંડલપુરા ૨ જકુમાર, કેમકુમાર, રૂપકેશા વિ. ફિલમને વિરોધ આપણે કર્યો જ છે. શાલિભદ્ર કે કુમારપાળ બનવું તે તે મહાપુરુષોની આશાતના છે. આપણા પિતા કે ગુરૂનો વેશ કઈ લજવે તે શું લાગે ? અંજનશલાકામાં પ્રભુ ભકિત રૂપે આસપાસને આડંબર છે. જયારે સાધારણ ઉભું કરવા માટે શાલિભદ્ર આદિ બનવું તે શાલિભદ્રની અવજ્ઞા અને મશ્કરી છે. કુમારપાળની આરતીને નામે જે ચાલે છે તે તદ્દન અજુગતું છે અને કુમાર પાળને નામે શાસનને કલંક લગાડવાનું થાય છે. આરતી એક ઉતારે તે કુમારપાળની જેમ ૯ તારે પણ કુમારપાળ બનવું તે માત્ર ભકિતને નામે આશાતના છે. આરતીને બદલે કોડીયા .વડા ભેગા કરે અને જ્યાં ત્યાં તે નાંખી દે તે બધી આશાતના અને જીવ વિરાધનામાં ૧.રિણમે છે, તેથી તેવી પ્રવૃત્તિથી સાધારણ કે શ્રાવક શ્રાવિકા ક્ષેત્ર માટે દ્રવ્ય એકઠું કરવું તે માર્ગ વિરૂદ્ધ છે.
કઈ પણ સંઘના ખાતાઓ ઉપર મુજબની શાસ્ત્રીય પ્રણાલિકા મુજબ ચાલતા ય છે તે તેમની વહી કે પહે ચે જેવાથી ખ્યાલ આવી જશે.
આ પહેલાં લેખાંકમાં ચાલી રહેલી દેવ દ્રવ્ય આદિની વ્યવસ્થા બતાવી બીજા લેખાંકમાં તે અંગેના મંતવ્યો અને પાઠે વિગેરે રજુ કરીશ. અને ત્રીજા લેખાંકમાં પૂ.

Page #540

૬૨૮
૫. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી ગણિવરશ્રીએ શાસ્ત્ર પાઠે અને પ્રણાલિકાઓ દ્વારા તુલના
વાંચકા સમર્થ બની શકે.
૨૦૫૦ માગશર ૨૪ ૧૧
તા. ૯-૧-૯૪
હાસમપુરા તીથ (ઉજ્જૈન)
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
લખેલ પુસ્તકના અવતરણા અને તે સાથે જણુ વીશ જેથી સત્યાસત્યના વિવેક
કરવા
જિનેન્દ્રસૂરિ
લાંમેશ્વરની પોળમાં સુભદ્રાબેનના ૧૦૦+૫૧ વર્ધમાન તપની ઓળી પ્રસંગે માગસર ૧૪ ૫ ના સવાગત પૂ. શ્રી પધારેલ અને જિનવાણી શ્રવણુ કરાવેલ.
શાસન સમાચાર
દીક્ષાથી નુ બહુમાન
પ્રવચન દાન
માગશર સુદ ૧૧ દિ. ૨૪-૧૨-૯૩ના દિવસે પ. પૂ. માલવદેશે સધ સરક્ષક, ગચ્છાગ્રણી આ. શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરિ, મહારાજા તથા પ્રવચનકાર મુનિરાજ શ્રી કેંશન રત્ન વિજયજી મહારાજ ના સૂરિ જ્ઞાન મદિર (કાલુપુર-અમદાવાદ) માં થયેલ, એ દિવસે અત્રેના ટ્રસ્ટી રિખવચન્દ ભાઈ ગાલાલભાઈ (જોધપુર ગઢસિવાના વાલા) તરફથી સંધપૂજન-ગુરૂપૂજન થયેલ. ખાસ એ દિવસે રાજસ્થાન (લાસ-સિરાહી) નિવાસી દીક્ષાર્થી કુલચન્દજી ભીકમચન્દજી પારાના પરિવાર સાથે અત્રે પધારેલ હાવાથી તેમનુ' બહુમાન કરવામાં આવેલ. ફુલચન્દજી તેમના ધર્મ પત્ની તથા સુપુત્રી આશાકુમારી ત્રણે મહાસુદ ૮ ગુરૂવાર દિ. ૩-૨-૯૪ના દિવસે પેાતાના જ ભાઈ તપસ્વી મુનિરાજ શ્રી મલ્લિષેણુ વિજયજી મ.ની નિશ્રામાં દીક્ષા ગ્રહણ કરશે તથા એ મહેસાણા – શ્રી સંઘમાં પૂ. સુ. શ્રી પ્રસંગે પૂજય ઉપાધ્યાય શ્રી નરચન્દ્રે વિજય-વિશેખર વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં જી મહારાજ પણ્ સાવરકુંડલાથી ઉગ્ર કા, વદ ૧૦ થી ઉપધાન શરૂ થયા છે. વિહાર કરી પધારશે.
સિરાઠી (રાજસ્થાન) ૧૨ ડીસેમ્બર પૂ. આ. વિજય ગુણરત્ન સૂરીશ્વરજી મહા રાજ વગેરે એ દીક્ષા માટે જાલેારથી વિહાર કરતા જાલેારના કલેકટર શ્રી ર૭પાલસિ’હ જી કરીને ધારીવાલે વિહાર ધાર્મિકતાની આશ્ચર્યકારક લાગણી બતાવી હતી. પૂ. શ્રી ૨ દિવસમાં ૮૫ કિલોમીટરના ઉગ્ર વિહાર કરીને સિાડી પહેોંચ્યા હતા, ત્યાં મુમુક્ષુ હ་જા બેન અને વ`દના મેનના દીક્ષા મહાત્સવ ધામધૂમથી થયા. બન્નેના નામ અનુક્રમે સા. હેમાંગરેખાશ્રીજી અને સા, ધ રેખ શ્રીજી મ. આપવામાં આવ્યા છે. અને સા. પુણ્યરેખાશ્રીજીના પ્રશિષ્યા બન્યા. અહી વિહાર કરીને પધાર્યા છે.
માલગાંવ

Page #541

ધાર્મિક વહીવટ વિચાર”
IFમિક
પુસ્તક પર
? સુરજd@wફ્ટજજ ,
( સઉ રાજ8/૪૪૪ જ
૪ .
પ્રશ્નોત્તરી પ્રવચન છે કે
( વિ.સં. ૨૦૪૯ પ્રથમ ભાદરવા વદ ૪ ને રવિવાર તા. ૫-૬-૭ ના રોજ આ શ્રી દાનસૂરિ જ્ઞાનમંદિરમાં પૂ મુનિશ્રીએ આપેલ પ્રશ્રનેત્તરી પ્રવચનનું સારભૂત અવતરણ અત્રે આપવામાં આવ્યું છે. સી કે વાંચી સત્ય માર્ગ સમજે તેવી અભિલાષા. સંપા.)
પ્રશ્ન (૧) “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર શાસનમાં એવા સંખ્યાબંધ મહાપુરૂષે થઈ પુસ્તક અનુસાર ધામિક વહી કરવામાં ગયા છે કે જેઓએ આ જ માગે અનેક વાંધો નથીને ?
આત્માઓને મેક્ષમાર્ગમાં સ્થાપન કર્યા છે. પ્રશ્ન (૨) પૂ. આ. 8 રવિચન્દ્ર
આજે પણ ભવભીરૂ, ગીતાર્થ ગુરૂભગવંતે સૂરી. મ. ના નામે સ્વપ્ન કપિત
પૂર્વાચાર્યોના પગલે ચાલતા રહી લેકને દેવદ્રવ્યમાં જવાની વાત આ તકમાં છે. આમકલ્યાણને રાહ બતાવે છે. આમ છતાં તે સાચું શું છે ? |
ભૂતકાળમાં એવા પણ માર્ગદર્શકે (!)
થઈ ગયા છે કે જેઓએ કૂડાં–તરકટી ઉત્તર :- આજના પ્ર: લત્તરી-પ્રવ
આલ બને બતાવી મુગ્ધ લેકેને પાડવાને ચનને મુખ્ય વિષય પૂ. ૫ શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. . લિખિત “ધા ક વહીવટ
ધંધે કર્યો છે. આવા માર્ગ પકે અને
પરિવર્તકેની નજર સમક્ષ રાખીને પૂ. વિચાર” નામનું પુસ્તક છે. અને ઉત્તર
મહેપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજાએ આપતા પહેલા મને સહજરી પૂજયપાદ મહોપાધ્યાય શ્રી યશ વિજી ગણિવર
ફરમાવ્યું છે કે “ડાં–તરકટી આલંબનો
બતાવી–બતાવીને જે ઉપદેશકે મુગ્ધ રચિત શ્રી સીમંધર સ્વામી , સ્તવનની
જીવન સમાર્ગથી પતિત બનાવે છે તેઓ એક ગાથા યાદ આવી જાય છે.
ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાનો આલંબન કૂડાં દેખાડી, મુગ્ધ લેકને
ભંગ કરવા સ્વરૂપ કાળું તિલક પિતાના પાડે, આણાભંગ તિલક તે કાળું , થાપે છે તે છે કે પોતાનો કોઇના કોઈ આપ નિલાડે......
સ્વાર્થ કે મદને પિષવા માટે મુગ્ધ લેકેના - ભગવાન શ્રી અરિહંત પરમાત્માના આત્મા સાથે ચેડાં કરે છે, એવા ઉપદેશકોને તારક શાસનમાં નિર્દભ, પ્રશસ્ત કેટિના જિનાજ્ઞાભંગનો ભય રહેતો નથી. તેથી આલંબનો દર્શાવીને મુગ્ધ, પોથી માંડીને પિતાના કપાળને શોભાવે તેવું તિલક થઈ બુધજી સુધીના આતમા ને તારવાનું રહ્યું છે કે કલકિત બનાવે તેવું તિલક માર્ગ બતાવ્યા છે; આજ થી માં આપણું થઈ રહ્યું છે તેની દરકાર તેઓ રાખતા નથી.

Page #542

-
૬૩૦ :
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) મસ્તીથી તેઓ ઉન્માર્ગનું સંચાલન કરતા વવાને તેમણે ભગીરથ પ્રયાસ કર્યો છે. રહે છે.
મુગ્ધજીને છેતરવામાં કદાચ તેઓ સફળ જે પુસ્તક ઉપર આપણે વિચાર કર- બન્યા હશે ? પણ અફસેસ, બુધજીવોની વાને છે તે પુસ્તક પણ કૂડાં-તરકટી બુદ્ધિભેદ કરવામાં તેઓ સરીયામ નિષ્ફળ આલંબનથી ખદબદે છે. મુગ્ધ અને બન્યા છે. મને પૂછતા હો તે હું કહીશ કે આમાં ભાગ લેવાઇ જવાને છે. આ પુસ્તક આ પુસ્તક ફકત મુગ્ધજીને ભ્રમમાં ના સકળ શ્રી સંઘ સાથે ખતરનાક ભેદી ચાલે તેવું છે. અમને કશે ભ્રમ પેદા થત રમી રહ્યું છે. પુસ્તકના નામ ઉપરથી તે નથી. લેકે એમ સમજે છે કે આમાં ધાર્મિક
પુસ્તક ખોલતાંની સાથે શરૂઆતમાં જ વહીવટ અંગે વિચારણા કરવામાં આવી તમને એક શ્રેષ્ઠ ગડું નજરે ચઢશે. હશે ? પણ ના આમાં ધાર્મિક વહીવટને “જિનેશ્વરદેવના દેહની પૂજા માટે મળતુ વિચાર કરવા કરતા ધાર્મિક વહીવટને જે દ્રવ્ય તે પૂજા દેવદ્રવ્ય કહેવાય. પરવટલાવવાનો હીન પ્રયાસ કરવામાં આવ્યું મામાની સામે જે ભંડાર રખાય છે તેમ આ પુસ્તકનું ખરૂં નામ “ધાર્મિક વહીવટ આ હેતથી ભકતજનો પૈસા નાંખતા વિચાર” નહિ, પણ “ધર્મિક વહીવટ છે. દેરાસરમાં દર્શનાદિ કરવા જાવ ત્યારે વટાળ” છે,
તમારામાંના મોટાભાગના માણસે ભંડારમાં આજ સુધી શાસ્ત્ર અને શાસ્ત્રમાન્ય પૈસા નાંખતા હશો. આ તમારા અંતર્યામી સુવિહિત પરંપરાને અનુસરીને ચાલતા લેખકશ્રીએ તે તમારું અંતર વાંચીને કહી ધાર્મિક વહીવટને ઝનૂનપૂર્વક વટલાવવાના દીધું કે તમે લેકે ભગવાનની પ્રતિમાની ભૂતપૂર્વ (ના, આ અભૂતપૂર્વ પ્રયાસ નથી.) પૂજા કેસર વગેરેથી થતી રહે માટે તમે પ્રયાસનું પુનરાવર્તન થઈ રહ્યું છે. પુનર- ભંડારમાં પ નાંખે છે ! પણ હું તમને વતન કરનારા આ વિદ્વાને એક સમયે જ પૂછું છું કે તમે કયા આશયથી ભંડાએને જ વિરોધ કરતા હતા. આજે તેઓ રમાં પૈસા નાંખે છે ? મતિભ્રમ કે ચિત્તભ્રમને ભોગ બન્યા છે. | શું તમે લોકો ભગવાનની પૂજાના ભ્રમિત અવસ્થાના કારણે તેઓ કઈ દિશામાં બે લાવી શકાય તે માટે ભંડારમાં પૈસા જઈ રહ્યાં છે તેની તેઓને ખબર નથી. નાંખો છે ? તમારા હૃદયના આશયને તે કદાચ એ દિશા તેમને ઇષ્ટ પણ હેય ? તમે જાણી શકે છે ને ? ભગવાનની
સંબોધપ્રકરણ નામના ગ્રન્થરનના સામે રાખવામાં આવતા ભંડારના પૈસાથી નામે લેખકે અફલાતૂન ગપ્પાબાજી ચલાવી જે ભગવાનની પૂજા દ્રવ્ય લાવી શકતા છે. આ પુસ્તકમાં એકનાં એક ગપાને હોત તે પૂજાની સામગ્રી લાવવા માટે વારંવાર દેહરાવીને ગપાને સાચુ બના- અલગ પૈસા ભેગા કરવાની જરૂર જ કયાં છે ?

Page #543

વર્ષ –૬ અક ૨૩ : તા. ૧૮-૧-૯૪ :
પછી તેા પૂજાના દ્રવ્યા લાવતાં માટેની સમસ્યા કાઇ દેરાસરને નડત 2 નહી. દેરાસરના ભડાર ઉપર ન બગાડતા તમારા જેવા શ્રાવકા પણ ધ્રુજે છે. લેખકશ્રી એ વિષયમાં સંપૂર્ણુ નિર્ભય લાગે છે. ભગવાનના પૂજન રૂપે ચઢાવેલાં કે ચઢાવવા ટેના પૈસા ભડારમાં નાંખવામાં આવે છે. આ વાત નિવિવાદ રીતે બધા માણસા સમજે છે અને એ મુજબ જ પ્રવૃત્તિ કરે છે. તેને કાઈપણ રીતે પુજા દેવદ્રવ્યના પ્રકારમાં ૯.૪ જઈ શકાય નહિ.
સભા॰ ભડાર ઉપર આ પૈસામાંથી પ્રભુ પૂજનની સામગ્રી લાવવામાં આવશે’ રહેવુ' લખાવી દેવામાં આવે પછી વાંધા ખરા?
કેટલાક દેરાસરામાં જુદા એક ૨ ખવામાં આવે જ છે. કેટલીક સાતક્ષેત્રની પેટી પણુ અલયી વે છે.
પ્રવચનકાર૦ સાડી સત્તરવાર વાંધે આવુ' લખી-લખીને ભડારના પૈસે ત્તમારા દિકરા-દિકરીના લગન પણ કરશેા. એકવાર નજર બગડયા પછી શું શું ન
કલ્પિત દેવદ્રવ્યના વિષયમાં તે લેખક શ્રીએ દાટ વાળ્યા છે. કલ્પનાના દાડા દાડાવીને રેસ જીતવાના તેઓ સ્વપ્ના જૂએ છે. આ કલ્પના પણ તેમણે પં. શ્રી કલ્યાણ વિ.ગ. પાસેથી ઉધાર લીધી છે. તેમના વિચારો કેટલા જૈનશાનની નીતિથી
થાય તે કહેવાય નહિ. આવું કાંઇ પણ વિરૂદ્ધ હતા તે આજે પણ તેમના વિધાના ચલાવી ન લેવાય. પ્રભુ પૂજનની સામગ્રી લાવવા માટે અલગ પૈસા નાંખવાના ભડાર
વાંચવાથી સમજી શકાય છે. આ લેખકશ્રીના પૂજા–ગુરુવર્યાને ૫. શ્રી કલ્યાણુ વિ. ગ, કેટલાક વિચારો શ્રદ્ધા હીન લાગ્યા હતા. આજે. તેમનાજ વારસદાર આ લેખકશ્રી ને એમનામાં સૉંશાધક સાધુ તરીકેનું દન થઈ રહ્યું છે. આ વિધિની વક્રતા નહિ તા બીજુ શુ` છે. પં. શ્રી કલ્યાણુ વિ. ગ. ની આંગળી આલીને તેઓ મેલીના દ્રવ્યને કલ્પિત દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવા મથી રહ્યા છે તેએ તમને સમજાવી રહ્યાં છે; છે ને તે
છે.
તમે
જગ્યાએ જગ્યા એ
રાખવામાં
: ૬૩૧
સભા॰ ભગવાનના પૈસા લગવાનની ભકિતમાં કામ ન આવે તે શું કામના ?
પ્રવચનકાર૰ ભગવાનના પૈસે “ભગ વનની ભકિત” કરનારા ભકત કહેવાય કે
દ્રવ્યો
લખાડ કહેવાય ? ખાટી દલીલે। ન કરા. ભગવાનની સામે રાખવામાં આવતાં ભ’ડા૨ના પૈસા જિર્ણધાર આદિમાં કામ લાગી શકે. ભગવાનની ભકિત માટેના લાવવા માટે એ પૈસા લેાકેા ભ‘ડારમાં નાંખતા નથી. એમાં તા પૂજનરૂપે સમર્પિત થયેલા પૈસા નાંખવામાં આવે છે. આ વાત એકદમ સ્પષ્ટ હાવા છતાં ભગવાનના ભકત જનાનાં નામે ખોટી વાતા ચલાવવી ખરાખર નથી. જે માણસ તમારા નામે આસાનીથી ગપગોળા હાંકી શકે છે. તે માણસ અને શાસ્ત્રકારાના નામે તે કેવા અને કેટલા ગપ્પા ચલાવે તેને તમે પેાતે જ વિચાર કરી લે.
શાસ્ત્ર

Page #544

૬૩૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
એ ત્યવાસીઓના કાળમાં દેરાસરના નિભાવ “ચિંતન કરતાં મને પણ એ વાત પ્રામાણિક માટેની રકમને દુરૂપયોગ થવા માંડેયે લાગે છે. ” છેલે કઈ પિતાના ઉપર તૂટી એટલે લે કે એ ધન આપવું બંધ કર્યું. ન પડે માટે તેમણે પૂર્ણાહુતિ કરતા લખ્યું, એટલે પછી દેરાસર ચલાવવા માટે બોલીએ “છતાં જે અન્ય ગીતાથ ભગવતે અન્ય બોલાવવાની શરૂઆત થઈ, સમજી ગયા ? અભિપ્રાય ધરાવતા હોય અને તે તાવિક તેથી બેલીની રકમથી દેરાસરને નિભાવ રીતે યોગ્ય જ હોય તે તેને જ સ્વીકાર કરે તે પાપ ન લાગે છે કે. જાવ, હવે કરવું જોઈએ.” તમને આ પેરેગ્રાફ બરાતમતમારે વહીવટ કરે રાખે.”
બર સમજાઈ ગયે ? એક મોટા વિવાદમાં આ કલપનાને મસાલે તેમણે જેમની સપડાઈ ગયા બાદ જુદી જુદી દિશામાં પાસેથી ઉછીને લીધે છે તે પં. શ્રી મુખ રાખી, અલગ-અલગ ' અદાઓમાં કલ્યાણ વિ ગ. ને એક લેખ પણ તેમણે ખુલાસે કરતાં રાજકારણી નેતાનું કામ પિતાની ચોપડીમાં ફટકારી દીધી છે. પાછ. તમે જોયું હશે તે આ પેરેગ્રાફ સમજવામાં નથી ગમે તે રીતે થોડે ગુરૂગમ મળી તમને વધુ અનુકૂળતા રહેશે. જતાં તેમણે શુદ્ધિપત્રકમાં (આ શુદ્ધિપત્રક સભા આપના ગુરૂ મહારાજે પણ પુસ્તકમાં એવી રીતે છપાયુ છે કે વાચકને રવપ્ન બેલીને કપિત દેવદ્રવ્યમા લઇ ઝટ નજરે પડે તેવું નથી. તેમાં ફકરાનાં જવાનું તેમના પ્રશ્નોત્તરમાં જણાવ્યું જ ફકરા તેમણે રદ કર્યા અને ઉમેર્યા છે. આવી છે. તેમનું વચન પણ આપને માન્ય નથી? મહત્વની ઘટના વિશે તેમણે પુસ્તકની શરૂ- પ્રવચનકાર , તમારે સવાલ તે આ આતમાં ઉલેખ માત્ર નથી કર્યા. આથી મારા હાથમાં પડે. એનું સ્પષ્ટીકરણ વાચક શુદ્ધિપત્રકની મદદ વિના જ ચોપ- કરવા માટે તે ખાસ જાહેરાત પૂર્વક આ ડીનો માલ મગજમાં ભરી દે તેવી પૂરી
પ્રશ્ન હાથમાં લીધું છે. મારા ગુરૂદેવ પુ. શકયતાં છે) રમૂજી ખુલાસો કર્યો છે. આ ખા આ. ભ. શ્રી. વિજય રવિચંદ્રસૂ. મ. લિખિત ફકરાને ત્રણ ભાગમાં વહેંચે તે બરાબર પ્રશ્નોત્તર કણિક વિભાગ (કલ્યાણ) માં સમજાશે.
આ પ્રશ્નોત્તર પ્રગટ થયે હતે. વિ. સં. સૌથી પહેલાં “બેલી ચડાવાની શરૂ ૨૦૪૧ ની સાલમાં તેઓશ્રીને જીવલેણ આત કયારથી થઈ ? આ લેખને વિચાર અકસ્માત નડયે. એ સમયે હાથ પણ જાતે એ તેના લેખકનું (પં. શ્રી. કલ્યાણ વિ. ને હલાવી શકે એવી સ્થિતિમાં સમાધિગ.) એક અનુમાન છે.” આમ કહીને સજક શોના શ્રવણની સાથે સાથે તેઓતેમણે છટકી જવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. પણ શ્રીએ પ્રશ્નોત્તર કર્ણિકાને પ્રગટ અને ઉડે ઉડે પિતાને એ વાત ઉપર શ્રદ્ધા છે અપ્રગટ મેટરને શુદ્ધ કરવાનું કામ પણ તે દર્શાવવા માટે આગળ લખે છે કે, હાથ ધર્યું હતું. (ક્રમશ:)

Page #545

(અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલુ) શાસ્ત્રીય વિચારણા કરવાની છે. તેની અશકિત તૃપ્તિ - જ્યારે સંમેલનમાં જોડાયેલા દર્શાવી કે મારે તો પૂ. રામર રિમ. ડહેલા પણ અનેક આચાર્યોએ એ ઠારાવોને વાળાની આજ્ઞા સિવાય શાસ્ત્રીય વિચારણા અમાન્ય જાહેર કર્યા છે, કેટલાક પૂ. કરવા પણ બેસાય નહિ.” તેમની આવી
આચાર્ય મહારાજાઓ એમાંથી બહાર વાત સાંભળીને ત્યાં તે વખતે હાજર
નિકળી ગયા છે અને બાકીના ૫ણુ બધા રહેલા બધાને બહુ આશ્ચર્ય થયું, પરંતુ
આચાર્યો એ ઠરાવો વિષે તદ્દન મૌન તેઓ તે પિતાની તે વાતમાં મકકમ જ
જાળવે છે અને એ ઠરાને અમલ તે રહ્યા અને શાસ્ત્ર ધારે વિચારણા કરવાનું
મોટા ભાગે કર્યો નથી ત્યારે શ્રી ચંદ્રશેખર
વિ. મ. એ ભૂલાઈ ગયેલા ઠરાને આગળ ટાળ્યું હતું. અને આ રીતે આ ઠરાવની
ન કર્યા છે તેની પાછળ તેમને શું ભાવ હશે શાસ્ત્રીયતા પૂરવાર કરવાની તક તેમણે
તે અંગે આજ સુધીની તેમની કાર્ય જતી કરી હતી. આ વાત ત્યાં હાજર શૈલીના અનભવી વાચકે સ્વયં વિચારે એ રહેલાઓ સૌ કોઈ સારી રીતે જાણે છે. જ વધુ ચગ્ય ગણાશે. બાકી તે ઠરાવે કાઈ
જિજ્ઞાસા – જો આમ જ હોય તે પણ રીતે શાસ્ત્રીય ઠરતા નથી તે વાત પ્રસ્તુત ચોપડીમાં પાછો તેણે એ ઠરાવોનો તે નિશ્ચિત જ છે. હવાલે કેમ આપ્યો?
(જિનવાણ તા. ૧૫-૧૦-૯૩) શ્રી ધીરવીર - આપનો જૈન શાસન વર્ષ ૬ અંક ૧૫ ને લેખ ઈષ્ટફલ સિધિ વિશે વાંચે તેના અનુસંધાનમાં જણાવવાનું કે અમારા પૂજય હિતસ્વી શ્રી ભુવનચંદ્ર વિજયજી મ. હાલનવાખલ છે તેમણે મને જણાવેલ કે તે વખતે પૂ. ભુવનભાનુ સૂ. મ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ પૂ. રામચંદ્ર સૂ. મ. એક જ ગચ્છના ગણાતા હોવાથી અંદરો અંદરની પ્રરુપણ તે અંગેના વિવાદથી બીજ લાભ ન ઉઠાવે તેથી તે સંબંધી વધુ ચર્ચા ન કરતાં સમેટી લીધું હતું ને તે સંબંધી કાંઈ જાહેરમાં લખવું બોલવું નહીં કે જેથી શાસન (શાસનપક્ષ) ની અપભ્રાજના થાય તેથી જિનવાણું પાક્ષિકમાં કે જૈન શાસનમાં છપાયેલ નહી કે જેથી તેને મનફાવે તે અર્થ કરી પાછો વિવાદ-વાદ ચકડોળે ચડાવાય નહિ તે હિસાબે ગચ્છાધિપતિ શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. મૌન રહ્યા હોબાળાને ઉોજન ન મળે તેથી તે આપને જાણ ખાતર જણાવ્યું છે.
હીરાલાલ શાહ
૧૪ જૈન ભવન ૪૭ મહાત્મા ગાંધી રોડ વિલે પાર્લે વેસ્ટ મુંબઈ - ૫૭

Page #546

Fegd No. G-SEN-84
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) eeeeeeeeee
U ESTE IT
વજી સ્વ ૫ ૫ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામર સૂરીશ્વરજી મહારાજ હિં
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
મળેલે પણ ન ખાવું તેનું નામ તપ! સારું ખાવા તપ કરે તે પેટ છે - ભરવાનો ધંધે ! 0 શ્રાવક-શ્રાવિકા આગળ વિરાગના વર્ણન કરવા પડે અને રાગની ભયાનકતા સમજા- 1
વવી પડે. તે જૈનકુળમાં જનમવા છતાં ભારે પાપોદય છે. રાગ તે જ ઉપાધિ. રાગી કદિ સુખમાં-શાંતિમાં હોય જ નહિ. રાગી તે હંમેશને છે
0 ૦ શ્રાવકને સંસારની કોઈ ચીજ પર, સંસારના કે પદાર્થ પર રાગ ન હોય પણ
દ્વેષ હોય. તેમ તે કઈ પણ વ્યકિત પર દ્વેષી ન હોય. ભયંકર નુકશાન કરે તે તેના પર પણ દ્વેષ ન કરે. “અપરાધીશું પણ નવિ ચિંતવીએ પ્રતિકૂળ” આ જ
ભાવના ભાવે અને વિચારે કે-કેવા ભયંકર પાપ કરે છે ! કયારે પાપ કરતે અટકે.” છે . જે જીવ રાગની પીડા સમજે તેને જ વિરાગને ખપ પડે. રાગના પ્રતાપે ખરાબ કે
ગતિમાં જ જવું પડે આ શ્રધ્ધા થાય તે જ વિરાગ આવે. ‘હું આત્મા છું, કે પુણ્યપાપ છે, પુણ્ય કરે તે સારી ગતિ મળે, પાપ કરે તે ખરાબ ગતિ જ મળે ? આમ ન થાય તો શ્રધ્ધા થાય નહિ.' આ શરીર તે જ બંધન છે, ખરેખર સંસાર પણ તે જ છે, આત્માને ખરાબ છે કરનાર, આત્મા પાસે પાપ કરાવનાર પણ તે જ છે. આ શરીરને ભૂંડું માને તે છે
જ શરીર પાસેથી કામ કાઢી શકે. બાકી આ શરીરને સારું માને તે શરીર માટે ) 0 અનેક પાપ કરેતે જીવ જે સાધુ હોય, તે તમે જેવાં પાપ ન કરે તે
તેના કરતાં અનેક પાપ શરીર માટે તે કરે. અને તમારા કરતાં ય ભયંકર ગતિ છે છે તેની થાય, ૦૪ ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું સેન ૨૪૫૪૬

Page #547

-મૂરિ
2 ૬ )
૨ ૯t - 2 નમો યજ્ઞવિસાણ તિરાdi 2 | શાસન અને સિદ્ધાન્ત | ૩૩માડું. મહાવીર-પનવસાmi, છ રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
liારી
Lelle sue lukulle
EIE | Ble:BE'
आ.श्री. कैलालसागर सरिर | શ્રી મહાવીર ને બાર બન . બ
- તો જ વિપત્તિ J, ન આવે :-8. चित्तरत्नमसंकिलष्ट मान्तरं S. 345 8 - ઘનમ | - यस्य तेन्भुषित दोषैस्तस्य
_શિષ્ટી વિપત્ત: || - રાગાદિ સકલેશાથી રહિત એવું ચિત્તરત્ન એ આંતરિક ધન કહેવાય છે, [રાગાદિ] દોષ વડે જેનું તે ધન ચેરાય છે તેને જ વિપત્તિઓ આવે છે.
અઠવાડિક
વર્ષ,
એક
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
ITTTTTTTTTIIII
| શ્રુત જ્ઞાન ભવન
૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ભી રાષ્ટ્ર) 1NDIA
PIN - 361005

Page #548

કકકકકકકક
૪૦૦૦
છે.
:;
જ્ઞા ન ગ
ણુ–ગ
ગ
-શ્રી પ્રજ્ઞાંગ
o
કકકકકકકકકકકકક
જ
ક
છે
કે
આ
*
ધ
.
- -: શ્રી સિદ્ધ પ્રાભૂત ગ્રન્થમાં કહેલ સિધ્ધ જીવોના અલપ બહુત્વને નિશેષ વિચાર :
૧ વેદ દ્વાર :- નપુંસક સિદ્ધ-૧૦, તેથી આ સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ-ર૦ (સિદ્ધ પ્રાભૂતની પ્રાચીન ટીકાકારના મતે-૧૦), તેથી પુરુષ સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ-૧૦.
૨ નિરતર સમય દ્વાર - આઠ સમય સુધી સિદધ થયેલા અ૯પ, તેથી સપ્ત સામયિક સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી સામયિક સિધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી પંચ સામાયિક સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી ચતુ સામયિક સિદ્ધ સંખ્યાતગુણ, તેથી ત્રિસામયિક સિદ્ધ સંખ્યાત ગુગુ, તેથી દ્વિ સામવિક સિદધ અનંતગુણ..
૩. એક સમય સિદ્ધિ સંખ્યા દ્વાર - ૧૦૮ સિધ અલ્પ, ૧૦૭ સિદ્ધિ અાત ગુણ યાવત્ ૫૦ સિદધ અનંતગુણ, ત્યારબાદ ૪૯ સિદધ અસંખ્ય ગુણ, તેથી ૪૮ વિધ્ય અસંખ્ય ગુણ યાવત્ ૨૫ સિદધ અસંખ્ય ગુણ, તેથી ર૪ સિદધ સંખ્યગુણ, તેથી ૨૩ સિદધ સંખ્યગુણ યાવત્ ૧ સિધ સંખ્યગુણા.
૪. અનન્તરાગત સિદ્ધ સંખ્યા દ્વાર - મનુષ્ય ઘીથી આવેલ એપ, તેથી મનુષ્યથી આવેલ સંખ્યાત ગુણ, તેથી નારક, સિદધ સંખ્યગુણ, તેથી તિર્યંચી સિધ સંખ્યગુણ, તેથી તિર્યંચ સિદધ સંખ્ય ગુણ, તેથી દેવી સિદધ સંખ્ય ગુણ, તેથી દેવ સિધ્ધ સંખ્ય ગુણ. - પ. ઇન્દ્રિય દ્વાર - એકેન્દ્રિયાગત સિદ્ધ અ૮૫, તેથી પંચેન્દ્રિયાગત સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ.
૬. કાય દ્વાર - વનસ્પતિ સિદ્ધ અ૮૫, તેથી પૃથ્વી કાય સિદધ સંખ્ય ગુણ તેથી અપૂકાય સિદધ સંય ગુણ, તેથી ત્રસકાય સિદધ સંખ્ય ગુણ.
(ક્રમશ:)

Page #549

જિક જીત્યોમા જ
/
હાજશોધ્યા જmવિજયસૂરીશ્વરજી મહારાજની છે તે જ
NUN gora UNOY V REOG PHU NI YU12014
N૮
Kalau
ED • અદાલક :
WWWકારાત્ત રિઝg a જિનવ વ મા ઘા
-તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુaફા
૮jજઇ) હેમેન્દ્રકુમાર મનસુબલાલ શાહ
(૪૪ ). ૪૪૪ કીરચંદ ઠા
(વઢવા) | અજાયેદ જમર ઢા
(જ8)
વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ પિષ સુદ-૧૩ મંગળવાર તા. ૨૫-૧-૯૪ [અંક ૨૪]
- મેક્ષના ઉપાયભૂત ઘર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા - પ્રવચન-છઠું
(ગતાંકથી ચાલુ) જન્ય ય વિસયવિરાઓ કસાયચાઓ ગુણસુ અણુરાઓ.
કિરિયાસુ અપમાઓ સે ધમે સિવસુહેવાઓ. અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓ જેવા જગતમાં કઈ ઉપકારી થયા નથી અને થશે નહિ. તેમની આજ્ઞા મુજબ જીવે તે બીજે નંબરે ઉપકાર કરી શકે. તે શ્રી અરિહંત પરમાત્માના 8 માગે ચાલનારા સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા હોય તે બધા મોક્ષમાર્ગના મુસાફર છે. સાધુ- 4 સાધી સંસારના ત્યાગી હોય, શ્રાવક-શ્રાવિકા સંસારમાં રહેલા હોય તો પણ તેમના હૈયામાં છે સંસાર કયારે છૂટે, કયારે છૂટે' તે ભાવના હોય તેથી તે ય મોક્ષમાર્ગના મુસાફર ગણાય. સાધુઓ વિષયના ત્યાગી છે. શ્રાવકે વિષયના વિરાગી છે. કષાયનો ત્યાગ કરવાની ભાવનાવાળા છે
છે. ગુણમાત્રના શગી છે અને ગુણ પ્રાપક ક્રિયામાં અપ્રમત્ત જોઈએ. માટે સાધુ-સાધ્વી, | શ્રાવક-શ્રાવિકા હજી સંસારમાં હોય તે ય માર્ગની મુસાફરી કરે છે તેમ કહેવાય. ૪
તમે બધા મહામાર્ગની જ સાધના કરી રહ્યા છે તેમ કહું ને? સંસાર માગની 8 સાધના કરતા નથી ને? તમારાથી સાધુ થઈ શકાતું નથી માટે થતા નથી પણ સાધુ થવાની ભાવના છે તેમાં શંકા છે ખરી ? આ ભવમાં સાધુપણું ન પામી શકે તે જતી વખતે પરિવારને કહીને જવાના કે-“આ સંસારમાં ફસી ગયે. સંસાર ન છેડી શકે. સંસાર છે છોડવા જેવું જ છે. સાધુ જ થવા જેવું છે. મારા જેવી ભૂલ તમે ન કરતા.” તેમ મરતા છે મરતા કુટુંબને કહીને જવાના ને ? ગુહસ્થપણામમહેમાિ તેનું દુઃખ થશે ને ?

Page #550

૬૩૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે આવી સુંદર ધર્મ સામગ્રીવાળા મનુષ્યભવ મળે. શ્રી અરિહંત પરમાત્મા જેવા | છે દેવ મળ્યા, નિગ્રંથ ગુરુ મળ્યા. ભગવાનને સર્વત્યાગમય ધમ મળે, “આ સંસાર રહેવા જેવો નથી, મોક્ષ જ મેળવવા જેવા છે તે માટે સાધુ જ થવા જેવું છે. આવું ! અનેકવાર સાંભળવા છતાં પણ આ સંસાર છૂટી શક્યો નહિ તેનું તમને મરતાં મરતાં ન પણ દુખ નહિ થાય? આ સંસાર રહેવા જેવું નથી, ન છોડી શકાય તે જુદી વાત છે 4 છે પણ છેડવાની ભાવના હેવી જ જોઈએ તેમાં શંકા નથી ને? ભગવાનના શાસનમાં છે સાધુ-સાધ્વી જેમ મેક્ષમાર્ગની આરાધના કરે છે તેમ શ્રાવક-શ્રાવિકા પણ મોક્ષમાર્ગની ૧ આરાધના કરે છે. સાધુ ધમ જેમ મેણા માટે છે તેમ શ્રાવક ધર્મ પણ મોક્ષ માટે જ ય છે ને? મહામાર્ગને પામવા શ્રાવક ધર્મ છે ને ? અસલ મોક્ષમાર્ગ સાધુ ધર્મ જ છે.
તેની શકિત નથી માટે તેવી શકિત મેળવવા માટે શ્રાવક ધમની આરાધના કરવાની છે ? છે માટે શ્રાવક ધર્મ પણ મોક્ષ માર્ગ છે.
પ્રમોક્ષમાર્ગની આરાધના દીક્ષા લીધા વિના કરી શકાય?
ઉ૦ હા. સાધુ ધર્મ પાળવાની શકિત નથી પણ તે શકિત પેદા કરવા માટે શ્રાવ - 4 { ધર્મની આરાધના કરવાની છે.
જુઓ સાધુધર્મની પ્રાપ્તિ વિના કદી મા મળે જ નહિ. ઘરમાં પણ છે જે કેવળજ્ઞાન પામ્યા તે ભાવથી પણ સાધુપણું પામીને. બધાને ઘર ગમતું નથી, પૈસા–ટકા ! ન ગમતા નથી પણ ન છૂટકે બધું કરે છે ને ? ધમીથી ભીખ માગીને ખવાય નહિ . 8 માટે પૈસા પણ જોઈએ. પણ તે નીતિમા મેળવે, અનીતિ માર્ગેથી નહિ. આવી સમજ ન હોય તે તેને શ્રાવક પણ શી રીતે કહેવાય?
પ્ર. શ્રેણિક મહારાજાએ દીક્ષા ન લીધી તે ય તીર્થંકર નામ કમ બાંધ્યું છે ? 3 ઉ૦ શ્રી તીર્થકર નામ કમ બાંધવું તે જુદી વાત છે અને સાધુ ધર્મ જુદી ?
૧ વાત છે.
8 સમકિતી જીવ તીર્થકર નામ કર્મ બાંધે. પણ સાધુ ધર્મ પામ્યા વિના વીતરાગતા { આવે નહિ, કેવળજ્ઞાન થાય નહિ. તે પામવા ય શ્રાવક ધર્મની આરાધના છે. તમને બધાને સાધુધર્મ પામવાની ભાવના ખરી કે નહિ?
તમે બધા શ્રી નવકાર મહામંત્ર ગણે છે. તેમાં પાંચ પરમેષ્ઠીને નમસ્કાર કરે છે. તે નમસ્કાર પણ સઘળા ય પાપના નાશને માટે કરવાનું છે. આ પાંચે ય પરમેષ્ઠી ભગવંતેને કરેલ નમસ્કાર સઘળાય પાપનો નાશ કરનાર છે. આમ જાણનારને મેક્ષની ઈચ્છા ય ન હોય તેવું બને? સઘળાય પાપ નાશ કરવા છે ને ? સંસારમાં કેણ રહે ?

Page #551

વર્ષ ૬ અંક ૨૪ તા. ૨૫-૧-૯૪ :
૬૩૯
પાપના ઉદય હોય તે. સઘળા ય પાપના નાશની ઇચ્છાથી શ્રી નવકાર મંત્ર ગણનારને સમકિત પણ આવે, દેશિવરતિ પણ આવે અને પછી સાધુપણું પામી, આજ્ઞામુજબ પાળી સઘળા ચ પાપનો નાશ કરી ઠેકાણે પડી જાય. આ સમજે તે નવકાર કેમ ગણે ?
પ્ર૦ સાધુપણું લીધા પછી અવશ્ય મોક્ષ મળે જ
ઉ॰ સાધુપણુ' લીધા પછી સાધુપણું ખરેખર આવ્યુ. હાય તે તે આઠમા ભવે તે મેાક્ષ મળે જ.
મેાક્ષની ઇચ્છા પણ થઇ જાય તે મેક્ષ મળવાના જ છે તેમાં શ"કાં રાખવાને કારણુ નથી, મેક્ષ મેળવવા જેમ પાપ કાઢવુ પડે તેમ પુણ્ય પણ કાઢવુ" પડે. પુણ્યપાપના સંપૂર્ણ ક્ષય થાય તેા મેક્ષ મળે. આપણે હજી પુણ્ય પણ જોઈએ છે. કેમ ? મેક્ષસાધક ધમ સામગ્રી મળે માટે, સુ'સારની મેાજમજાની સામગ્રી માટે પુણ્ય જોઇતુ હોય તો તે બધા મિથ્યાષ્ટિ જીવે છે. મેાજમસ્જિદ માટે પુણ્ય જોઇએ તે શ્રાવક પણ
નથી
પ્ર૦ ચેાપડામાં તે લખીએ કે-ધના શાલિભદ્રજીની રિદ્ધિ હો.
ઉ॰ તેમની રિદ્ધિ જ એવી હતી કે તે રિદ્ધિ જ વિરાગ પેદા કરે. જ્યારે તમારી તા રિધ્ધિ પણ એવી છે કે તમને વિરાગ પેદા થતા નથી.
તમારે પૈસા પણ શા માટે જોઈએ છે ? ધર્મ કરવા માટે પણ પૈસા કમાવાની ભગવાને મના કરી છે. ધમી ગણાતા ભીખ માગીને ખાય તા ધમની નિ...દા થાય. માટે ધી જીવ આજીવિકા માટે કમાવવું પડે તા નીતિપૂર્વક કમાય. તેના હેતુ શુ હોય કે -આજીવિકા ચાલુ રહે તેા ધર્મની આરાધના સારી રીતે કરી શકું. તાકાત આવે તે સાધુ થઇ, વીતરાગ થઇ ઝટ માક્ષે ચાલ્યા. જાઉં.આ ભાવના તમારામાં હોવી જોઈએ.
અમે અને તમે બધા માક્ષમાર્ગના આરાધક જ છીએ. તમે સ`સારના આરાધક છે કે મેાક્ષના ? તમારે સ`સાર વધારવા છે કે ઝટ મેક્ષે જવું છે ? સંસાર છૂટયા વિના મેક્ષ મળે નહિ. સાધુ પણ વીતરાગ ન થાય ત્યાં સુધી કેવળજ્ઞાન ન પામે. ચેાગનિરોધ ન કરે તે માક્ષે ન જાય. સંસાર તે ચાલુ છે. ધમ બરાબર ચાલવા જોઇએ. ધર્મ ખરાબર ન ચાલે, અને સંસાર ખરાખર ચાલે, સૌંસારની સાધના બરાબર કરે તેા તે મોટા શ્રીમ'ત પણ મહાપાપી છે. મહારંભ અને મહાપરિગ્રહ માટા પાપ છે ને ? સંસારની સાધના ગમે તેને ધમની આરાધના ગમે નહિ. પાસે મ`દિર હાય ત ય ન જાય અને પેઢી દૂર હાયતા રાજ જાય. સ'સારના આરાધક કદી મેાક્ષના આરાધક ન અને, શ્રાવક-શ્રાવિકા પણું સૌંસારના આરાધક નહિ પણ માક્ષના જ આરાધક હાય.

Page #552

૬૪૦ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સંસાર તમારા આત્માને કોઈ નુકશાન ન કરી શકે તેમ કરવું હોય તે સંસાર ઉપર રાગ નહિ પણ સંસાર ઉપર દ્વેષ જોઈએ અને મુકિત ઉ૫૨ રાગ જોઈએ. આવી દા આવે તે સંસાર કાંઈ નુકશાન ન કરી શકે. મુક્તિને શગ હોય એટલે સંસાર ઘસાવા માંડે અને મુકિતની પ્રાપ્તિ થાય.
શ્રાવકે સંસારના વિરાગી અને મોક્ષના જ રાગી હોય. શકિત નથી માટે ઘરમાં છે આ રહ્યાં છે. શકિત આવશે એટલે સાધુ થશે. તે માટે જે કાંઈ ધર્મ કરે તે મોક્ષમાર્ગની આરાધના છે. સંસારમાં સુખી થવા, લહેર કરવા ધર્મ કરે તે તે સંસારના આરાધક છે. આ
'' આજે તમે બધા ધર્મ શા માટે કરે છે તે પૂછવું પડે તેમ છે. તમે મંદિરે કેમ જાવ છો? ભગવાનની પૂજા કેમ કરે છે? સાધુની સેવા કેમ કરે છે? વ્યાખ્યાન કેમ છે. | સાંભળે છે ? આ બધામાં ટાઈમ બગાડે છે કેમ? તે તમે કહો ને કે-અમે તે
બધે ટાઈમ બગાડતા નથી પણ ટાઈમ સફળ કરીએ છીએ. કેમકે, અમારે પણ તે છે માર્ગે જવું છે. તે જ જવાબ આપે ને ? તમારી ઈચ્છા શી છે? વહેલા મોક્ષે છે જવાની કે સંસારમાં મજા કરવાની ?
પ્ર. મહા ન મળે ત્યાં સુધી સંસાર સાથે રહે તે ગમે ને ? ઉ૦ સંસાર સાર એટલે શું ? પૈસા વધારે આવે તે શું કરવું છે ?
શાત્રે તે કહ્યું છે કે, સુખી ધર્માત્માને પહેલાં મંદિર બંધાવવાનું મન થાય, 8 છે પછી મકાન બંધાવવાનું મન થાય. તે રૂપિયાની મૂડીવાળાના ઘરમાં ય ઘમંદિર જોઈએ.
પ્ર. મંદિરે તે ઘણું છે. ઉ૦ ઘણા હોય તે ય મંદિર જોઈએ.
આ મંદિર ગમે તેટલાં હોય તે ય ઘર મંદિર જોઈએ. માંદા પડે તે ભગવાન ઘર છે લાવવા પડે છે કાંઈ ખબર પડે છે? શ્રાવક ના ઘરમાં મંદિર હોય તે માંદે માંદો પણ છે. દર્શન-પૂજન વગર રહે નહિ.
પ્ર. ઘરમાં દેરાસર કરે તે આશાતના થાય ને? - ઉ૦ તમને વધારે ભાન કે સુગુરુઓને શાસ્ત્રકારો એ હું લખતા હશે?
(ક્રમશ:)

Page #553

-.
.
STD
3
“ધાર્મિક વહીવટ વિચાર”
પુસ્તક પર
** ૪ ઋજિworદુર્જ)
(ગતાંકથી ચાલુ)
તમારી પાસે હજી પડયું હોય તે મને
છે, માટે વાંચવ' છે. એકને એક પ્રશ્ન જરૂર પડે વારંવાર મોકલજે. મારે વાંચવું છે. સાંભળીને પણ તેઓશ્રીએ સુધારા કરાવ્યા. સભા , તમે કહે એટલે અમારે પોતાના લખાણને કારણે કઈ પણ માણસ માની લેવાનું કે તમારા ગુરુ મહારાજ સન્માગથી ચલિત ન બને તે માટે અસહ્ય સુધારા કરાવી ગયા છે ? એને પુરાવે શું? વેદના વચ્ચે પણ તેઓશ્રીએ આ કામ બેટી ગપ્પાબાજી ન કરે. ખંતપૂર્વક કરાયું હતું. એ બધુ જ મેટર મારી પાસે વ્યવસ્થિત પડયું છે. તેમાં આ,
- પ્રવચનકાર , હું કહું છું માટે પ્રશ્નને સુધારો પણ કરાવ્યું હતું.
માનવું એમ નહિ, એવું બન્યું હતુ માટે
માનવાનું છે. તમારે ન માનવું હોય તે સભા ૦ છેક આટલા વર્ષે તમે ખુલાસે હું પરાણે મનાવવા બેઠો નથી. મુંબઈ કરે છે ?
હરકીશનદાસ હેસ્પિટલ અને શ્રીપાલનગર - પ્રવચનકાર - આ પુસ્તકમાં લખાયું ના ઉપાશ્રયમાં શાતા પૂછવા આવનારા ન હતા અને તમે પૂછયું ન હતું તે હજી બધા જતા હતા કે તેઓશ્રી પ્રત્તર વધારે વર્ષો નીકળી જાત. એમાં હું શું કણિકાનું મેટર સુધરાવી રહ્યા છે, એકલા કરવાનો હતો ?
સાધુ જ નહિ, શ્રાવકે પણ જોઈ શકે તેવું સભા ૦ આ વાત તે વર્ષો પહેલાં ખુલ્લું આ કામ થતું હતું આથી વધુમાં છાપામાં આવી ગઈ હતી. ત્યારે તમે કયાં તમને પુરાવો જોઈએ છે? મારા ગુરૂદેવગયા હતા ?
શ્રી કલ્યાણ-શ્રદ્ધાંજલી વિશેષાંક ફરી પ્રવચનકાર , કયાંય મ ન હતા. ઉથલાવી જજે. તેઓશ્રીએ અસહ્ય વેદના આ ધરતી ઉપર જ હતા. પણ તમે તે વચ્ચે પણ પ્રશ્નોત્તર—પરિમાર્જનનું કામ વખતે ક્યાં ગયા હતા ? ત્યારે જ તમે કર્યાને એમાંના લેખોમાં ઉલ્લેખ છે કે પૂછવા આવી ગયા હતા તે આ લેખકશ્રી નહિ ? તેની તમને ખબર પડી જશે. એ ને પુસ્તકમાં આ મુદ્દો છાપવાને અવસર પણ મારા લેખમાં નહિ, બીજ સાધુના જ ન આવત. ત્યારે જ સ્પષ્ટીકરણ થઇ લેખમાં જોવા મળશે. આ અંક ૨૦૪૩ની ગયું હત. તે વખતે કેઈએ મને છાપ કે સાલમાં બહાર પડે છે. તમારું સંમેલન તેનું કટીંગ પણ મોકલાવ્યું ન હતું. તે ૨૦૪૪માં ભરાયું. મને જે ખબર હતી

Page #554

૬૪૨ ૪.
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
કે ર૦૪૪માં તમે લેકે આવું પરાક્રમ નવી અપૂર્વ શોધ કરી હોય તેવા ઉત્સાહકરવાના છો તે આ પરિમાર્જિત થયેલ પૂર્વક રજુ કરીને શ્રી સંઘને ગેરમાર્ગે પ્રશ્ન શ્રદ્ધાંજલી અંકમાં બહાર મૂકી જ દોરવામાં આવે છે ત્યારે અમારે પ્રતિકાર દીધે હેત. એ ગપ્પાબાજી વાળા, તમારગ કર જ પડે. શાંત પાણીમાં પથરો કોણ ઘરમાં ૨૦૪૪ પછી હું એ અંક સુધારવા નાંખે છે, એ ટી વાતે અને પ્રણાલિકાઓ નથી આવ્યો ને ?
ઉભી કરનારા કે તેને પ્રતિકાર કરનાર ? પ્રશ્નોત્તર કર્ણિકાના મુદ્રિત અને અમુ- એ તમે તમારી જાતે વિચારી લો. દ્રિત તેમજ ચાર્જિક અને અચાચિક ઘણાં મઝા તે જુએ, પૂરી સુઝબુઝ ધરાબધા પ્રશ્નોત્તરનું તેઓશ્રીએ પરિમાર્જન વતા તેમના ગુરૂવ વિ. સં. ૧૯૯૦ના કરાવેલું છે. આથી હું જાહેર કરૂં છું કે સંમેલનમાં જે કાર્ય કરીને ગયા તેને “તે પ્રજનેત્તર અંગે કેઈએ કશો પણ અધૂરા ઠરાવીને વિ. સં. ૨૦૪૪માં પોતે કેવું ઉહાપોહ મચાવવાનો વ્યર્થ શ્રમ લેવાની ડહાપણ દર્શાવ્યું છે તેની પીપૂડી વગાડતા જરૂર નથી.” આ લોકોને મારા ગુરૂદેવના આ લેખકશ્રી થાકતા નથી. તેઓ કહે છે : કેટલા પ્રશ્નોત્તર માન્ય છે, તેઓ શ્રી પ્રત્યે પૂજા દેવદ્રવ્ય, નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય અને કપિત કેટલો અહેભાવ છે અને શા માટે આ પ્રશ્રે- દેવદ્રવ્ય ની વણ જુદી કેથળી ન રાખવાના ત્તરને માથે લઈને ફરે છે તેની મને ખબર પરિણામે નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યમાંથી પણ જિનછે. સ્વાર્થ પિષવા માટે કયારે, કોનું નામ, પૂજા થશે. જે બરાબર ન કહેવાય. ૧૯૯૦ કેટલી માત્રામાં વટાવી ખાવું એનો તેઓને ના સંમેલને આવા ત્રણ વિભાગ પાડયા વર્ષોનો અનુભવ છે. આજે તે તેઓ આ વિના “અશકત સ્થળોમાં દેવદ્રવ્યમાંથી વિષયમાં નિષ્ણાત બની ગયા છે. કેમ, હવે પણ જિનપૂજા કરાવવી પણ ભગવાન કાંઇ બાકી છે ?
અપૂજ ન રાખવા તેમ જણાવ્યું. ૨૦૪૪ સ્વપ્ન બોલીની ઉપજ દેરાસરના નાં સંમેલને નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યથી જિનપૂજા વહીવટમાં લઈ જવાની આ ચર્ચા કોઇ ન થાય તે માટે કપિત દેવદ્રવ્યમાંથી નવી ઉભી થયેલી ચર્ચા નથી. વર્ષો પહેલાં જિનપૂજાદિ કરવાનું જણાવ્યું. આ તે શ્રી આજ વાત ઉભી થયેલી. ત્યારે પણ સામ- સંઘને એગ્ય માર્ગદર્શન આપ્યું છે તેમાં સામી ઘણી દલીલબાજી થઈ હતી. આજે આટલી હોહા શેની? તમે લેકે એમ સમજે છે કે અમને લડ- આ અતિડાહ્યા [અતિડાહ્યા=ડાહ્યા કરતાં વાનો શોખ છે માટે વિવાદ ઉપાડે છે. અડધી માત્રા આગળ] એને શું કહેવું ? પણ યાદ રાખો અમને લડવાને જરા પણ અમારે તે દેવદ્રવ્યમાંથી જિનપૂજા કરાવવી શેખ નથી. જ્યારે ભૂતકાળમાં વગાડી- જ નથી. અમે તે જિર્ણોદ્ધાર આદિમાં વગાડીને ઘસાઈ ગયેલી કેસેટને જાણે કઈ લઈ જવાનું કહીએ છીએ પછી અમારે

Page #555

વર્ષ ૬ : અંક ૨૪ તા. ૨૫-૧-૯૪ :
૬૪૩
જુદી કોથળી રાખવાનું પ્રયોજન રહેતું જ દ્રવ્ય વપરાવાની કેઈ વાત જ રહેતી નથી. નથી. જેને દેવદ્રવ્યમાંથી જિનપૂજા કરાવવી દરેક દેરાસરમાં નિર્માલ્યની આવક કેટલી હોય તેની વાત તે જાણે. ૧૯૯૦ના સંમે- અને તે સિવાયની આવક કેટલી હોય છે લનને ઠરાવ અને ૨૦૪૪ ઠરાવ એક- તેની બધાને ખબર છે. બીજાના પૂરક નથી પણ બન્ને એકબીજાથી સ્વપ્ન દેવદ્રવ્યમાંથી જિનપૂજા કરાવઉંધી દિશામાં જાય છે. ૧૯૯૦ના સંમે- વાની ધૂનમાં ને ધૂનમાં આ લોકેએ સ્વલનમાં અમારા ગુરૂવર્યોએ “ભગવાન અપૂજ દ્રવ્યથી કરવાની જિનપૂજાને બરડે ચીરી રહેતા હોય તે દેવદ્રવ્યમાંથી પણ પૂજા નાંખ્યાં છે. કુર કટાક્ષ કરીને તેની ખાળ કરાવવી જોઈએ પણ ભગવાન અપૂજ ન ઉખેડી નાંખવામાં આવી છે. સ્વદ્રવ્યથી જ રાખવા” એ ઠરાવ કર્યો હતે. જિનપૂજા કરવી જોઈએ તે આગ્રહ શા
જ્યારે ૨૦૪૪ના સંમેલને શ્રાવકના માટે ? શું સંઘમાં તીર્થયાત્રાએ જનારા દિકરાઓને દેવદ્રવ્યમાંથી જિનપૂજા કરાવ. સ્વદ્રવ્યથી જાય છે ? તેઓ પાપ બાંધે છે ? બને છેટે ચીલો પાડે છે. વાસક્ષેપ પછી સાધર્મિક ભકિત પણ કરાવાય ? પૂજાથી ચલાવી લેવું એવો ઠરાવ કર્યો એ બીજાના પૈસે કરાવાતા ધર્માનુષ્ઠાને બેટા ? તે પાછો લટકામાં ! પિતાના પૂર્વજ ગર- આવા કેટલાં કુતકે ઉભા કરવામાં આવે વર્યોના શુદ્ધમાગે ચાલવાને બદલે ૫. શ્રી છે. તમારે આ લેકેને ઓળખી લેવા પડશે. કલ્યાણ વિ.ગ. ના માર્ગે પગલું માંડવા તમે એક સદગૃહસ્થના નાતે એમ કહે તૈયાર થયેલા માણસને પિતાના ગુરૂવર્યોને કે અમો તે અમારા ઘરનું જ ખાઈએ નીચા પાડવામાં પણ ગૌરવને અનુભવ છીએ. અને દરેક સદગૃહસ્થ પિતાના ઘરનું થાય છે એ વિકૃત મનોદશાનું સૂચક જ ખાવું જોઈએ. તે આ લે કે તમારા લક્ષણ છે. ૨૦૪૪ના સંમેલનને ૧૯૯૦ના ઉપર તૂટી પડશે “હરામખેર, લગ્નમાં સંમેલનની પંગતમાં બેસવાની હજી વાર જમવા જાય છે. કેઈને ત્યાં મહેમાન થઈને છે. એ માટે લક્ષણો સુધારવા પડશે. જમવા જાય છે. સાધર્મિક વાત્સલ્યમાં પૂર્વજોની ભૂલે સુધારતા પહેલા પોતે સુધરી જમવા જાય છે અને કહે છે હું તે મારા જ તે પૂર્વજોની ભૂલ સુધારવાની જરૂર ઘરનું જ ખાઉં છું. શું માંડયું છે. આ રહેશે નહિ. ૧૯૯૦ના સંમેલન મુજબ બધું ? ખબરદાર, જો એવી સલાહ કેઈને ચાલનારાને તે દેવદ્રવ્યની રકમ જિર્ણો- આપી છે તે? પારકા ઘરનું પણ ખવાય, કાર, વગેરેમાં જ વાપરવાની છે તેથી અરે મુરખ, ભીખ માંગીને પણ ખવાય, રાપ દેવદ્રવ્ય તેમાં વપરાય જ જાય સમજ પડી?” કેકના ઘરે આમંત્રણથી
સાં અશકત સ્થળમાં દેવદ્રવ્યથી જમવા જનારા તમે, જમીને જતી વખતે જ કરાવાય છે તેમાં નિર્માલ્ય દેવ- ઘરના નાના બાળકના સ્માં રૂપિયા

Page #556

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પકડાવતા જાય છે. આ તમારી સહજ સામે બુમરાણ મચાવનારની વાત હવે તમને પ્રક્રિયા છે. જમવામાં તમારે અવિવેકી નથી સમજાય છે? સ્વદ્રવ્યથી જ ધર્મ કરવાને દેખાવું અને જિનપૂજામાં અવિવેક ચાલે છે તે સંઘમાં તીર્થયાત્રાએ જવાય કેમ? એવું છે? આ લેકે તમને સ્વદ્રવ્યથી જ અને સંઘમાં યાત્રાએ જાવ તે સ્વદ્રવ્ય પૂજા કરવી જોઈએ એવું નથી. એમ ઠસાવવા ક્યાં રહ્યું ? બેલે, છે ને પંડિતજીની મથી રહ્યા છે. જમીને પરબારે ચાલ્ય કાર્બન કે પી? જાય તે તે માણસ તમને અવિવેકી લાગે. તમે હજી આ લેખકશ્રીને ઓળખ્યા તે તમે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરવા ન જાવ તો નથી. “મહાજન મારાં મા-બાપ, પણ મારી કેવા કહેવા? અને તમને પરદ્રવ્યથી, ખીલી નહિ ખસે જેવી અનાડી વૃત્તિથી દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની સલાહ આપે તેને આજ સુધીના એમના બધા વડિલોને કેવા સમજવા ?
એમણે થકવ્યા છે. આવેશમાં આવીને લખી બેટી વાજાળમાં ફસાતા નહિ. પેલા
થયા નાંખવુબેલી નાંખવું અને પાછા વળીને પંડિતજી બાર વરસે ન્યાય ભણીને ગામને
કયારે ય જોવું નહિ. આવી એમની પાદરે આવી પહોંચ્યા. રાજાને પટ્ટહસ્તિ
બેજવાબદારીની એમને કેઈ શરમ નથી. ગામમાં કાળો કેર વર્તાવીને ધસમસતે
પિતાના લખાણમાં શાસ્ત્રીય વિરોધની તે
એમને ચિતા જ નથી. પણ પિતાનાં બહાર આવતું હતું. મહાવતે બુમ મારીને
: લખાણમાં આવતા પૂર્વાપર વિધની ય પંડિતને ચેતવ્યા : “આઘા ખસે નહિ
એમને કશી જ પડી નથી. દા. ત. આ તે હાથી જાનથી મારી નાંખશે.” પંડિત
પુસ્તિકામાં, બે કેમાં રેકેલા પૈસા માછીજી કહે “અલ્યા ગમાર, તને શું ખબર
મારીમાં જ જાય એવું ઠસાવીને બેન્કને પડે? બાર વરસ ચાટી બાંધીને હું ભર્યો વિરોધ કર્યો છે અને બીજે જ પાન દેરાસરછું. મને જવાબ આપ. હાથી પિતાને ઉપાશ્રયના પૈસા બેન્ક બંધાવવા આપવાની અડેલા માણસને મારે કે અડયા વિનાના અને ઉપાશ્રયની જગ્યામાં ભાડૂઆત તરીકે માણસને મારે? મારૂં ન્યાયશાસ્ત્ર એમ બેકને પહેલી પસંદગી આપવાની વાત કહે છે કે અડેલાને મારે તે પહેલા તેને લખી છે! આખી ચોપડી આવા છબરડાજ મારો જોઈએ. પણ તું તે જીવતો છે. એથી ભરેલી છે. મોટા ભાગના પ્રકજે હાથી અડયા વિનાના માણસને માર ના જવાબ દ્વિધા ભરેલા છે. પોતાને જ તે આખા ગામને મારી નાંખ્યું હોત. પણ માનું જ્ઞાન ન હોય એવા જ્યારે માર્ગએય બન્યું નથી. માટે હાથી મને મારી દશક બને ત્યારે આવી પડીએ લખાય. શકે નહિ ઇતિ સિદ્ધમા” પેલે હાથી
અ જાણે એકલે હોય તે પૂછતે પૂછતે ઠેકાણે ન્યાય ભલે ન હતો એટલે તેણે પંડિતને પહોંચી જાય. પણ આવા ભેમીયાન ભાસે જીનું જે કરવાનું હતું તે કરી દીધું. નીકળેલા ભૂખ્ય તર મરી જાય. અજ્ઞાની, સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવી જોઈએ એ વાતની . (અનુ. પેજ ૬૪૬ ઉ૫૨)

Page #557

રાજ
માલન ગાત્રની દુર્ગધ હેરાન કરી ગઈ.
તેણે વિચાર્યું “અરિહંત પરમાત્માએ પંકિાકી આવાજ
સઘળો ય અનવદ્ય (નિર્દોષ) ધર્મ પ્રરૂપે - શ્રી ચંદ્રરાજ
છે. (પણ) ઉકાળેલા પાણી થી સાધુઓ સ્નાન
કરી લેતા હોય તે વાંધે શું આવે ? ” ધનશ્રી, દુર્ગધા પટરાણી જુગુપ્સાથી જન્મેલા આ પાપે ઘનશ્રી
દુગધા બની, જનમતાની સાથે જ જનમ ઉકાળેલા પાણીથી સાધુઓ સ્નાન દેનારી જનેતાથી તરછોડાઈ ગયેલી દુર્ગકરી લેતા હોય તે વધે શું આવે ? ” ધાના શરીરમાંથી અસહ્ય દુર્ગંધ ફેલાયા - સાધુના દુર્ગધ મારતાં મેલની આવી કરે છે. જુગુપ્સા કરવાના પાપે ધનશ્રીએ ખતનાક શરીરના શીલને ચૂંથાળી ચૂંથાવીને કર્મ ઉપાર્જન કર્યું. પાપનું પ્રાયશ્ચિત્ત નહિ પ્રાણને ગુજારો કરનારી. વારાંગના વેશ્યાને કરીને તે મૃત્યુ પામીને ધનશ્રી રાજગૃહીની ઉદરજાત અંશ નગરના રસ્તાની સડક વેશ્યાના પેટમાં પેદા થઈ.
ઉપર સળવળી રહ્યો છે, ધનશ્રીના કારણે પેટમાં ભયંકર પીડા એવે ટાણે મહારાજા શ્રેણીક ભગવાન ઉપડવાથી વેશ્યાએ તે ગર્ભને પાત કરાવ્યું. શ્રી વીરને વંદન કરવા આડંબરથી જઈ પણ નિષ્ફળ, આખરે તે ગર્ભ પુત્રી રૂપે રહ્યા છે. રાજા શ્રેણીક જેવા એક અપવાદને જ . પણ જનમતાની. સાથે જ વેશ્યાએ બાદ કરો તે એ રસ્તે પસાર થયેલું કે તેને વિષ્ટાની જેમ તજી દીધી.
એવું ન હતું કે જેણે અસહ્ય દુર્ગધના મુનિના મલિન મેલની દુર્ગંધની જુગુ- ત્રાસથી પિતાનું નાક દબાવ્યું ન હોય. સાના કમેં તેના શરીરમાંથી માથું ફાડી
હચી ગયેલ નાખે તેવી દુર્ગધ માર્યા કરતી હતી. પૂછેલા પ્રશ્નનને ઉત્તર દેતા અરિહંત શ્રી
ઘનશ્રીના ભાવમાં ધનશ્રી પોતાના લગ્ન વીર પ્રભુએ કહ્યું. “આઠ વર્ષ સુધી આ જ સમયે આભૂષણ-અલંકારે–અને શુંગારને દુર્ગધા તારી પટ્ટરાણું રહેશે.” હે મગધશણગાર સજીને તૈયાર થયેલી છે. સાજનના નાથ ! અંત:પુરમાં તારી પીઠ ઉપર હસ્તનો મેળાપ કરી. જીવનને સંગાથ બેસીને જે હંસલીલા કરે તેને તું આ પામવાના શમણું આંખેમાં ઉભરાઈ રહ્યા દુર્ગધા જાણજે.” હોય તે સહજ છે.
બાળાદુગરધાને કર્મક્ષય થતાં દુર્ગંધ શંગારના શણગાર ભરી સુંદરી ધનશ્રી દૂર થા. એક નિઃસંતાન ભરવાડણ તેને ને ઘરકારે ને ગ્રીષ્મ કાળમાં કેટલાંક લઈ ગઈ. યુવાન થઈ. કેઈ ઉત્સવમાં ખુદ બણગાર મુનિવરે આવી ચડ્યા. મુનિવરોને રાજાને હાથ યુવતી દુર્ગધાના પુષ્ટ ઉનનત પાત્રદાન દેતાં દેતાં ઘનશ્રીને મુનિવરેના કેમળ સ્તન ઉપર લાગ્યું. રાજા વીટીના
સમવસ

Page #558

૩૪૬ :
ચારીના બહાને તેને પરણ્યા. અને ભગવાને કહ્યો હતા તેવા પ્રસ`ગ બન્યા પટ્ટરાણી રાજાની પીઠ ઉપર બેસી તેથી રાજા ખંડખડાટ હસ્યા. રાણીએ હસવાનું કારણુ કહ્યું. રાજાએ ભગવાને કહેલી ધનશ્રીથી દુગંધા સુધની વાત કરી. અને તશ્રુત્વા દ્રાર્શ્વિરના સો નુજ્ઞાપ્ય
...
પતિમદરાત્।
શ્રી મહાવીર પાદાન્ત
પત્રિજયામુપાદદે ।
તે સાંભળીને જલ્દીથી વૈરાગ્ય પામેલી તેણે આદર પૂર્વક પતિની અનુજ્ઞા મેળવીને શ્રીમહાવીરસ્વામીપાસે દીક્ષા અંગીકાર કરી,
( અનુ. પેજ ૬૪૪ નું ચાલુ) ગીતાને પૂછી પુછીને વહીવટ કરે તેા તરી જાય. પણ આવી લખેલી ચાપડી પ્રમાણે વહીવટ કરી નાંખે તા ભાભવ દુગ તિમાં રખડતા થઈ જાય.
આ પુસ્તકમાં ઘણી બધી લીટી મેને તા હું અડચેા જ નથી. આ પુસ્તકના આધારે વહીવટ કરવાનુ જોખમ કાર્યના પણ ભાસે કાઈએ ખેડવા જેવુ... નથી. આના પૂરે પર્દાફાશ કરવા માટે સભા ભરવાની જરૂર છે. એ પણ તમને જગાડવા માટે છે. આ બધી વાત લેખકશ્રી ને સુધારવા માટે નથી કરી. કાઇને સુધારવાનો અમે ઠેકેા લીધેા નથી, જે વ્યકિતમાં વિચારાની સ્થિરતા રહેતી જ નથી તેને સમ જાવવાનો વ્યાયામ કરવા વ્યર્થ છે. છેલ્લે છેલ્લે ખાસ કહુ` છું કે એ લેાકેા તે સલાહ આપીને હું ડતા થશે. વહીવટ તમારે કર
t’શ્રી. જૈન . શાસન (અઠવાડિક)
વાના છે. ક્રુતિમાં ન જવું પડે તેને ખરાખર વિચાર કરીને પગલું ભરો. આજે આટલી વાત ઉપર અટકીએ.
૧
૨ શાહ અમરતલાલ કાનજી હરીયા ૧૨ અએ કૃપા
દૈવી યાલ રાડ
સુલુ'ડ (વેસ્ટ) મુ`બઈ ૮૦ ૩ શ્રી કાંતિલાલ સી-ઝવેરી ૫-સી, સ*ભતિથ
૨--એ. ભુલાભાઇ દેશાઈ રાડ મુંબઇ–૨૬
૪
સહકાર અને આભાર
શાહ લાલજી પદમશી ગુઢકાની પ્રેરણાથી
૫ શુભેચ્છકો રૂા ૧૦૦ વાલા
શાહ અશ્વીન દેવરાજ
એન્ય ૪૦૧ વર્ધમાન નગર ચેાથે માલે ખીપી રાડ, મુંલુંડ (વેસ્ટ) મુંબઈ ૮૦
૫
શ્રી નવિનચંદ્ર છગનલાલ ઝવેરી વિસરેલીયા એપાર્ટમેન્ટ ૩/૧૬ ૭૯ શીવદાસ ચાંપશી માગ મગામ મુંબઇ ૧૦
શાહ મનસુખલાલ હીરજી શીપ્રસાદ બિલ્ડીંગ તિલકનગર, ડા-રાજેન્દ્રપ્રસાઢ રાડ ડામ્બીવલી ઈસ્ટ–(થાા)

Page #559

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
સાકરણ පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා
મૂર્તિ પૂજા જૈન આગમ માન્ય તિથિ-તારીખ અને પ્રકાશકના નામ વિનાની આગમ નવનીત માલા પુ૫ ૨૧રૂપે “મૂર્તિ પૂજા જૈન આગમ વિપરીત” (મુખવસ્ત્રિકા કા સહી નિર્ણય)–એ નામની પુસ્તિકા નવજ્ઞાન ગ૭ પ્રમુખ આગમ મનીષી તિલોકમુનિ–તેના સંપાદક છે.
તેમાં મુખપૃષ્ટ ઉપર મૂર્તિ પૂજાના પ્રચાર અંગે તેમને અકળામણ થઈ છે અને તે સામે આ પુસ્તિકા લખી છે. તેમાં જણાવ્યા મુજબ બેનામ પત્રિકાઓ પ્રગટ કરાઈ હોય તે તે અજુગતું છે અને તે આદરણીય નથી.
પરંતુ તેમણે જૈન આગમમાં મૂર્તિપૂજા નથી અને મુખવસ્ત્રિકા મોઢે બાંધવાની વાતને મુખ્ય બતાવી છે તેમાં કપસૂત્ર આદિ પ્રત્યે અનાદર બતાવ્યું છે વિ. વાત અંગે પછી ખુલાસે કરીશ.
પરંતુ જૈન આગમમાં મૂર્તિપૂજા છે તથા મુખત્રિકા-મુહ પત્તી મોઢે બાંધવાની ન થી તે વાત અત્રે લખીશ. તે પૂર્વે તેમણે પૃષ્ઠ ૨ ઉપર લખ્યું છે કે
ર૦૦૦ વર્ષ કે દરમ્યાન મંદિર મૂર્તિ પૂજા પ્રચાર બઢ ગયતા ૨૦૦ વર્ષ કે બીત પર ક્રાંતિકારી લેકશાહને પુન: ધમ ઉદ્ધાર કર ક્રાંતિ એવં કિઢાર કિયા જિનકે અનુસાર મેં સ્થાનકવાસી ધર્મ પ્રવર્તીત હુઆ
આ લખાણથી લેકશાહે સ્થાનકવાસી ધર્મ ચલાવ્યું તેમ લખયું છે પરંતુ લોકશાહ તે મૂતિ માનતા હતા. તે સ્થાનકવાસી કેમ માનતા નથી તે વિચારે. વળી લોકશાહ તે ગૃહસ્થ હતા તે સ્થાનકવાસી શું ગૃહસ્થની પરંપરામાં થયા છે? કે ભગવાન મહાવીરના સાધુઓની પરંપરામાં થયા છે?
લેકશાહે ૩૨ આગમ કેમ માન્યા, શ્રી જવાહરલાલજી મુનિના વ્યાખ્યાન સંગ્રહમાં છે કે લેકશાહ અમદાવાદ ગયા તેમના ભંડારમાં ૩૨ આગમ અખંડ નીકળ્યા બાકીનાને ઉદ્ધઈ ખાઈ ગઈ હતી તેથી અમાન્ય કર્યા.
મેં તે વખતે કહેલ કે લોકશાહના જન્મ પહેલાના લખેલા ૪૫ આગમ અને બીજા પણ ૫ખીસૂત્રમાં આવતા ૪૫ આગમ ઉપરાંતના આગમે પણ મળે છે તે તે માનવા જોઈએ. પરંતુ પૂર્વગ્રહ તે માનવા દે નહિ.

Page #560

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
શ્રી તિલેકમુનિએ ૩૨ આગમમાં જયાં મૂર્તિ પૂજા, મૂર્તિ વ ંદન, જિનમંદિરના લખાણેા છે. તે તેમણે વાંચ્યા હોય તે મૂર્તિ પૂજા આગમ વિપરીત કહી શકત નહિ. અને મૂર્તિપૂજક માન્ય અને તેમને અમાન્ય એવા મહાનિશીથસૂત્ર કે કલ્પસૂત્રના હવાલા આપવાની જરૂર ન પડત.
૬૪૮ :
મૂળવાત તા એ છે કે કટ્ટર સ્થાનકવાસી સાધુએના કટ્ટર પ્રચાર છતાં સ્થાનકવાસી ભાઈ બહેના મેાટા પ્રમાણમાં જિનમદિરમાં દર્શીન કરવા જાય છે તો યાત્રા કરવા જાય છે અને તીર્થોમાં પૂજા વિ. પણ કરે છે. તેથી તેઓ અકળાય છે અને મૂર્તિપૂજાને ભાંડે છે.
ખરેખરતા તેઓમાં જે સ્થાનકવાસી સમાજને મૂર્તિના દર્શન કરવાના નિયમા આપે છે તે પણ સ્થાનકવાસીએ માનવા તૈયાર નથી વળી સ્થાનકવાસીભાઇએ હનુમાન માઁદિર, કે બીજા મદિરમાં જાય તેની સામે તેમની જેહાદ જેવી માત્ર જિન મદિરમાં જાય તેની સામે તેમની આ જેહાદ છે. સ્થાનકવાસીભાઇએ જે જિનમ'દિરે જાય તેમને સ્થા નકવાસી સમાજમાંથી બહિષ્કૃત કરે તે ખબર પડે કે સ્થાનકવાસી પથમાં કેટલા રહે છે ? સ્થાનક પ‘થ પણ વિક્રમ સ. ૧૫૦૮માં નીકળ્યા છે. તે પહેલાંના હજારા જિનમદિરા છે જ. તે વખતે કાઈ વિકૃતિ થઈ નથી પરંતુ પૂર્વાંતુ તે જોવા ઢે નહિ તે મને.
પૃષ્ઠ ૪ ઉપર લખ્યું છે કે-અખૂટ સમભાવકી ઉપલબ્ધિ હોના હી ધર્મ સાધના કી સચ્ચી સફલતા હશે.
જયારે તે જ પુસ્તિકામાં પેજ ૨ ઉપર લખ્યુ છે કે
ક્રિયાનિષ્ઠ આચાય રામચ'દ્રસૂરિ કે યત્કિંચિત કપૂત મ`ડલ યથા-ભુવનભાનુ સૂરિ કે અંતેવાસી-દક્ષિણ પ્રાંત મે', ગુણસુઉંદર ભૂવન સુદર-દક્ષિણ પ્રાંત મે', ગુણરત્ન સૂરિ ૐ અ'તેવાસી નવીન વિજય આદિ, જિતેન્દ્રસૂરિ કે અંતેવાસી,- ગુણરત્ન વિજય આદિ, શ્રાવક કપૂર એન્ડ કમ્પની-હિ...ૌન સીટી આદિ
આમ લખીને તેમણે કપૂત મંડળ જણાવવા દ્વારા પોતાની ઉપલબ્ધિને ગુમાવી છે. કેાઈ નિ'દા તિરસ્કાર કે તાડન કરે તે પણ ગુમાવે તેમ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં લખ્યું જ છે.
સમભાવની સાચી મુનિ મુનિભાવ ન
હવે આ લેખમાં આગમમાં મૂર્તિ, મૂર્તિ પૂજા, મૂર્તિ વંદન લખ્યા છે તે જણાવુ' છું અને અવસરે મુખવસ્તિકાના પણ શાસ્ત્રોના પાઠી વિ. લખીશ. બીજી યુકિ પ્રયુકિતઓ તા મૂર્તિ પૂજા અને મુખવસ્ત્રિકા માટે છેજ
પરંતુ અત્ર
માત્ર ‘મૂતિ

Page #561

વર્ષ-૬ અંક-૨૪ :
તા ૨૫-૧-૯૪
: ૬૪૯
પૂજા જેનાગમ વિપરીત’ તેવું લખ્યું છે તેથી તેજ વાત લખીશ અને મૂર્તિપૂજક કે સ્થાનકવાસી જે મૂર્તિના દર્શન વંદન પૂજન કરે છે તે ભાવ તેમને સ્થિર રહે અને ભગવાનની આશાને સુસ્થિર બનીને પાળે એજ ભાવના છે.
(૧) અનુયોગ દ્વાર સૂત્રમાં ચાર નિક્ષેપ કહ્યા તેમાં જિનના સ્થાપના નિક્ષેપ જિનબિંબ છે તે સ્થાપના નિક્ષેપમાં દશ સ્થાપના કહી છે- ૧. કાઠ ૨. ચિત્ર ૩. પુસ્તક ૪. લેખકમ ૫. ગુંથન ૬. વેઇન ૭. ઘાતુના તાર સમા ૮. મણિએમ ૯. શુભ આકાર પાષાણુમાં ૧૦) નાના શંખમાં
(૨) ઠાણાંગ સૂત્રમાં કથા અને દશમા ઠાણામાં સ્થાપના નિક્ષેપમાં જિનને થાપના નિક્ષેપો જિનબિંબ છે. नाम जिणा जीणजीवा, ठवणजिणा पुण जिणिंद पडिमाओ।
दव्वजिणा जिणजीवा, भावजिणा समवसणत्था ॥ ઠાણુગ સૂત્રમાં શ્રાવકોને સાત ક્ષેત્ર કહ્યા છે તેમાં જિનપ્રતિમા તથા જિનમંદિર બતાવ્યા છે. 'ગસૂત્રમાં ચોથા ઠાણામાં નંદીશ્વરદ્વીપ પર દેવ દેવીઓની પૂજા ભકિતનું વર્ણન છે.
* (૩) સમવાયાંગ સૂત્રમાં ચારણ મુનિએ નંદીશ્વર દ્વીપે ૧૭ હજાર જોજન ઉદર્વગતિ કરીને શૈત્યવંદન કરવા જાય છે.
(૪) સમવાયાંગ સૂત્રમાં આનંદ આદિ દશા શ્રાવકન શૈત્ય આદિનું વર્ણન છે.
(૫) ભગવતી સૂત્રમાં વીશમાં શતક નવમા ઉદ્દે શામાં ચારણ મુનિઓએ જિન મૂતિને વંદન કરવાને પાઠ છે ભગવતી સૂત્રમાં તુંગીયા નગરીના શ્રાવકોએ કરેલ જિનભકિતનું વર્ણન છે.
(૬) ભગવતી સૂત્રના દશમા શતકમાં છઠ્ઠા ઉદેશમાં ઈન્દ્રની સુધર્મા સભામાં વીતરાગની દાતાઓની આશાતન થી બચવા કહ્યું છે.
(૭) ભગવતી સૂત્રમાં અસુરકુમાર સંઘમદેવલેકમાં જાય ત્યારે અરિહંત, તેના દૈત્ય તથા આણગાર એ ત્રણનું શરણ સ્વીકારે છે.
(૮) જ્ઞાતા સૂત્રમાં દ્રૌપદીએ જિનપ્રતિમાની પૂજા કરી તેને વિસ્તૃત અધિ૧ ૨ છે.
(૯) જ્ઞાતા સૂત્રમાં ભવનપતિ દેવીઓની જિનભકિતની પ્રશંસા કરી છે.
(૧૦) ઉપાસક દશા સૂત્રમાં આનંદ શ્રાવકે અન્યતીર્થ તથા અન્ય દૈવ દેવીની પ્રતિમાને વંદન નમસ્કાર નહિ કરવા પ્રતિજ્ઞા લીધી છે.

Page #562

૬૫૦ ?
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) (૧૧) પ્રકન વ્યાકરણ સૂત્રમાં મુનિને ચે ત્યની વેયાવશ્ય કરવાની આજ્ઞા છે,
(૧૨) ઉવવાઈ સૂત્રમાં અંબડ પરિવ્રાજકના ૭૦૦ શિષ્યએ વીતરાગની પ્રતિમા છેડીને બીજી પ્રતિમાના નમરકાર નહિ કરવાની પ્રતિજ્ઞા કરી છે.
(૧૩) શન પ્રનીય સૂત્રમાં સૂર્યદેવ જે સમીતી, પરિત સંસારી છે તેણે જિન પ્રતિમાની પૂજા કર્યાને અધિકાર છે...
(૧૪) જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞાતિમાં જિનેવર દેવની દ ઢા અસ્થિ, દાંત આદિની દે દેવલોકમાં પૂજે છે તેમ વર્ણન છે તથા જિનેશ્વર દેવના અગ્નિ સંસ્કાર સ્થાન પર સ્વપ રચે છે.
(૧૫) મહાનિશીથ સૂત્રમાં જિન મંદિર કરાવનાર ૧૨માં દેવલોકમાં જાય છે તેમ જણાવેલ છે જિમપૂજા ફલ દાન આદિનું વર્ણન છે.
(૧૬) દ્વીપ સાગર પ્રજ્ઞપ્તિમાં સમુદ્રમાં જિનપ્રતિમાના આકારની માછલી થાય છે તેને જોઈને જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન જ પામે છે.
(૧૭) રાજપ્રનીય સૂત્ર, દશાશ્રુત સ્કંધ સૂત્ર, ઉવવાઈ સૂવમાં તે જે qન્ગવાનામિ એમ જિન જિનમૂર્તિનું આરાધન બતાવ્યું છે.
(૧૮) કહ૫સૂત્રમાં સિધ્ધાર્થ રાજા જિનપૂજા રચાવે છે વિ. વર્ણન છે.
(૧૯) સમવાયાંગ સૂત્ર દશાશ્રુત સ્કંધ સૂત્ર અને દશ વૈકાલિક સૂત્રમાં ગુરુના પાટ, પીઠ, સંથારા આદિને ઠોકર વાગે તે ગુરુની આશાતના જણાવી છે. તે જિન મૂર્તિની પણ આશાતના થાય.
(૨૦) બૃહત્કલપરામાં છે મચવું સમજે મારો વા જેવા છેષ્ના ? હૃતા જોન , દ્વિ વિશે છેજ્ઞા, વિ. કહી જિન મંદિર જવાનું સાધુ શ્રાવક માટે વિધાન કર્યું છે. પિષધમાં જિનમંદિરે ન જાય તે પ્રાયશ્ચિત બતાવ્યું છે.
તુંગીયા નગરીના શ્રાવકો માટે વેચા , તિસર વંવપુBધુવરથારૂfહું શi कुणमाणा जाव विहरंति से तेणदेणं गोयमा जो जिणपडिम न पुऎइ सो मिच्छરિદી નrfજાવો વિગેરે કહી શ્રાવકને જિનપૂજ વિ કરવા જણાવ્યું છે.
(૨૧) ભગવતી સૂત્ર, કપ સૂત્ર, આચારાંગ સૂત્ર આદિ અનેક સૂત્રમાં યા વર વર્જિનમાં સ્નાન કરીને પૂજા કરે તે રીતે અનેક રાજા શ્રાવકના અધિકારમાં પૂજાનું વિધાન આવે છે.
શાય,

Page #563

વર્ષ-૬ અંક ૨૪ : તા. ૨૫-૧-૯૪ :
* : ૬૫૧ (૨૨) નદી સૂત્રમાં બૃહ ૯૯૫ સુત્ર અને બીજા આગમે કહ્યા છે નંદી સૂત્રમાં માને અને તે આગમને ન માને તે તે નંદીસૂત્રની પણ માન્યતા નથી તેમ થાય.
(૨૩) વ્યવહાર સૂત્રમાં ચેત્યની સાક્ષીએ આલોચના કરવાનું કહ્યું છે.
(૨૪) શ્રી કુલચંદજી મુનિએ સુત્ત (૩૨ આગમના સંગ્રહમાંથી ચૈત્ર ની જગ્યાએ જ્ઞાન શબ્દ મુકશે તેને સ્થાનકવાસી શ્રી સંઘેજ વિરોધ કર્યો અને તેમને માફી માગવી પડી છે. પણ સ્થાનક સંપ્રદાયને માન્ય કર આગમમાં જૈ૪ જિનભૂતિ જિનમંદિરના અધિકાર સૂચવે છે.
(૨૫) એ જ પુસ્તિકાને છેલા પેજ ઉપર ૩૨ આગમને હિંદીમાં સાશંશ પુસ્તકેની જાહેરાત છે. ચૌદપૂર્વધર શ્રીમાન ભદ્રબાહું સવામી શ્રી જિનદાસ ગણી નવાંગીટીકાકાર શ્રી અભયદેવ સૂરીશ્વરજી મ. શ્રી મલયગિરિજી મ. શ્રી હભિદ્રસૂરિજી મ. શ્રી માલધારી શ્રી હેમચંદ્ર સૂ. મ, આદિની નિયુકિત, ચૂર્ણિ તથા ટીકાઓ ઉપર વિશ્વાસ નથી અને સામાન્ય માણસોએ કરેલા હિંદી સારાંશ ઉપર વિકાસ છે તે આગમ પ્રત્યેની પણ સદભાવના સૂચક નથી.
(૨૬) તે પુસ્તિકાના પેજ ૮ ઉપર લખ્યું છે કે . “ઈન મંદિર માગિને ઈધર ઉધર સે જેડ મેડ કર એક કલ્પસૂત્ર બનાયા હ.”
આગમ મનીષી શ્રી તિલોકમુનિને એટલે પણ ખ્યાલ નથી કે કપ સૂત્ર જેડ મોડ કર બન્યું નથી તેને પ્રણેતા ૧૪ પૂર્વધર શ્રત કેવલી શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામી છે. અને તે છેદ સૂત્ર શ્રી દશાશ્રુત સકંધ જે પૃધત છે તેનું એક અધ્યયન છે. આવી જ્ઞાન શકિત બતાવે છે કે તેમનું આગમ અંગેનું જ્ઞાન કેટલું છે.
તેમણે આગમમાં મૂર્તિ પૂજા નથી તેવું વિધાન કરતાં આ રીતે માત્ર આગમના આધારે જ આપીને મૂર્તિ પૂ આગમકત છે તે સ્પષ્ટ થાય છે. તેઓ અને તેમના અનુયાયીઓ જે આગમની પ્રીતિવાળા હોય તે જરૂર આ બધા સ્થાનો જુઓ કઈ સ્થાન ન સમજાય તે પણ પુષ્કળ સ્થાને જિનમૂતિ અંગે ૩૨ આગમમાં છે તે બધા અહીં ઉતારાય તેં મેટો ગ્રંથ બની જાય.
ભવભીરૂ કદાગ્રહ કે કલેશ છોડી આ વાંચે વિચારે એ જ અભિલાષા.
જિનેન્દ્રસૂરિ.
(૨૫૦ પોષ સુદ પ્રથમ ચમ) રવિવાર તા. ૧૬-૧-૯૪ મક્ષી તીર્થ (જી. સાભપુર) (M. P)

Page #564

REGELINE
રેપણું
અમીઝરણુ-પ્રતિષ્ઠાએ માલા. ચતુર્વિધ સંઘ સાથે થયેલ પૂએ ગુણાનું.
* વાદ સુંદર કરેલ હતા, * ૦ કલકત્તા ભવાનીપુર મનમેહન પાક. ૦ પ્રભુ પ્રતિષ્ઠા અમીઝરણા-તારાબેન નાથ મંદિરે પૂ ગુરૂદેવ શ્રી પુયાનંદ સરિ હરખચંદજી કાંકરીયા પરિવાર તરફથી મ. ની કૃપા પ્રાપ્ત પૂ. વિશ્વવિક્રમી તપ નૂતન ગૃહમાં આકર્ષક જિન મંદિર નિર્માણ સાધક આ. શ્રી વારિણ સૂરિજી મ. મનિ થતાં તેને પ્રતિષ્ઠા ઉત્સવ પૂ આ. શ્રી વિનયસેન વિ. મ. મુનિ વજસેન વિ. મ.
વજન નિ નિશ્રામાં મનોજકુમાર હરણની પ્રેરણાથી મુનિ વલ્લભસેન વિ. મ. ઠા. ૪ની નિશ્રામાં પ્રારંભ થયેલ રોજ પૂજા આંગી ૩-૧૨-૯૩ સાવી રવિન્દ્રપ્રભા શ્રીજી મ. ની પ્રેરણાથી ના પાર્શ્વનાથ પ્રભુ પ્રતિષ્ઠા પદ્માવતી દેવી ઉપધાન તપને દશેરાથી પ્રારંભ થતા ભાવિકો પ્રતિષ્ઠા ભાવ પૂર્વક થયેલ મજકુમારની આરાધનામાં લયલીન બન્યા નવપદ આરા- મંડલીએ ભાવ ભકિત ૨જુ કરતા સર્વ ધના પારણા સમુહ આયંબિલ ભકતામર સ્થળ અમીઝરણું થયા હતા. બાદ સાધમીક પૂજન વિગેરે થયેલ માલારોપણ ઉત્સવ ૨૧ ભકિત શાંતિ સ્નાત્ર ત્થા ચાંદીની વાટકિને દિવસને ૨૯-૧૧-૯૩થી પ્રારંભ થયેલ સ્ટીલના ડબાની પ્રભાવના કરેલ હતી. પ્રતિદિન પાર્શ્વ મહિલા મંડળ જિનભકિત ૦ હાવડા માં બે પ્રતિષ્ઠા નરેન્દ્રકુમાર મંડળની પૂજા ભકિતભાવથી ભણતી શેઠીયાને ત્યાં સ્વર્ગસ્થ માતાજીના આદેશ હતી રવિવારના પૂ. આ. શ્રીની ૯૩મી એક- . થી શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુને ગૃહ રૌત્યમાં દન્તી ઠામ ચેવિહાર ઓળી નિમિત્ત ભકતા- પ્રવેશને પ્રતિષ્ઠાનો ઉત્સવ ૮-૧૨-૯૩ ના મર પૂજન સંઘ જમણ શા. મનહરલાલ ધામધૂમથી મનાવાયેલ વિધિ નેમુભાઈ ભગતે પ્રેમચંદ પરિવાર તરફથી પુત્રોના સ્વર્ગ કરાવેલ જિન ભકિત મંડળે પંચ કલ્યાણક દિને ભણવાયેલ. અરિહંત મંડળ સંગીત પૂજા ભણાવી હતી ભાવિકે એ લાભ સારે રજુ કરેલ.
લીધે. - ૦ ૬-૧૨-૯૩ રવિવારના શાસન છે પદ્માવતી પ્રતિષ્ઠા-શ્રી એપાર્ટમેન્ટમાં પ્રભાવક આ. શ્રી વીરસેન સૂરિ મ. સ્મૃતિ મને જકુમાર હરણની પ્રેરણાથી ચાંદલજી ઉત્સવ નિમિત્તે ભકતામર પૂજન અપાહાર બડિયા પરિવાર તરફથી સુંદર દેવ કુલીકાસવારે ત્થા બપોરના સમુહ મનાત્ર ઉત્સવ માં પદ્માવતીની પ્રતિષ્ઠ. ૧૦-૧૨-૩ના અ૯પાહાર સાથે રાખવામાં આવેલ. દેવવંદન ધામધૂમથી થયેલ ૧૮ અભિષેક ઉત્સવ

Page #565

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) નંદાવત પૂજન ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન ૦ આસનસેલમાં નૂતન શિખરબદધ ભણવાયેલ સંગીત ગોરધન પાટી એ રજુ જિનાલય પં. હેમરત્ન વિ. મ. ની પ્રેરણા કરેલ. ભાતુ આપવામાં આવેલ. કાંકરીયા થી તૈયાર થયેલ જેને પ્રતિષ્ઠા ઉત્સવ પરિવાર તરફથી પ્યાર કિમતી છોડનું ૨૦-૨-૯૪ થી ૨-૩-૯૪ સુધી ધામધૂમથી ઉજમણું કરેલ.
પૂ. આ. શ્રીની નિશ્રામાં મનાવવાનો નિર્ણય ૦ માલારે પણ પ્રથમ ઉપધાનના તપ- થતા નવ મહાપૂજન રાજસ્થાન અશોક સ્વીઓને માલાનો વરઘેડ ૧૨-૧૨-૯૩ બેડ વીરમગામ શરણાઈ ગોરધન પાટિ ને સવારના કાઢવામાં આવેલ બગીઓ, કાર, સાથે નૃત્યકાર રોજ સંઘ જમણેથી ઉજવ. રથ, દવાથી સુંદર શોભતો હતે બાદ વામાં આવશે. ચઢાવા સુંદર થયેલ છે. માળાના ચઢાવા થયેલ રથયાત્રાના ચઢાવા
રતલામથી નાગેશ્વર તીર્થ
યાત્રા સંઘ સારા થયેલ. માળા વિધિ થયા બાદ આસન
- પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂ. મ. સેલમાં ૨-૩-૯૪ની પ્રતિષ્ઠાના ચઢાવે
આદિની નિશ્રામાં મા. સુ. ૩ના નાગેશ્રવર ઘણાજ સારા થયેલ. ૧૧ વાગે સંઘ જમણ
તીર્થને યાત્રા સંઘ નીકળે સુદ ૧૦ના ત્યાં ત્યાર બાદ પાર્શ્વ મહિલા મંડલ તરફથી
પહોંચ્યા. સુ-૧૧ના માળ થઈ ભાવિક તરફથી શાંતિ સ્નાત્ર ઉત્સવ ઠાઠથી થયેલ વિધિ
ટેળીઓ થઈ માળની બેલીએ સારી થઈ મને જકુમાર હરણ થા નવપક મંડળે કરાવેલ
મુખ્ય સંઘપતિ શ્રીમતી સરલાબેન વિજયહતી. ૧૧ છેડનું ઉજમણું ગોઠવાયેલ હતું
કુમારભાઈ તથા સંઘપતિએ (૧) લક્ષમીઉપધાન તપ ભવાનીપુર સંધ ના ટ્રસ્ટી કમીટિ
ચંદજી પુનમચંદજી મહેતા રતલામ (૨) થા આયંબિલ ટેળી પાર્શ્વ મંડળને નવીને
પ્રેમચંદજી કેશરીમલજી ભંસાલી નામલી નકરાથી લાભ મદનચંદજી પ્રકાશચંદજી
(૩) તખતમલજી ચાંદમલજી તાંડેડ રતલામ બાંગાણી પરિવારે લીધેલ હતે.
(૪) શ્રીમતી વિમળાબેન માણેકલાલજી * ૦ વિશ્વ વિક્રમી તપ પારણું-પૂ. આ
કટારીયા રતલામ (૫) શ્રીમતી લીલાબેન શ્રી ની ૭મી વિહારી દત્તી એળીનું
મુંબઈ વાલા (અમેરિકા) હતા. પારણું ૨૧-૧-૯૪ના પર્વત પુર બિહારમાં ગાંધીનગર બેંગ્લોર - પૂ. આ. શ્રી સરાક જૈન સંઘના ઉપક્રમે થનાર હોઈ તે વિજય વિકમ સરિ મ.ની સાતમી પુણય પ્રસંગે ખુશાલચંદ વનેચંદ કલકત્તાવાળા તિથિ તથા પર્યુષણ તપસ્યા આદિના અનુતરફથી જિનમંદિરનું ખાતમુહૂર્ત શીલા મદનાથે ૪૫ આગમના ભવ્ય વરઘોડા સ્થાપન સહ ભકતામર પૂજન સંઘ જમણ
સાથે અઠ્ઠાઈ મહત્સવ પૂ. આ. શ્રી વિજય થશે અત્રે પં. સુયશ મુનિ મ. ની પ્રેરણાથી
સ્થૂલભદ્ર સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં તા. સરાક જાતિ જિદ્દવારને પ્રયત્ન ચાલુ ૭-૧૧-૩થી ૧૫-૧૧-૯૩ સુધી ૧૦૮ છે પૂ. આ. શ્રી પણ આ પ્રદેશમાં વિચર- પાર્શ્વનાથ પૂજન શાંતિ સ્નાત્ર સાથે ભવ્ય નાર છે.
રીતે ઉજવાયે.

Page #566

Regd No. G-SEN-84
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ඇපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
OPસ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસુરીશ્વરજી મહારાજ
છે
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦d
૦
૦
9. બંધનમાં પડેલ છૂટવાની ઈરછા વાળો હોય, કાદવમાં ખૂપે બહાર નીકળવાની છે. ઈચ્છાવાળો હોય તેમ શ્રાવક સંસારથી છૂટવાની ઈચ્છાવાળો હેય.
0. 0 શ્રાવક વિરાગી જ હોય છતાં રાગ થઈ જવાની સંભાવના છે. તે પણ જ્યારે જ્યારે તું
રાગ થાય ત્યારે રાગને કાઢી નાખે અને વિરાગને સાચવે. પણ રાગને પિષવાની મહેનત ન કરે જેથી વિરાગ જીવતેને જાગતે રહે. શ્રાવક અને ગુણસંપન્ન હોય. માર્ગાનુસારીના- ધર્મોપદેશ સાંભળવાની લાયકાતના આ પાંત્રીશ ગુણ તે હોય જ. શ્રાવકપણુના પણ એકવીશ ગુણ હોય અને સાધુપણાંના
પણ સોળ ગુણની તેના પર છાયા પડતી હેય કેમકે તે સાધુ થવા જ તરફડતે હોય. આ * ૦ ધર્મનાં ફળ પક્ષ માને અને ધનનાં ફળ પ્રત્યકા માને તેનું નામ નાસ્તિક. . આ છે. જેને હવે ધર્મ વચ્ચે હોય તે દરિદ્ધી હોય તે ય સુખી. અને જેને હૈયે ધર્મને ૬ છે હેય તે અબજોપતિ પણ દુખી ! 0 ધર્મનું ફળ તે પ્રત્યક્ષ જ છે ! કેમકે ધર્મ હત્યામાં આવ્યું એટલે આત્માને શાંતિ 0
થઈ જાય જ્યારે ! પૈસે મળ્યા પછી પણ ભોગવી શકે કે નહિ તેમાં શંકા ! કેમકે 0. 0 પૈસો તે પુણ્ય હોય તે જ ભગવાય. 0 ૦ રોજ સાંભળનાર જે વિચાર ન કરે તે સમજ આવે નહિ. સમજ આવે નહિ તે છે તું શ્રદ્ધા થાય નહિ. શ્રદ્ધા થાય નહિ તે સારાં કામ કરી શકે નહિ. અને આ જનમ છે
તે પૂરો થઈ જશે અને ઈચ્છા હોય કે ન હોય દુર્ગતિમાં જ જવું પડશે. તે ૪ ૦ ધર્મનું આરધન હૈયાના અઘમને-પાંપ વાસનાઓને કાઢી ધર્મને સ્થાપન કરવાનું છે જ કરવાનું છે. તે જ આત્મધર્મ પેદા થાય. છે. તમે પણ દુખથી બચવા અને સુખ મેળવવા કરે છે, માટે તમને ધર્મ ફળ ? 0 નથી થમ તે આત્મ સ્વરૂપ પેદા કરવા કરવાને છે. આત્મ સ્વરૂપ પેદા થયા પછી 9 છે જે સુખ છે, તે સુખ પૈસામાં નથી.
૦
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ૨૪૫૪૬

Page #567

asetdrare
રમૂની
'નમો વડવિયાણ તિથ રાdi | શાસન અને સિધ્યાન | 3સમાડું. મહાવીર-પનવસાmi, છ રક્ષા તથા પ્રચા૨નું પત્ર
५२६१
૦ સુપાત્ર કેણુ ! क्षान्तो दान्तो मुक्ता जितेन्द्रिय : सत्यवागभयदाता । प्रोक्तस्त्रिादण्ड विरता विधिग्रहीता भवति पात्रम् ।।
શાન્ત, દાંત, નિર્લોભી, જીતે. ન્દ્રિય, સત્ય ભાષી, અભયદાતા, મન-વચન-કાયાના ત્રણે દંડથી વિરામ પામેલો, વિધિપૂર્વક ગ્રહણ કરનારો જ (સુ) પાત્ર બને છે એમ કહ્યું છે. ,
અઠવાડિક વર્ષ [ અંક
ઝA૦ IIIIIIIII)
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
III
| શ્રુત જ્ઞાન ભવના
૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ૌરાષ્ટ્ર) IND1A
IN- astoo5

Page #568

મહેપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી વીશી સાર્થ–ભાવાર્થ !
જેન શાસનના ગગનાંગણમાં સત્તરમી સદીમાં જે મહાપુરૂષનું અનુપમ યોગદાન છે છે, તે ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશોવિજયજી મહારાજે ૫ માત્મા પ્રત્યેની અવિહડ ભકિતથી 8 ઓતપ્રેત બનીને આત્માનાં તારને પરમાત્મા સાથે સે લગ્ન કરીને નિકળેલા રણકામાંથી આ વીસે-વીસ પરમાત્માનાં સ્તવનો બનાવ્યા. તેનું અનુભવી અને ભકિતસભર હાથી છે ઉપડેલી કલમ દ્વારા અર્થ અને ભાવાર્થ પરમ પૂજય કલિકાલ કલપતરૂ, સ્વ. આરાય છે દેવ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાનાં પથ્થરન આધ્યાનમગી પંન્યાસ
પ્રવર શ્રી ભદ્રંકર વિજયજી ગણિવરનાં કૃપાપાત્ર પરમ પૂજ્ય આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજય છે. જ કુંદકુંદ સૂરીશ્વરજી મહારાજે કર્યું છે. આ છે આ ભાવાર્થ એટલા સરલ, સરસ અને સીને સમજાય તેવા ભાવથી કરવામાં આ { આવ્યું છે, કે જે બાલ જીવોને ખુબજ ઉપકારક બન્યું અને તેથી જ પાઠશાળાઓની છે. 5પરિક્ષાઓમાં આ શ્રી યશોવિજયજી મ. ચાવીશી (સા–ભાવાર્થ) ઉપયોગી બની
બે-બે આવૃત્તિઓ પૂર્ણ થતાં અને સતત માંગી આવતાં ત્રીજી આવૃત્તિ રૂપે ! છે બહાર પડતી આ શ્રી યશોવિજયજી વીશી આપ આ જે જ મંગાવે ને પ્રભુભકિતમાં ! છે મગ્ન બનો.
ક્રાઉન ૧૬ પેજ ૨૦ ફાર્મા - કિંમત ૩૦-૦૦ પૂજ્યશ્રીનાં બેધદાયક દ્રષ્ટાંતોની શ્રેણી (૬ પુરત ને સેટ) કિંમત ૬૬ રૂ. છે. છે ખુબજ આકર્ષક ગેટઅપમાં પ્રકાશિત થઈ ગઈ છે. - પૂજ્ય પંન્યાસજી ભદ્રંકર વિજયજી ગણિવર્યશ્રીનાં નમસ્કાર મહામંત્રના મૌલિક છે ચિંતનના સાત પુસ્તકનું એક જ વોલ્યુમ છપાઈ રહ્યું છે. જે વૈશાખ સુદ-૧૪નાં આ પ્રગટ થશે.
પ્રાપ્તિ સ્થાનો :સેવંતીલાલ વી. જેન
સેમચંદ ડી. શાહ ૨૦, મહાજન ગલી
જીવન નિવાસ સામે ઝવેરી બજાર મુંબઈ-૨
પાલીતાણું પાર્શ્વનાથ પુસ્તક ભંડાર
સરસ્વતી પુસ્તક ભંડાર તળેટી રોડ ,
રતન પિળ, હાથીખાના, પાલીતાણા
- અમદાવાદ-૧

Page #569

Hલાદેશેારક જીવજયસૂરીશ્વરેજી મહારાજના - -
ü zel zoche QUHO exo farlo PAU NU YA120347
- rials
8 M
ૐ જીવી
-તંત્રી પ્રેમદ મેઘાજી ગુઢકા
(મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર સજસુwલાલ #tહ,
(૨૪જ ટ) ‘ગ સેશચંટુ કીરચંદ શેઠ
(૧૩વ૮). • જાયે સંદર્ભ ઢા
( જ8)
•
- 8
A
NNMS • અઠવાડિક WEાજ્ઞાાપ્ત વિર:1 ૪. શિવાય ચ મ ા
"
,
{ વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ પિષ
વદ-૫ મંગળવાર તા. ૧-ર-૯૪ [અંક ૨૫]
ક
જ૮
- મોક્ષના ઉપાયભૂત ધર્મ :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર , મહારાજા પ્રવચન-છઠું
(ગતાંકથી ચાલુ) - શ્રી નવકારમંત્રને માનનારાને ય સંસારમાં રહેવું પાલવે નહિ. શ્રી નવકારમાં પાંચ જ પદ , છઠ્ઠા કેઈને ઘાલ્યા છે? શ્રી નવકારમંત્ર ગણનારે સાધુ જ થવાની ભાવનાવાળે હોય ને? શકિત આવે તે પહેલાં મંદિર–ઉપાશ્રય બાંધે. પછી જરૂર પડે તો બંગલે બધે. શ્રાવક મકાન બાંધતા માને કે આ પાપનું કારણ છે. તેને મંદિરઉપાશ્રય બાંધવામાં આનંદ હોય. ઘર બારાદિ બાંધવામાં આનંદ ન હોય.
સાધુ અને શ્રાવક, બધા મોક્ષમાર્ગના મુસાફર છે, અમે કહીએ કે, અમારે દેવછે વેક જોઈએ છે તે અમે સાધુ નહિ. તમે કહ્યું કે, અમારે બંગલા-જમનાદિ જોઈએ ? છે તે તમે શ્રાવક પણ નહિ. આપણે શું જોઈએ છે? મેક્ષ માટે બારમા ગુણઠાણાનું છે સાધુપણું જોઈએ. તેના માટે આ સાધુપણું કે શ્રાવકપણું જોઈએ, સંસારની સુખ-સાહ્યબી, છે સંપત્તિ જોઈએ નહિ, મેક્ષા માટે ધર્મ કરે તે સુખ-સાહ્યબી તેની પૂંઠે ને પૂંઠે ફરે ! પણ તેને માગવી ન પડે. ખેતરમાં બીજ વાવે તે અનાજ પાકવાનું છે પણ તે પહેલાં છે. ઘાસ થાય પછી અનાજ થાય. તેમ આ દુનિયાનું સુખ તે ઘાસ જેવું છે. જેનાથી મેલા ૧. મળવાને છે તેનાથી આ બધું મળવાનું જ છે, માગવાની જરૂર જ નથી. માગવું કે ને ? પડે? ભિખારીને. ધર્મ કરનારો દુનિયાના સુખને કે પૈસાન ભિખારી હોય ? મેટા ? મટા શ્રીમંતે પણ ભિખારી છે, જેટલા પૈસા મળે તે ઓછા લાગે છે. જેને મેક્ષ ! જોઈએ નહિ તે ભગવાનના સાધુ-સાવી કે શ્રાવક-શ્રાવિકા ય નહિ.

Page #570

૬૫૮
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) વિષયના વિરાગ વિના, કષાયના ત્યાગ વિના, ગુણના રાગ વિના, ગુણ પદા કરનારી ક્રિયાઓમાં અપ્રમાદ આવ્યા વિના મેલા સાધક ધર્મ સધાય જ નહિ. તમે આ બધા વિષયના વિરાગી છે કે રાગી છે? વિષયે ભગવે છે પણ તે વિષયો ભેગછે વવા ગમે છે કે છોડવા ગમે છે ? છે – વિષયના ભોગવટામાં સુખનો અનુભવ થાય છે માટે ભોગવવા ગમે છે, { ઉ૦- ધર્મ કરતાં દુઃખને અનુભવ થાય છે માટે નથી કરતા?
મને માટે ધર્મ કરનારને જે સુખ હોય છે તે મોટા અબજો પતિને ય નથી તે છે હેતું ! ધમી જીવ સતેજી-સારો હોય છે. જ્યારે આજના શ્રીમંતે તે માટે ભાગે છે 8 લુચ્ચા–પાપી-જુઠ્ઠા છે. જેમ જેમ પૈસાવાળે થાય તેમ તેમ અનિતિર બને, મહારંભી છે 8 બને અને ઘણા ઘણુ પાપ કરે. કાંઈ સમજાય છે કે ખાલી ફેંકાફેંક કરો છો? છે શ્રાવક ધંધાને ખરાબ માને, કરવા જેવો ન માને. છતે પૈસે ધધ કરે તે માને છે છે કે-લેમીયે , મહાપાપી છું.” ધમી માણસ સુખી હોય તે ઉપાશ્રયમાં વધારે આવે છે કે પેઢી ઉપર વધારે જાય? “શ્રાવકને પહેલે સંસાર પછી ધર્મ તેમ જે સાધુ પણ છે B કહે તે ધર્મની મહત્તા કે સમજાવશે? ધર્મ કઈ રીતે સચવાશે? તમને જેલ 8 પૈસાને, મોજમજાને ખપ છે એટલે મને ખપ નથી. ધમને ખપ ન હોય તે છે. છે લુચ્ચા-લફંગા હેય પણ સારા હોય નહિ. સંસારમાં રહેનારને સુખ- ૧
સંપત્તિની જરૂર પડે તે પણ તે નીતિમાગે આવતી હોય તે લે. સંસારમાં રહેનાર છે છે ધર્મને માનનારે હોય તે તેનું ઠેકાણું પડે.
આગળના તે રાજાઓ પણ સારા હતા. બધા માં જે સારો દેખાય તેનું નામ છે છે રાજા. રાજા કદી ખૂટાં કામ કરે નહિ. તેમાં જે ખરાબ હેય તેની વાત જુદી. તમે ?
સારા રાજાઓને ઊઠાડયા, ગાળો દીધી. તે રાજાઓએ જે અનીતિ નથી કરી તેના કરતાં તે અનેકગણી અનીતિ તમે કરો છો. દેશી રાજાઓ તે સાધુઓ આગળ હાથ જોડીને ઊભા ? રહેતા હતા. સાધુઓને માથે રાખી ચાલતા હતા. સાધુઓને ઉપદેશ પણ સાંભળતા ન છે હતા અને શકિત આવે તે અમલ પણ કરતા હતા. મેં નજરે જોયેલી વાત છે કેR પરમ શ્રધેય પૂ આ શ્રી. વિ. કમલસૂરીશ્વરજી મહારાજાનું સામૈયું ચાલતું હતું. તે છે, 8 તળાવ પાસેથી જઈ રહ્યું હતું ત્યાં માછલા પકડાતા હતા. તે જ વખતે પૂ આચાર્યદેવે ? 6 સામેયું ઊભું રખાવીને ગામના ઠાકરને કહ્યું કે- તારા ગામમાં આવું ચાલે છે? | છે ઠાકોર કહે હવે આજથી પાટીયું લાગી જશે. આ કામ બંધ થઈ જશે આજે આ રે. જે રાજા મળે? આજના રાજાએ સાધુઓનું તે માનતા નથી પણ સાધુઓને સલાહ આપી જાય છે,

Page #571

વર્ષ ૬ : અંક ૨૫
તા. ૧-૨-૯૪ :
૬૫૯
આજે તે અહિંસાની વાત કરનારાઓએ હિંસા વધારી દીધી. ગાંધીના ભકતે { નવાં નવાં કતલખાના ખેલે છે, પરદેશને માંસ પૂરું પાડે છે. આ વાત આ દેશમાં ચાલે?
સાધુ-સાધવી, મેક્ષ માગના મુસાફર છે. સાધુ-સાધવી જેમ માથાના અર્થ છે ? છે તેમ તમે પણ મોક્ષના અથી છો. તમારે પણ સાધુપણું જ જોઈએ છે પણ તે શકિત જે નથી માટે સાધુ થયા નથી. તેવી શકિત આવે માટે જ ભગવાનની પૂજા કરો છો, છે 8 સાધુની સેવા કરે છે, ખ્યાન સાંભળે છે, દાન આપ્યા વિના રહેતા નથી. છે શીલ પાળો છો, શકિત મુજબ તપ પણ કરે છે. સંસારમાં રહેવા છતાં પણ તમે છે | વિષયના રાગી નથી. પણ વિરાગી છે, કષાયને સારા નથી માનતા પણ ભૂંડા માનો છે, 8 આ છેડવાની મહેનત કરે છે. ગુણ ગમે છે, ખરાબ કામ ગમતા નથી માટે એવી એવી ધર્મક્રિયાઓ કરે છે જેથી રાગ-દ્વેષાદિ ઘટતા જાય. તમારી શી હાલત છે? આ ગુણે પામવા છે કે ખાવું-પીવું મેજમાદિ કરવા છે અને ખૂબ ખૂબ પાપ કરવા છે? છે
અહીં સુધી આવેલા તમારી આવી દશા હોય તે તમે આ જન્મ હારી જશે અને ૪ છે. અહીંથી એવી એવી દુર્ગતિમાં જશે કે વખતે અનંતકાળે ય ઠેકાણું નહિ પડે. ૪
ભગવાનને સંઘ હમેશા તપસ્વી હોય. તમને ય તપસ્વી કહ્યા છે. કેમ? જ સંસારમાં રહેવા છતાં ય, ખાવા-પીવા છતાંય “આ પાપ ક્યારે છૂટે તેની જ ચિંતામાં હેય. માટે શ્રાવકે ય ઉપવાસાદિ તપ કરે છે. ચારે પ્રકારનો સંઘ તપ કરે છે. કેમ?
ભગવાનના સંઘમાં આવેલાને તપ કરવો સહેલો છે કેમકે, તેને ઝટ મેક્ષે જવું છે. 4 ઇતરો પણ જૈનશાસનના ઉપવાસાદિ તપને વખાણે છે. જે ત૫ જેને માં છે તે છે દુનિયાભરમાં નથી. ઈતર પણ કહે કે-જેનધર્મ જે ધર્મ બીજે નથી. પણ તમે ? છે બધા આ ઉત્તમ ધર્મ પામવા છતાંય ધર્મ ન છૂટકે કરતા હે તેમ દેખાય છે.
તે માટે મારી ભલામણ છે કે, ડાહ્યા થઈ જાવ. મોક્ષે જ જવું છે. સંસાર નથી ! ન જોઇતે. ભગવાન, સાધુ અને ધર્મના પહેલા બને અને સંસારના પછી બનો એ છે ઉદ્યમ કરો. મેહાનાં જ અથી બનો. આ બધા ગુણ મેળવી વહેલામાં વહેલા માને છે પામે તેટલી ભલામણ સાથે પૂર્ણ કરવામાં આવે છે.

Page #572

pooooooooooooooooooos
ભારતીય અહિંસક સસ્કૃતિ ધાવાણુના માગે”
સણાસરા
મનુભાઇ શાહ લોક ભારતી
0000000000%00000000000
ભારતીય ધર્મ પ્રધાન સંસ્કૃતિના સત્ય અને અહિંસા એ આધાર સ્થા છે, જેના પાયા પર જ સંસ્કૃતિનું ઘડતર અને ચણુતર થયેલુ છે. આ બન્ને પાયાના ઘડતરમાં અનેક ઋષિમુનિઓ, આચાર્ય ભગવંતા વિચારવંતા, તવ વિદ્યાનુ મેટુ અને મહત્વનું' ચગદાન રહ્યું છે. દેશને તેની સસ્કૃતિ પર ટકવુ' હશે. સ`સ્કૃતિને ટકાવી રાખવી હશે તે પાયાનાં આધાર સ્થભાને અડચણ ન આવવી જોઇએ. તે માટે સમાજે જાગ્રત રહેવુ પડશે.
ભાગ, માહ, વૈભવ, અને સ`પત્તિ પાછળ દોડ મૂકનાર દેશની સ`સ્કૃતિના આધાર સ્થ‘ભા હચમચવા લાગ્યા છે. સ્થભાની ઇટા પડવા લાગી છે.
આ દેશમાં વરસે પહેલાં વિદેશીઓને પ્રવાહ શરૂ થયે. પેાતાના ૧૫૦ વરસ પગઢડા જમાગ્યેા. આ સમયે વિદેશી સંસ્કૃતિનું' આગમન થતું' રહ્યુ'. રાજા રજવાડાના અતિ વૈભવી ઠાઠ માઠ, રહેણીકરણી ખાણીપીણી તેમજ ગરીબ, અશિક્ષિત અને સૌંપત્તિવાન મેાજશાખ ના હિસાબે આ દેશમાં વ્યસનેા દારૂ, માંસાહાર વધવા લાગ્યા. આ સાથે લેાકશહી સરકાર દેશને માંસાહારી બનાવવાના અનેક માર્ગો સરળતાથી ખૂલ્લા કરવા લાગી.
તાજેતરમાં હું દ્રાબાદમાં અહિંસા અંગેના સ'મેલનમાં મુનિભગવંતાની હાજરીમાં
આ દેશની સરકારની ખેલ પશુન કતલખાનાની આકરી ટીકા કરી હતી. તેમાં જણાવ્યુ` હતુ` કે સરકારે કિન કપનીને દેશમાં માંસ વેચવા ૪૦૦ સ્ટોલની મજૂરી આપી છે. દેશમાં સરકારની કુટનીતિ અને મીડી નજરથી કાયદેસર અને બિનકાયદેસર ૨૮૦૦ કતલખાના ચાલે છે. નવા નવા કતલખાના ઉભા કરવા યેાજના થતી રહી છે. પ્રજા ઉઘતી પકડાય ન જાય તે પણ જોવાનું રહેશે. આ સરકાર માત્રસ'પત્તિ પાછળ દેશની 'સ્કૃતિને પાયમાલ કરવા બેઠી છે. આધાર સ્થંભાના પાયાને જમીન દોસ્ત કરવાની પેરવી કરી રહી હોય તેવું સાધુ-સ`તા મુનિભગવંતા, વિચારકને લાગે છે. સાચા અને ધાર્મિક વિચારવ ́ત લેાકેાને દેશની દયનીય સ્થિતિ જોતા રૂંવાડા ઊભા થઇ જાય છે. આ સરકારે ઉદ્યોગીકરણ અને બહુરાષ્ટ્રીય ક’પનીને વિશેષ મહત્ત્વ આપી 'પત્તિના વધારા કરવા પાછળ
સમાજમાં સંસ્કારિતાની મેટી ભેટ આવવા લાગી છે. સમાજ વ્યસની, માંસ:હારી અને અવગુણાની ભરતી તરફ જઇ રહ્યો છે તેનું દર્શીન સતત થયા કરે છે.
આ દેશની સરકાર મચ્છીને સ`પત્તિ ગણી તેનું વધારે ઉત્પાદન થાય અને તેને ખેારાકમાં ઉપયાગ થાય તેમજ નિકાસ થાય તે માટે આધુનિક અને વૈજ્ઞાનિક સાધના, તાલીમ વર્ગો, મચ્છીમારાને સાધન

Page #573

વર્ષ-૬ અક-૨૫ :
તા ૧-૨-૯૪
: ૬૬૧
સહાય વગેરેની યેજના કરતી રહી છે. પતન થાય. આ ઉપરાંત માણસનું અરેનાના મોટા ડેમમાં માછીમાર ને વ્યવસાય ગ્ય જળવાય નથી રહેતું. માણસ માનસિક વિકસે તે માટે અનેક સુવિધાઓ આપવામાં રીતે નિર્દયી, તામસી ક્રોધી બની જતે આવે છે. આ સરકારની મધ્યાહ્ન ભજન- હોય છે. અને તેમાંથી અનેક સમસ્યાઓ માં ઈડ આપવાની યોજના હતી તેને ઊભી થતી રહી છે. જે વ્યકિત કુટુંબ, માટે ખૂબ જ ઉહાપોહ થયે એટલે આ સામાજ અને દેશને મૂંઝવનારી બની રહે છે. ચેજના હાલ પૂરતી બંધ રહી છે ભવિષ્ય. છેલ્લા ૧૨ વરસથી શ્રી વિનોબાજીની પ્રેરમાં આ યોજના અમલમાં નહી આવે તેની સાથી સર્વોદય કાર્યકર આ, અમ્રુત કાકા કઈ ખાતરી શાણી પ્રજાને નથી. પ્રજાને ના નેતાવ તળે દેવનાર (મુંબઈ) કતલઆ સરકારમાં અણીભાર વિશ્વાસ રહ્યો નથી.
ખાના પાસે હજારે ભાઈ, બહેને, યુવકે આ દેશમાં કતલખાનાને પરિણામે પશુઓ- કાર્યકરે એ કરૂણાસભર, ભાવના અને દયાથી નો નાશ થવા લાગે છે. એક આંકડા સત્યાગ્રહ કરતાં રહ્યાં છે. પણ કેન્દ્ર કે સુજબ આ રીતે પશુની કતલ થતી રહેશે રાજય સરકારનું રૂંવાટું એ ફરકતું નથી. તે ૨૦૨૫ની સાલમાં આ દેશ પશુ વિના- લોકશાહી સરકારના અત્યાર સુધીના ને બની રહેશે. કહેવાતા પર્યાવરણના અનુભવ એવા થયા છે કે સરકાર સામે હિમાયતી મેઘાબેન ૫શુકતાને કેમ સહન જનતા જે આંખ લાલ કરે. નવ નિર્માણ કરી રહ્યાં છે. શા માટે સરકાર સામે જેવું અદાલન કરે. સંપત્તિની ભાંગફે ડ સત્યાગ્રહ કરતા નથી. તેવો પ્રજાને પ્રશ્ન થાય ત્યારે સરકાર પારેઠના પગલાં ભરે. થાય છે.
પીછે હઠ કરે. દેવનારના સત્યાગ્રડમ ભારતની અહિંસક સંસ્કૃતિ માને છે સરકારને નુકશાન થતું નથી. જનતા કે કીડીથી હાથી સુધી તમામ જીવેને માનતી થઈ છે કે સરકાર કાને બહેરી, જીવવાને ઈશ્વરે હક આપે છે. સજીવ આંખે આંધળી, હદયે નિદયી, દયા, સુષ્ટિ માણસની સેવા લીધા વિના જીવી ભાવના કરૂણું વિનાની જડ જેવી છે. શકે છે. પણ માણસ પુરે સ્વાથી, નિદર્ય, આથી તે આ અશ્રુતકાકા સરકાર સામે શોખીન, અધાર્મિક બનતે જતે હોવાથી ઉપવાસ ઉપર ઉતરવાનું ગંભીરતાથી સજીવસૃષ્ટિ ને અબેલ અને નિર્દોષ પશુ વિચારી રહ્યાં છે. પંખીનાં હસતે મુખે કુરતાથી કતલ કરતે
દેશની આર્થિક સ્થિતિ સદ્ધર બને રહ્યો છે. દેશ પતનના માર્ગે જઈ રહ્યો છે. તે બહાના તળે ૪૦૦ સ્ટેલની મંજૂરી
જે દેશ માંસાહાર તરફ વળે તે દેશ. આપ એટલે દેશનાં પશુ વિશેષ કતલ માં ધર્મ નાશ પામે છે. સંસ્કૃતિને હાર થશે. દેશની સરકારને અને વિદેશી કંપનીથાય. સદગુણે નાશ થાય. સંરકારિતાનું એનો ઇરાદે હશે કે સમાજ જીવનની

Page #574

૬૨ ઃ
શૈલી બદલી કાઢવી, દેશની જનતાને માંસા હારી બનાવી મૂળ સૌંસ્કૃતિને કાઢવી.
રગદોળી
સાન
ખળ અગત્યના
આ દેશની સરકારનું સર્વ રીતે ભાન ઠેકાણે લાવવા ત્રણ છે. (૧) ચુવા શિકત (૨) મહિલા શકિત (૩) સાધુસંત (સાચા) મુનિભગવડતા
આ ત્રણુ શિકતા પાસે નૈતિકબળ, હૃદયની ભાવના, કરૂણા, જીવમાત્ર પ્રત્યે પ્રેમ દયાભાવ મનોબળ આત્મિક શકિત હોય છે. આ ત્રણ શકિત પ્રાણવાન ખની અહિંસક લડત, સત્યાગ્રહ કરશે તેા જ દેશને હિ`સા, કતલ અને માંસાહારના માગે જતા અટકાવી શકશે.
આ સરકારની મીઠી નજરથી દેશ અને રાજ્યમાં જાહેર અને ખાનગી કતલખાના ચાલી રહ્યા છે. બીજી બાજુ સરકાર અહિંસાની વાતા કરે છે. કાયદા ઘડવાની વાતા કરે છે પણ આચરણમાં શૂન્ય.
સરકાર ધારે તે વટહુકમ બહાર પાડી શકે છે. પાડવા જોઇએ. ન્યાય વિદ્યા પશુ એજ વાત કરે છે.
કતલના કાયદો ન થવાથી અહિંસાના પૂજારી હાથ માં માથુ' લઇ વરસેથી કતલખાને જતાં સવાલાખથી પણ વધુ પશુઓને બચાવનાર નારી નારાયણી એવી અહિંસાની ધ્રુવી સ્વ. ગીતાબેન શાહ પેાતાની આજ
કા માં આહુતિ આપી. ગુજરાત આખુ સ્તબ્ધ બન્યું. પ્રજા જીવનમાં આક્રોશ ફેલાયે ગુજરાત આખું સ્વયંભુ મધ રહ્યુ અહિ'સાની કેટલી તાકાત.
ૐ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ગાંધીની ગુજરાતની શાણી પ્રજાની સહનશીલતાની હદ આવી. આથી તે સાધુ ભગવ'તા, મુનિવરા, સ'તા જૈન અને જૈનેતર સમાજે વહેલી તકે વટહુકમ બહાર પાડી કતલખાના બધ કરાવે. તેવી ચેતઅહિંસાના ભેખધારી
વણી આપી છે. અને જયારે જાગે છે ત્યારે પ્રજામાં સત્ય અહિંસાનુ' ખળ, જેમ આવતુ. હાય છે. પ્રજા જાગી છે એટલે મુખ્યમંત્રી શ્રી ચીમનભાઇ પટેલે વટહુકમ બહાર પાડી ગૌ-વંશ વધ બંધ કરવાનું પ્રશંસનીય પગલુ ભર્યુ` છે.
અહિંસા પરમો ધમળ
વિવિધ વાંચનના આધારે
પૂ. સા. શ્રી હષ પૂર્ણાશ્રીજી મ. શ્રી સિધ્ધગિરિ ઉપર શાંતિનાથ ભગવાન ચામાસુ ઘા. ત્યારે મુનિ અને ગૃહસ્થા મળીને ૧૭ ક્રોડ મનુષ્યા સિધ્ધ થયા હતાં. ને અજિતનાથ પ્રભુના હાથે દીક્ષિત ૯૯ હજાર સાધુએ ચામાસુ રહ્યા હતાં, તેમાંથી કાર્તિક પૂનમે ૧૦ હજાર મુકિત પામ્યા. આસા સુદ પૂનમે ૨૦ કરોડ સાથે પાંડવા સિધ્ધ પદને પામ્યા.
O
શ્રી વાસુદેવની ૭૨૦૦૦ સ્ત્રીએમાંથી ૩૫૦૦૦ સ્ત્રીએ સિદ્ધગિરિ ઉપર મેક્ષ પામી. ૩૭૦૦૦ જુદા જુદા સ્થળે માક્ષ પામી.
.

Page #575

පපපපපපපපපපෝjපපපපපපපපපප
ખોટું ના લગાડતા હે ને
- ભદ્રંભદ્ર
( “રામ બાણ વાગ્યા હોય તે જાણે” લાગ્યું તે તીર નહિ તે તુકકે. નિશાના લેકર છોડે હુએ થે બાણે નિશાન તક પહુંચકર નિશાના કે ભેદ ડાલે યે હી તમન્ના
- પ્રેષક ) પાસ વિના પ્રવેશ નહિ. ના-પાસ નો-પ્રવેશ. હું મારી ૨૫-૩૦ વરસની જિંદગીમાં બને છે. અબ તેરે માટે જગ્યા કરી પહેલીવાર બુકેનું જમણ જમવા ગયે. આપી છે. બેઠ કે ખાયા કર.” નવરંગપુરાના અભિનંદન ફલેટમાં મિત્રને “પાસ વગર પ્રવેશ નહિ” એવું કેલેજ કે પ્રથમ પ્રવેશ મહોત્સવ હતે. ટાઈમસર સાધર્મિક ભકિતનું સંકુચિત સૂત્ર અહીં પહોંચી જવાની બહુજ જહેમત ઉઠાવી ને'તુ. અંદર જઈને જોયુ તે કેટલાંક ઉભા પણુ સાલે રસ્તે જલદી પૂરો થાય જ નહિ ઉભા, કેટલાંક ખુરશીમાં બેઠા બેઠા, કેટને. બપોરને લગભગ સાડા એક વાગી લાંક હાલતા-ચાલતા અને કેટલાંક તો વળી ગયો હશે અને જમણુ પુરૂ થઈ ગયુ હશે બીજી ખુરશી ઉપર ડીશ રાખીને ખુરશીમાં તે? આ ડર હતે. પણ હજી સાડા બે બેઠા બેઠાં જમતા'તા. વાગ્યા નેતા.
આમાં મને ક્યાં ય ઉકાળેલા પાણી - અને મને એમ કે સાધર્મિક ભકિત વાળાની અલગ પાટલા પદ્ધતિ દેખાઈ નહિ. વખતે પાસ લઈ જવાય તેમ સમજીને હું છેવટે મારા મિત્રના મને (બેચિયાને) પાસ લઈને આવ્યો હતે. થેલીમાંથી પાસને પવિત્ર દુર્લભ દર્શન થયા. પણ મેં ઉકાકાઢીને ખિસ્સા સુધી પહોંચાડી દીધો હતો. બેલા પાણીનું પૂછતા તેણે કીધું-શું યાર, પ્રવેશ દ્વાર ઉપર જ મારી કાર પરાજય તું ય પાણી સાથે લેતા ને અવાય ? થયે. કાળા ભીલ જેવા માણસે મને કીધ- અહીં જૈન ઈડલી, ઢોંસા, પેટીસ, ૨ગડે “એય, હ. મેં કીધુ-“પણ પાસ લાવ્યો છે. પણ જેને પાણી નથી ત્યાર પછી તે છું” “અબે શું પાસ-બાસ કરતા હો તેણે વ્યવસ્થા કરી બિચારાએ. પણ મારો બોલતા હું આઘા હ” હું “તુખ્યતુ મૂડ જ રહ્યો હતે. દુર્જન=દુર્જન પણ એક ક્ષણ ખુશ થાય હું જાતે જ બધુ લઈને ખુરશીમાં ભલેને.” એવા જ શુદ્ધ આશયથી પીછે બેઠો. ડીશને બનને પગના સાથળ ઉપર હટ કરી ગયે. પેલે ભીલ પાણીને નળો ગોઠવી. જોકે મિત્ર મને આગ્રહ કરવાનું કાઢતા હતા. અને પછી મને કીધું કે- માંડી વાળ્યું હશે. મને હતું કે તે ચોકકસ

Page #576

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) કંઈક પીરસવા તે આવશે જ. પણ પીર- ખરૂ સાલુ. પહેલીવાર તે ભૂલ બધાની થાય, સવાનું હેત તો બુફે શું કામ રાખત? હવે તે અનુભવ કર્યો એટલે વાંધો નહિ હવે આટલા બધા ઉભા ઉભા હાલતા આવે. ઉકાળેલું પાણી સાથે લઈ જઈશુ. ચાલતા ખાનારની વચ્ચે થાળી ધોઈને અથવા એ દિવસે ના પીઈએ તે ય શું ? પીતા મને શરમ તે આવી. પણ શું મારા હૃદય પરિવર્તનની જેમ બુફેવાળાનું થાય. તે લોકોની નજર સામે મારો થાળી ય થશે. એટલે પાણી ઉકાળેલું ચકી-બે પીવાને નિયમ હારી ગયે.
ઢોચકી રાખશે જ. ' ખરી મજા તે હવે હતી. મેં થાળી= બુકેમાં કશી ધાંધલ-ધમાલ-પડાપડી ડિશ એંઠી ને એંઠી ઉઠાવી ત્યારે જ મને એવું તે ને, તે બ્રહ્મજ્ઞાન થયું કે ડીશ નીચે ચોંટેલે
તે પણ સાલુ પ્રભાવના કે સંઘપૂજનમાં શીખંડ મારા નવા નકકેર તાજા જ
પણ બુફે જેવું જ રાખવું જોઈએ. હોં. સીવડાવેલા છીંકણી પેટ ઉપર ચોંટી ગયો હતે. આંગળીથી લૂંછી લૂછીને જોકે
પણ આ પિષય એવું લાગતું નથી.
આટલું તે હવે શાસ્ત્ર પ્રમાણે જ કરવું ચાંટી ગયો. પણ ડાઘા તો રહે જ ને ?
જોઈએ ને ? શાસ્ત્રમાં યથાશકિત વિધિપછી ખુરશીમાંથી ઉભા થતાં જેવું પાછળ ખંખેર્યું કે તરત જ આખા હાથે શીખંડ
પૂર્વક જ કરવાનું કીધું છે ને? ને એક લેદો ચાંટી ગયે. હું તે ડઘાઈ (સ્વાર્થ પધવા શાસ્ત્રને સંભારવા એ ગયે. પછી તે હું આખા બુફે મંડલની શાસ્ત્રનું હળહળતું અપમાન છે, ભલા.!) કેરે કરે જ પ્રદક્ષિણા દેતે હેઉ તેમ કેઈને કશી ખબર ના પડે તેમ ગંગાજળ
બધાજ ધર્મોનો સંદેશ “જીવદયા પાસે પહોંચે તે ખરો. પણ ત્યાં આવી ચડેલા એક ભાઇએ મને કીધું-“ભલા જેન ધન પ્રાણ-જીવદયા, માણહ શીખંડ આ તે કે ખાધે ?'
ભગવાન મહાવીર સ્વામીએ કહ્યું કે પણ આટલું જ ઉપદેશામૃત કહીને તે
1 કઈ પણ પ્રાણુની હિંસા કરો નહિ, જગ
કે જતાં રહ્યા તે સારૂ થયુ. નહિતર કહેત કે
તમાં બધાને પિતાને જીવ વહાલે છે. ખીસ્સામાં તે નથી ભરી દીધે ને ?
કેઈ મરવા માટે ઈરછતું નથી. આથી પછી તે ચકચાવીને ગાંઠ વાળી કે જીવદયા પાળે અને સુખી બને. હવે પછીથી કયારેય જવું પડે તે આવા પાસ વગરના પ્રવેશ આપતા બુફેમાં જ જવું
બુદ્ધ ધર્મમાં પણ જીવદયા. પણ પાસવાળા સાઘર્મિક વાત્સલ્યમાં પ્રવેશ શ્રી ગૌતમ બુદ્ધ કહ્યું કેન કર. સ્વમાનભેર જવાય ને જમાય તે કોઈ પણ પ્રાણીની હિંસા કરશે નહિ.

Page #577

ધાર્મિક વહીવટ વિચાર ? વિચારણુ માટે પત્ર
-
તા. ૨૮-૮-૯૩ મુંબઈ પરમ પૂજય શાંત દાનત મહંત સાધુના સત્તાવીશ ગુણે અલંકૃત પ. પૂ. પંન્યાસ પ્રવર શ્રીમદ્દ વિ. ચંદ્રશેખર વિજયજી મહારાજ તથા મુનિ ભગવંતેની સેવામાં
અમદાવાદ
મુંબઈથી લી. આજ્ઞાકિંત સેવક પ્રવિણના ૧૦૦૮ વાર વંદના.
વિ. આપ પૂજય સુખસાતામાં હશે. અત્રે પણ દેવ ગુરૂ ધર્મ પ્રતાપે સુખસાતા વર્તે છે. આપને અને મારો પરિચય ઘણે ઓછો છે. ૨૫૦૦ ના વિરોધ વખતે મારા લેખે પેપરમાં, કલ્યાણ, મહાવીર શાસન, મુકતદૂત વિ. માં આવ્યા હતા. હું તે વખતે અમલનેર ખાનદેશ વિ. મહારાષ્ટ્રમાં વિરોધ ઠરાવ કરાવ્યા હતા. મુંબઈ, ઈદોર, પાવાપુરી રાજગૃહી વિગેરે જગ્યાએ આપણું વિચારો જણાવવા તેમની સભામાં ગયા હતા.
જ્યાં આપણે શાસ્ત્રસિધાંતને જ્યનાદ ગજવ્યું હતું. હવે મારી ઓળખાણ આપને થઈ હશે.
. વિ. આપનું પુસ્તક “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર મારા વાંચવામાં આવ્યું ધમ સ્થાનમાં ટ્રસ્ટી કે બની શકે ? આ માટેના આપના વિચારો ઉત્તમ છે. પરંતુ આ કાળને અનુરૂપ એ ઘણું જ કડક નિયમન છે. અત્યારે વર્તમાનમાં ટ્રસ્ટીઓનું જીવન સારૂ હોય તે પણ સારૂ કહેવાય. બીજુ દેવદ્રવ્યને હાલમાં નવા મંદિરમાં થતાં ઉપ
ગ, આજે બિલ્ડરે થોડી જગ્યાનું દાન દઈ દેવદ્રવ્યના નાણાંથી જ મંદિર ઉભું કરી બીલ્ડીંગના ભાવોમાં બેહદ વધારી સર્વિમકોને લુંટવાનું કામ કરે છે. બીલ્ડર અને ટ્રસ્ટીઓની સાંઠગાંઠ આમાં સ્પષ્ટ તરી આવે છે. આ બાબતમાં આપે પ્રકાશ પાડેલ છે. દાતાએ પિતાની ભાવનાથી સ્વદ્રવ્યથી જ દેરાસર બનાવવું જોઈએ તેના નિભાવામાં સાધારણ દ્રવ્ય પણ મૂકવું જોઈએ. આપે દેરાસર બનાવાની ભાવના (માત્ર ભાવના) એ શબદ બરાબર નથી ભાવના દરેકને થાય. પરંતુ તે માત્ર ભાવના ? જ જ્યારે પુખ્ત વિચાર અંતે થતી ભાવના નાણાં વગરનો ને સંભવિત જ નથી. નાણાવાળાને થતી ભાવના (માત્ર ભાવના) કહી શકાય જ નહી. તે રકમ ના હવાલા વિ. કરવું ઉચિત નથી. “કલિપત દેવદ્રવ્ય ચડાવવા વિગેરેથી મળેલું દ્રવ્ય તે કપિત બની શકે જ નહિ આપ જ રાધનપુરમાં ૧૦+૬ આની દેસા જતું હતું ત્યારે ચેખે વહીવટ કરાવ્યો ૧૦૧૬ આની ૨૫% સર ચાર્જ આ માટે પણ તે કાળમાં મહાત્માઓની સલાહ લેવાતી હતી સુધારક મહાત્માઓ એ વખતના ટ્રસ્ટીઓને તે સલાહ આપેલ, “કવિપત દેવદ્રવ્ય ક૯૫નાથી પેદા થયેલ સ્વેચ્છા એ સાધારણ ખાતામાં આપેલ કેઈ જનારૂપ ઉપદેશરૂપ

Page #578

૬૬૬ :
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
તે જ કહિપત કહી શકાય. બાકી પરંપરાથી ચાલ્યું આવતું ઉછામણીરૂપ ચઢાવવા રૂપ દ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય જ હોય. તે શાસ્ત્ર માન્ય કહી શકાય. કપિત દ્રવ્ય માટે આપે તથા એકવીસ આચાર્યો મળી જે કરવું છે. તે વ્યાજબી નથી. “વડોદરામાં પ્રતિષ્ઠા, પ્રભુજીને ગાદિ બેસવાની વિગેરે બંકરમાંથી ૨૫% સાધારણમાં લઈ જવાના છે. જે તમારા સિધાંત વિરુદ્ધ છે. તમારા એકવીસ આચાર્યમાંના જ બે આચાર્યોની નિશ્રા છે.
બીજુ મધરાતે મંદિર ખુલ્લા રહે માટે પથર–પ્રતિમા સિવાય કે ઈ ચીજ ન રહે તેવું પ્રતિપાદન આપ કરે છે પરંતુ આપ ઘણા નિરાશ થાવ છે. હજી પૃથ્વી રસાતળ થઈ નથી.
ગુરુદ્રવ્ય માટેના આપમાં વિચારમાં તે રકમ સાધુ યા વચમાં લઈ જવી પહેલા એકાદ સમુદાય લુંછન ક્રિયા દ્વારા જે આવક થતી તે સાધુ વૈયાવચમાં લઈ જતા હતા પણ તે પદધતિ કઈ પ્રચલિત ન હતી. તે લકે એમ કહેતા કે આ બરાબર નથી. જયારે આપે આ માટે માર્ગ ખુલ્લો કરી આપ્યું. આનું ભાવિ પરિણામ શું આવશે. આજે એકાદ બે સમુદાયને બાદ કરતાં પૈસામાં ગુરુ કેવા પડી ગયા છે. એ વાત સુભાષ માલદેને પૂછશે તે ખબર પડશે. વૃધ આનેશ્વાન સાદવજીને સ્થિરવાસ માટે ફલેટના ભય સામે આપે વૃધાશ્રમો ઉભા થવા માટે વિચાર કરેલ પણ જેને સ્વતંત્રતા જ જોઈતી હોય તેને પોતાના ફલેટ જ ઉભા કરવા હોય. તે પણ અમદાવાદ-મુંબઈ જેવા શહેરોમાં જ તેને કેઈ જ ઉપાય જ નથી. બાકી જે આચાર્ય દેવની નિશ્રામાં હોય તેની આજ્ઞા મુજબ આજે મધ્યમ કક્ષાના શહેરમાં ભેજનશાળા વિ. સગવડો હોય ત્યાં સારી રીતે રહી શકે જ છે. હજી શ્રાવક વર્ગમાં પૂજ્ય ભાવ છે જ.
આપને ત્રણ સંસ્થાઓનું દસ વર્ષ પછી ભાવિ ખરાબ દેખાય છે. પાંજરાપોળ માટે આપે નિષ્ણાતેના અપિપ્રાય મુજબ ખેતીને ઉત્તેજન આપ્યું તે કઈ પણ રીતે ઉચીત્ત નથી. ખેતી એ મહાપાપ કર્મ દાનને ધંધે છે પહેલાના જમાનામાં વીડોમાં પણ વાવણી નહોતી થતી. રાઘનપુર ખેડાઢોર પાંજરાપોળ પાસે બે વીડ બીડ હતા ગોધાણારૂગનાથ પુરી તેમાં કોઈ દિવસ ખેતી થતી નહિ. કુદરતી રીતે ઘાસચારો થતો તેમાં ચાર મહીના ઢેરે ચરતા. બાકી આવકના સાધને હતા વેપારીને ત્યાં ગામડામાંથી અનાજ ઘી વિગેરે વેચવા આવતું તેમાં ધર્મા લેવાતે ટ્રસ્ટીઓ ગામડાંમાં જઇ ટહેલ નાખતાં ઘાસ તથા દાણ મળી રહેતા. તે દરેક કેમ આપતી. પછી મુસ્લીમ હોય, કે B C. હેય. આજે છે કે “રાજકરણે આમાં પીછે હઠ કરાવી છે બાકી ખેતીનો વિચાર મહાપાપ બંધવનાર નથી શું ? આની અનુમોદના કયાં લઈ જાય ? આગળ વધીને આપે ગોબર ગેસ પ્લાન્ટ માટે તે સફળ થાય અને પ્રાણીગણને અભય વચન મળે. પહેલાં તો ગોબર ગેસના પાપને વિચાર જ કમકમાં ઉપજાવે છે. “આપે એકવાર મલાડમાં ! હું શું છે ?

Page #579

વર્ષ ૬ અંક ૨૫ તા. ૧-૨-૯૪ :
-
૬૨૭
કાર મંત્ર એ મારો વિષય નથી. જે મંત્ર ગળથુથીમાંથી આપવામાં આવે છે. તે માટે આપે કહ્યું મારો વિષય નથી. જેન ને નવકાર મંત્ર આત્મસાત હોય આપ તે ગુરુશ્ય આપને નવકાર માટે આવું બેલે અને ખેતી, ગોબર ગેસ આપના વિષય થઈ ગયા છે. બર ગેસ માટે સુરેન્દ્રનગર જૈન સંઘ અને પાંજરાપોળે પુસ્તિકા બહાર પાડી છે કે આમાં કેટલું મહા ભયંકર પાપ છે. જે લોકે માંસાહારી છે તેને માસ જ જોઈએ છે. તેને પૈસા સાથે ચેડી મતલબ છે. આપ પૂજયશ્રી વિચારશે.
પાઠશાળા માટે આપે લખ્યું. આજે અંગ્રેજી શિક્ષણનો મેહ ગામડા માંથી જેનોની વસ્તી ઓછી થઈ મધ્યમ કક્ષના શહેરો પણ જૈન વસ્તી વગરના થઈ ગયા દા. ત પાટણ-રાઘનપુર આજે જેનેની વસ્તી રહી નથી. મેટા શહેરોમાં અંગ્રેજીનો મેહ ? આનું પરિણામ પાઠશાળા ઉપર આવે તે સહેજ છે. “શ્રમણ સંઘ” આપે ટ્રસ્ટીઓની મીટીંગ ભાયખલા બેલાવી હતી. ત્યારે આપે જે કહ્યું જે વેદના ઠાલવી એવી વેદના હ અને સુભાષ માલદે પ્રકાશ વિગેરે મળીએ ત્યારે ઠાલવીએ છીએ. આપે તો એકતા કરવા બધા સાથે મળી આ રીતે ઘણું જ ગુમાવ્યું છે. આજે એકતા ને નામે જેને જાગૃતિ સેન્ટર, જેન સોશ્યલ ગૃપ વિગેરે જેન સિધાંતને ખામે બોલાવે છે. આજે આની સામે આપે યોગ્ય માર્ગદર્શન આપી જેન જગતને બચાવવું જોઈએ,
શ્રાવક-શ્રાવિકા સંઘની હાલતમાં અર્થ અને કામ તરફની આંઘળી દેટ, દેશ હિરતી-માર્ગાનુસાર પણાનું નિકંદન આપને દેખાય છે, તે ખરેખર સાચું જ છે. પરંતુ આજે પૂ. મહાત્માઓ લખતાં બોલતાં થઈ ગયા છે કે “અર્થ–કામ માટે જ ધર્મ થાય? અર્થ-કામ પાપ છે. પા૫ માટે તેને પેદા કરવા ધર્મ ખરે જ આ બુદ્ધિનું દેવાળું નથી. અર્થ-કામથી પાછા વળવા ધર્મ જ થાય તે બરાબર છે. બાકી આ ભવિતવ્યના ઉપર છેડવા જેવું જ થઈ ગયું છે. બહુ રત્ન વસુંધરા કે ઈ મહાપુરૂષ પાકશે. ત્યારે બધું ઘીના ઠામમાં ઘી પડી રહેશે.
આપને પાંજરાપોળ ખાતું ખાતું લાગે છે. પરંતુ પૂ. શ્રી દરેક ખાતા ખાતા જ હેય છે. તેને સદધર કરવા તે આપના અને અમારા ઉપર અવલંબે છે. આપે પૂજ્યશ્રી વધુ પડતા નિરાશ થાઓ છો પણ એવું નથી. આજે પાંજરાપોળ માટે જેને મન મુકીને ધનને ધોધ વરસાવે છે. આ તે મેઘવારી ખાય જાય છે. ગોબર ગેસ ઇંધણ પેઢા કરી વેચવા જશે. કારણ પાંજરાપોળને ઈલેટ્રીકની કે જરૂરત નથી. તેને ગવાર બાફવા ગરમી જરૂરત છે તે લાકડાં અને છાણામાંથી મળી રહેશે. માટે આપ આ પાપના વ્યા પાર ને ઉપદેશ લખાણ કઈ રીતે વ્યાજબી નથી.
આપ પૂ. શ્રી રાજકરણમાં જવાનું કહે છે પણ રાજકરણ કેવું ગંદુ છે. આપ મુસદી છો. જીવાબાપાની મુત્સદી માં ગણના થતી હતી. તે લેકે કાયમ રાજકારણથી દૂર

Page #580

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
રહેતા. આજે તે રાજ કરણમાં હિંસા ડગલે-પગલે છે. ખોટું કરવું અસત્ય બોલાવવું રાજકારણમાં પડયા પછી ધાર્મિકતા મુકી દેવાય છે. અમારી સામે ઘણું જેને જોયા છે જે રાજકારણમાં જઈને કેવા થઈ ચુક્યા છે. આપે આ ઉપદેશ આપ્યો એ પણ પાપ જ છે.
પૂ. શ્રી આપ જ લખે છે જિન મંદિરના બધાંય કાર્યોને નિર્વાહ માટે ક૯૫નાથી મેળવેલ તે “કપિતદ્રવ્ય પૂર્વના કાળમાં રીઝર્વ ફંડ સ્વરૂપ નિર્વાહ ફંડ હતા. હાલમાં પણ આવા ફંડે થાય છે. જે ઘણું જ ઉચીત છે. સવપ્નાદી ની બેલી થોડા સૌકાઓથી થઈ. તે ચડાવવા રૂપ બલી જે મહાપુરુષે કરી તેની પાછળનું કારણ જુઓ આજે કરોડ રૂપિયાની આવક આ સવપ્ન બેલીથી થાય છે. તે તેની ઉપર કપિત દ્રવ્ય કરી સાધારણમાં ઉપયોગ કરે તેનાથી ભાવિમાં જયારે જીર્ણોધારના પ્રશ્ન ઉભા થશે. ત્યારે શું તે ભાવિને વિચાર કરે જરૂરી નથી શું ? આજે જેનેની વસ્તી શહેર તરફ ઢસડાઇ રહી છે. શહેરની આસપાસ નાના પરાંઓને વિકાસ થાય છે. ત્યાં જૈનોની વસ્તીને ધર્મ સંસ્કારના પ ષણ માટે જિન મંદિર બનાવવું આવશ્યક હોય છે. તે દેવદ્રવ્યની જરૂરત ઊભી થાય છે. પહેલાં જયાં જેનેની વસ્તી હતી. ત્યાં દેરાસરને ટકાવવા જીર્ણોદ્ધાર વિગેરે જરૂરત થશે. માટે આ મોંઘવારી આ દ્રવ્યની આવશ્યકતા કેટલી રહેશે. ?
પૂ શ્રી વિચારે, પૂજયશ્રી આ બધું લખાણ આપના ઉપરના ઋણાનુંબંધને લખાયું છે. કેઈ જાતને પૂર્વગ્રહ નથી. આપ ગુરૂવર્ય શ્રી વિચારશે. આત્માના અવાજને પેદા કરશે આપની સંવેદન શકિત પણ જોઈ છે. આપ પ્રવચન બાદ પંદર મીનિટ સંવેદન દશામાં વિચારતા આ લખાણ ઉપર વિચાર કરી સંવેદન શક્તિને ઉપયોગ કરશે.
હમણાં મુનિ અભયશેખરજી એ કહ્યું “ગુરૂપૂજન” એ શાસ્ત્રીય નથી, પરંપરાથી થાય છે. તે તેને દ્રવ્યને મનફાવે ત્યાં ઉપયોગ કેમ ન થાય ? તે દ્રવ્ય ઉભું શા માટે કરવું જયવીયરાય સૂત્રમાં આવતું “ગુરુજણપુઆ' કયાંથી આવ્યું આ માટે તેમને જવાબ શ હશે ? આજે આપણે સમુદાય સિવાય દ્રવ્ય બાબતમાં ગુરૂઓ કેવા પડી ગયા છે. તે વિદીત છે ? ભાવિતતા જે નિમિત્ત હશે તે જ થશે જિન આજ્ઞા વિરુધ્ધ કાંદ લખાયું હોય આપના હૃદયને દુઃખ થાય તેવું કાંઈ લખાયું હોય તે પુન: પુનઃ ક્ષમા ચાહું છું. ' એ જ લી. આજ્ઞ ક્તિ સેવક પ્રવિણના ૧૦૦૮ વાર વંદન
પ્રવિણચંદ્ર ગંભીરદાસ શેઠ. (રાધનપુરી) તાક : પુજ્ય શ્રી આપના પત્રની તા. ૩૦-૯-૯૪ સુધી રાહ જોઈ ન આવવાથી અનઈચ્છાએ દુ:ખ સાથે જૈન જગતને સાચે રાહ મળે તે માટે આ પત્ર પ્રગટ કરૂ છું
(મલાડ મામલતદાર વાડી)

Page #581

હન અકસ-
- - - - - આ કર કરૂણાનું ફળ .
- મેહનલાલ વેલજી - - - - - - - જાસ્ત્ર
એક બાદશાહ હતું. તેને નિયમ હતે કે સવારે નાહીધોઈ પૂજા પાઠ વહેલેથી કે જુમાને દિવસે (શુકવારે) સવારના પતાવી સાત વાગે ઘેર ઘેર નારાયણ હરિ કહી બંદગી કર્યા પછી એક ફકીરને તથા એક લટ માગવા નીકળત અને દશ વાગ્યા બ્રાહ્મણને કંઈક દક્ષિણા આપતે. પછી જ સુધી તે ટ માગી લાવી ઘેર આવતે. આ પિતાના દરબારી રાજકારણ કરવા લાગતે.. લેટમાંથી તેની રી બ્રાહ્મણી રોટલા આ બાદશાહ ન્યાયી હતે. બધા ધર્મોને બનાવી બાળકને ખવરાવી શાળાએ મોકલે સવીકારતે એટલે તેને ફકીર બ્રાહમણમાં અને પછી જે કંઈ લોટ વધે તેમાંથી કશે તફાવત લાગતું ન હતું.
રોટલા બનાવી બેઉ જણે ખાય. આ તેને આ નિયમ પ્રમાણે તેમને હજારીઓ રજને નિયમ એટલે આજે આ બ્રાહ્મણને દર શુક્રવારે સવારના આઠ વાગે કોઈ થયું કે આજને દિવસ બધે અપવાસ નવા નવા ફકીર તથા બ્રાહ્મણને બોલાવી કરવે હ્યો. બીચારા બાળક માટે તેના તયાર રાખો. એક વખત એવું બન્યું હદયમાં લાગણી થઈ પણ શું થાય. જેવી કે બાદશાહને આગલી રાતે બરાબર ઉંઘ
ભગવાનની મરજી. થઈ નહિ એટલે સવારના જાગતા મેડું
. મહેલ બહાર આવ્યું ત્યાં એક પારધિ થયું. આઠ વાગે તે બાદશાહ જગ્યા. બે નિર્દોષ પક્ષીઓને વહેંચવા બેઠે હતો. ત્યાર પછી નાહવા-ધોવાનું બંદગી કર ,
મુસલમાન રાજ એટલે વસ્તી મુસલમાનોની વાની તે બધું પતાવતાં દશ વાગી ગયા. વિશેષ. બધા માંસાહારી. બ્રાહ્મણને લાગ્યું એટલે દશ વાગ્યા પછી આ બેઉ જણા કે કોઈ મુસલમાન બે પક્ષીઓને ખરીદશે. ફકીર તથા બ્રહ્મણને દક્ષિણ આપી. કમ- તે તેને મારી નાખી બાફીને ખાઈ જશે નસીબ અ.જે બાદશાહને શું થયું કે માત્ર એટલે તેને દયાની દૃષ્ટિએ બે આના આપી બેબે આના જ દક્ષિણમાં અથા.
આ બન્ને પક્ષીઓને ખરીદી પોતાને ઘેર આ બંને જણા મહેલ બહાર નીકળ્યા. લઇ આવ્યા. રસ્તામાં કઈ દાણાવાળાની ફરી તે બબડતે ગયે કે સવારના ત્રણ દુકાનેથી થેડી જાર માગી લાવ્યો. ઘેર કલાક બગાડી માત્ર બે આના જ બાદશાહ આવી બ્ર મણ પાસે બધી વાત કરી. જે બાદશાહ આપે. તેને નવાઈ તે પક્ષીઓને એક ખૂણામાં બેસાડી દીધા અને લાગી, પણ શું થાય. આ સાથે બ્રાહ્મણ જે ર લાવ્યા હતા તે તેમને ચણવા માટે શાંત સ્વભાવને હતે. તેને નિયમ હતો પાથરી દીધી. બાળકે રેટલા માટે રાહ

Page #582

૬૭૦ ?
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
જેતા હતા તે હવે પાણી પી નિશાળે ગયા. કાચને ટુકડે છોકરાઓને આપે. તે બ્રાહ્મણ તથા બ્રાહ્મણ પણ નિરાંતે શાંતિથી વખતે ઝવેરી પોતે છોકરાઓને સમજાવવા બેસી ભગવાન ભજન કરવા લાગી ગયા. આવ્યું હતું તેણે આ ટુકડે હાથમાં લીધે
બીજે દિવસે સવાર પડી એટલે બેઉ અને બ્રાહ્મણને કહ્યું કે આ તે ભારે કિંમતી પક્ષીઓને ઘર બહાર લાવી ઉડાવી દીધા હીરો છે. સાધા રણ કાચનો ટુકડો નથી. પછી પોતે હંમેશ મુજબ લોટ માગવા તારી પાસે આ કયાંથી આવ્યા. બ્રાહ્મણ નીકળી પડે. બ્રાહ્મણી ઘરમાં ઝાડુ કાઢવા બધી વાત કરી અને બેઉ સમજ્યા કે લાગી અને બીજુ ઘરનું સફાઈનું કામ પક્ષીઓને બચાવ્યા એટલે તેમણે આભાર. કરવા લાગી ગઈ. ઝાડુ કાઢવા જયારે જ્યાં વશ થઈ હર્ષના આંસુ સાર્યા હશે. એ પક્ષીઓને બેસાડયા હતા ત્યાં જે થોડી ઓસુ ભગવદ્ કૃપાથી હીરા થઈ ગયા હશે. જાર વધી હતી સાથે ચરક પણ હતી તે ઝવેરીએ બ્રહ્મણને કહ્યું કે હવે તું બધું ઠીક રીતે સાફ કરવા લાગી તે ત્યાં લેટ માગવાનું કામ છોડી દે. આમાંથી તો બે કાચ જેવા ટુકડા તેને દેખાયા. બાળકોને તારું સમગ્ર જીવન સુખમય બની જશે. રમવા માટે આપ્યા. આ બીચારી બ્રહાણી પણ બ્રાહ્મણે કહ્યું કે આ ભગવદ્ કૃપાએ કે બ્રાહ્મણ આવા કાચના ટુકડા કદી જોયા જે મળ્યા છે તેને ઉપગ પક્ષીઓના હેય તે તેની કિંમતની સમજ પડે. કલ્યાણ માટે જ વાપરવા રહેશે. મારું તે બ્રહ્મણ દશેક વાગે લેટ માગી. ઘેર
લેટ માગવાનું કામ ચાલુ રહેશે. એમ આવ્યા અને બ્રાહ્મણને કહ્યું કે જલદી
કરવાથી સૌ સગૃહસ્થ સાથે મીઠે સંબંધ જલદી જેટલા તૈયાર કર છોકરાંઓ ભૂખ્યા
પણ રહેશે. હું લેટ માગતી વખતે કલ્યાણહશે અને આપણે પણ ભૂખ્યા થયા છીએ.
ભાવ દર્શાવું છું એટલે આપણે સામાજીક
સંબંધ કેમ રે છે. છેવટે બેઉ જણ વિચાર બ્રહ્મણ રેટલા ઘડવા બેઠી ત્યાં આ
કરી ગામમાં એક ચબુતરો બાંધે અને બાળકે રમતા હતા ત્યાં આ કાચના
પક્ષીઓને ચણ નાખવાની વ્યવસ્થા કરી ટુકડાથી પણ રમવા લાગ્યા. તેમને રમવા માટે નવી વસ્તુ મળી. બ્રહ્મણે જયારે આ
દીધી. ગામના અન્ય સજજને પણ ત્યાં કાચના ટુકડા જોયા ત્યારે તેને લાગ્યું કે ચણ નાખતાં થઈ ગયા. આ ટુકડા કેઈ બીજા રમતા બાળકોને શા પક્ષીઓ પ્રત્યે કરૂણ બતાવી તેને આ માટે ન આપવા એમ ધારી તેમાંથી એક બદલે મળે પણ સ્વાથી થઈ પોતે ઉપટુકડો પિતાની ઝોલીમાં મૂકી દીધો. બીજે ભગ ન કરતાં પક્ષીઓના કલ્યાણ માટે દિવસે જયારે લેટ માગવા ગયો ત્યાં એક જ ઉપયોગ કર્યો. ઝવેરીને ઘેર આવ્યા ત્યાં બે બાળકે કજીએ (મુ. સ. ૨૬-૧૨-૯૩) કરતા હતા. એટલે તેમને શn કરશે આ

Page #583

શા મા
27
યાત્રીકા આવેલ
હાસમપુરા તીથ . અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિ જિનેન્દ્ર પૂ. મ. આદિની નિશ્રામાં પાષ દશમીની આરાધના થઇ વદ ૧૦ ના મેળા થતા ૫-૬ હજાર આખા દિવસ જિનપૂજા ભકિતની મસ્તિ રહી, યાત્રિકાનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય ઇદાર જૈન સંઘ તરફથી થયુ પંચ કયાશુક પૂજા અર્શકકુમાર જૈન ઉન ત૨ફથી માવાઇ પ્રતિમા પ્રાચીન છે અને નામ પ્રમાણે અલૈકિક છે. તીર્થાંના વિકાસની યેાજના વિચારાય છે..
શ્રી
ઉજ્જૈનમાં વદ ૩૦ પૂ. શ્રી ફ્રીંગ જ ધારતા શ્રી રાજકુમાર બાંઠીયાન ત્યાં પ્રત્ર”ન અને સઘ પૂજન થયું. બાદ સુરણા પેલેશ શ્રી નરેન્દ્રભાઈ સુરાણા તરફથી ખેડવાજા સહિત ત્યાં પધાર્યા. ત્યાં પ્રવચન
યુ તથા સંઘ પૂજન અને પધારેા સૌની રામિક ભિકત કરી. સુક્ર ૧ ના પણ લેશમાં પ્રવચન અને સ ંઘપૂજન તથા સને ચા-પાણી કરાવ્યા.
સુદ ૪ મંક્ષી પધારતાં બેન્ડવાજા સાથે સામે યુ' તથા ગહુ'લીએ ખૂબ થઇ ત્યાં પ્રવ ને! થયા. સુદ ૫ ના કનાસીયા દન માટે પધારતા ઘણી ગહુ લીએ વિ. કુઇ સુદ ૬ ના ટાંકખૂ પધારતાં સામ યુ' તથા પ્રવન થયું પ્રવચનમાં છગનલાલ ખીમજી ક (નાઇરોબી) તથા રામ લક્ષ્મણુ
in in
મારૂં થાન તથા કલ્પેશભાઇ (ટાંક) તરફથી સંઘપૂજન થયા.
દેવાસ પધારતાં ખેડવાજા સાથે
સામૈયુ પ્રવચન લાડુની પ્રભાવના થઈ બીજે દિવસે પ્રવચન અને ચમેલીમેન તરફથી સંઘ પૂજન થયું. ઉજજૈન ટાંક દેવાસ વિ, ચામાસા માટે ખૂબ વિન'તી કરી પૂ શ્રી પેષ સુદ ૧૩ ઇદાર પધાર્યા છે.
પુના – ટી.બર માર્કેટ મધ્યે શ્રી મનમેાહન પાનાથ દેરાસરે પૂ. તાનિધિ આ. ભ. શ્રી વિજય લલિત શેખર સૂરીશ્વરજી મ. અદિની નિશ્રામાં શ્રીમાન ચુનીલાલજી હુકમાજી સંઘવીના શ્રેયાર્થે તથા શ્રીમતી રતનબેન હુકમાજીના સુકૃતના અનુમેદનાથે તેમના પિરવાર સ`ઘવી રામલાલ વીરચ`દજી સધી મણિલાલ ચુનીલાલજી સ'ધવી હીરાલ લ ચુનીલાલજી સંઘવી છગન - લાલ વીરચંદજી તરફથી પેષદશમી આરાધના, સાત છે।ડનું ઉજમણુ તથા સિદ્ધચક્ર પૂજન, ૧૦૮ પાર્શ્વ નાથ પૂજન ગૃહશાંતિસ્નાત્ર સાથે અઠ્ઠાઇ મહે।ત્સવ માગ. વદ ૯ થી પેષ સુદ ૨ સુધી ઉજવાયા હતા. સુદ ૨ “ ના સાધર્મિક વાત્સલ્ય કર્યુ હતુ..
સાલાપુર પૂ. આ. શ્રી વિજય કલાપૂર્ણસૂરીશ્વરજી મ. ના શિષ્યરત્ન પૂ મુ. શ્રી પૂર્ણ ચ`દ્રવિજયજી મ. આદિની નિશ્રામાં મેતીલાલજી ગુલામચંદજી શાહના

Page #584

૬૭ર
.: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સમાધિમય સ્વર્ગવાસ અને તેમના જીવન- પૂર્વક સ્વર્ગવાસ થયા છે. તેમના સુપુત્ર ની શુભ કાર્યની અનુમેહનાથે માગશર કુમુદભાઈ વેલચન્દભાઈ આદિ પરિવારે વદ-૮થી પોષ સુદ-૨ સુધી શાંતિસ્નાત્ર પરમપૂજય માલવ દેશે સહધર્મસંરક્ષક સહિત અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ સુંદર ઉજવાય આચાર્ય શ્રી સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ. સા. સુદ-૧ના સાધર્મિક વાત્સલ્ય કર્યું. ની શુભ નિશ્રામાં જ્ઞાનમંદિરના વ્યાખ્યાન
અમદાવાદમાં ઉગ્રતપસ્વી હેલમાં પિતાના માતુશ્રીના સમાધિમરણ સુભદ્રાબેનની તપશ્ચર્યા પૂર્ણાહૂતિ નિમિત્ત માગશર વદ-૩૦ મંગળવાર દિ.
પરમ પૂજ્ય માલવદેશે સધર્મસંરક્ષક ૧૧-૧-૯૪ને પંચકલ્યાણક પૂર રાખઆચાર્યદેવ શ્રી સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મહા- વામાં આવેલ. રોજ જ્ઞાનમંદિર (અમદારાજા વિશાલ પરિવાર સાથે વાજતે ગાજતે વાદ)માં પરમ પૂજય પ્રવચનકાર મુનિરાજ સંઘસહિત સુરેન્દ્રભાઈ ચિનુભાઈ શાહ શ્રી દર્શનરન વિજયજીના પ્રવચનની (એડવોકેટ) જેઓ અહિંસા માટે સરકાર ગંગા વહી રહી છે. માનતુંગ માનવતી સામે જ ભૂમી રહ્યાં છે તેમની માતશ્રી થયા પૂરી થતાં હવે મંગલ કલશ ની સુભદ્રાબેને ૧૦૦+૫૧ વર્ધમાન તપની ઉગ્ર કથાના શ્રી ગણેશ થશે.. તપશ્ચર્યા કરેલ. તેમની પૂર્ણાહૂતિ પ્રસંગે પાલીતાણા – અત્રે પૂ. આ. શ્રી માગશર વદ ૫ રવિવાર તા. ૨-૧-૯૪ વિજય રવિપ્રભ સૂ. મ. પૂ. શ્રી વિજય સવારે ૭૩૦ વાગે દાનસૂરિ જ્ઞાનમંદિર મહાબલ સૂમ. પૂ. આ. શ્રી વિજય (કાલુપુર-અમદાવાદ)થી કેલી કેડેમ સામે પુજ્યપાલ સૂ. મ. ની નિશ્રામાં મેહબતપુર (ટિલક રેડ) લાંબેવરની પિળમાં તેમને (રાજ.) હાલ કેહાપુર સંઘવી સુરતમલ ઘેર પધારેલ. આ પ્રસંગે પોતે આચાર્ય દરભાઇ પરિવાર તરફથી સિધગિરિ નવાણભગવંતે અર્ધા કલાકથી વધારે પ્રવચન કર. યાત્રા થઈ રહી છે. માવેલ. આ પ્રસંગે વાડલાવાલા સાધ્વીજી સાદડી - , અરૂણુશ્રીજી, અનુપમા શ્રીજી, અનંતશ્રીજી, શ્રી ચિંતામણિ પાશ્વનાથ મંદિરમાં સુયશાશ્રીજી પણ પધારેલ.
|
મુનિરાજ શ્રી મહિલણ વિજયજી મ. પંચ કલ્યાણક પૂજા ભણવામાં આવેલ ની નિશ્રામાં શા જુગરાજ કાલુરામજી
મનસુખભાઈની પિળ (કાલુપુર-અમદા- બાફણા પરિવાર તરફથી ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ વાદ)માં રહેતા વેલજીભાઈ જેઓ અત્યારે
પૂજન, શ્રી સિદ્ધચક્રમહાપૂજન શ્રી શાંતિપ. પુ. વિશ્વકીતિ વિ. મ. તરીકે સંયમજીવન જીવી રહ્યાં છે તેમના સંસારી પક્ષે નાત્ર મહાપૂજાદિ સાથે અષ્ટાક્ષિક મહાધર્મપત્ની રશ્માબેન માગશર વદ ૧૨+૩ ત્સવ માગશર સુદ ૫ થી ૧૨ સુધી ભવ્ય રવિવાર દિ. ૯-૧-૯૪ને સાંજે સમાધિ રીતે ઉજવાયે.

Page #585

શ્રી બાહુબલી જીવનચરિત્ર આધારિત
સાહિત્ય-કૃતિઓ. (સંશોધન) સંકલનકાર :- સી. રેણુકા રેમિકાન ત્રિવેદી અધેરી મુંબઈ
પ્રાચીન ભારતીય સાહિત્યમાં બાહુબલી અત્યંત લોકપ્રિય ચારિત્ર નાયક રહ્યાં છે.
સંસ્કૃત, પ્રાકૃત, અપભ્રંશ, કનડ, તમિલ, તેલગુ, હિંદી, ઇત્યાદિ ભાષાઓમાં એમનાં ચરિત્રને કેન્દ્રબિંદુ રખાં શતાધિક સાહિત્યિક કૃતિઓનું સર્જન થયું છે.
(૧) આ. કુંદકુંદ (પ્રથમ શતાબ્દી) ની શૌરસેની કૃતિ “ભાવયાહુડમાં બાહુબલી ચરિત્ર સર્વ પ્રથમ. (૨) આ. વિમલસૂરિ (બીજી-ત્રીજી શતાબ્દી) કૃત “પઉમરિયમના ચતુર્થ પર્વમાં ભારત બાહુબલી ઘર્ષ કથા (૩) યતિવૃષભ ( ૫ કે ૬ઠ્ઠી શતાબ્દી) કૃત “તિલેયપણુતી' (શૌરસેની આ મમ ગ્રંથ) માં ૨૪ કામદેવે માં બાહુબલીનું એક કામદેવ તરીકે વર્ણન. (૪) સંઘદાસ પણ (૬ ઠ્ઠી શતાબ્દી) કૃત “વસુદેવ હિંડી. (૫) ધર્મદાસ ગણી કૃત “ઉપદેશમાલા” માં “બાહુબલી દષ્ટાંત. (૬) આ. રવિષેણ (૭મી શતાબ્દી) કૃત ‘પદ્મપુરાણું સંસ્કૃતના ૪થા પર્વમાં બાહુબલી કથા. (૭) આ. જિનસેન (શકે ૭૭૦) કૃત
આદિપુરાણ (સંસ્કૃતમાં) ભરત બાહુબલી કથા. (૮) ભટ્ટારક સકલકતિ (વિ. સં. ૧૬ શતાબ્દી) કૃત “વૃષભદેવચરિત્ર' (આદિપુરાણ)
() અપભ્રંશ મહાકવિ પુષ્પદંત (૧૦મી શતાબ્દી)ના “મહાપુરાણ”ના “નાભેયચરિલ’માં બાહુબલી ચરિત્રઅંકન (૧૦) જીનેવરસૂરી કૃત કથાકેષ પ્રકાણમાં “ભારતકથાનકમ' (૧૦૦૮ ઈ. સ.) માં બાહુબલી ચરિત્રાંકન. (૧૧) આ. સેમપ્રભકૃત “કુમારપાલ પ્રતિ બોધ' (ઈ. ૧૧૯૬)ને “રાજપિંડે ભરતચક્રી-કથા” પ્રકરણમાં બાહુબલીની ૨૦ ગાથાઓ. (૧૨) રાસ પરંપરામાં ‘ભરતેશ્વર બાહુબલી રાસ' (વિ. સં. ૧૨૪૧) કર્તાશાલિભદ્ર સૂરી. (૧૩) ગુજરેશ્વર વિલદેવ (વિક્રમની ૧૪ મી શતાબ્દી)ના રાજયસભાના પ્રતિષ્ઠિત કવિ અમચંદકૃત ‘પવાનંદ’. (૧૪) કવિ ધનેશ્રવર સૂરી (૧૩-૧૪ મા રાતાબ્દી)ને “શત્રુંજય મહાત્મ્ય માં ભરત બાહુબલીના યુદ્ધને ઉલેખ. (૧૫) કવિ ધનપાલ (વિક્રમ શતાબ્દી–૧૪-૧૫) કૃત ‘બાહુબલિ દેવ ચરિઉ” (બીજું નામ “કામચરિત') મહાકાવ્યાત્મક શૈલીમાં ૧૫ સંહિ (સંગ)માં વર્ણન. (૧૬) કનડ સાહિત્યમાં રતનાકર વર્ગીકૃત “ભરતેશ ભવ”. (૧૭) કનક કવિ ચંદ્રમ (૧૬મી શતાબ્દી) કૃત રાંગત્મ છંદમાં લખાયેલ “કાક ભટ-ગેમ્પટેશ્વર ચરિત’. (આમાં ઈ. ૧૪૩૨માં કાર્બલમાં રાજા વીર પાડ઼વ દ્વારા પ્રતિષ્ઠાપિત બાહુબલી પ્રતિમાના ઇતિવૃત્ત આપેલ છે. (૧૮) સંસ્કૃતમાં ૧૦ સર્ગોમાં અલંકૃત પુણયકુશલ ગણીત (વિ. સં. ૧૬૪૧-૧૯૬૯) “બાહુબલી મહાકાવ્યમૂ',

Page #586

?
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප49
વજી સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહયાળ ||
૦
૦
મેહની મૂઢતા જાય તે દુઃખમાંય સુખી અને સુખમાં ય સુખી. કેમકે સુખમાં છે
વિરાગ જીતે હોય અને દુઃખમાં સમાધિ જીવતી હેય. - મેહનું મારણ છે વિવેક, વિવેક આવ્યા વિના મેહ મરે નહિ અને મૂઢતા જાય છે
નહિ. ખરેખર વિવેક તેનું નામ જ સમ્યકત્વ છે. • ગમે તેવા અંધકારમાં બેટરી જેમ માર્ગ બતાવે છે તેમ વિવેકી બેટરી આવે એટલે
આત્મ મેક્ષ સંમુખ ચાલ્યો. છે. સંસારનું સુખ દેખાવમાં છે સારું પણ પરિણામે છે ભૂંડું કેમકે વિના પાપે મળતું 0.
નથી, વિના પાપે ભોગવાતું નથી અને તેને સાચવવા ઘણુ ઘણાં પાપ કસ્યા છે
પડે છે. g૦ શ્રાવક તે ધર્મને પ્રાણ છે. ધર્મજીવન શ્રવણ હોય તો જ ટકે. 0 , પુણ્ય સ્વાભાવિક પણ ફળે, કેઈને ઉદ્યમ કરવાથી ફળે અને કેઈને મહાપાપ કરવાથી તે
૦
. ધર્મમાં જ ઉદ્યમની જરૂર છે. સંસારમાં ઉદ્યમનો ઉપદેશ આપવાની જરૂર નથી તે તું છે તે ગળે પડયે જ છે. તેને ઉપદેશ આપે તે બેવકૂફ છે. ૦ સંસારના સુખને જે સુખ માને તે અસલમાં ધમી નથી. જે મહાદુઃખનું કારણ છે,
અહી પણ દુઃખ આપનાર છે. અને પરંપરાએ પણ જેનાથી દુખ થવાનું છે તે
સુખ તે મૂરખ હોય તે જ માને ! છે . જેને ધર્મ સાથે સ્નાનસૂતક નથી તેવા માણસે ધર્મના આગેવાન બન્યા ત્યારથી 0 ધર્મનું નિકંદન ગયું. ધર્મને નાશ થવા લાગ્યા. 0 ૦ સુખમાં મહાલનાર દુર્ગતિને મહેમાન છે. છે . અનુકંપા વિના એક પણ ધર્મ શેલે નહિ. oooooooooooooooooo
છેન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ૨૪૫૪૬
docવવવવવ
૦.

Page #587

જૈ - -
9 9.
Mીતામર,
નામોચવિસાણ વિભૂચરાગં | શાસન અને સિદ્ધાન્તા ૩૫માડુંમહાવીર-પનવસાmi. ઝી રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર-| M.
છે |
YULE
AAAM
T
.
CING
છે.
એઠવાડિક
ઉપવાશ એટલે શું ? | उपावृत्तस्य दासेभ्यः,
- સભ્યપવાનો જુગૅ ; સહૃા ઉપવાસ : સ વિજ્ઞા, આ
શરીર વિશોષણમ્ L 1 | દેથી પાછા વળવું અને ગુણેની સાથે સારી રીતે વાસ કરગુણ મેળવવા તેનું નામ ઉપવાસ જાણ પણ માત્ર શરીરને શોષવું અર્થાત્ લાંઘણ કરવું તે ઉપવાસ નથી.
आ.श्री. कैलाससागर सरिज्ञान श्री महावीर जैन आराधना के
વર્ષ ઓil
As
II
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
IIII
શ્રુત જ્ઞાન ભવના
૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, 'જામનંગર (રાષ્ટ્ર) 15 D1A
PIN - 361005

Page #588

"
જ્ઞા ન ગ ણ–
ગ
1 " -શ્રી પ્રજ્ઞાંગ
છે *** છે. -
છેoછે છે -04
છે
(ગતાંકથી ચાલુ) ૭- અનન્તર ગતિ દ્વાર - ચતુર્થ પૃથ્વીસિંઘ અ૮૫, તેથી તૃતીય પૃવીસિધ્ધ સંખ્યાત છે, તેથી દ્વિતીય પૃથ્વી સિદ્ધ સંખ્યગુણ, તેથી પ્રત્યેક બાદ પર્યાપ્ત વનસ્પતિ સિદધ સાત ગુણ, તેથી બાદર પર્યાપ્ત પૃથ્વીકાય સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી બાદર પર્યાપ્ત ૨ ય સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી ભવનપતિ દેવી સિદ્ધ સંખ્યાતગુણ, તેથી ભવનપતિ રિ એ સંખ્યાત ગુણ, તેથી વાણવ્યંતરી સિધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી વાણવ્યંતર સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી તિષ દેવી સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી જ્યોતિષ સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તે મનુષી સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી મનુષ્ય સિધ્ધ સંખ્યાત ગુ, તેથી પ્રથમ નારક સિ એ સંખ્યાત ગુણ, તેથી તિયચી સિધ્ધ સંખ્યગુણ, તેથી તિર્યંચ સિદ્ધ સંખ્યાત છે, તેથી અનુત્તર સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી અધઃ અધ: યાવતું સનકુમાર સુધી સંv ડાત ગુગ, સંખ્યત ગુણ તેથી ઇશાન દેવી સિધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી સૌ ધર્મ દેવી સિદ સંખ્યાત ગુણ, તેથી ઈશાન દેવ સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી સૌ ધર્મ દેવ સિદ્ધ સંખ્યાત ગુ,
( કે દેવ કરતાં દેવીની સંખ્યા વધારે હોય છે. તે પણ પુરુષમાંથી આવી મોક્ષે જ રે સંખ્યા ઘણી હેવાથી અહપ બહુત સંભવિત છે.) ( ૮ ક્ષેત્ર વિભાગ દ્વાર :- જંબુદ્વીપમાં, ભરત-રાવતમાં સિદ્ધ થયા તે સર્વથી ! ૫. તેથી મહાવિદેહ સિદધ સંખ્યાતા ગુણ. | ત સં હરણની અપેક્ષાએ ચુલ હિમવંત અને શિખરી પર્વત ઉપર સિદધ થયા તે સર્વયં અ૫, તેથી હિમવંત-હિરણ્યવંત ક્ષેત્ર સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી મહાહિમવંત કમીગિરી સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણા, તેથી દેવકુ-ઉત્તરકુર સિધુ સંખ્યાત ગુણા તેથી હ -રમ્યસિદ્ધ વિશેષાધિક તેથી નિષધ-નિલવંત સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, ભરત
રવત ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી મહાવિદેહ સિધુ સંખ્યાત ગુણ તથા ઘાતકી ખંડને વિવેચેલ હિમવંત-શિખરી સિદધ સર્વથી અહ૫, તેથી મહાહિમવંત રુકમસિદધ સંખ્યાત ગુગ નિષધ-નીલવત સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી હિમવંત-હિરણ્યવંત સિદ્ધ વિશેષાધિક, તેથી દેવમુર-ઉત્તરકુરે સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી હરિવર્ષ–સ્થસિદ્ધ વિશેષાધિક, તેથી ભરત- રવત સિદધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી મહાવિદેહ મિધ સંખ્યાત ગુણ.
ટાઈટલ ૩ પર)

Page #589

-તંત્રી
અલારદાયક છે. વિજયસૂરીશ્વરજી મહારાજની - - -
UPLN zora SUHOY era caelo PHU Nel 72120747
પ્રેમચંદ મેઘજી , ફા
}
MOL QO
- :::::
હેન્દ્રકુમાર લાલ ,
(ts & * * ": ટેસઘં . પ : હા
‘જ? જ8%
O S
"\"આજ્ઞા
જ ટ્રેડ
• કવાડિક : વિરુદgi શિવાય ૩ મgla
'
,
'
વર્ષ ૬ ૨૦૫૦ મહા સુદ-૫ મંગળવાર તા. ૧૫-૨-૯૪ [અંક ૨૭]
જ
-: પાયાનું શિક્ષણ શું ? :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂ. મહારાજા
(ગતાંકથી ચાલુ) છે : આજે તે વિદ્યાર્થીઓના તેફાને સાંભળીને કમકમા આવે છે. તે જોતા થાય છે ? { આ બધા ભણવાને પણ લાયક જ નથી, કારણ સારી સારી પ્રણાલિકાઓ, મર્યાદાઓને છે
પરિત્યાગ કરાય છે. શિસ્ત તે જાણે ગમતી જ નથી. બધાને સ્વતંત્ર રીતે જીવવું છે. તેથી સ્વછંદતા વધી ગઈ. કેઈથી કેઈને કાંઈ કહેવાય નહિ. આવું ચાલશે તે શું ? થશે તેને વિચાર કેટલાને ? આને પ્રગતિ કહેવાય કે અવગતિ કહેવાય ! આ દેશ છે છે આગળ વધી રહ્યો છે કે બરબાદ થઇ રહ્યો છે? આજે દેડાદોડ વધી ગઇ. અજપિ { વધી ગયે, દેખાદેખી વધી ગઈ, આડંબર પણ ઘણે વધી ગયું છે.
જ્યાં સુધી આત્મા, પુણ્ય-પાપ, પરલેક મેક્ષની વાત શિક્ષણમાં નહિ આવે ત્યાં છે 4 સુધી બધાને અધઃપાત થવાનું છે, માત્ર નોકરી લક્ષી જ શિક્ષણ બની ગયું તેનું આ છે { પરિણામ છે. જ્યારે આત્મા-પુણ્યપાપાકિની વાતે શિક્ષણમાં ચાલતી ત્યારે ઓછું ભણેલા છે
પણ સારા હતા. અને આજે ઘણું ભણેલા પણ મા-બાપને મા-બાપ કહેવા રાજી નથી. જે છે શિક્ષણ દેવ-ગુરુ ધર્મને તે ભૂલાવે, પણ મા-બાપને પણ ભૂલાવે તે શિક્ષણ પણ કેવું કહેવાય?
સા વિદ્યા યા વિમુક્તયે – આ વાત માત્ર લખવામાં જ રહી છે. આ ચરણમાં છે મે મીડું મૂકાયું છે. આજના ભણેલાને નોકરી માટે અભણ મા-બાપની ! લાગવગ જોઈએ અને એ ભણેલે પાછે મા-બાપને માને નહિં કેટલે મે ર અનર્થ છે થયે કહેવાય ! આજના શિક્ષણે તે જુલમ કરી નાખે છે જુલમ.
*
*
*

Page #590

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે જે બહારગામ રહી ભણતા છોકરા મા-બાપ પાસે પૈસા મંગાવે. મા-બાપ છે. 8 મકલી પણ આપે. પણ તેમનાથી તે પૈસાને હિસાબ મંગાય નહિ. જો આવું ચાલશે ?
તે તમાં 1 દોકરા બધા વ્યસનમાં પાવરધા થઈ જશે. ઘણાના થઈ પણ ગયા. પછી તે આ છે છોકરા ને જૂતે મારશે. પણ ત્યારે ઘણું મોડું થઈ ગયું હશે.
તમે બધા શિક્ષકે જે સમજુ થઈ જાવ તેય ઘણે સુધારો થઈ જાય. તમે બધા છે છે પણ પૈર માટે જ ભણાવતા હે તે સુધારે કયાંથી થાય ? તેવાથી શિક્ષિત થયેલા છે છે નેકરી પણ શું કરે? આજના નોકરી કરનારા પણ મોટે ભાગે કામ ૨. જે એક 8 માણસ તે દશ પણ ન કરે અને પગાર એટલે કે વર્ણન ન થાય. પગાર વધારો છે | માગ્યા જ કરે, કારણ ખર્ચા વધુ. તમારા ખર્ચા સારા માણસને બતા અને આ બધે છે.
ખર્ચે વ્યાજબી છે તેમ તે મહોર છાપ મારે તે માનવું કે, આ ખર્ચા વ્યાજબી છે. તે છે. ખોટા ખર્ચા વધારે અને તે મેળવવા ગમે તે કરવું પડે તે કરવા તૈયાર આ બધું !
ચલાવાય ખરું? આ મનુષ્ય જીવન મેજ-મજા-વિલાસાદિ કરવા માટે નથી પણ સારા છે સજજન બનવા છે, ઋષિ-મહર્ષિ અને પરમષિ બનવા માટે છે, પરમાત્મા થવા માટે છે. આ
જે. જીવનમાં ન્યાય-નીતિ–સદાચાર જીવતા હોય, જે કઈને વિશ્વાસઘાત ન કરે તે જ છે સજજન માણેસ કહેવાય આવી સજજનતા તે બધાના જીવનમાં હેવી જોઈએ કે નહિ? 8 આ કય રે બને ? સારું હોય તે. મન આપણું ગુલામ છે કે, મનના આપણે ગુલામ છીએ? છે. છે ઈન્દ્રિય પર કાબૂ રાખે તે મને કાબૂમાં આવી જાય. સારો માણસ તે દેવાંગના જેવી સ્ત્રી છે
સામે પગ ઊંચી આંખ કરીને ન જૂએ. આદેશને આ આચાર હતો. આજે તે તમારા છે 8 સીનેમ કે આ બધા આચારોનું સત્યાનાશ કાઢયું. તમે તેને રૂડું રૂપાળું નામ આપ્યું છે મનરંજનનું !
હિંસા, ચેરી, જૂઠ, મિથુન અને પરિગ્રહ આ પાંચે ય ને, જગતના દરેકે દરેક છે આસ્તિક દર્શનકારએ મહાપાપ કહ્યા છે. આ પાંચે ય પાપ જે મનથી, વચનથી કે 8 કાયાથી સ્વયં કરે નહિ, બીજા પાસે કરાવે નહિ, કરતાને સારા માને નહિ તે બધા છે. જો કે તમ કહેવાય ને? સાધુપણું કહે કે ઉત્તમતા કહે તે બે એક છે ને? તમે 8. 8 બધા રકમને હાથ જોડે, તમારાથી ઊંચા બેસાડે તે આ જ કારણે ને? અમને હાથ જોડઆ નારા રામ મને હયાથી પિતા કરતાં ઊંચા માનતા હોય, સારો માનતા હેય તે અમારા છે 8 જેવા નું મન હેય ને? ભગવાનના સાધુ એટલે જેમણે ગામમાં ઘર નહિ, કાર છે 8 માં પે નહિ, જંગલમાં જમીન નહિ, પાસે ફૂટી કેડી નહિ, સંયમ માટે જે ચીજોની 8 { જરૂર . તે ગૃહસ્થોને ત્યાંથી તેમને અપ્રીતિ ન થાય તે રીતના લાવી નિર્વાહ કરે છે તે. સાપુ તમે આપો તે ય ધર્મલાભ કહે, ન આપે તે ય ધર્મલાભ જ કહે ! આવી

Page #591

8 વર્ષ૬ અંક ૨૭ : તા. ૧૫-૨-૯૪ :
છે. સાધુતા એકદમ ન આવે, પણ તેનું લક્ષ રાખીને જીવે છે તે સદ્દગૃહસ્થ બ યા વિના
રહે નહિ. સદગૃહસ્થ બનવા માટે જ આ શિક્ષણ છે ને? પછી શિક્ષકે પણ સારા { છે પાકે અને વિદ્યાથી પણ સારા જ પાકે ને?
પૈસાથી જ સુખ મળે તે વાત એટી છે. અમારી પાસે પૈસા નથી તો ય અમે છે સુખી છીએ, જે આત્માઓ સાધુ થઈને નિલેષપણે જીવે તે બેઠા જ કાળમાં પરમાત્મા બની જાય ! મારે પણ વહેલામાં વહેલા પરમાત્મા બનવું છે, પણ મનુષ્ય જન્મ પરમાત્મા થવા માટે જ છે–આ વાત જે તમારા બધાના હયામાં લખાઈ જાય
તે ઘણું કામ થઈ જાય. પછી તે ઘરમાં કે કેમ જીવવું, બજારમાં કેમ દુવવું તે ય છે આવડી જાય. ડીગ્રીવાળે સ્વેચ્છાચારે, સ્વછંદપણે જીવે તે મહા કલંક છે. 8 મારે તે આ-તે જોઈએ જ તે માણસ કહેવાય કે પશુ કહેવાય ?
પ્ર- સત્ય બોલવાથી જગતમાં હાનિ થતી હોય તે મૌન ધારણ કરવું કે સત્ય બોલવું?
ઉ– અમારે જવું નહિ બલવું તે નિયમ. જેટલું સાચું તે બધું જ બોલવું તેમ નહિ. કેમકે, કેટલાક સત્ય એવા હોય છે જે બોલવાથી અનેકને નુકશાન થાય તે બેલાય નહિ. પણ જે સાચું બોલવાથી કદાચ પિતાને નુકશાન થાય પણ અનેકને લાભ થાય છે તે સાચું અવશ્ય બોલવું જ જોઈએ. પણ તે માટે તાકાત જોઈએ, સત્વ જોઈએ, માથું કપાવાની ત્રેવડ જોઈએ. તે વખતે જે મૂંઝાયા તે ભાવિ અસુર બને, આગામી જીવન પણ બગડે.
જીવન સારું બનાવવા લાલસાઓ ઉપર કાબૂ મેળવે, બેટી લાલસા નો ત્યાગ 5 કરો. કેઈને ઠગે નહિ. ઠગીને સારું સારું ખાનારા-પનારા, પહેરનારા-ઓઢનારાનું જીવન કેવું છે? લોકો પણ તેને કેવી નજરે જુએ છે? આ જન્મ થડા કાળને છે તે તેને સફળ કરે છે કે વેડફી નાખવે છે? ખરાબ રીતે જીવનારાની આ લેકમાં છે પણ સારી આબરૂ નથી અને ભાવિ તે અંધકારમય જ છે. શું વિચાર છે ? મનને કેળવ, મનને કેળવીને સારું બનાવો. મન કેળવવાને અભ્યાસ કરે તે ભ કહેવાય. મનને ન કેળવે તેણે પડીએ ફાડી કહેવાય. ચેપડીઓ ફાડવી છે કે ભણવી છે? જેનાથી દુર્વિચાર નાશ પામે અને સદવિચાર પેદા થાય તેવું સાહિત્ય વાંચે.
જે જીવનને બગાડે, પશુ કરતાં ય બદતર જીવન બનાવે તેવા સાહિત્યની સામુ પણ છે ન જુએ. તેવું સાહિત્ય તમારી સંસ્થાઓમાં ન ઘાલે. તેવું વાંચન તે માણસાઈનું 8 લહાણ નથી પણ જનાવરનું છે. માણસાઈનું લીલામ છે.

Page #592

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પાપને ભય કેળવે, મરવાને ભય કાઢી નાખે દુખ સહન કરતાં શીખવે ૧ અને ર થી છેટા રહેતા શીખવે તેનું નામ શિક્ષણ. આ ગુણ આવી જાય તેનું
જીવન સુંદર બને, મરતી વખતે તેને આનંદ આવે. કેમકે, તેને વિશ્વાસ છે કે, છે સમજુ થયા પછી મેં જાણી બૂઝીને કેઈના ખેટામાં ભાગ લીધે નથી. અને શકિત છે મુજબ સારું જ કર્યું છે. તેથી મારે પરલેક પણ સારો થવાને છે. શિક્ષણનો આ મૂળભૂત હેતુ સમજી જાવ અને અમલ કરવા માંડે તથા જે કઈ પરિચયમાં આવે તે આ બધાને સમજાવવા માંડે તે યુગ પલટાઈ જાય. ભણેલા-ગણેલા સાચી વાત ન કરે તે છે
કેમ ચાલે ? આ માટે મારી ભલામણ છે કે, આજથી તમે આ ભણવા માંડે અને બીજાને ભણાવે. પાપને છે ડર પેદા થાય, દુઃખને ડર નીકળી જાય, મરણને ભય નીકળી જાય, જીવવાને લેભા ચાલે છે
જાય, સુખ ની પરવા ન રહે તે જીવન સુંદર બને. કદાચ સુખની જરૂર પડે અને ઉપયોગ છે છે કરવો પડે તે મદારી જેમ સાપને લે તેમ લે. મદારી છે૨ નીચેવેલા સાપ પાસે જ ખેલ છે
કરાવે છે પણ જડીબુટ્ટી પાસે રાખે કેમકે, ગમે તેમ પણ સાપની જાત, ગમે તેટલું છે છે એર કાઢી લીધું હોય તે ય ઝરી જાતમાં ઝેર રહી જાય. તેમ સંસારના સુખની જરૂર છે { ન પડે તેમ છે. કદાચ તે સુખની જરૂર પડે તે તેનું ઝેર ન ચડે તેમ છે. તે છે
માટે સુશિક્ષિત બની આત્મામાંથી પરમાત્મા થાવ તે જ ભલામણ છે. (ક્રમશ:)
8 : શ્રી જિન દ્રવ્યની વૃદ્ધિ અને ભક્ષણનું ફળ :
વડઢ જિણદહૂં તિસ્થયરત્ત લહઈ જીવે
ભખતે જિદā અણુતસંસારિઓ ભણિઓ છે
દેવ યની વૃદ્ધિને કરનાર છવ શ્રી તીર્થકરપણાને પણ પ્રાપ્ત કરે છે અને દેવ{ દ્રવ્યનું અનુ પગથી પણ ભક્ષણ કરનારે જીવ અનંત સંસારી કહ્યો છે.
ભાવ વિશુદ્ધિથી જ આત્મવિશુદ્ધિ : "આઈ ભાવસુધી ભાવવિશુદ્ધીઇ સુય સંપરી
સુકએણ હોઈ સુગઈ, સુગઈઈ પરંપરા મુફખે છે પૂજા ભાવની શુદિધ-નિર્મળતા થાય છે, ભાવની નિમલતાથી સુકૃતની સંપત્તિ છે | પ્રાપ્ત થાય સુકૃતના કારણે સદ્દગતિ મળે છે અને સદ્દગતિની પરંપરાને સાધતે ; { આત્મા મુકિતને પામે છે. rossesse e sercsesssssssssssssssssssssss
-

Page #593

පපපපපපපපපපපපපපපපපපප
ઈ ચીંગ અને પીંગ පපපපපපපපපපපපපපපුදා පපා
ચીન દેશની એક મજાની લેકકથા છે. એને ચીંગ પર ગુસ્સો આવ્યો. એને થયું? ચીંગ નામને એક ભલે ખેડૂત હતે. “ખરેખર ચગે જ ના પને ઘડે
એક વાર એને સપનું આવ્યું કે એના મારા ખેતરમાં સંતાડયો હશે, પણ હવે પાડેશી પીગના ખેતરમાં સોનામહોરને હું ય એને પાઠ ભણાવીશ. ઘણા સાપને ભંડાર છે.
ઘડે એના છાપરામાં જ મુકી આવીશ.” ભલા ચગે આ વાત એને પાડોશી
છે આમ વિચારી એ જ રાત્રે ઘડો પગને કહી,
* લઈને અંધારામાં એ ચીંગના ઘેર ગયે.
ઈને ખબર ન પડે એમ એ એના પગ લુચે હતે. એણે માન્યું કે
છાપરા પર ચઢ. છાપરાના નળિયાં હટાવ્યાં ચીંગ એની મશ્કરી કરે છે એ ટલે એણે
અને એમાંથી પેલે સાપવાળા ઘડે સર. ચીંગને મજાકમાં કહ્યું. એમ? પણ મને એવું
કાવીને નીચે ફેંક.
સપનું આવ્યું કે તારા ઘરના છાપરામાં સેના
ચીંગ ઘરમાં ખાટલામાં તે હતે. મહેરને ભંડાર છે.. ?
ત્યાં ઉપરથી ઘડાના પડવાનો અવાજ ચીંગ સાચું માની બેઠો ને રાજી થતો આવવાથી એ ઝબકીને જાગી . ઘેર ગયે.
જાગીને જોયું તે ઘડામાંથી એક સાપ આ બાજુ પીંગને થયું, “લાવને નાક
5 નીકળે અને સડસડાટ કરતે ઘરની બહાર ખેતરમાં જઈને ખેદું તે ખરે! કદાચ ચાલ્યા
ચાલ્યો ગયો. ચીંગ સાચું પણ કહેતે હેય."
ઉપરથી પીંગ આ જોઈને ખુશ થત આમ વિચારી એણે પિતાનું ખેતર હતા
હતો. ચીંગને કે ગભરાવ્યા? ખોદવા માંડયું.
પણ ત્યાં તે ? ડું ખેડ્યા પછી જમીનમાંથી એને ત્યાં તે એ ઘડામાંથી ખરે ખર સેનાએક મટે ઘડે મળે.
મહેરો નીકળતી એને દેખાણી. પીગ રાજી રાજી થઈ ગયે.
નીચે ચગે પણ ઘડામાંથી સેનાપણ એણે ઘડાનું ઢાંકણું ખોલ્યું તે મહરને ઢગલે નીકળતે જોયે. એ ખુશ તરત જ અંદરથી એક સાપ નીકળે. થઈ ગયે ને મોટેથી બોલ્યા.
પીંગ ગભરાયે. એણે તરત જ ઘડાનું ખરેખર પાડોશી પીગની સપનાની ઢાંકણું બંધ કરી દીધું. બાપ રે આ તે સોનામહોરને બદલે સાપ !
(અનુ. પેજ ૭૦૬ પર

Page #594

පපදාපපපපපපපපපපපපපපපපපප
- કે રામ વનવાસ ઉં
- પૂ. આચાર્યપ્રવર શ્રીમદ્ વિજય કનકચ-દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા seasocવવરરરરર૦૦૦
માયણ એ તે રત્નમય સુવર્ણ પાત્રોની ખાણ છે. માનવતાને સર્વશ્રેષ્ઠ આદર્શ જે રામાયણમાંથી આપણને જોવા-જાણવા મળે છે, તે અન્યત્ર ભાગ્યે જ મળશે :
કરી રામચંદ્રજીની અન્યય પિતૃનિષ્ઠા, લક્ષમણ તથા ભરતની પિતાના વડિલ બાંધવ પ્રત્યેની અદ્વિતીય ભકિત, આ બધું રામાયણમાંથી મળે છે.
તે કાલની સંસ્કૃતિ, સંયમ, સ્વાર્થ ત્યાગ કે સહિષ્ણુભાવ પર જ રચાએલી હતી, જે રામાયણના પ્રસંગે વાંચતાં-સાંભળતાં સહેજે જાણી શકાય છે. તેમાં યે રામચંદ્રજી જે રીતે સ્વયં વનવાસ જવા તૈયાર થાય છે, તે આખેયે પ્રસંગ અને તેની પૂર્વભૂમિકાનું વાતાવરણ તે પુણ્ય પુરુષનાં જીવનને તથા તે કાલના માનને પવિત્રતમ આ એ આપણને સમજાવી જાય છે, ને જીવનમાં માનવતાને મંગલ સંદેશ સુણાવી જાય છે!
પ્રવેશ પહેલો
કૌશલ્યાદેવીને હજુ સ્નાત્ર જલ પહોંચ્યું
નથી. એટલે પ્લાન મુખે-શેકવદને મહાસ્થળ : ઈવાકુવંશના રાજાઓની
રાણી બેઠા છે. એટલામાં પ્રિયંવદા દાસી રાજધાને અધ્યા નગરીમાં મહારાણી
ત્યાં આવે છે. ] કૌશલ્યાદેવીને મહેલ
પ્રિયંવદા-બા, આજે આપ આમ પાત્ર – મહારાજા દશરથ, મહારાણી ઉદાસીન કેમ છે? આપનાં મુખ પર કૌશલ્યાદેવી, કાસી પ્રિયંવદા, વૃદ્ધ કંચુકી. શોકની છાયા કેમ જણાય છે ?
[ પિચય ? ઇવાકુ વંશના મહા- કૌશલ્યા-બહેન શું કહેવું? કેને રાજા દશ વચ્ચે રાજધાની અયોધ્યાનગરીમાં કહેવું? આ સંસારમાં મારા જેવું નિભંગી ધર્મ મહેસવા માંડે છે. નગરીના જિન- કેણ છે? જેને ! રાજકુલમાં દરેકે દરેક મંદિરમાં સ્નાત્ર મહોત્સવ ઉજવાઈ રહ્યો આજે કે આનંદ માણે છે જયારે હું છે. શાંતિનાવનું પવિત્ર જળ મહારાજાએ કેવી હીનભાગ્ય છું કે પ્રભુનું સ્નાત્રજળ અંતાપુર રાજરાણીઓને પહોંચાડવા પણ મારા ભાગ્યમાં નહિ. માટે સેવ ને મેકલ્યા છે. અન્ય રાણીઓને પ્રિયંવદા- બા, આવું ન બોલે ! નાત્રજ પહોંચી જાય છે. પટ્ટરાણી સમગ્ર સંસારમાં આપના જેવી પુયાઈ

Page #595

આ વર્ષ ૬ : અંક ૨૭ : તા૧૫-૨-૯૪
: ૭૦૩
આજે કેને મળી છે? શ્રી રામચંદ્રજી દશરથ- (કંચુકીને) કેમ આટલું બધું જેવા પુત્રરત્નના આપ જનેતા છે. મોડું થયું? તને સહુ પહેલાં અહિં
એ આપના જેવા માટે એાછા આવવા માટે મોકલ્યો હતો અને હવે ગૌરવની વસ્તુ નથી. મહારાજાએ આપના આવે છે? માટે સ્નાત્રજલ અવશ્ય કહ્યું 'હેવું કંચુકી-(થડકતે દિલે, 'પતે સ્વરે) જોઈએ. હું જઈને આ વિષે મહારાજાને મહારાજ ! આમાં મારે દેખ નથી. આ ખબર આપું છું. આપ આમ આને અંગે મારી કાયાની સામે નજર કરે ! હું શું સહેજ પણ ખેદ ન કરો!
કરું? વૃધાવસ્થાથી જર્જરીત આ મારૂં પ્રિયંવદા ત્યાંથી નીકળે છે, થેડી શરીર હવે કામ આપતું નથી હું લાચાર વારમાં દશરથ મહારાજા ત્યાં આવે છે, છું. પહેલા જેવું હવે મારા ધાર્યું કાર્ય ચિંતાગ્રસ્ત કૌશલ્યાને જોઈને ખિન્ન થાય છે) થતું નથી.
દશરથશું હજુ સુધી ખાનની (મહારાજા દશરથની દષ્ટિ વૃધ મંગળજળ અહિં આવ્યું નથી કે ? આમ કચુકીના શરીર પર પડે છે. શરીર ઘોળી કેમ બન્યું ? સહુથી પહેલાં અહિ મોક. પૂણી જેવું નિસ્તેજ, અંગેઅંગમાં કરલવ કંચુકીને રવાના કર્યો છે, હજુ તે
ચળીઓ પડેલી, કાયા નમી પડેલી, આંખઆવ્યું કેમ નહિ?
માંથી પાણી વહી રહ્યું છે અમર પરના કૌશલ્યા - સ્વામી ! એમાં મારા
ધોળાવાળ આંખેને ઢાંકી : છે. નાકપુણ્યની ખામી છે. જયારે અંતઃપુરમાં દરેક
મેંમાંથી લાળ પડયા કરે છે, કયા કંપી રાણીઓને સ્નાત્રજલ મળ્યું છે. મારાં
રહી છે, પગ થર થર , જી રહ્યા છે. ભાગ્ય એટલાં મેળાં કે આપ સ્વામીનાથની
કંચુકીન જાથી જર્જરિત દેહને જોઇ કૃપા મારા પર ઓછી થઈ છે.
દશરથ મહારાજ ક્ષણભર વિચારમગ્ન
બની જાય છે.) - દશરથ- (કાંઈક અધીરતાથી) આમાં
દશરથ– અહે ! ખરેખ શરીરની આ એવું કાંઈ જ નથી, તમારા જેવા સમજુ- દશા ! વૃદ્ધાવસ્થા આવતાં શરીર કેટવિચારશીલ સ્ત્રીરત્નને આવા વિકલ્પ ન કેટલું દયાજનક બની જાય ? ખરેખર છાજે. તમારા માટે પહેલાં જ આપણુ કાચી માટીના વાસણ જેવી ડિકમાં નાશ જૂના કંચૂકીને મોકલ્યો છે. હું હમણાં પામી જાય તેવી આ કાયાની સ્થિતિ છે. તપાસ કરાવું છું કે, આમ શાથી બનવા અરે! શરીરની ખાતર પ્રાણીઓ, જીવનમાં પામ્યું ?
કેટ-કેટલાં પાપ આચરે છે ! એ શરીરની (એટલામાં વૃદ્ધ કંચકી હાથમાં રત્ન. છેવટે આ જ સ્થિતિને? તે હવે આ જડિત સુવર્ણપાત્રમાં સ્નાત્ર જલ લઈ ત્યાં શરીર કામ આપે છે ત્યાં સુધી મારે હાજર થાય છે.).
- અહિત સાધી લેવું જોઈએ

Page #596

७०४
આપ
આ
કૌશલ્યા– સ્વામીનાથ ! બધા વિચારો શા માટે કરા છે ? આપને આત્મા તુ સાધવુ' હાય તે ખુશીથી આપ સાધી શકે છે. પણ હજી એ માટે વળા વાનુ નથી, અવસરે આપ કલ્યાણના માર્ગે પ્રયાણ કરો !
ઉતા
આત્મ
દશરથ- પ્રિયે ! આત્મકલ્યાણના સમયને હવે કશીજ વાર નથી. આ શરીરના વિશ્વા શા હોઇ શકે ? સમુદ્રના તરંગ જેવા જ ચળ શરીર દ્વારા શ્રી જિનેશ્વર ભગવતના સયમમાગ ની આરાધના કરી લેવી. એ જ હવે મારા માટે ઉચિત છે. રામને અધ્યાના રાજય સિંહાસન પૂર અભિષેક કરી, સંસારત્યાગ કરવાને હવે હું તો ચાર થઇશ. તમારા જેવાએ મને મારા માર્ગમાં સહાયક બનવું જોઈએ. આ સિવાય તમારાં તરફથી અન્ય કઈ અપેક્ષા હું રાખી શકું ? કૌશલ્યા જેવી
આપ સ્વામીનાથનો
ઇચ્છા
.
પ્રવેશ બીજે
સ્થળઃ રાજ્યસભાના આવાસ પુત્ર! ઃ મહારાજ દશરથ મ`ત્રીમ`ડળ, રામ, ભરત, રાણી કૈકેયી
(થ મહારાજનુ મન સ`સાર પરથી વિરકત બન્યુ છે. શરીરની ક્ષણભંગુરતા નજરે ા ખાદ શ્રી પારમેરી પ્રવયા સ્વીકાર ને તેએ ઉત્સુક બન્યા છે. કારણે ! રામચ'દ્રજીનાં શિર પર અય
આ
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
દયાના રાજમુકુટ મૂકવાને તેઓ ઇચ્છે છે. રજકુલ તથા અધિકારી મ`ડળને ખેલાવી મહારાજા પેાતાની ભાવના વ્યકત કરે છે.
દશરથ- માસ મન સસાર પરથી મારા હવે ઉઠી ગયુ છે. ઇક્ષ્વાકુ વ ́શના પૂજો માથા પર ધેાળા વાળ દેખાય તે પહેલાં સૌંસાર ત્યજી સંયમ સ્વીકારતા, હું તા હજી સુધી સૌંસારમાં પડયા રહ્યો છું. મારી ભાવના હવે જલ્દી સ`યમ સ્વી કા ૨વાની છે, માટે રામને અધ્યાના સિંહા સન પર બેસાડી હું દીક્ષા લેવા ઈચ્છું છું.
મ`ત્રીમંડળ– સ્વામીનાથ ! આપ જ્યારે સૌંયમ સ્વીકારવા ઉત્સુક બન્યા છે, તે આપના કલ્યાણકર માર્ગોમાં સહાયક થવા અમે આપની આજ્ઞાને શિરોધાય કરીએ છીએ. ખરેખર સુવરાજ રામચંદ્ર આપના સ્થાનને દરેક રીતે શાભાવશે.
અભિ
પાછળ
ભરત– પિતાજી! આપ જ્યારે સંસાર ત્યજી ત્યાગના પથ વિચારવાની લાષા રાખેા છે તે હું... આપની આપના માર્ગે આવવાને ઇચ્છુ છુ.. આપના વિના આ સૌંસાર મારે માટે શૂન્ય જેવા છે. આપના વિના આ સંસારમાં મારું' કાણુ ? * કેયી– સ્વામીનાથ ! અમને મૂકીને આપ આમ ચાલ્યા જશે! તે આ સંસારમાં અમારા આધાર કાણુ ? આપની પાછળ ભરત પણ પિતાના પગલે ચાલવા ઉત્સુક મન્યા છે. હવે અમારા માટે સ`સાર એ ખરેખર સ્મશાન જેવા જ થઇ જશે.
દશરથ મહારાજા– (ક કેયીને) તમારે આવે! વિચાર કરવાના હોય નહિ. રામ, લક્ષ્મણું, ભરત, શત્રુઘ્ન જેવા સુવિનીત

Page #597

વર્ષ-૬ અંક ૨૭ : તા. ૧૫-૨-૯૪ :
: ૭૦૫.
પુત્રો તમારા પડયા બેલને ઝીલી પૂર્વક રાખજે ! સહુના , કે વિનય, લેવા સદા સજજ છે. તમારે કોઈ પણ વિવેક તથા ઔચિત્ય જાળવે રહેજે ! પ્રકારની ચિંતા કરવા જેવું નથી. આત્મ- તારા જેવા વિકશીલ પુત્રને પારથી વધારે હિતના માર્ગમાં તમારે સહાય કરવી જોઈએ અન્ય કશું કહેવા જેવું નથી ! સમજુ જેથી નિર્વિદને હું મારું આત્મક૯યાણ છે, માટે તારા પ્રત્યે નેહ વા ય તથા સાધી શકું (રામચંદ્રજી ત્યાં આવી રહ્યાં પ્રેમથી આ કહેવાય છે. છે. અને બધી હકીકત જાણી લે છે.) રામચંદ્ર- (ગદ્ ગદ્દ સ્વરે પિતાજી !
રામચંદ્રજી- પિતાજી! જ્યારે આપની આપના જેવા શિરછત્રની સેવાવિહોણું ભાવના સંસારને ત્યજી સંયમમાગને. રાજપાટ એ મારે મન તે ભારરૂપ છે. સવીકાર કરવા પ્રબળપણે જાગી છે, તે આપની સેવામાં રહીને જંગલમાં રહેવાનું અમે આપના માર્ગનું કલ્યાણ ઈરછી રહ્યા હોય તે એ મારે માટે રાજમહેલ જેવું છીએ, આપની ચરણરજ સમા મને છે. આપને આત્મા જ્યારે સંસારથી વિરઆપને કેઈ આદેશ હોય તે કૃપા કરી કત બન્યા છે, તે હવે સંસારમાં આપને ફ૨માવશે.
રાખવાનો આગ્રહ અમે ન જ કરી શકીએ. . મહારાજા- પ્રિય રામ, સંસારભોગ એ
આપની શિક્ષા અમારા હિતને માટે છે. તે પરિણામે રોગ રૂપ છે, એમ સમજીને
અમે સદ્દભાવપૂર્વક શિરોધાર્ય કરીએ છીએ. આપણા પૂર્વજો યૌવનવયે સંસાર ત્યજી
ભરત - પિતાજી! આપની સાથે જ વિરકત બની સંયમના પંથે પ્રયાણ કરતા
સંયમ માર્ગ સ્વીકારવાને માર મન તલહતા. મારા પિતા અનરણ્ય-અજ મહા
પાપડ છે. આપના વિના સંસારમાં હું જાએ બાલ્યવયના મારા વડિલ બંધ નહિ રહી શકે. સંસાર જયારે આપને અનંતરથની સાથે દીક્ષા ગ્રહણ કરી હતી. ભયરૂપ લાગે છે, તે એ ભયરૂપ સંસારમાં હું સંસારમાં મેહવશ બનીને આટલા
મને નિરાધાર મૂકીને આપ કેમ ચાલ્યા કાળ સુધી રહ્યો. હવે પ્રભુના કલ્યાણકર
જવ છે. ત્યાગ ધર્મને સ્વીકારવા માટે આત્મા
મહારાજા - પ્રિય ભજન ! આમ ઉત્કંઠિત થયું છે. અયોધ્યાન સમગ્ર આગ્રહ ન કરીએ. તારી મે તને તારા રાજ્યભાર આજથી હું તને સેવું છે. વિના બધું આકરું લાગશે. મારી ગેર. થડા દિવસમાં રાજ્યમંત્રીઓ તને રાજ્યા. હાજરીમાં માતાની સેવામાં રહેવાના તારી ભિષેકનું તિલક કરશે. ધર્મના પાલનપૂર્વક ફરજ છે, માટે આ વિષે હવે બહુ આગ્રહ રાજ્યને તું સાચવજે. તારી માતાઓની ન કરવા, સાથે ખૂબ જ સદ્દભાવપૂર્વક વજે. તારા રામચંદ્ર - ભાઈ ભરત પિતાજી જે ભાઈ લક્ષમણ, ભરત, તથા શત્રુનને સન્માન- કંઇ કહે છે તે બરાબર છે. ના તા કેયીને

Page #598

(કમથી
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) . તારા વાથી કેટલો આઘાત લાગશે. એ સ્વીકારવા તલપાપડ બને છે. એમનું તને , પર છે ? સંયમના માર્ગે જવાની હૃદય વજ જેવું દઢ છે. એમાં કઈ રીતે તારી ભાવના અત્યુત્તમ છે. પિતાજીના રેકાઈ શકે તેમ નથી. પિતાજીના જવાથી પગલે-પગલે એમની સેવા કરવા તું જાય, અમારા પર જે ભાર તૂટી પડશે. તેને એમાં ન કહેવી એ અમારે માટે શરમ- ઓછો કરવા તું અમારી સાથે રહે એવી રૂપ છે. પણ માતાજીને કેટ-કેટલું દુઃખ અમારી ઈચ્છા છે. તારા વિરહથી અમને થશે, તે તારી સમજ બહાર એ છે? કેટ-કેટલો આઘાત લાગશે. તેને તારે એક બાજુ પિતાજી જાય, અને એક બાજુ વિચાર કરવો જોઈએ. તું ચાલ્યો જાય, આ સ્થિતિમાં માતાજીને માટે રમને અમારા માટે તારે વિયોગ - અસહ્ય બનશે.
(અનુ. પેજ ૭૦૧નું ચાલુ)
વાત સાચી નીકળી, મારા છાપરામાંથી ભત :- વડીલ બંધુ! આપના જેવા
ખરેખર સેનામહરે પડી !” સુવિનીત પુત્ર બેઠા છે, ત્યાં મારા માતા હકીકતમાં પેલા ઘડામાં નીચે સોનાકે કેદીને હેજ પણ ઓછું આવવાનું હોય
મહેર જ હતી તેની ઉપર સાપ બેઠો જ શાનું ? મારા કરતાં માતાજીની સેવા
હતા. પીગે ખેતરમાં સાપને જોઈને ગભઆપ ખૂબ જ સદ્દભાવ, સ્નેહ તથા સમ
રાઈને ઘડે બંધ કરી દીધા ન હતા તે પિતપણે કરી છે. એટલે માતા કે કેવીને એ સોનામહેર એને જ મળી હત. આઘાત લાગવાનું કેઈ કારણ નથી. માટે પિતાજીના માર્ગે જવાની આપ મને સંમતિ
પણ એની લુચ્ચાઈ એને જ નડી. આપ ! આપ જેવા બંધુને ત્યજીને જવા અને ભેળે ચીંગ ઘેર બેઠે તવંગર મન ના પાડે છે, પણ બીજી બાજુ પિતા- બની ગયો.
(મું. સ.) જીની પુઠ સંયમના કલ્યાણકર માર્ગે જવા હૃદય અતિ આતુર બન્યું છે.
અહિંસક જીવનજ સાચું જીવન છે. - લક્ષ્મણ - ભાઈ ભરત! માતા કે કે- અમારી સંસ્કૃતિ - અહિંસક યીને તારા જવાથી ખૂબ જ આઘાત અમારો દેશ - અહિંસક લાગશે એને તને ખ્યાલ છે ને ? તારા અમારે ધમ - અહિંસક જેવા સુવિનીત પુત્ર માતાજીની લાગણી અમારી ભાષા - અહિંસક સમજવી જોઈએ. માતાજીની અનુજ્ઞા મેળવી અમારું શહેર - અહિંસક એમની પ્રસન્નતા જળવાઈ રહે તેમ કરવું અમારું ગામ - અહિંસક જોઈએ. પૂજ્ય પિતાજીનું મન સંસાર પરથી અમારી જનતા - અહિંસક ઉઠી ગયું છે. એમનો આત્મા આજે સંયમ અમારા નેતા - અહિંસક

Page #599

ખાટું ન લગાડતા હે ને ? ”
—ભદ્ર ભદ્ર પ્રભુ તારે મંદિરીયે આવીયા તને જોવાને” XXXXXXXXXXXX તું ય ભગાના ભાઈ જેવું જ છે ને? અભયકુમારે આદ્રક કુમારને મોકલી નહિ તે. કાંઈક તે હમજ, હવે કાંઈ તું એવી પેટીમાં ઘેર-ઘેર ભગવાન મોકલવા નાને કી કે નથ રયે, તે તને વારે ઘડીએ મોંઘા પડે. અને ટી.વીના પેટામાં ય ભગવાતે વાતે ટેક પડે.
વાનને મોકલીએ અને સમયસર ન આવે તને હત્તર વાર કીધું કે-“ટી.વી. માં ને વેળા કવેળાએ આવે તે સે-તે વરસના આપણાં દેરાસર આવે, ભગવાન પ્રગટ થાય નરકના આયુષ્યને ભૂકકે બોલાવી દેનારી ને દર્શન દે, કોઈ સાધના ઉપદેશામૃત નવકારશી થઈ ન શકે. અને ટી.વી.નું આવે” ઈ બધુ કલાક બે કલાકના ખેલ, બાપુ. બટન દબાવવાનું જ ભૂલી જઈએ તે ? એવા ખેલ ખુરશીમાં બેઠા બેઠા, સફાચટ્ટ ઉપર અને બટન દબાવ્યા છતાં ટી.વી. બગડી બેહીને બીડીના ભૂંગળા ગટ ગટાવતાં કે જાય છે ? ગરીબ જેના ઘરે તો ટી.વી. સમોસા-ચટણી ઝાપટતાં ઝાપટતાં જોવામાં પાપ જોકે હશે જ, પણ ભગવાન ટી માં સમબેસે. વળી કેક આભડછેટ નો પાળતી હોય યસર જ આવવાના હોય અને ભક્તને એવી બાઈ જેવા આવી જાય તે તે પાર દર્શન દઈ નવકારશીનો લાભ અપાવવાના વિનાનું પાપ લાગે. એટલે ટી.વી. માં આવા હોય આવા અત્યંત પરોપકારી ભગવાન કલાક બે કલાકના ખેલ માટે પૈસા વેરી ટી.વીનું બટન દબાવ્યા છતાં ઈલે સીસેટી દેવા કરતાં તે છાપખાને છપાય ઈ હારૂ. રીસાઈ ને ચાલી ગઈ હોય તો શું થાય ? છાપું પસ્તીમાં ને જાય ત્યા સુધી તે એટલે ટી.વી. માં ભગવાન દર્શન દે છાપાના ભગવાનના દુરિત દવંસ કરનારા તેને તે બતાવ્યું તે કારણે વિરે છે કરો દર્શન કરીને નવકારશી તે કરી શકાય. જ જોઈએ. પણ છાપખાનેથી છપાઈને, સૂર્યવંશી આપણા રાજકુળમાં પહેલા ઉઠતાંની સાથે જ ભગવાન એક કે દોઢ રાજકુમારને કેરે દર્શન કરવા જવાની. રૂપિયામાં અમૂલ્ય કિંમતી દર્શન દે તેને તકલીફ દેવા કરતાં તે ભગવાનને અને વિરોધ કરનારે જ વિરોધ કરવા લાયક છે. સાધુ માતમાને જ બધાને ઘેર મોકલી દેવા આ વાત સાચી હોં ને વળી ટી.વી. સારા. જૈનેતરોનેય અનાડી આદ્રક કુમારની કરતાં છાપા કે ચોપડાના ફૂટ પાના ઉપર જેમ ભગવાનના દર્શન થતાં જ કયાંક તે સસ્તને સિદ્ધપુરની જાત્રા જેવું કેવાય. જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થઈ જાય તે તેને બેડે હ તું હમ ખરે. પાર થઈ જાય. જેન ગ્રંથ ઘેર-ઘેર ભાગવાન લેવાનું કહે છે જ ને. ?

Page #600

- પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
- શ્રી ગુણદર્શી
૦ શ્રી જિનાજ્ઞાની આરાધના, એ અનન્તા ભગવાન શ્રી જિનેટવરદેવની આજ્ઞાની આરાધના છે.
૦ સંસારના કોઈપણ સુખને જેને ખપ નથી અને એક મણને જેને ખપ છે, એવાઓને માટે જ દીક્ષાને માર્ગ છે. પછી તે રાજા હોય કે રંક હોય !
૦ ભગવાનના દર્શન-પૂજન કરે પણ ભગવાન એળખવાનું મન થાય નહિ, ભગવાનની આજ્ઞા સમજવાનું પણ મન થાય નહિ તે સમજવું કે, હજી સંસારમાં ભટકવાનું ઘણું બાકી છે.
૦ ભગવાનને સેવક બને તેને પુણ્યથી મલતી પણ સંસારની સારામાં સારી સામગ્રી આત્માનું ભૂંડું કરનારી જ લાગે.
૦ મોક્ષની વાત ન કરે તે સાધુ પણ નહિ અને મોક્ષની ઈછા થાય નહિ તે શ્રાવક પણ નહિ.
2 શ્રી જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞાને માનવી તેનું નામ શ્રી જિન ભકિત ! તે માન્યતા મુજબ જીવન ઘડવાનો પ્રયત્ન કરે તેનું નામ ભકિત ભાવ !
- જે જનમાં મહાપણું હોય તે મહાજન કહેવાય. મોટું ટેળું હોય પણ તેનામાં જો મહાપણું હોય નહિ, તે તે મહાજન કહેવાય નહિ. એકમાં પણ જો મહાપણું હોય તો તે મહાજન કહેવાય. માટે જ મહામહોપાધ્યાય શ્રી થશે વિજયજી મહારાજાએ લાગ્યું કે-એકેડપિ શાસ્ત્રનીત્યા ય, વતતે સ મહાજન : !” શાસ્ત્રાએ ફરમાવેલી . જાતિ અનુસારે વર્તનારે એક પણ દેવ, તેય તે મહાજન કહેવાય.
૦ ધર્મથી તે વિષયા સક્તિ ઘટે અને વિશ્વ વિરાગ વધે ! ૦ ધર્મથી સંસારને રાગ ઘટે અને મોક્ષનો રાગ વધે.
૦ આજ્ઞા મુજબ ધર્મ કરનારને સંસારથી છોડાવીને મોક્ષને પમાડનારી ક્રિયાએની આડે જે પ્રમાદ આવતું હોય તે પ્રમાદ તે દુશ્મન જેવું લાગે.
ધર્મથી કષાયે વટે, આત્માના ગુણને પ્રગટાવવાનું આકર્ષણ વધે. છે જેમ જેમ જરૂરિયાત ઘટે, તેમ તેમ પાપ કરવાની જરૂરિયાત પણ ઘટે. પછી જેની જીવવાને માટે જરૂર નહિ. તેમાં ખર્ચ કરે નહિ'-આ નિર્ણય કરે અને યથા શક્ય અમલ કરે તે ઘણે સંયમ આવી જાય. તમે બધા જે આવા સંયમી બની જાવ તે તન નાં ઘર કેવાં ચાલે.

Page #601

*
*
911916.1
2 .12
vi
ચંદન બાળા-વાલકેશ્વર એમાં પણ નાના-મોટા સૌ કે ઈ ઉલલાસપૂ. ગચ્છાધિપતિ આ. કે. શ્રી વિજય ભેર જોડાયા. પર્યુષણ મહા' ની આરામહદય સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની આજ્ઞાથી ધના પણ ઉલાસ-ઉમંગ અ ભવ્યતાચંદનબાળાના આંગણે પૂ. મુ. શ્રી નયવર્ધન ભર્યા વાતાવરણમાં થઈ. પ વણમાં વણું વિ. મ. આદિ ઠાણ તથા પૂ સા. શ્રી વાએલા શ્રાવકના વાર્ષિક ૧૧ કર્તવ્યોના હર્ષ પૂર્ણાશ્રીજી મ. આદિ ઠાણું ગતચાતુર્માસ બોધને ઝીલી લઈને ભાવિકોએ ૧૧ કતવ્ય પધાર્યા હતા. પૂની પધરામણિ ચંદન ઉજવવાનું નકકી કરેલુ.... તે મુજબ અનેરી બાળાની ચમક વધારનારી બની ગઈ. ભવ્યતા અને દિવ્યતા સાથે કર્તવ્યની ઉજ
જે. વરથી કા. વ ૧૦ સુધીની વણું થએલી. એક અષ્ટાહિક શ્રી જિન પૂજાની સ્થિરતા અનેકોમાં ધમ સ્થિરતા ભકિત મહોત્સવ ખરા દબદબા પૂર્વક ભણાકરનારી વધારનારી બની ગઈ, આનંદભર્યા વવામાં આવ્યા” તે કે જેમાં ભવ્યસ્નાત્ર વાતાવરણમાં ચાતુર્માસ પ્રવેશ, અ.સ. થી મહોત્સવ, વીશસ્થા. પૂજન, લઘુ શાંતિ‘શ્રી મહાવીર સ્વરિય ગ્રંથના આધારે ખાત્ર, સામૂહિક અષ્ટ પ્રકારી– પૂજા વગેરે તાવિક–પ્રવચને, દર શનિવારે સવારે વિશિષ્ટ અનુષ્ઠાને સામેલ ક યા હતા. પ્રત્તરી પ્રવચન અને બપોરે બાળ સ્નાત્ર મહે. તો એવા ઠઠ માઠથી ભણસામાયિક શ્રેણિનું સફળ આયોજન, દર વા તે કે. જાણે અંજનશલાડાને કાર્યરવિવારે સવારે માર્ગનું સારતા ૩૫ કમ દેખાય. તે મુજબ છેલ્લા રવિવારે ગુણોનું વિશ્લેષણ અને બપોરે “જેન રામા સામૂહિક અષ્ટ પ્રકારી પૂંજાનું પણ આયેયણના રસમય વિષય પર વેધક પ્રકાશ.
જન ચંદન બાળામાં સૌ પ્રથમ હતુ. જેમાં રોજ બપોરે ચતુ–સંઘમાં “પંચાશક' ગ્રંથ. ૨૪ સિહાસને છત્રયુક્ત બનાવી તેમાં ભાગપર વાચના- રાજ રાત્રે ૯થી ૧૦ નવ વાન પધરાવવામાં આવ્યા હતા. હું રેક પૂજાની તત્વ વિષયક ફકત પુરૂષામાં વાંચના આ
ઉછામણિએ પણ આશ્ચર્ય પ માડે તેવી બધા આયેાજનથી સ્થાનિક ભાવિક વર્ગ બોલાતી હતી. છેલે ભાવિકે મનમૂકીને ખૂબજ ભવિત અને પ્લાવિત બની ગયો. નાચી ઉઠયાંતા. તે જ પ્રસંગે ગુરૂ ભગવંતની
તપયજ્ઞમાં પણ સાંકળી અદ્રુમ-સામૂહિક પ્રેરણા ઝીલીને ઘણા ભાવિકો એ પોતે ચઢાધર્મચકતપ. સામૂહિક ખીરના એકાસણું વેલા ફળ-નવેદ્યના પૈસા દેવદ્રવે ભંડારમાં તથા દીપક વ્રતના એકાસણુ, વગેરે તપસ્યા- ભરી દેવાની પ્રતિજ્ઞા કરી હતી. આ મહોત્સવના

Page #602

૭૧
પ્રસગે જાજરમાન-જરીયન ૯૩ છેડતુ. ભવ્ય ઉ×મણું કરવામાં આવ્યુ હતુ'. કે જે ચંદન, નાના ઇતિહાસમાં સૌ પ્રથમ ઘટના હતી.
તે ૪૫ આગમના છેડા સાચી જરીના હતા. મેટા છેડામાં પણ ૨ સાચી જરીના હતા. ઉજમણાની ગઢવણુ એવી અનેાખી ભાત પાડતી હતી કે જેના દર્શન દશકાને પ્રવાહ અવિરત ચાલુ રહેતા હતા. ત્યારબાદ તરત બીજો એક ૫ દિવસના
અતિભવ્ય મહાત્સવ ઉજવાયા હતા કે જેના આયેાજ શ્રી પ્રતાપચ‘દહીરાચંદ શાહ હતા. મન મૂકીને લાભ લેવા ઉત્સુક એવા આ ભાગ્યવાનને મહેસવ અનેક રીતે આદભૂત બની ગયા.
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક
આવી હતી. પૂ ગુરૂભગવ‘તે વ્યાખ્યાનમાં શ્રાવકના બારવ્રતાનું મહત્ત્વ તથા ખારવ્રતાની વગત શ્રોતાઓને એવી વિગત સમજાવી હતી કે પરિણામે ચારે તરફ બારવ્રતાની વાત ગૂજતી થઇ ગઈ હતી.
કયારેય નહિ આવનારા પણ આ ક્રિયામાં જોડાયા હતા અને અપૂર્વ ઉલ્લાસ ભર્યા વાતાવરણમાં બાળકા યુવાના. પ્રૌઢ બધા મળીને કુલ ૩૭૨ ભાઇ-બહેનાએ ત્રતા સ્વીકાર્યા હતા અને પુદ્ગલ વાસિરાવવાની ક્રિયા કરી હતી છતાંય ઘણાં ભાઈ– બહેને હુિ જોડાઈ શકાવાથી તેઓને પણ અનુકૂળ દિવસે સાથે લઇને ફરીથી આ વદ ૮ ના પશુ તે ઉચ્ચરાવવાની ક્રિયા કરાવાઇ હતી જેમાં ૨૨૫ ભાઇ-બહેને જોડાયા હતા.
તેમાં છેલ્લા દિવસે શાંતિસ્નાત્રને ઠાઠમાઠ જોતી તા ભાવિકાના મુખમાંથી એજ શબ્દો સરી પડતાં તા. કે આવી ભકત તે
કયારેય એઈ નથી, છેલ્લા દિવસની મહા પ્રત્યેાધક પ્રવરાન ફરમાવ્યા હતા. ચમકદાર આંગી પણ મહાપૂજાની ઝાંખી કરાવે તેવી ચૈામાસુ પૂર્ણ થતાં ચાતુર્માસ પરિવતને હતી. ભાવિકાના પ્રવાહ અવિરત ચાલુજ પ્રસંગ આવ્યા. ગુરૂભક્ત શ્રી મહેન્દ્રભાઈ હતા. જીવદયાની ઝેળી પણ છલકાવી દેવામાં અંબાલાલ શાહની અતિઆગ્રહભરી વિનઆવી હતી. તેમના તરફથી મહાત્સવની કૃતિને સ્વીકાર કરાએલા હતા. સવારે ચઢન સાથે પુ ાચી જરીના છે।ડનુ ભવ્ય ઉજ ખાળા જિનાલયના પટાંગણમાં પટસમક્ષ મચ્છુ પણ યાજવામાં આવ્યું હતુ. આસે ચત્યવનાદિ થએલ. માદ ૮.૩૦ વાગે માસની શાશ્વતી ઓળીની સામૂહિક આરા- ભવ્ય સ્વાગત યાત્રા સાથે પ્રયાણુ કરી ધના કહેવાના લાભ પણ પ્રતાપભાઈએજ પૂજયશ્રી પ્લેઝન્ટ પેલેસ પધાર્યાં. ત્યાં વિશાળ લીધા હતા. ઘણા ભાવિકા શ્રી નવપદજીની સમીયાણામાં પ્રત્ચત કરી ત્યાં પશુ, પટ્ટ જેળીમાં ડાવા હતા. આળ દરમ્યાન સમક્ષ ચહવદનાદિ કરવામાં આવેલ. બધા આસા સુદ ૧૪ ના દિવસે ખાતા ઉચ્ચ-ભાવિકાનુ` સંઘ પૂજન તથા લાડુની પ્રભા રાવવાની અતિ ભવ્ય ક્રિયા કરાવવામાં વના થયેલ, પૂજયશ્રીએ આખા દિવસ
દિવાળીના દિવસેામાં પૂજયશ્રીએ વીર વિભુની અંતિમ દેશના વિષયપા

Page #603

વર્ષ-૬ અંક ર૭ : તા. ૧૫-૨-૯૪ :
* ૭૧૧ સ્ટારડસ્ટ મહેદ્રભાઈના ગૃહ સ્થિરતા કરેલ.
-: વિવિધ વાંચનના આધારે – પરિવર્તનની બીજી પણ વિનંતિ કરનારા
–પુ.સા.અ. શ્રી હર્ષપૂણાશ્રીજીમ. વિપુલ. પ્રકાશ બિલ્ડીંગના ભાઈઓના
૧૨ ચક્રવતિઓનાં નામ. અત્યાગ્રહથી વદ ૧ ના પૂજ્યશ્રી ત્યાં ! પધારેલ.
ત્યાં પણ સમીયાણામાં સ્વાગત ગીત, ૧ ભરત ૨ સગર ૩ મધ ૪ સનત્પ્રવચન, સંઘ પુજન સાધર્મિક ભકિત | કુમાર ૫ શાંતિનાથ-૬ કુંથુના ૭ અરનાથ આદિ થયેલ. ત્યાં એક દિવસની સ્થિરતા | ૮ સુભમ ૯ મહાપદ્મ. ૧૦ મા હરિષણ કરી પૂજ્ય શ્રી વઢ ૨ ના ચંદનબાળા પુન:. | ૧૧ જય ૧૨ બ્રહ્મદત્ત. પધાર્યા હતા. કા.વ.૬. ના રવિવારે સંઘનું | ૮ મા ભૂમ ૧૨ મા બ્રહ્મદત્ત ૭ અધૂર રહેવું કાર્ય રથયાત્રાને વરડે અને | મી નરકે ગયા. સંઘ સા ર્મક ભકિત અને સારી રીતે ઉજ-| ૩ જા મઘવા ને ૪ થા સનત્કુમાર વાયા હતા. અને છેલ્લે ક.વ. ૧૦ ના, ત્રીજા દેવલોકમાં–બાકીના ૮ મોક્ષે ગયા. દિવસે ૮. ૩૦ થી ૯૦૦ ના કલાક “શ્રી વીરજિનદીક્ષા કલ્યાણકનું પ્રવચન ફરમાવી પૂજ્યશ્રીએ લાલબાગ પ્રતિ વિહાર આદર્યો
| ૯ વાસુદેવોના નામે હતે. વિશાળ સંખ્યામાં વળાવવા આવેલ | ૧ ત્રિપૃષ્ઠ ૨ દ્વિપૃષ્ઠ-૩ સ્વય ૪ પુરૂા. ભાઈ-બહેનને માંગલિક સંભળાવવામાં | રમ-૫ પુરૂષસિંહ ૬ પુરૂષ પુ રેિક ૭ દત્ત આવ્યુ હતુ અને ભાવિકે એ પણ સજળ ૮ લક્ષમણ-૯ શ્રી કૃષ્ણ. નયને પૂજ્યશ્રીને વિદાય આપી હતી. તે ૧ લા ત્રિપૃષ્ઠ ૭ મી નર કે ગયા. ચંદનબાળામાં બાળકો-યુવાને-પ્રોઢ
૨ જા ૩ જા ૪ થી ૫ મા ા ચોથી અને વૃદ્ધો સૌને ભાવિત અને પાવિત કર
નરકે ગયા. નારૂ આ ચાતુર્માસ ચંદનબાળા સંઘને માટે
૮ મા લક્ષમણ ચેથી નર કે ગયા. અવિસ્મરણીય બની રહેશે...
( મા કૃષ્ણ ત્રીજી નરકે યા. નિઝામપુરા વડોદરા – અત્રે પૂ.
( ૭ મા દત્ત પાંચમી નરકે ગયા. ૫ શ્રી વિદ્યાનંદવિ. મ. ની નિશ્રામાં સાસુદવિક અઠ્ઠમ આ સુદ ૧૩-૧૪-૧૫ના સાર થયા. સૌરાષ્ટ્ર ગુજરાત મહારાષ્ટ્રમાંથી
૯ બળદેવોના નામો. સારા તપસ્વીઓ પધારેલ. ચાંદીના સિકકા- ૧ અચળ-૨ વિજય ૩ ભદ્ર ૪ સુપ્રભ થી બહુમાન કર્યું. પૂ. આ. શ્રી વિ. ભુવન-| વિ. ૫ સુદર્શન–૬ આનંદ ૭ નંદન ૮ પત્ર ભાનું સૂ. મ. ૭મી માસિકતિથિ નિમિત્તે !
૯ રામ. (બળભદ્ર) પચાહ્નિકા મહોત્સવ ઉજવાયો કા. વ. ૧૦ થી ઉપધાન શરૂ થયા છે. પોષ સુદ-૧૪ ૮ બળદેવે મેક્ષમાં ગયા. ના માળારોપણ થશે,
૯ માં બળદેવ ૫ મા દેવલ માં ગયા

Page #604

૭૧૨
શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક) સુરત - અને પૂ. આ. શ્રી વિજય અમદાવાદ - જ્ઞાનમંદિરમાં પૂ આ. રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ. ની વિજય મહે" ય સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. નિશ્રામાં પૂ. મુ. શ્રી દર્શનરન વિ. મ. શ્રી વિ. સેલ દર સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. કા. વદ-૪ થી માનતુંગ માનવતી ચરિત્ર શ્રી વિજય , વકુંજર સૂરીશ્વરજી મ. આદિની ઉપર પ્રવચન આપે છે સારો રસ છે. પુનીત નિકા માં વાસરડા નિવાસી સંઘવી તખતગઢ - 9 તપસ્વી રત્ન મુ. શીખવચંદ કાનજીભાઇના પરિવારમાંથી શ્રી કમલરત્ન વિજયજી મ. ની નિશ્રામાં મિલનકુમાર ઉ.વ.-૧૧ ની દીક્ષા પોષ સુદ પુ. સા. શ્રી કિરપ્રભા શ્રી જીમ. ની સાતમી ૪ ના ઠાઠથી જાઈ છે. ૧૧ વર્ષ પહેલા
પૃથતિથિ તથા પિતાશ્રી જીવરાજજી તથા પૂ. મુ. શ્રી યુગચંદ્ર વિજયજી મ. એ આ
માતાજી અ. સી. સુંદરબાઈના ધર્મ આરાપરિવારમાંથી દીક્ષા લીધી છે.
ધનાના અનુમોદનાથે જીવીત મહોત્સવ બે ભીલડી, – માલગાંવથી નીકળેલ છરી
મહાપૂજન સાધર્મિક વાત્સલ્ય સહિત પંચાપાલતે સં. પૂ. આ. શ્રી વિજયગુણરત્ન હિકા મહેસવ કા. સુ. ૧ર થી ૧૫ સુધી સૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં સિદ્ધગિરિ
ભવ્ય રીતે ઉજવાયે. જઈ રહ્યા છે, ૧૨૫ સાધુ સાધવજી, ૧૮૦૦ યાત્રિકે ૬૭૫ કાર્યકર સ્ટાફ, છ-હાથી રથ કાઠમંડુ (નેપાલ) – અત્રે નેપાલ બે-૩ સંગીત મંડળ તથા ૧૮ સજાવેલ જૈન પરિષદ ભગવાન મહાવીર જેન નિકેઉંટ ગાડીઓ વ્યસન મુકિત તથા અહિંસા તન દ્વારા મલિનાથ તથા નમિનાથ પ્રભુજીપ્રદર્શની જય ઉદધારક બાહઠમંત્રી ની જન્મભૂમિ મિથિલાપુરી છે ત્યાં જનકસમરશા, કર્મા શાહ પ્રદશની વિ. છે સુતા મહાસતી સીતાને પણ જન્મ છે હાલ જીરાવલામાં પૂ. આ. શ્રી પદ્ધસાગર સૂ મ. તે જનકપુર ધામના નામથી પ્રસિદ્ધ છે વરમાણમાં પૂ. આ. શ્રી હેમપ્રભ સ. મ. ત્યાં જેનતીર્થની પુન: સ્થાપના કરવા માટે મલયા ભીલડીમાં પૂ. આ. શ્રી અરવિંદ નેપાળના મુખ્યમંત્રી મહેદ્રનારાયણ નિધિ સૂ. મ. ટકશવિજય સ. મ. રાધનપૂરથી તથા ન્યાય પ્રશાસન મંત્રી માહેશ્વર જીરાવલા ૭૦૦) યાત્રિકે સાથે સંઘ લઈ પ્રસાદ સ્વાસ્થય મંત્રી રામચરણુ યાદવ આદિ જતા મલ્ય પૂ આ. શ્રી જગચંદ્ર સૂ. તથા અધ્યક્ષ હુલાસચંદ ગેછા આદિ મ. ભીલડી પધાર્યા ભીલડી તીર્થ કમિટિએ
તથા ભારતના શ્વેતાંબર સમાજ દિલ્હીના સ્વાગત ક" સંઘ આયેાજન ભેરૂમલજી
શ્રી લલિત નાહટા વિ.ની હાજરીમાં તેમના પુત્રો તારાચંદભાઈ મેહનભાઈ
મીટીંગ મલી. જમીન લેવાનું નકકી થયું લલિતભાઈ તરફથી શંખેશ્વર ૨૪-૨૫-૨૬ જમીનની પસંદગી કરીને કાર્ય આગળ
ધપાવશે. ના અઠ્ઠમ થી બહુમાન તા. ૧૫-૧૨પાલીતાણું રઘમાળ સાથે પૂર્ણ થયો.

Page #605

(અનુ. ટાઈટલ. ૨. નુ` ચાલુ)
તથા પુષ્કરા દ્વીપમાં ચુલહિમવંત-શિખરિસિધ્ધ સર્વાંથી અપ, મ ં।મવર્ષાંત– રુકિમ સિધ્ધ સખ્યાત ગુગુ, તેથી નિષેધનિલ'ત સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણુ, તેથી ડેમવ'તહિરણ્યવ ́ત સિદ્ધ સ`ખ્યાત ગુણ, તેથી દેવકુરૂ-ઉત્તરકુરૂ સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણુ, શ્રી હિરવ-રમ્ય* સિંધ વિશેષાધિક, તેથી ભરત-અ રાવત સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણુ, શ્રી મહાવિદેહ સિધ્ધ સ ંખ્યાત ગુણુ, (આ અઢીદ્વીપની સમુદિત વિચારણાએ અલ્પબહુત કહ્યુ)
અથવા શ્રેણિબદ્ધ અપમહુવની અપેક્ષાએ જ ખૂદ્રીપમાં ચુલ્લ હેમાવ’ત– શિખરી સિધ્ધ સથી અ૫, તેથી હિમવ`ત-હિરણ્યવ`ત સિધ્ધ સંખ્યાત ગુગ્રા, તેથી મહાહિમવ'ત-રુકમી સિદ્ધ સૌંખ્યાત ગુડ્ડા, તેથી દેવકુ-ઉત્તરકુરૂ સિધ્ધ સખ્યાત ગુણા, તેથી હરિ વષ રમ્યક્ સિધ્ધ વિશેષાધિક, તેથી નિષધ-નીલ...ત સિધ્ધ સખ્ય તે ગુડ્ડા, તેથી ઘાતકી ખડનાચુલ્લહિમવ'શિખરિ સિધ્ધ વિશેષાધિક, તેથી ઘાતકી ખંડના મહાહિમવંત રુકમી સિધ્ધ અને પુષ્કરના ચુન્નહિમવંત-શિખરી સિધ્ધ એ ચાર સંખ્યાત ગુણા છે, પરન્તુ પરસ્પર તુલ્ય છે, તેથી ઘાતકી ખંડના નિષધ-નીલગત સિધ્ધ અને પુષ્કરાના મહાહિમવર્ષાંત-રૂકમી સિધ્ધ એ ચારે સખ્યાત ગુણ, પરન્તુ પરસ્પર તુલ્ય, તેથી ઘાતકી ખ'ડના હેમવ'ત-હિરણ્યવત સિદ્ધ વિશેષાધિક, તેથી પુષ્કરાધનાં નિષેધ–નીલવ ́ત સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી ઘાતકી ખ ́ડના દેવકુરૂ-ઉકુરૂ સિદ્ધ સંખ્યાત ગુણ, તેથી ઘાતકી ખ'ડના હરિવરમ્યક્ સિધ્ધ વિશેષાધિક, તેથી પુષ્કરાના હિમવ’ત–હિરણ્યવત સિંદ્ધ સંખ્યાત ગુણુ, તેથી પુષ્કરાના દેવકુરૂ-ઉત્તરકું? સિધ્ધ” સખ્યાત ગુણુ, તેથી પુષ્કરાના હરિ વ-રમ્યક્ સિંધ વિશેષાધિક, તેથી જ બુદ્વીપના ભરત-અરવત સિધ્ધ સખ્યાત ગુણ, તેથી ઘાતકી ખડના ભરત-અરવત સિધ સખ્યાત ગુણ, તેથી પુષ્કરાના ભરત-મરવત સિધ્ધ સખ્યાત ગુણ, તેથી જ ખૂદ્રીપના મહાવિદેહ સિધ્ધ સ`ખ્યાત ગુડ્ડા, તેથી ઘાતકી ખ'ડના મહાવિદેહ સિધ્ધ સખ્યાત ગુણા તેથી પુષ્કરાના મહાવિદેહ સિધ્ધ સંખ્યાત ગુણા.
૯. કાલથી અલ્પમહત્વ :
અવસ`ણીમાં દુઃષમ-દુઃષમ આરામાં થયેલા સિધ સર્વČથી અલ્પ, તેથી દુઃષમ આરામાં થયેલા સ`ખ્યાત ગુણ, તેથી સુષમ-દુધમ આરામાં થયેલ સિદ્ધ અસ`ખ્ય ગુણુ, તેથી સુષમા આરક સિધ્ધ વિશેષાધિક, તેથી સુષમ-સુષમ આરાના સિધ્ધ વિશેષાધિક, તેથી દુષમ-સુષમ આરાના સિધ્ધ સંખ્યાત શુષુ (ઉત્સર્પિણીના ૬ આરાનું અપમહુવ પશુ એ પ્રમાણે જ જાણવું.) (ક્રમશ:)

Page #606

શ્રી જૈન શા-૧ (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84
*පපපපපපපපපපපපපපපප ප
ප ප
છે ના બી 3D LE)
વિજ્ર વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ હું
*૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
સુખ છેડ્યા વિના અને દુઃખ વેઠયા વિના ઘર્મ કરવા માંડે તે માયકાંગલા કહ્યું છે
કરી શકે નહિ. - જે ચીજ નુકશાનકારક હોય તે ય લાભદાયક માને તેનું નામ મૂઢતા. છે. જેને આ દુનિયાનું પુણ્યથી મળતું સુખ સારું લાગે તે કદિ પણ મોક્ષે જાય નહિ. 0 8 મરજી મુજબ જીવે તે ધમી નહિ. ધર્મ કરતે હોય તે ય અધમી! તું 3 , જે બીજાના અપમાન તિરસ્કાર કરે તેને હજારોના અપમાન તિરસ્કાર વેઠવા પડે. 9 3 આજે તમારે જે કાંઈ ન ગમતું વેઠવું પડે છે તે બીજા પ્રત્યે કર્યું છે તેનું 0
પરિણામ છે. 9 ૦ સાધુ તે માત્ર વિવેક શીખે પણ કાંડું પકડીને ધર્મ ન આપે પણ સમજાવીને ધર્મ છે
આપે. સમજે કોણ? મૂઢ ન હોય તે. મેહથી મુઢ ધર્મ સમજે જ નહિ. 0 - વિવેક શીખવાડે તેનું નામ વ્યાખ્યાન, વાત કરતાં શીખવે તે વ્યાખ્યાન નહિ ? { પણ લેકચર! છે . શ્રી અરિહંત પરમાત્માને ભગત જેને તેને માથું નમાવે કે જ્યાં ન નમવાનું ત્યાં છે
પહાડની જેમ અકકડ રહે? ઘર-બાર, પિસા-ટકાદિના રાગથી એવા મૂઢ બની ગયા છે કે તે રાગના પ્રતાપે છે
એવા એવા ક્રોધ-માન-માયા અને લોભ થાય છે જેનું વર્ણન ન થાય. અને તેથી તે 0 એવા એવા પાપ થાય છે કે તમને જે કંઈ જાણે તે સારા ન કહે!
છે 0 ૦ સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા મેહથી મૂઢ હેય નહિ અને મહથી મૂઢ હોય તે 0 છે તે સાધુ, સાધવી, શ્રાવક-શ્રાવિકા નથી. ૨૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ૨૪૫૪૬
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප8
૦
0
૦

Page #607

દર
ર.
५२६४
नमो चउविसाए तित्थयराणं उसभाई-महावीर पज्जव सापाणं શાસન અને બ્રાન્ત 981 સંથા શરનું સ
u] ચાસણ
અઠવા
શાસન રસી.
સવિ જીવ કરૂં
_
Trips
બી.
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र काबा
45
(HBS PIP)
અજ્ઞાન જ મેાટુ' કષ્ટ છે.
अज्ञानं खलु भोः कष्टं,
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન
દેશમાં રૂા. ૪૦
अर्थं हितम हितं वा,
નવી
139
क्रोधादिभ्योऽपि सर्वपापेभ्यः ।
न वेत्ति येनावृत्तो लोकः ।
અજ્ઞાન જ ક્રોધાદિ સર્વ પાપેા કરતાં પણ વધારે માટુ કષ્ટ-પીડાકર છે. જેના વડે અવરાયેલે લેાક, પેાતાના હિતને કે અહિતને પણ જાણતા નથી.
1
168*@DF
શ્રુતજ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર
(સૌરાષ્ટ્ર) INDIA-PIN-361005
એક
શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન
દેશમાં રૂા.૪૦૦
F
૩૨૮
1919

Page #608

2.se:
a
a શાન સમાચાર
ઇદર - પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર ત્સવને પ્રારંભ થયેલ. પૂજામાં લીલા સૂરીજી એ. આદિ અત્રે પ સુ-૧૩ ના શ્રીફળની પ્રભાવના થયેલ. પિષ સુદ-૧૧ પધાર્યા પડાવતી સોસાયટીમાં શાહ જેઠા. રવિવાર તા. ૨૩-૧-૯૪ ને સવારે સિધિલાલ દેવશી પરિવાર તરફથી સ્વાગત પ્રવ- ચક્ર મહાપૂજન થયેલ. ત્રણ દિવસ રાત્રે ચન પ્રભાવના તિલકનગર સ્વાગત પ્રવચન ભાવના થયેલ. એકંદરે મહોત્સવ ભવ્ય પૂજન તથા પાદતીર્થ સંસાયટીમાં શાંતિ- ઉજવાય. સ્નાત્ર, પોષ સુદ ૧૫ પીપળી બજાર
પૂ. આ. ને પિ. વદ-૪+પના ૬૩ માં સ્વાગત ૪ દિવસ થિરતા રેજ ચોમાસા દીક્ષા વર્ષના પ્રવેશે નિમિત્તે સવારે મહામાટે આરહ અને વદ-૭ રવિવારે પૂ. શ્રી વીર સ્વામી મંદિરે ચે ત્ય પરિપાટી ૯-૩૦ એ ઈદર પીપળી બજાર ચાતુર્માસની ગુણાનુવાદ મંદિર અંગરચના થયા. જોરદાર વિનંતીને સ્વીકાર કરતાં જય ઘેષ
વડોદરા – મા. - વદ-૧૦ શુક્રવારે | થી હેલ રાવજી ઉઠયે પૂ શ્રી શાંતિનગર,
(પોષ દશમી) પૂ. પા. ગુ. ભ. શ્રીમદ્ ગ્રીન પાર્ક, હુ, છાવની, ગુમાસ્તાનગર ઉષા
વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી આરાધના નગર થઈ ચાણક્ય સે સાયટી વિ. પધાર્યા
ભુવન ઘડીયાળી પોળ, પીપળા શેરી માં. પ્રવચને પ્રભાવના આદિ થયા.
મા. વ.-૧૦ના દિવસે વિધિકારક શ્રી પૂ. શ્રી એ ટુકવાડા (વાપી) પ્રતિષ્ઠા માટે રજનીકાન્તભાઈ એ રામુહ-સ્નાત્ર ભાવવાહીવિહાર કર્યો છે તા. ૨૨-૨-૯૪ માંડવગઢ રાતે ભણાવ્યું હતું. રોકડા રૂપિયા અને તીર્થ વર્ષગાંઠ છે બાદ પાવર લક્ષમણ પૈડાની પ્રભાવના થયેલ. તીર્થો થઈ વાપી પધારશે.
પૂ. પા. શ્રી ગુરૂભગવંતની વિશાળ મહોત્સવ-સંપન્ન પ્રતિકૃતિને છે. શીખરચંદ ઝવેરી રમાબેન પ. પૂ. માલવદેશે સદૂધમ સંરક્ષક આ. ઝવેરીએ પુષ્પહાર ચઢાવેલ. શ્રી વિજય સુદર્શન સૂ મ.ની નિશ્રામાં બપોરે શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ અમદાવાદ મધ્યે રંભાબેન વેલચ-દભાઈ દેરાસરમાંથી અઢાર અભિષેક મનસુખભાઈ (ઉ. ૮૦ વર્ષ) ના સ્વર્ગવાસ નિમિત્તે દી પચંદ શાહ પરિવાર તરફથી ભણાવ્યા શાહ ૨ યચંદ ક૯યાણજી રાજપુરવાલા પછી આરાધના ભુવનમાં ત્રણ આત્માસપરિવાર છે. શાહ કુમચન્દ્રભાઈ વેલચન્દ્ર- એની અપાહારથી ભકિત થઈ હતી. ભાઈ પરિવ ર તરફથી પોષ સુદ-ને મહે- - જેન શાસન સેવાગ –વડેદરા- - સૂચન - માર્ચ મહિનામાં પાંચ મંગળવાર લેવાથી તા. ૧-૩-૯૪ નો અંક બંધ રહેશે. . કે ર૯ તા. ૮-૩-૯૪ ના પ્રગટ થશે.

Page #609

-
Paybશોધાઇ જીવજયજસૂરીજી મહારાજની - -
UPLN zorul euro wa ar&x35% PAY! Mel Yuzo 47
-તંત્રીએ
પ્રેમચંદ મેઇજી ગુઢ :
૮jલઈ) પન્દકુમાર મજહબ્રલ ૧ BKt..
. તાઠવાફિક •
•
S • Wકવાઈક • આઝરાષ્ના થિઇMા શિય ક મા ા
૨
Rાયેદ ૨૬૮Y Yઢફા
( ૬, *8).
વર્ષ ૬ ૨૦૫૦ મહા સુદ-૧૧ મંગળવાર તા. રર-ર-૯૪
[અંક ૨૮
* હૈયું સુધારવાની ચાવી :
–પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજા - અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાને પામેલા શાસ્ત્રછે કાર પરમર્ષિ કલિકાલ સર્વજ્ઞ પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ,
શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની સ્તવનાં કરતાં ફરમાવી રહ્યા છે કે-“હે વીતરાગ ! તારી સેવા જ કરતાં પણ તારી આજ્ઞાનું પાલન એ જ મોટામાં મોટી સેવા છે. કારણ કે, આરાધેલી છે { આજ્ઞા મોક્ષને માટે થાય છે અને વિરાધેલી આજ્ઞા સંસાર માટે થાય છે.”
આપણે બધા શ્રી અરિહંત પરમાત્માની સેવા કરનારા છીએ. સેવા કનારો જીવ આ વાત ન સમજે તે એની સેવા સંસારને વધારનારી થાય તેમાં દેષ કેને ? જે જીવ છે ૨ કશું ન સમજે તેની વાત જવા દે. પણ જે સમજદાર થઈને જેની સેવા-ભકિત કરે છે તેને ઓળખાવાનું મન ન થાય, તેની આજ્ઞા જાણવાનું મન ન થાય, આજ્ઞા મુજબ છે જીવવાના મરથ ન થાય તે સંસાર ઘટે? છે આ નહિ જાણવાનું મન થનાર કઈ ચીજ હોય તે તે દુનિયાનું ખ જ છે. તે છે તે મલ્યા પછી માણસ કુલાય છે, તેનું ઘમંડ વધી જાય છે. બધા જ દૂષણે તેનામાં છે આવી જાય છે. તે પુણ્ય-પાપને માનતું નથી. દેવ-ગુરુ-ધર્મ જેવી ચીજ છે તેમ માનતે 8 નથી બસ સુખમાં જ બધું સમાઈ જાય છે તેમ જીવે છે. તેવાને તે ખુદ ભગવાન છે પણ સમજાવી શકે નહિ. આ સુખ ખરાબ લાગે પછી જ ભગવાનને ઓળખવાનું મન { થાય, આજ્ઞા જાણવાનું મન થાય અને આજ્ઞા મુજબ જીવવાનું મન થાય.

Page #610

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ભગવાને દાન-શીલ-તપ અને ભાવ એમ ચાર પ્રકારને ધમ ફરમાવ્યું છે. અવ- I કે સરે દાન કરનારા. તિથિઓના શીલ પાળનારા અને વાર તહેવારે તપ કરનારાને પૂછીએ ? છે કે, જે વીશે કલાક કયા વિચારમાં તે શું જવાબ આપે ? ભાવ ધર્મ એ છે કે, જીવ 8 એ ધારે તેઃ ચોવીસે કલાક ભાવધર્મને કરી શકે. ભગવાનને સાચે સેવક વિચારથી, ચાવી છે શું ય કલાટ સારો છે. રોજ સાંભળનારા, વિચારથી ચોવીશે ય કલાક સારા રહી શકે ને? 8 કે આ રાધેલી આજ્ઞા મોક્ષ આપે અને વિરોધેલી આશા સંસાર વધારે-તે સાંભળી “સંસાર છે વધી જય” તેને આઘાત કેટલાને લાગે?
આપણને બધાને સંસાર વળગ્ય છે તે વાત યાદ છે? “હું આત્મા છું. અનાદિ છે 3 કાલને ધું'. અનાદિ કાળના કમ સંયોગના કારણે જન્મ મરણાદિ રૂપ બાહ્ય સંસાર અને ૪ આ રાગાદિ રૂ૫ અત્યંતર સંસાર અનાદિ કાલથી મને વળગે છે.” આ વાત પોતાના છે ૧ નામની માફક સતત યાદ હોવી જોઈએ. તમને યાદ છે ? તે સંસાર દુ:ખ રૂપ છે, દુઃખ ફલક છે અને દુઃખાનુબંધી છે.-આ સાંભળ્યા પછી સંસાર વધી જાય તેની ગભ છે રામણ થાય કે ન થાય? બધા જ શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓએ આ છ વાત યાદ રાખવાની કહી છે. આ વાત યાદ ન હોય તે શા માટે સેવા-ભકિત કરે છે તેની છે ખબર પડતી નથી.
સંસાર વધી ન જાય તેને ભય લાગે, તેને સંસાર શાથી વધે તે જાણવાનું છે મ મન થાય ને? સંસાર શાથી વધે? પરિણામની ખરાબીથી. તે પરિણામ કોના? આપણા કે બીજાના ? પરિશમ હમેશા સારા જ જોઈએ, કયા ખરાબ કરવું પણ
પડે તે છે પરિણામ તે સારા રાખી શકાય છે. ખરાબ પરિણામમાં આયુષ્ય બંધાય છે તે દુર્ગતિનું જ બંધાય આ જાણનાર કેટલે સાવધ હેય! બીજાને મારવા માટે પણ છે કે પંપાળવાની ક્રિયા થાય ને? ખરાબ પરિણામની ધારામાં, ખસબ ધ્યાનમાં તે ગતિ છે જ થાય-તેમાં શંકા છે?
આ પણને આ મનુષ્યભવ પહેલીવાર મલ્યા છે? આ મનુષ્ય ભવ પણ અનંતીવાર તે મળે છે અને આવી ધર્મસામગ્રી પણ અનંતીવાર મલી છે. અને આપણે સંસારમાં હ ભટકીએ તેનું કારણ? ભગવાનના ભગતને તે પિતાને વહેલામાં વહેલો મોક્ષ થાય છે છે અને સંસાર ન વધે તેની ચિંતા હોય. તમને બધાને મુકિતની ઈચ્છા કેવી છે? નાની ઉં
પેઢીમાંથી મે.ટી પેઢી કરવાની ઈચ્છા હોય ને ? પૈસા જેટલા મળે તેટલા ઓછા લાગે છે છે ને ? પૈસા તમને કેવા લાગે છે? ડવા જેવા કે મેળવવા જેવા છે લક્ષમી નામની જે 8 મ ડાકણ વળી છે તેનાથી છૂટવા માટે દાન ધર્મ છે-આમ વાત છે બધાને બરાબર સમ- 8 જાઇ ગઇ હોત તે બધા કેવા હેત ! ત્રિકાળ પૂજા, ઉભયકાળ આવશ્યક કરતા હોત, 8
૨

Page #611

છે વર્ષ–૬ અંક ૨૮ : તા. ૨૨-૨-૯૪ :
8 સમય મળે સામાયિક કરતા હોત, દાન પણ આપતા હતા. પણ “મારે ઝટ મેક્ષમાં જવું ! છે છે-આ જ્ઞાન આપણને સ્પશ્ય લાગતું નથી માટે તે ભાવનાનું નામનિશાન નીકળી છે ૧ ગયું છે.
જેની મોક્ષની ઈચ્છા મરી ગઈ, સંસાર વધે તેને ભય નથી” તેવા સાધુના છે ન હાથમાં માત્ર એવા રહી ગયા. તે બધા ગામની પંચાતમાંથી પરવારતા નથી, તેના આમાની તેને પડી નથી. કોણ આવ્યું અને કેણ ગયું, કેને હાથ જોડયા અને કેને રે ન જોડયા. તેની ચિંતામાં જ મરે છે. તેવાઓને કાંઈ કહી શકાય પણ નહિ. આવા
આજે ઘણું બની ગયા છે જે સાધુ સંસ્થાને વગેરે છે. સારી પણ ક્રિયા સા " માણસ{ ને ફળે, બધાને નહિ. સારી પણ ઔષધિ અસાધ્ય દદી ન હોય તેને લાભ આપે, - અસાધ્ય રોગીને નુકશાન પણ કરે.
આપણને શરીરના રોગોની ખબર છે પણ આત્માના રેગની ખબર છે ? સંસાર , છે એ જ આત્માનો મોટામાં મોટે રોગ છે. વિષય કષાયની પરવશતા તેનું નામ જ છે 8 સંસાર છે. તે સંસાર નામને રોગ અનાદિ કાળથી આત્માને વળગેલો છે. આત્માનું ? આ સાચું આરોગ્ય તેનું નામ જ મોક્ષ. ધર્મની પ્રવૃત્તિ કરવી તેનું નામ પથ્યપાલન અને ! ૨ સંસારથી બધી પ્રવૃત્તિ તે કુપગ્ય સેવન જેવી છે. આ સંસાર રેગ કાઢવે છે તેવી આ ઈચ્છા પેદા થાય એટલે યોગ્ય મહેનત થાય. પછી ખપ પડે એટલે સાધુની શોધ કરે: જેમ જેમ સાચું સમજાય તેમ તેમ છેટું કાઢતે જાય અને સાચું સ્વીકારતા જાય. તે ?
છવ પછી હમેશા સારા વિચારમાં જ રમે. રાગાદિની પરવશતાથી મારા જન્મ-મરણ જ વધી જાય, સંસાર વધી જાય તે હું યામાં કમકમા થાય ? મેક્ષ સાંભળતા અને કયારે છે
મળે તેમ થાય? “મારું દુઃખ કયારે જાય અને બધા સુખ કયારે મળે'- આ વિચાર ૫ રજને કે કેક દી'ને? જેને તે મેક્ષ માટે તરફડતા હોવા જોઈએ. આયે ને મેક્ષની છે
શ્રદ્ધા તે હોય જ. - જે જીવ સમજુ બને એટલે ભાવધર્મ તે સાથે ને સાથે જ રહે. દરેક પ્રસંગે છે પ્રસંગે ભાવધર્મને ખપ પડે. પૈસા મળે તે આનંદ ન થાય, પસા જાય તો દુઃખ ન થાય, પડી જાય–ઠેક વાગે તે ય દુઃખ ન થાય, માન-પાનાદિમાં ફુલાવા , દેનાર કે અપમાન-તિરસ્કારાદિમાં દુઃખ ન થવા દેનાર હોય તે તે ભાવધર્મ જ છે ઉપસર્ગો- ૧ પરિગ્રહ વેઠાવનાર હોય તે ભાવધિમ છે. હંમેશા સારા રાખનાર હોય તે ભાવધર્મ 5 છે. સદા સારા વિચારમાં જ રહેવું હોય તે રાખનાર કેશુ છે? ભાવધર્મ જ. અમે બધા ને સંસારથી તે ગભરાયેલા જ છીએ તેમ કહેવામાં નાનમ કે કાયરતા નથી. અમે સંસા- રથી ગભરાયેલા છીએ અને તેની ઈચ્છાવાળા છીએ. તેમ કહેવામાં શરમ કોને આવે?

Page #612

૭૨૦
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) છે. ગાંડાને કે ડાહ્યાને? ગાંડાને ગમે ત્યાં બેસાડે. પણ ગાંડપણ જ કરે. ગાંડ, ગળપણ છે પણ ગંદુ બનાવીને ખાય. ગધેડાને ખૂબ નવરા પણ રાખ મળે એટલે આળોટયા વિના રહે જ નહિ. આવું ગાંડપણ આપણને ખાઈ ન જાય તેની જે ચિંતા કરે તે ઇ સારે બ .
રાજ આત્માને પૂછો કે, “સંસારથી ભય લાગે છે? મોક્ષની તાલાવેલી ખૂબ જ છે ?” સાચે જ્ઞાની પણ તે જ કહેવાય, જેને મોક્ષ હંમેશા યાદ આવ્યા જ કરે. મેક્ષ છે યાદ પણ ન આવે તે તેને જ્ઞાની કહેવાય ખરો? ભગવાને પણ બધાની સાચી ચિંતા કરી છે. અમારે વીશે ય કલાક ધર્મ જ કરવાને અને તમારે પણ સારા વિચારમાં જ છે રહેવાનું અમારે મજેથી ખાવા-પીવાનું કે સૂવા-બેસવાનું નથી. સતત મે યાદ ન આવે. ?
ત્યાં સુધી સાધુપણાને સ્વાદ પણ ન આવે. દેવલોકના સુખને પણ થુથુકરે તેનું નામ છે | સાધુ! તેને દુનિયાના સુખ માત્ર ઉપાધિરૂપ લાગે એક માત્ર મોક્ષના સુખને જ ઝંખે. સંસા
૨ના સુખ માત્ર દુઃખરૂપ જ છે તેવી પ્રતીતિ થઈ છે? આત્માને રાગ જ સંસાર. રોગીને 8 | રોગ કયારે યાદ ન આવે ? આરોગ્યની ઈછા કયારે ન હોય? જે રેગી કહે કે મારે નિરોગી રે કે થવું જ નથી તેવો કઈ મળે ખરે? રેગીને નિરોગી થવાની ઈરછા સતત હોય જ. રોગને !
ખ્યાલ પણ હંમેશા હેય. દુનિયામાં કોઈ રાગી એ ભાળે છે જેને પોતાનો રોગ ખટકતે ન | હેય? નિરોગી થવા શું શું કરે? તેમ તમારી મહેનત ચાલુ છે? તેવી મહેનત ચાલુ હોય ? { તે તો સાધુને શોધતા ફરે. આજે મોટાભાગમાં ધર્મની જિજ્ઞાસા પણ નથી. જે રે જ સારામાં છે
સારી ધમ ક્રિયા કરે, સંસારની અસારતા અને મોક્ષની મનેહરતા સાંભળે છતાં પણ જે તેને ? | મેલાની તાલાવેલી ન થાય તે સમજવું કે પત્થર કરતાં ય કઠોર છે? સાધુ થયે અને આ મક્ષ યાદ ન આવે તે તેણે વાંચ્યું શું? કોઈ વેપારી એ મળે કે જેને પ સે યાદ ? ન હોય ! કોઈ સંસારી જીવ એ મળે કે જે સુખને ઝંખતે ન હોય અને દુખથી છે ડરતો ન હોય ! તે “મારે મોક્ષ જ જોઈએ અને સંસાર ન જ જોઈએતે ધમી કેમ ? ન ન હોય? વમ કરે તેને પૂછી પણ ન શકીએ કે, તું શા માટે ધર્મ કરે છે? જેને છે. | મેલા ન જઇએ અને સંસારની સુખસામગ્રી જ ગમે છે તે ઉપદેશ માટે પણ યોગ્ય નથી. ? મ - સારની ગભરામણ અને મોક્ષની તાલાવેલી જાગ્યા વિના કામ ચાલે નહિ. તે ૬ ૧ પેદા કરવા માટેની મારી મહેનત છે. ધર્મ માત્રને મન મેક્ષ અદભૂત ચીજ છે. તે મેળવવા છે
માટે જ ને બધો પ્રયત્ન હેય. તે માટે ભગવાનની આજ્ઞા સમજ્યા વિના ચાલે જ ? નહિ. જે જીવ આજ્ઞા સમજે તે ગમે ત્યાં હોય પણ સારે જ હોય. માટે મારી ભલા- ૫ મણ છે કે, તમે સૌ સમજી જાવ, વિચારતા થાવ અને સારા થાવ તે કામ થઈ જાય. ? છે સંસારની નીતિ અને મોક્ષની પ્રીતિ કેળવે તેટલી અપેક્ષા સાથે પૂર્ણ કરવામાં આવે છે. છે
(અમદાવાદ ૨૦૨૮ પોષ વદ-૧૪ શનિવાર તા. ૧૫-૧-૧૯૭૨

Page #613

પરદેશીની પ્રીત નકામી
જેન સમાજમાં ઉત્સાહી, પ્રતિભાસંપન, જિનચંદ્રજી મહારાજ તથા શ્રી ચિત્રભાનુજી સંપત્તિસંપન તથા કર્મનિષ્ઠ કાર્યકરોનો તે અત્રેજ હતા. તે નથી. જેને ધર્મનું નામ પડે તે આ બધું હોવા છતાં આ વખતની સાથે આવા કેટલાય કાર્યકરે રાતદિવસ વિશ્વધર્મ પરિષદ ભલે ગમે તેવા ઠરાવે તોડ મહેનત કરવા બહાર પડે. ચીકા- કર્યાની જાહેરાત કરી રહી હોય, પણ ગોની વિશ્વધર્મ પરિષદ વખતે આવું જ સફળ બની શકી નહોતી એ હકીકત છે.
આવી પરિષદમાં દરેક ધર્મોના ટેરાના એક વર્ષ પહેલાં ભરાયેલી વિધર્મ
નેતાઓ અથવા તેમના પ્રતિનિધિએ હાજર પરિષદ વખતે સવામી વિવેકાનંદ તથા શ્રી
હોવા જોઈએ. પરંતુ, એમાનું કાંઈ હતું વીરચંદ રાઘવજી ગાંધીએ પિતાનાં વિકતા
નહિ. કેઈપણ ધર્મના પ્રથમ કક્ષાના તે ભર્યા વકતવ્ય વડે અમેરિકાની જનતાને
શું પણ દ્વિતીય કક્ષાના કહેવાય એવા મંત્રમુગ્ધ બનાવી દીધી હતી. જેના પડઘા
કેઈ નેતાએ ત્યાં હાજર નહોતા, સંજુ સુધી પડ્યા કરતા હતા. આને કારણે આ વર્ષે વિશ્વધર્મ પરિષદનું નામ પડતાં
દુનિયાભરમાં રોમન કેથોલિક સંપ્રભારત, ઈલાંડ વિ. સ્થળોએથી કાયકરોએ દાયને મોટે ભાગ કરેડોની સંખ્યા જેને કાર્ય કરવાનું શરૂ કરી દીધું ડેલીગેટ
માને છે તે ખ્રિસ્તિ સંપ્રદાયના નેતા પિપ તરીકે આવવા માટે ઉત્સાહી ભાઈબહેનોએ
જહેન પિલ બીજા કે તેમના કે ઈ અધિકૃત ત્રણસે ડોલર જેટલી માતબર રકમ રૂ.
નેતા ત્યાં નહોતા. મુસ્લીમના કેઈપણ તરીકે આપી દીધી
ફિરકાના ટેચના નેતા હાજર નહતા. ઈગ્લેન્ડથી શ્રી નેમુ ચંદરીયા તથા
વહોરાઓના વડા મુલ્લાજી કે તેમના કેઈ તેમની સાથે બીજા ભાઈબહેને, ભારતથી
સત્તાવાર પ્રતિનિધિ હાજર નતા. હિદુએ દાનવીર શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડી, પિતાના
ચાર મઠો પૈકિ કેઈ શંકરાચાર્યું કે તેમના પત્નીની નાદુરસ્ત તબીયત હોવા છતાં,
પ્રતિનિધિ નહતા. વણવ ધર્મના પણ કોઈ તેમને મૂકીને પણ સમયસર આવી પહોંચ્યા.
ગણનાપાત્ર પ્રતિનિધિ નહતા. એ શિવાય ડે. કુમારપાળ દેસાઈ પણ ઘણું અગત્યનાં
બીજા જે કાઈ હતા તેઓ પણ એવા હતા કામ મૂકી આવી ગયા. રાજગૃહીના વીરાય. કે જેમનાં નામ પહેલાં કયારેય સાંભળવા તનથી આચાર્યા શ્રી ચંદનાજી પણ તેમના મળ્યા નહતાં. સેવાના કાર્યો છેડીને આવ્યાં.
આવી પરિષદ ગમે તેવા પ્રસ્તાવે આહત સંપ્રદાયના આચાર્ય શ્રી પસાર કરે તેને જગતભરમાં કે ઈ પ્રભાવ સુશીલકુમારજી અને બંધુત્રિપુષ્ટિ પૈકી શ્રી પડે ખરો?

Page #614

૭૨૨ :
૧ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક આમ છતાં જેનોના કેટલાક નેતા. એમના ઉપર વિશ્વાસ રાખી લોકોનું ઓને નિષ્ફળતાની વાત કરવી ખટકે છે! ધર્મનું કાર્ય સમજી તનતોડ મહેનત કરે છે. તેઓને એમ લાગે છે કે અમે કેટલાય વળી, પરદેશમાં વસીને ધર્મનું કાર્ય વખતથી આ કાર્યની પાછળ બાત કરી કરનારાઓ પ્રત્યે આપણને એક પ્રકારને
જ્યારે અનુભવ છે. કેટલાય પૈસા ખર્ચ કર્યા છે અને આદર હોય છે. પરંતુ, જાહેરમાં એની નિષ્ફળતાની તે થાય તે થાય ત્યારે જ આપણને સાચી વાતની
* પ્રતિતી થાય. કેટલાક વખત પહેલાં એક અમારૂ સારૂ ન લાગે.
'
સંમેલનના કાર્ય અંગે મુંબઈમાં પત્રકાર અને રહેલા શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડીના પરિષદ બોલાવવામાં આવી હતી. હું તેમાં ચિ. ડો. રશ્મિકાંત ગાડીએ પણ આમાં હાજર હતા. મેં એ ભાઈને કહ્યું કે એ ખૂબ મહેનત કરેલી અને ભાગ લીધેલ. અરસામાં હું અમેરિકામાં જ હઈશ એટલે
જ્યારે પ્રથમ દિવસના સંમેલન વખતે બનતા સુધી આવીશ. તે બધી સગવડ સર્વધર્મની પ્રાર્થનાથી શરૂઆત થઈ થઈ જશેને ? પેલા ભાઈએ તુરત હા પાડી ત્યારે તેમાં જૈન ધર્મની પ્રાર્થના રાખવામાં અને બીજી કેટલીય વાત કરી. આવી નહતી. આ વાત પર જ્યારે કેટલાક અમેરિકા આવ્યા પછી આ પરિષદના પ્રતિનિધિઓનું ધ્યાન ખેંચવામાં આવ્યું સમયે એ ભાઈને ટેલીફન કરવા પ્રયતન ત્યારે તેઓ કહે કે આવી વાત જાહેરમાં કર્યો તે એ ભાઈ ટેલીફેન પર મળે જ
નહિ. પછી તેમને ફેકસ કર્યો. ત્યારે જવા
બમાં તેના કાર્યકર્તાઓ તરફથી તેઓએ બીજે દિવસે જ્યારે શીકાગના નવા
કઈ કંઈ હટલે અને માટલમાં વ્યવસ્થા બંધાયેલા જૈન સેન્ટર ખાતે ડેલીગેટેના
" રાખી છે અને તે દરેકને કેટલે સન્માન કાર્યક્રમ હતું તે વખતે બંધુ ખર્ચ થાય છે તેની યાદી મોકલી ! ત્રિપુટિવાળા શ્રી જિનચંદ્રજી મહારાજે આ , આ ભાઈઓ જ્યારે ભારત આવે વાતને ઉલેખ કરે. તે સિવાય બીજા ત્યારે મોટી મોટી વાતો કરી જાય છે. કેઈએ આ વાતની કઈ રજુઆત જ કરેલી તેમની સંસ્થાની બડાશો હાંકતા નહિ. તેમને પણ પાછળથી કેટલાક નેતા હોય છે. પરંતુ જયારે આપણે તેમના ઓએ કહેલું કે તમારે સભામાં આ પ્રમાણે કહેવા મુજબ જ્યારે રૂબરૂ જઈએ ત્યારે બેલિવું જોઈતું નહોતું. અમે મહિનાઓથી
આપણને “ના માટે અને દર્શન ખોટા” આની પાછળ મહેનત કરી છે અને પૈસા
પસક અથવા તે “પશીની પ્રીત નકામી” જેવી ખર્યા છે એને ખ્યાલ રાખ.જોઇને હતે.
કહેવતે સહેજે યાદ આવી જાય છે. (મું.સ.) આવી પરિષદે ભરાવવાની હોય ત્યારે
પ્રચારને નામે ઘણા ખેટા કાર્યો ચાલે તેના એકાદ બે અગ્રણીઓ ભારત આવે છે. છે પરિણામે સવ પરનું આય અને ધર્મની મોટી મોટી વાત કરી જાય છે, અને લઘુતા થાય છે.

Page #615

મીનાર
-
- -
-
શંકા - સમાધાન
- શ્રી , રફ
- શંકા-૪ આજે જે સાધર્મિક ભકિત- વગેરે થાય, તેવા સ્થાનમાં બેટ-ચંપલ માં “બફે” રાખવામાં આવે છે, તે ખરે- પહેરીને ટીલની ડીશ, વાટકા, કાગળના રૂમાલ ખર ભગવાનની આજ્ઞા મુજબના છે કે નહિ ? લઈને જાતે ખાવાનુ લેવા જવાનું અને તે
સમા-૪ સાધર્મિક ભકિત - એ એક લીધા પછી ઢોરની જેમ હાલતા ચાલતા જૈન સંસ્કૃતિનું અત્યંત મૂલ્યવાન ખાવાનું અનુષ્ઠાન છે. જેનશાસ્ત્ર તે ત્યાં સુધી
આમાં વીતરાગ પરમાત્માનો આજ્ઞા કહે છે કે-બુદ્ધિ રૂપી ત્રાજવાના બે પહા
ધૂળે દો દી લઈને શોધવા જઈએ માંથી એક પહલામાં જૈન ધર્મના દરેક અનુષ્ઠાનને મૂકે. અને બીજા પલામાં
જ તે કયાં જડે? બાજોઠ ઉપર બેસનારી માત્ર એક સાધમિક ભકિતને જ મૂકે, તે
3. સાધર્મિક ભકિત ધીમે ધીમે ખુશી-ટેબલ
ઉપર ગઈ અને ત્યાંથી ચાલીને હવે ઉભા પણ બને પલ્લા સરખા થશે. (અથવા
* ઉભા ખાવામાં ઉભી રહી છે. હવે તે ડર સાધર્મિક ભકિતનું પલ્લુ ભાર વધવાના
" છે કે આ ઉભી રહેલી સાધર્મિક ભકિતને કારણે નીચુ જશે.) આવી ઉત્કૃષ્ટ ક્રિયાનુ
પણ સારી કહેવડાવે એવી કેઈ નવી ક્રિયા ઠાન રૂપ સાધર્મિક ભકિત વખતે બુકે
આ સાધર્મિક ભકિતને કેઈ ન કરાવે રાખવું એ તેયાર કરેલા મિષ્ટાન્નમાં ઝેર
ને ? હે પ્રભુ ! આવી સાધમિક ભકિત ના બિંદુઓ ભેળવવા જેવું છે. વિષ
જૈન શાસનની પ્રભાવના થાય માટે તેને ભેળવેલુ અનાજ ખાનારને ખતમ કરી
કેઈ સડક ઉપર ચાલતી કે દેડની અમારી નાંખે તેમ પશ્ચિમના દેશની કહેવાતી
આ આંથી અમારે નથી જોવા સંસ્કૃતિ જ્યારે આર્ય સંસ્કૃતિ કરતાં પણ ઉરચ કેટિની જેને સંસ્કૃતિમાં ભળે ત્યારે બુફેમાં એઠવાડ નથી થતો આ વાત એવી ગેર ભેળવેલી કહેવાતી જૈન સંસ્કૃતિ તે તદન ફ્રી જ સાબિત થઇ છે. જોકે (=સાધમિક ભકિત) આત્માને પાપ બંધા- બેસાડીને જમાડવા કરતાં માં બહુ વવા દ્વારા સંસારમાં ભટકા મારે છે. ઓછા સમયમાં કામ પતી જાય છે. આ સ્થળે આવેલા સાધમિકોના યથાશકિત વાત સાચી છે. પણ ભલા વિચારો તે ખરા દૂધથી પગ ધોઈ તેમનું બહુમાન કરવા પ્રવક કે જયાં બધાએ જાતે જ ખાન નું લઈ હાથ જોડી જોડીને રસોઈ પીરસવાની હોય લેવાનું હોય ત્યાં સમય ના બચે ? પણ સાથે અને આમ થતા આવનારને જૈન ધર્મની એટલું પણ રાખવું કે પ્રભાવને કે સંઘધબીજની પ્રાપ્તિ, વૃદિધ, નિર્મળતા પૂજન વખતે બધાને જાતે જ લઈ લેવ.

Page #616

૭૨૪ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) દેવાનું રાખવું એટલે જહદી પતી જશે. નાના છોકરાઓ પગ નીચે છાપાને કચડતા ચાંદલો ય જાતે કરશે અને પૈસા કે લાડવા હોય, પડીકા, બાંધવા કેઈ તે ફોટા ફાટી ય જાતે લઇ લેશે. બેસાડીને જમાડવામાં જાય તે રીતે છાપીને ફાડતા હોય આવા જે પૂરત પીરસનાર માણસેને રાખવામાં દરેક પ્રસંગે આપણને તે તે વસ્તુની આવે તે તે પણ સમયસર પતી જ આશતના તથા નાશ કરવાનું પાપ લાગે શકે છે. ઉપરથી ત્યાં તે કેઈએ એવું છે. ટપાલ ઉપર કે માણસ કે પશુમૂકયુ હોય તે તેને લેકની નજર ચૂકવીને પંખીના ફેટ હોય તે તેને ફાડવાની ના ઉભા થતાં થતાં તે નાકે રામ આવી જતે પડાતી હોય ત્યારે આવા ફેટાઓ છાપા હોય છે. તે વાડકે ઢાંકી દેવું પડે છે. વિગેરેમાં છપાવાય જ શી રીતે ?
શકા-૬ કઈ સાધુ મહાત્મા ઉપ| (આથી એટલું તે ચેકસ કહી
શ્રયમાં બિરાજમાન હોય અને ત્યારે બુફે શકીએ કે-બુફેમાં (બુફેનું ફંકશન હેય રાખેલ હોય તે મા
રાખેલ હોય તે સાધુ મ. ને દેષ લાગે ત્યાં તેને ફેરવી નાંખીને સાધર્મિક ભકિત નહિ ? હજી રાખી શકાય. પણ સાધિર્મક ભકિત- સમા-૬-જે એમાં સાધુ ભગવંતની માં બુફે તે કયારે ય નહિ. ધ કરતાં સંમતિ હોય તે દેષ લાગે. અને કરતાં નવકાર મંત્ર ગણી શકાય પણ નવ- સંમતિ ન હોય તે તેમને દોષ ન લાગે, કાર મંત્ર ગણતા ગણતા તે ધંધે કયારેય બુફે પદ્ધતિમાં સાધુ ભગવંતની જો કે ન કરાય.)
સંમતિ હોય જ નહિ. અને જે સાધુ ભ. શકા-પ-હમણાં હમણું દેરાસરની
ની સંમતિ હોય તે સાધુ ભગવંતને શેષ
લાગે. ઉપાશ્રયમાં સાધુ ભગવંત બિરાજપેટીઓ ઉપર ભગવાનના કે દેરાસરના
માન હોય અને તેમનામાં બુફે અટકાવવા સ્ટીકર લગાડાય છે તે લગાડાય કે નહિ?
જ “ ની શકિત હોવા છતાં જે તેની ઉપેક્ષા સમાપન લગાડવા વધુ ઉચિત કરે તે સાધુ ભગવંતને દેષ લાગે છે, છે. કેમકે. વખત જતાં તે ફેટાને અને કેઈ સુશ્રાવક પણ જે છતી શકિતએ ઘસારે લાગવાથી કે ફાટી જવાથી આપ આ બુફેની “મારે શું ?” એમ માનીને
ને તે ખંડિત કર્યાનો દેષ લાગે છે. વળી ઉપેક્ષા કરે છે તે શ્રાવક પણ દેવને તે પેટી ઉપર થાળી વાટકી વિ. મૂકે તે ભાગીદાર બને છે. આશાતના થાય આ જ રીતે છાપાઓમાં,
- તો ગૌરવ વધે – ભગવાનના, કેરાસરના, કે સાધુ-સાધવજી ધનને સંચય કરવાથી ગૌરવ પ્રાપ્ત ભગવંતના ફોટા છપાય છે તે એગ્ય નથી થતું નથી પરંતુ દાન, આપવાથી ગૌરવ થતુ. કેમકે તે છાપાઓ લોકે-પાનના, વધે છે, જેમકે, જળ આપનારા મેની મસાલાના ડૂચા મોઢામાં રાખીને વાંચતા સ્થિતિ ઊંચે છે અને જળ સંચય કરહોય, એમ. સી. વાળા બેને વાંચતા હોય, નાર સમુદ્ર નીચે રહે છે.
-
-
----
-

Page #617

૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦es
“ધાર્મિક વહિવટ વિચાર” વિચારણુi
- પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
– લેખાંક ૨ - જૈન શાસનમાં મિક્ષ માગની સાધના માટે જે દ્રવ્યસ્તવ બતાવે છે તેમાં જિનભકિત આવે છે તે ભકિત કરતાં જે દ્રવ્ય સંપન્ન થાય છે. તેને વહિવટ વિધિથી થાય છે.
સંબધ પ્રકરણમાં દેવ દ્રવ્યના ત્રણ પ્રકાર લખ્યાં છે તેમાં પૂજા દ્રવ્ય જે પૂજા માટે આવેલું હોય તે કેશર આદિ હોય છે તથા પૂજા માટે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરાય છે. તેમજ મંદિરમાં પૂજાના દ્રવ્ય ઝાડુ તેમજ પૂજારી આદિ માટે સાધારણ દ્રવ્ય એકત્ર કરીને જિનપૂજા ગુરુ વેયાવચ્ચ તથા સંઘની વ્યવસ્થા તે સાધારણ દ્રવ્યથી થાય છે.
શ્રાધ વિધિમાં ઋધિમાન શ્રાવકોએ એકત્રિત કરેલું ફાળા આદિ દ્વારા તે સાધારણુ દ્રવ્ય જણાવાયું છે.
નિર્માલ્ય દ્રવ્ય પ્રભુજીને ચડાવેલું દ્રવ્ય તેમાંથી ચેખા શ્રીફળ બદામ સોપારી વિ. તે વેંચીને રકમ દેવદ્રવ્ય ખાતે જમા થાય છે અને લીલા ફળ તથા ને વેદ્ય પણ વેંચીને દેવ દ્રવ્ય ખાતે જમા થાય છે જેને પૂજારીઓ છે ત્યાં આ વ્યવ થા છે જ અને વિવેકી શ્રાવકે પણ તેમ કરે છે જ્યાં તેવી વ્યવસ્થા નથી ત્યાં પૂજારી લઈ જાય છે. પરંતુ દેરાસર બંધાવનાર કે વહિવટદારના નેકર આદિને એ લીલા = ળ ન વેવ અપાય નહિ. દેરાસરના કામમાં આવનાર સોની, સુતાર આદિને પણ અપાય છે.
કલ્પિત દ્રવ્ય–ને આજે રિવાજ નથી ઉદાયન રાજાએ જીવંત સ્વામીની પ્રતિમા માટે દશ હજાર ગામો આપ્યા હતા તે જ રીતે જમીને વિ. અને મકાન દુકાને ખેતર વિ. અપાયાના પ્રસંગે મળે છે. આજે પણ ઘણું સંઘમાં તેવા દાનો પહે લ છે તે કરિપત દ્રવ્ય ગણી શકાય અને તે કલ્પિત જે જે કહ૫ના માટે આપ્યું હોય તે તે કહપના ગણાય, પૂજા, આંગી, પ્રભાવના, સાધમિક વાત્સલ્ય સાધારણ આદિ તિથિઓ વિ. કલ્પિત દ્રવ્ય છે.
કપિત દ્રવ્ય નામનું ખાતું આજે કોઈ પણ સંઘમાં નથી. અને એ વ્યવસ્થા ઉપર મુજબના ખાતાઓમાં પરિણમી છે. આજે ઘણું સંઘે જેમાં સાધારણનું ફંડ થાય છે અને તેમાંથી સંઘની તમામ વ્યવસ્થા થાય છે.
જેનો બદલો લઈ લીધું છે તેને અર્થાત્ બેલી બેલાય તેને કપિત દ્રવ્ય કહેવું

Page #618

૭૨ ;
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) તે અઘટિત છે. જેમણે ભાવિકે આરતીની છેલી કરી છે તે દ્રવ્ય અપાઈ ગયું પછી તેને કે પત કઈ રીતે કહી શકાય ? જે ભાઈએ ૨-૫ હજાર પૂ આદિ માટે આપ્યા તે તે દ્રવ્યને કપિત ગણાય નહિતર, સૂત્રની બેલી, ગુરુપુજનની બેલી વિ. પણ કપિત દ્રવ્ય ગણી કલિપત દેવ દ્રવ્ય લઈ જવાતું હોય. - વ દ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે તીર્થમાળ અન્ય માળ તથા ઉપધાન મ ળ આદિ શર્થ સ્વપ્ન બેલી, અને પૂજા આરતી વરડા પ્રતિષ્ઠા અંજન શલાકા ની બેલીઓ બધી હેવ દ્રવ્યમાં જાય છે તે શ્રાવકના ૧૧ કર્તવ્યમાંનું એક કર્તવ્ય છે આ કર્તવ્યની પ્રથા નવી શરૂ થઈ નથી અને તેથી પૂર્વના કાળમાં પણ આ ૧૧ કર્તવ્ય હતા જેમાં દેવ દ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે માળ પરિધાન કરવા આદિનું જણાવેલ છે અને તેથી જ પૂ. હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજાની છત્રછાયામાં શત્રુંજય મહાતીથને સંઘ લાવનાર કુમારપાળ મહારાજાએ તીર્થ માટેની બેલી પૂ. શ્રીના ઉપદેશથી બેલી હતી. અને તે જ રીતે ગીરનાર અને પ્રભાસપાટણમાં બેલી કરી હતી અને ત્રણ જગ્યાએ માળની બેલી કરોડ કરોડ સોનીયા થઈ હતી.
સંઘપતિ પેથડ શાહે ગીરનાર તીર્થને સ્વાધીન કરવા દિગંબર સંઘવી સામે ૫૬ ઘડી સુવર્ણ બેલીને તીર્થ સ્વાધીન કર્યું હતું. ન દેવ દ્રવ્ય ખાતું આજે ચાલે છે તેમાં આ બેલીઓમા તથા ભંડારની રકમ જમા થાય છે તેમાંથી જિનમંદિર નિર્માણ જીર્ણોધાર, મંદિરના કાયમી સાધને આંગી, સિંહાસન ભંડાર વિ. થાય છે પરંતુ તેમાંથી કુલ, કેશર, પાણી, ઘી વિ. દ્રવ્ય લવાતા, નથી અને જેથી ઘણી જગ્યાએ પૂજાના દ્રવ્યના ચડાવા પણ થાય છે તેમાંથી જિન પૂજા આઢિની વ્યવસ્થા થાય છે.
પ્રજા દ્રવ્ય, નિર્માલ્ય દ્રવ્ય અને કહિપતદ્રવ્યના ખાતાને વ્યવહાર હાલ નથી અને તેની વ્યવસ્થા દેવ દ્રવ્ય ખાતું, સાધારણ દ્રવ્ય ખાતુ આંગી, કેશર, સુખડ ખાતુ દેરાસર સાધા રણ ખાતુ વિ. ખાતાઓ દ્વારા ચાલુ છે.
વ્યમાં પ્રતિક્રમણ વિધિ, પ્રતિક્રમણ સૂત્ર પદવૃત્તિમાં વિધિ તેમજ બીજા ગ્રંથ માં તે વિ ધ જણાવી છે છતાં આજે જે વિધિ ચાલે છે તે જ વ્યવહાર છે. વ્યાપારમાં પણ દાદાન ચેપઢાથી હિસાબ ચખા થતા નથી પણ તે ચોપડાના આધારે ચાલુ ચેપડા તે યાર થાય છે અને તે વ્યવહારમાં ચાલે છે. જેવી કેટલીક વિધિએ લખેલ છે છતાં તે , ચલિત નથી અને તે અંગેની જે વિધિઓ પ્રચલિત છે તે જ વ્યવહારુ છે. અવિધિ કે ચાલતી હોય તે પણ વિધિની સ્થાપના ન થઈ શકે ત્યાં સુધી ચાલતી અવિધિ પણ ઉત્થાપન કરતાં વિધિ આવે નહિ અને ચાલુ વિધિ હોય તે ઉઠી જતાં અવ્યવસ્થા થાય છે.

Page #619

અંક ૨૮ તા. ૨૨-૨-૯૪ વળી દેવદ્રવ્યથી કેશર પૂજા ન થાય તે માટે શ્રાથવિધિ આદિમાં પણ લખેલ છે કે દેવ દ્રવ્યની જેમ જ્ઞાન દ્રવ્ય પણ શ્રાવકેને કપે નહિ અર્થાત્ જ્ઞાન ખાતાના પ્રવ્યમાં પાઠશાળામાં પુસ્તક પગાર વિ. ન અપાય તે તે રીતે દેવદ્રવ્યમાંથી કેશર આદિ તથા પૂજારીને પગાર આદિ ન અપાય.
ભગવાનને પૂજનાર ન હોય તે તેની પૂજા કરવા માટે દેવ દ્રવ્યમાંથી પણ પૂજા કરે પરંતુ તે કેશરથી બીજા ભાઈઓ આદિ ફરી પૂજા કરી શકે નહિ,
ભગવાન અપૂજ રહે તેવા સ્થાને ઇતરના કબજામાં હોય તે ત્યાંથી પ્રતિમા પૂજા થાય તેવા સ્થાનમાં લઈ જવાના વિધાન છે. અને તે જૈનેત્તરને ધૂપ આદિ કરીને પ્રતિમાજી ન લઈ જવાય ત્યાં સુધી વ્યવસ્થા કરવા બતાવ્યું છે.
જિનમંદિરમાં કે બહાર જિન ભકિત નિમિત્ત બેલી બેલાય તે દેવ દ્રવ્ય ૨૧ જાય છે. જૈન દીક્ષા વખતે, પદવી વખતે નવકારવાળી સાપ પિથી વિ. આપવાની બેલી જ્ઞાન દ્રવ્યમાં જાય છે માટે સૂત્ર વહેરાવતી વખતે કે પ્રતિક્રમણ વખતે સૂત્રની બેલી બેલાય તે જ્ઞાન ખાતામાં જાય તેવું નહિ. પરંતુ ગમે ત્યારે સૂત્ર માળા સાપડ આપવાની બેલી બેલાય તે જ્ઞાન દ્રવ્યમાં જાય તેમ પ્રભુ ભકિત નિમિત્તે બેલી બેલાય તે દેવ દ્રવ્ય ખાતામાં જય.
ખંભાતમાં વિ.સં. ૧૯૭૬માં ઉપદેશપદ, આવશ્યક વૃત્તિ, શક સંબંધ પ્રકરણ, શ્રાદ્ધ વિધિ, ધર્મ સંગ્રહ, અષ્ટક વૃત્તિ, બૃહત્ક૫ વ્યવહાર સત્ર નિશીથ ભવ્ય વિ. ના આધારે ઠરાવ કરેલ છે તેમાં દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ માટે માળ વિ. થી તથા રૂપીય. ચેક, કેરી, તેમજ તેલ ઘી વિ. બેલીને દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવા જણાવેલ છે.
આ સમજવા માટે પૂ. કમલ સ્, મ. પુ. આનંદ સાગર સ. મ. પૂ. દાન વિ. મ. પૂ. પ્રેમ સૂ. મ. પૂ. કુમુદ સ. મ. પૂ. લધિ સૂ મ. પૂ. માણેકસાગર ૬ પૂ. રામચંદ્ર સૂ. મ. આદિ પાસે આવીને સમજી જવા જણાવ્યું છે. આ ઠરાવમાં પ્રવર્તક પૂ. કાંતિ વિ. મ. પૂ. વલભ સૂ. મપ. મેઘ મ. વિ.ની સહીઓ સંમતિ માટેની છે.
૧૯૦ ની સાલમાં પણ પ્રભુભકિતની બેલી તેમજ તીર્થ માળ આદિની બેલી દેવ દ્રવ્યમાં લઈ જવા જણાવ્યું છે અને તેમાં પૂ. નેમિ સૂ. મ, પૂ. આનદ સાગર સ. મ. પૂ. નીતિ સૂ મ. પૂ. જયસિંહ સૂ. મ. પૂ. વલભ સ. મ. પૂ. મુનિ સાગર. ચંદ્રજી ૫. સિદિધ સૂ. મ. પુ. દાન સ. મ. પૂ. ભૂપેદ્ર સૂ. મ. એ નવ જણાની સહી છે. આ સંમેલન સમસ્ત શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂર્જકનું હતું. તેથી સમસ્ત જૈ તાંબર મૂર્તિ પૂજકમાં આ વ્યવસ્થા માન્ય છે ખરતર ગરછ અચલગચ્છ કે ત્રણ સ્તુતિવાળા ને પણ આ માન્ય છે. શ્રી ભૂપેન્દ્ર સ. મ. ત્રિસ્તુતિક હતાં અને તે ગમાં માળ - પનાની

Page #620

૭૨૮ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બોલીઓ સાધારણમાં કે ઉપાશ્રય બંધાવવા લઈ જવાની વાત ચાલે છે તે તેમના ગુરુવર્યોના પણ વચનોને માન્ય નથી માટે આવી કઇ રીતે કરવી તે શાસ્ત્ર અને ગુરુવચનને પ્રતિકૂળ છે.
સં. ૨૦૧૪માં શ્રી ડહેલાના ઉપાશ્રયે મળેલ શ્રમણ સંઘમાં ૧૯૯૦ના સંમેલનને સમર્થન આપવા સાથે દેવ દ્રવ્યની વ્યાખ્યા બતાવી છે કે પ્રભુના મંદિરમાં કે મંદિર બહાર ગમે તે ઠેકાણે પ્રભુના પાંચ કલયાણાદિ નિમિત્તે તથા માળા પરિધાનાદિ દેવ દ્રય વૃદ્ધિના કાર્યથી આવેલા તથા ગૃહએ વેચ્છાએ સમર્પણ કરેલ ઈત્યાદિ દેવ દ્રય કહેવાય.
આ સંમેલનમાં પણ ઘણા પૂ. આચાર્યો આદિ હતા અને રાજનગર સ્થિત સમસ્ત શ્રમણ સંઘ તરફથી વિજયહર્ષ સૂરિ એમ તેમાં સહી કરેલી છે. તે ઠરાવમાં પણ ૧૭૬ (ખંભાત) ૧૯૯૦ (રાજનગર) ના સંમેલનને અનુમોદન આપવા સાથે ઉપદેશપદ, સંબંધ પ્રકરણ, શ્રાધ્ધવિધિ દર્શન શુધિ દ્રવ્ય સપ્તતિકા વગેરે ગ્રંથાથી જાણી શકાય છે તેમ જણાવ્યું છે. આમાં પંચ કલયાણુક લખ્યું છે. તેથી સ્વપ્નાની બેલી રચવન કલ્યાણકની છે તથા જન્મ વાંચવાની વખતે પારણું બાંધવા આદિની બોલી જન્મ કલ્યાણક અંગેની છે.
શાસ્ત્રીય સંચાલન પધ્ધતિ નામની પુસ્તિકા જેનું સંશોધન પૂ. ૯. શ્રી ધર્મ સાગરજી મ. ના શિષ્ય રત્ન પૂ. પં. શ્રી અભયસાગરજી મ. એ કરેલું છે તેમાં તેમજ શ્રી સીમંધર સ્વામી મંદિર પેઢી મહેસાણાથી પૂ. આ. શ્રી કૈલાસસાગર સૂ. મ. ની પ્રેરણાથી પ્રગટ થયેલ તેમજ પૂ. આ. શ્રી વિજય સોમચંદ્ર સૂ મ. સંપાદિત પુસ્તિકામાં તા પં. શ્રી હેમરત્ન વિ. મ. ની “ચાલ જિન મંદિર જઇએ' પુસ્તકમાં આ દેવ દ્રવ્ય તેની વ્યવસ્થા વિગેરે અંગે વિચારણા કરીને સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે.
चेइय द० साधारणं च जो दूहइ मोहिय भई ओ । धम्मं च सो न याणेइ अहवा बद्धाउओ नरए ।
-દ્રવ્યસપ્તતિકા ત્ય દ્રવ્ય તથા સાધારણ દ્રવ્યને મેહમતિવાળે દ્રોહ કરે છે તે ધર્મ જાણુ નથી અથવા નરકનું આયુષ્ય બાંધ્યું છે.
આથી સ્વપ્નાની બેલીમાંથી વિભાગ કરતા તે બંધ કરાયા છે અને સ્વપ્ન બેલી ઉપર સાધારણ ટેક્ષ નાખનારને તે બંધ કરાવાયા છે. દેવ દ્રવ્યમાં જતી આવકેને તેડીને બીજે લઈ જવી તે તે દેવ દ્રવ્યનો દ્રોહ છે.

Page #621

વર્ષ-૬ અંક ૨૮
તા. ર૩_૨-
+ ૭૨૯
भक्खणे देवदव्वस्स, परिस्थिगमणेण य ।। सत्तमं नरयं जंति, सत्तवाराउ गायमा ।।
દેવ દ્રવ્યના ભક્ષણથી અને પરસ્ત્રી ગમનથી છે ગૌતમ આત્માઓ સાતમી નરકમાં સાતવાર જાય છે.
આવા વિધાને શાસ્ત્રમાં કર્યો છે.
ઉપાશ્રયમાં દેવ દ્રવ્ય વપરાઈ ગયું હોય તે ઉપાશ્રયમાં મહાન આચાર્યો ઉતર્યો નથી તે દ્રવ્ય પાછું અપાવ્યું છે. વિ. કર્યાના આજે પણ દષ્ટાંતે છે.
ગુપૂજન ગુરુ પાસે થતી ગહુલી, ગુરુપૂજન, ગુરુને કામની વહેરાવવી વિ બેલીએ કે દ્રવ્ય તે ગુરુ દ્રવ્ય છે અને તે દ્રવ્ય જિનમંદિર જીર્ણોદ્ધારમાં વાપરવા જણાવ્યું છે.
પૂપં. શ્રી અભયસાગરજી મ. સ. પુસ્તિકામાં જણાવ્યું છે કે ગુરુ દ્રવ્ય-પંચ મહાવ્રતધારી સંયમી ત્યાગી મહાપુરુષોની ગહુલી, અંગપૂજા, વખતે અપાતુ દ્રવ્ય કે બેલીનું દ્રવ્ય તે જિન ચે ત્યના ઉદ્ધાર તથા નવીન ચત્ય નિર્માણમાં ' ર્ય કરવાનું દ્રવ્ય સસતિકામાં જણાવ્યું છે.
૨૨). શ્રાવક શ્રાવિકાએ પિતાના તરફથી ભકિત નિમિત્તે કાઢેલ દ્રવ્ય અને શ્રી સંધ માંથી સાધુ સાધવી વેયાવચ્ચ નિમિત્ત ની ટીપથી કરેલ દ્રવ્ય સાધુ સારી ન વેયાવચ્ચમાં ખરચી શકાય.
પ્રગ્નેત્તર સમુચ્ચય, આચાર પ્રદીપ, આચાર દિનકર, શ્રાધ વિધિ આદિ ગ્રંથેમાં શ્રી જિન અને ગુરુની અંગ પૂજા તથા અગ્ર પૂજનું વર્ણન મળે છે. પૃ. ૨૨)
ગુરુ દ્રવ્ય (સાધુ સાધવી વેયાવચ) દ્વારા સાધુ સાધીની તેયાવચ કરવાથી શ્રાવક શ્રાવિકાને વેયાવચ્ચ કરવાની પોતાની ફરજેને ધકકે પહોંચે છે તથા તે પોતાના કર્તવ્યથી નીચે ઉત્તરે છે.
(પૃ. ૪૫) (હિંદી આવૃત્તિ માંથી)
સાધારણ દ્રવ્ય સાધારણ દ્રવ્ય માટે સાત ક્ષેત્રની જરૂરી વ્યવસ્થા બતાવી છે તે સાથે તે સાધાઘણું દ્રવ્ય સુખી શ્રાવકે એ એકત્ર કરવાનું જણાવ્યું છે. સાધારણ દ્રવ્ય દ્વારા જિનમંદિર આદિની વ્યવસ્થા ભકિત કરવાની છે અને દેવ દ્રવ્ય તે ન છૂટકે વાપરવાનું હતું. જિનમંદિર પણ જાતે બંધાવે વિ. વિધાન મળે છે. અને તે પ્રમાણેની શ્રદ્ધાની ખામીને કારણે દેવ દ્રષ્યથી સંઘના મંદિરે બંધાય છે. પણ વ્યવસ્થા ભકિત તો વ્યકિતગત સ્વ દ્રવ્ય કે સાધારણ દ્રવ્યથી કરવાની છે તે અંગે સંવેગ રંગશાલામાં જણાવ્યું છે કે

Page #622

ૐ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક
जिणभवणं १ जिणबिंबं २ तह जिण बिंबाण पुराणं तइयं ३ । जिणपवयणपडिबद्धाइ पोत्थयाणिय पसत्थाई ४ ॥१॥ निव्वाणसाहग गुणाण साहगासाहुणो य ५ समणीओ ६ । मद्धम्म गुणाणुगया सुसावगा ७ साविगाओ तहा ८ ||२|| पासहसाला ९ दंसण कज्जं वि तहा विहं भवे किंचि १० । एवं दस ठाणाई साहारणदव्वविसओ त्ति ॥३॥
નિમૉંદિર (૧) જિનમિ બ (૨) તથા ત્રીજું જિન મિત્ર પૂજા (૩) જિન પ્રવચનથી યુકત પ્રશસ્ત એવા શાસ્ત્રા (૪) નિર્વાણુ સાધક ગુણવાળાને સાધનારા સાધુ (૫) તથા સાધ્વી (૬) સદ્ધર્મ રૂપ ગુણવાળા સુશ્રાવકે (૭) તથા શ્રાવિકાએ (૮) પૌષધશાલા (૯) તથા દČન સાઁબંધી તેવુ કઇ કાય હાય તે (૧૦) આ દશ સ્થાનાએ સાધારણ દ્રયના વિષય છે.
૯૩૦ :
આમ શ!સ્ત્રામાં સાધારણ દ્રવ્ય ને કયાં કયાં વાપરવુ તે વિધાન કરેલા છે.
આ બીજા લેખાંકમાં આ પ્રમાણેા જણાવ્યાં છે તે તે સ્થાનેથી બધા જ પ્રમાા રજુ કરાય તા માટા ગ્રંથ થઈ જાય,
હવે ત્રીજા લેખાંકમાં પૂ. પુ. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મ. એ વિધાના કર્યા છે. તેની તુલના કરીશ તે સાથે તેમના જ લખાણેામાં પરસ્પર વિરાધ આવે છે તે પણ જણાવીશ જેથી તેમનુ જ વચન કયુ' માનવુ' તે પ્રશ્ન થશે ? વિશ્વાસ બેસશે નહિ.
મારા ખૂબ અનુભવ મુજબ તેએાશ્રી ઘણાજ વિર્દેન છે અને શાસન પ્રભાવક છે. પરંતુ વિષયામાં માગ્રહ થવાથી જેમ ખેચાઇ જાય છે તેમ આ વિષયની જવાબદારી લઇને તેઓ ખેંચાઈ ગયા છે છતાં ઈચ્છીએ કે તેઓ ઊંડાણુ વિચારણા કરશે અને રાસ્ત્રીય તથા પ્રચલિત અખાધિત માગને આંચ ન આવે તેવું વિચારશે.
आग्रहीत निनिषति युक्ति यत्र स्वस्व बुद्धेर्निवश: । पक्षपातरहितस्य तुयत्रयुक्तिस्तंत्र निवशः ॥
ત્રીજો લેખાંક વાંચતાં પહેલાં આ બે લેખાંક ખાસ વાંચી લેવા જરૂરી છે જેથી વાંચકે સ્વયં તે અંગે વિમ કરી અનુપ્રેક્ષા કરી તત્ત્વનું તારણ કરી શકે. બાકી ત વિષમ કાલ ક્રતુંડે તુ કે મતિ ભિના કાળખળ કાને કયાં જાય તે કહી શકાય નહિ.
ખે ચી
જિનેન્દ્રસૂરિ
૨૦૫૦ મહા સુદ ૨ ઉ ટાવદ (ધર)

Page #623

જૈન રામામૃણના પ્રસંગો
બાવીસ વર્ષને અંતે - ૪ હજા -હા -હા -હા - છો અને જ
“આખરે રાવણ છે કે તેને મારી પછાડયા કરતી અંજનાની એક એક રાત આગળ શું ઉપજવાનું છે? જા, તારા એક એક વર્ષ જેવડી પસાર તો હતી. માલિકને જઈને કહેજે કે-હું ઈ નથી, અંજનાને નહિ જોવાના કારણે લગ્ન
શ્રવણ નથી, નલકૂબર પણ નથી, સહ , ના ત્રણ-ત્રણ દિવસ સુધીના વિલંબે જે સ્ત્રાંસુ પણ નથી, મરૂત્ત કે યમ પણ નથી. પવનંજયની એક એક ઘડી એક એક દા'ડા અને અષ્ટાપદ પવ તો પણ હું તે નથી. જેવડી અને એક એક દિવસ એક એક હું તે વરૂણ છું વરૂણ તારા રાવણને મહિના જેવડે બનાવી દીધું હો એ જ ઘણું વખતથી ઘમંડ ચડયું છે. એને પવનંજય આજે પિતાની જ પાસે વસેલી આવવા દે અહીં. તેના ઘમંડને ઘાણ અંજના સુંદરીની સામે જેવા તૈયાર કાઢી ન નાંખુ તે હું વરૂણ નહિ.” નથી થતું. એ મહેલમાં જવાનું તે વાત
અંજનાસુંદરી સાથે મનમાં શય રાખીને જ કયાં રહી. અને...અને આજે આ પરણેલે પવન જય આખરે પિતાની નગરી. અંજનાસુંદરીની એક એક પવનંમાં આવ્યું. પ્રહલાદ જાએ પુત્રવધૂ જયને ન જોવાથી વરસ જેવી લાંબી અંજનાને રહેવા માટે સાતમાળનો ભવ્ય બની ચૂકી હતી. આલીશાન મહેલ આયે.
સંસારની ભાષામાં કહીએ તે એકપરંતુ અંજનાના દુર્ભાગ્યની શરૂઆત પક્ષીય વિરહની વેદનાએ ન તે પિયથઈ ચૂકી હતી. અભિમાની લો કે કોઈ પણ મિલન થવા દીધું હતું ને તે પયામિલન રીતે પિતાના મનના શલ્યને ભૂલી શકતા થવા દીધું. અલબત્ત આને આખરી નથી. તે ન્યાયે પવનંયે અંજના સુંદરી જવાબ તે કર્મને વિપાક જ પશે. સાથે વચનથી વાત સુદ્ધાં પણ ન કરી. પતિ પવનંજયથી તરછોડાયે . અંજના
પરણ્યાની પહેલી જ પળથી પતિથી પથારીના બને પડખા પછાડની રાતે ને તરછોડાઈ ગયેલી અંજના સુંદરી ચંદ્ર પસાર કરી રહી છે. બને ધુ ર વચ્ચે વિનાની રાત્રિની જેમ પવનંજય વિના મુખ રાખીને અનન્યમના તે મરથારના સતત રડવાના કારણે શ્યામ મુખવાળી ચિત્રો દોરી દેરીને જ દા'ડા : માર કરે થઈ જઈને અસ્વસ્થ બની ચૂકી હતી. છે. સુખ-દુઃખની સંગાથી સમ વડે
શયાના બને પડખાને વારંવાર વારંવાર મધુર વચનેથી બોલાવતી છતાં

Page #624

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
અજના–પવન'જયના લગ્નથી માંડીને આજે ખાવીશમાં વરસના છેલ્લે દિવસ હતા. પ્રહલાદ રાજા રાજ્યસભામાં બિરાજમાન છે. અને ત્યાં ઘેાડી જ વારમાં રાક્ષસરાજ 'કેશ્વર રાવણના દૂતે સભામાં પ્રવેશ કર્યા, અને પ્રહલાદ રાજને કહેવા માંડયુ
વરસે
પરિ-કે-હે રાજન્ ! લ"કેવર રાવણ પ્રત્યે વરૂણરાજ આજ સુધી વર રાખતા આવ્યા છે. દુર્બુદ્ધિ એવા તે રાવણુરાજને પ્રણામ કર વામાં માનતા જ નથી. તે વરૂણની સભામાં જઈને જયારે તેને લકેશ્વરને પ્રણામ કરવાનું કહેવામાં આવ્યુ ત્યારે હું રાજન્ ! તે વઘુરાજા પેાતાની નજરાથી પોતાના બાહુદંડને જોવા લાગ્યાં અને ઉમ્મૂ་ખલ ભાષામાં માલતા તેણે કહ્યુ કે-રાવણુ આખરે છે કાણુ ? તેનુ' મારી આગળ શું ઉપજવાનુ છે ? જા, તારા માલિકને જઈને કહેજે કે–હુ' ઇન્દ્ર નથી, શ્રવણુ નથી, નલકૂબર પણ નથી, સહસ્ત્રાંસુ પણ નથી, મરૂત્ત કે યમ પણ નથી અને અષ્ટાપદ પવ ત પણ હુ` નથી. હું તે। વરૂણુ છુ” વરૂછુ. તારા રાવણુને ઘણાં વખતથી ઘમંડ ચડયું છે. એ ઘમંડીને અહી આવવા દે. લાંબા કાળથી તેણે સાચવી રાખેલા તે ઘમડીના ઘમંડના હું કાણુ કાઢી નાખુ નહિ તે હું વરૂણ નહિ. દેવતાથી અધિષ્ઠિત થયેલા રત્નાના સ્વામી બની ગયા હાવાથી તે ઘમ'ડીખની ગયા છે. પણુ હવે તેના ઘમ'ડને ખેદાન-મેદાન કરી ના નાંખુ તા મારૂં નામ નહિ વરૂણૢ.
૭૩૨ :
હેમન્ત ઋતુમાં કાયલની જેમ તે મૌનને છેડતી નથી. ફાઇની સાથે કશી વાતચીત કરતી નથી.
પતિથી તરછોડાયા પછી વિલાપ, રૂદન, મૌન અને નિ:સાસા સિવાઈ કોઈ સહારા અત્યારે અ ંજનાની બેચેન જિંદગીને ચન આપી શકે તેમ નથી. બસ આ જ સ્થિતિમાં દવસે જ નહિ વરસેના વીતી ગયા.
પરંતુ
એક-બે કે પાંચ-દશ નહિ ખાવીશ બાવીશ વર્ષ સુધી આ રીતે અંજનાસુ દરી પિયુમિલનના વિરહથી વલેવાતી રહી. વિરહની વેદનાને વેઠતી રહી. પશુ આર પિચુમેળાપના વિરહના ખાવીશું
માં વર્ષના છેલ્લા દિવસ ઉગ્યે.
હ બાવીશ-ખાવીશ વર્ષ સુધી તા પ્રિયતમ વન'જય પાતાના ઘર આંગણે જ હતા. એટલે કદાચ મેળાપ કરવા હાય ત માત્ર સે-ખસ્સા કમાનુ જ છેટુ' હતુ. પણ હવે આજના દિવસથી તા પ્રિયતમ પવન જયને રાવણે વરૂણ સામે માંડેલા સંગ્રામમાં રાવણને સહાય કરવા દેશ છેાડી પરદેશ જવાનું હતું. અને યુદ્ધ સ’ગ્રામ એટલે જીવનનું કોઈ ઠેકાણું' નહિ. આજના દિવસ તા અંજનાસુ દરી દાયા પર ડામ લગાડવા જેવા હતા. સ'ગ્રામ ખેડવા જતા પ્રિયતમની સાથે હવે તે ૧૦૦-૨૦૦ જ કદમે નહિ, સેંકડો યેજનાનુ છેટુ પડી જવાનુ' અને સ`ગામમાં તા જીવતું શરીર શખ ના અને તે જ મેળાપ થાય. નહિતર તેા એક જનમતુ પણ છેટુ પડી જાય.
આથી
માટે
પણ
હતું.
આ
વરૂણના આવા આકરા શબ્દો સાંભળીને ક્રોધથી ધુંઆપુ આ થઈ ગયેલેા રાવણુ

Page #625

વર્ષ-૬ અંક ૨૮ : તા. ૨૨-૨-૯૪ :
યુદ્ધ કરવા માટે વરૂણ તરફ આક્રમણ પિતાની સંમતિ મેળવીને દરેક વજન લઈને ગમે છે. અને તેની નગરીને પર્વતને સાથે ઉચિત સંભાષણ કરીને પવનંજયે સમુદ્રની જેમ ચારેબાજુથી ઘેરી લીધી છે. પ્રયાણ કર્યું. લાલઘુમ થયેલી આંખે વાળે વરૂણ પણ લેકેના મુખેથી પવનંજયની યુધરાજીવ-પુંડરિકાદિ પરાક્રમી પુત્રો સાથે યાત્રા પ્રયાણની વાત સાંભળીને આકાશમાંથી લંકેશ્વરની સામે સંગ્રામ માટે સામી દેવીની જેમ મહેલમાંથી અંજનાસુંદરી છાતીએ ટકરાયે છે. રાવણ અને વરૂણના પતિદેવને જોવા માટે નીચે ઉતરી આવી. આ ભીષણ સંગ્રામમાં વરૂણના પરાક્રમી બાવીશ-બાવીસ વર્ષને અંતે આખરે પુત્રો ખૂંખાર સંગ્રામ ખેડીને રાવણના
ના પતિદેવના દર્શન કરવાનું આ એક નિમિત્ત પ્રચંડ પરાક્રમી ગણાતા ખર અને દૂષણ નામના અગ્રસુભટોને જીવતાને જીવતા
દેવીવ મશિખરાત્ બાંધીને પોતાની છાવણીમાં લઈ ગયા છે. અને ત્યાર પછી રાવણની સંપૂર્ણ સેનાને
પ્રાસાદા વરુછું ચ | છિન્ન-ભિન્ન કરી નાંખીને પિતાને કતાથ અંતરીક્ષના શિખરમાંથી દેવીની જેમ માનતે તે દારૂણ વરુણ પિતાની નગરીમાં મહેલમાંથી ઉતરીને અંજના સુંદરી પતિના પાછો પ્રવેશી ગયા છે. હે રાજન ! રાવણ દર્શન કરવા આવી. (ક્રમશઃ) ઉપર વરૂણ દ્વારા આવી પડેલા આ - વિવિધ વાંચનના આધારે :સંગ્રામના વિકટ સંકટમાંથી છૂટકારો પૂ. સા. શ્રી હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી મ. પામવા માટે રાવણે વિદ્યાધરે દ્રોને પોતાની કમલવત ઉપર હિમને ઠાર-પહેલવાન સહાય માટે બોલાવી લાવવા માટે તેને શરીરમાં રોગ-વનમાં દાહ-ભરબપોરે ઘેર મોકલ્યા છે. આજે હું તમારા તરફ રાવણ- અંધકાર-સ્નેહાળ કુટુંબમાં કજીયાને સહાય માટે રાવણ તરફથી એકલા છું.”
આ બધું ત્રાસરૂપ છે. તેમ કર્મના લંકેશ્વર રાવણના માથે ભમતા વરૂણ- કોઈ પણ અંશાનું આત્માના સંબંધમાં ના મરણતોલ સંકટમાંથી રાવણને મકત રહેવું એ આત્મા માટે ભય": { ત્રાસ૩૫ છે. કરવા માટે સહાય કરવા અર્થે રાજા પ્રહ. ત્રાસરૂપ કર્માણના બ વ સંબંધમાં લાદે પ્રયાણની તૈયારી કરી. પણ તે જ રોચે સંસારી જી. સમયે પ્રતાપી પુત્ર પવનંજય પ્રહલાદ ૯ પ્રતિવાસુદેવોના નામો રાજને અટકાવીને કહ્યું કે- “હે પિતાજી! ૧. અશ્વગ્રીવ ૨. તારક ૩. મેરક ૪. તમે અહીં જ રહો. હું જ રાવણની મધુ છે. નિખંભ ૬. બળી ૭, પ્રહલાદ ઈચ્છા પૂર્ણ કરીશ.”
૮, રાવણ ૯ જરાસંધ. આગ્રહ પૂર્વક આમ કહીને માતા- ૯ પ્રતિવાસુદેવ નરકે ગયા.

Page #626

શ્રી જૈન શાના (અઠવાડિક)
*00
0000000appene
00.0000
ર
Regd No. G-SEN -84
p
DI
૬ ૫.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
જે ભૂંડુ છે તે ભૂંડુ ન માને તે મૂઢતા જાય નહિ. મૂઢતા જાય નહિ તે વિવેક
પુદ્દગલપરા૫૨માત્માએ
પેદા થાય નહિ. વિવેક પેઢા થાય નહિ તા જ્યાં રાગ કરવાના ત્યાં રાગ થાય નહિ અને જયાંથી રાગ છેડવાના ત્યાંના રાગ છૂટે નહિ. કર્માંસાને આધીન જીવ ધર્મ પામવા લાયક નથી. માટે જ. એક વથી અધિક સૌંસાર જેના બાકી હોય તેને અનતા શ્રી અહિત ભેટે તે પણુ કર્દિ લાભ ન થાય, શ્રી અરિહંત પરમાત્માના વચનની કઢિ અસર ન થાય. જિનવાણી જગતમાં ઊંચામાં ઊંચી છે તે પણ તેને ગમે નહિ. તે જીવ દિ સાધુ થાય અને નવપૂવ પણ ભણે ગમે, મા ગમે નહિ, માટે ધેાળા ય કરે. તમારે કરવાના છે, 0 જીવ ભૂડાતા તે ચીજ 0
પણ ભગવાન ન રૂચે નહિ. સંસારનુ' સુખ જ દેખાયા કરે અને તે કાળા પૈસાથી સાધ્યુ ધમ અમારે કરવાના જ નથી. પૈસાથી ધમ વસ્તુ એકાન્ત ખરાબ નથી, વસ્તુ એકાન્તે સારી નથી. ભૂંડી, જીવ સારા તે તે ચીજ સારી, ધન વિરાગીને મળે તેા સારૂ, પાપીને મળે તે ભૂંડું'. માટે જ શ્રી તીથ કર દેવા રાજકુળમાં જ જન્મે, મહાપુણ્યશાલી જીવા શ્રીમ‘તાઇ- 0
0
.
peppe
oppe 0
0
માં જ જન્મે.
ધર્મ પર રાગ આવે તેાજ ધમ થાય, અધમ ૫૨દ્વેષ આવે તેા અધમ છૂટે. મારે તમને ૬-ધર્મો પર રાગ કરાવવા છે. અધર્મી પર દ્વેષ કરાકુવા છે પણ અધમી પર દયા કરવી છે અને ધમ નાશ કરતા હોય તે તેને સજા કરવી છે
પણ તેનુ
ભૂ'ડુ' કિં નથી ઇચ્છતા.
જ્ઞાન તેનુ નામ જે ખાટું ગાંડપણ ન કરવા ઢે.
000000
સ'સારનું સુખ એ જ મેટામાં મેટુ' `ર છે. જેને તે ચઢે તે બાહોશ પણુ ‘બેહોશ’ બને અને ભાનવાળા પણુ ‘બેભાન' બને,
0:0000000000:00000:000.000
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લાટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શે... સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર(સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યુ અન : ૨૪૫૪૬

Page #627

(- - X7ો 9374IT વિયરni ૩૩માડું.મહાવીર Vy7qસાTuો
૨w/W) Wજે # 7 88 જીરજે 28.
Ud| સામા]
સવિ. જીવ ક8
/
શાસન રસી
જત
D J SH J. Age 2 3 : શ્રાવકપણાનું લક્ષણ :
7
श्रवंति यस्य पापानि, पूर्वबद्धान्यनेकश : । आवृतश्च व्रतैर्नित्यं श्रावक : सेोऽभिधीयते ॥ s/ હ ! . S.J ]]\J[G]\ Jay 2
2G (
/ ||
|
હો જેના પૂવે અનેક પ્રકારે બાંધેલાં પાપ શ્રવિણ | જાય છે–ચાલ્યા જાય છે. અને જે હમેશા ત્રતાથી તે યુકત હોય છે તે શ્રાવક કહેવાય છે. ઇઝ 1
. 5
], a
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા ૪૦ |
દેશમાં રૂા. ૪૦૦. શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૈારાષ્ટ્ર) 1NDIA- PIN-361005

Page #628

इहलाए परलोए हवन्ति दुक्खाइं जाइं चिरकालं ।
सव्वाइं ताइं जीवा इंदिअवसगा अणुहवन्ति ।। “આલેક તથા પરલોકમાં જે દુખે છે, તે સઘળાં ય દુઓને, ઇન્દ્રિયોને પરવશ છે બનેલા જીવ લાંબે કાળ અનુભવે છે.”
આ સંસારનું સર્જન ઇન્દ્રિયની આધીનતામાં જ છે. કેમકે, ઈન્દ્રિયને આધીન છે. બનેલા છ માટે એવું એક કાર્ય નથી, જે અકાર્યરૂપ હોય ! પંચેનિદ્રયપણું પુણ્ય 8 છે જેગે પ્રાપ્ત થવા છતાં પણ જેઓ પોતાની ઇન્દ્રિયોને કાબૂમાં નથી રાખી શકતા તેમના માટે ઈદ્રિયોને મેહની દૂતી કહી છે તે વાતને યથાર્થ બને છે. કેમકે કહ્યું છે કે- 8 ત્રણે જગતમાં કમને જ પરવશ એ કઈ જીવ જોવામાં આવતું નથી કે જે, ઇનિદ્ર- છે
ના વિકારથી મહીત ન થયે હેય. તેથી જ ઉત્તમ મર્યાદાના નાશ પૂર્વક ત્રણે જગતને 8 નાશ પમાડનાર હોય તે આ ઈનિદ્રાની આધીનતા જ છે.
દુનિયામાં પણ સજ્જન તરીકે તે જ પૂજાય છે જે પિતાની ઇન્દ્રિયને સંયમમાં 8 રાખે છે બાકી ઈન્દ્રિયોને અસંયમ કરનારથી સો સો ગજના નમસ્કાર કરે છે. માટે જ છે જેમનું મન ઇન્દ્રિયના વિકારોથી જરા પણ મેહિત થતું નથી. તેવા જ માત્માએ 3 છે દેવે-અસુરે અને મનુષ્યથી પૂજનીય બને છે.
જે આત્માએ ઈન્દ્રિયોના માલિક બને છે તેઓ જ મુકિત સ્ત્રીના અધિકારી બને છે. હે છે. કેમકે, આ પૃથ્વી પર સમય રૂપ ચેપીટ નામની રમતનું પાટીયું છે જેમાં દિવસ છે. R તથા રાત્રિ રૂપ સેગઠાં છે અને શુકલપક્ષ તથા કૃષ્ણપક્ષ રૂપ તે સેગઠાને ચલાવનારા છે કે ધરે છે. તેમાં સાચે બુદ્ધિશાળી આત્મા જ વશ કરેલ ઈન્દ્રિયરૂપી પાશાઓથ. મોક્ષને છે
મેળવે છે અર્થાત્ રમતમાં જય પામે છે અને બીજા મૂખ લે કે તે ઈન્દ્રિયને વશ ! 8 બની પ્રાપ્ત થયેલા મોક્ષને પણ હારી જાય છે.
ઈનિ ય એ જ સદગતિ-મુકિતને રાજમાર્ગ છે અને ઈનિદ્રાથી જય એ છે છે દુર્ગતિ-સંસારને માર્ગ છે. 8 માટે હે આત્મન ! તારે તારું એકાતે કલ્યાણ સાધવું તે ઈન્દ્રિયોને જીતવા છે છે. માટે જ બધી મહેનત કર. તેમાં જ સાચી પ્રજ્ઞાશીલતા છે. શુભાતે પશ્વાન !
– શ્રી પ્રજ્ઞાંગ

Page #629

અઅઅઅઅઅઅઅ.
-તંત્રી
Bicile .179 3.91.81 140x2WINELOR P HD1210801 M U ACU yosh en/Hoy eva RALLON PEU! NU 3U120447 | Now
Fu
• KE
- શ્રેમદ દરજી ગુરુ
૮jજઈ) . ૧૯૬મર જજ જલાલ 5
(Rડ જી ) {૪ કીરચંદ ઠા
(3વ૮૯૪) T: ૨૪૮૪૬ #7
Kutcy (8)
[,
આઝાઝા gિs 8, શિકાય મya a
વર્ષ દ! ૨૦૫૦ મહા વદ-૧૧ મંગળવાર તા. ૮-૩-૯૪
(અંકે ર૯ !
-
-
યાદગાર દિવસનું યાદગાર પ્રવચન * - પ્રવચનકાર - પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. $
પ્રેષક :- પૂ. આ. શ્રી વિજય પુણ્યપાલ સૂરીશ્વરજી મ. [પૂજ્યપાદ સકલાગમરહસ્યવેદિ, શાસનમાન્ય આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજયદાન સૂરિ { કવરજી મહારાજા, વિ.સં. ૧૯૮૫માં મુંબઈ નિવાસીઓની અતી આગ્રહભરી વિનંતીથી, મુંબઈ ચાતુર્માસ કરવાને પધાર્યા હતા. એ પ્રસંગે પૂજ્યપાદ વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ પંન્યાસ પ્રવર શ્રીમદ્ રામવિજયજી ગણિવરની સચેટ હૃદયસ્પશિ આજ્ઞાનુસારિણી
ધર્મદે નાના પ્રતાપે અનેક આત્માઓ ધર્મ સમ્મુખ બન્યા હતા અને જડવાદની આંધીના છે એ સમયમાં તે મહાત્માનાં ધર્મપ્રવચનેએ સંખ્યાબંધ માણસને અધ્યાત્મવાદનાં અમી3 પાન કરાવીને, જડવાદમાં ડૂબી જતાં બચાવ્યા હતા.
રાધનપુરના વતની શેઠ નરોરામદાસ મનસુખલાલ પણ એમાંના એક હતા. ધર્મ પામવા થી તેમના અંતરમાં લક્ષમીને સયવ્ય કરવાની શુભભાવના પ્રગટી, એ ભાવનાને સફલ રવા તેઓએ પોતાના આતમા ઉપર અનુપમ ઉપકાર કરનાર પૂજ્ય ગુરૂદેવને અદ્ભાઈ મહેસવ સહ ઉઘા પન તથા નવપદજીની આરાધના કરાવવા અર્થે રાધનપુર પધારવા વિનંતી કરી........... ફાગણ વદી અગીયારસના દિવસે પૂજયપાદ સુવિશાલ
મુનિમ ડલ સહિત પધારતાં ભવ્ય સ્વાગત કર્યું.......... આ પ્રસંગની સાથે રાધનપુરના છે અગ્રગય મસાલીયા કુટુંબના શ્રીયુત કાંતિલાલ મણીલાલ પણ ભાગવતી દીક્ષા સ્વીકારવાના છે. એવી જાહેરાત કરી.
આ બધા ધર્મ મહોત્સવે તે રાધનપુરમાં હતાજ તેમાં
-
-
-

Page #630

૧૩૮:
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) એક અનુપમ અવસરે યાદગાર ઉમેરો કર્યો.................!
છેલ્લાં ઘણાં વર્ષોથી જે માટે પ્રયત્ન ચાલુ હતા, તે પ્રસંગ પણ ઉજuઈ ગયે. છે. પૂજ્યપાદ સિધાંતમહોદધિ ઉપાધ્યાય શ્રીમદ્દ પ્રેમવિજયજી ગણિવર્ય શ્રી આચાર્ય–પદ 6 ઉપર આરૂઢ થવાની, નિ:સ્પૃહતાના ગે ના પાડયા કરતા હતા, પરંતુ આખર પૂજ્ય છે આ ચાય દેવની એવીજ આજ્ઞા થતાં એ પ્રસંગ ઉજવવાનું પણ રાધનપુરને અહોભાગ્ય છે છે પ્રાપ્ત થયું.
રાધનપુરમાં કઈ ધન્ય ક્ષણે એ વાતની સમૃતિ થઈ : રાધનપુરના ધર્મનિષ્ઠ છે જેનો, પુજ્યપાદ સિધ્ધાંતમહોદધિ ઉપાધ્યાય શ્રીમદ્દ પ્રેમવિજયજી ગણિવરને રાધનપુર A પધારવાની વિનંતિ કરવાને માટે પાટણ ગયા : પરંતુ તે વખતે પૂ. મુનિરાજ શ્રી ! છે જિનવિજયજીની નાદુરસ્ત તબીયતને કારણે, તેઓશ્રીએ પાટણથી વિહાર કરવા સ્પષ્ટ છે.
ના કહી................સદ્દભાગ્યે, ચૈત્ર સુદ ૧૦ના મુનિશ્રી જિનવિજયજીની બીયતમાં છે છે સુધારે થતાં, પૌત્ર સુદ ૧૧ ના સાંજના પૂજ્યશ્રીએ પાટણથી રાધનપુર તર : વિહાર ૧ કર્યો, એ સમાચાર રાધનપુર મળતાં જ, તેજ દિવસે તરતથી તેઓશ્રીની આચાર્ય– ૧ 8 પદપ્રદાનની થનારી ક્રિયાની જનતાને ખબર અપાઈ. વહેલી જાહેરાત ન થઈ શકવા છતાં આ છે પણ ચૈત્ર શુ. ૧૨-૧૩-૧૪ ના સેંકડે સ્ત્રી પુરૂષે આવી પહોંચ્યા.
રૌત્ર શુદી ચૌદશને બુધવારના સવારના સાત વાગે વરડે નીકળે, કામ બહાર ચાંદનીએ બાંધી નાણ ગોઠવવામાં આવી હતી, ત્યાં ચારે દિશાએ પ્રભુને પધરાવાયા બાદ, પૂ. આચાર્યદેવે પિતાના વર્લ્ડ હસ્તે પદ પ્રદાનની ક્રિયા શરૂ કરાવી. બરાબર ૨ ૮-ઉપર ૨૫ મીનીટે, પૂજ્યપાદ સિદ્ધાંત મહોદધિ ઉપાધ્યાય શ્રીમત્ પ્રેમવિજયજી ગણિવરને આ ૧ શ્રી આચાર્ય પદ ઉપર આરૂઢ કરી, પૂજ્યપાદ સિદ્ધાંત મહોદધિ આચાર્ય શ્રી વિજય ! છે પ્રેમસૂરિ મહારાજા તરીકે અને પૂજ્યપાદ વ્યાખ્યાન વાચસપતિ પંન્યાસપ્રવ શ્રીમદ્ ૧ રામવિજયજી ગણિવરને શ્રી પાઠક પદ ઉપર આરૂઢ કરી પૂજ્ય પાદ વ્યાખ્યાન ચસ્પતિ આ પાઠક પ્રવર શ્રીમદ્ રામવિજયજી ગણિવર તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યા. ચતુર્વિધ સંઘે છે છે આ પ્રસંગને વધાવી લીધા બાદ, પૂ. નૂતન આચાર્યશ્રીને પુજ્યપાદ આચાર્યદેવ 8 શ્રીમદ વિજયદાન સૂરિશ્વરજી મહારાજ આદિએ દ્વાદશાવતું વદન કર્યું. અને તે છે પછીથી, પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય પ્રેમસૂરિજી આદિએ પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ વિજયદાન છે ૪ સૂરીશ્વરજી મહારાજાને દ્વાદશાવત વન્દન કર્યું. અને તે પછીથી શ્રી સંઘે ત્રણેય મહા
પુરૂષને વન્દન કર્યા. શ્રી જૈનશાસનની અને પૂ ગુરૂદેવેની જયઘોષણથી વાતાવરણ ગુંજી છે રહ્યું આ આ પછીથી, શ્રીયુત કાંતિલાલ મણીલાલ મસાલીયાની દીક્ષાની ક્રિયા શરૂ થઈ, તે 8 પૂર્ણ થયા બાદ પૂજ્ય પાદ આચાર્ય દેવની આજ્ઞાથી, પૂ. વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ પાઠક છે પ્રવર શ્રીમદ્દ રામવિજયજી ગણિવરે પ્રાસંગિક વિવેચન કર્યું હતું ...]

Page #631

વર્ષ ૬ અંક ૨૯ : તા. ૮-૩-૯૪ :
આ છે, એ યાદગાર ધર્મ પ્રવચનનું' સારભૂત અવતરણું..........
( ધનપુર......... રૌત્ર સુઃ ૧૪..... વીર સ’. ૨૪૬૧-૧૭ એપ્રિલ ૧૯૭૫ બુધવાર) પૂજા અને પ્રશસાપાત્ર
અનન્ત ઉપકારી શ્રી જિનેશ્વરદેવાના શાસનમાં, તે શાસનને પામેલા મહાપુરૂષા, આ સંસારમાં તેજ રાગાને મહારોગે તરીકે ઓળખાવે છે, કે જે અજ્ઞાન આદિ રાગોએ, આત્માન. સઘળીએ સહપત્તિને દબાવી દીધી છે. અને જે રાગાને કારણે, અનન્ત દ ́ન, અન"ત જ્ઞાન, અને'ત ચારિત્ર અને અન`ત સુખ આદિ અનત લક્ષ્મીના માલીક આત્માએ આ સારમાં એક રÖક કરતા પણ ભૂંડી રીતિએ જીવે છે. જ્યાં સુધી આત્માની એ અનત 'ન, અનંતજ્ઞાન, અનંત ચારિત્ર અને અનંત સુખરૂપ લક્ષ્મીને પ્રગટ થવામાં અ'તરાયરૂપ મહારાગે નાખુદ્દ ન થાય ત્યાં સુધી કોઇપણ આત્માને સાચી, સંપૂર્ણ અને શાશ્વત શાન્તિ મળી નથી, કાઇપણ આત્માને એવી શાન્તિ મળતી નથી અને મળશે પણ ન માટે અનન્ત ઉપકારી જિનેશ્વરદેવાએ સ્થાપેલા આ શાસનમાં, ધન્યવાદને પાત્ર પૂ વાને ચેાગ્ય, પ્રશ'સાને પાત્ર તે આત્માનેજ ગણવામાં આવ્યા છે કે જે આત્માએ સ`સારના દુઃખી આત્માએનું રક્ષણ કરવામાં, સ`સારના દુ:ખી આત્માઓની દુ;ખની જડને નાબુદ કરવામાં શિકતસંપન, એવા સભ્યજ્ઞાન આદિ ગુણ્ણાને પામીને, સૌંસારર્થ ભયભીત બનેલા, સ`સારથી ઉદ્વિગ્ન બનેલા, આત્માઓનું યથા શકિત રક્ષણ કરવામાં તત્પર રહે છે.
.
: ૧૩૯
...
આ મહાપુરૂષમાં જ્ઞાનાદિ અનેક ગુણે પુરૂષમાં ઉતમ પ્રકારની જે નિઃસ્પૃહતા છે.
તે
વિલંબનુ કારણ
બાજે રાધનપુરમાં એક પરમ નિઃસ્પૃહ મહર્ષિને, પરમ ગુરૂદેવે, પેાતાના વરદ હસ્તે તે સ્થાનપર સ્થાપિત કર્યો છે. જે મહાપુરૂષને આજે આ રાધનપુરમાં પરમ ગુરૂદેવે સૂરિપદ ઉપર પ્રતિષ્ઠિત કર્યા છે. તે મહાપુરૂષને એ પદ ઉપર પ્રતિષ્ઠિત કરવામાં એટલે જે વિલ'ખ થયા, એ તે મહાપુરૂષની ચેાગ્યતાની ખામીને લીધે નહિ; પરંતુ તે મહાપુરૂષની નિ:સ્પૃહતાના ચેાગે જ આટલે વિલ`બ થવા પામ્યા હતે. આ મહાપુરૂષ કાઇપણ રીતિએ આ પદ સ્વીકારવાને તૈયાર થતા નહિ હતા, એથીજ, આ મહાપુરૂષની યેાગ્યતા ઉતમ છતાં પણ, આ પદ ઉપર તે મહા પુરૂષને પ્રતિષ્ઠિત કરવાનુ` કા` અટકયુ હતુ. ઉત્તમ લઘુતા
સાથે લઘુતાના જે ગુણ છે, મા મહાઆ મહાપુરૂષના પરિચયમાં આવેલ સૌ

Page #632

૧૪૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક ઈ છે કેઈને માલુમ છે. આ મહાપુરૂષની દિક્ષા પર્યાયમાં લઘુ અને આ મહાપુરૂષ સેજ જ્ઞાન છે S પામેલા મહાત્માઓ પણ આજે કેટલાય વખતથી આચાર્ય—પદે આરૂઢ થયેલા વિધમાન 8 શું છે. આ મહાપુરૂષ દિક્ષા પર્યાએ મેટા અને જ્ઞાનદાતા હેવા છતાં પણ, શ્રી આચાર્ય–પદે છે 8 આરૂઢ થયેલા તે મહાત્માઓના ચરણમાં ભકિતભર્યા હદ વિનય પૂર્વક, નમસ્કાર કરતાં જ છે કદી પણ અચકાયા નથી.
- રાધનપુરનું અહોભાગ્ય એ બધા મહાત્માઓને અને બીજા પણ મહાપુરૂષોને આગ્રહ હોવા છતાં, શ્રી છે આચાર્ય પદે આ મહાપુરૂષ બીરાજમાન થાય એ જોવાની પ્રબળ ઈચ્છા હોવા છતાં અને આ અનેક પુણ્યાત્માઓ તરફથી કંઈ કંઈ પ્રયત્ન કરવા છતાં પણ, આજ સુધી જે ન બની છે શકયું તે આજે અહિં બન્યું છે, એ રાધનપુરનું પણ અહેભાગ્ય છે. અહિં આવ્યા છે બાદ કઈ એવી શુભ ક્ષણે એ વાતની સ્મૃતિ થઈ, કે જેથી વર્ષોથી જે બનતું નહિ છે હતું, તેને આજે આ રાધનપુરમાં અમલ થવા પામ્યું છે. રાધનપુરના વનોને આ 8 મહાપુણ્યને ઉદય ગણાય કે-આવા નિસ્પૃહ શિરોમણિ મહાત્માને અને વર્ષોના છે પ્રયત્ન બાદ, પિતાના ગામમાં આજે પરમ ગુરૂદેવના વરદ હસ્તે શ્રી આચાર્ય પદ ઉપર હું પ્રતિષિત કરવામાં આવ્યા છે.
જોખમદારી " આ પદ, મૂખ્યત્વે એ એકજ જોખમદારીને રજૂ કરે છે કે.એ ૧૮ ઉપર છે આરૂઢ થઈને સંસારથી ભય પામેલા, ભયભીત બનેલા આત્માઓનું, આત્માને અનંત છે લક્ષમીને પ્રગટ થવામાં અંતરાયભૂત થતા મહારોગથી રક્ષણ કરવા પ્રયત્ન કરે છે. જોકે છે આજે આચાર્ય પદ ઉપર આરૂઢ થયેલા મહાપુરૂષે અત્યાર સુધીમાં અનેક અ ત્માઓના 8
ઉપર, કદી ન ભૂલી શકાય એ ઉપકાર કર્યો છે. આજે અહિં જે સાધુસમુnય છે, છે છે પરમ ગુરૂદેવની આજ્ઞામાં જે સાધુ સમુદાય વિચરી રહ્યો છે, તેમાં મોટે ભાગે આ મહા- 8
પુરૂષની જ પ્રસાદીનું પરિણામ છે. સંસારમાં મહારોગથી પીડાતે અને ભવના ભયથી 8
ભીતીવાળે બનેલે કઈ પણ પ્રાણી સંસારમાં ભટકાવનાર રંગરાગથી છૂટો અને અનંત છે. છે જ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વરદેવેએ ઉપદેશેલા માર્ગને પામે, એજ આ મહાપુરૂષની અહર્નિશ છે ઝંખના છે.
કૃપાનું પરિણામ હું પણ જે કાંઈ પામી શકે છે, જે કાંઈ આત્મકલ્યાણ સાધવા-સાવવામાં છે છે તત્પર બની શકે છે, તે પણ આ મહાપુરૂષના પ્રયત્નોનું સુ-પરિણામ છે હું જે કાંઈ છે

Page #633

૧ વર્ષ ૪ : અંક ૨૯ : તા. ૮-૩-૯૪
: ૧૪૧ જ પ્રભુમાને અનુસરતું બેલી શકું છું. મારામાં જે કાંઈ અનંતજ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વરદેએ {
પ્રરૂપેલા માર્ગને પ્રકાશિત કરવાની તાકાત આવી છે અને મારા જીવનમાં જે કાંઈ શ્રી વિતરાગ પરમાત્માની આજ્ઞાને અનુકૂળ જણાય છે, તે સર્વમાં પણ કારણ આ મહાપુરૂષની ? કૃપા જ છે. આથી, આજને અવસર જેમ તમારે માટે અહોભાગ્યને અવસર છે તેમ છે મારે માટે પણ અહે ભાગ્યને જ અવસર છે. મારા પરમ તારક ગુરૂદેવને હું શ્રી આચાર્ય કે | પદ ઉ૫૨, પરમ ગુરૂદેવશ્રીના વરદ હસ્તે પ્રતિષ્ઠિત થયેલા નિહાળી નેને પવિત્ર કરી રહૃાો છું.
પ્રયત્ન શ્રેગ્યતા મેળવવા માટે હોય વસ્તુરિથતિ એ છે કે.. આ સંસારમાં જન્મીને અમૂક વસ્તુઓ મેળવવાની હોય છે. છે છે અને કેટલીક માગીને પણ મેળવવાની હોય છે, જ્યારે કેટલીક વસ્તુઓ અમુકના ન છે પ્રસાદર્થ મળે છે. ગુણ વિગેરે વસ્તુઓ આત્માને જાતે મેળવવાની હોય છે અને પદ $ ( આદિતે પૂજય પરમગુરૂદેવના પ્રસાદથી પ્રાપ્ત થાય છે. પદ, એ તે મેળવવા ગ્ય છે છે વસ્તુ નથી. પદ મેળવવાની અભિલાષા કરવી, પર મેળવવા પ્રયત્ન કરવા, એ આત્માના છે
અધઃપતન કરનારી વસ્તુ છે. જરૂર, સૌને એવા સુયોગ્ય બનાવની ભાવના રાખવાનો છે અધિકાર છે ? સૌએ એવા ગુણ સંપન બનવા માટે અવશય પ્રયત્ન કરે જઈએ : શ્રી છે તીર્થક દેવ જેમ ચિતવે છે કે “સવિ જીવ કર શાસનરસી તેમ જગના ઉધારની ૫ ભાવના રાખવાને સૌને અધિકાર છે : એવી તારક ભાવના રાખવાને કોઈને અધિકાર છે. હું નથી રે મ નહિ, પરંતુ હું તીર્થકર બનું અને એથી દેવતાએ આવીને મારી સેવા 8 કરે, સમવસરણ આદિની ઋધિ મને પ્રાપ્ત થાય એવી ભાવના રાખવી એ અધઃ- ૬
પતનની નીશાની છે, તેવી ભાવનાવાળા ઉધ્ધારક બની શકતા નથી ગુણ વિશિષ્ટ પદોની છે { લાયકાત મેળવવાને જરૂર પ્રયત્ન થાય, એવા ગુણે લાવવા માટે જરૂરી વિનય-અભ્યાસ
આદિ રાય, પરંતુ એ પદની અભિલાષા મેટાની ભાવના પૂર્વક નહિજ હેવી જોઈએ. યોગ્ય ગુણે આવી જાય, પૂજ્ય ગુરૂદેવને એવી ગ્યતા દેખાય, તે પદવી એને ગુરૂદેવની છે પ્રસાદી માત્ર છે. આ રીતીએ રેગ્યતા પ્રાપ્ત કર્યા બાદ અને પરમ ગુરૂદેવની પણ છે ઈચ્છા થતાં, આ મહાપુરૂષને માટે આ પ્રસંગ આવતાં વર્ષો વિતી ગયા ? આજ એનું છે
પરિણામ તમે જોઈ શકયા છે કે ગુણ સંપન આત્માને ગુરૂની પ્રસાદી રૂપ પદવી મળે જ છે 8 છે. માટે દરેકને પ્રયત્ન પદવી મેળવવા માટે નહિ હવે જોઈએ, પરંતુ પદવી અને ૨
પ્રતિષ્ઠાને આપોઆપ ઘસડી લાવનારી સ્વ પર તારક ગ્યતાને પ્રાપ્ત કરવાને માટે ? છે હવે નઈએ.
(ક્રમશ:)
જ
ર

Page #634

පුරපපපපපපපපපjපපපපපපපපපප
ક સુખ શેમાં ? :
સુખ! સુખ! સુખ!
સ્વાના કર્યા. ગામ, પરગામ તપાસ કરતાં સુખનું રહસ્ય કયાં છે?
કેઈ સુખી માનવી જ નહ. તપાસ સુખની ભાળ ન થવાથી વિદદેશનો કરતાં કરતાં તેઓ ઘટ્ટાદાર વૃક્ષેતન, જંગલરાજા આનંદવર્ધન ઘણો જ વ્યથિત હતે. માં ગયાં ત્યાં નદીને કિનારે એક અ નદયરત
માણસ મળી આવ્યું. સુખના સાધનોની તુષામાં એ સદા અશાંત હતે.
સુખી માણસની ભાળ થઈ છે. તેવા સુખની તૃષ્ણાએ એના ચિત્તમાં અને સમાચાર જાણી રાજા રાજી ૨ જી થઈ તૃપ્તિની આગ પ્રગટાવી હતી.
ગયે. સુખની ધૂને ગાંડા થયેલા રાજાને સુખને પ્રસન્ન કરવા રાજાએ ઘણા થયું કે “આનું પહેરણ મળતા હ• સાચા ઘણું ઉપાય કર્યા હતાં.
અર્થ માં આનન્દવર્ધન કહેવાઈશ લોકો પરતુ
મને સુખી સુખી કહેશે.” સુખ દૂર, દૂર વહી જતું હતું.
ખાસ, આરામદાયક વાહન દ્વારા રાજા સુખને પ્રાપ્ત કરવાના સઘળા પ્રયને સુખી માણસ
યને સુખી માણસ પાસે પહોંચી ગયા. સુખી વ્યર્થ જતા હતા.
માણસને જોતા જ રાજા રથમાંથી ઉતરી
ગયેઅને તેને ભેટી પડયા. રાજાએ અંતે, રાજ નિરાશ થઈ ગયે. મુઢ
પિતાને હાથ લાંબે કરી તે સુખી માણસ થઈ ઉદ્યાનના કિનારે બેસી રહેવા લાગ્યું. તેવામાં એક ચિન્તક તેમને ભેટી ગયે.
પાસે તેનું પહેરણ માંગ્યું ચિંતક આગળ પણ રાજાએ સુખની
ત્યારે, ભીખ માંગી.
આનંદના કુવારા છોડતું મદમસ્ત સુખની ભીખ સાંભળી ચિંતકે એક હાસ્ય કરી સુખી માણસ બોલ્યો અરે ! અદભુત ઉપાય સૂચવ્યું. જે, ખરેખર ! ભાઈ, “મે તે કદી પહેરણ જ પહેર્યું નથી. “સુખી થવું હોય તો આપશ્રી કેઈ સુખી ખરેખર ! આત્મા જ અનંતર,ખનું હોય તેનું પહેરણ મંગાવી મને આપો ધામ છે. તેને કાંઈ સુખના વાઘા પહેરવાની તે હું આપને જરૂર સંપૂર્ણ સુખની પ્રાપ્તિ જરૂર નથી. કરાવી દઉં.”
– શ્રી વિસેના આ સાંભળી રાજા આનંદીત થ. રાજાએ પિતાના અંગત સેવકને સુખી માનવીની તપાસ કરવા માટે ચારેય દિશામાં

Page #635

ક
આ ચલે
શ્રી શંખેશ્વર નેશ્વર તીર્થ-ડોળીયા ચલે
શ્રી શંખેશ્વર નેમીશ્વર જિનેન્દ્રાય નમઃ શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ જિનેન્દ્રાય નમ:
શ્રી સિદ્ધિ-રામચંદ્ર-કરામૃત સૂરિભ્ય નમ: 1 શ્રી શંખેશ્વર નેમીધર તીર્થ (ઓળીયા) પ્રતિષ્ઠાની ચોથી વર્ષગાંઠ પ્રસંગે !
- ભાવભર્યું આમંત્રણ સુજ્ઞ દમબંધુ,
પ્રણામ સાથ જણાવવાનું જે પ. પૂ. હાલારદેશદ્ધારક પૂ.આ. શ્રી વિ. અમૃતછે સૂરીશ્વરજી મહારાજના પટ ઘર પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. છે તથા પૂ. મુ. શ્રી ચોગીન્દ્ર વિજયજી મ.ના ઉપદેશથી સ્થાપાયેલ શ્રી શંખેશ્વર નેમીશ્વર છે તીર્થ ડેળીયાની અંજન પ્રતિષ્ઠા પૂ. વ્યા. વા. પરમ શાસન પ્રભાવક આ. ભ. શ્રી
વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. આદિ પૂઆ. શ્રી વિ. જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. છે આદિની નિશ્રામાં ૨૦૪૬માં થઈ છે. તેની ચેથી વર્ષગાંઠ પ્રસંગે પધારવા ભાવભયુ આમંત્રણ છે. * સં. ૨૦૫૦ ફાગણ સુદ ૧૦ મંગળવાર તા. રર-૩-૯૪
પૂ. આ. શ્રી વિજય અમૃતસૂરીશ્વરજી મહારાજાની ૨૭મી વર્ગતિથિના નિમિત્તે ભવ્ય આંગી તથા સ્નાત્ર.
૨૦૫૦ ફાગણ સુદ ૧૧ બુધવાર તા. ર૩-૩-૯૪ સવારે ૮-૩૦ વાગ્યે ૧૮ અભિષેક બાદ ૧લી પૂજા. સવારે ૧૦-૦૦ વાગ્યે ૧૭ ભેદી પૂજા-નવમી પૂજાએ ધજા ચડાવાશે.
સવારે ૧૨-૦૦ વાગ્યે શાહ મનસુખલાલ જીવરાજ ભાડલાવાળા રાજકોટ તથા શા હ . છે દેવરાજ નરશી ઢીચડાવાળા મુલુંડ, શાહ ખેતશી વીરપાર નવાગામવાળા મુલુંડ તરફથી છે સાધર્મિક ભકિત.
વિધિ માટે જામનગરથી નવીનચંદ્ર બાબુલાલ શાહ તથા પૂજા માટે સુરેદ્ર છે છે નગરથી ભાવિક શ્રી વાસુપૂજ્ય મિત્ર મંડળ પધારશે. આ પ્રસંગે પધારવા ભાવભર્યું? આમંત્રણ છે,
લિ. જેન હિતવર્ધક મંડળ નેશનલ હાઈવે નં. ૮,
ડેળીયા (જી. સુરેન્દ્રનગર) сар хот оороо

Page #636

પ.પૂ.આ. ભગવંતા તથા સાધુ-સંતે તથા સતીવૃંદ સાધ્વીજી, ભગવંતાની પ્રેરયાથી ચાલતું. અહિંસા પરમેા ધ ॥ જીવદયા એજ પ્રભુસેવા ॥ રજીસ્ટર ન. ૨૭૪૫ રાજકોટ. શ્રી વિંછીયા સાજનિક સેવા ટ્રસ્ટ
માત્રા ગેઇટ, જય ભિખ્ખુ ચાક, વિંછીયા જી. રાજકોટ ૩૬૦૦૫૫ (૨)રાષ્ટ્ર) કીડીથી 'જર હાથી સુધીની સમગ્ર અમેાલ મુંગા પશુ-પક્ષીની સૃષ્ટિને અભય દાન દેનાર જીવદયા પ્રેમીજનેાને હાર્દીક અપીલ આત્મીય સ્વજન શ્રી;
કરતા પણુ
નાખવા મા
સસ્નેહ...... સાદર પ્રણામ! આપ જાણે છે. આ વર્ષે ચામાસું નબળુ અને નિષ્ફળ ગયુ છે. વળી દુકાળમાં અધીક માસની જેમ માવઠું થયુ. જેથ પશુ-પક્ષી માટે અતિશય વિકટ પરિસ્થીતી ઉદ્દભવી છે, અમારી સસ્થામાં એકલાખ વધુ ૫'ખીએ ચણવા માટે આવે છે. દરરાજની ૧૨૦ કિલા કબુતરને ચણુ આવે છે ૧૦ કીલા કુતરાને રેટલા પાણીની પરબે અવેડા-ઉપરાંત નિરાધાર ઢાર, માલધારી કચ્છમાંથી લાઈને આવે. તેના માટે ઘાસચારા ગરીબ દર્દીઓને દવા કપડા અનાજ જીવન જરૂરીયાત મુજબ વસ્તુઓ પણ અપાવવા માં આવે છે. દરાના ૧૫૦૦ જેવા ખચ છે, હાલ અનાજ તથા અન્ય વસ્તુમા ભાવ પણ ઉંચા છે, અ વા કપરા— ૬થી ૭ માસ વધુ ખેચવાના છે આપ દિલેર-દાનવીરોના સહકાર વિના પ્રકય નથી. આપ દાતાઓ ઉદાર હાથે દાન આપી અપાવી અમારી ઝોળી છલકાવી દેશે. તેવી અમેને અતુટ આશા છે. ગરીા માટે એક એમ્બ્યુલન્સની ખાસ જરૂર છે તે। આ શુભ કાર્ય મા આપનુ શુભ નામ લખાવી, આપવા વિન'તી
સાદ પડયા છે, જીવદયા પ્રેમી જન જાગ જો રે! વીરા જાગજો રે, શુરા જાગજો રે, જોજો. અખેલ જીવાની આતરડી ઠારવાના આ અણુમેલ. અવસર એઅે ન જાય! આ સંસ્થાને અપાતુ દાન ઇન્કમટેક્ષ એકટની કલમ ૮૦ (જી)(૫)મુજબ રમુકત છે. દાન માકલવા તેમજ વધુ વિગત માટે સપન દંતીલાલ દેવચંદ ગુઢકા લંડન) ૦૮૧ - ૯૦૪૯૮૫૧ (ઘર)
.
દીનેશકુમાર ચુનીલાલ માથુકીયા (મલાડ) એ. ૮૮૨૧૫૪૯ ઘર. ૮૪૦૬૫૪૫ રાજેશકુમાર લીલાધર શાહ (શાંતાક્રુઝ) ઘર, ૬૪૯૦૯૪૬
૬૪૯૧૭૭૫
હરેશકુમાર જયસુખલાલ શાહ (અમદાવાદ) આ. ૩૧૩૧૬૧-૩૧૩૧૬૨ ઘર. ૪૬૫૯૯૭ ચેતનકુમાર યશવંતરાય શાહ [કલકતા] ૭૪૭૨૦૮ ઘર.
હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શાહ [ભાડલાવાળા] રાજકોટ ૨૩૯૪૮ જમીન ફુલચ’દભાઈ વારા [બારીવલી] એ. ૩૬૧૨૩૭૩ ઘર. ૮૦૧૭૨૫૮ મહેશભાઇ એમ. મારફતીયા [સુરત] ૮૯૩૫૦ અમીત હું ડસ [સુરત] હરીશચન્દ્ર ગ।. ઉદ્દેશી [મદ્રાસ] આ. ૫૫૨૪૮૧-૫૫૬૨૨૩
હેપી મેરેજ બ્યુરા રાજેશ શાહ [રાજકૈાટ] એ. ૨૮૭૭૧ ઘ૨. ૨૪૬૭૫
ચેક તથા ડ્રાફ રકમ શ્રી વિછીયા સાવજનીક સેવા ટ્રસ્ટના નામે મેકલવ વિન‘તી
૧૩ મ

Page #637

જwwwwwwww
કે ખાટું ને લગાડતા હે ને !” &
– શ્રી ભદ્રભદ્ર.
પારકે પૈસે પરમાનંદ અમાં એક પરમ પવિત્ર પુન્ય પનેતા ઉઠ. ઉભે થા. ચે પડી લઈને બેસ. (ગાલે મિત્રરત્ન છે. એક દા'ડે એના પપાએ એને માટે દંત ચૂટલે ભરતા ભરતા કીધુ ) એટલે બ 'ઝુડી નાખે એટલે બધો ઝુડી અત્યાર સુધી બહુ ફાટી ગ્યા'તા, હવે તમારી નાખ્યા હા ! એટલો બધે કે વાત ન ખબર લઈ નાંખીશ.” પૂ. પછી મેં પૂછયું ત્યારે વાતમાં કંઈ આરોપી મિત્રરતનને ઘરના રૂમની માલ ની હોં. અમારા મિત્રરનની ભૂલ કેદમાં પૂર્યા વગર જ મુકત કરી દીધો. એટલી જ કે એ ભાઈસાહેબ બાજુવાળાના
પણ માર્શલ લે જોરદાર હતે. ઘરે રીમે કંટ્રોલર રંગીન ટી.વી. જોવા છે તે. અને એમના ઘરેથી એક એકવાર અમારા મિત્રરત્ન કેઇ સાધુ વાર વટાણાનું (શિયાળો છે ને એટલે ભગવાનના વ્યાખ્યાનમાં એવું સાંભળી કોથમીર નાંખેલુ: શાક લઈ આવે. અને આવ્યા કે-“શકિત મુજબ સ્વદ્રવ્યથી જ તેની સાથે ભણતા તેમના જ પુત્રરત્નની પૂજા કરવી.” એટલે તેણે તે પપ્પાની જણ ચેપડી માંગી આવેલ. અને એકવાર બોલ- બહાર બધી વસ્તુઓ વસાવવા માંડી. પછી પેન પણ
તે પપ્પાને ખબર પડી ગઈ પણ કઈ
તકલીફ ન આવી. બસ આટલી રીઢામાં રીઢી ભૂલે તે એ પરાક્રમી મિત્રને એક અઠવાડિયામાં
પપ્પા વળી કઈ બીજા સાધુ ભગવંત કરી નાંખેલી. અને ખબર પડતાં જ
પાસેથી એમ સાંભળી આવ્યા કે-“પારકા પિતાજીની કોર્ટમાં ચુકાદો આવ્યા કે–ખબર.
દ્રવ્યથી પણ પૂજા કરવામાં વાંધો નહિ.” દાર ! હવે કેઈની વસ્તુઓ લેવા
એટલે આવીને તેણે છોકરા રતનને કહ્યુંગયે. છે તે અહીં ઘરમાં ઓછું બન્યું
“તને આવું કેણે ભરમાવ્યું કે પારકા પૈસે છે તે બીજા પાસે માંગવા જાય છે?
પૂજા ન કરાય?” આટલું કહીને બે-ચાર લાફા તે જજ “મેં તે વ્યાખ્યાનમાં સાંભળ્યું પપ્પા.” સાહેબ પિતાએ જ ફટકારી દીધા. પાછો તે મેં ય સાંભળ્યું કે-“પારકા પૈસે પૂજા ચુકાદ લંબાવ્યો કે “ને ટી.વી. જોવા કરાય.” પછી મિત્રરને કીધુ-પપ્પા બે મહાબેઠેલે તેને જે કે સાંભળે છે ને તે રાજમાંથી કોણ સાચા કે બેટા એ તારી ખે? નથી હા. બહુ ફાટયો છે નથી વાત જવા દો. તમે જ વિચારે ને કે હું કેતા એમ જાણે કોઈ કેનાર જ નથી. પારકાની પેન-ચાપડી-શાક લાવેલ અને

Page #638

૧૪૬ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) એકવાર ટી વી. જેવા ગયેલ ત્યારે તમે મને અને એ ય પારકે પૈસે તે હવે હું ય કે મારે ? જે એ બધું પારકા પૈસે નહિ કરૂ. પેલા મહારાજે કેવ કે.... કંઈ ના થાય તે ભગવાન જેવા ભગવાનની નહિ જવા દો ને. આપણે મહારાજ સાહેપૂજા પારકા પૈસે કરવાની પપા ? બની નિંદા કરવાની જરૂર નથી.
પપ્પાને થયું તે ખરૂં કે-“હા ચાલે બેટા પરદ્રવ્યથી પૂજા ના કરાય ઈ વાત હાચી લાગે છે. પારકાની વસ્તુઓ હાચુ. પણ તું આટલે બે ટાઈમ નહિ વાપરવાના સંસ્કાર અમે નાનપણથી પૂજામાં કાઢે છે તે તારે દી ક્ષા-ભિક્ષાની જ બાળકોને આપીએ છીએ. અને બાળકે ભાવના હોય તે પાછો મને રે.તવને રે'જે અમારા આ સંસ્કારના વારસાને બરાબર હે બેટા. છેક ભગવાનની પૂજા સુધી ય સાચવી રાખે છે. ને સંસ્કાર દેનારા અમે “પારકે પૈસે પરમાનંદ કરીએ છીએ.”
(તા.ક, બદામ જેવડા એટલે કે બદામી
કેસર તિલક વાળા કેઇ પણ ભાઈને પણું પપ્પા તાડૂકયા-“બહુ નાને મેઢે
જોઇને એકકસ માનજે , તે ભદ્ર મોટી વાત કરતા શીખ્યા છે ? બેસી
ભદ્રના મિત્રરત્ન છે. સ્વદ્રવ્યથી જાવ એક બાજુ પૂજા-ખૂન કરવા નથી જવાનું કાલથી ઘરની બહાર ગયે છે તો
પૂજા કરનારા બદામી જ તિલક તારે ટાંટિયે ભાંગી નાંખીશ હા.”
કરે તેવું નથી. પણ બેદ મી તિલક
કરનારા ૯ પોઈન્ટ ૯૯ ટકા સ્વપછી તે અત્યાર સુધી એક પણ
દ્રવ્યથી જ પૂજા કરનારા હોય છે અપીલ ખેતી કરી એવા મમ્મીએ પપ્પાને ને માટે. હે ભઈ) . ઉધડો લઈ નાંખ્યો. “પૂજા કરવાની ના શેની પાડે છે. તમે જ પારકી વસ્તુઓ લેવાની ના પાડી છે. અને તેથી તે નથી
કાર પર
હાર લેતે અને પૂજામાં ય એની ઘરની વસ્તુ લઈ જાય છે. તે તમારું શું બગડી ગયુ? હવે તે તમારે ય પારકે પૈસે પૂજા કર
૨૫૧) રૂા. શ્રી રમણલાલ છગનલાલ વાનું બંધ કરવું જોઈએ.”
આરાધના ભવન ટ્રસ્ટ તરફથી ભેટ. નવબાબે પૂજા કરવા જશે જ. અને એ
સારી પૂ. આ. શ્રી. વિ. રાજતિલક સૂમ. ય પિતાના ઘરના પૈસાથી જ કરશે. બેલે તથા પૂ. આ. શ્રી. વિ. મહે દય પૂ. મ.ના કેવું છે કાંઇ?
પ્રવેશ પ્રસંગે. પાપ બેલ્યા-આ તે હું તેની પરીક્ષા કરતે હતે. પૂજા તે કંઈ બંધ કરતી હશે.
અ

Page #639

નાધિક અત્રે પૂ. વિદ્વાન મુનિરાજ શ્રી અક્ષર વિજયજી મ. આદિની નિશ્રામાં શ્રી મહા ીર સ્વામી જિનાલયની ૨૫મી વર્ષ ગાંઠ સંગે અતિ ભવ્ય મહેૉત્સવ ઉજવાયા.
-
મા. ૧૨ થી વદ-૫ સુધી વિવિધ પુજન કાલિક સાધર્મિક વાત્સલ્ય યાત્રા વડો ભવ્ય રીત્ય પરિપાટી.
જલ
દેવ દ્રવ્ય સાધારણ વ્યાદિની ઉપજ પણ કલ્પનાતીત થઈ આ ઉત્સવ નાસિક શ્રી સંઘ માટે જીવન ભરના સ‘ભારણા જેવા બન્યા પ્રમુ ભકિત માટેની ભવ્ય ઉદારતાના દર્શન થયા હતા.
અમદાવાદ
પાલડી પ્રીતમનગર પહેલે ઢાળ શેઠ કેશવલાલ પ્રેમચક્રને બગલે ૧. પ્રશાંતમૂર્તિ સ્વ. સા. શ્રી ચરણ શ્રીજી મ ના શિષ્યા પૂ. સા. શ્રી ચંદ્રાનના શ્રીજી મ. ના ૫૦ વર્ષના સુદીર્ઘ સયમ ર્યાયની અનુમેદના નિમિત્તે ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પૂજન શ્રી સિદ્ધચક્ર પૂજન સહિત બે દિવસીય જિનેન્દ્ર ભક્તિ મહોત્સવ પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદન સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. સુ. શ્રી પૂર્ણ ચંદ્રવિજયજી મ. આદિ સુનિ મ`ડળની નિશ્રામાં મહા સુદ ૧૦ થી ૧ર ઉજવાયા સિધ્ધચક્ર પૂજન પૂ. સાધ્વી મ. ના સંસારી સંબંધીએ તરફથી ૧૦૮ પાશ્વના પૂજન હળવદ નિવાસી શેઠશ્રી કમલશી લવજી તથા શેઠ શ્રી વખતચંદ
www
માણેકચંદ પરિવાર તરફથી અને અાપદજી પૂજા શેઠ શ્રી પ્રેમચંદ સુરચંદ પરિવાર તરફથી ભણાવાઇ સુરેશભાઇ પ`ડિત પાલનપુર વાળા શેઠ શ્રી રજનીકાંત કે. શાહ પૂજન માટે તથા શ્રી વાસુપૂજ્ય મિત્રમ ડળ સુરેન્દ્રનગર પૂજા ભણાવવા પધારેલ,
આસાતરા નગર (રાજ)- અત્રે શ્રી વાસુપૂજય સ્વામી જિનમંદિરની પ્રતિષ્ઠા મહા સુ ૧૦ ના પૂ. આ. શ્રી વિજય આદિની નિશ્રામાં સુશીલ સૂરીશ્વરજી મ.
ભવ્ય અઠ્ઠાઈ મહાત્સવ સાથે ઠાઠથી થઈ. હરિનગર
સુરત – અત્ર
પૂ.
આ. શ્રી વિજયજય જ૨ આદિની નિશ્રામાં ધર્મ સૂરીશ્વરજી મ. આરાધના ભવનનું ઉદઘાટન પોષ સુદ ૧૫ ના દાનવીર શેઠ શ્રી લક્ષ્મીચ'દ નગીનભાઈ ઝવેરીનાં હસ્તે ઉદઘાટન થયું' પ્રવચન તેમજ પંચ કલ્યાણક પૂજા ભણાવાઈ શાહ જીવરાજ માંગીલાલ તરફથી સાધર્મિક ભકિત થયું.
-
સીસેાદરા નવસારી – અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિ. લલિતશેખર સૂરીશ્વરજી મહારાજ આદિની નિશ્રામાં પૂ. મુનિરાજ શ્રી હેત વિજયજી મ. ની ગુરુમૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા તથા તે નિમિત્તે ઉજમણા સાથે શાંતિ સ્નાત્ર મહોત્સવ પૂર્ણાંક પંચાહ્નિકા મહે।ત્સવ શાહ ખુમચંદ ગુલાબચ'દ પરિવાર તરફથી શ્રી

Page #640

૧૪૮ :.
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) કુંથુનાથ જિનમંદિરમાં મહા સુદ ૬ (દેઢ હજાર) શબ્દોને (ચારથી છ ફુલ થી સુદ ૧૦ સુધી ઉત્સાહથી ઉજવા. સ્કેપ પાનાં) હેવા જોઈએ. પ્રતિસ્પધી
પૂ. મુ. શ્રી હેત વિજયજી મ. તે શેઠ પિતાનું નામ, સરનામું, લિંતાનું નામ, શ્રી ખૂમચંદભાઈ તેમણે ૨૦૧૯ ક. વ. ના ઉંમર, શૈક્ષણિક યેગ્યતા, વિગેરે અવશ્ય પૂ. આ. શ્રી વિજય જયંતશેખર સૂરીશ્વરજી લખે. કેઈ પણ ઉંમરની વ્યકિત આ મ. ના હસ્તે દીક્ષા લઈ પૂ. આ. શ્રી સ્પર્ધામાં ભાગ લઈ શકે છે. નિબંધ મિકલવિજય હીર સૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્ય વાની અંતિમ તિથિ વધારીને ૨૪ એપ્રિલ બન્યા હતા સં ૨૦૨૮ના આસો સુદ-૧૪ ૧૯૬૪ (મહાવીર જન્મ કલ્યાણક) કરના પુ. લલિત શેખર વિ. મ. આદિની વામાં આવી છે. સાથે સીસોદરામાં માસામાં સમધિપૂર્વક વિજેતાઓને પુરસ્કાર :- પ્રથમ રૂા. કાળધર્મ પામ્યા હતા.
૧૧૧૧- બીજે રૂ. ૭૭૭- ત્રીને રૂા. ૫૫૫– સુરત – નાનપુરા સિદ્ધશીલા એ પાટ. અને રૂ. ૧૦૧–ના પાંચ સાંત્વના પુરસ્કાર મેટ મધ્યે પ. પુ. આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્દ આ
એ પ્રમાણે નકકી કરાયા છે. વિજયરામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ની દીક્ષા
વધુમાં વધુ સંખ્યામાં ધમ પ્રેમી ભાઈ તિથિની સ્મૃતિમાં પૂ. આ. શ્રી વિજય બહેને નિબંધ લખીને નીચેના સરનામા જયકુંજર સૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્ર. પર મોકલી આપે. સરનામું અંગ્રેજીમાં માં પિ. સુ. ૧૦ થી ૧૩ સુધી અનારી કરવું. સનાત્ર આદિ પંચાહ્નિકા મહત્સવ ઉજવાશે The convener (Essay competition) સુદ ૧૩ ના પૂ. શ્રીનું ગુણ સ્મરણ થયું. Shree MAHAVEER JAIN MAHILA
MANDAL, અ. ભા. નિબંધ સ્પર્ધા
MAHAVEER JAIN BHANAN શ્રી મહાવીર જૈન મહિલા મંડળ,
(Sholay) બેંગલોર, દ્વારા અખિલ ભારતીય સ્તર પર Pyar Koil Street, Ashok Nagar, નિબંધ સ્પર્ધાનું આયોજન કરવામાં BANGALORE - 560025 આવ્યું છે.
(Karnataka). નિબંધને વિષય છે -
અમદાવાદ- દાનસૂરિ જ્ઞાનમંદિર કાલુપુર જૈન સંસ્કૃતિની રક્ષા અને વિકા- (અમદાવાદ) મળે પ. પૂ. માલવ દેશે સ૬સમાં નારીની ભૂમિકા”
ધર્મ સંરક્ષક આચાર્ય શ્રી વિજય સુદર્શન નિબંધ ગુજરાતી, હિન્દી અથવા સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની શુભ નિશ્રામાં - અંગ્રેજી કેઈપણ એક ભાષામાં લખીને સકલાગમ રહસ્ય વેદી આચાર્ય શ્રી વિજય મોકલી શકાશે. નિબંધ ઓછામાં ઓછા દાનસૂરીશ્વરજી મ. સા. ની મહા સુદ ર ૧૦૦૦ (હજારક) અને વધુમાં વધુ ૧૫૦૦ ની સ્વર્ગતિથિ ૧૨-૨-૯૪ના દિવષે ઉજ

Page #641

: વર્ષ : અંક ૨૯: તા. ૮-૩-૯૪
= ૧૪૯ વવામાં આવેલ. આચાર્યદેવ તથા પ્રવચન- મહોત્સવનું સુંદર આયોજન થયું હતું. કાર મુનિરાજ શ્રી દશનરન વિજયજી એ પરમાત્માની સુંદર ભકિત કરવામાં આવતી ગુણાનુવાદ પ્રવચન કરેલ. બે રૂપિયાનું હતી. મુનિ શ્રીના પ્રભાવક પ્રવચન દ્વારા સંઘપૂજન તથા ગુરૂપૂજન થયેલ. વ્યાખ્યાન ધર્મનું અદ્દભૂત વાતાવરણ સર્જાયુ હતુ. પછી પૂજા ભણાવવામાં આવેલ. એકંદરે - નાગ. વદ ૫ ના અંતિમ સાર પ્રસંગ ઉજવાયે.
દિવસે વેસ્ટના જિનાલયે સામૂહિક શૈત્ય
પરિપાટી વાજતે ગાજતે ગઈ હતી. પાછા | વિકેલીમાં ભવ્ય જિનભકિત
આવ્યા બાદ સંઘની સાધર્મિક ભકિત કરમહત્સવ
વામાં આવી હતી. છેલ્લા દિવસે રવિવારે હરિયાળી વિલેજ-વિક્રોલી (વેસ્ટ) પ્રશ્નોત્તરીનું પ્રવચન રાખવામાં આવેલ. જે મણે શ્રી આદિનાથ સ્વામી જિનપ્રાસાદ
૯-૩૦થી ૧૨-૦૦ વાગ્યા સુધી ચાલ્યું હતુ. ઉપાશ્રય લે ગતવર્ષ સ્વ. પૂ. શાસન ઘણા લોકોએ ઘણી ઘણી વાતોનો મર્મ સાર્વભૌમ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્દ વિજય પિછા હતે. રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજના પટ્ટ લંકાર છેલ્લા દિવસે ભવ્ય મહાપૂજાનું આયોપૂ. ગચ્છાધિપતિ આ. દે. શ્રી વિજય મહો. જન કરાયું હતું. જિનાલયનો પુ૫ ઘર દય સૂરીવરજી મ. સા. ના અગ્રાવર્તિની
જે રાવ
ભપકાદાર શણગાર, પરમાત્માની પ્રવતિની પૂ સા. મ. શ્રી હંસશ્રીજી મ.
અંગરચના, આજુ-બાજુમાં સવગીય વાતાના પ્રસિહ છે પુ. સા. શ્રી સમ્યગ્દર્શનાશ્રીજી વાર પાલના બેન્ડની સુમધુર સુરાવલી. મ. આદિ ઠાણું રાતુર્માસ પધાર્યા હતા. વગેરે વગેરે દ્વારા આ મહાપૂજાએ હજજારે બહેને માં તાત્ત્વિક પ્રવચન આપી તેઓએ
દર્શકોના દિલ આકર્ષિત કર્યા હતા. નવી મતા આણી હતી. તેથી ચોમાસામાં થયેલી વિવિધ તપાદિ આરાધનાઓની
- ૫૦ થી પણ અધિક | સાધુ-સાદવજી
ભગવંતની નિશ્રામાં આવે. ભવ્ય શ્રી અનુમોદન થે એક સુંદર જિનભક્તિ મહો.
જિનભકિત મહત્સવ અત્રે અંજનશલાકા ત્સવ ઉજવવામાં આવેલ.
બાદ પ્રથમવાર જ ઉજવ.. એવા આનંદતે પ્રસંગે પૂ પરમ ગુરૂદેવશ્રીના શિષ્ય- ના ઉદગારો લોકમુખમાંથી સરી પડતા હતા. રત્ન પ્રખર પ્રવચનકાર પૂમુનિરાજ શ્રી
નવસારી નયવર્ધન વિજયજી મ. આદિ ઠાણ ૯ શ્રી રમણલાલ છગનલાલ શાહ આરાતથા પૂ પ્રશમરણમૂર્તિ સા. શ્રી હસાશ્રીજી ધના ભવન નવસારીના આંગણે પૂ. સ્વમ. આદિ ઠાણા તથા પૂ વિદુષી સા. શ્રી ગય વ્યાખ્યાન વા ચસ્પતિ સુવિશાળ હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી મ. આદિ ઠાણા કુલ ૪૪ ગચ્છાધિપતિ આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય પધાર્યા હતા.
રામચન્દ્ર સૂરીજી મહારાજાના દીક્ષા શ્રી લઘુશાંતિસ્નાત્ર સમેત પંચાહ્નિક દિવસ પસ સુદ ૧૩ની ભવ્યાતિ ભવ્ય

Page #642

૧૫ :
અનુમોદના-ઉજવણી થઇ. આ પ્રસંગે સુરત યશસ્વી તેજસ્વી ચાતુર્માસ પૂર્ણ કરી પૂજ્ય પાદ વધમાન તપેાનિધિ આ દૈવ શ્રીમદ્ વિજય રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મહારાજાની તથા સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ આ. દેવ શ્રીમદ્ વિજય મહેાય સુરીશ્વરજી મહારાજા પોતાના વિશાળ સ ધુ-સાધ્વીજી પરિવાર સાથે પધાર્યા હતા. પૂજાનું સામ યુ' પેષ સુદ ૧૨ના સવારે ૯ કલાકે શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથના મંદિરેથી ભવ્ય ઠાઠમાઠથી થયુ હતુ.. ણે ચાતુ *સ પ્રવેશ ન હેાય એવી ઠેઠ જામી હતી.
પાષ સુધૈ ૧૩ ના સવારે ૯ કલાકે
પૂજયશ્રીના ગુણ'નુવાદની ભવ્ય સભા ચેાજાઇ. પૂજાના માંગલિક બાદ પૂ સુ. શ્રી તત્વરત્ન વિ. મ, પૂ. મુ. શ્રી હિતરુચિ વિ. મ., તથા પુજ્ય પ્રખર પ્રવચનકાર શ્રી કીર્તિયશ વિજયજી ગણિવર્ય સચોટ ભાવવાહી ભાષામાં પૂજ્યશ્રીજીના જીવન પ્રસંગે વણુવી સભાને મંત્રમુગ્ધ કરેલ. ' શ્રાવકામાં શ્રી ચિંતામણી સઘના પ્રમુખ તેમજ ૨. છ, શાહ આરાધના ભવનના ટ્રસ્ટી શ્રી નરેશભાઈએ અસ્ખલિત શબ્દોમાં પ્રાંજળ શ્રદ્ધાં જલી અપી ત્યારબાદ શ્રી અરવિંદભાઇ પરીવાર તરફથી સેનાની ગીનીથી તેમ નરેશભાઈ પરીવાર તથા પ્રિયેશ, ભુપેન્દ્ર. ભાઇ, મનુભાઇ-હેમ'તભાઇ-સુનીલ આદિ તરફથી ભવ્ય ગુરૂપુજનના ચડાવા લઈ રૂા.
ગુરૂપુજન તેમજ શ્રી સંઘ વરફથી ૧૬–૧૬ નું સ ́ધપૂજન તેમજ શ્રી અરવિંદભાઈ રમણલાલ શાહ તેમજ ડી. એન. આર. તરફથી સંઘ જમણુ
કરવામાં આવેલ
: શ્રી જૈનશાસન (મઠવાડિક)
થયેલ હતું. સાંજે શ્રી આદિનાથ સ્વામી જિનાલયે ભવ્ય-દિવ્ય મહાપુજા આયેાજાઇ હતી. આખાય જિનમંદિરને પુષ્પા, દર્શીતા દીપકા, હાંડીઓ, ઝુમરા, તેણે આઢિથી શણગારયા હતા અને પ્રભુ પ્રતિમાજીને કેશરના વખથી ભારે આંગી રચાઇ હતી. અઠે આઠે પ્રભુ પ્રતિમાજી ને ભારે આંગી હતી. પૂજ્યશ્રીની આબેહૂબ પ્રકૃિતિ સામે એમણે જૈન જનતાને આપેલ ઉપદેશ વાકયાને દર્શાવતી ર ́ગાળીએની સજાવટ કરી હતી આખુય નવસારીશ ડેર રાતના ૧૧-૩૦ કલાક સુધી દ'નાથે' મટયું હતું. પોષ સુદ ૧૪ ના પરમ પૂજ્ય ગણિશ્રી ગુણુયશ વિ. મ. તથા !જય ગણશ્રી કિતિયશ વિજયજી મ. ના ૨૮ દીક્ષા વર્ષમાં પ્રવેશ નિમિત્ત`, ૩ નુ' સંઘપૂજન તથા પ્રભુજીને ભય આંગી રચવામાં આવેલ.
વ
"
માં
७
દિવસની
આરાધના ભવનમાં
સ્થિરતા દરમ્યાન પૂજય શુિવય શ્રીના ધમ શ. માટે' વિષય પર ચાલતા
પ્રશ્નચનાએ જખરા ર'ગ જમાવી શ્રોતાઓને ધર્મ શા માટે કરવા જોઇએ પ્રતીતિ કરાવી હતી રાત્રીના
પ્રવચન
વ્યાખ્યાને સાંભળવા ભાઇઓથ મંડપ લગભગ ભરાઇ જતા હતા. પ્રશ્નોતરી એવી તા અજબગજબનું ચાલતી હતી કે રાતના ૧૦-૩૦ ૧૧ વાગી જતા પરાણે સર્વ મંગલ કરવુ પડતુ` હતુ`..
વાતની પ્રશ્નોતરી
આમ એકદરે ઉભય પૂજ્યેાના પગલે સુંદર વાતાવરણ સર્જાયુ. રમણુલાલ છગન

Page #643

વર્ષ-૬ અંક ૨૯ :
તા. ૮-૩-૯૪:
': ૧૫૧.
લાલ ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટી શ્રી અરવિંદ- અમદાવાદ – દાન સૂરીશ્વરજી જ્ઞાનભાઈના માતુશ્રી શ્રીમતી લીલાવતીબેન પોષ મંદિર ખાતે બિરાજમાન માલવદેશે સદ્દસુદ ૧૩ ના દિવસે સમાધિપૂર્વક સ્વર્ગ. ધર્મ સંરક્ષક ગચ્છાગ્રણી પૂ. આ.શ્રી વિજય વાસી બને તો એમના નિમિત્તે સિદધચક્ર. સુદર્શન સૂરીશ્વરજી મ ની ઉદયપુર સંઘ પૂજન પ પ વદ ૪ના દિવસે થયેલ તેમજ ચોમાસા માટે વિનંતિ કરવા આવેલ છે એમના પરીવારે લીલાવતીબેન રમણલાલ દિવસ રોકાઈ ખૂબ આગ્રહ કર્યો કામળી શાહ આપબીલ ભુવન' માહે ૧૦૦૦ ફુટની વહોરાવી ૨-૨ . સંઘ પૂજન ૫-૫ રૂા. જગ્યા “રમણલાલ છગનલાલ શાહ આરા- પ્રતિકમણમાં લાણી કરી ૪૩ વર્ષથી . ધના ભવનને ભેટ આપી તેમજ કાયમી શ્રી ત્યાં પધાર્યા નવી જન્મભૂમિ દયાલીમાં આયંબીલ ખાતું ચાલુ કરવા માટે સારી ફા. સુ. ૪ વર્ષગાંઠ છે તે પૂર્વ પધારવા એવી રકમ સુપ્રત કરી હતી.
આ ગ્રહ કર્યો હતે.
- આ શખેશ્વર પાશ્વનાથાય નમઃ સવારના જેનું થાય સ્મરણ
તેને ન થાય ભભવ જીવનમરણ જલદી નકલ નોંધાવો. અપૂવ પ્રકાશન વસાવે
પુસ્તકનું નામ
પ્રાતઃ પાશ્વ પ્રણામ પૂ સ્વ. કર્ણાટકકેસરી આચાર્ય ભગવંત શ્રી ભદ્રંકર સૂરીશ્વરજી મ. સા. ના દિવ્યાશીષ તથા પુ. શાંતિમૂતિ આચાર્ય ભગવંત શ્રી પૂણ્યાનંદ સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની પ્રેરણા દ્વારા પ્રકાશિત.............
પ્રકાશનમાં શું જોશ - ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પ્રભુના કેર કલર, ઓફિસેટ પ્રીન્ટીંગ આર્ટ પેપરમાં, પ્રભુના તથા તીર્થના નામ, પિકેટ સાઈઝમાં, તદન નવા આકારમાં, પણ સ્ટિક પાઉચ સાથે પ્રસિદધ થઈ રહ્યું છે. (પ્રભાવના માટે અતિ ઉપયોગી)
મૂવ કીંમત ર૭-૦૦ રૂપિયા ૧૦ નકલ નોંધાવનારને, ૧ નકલના ૨૦૦૦ રૂ. લેખે ૨૦૦૦-૦૦ રૂપિયા
- સંપર્ક સૂત્ર :જયેશભાઈ એન. શાહ – નેહજ એન્ટરપ્રાઈઝ, ૧૦૫-નારાયણ ધ્રુવ સ્ટ્રીટ પહેલે માળ-મુંબઇ-૪૦૦૦૦૩ (M.S.)
- ફેન દ્વારા નકલે નોંધાવી શકાશે - ૮૨૩૭૨૪, ૮૭૨૧૩૬. ''

Page #644

લબ્ધિ લીલા લહેર - પૂ. કવિકુલકિરીટ આ. ભ. શ્રી વિજય લબ્ધિ સૂરીશ્વરજી મ.
શબ્દ કે માં મીઠાં અને હિતાવહ શબ્દો થકબંધ ભરેલા કેવા છતાં ય, જે દુજેને કડવા, કર્કશ અને દુખપ્રદ અપશબ્દોનો ઉપયોગ કરે છે તેઓ હું અને સવાદુ ભોજન મે જુદ હોવા છતાંય કટુક અને નિરસ જમે છે અને જમાડે છે.
અણી પારના સંગેમાં પણ જે ઉદારતા ચૂકે તે કસોટી ઉપર ચડાવેલ બનાવટી ઈમીટેશન સેનાની જેમ દાનેવરી ફેલ જાય છે
લાલસાથી લેપાઈ, જેઓ અનીતિ કરીને ઉપાર્જન કરેલું દ્રવ્ય તિજોરીમાં ચૂપચાપ ભરી લે છે તેઓ પિતાના પુણ્યને જ કેદમાં પૂરે છે.
આત્મ સંયમ અને સદાચાર એ એવા હંમેશા સહચારી મિત્ર છે કે, જ્યાં શે ત્યાં તેઓ હળીમળીને રહેતા હોય છે.
શકવતિઓની સત્તા છ ખંડમાં પ્રવર્તે છે, પણ પુણ્યવાન પુરૂષની નિરાભિમાનતા એ એવી જાદૂઈ વિદ્યા છે કે, તેઓની સત્તાની હેઠળ ત્રણેય લેક વતે છે.
સાહસિક સૂર પુરૂષ અને સ્વયં વિજેતા તેઓ જ છે કે, જેઓ ઈદ્રિયજન્ય વિષના ગુલામ બનતા નથી. ત્રાસજનક હજારે યુધેિને અવગણી ભડવીર થઈ લડનાર દધે, સંસારમાં ભલે વિજેતા મનાય, પણ જે તે ઇન્દ્રિય જન્ય વિષયને ગુલામ બન્યા હોય તે તે હારેલો જ છે.
ભેગોની લાલસાએ, રોગોને પેદા કરી શકે છે. તેવા રાજયલમા (ક્ષય જેવા રેગેને નિમૅલ કરાવા સામર્થ્યવંત ત્યાગીએજ સાચા ધવતરી છે અને એ જ સાચા માર્ગ બતાવનારા છે.
સંસારના અનિત્ય પદાર્થ જન્ય સુખે જૂઠા અને વિનવર હોય છે. એ સુખને વિપાક પણ ભયંકર પીડામય હોય છે અને સુ તે ધર્મ જનિત સુખને જ સુખ માને છે.
અનીતિના દ્રવ્યને સંચય, ફણીધર મહાભુજંગનેજ સંગ્રહવા જે ભયંકર છે. અંગારના સ્પર્શ કરતા પણ, એ દ્રવ્યને સ્પર્શ કટુક વિપાક જનક છે.
સંપત્તિને મદ, એ મદિરાના નાશથી અધિક છે. મદિરાના પાન બાદ હિત હિતનું કે કાર્યકાર્યકનું ભાન જેમ રહેતું નથી તેમ જૂઠ સંપત્તિના મદથી છકેલાએ લજા છેડી અપકૃત્ય કરે છે.

Page #645

સરસ છે
૪ ૨ શ્રી કહેતા હતા કે -
- શ્રી ગુણદર્શી
જ
આત્મા શરીરમાં રહેલો છે. પણ શરીર એ આત્મા નથી. તે આપણને દયા આ છે શરીરની વધારે આવે કે આ શરીરમાં રહેલા આપણે આત્માની દયા વધારે આવે ?
શ્રી સર્વજ્ઞ પરમાત્માની આજ્ઞાનું પાલન કરવું એ શ્રી સર્વજ્ઞ પરમાત્માની ખરેખરી છે 8 આરાધના છે.
જીવ માત્ર પ્રત્યેની દયાનું પાલન એ જેને સાર છે એ જે સાધુ ધર્મ, એ સાધુ ધર્મનું સમ્યફ પ્રકારે આરાધન કરવું એ શ્રી સર્વજ્ઞ પરમાત્માની ભાવસ્તવ રૂપ છે જે આજ્ઞા છે, તે આજ્ઞાનું આરાધન છે.
મારે મરતાં તે સર્વ સંગથી રહિત થઈને મરવું છે. આ જાતની વિચારણા પણ મનમાં ન હોય તો ગમે તેટલા દ્રવ્યસ્તવથી પણ ભાવસ્તવ આવે શી રીતિએ ? અને વ્યસ્તવ ઉત્તમ પ્રકારે શકિત મુજબ થાય પણ શી રીતિએ ?
સંસારના કોઈપણ પ્રકારના સુખની ઈચ્છા પાપોદય વિના પેદા થતી નથી, અને જે પિતાના ઉદયે આવેલું દુઃખ સમભાવે વેઠવાને તૈયાર નહિ થનારા સંસારના સુખની છે ઈચ્છી બચી શકતા નથી.
વળ પૈસાને જ જેમને લેલ છે, તે કાયદાના જ્ઞાનને ઉપયોગ ગુને નહિ કરવામાં કરે નહિ, પણ ગુને સારી રીત એ કરવા છતાં એવી સીફતથી એ કરે કે-એ એનું છે છે ચાલે ત્યાં સુધી પકડાય નહિ.
ભગવાન ઉપર શ્રધ્ધા ય છે અને સંસારમાં મજા ય આવે છે, મજા આવે તેનું ને છે દુઃખ પણ નહિ તે તે બેને મેળ જામે ખરે?
જગત ખરાબ લાગે તેને જેનપણું ગમે. જગત ગમે તેને અને જેનપણને તે લેવા-દેવા નથી.
જે શાસ્ત્ર વાંચનારને હું સંસારને રેગી છું તેમ ન લાગે તે તેને પાટ ઉપર ! 8 બેસવ ને અધિકાર નથી.
જેમ શરીરના રોગની ખબર છે તેમ આત્માના પણ રોગે છે તેની ખબર છે ? જેને સંસાર રોગ યાદ નહિ તે સાધુ-સાવી, શ્રાવક-શ્રાવિકા પણ નહિ.
જેને પિતાના સંસાર નામના રંગનું ભાન થાય અને તે કાઢવા પ્રયત્ન કરે છે ? જ શ્ર. જૈન સંઘમાં આવે. જ જેને સંસાર રોગ જ ન લાગે તેને તે જૈન શાસનમાં નંબર જ નથી.

Page #646

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 R૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
LIDERHEI
પદ - ૧
શ્વ પ પૂ આ ચાયે વણ શ્રીમદ વિજયરામàદ્રોપરજી મહારાજ
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૨૦ મેહથી મૂઢ બનેલાને જ્ઞાન પણ નુકશાન કરે. કેમકે તે કહ્યા મુજબ ન વ પણ છે.
મરજી મુજબ વતે ૪. જે સુખ માટે પાપ કરવું પડે તે સુખ સારું કહેવાય? જેના માટે આપણે ખરાબ 0
થવું પડે તે ચીજ સારી કહેવાય? - ચેરી કરીને, અનીતિ કરીને, મેજ મજા કરવી તે ય આત્માને ડાઘ છે. 8. જેને સુખ સારું લાગે છે અને દુઃખ ભૂંડ લાગે છે તે આર્ત અને રૌદ્ર ધ્યાનમાં 9
જ મરવાના અને દુર્ગતિમાં જવાના છે. જેને સુખ ભૂંડ લાગે અને દુઃખ વેઠવા 0 જેવું લાગે તે જ બચી જાય.
આરંભ-પરિગ્રહ ભૂંડા ન લાગે ત્યાં સુધી અનતિ મૂંડી ન લાગે. ૦ આજે બધાની બુદ્ધિને ક્ષય થયે છે કારણ કે પાપને ભય નથી, સુખને લેલ છે
છે, દુ:ખને ડર છે અને ધમને ખપ નથી. 3 . વિરાગી ભગવાનની સેવા કરે તે ફળે. રાગી રાગ માટે સેવા કરે છે તે ફૂટી નીકળે. તે - વિરાગના અભાવે આજે શ્રાવક-શ્રાવિકાની ખરાબ હાલત છે. વિરાગ વગરના ત્યાગીની છે
તમારા કરતાં ય ભારે દુર્દશા હોય. ૦ આ સંસાર આ ઉપાધિમય છે. જેને ઉપાધિ ગમે તે આધિ અને વ્યાધિથી 7
પીડાતે જ હોય. તે આધિ-વ્યાધીથી ગમે તેટલો ભાગે તે પણ બચી શકે નહિ. 0
માનસિક ચિંતા તે આધિ છે અને તેમાંથી શારીરિક રોગ રૂપ વ્યાધિ પેદા થાય છે. તે 0 માટે ઉપાધિ તે આધિ-વ્યાધિની જનેતા છે. આ-તે ન જોઈએ આ–આ જોઈએ તે છે 0 જ ઉપાધિ છે. છે . જેટલું નિરૂપાવિકપણું તેટલે ધર્મ. જેટલું ઉપાધિપણું તેટલે અધમ. *පපපපපපපපපපපපපපපපපර්
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું છે. ૨૪૫૪૬
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප

Page #647

૧૯ - ૪ - 'S? જો ૨૩માણ ઉતાયરાળં ૩૩મા. મહાવીર પનવસાmi
જીરા અને 8%ા જારનું .
UGU| સામU|
સવિ જીવ કરૂં
અઠailSો
શાસન રસી.
|
/ ક 09
જે મનુષ્યની આશ્ચર્યકારી ચેષ્ટા चला विभूतिः क्षणभङ्गि यौवनम्,
કૃતારતવત્તાત્તવર્તિ નીવિતમ્ ! ) SS ( તથાણવા ફરસાદને,10 JUL | 13
ગ્રહો ! વિમર્યારિ વેદિતમ્ છે. ત) ચપળ વિભૂતિ-સંપત્તિ, ક્ષણભંગી યૌવન, ઇ. | યમના મુખમાં રહેલ જીવિત આ બધું નજરે 5 || જોવા છતાં પણ પરલેકને વિષે જે અવજ્ઞા દેખાય છે તે
છે તેથી લાગે છે કે મનુષ્યનું ચેષ્ટિત ખરેખર ૫ - આચય કરનાર છે. 112 | Ins/58J[ી ર )
N/
લવાજમ વાર્ષિક | શી જૈન શાસન કાર્યાલય | લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા. ૪૦૦. | મૃત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વજય પ્લોટ
જામનગર '(સૌરાષ્ટ્ર) 1N91A- PIN-361005

Page #648

શૈકા - સમાધાન
- શ્રી દ્વિરેફ માં ૯ ૧૮ -
- - - - - શંકા - ધાર્મિક વહીવટ વિચાર નામના પુસ્તકમાં જણાવેલી બાબત છે. જેને સંધનું હિત થશે કે અહિત ?
સમા : આ પુસ્તકના આધારે ધાર્મિક વહીવટને વિચાર કરનાર સંઘએ પરના આત્માના હિતની આશા છોડી દેવાની પુરતી તૈયારી રાખવી પડે. કેમ કે આ પુસ્તકમાં મુખ્યતયા ત્રણ વાતોને સિદ્ધ કરવા માટે પૂરેપૂરો પ્રયન કરાય છે. (C) સ્વદ્રવ્યથી જ જિનપૂજા કરવી જોઈએ એવો જે એકાંત અગ્રહ છે તે અયોગ્ય છે. (૨) સ્વપ્ન દ્રવ્યાદિને કલિપત દેવદ્રવ્ય ગણાય. (૩) ગુરૂ પૂજનનું દ્રવ્ય સાધુ-સાધ્વીન બેયાવચ્ચમાં વાપરવામાં કશે બાધ નથી. આ ત્રણ બાબતોને સિદધ કરવા પ્રયત્ન પૂરેપૂરો કરાયા હોવા છતાં તે પુસ્તકમાં તેમણે જ બતાવેલા શાસ્ત્રપાઠે તેમણે નકકી કરેલી આ ત્રણેય બાબતોને સાચી પૂરવાર કરી શકતા નથી. આ ત્રણ સિવાયની પણ જે બાબતે છે, તે પણ તટસ્થપણે વિચારતાં પુસ્તકની અપ્રમાણુતાને સિદ્ધ કરવા કાફી છે. શ્રમણ સામે લન અને સમસ્ત જૈન સંઘ સંબંધિત આ પુસ્તક છે માટે જ તેને આટલો વિરોધ કરવા પ્રેરણા થાય છે.
શંક : ગુરૂદ્રવ્ય વૈયાવચ ખાતે જઈ શકે તે “શ્રાધ્યજિત કપમાં પાઠ તે છે?
સમા૦ : ગુરૂદ્રવ્ય પૂજા અને ભેગાહ એમ બે પ્રકારે છે. આમાં ભગાહ ગુરૂદ્રવ્ય એટલે ગુરૂભગવંતના ઉપયોગમાં આવી શકે તેવું દ્રવ્ય. જેમ કે–વરા–પાત્રઆહાર વગેરે અને પૂજા ગુરૂદ્રવ્ય એટલે ગુરૂ ભગવંતનું પૂજન થવા દ્વારા આવેલું દ્રવ્ય. આ દ્રવ્યમાં સુવર્ણ, રૂપુ, ધન, (અક્ષત, ફળ, નૈવેદ્ય ગુરૂની ગહેલી ઉપર આવેલ) આવી શકે છે. આ બધું દ્રવ્ય જિર્ણોધાર કે દેવકુલિકાદિમાં વાપરી શકાય છે. આવા ગુરૂપૂજનના દ્રવ્યને જિર્ણોધ્ધારાદિમાં વાપરવા અંગેનો શાસ્ત્ર પાઠ પણ છે. અને અનેક દેટાંતે પણ છે. માટે આવું ગુરૂપૂજન તથા ગુરૂભગવંતને કામળી પહેરાવવાની ઉછામણીથી આવેલું ધન રૂપ ગુરૂદ્રવ્ય વૈયાવચ્ચ ખાતે જઈ શકે જ નહિ. “શ્રાધ્ધતિક૯૫ નામના ગ્રંથની જે પ્રાયશ્ચિત્તની ગાથાને આધારે ગુરૂદ્રવ્યને (ધન સ્વરૂપ ગુરૂદ્રવ્યને) વૈયાવચમાં લઈ જવાનું કહેવાય છે તે લેકેને ભ્રમણામાં નાંખવા જેવું છે. ધ્યાનમાં રાખે કે- ગુરૂપૂજન કે તેની ઉછામણીથી આવેલું ગુરૂદ્રવ્ય એ પૂજા ગુરૂદ્રવ્ય છે. અને વૈયાવચ્ચ ખાતે કે એમ જ (વચન દ્વારા) અર્પણ થયેલું ધન એ પૂજાહ ગુરૂકય નથી.

Page #649

હાલારો શોધ્ધારક યુ.આ વિજ્જpલ(જી મહારાજની પેરમ મુજબ શાસન અને સિદ્ધાન્ત ઓ તથા પ્રારજી પત્ર
Mum
પાન કથાની
અઠવાડિક .
·
વર્ષ ૬ ૨૦૫૦
માારા વિરાત , શિવાય ન્ય મયાય થ
ૐ
-તંત્રી:
પ્રે×ચંદ મેઘજી ગુઢકા
(મુંબઇ) (રાજકેટ) હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શાહ સુરેશચંદ્ર કીરચંદ જેઠ
(૬૩) જાણંદ પહ્મશ? સુઢા (ાનગઢ)
Fac
ફાગણ સુદ-૩ મંગળવાર તા. ૧૫-૩-૯૪
[અક ૩૦
* યાદગાર દિવસનું યાદગાર પ્રવચન * પ્રવચનકાર :- પૂ આ. ભ. શ્રી વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. પ્રેષક :- પૂ. આ. શ્રી વિજય પુણ્યપાલસૂરીશ્વરજી મ. પ્રાથના :
(ગતાં થી ચાલુ)
બા મહાપુરૂષને તે આપણે એ જ વિનવીએ કે તે તારક આપણા સૌના ઉદ્ધાર માટે જે કરતા આવ્યા છે તે વિશેષ પ્રકારે કરે સૌંસારના મહારાગે.થી પીડાતા આપણા જેવા રઘળાય પ્રાણીએને તારવાના આ તારક જે પ્રયત્ન કરતા આવ્યા છે તે પ્રયત્ન વધુને વધુ કરે, એ જ આ પ્રસંગે આપણી આ તારકને પ્રાથના. જો-કે-દુનિયાન અજ્ઞાન જીવાને શારીરિક, વાચિક, માનસિક પીડાએ જે રીતીએ પીડા રૂપ લાગે છે, એ રીતે અજ્ઞાન આદિ મહારાગા પીડારૂપ લાગતા નથી પરંતુ જે આત્માઓની ભાવચક્ષુ ઉઘડી છે તે આવાતા સારાયે સૌંસારના જીવાને અજ્ઞાન આદિ મહારાગથી પીડાતા જૂએ છે અને જે તે ભાવ વૈદ્ય બનીને સસારમાં પીડાતા સ’સારથી ભયભીત બનેલા આત્માએ ના નિસ્તાર કરવામાં પ્રયત્નશીલ મનેજ છે.
માગણી સાથે ફરજ
અન'તજ્ઞાની એની આ પરમપદે બીરાજનારાઓને માટે એજ આજ્ઞા છે. સંસારના જીવાને અજ્ઞાનની પીડા દેખાતી નથી અજ્ઞાનથી પીડાતા બધા જીવા એ પીડાના પાકારકતા નથી પર ંતુ જ્ઞાન ચક્ષુએને પામેલા આત્માઓને એ પરમ ધર્મ છે કે- જગતના જીવે ઈચ્છે યા ન ઇચ્છે, તલસે યા ન તલસે તે પણ પીડાનુ ભાન કરાવવાના બચાવવાના પ્રયત્ન
ROS

Page #650

૭૫૮ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) { કરવો. આ મહાપુરૂષ વર્ષોથી એ પ્રયત્ન કરતા આવ્યા છે છતાં આપણી માંગ - પ્રાર્થના એજ છે કે... ના અઝાનાદિ કાળે અને સોને નિસ્તારને ઉપાય દર્શાવે !
ફરજ અદા કરવા માં રકતતા છે # અત્યાર સુધી એ બેજો પરમગુરૂદેવના શિરે હતે. શકિત અને અધિકાર જઈને પરમ છે ગુરૂદેવે એ બેજો આ મહાપુરૂષને આપ્યો છે એ સામે જેમાં તેવી આ વડત નથી,
આમાની અનંત લકૃમીને બાવનાર વ્યાધિને એકળખતા નથી, વ્યાધીન ઔષધની 3 ગમ નથી, રગને વધારનાર કુપનું જ્ઞાન ધરાવતા નથી, વ્યાધીને નાશ કરવામાં છે સહાયક પનું જ્ઞાન નથી તેઓને પોતાની મતિ એમાં ડળવાને કશો જ અધિકારનથી.
સંસારને વ્યાધિ ટાળવાને માટે સર્વ વિરતિ, સર્વવિરતિ ન સ્વીકારી છે છે શકે તેમને માટે દેશવિરતિ, દેશવિરતી ન આદરી શકે તેમને મા સમ્યક્ત્વ છે છે અને પછીના માર્ગાનુસારી પણું બતાવીને અજ્ઞાન આદિ મહારોગથી પીડાતા પ્રાણીઓને 3
તારવાનો પ્રયત્ન કરે, એ અને યોગ્ય વસ્તુ પામવાને માટે અંતરાયભૂત વિને કયાં છે, કયાં ટાળી શકાય તેમ છે, કયાં સહી લેવા જેવા છે, કયાંથી બેદરકાર રહેવું જોઈએ એ છે બધું જોવાનું કામ તેઓનું છે. જે અનધિકાર પણે, વર્તમાન વાયુમાં ઘસાડાઈને, છે
મેળવવા ગ્ય જ્ઞાન મેળવ્યા વિના, લાયકાત પ્રાપ્ત કર્યા વિના, માન્યતા, ભ્રમણાઓને 5 છે આધીન થઈને, એમાં આડે આવવાનો પ્રયત્ન કરે છે તેઓ નાહકનું વિદન કરી પોતાના છે સંસારને વધારનારા છે. મુદ્દો એ છે કે શાસનને સ્થિર રાખવાના સર્વ વિકાર આ મહાપુરૂષને પ્રાપ્ત થાય છે અને જગતના જીવને જે રીતે ઉધાર થઈ શકે, જે રીતે છે સંસારના જીવન હિત સાધી શકાય અને જે રીતે સંસારમાં પીડાતા જીવેની ઉપર 8
ઉપકાર કરી શકાય તે રીતે કરવા યોગ્ય સઘળું કરવું એ તેઓની ફરજ દે અને એ છે કે ફરજ અદા કરવામાં રકત હોઈ તેઓ કહેરી આદિથી પર હોય એ સહજ છે.
સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે મહાપુરૂષો માટે અનંત જ્ઞાનીઓની આજ્ઞા છે કે પોતાની ફરજ અદા કરતાં જ { લોકહેરી આદિમાં નહીં તણાવું જાઇએ. આથી આવા મહાપુરૂષને લેકના પાટા ઘોંઘાટ- 8 ૧ ની પરવા કરવાની હોય નહિં, લેકની વાહવાહ મેળવવાનો પ્રયત્ન કરવા હેય નહિં છે { પણ એ બધાથી પર રહીને પોતાની ફરજ જ બજાવવાની હોય છે.
આ પદે બિરાજનારા મહાપુરૂષેની મુખ્ય ફરજ એ જ છે કે અનંતજ્ઞાની - શ્રી અરિહંત દેવે જે મર્યાદા દર્શાવી છે, તે તારકે જે આજ્ઞા ફરમાવી છે ને આધીન હૈ 8 રહીને, તે તારકોએ દર્શાવેલા માર્ગને અવિરછત પણે, કશી પણ હાનિ થવા દીધા વિના છે ઘપાવે છે. એમાં આડે આવતી અજ્ઞાન લેકની બેટી વાતે કશી અસર ન કરી

Page #651

PRI
વર્ષ-૬ અંક ૩૦ : તા. ૧૫-૩-૯૪ :
INDIA
: ૭૫૯
જાય એની સાવચેતી રાખવી જોઇએ અને તાજ ફરજ અદા થઈ શકે, પદ્મ અને મા પ્રવર્તાવી શકાય.
દ્વી પી શકે
દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-ભાવકાળ જોવાય શા માટે ?
પાપમાં
જે આજે આજ્ઞાનુસારી તારક મહાપુરૂષને માટે પણ એમ બેલે છે કે તેઓ દુનિયાની હવાને જોતા નથી, અને એમ કહીને જેએ આવા મહાપુરૂષોને માટે પણ ચન્દ્રે તદ્ના ખેાલે છે, તેએ નાહક આવા તારકે;ની આશતના કરવાના પડે છે દુનિયાની રીતિ, દુનિયાની હવા, દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ, જેને તમે દેશ-કાળ કહે છે તે જોવાની અને વિચારવાની આ મહાપુરૂષોની અનિવાર્ય ફરજ છે પરંતુ તે તે મા ટકે, વધે અTM ફેલાય તે માટે નહિ કે, અજ્ઞાનને રાજી રાખવા માટે કે પોતાની વાહ-વાહ ખાલાવવા ાટે, જેએ અનત જ્ઞાનીઆની મર્યાદા, આજ્ઞા જોઇને ચાલે છે. તેઓ પેાતાના પદને દીપાર્થ શકે છે, સ'સારના રોગથી પીડાતા અનેક આત્માઓના સ'સારથી નિસ્તાર કરી શકે છે અને આપણને એ તારકા તરફથી એવી જ આશા રહે, એમાં નવાઈ જેવું નથી. જેએ એ તારકેાની પાસેથી એવી આશા ન રાખે, એવી ઇચ્છા નાખે, તે એ પદના કે મહાપુરૂષના પુજારી નથી, પરંતુ કેઈ બીજી વસ્તુના પુજારી છે એમ કહેવુ જોઇએ; માટે એ તારકેએ અનન્તજ્ઞાનીઓએ દર્શાવેલી મર્યાદામાં રહીને, અનંત જ્ઞાનીઓએ દર્શાવેલી આજ્ઞાએ નુ' પાલન કરીને મા ટકે વધે-ખીલે એ રીતિએ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કેળ તથા ભ વ જોઇને અને લેાકહેરીથી પર રહીને માને અવિચ્છિન રાખવા તેમજ ભવભીત જીવાના ઉદ્ધાર કરવા, એ તે તારકેાની પુણ્યફરજ છે. અને તે મહાપુરૂષોની તરફથી તેવી આશ રાખવી; એ શાસનના ઉપાસક તરીકે આપણી સૌની ફરજ છે.
અ`િપણું જાગે ને માગે ત્યારે દીક્ષા અપાય છે.
આવ તારક મહાપુરૂષના સંસારના જીવાને માટે શરણભૂત છે, સ'સારના જીવાને શરણુ આપી તેમનું રક્ષણ કરનારા છે. પરંતુ આ મહાપુરૂષ શરણુ આપે ને અને , એ તારકાનું શરણ સ્વીકારે કાણુ ? તે જ, કે જેમને ભવથી ભય ઉત્પન થયા હોય ! ભવથી ભય પામેલાને શરણુ દેવુ', એ એ તારકાના ધમ છે. પણ શરણુ દેવાય તેને કે જે માગણી કરે. દુનિયામાં જેમ જૈદ્ય ગમે તેને ઔષધ આપતા નથી, પર`તુ જે ઔષધ લેવા ઇચ્છે છે તેને આપે છે, તે જ રીતિએ આ ભાવ દ્યો પશુ જે ભવથી ભય પામેલા આત્મામેા એ તારકેતુ શરણુ લેવા આવે છે, તેઓને જ શરણ અને રક્ષણ આપે છે. દીક્ષા કાંઇ વગ૨ માંગ્યે અપાતી નથી. વ્યવહારમાં પશુ કોઇને કઇ વસ્તુ આપવી હાય તે પણ જયાં સુધી સામે માગે નહિ, હાથ ધરે નહિ, લેવાને ત યાર થાય નહિ ત્યાં સુધી તે વસ્તુ આપી શકાતી નથી, તે જ રીતિએ આ દીક્ષા
પણ લેનારમાં

Page #652

૪ ૭૬૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અવાડિક) છે અર્થિપણું આવ્યા વિના દઈ શકાતી નથી. અનાદિ કાળના રોગો ને કાઢન રી દીક્ષા
જ્યારે લેનારમાં અર્થિપણું જાગૃત થાય. તે માગે, ત્યારે જ આપવામાં આ છેઃ એ છે. વિના એ આપી શકાય એવી સ્થિતિ જ નથી.
અનુપમ ઉત્તમતા આજે પદપ્રદાનની સાથે એ ઔષધ લેવાનો અને દેવાનો પ્રસંગ પણ ઉજવાય છે છે છે. એક જ ઘરમાંથી આ ત્રીજી દીક્ષા થાય છે. આ દીક્ષિત થનાર વડીલભ ઈ અને 8 લઘુભાઈ પૂર્વે દીક્ષિત થઈ ચૂક્યા છે. આજે ત્રીજા ભાઈ દીક્ષિત થયા છે, એક જ માતા, છે પિતાની અશકિતના ગે સર્વ વિરતી નહીં સ્વીકારી શકતી હોવાથી, પ એકાકી રહેવા છતાં પણ, ત્રણેને મહત્સવ પૂર્વક અજ્ઞા આદિ રોગનું નિવાણ કરનાર ઔષધ રૂપ સર્વવિરતિ આપવાનું પુણ્યકાર્ય કરે છે એ પ્રતાપ કેને? એ પ્રતા , અનંત જ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વર દેવના શાસનની સુવાસને છે ! જેના અતરમાં શ્રી જિનેર દેવના શાસનની સુવાસ પ્રવેશ પામે છે. તેને માટે મોહને લાત મારવી, એ મુશ્કેલ નથી. સારું કુળ અને સારા પરિવાર ઘરાવનાર બુટ્ટા બુટ્ટીઓએ, બાલક અને યુવાન, સૌને મોકલી આપ્યા, ત્યાં કહે છે કે-શું કરીએ? પરંતુ ઘરો જે આધાર ગણાતે હોય તેને, સ્વાર્થ તજીને, મહ ઉપર અંકુશ મેળવીને, મમતાને કાપીને, શ્રી જિનેધર દેવના માગે મોકલી આપે, તેને શું કહેવાય? અનુપમ ઉતમતા કારણ કે-જાય અને આમ છે છે મોકલાય, એમાં ભેદ છે. શ્રી જિનેટવર દેવનું શાસન અંતરમાં પરિણમ્યા વિના, આ { રીતિએ મમતા તજીને આધારરૂપ ગણાતા પુત્રને આ માગે ઉત્સાહથી મોકલી શ તે નથી.
આ ભાવના કયારે આવે ? પરતુ આ ભાવના કયારે આવે ? સંસારના અજ્ઞાન,મેહ આદિ મહારે ગે મહા8 રેગ રૂપ લાગે, દુશ્મન જેવા લાગે તે ! જ્યાં સુધી સંસારના અજ્ઞાન, મેહ આદિ 8 મહારોગો મહારગ તરીકે ભાસે નહિ, ત્યાં સુધી એ ભાવના આવવી મુશ્કેલ છે. જ્યારે છે એ અજ્ઞાન મેહ આદિ મહારેગ સમ લાગે, ત્યારે જ ભવની ભીતિ ઉપન થાય એ વિના નહિ !
ઝળકે અને કંપે નહિ તે શું માનવું છે અહિ આ એક વધુ લાભ છે કે-ભવથી ભીતિ પામેલ એક આત્મા, અહી"નો જ છે છે રહીશ છે. એ પિતે ચાલી-ચલાવીને ઔષધ લેવાને આવે છે. માતા એને મુકવાને 8.
આવે છે. આવનાર ઔષધ માગે છે. મા ઓષધ આપવાનું કહે છે : ભાવ વઘ છે. | ઔષધ આપે છે. લેનાર એનું પાન શરૂ કરે છે. અને એ જોઈને માતા આનંદ પામે છે

Page #653

૧ વર્ષ-૬ અંક ૩૦ : તા. ૧૫-૩-૯૪
૭૬૧ # છે : આ અનુપમ સુગ છતાં, જોનારને આત્માને ઝળકે નહિ, પોતાના રેગથી કંપે છે છે નહિ, તે શું માનવું ?
જાતે જ વિચારી લો! અ હે પરમ ગુરૂદેવ રૂ૫ ભાવ વવ પધાર્યા છે. ભાવ વૈદ્યની હાજરીમાં તેમના હૈ છે વરદ હસ્તે ઓષધ અપાય છેસૌની હાજરીમાં એ ઔષધ ખવાય છે. છતાં તે જોનારા- 8 છે એને લેવાનું એ રહે જ મન પણ ન થાય. જે અત્માને પિતાના મહારોગની પીડાનો છે છે ખ્યાલ સર ય ન આવે, આ એષધ લીધા વિના આ અજ્ઞાન, મેહ આદિ રોગે ખસ
વાના નથી એમ પણ ન થાય અને પુણ્યવાન કે એમણે ઔષધ લીધું અને આપણે છે રહી ગયા, એવી પણ બુદ્ધિ ન જાગે, તે એવા આત્માઓ કેવી કેટિના આત્માઓ ન ગણાય?, એ તમે જાતે જ વિચારી લો !
ઉમિ ન જાગે તે છે અહં ઔષધની આવી ઉત્તમ પ્રકારની લેવડ-દેવડ જોઈને જેના અંતરમાં ઉમિ ? ન જાગે, તે ણે માનવું જોઈએ કે-એમ થવાનું કારણ એજ છે કે અનંતજ્ઞાનીઓએ જણા
વેલા મહારે ગે હજી મહારેગ રૂપ લાગ્યા નથી : હજુ આત્મસ્વરૂપનું વાસ્તવિક ભાન 8 R થયું નથી : સાચું સુખ કેને કહેવાય; એને બરાબર ખ્યાલ આવ્યો નથી ! આ
ભાગ્યહીનતા : ૫ છે દુનિયાની સાહ્યબી, દુનિયાની રંગરાગ, દુનિયાની સામગ્રી એ બધું તે આજે છે ? છે ને કાલે નથી. એ બધું મૂકીને કંઈ ગયા અને કયાં ગયા, તેનું ભાન પણ નથી. આ { દુનિયાની સ હ્યબી, દુનિયાના રંગરાગ, દુનિયાની સામગ્રી, એ બધામાં અટવાઈ રહેનાર છે છે અનંતા રૂા, રૂલે છે અને રૂલશે. જેને આ ઔષધ ન રૂચે એને નંબર એમાં જ R ગણવાનો. એ રીતિએ સંસારની મુસાફરી અનંતકાળ ચાલુ રહેવાની છતાં, આ ષધ છે વિના અંત આવવાનો નહિ. આવી ઉત્તમ સામગ્રી પામવા છતાં, ભાગે આવ ઉત્તમ સંજૉ મળી જવા છતાં પણ, જે એ મનુષ્ય ભવ આદિ ઉત્તમ સામગ્રીનો સદુપયોગ કરી લેવાની ઈચ્છા ન થાય, અભિલાષા ન પ્રગટે. ભાવના ન જાગે, તે એ શું સામાન્ય કદની કમનસીબી નથી : સામાન્ય કેટની ભાગ્યહીનતા નથી !
પગરણ માંડનારી પ્રતિજ્ઞા : 8 આવ ઉત્તમ પ્રસંગે પામીને આત્માની ત્યાગવૃતિ ખીલવી જોઈએ. આવા પ્રસંગોછે એ છેવટે એવી એવી પ્રતિજ્ઞાઓ કરવી જોઈએ, કે જેથી આ ઔષધ લેવાને પ્રસંગ છે કે નજદિક આ ઃ આ પ્રસંગ પામીને એવા નિયમ ગ્રહણ કરવા જોઈએ, કે જેથી

Page #654

૭૬૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
દોષો ન બુક થવાના
આત્માની અન તલક્ષ્મીને પ્રગટ થવામાં અંતરાયભૂત થતા પગરણ મંડાય.
જોવાનાં રસિયા-આચરવામાં પાંગળા :
આજે જેએ સવવતિ લેવાને તૈયાર ન થઈ શકતા હોય, તેઓએ દેશ વિરતિ લેવાને તૈયાર થવું જોઇએ : જેએ દેશિવરતીના બારવ્રત સ્વીકારવાને પણ અશકત હાય, તેઓએ સામાન્ય સામાન્ય વિરતિના નિયમે તો જરૂર લેવા જોઇએ, કે જે જૈનપણાને પામવાને માટે, જૈનપણાને ટકાવવાન માટે, જૈનપણાને વિકસાવવાન માટે અને જૈનપાન સફળ કરવાન માટે જરૂરી છે. આવા અવસરે એવા પણ નિયમ અ'ગીકાર ન કરી શકે, એવી ભાવના પણ ન જાગે, તા દુનિયા પણ કહેશે કે-આ લેાકેા જેવાના રસિયા છે, પણ આચરવામાં પાંગળા છે.
નિયમ શકિત અને ભાવન મુજબ : છેવટે આજે જેએથી સ...પૂત્યુ` બ્રહ્મચર્ય-પાલનનો નિયમ ન લઈ શકાય તેમ હોય, તેઓએ પાંચ વનો, તે ન ખન તેમ હોય તેા વનો, એક વર્ષનો, છ મહિનાનો, ત્રણ મહીનાનો છેવટે એક મહિનાનો, પણ બ્રહ્મચર્ય' પાલનનો નિયમ ગ્રહણુ કરવા જોઈએ. આજે તેા કેટલાક એવા છે કે-એમને ઉભા થાવ, હાથ જોરા એમ કાઇ કહે તેા પ્રતિજ્ઞા લેવા ઉભા થાય : પરંતુ તેમ નહિ હેવુ જોઇએ. દરેકે સ્વયં પોતાના આત્માને ઉલ્લંસિત બનાવીને, આ પણાથી કઇ નથી થતુ માટે આટલું તે કરીએ એ ભાવના પૂર્ણાંક, કયારે સ`પૂર્ણ બ્રહ્મચારી મનાય એવા મનોરથ સેવવા સાથે પે તાની શકિત અને ભાવના મુજબ નિયમ કરવાને ઉભા થઇ જવુ' જોઈએ.
પ્રતિજ્ઞાથી પ્રસંગેા યાદ રહે;
અહીંથી જાવ અને કાઇ પૂછે કે-કયાં જઇ આવ્યા ? શુ' જોઇ આ યા ?' ત શુ કહેશેા ? ‘ભાવદ્ય, એક ભવથી ભય પામેલા આત્માનં ઔષધ આપતા હતા ત્યાં જઇ ભાવ્યા.'—એમ કહેશે, તે સામે પૂછશે કે-‘તમે રોગી કે નાગી ?' ત્યારે શે જવાબ દેશા ? જા રેગી, એમ કહેશેા તે કહેશે કે-તે તમે ઔષધ કેમ ન લીધું ?? ત્યારે તમે શું કહેશેા ? અમારે જરૂર નહાતી’– એમ ? અમે એ લેવાનો અશકત હતા !' એમ કે અમારે લેવુ' નહેતુ' માટે ન લીધુ'-એમ ? શું કહેશે ? જો 'ટાગ નથી, એમ કહે। તે સમ્યક્વ નથી, એમ કહેવાય ત્યારે રાગી છતાં અને રાગનાશક ઔષધ આપનાર તૈયાર છતાં ન લઈ શકે, એ ખામી કેાની ? તમારી ૪ નં ? એ ખામી કાઢવાન માટે જેનાથી સવિરતિ, દેશવિરતિ અદિ ન લઇ શકાય, તેણે છેવટ અમુક સમયને માટે બ્રહ્મચર્ય-પાલનનો નિયમ પણ ગ્રહણ કરવા જોઇએ : જેથી એમ

Page #655

8 વર્ષ ૬ : અંક ૩૦ : તા. ૧૫-૩-૯૪
': ૭૬૩ છે કહી શકાય કે-“અમે રોગી તો છીએ જ, અમને રોગનું ભાન પણ છે, પરંતુ સંપૂર્ણ ૧ છે ને ઉંચું સૌષધ ન લેવાયું એથી આટલું લીધું!' જોકે- એવું કહેવાને માટે એ લેવાનું છે છે નથી, પણ બાત્મા એ દિશામાં આ રીતિએ પગરણ કરે અને એથી વિરતિની ભાવના છે છે હવામાં આવતી અને જાગતી રહે એ માટે નિયમ લેવા જોઇએ. ઉલટુ જે આટલે & નિયમ ન પ્રહણ કરી શકે તેને સરમાવવાનું હોય : અનાદિ કાળથી મહમાં પટકાઈ છે પડેલાને ચઢાવવાનો આ માર્ગ છે : કેઈ સર્વ વિરતિ લે, તેનો પ્રસંગ છેવટે આ
રીતિએ તમે પણ ઉજ, તે તમને એ વધુ સારી રીતિએ ફળે અને કઈ વખતે એના છે પણ આરાધક બની શકાય ? એ નિમિત્તે આવા પ્રસંગે યાદ રહે વિરતિનો છેડો ઘણે છે છે પણ સ્વાદ પામી શકાય છે માટે દરેકે પોતાની શકિત અને ભાવના મુજબ નિયમ
પ્રહણ કરવા તૈયાર થવું જોઈએ. વિરતિની આરાધનામાં જ આત્માનું શ્રેય છે, એમ છે R અનંત ઉપકારીઓએ ફરમાવ્યું છે.
ઉપસંહાર આર જે મહાપુરુષને પરમ ગુરૂદેવે શ્રી આચાર્ય પદ ઉપર પ્રતિષ્ઠિત કર્યા છે, છે છે તે મહાપુરૂષ આજ સુધી જે રીતિએ અનંત ઉપકારી શ્રી જિનેશ્વવના શાસનની ?
સઘળીય મરદાએ સાચવીને, શાસનની સઘહોય આજ્ઞ એને આધીન રહીને, સંસારના છે છે અજ્ઞાન મેહ આદિ મહારોગોથી પીડાતા અને ભાવથી ભય પામેલા આત્માઓને શરણ ૧ * આપીને તેમનું રક્ષણ કરતા આવ્યા છે, તે રીતિએ, તેથી પણ વધુ પ્રમાણમાં એ તારક છે છે મહાપુરૂષ દ્વારા આપણા ઉપર અને સૌ કોઈ અર્થી ઉપર ઉપકાર થાઓ, એમ આપણે ?
આ પુણ્યપ્રસંગે આશા રાખીએ છીએ અને એ તારકની આજ્ઞાનુસાર વર્તવું, એ આપણું છે પણ ફરજ છે. આપણી એ ફરજના પાલનમાં રકત રહી પ્રભુશાસનની આરાધના દ્વારા રે આપણે યના કાર્યમાં વધુમાં વધુ પ્રવતિ સંસારના અજ્ઞાન અને મેહ આદિ મહા ! આ રોગથી આપણે મુકત થઈએ, એ જ એક માંગલિક મનોકામના !
- -
-
-
-
-
-
-
તેએ વિષય વિલાસને અસાર માને છે. આથસહાવવિલાસી, આયાવિશુદ્ધોવિ ન ધમે છે નસુરવિનયવિલાસં, તુચ્છ નિસ્સાર મનનંતિ છે
જે આત્મા પિતાના આત્મ સ્વસાવ–રવરૂપમાં જ વિલાસી છે, જે આત્મા છે છે પોતાના ધર્મ માં જ વિશુધ છે તે આત્મા, મનુષ્ય તથા દેવના વિલાસના સુખને પણ છે છે તુચ્છ ને નિખાર માને છે

Page #656

જિજ્ઞાસા તૃપ્તિ පපපපපපපපපාපපපපපපපපදෑස
જિ-ધાર્મિક વહીવટ વિચાર અંગે, પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી તેમના મુકિતદૂત' માસિકના નવેમ્બર તથા ડીસેમ્બર ૧૯૯૩ના અંકમાં લખે છે કે,
મારૂં લખાયેલું પુસ્તક “ધર્મિક વહીવટ વિચાર” મારી દષ્ટિએ શાસ્ત્રાનું સાર છે. પરંતુ તેમાંનું કેટલુંક લખાણુ શસ્ત્રવિરૂદધ હવા અંગેનો જે વિવાદ ઉભો થયે છે, તેમાં જે શાસ્ત્રાધાર સહિત મને ખાત્રી થાય તે રીતે જણાવશે તે તેની પ્રવૃત્તિમાં સુધારો કરવાની મારી તૌયારી છે.” ૨૩-૧૦-૯૩, સાબરમતી.
લિ. પં. ચદ્રશેખર વિજયજી આ પછી લગભગ આવું જ નિવેદન તે પછીના અંકમાં આવ્યું અને તે માં વધારામાં લખ્યું કે
“...હજી સુધી કે ઈએ કશું કહ્યું નથી. હજી રાહ જોઉં છું.” પંચાસજીના ઉપરોકત નિવેદન વિષે સત્ય હકકીત પર પ્રકાશ પાડવા વિનંતિ.
તૃ-પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી મ.ના ઉપરોકત નિવેદન આચર્યાનક છે. સંમેલનના વિવાદાસ્પદ ઠરાવે જાહેરમાં મુકાતાની સાથે જ શ્રી સંઘમાં તેની સામે વિરોધનો વંટોળ ઉભું થયું હતું. તે અરસામાં મજકુર કરવાની અશાસ્ત્રીયતા પુરવાર કરતા અનેક શાસ્ત્રાધારે “શ્રી જિનવાણીના એક ખાસ અંક દ્વારા અમે એ પ્રગટ કર્યા હતા. અને કલિ કુંડમાં સ્વ. પૂ. ગચ્છાધિપતિજી તરફથી મજકુર સ્ત્રપાઠ અંગે વિચારણા કરવા કહેવામાં આવ્યું ત્યારે તેઓ બીજી બીજી વાત એ ગળ ધરી તે વિષે વિચારણા કરવા તૈયાર થયા ન હતા. વધુમાં હમણા ચાલુ ચાતુર્માસ દરમ્યાન પણ અમદાવાદ સ્થિત એક પદસ્થ વિદ્વાન મહાત્માએ તેમની પુલિકા અંગે શાસ્ત્રપાઠ સાથે વિચારણા કરવા તૈયારી દર્શાવી પરંતુ તેમણે તે વાતને અસ્વીકાર કર્યો છે. તેમ છતાં તેઓ આવા નિવેદન કર્યા કરે છે તેનું મૂલ્ય કેટલું તે વાચકે એ સ્વયં વિચારી લેવું. બાકી આ અંગે જે હજીય તેઓ શ્રી શાસ્ત્રપાઠ દર રૂબરૂ વિચારણા કરવા તૈયાર હોય તે પરસ્પરની અનુકુળતા મુજબ તે ય ન બની શકે તેવું અમે માનતા નથી.
જિ-જિનવાણુ'માં પ્રગટ થયેલા શાસ્ત્ર પાઠે પન્યાસજી મને ન મળ્યા હોય તેવું ન બને ? ' તૃ૦-એ સંભવ અમને બહુ એ છો જણાય છે. તેમ છતાં તે અંગે તેઓ અમને જણાવશે તે પ્રસ્તુત જિનવાણી'ના કે અમે વિના વિલંબે તેમને મોકલે આપશું. બાકી તેમને આ રીતે નિવેદને પ્રગટ કરવામાં જ રસ હોય તે અમે નિરૂપાય છીએ.
–મક્ષ માર્ગ પ્રકાશન-સુરત જિનવાણ તા. ૩૦-૧-૯૪)

Page #657

જૈન રામાયણના
૧૯. પિયુ મિલન–પિયા મિલન
અ'તરીાની અટારીમાંથી દૈવી ઉતરે તેમ સાત માળના મહેલમાંથી અજનાસુ'દરી યુદ્ધ –સંગ્રામ માટે ચાલ્યા જતાં પ્રિયતમના ન કરવા નીચે ઉતરી.
પરિણા- શું આવશે તેની અજનાને ખબર નથી. માત્ર પતિનાથના દર્શન માટે આવેલી જનાસુંદરી ખાવીશ-ખાવીશ વર્ષના પતિ વિષેગના વિરહ-અનલમાં સૌંતપ્ત થઈને શરીરથી તા સાવ સૂકાઈ ગઇ છે. બાવીશમાં વર્ષના આ છેલે દા'ડા જિંદગીમાં સુખ લાવશે કે દુ:ખ તે સુખ દુ:ખની ઘટમાળને અંજના જાણી શકી નથી.
લગ્ન છીના બાવીશમાં વર્ષે પહેલી. વાર પિયુ દનની મળી ગયેલી ઘડીને ઉત્સુકતા પૂક વધાવી લેવા અજના નીચે આવીને એ થાંભલાના ટેકા લઈને ઉભી રહી. પતિને નિનિમેષ-અપલક નજરે જોતી રહી.
પ્રયાણ કરતાં પવન યુની નજર જોગાનુજોગ અ ́જનાસુંદરી ઉપર પડી. દ્વારના થાંભલા આગળ બેસી ગયેલી, પડવાના રાંદ્રની જેમ કૃશ થઇ ગયેલી, વિખરાયેલા છૂટા વાળથી ઢંકાઈ ગયેલા કપાળવાળી, ચૌંદન-કસ્તુરી આદિના વિલેપન કર્યાં વગ૨ની, નિતઃખ ઉપર ધારી રાખેલા ઢીલા પડી ગયેલ ખન્ને હાથવાળી, તાંબૂલના
પ્રસંગો
-શ્રી ચદ્રરાજ
ર‘ગ વિનાના હોઠવાળી, અશ્રુજળથી ધેાયેલા સુખ કમળવાળી, આંખમાં અંજન વિનાની નજર સામે રહેલી અંજનાસુંદરીને પ્રયાણુ કરતાં પવન જયે જોઇ,
સેંથાનું સિંદુર અને ચૂડી-ચાંદલે અખંડ હાવા છતાં અંજનાના હરએક અગા પતિવિજોગની કરૂણૢ કથની કહી
રહ્યા હતા.
પતિ - વિજોગની કરૂણ-કહાણી જેવી અંજનાસુ દરીને સગી આંખે જોયા છતાં પણ પવન જયે વિચાર્યું' કે- આ દુબુધિવાળી કેટલી શરમ વિનાની છે, એને જરા ય કેાઈની બીક પણ છે ? કંઇ નહિ, આવુ વિચારવાની મરે જરૂર નથી. આના દુષ્ટમનને તેા હુ લગ્ન થયા પહેલાથી જ જાણુ છુ. વડીલની આજ્ઞાનાભગ ન થઇ જાય એ બીકથી જ હું તે આને પરણ્યા છું.
હજી તો આમ પવન'જય વિચારે છે ત્યાં જ અજના સુ`દરી નજીક આવીને પતિનાથ પવન'જયના પગમાં પડી. અને હાથ જોડીને માલી હૈ નાથ તમે બધાંની સાથે વાતચીત કરી. પણ મારી સાથે તા સ્હેજ પણ વાત ના કરી. તે પણ હે નાથ ! હુ. આપને વિ ંતિ કરૂં છુ` કે જલ્દી પાછા ફરેલા તમે મને ભૂલી ના ‘શિવાસ્તે પન્થાન કલ્યાણકારી બને.
સન્તુ'
જથા, નાથ ! તમારા મા

Page #658

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિન
આ પ્રમાણે બેલતી દીન અને અખંડ વાકીએ ક્રીડા કરે છે. અને છતાં એક ચારિત્રવાળી પણ તે અંજનાની અવગણના રાત એટલે જ સમય પતિના વિરહને કરીને જ પવનંજય યુદધ માટે આગળ સહન કરી નથી શકતી તે લગ્નના પ્રયાણ કરી ગયે.
દિવસથી માંડીને મારા વડે તર* દુખને સાગર વધુ ડહોળાયે. હવે તે છોડાયેલી, કોઈપણ રીતે નહિ બે લાવાયેલી પતિની અવજ્ઞા પણ ઉમેરાઈ. વિરહ તે અને યુદધના પ્રયાણ વખતે પનારીની જેમ હતે જ. આથી પતિની અવજ્ઞા અને તિરસ્કારાયેલી દુ:ખના ભારથી આકાત વિજોગના દુખથી દુઃખી થઈ ગયેલી થયેલી, મારા સંગના સુખને નહિ પામેલી અંજનાસુંદરી પિતાના આવાસમાં પહોંચતાં હા ! હા ! તે અંજનાનું શું થતું હશે ? જ પાણીના પરથી નદીને તટ તુટી પડે મને ધિકકાર થાઓ. મારા કવિવેકથી તેમ તે જમીન ઉપર ફસડાઈ પડી. તે બિચારી મરી જશે. અને તેની હત્યાના
પાપથી હું કયા ભવમાં નહિ ભટકું ?” આ બાજુ પ્રવનંજય અત્યંત ત્વરાથી
પિતાના દુઃખને કહેવાનું સ્થાન આ માનસ સરોવર ઉપર સૈન્ય સહિત પહોંચી ગયે. અને વિદ્યા બળથી આવાને
જગતમાં મિત્ર સિવાય કોઈ નથી. એથી વિકુવને (બનાવીને) ત્યાં રાત્રિ રોકાણ
પવનંજયે પિત ની મનની વાત પિતાના કર્યું. દિવસ તે અંજનાને આ રીતે દુખ
મિત્ર પ્રહસિતને કરી. આપી ગયે પણ.
મહસિતે કહ્યું-સારું થયું મિત્ર! કે રાત્રિને સમય છે. પલંગ ઉપર
છે. આજે લાંબા સમયે પણ તું સ યુ સમજી આરૂઢ થયેલા પવનંજયની નજર માનસ
શકે. વિયેગથી સારસીની જેમ તે મૃત્યુ સરોવરના કિનારા તરફ ગઈ. પ્રિય ચક્ર
તરફ ઢળી રહી છે. હે સખા! હજી પણ વાકના વિઘાથી દુખી દુ:ખી થઈ ગયેલી,
સમય છે. જઈને તેને તું આશ્વાસન આપ. પતિ વિના તરફડતી ચક્રવાકીને જોઈ. ગ્રહણ
અને મધુર વાક્યો વડે તેને પ્રસન્ન કરીને કરી હોવા છતાં મૃણાલની લતાને ન ખાતી,
અને તેને જણાવીને તું તારા સંગ્રામના ઠંડુ પાણી હોવા છતાં પણ જાણે ઉકળી કમ
કામ માટે પાછા ફરજે. ગયેલા પાણીમાં પડીને સંતપ્ત થયા કરતી,
હદયના ભાવને અનુસરતા મિત્રના ચંદ્રની શીતલ ચાંદનીમાં પણ વદિના વાકય વડે ઘેરાયેલે મારૂત=પવન જય મિત્ર કણેથી જાણે દુભાતી, અને કરૂણમાં કરૂણ સાથે ઉડીને અંજનાસુંદરીના આવાસમાં કંદન કરતી વિમુવિજેગી ચક્રવાકીને જોઈને પહોંચ્યા. પવનંજયે આ પ્રમાણે વિચાર્યું કે
(ક્રમશઃ) “દિવસભર પતિની સાથે જ ચક્ર

Page #659

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප બ્રમ-બ્રહ્મને સમજાવનાર ?
–શ્રી વિસેના අපඅරපරපපපපපපපපපපපපා
સરિતાને કિનારે એક પર્ણકુટિ હતી. પરંતુ સાપનું રૂવાડુંય હાલ્યું નહી. આ મંદ મંદ પવનની શિતલતામાં ગુરુ શિષ્યને જોઈ શિષ્ય ઉતાવળે પગે પાછો ફર્યો. અભ્યાસ કરાવી રહ્યા હતા. ધીરે ધીરે સૂર્ય કેમ, પિથી મુકી આવ્યા. નાજી, ગુરૂ દેવતા પણ, આથમણી દિશાએ ઢળી રહ્યા દેવ ! ગભરાતાં ગભરાતાં શિવે ઉત્તર હતા. એટલે સંધ્યા નમી ગઈ હતી. હવે વા . ફણીધર ત્યાં ને ત્યાં જ ચીટકીને
પોથીમાના અક્ષરો દેખી શકાય તેમ બેઠો છે. ગુરૂજી! મંત્ર ભયે તે પણ ન હતા. આથી ગુરુજીએ પિથી બંધ કરી. સાપ જરા ઉંચનીચે પણ થયો નહિ.
વાત્સાયપૂર્વક શિષ્યને કહ્યું બેટા! બેટા, તે મંત્ર શ્રધ્ધાથી નહિ ભર્યો જ, અંદરના ખંડમાં સંભાળીને આ પિથી હોય, ગુરુજી બેલ્યા. જા, ફરીથી શ્રદ્ધાથી સુકી આવ !”
ભણજે સાપ હશે તે ચાલ્યા જશે. જી” ગુરૂદેવ ! વિનયી શિષ્ય મધુર શિષ્ય પિથી હલાવતે હલાવતે પાછો ભાષામાં ઉત્તર આપે.
ફર્યો ગુરુદેવ! “વિશ્વાસ પુરાવિશ્વાસથી પિથી લઈ શિષ્યજી તે ઉપડયા પણ. શ્રદ્ધા સાથે જાપ કર્યો પણ સર્ષ તે પોતાના કુટિના અંદરના ખંડ તરફ. અંદર ખંડમાં સ્થાનથી એક તસું ભાર પણ ખસતે નથી.” પગ મુકે તેની સાથે જ શિષ્યજી ભડકયા. એમ છે.
“દડત બહાર આવ્યા. આયા કેમ. તે વત્સ! હવે સાંભળ, મંત્ર-તંત્ર દેડતે બહાર આવ્યા ? કેમ ગભરાયેલ મુકી . હવે સામે મંદ પવનની લહેરમાં જણાય છે ?” ગુરુદેવ...ગુરુદેવ. ત્યાં ત્યાં દીવાદાંડીની જેમ સ્થીર રહેલા દીવાના છે ને કાળે સાપ પડે છે.
પ્રકાશને તું લઈ જા. દીવે જ તારું કામ એમ, ઘેટા ! ગભરાઈશ નહિ, જા છે. પૂર્ણ કરશે. આ જાંગુલિ મંત્ર. આના પ્રભાવથી ભલભલા “તહત્તિ” કહેલા શિયે એક હાથમાં વિષધર સાપ પણ છુમંતર થઈ જશે. દીપક અને બીજા હાથમાં થિી ઝાલી
શિષ્યને હીંમત આવી. પગમાં ડોલતે ડોલતું એારડા તરફ ચાલવા જેમ આ ધરતી કંપાવતે એ લાગ્યા, ખંડ તરી ચાલવા લાગ્યો. ખંડ ગાઢ અંધકારને ચીરી નાખતે પ્રકાશ પાસે પહેચી મંત્રની યાદી કરી. ચારે તરફ ફેલાવા લાગ્યો. દીપકના ઝળહતા

Page #660

૭૬૮ :
• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પ્રકાશે સાપને દેરડું બનાવી દીધે. દેર- હેય ત્યાં વસ્તુને પ્રત્યક્ષ કરવા વિધિ વિધાન ડાનું ગુંચળું જોઈ શિષ્ય ગ્લાનિ અનુ. નહિ, જ્ઞાન દિપકને પ્રકાશ જ વધુ ઉપભવવા લાગ્યા. પોથી ઠેકાણે મુકી દીધી. મેગી થાય છે. ભ્રમ અને બ્રહ્મની વિવેક - નમ્ર પણે ગુરુદેવ પાસે આવી સત્ય દષ્ટિ વિધિ મંત્રથી નહિ, પણ જ્ઞાનથી જ હકીકત સંભળાવી.
ખીલે છે. - ગુરુએ ગંભીરતાને ધારણ કરનારી, માટે જ, શુધધ જ્ઞાનની ઉપાસના કરવા મધુર સ્મિતથી રંગાતી વાણીથી કહ્યું “જ્યાં જેવી છે.' જે નથી ત્યાં તે છે તેવી ભ્રમજાળ પ્રસરી
પર લબ્ધિ લીલા લહેર છે. –કવિકુલકિરીટ પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ્ વિ. લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ.
દશે પ્રાણથી પ્યારી લમીને નાશ પ્રભુ વીતરાગી છે હું સદેવી , પ્રભુજી થવા છતાંય જે ઉદારતા રહી જાય, મહા- નિર્દોષી છે. હું અપૂર્ણ છું, પ્રભુજી સંપૂર્ણ લક્ષમીવંત બન્યા પછી દાન સમયે મીઠી છે હું હાથિી લેપાયેલે છે, પ્રભુજી વાણી અનુભવાય, અતુલબલી, પરિજનની નિર્લેપી છે. હું કલંકિત , પ્રભુજી મદદ અને શૌર્યું હોવાની સાથે ક્ષમાની નિષ્કલંક છે. હું માયાવી છે, જયારે છાયા દેખાય, મદન–મા પાશરહિત જ્ઞાનને પ્રભુજી નિર્માયાવી છે. પ્રકાશ કળાય તે સમજવું કે, દૂધમાં મહામૂલા મોતીને ભેગી રાજહંસ, સાકર ભળી છે. એનાથી વિપરીત અનુભવ છવભક્ષણ નથી કરતે કારણ કે બાલ્યાથાય તે માનવું કે, નદી કિનારે રહ્યા છતાં વસ્થાથી જ એ મેતીને ચારે ચરતે હોય તરસ્યો છે.
છે. તેમ શ્રી જિનધર્મને બાલ્યાવસ્થાથી જ
પાલનારા કદીયે અકૃત્ય કે અને ચાર આચશ્રી તીર્થકર દેના જિનાલયમાં જાઓ
રવા પ્રેરાતા નથી. તેઓ પાપના પ્રસંગમાં ત્યારે આત્માની મલિનતાને કાઢે ? અને પણ કંપતા હૃદયે પિતાના તે કર્તવ્યને શુદ્ધતાને ભરો?
તિરસ્કારે છે. શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની પ્રતિમાજી એ સંસારની પરવશતામાં અનત કાલ આત્માને લાગેલા રોગેની એળખવવાની ગુમાવ્યું, હજી નહિ ચતું કે રખડપટ્ટી પારાશીશી (થોમીટર) છે. ત્યાં તન્મયતા વધશે. જાણું ચતું અને તે ફાની મોથઈ વિચારવું જોઇએ કે, “હું રાગી છું, મજાની હટાવી, વિજય મેળડ'.

Page #661

E રામ વનવાસ - પૂ. આચાર્યપ્રવર શ્રીમદ્ વિજય કનકચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා પ્રવેશ ૩ જે
(મહારાણી કૈકેયી મહારાજા દશરથના
આવાસમાં તેઓની પાસે આવે છે. પોતાના સ્થળ - રાજમહેલ
હૃદયમાં જે વાત રમી રહી તે મુકવા (દશરથ મહારાજા દીક્ષા અંગીકાર પ્રયત્ન કરે છે.) કરવા ઉ સુક બન્યા છે. ભરત પણ પિતા
. કે કેયી-૨વામીનાથ ! આપ અમને જીની રથે તેયાર થયા છે. પુત્રમેહના
આમ નિરાધાર મુકીને ચાલ્યા જશે. કારણે મારણ કયી મૂંઝવણમાં મૂકાય
આપની પાછળ ભરત પણ સંયમ સવીકારછે પતિન સંસારત્યાગ પછી શૂન્ય બનતા
વાને ઉસુક બન્યો છે. ખરેખર આ સંસાસંસાર ભ રત પરના રાગથી થોડે ઘણે ભર્યો રહે છે. એ કે કયીની કલ્પના આજે
૨માં મારા જેવી અભાગણી કેણ હશે?
જેના પતિ. તથા પુત્ર બને ચાલ્યા જશે. ભાંગીને ભુકકો થઈ ગઈ છે. કૈકયી કેઈપણ
પ્રિય પ્રાણનાથ ! આપની પાસે હું એક રીતે ભરતને સંસારમાં રાખવા પ્રયત્ન
વચન માંગવા આવી છું. મારી આ એક કરે છે.)
છેલી માંગણી આપ અવશ્ય સ્વીકારશે. કેટરી-(વગત) સ્વામીનાથ સંસાર નિધાનની જેમ અત્યાર સુધી આપની પાસે ત્યજી જશે રાજપાટનાં સુખેને સાપ જેમ જાળવી રાખેલું મરું વરદાન આજે માંગી કાંચળીને મૂકે તેમ મૂકીને નીકળી જશે. લેવાને મારે માટે આ અવસર આવ્યો છે. અને ભર પણ મને મૂકીને જશે, તે મહારાજા દશરથ-પ્રિયે ! તમારે જે આ સંસારમાં મારું કેણુ? ભરત કેઈપણ કાંઈ મારી પાસે માંગવું હોય તે ખુશીથી રીતે જે મારી આંખ હામે રહે તે કેવું વિના સંકેચે માંગે ! તમારી માંગણું ને સારું? જે ભારતને આગ્રહ કરી અધ્યાની હું જરૂર સ્વીકારીશ. તમને પૂર્વકાળમાં મેં રાજગાદી પર બેસાડવામાં આવે તેને જે વચન આપ્યું છે તેને પાળવા, તથા જરૂર ભરત સંસારમાં રહે. મહારાજા પોતે તે મુજબ તમારી માંગણીને સ્વીકારવા હું જ જે એને રાજય-સિંહાસન સેપે તે તૈયાર છું. પણ તમારા જેવા સુશીલ તથા કેવું સારું ! હા, હવે મને યાદ આવ્યું. સંસ્કાર સંપન સ્ત્રીરતન પાસે એટલું તે એ બને તેમ છે. હું સ્વામીનાથની પાસે હું જરૂર છું કે તમે પતિના કલ્યાણકર જાઉં અને છેલ્લે છેલ્લે મારી આ સંયમમાર્ગમાં વિનરૂપ બને એવું તે માંગણી મૂકે.'
નહિ જ માંગે !

Page #662

૭૦ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
વૈગ્ય વ્યવસ્થા કરીશ. મારે જલ્દી દીક્ષા ગ્રહણ કરવી છે, એટલે હુ' રામને ખાલાવીને બધુ નકકી કરી દઉ.
હું કૈટી- ના, સ્વામીનાથ ! આપની પાસે હવે એ વાત કરી શકાય એવુ' કર્યાં રહ્યું છે ? આપનું હૃદય આજે અમારા પરથી ઉતરી ગયુ છે. સ્નેહ, મમતા કે રાગની ગાંઠ આપે ખરેખર તેડી નાંખી છે. હવે આજીજી કે વિનતિથી આપ સસારમાં રહે. એ કાઈ રીતે બને તેવુ' કયાં છે? પણ કૃપાનાથ! મારી એક માંગણી આપની પાસે છે. એ કહેતાં જીસ ઉપડતી નથી. હૃદય અપાર મૂઝવણ અનુભવે, છતાં ભરત પ્રત્યેના માહથી હું આપની પાસે માગું છું કે, આપ અયે ધ્યાની રાજગાદી પર આપના શુભ હસ્તે ભરતના રાજયાભિષેક કરીને સંયમના કલ્યાણકર માર્ગે પ્રયાણ કરે !' મારી આ એક અતિમ માંગણીને આપ અવશ્યમાન્ય રાખશે. અત્યાર સુધી આપની પાસે મે કાંઇ માંગ્યું નથી. હવે આપ જયારે અમને ત્યજીને નીકળેા છેા,કારણે તે મારી આ માંગણી આપની પાસે હું મુકુ છુ. આપ એ અવશ્ય સ્વીકારશે.
મહારાજા દશરથ–(કાંઇક વ્યથિત છતાં ધીરતાપૂર્ણાંક) સારૂં' તમારી ઈચ્છા પ્રમાણે હુ' કરીશ. મારે મન રામ અને ભરત મને સરખા છે. મારા શમ, આ જાણશે તા કેટ-કેટલા એ આનદ પામશે ? ભરત દીક્ષા લેવા તૈયાર થયા છે, એ ના પછી એને અતિશય દુઃખ થયું. હતું. પણ હવે હું. ભરતના અયાનાં રાજય પર અભિષેક કરૂ છુ. એ નણીને રામ ખૂબ ખુશી થશે. તમારી ઇચ્છાને અનુરૂપ હું ભરતના રાજ્યાભિષેક માટે
(* કેયીરાણી કાંઇક સ્વસ્થ ખને છે. મહારાાની આજ્ઞા મેળવી તેમે ત્યાંથી જાય છે. દશરથ રાજા, રામને મેાલાવવા માટે સેવકને માલે છે.)
મહારાજા દશરથન(સ્વગત) ખરેખર સૌંસારની સ્થિતિ કેાઇ વિચિત્ર છે! મારી ભાવના જ્યારે દીક્ષા ગ્રહણ કરવાની થઇ, ત્યારે એક પછી એક નવા નવા વિઘ્ના ઉભાં થયા કરે છે, હું રામને અયેાધ્યાના રાજભાર સેપીને નીકળવાની તૈયારી કરૂ જી, ત્યાં ભરતની માતા કૈકેયી આમ નવી માંગણી મૂકે છે. પેાતાના એકના એક પુત્ર ભરત માટે માતા તરીકે કે કેરીને માહના વધુ આઘાત લાગે, રંભવિત છે. પોતાના વિડલ બંધુ શમને મૂકી, અયાપણ ભરતને હુ` કર્યાં નથી મેળખતે ? 'ધ્યાના રાજસિંહાસનને એ કદિ સ્વીકારશે ખરા ? એ ગમે તેમ થાય, ઋણ હવે વધુ સમય સુધી આમ સંસારમાં નહિ રહી શકે .
(એટલામાં પિતાજીના આદેશને પામી, રામચંદ્રજી મહારાજા દશરથની સેવામાં
ઉપસ્થિત થાય છે. તેઓ મહાગુજાનાં ચરણેામાં વંદન કરી, ઉભા રહે છે.)
રામચ'દ્ર–પિતાજી ! આપે સેવકને યાદ કર્યા તા કૃપયા જે કાંઇ આજ્ઞા હાય તે કરમાવા !

Page #663

વર્ષ - એક ૩૦ ૩ તા. ૧૫-૩-૯૪ :
દશરથ-રામ ! આજે તને ખાસ કાર્યને અંગે મે" એલાવ્યા છે. તને ખબર છે કે, કાશ આત્મા સ'સારથી વિરક્ત બન્યા છે. સસારના આ બધાં સુખા હવે મને કોઇ રીતે ગમતાં નથી. રાજપાટ, ઋદ્ધિસિદ્ધિ આ બધું મને કારાગૃહ જેવુ" લાગે છે. કુત મા છેલ્લા કન્યની ખાતર હવે હુ` દિવસેા ગાળું છું, તને ચૈાધ્યાના રાજય પર સ્થાપીને દીક્ષા સ્વીકારવાની મારી પ્રબળ ભાવના છે, પણ આજે તારી માતા કે ફેયીએ એક નવી માંગણી મૂકી છે, તે એ કે અયાયાના રાજ્ય સિહાસન પર ભરતના અભિષેક કરીને મારે દીક્ષા ગ્રહણ કરવી.’ પ્રિય રામ ! તુ' જાણે છે કે, હું કે કેયીની સાથે વચનથી બધ્ધ છુ. એટલે મે" તારી માતા કે કેયીના વચનને કબૂલ રાખ્યુ છે. અને એ હકીકત જણાવવા માટે મે તેને બાલાવ્યા છે..
રામચ દ્ર.-(સ્વસ્થતાપૂર્વક) પિતાજી! એમાં મને કાંઈ જ કહેવાનુ હોય જ નહિ. આપ જે કાંઈ કરી છે, તે અમાસ હિત માટે . એની અમને પરિપૂર્ણ શ્રધ્ધા છે. માતા કે કેયીને આ માંગણી કરવી પડી છે. તેનું કારણુ હુ' જાણું છું. આપ મને ત્યજીને જશે, આપની પાછળ ભરત પણ સયમ સ્વીકારવા અધીર બન્યા છે. ભરત કાઈ રીતે સ`સારમાં રહી જાય તા ઠીક, એ કારણે તેમણે આપની પાસે આ માંગણી મૂકી છે. પૂજ્ય પિતાજી! આપના વચનનું' સ'પૂર્ણપણે પાલન થાય તે રીતે હું આજથી
: ૭૭૧
જ પ્રયત્નમાં રહીશ. આપ નિઃશ'ક રહેજો ! આપ આજે તા ભરતને રાજ્ય આપવા તૈયાર થયા છે, એમાં મને કશું જ રંચ નથી. ભરત તા મારા ભાઈ છે, પણ આવતી કાલે દાચ અાયામાં એ પગે ચાલનાર કોઈ રકને આ રાય આપવાને આપ ઈચ્છે, તે તે વેળા આપના વચનની ખાતર આપના ચરણની ૨જ હુ' રામ, એવા રકની บญ તામેટારી વીકારવા તૈયાર છું. પિતાજી! આ બાબતમાં આપે મને કાંઇ જણાવવાનું હાય નહિ. આપની આજ્ઞા એ જ મારે મન સસ્ત્ર છે.
દુશસ્થ મહારાજા:-પ્રિય રામ ! તારા વિનયધમ કાઈ અજમ છે, એની મને પૂર્ણ ખાત્રી છે. એ બાબતમાં હું શિક છું. સ`રના સુખ-વૈભવાની ખાતર માસ રામ ડિલની આમન્યા લેાપે, એની મને સ્વપ્ને પણ કલ્પના નથી જ. રામ અવસરે ડિલેાની ખાતર રાજપ ૮ કે ઋધિસમૃધ્ધિને લાત મારી વનમાં વસવા માટે પણ તૈયાર રહે છે, એ હું સારી રીતે જાણું છું; માટે જ તે બાબતમાં તમારે ગૌરવ લેવા જેવુ છે, તારૂ સુવિનીતપણું અદ્ભૂત છે. ભાઈ રામ ! હવે મારી સૌંસારત્યાગની અભિલાષા સવર મૂળે તે માટે તુ' તૈયારી કર!
(ક્રમશ:)
卐

Page #664

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે :
1
- શ્રી ગુણદર્શી
૦ સાધુપણું એ સંસાર રોગનું ઔષધ છે. • સંસારના સુખની-અનુકુળતાની ઈચ્છા થાય. એટલે સાધુપણું જાય. ૪ ૦ દુનિયાના પદાર્થો ઉપર રાગ તેનું નામ સંસાર! દુનિયાથી બચાવનાર છે
તેનું નામ ધર્મ ! ૦ આ સંસારને સામને કરનાર જો કેઈ ચીજ હોય તે એક માત્ર ભગવાનને ૬
જ છે, જે તે આશા મુજબ કરાય તે. ૦ અમે આ સંસારનું સુખ ભૂંડ કહીએ અને જે હસે તે બધા તે ધર્મ સાંભળવા ય
લાયક નથી. - એ દુનિયાનું સુખ ભૂંડું કહેવા-સમજાવવા માટે અમે ફરીએ છીએ. તે હવામાં
ઉતરાવવું કઠીન છે પણ તે જ કામ અમારે કરવાનું છે. તેમાં અમે ચૂકીએ તે
તમારા ગુરૂ થવા પણ લાયક નથી. • સંસારરૂપી સાપનું ઝેર ન ચઢે તેના માટે જડિબુટ્ટી સમાન જિનમંદિર–ઉણ
શ્રેયાદિ છે. ૦ આ લેક અને પરલોકના સુખ માટે ધર્મ કરે તે બધા ઝેરીલા છે. તેય કરે અને
“તે માટે ય ધર્મ કરાય” કહે બીજાને ય મારે. ૦ કર્મથી પિડાતા જેને કર્મથી મુકત બનાવવા સાધુપણા જે બીજો એક ધર્મ
નથી. તે માટે જ સાબુ બનાવવાના છે. ૦ સારો શિષ્યભાવ કેળવ્ય હેય તે જ ગુરૂપણું દીપાવી શકે. ૦ શ્રી જૈન શાસનમાં દીક્ષાની નવાઈ નથી. પણ જેન શાસનમાં જન્મેલા મરતા સુધી
દીક્ષા ન લે તે નવાઈ ! મરતી વખતે “દીક્ષા વગર હું મરી જાઉં છું તેનું દુઃખ
ન હોય તે નવાઈ! ૦ શાસન પિતાનું થયા વિના આમાએ નિસ્તાર નથી. ૦ જેને મન શાસન પ્રધાન નથી પણ પિતાની નત જ પ્રધાન છે તે તે પિતાનું અને
બીજાનું અહિત કરનાર છે. તે બધાં શાસનના થયા નથી અને થવાના પણ નથી. પણ શાસનના નામે ચરી ખાનાર છે. જે ભગવાને રાગાદિ શત્રુઓને મૂળમાંથી નાશ કર્યો તેને ભગત રાગાદિની પુષ્ટિ થાય તેવું કાંઈ પણ કરે ખરો?

Page #665

PELA ELITE
STILIITI
* ન કરત
ને
સરાક જૈન જિર્ણોધ્ધાર ગામમાં જિન મંદિર નિર્વાણ માટે સ્વ સાલકુડા - પૂ. વિશ્વ વિક્રમી તપ ખર્ચે બંધાવનાર શ્રાવકે મને જકુમાર સાધક મા. શ્રી વારિષેણ સૂરિજી મ. આદિ હરણની પ્રેરણાથી તૈયાર આસન સેલમાં આસનરે લથી સરાક ના ગાળામાં વિહાર ૨૧ માર્ચ સુધી ભવ્ય પ્રતિષ્ઠા ઉત્સવ કરતા લકુડામાં સ્વાગત, પ્રવચન, સાલ- ઉજવાશે પર્વતપુરમાં જિનમંદિર નિર્વાણ કુંડામાં પાર્શ્વ જન્મોત્સવ નિમીત્તે સમુહ પ્રતિષ્ઠા થા ઉત્સવને સંપૂર્ણ લાભ ખુશાલએકાસણ મનોરંજન સાથે કરાવેલ અભિ- ચંદભાઈ વનેચંદ શાહ પરિવારે લીધેલ એક પાનાથ પ્રભુના પૂજન ભકિત અખંડ છે જેનો ઉત્સવ ૮-૯-૧૦ માર્ચના ઉજવાશે. જાપ પ્રવચનો થયેલ. જાપડા મહેલમાં પૂજ્યશ્રી ગુજરાત પૂ. આ. શ્રી પુણ્યાસાચા પ્રવચનો પ્રભાવના વિ. થયેલ. નંદ સૂરિ મ. ની નિશ્રામાં પધારશે. પૂજ્ય પવતપુર પૂજ્યશ્રીની ૯૩મી ચૌવિહાર એક- શ્રીને પાંચ હજાર આયંબિલ એકાતરા દની એળી જીવનમાં ૭ હજાર આયંબિલ પારણે એકાસનથી ચાલુ છે. છાણી શતાબ્દી પૂર્ણાહુતિ નિમિત્તે ખુશાલચંદ વનેચંદ
ઉત્સવ માટે સંઘ વિનંતીથે આવેલ છે. કલકત્તાવાળા તરફથી જિન મંદિર ખનન
- વાપી – અત્રે પૂ આ. શ્રી વિજય શીલાસ્થ પન, ભકતામર પૂજન સ્વામિવાસ
રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી લે થયેલ સરાગ ભાવિકએ ૯૬ આયં.
વિજય મહદય સૂરીશ્વરજી મ. અાદિની બિલ જપ પૂજનમાં લાભ લીધેલ વધેડો ચઢેલ. ઘ પૂજને અજિત સરાકે કરેલ.
નિશ્રામાં ઉપધાન માળારે પણ મહા સુદ-૪
ના ભવ્ય રીતે થયુ. ૭–થી ૧૨ વર્ષના પ્રતિષ્ઠા આસનશેલ તા. ૨-માર્ચ 1 પર્વતપુ ૧૦ માર્ચ મહુડા ૧૧ માર્ચના
બાલક બાલિકાએ પણ સારી સંખ્યામાં ચાસ ૧-માર્ચના પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં ઉપધાનમાં હતા. થનાર છે.
શેઠ કેશરીચંદ મોહનચંદ દમણવાળા ચામાં સાલગિરિ હેઈ ૧૮ અભિષેક
2. તથા શેઠ ખીમચંદ મગનલાલ હ. ડે. પૂજન સવામિવાત્સલ્ય ચઢાવા વરઘોડો નરેશભાઈ તરફથી ઉપધાન થયું ૧૪૬ સુંદર થયેલ ઝરિયામાં સામૈયું સમુહ
આરાધકે જોડાયા હતા. આરતિ સંઘપૂજને અખંડ જાપ વિગેરે ઉત્સાહથે થવા પામેલ. સરાક જાતિના ૨૦

Page #666

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regid No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાળ હિ
૪૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
આપણે બધા પુણ્યશાલી ખરાં. પણ ખરાબ ધર્મ કરીને આવ્યા લાગે છે. આવી 0. સુંદર સામગ્રી પામેલાને પણ જે સંસાર જ ગમતે હેય, મેક્ષની ઈરછા જ થતી છે ન હોય, તે દુઃખથી ગભરાતા હય, સુખ માટે ફાંફા મારતા હોય તે બધા પાપના ઉદયવાળાં જ છે. તે ધર્મ સારી રીતે ન કરે પણ પાપ જ સારી રીતે કરે છે? વણિક કલા તેનું નામ માયા માટે જ વાણિયા કદિ ધીમી થાય નહિ. વાણિયાપણું ભૂંડું લાગે. તે તે ધર્મ કરે.
કોઈના ય રૂપને રાગથી જેવું તે ય વ્યભિચાર છે! ૨ જે ધર્મસ્થાનમાં સારી રીતે વાતે અને બહાર ખરાબ વતે તે ધર્મની વગેવણી
અને ભયંકર આશાતના કરનાર છે. ૦ “આ આ ધમ કરે તે આવું આવું સુખ મળે? આવી લાલચથી ધર્મ કરાવનાર છે
અને કરનારા બંનેની દુર્ગતિ જ થાય, પરમાત્માના દર્શન મેક્ષ માટે કરે તે પાપ જાય પણ સુખ માટે કરે તે પાપ જ બંધાય. પ્રમાદ-માનપાનાદિમાં મરતાં અમને અમે ખરાબ છીએ તેમ ન લાગે છેઅમે હૈં પણ એવું પાપ બાંધીને આવ્યા છીએ કે, અહીં માન-પાનાદિમાં પડી, તમને તે રાજી કરવા તમારા બેટાં વખાણ કરી ભગવાનની આજ્ઞાથી વિરૂધ વતી દુર્ગતિમાં જ
જ જવાના છીએ. - આજે લાલ કપડાંમાં સારા છે, હૈયાના સારા નથી. ૪ - સુખમાં મહાલવું તે જ પાપ જે સુખમાં મહાલવું તે પાપ હોય તે તે સુખ છે
' ખરાબ હોય તે જ બને ને ? Regggggggggggggggggggo
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વડાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ ના ૨૪૫૬
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦%

Page #667

સૂર
ગ
नमो चरविसाए तिब्क्ष्यराणं સમાર્ં.મહાવીર-પન્નવસાળનં.
$7
//G
સા शार
stamo
અઠવાડિક
વર્ષ
1019 1 ૬
נט
13.
૧ એક
FINISIE W
3298
G
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ,
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) INDIA
PIN - 361005
५२६७
શાસન અને સિદ્ધાન્ત રજ્ઞા તથા પ્રચારનું પત્ર
બધા જ દુર્લભ છે. : ધર્મસ્ય તુર્કમો જ્ઞાતા, सम्यग्वक्ता ततोऽपि च ।
श्रोता ततोऽपि श्रद्धावान, ૬ વાર્તા જોવ તતઃ સુધી ।।
ધર્માંના સ્વરૂપને જાણનારા C{}}} દુર્લભ છે. તે કરતાં પણ યથાવસ્થિત ધર્મીના સ્વરૂપના વકત દુ ભ છે. તે કરતાં પણુ શ્રધ્ધાળુ શ્રોતા દુર્લભ છે અને આજ્ઞા મુજબ ધ કરનારા તા તેથી પણું અતિ દુ ́ભ છે.
19
आ.श्री. र ज्ञान से दिए आराधना के बा
श्री महावीर '
115
of 'pp &
FS
મ
By j
સ્ત્યન
pil is HEE

Page #668

સ્થિdlણી
रोगपात्रमिदं गात्रं न स्थिरे धनयौवने ।
संयोगाश्च वियोगान्ताः कर्त्तव्या सुकृतिरतिः ॥ આ શરીર રોગનું ઘર છે, ધન અને કૌવન :ણ અસ્થિર-નાશ પામવાના સ્વભાવ છે વાળા છે, સંગે વિયેગને આપનારા છે માટે બુદ્ધિશાળી માણસે સત્કાર્યો કરવામાં જ છે. રતિ કરવી તે હિતાવહ છે.” ખરેખર પ્રજ્ઞાશીલ પુરુષ તે જ કહેવાય જે રિણામને વિચાર કરીને જ પગલું ભરે. છે આ સંસારની અસારતાને જ્ઞાનીઓએ ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારે બતાવી છે. સંસારની ૬ નિર્ગુણતાનું જયાં સુધી વાસ્તવિક ભાન ન થાય ત્યાં સુધી સર્વગુણમય. મે ની રતિ 4 થવી પણ સુદુર્લભ છે.
સંસારી અને વધુમાં વધુ પ્રેમ જે કોઈપણ ચીજ વસ્તુ ઉપર હોય તે એક માત્ર છે. તે પોતાના શરીર ઉપર જ હોય છે. સર્વ સંગ ત્યાગ કરનાર આત્માઓ પણ શર રને સાથે છે.
જ લઈને આવે છે પણ શરીર ઉપર જરાપણ મમત્વ ન થાય. તેની કાળજી રે. છે અને છે. છે શરીરના સદુપયોગ દ્વારા જ અશરીરી બને છે આ શરીર ઉપર જેવો રાગ તેવો રાગ નો આત્મા છે ઉપર થઈ જાય તે કલ્યાણ સુનિશ્ચિત છે પણ શરીર ઉપર રાગ ત્યારે જ જાય કે, છે આ શરીર એ જ સઘળાય રેગનું ઘર ભાખે તે, શાંતિથી વિચારે તે શરીર રોગોનું ઘર ? ' લાગ્યા વિના રહે તેમ બને નહિ. કદાચ પુ ગે શરીર નિરોગી-નિરામય દેખાતું . આ હોય તે પણ શરીરને જ સાચવવાનું મન તેજ મોટામાં મોટે આત્માને રગ છે. છે. જે શરીરને સાચવવાની શરીરની આળ-પંપાળ કરવાની ઈચ્છા માત્ર રેગ રૂપ છે. જેને છે. પોતે રોગી છે તેવું ભાન થાય તેને જ નિરગી થવાનું મન થાય, બીજાને નહિ. છે
શરીરને સારુ રાખવા ધનની જરૂર પડે અને ધનને માટે જીવ શું શું નથી કરતે તે છે બધાના સ્વાનુભવમાં છે. પણ ધન કયારેય સ્થિર રહ્યું તેમ જાણ્યું કે સાંભળ્યું છે ખરું? જીવતે જીવતે ય ધન ચાલ્યું જાય કાં ધનની હાજરીમાં ધનના ભકત ને ચાલ્યા છે
- વૌવન પણ અસ્થિર છે, જવાનીને ચાર દિનની ચાંદની જેવી કહી છે યૌવનમાં છે વિવેક રૂપી અંકુશ ન હોય તે તેને ઉત્પથમાં ગમન કરતાં વાર લાગે નહિ. સદે વ8
- (અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #669

BIGIEZENHA 7.61.81 4082121310/24 poup H612108012 M 31011 zorul OUHOY / BALLOGY PHUN YU2017
છે - તંત્રી
s=
((SC:
પS • હવાફ • ઝારાકૂ વિZI 8, શિવાય ચ મ
- સફેદ સેવાજી &
( ajatel) . હેમેન્દ્રકુમાર જજસુજલાલ શાહ ( રેશચંદ્ર કી ૪૬ જે 6
(વઢ4(s) ": અજાયે દક્ષી સૃઢ
( 7 8)
વર્ષ : ૨૦૫૦ ફાગણ સુદ-૧૦ મંગળવાર તા. ૨૨-૩-૯૪ [અંક ૩૧
- તે દર્શનમહ મરે!
- પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ! અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થને પામેલા કલિકાલ છે સર્વજ્ઞ પૂ. આચાર્ય ભગવાન શ્રી હેમચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજા શ્રી અરિહંત પરમાત્માની સ્તવના કતાં ફરમાવે છે કે “હે વીતરાગ ! તારી સેવા કરતાં પણ તારી આજ્ઞાનું પાલન એ જ મોટામાં મોટી સેવા છે, કારણ કે આરાધેલી આજ્ઞા મેક્ષ માટે થાય છે 8 અને વિરા વેલી આશા સંસાર માટે થાય છે.” આ વાત બેસે તે સેવા ફળી જાય. આ આ વાત ન છે સે તે અનંતીવાર કરેલ સેવા જેમ સંસારમાં ભટકાવનારી થઈ તેમ આ છે સેવા પણ સંસારમાં ભટકાવનારી થાય.
જેટલા ભગવાનના પૂજારી તે બધાને સંસારથી પાર પામવાનું મન કે સંસારમાં છે A ફરવાનું ને ? આપણને ધર્મ સામગ્રી મળી છે પણ તેની કિંમત લાગતી નથી. તેજ છે સંસારથી પાર ઉતારનાર ચીજ છે તેમ લાગે છે? સંસારથી પાર ઉતરવું છે ને ? આ 8 સંસારની સુખ-સામગ્રી કેવી લાગે છે ? આ સંસારમાં ભટકવાનું કયારે મટી જાય? છે દુનિયાની ચીજની જરૂર બંધ થાય તે, સુખ-સામગ્રી સારી લાગતી બંધ થાય છે ? { તમને બધાને જ વિચાર આવે કે-રોજ ભગવાનને પૂછું છતાં હજી બંગલ, પૈસા- 1 4 ટકા, પેઢી -પરિવાર સારા-લાગે છે. સારા લાગે છે તેનું દુઃખ પણ થતું નથી. મારો ? છે કે ઘેર પાપોદય છે. પણ સંસારની સુખ સામગ્રી સારી લાગે, મજા આવે તે પાપને તે ઉદય છે- આ વાત કેટલા સમજે? સંસારની પુણ્યથી મળતી પણ સુખ સામગ્રી સારી છે

Page #670

છે ૭૭૮૧
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ) 6 લાગે, તેમાં મજા આવે, દુખ પણ ન થાય તે પાપને ઉદય છે તે માટે ભાગ 1 છે માનતે નથી. છે દેખા-દેખી-લાલચથી ભગવાનની સેવા થઈ જાય પણ તેમની આજ્ઞાને વિચાર સરખો હું ન આવે તે ચાલે? જેની સેવા કરીએ, તે શા માટે કરીએ, તેણે શું કહ્યું તેને વિચાર પણ B ન કરે તે દુનિયામાં પણ કે કહેવાય? આજે લેભીયા બહુ વધી ગયા છે. તેમને તે છે છે મંદિરને પણ બજાર કરી નાંખ્યું. મંદિર બજાર છે? લખે રૂપિયા ખપી પુણ્યવાને ?
મંદિર બંધાવે અને જે ખબર પડે કે-મારે ત્યાં ભિખારી આવે છે, પુણ્ય મેળવી છે છે નરકમાં જવાના છે-તે ડાહ્યો માણસ મદિર બંધાવે? સંસારની પુણ્યથી મલતી સુખ- ૧ 8 સામગ્રી સારી લાગે, મજા આવે ત્યારે મારો ભયંકર પાપેદય છે તેમ લા છે તેને ભગ- 3 { વાનનાં દર્શન-પૂજન ફળ્યા કહેવાય. પાપાનુબંધી પુણ્યવાળા છ સંસારમ મજેથી રહે? છે
તમારી પેઢી ઉપર જ આવે, માલ-સામાન લેંશાવે અને ખરીદ કાંઈ ન કરે તે છે છે કેટલા વેપારી તેને પછી આવવા દે? “મશ્કરી કરવા આવે છે? શું ધાર્યું છે?' તેમ કહે છે છે કે નહિ ! સુખની સામગ્રી સારી લાગે તે પાપોદય ન લાગે, તેમાં મઝા જ ભાવે તે મહા છે પદય છે તેમ ન લાગે તેવા છે તે ધર્મ પામવા ય લાયક નથી, જે તે બહુ
જુલમ થઈ ગયેલ છે. સાધુ પણ કહે કે-“આ આ કરે તે આવું આવું મલશે તે તે બધું ! મૂકીને શું કામ આવ્યા? જે સુખને મૂકીને આવ્યા તે સુખને માટે જ ધમ કરવાનું છે જ કહે તે શ્રોતાએ ધર્મ પામે ખરા?
જગતમાં જેટલું સારું તે બધું પુણ્યથી મળે. તે પુણ્યધર્મથી થાય–આટલું છે R કહી અટકી જાય તેને ઉન્માર્ગદશક કહ્યો છે. જગતની સારામાં સારી સુખ સામગ્રી છે ધર્મથી જ મળે. ઊંચામાં ઊંચા દેવલેક ધર્માત્મા માટે જ રીઝર્વ છે પણ તેના માટે છે ધર્મ કરાય જ નહિ-આ વાત ઉપદેશકે આવા કાળમાં તે ભારપૂર્વક સમજાવવી જ જોઈએ. ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ધર્મ કરે. તેને ઊંચુ પુણ્ય બંધાય અને તે પુણ્યના છે. કાળમાં પણ તે સામગ્રી ઉપર રાગ ન થાય તેવી સમજ મલે.
આ યાત્મ પેદા થાય તેને આત્માના હિત માટે સારું કરવાનું મને થાય. તેને છે જ દરેક પ્રવૃત્તિમાં મારા આત્માનું અહિત ન થાય તે ચિંતા પ્રધાન હેય. જે હું ભૂલું ! છે તે મારે ફરી ભટકવું પડે તેમ થયા કરે. આજના ક્રિયા કરનારા ઈરાદાપૂર્વક બેટી . કરનાર છે, વિધિ જાણવાને ખપ જ નથી. સામાયિક ઊભા ઊભા લેવું જોઈએ, તે ન માટે ચરવળ જોઈએ. પણ તમારે કટાસણા વગર ન ચાલે, ચરવળા વગ ૨ ચાલે-તે છે સિધાંત ખરે ને? શાસ્ત્ર કહે છે કે, કટાસણુ વગર ચાલે, ચરવાળા વા.૨ ન ચાલે. ? | તમારી બહુમતિ ખરી ને ? શાસ્ત્રની વાત ઘણા બેલતા નથી અને કેક બેલે તે તમે !

Page #671

3
વર્ષ ૬ઃ અં. ૩૧ : તા. ૨૨-૩-૯૪
: ૭૭૯
સાંભળો પણ નહિ. આ બધું ચાલે છે તેનું કારણ દશન મેહ જોરદાર છે અને 4 ચરિત્ર મેહની ચિંતા નથી.
પુણ્યથી મળતી સુખની સામગ્રી સારી લાગે, મજા આવે તે ચારિત્ર મેહનું કામ છે અને દુઃખ ન લાગે તે દર્શન મેહનું કામ ! સંસારમાં તે બધું જ જોઈએ. આના ૪ વગર પણ ન ચાલે અને તેના વગર પણ ન ચાલે-આવું કરાવનાર તે મિથ્યાત્વ છે. ૫ છે મહારાજ તે બોલ્યા કરે. તેમને તે આગળ બેસે ઉલાળ નહિ પાછળ બેસે ધરાળ નહિ. આ
આનંદ-કામદેવાદિ પાસે જે હતું તે અમારી પાસે શું છે કે લોભ ન થાય આવું આવું સમજાવીને ભેળા સાધુઓને ચૂપ કર્યા. શ્રી આનંદ-કામદેવદિ પાસે ઘણું ઘણું હતું ?
છતાં ય તેને સમકિતી શ્રાવક કહેવાય તે અમને કેમ ન કહેવાય ? તમે તે એવા છે કે છે કે, અમારું માથું જે ઠેકાણે ન હોય, અમે ચૂકીએ તે અમારા ય બાર વગાડે તેવા ? 1 છો. “શ્રાવકે એ આગળ વધવું જોઈએ તેમ અમારી પાસે બેલાવવા માગે છે ને ? }
ઘણું અમારામાં કે બોલવા પણ માંડયા. તમારે ચેપ અમારા ઘણાને લગાડી દીધું. છે આજના રાજકા જમાં ધર્માત્માએ પણ ભાગ લે જાઈએ, તેમ તમે બધા માને છે . { ને ? તમારા ૮ એક નેતા લોકમાન્ય ટિલકે કહેલું કે-“ધમીઓએ રાજકારણથી છે { આઘા રહેવું જોઈએ. આમાં તે લુચ્ચાઓનું કામ છે”
પુણ્યથી મલતી સામગ્રી સારી લાગે છે, તેમાં જ મજા આવે છે અને તેનું :ખ પર પણ થતું નથી તે મારામાં સારાપણું આવે નહિ–આ વાત તમારા મગજમાં પેસે તેવી . છે છે? જેને પિત ની ખામી, ખામી લાગે, દુઃખ થાય, દૂર કરવાનું મન થાય તે 9 મિથ્યાત્વ મંદ પડે.
તમે બધા ભગવાનના પૂજારી છે. પુણીમાન સિરસારણી છે સામગ્રી મલી છે તેની તકરાર નથી પણ તે સામગ્રી લાગે છે કેવી તે પૂછવું છે. 1 પુણયને વિચાર ધર્મ સામગ્રી માટે કરે છે, ખાવા-પિવાદિ માટે નહિ. લાલચુઓની કે લાલચ કાઢવા માટે બેલીએ છીએ, લાલચુઓની લાલચ વધારવા પાટ ઉપર બેસતા 1 નથી. જે લાલચુઓની લાલચ કાઢવાને બદલે લાલચ વધારે છે તે માર્ગ ભૂલેલે છે. છે અહીં આવનાર ઊંધુ ન લઈ જાય તેની કાળજી ઉપદેશકે રાખવાની છે. આજના છે 1 ઘણુ વકતાએ છાપા, નેવેલે વાંચી કામ ચલાવે છે. ઘણાં ગપા મારે છે. તેને શાસ્ત્ર છે છે જેવાની વાંચવાની પણ ફુરસદ છે નહિ. તમારા જેવા શ્રોતા હોય ત્યાં બધું ચાલ્યા છે કરે ને ! તમને મન આગમમાં તે તત્વ જ લાગતું નથી. અને આજના લેખકને વખાણતા તેમની જીભ સૂકાતી નથી. તે બધા આજના દેશ-કાલના જાણુ ગણાય !
Rામા

Page #672

.: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) )
આપણે બધા ભગવાન મેક્ષમાં ગયેલા. અને આપણને બધાને મોક્ષમાં આવ8 વાનું કહીને ગયા છે. ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ જીવનારા અને જે કે ઈ મેગ્યઅર્થ, છે એવો આવે તેને મોક્ષમાર્ગ કહેનારા ગુરુ છે. જેઓ પિતે ઘર-બારાદિ છોડીને આવ્યા છે છે તે ઉપદેશ આપે તે શું આપે? તમારા જેવા છે કે-“ઘર માંડવા જેવું છે? પેઢી ! છે બોલવા જેવી છે? પૈસા કમાવવા જેવા છે? તે શું કહે ? ના જ પાડે ને ? “આ છે ૪ બધા ઘર ન માંડે, પેઢી ન બોલે તે શું કરે ?”—તેમ અમારાથી બેલાય ? તમારી દયા
કરવાની તે કઈ કરવાની ? તમે બધા ઘર-બાર છેડી દેવાના નથી, મરતા સુધી છૂટે છે તેવું પણ નથી તે પણ તમને દુઃખ છે કે નહિ ? ભગવાનની સેવા-ભકિત ય કરે,
સંસારમાં જ મજા આવે, મજા આવે તેનું દુ ખ પણ ન થાય તે તે જીવ સમકિત પામે ખરે? સમકિત પામ્યા વિના મારે તે ય ગમતું નથી માટે તેને પમાડવાની મારી મહેનત છે.
શ્રી બપ્પભટ્ટસૂરિજી મહારાજા અને શ્રી આમ રાજાની વાત ઘણી વાર કહી છે. આ છે શ્રી આમરાજા તેમને જ ગુરુ માનતા, તેમનું કહ્યું બધું કરતા અને પ્રામાણિકપણે કહેતા 8 કે- “આપની બધી વાત ગમે છે પણ હજી આપને ધર્મ નથી ગમતું.” તમે ય આવા છે પ્રામાણિક થાવ તે ય સારું. અમારા ઉપરના પ્રેમથી ગમે તેટલું કરે તે ય કલ્યાણ 8 ના થ ય.
તમારે માથે આવા કોઈ ગુરુ છે ખરા ? ગુરૂ વગર સાચું જ્ઞાન ન થાય તે છે ખબર છે ને ? ભાષા જ્ઞાન આવડે એટલે વાંચવા માત્રથી જ્ઞાન થાય ખરું? દુનિRયામાં તમે આ વાત મંજુર રાખે છે. સર્ટીફીકેટ વિના કરી નહિ. ડેકટર–વકીલ 8 આદિ કઈ યુનીવર્સીટીના છે તે જુએ છે અને અહીં ? તમારે ધર્મનું પુસ્તક પણ છે વાંચવું હોય તે ય ગુરૂને પૂછવું જોઈએ. હા પાડે તે જ વંચાય. આજે સાધુઓએ છે પણ પુસ્તકાદિ માટે પિતાને ધર્મ વેચી નાખે છે. માગણ જેવા થઈ ગયા છે. ઘણું છે છે તેફાન ચાલે છે. એવા પુસ્તક લખાય છે. જે વાંચવા જેવા નથી. તમને ભણાવે નહિ 8 અને પુસ્તક વાંચવા આપે તે શું વાંચે? સમજાશે નહિ અને પુસ્તક ધુળ ખાતું થશે. છે ગરબડ ઘણી ચાલુ છે. આવી રીતના જે કરે તે બધા ચાર કહેવાય ને? તેને સહાય કરે છે { તે ઘંટી ચેર કહેવાય ને?
દુનિયાનું સુખ ઘણું મલે તેની ના નથી. ભેગવવું પડે તે ભગવે પણ તે 8 પાપોદય ન લાગે ત્યાં સુધી કામ ન થાય. અઢાર પાપના નામ જાણે છે ને ? જગતમાં
જેટલાં આસ્તિક દશને છે તે બધા હિંસા, જૂઠ, ચિરી, અબ્રહ્મ અને પરગ્રહને અધર્મ

Page #673

વર્ષ-૬ અંક ૩૧ : તા. ૨૨-૩-૯૪ :
: ૭૮૧ છે જ કહે છે અને અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહને ધર્મ જ કહે છે. ? છે આજે ધર્મ કરનારા મોટાભાગને દર્શન મેહ બહુ ભારે લાગે છે. તમારા છે છે પૈસામાં, ધર્મને હિસે કેટલે? સામગ્રી કાંઈ લાભ કરે નહિ. ભગવાનની સેવા-પૂજા- 8 છે ભકિત કરનારને દુનિયાનું સુખ અને સુખની સામગ્રી ખરાબ લાગે તેનું નામ જ દર્શન છે 8 મેહની ઢીલાશ અને ખરાબ ન લાગે તે દશન મેહ ગાઢ ! પણ દુનિયાનું સુખ ભૂંડું છે છે લાગવું તે સહેલું કામ છે? દર્શન માહ માંદ પડે તે જ લાગે. દુ:ખ તે બધાને આ છે ભૂંડું લાગે પણ સુખ! સુખ ભૂડું લગાડવાનું કામ અમે કરીએ છીએ. તે બટું છે?
જે સુખ-સામગ્રી અને છોડીને આવ્યા તેની જ લાલચ અમે આપીએ તે અમારા જેવા છે બેવકૂફ બીજા કેણી માટે મારે ભલામણ છે કે, તમે સૌ સસજી જાવ અને ભગવાનની છે
આજ્ઞા સમજી તે પ્રમાણે જીવતા થાવ તો મિક્ષ દૂર નથી. સંસાર સાગર જે હવા છે છે છતાં પણ તેના માટે ખાચિયું છે. સૌ આવી દશાને પામે તે જ ભાવના.
અમદાવાદ-૨૦૨૮ પિ. વદ ૧૩ શુક્રવાર
તા. ૧૪-૧-૭૧
શીલ જ સર્વશ્રેષ્ઠ આભૂષણ છે એશ્વર્યસ્ય વિભૂષણું સુજનતા શૌર્યચ વાકયો, જ્ઞાનોપશમ કુલસ્ય વિનય વિતસ્ય પાત્રે વ્યયઃ અધસ્તપસ: ક્ષમા બલવતાં ધર્મસ્ય નિર્ચા જતા, સર્વે પામપિ સર્વકારણુમિદ શીલં પરંભૂષણું છે
સુજનતા એ એશ્વર્યાનું ભૂષણ છે, વાણીને સંયમ તે શૂરવીર પણાનું ભૂષણ છે, જે 8 ઉપશમ તે જ્ઞાનનું ભૂષણ છે, વિનય તે સારા કુલનું ભૂષણ છે, સુપાત્ર દાન તે ધનનું ! છે ભૂષણ છે. ક્રોધ નહિ કરે તે તપનું ભૂષણ છે, ક્ષમા તે બળવાનનું ભૂષણ છે, નિષ્કપટE પણું તે ધર્મનું ભૂષણ છે. એ રીતે દરેકનું ભૂષણ છે પરંતુ શીલ તે બધાથી શ્રેષ્ઠ છે ભૂષણ છે

Page #674

පුපු උපපපපපපපපපුදපප
સુખ મળે પણ પુણ્યમાં ખાડો પડે
* જાદુઈ પાવડી ભારે પડી ઃ seasooooooooooooooo એનું નામ મિકા હતું.
“બેટા તું જેટલા કુદકા મારીશ એ સાત વર્ષના હતા ત્યારે એના એટલી સેનામહોર તને મળશે. પણ જરૂર પિતાનું અવસાન થયું. મિનડે અને એની પ્રમાણે જ એને ઉપયોગ કરજે.” મા નિરાધાર થઇ ગયા.
મિકાડે ખુશ થયે. એણે પાવડી | મા મજૂરી કરીને કમાવા લાગી. હાથમાં લીધી. ' પણ પછી એક દિવસ મા બહું માંદી જતાં જતાં સાધુએ કહ્યું : “તું કૂદકે પડી.
મારીશ એટલે તને સેનામહે તે મળશે માની દવા માટે બહુ પૈસા ખરયા પણ તારી ઊંચાઈ ઓછી થઇ જશે જો કે છતાં માની માંદગી મટી નહીં.
ડીજ વાર પછી એ ઊંચાઈ હતી. એટલી એક દિવસ કેઈ મોટા દાકતર પાસે
થઈ જશે. એટલે એક કૂદકે માર્યા પછી એને લઈ ગયા. એ દાકતરે કહ્યું. “બે
જરૂર વિના તરત બીજો કૂદકે ન મારતે....” અહિના દવા લેવી પડશે.” મા-દીકરે
આટલું કહી સાધુ અદશ્ય થઈ ગયા. ચિંતામાં પડયા.
મિકાઓ રાજી થતે ઘેર ગયે . માને દીકરે કહે: “મા તું ફિકર ન કર. બધી વાત કરી. પછી પેલી પાવર્ડ પગમાં હું કમાવા જઈશ. તારી બધી દવા કરીશ.” પહેરી એણે કૂદકે માર્યો.
મીકાલે શહેર ભણી ઉપડશે. રસ્તામાં અને વાહ? તરત જ એમાંથી એક એને એક સાધુ મળ્યા. મિકાડે સાધુને સેનામહોર નીકળી ! પગે પડયે.
એ સેનામહોર લઈ મિઠાટે બજારમાં - સાધુએ હસીને કહ્યું : “બેટા, તારી ગ અને સા માટે દવા લઈ આવ્યા. મુંઝવણ મને ખબર છે. તારી મા સાજી પછી તે મિકાઓ કરજ પાવડી થઇ જશે. લે આ પાવડી. એ પાવડી પહે
પહેરી એક કુદકે મારે ને સે નામહોર રીને તું કૂદકે મારીશ એટલે એમાંથી કે
મેળવે. એક સોનામહેર નીકળશે. તારી માને દવાનો ખર્ચ પણ નીકળશે અને ખાવાને
ધીમે ધીમે દવાથી મા સાજી થઈ ગઈ. ખર્ચ પણ નીકળશે.”
સેનામહોર મળવા માંડી એટલે આમ કહી સાધુએ પિતાના પગમાંથી
મિકાડે ગરીબ મટી પૈસાદાર થઈ ગયે. પાવડી કાઢીને મિકાને આપી. પછી કહ્યું? આ જોઈ એને પાડોશી નવાઇ પામ્યા,

Page #675

• • • - •
ના
પડી !
વર્ષ-૬ અંક ૩૧ : તા. રર-૩-૯૪ આ છેકરે આમ આટલો પૈસાદાર કયાંથી મહેને ઢગલે એની સામે થઈ ગયે... થયે હશે ?
પણ એની ઊંચાઈ એટલી ઘટી ગઈ કે એ છેવટે એણે માહિતી મેળવી કેમિકા વેંત જેવડો થઈ ગયો ! અને એની એને પાસે જાદુઈ પાવડી છે. અને પહેરીને પિતાને ખબર પણ ન પડી ! કૂદકા મા રવાથી એમાંથી સેનામહેર છેવટે કૂદકા થારી મારીને એ થાક્યા નીકળે છે.
ત્યારે પગમાંથી પાવડી કાઢી એ સેનામહોર આ માહિતી મળતા જ એક દિવસ એ ગણવા માંડયો. મિકાડેના ઘરમાં ગયે. કોઈને ખબર ન સેનામહોરને ઢગલો એના પિતાના પડે એમ પેલી પાવડી ચોરી લાવ્યા. શરીર કરતા એને માટે દેખાયે. એને
પછી પોતાના ઘરમાં જઈ બારી બારણુ નવાઈ લાગી. આટલો મટે ઢગલે ? બંધ કરીને એણે પગમાં પાવડી પહેરી પછી ધીરેથી બાણું ખોલવા ગયે. લીધી.
પણ બારણાના આગળિયા સુધી એને પાવડી પહેરી એણે કૂદકો માર્યો. હાથ પહોંચ્યો જ નહીં !.. ત્યારે એને ભાન .અને તરત જ એમાંથી સોનામહોર થયું કે એ તે સાવ ઠીંગુજી થઈ ગયા છે!
પછી તે બારણું ખેલવા એણે બહું પાડેથી તે ખુશ ખુશ થઈ ગયા. ફાફા માર્યા પણ બારણું ઉઘડયું જ નહીં!
તરત જ એણે બીજે કૂદકે માર્યો. એટલે એણે બૂમાબૂમ કરી મૂકી... તરત જ બીજી સેનામહેર એમાંથી “બચાવે... બચાવે..” નીકળી...
આ બુમ સાંભળી બાજુમાંથી મિકાડે એટલે એ લોભી પાડોશી ઉપરાઉપરી કેડી આવ્યું. કૂદકા મારવા લાગે !
એણે બહારથી જોર કરી બારણાને દરેક વખતે પાવડીમાંથી સેનામહોર ધકકે મારીને તેડી નાખ્યું. અંદર જઈ પડવા માંડે એટલે ખુશ થઈ સોનામહેર જોયું તે સેનામહેરના ઢગલાની સામે એકઠી કરવા લાગ્યો.
સાવ વેતિ પાડોશી ઊભે ઊભે રડતે દરેક કુદકે એની ઊંચાઈ ઓછી થવા હતે. મિકાડોની રોયેલી પાવડી એની લાગી હતી પણ પાડોશીને એની ખબર પાસે જ પડી હતી. જડતી ન હતી.
(એક જાપાની લોકકથા પરથી) એણે તો બસ કુદકા પર કૂદકા મારવા
મુ. સ. તા. ૬-૯-૯૩ માંડયા.
એકાદ કલાકમાં તે સેક સેના

Page #676

આપણા તરફી પેટ્રોલ નાખવાનું બંધ થાય તેયા
મહાશાનિત થઈ જાય
- પૂ. પં ચંદ્રશેખરવિજયજી
જ્યાં કયાંય પણ સંકલેશે અથવા તેઓ સતત સંકલેશમાં કે સંઘર્ષમાં સંઘર્ષ થતું હોય ત્યાં બન્ને પક્ષે ભલે જીવતા હોય છે અને મરતા પણ હેય છે. હોય છે. કે ઈ એક પક્ષ જે એ દાવો જે આપણે સ્વદેષદશન કરીએ [જ્યાં કરે કે, “મારી કેઈ ભૂલ જ નથી.” તે લેશ પણ પરિષદર્શન નથી તે જ સ્વતે વાત પ્રાયઃ બેટી છે.
દેષ દર્શન સાચું સમજવું.] અને જે કહેવત છે કે, “તાળી હંમેશા બે રવષે પકડાયા તેને ફૂર કરી તદ્દન હાથે જ પડે છે.”
શાત બની જઈએ તે “ઝઘડે મટી જતાં જે આ સિદ્ધ હકીકત હોય અને જે
કલાકની પણ વાર નહિ લાગે, સંકલેશ કે સંઘર્ષનું નિવારણ થાય તેવી
આપણા તરફી પેટ્રોલને ડબ્દ [પરઅન્તઃકરણની સાચી ભાવના હોય તે એક દોષદર્શન] સંઘર્ષની આગમાં નાખવાનું કામ કરવું જોઈએ કે આપણા પક્ષે જેટલી બંધ કરી દે. જુઓ તે ખરા. એકાદ ભૂલો છે તે આપણે એકપક્ષી રીતે સામા વાર: કેવું અદ્દભુત પરિણામ આ છે તે પક્ષ પાસે કઈ શરત કે અપેક્ષા રાખ્યા એક વાર તે અનુભવે. વિના-દૂર કરી દેવી જોઈએ. આપણું પક્ષે જેવા આપણે ટેટિક (શાન બની કે દો જ નથી એવું તે કાં નિષ્ફર જશું કે તરત સામે પણ જે શેતાનને શેતાન કહી શકે કાં મૂખ કે પાગલ પક્ષ નહિ હોય તે તેને પ્રતિસાદ ટૂંક માણસ કહી શકે. હા બુધિના જડને કે સમયમાં જ મળવા લાગશે. એ પણ હૈયાના વક્રને પોતાના પક્ષે કઈ દોષ ન પિતે પેટ્રોલના ડબ્બા ઝીકે રાખવાનું બંધ દેખાય તે તે શક્ય છે.
કરી દેશે, ડાયનેમિક આક્રમણ મટી જશે. વસ્તુત: જો રવદેવદર્શન કરવામાં આપણા તરફી જેટલા ટકા હોય તેટલા આવે તે પરના દેખાયેલા દેશ કરતાં જ દૂર કરે. સામા તરફથી ૮.શ પણ
અપેક્ષા ન રાખે. પિતાના જ દે ભયંકર લાગે, જાલિમ આ અને ઉગ્ર લાગે. દેવભકિત કે ગુરુકૃપા વિના જે સંકલેશ મિંદ સંઘર્ષ] સંઘર્ષ સ્વદેષદર્શન શકય જ નથી. આ બેમાંથી [ઉગ્ર સંકલેશ] ની આગમાં સતત તડપતા, એકેય જેઓ પામ્યા નથી તેમનામાં પ૨. બળતા, જળતા રહીને જીવતા સળગીને દેષદર્શન નિશ્ચિતપણે હોય છે. આથી જ જીવનની રાખ કરી રહ્યા છો તો જરાક

Page #677

વર્ષ–૬ અંક ૩૧ : તા. ૨૨-૩-૯૪ :
ડાહ્યા થાઓ. બીજાઓને ગાળેા દેવાથી કે તેમના દ્વષા ન્ટ કાઢવાથી તમને કદી શાતા વળવાની નથી ઊલટી, અશાતા વધતી જશે.
હાય ! હાથે કરીને આત્મહત્યા ! જીવી જવાના છતે ઉપાયે ?
(માર્ચ, ૧૯૯૪ મુકિતદૂત)
(પૂ. ૫. મ. ની વાત સાચી છે તે જે અપેક્ષા અંજા પાસે રાખે છે તે અપેક્ષા તેઓ પુરી પાડે તે ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' પુસ્ત; ઉભું કરેલ સંઘ બેસી
.
૨
ર
છે
.
O
જાય. તે રીતે તેમણે સઘઉં જે લખ્યા છે તે
: ૭૮૫
પ્રરૂપેલા કલેશે પશુ શાંત થઈ
જાય, સુખમાં કાઈ ચી જ જાય તે। જ ચાવવાનુ' થાય છે. ખાલી મેઢે કોઇ ચાવતુ' નથી. એકાંતે બંને પક્ષે ભૂલ હોય છે તેવુ’ નથી ખુઃ રામાયણુ અને મહાભારત પણ તેના દૃષ્ટાંતા છે માટે આટલી વાત સમ જાય જાય તે પૂ. પાદ આ. ભ. શ્રી પ્રેમ સૂરીશ્વરજી મહારાજાના જ સમુદાય શાસનના પ્રાણ બની જાય.)
-: જન્મ દિવસ આમ ઉજવાય તે :—
સ'સારમાં મા-બાપને મન નાના બાળકે, નાનપણમાં ખૂબજ લાડલા હોય છે, જેથી નાનપણમાં સંતાનેાની દરેક ઇચ્છા મા-બાપ સતાષતા જ હાય છે.
આપણે ત્યાં નાના બાળકોના જન્મદિવસ આવે એટલે બાળકની ઇચ્છા પ્રમાણે ઉજવીએ છીએ, ઘરને શણગારીએ, સારા કપડા પહેરાવીએ, સગાસંબ`ધીને ખેાલાવીએ, મીત્રને આમંત્રણ આપીએ, હોટેલમાંથી મેાંઘી આઇટમે મંગાવીએ, તેમજ બાળકેને માંઘી વસ્તુ ભેટ આપી ખૂબ ખર્ચ કરીએ છીએ.
પરંતુ હાલ મહા શુટ્ટી-૩ને રવીવાર તા. ૧૩-૨-૯૪નાં રાજ ૧૦-૧૨ વની એબીના જન્મ દિવસ બહુજ અનેરી રીતે ઉજવાતા જોયા, આવું કંઇક આપણે કરીશું' ખરા ?
મહા શુર્દ ૩ ને રવીવારે શ્રી સીધાચલજી-શત્રુંજયગિરિની યાત્રા કરી પાછા ફરતા હતાં ત્યારૢ પહેલે હડો મા-બાપ કુટુ બીજના સાથે ૧૦-૧૨ વષઁની બાળા રૂા. ૨/(બે) થી દરેક યાત્રિકા, ડોળીવાળા, વિ. નુ` સંઘ પૂજન કરતી હતી, તેના મુખ પર અનેરૂ હાસ્ય હતું, ન કલ્પી શકાય એવા આનદ હતા.
સગા સબધીઓને પૂછતા જાણ થઇ કે આજે એમીના જન્મ દિવસ છે, જેથી યાત્રીકાનુ સંધ પૂજન કરીએ છીયે, આ સાંભળી ખૂબજ અનુમે દના થઈ કે ખરેખર જન્મ દિવસ અમ ઉજવીએ તે ?
બાકી મા--બાપ કે વડલે તે ભાવના કરવી કરાવવી જોઇએ.
આ જન્મથી મે.ામાની સાધના થઈ
જાય એ જ
ચિલી, ભૂપતરાય કુંવરજી દોશી મુલુંડ
फ्रेम्स

Page #678

જ
તે સર્વે સંસારરતાઃ
bi
- રાજહંસ
તે સર્વે સંસારરતા :
ના કાળમાં “મન કરેલા ભૂલના પરિણામે જ કેવું મજેનું છતાં અર્થ ગંભીર આ દુ:ખ આવ્યું છે એમ માનીને પ્રસસંસારની ભયંકરતાં સૂચવતું બંધ વચન, નતા પૂર્વક સમાધિભાવે દુઃખ વેઠીને, તે સઘળાય જો સંસારમાં મગ્ન છે શુભ અધ્યવસાયથી સુખ આ નારા કર્મને
• બંધ કરતાં કરતાં મેહનું બળ ક્ષીણ કરઅર્થાત્ સર્વ માનવે કયાં તે સંસારનું
વાનું સામર્થ્ય આમામાં પ્ર.ટ કરે છે. સુખ ભોગવવામાં લયલીન છે. કયાં તે સંસારમાં આવી પડતું ત્રિવિધ દુ ખ
' હવે નજર કરીએ શ્રી પંચ પરમેષ્ઠિના
પંચમ સ્થાનને શોભાવતાં સાધુ” ઉપર, ભેળવવામાં પડેલા છે.
તેઓ છે તે સંસારમાં પણ જલકમલવત્' અજ્ઞાન અવસ્થામાં ગત જન્મમાં બાંધેલ
સાંસારીક સુખના રાગ-દ્ધ થી અલિપ્ત શુભા-શુભ કર્મ સુખ–દુઃખ રૂપે ઉદયમાં
રહેનારા. આવે છે અને એ આત્મામાં સુખાસકિત
શાસ્ત્રો તે સ્પષ્ટ કહે છે કે, શ્રાધા અને દુઃખની અકળામણ પેદા કરવી જીવોને
વિષય વિરાગિણી, સાધુવરતુ વિષયત્યાગિન આધ્યાનાદિમગ્ન બનાવી પાપ કરાવનાર
એવા એટલે કે શ્રાવકે તે વિષયવિરાગી, અને દુઃખ આપનારા કર્મોને બંધ કરાવે
અને શ્રી વીતરાગના સાધુ એ વિષયના જ છે. તેથી તે અવિરત આ સંસારની
ત્યાગી જ હોય. ઘટમાળ ચાલ્યા કરે છે. અને છ ચારગતિય રાશી લાખ યુનિએમાં ભટકયાં
કેવી અટપટી આ વાત છતાંય મજેની, સમજવાં દેવી વિષયને રસપૂર્વકનો ભોગ
વટ દુઃખમાં પરિણમે આ ભવે કે પણ બહુ અલ્પસંખ્યક લઘુકમ
આગામી ભમાં, અને એ દુઃખ ભેગવવાં આમાઓ શ્રી વીતરાગ પરમાત્માના શાસનને શરીર જોઈએ નારકીનું કે રીબાઈ રીબાઈ પામીને, શ્રી જિનવચન તત્વ શ્રવણ દ્વારા કમેતે મરનાર જનાવરોનું કે જેમાં ચીસ્વ આત્માને એવી રીતે કેળવે છે કે પગા, પંખીઓ અને જલમાં જન્મી મારસુખના ભોગવટામાં પણ આ સુખ કમેં નાર માછલા આદિનું', આ વાત તવ પરિઆવેલું છે માટે આના ઉપર રાગ કરવા ણત શ્રાવકના મગજમાં જડબેસલાક હોવાથી જે નથી એમ માનીને સહજ સુખ વિરાગ' ભાવિ વિપાકને મન ચક્ષુથ જીવે તેથી અપનાવીને રાગ” નું બળ તેડવાનું સહજ વિષયની ઉપભોગમાં રાગના સ્થાને વિરાગ આમ સામર્થ્ય પ્રાપ્ત કરે છે. અને દુઃખ અનુભવે એમાં શું આચ? જે આ

Page #679

વર્ષ ૬ : અંક ૩૧ તા. ૨૨-૩-૯૪ :
: ૭૮૭
કથા શ્રાવકની હેય તે શ્રી વીતરાગના બાકી તે આજે નજર નાંખીએ ત્યારે સાધુઓ પછી ભલે એ પદસ્થ હોય કે ચારે બાજુ, વિષય વિલાસી દુખે આd. અપદસ્થ, વિષયના ત્યાગી હોય એમાં ધ્યાની કહેવાતા શ્ર વકે ઢગલાબંધ, હેલનવિનતા નથી જ કારણ કે, શ્રી સુસાધુઓ સેલમાં જોવા મળશે, તે જ રીતે મહત્સવ ઘાતી કર્મોને હટાવવાં અને વહેલી તકે પૂર્વક ધામધુમથી દીક્ષા લેનારા, મિથ્યાત્વના અક્ષયપદ :: મુકિત પદ પામવા જ ચારિત્ર ઉદયે અજ્ઞાનાવરણીય કર્મના ક્ષયોપશમ મેહનીય કમ ના ક્ષયોપશમ ભાવથી જ્ઞાન- ભાવે ચતુરાઈને પામેલા એવા નામધારી ગર્ભિત વ ાગ્ય પામીને સંયમજીવન કહેવાતા સાધુઓ, માન-પ્રતિષ્ઠા-સત્તા કીર્તિ આનંદ પૂર્વક સ્વીકારે છે. અને સંયમ ના ભિખારી બનીને સંસ્થા-આશ્રમ-શિબિર જીવનને સમ્યગ્દર્શન પૂર્વકના જ્ઞાન સાધ- ના રણકતાં ઘંટ બાંધીને ભકિપરિણામીનામાં અને ચારિત્ર ધર્મની સાધનામાં ઉદાર દાન રૂચિવાળાઓને ધર્મના નામે એકાકાર બનાવે છે. ત્યાં કયાં ભીક્ષામાં અધમનું વ્યવસ્થિત વાતાવરણ સર્જી રહ્યાં મળતાં આહાર દ્રવ્યમાં અને ચારિત્રની છે. અને એ ગળે બાંધેલો ઘંટ સતત રણરક્ષાથે વપરાતાં વસ્ત્ર–પાત્રાદિકમાં “આ કતે રહે માટે શાસ્ત્રસિદધ ત્રિકાલા અબાઈ ને અનુકુળ છે કે પ્રતિકુળ” એને ધિત સિદ્ધાંતેમાં ઘાલમેલ કરીને યા તે વિચાર કમી પોતાના ઉપયોગને ત્યાં જવાદે. “આજના કાળમાં શાસ્ત્રોની વાત નિરર્થક
તેથી જ તે “શ્રી આનંદઘનજી મહા- છે એવી સુફીયાની વાત કરીને અનેકને રાજા શ્રી કેયાંસનાથ ભ. ના સ્તવનમાં ધમ ભ્રષ્ટ બનાવતાં નાટકલીલા મજેથી સાધુ મહારાજની ઓળખાણ આપે છે કે બિનધાસ્ત કરી રહ્યાં છે. આવા સાધુ વેષ
ધારી છે પણ તે સર્વે સંસારરતા: સયલ કંસારી ઈદ્રીયરામી,
કક્ષામાં જ આવી જાય છે. મુનિ ગણુ આતમ રામી રે; મુખ્યપણે જે આતમ રામી,
સુકા ભવભીરૂ આત્માએ એ તે “રાજતે કેવળ નિકામી રે.
હસ” સમ આત્મામાં વિવેક ગુણને પ્રગટા
વીને હેય-ઉપાદેય” તત્વનું જ્ઞાન “સુવિવતભગવાનના સાધુએ આતમરામી જ સાધુના પરિચયથી પામીને ઉપદય” ને જ હોય, અર્થાત આત્મામાં જ રહેલા, જ્ઞાન
જીવનમંત્ર બનાવી” વહેલીતકે શાવત દર્શન–ચારિક ના પર્યાયમાં જ મસ્ત હોય. સુખના સ્વામી બનવાનું સામર્થ્ય આત્મામાં
આથી રમાશે કે, ઉપર્યુકત શ્રાવકે પ્રગટ કરે એજ એક મનોકામનાઅને સાધુએ આજે અલ્પ સંખ્યામાં જ જોવા મળે, અરે ! પેળે દિવસે સવા મણ તેલનો દિ લઈને શોધવા નીકળવું પડે.

Page #680

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
શ્રી ગુણદશી
તમને બધાને જ વિચાર આવે કે “ર જ ભગવાનને પૂજે છતાં ય હજી બંગલે, છે પૈસા-ટકા, પેઢી–પરિવાર, સુખ સામગ્રી આદિ સારા લાગે છે. સારા લાગે છે તેનું
દુઃખ પણ થતું નથી. તે મારે ઘોર પાપોદય છે !” છે . સંસારની પુણ્યથી મલતી એવી પણ સુખ સામગ્રી સારી લાગે તેમાં મજા આવે ત્યારે
મારે ભયંકર પાપોદય છે આવું લાગે તેને ભગવાનનાં દર્શન-પૂજન ફળ્યા કહેવાય. 4 . સંસારના લાલચુઓની લાલચ કાઢવા માટે અમે બેલીએ છીએ પણ પણ લાલચુ
એની લાલચ વધારવા પાટ ઉપર બેસતા નથી. જે અહી' સુધી આવીને પણ, છે લાલચુઓની લાલચ કાઢવાને બદલે લાલચ વઘારે તે તે “માગ ભલેલો છે. તે જે સુખ-સામગ્રી અને છોડીને આવ્યા, તેની જ લાલચ અમે આપીએ તે અમારા
જેવા બેવકૂફ બીજા કેરું? છે. દુનિયાની સુખ સામગ્રી ખરાબ લાગે તેનું નામ દર્શન મેહની ઢીલાશ અને ખરાબ 4 ન લાગે તેનું નામ ઠર્શન મેહ ગાઢ ! ૧ ૦ સાચે જ્ઞાની પણ તે જ કહેવાય કે જેને મોક્ષ હર પ્રવૃતિમાં યાદ આવ્યા જ કરે. છે - દેવલોકના સુખને પણ શું ..શુ. કરે તેનું નામ સાધુ! દુનિયા સુખ માત્ર
ઉપાધિ રૂપ લાગે અને એક માત્ર મોક્ષને જ ઝંખે. કઈ વેપારી એ મળે કે જેને પૈસે યાદ ન હોય ! કઈ સંસારી જીવ એ છે મળે જે સુખને ઝંખતે ન હોય અને દુઃખથી ડરતે ન હોય. તે “મારે એક જ
જોઈએ અને સંસાર ન જ જોઇએ તે ધમી કેમ ન હોય! છે . સાધુપણું એ સંસાર રોગનું ઔષધ છે.' ૦ સંસારના સુખની-અનુકૂળતાની ઇચ્છા થાય એટલે સાધુપણું જાય,
દુનિયાના પદાર્થો ઉપર રાગ તેનું નામ સંસાર ! દુનિયાથી બચાવનાર ઉપર રાગ ૧
તેનું નામ ધર્મ ! 6 આ સંસારને સામને કરનાર જે કઈ ચીજ હોય તે એક માત્ર લાગવાનને ધર્મ છે જ છે જો તે આજ્ઞા મુજબ કરાય તે. છે . અમે આ સંસારનું સુખ ભંડું કહીએ અને જે હશે તે બધા તે ધમાં સાંભળવા ય { લાયક નથી.
પક

Page #681

උපදාපපපපපපපාපපපපපපපපපප ખોટું ન લગાડતા હે ને ?
-શ્રી ભદ્રભદ્ર පපපපපපපපපාපතරපපපපපපපා
તુમ ઉસ મહાભારત કે દુર્યોધન હે. મારી દષ્ટિએ તે હું સાચે છું. હા, પણ તું બે ટા ભ્રમમાં ના રહીશ. છતાં વિવાદ જાગે છે તે દુઃખદ છે. પેલા ગાડા નીચે ચાલતા કુતરાની જેમ, શાસ્ત્રાધા જે કઈ એવું સાબિત કરી તે લોકોને તે ગમે ત્યારે, ગમે ત્યાં, ગમે આ પશે કે “મારૂં નામ ગીનીશ બુક તેને આવી શકવાની તે છૂટ આપીને (વિશ્વના ઉંચામાં ઉંચા રેકેડ નેધતી ગંભીર ભૂલ કરી છે. કેઈ ભણેલ ગણેલો રજિસદી ડાયરી)માં નથી” તે હું બીજી શ્રાવક તારી સામે આવી જશે ને તો આવૃત્તિમાં કે ત્રીજી આવૃત્તિમાં એ અંગે તારો શેખચદલીને મહેલ જમીનદાસ કરી સુધારે છાપીશ. બસ, હવે તે રાજીને ?” નાંખશે હા.
અરે ! યાર તમે આવી પીછેહટ કરી. “અરે! આવવા તે દે એકવાર પછી તમારી કેપીમાં ભૂલ છે કયાં ય ર તે
દેખા જાયેગા. જેવી પડશે એવી દેવાશે. તમારે એવું લખવું પડયું.
હું તે ખાલી “ત્રિરંગા પિચ્ચરમાં રાજશુ ... યાર તું ય બી. મારા બાપની કુમાર જેટલા જ “કમાન્ડે ઝ” (સૈનિકે) કઈ આ રૂ લુંટાઈ ગઈ બેલ. હાંભળ, શબ્દ વાપરીશને મારા બેડી ગાડું ચારે મારી પી તે લગભગ બધે જ પહોંચી બાજુથી ધાણીની જેમ કૂટીને પેલા પ્રતિગઈ છે. અને આ ખુલાસે તે મારે “જેન વાદીને ધીબેડી નખીને એના ચર્ચા કરવાના શાસનમાં' છાપવાને છે. મારી કે પી જેની દેશ-કેશ જ ઉડાડી દેશે. પછી બીજીવાર પાસે ગઈ છે એ બધાં કંઇ આ “જેને એ કે એના સાગરીતે મારી સાથે ચર્ચા શાસન' નથી વાંચતા. એક તો મેં વિરોધ કરવા આવવાની કે મારી વાત છેટી કહે. પક્ષ ઉપ શાસ્ત્રાધાર સાથે જ વાત કરવાની વાતની ભૂલી જશે.” કાં તો મારી વિજયચેલેંજ ફેકી લધી. અને એમની અંદર– યાત્રા ની કળશે કાંતે મારી સ્મશાનયાત્રા અંદરની યાદવાસ્થળીથી મારી સામે કેઈ નીકળશે. અરે ! ના...ના... હમણું કેપણ થકિત પડકાર કરવાની હવે હિંમત ૫કાર માટે મારે જીવવું બહુ જ જરૂરી છે. નહિ કરે તથા હું છૂટથી બધાને કહી માટે મશાનયાત્રા મોકુફ છે. લેકમાં કહેશકીશ ? – મેં ચેલેંજ ફેંકી ત્યારે કોઈ વાય છે તેય લાક્ષાગૃહમાં પાંચ પાંડવો આવ્યું ? બોલો તમે જ કહે હવે તે લેકે બળી ગયાના ભ્રમણા-ઘેનમાં રહીને આખરે કોથળામ મેઢા સંતાડે છે કે નહિ ?” દુર્યોધનની શું દશા થયેલી તે યાદ છે ને?

Page #682

? શ્રી જૈન શાસન (અ,વાડિક) (બુટ્ટ રાયજી મહારાજે પોતાને હરાવનાર કરી, સાકળ બરાબર પેક કરી ગોદડામાં આમારામજી મહારાજને સત્યમાર્ગે એકવાર મે ઢું ઘાલીને સુઈ જ ગયે. મારા કમાડેઝ આવવું પડશે તેવું કીધેલું. પણ તું આ પણ મને કામ ને લાગે એવું થયું. દૃષ્ટાંતની ઉપમાને તે લાયક નથી જ પણ ત્યાં તે.. તારે તે તે મહાપુરૂષોના નામ સાંભળવાની ફલાણાભાઈ” એ ફલાણાભાઈ' અરે ! પણ લાયકાત કેળવવાની જરૂર છે.) ફલાણાભાઈ ઉઘાડે તે ખરા.” અને એક દિવસ....
વેદનાથી વલોવાઈ ગયેલુ મુખકમળ “આ ફલાણાભાઈ કયાં રહે છે ?”
કરીને હું માંડ-માંડ આંખે ઉચી કરતે કઈ ભાઈએ મારૂં જ સરનામું મને પૂછયું. (આમે ય મારા મિત્રની દુર્યોધનની વાત
ભારે ભારે ઉsણ નિ:શાસા નાંખતા મજબૂર સાંભળીને થથરવા તે માંડ જ હતે.
બનીને બારણું ખોલી બેઠે. (પાર્થને કહે ઠંડી પણ છે જ ને અત્યારે. પેલા ભાઈ
ચડાવે બાણ, હવે તે યુદધ એ જ કલ્યાણ તે બદામી ચાંદલેદાર મેર શ્રાવકના આ ખૂનના ખુન્નસને ખળભળાટી મૂકતાં. પોષાકધર બીજા બે-ત્રણ શ્રાવકોને સાક્ષી શ્રીકૃષ્ણના શબ્દો સાંભળીને) નામે જાણે રૂપે લઈને આવેલા. મને અને પિચ્ચરની ગાંડીવ-ધનુષને ગગનભેદી ટંકાર કરવા (તમે કઈ પિચ્ચર જેવા નો મંડતા પાછા સજજ થઈને પાથર્જુન સાથે ૫ ર્થસારથિ મારી વાત જુદી છે) કહાની યાદ આવી પણ ખડા હતા, તેમાં મુખ્ય અભિનેતા કે ઈ રાજકારણને
પણ પેલા મહાભારતના અ લ દુર્યોકહે છે કે- “તુમ ઉસ . એ હચ મહાભારત કે
મહાભારત કે ધનની જેમ ભૂલ કરીને મારે મરવું ને તુ દુર્યોધન હો જિનકા અજુન : હર મેં કીધું “શું કામ છે ?' છેવટે એ અર્જુન આ દુર્યોધનને મારી
આ તે ગીનીશ બુકમાં ત મારૂ નામ
લખાવવાનું છે ને ? અમે એટલે આવ્યા છીએ. નાંખે છે. મારા મિત્રે મને આમેય દુર્યોધન
તે તે લખી જ લે. બાપુ' ભગવાન તે બનાવી જ દીધેલ હતું. અને આ
તમારૂ ઘર ભર્યું ભર્યું રાખે. બદામી તિલકધર અને તે મારી સામે
| ગીનીશ બુકમાં તમારું નામ નથી એની જ આવી ગયા હતા.
તમારા મઢે જ સાબિતી થઈ ગઈ ને? નહિ મહાભારતનું યુદ્ધ એક જ વાર ખેલાય છે. ભૂતકાળમાં છે, પણ અત્યારે તે મારૂં
S: તે તમે લખાવવા તૈયાર થાત ? તમે એમ આંગણું કુરૂક્ષેત્રનું રણમેદાન બની ગયું. કેમ ના કીધું કે- મારૂ નામ તે લખાયેલ મેં પેલા તિલકરને કીધું કે- એ ભાઈ તો જ છે. સાલુ સલવાઈ જવાયું. | સેયની અહીં નહિ પણ બાજુની ગલીમાં રહે છે. અણિ જેટલી યે જમીન નહિ મળે આવું એટલે તે બધાં ત્યાં ગયા. પણ મને સંળળાવી દીધું હોત તે. તાવનું ય બહાનું ચેકકસ ખાત્રી હતી કે- અર્જુનને મારૂ ક્યા ને તુ કઢાતુ? મેં તે દુર્યોધનની પણ આકર્ષણ છે એટલે ચોકકસ અહીં આવશે લાયકાત ગુમાવી દીધી. રામ. રા... બીજી જ. એટલે હું તે ઝટપટ બાયણું બંધ આવૃત્તિમાં સુધારી લઈશું.

Page #683

સમાચાર
tum nun n 2 D
માંડવગઢ તીથ (ધાર) – અત્રે શ્રી સુપાવાથજી શ્રી શાંતિનાથજી તથા શ્રી સમૃદ્ધિ ાવનાથજી એમ ત્રણે દેરાસરના મહા સુ. ૧૧ ના વર્ષગાંઠ નિમિત્તે શાંતિ. સ્નાત્રા પોંચાહ્નિકા મહાત્સવ પૂ. આ. શ્રી વિજય જનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. અદિની નિશ્રામાં રાખવામાં આવ્યેા હતા. પૂ. શ્રી સુદ ૭ ના પધારતાં સામૈયુ થયુ. ઘણા ચાત્રિકે તે વખતે હાજર હતા. સુપાર્શ્વનાથજી જિનમ`દિરની ધજાની ખેાલી થઇ શ્રી શાંતિનાજીની ધજા રાજમલજી ખેમચંદજી ગુગલી (છંદાર) તથા સમૃધ્ધિ પાર્શ્વનાથજી ની ધજા શ્રી ફુલચંદ ચીમનલાલ કરાણી સુરત વાલા ( એ-જાપાન) તરફથી ચડાવાઇકીર્તિસ્થ ભ તથા ૫, શ્રી અભય સાગરજી મ. ગુરુ 'દિનુ' ભૂમિ પૂજન થયું. શાંતિ સ્નાત્ર ધિ માટે રતલામથી શ્રી અમૃતભાઈ જેની મંડળી આવી હતી જીવદયાની ટીપ સારી થઇ માંગલિક પ્રવચન બાદ પૂ શ્રી તે કામળી વહેરાવવાની ૪૫૦૦ રૂા. શેઠ ચંદુલાલ મણિલાલ બાંધણીવાળા અમદાવઢ તથા પુ સાધ્વીજી મ. ને કામળી વહે.રાવવાની રૂ।. ૧૫૦] રાજમલજી ખીમચ જી ગુગલીઆ (ઈ દાર) તરફથી લાભ લેડાયા. ધજા ચડાવનાર તથા ભૂમિપુજન કરનારનુ શાલથી બહુમાન કરવ!માં આવ્યુ. સાધર્મિક વાત્સલ્ય ૧૨ ભાવિક તરફથી કાયમી ધેારણે થયું.
પૂ. શ્રી ક઼ા. સુ ૬ વડાદરા પધારશે. ત્યા પાંચ દિવસ જુદા જુદા પરામા છે. ફા. સુ ૧૦ ઘડિયાળી પેાળ પૂ. આ. શ્રી વિજય અમૃત સૂરીશ્વરજી મહારાજાની ૨૭ મી સ્વગતિથિ ઉજવાશે.
અર્ધ શતાબ્દિ-સહાત્સવ- ઉજવાયા ૫. પુ. માલદેશે સદ્ધર્મ સ રક્ષક, ગચ્છામણી, આચાર્ય શ્રી વિજય સુદર્શન સૂરીશ્વજી મહારાજાની શુભનિશ્રામાં (પ્રીતમ નગર પહેલા ઢાળ સામે પાલડી) અમદાવદ મધ્યે મહા સુદ ૮ શિન ૧૯-૨-૯૪ના સા. અફાયરના શ્રીજીની વડી દીક્ષા થયેલ.
મહા સુદ ૧૦ સેમ ૨૧-૨-૯૪થી પૂ. સાધ્વીરત્ના ચન્દ્વાનના શ્રીજી મ. ના ભકત વર્ગ તરફથી અધ શતાબ્દિ મહેાસવ ઉજવવામાં અ વેલ, સાધ્વીજી ચન્દ્વાનના શ્રીજીને ૮૦ ઉપર શિષ્યા પ્રશિયા છે. આરાધક, ગુણિયલ આત્મા છે. સા. ચન્દ્રાનના શ્રીજીને દીક્ષાના ૫૧માં વર્ષમાં પ્રવેશ આજે છ્હેલ એ નિમિત્તે પૂજય આચા દેવ આદિનું પ્રવચન તથા તેત્રીસ ૩૩] રૂપિયાનુ સંઘપૂજન, ગુરૂપૂજન તથા ચાંદીની વાટકીની પ્રભાવના થયેલ. મુંબઈના અગ્રગણ્ય શ્રીમન્તો પણ પધારેલ આજે ખારે શ્રી સિદ્ધ ચક્ર મહાપૂજન આદિ થયેલ. ત્રણે દિવસે આગન્તુકે માટે રસેાડુ' ચાલેલ. માહ સુદ ૧૧ને સવારે પ્રવચન ૮ રૂપિ

Page #684

૭૯૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) યાનું સંઘપૂજન, ગુરૂપૂજન, તથા બપોરે સમજનાર તે પ્રતિક અને વજને ઉપ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ પ્રભુનું પૂજન થયેલ. યોગ કરે છે. આપણે ત્યાં આ પ્રતિક અને માહ સુદ ૧૨ને સવારે પ્રવચન, અષ્ટા દવજ હતા નહિ અને તેથી તેને ઉપયોગ પદજીની પૂજા, સંઘપૂજન, ગુરૂપૂજન તથા કરે તે બરાબર નથી વળી . વજ રાત્રે ભાવનાદિ થયેલ. ત્રણે દિવસે ચિકકાર દિગંબરે મંદિર ઉપર પણ લગાવતા થયા જનમેદની હતી. બહારથી મંડલ બેલા છે તેમ જાણવા મળે છે જેથી આ રીતે વવામાં આવેલ. રંગ રાખે મહેસ. સંકીર્ણ થતાં ભાવિમાં પણ કલેશ અને
અમદાવાદ - અત્રે ઝવેરીવાડમાં મ. ભયનું વાતાવરણ સર્જાય માટે આ દવજ શ્રી અલંકાર વિજયજી મ. ને ૧૦૦ ઉપરાંત અને પ્રતિકનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ નહિ. ૬૩ મી ઓળી પૂર્ણ થતા પ્રતિક્રમણ * પૂજન અશાસ્ત્રીય અને અનાકરનારાઓ તરફથી સામુદાયિક સ્નાત્ર પૂજા દરણીય સુપાવનાથજીના દેરાસરે ભવ્ય આંગી આજે કેટલાકે સ્વાર્થ માટે અને ૨ચાવેલી.
- સાધુઓ પણ ધુતવા માટે માણિભદ્રપૂજન, પાલીતાણા – અત્રે મેઇન રોડ પદ્માવતી પૂજન વિ કરાવે છે તે અશાકાપડ બજાર માંડવી ચેક પછી જુની આ. સ્ત્રીય છે અને અનાદરણીય છે. લેકની ક. પેઢી પાસે શ્રી આદિનાથજીનું પ્રાચીન
ઈચ્છાથી કરતાં તે દ્રવ્યકિયા થઈ જાય છે ૪૦૦ વર્ષ નાના પ્રતિમા યુકત દેરાસર છે
અને તે લેકર દેવમત મિથ્યાત્વ બને છે. તેમજ સુખડીયા બજારમાં ગેડીજી પાશ્વ
સેજત સિટી પ.પૂ સિદ્ધાન્ત મહેદધિ આ. નાથજી દેરાસર તથા શ્રી શાંતિનાથ દેરાસર
પ્રેમસુરીશ્વરજી મ. ના સમુદાયના ૫ ૫ મહાકાપડ બજારમાં છે. આઢિનાથ! દેરાસર
તપસ્વી મુ શ્રી કમલન વિ. મ સેજત બંધાવનાર શેઠ શ્રી રૂપચંદ ભાવસિંહભાઈ
સિટી મયે બિરાજમાન છે. પ. ન્યાય એ સં• ૧૮૫૭ મહા સુદ ના પ્રતિષ્ઠા
વિશારદ મુ. શ્રી વિમલરત્ન વિ . ની
શાસ્ત્રાનુસારિણી પ્રભાવક વાણી, નિ:સ્પૃહતા, કરેલ છે. , પાલીતાણ આવનારા સૌને આ
સ્વાર કલ્યાણ કામિનિવૃત્તિ તથા પ્રવૃત્તિ - જન મંદિરોમાં દર્શન કરવા વિનંતિ છે.
તેમજ નિશ્રાતિ મુનિવરની ઉલટ તપઇન્દ્રવદનભાઇ ધનજીભાઇ માંડવી, ચાક
શ્ચર્યામય સંયમશીલતા ઇત્યાદિના યોગે
સેજત સિટી (રાજસ્થાન) મ. ધ વાતાપાલીતાણા
વરણ ખિલી ઉઠયું છે. મહા સુદ ૮ ને રાષ્ટ્રીય ઉજવણું પ્રતિક
ભવ્ય દીક્ષા મહોત્સવ, ભવ્ય ઉછામણ, જન૨૫૦૦ની રાષ્ટ્રીય ઉજવણીમાં પ્રતિક મેદની અને છેલ્લાં પચાસ વર્ષમાં કદી અને પચરંગી દવજને પ્રચાર થયો હતે. નથી જોઈ, એમ સેજ સિટીમાં વસતા હજી પણ કેટલાક ભદ્રીક અગર તેમાં નહીં. વૃદ્ધો કહે છે.
-Iળ

Page #685

(અનુ. ટાઈટલ ૨નું ચાલુ) ઈ યુવાવ:થાને ચાહતા પણ યુવાન રહી શક્યા નથી ! કાયાકલ્પ કરાવનારા પણ જુવાન છે
રહ્યા તેમ નથી. | Pટલા સંગ જીવને પ્રાપ્ત થાય છે તે બધા વિયોગવાળા જ છે. આ એક છે { નકકર વાસ્તવિકતા હોવા છતાં પણ જીવો શા માટે સંગોને સહામણું માનીને છે છે વિયેગની વેદના સહે છે તે સમજાતું નથી, પણ મહદશા જ ભારી છે જે વિવેક છે { દષ્ટિને ખુલવા દેતી નથી.
માટે જ હિતિષીઓ વારંવાર પિકારે છે કે- ભાઈ લા ! સંસારની અવસ્થાને સમજ. 8 8 આ બધાને જ આત્માના બંધને માની તેનાથી મુકત થવા જ્ઞાની પુરુષોએ ફરમાવેલાં છે સત્કાર્યોમાં રતિ કર અને શકિત મુજબ તેનું આસેવન કર. તે તરું ભાવિ સુંદર છે. 8 માટે કે પ્રજ્ઞાશીલ! તું વિચાર પામર મટી પરમપુરુષના પદને પામ.
–પ્રજ્ઞાંગ
૨
સાંસારિક કામનાથી ભકિત સો બની જાય છે
પૂ. આ. શ્રી વિજય સૂર્યોદયસૂરીશ્વરજી લકિતમાં પ્રભુ પ્રત્યે પૂર્ણ પ્રતિબધ્ધતા અને સર્વરવ સમર્પણ કરી દેવાની તીવ્ર 8 તાલાવેલી ઝળહળી ઉઠે ત્યારે શ્રીપાલ મયણા સુંદરી અને મીરા નરસિંહ મહેતા જેવા છે 4 અમર પાત્ર સર્જાય છે. જ્યારે ભકતોની ભકિત આદર્શમય સર્જાય છે. જ્યારે ભકિતમાં ? સાંસારિક કામનાઓ, વળતરની વાત આવે છે ત્યારે એ ભકિત મટીને સોદો બની જાય છે છે. એમ આમેદનગરમાં પ્રતિષ્ઠા પ્રસંગે પધારેલા જૈનાચાર્ય શ્રી સૂર્યોદય સૂરીશ્વરજી છે. | મહારાજે જેન ભાવિકેના વિશાલ સમુદાયને સંબોધતા જણાવ્યું હતું.
(ગુજરાત સમાચાર તા. ૧૩-૩-૯૪ ભરૂચ પંચમહાલ આવૃત્તિ પૃ-૯)
: -
કાનના -

Page #686

Regd No. G-SEN-84
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) *පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපථ
ફ૦િ૦
ITI
સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહ ગજાહ
%පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
૦
આ છે સંસારનું સુખ જ કજીયાનું મૂળ છે અને દુખ નથી વેઠા, તે જ સઘળી
આપત્તિનું ઘર છે. તેથી આપણે રાંકડા બની ગયા છીએ. તેથી આપણું ધર્મક્રિયાઓ
રિબાય છે કે આ અકકરમી પાસે હું કયાંથી આવી? 9વિવેક જમે એટલે સંસારની સારામાં સારી ચીજ આત્માને હાનિ કરન ર લાગે. ૪ છે. જેના વિષય-કષાય મંદ ન પડે તે ભગવાનના શાસનમાં આવી શકે નહિ. ૪ 9. જેન સંઘમાં આવેલા માટે સદગતિ સુનિશ્ચિત, દુર્ગતિ હંમેશ માટે બંધ ! છે કમલેગે જેને પાપ કરવું પડે પણ પાપ કરવાનું મન ન હોય તે જીવ પાપ છે
કરવા છતાં ય દુર્ગતિમાં ન જાય, પુણ્ય કરતાંય હૈયામાં પાપની વાસના સેવે તે તે 9 પુણ્ય કરતાં કરતાં ય દુર્ગતિમાં જાય. 9. ઉપકાર બુદ્ધિ વિના પરિવાર વધારવા દીક્ષા આપવી તે પણ પાપ છે. 9જેને મોક્ષની ખાત્રી ન હોય તે જે તે નથી પણ આર્ય પણ નથી, ૨ ૦ દુઃખમાં રિબાય તે ય દુખી થાય, સુખમાં મજા કરે તેય દુઃખી થાય આ વાત છે
જે સમજે તે ધર્મ સમજેલે કહેવાય. * ૦ દુઃખ આપણું પાપ વિના આવે જ નહિ. તમે શું દુઃખ ભોગવે છે ? નરકમાં 6
પડેલાં છે જે દુખ ભોગવે તેનું વર્ણન થાય તેમ નથી. તે વર્ણન સાંભળ્યા તે
પછી પણ જેને વૈરાગ્ય ન થાય તે આત્મા આત્મા નથી પણ જડ જેવું છે. * ૪૦ કર્મ બાંધવાની ભગવાને મના કરી છે પણ તીર્થકર નામકર્મની આજ્ઞા કરી છે. તે * ઇ . નામ કર્મનાં બંધને ઈ છે તે માટે મહેનત કરે તેય નિર્જ થાય. છે છે . માનપાન, પ્રશસંસાદિને ભુખે જીવ કયારે ભગવાનના ધર્મને કલંકિત કરે તે 0 તે કહેવાય નહિ. accoooooooooooooooo
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) - c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક
સુરેશ કે શેઠ સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ર૪ ૫૪
૦

Page #687

५२६
વ (
ર
).
નામો વેવિસાર તિસ્થ રાખi | શાસન અને સિદ્ધાન્ત | ૩મમાડું: મહાવીર-પન્નવસાmૉ. જી રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
ભાવ વિનાનો ધર્મ
નકામે છે. दानं तपस्तथाशीलं,
ભાવેન નતમ્ | અર્થાનિઃ સુધારી, વાયવન્તરાä વેસ્ટમ્ | 21st jgd) | ભાવ વિનાના દાનથી દ્રવ્યની હાનિ થાય છે, ભાવ વિનાના તપથી માત્ર દેહને પીડા થાય છે, ભાવgu વિનાના શીલથી તે માત્ર કાય કલેશ જથાય છે, અર્થાત ભાવ વિનાના
ધર્મનું કાંઈ ફળ મળતું' નથી. 8 અંક 3. 121]
Ea[ ET S, 1000
અઠવાડિક.
વિષ છે
Firk
is - SL LS |
ન હો . માળી
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
મૃત જ્ઞાન ભવના
૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ૌરાષ્ટ્ર) 1NDIA
PIN- 361005

Page #688

અધિdU.
अज्ञानं खलु भो : कष्टं, क्रोधाभ्योऽपि सर्व पापेभ्य : । अर्थ हितमहितं वा, न वेत्ति येनावृत्तो लोक : ॥
ક્રોધાદિ સઘળા ય પાપ કરતાં ખરેખર તે અજ્ઞાન એ જ મોટામાં મોટું પાપ છે { છે જેના વડે વીંટળાયેલ લોક પિતાના હિત કે અહિતને પણ જાણી શકતું નથી. આ 1 સંસાર સર્જનનું એક માત્ર જે કઈ બીજ હોય તે અજ્ઞાન જ છે. અજ્ઞાનને 8 5 કારણે પ્રભાવ છે કે, જીવ પોતાના વાસ્તવિક સવરૂપને સમજી શકતું નથી. અજ્ઞાનની 1 સાથે જો અભિનિવેશપણું ભળે તે તે એ અસાધ્ય રોગી બને છે. કે ખુદ તીર્થંકર 8
પરમાત્મા સમાન પરમ ધનવંતરીને પણ હાથ ધોવા પડે છે. આ કાળમાં તે તેનું ! 1 ચોમેર સામ્રાજ્ય એવું વ્યાપક બન્યું છે કે ભલભલા તેમાં અટવાઈ ગયા છે. તે બધા 8 { પાછા પોતાને જ સર્વગુણ સંપન માને છે અને બીજા બધા તે દયાપાત્ર છે. અમે જ પ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાલ–ભાવના જાણ બીજા બધા અજાણ? તેવા છે તે સાચી વાત પણ છે સાંભળવા જેટલી ધીરજ રાખી શકતા નથી, માટે તે જ્ઞાનિઓ કહે છે કે અજ્ઞાન અને આમિનીવેશની સાથે આવેશ-અધીરતા-અવિચારી પણું–આદિ આપોઆપ ખેંચાઈને આવે છે. તેવા બધા અશાસ્ત્રીયતાના પુરસ્કર્તા બનવા છતાં પણ શાસ્ત્રીયતાને એ ડેળ કરે ? છે કે જેનું વર્ણન ન થાય.
ધાદિ પાપ તે પ્રત્યક્ષ દેખાઈ આવે છે જ્યારે આ અજ્ઞાન તે એવું પાપ છે એ છે કે જ્ઞાનીના લેબાશમાં પણ ઘોર અજ્ઞાનને આગેવાન હેઈ શકે છે. ભોળા દ્વિક જીવોને
વાક્ચાતુરીથી કે લેખનકળા આદિથી એવા આંજી દે છે અને બધાની આંખ માં અજ્ઞાનને જ સુરમે આંજી ઉન્માગ ગમન પ્રવર્તાવે છે. સન્માર્ગદર્શક હિતૈષીઓની સાર્ચ વાત પણ છે રાગીને પથ્યપાલન જેવી કડવી લાગે છે. પિતાની સાથે અનેકના અહિતના હ થા બનવાનું 3 બિરૂદ ધરાવવામાં પોતાનું ગૌરવ માને છે. કુષ્ઠાદિ ચેપી રોગીને રાગ દૂર કરવા કરતાં છે તેને ચેપ લગાડવામાં જે આનંદ આવે છે તેનાથી કદાચ અધિક આનંદ અજ્ઞાન 8 4 અટવીમાં અટવાતાને, બીજાને પિતાનો બનાવવામાં આવે છે. મોહે જગતના જીવોને છે 2 અજ્ઞાન મદિરાનું એવું આકંઠપાન કરાવ્યું છે કે જીવ સ્વરૂપે ચેતન છતાં જડને સગે છે ભાઈ બની ગયો છે અજ્ઞાનના નશામાંથી મુકત થવા ક્રાનિ પુરૂષના ચરણોની નિષ્કામ ભાવે ઉપાસના
[અનુ. ૮૧૨ ૩ ઉપ૨] ооооооооооооооооооо
-

Page #689

. riani
R &#ર #દ ીકે પૂજા વિજયસૂરીજી મહારાજની .
NA UB. Zosal OUHOY va TELON PRU NI YU1120447
છે
,*
આ એ િ વાહક : FWS જીજ્ઞા વિદZI a શિકa a was a
છે પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢક
૮મુંલ્લઈ) 'હેન્દ્રકુમાર જજwલાલ !
* () વ અસર કીરચંદ શેઠ
(વ848(7)
,
( જજ જ8)
છે
૧ વર્ષ ૬] ૨૫૦ ફાગણ વદ-૨/૩ મંગળવાર તા. ૨૯-૩-૯૪ [અંક ૩૨
-ધર્મ એજ આધાર :
- પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ! છે (શ્રી કિનાજ્ઞા કે પ્રવચનકારશ્રીજીના આશય વિરુદ્ધ લખાયું તે ત્રિવિધ ક્ષમાપના, { ૨૦૨૮, મા. સુ ૪, બારેજામાં આપેલ પ્રવચન.
-અવ૦) અનંત ઉપકારી મહાપુરુષો ફરમાવે છે કે, આ જન્મ એ જ દુઃખનું મૂળ છે કેમ કે, છે { વિના પાપે જન્મ થતો નથી. જન્મ કેન થાય? મોહ નામનું પાપ જેનું જીવતું ન હોય તેને આ વાત બધાને સમજાતી નથી. આ જન્મ દુઃખમય કેટલાને લાગે. કે મરવાનો ભય બધાને છે પણ જન્મને ભય કેટલાને? જમે તે બધા મરે છતાં છે અજ્ઞાન એવું વ્યાખ્યું છે કે બધાને મરણને ભય લાગે છે. મરવું તે ભૂંડું કે જન્મવું છે તે ભૂંડું ? પાપને ઉદય નહિ તેને જન્મવાનું નહિ. મોહ નામનું પાપ મરે તેને જ જનમવાનું નહિ. મેહ નામનું પાપ જીવતું માટે જન્મ થાય.
પાપના ઉદયથી જન્મ માલવા છતાં પણ આ મનુષ્યજન્મ વખાણે કેમ ? આ જન્મથી જ મેક્ષ મળે, આ જન્મમાં જ મેલાની સાધના પૂરેપૂરી થઈ શકે, મોક્ષનું સાધન છે સાધુપણું પણ આ જન્મમાં જ મલી શકે માટે આ જન્મને વખાણે છે. પણ જે ૧. + આત્મા મરાથી ડર્યા કરે, જીવવાની ઝંઝટમાં પડે તેને વિસ્તાર થાય? - આજે જીવવા માટે શું શું કરે છે ? બધી મે જમજા કરવી છે, તે માટે પૈસે ? જોઈએ છે તે પૈસે મેળવવા શું શું કરો છો? પૈસે મેળવવા જે કરવું પડે તે બધું શું મજેથી કરે તે તેના કેટલા જન્મ-મરણ વધી જાય ! જીવવા માટે પાપ કરવું પડે તે !
IT
ન પીઝ *

Page #690

૭૯૮ઃ ,
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે પાપ નહિ ગણાતું હોય? તેની સજા ખરી? કેને ભોગવવાની ? આ બધા વિચાર છે કેણ કરે !
“દશ-દશ દષ્ટાને દુર્લભ એવો મનુષ્ય જન્મ મળે તે મારા જન્મછે મરણ ઘટે અને વહેલામાં વહેલે મોક્ષ થાય તેમ મારે જીવવું જોઈએ' આ વિચાર
પણ કેટલાને આવે? આ વિચાર નથી માટે તમને બધાને સાધુ થવાને પણ વિચાર નથી. સાધુપણું ખરાબ ચીજ છે? જેન અને સાધુ થવાની ભાવના વિનાને -આ બોલવું છે અમને ય ગમતું નથી. તમારે માત્ર સાધુ જ થવું નથી પણ શેઠ-સાહેબ થવું છે,
સાહ્યબીવાળા થવું છે અને અમને કહો કે, અમે તે ભગવાનને માનીએ છીએ. આપણા બધા ભગવાન સાધુ થઈ મેક્ષે ગયા અને તમારે સાધુ પણ થવું નથી અને ભગવાન પણ થવુ નથી તો ભગવાનને માન્યા શું ? જેને ભગવાન થવું ન હોય તે ભગવાનને છે કેમ પૂજે તે શંકા છે ? સાધુ પણ થવું ન હોય તે સાધુ પાછળ કેમ પડાદોડ કરે !
તે ય શંકા છે? છે આજને ધર્મ કરનારે મ ટે ભાગે સંસાર સુખમાં જ લીન છે. દેવ-ગુરુ અને છે છે ધર્મને પણ તેટલા માટે માને છે કે, આ બધું બરાબર બન્યું રહે. આજે તમારે સુખ 8
1 : છે ? તમારે મજરી વધારે છે કે સુખ વધારે છે ! આગળના પુણ્ય શાલીઓને છે છે તમારા જેવી મહેનત-મજૂરી કરવી પડતી ન હતી. મહાસુખમાં આળોટતા હતા. શ્રી તે શાલિભદ્રજીને તડકા-છાંયડાની ખબર ન હતી. સાતમા મજલેથી નીચે ઊતરતે ન હતો. 8
દુનિયા કેમ ચાલે છે તેની ખબર ન હતી. છે તમારી પાસે શું સુખ છે? સુખ મેળવવા દુ:ખને પાર નથી. કેટલાં પાપ કરે છે ! છે તેનું તે વર્ણન થાય તેમ નથી. પાપની સજા ભોગવવી નથી. તમારા પર પુણાની છાયા હૈ છે છે માટે બેટાં કામ કરવા છતાં પણ કોઈ પકડી શકતું નથી. પણ તે બધા પાપની 8 સજા તમારે ભોગવવાની છે તે ખબર છે? જો આ વાત યાઢ આવે તો ૫ ૫ કરતાં છે ૨ કંપારી આવે. આ નહિ સમજે ત્યાં સુધી ભગવાન એળખાશે નહિ. હયામાં 8 8 આવશે નહિ. છે આજે ધમ રૂઢિ મુજબ થાય છે. તમે કેમ ભગવાનના દર્શન-પૂજન કરે છે, છે મંદિરમાં જાવ છો-આમ પૂછે તે તમારી પાસે જવાબ નથી. પેઢી પર કેમ જાવ છો ? છે છે ઘરે કેમ જાવ છે? તે તેને જવાબ છે. આ ધમ અજ્ઞાનીઓને છે કે જ્ઞાનીઓનો 8
છે ? મામાં જવાનું મન નથી, સંસારમાં સારી ફાવટ છે ત્યાં સુધી અજ્ઞા" જીવતું છે. અજ્ઞાન જીવતું રહે તે આ ધર્મથી ફાયદે શું થાય ? મંદિરમાં જનારથી આ –આ છે

Page #691

2
વર્ષ-૬ અક ૩૨ ઃ તા. ૨૯-૩-૯૪ :
: ૭૯૯
ન થાય, આટલું. આટલુ તા કરવુ જ જોઈએ, આમ જો નકકી કરવામાં આવે મ`દ્વિરે જનારા કેટલા મળે ?
ભગવાનના મંદિરમાં જવુ' હાય તેનાથી વેપારમાં અન્તતિ ન થાય, જૂઠ ન મેલાય, ચોરી ન કરાય, ખાવા-પીવાદિમાં કંદમૂળ, અભક્ષ્ય ન ખવાય, રાતે ન ખવાય—આવે નિયમ કરવામાં આવે તે મંદિર ખાલી રહે કે જનારા મલે ? આ બધું ચાલુ રહે અને મંદિરે જાય તે ફાયદો શું? આ બધુ' કરવુ' પડે તેનુ ખરેખર દુ:ખ હોય તેવા પણ કેટલા લે ?`દિર નકામી જગ્યા છે ? પાપ કરીને મંદિરમાં જાય તે સજા માફ્ થાય તેવું કૈં ? આજે કાઇનું કાંડુ પકડાય તેવું નથી પણ તેવાથી જ મ`દિર
ઉપાશ્રયાદિ વસ્થાના જોખમમાં છે.
સાધુ પાસે પણ કેમ ? સાધુના આશીર્વાદ મલે અને લીલાલહેર થાય માટે, ધમ પણ કેમ કરે ? દુનિયામાં સારા દેખાઈએ. પછી જે કરવુ' તે મજેથી કરી શકાય માટે. પાપ કરીએ તે પાપની સજા થવાની છે તેમ માટી ભાગ માનતુ જ નથી. આવા અજ્ઞાન ધર્મ આજે ચાલુ છે. અમે યાન ખેંચીએ તે કહે કે, 'મહારાજ ! તમે નવા આવ્યા લાગે છે. અમારા બાપ-દાદાય આમ કરતા હતા,’
આ કા બહુ ખરાબ છે. પૈસાની લાલચમાં તમે શુ ન કરેા તે કહેવાય તેમ નથી. આ કાળમાં તે પૈસા આપી ધર્માંના બદલે કરાવે છે. ઘણાએ પાતાના ધ' છેડી પણુ દીધા. અમને પણ ઉપદેશ અપાય છે કે તમારે પણ આવા મીશન ચલાવવાના છે. દેવગુરુ-ધમ ને કેમ માનવાના છે તે મળે નહિ ત્યાં સુધી ઠેકાણું પડે નહિ. આજની ગરબડમાં તને આવી ન જાવ, સાઈ ન જાવ માટે આ બધી વિચારણા છે.
પાપની સજા નજરે જોવાં છતાં તમે માનતા નથી. તેટલા બધા
નર થઈ ગયા
છેા. બીજા જીવાની વાત જવા દો પણ મનુષ્યામાં ભૂખ લાગે તેને ખાવા નથી, તરસ લાગે તેને પાવા નથી, કામ કરવા છતાં ઉપરથી માર પડે છે. તમારી પાસે ખાવા-પીવા, પહેરવા આહવા છે તે શાથી છે? આ જન્મ થાડા કાળના છે. બહુ બહુ તા સે વ પાપમાં જ રજા માના, પાપને ઢાંકવા માટે દેવ-ગુરુ-ધ ના ઉપયોગ કરી તે તમારીય આવી હાલત થશે તા તમારું શું થશે ?
(ક્રમશ:)
卐

Page #692

- હર જ હરાજી હાહરા - - - -
જન રામાયણના પ્રસંગ ૧૯. પિયુ મિલન-પિયા મિલન
-શ્રી ચંદ્રરાજ છે જ નહી પણ હાજર હતા જ મજા - આ
આજથી ૨૨-૨૨ વર્ષ પહેલાં માનસ- દૃષ્ટિ અને શૂય મન વાળી કષ્ટના જેવી સરોવરથી જ ઉડીને મિત્ર સાથે પવનંજય લાગતી અંજનાસુંદરીને પ્રવેશે . પ્રહસિત અંજનાને જોવા ગયો હતો અને દુર્ભાગ્યથી જોઈ. મનમાં શલ્ય રાખીને પાછો ફર્યો હતો. અને આ રીતે અચાનક ર ત્રિના સમયે આજે ૨૨-૨૨ વર્ષ પછી એ જ માનસ- જ પ્રવેશેલા પુરૂષને જોઈને અંજના સુંદરી સરોવરથી મિત્ર સાથે ઉડીને પવનંજય ડરી ગઈ હોવા છતાં ધીરજપૂર્વક બોલવા રાત્રિના સમયે અંજના સુંદરી પાસે જઈ લાગી કેપહોંચે છે.
તું અહીં કેણ આવ્યો છે? અથવા કોઈ અવળા દુર્ભાગ્યથી પિયુ મિલન તે પરંપુરૂષ એવા તને ઓળખવાની મારે અને પિયા મિલન વચ્ચે ૨૨-૨૨ વર્ષની જરૂર નથી. હવે અહીં પરનારીના આ એક દિવાર ઉભી થઈ ગઈ હતી. આજે એ નિકેતનમાં તું એક ક્ષણ પણ ઉભે ના દિવારની છેલી ઈટ પણ જાણે અંજના રહીશ. વસંતતિલકા! આને હાથથી પકપવનજયના મિલનની વચ્ચેથી હટી ગઈ ડીને બહાર કાઢી મુક. ચંદ્ર જેવી ઉજજહતી.
વળ હું આવાને જોઈ પણ ના શકું. પવનઅંજનાસુંદરીના આવાસે પહોંચી જયને છોડીને મારા આ મંદિરમાં પ્રવેજઈને પવનંજય બહાર કયાંક છૂપાઈ ગયે. શવાનો કેઈને પણ અધિકાર નથી. વસંતઅને પ્રહસિતે આવાસમાં પ્રવેશ કર્યો. તિલકા ! તું જોઈ શું રહી છે ? (આને
થોડા પાણીમાં તરફડાટ કરતી માછલી. ઘરમાંથી કાઢી નાંખ) ની જેમ પલંગ ઉપર આળોટયા કરતી, આ સાંભળીને નમસ્કાર કરે ને પ્રહસિતે હિમ વડે કમલિનીની જેમ જેના વડે કહ્યું–હે સ્વામિની તમે ભાગ્યથી વૃદ્ધિ પામે પણ પીડા પામતી, હદયના સંતાપથી તૂટી છે. ઉત્કંઠ બનેલે પવનંજય તાંબા કાળે ગયેલી મોતીની માળા વાળી, વારંવાર પણ અહીં આવ્યા છે. હું તેને પ્રહસિત મુકાતાં દીર્ઘ નિઃશાસાથી હાલ્યા કરતાં નામને મિત્ર છું. બસ હવે વનજયને વાળવાળી હાથમાં પહેરેલા ઢીલા પડી અહીં હમણાં જ આવેલ જાણજે. ગયેલા મણિ કંકણ વાળી, વસંતતિલકા અંજનાએ પણ કહ્યું-વિધાતાથી હસાવડે વારંવાર આવાસન પમાડતી શાય. યેલી મને હે પ્રહસિત ! / હરીશ નહિ.

Page #693

વર્ષ ૬ : અંક ૩ર : તા. ૨૯-૩-૯૪
: ૮૦૧ આ મશ્કરી કરવાને સમય નથી. અથવા પરાધી એવી તું દુઃખી દુઃખી કરાઈ છે, તે તારો કે ઈ દેવું નથી. મારા પૂર્વના કરેલા હે પ્રિયે ! મારા આ અક્ષમ્ય અપરાધની કર્મને જ આ દોષ છે. નહિતર એ મને તું ક્ષમા કર. કુલીન ભત, મને તજે જ શા માટે ? અંજનાએ કહ્યું- હે નાથ ! હવે પછી લગ્નથી માંડીને તજાયેલી મને ૨૨-૨૨ આવું ના બે લશો. હું તો હંમેશને માટે વર્ષ વીતી ગયા છતાં હજી પણ હું પાપીણું તમારી દાસી જ છું. તેથી મારી પાસે જીવી રહી છું.
ક્ષમાપના કરવી અનુચિત છે. - હવે તો અંજનાના શબ્દો સાંભળીને આ અરસામાં પ્રહસિત અને વસંતઆ દર્દ ભય દુઃખના ભારથી આક્રાત તિલકા પણ બહાર નીકળી ગયા. એકાંતમ થઈને દુઃખે દુઃખી થઈ ગયેલે છૂપાઈને પતિ-પત્ની રહ્યા હોય ત્યારે ચતુર પુરૂષ રહેલે પવનંજય જલદીથી ઘરમાં પ્રવેશીને તેમની પાસે રહેતા નથી. ગદ્ ગદુ કે, આ પ્રમાણે કહેવા લાગ્યું કે- આ રાત્રિ ઈચ્છા મુજબ અંજના-અને “મારી જાતને કંઈક હોંશિયાર સમજનારા પવનંજયે કીડાપૂર્વક પસાર કરી. અને મેં નિર્દોષ એવી તારા ઉપર દેશનું આ એક પ્રહરની જેમ રાત્રિ પસાર થઈ ગઈ. પણ કરીને લગ્નના દિવસથી માંડીને તારી સવારે પવનંજયે કહ્યુ-પ્રિયે ! હવે હું આજ સુધી અવજ્ઞા જ કરી છે. મારા આ વિજય માટે જઈશ નહિતર વડીલોને આ ભયાનક અપરાધના કારણે જ હે પ્રિયે ! )
વાતની જાણ થઈ જશે. યુદ્ધમાં જનારે તું આવી સહ્ય દુદર્શાને પામી છે. મારા મા
' વીર સપુત કદિ પ્રિયાના પ્રેમથી ખેંચાઈને કંઈક જાગેહા ભાગ્યથી જ તું થોડા કાળને
પાછો ફરતો નથી તે] પણ હવે પછી માટે મયમ થી બચી શકી છે. તને મોતના ત ખેદ ના કરીશ. સખીની સાથે મોઢામાં ધકેલી દેવાનો અક્ષમ્ય અપરાધનો
સુખેથી રહેજે. ત્યાં સુધી હું રાવણનું કામ કરનારે હજ છું.” આ પ્રમાણે પ્રશ્ચાત્તાપૂર્વક પતાવીને આવું છે'. બેલતાં પોતાના પ્રાણનાથને ઓળખીને
અંજનાએ કહ્યું–તે કામ તે તમારે શરમથી નીચામુખવાળી અંજનાસુંદરી
* સિદ્ધ જ છે કૃતાર્થ થયેલા તમે જલદીથી પલંગની ઈનો ટેકો લઈને ઉભી રહી. પાછા ફરજે નાથ ! જે તમે મને જીવતી
સૂઢ છે લતા-લડીને ગ્રહણ કરતાં જોવા ઈચ્છતા હો તે. અને બીજી વાત હાથીની જેમ વાળેલા હાથ વડે અંજના- કે હું આજે જ ઋતુસ્નાતા બની છું. જે સંદરીને પકડીને પવનંજય પલંગ મને ગર્ભ રહેશે તે તમારી ગેરહાજરીમાં ઉપર બેઠો.
- લોકે મારી તરફ જેમ તેમ બેલશે.' ફરી પવનંજયે પશ્ચાત્તાપથી મૃદુ ભાષામાં પવનંજયે કહ્યું- હે માનીની હું જલદીથી કહ્યુ-“અતિ સુદ્રબુદ્ધિવાળા મારા વડે નિર- કામ પૂર્ણ કરીને પાછા ફરીશ. અને

Page #694

1 શ્રીમાન ચંદ્રશેખરજીને એક જુને ઈન્ટરવ્યુ :
પ્રેષક પૂ. મુ. શ્રી ભુવનચંદ્ર વિજયજી મ. અભિયાન'ના તંત્રી શ્રી કાન્તિ ભટ્ટ, સમસ્યાઓ લઈને આવતા અને હવે આવે ચારેક વર્ષ પહેલા, લીધેલો ઈન્ટરવ્ય, ચંદ્ર છે તેમાં શું તફાવત છે? શેખરજીના અસલી રૂપને ખડુ કરે છે. ચંદ્રશેખરજી – રમેહ, લેકે ના દુઃખમાં ખૂબ અત્યારે ખ્યાતિ અને વાહવાહના ચકકરમાં વધારો થએલો દેખાય છે. વિકૃતિ વધી ગઈ છે. ઘેરાએલા છે. અને પ. પૂર્વાચાર્યોને અને મહત્વકાંક્ષાએ માણસને વિકૃત બનાવ્યું છે. ૪૫ આગમ પંચાગીને ઠેકરે ચઢાવવાના ૮૦ ટકા બાબતે સેકસને લગતી હોય છે. એમના ચાળા નવા નથી. એ ઈન્ટરવ્યુ પ્રશ્ન :- આ તે ગંભીર બાબત છે. પષ્ટ કરી જાય છે.
ગર્ભપાત કરાવ્યાના એકરાર પણ કરે છે ? પ્રશ્નન - આ તપોવન સ્થાપવા પાછળ ચંદ્રશેખરજી - હા. યુવતીઓમાંથી શું ઉદ્દેશ છે ? આપના ઉદ્દે શ પાર ૪૦ ટકાએ ગર્ભપાત કરાવ્યો હોય છે....... પડી રહ્યા છે?
(કુત્સિત વાતને વધુ જાહેરાતમાં ન મુકાયને ?) ચંદ્રશેખરજી - છ વર્ષ પહેલા આ મારી મહત્વકાંક્ષા છે કે :- આ તપગુરૂકુળ શરૂ થયું. અત્યારે અહીં ૪૦ જૈન વનમાંથી જ ભારતના પ્રધાને તૈયાર થાય. સાધુઓ છે. પણ હમેશા અહીં ૮-૧૦ એકાદ વિદ્યાર્થી જિન પ્રધાન અને વડાસાધુઓ રહે છે. અમે અહીં બાળકોને પ્રધાન પણ બને તેવી ઈરછા છે. તેમના ચાલુ શિક્ષણ સાથે જૈન ધર્મના [આ અભિયાનમાં આવેલ પૂ પં. શ્રી સંસ્કાર આપવા માંગીએ છીએ. હવે બે ચંદ્રશેખર વિ. મને ઈન્ટરવ્યુ છે.] વિદ્યાથીઓ તૈયાર કરીએ છીએ જે તે
[અનુ. પાના ૮૦૧ નું ચાલુ) ઇન્દિરા ઓપન યુનીવર્સિટીમાં ભણુને
હું આવ્યા પછી તારા તરફ કેણ શું ગ્રેજ્યુએટ થશે. મારે અહીં એવા કેલરો
બોલી શકવાનું છે? અથવા તે લે આ મારા તૈયાર કરવા છે જે આઈ.એ.એસ. બને,
- બને, નામથી અંકિત થયેલી વીટી તું તારી વકીલ બને અને પ્રેફેસર બને. પોતપોતાના
પાસે રાખ. યેાગ્ય સમયે તું તે બતાવી ક્ષેત્રમાં નિષ્ણાંત બનીને, નિષ્ઠાપૂર્વક સંસ્કાર
શકીશ. આમ કહીને ફેલાવે. અહીં મેં એક સૂત્ર રાખ્યું છે. “અમે વૃક્ષે નહી, માણસ ઉગાડીએ છીએઅપયિત્વા ગુલીય પ્રશ્ન :- અહીં માત્ર જૈન બાળકે જ
સ્વમુપત્ય પવનનજય : ભણે છે?
જગામ માનસસરસ્તીરસ્થ ચંદ્રશેખરજી - ના, અહીં બ્રહ્મણ,
શિબિરે નિજે છે વાળંદ, ઘાંચી, અને મેચીના બાળકે પણ પિતાની વીંટી આપીને, ઉડીને પવન. ભણે છે.
જય માનસ સરોવરના કિનારે રહેલી પ્રશ્ન :- (કે) ૨૦ વર્ષ પહેલા જે પિતાની છાવણીમાં ચાલ્યો ગયો.

Page #695

පපපපපපපපපපප
રામ વનવાસ
પૂ. આચાર્ય પ્રવર શ્રીમદ્ વિજય કનકચદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા
ooooooooooooooooooooo
પ્રવેશ ૪ થી
અયેાધ્યાના રાજમહેલ.
સ્થળ
(રામચ' જીને બદલે ભરતના શિરે અયેધ્યાના રાજમુકુટ મૂકાવાના છે, એ સમાચાર રાધાનીમાં વ્હેતા થઈ ગયા. એના અનેક પ્રકારના વિધ-વિધ આઘાતપ્રત્યાધાતા પડવા લાગ્યા. રાજકુમાર લક્ષ્મણુને જ્યારે આ પ્રખર મળી, એટલે રામચન્દ્રેજી પરના અપાર સ્નેહના કારણે તેમને ખૂબ આધાત લા′1. એ ઉતાવળા બની સીધા રામના આવાસમાં આન્યા)
બંધુ ! લક્ષ્મણ – આ હું શું સાંભળુ` છું ? રહી-રહીને માતા કૈકેયીને: આ શું સૂઝા ? એ કદિ ખનવાનું નથી. જ્યાં સુધી ક્રમના સેવક તેના મ્હાને ભાઈ લક્ષ્મણુ અહિ'ખે છે ત્યાં સુધી શમના બદલે અન્ય કોઈપણ-હાયે ભરત હોય કે કોઈપણ હોય, અહૈયાના સિ'હાસન પર નહિ જ આવી શકે. સમચંદ્ર :- ભાઇ લક્ષ્મણ ! આમ અકળાઇ જવાનું ન હોય. પૂજય પિતાજીનાં વચનની ખાતર આ રામ જ્યારે માથુ
રાજ
જ તેવા છે, તે પછી આ વિસતમાં છે ? પિતાજી જયારે આત્મકલ્યા ણના પવિત્ર પથે પ્રસ્થાન આદરી રહ્યા છે ત્યાં એએશ્રીન પરમહિતકર માર્ગોમાં સ્હેજ
પણ વિક્ષેપ પડે એવુ' તારાથી ન થઇ જાય તે ધ્યાનમાં રાખજે !
આમ
લક્ષ્મણ :– ભાઈ ! તમને આ બધાં સ્ત્રીચરિત્રની ખબર નથી; માટે જ શાંત બનીને તમે બધુ સહી લે છે. પણ મારાથી આ અન્યાય કાઇ રીતે સહન નહિ' થાય. મારા આત્મા અંદરથી અકળાઈ ઉઠયા છે. કાઇપણ ભાગે કૈકેયીનું ધાર્યુ હું' નહિ જ થવા દઉ.. આખી અયાયા નગરી અને નગરીના શાણા પ્રજાજના આરે ખળભળી ઉઠયા છે. આજે . અમે. ધ્યાના રાજકુલમાં અન્યાય થઇ રહ્યો છે. એક સ્ત્રીના અવિચારી પગલાંથી ચેમેિર અશાંતિના દાવાનળ ભડકે બળી રહ્યો છે.
રામચંદ્ર :- ભાઇ લક્ષ્મણુ ! આ બધુ તું કાની આગળ ખેલે છે ? તને શુ...એ ખબર નથી કે, તારા વડિલ ભાઈ રામ, પિતાજી કે માતાજીની આસાના પાલનને માટે પેાતાનુ' સસ્ત્ર ના કરવા એક જ પુલમાં તૈયાર રહે છે, પૂજ્ય પિતાજીનું વચન એળે ન જાય એની ખાતર આ રામ અવૈધ્યામાં સિંહાસનને આજે સ્વેચ્છા એ ત્યજી દેવા તૈયાર થયેા છે. તારા જેવા રામના સેવકે સમની શાભા, પિતાજીની પ્રતિષ્ઠા, તથા આપણા પૂજેની ઉજજવળ કીર્તિ આ બધાયને સ્હેજ પણ ડાઘ લાગે, તેના વિચાર કરીને ખેલવુ જોઇએ. માતા

Page #696

૮૦૪ ૪.
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
કે કેયી. એ તે આપણે મન પૂજ્ય માતા- તેઓ પરિચિત બને છે. આ બધા અનજીનાં સ્થાને છે. એમણે જે કાંઈ કર્યું છે. થેનું કારણ પિતાની માતા છે, એ જાણીને તે બરાબર છે. એ વિષે તારે એક શબ્દ તેઓ માતા કે કેયીની પાસે આવે છે.) પણ બેલવો ન જોઈએ. અને અધ્યામાં ભારત – (કાંઈક વ્યથિત, સ્વરે) મા ! પ્રજાજનની જે તું વાત કરે છે. તે માટે તે આ શું કર્યું? પિતાજી જ્યારે સંસાર તું નિઃશંક રહેજે ! રામના ગોરવની સમસ્તને ત્યજીને નીકળી ૨ા છે. ત્યારે ખાતર રામ જે કાંઈ કહે તેને સ્નેહપૂર્વક એમની પાસે તને આવું મ ગાવાનું કેમ સ્વીકારી લેવા અધ્યાના શાણા પ્રજાજને સૂઝયું ? તારે પુત્ર હું જયારે શિરછત્ર સદા તૈયાર છે. એની મને પૂર્ણ શ્રદ્ધા છે. પિતાજીના પગલે દીક્ષા અંગીકાર કરવા માટે ભાઈ ! ધીરે થા, શાંત બન! અને તયાર થયો છે. ત્યારે તે મારા માટે આ તારા વડિલ બંધુની ખાતર આ બધું કેવી તુચ્છ માગણી કરી ? વડિલ બંધુ સ્વથાપૂર્વક મૂંગો બની જોયા કર ! રામચંદ્રજી, લક્ષમણુજી, આ છે ધાયને મૂકીને - લક્ષમણ - (કાંઈક આવેશ શમતા) શું હું અયોધ્યાની ગાદી પર બેસી જઈશ વડિલબંધુ પૂજય રામ! આપ ખરેખર એમ તે માન્યું ? મા ! શું તારા દીકરાને કેઈ અલૌકિક પુરુષ છે. સંસારના ઝંઝા- તે આ સ્વાથી અને એક પેટો ધાર્યો ! વાતે આપના મેરુ જેવા આત્મ બલને મા ! આથી મને અતિશય દુ:ખ થયું છે. સ્પશી શકતા નથી, તે મેં આજે નજરે મારા મેહમાં ભાન ભૂલી તે આ શું કર્યું? જોયું, આપનું વ્યકિતત્તવ સાચે જ અદ્દભૂત આપણા શાંત સ્વસ્થ તથા સુખી રાજકુલમાં છે. આપને ત્યાગ, આપનું આત્મ બલિ. તે અશાંતિ અને દુઃખની આ રીતે આગ દાન, આપને સમર્પિત ભાવ કેઈ અપૂર્વ કાં ચાંપી ? તારા હાથે આ એક ભયંકર છે. શિરછત્ર પિતાજીનાં વચનનાં બહુમાન ભૂલ થઈ છે, જેનું પરિણામ સારૂ નહિ ખાતર આપ જે રીતે આજે આપનું જ આવે ? સર્વસ્વ ત્યજી દેવા બેઠા છે, એ મારાથી કે કેયી - ભાઈ ભરત ! આમ ઉતાકઈ રીતે જોયું જાય ? લલે પિતાજીએ વળે ન થા! થોડો શાંત થા મા હદય વચન આપ્યું, એટલે પિતાજી ઋણ મુકત કેવું વિહ્વલ બન્યું હતું, તેનું તને ભાન બન્યા, પણ આપનાં સ્થાને અયોધ્યાની કયાં છે ? એક બાજુ તારા પિતા, અમારા રાજગાદી પર અન્ય કેઈ આવે એ હું શિરછત્ર માથાના મુકુટ, હદયના હાર, સહન ન કરી શકું.
અમને અસહાય મુકીને જ્યારે ચાલી જતા તે (આ બાજુ ભરતને આ સમાચાર હોય, અને પણ જ્યારે મને મૂકીને પરિ. મળે છે. અધ્યાના રાજકુલમાં જે કાંઈ કહ અને ઉપસર્ગોના રાજ્યમાં મરૂપ સંયમ હમણાં બની રહ્યું છે. તે વાતાવરણથી ગ્રહણ કરવા સજજ થતે છે, તે સ્થિતિમાં

Page #697

વર્ષ ૬ : અંક ૩૨ તા. ૨૯-૩-૯૪ : માતા તરીકે હું અતિશય મૂંઝવણમાં મૂકાઇ જાઉં' એ શું ખનવા જાગ નથી ? અને મેાહન આવેશમાં તને સૌંસારમાં રાખવા માટે તારા પિતાજી પાસે મારા હાથે આ માગણી મુકાઇ જાય એ સ્વાભાવિક છે. બાકીમારે મન રામ કે ભરત અને સરખાછે. ગમે તેમ તે યહુ· સ્ત્રી છુ. હૃદયની નિ`ળતા અમારામાં ભારાભાર ભરેલી હાય, અને એથી જ તને સ’સારમાં રાખવા માટે મેં આમ કર્યુ' છે.
આ
ભરત :– પણ મા! હું તારી ઈચ્છાને આધીન નહિ જ થાઉ! મારે અયાધ્યાની રાજગાદી ન જોઇએ. જે પિતાના પુત્ર તરીકે રામચંદ્રજી જેવા અયેાધ્યાના રાજયવૈભવને લાત મારવાનું આત્મસામર્થ્ય ધરાવે છે, જ પિતા-મહારાજા દશરથના હું પુત્ર છું. મારે અવૈયાની રાજગાદી
: ૮૦૫
કદી જોઇતી નથી. ડિલબંધુ પૂજય રામચ'દ્રજી, અવૈયાના રાજિસ હાસનને માટે દરેક રીતે સુયેાગ્ય છે. હું તે તેઓનાં ચરણની ૨૪ બનીને સ'સારમાં રહેવુ. પડશે તેા રહીશ; માટે મા ! તારે એ વિષે હવે કોઈ પણ જાતના આગ્રહ ન કરવા. તારા મેહના કારણે એક બાજુ પિતાજીની સાથે સયમ સ્વીકારવાની મારી તૈયારી અટકી પડી છે. જ્યારે બીજી બાજુ તુ રાજય માટે મને આ રીતે આગ્રહ કરી રહી છે. પણ એ કિ અને ખરૂ' અયા. ધ્યાના સઘળા રાજભારની ધરા વર્ષન કરવાની લાયકાત, અધિકાર કે તે માટેને હકક વડીલ બંધુ શ્રી રામચંદ્રજીના જ છે અને રહેશે. અન્ય કાઇના નહિ. એ તારે ભૂલવુ... જોઇતુ નથી ! (ક્રમશ:)
ૐ મુનિવર-શબ્દના મહિમા સમજો
જય તેિન્દ્ર તા. ૪-૧-૯૪માં મુ`.સ.માં લખે છે કે-પૂ. બંધુ ત્રિપુટી ઝુનિયાની વિવિધ રોગના
પ્રેરણાથી તીથલ તથા આસપાસના કાંઠા વિસ્તારાના મેડીકલ કેમ્પનું આયા.
નિદાન તથા ચેાગ્ય સારવાર માટે તા. ૯-૧ ૯-૧-૭૪ન
જન કરવામાં આવેલ છે.
श्री महावीर
સમા
આ અંગે અનુકંપા જીવદયાનું કાર્ય' કાઈ પણ કરી શકે છે. પરંતુ મુબઇ ચારના ‘જય જિનેન્દ્ર' વિભાગ પૂ. બંધુ ત્રિપુટી સુનિવરે” શબ્દ વાપરે છે. તે તેમની અજ્ઞાનતા છે. શ્રી ચિત્રભાનુ માટે ‘ગુરૂદેવ' શબ્દ વાપરતા તેના વિરોધ થયા અને તે 'ધ થયા તેમ ખંધુ ત્રિપુટી માટે પૂ. મુનિવરા શબ્દો વાપરવા તે શબ્દના વ્યભિચારદુરુપયેાગ છે તેઓ મુનિપણું પાળતા નથી. લીલા ઘાસમાં બેસે છે. આધા રાખતા નથી પ્રતિક્રમણ કરતા નથી-થેાડા વખત પહેલા ગયેલા ભાવિકા સાથે તે વાત ત્યાંથી ઉઠીને કાઇ સાધ્વીજી હતા તેમની પાસે જઈને બેઠા ઘાસમાં જઈને બેઠા. આ જોઈ શ્રાવક તેા ઠીક તેમના બાળકે પણુ કહેવા લાગ્યા આ શું?
કરતા હતા
‘જય જિનેન્દ્ર' વિભાગ પણ તપાસ કરે પ્રયાગ તેમના માટે ન કરે તે ઇષ્ટ
અને સમજીને ‘પૂ. મુનિવર' શબ્દોના
છે,

Page #698

Grease
જા રાવલ છે
કે
- દશારવિશિશ
પ્યારા ભૂલકાઓ,
મમતા પૂર્વક મકલાવેલ તમારા લખાણે મળ્યા છે અને મળતા રહે છે. સાથે આ પ્રસંગે ખાસ જણાવવાનું કે
૧. લખાણે ટુંકા અને ઉપાગી. ૨. આબાલ વૃદ્ધોને ગમે તેવા. ૩. સારાં અને જલ્દીથી પચી જાય તેવા. ૪. સારી સાદી સ્વચ્છ શેલીમાં. ૫. સ્વચ્છ અક્ષરે.
૬. કાગળની એક જ બાજુએ. લખી મોકલશો તે જ તે સ્વીકારાશે. લખાણ મોકલે તે લખાણ નીચે તમારું શુભ નામ, ઠામ, વય, ગામ આદિ લખવું ચુકશે નહિ. તમારા લખાણે ક્રમશઃ પ્રગટ કરવા પ્રયત્ન શીલ બનીશ.
શબ્દ લાલિત્યમાં ઘણું ભૂલકાઓ લાભ લે છે પરંતુ શાંતચિત્તે વિચારીને ઉત્તર આપવામાં આવે તે ઘણુ વિજેતાઓને ઈનામ મળી શકે માટે એકાગ્ર ચિત્ત શબ્દ લાલિત્ય ભરવા ભલામણ. બસ, વધુ અવસરે. -
જૈન શાસન કાર્યાલય, જામનગર, –રવિશિશુ લોભના કારણે
લેભના કારણે ડાહ્યા માનવીએ ખરાબ લાભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓના મન કાર્ય કરતા ખચકાતાં નથી. ડેલ્યા કરે છે.
લેભના કારણે ડાચા માનવીઓનું લેભના કારણે ડાહ્યા માનવીએ દુર્ઘટ મનડું નિર્મળ રહેતું નથી. પંથ સંચરે છે.
લાભના કારણે ડાહ્યા માનવીએ સગાલભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓ કેઈની
પણને પણ વેગળું મુકે છે. મર્યાદા રાખતા નથી.
લેભના કારણે પુત્ર પિનાને હણવા લોભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓ ઘર 5
તૈયાર થાય છે. મુકીને રણમાં મરે છે.
લાભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓ ઉચ્ચ. લેભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓ મરીને નીચના ધંધા આચરે છે.
ફણિધર નાગ થાય છે. - લોભના કારણે ડાહ્યા માનવીએ પાપ લેભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓને કઈ ભણી પગલાં ભરે છે.
વિશ્રવાસ કરતા નથી.

Page #699

વર્ષ-૬ અંક ૩૨ : તા. ૨૯-૩-૯૪ :
: ૮૦૭
લેભના કારણે ડાહ્યા માનવીઓ મુખેં ચાપ દંડ ભરી દે નહીંતર ઘરબાર વહેગણાય છે.
ચવા પડશે. રીન્કી પી. શાહ, લાડોલ સાનમાં સમજેલા તે ભાઈએ ચૂપચાપ
દંડ ભરી દીધે. કથાનક
ભૂલકાંઓ, અનાડી કોર્ટની વાત વાંચી
આ તે આ જગતની કોર્ટ છે, પણ કર્મની (અનાડી કેર્ટમાં એક ભાઈને ઉભે
કેટમાં તે આનાથી અને ન્યાય છે. કરવામાં આવશ્વા.)
તમે કાંઈ સારું કે ખરાબ કાર્ય કરે તેનું ન્યાયાધીશ ? કેમ! હાજર કર્યો છે?
ફળ તમારે ભોગવવાનું જ છે. અઢાર પાપ સિપાઈ : સાહેબ! (કાયદેસર મનાઈ
સ્થાનકેમાંથી કેઈપણ પાપ સ્થાનકનું હોવા છતાં) રેલવે પાટા એળગતાં પકડાઈ
સેવન કર્યા પછી એનું દુઃખ થવાને બદલે ગયા છે.
જે આનંદ થયો તે કર્મ વધુ મજબુત ન્યાયાધીશ : (ભાઈની વાત સાંભળવા બનશે. અને તેને આકરામાં આકરો દંડ વગર જ) એમ ! તારે રૂા. ૧૦૦ ભરવાના ચૂકવો પડશે. કદાચ આ ભવમાં દંડ ન
પણ સાહેબ! મારે કાંઈ ગુને ! ભગવે તે ભાતરમાં તે ચોકકસ ભાગ
(આ તે અનાડી કેટ હતી. ત્યાં વો પડશે જ. કોઈની દલીલ સાંભળવામાં આવતી નથી. સારા સારા કાર્યો કરશે તે ફળ પણ વધુ દલીલ કરનારને વધુ દંડ ફટકારવામાં સારા મળશે. આવે છે.)
જેમ કે-જિનેશ્વરની પૂજા કરવાથી, ન્યાયાધીશ : ૧૫૧ રૂ. દંડ ભરો. જિનવાણી સાંભળાવી, શાસનની રક્ષા કરપણ સાહેબ, મારી વાત તે સાંભળો. વાથી, સુગુરુઓને સમાગમ કરવાથી નવું રૂ. ૨૦૧ ને દંડ.
નવું સમ્યગુ જ્ઞાન ભણવાથી સારાં સારાં સાહેબ, હું ગરીબ છું, મારી પાસે કર્મો બંધાય છે. તેના ફળે પણ સારા જ આટલા પૈસા નથી મારી ઉપર દયા કરો. મળે છે. રૂ. ૩૦૧નો દંડ.
તમે સૌ સારાં ફળ ભેગવવા ભાગ્યઆ સાંભળી એક સજજનથી ન રહે. શાળી બનશે ને ! સારા કાર્યોમાં ઉદ્યમી વાયું પેલાં ભાઈને સમજાવતાં બોલ્યા, બની પહોંચી જાવ સૌ સુખના ધામમાં ! ભાઈ! અહિ તે દયા-બયાની વાત ન
-રશ્મિકા (નવા વાડજ) હોય. જેમ બોલશે તેમ દંડ વધારે ને વધારે ભરવો પડશે. માટે ભલા થઈ ચૂપ

Page #700

0
શ્રી જૈન શાન (અઠવાડિક) | હાસ્ય હજ
૮. ઈસ્ત્રીવાળ : શેઠ, આજ રોકડા શિક્ષક : (વિદ્યાર્થીને) તને આટલું કાલ ઉધાર મારવા છતાં તું કેમ હસે છે ?
૯. ભૂલકાઓ : હમેશાં બાલ વાટિકા વિદ્યાર્થી : સાહેબ ! આપે જ હિત આવે. શિક્ષા આપેલી કે, આફતમાં પણ હસીને
-તેજસ બીપીનકુમાર કાર્ય કરવું.
(ભાવાર્થ સારો સમજો ! ). મગનભાઈ છગનભાઈને કહે છે કે
જલદી ભેગવે છે તમારા સુપત્રને દિલ લગાવીને ભણ
જીવન નદીના પ્રવાહ જેવું છે. વાનું કહે.
વન ઉગેલા ફૂલ જેવું છે. છગનભાઈ મગનભાઈને કહે છે કે ડેક
સુખ હંમેશાં નાશ પામે તેવું છે. ટરે તેની આંખે દુખે છે માટે ચશ્મા
માટે ડાહ્યા માણસે આ ત્રણેયને જલ્દી
ભગવે છે. લગાવીને ભણવાનું કહ્યું છે. (અથ સમજી ઉત્તર આપે.)
-રીન્કી પી. શાહ હરેશભાઇ એચ. મહેતા, રાજકોટ.
બાળ ગઝલ -
વિશ્વ–વત્સલ વીતરાગ દેશનાં ચરણોમાં કેણ શું કહે
એક વિનંતી... ૧. મુનિ ભગવંતે હમેશાં વર્તમાન
વિAવ પ્રત્યે અપાર વાસય વર્ષાવજગ કહે. - ૨. વકિલ ? હંમેશાં કેશ જીતવાની
નાર એ વિભૂ! મારા ઉપર રહેમ કરે,
ખાખ થઈ ચૂકેલા મારા જીવન બાગને ફરી વાત કહે.
પલવિત કરે. ૩. ડેકટર : હમેશાં સારું થઈ જ
એમાં કરુણાના કુસુમ ઉગાડે, માનવ૪. દુકાનદાર: હમેશાં આ ભાવમાં તાને મગરે ઉગાડે, પ્રેમનું સહસ્ત્ર દળ તમને કેઈ નહિ આપે.
પુપ ખીલ, ગુણાનુરાગના ગુલાબ ઉગાડે, પ. દરજી : હમેશાં નકકી તમારા
અને ન્યાય નીતિ અને વિરલના રંગકપડાં વહેલા મળી જશે.
બેરંગી ચંપાના છેડ વા. ૬. શેઠ : હંમેશાં, હમણુ કમાણી
એ પ્રભુ, હે વિભુ! મારા જીવનને ક્યાં છે?
ગુણનું નન્દન વન બનાવે. ૭. મહેમાન રહેવા દે, રહેવા દે,
- ઈશીતા. હમણું જ જમીને ચાલ્યા આવું છું.
ગયું એમ કહે.

Page #701

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප તસ્વાવલોકન સમીક્ષાકારના છબરડાઓ
–શ્રી સંયમ
(આજથી કેટલાક વર્ષ પૂર્વે શુદ્ધમાર્ગ પ્રરૂપક મુનિ શ્રી કીતિયશ વિજયજી મ. સા. સંપાદિત પુસ્તક “ધમ સ્વરૂપ દશનમાં પ્રસ્તાવના તે મુનિશ્રીએ લખેલ. જેને તવાવલોકન' એવું નામ આપેલ. વણસે ઉપરાંત પાનામાં લખેલ તે પ્રસ્તાવનામાં સંસાર માટે પણ ધર્મ જ કરે” એ વાતનું તર્કબદ્ધ રીતે શાસ્ત્રીય પૂરાવાઓ સહિત ખંડન કરેલ. તે ખંડનને આધાર લઈ પૂ. મુનિશ્રી અભયશેખર વિજયજી મ. સાહેબે તસ્વાવલેકન-સમીક્ષા' નામનું પુસ્તક લખી “સંસાર માટે પણ ધર્મ જ કરાય” એ સિદ્ધાંતનું ખંડન કરવા પ્રયત્ન કર્યો છે. આ પુસ્તકને ઉપર ઉપરથી જોતાં કેટલાક છબરડાએ આંખે ઉડીને વળગે તેવા હોવાથી અને જણાવું છું.). પ્રસ્તાવના પેજ નં. ૯ (લીટી-૯) આપત્તિ આવે ત્યારે જેનામાં સત્ત્વ છે,
૧. [ એના મનમાં આવી તેને તે એમ જ લાગે કે કેમ ખપાવવાનો માન્યતા ઘર કરી ગઈ છે, તેઓએ પણ મહામૂલે અવસર આવ્યા. બંધક મુનિ, ગજનિષ્કપટપણે પોતાનું આચરણ તપાસવાની સુકુમાલ મુનિ મેતાર જ મુનિ આદિના દષ્ટાંતને જરૂર છે કે સાંસારિક આપત્તિ આવવાની વિચારશે તે વાત સમજાઈ જશે. અત્યારે પણ સંભાવના ઉભી થઈ જાય, ત્યારે તેને પણ આપત્તિ આવવાની સંભાવના વખતે ટાળવા માટે શું તેઓ નવકાર ગણવા જે સાધકે નવકાર ગણવા માંડે છે, તેઓ માંડતા નથી? ૦૦૦].
આપત્તિમાં સમાધિ રાખવાનું બળ મેળવવા
નવકાર ગણે તેમાં ખોટું શું છે? કદાચ આજના મોટા ભાગના લોકો શું કરે એમ લાગે કે આપત્તિમાં હું ટકી નહિ છે ? તે જોઈને તેના પરથી સિદ્ધાંત ન શકે. સમધિ નહિ રાખી શકું, તે આપત્તિ બંધાય. એક બાજુ જે સદે કરે તે લાખ ટાળવા માટે પણ નવકાર ગણે તેમાં વાંધો ૩. મળતા હોય અને બીજી બાજુ કયાં છે ? અને તેટલા માત્રથી “સંસાર એક વ્યાખ્યા સાંભળવાનો લાભ મળતે માટે પણ ધર્મ જ કરાય એ શી રીતે હોય ! તે આજના મોટા ભાગના જૈને સાબિત થઈ શકે? કારણ કે નવકાર ગણુવ્યાખ્યાન શ્રવણ નહિ કરે પણ લાખ રૂા. વામાં તેનું ધ્યેય તે “સમધિ ટકાવવાનું છે. મેળવવા સેદે કરવા જશે. તેટલા માત્રથી વ્યાખ્યાન ધય અને ધન કમાવવું તે ૨. પ્રસ્તાવના પેજ નં. ૭, લીટી-રરમી ઉપાદેય એ સિદધાંત બાંધશે ?
[૦૦૦ બાકી “વિષય સુખ, શરીર સુખ,

Page #702

૮૧૦ :
ધનવૈભવ આદિ માટે ધર્મ કરવા એ મહાભૂંડા છે.” એવુ જેઓ મતે નીચે જણાવેલી જે થાય છે, તેમાં યું. તેએ (૨) ઇ"ડા વગેરે વગેરેમાં પ્રે.ટિન-કેલરી તેથી જો મારે વધારે શારીરિક
માને છે, તેમના બાબતે ફલિત સ'મત છે ખરા ?
૦૦૦
કરતાં
મગફળી
વધારે છે
જોઇતી હોય તેા ઇંડા આવા સ`સારના સુખના ત્યાગ કરાય એ ભુંડ, એના ઈંડાના ત્યાગ ન કરવા, ઇ’ડા ખાવા એ ઓછું ભૂંડુ છે !! (કેમ કે આ ઈંડા ત્યાગ
આ શાસ્ત્રીય વિધાનમાં ણ તમારા જેવા કુતર્ક થઇ શકે, અન્ય સ્થાને માંસાહાર, વ્યાભિચાર આદિ મહાપા યા કરે તે
એ પણ શારીરિક શકિતરૂપ ભૌતિક પદાર્થ‘ભુ’. તીથ સ્થાનમાં જીઢ માલે, ઠઠ્ઠા
મશ્કરી કરી તે મહાભુડુ'! તમને આ વાત કબુલ છે ?
માટે કરાયેલ એક ત્યાગધમ છે) વળી, આવી સમજ આપીને જે લેાકેા પાસે ઈઉંડાના ત્યાગ કરે કરાવે છે તેઓ પણ લે!કેનું ભૂંડુ' કરી રહ્યાં છે !! (?) ૦૦૦]
વગેરે
શકિત
જોઈએ'
ઈંડાને
કરતાં તા
ન ખાવા
વિચારથી
: શ્રી જૈન શાસન (અડવાડિક)
બાબત દિકરા અ'ગેની થશે. કારણ જેને પેઢી સાંપી તે જ જો આવુ કરશે, તે પેઢીને ખચાવશે કાણું ? ત્યાં આગળ લાખ રૂા. કે દશ હજાર રૂાનુ જેટલુ' મŚત્ત્વ નથી તેના કરતા કંઇકગણું મહત્ત્વ' ચારી કરનાર કાણુ છે. તેનુ' છે.
દશ હજાર રૂા. જ લૂંટારાએાએ લાખ રૂ।. શેઠને વધુ ચિંતાજનક
અન્યસ્થાને કૃતં પાપ',તી સ્થાને વિનશ્યતિ । તીથ સ્થાને કૃત' પાપ', વાલે ભ વંતિ
૩. પેજ-૫ (લીટી-૧)
[૦૦૦ ઉપદેશમાળા–પુ ષમાળા’માં જણાવ્યું છે કે, કિન્ચ યદિ વિષય-તૃયાદીનિ સુખાનિ વાસિ તાપિ ધમ એવાદ્યમ' કુવિદ્યુપવિશન્નાહ –
૦૦૦
અહી' એક વાત સમજી લે કે વિષય સુખ, શરીર સુખાદિને માટે ધમ કરવા એ મહાભૂડા છે' એમ જે કહેવાય છે, તે એટલા માટે કહેવાય છે, કારણ ધર્મ” એ તરવાનુ' સાધન છે અને તેના જ ઉપયેગીનિ' ડૂખવામાં કરાય તે કેટલુ" ભયંકર કહેવાય ? એક શેઠીયાના ઘરમાં લૂટારાઓએ ધાડ પાડી અને ૧ લાખ રૂા. લૂંટી ગયા બીજી તે જ શેઠના ઢીકરાએ પેાતાની જ માજુ પેઢીમાં હાથ મારી દશ હજાર રૂા. ખેસવી લીધા. બન્નેમાં ભયંકર કયુ' કહેવાય ? શેઠના છેાકરાએ માત્ર ચાર્યા છે, અને લૂ'ટયા છે છતા
૧. અહીં અવતરણકામાં ‘ષિયતૃપ્ત્યા શબ્દ જે કહ્યો છે તેના મુનિવર ! તમે સાચી તૃપ્તિ=સ તાષ, અથ કર્યાં છે. પણ એવા અથ કરીએ તેા એ જ અવતરણિકામાં ‘તથાપિ' શબ્દ જે રહ્યો છે, તે અસ ગત ખની જાય છે. શી રીતે ? આ રીતે- ૦૦૦]
‘સાચી તૃપ્તિ' એવા જે અ, તત્ત્વાવલાકનકારે કરેલ, તે પૌદ્ગલિ ભાવની તૃપ્તિ છે કે જે પુણ્યાનુબંધી પુણ્યના ઉદયે જ શકય છે. મક્ષ એટલે તે સ`પૂર્ણ

Page #703

વર્ષ-૬ અંક ૩૨ : તા. ર૯-૩-૯૪
* ૮૧૧
કમ નિર્જ છે માટે સીધી રીતે જ સમ- તમારા સંતેષ ખાતર માની લે કે સમજાય તેવું છે કે “ જે તમે સંપૂર્ણ ઉપાય બતાવ્યું. ઉપાય તે કહેવાય કે જે કર્મ નિજ ર ઈચ્છતા હે તે ધર્મ કરે. કવચિત્ સફળ પણ નીવડે. ભગવાને બતાજો તમે પુયાનુબંધી પુણ્યના ઉદયે જ વેલે ઉપાય સફળ પણ નીવડ. તે શું મળતી એવી સાચી તૃપ્તિને ઈચ્છતા હે, થાય? પરમાત્મા એવચની છે એ સિદ્ધ તે પણ ધન જ કરે. એમાં કશું ખોટું થાય. કારણ તેમણે પોતાના જ્ઞાનમાં દેખીને નથી. પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય અને કર્મનિર્જશ જે કહ્યું, તેવું ન થયું પણ તેનાથી જુદું બન્નેને જે સરખા માને છે, તેમને થયું. તે આ વસ્તુ શું તમને માન્ય છે? કદાચ ભલે ખોટું લાગે.
વીતી ચૂકેલા ભૂતકાળ માટે જેમ ૪. જિ-૧૬ લીટી-૨૦ આપણે કંઈ પણ કરી શકવા નિરૂપાય [૦૦૦ પ્રશ્ન : “એ ઉપાય શક્ય નથી છીએ. તેવી જ રીતે જેમણે પોતાના જ્ઞાન અને તેથી (શ્રેણિક મહારાજ, શ્રીકરણ દ્વારા ભવિષ્ય કાળને દેખી લીધું છે, તેમના વાસુદેવ વ રેનું) નરકવારણ પણ શક્ય માટે તે ભવિષ્યકાળ પણ જાણે વીતી ચૂકેલા નથી” એવું જાણતા હોવાથી ભગવાને એ ભૂતકાળ જેવું જ છે. અને તેમાં કશે પણ ઉપાયને તે ખાલી દેખાડવા ખાતર જ ફેરફાર તેઓ કરી શકતા નથી. દેખાડયા હત. ૦૦૦ જે એ ઉપાયો ખાલી અહી પરમાત્માએ જે ઉપાય બતાવ્યા દેખાડવાના જ ઉપાયરૂપ હોય અને વાસ્ત- છે, તે શ્રીકૃષ્ણના મનના સમાધાન ખાતર વિક ઉપાય રૂપ ન હોય તે ભગવાન એને બતાવ્યા છે તેમ કલ્પી શકાય અથવા તે ઉપાય તરીકે કહે નહિ ૦૦૦]
શ્રી કૃષ્ણને પિતાને ખાતરી થાય કે મારી પરમાત્મા ત્રિકાળજ્ઞાની હોય છે. તેમને નરકગતિ થવામાં કોઈ ફેરફાર થઈ શકે પોતાના જ્ઞાનમાં દેખાઈ રહ્યું છે કે પણિયો તેમ નથી, તે ખાતર બતાવ્યા હોય. શ્રાવક સામાયિક વેચે નહિ, કપિલા સાચા શ્રીકૃષ્ણ સાયિક સમકિતી હોવાથી પરમાભાવે દાન કરે નહિ અને કાલસૌકરિક ૫૦૦ ત્માના વચન ' પ્રત્યે પૂર્ણ શ્રદ્ધાવાળા હોય પાડાની હિંસાથી અટકે નહિ. પછી તેમને જ. છત્તા મે હનીય કર્મને ઉછળાને કારણે ઉપાય બતાવવાનો સવાલ જ કયાં રહ્યો? તેઓએ ઉપાય પૂછયે તેમાંય અજુગતું જેનું પરિણામ શું આવવાનું છે, તે નથી. જેમ શ્રી ગૌતમ સ્વામીજીને મહાનિશ્ચિતપણે જેઓ જાણે છે. તેઓ તે પરિ. વીર ભગવંતે જણાવેલ કે તારી આ જ ગામને ફેર૮ વાનો ઉપાય બતાવે, તે તે ભવમાં મુકિત છે. છતા ગૌતમ મહારાજ ઉપાય ખાતર બતાવે કે મનના સમાધાન વારંવાર તે બાબત પૂછતા હતા. ખાતર ? તે સમજી શકાય તેવી વસ્તુ છે.

Page #704

શરીર અને આત્માનો મેળ=પાપ
એક વખત આત્મા અને શરીર બને તડામાર ચાલેલી ચર્ચાને અંતે એકાબાખડી પડકા. ચર્ચાનો વિષય હતે પાપ. એક નિરવ શાંતિ પ્રસરી ગઈ. નિરવ પાપ પરની ચર્ચાએ ઉગ્ર સ્વરૂપ ધારણ શાંતિમાં કાંઈક દિવ્યવાણી સંભળાઈ. કર્યું હતું. આવેશમાં આવેલું શરીર લાલ- “પાપનું સર્જન દ્વમાંથી થાય છે. ચળ બની કંપવા લાગ્યું.
- પાપમાં તમે બંને સરખા ભાગીદાર છે. હું તે માટીને પિંડ છું'. પંચભૂતને પંચભૂત શરીરમાં આત્મા પ્રવેશે તે જ સમુહ છું, મેહ ઉત્પન કરનાર વસ્તુઓને એમાં પાપ કરવાને વેગ આવે છે. બનેના હું કયાં સુમેળ કરી આપુ છું. મારાથી સહકારથી જ પાપ જમે છે. આત્મા પાપ થાય જ કેમ ?” એ પ્રમાણે શરીરે વિનાનું શરીર જડ છે. જડના સંગવાળે વાગે તીર છોડયું.
આત્મા પરમાત્મા છે. આ ટંકાર સાંભળી કાંઈ આત્મા ૨૫ માટે જ, બેસી રહે ખરે? જે ચૂપ બેસી રહે તે
શરીર અને આત્માનો સંગ એ જ એ ચેતન શાને ? આત્માએ પણ શાંતિથી
તે સંસાર છે. જે સંસારમાંથી બહાર યુકિત પૂર્વક ઉત્તર વાળ્યો.
“પાપ કરવાનું સાધન જ કયાં મારી નીકળવું હોય તે આ શરીરનો સંગ છોડી પાસે છે? મારે કયાં પાંચ પાંચ ઈન્દ્રિય દેવે જોઈએ. શરીરને સંગ કરે છૂટે ? છે? તેફાની ઈદ્રિય વિના પાપ કઈ રીતે જ્યારે શુદ્ધ તત્વની ઉપાસનામાં લાગી થઈ શકે ? ખરેખર ! ઈદ્રિય દ્વારા જ તે જઇએ ત્યારે જ સંસારને સંગ છૂટી શકે તે કામનાઓ તૃપ્ત થાય છે. હું તે અરૂપી છું અરૂપી. અરૂપી એ હું કઈ રીતે પાપ કરી શકું? જરા વિચાર તે કર.”
- શ્રી વિના
[અનુ ટાઈટલ ૨નું ચાલુ) કરવાથી સમ્યજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે અને જીવ પિતે જ પિતાના હિતાહિતને વાતવિક વિચાર કરી શકે છે અને અહિત-આત્મઘાતક પંથેથી પાછો ફરી હિત-આભોનતિના પંથે પગલાં માંડે છે.
માટે હે ભવ્ય ! તમે સૌ અજ્ઞાનના અંધકારમાંથી આત્માને બચાવવા સમ્યજ્ઞાનના પ્રકાશના માર્ગે ચાલી, લહેરીથી કે જમાનાવાદના ઝેરી પ્રચાર થી સાવધ રહી આત્મ કલ્યાણના પંથે પ્રયાણ કરનારા બને તે જ મંગલકામના -પ્રજ્ઞાંગ

Page #705

જૈન શાસન' અઠવાડિક – સાતમા વર્ષના પ્રારંભે
સં. ૨૦૫૦ શ્રાવણ વદર મંગળવાર તા. ર૩-૮-૯૪
પ્રગટ થશે વિશેષાંક |
જૈન રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ
පපපපෑඅපද દર વર્ષની જેમ ૭મા વર્ષના પ્રારંભે જૈનશાસનના પરમ આરાધક શ્રમણ ભગ4 વંતે, શ્રમણ ભગવંતે તથા શ્રમ પાસકે તથા શ્રમણોપાસિકાઓ છે. તેમાં “જૈન છે રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ” એ વિષય ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ થશે. જેને શાસ્ત્રના આધારે આ વિષય ઉપર સં. ૨૦૫૦ શ્રાવણ સુદ ૧ સોમવાર તા. ૮-૮-૯૪ સુધીમાં લેખ મેકલવા પૂ. આચાર્યદેવાદિ, મુનિરાજે, પૂ. સાધ્વીજી મહારાજે તથા લેખકેને ! છે નમ્ર વિનંતિ છે.
શ્રી જૈન શાનનનું લવાજમ ૪૧0 રૂ. છે ખર્ચ ૮ રૂ. લાગે છે તેથી ખર્ચને ૨ ૧ પહોંચી વળવા વિશેષાંકની યે જનામાં શુભેચ્છક આદિ બનાવાય છે તે કાયમી ૫ 5 ધોરણે કરાય તેમ ઘણું ભાવિકઈ છે છે અને તેથી વિશેષાંકની કાયમી યેજના રજુ છે છે કરી છે. સી શાસન પ્રેમીએ તેને વધાવી લેશે એવી ભાવના છે.
-: નૂતન વર્ષ વિશેષાંક કાયમી ચેજના :રૂા. પ0 હજાર પ્રથમ પેજમાં બે લીટીમાં શુભેચ્છા ટાઈટલ પેજ-૪ રૂા. 80 હજાર ટાઈટલ પેજ-૨ રૂા. ૩૫ હજાર ટાઈટલ પેજ ૩ રૂ. ૨૫ હજાર વિશેષાંક સૌજન્ય શુભેચ્છક રૂા. ૧૧0 હજાર વિશેષાંક સહાયક શુભેચ્છક રૂ. ૫ હજાર વિશેષાંક શુભેરછક રૂા ૫ હજાર
પાછળ
જુઓ

Page #706

છે આ કાયમી જનામાં જોડાનારની દર વર્ષે વિશેષાંકમાં ઉપદેશક તથા પ્રેરકના છે છે નામ સાથે શુભેચ્છા લેવામાં આવશે તથા આ કાયમી યેજનાવાળા શ્રી જૈન શાસનના છે કાયમી સભ્ય ગણાશે. તથા તેમને જેન શાસન સે વર્ષ ચાલશે તે પણ કાયમી મળશે. તે B પરદેશમાં રૂા. 10 હજારવાળાને માત્ર એક વર્ષ એરથી જશે.
આ યોજના પુરી થતાં જાxખ પણ લેવાની ભાવના નથી.
- સાતમા વર્ષના નૂતન વિશેષાંકની સહાયક યેજના :
ટાઈટલ-૪ રૂા. ૫૦૦) ટાઈટલ – રૂ. ૩૦૦૦) ટાઈટલ-૩ રૂા. ર૦૦૦) શુભેચ્છક સૌજન્ય રૂ. ૧૦૦૦] શુભેરછક સહાયક રૂ. ૫૦૦) શુભેરછક
રૂ. ૧૦૦) જાહેરાત શુભેચ્છા ૧ પેજ રૂ. પ૦, અડધુ પેજ રૂ. ૩૦૦)
૧/૪ રૂ. ૧૫).
આજીવન સભ્ય રૂ. ૪૦) જૈન શાસનના પ્રેમીઓને યોગ્ય સહકાર આપવા તથા પ્રેરણ કરવા વિનંતિ ! છે છે માન પ્રતિનિધિઓને પત્રિકા તથા પહોંચબુકે મેકલી આપીશું. દરેક દેખતે મોડું છે. જ થાય છે તેમ ફરીયાદ હોય છે જેથી આ વખતે વહેલેથી તૈયારી કરી છે.
છે clo• શ્રુત જ્ઞાન ભવન
૪૫, દિગ્વજય પ્લેટ જામનગર સૌરાષ્ટ્ર (ગુજરાત) INDIA
સંચ લકે – શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
જૈન શાસન સાતમા વર્ષના વિશેષાંક માટે સહકાર આપનાર
-: અમારા માનદ પ્રતિનિધિઓ :લંડન – ૧. રતિલાલ ડી. ગુઢકા-વેમ્બલી ૨. મોતીચંદ એસ. દેહ-કેન્ટન છે. ૩. જયુભાઈ મોહનભાઈ વીસરીઆ-કેન્ટન હેર ૪. જયાબેન પી. શાહ, ફ્રેન્ચલી | ૫. કાંતિલાલ જે. મહેતા-સરે ૬. હિંમતલાલ ડી. મહેતા-માનચેસ્ટર ૭. વેલાભાઈ એમ. છે શાહ-પલટ ગ્રીન ૮. રંભાબેન રણમલ શાહ-લેસ્ટર

Page #707

[ કેવા (આફ્રિકા) – ૧. મેઘજી વીરજી દેઢીયા, નાખી, ૨. દેવચંદભાઈ રાયમેલ, નાઈરોબી ૩. છગનલાલ ખીમજી ગુઢકા નાઈરોબી ૪. વાઘજી વેલજી ગુઢકા-બાસા
૫. શરદચં પ્રેમચંદ વાઘજી ગુઢકા, મેંબાસા ૬. રતિલાલ એચ. શાહ, થીકા ૭. રાજેશ પ્રેમચંદ છે નાગપાલ, કુરૂ ૮. જેઠાલાલ ભારમલ ગુઢકા–માંઝા ટાન્ઝાનીયા ૯. ગુલાબચંદ પુનમચંદ { શાહ, દારેસલામ ટાન્ઝાનીયા ૧૦. શાંતિલાલ કાનજી, કીસી ૧૧. લલિતકુમાર બારભાયા-મસ્કત. છે મુંબઈ– ૧. પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા, પરેલ ર. પ્રેમચંદ ભારમલ દેઢીયા, માટુંગા
૩. દિલીપભાઈ એચ. શાહ ઘી વાલા, માધુબાગ-લાલબાગ ૪. મહેન્દ્રકુમાર રાજસ્થાન 8 મેડીકે. - હનુમાન ગલી. ૫. વિપુલ ધીરજલાલ પોપટલાલ, જુની હનુમાન ગલી છે ૬. મૂળજીભાઈ ડાયા, વરલી ૭. મનસુખલાલ વિઠલજી શાહ, ગુલાબવાડી ૮. ડાયાલાલ
મુલચંદ શાહ, ખેતવાડી ૯. મણિકાંત હરખચંદ શાહ, વી.પી. રોડ ૧૦. કૌશિક રીખવચંદ શાહ, વી. પી. રેડ ૧૧ રવજીભાઈ કલ્યાણભાઈ શાહ, નેપીયન્સી રેડ ૧૨. ચંદુલાલ 4 જેસંગભાઈ શાંતિનગર ૧૩. વેલજી હીરજી ગુઢકા, સાત રસ્તા ૧૪. ચીમનલાલ વેલજી૧ ભાઈ ગડા, માટુંગા-બેબી ૧૫. કેશવજી દેવીદ વીસરીયા, માટુંગા બી.બી. છે ૧૬. જયંતભાઈ સી. શાહ, વરલી ૧૭. હેમચંદ્ર છબીલદાસ શાહ, કિંગ્સર્કલ ૧૮. છે જીતેન્દ્ર પદમશી લાલજી, દહીસર ૧૯છનાલાલ બી શાહ, તારદેવ ૨૦. ગાંડાલાલ હું વિકમશી શાહ, શાંતાક્રુઝ ૨૧ દેવચંદ કચરા ગુઢકા, અધેરી (ઈસ્ટ) ૨૨. શાહ ધનજી છે નથુભાઈ, ગોરગાંવ ૨૩. અશોકભાઈ કાંતિલાલ પટવા, મલાડ ઈસ્ટ ૨૪. પ્રવીણચંદ્ર » ગંભીરદાસ ઠ, મલાડ વેસ્ટ ૨૫. દલીચંદ લક્ષમીચંદ કેકારી, ઘાટકે પર ૨૬. પાના8 ચંદ વિરપાર નાગડા, અંધેરી ઈસ્ટ ૨૭. વેલજી પાનાચંદ ગયા, ઘ ટકેપર ૨૮. # હરખચંદ ગે વીંદજી મારૂ, ઘાટકે ૫૨ તથા જુની હનુમાન ગલી બેત્રવાલા બિલ્ડીંગ ૧ ૨૯. છગનલાલ નેમચંદ શાહ, મુલુંડ ૩૦. મગનલાલ લક્ષમણુ મારૂ, થાણુ
છે. અમદાવાદ-૧. જયંતિલાલ ત્રિભોવનદાસ સંઘવી મહાવીર સ્ટોર, ગાંધી રેડ { ૨. મુકુંદભાઈ રમણલાલ શાહ ધરતી ટેક્ષટાઈલસ, પાનકોર નાકા ૩. સુધીરભાઈ ? રાજા કેર પોરેન કાળુપુર રેડ ૪. જે. વી. શાહ, પંચરત્ન, પાલડી.
આણંદ- અરવિંદ ભાઈ ધનજી બારભાયા, સુભાષ રોડ,
કેલહાપુર ૧. સુરેન્દ્રલાલ સી. શાહ, શાહુ,ી ૨. ટેકચંદ ગુલાબચંદ શાહ, { આઝાદગલી
(પાછળ જુઓ)

Page #708

કલકત્તા – શાહ છેટાલાલ દેવચંદ, ભવાનીપુર, ખંભાત – રમણલાલ કેશવલાલ કાપડીઆ.
જામનગર – ૧. મહેતા મગનલાલ ચત્રભુજ, શાક મારકેટ સામે ર. શાહ . હે કાનજી હીરજી, ૫, ગ્રેન મારકેટ ૩. ભરતભાઈ હંશરાજ દેઢીયા, કામદાર કેલોની 8 ૪. લવકેશ રમણિકલાલ શેઠીયા, શ્રુતજ્ઞાન ભવન ૪૫ દિ, ટ.
થાનગઢ – રતિલાલ પદમશી ગુઢકા. દાંતરાઈ – શાહ હજારમલજી અદીમજી તાતે. પાંડુરના – કપૂરચંદ લાધાભાઈ ગુઢકા. પાટણ – ગોકુળભાઈ પોપટભાઈ શાહ, આશીષ.
પુના - ૧, ભોગીલાલભાઈ ખેમચંદ દયાળજી શાહ, સાચા પીર સ્ટ્રીટ ૨. શાહ ૫ રામલાલ વીરચંદભાઈ, ટીંબર મારકેટ ૩. કિશોરચંદ્ર ખુશાલદાસ ભવાની પેઠ.
બેંગલોર – લાલજી પદમશી ગુઢકા, ગાંધીનગર તથા રાજાજીનગર. બોટાદ – રમણિકલાલ હઠીચંદ વેરા. બોરસદ – અંબાલાલ અમૃતલાલ સીસ્વાવાળા, ભાવનગર - ભેગીલાલ કેશવજી વેરા કણબીવાડ.
ભીવંડી – ૧. મનસુખલાલ રાજાભાઈ ર. છોટાલાલ નથુભાઇ ૩. કિશોરચંદ્ર ૧ પ્રેમચંદ,
મોરબી – રવિચંદ પ્રેમચંદ શેઠ. યરવડા – ઉમેદલાલ પુનમચંદ.
રાજકોટ - ૧, હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ ભાડલાવાળા વર્ધમાન નગર ૨. 8 { પ્રકાશકુમાર અમૃતલાલ દોશી જયરાજ લેટ ૩. ભરતભાઈ ગેલેકસી પ્રિન્ટર્સ ઢેબર ચેક છે ૪, સુમનભાઈ કામદાર કાલાવાડ રેડ.
વડોદરા - ૧. કુમારપાળ ધન પાળ ઘડિયાળી પોળ ૨, પ્રકાશભાઈ જયંતિલાલ આ ગાંધી સુલસા ટ્રાવેલ્સ ૩. શરદકુમાર મનસુખલાલ શાહ.
વઢવાણ - સુરેશ કે. શેઠ. સુરેન્દ્રનગર – કાંતિલાલ ડાયાલાલ.
સુરત – ૧. રમેશભાઈ આર સંઘવી સુભાષચોક ૨. ચંદ્રકાંત સેમચંદ શાહ, 8 બહુચર સોસાયટી, છે. હૈદ્રાબાદ – છોટાલાલ ડી. નાગડા, રાજ મહેલા.

Page #709

ORA
હાલાર તી-આરાધના ધામ મધ્યે
નવપદજીની આયંબીલની ઓળી તા. ૧૭ એપ્રીલથી ૨૫ એપ્રીલ સુધી. પૂજય પંન્યાસ શ્રી વજ્રસેન વિજયજીની નીશ્રામાં
સિદ્ધચક્રના મહાન આરાધકે-બાબુભાઇ કડીવાળા દ્વારા શ્રીપાળમયણા રાસ” પારાચણુ કરશે. જે સાંભળવુ' જીવનને એક લ્હાવા છે.
શશીકાંતભાઈ મહેતા-રાજકોટવાળા
વિશ્વમાં શાંતિના એક માત્ર ઉપાય' વિષય ઉપર સમજાવટ.
હીંમતભાઇ ખેડાવાળા :
'
મૈત્રી ભાવના એજ અત્ય ́ત જરૂરી છે કેમ..? તે વિષય ઉપર ચર્ચા કરશે. હીરાભાઇ અમદાવાદવાળા :
શ્રી સિઘ્ધચક્ર એ સુખઠાઇ કેમ છે ? તેના અત્યંત ગંભીર રહસ્ય બતાવશે.
આ પ્રસ`ગ શ્રેષ્ઠિ શ્રી મેહનલાલ દેવરાજ ખીમસીયા તથા લલિતાબેન નંદલાલ શાહ કેન્યા નાયરોબીવાળા તરફથી છે.
કેન્યા-લંડન-મુ`બઇ-ભીવંડી-રાજસ્થાન-ગુજરાત-કચ્છ-પેરમ'દર-ધારાજી
ચારે તરફથી માનવ મહેરામણ આ પ્રસંગે આવશે.
!
આદિ
ચૈત્ર સુદ-૧૩ના વઘેાડા શ્રી મહાવીર સ્વામી જન્મ કલ્યાણકના ખુબ જ ભવ્યતા પૂર્વક તા ૨૪-૪-૯૪ને રવિવારના ચડશે.
આ પ્રસગે સૌને પધારવા તથા આય બીલની એળીના તપમાં જોડાવવા માટે સબહુમાન આમંત્રણ પાઠવવામાં આવ્યુ છે.
રાત્રે પ્રભુ ભકિત માટે જુદા જુદા સંગીતકારા તથા વડાલીયા સિંહણુનું મડળ તથા પરબ દરનુ મ`ડળ આવીને સૌને વિવિધ કાર્યક્રમા બતાવીને ભિકત-રસ તરભેાળ કરશે.

Page #710

• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 *පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපදා
UDER HIM
LOષ્ટ સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ ||
૦
૦
૦
કે ત્યાં સુધી તે ગમે
૦
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
2. ઘર-બાર, પૈસા-ટકાકિ ન ગમે અને ભગવાનના મંદિર-ઉપાશ્રયાતિ ધર્મ સ્થાન છે.
ગમે તેનું નામ ક્ષમો પશમ. ? - પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય એટલે ક્ષયે પશમવાળું પુણ્ય અૌ. રાષથી એક
ક્ષપશમ વગરનું પુણ્ય !
સાચી વસ્તુને રાગ હોય તેને કોઈ વસ્તુ કે વ્યક્તિ છે કે દ્વેષ આવે નહિ. તું 3 . સુખ અને સુખની સામગ્રી જ જગતને રખડાવનાર છે તેને લઈને જ દુખ નથી 9 ગમતું અને તેથી જ પાપ ચાલુ છે. તે કારણે જ સંસારમાં ભટકતા કદિ અંત 6
આવતો નથી.
પાપથી પાછા ફરવાની ઈચ્છા અને ઈચ્છાપૂર્વકનું પચ્ચક્ખાણ તેનું નામ વિતિ. તું - જગતથી જુદો તેનું નામ જૈન. જગત સંસાર માગે જેને મોક્ષ માગે પાપને
ભય નહિ તે સદા પાપી. ૨ ૦ ધમી જીવ કમને ઓળખે છે એટલે કર્મ તરફ તેની લાલ આંખ હોય છે અને તે
ધર્મ તરફ મીઠી આંખ હોય છે. ૪ ખાવું-પીવું, પહેરવું એઢવું મેજમજા કરવી તે સંસારની પ્રવૃત્તિ કહેવાય ભગ- 6
વાનનું શાસન પામ્યા પછી, સમજ્યા પછી પણ ખાવા-પીવા, પહેરવા-એ હવામાં ઉં મજા કરે, ભેગની સામગ્રી ખૂબ ખૂબ કરે તે બધા કેવા કહેવાય? તે બધા થી મનુષ્ય ભવ પામ્યા છતાં છે પાપીને ? પાપીને પાપમાં જ મજા આવે. | ઊઠે છે ત્યારથી પાપ કરે. માટે જ શાત્રે કહ્યું કે અધમી ઊંઘતા સારા. અધમી જાગે તે
ભંડા, છે. આ ગવ પામીને જનાવર કરતાં ખરાબ રીતે આવે તેની દયા ન આવે તે
ભગત નથી પણ દુશ્મન છે.
oooooooooooooooooo જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખ બાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું છેન ૨૪૫૪૬

Page #711

22 -
ળ - (
53
-Q[/3.
જો ચવાણ તાયરni ૩મારૂં મહાવીર અવસાને wwજ અર્થ &
દલ્સ જ નું 8.
Unuj
||
સવિ જીવ કર્યું
જેઠSઈ શાસન રસી.
રે શનિ
ન
સૂા.શ્રી. છાવત્તાન
દાનનો મહિમા दानेन सत्त्वाति वशीभवन्ति, आराधना कम
दानेन वैराण्यपि यान्ति नाशम् । परोऽपि बन्धुत्वमुपैति दानात्,
तस्माद्धि दानं सततं प्रदेयम् ॥ દાનનો મહિમા બતાવતાં મહાપુરુષે ફરમાવે છે કે- દાનથી બધા જ સરા-પ્રાણીઓ વશ થાય છે, દાનથી પરંપરાથી ચાલ્યાં આવતાં વૈરો પણ નાશ પામે છે, દાનથી શત્રુ પણ બધુ પણાને પામે છે, માટે હે ભવ્ય છે ! હમેશા શકિત મુજબ ન દેવા યોગ્ય છે.
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા.૪૦૦ શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગ૨ (સૌરાષ્ટ્ર) 1ND1A- PIN-361005

Page #712

વમાન યુગના માનવ સંબંધા
માનવ-માનવ
વૈજ્ઞાનિક શૈધા જેમ જેમ વધતી ગઇ તેમ તેમ માનવીનું જીવન સરળતા અને સુગમતા ભર્યુ બન્યુ. જેમ જેમ શેાધે વધી તેમ તેમ માનવીનું જીવન સુખમય તે બન્યુ જ પરંતુ તેના સાથે માનવ જીવનમાં બેહદ યાંત્રિકતાએ એડમિશન મેળવ્યુ', વર્તમાન યુગના માનવ સબધામાં નિસ્વાય પ્રેમ સરળતા લાગણીએ બહુ એછી જ જોવા મળે છે વચ્ચેના વ્યવહારમાં કૃત્રિમતા દંભ અને સ્વાર્થ જેવા તત્ત્વનું વર્ચસ્વ જોવા મળે છે. લેાકેા ખરેખર જે ન હેાય એવા દેખાવાના ડેળ કરે છે ગમે ત્યારે સંબધા તુટી માય એવા બનાવટી વર્તન જ માનવ સ બધાને ખલેલ પહાંચાડે છે. ઘણા પેતાની જરૂરીયાત પ્રમાણે સ બધા ગોઠવે છે અને એ પ્રમાણે બનાવટી ખેાટી લાગણીએનુ પ્રદર્શન કરે છે તેના ખોલેલા શબ્દ હાસ્ય વિદાય માન -પાન વગેરે પહેલેથી જ આયેાજીત હોય છે.
સંબધે તુટે છે. ગમે હાય. કે કે કારણે બેલાચાલી થાય તા
સબ'ધેને આંચકે આવે છે અરે અંદર અંદર મન દુખ થાય છે આવા મતદુઃખાને કારણે માનવીએ વચ્ચે એક કાંટાળી દિવાલ ઉદ્દભવે છે.
આ વધતી સબધાને માદા બનાવતી જાય છે ઘણી વાર ઘણા સ્વાથી એ ગાઢ મિત્રાના ડોળ કરે છે ને સ્વા. પતી જાય પછી ? શું એ આપને એળખે છે ? પછી તા તુ કાણુ અને હું કાણું !
જેમ જેમ વૈજ્ઞાનિક શેાધખેળે વધી તેમ તેમ માનવીનું જીવન સ`કુચિત બની ગયુ' અને માનવી આ પ્રકૃતિના તત્વાથી અને ઇશ્વરથી દૂર થતા ગયે ઘણીવાર અમુક લેવડ-દેવડને હિંસામે કે બીજા કોઇ
કારણેાસર માનવ તેવી નજીવી વાત સર એકબીજા સામે
જીવનના ઉત્તમ મૂલ્યાને વહેર નાખવા એ જીનના કોઇ અર્થ નથી ખર ઈશ્વરને છેલ્લી પ્રાર્થના કે વધતી જતી માનવ જીવનમાં યાંત્રિકતને બ્રેક મારે અ માનવ જીવન પ્રેમાળ અને રસમય બને. માનવ સંબધા સુધારે અને માનવ જીવનની સર્ફ ળતા માટે વિરાગ વૈરાગ્ય અને શ્રધ્ધા સમ કીતના બીજારાપણ વધે એજ ભિલાષા. મેકલનાર : રૂપેશ વીરચંદ પરબત (ડબાસંગ) જામનગર
સ્વીકાર સમાલાચના
જતી કૃત્રિમતા માનવ અ.ભા. અહિંસા પ્રાણીરક્ષા સંમેલન પ્રેરક
પૂ. આ. શ્રી કલાપ્રભ સાગર સૂ. મ. આયેાજક અ. ભા. અહિં'સા પ્રચાર કેન્દ્ર હું દ્રાબાદ પ્રકાશક અ. ભા. અહિં'સા મહા સંઘ (શાળા) ૧૧૦ખી કેશવજી નાયક રેડ મુ'બઇ-૯.
હૈદ્રાબાદમાં તા. ૨૩-૨૪-૨-૭-૯૩ ભરાયેલા અહિંસા પ્રચાર માટેના સમેલનના ૨૦ ઠરાવા તથા કાર્યવાહી તથા પ્રશ્નનેના ઉત્તરા વગેરે સ`ગ્રહ છે જીવદયા પ્રેમીએ
માટે મનનીય છે.

Page #713

.
હાલ
ર૦ રૂ. વિજયસૂરીશ્વરેજી મહારાજની . ul zorul eUHOY exã BBCLO PR41 NOU YON2347
M
a
No
3 જીબી રે
- તંત્રી. - પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢs
(ajor) : હેન્દ્રકુમાર જજશુબલાલ જce |
(૨૪rઊંટ) હજચંદ્ર કીરચંડ રેe
ઢ% -
- :
S
•
દવાડિક •
-
:
r૨૬ ૨૬મી
શાસા વિધ્વા ૨. શિવાજી નું મવા ગ્ર
"
૨ વર્ષ ૬ ર૦૫૦ ફાગણ વદ-૧૦ મંગળવાર
તા. ૫-૪-૯૪
[અંક ૩૩
ધર્મ એજ આધાર :
- પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા બાટલી સારામાં સારી સામગ્રી પામ્યા પછી અને થોડી-ઘણી સમજણ તે આવ્યા પછી પણ હજી દેવ નથી ગમતાં, ગુરુ નથી ગમતા, ધર્મ નથી ગમતે અને સંસાર જ ગમે છે તે તમારું થશે શું ? મંદિર ઉભા રહેશે પણ મંદિરે બીજા ઉપયોગમાં લેશે તે વખત નજીક આવ્યું છે. તમે શકિત છતાં મંદિરો બાંધ્યા તે નથી. ૫. તમારા પૂર્વજોએ બાંધેલાં મંદિરે પણ સાચવી શકતા નથી. તમે બધા જે છે ૧ સમજુ હિ બનો, સમજણને ઉપયોગ નહિ કરે તે આપણું બધું જોખમમાં છે. હું
બધાના ઘર-પેઢી બરાબર ચાલે પણ મંદિર-ઉપાશ્રયના ખર્ચમાં વાંધા છે. છે ન બંગલા કેટલા બંધાવ્યા પણ મંદિર-ઉપાશ્રય જીર્ણ થાય. તે તેને માટે કાંઈ મલે છે નહિ. કારણ, દેવ-ગુરૂ-ધમ જોઈતા નથી.
વમ સમજુ માણસેથી ચાલવાની છે, અજ્ઞાનથી નહિ. દેવ-ગુરૂ-ધર્મ મલ્યા છે છે તેને ઘાં આનંદ છે કે ઘર-બાર, પૈસા ટકાદિ મલ્યા તેનો આનંદ છે? તમને ઉપ{ દેશ શું આપ તે સમજાતું નથી. એટલું બધું અજ્ઞાન ચાલી પડયું છે કે, સાચી છે તે વાત સાંભળનારા પણ નથી.
આજે તે આગેવાને પોતાના ઘરનું બચાવવા, ધર્મનું લુંટી જાય તે જવા દે છે છે તેવા પાકયા છે. ધર્મમાં પણ સરકારના અંકુશ આવવાના છે. કેક આગેવાન વિરોધ A કરવા બહાર આવવાનું નથી. તમે તે તેમને તાબે છે એટલે અમારે પણ તેમને
નથી.

Page #714

૧ ૮૨૨
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) { તાબે થવાનું છે ને ? તમને સમજાય છે કે, ધર્મ જોખમમાં છે, ધર્મની ચિંતા કરનારા નથી.
ધર્મ વગર વિસ્તાર જ નથી, સંસાર તે રહેવા જેવો નથી. બધા વગર ચાલે તે પણ ધર્મ વગર નહિ ચાલે માટે ધર્મતત્ત્વ સમજવું જોઈએ' આ વાત ઉતરે તે જ { ધર્મની વાત થાય, બાકી ન થાય. આજે તમારે ધર્મ જોઈને ન હતે પણ અમે વળ- છે. છે ગાડી દીધું છે. અમારે પણ અનુકૂળતા જોઈએ છે, પ્રતિકૂળતા વેઠવી નથી પછી અમે ય છે ? સાચું કયાંથી કહી શકીએ? તમે બધા ઘર-બાર, કુટુંબ-પરિવારાદિ માટે Pટલે ભાગ છે છે આપે છે તેટલે ધર્મ માટે આપ છો ખરા? ઘર-પેઢી માટે લોહીનું પાણી કરનારા, છે
ધર્મના નાશના પ્રસંગે અમે શું કરીએ તેમ કહો છો ત્યારે તમારા ધમપણમાં શંકા પડે છે.
તરવાનું સાધન ધર્મ જ છે પણ તમારે મન તે ઘર–પેઢી, કુટુંબ પરિવાર છે ! પણ ધર્મ નહિ. તમારી આવકનો કેટલા ભાગ ધર્મમાં ખર્ચે ? કરવું પડે ને કરે છે ? 8 વાત જુદી. જો આવું ને આવું ચાલશે તે ધર્મ નાશ પામી જશે, આજે ચાલી છે પડયું છે કે, “બહુમતિ જે ધર્મની હેય તે જ ધર્મ તે સાચો ધર્મ ના પામી જાય છે. ને? તે વખતે તમે ધર્મ સાચવવાના કે જાતને સાચવવાના?
આજે સાધુઓ પણ દેશ-કાળના નામે તમને ગમતું બેલતા થયા છે. કેઈનું ! છે કે હું પકડવા જવાય નહિ. પણ જેને સાચું સમજવું હોય તે સમજાવવાની ત્રેવડ છે. જે
મિક્ષાદિ હાથમાં લઈ બતાવાય તેવું નથી. આમધર્મને અનુસરે તે આનં: થાય, પણ 1 મુશ્કેલી એ છે કે, તમને દુનિયાના કામકાજમાં ધર્મનું તત્ત્વ સમજવાની ફુરસદ નથી,
બેલનાર બેલે તે તેની શ્રદ્ધા નથી. આજના ઘમીએથી ધર્મના નાશની પેરવી થઈ ન રહી છે. શાસ્ત્ર વંચાતા નથી, બહારનું બધું વંચાય છે, જે શાસ્ત્ર વાંચે તેને બધા છે નકામે કહે છે, ઝઘડાળુ કહે છે. સાધુઓમાંથી પણ આ બધું નાશ પામી રહ્યું છે.
મોક્ષની વાત નથી ઘરમાં થતી કે નથી ઉપાશ્રયમાં. મિક્ષ જ સાધવા લાયક છે તાવ છે તેની વાત કયારે થાય ? મેક્ષ હવે ભૂલાઈ રહ્યો છે. આપણે બધા ભગવાન મેક્ષમાં ગયા તે ખબર નથી ? તે આપણને મેક્ષમાં જવાનું મન ન થ ય ? તેમણે મોક્ષ ગ માટે ગયા. આપણને સંસાર ગમે છે માટે જવું નથી. પછી મોક્ષની કે મોક્ષ માર્ગની વાત કયાંથી થાય?
ગામમાં સાધુ આવ્યા ને ગયા. આપણે શું ? મોટા મહારાજ આ તે વાજા ? છે વગડાવીએ અને વ્યાખ્યાનાદિમાં આવી જઈએ. હાજી... હાજી. કરી જઈએ. પછી $

Page #715

T
વર્ષ-૬ અંક ૩૩ : તા. ૫-૪-૯૪ :
૮૨૩ લાગેવળગે નહિ. તમને અમે ગમી એ કે સાધુપણું ગમે ? અમે ગમીએ પણ સાધુપણું ન ગમે તે અમે શા માટે ગમીએ? અમારા આશીર્વાદ ફળી જાય તે લીલાલહેર થઈ જાય માટે ને ? અમે, કામમાં હોઈએ અને કદાચ તમને ધર્મલાભ ન કહીએ તે તમે અમારી છે. નિંદા કરે છે કે, મહારાજ બહુ ઘમંડી થઈ ગયા છે, અમને ધર્મલાભ પણ કહેતા છે નથી. તમે ધર્મલાભનો અર્થ સમજો છો ખરા? ધર્મ એટલે સાધુપણું તેને તમને આ { લાભ થાવ.
તમે બાટલા ય સમજુ થઈ જાવ તે કામ થઈ જાય, તમે બધા ઘરે જઈને છે. 1 કુટુંબને સમજાવે કે, આ જન્મમાં સાધુ જ થવા જેવું છે. જેની તાકાત હશે ને ?
લેવા તૈયાર થશે તેને વરઘોડે કાઢીને અપાવીશ. આ સંસારથી છૂટી, મેક્ષે જ જવાનું ! { છે. આપણા બધા ભગવાન ત્યાં જ ગયા છે જેમને આપણે “નમો અરિહંતાણું બેલી કે જ નમસ્કાર કરીએ છીએ. ધર્મ સાધુપણું જ છે. ધર્મ સમજવા સાધુની સેવા કર. ૧ વાની છે. તપે અને ઘરના બધા સાધુપણુના જ અથીર થઈ જાવ અને ધર્મ સમજવા 5 સાધુઓ પાસે આવતા થાવ તે ચાર પ્રકારના સંઘમાં કાલથી સુધારે થઈ જાય.
જયા તમે બધા અમને એમ કહે છે કે, સાહેબ! મારા બધા છોકરા-છોકરી છે ક ઠેકાણે પડી ગયા ત્યારે મને તમારી દયા આવે છે. તમારી વાતમાં અમે ય સંમત થઈએ { તે અમારી ડાક કપાઈ જાય બધાને સંસારમાં જ જોડયા... કેઈને ધર્મમાં નહિ. છે આજે તે આ પાટે બેસનારે પણ બહુ જ સાવધ રહેવાનું છે. પાટે બેસવાને
મોહ કરવા જેવું નથી. ઘણા અમને ફેરવવા આવે છે, ઘણુને તમે ફેરવી પણ નાખ્યા. સાધુપણામાં ન થાય તેવી વાતો કરતાં કરી નાખ્યા, સમાજના ભલાની વાર્તા કરતાં કરી 4 નાખ્યા અને શાસ્ત્ર બાજુએ મુકાવી દીધા. હવે તે આ ઉપાશ્રયને પણ સમાજના છે કામમાં વાપરવાની ચેજના થઈ રહી છે. તમે સાવચેત નહિ રહો તે આપણું મિલકત { ઉપર આપણું માલિકી નહિ રહે. મેક્ષની વાત ભૂલાઈ ગઈ, દેવ-ગુરૂ-ધર્મ ભૂલાઈ ગયા છે તેનું આ પરિણામ છે. મોક્ષને યાદ કરવા માંડે. દેવ-ગુરૂ-ધર્મને સમજવા માંડે અને { આજની વાતમાં તણાવ નહિ. સાવચેત થઇ જાવ તેટલી ભલામ સાથે પૂર્ણ કરવામાં 4 આવે છે.
(બારેજ ૨૦૨૮ મા. સુ. ૪ તા. ૨૩-૧૧-૭૧)

Page #716

ઢાંગી સાધુ
માગલ સમયની વાત છે.
અકબર બધા ધર્મને માન આપતા. તેના પ્રધાન અબ્દુલ રહીમ. પણ મોટા કિવ સંત હતા.
એક દિવસ રહીમ પેાતાના મહેલમાં આરામ કરતા હતા. ત્યાં તેનાં દરવાજો એક સાધુએ ખટખટાવ્યા. દરવાને બારણુ ખાલ્યુ. જોયુ તે એક સાધુ. ખેલા આપને કેતુ' કામ છે ?!
સાધુ કહે, “મારે રહીમને મળવુ' છે ?” દરવાને જોયુ. તે લાંબી જટાધારી સાધુએ ગળામાં માટી મેટી માળાઓના બેરખા પહેર્યાં છે, કપાળમાં ટીલા-ટપકાં કર્યાં છે. હાથમાં કમ`ડળુ પકડયુ' છે. “આપને શું કામ છે ?!” દરવાને બીજો પ્રશ્ન કર્યો.
હુ" લાખંડને સેાનામાં રૂપાંતર કરી શકુ છું. લેાઢું' અને સેાનું મારે મન એક છે. ચમત્કારિક સાધુ છે. પ્રધાનને કહે, મને તરત જ મુલાકાત આપે.' સાધુની વાણી ભલભલાને આંજી દે તેવી હતી.
દરવાન મહેલમાં ગયા. રહીમ આરામ કરતાં હતાં. તેમના બેગમ બાજુમાં બેઠા હતા, તેમને સાધુની વાત કહી. આપને એક સાધુ મળવા માગે છે, પાતે ચમત્કાર જાણે છે અને લેાઢામાંથી સેનું બનાવતા જાણું છે. એવુ કહેવડાવ્યુ` છે.”
કને યાલાલ રામાનુજ
2
રહીમ થાડીવાર વિચારમાં પડી ગયા.
-
તે
દરવાન
સામે તાકી રહ્યા. પછી ધીરેથી ખેાલ્યા, તે જરૂર લુમ્ચા અને કપટી હશે. તેને મહેલની બહાર કાઢી મૂકે, પાસે બેઠેલાં તેના પત્નીને
રીમ નવાઈ ઉપજી... કેમ આમ મલે છે, તમે એને ખેલાવે, તેની વાત સાંભળે તે ખરાં, કોઇ મહાન યાગી પુરુષ હાય ! સિદ્ધ સાધુ પુરૂષ હશે તા ?
રહીમ કહે, “જો તે પોતે સિદ્ધપુરૂષ હા તા અહીં’ મારી પા। માગવા ન આવત, તેની કીતિ એટલ ફેલાઇ ગઇ હાત કે મારે તેની પાસે દાડતા જવુ પડયુ હોત ! તે પેાતે જ ધૃજાતા હૈાત. તેથી આ સાધુ ઢાંગી, કપટી માવા ધૂતારાએથી દૂર રહેવુ.
સાધુ પૈસા માટે ભટકે અને સિદ્ધ છે ચમત્કારી છે તે 'ભી છે મા ણભદ્ર-ઘ'ટાકહ્યુ` ભૈરવ આદિને નામે શૂટ કરનારા છે.
મુ.સ. ૧૬-૧૨-૯;
સહકાર અને આભાર
૫૦ રૂા. દીક્ષાતિથિ મહે।ત્સવ સમિતિ પૂ. આ. શ્રી વિજય સુદર સૂ. મ. સા,ના ૬૩માં દિક્ષા દિન પ્રવેશ અ’ગે પૂ. સુ શ્રી પ્રમેાદ વિજયજી મ. પૂ. સુ. શ્રી દન રત્ન, મ, ના ઉપદેશથી જ્ઞાનમદિર અમદાવાદ

Page #717

පපපපපපපපපපා¥පපපපපපපපපපප
જ મોટાનું કહ્યું માનીએ ! -
કરે નહીં.
નથી...??
જેય નામનો એક છેકરો હતો. - ઘરના ખૂણામાં એક લાકડી પડી હતી. જય ભારે જિદ્દી હતે.
એણે લાકડીને કહ્યું : માનું કહ્યું માને નહીં. કેઈનું કામ “લાકડી, લાકડી. જેને માર. જય
બજારમાં તે નથી ને મારી સેઈ થતી દરેક કામ કરવાની ના જ કહે અને એક વખત “ના” કહે તે પછી “ના” ની લાકડી પણ આડી ચાલી. હા” થાય નહીં.
એ કહે : “હું જોયને નહીં મારું...” એક દિવસ એની મમ્મીએ કહ્યું : મમ્મીને ગુસ્સો વધે એ કહે: “તું
જેટ, બે, બજારમાં જઈ શાક લઈ જોયને નહીં મારે તે હું તને આગમાં આવ ને.
સળગાવી દઈશ.” જેય કહે: “હું નહીં જાઉં...” પછી એણે અગ્નિને કહ્યું :
મર્મ કહે બેટા જા ને... તારા અનિ, અગ્નિ, આ લાકડીને સળગાવી પપ્પાની તબિયત સારી નથી. તું નહી દે. એ જોયને મારતી નથી એટલે જેય જાય તે હું રઈ કેવી રીતે કરીશ ? બજારમાં જતો નથી અને એટલે શાક વિન તમને જમાડીશ શું ? મારી રસોઈ થતી નથી.”
જય બોલે : “હું નહીં જાઉ..” અગ્નિએ પણ ન માન્યું. એ કહે : મર્મ એ ફરીથી કહ્યું: “બેટા, ઘરમાં
છે “લાકડીને શા માટે બાળું ? હું એને
. બેસી રહ્ય એના કરતાં મારું આટલું
નહીં બાળું...” કામ કર શાક માર્કેટ કયાં દર છે...? માનો ગુસ્સો ઓર વધે. એણે ધમકી પણ જોય તે ન કરવા લાગ્યો.
આપી “તું લાકડીને નહીં બને તે હું મમ્મીની ધીરજ ખૂટી.
તને ઓલવી નાખીશ...હું પાણીને કહીશ.” જાય કે નહીં..? નહીં તે શિક્ષા
તે ય અગ્નિએ માન્યું નહીં'.
એટલે મમ્મી નદીએ જઈ પાણુને કરીશ.”
કહ્યું : “પાણી. પાણી, આ અગ્નિને પણ જોય તે બે : હું નહીં એલવી નાખ. અગ્નિ લાકડી બાળ નથી. જાઉં..નહીં જાઉં નહીં જાઉં...” લાકડી જેને મારતી નથી. એટલે જોય
મમ્મ. ગુસ્સે થઈ ગઈ, એણે કહ્યું : બજારમાં જ તે નથી અને મારી રાઈ “હું તને મારીશ.”
થતી ની

Page #718

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) નદીએ પણ ના પાડી દીધી.
દેરડાએ ગણકાર્યું નહીં. મમ્મીએ કહ્યું : “હું બળદને કહીશ. એટલે ગુસ્સે થઈને મમ્મી ૯દર પાસે એ તારું બધું પાણી પી જશે અને તેને ગઈ ને બોલી : સુકાવી નાખશે.”
ઊંદરમામા, ઊંદરમામા, આ દેરડાને નદી તે ય ન માની.
કેતરીને ખાઈ જાવ. દેરડું બળદને બાંધશે એટલે મમ્મીએ બળદને જઈને કહ્યું નહીં. બળદ પાણી પીશે નહીં. પાણી અગ્નિને
બળદભાઈ, આ નદીનું બધું પાણી એલવશે નહીં. અગ્નિ લાકડીને બાળશે પી જાઓ ને એને સૂકવી નાખે. એ મારૂં
છે, આ નહીં, લાકડી જોયને મારશે નહીં, જોય કહ્યું માનતી નથી. અગ્નિને ઠારતી નથી. બજારે જશે નહીં, મારા માટે શાક લાવશે અગ્નિ લાકડીને બાળ નથી. લાકડી જોયને નહી ને મારી રાઈ થશે નહીં.” મારતી નથી. જય બજારમાં જતો નથી ને પણ આજ તે ઊંદરમામા ય ઊંચા મારી રસોઈ થતી નથી.”
ચાલવા લાગ્યા. મહો બગાડીને એ કહે: બળદભાઈએ બધું શાંતિથી સાંભળ્યું “મને ફૂરસદ નથી. દેરડુ કુતરા પણ પછી માથું હલાવીને “ના” કહી દીધી ! મારી પાસે સમય નથી...” મમ્મીએ બળદને ચેતવ્ય.
મમ્મીનો ગુસ્સે હવે હાથથી ગયે. “મારે કહ્યું નહીં માને તે દેર આજે બધા જ એને હેરાન કરવા નીકળ્યા તને બાંધી દેશે.”
હતા શું? પણ બળદે ન માન્યું. એટલે મમ્મી મમ્મીએ નકકી કર્યું કે આજે આ દેરડા પાસે ગઈ ને બેલી
બધાયને હું સીધા કરી દઈશ. એ બધા “દોરડા, દેરડા, બળદને બાંધી રે સમજે છે શું ? બળદ પાણી પીતા નથી. પાની અગ્નિને એ તે સડસડાટ ઊપડી બિલી માસી ઓલવતું નથી. અગ્નિ લાકડીને બાળ પાસે. નથી. લાકડી જોયને મારતી નથી... જય મમ્મી બિલીમાસીને કહે ? બજારમાં જ તે નથી ને મારી રાઈ પૂરી “બિલીમાસી, મારું એક કામ કરે થતી નથી...”
ને....” દેરડું પણ જિદ્દી નીકળ્યું. એ કહે બિલી બેલી : શું કામ છે બેન ? હું શું કામ બળદને બાંધુ ??
મમ્મી બેલી : “આ ઊંદરને ખાઇ માએ દેરડાને ચેતવ્ય :
જાવ. એ મારું કહ્યું માનતે નથી. દોરતે હું ઊંદરને કહીશ. ઊંદર તને કાને કે તરતે નથી એટલે દેરડું બળદને કાતરી ખાશે...”
બાંધાતું નથી. એટલે બળદ પાણી પીને

Page #719

વર્ષ-૬ અંક ૩૩ : તા. ૫-૪-૯૪ :
૩૮૨૭ નથી, એટલે પાણી અગ્નિને એલવતું “હું હમણા જ લાકડીને બાળીને નથી. એટલે અગ્નિ લાકડીને બાળતું રાખ કરી દઉં છું.” નથી... એટલે લાકડી જેને મારતી નથી અગ્નિની આ પ્રતિજ્ઞા સાંભળી લાકએટલે જે મારું કામ કરતું નથી અને ડીની હવા નીકળી ગઈ ! મારી રસોઈ થતી નથી.”
એ તરત જ તૈયાર થઇ ગઈ જેને બિલીમાસીને ભાવતું હતું ને એને મારવા માટે... એણે કહ્યું : “હું હમણાં કહ્યું અને માસી તે માનું માને જ ને? જ જઈને જોયને ફટકારૂં છું.” બને બેન ન થાય?
અને આ શબ્દો સાંભળતા જ યની એટલે બિલીમાસી બેલી :
. જિદ્દ જતી રહી ! બેન... તું જરાય મુંઝાઈશ નહીં.
એ મમ્મીને કહે : “મમ્મી... મમ્મી... હું અબઘડી જાઉં છું ને ઊદરને ખાઈ જાઉં છું. મને તે એ બહ ગમશે. છે હું હમણાં જ બજારમાં જઉં છું ને શાક
મમ્મીની અને બિલ્લીમાસીની આ લઈ આવું છું. મમ્મી તું લાકડીને વાત ઊંદ મામા સાંભળી ગયા અને એણે રાક તરત જ મમ્મીની માફી માગી ને કહ્યું :
આટલું બોલતા તે ય ઢીલુંઢફ
થઈ ગયો! હું દોરડાને કેત છું... કેત છું. બિલે ને કહે મને મારે નહીં.”
એટલે મમ્મી હસીને બેલી. ઊંદરમામાના આ શબ્દ સાંભળી “બેટા, પહેલેથી જ મારૂં કહ્યું માર્યું દેરડું ગભરાયું. એ કહે “હું બળદને હેત તે? મેટાનું જે મને નહીં એને બાંધુ છું.બાંધુ છું...”
લાકડીને માર પડે. એટલે બેટા... હવે આ સાંભળી બળદ પણ ગભરાયો. એ આટલું યાદ રાખજે. મેટાનું કહ્યું બેલ્યો :
માનજે.' “મને બાંધશે નહીં. હું હમણાં જ
જેયની જિદ ત્યારથી જતી રહી. નદીએ જાઉં છું અને બધું પાણી પી
હવે એ મમ્મીનું કહ્યું માને છે. જાઉં છું.”
આ વાતની ખબર પડતાં નદી બેલી: (એક અમેરિકન લેકકથા પરથી) હું અબઘડી અગ્નિને ઓલવી નાખુ
(મું. સ. તા. ૬-૯-૩) છું, મારું પાણી સૂકવી ન નાખશે.”
નમ્રતા એ ધર્મનું મૂળ છે. નદીની આ ધમકીથી અગ્નિને ડર પેઠો. નદીનું પાણી અને ઓલવી નાખશે તે? એટલે એણે તરત જ જાહેર કર્યું

Page #720

w
છતી શક્તિએ સ્વદ્રવ્યથી પૂજા ન કરે તે અરિહંતની આશાતના
“સમ્યકવસપ્તતિ” નામના ગ્રન્થરત્નની રચના યાકિની મહત્તરાસુનુ સૂરપુરન્દર આચાર્ય ભગવન્ત શ્રી હરિભદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. કરી છે. સુવિહિતશિરામણુ આચાય દેવ શ્રી સઘ તિલકાચાય ભગવતે એ ગ્રન્થના ભાવેને સુન્દર રીતે સમજાવવા માટે એના ઉપર અનુપમ કૈટીની ટીકા રચી છે આ ગ્રન્થમાં સમ્યકવના સહસ પ્રકારાને મનોરમ શૈલીમાં સમજાવાયા છે.
સમ્યકત્વના સડસઠ પ્રકારની આરાધના આત્માના પરિણામ સ્વરૂપ ચેથા ગુગુથાનકના ભાવ સમ્યકત્વને પ્રાપ્ત કરાવી આપે છે.
એ સડસઠ પ્રકારમાં ત્રીજો વિનય” નામના પ્રકાર છે એ વિનયના પ્રકારનુ’ વર્ણન કરતા ‘(૧) ભકિત (૨) બહુમાન (૩) અરિહંતાદિની લાધા પ્રશ'સા (૪) અરિRs'તાદિનો અવણુ વાદ-નિંદાનેા ત્યાગ. (૫) આશાતનાના પરિહાર” એ રીતે વિનયના પાંચ પ્રકારા બતાવ્યા.
એ પાંચ પ્રકારોમાંના આશાતના હાર નામના પ્રકારનું વણુષઁન કરતા હંત પરમાત્માની જઘન્યથી ૪૦ ઉત્કૃષ્ટથી ચૌરાશી બતાવી છે.
―――
દશ મધ્યમથી
આશાતના
• શ્રી મુકિતપથ પ થક
T
એમાં મધ્યમથી ૪૦ આશાતનાઓમાંની એક આશાતના સતિય ધ્ધિસ્મિ અપૂયા' નામની જણાવી છે એવો અ એ છે કે શ્રવક પેાતાની પાસે ધનસંપત્તિ વિગેરેની રિદ્ધિ હાવા છતા જો પેાતાની સૉંપત્તિથી (સ્વદ્રવ્યથી) પૂજા ન કરે તે તે શ્રાવક અહિ ત પરમાત્માની માશાતના કરનારા છે.
અહિ ત પરમાત્માના જગતના જીવાની માફ્ક આપણા ઉપર પણ અનન્ય અને અવર્ણનીય ઉપકાર છે અહિ તમે સ'સાર અને માક્ષનું સ્વરૂપ અતાવ્યું છે કાંટા ખીછાયા સસારનો માગ અને ૩૯. બિછાયે મેાક્ષનો માર્ગ બતાવ્યું છે શ્રમ અને અધના સ્વરૂપને સમજાવ્યા છે. જીવાદિ તત્વ અત્યન્ત સૂક્ષ્મતમ રીતે છાવ્યા છે.
અરિહ’ત પરમાત્માએ બતાવેલા ધર્માંની આરાધના ગત ભવામાં જાગુતા -અજાણતા પણ થઇ ગઇ છે એના પ્રભાવે આ ભવમાં મ'નવ જન્મની પ્રાપ્તિ થઈ તેમાં પણ પરિ-જૈન કુલ આરેાગ્ય દીધાયુ વગેરેની અનુ. અરિ-કુલતાએ મળી અને સાથે અરિહ ંત પરમામા સદ્ગુરૂએ જિનમ'ઢિઢિ ધમ સ્થાના અને ધર્માનુષ્ઠાના કરવા માટેની સઘળી સામગ્રી મળી.

Page #721

વર્ષ ૬
અંક ૩૩ : તા. ૫-૪-૯૪
અને વર્તમાનમાં જે ધર્મારાધના કરી પાલ મહારાજાના આતમા નરવીર પૂર્વભવમાં રહ્યા છીએ એ બધામાં આપણા પર અરિ. પોતાની પાંચ કેડીના દ્રવ્યથી અઢાર કુલ • હત ભગનેનો ઉપકાર છે એ ઉપકારના દ્વારા અરિહંત પરમાત્માની ભકિત કરી રૂએ અરિહંત પરમાત્માની જેટલી ભકિત હતી આવા સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરનારાના કરીએ એટલી ઓછી છે એ અરિહંત પરમા- અનેક દૃષ્ટાન્ત શાસ્ત્રમાં ઉપલબ્ધ થાય છે માની ભકિત આ પણ આત્માને યાવત્ પરમ તેમ ક્રિસમ્પન કુમારપાળ-મહારાજાપદની પ્રાપિત કરાવી જન્મમરણાદિના સઘળા વસ્તુપાલ-તેજપાલ પેથડશા વગેરે મહાનુદુ:ખોથી મુકત કરી શાશ્વત કાલના સુખને ભાવ પણ પોતાના વૈભવના અનુસાર પ્રાપ્ત કરાવનાર છે. આવા પરોપકારી અરિ સવદ્રવ્યથી શાસનની પ્રભાવના થાય. તે હત પરમાત્માની પોતાના દ્રવ્યથી રિદ્ધિના રીતની અનુપમ અરિહંત પરમાત્માની અનુસરે જે પૂજા કરે છે એ ખરેખર કૃતજ્ઞ ભકિત પૂજા કરતા હતા આવા પુણ્યાત્માછે એનો એ કૃતજ્ઞતાનો ગુણ વિક સ પામતા એ એ એ જ ભવમાં અથવા આગળના સિદ્ધિપદ પ્તિ કરાવી કૃતાર્થ બનાવનાર ભોમાં સમ્યગુદર્શનાદિના વશિષ્ટ ગુણેની છે પરતું જે આવા અરિહંત પરમાત્માની પ્રાપ્તિ કરી અથવા કરનારા બનશે. યાવત્ સર્વોચ્ચ કેટીના ઉપકારને ભૂલી જાય છે મુકિત પદને પણ પ્રાપ્ત કરનારા બનશે. સદગુરૂઓ- શાત્રે એ ઉપકારને યાદ કરા- “સંતિ યે રિદિપસ્મિ અપૂયા” પિતાની વવા છતા આંખ આડા કાન કરી ઉપેક્ષા પાસે ધનાકિની ઋધિ હોવા છતા જે કરે છે અને સર્વોચ્ચે પકારી અરિહંતની રેત
પિતાની ઋષિના અનુસારે પિતાના દ્રવ્યથી પિતાની પાસે ધન સંપત્તિ આદિની રિદ્ધિ
પૂજા અરિહંત પરમાત્માની નથી કે તે તે હોવા છતા પોતાના વૈભવના અનુસાર સ્વ
અરિહંત પરમાત્માની આશાતનાનું પાપ દ્રવ્યથી પૂજા નથી કરતે તે ખરેખર - કરનારો છે પાપ બાંધનારો છે. આ અને હંત પરમાત્માની આશાતના કરનારો છે
આવા અનેક પાઠોના આધારે સ્વદ્રવ્યથી જ કૃતન છે.
જિનપૂજા કરવી જોઈએ એવું કહેતા પૂ. શ્રી સંતિ ય રિદ્ધિમિ અપૂયા” આ તે એમાં શું સ્યાદવાદ ઘવાઈ જતો હતો ? સમ્યકત્વ સપ્તતિ નામના ગ્રન્થનો પાઠ કે જેથી અધકચરા વિદ્વાન ગણાતા સંમે
ઋદ્ધિસમ્પન શ્રાવકે સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા લનવાદીઓએ પૂ. શ્રીને એકાતવાદી તરીકે કરવી જોઈએ એ વાતનું સ્પષ્ટ વિધાન કરે છે કહેવાની ધૃષ્ટતા કરી. માટે જ પિ ની ઋદ્ધિને અનુરૂપ પુણીય ઉપાધ્યાય શ્રી યશવિજ્યજી મ. ની શ્રાવક રેન’ કુલપગર ભરી અરિહંત વાણી કઈ નયથી અધૂરી ન હતી તેમ પ્રભુની અનુપમ અંગરચના કરવા દ્વારા વ્યાખ્યાનવાચસ્પતિ આ. ભ. શ્રી રામચંદ્ર પિતાને દ્રવથી પૂજા કરતો હતો કુમાર- સૂરીશ્વરજી મ. ની વાણું પણ સ્યાદવાદથી

Page #722

૮૩૦
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક
અધુરી ન હતી. સ્યાદવાદ શૈલીના પૂર મ. સા. ની વાત એકાત વાદથી દુષિત જાણકાર હતા અને શાસ્ત્ર ના રહસ્ય નથી કેમકે એઓશ્રીએ એ વાત “સંતિ સમજી નિરૂપણ કરતા જયાં “જ” કાર ય રિદિપસ્મિ અપૂયા' એ સમ્યકત્વ મુકવાને હોય ત્યાં “જ” મૂકીને વાત સપ્તતિ નામના ગ્રન્થના આધારે કરી છે. કરતા હતા અને જ્યાં અપેક્ષા સમજાવીને
વ્યવહારમાં પણ કેઈ માણસને પોતાના વાત કરવાની હોય ત્યાં અપેક્ષા એ પણ
ઘરે સાધુ મહાત્માને મુદ્દલ ગૌરી વહેરાવાત કરતા હતા.
વવાની ઈચ્છા નથી અને તે પોતાના ઘરના સ્યાદવાદ સભર પૂજ્યશ્રીની વાણું કેઈ આહારદિનો બચાવ કરવાની વૃત્તિ હેવાને અજ્ઞાનતા ને વશ ન સમજી શકે અથવા કારણે પૂરી મૂછ છે મમતા છે. આ માણસ જાણી જોઈને અનઘડે શ્રેષપૂર્ણ બુધિથી સાધુ મહાત્મા ને કહે પધારે પાડોશના એકાતનાદમાં ખપાવે તે એમાં એઓશ્રીને ઘરમાં એમ કહી સાધુ મહાત્માન સાથે પાડો
દેવ ? દેષ તે એ અજ્ઞાન અને અન- શીના ઘરમાં આવી જેટલીની થઇપીમાંથી દશ ઘડનો જ માન રહ્યો. સૂર્યના પ્રકાશમાં બાર જેટલી સાધુના પાત્રામાં હરાવે તે ઘુવડ ન જોઈ શકે એમાં સૂર્યને દોષ શું લાભ મળે ખરો ? નહિ જ એને થોડો જ કાઢી શકાય? દુનિયા આખી ઉદાર કહેવાય કે લુ કહેવાય? પિતાના ઘુવડનો જ દેષ કાઢે છે. તીર્થકરની ઘરે એક રોટલી પણ વહેરાવવાની વૃત્તિ વાણીમાં પણ પાખંડીઓ દેષ કાઢતા હતા નથી અને બીજાના ઘરમાં ૧૦-૧૨-રોટલી એમાં કાંઇ તીર્થકરોનો દેષ થડે જ હતે? સાધુને વહરાવે એવાને સારા લાવ આવે પણ પાખંડીઓની મિથ્યાત્વવાસિત મતિ ખરા? બુદ્ધિ કસીને મધ્યસ્થ પણે વિચારાયા જ એમાં કામ કરતી હતી.
તે ચોકકસ લાગ્યા વગર ન રહે કે પિતાના - “જ” કાર પૂર્વકની વાત ન જ થાય ઘરના આહારાદિ બચાવવાની સુ છ ગ્રસ્ત એવું જૈન શાસનમાં કયાંએ નથી. શાસ્ત્ર- બુધિ હોવાના કારણે પારકા ઘર ઉદારતાનો કારોએ પણ “જ” કાર પૂર્વક વાતે અનેક દેખાડો કરીને વિપુલ પ્રમાણમાં પારકી સ્થળે શાસ્ત્રમાં કરી છે.
આહારાદિ વસ્તુઓ સાધુને વહરાવે તે જ્યાં “જ” કાર પૂર્વક વાત કરવાની પાપ જ બાંધે કદાચ પુણ્યબાંધે તે પણ છે ત્યાં “જ” પૂર્વકની વાત ન કરે અને પાપાનુબંધી જ પુણ્ય બાંધે જેને ત્યાં અપેક્ષા લડાવે તે તે સ્યાદવાદનું ખુન શાસ્ત્રકારોએ પણ પાપ કહ્યું છે. કરનારે છે કેમકે સ્યાદવાદ પણ એકાન્ત
કિમશા] સ્યાદવાદ નથી એથી એ નિશ્ચિત થાય છે કે સ્વદ્રવ્યથીજ પૂજા શ્રાવકે કરવી જોઈએ આવી આ. ભ. શ્રી રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી

Page #723

පද පපපපපපපපපපපපපපපපප ટું ન લગાડતા હે ને ?
–શ્રી ભદ્રભક පපපපපපපපපුදුපපපපපපපපපූ
તમે ભગત છે કે ભડવીર ! પૂજા-પુજનેમાં એ ય પાછું પૂજાના કપડામાં
“તુમ આગે બઢો હમ તુમ્હારે સાથ ઉભુ રહેવાનું કે હાજર થવાનું મારા માટે હ” આવી. સિંહગર્જના કરીને હું વીરવિચારવું પણ અસંગત લાગે. જો કે મેં પુરૂષની છેક છેલ્લે છેલ્લે ચાલ્યો. ભાટ એ પણ તપાસ કરી કે- આવું કેમ થાય ચારણની છે કે મને કેઇએ જોખમદારી છે ? વિચારીએ તે કંઈક રસ્તો મળે. એમ સેપી ન હતી. પણ આવા કામોમાં આપણે મને ઉકેલ મળે કે- પૂજ-પૂજનમાં નમ્ર વગર પૂછે કે કીધે સમર્પણ ભાવ પૂર્વક બનીને લેકમાં “ભગતછાપ” નહિ ગણાઈ સહકાર આપી દેવાનું હોય. જેન સંઘમાં જવાની તીવ્રતિતીવ્ર તમના રહેલી હોય આપણે સભ્ય હોઈએ અને તે લોકે કેઈ છે. અને કેઈની માટે પ્રાણ ન્યોછાવર અંજન શ૯.કા, પ્રતિષ્ઠા, દીક્ષેત્સવ પદવી કરીને શહીદ બનવામાં તે આહા હા ! પ્રદાન મહોત્સવ, ઈત્યાદિ ઊજવવાના હોય પાર વિનાની કીર્તિયશની માન-સન્માનની ત્યારે આપણને કામ સેવાના જ હોય આટલી યે તમન્ના ન હોવા છતાં પણ અને જે કામ માટેની ખરેખર આપણી કુરબાન થયાને કિલોલ સમાતે નથી જરા પણ (ઇચ્છા નહિ પરંતુ) લાયકાત હતે. ન હોય તેવું જ, જે પૂજાના કપડાં
આવી કુરબાની ધરી દેવાની ભાવના પહેરીને મહાભગતની જેમ કલાકો સુધી તે માત્ર ધર્મસ્થાને જ થાય છે . સ્નાત્ર–પૂજામાં કે પૂજનમાં ઉભા રહેવાનું પણ કોઈ અનામતનું, કેમવાદનું કે મેઘકામ સેપે તે તે કેવું અજુગતુ કહેવાય. વારી તફાન હોય ત્યારે તે કુરબાન અપાત્રમાં પડેલી વિદ્યા ફળ દેનારી નથી થવાની વાતમાં આપણે બહુ ઉતાવળ કરી બનતી તેમ મારી જેવા દુર્લાયક નરને દેવાની જરૂર નહિ. બીજા લોકોને આના આવું ઉત્તમ કાર્ય એ કાકકઠે મેતીમાળા લાભથી વંચિત ન રહેવાની તીવ્રભાવનાને જેવું જરા અતડુ અતડુ કેવાય.
આપણે ઠેસ ના લગાડાય. તે શૂરવીર પુરૂ હા, જે કે મને કોઈના માટે પ્રાણ ને સ્મારક કે ખાંભીની કશી જ પડી રછાવર કરી દેવાની કે શહીદ બની ભલે ના હોય, પણ મારે–અમારે તે એની જવાની વાત કરે તો હું એ જ સેકંડે નિસ્પૃહતાની કદર કરવી જોઈએ ને. કદર
તને મૂઠ્ઠીમાં વાળીને યમરાજ સામે કરનાર તરીકે પણ મારૂ જીવતા રહેવું ઘણું મેર માં પણ આવા ભગત-સાધ્ય જરૂરી બની જાય છે.

Page #724

૮૩૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
અને હું હાજર હેઉ તે એ સ્મારક તયાર થઈ અને ત્યારે જેમને આ કામ ના કે ખાંભી કે પાળીયા સથળે
મળ્યું તે લેકે પોતાના કપાળ તૂટતા હતા. “દિન ખૂનકે હમારે યારો ન ભૂલ જાના, પણ તમે ખરેખર તપાસ કરશે આ પિતાને સૂની હુઈ કબરપે આંસુ બહા ના જાના.” ભાગ્યહીન ગણતા નવલેહીયાને ભરપૂર
નંબર–એક સાંત્વન આપનાર આ ભદ્રંભદ્રને જ પૂર્વ “શહીદ્યકી ચિતા પર લગેગે
જન્માત્મા હાજર હશે. હર બરસ મેલે,
એટલે આપણી વાત તે એ ચાલતી વતન પર મરને વાલે કા યેહી બાકી હતી કે “વીર પુરૂ તુમ આગે બઢ હમ
નિશાં હગા” નંબર-એ. તમારે સાથ હી” આવું બેલ ને બોલતે “તુમ ન જાને કિસ જહાં મેં ખો ગએ. હું છેક છેલે ચાલતો હતે. ડરી જઈને
નહિ. પણ કેઈની શહીદ થવાની તીવ્ર હમ ભરી દુનિયામેં તહાં હૈ ગયે”
તમન્નામાં આપણુથી નકકામે અંતરાય
ને બર ત્રણ ઉભો ના થઈ જાય એટલે. - આમે ય “ચલો આજ જ ભરકે આંસુ બહાં લે', મારી પાસે જીવનભર તે શું છેલ્લા શ્વાસ યે યાદ ભરે દિન આયે ન આયે.” સુધી પૂરા જ ન થાય એટલા કામનો
નંબર ચાર. ખડકલો ભેગો થયેલો છે. એટલે દ્રવ્ય“ખત લિખતા હું ખૂન
ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ જોઈને લાભાલાભ વિચારતાં શાહી મત સમજના,
મારે છેલ્લે રહેવાને નિર્ણય કૂન તર્ક
સંગત હતે. અને એક ધારદાર દલીલ તે મરતા હું તેરી યાદ પે, જિંદા મત સમજના.
એવી હતી મારી પાસે કે- હું આગળ નંબર પાંચ.”
હેવું ને, આ શેરી શેરોને, પિળ પહેલવાનોને આવી સ્તુતિ પંચકની શ્રદ્ધા-અંજલિ મહોલા મને, ખાંચા ખૂંખારીને, ગલી અર્પણ કરી ગદ્દગદ્દ કંઠે, આંખમાંથી ગેરીલાઓને, સામેથી કેઈ ઠેલાવાન એક આંસુના શ્રાવણ-ભાદરવાને વરસાવતા વર- વીશની ઝડપે દોડતી આવે ત્યારે ભાગી સાવતા શહાદત્તોત્તર ક્રિયા કરીને મરનારના જવું હોય તે હું ભટકાયા કરૂ. અને સ્વજનના દુખના ભાગીદાર બની શકાય, એમાં કયાંક મને જ પોલિસ ઝડપી લે
અમેરીકા જેવા રાક્ષસી દુશ્મનો સામને અને મારા આ સાગરીતોને દુખી થવું પડે કરવા માટે જાપાનમાં જ્યારે પચીશ એ કરતાં આપણે પાછળ જ હાશ. કેમ? યુવાનને છાતીએ બબ બાંધીને દરિયામાં પણ સાલુ મારૂ ધારેલું ન થયું. હું કૂદી પડીને શત્રુને સંહાર કરવાની જાહે. તે છેલે હતે. હાથમાં પથ્થર જેવું છે રાત થતાં ધાર્યા કરતાં ક" ગણી સંખ્યા કશું પકડ્યું ને તુ અરે ! વિશ્રવ છે કે

Page #725

વર્ષ ૬ અંક ૩૩ તા. ૫-૪-૯૪ :
પણ ફેંકાયેલા પથર ઉપર જે ફેરેન્સિક છોકરા-છોકરીઓના બાપ જેવડા પોલિસ લેબોરેટરી નિબતે ફિંગરપ્રીટેની ચકા- અફસરો પરણવા જેવડા કે પરણ્યાને દશસણી કરે તેય મારા ફિંગરપ્રીન્ટને એ પંદર વરસ થયેલા જુવાનીયા ઉપર ત્રાટલેકે સાબિત જ કરી ના શકે. ઠંડીમાં કતા ત્યારે જે દેડધામ મચતી અને કેટલાંક હાથે મન પહેર્યા હોય એટલે નહિ. પણ મલેટિયા ખાઈને ગબડી પડતા તે વખતે પત્થર ફેંકીને પેલા કવિ કલાપિની જેમ જે કરૂણ દ્રશા સતી તે ગમગીન કરી “રે ! પંખીની ઉપર પથરો ફેંકતા ફેંકી દેતી, મને. દીધો.” બા પસ્તા પોલિસ-ચકલા એકવાર તે હું પડે નહિ ત્યાં સુધી સામે પથ્થર ફેંક્યા પછી કરે પડે એના દેડો જ રહ્યો. પડવાની હું જે કે રાહ કરતાં પત્થરને જ અડવાથી દૂર રહેવું શું જ જેતે હતે. પણ પડી ગયેલા મને છે? (કેમ ન ગ્રંથમાં કીધુ છે ને કે- કેઈકે ઉભો કરી લાઠીચાર્જ કર્યો. મેં “ધર્મ કરવા માટે જેને ધન મેળવવાની કીધુ, જે કે કહેતા પહેલાં વિચાર્યું કેઈચ્છા છે તેણે તે ધનની ઈરછા ન કરવી પેલા આવેલા બળદને જોઈને ઘરડાતિએ જ કે ધર્મ છે. અથવા તેણે તે ઘરડા માજી નથી કહેતા કે– “અરે ! ધર્મ કરવાની ઈચ્છા ના કરવી એ જ શ્રેષ્ઠ યમરાજ ! હું નહિ. હું તે સાજી છું પેલે છે. કાદવવાળા કર્યા પછી હાથ ધોવા ખાટલામાં મારા છોકરાનો છેક માંદે છે કરતાં તે દવને દૂર રહીને ન અડવું ત્યાં જાવ. તમે જગ્યા ભૂલી ગયા.” પછી એજ શ્રેષ્ઠ છે.)
તે બેમાંથી કેનું શું થયું છે તે મને અમારા જવાંમર્દો પિળના નાકેથી ખબર નથી. પણ મેં તરત કીધુ–“સાહેબ! જરાક જ ર જઈને પત્થરોને જોરદાર હું નહિ. પેલા લકે છે. હું તે અહી: મારા ચલાવતા હતા. જો કે સમ ખાવા બાજુએ ઉભે હતે. હું યુદ્ધ કરુ કે કરાવું જેટલો જ પત્થર પિોલિસ પુરૂષને અડતે નહિ અને કરતા સારા માનું ય નહિ હેતે. છત પત્થરમારો કરવાનો આનંદ સાહેબ છોડી દે. હું સાચુ કહુ છું મને અનેરો લાગતું હતું. પણ જયારે યુદ્ધના પકડવો ન્યાય વિરૂદ્ધ છે. નીતિ-નિયાને તેડી–ડીને જમીન ઉપર “તે ભાગ્યે તે કેમ ?' તમે કયાંક માત્ર પથ કે લ કડી ધારિયા, ભાલા કે પોલિસમાં ભરતી કરી દે તે ? એટલે.” તલવાર લઈને કે એસિડના ને તેજાબને
આટલું કરગરવા છતાં મારી પળના જવાં. બબે લઈને લડતાં જવાંમર્દો સામે પેલા ઝાળીની ઢાલ ધારી, બંદુક અને ટીયર મર્દીની દેખતા જ મન “તોફાની' ગણીનો ગેસના ભડાં ભડાકા કરતા અને રણગાડી પોલીસ ઉઠાવી ગયા. પછી તે હું તેફાન ઉપર આરૂ થઈને પયણવા જેવડા જેવા જવાનીયે છે ભૂલી ગયે.

Page #726

સ સમાયાર
સુદૈબિહાલ – પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી વિજય ભુન તિલકસૂરીશ્વરજી મ. ના શિષ્ય પૂ. આ. શ્રી અશેાકરન સ્ મ. આદિ ઠા. ૫ પૂ. સાધ્વીજી શ્રી શુભ'કરા શ્રીજી આદિ ઠા. ૪ પૂ. સાધ્વીજી શ્રી સંજયશીલા શ્રીજી આદિ ઠા. ર નો પેષ વદ ૬ના સસ્વાગત પ્રવેશ. રાજ પૂ. આ. શ્રી અભયરત્ન સુ મ. અને પૂ મુનિ શ્રી અમસેન વિ. મ. ના પ્રવચનો થતાં. નૂતન ધર્મશાળાના ઉદ્ઘાટન પૂ. આ. શ્રી સુરશ્મિ રત્ના શ્રીજી મ.ની વડી દીક્ષા અને પૂ. સા, શ્રી મલયકીતિ` શ્રીજી મ.ના એકાંતરા ૧૦૦૮ આયંબિલના પારણાં પ્રસંગે મહાસત્ર ચે,જાતાં મહા શુદ ૧૦ થી મહેસની શરૂઆત મહા શુદ ૧૨ના સા. મ ની વડી દીક્ષા સંધ તરફથી અને સાધ્વીજી સ'સારી સ'ખ'ધી તરફથી પૂ. આ. મ. અને પૂ. સા. મ. ને કાંખલ વ્હારાવી ઘર દીઠ ડીસની લહાણી કરી લાભ લીધા હતા. શુદ ૧૨ ના રાત્રે નૂતન ધર્મ શાળાના ૩ હાલ અને ૬ રૂમના કલ્પના હાર ચડાવા થયાં હતાં. વદ ૧૪ના ધર્મશાળાનુ ઉદ્દઘાટન પ્રભાવના શ્રી સંઘ તરફથી પૂ. આ. મ. આદિ પૂ. સા. મ. આદિને કાંબળ હારાવામાં આવી હતી. બારના શાંતિસ્નાત્ર મહાપૂજા સવાર સાંજનું` સ્વામિવાત્સલ્ય શુક્ર ૧૨ ના પાર્શ્વનાથ ભ. ના અભિષેક
મ.ના
t
વિધાન થયું હતું. સા. મ. ના પારણા નિમિત્તે વરઘેડે ગુરુ સ'ધ પૂન સા. મ. ના સ`સારી બ ́ધી તરફથી ઘર દીઠ સ્ટીલના સ્કેન્ડની લ્હાણી થઈ હતી. પૂ. આ. મ. નાલતવાડ પ્રતિષ્ઠાની મહા વદ ૫ ના સાલગિરિ પ્રસ`ગે પધારત . વા ચડાવાયા બાદ સ્વામિવાત્સલ્ય શાંતિપૂજા નૂતન ધર્માંશાળાનું ભૂમિ પૂજન થયુ હતુ, બાદ પૂ.આ. મ, સુદૈબિહાલ પદાર્યા હતા. શ્રી કુ ભેજ ગિરિ પ્રતિષ્ઠીના ૧૫ વર્ષીની ઉજવણી પ્રસંગે પધારવાની વિનતિ અંગે ટ્રસ્ટીએ આવ્યા હતા. વિનંતીના સ્વીકાર કરી પૂ. આ. મ. આળી પછી લગભગ ભાજ પધારશે. આ, મ, ને વિનતિ કરી છે પધારવાની સભાવના છે.
પ્રતિષ્ઠા મહાત્સવ-૫ ન્યાસપદવી અમદાવાદ દેવાસ મધ્યે-પ. પૂ. આ. દેવ શ્રી વિજય પ્રિય કર સુરીશ્વજી મ., પ. પૂ. આચાર્યાં દેવ શ્રી વિજય જયચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની શુભ નિશ્રામાં પ્રભુ પ્રવેશ અઢાર અભિષેક, પ્રતિષ્ઠા, શ તિસ્નાત્ર, સ'ઘજમણુ તથા ૨૦ ગણી શ્રી રત્નપ્રભ વિજયજી મ. ને મહા સુદ-૧૦ સેમવારે પન્યાસ પદવીથી વિભૂષિત કરવામાં આવ્યા હતા-નૂતન પંન્યાસ મહારાજનું ચાતુર્માસ પાલડી વીતરાગ સાસાયટી જૈન ઉપાશ્રયે નકકી થયેલ છે.

Page #727

શ્રી માણિભદ્ર દેવને નામે મિથ્યાત્વ
હાલમાં કેટલાક ધર્મ કરનારાઓમાં સ્વાર્થવૃત્તિ વધતાં તેઓ અરિહંત પરમાત્માની ભકિત ભૂલીને દેવ દેવીઓને મહિમા પ્રભાવ ચમત્કાર બતાવતા થયા છે તેમાં ૯૦ થી ૯૫ ટકા તે ધતીંગ છે.
વર્ગ જેન દેવ દેવીની માનતા કરવી તે કેર દેવગત મિથ્યાત્વ છે. જેથી આ દેવ દેવી બેની બાધા માનતા કરવા પ્રેરણા આપે તે આ મિથ્યાત્વને પ્રચાર છે.
ઘંટાકર્ણ ભેરવ પદ્માવતી આદિને નામે આવા મિથ્યાત્વના પ્રચાર ચાલે છે હવે તે દેવ દેવીઓના પૂજને હવન વિ. ઉભા કરી ને લોકેને સ્વાર્થ પ્રતિ માટે કેણીએ ગોળ ચટાડે છેઆવા સવાર્થ લંપટ લેકે “વર મરે કન્યા મરો પણ ગેરનું ભાણું ભરે” તેવા વાર્થપણાથી ભ્રમ ફેલાવી લોકોને છેતરે છે..
માણિ, ભદ્ર કે ઘંટાકર્ણ કે ભેરવ કે પદ્માવતી આદિ દેવ દેવીએ આ વિષમ કાલમાં કયાંય દેખાતા નથી અને હોય તે સૌ પ્રથમ તેમને નામે ચરી ખાનારા, લોકે ને ભરમાવનારા અને લોકોને લુંટનારા આ કહેવાતા નામધાર પ્રચારકેને જ સૌ પ્રથમ ઠેકાણે પાડે.'
લેભીયાને ધુતાર મળે તેમ આજે ધન આદિના લાલચુ ભેળા ભટ્રીક જીવ આવાઓના ફંદામાં ફસાય છે માટે વિવેકી જીવેએ આ દેવ દેવીઓના ફંદામાં ન ફસાવું અને સર્વ હિતકર શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ અને તેમના ઉપદેશાને અનુસરવું એજ જરૂરી છે.
ગાંધીનગર શાહીબાગ (અમદાવાદ) ૮૫ નામો આવવા લાગ્યા અને આંકડે વધમાન તપેનિધિ પૂ. આ. શ્રીમદ્ વિજય ૬૫ હજારને આંબી ગયો ભુવનભાનુ સૂરીશ્વરજી મ. ના શિષ્યરત્ન
આ રકમ ઘાસચારા માટે પૂ. ઉપાધ્યારે શ્રી યશોભદ્ર વિ. મ. આદિ
મોકલી ચતુર્વિધસંદ ની પાવન સાનિધ્યમાં મહા
આપવાનું નકિક કરવામાં આવ્યું અંતે
પાંચ રૂપિયાનું સંઘપુજન થયું. શ્રી સુદ ૬ તા. ૧૬-રના પૂ. શ્રી ચંદ્રજિત
બલસાણું તીર્થોદ ધારક પૂ. પં. શ્રી વિદ્યાવિ. મ. સા. પૂ. સા. શ્રી ઈન્દ્રજિત વિ.મ. પૂ. શ્રી નિપુણચંદ્ર વિ. મ. પ. સા. ભુવન
નંદ વિ. મ. તથા પૂ. મુ. શ્રી ચંદ્રજીત
વિ. મ. નું ચાતું રાજકેટ માંડવી ચેક સુંદર વિ.મ. પૂ. સા. શ્રી ગુણસુંદર વિ.મ. ને શ્રી ભગવતી સુત્રના યુગમાં મંગલ જૈન ઉપાશ્રયે નકિક થયું છે. રાજકેટ મુકામે પ્રવેશ થયે આ મંગલ પ્રસંગે જીવદયાની પૂ. શ્રી ચંદ્રજીત વિ. મ. ને ગણિ પદ ટીપ માટે પ્રેરણા થતાં સંધ તરફથી ટપો. પ્રદાન થશે.

Page #728

PORT
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર'ની અશાસ્ત્રીયતા
પૂ, આ. શ્રી વિજય ચંદ્રગુપ્ત સૂરીશ્વરજી મ.
અનન્તાપકારી શ્રી અરિહત પરમામાના પરમતારક શાસનની આરાધનામાં જ આપણા સૌનું હિત છે. એકાન્ત હિતકારિણી એ આરાધના માટે પ્રયત્નશીલ બનેલા આરાધક આત્માએ એ યાદ રાખવું જોઇએ કે દેવાધિદેવ શ્રી અરિહંત પરમામાએ ઉપદેશેલી આરાધના તેએશ્રીની ૫રમારક આજ્ઞા મુજબની હેય તે જ તૈ હિતકારિણી છે. લેાકેાત્તર ધર્મના અથી બનીને પણ જે જીવા શ્રી અહિન્ત પરમા માની આજ્ઞાને ઉપયોગ રાખતા નથી તે જીવાને તેમની આરાધના કાઇપણ રીતે હિતકારિણી બનતી નથી. લેાક-લેાકાર કોઇપણ ક્ષેત્રમાં તે તે આપ્તપુરૂષની
-
2 અ કમ રૂા. ર, 20
( ધર્મ દ્રવ્યવ્યવસ્થા ધ શાસ્ત્રાનુસાર જ થાય-એ જોવાની શ્રમણુપ્રધાન શ્રી જૈન સઘની ફરજ છે. પન્યાસજી શ્રી ચ'દ્રશેખર વિજી મહારાજે લખેલી ધાર્મિક વહીવટ વિચાર નામની પુસ્તિકા ધદ્રવ્યવ્યવસ્થાના શાસ્ત્રીય નિયમેાનો લેપ કરનારી હાવાથી અનેક ગીતા ગુરૂદેવા અને શ્રદ્ધઙ શ્રાવકૅાએ પન્યાસજીનું એ તરફ ધ્યાન દૈયું. પરન્તુ પન્યાસજીએ વિરાધને સમજવાને બદલે પેાતાની ખોટી માન્યતાને પકડી T વાસ્તુ" જ પસંદ કર્યુ. મારી સાથે આ અંગે રૂબરૂમાં શાસ્ત્રીય વિચારણા કરી લેવાના સૂચનને પતુ એમણે ચંદ્રગુપ્ત વિ. ના સ્વભાવ ઉગ્ર હોવાથી મારે એમની સાથે વાત કરવી નથી’ જેવી અંગત અને અપ્રસ્તુત વાત આગળ ધરી ફગાવી દીધું. અને સીજી તરસ્ ‘મુક્િતદૂત' માં, કોઇ શસ્ત્રાધાર સાથે વાત કરતા પેતેસુધી કરવા હાવાની દી જાહેરાત કયે રાખી. આ સહયોગેમાં સિદ્ધાંતાની રક્ષા માટે શ્રી સધ સમક્ષ ધાર્મિક વહીવટ વિચાર'ની અશાસ્ત્રીયતા પ્રગટ કરવા સિવાય ખીએ વિકલ્પ નહ હાવાથી આ પુસ્તિકા લખાઈ છે. ધદ્રવ્યવ્યવસ્થાને ડોળી નાખવાના પન્યા સ જીના પ્રયત્નને નિષ્ફળ બનાવવાનુ` શેષ કત્તવ્ય શ્રી સંઘ પૂરું કરે-એવી આશા રાખુ છુ.
ત્યાર
લેખક) આજ્ઞાની જે મહત્તા છે તે લેાકાર ધમના આરાધકને તે સમાવવાની જરૂર જ નથી,
પરંતુ વર્તમાનમાં શ્રી અહિન્ત પ૨માત્માની પરમતારક આજ્ઞાના નામે એ આજ્ઞાની જે રીતે અવહેલના થઈ રહ્યું છે. કરાઈ રહી છે-એ ખૂબ જ ચિન્તાજનક છે. વિચિત્રતા તા એ છે કે ધમાંથી સુમુક્ષુનાને શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની પરમતાર આજ્ઞાથી વાસિત બનાવવાની જવાબદારી જેમના શિરે છે, તે ધર્મોપદેશકેામાંના કેટલાક પદેશકે જ આજે દેવાધિદેવ શ્રી હિત પરમાત્માની પરમતારક આજ્ઞાની અવ લના કરી સકલ શ્રી સધને વાતે વાતે રા કન' કરાવી રહ્યા છે. એ માĆદર્શીકામાં

Page #729

૮ ૬-૬
અંક ૩ ૩ :
તા. ૫-૪-૯૪ :
અગ્રગણ્ય એવા પંન્યાસ પ્રવર શ્રી ચંદ્ર અનેકવાર અશાસ્ત્રીયતા અંગે ધ્યાન દોરવા શેખર વિજયજી મહારાજે આજ સુધી એ છતાં જેઓની અશાસ્ત્રીય આલેખનાદિની માટે લગભગ ત્રણસેની આસપાસની પ્રવૃત્તિમાં પરિવર્તન આવ્યું નથી, તેમને સં યામાં પુસ્તક દ્વારા અને પિતાના દ્વારા સુધારવાની અપેક્ષા તે રખાય જ નહિ. પ્રકાશિત થતા “મુકૃતિદૂત” માસિક દ્વારા
(ક્રમશઃ) ખૂબ જ પરિશ્રમ લીધું છે. તેઓશ્રી દ્વારા
FORM (IV) આ રીતે વહેતી કરાયેલી “વિચારધારામાં
રજીસ્ટર્ડ પેપર (સેન્ટ્રલ) રુસ શાસને આધાર કેટલો છે એ વિચારવા
૧૫૯ ના અનવયે માટે તેઓશ્રીના દરેક પુસ્તકની સમીક્ષા
જૈન શાસન અઠવાડિક” માસિક કરવાની આવશ્યકતા છે, જે હાલના સંગમાં શક્ય નથી. છતાં તાજેતરમાં
અંગેની વિગતે પ્રગટ કરવામાં આવે છે. તેઓ શ્રી દ્વારા પ્રકાશિત “ધાર્મિક વહીવટ
પ્રસિદ્ધિ સ્થળ – વઢવાણ શહેર. સૌરાષ્ટ્ર વિચાર–આ પુસ્તકમાંથી વિવાદાસ્પદ
પ્રસિદિધને ક્રમ :- દર મંગળવારે અશાસ્ત્રીય વિચારધારાની અહી સમીક્ષા મુદ્રકનું નામ :- સુરેશ કે. શેઠ કરવી છે.
કઈ જ્ઞાતિના - ભારતીય આમ તે વિ. સં. ૨૦૪૪ના પરિમિત | ઠેકાણું - સુરેશ પ્રિન્ટરી મેઈન રોડ, મુ સંમેલનના ઠરાવે માત્ર કાગળ ઉપર
વઢવાણ જ કહેવાથી અને સંમેલનના સૂત્રધારમાંથી પ્રકાશક :- સુરેશ કે. શેઠ ક્રમ: એક એક વિદાય લઈ રહ્યા હોવાથી તંત્રીનું નામ :- સુરેશ કે. શેઠ ઉપર જણાવ્યા મુજબની સમીક્ષા કરવાની | ઠેકાણું - સુરેશ પ્રિન્ટરી મેઈન રોડ, ખાર આવશ્યકતા નથી, પરંતુ સમેલનની
વઢવાણ તદ્દન નિરર્થકતાથી જનમાનસમાંથી દૂર થઈ |
નથી | કઈ જ્ઞાતિના - ભારતીય જવાના ભયે પ્રગટ કરાયેલા એ પુસ્તકની ઉપેક્ષા કરવાનું યેગ્ય ન જણાયાથી આ
માલિકનું નામ :- શ્રી મહાવીર શાસન સમીક્ષા કરવાની આવશ્યકતા ઊભી થઈ છે.
પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ લેકે ની વિસ્મરણશીલતા અને યોગ્ય ગણાતા- ઠેકાણું :- લાખાબાવળ (જામનગર) એના ઉદાસીનતાને દૂર કરવાને જ આ એક | આથી હું જાહેર કરું છું કે ઉપર અvપ્રયાસ છે. સમસ્ત શાસ્ત્રના પ૨. | જણાવેલી વિગતે મારી જાણ અને માને પામેલા પૂજ્યપાદ સ્વ, આ. ભગ- | માન્યતા મુજબ બરાબર છે. વન્ત શ્રી. વિ. રામચ દ્રસુરીશ્વરજી મહા
સુરેશ કે. શેઠ રાજ દિ અનેકાનેક પૂ. આચાર્ય ભગવતેએ
તા. ૬-૩–૧૯૪

Page #730

શ્રી જૈન શાસન (સૂકારિક
લયા
'Regd No. G-SEN-84
[
T] [
8
SAસ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
- કમ જેનાથી ગભરાય તે ધમી. કર્મથી જે ગભરાય તે ધર્મ નહિ.
જે સારી સામગ્રી આપણું પુણ્ય આપી છે તેની કિંમત ન સમજાય તે જ માટે પાદિય ! તેવા પાપોદયવાળાને પાપી કહેવામાં પાપ નથી પણ પુણ્યશાલી કહી છે
વખાણવામાં પાપ છે. છે . સાધુ માન-પાન પ્રતિષ્ઠાદિમાં પડે, દુનિયાની વાહવાહ માટે કામ કરે, પૈસા માટે ?
તમારી દાઢીમાં હાથ ઘાલે તે તેને ય ધર્મ જાય. સંસારનું સુખ અને સુખના સાધન પર જેને ષ જાગે અને વૈરાગ્ય પામ્યા હોય છે તેવાને પાપી કહે તે પાપી, તે વિનાનાને પુણ્યવાન પુણ્યવાન કહી અખાણે છે
તે પાપી ! ૦ કેઈ આપણું અસલમાં ભૂંડું કરતું નથી. આપણે જ આપણું ભૂંડું કરીએ છીએ. તું છે , ઉપશમણી તે મેહ સાથે બાંધછોડ છે. મિહને દબાવવાથી કામ ન થાય. તેને તે 0.
મારીને કાઢવો પડે. ખરાબ સાથે બાંધછોડ કરાય નહિ, છે ક્રોધની નિ માન છે. માની બહુ ક્રોધી હોય. કોઈ સામે ન જૂએ તે ય 0
બળતરા થાય. છે . જેને સ્વાભાવિક કે ઉપદેશથી આ દુનિયાનું સુખ ભૂંડ ન લાગે, તે સુખ ડ ય છે
ન લાગે તેનું ય દુઃખ ન થાય, તે સુખ માટે પા૫ કરતાં, પ્રપંચ-માયાદિ કરતાં જ બેટું કરું છું તેમ પણ ન થાય તેને ભારેકમી જ કહેવા પડે! છે . રોજ ભગવાનની વાણી સાંભળવા છતાં અસર ન થાય તે સમજવું કે મેહની & છે મૂઢતા ભારે છે, મિથ્યાત્વ ગાઢ છે. escoooooooooooose જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ન ૨૪૫૪

Page #731

સફ
--Stwe
५२७०
૧૯) ')
नमो चउविसाए तित्थयराणं उस भाई महावीर पज्जव सापाणं પલ અને અન્ત રા અ યારને
in સાસ
1914199
प्रि
શાસન રસી.
સવિ જીવ ક૨
gy
PIN
MIE
અઠવાડ
લવાજમ વાર્ષિક દેશમાં । ૪૦
sily the lines ||
ભવવૃધ્ધિ-નાશનું કારણુ 10
peper pow
મુનિયમાયાળું સયરળ,
Far
your
1514
B
1 भवपबंध वुढिकरं । shipp जिणधम्मपन्नणं तं चिय भवभंगमुवणेइ || Tv21 11 સ્નેહી-સ્વજનાદિનું ઉપકરણ-સન્માન દિ, ભવપ્રખ"ધ-ભવપર પરાની વૃધ્ધિ કરનારુ અને છે. જયારે શ્રી જિનધને પામેલાઓનુ સાધ પૂમિ કપણાની બુદ્ધિથી કરેલુ' સન્માનાદિ ભવનાશનુ કારણ બને છે.
Supe
alpeshp
these
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય શ્રુત જ્ઞાન ભવન. ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર
(સૌરાષ્ટ્ર) INDIA P!N 361005
એક
૩૪ fisive
લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા.200

Page #732

સમેતશિખરજી તીર્થ અને સ્વાર્થ માટે લલકાર!
એક બગીચે, નવા નવા સુંદર ઝાડ એ ઝાડની કલમે સરસ થાય. કલમ કરીને માળી શહેરમાં વેચે.
શહેરમાં રાજાના કુલરનાં લગ્ન. કંઈ કેટલા રાજા મહારાજા આવેલા. હાથી-ઘેડ છે. { આવેલા. તંબૂ તણાયેલા વાજાં–ગા જાને ગજબ શેર.
સુંદર ફૂલવાડીમાં જાતજાતની વસ્તુઓ લટકાવેલી. એ ફૂલવાડી લૂંટાવાની.
બગીચાના માળીને મને થયું કે હું લગ્નને ઉત્સવ જેવા જાઉ પણ બે ચા દિવસ 8 છે બગીચે સુને રહે. ઉનાળામાં ઝાડને પાણી પાવા પડે 8 પાસે એક ગામડું. ગામડિયા સાથે સારો સંબંધ માળીએ તેમને બગીચે બતાવ્યું છે.
છે અને કહ્યું
છે “જે છેડને જેટલું પાણી જોઈએ તેટલું પાજે. ન વધારે કે ન ઓછું પાકે. વળી છે ઉનાળે છે, વધુ બગાડ કરશો તે પાણી ખૂટી જશે. ગામડી કહે, “ભલે
માળી ગયે બગીચે બરાબર સચવાયે લલુરામ સહુથી વડે ગામડીયે. છે
એક દિવસ એણે કહ્યું, “જુઓ દરેક ઝાડને જોઈતું પાણી પાવાનું કહ્યું છે પણ ૪ છે તેની ખબર આપણને કેમ પડે? મારી ઇચ્છા છે કે દરેક ઝાડનાં મુળ એકવાર કાઢીને
જોઈ લઈએ. જે ખૂબ ભીનાં હશે એને ઓછા પાણીની જરૂર સમજવાની. જે સામાન્ય
ભીનાં હશે મધ્યમસરની ને સાવ સૂકાં સૂકાં હોય તેને વિશેષ પાણીની જરૂર સમજવાની. છે બસ બધાંને વાત ગમી એક પછી એક છેડ ખેંચીને બહાર કાઢયા, મુળીયા છે તપાસી પાછા દાટી દીધા. માફકસર પાણી પાયું. માળી ઇઃ દિવસે આવ્યો. જેયું તો આ તમામ બગીચ ઝાંખે પડી ગયેલ. લલ્લુરામે બધી વાત કરી અને માળી ખૂબ ડ.
આ વાત અમને એટલા માટે યાદ આવી કે લલ્લુરામ જેવું કામ બિહારી લાલુ છે 8 પ્રસાદ યાદવની સરકાર કરી રહી છે. બિહાર રાજ્યમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા જેવું કશું છે
રહ્યું નથી ત્યારે બિહાર સરકારે શ્રી સમેતશિખરજી તીર્થ લેવા અંગે એક વટ હુકમ છે A બહાર પાડવાનું નકકી કર્યું છે. ઘામિક બાબતમાં ડખલગીરી નહીં પણ દ દાગીરી 8 છે કરવાનો આ સરકારી પેંતરે છે. લલુરામ જેવી મૂર્ખાઈ કરતાં લાલુ પ્રસાદે અટકી જવું છે
જોઈએ. આમ નહિ થાય તે સમગ્ર સમાજ આ સરકારી ડખલગીરી સામે સહાદત કરવા ? કમર કસી રહ્યો છે. તીર્થોની અઢળક આવક પર સરકારનો ડેળે છે તે ભૂલવું ન જ જોઈએ. આવે સમયે સહુએ બુદ્ધિ, શકિત સમય અને સર્વસ્વ અર્પણ કરવાની તૈયારી છે રાખવી જોઈએ.
| (ગુ સ.) 4

Page #733

હાલારદેશે પ્યારક યુ.આશ્રી વિજયકૃત શ્રીશ્વરજી મહારાજની રેરણા મુજબ સ્થાપા અનૅ ચિધ્યાત રા તથા પ્રચાર ક
2112161 ખાન હાની
WWW
અકાકિ • માારાા વિણવા ય, શિવાય ન્ય મનાય છે
·
-
-તંત્રી ૉમચંદ મેઘજી ગુઢકા ( લઇ)
હેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શાહ (રાજકોટ) સુરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(વઢવા)
નાચંદ પામી નુઢ
થાળ ગઢ)
વ° ૬] ૨૦૫૦ ચૈત્ર સુદ-દ્વિ-૧ મ ́ગળવાર તા. ૧૨-૪-૯૪
શ્રી જિન ભકિત
પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. [.... ૨૦૨૮માં ખેડા પ્રતિષ્ઠા સમયે આપેલા પ્રવચનેનું સારભૂત અવતરણું. શ્રી જિનાજ્ઞા કે પૂ. પ્રવચનકારશ્રીજીના આશય વિરુધ્ધ લખાયુ. હાય તે ત્રિવિધે અવ૦]
ક્ષમાપના.
[અ'ક ૩૪
સં. ૨૦૨૮ કારતક વદ-૧૨ રવિવાર તા. ૧૪-૧૧-૧૯૭૧ (પ્રવચન ૧૯')
જિને ભકિત જિને ભકિત-જિને ભકિત દિને દિને સદા મેસ્તુ સદા મેસ્તુ સદા મેસ્તુ ભવે ભવે । આજ સુધીમાં અનતા શ્રી અરિહંત પરમાત્માએ થઈ ગયા છે, વમાનમાં વીશ શ્રી અરિહંત પરમાત્મા વિચરી રહ્યા છે અને ભવિષ્યમાં અનતા શ્રી અરિહંત પરમામા થવાના છે. તેના આ જગત ઉપર એવી જાતિના ઉપકાર છે કે જેની સરખામણી કેાઈતી પણ સાથે થઇ શકે તેવી નથી. આ વાત સમજાય તે જ તેઓની સાચી
ઓળખ થાય.
તે પરમ તારકાએ ફરમાવ્યુ` છે કે અનાદિ કાલથી જીવા આ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરી રહ્યા છે. કેમ કે, તેઓને હુ. આત્મા છું તેનું જ ભાન થયુ' નથી. હુ... આત્મા છુ. અનાદિકાલના છુ', અનાદિકાલીન કર્માંસયાગને લઈને મારા આ સ`સાર છે. જન્મમરણાદિ : ૫ બાહ્ય સંસાર છે અને રાગાદિ રૂપ અભ્યતર સંસાર છે. તેને લઇને જન્મ

Page #734

: શ્રી જૈન શાસન (અ,વાડિક)
મરણને પ્રવાહ ચાલુ છે'' આ વાત સમજાય તેને જ પોતાને સંસાર ના કરવાનું મન થાય.
આ સંસારમાં જીવ જ્યાં સુધી સમજુ ન બને ત્યાં સુધી તેને કર્મના હુકમ મુજબ છે 8 ચાલવું પડે. ઇચ્છા હોય કે ન હોય અહીંથી મરવું પડે અને જેવા કર્મો કર્યા ? 2 હેય તેવી ગતિમાં જવું પડે. આવી રીતના અનંતકાળથી આપણે સંસામાં ભટકી ! રહ્યા છે.
જેને ભગવાન ઓળખાય, હૈયામાં સાચી સમજ પેદા થાય તેને થાય કે- “મારે છે છે આ જન્મ-મરણની જ જાળમાંથી અટકી જવું છે. જયાં ગયા પછી મારવાનું નહિ, સદા 8 છે જીવવાનું અને જીવવા માટે એક ચીજની જરૂર નહિ તેવા સ્થાને જવું છે.” તમને છે જ આ વિચાર આવે છે? તમે તમારા સ્નેહી, સાથી, સંબંધી, પરિવાર દિ માટે આવે છે જ વિચાર કર્યો છે? વર્ષોથી ભગવાનના ભગત અને આવો વિચાર ન આવે તે બને? 5 { ભગવાનને ભગત અને ક્ષે પહોંચવાની ઇચ્છા વગરને તે નવી વાત છે? આ નિર્ણય 8
ન કર્યો તે ભગવાનને ભગત કહેવાય? ૫ શ્રી જિનની ભકિતમાં મેક્ષે પહોંચાડવાની અદ્દભૂત શકિત છે. આવા જીવને શ્રી સ છે જિનેશ્વરદેવના દર્શન વિના ચેન પડે નહિ, પૂજા વિના શાંતિ પડે નહિ, પૂજા પણ છે I પિતાની શકિત અનુસાર પોતાના પૈસે જ કરે. ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન વિના બીજ ૧ વિચાર પણ નહિ, ભય માત્ર આજ્ઞાથી વિરુધ થઈ જાય તેને જ હેય. ભાવી ભકિત છે. ૧ ત્યારે જ આવે કે આ શરીરની પણ રતિ ઊઠે. શરીર પરનો રાગ ઊઠે તે. ઘર-બાર, ૬ છે પૈસાટકાદિની શી કિંમત છે? { આજે તમારી પાસે દુનિયાની જે કાંઈ થેડી-ઘણી પણ સાધન-સામગ્રી છે તે ભાગ- 3 તે વાનની આજ્ઞા મુજબ જાણતા કે અજાણતાં જે ધર્મ થયો હશે તેનાથી જે પુણ્ય બંધાયું ! ન હશે તેને પ્રતાપ છે. માટે તમારી પાસે જે ચી જ-સામગ્રી છે તે બધું વાસ્તવિક કેનું શું છે કહેવાય? તમે બધા એકી અવાજે કહે કે- ભગવાનનું જ તે મને આનંદ થાય. છે તમે પણ કોના? ભગવાનના જ કે બીજાના ? જ્યાં સુધી આવી રીતના ભગવાનની કે ભકિત હૈયામાં વસે નહિ ત્યાં સુધી મંદિર બંધાવવાં, જીર્ણોધ્ધાર કરાવવા કે પ્રતિષ્ઠાદિ ને કરવામાં જે ઉલાસ પેદા થવે જોઈએ તે થાય નહિ. તે બધી ચીજોની મમતા { ઉતરે નહિ તેથી ભકિત એળે જાય. તેવી ભકિત જીવ અને તીવાર કરે છે. પણ મુકિત છે તેની સામે પણ જુએ નહિ. મુકિત આપણી સામે જુએ છે તેવી અનુભૂતિ થાય છે તેની ભકિત સાચી ! આવી મુકિત આપણી સામે ન જૂએ તે મોક્ષમાર્ગ સ્થાપી,

Page #735

-
-
છે
વર્ષ-૬ અંક ૩૪ : તા. ૧૨-૪-૯૪ :
: ૮૪૩
-
-
-
-
-
-
-
-
મે ક્ષે ગયેલ ભગવાનના આપણે ભગત છીએ તેમ બોલાય શી રીતે ? તમને હવે મુકિત 8 વિના બીજુ કાંઇ ગમતું નથી ને ? ભગવાનના ભગતને મુકિત વિના કાંઇ ગમે છે જ નહિ. મુકિત અને મુકિતના સાધન વિના બીજું કાંઈ ગમે તે પિતાને છે પાપોદય સમજે !
આપણે ભગવાનની જે ભકિત કરીએ તે નાટક કરીએ છીએ ? નાટક એટલે બહાર છે દેખાડવું પણ હયામાં ન લેવું તે ! આ મહોત્સવ કરનારાઓને, મહોત્સવમાં ભાગ 6 લેનારાઓને મેક્ષ વિના બીજું કશું ગમવું જ ન જોઈએ. આવી ભાવનાવાળા જ છે પોતાની શકિત મુજબ લાભ લે તે તેમનું તે થોડા કાળમાં કામ થઈ જાય. તેમના માટે તે નક–તિયચ ગતિ બંધ અને જ્યાં સુધી તેને મોક્ષ ન થાય ત્યાં સુધી કે દેવ-મનુષ્ય તિ પામે, તેના સુખે ય પામે. છતાં પણ તેને સુખ પ્રત્યે નફરત જ ૨ હોય, લાલ આંખ જ હોય કે જે આ સુખેથી સાવઘ ન રહું તે પાછે રખડવા 8 ચાલ્યો જાઉ.
ભગવાનને સાચા ભાવે માને એટલે સંસારને ભાવ ઊઠે ! સંસાર હવામાં છે હેય અને તેની ખટક પણ ન હોય તેવા જીવની ભકિત, અસલમાં ભકિત જ 8 નથી. જયાં સુધી સંસારના સુખ પ્રત્યે નફરત ન જાગે ત્યાં સુધી સાચી ભકિત આવ- ૨ છે વાની જ નથી. નફરત તે તમે સમજે છે. જેના પર નફરત જનમે તેના માટે શું થાય ? છે છે ? “દુનિયાના બધા જ સુખ મને પાયમાલ કરનારા છે? આવું તમારા હ યામાં લખાઈ
ગયું છે ? તેના પર રાગ થાય તો આત્માને કહે, “સાવચેત થા. તારે દુગતિમાં નથી ! { જવું તે દુતિમાં જવું પડશે. જે દુખેથી ભાગાભાગ કરે છે તે આવીઆવીને ૪
પડશે.” આ બધી ઈદ્રજાલમાં ફસાવા જેવું નથી. આવું અંદરથી થાય છે ? તમે બધા કહી શકે કે- હવે અમે દુઃખથી ગભરાતા નથી, સુખની પરવા નથી !” જે આવું છે હયાથી કહે તેની મુકિત સુનિશ્ચિત છે. પૂર્વે દુર્ગતિનું આયુષ્ય બંધાયું હોય તે પણ છે. ગભરાવવાની જરૂર નથી. કેમ કે, સાચા ભાવે શ્રી જિનેશ્વર દેવની ભકિત શરૂ થઈ છે. ગઈ છે.
રાગાદિ આપણા શત્રુ છે કે મિત્ર છે? ભગવાન ખુદ કહી ગયા છે કે, અમે પણ રાગાદિને શ તરીકે ઓળખ્યા નહિ તે સંસારમાં ઘણું ભટકયા, સદ્ગુરુ વેગ મળે,
તારક શાસન સમજાયું પછી ઠેકાણે પડયા, તેમાં પણ ભાન ભૂલ્યા તે પાછા નરકાદિ છે છે દુગતિમાં ગયા. જેમના શાસનમાં આપણે છીએ તે શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર પર
ક

Page #736

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) માત્માનું જીવન સાંભળ્યું નથી ? પેાતાના સગાબાપનુ પણ જીવન ન જાણે તેવા જૈના ઢગલાબ ધ છે.
ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્મા ખુદ કહી ગયા છે કે- નયસારના તવમાં મને સદ્ગુરુ મળ્યા, શાસન સમજાયુ. અને સમ્યકૃત્વ પામ્યા. પણ રિચના .વમાં સાધુ થઇને પણ દુ:ખથી ગભરાયે, સુખમાં લેાભાયા તા સાધુપણુ પણ હારી ગયે, ઊંધુ વચન એલ્ગા તા સમ્યકત્વ પણ ચાલી ગયું અને સંસારમાં ભટકવાના કાળ વધી ગયે. માર—માર ભવ સુધી દેવ-મનુષ્યપણું પામવા છતાં પણ સમ્યકત્વનું' દાન પણ ન થયું, ભવિતવ્યતા સારી માટે ઠેકાણે પડયા, સમજુ બન્યા ત્યાં સમ્યકત્વ પામ્યા પણુ ત્યાં ય નિમિત્ત પામી ભૂલ્યા, ગાંડા ખન્યા તે હારી ગયેા. નરક-તિય "ચમાં પણ જવુ પડયુ.. અંતે ઠેકાણુ' પડયું..
૮૪૪ :
દુઃખથી ગભરાય અને સંસારના સુખમાં જ મૂઝાય તેના તેા ખાર વાડી જવાના છે. તમને દુઃખ પર જેટલા તિરસ્કાર છે તેના કરતાં કઇ ગુણ્ણા તિરસ્કાર સ સારના સુખ પર કરવાના છે. દુ:ખનુ સ્વાગત કરવાનું' છે. તે માગ પમાશે.
દુનિયાની સામગ્રી જ સારી લાગે, ખૂબ ગમે, તેમાં જ માજ-મજા અને લહેર કરે તેનાથી સાચી મુકિત થઇ શકે જ નહિ. તે જે કાંઇ ભિકિત આદિ કરે તે, તે બધું ખરાખર બની રહે માટે જ કરે તેથી તેની ભકિતથી દુર્ગતિ અટકે નહિ અને સદ્ગતિ થાય નહિ. કદાચ સદ્ગતિ થાય તે પણ લાંખા કાળની દુર્ગતિની ખરીદી માટે થાય.
ભગવાનના સાચા ભગત ખનવું હશે તે મનના પલટા કર્યા વિના યાલશે નહિ. ભગવાનની આજ્ઞા પ્રત્યે સાચી પ્રીતિ થયા વિના સાચી ભકિત પણુ આવશે નહિ. ભગ વાનને ઘણીવાર ગાદીએ બેસાડયા હશે પણ હું ચે નથી બેસાડયા માટે ભકવુ પડે છે. આજ તા માટા ભાગની હાલત પણ એવી છે કે, આ સ`સાર હજી ભૂંડા પણુ લાગતા નથી, દુઃખમાં લાગે તેની કિંમત પણ નથી. દુ;ખ તે આશીર્વાદ રૂપ કેં, આત્માની શુદ્ધિ કરનારુ છે. કમને દુઃખ વેઠે તે ય કદાચ વગે જાય પણ સુખની લાલસા કરે તે વગર ખાધે પીધે નરકે જાય તેટલુ આ સુખ ભૂંડુ છે તેમ હુંયામ એસે તા જ કાય સિધ્ધિ થાય. આ રીતે ભગવાન હૈયામાં બેસી જાય તા આ પ્રસ! લાભદાયી બની જાય. તે માટે શું કરવુ. તે વિશેષ હવે પછી.

Page #737

පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
શ, રામ વનવાસ & - પૂ. આચાર્યપ્રવર શ્રીમદ્ વિજય કનકચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા caesa essee
eeeeee પ્રવેશ ૫ મે
આપ નિ:શંક રહે, પણ પૂજ્ય પિતાજી! દશરથ મહારાજાને આવાસ કેવળ પુત્રમેહના કારણે અવિચારી બનીને
મારી માતા કે કેયીએ આપની પાસે મારા (મહારાજા દશરથ અષાનું રાજ્ય,
માટે રાજય માંગ્યું, અને આપે આપનાં રાણ કયીનાં વચનથી ભરતને આપવા તૈયાર થાય છે. રાજ્યાભિષેકનું કાર્ય પતાવી
વચનને પાળવા માટે મારી માતાની માંગતેઓ સંઘમ સ્વીકારવા ઉત્સુક છે. ભારત
ણીને સ્વીકાર કર્યો. એટલે આપ વચન મુકત પિતાના વડિલ ભાઈઓની મર્યાદાના પાલ
બન્યા છે. પણ મારા જેવા–વડિલ બંધુ
રામની ચરણરજને-માટે, અયોધ્યાને રાજનની ખાતર સ્વયં રાજ્યથી નિઃસ્પૃહ રહ્યા છે. રાજયગાદી સવીકારવાની સ્પષ્ટ ના પાડે
મુકુટ સ્વીકાર કઇ રીતે ઉચિત નથી જ,
માટે પૂજય પિતાજી! આપ ફરી મને એ છે. દશરથ, મહારાજાએ ભરતને રાજ્ય સ્વી
વિષે આગ્રહ નહિ કરતા ! રાજય સ્વીકારવા કારવા માટે બેલાવેલ છે. ભારત દશરથ મહારાજાની પાસે આવે છે. વંદન કરીને
સિવાય આપશ્રીની સવ આજ્ઞાઓને માથે ઉભા છે.)
ચઢાવવા આપને દાસાનુદાસ આ ભરત
હંમેશા તૈયાર છે. મહારાજા દશરથ - ભાઈ ભરત !
(એટલામાં રામચંદ્રજીત્યાં દશરથ મહાતારી માત ની સાથે હું વચનથી બંધાએલો હતે આજે એ વચનઋણથી મુકત
રાજાની સેવામાં ઉપસ્થિત થાય છે. ભારત થતાં મને કેટ-કેટલે આનંદ થાય છે!
રાજ્ય સ્વીકારવાની ના પાડે છે. એ જાણ્યા એનું વર્ણ હું તારી આગળ કઈ રીતે
પછી તેઓ ભારતને કહે છે ) કરું? માટે તારી માતાનાં સુખની ખાતર રામ - (ભરતને) ભાઈ ભરત ! તથા મારા વચનપાલનની ખાતર તારે તારા જેવા શાણા, શાંત તથા વિનીત અયોધ્યાનું રાજયસિંહાસન સ્વીકારવું પડશે. ભાઈ પાસે હું જરૂર કંઈક આશા રાખી તારા જેવા સુવિનીત પુત્ર પિતાનાં વચન આજ્ઞા કરવાને વડિલબંધુ તરીકે મને પાલન માટે સજજ રહેવું જોઈએ. અધિકાર છે, એ તારે ભૂલવું જોઇતું નથી, - ભરત :- પિતાજી ! આપ અમારા ભાઈ ! એક બાજુ પિતાજી પ્રજા ગ્રહણ શિરછત્ર છે. આપની આજ્ઞાના પાલનને કરવા અતિ ઉત્સુક બન્યા છે. તેઓએ માટે આપને દાસ ભરત પિતાનું માથું સંસારને ત્યજવા માટે બધી તૈયારીઓ કરી આપવા પણ સર્વદા તૈયાર છે. એ વિષે દીધી છે. છેલ્લે છેલ્લે તેઓનું વચન પાછું

Page #738

૮૪ :
ઠેલાય. એ તુ... અને હુ... શિરછત્ર પિતાજીના સુવિનીત પુત્રો હોવા છતાં મને એ કૈાઇ રીતે ઉચિત નથી. માટે ભાઇ ભરત ! રાજય સ્વીકારવામાં તને કેઇ પણ પ્રકારની સ્પૃહા નથી, એ હુ' સારી રીતે જાણુ` છું; છતાં આપણા ઉપકારી માતાપિતાના વચનની ખાતર તારે અચૈાધ્યાનુ` રાજય સ્વીકાg' જ જોઈએ. હું તારા વડિલ તને આ જાતની ફરજ પાડું છું. આ વિષે કાઈ પણ પ્રકારની આનાકાની એ તને કઈ રીતે શાભે નહિ.
તરીકે
કરવી
(વડિલબંધુ રામચન્દ્રજીના આ આદેશને સાંભળી ભરતની છાતી ભરાઈ જાય છે. આંખમાંથી આંસુ ટપકી પડે છે. તેએ રામચંદ્રજીના ચરણમાં નમી પડે છે.)
ખરેખર
હુકક
રા ય
ભરત :– (ગાદૂ કંઠે વડિલખ રામચંદ્રજીને) પ્રિયબંધુ ! આપ ફાઇ મહાન પુરૂષ છે. અયાયાની રાજ ગાદી માટેના આપને અધિકાર કે હાવા છતાં, સવ` રીતે અધ્યાના સિહાસન માટે આપ લાયક હાવા છતાં, પરમેાપકારી પિતાજી તથા માતા કે કેયીનાં વચનની ખાતર આ સઘળું તૃણુની જેમ આપ આજે ત્યજી દેવા તૈયાર થયા છે. ભાઇ ! આપની મહત્તા કોઇ અજબ છે. આપનું વ્યકિત વ કાઇ અલૌકિક છે. ઇક્ષ્વાકુ વ’શના વારસામાં જે પ્રકારના અનુપમ ત્યાગ, અદ્ભુત સ્વાર્થ બલિદાન તા અનન્ય વિવેકિતા હૈાવા જોઇએ, તે તે બધા ગુણા આપનામાં આજે હું મૂર્તિમંત થયેલા જોઈ શકુ છુ.... પ્રિયતમ બંધુ ! પૂજય
: શ્રી જૈન શાસન (ઠવાડિક)
પિતાજીની પાછળ તેઓના સયમમાગે પ્રયાણ કરવાની મારી અભિલાષા પ્રથમથી જ હતી, તે આપ સારી રીતે જાણા છે. હાલ એ માગે જવાની વાત તે જાણે વિસરાઇ ગઇ છે. માતા કે કેયીના પુત્રમાહે રાજકુળમાં આજે નવુ. વાતાવણ ઊભુ
કર્યુ છે. એ આપ જોઈ શકો છે. પિતા દશરથ મહારાજાના પુત્ર તરીકે રાજયસિ’હાસન ત્યજી દેતાં આપ જેવા ઇક્ષ્વાકુ વડાની ક્રીતિ તથા શિરછત્ર મહારાજા દ્વારથ જેવા પિતાની પ્રતિષ્ઠા શાભાવી રહ્યા છે. તા બંધુ ! હું પણ તેજ પિતાને પુત્ર છું. આપ જેવા વિલ બંધુને નાને ભાઈ છું. રાજ્યસિહાસનને પિતાનાં વચનની ખાતર ત્યજનાર વડિલમ" શમચંદ્રજીના લઘુ
દશરથ
ખં ભરત, માતાના માહને વશ થઈ અયાયાની રાજગાદી પર બેસી ઇક્ષ્વાકુ વ શની ઉજવળકીતિ તથા પિત મહારાજાની પ્રતિષ્ઠાને કલક લગાડે એ શું આપને સારુ' લાગે છે? ના, એ કદિ નહિ જ ખને, ભાઈ! દશરથ મહારાજના પુત્ર તથા તમારા લઘુ ખ' તરીકે ભરતનું નામ સૌંસારમાં ગૌરવપૂર્વક રહે એ શું આપને ઈષ્ટ નથી ?
(ભરત રાજ્ય સ્વીકારવા તૈયાર નથી દશરથ મહારાજાએક કેયીને આપેલું વચન આમ નિષ્ફળ બનતુ જોઈ પિતાજીના વચનની પ્રતિષ્ઠા કાઈ પણુ ર તે રહેવી જોઈએ એ વિચારથી મનમાં કાંક નિશ્ચય કરી રામચ`દ્રજી પિતાજીને હાથ જોડી કહે છે. )

Page #739

વર્ષ ૬ : અંક ૩૪ : તા. ૧૨-૪-૯૪
: ૮૪૭
- રામરાંદ્રજી - પિતાજી ! હું સમજુ મહારાજા દશરથનું હૃદય વ્યગ્ર બન્યું, છું કે ભારત આજે વડિલબંધુ-મારી મર્યા. આઘાત લાગતાં તેઓ મૂવશ બનીને દાનું પાલન કરવા ખાતર રાજ્ય સ્વીકાર- ધરતી પર ઢળી પડે છે. સેવકે ચંદન
આદિના શીત પ્રત્યે કરવા મંડી પડયા, વાની સ્પષ્ટ : ના પાડે છે. અને ભરત જ્યાં
રામચંદ્રજી પિતાજીને પંખે વીજી રહ્યા સુધી રાજર ગ્રહણ નહિ કરે ત્યાં સુધી આપના
છે. કાંઈક સ્વસ્થ થતાં રામ ભણી સ્નેહવચનનું પરિપાલન નહિ થાય. ઈવાકું- દૃષ્ટિ કરતાં તેઓ બોલે છે.) કુલના ક્ષધિય પુરુષશ્રેષ્ઠોનાં વચન એ મહારાજા દશરથ - પ્રિયરામ ! પાષાણમાં કોતરેલી રેખા જેવાં છે. આપ પિતાનાં વચન પાલન ખાતર તું આજે આજે સંસ ૨ ત્યજી આત્મકલ્યાણ સાધવા વનમાં જવા તૈયાર થયું છે. એ હકીકત રૌયાર થયા છે. આપની કલ્યાણુકર માર્ગ– ભલભલા પથર-હયાને પણ પીગળાવી સાધનામાં આજે આ બધાં વિદને ઉપસ્થિત નાંખે તેવી કરુણ છે. તારા જે શાંત થતાં જોઈ જય પિતાજી! મારું હૃદય વિવેકી તથા અછતશત્રુ પ્રિય પુત્ર, રાજયભેદાઈ જાય છે. જે કઈ રીતે ભાઈ ભરત મહેલના વૈભવ, સંપત્તિના ઢગલાઓ રાજ્ય ગ્રહણ કરવા તૈયાર થાય તે જ તથા સત્તાનાં સૂત્રો ત્યજી આમ વનવગડાનાં આપ આપના માર્ગે નિવિદનપણે પ્રયાણ દુખે સહવા છાએ પ્રસન્નચિત્ત તૈયાર આચરી શ. માતા કે કેયીનાં હદયને તે થાય એ મારા જેવા તારા પિતાને અવશ્ય જ શાંત્વન મળે, અને તે જ આપનું આઘાત ઉપજાવે, પણ ખરેખર આપણા વચન પ્રમાણ રહે, પણ જ્યાં સુધી હું કુલની પ્રણાલિ-મર્યાદા, તથા વચન માટે અયોધ્યાના રાજ્યમાં હેલું ત્યાં સુધી ભારત પ્રાણપંણ કવાની એકનિષ્ઠતા; આ બધું અયોધ્યાના રાજયને કઈ રીતે ગ્રહણ નહિ જયારે મને યાદ આવે છે ત્યારે લાગે છે કરે. માટે પિતાજી! આપ મને આદેશ કે મારા પ્રિય રામને માટે આ વસ્તુ જ આપ ! હું આપના આશીર્વાદથી રાજયની હોઈ શકે. વહાલા રામ ! તારા આ અનુહદ ત્યજીને દૂર દૂર જઈ સુખપૂર્વક રહે. પમ ઔચિત્યથી, તથા ઈવાકુ કુલની આ કારણે અમે ધ્યાના રાજયપ્રદેશને ય% પ્રતિષ્ઠા ખાતર તે કરેલા આ મહાન વનમાં જવા તે મેં દઢ નિશ્ચય કર્યો છે. ત્યાગથી, અને પિતાનાં વચન પાલન માટે મારા માર્ગ કલ્યાણ હું આપની પાસે
દીધેલા ભેગથી, મારો આત્મા આજે ગર્વ માંગુ છું. મને હદયના વાત્સલ્ય ભાવથી
અનુભવે છે. ભાઈ ! તું વયમાં ના હેવા આપ આશીર્વાદ આપે !
છતાં તારા આ અનુપમ બલિદાનથી સંસાર
માં તારી મહત્તા દોર ઘેર ગવાતી રહેશે. પ્રિય વા જેવા દઢ નિશ્ચયી રામચંદ્રજીએ રામ ! જીભ ઉપડતી નથી, શબ્દ મુખ મકકમ શબ્દ માં વિનયપૂર્વક મહારાજા દશ- દ્વારા બહાર આવતા નથી, છતાં છાતીને રથને પોતાને નિશ્ચય જણાવ્યો. આ વા જેવી કરીને હું હસતે મોઢે તને વિદાય સાંભળતાં રામ જેવા સાત્વિકશિરોમણિ આપું છું. અને ઇચ્છું છું કે શિવાર્ત સુવિનીત પુત્ર પ્રત્યેના સ્નેહથી વાત્સલ્યઘેલું પન્થાન: તારે માર્ગ કલ્યાણમય છે !

Page #740

છતી શકિતએ સ્વદ્રવ્યથી પૂજા ન કરે
- તે અરિહંતની આશાતના (ગતાંકથી ચાલુ)
- શ્રી મુકિતપંથ પથિક
તેવી રીતે પોતાના ધનાદિ દ્રવ્યને પ્રરૂપણ કરનારા છે એ સુપેરે બચાવવાની મુછબુદ્ધિ હદયમાં રાખીને ખ્યાલમાં આવી જાય તેમ છે. પારકા દ્રવ્યથી પૂજા કરે તે પા૫જ બેલી આદિ દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલ દેવ બંધાય અને પુણ્યબંધાય તે પણ દ્રવ્યાદિ શ્રાવક માટે દેવદ્રવ્ય છે એના ઉપર પાપ રૂપ પાપાનુબંધી પુણ્ય બંધાય. શ્રાવકને કેઈ અધિકાર નથી શ્રાવક પોતે તેમજ પોતાના દ્રવ્યથી પણ પોતાની એને પૂજા આદિમાં ઉપયોગ ન કરી શકે સમ્પત્તિાના અનુસારે (યથા શકિત) તે શાસ્ત્ર વિધિ મુજબ દેવના મંદિર ન કરે તે પણ પાપ બંધાય. એમાં આદિમાં ઉપયોગમાં આવે પૂજામાં નહિ. પણ કપતાની મુર્છા કામ કરે છે. જેમ કેઈ ગ્રાહક માણસે કઈ વ્યાપાજેટલી મુછ જોરદાર એટલે જ પુય રીની દુકાનથી માલ પૈસા આપીને ખરીદી બંધની સાથે પાપને અનુબંધ જોરદાર લીધે પછી માલના બદલામાં આવેલા પૈસા પડે અને જેટલી મુછ ઓછી એટલે પાપને ને માલીક વ્યાપારી થયો એ વ્યાપારીના અનુબંધ ઓછો પડે પણ મુછ પ્રત્યયિક પૈસા ઉપર ગ્રાહકને કેઈ અધિકાર નથી પાપને બંધ તે થાય જ.
હેતે એ પૈસા વ્યાપારીના જ ૯ પગમાં પિતાની ઋદ્ધિના અનુસારે સવદ્રવ્યથી જ આવે ગ્રાહક જો એને ઉપગ કરવા માગે શ્રાવકે પ્રભુ પૂજા કરવી જોઈએ અને તે તે પિતાના ઉપયોગમાં ન જ પિતાના દ્રવ્યથી પૂજા ન કરનારને અરિ લઈ શકે વ્યાપારીને માલ ના બદલામાં હંત પરમાત્માની આશાતનાનું પાપ લાગે મળેલા પૈસા ઉપર ગ્રાહકને કેદ હક કે છે આજ જે શાસ્ત્રીય હકીકત છે તે પછી માલિકી રહેતી નથી ગ્રાહક માટે એ સવશકિત સમ્પન (ધનવાન) અને દ્રવ્ય નથી પરદ્રવ્ય છે. પિતાના દ્રવ્યથી પૂજા કરવાની ભાવના તેવી જ રીતે બેલી વગેરે બોલી જે વગરના શ્રાવકને સ્વપ્ન વગેરેની બોલી લહાવે સૂપના ઝુલાવવા વગેરેને કે પ્રથમ આદિ દ્વારા પ્રાપ્ત દેવદ્રવ્ય રૂપ પર પુજા આદિને લીધે પછી એ બેલી વગેદ્રવ્યથી પૂજા કરવાનું કહેનારા સમે- જેના પૈસા પર બેલી વગેરે દ્વારા લહાવે
લન પંથીઓ ઉપરોકત શાસ્ત્રીય લેનાર કે અન્ય કેઈ વ્યકિતને હક કે - હકીકતથી કેવો વિરહ નિર્ણય અને માલિકી રહેતી નથી એથી એ દ્રય એમના

Page #741

વર્ષ ૬ : અ ક ૩૪ : તા. ૧૨-૪-૯૪
: ૮૪૯
માટે પદ્રવ્ય છે એ દેવદ્રવ્યથી પણ પણ જેમાં અરિહંતની ભકિત માટે શ્રાવક પૂજા ન કરી શકે અને કરે તે અરિહંત બેલી બેલીને લહાવો લેવાનો હોય છે પરમાત્માની અ શાતનાનું પાપ લાગે સુપ- તેવી બેલીની ઉપજમાં આવેલ દ્રવ્યને નાદિના ચઢાવામાં આવેલ દ્રવ્ય કપિd દેવ કલ્પિત દેવ દ્રવ્ય ન કહેવાય. એને તે દ્રવ્ય છે એમાંથી શ્રાવક પૂજા કરી શકે છે કપિત દેવદ્રવ્યથી અતિરિકત શુદ્ધ દેવ દ્રવ્ય આવુ સમેલના કહે છે તે વાત તદ્દન કહેવાય એમાંથી પૂજા આદિ કરવાને ખાટી છે સ્વપ્ન -પારણુ પરમાત્માની પ્રથમ વ્યકિતગત શ્રાવક ને કે સંઘને કેઈ અધિ. પૂજા-અંજનશલાકા પ્રતિષ્ઠા વરઘેડે વગેરે કાર નથી અને એથી જ સુપનાદિના ચઢાવગેરે પ્રભુ નિમિત્તની બેલીની ઉપજમાં વાના દેવદ્રવ્યથી જિનમંદિર નિર્માણ થઈ આવેલ દ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય છે પણ કદ્વિપત દેવ. શકે તેમજ જિનમંદિરના રક્ષાદિના ઉપદ્રવ્ય નથી.
યેગમાં લઈ શકાય. પણ પ્રતિષ્ઠાદિના મહત્સવ ૧૯૯૦ના સમેલનના નિર્ણયમાં પણ વગેરે કે પૂજાદિમાં તેનો ઉપયોગ ન થઈ શકે. એને દેવદ્રવ્ય તરીકે બતાવ્યું છે પણ
આવી વાત ૧૯૦ ના સમેલનના કપિત દેવદ્રર તરીકે નથી બતાવ્યું. અગ્રણી ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવતે વગેરેના
તે વખતના ગીતાથ મહાપુરૂષોએ કરેલ ધ્યાનમાં હોવાના કારણે એ ગીતાર્થ નિર્ણય નં. ૨ “પ્રભુના મંદિરમાં કે બહાર આચાર્યભગવોએ સમેલનના નિર્ણયમાં ગમે તે ઠિકાને પ્રભુના નિમિત્તે જે જે શ્રાવકને માટે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરવાનું બોલીઓ બોલ ય તે સઘળુ દેવ છે. જણાવ્યું પણ શકિત વગરનાને કે શકિત
કવિપત દ્રવ્ય તેને જ કહેવાય છે હોવા છતા ભાવના વગરનાને પોતાના અરિહંત ભગવન્તની ભકિત માટે કોઇ દ્રવ્યથી પ્રભુ પૂજા કરવાની ભાવના વગરનાને) શ્રાવક વ્યકિતએ પિતાનું દ્રવ્ય નિર્ધારિત માટે આ દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા કરવાનું કર્યું હોય કે સંઘે નિર્ધારિત કર્યુ હોય જણાવ્યું નથી એ કદ્વિપત દેવ દ્રવ્યને પણ અરિહંત દેવની
- નિર્ણય નં. ૪
- શ્રાવકે એ પોતાના દ્રવ્યથી પ્રભુપૂજા ભકિત માટે પેલું હોવાના કારણે એમાંથી
વગેરેને લાભ લેવો જ જોઈએ, પરંતુ કેઈ શ્રાવક વ્યકિત કે સંઘ અરિહંત દેવાધિદેવની પૂજા-મહત્સવ વિગેરેની ભકિત કરી
સ્થલે સામગ્રીના અભાવે પ્રભુ પૂજાદિમાં વધે આવતે જણાય તે દેવદ્રવ્યમાંથી
પણ પ્રભુ પૂજા આદિ તે જરૂર થવી જોઈએ જેમ શ્રાવક સંઘને પૂજા કરવા માટે કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે “પ્રભુ કેસર સુખડ વગેરેના વાષિક ચઢાવા થાય અપૂજ ન રહેવા જોઈએ.” એ ૧૯૭૭ના છે તેમાં આવેલ દ્રવ્યને કપિત દેવ દ્રવ્ય સમેલનના અગ્રણી ગીતાર્થ આચાર્ય ભગ કહેવાય એમાંથી શ્રાવકે પૂજા કરી શકે છે. વાતાદિને આશય છે.
શકે.

Page #742

૮૫૦ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
કુતરો
આ રીતે “સંતિ ય રિદ્ધિમ્પિ અપૂયાપિતાની શકિત છતાં કે પદ્રવ્યથી પૂજા એ પાઠના આધારે એ નિશ્ચિત થાય છે કે કરી તેમ કહેવાય નહિ. કેમકે જે તે શ્રાવકે સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવી જોઇએ પણ ન થાય તેમ કહીએ તો અડ્રમ, શકિત ન હોય તો જિન મંદિરના અન્ય પારણું, ભકિત, યાત્રા સંઘ, ઉપધાન વિ. કાર્યો કરીને અરિહંત પરમાત્માની ભકિત પણ કરવામાં દેષને સંભવ બને તેથી તે કર્યાને આનંદ માનવો જોઈએ. એ પ્રજા અંગે પરદ્રવ્ય કે છતી શકિતને દોષ કરી શકે તે માટે સંઘ વ્યવસ્થાપક પર ગણાય નહિ. બાકી શકિતને ગોપવવી દ્રવ્યથી પૂજા ન થાવ. છતી શકિતઓ પર નહિ એ મુખ્ય આશય સમજીને સૌ દ્રવ્યથી પૂજા કરવામાં અરિહતની આશા- સ્વદ્રવ્યથી પૂજાદિમાં ઉત્સાહવાળા બને તનાનું પાપ લાગે. સૂપનાદિની બોલી એ જ શુભકામના આદિથી પ્રાપ્ત દ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય છે. કપિત પ્રતિક – બેલા અશોક શાહ દેવદ્રવ્ય નથી. એ દ્રવ્ય શ્રાવકો માટે પર
કબુતર શાંતિનું દ્રવ્ય છે. એનાથી શ્રાવકેને પૂજા વગેરે ન કાગડો લૂચ્ચાઈનું કરી શકાય. અને કરે તો અરિહંતની ગઘેડો મૂર્ખાઈનું આશાતનાનું પાપ લાગે તેમજ દેવદ્રવ્યના
વફાદારી, વિનાશનું પણ પાપ લાગે સમેલન કારો
બળદ મહેનતનું મધ્યસ્થ બની આવા શાસ્ત્ર પાઠોને ધ્યાનમાં
સુંદરતાનુ લે તે ઉન્માર્ગમાંથી સન્માર્ગમાં આવી જાય. હરણ નિર્દોષતા તેમજ અરિહંતની આશાતના અને દેવદ્રવ્યના
હાથી
બળવાન વિનાશના પાપથી પોતે ય બચી જાય અને
શીયાળ ચતુરાઈનું અન્ય શ્રાવ કે વગેરેને પણ બચાવી શકે. સહુ
સસલું
ચપળતાનું સમાગમાં આવે અને અરિહંતની આશા
જૈન શાસન - સિદઘાંત રક્ષાનું તન તથા દેવદ્રવ્યના વિનાશના પાપથી કે નું શું ? - જમીન જે. શાહ બચે.
ભેગીને મિત્ર રોગી
રોગીને મિત્ર કોઈ શ્રી સંઘમાં હાલ કેશર ધી અદિના
ક્રો ધીને મિત્ર કંકા ફેડે કે તિથિઓ છે. તેથી તે વ્યવસ્થાનો
કંકાસને મિત્ર ખટપટ ઉપગ કરનારે પિતાની શકિત સંયોગ
ખટપટને મિત્ર સંકુચિતતા મુજબ તેમાં અર્પણ કરવું જોઈએ. શાંતિ
સંકુચિતતાનો મિત્ર ચઢામણી સ્નાત્ર મહાપૂજન વિ માં આમંત્રણ કરીને
ચઢામણને મિત્ર પક્ષપાતા બેલાવાય છે તેમાં પૂજા કરવી તે સામી
પક્ષ પાતને મિત્ર ખુશામત વ્યકિતની વિનંતિથી કરાય છે, તેમાં (મિત્રતા સમજીને કરજે)
મા૨

Page #743

“ધાર્મિક વહીવટ વિચાર ની અશાસ્ત્રીયતા
– પૂ. આ. શ્રી વિજય ચંદ્રગુપ્ત સૂરીશ્વરજી મ. - (ગતાંકથી ચાલુ)
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર’ આ પુસ્તકની ધાર્મિકદ્રવ્યને વહીવટ કરનારા જે રીતે શરૂઆતમાં “મિક દ્રવ્યનો વહીવટ કરવાની ધાર્મિકદ્રવ્યને વહીવટ કરી રહ્યા છે–એ યેગ્યતા” આ શીર્ષક નીચે પુસ્તકના લેખક- રીતે પોતાના દ્રવ્યને વહીવટ કરે તે શ્રીએ ટ્રસ્ટીગ ગુની કે કાર્યકર્તાઓની 5. પરિણામ શું આવે તે તેઓ બરાબર જાણે તાનું ખૂબ જ સ્પષ્ટપણે નિદર્શન કર્યું છે. એ છે. આવા બેજવાબદાર વહીવટકર્તાઓના મુજબની યોગ્યતા વિનાના ટ્રસ્ટીગણ કે વિશ્વાસે સંસ્થાઓનું નિર્માણ કરી સંસ્થા કાર્યકર્તાઓના વહીવટથી ધાર્મિક દ્રવ્યોની ના પ્રણેતા-માર્ગદર્શકે શું મેળવવા શી દશા થાય છે–તેનો અનુભવ લેખકશ્રીએ ઇરછે છે-તે તેમને પૂછવું જોઈએ. ધાર્મિક આજ સુધી અનેકવાર લીધે છે. પૂરેપૂરા દ્રવ્યને વહીવટ કરવાની યોગ્યતા પુસ્તકમાં પિતાના જ માર્ગદર્શન નીચે ચાલતી બતાવવા સાથે, ધાર્મિક દ્રવ્યના વહીવટ સંસ્થાઓના વહીવટદારે અંગે કડવો અંગે માર્ગદર્શન આપનારની પણ ગ્યતા અનુભવ થયા પછી પણ એવી સંસ્થાઓ બતાવવાની આવશ્યકતા હતી. જેથી વાચકબંધ કરવાના બદલે બીજી નવી સંસ્થા- વર્ગને માર્ગદર્શન કયાંથી લેવું જોઈએએના નિમાણકાર્યમાં વ્યસ્ત લેખકશ્રી. તેને ખ્યાલ આવત. સકલ શ્રી સંઘને ધાર્મિક દ્રવ્યના વહીવટ શ્રી જિનપ્રતિમા અને શ્રી જિનમંદિરઅંગે માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે. શાસ્ત્રમાં આ બે ક્ષેત્ર માટે પ્રાપ્ત થયેલી રકમ વર્ણવેલી એ ગ્યતા જ્યારે ક્વચિત જ મુખ્ય પણે દેવદ્રવ્ય સંબંધી કહેવાય છે. જોવા મળતી હોય ત્યારે વહીવટ કરનારા- અહીં સૌથી પહેલા એ સમજી લેવું ઓ પ્રત્યે કેટલું કડક વલણ રાખવું જોઈએ કે “દેવદ્રવ્ય' પદને સામન્યાર્થ જોઈએ-એ રામજી લેવાનું ખૂબ જ આવ- “દેવ સંબંધી દ્રવ્ય આ પ્રમાણે છે. વર્ત. શ્યક છે. અગ્ય વહીવટદારોના સંચા- માનમાં આ શબ્દ, શ્રી જિનેટવર દેવની લનથી ચાલતી ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓમાં આજે ભક્તિરૂપે ભંડારાદિમાં નાખેલા પૈસા કે જે ઉન્માષણ થાય છે, એની સંપૂર્ણ શાસ્ત્રાનુસાર પૂ. ગીતાર્થ ભગવતેની પરંજવાબદારી છે તે સંસ્થાના પ્રણેતાઓની પરાથી ચાલી આવતી સ્વપ્ન, ઉપધાન કે છે. આ રીતે તે તેઓ દાતાઓના વિવા. સંઘની માલા, અષ્ટપ્રકારી પૂજાની અથવા સને ઘાત કરી ધાર્મિક દ્રવ્યના વિનાશાદિ પ્રતિષ્ઠાદિની ઉછામણી.... વગેરે દ્વારા પ્રાપ્ત દ્વારા પાપન ભાજન પામે છે. આજના રકમ અંગે વપરાય છે. આ દ્રવ્ય શ્રી

Page #744

૮૫૨ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
જિનેશ્વર દેવની ભક્તિરૂપે અર્પિત થયું છે, થયેલ દ્રવ્યસ્વરૂપ છે. પરંતુ આ ભાડા શ્રી જિનેશ્વરદેવની ભક્તિ નિમિત્તે- ભક્તિ અને દિની આવક માટે જે ૯ પાયે ઊભા કરવા માટેનું દ્રવ્ય નથી. આ વસ્તુને કર્યા હોય, તે ઉપાયે વર્તમાનમાં પ્રસિદ
ખ્યાલ રાખીને જે વિચારવામાં આવે તે દેવદ્રવ્યમાંથી ઊભા કરાયેલા ન હોવા જોઈએ. વમાનમાં જે દ્રવ્ય ગણાય છે તે દ્રવ્યને એ દ્રવ્યથી ઊભા કરાયેલા ઉપાય દ્વારા કલિપત દેવદ્રવ્ય કે પૂજા દ્રવ્ય આ વિભાગ પ્રાપ્ત થયેલી એ ૨કમ વ7મા માં પ્રસિદધ નથી, શાસ્ત્રમાં વર્ણવેલા પૂજાદ્રવ્ય, દેવદ્રવ્યની હોવાથી એનો ઉપરોગ પૂજામાં નિર્માલ્ય દ્રવ્ય અને કપિતદ્રવ્ય-આ કરી શકાશે નહિ. હાલમાં જે રસરમાં જે દેવદ્રવ્યના વિભાગ દેવસંબંધી દેવ- ભંડારો હોય છે કે જેમાં ખાં વગેરે દ્રવ્ય અંગેના છે; પરંતુ ઉપર જણાવ્યા અને પૈસા નંખાય છે, તે ભંડારનું દ્રવ્ય મુજબ વર્તામાનમાં પ્રસિદ્ધ જે દેવદ્રવ્ય પણ, પૂજારૂપે આવેલું દ્રવ્ય છે. પૂજા માટેનું છે તેના તે વિભાગ નથી. શાસ્ત્રાકાર તે દ્રવ્ય નથી. તે ભંડારમાં પૈ સા નાખપરમષીની અપેક્ષા સમજ્યા વગર તેમના નારો આશય “એ પૈસાથી ભગવાનની પૂજા શબ્દના પ્રયોગ માત્રથી દેવદ્રવ્યના સ્વરૂપનું થાય—એ હેતું નથી. કેટલાક દેરાસરમાં નિરૂપણ ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' આ કેસરપૂજાદિ માટેની રકમ પ્ર,પ્ત કરવા પુસ્તકમાં કરાયું છે, જે સાચું નથી. ઉપર જણાવેલા ભંડારથી અતિકિત પેટી શાસ્ત્રમાં વર્ણવેલા એ દેવદ્રવ્યના ભેદોનું હોય છે, એમાંથી પ્રાપ્ત થયેલી રકમ સ્વરૂપ અને વર્તમાનમાં પ્રસિદધ દેવદ્રવ્યનું “પૂજા દ્રવ્ય તરીકે ગણાય છે. અને એવી સ્વરૂપ આ બન્નેને વિચાર કરવાથી સમજી પેટીઓ શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતની સમક્ષ શકાશે કે લેખકશ્રીપે પુસ્તકમાં કેવી ભેળ- નહિ, પણ તેમની દષ્ટિ ન પડે તે રીતે સેળ કરી છે, “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર'ના રાખવાનું સૂચન પણ ગીતાર્થ મહાપુરુષે પિ. નં. ૯૬માં “સંબંધ પ્રકરણની ગાથાના કરતા હોય છે. જેથી બન્ને દ્રા ના ભિન આધારે લેખકશ્રીએ પૂજાદિ દેવદ્રવ્યનું સ્વ- ઉપયોગ સ્પષ્ટ રહે. જ્યારે આપણે આ રૂપ જણાવતા અને ૫. . ૪ અને ૫ લેખકશ્રી એ બે ભંડારની ઝંઝટમાંથી ઉપર જે જણાવ્યું છે-એ વિચારવાથી સૌને ઉગારી લીધા છે! જમા ,વાના પૈસા શાસ્ત્રની સાથે સંકળાયેલી આ રમતને ચાંદલામાંથી કાપી લેવાનું બહુમાન ભાગસૌને ખ્યાલ આવી શકશે. ભાડા અંગે કે વાનનું કરી નાંખ્યું છે. ભંડાર અંગે કેઈ પણ જાતની સ્પષ્ટતા કર્યા
વર્તમાનમાં શ્રી જિનભકિત, સાધારણ વિના તેનાથી પ્રાપ્ત થયેલી આવકને પૂજા- તરીકે જે દ્રવ્ય પ્રસિધ્ધ છે, એ શાસ્ત્રષ્ટિએ દ્રવ્ય સ્વરૂપ દેવદ્રવ્ય ગણવવાનું ઉચિત નથી. “પૂજા દેવદ્રવ્ય” છે. વર્ષ દરમ્યાન દેરાસરમાં
સંબધ પકરણમાં જેને પૂજા કેવદ્રવ્ય વપરાતી અષ્ટપ્રકારી પૂજાની સાગ્રી વગેરે ગણાવ્યું છે, તે ભાડા આદિથી પ્રાપ્ત માટે (અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરવા માટેના નહિ)

Page #745

soas access
1 . ઉપદેશક કેણું છે පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපු
એ સંતની ધારદાર વાણી સાંભળીને ધૂનમાં પિતાનું' આન્તરિક નિરીક્ષણ કરવા એક માનવી તેમના રંગે રંગાઈ ગયે. માટે બીલકુલ સમય કાઢી જ શકતા નથી. તેમના શિષ્ય બનવાની મહેચ્છા જાગી. ' જો કોઈ ભકત વંદન ન કરે તે ય સંત થોડાક દિવસોમાં શિષ્યના ગુરૂજી એમને કેધ આવી જાય. જે કંઈ ન આવે બની ગરા..
તેય ક્રોધ આવી જાય, જે કંઈ ન બેસે તેય ખરે ખર ! ગુરૂ બનવામાં જોખમ ક્રોધ આવી જાય. એ વિચારતા નથી કે એ છે કે એ બીજને જગાડવા માટે જ હું આખો દિવસ ભકતને ક્રોધ ન કરવાને ઉપદેશ આપે છે પરંતુ પોતે તે ઉઘે છે. ઉપદેશ આપુ છું અને હું કેમ ક્રોધ કરૂં (ઉધી જાય છે.) ગુરૂ માનતા હોય છે કે શું ? ધ મારી ચારે બાજુએ શા માટે સહુને તારવાને ઈજારે, બોજો મારે શીરે વીંટળાયેલું છે ? વદન ન કરે તે ય મારે જ છે. કેટલે બે લઈને ફરું છું. શું? ન બેલે તેય મારે શું ? જે હું મારે તે ઘણું કામ હોય છે. આ પૂનમને- ધ કરીશ તો મારૂં જ ભવિષ્ય બગડશે.
જે ચઢવા બેલાય છે; તેમજ તે અંગે જે (પડતર) કિંમત સહિત તે નફે દેવદ્રવ્યમાં ભેટ તરે કે અપાય છે–તેનાથી પ્રાપ્ત જમે કરવે જોઈએ. તેમાંથી ફરી પ્રભુપૂજા થયેલી જે રકમ છે તે “પૂજા દેવદ્રવ્ય.’ થાય નહિ. આ સિવાય ચે ત્યપરિપાટી કે પૂજા વગે. ધાર્મિક વહીવટ વિચારે છે. નં. ૪ રેના પ્રસંગ અથવા ઉદ્યાપનાદિના દર્શન માં “પરમાત્માની સામે જે ભંડાર રખાય સંબંધી ઉપકરણ દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલી છે તેમાં આ હેતુથી (પૂજાહેતુથી ભકતરકમ પણ પૂજા દેવદ્રવ્ય છે. આવી જ રીતે જ પૈસા નાખતા હોય છે...” આ પ્રમાણે વર્તમાનમાં કેટલાંક ગામોમાં “દેવકું સાધા- જણાવ્યું છે-તે વાસ્તવિક નથી. કારણકે રણ” નામ ના ખાતામાંથી અષ્ટપ્રકારી પૂજાની પરમાત્માની સામે ૨ ખેલા ભંડારમાં એવા સામગ્રી લાવીને તેનું વેચાણ કરવામાં આવે આશયહેતુથી ભકતજનો પૈસા નાંખતા નથી. છે. તેથી પ્રાપ્ત થયેલી નફાની રકમ પણ પૂજાદેવદ્રવ્ય માટે આવો ભંડાર રાખવામાં “પૂજા દેવદ્રય” છે. અહીં એ યાદ રાખવું આવતો નથી. ઉપર જણાવ્યા મુજબ આ ભંડાજોઈએ કે દેવદ્રવ્ય તરીકે હાલમાં જે રથી અતિરિકત પેટી વગેરે “પૂજા દેવદ્રવ્ય ના પ્રસિદ્ધ છે તે દ્રવ્યથી આ સામગ્રી લવાય હેતુથી રાખવામાં આવ્યા હોય તો તેમાંથી નહિ અને લવાઈ હોય તો તેના વેચાણને પ્રાપ્ત થયેલી રકમ “પૂજા દેવદ્રવ્ય”ની કહે. નફે પણ યુદ્ધ દેવદ્રવ્ય જ ગણાય. મૂળ વાય છે.
(ક્રમશઃ)

Page #746

૮૫૪ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) માટે હું કોધી ન બને તે વિચાર કર- એય ! આવા ભયંકર વરસાદમાં કેમ વાની ફુરસદ મળે ખરી ?
આવે? નદીમાં તે પુર આવ્યું છે છતાં જોરશોરથી ચાલી રહ્યા પ્રવચનમાં એક પણ તું કેવી રીતે અહીંયા આવ્યું. ? દિવસ ગુરૂજી બેલ્યા. “ભગવાનના નામથી સરલ સ્વભાવી ભરવાડે કહ્યું, બાપજી, સંસાર સાગર તરી જવાય છે. આ વાત આપશ્રીની વાણું સાંભળવા, હે કૃપાળુ ભગતે એક નિર્દોષ ભરવાડને કાને અથડાઈ. તેના વાન !, આપશ્રીએ જ પહેલાં કહ્યું હતું કે કાનમાંથી સીધી હદયમાં સરી ઉતરી “ભગવાનના નામે.” ગઈ. આથી આ વાતને ભરવાડે શ્રધ્ધા- આ સાંભળી ગુરૂજી હસી પડવા. અરે, પૂર્વક પકડી રાખી,
“ભલા આદમી ! ભગવાનના ના રે કાંઇ એક દિવસ મોરલીએ ટહુકા કરવા
નદી તરાય ? લાગ્યા, ઘનઘેર આકાશમાં વિજળીના કારણકે બીજાને શ્રદ્ધાળું બનાવવાની તડાકા ભડાકા થવા લાગ્યા, મેઘરાજા મન ધૂનમાં, ગુરૂજી ક્યારના શ્રદ્ધા વગરના બની મુકીને વધી રહ્યા હતા. અને નદીઓ પણ ગયા હતા. ઉભરાવવા લાગી હતી. તે અવસરે આ
- શ્રી જીતસેન નિર્દોષ ભરવાડ ગુરૂજીની વાણી સાંભળવા
કોણ શું કરે ? જઈ રહ્યો હતો.
સૂર્ય જગતના જીને પ્રકાશ આપે. માર્ગમાં નદી મન મુકીને નાચી રહી પૃથ્વી જગતના જીવને ભાર ઝીલે; હતી. હવે જવું કેમ? મઝમાં મુંઝવણ
પાણી જગતના જીની તૃષા છીપાવે. પાર ન હતે. તેવામાં એક એક યાદ આવી
હવા જગતના જીવોને પ્રાણવાયુ આપે. ગયું કે ભગવાનના નામથી આખે આખો નદી જગતના જીવો માટે વહે છે. સંસાર સાગર તરી જવાય તે આ નાનકડી
વૃક્ષ જગતના છને ફળ આપે છે. સરિતા કેમ ન કરાય? બસ !
દીપક બળીને જગતના જીવે ને ઉજાસ
આપે છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક ભગવાનના નામનું સ્મરણ
ધૂપસળી સળગીને જગતના જીને કર્યું. સમજુ નદીએ પણ તેને માગ કરી
સુવાસ આપે છે. આપે. તે પણ સુખેથી નદી પાર કરી
ગાય ઘાસ ખાઈને જગતના અને પહોંચી ગયે ગુરૂજી પાસે.
દૂધ આપે છે. ગુરૂદેવને સાષ્ટાંગ વંદન કરીને આશી". પરંતુ માનવી જગતના ને શું વચન લેતે તે ભરવાડ ગુરૂજી સમક્ષ હાથ ન આપે છે. તે મને જણાવશે ને ? જેડી ઉભે રહ્યો.
– હષીત એન. શાહ આશ્ચર્ય પામતા ગુરૂજી વ્યા, અત્યાર
ઠે. જેનશાસન વિશિશુ

Page #747

જૈન મહાતીર્થના વિવાદની ભીતરમાં સંમેતશિખર માટે ખેલાયેલી મેલી રમત
મેં કઈ તા. ૩૧ શેઠ આણંદજી ગ્રહખાતામાં પણ રાજ્ય કક્ષાના ગ્રહ પ્રધાન કલ્યાણજી પેઢી દ્વારા મહાતીર્થ સમેત શ્રી રાજેશ પાયલેટની સહી કરાવી હતી. શિખરજીને વહિવટ ચાલે છે. તેને વટ. વટહુકમ રાષ્ટ્રપતિને મોકલી આપવામાં હુકમ દ્વારા સ્થપાયેલા સરકારી બેડ હસ્તક આવનાર હતે. કાયદા ખાતાની અને ગ્રહલઈ લેવ ની તમામ તૈયારીઓ ગયા રવિ- ખાતાની મંજૂરી મળ્યા બાદ રાષ્ટ્રપતિની વારે ધૂછે ટીના ઉત્સવ દરમ્યાન પડદા પાછળ સહી તે માત્ર ઔપચારિક જ હોય છે. ચાલી રહી છે.
અને તેમની સહી પછી બિહારના રાજ્ય| દિલ થી પ્રાપ્ત થતા નિદેશે દ્વારા પાલની સહી તાત્કાલિક થઈ જાય તે માટે જાણવા મળ્યું છે કે-સમેત શિખરજીને તેમને પટણામાં રેકી રાખવામાં આવ્યા પર્યટન સ્થળ તરીકે વિકસાવવાના બહાને હતા. એક નવા જ વટહુકમ દ્વારા આ પવિત્ર બીજી બાજુ તીર્થને કબજો મેળવવા તીથને કબજો મેળવવાની જાણ થતાંબર માટેના અધિકારપત્રો પણ તૈયાર હતા. અગ્રણીએ ને સમયસર થઈ જતાં આ આખી ટ્રસ્ટના બેંક એકાઉન્ટને કબજો મેળવવા ચાલ હ લ પુરતી મુલત્વી રાખવામાં માટે સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેકટ ટેકસની આવી છે.
લેખિત પરવાનગી પણ અગાઉથી મેળવી ગૃહપ્રધાન શંકરલાલ ચવાણને અંધા
લેવામાં આવી હતી આણંદજી કલ્યાણજીનું રામાં રાખીને કેન્દ્રના ગૃહ મંત્રાલયની બે'ક એકાઉન્ટ પણ ગેરકાયદે સ્થગિત કરી લીલી ઝંડી બારેબાર મેળવીને આ અંગેને દેવામાં આવ્યું હતું. વટહુકમ બહાર પાડવાની યોજના ઘડી કાઢ- ધૂળેટી પ્રસંગે મોટે મેળાવડો ભરાવામાં આવી હતી બિહારની કેબિનેટની વાને હતો તેમાં મુખ્ય પ્રધાન અને મંજૂરી ૫છી આ વટહુકમ ગ્રહખાતામાં ગવર્નર હાજર રહેવાના હતા પરંતુ તાંમંજૂરી માટે આવ્યો હતો અને સચિવ બર જેનેએ આ પડદા પાછળની તમામ કક્ષાએ તે પસાર થયા પછી જ કાયદા માહિતીથી કરરાવ ચૌહાણને વાકેફ ખાતાને મોકલવો તેમ નકકી કરવામાં કરતાં તેમણે આંચકો અનુભવ્યું. કઈ પણ આવ્યું હતું.
વટહુકમ ગ્રહમંત્રાલય દ્વારા પસાર ન થાય અગાઉની ગોઠવણી મુજબ ત્રણ જ
તેવી સૂચના આપી અને સમગ્ર યોજના કલાકમાં આ બધુ કામ પતાવીને ગ્રહ. ધૂળમાં મળી ગઈ હતી. પ્રધાનને સહી માટે મોકલી આપો. અને (સંદેશ (સુરત) તા. ૧-૪-૯૪)

Page #748

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
- શ્રી ગુણદશી
૦ શાસન પોતાનું થયા વિના આત્માને વિસ્તાર નથી.
જેને મન શાસન પ્રધાન નથી પણ પિતાની જાતે જ પ્રધાન છે તે તે પે તાનું અને બીજાનું અહિત કરનારા છે. તે બધા શાસનને થયા નથી અને થવાના પણ
નથી. પણ શાસનના નામે ચરી ખાનારા છે. ૦ જે ભગવાને રાગાદિ શત્રુઓને મૂળમાંથી નાશ કર્યો તેને ભગત ગાદિની પુષ્ટિ
થાય તેવું કાંઈ પણ કરે ખરો? - ભગવાને સુખ છેડયું કે રાખ્યું ? દુઃખ વેઠયું કે કાઢ્યું? ભગવાનને ભગત સુખ
મેળવવા અને દુઃખ કાઢવાજ મહેનત કરે તે ત્રણ કાળમાં બને ખરું? વર્ષોથી વ્યાખ્યાન સાંભળવા છતાં-ધર્મક્રિયાઓ કરવા છતાં પણ મંદિરમાં મોક્ષ યાદ ન આવે, ઉપાશ્રયમાં ત્યાગ યાદ ન આવે, સામાયિક કરનારને રાગ-દ્વેષ ભંડા ન લાગે, પ્રતિક્રમણ કરનારને પાપ ભૂંડા ન લાગે નવકારશી કરનારને આહાર
ભૂંડે ન લાગે તે તેણે કર્યું શું? તેના ધર્મને કેવો કહેવાય ? ૦ જેણે દીક્ષા યાદ હોય તેને ઘડે-બારાદિ કેવા લાગે?
આ લખાણથી સ્પષ્ટ થાય છે કે કેન્દ્ર સાવધ રહેવાની જરૂર છે. અત્યાર સુધી સરકારને અને કેન્દ્રના ગૃહપ્રધાનને અંધા- કલેશ ઘુસણખોરી કરીને અનેક તીર્થોમાં રામાં રાખી આ તીર્થને કબજો લઈ લેવાની વિટંબણું ઉણી કરી છે અહિ ન ફ વવાથી
જના ઘડાઈ હતી. ખરેખર વેતાંબર આપનું તીર્થ પડાવી લેવાની વેજના ન માલિકી અને વહીવટના આ તીર્થને જણાવે છે બિહારના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાને આમ પચાવી પાડવાનું કે જરૂરી પણ ન સેન અને સહાયના વગત આ બીર્થમાં હતું. છતાં આવી મેટી એજના ઘડાઈ મામલે ખૂબ ચાલે અને પેઢી તથા શેઠશ્રી ગઈ તેની પાછળ કેનું મગજ અને કેટલું રમણલાલ દલસુખભાઈ શ્રોફના જાગૃતિ ધન કર્યું હશે તે વિચારી લેવા જેવું છે ભર્યા મહા પ્રયત્નથી આ તીર્થ જળવાઈ રાજકીય ભ્રષ્ટાચાર પ્રસિદધ છે. અને તેમાં ગયું અને આ વખતે પણ શ્રી ગ્રહ પ્રધાનને વાર્થ સાધનારા આવા કાર્યોમાં મગજ વાત પહોંચતાં બચી ગયા છીએ. તમન્વય અને ધનની નદી વહેવડાવવી ગમે તેને અને ભાઈ ભાઈ દેખાડવાના બની રહ્યા છે. કબજે લેવડાવી શકે છે અને તેથી વેતાંબરે અને બીજા વિપક્ષી જેથી સદા

Page #749

છે પૂ આ. શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિ નમ: પૂ. આ. શ્રી વિજયસિદિધસૂરિ નમ છે
પૂ. આ. શ્રી વિજયામૃતસૂરિ નમઃ ટુકવાડા (વાપી) અમારા બંધાવેલા શિખરબંધી નૂતન જિનમંદિરમાં તે મૂલનાયક શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી શ્રી પાર્શ્વનાથજી તથા શ્રી શ્રેયાંસનાથજી
જિનબિંબો તથા વિજ દંડ કલશ પ્રતિષ્ઠા તે નિમિતે શાંતિસ્નાત્ર આદિ પંચાહિકા જિનેન્દ્ર ભકિત મહત્સવ
તે પ્રસંગે પધારવા ભાવભર્યું આમંત્રણ કે
-: પાવન નિશ્રાદાતા :છે પૂ. આ. શ્રી વિ. જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી વિ. લલિતશેખરસૂરીશ્વરજી મ. ૧ R પૂ. આ. શ્રી વિ. રાજશેખરસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી વિ. વીરશેખરસૂરીશ્વરજી મ. છે . આ. શ્રી વિ. અમરગુપ્તસૂરીશ્વરજી મ. પૂ. આ. શ્રી વિ. ચંદ્રગુપ્તસૂરીશ્વરજી મ. 8
આદિ મુનિ મંડલ તથા પૂ. સાધ્વીજી વંદ. મહત્સવ પ્રારંભ ચિત્ર વદ ૩ને ગુરુવાર તા. ૨૮-૪-૯૪ જલ પાત્રાને વર : ચૈત્ર વદ પને શનિવાર તા. ૩૦-૪-૯૪
સવારે ૮-૩૦ વાગે જિનબિંબ પ્રતિષ્ઠા : ચૈત્ર વદ ૬ને રવિવાર તા. ૧-૫-૯૪
સવારે શુભ મુહુ. શાંતિ સ્નાત્ર મહોત્સવ મૈત્ર વદ ૬ને રવિવાર તા. ૧-૫-૯૪
બપોરે ૧-૩૦ કલાકે જિ મંદિર દ્વારદઘાટન ! ચત્ર વદ 8ને સોમવાર તા. ૨-૫-૯૪
સવારે ૬-૦૦ કલાકે આપને સપરિવાર પધારવા ભાવભર્યું આમંત્રણ છે. શુભ સવળ :
: નિમંત્રક : ટુકવાડા (વાપી),
શાહ રાયશી રૂપાભાઈ સુમરીયા પરિવાર ? | નેશનલ હાઈવે નં. ૮, ડબાસંગ (હાલારવાળા) હસ્તે શાહ નેમચંદ રાયસી સુમરીયા 4 ફોન નં. પ૬૮૩૧૮૬. ૨૪, રશ્મન એપાર્ટમેન્ટ, એ. લલવાણું રેડ,
મુલુંડ (વેસ્ટ) મુંબઈ-૪૦૦૦૮૦. .
-
-
-

Page #750

શ્રી જૈન શા મન (અઠવાડિક).
Regd No G-SEN 84
*පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපද
*
(
-
જાત
૨ ૬૨ રને
.
૪
_સ્વ ૫ ૫ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાબ
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
* ૦ આ શરીર તે જ મટી જેલ છે. આ શરીરની જરાય દરકાર લેવા જેવી નથી. આ કે તેની પાસે તે લેવાય તેટલું કામ લેવાનું છે અને કામ લેવા પૂરતું તેમાં નાંખ- ૨ ૪ વાનું છે. તે જ આ વળગેલું ભૂત છૂટે તેમ છે.
સંસાર સુખ ગમી જાય તે માણસ પડયા વિના રહે નહિ. 1 - તમે સુખી છે તે તે જોઇને અમને આનંદ આવે તે અમારો પણ નાશ થાય. ૪ તે શ્રાવક સંઘને સુખમાં ફસાયેલો જોઈ દયા આવે, ધમી જોઈને આનંદ થાય, સુખી છે કે જેઈને નહિ. છે . ઘર-બાર, કુટુંબ-પરિવારાદિ શરણ આપનારી ચીજ નથી, શ ણ કરનારી ચીજ
નથી પણ આત્માને સંહાર કરનારી ચીજ છે. નુકશાન કરનારી ચીજ પર રાગ ૫
કોને થાય ? ૪ . હિત શેનાથી થાય તેને વિચાર ન કરે તેનું નામ મૂઢ! * ૦ મારે દુઃખ ન જોઈએ અને સુખ જોઈએ તેનો વિચાર કરનારા છે કે મારું અહિત 9.
ન થવું જોઈએ અને હિત થવું જોઈએ તેની ચિંતા કરનારા છે? છે . આ જનમ ઓછો ... વાળ બને, સારો બને, જીવવામાં આનંદ હય, મરવામાં 9
આનંદ હય, જેથી પરલોક સારો બને અને મે. વહેલામાં વહેલે મળે તેવી જ 8 ચિંતા તેનું નામ હિત! ૪ ૦ હિત સાથે સુખ જોડાયેલ છે. હિત હોય ત્યાં સુખ નિયમ હોય. સુખ હોય ત્યાં છે ૪ હિત હોય પણ ખરૂ અને ન પણ હેય પણ અહિત તે નિયમા જ હેય. 0 છે કઈ પણ વસ્તુ પર પ્રેમ થાય તેનું નામ રાગ. જેના પર પ્રેમ હોય તે મેળ- 0 આ વવાની ઈચ્છા થાય, મળે તે આનંદ થાય! ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ 0. જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું સન ૧૪૫૪૬
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૦

Page #751

18
મ
KAIL
~~~~ ५२७१
नमो चउविसाए तित्थयराणं उसभाई-महावीर पज्जव सापाणं શાસન અને સિદ્ધાન્ત રક્ષા સંથી પ્રચારનું
in સાસ
અઠવાડ
સવિ જીવ કરૂં
શાસન રસી.
વર્ષ
લવાજમ વાર્ષિક દેશમાં રૂા.૪૦
362009
શાખ - શય) ૧૪
tat talati as
K
તેના સમાન કાઈ નથી
नान्यः कुतनयादाधिर्व्याधिनान्यः क्षयामयात । नान्यः सेवकतो दुःखी,
नान्यः कामुकतोऽन्धलः ।।
કુપુત્રથી વિશેષ કાઇ આધિ નથી, ક્ષય રાગથી બીજો કાઇ મહારાગ નથી. સેવક જેવા બીજો કાઇ દુઃખી નથી અને કામી પુરુષ જેવા મીજો કાઇ આંધળે। નથી,
એક
૩૫
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય | લવાજમ આજીવન
દેશમાં રૂા.૪૦૦
શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર
(સૌરાષ્ટ્ર) INDIA-PIN-361005

Page #752

પરમ શાસન પ્રભાવક, સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ, વ. આચાર્ય. દેવ શ્રીમદ વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના દિવ્યાશિષથી, તથા તપસ્વી સમ્રાટ પૂજય પાદ આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજય રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા પૂજય૫ દ પ્રશાંતમૂર્તિ સુવિશાલ ગચ્છાધિપતિ આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજય મહોદય સૂર કવરજી મહારાજાના વરદ હસ્તે બગવાડા નગરે પૂ પં. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિજયજી ગણિવર તથા પૂ. ૫. શ્રી હેમભૂષણ વિજયજી ગણિવરને આચાર્યપદ પ્રદાન તથા પાલિતાણા નગરે પૂ. ઉ. શ્રી નરચંદ્ર વિજયજી ગણિવરને આચાર્યપદ તથા ૫ ૫. શ્રી અજીત વિજયજી ગણિ વરને ઉપાધ્યાય પદ પ્રદાન પ્રસંગે........
શ્રી નરચંદ્ર-ચંદ્રગુપ્ત-હેમભૂષણ વિજયજી
સૂરીપદ પ્રદાને વંદના :
(મંદિર છે મુક્તિતણાં............. એ રાગ) શ્રી વીર શાસન શત પચીસે, આજ જયવંતુ દિસે, નકકર સમર્પિત સૂરીશ્વરે થી, અબાધિત રહે જગ વિષે રક્ષા-પ્રભાવના કરે શાસનની, સ્વ-પર કલ્યાણ સાધતાં, ચંદ્ર, ઈદ્ર, રવિ ગિરિ ગુણે, ધર્મ પ્રભાવક શુભતા. દ્રષ્ટિવાદ આગમ શિરમણી, ચૌ પૂરવ ભર્યા રસાળ, ચંદન સમી છે જિનવાણી, શાતા આપે, કાપે જ જાળ. દઢ જિનાજ્ઞા પાળી જીવ્યા, રામચન્દ્ર રીકવર ગુરૂ પ્રેમસૂરિના પ્યારા પાટવી, નહીં ભૂલાય એ ગુરૂવરા પ્તસ સમુદાય, સંઘે આજે, જયમંગલ વરતાય છે, હેમ સમા જેના આજ્ઞાવતી કાટીએ પરખાય છે. મહેદયિ સૂરિજી ગ૭ પતિ વડિલ, રાજતિલક ગુરૂ સેહે, ભૂમિ બગવાડા, દેવ-ગુરૂની નિશ્રા સહુના મન મેહ ષટ દર્શનમાં નિપુણ શિષ્યગણ, અજબ સંયમ સાધના, (ણ) અવસર પામી ગચ્છાધિપતિ, પ્રગટ કરે તસ ભાવના વર શાસનનું સુકાન લેવા, આજ્ઞા દેતાં હર્ષ થી, જયનાદે શ્રી તૃતીય પદને, ઉત્સવ કરે સંઘ રંગથી. યત્ન અને અભિલાષા આજે, પૂરણ સંઘની થાય છે, જીવનમાં આવા પ્રસંગે મહાપુણ્ય પમાય છે સૂરિપદને અર્પતા ગુરૂ, આશ ઉરની પાઠવે, રીતિ નીતિ સુકાન કેરી, પદ પ્રદાને દાખવે
[અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર]

Page #753

BIG Cialis 179 .81.87 for CIHEL? Deurtog H61210801
ü ell zorat euHoy exã Lona PRU 1911 Yulegum
-તંત્રીઓ પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
A
!
આ
પS • wહવાફક *
*
*
',
હેમેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ જાહ
(૨૪ ) 'સુરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(વઢવ૮૮૪) : ૨૪ જાન્ટેદ @2 જૂઢ
(જજ જ8)
# વર્ષ ૬ ૨૦૫૦ ચૈત્ર સુદ-૮ મંગળવાર
તા. ૧૯-૪-૯૪ [અંક ૩૫
5
શ્રી જિન ભકિત
જ
{ પ્રવચનકાર પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. | (સં. ૨૦૨૮ કા. વ. ૧૩ સેમવાર તા. ૧૯-૧૧-૧૯૭૧)
(પ્રવચન ૨જુ) અનત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થને પામેલા મહારે પુરુષે ભગવાનની સ્તવના કરતાં ફરમાવી રહ્યા છે કે, “આ સંસારમાં હું જયાં સુધી { રહું ત્યાં સુધી મને શ્રી જિનેશ્વર દેવની ભકિત મળ્યા કરો” આ સંસાર એ આત્માનું
સ્થાન નથી પણ મે ક્ષ જ એ આત્માનું સ્થાન છે. અનાદિ કર્મ સંગથી આત્મા 8 સંસારમાં ભટકી રહ્યો છે. હવે મારે ભટકવું નથી. આમ ન સમજાય ત્યાં સુધી ઠેકાણું S પડે નહિ. કમને જ પરવશ પડેલા આત્માને સમજ ન આવે તે શકય છે. તે તો સ્વાર્થ છે હોય ત્યાં ગુલામી કરે પણ સુદેવ સુગુરુ-સુધર્મ જે આપણને તારનારા છે તેની ગુલામી છે છે ફાવે નહિ. આવી હાલત હોય ત્યાં સુધી જીવને સારામાં સારી ધર્મ સામગ્રી મળે તો છે પણ લાભ શું થાય ?
તમ. બધાને પુણ્યગે દુનિયાની સારામાં સારી સામગ્રી મળી છે તેને ભય છે શું લાગે છે ? મને માન-સન્માન, ખ્યાતિ-પ્રતિષ્ઠાદિ મળે છે તે મારનારી છે તેવી છે [ પ્રતીતિ થાય છે? પુણ્યથી મળેલી સામગ્રીને ભય ન લાગે, તે મેળવવા જેની ગુલામી છે છે કરવી પડે તે તે ય મજેથી કરે, જે પાપ કરવા પડે તે પાપ પણ કરે, અને સાંભળે છે કે ધર્મથી આ બધું મળે તે ડો-ઘણે ધર્મ પણ કરે તેવા જીવને કે સુધારી શકે છે
દુનિયાના જ સુખ પાછળ પડેલા અને તેને જ મેળવવા-ભેગવવા દોડધામ કર# નારા ઓની દયા ભગવાન્માનિસ્ટર ર વિના કેઈને ય આવતી નથી. છે

Page #754

4 ૮૬૨ :
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) છે
ઈ દુનિયામાં સુખી થાય તેની દયા કરનારા હજી મળે પણ આત્માની ચિંતા કરનારા છે જ કેટલા મળે? તમે બધા આજે જે રીતના જીવી રહ્યા છો-કરી રહ્યા છે, તેનું શું છે છે પરિણામ આવશે–તેવી ભગવાનના વચન ઉપર શ્રદ્ધા હોય તે તમે બધા ચે કી ઉઠે ! R નિયાણ કરીને આવેલા ચક્રવર્તાિએ પણ નરકે જાય છે અને વાસુદેવ-પ્રતિવા સુદેવે તે 8 આ નિયમા નરકે જ જાય છે આ વાતની ખબર છે? સંસારની સારામાં સારી સામગ્રીને છે છે ધણી પણ જે નરકે જાય તે તમારી પાસે શું સામગ્રી પડી છે? સંસારને. સારામાં 8 સારી સામગ્રીથી જેને ત્રાસ પેદા થાય તેને જ ભગવાન ગમે.
પુણ્યશાલીને જે મળે તેની તકરાર નથી પણ તેમાં જ મજા કરે અને તેની છે દયા પણ ન આવે તે જેનપણું ટકે કયાંથી ? આ દુનિયાની સુખ-સામગ્રીને ભય ન હૈ લાગે તે બધા માર્યા જવાના છે. જેને ભય લાગે તે સાવચેત થઈ જાય, પછી તેને આ આધાર ભગવાન જ લાગે, ભગવાને કહ્યા મુજબ જીવવાનું મન થાય
તમને બધાને દુનિયાની સુખ-સામગ્રીને ભય લાગે છે ખરા ? દુનિયાની સુખ8 સામગ્રી મેળવવા, ભેગવવા, સાચવવા તમે બધા આજે શું શું કરે છે તેનું વર્ણન છે
થાય તેમ છે ખરું? આજને મોટેભાગ જેલમાં બેસવા લાયક છે તે બા મહેલમાં જ 8 બેસી મોજ-મજાદિ કરે તે તેમનું પુણ્ય વખણાય કે વડાય? કર્મન. પરવશતા છે છે જીવની પાસે ન કરવાનું પણ કરાવે. છતાં પણ ન કરવાની ઈચ્છા હોવા છતાં ય કરવું છે { પડે તેવા જીવ કેટલા મળે? અને ગોઠવી ગોઠવીને મજેથી કરનારા કેટલા મળે ? 8 તમારો નંબર પહેલી દિશામાં આવે કે બીજી દશામાં ?
“દિવસે દિવસે શ્રી જિનની ભકિત છે અને જ્યાં સુધી હું સંસારમાં રહુ છે છે ત્યાં સુધી સદાને માટે હેજે”—આ સંસારથી ખરેખર ત્રાસેલા જીવને ઉદ્દગાર છે, જે
આપણે તે બીજાનું માત્ર મેંઢાથી ખાલી બેલીએ છીએ. આપણને અડે છે ખરું? શ્રી છું જિન કે શ્રી જિન ભકિત વિના કઈ જ આધાર નથી તેમ લાગે છે ? ભા પ્રાણ લેનારી છે સંસારની સુખ-સામગ્રીથી બચાવનાર પણ આ જ છે તેમ થાય છે? અને કૂળ સામગ્રી મળે તે બહુ મઝા આવે તો તે મજા માટે કે જીવાડે? તમને સંસારમ બચાવનાર તમારા સનેહી-કુટુંબી કઈ જ નથી. તમારી વહાલામાં વહાલી સ્ત્રી પણ તમને બચાવ છે નાર નથી, સાચા ધર્માત્મા હોય તેની વાત જુદી. બાકી બધા ફસાવનારા જ છે આમ 8 પણ લાગે છે ? તે ફસામણમાંથી છટકવા હું મંદિર-ઉપાશ્રયે આવું છું તેને પણ કહી છે
શકે છે ખરા? ધર્મથી ધાર્યું સુખ મળે અને દુઃખ ટળે તેવું સાંભળ્યું છે માટે આટલી ઉં છેઅહીં દોડાદોડ કરે છે તેથી ભગવાનને તમારા દર્શન થાય છે. મુશ્કેલી એ છે કે, છે છે આ ગાડી જ ઊંધે પાટે ચઢી છે તેને પાછી વાળવી મુશ્કેલ છે. કેમકે, અમને તે આ 6
બધા દેશ-કાળના અજાણું કહે છે.

Page #755

8 વર્ષ-૬ અંક ૩૫ : તા. ૧૯-૪-૯૪ :
* ૮૬૩
અને તમારી ખરેખર દયા આવે છે માટે જ આ પાટ પર બેસી ધર્મ સમ6 જાવીએ છીએ. જે આ પાટ પર બેસી પૈસા-ટકા, સુખ સામગ્રી આદિને ધર્મ સમજાવીએ છે તે તમારા પહેલા નંબરના શત્રુ છીએ. મારે તમારા સુખના રાગની પુષ્ટિ નથી કર
વાની પણ તમારા સુખના રાગની ઉલટી કરાવવી છે. જ્યાં સુધી દુનિયાના સુખના છે | રાગની ઉલટી ન કરાવીએ ત્યાં સુધી હવામાં ભગવાન પેસી શકે નહિ. આ
આજે અમે આ સંસાર અસાર છે તેમ કહીએ તે વાત ઘણાને ગમતી નથી. ! દુનિયામાં આગળ વધે તેમ કહેનારા ગમે છે. તેથી આજે અમારામાંના ઘણા પણ છે { તમને ગમે તેવું જ બોલતા થઈ ગયા છે. દુનિયામાં આગળ વધવા જેવું છે ખરું ? ? છે દુનિયામાં આગળ વધ્યા તે તે આયમાંથી પણ ગયા તે તમારા અનુભવમાં નથી? S. # તમે તેવા જ થયા તેનું દુઃખ છે કે હાશ ! આપણે બચી ગયા તેને આનંદ છે ? શું છે આ સંસાર તે ભયંકર ઝેરી છે અને સંસારનું સુખ તે તેના જ કરતાં ય છે # વધારે ઝેરી છે. આજે જેની પાસે સુખ ઘણું તેના ધર્મમાં લગભગ મીડું. “સુખ 8
જેમ જેમ વધે તેમ તેમ ધર્મ ઘટે—તમે આ વાતને વિરોધ કરો. - આજે તે બધા એમ જ માને છે કે, ધર્મ જ કજિયા કરાવે છે. દુનિયામાં ઝઘડા 8 છે છે તે બધા ધર્મના જ છે ને ? તમારું માથું જે ઠેકાણે નહિ રાખે તે તમે ય બર
બાદ થઈ જશે. ધર્મ સાચું-ખોટું નહિ સમજાવે તે બીજું કેણ સમજાવશે ? સાચું- 8 ૫ ખોટું સમજાવવું તેને ઝઘડો કહેવાય કે સાચી સમજ આપી કહેવાય ? સાચી વાત R એ છે કે, આજે તો ધર્મ કરનારાઓને પણ સાચું-ખોટું સમજવું નથી. આ બધું છે નહિ સમજે તે ઠેકાણું પડશે નહિ અને આ જન્મ હારી જશે અને વખતે અનંતે
કાળે ય આવો જન્મ મલે તેવું પાપ બંધાઈ જશે. 4 “સાવુપણું એ જ ધર્મ છે?—આ વાત તમારા હૈયામાં લખાયેલી છે ? શ્રી ઋષભ? દેવસ્વામિ ભગવાન શ્રી અજિતનાથ સ્વામિ ભગવાન થયા ત્યાં સુધીમાં પચાસ (૫૦) 5 લાખ કોડ સાગરોપમ કાળ ગયે. તેમાં એક રાજા એ નહિ, જે સાધુ થઈ ક્ષે ન 1 ગયે હોય કે સવાર્થરિધમાં ન ગયે હોય ! શ્રી ઋષભદેવ સ્વામિ ભગવાનને તમે જ { “દાદા માને છે ને ? યાત્રા માટે શ્રી સિધ્ધગિરિજી પણ જાય છે ને ? આજે તે તમે 8 જે રીતના યાત્રાએ જાય છે તે પણ ત્રાસરૂપ છે તેથી તીર્થ પણ મહા આપત્તિમાં છે.
આજે તમને યાત્રાને ખપ નથી પણ નવરાશનો સમય મળે એટલે ટેસ કરવા, મેજ-મજા, એશ-આરામ કરવા જાવ છો. હવે તે ઘણુને ત્યાંય સડક બનાવવી છે છે, એટલે છેક દાદાના દરબાર સુધી મોટર લઈ જવી છે. હવા ફેર રોગ લાગુ પડયો છે.
(ક્રમશ:).
то

Page #756

સ્વીકાર અને સમાચના
પર્યુષણ પર્વ પરાગ- લે. પૂ. આ. રીતે વર્ણવ્યા છે અને પાંચમાં આરાના શ્રી વિજય પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મ. પ્ર. શ્રી. ભાવિભાવ વર્ણવ્યા છે જે દરેક આત્માઓને મુકિતચંદ્ર સરકવરજી જૈન આરાધના જાગૃતિ માટે ઉપયોગી છે. ટ્રસ્ટ છે. દિલીપકુમાર ચીમનલાલ પરિચયના પુ -પ્રકાશક શ્રી સુરત શાહ સસ્તા અનાજની દુકાન ભ રવનાથ તપગચ્છ રત્નત્રયી આરાધક સંઘ સુસ્ત રોડ યુ.કો. બેંકની બાજુમાં અમદાવાદ ડેમી ૧૬ પેજ પર પેજ મહેતા ક્ર. ૧૬ પેજ ૯૬ પેજ મૂલ્ય ભેટ થયું પણ નથુબહેન હરિલાલ તથા વાહેર તારાચંદ પર્વના દિવસોના વાંચનનું રહસ્ય સમજાવ્યું મુલકચંદ પરિવાર તરફથી ભેટ, પૂ. પાદ છે જે વાંચતા પયુષણની આરાધના ઉલાસ આ. ભ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી વધે.
મ. તથા પૂ. ગણિવર્ય શ્રી ગુણ યશ વિજ| મુકિત માગને સરળ ઉપાય- યજી મ. ૫ ગણિવર્ય શ્રી કીલિયશ વિ. પ્રેરક પ્રકાશક ઉપર મુજબ ક્ર. ૩૨ પેજી મ.ના પરિચય ગણિપદ પ્રરોગ પ્રગટ ૧૧૨ પેજ મૂલ્ય રૂા. ૭) ચૌદ નિયમ કર્યા છે. જે આદર્શરૂપ છે. તેમજ પ્રાયશ્ચિત વિધિ વિ ની ઉપગી - નેધ છે.
બાલમિત્રો ! જૈનનું સાચું ઘરેણું-લેખક પ્રકાશક ફકત કેવળજ્ઞાન પામનારનું નામ ઉપર મુજબ કા. ૧૬ પેજ ૮૪ પેજ જણા , જીવનમાં વસાવવા યોગ્ય વ્રત નિયમ વિ. ૧, પસ્તાવો કરતાં કરતાં.... સમજણ અને નોંધ આપી છે. જે ઉપ- ૨. ઉપસર્ગ સહન કરતાં કરતાં ....... યોગી છે.
૩. જમતાં જમતાં...... ભગવાને ભાખ્યા ભાવિના લેખ- પ્રવ. ૪. અરીસા ભુવનમાં શણગાર સજતાં........ ચનકાર-પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરી. ૫. શુભ ભાવનામાં ચઢતાં ચઢતાં....... શ્વરજી મહારાજા સં. પૂ. મુનિરાજ શ્રી ૬. ગોચરી પરઠવતાં પરઠવતાં.. કીર્તિયશવિજયજી ગણિવર પ્ર. સન્માગ ૭ હાથીની અંબાડી ઉપર... પ્રકાશન આરાધના ભવન પાછીયાપળ ૮. અનશન કરતાં કરતાં...... રિલીફ રેડ અમદાવાદ-૧ ડેમી ૧૬ પેજી ૯ પડિહેરણ કરતાં કરતાં..... ૧૦૮ પેજ પૂ. પાદશ્રીજીએ ભગવાન મહા- ૧૦. દોરડા ઉપર નાચતાં નાચતાં.... વીરની અંતિમ દેશને અંગે આપેલા પ્રવ- મકલનાર – એમ છે. કોઠારી-રાજકોટ. ચને છે ભાવિકાળના સૂચક, પુણ્ય પાળ
(જવાબ આવતા અંકે) રાજાને આવેલા આઠ સ્વપ્નના આધારે સુંદર

Page #757

સંસારના સુખ માટે ધર્મ
બિત કરવાની માન્યતા અને
( તુરિરાજજીછમwઉજવછરાજ ગચ્છની કે ખરતરગચ્છની?
થોડા સમય પહેલાં એક પુસ્તક વાંચ- પુસ્તકના કેટલાક આ વિષયને લગતા વામાં આવ્યું. પુસ્તકનું નામ હતું : “બેલે” જુની અને નવી ગુજરાતીમાં અત્રે તપ ખર૮.૨ ભેદ. આ પુસ્તકમાં તપાગચ્છ રજુ કરું છું : અને ખરતરગચ્છ વચ્ચે કેટલી માન્યતાઓ વો ૧૨૬ નો-ત્તર દિશાના માટે જુદી પડે છે તેની જુની પદ્ધતિ મુજબ સેવાદથથાના યુવાનના દેરાસર વિષે જે બોલ' તરીકે નેધ કરવામાં આવી છે. શ્રી સુહાના મત મુજબ મન કરે. ને હરા ચિરંતન મુનિ મહત્તમરચિત જુની ગુજરાતી વો હીદીરા ના ઘર ઘર વડે ભાષાના બેલને પૂજ્યપાદ સિધ્ધાંત મહ. તે પહેલ રે મૂi, ‘ત ન ઘર ઘર દધિ આવાય દેવ શ્રીમદ વિજય પ્રેમ સૂરી. રોડ પતરા પરથો, થાઉં? નેટ મળી ૩પત્રય, શ્વરજી મહારાજના શિષ્યરત્ન પૂ. આચાર્ય સંર, ટુ, મરી, સુવિધા પ્રW, તે
- तुम्हे घर घर दीठ एतला आंबल, एतली દેવ શ્રીમદ્ વિજય અંબૂ સૂરીશ્વરજી મહા
खीचडी गुणेयो,' पछे लाक इम कहे- गुरुणा રાજ સાહેબે ચાલુ ગુજરાતી ભાષામાં સરળ નાનંતિ જાળા, ઘરે ર ૩૫ર ટીકા છે તિજ રીતે રજુ કર્યા છે. વિ. સં. ૨૦૦૭ની उपद्रव उपशम निमित्ति गुणणां करावइ छ । સાલમાં આ પુસ્તક મુકતાબાઈ જ્ઞાનમંદિર- સુ વહી ગુરુ ઘરોઘ માપના ડભાઈ તરફથી બહાર પડેલું છે. તેમાં ઘણી आडंबर वधारे, परे जिणसासणमांहे एहवा બાબતે નોંધપાત્ર છે. વર્તમાનમાં વિવાદ અંધશ્રોસમાધીના, ગુor, wriા તે પણ સ્વરૂપે ૨.ગાવવામાં આવેલ પ્રશ્ન, નામ- હા નહીં , જે જે તે પ્રાંતિ કુણા જH
____खय बोघिलाभ निमित्तइ कांइ करे; परं नीयाणा “સંસારના સુખ માટે ધર્મ થાય કે નહિ?”
आसंसा न करे, अने एहवा गुणना इहलाक ખરેખર તે તપાગચ્છમાં ઉભે થયેલ પ્રશ્નન
समाधीया पोसह सामाइकमांहे करणा पणि જ નથી. ખરતરગચ્છમાંથી પાછલા દર. નદિ અનg થી નવાર ર૩ઃ પૂરવા સાર વાજેથી તપાગચ્છમાં ઘૂસાડેલો પ્રશ્ન છે, મઠ્ઠામંત્ર પરમ સુદ, ૩ શ્રી વરસાZર તવ એમ આ પુસ્તકના કેટલાક બેલે” કહે છે. શ્રી માતૃ સ્વામિ છતા, તિન વિદુના વાર મૂળભૂત ખરતરગચ્છની માન્યતાને ટેકે મુકાની વોરરીરા નામ રે કુળના રે વરસ આપવા માટે મરણીયા બનીને ઝઝુમતા
તા નેf gવીરા નાવે છે તેથિ કરાવે છે ! સુ, તપાગચ્છ યે નિ દ્રામાં છે કે સ્વપ્નાવસ્થામાં
इहवा मानवा नउकार उवसगहरंना किहांई છે તે નકકી કરવાનું કામ વાચક પિતાની ?
कह्या नथी, जिण कारणि श्री ठाणा अंग જાતે કરી શકે તે માટે “તપાખરતર ભેદ,
चउथा ठाणामांहे पणि इसा कह्या चउत्थे उद्देसे

Page #758

• જૈન શાસન (અઠવાડિક)
“રવિણા દરજ્ઞા પુનત્તા, તે ના કરે નહિ. અને આવા ગણુણાં આલોક ફુન્નો વહિવા ? રોજ વડવઠ્ઠા ૨ સમાધિ માટે પોસહ સા માયકમાં કુદરોન ઘડિવા રે અવદિવા ૪ " કરવા પણ નહિ, અને શ્રી નવકાર જે
gવં રિઝ છે તે વિવું એ રે, તે ચૌદ પૂર્વને સાર મહામંત્ર પરમેષ્ટ છે. મળે શેર રૂ સંસારા, મેત ૪ પરિવાં તથા શ્રી ઉવસગ્ગહર સ્તવન જે શ્રી ભદ્રઘરવક્તા જીરું, તે દુ:વય મલયનિમિત્તે છે . બાહુ સ્વામીનું કરેલું છે, તે બેના નામ जे मूढ मूरिख छ खेती चारि बोरि निमित्ति ।
દઈ ચેખા મગની ખીચડીનું ગણું જ્યારે वाए, जे डाहा छ ते धानानामत्त वाए छ, જા િધાન નીના ની તો બિ સાર પદસ્થ ાય છે ત્યારે દેશ-પરદેશ કરાવે છે! बोरि प्रसंगागत छ, परं वांछना धाननी।
= ==ી તે નવકાર–ઉવસગહરની આવે માનતા કરવી ને ! સુન વંર વારે મોહ નહી હોવે કયાંય કહી નથી, પણ એમનો ધર્મ અલક તો વળ દુઝારા સુલ તથા વસ્ત્રો ફેવતિ નિમિત્ત છે, પરલેક મેક્ષ સાધવા નિમિત્ત
સરવ પ્રસંઘ ૨ પ્રાયઃ છે . તવા હોવા કાંઈ દેખાતું નથી, જે કારણ શ્રી ઠાણાંગ નિમિત્ત જુના ફુછr માનદ્ નો દા ચોથા ઠ ણ માં પણ ચોથા ઉદ્દેશે આમ કહ્યું
બોલ ૧૧દમો : “ખરતર જ સામા- છે-“ચાર પ્રકારની પ્રવજયા કહી છે, તે આ યક પિષહમાં દેવ-ગુરુ-ધર્મના સ્થાનક પ્રમાણે-૧ આલેક પ્રતિબદ્ધ ર લોકપ્રતિદેશ-ઉપાસરાને વિષે ઇહલેકના મત ગણુણ બદ્ધ ૩ ઉભયલક પ્રતિબધ ૪ અપ્રતિબધ” ભણે છે, જે ગુરૂના કહેલ ખીચડીના આ પ્રમાણે જે ચારિત્ર લે છે તે ચાર પ્રકારે ગણુણ ઘર ઘર દીઠ દેશ-પરદેશ દઈ મૂકે લેવાય છે, તેમાં ત્રણ ભેદ સંસાર હેત છે, છે. “ઘર ઘર દીઠ આંબેલ પણ આટલા ચે ભેદ અપ્રતિબદધ પ્રવજયા છે, તે કરજે, કેમ? કારણ-ઉપદ્રવ, સંકટ, દુકાળ, દુખક્ષય કર્મક્ષય માટે છે. જે મૂખ મરકી ઈત્યાદિક હશે, માટે તમે ઘર ઘર ખેડુત હોય છે તે ઘાસઘૂસ માટે વાવે દીઠ આટલા અબેલ, આટલી ખીચડી છે, જે ડાહ્યા છે તે ધાન્ય માટે વાવે ગણજો.” પછી લેક એમ કહે કે- “ગુરુ છે. કદાચિત ધાન્ય ન નીપજે તે પણ ગુણને જાણે છે, ગુરુએ કઈ ઉપદ્રવ દીઠા
ઘાસઘુસ પ્રસંગાગત છે. છતાં ઇચ્છા છે. તે શમાવવા માટે ગણણ કાવે છે ! ધાન્યની કરવી જોઈએ. આ પંચમઆમ કરી ગુરુ પોતાને ઘટાટો૫ આડંબર
કલમાં મેક્ષ નથી થતું, તે પણ અલકના વધારે છે, પરંતુ જિનશાસનમાં આવા આંધળાં લોકસમાધી ગણુણ ભણવાં તથા પલેક દેવગતિનાં સુપ એ સર્વ તે કયાંય કહ્યાં નથી. જે કદાચ કેઈ પ્રસંગગત છે. તપ ઈહલકા દક માટે કરે તે “દુઃખક્ષય કર્મક્ષય બે ધિલાભ ગણુણાં, ઇચ્છા, માનતા માને નહિ.” નિમિત્ત કરે, પરંતુ નિયાણું આશંસા (ઈતિ ભેદ ૧૧૬)

Page #759

વર્ષ-૬ અક-૩૫ તા. ૧૯-૪-૯૪ :
बोल ७२मो- खर० देवगुरुना इछणा मांतणा संसार निमित्त करइ, ते किठे का ? तपा तो मिथ्यात कहे छे खर० इम पणि कहे छे ને- 'बाहिरिलाइ मानी जई तिण थकी महिलानई घणा कीधा रुढा ! सु सास्त्रमांहे इम कह्या ? आवसग बारहजारी मांहे 'जु संखेसरा थंभणा (दौ) जिके अहलाकरा इछणा मानणा करइ ते लोकोत्तर मिथ्यात्व इसडा कह्या छे, ते लोकिक मिथ्यात्वथी भारी छे ! વો મેર વરતરે કાળ્યા છે, તેને જોાિ-જોજોત્તર મિથ્યાतरा बोल ७ रा बालावबोध कीधा छे, तिण माहे पणि 'इछणां मानणां लोकोत्तर मिथ्यात्व आण्या छइ' सु ! आज तउ खरतर मिथ्यात्व नथी, कहता, 'इछणां मानणां' घणा इणइरे गच्छे कीजइ छे, तपा नही करता ॥७२॥
ખેલ ૭૨ મા-ખરતર સ་સાર નિમિત્તે દેવ-ગુરુની ઇચ્છા માન્યતા કરે છે, તે કયા શાસ્ત્રમાં કહેલ છે ? તપા તે। (તેને) મિથ્યાત્વ કહે છે. ખરતર એમ પણ કહે છે કે- બહારનાને માનવા તેન કરતાં ઘરનાને માનવા સારા', શુ શાસ્ત્રમાં એમ કહ્યું છે ?
(વન મિનિટ લીપ્સ... પ્રિય વાચક, તે કાળે ખરતરે એવી દલીલેા કરતાં કે બહારનાને માનવા કરતાં ઘરનાને માનવા સારા..! આજે કેટલાક તપ ગચ્છવાળા આ ખરતરા પાસેથી પ્રેરણા પામીને સૌંસારના સુખ માટે ધમ કરવાની પુષ્ટિમાં એવા પ્રશ્ન કરશે. સઔંસારના સુખ માટે ધમ નહિ', તા શુ અધમ કરે ?'એ લેાકેાના આવા છણુકાથી જરાય ગભરાવાની જરૂર નથી ... હુવે આાગળ....
વાંચે
: -૬૭
આવશ્યક બારહઝારીમાં- જે શ'ખેશ્વર, સ્ત'ભનાજી આદિનું હિ. લેાકાદિ સબધી ઈચ્છા માન્યતા કરે તે લેાકેાત્તર મિથ્યાત્વ,' એમ કહ્યુ` છે તે લૌકિક મિથ્યાત્વથી ભારે છે. વળી મેડ્સ દર ખરતરગચ્છના ઉપાધ્યાય છે, તેમણે લૌકિક-લેાકેાત્તર મિથ્યાત્વના ખાલ ૭૦ના બાલાવબેાધ કર્યાં છે, તેમાં પણુ ઇચ્છા માન્યતા લેાકેાત્તર મિથ્યાત્વ કહી છે,’ હવે આજે તે ખરતર મિથ્યાત્વ નથી કહેતા, તેમના ગચ્છમાં ઘણાં ઇચ્છા માચતા’ કરે છે, તથા ની કરતા.” (ઇતિ ભેદ ૭૨)
बोल ७८ मो- खर० देव- गुरुना इछणा मातना संसार निमित्ते करई । तपा मिछात कहइ छइ ।
બેલ ૭૮ મા-ખરતર દેવગુરુની બધા માન્યતા સસાર નિમિત્ત કરે, તપા મિથ્યાત્વ કહે છે. (તિ ભેદ ૭૮)
बोल १२६ मो- सामाइ पोषह देव गुरु धर्मथानकमाहं अहलाक निमित्ते मंत्रादिकना जुणणा निषेध्या छे, ते खर० अहलाक निमित्ते જુળના રફ તે જિમ ? પૂછિવા ।
ખેલ ૧૨૬મા-સામાયક, પેાષહ, દેવ, ગુરુ, ધર્મસ્થાનકમાં આલેક નિમિત્તે` મ`ત્રાદિકનુ ગણવું નિષેધ્યુ છે, તે ખરતર આલેક નિમિત્તો ગુણાં કરે, તે કેમ ? પૂછવુ'. (ઇતિ ભેદ ૧૨૬) (આજે આવા ઘણાં પ્રશ્નના ખરતરાનાભાઇબંધ બનેલા તપાગચ્છવાળામાને પૂછવાના સમય પાકી ગયા છે.)

Page #760

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -. શ્રી ગણદર્શી
૦ આ દુનિયાનું સુખ ભૂંડું કહેવા–સમજાવવા માટે અમે કરીએ છીએ. તે હયામાં , ઉતરાવવું કઠીન છે પણ તે જ કામ અમારે કરવાનું છે. તેમાં અમે ૨ એ તે
તમારા ગુરૂ થવા પણ લાયક નથી. ૦ સંસારરૂપી સાપનું ઝેર ન ચડે તેના માટે જડિબુટ્ટી સમાન શ્રી જિનમંદિર-ઉપા
શ્રયાદિ છે. - આ લોક અને પરલોકના સુખ માટે ધર્મ કરે તે બધા ઝેરીલા છે. તે ય મરે અને
તે માટે ય ધમ કરાય” કહી બીજાને ય મારે. - કર્મથી પીડાતા જીવોને કર્મથી મુક્ત બનાવવા સાધુપણ જે બીજો એક ધમ
નથી. તે માટે જ સાધુ બનાવવાના છે. ૦ સાચે શિષ્યભાવ કેળવ્યું હોય તેજ ગુરુપણું દીપાવી શકે. - શ્રી જૈન શાસનમાં દીક્ષાની નવાઈ નથી. પણ શ્રી જૈન શાસનમાં જન્મેલા મરતા
સુધી દીક્ષા ન લે તે નવાઈ! મરતી વખતે “દીક્ષા વગર હું મરી જાઉં ” તેનું દુખ ન હોય તે નવાઈ!
વોઝ ૨૩૦ મો-fીમાનાણે નીમાબા માનના સંસારના સુખ માટે ધર્મ કવ વળી સૂર્ણતા લાભ નિર્નતિ સમાધિ પક્ષકાએ જ્યારે વિવાદ ઉભો કર્યો તેના મરના વોઘવીન વgિઝામ આરોજપળા મા વર્ષો પહેલાં જ પ્રગટ થઈ ગયું હતુ छइ, पणि अहलाक रे निमित्ते काइ न मागे।
' આટલી માહિતી વાચકેની જાણ માટે. खर० इहलोक निमित्त करे छइ । બોલ ૧૩મે તપ ક્રિયામાં નિયાણું
: વ ન રહે છે : છેડી નિજ રાહેતુ દુખક્ષય, કર્મક્ષય,
ખરતરાને ધમ સમાધિમરણ, બોધિબીજ, બધિલાભ
આલોક નિમિત્ત છે, (ભાવ) આરોગ્યપણું માગે છે, પણ
પરલેક આલોકના નિમિત્તે કાંઇ માંગતા
મક્ષ સાધવા નિમિત્ત નથી. ખરતર આલેક નિમિત્ત કરે છે.
કાંઈ દેખાતું નથી. (ઈતિ ભેદ ૧૩૦)
–તપાખરતર શ્રેષ્ઠ તાજા કલમ–ઉપર આપેલ “તપાખરતર
(મા. સુ. ૨ તા. ૧૫-૧૨-૯૩) ભેદ' પુસ્તકને ઉતારે તપાગચ્છપ્રેમીઓની જાણ માટે આપેલ છે. આ પુસ્તક, વર્તી

Page #761

ડિગ્રીમાં તણશે નહિ. ઉત્તમતાને હણશો નહિ.
પૂ. આ. શ્રી વિજય પ્રભાકર સુરીશ્વરજી મહારાજ
૧૫૦ વર્ષ પહેલાં હિન્દુસ્તાનની ધરતી ત્યારે મુનિજીવન કેવી શ્રેષ્ઠ વસ્તુ છે ઉપર લોર્ડ કે ન મના અંગ્રેજી પાદરી- તેને અંગુલીનિર્દેશ આ લેખમાં કર્યો છે.' એ કલકત્તા, મુંબઈ, અને મદ્રાસમાં યુનિ. મુનિજીવનમાં બધી ઉત્તમતાને સમાવેશ વર્સિટીની સ્થાપના કરી. તેના હૈયામાં થઈ જાય છે. મેલી મુરાદ હતી કે પ્રજાની બુદ્ધિમાં વાત્સલ્યનો વારિધિ, માનવ જાતિના ગોટાળે ઉભો કરી હિન્દુસ્તાનના ઉત્તમ શેઠ, ને ઉત્તમ શણગાર ભાષાના અનંત સંસ્કારને મૂળમાંથી દૂર કરી પ્રજાને ધર્મ મીઠાશથી ભરેલા શબ્દ તેને ભાવ અને ભ્રષ્ટ બનાવવી. હિન્દુસ્તાનને ક્રિચી અન તેનું સંવેદન માટે પી એચ ડી. કરવાની લેન્ડ બનાવી દેવું. આ કરવામાં તે લગભગ
જરુર નથી. સફળ થયા છે તે ચારે બાજુ પ્રત્યક્ષ
માતાને પી.એચ.ડી. વગર માની જે દેખાય છે. આ ડીગ્રીને પ્રાપ્ત કરી તૈયાર
ઉચ ડીગ્રી મળે છે તેમ સાધુ-સાવી થયેલાઓએ હેન્દુસ્તાનને આર્થિક, સામાન્ય જિક, વ્યવહારિક, લગભગ તમામ ક્ષેત્રે
સઘળી ડીગ્રી સમાએલી છે. તેને જગતના” ભારે નુકશાન પહોંચાડયું છે. ઉત્તમકુળના
ડીગ્રી લખવાની જરૂર નથી. જેને સંસારી ઉત્તમ આત્માઓને પણ વ્યસને અને ફેશ
પોતાનું નામ વીસાયું તેને જગતની ડીગ્રી નની આગમાં લપેટી નાખ્યા છે. અગ્નિની
એ ઉપાધિ છે. માટે સાધુ સાવીને કંઈ આગને તે બાવાળા બુઝાવી શકે. પરંતુ
પરિક્ષા આપવાની હોતી નથી. જ્ઞાધુ
સાવીજી ભગવંતે પોતાના ગુરુને સમર્પિત દુરાચાર–અનાચાર–પાપાચારની આગ તે એવી ફેલાઈ છે કે જે આકાશે આંબી ગઈ
રહેવું ભગવાનની આજ્ઞા સાથે, પૈતાછે. જે જોઇને ભલભલો સાત્વિક-પુણ્યશાળી
જીવનને જોડી દેવું તે સાચી ડીગ્રી છે પણ હિંમત હારી જાય નિરાશ થઈ જાય.
પંચાચારના પાલનમાં ચિત્તને જેઠનું તેરા ડિગ્રી મેળવવાની ઈરછા સંસારી આત્મા
શ્રેષ્ઠ કર્તવ્ય છે. એને થઈ જાય પરંતુ જેને સર્વસંગ પરિ. તારાએ આકાશની કવિતા છે એ ત્યાગ કરી પંચમહાવ્રત સ્વીકાર્યા છે. દુનિ- સાગરની કવિતા છે. માતાએ પ્રધીની યામાં ઊંચામાં ઊંચી પ્રકારનું જીવન જીવી કવિતા છે. સાધુ પુરુષમાં એક શેયરી) શકાય તેવું ચારિત્રજીવન મલ્યું છે. તેવાને ભદ્રિતા સમાએલી છે. માટે અભદ્ર પણ કાળ બ ડીગ્રીએ લખાવવાનું ગમે વંતના વિશેષણમાં ચંદ્ર જેવા હીતલ છે. આ ભયંકર ભૂલ થઈ રહી હોય તેવું સમુદ્ર જેવા ગંભીર, અને સૂર્ણ જેમ લાગે છે.
તેજસ્વી લેખાય છે.

Page #762

૮૭૦ :
: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) એક વખત એક જગ્યાએ B.A.L.L,B, અભિમાનને વધારનાર, પોષનાર, ખિલવશબ્દને વ્યંગમાં વિસ્તાર કર્યો હતે. B નાર છે. જ્યારે સાધુતાની ખિલવણી નમ્રતા, એટલે બેવકૂફ, A એટલે અનાડિ, L એટલે વિનય, વિવેક લેકર ગુણ ગરિમાથી લાંબુ-બીજે L એટલે લચ-અને B એટલે જીવનને સજજ બનાવનાર છે. ત્રણ ભુવબેલનાર હવે પુર અર્થે વિચારીએ બેવ. નની રિદ્ધિ સિધિને તણખલું માનનારને કૂફ અનાડિ લાંબુ લચ બોલનાર. ટૂંકમાં ડીગ્રી નું શું કામ છે? આવી ડિગ્રી ઓ સાધુ સાધ્વી પાછળ લખાય
- તુછ ડીગ્રીઓનાં લેભમાં તણાવાથી તે સાધુ પદની લઘુતા કરે છે. સૌએ સાવધ આમિક ગુણેનો વધ થાય છે. જયારે બની જવા જેવું છે.
સાવધ થવાથી આમિક ગુણ ની શુધિ
વૃદ્ધિ થાય છે. અને સિદ્ધપદ નજીક લાવી સંસારમાં મરતા અને જમતા પહેલે આપે છે. તેને કોઈ પ્રસિધિની જરૂર શબ્દ માનવ બાલતો હોય તે મા છે. પૃથ્વીને રહેતી નથી. માતા કહેવાય છે. પૃથ્વીનું સંવગ અને પૂર્વે થઈ ગયેલા જબરજસ્ત શાસન તીથ પણ માતા છે. હું જે કાંઈ છું તે પ્રભાવક મહાપુરૂષોને સદા માંખ સામે માતાની પ્રસાદી છે.
રાખીએ તે આપણને જાગૃત રહેવાનું બળ માનવતા અને સાંસ્કૃતિનું મહા વિદ્યાલય મળશે. જ્ઞાનના સાગરમાંથી અઢળક ખજાનો માતા છે. એ માતાની પણ માતા ગુરૂ ભગ
મેળવ્યા પછી એ મહાપુરૂષે કઈ છે હજી વંત છે ગુરૂ ધર્મને એ ળખવનાર છે. વિશ્વમાં
તો મેં બિન્દુ પણ મેળવ્યું નથી. તેઓની ધર્મ શાસન ધબકતું રાખનાર ગુરૂમાતા છે. જ્ઞાન ગરિમા, ગુણ ગરિમા, આરાધકતા,
પ્રભાવકતાનો મારામાં અંશ પણ નથી તે તારક તીર્થંકર દેવોના લકત્તર શાસ
વળી આવી ડીગ્રીએ ના ભૂલ મારે શું નને હયામાં વસવાટ થયા પછી તે
કામ છે? લેકિક ડીગ્રીઓ પ્રત્યેની મમતા-મેહ આપણને પ્રભુ શાસનથી લાખે જોજન દૂર કરી
કેટિ કે ટિ વંદન હો માપુરૂષોને. દે છે આત્મામાં મોક્ષની લગની લગાડવાને
મા મા જ પહ બહુર્ય બદલે મે હની પગચંપી કરાવે છે.
જે બદ્ધા ચિફકણહિં કમૅહિં ! જેની પાસે દેહ અને આત્માની ભિન્ન- સસિં તેસિં જાયઈ, તાને સગેટ બંધ છે. તેને મિથ્યા છે ધના
હિઓએસ મહાદસે છે પ્રવાહમાં તણાવાની જરૂરિયાત નથી જેને
- શૈરાગ્યશતક પરમાત્મા બનવું છે તેને તકલાદિ પદવીઓ ૨ ગાઢ કમથી બંધાયેલા છે તેમને બહુ કેમ મુંઝવે ?
કહો નહિ, કેમકે તે સર્વને હિતકારી ઉપદુનિયાની ગમે તેવી ઉંચી ડિગ્રી એ "દેશ આપતે મહાદેવને માટે થાય છે.

Page #763

EEG ELHEID
Dham
-
-
:
S
--
---
-
બગવાડામાં આચાર્ય પદપ્રદાન
સંઘના પુણ્ય પૂ. તપોનિધિ અને પુ. મહોત્સવ બગવાડ, એક તીર્થધામ તરીકે વિખ્યાત ગચ્છાધિપતિશ્રી ઉપરાંત પૂ. આ. શ્રી છે. કેલ / કલા નદીના સંગમ-તટે તેમનું જન્મ ૨જી મ. પૂ. આ. શ્રી જયઅર્જુનગઢ તરીકે ઓળખાતી ટેકરીની કેજર સૂરિજી મ., પૂઆ. શ્રી પૂર્ણચન્દ્ર ગોદમાં વસેલા, મુંબઈ-અમદાવાદ હાઈવે સૂરિજી મ., પૂઆ. શ્રી મુકિતપ્રભ સૂરિજી પર વા પી- ૩દવાડા વચ્ચે આવેલા બગવાડામાં
મ, પૂ. આ. શ્રી અમરગુપ્ત સૂરિજી મ. તાજેતરમાં આચાર્ય પદ પ્રદાનનો એક આદિ સુવિશાળ સાધુગણની તેમજ મહત્સવ એવી ભવ્યતાથી ઉજવાઈ ગયું કે,
સાવી સમુદાયની ઉપસ્થિતિ એટલા બધા જેની સુવહ-સ્મૃતિ અવિસ્મરણીય બની
વિશાળ પ્રમાણમાં થવા પામી છે, જે સમગ્ર રહેવા પામશે. ગત ચાતુર્માસ દરમિયાન
વલસાડ જિલ્લા માટે પહેલી વહેલી વાપીમાં દૂભુત ધર્મ જાગૃતિ આણનારા
હવાથી વાપી-બગવાડાના અનોખા પુ
દયની પ્રતીક બની રહી. આચાર્ય પદ પૂ. પં. શ્ર હેમભૂષણ વિજયજી ગણિવરને પૂ તપેનિધેિ આ. શ્રી રાજતિલક સૂરિજી
પ્રદાનને દિવસ મહા સુદ-૮, શનિવાર,
૧૯૨૯૪ જાહેર થતાંજ મહોત્સવના મહારાજ તથા પૂ. ગચ્છાધિપતિ આ. શ્રી મહોદય સૂરિજી મહારાજે આચાર્ય પદે
પ્રારંભની સૌ પ્રતીક્ષા કરી રહ્યાં, પ્રતીક્ષસ્થાપિત કરવાનો નિર્ણય લીધે અને
મય આવા વાતાવરણ વચ્ચે મહા સુદ ૫ એની જાણ કરી બગવાડા પરગણું જૈન
વસંત પંચમીના શુભ દિવસથી પંચાહ્નિક સંઘ સહિત અનેક સંઘને મળતા, ઘણાએ
મહોત્સવનો પ્રારંભ થયે. એક એક દિવસ
વીતતે ગયે એમ મહોત્સવના વાતાવરણમાં આ પ્રસંગ પતાના આંગણે ઉજવવાને લાભ આપવા પૂજને વિનંતિ કરી, પણ
ભકિતભાવની ભરતી આવવા લાગી. એમાં બગવાડા પરગણાની વિનંતિ એટલી - બગવાડામાં જગાની વિશાળતા એટલી બધી ભ વનરી અને કાકલુદી -પૂર્ણ હતી કે, બધી સુંદર હતી કે, રામનગરમાં પ્રવેશ પૂજ્યએ રોને સ્વીકારી અને એથી બધે જ કરતાની સાથે જ મહત્સવ આઢિની મનોઆનંદેલા તનું મેજુ ફરી વળ્યું. એમાં હરતા દર્શકની આંખે ઉડીને વળગ્યા વિના વળી પૂ. 1. શ્રી ચંદ્રગુપ્ત વિજયજી ગ િન રહેતી. એક લાખ સ્કવેર ફુટની વિશા૧રને આરાય પદ પ્રદાન પ્રસંગને લાભ ળતા ધરાવતે પૂજા પ્રવચન માટેને ભવ્ય ભળતા એ આનંદ દ્વિગુણિત બક્ષક્સ જૂ મિ મંડપ, રંગોળીઓ અને

Page #764

૮૭૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
હાલતી-ચ લતી અનેક ૨ચનાઓ, ત્રણે અર્પણ કરવાના ચડાવા તે રેકર્ડ રૂ૫ ટંકની અનુપમ સાધર્મિક ભકિત-નવકારશી. બન્યા. પદ પ્રદાન થયા બાદ સાત-સાત ખીમાણા રાજસ્થાનનું બેન્ડ, વિરમગામના આચાર્યોએ નૂતન આચાર્યદેવશ્રી ચન્દ્રગુપ્ત શરણાઈ વાદક, દીપકોની રોશનીથી શાંતિ. સૂરીશ્વરજી મ. તથા શ્રી હેમભૂષણ સૂરીભર્યો ઝગમગાટ ધરાવતું મંડપ મંદિરનું કવરજી મહારાજને પિતાના આસને બેસાડીને વાતાવરણ, મુંબઈ–વાપીના યુવકનું ભકિત દ્વાદશાવર્ત–વંદના કરી, ત્યારે વાતાવરણ ભાવભર્યું અવનવું આજન: અદિ જતાં તે ભલભલાની આંખ હર્ષાશ્રુ વિશેષતાઓ અખબારોની અટારીએથી વહાવી રહી. પ્રસિદ્ધ થવા માંડી અને આગંતુ કેની બાલમુનિ શ્રી મુક્તિશ્રમણ વિજયજી ભીડમાં અભિવૃધ્ધિ થવા માંડી. પદ પ્રદા- મ. તથા સાદવજી શ્રી હિરણ્ય પ્રભાશ્રીજીની નના દિવસે તે બહારગામથી દશથી બાર વડી દીક્ષા પણ આ પ્રસંગે થવા પામી હજારનો માનવ મહેરામણ ઉભરાતા ગામે હતી. આમ ઉદારતા, ઉલાસ. આજન, ગામ, શહેરે શહેરના આગેવાને-ભાવિકોને ઉપજ, ગામેગામના આગેવાનની ઉપસ્થિતિ માટે મેળો બગવાડામાં જામે. મહા સુદ ટીપટોપ વ્યવસ્થા આદિ અનેકવિધ વિશે૧૭મની સાંજે મહાપૂજાના દર્શન માટે પતાએથી આ આચાર્યપદ પ્રદાન મહોત્સવ ઉમટેલી મેદની પદ પ્રદાનની વિધિ મહા એક ચિરંજીવ સંભારણું મૂકી .. સુદ ૮મે એક વાગ્યા સુધી ચાલી, ત્યાં
પૂ. પં. શ્રી હેમભૂષણ વિ. ગણિવર, તથા સુધી ઉમટતી જ રહી. અનેરી સાજ
તેમના લઘુભ્રાતા ઉપરાંત શિષ્યરત્ન પૂ. સજ જાથી સુશોભિત વિશાળ મંડપમાં, જાણે
મુનિરાજશ્રી દિવ્યભૂષણ વિજયજી મ. સાક્ષાત પૂ. ગચ્છાધિપતિ આચાર્ય ભગવંત
આદિએ જયારે વાપીના આંગણે ચાતુર્માસ શ્રી રામચન્દ્રસૂરિજી મહારાજા જ બિરાજ
પ્રવેશ કર્યો, ત્યારે સંસારી સંબંધે એએમાન હોય, એવી પ્રતીતિ કરાવતી આબેહૂબ
શ્રીના પિતા શ્રી છગનભાઈ તેમજ માતુશ્રી પ્રતિકૃતિ સહિત સાત સાત આચાર્ય દેવે ની નિશ્રામાં પદ-પ્રદાનની ક્રિયા શરૂ થતા જ
મણિબેન ઉપરાંત સકળ સંઘે કેઈ અનેરી મંડપમાં અનેરી ગંભીરતા-શાંતિ છવાઈ
આનંદાનુભૂતિ કરી હતી, ત્યારે તે એમને
કલ્પનાય ન હતી કે, વાપીના કુલદી૫કની ગઈ. આચાર્ય પદ પ્રદાન અંગેના ચડાવા
આચાર્ય-પદવીને પ્રસંગ પણ ઉપસ્થિત એમાં તે અને રંગ જામ્યો. બગવાડા
થશે અને એની ઉજવણીને લાલ પણ આ પરગણાના ગણાતા પૂ પં. શ્રી હેમ ભૂષણ
* રીતે પરગણાને જ પ્રાપ્ત થશે.
. વિ. મ. ની પદવી હોવાથી અને પરગણુ વડેદરા - પૂ. આ. શ્રી વિજય ઉપરાંત વલસાડ જિલ્લા માટે આ પ્રસંગ જિનેન્દ્ર સૂ. મ. આદિ ફી રુ. ૫ ના પહેલવહેલે હેઈને એઓશ્રીને પટ આદિ અંકુર સોસાયટી પધારતા ત્યાં પ્રવચન થયું

Page #765

વર્ષ-૬ અંક-૩૫ તા. ૧૯-૪-૯૪ :
* ૮૭૩
સુદ ૬ ના સવારે ઘડિયાળી પોળ શ્રી રામ- ચંદ્ર નાથાલાલ તરફથી વરઘોડો ગુણાનુવાદ ચન્દ્ર સરીવર આરાધના ભવન પ્રવેશ તથા સાધર્મિક વાત્સલ્ય તથા પૂબ રાત્રે નિમિત્તે ભવ્ય સામે યું થયું મુ. શ્રી ભુવન- ભાવના કાર્યક્રમ હતે. ચંદ્ર વિજયજી મ નાદુરસ્ત અને મરણત
તેમને ઘેરથી પ્રભુજીને તથા પૂ. રામરોગ પછે વડોદરા પધાર્યા હતા તે સાથે
ચદ્ર સૂ મ પૂ. અમૃત મ. ના ફેટા સાથે આવ્યા-આરાધના ભવનમાં માંગલિક સંભ
વરઘોડે ચડા માંગલ્ય ભુવનમાં ઉતર્યો ળાવી બાર મંડપમાં પધાર્યા. તપસ્વી
ત્યાં પ્રભુજી તથા ગુરૂદેવોના નવાગે પૂજનની અને કાય કરોનું સન્માન આદિ થયા. પૂ.
બોલી સારી થઈ લાભ ચંદ્રકાંતભાઈ રામચન્દ્ર સ પૂ. જિનેનદ્ર સ. નું નવાંગી
અમૃતલાલભાઈએ લીધો. કામની વહેરાપૂજનનું થી બોલાતાં સુલસા ટ્રાવેલવાળા શ્રી
વવાની સારી બેલી થઈ. શાહ વેલજી પાનાજયંતિલાલ ગાંધી પરિવારે લાભ લીધે.
ચંદ ગઢયા (લાખાબાવળ) હાલ ઘાટકેકામળી વહોરાવવાની બેલી શાહ ડાયાભાઈ
પરવાળાએ લાભ લીધે. તેમના તરફથી હિંમતલાલાભાઇએ બેલીને વહરાવી. તાત્વિક
સંઘપૂજન પણ થયું. બાદ ગુણાનુવાદ પ્રવપ્રવચનમાં બાર વાગ્યા છતાં સૌ બેસી રહ્યા
ચન અને પૂ. અમૃત સૂ મ. ના જીવન બાદ મુ. શ્રી ભુવનચંદ્ર વિજયજી મ. એ
તથા સાધુતા અને શાસન રક્ષાદિ અંગે થયું. ટુંક પ્રવચન આપ્યું.
શ્રી કુમારભાઈ ધનપાલભાઈએ ટુંક ગુણાનુવાદ આ આરા વના ભવનને લાભ ભાવનગર વાળ કર્યા મુ. શ્રી ભુવનચન્દ્ર વિ. મ. ન આવી ભાઈશ્રી વેલજીભાઈ દેપારભાઈ હરણીયા પરિ શકતાં સંદેશ મોકલે. તે ગુણાનુવાદ શ્રી વાર હા. શ્રી જયેન્દ્રભાઈ હરણીયાએ લાભ શરદભાઈ મનસુખભાઈએ વાંચી સંભળાવ્યો. લીધે. ત્રણ ત્રણ રૂા. નું સંધપૂજન તથા પ્રવચન બાદ સંઘજમણુ બપોરે પૂજા રાત્રે લાડુની પ્રભાવના થઈ.
ભાવના થયા જ ભાવનામાં સંગીતકાર નિઝામપુરા તથા સુભાનપુરા પ્રવચન આવ્યા હતા. થયા સુભાનપુરામાં ચિકાર હોલ ભરાયે. અમદાવાદ – પૂ. આ. શ્રી વિજય શાહ મોહનલાલ તથા મનસુખલાલ રાયશી ચિદાનદ સૂરીશ્વરજી મ. ને પાદરા નજીક ચેલાવાળા તરફથી સંઘપુજન થયું જુઠ-૯ અકસ્માત થતા અમદાવાદ રાજસ્થાન હરણી રોડ શાહ પ્રવીણચંદ્ર નાથાલાલને હોસ્પીટલમાં દાખલ કરેલ હવે સાર થતું ત્યાં મહા રધામ પ્રવચન થયું બાદ તેમના જાય છે પૂ પં શ્રી કીર્તિ મુનિજી મ. આદિ તરફથી સઘ પૂજન થયું,
અને ભકતે સારા સેવા બજાવે છે. હાલ કા. રુ ૧૦ પૂ. હાલારદેશધારક આ. અમદાવાદ આસપાસ સ્થિરતા છે પછી ભ. શ્રી વિજય અમૃત સૂરીશ્વરજી મહા- દીક્ષા માટે આહાર પધારશે સંપર્ક-મનરાજની ૨૭મી સ્વર્ગતિથિ નિમિત્તે પ્રવીણ સુખલાલ બી. ચાંપાનેરી જયશ્રી પ્રિન્ટર્સ

Page #766

૮૭૪ ૧
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક ૧૦૫૧-જૈન દેરાસર સામે નવી પળ શાહ, શ્રીજી મ. ના શિખ્યા પૂ. સા. શ્રી વિનીત પુર અમદાવાદ ટે. . ૨૪૭૦૧ દશિતાશ્રીજી તથા કુમારી આશ બેનને પૂ. ઘ૨, ૨૩૩૫૫
સા. શ્રી વિનીત દર્શિતા શ્રીજી મ. ના રાજસ્થાન જૈન સંઘ થાણા શિષ્યા પૂ. સા. શ્રી અનુપમ દર્શિતાશ્રીજી [મહારાષ્ટ્ર] ની આગ્રહભરી વિનતિને જાહેર કર્યા હતા ઉપજ સારી થયેલ મહા સ્વીકાર કરી પરમ પૂજ્ય ગચ્છાધિપતિ વદ ૧૩ ને વડી દીક્ષા કરી પૃ. ૫. મ. આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્ વિજય મહે દય સરી. ડીસા તરફ વિહાર કર્યો હતે પૃ. મુ. શ્રી વરજી મ. સા. ની આજ્ઞા અને શુભા- મહિલણ વિ. મ. ની નિશ્રામાં કેલર તીર્થમાં શીર્વાદથી પ. પૂ. આયાત્મયોગી પંન્યાસ હુબલી આયંબિલ ટ્રસ્ટ તરફથી ઓળી થશે પ્રવર શ્રી ભદ્રંકર વિજયજી ગણિવર્યના પછી ફુગણ તક પોસલીયા બેડા ચામૂડેરી શિષ્ય પ્રશિષ્ય પરમ પૂજય તપસ્વી મુનિ- ગામોમાં ઉત્સવ પ્રસંગે પધારો. રાજ શ્રી જિનસેન વિજયજી મ. સા તથા અમદાવાદ- મંગલપાર્ક સાયટીમાં પ્રવચનકાર મુનિ શ્રી નસેન વિજયજી નેમચંદભાઈ ન્યાલચંદભાઈ ત નમન તથા મ. સા. નું આગામી ચાતુર્માસ થાણુ રતિલાલ ન્યાલચંદભાઈ તનમન તરફથી પૂ. [મહા ] નકકી થયેલ છે ઉભય પૂ આ. શ્રી વિજય જયશેખર સૂરીશ્વરજી મ. આરાધનાધામથી વિહાર કરી રાજકોટ આદિની નિશ્રામાં મુ. શ્રી ભદ્ર વર વિ. લિંબડી સુરત થઈ ચિત્રી પૂનમ લગભગ મ. ના ૨૫ વર્ષના સંયમ પયં ની અનુવાપી પધારશે.
મદનાથે ફા. સુ ૭થી ૧૧ સુધી શાંતિકલાસનગર (સિરોહી) – અત્રે
સ્નાત્ર આદિ પંચાહ્િનકા મહત્સવ પૂ. પં. શ્રી મહાયશ વિજયજી મ. તથા
ઉત્સાહથી જા. પૂ. મુ. શ્રી ધુરંધર , વિજયજી મ. ની મુલુંડ (મુંબઈ) – અત્રે પૂ. આ. શ્રી નિશ્રામાં પૂ મુનિરાજ શ્રી મલિષણ વિજયજી વિજય પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મ.ની નિશ્રામાં મ. ના સંસારી વડિલ બંધુ શ્રી કૂલચંદજી શ્રી વાસુપુજય ભવામી પ્રભુજની ૪રમી તથા તેમના ધર્મપત્ની અને પુત્રીની દીક્ષા સાલગિરિ નિમિત્ત ફા. સુ.૧ થી ૫ સુધી મહા સુદ ૮ના ઠાઠમાઠથી થઇ ૭ મુનિરાજે પંચાહ્િનકા મહોત્સવ ઉત્સાહથી ઉજવાયો. તથા પૂ સા. શ્રી હેમપ્રભાશ્રીજી મ. આદિ નાસિક - અત્રે થી ટાકે સર્વોદય૨૨ સાધ્વીજી મ. હતા. કુલચંદભાઈને , તીર્થને છરી પાલક સંઘ પૂ. આ શ્રી પં શ્રી વજસેન વિજયજી ગણિવરના શિષ્ય વિજય જયકુંજર સૂરીશ્વરજી મ. આદિની તરીકે પૂ. શ્રી ધન્યસેન વિજયજી જાહેર નિશ્રામાં ફા. સુ. ૨ થી ૭ સુધી યોજાયે કર્યા હતા તથા શ્રીમતી બદામીબેન તેમના સ્વ. શેઠ હરિચંદ લખમીચંદ પરિવાર સંસારી કાકી પૂ. સા. શ્રી મુકિતદર્શિતા

Page #767

ધાર્મિક વહીવટ વિચાર : એક વાર્તાલાપ
- પ્રેષક : કિશાર ખંભાતી વિ. સં. ૨૦૫૦ મહા વદ ૪ મંગળવાર તા. ૧-૩-૯૪ સવારે ૯ ૨૫ કલાકે. પાલીતાણ -મહારાષ્ટ્ર ભુવન, રૂમ નં. ૪૫
પંન્યાસજીશ્રી ચંદ્રશેખર વિજયજી : જયદર્શન વિજયજી નથી? (તેમને બોલાવો) [જયદર્શન વિજયજી આવ્યા પછી પંન્યાસજીએ; કાશીરામ રાણા વગેરે રાજકારણી નેતાએની ચઢવણીથી પછાતેનું આક્રમણ, તીર્થ જોખમમાં હોવાનું અને તેથી દિગંબર સાથે પણ સમા વાન જરૂરી હોવાનું પિતાનું મંતવ્ય રજૂ કર્યું આના જ અનુસંધાનમાં આગળ બેલતાં તેમણે કહ્યું કે આપણા આપસના ઝઘડામાં આપણું શકિત વેડફાવી ન જોઈએ. પછી વધુ વાત નીચે મુજબ થઈ –]
૫૦ : જયદર્શન વિજયજી, હું તમને પણ કહું છું કે જાહેરમાં લખવાનું બંધ કરે. હું પણ છદ્મસ્થ છું, મારી પણ ભૂલ થાય. આપણે અંદર-અંદર વાત કરી લેવી જોઈએ, જાહેર છાપામાં “સકળ સંઘે સાવધાન”ની જાહેરાત આપી વાતાવરણ ઉગ્ર બનાવવાથી ના હક કલેશ વધે છે. તમે છાપામાં લખો તેથી મને તે કાંઇ થતું નથી, પણ બીજા બધ ને ઉદ્વેગ થાય છે. આપણે સ્નેહભાવ વધારવા જોઈએ.
જય૦ : મેં જાહેર છાપામાં કાંઈ લખ્યું નથી. પં. : “જૈન શાસનમાં લખ્યું ને? તેની ૩૦૦૦ કેપી નીકળતી જ હશે. જય : આપના ધાર્મિક વહીવટ વિચારની કોપી પણ ૨૦૦૦ છે.
૫૦ : હું તે નેહ ભાવ વધારવાની વાત કરું છું. મારી ભૂલ થતી હોય તે મને જણાવવું જોઈએ. સામસામે લખવાથી તે સ્નેહ ભાવ ખતમ થઈ જશે.
જય૦ ? આ વાત તે આપે પુસ્તક લખતાં પહેલાં વિચારવાની હતી. એ પુસ્તક આપે સ્નેહ ભાવ વધારવા લખ્યું છે? આપ જાહેરમાં પુસ્તક લખો. અને તેની વાત મારે આપને ખાનગીમાં કરવી ?
પં : મને કહપના જ ન હતી કે આ પુસ્તક માટે આટલે ઉહાપેહ થશે.
જય : ૨૦૪૪ના નિર્ણય [સંમેલન] સામે પ્રચંડ વિરોધ ઉભે થયો હતે. એ જાણવા છતાં એની પુષ્ટિ કરનારું પુસ્તક લખ્યું અને એની સામે વિરોધ જાગશે એવી કપના ન હતી. એમ કહે છે?
પં. : ખરું કહું? વીર સૈનિકે ગામે ગામ પયુંષણ કરાવવા જાય છે ત્યારે વહીવટ અંગે તેમની સામે ઘણું ઘણું સવાલ આવે છે. તેથી તે લે કોની વિનંતીથી આ પુસ્તક લખાયું છે.

Page #768

૧ શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
જય૦ : વહીવટ જ્ઞાન માટે ઘણું પુસ્તકે બહાર પડેલાં જ છે. નવું પુસ્તક લખવાની જરૂર ન હતી. છતાં લખવું જ હતું તે સંમેલનની વાત લાવ્યા વિના લખવું હતું. આવું પુસ્તક લખ્યું તે ક્યા સ્નેહ ભાવથી લખ્યું છે?
પં. આ વિરોધ જાગશે એની કયાં મને ખબર હતી? હું તે કહું છું કે સુધારે કરવાની મ રી તૈયારી છે. મને શાસ્ત્રપાઠ આપે.
જય : આપને આ અંગે શાસ્ત્રાધારે ચર્ચા કરી લેવા માટે નામ તે સૂચવવામાં આવ્યું હતું. આ પે કેમ એમની સાથે ચર્ચા કરી નહિ ?
પં. સુરતથી પં. ચંદ્રગુપ્ત વિ. નું નામ સૂચવાયેલું, તે સામે મેં અભયશેખર વિ. નું નામ સુચવેલું. તમે એમની સાથે ચર્ચા કરી લે. મને તે મંજૂર છે.
જય : પુસ્તક આપે લખ્યું, અને ચર્ચા બીજા સાથે કરવાની ? પં૦ : પુસ્તકમાં અડધે ભાગ તેને છે.
જય : પુસ્તકમાં આપનાં પાનાં વધારે છે. અને અભયશેખર વિ. ને જવાબ જોઈ હશે તે તેમને પૂછશે. આપના લખાણનો જવાબ તે આપે જ આપ જોઈએ. તેમાં બીજું નામ ન ચાલે.
પં ? તમે બીજાનું નામ સૂચવી શકે તે મને પણ બીજાનું નામ સૂચવવાનો અધિકાર છે. ન્યાયની વાત છે. હા, કીર્તિયશ વિ. કે હમભૂષણ વિશે વાત કરવાના હોય તે મારે જ બેસવું પડે.
મને શસ્ત્રપાઠ આપે તે મારી ખુલાસે કરવાની તૈયારી છે, છતાં બધા મને ઉસૂત્રભાષી કહે છે, તે મને લાગી ન આવે? તમારે જે લખવું હેય તે લ.
જય : આપને કેઈ ઉસૂત્રભાષી કહે તે આપને લાગી આવે છે. તે આપ અમારા સાહેબજીને દુરાગ્રહી-કદાગ્રહી વગેરે તરીકે ચીતરો અને તેનું અમારે કાંઈ નહિ લગાડવાનું ? આપની સ્નેહભાવની વાત દંભી છે. - પં૦ : કીર્તિયશ વિ. સાથે મારે ઉત્તમભાઈ કીમવાળા દ્વારા સમાધાન થઈ ગયું હતું. મારે પુસ્તકની નવી આવૃત્તિ બહાર પાડવી નહિ. અને તમારા પક્ષ તરફથે કેઈએ મારી [પુસ્તકની] વિરૂદ્ધમાં કાંઈ લખવું નહિ. આવી વાત હતી. પણ તમારાં લખાણે શરૂ થઈ ગયાં અને તેથી શરત ભંગ થયે છે..
જય૦ : કીર્તિયશ વિ. મ. તરફથી મારી ઉપર આવા કેઈ સત્તાવાર સમાચાર આવ્યા નથી. અને આપનું પુસ્તક બધે છૂટથી ફરતું રહે છતાં અમારે કેઈએ તેને વિરોધ કરે નહિ. આ કેવું સમાધાન ? આપના એ પુસ્તકમાં નેહભાવ કયાંય છે?

Page #769

પંડ : જુઓ ભાઈ, હું તે સ્નેહ ભાવ વધે એવા પ્રયત્ન કરવા આવ્યો છું છતાં તમારે ૯ ખણે કરવાં જ હોય તે મને એનો કઈ વાંધો નથી. હું એના જવાબ આપવા નથી,
જય૦ : આપને પણ જેટલાં પુસ્તકે અને જેટલી આવૃત્તિઓ બહાર પાડવી હોય તેટલી પાડી શકે છે. અમને ય કઈ વાંધો નથી.
(અ ટલી વાત થઈ ત્યાં તે મહાબળ. સૂ. મ. ઉશ્કેરાયા અને જયદર્શન વિને ઉદ્દેશીને બોલ્યા : “એક મુનિ થઈને પંન્યાસજી સાથે આ રીતે વાત કરે છે ? પંન્યાસ તે આપણે ત્યાં મહેમાન તરીકે આવ્યા છે, અને તમારામાં જરા ય વિનય નથી. અભિમાનથી વાત કરે છે. તેઓ સનેહભાવની વાત કરે છે અને તમે આડું બોલો છો. શું તમારા આવા લખાણથી જ શાસનની રક્ષા થઈ જવાની છે ? આમાં તે શાસનને નુકશાન થાય છે. તમારે કેની નિશ્રામાં રહેવાની જરૂર છે, સુમતિભાઈ, (સુમતિલાલ ચ દુલાલ નાસિકાવાળા), તમે આ બધું ગચ્છાધિપતિને જઈને કહેજો. તમને અહીં એટલા માટે જ બેસાડયા છે.
જય૦ : સુમતિભા છે, બધું બરાબર યાદ રાખીને કહેજો, અડધી વાત ન થાય. મારે અહીં આવીને બધું સાંભળવાનું જ હોત તે હું એક અક્ષર પણ ન બોલત. આ તે પંન્યાસ છે મહારાજે મારી સાથે વાત શરૂ કરી તેથી તે આ બધી વાત કરી.
૫' : બરાબર છે, વાત કર્યા વિના ખુલાસા કયાંથી થાય ?
[ન ધ : પંન્યાસજી શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. મ. અને મુનિરાજ જયદર્શન વિ. મ. વચ્ચે, અનેક આચાર્ય ભગવંતે વગેરેની ઉપસ્થિતિમાં થયેલી વાતચીતનું આ અવતરણ છે, પંચાસજી મહારાજ, તેમનો વિરોધ કરનારા, તેમનું સમર્થન કરનારા અને સમર્થન કે વિરોધ : બંને એક સાથે કરવા જતાં બે માંથી એકેય વ્યવસ્થિત નહિ કરી શકનારા : બા સહુની મનોદશા આ અવતરણમાં વાંચતા સ્વયં સ્પષ્ટ બને છે. તેથી વધુ વિવેચન ની જરૂર નથી. શાસ્ત્ર, શાસન અને સમુદાયની વફાદારી અંગે બેવડા ધારણ ધરાવનારા સમભાવી તટસ્થ” ફરી વિચારે એવી અપેક્ષા.).
(અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલુ), પડિમાં વહીને તપસ્યા કરજે, ભ ભાવના બારને, દર્શન વદન સહુના ઝીલતાં, દિપાવજો આચારને પ્રત્યેક સ્થાપ્યા સૂરિપદે, પાઠક નરચંદ્ર તપશૂરા, ઘતા ધર્મના ચંદ્રગુપ્ત ને, હમભૂષણને ધારે ધૂરા, તે અજીત વિજય ઉપાધ્યાય પદે, સમુદાયમાં શોભે આજ, વંદના હો સૂરિ–પાઠકને, થયા શાસનના શિરતાજ 1.યા નિધિ ઉદ્ધાર કરજો, સંઘ વિનંતિ કરે સ્વીકાર,
તાવિક થઈ “ધમ રસિક સુત ને, ઉતારે ભવજલથી પાર. સં. ૨૦ ૨૦ માહ સુદ-૮ શનિવાર,
રચયિતા, તા. ૧૯-૨-૯૪ બગવાડા [વાપી] મહેન્દ્ર રસિકલાલ શાહ અમદાવાદ.
૧૧
૧૨
'. ૧૪

Page #770

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
9
-
શિમરાપરજી મહારાજ
'OW સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
ooooooooooooooooo
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
0
૨ . રાગને લઈને જે પ્રેમ થાય. તેનાથી સારી ચીજ પર પ્રેમ થાય તે હિત થાય અને 9
ખરાબ ચીજ પર પ્રેમ થાય તે અહિત થાય. રાગથી પ્રેમ જમે. રાગ એ કારણ છે અને પ્રેમ એ કાર્ય છે. રાગ મેહનીયના 0 ઉદયથી પ્રેમ જન્મ. પ્રેમવાળી વસ્તુ મળે તે રતિ જમે અને પ્રેમ વગરની વસ્તુ છે
મળે તે અરતિ જન્મ. રતિ મેહનીય અને આરતી મહનીય તે પાપ છે. 0 . શરીર પર જેને પ્રેમ હોય તે કેહથી મૂઢ છે. સમજણ વગરનો છે, તે હિતા- 0 9. હિતની ખબર નથી તેથી તેની બધી પ્રવૃત્તિ દુખ માટે જ થાય. ૨ ૦ દુનિયાદારીના સુખને અથી તે હિતને વૈરી !
દુનિયાદારીના રોગના કારણે જ મોટો ભાગ મંદિરમાં જાય છે, પૂજાદિ કરે છે કેમ કે તેને સાંભળ્યું છે કે, આ-આ કરીએ તે સુખ મળે. તેથી અસલમાં તેને રાગ
ભૂંડે નથી લાગ્યો. * ૦ મેહની મૂઢતા ખરાબ વસ્તુ પર રાગ કરાવે. મિહની મૂઢતા ટળે અને વિવેક પદ 9
થાય તે તે સારી ચીજ પર રાગ કરાવે. મેહની મૂઢતા ગાઢ મિથ્યાત્વના ઉદયથી 0
થાય. વિવેકનાં પ્રાપિન તે ગાઢ મિથ્યાત્વના પશમથી થાય ! ૦ તમને કેના કેના પર રાગ-દ્વેષ આદિ છે તેના પરથી સમજાય કે રાગ મેહનીય છે
ષ મેહનીય આદિને તમે સદુપયોગ કરે છે કે દુરૂપયેગ કરે છે ? છે . તમને સં ' : સામગ્રી ગમતી હોય, ધર્મની સામગ્રી ન ગમતી હોય સંસાર ?
સાચવવાનું મન હેય, ધર્મ સાચવવાનું મન ન હોય તે સમજી લેવું કે તમે 9 છે મેહથી મૂઢ છે.
0
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશકસુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું નિર૪૫૪૬

Page #771

A K + 3
3 2 02
નમોવBવિસા તિજારા | શાસન અને સિલ્ફાન્તા ૩મમાડું. મહાવીર-પન્નવસાmi. oો કા તથા પ્રચારનું પત્ર
आ,श्री. कैलाससागर सूरि ज्ञान मार નવ નિધિભૂત ગુણોને
- ૧) - Uા
सौजन्यं लज्जा मर्यादा, पर गाम्भीर्य थैर्यमार्जवम् । म दया दक्षत्वमौदार्य,
निधीयन्ते गुणा नव ॥
સૌજન્ય, લજજા, મર્યાદા, ગાંભીય, દૌર્ય, સરળતા, દયા, દક્ષ પશુ અને ઉદારતા આ નવ ગુણે નવનિધિ જેવા છે.
|
|
અઠવાડકી
|
વર્ષો
અંક અંક
|| IT
=
૬
શ્રી જન શાસને કાર્યાલય
'////IT/IIIII
મૃત જ્ઞાન ભવના
૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ભૌરાષ્ટ્ર) INDIA
IN- 36ioo5.

Page #772

શ્રી જીવદયા મંડળ સંચાલીત રાપર કચ્છ
પાંજરાપોળ. માટે મદદની અપીલ ફાગણ માસ તે હજુ અડધે પસાર થયું છે, પરંતુ બપોરના (મધ્યા) સમયે છે છે સૂર્ય એટલો બધો પ્રદીપ્તમાન બને છે. કે વાતાવરણ ખૂબજ અકળાવનારૂ બને રહે છે. છે આવીજ સ્થીતી દુષ્કાળને લઇ અમારા વિસ્તારની છે. જેમ તેમ કરી શિયાળે તે પસાર છે કર્યો પરંતુ હવે પછીના સમય માટે દુષ્કાળ પાર કેમ ઉતર તેની કલ્પના અકળા શી જાય છે. શું
દિવસે દિવસ ઘાસ મળવું ફુલભ બનતું જાએ છે. જ્યાં જ્યાં ઘાસ ઉપલબ્ધ હતું ? છે ત્યાં ત્યાં દોડીને મેળવ્યું પરંતુ હવે પરિસ્થિતિ અત્યંત કપરી બનતી જાએ છે. ઘાસ છે છે કયાંય મળતું નથી, નીલા ઘાસચારાની સ્થિતી પણ ખૂબ જ મુશ્કેલી ભરેલો છે. આ શું છે સ્થિતીમાં ઢોર નિભાવવાનું કામ અત્યંત મુશ્કેલી ભર્યું બનેલ છે. છે હાલ અમારી આ સંસ્થામાં એટલે કે “શ્રીજીવદયા મંડળ સંચાલિત રાપર પાંજરા ? પિળમાં”૩૦૦૦, ઢોર આશ્રય લઈ રહેલ છે. ઘાસની તીવ્ર અછત પાણીની મુકેલી સાથે ઘાસના ખૂબજ ઉંચા ભાવને લઈ આ સંસ્થા કપરી કસોટીએ ચડેલ છે, અધુરામાં પુરૂ છે.
સરકારશ્રી તરફથી સબસીડીની જાહેરાત થયેલ છે. પરંતુ હજી સુધી મળેલ નથી. આમ 8 છે આ સંસ્થા ચારેબાજુથી આર્થિક ભીસમાં આવી પડેલ છે.
અગાઉ ચાર ચાર દુષ્કાળમાં આ સંસ્થા સહજ રીતે પાર ઉતરેલ પરંતુ આ વખત. છે ને એક દુષ્કાળ કેમ પાર ઉતરે તે ખૂબ જ ચિંતાને વિષય બનેલ છે. કારા કે વખતો છે વખતના દુષ્કાળના પરીણામે ઘાસના ભંડાર સમા વિસ્તાર ખાલી થઈ જવા પામેલ છે. 8 છે આવા કપરા સમયે બેલ જીને શકય, સુગ્ય રીતે દુષ્કાળ પાર ઉતા એ - સૌની ફરજ બની રહે છે. પરંતુ આ કાર્ય સૌના સહગ વગર શકય નથી. આથી છે. છે સૌ ધર્મપ્રેમી ભાઈઓ, સેવાભાવી સંસ્થાઓ, શ્રી સંઘે ને નમ્ર વિનંતિ. આ છે છે સંસ્થાને શક્ય વધુ મદદ કરી અબેલ જીવની આહ આ સુ. તથા અને વેદને હળવી B કરવાના દિવ્ય કર્તવ્યમાં ઉમદા સહયોગ આપો. પરિસ્થિતી ખૂબ જ વિકટ છે. છતાં છે 3 હિમતભેર સામનો એજ એને ઉકેલ છે. ઉદાર હાથે મદદ મોકલી જીવદયા કાર્યમાં છે વેગ આપવા નમ્ર વિનંતી. – મદદ મોકલવાનું સ્થળ –
લી. ટ્રસ્ટી મંડળ ત્થા કાર્ય કમિટી છે શ્રી જીવદયા મંડળ, રાપર
શ્રી જીવદયા મંડળ-રાપર રાપર (વાગળ) કરછ ૩૭૦૧૬૫ સંક૯પ અમારો સહકાર આપને . A તા.ક. શક્ય હોય તે સંસ્થાની રૂબરૂ મુલાકાત લેવા નમ્ર વિનંતી છે.

Page #773

હાલા રંક છુ.આશ્રી વિજયકૃત ્નજી મહારાજની પ્રેરણા મુજબ સ્થાપન અને ચિહ્નct P તથ્ય પ્રથારનું યંત્ર
திஜி
નાની 201214
·
અકાકિ
નારા વિરા ય, શિવાય છે માય આ
ચ
-તંત્રીઃ પ્રેમચંદ મેઘજી શુક
(acres) (૪) હેમેન્દ્રકુમાર અનશુખલાલ ic
સરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
(C)
જાદ શ? જુટકા
( Ler 3)
વર્ષ' ૬] ૨૦૫૦ ચૈત્ર વદ-૧ મંગળવાર તા. ૨૬-૪-૯૪ [અ’કે ૩૬
சு
શ્રી જિનભકિત
5 પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. (સ'. ૨૦૨૮ કા, વ. ૧૩ સેામવાર તા. ૧૯-૧૧-૧૯૭૧) (પ્રવચન રજુ)
(ગતાંકથી ચાલુ)
તમે નહિ સમજે તે શું નહિ થાય તે કહેવાય નહિ. વારવાર, દર વર્ષે એક વાર તા અર્ક શ્રી સિદ્ધગિરિજી જાવ છે, તે મેાક્ષમાં જવાની ઉતાવળ છે માટે? સાધુપણ... ઝટ પમાય માટે ? આજે તે તમને સાધુ નકામા વધી રહ્યા છે તેમ થાય છે. સાધુ તમને શું કામમાં આવે ? સાધુ સમાજને ઉપયાગી છે ? સાધુ સમાજનું' ખાય અને સમાજન ઉપયેગી ન બને તે ન ચાલે, સમાજને ઉપયાગી થવુ' જોઇએ-આવે વાયરા વાઇ રહ્યો છે. સાધુએ સાવચેત નહિ રહે તે તમે તમારુ કામ કરાવતા થઈ જવાના છે. અમે તમારી સેવા કરવા સાધુ થયા છીએ ને? ધમ કરનારને પણ ધર્મ સાથે નિસ્બર્ નથી. હુ. અનાદિથી રાગાદિને પરવશ છુ તેને લઈને એવા મેભાન બન્યા છુ કે, મારા આજ સુધીમાં અનંતા જન્મ-મરણ થયા છતાં પણ મને સાચું ભાન આવ્યુ.' હવે મારી કાંઇક ચેતના જાગી છે, રાગાદિ મારા શત્રુ લાગ્યા છે, આ વિચાર ાજ કરો તા કામ થાય. જો આ વાત આત્માને ન અડે તે કાંઇ કામ ન થાય. આપણુ બધાના અનતા જન્મ-મરણ થયા છે તે વાત રાજ યાદ આવે છે ? હવે મારે મારા જન્મ-મરણુ વધે તેમ કરવુ' નથી તેમ થાય છે. તે માટે ભગવાનને આળખવા પડે, તેમની આજ્ઞા જાણવી પડે. રાજ સુસાધુના પરિચયમાં રહેવું પડે, તેમના કહ્યા મુજબ જીવવુ જોઇએ. આ વાત તમે તમારા આમા સાથે કરી છે? તમારા . ીભાવે નિ

Page #774

૮૮૨ :
- - : શ્રી જૈનશાસન (બઠવાડિક) ઘરમાં દરેકને કરી છે કે મારું નહિ માનો તે ચાલશે, પણ સુદેવ-ગુરૂ અને સુધર્મનું નહિ માને તે નહિ ચાલે.” જો તમારા બધામાં આટલું પરિવર્તન થાય તો ધાર્યું કામ થઈ જાય. પછી તે તમને મળેલી બધી સામગ્રી સફળ થઈ જાય !
તમારી પાસે એવું શું છે કે, આટલા અકકડ થઈને ફરે છે ? ચક્ર 7 અહિ ? પાસે જે હતું તેવું તમારી પાસે શું છે ? તમારે કેટલાના મોઢા રાખવા પડે છે. કેટલાનું સાંભળવું પડે છે. આજે તે રાજ્યનો માણસ ગમે ત્યારે તમારા દરમાં આવી તપાસ કરે તે તમે બોલી શકે તેમ છો ? તેને રોકી શકે તેમ છે ? તે પછી બધી શેખી અહીં જ કેમ કરો છે ? દેવ-ગુરૂ-ધર્મનું નહિ માને તે દુતિ તમ રી થશે, અમારૂં કાંઈ બગડવાનું નથી. આટલી સારી સામગ્રી પામેલા, છેક અહીં સુધી આવેલા છે તમે દુર્ગતિમાં ન જાવ માટે આટલી ડે પાડીને તમને સમજાવીએ છીએ.
દુખ પાપથી જ ભગવાનની આ વાત યાદ હોય તે આજે તમે ઇ ધા મેટા ! ધર્માત્મા હોત. પાપ તે તમારા જીવનમાંથી ચાલ્યા ગયા હોત ! અનીતિ-અન્ય યાદિ પાપ છે તે જીવનમાં હેત જ નહિં. પાપથી દૂર રહે તેનું નામ આર્ય ! હજી હું આરંભ-સમરંભ રૂપ પાપની વાત નથી કરતે તે તે જૈન જ સમજે, પણ આજે ઘણું જેનો પણ છે તે બેને પાપ જ માનતા નથી. આજે તે જેનું મોટું કારખાનું તે માટે પુણ્યશાલી ! તેમ તમે માને છે. તમને પણ થાય ને કે, મારું પણ આવું કારખાનું કે મારે હોય? એક કાળે મેટું કારખાનું કે મીલ ખેલનારને શિષ્ય સમાજમાં ફરવું ભારે પડતું તેને પૂછનાર મલતા કે, આપને આવું મન થયું છે. તે યુગ અમે જે છે અને આજે છે તો મેટાં મેટાં કારખાના અને મીલે ખેલનારાને અભિનંદન આપનારા ઘા છે. માટે ! આરંભ-સમારંભ તે પાપ છે તેમ હજી બુદ્ધિમાં બેસે તેમ નથી ને ?
તે સિવાયના પણ પાપ ચાલુ છે? અસત્ય, ચેરી તે પાપ છે ને ! ન છૂટકે, છે છે. કમને કરો છો કે જેથી કરો છો ? પાપથી દુઃખ તે વાત કયાં રહી ? જે આર્ય દેશ-આર્યજાતિ આર્યકુળમાં જન્મેલા સ્વભાવે અનાય થતા જાય છે.
પાપથી મળતા લાભ સારા દેખાય પણ સંસાર રોગીએ અડવા જેવા નથી. સાકર મીઠી લાગે પણ કદ્યાળાને નુકશાન જ કરે. પા૫ કરો ત્યારે આંચકે આવે છે? મારું પુણ્ય ખતમ થાય છે તેમ લાગે છે ? પાપની સજા મારે એકલાએ જ ભોગવવાની છે, માફ થાય તેવી નથી તેમ પણ થાય છે ? પ્રતિ મય સાત ! કર્મ ચોંટયા જ કરે છે. કર્મસત્તા કેઈનેય છોડતી નથી. પુણ્ય પુરું થાય છે કે ટિપતિને
ય કંગાલ બનાવી દે, સ્વજન-પરિવા વાળાને ય એટલે બનાવી દે, પૈસાથી ય ખુવાર કરે છે તેમ શરીરથી પણ ખુવાર કરે. કમ સત્તાએ બનાવેલા દુખી જીવે જોયા નથી ?

Page #775

૮૮૩
વર્ષ ૬ : અંક ૩૬ : તા. ૨૬-૪-૯૪
દુઃ ખ પથી જ' આ વાત હવામાં ન બેસે તે ભગવાન કયાંથી બેસે ? છે ભગવાન તે ગાદી ઉપર બેસી જશે પણ હયામાં ન બેસે તો શું થાય? ભગવાન
ગાદી ઉપર બેસે તે પહેલાં હવામાં બેસી જવા જોઈએ. ભગવાન હવામાં બેસાડવા હું હશે તે આજે જે રીતના જીવે છે તે રીતના છવાશે નહિ. માનસિક પરિવર્તન છે જ કરવું જ પડશે ભગવાનને હવામાં બેસાડવાનું મન છે ને ? આ ઉત્સવ તે પૂરે થઈ
જશે અને તમે હતા તેવાને તેવા જ રહેશે. ભગવાન જેના હૈયામાં બેસે તે જ છે છે સાચો જેન ! ભગવાનને હવામાં બેસાડવા માનસિક સ્નાન કરવું પડે. તે હું કરાવી 8 8 રહ્યો છું પણ તમે ઝીલતા નથી તેનું શું ? જેન જાતિ-કુળની પ્રશંસા કરવામાં આવે છે છે તેનું ક પણ આ જ છે. કે, મુકિત તેની રાહ જુએ છે. ભગવાનને ભગત મુકિત છે છે માટે તરફડતો હોય, દુનિયાના સુખો તેની પાછળ ફરતા રહે છતાં પણ તેને તે 8 છે સુખેની નફરત હોય. વર્તમાનમાં જે સુખ સામગ્રી મળી છે તેની નફરત છે આમ કહે છે તે ભગવાન હ યામાં આવે.
પણ શાલીને સુખ મળે, સુખ ધમીને ન મળે તે કેને મળે ? ઊંચામાં ઊંચા R 8 સુખે ધર્મ માટે જ રીઝલ્ડ છે. તમારા સુખમાં અમારી આંખ બગડતી નથી. પણ તે છે સુખથી તમે સાવધ છે કે નહિ તે જાણવું છે. પુણ્યથી મળતાં સુખથી જે સાવધ રહે છે છે તેનું નામ વેરાગી ! આમાં સુખ છોડવાની વાત નથી આવતી છતાં પણ હયાથી આ બધા એકી અવાજે કહે કે, પુણ્યથી જે સુખ સામગ્રી મલી તેનાથી અમે સાવધ છીએ, છે કેમકે તે સુખ સામગ્રી જ સાવધ ન રહીએ તે અમારું ભારેમાં ભારે નુકશાની કરનારી હ છે તે વાત ડયામાં લખાઈ ગઈ છે–તે અમને આનંદ થાય. આગળના છ આ જ છે છે કારણથી માથું ઊંચું રાખીને ફરતા કે, આંગળી ચીંધનાર કેઈ જમ્યો નથી. દરિદ્રી જ હેયે તે બને પણ ખરાબ કરીને જીવીએ તે ત્રણ કાળમાં બને નહિ. ભૂખે મરીએ પણ છે અનીતિ ન કરીએ. આ દેશમાં આર્યોને હજી હેય-છેડવા જે ન હતો લાગતે પણ છે અનીતિ-અન્યાયને પૈસે તે અડવા જે પણ ન હતું લાગતું. પૈસે હેય લગાડવા પણ છે
જેનત્વ જોઈએ. અન્યાયને પૈસે સારો લાગે છે તે આર્યપણામાંથી પણ મટી જાય છે. 8 છે પૈસે તમને કેવો લાગે છે? પૈસા હોય ત્યાં સુધી તમે મરવાના જ નહિ-તેવું છે? છે પૈસા મૂકીને જવું છે કે તેનો સદુપયોગ કરીને જવું છે? 8 શ્રી પર્યુષણ પર્વમાં વિવેકી-શકિત સંપન્ન શ્રાવકે, વર્ષ માં ઓછામાં ઓછા એકવાર છે તે અવશ્ય કરવાના અગિયાર કામે તમે કેટલી વાર સાંભળ્યા છે ? તેમાંના દશ તે પૈસાથી છે સાધ્ય છે ને ? સુખી માણસે જે તે કામ કરતા હતા તે આજે ય જગતમાં જેનોની જ 8 વાહ વાહ બં લાતી હત! કેઈ તેની સામે આંગળી ન ચીધત, બધા જ કહેત કે, પૈસે 8 8 મળે તે આવાના ઘેર જ મળજો ! ભગવાન હૈયામાં પેસ્યા વિના કામ થાય તેમ નથી. તે | આજ સુધી દ ણું ભટકો હવે ભટકવું નથી, આટલે નિર્ણય કરે તે કાર્ય સિદધ થઈ જાય વિશેષ હવે પછી.
[ક્રમશ: છે

Page #776

કાયમી વિશેષાંક યોજનામાં જોડાવા જૈન શાસન' અઠવાડિક - સાતમા વર્ષના પ્રારંભે 8
સં. ર૦૫ શ્રાવણ વદ-ર મંગળવાર તા. ૨૩-૮-૯૪ પ્રગટ થશે વિશેષાંક જૈનરત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ | દર વર્ષની જેમ ૭મા વર્ષના પ્રારંભે જેનશાસનના પરમ આરાધક શ્રમણ ભગ8 વતે, શ્રમણી ભગવંતે તથા શ્રમણે પાસ તથા શ્રમણે પાસિકાઓ છે. તેમાં “જેન છે છે રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ' એ વિષય ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ થશે. જૈન શાસ્ત્રના આધારે 8 આ વિષય ઉપર સં. ૨૦૫૦ શ્રાવણ સુદ ૧ સેમવાર તા. ૮-૮-૯૪ સુધીમાં લેખ છે મોકલવા પૂ. આચાર્ય દેવાદિ, મુનિરાજે, પૂ. સાધ્વીજી મહારાજે તથા લેખકને નમ્ર વિનંતિ છે.
શ્રી જેન શાનનનું લવાજમ ૪૧0 રૂ. છે ખર્ચ ૮૧ રૂા. લાગે છે તેથી ખર્ચને તે પહોંચી વળવા વિશેષાંકની રોજનામાં શુભેચ્છક આદિ બનાવાય છે તે કાયમી ? જ ધરણે કરાય તેમ ઘણું ભાવિકે ઈરછે છે અને તેથી વિશેષાંકની કાયમી જના રજુ છે B કરી છે. સૌ શાસન પ્રેમીઓ તેને વધાવી લેશે એવી ભાવના છે.
- -: નૂતન વર્ષ વિશેષાંક કાયમી યોજના :
wwwwwwwwww
રૂા. પ0 હજર પ્રથમ પેજમાં બે લીટીમાં શુભેચ્છા A ટાઈટલ પેજ-૪ રૂા. ૪૧ હજાર
ટાઈટલ પેજ-૨ રૂા. ૩૧ હજાર R ટાઈટલ પેજ ૩ રૂા. ૨] હજાર વિશેષાંક સૌજન્ય શુભેરછક રૂ ૧૧ હજાર વિશેષાંક સહાયક શુભેચ્છક રૂ. ૫ હજાર વિશેષાંક શુભેચ્છક રૂ. ૫ હજ ૨
- આ કાયમી જિનામાં જોડાનારની દર વર્ષે વિશેષાંકમાં ઉપદેશક તવા પ્રેરકના નામ સાથે શુભેચ્છા લેવામાં આવશે તથા આ કાયમી જનાવાળા શ્રી જે શાસનના | કાયમી સભ્ય ગણાશે. તથા તેમને જૈન શાસન સે વર્ષ ચાલશે તો પણ કાયમી મળશે. છે પરદેશમાં રૂ. હજારવાળાને માત્ર એક વર્ષ એરથી જશે.
આ યોજના પુરી થતાં જાxખ. પણ લેવાની ભાવના નથી.
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય A clo. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, વિજય પ્લેટ જામનગર સૌરાષ્ટ્ર (ગુજરાત) INDIA

Page #777

* 、 水 水 水 水 水 水 水 水
江湖 、 、 、 、 、 水滴水湖水水水© 水 水澤水
દિવાળીનો પ્રકાશ
સુરેશ શ્રીમ'તના નખીરા હતા. સુખ
સાહ્યખીમાં ઉછરેલે જીવ એટલે દારીની કાં ફિકર હાય જ
માજ-મઝા ભરી એની જિંદગી એટલે મિત્રાની ટળી એની સાથે હાય, ટાળીમાં હાંશિયાર, ટીખળી, ગરીબ, અમીર બધાં જ મિત્રાની હાજરી હાય !
દુનિયા-ઝેરથી રડવા લાગ્યું. રસ્તામાં ઢાળુ' જમા થઈ ગયુ, પણુ કાર આગળ નીકળી જતા કેણુ પકડાય ત્યાં બાજુમાં રહેતા મહેશનું ધ્યાન ગયુ. મહેશ મધ્યમવર્ગના પશુ માયાળુ` હતેા. તેના મનમાં માણસાઈ ાગી. તેણે બાલકને તેડી લીધુ.. ખાજુમાં રહેતા પેાતાના ડોકટરને ત્યાં લઈ ગયા.
નવરાત્રીના નવલી રાત્રીના ઉત્સવ સૌ મિત્રોએ ઉમ’ગથી ઉજવ્યા અને પછી દિવાળીને રંગીન તહેવાર આવ્યા. સુરેશ દર વષઁની જેમ આ વર્ષે` પણ સુ'દર રીતે ઉત્સવ ઉજવવા માગતા હતા. મિત્રમ`ડળીને પેાતાના કાર્યક્રમ વિશે વાત કરી. સૌને આમત્રણ આપ્યુ. સાંજે પેાતાના બગલાનાં ગાનમાં સુંદર ભાજપ્ન સમાર’ભના પ્રેગ્રામ નકકી કર્યું અને રાત્રે સુંદર સંગીત સંધ્યાના 'ગ્રામ નકકી કર્યા.
દિવાળીના દિવસ આવ્યા. સુરેશ આજે સવારથી તૈયારીમાં હતા. સાંજે સ’ગીત સંધ્યા માટે મોટા કલાકારને આમંત્રણ આપ્યાં. ર ગીન રેશનીની પણ તૈયારી થઇ
ગઈ.
—લક્ષ્મીકાંત રૂક્કર
સાંજના સમય થયા. સુરેશ મુખ્ય મહેમાનને લેવા ઝડપથી કારમાં જઇ રહ્યો હતા, પણ અચાનક એક બાળક અડફેટમાં આવી ગયુ. કારની ઝડપ વધારી સુરેશ
આગળ નીકળી ગયા. બાળક ગરીબ હતું.
બાળક ખૂબ જ રડતું. હતું. પગમાં સખત દુખાવા હતા. ડોકટરે મહેશને એક્ષરે માટે વાત કરી. મહેશ બાળકને લઈ એક્ષરે કઢાવી લાવ્યેા. બાળકને પગમાં ફ્રેકચર થયુ` હતુ`. પછી બીજા ડૉકટર પાસે લઇ ગયા, પગમાં ફ્રેકચરના પટા લગાવ્યા. ગરીમ બાળકની આંખમાં આંસુ જોઇ મહેશનુ દિલ ભરાઇ આવ્યુ. એ મનમાં ખેલ્યા માસ કેવી બેદરકારીથી કાર ચલાવે છે!
...પણુ મહેશને કયાં ખબર હતી કે તેના મિત્ર સુરેશ જ અકસ્માત કરીને ચાલ્યા ગયા હતા !
અહીં ગરીબ બાળકની મા ઘરે બાળકની રાહ જોઇને રડતી હતી. અંધકાર થયેા એટલે માતાની ચિંતા એર વધી ગઈ હતી.
સાંજ પડી ગઇ. અહી સુરેશના મંગલે

Page #778

: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક) રંગીન રેશનીથી ઝગમગવા લાગ્યું સૌ થ... અને માં બાળકને જોઈ ખુશ થઇ મિત્રો સુરેશને સ્મિત કરી દિવાળીના અભિ- પણ પગ જોઈને ચિંતા કરવા લાગી. નંદન આપતા હતાં. થોડી વારમાં જન મહેશે એમને સાંત્વન આપ્યું પિતાની સમારંભ શરૂ થયે.
પાસે પૈસા હતા તે એમના હાથ માં મુક્યા એક બાજુ રંગીન રોશનીમાં સી મીઠા અને કહ્યું : “ચિંતા કરશો નહિ હું તમારો ભજનની મઝા માણી રહ્યા હતા. જ્યારે પણ દીકરે છું. બધું સારું થશે. હું રોજ બીજી બાજુ અંધકારમાં ગરીબ બાળકની તમારી પાસે આવીશ.” પછી મહેશે રજા મા પુત્રની શોધમાં આંસુ સારી રહી હતી. લીધી.
અહીં સુરેશને પિતાના મિત્રમંડળમાં ગુલાબને ગુર છે લઈ મહેશ સુરેશના મહેશની ગેરહાજરી સાલતી હતી. મહેશ બંગલે પડે. કેમ આવ્યું નહિ? મહેશે સાંજે વહેલા સંગીત સંધ્યામાં સુરેશ ઉદાસ મનથી આવી મદદ કરવાનું વચન આપ્યું હતું. મહેશને યાદ કરતા હતા. મહેને જોઈ - સુરેશે તરત જ ડ્રાઈવરને કાર લઈ સુરેશ તરત જ ઊભે થે. મહેશે ગુલાબને મહેશને ઘેર જવાનું કહ્યું. ડ્રાઈવર કાર ગુછો સુરેશના હાથમાં આપી દિવાળીની લઈને મહેશને ઘેર પહોંચે.
શુભેચ્છા પાઠવી. - મહેશના ઘરે તપાસ કરતાં જાણવા
મહેશ મેડો કેમ આવ્યું એ વાત મળ્યું કે મહેશ તે ઘરેથી વહેલે નીકળી
છે. સાંભળી સુરેશનું દિલ રડી પડયું ! બે ? ગયા છે. ડ્રાઈવર પાછા આવ્યા અને સુરે.
આ ગુને કરી મેં મનમાં વાત છુપાવી. શને ખબર આપ્યા. સુરેશ ચિંતા કરવા મારું મન અંધકારમય બની ગયું છે. લાગ્યા. મહેશની ગેરહાજરીમાં પોતે પણ ...અને મહેશ મનમાં વાત સમજી જ નહીં.
સંગીત સંધ્યાનો કાર્યક્રમ શરૂ થયે. એક બાજુ શ્રીમંત સુરેશના બંગલા પણ સુરેશ ઉદાસ દિલથી મહેશને મનમાં ઉપર રેશનીને પ્રકાશ હતે... જયારે બીજી યાદ કરતે હતે. મહેશ વગર મહેફિલ બાજુ ગરીબીના અંધકાર વચ્ચે માનવતાની ફીકી લાગતી હતી.
જોત જગાવી માયાળુ મહેશ મનમાં દિવા
ળીને આનંદ માણી રહ્યો હતે. આ બાજુ મહેશ બાળકને લઈ તેની (જન્મભૂમિ રવિવાર તા. ૭-૧૧-૯૩માંથી) માતા પાસે ગયે. છેડા ફટાકડાં અને મિઠાઈ પણ બાળકને લઈ દીધાં. બાળકને ખુશ થતું જોઈ મહેશને મનમાં સંતોષ

Page #779

ધાર્મિક વહીવટ વિચાર” ની અશાત્રીયતા
– પૂ. આ. શ્રી વિજય ચંદ્રગુપ્ત સૂરીશ્વરજી મ.
(ગતાંકથી ચાલુ)
“સબ ધ પ્રકરણમાં “નિર્માલ્યદેવદ્રવ્ય ન હોય ત્યાં દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજારીને પગાર નું સ્વરૂપ વર્ણવતાં ફરમાવ્યું છે કે- આ પીને અને જિનપૂજાની સામગ્રી લાવીને પ્રભુજીની આગળ ચઢાવેલાં અક્ષત, ફળ જિનપૂજા કાયમ કરાવવી અર્થાત્ પૂજા બંધ નવેવ અને વસ્ત્રાદિના વેચાણથી પ્રાપ્ત રહે તેમ થવા દેવું નહિ.” થયેલી રકમને નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય” કહેવાય ખેર આથી તે નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યની છે. તેમજ પ્રભુજીની પૂજા વગેરેમાં વપરા
રકમમાંથી પણ જિનપૂજા થવાનો સંભવ ચેલ વર આદિના ઉતારના વેચાણમાંથી
રહે, જેને શાસ્ત્રકારોએ નિષેધ કર્યો છે. પ્રાપ્ત થયેલી રકમ પણ નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય કહેવાય દે. આમાં અક્ષતાદિ અવિગધી
એટલે આવી ત્રણ કેથળીઓ કરાય અને (જે ખરાબ ન થાય તે) દ્રવ્યો છે અને વરખ
કપિત દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજારીને પગારાદિ આદિ વિગ-ધી દ્રવ્ય છે. નિર્માલ્ય
અપાય તે સ્ત્રવ્યવસ્થા બરાબર જળવાઈ દેવદ્રવ્યની રકમમાંથી શ્રી જિનાલયનો
આ અંગે જણાવવાનું કે વર્તમાનમાં જીર્ણોદ્ધાર વગેરે અને પ્રભુજીના મુકુટ વગેરે અલંકારે કરાવી શકાય છે. પરંતુ શ્રી
સુવિહિત પૂ. આચાર્ય ભગવન્તાદિ મુનિ જિનપૂજા (અષ્ટપ્રકારી વગેરે પૂજા) માટે
ભગવતે પ્રસિધ દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા વગેરે આ નિમાલ્યદ્રવ્યને ઉપયોગ ન થાય.
કરવાનું ઉચિત માનતા જ ન હોવાથી “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' આ પુસ્તકમાં
નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા વગેરેનો પ્રસંગ
આવતું નથી અને તેથી દેવદ્રવ્યની ઉપર પે.નં. ૫ ઉપર છેલ્લા બે પરિક છેદમાં લેખક શ્રી જણાવે છે કે
જણાવ્યા મુજબ ત્રણ કોથળીઓ રાખવાની જો કે હાલમાં દેવદ્રવ્યની આવી ત્રણ
આવશ્યકતા પણ નથી. વિ.સં. ૧૯૯૦ના કેથળી (પૂજાનિર્માલ્ય-કલ્પિત દેવદ્રવ્યની
સંમેલનમાં થયેલ ઠરાવ આપવાદિક હોવાથી આવી ત્રણ કેથળી) કયાંય રાખવામાં
એ અંગે કોઈજ વિવાદ નથી. વિ. સં. આવેલી જાણવા મળતી નથી. હાલ તે
૨૦૪૪ના સંમેલનના સુત્રધારોએ વિ. સં. દેવ દ્રવ્યની એક જ કેથળી રાખીને ભૂત
૧૯૯૦ના સંમેલનના ઠરાને નિષ્ઠાથી કાળના ઈ. સ. [ટું છે, વિ.સં. જોઈએ] . અમલ કરવાનું રાખ્યું હોત તે આજે ૧૯૯૦ વગેરેની સાલના સંમેલનમાં જેના- “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર'નું પ્રકાશન કરચાએ એ ઠરાવ પસાર કરેલ છે કે, વાની આવશ્યકતા ઉભી થાત નહિ. સુવિ
જ્યાં પ્રભુજીની પૂજા કરનારા કેઈ શ્રાવક હિત પૂ. આચાર્ય ભગવનાદિ મહાત્માઓ

Page #780

- ૮૮૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક વર્તમાનમાં પ્રસિદધ દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા વગેરે રકમ મૂકી હોય તે કદ્વિપત (રચિત) કરવાનું ઉચિત માનતા ન હોવાથી જ વિ. સં. દેવદ્રવ્ય કહેવાય છે. આ કપિત દેવ૧૯૯૦માં ઉપર જણાવ્યા મુજબને અપ- દ્રવ્ય દેરાસરજી અંગેના કોઈપણ વાદિક ઠરાવ તેઓશ્રીએ પસાર કર્યો હતે. [સવ] કાર્યોમાં ઉપયોગી બની શકે એ ઠરાવ જેવાથી જ સુજ્ઞ પુરુષ સારી છે.” રીતે સમજી શકે છે કે દેવદ્રવ્યની રકમથી
આ પ્રમાણે કપિત દેવદ્રવ્યનું વાસ્તપૂજાદિ કરવાનું શાસ્ત્રવિહિત નથી. સંગ
વિક સ્વરૂપ જણાવ્યા પછી લેખકશ્રીએ વશ ૫. ગીતાર્થ સંવિગ્નપુરૂષ અપવાદપ
વિશેષ વિચાર પરિર છેદમાં રને સમગ્ર જે ઠરાવે કરે છે, તેને અમલ એવા
પુસ્તકમાં પ્રસંગે પ્રસંગે કરેલું કપિત અપવાદના સંયોગ સિવાય કરવાનું ઉચિત દેવદ્રવ્યનું નિરૂપણ તેમની પિતા ની મતિનથી. વિ.સં. ૧૯૯૦ વગેરેની સાલના સંમે- કલ્પનાથી કપિત છે. ૫. નં ૫ પરિ. લનોમાં જૈનાચાર્યોએ ઠરાવ પસાર કર્યાનું લે. શિષ્ટ-૧માં લેખક શ્રી જણાવે છે કેશ્રીએ જે જણાવ્યું છે, એમાં લેખકશ્રીએ
કપિત દેવદ્રવ્ય :- જુદા જુદા કાળે એ ભૂલવું તે ન જોઈએ કે એ જેના
જરૂરિયાત વગેરે વિચારી ગીતાથે એ ચડાચાર્યોમાં પિતાના સવ. પરમતારક ગુરૂદેવ
વાની (બેલીની) શરૂઆત કરી, તે બેલી શ્રીના પરમતારક ગુરૂદેવશ્રી હતા. જેઓ
આદિથી આવેલું દ્રવ્ય તે કદિત દ્રવ્ય. શ્રીની ગીતાર્થતા માટે કોઈને પણ વિવાદ
જેમકે પૂજાના ચડાવા, સ્વપ્ન વગેરેની ન હતે. એવા પિતાના સ્વ. પરમતારક
બોલી, પાંચ કલ્યાણ કેની બોલી, પધાનની ગુરૂદેવશ્રીના પરમતારક ગુરૂદેવશ્રી માટે માત્ર “જનાચાર્ય શબ્દને પ્રયોગ-કોઈ
માળના ચડાવા તેમજ સમપિત કરેલ
વગેરે વગેરે......” જૈનેતર વાપરે એ શબ્દ પ્રયોગ પંન્યા. સજી વાપરે છે તેમને શોભતું નથી.
વિ.સં. ૨૦૪૪ના સંમેલનના ઠરાવ: મુજબ
ક૯િપત દેવદ્રવ્યનું આ વર્ણન અને ઉપર “સંબંધ પ્રકરણમાં “કપિત દેવદ્રવ્ય
જણાવ્યા મુજબનું સંબધ પ્રકરણના આધારે નું સ્વરૂપ વર્ણવતા જે ફરમાવ્યું છે, તેને
પોતે જ કરેલું કલિપત દેવદ્રવ્યનું વર્ણન જણવવા માટે “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર”
-એ બેમાં અમને કેઈ જ વિરોધ દેખાતે ના ૫. નં. ૯૭માં લેખકશ્રી જણાવે છે કે
નથી. બેલી આદિથી પ્રાપ્ત કરાયેલા એ “ધનવાન શ્રાવકેએ અથવા રાજમાન્ય શ્રાવકે એ કે જેણે સ્વદ્રવ્યથી
દ્રવ્યને કઈ પણ શાસ્ત્રકાર પમર્ષિએ
કપિત દેવદ્રવ્ય તરીકે જણાવ્યું ન હોવા જિનાલય બંધાવ્યું છે-તે શ્રાવકોએ
છતાં એને ક૯િપત દેવદ્રવ્ય તરીકે વર્ણવજિનભકિતને નિર્વાહ થાય તે માટે વાન વિ. સં. ૨૦૪૪ના સંમેલનનું અને
લેખકશ્રીન ગજબ સાહસ છે. આ સ હસમાં

Page #781

વર્ષ ૬ : અંક ૩૬ : તા. ૨૬-૪-૯૪ પિતાના વડીલેને પણ લપેટમાં લેવાનું ભ. શ્રી વિ કનકચંદ્ર સૂ. મ. (તે વખતે તેઓ ભૂલતા નથી. પુસ્તકના પરિશિષ્ટ-૧, પંન્યાસ) સાહેબે જે પ્રયત્ન કર્યો હતે, પે.નં. ૯માં તેઓશ્રી જણાવે છે કે તેને અટકાવવાનું કાર્ય સ્વ. પૂ. આ. ભ.
ખરે ખર તે આવા પ્રકારને વિચાર પૂ શ્રી. વિ પ્રેમસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ કયા પણ ગીતાથ મહાપુરૂષોએ તે સમયના વિષમ કારણે કર્યું હતું –એ પં. શ્રી ચંદ્રશેખર બનેલા દેશકાળાદિના કારણે કર્યો જ હતે. વિ. ગ. મ. સાહેબને પૂછવું જોઈએ. પૂજ્યપાદ આગધારક આ. દેવ શ્રીમદ્ આ બધા ઈતિહાસના પૃષ્ઠો ઉઘાડવાને સાગરાનંદ સૂરીશ્વરજી મ. સાહેબ તથા અર્થ નથી. જેમને પોતાના બે લેલા કે પૂજ્યપાદ સિદઘાંત મહેદધિ આ. દેવ લખેલા વચનનું પણ કઈ મૂલ્ય નથી, શ્રીમદ્દ પ્રેમસૂરીશ્વરજી મ. સાહેબ (પૂ. એવા લોકોને એ યાદ કરાવવાનું ખરેખર પાદ વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ સ્વ. અ. દેવ જ અર્થહીન છે. જિજ્ઞાસુવણે “વપ્નદ્રવ્ય શ્રીમદ્ રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સાહેબના દેવદ્રવ્ય જ છે' (પ્રકાશક વિશ્વમંગલ પ્રકાગુરુદેવશ્રી) મુખ્ય હતા.....”
શન મંદિર–પાટણ (ગુજ.)] આ પુસ્તક સ્વ. પૂ આ. ભ. શ્રી. વિ. પ્રમસરી. જોઈ લેવું. એ પુસ્તકમાં સ્વપ્નદ્રવ્યને દેવશ્વરજી મ. સા. કે જેઓશ્રીને વ. પૂ.આ ભ. દ્રવ્યમાં (ક૯િપત દેવદ્રવ્યમાં નહિ) લઈ શ્રી. વિ. રામચન્દ્ર સુરીશ્વરજી મ. સાહેબના જવા અંગે ૫ આચાર્ય ભગવત્તાદિના ગુરૂદેવ શ્રી તરીકે તેઓશ્રી એળખાવે જે પત્રો છપાયા છે–એ જોવાથી પણ એ છે; (લેખકશ્રીના પિતાના પણ એ જ મહા. વખતની સાચી પરિસ્થિતિને સાચે ખ્યાલ પુરૂષ ગુરૂદેવશ્રી હેવા છતાં તેની પાછળ આવશે. તેઓશ્રીને આશય ખૂબ જ સ્પષ્ટ છે- “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર ના પ.નં. એટલે એ પ્રગટ કરવાની જરૂર નથી. સ્વ. ૫ અને ૬ ઉપર જણાવેલી વિગત અંગે પૂ. આ. ભ. શ્રી. વિ. પ્રેમસૂરીશ્વરજી મ. લેખકશ્રીને પૂછવું જોઈએ કે-“શાસ્ત્રમાં સા. ના વિચારો જે પં. શ્રી ચંદ્રશેખર પૂજા દેવદ્રવ્ય અને કપિત દેવદ્રવ્ય આ વિ. ગ. મ. સા.ના જણાવ્યા મુજબ સવપ્ન બંને ભેદ પાડયા છે માટે જ શ્રાવકને તે વગેરે ચઢાવાની બોલીને કલિપત દેવદ્રવ્ય. દ્રવ્યથી (સ્વદ્રવ્ય વિના) પૂજા કરવામાં માં લઈ જવાના હતા તે; વિ.સં. ૨૦૨૦ પાપ લાગતું નથી એ ખરેખર સાચું છે? માં સ્વ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર શકિતસંપન્ન શ્રાવકે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા ન સ. મ. સાહેબે સ્વપ્ન વગેરે બાલીની રકમ કરે અને તે દ્રવ્યથી પૂજા કરે છે તેમને કપિત દેવદ્રવ્યમાં ન જાય એ માટે બૃહદ્ કૃપણુતાદિ દેવું લાગે કે નહિ? વિર્યાન્તરાયા મુંબઈમાં જે પ્રયત્ન કર્યો હતે અને વિ.સં. બંધાય કે નહિ? બહારગામથી આવનાર ૨૦૨૨ની સાલમાં રાધનપુરમાં સવ. પૂ. આ. જેનેને પૂજાની સામગ્રી મળી રહે એ માટે

Page #782

૮૯૦ :
શ્રાવકા પેાતાના દ્રવ્યથી વ્યવસ્થા કેમ ન કરે ? એવી વ્યવસ્થાના પણુ વિના કારણ સ્વીકાર કરવાનું ભગવાનના ભકતને ગમે ખરુ? શાસ્ત્રમાં વદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની શકિત ન હેાય તા શ્રાવકને મ`દિરનાં કાર્યર (જેમકે કચરા કાઢવા, પાણી ભરવું, વાસણુ માંજવા... વગેરે) તેમજ આંગી વગેરે કા'માં મદદ કરવી... ઇત્યાદિનું વિધાન શા માટે કર્યુ છે ? પૂજા દેવદ્રવ્ય કે કલ્પિતદેવદ્રવ્યના અભાવ હતા માટે એ વિધાન કર્યુ” છે ? શ્રી અભયકર નાકરાનું ઉદાહરણુ લેખકશ્રીને લાગે—એમાં આશ્ચર્યાં નથી. કારણકે તેમની કલ્પના, ૪૫ના જ થાય છે.
શ્રેષ્ઠીના
ભય કર
કથાથી સાબીત
શ્રી ‘દ્રવ્ય સપ્તતિકા' ગ્રન્થની ખારમી ગાથાની ટીકામાં ‘દેવગૃહે દેવપૂજએપિ સ્વદ્રવ્યે વ યાશકિત કાર્યો' આવા પાઠ હોવા છતાં લેખકશ્રી પેાતાના પુસ્તકમાં પેન. ૬માં જણાવે છે કે-“શ્રાવકાએ સ્વદ્રવ્યથી જ જિનપૂજા કરવી જોઇએ, એમ જે કહ્યુ છે, તે ઘર દેરાસરના માલિક શ્રાવક માટે કહેલુ છે. ત્યાં તેને જ વિષય રીતે ગ્રન્થકારશ્રીના
આવે છે...”
આ
આશયને વિકૃતરૂપે જણાવવા પાછળ લેખકશ્રીના જે કદાગ્રહ છે, તેને સમજી લેવા જોએ. ગૃહમ`દિરના માલિક શ્રવ પેાતાના મંદિરમાં સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરી હોવા છતાં ફરી શ્રી સ'ઘ મ`દિરમાં દેવપૂજા પણ સ્વદ્રવ્યથી જ કરવી જોઇએ; પેાતાના ગૃહમંદિરમાં મૂકેલા ચાખા
:
શ્રી જૈનશાસન (અઠત્રાડિક)
વગેરેથી નહિ કરવી જોઇએ. તેમ કરવાથી લેાકેા તરફથી માન મળવા વગેરે દોષોની સંભાવના છે. શ્રી દ્રવ્ય સપ્તતિા ગ્રંથની બારમી ગાથાની અવસૂરિમાં મુધાજનપ્રશસા અવતા અને અનાદર વગેરે દોષોનુ સ્પષ્ટ નિરૂપણ કર્યું છે.
એ જોવાથી સ્પષ્ટપણે સમજી શકાય છે કે ઘર–મંદિરના માલિક શ્રાવક માટે પેાતાના ગૃહમ ́દિરે સ્વદ્રવ્યથી એક વાર પૂજા કરી હોવા છતાં શ્રી સઘમ'દિરે સીજી વાર પણ સ્વદ્રવ્યથી જ જિનપૂજા કરવાનું વિધાન છે; તે જે ઘર–મંદિરના માલિક નથી એવા શિકિતમાન શ્રાવકાએ તે સંધમંદિરે સ્વદ્રવ્યથી જ જિનપૂજા કરવી જોઇએ. શકિત સમ્પન્ન ન હાય એવા શ્રાવકાએ તા ઉપર જણાવ્યા મુજબ પરમ તારક શ્રી જિનાલયના કાય વગેરેમાં પ્રયત્નશીલ બનવું' જોઇએ.
સકલ
ગૃહમ"દિરના માલિક શ્રાવકા શ્રી સંધમાઁદિરે સ્વદ્રવ્યથી પૂજા ન કરે અને પેાતાના ગૃહમ`દિરે મૂકેલા ચાખા વગેરેથી પૂજા કરે તે દેવદ્રવ્યથી પૂજાક રવાના દોષ લાગવાની તા વાત દ્રવ્યસપ્તતિકામાં કરી જ નથી.' આ પ્રમાણે પે.નં. ૬માં લેખકશ્રી જણાવે છે, તે અંગે લેખકશ્રી તે શી વાત કરે છે ? શ્રીસ ધને ધાર્મિક વહીવટ અંગે માગ દશ ન નીકળ્યા છે, તેા તેએ શ્રી આ વિષયમાં સ્પષ્ટ જણાવે કે પેાતાના ગૃહમંદિરમાંનાં અક્ષત વગેરેથી પૂજા કરનારને દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાના દોષ લાગે છે કે નહિ ? સાચી વાત તેા એછે કે દ્રવ્યસપ્તતિકામાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ સુધાજનપ્રશ ́રા, અવસા અને અનાદરાદિ દ્વેષોના વાયુ નથી દેવ.
આપવા

Page #783

: વર્ષ ૬ : અંક ૩૬
તા. ૨૬-૪-૯૪
૪ ૮૯૧
દ્રવ્યથી પૂજા કરવાના ષનું પણ વર્ણન લેખકશ્રીના શાસ્ત્રજ્ઞ નને આ રીતે આદિ' પદથી આવી જાય છે. એવા વખતે સામાન્યથી પરિચય થયેલ હોય તે તેમની શ્રાવકને સૌથી પ્રથમ લોકેની નજરે ચઢે તાર્કિક શકિતને પણ થડે પરિચય કરી એ દે ધાજનપ્રશંસા હોવાથી તેને લઈએ. તેઓશ્રી પુસ્તકમાં જણાવે છે કેઉલ્લેખ કરી અન્ય અવજ્ઞાદિ દોષ “આદિ “પદ્રવ્યથી નીકળતા સંઘ, સાધર્મિક પદથી દર્શાવ્યા છે. કદાગ્રહથી મુકત બન્યા વાત્સલ્ય, આયંબિલ ખાતાના નિર્માણમાં વિન શાસ્ત્રના પરમા સુધી પહોંચવાનું છે તે ધર્મસેવન થઈ શકે તે સ્વદ્રવ્યથી શકય નથી.
જ જિનપૂજને આગ્રહ એકાન્ત શી રીતે પિતાના ગૃહમંદિરમાંના અક્ષાતદિથી કરી શકાય ?”- અહીં લેખક શ્રી જાણી શ્રી સંઘમંદિરે પૂજા કરવાથી, પંન્યાસજીના જોઈને સાચી વસ્તુને છૂપાવી રહ્યા છે. મતે જે દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાને છેષ ન સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવાનો આગ્રહ લાગતું હોય, લિકે બેટી પ્રશંસા કરે સેવનારા દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા કરવાને એટલો જ દોષ લાગતું હોય] તે એ વિરોધ કરે છે. પરદ્રવ્ય માત્રથી પૂન અતાદિ પિતાના ખાવામાં વાપરે તે તેને કરવાનો વિરોધ કરી રહ્યા નથી. ક દેષ લાગે? પંન્યાસજીના મતે તે દેવકું સાધારણ દ્રવ્ય કે સાવ સાધામાત્ર અદાદાનના [ચેરીનું ખાવાનો) જ ૨ દ્રવ્યથી પૂજા કરવાને વિરોધ દોષ લાગે. દેવદ્રવ્યભાસનો દોષ તે લાગે કરતા નથી. જે કોઇ વિવાદ છે તે જ નહિ ને ? આનો જવાબ આપતાં ધાર્મિક દ્રવ્યના સ્વરૂપના નિણય અને પહેલાં પંચાસજી ધ્યાનમાં રાખે કે એમના તેના ઉપયોગના વિષયમાં છે. જો કે ઈસ્વ. વડિલે અને વર્તમાનમાં વિદ્યમાન પણ શ્રાવક સ્વદ્રવ્યથી તીર્થયાત્રાદિ કરવા ગીતાર્થો, બા વા પ્રસંગે દેવદ્રવ્યભક્ષણ નું જ માટે શકિતસપન ન હોય અને તીર્થ પાપ ગણીને તે મુજબની જ આલોચના યાત્રાઢિ માટે બીજાની સાથે જાય તે તેમાં આપતા આવ્યા છે. એક ઉત્સત્રને શાસ્ત્રાન- તેના પરિણામ મુજબ લાભ થવાને છે. સાર સાબીત કરવા જતાં પંન્યાસજી કેવી પૂજા અને તીર્થયાત્રાદિ કે જિનમંદિર ઘર ઉસૂત્રપ્રરૂપણાની પરંપરા ઉભી કરી નિર્માણાદિ આ બધાની શકિતને સમાન રહ્યા છે તેને તેમને ખ્યાલ નથી. પં-યા. માનવી એ એક મૂર્ખતા છે અને એ મૂખ. સજી સ્વયં ગીતા' નથી, અને અન્ય તાનું કારણ લેખાશ્રીનું અજ્ઞાન નહિ, ગીતાની નિશ્રા એમને ખપતી નથી. કદાવહ છે. સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરઆવા “માર્ગદર્શક’ અને એમના દેરવ્યા વાના આગ્રહરૂપે સ્વયં લેખકશ્રીએ દોરવાઈ જનારાના ભાવિનો વિચાર કરતાં જ પૂજાની સામગ્રીની પેટીઓ હજારોય કંપારી છૂટે છે.
ની સંખ્યામાં બનાવરાવી હતી. હવે

Page #784

૮૯૨ :
: શ્રી જનશાસન (અઠવાડિક).
અને તેઓ એકાતે આગ્રહ ગણુતા પત્ર (વપ્નદ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય જ છે' આ હોય તે તે વિષયમાં કશું જણાવવા- પુસ્તકમાં પૃષ્ઠ નં. ૯-૧૦ ઉપર છપાયે ને અર્થ નથી. આજ સુધીની તેઓશ્રીની છે તે) વાંચવાથી સમજી શકાશે કે સ્વ. પ્રવૃત્તિમાં “સ્થિર-વિચારણ ને અભાવ એ પૂ. આ. ભ. શ્રી વિ. પ્રેમ સૂ. મ. સા. ના તેમની ખાસ લાક્ષણિકતા છે.
પુણ્યનામે તેઓશ્રી કેવાં ગપ્પાં મારે છે. ધાર્મિક વહીવટ વિચાર આ પુસ્તક પત્ર નીચે મુજબ છે. તેઓશ્રીએ પાંચ-પાંચ ગીતાર્થોની સંમતિથી ભા વ. ૧૪ મુંબઇ, લાલબાગ પ્રકાશિત કર્યું છે. પાંચ ગીતાર્થોની સંમ
પ. પૂ. પાક આચાર્યદેવ શ્રી વિજય તિથી જે આવું પુસ્તક તૈયાર થતું હોય પ્રેમસુરીશ્વરજી મ. તરફથી શાન્તાક્રુઝ તે આવા “ગીતાર્થો” શ્રી સંઘને પ્રભુ બચાવ ! મથે દેવ-ગુરુભકિતકારક સુશ્રાવક જમના
પુસ્તકના દરેક પેજની સમીક્ષા કરતા દાસભાઈ યોગ્ય ધર્મલાભ. તમારે પત્ર સમય ઘણે વીતે, તેથી અહી મુખ્ય મુખ્ય મ. વાંચી હકીકત જાણું. મુદ્દાઓની જ વિચારણા કરી છે. પુસ્તક- સુરત, ભરૂચ, અમદાવાદ, મહેસાણા માં જ્યાં જ્યાં “કપિત દેવદ્રવ્ય’નું અને પાટણમાં મારી જાણ મુજબ કોઈ અપસ્વરૂપ વર્ણવ્યું છે, ત્યાં બધે જ વાદ સિવાય સુપનની આવક દેવદ્રવ્યમાં પોતાની કલ્પના મુજબ કપિત દેવ- જાય છે. દ્રવ્યની વ્યાખ્યાઓ કરી છે. ઉપર વડોદરામાં પહેલા હંસવિજય લાયજણાવ્યા મુજબ “સંબોધ પ્રકરણ માં બ્રેરીમાં લઈ જવાને ઠરાવ કર્યા હતા વર્ણવેલા કપિત દેવદ્રવ્યની વ્યાખ્યામાં પાછળથી ફેરવીને દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવાની એ વ્યાખ્યા કેઈપણ રીતે સમાતી શરૂઆત થઈ હતી. નથી પે. નં. ૫-૨૬-૨૭-૪૮-૯૫-૯૮- ખંભાતમાં અમરચંદ શાળામાં દેવ૧૦૦-૧૦૭–૧૦૮ ઉપર પં. ચંદ્રશેખર વિ. દ્રવ્યમાં જ જાય છે. ચાણસ્મામાં દેવદ્રવ્યમાં ગ.મ. સાહેબે ખૂબ જ સચોટ રીતે (અલ. જાય છે. ભાવનગરની ચેકકસ માહિતી નથી. બત્ત, તેઓશ્રીની પિતાની અપેક્ષાએ)“કલિત અમદાવાદમાં સાધારણ ખાતા માટે દેવદ્રવ્ય” નું સ્વરૂપ વર્ણવ્યું છે. એ માટે ઘર દીઠ દરસાલ અમુક રકમ લેવાને સવ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિ. પ્રેમ સૂ મ. રીવાજ છે. જેથી કેશર, સુખડ, ધોતીયા સા, સ્વ. આ. ભ. શ્રી સાગરાનંદ સ મ વિગેરેનો ખર્ચ થઈ શકે છે. એવી જના સા. તથા રવ. પૂ. આ. ભ. શ્રી. વિ. રામ- અથવા દરસાલ ટીપની ચેજના કાયમ ચન્દ્ર સૂ મ. સા. આદિની સમ્મતિને પણ ચાલે તેવી રીતે શકિત પ્રમાણે થઈ જાય ઉલ્લેખ કર્યો છે. સ્વ. પૂ. આ. ભ. શ્રી. તે સાધારણમાં વાંધો આવે નહિ. વિ પ્રેમ સૂ. મ. સાહેબે મુંબઈથી લખાવેલ
[અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર]

Page #785

સાયિક કુરણું–
અમેત શિખરજી અંગે સાવધાન જે જે બીજું અંતરીક્ષ કે કેશરીયાજી ન બને
તવ અને સવની જરૂર છે - - - - -- - - - - - - - - -- - -
હાલમાં શ્રી સમેત શિખર મહાતીર્થ અંગે બિહારની સરકારે વટહુકમ તૈયાર કર્યો અને તેની કેન્દ્રીય ગૃહપ્રધાનને પણ ખબર ન પડી. જ્યારે છે. જૈન સંઘના આગેવાનેએ તેની રજુઆત કેન્દ્રીય ગૃહપ્રધાન શ્રી શંકરરાવ ચૌહાણુ પાસે કરી ત્યારે તેમને આશ્ચર્ય થયું અને જેને આગેવાની લાગણી જોઇ તે વટહુકમ પાસ ન થવાની વાત કરી અને સાંત્વન આપ્યું.
કે સરકાર અંધારામાં રહે તેવી રીતે આ મનવી કાર્ય એ કંઈ બિહાર સરકારનું ન હોઈ શકે. આ કાર્યમાં ધન અને ભેજુ બીજાનું જ કામ કરે છે અને તેવા પ્રસંગે સમત શિખરજીએ પૂર્વના મુખ્ય પ્રધાને વખતે પણ બનેલા છે.
પરંતુ . સંઘના આગેવાને તથા શેઠશ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીની દઢ કાર્યવાહી પાછા પડવા દીધા નથી.
અંતરીક્ષને ઈતિહાસ છે કે નજીકના દિગંબર મંદિરમાં ધાડ પડી અને મૃતિઓ સહિસલામત ન લાગતાં અંતરીક્ષમાં મુકવાની . કાર્યકર્તાઓએ હા પાડી ત્યારથ દિગંબરનું આવાગમન વધ્યું અને છેવટે મતિ અને મંદિરની માલિકીના ઝઘડા થયા. દરેક કેશ શ્વેતાંબરે જીતવા છતાં ત્યાંથી દિગંબરે હઠવા તૈયાર નથી અને વધુ પ્રચાર પ્રેસ અને પહેલેથી હાલ શ્રી અન્તરીક્ષ પાર્શ્વનાથજી કેદમાં છે.
મક્ષ જી તીર્થમાં પણ વિવાદ થયે સરકારે તે વખતે દિગંબરોને આ મંદિરમાં પૂજા કરવાની તે સાથે દિગંબરના મંદિરમાં પણ ચક્ષુ ચડીને શ્વેતાંબરે પૂજા કરી શકે તેવી અરસપરસની વાત હતી. જેમાં દિગંબરેન કેઈ યાત્રિક ન હોય તે પૂજારી આવીને પાટલા પુસ્તક મુકીને પ્રભુજીને પાણીના લેટા રેડવાનું ચાલુ કરી દે છે પણ
વેતાંબરે ત્યાં જઈને કાયદાને લાભ ઉઠાવતા નથી પરંતુ તેનું પરિણામ એ આવ્યું કે દિગંબરને પૂજા હકક મત્યે તે તેમણે મુર્તિનો હકક માગે અને કોર્ટમાં કેશ થયે તે હારી ગયા પરંતુ પૂજાને હકક છોડવા તૈયાર નથી.
આ ઉપરથી સમજી શકાશે કે માત્ર પ્રેસ પ્લેટ ફર્મ કે તેવા ઉહાપોહ જ માત્ર

Page #786

૮૯૪ :
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક
તીર્થ રક્ષા કરી શકે નહિ. આ માટે તત્વ પણ જોઈએ અને સત્તત્વ પણ જોઈએ. આજે
વેતાંબરમાં જમાનાવાદ, કેળવણી અને તને બદલે મહત્તવને પિસવાની એટલી બધી વૃત્તિ વધતી જાય છે કે જેથી એક મરણી સેને મારે તે સ્થિતિ તો દૂર રહી પણ એક કાયર સેને ભગાડે એ સ્થિતિ ઉભી થઈ રહી છે. અમને રસ નથી અમને કુરસ નથી જેવા પ્રગો થાય છે અને તેથી વરઘેડા સામૈયામાં આવવાની વાત તે દૂર રહી પણ અનાદર થાય છે. તે વખતે બહુ તે બારણું આડું કરે કે દુકા. ઉપર ઉભા ઉભા હાથ જોડે કે સામે પણું જુએ. તેથી તે મોટાભાગના સંઘમાં વરઘેડા સામૈયાના કાર્યક્રમ જ થતા નથી અને તેથી કહે છે શું કરીએ બેડાવાળા ૧ હોય પણ શ્રાવકે ૧૨ પણ ન હોય. પાઠશાળા મોકલવાની ફુરસદ ન હોય અને ૮.G. કે કુલે કલેજે માટે બધી તયારી હોય. વકતા આવ્યા ભજનની વ્યવસ્થા થઈ ૩-૪ કલાક કાર્યક્રમ પછી વિદાય તેમ ઘણુ કાર્યક્રમ થઈ જાય. વકતાઓના હસ્તકની ટેલે લાગી જાય દશ હજાર લાખના પુસ્તક ખપી જાય. પરંતુ પછી ન તે પૂજામાં કે ન તે સામવિકમાં કે ન તે પ્રવચન પ્રતિક્રમણમાં સંખ્યા વૃદ્ધિ થાય.
આવી સરવ વિનાની સ્થિતિમાં ખૂબ સુધારે કરવાની જરૂર છે નહિતર છાપાએ માં સમ ચારે કે ફટાઓ જોઈને રાજી થનાર ની હાલત તે માત્ર દેખાવની બની રહે છે છાપાઓ પણ પ્રાદેશિક કયાં પણ છે. એક જીલ્લાની આવૃત્તિમાં પાનું ભરાઈને આવે તે જ છાપાની બી ના જીલ્લાની આવૃત્તિમાં આઠ લીટી પણ ન હોય.
દિગંબરાની વગના છાપાઓ તે સરકારના પ્રચારના માધ્યમે છે અને તે પુરી સગવડ આપે છે અને સહકાર આપે છે. તે સરકારને પણ તેની સામે ઝુકવું પડે છે. ખાય તે નીચે જેવું પડે તેવું છે.
અત્યાર સુધીના તીર્થ રક્ષાનો અનુભવ છે કે તે માટે ભેગ આપનાર અને સત્ત્વશીલ પુણ્યાત્માઓએ કાર્ય કર્યું છે તેને શ્રી સંઘનું પીઠબળ છે. શ્રી સમેતશિખરજી માટે શ્રી આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી શ્રી કસ્તુરભાઈ શેઠ તથા શ્રી જેનરત્ન રમણલાલ દલસુખભાઈ શ્રોફ જેવાએ પ્રાણ રેડીને તીર્થ રક્ષા કરી છે અને મહાત્મા એનું અને સંઘનું પીઠબળ હતું. આજે મહાત્માએ મહત્વ સ્થાપવામાં અને સંઘે ઉપેક્ષા કરવામાં ઉદ્યત છે તેમાં આ કાર્ય ઘણું કપરું બની જશે.
એકે એક છે. આ કેશનું મહત્વ ઈતિહાસ સમજે તેની ભૂમિકા સમજે અને મને મળ દઢ કરે તે જ આ કાર્યમાં પ્રાણ આવે સદામ હુસને મેટા રાષ્ટ્રોની સામે લાંબી ટક્કર ઝીલી માર ખાધે તે પણ સત્વ કેટલું ટકાવી કાખ્યું ? આમ સાવ હેય તે મહત્વ કી રહે. શેઠશ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢી પાસે પૂર્વના કેઈના વિજયના પુરાવા છે છત સરકાર

Page #787

વર્ષ
: અંક ૩૬ : તા. ૨૬-૪-૯૪
: ૮૫
કહે તમે શ્વેતાંબરા દિગબરા સન્તુતી કરીને આવે. જો સમજુતી કરવી હાય તા કેશ ઉભા થાત જ નહિ.
જે દિગબરાના સે'કડા "દિશ છે જે એમજ પડયા છે. પરંતુ શ્વેતાંબાના મદિરમાં પગ પેસારો કરવાના મળે તેા ચૂકતા નથી.
જિંગ બરાના આગેવાનો સાથે અનેકવાર મીટીગેા શ્વેતાંબરાએ કરી છે પણ ફળ શૂન્ય આવ્યુ છે. શ્વેતાંબરાન કિંગ બરોના કેાઇ તીર્થ પચાવી પાડવા નથી. આજે દિગબરાના મંદિરોમાં શ્વેતાંબર મૂર્તિ હોવા છતાં તેનો કમો કે મંદિરનો કબજે લેવાનો વિચાર પણ કરવામાં આવ્યે નથી જ્યારે અનેક સ્થળે થયેલા દબાણેા સામે કેટમાં હાઇકોર્ટ સુપ્રીમકોટ અને પ્રીવી કાઉન્સીલમાં ચુકાદા આ વ્યા અને દિગંબર હાર્યા છતાં તે મંદિરમાં ખસવા ત યાર નથી પ્રતિમા અપૂજ રહું તે મજુર છે પણ ખસવા તૈ યાર નથી,
કિંગ બરા
દ્વારા
આ નીતિને જાણી લેવાય તેા પ્રયત્નમાં તત્ત્વની જાણપણું અને સત્ત્વનું સ્થિરપશુ` કેળવવાની નીતિ અપનાવાય. હિંગ ખરાની રીતિ હાથ ખાલે તે ફ્ર’ઇક મળે છાણુ પડે તા ધૂળ ઉપાડે અને તેથી તેમને દિગબર મતમાં પૂના ફાઇ મ`ક્રિય નથી છતાં છેલ્લા બે સે કડામાં અનેક જગ્યાએ વિવાદ ઉભા કરી
હીયા છે. કંક પટેલ હતા. ગાડુ લઇને જતા હતા. પટલાણી સાથે હતા. જંગલમાં ગ
ભા
પટેલે વિચા૨ કર્યો કે આ સુરદાસ આ જંગલમાં આવ્યાં કર્યાંથી ? તેણે સુરદાસને ગાર્ડ ન બેસાડયે પરં તુ પટલાણીને દયા આવી અને હઠ કરી પટેલની ના છતાં બેસાડયે. ગામ આવ્યુ. પટેલ કે ઉતરા સુરદાસ ? ગામ આવ્યું.. સુરદાસ ઉતર્યા પછી કહે મારી બૌરીને ઉતારા, પટેલ કહે-કયાં છે ? આ પટલાણી તા મારી બૈરી છે, સુન્દાસ કહે-તમારે મારી ખરીને ઉપાડી જવી છે? ત્યાં પટલાણી વચ્ચે ખેલ્યા, સુરદાસ મેં' તમેાને ગાર્ડે ચડાવ્યા હું તે પટેલની ખરી છુ. ત્યાં સુરદાસ કહે મને આંધળાને પાળવા પડે માટે મૂકીને પટેલ સાથે ભાગી જવુ' છે ? તમાસાને તેડુ ન હાય ગામ ભેગુ થઈ ગયું, ત્યાં એક દરબાર આવ્યા ઘેર લઇ ગયા ગાડુ છે।ડાવ્યું જમાડયા પછી ત્રણેને એક એક ઓરડામાં પૂર્વ અને બે કલાક પછી આવું છું તેમ કહી ગયા. તરત પાછા આવી પટેલના એરંડા પાસે ઉભા. પટેલ ખેલે છે ખરાની જાત ન માની અને રસ્તામાં રખડતા રહ્યા. દ ભાર પટલાણી રૂમ પાસે ગયા તે ખાલી છે. ધણીનુ ન માન્યું રસ્તામાં રહ્યા. દયા ડાકણને ખાય તેવુ. આ સુરદાસે કર્યુ. દરબાર સુરદારના ખ'ડ પાસે ગયા તે તાનમાં હતા તે ખેલે છે' કે, રામ ધૂન લાગી ગેાપાલ ધૂન લાગી, લાગી તા લાગી નહી'તર ભાગી. દરબાર સમજી ગયાં ત્રણેને ખહાર કાઢયા. હંટર લઇ સુરદાસને
રહી

Page #788

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) લગાવવા શરૂ કર્યા પ્રથમ તે ન માન્ય પણ છેવટે કબૂલ કર્યું અને પટેલને પણ શીખામણ આપી વિદાય કર્યો.
વાત એ છે કે દિગંબરની નીતિ આ સુરદાસ જેવી છે અને પછી સાપે છછુંદર જેવી સ્થિતિ થાય છે દિગંબરને કયાં નહાવા નીચોવાનું છે. આ કારણે તે દક્ષિણના અનેક મંદિરે આપણે લેતા નથી. જમીન સાથેના છે જે લઈએ તે દિગંબરે આવે અને કલેશના બી જે પાય.
શેર અને સાપ લડે તેમાં સાપ પાસે ફણા ૨ કુફાડા છે શેર પાસે છે નથી પણ તેના શરીરે કાંટા હોય છે તે સાપની પૂંછડી પકડીને બેસી જાય છે સાપ છ છેડાયા છે કુંફાડા મારે છે અને ફેણ પછાડે છે તે ફેણ કાંટાથી બંધાય જાય છે સાપ ઘાયલ થાય છે. આમ દિગંબર સાથે ૨ કુંફાડા કે ફણાથી કામ લેવા જેવું નથી પરંતુ કાયદ, દસ્તાવેજો, પુરાવા, ઈતિહાસ આ બધી સામગ્રી આપણી તરફેણમાં છે અને તે પકડીને લડત અપાય તે છત સત્યની છે છતાં આજની સરકાર કે અધિકારીઓ અમલ ના કરે તે પણ આપણે પ્રયતન તેજ રહેવું જોઈએ.
સરકારી ખાતાઓમાં કાઢી નાખેલા અધિકારીએ આદિ વર્ષો સુધી લડે છે. અને જીતે છે તે સરકારને બેઠાનો પગાર પણ ખર્ચ સાથે આપવું પડે છે.
દિગંબરની આ રીતિ સાથે બીજી અનેક રીતિએ છે પરંતુ સાવ વિના તે અમલમાં આવી શકે નહિ તે તેથી તે જાહેરમાં બેસવા લખવા જેવી પણ નથી. સત્વ હીન જે તે નીતિ અજમાવે તે, લેને ગઈ પુત એર એ આઈ ખસમ, ઓઢણી લેવા ગઈ અને ચણીયે મૂકીને આવી તેના જેવી સ્થિતિ થાય.
આથી શ્રી આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ બધા પુરા, કેર્ટના ચુકાદા અને તે અંગેની વિગતે જે બહાર આવી છે તે છપાવી પ્રગટ કરવી જોઇએ. જેનોના દરેક પત્રોએ તેને મહત્ત્વ આપવું જોઈએ અને સભા કે ભાષણમાં માત્ર બાંયે વાતે ન કરતાં ન્યાય, હકક અને સરવની વાત થવી જોઈએ તે એ સર્વ સિદ્ધિ અપાવે.
શ્રી મોરારજી દેસાઈએ પાકિસ્તાન સાથે યુદધ ચાલતું હતું ત્યારે કહેલ કે યુદ્ધ કે તેની વાતમાં ધિક્કાર ન ફેલાવે જે ધિકકાર ફેલાવશે તે યુદ્ધ ખતમ થયા પછી આ ધિકકાર અંદર અંદર ફેલાવશે. સરકાર કે દિગંબર સાથે રોષ કે કિક ૨ કે હોહા કરવાનો અર્થ નથી રેલીએ ૫-૧૫ લાખ લેકેની પણ નીકળે છે અનામત અને એવા અનેક દાખલા છે સૌરાષ્ટ્રમાં ૬૭ દિવસની હડતાલ વેચાણવેરા સામે પડી હતી છતાં સરકાર ડગી ન હતી. દેશમાં પાકિસ્તાન સામે રોષ ફેલાવવાથી તે દેશ ડરી ન જાય પણ સાવધ બને. તેમ સરકાર કે દિગંબરે સામે

Page #789

વર્ષ : ૬ : અંક ૩૬ તા. ૨૬-૪-૯૪ રોષ ફેલાવવાથી તે ડરી જશે તેવું માનવાની જરૂર નથી. દિગંબરોની પણ દેશ વ્યાપી છા પાઓ છે તેમને પણ એવા ઘણા સ્થાનો છે કે હજારોની સંખ્યામાં રેલીઓ કાઢી શકે અને ધારે તો જ્યાં . વસ્તુ ઓછી છે ત્યાં ધમાલ પણ મચાવી શકે. આજે સેંકડો મસ્જિદે અને અનેક વિષ્ણુ આદિ મંદિરો પ્રગટ જૈનોના છે છતાં ત્યાં આપણે દંગલ મચાવતા નથી.
વેતાંબરે એ દિગંબરે પ્રત્યે કદી નથી અન્યાય કર્યો નથી તેમને હકક, દસ્તાવેજો અને ઇતિહાસ કોર્ટીના ચુકાદાની મૂડી છે તે મૂડી ઉપર જ લડવાનું છે અને તે મૂડીને જ સ્પષ્ટ રૂપે પ્રયાગાની સમજાવવાની અને માત્ર હકક શ્રદ્ધા આરાધના અને સંરક્ષણને જ તેમાં આશય છે, તે દ્વારા અત્યાર સુધી સફળતા મળી છે અને ભાવિમાં પણ સફાતા મળશે. બાકી નાગાથી પાદશાહ આઘા તેમ ગુંડાગીરી સામે તે બધી જગ્યાએ ટકી પણ ન શકાય છતાં બૂરા બૂરાઈ ન છેડે, ભલા ભલાઈ ન છોડે-તેમ આપણા રિમામા, મહામા અને શાસ્ત્રોએ જે બેધ આપે છે તે જ પ્રાણ બની રહે એ જ અભિલાષા
૨૦૫૦ પત્ર સુદ-૭ વલસાડ (ગુજરાત)
જિનેન્દ્રસૂરિ
(અનુ. ૮૯૨ નુ ચાલુ)
સમજી શકાય છે કે સ્વ. પૂ. આ. શ્રી. પણ સુપની ઉપજ લઈ જવી એ કઈ પ્રેમ. સૂ. મ. સા. સ્વપ્નની બેલીની રકમ રીતે ઉરિત લાગતું નથી. તીર્થંકરદેવને (વર્તમાનમાં પ્રસિદ્ધ) દેવદ્રવ્યમાં જ લઈ ઉદ્દેશીને જ સ્વપ્ના છે અને તેથી તે જવાનું જણાવતા હતા. અને એ રકમ, નિમિત્તનુ દેવદ્રવ્યમાં જવું જોઇએ. જિનપૂજાની સામગ્રી (કેસર, સુખડ) વગેરે
ગ ૫ દીપિકા સમીર” નામની ચોપ- માં વાપરવાનો નિષેધ કરતા હતા અને ડીમાં પ્રકારમાં પૂજ્ય સ્વ. આચાર્ય દેવ છતાં તેઓશ્રીના પુણ્યનામે પં. શ્રી ચંદ્રશ્રી વિજયાનંદસૂરિજીને પણ એ જ શેખર વિ. ગ. મ. સ્વપ્નદ્રવ્યને ક૯િ૫તઅભિપ્રાય છપાયેલ છે.
દેવદ્રવ્ય ખાતે લઈ જવાનું અને તેનાથી સર્વે ને ધર્મલાભ જણાવશે.
શ્રી જિનપૂજા કરવાનું જણાવી રહ્યા છે. એજ દઃ હેમંત વિજયના પોતાની શાસ્ત્રબાહ્ય પ્રવૃત્તિમાં પિતાના જ
ધર્મલાભ સ્વર્ગસ્થ ગુરૂદેવશ્રીને “ભાગીદાર બનાવવિર". ૧૯૯૪ની સાલમાં આ પત્ર વાનું તેમનું સાહસ આઘાતજનક છે. લખાયો હતો. આ પત્ર ઉપરથી સ્પષ્ટપણે
(ક્રમશ)

Page #790

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) *00000000000
*૦૦૦૦૦૦૦૦
***
0
0
0 0
.
0
0
0
.
.
.
Regd No. G-SEN-84
O
본당설콤
સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહા
તમને ઘર-બાર, પૈસા-ટકાદિ ૫૨ જ પ્રેમ હોય તેા તમે માહથી જ તુ જ છે, મદિરાદિમાં એટલા માટે જ જાવ છે કે સસાર વધે. તેવી જ રીતે અમને ય શરી૨ ૫૨, માન-પાન, ખ્યાતિ-પ્રતિષ્ઠાદિ પર પ્રેમ હૈ!યતા અમે ટ માહથી મૂઢ છીએ. અને એટલા માટે સાધુ થયા છીએ કે મેહની મૂઢતાએ રાગ-દ્વેષ, ક્રોધ-માન-માયા-લાભને ધીકતા એટલાં પાપ થાય છે જેનુ વર્ણન નહિ
અન તે સંસાર વધે.
જે આત્માના દોષના વિચાર ન કરે અને શરીરને જ વિચાર કર્યો માહથી મૂઢ છે.
બનાવ્યા છે તેથી
કરે તે બધા
માહે જગતના જીવાને મૂઢ બનાવી રાગાદિ શત્રુના હાથમાં સોંપી શત્રુઓ જીવ પાસે ઘાર પાપ કરાવે છે અને ધર્મ કરવા દેતા નથી. નિકઠન કાઢી રહ્યો છે, પકડીને એવી જગ્યાએ મૂકી આવશે કે આવી સામગ્રી ફરી સ`ખ્યાત-અસખ્યાત કે અનંત કાળ સુધી મળે જ નહિ,
દીધા છે.
રા! બધાનુ
ગુણના લાભ સારા તેમ દોષનેા દ્વેષ પણ સારા. ગુણને લોભ થાય અને દેષના દ્વેષ 0 થાય તા જ ગુણુ આવે અને દોષ ટળે.
0
આજે સ'યમના પ્રેમી સાધુ થોડા છે. ધર્માંના પ્રેમી શ્રાવક થાડા છે. તે થાડાથી શાસન ચાલે છે પણ ટાળાથી નહિ. *000000000000000:000:0000
0
*00000000000000000
તમે ઘર-બારાદિને જ સંભાળ્યા કરે તે તે તમારી ભારેમાં ભારે પાાય છે. તેમ અહીં' આવી કેવલ શરીરને જ સ'ભાળ્યા કરે તે તે તે સાધુના ય ભયંકર પાપાય છે. કેમકે ધમ કરવાની સામગ્રી હોય તે પણ ધમ ન કરે તે તે પાપા- 0
દય જ કહેવાય ને ?
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશૃંકશેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યુ ા ૪ :
સુરે રા

Page #791

2 02 - - - - 3 O નમો વડવિયાણ તિથયાળ શાસન અને સિદ્ધાન્ત ૩માડું. મહાવીર-gઝનવસાdni. on રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર- ૧)
-નગર,
आ.श्री. कैलालसागर सूरि ज्ञान मंदिर श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र काया
ત્યાં સુધી જ છે.
અઠવાડિક
तावन्महत्त्वं पांडित्यं, कुलीनत्वं विवेकिता । यावज्जलति चित्तान्तन, TIT : TEST : //
જયાં સુધી મનુષ્યના ચિત્તમાં દુષ્ટ-પાપી કામ રૂપી અગ્નિ પ્રજવલિત થતું નથી ત્યાં સુધી તેની મહત્તા, પંડિતાઈ, કુલીનતા અને વિવેકીપણું' છે.
એક
૩૭
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
:
| |//૮
મૃત જ્ઞાન ભવના
૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ, જામનગર (ભૌરાષ્ટ્ર) INDIA
PIN - 361005

Page #792

જૈન રામાણના પ્રસંગો
૨૦. અંજનાને દેશવટે
- શ્રી રાંદ્રરાજ - - - - ૯ જાનહાહ-- - -
અંજનાને પોતાના રાત્રિ સમાગમની આ પ્રમાણે સાસુથી આકરામાં સૂચક વીંટી આપીને પવનંજય સવારે આકરા શબ્દોથી તિરસ્કાર પામેલી અશ્રુ પિતાની છાવણીમાં પહોંચી ગયે. ત્યાંથી સાતી અંજના સુંદરીએ પતિના આગદેવની જેમ આકાશમાગે તૈન્ય સાથે લંકા મનની નિશાની રૂપ પવન જયના નામનગરીમાં જઈને રાવણને પ્રણામ કર્યા. વાળી વીંટી સાસુને બતાવી. પણ આથી તે રાવણ પણ સૈન્ય સહિત પાતાલમાં પ્રવે- બળતામાં ઘી હોમાયુ. શીને વરૂણ તરફ આક્રમણ લઈને ચાલે. લજજાથી ની ચા મુખવાળી અંજના
આ બાજુ “સુખ છે થોડું ને દુઃખ સુંદરીને સાસુએ ફરી તિરસ્કાર પૂર્વક કહ્યું છે ઝાઝુ એ આ સંસાર.” આ પંકિતને કે-“જે તારું નામ પણ લેતું ન હતું. સાચી પાડે તેવો કરૂણ બનાવ બન્યો. તેની સાથે તારો સંગ થયે જ કયાંથી પ્રાણનાથ પવનંજય સાથેના સમાગમના
હેય ? તું વીંટી બતાવવા મારથી અમને સમયે જ અંજનાએ ગભરને ધારણ કર્યો છેતરવાનું બંધ કર, લોકોને છેતરવાના ઘણા આથી તેના શરીરના અવયવો વિશેષ સુંદર
આ રસ્તાઓ તારી જેવી કુલટાઓ જાણતી હોય બન્યા. અંજનાના શરીરમાં ગર્ભના ચિહે
છે. સ્વછંદ રીતે ભટકનારી તું આ જેને જણાવા લાગ્યા.
આજે જ મારા ઘરમાંથી નીકળી જા અને જા
તારા બાપને ઘેર. હવે પછી અહીં એક અંજનાનું આવું શરીર જોઇને તેની
ફણ પણ ના રહીશ. આ સ્થાન તારી જેવી સાસુ કેતુમતી આક્ષેપ કરવા પૂર્વક બેલવા
વ્યભિચારીણીઓને રહેવા માટે નથી.” માંડી. કે- “હે પાપીણી ! તારે પતિ પ૨. દેશ ગયે
આ રીતે અંજનાની હા વિનાના એટલે આવું બનેના કુળને
આકરા વચને વડે તર્જના-તિરસ્કાર કરીને કલંક લગાડનારૂ આ પાપ તે કેમ આચર્યું
અંજનાને તેના પિતાના ઘરે મૂકી આવવા કે જેથી તું પેટ વધારનારી (ગર્ભિણી) બની.
માટે રાક્ષસી જેવી દયાહીન નિર્દય તે - અત્યાર સુધી તારી અવજ્ઞા કરનારા સાસુએ આરક્ષાકેને આદેશ કર્યો પુત્રને જ હું વાંક સમજતી હતી પણ પેટ ખાતર રાજયની દરેકે દરેક આજ્ઞાઆટલા લાંબા સમય સુધી અમે તને ઓળખી એને મને કે કમને કરવા મજબૂર બનેલા ના શકયા કે તું વ્યભિચારિણું છે, કુલટા આરક્ષકે વસંતતિલકા સહિત. અંજના
(જુએ ટાઈટલ ૩જુ,

Page #793

Hલારસ કર તુજ વિજયમરીશ્વરેજી મહારાજની - . :
Ritu au UHOY થ્રિક્સ જત# પ્રચાર
N
ew
જેમજેદ ભેઘજી ગુઢ :
૮jલઇ) 'હેન્દ્રકુમાર મનસુખલાલ શe.
૨૪૦જ કેટ) અચંદ્ર કીરચંદ કંઠ
(વ84cer) 1 Work અક્ષર મુક્ત
( જજ)
MA N ષ • કવાડિક • જWNઝારાદ્ધ, વિZI , શિવાય ચ મiya a
- 18
4 વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ ચત્ર વદ-૮ મંગળવાર
તા. ૩-૫-૯૪
[અંક ૩૭
1 શ્રી જિન ભકિત દા { પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. 3. (સં. ૨૦૨૮ કા, વ. ૧૭ મંગળવાર તા. ૧૬-૧૧-૧૯૭૧) ખેડા !
(પ્રવચન ત્રીજુ) અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાને પામેલા મહાછે પુરૂષે ફરમાવી રહ્યા છે કે-“આ સંસારમાં હું જયાં સુધી રહે ત્યાં સુધી શ્રી જિન ભકિત છે છે સદાને માટે હેજે.”
ભાવાન શ્રી જિનેશ્વર દેનાં પરમતારક બિંબને ગાદીનશાન કરવાને ઉત્સવ ૨ ચાલી રહ્યો છે ભગવાનને ગાદીએ બેસાડવા પૂર્વે, હવામાં બેસાડવા જોઈએ. તે માટે કે આપણે વાત કરી રહ્યા છે કે, આ સંસાર દુખમય છે, કેમકે, પાપમય છે. દુઃખ છે પાપથી જ આવે. સંસારમાં રહેવું અને દુ:ખથી ડરવું તે બેને મેળ ન જામે. પાણીમાં [ રહેવું અને મગરમચ્છથી ડરવું તે ચાલે? સંસારમાં તે દુઃખ આવે, આવે ને આવે જ
ન આવે . નવાઈ. દુખથી બચવું હોય તે પાપથી આઘા રહેવું પડે. પાપ, સંસા- છે રની સુખ સામગ્રી માટે કરાય છે માટે તેનાથી દૂર રહેવું જોઈએ.
આખું જગત દુખથી ભાગાભાગ કરે છે. પણ દુખ શાથી આવે છે તેને જે આ વિચાર કેટલા કરે છે ? :ખ પાપથી જ આવે છે તે કયા કયા પા૫ છે તે પણ જાણવું
પડે છે? રાગાદિ જ મે ટામાં મોટા પાપ છે આ વાત કેટલા માને ? હિંસા-જૂઠ-ચેરી છે પાપ ખરા પણ તે રાગાદિને આભારી છે રાગાદિ ના હોય તે હિસા-જૂઠ-ચોરી કર- 5

Page #794

-
૧ ૯૦૨ :
: શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક) | આ વાની જરૂર પડે ખરી ? જગતના સારામાં સારા પદાર્થો ઉપર રાગ તે જ . પપ ! આ 1 છે વાત તમારા મગજમાં ઉતરવી સહેલી છે? બુધિમાં બેસે તેવી છે? હયાને અડે તે આ જ કામ થાય.
રાગ હોય એટલે કે ષ આવે. પછી ક્રોધ-માન-માયા-લેભ આવ્યા વિના રહે છે છે નહિ. પછી હિંસા-જૂઠ-ચેરી અને બદમાશી અને પરિગ્રહ વિના ચાલે નહિ. પછી કલહ ? 8 પણ કરે, કેઈને ખોટું આળ પણ આપે, ચાડી ચૂગલી પણ કરે, જરાક અનુકુળતા મળે છે છે તે રાજી રાજી થઈ જાય અને પ્રતિકૂળતા આવે તે દુઃખી દુખી થઈ જાય બીજાની 6 નિંદા કર્યા વિના તે રહે નહિ. આજે તે સફાઈપૂર્વક જઠ ન બોલે તેવા કેટલા છે
બધાને બાપ મિથ્યાત્વ લહેરમાં હોય ત્યાં સુધી કેદની દેન છે કે આ બધાને પાપ ૩ લાગવા દે! દુઃખથી આખી દુનિયા ગભરાય છે પણ પાપની ગભરામણનું નામ નથી. છે પાપની ગભરામણ ન થાય ત્યાં સુધી ભગવાન, ભગવાન તરીકે ઓળખવા છે કઠીન. તમારે ભગવાન પણ કેવા જોઈએ ? ગમે તેટલું પાપ કરીએ પણ દુખ ન 8 આપે તેવા અને બધાં ધાર્યા સુખ આપે તેવા. દુખથી બચવા અને સુખ મેળવવા હું વારંવાર ભગવાનનું નામ દે તેને આપણા ભગવાન સાથે મેળ જામે ખરે?
આપણુ ભગવાન વીતરાગ છે. તે વીતરાગ પાસે દુઃખથી બચવા અને સુખ ! મેળવવા જવાય? કે દુઃખને મજેથી સહન કરવાને અને સુખથી બચવાને માગ મેળતે વવા જવાય ? પાપ કરવું છે અને દુખ જોઇતું નથી. તેમ કહે તે ચાલે? “પાપની
બુદ્ધિ નાશ પામે તેવું ભગવાન પાસે માગનારા કેટલા ? પાપરહિત જીવન જીવવું તે છે આજે પણ જીવી શકાય છે ને ? તેવું જીવન જીવનારા જીવે છે ને? તમને તેવું ? & જીવન જીવવાનું મન થાય છે ખરું ? સાચું માનવજીવન જ તે જે એક પાપ !
છે પાપ મજેથી કરવા છતાં પાપની સજા દુ ખ જોઈએ નહિ. તે માટે દેવની મહેર8 બાની માગે, ગુરૂના આશીર્વાદ માગે અને મને ઢાલ બનાવે તેના હવામાં ભગવાન છે છે પેસે ખરા ? તેવા આત્માઓ મોટી મે ટી બેલીએ ગલી ભગવાનને બેસાડે તે પણ 8 સાચે લાભ થાય ખરો ? ભગવાન જેના હૈયામાં વસે તેને તે “દુખ માત્ર આશીર્વાદ | લાગે અને ભય દુનિયાના બધા સુખને લાગે આત્માના પરિપૂર્ણ ધર્મને પ્રગટ કરે છે 8 વાને આ જ રાજમાર્ગ છે. આ રાજમાર્ગો ચાલે તેને પાપ કરવાનું મન થાય જ નહિ. ૫ છે. કદાચ ક્યારેક પાપ કરવું પડે તે દુ:ખી હતી કે, કમને જ કરે. - 8 ગમે તેવા સંગે આવે પણ “હું પાપ ન જ કરું આ નિર્ણય કેટલા છે?

Page #795

૬ વર્ષ ૬ : અંક ૩૭ : તા. ૩-૫-૯૪
છે. આ નિર્ણય ન હોય તેના ઉપર વિશ્વાસ રાખવું હોય તે રખાય? સેગંદવિધિ : હું સમજે ને ? આ શ્રી જૈનશાસનની ગંદવિધિ સમજાવી રહ્યો છું. “પાપ મરી હું જાઉં પણ ન કરું. સ્વાર્થ હોય તે ય ન કરું. પાપ કરીને સ્વાર્થ સાથે નથી, જીવવા { ખોટું કરવું જ નથી. જે મળે તેમાં મજેથી જીવીશ પણ છેટું તે નહિ જ કરું” આવા છે છે નિર્ણય વાળા કેટલા મળે?
આજે તમે સ્વાર્થપરમાર્થના નામે પણ ઘણું ખોટું કરે છે. વાર્થ–પરમાર્થ ? છે પણ સમજવા લાગતા નથી, આજના પોપકારમાં ય ઊંડે ઊંડે સ્વાર્થ વિના કહ્યું છે છે દેખાતું નથી. આવી સ્થિતિ બદલાયા વિના હૈયામાં ભગવાન કયાંથી આવે? 8 છે પછી ભગવાન મંદિરમાં રહે, ગુરૂ ઉપાશ્રયમાં રહે અને ધર્મ પુસ્તકમાં છે ન રહે પણ હૈયામાં કાંઈ ન આવે? હૈયાને કચરો સાફ થયા પછી વાત. ૪ | પાપ કરવું અને સજા જોઇએ નહિં એ વૃત્તિવાળાનું હૈયું જ ખરાબ છે આ ગુને કરવા અને સજાથી ભાગવું તે કોનું કામ? ડાકુનું કે સજજનનું? પાપ મજેથી ?
કરવા અને સજાથી ભાગતા ફરવું, સજાથી બચવા ભગવાનને, સાધુને અને ધર્મને છે આ આશ્રય કરે તે કેવી ઠગવિદ્યા કહેવાય?
તમે તમારી જાતને ય ઓળખે છે ખરા? ખરાબ કામ જાણે છે ને? છતાં ? છે પણ મજે થી ગોઠવી ગોઠવીને કરો છો અને સારાં કામ શકિત છતાં પણ કરતા નથી, છે છે સારા કામ ને ય ધકકે ચઢાવે છે અને સારાં કામ લાવનારને પણ ધકકે ચઢાવે છે. જ કદાચ કેદ વળગાડવા આવે તે લઢીને ઊભા થઈ જાઓ ને ? મારી હાલત આવી છે. છે છે તેમ લાગે છે ? આવા જીવ કહે કે, મારે દુઃખ તે ન જ જોઈએ, દુખથી ભાગ- છે ભાગ કરે છે તેને કે કહેવાય? બીજા આવા-તેવા છે તેમ કહે છે તે તમારી જાત . | કેવી છે તેને વિચાર કરે છે ખરા?
આયુષ્ય ટૂંકું છે જવાનું નકકી છે. મુકિત ન થાય ત્યાં સુધી ચાર ગતિમાં છે 4 જવાનું છે. જનાવર અને મનુષ્ય ગતિ તે નજરે દેખાય છે. મારે મરીને દુર્ગતિમાં છે જવું નથી અને સદગતિમાં જવું છે. માટે દુર્ગતિમાં જવાય તેવાં કામ કરવા નથી અને છે. સદ્દગતિમાં જવાય તેવાં કામ કરવા છે. જે આ નિર્ણય બધા જ કરી લે તે પાપ
ગોઠવીને મજેથી કરાય? સારા કામ નહિ કરવાની યેજના પણ ઘડાય ? - આજે આસ્તિકના વેષમાં નાસ્તિક ઘણુ છે. પરફેક ન બગડે તેને વિચાર પણ છે છે ને કરે તે બધા કેવા કહેવાય ? આપણે આત્મા છીએ. સારું થયું માટે કેક જગ્યાએથી ! છે અહીં આવ્યા છીએ. અહીંથી જવાનું પણ નકકી છે જે ખરાબ કરીશ તે ખરાબગતિમાં

Page #796

૯૦૪ :
૪ શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ! જ જવું પડશે-આ વાત બુદ્ધિને અડે છે? તમે બધા તે કહે કે, આ વિચાર છે આવ્યું નથી અને કરવાની તૈયારી પણ નથી. આજના ભણતરમાં આ વાત આવતી નથી અને ઘરમાં પણ આ વાત થતી નથી. બાપદીકરે, મા-દીકરી, શેઠ-નોકર, પર
સ્પર આ વાત કરે ખરા? આટલી સારી જગ્યાએ આવેલા આ વિચાર પણ ન આવે, 1 છે તે ભણતર પણ કેવું કહેવાય ?
- આજના મોટાભાગને સુદેવ-સુગુરુ અને સુધમ ફાવતા નથી. તમારે તે બધું છે ફાવતું જોઈએ છે. પાપ કરવા છતાં પણ દુઃખ ન આપે તેવા દેવ જેએ છે. આપણી { બધી વાતમાં હાએ હા કરે તેવા સાધુ જોઈએ છે અને આપણે ગમે તેમ છવીએ પણ 4 અમે તે સારા છીએ તેમ કહે તે ધર્મ ગમે છે. પછી અમારો અને તમારે મેળ ખાય 5
ખરે? અમે તે તમને ટક ટક કરનારા જ લાગીએ ને ? તમારે કાંઈ વિચાર કરે છે છે કે જેમ ચાલે તેમ ચાલવા દેવું છે.
જે અહીં ભૂલ્યા તે ઘણું ભટકવું પડશે, માત્ર ભણવાથી કામ તે નહિ ? ભણવાનું પણ શાને માટે છે? સાચું-ખોટું સમજવા ભયા છે? સંતાન ને ભણાવે છે? આજે શિક્ષણને વાયરો વાયે છે તે શા માટે? સાચું- હું સમજવ, સાચું
ખોટું સમજીને સારું કરવા અને મરી જાય પણ એ ટુ ન કરે તે માટે કે પેટ માટે? ને વિદ્યા પણ પેટ માટે ભણાય? “સા વિદ્યા યા વિમુકતયે” આવા બેર્ડ લગાવે તે ગમ્યું છે. { છે ને? તમે સંતાનોને શા માટે ભણાવે છે ? આ ભણને હથિયાર થાય, મારાથી ! છે સવા પાકે, ઘણા પૈસા કમાય અને મોજમજા કરે તે જ હેતુ છે કે બીજે? આ જ છે
હેતુ હોય તે શિક્ષણ લાભદાયી કઈ રીતે બને? તેવા શિક્ષણના વખાણ અમારાથી 4 થાય? તેવી શિક્ષણ સંસ્થાઓમાં અમારી સંમતિ હોય?
આ મનુષ્ય જન્મ શા માટે છે? એકલે ધર્મ કરવા માટે જ છે તે વાત કેટલી ૨ વાર સાંભળી છે? પણ આજે આ મનુષ્ય જન્મ ધર્મ માટે ગયા અને ભોગ માટે થયે 1 છે. ભેગ પણ પૈસા વિના મળે નહિ ખરા? પૈસા પણ સીધી રીતે મેળવો કે જે રીતે { મળે તે રીતે મેળવો? ભેગ પણ સીવી રીતના મળે તેટલા જ જોઈએ કે વધારે મેળ( વવા જે કરવું પડે તે બધું કરે? પૈસા અને ભોગ પાછળ આ જન્મ પૂરી થઇ જાય તે ધર્મ કયારે કરવાને ?
(ક્રમશ:)
'
;

Page #797

*
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' ની અશાસ્ત્રીયતા
XXX
'
-
L
પૂ. આ, શ્રી વિજય ચંદ્રગુપ્ત સૂરીશ્વરજી મ. (ગતાંકથી ચાલુ)
સ્વ. પૂજ્યપાદ આ. ભ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્ર સૂ મ. સા. નું કલ્પિત દેવદ્રવ્ય અ ંગેનુ મહતવ્ય અને સ્વપ્નાની ખેાલી વગેરે
ઉલ્લેખ કરવાથી દૂર રહેવાની પ્રામાણિકતા તેઓશ્રીએ રાખવી જોઈએ. પેાતાના પુસ્તકમાં સ્વ. પૂ. પરમારાાદગીનાં
દ્રવ્ય અંગેન્દુ મંતવ્ય આપણે સૌ જાણીએમ'તવ્યેને વિરાધાભાસી ગણાવવૈં
છીએ. એટલે એ અંગે જણાવવાનું રહેતુ. નથી. વિ. ૩, ૨૦૪૪ના સમેલનના સૂત્રધારેએ તેઓશ્રીને સમેલનથી દૂર રાખી સ્વ. પૂજયશ્રીના વિચારાનુ પરેક્ષ રીતે તા અનુમેદન કર્યુ છે.
..
‘કઢ઼િપત ધ્રૂવ્ય’ની શાસ્ત્રવિરૂઘ્ધ વ્યાખ્યા કરવાથી પ.... શ્રી ચંદ્રશેખર વિ.ગ.મ. ને પુસ્તકમાં અનેક છબરડા વાળવા પડયા છે. સ્વ. પૂ.આ.ભ શ્રી.વિ. રામચન્દ્ર સૂ મ. સાહેબે પૂજદિ માટે દેવદ્રવ્યની વૃધ્ધિ કરવાનુ... જ્યાં જ્યાં ફરમાવ્યુ છે, ત્યાં તે દેવદ્રવ્યની દેવપૂજાદિ માટેના દ્રવ્યરૂપે સમજવાના બદલે પેાતાની દુષ્ટ વાસનાથી વાસિત બની પેાતાની માન્યતા મુજબના (શાસ્ત્રાનુસારે નહિ) કલ્પિત દેવદ્રવ્ય રૂપે તેઓશ્રી વર્ણવી
ત્યાં
વર્તમાનમાં દેવદ્રવ્ય તરીકે પ્રસિદ્ધ દ્રવ્ય નીચે જણાવ્યા મુજબ છે. પ્રભુજીની સામે અશ્રુતાકિ નાખવા માટે મુકાયેલ ભંડારમાંથી પ્રાપ્ત થયેલ દ્રવ્ય, પ્રભુજી સામે ધરાએલ અક્ત, ફળની વેદ્ય વગેરેના વેચાણુથી પ્રાપ્ત થયેલ દ્રવ્ય; પ્રભુજીની પુજા આંગી વગેરે માટે વપરાયેલ સામગ્રીના વેચાણથી પ્રાપ્ત થયેલ દ્રવ્ય, સ્વપ્ના વગેરેની ખેાલી, ઉપધાન અને સલમાળા અંગેની ખાલી, અષ્ટપ્રકારી પૂજા, આરતિ, મગલદીવે, શાંતિકલશ વગેરેની ખેલી; રથયાત્રા
રહ્યા છે. તેઓશ્રીની આ નિરૂપણશૈલીને ખરે-સંબંધી ખેલી, પ્રતિષ્ઠા, અંજનશલાકા,
ખર ધન્યવાદ બાવા જોઇએ. સ્વ. પુજ્ય પ૨મારાઘ્યપાદશ્રીના પુણ્યનામે પેાતાનું ધાર્યુ કરવાની વૃત્તિ; એ એક જાતની માયા છે. સ્વ. પૂજય પરમારાઘ્યપાશ્રીનાં શાસ્ત્રીય મંતવ્યની સાથે તેઓ સમ્મત નથી તે સ્વ. પૂજ્ય પમારામ્યપાદશ્રીના પુણ્યનામના
છતાં તેઓશ્રીની સમતિ શેાધવા નીકળવું -એ કેટલુ' વિચિત્ર છે ? આવી અપ્રમા ણિકતા વર્ષોંના અભ્યાસે એમને તે કઠે પડી ગઈ છે, પણ આપણાથી એ જીરવાતી નથી.
શિલાસ્થાપન, ખનન, દ્વારેઘાટન વગેરેની મેલી, ઉપધાનાદિના નકરા, પૂ. ગુરૂદેવશ્રીના પૂજનની અને તેઓશ્રીને કામળી વહેારાવવા માટેની ખેાલીની પ્રાપ્ત દ્રવ્ય; પૂ. ગુરૂદેવશ્રીની આગળ કરાયેલી ગહુલી તેમજ તેઓશ્રીના પ્રજન
')

Page #798

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
છે, તે તદ્ન કાલ્પનિક છે. ઉપર જણાવેલ દેવદ્રવ્યની રકમમાં નિર્માલ્ય ધ્રુવદ્રવ્યને અંશ ખૂબ જ અલ્પ છે અને એ દ્રવ્યમાંથી સુકુટ દિ આભૂષણે તે બનાવાય જ છે. આ વસ્તુને ધ્યાનમાં લીધા વિના કાલ્પનિક વાત કરી પોતાની શસ્ત્રનિષ્ઠા બતાવવાના તેમના પ્રયાસ હીન છે. વત્તમાનમાં ઘણા સ્થળે શ્રી જિનાલયના ખર્ચ માટે સાધારણની તિથિ, વાર્ષિક લવાજમ અથવા સાધારણ ખાતે ભેટ વર્ગમાં રકમ આવતી હેાય છે. આ રકમમાંથી પૂજા વગેરેના દેરાસર સબધી ખર્ચ કરી શકાય છે. આ ઉપરાંત વર્ષ દરમ્યાન વાપરવા માટે અપેક્ષિત અષ્ટપ્રારી પૂનની સામગ્રીની બોલીની રકમ પણ ણા સ્થળે આવે છે—એમાંથી અષ્ટપ્રકારી પૂજાની સામગ્રી માટે ખર્ચ કરી શકાય છે અને તેનાથી શ્રેષ્ઠ એવા જીાિરાદિના કાર્ય માટે આથી સમજી શકશે કે શાસ્ત્રમાં તેના ઉપયોગ કરાય છે. પરન્તુ મા ૨કમથી જણાવેલ પૂજાદ્રવ્ય અને કલ્પિત દ્રવ્ય પૂજારી વગેરેને પગાર આપી શકાય નહિ. (સંબોધપ્રકરણમાં જણાવ્યા મુજબનું; અષ્ટપ્રકારી પૂજાના ચઢાવામાં એક સામ ધાર્મિક વહીવટ વિચાર'માં ૫. શ્રી ચંદ્રગ્રીની રકમ બીજી સામગ્રીમાં વાપરી શકાય. શેખર વિ. ગ. મહારાજે જણાવ્યા મુજબનું નહિ) : આ બન્ને દેવદ્રવ્યના ભેદ વર્જોમાનમાં પ્રસિધ્ધ દેવદ્રવ્યના પ્રકા નથી. નિર્માલ્ય દ્રવ્ય સ્વરૂપ દેવદ્રવ્ય ઉપર જણાવેલ દેવદ્રવ્યમાં સમાતું હાવા છતાં ઉપર જણાવેલ વત્ત્તમાનપ્રસિધ્ધ દેવદ્રવ્યના ઉપયોગ; પૂજા વગેરેમાં કરવાના નહાવાથી પુસ્તકમાં ૫.... શ્રી ચંદ્રશેખર વિ.ગ. મહારાજે નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યમાંથી પૂજા થવાના જે ભય દર્શાવ્યા
૯૦૬
દીક્િતનું નામ જાહેર કરવાની ઉછામણીનું દ્રવ્ય: આ બધુ દેવદ્રવ્ય ખાતે જમા વામાં આવે છે. તદુપરાંત
કર.
દેવદ્રવ્યનુ વ્યાજ અને ઉપર જણાવાયેલ
રકમ
કરાય છે.
ભાડા પણુ દેવદ્રવ્યમાં જમા કરવામાં આવે છે. આ રકમને! ઉપયાગ જીર્ણોદ્ધાર માટે કે શ્રી જિનાલયના નિર્માણાદિ કાય માટે જૈનેતર પૂજારી કે મહેતાજી વગેરે માત્ર શ્રી જિનાલયનું જ કાર્ય કરતા હોય તે તેમના પગાર સાધારણુ અશકય હોય તે આ દેવદ્રવ્યમાંથી અપાય છે, જે વસ્તુતઃ એક અપવાદ છે. રથયાત્રાની એલીની ૨કમ આ દેવદ્રવ્ય ખાતે જમા કરવી જોઇએ. આ રકમમાંથી સાંબેલા વગેરેના ખર્ચ કાપી લેવાની પ્રવૃત્તિ ચૈાગ્ય નથી. કાઇપણ સ્થાન સાથે પૂજ્ય આચાય ભગવન્તાના નામ જોડવાથી તે તે સ્થાને ચાલતી પ્રવૃત્તિ શાસ્ત્રીય બની જતી નથીએ યાદ રાખવુ' જોઇએ.
જેમ કે દ્વીપકપૂજાના ચઢાવાની આવક કરતાં, દ્વીપક માટેના ઘીના ખર્ચ વધી જાય તે તે કેસરપૂજાની ચઢાવાની રકમમાંથી લઇ શકાય. ચઢાવા ખોલતી વખતે જ આવી ચાખવટ કરી લેવી જોઇએ.
ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' આ પુસ્તકમાં લેખકશ્રીએ પેાતાની વિચારધાર માં શ્રી કલ્યાણ વિ.મ. ની પણ સંમતિ દર્શાવી છે. પરન્તુ સ્વ. શ્રી કલ્યાણુ વિ મ. ની

Page #799

વર્ષ : ૬ : અંક ૩૭ : તા. ૩-૫-૯૪
. 8 : ૯૦૭ - ગીતાર્થતા, એમની “શાસ્ત્રનિષ્ઠા અને અભાવ : આ બે વચ્ચેને કેર પણ ગુરુપરતંત્રતા વગેરેથી પદ શ્રી ચંદ્રશેખર ગીતાર્થ સમજી શકે છે. અને તે વિ.ગ.મ. સહિ. તે વખતને બધે શ્રદ્ધાળુ ગીતાર્થ “શ” ન હોય તે અન્યને શ્રી સંઘ પરિચિત છે. છતાં તેઓશ્રી તેમને સમજાવી શકે છે. શકિતનો અભાવ ઉપયોગ કરી રહ્યા છે–એથી પણ પં. શ્રી પાપોદય છે. ભકિતને અભાવ પતે ચંદ્રશેખર વિ. મ.ની “ગીતાર્થતા”, “શાસ્ત્ર જ પાપ છે. સાદી ભાષામાં સમજાનિષ્ઠ' અને “ગુરુપરતંત્રતા સ્પષ્ટ થાય છે. વીએ તે ગરીબ અને ગુનેગરઃ
છેલે પુસ્તકમાં વિ.સં. ૧૯૯૦ના સંમે. વચ્ચેના કેર જેવા ફેર છે. ગરીબોને લનની અપેક્ષા , પિતે જેના એક સૂત્ર ગુને માફ થાય, ગુનેગારને ગુનો ધાર હતા, તે વિ.સં. ૨૦૪૪ના સંમે- માફ ન કરાય. લનની શ્રેષ્ઠતા વર્ણવી છે. વિ સં. ૧૯૯૦ ધાર્મિક વહીવટ વિચારમાં આવી તે ને સંમેલને દેવ દ્રવ્યની કોઈ પણ જાતની અનેક શાસ્ત્ર અને શાસ્ત્ર માન્ય પરંપરાથી ભેળ-સેળ કર્યા વિના અપવાદરૂપે દેવદ્રવ્ય- નિરપેક્ષ વિચારધારા ૫. શ્રી ચંદ્રશેખર માંથી પ્રભુજીની પૂજા કરવા જણાવ્યું હતું. વિ.ગ.મ. સાહેબે વર્ણવી છે. મુ. શ્રી જયારે વિ.સં. ૨૦૪૪ના સંમેલને વાસ્તવિક અભયશેખર વિ. મહારાજે તયાર કરેલું દેવદ્રવ્યને કપિત દેવદ્રવ્ય ગણવી, એ પરિશિષ્ટ-૨ પણ એમાં સમાવ્યું છે. પં, દેવદ્રવ્યમાંથી પૂબ કરવાનું જણાવ્યું છે. શ્રી ચંદ્રશેખર વિગ. મહારાજે મારી
દેવદ્રવ્યને દેવદ્રવ્ય તરીકે જ ધારણા મુજબ એ પરિશિષ્ટ કાં તે વાંચ્યા ઓળખાવી તેને આપવાદિક ઉ૫- વિના અથવા તે સમજ્યા વિના જ છપાયોગ બતાવો : અને દેવદ્રવ્યને દેવ- વરાવ્યું છે. એ પરિશિષ્ટમાં ૧૩૨માં પેજ દ્રવ્ય મટાડી કલિપત દ્રવ્ય (દેવક. ઉપર છેલા પરિવેદમાં “નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય સાધારણ) બનાવી દઇ તેને ઉપગ થી પૂજા કરવાનું શાસ્ત્રસિધ્ધ છે. એમ બતાવેઃ આ બેમાં જે તાવિક મુનિશ્રી જણાવે છે. જ્યારે પં. શ્રી ચંદ્રભેદ છે, તે પન્યાસજી સમજતા ન શેખર વિ ગ. મહારાજે પુસ્તકમાં અનેકવાર હોય તે તેઓ અગીતાથ છે; અને એ અંગે સ્પષ્ટ નિષેધ કર્યો છે. આ એક સમજતા હોય તે તેઓ શ્રીસંઘને જ નમૂને આપું છું. આવા તે અનેક છેતરી રહ્યા છે. વિસં. ૧૯૯૦ના નમૂના છે. “સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરવી જોઈએ, સંમેલને શકિતના અભાવમાં છુટ એ વિધાનને કદાગ્રહ ગણાવવાની ધૂનમાં આપી. વિ.સં. ૨૦૪૪ના સંમેલને ને ધૂનમાં મુનિશ્રીએ જે છબરડા વાળ્યા ભકિતના અભાવમાં છૂટ આપી. છે-એ સમજવા માટે સમગ્ર પુસ્તકની સાથે શકિતને અભાવ અને ભકિતનો એ પરિશિષ્ટ-૨ નું અનેકવાર ખૂબ જ

Page #800

: શ્રી જૈન શાસ. (અઠવાડિક સ્વસ્થતાથી વાંચન કરવું પડશે. પરિશિષ્ટ રક્ષણ આદિ કાર્યોમાં ઉપયોગ બનતું “જ્ઞાન-૨ માં છે. નં. ૧૩૭ ઉપર મુનિશ્રી જણાવે દ્રવ્ય વર્તમાનમાં નીચે જણાવ્યા મુજબ
અનેક રીતે પ્રાપ્ત થતું હે ય . શ નપૂજન, ઈદ્ર મંગાવેલ ક્ષીરસમુદ્રનું પાણી શ્રી કલ્પસૂત્રાદિ અંગેની ઉછા મણી,-જ્ઞાનની વગેરે સામગ્રીથી બધા દેવે વગેરે પ્રભુજીને પૂજા જ્ઞાનની અષ્ટપ્રકારી પૂજા વગેરેની ઉછાઅભિષેક કરે છે. આ સામગ્રી તે તે દેવા- મણ, પ્રતિક્રમણાદિમાં સત્રો લવા અંગેની દિને સ્વદ્રવ્યરૂપ નથી. શું એટલા માત્રથી બેલી, અને દીક્ષદિ પ્રસંગે નવકારવાલી તેઓને માટે એમ કહી શકાય કે “પર. કે પટ વગેરે વહેરાવવા અંગેની બેલી દ્રવ્યથી અભિષેક કર્યો એમાં ભકિત શું વગેરે દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલી રકમ જ્ઞાનદ્રવ્ય કરી ?”
છે. શ્રી જિનાગમાદિ ધાર્મિક સ્થાના લેખઆ અંગે મુનિશ્રીને પૂછવું જોઈએ નધિમાં, પૂ. સાધુ-સાવી ભગવતેને ભણાકે આ પરદ્રવ્ય હતું તે કેવું હતું ? વનાર જૈનેતર વિદ્વાનોને પગાર આપવામાં, કપિત દેવદ્રવ્યમાંથી લાવેલા ? લાવ- પુસ્તકે મૂકવા માટે કબાટ આદિ લાવવામાં નારને કેટલો અને કયા ખાતામાંથી અને જ્ઞાનભંડાર બનાવવા વગેરે કાર્યમાં પગાર આપેલ ? પોતાની તાકિક- આ શાનદ્રવ્યને ઉપયોગ કરી તાનું પ્રદર્શન ખૂબ જ સરસ રીતે શકાય છે. અહીં એ યાદ રાખવું જોઈએ અહી કર્યું છે. “કોઈ સંઘ કાઢે, કે કઈ ગૃહસ્થ સાતક્ષેત્રાન્તર્ગત આ જ્ઞાન ઉપધાન કરાવે અને સાધર્મિક ભકિત માટે અમુક રકમ આપે, તે રકમ, ઉપર કરે, તો સંઘમાં જવાય, ઉપધાન જણાવેલા જ્ઞાનદ્રવ્યની નથી, માત્ર જ્ઞાન કરાય અને જમવા પણ જવાય, પણ માટેની છે. આ રકમથી ખરીદાયેલા કે પૂજા પારદ્રવ્યથી ન કરાય-આ કેવો લખાવેલા પુસ્તકે આદિનો ઉપયોગ શ્રાવકઆગ્રહ ?' આવી પણ દલીલ લેખક- શ્રાવિકા પણ કરી શકે છે, પરંતુ ઉપર શ્રીએ કરેલી છે. આ અંગે જણાવવાનું કે જણાવેલા જ્ઞાનપૂજન આદિ પ્રકારથી પ્રાપ્ત સંઘ કાઢવા વગેરેની પ્રવૃત્તિ આપણે થયેલી જ્ઞાનદ્રવ્યની રકમથી ખરીદાયેલા જેમ સ્વદ્રવ્યથી કરીએ છીએ, તેમ પુસ્તકાદિને ઉપગ શ્રાવક-શ્રાવિકા વર્ગથી પૂજા પણ સ્વદ્રવ્યથી કરવી. આ૫ણ કરાય નહિ માત્ર સ ધુ-સાધ્વીજી ભગવો દ્રવ્યથી પૂજા કરાવવાનો કે નિષેધ જ તેને ઉપયોગ કરી શકે છે. શ્રાવકકરતું નથી, પારકા દ્રવ્યની પૂજા કરવા. શ્રાવિકા તેને ઉપગ કરે તે તેનો ઉચિત નોય એકાતે નિષેધ નથી, નિષેધ નકર જ્ઞાન ખાતે આપવો જોઈએ. કેટદેવદ્રવ્યથી થતી પ્રજાને છે.
લાક સ્થળે ઉપર જણાવ્યા મુજબ શ્રી જિનાગમાદિ ધર્મના લેખન સૂત્રની બોલીથી પ્રાપ્ત થયેલી રકમ

Page #801

વર્ષ : અંક ૩૭ : તા. ૩-૫-૯૪
દેરાસરમાં ઘી વગેરે લાવવા માટે આધાર નથી. ધાર્મિક વહીવટ વિચારમાં વપરાય છે એ વ્યાજબી નથી. આ લેખકશ્રીએ અનુચિત પ્રવૃત્તિને પોતાની જ્ઞાન ખાતાની રકમના વ્યયથી કયા પુસ્તકે રીતે શાસ્ત્રના આધારે આપી ઉચિત છવાય, લખાવાય કે ખરીદાય-એને જણાવવાને પુષ્કળ પ્રયાસ કર્યો છે. એ નિર્ણય લગ્ય ગીતાર્થ પૂ આચાર્ય ભગ- પ્રયા ની નિરર્થકતા સમજવા માટે પ્રથમ વન વગેરેને પૂછીને કરવું જોઈએ. વત. તે ગુરૂ દ્રવ્યનું સ્વરૂપ સમજી લેવું માનમાં આ જ્ઞાનદ્રવ્યની રકમના ઉપયોગથી જોઈએ. જે સાહિત્ય છપાય છે કે ખરીદાય છે, એ ગુરૂની પૂજા માટેનું દ્રવ્ય, ગુરૂની બધું જ બરાબર છે–એવું માની શકાય વૈયાવચ્ચ માટેનું દ્રવ્ય કે ગુરૂના એવું નથી.
નિમિત્ત અર્થાત્ ગુરુના આલંબનને સાત ક્ષેત્રમાં ચોથું અને પાંચમું ક્ષેત્ર- પામી ખર્ચવા માટેનું દ્રવ્ય વગેરે સાધુ અને સારી છે. તેઓની વૈયાવચ્ચ “ગુરૂ દ્રવ્ય' કહેવાય છે. આવી કઈ માટે વાપરવા યંગ્ય દ્રવ્યને વૈયાવચ પણ જાતની વિચારણું કર્યા વિના ખાતાનું દ્રવ્ય કહેવાય છે. આ વિષયમાં સામાન્યપણે “ગુરુ દ્રવ્યને એક ગણી ધાર્મિક વહીવટ વિચારમાં લેખકશ્રીએ જે તેનાથી પૂ. સાધુ-સાધ્વીજીની વૈયાવર્ણવ્યું છે. તેને વિચાર કરવાની જરૂર વચ્ચે થઈ શકે એ કહેવું સારું નથી. છે. શાસ્ત્રકાર પરમષિએની અપેક્ષાને શાસ્ત્રમાં જેને પૂર્ણ દ્રવ્ય કહેવાય છે. તે વિચાર કર્યા વિના જ વિ. સં. ૨૦૪૪ના પૂજાહ દ્રવ્ય પણ બે પ્રકારનું છે. પૂ. સંમેવને વૈયાવચ્ચ ખાતાને સદ્ધર કરવા ગુરુદેવશ્રીનું પૂજન કરી જે સુવણ. શ સ્ત્રને અદ્ધર કરી દીધાં છે. આ ગીની વગેરે નાણું મૂકાય છે, તે પૂજાહ - આજ સુધી વૈયાવચ ખાતે જે કોઈ દ્રવ્ય છે. અને રકમ ભેટમાં આવતી હતી તે, અને દીક્ષા “ધમૅરામ રૂતિ ગોરતે રાતિપાળ વખતે ( પુસ્તક અને નવકારવાળી સિવા. સૂર સિદ્ધસેનાય છેf૪ નrfઃ ” થનાં ઉપકરણ વહરાવવાની બલીની જે અર્થ ? જયારે પૂ આ.ભ.શ્રી સિદ્ધસેનરકમ હતી, તે બે જ રકમ વૈયાવચ્ચ ખાતે સૂરિજીએ દૂરથી જ હાથ ઉચે કરીને આવતી હતી. પરંતુ વિ. સં. ૨૦૪૪ના “ધર્મલાભ” એ પ્રમાણે કહ્યું ત્યારે રાજાએ સંમેલને ગુરૂપૂજનનું દ્રવ્ય; ગુરૂપૂજનની (વિક્રમ રાજાએ) આચાર્ય ભગવતને એક ઉછામણી દ્રવ્ય; ગુરૂ ભગવતને કામળી કરોડ સુવર્ણમુદ્રા આપી. વગેરે વહરાવવાની બેલીનું દ્રવ્ય પણ આવી કઈ પણ રીતે પૂ. ગુરૂ ભગવૈયાવચ્ચ માં લઈ જવાનું જણાવ્યું છે. આ વાતને આપેલું જે દ્રવ્ય છે તે પણ પૂજાહ અનુચિત પ્રવૃત્તિ માટે કેઈજ શાસ્ત્રને દ્રવ્ય છે. એમાં પ્રથમ પ્રકારના પૂજાહ

Page #802

૯૧૦ :
* શ્રી નશાસન (અઠવાડિક)
દ્રવ્ય (ગુરુ દ્રવ્યમાં, કામળી વહરાવવા સૂત્રધાર સ્વયં માગભ્રષ્ટ બની અંગેની કે પૂ. ગુરુદેવશ્રીને પૂજન બીજાઓને માબષ્ટ બનાવી રહ્યા છે. કરવા અંગેની બોલીનું દ્રવ્ય પણ ઉપર જણાવેલા બીજા પ્રકાના પૂજાહ સમાવાયેલું છે. આ પ્રથમ પ્રકારના ગુરૂદ્રવ્યને ઉપગતે દ્રા જેમણે પૂજાહ દ્રવ્યને ઉપગ શ્રી જિના- અર્પણ કરાયું હોય એ પૂ ગુરૂ ભગવન્તની લયના જીર્ણોદ્ધારાદિમાં જ કરાય છે. સૂચના મુજબ જીર્ણોદ્ધારાદિ કારમાં કરી પરન્ત કોઈ પણ સંયોગોમાં પૂ સાધુ- શકાય છે. આ બીજ પ્રકારના , નહ ગરૂસાવી છની વૈયાવચમાં એને ઉપચાગ દ્રવ્યમાં પૂ. ગુરૂ ભગવતને ઉદ્દેશીને વાપકરાતું નથી. “ધાર્મિક વહીવટ વિચારમાં
રવા કાઢેલી રકમને પણ સમાવેશ થાય અનેકસ્થાને લેખકશ્રીએ આ ગુરૂપૂજનના છે. એ દ્રવ્ય વસ્તુતઃ પિતાનું જ છે, દુથને ઉપગ વૈયાવચ્ચ આદિમાં કર- પૂદિ દ્વારા સમર્પિત નથી. પરંતુ પૂ. વાનું જણાવ્યું છે–ત સવથા અનુચત છે. ગુરૂ ભગવતનો એમાં ઉદ્દે શ હેવાથી જ સ્થલદષ્ટિએ વિચારવાથી પણ સમજી શકાશે તે પૂજાહે ગુરુદ્રવ્ય છે, જેનો ઉપચોગ કે આ રીતે સુવર્ણગીની વગેરેથી પણ આવશયકતા મુજંબ જીર્ણોદ્ધારા દે કાર્ય (માત્ર હજાર, પાંચસે, સો વગેરે રૂપિ. માટે કે જે યાવરચાદિ કાર્ય માટે કરી યાથી નહિ) પૂ. ગુરૂ ભગવતનું પૂજન શકાય છે. કરનારને આશય પૂ સાધુ-સ, દેવીની એ
આથી સમજી શકાય છે કે પૂ સાધુદ્રવ્યથી વૈયાવચ્ચ કરાવવાનો હેતું નથી. એવા શ્રદ્ધવર્યો આ રીતે પૂજન કર્યા પછી પણ
સાવીજીના સાશાફ ઉપગમાં આવતા વૈયાવચ્ચાદિ કાર્ય માટે હજારોની રકમ |
વસ્ત્રાપાત્રાદિ કે કારણ પ્રસંગે ઉપયોગમાં સાધુ ભગવન્તની સૂચના મુજબ યથાસ્થાને
આવતા ધાબળા વગેરેની જેમ સુવર્ણાદિ આપતા હોય છે. પૂજન માટેની સુવર્ણ
દ્રવ્ય; ભેગાઈ નથી પરંતુ ઉપર જણાવ્યા ગીની વગેરેથી પણ જે વૈયાવરા કરાવવાને મુજબના બે પ્રકારવાળુ પૂજા ગુરૂદ્રવ્ય છે, તેઓને આશય હેય તે તેઓ સીધી રીતે આ વાત દ્રવ્ય સપ્તતિકા ગ્રન્થની બારમી તે રકમ વૈયાવચ્ચ માટે યથાસ્થાને શા
ગાથાની ટીકામાં સ્પષ્ટ પણે જાણવી છે. માટે ન આપે? પૂજન અને વૈયાવચ્ચઃ
પરતુ શાસ્ત્રના નામે ગપ્પાં મારવાનું આવા બેવડો લાભ લેવાની માયાથી જેમણે નકકી કર્યું છે, તેમને કે રોકે ? આરાધક વગે દર રહેવું જોઇએ અને આવા લોકોની અડફેટમાં આવી ન જવાય ઉપરાકાએ એ માટે ધ્યાન દેવ એટલું આપણે સાચવવાનું છે. જોઇએ, એના બદલે આવી પ્રવૃત્તિને “દ્રવ્ય સપ્તતિકા' ગ્રન્થની ગાથા નં. ઉજન આપનારા લેખકશ્રી અને ૧૨ ની ટીકામાં “પ્રનેત્તર સમુચ્ચય” વિ.સં. ૨૦૪૪ના સમેલનના અન્ય “આચારપ્રદીપ “આચારદિનકર” અને “શ્રાધ્ધ

Page #803

: વર્ષ : અંક ૩૭ : તા. ૩- ૫-૪'' '
: ૯૧૧
વિધિ” વગેરે ગ્રથના આધારે ગુરૂપૂજન જાવવા નીકળી પડવાની ધગશથી વિષમ સિધ છે-એવું જણાવ્યું હેવા છતાં સ્થિતિ સર્જાય છે પાંચ પાંચ ગીતાર્યોની ધર્મિક વહીવટ વિચાર' આ પુસ્તકમાં સંમતિથી પ્રકાશિત “ધાર્મિક વહીવટ ૫. નં. ૧૬માં લેખકશ્રી જણાવે છે કે- વિચાર આ પુસ્તક એ ગીતાર્થોની ગીતા“ખરી રીતે ગુરૂપૂજા કેઈ પણ શાસ્ત્રથી થતામાં શંકા ઉપજાવે છે. પુસ્તકમાં ઘણું વિહિત હતી નહિ.”
સ્થાને વિ.સં. ૧૯૯૦ના સંમેલનનું અનુપુસ્તક છે . નં. ૯માં લેખકશ્રી
કરણ કર્યાનું પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિ.ગ.મ. જણાવે છે કે ગુરૂદ્રવ્ય એટલે વૈયાવચ્ચે
સાહેબ જણાવે છે અને તે સાચું નથી ખાતું. એમની આ માન્યતા માટે તેમણે
એમ પણ તેઓ જાણે છે. નહિ તે તેમને શ્રાધ9તકપની ગાથા ૬૮મીનો ઉલ્લેખ સંમેલનના સમર્થનમાં આવી ચોપડી લખકર્યો છે. એ ગાથાના અર્થનું નિદર્શન વાની જરૂર જ પડી ન હેત. લેખકશ્રીએ ૫. નં. ૧૧૬માં કરાવ્યું છે 5 નં. ૧૧લ્માં તેઓશ્રીએ ગૌરવાહ અને પરિશિષ્ટ-૩ ૫. નં. ૧૪૨ માં ખૂબ પદને જે અર્થ જણાવ્યું છે, એ અંગે જ વિસ્તારથી મુ. શ્રી અભયશેખર વિ. તેમને પૂછવું જોઈએ કે ગોરવાહ સ્થાન મ. એ કરાવ્યું છે. એ બન્નેને મેળ કઈ કેની અપેક્ષાએ ગણવું ? માત્ર સામાન્યથી રીતે મળે તે સમજાતું નથી. આટલા વર્ષ “ગૌરવાહ” શબ્દને પ્રવેગ હોય તે સુધી શ્રાદક છતક૯૫ની એ ગાથાનું અધ્ય- શ્રી સંઘ આખો ય “ગૌરવાહ” જ છે. યન લેખકબીએ, પરિશિષ્ટકારે કે તેમના ગુરૂપૂજનનું દ્રવ્ય સામાન્યથી ગૌરવાહ વડિલેએ પણ કર્યું નહિ હોય એમ આપણે સ્થાનોમાં વાપરવાની હિમાયત કરનારા માનવું રહ્યું. શાસ્ત્રના અર્થને પિતાના સંમેલનવાદી મુનિઓએ સાવચેત થવા જેવું ઇષ્ટ અર્થની સાથે સંગત બનાવવા માટેની છે. ગુરૂપૂજનની આવક દેવદ્રવ્યને બદલે તેમની નિરૂપણરીલી તેમને શોભે એવી જ વૈયાવચમાં લઈ જવા માટે આ તક જ છે. તેમની એક એક યુકિત ભવિષ્યમાં તે ગુરૂપૂજનની આવક શ્રાવક-શ્રાવિકા પૂજ્યપાદ યથકાર પરમષિઓને ઉપહાસ ખાતે લઈ જવા ય કામ લાગે તે છે. કરાવનારી બનવાની છે. સવ-પરદશનના “શું સાધુ-સાવી ગૌરવાહ નથી ?” પરમાર્થને પામેલા તે તે સ્વ. પૂજયપાદ આવા લાલચુ પ્રશનની સામે શ્રાવક-શ્રાવિકા પ્રથકારશ્રીની પ્રતિભાથી સર્જાયેલા અર્થ. ય સવાલ પૂછી શકે એમ છે “આ ગંભીર સૂત્રોના અર્થને સમજવા કે સમ- સંઘ ગૌરવાહ છે, અમેય તે સંધના જ જાવવા જેટલી બુદિધ ન હોય તે એવી એક અંગરૂપ છીએ તે અમે ગૌરવાહ બુધિવાળાની નિશ્રા સ્વીકારી સમર્પિત નહિ? આ દ્રવ્ય ઉપર અમારો ય અધિબની જવું જોઈએ. સમજ્યા વગર સમ- કાર છે.”
(ક્રમશ:)

Page #804

હાં હાં
સુરત પૂ.આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. આદિફા. વ. ૮ કતારગામ શ્રી ચ'દ્રકાંત સે.મચ`દભાઇ ગઢડાવાળાની વિન તિથી પધારતાં માંગલિક સ પૂજન વાગ્યે શ્રી રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી ભવન તરકૂથી સામૈયુ
થયા, ૯
આરાધના
-
પ્રવચન
ફ્રી થયું ને આરાધના ભવન બાદ સઘ તરફથી ૨-૨ રૂા. ની પ્રભાવના થઈ વદ ૧૨ છાપરીયા શેરી પ્રવચન અને બેજણા તરફથી ૧-૧ રૂા. નું સંઘપૂજન થયું વદ ૧૩ કૈ લાસનગર સ્વસ્તિકમાં શાહ વિનાદરાય સેમચંદ ભાડલાવાળાને ત્યાં માંગલિક તથા તેમના તરફથી શ્રીફળની પ્રભાવના થઇ. માદ મશર રેડ ઉપર સામૈયુ` થયુ` તથા સંઘ તથા શાહુ શયચંદ કાનજી હશૈતાલુશવાળા તદફથી પ્રભાવના થઈ અત્રે હાલારી વીશા એસવાળ ભાઇઓના વસવાટ છે વદ ૧૪ શ્રી રામચંદ્ર સૂ આરાધના ભવન પ્રવચન આદિ થયા. વદ ૦)) શાસ્ત્રીનગર શ્રી સંધ તરફથી સામૈયુ મ`ડપમાં પ્રવચન તથા પાંચ ભાવિકા તરફથી ૧-૧ રૂા. સંઘપૂજન થયું ત્યાંથી ભકિતનગર સાંજે પધારતાં ાત્રિકાએ લાભ લીધે.
ખભાત અત્ર જૈનશાળામાં પૂ સુ. શ્રી મે ્વિજયજી મ. આદિની નિશ્રામાં શેઠશ્રી બાબુભાઇ છગનલ:લ શ્રોફ તથા શેઠશ્રી કાંતિલાલ કેશવલાલ કાપડીઆ તર
-
ફથી ત્રી એની કરાવવામ આવી ૬૦ આળી થઇ હતી ઉત્સાહ સારે હતે. ભીવંડી – અÀાકનગ ખાતે પુ. આ. શ્રી વિજય લલિતશેખર સૂરીશ્વરજી મ. અદિની શુભ નિશ્રામાં સ્વ શાહ તેજશી રાયશી ગુઢકાના શ્રય તથા ગ સ્વ. શ્રી પાંચીબેન તેજશીના જીવન જીવીત મહેસવ તથા ૫૦૦ અ યંમિલ તપસ્યા પૂર્ણાહૂતિ નિર્મમરો તથા અનેક તપે ના ઉદ્યાપનાથે ચૈત્ર વદ ૧૦ના બિંદ્ધચક્ર મહાપૂજન ભણાવાશે વિધિ માટે શ્રી પાનાચંદ વીરપાળભાઇ અધેરીથી તથા મનુભાઇ એચ. પાટણવાળા પધારશે.
પુ
કાલરગઢ તીથ (સિરે હી) – મુનિરાજ શ્રી મલ્લિષેણુ વિ. મ. આદિની નિશ્રામાં અને હુબલી વર્કીંમા. આય બિલ તપ સમિતિ તરફથી નવપદની સામુદાદર્ષિક એ ળીની આરાધના સુંદર થઇ સુદ ૧૫ શ્રીદ્ધિમહા પૂજનનુ આયાન થયું હતું.
પૂ.
પં. શ્રી ચંદ્રશેખર વિ. મ. વાંચવુ વર્ષ ૬ અંક ૩૨માં પૂ. શ્રીનેા ઇન્ટરવ્યુ છપાવે છે તેમાં લેખક કે ઇન્ટરવ્યુ લેનારનુ હેડીંગ અમે સુધાયુ નથી તે માટે અધેરીના અમારા અકના વિવેકી વાચકે યાન ધૈર્યુ છે તે માટે તેને આભાર માનવા સાથે હેડીગમાં પૂ. પ'. શેખર વિજયજી મ. વાંચવુ'
શ્રી ચ'દ્ર
–સ'.)

Page #805

હાલારના હિરલા પૂજય આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય કુંદકુંદસૂરિજીની ૧૧મી પૂણ્યતિથિની ભકિત મંડળ
દ્વારા લંડનમાં ઉજવણી
ગુરૂમહારાજને અમારા ફેટિ કેટિ વંદન. આજે આ મહત્સવ અંગેની રૂપરેખા લખતા દિલમાં અતિ આનંદ થાય છે.
શ્રી જિનશાસન પ્રભાવે અને પૂજ્ય તીર્થકર ભગવતેની અમીદ્રષ્ટિના પ્રતાપે અને પૂજ્ય ગુરૂમહારાજની શુભ પ્રેરણાથી છેટલા અગીયારે વર્ષ થયા અમારું ભકિત મંડળ દર શુક્રવારે રાત્રે બે કલાક પ્રભુભકિત (સતસંગ) કરે છે. તે ઉપરાંત યોગ્યતા મુજબ રવિવારના પૂજાએ પણ ભણાવીએ છીએ. આ બધુ કાર્ય સિદ્ધ કરવા અમો આ ગુરુદેવના આભારી છીએ, એમનું રૂણ અમારા ઉપર બહુ જ છે અને તેમના જ આશીર્વાદથી કેદ પણ શુક્રવાર અમારી ભકિત બંધ નથી રહી અને એમની પ્રેરણાથી છેલલા અગીયાર વર્ષ થયા શાસનની પ્રભાવના કરવાનો અણમોલ અવસર અમને પ્રાપ્ત થયેલ છે. | અમને જણાવતા હર્ષ થાય છે કે આ ગુરુદેવની પૂણ્યતીતિવિ કઈ વર્ષ ઉજવવાનું અમે ચુકયા નથી અને આ વર્ષ પણ તેમની અગીયારમી પૂણ્યતિથિ ધામધૂમથી પૂજા ભણાવી ઉજવેલ છે જેની વિગત આ પ્રમાણે છે. - ફાગણ સુદ ૪ ના રોજ અનુકુળતા ન હોવાથી અમે એ રવિવાર તા. ૨૭-૩-૧૪ના રેજ બેલમેટ હાલમાં ભાવિકેને નિમંત્રણ આપી આ અવસર ઉજવેલ હતું.
- સવારના ૧૦-૪૫ વાગ્યે મંડળના ભાવિકે હાલમાં હાજર થઈ ગયા હતા. અને દરેકે પોતાની જવાબદારીનું પાલન એગ્ય રીતે કરેલ. બહેને હોંશે હોંશે મલકાતા મલકાતા કેશર ચંદન ઘુંટતા, કેઈ સાથી આ ઘઉંળી કરતા, કોઈ નૈવેદ્યના થાળ તૈયાર કરતા, કઈ ભાઈએ ત્રીગડુ શેઠવતા, કેઇ માઈક ગોઠવતા, તે કઈ પાથરણા ગઠવતા, કેઈ સંગીતકાર સાથે બેઠવણી કરતા. એટલે ટુંકમાં બધાએ પોતપોતાની જવાબદારીને અમલ કરેલ
બરાબર ૧૨ ૦૦ કલાકે પૂણ્યહમ પૂણ્યહમની ધૂન બેલાવાનું શરૂ થયેલ અને નારીઓ પ્રભુજીને સિહાસન ઉપર બિરાજમાન કરી રહ્યા હતા. ભકતજને હેલમાં પધારી રહ્યા હતા અને થોડીવારમાં સારી સંખ્યા થઈ ગઈ હતી. ગુરૂમહારાજને ફેટ રાખવામાં આવેલ અને શરૂઆતમાં પધારેલા એ મહાનુભાવોએ બે ખમાસણ દઈ ગુરૂવંદન કર્યા અને પ્રભુનાં ગુણગાવાની સ્તુતિની શરૂઆત થઈ જેના શબ્દો હતા.

Page #806

વંદન કરીએ વિભુવર તમને શીશ નમાવી દરેક ભકતજને બહુજ ભાવથ આ ગાઈ રહ્યા હતા અને હાલમાં આનંદનું વાતાવરણ પ્રસરી રહેલ.
ત્યારબાદ નવકાર મંત્ર બેલી સ્નાત્રપૂજાની શરૂઆત કરવામાં આવેલ જે મંડળના ભાવિકે ખૂબજ ઉમળકાથી આ પૂજા ભણાવી રહ્યા હતા.
હારમોનીયમ વગાડનાર શ્રીયુત અંબારામભાઈ સારૂ સંગીત આપી રહ્યા હતા અને તેમનો ૬ વર્ષનો પૌત્ર ચિ. વીરેન તબલાની એવી રમઝટ કરેલ કે સીને આનંઠ ઘણોજ ઉભરાઈ ગયો હતે પછી શ્રી પાર્શ્વનાથ પંચકલ્યાણક પૂજાની શરૂઆત થઈ અને આ પ્રસંગે પૂજાને ઘેર બહુ જ અદભૂત હતું, હાલમાં ચારે બાજુ દપિ કરીએ તે એમજ લાગે કે બધા દાદાના દરબારમાં કેટલા ભાવથી ભકિત કરી રહ્યા છે નેમ-રાજુલનું સ્તવન ગવડાવેલ તેમજ અન્ય બીજા સુંદર સ્તવનની રજુઆત થયેલ. હકિકતમાં સાડા ચાર કલાકની પૂજામાં કેઈને ઉઠવાનું મન ન થયું અને બધા ભકિતના રસીયા ભકિતમાં જ મિંજાયેલા હતા, * પંચકલ્યાણક પૂજા બાદ આરતી-મંગલદી-શાંતિ કલશ કરવામાં આવેલ જેની ઉછામણીના લાભ લેનાર પૂજ્યશાળીઓના નામ આ પ્રમાણે છે. ૧. આરતી – શ્રીમતી અંજમેંન મેશ મે તીચંદ શાહ
એકસ ફડી ૨. મંગલદિ – શ્રીમતી મુકતાબેન ભારમલ નરશી શાહ વેપલી ૩. શાંતિ કલશ - શ્રીમતી કુમુદબેન અમૃતલાલ કચરા શાહ ટેન મે ૨
ગુરૂમહારાજના ઉપકારનું ગીત ગાવામાં આવ્યું હતું ભલું થુલું ઉપકાર કેમ તારે રે ગુરૂની તમે સફલ કર્યો જન્માવે છે. શ્રી સે મચંદ લાધાભાઈએ ગુરૂમહારાજના જીવનની ઝરમર સંભળાવી હતી
' આ પ્રસંગે શ્રીમદ્દ કુંદકુંદસૂરિજી મહારાજ તેમજ શ્રી મહાન વિજયજી મ. ની વાત યાદ આવી જતી, તેઓ તેમના દરેક વ્યાખ્યાનમાળામાં “જીવદયા’ની વાતે અચૂક કરતા. જીવદયા તેમને મુખ્ય વિષય હતું, તેમને એક જ આદેશ કે કઈ પણ જીવ દુખી ન હોવો જોઈએ. આ વખતે જીવદયા સંદેશે પં. પ્રવર શ્રી વાસેન વિજયજી મ. પાસેથી આવ્યું હતું અને તેમણે જણાવેલ કે હાલારમાં ફરી દુષ્કાળની શરૂઆત થયેલ છે અને આપણા સહુની ફરજ છે કે આ બિચારા અબોલ જીવેને બચાવી લેવાના, આ ગુરૂમહારાજની વાતને સૌએ સ્વીકાર કર્યો અને જીવદયાની ટીપ શરૂ કરવાનો નિર્ણય લેવા અને આ મહોત્સવ પૂરો થતાની સાથે સારૂ એવું જીવદયા ભડળ એકઠું થયેલ. છેલે સમુહમાં એ ત્યવંદન કરી સહુ સ્વામીવાત્સલ્યને લાભ આપી ગયા. અને આ લાભ આપનાર અનામી વ્યકિત હતા. આ કાર્યક્રમ પૂરો થતા સહુના મુખે એક જ વાત હતી કે ખરેખર ભકિતમાં મઝા પડી. અંતમાં પ્રભુ પાસે એક જ પ્રાર્થના કરીએ કે અમને આવા શાસનના કાર્ય કરવાની શકિત અર્પે અને ગુરૂમહારાજાઓને વંદન કરી કહીએ કે અમને હરહંમેશ આવીજ પ્રેરણા આપો કે આવા ભક્તિના કાર્ય કરવામાં અમારી ભાવના વધૂતી જાય. સોને પ્રણામ- છે ? “લી. જયે મેહનલાલ વેરશી વીસરીયા ભકિત મંડળ, લંડન

Page #807

૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ ખોટું ન લગાડતા હે ને ?
–શ્રી ભદ્રંભદ્ર
સુ-તક ય ય ( સાસુ છાસને ન્યાય ) એક વખત સાસુજી મંદિર દર્શન પણ બા ! આજે છાસ તે નથી. હવે? કરવા ગયા ઘરમાં વહુરાણી એકલા હતા. કાંઈ વાંધો નહિ બેટા ! એમાં શું ? પાડોશમાં રહેતા કાશીબાને થે ડી છાસની હ પિળના નાકે તપાસ કરાવી લઉ છું. જરૂર પડી. એટલે પેલા વહુરાણીના ઘરે એમ કહીને પિત્તળનું ગઢીયા જમાનાનું ગયા. અને પૂછયું કે-“પાણી બા ! તમાર ડોલચું પકડીને કાશી બા પળે પહોંચ્યા. સાસુમાં કયાં ગયા?
ત્યાં જ સ્લીપર વહુના સાસુબા ભેટી ગયા. વહુરાણી બેલ્યા કે- “મંદિરે ગયા છે, પૂછયું કે-આમ કયાં ઉપડયા? છાસ લેવા. બા ! આવો ને. કંઈ કામ હતું. બા. તમારે ઘેર તમારી કલીપર વહુને પૂછયું
હા. સ્લી પર વહું! (એહ... બા ને કીધું કે-“આજે છાસ તે નથી. બા. મારું નામ સીમ્પલ છે. સ્લીપર નહિ હવે ' એટલે આમ નીકળી. અરે ! વહુ હું તે ભૂલી ગઈ હોં બળ્યું શું કીધું? મારી વહુએ છાસની ના તારૂ નામ કેટલું પવિત્ર છે કે મારી આ પાડી. ના હોય? ચાલો પાછા મારા ઘેર. પંચાણુ વરસની અભાગણ ઘરડી જીભ બે ય ડે સીમા ઘરે આવ્યાં. પછી સાસુબાએ ઉપર નથી ચડતુ. લે હું પાછું ભૂલી ગઈ કાશીબાને પૂછયું-તમારે શું જોઈએ છે? શું તારૂં નામ?
છાસ જોઈએ છે. છાસ તે નથી કાશી બા. સી૫લ.
“ઈ તે તારી વહુએ ય કીધેલ મને સીપલ. હું સીપલ. હે.
- ઘરડીને હેરાન કરી ને ?” એવું નથી. અરે બા સીમ્પલ.
બા. વાત જાણે એમ છે ને કે-છાસ નથી હ હવે હમજાણું છે. હવે તેને લી જ એની તે મને ખબર હતી જ. તમને પળે પર વહુ જ કહીને બેલાવીશ ને વહુ જ કહી શકતી હતી. પણ હું હજી જીવતી બેટા ! વહુરાણું પાછો હસી પડયા.) પછી છું ત્યાં સુધી મારી વહુ તમને છાસની પ્રેમથી પૂછ્યું બા તમારે કામ શું હતું? ના શેની પાડી શકે? વહુ સાચુ જ બોલી - બેટા ! થોડી છાસ હોય તે જોઈતી છે. પણ હું હેઉં ત્યાં સુધી તે મારી તી. આ શિયાળામાં કેટલા હારે મેથીની આમન્યા પાળવાની કે નહિ? ભાજનું શાક કર્યું છે. તે પાણીની જેમ છાસે તમારે ય છાસની ના જ પાડવાની ય હારે હાર ઉકાળી લઉં પેટ ભરાય ન હતી તે મને ડોશીને આટલી બધી હેરાન કમળ ન થાય, બેટા !
શું કરવા કરી ?

Page #808

: શ્રીજનશાસન (અઠવાડિક)
કાશી બા ખાલી એક ધકકે વધારે વહુ બેલ્યા-“આ જો કાશી બા કાશી થયો એ જ ને પણ તમને ય એક આ બા થોડી વાર આવજે સાંભળીને વહુ ઉંમરે ય ન સિદ્ધાંત જાણવા મળ્યું ને તમે જોઈ રહ્યા. પણ પછી વાતનો ઘુંટડે કે-સાસુ હયાત હોય ત્યાં સુધી વહુરાણ ગળે જ ઉતારીને એટલેથી લાકડીના ટેકે સાચી પણ વાત બોલી શેની શકે ? નહિ ઉતરવા માંડયા. તે પછી સાસુની કિંમત શું રે ?
[તાક :- કાશીબા – શ્રોતા. પ્રતિવાદી, - તમારે સિંધાથ (સિધાંતને બદલે
' વગેરે વગેરે. સિદ્ધાથ ત્યારે જનમની ખાડીમાં. સાસુબા - વડીલ હું તે હેરાન થઈ ને પાછી છાસ વનાની વહુરાણી – નિશ્રિત, આજ્ઞાંકિત, રઈ. તમારા મોટપણના મમતમાં બીજાની
વાદી વિગેરે, વિગેરે હેરાનગતિ નઈ જોવાની. રામ રામ એવું જ માની લેવાની ભૂલ ન કરે આવું ઘયડે ઘડપણે હજી કેટલીવાર જોવાનું તે સારૂ પછી તે જેવી તમારી મરજી ] બાકી હશે. એક છાસ જેવી વાતમાં ય સાસુબાનું જાણે હું યે માન ઘસાઈ ગયું તે મને ઠેઠ અહીં સુધી પાછી લાવી અને પાછી હા તો પાડી જ નઈ. એ ય પાછા સાસુબા ઘરમાં નો'તા એટલે જ - સહકાર અને આભાર બિચારી વહુએ તે કીધેલું. ઠીક છે. લે
આજીવન સભ્ય વહુબેટા ! એક પાલે પાણી પાઈ દે. જ
વહુ પાણીનો પાલો લઈ આવ્યા. ૪૦૦૧ રમેશકુમાર દલપતભાઇ શાહ સુરત
પછી કાશીબાએ ધડાકે કર્યો-વહુબેટા! ૪૦૦) બાબુભાઈ લક્ષમણુભાઈ પટેલ , તમારા સાસુબાને પૂછીને આ પાણી લાવ્યા
સહાયક શુભેચ્છક ! છે ને ? આ સાંભળતા સાસુમાને કાયા તા ૫૦૦] પ્રકાશચંદ્ર મણીલાલ શાહ છાપલોહી ના નીકળે એવી દશા થઈ ગઈ.
રયા શેરી મહીધરપુર, સુરત-૩ (છાશ કે) પાણી પણ સાસુને પૂછયા ૧૦૦) સાયન જૈન સંઘ ૫ મુ. શ્રી નંદીવગર જે ઘરની વહુ તરસ્યાને પાવાની કેશ્વર વિ. મ. ના ઉપદેશથી મુંબઈ ઈચ્છા હોવા છતાં પાઈ નો શકે એ ઘરની
૧૨૫ બગવાડા જૈન સંઘ પૂ. પં. શ્રી ફૂલ જેવી કુમળી વહુની શી દશા થતી હશે? એને તે ઉગ્યા પછી એમને એમ
- હેમભૂષણ વિ. ગણિવરના આચાર્ય પણ
બગવાડા જ કરમાઈ જવાનું ને? રામ રામ ઠીક વહુ બેટા ! લે હવે હું જઉં. * *
વડોદરા
રૂપિયા

Page #809

: શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક)
[ટાઈટ લ ૨નું ચાલુ)
હતી તે અંજનાના દિલમાં વિદ્યુતપ્રભ સુંદરીને રથમાં બેસાડીને લઈ ગયા. અને તરફ પ્રેમ હોવાનો આરોપ પોતાના મનથી અંજનાના પિતાના નગરની નજીક આવીને કપીને આ વાત કહ્યા વિના તરછોડી હતી. રથ ઉભે રાખે ૨ડતી આંખે માતાની જ્યારે રાક્ષસી જેવી સાસુએ તે સૌના જેમ અંજનાને નમસ્કાર કરીને ગમગીન સાંભળતાં અંજના ઉપર કુલટાનો આક્ષેપ હિયે આરક્ષકાએ અંજના અને વસંત- કરીને જ તજી હતી. પતિ અને સાસુ તિલકાને મૂકીને થ પાછો વળે. બને વિવેકહીન બની ગયા હતા.
અંજના સુંદરીના દુઃખથી દુઃખી પતિ શત્રુની સામે સંગ્રામ ખેડવા પર થયેલે સૂરજ પણ ત્યારે અસ્ત થઈ ગયે. દેશ ચાલ્યો ગયે હતે, સાસુએ બિભત્સ રાત્રિના સમયે અંજના પિતગૃહે ન જતાં શબ્દો સંભળાવીને અંજનાને પતિનું ઘર ત્યાં જ કોઈ વૃક્ષના સહારે બેસી રહી. છેડાવી દીધુ હતુ. નગરમાંથી કાઢી મૂકી
રાતના અંધકાર સતત આકાશમાંથી હતી. સાસરેથી કાઢી મૂકાયેલી કન્યાને જાણે પૃથ્વી ઉપર ઉતરી રહ્યો હતો. અને આખરે છેલ્લો આધાર ત નું ઘર કહે. વાતાવરણ ભેંકાર બનતું ચાલ્યું હતું. બે વાય છે. અબળા હદય ભેગાર વાતાવરણમાં ફસાઈ આશરો-સહારે અને દુઃખને રડી રડીને ગઈ હતી. રાત થોડી વધુ આગળ વધી હયું હળવું કરવાના સ્થાન સમા પિતાના અને ત્યાં તો કાનને ફાડી નાખે તેવા ઘુવ• ઘર તરફ સવાર થતાં સખી સાથે અંજનાડોના ઘેર ધુત્કારો, શિયાલણેના ફેકા, એ ચાલવા માંડયું. શરમની મારી ધીમે વરૂના સમૂહના રૂકને, શાહુડીના ભિન્ન- ધીમે ચાલતી પરિવાર વગરની દીન બની ભિન્ન અવાજે, નળીયાઓના તુમુલ વડે ગયેલી અંજના આખરે પિતાના ઘર દ્વારે ભયભીત બની ચૂકેલી સંજનાએ (ગભ આવી પહોંચી. ભરેલા શરીરમાં થાકને કઈ પાર ન હોવા પ્રતીહારી દ્વારા વસંતતિલકાએ અંજછતાં) તે રાત્રિને ટપૂર્વક જાગતાં રહીને નાના સમાચાર રાજાને જણાવ્યા. જ પસાર કરી.
અંજનાસુંદર છેક પોતાના ઘર-દ્વાર બાવીશમાં વાની એ રાતના સુખના સુધી આવી પહોંચ્યાના સમાચાર જાણીને એક બિંદુ પાછળ દુઃખને કે સિંધુ ઘૂઘ લજજાથી કાળા મુખવાળા બનેલા પિતા વાટ કરતો હતો તેની અંજનાને ક્યાં ખબર રાજાએ પણ એ પ્રમાણે વિચાર્યું કે હતી. પતિઘરે ૨૨-૨૨ વર્ષ સુધી પતિનો સ્ત્રીઓનું ચરિત્ર વિધિના વિપાકની જેમ વિરહ હોવા છતાં જે દુ:ખ અંજનાએ અચિનન્ય હોય છે. આ એવેલી કુલટા જોયું ન હતું તે દુઃખ પતિના મિલન અંજના કુલને કલંક લગાડનારી છે. પવિત્ર પછી વેઠવાને અંજનાને વારો આવ્યો. વસ્ત્રનો ઍજનાનો અંશ પણ અપવિત્ર
લગ્ન પછી તરત જ પતિએ તરછોડી કરે છે. (વધુ આવતા અંકે)

Page #810

couponsect
- ST I
식혜
સ્વ ૫.૫ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિયરામચંદ્રસૂરોવરજીમહા
*00000
pooooooo
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
0 ધર્મોનું ફળ પરાક્ષ નથી પણ પ્રત્યક્ષ જ છે. ધર્મ આત્મામાં આવી જાય તે સુખ
.
તેને દુઃખરૂપ લાગે છે અને દુઃખ તેને દુઃખ નથી લાગતુ.
0.
0
0
0
.
.
.
મેહની મૂઢતા વાળાના ધર્મ શિથિલ જ હાય, સીદ્યાતા જ હોય માંદો જ હાય. 0 તે સારી રીતે ધમ કરે જ નહિ.
જ દ્વેષ
આપણે પાપના દ્વેષી થવુ' છે પણ દુઃખના દ્વેષી નથી થવું પાપ પર કરવા છે પણ વ્યકિત પર નહિં. કદાચ કંઈ વ્યકિત પર દ્વેષ આવે તે તે તેના હિત માટે પણ તેને ખરાબ કરવા નહિં.
O
હૈ
O
Regd No. G-SEEN -84
.
.
સુખ અને સુખની સામગ્રીના રાગી અને તેને માટે ઘાર પાપ કરનારાને દુઃખ ન આવે તે કેને આવે ?
0
પુણ્યના પ્રતાપે જ મેાક્ષની પ્રતીતિ થાય નહિ. પુણ્યની સાથે સુંદર પશમ ભાવ હાય તા જ મેાની પ્રતીતિ થાય.
આપણે શરીરના પ્રેમી કે આત્માના પ્રેમી ? ગુણના પ્રેમી કે દોષના પ્રેમી ' તપના પ્રેમી કે ખાવાના પ્રેમી ?
શરીરના પ્રેમીના રાગાદિ ખીલે એટલે તે મેહથી મૂઢ જ હોય.
જેટલા બહિરાત્મા હોય તે બધા શરીરના જ પ્રેમી હોય પણ એટલે તે માહથી મૂઢ જ હાય.
પૈસા-ભાગ અને મેાજમજાના અથી સારા હોય જ નહિ પણ ખરાબ જ
.
આત્મા તા
occ
નહિ
હાય.
માણસ કેતુ' નામ ? પોતાને જે ખાટું લાગે તે ન કરે અને જે સારૂ લાગે તે કર્યા વિના ન રહે.
0
*000000000000000:000:000!
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખામાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, વિજય પ્લાટ-જામનગર વતી ત ́ત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ફ્રેશન: ૨૪૫૪૬

Page #811

सूरि
=
27/67
નમો ૫૩વિસાર તિસ્થયરાળ ૩૫મારૂં મહાવીર પનવાળાં.
R
A
शास
અઠવાડિક
વર્ષ
//
અંક ૩૮
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ,
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) INDIA
PIN-361005
૧- - - \ શાસન અને સિદ્ધાન્ત રક્ષા તથા પ્રચારનું પત્ર
५२७४
ભાગ્ય પ્રમાણે જ પ્રાપ્ત થાય છે.
ज चिय विहिणा लिहि यं, तं चिय परिणमइ सयललोयस्स । इय जाणे वि धीरा, विहुरे विन कायरा हुंति ॥
આ આખા લેાકમાં, ભાગ્યમાં જે લખાયેલુ હોય છે તે જ પ્રાપ્ત થાય છે, આ પ્રમાણે જાણીને ધીરપુરૂષો સંકટમાં પણ કાયર થતા નથી.
5

Page #812

.
ઇક હસ દષ્ટિ
કે
– શ્રી રાજડસ
કસબી કલમે લખાયેલ “ધાર્મિક વહિ. પુન્યશાળીએ બિમારી આદિ અવસ્થામાં વટ વિચાર પુસ્તક અચાનક દષ્ટિગોચર સંક૯પ કર્યો હોય કે અમુક દ્રવ્ય' અર્થાત બન્યું જેનું નામ જ પિોકારીને કહે છે કે, આટલું ધન મદિરાદિના સંરક્ષ-સંભાળ સાવધાન,! આ શાસ્ત્રીય મતવ્ય અનુસાર માટે વાપરવું. એ દ્રવ્ય સંકઃપત દ્રવ્ય
કહેવાય, પુસ્તક નથી જ, પણ મારા ચતુરાઈ ભર્યા મગજની અલૌકિક નિપજ છે.
જ્યારે સ્વ-માળારોપણુ-પરમાત્માની
જલાભિષેક, ચંદન-પુષ્પાદિની પૂજામાં જો કે સુધારકને ગમતી, શાસ્ત્રવચ- બાલાતી બોલી એ સમર્પિત દ્રા અર્થાત્ નોના અનભિજ્ઞ આત્માઓને ફસાવનારી પરમાત્મ ભકિત નિમિત્ત બેલે અને શાસ્ત્ર સાપેક્ષ વિચાર ધરાવનાર દ્રવ્ય એ શુધ્ધ દેવદ્રવ્ય જ બને છે. જેને શ્રધ્ધાવંતને ચિંતા ઉપજાવનારી અને જેને ઉપયોગ જિર્ણોધાદિમાંજ થાય છતાંય તરોને તમાશા, ખેલ પૂરૂ પાડનારી આ પૂજાદિના કેશરાદિ દ્રવ્ય પૂજારી પગારમાં બુક શ્રી વીતરાગ શાસન માટે ભયંકર વા” વપરાય કારણ પિતાના મગજમાંથી પિદા વંટોળ પેદા કરાવનારી આ બુક છે. થયેલી નિપજ એને સંકલિપત દેવ દ્રવ્ય
આ બુકમાં કેવી મજેની સુફીયાની કહેવાનું કહે કલમ પકડાવી લખાવે એને વાતે મુકી છે. એના એક બે નમના જ સુધારકે આદિને ફાવતી વાત તે બને જ લઈએ.
સાથે પોતે ઉભા કરાવેલ આશ્રીત
આદિના દેરાસરોના ખર્ચમાં મૂકેલી ન સ્વપ્નદ્રવ્ય એ શુદ્ધ દેવદ્રવ્ય જ છે આ
પડે એની વ્યવસ્થિત કર્મરાજાએ કરાવેલી વાત દ્રવ્ય સપ્તતિકા આદિ ગ્રંથોમાં સ્પષ્ટ ચાજના છે, હોવા છતાં અને પૂર્વ વડિલ તે-તે સમુ
કેશરાદિ દ્રવ્ય અને પૂજારી આદિને દાયના ભવભીરૂ-મહાગીતાથ મહામાએ એ
પગાર આ સમપિત શુદ્ધ દે દ્રવ્યમાંથી કરેલા ઠરાવ મેજુદ હોવા છતાંય જૈન
થાય અને એને કલિકાલના કવિને પુષ્ટ સંઘના પ્રભુભકિતને સ્વદ્રવ્યને પ્રભુ ભકિત
બનાવનાર અને સંકપિત દેવ ૭ કહે આદિમાં ઉપગ કરવાનું શાસ્ત્રીય વચન
એમાં શું આશ્ચર્ય ? શાસ્ત્રમાંથી ફેંકાઈ જાય એ માટે એને
દેવદ્રવ્યના ભક્ષણથી પાપÁ બચવું કાં૫ત દ્રવ્યની માહેર છાપે લગાવ હોય તે શુદ્ધ દેવદ્રવ્યની રક્ષા સાધ પરમાત્મા દીધી. છે ને કલિકાલને જીવતે જાતે
ભકિત-દેરાસર સંભાળ માટે ૫ સ્વરૂપ પ્રભાવ?
પરિગ્રહને ધર્મસ્વરૂપ બનાવવ મળેલી શાસ્ત્રમાં તે સ્પષ્ટ વચન છે કે, કઈ
(જુએ ટાઈટલ ૩જુ)

Page #813

BIEN C'È Bieving 3.81181 SOSSIZE ke peerpong HDIPLOON
j201 2000 euro era areon Ps4 vel 701203 49
હરીણી પર
-તંત્રીએ પ્રેમવેદ મેઘજી ગુઢ 5
સંબઇ) પહેમેન્દ્રકુમાર જસુજલાલ ભte
(૨૪ ). ' અરેજચંદ્ર કીરચંદ રોહ
(વઢવ૮). જાદ જજ ઢ%
( 7 જa)
•
A
NS • wહવાઈફ • આઝરાપ્ત ઇgs 8, શિવાય ચ મવા ગ્ર
આ વર્ષ ૬} = ૦૫૦ ચત્ર વદ-0)) મંગળવાર તા. ૧૦-પ-૯૪
[અંક ૩૮
શ્રી જિન ભકિત છે પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. છે | (સં. ૨૦૨૮ કા. વ. ૧૭ મંગળવાર તા. ૧૬-૧૧-૧૯૭૧) ખેડા !
(પ્રવચન ત્રીજુ) [ગતાંકથી ચાલુ) તમારું પુણ્ય તે ઘણું સારું છે પણ તમે સારા લાગતા નથી. પુણ્યાગે તમને 5 { સારામાં સારી સામગ્રી મળી છે તેમ સંસારની સામગ્રી પણ મલી છે. પણ તમે બધા છે. છે તે માને છે કે પૈસા-ટકાદિ અમારી હોંશિયારીથી મળ્યા છે ! પુણ્યથી મળ્યા માનનારા બહુ ઓછા મળે. તમારા કરતાં પણ વધુ હેશિયારને રહેવા જગ્યા નથી, કરીના ૨
ઠેકાણા નથી અને તમારી પાસે બધું જ છે તેનું કારણ શું? દુનિયાની જે કાંઈ સુખ- 8 * સામગ્રી મળે તે પુણ્યથી જ મળે આ વાત બુદ્ધિગમ્ય હોવા છતાં કેમ બુધિમાં છે
બેસતું નથ. ! દુનિયાની સારામાં સારી સામગ્રી પુણ્યથી જ મળે, પુણ્ય કહે, તે રીતે ? | ઉપયોગ ન કરે ઊંધે કરે તે ભયંકર સજા થવાની છે. પુણ્યની સાથે જ પાપ છે. ' { જરાક આડા ચાલ્યા તે પાપ ચેટી જ જવાનું છે, પુણ્યને ખસવું પણ પડે આ બધું ? છે પુષ્ય આપ્યું છે તે વાત હૈયે અડે છે? દુનિયા નથી માનતી, તે તે હોશિયારીથી !
માને છે તેથી આપત્તિનું ચકકર ફરી વળ્યું છે. પુણ્યથી મળ્યું તેનું ભાન નથી, મેં છે ન મેળવ્યું તેનું ભાન છે, તેથી પાગલની જેમ વર્તે છે. ધર્મ કરનારા પણ આ બધું ! છે પુણ્યથી મધું તેમ માનતા નથી. તમે જમવા બેસે ત્યારે થાય કે, હું જે જમું છું ! છે તેવું ય ઘણાને મળતું નથી ભણેલાને પણ તેવું ખાવા મલતું નથી આપણા બધાને ૪ - પુણ્યદય છે માટે આપણને આવું ય ખાવા મલે છે–આવી વાત કુટુંબમાં થાય ખરી ? 8 દિલની વાત કુટુંબમાં ન થાય તે બીજે કયાં થાય? પણ આજે બધું ફરી ગયું છે

Page #814

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
{ આ મનુષ્ય જન્મ કાયમ જ રહેવાને હેત તે ભાંજગડ જ ન હતી. થોડા 4 ટાઈમ પછી અહીંથી મારે-તમારે-બધાને જવું પડશે, ઈચ્છા હોય કે ન પણ હોય તે ૫. 3 { જેવું કર્યું હશે તેવી ગતિ થવાની છે, તેમાં મારું-તમારું કેઈનું ચાલવાનું નથી.
જ્ઞાનિઓએ બતાવેલા સિધાંત રમત માટે નથી પણ સમજવા માટે છે. જે સમજશે તેનું શું 9 ભલું થશે, નહિ સમજે અને ટાયલા કરશે તેનું ભૂંડું જ થશે. માટે બધા એકી અવાજે 8 બેલે કે- દુનિયાનું જે કાંઈ સારું મળે તે પુણ્યથી જ કટિપતિને ઘેર જમેલ પાશેર ? દૂધ પણ નથી પી શકતે અને જેને ઘેર ખાવા-પીવાના ઠેકાણા નથી તે તે જેટલું 5 આપે તેટલું ઓછું લાગે છે–આ તમારા અનુભવમાં નથી ?
પુણયથી મળેલી સારી સામગ્રીને સદુપગ નહિ કરે તે અડી'થી એવી છે છે જગ્યાએ જવું પડશે કે ઘણા કાળ સુધી આવી સામગ્રી પણ નહિ મળે. સારાં કામ { પણ આત્માના હિત માટે કરવાના છે. પારકાનું ભલું પણ નામનાદિ મટે ન કરાય. છે અહીં કરેલા પાપની સજા અહી નહિ થાય તે પરલોકમાં થવાની જ છે. પરલેકમાં 8 બૂરા હાલ થશે. પરલોક માને છે ને ? અહીં ગુના કર્યા, ન કરવાના કામ જ કર્યા, સજા ન થઈ કેમ કે, પૃદય જીવતે હતે પણ મર્યા પછી તે બધાની સજા A પરલેકમાં થવાની છે-આ વાત માથામાં બેસે છે ? છે એક માણસે ખૂન કર્યું. પકડાયે પણ હોંશિયાર અને સાધન સામગ્રીવાળ હતી તેથી છે બધી કેર્ટમાંથી, છેક પ્રીવી કાઉન્સિલમાંથી પણ નિર્દોષ છૂટી ગયા લેકમાં પણ સારા છે તરીકે ઓળખાયે પણ તે પલેકને માનનારે આસ્તિક જીવ હતું. તેની ઊંઘ હરામ ?
થઈ ગઈ. તેને એમ જ થવા લાગ્યું કે પૈસા, બુદ્ધિ અને શિયારીએ કામ કર્યું, છે છે બધેથી છૂટી ગયે પણ મેં જ ગુનો કર્યો છે તેનું શું? તેના બચાવમાં બીજા હજારે ? 8 ગુના-પાપ કર્યા, મારું થશે શું? અંતે સુસાધુ પાસે જઈ પિતાની બધી વાત કરી કેછે દુનિયામાં નિર્દોષ છૂટયો પણ ખરે દેષિત હું જ છું. પરલોકમાં મારું થશે. શું તેની હું
જ ચિંતામાં છું. મારા પાપનું પ્રાયશ્ચિત આપો. આ આદમી પાપને છે. પણ શકે. આ છે પ્રાયશ્ચિત લીધા પછી તેને શાંતિ વળી
આપણે અહીં પાપ કરીએ અને બચી પણ જઈ તે પણ ભવાંતરમાં તેની સજા પણ થવાની જ છે આ વાતની શ્રધા છે? પુણ્યને ઉપયોગ પાપને છાવરવામાં છે
જ કરીએ તે નુકશાન અહીં નહિ તે પરલોકમાં થવાનું જ છે. આ જાત તમારી • છાતીમાં લખાઈ ગઈ છે ? પરલકની શ્રધ્ધા થાય પછી પરમાત્મા હવામાં આવે. અહી હું છે પણ ઘણા મનુષ્ય એવા છે કે તરસ્યા હોવા છતાં પણ પાણી પાનાર નથી, પીડાને

Page #815

: વર્ષ ૬
અંક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
* ૯૨૩
છે.
ક
છે પાર નહિ છતાં ખબર અંતર પૂછનાર કેઈ નથી, ઉપરથી માર પડે છે. આવી દશા જે જે છે તમારી થાય તે શું થાય તેને વિચાર તે કરે ! ધર્માત્માએ જરા જાગો.
પુણ્ય- ૫ ૫ માને પુષ-પાપનાં ફળ માને. પરલોક માને. પરલોક ન બગડે તેમ છે 4 જી. આ લેક પણ સારે એટલા માટે જીવે છે કે પરલેક સારે થાય. પછી ભગવાનની વાત ગમશે. ભગવાનની સાચી ભકિત કરવાનું મન થશે. તે વખતે હવામાં જે આનંદ આવશે તેનું વર્ણન નહિ થાય. આવા પ્રસંગે કેટલા આવ્યા અને તેમાં કેટલું ખર્યું તેના કરતાં કેવા ભાવે ખમ્યું તે વિચારે. ચારની વચ્ચે બેઠા માટે
ખર્ચે તેની કિંમત નથી પણ પુણ્યથી મળેલ પૈસાને આમાં જ ઉપયોગ કરવો તે જ છે છે તેની સાચી સાર્થકતા છે, સાચે સદુપયેાગ છે–સમ માનીને ખર્ચે તેની કિંમત છે
છે. કુટુંબ-પરિવાર માટે નહિ ખર્ચે તે તમારી છાતી પર ચઢી ખર્ચાવે તેવા છે. છે. ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ પૈસાને સદુપયેગ કરે તે ઊંચી કક્ષાને જીવે છે. તે વખતે 4 હું યામાં એવું બીજ પડે કે તેનું વર્ણન ન થાય. આવા પ્રસંગોએ જે આત્મામાં છે જ આવું બીજ પડી જાય તે તે આત્મા ખુદ પરમાત્મા બની જાય.
આપણે બધાને પરમાત્મા થવું છે ને? પરમાત્મા થવા માટે પરમાત્મા એળન ખવા પડે ને? પરમાત્મા કેવી રીતે થવાય તે સમજવું પડે ને ? તે માટેની જ આ 4 બધી મારી મહેનત છે. આજ સુધી પરમાત્મા નથી એળખાયા તે બુદિધ ન હતી માટે
કે ઓળખવાનું મન જ ન હતું માટે? આ અવસર્પિણીમાં થયેલા વીશેય શ્રી તીથ. છે કર પરમાત્માઓને ઓળખે ખરા?
- જે આત્મા બેલી બેલી ભગવાનને ગાદીનશાન કરે તેને થાય કે જે ભગવાનને કે ગાદીએ બેસાડું છું તે ભગવાનને આત્મા પણ એક વાર મારી જેમ આ સંસારમાં છે સ ભટકતે હતે. શ્રાવક ભગવાનને ન ઓળખે, સાધુને ન ઓળખે, ધર્મને ન સમજે તે તેના જેવું દેખાવું બીજું યું કહેવાય !
જેમના શાસનમાં છીએ તે ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવને પણ ઓળખે છે ? છે છે દરેકે દરેક શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માના ભવની ગણત્રી સમ્યકત્વ પામે ત્યારથી ગણાય, તે સિવાયના અનંતા ભવ નકામા, તેની ગણત્રી નહિ. આપણે આપણે વર્તમાન ભવ ગણત્રીમાં લે છે ને? સમ્યફતવ પામવું છે ને? સમ્યક્ત્વ શું ચીજ છે તે સમજવું છે ને? આજે જેમાંથી પણ અભ્યાસ નીકળી ગયું છે. બધાને ભગવાનના ભગત છે ગણવું છે પણ ભગત બનવા મહેનત કરવી નથી. જીવનમાં પરિવર્તન લાવવું નથી. તે ન આવે તે સારી કારવાઈ કરે તે પણ જોઈએ તે લાભ ન મળે. વ્યવહારમાં તમે
એ
જ
જ

Page #816

• શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બધી વાત જાણી સમજી પછી પગલુ ભરા છે તે અહીં પણ તેવુ* કરો તે તમે બધા લ'ક લગાડી લે તેવા છે.
૯૨૪ :
જેટલા ભગવાન થયા, જે ભગવાનને પધરાવા તે બધા ભગવાન કયાં ગયા છે? મેક્ષે ને ? આ અવસર્પિણીના અહીંના ય ચેાવીશે ય ભગવાન મેક્ષમાં ગયા છે ને ? આપણે પણ કયાં જવુ છે ? મેક્ષમાં ને ? તે માટે અહી આવ્યા છે ને ? મેલે જવાનુ’ જેને મન થાય તે બધા જઈ શકે. મેાક્ષની ઈચ્છા સાચા ભાવે થાય તે જરૂર મેસે જવાના જ. જેની ઇચ્છા સાચી થાય તે મેળવવાનુ મન કરવુ પડે તે બધુ કરે જ. આ તમારા અનુભવની વાત છે. ભગવાન જયાં જગ્યા સારી જ હાય. અમારે પણ ત્યાં જ જવુ છે. આવા નિશુય પ્રતિષ્ઠા કરાવનારાઓને થઈ જાય તે બધાનુ કામ થઈ જાય. અહી' આવ્યા તે ફે સફળ.
થાય. જે તે
મેળવવા જે
ગયા તે
માક્ષની ઈચ્છા સાચી થવી જોઈએ. અન તાન'ત આત્માએ ગયા છે. તેટલા જાય તા ય વાંધા આવવાના નથી. જેટલા જાય તે ખધા સમાય તેમ છે. દુનિયામાં જેટલા અપમાન-તિરસ્કાર વેઠી છે, સહન કરે છે તેવું અહી' કરે તે બેડા પાર ! તમે જેટલા અપમાન-તિરસ્કાર વેઠે છે, સહન કરે છે તેટલું તે અમે પણ નથી કરતા. દુનિયામાં તમે બધા ઉદ્યમી છે. તેવા અહી થઇ જાવ
કામ થાય.
મેક્ષમાં જવુ છે તા એમને એમ જવાય કે સાધુ થઇને જવાય ? સાધુ થવાનું મન છે ? સાધુ થવા સારા ગૃહસ્થ થવાનું મન છે ? સારો ગૃહસ્થ કાણુ ? ખરાખ કામથી આધા રહે અને સારાં કામ કરવા હમેશા તૈયાર, આ ભાવના આવે તે તે આત્મા મેક્ષે જવાના જ. આ ભાવના પેદા કરવા પ્રયત્ન કરવાના. તે માટેના પ્રયત્ન કરવા માંડો. તા તમે બધા તા અમારા કરતાં પણ વધુ ઉદ્યમ કરી તેવા છે. ઇચ્છા જાગે તા કામ થઈ જાય. ઇચ્છા પેઢા કરી ઉદ્યમ કરતાં થાવ તેટલી ભલામણ. વિશેષ હવે પછી.
(ક્રમશઃ)
*
શ્રીધમ ભૂમિધર રાજધાની, દુષ્કયાથેાજવની હિમાની । સન્દેહસન્દેહલતાકૃપાણી, શ્રં યાંસિ પુષ્ણાત્ જિનેન્દ્રવાણી !
શ્રી ધર્મરાજાની રાજધાની તથા દુષ્કમ રૂપી રૂપ વન માટે હિમ તથા શંકાના સમૂહ રૂપ લતા માટે કુહાણી સમાન શ્રી જિનવાણી કલ્યાણુને પુષ્ટ કરી.

Page #817

ધાર્મિક વહીવટ વિચાર’ ની અશાસ્ત્રીયતા
– પૂ. આ. શ્રી વિજય ચંદ્રગુપ્ત સૂરીશ્વરજી મ.
(ગતાંકથી ચાલુ)
ખરી વાત એ છે કે ગુરૂપૂજનનું દ્રવ્ય ગણાય? આવી મનેદશાના બચાવમાં “ગીરવાહ' સ્થાનમાં વાપરવાને આદેશ, લેખકશ્રી કેટલી નીચી કક્ષાએ ઉતરી ગયા શાસ્ત્રકાર, ગુરૂની અપેક્ષાએ ગૌરવાહ છે–તે શિથિલાચારનાં કારણે અંગેના ગુરૂતવ કરતાં ઊંચા તવ-દેવતત્તવના તેમના “સંશોધનથી સ્પષ્ટ થાય છે. કાર્યમાં વા વવાની અપેક્ષાએ વાપર્યો છે. ગુરૂપૂજનના દ્રયનો ઉપયોગ કરવાથી વર્તમાનમાં લેખક-પરિશિષ્ટ કારની શિથિલાચારની સંભાવના બતાવનાર જોડી ભલે પિતાને ગૌરવાહ' માને. સામે તેઓ “ખાનદાન કુળના શ્રમણ પણ શારરકાર મહાત્માઓ, પોતાની આત્માઓ માટે અનુચિત કહ૫ના” પુજા તરીકે મુકાયેલ દ્રવ્યના વપરાશ કરવાનો આક્ષેપ મૂકે છે, અને એ માટે પોતાને જ ગૌરવાહ ગણે-એવા જ પાને પોતે ઉપધાન, સંઘના રસોડા તુછ હેટ, નહિ. વ્યવહારમાં ય કોઇ અને એવી બીજી વાત આગળ કરી સમાજસેવક, લોકસેવક, કલાકાર
ગંદા ઇશારા કરી રહ્યા છે. ગુરૂદ્રવ્યને વગેરેને અપાતી થેલીનો ઉપયોગ,
ઉપયોગ કરનારા શ્રમણે ખાનદાન થેલી લેનાર વ્યકિતના અંગત વ૫
કુળમાંથી આવતા હશે, તે આવા રાશ માટે નહિ, પણ જે તે ક્ષેત્રની
ને એની રસોડ માંથી ગેચરી લાવનારા મહાત્માસંસ્થા વગેરેના ઉત્કર્ષ માટે થતો ઓ હલકટ કુળમાંથી આવતા હશે !. હોય છે. લેખક પરિશિષ્ટક ૨ જેવા તર્ક
આવી વાતોને આપણે આમ ચલાવી કેટલાક “જતસેવક એવી રકમ દબાવી ન દઇએ” આવો ખુંખારો ઓળવી ય લેતા હોય છે, પણ એવા ખાતા પહેલાં પંન્યાસજીએ પિતાના સેવક' ને લે કે પછી સ્વીકારતા નથી. ઘરમાં નજર ફેરવી લેવી જોઇએ. સ્વાર્થ ખાતર જ ચાલતા અને સ્વાથ પંન્યાસજીની પોતાની નિશ્રામાં આવાં ઉપર જ નભતા-દકતા લોક વ્યવ. ‘શિથિલાચાર પોષક અનુષ્ઠાને તે થતાં હારમાં ય જે આટલા સંસ્કારની જ નહિ ડેય, છતાં એમના પરિવારમાં... અપેક્ષા રખાતી હોય તો પંચમહા- બસ, જવા દે, વાત પૂરી કરતાં ય ચીતરી વધારી મહાત્માઓના વાકનું ચઢે એવું છે. પંન્યાસજીને એમની કક્ષા આવું લાલચુ અર્થઘટન કરનારા પ્રમાણે ભલે આવી ચર્ચા કરવાના શેખ લેખક પરિશિષ્ટકારની મનેદશા કેવી થતા હોય. અમારા સંરક્ષ અમને રોકે

Page #818

-
૨૬
': શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) . છે. પાકી ગંદકી ચૂથનારાઓ લખ્યું હોત. જીર્ણોધ્ધારાદિ ના આદિ સાથે વાત કરતાં ય ઊબકા આવે એમ છે. પદથી વૈયાવચ્ચાદિ લેવાને બદલે સપ્તક્ષેત્ર વ્યવસ્થા જેવા તાત્વિક મનની વૈયાવચ્ચદિ'ના આદિ પદથી છણેવિચારણા કરતાં કરતાં, દુષ્ટ સેબતના ધારાદિ લેવાનું શા માટે પસંદ કર્યું કારણે આપણે આવી બધી વાતે સુધી નથી-એ લેખકશ્રીએ વિચારવાની ખેંચાઈ આવ્યા. હવે પાછા ફરીએ, જરૂર હતી. પૂર્વે જણાવ્યા મુજબનું
બીજા પ્રકારનું પૂજાહ જ્ઞાનદ્રવ્ય, પૂ. સાધુ-સાદવીજીના અધ્ય
ગુરૂદ્ર, પૂ. ગુરૂ
દેવશ્રીના માર્ગદર્શન મુજબ જીર્ણોધ્ધારાદિ યનાદિ માટે વપરાતું હોય છે. તેથી ગુરૂદ્રવ્યની અપેક્ષાએ એ ગૌરવહન ગણાય જે
કાર્યમાં વપરાય છે–તેથી જીર્ણોધારાદિ
અહીં “આદિ' પદનું ઉપાદાન છે. સર્વ ખાતાનું દ્રવ્ય આપણે ઉપયોગમાં લેતા ન હેઇએ અને જે આપણાથી શ્રેષ્ઠ હેય
સામાન્ય ગુરૂદ્રવ્ય વૈયાવચાદિ કાર્યમાં તેને “ગૌરવાહ સ્થાન કહેવાય છે. દેવ
વાપરવાનું જણાવવા માટે આદિ
પદ નથી. આથી સમજી શકાશે કે “ધાર્મિક દ્રવ્યની રકમ પૂ. સાધુ-સાદવજીની વૈયા.
વહીવટ વિચાર” આ પુસ્તકના પે. નં. વચ્ચ માટે વપરાતી નથી અને દેવતવ
૧૨. ઉપર લેખકશ્રીએ અધકચરું સંદર્ભ પૂ. ગુરૂભગવંતની અપેક્ષાએ શ્રેષ્ઠ છે. માટે
હીન નિરૂપણ કર્યું છે. દેવતવ પૂ. સાધુ-સાધ્વીજીની અપેક્ષાએ ગૌરવાહ છે. તેથી જ શ્રી દ્રવ્ય સપ્તતિકા પૃ. નં. ૧૨૨ ઉપર લેખકશ્રી પૂ. વગેરે ગ્રન્થોના આધારે ઉપર જણાવ્યા સાધુ-સાધ્વીજી, વિહાર દરમ્યાન દેવદ્રવ્યના મુજબનું પ્રથમ પ્રકારનું પૂજાહે ગુરૂદ્રવ્ય અજાણપણે ભકતા ન બને એ માટે દેવજીર્ણોધારાદિ કાર્યમાં વપરાય છે. અહીં દ્રવ્ય સ્વરૂપે વર્ણવેલા ગુરૂદ્રવ્યને આદિ પદથી વૈયાવચનો સંગ્રહ કર, વીયાવચ્ચ ખાતે વાપરવાનું જણાવી રહ્યા એ કઈ પણ રીતે યોગ્ય નથી. શ્રાવક- છે. એ પણ શાસ્ત્રના આધારે! બાટલીનાં શ્રાવિકા ખાતાની રકમ જર્ણોધારાદિમાં લેબલ બદલીને દવાખાના ચલાવતા આવા વાપરી શકાતી હોવા છતાં “શ્રાવક શ્રાવિકા “લેભાગુઓની સારવાર લેવાથી શું થાય દ્રવ્ય જીર્ણોધારાદિમાં વપરાય એવું કે એ સવાલ પૂછવાને હેય જ નહિ ને ? પણ સ્થાને લખ્યું નથી. શ્રાવક-શ્રાવિકા ધાર્મિક વહીવટ વિચાર આ પુસ્તકમાં દ્રવ્ય જેમ શ્રાવક-શ્રાવિકા માટેનું છે, ગુરૂદ્રવ્યમાત્રને સામાન્યથી પૂ. સાધુ-સાદવજી તેમ ગુરૂદ્રવ્ય પણ સાધુ - સાધ્વી મ. ની ડૌયાવચ્ચ માટે વાપરવાનું જ સુમાટેનું હોય તો તેનો ઉપયોગ “જીણું વવા માટે લેખકશ્રીએ ખાસ તે “શ્રાધધારાદિમાં થાય” એમ લખવાને છત કહ૫ની ૬૮ મી ગાથાને આધાર બદલે “ીયાવાદિમાં થાય એવું લીધું છે. સંમેલનના [વિ.સં. ૨૦૪૪ના]

Page #819

વર્ષ: ૬ અંક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
२७ ઠરાવ નં. ૧૦નું ચિંતન કરતી વખતે કરી શકાય છે. અનુપયેગાદિને કારણે પિતાની મમતા સમજાવવા માટે આ ગૃહસ્થથી આ દ્રવ્યને ઉપયોગ થઈ જાય ગાથાને અર્થે ખૂબ જ વિસ્તારથી કરવાનું છે તે અંગે છ વગેરે પ્રાયશ્ચિત્ત એ ગાથામાં પ્રયત્ન કર્યો છે. એ માટે જ મુનિશ્રી [શ્રાદ્ધ છતક૯૫ની ૬૮મી ગાથામાં] જણાવ્યું અભયશેખર વિ. મહારાજે પણ એ પાઠ છે. દેવદ્રવ્યમાં સમાવેશ પામતું ઉપર ઉપર પરિશિષ્ટ-૩માં વિદ્વત્તાપૂર્ણ [મારા જણાવ્યા મુજબનું ગુરૂપુજદિનું દ્રવ્ય જે જેવાને ન સમજાય તેવી] વિચારણા કરી કેઈ પણ રીતે ગૃહસ્થથી પિતાના ઉપયોગમાં છે. પૃ. નં. ૧૧૫ થી ૧૨૨ સુધીનું લખાણ લેવાયું હોય તે તે અંગેનું પ્રાયશ્ચિત્ત તે અને પૃ, નં. ૧૪૨થી ૧૫૦ સુધીનું લખાણ જ ગ્રંથમાં, દેવદ્રવ્યના ઉપયોગ અંગેના એ બંને માં જે વિરોધ છે, એને દૂર કર- પ્રયશ્ચિત્તની જેમ જણાવ્યું છે. વાનું જ નહિ, સમજવાનું કામ પણ આ બધું વિચારવાને બદલે “શ્રાદકપરું છે. માત્ર પૃ. નં. ૧૪૪ ઉપર થોડી તકલપની એ ગાથાના અર્થનું નિરૂપણ નજર ફેરવવાથી પરિશિષ્ટકારની ઊંચી(!) પોતાની ઈચ્છા મુજબ કરનારની વિચિત્રતા વિદ્વત્તાનો આછો ખ્યાલ આવી જશે. ૫. તે એ છે કે એ વખતે ગુરૂપૂજન કે ગુરૂશ્રી ચંદ્રશેખર વિ.ગ. મ.સા. ની નજરે એ પુજનાદિની ઉછામણી હતી નહિ, એમ ચઢયું ન હૈય-એ માનવું ભૂલભરેલું છે.
માનનારી લેખક-પરિશિષ્ટકારની લેડી ગુરૂ“ગરજવાનને અકકલ હોતી નથી” એ કહે પૂજનના દ્રવ્યને પૂ સાધુ-સાદવ જી મ. ની વતમાં થે ડે સુધારો કરી “અકકલ હોય હૈયાવચમાં લઈ જવાનું એ પાઠથી તે વપરાતી નથી એ માનવું વધારે સાબીત કરવા મથી રહી છે. ગુરૂપૂજનાદિ સારું છે.
પાછળથી શરૂ થયાનું માનનારા લેખકશ્રીએ શ્રાધક તક૯પમાં સ્પષ્ટપણે “યતિસલ્ક તે શરૂ થયું ત્યારે અથવા ત્યાર પછીના દ્રવ્યનો ઉલ્લેખ છે. તદુપરાંત એ દ્રશ્ય કાલમાં જે ગ્રન્થ લખાયા હોય તેના કઈ રીતે પ્રાપ્ત થાય એ માટે પૂ આ. ભ. આધારે, “તે દ્રવ્ય ક્યાં વાપરવું' એને શ્રી સિદધસેન સૂ. મ. અને વિક્રમરાજાને નિર્ણય કરે જઈએ. ગુરૂપૂજન શાસ્ત્રથી પ્રસંગ દર્શાવ્યા છે. આ દ્રવ્ય ગુરૂપુજનમાં અને પરંપરાથી વિહિત એવું અનુષ્ઠાન મૂકેલું કે શું પૂજાદિની બેલીનું ન હોવાથી હોવા છતાં અંગત ષ અને દુર્ભાવથી પૂર્વે જણાવેલ. “પૂજાઉં મુરૂદ્રવ્યના પ્રથમ પીડાતી લેખક–પરિશિષ્ટકારની જોડીએ પ્રકારનું નઈ. પરંતુ પૂ ગુરૂ ભગવંતને પિતાની વિકૃતિને પરિચય આપવામાં ઉદ્દે શીને અપ કરાયેલ હોવાથી “પતિસક' પાછું વાળીને જોયું નથી. ગુરૂપૂજન માટે એટલે કે ગુરૂસબંધી દ્રવ્ય છે. જેનો ઉપ- આવી “અરુચિ ધરાવનારા એના દ્રવ્યની
ગ પૂ ગુરૂદેવશ્રીના માર્ગદર્શન મુજબ વ્યવસ્થામાં પાછા ભારે “રુચિ દર્શાવી જીર્ણોધારાદિ કે વૈયાવચ્ચાદિ કાર્ય માટે રહ્યા છે !

Page #820

૯૨૮ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક). ધાર્મિક વહીવટ વિચારે છે. ન. એ દ્રવ્યને પરિભેગ કરતાં કઈ રીતે વાંધે ૧૪૨ ઉપર પરિશિષ્ટ ૩માં મુનિ આવે? અર્થ એમાં કશે જ દોષ નથી. શ્રી અભયશેખર વિજયજીએ “શ્રાદ્ધજીતકલપ વસ્ત્રાદિ ઉત્સર્ગથી ભેગાહ છે અને ની ૬૮મી ગાથા ઉપર ખૂબ જ વિસ્તારથી સુવર્ણાદિ દ્રવ્ય અપવાદથી ભગાહ છે. પિતાની લાક્ષણિક દાર્શનિક શું લીથી વિચા. સુવર્ણાદિથી ગુરૂપૂજન કરવાનું શાસ્ત્રવિહિત રણુ કરી છે. તે સુદીર્ઘ વિચારણાના છે. એમ શ્રાધ્ધજીતકલપની રોકા કરનારા વિમર્શથી સમજી શકાશે કે એ ગાથામાં માનતા નથી.” જે નથી જણાવ્યું એની પણ વિચારણા પરિશિષ્ટ ૩માં મુનિ શ્રીએ કરેલી વિચારકશ્રીએ કરી છે. પરિશિષ્ટ સાર દીર્ઘસૂત્રી વિચારણાને આ સાર છે. એ છે કે
પિતાના માનેલા ભાવની સાથે શાસ્ત્રશ્રદ્ધજીતક૫ ગાથા ૬૮ની ટીકામાં કાના ભાવને પરાણે સંવાદી બનાવવાને જે “વશ્વાદ કનકાદી ચ” આ પાઠ છે મુનીશ્રીને નિંઘ પ્રયાસ છે રંમણે જણતે પાઠ; વસ્ત્રાદિના સર્ગિકતાને અને વેલી ઉત્સર્ગ–અપવાદની વ્યાખ્યા અને સુવર્ણાદિની આપવાટિકતાને જણાવે છે. રાજાદિની મુગ્ધતાના કારણે સે વાતા અપપૂ સાધુ-સાધ્વીજી ઉત્સગ માગે જેમ વાદનું સ્વરૂપ તેમના આ “શાત્ર સિવાય વસ્ત્રાદિ રાખે છે તેમ અપવાદ પદે સુવર્ણાદિ બીજા કેઈ શાસ્ત્રમાં નહિ મળે સંયમની પણ પિતાની નિશ્રાએ રાખ્યા વિના બીજાની સાધનાની રક્ષા માટે દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર કાલ દિપુષ્ટ પાસે રખાવી શકે છે. પૂ. સાધુ-સાધવીજીએ આલંબને અપવાદનું વિધાન શાસ્ત્રકાર સુવર્ણાદિ પિતાની પાસે રાખવું નહિ. પરમર્ષિએ કરે છે. પરિશિષ્ટ-૩માં પરિગ્રહને ત્યાગ માત્ર ભાવથી કરાય છે. પોતાની વાતને યોગ્ય જણાવવા મુનિશ્રીએ સુવર્ણ દ્રવ્યાદિને ત્યાગ માત્ર તેની “અધ્યાત્મમત પરીક્ષાને આધાર લીધે છે. મમતાના ત્યાગરૂપે જ કરાય છે. જો સુવર્ણ દિગંબરની વસ્ત્ર પાત્ર નહિ રાખવાની દ્રવ્યાદિનો ત્યાગ દ્રવ્યારિરૂપે પણ કરાય માન્યતાનું નિરાકરણ કરતી વખતે જણાતે વસ્ત્રાદિ ઉપકરણે પણ રખાય નહિ. વાયેલી એ વાતને; અપવાદે સુવર્ણાદિ દ્રવ્ય અને તેથી દિગંબર થવું પડે, આવું રખાવવાની પિતાની માન્યતા માટે ઉપાડી અધ્યાત્મમત પરીક્ષા ગ્રંથના પ્રકાશમાં સ્પષ્ટ લાવનારની વિદ્વત્તા માટે માન” જાગે છે. થાય છે. સુવર્ણાદિ દ્રવ્ય અપવાદરૂપે રખા- “સાધુ ભગવતેએ દ્રવ્ય ઉપરની વવાનું કારણ પણ રાજાદિની મુગ્ધતા છે. મૂછને ત્યાગ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. ન્યુંછણારૂપે પૂજનના સુવર્ણાદિ દ્રવ્યને દ્રવ્યને ત્યાગ કરવાની પણ તેઓ પ્રતિજ્ઞા પરિભોગ કરતાં પરિગ્રહની વિરતિમાં વધે લે તે તેમને દિગંબર થવું પડે” આવું નથી આવતે, તે અપવાદ પદે રખાવેલા જણાવનારા [જુએ “ધાર્મિક વહીવટ

Page #821

: વર્ષ ૬
અ'ક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
વિચાર' પૃ. ન’. ૧૪૯) એ મુનીશ્રીને પૂછવુ જોઇએ કે સયમની સાધના માટે શ્રી વીતરા પરમાત્માએ જે વસ્ત્રાદિ કાખવાનું ફરમાવ્યુ છે, તે સિવાયનાં બીજા ઉપકરણા નહિ રાખવાની પ્રતિજ્ઞા સાધુ ભગવંતએ લીધી છે કે નહિ ? કે પછી એ ઉપકરણાની મૂર્છા જ નહિ રાખવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે ? શ્રી વીતરાગ પરમાત્માએ ઉપદેશેલાં એ વસ્ત્રાદિને આજ્ઞા મુજબ રાખવા છતાં તેની ઉપરની મૂર્છાને ત્યાગ કરવાદુ વિધાન છે. મૂર્છા વગર' ગમે તે ઉપકરણુ રાખવા માટે વિધાન નથી. દ્વિગ'ખરેએ તા સ યમસાધક કઇ પણ વસ્ત્ર વગેરે રાખવાનું ઉચિત માન્યું નથી. મુનિશ્રી મૂર્છા વિના બધું જ રાખવાનું ઉચિત માને છે.
શાસ્ત્રકારાએ, દિગ`બાને મૂર્છા ન રાખતાં વરુ વગેરે વાપરવાના ઉપદેશ આપ્યા. મુનિશ્રી મૂર્છા વગર સુવર્ણાદિ રાખવાની રજા આપી રહ્યા છે. ધન્ય છે !
વાસ્તવમાં શ્રી શ્રાદ્ધજીતકલ્પ જેવા પ્રાયશ્ચિતના ગંભીર શાસ્ત્રની ચર્ચા કરવાની મુનિશ્રીની કઈ પાત્રતા જ નથી અને છતાં તેઓ જાહેરમાં આવી ચર્ચા કરી રહ્યા છે. છે સૂત્ર વગેરેના પરમા સમજવા જે વાગ્ય ગુરૂગમ જોઇએ. તેના અભાવે મુનિશ્રી પાતાના ન્યાય-વ્યાકરણુ વાપરી રહ્યા છે. વર્ષો પૂર્વે આવા જ અનાડી વિદ્વાનોએ ‘ભગવાન મહાવીર અને એમના સાધુએ માંસાહાર કરતા હતા’ આવા નિક આગમગ્રન્થામાંથી કાઢી
• ૧૯
બતાવ્યા હતા. માત્ર ન્યાય-વ્યાકરણનુ` પાંડિત્ય, આપણાં શાસ્ત્રોના પરમા પામવા માટે પૂરતું નથી. પેાતાના ક્ષેત્રમાં દિગ્ગજ ગણાતા પંડિત પણુ, આપણા શાસ્ત્રના પ્રાથમિક સિધ્ધાંત સમજવાસમજાવવામાં કેવા છબરડા વાળતા હાય છે એના ખ્યાલ અનુભવીએને જ આવે. શાસ્ત્રીય પરિભાષાના આવા અજ્ઞાનની સાથે કદાગ્રહ અને આવેશ પશુ ભળે ત। શુ થાય તે આ મુનિશ્રીનુ લખ ણુ વાંચવાથી સ્પષ્ટ સમજાય છે. બાવીસ શ્રી તીથ કરદેવના શાસનમાંના સાધુ મહાત્માઓને રંગીન વસ્ત્રો વાપરવાની છૂટ હાય છે. પણ પહેલા અને છેલ્લા શ્રી તીથ કરદેવાના શાસનમાંના સાધુ મહાત્માઓને એવી છૂટ નથી હાતી-આ એક વાત યાદ કરાય તા “મૂર્છા વગર બધું રખાય” આવા ભાવની મુનિશ્રીની આખી ૨જૂઆત તૂટી પડે છે. પેાતાની અશાસ્ત્રીય, અતાર્કિક અને અન્યત્ર હારૂ માન્યતાના સમર્થાંનમાં મુનિશ્રીએ જે જે શાસ્ત્રકારને અડફેટે લીધા છે તેમાંના હાલ કોઇ વિદ્યમાન નથી. તેથી મુનિશ્રીને મઝા પડી છે. ગુરૂપૂજન અને સ્વદ્રવ્યથી જિનપૂજા: આ છે શાસ્ત્રીય વિધાન સામે મુનિશ્રીએ જે ગપ્પાં હાંકયાં છે—તેની વિગતવાર સમીક્ષા કરવાના આ અવસર નથી, પણ મહામહેાપાધ્યાય શ્રી યશોવિજ યજી મહારાજાનું એક વિધાન યાદ કરીને આગળ વધીએ, કે “મધ્યસ્થનું મન ચુકિતરૂપી ગાયની પાછળ વાછરડાની જેમ દોડે છે અને કદાગ્રહીનું મન તે યુકિતરૂપી ગાયને વાંદરાની જેમ પૂછડેથી ખેંચે છે.”

Page #822

૯૩૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સાતક્ષેત્રમાં છઠું સાતમું ક્ષેત્ર શ્રાવક- કુમારપાળ મહારાજાદિ થવાની જે શ્રાવિકાનું છે. આ ખાતા માટે મોટે ભાગે બોલી બોલવામાં આવે છે-એ ઉચિત ટીપ વગેરે કરવામાં આવે છે, જે વસ્તુતઃ નથી. એવા પુણ્યનામધેય પુરૂષેનું ઉચિત નથી. શ્રાવક-શ્રાવિકાને સહાયભૂત અનુકરણ કરવાનું હેય ન હ. શકિત થનારે, કેઈપણ એને જાણે નહિ–એનું અનુસાર એ મહાત્માઓના અનુદયાન રાખવું જોઈએ. સુખી ગણાતે વગ સરણુમાં જ આપણું હિત છે. એવી આ અંગે પ્રયત્નશીલ બને તે આ ખાતા શકિતના અભાવમાં એવા મહાપુરૂષ માટે કઈપણ જાતનું ફંડ રાખવાની જરૂર બનીને તેમની અવહેલના કરવાનું ન રહે ! ફંડ રાખ્યા પછી એને વિનિયોગ ઉચિત નથી. અહીં દલીલે તે ઘણી કઈ રીતે થાય છે–એ કહેવાની જરૂર નથી. કરી શકાશે. અંજન શલાકાદિને આદર્શ સાચા સાધમિકને પણ એમાંથી સહાય બનાવી વિહિત-અવિહિતને ભેદ પણ આપતી વખતે જે વિધિ કરવામાં આવે ભૂંસી શકાશે. પરંતુ મહાપુરૂષની છે. એ વિધિ પછી કોઈ પણ સાચા સાધ- અવઝાના પાપથી નહિ બચાય. આ વાત મિકનું ગૌરવ રહે, એ વાતમાં બહુ દમ લેકેના હવે જ નહિ, વર્તમ ન આચાર્યનથી. છેડા વરસ પહેલા એક શહેરમાં દેવાદિ મુનિઓના હૈયે પણ ઊતારવી એક આચાર્ય ભગવન્તની નિશ્રા માં સાધુ- અધરી છે. મિક ભકિતનું આયોજન થયું હતું. માંડ એક ગામમાં ,
એક ગામમાં અખિલ ભારતીય સંસ્કૃતિ પંદર-વીસ દિવસ ચાલે એટલી સહાય
રક્ષકદળના ભાઈઓ શ્રી પર્યુષણ પર્વની માટે પણ સાધર્મિકોને સકલ શ્રી સંઘની
આરાધના કરવા-કરાવવા ગયેલા. ત્યાં વરવચ્ચે ઉપસ્થિત કરી આચાર્યદેવશ્રીએ
ઘડામાં બે ભાઇઓએ સાધુ થવાની ઉછાતેમને હિતશિક્ષા પણ આપેલી. આવું તે
મણે લીધેલી. એ મુજબ વરદંડામાં સાધુ હવે લોકેને માફક આવી ગયું છે–એ એક
બની કરીને પાછા કપડાં ઉતારી તેઓ જુદી વાત છે. અહીં એ વિચારવાનું છે કે
ઘેર ગયેલા. ઉછામણીની આવક કયાં લઈ “ધાર્મિક વહીવટ વિચાર ના પે. નં.
ગયેલા એની ખબર નથી. પૈસા ભેગા ૩૨માં આ શ્રાવક-શ્રાવિકા ખાતે રકમ ઊભી
કરવા માટે વિમાનમાં જે રીતે અજમાકરવા માટે જે ઉપાયે દર્શાવ્યા છે, તે
વાય છે–એ ખૂબ જ અગ્ય છે. “નામ કેટલા ગ્ય છે?
વગર કામ નહિ અને માન વિના દાન ખાસ તે શ્રી શાલિભદ્ર વગેરે નહિ આ રીત આજે મે ટા ભાગે વ્યાપક મહાત્માઓ બનવા માટેની ઉછામણું બની છે. ગૃહસ્થ વગરને પારમાર્થિક બલવાની જે વાત અહીં જણાવી ધમથી વાસિત બનાવવાને બદલે ગમે છેએ સર્વથા અનુચિત છે. આજે તે રીતે ધર્મ કરનારા બનાવવાનું કાર્ય

Page #823

વર્ષ : ૨ : અંક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
આજે ખૂબ જ ઝડપથી વિકાસ વૈયાવચ્ચને સ્વીકાર કરે જોઈએ. સમય પામી રહ્યું છે. એમાં કેટલાક સાધુ ઘણે જ ખરાબ આવી રહ્યો છે. અમુક ભગવં તેના ફાળે ઘણે છે. પોતાના વિહારના માર્ગો તે હવે કાયમ માટે મહત્વકાંક્ષી આ જનને પૂર્ણ કરવા બંધ કરવા પડશે. ૨૦૪૪ના સંમેલનના માટે ગમે તે રીતે પૈસા ભેગા કર- સૂત્રધારોએ આ વિહારના માર્ગોને સુગમ વાની વૃત્તિએ આજે ધર્મ સ્થાનોની વસ્તુત: અગમ્ય બનવાનું શરૂ કર્યું છે. અવદશા તાંતરી છે.
“ધામિક વહીવટ વિચાર” આ પુસ્તકની શ્રી શાલીભદ્ર, પરમહંત શ્રી
એ પણ એક વિશેષતા છે કે અન્યત્ર કોઈ
પુસ્તકમાં જોવા નહિ મળે એવું એમાં કુમારપાળ મહારાજા કે શ્રી શ્રી ણિક મહારાજા વગેરે ધર્માત્માનું પાત્ર
સુદીર્ધ શુદ્ધિપત્રક છે. જેમાં પુસ્તકમાંની કેટ
લીક લીટીએ કેટલાક પરિચ્છેદ [ફકરાઓ] ભજવીને સાધારણુ ખાતા માટેની આવક ઊભી કરવા કરતાં એવી
કાઢી નાંખવાનું જણાવ્યું છે. અને કેટલુંક
એટલે લગભગ ત્રણ પેજ જેટલું મેટર સંસ્થાઓ બંધ કરી દેવામાં વધુ
ઉમેરવાનું જણાવ્યું છે. એ લખાણ લાભ છે. શ્રી સંઘને સુખી ગણતે વર્ગ
આમ તે ખૂબ જ સ્વસ્થતાપૂર્વક કરાવ્યું ઓઢાર્ય પૂર્ણ સહકાર આપે તે આજે ધર્મ
હશે ! [કારણકે શુધિપત્રક કેઇ અસ્વસ્થ સ્થાનમાં ઈપણ ફંડની આવશ્યકતા ન
પણે તૈયાર ન કરે ] પરંતુ એનાથી લેખકરહે. જેથી શ્રી સંઘના ધાર્મિક દ્રવ્યના
શ્રીની અસ્વસ્થતા ખૂબ જ સ્પષ્ટ પણે રેકાણને કઈ જ પ્રશ્ન ના રહે આ માટે
જણાઈ આવે છે. પુ. નં. ૧૫૩-૫૪ના એ જરૂરી સૂચના કે માર્ગદર્શન આપવાની
લખાણમાં પણ શાસ્ત્રકાર પરમષિઓના જવાબદારી પૂ. આચાર્ય દેવાદિની છે. આ
આશયને નાશ કરવાનું ખૂબ જ સીફતથી અંગે સેવાની ઉપેક્ષા ખૂબ જ અહિત
કર્યું છે. શ્રી જિનપૂજાદિ અનુષ્ઠાન કારિણું બનવાની છે.
સમ્યગ્દર્શન આચારરૂપે વિહિત છે–એમાં આજે સાંભળવા પ્રમાણે નેવું' (૯૦) કે વિવાદ નથી. એ અનુષ્ઠાને દેવદ્રવ્યથી સ્થાને “ગુ પૂજન” નું દ્રવ્ય કે જે શાસ્ત્રીય
કરાય કે નહિ એને વિવાદ છે. ધનની દ્રષ્ટિએ માત્ર શ્રી જિનાલયના જીર્ણોદ્ધારા
મૂરછ ઊતારનારા અનુષ્ઠાને સમ્યગ્દર્શના.
દિનાં કારણ તે બને જ છે, વધુમાં દિના જ કાર્ય માટે દેવદ્રવ્ય તરીકે ૧૫
ચારિત્ર મહનીયને નબળું પાડે છે–એ રાય છે તે, ગુરૂભગવંતની વૈયાવચમાં.
વિશેષ લાભ છે. એ લાભને છતી શકિતએ વાપરવા માટે આચાર્યદેવાદિની સુચનાથી જાતે કરવાની અનુકૂળતા સંમેલનના સમપહોંચી ગયું છે. આત્માથી પૂ. સાધુ- કેએ કરી આપી છે. તેથી વિરોધ કર સાદવજી મ. એ ખૂબ જ ઝીણવટભરી પડે છે. દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરનારને શું તપાસ કરીને જ સંસ્થાઓ તરફથી થતી સમ્યગ્દર્શનની એટલી બધી દિધ થઈ

Page #824

૯૩૨ ?
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
જાય છે કે જેથી સ્વદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની (હલકા કુલમાં જન્મેલાના કપાળે વિધિને સંમેલનવાદીઓ તદન ગૌણ શીંગડા નથી હોતાં અને કુલી ખાનદાન] બનાવી દે છે ?
ના કપાળ ઉપર કેઈ શણગાર નથી હોતા. વિરોધ કરનારા વર્ગની માન્યતા સમ.
પણ જયારે એ બે કિલીન અને કજાત બેલે જવા જેટલી પણ બુધિ ના હોય તે ત્યારે એમની વાણી ઉપરથી એમનાં જતિધાર્મિક વહીવટ વિચાર લખવાના બદલે કુલનું પ્રમાણ મળી જાય છે.) સંમેલનને વિરોધ કરનારા પૂ. ગીતાર્થ
ગીતાર્થ અને અગીતાર્થમ ય આવું જ
છે. કેઈના કપાલે ગીતાર્થ અને અગીતાર્થ, ભગવતે પાસે અધ્યયન કરવું જોઈએ.
ની પટ્ટી મારેલી નથી હોતી. તેમની પ્રરૂસ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવાનું જણાવનાર
પણ ઉપરથી જ સમજુ માણસે એમની એના આગ્રહને “કદાગ્રહ’ જણાવનારાઓએ
' ગીતાર્થતા અને અગીતાર્થતાનું માપ જાણી પોતાની મનોદશા તપાસી લેવી જોઈએ.
લેતા હોય છે. ધાર્મિક વહીવટ વિચાર' આ પુસ્તકમાં સંમેલનને વિરોધ કરનાર મહાત્મા લેખકશ્રીએ જે પ્રશ્નોત્તરી છાપી છે એની
માટે શોધી–શોધીને અપશો [“પવન સમીક્ષા હવે પછી કરવાનો વિચાર છે. પાવડીની જેમ વિહાર કરના રા' વગેરે પુસ્તકના દરેકે દરેક પેજની સમીક્ષા કર
વાપરતાં પહેલાં સંમેલનવાદી પોતાના વાની જરૂર હોવા છતાં અહીં સંક્ષિપ્ત
અચારો ઉપર એક નજર ફેરવ. સંમેલનપણે જ સમીક્ષા કરી છે. જે મુદ્દાઓની
વાદીઓમાં એક આચાર્યશ્રી પોતાના અહીં સમીક્ષા કરી નથી, તે બધા જ રસાલા સાથે એક નાના ગામમાં વિહાર સુદૂદાઓ બરાબર છે એવું માની લેવાની કરતાં પધારેલા. ત્યાં એમની ચાર પૈડાંજરૂર નથી. સંગવશ એ મુદ્દાઓની વાળી હાથલારીનાં પિડાંની બે નકામી વિચારણા અહીં કરી નથી, અવસરે કરીશ. થઈ ગયેલી. ગામડાના સંઘને શકિત [કે
વિ.સં. ૨૦૪૪ના સંમેલનના બધા સૂત્ર ભકિત] નહિ હોવા છતાં એ અમારવી તે ધારી ગીતાર્થ હતા અને સંમેલનના ઠરાવને પડેલી જ. એ ગામમાં વૈયાવચ ખાતાની વિરોધ કરનારા બધા અગીતાર્થ છે-એવું રકમ હતી નહિ, “દેવકું સાધારણ જ માનતા-મનાવતા પૂર્વ પિતાની ગીતાર્થતા “સાધારણ ગણીને તેમાંથી વૈયાવચ્ચને ઉપર સંમેલનવાદીઓ ડી નજર રાખે. ખર્ચ થતે (એ સંઘને આવું માર્ગદર્શન એક સંસ્કૃત સુભાષિત છે.
આપનારા બીજા એક આચાર્ય શ્રી પાછા તે “ન જારજાતસ્ય લલાટફૂગ,
વખતે મેટા ગીતાથ ગણાતા. પંન્યાસજીના - કુલપસૂતસ્ય લલાટશભા; આ (ધા. વ. વિ) પુસ્તકમાં એ આચાર્યયદા યદા મુચતિ વાદ્યબાણું, શ્રીને “ગામે-ગામના હિસાબના ચોપડા
તદા તદા જાતિકુલ પ્રમાણમ” જોઈ ગ્ય સૂચને કરી પિડા ચેખા

Page #825

વર્ષ ૬ : અંક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
: ૯૩૩
કરનારા” તરીકે ઉલ્લેખ પણ છે) સાધ્વા- છને એ તે પડી રહ્યો હતો કે કડવા ચારને અનુરૂપ નહિ એવાં સાધન વાપ. ઔષધ જેવી આ સલાહ તેમણે ઘૂંકી દીધી રવાં અને એના ખર્ચ કયા ખાતામાંથી અને મધુર અપગ્ય ચટાડનારાનું શરણ થાય છે, તેની દરકારે ય નહિ રાખવી સ્વીકારી લઈ પિતાના ભાવ આરોગ્યની -આ ગીતાર્થના લક્ષણ છે ? આવા પંન્યાસજીએ ઘેર બેદી નાંખી. પંન્યાસજી ગીતાર્થોની નિશ્રામાં સંમેલન ભરાય અને ની આ ભાવણ મનોદશા જ, આજે આપણું આ લેખક–પંન્યાસજી તેના સંચા- પંચાસજીને શાસ્ત્રીય તરફ સૂગ અને લક અને પ્રવકતા બને ત્યારે શાસ્ત્રો તે અશાસ્ત્રીય તરફ આદર કરાવી રહી છે. પસ્તીમાં જ ફેરવાઈ જાય ને ?
પંન્યાસજીની પુસ્તિકા સામેનું આ લખાણ, તીર્થ યાત્રાના સંઘ, ઉપધાન વગેરે પંન્યાસજીને આરેગ્યની આશા કરતાં વધુ શાસ્ત્રીય અનુષ્ઠાને તરફ ગંદા ઈશારા તે, પંન્યાસજીના ચેપથી બીજા માંદા ન કરતાં પહેલાં, લેખકશ્રી પોતાના પરિવાર પડે એવી આશાથી લખાયું છે. અને પિતાની સંસ્થાઓ તરફ ધ્યાન આપે. આ પુસ્તકના વાંચન-મનનથી ધાર્મિક“આવી વાતને આપણે આમ દબાવી ન દ્રવ્યને વહીવટ સૌ કોઈ પૂ. ગીતાર્થ દઈએ” નો પડકાર કરી પારકા શિથિલા- ભગવતેના માર્ગદર્શન મુજબ કરવા ચારાની ચર્ચા કરવાને રસ પિવાનું ભારે પ્રયત્નશીલ બને અને ધાર્મિક વહીવટ વિચાર” પડી જશે શાસ્ત્રીય અનુષ્ઠાને દરમ્યાન, નામના અવિચારી પુસ્તકનું અનુસરણ કરે કઈ અ ગ્ય જીવની પ્રવૃત્તિથી કયારેક નહિ-એ જ એક શુભાભિલાષા કશુંક આપટિત બની જાય તેને આવે ઊહાપોહ કરનારાનાં અને એમાં રસ લેનારાંના માનસ વિકૃત હેવાનું કેઈ પણ તંદુરસ્ત મનેદશા ધરાવતે વિવેકી સમજી શકે એમ છે. પંન્યાસજીની સંસ્થાઓ ભ્રષ્ટા
ધર્મ જ આધાર છે. ચાર, શિથિલાચાર અને અનાચારની કેવી
જે ત્રણે લોકનો આધાર છે, સમુદ્રવિકૃતિઓથી પીડાઈ રહી છે અને એ
મેઘ-સૂર્ય અને ચંદ્ર પણ જેને વશ છે, વિકૃતિઓ હેર થઈ જતાં બધું દબાવી જેની કપાથી અસુર-સુરેન્દ્રો અને નરેદેવા કેવાં માયામૃષાવાદ સેવવાં પડયાં છે- તે
= વડે સંપત્તિએ પણ ભગવાય છે. એ જાણીને ઘણુ થાય એવું છે. સાચા અને ચિંતામણિ-કામધેનુ-કલ્પવૃક્ષ આદિ ગીતાર્થોએ પંન્યાસજીને આવી પ્રવૃત્તિ પણ જેને આધિન છે. તે શ્રી જન ધર્મ એથી દૂર રહેવાનું શરૂથી જ જણાવ્યું સૌને શાવતી એવી મોક્ષ લક્ષમીને આપનાર હતું. પણ મહત્ત્વાકાંક્ષાને રોગ પંન્યાસ બને છે

Page #826

જૈન પત્રના તંત્રીની માફી અને સમાધાન
સવગીય આચાર્ય ભગવંત પૂ. રામચંદ્રસૂરીશ્વરજીનાં સિધાંતની પરંપરા બાબત જેન પિપરના તંત્રી શ્રી મહેન્દ્ર ગુલાબચંદ શેઠે તેમનાં જેન અંક નં. માં ગેરવ્યાજબી લખાણ આપેલ તેની સામે શેઠશ્રી હમીરચંદ માણેકમલ જેને બે રીવલી કોર્ટમાં કેસ કરેલ તે બાબતની બેરીવલી કેર્ટમાં શ્રી મહેન્દ્ર શેઠે માફી માંગતા શ્રી હમીરમલજીએ તા. ૧૭૬-૯૨ના દિવસનું માફી પત્રનું લખાણ જેમાં તિથિ વિષયક બાબત પુનાના પંડિત કે. વદને ચુકાદે સવ. આ. ભ. વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજીના તરફેણમાં હતું. તે મુખ્ય લખાણ મુંબઈ સમાચાર તથા ગુજરાત સમાચાર તા. પ-૮ ૯૨ અને તા. ૭.૮-રમાં જાહેર કરતાં તેના પડકાર રૂપે ફરીથી શ્રી મહેન્દ્ર શેઠે ગુજરાત સમાચાર તા. રર-૯ ૯રમાં આક્ષે પાત્મક ગેર લખાણ તથા માફી પત્રની નકલને મે આપી જ નથી એ બાબતની જાહેરાત આપતા શ્રી મહેન્દ્ર શેઠ ઉપર બે રીવલી કોર્ટમાં ફરીથી શેઠ શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જેને કેસ નં. ૨૧૧-રંટ ૧૯૯૨ તથા બીજે કેસન: પર-સમન્સ-૧૯૯૩થી દાખલ કરેલ તેનું શ્રી મહેન્દ્ર શેઠ તરફથી ક્ષમાયુકત સમાધાન કરેલ છે.
સમાધાન તા. ૨૪-૧-૧૯૪ જૈન પત્રકાર શ્રી મહેન્દ્ર ગુલાબચંદ શેઠ ઉપર શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જેને બોરીવલી કોર્ટમાં બીજીવાર બે કેસ દાખલ કર્યા અને શ્રી મહેન્દ્ર શેઠ તરફથી ખુલાસે તથા કબુલાત
મુંબઈ સમાચાર તા. ૫-૮-૯૨ તથા ગુજરાત સમાચાર તા. ૭૯૮-૨ ના દિવસે શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જેને આપેલ જાહેરાત વ્યાજબી હતી. તેમજ “જૈન પત્રમાં સમાધાન અંગેની છાપેલ ૨૦૦ કેપીઓ મેં (શ્રી મહેન્દ્ર ગુલાબચંદ શેઠે શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જેનને આપી હતી. ગુજરાત સમાચાર તા. રર-૯૯૨માં મારા ગેર લખાણ અહેવાલ અંગે વિચાર ભેદ અંગે હું “મિચ્છામિ દુકકડમ” માંગુ છું. કેટેનું અપમાન શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જૈને કરેલ નથી. પૂજ્યપાદ આચાર્ય શ્રીમદ વિજય પ્રેમસૂરીશ્વરજી મ.સા.નાં પટ્ટાલંકાર પૂજય આચાર્ય શ્રીમદ્દ વિજય રામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા. અંગેના ગેર લખાણ માટે પણ હું ક્ષમા માંગુ છું. જૈન ધર્મ ક્ષમાપના પ્રધાન ધર્મ છે. નિષ્પક્ષપાતથી વિચારી અમે
૪.

Page #827

વર્ષ ૬ : અંક ૩૮ : તા. ૧૦-૫-૯૪
-
૧ ૩૫
સાક્ષી
બને વાદી તથા પ્રતિવાદીએ ઉપરોકત સમાધાન કરેલ હઈ શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જેને બેરીવલી કોર્ટના બને કે રાજીખુશીથી પાછા ખેંચી લેવાની સંમતિ દર્શાવેલ છે. તે પ્રમાણે મારા ઉપર કરેલા બને કેસ પાછા ખેંચી લેશે. આથી વિશેષ શ્રી હમીરમલ માણેકચંદ જૈનને જે કંઈ મને દુઃખ થયેલ હોય તેની હું ક્ષમા માગું છું.
વાદી જવાહરલાલ મોતીલાલ શાહ
હમીરમલ માણેકચંદ જૈન નગીનદાસ વાવડીકર
પ્રતિવાદી સાહી -
મહેન્દ્ર છે. શેઠ (જૈનતંત્રી) ૧. પ્રાણ લાલ છગનલાલ શેઠ (એસ.ઈ.એમ.) ૩. અશોક પટવા. ૨. કાનજી ભારમલ
૪. પ્રવિણભાઈ ગંભીરદાસ શાહ તા. ૧૪-૧૨-૧૯૯૩
શ્રી મહાવીર શાસન – શ્રી જૈન શાસન
લવાજમ વધે છે.
8. મહાવીર શાસન માસિકમાં દિવાળીથી સફેદ કાગળ વાપરવાના શરૂ કર્યા છે. અને તેથી તેના ખર્ચની રાહત માટે લવાજમ ૨૧, રૂ. માંથી ૩૫ રૂ. કર્યા છે.
એક વર્ષ રૂ. ૩જી પાંચ વર્ષ રૂા. ૧૫૧ બે વર્ષ રૂ. ૬,
આજીવન રૂા. ૪૦]. શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિકનો ખર્ચ વધુ આવે છે તેની યોજના વિશેષાંક દ્વારા મુકી છે અને તેમાં પણ નવા વર્ષથી રૂ. ૪૫ને બદલે રૂા. ૫ લવાજમ કરવામાં આવે છે અત્યારે લવાજમ ભરનારે ચ હુ વર્ષના બાકી અંકોના રૂ. ૧) અને નવા વર્ષના રૂા. ૫૧ભરવા.
એક વર્ષના રૂા. ૫૧૦ પાંચ વર્ષ ના રૂ. ૨૫૧]
બે વર્ષના રૂા. ૧૦૧] આજીવન રૂ. ૨૦૧૫ શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રી મહાવીર શાસન કાર્યાલય શ્રુતજ્ઞાન ભવન
શાક મારકેટ સામે ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર,
જામનગર,

Page #828

સમાચાર
naath n not a n
જાપ માંગી
લંડન શ્રીમતી અ.સૌ. લક્ષ્મીબેન અઠ્ઠમ ઉપવાસ આય'બિલ કુશવલાલ હેમરાજ તથા શ્રીમતી અસૌ.વિ કાર્યક્રમની વિનંતી કરી છે. આ રમાબેન હરખચંદ લખમશીના વરસીતપના જરૂરી છે. પરંતુ તે કા ક્રમમાં વિવાદા પારણા થૈ. સુ.૩ના સવારે ૧૦ વાગ્યે થશે. સ્પદ દિવસ ચૈત્ર સુદ ૧૪ રવિવાર એમ ખપેરે ૧ વાગ્યે માટીપૂજા ભણાવાશે. રાખવાની શી જરૂર હતી. રિવવાર છતા તથા સાંજે સાધર્મિક વાત્સલ્ય જમણુ હાય તે બીજો પણ મલી શકે. અગલે થશે. સ્થળ. કડવા પાટીદાર સેન્ટર કે દિવસે આવી જા+ખ અપી છે તે ભૂમિકા એમગ્રોવ સ્કુલ સામે કેન્મે ૨ એવન્યુ હેરા. સ` શકે નહિ. અઠ્ઠમ કરવા હોય તે નિમ ત્રક કેશવલાલ હેમરાજ તથા હરખ- દ્વિપસેમાં કરવા તે જણાવી શકયા ચ'દ લખમશી ['ડન] નથી. આથી થોડા વિવેક વાપરીને રીતે ભાવ જાગે અને ભાવ જાગે તેવા દિવસે લઇ સ્પષ્ટ જાહેરાત કરવી ઇએ જેથી તીર્થ રક્ષા અભિયાનથી જાગૃતિ માવે.
કયા
:૫૮
સિંહણુ
હાલાર તીર્થ - (વડાલી અત્રે પૂ. ૫' શ્રી વસેન વિજયજી ગણિવશ્રીની નિશ્રામાં વ. સુદ-૫ ના પાટણ નિવાસી શાહ ચ`દ્રકાંતભાઈ હિ'મતલાલની દીક્ષા થશે વરસીદાનના વરધેડા બૈ સુ. ૪ (બીજી) સવારે ૮-૩૦ વાગ્યે નીકળશે.
સમગ્ર જૈન ચાતુર્માસ સૂચી – તે અ ંગે સાધુ સાધ્વી ઠાણા નામ સરનામા સમુદાય માકલવા વિનતિ થઇ છે સરનામુ બાબુભાઇ જૈન ૧૦૫ વિરુમતી એપાર્ટમેન્ટ આકુલી ક્રોસ રોડ નં. ૧ કાંદિવલી પૂ સુબઇ ૧૦૧
ગુ. સ તા. ૨૩-૪-૯૪ બૃRsદ્ મુ`બઈ જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિ પૂજક સોંઘ મહામ`ડળ-મુંબઇ દ્વારા શ્રી સમેત શિખરજી તીર્થ રક્ષા અભિયાન કાર્ય ક્રમમાં
વડાદરા પૂ મુ. શ્રી ગી. વિ. મ. નુ' ભગંદરનુ’ આપરેશન સયાજી હૈાપીટલમાં થયા બાદ કાઢી પાળ પછી નિઝામપુરા આળી કરાવી પુ.મુ.શ્રી. દિવ્યાન દ વિ.મ. ના ૧૮ દિવસ પ્રવચન સારી રીતે થતા ફાગણ વદ ૧૪ના પધારતા આર ટી. શાહ તરફથી સંઘ પૂજન થયુ રાજ ભાવિકા તરફથી પ્રભાવતા થતી સમેત શિખરજી તીર્થ રક્ષા માટે સુદ ૮ના ગમુ દાયિક આય મિત્ર થયા તેમજ જે. બી. પરીખ તરફથી ૫-૫ રૂા. નું બહુમાન કર્યુ ચૈત્ર વઢ માં વિહાર કરી કાવી ગ‘ધાર થઈ પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સુ. મ. ને જગડિયાજી તીર્થં ભેગા થવા ભાવના રાખ છે.

Page #829

: શ્રી જૈન શાસને (અઠવાકિ) [ટાઈટલ નું ચાલુ]. ગયેલા ભકતે પણ એ રસોડાનું મજેથી લક્ષમીને સદુપયોગ કરો. અને સ્વપરનું જમીને જે ગુરૂપૂજનાદિનું દેવદ્રવ્ય છે. સંસારભ્રમણ વધારવા સાથે બોધિ દુલભ એથી સાધુઓ સાથે પોતે પણ દેવદ્રવ્યથી બનવું હોય તે શુદ્ર દેવદ્રવ્યને સંકલિપત બનેલી રસોઈ વારૂણદિને ઉપયોગ કરી દેવદ્રવ્યને આરોપ કરી લેખકના અદના નિ સંકેચ દેવદ્રવ્યના ભક્ષક બની સ્વસેવક બને જાવ !
પરને સંસાર વધારવા સાથે અનેકને બધિ તરવાનો-ડુબવાને બને રસ્તા તમારી દુર્લભ બનાવી, બે ધિદુલભતાને પેઢી-દરસામેજ છે. કયાં માગે ડગ માંડવા એ પેઢી ભાવી વંશમાં સતત ચાલુ રાખવાનું તમે ગંભીરતાથી વિચાર-અ-વથા ભારે નવિનતાભર્યું શાસ્ત્રવચન લોપકની પાપપસ્તાવો થશે.
ગંગા વહેતી રાખશે. એવી જ બીજી વાત જોઈએ. ગુરૂ પૂજનનું દ્રવ્ય ગુરૂ નિપરિગ્રહ
ભાઈ ! સાધુ-સાધવીની સેવા વેયાવચ હોવાથી દેવદ્રવ્યમાં જ જાવ આ સત્ય
કરવી એ તે શ્રાવકનું મૂખ્ય કર્તવ્ય છે, નાનકડો જેન બચે જાતે હોવા છતાંય
શુભ ભાવથી કરે તે તીર્થંકરનામકર્મ ને ગુરૂ વૈયા વચ્ચમાં લઈ જવાનું સાહસ
બંધ કરાવે–આ કર્તવ્ય જે બાજુમાં મૂકે આ લેખક મહાનુભાવે સૌના પ્યારા બનવા
તે અસંખ્ય કાલીન કે અનંતકાલીન કેવું મજેથી કર્યું છે, આનાથી તે સાધુઓ સંસાર વધ્યા વિના નહી જ રહે આ વાત માટે નવા પતનના-શિથીલાચારના રસ્તા
સારી રીતે સમજો અને ભવભ્રમણું અ૯પ તૈયાર થ ાં. તેવા ગુરૂપૂજન તે શું
કરી મુકિત પદને વહેલી તકે પ્રાપ્ત કરવા પણ જ્ઞાન જન પણ ઉઠાવી જતા થયા.
શાસ્ત્રવચન ઉપર દઢ શ્રદધાવઃ બની હવે સાધુ બો સંઘ આગળ નિર્ભયતાથી આવા લેખકેથી જાનને બચા–અને કહેશે કે, ગુરૂપૂજનના દ્રવ્ય ઉપર અમારો એમાંજ શાસનની ભકિત-રક્ષા અને પ્રભાઅધિકાર છે અને જેમ ઠીક લાગશે તેમ વકતા છે. અમે ઉપાધિ દવા આદિમાં કરીશું. જિન વચનદ્રોહિણેના સંસાસંઘને ચાના ઉપર કોઈ અધિકાર નથી. રિયુ આ આગમ વચન સતત નજર છેને જિન જ્ઞા ભંજકે પેદા કરેલું રંગી- સામે રાખી શુધ્ધ ધર્મમાગે પુરૂષાર્થ કરવાં બેરંગી નાટક ! અરે ! હવે તે ગામના દ્વારા શાશ્વત શીવસુખના સ્વામી બનો આજુબાજુ ના ગામોમાં જેનોની વસ્તી એજ એક મનોકામના. ન હોય તે ગુરૂપૂજન-કામળી આદિ વહ- આ બુકની રસપ્રદ વાતો હવે પછી રાવવાની બોલીને ઉપગ સાધુઓ માટે જોઈશું. રસેડા કરવામાં કાર-રીક્ષાદિના ફાડામાં વિના સંકે ચે થશે. ગોચરી હરાવવાં

Page #830

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
'''
--
SE A ડિવિ શિ
-
*
-
Iી
સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
૦.
૦
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
2 - સાચાની રક્ષા માટે કલેશ અવશ્ય કરવાને. પૈસા માટે કજીયા કરનારા અને ધર્મ 6 માટે સાચી વાત કહે તેને કજીયા કરનાર કહે તે મહાપાપી લેકે છે. તે છે . આ સંસારનું સુખ ળિવવા જેવું નથી, ઇરછવા જેવું નથી, ભેગવવા જેવું જ આમ જે ન સમજે તેને જેન કેણ કહે ?
શરીરને સેવક, ઈન્દ્રિયોને ગુલામ, કષાયને આધીન બનેલાને ધર્મ ફાવે જ નહિ,
ધર્મમાં મજા પણ આવે નહિ. 0 ૦ દેવ-ગુરૂ અને ધર્મની સામગ્રી વિના દુનિયામાં એવી કઈ ચીજ છે જેના પરના
રાગથી આત્માનું ભલું થાય ? 0 ૦ ધર્મના પ્રમીને સંસાર જેલખાનું લાગે, વિષય-કષાય વૈરી જ લાગે. 0 ૦ આત્મા જ સંસાર છે. આત્મા જ મેલ છે. વિષય કષાયથી જીતાયેલે આત્મા છે તું તેનું નામ સંસાર. વિષય-કષાયને જીતેલે આત્મા તેનું નામ મેક્ષ. 0 ૦ દુનિયાદારીની કોઈપણ ચીજ પર અમને રાગ થાય તે અતિચાર લાગે, ર ગ થાય છે તું તેનું દુખ પણ ન થાય તે આત્મા ધીમે ધીમે બગડવા લાગે અને પછી તું
પતન પામે ! 1 . જે જીવ રોગને કાબૂમાં લે, સમાગે વાળે તે દ્વેષાદિ શત્રુઓ તેના ગુલામ છે. છે 0 ૦ વર્ણનમાં ફેરફાર થાય પણ સમજણ તે વિશે ય કલાક સાથેને સાથે જ રહે છે 0 અગ્નિ સળગાવવા પડે તે પણ અગ્નિ બાળનાર છે તે સમજણ સાથેને સાથે જ છે
હોય છે ને? તેનાથી સાવધ રહીને તેને ઉપયોગ કરે ને ? તેમ ઘરબાર પૈસા છે તે જ ટકાદિ આત્માને ખરાબ કરનાર છે તે ભૂલાય તેમ છે કે યાદ રહે તેમ છે ? ' જેની સાથે જ કામ કરવું પડે તે નુકશાન કરનારી હોય તે ભૂલાય ખરી? તે ર૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે. શેઠે સુરેશ પ્રિટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ના ૨૪ ૧૪
ર૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૦
૦

Page #831

- મૂર્સિ
(તા.મ,
4 -- છે નમો ૨૩વસTe fથય?1ો પમાડું. મહાવીર પન્નવસાIui
હાથજ અને શ્રદરટિશ તથા પ્રચારનું ૪૪.
તમે વ ી વાલી
UGU માણ]
સવિ જીવ કર્યું
જેઠgl/J8
શાસન રસી.
સાત સુખદાયી “સ” કારો સભ્ય–સમતા-સત્ય-સરવ–સંતોષ-સંયમ: | समाधिश्चेति साधूनां सकाराः सप्त सौख्यदाः ।।
સમ્યફવ, સમતા, સત્ય, સત્વશીલતા, સ તેષ, સંયમ અને સમાધિ આ સાત “સકાર સાધુપુરુષને સુખદાયી છે.
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦ શ્રદા જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
દેશમાં રૂા. ૪૦૦ " જામનગર (સૈાષ્ટ્ર) 1N91A PIN-3ઠા૦૦5
श्री महावीर नजारापना केन्द्र केवा

Page #832

ઘણું મેળવવા થોડું છોડો?
- શ્રી વિરાગ ઘેડાને માટે ઘણું છોડવું છે કે ઘણાને માટે છે ડવું છે ? કેમ ભાઈ મારા બેલાયેલા શબ્દોમાં સમજણ ના પડી. ના, ગુરૂદેવ. હું કોઈ સમજી શકે
અરે ! આવા સરળ શબ્દોમાં અને શુધ ગુજરાતીમાં હું બેસું છું.
તમારે ઘણાને માટે થેડું છાડવું છે કે ચેડા માટે ઘણું છે ડવું છે. ગુરૂદેવ, બેલાયેલા વર્ષોનો ભાવાર્થ સમજાય છે પરંતુ ગુઢાર્થ સમજાતું નથી.
ઘણું મેળવવા માટે અમે અમારા આચાર-વિચાર અને અમારી માન્યતા પણ ફેરવી નાખી, છેડી દીધી છતાં પણ સરવાળે....
મેળવવાની ભાવના ઘણી મહેનત પણ ઘણી, પણ હાથમાં ચપણીયું પણ ન રહ્યું મેળવેલી પ્રતિષ્ઠા-આબરૂ ગુમાવવાનો અવસર હવે આવી લાગે છે. વાહ ભાઈ વાહ, તમે તે ખૂબ ત્યાગી તમારે ત્યાગ ઘ મટે, અરે ગુરૂદેવ, આપશ્રીના ત્યાગ આગળ તે અમારે ત્યાગ નહી જેવો છે. ત્યાગી કહીને અમને શા માટે ઉંચે ચઢાવે છે ?
આપશ્રીને ધન્ય છે. આપશ્રીના સંયમને ધન્ય છે. આપશ્રીની તપશ્ચર્યા અને ત્યાગને ધન્ય છે. આપશ્રીએ કેટલે બધો ત્યાગ કર્યો છે? ઘર છોડયું, પરિવાર છે, સઘળી સંપત્તિને ઠોકર મારી, આપ કેટલા મહાન છો. રહેવા માટે સુંદર મઝાના મકાનો મળે છે છતાં પણ મઠધારી બનાતા નથી. બસ કર, ભાઈ બસ, ઘણી સ્તુતી કરી. ફેગટ વખાણ ન કર. બિરદાવલી ગાઈને અમને ફૂલાવ નહી. કદાચ વખાણેલી ખીચડી દાંતે વળગી જશે. ભાઈ, હજી પણ કહુ છું, તમે ત્યાગી છે. મે ટા ત્યાગી છે. મારું કહેવું સાચું માને. નવાઈ પમાડે તેવું મુખડું કરતા બેલે, ગુરૂદેવ ! હું કેવી રીતે ત્યા શી? આપશ્રીની વાતનો ગુઢાર્થ હું સમજી શકતું નથી. આટલો વૈભવ, આટલં સંપત્તિ, આટઆટલું રાચરચીલું, પણ માંગતા જયાં કેસરીયા દૂધ મળે, સુખ-સાહ્યબીને પાર નહી ભોગ વિલાસમાંજ હું બેઠો છું. નિરંતર સુખ ભોગવી રહ્યો છું. આ પશ્રી પણ નિહાળી રહ્યા છે છતાં મને ત્યાગી કહો છે. મારો ત્યાગ કેવી રીતે ? ભાઈ, તમારી વાત નગ્ન સત્ય છે તમારો ત્યાગ મારા ત્યાગથી ઘણું મટે છેતેનું કારણ તમે સાંભળે. જુઓ, મારી સામે મોક્ષનું સુખ છે. મારી સામે પરમાત્માનું પરમ સુખ છે. એટલું મોટું સુખ છે કે તેની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ છે સૌથી મહાન આ સુખ છે. એ સુખની પ્રાપ્તિ માટે મેં ધનનું સુખ, પરિવાર, રાચરચીલું, સંપત્તિનું સુખ, શેડે ખાવા-પીવાને ત્યાગ વગેરે છેડયું. પરંતુ આપશ્રી તે મહાન ત્યાગી છે. એ મહાન મેક્ષના સુખને અને પરમાત્માના વિશાળ સુખને છોડીને ધનના ટબુકડા સુખમાં ફસાયા છે.
બેલે હવે, મોટા સુખનો તમે છોડયું કે મેં. બતાવો મને, મહાન ત્યા થી તમે કે ? ગુરૂદેવ આપશ્રીને ગુઢાર્થ સમજી ગયો. મેળવવા જેવું છે તેને છોડીને અમારો પુરૂષાર્થ અવળી દિશામાં છે. અમારા આચાર-વિચાર અને અમારી માન્યતાને ફેરવીને અમે ઘણું મોટી ભૂલ કરી છે. આપશ્રીએ અમને સાચું સમજાવ્યું ન હતું તે અમે થોડાને માટે ઘણું છોડી દીધું હેત. ખરેખર આપશ્રીના ઉપદેશને ધન્ય છે.
ઘણું મેળવવા ડું છોડી દે.”

Page #833

હાલાર પૂ.જીવજયસૂરીશ્વરેજી મહારાજની - ૨ - na ulizovat euvo evo Porto PHU Nel Yuleg 47
sol Qullu
- તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
૮jજઈ) હેમેન્દ્રકુમાર જયુબલાલ શાહ
(૪જકેટ). સુરેશચંદ્ર રચંદ જૈઠ
(વઢવ૮). જાવેદ જm &
(જજ8)
SR NE • અઠવાડિફ• y"\આજ્ઞા વિરુદ્ધા ૨. શિવાય ચ મવઝા ઇ
WWW
વષ૬] ૨૦૫૦ વૈશાખ સુદ-૧૪ મંગળવાર તા. ૨૪-૫-૯૪ [અંક ૪૦
શ્રી જિન ભકિત . 8 પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. $ | (સં. ૨૦૨૮ કા. વ. ૧૪ બુધવાર તા. ૧૭–૧૧–૧૯૭૧) ખેડા 5
(પ્રવચન એણું) (ગતાંકથી ચાલુ) છે જે જીવ શ્રી જિનને ભકત બને તેને શું શું કરવાનું મન થાય તે ખબર છે? 9 છે શ્રી સંપ્રતિ રાજા બની માના પગમાં પડે છે, ત્યારે તેની માતા રાજીપો નહિ પણ ૨ ઉદાસીનતા બતાવે છે, આનંદ નથી પામતી. તેથી તે પૂછે છે કે-“માતાજી ! હર્ષના છે સ્થાને વિષ દ કેમ ?” ત્યારે તેની માતા કહે કે-“દીકરા ! રાજ્ય તે નરકમાં લઈ છે જનારું છે. રાજ્યમાં જ આસકત બની જાય તે તારું શું થાય? જે તું આ રાજ્યની છે સામગ્રીથી સારામાં સારા ધર્મમાં કામ કરે તો મને આનંદ થાય. તે જ વખતે શ્રી છે સંપ્રતિ રાજાએ કહ્યું કે-“માતાજી! રે જ એક શ્રી જિનમંદિરના ખાત મુહર્તાના સમા- 8 ચાર ન આવે ત્યાં સુધી મોઢામાં પાણું મૂકવું નહિ.” તે માતા કેવી હશે ! ઠીકરે છે પણ કે હશે !
આ સંસાર પાપ વિના ચાલે જ નહિ માટે સંસારનો ત્યાગ કરવો તે જ ધમા છે સંસારને ત્યાગ કરવાની તાકાત આવે માટે ભગવાનના દર્શન-પૂજન-દાન-શીલ-તપ આદિ ધર્મો બતાવ્યા છે. સંસારને ત્યાગ પણ મિક્ષ મેળવવા માટે જ કરવાનું છે નહિ ? કે અહીં કરતાં વધુ સારા સુખે મળે માટે. જે આ લક્ષ્ય ન હોય તે આ બધી 8 તમારી કિયા તે બહુ બહુ તે પુણ્યક્રિયા બને પણ સાચી ધમક્રિયા બને નહિ. ધર્મક્રિયા છે કરવી છે કે પુણ્યક્રિયા કરવી છે? ધર્મક્રિયામાં શ્રી જિનેશ્વરદેવની ભકિતને ભાવ

Page #834

го отсто છે ૯૦૨ :
: શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક) {
આવે, પુણ્યક્રિયામાં તે અભાવ પણ હોઈ શકે. આજ સુધી પુણ્યક્રિયા કરેલી પણ ઈ ધર્મક્રિયા નહિ. ધર્મક્રિયા પાછળ પુણ્યક્રિયા તે બંધાયેલી છે પણ પુણયક્રિયા પાછળ ધર્મક્રિયા બંધાયેલી નથી.
આજે તમારા ઘરમાંથી પણ જયણા કેમ નીકળી ગઈ? જેમ જેમ સગવડ છે મલતી ગઈ તેમ લેક ગાંડું બનતું ગયું અને સગવડ અપનાવતું ગયું. જેમ સગવડ વધારે તેમ ધર્મને અભાવ. ઘરમાં રહીને હિંસા કરે તે વાંધો નહિ, ને ? તેનાથી પાપ ન બંધાય? સગવડ માટે પાપ કરે તે તેની સજા નહિ હોય? આ નાસ્તિકતા ? કાઢયા વગર આસ્તિકતા શી રીતે પેસે? બહુ જુલમ થયે છે. સગવડ માટે આરંભ ઘણે કરવો પડે. જેમ જેમ સગવડ મલે તેમ તેમ આનંદ પામે તે પાપ ન બંધાય ને ? ! તે વખતે ય મનમાં થાય કે, મારા આત્મા પર જુલમ કરી રહ્યો છું. તેની સજા મારા { આત્માને જ ભેગવવાની છે. “પાપથી દુઃખ” આ શ્રધા પહેલા પેદ કરવાની છે. ઇ.
આપણા સુખ માટે ઘણા જીવોને દુઃખ આપીએ તે પાપ લાગે ને? તેથી દુઃખ આવે છે છે ને? તે તે દુઃખની ફરિયાદ કરાય કે તેને મજેથી વેઠાય ?
શ્રી જૈનશાસનને સમજેલો આત્મા, ગૃહસ્થપણું મજેથી જીવતું નથી. ગૃહસ્થ- 1 છે પણું જીવવું પડે તેને તેને ત્રાસ-દુઃખ હોય છે. શ્રાવકપણું લેવું એટલે મજેથી ઘરમાં રહેવાની છૂટ મલી-આવી જેની માન્યતા હોય તેના વ્રત-પચ્ચખાણ, (૫-જ૫ બધું નકામું છે. સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યફચારિત્ર આવવાને અવકાશ જ નથી. તે આ વાત બહુ ભારે છે પણ સમજ્યા વિના ઠેકાણું પડવાનું નથી.
માટે સમજાવી રહ્યો છું કે, સાચા ભાવે શ્રી જિનની ભકિત કયામાં આવી જાય તે પાપ કરવાનું દિલ થાય નહિ. કદાચ પાપ કરવું પડે તે કમને જ કરે. કેમકે, તેના હૈયામાં લખાઈ ગયું છે કે, પાપથી દુખ આવે, આવે ને આવે જ. આ પાપ કરવું પડે ત્યારે પણ જો સાવધ ન રહું, તેને ભય પણ ન લાગે, તેમાં આનંદ | માનું તે મારા તે બાર જ વાગી જવાના છે. માટે મહાપુરૂષે ફરમાવે છે કે, દુ:ખ છે. ઈ મજેથી વેઠવાથી ઘણું કર્મો ખપે અને સુખ મજેથી ગવવાથી કે ભેગવવાની ઇચ્છા { માત્રથી પણ ઘણાં કર્મો બંધાય. આ વાત બેસે છે ?
આ સંસાર તે મિયાભાઈ જે છે, મારે પણ રોવા ન દે. દુઃખ ન છે. વેઠે તે ય પંચાત, સુખ ભોગવે તે ય પંચાત, આજે ય કેટલાય એ દુઃખી છે ? આજે તે જનાવરને મારવામાં વાંધો નહિ તેમ સારા સારા લોકો પણ બેલે છે ને ? 5 આગળ તે જનાવરોને સાચવતા. આજે તે કતલખાના છે. નકામાને મારે તેમાં વાંધે છે

Page #835

છે કે વર્ષ ૬ : અંક ૪૦ : તા. ૩૧-૫-૯૪ તે નહિ ને? તે બધા જીવ નહિ હોય ? મનુષ્યમાં પણ કેટલા દુઃખી છે? ઘર-બાર છે
વગરના પણ કેટલા છે ? પરદેશથી ભાગીને આવેલા પણ છે ને? કેમ ભાગી છૂટયા? છે દુ:ખ કેમ આવ્યું? અનેકને દુ:ખ આપે તેને દુખ આવે જ, પાપ કરે તેને દુઃખ 6 આવે જ. દુ ખ ન જોઇએ તેને પાપ કરવું ન જોઈએ. દુખ મજેથી વેઠતા થાય તે છે તમારા ઘર પણ સારા ચાલે. ઘરમાંથી કજિયા-કંકાશ મટી જાય. ભગવાનની ભકિત જ આવી જાય તે આ ગુણ આવી જ જાય. પછી તેને સંસારમાં રહેવું ન ગમે પણ વહેલામાં વહેલા મોક્ષે જવાની જ ઈચ્છા થાય.
તમા. સંસારમાં રહેવું છે કે મોક્ષમાં જવું છે? મેક્ષમાં જ જવું છે તે { છેવહેલા જવું છે કે જવાય ત્યારે જવું છે? ભગવાનને ભગત ઝટ મોક્ષે જવાની
ઉતાવળ વાવ ન હોય ! આપણા બધા ભગવાન મેક્ષે ગયા તે આપણે નથી જવું? ? આજે મોટા ભાગને ગમે તેટલું દુઃખ હોય તે ય સંસારમાં મજા આવે છે. દુઃખીને ! છે પૂછો તે તે સુખી થવાની આશામાં છે. શ્રીમંતને પણ ધમાં દેખાવું છે પણ ધર્મમાં ? કે ઘસાવું નથી.
આપણા ભગવાનને પૂજાવાનો લોભ નથી તેમ ગાદીએ બેસવાને પણ લેભ નથી. ૧ K પૂજારી પણ ભગવાન કરતાં તમારાં કામ વધારે કરે છે. અને પગાર ભંડારમાંથી આપો
છો. તમારી જોખમદારી વધી રહી છે. વર્તમાનકાળમાં દેવદ્રવ્ય રાખવા જેવું નથી. વધી જાય તો આજુ-બાજુના, ગામ-પરગામના મંદિર વ્યવસ્થિત કરી લે. આપણે આ બધું નાટક નથી કરતા, આપણે ભાવથી ભકિત કરવી છે. ભગવાન હૈયામાં આવે તે જ આ બધી વાત સમજશે. ભકિત આવે એટલે આજ્ઞાનો પ્રેમ થાય, દુઃખને વેઠવાની કળા આવડી જાય, સુખની સાથે રહેવું પડે તે સાવચેતી આવી જાય. આવી દશા. આવે તે માનવું કે જગ જીતી ગયા. દુઃખ વેઠવા તૈયાર, સુખ જ ઉપાધિ રૂપ છે, ને આવી સ્થિતિ થાય તે શ્રી જિનભકિતનો મર્મ હાથમાં આવે. વિશેષ હવે પછી. છે
[ક્રમશ:] તેઓ ચારે ગતિ રૂપ સંસારમાં ભમે છે.
જે પરભાવે રત્તા, મત્તા વિસએસુ પાવબહુલે સુ છે આસપાસનિબદ્ધા, ભમંતિ ચઉગઈમહારને છે
તેઓ પરભવમાં રકત છે, જેઓ ઘણુ પાપવાળા ઈન્દ્રિયના વિષયમાં મત્તા છે, જેઓ આશાના પાશામાં બંધાયેલા છે તેઓ ચારગતિ રૂપ મહાઅરણ્યમાં-જંગલમાં ? છે ભમ્યા કરે છે.
Sછે ?

Page #836

– સામયિક કુરણ – જૈને જૈન બને તે ચમત્કાર સર્જાય
મું. સ. જ્ય જિનેન્દ્ર તા. ૫-૪-૯૪માં કુંદનલાલ એન. શાહ “જોઈએ જૈન કેલેજ” એ હેડીંગ નીચે લખે છે કે
જૈન ધર્મ એક મહાન ધર્મ છે. તેણે અહિંસા, અરિગ્રહ અને અનેકાંત. અ ત્રણ સિદ્ધાંત આપ્યા છે. આપણે મૂળભૂત સિદ્ધાંત ભૂલી ગયા છીએ. વર્ષમાં સાધુ, સાવી, શ્રાવક શ્રાવિકાને પહેલાં વિચાર કર જોઈએ. આપણે જે જૈન ધર્મને વિશ્વધમ બનાવવો હોય તે કેળવણીને પાયે મજબૂત કરે જઈએ. કેળવણી માટે આપણે કુલ અને કોલેજો સ્થાપવી જોઈએ. અને સર્વ પ્રથમ કેલેજ પાલીતાણ માં સ્થાપવી જોઈએ. આવી કેલેજમાં આર્ટસ, સાયન્સ, કોમર્સના કેસ હોય. તેમાં જેને તેમજ જૈનેતર કરેકને લાભ મળે અને જૈન ધર્મ શું છે, તેના આચાર તથા વિચાર કેવા છે તેને અન્ય ધમીઓને ખ્યાલ આપવા માટે પ્રયત્ન થવો જોઈએ.
આવી કેલેજોમાં જૈન-તિષ, જેન-ભૂગોળ, જેન-ખોળ આદિ વિષચેનું જ્ઞાન આપવા પ્રયત્ન કરી જોઈએ. તેમજ અભ્યાસની સાથે સાથે સામાયિક, પ્રતિક્રમણ, પૂજા, યાત્રા વગેરે વિષયોની સમજણ આપવી જોઈએ. વળી ત્યાં મોટા વિદ્વાન આચાર્ય કે સાધુ ભગવંતે આવે તેમના પ્રવચને પણ રાખવાં જોઈએ. પહેલાં એકાદ કલેજ સ્થાપી અખતરા રૂપે કેળવણી આપવામાં આવે અને પછી તેના અનુભવના આધારે બીજી સંસ્થાઓ ઉભી કરી શકાય.
આપણે મંદિર પાછળ કરોડો રૂા. ખચી નાંખીએ છીએ. એમાંથી માત્ર દસેક ટકા જેટલી રકમ પણ જે કેળવણી–મંદિરોમાં ખર્ચ કરીએ અને આપણાં બાળકોને ધાર્મિક શિક્ષણ આપીએ. જે આમ કરીએ તે એમાંથી તેજસ્વી બાળકે યાર થઈ પરદેશમાં પણ ધર્મ પ્રચારાર્થે મોકલી શકાય.
ખ્રિસ્તી ધર્મનાં દેવળની સાથે સ્કુલ, કેલેજો અને દવાખાના હે ય છે અને તે ધર્મના પ્રચારમાં મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. આપણે તેમાંથી બેધપાઠ લઈ કાંઈક કરવું જોઈએ.
માત્ર મંદિર પાછળ પડવા કરતાં, એ મંદિરમાં જનારા અને એ મંદિરોને ટકાવવાવાળા અને જાળવવાવાળા ઉભા કરવા એ વધુ જરૂરી છે, એમ નથી લાગતું?
આપણે ઘણા કામ કરવાના છે. જેમ કે, જેને માટે રહેઠાણું બનાવવાં. આજે

Page #837

વર્ષ ૬ : અંક: ૪૦ તા. ૩૧-૫-૯૪
રહેઠાણને પ્રશ્ન પૂબજ અગત્યનું છે. નવા મકાનમાં ભાડા અને જુના મકાનમાં પાઘડીમાં વધારે થઈ શકે છે કે સામાન્ય માણસને પરવડી શકે નહિ.
પઈ, બાળકોના શિક્ષણને પ્રશ્ન આવે. આજે મોટા ભાગનાએને પોતાના બાળકોને અંગ્રેજી માધ્યમમાં ભણાવવાં હોય છે, ત્યાં ડોનેશન એટલું બધું માંગવામાં આવે છે કે સામાન્ય માણસનું ગજુ નહિ અને, જે એમ ન ભણાવે તે સમાજ પ્રતિષ્ઠાને પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થાય છે એટલે તે બાળક મોટું થતાં વરાવવાની તકલીફ થાય.
પછી શારીરિક આરોગ્ય માટે દવાખાનાં અને હેપ્પીટલની પણ એટલી જ જરૂર છે. આજે દર્દો વધ્યાં છે. દવાઓ વધી છે, ડેકટર પણ વધ્યાં છે તેની સાથેસાથ આ બધાના દામ પણ વધ્યાં છે, એટલે સામાન્ય માણસ સારી અને પૂરતી સારવાર મેળવી શકે એની પણ વ્યવસ્થા થવી જોઈએ.
પાલીતાણામાં મંદિર છે જ. એટલે તેને લાભ લઈ શકાય.
તેવી જ રીતે ત્યાં બાલાશ્રમ, મહિલાશ્રમ, ગુરુકુલ વગેરે છે તેવી જ રીતે ત્યાં કેલેજ થાય અને યાત્રાળુઓ તેમાં દાન આપતાં જાય તે તેને ચલાવવામાં વાંધે ન આવે.
- કુંદનલાલ એન. શાહ આ ભાઈને જેને પ્રત્યેની સદૂભાવનાથી લખાણ લખવાનું મન થયું છે પરંતુ સુખી જેને કરે છે અને લાખ રૂપીયા કલેજે હોસ્પીટલે વિ. માં આપે જ છે તે જગ જાહેર છે તેઓને જેનપણને ખ્યાલ નથી અને પોતે પણ માત્ર નામથી જેન છે એટલું જ નહિ દાન આપે છે તેમાં પણ કીતિની કામના દેખાય છે જે અશક્તને ભણા- વવાનું નિધારને દવા આપવાનું અને અસહાયને સહાય કરવાનું જ્ઞાન પણ હતા તે તેઓ જરૂર જેને માટે કંઈક વિચાર કરી શકત.
કેલો હોસ્પીટલે તે ઢગલાબંધ છે અને તે સરકાર સિવાય ચલાવી પણ કે શકે. સરકારની ગ્રાન્ટ અને લોકેના દાનથી આ ઉભુ થાય છે તેમાં જૈનના દાન હોય તે પણ કે ઈ સ્થાન નથી તેવું લગભગ દેખાય છે. કદાચ થોડું સ્થાન દેખાય તે પણ તે જે નોન દાનને ખેંચવા માટે છે આજના શિક્ષણ દ્વારા હોશિયારી આવી હોય તેમ બને છે કે તેમાં પણ શંકા છે. પરંતુ માનવતા કે કરૂણા અને નીતિ સત્યનિષ્ઠા તે તે પેદા કરી શક્યા નથી.
જે કરે લાખનું દાન દેનારા જે ન બની જાય તે જૈન શાસનનું તત્વજ્ઞાન, આચાર, વિચાર અને ગુણ વૈભવ પ્રગટ જોઈ શકાત અને તેના દ્વારા જન ધર્મ વિશ્વ શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે છતાં દેખાતું નથી તે દેખાવા મંડત.

Page #838

: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક)
આ ભાઇને કોલેજના શિક્ષણ અને
સ્પીટલના ઉપાયેાની વાત બેઠી છે પરંતુ તે તૈ। દુનિયામાં ચાલે જ. છે તે તેના પ્રયત્નની વાત આદરણીય નથી જૅમ સસ્કાર અને શ્રદ્ધા અને વૈરાગ્યની વાત મહત્ત્વની છે આ જૈના જો જૈન બને તે પૂના મહાન જૈનાએ જૈન જૈનેત્તરમાં સ`સ્કાર, માનવતા અને જૈનત્ત્વની સ્થાપના કરી છૅ તેના દર્શન થાય પરંતુ આ સુખી જૈના જૈનત્ત્વને બદલે કીર્તિ પાછળ પડેલા હોય ત્યાં શું થાય ? અને તેવાઓની રકમ–દાન લેવા માટે તેમના વખાણુ, પ્રશંસા અને બહુમાન વધારીને દાન પડાવી લેવાની પ્રવૃત્તિ પણ વિકાસ ન પામત.
મહત્ત્વ
આ ભાઈને જૈન મ દિશમાં વપરાતા દ્રવ્ય આદિની ચિ ́તા થઈ ભેાળપણુ છે. માટાભાગના જિન મદિરા દેવદ્રવ્યથી બધાય છે. કાઇક 'ધાવતી હશે. વળી તે દ્રવ્ય આમ આડા માર્ગે વાળવાની વૃત્તિ પણ • રાબર નથી જિનેશ્વર દેવ અને તેમના માગ પ્રત્યેની ઇર્ષ્યા કરવા જેવું બની જાય છે રૂØા સંસ્કાર અને સમર્પણુ માટે આવી ઇર્ષ્યા કે ભેળસેળ વૃત્તિ બરાબર નથી.
મદિરા પાછળ જૈના કરડા ખેંચે છે કે મકાના 'ગલા, ઉદ્યોગા, દુકાના વિ. પાછળ ખર્ચે છે તેના આ ભાઈ પણુ અભ્યાસ કરે તે મંદિરે પાછળ કરાડો ખર્ચાવાના તેમના હાવ પણ બેસી જશે.
ખ્રિસ્તીઓ કે પારસીઓના નામ લઇને તેનુ' અનુકરણ કરવાની વા. પણ આપણે જૈન નથી જૈનત્વ સમજયા નથી માટે કરવાની થાય છે મદિરા પાછળ કાણુ પડયુ' છે તે ખ્યાલ નથી તેમ તેમને સમજાયુ' પણ નથી જયાં મદિર ન હોય ત્યાં મદિર બધાય છે. દેવદ્રવ્ય માટે અરજીઓ કરાય છે તેમાં અને બીજા આયાજન દ્વારા તે રકમ એકત્ર થાય છે બાકી તા જે ગામમાં મંદિર બાંધવુ હોય ત્યાંજ કરોડોના અને લાખાના વૈભવાવાળાના પણ શું ભાગ છે તે તપાસે તે ખ્યાલ આવે. જેથી ‘મંદિરો પાછળ પડવા કરતાં' એવા શબ્દો લખાય છે તે ખરાબર નથી. ધર્માંનુ એક અંગ તેાડવાની બુધ્ધિ રાખીને બીજા અંગે સાંધવાની પુષ્ટિ કરવી તે જૈન તત્ત્વથી વિપરીત છે જરૂર જણાય ત્યારે સીદાતા અંગની કાળજી રાખવી તે જૈનત્વનું લક્ષણ છે. આજે તે લક્ષણ નબળું છે તેથી જયાં આપવુ' છે ત્યાં અપાતુ' નથી અને નથી આપવું તે અપાય છે તે દૂષણ છે.
૯૬૬ ઃ
તે તેમનુ વ્યકિત પાતે
પાલીતાણા મ‘દિર જ એટલે તેના બહુ લાભ લઈ શકાય? આવુ" લખ્યુ છે તે પણ ટુ'કી બુધ્ધિથી લખાયુ' છે એવા તા લાખા જૈના છે જેમણે પણ નથી. જેથી જૈન મંદિરા પ્રત્યેની અરૂચિપણ આ લેખકે કે એએ દૂર કરવાની જરૂર છે.
પાલીતાણા જોયું આવા વચારવાળા
જૈના જૈન અને તેા હાસ્પિટલો ન બંધાવે પણ દરદીને દવા કરાવે, કાલેજો આદિ ન બધાવે પણ અશકતને સ`સ્કાર
લાખાના ખર્ચે પણુ શિક્ષણ માટે એક એક

Page #839

વર્ષ ૬ : અંક: ૪૦ તા. ૩૧-૫-૯૪
: ૯૬s વ્યકિત પાછળ પણ લાખ ખર્ચો અને તેમ થાય છે તેવા રેગીઓ અને શિક્ષણ સંસ્કાર લેન ર જેનરની સદ્દભાવના પામે. તેમ નથી તેથી સાધમિકને સહાય કરીને શિખામણ આપો તે સામે ન કહે પણ પાછળથી પણ કહે “તેના બાપનું હતું સમજનું છે તેને કહેવાનો શું હકક છે વિગેરે
જ્યારે જાતે જ જેમને સહાય સગવડ કરી આપે તો તેની શરમ રહે, ભાવના રહે અને અનીતિ, વ્યસન, અનાચારથી દૂર રહે સંસ્કાર શ્રદ્ધાથી નજીક આવે.
આજના યુગની થીયરી અને જેનરવના જીવનની થીયરી પૂર્વ પશ્ચિમ છે તેવું જે જેને સમજે તે તે જેનવની થીયરી દ્વારા જૈન સંઘ અને પછી ઇત્તર સમાજને પણ માનવતા, રસ્કાર, શ્રદ્ધા અને જૈનત્વના પાઠ શીખવી શકે.
આવે તેવું લખાતું નથી પરંતુ તેવા દર્શન પ્રાપ્ત થાય તેવી સૌને અભિલાષા રહે અને તે જ રીતે જૈનશાસન ઉજજવળ બને અને મળેલ આ માનવભવ વેડફાઈ ન જાય તથા જિનેશ્વદેવના માર્ગને પામી સંસ્કાર સગતિને અનુબંધ પામી શિવસુખના માગે સૌ આગળ વધે એવી મનોકામના, ૨૦૫૦ સુ. ૧
જિનેન્દ્રસૂરિ સરભાણ [બારડેલી. શ્રી મહાવીર શાસન – શ્રી જૈન શાસન
લવાજમ વધે છે.
શ્રી મહાવીર શાસન માસિકમાં દિવાળીથી સફેદ કાગળ વાપરવાના શરૂ કર્યા છે. અને તેથી તેના ખર્ચની રાહત માટે લવાજમ ૨૧૦ રૂ. માંથી ૩, રૂા. કર્યા છે. એક વર્ષ રૂ. ૩૫
પાંચ વર્ષ રૂા. ૧૫૧૭ બે વર્ષ રૂ. ૬)
આજીવન રૂ. ૪૦) શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિકને ખર્ચ વધુ આવે છે તેની યેજના વિશેષાંક દ્વારા મુકી છે અને તેમાં પણ નવા વર્ષથી રૂા. ૪૧ ને બદલે રૂા. ૫૧] લવાજમ કરવામાં આવે છે અત્યારે લવાજમ ભરનારે ચાલુ વર્ષના બાકી અંકેના રૂા. ૧૭ અને નવા વર્ષના રૂ. ૫૧) ભરવા.
એક વર્ષના રૂા. ૫૫ પાંચ વર્ષ ના રૂા. ૨૫U
બે વર્ષના રૂા. ૧૦૫. આજીવન રૂા. ૫૦૧૫ શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
શ્રી મહાવીર શાસન કાર્યાલય c/o શ્રુતજ્ઞાન ભવન
શાક મારકેટ સામે ૪૫, દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર,
જામનગર,

Page #840

પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે . .
-
-
-
૦ ભગવાનના સાચા સેવકને તે સંસારની સામગ્રી ઉપાધી લાગે અને ધ ની સામગ્રી
સંપત્તિ લાગે. જેને પિતાનું અજ્ઞાન કાઢવાનું અને જ્ઞાન મેળવવાનું મન નહિ તેવાને સાધુનો
સાચે ખપ પડે નહિ. - ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવને શ્રી સંઘ તે ધર્મ આરાધકને ધર્મની આરાધનામાં
સહાયક થાય. ૦ શ્રી સંઘ તે પચીશમે તીર્થકર કહેવાય છે. કયે? આજ્ઞા મુજબ ચાલે તે! આજ્ઞા
પાળવામાં તત્પર હોય તે ! આજ્ઞા પાળવા ઈછે તેને સહાય કરવા તત્પર હોય તે ! 2 અધમ કરવાનું જે કહે તેની સાથે મૈત્રી પણ ન થાય. તેને ના પાડવામાં પાપ
નહિ, હા, પાડવામાં પાપ ! • પ્રયત્ન એવા કરવા જોઈએ જે પરિણામે સ્વતંત્ર બનાવે. • કર્મના સંગ્રામમાં નિડરતા રાખવાનું શ્રી જિનેશ્વરદેવે કહ્યું છે પણ પાપથી નહિ
ડરવાનું તે શ્રી જિનેટવરદેએ કયાંય પણ કહ્યું નથી. ૦ અનંતકાળે આ મનુષ્યભવ મળે છે ત્યાં ધર્મસહાય વિના બીજુ મંગાવ પણ કેમ?
બીજું-ત્રીજુ માગવાની ઈચ્છા એ ભયંકર તુચ્છ મનવૃત્તિનું દ્યોતક છે. જે આત્માઓને સંસારમાં જ રસ છે, મેક્ષની ઈચ્છા પેદા થતી નથી. સંસારનું સુખ અને સંપત્તિ વિના તે ચાલે જ નહિ આવી માન્યતા જેની હોય તે પોતે તે ધર્મ કરે નહિ પન બીજા જે ધર્મ કરતાં હોય તેમને અંતરાય કર્યા વિના પણ રહે નહિ. જેને દુર્ગતિમાં ન જવું હોય તેને ધર્મશીલ બનવું જોઈએ અને પરિવારને પણ ધર્મશીલ બનાવવું જોઈએ. અને તે સાધુધર્મ પમાડે જોઈએ. તે ન બને તે સાધુ
ધર્મ પામવાની શકિત આવે તે ધર્મ પમાડ જઈએ. છે જેને મિક્ષ ગમે તેને ધર્મ ગમે. જેને સંસાર ગમે તેને પાપ-અધર્મ ગમે. છે જે સાધને માન-પાનાદિ જ ગમે. તે માટે બધા પ્રયત્ન કરે તેની તે મારા કરતાં
પણ વધારે ખરાબ હાલત થવાની છે. ૦ સંસારને પ્રેમી અને માન-પાનાદિને ભૂખે બનેલ છવ કયારે શું ન કરે તે
કહેવાય નહિ.

Page #841

આપને પ્રભુનું શાસન ગમે છે ? ખરેખર હૈયાથી ગમે છે? તે આ જરૂર વાંચે. શકય અમલ શરૂ કરે.
– . શ્રી ધર્મપ્રેમી
શ્રી જિનેશ્વરદેવનું અનંત કલ્યાણ હોય છે. બિન જરૂરી લાગતા તેઓ દેરાસર કારી શાસન વિશ્વના જી ઉપર એકાંતે ઉપાશ્રયમાં મુકી જતાં હોય છે. આ બધું ઉપકાર કરી રહ્યું છે. તેના ઉપકારને લખવા ધૂળમાં રમતું જોવા મળે છે. તે જોઈ ખુબ ગાવા માટે લાખો વર્ષનું પણ આયુષ્ય દુઃખ થાય છે. તેમાં સુંદર અંકે પુસ્તક હોય તો પૂર્ણ ન થઈ શકે.
ઉત્તમ સાહિત્ય હોય છે, તેને વ્યવસ્થિત આજે ઘણું બધું સાહિત્ય ઝડપભેર ભગુ કરી સારી રીતે પુંઠા ચઢાવી બંડલ પ્રકાશિત થઈ રહ્યું છે. ભૂતકાળમાં ઘણું બંધાવી રાખવું જોઈએ. આ બધું સર્જન થયું છે. ભવિષ્યમાં થતું રહેશે. ઉત્તમ. કરવા પાછળ ખુબ પૈસે, સમય અને આત્માઓ આવા સાહિત્યનું વાંચન-મનન- માનવ શકિત કામે લાગેલી હોય છે. જે મંથન કરી પોતાના જીવનમાંથી દે. થેંડા ભાઈ–બેને સક્રિય બને દર મહિને દુ , કુટેવ, કુસંસ્કારો દૂર કરે છે. એકાદ કલાક ભેગા થઈ આવું કામ કરે. આરાધનામાં આગળ વધી પિતાના જીવનને તે ક્રોડ રૂપિયાનું જ્ઞાનનું સાહિત્ય નાશ ધન્ય બનાવી રહ્યા છે.
પામતું અટકી જાય. નકામા-ફાટી ગયેલા ભારતભરમાં તેમજ દેશ વિદેશમાં બિન ઉપયોગી પુસ્તક પરઠવી દેવા જોઈએ. જેન સંધેિ પથરાએલા છે. દરેક સંધિમાં બાકી ઉત્તમ સાહિત્યનું રક્ષણ સંવર્ધન જેની જે ઋચિ હોય છે તેમાં સૌ રસ સારી રીતે કરવું જોઈએ. જેઓએ આ લેતા હોય છે. કેઈકને જિનભકિત ભાવના. વાંચી કાર્યને પ્રારંભ કર્યો હોય તે જણાવે કેઈકને જિનવાણું શ્રવણ, કેઈકને દેવવંદન,
તે તેમાંથી બીજા પ્રેરણા મેળવી શકે. પ્રતિક્રમણ, જાપ, વૈયાવચ્ચ, સ્વાધ્યાય, અનુમોદના કરે. આ કાર્ય આગળ વધે તે સાધર્મિક ભકિત, વિવિધ તીર્થ યાત્રા માટે લખવા આમંત્રણ છે. વિગેરે કરે છે તે બધું ખુબ સારું છે. આવાં સાહિત્યના રક્ષણથી કેવો
પરંતુ દરેક સંઘમાં ડાંક ભાઈ– આનંદ મળે છે. કે લાભ થાય છે. બેન એવા સેવાભાવી તૈયાર થાય તે
તે જોઇએ. નીચે મુજબના કાર્યો માટે વિચારી આગળ એક વખત એક સુશ્રાવક સ્વર્ગવાસ સુંદર કાર્ય કરે તે જરૂરી છે.
પામ્યા તેમને વાંચનને ખુબ રસ હતે. ઘણન. ઘરમાં ધાર્મિક સાહિત્ય પડયું ખુબ સારા પુસ્તકો ઘરમાં વસાવેલા ધનની

Page #842

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બહુ લાભ થાત. ત્રણ દિવસ અગાઉથી પેાતાને સંકેત થઇ ગયા હતા કે મા! દુનિયા છેાડીને જવાનુ' છે, ત્યારે પેાતાની ધર્મ પત્નીને કહ્યુ... ‘આ કાયા રૂપી પિ ́જર છેાડીને હું ત્રણ દિવસ પછી મેક્ષમાગની યાત્રામાં આગળ ચાલવા ચાલ્યા જવાનો છું. તું જરાય કલ્પાંત કરીશ નહિ. ખુબ ધ્યાનમાં આગળ વજે અને તું પણ માસ્ પદ પામ,
ધ
૯૭૦ :
ધ
ચઢ!
તિજોરી કરતાં તે પુસ્તકેાની ખૂખ સ`ભાળ લેતા. સ્વ પ` વાંચતા અનેકાને વંચાવતા. કેઇ માંદુ હાય તા પુસ્તક વાંચતા જાય અને માંદગીમાં તે આત્માન શ્રવણ કરાવી સુદર ધર્મ ભાવનામાં વતા. આયુષ્યની દોરી તૂટે સહુને જવું જ પડે. આ ભાઈ પણ સુંદર સમાધિ પૂર્વક ચાલી ગયા. હવે ઘર નાનું ઘરમાં પરિવારને થયુ' પુસ્તકાનુ' શું કરવુ' ? કાઇ લેવા તૈયાર નથી. પસ્તીવાળાને માલાન્યા કિલેાના ભાવે આપી દેવાનુ' નકકી થયું. વજન ચાલુ થયુ', પાઠશાળામાં ભણતા વિર્ઘાથી આવ્યેા. મને કહેવા લાગ્યા લારી ભરીને ધર્મના પુસ્તકા વેચાઇ રહ્યા છે તમે
ખજો અનુભ
જૈન પ્રવચન કાર્યાલયનુ સ'ચાલન સુશ્રાવક વજુભાઈ કરતાં હત., ઘણાં સમય સુધી તે બધું સાઁભાળતા. વૃધ્ધાવસ્થાએ પહેાંચ્યા હુ રેડ ઉપરથી પસાર થઇ રહ્યો
કાંઇ કરો. હું ગયો પસ્તીના પૈસા લહુ હતા વજુભાઇએ કહ્યું આ ‘જૈનપ્રવચન'ના
આપી દઉ' મને પુસ્તક આપી દો. પેલા ભાઈએ કહ્યુ. મારે પૈસા નથી જોઇતા તમે મફત લઈ જાવ. મને ખબર છે ૩૦૦થી વધુ પુસ્તક હતા. હું લાવ્યે તેમાંથી એક ૭૦ વર્ષના બ્રાહ્મણે મોટા ભાગના પુસ્તક વાંચ્યાં તેમાં સુંદર અક્ષરે તેમને ઠેર ઠેર લખ્યું હતું. Very Nice, Very IMP, Most imp, Read This Again ← Again, ઘણી જગ્યાએ ગ્રામરની ભૂલા હતી ત સુધારી હતી. વાંચન કરતાં કરતાં એમની જૈન ધમ પ્રત્યે અપાર શ્રધ્ધા વધી ગઇ હતી. નવકાર મહામત્રનો જાપ નિયમિત કરતા થયા હતા. કંદમૂળ સ`પૂણુ` બંધ કર્યુ” હતું. રાત્રિભેાજન સપૂર્ણ બંધ કર્યું. હતુ', દ્વિદળ જરાપણ ઘરમાં ન થાય તે માટે સાવધાન થઈ ગયા હતા તે માલ્યા નાની હતા ત્યારે આ બધુ મળ્યુ હોત ત
અકે અને પુરતા વધારવાના છે. આ એવુ' સાહિત્ય છે જેને જગતની નાશવ‘ત સંપત્તિ સાથે તેાલી ન શકાય. મને કોઈ સંભાળનાર દેખાતું નથી. તમે કઈ વ્યવસ્થા થાય તે કરશે. મે કહ્યુ મને આપે। હું સદુપયોગ કરાવીશ. બાઇન્ડરોને મેાલાવી બરાબર સમજાવી દીધું. ૪૦૦થી વધુ ફાઇલ) બની ગઈ. ક'ઇક પુણ્યવાનાએ તે વસાવી વાંચી જીવન ધન્ય બનાવ્યું. જેઓએ વાંચ્યુ. તેઓનો શાસનની ઊ'ડી સમજ મળી.
ત્રીજો પ્રસગ
એક ઉપાશ્રયમાં જવાનુ થયુ.. કમાટી ખુલ્લા પુસ્તક પ્રતા વેરણ છેરણ જોઈ. ટ્રસ્ટીન વાત કરી કહે। તા મધુ UP To Date બનાવી દઉં. તેમણે હું।

Page #843

વર્ષ ૬ : અંક ૪૦ : તા. ૩૧-૫-૯૪
.: ૯૭૧
પાડી બે યુવાનો સાથે લઈ પુંઠા ચઢાવ્યા- ધર્મ પ્રેમીઓ જરૂર વિચારી, નકકર પિથી એના કવચ ચઢાવી દીધા. ઢગલાબંધ આયેાજન કરે. મુંબઈમાં એક નિવૃત્ત કાકા પુસ્તકે ધૂળ ખાતા બંધ થઈ ગયા.
છેલ્લાં ઘણાં વર્ષોથી આવી સેવા આપે છે. આવા જ્ઞાનભંડારમાં સેવા આપવા ઘણુ બાળકે ભાઈ–બેને પુસ્તક વાંચી માંગતા પુણ્યવાનની માહિતી પણ પ્રગટ આનંદ આનંદ પામી જાય છે. થવી જોઈએ. જ્ઞાન ભંડારને કેવી રીતે વધુ જેની પાસે વધારાના પુસ્તક હોય સુંદર સુરક્ષિત રાખી શકાય તેના વિચારે આવવાના હોય તેના List પણ વારંવાર પણ પ્રગટ થવા જોઈએ.
પ્રગટ થવા જોઈએ. ઘણી વખતે ઘણુને અમુક સાહિત્ય જયાં કબાટે બિનજરૂરી પડયા હોય વાંચવાની ભાવના હોય મળતું નથી. આવા તેમણે સામેથી જાહેરાત કરવી જોઈએ સંજોગોમાં જેને વાંચનની ઋચિ હોય તેને જેથી જયાં જરૂર હોય ત્યાં ગોઠવાઈ જાય. મળી રહે તે માટે સુંદર આયોજન થવું જ્ઞાન ભંડારમાં ઘરમાં એવા સુંદર જોઈએ.
પુસ્તક હોય છે. કેટલી કિંમત આપવા ભારતભરમાં ઠેર ઠેર દાનવીર છે. ધર્મ છતાં ન મળે. ઘણાં ગામોમાં તે વર્ષો પ્રેમીઓ છે. ગામડાઓમાં શહેરમાં મકાન સુધી એમની એમ પ્રતે પુસ્તકે બધું ધૂળ ખાતા પડયા હોય છે આવા સાહિ. એમની એમ પડેલું જોવા મળે છે. ત્યની સુરક્ષા માટે આપના મકાને દાન આ બધું બહાર કાઢી પાછું અંદર ગોઠકરો. સારા હોંશિયાર નિવૃત્ત માણસોને વાઈ જાય. તાળા-ચાવી વ્યવસ્થિત બનાવી માર્ગદર્શન આપી તૈયાર કરાય તે ખુબ દેવાય તે જરૂરી લાગે છે. ઘણીવાર અંદર કામ થાય. સમ્યગૂજ્ઞાનની ખુબ ભકિત થશે. પાણી પડતા હોય છે. બારી બારણાના કાચ નાનાવરણીય કર્મનાશ પામશે.
તૂટી ગયા હોવાને કારણે ધૂળ ભરાતી હોય એક બાજુ આવું સાહિત્ય આવે તે છે. ચકલા બધું બગાડતા હોય છે. ભેગા કરી shorting કરી વ્યવસ્થિત આપણા મહાન પુરૂષોએ અને પૂર્વજોએ કરવું જોઈએ. બીજી બાજુ જેએને વાંચન અથાગ મહેનત કરી આ બધું સાચવ્યું તે મળી શકે તે માટે કયા પુસ્તક છે. તેમાં આપણું જીવન કાળ દરમ્યાન વધુ સારી સેવા શું આવે છે વિગેરે Short 8 Sweet આપી સાચવી ભાવિ પેઢીના હાથમાં પહરજુ કરવું જોઈએ. આમ થવાથી લાખ ચાડીએ જ્યાં સંઘે હોય જ્ઞાન ભંડારે હોય રૂપિયાનું સાહિત્ય બચી જશે. ન વાંચન ત્યાં દેરાસરની બહાર બોર્ડ લગાવવું જોઈએ. કરનારો વગ વધશે. જેઓને આ કાર્ય માં રસ જ્ઞાન ભંડારને લાભ લો હોય તેવી એક ટુકડી વ્યવસ્થિત બનાવવી નીચેના સમયે મળી શકે છે. ભાવિકા
શ્રી સંઘમાં ઉત્તમ સાહિત્ય છે તે જોઈએ પછી સમય મળે તેમ તેમ ઘેડું
નમ મ ય લાભ લઈ જીવન ધન્ય બનાવે. થોડું કામ આગળ વધારવું જોઈએ. ખુબ આવું નિમિત્ત પણ વાંચનને રસ લાભ થવાની શક્યતા છે.
જગાડી શકે છે,

Page #844

- તત્ત્વાવલોકન સમીક્ષાકારના છબરડાઓ
(૨)
– શ્રી સંયમ
તત્ત્વાવલોકન–સમીક્ષા (લે. પૂ. મુ. શ્રી ઉપદેશ આપે ખરા? એટલે એ કપિત અભયશેખર વિ.મ.) પુસ્તકનું પેજ નં. આમ્નાય બાધિત પણ છે. ૬૧ ઉપરનું પ્રકરણ “દ્વારિકાના દાહને
પ્રશ્નન - પણ અમે પૃઇ-૬૫ ઉપર વૃત્તાંત'
ટિપ્પણીમાં ક આપે છે, તેમાં તે ' [લીટી-૧૧... સુવિહિત ગીતાર્થ
- પષ્ટ લખ્યું છે કે “સ્વભાવથી, મારા આચાર્ય ભગવંતને પૂછો કે નેમિનાય
(કૃષ્ણના) આદેશથી તથા ભગવાનના ઉપપ્રભુએ દ્વારિકાને દાહ અટકાવવા આયં
દેશથી પણ દ્વારિકાના લેકે ધર્મ કરણીમાં બિલાદિ તપશ્ચર્યા વગેરે ધર્મ વધારવાને
સજજ બન્યા. તેને તમારી પાસે શું ઉપદેશ આપ્યો હતો? એવો સંપ્રદાય
જવાબ છે? (આમ્નાય) તેઓને મળે છે કે નહિ? ..]
મુનિવર શ્રી ! આમ્નાય કેને કહેવાય ઉત્તર :- જૂઓ મહાભ ! પ્રભુ તે તે સમજી લે. જેમાં નીચેના ચાર લક્ષણ હર હંમેશ ધર્મકરણીમાં સજજ થવાને જ ઘટતા હોય તે આખાય કહેવાય () ઉપદેશ આપવાના. જે આત્માઓ આમ્નાય પ્રવર્તાવનાર સંવિજ્ઞ ગીતાર્થ એગ્ય હશે તે પરમાત્માના ઉપદેશને ગ્રહણ હોવા જોઈએ. (૨) તેવા પ્રકારનું પુષ્ટ કરીને આત્મકલ્યાણ સાધવાન. અગ્ય અલંબન સ્વરૂપ કારણ પ્રાપ્ત થયું તેવું આત્માઓ તે પરમાત્માના ઉપદેશને પણ જોઈએ (૩) તેને તત્કાલવતી ગીતાર્થોએ ડૂબવાનું સાધન બનાવવાના. નિષેધ્યું ન હોય અને (૪) શાસ્ત્રથી જે ભગવાને ધર્મકાર્યમાં સજજ થવાને બાધિત ન હોય.
ઉપદેશ આપ્યો. લોકે ધર્મકાર્ય માં સજજ - હવે તમે કહો છો કે નેમિનાથ પણ થયા. પણ મનમાં આશય જુદો જ પ્રભુએ દાહ અટકાવવા આયંબિલાદિ તપ- રાખ્યો, જેથી તે અનુષ્ઠાન વિષાનુષ્ઠાનમાં શ્વર્યા વગેરે ધમ વધારવાનો ઉપદેશ આપે પરિણમ્યું. આ વાતનો આધાર લઈ તમે હતો એવો આમ્નાય છે તે પ્રશ્ન એ ભગવાનના નામે ઠોકી બેસાડે છે કે “ભગઉભો થાય કે જે વસ્તુ દૃષ્ટાંતમાં છે જ ને તમને તેવા પકારનું (અર્થાત્ મલિન) નહિ, તેવી વાત પ્રવર્તાવની ગીતાથ અનુષ્ઠાન આચરવાનો ઉપદેશ આપ્યું હતું આચાર્ય ભ. ને જરૂર કેમ પડી ? વળી તે શું યેગ્ય છે? ભગવાને તે વર્ક કાર્યમાં દાહ અટકાવવા માટે જે આયંબિલાદિ ઉલ્લત બનવાનું જ માત્ર કહ્યું છે, અને કર્યા તે “વિષપાનુષ્ઠાન હોવાનું સ્પષ્ટ છે. ભગવાન તે ત્રણે કાળમાં એ જ કહેવાના. શું ભગવાન વિષાકુષ્ઠાનને આચરવાનો ભગવાને કયાંય એવું નથી કહ્યું કે “તમારે

Page #845

વર્ષ : ૬ : અંક ૪૦ : તા. ૩૧-૫-૯૪
દ્વારિકા દાહ અટકાવવો હોય તે આયં- નો નાશ થઈ ગયે હતું એવું સિદધ બિલાદિ તપ કરે.
કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. તેના જવાબ રૂપે પ્રશ્ન :- પેજ ૬૪ ઉપરી આપેલ “તવા. સમીક્ષા માં પેજ ૬૩ (લીટીટિપ્પણી કે તે એ વાત સ્પષ્ટ થાય છે ને ૧૩) ઉપર આજે જે બિના લખી છે, તે કે “જરાનું નિવારણ કરવા અઠ્ઠમ કરવાનો જૂઓઅને શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ પ્રભુનું સ્નાત્ર , “ત્યારે કૃષ્ણ રાજાની સોળહજાર પત્નીએ કરવાનો ઉપદેશ” શ્રી નેમિનાથ ભગવાને વડે સમભાવથી અનશન કરાયું તથા આપ્યું હતું?
અગ્નિથી બીધેલી યદુઓની બધી ધર્મોત ઉત્તર :- તમે તે લેકે પણ ઉતા
સ્ત્રીઓનું અનશન થયુ” (કુમારપાળ પ્રતિવળથી વાંચ્યા હોય તેવું અનુમાન અમે
બોધ ગ્રન્થો. કરી શકીએ ? કારણ તે કલેકમાં શ્રી નેમ- તવાવલેકનકારના કહેવા મુજબ જે નાથ ભગવાન શ્રી કૃણનો “ખેશ્વર આ સ્ત્રીઓનું સચિત્ત નાશ પામી ગયું પાર્શ્વનાથ ભગવાનની મૂર્તિને કઈ રીતે હોત તે, અગ્નિમાં બળી મરવાના પ્રસંગે પ્રગટ કર વી-પ્રાપ્ત કરવી ?' તેના ઉપાય તેઓ આત્તરદ્ર ધ્યાન ગ્રસ્ત ન બની ગઈ રૂપે અઠ્ઠમ તપ કરવાનું કહ્યું છે. પણ હોત? અને અનશન કરવાનું તેઓને ભગવાને વ્યાંય એવું નથી ઉપદેશ્ય કે સૂઝત ખરા? ‘તું અઠ્ઠમ કરીને મૂર્તિ પ્રાપ્ત કર. તેનું ઉત્તર – તવાવલેકનકારે જે લખ્યું
સ્નાત્ર કર અને તેનું જળ તું તારા સૈન્ય છે કે “૧૨-૧૨ વર્ષના તપને અંતે તેમનું ઉપર છાંટ, કે જેથી જરાસંઘની વિદ્યાથી સચ્ચિત્ત ઘણું જ પુષ્ટ બન્યું હતું તે મૂચ્છિત થયેલું તારું સૈન્ય જાગૃત થાય !”... યુકત જ છે. તે વાત “શગુજ્ય મહા” લેકમાં એવું કંઈ ન હોવા છતા તમે એ ગ્રંથ (સર્ગ–૧૩- ક-૭૦) ઉપરથી ભ વ ઉપમાવવાનો વ્યર્થ પ્રયત્ન કર્યો છે. સ્પષ્ટ થાય છે. તે શ્લોકમાં લખ્યું છે કે
પ્રશ્ન - તવાવલોકનકારે (પૂ. મુ. શ્રી “૧૨ વર્ષને અંતે સકલ લેક તપને વિશે કીર્તિયશ વિ. મ. સા.) ધર્મ સ્વરૂપ ઉદ્વિગ્ન બન્ય, મધમાંસ ખાનાર બન્ય દશન પુસ્તકના પેજ નં. ૧૩૨ ઉપર છે અને સ્વેચ્છાચારી બન્યું.” લખ્યું છે કે “જો આ જીવોનું તપદિ વિચાર કરે કે ૧૨-૧૨ વર્ષ સુધી અનુષ્ઠાન વિષાનુષ્ઠાનરૂપ ન બન્યું હતું તે, આયંબિલ જે ઉગ્ર તપ કરનારા છેલ્લે તેમના સચ્ચિત્તનો નાશ ન થયે હેત. ઉપ સાવ કંટાળી જાય અને માંસાહાર-મદિરારથી ૧૦-૧૨ વર્ષના તપથી તે અચિત્ત પાન કરતા થઈ જાય, તે ક્યારે બને ? ઘણું જ પુષ્ટ બન્યું હત” –આવું લખીને પરાણે તપ કર્યો હોય ત્યારે જ ને ? જે તવાવનકારે દ્વારિકાના લેકેના સરિચ- તેમને તપ ઉલ્લાસપૂર્વકને હેત નિરશંસ

Page #846

૯૭૪ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
ભાવને હેત તે સચિત્ત એટલું મઘમાંસને ખાનારા તેઓ બન્યા હતા. તે પુષ્ટ બન્યું હતું કે તેમની આ હાલત તે તેને શાસ્ત્રકારોએ આ ઉલેખ ન કરતા ન થાત, પણ ઘણી ઉચ્ચ કક્ષાને તેઓ “રિકાના લકે પૂર્વવત્ જીવન જીવવા પામ્યા હોત. આહાર પ્રત્યેની આસકિત લાગ્યા આવા ભાવનું લખત. જયારે અહીં તૂટી ગઈ હત. આવું બનવાને બદલે તે તેમને વિશેષપણે મધમાંસ ખાનારા ઉલટા તેઓ માંસાહારી બન્યા. તે જ તેમજ રછાચારી બનેલાં બતાવ્યા છે. બતાવે છે કે તપ વિષાનુષ્ઠાન રૂપ હતું. પ્રશ્ન :- પણ કૃણની ૧૬,૦૦૦
મન :- એમ તે ઉપધાન તપ કર. પત્ની વગેરેએ અનસન કર્યું, તે કેવી રીતે નાર પરણેલો શ્રાવક ઉપધાન પૂર્ણ થયા શક્ય બન્યું? પછી અબ્રહ્મ સેવન કરવા માંડે, એટલા ઉત્તર ઃ- “સકલ જન બાર વર્ષને માત્રથી શું એ ઉપધાનનું અનુષ્ઠાન વિષા- અંતે તપથી ઉદ્વિગ્ન બન્યા. તથા મધમાંસ ગુઠાન બની જાય ?
ખાનાર અને સ્વેચ્છાવિહારી બન્ય” આ ઉત્તર :- ના. ન બને. પણ ઉપધાન વાત લખી છે, તે દ્વારિકાના મોટાભાગના કરનારે કોઈ વિપરિત આશયથી ઉપધાન લેકેને ઉદ્દેશીને લખી છે. “સકતા જન થી કરે. વળી ઉપધાન તપના દિવસે માંડ “બધે બધા લકે” એમ નહિ. પણ મોટા માંડ પૂરા કરે, અને માળના બીજા જ ભાગના લોકે” એમ સમજવાનું છે. દિવસથી છાકટ બનીને સ્વસ્ત્રી અને પર-
-
દા ત આ વખતે ગરાત દા. ત. “આ વખતે ગુજરાતમાં બધે બહુ
છે સ્ત્રીગમનમાં મર્યાદા વિનાને બને તે
સારે વરસાદ થયો” એવું બેલાય, ત્યારે કહેવું જ પડે કે તેનું કરેલું ઉપધાન તપ
ગુજરાત રાજયના મોટાભાગના પ્રદેશને તેને ડુબાડનારૂં થયું.
ઉદ્દેશીને બોલાય છે. ૨-૪ ગામ એવા હેઈ દ્વારિકાના લેક માટે પણ કંઈક આવું શકે કે જ્યાં અતિ અહ૫ વરસાદ પડયે જ બન્યું. ૧૨ વર્ષ માંડ કાઢ્યા. છેલે હેય. પણ તેટલા માત્રથી ઉપરોકત વિધાકંટાળીને તપ મૂકો. વળી શાસ્ત્રકારોએ અને અસત્ય ન ઠેરવાય. વ્યવહાર ભાષા પણ વિશેષપણે ઉલ્લેખ કર્યો છે કે “તેઓ માન્ય રાખવી પડે. તે વખતે પેલા ૨-૪ માંસાહારી અને મદ્યપાન કરનારા બન્યા, ગામને આગળ કરીને ઉપરોકત વાનને અસત્ય તેમજ સ્વેચ્છાચારી બન્યા. જે કે દ્વારિ સાબિત કરવા જનારા મૂર્ખામાં જ ખપે. કાના લોકો મદ્યમાં પહેલેથી પણ ખાતા “આ વખતે અમારા ચાતુર્મા થી XYZ હશે. પણ ઉપર શ્લોકમાં વિશેષપણે તેનો ગામના બધા લેકે ખૂબ રાજી થયા” આ જે રીતે ઉલ્લેખ કર્યો છે તે જ બતાવે છે વિધાનમાં “બધા લોકે” એટલે “મોટાભાગના કે લેકે મધમાંસ અશનમાં નિર્મર્યાદ લોકો સમજવાના. ૫-૨૫ એવા પણ હોય બન્યા હતા. જે કુલપરંપરા મુજબ જ આગળ કરીને ન બેલાય.

Page #847

શ્રી સમેત શિખરજી તીર્થ રક્ષા માટે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીને
જોરદાર સહકાર આપે
સૌ જાણે છે કે હાલમાં સમેત શિખરજી તીથ અંગે જે તીથ રક્ષાનો પ્રશ્ન ઉભે થયે છે તેની સામે શ્રી સમસ્ત શ્રી ક. સંઘને સખત વિરોધ છે અને તે તીર્થને વહીવટ શેઠ શ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢી કરી રહી છે. તે માટે શેઠ શ્રી શ્રેણિકભાઈ કસ્તુરભાઈ શેઠ શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડી આદિ જૈન સંઘના આગેવાને અને તે માટે જરૂરી કાર્ય કર્તાઓ. વકીલે, મેનેજર વિગેરે પણ દોડધામ કરતા હોય છે.
સૌ જાણે છે ઘર આંગણે પણ આ કાર્ય કઠીન છે તે પછી ઠેઠ દિલ્હી અને પાટણ (બિહાર) જઈને આ કાર્યવાહીને સત્તત જાગૃત્તિવાળી રાખવી કેટલી કઠીન છે. તે માટે ધન રાશિની પણ કેટલી જરૂર પડે? આ અંગે શેઠ શ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢી કેઈ અપીલ કરે નહિ પરંતુ શ્રી સંઘના સૌ શાણા શ્રાવક-શ્રાવિકા યુકત શ્રી સંઘે જાગૃત બનીને પેઢીને આ ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે “સર્વ સાધારણ ફંડ” રૂપે રકમ મેકલીને પિતા ની ફરજ બજાવે આ એટલું મોટું કાર્ય છે કે હજાર બે હજારથી કંઈ થઈ શકે નહિ જેથી દરેક જાગૃત સંઘ પિતાના સંઘમાં તીર્થ રક્ષા સભા બેલાવે અને આ
જના મું જે સહકાર મળે તે ડ્રાફ પેઢી ઉપર મોકલી શકે. સરનામું શેઠ શ્રી આણંદજી કલ્યાણજી પેઢી ઝવેરી વાડ, પટણીની ખડકી, અમદાવાદ-૧(પીન-૩૮૦૦૦૧) આ અપીલ દ્વારા લાખે નહિ પણ કરેડ જેવી રકમ થઈ જાય તે સૌ ઉત્સાહ બતાવે એવી સૌને ખાસ ભલામણ છે. ૨૦૫૦ ૮ સુ. ૨ બારડેલી
- જિનેન્દ્રસૂરિ
નોંધ:- ઉપરોકત સહગ આપનારા અમને જણાવશે તે બીજાને પ્રેરણા માટે શ્રી મહાવીર શાસન તથા જૈનશાસનમાં તેની નેંધ લેશું -તંત્રીઓ
૫૬ કરોડ જાદથી ભરેલી દ્વારિકા. સાચા અર્થમાં ધર્મમાં ઉધત બની હોય, નગરીમાં કૃષ્ણની ૧૬,૦૦૦ પત્ની અને તે વાતમાં અમારી “ના” નથી જ. અને યાદની ઘર્મોદ્યત એવી સ્ત્રીઓને આગળ તેવું હોવાથી છેલ્લે છેલ્લે તેઓ સમભાવથી કરીને તમે વિષાનુષ્ઠાનને સહેતુ અનુષ્ઠાનમાં અનશન કરી શકી છે. તેઓનો શુદ્ધ ફેરવવા માંગો એ પરિસ્થિતિ ખરેખર વિદ્વજ- આશય તેમના સચિત્તની પુષ્ટિમાં કારણજનો માટે હાસ્યાસ્પદ છે. કેટલીક સ્ત્રીઓ રૂ૫ બને છે. બાકી છેટું કરનારા ઘણું મલિન ભાવના ત્યાગપૂર્વક તપમાં અને લોકેમાં કેઈ એકાદ સારો પણ હોઈ શકે.

Page #848

શ્રી સમેતશિખરજી તીર્થ અને અમીચંદનું ભાડયંત્ર
બીરબલે એકવાર બાદશાહને કહ્યું કે રૂપિયા પણ લઈ ગયે. પણ કાઢી કરાવે હજૂર ! બનિયાની જાત બડી પકકી હોય નહિ. છે, ધારે તે બાદશાહને પણ બનાવી જાય.” એકવાર બાદશાહે બેલાવ્યો ને કહ્યું,
બાદશાહ કહે, “બીરબલ! ઢીલી દાળ “અલ્યા ! રૂપિયા લઈ ગયે, ને દાઢી કેમ ખાનાર બનિયા બાદશાહ પાસે ક્યા ચીજ મુંડાવતા નથી ?'
હજૂર! કાબૂલમાં દાઢીના ભાવ ઊંચા
બેલાય છે.” બીરબલ કહે, તે હજૂર! વખતે
બાદશાહે ગુસ્સે થઈને કહ્યું, “નહિ વાત.” વખત વીતી ગયે.”
સદો થઈ ગયે હવે દાઢી હમારી છે.' બાદશાહ તે વાણિ મળે ત્યાં છેડે બનિયા કહે, “અરછા હજૂર! આવતી નહિ. ટેકચંદ નામને વાણિયે બાદશાહના કાલે આપની દાઢી, આપની હજુરમાં.” ઝપાટામાં આવી ગયે.
ને બનિયાએ રાતોરાત ઢોલ પીટ વ્યા બાદશાહ કહે, “બનિયા! તુ કિસ કે આવતી કાલે સવારે બાદશાહની દાઢી બતકા ગવ હું ?”
બનિયા ઉતરાવશે. દાઢી મૂંડન વિધિ બનિ કહે, “હજર ! મને મારી જવાના રૂપિયા પાંચ બેસશે. દાઢીને ગર્વ છે.”
આખા ગામમાંથી એક લાખ રૂપિયા બાદશાહ કહે, “તારી દાઢીની કિંમત 4. ર ની 0
એકઠા થઈ ગયા. બાદશાહના કાને વાત કેટલી ?”
ગઈ. અને અચરજ થયું કે મારી દાઢી બનિયે ટેકચંદ કહે, “હજર ! દરેક
, ઉતરાવનાર આ બનિયે કેણ"
ના
બીરબલને તાબડતોબ બેલાવ્યા. કહ્યું, વાળની કિંમત હોતી નથી.”
છે કે, જા, તપાસ કર. બાદશાહે હઠ લીધી. ને કહ્યું, “નહિ,
- બીરબલ બધું જાણતો હતો તેણે કહ્યું, તારી દાઢીની કિંમત કહે.”
હજૂર! આ બનિયો પેલો ટેકચંદ છે.' બનિયે કહે, હજૂર! સાત ફરજંદ
તે શું હીંગળ બનિયે મારી દાઢી (સંતાન) આ દાઢીથી પરણાવ્યાં એક ફરજ દની શાદીમાં પાંચ હજાર ખર્ચ થયું.
ઉતરાવશે ? ગોળી મારું એને.”
હજર ! ગોળી મારશે તે આપને પાંત્રીસ હજારની દાઢી ગણાય.”
ઈસાફ ઝાંખું પડશે. એની દાઢી આપને બાદશાહ કહે, અછા, તને પાંત્રીસ રૂપિયા પાંત્રીસ હજારમાં વેચી છે. હવે હજાર રૂપિયા મળશે. દાઢી કાઢી નાંખ.” આપને વેચેલી દાઢી ઉતરાવે છે, તે આપની
વાણિયે તે ડોકું ધુણાવીને ગયે. કહેવાય કે નહીં ?

Page #849

વર્ષ ૬ઃ અ ક ૪૦ : તા. ૩૧-૫-૯૪
બાદશાહ કહે, “કમાલ હ બનિયા, આપવા માંગે છે.
– આ વાત અમને એટલા માટે યાદ સરકારે બે કે લીધી તે એની હાલત આવી કે અકબર બાદશાહ જેવા પણ શું થઈ તે આપણે જાણીએ છીએ. તે જેની બુદ્ધિને “કમાલ” માનતા હતા. એ તીર્થનો વહીવટ લે તે કેવી અવ્યવસ્થા કુશાગ્ર અને વિચક્ષણ પ્રજાનો એક ભાગ અને તુમારશાહી આવશે તેને ખ્યાલ સરકારી કુરનિશ બજાવે છે.
કર જોઈએ. અત્યંત વન એવા શ્રી સમેતશિખર ધર્મ અને ધર્મસ્થળને સરકારીથી તીર્થનો વહીવટ જૈન સમાજનાં અત્યંત અલિપ્ત રાખવા જોઈએ. તેને બદલે સરપ્રમાણિક અને ગૌરવવંતી શ્રી આણંદજી કારને આવકારવા નીકળેલા અમીચંદ કલ્યાણજીની પેઢી ચલાવતી હતી. તે વહી- વિશે શું કહેવું ? વટ કેટલાક પેટ બળ્યા કે સરકારને
(ગુ. સ. તા. ૧૪-૪-૯૪)
|
|
શાસન સમાચાર
ન લાગ્યું. મહાન પૂજ્ય આચાર્યોને સંઘને
શાસનની મહત્તા અને મર્યાદામાં રાખવાની નાકોડાજી મહાતીર્થ - શંખેશ્વર જવાબદારી છે. મહાતીર્થથી પૂ. આ. શ્રી નિત્યદયસાગર પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી વિજય સૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. પં શ્રી ચંદ્રાનન- જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ ને વિહાર સાગરજી મ. ની નિશ્રામાં છરી પાલીત તેઓ શ્રીજીની નિશ્રામાં ટુકવાડા શ્રી યાત્રા સંઘ ત. ૨૪-૨-૯૪ના નીકળે જિનમંદિરની પ્રતિષ્ઠા રૌત્ર વદ ૬ અને રૌત્ર સુદ ૭ તા. ૧૮-૪-૯૪ શ્રી
ઉત્સાહથી થઈ બાદ વિહાર કરીને નવસારી, નાકા તીથલ પહોંચે સાઇ રાદડી બારડોલી પધાર્યો ઝઘડીયાજી વૈશાખ સુદ તથા ૪૫૦ યાત્રિકે સંઘમાં હતા રૌત્ર ૧૦લગભગ વૈશાખ વદ ૫ છોટાઉદેપુર સુદ ૯ના ભવ્ય ઉત્સવ સાથે તીર્થો માળ,
અને જેઠ સુદ પ ધાર થઈ ઈનદોર ચાતુર્માસ થઈ સંઘમાં ખૂબ ઉત્સાહ અને વ્યવસ્થા
પધારશે. પત્ર વ્યવહારનું સરનામું
ઠે. મહેન્દ્રકુમાર ગુગલીઆ માળને દિવસે આરતી માટે કુમાર
૧૭, બડા સરાફા ઈદોર (એમ. પી.)
પીન પર ૦૦૧ ફેન–૨૨૫૭૯ રાજા બનવાને ચડાવે તે અવિધિ છે આરતીનું ઈ બોલીને ગમે તે લાભ લઈ
સૂચના - આ મહિનામાં પાંચ શકે છે. પ્રથમ સંઘ તે ભરત મહારાજાએ મંગળવાર હોવાથી તા. ૨૪-૫-૯૪ને કાઢયે હતે. વળી આવા ભવ્ય પ્રસંગોમાં અંક બંધ રાખેલ તેથી હવે પછીનો અંક પદ્માવતી પૂજન રાખવું તે પણ બરાબર નં.૪૦ તા. ૩૧-૫-૯૪ના પ્રકટ થાય છે.
હતી.

Page #850

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN-84 ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
TS TS
T
N
9 સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ છે
૦૦૦૦૦૦૦૦ ૦
9 ૦ સુખને વૈરી અને દુ અને મિત્ર તે જેન! જે ૦ દીક્ષા કષ્ટ માટે જ છે. જે કષ્ટ વેઠે તે જ ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન કરે. જે છે 0 કષ્ટ ન વેઠે તે ભગવાનની આજ્ઞા પર અગ્નિને પૂળે મૂકે છે. 0 ૦ મિથ્યાત્વ મેહની સત્તા ઊઠે તે જ અધ્યાત્મભાવ આવે. તે જ આત્મા મટે ધમ 0 0 કરવાની વાત આવે. નહિ તે ધર્મ પૈસા માટે જ, મજમના માટે જ થાય છે 0 . શાસ્ત્રને અભિપ્રાય તે અમારે અભિપ્રાય! મારે પિતાને અભિપ્રાય આ છે તેમ જે છે છે કહે તે સાધુ જ નથી !
મેહ, રાગ, દ્વેષ, ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ કરવા તે આત્માના રેગ છે તમે 0. બધા શરીર માટે ડોકટર પાસે જાય છે તે આત્માના રોગ માટે કઈ ડોકટર છે પાસે જાવ છે? શરીર માટે ફેમીલી ડેકટર રાખે છે તેમ કઈ ફેમીલી ગુરૂ 0 રાખે છે? ધર્મ જેનાથી પ્રાપ્ત થયેલ હોય તેને ઉપકાર કદિ ભૂલાય નહિ. તેને ગુરૂ માને તે છે તે દકિટરાગ ન કહેવાય. સ્ત્રીથી ય ધમ પમાયે હોય તે તેના ય ઉપકારને ન 0 ભૂલાય. શાસ્ત્ર અનંતજ્ઞાનીઓના કહેલા છે. તેમાંથી જે અર્થ કાઢવો હોય તે ન નીકળે. ગમે તે અર્થ કાઢે તે શાસ્ત્રના જાણ પંડિતે કદિ માને નહિ. અનેકાંતવાદ તે ૪ કુદડીવાદ છે? અનેકાંતવાદ જે નિશ્ચયવાદ એક નથી. અનેકાતવાદને જે જાણે ૪ તે જ ખરેખર જેન છે. જે ન જાણે તે સુગુરૂને પૂછી પૂછીને કરે પણ મરજી મુજબ છે ન કરે. જે વસ્તુ જે અપેક્ષાએ સાચી તે અપેક્ષાએ સાચી અને જે અપેક્ષાએ છે.
બેટી તે અપેક્ષાએ ખોટી તેનું નામ સ્યાત્ છે. 9 - શરીરને સેવક, ઈન્દ્રિયોને ગુલામ, કષાયને આધીન બનેલાને ધર્મ ફાવે જ નહિ, ૪. 0 ધર્મમાં મજા પણ આવે નહિ. ૨૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦)
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) - c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લોટ-અમનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે. શેઠે સુરેશ કિટમાં છાપીને તેવા શહેર (સૌરાષ)થી પ્રસિદ્ધ સન ૨૪૪૬.
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
US

Page #851

VQ૭૬ 5 ' 10,) Ele ( . ) સ્ત્ર નમો 9374માણ 17થયરાdi પમાડું. મહાવીર પyવસાTM
જીરૂજ આજે સ ત્ત શ્વા ( pજાર .
Idj મામ|
સવિ જીવ કરૂં.
69/Sઈ
શાસન સી.
A. I
: મૂખપણાથી બન્યા :
रजांसि दशना यत्रा-ऽधरा ठठिक्करी द्वयम् । मर्खरर ना परापवादगूथं समुद्धरेत् ।।
જ્યાં દાંત રૂપી માટી છે અને હોઠ રૂપી બે ઠીબડીએ છે. એવી મુખ માણસની જીભ પારકાની નિદાનો ભાર ઉપાડયા કરે છે,
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય, લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા.૪૦૦ | મૃત જ્ઞાન ભવન, ૪૫ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1NDIAN PIN-૩૮૦૦ગ્યા

Page #852

કથિીdul
*
કે
* *
- -
-
-
-
- -
-
'शरीरमाद्यं खलु धर्मसाधनम् ।'
આ શરીર એ જ ધર્મનું પહેલું સાધન છે-આ નીતિવાકયને આજના ઘણા લોકોને છે છે પિતાનો ફાવતો ઉપયોગ કરે છે. આ કાળની એ પણ એક અજાયબી છે કે શાસ્ત્ર
વચનનાં પરમાર્થને પામ્યા વિના કાં જાણવા છતાં પણ ફાવતું કરવા-કરાવવા માટે છે છે આવાં શાસ્ત્ર વચનોને વાત-વાતમાં ઉપયોગ કરી પોતાનું કામ સાધનારા ઘણું લેભાગુ 8. છે જેવા કુટી નીકળ્યા છે. અને શાસ્ત્રનાં નામે એવાં એવા ગપગોળાઓ ચલાવે છે કે છે જાણે અમે જ શાસ્ત્રનાં ખાં ! દરેક કાળમાં આવી છે તે રહેવાના પણ આ કાળમાં જ તો તેમાં ય હરિફાઈ ચાલી પડી છે. અસ્તુ.
આપણી મૂળ વાત એ છે કે શરીરથી જ ધર્મ સારામાં સારી રીતના રી શકાય છે છે માટે ધમની આરાધના કરવા માટે કદાચ શરીર સાચવવું પડે તો સાચવી જાણવું. છે પણ મજમાદિ માટે જ શરીરની સાર સંભાળ રાખનારો મોટો વર્ગ પણ આ જ છે R દલીલ કરી પોતાની એષણાને પુષ્ટ કરે છે ત્યારે તેમની તે મતિ માટે દયા આવે છે. તે છે તેમની શરીર ઉપરની મમતા આવું બોલાવે છે. આયુષ્યની દોરી ગમે તારે તૂટી ૫
જવાની છે છતાં પણ શરીરની આળ પંપાળમાંથી મુકત વિરલ આત્માઓ જ રહી છે { શકે છે.
શરીર એ ધર્મનું સાધન છે તે તે સાધનથી શું પ્રાપ્ત કરવું જોઈએ તે નકકી છે 8 કરવાની તાતી જરૂર છે. કઈ પણ સાધનને મહિમા તેના સદુપયેગમાં છે કે દુ. પગમાં 8 છે જે સારામાં સારા સાધનો અણછાજતે ઉપયોગ કરવામાં આવે તે લાભને બદલે નુકછે શાન જ થાય. સેનાની પણ છરી પેટમાં ન બેસાય!
સાધનના સદુપયોગની વાતને એક દષ્ટાનથી વિચારવી છે. એક રાજા જંગલમાં છે કે ભૂલ પડે અને તૃષાથી આકુળ-વ્યાકુલ થઈ ગયે. તે વખતે એક કઠિયારાએ ઠંડુ પાણી પીવરાવી રાજાને આનંદિત કર્યો. રાજાએ ખુશ થઈને વિચાર્યું કે આ લાકડા .
કાપી તેના કોલસા બનાવીને આજીવિકા મેળવે છે તે હું તેની દરિદ્રતા દૂર થાય માટે ? છે ચંદનનું વન આપી દઉં જેથી ચંદનને વેચી શ્રીમંત બની જશે. રાજાએ નગરમાં 8 આવી તેવો આજ્ઞાપત્ર તેને મોકલી આપે. કઠિયારાને મન ચંદન પણ લાકડ સમાન હતું તેથી લાકડાની જેમ ચંદનને બાળી તેના કેલસા કરી આજીવિકા મેળવતો હતે. છે.
(અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)
જજ

Page #853

શ્રી મહી. નૈન ગાયના વેન્દ્ર વેચવા
તંત્રી
હાલારક શું.આશ્રી વિજયકૃત ્નજી મહારાજની પ્રેરણા મુજબ શાસન અને ચિધ્યા / તથા ટ્રારનું -
3
હી
અઠવાડિક આજ્ઞારા વિરાપ્ત 7 શિવાય ન્ય પ્રાધ =
•
પ્રેમચંદ મેાજી ગ્
(મુંબઇ) (AI) હેમેન્દ્રકુમાર સપુખલાલ શાહ સુરેશ ચંદ ઠ
(4/341(1)
દ પક્ષી સુઢક્ર
(2/101-(3)
'૬} ૨૫૦ વશાખ વદ-૧૩ મંગળવાર તા. ૭-૬-૯૪
શ્રી જિનભકિત
પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્ર સુરીશ્વરજી મ. (સં. ૨૦૨૮ કા, ૧, ૦)) ગુરૂવાર તા. ૧૮-૧૧-૧૯૭૧) ખેડા (પ્રવચન-પાંચમુ')
[અ'ક ૪૧
ન'ત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થ ને પામેલા પરમિકમાવી રહ્યા છે કે-આ સંસારમાં હું જયાં સુધી રહું. ત્યાં સુધી સદા માટે મારે શ્રીજિન ભિકત હો.” તેના પરથી આપણે જોઇ-વિચારી આવ્યા કે, જેના હૈયામાં શ્રી જિનેશ્વર દેવની આજ્ઞા રૂપી ભકિત વસેલી હોય છે તે જ આત્મા આ સંસારમાં સુખી છે. ભગવાનની આજ્ઞા અદ્ભૂત કાટિની છે. જે જીવેાને આજ્ઞા સમજાઈ જાય, આજ્ઞા મુજબ કરવાનુ` મન થાય તેા બધા તે આ સસારના મહેમાન બની જાય. મુકિત તેમની રાહ જૂએ. તેમનું જીવન પણ સુંદર હોય, મરણ મહોત્સવ રૂપ બને, ક્રુતિના દરવાજા ખ"ધ, સદ્ગતિ તેમની રાહ જૂએ, સદ્ગતિના સુખાથી તે બેદરકાર હોય. સારી સામગ્રીને સદુપયાગ કરે, જીવનમાં ધમ જીવાય તેવા પ્રયત્ન કરે. ભગવાનની આજ્ઞા આગળ પ્રેમ જાગે એટલે ઠેકાણું પડવા લાગે,
આ સૌંસાર દુ:ખમય છે, કેમકે, પાપમય છે. વિના પાપે સંસારમાં જીવાય નહિ. આરભ-સમારભ પણ પાપ છે તે વાત જૈને વિના બીજાને સમજાય તેવી નથી. જે આત્માએ દુ:ખમાં ગભરાય અને નાશવ'તા સુખમાં મલકાય તે બધાને ભગવાનની આજ્ઞા સમજાઈ નથી. ભગવાનને માનનારા કે ભગવાનની ભકિત કરનારા એકલા મનુરા હાય તેવુ નથી. ચારે ગતિમાં ભગવાનની ભિકત કરનારા જીવા હેાય. જેનામાં સાચી સમજ પેદા થાય તે ભગવાનના ભગત ! દુઃખમાં મૃ‘ઝાય, સુખમાં આનંદ પામે ત્યાં સુધી સાચી સમજ પેદા ન થાય. આપણા નબર શેમાં છે?

Page #854

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) { સંસારમાં તે દુખ આવે જ. દુઃખમાં મુંઝાય તે કામ ન ચાલે. ૬ખીને સુખી ! 8 કેણ બનાવે ? ધર્મની સમજ. જેટલા અસંતેષી હોય તેને કોઈ પણ ઉદાર, સુખી
બનાવી શકે ખરે? પેલો તે કહે કે, મારે તે દારૂ પીવે છે તે ઉદાર આદમી શું ? 8 કરે? દારૂ પીવરાવે ? મારે તે આવું-આવું જોઈએ છે તેમ કહે તેને ઉદાર પહોંચે છે છે સાચી સમજ વિનાના દુઃખી પણ દુઃખી છે અને સુખી પણ દુઃખી છે. “મારી પાસે છે છે આ આ નથી' તેવું દુખ કેટલાને છે? આજે તે બધું જ બગડી ગયું છે. લોકેને ૨ સુખની ભૂખ જગાડી અને વધારે દુ:ખી કર્યા.
આજથી વર્ષો પહેલા સામાન્ય છે પણ સુખી હતા. એકવાર ખાઈને પણ 8 આનંદમાં રહેતા. તેમની સ્થિતિ જાણનારા પૂછે કે, આનંદ કેમ? તો એ કહેતા કે, 8 પુણ્ય પ્રમાણે જે મળે તેમાં જીવીએ છીએ, તેને જ આનંદ છે. આવાને કઈ દુખી ! જ કરી શકે ? “પુણ્ય પ્રમાણે જે મળે તેમાં મજેથી જીવવું' આ ગુણ જો આવી જાય છે ?
તમે બધા સુખી થઇ જાવબધા દુખ ભાગી જાય. તમારા બાપ–દાદા કરતાં તમારા છે પગાર ધોરણ સારા છે છતાં પણ તેઓ ઓછા પગાર ધોરણમાં જેટલા સુખી હતા,
તેટલા તમે વધુ પગાર ધોરણમાં પણ નથી. તેનું એક જ કારણ છે કે, ભગવાનની આજ્ઞા જ સમજાઈ નથી.
આપણે ઘર્મ શેડો થાય તેને વાંધો નથી પણ ભગવાનની આજ્ઞાને ટકકર ન છે છે લાગે તેવો ધર્મ કરે છે. ધર્મ તે આજ્ઞા મુજબ જ થાય-આ વાત તમારા
બધાની છાતીમાં કેતરાઈ જવી જોઈએ. જેની નોકરી કરે, તેના કહ્યા મુજબ કરે તે 8 છે પગાર મલે ને? મરજી મુજબ કરવા જાવ તે કાઢી મૂકે ને ? એ લાલ શેરે લગાવે છે છે કે કઈ કરીએ પણ ન રાખે. શેઠ કે માલીકના કહ્યા મુજબ જીવનારા સુખી હતા. 8 છે ભૂતકાળને ઈતિહાસ સમજવાને નાશ પામ્યું. ભણતર વધ્યું પણ સાચું વિચારવાની ૧ શકિત ન વધી.
રોજ “નમો અરિહંતાણું” અને “નમો સિદ્ધા” બોલે તેને યાદ ન આવે છે, જે 8 મારા અનંતા શ્રી અરિહંત પ૨માત્માએ મેક્ષમાં ગયા. તેમની આજ્ઞા મુજબ જીવનારા ! છે બીજા પણ અનંતા આત્માઓ મેક્ષમાં ગયા, પણ હજુ મારે નંબર કેમ ન લાગે? { તમને આવી ચિંતા થઈ છે ? શ્રી નવકાર મહામંત્રમાં પાંચ જ પદ મૂક્યા તેમાં 3 છે તમારે નંબર ન ઘાલ્યો. જગતમાં પૂજનીક આ પાંચ જ, મારે પણ તેવા જ બનવાનું ? -આ વાત ન બેસે તે લાખે નવકાર ગણે તે પણ શું લાભ થાય? શ્રી નવકાર મહાછે મંત્ર ગણનારને પણ તેમાં શું આવે તેની ખબર નથી, ખબર આપે તે સાંભળવું નથી T -સમજવું નથી. શ્રી નવકાર મહામંત્ર ગણનારને દુઃખ ન આવે તેમ નહિ પણ તે

Page #855

4 વર્ષ ૬ : અંક - ૪૧ તા. ૭-૬-૯૪ છે દુ:ખી ન હૈ ય ! જ્યારે આજે ઘણા એવું લઈ બેઠા કે, નવકાર ગણનારને દુઃખ ન 8 આવે અને અમારામાંના પણુ ઘણુ તેમની વાતમાં હા એ હા કરવા લાગ્યા.
આપણુ ભગવાન દુખ વેઠીને ભગવાન થયા તે આપણને દુખ આવે તેમાં 8 વધે છે? “મને દુઃખ ન આવે માટે નવકાર ગણું આમ કહેવું તે અજ્ઞાન છે. નવછે કાર ગણવા છતાં દુઃખ આવે તે ભલે આવે. મને તે વિશ્વાસ છે કે, પાપ ન કરું તે 8 દુઃખ ન જ આવે. દુઃખ આવ્યું તે મારા પાપની સજા છે. મારા પાપની સજા ભોગ- 8 છે વવી તે મારો ધર્મ છે.
ખરેખર ધર્માત્મા તે કહે કે, દુઃખ કાલે આવતું હોય તે હમણું ભલે આવે. દુઃખ વેઠવા હું તૈયાર છું. આજે અસાધ્ય દર્દોમાં બધા ડેકટરે પણ હાથ ખંખેરે ત્યારે શું કહે છે? કે, તમારા ઈષ્ટને યાદ કરો આ દુઃખ વેઠે. તે પહેલેથી જ દુઃખ કેમ ન વેઠવું?
આ વાત બધાએ સમજી લેવા જેવી છે કે, પાપ કરે તેને દુખ આવે જ. આ જ જન્મમાં પાપ કર્યું કે ભવાંતરમાં કર્યું તેની સજા રૂપે દુખ આવ્યું તે મારે વેઠવું જ જોઇએ. પ ન કરે તેને દુ:ખ ન જ આવે આ શ્રદ્ધા થાય તેને ભગવાનની આજ્ઞા છે પર પ્રેમ થાય. પછી ભગવાનને યાદ કરે તે મજા આવે. બાકી ભગવાનને જુદા હેતુથી યાદ કરનારા પણ ઘણું છે. તે બધાને ભગવાનની આજ્ઞા પર પ્રેમ નથી પછી પાળવાનું મન તે કયાંથી થાય? ભગવાનને ઓળખવાની બુધિ, ભગવાનની આજ્ઞા સમજવાનું મન, આશા પર પ્રેમ કેળવવાનું મન, જિનભતિ પેદા વિના થાય જ નહિ. “વિના પાપે દુઃખ આવે જ નહિ.” કઈ પણ જીવને પાપ વિના, ઈન્દ્ર પણ માથાને વાળ પણ વાંકે કરી શકે નહિ?—આ શ્રદ્ધા પાકી ને? જયારે દુ:ખ આવે ત્યારે યાદ આવે કે -પાપ કર્યું માટે જ દુખ આવ્યું. આ યાદ આવે તે દુઃખ ભોગવવામાં મજા કે દુખથી ભાગવામાં મજા? દુખને મજેથી ભેગવવું તે જ દુખ મુકિતને છે છે સાચે ઉપાય છે.
હવે સમજી ગયા ને કે, નવકાર ગણનારને દુખ ન આવે તેમ નહિ પણ નવ- ૨ કાર ગણનાર દુઃખી ન હોય. નવકારમાં જેને નમસ્કાર કરે તેમણે કેટલાં દુખે વેઠયા? શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાને પણ કેટલા દુઃખ વેઠયા ? નબળા હશે માટે? રસ્તે ચાલનારે પણ ગાળ દે, અપમાન છે કે, તિરસ્કાર કરે તે તેમનામાં શકિત નહિ હોય? મજેથી બધાં દુખે વેઠયા તે આપણે તેમના કરતા મોટા માણસ છીએ? દુઃખનું 8 નામ સાંભળતાં ગભરાટ કેમ થાય છે? ભગવાનને શારીરિક દુખ હોય નહિ, માનસિક છે દુખ પણ થ ય નહિ, ગાદિ આવે નહિ.

Page #856

૯૮૪ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) છે માનસિક દુ:ખ કોને આવે ? જેનું મન રાગાદિને આધીન થાય તેને–આત્મા 4 સાથે શાંતિથી વિચાર કરે કે, આપણું મન રાગાદિને આધિન નથી ને? બેલાય તેવું છે. નથી ને ? જેનું મન રાગાદિને આધીન હોય તે માનસિક દુ:ખી જ હોય! 1 તમને જેના પર રાગ થાય તે મલે જ? ન મળે તે માનસિક પીડાને પાર નહિ ને? . જેના પર છેષ થાય તેનું ય બગાડવાની તાકાત ખરી ? ન બગાડી શકે માટે રિલાયા ? જ કરે ને ? મનથી દુઃખી છે કે સુખી છે? દુ:ખની સામગ્રી વિના પણ ખરાબ છે મનવાળા હંમેશા દુખી જ હેય. મોટા બંગલામાં પણ રિબાતા હોય, સારું ! છે ખાવા પીવા છતાં ય દુઃખી હોય, માન આપે તે ય દુખી હોય. મનના દુઃખીને ૪
સુખની સામગ્રી સુખી ન કરી શકે. સુંદર મનવાળાને દુઃખની સામગ્રી ય છે દુઃખી ન કરી શકે.
આ સમજીને નવકાર ગણે તે તેનું મન નિમલ થાય. આ અનુભૂતિ ન થાય ? છે તે દોષ કેનો? ચીજને કે આપણી ખામીને? શ્રી નવકાર ગણકારને રાગ કેવો લાગે? 8 ભૂંડ કે સારે? દુનિયાની ચીજ-વસ્તુ પર રાગ ભૂપે જ ! દુનિયાની સારામાં સારી ? છે ચીજ-વસ્તુ પર રાગ ભૂંડે જ છે-તે સમજ આપણામાં છે ? આપણે બધા ભગવાન, 5 છે જેમને ગાદીએ બેસાડવાના છે તે બધા પણ રાગ વગરના થયા, વીતરાગ થયા. આપણે છે પણ રાગ વગરના-વીતરાગ–થવું છે ને? રાગ ભૂંડે લાગે પછી જાય. તે માટે ભગવાન ઉપર રાગ કરવો છે.
આપણે બધાએ ભગવાન ઉપર રાગ કરવો છે. શું કામ? દુલિયાના બધા છે પદાર્થો ઉપરનો રાગ ભૂઓ લાગે માટે. તે બધે રાગ નાશ પામે માટે અનાદિકાળથી છે દુન્યવી ચીજે ઉપર રાગ થાય છે. તે કાઢવા માટે સુદેવ-સુગુરુ અને સુધમ ઉપર રાગ 6 કરવાનો છે જેથી દુનિયાની ચીજો પરને રાગ નીકળી જાય દુન્યવી પદાર્થો ઉપરને આ રાગ ભૂપે લાગે ત્યારે સાચા સુખની અનુભૂતિ થાય, તેમ ખરાબ ચીજો પરને શ્રેષ્ઠ 8 છે ભૂં લાગે ત્યારે પણ સુખને અનુભવ થાય.
નવકાર ગણનારને દુઃખ ન આવે તેમ નહિ. પણ તે દુઃખી ન હોય. તેમ છે 8 સુખ તેની પૂંઠે ફરે તે પણ તેને સુખની દરકાર ન હોય-આ વાત સમજી જાય તેને છે “નમે અરિહંતાણું “નમો સિદ્ધાણં બોલતા આનંદ થય. તેને ય દેવ શ્વમાં પ્રવેશ 6 કરવાનું મન થાય, શ્રી અરિહંત પરમામા એ વિચરતા દેવ છે, શ્રી સિહ વ પરમાત્મા એ ! છે મેક્ષે ગયેલા દેવ છે, દેવતત્વમાં પ્રવેશ કરવા માટે ગુરૂતત્વ પામવાનું મન થાય, તે માટે ધર્મતત્વ સમજ્યા વિના રહે નહિ.
ક્રમશ:)

Page #857

පද දාපජ්ජේමපපපපපපපපපප
મન ન હોઈ શકે ઇતિહાસ જાણે અને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત બને
(પ્રકરણ-૧) පරදා උදපපපපපපපපපපපපපපා
(શ્રત પલીકેશન ત૨ફથી “સુણ જે રે ભાઈ તીર્થ રક્ષાને સાદ” એ શ્રી સંજય વોરા લિખિત પુસ્તિકા પ્રગટ થઈ છે તે શ્રી સમેત શિખરજી ને ઈતિહાસ, માલિકી હકક, અદાલતી જગ, શાસ્ત્રીય વિગતો અને રક્ષાના સાદને સમજાવે છે તે અત્રે ક્રમશઃ આપવામાં અાવે છે. વેતાંબર જેને એ જાણીને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત થવાનું છે. વિરોધ, ઠરાવ, તાર વિ. તે કરવા જરૂરી છે તે સાથે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી પેઢી (ઝવેરીવાડ 'ટણીની ખડકી-અમદાવાદને પણ ચેક, ડ્રાફ મેકલીને તેમને આ કાર્ય કરવા હાથ મજબૂત કરાવા પણ જાગૃત બનશો. અને આ લેખ વાંચવા સાથે પેઢીને રકમ મેકલવાનું સભા ભરીને વિરોધ ઠરાવ કરે તે સાથે આ કાર્ય પણ ચાલુ કરશો એજ શ્રી શ્વેતાંબર શ્રી સંઘ અને સંઘના સભ્ય પાસે આશા રાખીશું. –સં૦)
| તીર્થરક્ષા માટે તનમનધન કુરબાન કરવાં પડશે નથી જાણ્યું માથે શી આફત ખડી છે ખબ છે એટલી કે તીર્થ રક્ષાની હાકલ પડી છે.
સતશિખરજી તીર્થ આજે વિશ્વના જેનેની શ્રદ્ધાનું ઝળહળતું કેન્દ્ર છે, પણ આપણે હવે જે બેદરકાર રહીશું તે કલમના એકઝાટકે આ તીર્થ એક સરકારી સંસ્થાન જેવું બની જશે. ભગવાન ઋષભદેવે પણ જે તીર્થની સ્તુતિ કરી હતી તેની ઉપર કેટલાંક અમંગળ તત્ત્વોની એવી બૂરી છાયા પડી છે કે આ તીર્થની યાત્રા કરવા માટે શ્રધ્ધાળુઓએ હવે ટેકસ ચૂકવવો પડશે અને સરકારી અધિકારીને પૂજા માટે ટેકસ નહિ ચુકવનાર શ્રાવકશ્રાવિકાને છ મહિના માટે જેલમાં ધકેલી દેવામાં આવશે. સમ્મતશિખરજી તીર્થમાં થતી દેવદ્રવ્યની આવક ઉપર બિહાર સરકારની અપશુકનિયાળ નજર પડી છે અને લાલુ પ્રસાદ યાદવની સરકાર એક વટહુકમ દ્વારા આ તીથ વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘની પ્રતિનિધિ રૂપ સંસ્થા શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના હાથમાંથી પડાવી લેવા ધમપછાડા કરી રહી છે. સો ધર્મપ્રેમીઓએ તીર્થ રક્ષા માટે તનમનધન કુરબાર કરવાની ઘડી આવી પહોંચી છે.
સમવતશિખરજી તીર્થનાં માલિકી અને વહીવટ પરાપૂર્વથી વેતાંબર જૈન સંઘના હાલમાં જ છે. અકબર બાદશાહે આજથી ૫૦૦ વર્ષ અગાઉ એક ફરમાન દ્વારા આ અધિકાર માન્ય રાખ્યા હતા. બ્રિટીશ કાળમાં લંડનની સર્વોચ્ચ પ્રિવી કાઉન્સિલે

Page #858

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
શ્વેતાંબરના માલિકી, વહીવટ, નિયંત્રણ અને કબજા બાબતના સર્વાગીણ અધિકારો પર મંજૂરીની મહોર મારી હતી. સ્વતંત્રતા પછી બિહાર સરકારે ૧૯૬૫ની સાલમાં વેતાંબર સાથે એક દ્વિપક્ષી કરાર કરી આ તીર્થક્ષેત્રમાં અગાઉની અદાલતાએ આપેલા તમામ અધિકારોનું ફરીથી સમર્થન કર્યું હતું. છેક ૧૯૦ની સાલમાં ગિરિડિહની કેટે ચુકાદો આપી આ દ્વિપક્ષી કરારને માન્ય રાખ્યો હતે. આ તીર્થમાં દિગંબરના માત્ર પૂજા કરવા સિવાયના તમામ અધિકાર ભારપૂર્વક નકારી કાઢયા હતા. છતાં પણ મમતે ચડેલી દિગંબર નેતાગીરીએ યેનકેન પ્રકારેણ આ તીર્થને કબજો હાથમાં લેવા માટે શેતાન જેવી બિહાર સરકાર સાથે વાળું કરવાની તૈયારી દર્શાવી છે. બિહાર સરકારના ટેચના અધિકારીઓને ફેડી દિગબર અગ્રણીઓએ એક એવા વટહુકમનો મુસદ્દો તૈયાર કરાવ્યું છે, જેમાં તીર્થની તમામ સ્થાવર જંગમ મિલકતે આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી પાસેથી આંચકી લેવામાં આવશે અને તેને વિરોધ કરનારને એક વર્ષ માટે જેલના સળિયા પાછળ ધકેલી દેવામાં આવશે.
સમેતશિખરજી તીર્થ અથવા તે કઈ પણ ધર્મતીથની બાબતમાં એક વસ્તુ કાયમી સમજી લેવી જોઈએ કે તેની માલિકી કયારેય સરકારની કે કઈ વ્યકિતની હાઈ શકે જ નહીં. ધર્મતીર્થને સાચે માસિક ધર્મસંઘ જ હોય છે. વર્તમાન ની બિહાર સરકાર કે ભારત સરકાર અથવા તે અગાઉની બ્રિટીશ સરકાર કે મેગલ સલતનતને જન્મ પણ નહોતે થયો તે અગાઉ ધર્મશાસનની સ્થાપના થઈ હતી અને તે અપ્રતિહત રીતે અખંડિત ચાલ્યું આવે છે. ભારતના બંધારણની ૨૫મી અને ૨૬મી કલમમાં પણ ધર્મશાસનના આ સ્વતંત્ર અસ્તિત્વનો સ્વીકાર કરવામાં આવ્યું છે અને તેમાં કઈ પણ સરકાર દ્વારા અનિચ્છનીય દખલ કરવામાં નહિ આવે એવી બાંયધરી આપવામાં આવી છે. સમેતશિખરજી તીર્થની વાત કરીએ તે તેની સ્થાપના છેક ઋષભદેવ ભગવાનના કાળમાં થઈ હતી, એવાં આધારભૂત પ્રમાણે જૈન શાસ્ત્રગ્રંથેના વાચનમાંથી પ્રાપ્ત થાય છે. શત્રુંજય માહભ્ય ગ્રંથમાં વર્ણવ્યા પ્રમાણે ભરત ચક્રવતી સિધ્ધાચલજીની યાત્રા કરવા સંઘ સાથે ગયા હતા. પાછા ફરતી વખતે ભરત મહારાજાએ સમેતગિરિ ઉપર અઠ્ઠાઈ ઉત્સવની ઉજવણી કરી હતી અને વાધકિરન નામના રાજયના વડા શિલ્પીને એ પહાડ ઉપર દહેરાસર બાંધવાને આદેશ કર્યો હતે.
ભરત મહારાજાએ સમેતશિખરજી તીર્થ ઉપર દહેરાસર બનાવડાવ્યાં ત્યારથી આ પહાડ શ્રી જૈન શાસનની સંપત્તિ બન્યા અને તેનો વહીવટ ચતુર્વિધ શ્રી જૈન સંઘના હાથમાં આવ્યો. અનેક રાજાઓ આવ્યા અને ગયા, સલતનતની સતનતે બદ. લાઈ ગઈ, પણ આ તીર્થની માલિકી તે શ્રી જૈન સંઘના હાથમાં જ છે. દુનિયાની કેઈ સરકારને કે ગમે તેટલા મહાન રાજવીને પણ આ મિલકત અરાકી લેવાનો

Page #859

વર્ષ ૬ : અંક ૪૧ : તા. ૭-૬-૯૪
અધિકાર નથી. મોગલ શહેનશાહ અકબરે ઈ.સ. ૧૫૯૩ની સાલમાં જે ફરમાન દ્વારા આ તીર્થભૂમિ જગદગુરૂ શ્રી હીરસૂરીશ્વરજીને સેપી તેમાં પણ સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ છે કે પ્રાચીન કાળથી આ તીથ વેતાંબર જૈનેની માલિકીનું છે. અકબર બાદશાહે આ રીતે તીર્થની ભૂમિ કંઈ વેતાંબર સંઘને ભેટ નથી આપી. પણ આ ભૂમિ ઉપરના તેમના પરાપૂર્વથી ચાલતા માલિકીહકકનું સમર્થન કર્યું છે. આવી જ રીતે અહમદશાહે પણ ઈ.સ. ૧૭૫૩માં મુશદાબાદના જગત્ શેઠ મહેતાબરાયને આ પહાડ ભેટ આપ્યું હતું, તેને અર્થ એટલો જ સમજવાને કે તેમણે પરાપૂર્વથી ચાલતા આવેલા તાંબરના માલિકીહકકેને માન્ય રાખ્યા હતા. ઈ.સ. ૧૯૧૮માં પાલગંજના રાજા પાસેથી અઢી લાખ રૂપિયામાં આ બે પહાડ ખરીદી લેવાનું કારણ પણ એક જ હતું કે હવેતાંબરે રાજા સાથે માલિકીની બાબતમાં કોઈ પણ જાતને નાહકને ઝઘડે ટાળવા માગતા હતા.
ઈ. સ. ૧૯૫૩માં બિહાર સરકારે જમીન સુધારણા કાયદા અન્વયે એક નેટિફિકેશન બહાર પાડી સમેતશિખરજીને કબજે પોતાના હાથમાં લેવાનો પ્રયાસ કર્યો તે પણ એક અતિક અને ગેરબંધારણીય પગલું હતું. પહેલી વાત તે એ કે જમીનસુધારણાને કાયદે જમીનદાર દ્વારા ગરીબ ખેતમજૂરોના થતા શોષણને અટકાવવા માટે થયે હતે. સમેતશિખરજી તીર્થ એ કઈ જમીનદારી નહતી કે તેમાં કેઈનું શેષણ થતું નહોતું. સમેતશિખરજી એ એક ધાર્મિક સંસ્થાન હતું અને આજે પણ છે. જમીન સુધારણાને કાયદે કઈ ધર્મ સંસ્થાને લાગુ પડી શકે નહિ, છતાં બિહાર સરકારે તેના અન્વયે તીર્થને કબજે લેવા ધાર્યો એ એક અન્યાયી પગલું હતું. તાંબરની વારંવારની મકકમ રજૂઆતેને કારણે બિહાર સરકારને પોતાની ભૂલને બરાબર ખ્યાલ આવી ગયો હતો અને એટલે જ તેણે દશ વર્ષ સુધી આ નેટિફિકેશનને અમલ કર્યો - હેતે. બિહાર સરકારે જમીન સુધારણા કાયદા અન્વયે મહા પવિત્ર તીર્થ સમેત શિખરજીનો કબજો લઈ લેવા ધાર્યો, ત્યારે પણ દિગંબરેએ ખૂબ ભૂંડી ભૂમિકા ભજવી હતી. આ કાયદાના વિરોધમાં વેતાંબરને સાથ આપવાને બદલે તેમણે બિહાર સરકારના હાથ મજબૂત કર્યા હતા અને જમીન સુધાર કાયદા નીચેના ને ટિફિકેશનને ટેકે આપ્યો હતે. દિગંબરના મનની મેલી મુરાદ એ વખતે પણ એવી જ હતી કે એક વાર બિહાર સરકાર આ તીર્થનો કબજે પિતાના હાથમાં લઈ લે, તે પછી તે કબજે દિગંબરાના પિતાના હાથમાં આવતાં જરાય વાર લાગવાની નથી. પરંતુ તાંબરોના ઉગ્ર વિરોધને કારણે સરકારની અને દિગંબરોની આ મેલી મુરાદ બર આવી ન શકી, સરકાર નેટિફિકેશનનો અમલ તે ન કરી શકી, પણ તેણે વાસ્તવિક પરિસ્થિતિનો સ્વીકાર કરી ૧૯૬૫ની સાલ માં વેતાંબર સંઘના પ્રતિનિધિઓ સાથે એક દ્વિપક્ષી કરાર કરી શ્વેતાંબરના માલિકી, વકીવટ, નિયંત્રણ, કબજે વગેરે તમામ પરંપરાગત અધિકાર માન્ય રાખ્યા.

Page #860

૯૮૮ ક.
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
૧૫૩માં જે પરિસ્થિતિ પેદા થઈ હતી અને શ્વેતાંબર સંઘના અગ્રણીઓએ જાગ રૂકતા બતાવી જેનું નિરાકરણ કર્યું હતું, બરાબર તેવી જ પરિસ્થિતિ આજે ૪૦ વર્ષ પછી પેદા થઈ છે. બિહાર સરકાર સૂચિત વટહુકમ દ્વારા આખ પહાડને કબજે
વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વહીવટદારોના હાથમાંથી લઈ, દિગંબરના એજન્ટની ભૂમિકામાં, દિગંબરાની સપષ્ટ બહુમતી ધરાવતા સરકારી બોર્ડના હાથમાં સેંપી દેવા માંગે છે.
તાંબર સંઘના તમામ સભ્યોએ આ ખતરનાક ચાલને પોતાની તમામ તાકાતથી વિરોધ કર જોઈએ, અન્યથા આ પવિત્ર તીર્થ આપણે કાયમ માટે ગુમાવી છેસીશું એ વાતમાં કઈ શંકાને સ્થાન નથી.
દિગંબરે દ્વારા એવી એક દલીલ કરવામાં આવે છે કે અમે પણ જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ છીએ, માટે તમામ જૈન તીર્થોના વહીવટમાં અમને અડધો અડધ હિસ્સો મળવું જોઈએ, તેને પણ એતિહાસિક પરિપ્રેક્ષયમાં તપાસવી જોઈએ. ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણ પછી આશરે ૬૦૦ વર્ષે શ્રી જિનશાસનની મૂળ પરંપરામાંથી દિગંબરે છૂટા પડયા. ત્યારે અસલ પરંપરા તાંબરોના હાથમાં રહી હતી. આજે પણ જે શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘ છે, તેની પાસે ભગવાન મહાવીરના શાસનની આ પરં. પરાને વારસે અખંડિત પણે ચાલ્યો આવે છે. દિગંબર સંપ્રદાય અરલની જૈન પરં. પરામાંથી સ્વેચ્છાએ છૂટે થયે એટલે તે સમયે જૈનશાસનની જે કંઈ સ્થાવર, જંગમ વગેરે સંપત્તિઓ હતી એ વેતાંબરેના હાથમાં રહી. આ સંપત્તિઓમાં તીર્થોને અને આગમનો પણ સમાવેશ થતો હતો. કેઈ પણ સંસ્થામાંથી અમુક જૂથ મતભેદોને કારણે અલગ થાય તે મૂળ પિતૃસંસ્થાની મિલ્કત ઉપર તેમને કોઈ અધિકાર રહેતા નથી. ખ્રિસ્તી ધર્મમાં પણ રોમન કેથલિક પરંપરામાંથી પેટેસ્ટન્ટે અલગ પડયા. ત્યારે તેમના ભાગે કઈ ચર્ચે આવ્યાં નહોતાં. તેમણે જુદા થયા પછી પિતાની અલગ મિલકત ઊભી કરી હતી. જેને ધર્મમાં પણ મૂળ પરંપરાથી અલગ થયા પછી દિગંબર સંપ્રદાયે પિતાનાં અલગ, સ્વતંત્ર તીર્થો વિકસાવ્યાં તેમાં વેતાંબરો ક્યારેય પોતાને અધિકાર માંગવા ગયા નથી. અને તાંબરની મૂળ પરંપરા પાસે જે ૪૫ આગમો હતા તેના ઉપર અવિકાર પણ જાતે કરી દિગંબરે એ પિતાના અલગ આગામે વિકસાવ્યા, આવી જ રીતે દિગંબરએ જે પરંપરા સાથે પોતાને છેડો ફાડી નાખ્યો છે, તેની સંપત્તિમાં ભાગ માગવાને તેમને કેઈ નૈતિક અધિકાર રહેતું નથી. આમ છતાં દિગંબરોની ધાર્મિક લાગણીઓ ને માન આપી તાંબરોએ પિતાના વહીવટ હેઠળના કેટલાંક તીર્થોમાં પણ દિગંબર સંપ્રદાયના દશનપૂજન ઈત્યાદિ અધિકારોને માન્ય રાખ્યા છે અને તેમાં કયારેય અડચણ ઊભી કરી નથી. સમેતશિખરજી ઉપરાંત અંતરીક્ષા, મક્ષીજી, કુંભાજગિરિ આદિ તીર્થોમાં ચાલતા જગડાઓને જે અંત આણવો હોય તે દિગંબરેએ

Page #861

: વર્ષ ૬ : અંક ૪૧
તા. ૭-૬-૪
પોતાની ગેરવ જબી માગણી પડતી મૂકવી જોઈએ. આ સત્ય હકીકતને ખેલદિલીપૂર્વક સ્વીકાર કરવાને બદલે તેઓ અમીરાંદની ભૂમિકા ભજવી બે ભાઈઓના ઝઘડામાં ધાર્મિક બાબતમાં હસ્તક્ષેપ કરનારી બિહાર સરકારને વચ્ચે લાવી પિતાનું પહેલું નમાવવા માગે છે.’ આ ખૂબ ખતરનાક ચાલ છે અને તેને ફાયદો સરકારી ભ્રષ્ટ અમલદારો સિવાય કે ઈનેય નથી થવાને એ વાત સૌ કેઈ ડાહ્યા જેને એ કાયમ માટે સમજી રાખવી જોઈએ.
સમેતશિખરજીની રક્ષા માટે તમે શું કરી શકે? - રમે શિખરજીની યાત્રા એ જતી બસો, પેશ્યલ ટ્રેન વગેરેના આજ કે એ પિતાના રૂટમાં પટનાને અચૂક સમાવેશ કરવા અને બિહાના મુખ્ય પ્રધાન તેમજ ગવર્નરને મળી આવેદનપત્ર સુપ્રત કરવાં.
૦ ગિવિડિહમાં જિ૯લા કમિશનરને સમૂહમાં મળી પવિત્ર તીર્થમાં સરકારના કેઈ પણ જાતના હસ્તક્ષેપ સામે વિરોધ નોંધાવતું આવેદનપત્ર સુપરત કરવું. - - સ્થાનિક શ્રી સંદની ડિટિંગ બોલાવી તેમાં આ પુસ્તિકા નું વાંચન કરવું અને પવિત્ર તીર્થ ઉપર આવેલી આપત્તિથી શ્રી સંઘના સભ્યોને માહિતગાર કરવા. મિટિંગને અંતે એક આવેદનપત્ર તૈયાર કરી તેની એક નકલ રાષ્ટ્રપતિને, વડાપ્રધાનને, બિહારનાં ગવર્નરને, બિહારના મુખ્યપ્રધાનને તેમજ જાણકારી માટે અમદાવાદની શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીને મોકલી આપવી.
૦ સૂકમાં બળને જાગૃત કરવા શ્રી સંઘમાં વધુ સંખ્યામાં આયંબિલ, ઉપવાસ, અઠ્ઠમ વગેરે થાય તે માટે પ્રેરણા કરવી તેમજ જાપ કરાવવા.
૦ સ્થાનિક અખબારના પ્રતિનિધિઓને મળી તેમને સમેતશિખરજી વિશે પૂરેપૂરી માહિતી આપવી અને આપણું દષ્ટિબિંદુ સમજાવવું.
૦ દિગંબર જૈન ધર્મબંધુઓ કહેવાય છે, પણ નેતાગીરીની અગ્ય દોરવણીને કારણે તેઓ તીર્થની બાબતમાં સરકારને હસ્તક્ષેપ કરવા પ્રેરી રહ્યા છે, આ હકીકતને લયમાં રાખી દિગંબરા પ્રત્યે આપણું ઉરચારણ દ્વારા કે વર્તન દ્વારા લેશ પણ દ્વેષભાવ પેદા ન થાય તેની કાળજી રાખવી. તેમ જે કઈ દિગંબર શ્રાવકશ્રાવિકાઓના સંપર્કમાં હું તેમને પ્રેમથી આ પુસ્તિકા વંચાવવી અને સત્ય વસ્તુસ્થિતિથી માહિતગાર કરવા.
- સરકારી અધિકારીઓની નજર આપણાં તીર્થો ઉપર અને દેવદ્રવ્ય વગેરેની આપણી સંપત્તિ ઉપર છે એ જોતાં કઈ ટ્રસ્ટે વધુ પડતી રકમ ભેગી ન કરવી, પણ તેને ઉચિત ઉપયોગ સાત ક્ષેત્રની શાસ્ત્રીય મર્યાદા મુજબ કરવો, જેથી બેન્કમાં મૂકેલી થાપણને હિંસક ધંધાઓ વગેરે માટે ધિરાણ આપવામાં ઉપયોગ ન થાય અને આપશુને હિંસાને દેષ પણ ન લાગે.
(ક્રમશ:)

Page #862

સમેત શિખરના વિવાદ અંગે રાવને લખાયેલે પત્ર
જૈનોના અધિકાર ઉપર હિચકારો હુમલે કે -- - - - - - - -- - - -- - -
- જેનેના સૌથી પવિત્ર ગણાતા બિહાર આવ્યું છે કે બિહાર સરકારે સમેત રાજયના સમેત શિખરજી તીર્થને વહી. શિખરજી તીર્થના વહિવટને લગતે એક વટ તાંબર જૈન પાસેથી આંચકી લેવા વટહુકમ બહાર પાડેલ છે અથવા બહાર બિહાર સરકાર ચુપચાપ વટહુકમ બહાર પાડવાની તૈયારીમાં છે. પાડવાને લોકશાહીને લાંછનરૂપ પ્રયત્ન કર્યો અને નીચે ટુકે ઇતિહાસ અને મુદ્દા તેની જાણું થતાં જ, ભારતમાં તમામ એનો સારાંશ આપીએ છીએ. કવેતાંબર જૈન તીર્થોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી કે ઇતિહાસ શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના પ્રમુખ
સમેત શિખ છે (જે પારસનાથ શ્રી શ્રેણકભાઈ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ વડા
હિલ્સ તરીકે પણ ઓળખાય છે) એ પ્રધાન શ્રી નરસિંહરાવને ખાસ પ્રતિનિધિ દ્વારા હાથોહાથ પત્ર પહોંચાડે એ નાજુક
જેનેના સૌથી પવિત્ર તીર્થોમાંનું એક છે. પરિસ્થિતિની ગંભીરતા બતાવી.
તે બિહાર રાજ્યમાં આવેલું છે.
યાદ ન કરી શકાય એટલા સમયથી, વડાપ્રધાને પત્ર વાંચીને તરંત જ ગૃહપ્રધાન શ્રી શંકરરાવ ચહાણને તાત્કાલિક
આ તીર્થની માલિકી, નિયંત્રણ, કબજે જેનોના પ્રતિનિધિ મંડળને મળવાની
અને વહિવટ વેતાંબર જેને ને રહેલ છે. સૂચના આપી અને એ રીતે ગૃહપ્રધાન ઈ.સ. ૧૫૯૩માં અકબર બાદશાહ, જૈનોના પ્રતિનિધિ મંડળને તરત જ તેના ફરમાન વડે આ તીર્થની સનદ વેતાંમળ્યા.
. બર જેનેએ આપેલ (ફરમાનની કે પી
જોડી છે.) ભારતભરના જેનોએ ભારે ખળભળાટ મચાવી દેનાર સમેત શિખરજી તીર્થના આનું પુનરાવર્તન ઈ. સ. ૧૭૬૦માં વિવાદને સંપૂર્ણ ખ્યાલ આપતે શ્રેષ્ઠીવર્ય બાદશાહ અહમદશાહ દ્વારા થયું. શ્રેણીકભાઈને વડાપ્રધાનને લખેલે પત્ર ૧૯૧૮માં, ભારત સરકારે રજીસ્ટર્ડ અહીં જેમને તેમ પ્રસ્તુત છે.
કવેયન્સ દ્વારા ઉપરના (અવિકારને) ભારસૌ પ્રથમ ભારતના ૫૦ લાખ વેતાં. તેમાં સમગ્ર તાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન બર જૈન કોમ વતી કે જેમના વતી અમે કેમનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા .ઠ આણંદજી આપને અભિનંદન પાઠવીએ છીએ. બોલીએ. કલ્યાણજી ટ્રસ્ટને વેંચીને ફરી કન્ફર્મ કરેલ. છીએ એમના વતી અમે અમારા ધ્યાનમાં ફરી બીજા શ્રેણીબદ્ધ દાવાઓમાં,

Page #863

વર્ષ ૬ : અંક ૪૧
તા. ૭-૬-૯૪
:
આ
છે : હા
પ્રીવી કાઉન્સીલે ૧૨-૫-૧૯૩૩ના ચુકાદામાં, કે કાનૂની પ્રક્રિયાને વિંધવા બિહાર સરકબજે અને વહીવટના છે તાંબાના અધિકાર કદાચ વટહુકમ બહાર પાડશે, ત્યારે કારને ફરી કન્ફર્મ કર્યો.
છે તાંબર સ્ટે (મનાઈહુકમ) માટે અદાઆઝાદી પછી, બિહાર સરકારે લતમાં ગયા. બિહાર સરકારે ૧૨-૭-૧૯૯૩ ૫-૨–૧૯૬૫ના રોજ શેઠ આણંદજી ના રોજ અદાલતમાં એફીડેવીટ (ગંદકલ્યાણજી ટ્રસ્ટ સાથે કરાર કરીને શ્વેતાં નામું) રજુ કરીને માન્ય કર્યું કે તીર્થની બરના અધિકારને, માલિકીને અને વહિ. માલિકી, કબજો, નિયંત્રણ અને વહિવટને વટને માન્ય રાખેલ.
લાગતા ચુકાદાના ભાગને તેઓ રદ કરશે આમ છતાંય જે તાંબર સિવાય, નહીં અને બિહાર રાજયના ઓફિસ, દિગજેમાં દિગમ્બર કરીને એક બીજે સમુ
અરે અને તાંબરેના બનેલા ત્રીજા દાય છે. તેઓએ ઉપરના ચુકાદાને પડ.
બોર્ડની રચનાનો સવાલ ઊભું થતું નથી. કારવાનું ચાલુ રાખ્યું છે અને વહીવટને કાયદાની અદાલતમાં, તેઓના પોતાના કબજે લેવા અદાલતના હુકમને પણ ગણ સોગંદનામા છતાંય, છેક જુલાઈ ૧૯૯૩માં કાય નથી. શ્વેતાંબર દ્વારા તેઓને પૂજા બિહાર સરકારે એવી પરિસ્થિતિ સર્જવાની કરવાની સગવડતા રાજીખુશીથી અપાય છે સતત કેશિષ કરી કે જેનું પરિણામ બે તેનાથી તેને સંતોષ છે.
પક્ષોના કાનુની ઝઘડામાં એક પક્ષની તરદિગમ્બરોએ સુટ નં. ૨-૬૮ દ્વારા ફેણ કરવામાં આવે, આ બાબત અદાલત અગ્રીમેન્ટને પડકાર કર્યો અને બિહારની સમક્ષ હોવાની દરકાર કર્યા વગર (એફીઅદાલતે ૩-૩-૧૯૦ના રોજ ચુકાદામાં
ન ડેવીટની કેપી જોડી છે.
૧ ૫-૨-૧૯૬૫ના અગ્રીમેન્ટને પડકારવાના ગુ સ. મુંબઈ તા. ૨૨-૩-૯૪ દિગમ્બરના અધિકારને ઉડાવી દીધું અને ફરી માન્ય કર્યું કે માલિકી કબજો, નિયં.
' પર મુંબઈમાં ત્રણ અને વહિવટ શેઠ એ કે. ટ્રસ્ટનાં રહે જૈન શાસન-શ્રી મહાવીર શાસન તથા છે. એ ઉપરાંત તેઓને શ્વેતાંબરની
લા અંગે માલિકી, કબજો, નિયંત્રણ અને વહિવટ રકમ ભરવાનું સ્થળ હેઠળના પારસનાથ હેલના ભાગ ઉપર શ્રી હરખચંદ શેવિંદજી મારૂ બિલ્ડીંગ બાંધતા અટકાવ્યા. હાલ આ આશીષ કેરપરેશનર૩-૩૧ બેટાવાલા ચુકાદાના વિવિધ ભાગો સામે ત્રણેય પક્ષે બિલ્ડીંગ જુની હનુમાન ગલી, મુંબઇ-૨ દ્વારા જુદા જુદા પાયા પર અપીલ ફેન - ૨૦૬૧૫૮૫ : ૨૦૫૪૮૨૯ થયેલી છે.
, ઘર :- ૫૧૩૨૨૨૩ જયારે વેતાંબરોની જાણમાં આવું જ સનબપોરે શીટ્સ વાગ્યા સુધી)

Page #864

: તીર્થ રક્ષા અંગે સાચી સમજણ ,
ભગવાનના શાસનના સત્ય સિદ્ધાંતના જે આત્માઓને ધન અને ભેગ ભૂંડામાં રક્ષણ માટે લેકના વિરોધની પરવા કર્યા ભૂંડા લાગે, અનર્થકારી લાગે તે સાથે વિના, જે સત્યસિદ્ધાંતનું રાજસભામાં પ્રરૂ- રહેવું પડે તે સાચવી-સંભાળીને કહે તેમના પણ કર્યું. તેના અમલના પ્રસંગે તેણીના બાકીના તે માત્ર વાતે જ કરે અને અણીના મુખ કમળ ઉપર જે પ્રસનતા હતી તે અવસરે ખસી પણ જાય કે મોટ ઈમાં પડી શાથી? કહેવું જ પડે કે ભગવાનનું શાસન પામેલા ધર્મને હારી પણ જાય. કેમ રેમ પરિણામ પામેલ. માટે જે કરવું આ પ્રસંગે આપણે ખાસ યાદ રાખવું પડે તે બધું કરવા તૈયાર થઈ આ પ્રસં.
જોઇએ કે આજની સરકાર વિલક્ષણ છે ગને બધપાઠ એ લેવાને છે કે- ધર્મના
તેની સામે જંગે ચઢવાનું છે માટે આપણે રક્ષણના પ્રસંગે તીર્થની આપત્તિના પ્રસંગે
આપણું લકત્તર શાસનની જે ઉચિત આવી દઢતા, આવી સહનશીલતા અને આવી
મર્યાદાઓ છે તે પ્રમાણે જ વિરોધ કરે દૌર્યતા દરેકે દરેક ધર્માત્માને મન ઉપાદેય
જઈએ બાકી આજના રાજકીય પક્ષેની જેમ જ છે. આ આવ્યા વિના માત્ર લોકોની વાહ
ખાટ હબાળ કે બેટે દેખાડે કરવાની વાહમાં અંજાઈ જાય, માન-પાનાદિમાં
જરૂર નથી. તેવા માર્ગો અપનાવાથી પરિ. લેપાઈ જાય તે બધા તકસાધુઓ-સિદઘાંત
ણામે નુકશાન જ થાય છે. કાયદાની અંદર વિહોણે કયારે સદ્ધર્મથી યુત થાય તે
રહીને જ કાયદેસર લડત આપવાની છે. કહેવાય નહિ,
આપણી પાસે તે એતિહાસિક પૂરાવા, વર્તમાનમાં સમેત શિખરજીનો વિવાદ દસ્તાવેજો, કેર્ટના ચુકાદાઓ પણ આપણી છાપાના ચગડોળે ચઢળે છે. આપણે ત્યાં તરફેણમાં છે. પણ તમે બધા જે ખુમારી સંસાર સાગરથી તારે તેને તીર્થ કહ્યું છે. આ મયણુએ રાખી છે તે હજી પેદા કરી ભવયાત્રાને અંત લાવવાની ભાવના વિના નથી તેથી જ વખત આવે પારદના પગલાં માત્ર હરવા-ફરવા અને મેજમાદિ માટે ભરે છે. આપણે પ્રામાણિક વિરે ધ નોંધાતીર્થયાત્રાએ જનાર તીર્થભૂમિના પવિત્ર વવે છે લાખોની સંખ્યામાં વહી–તારો વાતાવરણનો નાશ કરે છે. સગવડતાના જ કરવા જોઈએ. એટલું જ નહિ પણ તમે અથ બનેલા તીર્થોને પણ જોખમમાં મૂકે વિચારો કે આજ સરકારને ઈન્કમટેક્ષ છે અને તેઓ ભવયાત્રાના ફેરાને વધાર- વધુમાં વધુ કેણુ ભરે છે દરેકે દરેક નારા બને છેતીર્થની પવિત્રતા જેમના રાજયને સર્વે કરવામાં આવે તે કહેવું હંયામાં વસી છે તે આત્માઓ તારક તીર્થના પડે કે જેનો જ ભરે છે. અમારા પરમ રક્ષણ માટે શું શું ન કરે ? આ ભાવના તારક પૂ. ગુરૂદેવ તે કહેતા હતા કે-આવા પણ સાચા ભાવે કેના હેયામાં પેદા થાય? તીર્થ રક્ષાના પ્રસંગે માત્ર વાતેના વડા કરે

Page #865

વા: ૬ : અંક ૧ : તા. ૭-૬-૯૪
ન ચાલે. પણ દરેકે દરેક જૈન વેપારી કે લાલ રંગ કયાંય ઊડી ગયે ખબર નથી આદમીએ વખત આવે પિતાની દુકાન માટે આવા બેટા આવેશમાં કે બેટા પણ બંધ કરવી એટલું જ નહિ વેપાર- બરાડા પાડવાની જરૂર નથી પણુ સાથે ધંધાદિ પણ બંધ કરવા એક પણ ટેકાનો માર્ગ તે ઈન્કમ ટેક્ષ નહિ ભરે ને જે પૈસે આપવો નહિ અને સરકારને લખી
પરિણામ આવે તે ભોગવવું. બાકી અમે
જેનો નામદ કાયર નથી. અમારા તારક તીર્થ જણાવવવું કે અમારા પવિત્ર તીર્થની અંદર બીનજરૂરી ખાટો હસ્તક્ષેપ કરવાને
માટે બધું જ કરવા તૈયાર છીએ. તમારી તમને જરા પણ અધિકાર નથી જ અમે
વહાલી પુત્રી કે પ્રાપ્રિય પત્નીને કઈ
માગે તે તમે આપે ખરા? લે લઈ અમારી શાસ્ત્રીય મર્યાદાઓ
જાવ. તેના રક્ષણ માટે જેમ કરે તેમ આતે વહીવટ કરીએ જ છીએ અને કરવાના
સંસાર તારક તીર્થ છે માટે તેના રક્ષણ માટે છીએ. જો તમે આ હસ્તક્ષેપ પાછો નહિ
જે કરવું પડે તે કરવા તૈયાર જ છીએ, તે જ ખેંચે તે અમે એક પણ જેને ઈમટેક્ષ
આ મયણાસુંદરીનો આ પ્રસંગ સાંભળ્યો તે ભરીશું નહિ. તમારે કાલે પકડવા હોય
લેખે લાગે. આવી દઢતા-આવી ખુમારી તે આજે પકડી જાવ-તે માટે અમે તેયાર વિના કયારેય ધર્મ સાચા ભાવ આરાધ્યાય છીએ- બોલે છે આવી તેયારી ? બાકી નહિ કે રક્ષાય નહિ.” તમને ખબર હશે કે અંતરિક્ષા વખતે
(દાદર જ્ઞાન મંદિર પૂ મુશ્રી “વિજયયાત્રા નહિ તો શમશાન યાત્રા” પ્રશાંતદર્શન વિ. મ.ના પ્રવચનમાંથી પ્રાસઅને લોકેના લેહીથી કરાવેલી સહીને મિક)
હરિ સ્નેહ કથા હરિ
એક દાદાજી, વારે તહેવારે ગામના શેઠીયાઓની પાસેથી ૫૦૦-૫૦૦ રૂ. પડાવતા એક વાર શેઠીયાઓની સભા માં એન્ટ્રી મારી. શેઠીયાએ તેમને જે ઇ રામકી ગયા. દાદાજીએ મારી પલટી,- શેઠીયાઓને કહ્યું “હું તે આપ સવ સાથે સનેહ ભાવ વધારવા માટે જ આવ્યો છું.”
શેઠીયાએ રાજીના રેડ, ખુશખુશ. અને કહે “દાદાજી આપની શી સેવા
કરીએ”
દાદાજી કહે “૧૦૦૦-૧૦૦૦” ચાલશે.
- દિપક એસ. શાહ પાલડી, અમદાવા) “માયાથી છેતરવાની કળા એ આમાને તે શિક્ષા છે

Page #866

ગ્રામજ્ઞ સમાયાર
એરીવલી ચદાવકર લેનના આંગણે સૌ પ્રથમ વાર પધરામણી...... ફાગણ વદ ૫ ગુરૂવાર
વમાન તપેનિધિ ૧૦૦+૧૦૦+૭૯ ઓળીના મહાન તપસ્વીરત્ન, પ. પૂ. આચાય ભગવત રાજતિજ્ઞક સૂરીશ્વરજી મહારાજા, તથા શાંભૂતિ પ. પૂ. આ. ભ. મહાય સૂરીશ્વરજી મહારાજા, પ. પૂ. આ. ભગવત પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી મહારાજા, પ. પૂ. આચાય ભગવંત સામસુંદર સૂરીશ્વરજી મહારાજા, પ. પૂ. આચાય ભગવત પૂરુંચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા, પ. પૂ. આ. ભગવત હેમભૂષણ સૂરીશ્વરજી મહારાજા આદિ ઠાણા ૮૦ તથા પ. પૂ. સા. હું - પૂર્ણાશ્રીજી મ. સા. પ. પૂ. સા. હ`સશ્રીજી મ. સા. પ. પૂ. સા. પૂન્યપ્રભાશ્રીજી મ. સા. આદિ ઠાણાં ૧૫૦ અત્રે ખેારીવલીના આંગણે પધારતા સંઘમાં આનન્દ્વના અવિધ ઉભરાયેા હતે.
લાડવાની પ્રભાવના થયેલ. ૯-૦૦ કલાકે ભવ્યાતિ ભવ્ય સામૈયુ થયેલ. જાંબલી ગલીના નાકેથી-એ-ગજરાજો-નેાબતખાનુ` ઇન્દ્રધ–ઘેાડેસ્વારો- ઊંટ સવારીએ, પાઠશાળાના બાળકા, ખેડાવાળી મેનેા, મધુર ધ્વનિ સંભળાવતાં ૩-૩ એ'ડે, મેટર ઉપ૨ કમળની રચના, બે બગીવાળી ગાડીમાં પૂજ્યશ્રીના આબેહૂબ ફેટો. પ. પૂ. આ. ભગવંત!, શ્રવ કે, સાધ્વીજી ભગવતે શ્રવિકાએ ત્યાર બાદ અનુકંપાની ગા ડી વગેરેથી થ્રુસ્રતિ થઇ રાજમાંથી ફરી
રીટા પેલેસના ક'પાઉન્ડમાં બાંધેલા ભવ્ય મડપમાં ચવિધ સંઘ પધારેલ.
い
સૌ પ્રથમ પૂજયશ્રીએ મંગલા ચરણ કરેલ, ત્યાર બાદ ગુરૂગીત ગવાયેલ, પછી ગુરૂપૂજનના ચઢાવેશ થયેલ તેના લાભ શેઠ શ્રી કુષારપાળ બાબુભાઇ ઝવેરીએ લીધેલ કામળીના ચઢવા શેઠશ્રી ભારે તીથ નિવાસી શાંતીલ લહેરીલાલ મહેતા પરિ બર લીધેલ, ત્યાર બાદ પ. પૂ. વિ શ્રી કિતિયશ મ. સા. એ પ્રવચન ફરમાવેલ તેમાં અત્યારે સમેત શીખરજી તી જોખમમાં છે. તે બાબત અંગે સખત વિરોધ કર્યા હતા. તેની ભૂમિકા સમજાવી હતી. ત્યારબાદ ત્યાંના સંઘમાંથી ૨૬ રૂા. જુદા જુદા પુન્ય શાળીઆ તરફથી થયેલ અને લાડવાની પ્રભાવના થયેલ બહાર ગામથી આવેલ ભા યશાળી
પ. પૂ. આ. ભ. રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મહારાજા તથા પ. પૂ. આ. ભ. મહેાય સૂરીશ્વરજી મહારાજા આદિ ઠાણાં શેઠ શ્રી સઘવી કાંતીલાલ ગીરધરલાલ વારા (રાધનપુર) ની આગ્રહભરી વિનંતી સ્વીકારતા તેમના નિવાસ સ્થાને [જવાન-નગર]માંનું સઘપૂજન સામ યા સહિત પધારેલ ત્યાર બાદ ત્યાં મ'ગલાચરણ થયેલ, ત્યાર
માદ

Page #867

વર્ષ ૬ : અંક : ૪૧ તા. ૭-૬-૯૪ એની સાધર્મિક ભકિત રેખાયેલ. બપોરે શ્રી વીનસેન વિજયજી મ. ની શુંભ નિશ્રામાં પૂ રાખેલ. તથા પ્રભુજીને સુંદર અંગ ચેત્ર માસની શાશ્વી ઓળીની આરાધના રચના થયેલ. પૂજ્યશ્રીના ચાતુર્માસ માટે પ્રેમચંદ પરબત આહાઇ ધનાણી પરિવાર બૃહદ મુંબઈના અનેક સંધે પધારેલ. તેમાં રહેલા વાળા હાલ લંડન હેઃ રમણીકલાલ સૌથી પહેલા પૂજય શ્રી લાલબાગ, શ્રીપળ પ્રેમચંદ તથા તેમના ધર્મપત્ની મોતીબેન નગર, ને ચંદનબાળામાં પધારશે. . રમણીકલાલ તરફથી થયેલ છે. દરરોજ
ફાગણ વદ ૬ ના દિવસે સવારે પૂ. વ્યાખ્યાન પ્રભાવના અગી વગેરે સુંદર શ્રી પ્રવચન મંડપમાં પધારશે. ૫. પુગ. રીતે થયેલ ત્રસુદ ને સેમવારના કિર્તિયશ વિ. મ. સા. એ સુંદર પ્રવચન, રેજ, શ્રી બૃહદ સિદ્ધચક્ર મહાપૂજન ઠાઠથી કરેલ ત્યાર બાદ ૬ ભાગ્યશાળીએ તન્ફથી ભૂલીવાલા .પૂજન બાદ શ્રીફળની પ્રભાગુરૂપૂજન-તથા સંઘ પુજન થયેલ.
વના શ્રેયેલ છવદયાની ટીપ ખુબ સુંદર };
થવા પામી હતી વિધિ વિધાન જામનગર ફા વ. ૭ પૂજ્યશ્રી મંડપમાં પધારેલ.
વાળા શ્રી નવીનચંદ્ર બાબુલાલ શાહની સુંદ૨ પ્રવચન થયેલ ત્યારબાદ ૬ મંડળીએ ખુબ સુંદર રીતે કરાવેલ સંગીતમાં પુન્યશાળીઓ તરફથી ગુરૂપૂજન-સંઘજન શ્રી જામનગર શ્રી વિમલનાથ જિનેન્દ્ર થયેલ.
પાડો સંગીત મંડળ આવતા જમાવટ સારી થઈ ભાવિકે પણ બહારગામથી સારી હતી. ચૈત્ર વદી ૧ ના પારણાના દિવસે સંખ્યામાં પધારતા. રાત્રે પણ ફક્ત પર તેમના તરફથી ગામ જમણ થયેલ તથા માટે પૂજ્યશ્રી પ્રવચન ૨ખાયેલ.
ઓળીના આરાધકોને પ્રભાવના તેમજ
બહુમાન થયેલ ઓળીની સંખ્યા-૪૮ સવ પ. પૂ. પુન્ય પ્રભાશ્રીજીના સંયમ આરાધકોની હતી. " * જીવનની અનમેદનાથે ફા. વ. ૨ થી ફા. ઓરીવલી- અત્રે ચંદાવરકર લેનમાં વ. ૭. સુધી ઓચ્છવમાં પૂજ પૂજન વગેરે
પૂ આ. શ્રી વિજય રાજતિલક સુરકવરજી ૨ખાયેલ અને સુંદર પ્રભુજીની અંગરચનાઓ-દિવાની રેશની કાયમ માટે રહે :
મ. તથા પૂ - ઓ, શ્રી વિજય મહદય છે દર્શન કરતા એમજ થાય કે જાણે સૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિ 8 માં કરછ કાંઈ તીમાં બેઠા હોય તેવું લાગતું.
હમલા મંજલ હાલ ગઢસીસાવાળા બેરી.
વલી નિવાસી શાહ પુંજાભાઈ માણેક તા. ક. ૫. પૂ. આચાર્ય ભગવંતે
પરિવાર તરફથી ચિ. ધીરેન્દ્રકુમાર શાંતિલાલ શાવતી મૈત્રી એળી કરાવવા માટે બેરી
Oા ચિ. કુમારી પ્રતિકુમારીની દીક્ષા વૈ સુ. વલી ચંદાવનમાં પધારશે.
• ૧૩ના થશે તે નિમિત્ત છે. સુ. ૯ થી ૧૩ ચેલા [હાલાર] અત્રે પૂ. મુનિરાજ શાંતિનાત્ર મહોત્સવ સાધર્મિક વાત્સલ્ય શ્રી કમલસેન વિજયજી મ. તથા પૂ મુ. આદિ પંચાહ્નિકા મહોત્સવ યોજેલ છે.

Page #868

* શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) મુંબઈ – કાંતિનગર અંધેરી ઈસ્ટ શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી મંદિરે પ્રવર્તક પૂ. રતનપર જોરાવરનગરમાં મળીને એક હજાર
રૌત્ર સુદ ૮ના વઢવાણ સુરેન્દ્રનગર મુ. શ્રી સુલ વિજયજી મ. ની ૫૧માં વર્ષમાં
ઉપરાંત આંબેલ તીથ રક્ષા માટે કરવામાં દીક્ષા પ્રવેશ નિમિત્ત પંચાહિનકા મહે
આવેલ હતા. સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાય ફ. વ. ૮ના શ્રી ભકતામર પૂજન કાઠથી ભણાવાયું
ઉજવણી જે તિથિ હોય તે તિથિ પૂજન માટે ૫: શ્રી અશોકભાઈ તથા ભકિત સાથે કરવી જોઈએ માટે સંગીતકાર શ્રી ધામી પધાર્યા હતા.
હાલમાં લંડનમાં પૂ. ગુરૂદેવની તિથિ - જામનગર – અત્રી સમસ્ત જૈન વીત્રી પુનમ અગેની ઉજવણી તે દિવસે સંઘ તરફથી સમેત શિખરજી તીર્થ અને
છોડીને બીજા રવિવારે કે રજાના દિવસે બિહાર સરકારની ડખલગીરી અંગે પ્રચંડ
કરવામાં આવી તે બરાબર નહિ. જે દિવસે વિરોધ થયે. તે અંગીની જંગી રેલી
પર્વ હોય તે દિવસે તેની ઉજવણી કરવી સભામાં જોરદાર વિરોધ પ્રવચન થયા અને
જોઈએ. કલેકટરને આવેદન પત્ર અપાયા જે રાષ્ટ્રપતિને સરકાર દ્વારા પહોંચાડાશે.
ચત્ર સુદ ૧૩+૧૪ રવિવારે હતી વઢવાણું શહેર – અત્રે શ્રી સંધ છતા કેઈએ તે ૧૨+૧૩ શનિવારે કરીને તરફથી સંમેત શિખરજી મહાતીર્થ અંગે ઉજવણી કરી ત્યાં શનિવાર હોવા છતાં ન બિહાર સરકારના વટહકમના વિચાર સામે લીધે તે આ રીતે ધર્મપ્રેમી ભાવિક વિધિ સભા પૂ. આ. શ્રી વિજય રચંદ્ર જીવેને તે જે બતાવે તે કરે. પરંતુ સૂરીશ્વરજી મ. સા. ની નિશ્રામાં તા. જેમની જવાબદારી છે અગર જે માર્ગદર્શન ૧૪-૪-૯૪ના જૈન વાડીમાં મળી હતી આપે છે તેમણે આ બાબતમાં સ્પષ્ટ જાણપૂ. શ્રીએ તથા જેન આગેવાને આદિએ કારી મેળવી લેવી જરૂરી છે જેથી આરાવિરોધ કરેલ સભામાં બે હજારની હાજરી ઘનાને બદલે વિરાધના ન થઈ જાય. હતી તા. ૧૭-૪-૯૪ના વિરોધ કરવા
સમગ્ર જૈન સરઘસ નીકળેલ તેમાં શ્રી સંઘ ઉપરાંત સ્થાનકવાસી દિગંબર તથા સુરેન્દ્રનગર
ચાતુર્માસ સૂચિ સંઘના ભાવિકે જોડાયા હતા. ૫ હજારની તે અંગે સાધુ સાધવી ઠાણું નામ સરસંખ્યા થઈ હતી મામલતદારને વિધ નામા સમુદાય મોકલવા વિનંતિ થઈ છે નિવેદન આપેલ તથા રાષ્ટ્રપતિશ્રી તથા સરનામુ બાબુભાઈ જૈન ૧૦૫ વિરુમતી બિહાર ગવર્નર શ્રીને ૧૫૦ ઉપરાંત તાર એપાર્ટમેન્ટ આકુલ ક્રોસ રોડ નં. ૧ કરીને વટહુકમ પડતે મુકવા રજુઆત કાંદિવલી પૂર્વ મુંબઈ ૧૦૧ કરી હતી.

Page #869

1.
પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
- શ્રી ગુણદશી -
ના
-
|
૦.
છે . શ્રાવક-શ્રાવિકાને સંસાર ન ગમે. સુખ ન ગમે, સંપત્તિ-સાહ્યબી ન ગમે, આ જ છે છે તેમની ઓળખ છે. 6 જેને સંસારને જ પ્રેમ જીવતે-જાગતે હય, જે માન-પાનાદિને જ ભુખ્ય હેય છે તેની તે વધુ ભયંકર દુર્ગતિ થવાની છે. છે . સંસારના જ પ્રેમી અધર્મ મજેથી કરે અને ધમને જાણી-જોઈને ધકકે મારે. છે છે . જે જીવને સંસારને રસ ઉઠવા માંડે અને મોક્ષનો જ રસ પેદા થવા લાગે છે
તેનામાં ધર્મપણું આવે ! ૬ ૦ તમે બધા જે સુખ-સંપત્તિ ભૂંડી લગાડવા અહીં (વ્યાખ્યાન સાંભળવા) આવતા છે હેત તે અનીતિ કરતા જ ન હોત. તમે જ કહત કે, અનીતિ તો કરવા જેવી
જ નથી ! + ૦ હજી શરીરની ચિંતા કરનારા મલશે પણ આત્માની ચિંતા કરનારા કેટલા મળે? છે . જે આત્મા પિતાના આત્માના હિતની ચિંતા ન કરે, તે આત્મા સાચા ભાવે ધર્મ આ ન કરી શકે, મેક્ષ સાધક ધર્મ તો આરાધી પણ ન શકે. છે . ટી કુટેવ કેમ પડી ? ભગવાને જેને પાપ કહ્યું તેને પાપ માન્યું નહિ માટે ને? 8
(અનુ. ટાઇટલ ૨ નું ચાલુ) છે તેમ કરી ઘણું ચંદનના વૃક્ષો કાપી નાખ્યા. એકવાર રાજાને આ વૃત્તાંતની ખબર પડી છે તે ખિન્ન થઈને તેની પાસેથી ઈજારે પાછો લઈ લીધો.
કઠિયારાને જેમ ચંદનને બગીચે મલ્ય છે તેમ આપણને આ મનુષ્યભવની 8 પ્રાપ્તિ થઈ છે. કઠિયારો ચંદનના બગીચાને પામીને તેને સાચે લાભ ન લઈ શકો છે તેમ આ ઉત્તમ મનુષ્ય દેહને પામીને આપણે આ શરીરથી સદ્દધર્મ ન સાધી શકીએ ! છે તે આપણામાં અને કઠિયારામાં કાંઈ વિશેષતા કહેવાય ખરી?
માટે જ્ઞાનિએ ફરમાવે છે કે-આ શરીર એ ધર્મનું આદ્ય સાધન જરૂર છે પણ છે તેને રાજાની આજ્ઞા મુજબ સદુપયોગ કરાય છે. તે મુજબ કરનારે પરમપદને પામી $ શકે છે. આ જ વન ગુમાય જાય તે પૂર્વે આ વાત સમજી શરીરને સાચે ઉપગ કરી કે સાધ્યની સિદ્ધિ સાધીએ તેમાં જ સાચી પ્રજ્ઞાશીલતા છે. સૌ તેવી અવસ્થાને પામે તે જ છે શુભેચ્છા
- પ્રજ્ઞાગ

Page #870

Regd No. G-SEN-84
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) 2
-
1ર (રિ મેં
HTT TT T
T
LIST
હ૦૦૦
SAષ્ટ સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
૦
૦
૦
૦૦૦૦૦૦૦-૦૦ ૦ હeseaહ૦૦
૦
0 , શાત્રે સારા માણસના હૈયામાં જે હોય તે જ લખ્યું છે. આત્મામાં જે કાંઈ 9
સારાપણું છે તેનું પ્રતિબિંબ એટલે શસ્ત્ર. 6 - જે ઈચ્છા મુજબ જીવે તેને બેઠું કરવું જ પડે. 1 - પિતાની જાતને ઓળખવા ઉપદેશ સાંભળવાન છે. છે . જેને સંસારનું સુખ ગમે તે ડાહ્યો કયારે બેવકૂફ બને તે કહેવાય નહિ.
સુખી થવાની ઈચ્છા તે મેહની મૂઢતા છે. સારા થવાની ઈછા તે આત્માની ?
લાયકાત છે. 0 - પોતાની જાતને નહિ જેનારા અને બીજાની વાત કરનારા કદિ ધર્મ પામે નહિ! 9 છે જે પૈસાને અને સુખને ભુખે છે અને તેને સારું માને તે ઊદ માગે છે તે ચાલ્ય સમજે. છે કર્મ કદિ કેઈના પર ઉપકાર કરતું નથી. તે તે બધા પાસે પા૫ જ કરાવે છે. શું કે કેમ તે અપકારક જ છે. તે ઉપકારક હોઈ શકે નહિ. ધર્મને વૈરી તે ક. ધર્મ 9
પામવા-પાળવા નહિ દેનાર તે કર્મ. કમ તે દેવ-ગુરુ-ધર્મને પણ મનવા દે છે
નહિ. આવા કમ પર વિશ્વાસ રખાય ? છે . આત્મા અને શરીરને એક માને તે મહામિથ્યાદષ્ટિ છે. છે . સંસારના રસિયા સંજ્ઞી હોવા છતાં અસંજ્ઞી છે કેમકે સારા વિચાર કરવાની ! ૐ તાકાત નથી.
. સુખની ઇચ્છા જ સઘળાં ય પાપોને આમંત્રણ દે છે. ખાવા-પીવા, મેજ-નજદિના છે 1. લોભી કયા કયા પાપ ન કરે ? છે . આપણે ત્યાં ભણતર ઓછું હેય. સમજણ ઓછી હોય તે ચાલે પણ બેટી પકડ 9. છે ન ચાલે. હooooooooooooooooooo0
ન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાથક સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં પીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું છે ૨૪૧૪૬
૦૦૦૦૦૦ පපපපපපපපපපපපපපපපපප

Page #871

નક જ 'નો 9374ણID 170યાળ ૩મારૂં મહાવીર પyવસાણui
wwજ %ા તથા ચાર -
Rીરી.
lij Hea]
સવિ જીવ કરૂં
અઠવાવું
શાસન રસી.
I
ભવની-સંસારની નિગુણુતા : रङ्के। राजा नृपो रङ्क,
स्वसा जाया जनी स्वसा । - | દુ:વી સુસ્લી સુધી દુ:લી,
यात्रा सौ निगणो भवः ।। | જેમાં ૨'ક-રાજા થાય, રા જા–૨'ક–થાય, બહેર $ પત્ની બને, માતા બેન બને, દુઃખી સુખી થાય, સુખી | દુઃખી થાય તેવા આ નિર્ગુણ ભવ–સ સાર છે, (માટેનું તેનાથી મુકત થવાનો વિચાર કરવો તે જ સાચું બુદ્ધિમત્તા છે.)
-: જૈન શાસન લવાજમ :- (નવા દર) . છે ૧ વર્ષ રૂ. ૫૧] પાંચ વર્ષ રૂ. ૨૫૧) { ઉ ર વર્ષે રૂા. ૧૦૧] આજીવન રૂા. ૫૦૧ તે
લવાજમ વાર્ષિક | શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલયલવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦. શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
દેશમાં રૂા.૪૦૦ જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1%D1A- PIN-36i૦૦૬
22 -

Page #872

અનુભૂતિ અને વાસ્તવિક અભિવ્યક્તિ
મારા તારાનાં સીમાડાઓ જયાં તુટી ઠાઠમાઠથી શરૂ થયું જેમાં વિવિધ પ્રકારી ગયા છે, સમાનતાને સમીર હમેશા અંતરનાં માંડલ-ફળવેવની ગોઠવણી– સારી કાબેને દ્વારે લહેરાઈ રહ્યો છે. સળગતી સમસ્યાઓનાં કરેલ વિવિધ રંગેરંગી અષ્ટમંગલની ભડકાનાં ઉકેલની જલધાર જેઓનાં રચનાઓ જોઈ પૂજનમાં પધારેલ દરેક શાસ્ત્રચક્ષુની પેલે પાર વહી રહેલ ઘૂમીલી મહાનુભાવોની પરમાત્મભકિતને ઉલાસ અને સેરેમાં છે, જેનાં મનનું પર્યાવરણ ઉત્સાહમાં ઉમેરો કરતાં જે જિનશાસન હંમેશા હરીયાળુ જેવા મલી રહે છે તેવા જયવંતુ લાગ્યું. સહીષ્ણુતાની મૂતિ પૂ. ચન્દ્રાનાશ્રીજી મ. સમગ્ર કાર્યક્રમ દરમ્યાન પૂ. ચદ્વાનના સાહેબને રાજનગર મધ્યે મહાસુદ દશમ શ્રી મ.ની શાસ્ત્રોકત પદ્ધતિ અને ઔચિત્ય ૨૧-૨-૯૪ સોમવારનાં માલદેશદ્ધારક પૂર્વ વ્યવહાર દષ્ટિ ગોચર થતી હતી. પૂ. આ. સુદર્શન સૂરીશ્વર મ.ની નિશ્રામાં વ્યાખ્યાન સમયે જ અમદાવાદનાં શ્રી સુદીર્ઘ સંયમ જીવનમાં સાફલ્યને પ્રાપ્ત નરેશભાઇએ ૨૦ મીનીટ પૂ ચાનને કરનાર સાદવજી મ. સાહેબનો ત્રીદિવસીય શ્રી મને પરિચય આપ્યો હતે તેમનાં મહત્સવની અનુભૂતિની વાસ્તવિક અભિ- કહેવા મુજબ કલિકાલનાં સાધવો રત્નમાં વ્યકિત રજુ કરતા ગૌરવની લાગણી અનુ- પૂ. ચન્દ્રાનના શ્રી મ. જ્ઞાની તરીકે ખૂબ જ ભવું છું.
આગળ છે ઉપરાંત ૨૦-૪-૯૩ના રોજ જૈન દર્શનમાં પરમાત્મભકિતને પ્રાધાન્ય તેઓશ્રીનું જે ઓપરેશન થયેલ તે સમયની આપવામાં આવ્યું છે આજ વસ્તુને લક્ષમાં સહિષ્ણુતાને બિરદાવતા કહ્યું હતું કે રાખી શાસ્ત્રોકતવિધિ અનુસાર પરમાત્મ- પૂ. ચન્દ્રાનના શ્રી મ. સાહેબે એ પરેશનને ભકિત-જિનવાણી શ્રવણ ત્રણ દિવસ જ મહત્વરૂપ બનાવ્યું હતું તેઓએ ડે. વામાં આવેલ ૫ આચાર્ય ભગવંતે સહી લલીતભાઈ ચેકસીને અભિપ્રાય ઉમેરતા સંયમ પર્યાયનાં નિવેડ સવરૂપ રત્નત્રયીને કહ્યું હતું કે આજે સહિષ્ણુ પેશન્ટ મને સુસ્વાદ સહુને ચખાડ. જિનવાણીની પૂર્ણા. આજ સુધીમાં પ્રાપ્ત થયે નથી. હુતિ દરમ્યાન પરમાત્મભકિતના સાધનરૂપ દશમની સવારે પૂ. ચન્દ્રાનના શ્રી મ. ચાંદીની વાટકી અને રૂા. ૩૩ દ્વારા સમસ્ત સીએ કહ્યું હતું કેઉપસ્થિત ૭૦૦-૮૦૦ આરાધક ભાઈ બહેનનું સંવનન શૌતમ વંતના રંગના સંઘપૂજન કરવામાં આવ્યું.
चंदन चंद्रभ्योषिकम् शीतलः साधु संगमः વિજય મહંત શ્રી સિદ્ધચક્રપૂજન પણ (અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #873

COM
riallar
BICICLO 2179 H. 2181 Score HELP Depang H61210001
UREN 2006 UHOY Eva BELLIONY P341 Ven yu123 47
તંત્રીએ -
હમ • અડવાડિક आहाराष्ट्रा विरादा च. शिवाय य भवाय च
છે જેમજેદ મેઘજી ગુઢકા
૮jલઈ) હેમેન્દ્રકુમાર સહજસુલાલ #I૯
(જીટ) - ૪ કીરચંદ શેઠ
| (વઢવા). * Romયેદ જન્મ જ
(ાજ જ8)
છેવર્ષ
૨૦૫૦ જેઠ સુદ-૫
મંગળવાર તા. ૧૪-૬-૯૪ [અંક ૪૨ |
-
-
-
-
-
છે શ્રી જિન ભકિત છે છે. પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચન્દ્ર સુરીશ્વરજી મ. (. ૨૦૨૮ કા. વ. ૦)) ગુરૂવાર તા. ૧૮-૧૧-૧૯૭૧) ખેડા (પ્રવચન-પાંચમું) {
(ગતાંકથી ચાલુ) તમારે દુખ નથી જોઈતું તે કેમ આવે છે? આજે તમે જે પાપ કરે છે તે કર્યા ? ૧ વિના ચાલે તેમ જ નથી તેમ પૂરવાર કરી શકે છે ? આરંભ-સમારંભ પાપ ગૃહસ્થને ન કર્યા વિના છૂટકે નથી પણ જૂઠ-ચેરી આદિ પાપ કરવા જ પડે તેવું છે? માટે શાત્રે કહ્યું કે, ધર્મ સાધુપણામાં જ, ગૃહસ્થપણામાં તે ધર્માધર્મ. ગમે તેટલા પાપ કરે
તે સુખ જ મળે તે નિયમ છે ખરા ? પાપ કરવાથી દુઃખ જતા હોય અને સુખ # મળતા હોય તે તેને ઉપદેશ દઈએ. હિંસાદિથી, રાગાદિથી, ક્રોધાદિથી, કલંક દેવાથી, કેઇની ચાડી-ચૂગલી કરવાથી, સુખમાં આનંદ કરવાથી દુ:ખમાં રેવાથી, પારકાની છે નિંદા કરવાથી, સફાઈબંધ જૂઠ બોલવાથી જે દુખ નાશ જ પામે, સુખ બધા જ મળે, 8 મજેથી લાગવી શકાય અને આનંદમાં રહેવાય તે કાલથી તેને ઉપદેશ શરૂ કરીએ, છે શીખવવાના કલાસ કરીએ. પણ તેવું બને તેમ છે ખરું? તમારા અનુભવ છે. ૧ આ બધા જ પાપ મજેથી કરવા છતાં ય તમે સુખી છે કે દુ:ખી છે ?
દુઃખ તો પાપ કરનાર બધાને આવે. પણ તે દુઃખી ન હોય તે બને. ભૂખ ૧ લાગે અને પેટમાં નાખવાનું ન હોય, પીવા પણ ન મળે ને ફરિયાદ કરે તે ઠીક છે. ! પણ તમને સુખી કરવા માગે તે સારા સારાને હાથ જોડવા પડે, કહેવું પડે કે-મહેરબાની રાખ. દુઃખની ફરિયાદ કરે તે કેવી કરે. આજે મધ્યમ વર્ગ દુખી છે તે બેવકૂફીથ દાખી છે, બાકી તે દુઃખી છે જ નહિ.

Page #874

છે. ૧૦૦૨ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
આવક જોઈને ખર્ચે નકકી કરો. આ તમને મંજુર છે? ફલાણુ પાસે આવું છે છે અને તેવું તે જોવાનું નહિ. પુર્ણ કરીને આવ્યા તેની સામે લાલ આંખ કરાય નહિ. 8 I hઈ પુણ્યાગે સુખી તેમાં આ પણા બાપનું શું જાય? બીજાને સુખી જઈ તમને શું ? તે થાય છે? તેના પુણ્ય પ્રમાણે તે ભગવે તેમાં આપણે શું ? મારે તો મારી આવક છે મુજબ જ જીવવું છે તે નકકી કરો તે દુઃખ રહે કે જાય? બધી આવક ખાઈ જવી છે
તે તે મૂરખનું લક્ષણ છે. જે આવક છે તે કાયમ જ રહે તેવી ખાત્રી છે? ન રહે છે તે 'દિ શું થાય? અને પિતાની પાસે જે ધન હોય તેને સ્થાને ઉગ કરે પણ છે 8 અસ્થાને નહિ. નીતિના આ બે નિયમ નકકી કરે તે બધા મહાસુખી છે, કે ઈ દુઃખી છે !
નહિ. કોઈનું સુખ જોઈ બળવું નહિ. બીજાના સુખે આપણે દુઃખી થવું નહિ. પિતાને છે 8 સુખ જોઈએ, બીજાનું ખમાય નહિ–આ અંધાપો કઈ જાતનો? આવાને કઈ સુખી કરી શકે ?
મારે તમને શ્રી જિનભકિતની વાત સમજાવવી છે પણ જોઈએ તેવા પાત્ર છે છે વર્તમાનમાં મળતા નથી. મોટોભાગ આવનારો એમ કહે છે કે-“અમને દુઃખ થી બચાવે, 8 સુખી બનાવે અને પછી ધર્મની વાત કરો.” તે તે બની શકે તેમ છે ખરું? અમે છે અમારા મા-બાપ, નેહી સંબંધી આદિ છોડી કાંઈ તમારી ખાતર નીકળ્યા નથી. તમારું * દુઃખ ટાળવા અને તમને સુખી કરવા ગયા તે અમારો ય પત્તો નહિ લાગે. અમે તે હું છે તમને સાચે માર્ગ સમજાવીએ પણ તમારા માટે ભીખ માગવા ન નીકળીએ . 8 આજની જ વાત જુઓ. જગતને-દેશને સુખી કરવા નીકળેલા નેતા એ આજે છે છે ક્યાં છે? છેક ૧૯૧૭ની સાલથી હું કહેતો આવ્યો છું કે, તમારા નેતાઓ ધે મા ! જ છે. અહિંસાને ઉપગ સ્વરાજ મેળવવા કરાય નહિ. ત્યારે અમે ગાંડા લાગતા હતા, છે દેશ-કાળના અજાણ લાગતા હતા. જેની તમે જે બેલાવતા તેની આજે હા વેધ કરે છે જ છે. તમારા નેતાઓએ તમને ખોટા રવાડે ચઢાવી તમારું સત્યાનાશ કાઢયુ. આજથી છે આ વર્ષો પહેલા કાળું બજાર સાંભળ્યું હતું ? એક નંબર અને બે નંબરના રેસા જેવું છે
હતું ? બજાર પણ કાળું. પૈસાના નંબર પણ એક છે. તે કાળ સારે કહેવાય? છે 8 બધા જ અનાડિ પાકયા. અપવાદે સારા હોય તેની ના નથી. બધી છે ખાઈ તમે જ છે અહીં જ કરે છે. અહિંસાથી સ્વરાજ મેળવનારા આજે ઘેર ઘાતક થયા છે. તે તે સત્યની વાત કરનારા, આજે અસત્ય ગળથુથીમાંથી શીખવે છે. ચોરી અને તે પણ છે છે કાયદેસરની તેનું શિક્ષણ ધમધોકાર ચાલે છે. આજે તમે બધા મરો કે છે, તેની કેને આ જ પડી છે! એકસીડન્ટે કેટલા થાય છે. તે પણ હમણા હમણાથી સંભળાય છે. આને છે છે પાછો માનવ કલ્યાણ યુગ કહેવાય ! ! તમે બધા ભણેલા છે કે અ ણ તેની જ

Page #875

- વર્ષ ૬ : અંક ૪૨ : તા. ૧૪-૬-૯૪
છે ૧૦૦૩
છે
મને ખબર પડતી નથી. જે બધું બન્યું, ચાલી રહ્યું છે-તેને અભ્યાસ કરો છો કે નહિ? જેની પૂંઠે પડવાનું છે તેની પૂંઠે પડતા નથી અને જેની પૂઠે પડવા જેવું છે 3 નથી તેની પેઠે પડે છે તમારા તે બાર વાગી જવાના છે.
ભગવાનની પૂઠ જ પડવા જેવું છે. ભગવાનની પૂઠે પડવું એટલે દુખને છે મજેથી વેઠવાનું અને સુખ માત્રને લાત મારવાની. કદાચ સુખ સાથે આ છે રહેવું પડે તો સાચવી સંભાળીને રહેવાનું. “મારે હવે ભગવાન જ બનવું છે. તે ભગવાન ન પાઉં ત્યાં સુધી ભગવાન છોડું નહિ” આ રીતે ભગવાનની પૂંઠે પડે તે માં જીવ જ દુદને મજેથી વેઠે અને સુખને છેડે. તમારે બધાને ભગવાન થવું છે કે છે સુખી થવું છે ? બધા એકી અવાજે બે કે અમારે ભગવાન થવું છે તે અહીં જ A આવ્યા તે ફે સફળ. ભગવાન ન થાય ત્યાં સુધી સુખી થાય જ નહિ. જે છે
ભગવાન બને તે કાયમ સુખી, અને ભગવાન બનવા દુઃખ વેઠે અને સુખને ? છે લાત મારે તે ય સુખી. બાકી બધા દુઃખી દુઃખી ને દુ:ખી જ. છે આ ઉત્સવ ભગવાન થવા માટે છે, તમારા પસાનું પ્રદર્શન નથી પણ આ છે તે પૈસાના સદુપયેગનું કામ છે. જગતમાં રહેવાનું અને ભગવાન થવા મથવાનું 8 છે, તેને જગત સાથે ફાવે જ નહિ. તે જીવ સુખમાં ય ધમી હોય અને દુઃખમાં ૬ હું ય ધમી હોય. આપણે ત્યાં સુખીને ધર્મ જુદે છે. દુ:ખીને ધર્મ જુદે છે. સુખી છે જ સુખનો ત્યાગ કરે તે ધર્મ. દુઃખી દુઃખને મજેથી સહન કરે તે ધર્મ. આ . પિરસાના ત્યા અને પ્રસંગ છે. જે બેલી બેલી પસાને ત્યાગ કરે અને જે ત્યાગ છે ન કરી શકે તે પિતાની ખામી માને, પિતાને લેભી માને અને શકિત વગરના તેમની છે
અનુમોદના કરી કે-કેવા ભાગ્યશાળી જીવે છે. કે સુંદર ઉપયોગ કરે છે તે તે છે છે બધા સરખું ફળ પામે. કરવું, કરાવવું અને અનુમેદવું તે ત્રણે સમાન ફળ પામે તે છે | વાત સાંભળી છે ને? જે વાત ઉપર હું ભાર મૂકી રહ્યો છું કે-હયું પલટાઈ જાય છે તે બધું આવી જાય.
| (ક્રમશ:) Bકાશમય શ્રી જિનાગમ રૂપી દીપક :
અંધયારે મહાઘોરે, દી તાણું સરીરિણું
એવમ નાણુતામિસે મીસણુમિ જિણગમો છે મહા મયંકર અંધકારમાં દીપક–દી પ્રાણીઓનું રક્ષણ કરનાર-માર્ગ બતાવનાર A –છે તેમ અજ્ઞાન રૂપી ગાઢ અંધકારથી વ્યાપ્ત એવા આ સંસારને વિષે શ્રી જિનાગમ છે R જ સાચે માગ બતાવનાર છે.

Page #876

શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ (લાખાબાવળ) સંચાલિત છે જેન શાસન અઠવાડિક - સાતમા વર્ષના પ્રારંભે સં. ૨૦૫૦ શ્રાવણ વદર 8
મંગળવાર તા ૨૩-૮-૯૪ના પ્રગટ થશે.
જૈન રત્ન શ્રમણોપાસિકાઓ' વિશેષાંક
-
-
દર વર્ષની જેમ ૭માં વર્ષના પ્રારંભે જેનશાસનના પરમ આરાધક શ્રમણ ભગ- હૈ. 3 વંતે, શ્રમણી ભગવંતે તથા શ્રમણોપાસકો તથા શ્રમણે પાસિકાઓ છે. તેમાં “જૈન 8 5 રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ” એ વિષય ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ થશે.
શ્રી જૈન શાસનનું લવાજમ ૪૧ રૂ. છે. ખર્ચ ૮૦ રૂ. લાગે છે તેથી ખર્ચને 8 છે પહોંચી વળવા વિશેષાંકની રોજનામાં શુભેરછક આદિ બનાવાય છે તે કાયમી ધોરણે છે ૧ કરાય તેમ ઘણા ભાવિકો ઈચ્છે છે અને તેથી વિશેષાંકની કાયમી જના રજુ કરી છે. 8 8 સૌ શાસન પ્રેમીએ તેને વધાવી લેશે એવી ભાવના છે.
-: નૂતન વા વિશેષાંક કાયમી યોજના :રૂ. ૫] હજાર પ્રથમ પેજમાં બે લીટીમાં શુભેચ્છા
ટાઈટલ પેજ-૪ રૂા. ૪૫ હજાર ટાઈટલ પિજ-૨ રૂ. ૩૧] હજાર ટ ઈટલ પેજ-૩ છે. ૧ રૂા. ૨૭ હજાર વિશેષાંક સૌજન્ય શુભેચ્છક રૂા. ૧૧૭ હજાર વિશેષાંક સહા ક શુભેચ્છક કે રૂ. ૫ હજાર વિશેષાંક શુભેરછક રૂ. 10 હજાર
આ રોજના એટલે હરતી ફરતી જ્ઞાન પ્રચારની યોજના છે. પછી દર વર્ષે છે શુભેચ્છક આદિ માટે દેવાનું રહેતું નથી.
દેવાનું એકવાર–લાભ કાયમનો
આપનું નામ અવશ્ય મોકલી આપે આ કાયમી જનામાં જોડાનારની દર વર્ષે વિશેષાંકમાં ઉપદેશક તથા એરકના હૈ 8 નામ સાથે શુભેચ્છા લેવામાં આવશે તથા આ કાયમી જનાવાળા શ્રી જૈન જ છે
જેન શાસન સે વર્ષ ચાલશે તો પણ ૧ કાયમી મળશે. પરદેશમાં રૂ. ૧૦ હજારવ ળને માત્ર એક વર્ષ એરથી જશે.
આ યાજના પુરી થતાં જાxખ. પણ લેવાની ભાવના નથી

Page #877

අපදපපපපපපෑපපපපපපපපපපපප
શ્રી સમેત શિખર મહાતીર્થ છે ઇતિહાસ જાણે અને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત બની
(પ્રકરણ-૨) පැපපපපපපපපපපපපපපපපපා દિગંબરેના દાવાઓમાં વજૂદ નથી: સત્ય કહેતાંબરેના પક્ષમાં છે
બિહાર સરકાર વટહુકમ દ્વારા કે કાયદા દ્વારા આખું સમેતશિખર તીથ તેના એકમેવ માલિક અને વહીવટકર્તા શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન શાસનની પ્રતિનિધિરૂપ સંસ્થા શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના હાથમાંથી ખૂંચવી લે તે માટે દિગંબર જૈન બંધુઓ છેલ્લા એક વર્ષથી બિહારના મુખ્ય પ્રધાન લલ્લુ પ્રસાદ યાદવની કાનભંભેરણ કરી રહ્યા છે અને હવેતાંબરો વિરૂદઘ ગલત ઢંગને પ્રચાર કરી રહ્યા છે. -
મુંબઈ ખાતે યોજાયેલી એક પત્રકાર પરિષદમાં દિગંબરના આગેવાન અને ટાઈમ્સ રંફ ઈન્ડિયા જૂથના અધ્યક્ષ અશોકકુમાર જેને એ આક્ષેપ કર્યો હતે કે શેઠ આણુ દજી કલ્યાણજીની પેઢી દ્વારા સમેતશિખરજીમાં થતી આવકની રકમની ગેલમાલ કરવામાં આવે છે, ત્યારે એક પત્રકારે તરત જ પ્રશ્ન કર્યો કે તે માટે તમારી પાસે કેઇ દસ્તાવેજી પુરાવા છે ખરા? તેના પ્રત્યુત્તરમાં અશોક જૈને પિતાને આક્ષેપ પાછો ખેંચી નિવેદન સુધારતાં કહ્યું કે મારે કહેવાનો મતલબ એ હતું કે તાંબરો આ તીર્થની આવક બીજાં તીર્થોમાં ખચી નાખે છે. આ રીતે નિરાધાર આક્ષેપ કરતાં પકડાઈ ગયા પછી અશોક જેને નવી દિલ્હી ખાતે યોજાયેલી પત્રકાર પરિષદમાં એ જ જઠો આક્ષેપ ફરીથી દોહરાવ્યું હતું. સમેતશિખરજી તીર્થ બાબતમાં દિગં. બનાં અને બિહારના મુખ્ય પ્રધાનનાં નિવેદને વચ્ચે એટલું બધું સામ્ય છે કે તેમણે બંનેએ ર.પીને તાંબાના અધિકારે આંચકી લેવાનું કાવતરું ઘડયું હોય તેમ લાગ્યા વિના રહેતું નથી. સમેતશિખરજીને વહીવટ વટહુકમ દ્વારા વેતાંબરેના હાથમાંથી આંચકી બિહારના મુખ્ય પ્રધાન તે દિગંબરને ભેટ ધરી દેવા માગે છે. તે માટે અલગ બોર્ડ બનાવવાનું અને તાંબર પ્રતિનિધિઓને તેમાં સમાન હિસે આપવાનું તે માત્ર નાટક જ ઊભું કરવામાં આવ્યું છે. આ બેર્ડનું બંધારણ જ એમ સૂચવે છે કે તેમાં શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંઘના પ્રતિનિધિઓ તદ્દન લઘુમતીમાં હશે, દિગંબર બહુમતીમાં રહેશે અને ખરી સત્તા સરકારી અમલદારોના હાથમાં સરકી જશે. જો કવેતાંબર સંઘ આ રમતને બરાબર પારખી ગયા છે. પરંપરા દ્વારા, અગાઉની સરકાર દ્વારા અદાલતે દ્વારા તેમના જે કઈ અવિકારે માન્ય થયા છે, તેના

Page #878

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
જતન માટે જીવસટોસટની લડાઈ લડી લેવા તેઓ કટિબદ્ધ છે. અહીં દિગંબરેના એક પછી એક જૂઠા દાવાઓની સત્ય હકીકતે, માહિતીઓ અને દસ્તાવેજી પુરાવાઓ દ્વારા પર્દાફાશ કરવામાં આવ્યા છે.
સમેતશિખરજી તીર્થમાં યાત્રિકોની સવલત માટે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી દ્વારા કંઈ પગલાં લેવામાં આવતાં નથી, એ ક્ષે પ દિગંબરે તરફ . વારંવાર કરવામાં આવે છે. બિહારના મુખ્ય પ્રધાન લાલુ પ્રસાદ યાદવે પણ એવું નિવેદન કર્યું છે કે શ્વેતાંબરેના વહીવટને કારણે આ તીર્થને વિકાસ રૂંધાઈ ગયે છે. સાચી વસ્તુસ્થિતિ એ છે કે તાંબર પેઢીએ જ્યારે જ્યારે આ તીર્થમાં સમારકામના કે સવાલ ઊભી કરવાના પ્રયાસ કર્યા છે, ત્યારે દિગંબરેએ તેમાં અંતરાયો ઊભા કર્યા છે. છેક ૧૯૨૬ની સાલમાં શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ તીર્થમાં યાત્રિકને સુવિધા મળી રહે તે માટે ધર્મશાળાનું બાંધકામ શરૂ કર્યું ત્યારે દિગંબાએ અદાલતમાં એવી ફરિયાદ કરી કે સમેતશિખરજી તીર્થ એટલું પવિત્ર છે કે તેની ટોચ ઉપર ઘર્મશાળા પણ બાંધી ન શકાય. હાઈ કોર્ટને ચુકાદે તાંબરની તરફેણમાં આવતાં દિગંબરોએ તેની સામે છેક લંડનની પ્રિવી કાઉન્સિલમાં અપીલ કરી હતી. પ્રિવી કાઉન્સિલે પણ વેતાંબરની તરફેણમાં જ ચુકાદો આપે ત્યાર પછી જ પહાડ ઉપર ધર્મશાળા બાંધી શકાઈ હતી.
શ્વેતાંબર સંઘ વતી શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીએ દિગંબરો સામે ગિરિડિહની કેર્ટમાં ૧૦–૬૭ નો દાવો કર્યો હતે. આ દાવા અન્વયે વડી અદાલતે તા ૨૧-૧૧-૧૯૬૭ના રોજ એવી સૂચના આપી હતી કે ગિરિડિહની કોર્ટમાં કેસને નિકાલ ન આવે ત્યાં સુધી તાંબર સંઘ કે દિગંબર સંપ્રદાય સમેતશિખરજી ઉપર કઈ નવું બાંધકામ ન કરી શકે. જે કઈ સમારકામ કરવાની જરૂરિયાત ઊભી થાય તે તે માત્ર વેતાંબર જ કરાવી શકે, પણ તે માટે તેમણે નીચલી અદાલતની પરવાનગી લેવી જોઈએ. આ સૂચનાના અનુસંધાનમાં આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીએ તા. ૧૪-૨-૧૯૬૯ ના રોજ નીચલી અદાલતમાં એક અરજી કરી બિસમાર હાલતમાં મુકાઈ ગયેલાં અમુક કે, મંદિર અને ધર્મશાળાઓનું સમારકામ કરવાની પરવાનગી માગી. આ સમારકામ માત્ર વેતાંબર જ નહિ, દિગંબર યાત્રિકને પણ પડતી તકલીફના નિવારણ માટે જરૂરી હતું. આ સામે દિગંબરેએ વાંધો ઉઠાવ્યા. તે પણ અદાલતે રૂબરૂ તપાસ પછી
તાંબરને સમારકામ માટે પરવાનગી તા. ૧૧-૮-૧૯૬૯ના રોજ આ વી. સમારકામમાં અડચણરૂપ બનવાની દિગંબરની ઈચ્છા પૂરી ન થઈ એટલે દિગબધાએ કેજદારી ધારા નીચે ફરિયાદ કરી (સી. આર. નં. ૯૭૬-૬૯) તા. ૪-૧૦-૧૯૬૯ના રોજ સમારકામ અટકાવવાની કોશીશ કરી.

Page #879

વર્ષ ૬ : અંક ૪૨ : તા. ૧૪-૬-૯૪
: ૧૦૦૭
દિગંબર હમેશાં સરકાર સમક્ષ એવી ફરિયાદ કરતા કહે છે કે કવેતાંબર વહીવટદારે આ તીર્થમાં કંઇ સમારકામ કરાવતા નથી અને યાત્રિકોને સવલતે આપતા નથી. બીજી બાજુ વેતાંબર સંઘ જ્યારે જયારે સમારકામની અને સુવિધાઓ આપવાની યોજનાઓ બનાવે છે, ત્યારે દિગંબરે તેને વિરોધ કર્યા કરે છે. ૧૯૭૦ની સાલમાં જળી પડવાને કારણે અનંતનાથ ભગવાનની ટૂંક ઉપર આવેલા પગલાંઓને નુકશાન થયું. તાંબર પેઢીએ તા. ૨૫-૧-૧૯૭૧ના રોજ આ તેડફેડના સમારકામ માટે ગિરિડિહની અદાલતમાં અરજી કરી ત્યારે પણ દિગંબરેએ તેની સામે વાંધાઓ ઉઠાવ્યા. ૧૯૮૮ની સાલમાં સમેતશિખરજી તીર્થમાં અમુક પગથિયાઓનું સમારકામ કરાવવાની જરૂર છે, એવો અભિપ્રાય દિગંબરના ત્યારના આગેવાન શ્રેયાંસપ્રસાદ જેને આપતાં શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ તા. ૩૦-૬-૧૯૮૮ના રોજ કેટની પરવાનગી માંગી. આ સામે પણ દિગંબરોએ તા. ૨૨-૭-૧૯૮૯ના રોજ કેર્ટમાં એક રિઈન્ડર દાખલ કરી પગથિયાંઓના સમારકામનો વિરોધ કર્યો. અદાલતે આ વિરોધને ધ્યાનમાં લઈ શ્વેતાંબરેને સમારકામની મંજૂરી ન આપી. આ કારણે પેઢી તરફથી આજ દિન સુધી પગથિયાંઓનું સમારકામ થઈ શકતું નથી. યાત્રિકોને પડતી આ પારાવાર હાડમારીઓ માટે આ રીતે દિગંબરની વિનસંતેષની નીતિરીતિઓ જ. જવાબદાર છે. દિગંબરના ચાવવાના અને બતાવવાના દાંત અલગ હોય છે.
ગિરેડિહની કેર્ટમાં કેસ નંબર ૧૦-૬૭ ને ચુકાદો તા. ૩ માર્ચ, ૧૯૯૦ના રેજ આવ્યું, એટલે શ્વેતાંબરેએ તરત જ પર્વત ઉપર પગથિયાં બનાવવાનું કામ હાથ ધર્યું. આ વખતે પણ દિગંબરો હાઈકોર્ટમાં ગયા અને તાંબરે સામે અદાલતના તિરકારની અરજી કરવા માટે તેમણે માગણી કરી બાંધકામને અટકાવવા પ્રયાસ કર્યો જે સફળ થયે છે.
ઈસ. ૧૯૯૦ની સાલમાં ગિરિડિહની અદાલતમાં જે ચુકાદો આબે, તેમાં સ્પષ્ટ જણાવવામાં આવ્યું છે કે સમેતશિખરજી તીર્થને વહીવટ, અંકુશ અને કબજાના તમામ અધિકારે માત્ર આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીના હાથમાં છે અને તેમની મંજૂરી વગર પહાડ પર કઈ પણ સ્થળે બાંધામ થઈ શકે નહિ, અદાલતે સ્પષ્ટ ફરમાવ્યું કે દિગંબર ને માત્ર પૂજા કરવાને જ અધિકાર છે, પણ તેઓ આ અધિકારને બરાપર ભેગા કરી શકે તે માટે પહાડની ટોચ ઉપર તેમને ધર્મશાળાની વાજબી રીતે જરૂર છે. તે પણ તાંબર વહીવટદારની પરવાનગી તે તેમણે માગવી જ જોઈએ. હવે દિગંબર અ પ્રણીઓએ આ મુદ્દાને પણ પ્રતિષ્ઠાને પ્રશ્ન બનાવ્યું છે. તેઓ કહે છે કે અમે પરવાનગી તે ન જ માગીએ. જે તે પરવાનગી માગે તે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીને આવી રજા આપવામાં કઈ વાંધો નથી. દિગંબર આગેવાને

Page #880

૧૦૦૮
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) હકીકતમાં પરવાનગી ન માગવાની મૂર્ખામીભરી જીદ લઈને બેઠા છે, એટલે જ ધર્મશાળા બંધાતી નથી. આ રીતે દિગંબર યાત્રિકે ને સગવડ મળતી નથી. આ રીતે દિગંબર યાત્રિકોને અગવડ ભોગવવી પડે છે, તેના માટે વેતાંબર વહીવટદારે નહિ પણ દિગંબર અગ્રણીઓનું મિથ્યાભિમાન જ જવાબદાર છે.
દિગંબરની બીજી ફરિટાદ એ છે કે શ્વેતાંબર પેઢી તરફથી પાણીની પાઈપલાઈન નાંખવાના કામમાં અને રેડના બાંધકામના કાર્યમાં પણ રુકાવટ પેદા કરવામાં આવે છે. આ દાવાઓ પણ ભૂલભરેલા અને ગેર રસ્તે દોરનારા છે. સમેતશિખરજી તરફ લઈ જતા એપ્રોચ રસ્તાનું સમારકામ વેતાંબરો દ્વારા જ સમયાંતરે થતું રહ્યું છે. પહાડની તળેટીથી પારસનાથની ટૂંક સુધી જતા ૧૮ કિલોમીટર લાંબા રેડના બાંધકામ માટે આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ જંગલ ખાતાને પાંચ લાખ રૂપિયાનું દાન આપ્યું હતું. ૧૯રમાં ફેરેટ એડવાઈઝરી કમિટીની બેઠક મળી તેમાં પણ છે બરાએ આ રેડના સમારકામ માટે મેટી રકમ દાનમાં આપવાને ઈરાદે પ્રદર્શિત કર્યો છે. બિહાર સરકારના પબ્લિક હેલ્થ ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા ૧૯૮૭ની સાલમાં પાણીની પાઈપલાઈન મધુવન સુધી નાખવાની યોજના બનાવાઈ ત્યારે આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ સંબંધિત અધિકારીઓનું ધ્યાન ખેંચ્યું હતું કે જે અમારી જમીનમાંથી પાઈપલાઈ જતી હોય તે અમારે અભિપ્રાય જરૂરી છે. પરંતુ ટ્રસ્ટને. જ્યારે ખબર પડી કે આ પાઈપલાઈન તેમની માલિકીની જમીનમાંથી પસાર નથી થતી. ત્યાર પછી આ પાઈપલાઈન નખાઈ ગઈ છે અને મધુવનને પાણીની સગવડ પણ મળતી થઈ ગઈ છે.
દરેક બાબતમાં શ્વેતાંબરને વિરોધ કરવાની ઝનૂની દિગંબરી નીતિરીતિને કારણે કયારેક દિગંબરે વિવેકભાન પણ ભૂલી જાય છે અને ઘણી વખત તે તેમણે પિતાનાં જ ભૂતકાળનાં નિવેદનોથી વિપરીત નિવેદન કરવાં પડે છે. શ્વેતાંબરેએ ૧૯૨૬ની સાલમાં સમેતશિખરજી પહાડ ઉપર ચેકીદારોને રહેવા માટે, ઓરડીઓ. પૂજારીઓ તેમજ મંદિરના નેકરો માટે કવાટર્સ અને યાત્રિકોની સુવિધા માટે ધર્મશાળા બાંધવાનો નિર્ણય કર્યો ત્યારે દિગંબરેએ તેને વિરોધ કરતાં એવી દલીલ કરી હતી કે આ પહાડ એટલે પવિત્ર છે કે તેની ઉપર થુંકી ન શકાય અને કુદરતી હાજતે પણ જઈ શકાય નહિ. આ કારણે ત્યાં માનવવસવાટ માટેની કાયમી કે કામચલાઉ સગવડ ઊભી જ ન કરવી જોઈએ, એ દિગંબરને મત હ. હવે દિગંબર એમ કહે છે કે અમારા યાત્રિકોને તીર્થયાત્રામાં ખૂબ તકલીફે પડે છે એટલે અમે ધર્મશ ળ બાંધવા માગીએ છીએ, પણ તે વેતાંબરે બાંધવા નથી દેતા જે તીર્થની યાત્રા ઉપવાસ કરીને જ ઉઘાડે પગે કરવી જોઈએ એમ કહેતા દિગંબરે ગાંધર્વનાળા પાસે પોતાના યાત્રિકોને ભાત આપે છે અને પવિત્ર પહાડ પર થુંકવાથી તેની અશાતના થાય એમ કહેનાર દિગંબર

Page #881

વર્ષ ૬ : અંક ૪૨ : તા. ૧૪-૬-૯૪
* ૧૦૦૯
-
જયા આ પર્વત ઉપર કતલખાનું શરૂ થયું ત્યારે પણ ચૂપ રહ્યા હતા. ફકત તાબો એ જ તેને વિરોધ કરી ડુક્કરનું કતલખાનું બંધ કરાવ્યું હતું. બિહાર સર. કારના સૂચિત વટહુકમની ૧૫(જી)(૨) કલમમાં એવી જોગવાઈ છે કે સમેતશિખરજી પહાડ ઉપર શૌચાલયનું બાંધકામ કરવામાં આવશે. આ વટહુકમનું દિગંબરો દ્વારા સ્વાગત કરવા માં આવે છે અને તેને મુસદ્દો ઘડનાર લાલુ પ્રસાદ યાદવનું તેઓ જાહે. ૨માં અભિવાદન કરે છે, એ પણ સમયની બલિહારી છે.
સમેતશિખરજી તીર્થમાં કુલ ૩૧ દેરીઓ છે, જે પૈકી ૨૦ તીર્થકરોની અને ગૌતમ સ્વામીની ચરણ પાદુકા અત્યંત પ્રાચીન છે. આ એકવીસ દેરીઓની પૂજા તાંબરે તેમજ દિગંબર બંને કરે છે. આ સિવાય જે ચાર તીર્થંકરનાં નિર્વાણ અન્યત્ર થયાં તેમની તથા ચાર શાવતા તીર્થકરોની ચરણપાદુકાઓની પણ અહીં ઈ. સ. ૧૮૬૮માં સ્થાપના કરવામાં આવી છે. દિગંબરોનો દા એ છે કે ૨૦ તીર્થકરોની અને એક ગૌતમસ્વામીની જે ચરણપાદુકા છે, તેની રચના દિગંબર પદ્ધતિ પ્રમાણે છે. આ પણ હકીકતમાં એક ગેરમાર્ગે દોરતું જુઠાણું છે. એકવીસ ચરણપાદુકા અને બાકીની આઠ ચરણપાદુકા વચ્ચે જે કોઈ તફાવત હોય તે તે પ્રાચીનતા-અર્વાચીનતાને જ છે. સમેતશિખરજી તીર્થના પ્રમાણભૂત ઇતિહાસમાં એમ નેધવામાં આવ્યું છે કે પ્રાચીન ચરણ પાદુકાઓની પ્રતિષ્ઠા જગત શેઠ ખુશાલચંદ દ્વારા શ્વેતાંબર જૈનાચાર્ય વિજયધસૂરીશ્વરજીને વરદ હસ્તે ઈ. સ. ૧૭૬માં કરવામાં આવી હતી. આ રીતે પ્રાચીન પગલાંઓ દિગંબર સંપ્રદાયની માન્યતા મુજબનાં છે, એવા દાવાઓનું ખંડન થાય છે.
દિગંબરે એક એ ગેરમાર્ગે દોરનાર પ્રચાર કરી રહ્યા છે કે તાંબરો દ્વારા ભગવાનનાં પગલાંની છાપની પૂજા નથી કરાતી, પણ માત્ર ચારણની જ પૂજા થાય છે.' આ માન્યતાન પાયા ઉપર તેઓ એવી દલીલ કરે છે કે સમેતશિખરેજીમાં જે પ્રાચીન ૨૧ ટુંકે (વીસ તીર્થકર વત્તા ગૌતમ સ્વામીજીની ટૂંક) છે, તેમાં ભગવાનનાં ચરણ નથી પણ મારા પગલાની છાપ છે, માટે તે દિગબર સંપ્રદાયની માન્યતા મુજબનાં છે. આ વાત મૂળમાંથી જ ખોટી છે. વેતાંબરે આજે પણ શત્રુ જય તીર્થમાં જે રાયણ પગલાંની પૂજા કરે છે, તે આદિનાથ ભગવાનનાં પગલાંની છાપ છે, તેમનાં ચરણ નથી. શ્વેતાંબરે દ્વારા પગલાંની છાપ અને ચારણ એમ બનેની પૂજા કરાય છે. ઈ. સ. ૧૯૧૨ માં હઝારીબાગ ની કેટેમાં થયેલા એક કેસ (નંબર ૨૮૮)ને તા. ૩૧-૧૦-૧૯૧૬ના રે જ ચુકાદો આપતાં સબ જજે જણાવ્યું છે કે પારસનાથ પહાડ ઉપર તમામ પ્રાચીન ટૂંકે અને મંદિરો તાંબરે એ જ બંધાવ્યાં છે. અદાલતે આ કેસમાં એમ પણ ઠરાવ્યું છે કે પગલાં (ઉપર જે લેખ કેતરવામાં આવ્યા છે તે પણ શ્વેતાંબરોના જ છે.
૧૯૦૨ની સાલમાં દિગબર એ ચરણ બાબતમાં કેટેમાં એક કેસ કર્યો હતો, જેને

Page #882

૧૦૧૦:
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) ચુકાદો આપતાં વિદ્વાન ન્યાયમૂર્તિએ નીચે મુજબની ટિપ્પણી કરી હતી: “આ બધા પરથી સ્પષ્ટ રીતે જણાય છે કે જે ચરણેને કારણે વિવાદ થયો હતો તે વેતાંબરે દ્વારા જ પર્વતના શિખર ઉપર સ્થાપવામાં આવ્યાં છે. દિગંબરને આ મૂળ ચરણ સાથે કેઈ નિસબત નથી. હકીકતમાં પહાડ ઉપરની દેરી એને જ્યારે પણું વીજળી અથવા ઘસારાને કારણે નુકશાન થયું છે. ત્યારે તેનું સમારકામ વેતાંબર સંઘે જ કરાવ્યું છે. દિગંબરેએ આ તીર્થનાં કે મંદિર, ચરણ કે મૂર્તિ ઉપર પિતાના માલિકી હકકોને ક્યારેય ભેગવટે કર્યો હોય તેવું જાણમાં નથી.
સમેતશિખરજી તીર્થની માલિકી વેતાંબરની નથી, પણ બિહાર સરકારની છે, એવે પ્રચાર દિગંબરો દ્વારા થઈ રહ્યો છે. આ પ્રચારના સમર્થનમાં તેઓ એવી દલીલ કરે છે કે બિહાર સરકારે ૧૫૦ના જમીન સુધારણા કાયદાની કલમ (૧) અનવયે ૧૫૩માં જે નેટિફિકેશન કાઢયું તેના દ્વારા બિહાર સરકાર આ પહાડની માલિક બની જાય છે. દિગંબરે એ વાત ભૂલી જાય છે કે ખુદ બિહાર સરકારે ૧૯૬૫ની પાંચમી ફેબ્રુઆરીએ શ્વેતાંબર સાથે જે દ્વિપક્ષી કરાર કર્યા તેની બીજી કલમમાં એવું
સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવ્યું છે કે ૧૫૩નું નોટિફિકેશન સમેતશિખરજી પહાડ પરનાં મંદિરે, ધર્મશાળાઓ વગેરેને લાગુ પડતું નથી અને શ્વેતાંબર તેમના મદિર મૂર્તિએ, મંદિર, હૃકે, ટેકરીઓ અને તમામ ધાર્મિક સ્થળ ઉપર પૂરેપૂરો કાબૂ ઘરાવશે. હકીકતમાં હવેતાંબરની ધાર્મિક લાગણીઓનું માન રાખીને બિહારની સરકારે કયારેય ૧૫૩ના નેટિફિકેશનને અમલ કર્યો નથી. આ બાબતે એક નિવેઢ પણ સરકારે કેટમાં કર્યું છે. ૧૯૬૫માં જે દ્વિપક્ષી કરાર થયા તેની મિનિટ્સમાં પણ એવું નોંધવામાં આવ્યું છે કે આ પર્વતની માલિકી વેતાંબરની જ રહે છે. બિહાર સરકારે ગિરિડિહની કેર્ટમાં તા. ૭ જુલાઈ ૧૯૩ના રોજ એક એફિડેવિટ કરી છે, જેમાં સમેતશિખરજી પહાડ પરના માલિકી, વહીવટ, કબજે અને અંકુશના વેતાંબરોના અધિકારોને પડકારવાને અમારે કઈ ઈરાદે નથી, તેમ તેઓ કહે છે. ૧૯૬૫માં જે દ્વિપક્ષી કરાર કરવામાં આવ્યા તેની પહેલી કલમમાં એમ કહેવામાં આવ્યું છે કે ફેટે વિલિયમના કેસમાં અને ત્યાર પછી વેતાંબરોએ જે અધિકાર પ્રાપ્ત કર્યા છે, તે સરકાર દ્વારા માન્ય રાખવામાં આવે છે. કેટ વિલિયમને કેસ ઈ. સ. ૧૮૯માં લડાયે હતું. પણ ત્યાર બાદ વેતાંબરેએ પાલગંજના રાજા સાથે ઝઘડો ટાળવા આખે પારસનાથ પહાડ તેમની પાસેથી ખરીદી, તેના માલિકીહકકે પણ પ્રાપ્ત કરી લીધા હતા, જેને બિહાર સરકારે ૧૯૬૫ના કરારમાં માન્યતા આપેલી છે. આ કરારને દિગ. બરોએ ગિરિડિહની અદાલતમાં પડકાર્યો હતો, પણ કેટે તા. ૩-૩-૧૯૯૦ના રોજ જે ચુકાદો આપ્યો તેમાં સ્પષ્ટ ફરમાવ્યું છે કે આ કરાર તદ્દન વાજબી છે અને તેને પડકારવાને દિગંબને કે હકક નથી. ખુદ લલ્લુ પ્રસાદ યાદવની બિહાર સરકાર પણ

Page #883

વર્ષ ૬ : અંક ૪૨ : તા. ૧૪-૬-૯૪
: ૧૦૧૧ આ કરારને ફેક કરી શકે તેમ નથી, કારણ કે તે દ્વિપક્ષી કરાર છે. અગાઉ તેણે આ પ્રયાર કર્યો હતે, પણ અદાલતે તેને વિફળ બનાવ્યા હતા. આ રીતે સમેતશિખરજી તીર્થની માલિકી નિર્વિવાદ પણે કવેતાંબર જૈન સંઘ વતી શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીની જ છે, એવું સિદ્ધ થાય છે
સમેતશિખરજી તીર્થ બિહારના જે ગિરિડિહ પ્રાંતમાં આવેલું છે તેમાં આદિવાસીઓની અને વનવાસીઓની મોટી જનસંખ્યા છે. હવેતાંબરે દ્વારા માત્ર મંદિર અને મહત્સવ પાછળ જ ખર્ચાઓ કરવામાં આવે છે, સ્થાનિક પ્રજાના કલ્યાણ માટે કઈ પ્રવૃત્તિઓ કરવામાં નથી આવતી એ પ્રચાર કરી દિગંબર શ્વેતાંબર સંઘને બદનામ કરી રહ્યા છે. આ પ્રચારમાં કઈ વજૂદ નથી, જેને ખ્યાલ નીચેની હકીકતે ઉપરથી આવશે. સમેતશિખરજીની તળેટી ગણાતા મધુવનમાં વર્ષોથી ગરીબ દર્દીઓ માટે ચિકિત્સાલય ચાલે છે, જેમાં દરરોજ આશરે ૨૦૦ દદીઓને સફત દવા, ફળ વગેરે આપવામાં આવે છે, તાંબર સંઘ તરફથી મધુવન તેમજ આસપાસનાં ક્ષેત્રોમાં વર્ષે ત્રણથી ચાર નેત્રયજ્ઞ યે જવામાં આવે છે, જેમાં આંખના દર્દીઓનાં મફત ઓપરેશન કરી તેમને ચશ્મા, કેટ વગેરે આપવામાં આવે છે. મધુવનમાં આ વર્ષે શ્વેતાંબર તરફથી અપગે માટે જયપુર ફૂટને કેમ્પ રાખવામાં આવ્યું હતું, જેની પાછળ અઢી લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રકારના કેમ્પ દર વર્ષે છ હજાર અપંગોને નવજીવન આપવાની તાંબરોની રોજના છે. ગયા વર્ષની બીજી ઓકટોબરે વેતાંબરો તરફથી ગાંધી જયંતી નિમિત્તે આદિવાસી વિદ્યાથીઓને યુનિફોર્મ, પુરત કો, તેલ, સાબુ, મીઠાઈ વગેરે વિનામૂલ્ય આપવામાં આવ્યા હતાં. મધુવન વિસ્તારમાં તમામ ગર્ભવતી મહિલાઓને પૌષ્ટિક ખોરાક તરીકે નિયમિત સેયાબીનની બરફી વગેરે આપવામાં આવે છે. શ્વેતાંબર યાત્રિકે તીર્થયાત્રાએ આવે ત્યારે ગરીબ આદિવાસીઓને પણ ભૂલતા નથી. દર વર્ષે તેમના તરફથી મધુવનમાં આશરે વીસ લાખ રૂપિયાની કિંમતના અનાજ, વસ્ત્રો, દવાઓ, મીઠાઈ, ફળફળાદિ વિગેરેનું વિતરણ કરવામાં આવે છે. સમેતશિખરજીની તળેટીમાં વર્ષોથી શ્વેતાંબર સંઘ દ્વારા એક ગુરૂકુળ ચલાવવામાં આવે છે, જેમાં આદિવાસી તેમ જ હરિજન વિદ્યાર્થીઓને રહેઠાણ, શિક્ષણ, ભજન વગેરેની મફત સુવિધા આપવામાં આવે છે. મધુવનની આજુબાજુના વીસ ગામમાં અપંગ વ્યકિતઓ માટે દર વર્ષે ઘઉં, ચેખા, તેલ વગેરે ચીજોનું મફત વિતરણ કરવામાં આવે છે.
શ્વેતાંબર સંઘ વતી સમેતશિખરજી મહાતીર્થને વહીવટ કરતી શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ ૧૫૫-૧૯૬૪ વચ્ચે તીર્થના જીર્ણોધાર માટે આશરે ૫૦ લાખ રૂપિયા ખર્ચ કર્યો છે. ૧૯૬૭માં દુષ્કાળના વર્ષમાં તળેટીથી લઈ પાર્શ્વનાથની ટૂંક

Page #884

પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના સ`પાદન નીચે પ્રકાશન યાજના ચાલે છે તેમાં ચાલુ સાલમાં મેાકલાયેલા ગ્રંથા નીચે મુજબ છે.
શ્રી હષ પુષ્પામૃત જૈન ગ્રંથમાલા (લાખાબાવળ)
Clo. શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪૫, દિગ્વિીજય પ્લાટ, જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) INDIA પ્રાચીન સાહિત્ય પ્રકાશન ચેાજના
વિ. સં. ૨૦૪૭–૨૦૪૮-૨૦૪૯ના ગ્ર ંથા, ગ્રંથકર્તા, ગ્રંથા પ્રકાશનના ઉપદેશક તથા દાતાઓની યાદી
૧. ઉપદેશ પદ ટીકા ભાગ ૨-કર્તા પૂ. હરિભદ્ર સુ. મ., ટીકા-પૂ. મુનિચન્દ્ર સ્ મ. પ્રેરક-પૂ. કમલરત્ન વિ. મ., દાતા-પૂ. આ. શ્રી દાન—પ્રેમ-રામચન્દ્ર સૂ મ, આરાધના ભવનની શ્રાવિકા એને જ્ઞાન ખાતેથી રતલામ.
૨. પાર્શ્વનાથ ચશ્ત્રિ ગધ-કર્તા-ઉદયવીર ગણી, પ્રેરક-પૂ. સુ. શ્રી રત્નસેન વિ. મ., દાતા-૧. કુંથુનાથ જૈન મન્દિર જિનકુશલ દાદાવાડી ઉમેદ્રાબાદ ૨. વાંકલી જૈન સંધ
૩. પુણ્યધન કથા-કર્તા-પૂ. શુભશીલ ગણિ, પ્રેરક-૧. પૂ. સુ શ્રી દ ́ન રત્ન વિ. મ. ૨. પૂ. સા. શ્રી ભદ્રપૂર્ણાશ્રીજી મ., દાતા ૧. શ્રી ૨'ગસાગર ભાવક સુપાર્શ્વ નાથ જૈન સંઘ અમદાવાદ ૨. સિધ્ધક્ષેત્ર ચાતુર્માસ આરાધક વર્ગ, પાલિતા.
.
૪. કપૂર પ્રકર (ભાષાંતર સાથે)-કર્તા કવીશ્વર હરિ, પ્રેરક- ૧ પૂ. શ્રી જિનેન્દ્ર સૂ મ. ૨. પૂ સા. શ્રી જયાશ્રીજી મ. ૩. પુ. સા શ્રી સૂર્યમાલાશ્રીજી મ. ૪.પૂ. આ. શ્રી અમિતગુણા શ્રીજી મ. પ. પૂ. સા. શ્રી રવીન્દ્ર પ્રભાશ્રીજી મ,, દાતા-૧. નાનુબા ઉપાશ્રય પૂના ૨. શ્રાતિકા બેના ઇચલકરંજી ૩. આરાધક એના પાલીતાણા ૪. શ્વે. મૂ. જૈન સંઘ, બીડ ૫. સુપાર્શ્વનાથ સઘ ઉપાય વાલકેશ્વર ૬. જૈન સ'ધ અમરાવતી,
-
પ. દ્વાદશ વ્રત કથા-ક! અજિતપ્રભ સૂ. મ, દાતા-૧ ભરુચ જૈન ધમ પેઢી ૨. શ્રી જવેરચન્દ પ્રતાપચન્હ સુપ!શ્ર્વનાથ જૈન સંઘ ઉપાશ્રય, વાલકેશ્વર મુંબઇ.
૬. દ્વાત્રિ'શિકાત્રયી દાનષટ્ ત્રિશિક-અવસૂરિ-કર્તા પૂ. રાજશેખર સૂ મ. પ્રેરક—પૂ. સા. શ્રી વિશ્વપ્રભા શ્રીજી મ, દાતા--વે. મૂ જૈન સંધનાર (પેટલાદ).
૭. જયાનંદ કેવલી ચરિત્ર-કર્તા-પૂ. સુનિસુન્દર સૂ મ., પ્રેરક-૧. પૂ. આ. શ્રી રાજતિલક સૂ મ. ૨. પૂ. મુ. શ્રી પુણ્યાય વિ. મ. દાતા-૧ શ્રી આદિનાથ શ્વે. સુ જૈન સĆઘ નારણપુરા અમદાવાદ ૨. શ્રી પ`ચ પારવાલ આદીવર ભગવાન જૈન પેઢી, શિવગ’જ.

Page #885

વર્ષ : અંક : ૪૨ તા. ૧૪-૬-૯૪
: ૧૦૧૩ ૮ ધમ બિન્દુ (ભાષાંતર) ગ્રંથ-કર્તા-પૂ હરિભદ્ર સૂ. મ, પ્રેરક-પૂ સા. શ્રી - પૂણભદ્રા શ્રીજી મ, દાતા-શ્રી પંચ પોરવાડ આદીશ્વર ભગવાનની પેઢી, શિવગંજ.
૯. સારસ્વત વિભ્રમ-કર્તા-ચરિત્રસિંહ, પ્રેરક પૂ. મુ. શ્રી જયદર્શન વિ. મ. દાતા-શેઠ શ્રી રમણલાલ છગનલાલ આરાધના ભવન, નવસારી.
૧૦. પ્રશમરતિ પ્રકરણ ટીકા-કર્તા પૂ ઉમાસ્વાતિજી મ. પ્રેરક- મુ. યુગપ્રભ વિ. મ, હકાર પ્રભ વિ મ, દાતા–છે. મુ. જૈન સંઘ રાજપુર (ડીસા)
૧૧. ઉપદેશ સપ્તતિક નવ્યા ટીકા-કર્તા-શ્રી ક્ષેમરાજ મુ, ગેરક-પૂ. મુ. શ્રી દેવચન્દ્ર વિજયજી મ., દાતા. મેં જેન સંઘ સાર.
૧૨. ઉપદેશ ક૯પવલી-કર્તા–મહ. ઈહંસગણી, પ્રેરક–૧. પૂ. આ. શ્રી જિનેન્દ્ર સૂ મ. ૨. ૫ પં. શ્રી ભદ્રશીલ વિજયજી ગણિવર, દાતા–૧. શ્રી હા. વી. એ. તપાગચ્છ ઉપાશ્રય અને ધર્મ સ્થાનક ટ્રસ્ટ પ્લેટ, જામનગર ૨. શ્રીપાલ નગર શ્રી વે. મુ. જૈન દેરા સર ટ્રસ્ટ, મુંબઈ. •
૧૩. અ૮૫બહત્ત્વગતિ સ્તવનો [અવચૂરિયુકત]-કર્તા . સમયસુંદર ગણિ ૨. પૂર્વાચાર્ય, પ્રેરક- મુ. શ્રી નયભદ્ર વિ. મ, દાતાશ્રી ક. મા. જૈન સંઘ કાશીપુરા બોરસદ.
૧૪. અષ્ટક પ્રકરણ સટીક-ક-૫ હરિભદ્ર સૂ. મ, પ્રેરક-પૂ ઉપાધ્યાય શ્રી નરચન્દ્ર વિજયજી મ, દાતાશ્રી સહસ્ત્રફણા ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ પેઢી આશીષ સંસાયટી પાટણ
૧૫. નૌષધિયં ચરિતમ્ મૂલ-૧ સગ ટીકા-પ્રેરક પૂ. આ. શ્રી જિનેન્દ્ર સ. મ, દાતા શ્રી જેન હિતવર્ધક મંડલ ડેલીયા [ભેટ]
૧૬. શિશુપાલ વધ મૂલ બે સગ ટીકા તથા સાર સમુચ્ચય પ્રેરક-પૂ. જિનેન્દ્ર મ, દાતાશ્રી ઓસવાલ યાત્રિક ગૃહ પાલીતાણા [ભટ]
૧૭. રઘુવંશ કુમાર સંભવ કિરાતાજુનીય શિશુપાલ વધ નૈષધિય મેઘદુત્તાત્મક કાશ્મષટક-મૂલ-કર્તા–મહાકવિ કાલિદાસ આદિ ઉપ. પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર ર. મ, દાતા શ્રી હાલારી દશા ઓસવાલ તપગચ્છ ઉપાશ્રય અને ધર્મ સ્થાનક ટ્રસ્ટ ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર તથા શ્રીમતી ચન્દ્રવતી બાબુભાઈ ખીમચંદ ઝવેરી ટ્રસ્ટ રત્નપુરી મલાડ ઈસ્ટ.
૧૮. મેઘદૂત મૂલ [પૂવ મેઘ ટીકા]-કર્તા-મહાકવિ કાલિદાસ ઉ૫. પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સ મ, દાતા-લંડન બાઉસ ગ્રીન સત્સંગ મંડલ.
૧૯. ધર્મ વિધિ પ્રકરણ [ટીકા-કર્તા- શ્રી શ્રીપ્રભ સૂ. મ, ટીકા-શ્રી ઉદયસિંય

Page #886

૧૦૧૪ :
- શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
સુ. મ., દાતા-૧. શ્રી શ્રાવિકા સઘ હ. શિક્ષક કનુભાઇ સેાલાપુર, ૨: ઘાટકે ૨ નવાજ લેન શ્રી જે. સૂ જૈન સ°ધ, ૩. પૂ. મુ. શ્રી નયભદ્ર વિ. માના ઉપદેશથી સતલાસણા જૈન સંઘ (મહેસાણા)
૨૦. પ્રાસ્તાવિક દૂહા સંગ્રહ-ઉપ. પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સ્ મ, દાતાકેન્ટક (યુ. કે.) આરાધક ભાઇ બેહના હ. મૈાતીચંદભાઈ તથા રતિલાલ ભા.
૨૧. નવપદ પ્રકરણ સ્ત્રાપજ્ઞ વૃત્તિ-કર્તા પૂ દેવગુપ્ત સૂ મ., ઉ.—પૂ. આ. શ્રી મિત્રાન સૂ મ.ના ઉપદેશથી શ્રીપાલ નગર જૈન શ્વે. મૂ દેરાસર ટ્રસ્ટ સુરેંબઇ તથા પૂ. આ. શ્રી વિજય અશાક રત્ન સૂ. મ., પૂ આ. શ્રી વિજય અભયરત્ન સુ. મના ઉપદેશથી કરનૂલ (આંધ્ર) જૈન વે. મૂ. સધ.
૨૨. ધનાશાલિભદ્ર રામ-કર્તા-૫. જિન વિ. ગણિ, ઉપ —પૂ. આ શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂ મ., દાતા-શ્રી હિતવર્ધક મ`ડળ શ્રી શ ંખેશ્વર નેમીશ્વરા તીથ ડેળિયા, ૨૩,યાગશાસ્ત્ર ભાષાન્તર-કર્તા-પૂ. આ. શ્રી હેમચન્દ્ર સૂ મ. સા, પ. પૂ. આ. શ્રી વિજયજિનેન્દ્ર સૂ. મ., દાતા-શ્રી લંડન બાઉન્સ ગ્રીન સત્સંગ મ`ડળ,
૨૪. ભાષ્ય ય અવસૂરિ-કર્તા પૂ આ. શ્રી દેવેન્દ્ર સૂ મ., અવશૂરિ-પૂ. આ. શ્રી સામસુન્દર સૂ મ., ઉપદેશ-પૂ. આ. શ્રી વિજય મહે।દય સૂ. મ; દાતા શ્રી નાસિક ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ જૈન મન્દિર તથા શ્રી વે મૂ. જૈન સંધ.
૨૫. ગૌતમીય કાવ્યમ્ સટીકમૂ-કર્ની-પાઠક રુપાનન્દ ગણિ ઉપ. . આ. શ્રી વિ. જિનેન્દ્ર સુ. મ., દાતા-સુભાનપુરા વડાદરા જૈન ધાર્મિ ક અને ધર્માદા ટ્રસ્ટ ૨૪ પરિશ્રમ સાસાયટી,
૨૬, સિત્તરી (ભાષ્ય ચુતા) ચૂણિ-કર્તા-પ્રાચીન આચાર્યં દાતા-૧. શેઠ આણુંદજી કલ્યાણજી પેઢી અમદાવાદ, ૨. ઉપ.-પૂ. આ. શ્રી જિનેન્દ્ર સુ. મ. શ્રી સુભાનપુરા વડોદરા જૈન ધાર્મિક ટ્રસ્ટ, ૩. ઉપ. પૂ. મુ. શ્રી શ્રીનયવન વિ. મુબઇ નિવાસી રતિલાલ ઉજમશી.
૨૭. સુસઢ ચરિત્ર*-કર્તા-પૂ. ભદ્રખાહુસ્વામી, દાતા-૧. વડાદરા માઞાની પાળ વે. મૂ. જૈન સંઘ, રશાહ નગીનદાસ અંબાલાલ ખંભાત, ૩. અ, સૌ. પ્રભાબેન નગીનદાસ અખાલાલ ખંભાત ૪. શાહ કાંતિલાલ મણિલાલ ખીડીવાળા ખભાત. ૨૮. શ્રીપાલ રાસ સાધુવન્દના . રાસ-કર્તા-૧. જિનહષ ગણિ, ૨. જ્ઞાનવિમલ સ્, ઉપ. ૧. પૃ. આ. વિજય મહેદય સૂ. મ.ના ઉપદેશથી શ્રી સામલા આદિનાથ દેરાસર ટ્રસ્ટ સુરત ૨. પૂ. સા. શ્રી સૂર્યમાલા શ્રીજી મના ઉપદેશથી બૈગલેાર આર ધક બહુના, ૩. પૂ. સા. શ્રી પુણ્ય પ્રભાશ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી કુસુમે‘શન એના સુબઇ તારદેવ ફારનટપાલ સ્ટ્રીટ,

Page #887

વર્ષ : ૬ : અ'ક ૪૧ : તા. ૧૪-૬-૯૪
૨૯. ધમ સવ સ્વાધિકાર ભાષાન્તર-કર્ના-શ્રી જયશેખર સૂ· મ., ઉપ.—૧. પૂ. આ. શ્રી જિનેન્દ્ર સૂ મ., દાતાશ્રી હા. વી. એ, તપા. જૈન ઉપાશ્રય ધૂમ સ્થાનક ટ્રસ્ટ ૪૫ દિગ્ગજય પ્લોટ જામનગર, ૨. ઉપ. પૂ. સા. શ્રી માક્ષજ્ઞાશ્રીજી મ. પાટણ ચ'ચમેન પૌષધશાળા હ, સુભદ્રાબેન,
: ૧૦૧૫
૩૦, શતક ત્રય' (નીતિ-શ્રૃગાર-જૈરાગ્ય શતક) સટીક-કોં- શ્રી ભતૃ હિર, ટીકા-કૃષ્ણ સૂરિ ઉપ. પૂ. મા. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂ. મ., દાતા-શ્રી હા. વી. એ. તપગચ્છ જૈન ઉપાશ્રય અને ધર્મ સ્થાન ટ્રસ્ટ ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર,
૩૧. લેાકનાલિકાદિ ષટ્ પ્રકરણાનિ-કર્તા-પૂ. ધઘાષ સૂ. મ, આદિ ૧. ઉપ. પૂ. આ. શ્રી વિજયજિનેન્દ્ર સૂ. મ., દાતા-શ્રી હા. વી . તપા. જૈન ઉપાશ્રય અને ધમ સ્થાનક ટ્રસ્ટ ૪પ દિગ્વિજય પ્લાટ જામનગર, ૨. ઉપ. પુ. સા. શ્રી ઇન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. સા. શ્રી હા. વી. એ. તપા, જૈન સા થાનગઢ,
૩૨. પ્રશ્ન ક્રાંશિકા સ્ત્રોત—શ્રી પાક્ષિક પસાર વિચાર કર્રા-શ્રી નય. વિમલ ગણિ ઉપ પૂ. સા. શ્રી હ`પૂર્ણાશ્રીજી મ. દાતા-શ્રી સુભાનપુરા મેહુલ સાસાયટી આરાધક બહેન.
૩૩. સમાચારી પ્રકરણ' સુબાધા સમાચારી ચ-કર્તા-૧. શ્રી પ્રાચીનાચાય, ૨. શ્રી શ્રીચ'દ સૂ. મ. ૧ ઉપ. પૂ. આ. શ્રી જિનેન્દ્ર સુ. મ; દાતાશ્રી હા. વી. એ. તપા. જૈન ઉપાશ્રય અને ધર્મસ્થાનક ટ્રસ્ટ ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગ૨ ૨. ઉપ. પૂ. ગણિવર્ય શ્રોયાંસ પ્રભુ વિ. મ. શ્રી અભિનદન સ્વામી શ્વે. મૂ. જૈન સ'ધ ગિરધરનગર
અમદાવાદ.
૩૪. ગચ્છાચાર પ્રકીણુ કે (છાયાયુત')-કૉ-ઉપ. પૂ. મુ. શ્રી હેમેન્દ્ર વિ. મ; દાતા-શ્રી વિમલનાથ શ્વે. મૂ. જૈન સા હ. લીલાધર રામજી શેઠ–ખીડ (મહા.).
૩૫. નિનવ વક્તવ્યતા (ઉત્તરાધ્યયનમાંથી ઉદ્ધૃત) કર્તા—પૂ ઉ. શ્રી ભાવ વિ. મ‚ ઉપ. પૂ. સુ. શ્રી કમલરત્ન વિ. મ. તથા પૂ. સા. શ્રી હર્ષિત પ્રમાશ્રીજી મ. દાતા-શ્રી રતલામ ખારધના ભવન બહેનેા તથા શ્રી પાલીતાણા આરાધક બહેને
૩૬. ત્રિકાલ દેવવંદન-સ. ઉપ. પૂ. આ. શ્રી !વજયજિનેન્દ્ર સ્. મ., દાતા શ્રી હા. વી. એ. જૈન શિક્ષણુ સૌંધ જામનગર,
૩૭, સજાયમાલા સ. ઉપ. પૂ આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂ. મ. દાતા ૧. શ્રોમતી અમૃતબેન જવેરચ'દ લંડન ૨. શ્રી હ` પુષ્પામૃત જૈન જ્ઞાન ભંડાર લાખાબાવલ.
૩૮, જિનેન્દ્ર સ્તવનામૃત સંચય દાતા સ. ઉપ. પૂ. સૂ. મ. દાતા ૧. શ્રી કેન્ટન હેરા આરાધક ભાઇ-બહેનો ર.
આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર
શ્રી હા. શ્રી. એ. તપ.

Page #888

૧૦૧૬ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) ઉપાશ્રય તથા ધર્મસ્થાનક ટ્રસ્ટ ૪૫ દિગ્વિજય પ્લેટ જામનગર ૩. પૂ સા. શ્રી લક્ષમણ શ્રીજી મ. (પાલીતાણા)ના ઉપદેશથી હસ્તે ભાઈ હંસરાજ ઘેલજી દેઢિયા જામનગર,
૩૯. બલભદ્ર મુણું ચરિયં–કર્તા પૂ. આ. શ્રી નેમિચન્દ્ર સ્ર મ. ઉપ. ૧. પૂ મુ શ્રી પ્રશાંતદશન વિ. મ. ના ઉપદેશથી અમદાવાદ જહાપનાહની પિળ શ્રાવિકા બેની ૨. પૂ. સા. શ્રી સુમંગલા શ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી શ્રી હીરા મોતી જેન ઉપાશ્રય સાબરમતી ૩. શ્રી જન સેસાયટી સંઘ એલીસબ્રીજ અમદાવાદ,
૪૦ શ્રી રામચન્દ્ર ચારિત્ર-ચરિત્ર ક ઉ. કમલસંયમ ઉપ. ૧. ૫ મુ. શ્રી નયભદ્ર વિ. મ. ના ઉપદેશથી માલેગામ છે. મૂ જૈન સંઘ ૨. મરીન ડ્રાઈવ જૈન આરાધક દ્રસ્ટ દાટણ જૈન મહામંડલ ૩. પૂ સા. શ્રી ફાગુનચદ્રાશ્રીજી મ ના ઉપદેશ થી પાલીતાણ બહેને ૪. કનકબેન મનસુખલાલ રાયશી ભુવા લંડન ૫. થાણા શ્રી હા. વિ. ઓ. તપા. સંઘ હ. મગનલાલ લહમણ. - ૪૧, ચીલગાદિ દશ દષ્ટાન્ત સંગ્રહ - કર્તા–ઉ. શ્રી કમલ સયંમ-ઉપ ૧. પૂ. સા. શ્રી ચન્દ્રમાલાશ્રીજીના ઉપદેશથી શ્રી ૩. મૂ જ ન સંઘ તખતગઢ. ૨. સૂરત સગરામપુરા છે. મૂ. જૈન સંઘ ૩. શેઠ જવેરચદ્ર પ્રતાપચદ્ર શ્રી સુપાર્શ્વનાથ જૈન સંઘ ઉપાશ્રય ઈન્દ્ર ભવન વાલકેશ્વર મુંબઈ.
આપશ્રી આ પ્રાચીન સાહિત્ય પ્રકાશક એજનામાં અવશ્ય લાભ લેશે. તેવી વિનંતિ છે. આપને હિસે જરૂરી છે.
ડ્રાફટ રકમ શ્રી હર્ષ પુપામૃત જન ગ્રંથમાલા જામનગર એ નામથી ઉપરના સરનામે મોકલી શકાશે.
(અનુ. પેજ ૧૦૧૧નું ચાલુ) સુધીનો પાકે રસ્તે આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ પોતાના ખર્ચે બંધાયે હતે. પર્વતની તળેટીથી લઈ ટોચ સુધી પગથિયાં બંધાવવા પાછળ પેઢી ૧૫-૨૦ લાખ રૂપિયા ખર્ચવા ધારે છે, પણ દિગંબરેની આડોડાઈને કારણે આ પેજના બે રંભે પડી ગઈ છે.
સમેતશિખરજી તીર્થની બાબતમાં દિગંબરે એવો દાવો કરતા આવ્યા છે કે તમને તમામ બાબતમાં સરખે હિસ્સ મળવો જોઈએ. આ દાવા બાબતમાં ગિડિહની કેર્ટના ન્યાયમૂર્તિ શ્રી ચંદ્રસેન ચૌબેએ ૧૦-૬૭ અને ૨૩-૬૮ના કેસમાં જે ચુકાદો આપ્યો છે, તેમાંથી એક પરિ છેદ ટાંકવા જેવો છે “દિગંબર પ્રતિવાદીઓ એવી દલીલ કરે છે કે બિહાર સરકારે ૫-૨-૧૯૬૫ના રોજ શ્વેતાંબરો સાથે જે એગ્રીમેન્ટ કર્યું તે બંધારણની ૧૪મી કલમનો ભંગ કરી જેને ધર્મના બે ફિરકાઓ વચ્ચે ભેદભાવ ઊભું કરે છે. પરંતુ દિગંબરાને આ દાવ ટકી શકે એમ નથી, કારણ કે આપણે અગાઉની ચર્ચામાં જે ચું છે કે પારસનાથ પહાડ ઉપરના અધિકારો બાબતમાં વેતાંબર અને દિગંભ કયારેય એક કક્ષાએ નહતા. શ્વેતાંબરે પાસે આ પહાડ ઉપર આવેલાં મંદિરે, ટૂંકે, ધર્મશાળાઓ અને મૂતિઓનાં વહીવટ અને માલિકી પરાપૂર્વથી હતાં, દિગંબરોને આ તીર્થમાં માત્ર પૂજા કરવાને જ અધિકાર હતું, જે તેમને વિવિધ અદાલતેના ચુકાદાઓ દ્વારા મળ્યા હતે.

Page #889

: શ્રી જેન શાસન (અઠવાડિક (અનુ ઈટલ ૨ નું ચાલુ) તેને મુખ્ય આધાર પૂ. ચરણશ્રી મ.ની વિશ્વમાં માનવમાત્રને શાંતિની ઝંખના છે. કૃપાને જણાવી હતી. આ શાંતિ જૈન દર્શનનાં સાધુ મહાત્મા દરેકને મારા અંતરની શુભેચ્છા છે કે પાસેથી જ પ્રાન થઈ શકે સાધુને સંગ સહુ કઈ વહેલા મોડા રત્નત્રયીની આરાકલ્યાણકર છે, સંત મહાત્માનાં સમગમથી ધનામાં ઉજજવળ બને. જ પરમાત્મા ભકિતમાં એ તપ્રોત થવાશે પ્રભુ ૧૧ને દિવસે પાર્શ્વનાથ પૂજન ખૂબ દબસાથે એતત થવું એજ મારી દષ્ટિએ દબાપૂર્વક ભણાવેલ ત્રીજે દિવસે અછા૫aબૌદ્ધિકતા છે, માનવીની બુદ્ધિ વધુને વધુ જીની પૂજા, પારલૌકિક બનતી જાય ત્યારે જ તે સાચે દરેક અનુષ્ઠાન ઉત્તમ ફળ નૈવેદ્ય સાથે બુદ્ધિજીવી ગણુ ય જેમ જેમ સનાતન પરમાત્મભકિત કરવામાં આવેલી ભવ્ય તોની નિકટ જતો જાય તેમ તેમ વધુ નયનરમ્ય સમ્યકત્ત્વનું કારણ બને તેવી બૌદ્ધિક બનતે જણાય માહિતીને પથારો અંગરચના પ્રકાશભાઈ સેવંતીભાઈ વિગેરે
સ્મરણ શકિતને આધારે પાથરી શકાય છે બનાવેલ. સાધર્મિક ભકિત પણ શ્રી બાબુપછી શાસ્ત્રનું જ્ઞાન અને તેનું પરિભાવન ભાઇ-શ્રી નાનુભાઈએ ઉત્તમ પકવાનથી જ મોટામાં મે ટી બૌદ્ધિકતા છે. જ્ઞાનનાં કરેલ. આધારે જ પ્રત્યેક શ્રાવક પિતાની મંઝીલ આમંત્રિત મહેમાનો તથા ઉપસ્થિત સુધી પહોંચી શકવા શકિતમાન બને છે. ડે. લલીતભાઈ ચેકસી ડે. પંકજભાઈ શાહ
પ્રત્યેક સાદ કે બીજાનાં ગુણેને જોતા ડે. રતીભાઈ, ડો. મહેશભાઈ કામદાર, ડો. શીખવું જોઈએ અન્યનાં દે બતાવતી મીનાબેન ચોકસી દરેકે પૂ. ચદ્વાનના શ્રી વખતે પણ તેને ભાવથી ભીંજવી દે મ.નાં આંતર વૈભવને દર્શાવતા જીવન જઇએ માત્ર માનવ પાસે જ એવી શકિત ચરિત્રન ચાર્ટથી પ્રભાવિત થયા અને જૈન છે કે જે પોતાના સ્વભાવથી પર જઈ શકે શાસને પ્રાપ્ત થએલ ઉત્તમ સાધવીરત્નની છે અને આથમનાં ઉતુંગ શિખરને સર અનુમોદના અને ગૌરવ અનુભવતા શ્રીફળ કરી શકે છે.
સાથે વિદાય થયા હતા, પ્રાપ્ત થએલ મનુષ્યભવની સાર્થકતા ગયા વર્ષો અને રહ્યા વને અનુમેદવા રત્નત્રયીની આ ધનામાં જ છે જે વ્યકિત પુનઃ વસ્થાને પાછો ફરેલ. સંસાર સાગરમાંથી કર્મ વશાત બહાર ન
ચુનીલાલ કમળશીભાઇ પરિવાર નીકળી શકે છે તેને બહાર નીકળવા
વતી. માટે તરફડાટ તે અચૂક હોવો જ જોઈએ,
રેખાબેન ખીમચંદભાઇ સંસારમાં રહેવા છતાં તેને શ્રાવકને અનુરૂપ જીવન જીવતા શીખવું જોઈએ પોતે સંયમ જીવનની જે સફળ સાધના કરી રહ્યા છે

Page #890

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
Regd No. G-SEN 44
*උදපපපපපපාපපපපපපපපපපපා
(
R. B
.
0 ) સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
9ધર્મ માટે પુરૂષાર્થ પ્રધાન છે. ત્યાં કર્મને દેષ કાઢે તે બેવકૂફ છે. પુરૂષાર્થ કર્યા !
પછી સફળતા ન મળે તે તે કહે કે, કર્મ બળવાન લાગે છે. માટે જ સમકિતી છે જીવને જ્ઞાની બચાવ કરે છે કે, નિકાચિત કર્મના યોગે જ તેને સંસારમાં રહેવું છે પડયું છે નહિ તે સંસાર છોડી સાધુ જ થાય, કેદી કેદમાં કેમ રહે છે? તેમ છે
આખા સંસારને કારાગાર માનનારે સમતિ સાધુ થયા વિના ન રહે? 0 1 . સંસારમાં ધર્મ-અધર્મ બે છે. અધર્મ સંસાર માટે છે. ધર્મ મેક્ષ મટે છે. તે અમને
સંસાર માટે કરે તેને કેવા કહેવાય? તેને તે નાશ જ થવાનો છે. અ મ મેક્ષ 4 માટે કરે તે કામ સાધી જાય. માટે ધમી જીવ અધમ કરે નહિ અને કરે તે તું
ધર્મ માટે જ કરે. તેમ અધમી ધર્મ કરે નહિ, કરે તે પિતા માટે જ કરે. છે . સંસારી જીવ દુઃખ કમને વેઠે છે તેમ સમકિતી જ સુખ કમને વેઠે છે. છે . પૈસે મળે તે ધર્મ ફળે એમ માનનારને ધર્મ ગયે સમજે 1 જે લોકે શકિત મુજબ ધમકતા નથી અને મજેયી અધમ કરે છે તેમનામાં છે
સમકિતીને છાંટે નથી. - જૈનશાસનની કથા પણ ગીતાર્થ બોલે તે સારી બાકી મૂરખાઓ ધકથાને ય
પાપકથા બનાવે. જ્યારે ગીતાર્થ પાપકથાને ય ધમ કથા બનાવે. ૦ ધર્મથી સુખ મળે સાથે વિશગ ન રહે તે તે ધર્મ કુટયા કહેવાય. ૦ સંસારની સાધનાને ભૂંડી માને તે જીવ જ નવપદની સાચી આરાધના કરી શકે. 0
૦ મેક્ષ માનનારને મેક્ષની ઈરછા ન થાય તો તે મોક્ષને માનનારો કહેવાય ? 9 1 મિથ્યાષ્ટિ પણ માર્ગનુસારી તેને સુખની અને સાની ઇચ્છા હોય પણ તે છે , છે માટે અનીતિ કરવાની વાત આવે તો તેને પસંદ નહિ. ત મહાપાપમાં જ મજા કરનારા મરીને નકે ન જાય તે જાય કયાં?
coca૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
વરર૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૦
૦
૦
જૈન શાસન અઠવાડિક લિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ)
C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન , દિગ્વિજય પ્લોટ-જામનગર વતી તંત્રી, સાદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ન ઃ ૨૪ ૧૪૬

Page #891

- - - - 07ો 9374મe 14થયai ૩પમાડું મહાવીર પs/JસાIIM
( ૨/www wજે &િહત્ત ૨ જી જા૨ ૨a
Udi| સામ||
સવિ જીવ કરું
6
55 શાસન રસી
0
ST.થી. જેથી તીન રારિ શg જતિની 5 શ્રી “જિન ધર્મ રૂપી પેરવી
दीवो ताणं सरीरीणं समुद्दे दुत्तरे जहा । धम्मा जिविंद पन्नत्तो, तहा संसार सागरे ।
દુસ્તર એવા સમુદ્રમાં જેમ દ્વીપ-બેટ પ્રાણી- 2 એનું રક્ષણ કરનાર છે તેમ આ સંસાર સાગ૨માં શ્રી જિનેશ્વર દેએ પ્રરૂપેલો ધર્મજ રક્ષણહાર છે.
-: જૈન શાસન લવાજમ :- (નવા દર) ( ૧ વર્ષ રૂા. ૫૧] પાંચ વર્ષ રૂા. ૨૫૧]
૨ વર્ષ રૂા. ૧૦, આજીવન રૂા. ૫૦૧]
લવાજમ વાર્ષિફ
1 શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય | લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. ૪૦
દેશમાં રૂા.૪૦૦ શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1NDIAN PIN-361005

Page #892

કથિil
“પુ વિનાશી ; અવિનાશી, અબ હે ઇનકુ વિલાસી, વધુ સંગ જબ દૂર નિકાસી, તબ તુમ શિવકા વાસી.”
આત્માના સંસારનું કારણ અને મોક્ષનું કારણ મહાપુરૂષે આ પદમાં બહુ જ ? સુંદર રીતે સમજાવ્યું છે. એટલી સચેટ ચાટ મારી છે કે વિનાશી પણાને પ્રેપ એ જ છે સંસારનું સર્જન છે, અવિનાશી પણાને પ્રેમ એ જ આત્માની અમરતા છે.
આ શરીર પળેપળે નાશ પામવાના સ્વભાવ વધ્યું છે જ્યારે તે આત્મન ! તું તે છે અવિનાશી-સદા માટે રહેવાના સ્વભાવવાળે છે. પરંતુ આ વિનાશી એવા શરીરની અ ળપંપાળમાં તું તારા મૂળ સ્વભાવને ભૂલી ગયો છે અને શરીરના વિલાસે માં જે મસ્ત બની ગયું છે તે આ શરીરને સંગ તો કયાંથી છૂટે ? જે દિવસે તું આ શરીરના સંગથી સર્વથા દૂર થઈ જઈશ અર્થાત્ આ શરીરને પેદા કરનારા સઘળાં ય કર્મોનાં બંધને મૂળમાંથી ફગાવી દઈશ તે દિવસે તું શિવસુખને પ્રાપ્ત કરી તારી મ ચી વતંત્રતા રૂ૫ અમરતાને પામીશ.
જયાં સુધી આ કાયાની માયા-મમતા જીવતી રહે ત્યાં સુધી શરીરને સંગ વને પણ છૂટવાને અવકાશ નથી. આ શરીરને જ અમરતાને પટ્ટો લખાવેલ. માનીને જીવ શરીરની ખાતર સંપત્તિ, સત્તા, કૌત્તિ- શ્ચર્યા–મે ટાઈ–માન-પાનાદિને મેળ વવા જે ધમ પછાડા કરે છે તે તેનાથી અજાણ છે ! આ શરીર નાશ પામવાનું છે, આ છે સંપત્તિ આદિ પણ મૂકીને જવાનું છે-આ નગ્ન સત્ય જાણવા છતાં પણ જીવનની અંતિમ ઘડીએ સુધી આ મારૂં-તારૂનું બેસણું સંગીત ગાનારો માણસ શરીરની માયાને કઈ રીતના મૂકે? જીવ પે તે જે બહુ જ શાંતિથી વિચારે તે તેને સારી ! રીતના સમજાઈ જાય છે, જેના પર માલિકીની ભાવના નથી હતી તે ચીજ-વસ્તુ કે ? વ્યકિતને છેડતા જરા પણ દુઃખ થતું નથી. જેમકે, મ્યુઝીયમ આદિમાં જોવા જના 4 જીવે સારામાં સારી પ્રદર્શનીય ચીજોને જોઈને પાછા વળે છે ત્યારે મનમાં તે ન પામી ? શકે તેનું દુખ કદાચ બને પણ માલિકીની ભાવના ન હોવાથી બીજુ દુઃખ થતું નથી. !
તે જ રીતે જીવ જો સત્ત -સંપત્તિ, માન-પાનાદિની લાલસા છોડી દે તે આ શરીરની ? છે માયા આપ આપ છૂટવા માંડે અને પછી આ શરીરને સંગ છોડવાનું સાચું મન થાય.
(અનુ. ટાઈટલ ૩ ઉપર)

Page #893

-
હાલારધારક ૨.જadજયજમ્રતસૂરીશ્વરજી મહારાજની - ૨
UICU UHOY O Relor PAUL NU yurgy
પરના સ્થાપીણી
તંત્રપ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢફ
(મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર મજયુબલાલ શાહ
(૨૦૦૪ ) |સુરેજચંદ્ર કીરચંદ શ્રેષ્ઠ
(વઢવ૮૯). જાચંદ જન્મી ઢક્ય
(જાજ ગઢ)
•
#NNMS
• wઠવા(ઉફ •
કાકા વિશg શિવાય ચ મારા ઘ
T:
-
વર્ષ ૬ ર૦૫૦ જેઠ સુદ-૧૩
મંગળવાર તા. ૨૧-૬-૯૪ [અંક ૪૩
-
-
-
છે શ્રી જિન ભકિત ને પ્રવચનકાર : પૂજ્યપાદ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. ૨ (સં. ૨૦૨૮ કા. વ. ૦)) ગુરૂવાર તા. ૧૮-૧૧-૧૯૭૧) ખેડા (પ્રવચન-પાંચમું).
(ગતાંકથી ચાલુ) થી જૈનશાસનમાં બેલી, બલીને તરત જ પૈસા આપી દેવા તેને પહેલા નંબ* રની શાહુકારી કહે છે. દુનિયામાં પણ કહેવાય છે કે, તરત દાન ને મહાપુણ્ય. શ્રી
ગિરનાર તીર્થમાં તીર્થમાળ પહેરવાના પ્રસંગની વાત કરવી છે. શ્રી પેથડશા મંત્રી છે પણ સંઘ લઈને આવેલા. બીજા પણ ભાગ્યશાલી સંઘ લઈને આવેલા. તીર્થમાળ કેણ | પહેરે? ડાહ્યા પુરુષોએ કહ્યું કે, જે વધુ બેલી બેલે તે તમાળ પહેરે. શ્રી પેથડશા જ મંત્રી પાં ચમાં આશમાં થયા છે ને ? ધનવાન ધન ખચીને ધર્મ કરે તેમાં ગરીબ રેવે છે કે આ બધું અમને આપે તે તે કેવા કહેવાય! આજે તે તેવા ભિખારી પાડ્યા છે. 3 જે તમે બધા ડાહ્યા-સમજુ નહિ બને તે એ પણ વખત આવશે કે, ગરીબ બેલી છે લી શકે નહિ માટે ધનવાનોએ પણ બેલી બેલવી નહિ. ત્યારે તમે બધા રાજી થશો ? ન ને? આખી પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ–રહી છે. સેનાની ઘડીએ બેલાવા માંડી. ઘડી તે, 4 { તે કાળનું ચલણ. એક, બે કરતાં પેથડશા ચૌદ ઘડી સેનું બોલ્યા. સામેવાળાએ પિતાના સંઘમાં બધા પાસેથી સેનું ઉતરાવ્યું અને અઠ્ઠાવીસ (૨૮) ઘડી પ્રમાણુ થયું 1
એટલે તે અઠ્ઠાવીસ ઘડી બોલ્યા. શાહુકારને કાયદે જુદે અને આજને જુદો. તે વખતે તે { તે જે બે થી તે તરત જ આપવાનું. ‘તરત દાન ને મહાપુણ્ય માનતા. બોલવું 1 સહેલું છે પણ આજે આ યુગમાં એવા બોલનારા પાકયા છે કે, વર્ષોથી પૈસા નથી !
આપતા. અને માગવા જાય તે સંભળાવે કે, શું મારા ઘેર મૂકી ગયા છો? તેવા

Page #894

૧ ૧૦૨૨
- શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક) $ રે માથાભારે પાકયા છે. જાણે પોતે જ બાદશાહ થઈ ગયા. આ પછે “એજ્યુકેટેડ યુગ કહેવાય. તમારા બાપ-દાદાને યુગ તે “મુરખયુગ માને ને ? થેડું ભણેલા પણ
સાચું ભણેલા-ગણેલા, પાપથી ગભરાનારા હતા. માથે દેવું હોય તે ધાનમાં ધૂળ 8 નાખી ખાતા ને માનતા કે ધાન નથી ખાતે પણ ધૂળ ખાઉં છું. આ સમજવા જેગું
ક
છે તેની સામે શ્રી પેથડશા મંત્રી છપ્પન (૫૬) ઘડી બોલ્યા. રજા મલી કે તીથ. છે માળ ખુશીથી પહેરે. તરત જ ઊંટડીઓ રવાના કરી અને પ્રતિજ્ઞા કરી કે, છપ્પન 8 ઘડી સેનું આખું નહિ ત્યાં સુધી મોઢામાં પાણી ન મુકું. એક ઘડી એટલે શ મણ સોનું થાય. બીજા દિવસે સાંજના સૂર્યાસ્ત સમયે સાંઢણીઓ આવી. સાચે શ્રાવક સૂર્યા. સ્તના બે ઘડી પહેલા જ ખાવા-પીવાનું પતાવી દે. તેમને ય ચવિહાર છઠ્ઠ થશે અને બીજા ઘણુ ભાગ્યશાલિઓએ પણ તેમની સાથે છઠ્ઠ કર્યા. આવા સંધપતિ હતા કે બેલી બોલ્યા પછી આપ્યા પછી જ મોઢામાં પાણી મુકવું. મહામંત્રી છે, જે તે માણસ છે પણ નથી. પણ કિંમત પૈસાની કે ધર્મની ? આ બધું તમને સમજાય છે ! પૈસાન ત્યાગને છે ઉત્સવ ચાલે છે માટે બે લેલા પૈસા તરત જ આપી દેવા જોઇએ. મંદિર પર સાધી ચાલે અને ઉત્સવ પસાના ત્યાગને ! ત્યાગ પણ આનંદથી કરવાનું છે. દેખાદેખીથી કે નાક માટે નહિ. ત્યાગ તે જ ધર્મ ! આજે આટલે ત્યાગ કર્યો તેમ કરતાં આખા સંસારને
ત્યાગ થઈ જાય તે તેના જે દા'ડે એક નહિ ! કદાચ જીવતા ત્યાગ ન થઈ શકે તે પણ $ મરતી વખતે તે હવામાંથી બધું મુકીને જ મરવું છે-આવું પણ થાય છે? તમે બધું ધર્મમાં ખર્ચે તેમાંના નથી તેની મને ખબર છે. પણ જે ખર્ચો તે હંયાપૂર્વક-આનંદથી ખર્ચે તે જે ત્યાગ કર્યો તે લેખે લાગે. મરવાનો વખત આવે ત્યારે તે બધું મુકીને જવાનું છે પણ હિયાપૂર્વક ત્યાગ કર્યો હશે તે મરતી વખતે બધાને ત્યાગ-કરીને જવાનું મન થશે. તમે મરતી વખતે બધું જ યાથી મુકીને જવાના? તમને ઉપાડીને જંગલમાં મુકી આવે તે ય મજામાં હેવ ને ? ત્યારે માને ને કે-મારું સુખ કાયમનું રહેવાનું નથી, જીવતા ય 8 ચાલ્યું જાય. આમ ન મુકત. ચાલો સારું થયું આ રીતના પણ મુકાવ્યું તે સારું થયું. છે. આ બધી ચીજ-વસ્તુઓને સાથ સંગ કયાં સુધી હેય? પુણ્ય હોય ત્યાં સુધી. જ પુણ્ય પૂરું થાય તો આજે ય થાલ્યું જાય છે તેમાં રેવા જેવું શું છે?
તમે બધા અહીં પસાનો ત્યાગ કરી રહ્યા છે તે કેવા ભાવે કરી રહ્યા છે? 8 અશુભેદય આવે તે આજે ય બધા પૈસા ચાલ્યા જાય તે રોવે તેમાંની જાતના છે કે છે ન રે તેમની જીતના છે? જે ન રેવે તેને મારે દર્શન કરવા છે. તે વે જ 3 આભા, ખરેખર ધર્મ સમજ કહેવાય. તેને તે પૈસા ખરચવાને સમય આવે અને આ ! પિોતે કદાચ ન ખર્ચે તે પશ્ચાત્તાપ થાય, દુઃખ થાય કે આવા દિવસ જેવા પડયા.
-
-
-

Page #895

- --
• ૧૦૨૩ ૨
વર્ષ : : અંક : ૪૩ તા. ૨૧-૬-૯૪ પૈસા ગયાનું દુઃખ ન હોય પણ સારા કામમાં પૈસા ન ખચી શકો તેનું દુઃખ હેય.
જ્યારે તમારું કામ તે ઊંધું છે. ચારની વચમાં બેઠા માટે પૈસા ખરચવા પડયા તેનું છે દુખ છે. તમે તે ભગવાન તેના લેક છે ! - જનારા પૈસા જાય તે તે સ્વાભાવિક છે. જનારા પૈસાને સારામાં સારો છે. સદુપયોગ થાય માટે ધર્મના મહત્સવો છે, દાન ધર્મ છે. જેને આ વાત ન 8 સમજાય તેના માટે તે આ ઉત્સવ મહાપાપનું કારણ બને. રોજ તેને ગભરામણ થાય કે જ વખતે મારે આપવું ન પડે. ઉત્સવ સુધી તે બિચારે દુખી, દુખી હોય. ત્યાગ કરે તે છે સારા છે પણ તેનું માનસ બદલાવું જોઈએ. પછી તે તે બધા લંક લગાડી દે. ઉત્સવ છે જોઈને કોઈની આંખ ન બળે, પણ આજુ-બાજુવાળા બઘા કહે કે-આવા ઉત્સ તે 8 રોજ હજો.’
“આ પૈસે મારી પાસે કાયમ રહે તેવું નથી. આજે છે ને કાલે ય ચાલે છે જાય. કદાચ તે ન જાય તે માટે તેને મુકીને જ પડે. હું સાથે લઈ જવા માંગું તે ય સાથે આવે તેવાં નથી. માટે મારે મારા હાથે જ આવા સારાં કામમાં તેને સદુ- 4 પયોગ કરવે જોઈએ. જે બધા શ્રીમંતે આ વિચારવાળા થઈ જાય તે શ્રી જૈનશાસ- છે નમાં નિત્ય દિવાળી થાય. છે કેલી બોલનારાએ તુરત જ પૈસા આપી દેવા જોઈએ. આ જમાનામાં તે ધર્મનો 8
પૈસે ૨ ખવા જેવું નથી. ટ્રસ્ટીઓએ પણ ધર્મના પસા બધા જ યોગ્ય કામમાં ખરચી છે 8 નાખવા જેવા છે. કેમકે, આ દેશ-કાળ પૈસાને ભૂખે છે, તમારા નેતાઓની નજર 8 3 હવે ધર્માદા પૈસા તરફ છે. પિતાનું બચાવવા તમારા આગેવાને કયારે સરકારને બધું છે { આપી આવશે આપણને ખબર પણ નહિ પડે. આજે શાહુકારની લુંટ આવે છે, આગળ જ જ લુંટારાની આવતી. આજના તો લુંટારાઓને પણ વટલાવે તેવા પાક્યા છે. આજના પૈસા- છે વાળાની આબરૂ સારી નથી. લેક પણ કહે છે કે, નામ દેવા જેવું નથી. માટે તમારે જ બધાએ સાવચેત થવા જેવું અને ધર્માદાદ્રવ્યની આપણી મર્યાદા મુજબ વ્યવસ્થા કરવા છે ભલામણ છે.
• ઘણા પૈસા હોય તેનું જીવન ઉદાર હોવું જોઈએ. જાનવર પણ તરસ્યું થાય તે તળાવ હોય ત્યાં જાય કે રણું હોય ત્યાં ? પૈસાવાળા તળાવ જેવા છે. ગામના 8 દુખી તેની પાસે ન જાય તે બીજે ક્યાં જાય? તેના ઘેર બધાને આવકાર હોય ને? જરૂરિયાત એગ્ય હોય તે પ્રેમથી આપે ને? સુખીનું જીવન દાનમય તેવું જોઈએ. આ દાનમય જીવનવાળા સુખીને જ અમે સુખી કહીએ.

Page #896

( ૧૦૨૪ :
: શ્રી
જૈનશાસન (અઠવાડિક).
પરમાત્મા થવાની ભાવનાવાળા છે આવા જ હોય. તેમને તે આવા ઉત્સવ છે ખૂબ જ ગમે. શ્રી જેનશાસનમાં તે આવા ઉત્સવે હરહંમેશ થતા હોય. દર વર્ષે
કરવાના અગિયારમાંના દશ કામે સુખી માણસે જે કરવા લાગે તે ઉત્સવ વિનાના ન B દહાડા ઓછા મળે. સુખી એટલે દાખ મજેથી વેઠે અને સુખમાં સાવચેતથી રહે તે !
સી આવી દશાને પામે તે આ ઉત્સવમાં ભાગ લીધે તે સફળ થાય. વિશેષ હવે ?
પછી.
ભારત મહામંડળ પાણીમાં ? સંમેત શિખરજી તથ રક્ષા માટે શનિવાર તા. ર૩-૪-૯૪ના મળેલ શ્રી 8 છે ગોડીજી ઉપાશ્રયની ધર્મ સભામાં શ્રી નગીનદાસ વાવડીકરે શ્રી દીપચંદભાઈ ગાડીને છે. 8 સંદેશે પ્રસ્તુત કરતાં જણાવેલ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર જન્મ કલ્યાણકની ઉજવણી છે ચારેય ફિરકાઓ વેતાંબર દિગમ્બર સ્થાનકવાસી તેરાપંથી સંયુકત રીતે વર્ષોથી કરતા
હતા પરંતુ સમેત શિખરજી તીર્થમાં દિગમ્બરોએ ઉભી કરેલી આજની પરિસ્થિતિમાં છે વધુ કટુતા સર્જાય જેથી આરાધનાને બદલે વિરાધના થાય તેવી શક્યતા હાઈ એલ
ઈન્ડિયા જૈન શ્વેતાંબર કેફરન્સ અને ગેડીજી જૈન સંઘ અને મુંબઈના ૩૫ ઉપછેરાંત જૈન સંઘ સંસ્થાઓના ઉપક્રમે સ્વતંત્ર રીતે ભગવાનના જન્મ કલ્યાણક દિવસ છે
શનિવાર તા. ૨૩-૪-૯૪ના ભાત બજારથી ભવ્ય રથયાત્રા રાજમાર્ગો ઉપર નીકળી $ હતી એ પછી ૧૦ વાગે ગેડીઝ ઉપાશ્રયમાં જાહેર સભા રાખેલ હતી (ભૂમિ. તા. & ૨૭-૪-૯૪)
આ સભામાં ભારત મહામંડળના પ્રમુખ ઉપપ્રમુખ આદિ હતા દિગબર સામેલ છે # ન થાય તે પણ ભાત મહામંડળે રૌત્ર સુદ ૧૩+૧૪ રવિવાર તા. ર૪-૪-૯૪ના શ્રી તે મહાવીર સ્વામી જન્મ કલ્યાણક જાહેર કરેલ છે તે દિવસે ઉજવણી કરી શકત કટુતા છે છે તે આ સભા બોલાવી અને વટહુકમને વિરોધ કર્યો તેથી પણ દિગંબરમાં થઈ હોય છે
આ તે વા ફરે તેમ ફરે તેવી ભારત મહામંડળની તકલાદી નીતિ ગણાય કે શું? જન્મ કલ્યાણક અંશે આ સભામાં જાહેરાત કરવી તે રવિવારે ઉજવણી કરનારાઓ છે આ સભામાં આવ્યા હતા તેમને અનાદર જ તીથ રક્ષા સભામાં કર્યો ગાય ખરો ?

Page #897

පපපපපපපපපාපපපපපපපපපපපප
૬ શ્રી સમેત શિખર મહાતીર્થ , ઇતિહાસ જાણે અને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત બનો
" (પ્રકરણ-૩) පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප.
સમેતશિખરજી મહાતીર્થની રક્ષા માટે અદાલતી મહાજગ
સમેતશિખરજી તીર્થની રક્ષા માટે આપણા વડવાઓએ છેક ૧૮૬૪ની સાલથી રાજાએ સામે, બ્રિટિશ સામે, બિહાર સરકાર સામે અને દિગંબર સંપ્રદાય સામે અનેક શાનૂની યુદ્ધ લડવાં પડયાં છે અને પરિણામે આ તીર્થની હિફાજત થઈ શકી છે આ તીર્થ ઉપર શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સમુદાયને પરંપરાગત અંકુશ કાયમી રહે તે માટે હઝરીબાગની જિલ્લા અદાલતથી લઈ હાઈ કેટ, સુપ્રીમ કોર્ટ અને લંડનની પ્રિવી કાઉન્સિલ સુધી અનેક કેસે આપણે લડયા છીએ. આ તમામ કેસે દ્વારા એક વાત નિર્વિવાદ સાબિત થઈ ચૂકી છે કે આ તીર્થના વહીવટ, અંકુશ, કબજા અને સંચાલનના એકમેવ અધિકાર હતાંબાના હાથમાં જ છે. આ તમામ અંતરાયે વટાવી દીધા પછી પણ લાલુ પ્રસાદ યાદવની સરકાર જે એકતરફી, પક્ષપાતી, ગેરકાયદે અને ગેરબંધારણીય વટહુકમ બહાર પાડી સમેતશિખરજીને વહીવટ શેઠ આણંદજી કલ્યાણ ની પેઢીના હાથમાંથી ઝુંટવી લઈ સરકારી અધિકારીના હાથમાં આપીને છેવટે દિગંબરના હાથમાં સોંપવા માગે છે, તેને પ્રતિકાર કરવા અને ધાર્મિક સ્વાતંત્ર્યના અવિકા ની રક્ષા કરવા હજી વધુ લાંબા કાનૂની યુદ્ધની તેયારી આપણે રાખવી પડશે.
સમેતશિખરજી મહાતીર્થની પવિત્રતાની રક્ષા માટે વેતાંબરએ ભૂ-પૂર્વ રજવાડાંઓ, બ્રિટિશ સલ્તનત અને રાજય સરકાર સામે પણ વારંવાર સંઘર્ષ છેડ પડે છે. બ્રિટિશ કાળમાં પારસનાથ પહાડની માલિકી પાલગંજના રાજા સુખરામ સિંહના નામે ચડાવી દેવામાં આવી હતી. ચેપમેન નામના ભારતના સર્વપ્રથમ બ્રિટિશ મુલકી અધિકારીએ કેપ્ટન બ્રાઉનનું શાસન ખતમ થતાં પાલગંજના રાજાની જમીનદારીની સનદ પૂનર્જીવિત કરી, તેમને અન્યાયી રીતે સમેતશિખરજીના માલિક ઠરાવી દીધા. પાલગંજના રાજવીઓ દ્વારા ૮૦ વર્ષ સુધી તે સમેત શિખરજીને વહીવટ બરાબર ચાલ્યા, પણ ઈ.સ. ૧૮૫માં રાજાએ આ પવિત્ર પહાડ પર એક મિલિટરી સેનેટેરિયમ બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો, જેને કારણે વેતાંબરો દુભાયા. ઈ.સ. ૧૮૬૦માં બંગાળના લેફટનન્ટ ગવર્નર સર પીટર ચાટે સેનેટેરિયમ માટે યોગ્ય સ્થળ શોધવા , સમેતશિખરજીની સુલાકાત લીધી ત્યારે હજારોની સંખ્યામાં શ્રદ્ધાળુ જેનેએ ત્યાં હાજર રહી આ ચેજનાને વિરોધ કર્યો. આ કારણે સેનેટેરિયમનું સ્થળ પશ્ચિમની

Page #898

)
૧૦૨૬
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ટેકરીઓ વચ્ચે પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું, જે મુખ્ય ઢંકે અને મંદિરથી ઘણું દૂર હતું. વખત જતાં ઈ.સ. ૧૮૬૪માં આ સેનેટોરિયમ તૈયાર થઈ ગયું, પણ તેને ઉપ
ગ માત્ર ચાર વર્ષ માટે જ થઈ શકે. પિતાના ધર્મની ભાવનાથી વિરૂધના રાજાના આ વર્તનથી ઉશ્કેરાયેલા વેતાંબર જેનોએ રાજાના કુટુંબ સાથેના તમામ સંબંધ તેડી નાખ્યા. એટલે સુધી કે પાલગંજના રાજાને મંદિરમાં પગ મુકવાની પણ મનાઈ ફરમાવવામાં આવી. તમામ મંદિરે કે, પગલાંઓ અને ધર્મશાળાઓનો પોતાનો અસલને વહીવટ વેતાંબરએ ફી પિતાના હાથમાં લઈ લીધે. જો કે જે મિલિટરી સેનેટોરિયમના બાંધકામના પ્રશ્નને આ વિવાદ થયો તે સેનેટેરિયમ તે માત્ર ચાર જ વર્ષમાં ઉપયેગી નહિ જણાતાં ત્યજી દેવાયું.
પાલગંજના રાજાએ પારસનાથ પહાડ ઉપર લશ્કરી સેનેટેરિયમ બાંધવાની પરવાનગી આપી તેને ઝઘડે શાંત પડે ત્યાં જ ચઢાવાનું ધન કેના અધિકારક્ષેત્રમાં આવે એ બાબતમાં વેતાંબર વહીવટદારે રાજા સાથે કાનૂની યુધમાં ઊતર્યા. ગુજરાતથી સમેતશિખરજીની યાત્રા માટે આવેલાં હરકુંવર શેઠાણીએ ભગવાન સમા કેટલીક મુલ્યવાન ભેટસોગાદે ચડાવી હતી, જે રાજાના સેવકએ ઝુંટવી લીધી. દેવદ્રવ્ય ઉપર રાજાને અધિકાર ન હોવા છતાં તેણે અનધિકૃત ચેષ્ટા કરી ત્યારે કરી ત્યારે શ્વેતાંબર કેઠીના મેનેજર પુરણચંદ ગાલીચાએ ગોવિંદપુરના આસિસ્ટન્ટ કમિશ્નર સમક્ષ ફરિયાદ કરવી પડી. ગોવિંદપુરના આસિસ્ટન્ટ કમિશનરે આ ફરિયાદ કાઢી નાખી એટલે તવેતાંબરોએ આસિસ્ટન્ટ કમિશનર બારહીની કેટેમાં દીવાની હા (૨૧ એફ ૧૮૬૪) દાખલ કર્યો. આસિસ્ટન્ટ કમિશનરે આ દા નામંજૂર કર્યો, પણ તાંબર અપીલમાં ગયા ત્યારે
જ્યુડિશિયલ કમિશનર કલ ડેવિસે ચઢાવાની રકમ તાંબરને મળે તે ચુકાદો આપ્યો. ત્યાર બાદ રાજાએ પારસનાથ પહાડના પિતાના માલિકીહકકે લહેર કરાવવા હઝારીબાગની કેર્ટમાં કેસ કર્યો. હઝારીબાગના ડેપ્યુટી કમિશનર કલ બોડેએ તેને ચુકાદે રાજાની તરફેણમાં આપે, એટલે તાંબરે હાઈ કેર્ટમાં ગયા, જેમાં નીચલી કેટના ચુકાદાને રદ કરવામાં આવ્યા.
તાંબર અને પાલગંજના રાજા વચ્ચે પારસનાથ પહાડના વહીવટ તેમ જ માલિકી બાબતમાં લાંબે જંગ ચાલ્યા, જેમાં પુષ્કળ પોલીસ ફરિયાદ થઈ અને ફેજ. દારી કેસે પણ થયા. આખરે સતત પ્રતિકારને પરિણામે રાજાએ ઈ.સ. ૧૮૭રમાં તાંબર વહીવટદારે સાથે એક કરાર કર્યો, જે મુજબ ઝઘડે ટાળવા ચઢાવાની રીમમાં અમુક હિસે રાજને આપ પડ. ઈ. સ. ૧૮૭૬માં રાજ અને તાંબરો વચ્ચે એક બીજે કરાર થયેજે મુજબ વેતાંબરેએ ચઢાવાની આવકમાંથી દર વર્ષે ૧૫૦૦ રૂપિયા રાજાને આપવાનું ઠરાવ્યું બાકીની તમામ આવક પર તાંબરે અધિકાર રાજાએ માન્ય રાખ્યું હતું.

Page #899

: ૧૦૨૭
વર્ષ ૬ : અંક ૪૩ : તા. ૨૧-૬-૯૪
રામેતશિખરજીના પવિત્ર તીર્થક્ષેત્રમાં ડુકકરની કતલ કરવા માટેનું એક કતલખાનું ઊભું કરવાની યોજના પણ કેટલાક અંગ્રેજોએ બનાવી હતી, જેની સામે એક લાંબું કાનૂની યુદ્ધ છેડી શ્વેતાંબર અગ્રણીઓએ તીર્થની પવિત્રતાને અકબંધ જાળવી રાખી હતી. તે સમયે આશ્ચર્યજનક રીતે દિગંબર ભાઈઓ ચૂપ હતા. ઈ. સ. ૧૮૭૬માં પાલગંજના રાજાએ પારસનાથ પહાડ ઉપર વગર અધિકારે આશરે ૨૦૦૦ એકર જેટલી જમીન ખેડેમ નામના અંગ્રેજને ચાના બગીચા માટે લીઝ ઉપર આપી દીધી. અંગ્રેજી એ જમીન ઉપર ડુકકર મારવાનું એક કતલખાનું ખોલી નાખ્યું. પવિત્ર તીર્થધામની અશાતનાથી અકળાઈ ગયેલા શ્વેતાંબર જેનો વતી ઘનપતસિંહ બહાદુરે ઈ.સ. ૧૮૮૮માં આલીપની ડિસ્ટ્રીકટ કેર્ટમાં કેસ કર્યો. ડિસ્ટ્રિકટ જજે આ કેસ કાઢી નાખે એટલે બાબુ ધનપતસિંહ ફેટ વિલિયમની હાઈ કોર્ટમાં ગયા. હાઇ કેટે હરાવ્યું કે આ પવિત્ર પહાડ ઉપર ડુકકરની કતલ કરી શકાય નહિ, કારણ કે તેનાથી જેનેની ધાર્મિક લાગણીઓ ઘવાય છે. વળી પાલગંજના રાજાએ શ્વેતાંબર સાથે ઈ.સ. ૧૮૭૨ અને ૧૮૭૬માં જે બે કરાર કર્યા છે, તેની ભાવનાને પણ કતલખાનાને કારણે ભંગ થાય છે. હાઈ કે એવી મુકતેચીની કરી કે બેડેમ નામના અંગ્રેજે આ જમીન લીઝ ઉપર લીધી ત્યારે તેમને ખ્યાલ હતું કે અહીં જેનેનું તીર્થસ્થળ છે. આ રીતે કેટેડ કતલખાનું બંધ કરવાને આદેશ ફરમાવતાં શ્વેતાંબરને વિજય થયો. આ કેસમાં અદાલતે સમેતશિખરજી તીર્થના વહીવટ, અંકશ અને કબજા વિશેના વેતાંબરોના અધિકારો માન્ય રા ખ્યા, પણ સાથે સાથે તદન અન્યાયી રીતે એવું ઠરાવ્યું કે આ પહાડની માલિકી જૈનેની નથી પણ રાજાની છે. આ અન્યાય ભર્યા ચુકાદાને કારણે ઈ.સ. ૧૯૧૮માં તાંબર સંઘે આશરે અઢી લાખ રૂપિયા રોકડા ચૂકવી વાસ્તવિક રીતે તાંબર જૈન સંઘની માલિકીને આ આ પહાડ રાજા પાસેથી ખરીદ પડયો. ત્યાં સુધી પાલગંજના મજા તેના માલિક રહ્યા. જો કે અન્યાયી રીતે માલિકી રાજાની ઠરાવવામાં આવી હતી ત્યારે પણ વહીવટ તે શ્વેતાંબર જ હતું, એ બાબતમાં કઈ બેમત નથી.
રામેતશિખરજી તીર્થમાં પારસનાથ ટૂંક ઉપર ઈ.સ. ૧૯૦૦ની આસપાસ આરસપહાણનું નવું મંદિર બનાવવાની વેતાંબરએ યોજના બનાવી ત્યારે દિગંબરેએ તેમાં આડખીલી ઊભી કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. તીર્થનો વહીવટ જૈન ધર્મના સિદ્ધાંત અનુસાર ચાલે અને તેની પવિત્રતા અકબંધ જળવાઈ રહે તે માટે ઈ.સ. ૧૮૫૯થી તાંબર જે અવિરત સંઘર્ષ કરી રહ્યા હતા, તેને ટેકો આપવાની વાત તે બાજુએ રહી, પરંતુ તાંબર જયારે મંદિરને જીર્ણોધાર કરી રહ્યા હતા ત્યારે તેમને રોકવા માટે દિગંબરેએ તેમને કેટમાં ઘસડી જવાની કુચેષ્ટા કરી. દિગંબરોએ હઝારીબાગની ડિસ્ટ્રીકટ કે માં એ કેસ કર્યો કે સમેતશિખરજી તીર્થ જૈન ધર્મના બંને સંપ્રદાયની

Page #900

૧૦૨૮
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
શ્રદધાનું કેન્દ્ર છે, એટલે તાંબરે તેમાં પોતાની પરંપરા મુજબ મંદિર બંધાવી ન શકે અને તેમાં વેતાંબર મૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા કરાવી ન શકે.
- આ કેસમાં વેતાંબરેએ એવી દલીલ કરી કે પ્રાચીન વારણ ફૂર કરી. અમારે ઇરાદે નવી મૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા કરાવવાનું નથી, પણ અમે નવા મંદિરમાં પ્રાચીન ચર. શુની જ પ્રતિષ્ઠા કરવાના છીએ. દિગંબરાએ ખુલાસા પછી પોતાને કેસ પાછા ખેંચી લીધે અને પારસનાથ ટૂંક ઉપર નવું ભવ્ય, શિખરબંધી મંદિર શ્વેતાંબરોએ બંધાવ્યું. ઈ.સ. ૧૯૦૭માં બ્રિટિશ સરકાર સમેતશિખરજી ઉપર એક ગેસ્ટ હાઉસ બાંધવા માગતી હતી ત્યારે શ્વેતાંબર અને દિગંબર આગેવાનોએ ભેગા મળીને તેને ઉગ્ર વિરોધ બંગાળના ત્યારના લેફટનન્ટ ગવર્નર સર એન્ડ ફ્રેઝર સમક્ષ નોંધાવ્યું હતું. આ વિરોધને કારણે ગેસ્ટ હાઉસ બાંધવાની પાલગંજના રાજાની અને બ્રિટિશ સરકારની યે જના ૨૦ થઈ ગઈ હતી.
પાલગંજના રાજા પાસેથી સમેતશિખરજી તીર્થની જમીનદારીના હકકે ખરીદી લેવા દિગંબર જેનેએ ઈ.સ. ૧૯૧૦માં ગંભીર પ્રયાસ કર્યા હતા, પણ તે સરિયામ નિષ્ફળતાને વર્યા હતા. તેમના પ્રયાસને અદાલતે નાકામિયાબ બનાવ્યા હતા. આ પછી તાંબરએ ૧૯૧૮ની સાલમાં એક કરાર કરી પાલગંજના રાજા પાણીથી આ અને પહાડ તાંબરની માલિકી હોવા છતાં ખરીદી લેવો પડયે, જે વેચાણખતને બ્રિટિશ સરકારે પણ માન્ય રાખ્યું. આ રીતે પણ તાંબરે સમેતશિખરજી તીર્થના એકમાત્ર માલિક અને વહીવટદાર ર્યા.
સમેતશિખરજી તીર્થમાં તાંબરોના માલિકી તેમજ વહીવટના અધિકારને દિગંબરેએ અગાઉ પણ પડકાર્યા હતા, જે મામલો લંડનની પ્રિવી કાઉનિકલ સુધી ગયે હતે. પ્રિવી કાઉન્સિલે પણ ૧૯૩૩ની સાલમાં એક ઐતિહાસિક ચુકાદો આપી વેતાંબરેના માલિકી, વહીવટ, કબજે અને અંકુશના તમામ હકકે માન્ય રાખ્યા હતા, જયારે દિગંબરને માત્ર પૂજા કરવાને જ અધિકાર આપ્યું હતું. ઈ.સ. ૧૯૧૮ની સાલમાં
વેતાંબરએ પાલગંજના રાજા સાથે વેચાણખત બનાવી અને પારસનાથ પહા, મૂળમાં પિતાને હોવા છતાં પણ ઝઘડે ટાળવા આશરે અઢી લાખ રૂપિયા રોકડા ચૂકવી ખરીદી લીધે. નવાગઢના રાજને એ દા હતા કે પારસનાથ પહાડને અમુક હિસે તેમની માલિકીને છે, એટલે તાંબરોએ તેમને પણ એક લાખ રૂપિયા મલામીના ચૂકવી તેમની પાસેથી લીઝના કાયમી અધિકાર મેળવી લીધા.
(ક્રમશ:)

Page #901

સામયિક સ્કૂરણ
જ વિવાહની વરસી ન થાય જ
જૈન શાસન એ પરમ વિવેકનું શાસન છે તે જૈન શાસન માનનારા સાત ક્ષેત્રને માને છે તેમાં જિનમંઢિર જિન મતિ જિન આગમ, સાધુ સાધવી શ્રાવક શ્રાવિકા. આ સાત ક્ષેત્રમાં પણ જે ક્ષેત્ર સીદાતું હોય તેને પ્રથમ સંભાળવું જોઈએ. અને તેવી તાત્વિક બુદ્ધિવાળાઓ જે સાચા અર્થમાં ધર્મ સાધી શકે છે. જિનમંદિર જિનમૂતિ ક્ષેત્રે તે સ્વાભાવિક જ ચાલે છે પરમાત્માના પરમ ગુણે અને પરમ ઉપકારીને માનનારાઓ અથવા બીજી રીતે ઉત્સાહ પામેલાઓ બોલી બોલે છે અને જિન મંદિર બંધાય છે અને જિર્ણોદ્ધારો થાય છે. બાકી જિનમંદિર બાંધવામાં અને જિર્ણોદ્ધામા પિતાની અંગત મૂડી લગાડનાર કે દરેક મંદિર કે જિર્ણોદ્ધારાદિમાં ફંડ આપનારા તે વિરલાજ છે. - જેન આગમ ક્ષેત્ર પણ જ્ઞાન ખાતાની સૂત્ર આદિની બેલી કે જ્ઞાનપૂજનની આવકથી ચાલે છે. પરંતુ પોતાની રકમ જેન આગમમાં લગાડનારા વિરલા જ છે.
સાધુ સાધ્વીજીની વૈયાવચ્ચ ભકિત માટે સાધારણ ફંડ કે વ્યકિતગત ભકિત કરનારા છે. પરંતુ માત્ર બહારથી સૂચના કે વિવેચને કરનારા તે તેમાંથી પણ બકાત છે અને કાં તે દેવદ્રવ્યમાં લઈ જવાતી ગુપૂજન કે ગુરૂપૂજનની બેલી કે કામની વહરાવવાની બોલીઓ દ્વારા સાધુ સાધવીજીને યાવચને પ્રચાર કરે છે.
પ્રભુજીની પહેલી પૂજાની બેલી દેવ દ્રવ્યમાં અને મુગટ ચડાવવાની બેલી બીજે લઈ જવાય તેવી વાત કરનારા જુઠા લાગે તેમ ગુરૂ પૂજનની બેલી દેવદ્રવ્યમાં જાય અને કામની વહરાવવાની બેલી વેયાવચ્ચમાં તે વાત પણ અજુગતી લાગે તે સહજ વાત પણ આવા ભેદ કરનારને સમજાતી નથી. - આમ ઉપરના પાંચ ક્ષેત્ર જૈન શાસનની વિધિથી સચવાય છે પણ ઘટતી રકમ તેમાં લગાડનારા વિરલા છે.
હવે શ્રાવક શ્રાવિકા ક્ષેત્રમાં જ્યાં ભકિતની જરૂર છે ત્યાં શ્રદ્ધા નહિ પામેલાએ ઉપરના જિનમંદિર આદિની આવકને શ્રાવક શ્રાવિકાની ભકિતમાં લગાડવાની વાત કરે છે હવે દેવદ્રવ્યની જરૂર નથી, તે દ્રવ્ય સાઘમિકને આપવું જોઈએ તે બકવાદ કરે છે પરંતુ
કરેડના બંગલા અને ૨૫-૨૫ લાખના ફલેટ જેને બનાવે છે ૧-૨-૫ કરોડના ઉદ્યોગ ઉભા કરે છે અને કરોડની આવક ધરાવે છે તેની જરૂર નથી તેમ આ બિચારા

Page #902

૧૦૩૦ :
- : શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) બોલી પણ શકતા નથી અને જ્યારે તક મળે ત્યારે આવા વિસંવાદ ભર્યા અને જેના શાસ્ત્રી નિરપેક્ષ વિચારો રજુ કરીને સંઘમાં બાળકે અથવા યુવાન કે અભણ ભાવિ કેના હદયમાં શ્રદ્ધા અણગમો કે હેવ પણ પેદા કરાવે છે.
આવો જ એક લેખ “મુંબઈ સમાચાર” “જય જિનેન્દ્ર વિભાગમાં તેના સંપાદક ધર્મપ્રિયે “ઢોલની બીજી બાજુ એ હેડીંગથી રજુ કર્યો છે.
પરંતુ ઢાલની પહેલી બાજુ જ નહિ સમજેલા આ ધર્મપ્રિય બીજી બાજુ રજુ કરે તે જ અસંગત છે. આ લેખ નીચે મુજબ છે.
“જેને ધર્મકાર્યોમાં સંપત્તિને સદગ કરે છે. એ જોઈને ઘણને એમ લાગે છે કે આ કેમ શ્રીમતેની કેમ છે. પરંતુ દરેક વસ્તુની કૃષ્ણ અને ધવલ એમ બને બાજુઓ હોય છે.
એક વ્યકિત એકી સાથે લાખ રૂપિયાની બેલી બોલી શકે છે; તે બીજી વ્યક્તિને બે વખત પેટ પૂરતું ખાવાનું પણ મળવાનું મુશ્કેલ હોય છે. '
તાજેતરમાં એક દહેરાસરની ત્રણ સેમી વર્ષગાંઠ નિમિત્ત મટી ધામધૂમપૂર્વક ઉજવણી કરવાને ત્યાંનાં સંઘે નિર્ણય કર્યો. મુંબઈથી પણ ત્યાંના રહેવાસીએ ત્યાં ગયા અને સર્વને આનંદની વૃદ્ધિ થઈ. ત્યાંનું આયેાજન ખૂબજ સુંદર હતું. નવેનવ દિવસ, સંઘના બધા જ કુટુંબેએ એક જ રસોડે જમવાનું. બહારગામથી આવેલ મહેમાને પણ ત્યાં જ તેમની બધી સગવડ ત્યાંના સંઘે જાળવેલી. સવારના પ્રભાતીયાં, ત્યાર પછી સેવા પૂજા, ત્યાર બાદ સવારનો નાસ્તે. તે પછી વ્યાખ્યાન શ્રવણ. તે પછી સમુહભેજન. તે પછી દહેરાસરમાં મેટું પૂજન. સાંજના ફરીથી જમવાનું. પછી ભાવના અને રાતના ગરબા. આમ ભરચક કાર્યક્રમ ગોઠવાયેલો. મુંબઈથી એક ભાઈ આ ઉત્સવમાં ભાગ લેવા સહકુટુંબ ત્યાં ગયેલા. તેમણે આ અંગે મને એક પત્ર લખે છે, જેને કેટલેક ભાગ આ પ્રમાણે છે.
ત્યાં પહોંચે તેના ત્રીજા દિવસે બપોરના એક બહેન મને મળવા આવ્યાં તેમણે કહ્યું કે તમારે આ પ્રસંગ ખૂબ જ સરસ અને સુંદર રીતે ઉજવાઈ જશે એમ લાગે છે.” મેં કહ્યું, “બરાબર. આ ઉત્સાહ મેં કયારેય અહીંયા કે મુંબઈમાં જોયો નથી
તેમણે કહ્યું કે “અહીં ખૂબ ઘી બોલાશે. દરેક પ્રસંગની ઉછામણી બાલાશે એટલે દેવદ્રવ્યની આવક પણ ઘણું થશે.” મેં કહ્યું “બરાબર
ભગવાન પણ ખૂબ ખૂશ થશે.” બરાબર

Page #903

વર્ષ ૬ : અંક ૪૩ : તા. ૨૧-૬-૯૪
+ ૧૦૩૧
જીવદયામાં પણ સારી એવી રકમ સવાર સાંજ બેલાશે. પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતે પણ આ માટે ટહેલ નાખશે એટલે એની રકમ પણ સારી એવી ભેગી થશે ને મુંગા જીવોના હે પણ મીઠાં થશે.”
બરાબર.
આવેલા મહેમાનને નવે દિવસ સવાર-સાંજ રહા પાણી અને જમવાનું એટલે એમને જલસા સંઘના લોકોને ઘેર રસોઈ નહિ કરવાની એટલે એમને પણ જલસા.
બરાબર. આ બહેનની બધી વાત હું સાંભળતું હતું. વાત બધી સાચી, સારી, વ્યવસ્થિત અને વ્યવહારિક હતી. પરંતુ, એ શું કહેવા માંગતા હતા એ હજુ મને સમજાતું ન હતું. એટલે મેં તેમને કહ્યું બહેન ! તમે શું કહેવા માગે છે એ મને સમજાતું નથી. અને એમની આંખમાંથી અશ્રુને પ્રવાહ માંડ. હુ જોયા કરતે હતા. અંતે મેં પૂછયું, બહેન શી હકીક્ત છે ?”
તેમણે કહ્યું–આ પ્રસંગે જેમણે લાખે રૂપિયા ખચી આજન કર્યું તેઓ ખૂશ. સુંદર રીતે બધું ગોઠવાયું છે એટલે સંઘ અને સંઘના કાર્યકર્તાએ ખૂશ. ભગવાનને ઘીની બેલી દ્વારા અઢળક પૈસે મળે (જેની અત્યારના સંજોગોમાં કોઈ જરૂર નથી) એથી ભગવાન પણ ખૂશ. મૂંગા ઢોરનું હોં મીઠું થશે જીવદયાના પસા દ્વારા એટલે એ પણ ખૂશ, મહેમાનોને બધી સગવડ મળે એથી એ પણ ખુશ. પણ ભાઈ! અમારૂં શું ? અમારા જેવા, જેમની પાસે પૈસા નથી, આવકનું કેઈ સાધન નથી અને જેમની હાલત ત્રણ સાંધે ત્યાં તેર તૂટે તેવી છે. સવારે જમવાનું મળે તે સાંજની ફિકર અને સાંજે જમવાનું મળે તે સવારની ફિકર. તેમાં વળી ઉચ્ચ વર્ગના ગણાતા હોવાના નાતે કેઈની પાસે હાથ લાંબે થાય નહિ. કહેવાય પણ નહિ અને સહેવાય પણ નહિ.
આ પ્રસંગને કારણે મુંબઈ તેમજ અમદાવાદથી મહેમાને આવશે. ત્યારે. એમને અમારે રહા પાણી ને નાસ્તા માટે વિવેક તે કરવું જ પડશે ને ? આ માટે અમે પૈસા કયાંથી લાવીશું? અમારે ત્યાં ખાંડ કે રહાનાં વાસણે પણ નથી ! એટલે આ પ્રસંગને કારણે અમારી ઈજજતના ધજાગરા ફરકશે. એને કેઈએ વિચાર કર્યો છે?
હું આ કોઈ ફરિયાદ કરવા નથી આવી. પરંતુ, આ પ્રસંગનું બીજ પણ એક પાસું છે જે ખૂબ જ કરૂણ છે એ કહેવા આવી છું. તેમજ આ માટે જે કાંઈ થઈ શકતું હોય તે કરવા માટે વિનંતી કરવા આવી છું.'
જે કરૂણ સ્વરે તેમણે વાતની રજુઆત કરી અને તે સાથે તેમની વહેતી અશ્રુ

Page #904

૧૦૩ર :
' : શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
ધારા જઈ મારી આંખમાં આંસુ આવી ગયાં. મને પણ એમની વાતની સત્યતા યાને પ્રસંગના બીજાં પાસાંની પ્રતિતિ થઈ.
પછી, તે બહેને કહ્યું-“ભાઈ હું જાણું છું કે તમે દર વર્ષે ગુપ્તદાનમાં સારી એવી રકમ ખર્ચે છે. એને કારણે સમયસર મદદ મળી રહેવાથી ઘણું લેકેની લાજ જળવાઈ જાય છે તે ભાઈ! આ પ્રસંગે તમને કેમ ખ્યાલ ન આવ્યું કે આવા પ્રસંગે જ્યારે મોટી સંખ્યામાં મહેમાને આવવાના હોય ત્યારે, અમારા જેવાની આબરૂ જળવાય એ માટેનું પણ કેઈ આયેાજન કરવું ? જેથી અમારા જેવાએ પણ આ પ્રસંગ આનંદ અને ઉત્સાહથી માણી શકે? - કહ્યું, બહેન ! તમે ખૂબજ સમયસર આવ્યાં છે. હવે તમે જરા પણ ચિંતા કરશે નહિ. આ પ્રસંગે કઈને કઈ પ્રકારની તકલીફ નહિ પડવા દઉં' એની તમને ખાત્રી આપું છું. તમે મને આ એક નવી દૃષ્ટિ આપી એ માટે તમારે આભાર માનું છું.”
આ બહેનને વિદાય કરી મેં ત્યાંના બીજા પ્રતિષ્ઠિત કાર્યકરને બોલાવ્યા અને સંઘના આર્થિક રીતે નબળા સભ્યોની યાદી તેમની પાસે હોય છે તે ઉપરથી દરેક ઘરદીઠ કેટલી રકમ આપવી તે નકકી કરી તેનાં કવર બનાવી લગભગ એકાવન હજાર રૂપિયા જેટલી રકમ જરૂરિયાતમંદોને તે જ ક્ષણે પહોંચતી કરી; અને મનોમન ભગવાનને પ્રાર્થના કરી કે અમારા આ પ્રસંગમાં કઈને કઈપણ પ્રકારની આર્થિક, સામાન્ય છક કે શારીરિક તકલીફ ન પડે તે જોજો.” - આવા ઉત્સવમાં કહેરાસરમાં અલગ અલગ પ્રસંગની ઘીની બેલી બેલાય છે. લોકે ભકિતભાવે ભરપુર પૈસા આપે છે જે દેવદ્રવ્યમાં જાય છે. દેવદ્રવ્યમાં હાલ પૂરતી નવા દ્રવ્યની જરૂર નથી એમ મને લાગે છે. આથી જે દ્રવ્ય આવે તે માત્ર દેવદ્રવ્ય તરીકે જ ન રાખતાં, ગુપ્તદાનથી સાધર્મિક ભકિતમાં વપરાય એવું થવું જોઇએ. જો આમ થાય તે કેટલાંય મધ્યમ સ્થિતિના લોકેને લાભ થાય.
આ માટે શ્રાવકે એ આગળ આવવું જોઈએ અને પૂજ્ય આચાર્ય ભગવતેએજ આ માટે ઉપદેશ આપવાની પહેલ કરવી જોઈએ જૈન સમાજના દુ:ખી દારિદ્રથી પીડાતા લોકોને ગુપ્ત રીતે સાધર્મિક સહાય કરવામાં આવે તે કેટલા બધાની આંતરડી કરે !
આ વાત મને ખૂબ જ સ્પશી ગઈ. મેં મને મન નકકી કર્યું કે હવે પછી હું ઘીની બોલીમાં, જીવદયાને નામે થતા ફાળામાં કે કહેવાના ધાર્મિક

Page #905

વર્ષ : ૬ અંક ૪૩ તા. ૨૧-૬-૯૪
'* ૧૦૩૩
અનુષ્ઠાનમાં ઉજવણી કરવા માટે પૈસા નહિ આપું તેમજ મારાં સંતાનોને પણ એવી વાતોમાં પૈસા ખર્ચ ન કરવા સલાહ આપીશ. તેને બદલે ગુપ્તદાનમાં, ચોગ્ય વ્યકિતઓને શોધી કાઢી એ પૈસાનો લાભ આપીશ.'
આ પત્ર લખનાર અને પ્રસંગોલેખન કરનાર ભાઈ મારા. એક અંગત મિત્ર જેવા છે. તેઓ દરેક વર્ષે ને દરેક પ્રસંગે સારો એ નાણુને સદવ્ય કરે છે. કેઈને ભેઠામણ જેવું ન લાગે એ માટે એમના તથા એમના સહકાર્યકરે અને સંઘના આગેવાનોનાં નામ ઈરાદાપૂર્વક અત્રે પ્રગટ નથી કર્યા તેમના બીજ અનુભવ હવે પછી વર્ણવીશું.
પણ, આ ઉપરથી બેધ લેવા જેવી વાત એ છે કે દેવદ્રવ્ય અંગે ધર્મમાં અટલ શ્રદ્ધા અને લાગણી ધરાવનારા અને તેમાં સારાં એવાં નાણાં ખચનારાઓ પણ હવે વસ્તુને નવી રીતે વિચારતા થયા છે. આમાં સુધારાવાદની કઈ વાત નથી. પરંતુ, ધીમે ધીમે સમાજમાં વૈચારિક ક્રાંતિ થતી જાય છે તે નિશ્ચિત છે અને તે પ્રત્યે દુર્લક્ષ સેવવું પરવડી શકે એમ નથી. જેવી રીતે તપ અને ત્યાગ વધતાં જતાં જોવામાં આવે છે, તેવી રીતે યુવાન માનસમાં વિચારધારાને પણ વિકાસ થતો જાય છે એ આપણે સમજવું પડશે અને આ અંગે નકકર પગલાં લેવાં પડશે. પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત જેઓ ભગવાન મહાવીરની પાટ ઉપર બિરાજે છે અને તીર્થકર ભગવંતની અનુપસ્થિતિમાં, તેમની માફક જ લેકેને ધર્મના માર્ગે દોરવાની સત્તા ધરાવે છે, તેમણે જ આગળ આવીને આ અંગે ગ્ય માર્ગદર્શન આપવું જોઇએ એ જરૂરી છે. એવું નમ્રભાવે સૂચન કરવાની આ તક લઈએ છીએ.”
આ લેખ દ્વારા ધર્મપ્રિયે જે ભાઈ દ્વારા જિનમંદિર કે જીવદયા કે ધાર્મિક પ્રસંગમાં ન આપવાનો અને પરિવારને ના પાડવાનો વિચાર રજુ કર્યો છે પરંતુ વૈભવશીલ જીવન મોટી મહેલાતે અને વ્યસનો સ્વરછદં આચારો બંધ કરવાનો કેઈ નિષ કર્યો નથી તે સૂચક છે. - સાધર્મિક ભકિત માટે તે દરેક સાધુ પયુંષણમાં જોરદાર ઉપદેશ આપે છે. અને એક બાજુ સઘળા ધર્મો એક બાજુ સાધર્મિક ભકિત-સમાન કે અધિક સમજાવે છે તેના દષ્ટાંતે પણ વર્ણવે છે. આ ઉપદેશ સાંભળનાર નથી કે સાંભળે તેઓને મગજમાં બેસતું નથી બાકી દેવદ્રવ્યની જરૂર નથી વિગેરે વાયડી વાત તે ક્રાંતિ નથી. પણ બ્રાંતિ છે. યુવાનનું માનસ પરિવર્તન આવ્યું છે. તે ભ્રમ છે કેમકે જે યુવાને સમજુ છે તે ભકિત પણ કરે છે અને સાધર્મિક ભકિત કરે છે અને વ્યસનથી દૂર પણ રહે છે. જે અણસમજુ છે તે આ ધમપ્રિયના લેખથી કદાચ ઉભગી જાય અને જિન

Page #906

: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
ભકિતથી દૂર રહે તેમ બને પણ મેાજશેખ અને વ્યસન છેડી કે તેમ બને નહિ માટે આત્માને અહિતકારી એવી ધમપ્રિયની ભ્રામક ક્રાંતિની વાત અયાગ્ય છે.
૧૦૩૪ :
આજે કરાડાની આવક વાળાએ જો સાધર્મિકની સભાળ રાખે પેાતાના સ્વજનાની સભાળ રાખે તે ૮૦ ટકા પ્રશ્નના તા ત્યાંજ પતી જાય છે. બાકી ઘડ઼ા સાધ મિકા પેાતાના પુણ્ય પ્રમાણે જીવવા માગે છે પારકે પૈસે શુક્રવાર કરવામાં પણ
માનતા નથી.
૨૫ વ પહેલાં એક ભાઈ ૧૦૦] રૂા. જેવી ટુંકી આવકમાં ચલાવતા તેમના સબ'ધીએ મેટી ફેકટરીમાં તેમનું નામ લખી વાર્ષિક ૨૫૦૦] માકલીશ. તમારે કાગળા મોકલુ. તેમાં સહી કરી દેવી. તે ભાઈએ કહ્યું મારે છે તે બરાબર છે આવા મોટા આર્ભ સમાર'ભમાં સહી કરીને પૈસા નથી જોતા.
એક ભાઈની તાજી વાત છે પુત્ર પિતાને નામે જમીન લીધી બાંધકામની યાજના મૂકી. પિતા કહે મારા નામે કંઈ કરતા નહિ મારે આવા આરંભ છેલી વમાં કરવા નથી કરાવવા નથી અને તું પણ વધુ બાંધકામમાં પડે નહિ. કહેવાના આશય એ છે સાચા સામિક ન છૂટકે જ સહકાર લે છે. અને તે દર્શન પૂજન સામયિક પ્રતિક્રમણ, વ્રત પચ્ચખાણ સ્વાધ્યાય વ્યાખ્યાન, સેવા ભકિતમાં સદા સચેાગ મુજબ ઉજમાળ રહે છે જયારે સહાય લેવા તત્પર રહેનારા સીનેમા બીડી ચા વ્યસન હાટલા જ્યાં ત્યાં રખડવુ. વિ. કરે છે તે સમજણુની ખામી છે. પરંતુ શ્રાવકે પેાતે જ પાતાના હાથે સગા સબંધી સાધર્મિક તા તેની શરમ પડે, અયેાગ્ય માર્ગે ન જાય અને ફરી ફરી તેવાની ભિકત પણ કરવાનું મન થાય. -
સુબઇના એક શેઠ આવેલાને કહેતા ફરી મારૂં બારણુ ચડવુ' ન' પડે તેવ કસબ ધધા કર અને માગે તેથી અધિક આપતા. આજે તેવા કેટલા ? કરાડ પતિએ કે મેટી આવક વાળા પાતે વિશ્વાસ હોય તેવાને પણ સહાય કે લેન આપીને ટેકા આપે તે આ પ્રશ્ન ચપટી વગાડતા પતી જાય છે થરાદમાં અભુ શેઠે એકલાએજ ૩૬૦ લખપતિ બનાવ્યા હતા. વગર વ્યાજે લેાન ૭૫] હજાર જેવી એક જ્ઞાતિમાં અપાય છે કદાચ ૫-૧૦ ટકા ખાટા નીકળે પણ ૮૦-૯૦ ટકા સારા નીકળે તે બીજા અનેકના ઉદ્ધાર કરે. પરંતુ માત્ર ખેલનારા અને શીખામણુ દેનારા હોય પણ જીવનમાં ઉતારનારા ન હોય ત્યાં સુધી સાધર્મિક ભકિતની લૂખી વાતા ચાલ્યા જ કરવાની અને ધર્માપ્રિય જેવા તે લાવીને જિનભકિત આદિને ઉડાડવાની વાત લખ્યા જ કરવાના. એ ગમે તેમ કરે પરંતુ જિન ભકતે એ પાતાના કર્તવ્યમાં કટિબદ્ધ બનવુ એ
જરૂરી છે.
૨૦૫૦ વૈશાખ સુદ-૩ બારડેાલી (ગુજરાત)
જિનેન્દ્રસૂરિ

Page #907

211216 4141212
.
S
:
E-GIGEST
---
--
-
(
તખતગઢ – અત્રે પૂ. આ. શ્રી ચિદા- કહાપુર - અત્રે શા. ગુલાબચંદ નંદ સુરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં શ્રી
જશાજી રાઠોડના સુપુત્ર શા ટેકચંદજીની આદિનાથ જૈન મંદિરમાં શા. માણેકચંદ
સુપુત્રીએ કુમારી રેખાકુમારી તથા કુમારી એલરામજીના બે ઉપધાન તથા શ્રીમતી
લતાકુમારીની દીક્ષા નિમિત્તે પૂ. આ. શ્રી હંસાબેન માણેકચંદજી ના ત્રણ ઉપધાન
વિજય જયકુંજર સૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. વરસીતપ વીશ સ્થાનક નવ્વાણુ યાત્રા તથા આ. શ્રી વિજય મકિતપ્રભ સૂરીશ્વરજી મ. શ્રી સમેતશિખરજી આદિ તીર્થ યાત્રાના
તથા પૂ. ગણિવર્ય શ્રેયાંસપ્રભ વિ. મ. ની અનુમોદનાથે તેમના પરિવાર તરફથી
નિશ્રામાં શૈશ ખ સુદ-૫ થી ૧૩ સુધી જીવીત મહોત્સવ પાંચ છોડના ઉજમણુ શાંતિસ્નાત્ર આદિ અડ્રા મહોત્સવનું સહિત હૈ. વદ-૫ થી વદ-૯ સુધી પંચા- '
ભવ્ય આયોજન થયું. વરસીદાનના વર. હ્િનકા મહત્સવ ઉજવાય છેલે દિવસે
ઘાડા માટે ભવ્યાતિભવ્ય આયોજન તથા સ્વામી વાત્સલ્ય કર્યું.
સાજ મગાવવામાં | મુંબઈ-બોરીવલી- અત્રે ચંદાવર
- અમદાવાદ - અત્રે નવરંગપુરામાં કર લેનમાં શ્રી મહાવીર સ્વામી જિનમંદિરે
પૂ. આ. શ્રી. વિજય મિત્રાનંદ સ. મ. સા. પ. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય રાજતિલક સૂ.
તથા પૂ. મુ. શ્રી ભવ્યદર્શન વિ. મ. ની મ. તથ પૂ. આ ભ. શ્રી વિજય મહદય
નિશ્રામાં . સુ-૪ રવિવારથી ચાર રવિસૂરીશ્વરજી મ. ની નિશ્રામાં ૫ આ. શ્રી વિજય રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મહા
વાર સુધી બાર ત્રત સમજાવવા માટે રાજાની ૧૦૦+૧૦૦+૭૯ મી વર્ધમાન
જાહેર વાંચના રાખવામાં આવી છેપ્રવતપની ઓળીની પૂર્ણાહુતિ પ્રસંગે ડો. ચન બાદ અ૫હારથી ભકિત થાય છે. સુ. ૧૧ થી ૧૩ સુધી શ્રી શાંતિસ્નાત્ર લીંબડી – અને શ્રી હસમુખલાલ શ્રી અહદ અભિષેક સહિત ત્રણ દિવસને ચીમનલાલ દોશીના ધર્મપત્ની અ. સી. જિનેન્દ્રભકિત મહત્સવ શ્રી તપગરછ ઉદય ચંદ્રાબેનના વરસીતપના પારણુ વૈ. સુ-૩ કલ્યાણ મૂર્તિપૂજક જૈન ટ્રસ્ટ દ્વારા ભવ્ય સવારે ૯-૧૫ કલાકે ઉત્સાહથી થયા હતા. રીતે આજન કર્યું. વૈ. સુ. ૧૨ ના બે આ પ્રસંગ પૂ. આ. શ્રી વિજય પુણ્યપાલ દીક્ષાથીને વરસીદાનનો વરઘેડે તથા સૂરીશ્વરજી મ. ની આજ્ઞાથી પૂ. મુ. શ્રી સુદ ૧૦ ની દીક્ષા અને તે દિવસે સકલ કમલરત્ન વિ. મ. ના શિષ્ય પૂ. મુ. શ્રી શ્રી સંઘનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય થયું હતું. દર્શન વિજયજી મ. ચુડાથી પધાર્યા હતા.

Page #908

૧૦૩૬ .
: શ્રી નશાસન (અઠવાડિક)
પ્રવચન થયેલ બાદ પારણુ થયેલ પૂ શ્રી ગયા બધા લાભ લીધે અગ્નિ સંસ્કાર હસમુખભાઈને ત્યાં પ્રવચન ગુરૂપૂજન આદિ કર્યો જીવદયાની ૧૫ હજારની ટીપ થઈ. થયા બીજે પણ બે પુન્યશાળીઓને ત્યાં સાધ્વીજી મ. એ ૨૦૧૦માં ફા. સુ-૩ પ્રવચન ગુરૂપૂજન આદિ થયા પ્રસંગ ધોરાજીમાં પૂ. આ. ભ. શ્રીના હસ્તે પુગી સુંદર ઉજવાય.
સાથે દીક્ષા લીધી હતી ૧૭ વર્ષીતપ તેમાં અત્રે સમેતશિખર તીર્થ અંગે . ૧૫ વર્ષ તે લાગલગાટ કરેલ માસક્ષમણ હુકમને વિરોધ કરવામાં આવેલ તથા
તે શ્રેણિતપ ૬૦ અઠ્ઠાઈઓ વિ. તપ રૂપ અને તારે કરવામાં આવ્યા.
સ્વાધ્યાય મય જ જીવન હતું. ૮૫ વર્ષની ઉંમરે તપસ્વી
પુના – અત્રે ગુલ ટેકરી શ્રી વાસુ
પૂજ્ય સ્વામી જૈન સંઘમાં શા. વાલચંદ પૂ. સા. શ્રી મહેન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. ને
શંકરજી જૈન તરફથી તેમના સંસારી કાળધમ
પુત્રી પુ. સા. શ્રી ધર્મશીલા શ્રીજી મ. તથા જામનગર - દિગ્વીજય પલેટ શાંતિ
સંસારી ભાણેજ ૫. સા. શ્રી ચારૂિત્રપૂર્ણ ભવન ઉપાશ્રય ખાતે હાલારદેશદ્ધારક ૫ શ્રીજી મ. ના ઉપદેશથી જમીન દાન સાથે આ. શ્રી વિજય અમૃત સૂરીશ્વરજી મ. ના શ્રી જિનમંદિર બંધાવી શ્રી સંભવનાથજી સમુદાયવતી વયે વૃધધ તપસ્વી પૂ. સા. શ્રી આદિ જિનબિંબની પ્રતિષ્ઠાને અદ્ર ઈ મહેન્દ્રપ્રભા શ્રીજી મ. ને ૮૫ વર્ષની
મહત્સવ પૂ. આ. શ્રી વિજય વિચક્ષણ, ઉંમરે શાખ સુદ બીજી એથના રાત્રે
સૂ મ. પૂ. આ. શ્રી વિજય રાજશેખર ૧૨ વાગ્યે નવકાર મંત્રના શ્રવણ પૂર્વક
સૂ મ, પૂ આ. શ્રી વિજય વીરશેખર કાળધર્મ થયે છે.
સૂ મ, આદિની નિશ્રામાં અષ્ટોત્તરી સ્નાત્ર રાત્રે ૧૦ સુધી માળા ગણતા ઉંઘયા સાથે મહા સુદ-૧૩ પ્રતિષ્ઠા સાથે ભવ્ય પછી ૧૧ ઉઠયા વાંસામાં દુખાવે થતાં રીતે ઉજવાયે, સા. શ્રી સુરેન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. ને દબાવવાનું અત્રે શા. ધર્માજી ખુશાલજી કાંગટાણી કીધું પછી કહે હવે સંથારમાં નહી ખુરશી પરિવાર તરફથી ચિ. પુત્રી શિલાકુમારીની ઉપર આડ બેસાડયા નવકાર મંત્ર બોલવા મહા સુદ-૮ ના ઉપર મુજબ પૂજ્યો ની તથા સાંભળવા લાગ્યા અને ૧ર વાગ્યે નિશ્રામાં ભવ્ય વરસીદાનના ભવ્ય વડા તેમના સંસારી પુત્રી સા. શ્રી સુરેન્દ્રપ્રભા આદિ સાથે ઠાઠથી થઈ હતી, શ્રીજી ના હાથમાં મસ્તક મુકી ઢળી ગયા રાણી – અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિજય અને અંતિમ સમય સાધી ગયા. સુશીલ સૂ મ. ની નિશ્રામા થયુ અષ્ટા
બપોર ૩ વાગ્યે પાલખી નીકળી પછે જેન તીર્થ-સુશીલ વિહારનું ખનન તેમના પત્રો વિનોદકુમાર તથા બિજલ વ. સુ-૧૦ અને શીલા સ્થાપન ૧૦-૭-૯૪ કુમાર વેલજી મુંબઈથી પ્લેનમાં આવી ના થશે.

Page #909

(અનુ. ટાઈટલ ૨ નું ચાલુ) માટે જે પરમ પકારી પરમષિઓ તે જ વાતને ભારપૂર્વક સમજાવતા કહે છે ? છે કે-“ભાઈએ ! આ શરીરને રાગ કરી કરીને, શરીરની માયા-મમતામાં મસ્ત બનીને ઘણું ! 4 રખડ્યા. આ ભવભ્રમણની રખડપટ્ટીને અંત લાવ હોય તે આ શરીર ઉપરથી તે માલિકીને-મારાપણને ભાવ દૂર કરો, આસકિત-લાલસાને નેસ્ત નાબૂદ કરે તે જ આ વિનાશી શરીરથી અવિનાશી પણાને પામી શકશે. આ શરીરને સર્વથા સંગ છૂટી જશે અને નિ:સંગ પણાને પામી નિજાનંદની મસ્તીમાં મસ્ત બની જશે” પુણ્ય યોગે પ્રાપ્ત પ્રજ્ઞાને આમાં જ ઉપયોગ કરે તે જ હિતાવહ છે. તે મહાપુરૂષેની આર્ષ ! વાણીને સાકાર કરવા શરીરને સંગ છોડવા આજથી જ ઉજ વાળ બની આત્માની છે અવિનાશી અવસ્થાને પામે તે જ શુભ ભાવના
- પ્રજ્ઞાંગ
આયેાજન શકે છે તે તેમના ઉપદેશની ઉપદેશક કે પક્ષકાર મહત્તા નથી જરા ઊંડા ઉતરે તે ચારે
જૈન શ્યલ ગૃપ બીવલીએ શ્રી ફિરકાનું હિત થાય તેવું જરૂર કરી છે મહાવીર જન્મ કલ્યાણક ને બદલે જયંતિ શકશે. ઉજવવા માટે ગુજરાત સમાચાર તા. ૨૨-૪-૯૪ મોટી જાહેરાત આપી છે અને
સુધારી સાથે સાથે મહાવીર જન્મ કલ્યાણકનો
શબ્દ લાલિત્ય ૪ વિવાદ ન કરવા તથા લાલુ પ્રસાદના
આડીચાવી નં. ૧૫ કાર્યમાં વ્યસ્ત (૨) ઢીંગલા ઢીંગલી ન બનવા વિ. પ્રેરણા
ઉભીચાવી નં. ૧ તકરાર લખી છે.
આડી ચાવી નં. ૩૪ સપુરૂષ ખરેખર આ યુવાન ગૃપ મુખ તે આ શબ્દ લાલીત્યના જવાબ તા. 8 ર નથી જ છને ઉપદેશક બનીને ઉજવણી ૧૭-૬-૯૪ સુધીમાં મોકલવાના હતા પણ છે
તે પહાપાત ભરી જ છે ઊંડા ઉતર- સુધારો હોવાથી હવે તેના જવાબ તા. વાનું નહી અને દેખાવ યોજવાની આજની ૨૮-૬-૯૪ સુધીમાં મોકલવા A ફેશનને જ આ પ્રેગર બની રહે છે, વળી તે દિવસે જિન ભકિત કે ગુણ-
સહકાર આભાર ગાનને બદલે, જેને ડાયરે રાખે છે અને ૪૦ શ્રી હરીશભાઈ એમ. વૈદ્ય શ્રી ય બીજે દિવસે બંધુ ત્રિપુટીનું પ્રવચન કુમારપાળ ધનપાળ કાપડીયાની પ્રેરણાથી તે રાખ્યું છે. આમ પોતે જ વિવાદાસ્પદ
વડોદરા
કેદ રં

Page #910

*0 000OXOX®
josep
0
0
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) – ( oppocoooooo
0
0
0
.
.
.
0
0
0
0
0
0 ૦
.
.
.
–
.
Regd No. G-SEN-84
503
පප
महावीर जैन आरा
||
非
સ્વ પ પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજીમહારાજ
કદિ ન મળે.
સાધુને કાઇ અધમ કરવાની જરૂર નથી, તમારે અધમ કર્યા વિના ચાલે તેમ નથી. માટે જ ધર્મો સમજેલાંને ગૃહસ્થપણુ ગમે જ નહિ. સાધુપણું જ ગમે.
માક્ષ જોઇતા હોય તે મેાક્ષ કઠીન નથી. ન જોઇતા હાય. તેને મા
આ મનુષ્યપણું પામ્યા પછી, આટલી સામગ્રી પામ્યા પછી પણ ગૃહસ્થપણું જ ગમે છે તે સૂચવે છે કે ધર્મ સમજાયા નથી.
દેવ-ગુરૂ-ધ-ધી અને ધર્માંની સામગ્રી ધર્માંક કરાવનાર છે અને અધર્માંથી બચાવનાર છે.
આજે મેટાભાગ ધર્માંની સામગ્રી વસાવવા ભિખારી' છે. સ'સારની-પાપની સામગ્રી વસાવવા શ્રીમ'ત' છે.
સૌંસારમાં જ મજા આવે અને મેાક્ષના જેને ખપ નહિ તે બધા પાપી,
આજનુ બજાર એટલે પાપ કરવાનું' ખુલ્લું મેદાન. બજારમાં પાપ કરવા જ જાય. ધંધા પાપ તે ઠીક પણ ધધામાં ય પાપ કરે. વધારે પૈસાવાળા વધારે પાપ કરે.
સુખ જેને ખરાબ લાગે તે ડાહ્યો ગણાય. સુખ જેને સારા લાગે તેવા આદમી ગમે તેટલુ ભણું-ગણે તે ય પાગલ ગણાય.
સાધુપણું' મૂળમાં સારુ` છે. ગૃહસ્થપણુ મૂળમાં ખરાબ છે.
તમે કર્માંના મિત્ર છે, ધર્મના શત્રુ છે.
0
0
0
0 0
ધનવાના જ્યારે ભિખારી જેવા પાકે ત્યારે ભિખારી પણ ચાર જેવા પાકે. સંસાર સારો લાગવા–માનવા તે મિથ્થાવ. આ આ બધું મને મળે। તેનું નામ અવિરતિ. તેના ક્રોધ-માન-માયા-લેાભ ખીલેલા જ હાય. તેને લઈને તે ન કરવાના કામ કરી કરીને સ’સારમાં રખડે.
.
હું જીવને ખરાબ કરનાર પ્રમાદ છે. 000000000000000000:000×0
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, ક્રિવિજય પ્લાટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું મન : ૨૪૫૪૬
0

Page #911

7 ૭ ૯ વો-- - - * 67મો 73fQTP facઇયરાdi કચ્છમ73. મહાવીર V579ણાIIui
( /Wજી જીજે દિ૯ct 8%{ fથી / 24/.
| Utill
a
]
ગવિ જીવ કર્યું
છે5C/Sઈ
શાસન રસી..
–સંતોષ એ જ સાચું ધન છે. संतोषामृततृप्तानां, यत्सुखं शान्तचेतसाम । कुतस्तद्धन लुबधनामितश्चेतश्च धावताम ? ॥
પ્રશાન્ત ચિત્તવાળા અને સંતોષ રૂપી અમૃતથી તૃપ્ત એવા જીવોને જે સુખ છે તે ધનના લેભી અને તે માટે આમ તેમ દોડતા ભકટતા જીને કયાંથી હોય ?
-: જૈન શાસન લવાજમ :- (નવા દર) ૧ વર્ષમાં રૂા. ૫૧] પાંચ વર્ષમાં રૂા. ૨૫૧] ૨ વર્ષ રૂા. ૧૦૦ આજીવન રૂ. ૫૦૧]
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી òન શાસન કાયૉલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રાષ્ટ
દેશમાં ! શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1ND1A- PIN-38005

Page #912

පපපපපපපපපපපපෙපපපපපපප්‍යප | ક ખોટ ન લગાડતા હો ને ! સક
- શ્રી બદ્રભદ્ર ર૦૦રર રરરર રરરરરર
અંતકડની વિરાધના નવિ કરીએ. (જરા ગાઈને વાંચો રાગ-ગધેડા સૂર) ડબલા વાગે, બબલા વાગે, તબલા વાગે સઈ અંતકડી જેને રમવી હોય તે, ગરબડ કરશે નહિ.”
હુ' આવ્યા ભઈ “હ? ઉપર હે રામચંદ્રજી! કહ ગયે સિંહાસે એસા કલીયુગ આયેગા હંસ ગાયેગા કા કા કીઆ કી આ મોતી ખાયેગા” બેલે તમને “ગ” આવ્યું.
યા ગયા થા છે. હૈયા થે યા થા શૈ” આવું એક ભઈ બેલ્યા એટલે વિરોધ પક્ષની ઇલેવને કીધુ કે-ઈ યે બા. આવું ક્યાં પીચરમાં આવે છે, બેલે તે ભઈ.'
એવું થોડું છે કે કયાં ય આવતુ હોય ઈ જ બોલાય. ? હસ્તે કંઈ જતે જેડી નાંખેલું ના ચાલે.
શેનું ના ચાલે ? આ તે કંઈ સાચુકલુ થેમ્સ રમીએ છીએ. તે હ થે બનાવેલું ના ચાલે, હા હજી દેરાસરમાં કે પડિકમણમાં ને બેલીએ પણ આ તે બે ઘડીની ગમ્મત એમાં કંઈ આવા નિયમો ના લગાડાય.
ના ચાલે એટલે ના ચાલે. જેડી કાઢેલા ગવાતા હોય તે તે કે ઈ ક્યારેય છતી ના શકે. બેલે આ ગીત ક્યા પિચ્ચરનું છે ? કે કયાં ધરણની કવિતા છે?
ઓત્તારી અહીં પણ શાસ્ત્રાધાર આપવાનો? આય ખરૂ હો !
બોલ ભઈ તારે રમવું હોય તો ગીતે થેડી ઘરની ને થોડી પિચરની લીટીઓ જોડેલા નહિ ચાલે, બેલ. આ તે મન ફાવે ત્યારે ઘરનું કાવ્ય શાસ્ત્ર લઈ આવે, ને મન ફાવે ત્યારે પિચ્ચરનું લાવે, ને કયારેક ઘરનું ને પિચર નિશાળની ચોપડીનું કાવ્યશાસ્ત્ર ભેગુ કરીને બોલે આ તે કંઈ રીત છે.? કઈ મર્યાઠા-નીતિ-નિયમો તે હવા જોઈએ કે નહિ ?
અચ્છા મને હવે સમજાયુ. આવું શાસ્ત્ર પાઠ-(કાવ્યપાઠ કે પિગ્ન ૨ ગીત પાઠ) પ્રમાણે જ બોલવાના સંસ્કારે તે આપણે નાના હતા ત્યારથી જ પાડયા છે કેમ ? તે તે આપણે જે સાધુ-મહાત્માએ “શાસ્ત્ર પ્રમાણે જ-જિનાજ્ઞા પ્રમાણે જ વર્તવાનું કહે છે તે ખોટુ ન જ કહેવાય. મેં તે એવા મહાપુરૂષોને શાસ્ત્રનું ગદ્ધાપૂરછ પકડી રાખનારા ગણીને માટી અવહેલના કરી હોં. એ મહાપુરૂષની નિંદામાં જ મેં તે માનવ જનમ વેડફી નાંખ્યો.
અંતકડીએ અંતે કેડીની કડી બતાવી ખરી છે. બેલે અંતકડીકી જય.

Page #913

HIGIEŠONVERIOS X.2187 SUOSIWANEL Peupog Holz1000
UTN gora euHo pelo PHU NU Y4120747
MANU
-તંત્રી. પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
(મુંબઈ) હેમેન્દ્રકુમાર મજાસુજલાલ જાહ
(૨૪જકોટ) જિજે કીરચંદ જેઠ
( 8 ). 1 જાજેદ જન્મ &
(જજ)
છે
O N ANN
• અઠવાઈફ • વિરારા ૨. શિવાય ચ માઘ a
વર્ષ ૬] ૨૦૫૦ જેઠ વદ-૫
મંગળવાર તા. ૨૮-૬-૯૪ [અંક ૪૪
છે શ્રી જિન ભકિત છે
પ્રવચન-છઠું ૨૦૨૮, માગશર સુદ-૧ શુક્રવાર, તા. ૧૯-૧૧-૧૯૭૧ ખેડા
- પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા! અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના પરમાર્થને પામેલા પર- } છે મર્ષિને જે અનુભૂતિ થઈ છે તે પ્રગટ કરતાં કહે છે કે “હું આ સંસારમાં જયાં સુધી ?
રહે ત્યાં સુધી સદાને માટે મને શ્રી જિનભકિત હજો.” આ સંસાર દુખમય છે, છે કેમકે, પાપમય છે માટે, આ સંસારમાં વાસ્તવિક સુખની અનુભૂતિ તે જ આત્માને થાય કે જેના કયામાં સાચા ભાવે શ્રી જિનભકિત પેદા થાય. બીજાને થાય નહિ. ૬ ભગવાનની આજ્ઞાનો અમલ કરવાનું મન થાય તે આવી ભકિત પેદા થાય.
આ દુખમય સંસારમાં દુખ આવે તે નવાઈ કે, ન આવે તે ? ભગવાનની આ આજ્ઞાના મર્મને સમજેલો આત્મા દુઃખથી ગભરાય કે દુખનું સ્વાગત કરે ? ભગવાનને ભજનારને દુ:ખ ન હોય કે તે દુઃખી ન હોય? દુ:ખ હોવું તે સંસારને સ્વભાવ, દુઃખી ન થવું તે આત્માનો સ્વભાવ, આ વાત સમજાય તેને ભગવાનને ઓળખછે વાનું મન થાય. ભગવાનની સેવા-ભકિત કરવા છતાં પણ આપણે ભગવાનને એળ8 ખીએ ખરા?
આજના ભકતે જુદી જાતના છે. જેની સેવા-ભકિત કરે તેને ઓળખે પણ K નહિ તે ચાલે " તમે જે ભકિત કરે તે શક્તિ મુજબ કરો ? શકિત મુજબ નથી કરતા છે તેનું દુખ પણ છે? આ ઉત્સવ તે પૂરો થઈ જશે પણ તમે હતા તેવાને તેવા જ શું રહેશે.

Page #914

: શ્રી જૈનશાસ (અઠવાડિક)
પાયાની વાત્ત નકકી કરી લેા કે, આ સંસારમાં દુઃખ હોય તેમાં નવાઈ નહિ પણ તે દુ:ખમાં દુઃખી થાય, ગભરાય તે બધા તા દુઃખી થવા જ સર્જાયા છે. દુ:ખ મારાથી કેમ વેડાય ?” આમ કહેનારને જ્ઞાનિએ કહે છે કે, દુ: ખ કાર.મ વેઠવુ જ પડશે, દુઃખથી મુકિત મેળવવી હોય તે દુઃખ વેઠવા શીખવુ' જોઈએ. દુ.ખ નથી વેઠવુ', દુ:ખ ન વેઠાય-આ વાત કરવાની જ નહિ. આવુ' જે સમજે ! કદાચ ભગવાનને ન ઓળખતા હાય તે ય ભગવાનને ભગત છે. સ`સારમાં : ખ હોય જ. શરીર વળગ્યુ ત્યાં દુ:ખ હેવાનું જ. સાંસારના સુખમાં લહેર કરે તે દુઃખના મહેમાન થવાના, દુ:ખની ગભરામણ થાય, ન જોઇએ, વેઠાય નહિ- આ વિચારણા અજ્ઞાનીની હોય કે જ્ઞાનીની ?
૧૦૪૨ :
દુઃખ આવે છતાં દુઃખી કાશ્ ન હોય ? ભગવાનને આળખે તે, ભગવાનની આજ્ઞાને સમજે તે. ભગવાનના સાચા ભગત તે જ કહેવાય જે ભગવાનની આજ્ઞાને જીવનમાં યથા શિકત જીવવાની ઇચ્છાવાળા હાય, સ’સારથી છૂટવાની માંડૅનતમાં હોય, દુઃખને મજેથી ભાગવવા તૈયાર હોય, સુખને લાત મારવા તૈયાર હૈ, સુખને લાત ન મારી શકે ત્યાં સુધી સાવધાનીથી જીવે. આ સંસારમાં પાપના ચે, ગમે તેટલુ દુઃખ આવે પણ જેનુ' હું યુ' દુ:ખી ન થાય તે ધર્માત્મા. આવી શકિત ન આવે ત્યાં સુધી સસાર છૂટે નહિ અને પરમપદ મળે નહિ.
શ્રી જિનભકિતનું સ્વરૂપ જ આ છે કે, દુઃખમય સંસારમાં દુખ આવે જ. ધી ને દુઃખ ન આવે તેમ નહિં પણ ધી દુ:ખી ન હોય. ધમી દુ:ખને ધાડ નહિ પણ આશિર્વાદ સમજે છે. આ ભય'કર સંસારમાં દુઃખ ન આવે અને સુખ કાયમ બન્યું રહે તેમ ત્રણ કાળમાં બન્યુ છે ? બને ? જન્મ-મરણુ અને 1 ના દુઃખા વેઠવા પડે કે નહિ ? જયાં સુધી દુ,ખની ગભરામણ ચાલુ રહે અને સુખની પૂંઠે પડા ત્યાં સુધી ભગવાન આળખાવાના નથી. તેને ભગવાનની આજ્ઞા ગમે નહિ અમારી સાથે મેળ જામે નહિ, અમે બધા તેને પાગલ લાગીએ,
જેને આજ્ઞાને પ્રેમ થાય તેનામાં ભિકતના ઉલ્લાસ જન્મે. પછી તેને લાગે કે, દુ:ખ સહન ન થાય તે મારી કુટેવ છે. આ-તે સુખ તા જોઇએ જ, સુખ વગર તે ચાલે જ નહિ-તે પણ મારી કુટેવ છે. આ કુટેવથી બચવા મારે દુખ ગઠવાની તૈયારી કરવી જ જોઈએ. સુખ મળે તે પણ નહિ લેવાની તૈયારી કરવી જોઇએ.
મદારી ઝેર નીચેાવેલા સાપને પણ કર'ડિયામાં જ રાખે, જયારે ખેલ કરે ત્યારે તેમાંથી બહાર કાઢે પણ જાત તા સાપની છે માટે જડીબુટ્ટી પાસે જ રાખે. સાય બચકુ ભરે તા તરત જ જડીબુટ્ટી ઘસી લે. આવી સાવધાની જેનાથી સુખ છૂટી
નકારા

Page #915

છે વર્ષ ૬ : અંક : ૪૪ તા. ૨૮-૬-૯૪
: ૧૪૩ છે. ન જ શકે અને સુખની સાથે રહેવું પડે તેને રાખવી જોઈએ. સુખને ઘમંડ ન R જોઈએ. સુખ ભોગવટે કરે તે તે બચકું ન ભરે તેની કાળજી રાખવાની. ખાવા-
પીવામાં ટેસ આવે તે બચકું કહેવાય. આવી સાવધાની ગૃહસ્થ પણામાં હેવી જોઈએ. પછી તે શવ ભગવાનની જે ભકિત કરે તે અપૂર્વ કેટિની હોય,
ભગવાનને સમજેલાને દુ:ખની પરવા ન હય, સુખની લાલચ ન હોય. સુખ છે K મળે તો સાવચેતીથી ઉપયોગ કરે નહિ તે ચલાવે. આજ્ઞા ૫૨ પૂરો પ્રેમ થઈ જાય $ એટલે તે ચા યે સમજો, દુઃખની ગભરામણું છે માટે દુખ નહિ વેઠવા કેટલા પાપ કરે છે
છો? સુખ બધા જોઈએ તે લાલચમાંય કેટલા પાપ કરો છો? આ રીતે પાપ કરનારા ભગવાનની જ છે સાચી ભકિત રે, સાધુની સેવા કરે અને ધમ કરે તે બન્યું નથી, બનતું નથી કે બનશે છે
નહિ. પણ ભગવાનની ભકિતનો ઉત્સવ માંડ છે તે ભગવાનની આજ્ઞા માનવી પડે ને ? છે તમે બધા, દુઃખે ભેગવતા નહિ અને સુખ મેળવવા જે કરવું પડે તે કરજો, મજેથી 8 છે. ભોગવજે એમ કહેવું છે? તે માટે જ દોડાદોડી કરનારા અને તેમાં જ પોતાની
હોંશિયારી માનનારા કેવા કહેવાય? સમજુ કે અણસમજુ? ભગવાનના સેવકને દુનિ- 8 હું યાનું સારામાં સારું સુખ મળે તેની સામે વાંધો નથી પણ “મારે તે આ જોઈએ જ’– ૨ છે તેની સામે છે છેતો તે કહે કે, મને દુઃખને ડર નથી, સુખની પરવા નથી. 8.
તમે મુખ માટે ડાદોડ કરતા હે તે મારે તમારી લગામ ખેંચવી છે. શ્રોતાના છે કે મેંઢાની લગ મ વકતાના હાથમાં હેય. ખરાબ રીતે દોડાદોડ કરો તે પાછા ખેંચું. જે છે છે અહી સાંભળવા આવે તે સુદેવ-ગુરૂ-ધર્મને થઈને આવે ને? ભગવાનની આજ્ઞાથી છે { આડા ચાલે તે પાછા ખેંચવા માંડુ ને ? દુઃખની ગભરામણ શ્રી અરિહંત પરમાત્માના 8 4 સેવકને હેય નહિ, તે કાઢવાની મહેનત ચાલુ હોય.
આ સંસારમાં દુઃખ હેરાન કરે, સુખ પાગલ કરે. તે હેરાનગતિમાં અને પાગલપણામાં પડી હું અનાદિથી રખડશે. આ બે દુર્ગણ ન ટળે તે અનંતકાળ પણ રખડે. 8 છે તમે બધા કહે કે, હવે અમારે તે વહેલા મોક્ષે જ જવું છે. શ્રી જિનેટવર દેવની
ભકિતમાં આ નંબન ન હોય તે બાર જ વાગી જવાના છે. જેના હૈયામાં આવી ભક્તિ આવી નથી તે કયારે પાયમાલ થશે તે કહેવાય નહિ. આજનો મોટોભાગ સુખથી
પાગલ છે, દુઃખથી દીન દેખાય છે. આવા પગલે અને દીને ભગવાનનું નામ લેવાને 3. પણ લાયક નથી. દુખમાં દીન અને સુખમાં પાગલ જ સાચી ભકિત કરી શકે છે
નહિ. દુઃખમાં દીન ન બને અને સુખમાં લીન ન બને–આ બે ગુણ આવે તે જ છે ભગવાન ઓળખાય, સાચા ભાવે ભકિત થાય. આવી દશાને સૌ પામે તે જ ભાવના. 8 વિશેષ અવસરે.

Page #916

જૈન શાસન માટે આ છેલ્લી ચેાજના કાયમી ચેજનામાં નામ લખાવવું રખે ચૂકતા
શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ (લાખાભાળ) સંચાલિત
‘જૈન શાસન’ અઠવાડિક-સાતમા વર્ષના પ્રારંભે સ', ૨૦૫૦ રાવણ વદ-દ મ'ગળવાર તા. ૨૩-૮-૯૪ ના પ્રગટ થશે.
વિશેષાંક જૈન રત્ન શ્રમણોપાસિકાએ
************** *****************
0800005 ce
દર વર્ષીની જેમ ૭મા વર્ષના પ્રારભે જૈનશાસનના પરમ આરાધક શ્રમણ ભગવંતા, શ્રમણી ભગવ તા તથા શ્રમણેાપાસક તથા શ્રમણેાપાસિકાઓ છે. તેમાં જૈન રત્ન શ્રમણેાપાસિકાએ’ એ વિષય ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ થશે.
શ્રી જૈન શાસનનું લવાજમ ૫૧] રૂા. છે. ખર્ચી ૮૦ રૂા. લાગે છે તેથી ખર્ચને પહેાંચી વળવા વિશેષાંકની વૈજનામાં શુભેચ્છક સ્માદિ બનાવાય છે તે કાયમી ધાણે કરાય તેમ ઘણા ભાવિકા ઇચ્છે છે અને તેથી વિશેષાંકની કાયમી ચેાજના રજુ કરી છે. સૌ શાસન પ્રેમીએ તેને વધાવી લેશે. એવી ભાવના છે.
-: નૂતન વર્ષ વિશેષાંક કાયમી ચેાજના :
રૂા. ૫૧ હજાર પ્રથમ પેજમાં એ લીટીમાં શુભેચ્છા
ટાઇટલ પેજ-૪ રૂા. ૪૧] હજાર ટાઇટલ પેજ-૨ રૂા. ૩૧] હજાર (આવી ગયું) ટાઇટલ પેજ-૩ રૂા. ૨૧] હજાર (આવી ગયુ) વિશેષાંક સૌજન્ય શુભેચ્છક રૂા. ૧૧ હજાર વિશેષાંક સહાયક શુભેચ્છક રૂા. ૫] હજાર વિશેષાંક શુભેચ્છક રૂા. ૧] હજાર
આ કાયમી ચૈાજનામાં જોડાનારની દર વર્ષે વિશેષાંકમાં ઉપદેશક તથા પ્રેરકના નામ સાથે શુભેચ્છા લેવામાં આવશે તથા આ કાયમી ચેાજનાવાળા શ્રી જૈન શાસનના કાયમી સભ્ય ગણાશે. તથા તેમને જૈન શાસન સેા વર્ષ ચાલશો તે પણ કાયમી મળશો. પરદેશમાં રૂા. ૧ હજારવાળાને માત્ર એક વર્ષ એરથી જશ .
આ યાજના પુરી થતાં જાxખ. પશુ લેવાની ભાવન નથી. આજીવન સભ્ય રૂા. ૫૦
જૈનશાસનના પ્રેમીઓને અવશ્ય ચેગ્ય સહકાર આપવા તથા પ્રેરણા કરવા વિનંતિ છે. c/0. શ્રુત જ્ઞાન ભવન
સ'ચાલકો— શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય
૪૫, દિગ્વીજય પ્લોટ જામનગર સૌરાષ્ટ્ર (ગુજરાત) INDIA

Page #917

පපපපපපපපජ්‍යපපපපපපපපපපපප
૬ શ્રી સમેત શિખરજી મહાતીર્થ છે, ઈતિહાસ જાણે અને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત બનો (પ્રકરણ-૩)
(ગતાંકથી ચાલુ) පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා
આ ઝઘડે ઢળ્યા પછી તાંબર વહીવટદ્વારેને પહાડની ટોચ ઉપર રાત્રે સંરક્ષણ માટે ચોકીદારને રહેવા ખેલીઓ અને યાત્રાળુઓની સગવડ માટે ધર્મશાળા ઊભી કરવાની જરૂર જણાઈ. તાંબરએ જેવું આ બાંધકામ શરૂ કર્યું કે દિગંબરે એ હઝારી બાગની ડિ કટ કેટેમાં એક કેસ કરી આ પ્રકારની યાત્રાળુઓની સગવડને વિરોધ કર્યો. દિગંબરની દલીલ એવી હતી કે આ આખે પહાડ અને તેને દરેક પથ્થર પવિત્ર છે. જૈન સમાજના બંને ફિરકાઓ દ્વારા તેને પૂજવામાં આવે છે. તેની પવિત્રતા એટલી બધી છે કે પહાડ પર કયાંય કુદરતી હાજતે જવાય નહિ અને ઘૂંકી પણ શકાય નહિ. દિગંબરેની દલીલ એવી હતી કે આ કારણે પહાડ પર કયાંય માનવવસવાટ માટેનાં મકાને બનાવી શકાય નહિ. વળી દિગંબરોની દલીલ એવી હતી કે આ તીર્થમાં દિગં. બરોને પણ અધિકાર હેવાને કારણે શ્વેતાંબરને ત્યાં ધર્મશાળા કે સ્ટાફ કવાર્ટસ બાંધવાનો કોઈ અધિકાર નથી. વળી, વેતાંબરે પર્વતની ટોચ ઉપર જે પ્રવેશદ્વાર બનાવવા માગતા હતા તેને પણ વિરોધ કરતાં દિગંબરેએ એવી દલીલ કરી કે તેનાથી અમારા પૂજા કરવાના અધિકાર ઉપર તરાપ આવશે. હઝારીબાગની ડિસ્ટ્રિકટ કોર્ટમાંથી આ કેસ રાંચીને સબડિનેટ જજની અઢાલતમાં ગયે. રાંચીની કેટે એ ચૂકાદો આપે કે આ તીર્થની માલિકી સમેતશિખરજી તીર્થની મૂર્તિઓની છે. એટલે દિગં. બને પણ પિતાના ભગવાનની મિલકતની પવિત્રતાની રક્ષા કરવાનો અધિકાર છે. આ કારણે કેટે શ્વેતાંબરને ચેકીદારો માટે આવાસગૃહ, ધર્મશાળા, દરવાજો વગેરે બાંધતા અટકાવવા માટે મનાઈહુકમ ફરમાવ્યો હવેતાંબરોએ આ ચુકાદા સામે હાઈ કોર્ટમાં અપીલ કરી
હાઈ કેર્ટમાં કહેતાંબરે એ જે અપીલ કરી તેને ચૂકાદે સંપૂર્ણપણે દિગબરની વિરૂધમાં આવ્યું. નીચલી કોર્ટના ચુકાદાને ઊલટાવી નાખતાં હાઈકેટે ઠરાવ્યું કે સમેતશિખરજી તીર્થની માલિકી માત્ર બે તાંબરોની જ છે. પટના હાઇકોર્ટના જજે આ ચુકાદામાં જણાવ્યું કે તાંબરો જે બાંધકામ કરી રહ્યા છે તેના દ્વારા દિગંબરના પૂજા કરવાના અધિકાર પર કઈ તરાપ આવતી નથી. આ ચુકાદાથી અસંતુષ્ટ થયેલા દિગંબરે પિવી ક ઊંસિલમાં ગયા, પણ ત્યાં પણ તેમને પરાજય થયે.

Page #918

૧૦૪૬ :
* શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સમેતશિખરજીની માલિકી બાબતમાં તાંબર અને દિગંબરો વડે ચાલતા ઝઘડાનો ઉલ્લેખ કરી પ્રિવી કાઉન્સિલે ફરમાવ્યું કે રાજાએ આખે પહાડ તાંબરોને વેંચી દીધો હોવાથી તાંબરે પાસે આ તીર્થન માલિકીહકક છે, તે પડકારી ન શકાય તેવા પ્રિવી કાઉન્સિલે પોતાના ચુકાદામાં કહ્યું કે યાત્રાળુઓની સંખ્યા વધવાને કારણે પૂજારીઓ તેમ જ મંદિરનું કામ કરતા બીજા નેકરને ત્યાં દૈનિક ધોરણે સે ડામાં રાખ. વામાં આવ્યા છે. આ સામે દિગંબરોએ વાંધો ઉઠાવ્યો નથી. આ પૂજારીઓ અને કરો પહાડ ઉપર રાગમુકામ કરતા હતા તેને હવે પહાડ ઉપર પણ વિવાદ નથી. આ પૂજાએને રહેવા માટે આવાસ યાત્રાળુઓની સગવડ માટે ધર્મશાળા અને ચેક દારે માટે ઓરડીઓ બાંધવાની જરૂર ઉભી થઈ છે. પ્રિવી કાઉન્સિલે આ બાબતમાં કહ્યું કે સૂચિત બાંધકામને કારણે દિગંબરના પૂજા કરવાના અધિકાર ઉપર કઈ તરાપ આવે તેવી શક્યતા નથી. વળી, સૂચિત પ્રવેશદ્વાર વડે દિગંબરને પૂજા કરતા રોકવા માં આવશે, તેમ પણ માની લેવાની જરૂર નથી. તાંબરના માલિકીહક્કનો પ્રિવી કાઉન્સિલે સ્વી: ૨ કર્યો એટલે દિગંબરોના હાથ હેઠા પડ્યા અને તેમણે આ પરિસ્થિતિ સ્વીકારી લીલ, બીજી બાજુ, શ્વેતાંબરે એ યાત્રાળુઓની સુવિધા માટે ધર્મશાળા, પ્રવેશદ્વાર પૂજારીએ માટે એરડીઓ વગેરેનું બાંધકામ કરી લીધું. ત્યાર પછીનાં વીસ વર્ષ ખૂબ જ શાંતિનાં
હ્યાં. તાંબરે તીર્થને વહીવટ કરતા અને દિગબર યાત્રાળુઓ પિતાની પધ્ધતિથી પૂજા કરતા. શ્વેતાંબરો તરફથી તેમને કેઈ અડચણ પડતી નહિ. દિગંબોએ ઈ. સ. ૧૯૩૩થી લઈ ૧૯૬૫ સુધી તાંબરના તમામ હકકે માન્ય રાખ્યા અને કઈ વાંધે વચકા કાઢ નહિ. ઈ.સ. ૧૯૫૩માં બિહાર સરકારે એક નોટિફિકેશન દ્વારા શાંત પાણીમાં એક પથરે નાખે અને સમેતશિખરજીમાં ફરીથી અશાંતિ પેદા ૨ ઈ.
ઈ. સ. ૧૯૧૮ની સાલથી લઈ ઈ. સ. ૧૯૫૩ સુધી પારસનાથ પહાડની માલિકી તાંબરોની હોવા વિશે વિવાદ ન હતું અને સ્વતંત્રતા પછી આવેલી વિવિધ સરકારોએ પણ તાંબરના આ અધિકારને ક્યારેય નકાર્યો નહોતે. બિહાર સરકારે જમીનદારીની પ્રથા નાબુદ કરવા માટે ૧૫૦માં બિહાર લેન્ડ રિફોર્મ્સ એકટ ના કાયદે પસાર કર્યો. આ કાયદા અન્વયે ૧૫૩ની બીજી મેના રોજ એક નેટિફિકેશન (નંબર ૯૫૫-એલઆર–જેડએએન) બહાર પાડવામાં આવ્યું. જેમાં જણાવવા માં આવ્યું કે પારસનાથ પહાડ (તૌઝી નંબર ૨૦-૧)ની માલિકી હવે બિહાર સરકાર પોતાના હાથમાં લઈ રહી છે. તાંબર મૂર્તિપૂજક સંઘે આ નેટિફિકેશનનો જોરદાર વિરોધ કર્યો અને તે પાછું ખેંચી લેવા સરકાર સમક્ષ વારંવાર રજુઆત કરી. આ બધી ચર્ચાઓ, મિટિંગ, પત્રવ્યવહાર વગેરેમાં દસ વર્ષ નીકળી ગયાં. વેતાંબરની રજૂઆતને કારણે બિહાર સરકારે દસ વર્ષ સુધી આ નોટિફિકેશનનો અમલ ન કર્યો. આખરે બિહારના

Page #919

વર્ષ ૬ : અંક ૪૪ : તા. ૨૮-૬-૯૪
: ૧૦૪૭
ત્યારના મુખ્ય પ્રધાને ૧૯૬૪ની પહેલી એપ્રિલે શ્વેતાંબરોની વિનવણ કુકરાવી દીધી અને નોટિફિકેશનને અમલ કરવાનો હુકમ કર્યો. બીજી એપ્રિલે બિહાર સરકારે આખા પહાડને કબજો માત્ર કાગળ ઉપર લઈ લીધા અને ઢોલનગારાં પિટી આ ફેરફારની જાહેરાત પણ કરી લીધી. '
તાંબર જૈનોના બંધારણે બક્ષેલા ધાર્મિક સ્વાતંત્ર્યના મૂળભૂત અધિકારોને પણ બિહાર સરકાર દ્વારા ભંગ થતાં તાંબર મૂર્તિપૂજકોએ સર્વોચ્ચ અદાલતમાં એક રિટ અરજી) નં બર ૫૮ એફ ૧૯૬૪) કરી કહ્યું કે બિહારના લેન્ડ રિફેર્સ એકટ (૧૯૫૦) ની કલમ ૩ (૧) દ્વારા અને ૨ એપ્રિલ, ૧૯૬૪ના ઢઢેરા દ્વારા અમારા મૂળભૂત અધિકારોને પણ, ભંગ થાય છે. આ તબકકે બિહાર સરકારે એવું વચન આપ્યું કે તાંબર જેનોની ધાર્મિક લાગણી ન દુભાય એ કઈ રીતે તે કાઢશે, ત્યારે શ્વેતાંબરોએ રિટ અરજી પાછી ખેંચી લીધી. બિહાર સરકાર સાથે અનેક વાટાઘાટે પછી મૂર્તિપૂજક - તાંબરોએ એક દ્વિપક્ષી કરારને મુસદ્દો ઘડી કાઢયે, જેને પરિણામે તા. ૨ મે, ૧૯૬૫ના રેજ શેઠ બાણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી અને બિહાર સરકાર વચ્ચે એક કરાર કરવામાં આવ્યો અને તેને રજિસ્ટર પણ કરાવવામાં આવ્યું. શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના ત્યારના અ યક્ષ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ આ કરારમાં સમગ્ર તાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન સંઘના પ્રતિનિધિ તરીકે સહી કરી. બિહાર સરકારે આ તીર્થસ્થળ ઉપર મુર્તિપૂજક
તાંબર રેનેના માલિકી, વહીવટ વગેરેના અધિકારો માન્ય રાખ્યા. આ કરારની વિગત નીચે મુજબ છે.
(૧બંગાળમાં ફેટ વિલિયમની હાઈ કોર્ટમાં ચાલેલા કેસ દરમિયાન અદાલતે તાંબરે. જે તમામ અધિકારો ગણાવ્યા હતા તે અને ત્યાર બાદ શ્વેતાંબરોએ પ્રાપ્ત કરેલા અધિકારો બિહાર સરકારે માન્ય રાખ્યા અને એવું વચન આપ્યું કે સરકાર તેમાં કઈ જાતને દખલ નહિ કરે અથવા તો તેને ભંગ થાય તેમ કરવા ની કેઈને રજા આપવામાં નહિ આવે. (જે વેતાંબર દ્વારા પ્રાપ્ત કરેલા અધિકારોમાં ૧૯-૧૮માં ઝઘડે ટાળવા માટે પાલગંજના રાજા પાસેથી મેળવેલા માલિકીહકકેનો પણ સમાવેશ થાય છે.)
(૨ બિહાર સરકારે જાહેર કર્યું કે ૨ મે, ૧૯૫૩ના રોજ જે પરિપત્ર બહાર પાડવામાં બનાવ્યું તેમાં પારસનાથ પહાડ ઉપર આવેલાં મંદિર, ધર્મશાળા વગેરેને સમાવેશ કરવા માં આવતું નથી. આ પહાડ પર જેટલા મંદિર, મુતિઓ, ટેકરીઓ, ટૂંકે અને ધાર્મિક સ્થળો આવેલાં છે, એ તમામનો અંકુશ અગાઉ મુજબ તાંબરેના હાથમાં રહેશે. લાંબો અગાઉ મુજબ જ તીર્થક્ષેત્રમાં પૂજા વગેરે કરી શકશે અને તેમાં સરકાર કેઈ દ ખલ કરશે નહિ.

Page #920

૧૦૪૮ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
(૩) સમેતશિખરજી તીર્થના વિસ્તારમાં જે જંગલ આવેલું છે તેને વહીવટ બિહાર સરકારનું જંગલ ખાતું કરશે, પણ તેઓ તાંબરોને તેમની ધાર્મિક વિવિ ઉત્સવની ઉજવણી વગેરેમાં કયાંય બાધારૂપ નહિ બને. જંગલની પેદાશોના વેચાણમાંથી જે ચેખે નફે થાય તેમાંથી ૬૦ ટકા રકમ શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીને મળે અને બાકીનો ૪૦ ટકા હિસે જંગલ ખાતાને મળે, એવું પણ આ કરારમાં નકકી કરવામાં આવ્યું.
(૪) બિહાર સરકારે તાંબરના અધિકારીને સ્વીકાર કર્યો હોવાથી ૧૯૫૦ના બિહારના જમીન સુધારણા કાયદા મુજબ કઈ વળતર સરકારે તાંબરને ચૂકવવું નહિ, એવું પણ નકકી કરાયું.
(૫) જંગલના વિકાસ અને વહીવટ બાબતમાં બિહાર સરકારને સલાહસુચન આપવા એક સલાહકાર મંડળની રચના કરવી, જેમાં વેતાંબર મુર્તિપૂજક સંઘના બે અને બિહાર સરકારના બે, એમ કુલ ચાર પ્રતિનિધિઓ હોય. આ કમિટીના ચેરમેન ના નામ માટે તાંબરે તરફથી ત્રણ સભ્યોની પેનલ સૂચવવામાં આવે, જેમાંથી બિહાર સક્કાર એક નામની પસંદગી કરે.
(૬) પહાડની ટોચ પરથી અડધા માઈલની ત્રિજ્યા ધાવતો વિસ્તાર જગલ ખાતાના વહીવટથી મુકત રાખવામાં આવે. જંગલ ખાતાના વહીવટમાં જે જમીન રહે તેમાં મૂર્તિ પૂજક વેતાંબરે કોઈ ધાર્મિક હેતુઓ માટે કે યાત્રિકોની સુવિધા માટે બાંધ. કામ કરવા માગે તે જંગલ ખાતા તરફથી કે રાજ્ય સરકાર તરફથી કઈ વાંધો ઉઠાવવામાં આવશે નહિ,
(૭) પારસનાથ પહાડ ઉપર શિકાર, માછીમારી, પશુપંખીની કતલ તેમ જ માંસાહાર ઉપર પ્રતિબંધ કાયમ રહેશે.
(૮) જંગલની જાળવણી માટે જે કઈ જતુનાશક દવાઓ વાપરવામાં આવે તે જૈન ધર્મના અહિંસાના સિધ્ધાંતથી વિરૂધ ન હોય તેની કાળજી રાખવામાં આવશે.
(૯) સરકારી ફેરેસ્ટ ઓફિસર અને તેમના કર્મચારીઓ જૈન સંઘની ધાર્મિક લાગણીઓની પૂરેપૂરી કાળજી રાખશે અને યાત્રાળુઓ પૂજા તેમજ ઉત્સવની ઉજવણી માટે પહાડ ઉપર જશે ત્યારે તેમને કેઈ અંતરાય પહોંચાડવામાં આવશે નહિ.
(૧૦) શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીને ધાર્મિક હેતુઓ માટે જંગલના લાકડાંની કે અન્ય પેદાશની જરુર પડે તો તે જંગલમાંથી પ્રાપ્ત કરવાની પૂરેપૂરી સ્વતંત્રતા તેમને રહેશે.

Page #921

વર્ષ-૬ અંક-૪૪ તા. ૨૮-૬-૯૪:
: ૧૦૪૯
આ રીતે બિહાર સરકારે ૧૯૫૩ના નેટિફિકેશન દ્વારા શ્વેતાંબર જૈન વહીવટ દારો પાસેથી જે કંઈ ઝુંટવી લીધું હતું તે ૧૯૬૫ના કરાર દ્વારા તેમને પાછું આપ્યું. વેતાંબરને ધરપત થઈ, પણ દિગંબરોના પેટમાં તેલ રેડાયું અને તેમણે આ કરાર રઢ કરાવવા ઝુંબેશ શરૂ કરી. આ ઝુંબેશને પરિણામે બિહાર સરકારે દિગંબર સાથે એક અલગ કરાર ઉપર ૧૯૬૬ની સાલમાં સહીસિકકા કર્યા. આ કરારમાં દિગંબરને તીથની માલિકી, વહીવટ, અંકુશ, કબજા વગેરેને કેઈ અધિકાર ન મળ્યા, પણ અગાઉના કેર્ટના ચુકાદાઓ દ્વારા મળેલા પૂજાના અધિકારને સરકારે માન્ય રાખે. જંગલના વહીવટ માટે રચાનારી સલાહકાર સમિતિમાં જેનના જે બે પ્રતિનિધિઓ લેવાની વાત હતી, તેમાં એક પ્રતિનિધિ કાયમ દિગંબર સંપ્રદાયને જ હોય, એમ પણ ઠરાવવામાં આવ્યું.
' જો કે ૧૯૬૬ના કરારમાં એક મહત્વની શરત એ હતી કે તેની કઈ પણ કલમ દ્વારા શ્વેતાંબરેના અથવા દિગંબરના જે કેઈ અધિકારો આ તીર્થ પર પરાપૂર્વથી
સ્થા પત થયેલા છે, તેને ભંગ કરવામાં નહિ આવે કે તેમાં ફેરફાર કરવામાં નહિ આવે. દિગંબરેએ આ કરારને અર્થ એ કર્યો કે તેમને પારસનાથ પહાડ ઉપર ગમે ત્યાં, ગમે તે પ્રકારે બાંધકામ કરવાની છૂટ મળી ગઈ છે. હકીકતમાં, તેમણે ખેલત નં. ૧ ખાતા નં. ૨૫, પ્લોટ નં. ૬૭ની જમીન ઉપર ૨૦ ફૂટ બાય ૧૨ ફુટની સાઈઝને એક પતરાને છોડ અને ૬ ફુટ બાય ૬ ફુટની ઝાઈઝને એક તંબુ પણ ઊભા કરી દીધા. શ્વ તાંબરએ આ અતિક્રમણ સામે વાંધો ઉઠાવ્યા અને તેમાંથી એક લાંબા કાનૂની યુદ્ધને નવેસરથી પ્રારંભ થયો.
દિગંબરે દ્વારા સમેતશિખરજી ઉપર થતા ગેરકાયદે બાંધકામને અટકાવવા શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ ગિરિડિહની જિલ્લા અદાલતમાં દિગંબરે સામે કેસ (નંબર ૧૦ એફ ૧૯૬૭)દાખલ કર્યો. તાંબરની દલીલ એવી હતી કે દિગંબર સંપ્રદાયના કે પ્રતિનિધિને પારસનાથ પહાડ ઉપર આવું બાંધકામ કરવાનો અધિકાર નથી.
તાંબરે બે એવી પણ માગણી કરી કે દિગંબરે સામે ભવિષ્યમાં પણ આવું કઈ પણ પ્રકારનું બાંધકામ કરવા સામે કાયમી મનાઈહુકમ આપવામાં આવે. તાંબરેએ એવી પણ વિનંતી અદાલતને કરી કે દિગંબરને આદેશ કરી તેમણે જે કંઈ મકાન બાંધ્યાં હોય તે હટાવી લેવાનું જણાવવામાં આવે અને મકાનના બાંધકામ માટે તેઓ જે માલસામાન વગેરે પહાડ પર લાવ્યા હોય, તે પણ તેઓ હટાવી લે.
શતાંબરના કેસ પછી દિગંબરોએ પણ ગિરિડિહની કેટેમાં એક કેસ (નંબર ૨૩ એફ ૧૯૬૮) તાંબરે અને બિહાર સરકાર સામે દાખલ કરી તા. -૨-૧૯૬૫નું એગ્રિમેન્ટ રદ કરવાની પ્રાર્થના કરી અને એવી માગણી કરી કે તાંબર અથવા તેમના

Page #922

૧૦૫૦ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) નોકર દિગંબરના બાંધકામને તેડી ના પાડે તે માટે તેમની સામે કાયમી મનાઈહુકમ આપવામાં આવે. દિગંબરે એ એવી પણ પ્રાર્થના કરી કે તાંબરને પર્વત પર કયાંય પણ ધર્મશાળા કે બીજું બાંધકામ કરવાની પરવાનગી આપવામાં ન આવે અને દિગંબરે જે પહાડ ઉપર તેવું બાંધકામ કરે તે તેમને રોકવાને શ્વેતાંબરોને કે ઈ અધિકાર નથી, એવું પણ જાહેર કરવામાં આવે.
ગિરિડિહની ડિસ્ટ્રિકટ કેર્ટ ઉપરના બંને કેસ (એટલે કે ૧૦ એફ ૧૯૬૭ અને ૨૩ એફ ૧૯૬૮) એકસાથે ચલાવવાનું નકકી કર્યું. આશરે ૨૦ વર્ષ સુધી ગિરિડિહની અદાલતમાં આ કસ ચાલ્યું. તે પછી ૩ માર્ચ, ૧૯૯૦ના રોજ તેને ચુકાદો આવ્યા. આ ચુકાદામાં વિદ્વાન ન્યાયમૂર્તિ ચંદ્રસેન ચૌબેએ કરાવ્યું કે પારસનાથ પહાડની માલિકી બિહાર સરકારની છે, પણ તેને વહીવટ, કબજો તેમ જ અંકુશ શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના હાથમાં લેવાથી તેઓ દિગંબરને કે અન્યને બાંધકામ કરતાં અટકાવી શકે છે. દિગબર સામે આવું કઈ પણ બાંધકામ કરવા માટે કાયમી મનાઈહુકમ ફરમાવવામાં આવે છે. ઈ. સ. ૧૯૬૫માં સરકારે તાંબરો સાથે જે કરાર કર્યો તે યોગ્ય છે અને દિગંબરે તેને પડકારી શકે નહિ. વળી, જો દિગંબરો પહાડ ઉપર ધર્મશાળા બાંધવા માંગે છે તેમણે શ્વેતાંબર વહીવટદારોની લેખિત પરવાનગી મેળવવી જોઈએ.
ગિરિડિહ કેટના આ ચુકાદાને કારણે તીર્થના વહીવટ, કબજા, અંકુશ અને સંચાલનના તમામ હકકે માત્ર શ્વેતાંબરના જ કાયમી ઠર્યા એટલે દિગંબરોના હાથ હેઠા પડયા. અદાલતી યુદ્ધમાં સત્યને વિજય થ અને દિગંબરના જૂઠા દાવાઓ ન ચાલ્યા એટલે દિગંબર અગ્રણીઓએ મુખ્ય પ્રધાન લાલુપ્રસાદ યાદવને પિતાના પક્ષમાં લીધા અને તેમની પાસે એક વટહુકમને મુસદ્દો તૈયાર કરાવ્યું. તાંબર અગ્રણીઓને આ વાતની ગંધ આવી જતાં તેમણે ફરી કેર્ટમાં ધા નાખી અને એવી પ્રાર્થના કરી કે બિહાર સરકારને આ વટહુકમ બહાર પાડતાં રોકવામાં આવે. આ કેસની સુનાવણી ચાલતી હતી એટલામાં તા. ૧૨-૭-૯૩ના રોજ બિહાર સરકારે અદાલતમાં એક સોગંદનામું આપી જણાવ્યું કે સરકારનો ઈરાદે તાંબાના વહીવટ. કબજા અને અંકુશનો પડકારવાનું નથી અને તીર્થના વહીવટ માટે ત્રીજુ બેડ બનાવવાને સરકારને કેઈ ઈરાદે નથી.
ગિરિડિહની અદાલતે સમેતશિખરજી તીર્થભૂમિ ઉપ૨ કઇ પણ જાતનું બાંધકામ કરવા સામે દિગંબરોને કાયમી મનાઈહુકમ આપ્યો હોવા છતાં દિગંબરોએ ૧૯૯૧ ના એકબરમાં શ્રી દિગંબર જૈન સમેર્ધાચલ વિકાસ સમિતિ બનાવી ચપરા કુંડ નજીક કેટલુંક બાંધકામ કરવા માંડયું. આ વાત તાંબર વહીવટદારના થાનમાં આવી એટલે

Page #923

વર્ષ : ૬ અંક ૪૪ તા. ૨૮-૬-૯૪
૧ ૧૦૫૧
તેમણે રાંચીની હાઈ કોર્ટમાં અપીલ કરી. વડી અદાલતે ૩૧-૧૦-૧૯૯૧ના રોજ એક આદેશ દ્વારા આ બાંધકામ રોકવા જણાવ્યું, પણ દિગબરોએ અદાલતી આદેશની અવગણના કરતાં હતાંબરેએ રાંચીની કોર્ટમાં કન્ટેસ્ટ ઓફ કેને કેસ દાખલ કર્યો છે, જેનો ચુકાદો આવવાને હજી બાકી છે.
ગિરિડિહની કેટે ૧૯૯૦ના માર્ચમાં જે ચુકાદો આપ્યો તેની સામે વેતાંબરેએ, દિગંબરોએ અને બિહાર સરકારે એમ ત્રણેય વિવિધ કારણે સર હાઈ કેર્ટમાં અપીલ કરી છે. આ અપીલને હજી ચુકાદે આવ્યું નથી.
ક્રમશ)
રઝળતાં દસ કરોડ બાળકે કેફી પદાર્થો-દારૂના-બંધાણી
જીનીવા, તા. રરમી એપ્રિલ. (એ.એફ.પી.) ગરીબીના ગમને ભૂલવા માટે વિશ્વભરમાં શેરીમાં રઝળતા લગભગ દસ કરોડ જેટલા બાળકે કેફી પદાર્થો-દારૂ અથવા તે બીજા કેઈ વ્યસનના બંધાણી બની ગયા હોવાનું યુનેનું આરોગ્ય અધિકારીએ જણાવ્યું હતું,
મોટા થઈ રહેલા આ બાળકોને ઔષધ વગેરે પદાર્થોની લત લાગી ગઈ હોવાનું વિશ્વ આરે ગ્ય સંસ્થા (હ)ના એડીશન પ્રોજેકટના વડા એન્ડ બેલે જણાવ્યું હતું. | સામાન્ય પણે આ લતની શરૂઆત કેફી પદાર્થોના સેવનથી થતી હોય છે એમ બેલે ગઈકાલે જણાવ્યું હતું. શેરીમાં રઝળતા બાળક માટેના પ્રોજેકટ પર તેઓ કામ કરી રહ્યા છે.
પછી આની યંત્રવત આદત પડી જતી હોય છે, કયારેક કામ કરવા માટે જાગવા, અથવા તે હિંસાના ભયથી સાવધ રહેવા, શારિરીક અને માનસિક યાતના ઘટાડવા અને ક્યારેક એનાથી જ પેટ ભરી લેવાની નિસહાયતાને લીધે શેરીમાના આવા બાળકે એક થા બીજ પદાર્થના સેવનના બંધાણી બની જતા હોય છે, એમ બેલે જણાવ્યું હતું.
વાટેમાલામાં દશમાંથી નવ જેટલા શેરીમાના બાળક રંગના ઉત્પાદનમાં વપરાતા દ્રાવણ ગટગટાવી જતા હોય છે. ઉપરાંત હલકા પ્રકારના ગુંદર અને એના જેવાજ બીજા જલદ પદાર્થોના તેઓ બંધાણી હોય છે.
આને લીધે અપેષણ, વેશ્યાગીરી અને એઇડ્રઝ તરફ આવા બાળકે વળી શકે છે એવી ચેતવણી બેલે આપી હતી.
૧૯૯૩ની સાલમાં આ કાર્યક્રમ બ્રાઝિલ, ઈજિપ્ત, હેન્ડરસ, ભારત, મેકિસકે, ફિલિપાઈન્સ અને ઝાંબિયાના શહેરો માટે શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ કાર્યક્રમ હવે બીજ વીસ શબ્દો માટે લંબાવવામાં આવ્યા છે.
(મુ. સ) સત્તા અને વૈભવઝા ની એને આવ્હાત ફયાથી સમજાય.

Page #924

-
૯
-
-
-
-
-
- -
-
-
-
જેને રામાયણના પ્રસંગો
૨૧, અંજનાનો પૂર્વભવ
- શ્રી ચંદારાજ
ગિરીની ગુફામાં દયાનસ્થ અમિતગતિ હવે અંજનાસુંદરીને પૂર્વભવ કહેતાં મુનિને જોતાં અંજના અને વસંતતિલકાએ મુનિવર કહે છે કે-આ ભવથી ત્રીજા ભવે વંદન કર્યા. અને તે મુનિવરે ધ્યાન પારીને કનકપુર નગરના કનકરથ રાજાની કનકોદરી જમણે હાથ ઉચા કરીને તેમને મનમાં અને લક્ષમીવતી એમ બે રાણીઓ હતી. ચિંતવેલા કલ્યાણ રૂપ બગીચાની નહેર લહમીવતી ચુસ્ત શ્રાવિકા હતી. મૃત્યમાં સમાન ધર્મલાભના આશીષ આપ્યા. રત્નમય જિનબિંબ ભરાવીને તે હંમેશા
ફરીથી નમસ્કાર કરીને વસંતતિલકાએ ભગવાનની ઉભયકાળ પૂજા-વંદના કરતી મુનિવરને અંજનાનું પહેલેથી છેક સધીન હતી. ઈર્ષ્યાથી બળેલી કનકેદરી એ એક દુઃખ કહી સંભળાવ્યું. અને પૂછયું કે- વખત તે પ્રભુ-પ્રતિમાને ગૃહત્યમાંથી “હે ગુરૂદેવ ! આ અંજનાના ગર્ભમાં કેણ ઉઠાવી લઈને અપવિત્ર એવા ગંધાતા ઉકછે ? અને કયા કર્મના ઉદયથી તેની આવી ૨ડ ની અંદર નાંખી દીધા. આ જ સમયે દુર્દશા થઈ છે !
ત્યાંથી પસાર થતાં જયશ્રી નામના સાધ્વીજી | મુનિવરે કહ્યું-આજથી છઠ્ઠા ભવે મંદર
ભગવંતે તે જોઈને કહ્યું-“અરે બાઈ ! તે નામના નગરમાં દમયંત નામનો વણિક
આ શું કર્યું? ભગવાનની પ્રતિમાને અહીં પુત્ર હતું. તે વખતે તેણે મુનિવર પાસેથી
અપવિત્ર-ગંધાતા ઉકરડામાં નાંખતા તારા ઘમ સાંભળીને દાન-તપાદિ અનુષ્ઠાન કર.
વડે તારો આત્મા અનેક ભવમ દુઃખ વાનું શરૂ કર્યું. મૃત્યુ પામીને તે બીન પામનારે બનાવાયે.” દેવલોકમાં ગયે. ત્યાંથી ચવીને સિંહચંદ્ર આ સાંભળીને અનુતાપવાળી તેણે તે નામને રાજપુત્ર થયો. ત્યાંથી મૃત્યુ પામીને પ્રતિમાને ત્યાંથી ગ્રહણ કરીને સ્વચ્છ તે દેવલોકમાં ગયે. ત્યાંથી આવીને સિંહ. કરીને અને અપરાધની ક્ષમા માંગીને વાહન નામે રાજપુત્ર થયે. દીક્ષા લઈ ગ્યસ્થાને સ્થાપન કરાયા. ત્યારથી માંડીને દુસ્તપ તપ તપીને લાંતક નામના દેવ સમ્યકૃત્વને ધરનારી તે જૈન ધર્મનું પાલન લોકમાં ગયો. અને ત્યાંથી રવીને તે તારી કરતી કરતી મૃત્યુ પામીને સૌધર્મ દેવસખિના ઉદરમાં આવે છે. ગુણોના લેકમાં દેવ થઈ. અને ત્યાંથી આવીને તે સ્થાનભૂત તે પ્રચંડ શકિતશાળી વિદ્યા- મહેન્દ્ર રાજાની પુત્રી અંજના બની અત્યારે ધરેશ્વર થશે. અને આજ ભવમાં ચરમ- આની જે ભયંકર કરૂણ દુર્દશા થઈ છે તે શરીરી તે મેક્ષ પામશે.
અરિહંત પરમાત્માની પ્રતિમાને ઉકરડામાં

Page #925

વર્ષ ૬ : અંક ૪૪ : તા. ૨૮-૬-૯૪
: ૧૦ ૫૩ ફેંકી દીધા હતા તે કર્મના વિપાકના કારણે હણી નાંખનાર પ્રાણી અષ્ટાપદ છે.) રૂપ થઈ છે. અને તું આં અંજનાની પૂર્વભવમાં વિકવ્યું. અને તે રૂપને જોતાં જ સિંહ બહેન હતી અને કનકેરી એ ઉકરડામાં ત્યાંથી જીવ લઈને ભાગી છૂટયે. પછી પ્રતિમાને ફેંકી દીધેલા તે દુષ્કાયની અનુ. પિતાના મૂળ રૂપમાં આવીને તે અધિમેદના કરનારી હતી. તેથી અંજનાની ઠાયક દેવે બન્ને સખિના પ્રમોદને માટે સાથે સાપ તું પણ તે વિપાકને ભોગવી પ્રિયા સાથે શ્રી અરિહંત પરમાત્માની રહી છે. જો કે હવે પૂર્વભવન તે કમ સ્તુતિ કરી.તે ગુફામાં સ્વસ્થતા પૂર્વક રહેતી લગભગ ભોળવાઈ ગયું છે. ભવભવ શુભ બને સખિઓ શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામીની ઉદય કર વનારા જૈનધર્મને તમે ગ્રહણ કરે. પ્રતિમાને સ્થાપન કરીને પૂજવા લાગી.
અચાનક જ અહી અંજનાના મામા સમય જતાં એક દિવસ અંજનાએ આવી ચડશે. અને તે તમને તેના ઘરે લઈ વજી, અંકુશ, અને ચક્રના ચિન્હ યુકત જશે. અને નજીકના સમયમાં જ અંજ- પગ પાળા પુત્રને (સિંહને સિંહણની જેમ) નાને તેના પતિ સાથે મેળાપ થશે.”
જન્મ આપ્યા.' આમ કહીને તે મુનિવર આ બન્નેને વસંતતિલકાએ બધું જ સૂતિ કમ અરિહંતનાં ધર્મમાં સ્થિર કરીને આકાશ અતિ ઉલ્લાસ પૂર્વક કર્યું. માર્ગો ઉડી ગયા.
ખેળામાં પુત્રને ધારણ કરીને દુઃખી આ બાજુ મુનિવર ઉડી ગયા પછી થયેલી અંજના સુંદરી ગુફાને રડાવતી ડી જ વારમાં એક ભયંકર-વિકરાળ હોય તેમ ચોધાર આંસુડે રડી પડી. અને ૌદ્ર સ્વરૂપવાળી યુવાન સિંહ ભયંકર હયાવરાળ કાઢતી કાઢતી પુત્રને કહેવા ગર્જનાઓ કરતે કરતે પિતાની તરફ લાગી કે-હે વત્સ ! આ જંગલમાં જન્મેલા આવી રહેલ સિંહ અંજના અને વસંત- તારો પુણ્ય વિનાની અભાગણી હું જન્મતિલકાએ જોયે. અને જોતાં જ અબળા સવ અરે રે! શી રીતે ઉજવું ? હૈયાની બને ભયથી આખા શરીરે થર
આ રીતે રડતી તે અંજનાને જોઈને થર ધ્રુજવા લાગી. મત મેઢું ફાડીને જ
ત્યાં આવીને પ્રતિસૂર્ય નામના બેચરે જ સિંહના રૂપે તદ્દન વધુને વધુ નજીક
અંજનાને મધુર વાણીથી રૂદનનું કારણ આવી રહ્યું હતું. વિકરાળ સિંહની નજર
પૂછયું રડતી સખી વસંતતિલકાએ બધું જ ચૂકવીને અહીંથી ભાગીને કયાં ય આ વિગતથી કહી સંભળાવ્યું. સાંભળતાં જ શકાય તેવી કેઈ શક્યતા નથી. ભયથી
પ્રતિસૂર્ય વિદ્યાધરે પોતાની અંજનાને મામા ધ્રુજતી હરણીઓની જેમ બને સખિઓ
તરીકેની ઓળખ આપી. આથી તે અંજના કિંકર્તા મૂઢ બનીને નિકટને નિકી સુંદરી વધુને વધુ રડવા લાગી. આવી રહેલા મોતને સગી આંખે જોઈ મીટાવલોકના
કારણ કે-યુનનવીભવેત્મા દાખ
ઈષ્ટ વ્યકિતને (સ્વરહી છે. પરંતુ... તે ગુફાના મણિચૂલ નામના જનને જોતાં વિસરાયેલું દુઃખ ફરી યાદ અધિષ્ઠા ક દેવે અષ્ટાપદ પ્રાણીનું (સિંહને આવે છે.

Page #926

ડોમ્બીવલી (પૂર્વ)માં શાંતિનગર મળે નૂતન જિનાલય તથા આરાધના ભવન-ઉપાશ્રય નિર્માણમાં તથા ભૂમિદાનમાં
લાભ લેવા નમ્ર વિજ્ઞપ્તિ હરિ નૂતન આરાધના ભવન નિર્માણમાં તથાભૂમિદાન સાથે સાધારણુ ખાતાની યોજના વિજય
નક રૂપિયા ૧ શ્રી દેરાસર તથા ઉપાશ્રયની જમીન દાતા તરીકે
૭,૧૧,૧૧ ૨ ઉપાશ્રય બહારમાં નામકરણને આદેશ અપાઈ ગયેલ છે.
૪,૧૧,૧૧) ૩ ઉપાશ્રય ગેલેરી હાલને આદેશ અપાઈ ગયેલ છે.
૨,૦૧,૧૧) ‘૪ ઉપાશ્રય પ્રવચન હાલ
૨,૫૧,૧] ૫ ઉપાશ્રય અંદર ગ્રાઉડ હલને (૩૦X૪૦)
૨.૦૧,૧૧૧) ૬ કેસર સુખડની રૂમને નકરે
૫૧,૧૧ ૭ દેરાસર-ઉપાશ્રય પેઢી-ઓફિસને નકરે
૫૧,૧૧, ૮ ભૂમિદાન સાથે સાધારણ ખાતાની બોન્ડ યોજનામાં
૧,૧૧૧) (તે તે સ્થાન ઉપર આરસની તકતી મુકવામાં આવશે.) નૂતન જિનાલયના નિર્માણમાં લાભ લેવાની યોજના વિષય
લાભ લેનાર નકરો રૂપિયા ૧ મુળ નાયકને ગભારો-શ્રી અગાશી જેન તીથ, મુનિસુવ્રત સ્વામી જૈન દેરા. ૧,૧૧,૧૧૧ ૨ મુળ નાયકની જમણી બાજુને ગભારે આદેશ અપાઈ ગયેલ છે. ૬૧,૧૧૫ ૩ મુળ નાયકની ડાબી બાજુને ગભારે
૬,૧૧૧] ૪ મુળ નાયકજી ઉપરનું શિખર
૩.૧૧,૧૧૧] ૫ જમણી બાજુ શિખર
૧,૧૧,૧૧૧). ૬ ડાબી બાજુ શિખર
૧,૧૧,૧૧૧ ૭ દેરાસરજીનું મુખ્ય દ્વાર આદેશ અપાઈ ગયેલ છે
૪૧,૧૧૧ ૮ દેરાસરજીનું જમણી બાજુનું દ્વાર
૩૫,૧૧) ૯ દેરાસરજીનું ડાબી બાજુનું દ્વાર
૩૫,૧૧ ૧૦ કેરી મંડપને નકરે
૫૧,૧૧૭ ૧૧ સન્મુખ શણગાર ચેકીને નક
૭૧,૧૨૧) ૧૨ મંડપ ચેકીને જમણે દરવાજા ૧૩ મંડપ ચોકીને ડાબે દરવાજે
૨૫,૧૧૭ ૧૪ રંગ મંડપ
૧,૫૧,૧૧૧). ૧૫ ઘુમ્મટ
૧,૫૧,૧૧) (અનુ. ટાઈટલ ૩ પ૨)
૨૫,૧૧૧]

Page #927

91E. ELHE
ટુકવાડા વાપીમાં પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ સર્વત્ર ગગનભેદી જયનાદ ગુંજયા હતા,
ભવ્યતાથી સપન' , ધર્મપ્રિય શ્રી હીરજી પેથરાજ ધરમસી શ્રી ઓશવાળ ચેરીટેબલ ફાઉન્ડેશન હરણીયા પરિવાર ડબાસંગ લંડન તરફથી મુંબઈ સંચાલિત શ્રી હાલારી વિશા એસ. દાન મળેલ વિશાળ જમીનમાં બંધાયેલ વાલ શાંતિધામમાં નવનિર્મિત જિનાલયમાં ઓશવાળ હેલીડે હેમમાં દહેરાસરની શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી, શ્રી પાર્શ્વનાથજી, પ્રતિષ્ઠા સાથે ભેજનશાળાનું ખાતમુહૂર્ત શ્રી શ્રેયાંસનાથજી ભગવાનને ગાદીનશીન દાતા શ્રી હીરજી પેથરાજ તથા શ્રીમતી કરવાને પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પાંચ દિવસીય, કસ્તુરીબેન વતી શ્રી અમૃતલાલભાઈ, દવાવિવિધ, અનુષ્ઠાને સાથે ભવ્યતા પુર્વક ખાનાનું ખાતમુહૂર્ત દાતા શ્રી કેશવજી પ્રાચિન સાહિત્યધારક આચાર્ય ભગવંત ભારમલ સુમરીયા ગેઈ-જવાળા મુલુન્ડનાં પ. પૂ. શ્રી જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મ. તથા શુભ હસ્તે તેમજ ઉપાશ્રય આરાધના ભવન તપોભૂતિ આ. ભ. શ્રી અમરગુપ્ત સૂરી- નંબર–૧–નું ઉદ્દઘાટન દાતા શ્રી રણમલ શ્વરજી મ. સા. આદિ મુનિગણની મંગલ રામજી ગુઢકા ગાગવાવાળા–સાયન તથા નિશ્રા અને પૂ. સાધવીજીએ શ્રી મણિપ્રભા- નંબર-૨ નું ઉદ્દઘાટન દાતા શ્રી મુળચંદ શ્રીજી શ્રી અનંતપ્રભાશ્રીજી શ્રી સ્વયંપ્રભા- ભેજાભાઈ ગોસરાણી લાખાબાવળવાળાનાં શ્રીજી આદિ ઠાણુઓનાં સાનિધ્યમાં લંડન, વરદ હસ્તે કરવામાં આવ્યું. ત્રણ પ્રતિમાજી કેનીયા, મુંબઈ, ભીવડી હાલાર, જામનગર, પધરાવવાને લાભ શ્રી નેમચંદ રાયસીભાઈ વિગેરે સ્થળેથી પધારેલા હજારો યાત્રિકોની સમરીયા ડબાસંગવાળા. શ્રી ખેતસી ભારમલ હાજરીમાં ઉજવાયેલ છે. દેરાસર બંધાવ. સમરીયા ગઈકવાળા તથા શ્રી ઝવેરચંદ નાર તથા મહત્સવનાં આયેાજકભાઈ શ્રી વિરપાર નગરીયા જખરવાળા તરફથી નેમચંદભાઈ રાયસી રૂપ સુમરીયા પરિ. લેવાયેલ તેથી તેમનું તથા પંચાહિકા વાર ડબાસં વાળા-મુલુન્ડ તથા ફાઉન્ડે- મહોત્સવમાં નવકારવી અને જમણુના અને શનનાં ચેરમન શ્રી કપુરચંદ રાયસીભાઈ શ્રી સાધારણ, જીવદયા ફંડનાં દાતાઓ શાહે સમગ્ર કાર્યક્રમનું સુંદર સંચાલન તથા મહત્સવની સફળતા માટે રાત દિવસ કર્યું હતું.
જોયા વિના તનતોડ પુરૂષાર્થ કરનાર સેવાતા. ૧-૫-૯૪ રવિવાર સવારે ૧૧-૧૦ ભાવી વડીલ અને નવ યુવાનેનું આ પ્રસંગે મિનિટે પ્રભુજીને પધરાવ્યા ત્યારે ભાવિકે વિશિષ્ટ બહુમાન સંસ્થાનાં ટ્રસ્ટી શ્રી મગનઆનંદો ઉલાસથી ઝુમી ઉઠયા હતા. અને ભાઈ મારૂનાં પ્રમુખ સ્થાને કરવામાં આવેલ.

Page #928

૧૦૫૬ :
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) ઉનાળાની રોતાઓના ઉપયોગ માટે રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના શિષ્યપ. પૂ. શ્રી જિનેન્દ્ર સૂરીજી મ. સા. ની ૨ પ. પૂ મુ. શ્રી ભુવનદ્ર વિજય પ્રેરણાથી જ્ઞાન પ્રચારક શ્રી નરેન્દ્ર કામદાર મ. સા., પ. પૂ. મુકિતધન વિ. મ. સા. ગઢડાવાલા દ્વારા જ્ઞાન સંસ્કાર સન્નનાં તથા પ. પૂ. પુણ્યધન વિ. મ. સા. ની આજનમાં બાલ બાલિકાઓએ ઉત્સાહથી નિશ્રામાં ભવ્યતા પૂર્વક થઈ ભાગ લીધો હતો. તેઓને ઈનામ પ્રભાવનાં ' સવારે ૯ કલાકે રથયાત્રા વરઘોડે. અપાયેલ સુપ્રસિદ્ધ વિધિકાર શ્રી નવિનચંદ્ર શહનાઈ વાદકે, ગજરાજ પરથી ચાંદીની બાબુલાલ શાહ વિધિ વિધાન અને પૂજા લગડીઓ સહિત વષીદાન આ પતા મહેશભાવનામાં શ્રી વિમલ જિનેન્દ્ર સંગિત ભાઈ મનસુખભાઈ શાહ, એ ઘેડાની મંડળ જામનગરે રંગ જમાવ્યું હતું. બગ્ગીમાં ભગવાન મહાવીર પ્રભુને સુંદર જલયાત્રાનાં ભવ્ય વરઘોડાનું આયોજન ફેટ લઈ પ્રવિણચંદ્ર નાથાલાલ દલાલ થયેલ ટુકવાડા ગ્રામ પંચાયતનાં સરપંચ પરિવાર બેઠેલ. નયનરમ્ય ચિત્તાકર્ષક શ્રી જયંતીભાઈ દેસાઈ સહિત ગ્રામ્ય ગોઠવણીમાં શણગારેલ બળદગાડામાં ભગજનતાએ અને શ્રી હાલારી વિશા ઓસવાલ વાનનું પારણું, ચોદ સુપને, અને પ્રભુ સમાજ વાપી–મુંબઈ–ભીવંડી-અને જામ. જીના ફોટા લઈ કુમારપાળ કાપડીયા બેઠેલ નગર તથા હાલારના ગ્રામ્ય યુવાને તથા ચાંદીના રથમાં પરમાત્મા મહાવીર પ્રભુની ફાઉન્ડેશનનાં ટ્રસ્ટી મંડળ તન મન અને સુંદર પ્રતિમા લઈ પ્રકાશભાઈ ગાંધી પરિ. ધન વડે પુરૂષાર્થ કરી આ મહોત્સવને વાર બેઠેલ. પૂજય ગુરૂદેવેની નિશ્રામાં રથયશસ્વી રીતે સફળ બનાવ્યો.
યાત્રા જેમ જેમ રાજમાર્ગ પરથી પસાર
થતી તેમ ભાવિક શ્રાવક-શ્રાવિકાની શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવંત
સંખ્યા વધતી ગઈ. * રથયાત્રા કમુબાળા જન્મ કલ્યાણક તથા શ્રી ર૦ વિહર- હોલ પર આવી. સભાના રૂપમાં ફેરવાઈ. માન જિનેકવર કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક ભગવંત મહાવીરની વાસક્ષે પૂજા નવ ઉજવણી ચત્ર સુદ ૧૩+૧૪ તા. અંગે શ્રી દિપકભાઈ અરવિંદભાઈ ગાંધી
* ૨૪-૪-૯૪ રવિવાર પરિવારે ઉછામણ બલી કરેલ. પૂ. ગુરૂ -
વડોદરા : શ્રી રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી દેવાનું ગુરૂપૂજન ઉછામણી બેલી પ્રવિણઆરાધના ભુવન પીપળાશેરી વડોદરા ખાતે
ચંદ્ર નાથાલાલ દલાલે કરેલ. પ્રભુ મહાજૈન શાસન સેવા ગણું વડોદરાના ઉપર્કમે
વીરને જીવન સંદેશ એ વિષય ઉપર શ્રી મહાવીર સ્વામી જન્મ કલ્યાણક તથા
પૂજ્યશ્રીના પ્રવચન બાદ પધ રેલ સર્વેને
બુંદી લાડુ અને સેવના ભાથાના પેકેટની ૨૦ વિહરમાન જિન કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક પ્રભાવના થયેલ. શ્રી જયેન્દ્રભાઈ વેલજીજવણી પરમ શાસન પ્રભાવક સુસમર્થ ભાઈ હરણિયા તરફથી રૂ. 11 નું સંઘયાત્મયોગી પ. પૂજ્ય આ. શ્રીમદ્ વિજય પૂજન થયેલ.

Page #929

વર્ષ ૬ : અંક ૪૪ : તા. ૨૮-૬-૯૪
બપોરે ૩ થી ૪ સમુહ સામાયિક થયેલ કવરજી આરાધના ભુલન ઘડીયાળી પોળ જેમાં રૂ. ની પ્રભાવના થયેલ પીપળા શેરી ખાતે જૈનશાસન સેવા ગણ
રાત્રે પીપળાશેરી દેરાસર શ્રી ચિંતામણી વડેદરાના ઉપક્રમે ભવ્યતાથી થઈ. સુંદર પાર્શ્વનાથજી તથા શ્રી મહાવીર સ્વામી શાસન પ્રભાવના થઈ. અને ઝવેરાતની લાખેણી અંગ રચના સરત-છાપરીયા શેરી મળે ૫. પૂ.આ તેમજ ૨૮ તાકર પચીશીની સમુહ-સ્તુતિ શ્રી વિજય અમરગુપ્તસૂરીશ્વરજી મ.ના થયેલ ભાવનામાં શ્રી રાજેશભાઈ અને રાજે.
વરદ હસ્તે નટવરલાલ લહમીચંદ સંઘવી ન્દ્રભાઈ મહેતા પાદરાવાળાએ પ્રભુભકિતના ના સુપુત્ર નીલેશભાઈની દીક્ષા જેઠ વદ-૩ના રમઝટ બોવેલ.
થયેલ તે પ્રસંગ ત્રણ દિવસનો મહોત્સવ આ દિવસે સમસ્ત વડોદરા શહેરમાં તેમના તરફથી જાયેલ. ૩૬ જિનાલમાં પ્રભુજીને આંગી રચાયેલ. પારેવાને વાર, ઢોરને ગોળ ખવડાવવામાં આવેલ. આમ પ્રભુજીના કલ્યાણકની ઉજવણી
- સૂચના : જેનશાસનને હવે પછીને શાશ્વતી અ યંબીલની ઓળીની આરાધના અંક નં. ૪૫-૪૬ સંયુકત અંક તરીકે સાથે સૌ પ્રથમ વખત શ્રી રામચંદ્રસરી. તા ૧૨-૭-૯૪ના પ્રકટ થશે.
(અનુ. પાન ૧૦૫૪ નું ચાલુ) ૧૬ કેરી મંડપને જમણી બાજુને ગોખલે
૨૧,૧૧] ૧૭ કેરી મંડપને ડાબી બાજુને ગોખલે
૨૧,૧૧૧] ૧૮ દેરાસજી સંકુલને મુખ્ય દરવાજો
૧,૫૧,૧૧૧] ૧૯ રંગ મંડપને જમણી બાજુને ગે ખલે
૨૧,૧૧૭ ૨૦ રંગ છેડાને ડાબી બાજુને ગોખલે
૨૧,૧૧૧] ( પત્ર વ્યવહાર તથા માહિતી માટે :-(૧) શ્રી પભકિત છે મૃ. પૂ. ત. જેન સંઘ, જૈન મંદિર, સાઈ સદન, પાંડુરંગવાડી, શાંતિનગર, ડેમ્બીવલી (ઇસ્ટ). પીન-૪૨૧ ૨૦૧, તથ (૨) ચીમનલાલ અમીચંદ દોશી, દેશી સ્ટીલ સીડી કેટ, ૪૧, કાપડીયા ચેમ્બર, ૫૫ દેવજી રતનશી માગ, કર્ણક બંદર, મુંબઈ- ૪૦૦ ૦૦૯ ફેન ઓ. : ૩૭૨ ૨૦ ૭૮, ઘર : ૫૧૨ ૬૫ ૯૮. ઉપરના આદેશ લેનાર ભાગ્યશાળીના–સંઘના નામે આરસની તકતીમાં
લખવામાં આવશે,

Page #930

શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) ૦૦૦૦૦૦૦૦enesses
TU
STILITIES
૦ ૦૦૦૦૦
:
” સ્વ પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ હું
පපපපපපපපපපපපපපපපපප
૦ સંસાનું સુખ મજાથી ભોગવવું, અને પુણ્યથી મળેલું પણ સુખ ખરાબ ન લાગવું ?
તે પણ અવિવેકનું લક્ષણ છે ! 0 ૦ પુણ્યથી મળેલ સુખ ગમી જાય તે અવિવેક પણ ગમી જાય અને તરત જ દુઃખ 9 0 થાય કે આ ન ગમવા જેવી ચીજ કેમ ગમે છે તે વિવેક કહેવાય!
0 0 ૦ વિવેકી આત્માના રાગ-દ્વેષ-કોલ–માન-માયા-લોભ અને મહ તેના નોકર છે. 9 છે જ્યારે અવિવેકી આત્મા માટે તે બધા તેના સગા બાપ જેવા છે, તેમનું ધાર્યું છે તેની પાસે કરાવનાર છે અને નરકાદિમાં ભટકાવનાર છે.
છે ૦ સંસાર તે પુણ્ય પાપનું નાટક છે. તેમાં ખરાબ આદમી પણ સારા તરીકે પૂજાય Q
અને સારા આદમી ખરાબ તરીકે પૂજાય. સારા આ માં સારું કામ કરે અને બેટા ? નિંદા કરે તો સારું કામ મૂકી દેવાય કે સારા તરીકે મજબુત રહેવાય? આજે તે છે નાગાઓ ફાવે છે તે તમારે તેવા થવું છે? ધર્મની નિંદા કરનારા ઘણું છે તે કે
ધર્મ મૂકી દેવો છે? ૦ ધર્મ તે કરવા ધારે તે જ કરી શકે જ્યારે પાપ તે બધા જ કરે.
૦ ધમ પુરુષાર્થ કરીએ તે જ થાય. ધર્મ માટે પુરુષાર્થની જ પ્રધાનતા. સુખ દુઃખમાં છે ૪ જ કમ માનવાનું કમેં આપેલા દુઃખને સુખ માનવાનું. કમે આપેલા સુખને દુઃખ છે
માનવાનું દુઃખ ભોગવતાં આવડે તે સુખ જ થાય. સુખ ભેગવતાં ન આવડે તે છે દુખ જ આવે. ૦ અચરમાવર્ત કાળમાં કર્મ બળવાન. ચરમાવર્તકાળમાં આવ્યા પછી જીવ ઉદ્યમ કરે
તે જીવ બળવાન. ત્યાં કમ હારી જવાનું. ૦ ભાવ ન આવ્યા તે ધર્મ નહિ કરવાને તેમ નહિ પણ ભાવ લાવવા ય ધર્મ
કરવાને અને ભાવ આવ્યું તે તેને ખીલવવા ય ધર્મ કરવાને. seasooooooooooooooo0. જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ)
c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિવિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું ફોન ૨૪૫૪૬
පිංපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප8

Page #931

૨ – ૪૫-૪૬ 7મો ૨૩૦Iણ તાયફાઓi aણમા. મહાવીર Vઝવણા
en zoy erod Berlod esu cel yupo 41.
Dh| Rાણl|
સવિ જીવ કરૂં
અઠવાડકી
શાસન રસી.
૦ તે જ સાચે બંધુ છે. भतगिहमज्झमि पमायजलणजलियंमि मोहनिदाए । उट्ठवइ जो सुयंतं सो तस्स जणो परमबंधू ।।
પ્રમાદ રૂપી અગ્નિથી બળતા એવા ભવ રૂપી ગ્રહની મધ્યમાં, મેહની નિદ્રાથી સૂઇ રહેલાને જે ઊઠાડે છે, તે $ તે જ મનુષ્ય તેનો સાચો બંધુ છે.
હા.ટી. ડી ટી -: જૈન શાસન લવાજમ :- (નવા દર) | 5. ૧ વર્ષમાં રૂા. ૫૧] પાંચ વર્ષમાં રૂા. ૨૫૧] | ૨ વર્ષ રૂા. ૧૦) આજીવન રૂા. ૫૦] .
લવાજમ વાર્ષિક | શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય | લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા. 10 શ્રત જ્ઞાન ભવન, ૪પ સ્ટિંગ્વજય પ્લોટ
દેશમાં છે. દ. જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1NDIA- PIN-361005
9 879 *

Page #932

જૈન શાસન માટે આ છેલ્લી ટહેલ છે
શાસન પ્રેમીઓ જરૂર વધાવી લેશો. શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ (લાખાબાવળા) સંચાલિત છે છે જેન શાસન” અઠવાડિક-સાતમા વર્ષના પ્રારંભે સં. ૨૦૫૦ શ્રાવણ વદ-૩
મંગળવાર તા. ૨૩-૮-૯૪ ના પ્રગટ થશે. વિશેષાંક જૈન રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ
મગળવાર ન
| દર વર્ષની જેમ આ ૭મા વર્ષના પ્રારંભે જૈનશાસનના પરમ આરાધક શ્રમણ ભગ- ૨ છે વંતે, શ્રમણ ભગવતે અને શ્રમણોપાસકે તથા શ્રમણે પાસિકાઓ છે. તેમાં “જેન છે
રત્ન શ્રમણે પાસિકાઓ” વિષય ઉપર વિશેષાંક પ્રગટ થશે. છે. શ્રી જૈન શાસનનું લવાજમ ૫૧ રૂ. છે. ખર્ચ ૮૦ રૂા. લાગે છે તેથી ખર્ચને ! 8 પહોંચી વળવા વિશેષાંકની યોજનામાં શુભેચ્છક આદિ બનાવાય છે તે કાયમી ધોરણે ૨ છે કરાય તેમ ઘણું ભાવિકે ઈચ્છે છે અને તેથી વિશેષાંકની કાયમી યેજના રજુ કરી છે કે ન સી શાસન પ્રેમીએ તેને વધાવી લેશે, એવી ભાવના છે.
- નૂતન વર્ષ વિશેષાંક કાયમી યેજના :રૂ. ૫૧] હજાર પ્રથમ પેજમાં બે લીટીમાં શુભેચ્છા (આવી ગયું) ટાઇટલ પેજ-૪ રૂ. ૪૭ હજાર બાકી ટાઈટલ પેજ-૨ રૂ. ૩૧ હજાર (આવી ગયું) {
ટાઇટલ પેજ-૩ રૂા. ૨૭ હજાર (આવી ગયું) છે વિશેષાંક સૌજન્ય શુભેરછક રૂા. ૧૧] હજાર વિશેષાંક સહાયક શુભેચ્છક રૂ. ૫ હજાર ૧ વિશેષાંક શુભેચ્છક રૂ. 10 હજાર
આ કાયમી યેજનામાં જોડાનારની દર વર્ષે વિશેષાંકમાં ઉપદેશક તથા પ્રેરકના 8 નામ સાથે શુભેચ્છા લેવામાં આવશે તથા આ કાયમી જનાવાળા શ્રી જૈન છે શાસનના કાયમી સભ્ય ગણાશે. તથા તેમને જૈન શાસન સે વર્ષ ચાલશે તે પણ કાયમી મળશે. પરદેશમાં રૂા. ૧ હજારવાળાને ફકત માત્ર એક વર્ષ એરશી જશે. જે આ યોજના પુરી થતાં જાxખ પણ લેવાની ભાવના નથી.
આજીવન સભ્ય રૂ. ૫૦થી જૈન શાસનના પ્રેમીઓને અવશ્ય સહકાર આપવા તથા પ્રેરણ કરવા વિનંતિ છે. આ A cho. શ્રુત જ્ઞાન ભવન
સંચાલકો૧ ૪૫, દિગ્વીજય પ્લેટ જામનગર
શ્રી જૈન શાસન કાર્યાલય 8 સૌરાષ્ટ્ર (ગુજરાત) INDIA,

Page #933

BIGLICÈPILIPS H.268 SLOSINHA EXPeer dog 101219801
A I 2006 OUHOY EXO RELOC PEU NI YUPO 47
M
l
a
gu
-તંત્રી પ્રેમચંદ મેઘજી ગુઢકા
૮jન્નઈ) હિન્દુકુમાર સજસુજલાલ #te
( ). સુરેશચંદ્ર કીરચંદ શેઠ
batang
• અઠવાડિક : AWકાર વિરુas a fજાય માઘ ઘ
(જજ)
જ
-
વર્ષ૬] ૨૫૦ અષાડ સુદ-૪ મંગળવાર તા. ૧૨-૭-૯૪ [અંક ૪૫-૪૬
ક
હવે શ્રી જિન ભકિત છે
પ્રવચન-સાતમું ૨૦૨૮, માગશર સુદ-૨ શનિવાર, તા. ૨૦-૧૧-૧૯૭૧ ખેડા
- પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા! 8. અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માના શાસનના મર્મને પામેલા જીને અનુભુતિ થઈ છે કે, દુખમય સંસારમાં દુખ હોય ત્યારે મજામાં રહેવું અને છે # પુણ્યને સુખ મળે છે તેમાં પાગલ ન થવું. તેવા આમામાં શ્રી જિનભકિત સ્થિર છે. 3 થયા વિના ન રહે, તેવા જ એક મહાપુરૂષ પોતાની મનભાવના વ્યકત કરતાં કહે છે ! છે કે-“મારા હય માં શ્રી જિનની ભકિત સદાને માટે છે. જયાં સુધી હું આ સંસારમાં છે હું રહું ત્યાં સુધી.”
આના ઉપરથી આપણે જોઈ આવ્યા કે, આપણું શું મન છે. મિકામાં જવાનું મન છે છે કે સંસારમાં રહેવાનું ? જ્યાં સુધી જીવને મોક્ષની તાલાવેલી ન જાગે ત્યાં સુધી હું સાચા ભાવે શ્રી જિનભકિત આવે નહિ, તે ગમે તેટલી ભક્તિ કરે તે પણ તેમાં સ્વાદ છે આવે નહિ. ભગવાનની ભકિતને સ્વાદ આવ જોઈએ, આપણે ગાંડા છીએ કે, આટલા છે પૈસા ઉડાડીએ? ભગવાનની ભકિતમાં પૈસા ઉડાડનાર તે સમજે છે કે, પુણ્ય ભેગે જે છે કે સારી સામગ્રી મળી છે તે બધી ભગવાનની સેવા-ભકિતમાં જાય તે જ સફળ છે, જે છે બાકી તે અમે સાવધ ન રહીએ તે પાયમાલ કરનારી છે, નુકશાન કરનારી છે.
ભગવાન ભગતમાં જ દુ:ખ વેઠવાની અને સુખ છોડવાની તાકાત આવે. દુઃખ, તે છે કે મારા જ પાપનુ ફળ છે તેમ માની દુખ મજેથી વેઠે તે તે ભગવાનને સેવક જ છે. હું

Page #934

૧૦૬૨ :
: શ્રી
જેનશાસન (અઠવાડિક)
નરકમાં ભગવાનનું મંદિર નથી, દશન-પૂજનની સામગ્રી નથી છતાં પણ ઘણુ નારકીએ ભગવાનના સેવક છે. કંઈ રીતે? દુખ મજેથી વેઠે છે. તમને ભકિતની સારામાં છે સારી સાધન સામગ્રી મળી છે પણ તેની કિંમત નથી.
તમે તે દર્શને પણ તમારી ફુરસદે જાવ ને? ભગવાનની ભકિતમાં રાતી પાઈ ના 8 ખરચવી પડે તે આનંદ થાય ને ? અષ્ટપ્રકારી પૂજાની બધી જ સામ મંદિરમાં છે રાખવામાં આવે તે તમે મોટામાં મોટા સાથીયા કરો ને? સારામાં સારા ફળ-વેદ્ય 8 ધી શોધીને મૂકે ને? તમને સારું શું તેની ખબર નથી કે છે? ભગવાનની ભકિતમાં છે બધી જ ચીજ-વસ્તુ મારી પોતાની જ હેવી જોઈએ–આવું મન કેટલાને થયુ? તમારો જ પુણ્યને યોગ નથી ! પાપને યોગ છે? તમારી પાસે સારી સામગ્રી નથી ? ભગવાનને છે
ભકિત જોઈતી નથી. ભગવાનને પૂજાવાને મોહ નથી આપણે આપણા આત્માના ? 6 ઉદ્ધાર માટે ભકિત કરવાની છે.
દુઃખ મજેથી વેઠે તે સદગતિમાં જાય, સુખ મજેથી ભગવે તે નર કાદિ દુર છે આ તિમાં જાય. આ વાત હૌયામાં નિશ્ચિત ન થાય તો કામ ન થાય. આ વાત નકકી ન 8 8 થાય તે દુખી પણ રિબાય અને સુખી પણ રિબાય. દુખી, આનંદમાં હેય, આનંદથી છે છે જીવી શકે તેની ઘણાને ખબર નથી, ઘણું માનતા પણ નથી. ભગવાનના સાધુને જોયા ? છે પછી પણ દુ:ખ મજેથી વેઠી શકાય છે, સુખને ત્યાગ પણ મજેથી કરી શકાય છે, તે છે છે નિર્ણય ન થાય તે નવાઈ ! સાધુ કેશુ થાય? ઘર-બાર, કુટુંબ-પરિવાર. પૈસા-ટકા, 8 હું નેહી સંબંધી બધું છોડે. પાસે નહિ રાખવાનો નિર્ણય કરે તે. સંયમ નિર્વાહ માટે છે 8 જરૂરી ચીજ વસ્તુ તમારી પાસેથી મેળવે. આપ તે ય ધર્મ લાભ કહે, ન આપો તે છે ય ધર્મલાભ કહે. આ સંસારમાં સાધન-સામગ્રી વિનાના જીવ પણ સુખી હોય છે તે ! 9 વાતની ખબર પડે છે? જેને ભગવાનને ધર્મ સમજાઈ જાય તે, દુ:ખી પણ છે છે સુખી. જેને ભગવાનનો ધમ ન સમજાય તે સુખી પણ દુખી.
ભગવાનનું નામ લેનારા પણ ભગવાનને ઓળખે છે ખરા ? સારા માટે નામ લે ! તેવું નથી, મેટોભાગ સ્વાર્થ માટે નામ લેનારે છે. ખરાબ કામ કરે, આપત્તિ આવે તે ? આપત્તિથી બચવા ભગવાનનું નામ લે. અમે કહીએ કે ભાઈ ! આવું ન થાય. તે છે અમને ય કહે કે, “તમે ન સમજે. સંસારમાં રહે તેને ખબર પડે.” આવા વેકેને કેણ રે સમજાવે? ભગવાનને મૂરખ સમજે છે ને ? આપણુ ભગવાન વીતરાગ છે માટે કેઈ !
ભકિત કરે તો ય રાજી થવાના નથી અને ગાળ દે તે નારાજ થવાના નથી. ભગવાને ૨ છે તે માર્ગ બતાવ્યું છે, પ્રકાશ ફેલાવ્યો છે, તે માર્ગે ચાલે તે બચે, બીજા ડુબે તેમાં 1.
પી.

Page #935

વર્ષ ૬ : અંક ૪૫-૪૬ : તા. ૧૨-૭-૯૪
: ૧૦૬૩
ભગવાનને કઈ લાગે-વળગે નહિ. સારામાં સારે ડોકટર પણ અસાધ્ય દઈ આગળ શું છે કરે ? તેમ અગ્ય જીવો આગળ ભગવાન પણ નિષ્ફળ જાય.
ભગવાને કહેલ સન્માગ જે સમજે, અને જીવનમાં ઉતારે તે તેનું કલ્યાણ થાય. ધન વિના પણ તન અને મનથી ધર્મ થઈ શકે પણ તે સાધુએ કરી શકે. તમારે તે
ધન-સાધ્ય કામ પહેલા કરવાને છે. ઊંચામાં ઊંચે વર્ષ મનથી જ થાય શરીરની છે ગુલામી છેડી, શરીર પાસે ગુલામી કરાવવી તો જ ઊંચામાં ઊંચે ધર્મ 3 થાય! શરીરને આપવાનું થોડું અને કામ લેવાનું ઘણું. ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ છે ! જેનું મન સુંદર બન્યું હોય તે શરીર પાસે કામ લીધા વિના રહે નહિ.
આ મનુ શરીર વિના મોક્ષ થાય નહિ. મોક્ષની પૂરેપૂરી સાધના મનુષ્ય જન્મમાં છે તે જ થઈ શકે માટે આ જન્મ દુર્લભ છે. કેણ કરે? ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ઘર- ૨ | બારાદિ છેડી સાધુ થાય છે. જેનશાસનમાં સાધુપણું શું છે? જેને ગામમાં ઘર નહિ, કે બજારમાં પેઢી નહિ, જંગલમાં જમીન નહિ, પાસે ફુટી કેડી નહિ અને કેઈની પાસે છે કે ડિની આશા નહિ, પાણીનું ટીપું જોઈએ તે ય તમારે ઘેર લેવા આવે. આટલું જાણ્યા A પછી, આવા જ જોયા પછી પણ તેવા થઈને જ મારે મરવું છે. આ વાત મનમાં પણ નહિ! આ વાત મનમાં નહિ તે માટે ભાગે લેભી હૈય, માની હોય, માયાવી 8
હોય, ક્રોધી હોય, સંસારના સુખના જ રસિયા હોય. તેની પાસે ભકિત કરાવવી એટલે હૈ. છે નવ ને જે પાણી ઉતરે, પોતાની ચીજ તો ભકિતમાં ખરચવાનું મન નહિ. તેવા જ નાક | માટે કદાચ પાલી બેલે તે રાજી થઇએ તેવું નથી. બેલી તે હયાના ઉલ્લાસથી, ૧ એકપણ સ્વાવૃત્તિ વિના, આમાં જેટલું ખરચીએ તે જ સફળ તેમ માની બોલે તો { તેને લાભ થાય. બાકી આજે બેલી કેમ બોલાય છે તે નાટક અમે જોઈએ છીએ. દેખાદેખી માટે, મારા દેખાવા, નાક માટે બોલી બોલનારાને તે અમે કેટ-પાઘડી પહેરી, છે છેતયું પહેરા વિના ઘડા ઉપર ચઢે તેવા કહીએ. તેવાને તમે કે તહે? ગાંડ 8 કે ડાહ્યો ?
(ક્રમશ:)
સૂચના - જૈનશાસનને હવે પછીને અંક નં. ૪૭-૪૮ સંયુકત અંક તરીકે 8 તે તારીખ ૨૬-19-૯૪ ના પ્રકટ થશે.

Page #936

જરૂદદદદદરૂપ
૬ શ્રી સમેત શિખરજી મહાતીર્થ છે ઇતિહાસ જાણે અને તીર્થ રક્ષા માટે જાગૃત બનો
(પ્રકરણ-૪).
ઇતિહાસની અણિશુધ ગવાહી : સમેતશિખરજી
તીર્થ માત્ર. વેતાંબર જૈનની માલિકીનું છે સમેતશિખરજી તીર્થને ઉલેખ જૈન ધર્મના પ્રથમ તીર્થંકર ઋષભદેવ ભગવાને પોતાના પુત્ર ભરત ચક્રવતી સમક્ષ કરતાં કહ્યું હતું કે મારા પછી નિર્વાણ પામનાશ ૨૩ તીર્થકરો પેકી ૨૦ તીર્થંકરે આ પવિત્ર તીર્થસ્થાન ઉપર મે ક્ષે જવાના છે. જૈન ધર્મના પ્રથમ તીર્થકર ઋષભદેવ ભગવાન અષ્ટાપદ ગિરિ ઉપર નિર્વાણ પામ્યા, બારમા વાસુપૂજ્ય સ્વામી ચંપાપુરીમાં નિર્વાણ પામ્યા, બાવીસમાં નેમિનાથ ભગવાન નેમિનાથ ભગવાન ગિરનાર પર્વત ઉપર નિર્વાણ પામ્યા અને વીસમા મહ વીર સ્વામી ભગવાન પાવાપુરીમાં નિર્વાણ પામ્યા. એ સિવાયના વિસેય તીર્થંકરનાં નિર્વાણ સમ્મતશિખરજી તીર્થની ભૂમિ ઉપર થયાં છે, એટલે આ તીર્થને અત્યંત પવિત્ર ગણવામાં આવે છે. આજથી આશરે બે હજાર વર્ષ અગાઉ જેને ધર્મની મૂળ પરંપરાથી દિગંબર સંપ્રદાય નીકળ્યા. ત્યારથી આ તીર્થને કબજે શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈનેના નામે ઓળખાતી જૈન ધર્મની મૂળ પરંપરાના હાથમાં જ રહ્યો છે. જેનાં અનેક પ્રમાણે ઉપલબ્ધ છે. આ વસ્તુ પુરવાર કરવા માટે આપણે તીર્થના ઇતિહાસમાં ઊં . ઊતરવું પડશે.
વનવાસી ગચ્છના આચાર્યશ્રી પદ્યુમ્નસૂરિજીએ નવમી સદીના મધ્યભાગમાં સમેતશિખરજીની સાત વાર યાત્રા કરી હતી તે ઉલ્લેખ જૈન પરંપરાને ઈતિહાસ ગ્રંથના પ્રકરણ-૩૨માં આવે છે. આચાર્ય પદ્યુમ્ન સૂરીશ્વરજીના ઉપદેશાનુસાર સમ્મતશિખર મહાતીર્થ ઉપર જુદાં જુદાં વિસ સ્થાને નિર્વાણ સ્તૂપ બન્યાં હતાં તે પણ ઉલ્લેખ આ ગ્રંથમાં મળે છે. ઈ.સ ૧૫૨૬માં આગ્રાના કુરપાલ સેન પાલ લે કા નામના
વેતાંબર શ્રેષ્ઠીએ સમેતશિખરજીનાં જિનાલયને જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો હતો, એ ઉલ્લેખ જૈન પરંપરાને ઈતિહાસ ગ્રંથમાં છે. સમેતશિખરજી તીર્થની માલિકીના વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈનેના હકકે મોગલ બાદશાહ, અકબર, જહાંગીર, શાહજહાં, મુરાદબક્ષ અને ઔરંગઝેબે તાંબર જૈનેને વિવિધ ફરમાનો દ્વારા માન્ય રાખ્યા હતા. ફારસી ભાષામાં લખવામાં આવેલાં આ મૂળ ફરમાનો આજે પણ શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના કબજામાં છે. જલાલુદ્દીન મહમદ અકબર બાદશાહે ઈ. ૧૫૯૩ ની સાલમાં જે ફરમાન આપ્યું તેને ગુજરાતી અનુવાદ નીચે મુજબ છે.

Page #937

વર્ષ : ૬ અંક ૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪
૪ ૧૦૬૫
જલાલુદ્દીન મહંમદ અકબર બાદશાહે ગાઝીને ફરમાન જલાલુદ્દીન અકબર બાદશાહ હુમાયુ બાદશાહને દીકરે બબર બાદશાહને દીકરો
ઉમરશેખ મીરજાને દીકરે સુલતાન અબુસઈદને દીકર
સુલતાન મહમ્મદશાહને દીકરો મીરશાહને દીકરો
અમીર તો સુર સાહેબ કિરાનનો દીકરે. હાલના તેમ જ ભવિષ્યના માલવા, અકબરાબાદ (આગ્રા), લાહેર, મુલતાન, અમદાવાદ, અજમેર, મિરઠ, ગુજરાત અને બંગાળ તથા અમારાં રાજ્યના અન્ય પ્રાંતના સૂબેદારે, જાગીરદારે, કરડીએ, વગેરેને જાણ થાય કે જે ખરું જોતા પરમકૃપાળુ ખુદાની નવાઈ પમાડે એવી અમાનત છે, એવી સમગ્રપ્રજા અને સૃષ્ટિ પટ પર અસ્તિત્વ ધરાવતી દરેક વ્યકિતને સંતોષ થાય એ અમારા ઉચ્ચ વિચારેને લક્ષયાંક છે, ખાસ કરીને શુદ્ધ મન અને નિર્મળ વિચાર ધરાવતા મનુષ્યોનાં હૃદયને સંતુષ્ટ રાખવાં, પરલકનું નિરીક્ષણ કરતી અમારી દષ્ટિને લક્ષયાંક છે.
તેથી જ્યારે પણ અમારા કાન ઉપર કેઈ પણ ધર્મ, પંથ કે કોમના એવા કેની વાત આવે છે કે જેઓના દિલમાં ખુદાનું સ્મરણ ભારોભાર હોય છે અને જેઓ સતત મનનશીલ હોય છે, ત્યારે અમે દરેકના-પછી તે ગમે તે ધર્મના હેયમુળ સિધાંતે જણવા ઉત્સુક હોવાથી એવા લેકેને આદરપૂર્વક દૂરદૂરથી તેડાવી એમના સત્સંગને લાભ લઈએ છીએ.
ગુજરાતના બંદરના શ્વેતાંબર પંથના હીરવિજય સૂરિની પાપભીરુતા અને સાધના અંગે સાંભળીને અમે એમને તેડાવ્યા, મુલાકાતથી અમને ઘણે આનંદ થયે. પિતાના રહેઠાણ તરફ પાછા ફરતી વખતે તેમણે વિનંતિ કરી કે આકાશને સ્પર્શત સિદ્ધાચલ જી, ગિરનારજી, તારંગાઇ, કેસરિયાનાથજી, આબુ, જે ગુજરાતમાં આવેલા છે અને રાજગૃહીના પાંચ પર્વત, સમેતશિખરજી એટલે કે પારસનાથજી જે બંગાળમાં આવેલ છે. અને પર્વતની તળેટીમાં આવેલાં બધાં જ મંદિરોની કઠીએ અને અમારા રાજ્યમાને દરેક જગ્યાનાં જૈન શ્વેતાંબરનાં સર્વ દેવસ્થાને અને દર્શનસ્થળે વગેરે એમના કબજામાં સોંપી દેવામાં આવે અને કેઈને એ પર્વત ઉપર કે મંદિરની આસપાસ કે નીચે પશુઓની કતલ કરવા દેવામાં ન આવે.
રં દૂરથી પધારેલા હતા અને એમની વિનંતી ઈસ્લામી શહરી અતથી વિરુદ્ધ પણ ન હતી, કારણ કે, તેને સિદ્ધાંત એ છે કે દરેક ધર્મને એની રીતે રહેવાને અધિકાર છે. તપાસ કર્યા પછી અને લણવા મળ્યું કે હકીકત પણ એમ જ છે કે જે
'

Page #938

૧૦૬૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
પવ તા અને દર્શોનસ્થળે પ્રાચીન કાળથી જૈન શ્વેતાંબરાના જ છે, તેથી અમે એમની વિનતીને માન્ય રાખી.
તેથી જૈન શ્વેતાંબર પથના હીરવિજયસૂરિને અમે સિધ્ધાચલ પર્વત, ગિરનાર પ ત, તારંગા પર્વાંત, કેસરિયાજી પર્યંત (આ તીર્થ ઉપરનું નહિ પણ ધરતી ઉપરતું છે) અને ગુજરાતમાં આવેલ આબુ, રાજગૃહીના પાંચ પવ તા અને બંગાળના પારસનાથના નામે ઓળખાતા સમ્મેતશિખરજી અને અમારી સલ્તનતમાં ગમે ત્યાં હોય એવાં તેમ જ તે પવ તાની નીચે આવેલ દેવસ્થાના અને દર્શન સ્થળે આપીએ છીએ. તેમણે ત્યાં નિશ્ચિંત બની પ્રાર્થના કરવી.
એક વાત સ્પષ્ટ થઈ જવી જોઈએ કે જૈન શ્વેતાંબરનાં પવતા, દેવસ્થાન અને દનસ્થળેા આટલાં હીરવિજયસૂરિને છે છતાં ખરેખર તા એ બધાં જૈન શ્વેતાંબર
પથનાં છે.
જયાં સુધી સૂરજ પ્રકાશે અને ચ'દ્રમાં રાત્રિએ ઉજવાળે ત્યાં સુધી આ ફરમાન જૈન શ્વેતાંબર ૫થીઓમાં સૂરજ અને ચંદ્રની જેમ દિવ્યમાન રહેજો.
કોઇએ આ પવ તા, દૈસ્થાન અને દČનસ્થળોની આસપાસ કે તેમનું ઉપર, નીચે પશુએની કતલ કરવી નહિ. આ ભવ્ય આજ્ઞા પ્રમાણે ચુસ્તપણે વવું. અને તેને અનાદર કરવા નહિ અને નવી સનદ માગવી નહિ.
તા. સાત માહે ઉદ્દી બહિસ્ત
માહે રખીલ, અવલ, રાજ્યાભિષેકનુ` ૩૭મુ વ' (ઈ. સ. ૧૫૯૩)
દિલ્હીના અઢારમાં બાદશાહ અહમદશાહે મુર્શીદાબાદના શેઠ મહેતાબરાયને ઈ. સ. ૧૭૪૯માં જગત શેઠનુ પદ આપ્યુ હતું. ઈ. સ. ૧૭૫૩માં તેમણે જગત શેઠને સમ્મેતશિખરજી તીથ માં આવેલા મધુવન, કાઠી, જયપાર નાળું, પ્રાચીન નાળું. જલ હરી કુંડ, પારસનાથ તળેટી વચ્ચેની ૩૦૧ વીઘા જમીન અને આખા પારસનાથ પહાડ ભેટ આપ્યાં હતાં. ત્યાર બાદ બીજા આલમશાહે ઇ. સ. ૧૭૫૬માં પારસનાથ પહાડને કરમુકત જાહેર કર્યાં હતા, એટલે ત્યાં વેઠ, વેરા, લાગત, જકાત, મુંડકાવેશ, રખપે વગેરે માફ કર્યા હતા. જગત શેઠ મહેતાબરાયની ભાવના હતી કે સમ્મેતશિખરજી મહાતીના મોટા ઉદ્ધાર કરવા, માટી પ્રતિષ્ઠા કરવી. આથી તેમણે પહેલેથી જ કરમુકિત જાહેર કરાવી દીધી. છીદ્ધાર કરાવતી વખતે જગત શેઠને એક કયા તીર્થંકરના છે તે કઇ રીતે સ્પષ્ટ થાય ? આ સ્પષ્ટીકરણુ ચરણપાદુકા ઉપર તીથંકરાના નામ લખવાની અને દરેક સ્તૂપ ઉપર દેરી છાંધવાની
દ્વિધા હતી સ્તૂપ કર્યા પછી જ દરેક

Page #939

વર્ષ : ૬ : અંક ૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪
: ૧૦૬૭
મહેતાબયની ભાવના હતી. આ જીર્ણોદ્ધાર શહેનશાહ અકબર પાસેથી સમેતશિખરછની સનદ મેળવનાર વેતાંબરાચાર્ય જગદગુરુશ્રી હીરસૂરીશ્વરજીની પાટ પરંપરામાં આવેલા આચાર્યને હાથે જ થાય એવી પણ જગત શેઠની ભાવના હતી. જગદ્ગુરુશ્રી હીરસૂરીશ્વર મહારાજ ભગવાન મહાવીરની ૫૮ મી પાટે આવ્યા હતા.
જગત. શેઠ મહેતાખરાયના કાળમાં ભગવાન મહાવીરની ૬૬મી પાટ શોભાવતા આચાર્ય શ્રી વિજય ધર્મસૂરીશ્વરજી વિદ્યમાન હતા. એ સમયે તપાગચ્છના પં. દેવવિજયજી ગણિ સમેતશિખરજી તીર્થની યાત્રાએ પધાર્યા. તેમના ઉપદેશને કારણે જગત શેઠે તીથને માટે ઉદઘાર કરવાનો સંકલ્પ કર્યો. શેઠે આ કામ પિતાના પુત્ર સુગાળચંદને સોંપ્યું અને કામને આરંભ થયો. સુગાળચંદના મોટા ભાઈનું નામ ખુશાલચંદ હતું. જેમાં પણ જીર્ણોદ્ધારમાં રસ લેવા લાગ્યા. તેમની ભાવના એવી હતી કે વીસ તીર્થકરોની નિર્વાણભૂમિની પાકી જાણ મેળવવી અને તે જગ્યાએ જ દરેક ભગવાનની દેરીએ બંધાવવી. આ નિર્ણય કરવા માટે ખુશાલચંદ શેઠ અવારનવાર હાથી ઉપર બેસી મુર્શિદાબાદથી સમેતશિખરજી જતા, પણ કંઈ નિર્ણય કરી શકતા નહિ.
પં. વિવિજયજી ગણિએ ખુશાલચંદ શેઠને અઠ્ઠમનું તપ કરવાની અને પદ્માવતી દેવીને જાપ કરવાની પ્રેરણા કરી. દેવીએ સવપ્નમાં આવીને શેઠને જણાવ્યું કે પર્વત ઉપર જે સ્થાને કેશરને સાથિયે હોય ત્યાં તીર્થંકર ભગવાનની અસલ નિર્વાણભૂમિ સમજવી અને સાથિયાની સંખ્યા ઉપરથી ક્યા તીર્થકરની નિર્વાણભૂમિ છે, તેને ખ્યાલ આવશે. શેઠ ખુશાલચંદે આ દેવી સંકેત મુજબ પહાડ ઉપર વીસ તીર્થંકરનાં વીસ નિર્વાણ સ્થાન નકકી કર્યા, ત્યાં ચેતર બનાવ્યા, ચરણ પાદુકાઓ બનાવી અને ઉપર નાની નાની કરીને બનાવી.
પહાડ ઉપર જ્યાં જળનું સ્થાન હતું ત્યાં પાસે જ જળમંદિર નામે ભવ્ય જિનાલય બનાવ્યું અને નવી જિનપ્રતિમાઓ ભરાવી તેમાં બેસાડી. જગત શેઠ ખુશાલચંદ તેમજ તેમના નાના ભાઈ સુગાળચંદ ઈ.સ. ૧૭૬૯ (વિ. સં. ૧૮૨૫)માં શ્વેતાંબર તપગચ્છના આચાર્યશ્રી વિજયધર્મસૂરિજીના વરદ હસ્તે તમામ દેરીઓની તેમજ પ્રતિમાજીઓની પ્રતિષ્ઠા કરાવી. આ સાથે તેમણે મધુવનમાં શામળિયા પાર્શ્વનાથ ભગવાનની પણ પ્રતિષ્ઠા કરાવી. સમેતશિખરજી તીર્થને આ એકવીસમ જીર્ણોધ્ધાર ગણાય છે. અગાઉના વીસ ઉધાર વીસ તીર્થંકરોના કાળમાં થયા હતા.
જગત શેઠબંધુએ એ મધુવનમાં વેતાંબર કેઠી બનાવી હતી. ધર્મશાળા બનાવી તેમણે એક કલામાં સાત ભાઈઓનાં સાત મંદિર બનાવ્યાં હતાં. કઠીની બહાર ખુશાલચંદ શેઠે જ સમેતશિખરજી મહાતીર્થની સ્થાપનારૂપ ભેમિયાજીનું મંદિર બનાવ્યું હતું. આ રીતે પહાડ ઉપરની તમામ દેરીએ, તેનાં પગલાંજીનું અને

Page #940

૧૦૬૮ :
| શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
તળેટીનાં મંદિરનું બાંધકામ વેતાંબર જૈને દ્વારા જ થયું છે, એ નિર્વિવાદ બાબત છે.
ખુશાલચંદ શેઠના વારસદાર હરખચંદ શેઠ પાસે પારસનાથ પહાડની જ માલિકી હતી તે તરફ તેમણે જોઈએ તેટલું ધ્યાન ન આપ્યું એટલે તેમની ઉપેક્ષાને લાભ ઉઠાવવા પાલગંજના રાજાએ પહાડને પિતાના રાજયમાં દાખલ કરી લીધું. ઈ. સ. ૧૭૬૯ માં સમેતશિખરજી તીર્થમાં ચરણસ્થાન નકકી થયાં, મેટી પ્રતિષ્ઠા થઈ અને ભેમિયાજીની સ્થાપના થઈ તે પછી તે આ તીર્થનું માહાતમ્ય ખૂબ જ વધવા લ યું અને યાત્રાળુઓની સંખ્યા પણ વધતી ગઈ.
ટૂંક ઉપર સ્તૂપની દેરીઓ ખુલી જમીનમાં હોઈ અને સખત ઠંડ, અ ા ગરમી, ભયંકર વાવાઝોડું અને ધોધમાર વરસાદની મોટી મુશ્કેલી હતી. સમેતશિખ૨જી પહાડ ઉપર વાંદરાઓ પણ ચરણપાદુકાઓ ઉખાડી દૂર હટાવી દેતા. ધણી દેરીએની ચરણપાદુકાઓ ખસી ગઈ હતી. એટલે હવે નવા જીર્ણોધ્ધારની આવશ્યકતા હતી. આ વખતે મુશીદાબાદ, કલકત્તા, અજીમગંજ અને અમદાવાદના સંઘેએ મળીને ઈ.સ. ૧૮૬૮ની સાલમાં અન્યત્ર નિર્વાણ પામનારા ચાર તીર્થંકર અને ચા શાશ્વતા તીર્થકરોની ચરણપાદુકા પણ સ્થાપિત કરી નવી દેરીઓ બનાવી.
ઈ.સ. ૧૯૦૮માં અંગ્રેજ વાઈસરોય વેરન હેસ્ટિંગ્સ સમેતશિખરજી પહાડ ઉપર ડાક બંગલે બનાવવાનું નકકી કર્યું. ત્યારે આગદ્ધારક આચાર્યશ્રી આનંદ સાગરજીએ તેને ભારે વિરોધ કર્યો હતો.
જગત શેઠ ખુશાલચંદના વારસદારના સમયમાં પૂર્વે જણાવ્યું તેમ સમેતશિખરજી તીર્થની માલિકી પાલગંજના રાજાના હાથમાં જતી રહી હતી. ઈ.સ ૧૯૦૫થી ૧૯૧૦ દરમિયાન અવિચારી ખર્ચને કારણે પાલગંજને રાજા ભારે અર્થિક સંકડામણમાં આવી પડયે. તેને વિચાર આવે કે ધનવાન જૈન કે મને આ પહાડ પટ્ટે આપી દઉ અથવા વેચી દઉ તે મને ખૂબ ધન મળશે. એ વખતે કલકત્તામાં શેઠ મદ્રદાસજી મુકીમ નામના વેતાંબર શ્રેષ્ઠી રહેતા હતા. તેઓ વાઇસરોયના ઝવેરી હતા અને ખૂબ ધનાઢય હતા. કલકત્તામાં કારાના મઢેર તરીકે વિખ્યાત ભગવાન શં.તલનાથનું જિનાલય આ શેઠ શ્રી બદ્રીદાસજીએ બનાવ્યું હતું. બદ્રદાસજીએ પાલગંજને રાજાની નાણાભીડની વાત જાણું એટલે તેમણે અમદાવાદની શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી ની પેઢીને આ પહાડ ખરીદી લેવા લખ્યું. શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના પ્રમુખ એ વખતે શેઠ કસ્તુરભાઈ મણિભાઈ હતા. તેમણે સમય પહાડ વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જે શાસનની
(અનુ. ટાઇટલ ૩ ઉપ૨)

Page #941

પૂ. આ. શ્રી હિમાંશુ સુરિજી મહારાજાને
વિનમ્ર વિનંતિ
થડા સમય પૂર્વે યોજાએલા મીની સંમેલનમાં ઠીકઠીક મહત્વનો ભાગ ભજવનારા પૂ આ. શ્રી હિમાંશુસૂરિજી મ. પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ વિજયરામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના શિષ્ય હોવા છતાં ગમે તે કારણસર એમણે સંમેલનને સમર્થન અને સહી આપેલ. પણ સંમેલન જે રીતે યે જવું, એ જોતા એનું ભાવિ ધૂંધળુ જ જણાતું હતું અને એ કહેવાતી એકતાને, શાસ્ત્રીયતાના થાંભલા વિનાને મહેલ તુટી જ પડવાનું હતું, જે અંત તુટીને જ રહ્યો અને સંમેલનના સમર્થક શ્રી હિમાંશુસૂરિજી મહારાજને પણ અંતે હી પાછી ખેંચી લેવાને વારે આવ્યા. પોતાના ગુરૂદેવની સાચી માન્યતાને એમણે થોડાઘણા અંશે સ્વીકાર વિ. સં. ૨૦૪હ્ના સંવત્સરીના દિવસે એક લેખિતનિવેદન દ્વારા કર્યો. એ મુજબ આ વર્ષે સાંભળવા મુજબ એમણે શ્રી મહાવીર પ્રભુના જન્મ કલ્યાણકની આરાધના અને ઉજવણી શ્રી રામચન્દ્રસૂરિજી મહારાજની સાચી માન્યતા મુજબ શૈત્ર સુદ ૧૩-૧૪ રવિવારના દિવસે કરી. ગતવર્ષે એમણે જાહેર કરેલા નિવેદન મિચ્છામિ દુકક'ના પત્ર રૂપે હોવા છતાં, એમાંથી ઘણી બાબતે પર પ્રકાશ પડતે હોવાથી નીચે અક્ષરશઃ રજૂ કરાય છે.
શ્રી શંખેશ્વર પાશ્વનાથાય નમ:
દ્ધિ.ભા.સુ-૪ સં. ૨૦૪૯ પ. પૂ. આ. દાનસૂરિકવરેજો નમ:, વાસણા, અમદાવાદ આ. હિમાંશુસૂરિ તરફથી... મિચ્છામિ દુકકઠં
સંવત-૨૦૨૦ ફાગણવદ-૨ ના રોજ પાટણ મુકામે પૂજયપાદ સવ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્દ વિજય પ્રેમસૂરિશ્વરજી મ. સા. એ પોતાના સમુદાયવતી સાધુઓ માટે એક અંતિમ આજ્ઞાપત્ર તૈયાર કરી તેમની હયાતીબાદ તેઓશ્રીના આવતી દરેકને તે આજ્ઞાપત્ર મુજબ પાલન કરવા-કરાવવાનું સુચન કરીને જુદી જુદી વ્યકિતઓને તે આજ્ઞાપત્ર સેપેલ હતું. પરંતુ સંજોગવશાત્ હું તેનું પાલન કરી શકે નથી માટે મન-વચન-કાયાથી મિચ્છામિ દુકકડ આપું છું. તેમજ
સંત-ર૦૪ર માં ઘણાખરા આચાર્ય ભગવંતની સંમતિપૂર્વક તિથિ વિષયક એક પટ્ટક શ્રી સંઘે તૈયાર કરેલ પરંતુ પાછળથી તેમાંથી કેટલાક આચાર્ય ભગવંતે એ પોતાની

Page #942

: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
સહી પાછી ખે*ચવી એટલે બાકીના કેટલાક આચાય ભગવતીએ ભેગા મળી વિચાર શુ કરવા નકી કરેલ. પરંતુ કેટલાક આચાર્ય ભગવંતા વિગેરે તરફથી સ`વત્સરી પ્રકરણને નહિ ખેાલવાની શરતે `શાસનઅ’ગે વિચારણા કરવાની માગણી આવવાથી લગભગ દરેક સમુદાયના આચાર્ય ભગવ'તાદિનુ એક મિની સ ́મેલન સ-૨૦૪૪માં કરવામાં આવેલુ' તેમાં શાસનના હિતને અનુલક્ષી કેટલાક ઠરાવેા કરેલા. તે દરમ્યાન કેટલાક આચાય ભગવ'તાને જણાયુ કે સંઘમાં જે એક અટીલ પ્રશ્ન સવસરીના વર્ષોથી પ્રગતિ રહ્યો છે તેના ઉકેલ શિવાય આ બધા પ્રશ્નોના ઉકેલના અર્થ નથી. એટલે તે વિષય પશુ ચર્ચાયા હતા તેમાં જયારે સવત્સરી અંગે પાંચમની ક્ષય-વૃધ્ધિમાં ત્રીજા ક્ષય-વૃધિ કરવી કે છઠ્ઠની ક્ષય-વૃદ્ધિ કરવી તે બાબત વિચારાયેલ અને તેમાં મતભે પડેતા ચિઠ્ઠી મુકવી આ રીતે મને પણ પૂછવામાં આવ્યું અને આ વાત અમુક આચાને પૂછાવવાની બાકી છે તેમ મને કહ્યું ત્યારે મેં જણાવેલું કે સકળસ ધના સગઠનનેા સરળ ઉપાય, નિર્દોષ શાસ્ત્રને બાધ ન આવે તેવા છે. તેમજ ફાઇના પાને માનહાનિના પણ પ્રસંગ ન આવે અને પૂ. કાલિકસૂરિ, મહારાજ જે એક રાજાની આરાધનાને ક્ષમાં લઈ અપમાં પણ પ કરેલ છે તે। સકળસંઘના હિતમાં પાછા પાંચમમાં જવાય તે અસલ સ્થાનમાં જવાય છે. અને શાસ્ત્રીયવિધિ મુજબ પાંચમીનું ઉલ્લુ ધન તું નર્થ માટે આ મારા ત્રીજો વિકલ્પ પણ પૂછાવી જુએ ત્યારે મને જણાવવામાં આવેલુ` કે ઈ જા તૈયાર છે પણ તમારા ગુરૂજી માનતા નથી અને તમારૂ પાછું થતું નથી ત્યારે મેં પણ જણાવેલું કે મારા પારણાની ચિંતા ન કરો પણ શાસનના હિતને લક્ષમાં રાખેા. છતાં તેની ઉપેક્ષા કરીને માત્ર પાંચમના ક્ષય-વૃદ્ધિના જવાબ મેળવીને તે મુજબના નિય લેવાયા તે મને બરાબર નહિ' જણાતા મે વિરોધ કરેલા અને ત્રત્રુ દિવસ હું સંમેલનમાં ગયા નહિ, છેવટે વૈશાખ સુદ-૧ના સંધ વચ્ચે જાહેરાત કરવાનુ નકકી થવાથી છેલ્લા દિવસે સ`ધના સંગડૂનને લક્ષ્માં રાખી છેવટે અમારા ગુરૂજી પ. પૂ. આ. રામચ`દ્ર સૂરિ મ. સા. ૫'ચમી સ્વીકારે તે દરેક પાંચમ સ્વીકારવું એટલુ ઠરાવમાં નકકી કરેા અને તે શરતે મેં સહી કરેલી પણ ઉતાવળમાં લખાણ થયેલુ નહિ... છતાં મે' પ્રવર સમિતિના પ્રમુખશ્રીને તથા શેઠશ્રી શ્રેણીકભાઇ વિગેરેને પત્ર લખી મેકલાવેલ તેમાં પણ જણાવેલ છે. હાલમાં તે તેમાંથી ઘણા આચાય ભગવંતા છૂટા યા છે અને સંગઠ્ઠન જેવુ' કંઇ જણાતું નથી એટલે જો બધાને પોતપોતાના ગુરૂજીની જ આચરણા કરવાની હોય અને પેાતાની સહીઓ પાછી ખેચવાની હોય તે સંગઠ્ઠન ટકી શકે નહિ, અને અમે પણ અમારી માન્યતા મુજબની સાચી મારાધ નાથી વંચિત રહી જઇએ એટલે જયાં સુધી સકળસંઘ મળીને એક નિય ન કરે ત્યાંસુધી અમે પણ અમારા ગુરૂજીની આચરણા મુજબ કરીશું.
૧૦૭૦ :

Page #943

વર્ષ-૬ અંક-૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪:
: ૧૦૭૧
આ વિષયમાં કેઇના પણ મનને દુઃખ થતું હોય અથવા માગ વિરૂદધ થતું હેય તે નિછામિ દુકકડે અને ગતવર્ષ દરમ્યાન મારા નિમિત્ત કેઈને પણ મનદુઃખ થયું છે તે મન-વચન-કાયાએ કરી મિચ્છામિ દુકકડ.
તા. ક–અમે સંગઠ્ઠનને ઈરછીએ છીએ. સકળસંઘના સંગઠ્ઠનને લક્ષમાં લઈને અમે પણ સહી કરેલ છે. છતાં જો સૌને સંગઠ્ઠન ઈષ્ટ ન હોય અને પિતતાના ગુરૂ કરે તે કરવાનું હોય તે અમે પણ અમારી સાચી માન્યતા છોડવા ઇચ્છતા નથી માટે સકળ સંઘ મળી એક નિર્ણય ન કરે ત્યાં સુધી અમે અમારા ગુરૂજીની માન્યતા મુજબ કરીશું એમ જણાવીએ છીએ. ક્ષમાપન પત્ર મળે, અમારી પણ ક્ષમાપના જાણશે.
–હિમાંશુ-સૂ. આ નિવેદનના ફલિત થે સ્પષ્ટ જ છે. છતાં એની તારવણી રૂપે કહી શકાય કે,
-સંમેલનમાં સૌને સાંભળવા સંતોષવામાં આવતા હતા, એવી રજૂ થયેલી વાતે વજૂદ વિનાની હતી, કેમકે અસંતોષના કારણે પૂ. હિમાંશુ સૂરિજી મ. જેવાને ૩ દિવસ સંમેલનમાં જવાનું ટાળવા સુધીનું કડક પગલું ઉઠાવવું પડયું હોય, ત્યાં બીજા સાધુએને સંધ્યા હેય, એવું કયાંથી માની શકાય?
-તિથિ અંગે પૂ. આ. શ્રીમદ્દવિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજે સ્વીકારેલી શાસ્ત્ર સમર્થિત માન્યતા સે ટકા સાચી હતી, એ પત્રમાં નિવેદનમાં બે વાર વપરાયેલા સાચી શબ્દ ઉપરથી આપોઆપ સાબિત થઈ જાય છે.'
-શ્રી હિમાંશુ સૂરિજી મહારાજને વિનતિ પંચમીનું ઉલંઘન ન કરી શકાય, એવું વિધાન શ્રી કાલિકસૂરિજી મહારાજાએ એ માટે જ કહેલ હતું કે, ત્યારે સાંવત્સરીક અવધિ પંચમીની હતી. તિથિ તરીકે પંચમીનું ઉલંઘન ન થઈ શકે, એમ નહિ. પણ સંવત્સરી પંચમીની હતી, એથી પંચમીનું ઉલ્લંઘન ન થઈ શકે એ આ વિધાનને ભાવે છે. પરંતુ સંવત્સરી ચોથે પ્રવતી. એથી પછી થનું ઉલંઘન ન થઈ શકે. સંવત્સરીની અવધિ ભા. સુ ની થયા બાદ હવે ચેાથનું ઉલંઘન ન થઈ શકે. એથી હવે તે કઈ પણ હિસાબે પાંચમના દિવસે સંવત્સરીની આરાધના કરવાનો વિચાર પણ કરી ન શકાય. આપશ્રીએ સહી પાછી ખેંચી લઈને આપના ગુરૂદેવની શાસ્ત્રસિધ્ધ માન્યતા મુજબ આરાધના કરવાનું સ્વીકાર્યું, એ આનંદની વાત છે. છતાં ૨૦૨૦ ના પટ્ટકની આપવાદિક-આચરણને ત્યાગ કરીને વિ સં. ૨૦૪૭ની સાલથી આપના ગુરૂદેવે “જન્મભૂધિ” પંચાગ મુજબ જ પૂનમ-અમાસની ક્ષયવૃદિધ માન્ય રાખીને તિથિઆરાધના કરવાને મળ-માગ સ્વીકાર્યો હતો, તે આપશ્રીએ પણ હવે પૂનમ અમાસની કાયવૃદિધએ તેરસની વૃદ્ધિ કરવાની અશાસ્ત્રીય માન્યતા પડતી મૂકીને સંપૂર્ણ સત્યને સ્વીકાર

Page #944

-
-
-
લક્ષ્મીની સફળતા-સદુપગ
આજે શું નવું સંભાળવશો?
નવી નવી રચના બનાવી લાવનારને આજે કઈ નવી રચના બનાવી લાવ્યા ઉદારતા પૂર્વક તેઓ દાન આપતા હતા.
રાજા ભોજે લક્ષમીદેવીને અખૂટ ખજાનો
વિદ્યાના વિકાસ માટે સદાય ખૂલ્લો રાખ આજે શું નવું જણાવે છે?
હિતે. આજે કઈ પંકિતએ બનાવી લાવ્યા છે?
પુરસ્કાર આપતા રાજાને જોઈને કેષાબેલે, બે પંડિતે તમારી નવી નવી યક્ષના પેટમાં તેલ રેડાતું હતું. તેઓ રચનાઓ અને નવી નવી પંકિતઓ સાંભ- સતત વિચારતા હતા કે જે આ રીતે રાજા ળીને મારું માથું ડેલી ઉઠે છે.
દાન આપ્યા કરશે તે એક દિવશે આ નવું નવું જાણવાથી મારું મન પ્રફુલિત સમુદ્ર ખજાનો ખાલી થઈ જશે. એક વખત થઈ જાય છે.
તળીયા ઝાટક થઈ જઈશું. સંપત્તિ વગર આવું જાણવાથી અને આવું સાંભળ- રાજ્યની વ્યવસ્થા કઈ રીતે ચાલશે? વાની ઈચ્છા કે હતી?
ખરેખર, લક્ષમીદેવીનો ઉપયે જે આવી મહેચ્છા રાજા ભેજને હતી. વિવેકપૂર્વક ન કરવામાં આવે તે જમી
આનું કારણ એ જ હતું–મારા નગરને દેવી પણ રૂઠી જાય છે. કેઈપણ પ્રજાજન મૂખે ન રહે. મહેચ્છા પરંતુ રાજા ભોજને આ વાત કહેવી હતી કે નગરનો પ્રત્યેક માનવી વિદ્યા પામે. કઈ રીતે ? આ તે રાજા વાજા ને વાંદરા. બ્રાહ્મણો જેમ વિઘારહિત ન રહે તેમ કઈ કહેવા જે સીંધુ કહેવા જઈએ ને જે ઊંધું પણ વના ભણેલા માનવીઓને આ નગ- વેતરી લે તો આપણા બાર વાગી જાય. ૨માં આશ્રય મળે. અને આજીવિકા ચાલે. કયારે થ' કરી બેસે છે તે જ્ઞાની જ જાણે.
રાજા ભેજ વિદ્યાના પ્રખર પુરકર્તા ઘણી ઘણી રીતે વજીરે વિચાર્યું કેઈ દાવ હતા.
હાથમાં નથી લાગતો. છેવટે એક તુકકે
કરવા તત્પર બનવું જોઈએ. જેથી તિથિ પ્રફને આજે જે એક તિથિ બે તિથિ પક્ષ જ હયાતી ધરાવે છે, એમાં આપના નિમિત્તે ત્રીજો પક્ષા ઉભે થવા પામે નહિ!
આટલી અપેક્ષા રાખવી વધુ પડતી નથી નજીકના કાળમાં સકળ સંઘ ભેગા થઈને કઇ શાસ્ત્રીય-નિર્ણય પર આવે, એવી કઈ જ શકયતા જ્યારે દેખાતી નથી, ત્યારે શા માટે આટલી પણ બેટી તિથિ-આરાધના કરવી? માટે આપશ્રીને આપશ્રીની માન્યતા મુજબના સંપૂર્ણ સત્યને સ્વીકાર કરવા વિનમ્ર વિનંતિ છે.

Page #945

ન ૬ : અંક ૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭--૯૪
મનમાં ઉભરાયે, રાજા જે માગમાં ફરવા જાય છે તે બાગની મુખ્ય ભી'ત ઉપર એક શુભાશિષ લખી દઉં. આ સાગઠી લાગી જાય તા કામ થઈ જાય આ વાંચીને રાજની સાન ઠેકાણે આવી જાય તે સારૂ..
બસ, ઉપાય સરસ લાગ્યા. વજીરજી ઉપડયા વૃંદાવનમાં ત્યાં પહેાંચી એક સૌંસ્કૃત પદ લખ્યુ
આર્દતકાળમાં કામ આવે તે માટે લક્ષ્મીનું જતન કરવુ જોઇએ.’
રાજાની
રાજ્યનુ કાર્ય પતાવી રાજા ભાજની સવારી વૃ'દાવન તરફ ચાલવા લાગી. વૃંદાવનમાં ફરતા ચતુર અને વિવેકી દ્રષ્ટિએ એક સાઁસ્કૃત પદ્ય વાંચ્યુ. તે ગયા આ પદ પેાતાને ઉદ્દેશીને લખાયુ છે. વિદ્વાન રાન ભારે પેલી કિતની નીચે એક પ'કિત લખી.
સમજી
લક્ષ્મી ચ’ચળ છે. ગમે ત્યારે એ નાશ પામી શકે છે. સમયે સંગ્રહ કરેલી લક્ષ્મી જ ઉપયેાગમાં આવે છે.
: ૧૦૭૩
રહેવાની હાય તા શા માટે તેને સગ્રહ કરવા જોઇએ ?
રાજા સમયે રાજા વૃંદાવનમાં આવી પહેાંયેા. ભીત ઉપરના શબ્દો વાંચત્તાં તેએ વિચારવા લાગ્યા કે ખરેખર !' લખનાર ૯મીના દાસ લાગે છે. તેને ખબર છે કે લક્ષ્મી ચ'ચળ છે. છતાં પણ સંગ્રહ કરવાની સલાહ આપે છે જો લક્ષ્મી જતી,
બસ, આજ લખી દઉં' તેથી તેની આંખ ખૂલે અને શાન ઠેકાણે આવે.
‘જો લક્ષ્મી ચંચળ જ હોય તે જતી રહેવાની હાય તો પછી સગ્રહ કરેલી લક્ષ્મી પણ શી રીતે ટકી શકશે ?'
ખુશખુ ભર્યાં વૃંદાવનમાં આનંદ કલેાલ કરતા રાજાએ લગભગ એક પ્રહર પસાર કર્યાં. વજીરને ચટપટી છુવા લાગી. કયારે રાજા બગીચાની બહાર નીકળે ને હુ` ભીંત ઉપરનું લખાણ વાંચું. રાજાએ મારી વાતના સ્વીકાર કર્યો કે નહી ?
લક્ષ્મીના સદ્વ્યય કરનાર સજન કયારે પણ આકૃતમાં આવતા નથી.'
અન્ય દિવસે કોષાધ્યક્ષે તે જોયુ.. તેની શકિત વેડફી, મે રાજના
નીચે તેમણે ત્રીજી પંકિત લખી.
રાજાની સવારી બગીચામાંથી બહાર નીકળીને વજીરે ચૂપકીથી પ્રવેશ કર્યાં. ભીંત ઉપરના પ્રેમાળ જવાબ વાંચતાં જ ઠંડા પડી ગયા.
દિવએ ખાટા કરીને મે મારી સ્વાના વિચાર
કર્યો ત્યારે રાજાએ પ્રજાના પરમા ના વિચાર કર્યા. તેઓના વિચાર-વિનિમયને ધન્ય છે. તેઓની વાત તદ્ન સાચી છે. બસ ! કદાગ્રહ છેાડીને પહોંચી જાવ રાજા ભાજની પાસે.
ખરેખર, મારી વામણી વિચાર કર્યાં. તર્કવિતર્ક
તરત જ, વજીર સાહેબ પહેાંચી ગયા રાજા ભાજ પાસે વદન-નમસ્કાર કરતા વજીરજી ખેલ્યા, મહારાજા ! ખરેખર, આપ જ્ઞાની છે. આજ દિન સુધી હુ' એમ સમજતેહતા કે લક્ષ્મીના સ'ગ્રહ અનિવાય છે.

Page #946

૧૦૭૪ :
પરંતુ હવે લાગે છે કે તેના પરિગ્રહ કરવા **** *919
*+XXXXX
જેવા નથી. પરિગ્રહ કરવાથી માનવીમાં પામરતા પ્રગટે છે, નથી તે ભાગવી શકતા કે નથી તે સદ્વ્યય કરી શકતા,
ખરેખર લક્ષ્મીની શે।ભા તા સદ્વ્યયમાં
જ રહેલી છે. લક્ષ્મીના સ્વામી બનવાની કે તેને એકઠી કરવાની વામણી લાલસાએ કેવા ભય કર પાપેા નથી કરાવતી માનવી કેવા ગુલામ બને છે તે લખવાની જરૂર છે?
જે લક્ષ્મીને સદ્વ્યય નથી કરતા તે ધનપતિ નથી, પણ ધનના ગુલામ છે એ દયા પાત્ર છે...!
ચાલે આપણે આપણી જાતને દયાપાત્ર બનતી અટકાવીએ...
—વિરાગ
00000400000
શ્રી સમ્મેતશિખર
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
લે.પૂ.આ.શ્રી વિજયગુણુરત્નસૂરીધરજી મ. પ્ર. આધ્યાત્મિક શિક્ષણ કેન્દ્ર કે.કુમાર એજન્સીજ ૪૪ ખાડીલકર રોડ, કાંદાવાડી મુંબઇ-૪ ડેમી ૧૬ પેજી ૧૪૪ રજ મૂલ્ય રૂા. ૨૦] પ્રચાર હેતુ રૂા. ૧૦] શ્રી શત્રુ’જય માહાતીર્થની યાત્રા નીચેથી ઉ.૨ સુધી કરવાના ક્રમ હેતુ અને સ્વરૂપ બતાવ્યુ છે
વિસર્યાં તે કેમ વિસરાય– રચયિતા પૂ. સુ. શ્રી મેાક્ષરતિવિજયજી મ. પૂ. મુ.શ્રી પ્રશમરતિવિજયજી મ. સ. પૂ. મુ. શ્રી તત્વઢશન વિજયજી મ. પ્રકાશક ૫રમ પદ પ્રકાશન શ્રી પુખરાજ રાયચંદજી મેડાવાળા પરિવાર પાંચબંગલા સાબરમતી અમદાવાદ ડેમી ૧૬ પેજી પેજ ૧૮ પૂ. આ ભ. શ્રી
તી રક્ષા
doscope) વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાના
વિરહના ભાવવાહી ગીતાના સંગડું છે.
ચાલેા પાઠશાળા જઇએ
આ અને શેઠ આણંદજી કલ્યાણુજી પેઢી દ્વારા થતા કાર્યો માટે સર્વસાધારણુ ક્રૂડ માટે ઉપદેશ નિવેદન પૂ આ. ભ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજે આપેલ હતુ અને પેઢીને તે માટે સારે સહકાર મળ્યા છે.
વસા
શેઠ શ્રી સૌભાગ્યચંદ તલકચંદ રાજકાટ દ્વારા પેઢીને સારી રકમના ડ્રાફ્ મેકલા છે તે વિગતની અનુમેાદના કરીએ છીએ.
સ્વીકાર સમાલેાચના
સૌ ચાલે સિદ્ધગિરિ જઇએ-
આ પુસ્તક પૂ. મુ. શ્રીએ બે વર્ષની મહેનતથી તયાર કરેલ છે. પાઠશાળા સ`ચાલન સૌંસ્કાર અને અધ્યયન શુધ્ધિ શીખવ. નાર છે ૧૪ કથા ૨૪ ચિત્રે ૯ કલર ફોટા પેજ ૩૬૦ મૂલ્ય રૂા. ૬ છે વારા બ્રધર્સ હાજા પટેલની પેાળના
નાકે કાલુપુર
અમદાવાદ સપર્ક કરવા.

Page #947

જેન રામાયણના પ્રસંગો
- શ્રી ચંદ્રરાજ ૧૯-૦ -હજાજ - જાહ
૨૬. અંજનાની શોધમાં ઉડી ગયા હતા તે કારણથી તે બાળકનું હનુપુરના રાજા વિદ્યાધરેશ્વર પ્રતિસૂય “શ્રીરોલ” નામ પાડવામાં આવ્યું. અને મામાની સાથે અંજના મામાના ઘર તરફ જમતાં તરતના સમયમાં હનપુર નગરમાં ચાલી. વિમાનમાં બેઠેલી અંજના સંદરીના આવ્યું તેથી તેનું નામ હનુમાન પાડવામાં ખોળામાં નાનકડો જન્મજાત શિશુ ગેલ આવ્યું. કરી રહ્યો છે. વિમાનમાં લટકાવેલી ઘુઘરી- મામાના ઘરે અંજના પહોંચી ગઈ છે. એની લટકતી શ્રેણિને પકડવા માટે બાળકે પહેલા જેવી દુઃખદ અવસ્થા હવે તે નથી જરાક ઉછાને માર્યો અને તે જ ક્ષણે ઉછા- જ. પુત્ર પણ ધીરે ધીરે માટે થઈ રહ્યો છે ળ ની સાથે જ તે બાળક વિમાનમાંથી નીચે પરંતુ...અંજનાને એક વાત સતત સતાવ્યા પટકાયે. અને ઉપરથી પડતે તે બાળક કરે છે કે-સાસુથી ચડાવેલું આળ શી રીતે બરાબર પવતના શિખર ઉપર પછડાય. દૂર થશે? (સાસુએ હડધૂત કરાઈને હલ
બાળક હાથમાંથી છટકી જતાં ચીસા- કટમાં હલકટ કલંક ચડાવીને જે રીતે ચીસ કરી મુકતી અંજનાએ છાતી ફાટ રૂદન અંજનાને પતિઘરેથી કાઢી મૂકવામાં આવેલી કરવા માંડયું. અને તરત જ પ્રતિસૂર્ય વિદ્યા- પિતૃઘરેથી જે નિયપણે જાકારે ? જો કે ધર વિમાનને અટકાવીને તરત જ પુત્રને લઈ હતે આ બધી ઘટનાઓમાં અંજનાને માથે આવવા નીચે ઉતર્યા. અહીં આવીને જોયું કુલટાનું ચડાવાયેલું કલંક રાત-દા'ડે હેરાન તે ઉપર વિમાનમાંથી પટકાઈ પડેલા પુત્રના હેરાન કરી રહ્યું છે.) પડવાથી પર્વતના ચૂરેચૂરા થઈ ગયા હતા. હવે આ તરફ પ્રચંડ શકિતના સ્વામી અને બાળકને કશી ઈજા થઈ ન હતી. વરૂણરાજ સાથે (સંગ્રામથી તેને જીવતે અક્ષત શરીરવાળા પુત્રને મામાએ અંજનાને શક્ય ન જણાતાં તેની સાથે) પવનંજયે સ. અને કોઈ પણ ઈજા વગરના પુત્રને રાવણની સંધિ કરાવી દઈને વરૂણરાજા હાથમાં લેતાં જ અંજનાએ તેને એકદમ પાસેથી ખર અને દુષણની મુકિત કરાવીને છાતીએ વળગાડી જ દીધે. પહેલાં આંસુથી રાવણને ખુશ કરી દીધો. ત્યાર પછી રાવણ છલકાયેલી આંખે હવે ફરી હસવા માંડી પરિવાર સહિત લંકા તરફ આવ્યો. પવનહતી. અને ધાં હનુપુર નગરે પહોંચ્યા. જય પણ રાવણની રજા મેળવીને પોતાની
જન્મતાની સાથે જ જેના વિમાનમાંથી નગરી તરફ આવે. પટકાઈ જવાના કારણે પર્વતના ભૂકકે ભૂકકા નગરમાં આવીને માતા-પિતાને નામ

Page #948

૧૦૭૬ :
શ્રી ઃ જેનશાસન (અઠવાડિક)
સ્કાર કરીને સીધે જ પવનંજય અંજનાના દથી ભરાઈ ગયેલા પવનંજયે આખરે પિતાના આવાસ ઉપર ગયે. અંજના વગર નિસ્તેજ મિત્ર પ્રહસિતને કહ્યું- હે સખા જઈએ તૃપિતાને બનેલા આવાસને જોઈને ત્યાં રહેલી એક જણાવ કે રાત દિવસ આ પ્રશિવમાં ભ કતાં ભમતાં સ્ત્રીને પૂછયું કે-અંજના કયાં છે ?' મેં સર્વત્ર અંજના સુંદરીની કરી ધ પણ તે
તે સ્ત્રીએ કહ્યું-વિજયયાત્રામાં તમેં ગયા કયાંય મળતી નથી હજી પણ આ જંગલમાં હું તેની પછી કેટલાક દિવસ ગયે છત ગર્ભો૫. શોધ કરીશ. અને જે શોધતાં શોધતાં તે મળી ત્તિના દેષથી કેતુમતીએ તેને કાઢી મૂકી જાય તે તે ઠીક છે. અને નહિ મળે તે છે. મહેન્દ્ર રાજાના નગરની નજીકમાં લઈ હું અગ્નિમાં પ્રવેશ કરીશ.' જઈને પેટ માટે આવું અકાર્ય કરનારા
આ પવનંજયને સંદેશ લઈને જલદીથી
પ્રહસિત નગરમાં જઈને પ્રહલાદ રાજા પાપીઆરક્ષકે વડે ભયથી આકુળ હરણની
અને કેતુમતી રાણીને આ સંદેશે કહી જેમ જંગલમાં તજી દેવાઈ છે.
સંભળાવ્યો. અને સાંભળતાની સાથે જ | આટલું સાંભળતાની સાથે જ પવનંજય કેતુમતી મૂરછ ખાઈને ધરતી ઉપર ઢળી પવનના વેગથી પારેવાની જેમ જલદીથી પડી. અને માનમાં આવ્યા પછી કહેવા સસરાના નગરમાં આવ્યું.
લાગી કે– પ્રહસિત ! માતને, નિશ્ચય પણ જેની મળવાની આશાથી પવન- કરી ચૂકેલા દઢ નિશ્ચયવાળા પ્રિય મિત્રને જય અહીં આવ્યો હતો તે અંજના અહીં વનમાં એકલે મૂકીને તું શા માટે આવ્યો? પણ જોવા ન મળતાં પવનંજયની હતાશાનો અથવા તે વિચાર્યા વિનાનું કરના) પાપીણી કેઈ સુમાર ન રહ્યા તેણે એક સ્ત્રીને પૂછયું એવી મેં નિર્દોષ અંજનાને અરે રે! શા “શું અહીં મારી પ્રેયસી અંજના આવી
માટે કાઢી મુકી ? નિર્દોષ એક સતિ સ્ત્રી હતી કે નહિ ?
ઉપર અજુગતુ કલંક ચડાવવાનું ફળ તે તે સ્ત્રીએ પણ કહ્યું કે-સખિ વસંત
- આજે જ મને અત્યારે મળી ગયું છે. અતિ
ઉગ્ર પાપ કે પુન્યનું ફળ આ જ જનમમાં તિલકની સાથે અહીં અંજના ( પિતાના મળી જાય છે. (એક સતિને કલંક થડાવવાના ઘેર આશરે મળવાની આશાથી) આવી મારા ઉગ્ર પાપનું ફળ મને અત્યારે જ મળ હતી પરંતુ ગર્ભના કારણે પુત્રીને દુરશીલ ગયું છે. સતિ જેવી પુત્રવધુ અને પ્રાણપ્યારે દુરાચારી સમજીને માતા-પિતાએ તેને પુત્ર આ બન્ને વિનાની હું થઈ ગઈ છું.) (તેનું મોઢું પણ જોયા વિના) કાઢી મૂવે આ રીતે કરૂણે વિલાપ કરતી કેતુમતીને
- પ્રહલાદ રાજાએ કેમ કરીને શાંત કરીને આ વચન સાંભળીને હાથી હણાયે સૈન્ય સહિત તે પુત્ર તથા પુત્રવધૂની શોધમાં હેય તેમ દુઃખી દુઃખી થઈ ગયેલે પવન. ચાલી નીકળ્યા. અને દરેક સ્વજના નગર જય પ્રિયાની શોધમાં વન-જંગલમાં રન શોધ માટે મોકલ્યા, પુત્ર અને પુત્રવધુને
તરફ પિતાના માણસે અજના-પાન જયની રાન ભટકવા લાગ્યું. પરંતુ ક્યાંય પણ શોધતાં શોધતાં પ્રહલાદ રાજા ભૂતવનમાં અંજનાને અણસાર ન મળતાં ખેદ-વિષા આવી ગયા.
(ક્રમશ:)
હતી.”

Page #949

સામયિક સ્કૂરણું જ આચાર વિચાર ઉપર અવિશ્વાસ ઉભું ન કરી શકે
એક બાળક હતું તેની માતા સરી ગઈ અને નવી માતા ઘરમાં આવી પછી આ બાળક જમવામાં મેડો થાય તે તેની નવી માતા કહે સમયસર આવી જજે નહીંતર ખાવાનું નહી મળે. આ બાળકને તેની જુની માતા પણ તેમ કહેતી પછી તે મોડે આવે તે ઠબ કે આપી ખાવાનું આપતી પરંતુ આ નવી માતા ન આપતી. તેથી બાળક સૂકાવા લાગ્યું. તેના પિતાએ પૂછ્યું કેમ સૂકાઈ જાય છે ? તે કહે મારી જુની માતા જુઠા બેલી હતી આ નવી માતા સત્યવાદિની છે. જુની માતા ખાવા નહિ આપું એમ કહેતી ૫ણ પછી આપતી. આ નવી માતા મેડો થઈશ તે ખાવા નહિ આપું અને ખરેખર હું મોડે જાઉં તે ખાવા આપતી નથી. તેથી હું સુકાતે જાઉં છું.
પછી તે બાળકને બુદ્ધિ સૂઝી. અધી રાત્રે તે જાગી ગયું અને એ પુરૂષ જાય જાય એ જાય તેમ છે તેના પિતાજી જાગી ગયા કહે – શું છે? તે કહે-અંદરથી એક પુરુષ નીકળે આ જાય જે ગયા.
બાળકની આ વાતથી તેના પિતાને પિતાની પત્નીના શીયળ ઉપર શંકા ગઈ અને પ્રેમ મંદ પડી ગયે.
આ વાત એટલા માટે લખી છે કે આ બાળકે કેમ તેની માતા ઉપરને પ્રેમ તેડાવી નંખાવ્યું તેમ મુંબઈ સમાચાર ના જય જિનેન્દ્ર વિભાગમાં આવતાં ઘણું લેખેામાં આવી જ કુરચાઈ દેખાય છે અને તે તેના સંપાદકજી કુબુદ્ધિનું અને જેન આચાર અને સિદ્ધાંતના અજાણપણનું દૂષણ છે. અને આવા લખાણ દ્વારા તે જેને માં જે આરપાર વિચાર અને સિદ્ધાંતનું સંકલન છે તેને તેડવા માગે છે.
તા. ૩૦-૪-૯૪ મું. સ. જય જિનેન્દ્રમાં “પ્રાસંગિક વિચાર ફુરણું ના હેડીંગ નીચે લખે છે તે લખાણ અને આપું છું જેથી પૂર્વગ્રહ વિના સૌ વિચારી શકે.
જેમાં કેટલાક રીતરિવાજે જાણે જીવનમાં વણાઈ ગયા હોય એમ ઘર કરી બેઠા છે પરંતુ, તેનું મૂળ કયાં છે? શા માટે છે ? આજના સમયમાં એ ઉપયોગી છે કે કેમ ? એ બધી બાબતેને વિચાર કરવાની તસ્દી લેનાર બહુ ઓછા છે.
જ્યારે કઇ સાધુ-સાદેવી કાળધર્મ પામે ત્યારે, શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને જાણે કે એક મજાનો, લગ્ન જેવો આનંદને પ્રસંગ આવ્યું હોય, એવું લાગે છે.
આ પ્રસંગે બેડવાજા વાગે, ઘંટ વગાડાય, ચેખાને પરચુરણ તથા બદામ વગેરે

Page #950

૧૦૭૮:
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
કાય, અબીલ-ગુલાલની ફેંકાફેક થાય. પાલખી કે નનામી ઉપર જરીવાળુ કપડુ વીટાળવામાં આવે અને સ્મશાને પહોંચ્યા પછી, સાધુ કે સાધવીના દેહને અગ્નિદાહ દેવાય ત્યારબાદ એ જરીવાળા કપડાના ટુકડા કરી વહેંચવામાં આવે. એ લેવા માટે કેટલી લૂંટાલુંટ !
આ બધાની પાછળ કદાર ગ્રંથમાં તીર્થકર ભગવતેના દેહની અંતિમ વિધીની વાતે આવે છે. તેનું અનુકરણ કરવાની વૃત્તિ કદાચ હોઈ શકે તેમજ સુકૃત્યના પ્રભાવે જીવ દેવલોકમાં જાય અને ત્યાં “જય જય નંદા “જય જય ભદ્રા કરીને એને જન્મ ધારણ કરતાં જ આવકાર આપવામાં આવે કે તમે અમારા નાથ થયા તમારે જય હે એમ કહેવામાં આવે. એના અનુકરણ રૂપે સાધુ સાધ્વીની સ્મશાનયાત્રા વખતે “જય જય નંદા” “જય જય ભદ્રા” એમ બોલતા બોલતા જવાનો રીવાજ પડયે હશે એમ અનુમાન થઈ શકે છે.
પણ એક માનવી જાય, ભગવાન મહાવીરના માર્ગે ચાલનાર અને અન્યને એ માર્ગે ચલાવનાર, એક સર્વવિરતિ ધર્મના ઉપાસકની ખેટને કેઈ શેક કોઈના મહીં ઉપર દેખાતો નથી ! કેઈ એમ કહેશે કે એ તે પોતાનું કલ્યાણ સાધી ગયા, એમાં શોક શા માટે કરે ?
આ સાથે એક વાત સમજવા જેવી છે કે આ સાધુ સાવીએ તે શુભ અથવસાયમાં કાળધર્મ પામીને સ્વર્ગમાં જાય છે. પણ ભગવાન તીર્થંકર દેવ તે સર્વ કાર્ય સિધ થઈ, સવ કમને ક્ષય કરી, જન્મ મરણના ફેરા ટાળી, લોકના અગ્રભાગે જઈ. અશરીરીતા પ્રાપ્ત કરી સિદ્ધ થઈને બિરાજે છે. તેવા ભગવાન મહાવીરને માટે પણ અઢાર રાજાઓને શેક થયે હતે, ભગવાન મહાવીરના મોટાભાઈ નંદીવર્ધનને પણ ખૂબ જ શેક થયે હતે. અને એથી તે તેમની બહેને એ શેક ભૂલાવવા માટે બીજાને દિવસે ભાઈને જમવા માટે લાવ્યા હતા જે ઉપરથી તે ભાઈબીજને તહેવાર બન્યો છે.
વળી, ભગવાન મહાવીરના પ્રથમ શિષ્ય અને ગણધર, શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ ગ તમને કેટલ શેક થયે હતે? આપ સર્વેને વિદિત છે, અને તે ભગવાનના વિરહના પ્રસંગ ઉપર કેટલાય કવિઓએ ગૌતમ વિલાપ” ઉપર છંદો, દેહરા અને કાવ્ય રચ્યાં છે.
મતલબ કે કોઈને પણ દેહ છોડીને જવાનો પ્રસંગ એ આનંદ કે ઉતાવને પ્રસંગ નથી કારણ કે આપણને તે એ વ્યકિતની ખેટ પડે છે.
આવા પ્રસંગે આનંદ અને ઉલ્લાસપૂર્વક અબીલ અને ગુલાલ ફેંકનારને કઈ કાંઈ કહી પણ શકતું નથી કે ભાઈ વિવેક જાળવે. કોઈ કહેવા જાય તે તેનાં પણ કપડાં આ ઉત્સાહિતે વધારે ઉત્સાહપૂર્વક બગાડે !

Page #951

વર્ષ ૬
અંક ૪૫-૪૬
તા. ૧૨-૭-૯૪
: ૧૯૭૯
આ ઉજવણીના ભાગીદારોને એક પ્રશ્ન પૂછવાનું મન થાય છે કે, ભાઈ ! આપને પિતાના માતુશ્રી કે પિતાશ્રી સે વર્ષના થઈને પણ અવસાન પામે તે તમને કેવી લાગણી થશે? તે વખતે તે આપ કદાચ એમ પણ કહેશે કે શું કરીએ? સે સો વય સેય ભાંગે તે પણ લાગે તે ખરૂંજ ને ? - બીજુ જયારે જ્યારે તપસ્વીઓના કે અન્ય કે વરઘોડા હોય ત્યારે ત્યારે, આપણી બહેનો અને દિકરીઓ રસ્તામાં વધેડે ઉભે રહે, ત્યાં સિનેમાની ઢબે નૃત્ય કરે છે અને દાંડિયા લે છે. આમાં કેટલીક વખત તે તેઓના કપડાં પણ અસ્તવ્યસ્ત બની બય છે. આ પ્રથા હમણું થડા વખતથી ખૂબજ જોરશોરથી ચાલી છે અને દિન પ્રતિદિન વધતી જાય છે. આ કેટલે અંશે યોગ્ય છે? શું આથી ભગવાનની ભકિતમાં ભાવે લાસ વધે છે? આ બધું યેગ્ય નથી.
વળી, પર્યુષણના દિવસોમાં જ્યારે ભગવાનનું પારણું બેલી બેલી ઘેર લઈ જાય છે અને રાત્રિ જાગરણ કરવામાં આવે છે. આ વખતે મોડી રાત સુધી જાત જાતનાં વાજિંત્ર સહિત, મોટેથી અને ઘણી વખત તે લાઉડસ્પીકરથી મોટા અવાજે ગાયનો ગવાતાં હોય છે. એટલું જ પૂરતું ન હોય તેમ મોડી રાતના રહા પાણીના જલસા થતાં જોવામાં આવે છે ત્યારે એમ થાય છે કે આ બધું શું ચાલી રહ્યું છે? જેનોને ત્યાં સામાન્ય રીતે દિવસ આથમતાં પહેલાં તે રડું ઉકલી ગયું હોય છે. તેને બદલે પર્યુષણ જેવા પરમ પવિત્ર પર્વના દિવસોમાં રાતના તે ચઉવિહાર હવે જોઈએ. તેને બદલે જાતનો વ્યવહાર ઉચિત છે ?
હેલાંના વખતમાં આપણી બહેન સવારમાં કે કામ કરતી તે પઢિયે જરાપણ અવાજ ન થાય તે રીતે કરતી. જેથી કેઈ આડોશ-પાડેશવાળા જાગી જઇને પાપકારી પ્રવૃત્તિમાં પ્રવૃત્ત ન થાય અને દેશના ભાગી થવું ન પડે. તેને બદલે મોડી રાત સુધી લોકોને જાગતા રહેવું પડે એ પ્રકારની રાત્રિ જાગરિકા અંગે વિચાર કરવાને સમય હ પાકી ગયો છે.”
(૧) પહેલી વાત સાધુ સાધ્વીજીના સ્વર્ગવાસ પછીની છે. સાધુ સાધ્વીજીના જવાથી ડાક નથી હોતે તે તેમને ભ્રમ છે. પરંતુ સ્વર્ગવાસ પામનાર સાધુ સાધવીજના ઉત્તમ જીવન અને સમાધિમરણનું અનુમોદન કરવાની રીત હોય છે. તેનો એ આનંદ મનાવે છે તે તેમને ભ્રમ છે.
- જરૂર “જય જિનેન્દ્રીવાળાને વિવેક હેત તે આમાં કેટલુંક અજુગતું બને છે તે સૂચનો કરી શકત. દા.ત. સાધુને કાળધર્મ પામ્યા પછી તીર્થોમાં કે જિનમંદિરે પાસે લઈ જઈને અને તે પણ મટર પ્લેન કે પેળીઓમાં લઈ જઈને અગ્નિ સંસ્કાર

Page #952

: શ્રી જૈન શાસન
મહત્ત્વ
કરે છે તે બરાબર નથી વળી સ્વભૂમિને ખદલે અગ્નિ સહ્કારની ભૂમિનું સ્થાપે છે તે બરાબર નથી, વળી તેમના આચારા વિચારને અમલમાં મુકવાને બદલે એ સ્થાનને જ વિકસાવવાની જ પ્રવૃત્તિમાં પડી જાય છે. તે બરાબર નથી. આવું તે સૂચવી શકત પરંતુ મૂળમાં જૈન શાસ્ત્ર આચાર પરપરાના જ્ઞાનના અભાવે તેમણે અશ્રદ્ધા પેદા થાય તેવુ' લખાણ કરીને જૈનામાં ભ્રમ ફેલાવવાના પ્રયત્ન કર્યો છે. (૨) તપસ્વીઓના પારણા કે ઉત્સવમાં વરઘેાડામાં બહેનો દીકરીએ નાચે છે. તે તદ્દન અયેાગ્ય છે અને તેવુ સાધુએ કે સધેાએ ચલાવી ન લેવુ. જોઇએ તે
હકિકત છે.
૧૦૮૦ :
(અઃ વાડિક)
(૩) રાત્રિ જાગરણ તે શ્રાવકના વાષિક કતવ્યમાંનુ એક કર્તવ્ય છે પર`તુ તેમાં જિનરાજસ’સ્તવેન' એ શબ્દથી જિનેશ્વર દેવના ગુણ ગાવાનું લખ્યું છે તેમાં મેડી રાત સુધી ઘાંઘાટ કરવાનું કે રાત્રે નાસ્તા કરવાનું લખ્યું નથી. પરંતુ તેવું થતું હોય તે અટકાવવુ. જોઇએ માન અને મેાટાઈ માટે આ કાર્યક્રમ કરનારાને તે પેાતાની મહત્તા વધે તેમ કરવાનુ મન થાય છે માત્ર પ્રભાવના કરે અને કદ ચ જોઇએ તા પાણી પીવા આવે. તે વખતે ઘરે પીધા ન જઈ શકે. બાકી ભકિત સિાય કંઈ કરવાનું નથી હેતુ' તે શાસ્ત્રીય વાત છે જ,
૨૦૫૦ વૈશાખ વદ ૦))
જિને સૂરિ
ભાગ (ધાર M.P.
શ્રી જિનદર્શનનું ફળ
દિર્દે તુહ મુહકમલે, તિન્નિવિઠ્ઠાઇ” નિરવસેસાઇ । દારિદ્ર દાહગ્ન, જન્મ'તરસ'ચિય' પાવા હે દેવાધિદેવ ! આપનાં મુખ કમલનુ દČન થયે છત, ત્રણ રીતે નાશ પામે છે, દારિદ્રય દૌર્ભાગ્ય અને જન્મ-જન્માંતરનાં પાપે. પુણ્ય પાથેયને આચરી લે !
'
વસ્તુ એ સ ́પૂર્ણ
રાગ પાત્રમિક' ગાત્ર', ન સ્થિરે ધનયૌવને સચાગાચ વિયેાગાન્તા-કત્તયા સુસ્કૃતિકૃતિઃ ॥ આ શરીર રોગનુ ઘર છે, ધન અને યૌવન આજે છે ને કાલે નર્થ, વિચાગના મતવાળા છે માટે પુણ્યકાર્યામાં જ રતિ-આદર કરવા જોઇએ.
સાગ

Page #953

0*00000000*00000000000
ખાતુ ન લગાડતા હે ને !
0000000000*00000000000
શ્રી ભદ્રંભદ્ર
ધૂમ્રપુરાણેભ્યે નમ : ।
થડીવાર પછી પેલા કાટધારીએ કાટના એક વખત ભદ્રંભદ્રને (આ કલમના ખિસ્સામાંથી સિગારેટનું પાર્કીટ કાઢીને લેખક નહિ પણ રમશુભાઇ નીલક`ઠે લખેલા સીગારેટ સળગાવી. એટલે ભદ્રંભદ્રે મેલ્યા ભદ્રંભદ્ર પુસ્તકના એક કાલ્પનિક પાત્ર એવા−અરે ! અરે ! તમારી જેવા સજ્જન માણસ ભદ્રંભદ્રન) મુબઇ માધવ ભાગમાં જ આય. ધર્માંની પરિષદમાં આ ધર્મ વિષે ભાષણ આપવા જવાનું હતું.
ધૂમ્રપાન કરે ? તદ્ન ઠંડે કલેજે પેલા સજજને ભદ્રંભદ્રને કીધુ કે-ધૂમ્રપુરાણમાં ધૂમ્રપાનનુ ઘણુ પુણ્ય કહ્યું છે. તેમાં એક લેાક આવે છે કે-“ધૂમ્રપાન મહાપુન્ય’ ગેટે ગેટે ગૌદાન” એટલે કે ધૂમ્રપાન કરવું એ તે મહાપુન્ય છે. અને તેના ગેટે ગાટામાં ગૌદાનનુ પુન્ય છે.
ભાષા
અગ્રેજી ભાષાના પ્રખર વિરોધી આ ભદ્રંભદ્ર સસ્કૃતમાં ખેલ્યા કે “મેાહુ મહી નગર્યો ૢ મૂલ્યપત્રિકે દીયન મૂળ (સુ`બઇન એ ટીકીટ આપો.) ટીકીટબારી ઉપર પાસી બેઠેલે. ઇ કાંઇ આ હમજે નઇ. એટલે તેણે તેના મિત્રને પૂછ્યું કે “આ શું બકે ચ.” પેલા મિત્રે તેને સમજ પાડી. એટલે એ સુ`બઇની ટીકીટ તે આપી પણુ એક ફેટ કચ્ચીને ભદ્રંભદ્રના બારીમાંથી ટીકીટ કાર્યાલયની અંદર છુપી આવેલા નાક ઉપર મારી, એટલે ભદ્રંભદ્ર બાલ્યા-રે યવન ! તારા અસ્પૃશ્ય રૂપ મને કરાવ્યા. મારે સ્નાન કરવુ પડશે.
હવે
પછી સ્નાન કરીને ભદ્રંભદ્ર રેલ્વેના ડબ્બામાં ચડયા, જગ્યા તા તેમને ૯૯ ટકા મળી ગયેલી. તેમની તદ્ન નજીક એક કાઈ જમાનાના ખાધેલા ભાઈ બેઠા હતા. તેમણે ભદ્રંભદ્ર સાથે ધર્મોની ચર્ચા શરૂ કરી. એટલે ભદ્ર ભદ્રુને સમય પસાર કરવાની જે ગભીર ચિંતા હતી તે દૂર થઈ ગઈ.
ભદ્ર'ભદ્ર કહે-શું વાત છે ? તમે આ લેાક સસ્કૃતમાં ખેલ્યા ને એટલે ચાસ એ વેદવાકય લાગે છે. લાવા હુ' ઉતારી લઉં અને ખરેખર ભદ્રંભદ્ર ધૂમ્રપુરાણુ નામના શાસ્ત્રના નામ સહિત એ શ્લોક ઉતારી લીધેા.
આટલી ભદ્ર'ભદ્રં-સપ્તાહ મારા મિત્રે મને જ સભળાવી, એટલે મે પૂછ્યુ... કેપણ આ કથા મને શુ' કામ સ`ભળાવી ? તેણે કીધું કે તમે પણ સંસ્કૃતના હીમાયતી છે. ને એટલે.
મે' કીધુ’-ભગાના ભઇ. હું' કંઇ સાચુકડા ભદ્રંભદ્ર નથી, મારૂં' આ નામ તે બનાવટી છે.
પણ કામ તેા. પેલા ભદ્ર'ભદ્ર જેવુ જ કરેા છે. નૈ

Page #954

૧૦૮૨ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) હવે ડાંક સંસ્કારે તે નામ પ્રમાણે વછિન ભઈબંધ મારી સામે જ કતરાતે વારસાગત સાચવવા જોઈએ ને, પણ મેં કતરા જેવા લાગ્યો. પણ એ મારાથી પેલા ભદ્રંભદ્ર જેવું શું કર્યું છે તે કહે. થથરી ગયેલું. એટલે મારી સામે ચું કે
ધૂમ્રપુરાણ જેવું જ કર્યું છે તમે તે. ચા કરી નહિ. પછી મારી નજીક આવીને તમને કેઈ સાધુવેશ ધારીએ દેવદ્રવ્યપુરાણ, તે હરામખેરે મારા ઝભાના ખિસ્સામાં ગુરૂદ્રવ્યપુરાણ, સ્વપ્નદ્રવ્યપુરાણુ, ભંડાર ગરબી નાંખી દીધી. હું કુદ કૂદ કરવા દ્રવ્યપુરાણ, આવું બધુ કડક પુરાણ-ભાગ. લાગ્યા. પેલી ગરોળી પણ જાણે ફકતી હતી. વત સપ્તાહ સંભળાવ્યું છે અને તમને તે હુ ઝભ્ભ કાઢવા ગયે પણ ગળીના બધાં પુરાણે સાચા લાગ્યા એટલે આવા ભયથી કાઢી ના શક્યા અને એક શાસ્ત્ર બધા પુરાણેને જેમાં શંભુમેળ ભેગે પંકિત પણ બહુ જ ઝપાટાબંધ યાદ કરાવે છે એવા જ એક “સપ્તક્ષેત્ર પુરાણુ આવીને જતી રહી કે માથામાં હું પડે તે સંદેહ” નામના શાસ્ત્રને ખરીદી લાવ્યા. શું દૂર કરાય માથુ વાઢી ના નખાય. હું આ શાસ્ત્ર તે સ્વદ્રવ્યથી જ ખરીદ્યુ છે ને આ ન્યાયે ઝબ્બે કાઢતે જ અટકી ગયે. કે પછી જ્ઞાનદ્રવ્યથી. જ્ઞાનદ્રવ્યથી કઈ નિશા- પેલા ખિસ્સા તરફ તે હાથ જ નંખાય ળની ચેપડીએ કે લવરટેરીઓ ના ખરીદાય તેમ ન હતું. હું મુશ્કેલીમાં મૂક ઈ ગયા. પણ આવા પુરાણ સંદેહ જેવા શાસ્ત્રને મારા શરીરે પરસેવે-પરસે થઈ ગયે. ખરીદવામાં શું વાંધો છે ?
પછી થોડીક વારે પેલાએ તે ગળીને પણ ભલા મેં મારા પાસેથી આ સપ્ત. હાથમાં પકડીને મારા ખિસ્સામાંથી બહાર ક્ષેત્ર પુરાણ સંદેહ ખરીદ્યું છે એમાં તમને કાઢી પછી મારી ઉપર ફેંકી. હું ચીસ આટલું બધું પેટમાં શેનું દુખે છે? પાડી ઉઠ્યો. પછી મારે તે દુશ્મન કહે કે હ ભદ્રંભદ્ર તે ખરેખર હવે હદ થતાં -આ તે હજી રમકડાની જ સાચી લાગે કાબૂ બહારને ગુસ્સે કરી બેઠો. મેં તેવી બનાવટી જ ગરોળી છે. સાચી ગુસ્સામાં જ મારા મિત્રની મિત્રતા સામે ગળી હતી તે શું થાત? જોખમ ઉભુ કરીને જ પૂછયું (આ પણે પછી હું શાંત પડે. મને મારા મિત્રે નથી બોલતાં એમ એમ એ બહુ ફાટયે કહ્યું - શું યાર તું ય બી. કેઈના રવાડે છે પણ એણે હજી આ ભદ્રંભદ્રને ઓળખે ચડી ગયે. ઉસૂત્રનું ભાષણ તે લીધું તે નહિ હોય. અને આજે તે નિર્ણય કરી શાસ્ત્રમાં છે. લીધે કે જે થાય તે ખરૂ. સાલાને એકવાર પાછો મારે ગરમીનો પારે ધીમે ધીમે ભદ્રંભદ્રને મિજાજ બતાડી દેવું પડશે) ચડવા લાગ્યામેં કીધું આમ જાત, તારું શું બગડી ગયું?
જાતના શાસ્ત્રના નામથી કહ્યું છે કે-“દેવમેં પૂછ્યું એટલે મારો દુશ્મના દ્રવ્ય હોય તે રોજે ભગવાનની પૂજા,

Page #955

વર્ષ : ૬ અ'ક ૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪
સ્નાત્રાદિ થઈ શકે.” તે। આવા વાકયથી દેવદ્રવ્યથી પૂજા કરવાની ના કાણું પાડી શકવાનું છે ? મારી આ દલીલથી મને ચેાકકસ પણે લાગ્યું' કે મારા મિત્ર કશુ ખાલી જ નહિ શકે. પણ પણ એણે તે ધડાકા જ કર્યાં.
ભદ્રંભદ્રુજી.
તેણે મન કીધુ કે–જુએ તમે જે વા કરીને તે તે અપવાદના સમયે જો દેવદ્રવ્ય હોય તે તેનાથી ભગવાનની
·
તે અપૂજ રહી જાય માટે રાજે પૂજા કરી શકાય ત માટે દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવાની જ વાત કરી છે. પણ અપવાદ હાય ત્યારે પણ દેવદ્રવ્ય દેવની પૂજામાં વાપરી નાંખીને તે કઇ સફાચટ કરી નાંખવા માટે તે શાસ્ત્રપાઠ નથી.
ન
આટલું
શું વાત છે ? મને તે એમ જ કે... હું તમને કયારના તમે ખિજાયા તે - તમારા . આત્માના ખાતર આ જ સમજાવવા ઈચ્છતા હતા.
હિત
તા આ શાસ્ત્રમાં ધૂમ્રપુરાણુ જેવી બીજી ચે ઘણી વાતા હશે. કેમ ? હા. હા. એમાં પૂછવાનું જ શું? હવે તમારી જિજ્ઞ સા જાગી છે. તા હું તેની તૃપ્તિ કરી . અને એ, છે ને, કોઇ પશુ દિવસ શકાને સમાધાન વગરની રહેવા ના દેવી હમજી ગયા ને, આટલામાં, આજકાલ સમર, બહુ ખરાબ છે. ઘડીયાળ બગડી હાય તે ય ઘડીયાળવાળા પણ એમ જ કહે છે કે સમય જ બગડી ગયા છે એમાં અમે શુ' કરીએ ? અને શકા" અને “જિજ્ઞાસા' એ તા છેાકરીની જીત
: ૧૦૮૩
કે'વાય. બને તેટલું જલ્દીથી એનુ` સમાધાન જો કે ગેાઠવી જ દેવુ.... કયાંક કુંવારી રહી જાય ને કઈ થાયતે। આપણી આબરૂના ધજાગરા થાય. ખાટુ' ના લગાડતા હો ને, ભદ્રંભદ્રે ! (દ્મપુરાણુ જેવી બીજી વાત હવે પછી ..... )
વિવિધ વાંચનમાંથી....
– પૂ. સા. શ્રી હ`પૂર્ણાશ્રીજી મ. સુખ કયાં છે?
કાંઈ પણ ઉદર પૂર્ણાતિ કે દ્રવ્ય પ્રાપ્તિ વગેરે કારણ વિના ફાગઢ નિર'તર ઇન્દ્રની સેવા કરવી, વધારે શકિતવાળા દેવતાઓથી પરાજય પામવા, બીજાને વધારે ઋધ્ધિમાન અને સુખી જોઇને ઈર્યા આવવી, આગામી ભવમાં ગર્ભમાં સ્થિતિ થવાની જોઇને તેમજ દુર્ગતિ થવાની એઈને તેથી ભય પામવુ... વગેરે દેવગતિમાં પણ નિર'તર દુઃખા રહેલા છે. તેથી તે સુખેથી શુ` કેજેમાં પરિણામે દુ:ખ રહેલુ છે.
ર
ધર્મ નું દૂષણ દભ, મનુષ્યનું દૂષણ સ્વાર્થ, ધનનું દૂષણ અવિવેક. સ્ત્રીનુ દૂષણ દુરાચાર. તનનુ' દૂષણ ક્રોધ. ક્રિયાનુ‘ ષષ્ણુ પરનિંદા, તનનું દુષણ પરપીડા, વચનનું દૂષણ ખુશામત. મનનુ' દૂષણ ધૈર્યાં.

Page #956

21E16. E1H2112
કેહાપુર-લક્ષમીપુરી સંઘના ઉપક્રમે મુમુક્ષુ રેખાબેન તથા મુમુક્ષુ લતાબેનને ઉજવાયેલ
ભવ્યાતિભવ્ય દીક્ષા મહોત્સવ સુવિશાળગચ્છાધિપતિ પૂ. આચાર્યદેવ જયકુંજર સૂ મ, પૂ. આ. શ્રી પૂર્ણ ચન્દ્ર શ્રીમદ વિજય મહદયસૂરીશ્વરજી મહારાજા સૂ મ, પૂ આ. શ્રી મુકિતપ્રભ સૂ. મને ની આજ્ઞા-આશીર્વાદથી શાસનપ્રભાવક પૂ. દીક્ષાદિન હોઈ તે નિમિત્ત પૂ મુત્ર શ્રેયાંસઆચાર્યદેવ શ્રીમદ્દવિજયજયકુંજરસૂરીશ્વરજી
પ્રભવિ. ગણીએ ત્રણેય પૂના ગુણાનુવાદ મહારાજા તથા પ્રભાવક પ્રવચનકાર } કરેલ તેમજ પૂજ્યશ્રીના સંસાર માતુશ્રી આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજય મુકિતપ્રભસૂરીવરજી મહારાજા તથા પ્રવચનકાર પૂ
શાંતાબેન બાબુલાલ નાસિકવાળા તરફથી મુનિપ્રવર શ્રી શ્રેયાંસપ્રવિજયજી ગણિવર સંઘપૂજન-ગુરૂપૂજનાદિ થયેલ. , -૧૦ આદિ ઠાણ. ૧૫ની પાવન નિશ્રામાં કોહા. ૧૧ ત્રણે દિવસે ફળ-કુટ-દી-રોશની પુર નિવાસી શા. ગુલાબચંદ જેસાજી રાઠોડ ઝુમ્મર આદિની જુદી જુદી વિશિષ્ઠ રચનાપરિવાર આયોજીત મુમુક્ષુ રેખાબેન તથા
પૂર્વક પૂજ પૂજને શ્રી શાંતિનાથ ખૂબ જ મુમુક્ષુ લતાબેનને દીક્ષા મહોત્સવને પ્રસંગ
ઠાઠમાઠથી ભણાવાયેલ. વૈ.સ. ૧૨ ના સવારે
૯-૦૦ વાગે દીક્ષાથી પરિવારના ઘર આંગકેહાપુર ખાતે એતિહાસિક ઉજવાયે.
થી વરસીદાનનો વડે ખૂબ જ ઠાઠદીક્ષા મહોત્સવ નિમિતે અષ્ટાહિક
માઠથી નીકળેલ, જે વરઘોડામાં મુંબઇપરમાત્મભક્તિ મહત્સવનું આયોજન થયેલ
પાર્લાનું બેન્ડ-વી રમગામના શ ણિાઈવાળા જેને પ્રારંભ વસુ.પના થયેલ. શૈ.સુ. ૬ ના
જહાજ આકારની સુશોભિત મોટરકારમાં સુવિશાળગચ્છાધિપતિ પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્
વરસીદાન આપતા દીક્ષાર્થી બહેને પરવિજય જામ-રાવજી મકાનના માત્માને શણગારયુકત રથ-આદિ અનેકવિધ આચાર્યપ્રદાન દિન હોઈ તે નિમિત્ત સ્વ. સામગ્રીઓ હતી જે વરઘેડ કેહપુરના મુખ્ય પૂજયશ્રીના ગુણાનુવાદ થયેલ. પૂ. આ. શ્રી રાજમાર્ગો ઉપર ફરીને ૧૨-૦૦ વાગે પ્રાઈમુકિતપ્રભ સૂ. મ, પૂ. મુ. શ્રી શ્રેયાંસપ્રભ વેટ હાઇસ્કુલ કમ્પાઉન્ડ-મુક્તિનગરમાં ઉતવિ. ગણી તથા પૂ. મુ.શ્રી પુણ્ય રક્ષિત વિ. રેલ. સાંજે ૬-૩૦ વાગે જિમંદિરમાં મ. એ પૂજ્યશ્રીના ગુણનુવાદ કરેલ. જુદા ભવ્ય મહાપૂજાનું આયોજન થયેલ. સેંકડે જુદા ભાગ્યશાળીઓ તરફથી રૂા. ૬નું સંઘ- દીપકોની રોશની થયેલ. પરમાત્માની લાખેણી પૂજન થયેલ. વૈ. સ. ૭-૮ના પૂ. આ. શ્રી અંગરચનાદિ થયેલ.

Page #957

વ- અંક-૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪:
/
: ૧૦૮૫
વૈ. સુ. ૧૩ ના સવારે ૬-૩૦ વાગે શાળીઓની દીક્ષા પ્રસંગે ઉપસ્થિતિ હતી. મુકિતનો ૨ મંડપમાં દિક્ષાવિધિને મંગલ. આ પ્રસંગે પૂ સા. શ્રી જિનદર્શિતાશ્રીજી પ્રારંભ થયેલ. સૌ પ્રથમ દીક્ષાર્થીઓને તથા પૂ. સા. શ્રી અધ્યાત્મશ્રીજીની વડી દીક્ષા વિદાયતિલકને ચઢાવો લેનાર પુણ્યાત્મા- પણ થયેલ. એએ મુમુક્ષુઓને વિદાયતિલક કરેલ, પૂજય- બ્રિા મહોત્સવ મંડપની રચના એવી શ્રીના શુભ હસ્તે મુમુક્ષુ આત્માઓને “રજે. વિશિષ્ઠ પ્રકારની હતી કે મંડપમાં બેસહરણ બપણ થતાં વાતાવરણ બેન્ડના નારને એમ જ લાગે કે પોતે બાંધેલા સુરીલા નાદથી ગુંજી ઉઠેલ. દીક્ષાર્થીઓના મકાનમાં બેઠા છે. એવા પ્રકારનું મંડપમાં સંયમના ઉપકરણો પૂજ્યશ્રીને અર્પણ કર- ડેકેરેશન થવા પામ્યું હતું–આ દીક્ષા વાની બેલી પણ રેકર્ડરૂપ થયેલ. નૂતન મહત્સવ પ્રસંગે પૂ. સા. શ્રી મેકીતિશ્રીજી દીક્ષિતના નામ જાહેર કરવાની બેલી પણ મ. પૂ સા. શ્રી ઈદ્રપ્રભાશ્રીજી મ. પૂ. સા. રેકર્ડ રુપ થવા પામી હતી. પૂજ્ય ગચ્છાધિ , શ્રી ઉત્તમગુણાશ્રીજી. પૂ સા. શ્રી ભદ્રજ્ઞાશ્રીજી પતિશ્રીજના સમુદાયવતી પ્રવર્તિની પૂ. મ. અાદિ ઠા. ૧૭ની પણ પાવન નિશ્રા સાવીજી શ્રી જયાશ્રીજી મ. સા. ના પરિ- પ્રાપ્ત થવા પામી હતી. વારના ૫ સાદવીજી શ્રી ઉત્તમગુણાશ્રીજી
" દીક્ષા મહોત્સવના આયોજનમાં અમદામ. ના શિખ્યા પ્રશિષ્યા તરીકે મુમુક્ષુ રેખા
વાદ–નવરંગપુરા નિવાસી શા. ચંપાલાલ કુમારી-૫ સા. શ્રી તરવપ્રિયાશ્રીજી તથા
જિતમલજી તથા મુંબઈથી પધારેલ પ્રદીપ મુમુક્ષુ લાબેન પૂ. સા. શ્રી આગમપ્રિયા
મોહનલાલ રાઠોડ તેમજ મુંબઈ–લાલબાગના શ્રીજી તરીકે જાહેર થયેલ,
કાર્યકરો તેમજ કેહાપુર સ્થાનિક સંઘના છે . ૧૩ ના આજના મંગલમય કાર્યકર્તાઓ-મહિલા મંડળ આદિ એ ખૂબ દિવસે પૂ. આ.ભ. શ્રીમદ્ વિજય જયકુંજર જ જહેમત ઉઠાવી દીક્ષા મહત્સવના આ સૂ. મ. અાદિના ચાતુર્માસ માટે કેલહાપુર પ્રસંગને ખૂબ જ દીપાવેલ. કરાડ–ગાક આદિ સંઘની આગ્રહભરી
એકંદરે, પૂજ્યશ્રીની કહાપુરમાં પાવન વિનંતિ થઈ હતી. પૂજય પાદ ગચ્છાધિપતિ
પધરામણી થતાં અભૂતપૂર્વ શાસનપ્રભાવના શ્રીજીની આજ્ઞાથી પૂજ્યશ્રીના ચાતુર્માસ
થવા પામી, કહાપુર ખાતે આ દીક્ષા માટે “કાડ'ની જય બેલાઈ હતી. દીક્ષા
મહત્સવ એતિહાસિક ઉજવાયે. પ્રસંગ નિમિત્તે આજના મંગલમય દિવસે જુદા જુદા ભાગ્યશાળીઓ તરફથી રૂ. ૧૦ ઉવસગ્ગહરતીર્થનગપુરા (એમ.પી.) નું સંઘપૂજન થયેલ તેમજ દીક્ષાર્થી પરિ. અત્રે તીર્થની પ્રતિષ્ઠા ૫-૨-૯૪ ના પૂ. વાર તરફથી સમગ્ર કેલહાપુર સંઘની નવ- આ. શ્રી વિજય રાજયશસૂરીશ્વરજી મ.ની કારશી થઇ હતી લગભગ ૫ હજાર ભાગ્ય- નિશ્રામાં નકી થઈ હતી.
-

Page #958

૧૯૮૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
વિજયદાનસૂરીશ્વરજી જેન જ્ઞાનમંદિર મહાત્માઓએ તેમજ પૂ. શ્રી એ જન્મ અમદાવાદ-સુવિશાલ ગચ્છાગ્રણી માલવા- કલ્યાણકને અનુલક્ષીને પ્રવચન ફરમાવેલ, દેશે સફઘમ સંરક્ષક પૂજય પાદ આચાર્યદેવ છેલે સંઘપૂજન અને શ્રીફળ (નાળીયેર)ની શ્રીમદ્ વિજય સુદર્શનસૂરીશ્વરજી મહારાજા પ્રભાવના થઈ હતી. તથા વર્ધમાન તપોનિધિ પૂજ્યપાદ યુનિવયે રાજનગરના સુવિહિત આરાધક વગે શ્રી પૂર્ણાનંદવિજયજી મ. સા. આદિ મુનિ આ આયોજનને સફળ બનાવવા ખૂબ જ ભગવંતની પાવન નિશ્રામાં વીત્ર માસની ઉત્સાહ દાખવ્યો હતો. વડાના દર્શન શાકવતી ઓળીની અત્રે સુંદર આરાધના
કરવા ચારે બાજુ માનવમેદની ખૂબ જ થયેલ.
જામેલી હતી ભવ્ય વરઘડાની અગ્રતામાં - નવે દિવસ પૂજ્યપાદ આચાર્ય ભગવંત
પરમાત્માના જન્મ વિષયક માહિતી લોકોને
આપવામાં આવતી હતી. જોશીલી વાણીવડે શ્રીપાલ ચરિત્ર ઉપર
- ફતાસાળ શ્રી મહાવીર સ્વામી આદિ મનનીય પ્રવચન ફરમાવતા હતા. ઉત્સાહ પાંચ જિનમંદિરોએ ભવ્ય અંગરચનાદિ ભર્યા વાતાવરણથી પ્રતિદિન ગુરુપૂજન
થયેલ. રાત્રે ત્યાં શ્રી એલિસબ્રીજ યુવક અને સંઘપૂજને ૧-૨-૫ રૂા. સુધીના થતા મંડળ ભાવના ભણાવેલ. હતા.
- ઈદેર–અત્રે પૂ. આ. શ્રી વિજય ચરમ તીર્થપતિ શ્રમણ ભગવાન શ્રી જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ. આદિ ઠા. ૩ તથા પરમાત્માના જન્મ કલ્યાણકની ભવ્યાતિભવ્ય પૂ. સા. શ્રી સ્વયંપ્રભાશ્રીજી મ. ૧. સા. શ્રી ઉજવણીરૂપે રૌત્ર સુદ ૧૩-૧૪ રવિવારના ઈન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. આદિ ઠા. ૭ ચાતુર્માસ ભવ્ય વરઘેડે જ્ઞાનમંદિરેથી ચઢેલ. એ અંગે પધારે છે તેમને ચાતુર્માસ પ્રવેશ અષાડ પત્રિકા આદિ પ્રગટ થયેલ ઈન્દ્રવજા નેબત- સુદ ૨ રવિવાર તા. ૧૦-૭-૯૪ના સવારે ખાનું ઘડાઓ-મહિલા મંડળો ૮ બગીએ ૯ વાગ્યે અબુદગિરિ જૈન ઉપ શ્રય, પર રાજસિંહાસનવાળી ભવ્ય ૪ બગીઓ-૫૧ મહાવીરમાગ, પૂ. આચાર્યદેવશ્રીની જમણી માણસનું ભવ્ય ડ્રેસ યુકત અમદાવાદનું આંખને મોતીઓ અષાડ સુદ ૩ સોમવાર પ્રસિદધ મિલન બેન્ડ પૂ. આચાર્ય દેવાદિ તા. ૧૧-૭-૯૪ના ઉતારવાનું છે. પાસે સુવિશાલ મુનિગણુ-સાજન માજન-પ્રભુજીને નકી થયુ છે. ભવ્ય રથ-સાધ્વીજી ભગવંતે બહેને અનુ. આરાધના ધામ-અત્રે પૂ પાદ પં કંપાદાન આદિથી યુકત હતું. જે શહેરના શ્રી વજા સેન વિ. મ.ની નિશ્રામાં સમાધિવિશાળ રાજમાર્ગો પર ફરી ફતાસા પિળ પૂર્વક વર્ધમાનતપના મહાતપસ્વી મુનિરાજ શ્રી મહાવીર સ્વામી દેરાસરે દર્શનાદિપુરી પૂ મુ. શ્રી ચંદ્રયશવિજ્યજી મ. તથા પૂ. જ્ઞાનમંદિરે વિશાળ સભાના રૂપમાં ફેરવા- મુ શ્રી ચંદ્રાંશુવિ. મ. સમાધિપૂર્વક કાલયેલ, પૂ. શ્રીના મંગલાચરણ બાદ અન્ય ધર્મ પામ્યા છે.

Page #959

વર્ષ : ૬ : અંક ૪૪-૪૫ : તા. ૧૨-૭-૯૪
: ૧૦૮૭
અમદાવાદ-શેઠ કેશવલાલ પ્રેમચંદને પરિવારથી સંઘમાં આનંદ છે અને શ્રાવિકા બંગલે પુ.સા.શ્રી ચરણ શ્રીજી મ.ની ૧૫મી સંઘમાં જાગૃતિ સારી થઈ છે. શિરનામુંસ્વગતિ ડૉ. સુ. ૧૪ના હેઈ ઉલાસપૂર્વક ૫. સાદવીજી શ્રી જિતેન્દ્રશ્રીજીમ. ઠે. પાW. ઉજવણી થઈ સુદ ૧૩ના મોટી સંખ્યામાં
નાથ જૈન ટેમ્પલ ચોકીપેઠ દાવણગિરિ બહેનોએ સામાયિક કર્યા અને સાધ્વીજી મ.
પાલીતાણ-પૂ. પં.શ્રી અશોકસાગરજી એ ગુણનુવાદ કર્યા ૨0 રૂ.ની પ્રભાવના
મ. ને ચાતુર્માસ પ્રવેશ જબૂદ્વીપ પેઢી થઈ.
તરફથી અષાડ સુદ ૯ના થશે. - સુ. ૧૪ના પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય
પાટણ-(ઉ.ગુ.) અત્રે પૂ. સા. શ્રી મિત્રાનંદ સૂરીશ્વરજી મ. આદિ સપરિવાર
ત્રિલેચનાશ્રીજી મ.ના શિષ્યા તવી પૂ. નવરંગ રાથી દશા પિ. સે. પધારેલ ત્યાં
સા. શ્રી વિશ્વપ્રજ્ઞાશ્રીજી મ. ની વર્ધમાન સર્વવિરતિના યશોગાન ગાયા
તપની ૧૦ એળીની પૂર્ણાહુતિ નિમિત્તે અને સદવીછમાના ગુણ વૈભવને વર્ણવતા.
તથા તેમની વિવિધ તપસ્યાની અનુમોદનાથે “ચરણ સુવાસનું વિમોચન થયુ અને પંચાહિકા મહત્સવ પૂ. મુ. શ્રી જયદેવજ રૂ. ૧૧નું સંઘ પૂજન થયું. દેરાસરે ભવ્ય વિજયજી મ.સા.ની નિશ્રામાં સાવરકુંડલા આંગી તથા બંગલામાં બહેનેએ પંચકલ્યા- નિવાસી દેશી દલીચંદ પ્રેમચંદ પરિવાર શુકપા ભણાવી પૂજામાં બહેનને ચાંદીની તરફથી નગીનદાસ પૌષધશાળામાં વી.વદ ૮ વાટકી નથી પૂજામાં ૫) રૂા. તથા શ્રીફળની થી વદ ૧૨ સુધી યોજાશે. જેમાં સિદ્ધચક્રપ્રભાવના થઈ તમામ પ્રસંગે સ્વ. પૂ.સા.શ્રી પૂજન, શાંતિસ્નાત્ર વીશસ્થાનક પૂજન વિ. છના સારી સ્વજનેની હાજરી અને થયા આ પ્રસંગે ભાવિકે તરફથી નવ છોડનું ' ઉલાસ ખૂબ હતા.
ઉજમણું પણ થયું. દાવણગિરિ-પૂ. આચાર્ય દેવેશ શ્રી વિ મુંબઇ-લાલબાગ-અત્રે પૂ. આ. ભ. પુણ્યાન દ સૂરીશ્વરજી મ.ના આજ્ઞાતિની શ્રી વિજય રાજતિલકસૂરીશ્વરજી મ. તથા પૂ. સાદ વીજી શ્રી સુન્નતાશ્રીજી મ.ના શિષ્ય. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય મહદયસૂરીશ્વરજી રત્ના પૂ. સાધ્વીજીશ્રી જિતેન્દ્રશ્રીજી મ. આદિ મ. ની નિશ્રામાં પૂ મુનિરાજ શ્રી જિનસેન - ઠા. ૮ નો વૈશાખ સુદ ૮ ના ચાતુ વિજયજી મ. ની ૧૦૦-૭૦ મી વર્ધમાન ર્મા સાથે સ્વાગત પ્રવેશ મંગલાચરણ બાદ તપની ઓળીની પૂર્ણાહુતિ પ્રસંગે કસ્તુરપ્રભાવનો શ્રાવિકા સંઘના વ્યાખ્યાન ૧૦ થી ચંદ વર્ધાજી (કલ્યાણ થાણ)તરફથી જેઠ સુદ ૧૧ સાધવજી સમુદાયમાં વષીતપ વીશ ૧૩-૧૪-૧૫ના ૧૦૮ પાર્શ્વનાથ મહાસ્થાનક તપ વર્ધમાનતપની આરાધના અને પૂજન આદિ ત્રણ દિવસે ભવ્ય મહોત્સવ અધ્યયન ચાલુ છે પૂ. સાધવજી મ. ના ઉજવાય.

Page #960

૧૦૮૮ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) મહુવા બંદર – અત્રે શ્રી ગુજરાત વિહાર કરી ભાવનગર આનંદનગર સેસાસાયટી મથે શાસન સમ્રાટ સમુદાયના યટી અંજનશલાકા પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પૂ આચાર્યદેવ શ્રી ચંદ્રોદય સૂરી- પ્રસંગે પધારી ગયા છે. શ્વરજી મ. સા. ત્થા પૂ. આ. કે. શ્રી
સચીન (સુરત) - અત્રે ભીવંડી અશોકચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ. સા. સ્થા. પૂ પં. શ્રી દાન વિજયજી ગણીવર્યની શુભ
ગૃપ ઉદ્યોગનગર જી.આઈ.ડી.સી. ન હાલારી નિશ્રામાં દેશી વનમાળીદાસ ભવાનજી
વીશા એ સ્વાળ સમાજની વિનંતિથી પૂ.
આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહાપરીવાર તરફથી ચૈત્ર વદી ૧૦ થી વૈશાખ
રાજ આદિ ચૈત્ર સુદ પ્રથમ એકમના સુદ ૬ સુધી શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ આદિ જિન બોંબની અંજન શલાકા
પધારતા બે કિ. મી.થી બેંડ સાથે સ્વાગત પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પંચકલ્યાણકની ઉજવણી
કર્યું. લા વાગ્યે પ્રવચન થયું બાદ પ્રભા
વના તથા સાધર્મિક વાત્સલ્ય થયુ બસે પુર્વક ખૂબજ ભવ્યાતિભવ્ય રીતે ઉજવા
ઉપ૨ ભાવિકે આ પ્રસંગે સુરત, સચીન યેલ દરરોજ સંઘ જમણ પણ થયેલ વૈશાખ સુદ ૩ના પરમાત્માના દીક્ષા કલ્યા
અંકલેશ્વર મુંબઈ ભીવંડી આદિથી ઉપકને વડે તિહાસિક રીતે નીકળેલ
સ્થિત રહ્યા હતા. રાત્રે ભાવના થતા વરડામાં ઈન્દ્રવજા શરણાઇવાદન ગજ
સચીન મંડળ ૫ રેલ અને સારે ભકિત
- રસ જ રાજ, ૩૬, શણગારેલા ગાડા ઘેડેસ્વાર
હતો પૂ. શ્રી અત્રે પધારતાં ચાર બેડ ૫૬ દિકુકમારીકા બહેનો રથ ઓસવાળ ભાઈઓમાં ખૂબ ઉત્સવ પ્રગટ ચતુવિધ શ્રી સંઘ આદિ સુંદર સામગ્રી હતી રાત્રે અધિ વાચના ત્થા અંજન લંડન - અત્રે શ્રીમતી લમીબેન થયેલ સુદ ૫ ના સવારે શુભ મુહુ પ્રતિષ્ઠા કેશવલાલ હેમરાજ તથા શ્રીમતી રમાબેન થયેલ બાદ એક ભાઈ ત્યા બે બહેનોના હરખચંદ લખમશીના વરસીતપના પારણું ભગવતી દીક્ષા ધામધૂમ પૂર્વક થઈ હતી તા. ૧૭-૫-૯૪ ના વધે, સુ-૧૩ના ભવ્ય બપોરે અષ્ટોતરી સ્નાત્ર ઠાઠથી ભણાવાયેલ ઉત્સાહ અને ઉત્સવ સાથે થયા તેમણે જીવદયાની ટીપ ખુબ સુંદર રીતે થયેલ હોલ રાખેલ. સવારે પક્ષાલ પૂજા કરીને વિધિવિદ્યાન જામનગરના શ્રી નવીનચંદ્ર હોલમાં આવી જાતા શ્રી રતિલાલ દેવચંદ બાબુલાલ શાહે સુંદર રીતે કરાવેલ ગુઢકાએ વરસી તપને મહિમા સમજાવેલ સંગીતમાં મુંબઈના જયેશકુમાર રાહીએ અને બાદ ઉત્સાહથી પારણા થયા. બપોરે સારી જમાવટ કરી હતી સ્ટેજ પ્રે ગ્રામ થી શ્રી પંચકલ્યાણક પૂજા ઠાઠથી ભણાવવા શ્રી વરઘોડાનું આયોજન મુંબઇના શ્રી દિલીપ- બાઉન્સગ્રીન સત્સંગ મંડળ આવે સાથે ભાઈ ઘી વાળાએ સુંદર રીતે કરેલું પૂ. લંડનના ભાવિક મંડળે શ્રી કેટ હેર આચાર્ય મ. સા. આદી સુદ ૬ના અત્રેથી સત્સંગ મંડળ, નથ ફીચલી સત્સંગ
હતો.

Page #961

વર્ષ ૬ : અંક : ૪૫-૪૬ તા. ૧૨-૭-૯૪
: ૧૦૮૯ મંડળ શ્રી ભકિત મંડળ શ્રી સાઉથ સત્સંગ પૂ. આ. શ્રી અભય રત્ન સૂ મ. અને પૂ. મુનિ મંડળને આમંત્રણ આપીને લાવ્યા શ્રી અમરસેન વિ. મ. એ ગુણાનુવાદ કર્યો હતા આ કલાક ભકિતની ધૂન ચાલી હતી હતા. શ્રી સંઘ તરફથી જેઠ સુદ ૫ રતિલાલ ભાઈએ પૂજામાં ઘણે રસ જમા થી પાંચ દિવસને મહત્સવ થતાં શ્રી બે હતે પૂજા પછી હાકિ સ્વાગત જિનેશ્વર ભગવંતના ૧૮ અભિષેક શ્રી કરીને આ પધારેલ સી ભાઈ બહેનનું કુંભસ્થાપનાદિ શ્રી નવગ્રહ આદિ પૂજન સાધમિક વાત્સલ્ય કર્યું હતુ. ખૂબ ઉદા- બે સાધમિક વાત્સલ્ય અને શ્રી શાતિ૨તા « થા આનંદથી સારેય પ્રસંગ ઉજ- સ્નાત્ર સાથે મહોત્સવ ઉજવાયો હતે. વાયે હતે.
વિધાન માટે ઇંચલ કરછથી ધાર્મિક લંડ ઇસ્ટ – અત્રે પૂ. સુ. શ્રી માસ્તર શ્રી અરવિંદભાઈ કે. મહેતા અને ઉદયન સાગરજી મ.ની નિશ્રામાં તા. પૂજા ભાવના માટે આકેલાથી સંગીતકાર ૨૮ રવિ ઋષિ મંડળ પૂજન થયું તા. ર૯ શ્રી અશોકભાઈ જેન પાટી સાથ પધાર્યા સુમતિ ભગવાનની ચલ પ્રતિષ્ઠા થઈ પ્રતિ હતા. પૂ. આચાર્ય મ. આદિ ગદગ ચાતુમાના અંજનને લાભ અ.સૌ. ચંચલબેન ર્મા સાથે અષાડ સુદ રના પ્રવેશ કરશે. ખેતશી દા મેરાઉવાળાએ તથા ભરાવવાને સરનામું - પૂ. આ. શ્રી અશોકન લાભ મ સૌ. સોનબાઈ વશનજી દેઢી આ સૂ. મ. સા. જૈન વે. મંદિર સ્ટેશન રોડ વાળાએ લીધે બંને તરફથી સાધર્મિક ગદગ-૫૮૨૧૯૧ ભકિત થઈ.
સુરેન્દ્રનગર – અત્રે આરાધના ભવન જ મખંડી – શ્રી ભેજ તીર્થમાં શ્રી મહાવીર સ્વામી પ્રાસાદમાં પૂ. આ. શ્રી પૂ. આ કાર્ય દેવેશ શ્રી વિજય ભુવન તિલક વિજય નિત્યાનન્દ સૂરીશ્વરજી મ. આદિ ની સૂરીશ્વ જી મ. ના શિષ્ય, પૂ. આ. શ્રી નિશ્રામાં સ્વ. શ્રી રતિલાલ અમલ ખભાઈના વિજય અશોકરન સૂ. મ. ઠા. ૫ ની શ્રેયાર્થે શ્રી સિદ્ધચકે મહાપૂજન વૈ. વદ નિશ્રામાં શ્રી જગવલ્લભ પાર્વનાથ ભગ. પ્ર. ૧૨ ના સવારે રાખેલ મુકેશભાઈ વિધિ વાનના પ્રતિષ્ઠાના ૧૨૫ વર્ષ નિમિતે સપાઠ માટે અને રાજુ ભાઈની મંડળી આવેલ આ શતાબ્દિ મહોત્સવ ઉજવાયા પછી , આ પ્રસંગે પાઠશાળાના અભ્યાસકે નું જમણ મ. અાદિ અત્રે વૈશાખ સુદ ૧૨ના રાખેલ. સસ્વાગત પધાર્યા હતા. પૂ. આ. શ્રી થાન – અરો પૂ પં. શ્રી ભદ્રશીલ અશોક રન સૂ. મ. ની ચોથી વાર સૂરિ વિ. મ. ની પ્રથમ વાર્ષિક તિથિ નિમિત્તે મંત્રની ૫ મી પીઠિકાની આરાધના નિમિતે પૂ. પં. શ્રી ગુણશીલ વિ. મ. ની નિશ્રામાં ગુરૂ સંધ પૂજન શ્રીફળની પ્રભાવના વર. શ્રી સંઘ તરફથી જેઠ સુદ ૧૦+૧૧ થી
ડે અલ્પાહાર નાસ્ત. જેઠ સુદ ૨ ના સુદ ૧૫ સુધી શાંતિસ્નાત્ર સિધચક્ર મહા પૂ. આ. શ્રી ભુવનતિલક સૂરીશ્વરજી મ.ની પૂજન આદિ પંચાહ્નિકા જિનેન્દ્ર ભકિત ૨૨મી પુણ્યતિથિ નિમિતે વ્યાખ્યાનમાં મહોત્સવ ઠાઠથી ઉજવાય હતે.

Page #962

૧૦૯૦ ?
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) અમદાવાદ – નારણપુરામાં પૂ. વિમલસેન વિ. પૂ. મુ શ્રી દેવસુંદર વિ. મુનિરાજ શ્રી ચરણપ્રભ વિજયજી મ. ની મ. પૂ. પં. શ્રી રત્નસુંદર વિજયજી મ. નિશ્રામાં સ્વ. કાંતિલાલ દલસુખરામ માર- આદિની નિશ્રામાં ખંભાત હાલ મુંબઈ ફતીયા તથા સ્વ. શ્રીમતી કંચનબેન શ્રી હેમંતકુમાર ભદ્ધિીકભાઈની તથા સિકા. કાંતિલાલના આત્મ શ્રેયાર્થે તેમના પરિવાર કુમારી ચેનલબેન નવીનચંદ્ર શાહની તરફથી જેઠ સુદ ૧ થી ૩ સુધી શંખે. દીક્ષા ઠાઠથી થઈ હતી બહારથી ઘણા શ્વર પાર્શ્વનાથ અભિષેક મહાપૂજન સહિત ભાવિકે પધાર્યા હતા. મોત્સવ ઉજવાયે..
ચંદાવરકરનના આંગણે સો પેડલી કેકણ નગર – અત્રે પૂ. પ્રથમવાર પૂજ્યોની પધરામણી તથા મુ. શ્રી અનંતરત્ન સાગરજી મ. ની
ભાગવતી દીક્ષા પ્રસંગ નિશ્રામાં ૧૬-૫-૪થી અઠ્ઠાઈ મહેત્સવ
વૈશાખ સુદ ૧૧ ના રોજ પ. પૂ. વિવિધ પૂજને સાથે ઉજવાયે શ્રી સીમં.
તપસ્વી સમ્રાટ વર્ધમાન તપેનિધિ આ. ઘર સ્વામીજીની મૂર્તિ પ્રતિષ્ઠા નિમિત્તે
દેવેશ શ્રીમદ્દ વિ. રાજતિલક સૂર શ્વરજી ઉજવાયે. | દિલહી - પૂ. આ. શ્રી પદ્મ સાગર
મહારાજા તથા પ. પૂ. ગ. આ. ભ. મહેસૂ. મ. ઠા. ૧૦ તા. ૧૭–જુલાઈ ચાતુર્માસ
દય સૂ. મ. સા. તથા પ. પૂ. આ. ભ. પ્રવેશ કરશે ૨૦૪૯ કિનારી બજાર
શ્રીમદ્ વિજય હેમભૂષણ સૂ. મારા જા દિલ્હી-૬
આદિ વિશાલ મુનિર્વાદ તથા પ. પૂ. સા.
હર્ષપૂર્ણાશ્રીજી પ. પૂ સા. હંસશ્રીજી મ. થાણું - કરછી જૈન સંઘના ઉપક્રમે
આદિ ઠાણાની નિશ્રામાં પાંચ દિવસને વરસીતપના પારણા પૂ. મુ શ્રી ઉદયરત્ન
મહોત્સવ ઉજવાઈ ગયે. સાગરજી મ. ની નિશ્રામાં ભકતામર પૂજન આદિ તા. ૮-૫-૯૪ થી પંચાહ્રિકા
. સુદિ. ૧૫ ના રોજ પૂજ્યનું મત્સવ સાથે ઉજવાય.
ભવ્ય સામૈયું રાજમાર્ગ પરથી પસાર ધાનેરા - પૂ. મુ. શ્રી જયાનંદ વિ. થઈ દેરાસરની બાજુમાં બાંધેલા ભત્ર મંડમ. અનેક ઉત્સવો આદિના કાર્યક્રમ બાદ પમાં પધારેલ. પૂજયશ્રીએ સુંદર પ્રવચન શિવાના જેઠ સુદ-૩ અરુણ કુમારીની દીક્ષા ફરમાવેલ ત્યાર બાદ ગુરૂપૂજન તથા સંઘ કરી ધાનેરા ચાતુર્માસ અષાડ સુદમાં પૂજન થયેલ. પધારશે.
, સુદ ૧૨ ના રોજ પૂજ્ય સાથે જાલોર – અત્રે રાજકા વાસમાં પૂ. દીકાથી ધીરેનભાઈ તથા પ્રીતીબેનના આ. શ્રી ગુણરત્ન સ. મ. નિશ્રામાં શાંતિ- દીક્ષાને વષીદાનને ભવ્ય વરઘડે નીકનાથ પ્રભુજી ને પ્રતિષ્ઠા ધામધુમથી થઈ. બેલ રાજમાર્ગો પર ફરી દીક્ષા મંડપ
દહાણુડ - અત્રે પૂ પં શ્રી (રામનગરીમાં) પધારેલ. આજ રોજ પ. પૂ.

Page #963

વર્ષ ૬ : અ'ક ૪૫-૪૬ : તા. ૧૨-૭-૯૪
આ હા રાજતિલક સૂ. મને આજરાજ ૨૭૯૨ી મેળીના પારણાંના શુભ દિવસ હેવાથી ગુરૂપૂજનની ઉછામણી ખેલાવેલ. ૨૧ હજાર થયેલ શાંતિલાલ વાડીલાલ ભાભરવાળાએ લીધેલ ત્યારબાદ ૫ પૂ કીર્તા યશ મ. સ. સુંદર પ્રવચન ક્માવેલ. તપસ્વી સમ્રાટના સુંદર ગુણાનું વાદ કર્યા હતા. ગુરૂપૂજન તથા સ`ધપૂજન થયેલ. ત્યાર બાદ સ્વામી વાત્સલ્ય ૨ખાયુ' હતુ. તેમાં ૪ થી ૫ હતર પુન્યશાળીઓને રસપુરીનુ જમણુ થયું. તપસ્વી સમ્રાટના પારણા નિમિરો જીવદયાની ટીપ થયેલ.
લગભગ ૧ લાખ જેટલી થયેલ. આ
દિવસે ભવ્ય સુ ંદર અંગરચના પ્રભુજીને થયેલ સુદર દિવાએની રેશની કરાયેલ.
વૈ.સુ. ૧૩-ના રાજ સવારે દીક્ષાથી
ભાઇ-હેન તેમના નિવાસસ્થાનેથી વષીદાન દેતા દે ।। મંડપમાં પધારેલ. પુજ્યેાની નિશ્રામાં ૯ વાગે દીક્ષાની શુભ ક્રિયાના પ્રારંભ થયે હતા. દીક્ષાથી ને છેલ્લુ વિદાય તિલકની ઉછામણી ૧૫ હજાર થયેલ પૂજ્રયાનું ગુરૂપૂજનની ઉછામણી ૩૬ હજાર થયેલ શું લેષકુમાર મેમાયા (રાધનપુરવાળા) એ લીધેલ કામળી વહેારાવાના ચઢાવે. ૨૧ હજારમાં થયેલ.
દીક્ષાથી બીજા ઉપાકરણની ઉછામણી સારી થયેલ. ત્યારબાદ ગુરૂપૂજન તથા સધ - પૂજન થયેલ ત્યારબાદ એક સગૃહસ્થ તરફથી રસ પુરીનુ વામી વાત્સલ્ય રાખેલ. સુંદર રીતે વ્યવસ્થા રખાયેલ. આ દિવસે પણ પ્રભુજીને સુંદર રીતે અંગરચના થયેલ.
: ૧૦૯૧
અહ દુ અભિષેક મહાપૂજન તથા લઘુશાંતિસ્નાત્ર વગેરે પૂજના ભણાવેલ. તેમાં વિધિકાર રમણીકભાઇ પંડિતજી પધારેલ, ચાલું સાલના ચાતુર્માસના નિય પણ આજરાજ થયા હતા. ૫. પુ. અાય વિ. મ.સા. આદિઠાણા ચ'દાવરકર લેનમાં થશે.
લાલબાગ
મુંબઇ-શેઠ શ્રી માતીશા જૈન ઉપાશ્રય-ભુલેશ્વર મધ્યે ઝવેરી લાલભાઇ ચંદુલાલ પરિવાર તરફથી તપસ્વી શ્રી કનુભાઇ લાલભાઇ ઝવેરીની વધમાન તપની૧૦૦ એળી.પૂર્ણાહુત્તિ નિમિત્તે તથા મુમુક્ષુ અમરકુમાર સૂર્યકાંતભાઈ ઝવેરીની ભાગવતી દીક્ષા ગ્રહણ નિમિત્તે
તથા શ્રી કનુભાઈ તથા તેમના ધર્મ પત્ની શ્રીમતી નીલાબેન કનુભાઈના જીવિત મહાત્સવ નિમિત્તે પૂ. આ. ભ. વિજય રાજતિલક સૂરીશ્વરજી મ. મહારાજની પુનીતિ નિશ્રામાં ૧ સુદ ૧૩ પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય મહેદયસૂરીશ્વરજી થી નવાહિનકા મહોત્સવનુ આર્યજન થયેલ. વદ ૬ ની અમરકુમારની દીક્ષા પૂ. આ. ભ.શ્રી વિજય લલિતશેખર સૂરીવરજી મ. પાસે થયેલ. અને વદ ૭ શ્રી કનુભાઇનું પારણું થયેલ.
મલાડ ઇસ્ટ—શ્રી હરિસ. ઉપાશ્રયમાં પૂ. સુ. શ્રી નંદીશ્વર વિજયજી મ. તથા પૂ. સુ. શ્રી કપરત્ન વિ. માના ચાતુર્માસ પ્રવેશ અષાડ સુદ બીજ રવિવારે થશે.

Page #964

પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ.ના ઉપદેશથી . ઈદેરમાં શ્રી વર્ધમાનસ્વામી વર્તમાન વીશી તીર્થ ભૂમિપૂજન, ખનન અને શિલા સ્થાપન મહેસવ
પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી વરસાવ્યું અને સાત જિનાલયના નકરા અને મ.ના ઉપદેશ અને માર્ગદર્શન મુજબ દાન મળીને ૧૪-૧૫ લાખ જેટલી રકમ ઈદર પશ્ચિમ ક્ષેત્રમાં પ્રિકકે કેલેની જાહેર થઈ હતી. અનપૂર્ણા રોડ ઉપર શ્રી વર્ધમાન સ્વામી મુખ્ય શિલાપૂજન સ્થાપન દેદારો વર્તમાન ચોવીશી તીર્થનું આયોજન થયું નિવાસી શેઠ શ્રી નંદલાલજી નાથુલાલજી કે આ અગે શ્રી વેતાંબર જન સ્વાધ્યાય ચોધરીએ કર્યું હતું. સંઘ તરફથી એક વિશાળ ભૂમિ આ ટ્રસ્ટને
બીજી શીલાઓનું પૂજન સ્થાપન ૨) મળી છે તેમાં વીશ જિનાલય ઉપાશ્રયે
શ્રી પી. સ. જેન ઈદર [૩) શ્રી છગનધર્મશાળા ભેજનશાળા આદિનું આયોજન
લાલજી મામલજી જૈન ઈદર (૪) શ્રી નકકી થયું છે. ટ્રસ્ટના મેનેજીંગ ટ્રસ્ટી શ્રી
શ્રી રાજમલજી જિનેન્દ્રકુમારજી ગુગલ યા શાંતિલાલજી બમ અને અધ્યક્ષ શ્રી
ઈદે ૨ (૫) શ્રી રાજમલજી પારસમલાઇ તેજકુમાર ડેશી આદિએ આ માટે સતત
વયા ઈદેર (૬) શ્રી અમીતકુમારજી સેકનપશ્રીનું માર્ગદર્શન લઈ આજન કર્યું છે.
લાલજી જેને પાલ () શ્રી નેમિચંછ - જેઠ વદ ૩ રવિવાર તા. ૨૬-૬-૯૪ના મામલજી બમ ઈદર (૮) શ્રી બાપુલાઇ બપોરે ખનન મુહર્ત શેઠ શ્રી શ્રી વિમલ- તેજકુમારજી ડોસી ઈદોર (૯) શ્રી મતીચંદજી સરાણા હસ્તક રાખેલ બપોરે ૩ ચંદ કચરાભાઈ ઈદેર. વાગ્યે પ્રવચન થયા બાદ વિગતે રજુ થઈ વિધિવિધાન શ્રી વેલજીભાઈ લીલા વર અને ઘણા ઉત્સાહથી ભૂમિ પૂજન તથા શાહે કરાવ્યા હતા, મહિર પ્રાસાદ ૪ અને ખનનવિધિ થઈ શ્રી તેજકુમારજી ડેશી શેષ જિનાલયના ત્રણ એમ કુલ સાત જિનતરફથી શ્રીફળની તથા ટ્રસ્ટી શ્રી વિરેન- મંદિરોની જાહેરાત થઈ તે મહિધર પ્રારાકુમારજ નાહર તરફથી લાડુની અને શ્રી દના નામ ૧ શ્રી છગનલાલ જૈન ઇંદર ૨ શાંતિલાલ બમ તરફથી સેવના પડિકાની રાજમલજી ગુગલીયા ઇદર 2 શ્રી ચં. લાણી થઈ. ૫૦૦ જેટલી સંખ્યા હાજર વતી બાબુભાઈ જરી ટ્રસ્ટ રત્નારી રહી હતી.
મલાડ ૪ શ્રી નાથુલાલજી સકલેચા, શેષ - જેઠ વદ ૧૦ના સવારે ૧૧-૩૦ કલાકે જિનાલયના નામ ૧. શ્રી શાંતિલાલજી શિલા સ્થાપન હતું ૯ વાગે સ્નાત્ર નવગ્રહા- બમ ૨. શ્રી બાપુલાલ તેજરાજજી ડેસી દિપૂજન શિલાપૂજન થયું પૂજ્યશ્રીનું પ્રવચન ૩. શ્રી જ્ઞાનચંદજી તારાચંદજી કુટુંબ હતી, થયું અને ભાવિકે એ પિતાના ઉલ્લાસથી આ વિશાળ મંડપમાં ૨૫૦૦ ઉપર જનસંખ્યા ની કાયમ મજ મુસા ધારગસ ફડને વરસાદ વચ્ચે મંત્રોચાર પૂર્વક નવે શિલાએ ન

Page #965

સ્થાપન પૂ. આ. ભ. ની નિશ્રામાં થયું હતું. દાર હતો દરેક કાર્ય વ્યવસ્થિત અને સમયઉત્સાહ અને હતે ઈદોર માટે આ ભવ્ય સર થયા હતા. શ્રી શાંતિકુમારજી બમ તથા પ્રસંગ અપૂર્વ હતું. મુરબ્બીઓ શ્રી નગીન- શ્રી તેજકુમારજી ડોશી તરફથી વિશાળ સમુદાસ કેરી, શ્રી શિખરચંદજી નાગોરી શ્રી દાયનું સાધર્મિક વાત્સલ્ય હતું. ઈદેર માટે મામલજી તાતેડ શ્રી નાથુલાલજી સકલે ચા જ નહિ પરંતુ માળવા દેશ માટે આ એક વિ. નું ટ્રસ્ટ તરફથી સન્માન થયું હતું. ભવ્ય તીર્થ આકાર લઈ રહ્યું છે તેને સૌને ટ્રસ્ટીઓ કાર્યકરે યુવાનોને પરિશ્રમ ર. મન ખૂબ આનંદ અને પ્રસન્નતા હતી.
(પેજ ૧૦૬૮નું ચાલુ) જ માલિકને હોવા છતાં ઝઘડે ટાળવા માટે તરત જ પાલગંજના રાજા પાસે પહાડ ખરીદી લેવાની માગણી મૂકી. પાલગંજના રાજાએ ૧૯૧૮ના માર્ચમાં આ પહાડ નગરશેઠને ૨ ૪૨ લાખ રૂપિયામાં વેંચે અને બ્રિટિશ સરકારે પણ આ વેચાણખતને માન્ય લખ્યું. આગામે દ્ધારક પૂજ્ય સાગરાનંદજી મહારાજ પિતાના શિષ્ય પરિવાર સાથે ઈ.સ. ૧૯૨૫માં સમેતશિખરજીની યાત્રાએ પધાર્યા હતા. તેમની ભાવના હતી કે આ તીર્થને માટે જીર્ણોદ્ધાર થાય. તેમનાં આજ્ઞાવતિની સાધવીજ રંજનશ્રીજી મ. સા. ના ત્યાંના વિહાર કરમિયાન તેમના ઉપદેશથી ઈ.સ. ૧૯૬૧માં તમામ ટૂંકે જીર્ણોધાર થયે. જીર્ણોદક રનું કામ ખૂબ વિકટ હતું. લગભગ દરેક ટૂંકમાં કંઈને કંઈ સમારકામ કરાવવાનું હતું. ખુલી જગ્યામાં રહેલી ચરણ પાદુકાઓ ઉપર રંગ મંડપ બાંધવાની જરૂર હતી. = ળી જળમંદિરને ઉંદ્ધાર તેમજ વિસ્તરણ કરવાની પણ જરૂર હતી. ઉપરાંત ગૌતમસ પામીની ધર્મશાળા, ગાંધર્વનાળાની દેરી, ભૈરવની બંને દેરીઓ, સીતાનાળા ઉપરને બંગલે, ક્ષેત્રપાલ ઘાટ તથા ચોપડાકુંડ પણ કેટલીક મરામત માંગતાં હતાં. બે વર્ષના ગાળામાં ૨૯ ટુંકે જીર્ણોધાર પૂરો થશે. ત્યારબાદ જળમંદિરનું જીર્ણોદ્ધાર કાર્ય હાથ ધરવામાં આવ્યું. આ કામ પાંચથી છ વર્ષ પૂર્ણ થયું. મંદિરમાં વીસ તીર્થ"કાના વીસ ગેખલાઓ કેતરવામાં આવ્યા. આ રીતે શ્રી સમેતશિખરજી ગિરિરાજને બાવીસમે અને અંતિમ જીર્ણોદ્ધાર પૂરે થયે. અત્યારે તીર્થભૂમિ ઉપર જે તમામ દેરીઓ છે, તે હવેતાંભરે એ જ બનાવી દેવાનું આ રીતે સાબિત થાય છે.
દિગંબરેએ અત્યાર સુધી ન તે કેઈ ફાળે આપેલ કે ન તે કઈ ધ્યાન આપેલું, તેનું કારણ સ્પષ્ટપણે એ જણાય છે કે ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણ પછી આશરે ૬૦૦ ૦ર્ષે જયારે દુકાળ વગેરે કારણે દિગંબરે હિજરત કરીને દક્ષિણના કર્ણાટકમાં ચાલ્યા ગયા, પાર બાદ તેઓએ ઉત્તર ભારતનાં તીર્થો પ્રત્યે લગભગ કેઈ લગાવ રાખ્યું ન હતું. સવતંત્ર ણે તેઓએ દક્ષિણમાં જ પિતાનાં શ્રવણ બેલગેલા જેવાં તીર્થો વિકસાવ્યાં હતાં. તેથી ઉતર ભારતનાં શ્રી સમેતશિખરજી, પાવાપુરી, રાજગૃહી, ક્ષત્રિયકુંડ વગેરે તમામ તીર્થોને રક્ષા, પ્રબંધ વગેરેનાં તમામ કાર્યો તાંબર એ જ પિતાનાં તનમનધનને ભેગ આપીને, ઘસારે વેઠીને જાળવી રાખ્યાં જણાય છે.
(ક્રમશ:)

Page #966

wooooooooooooo 게
*00000*O*@‹
0
0
ð
0
પ્રમાદ સામે આંખ લાલ ન થાય તા ધમ સામે મીઠી આંખ થાય હિ
૦ વિષય-કષાય જેને સાચા લાગે તે સમજદાર ગણાય કે મૂરખ ગણાય ? કેમકે પ્રમાદ 0 ન છૂટે તે મ` સારી રીતે થાય નહિ.
0 સ'સાર તે પાપનુ· ઘર છે કેમકે પાપ કર્યા વિના ચાલતા નથી.
0 0
.
0
આરંભ અને પરિગ્રહ દુર્ગાંતિના કારણ છે. તે એ વિના સ'સાર ચાલતા નથી તે 0 પછી સ`સારને સારા કેમ કહેવાય ?
d
.
.
.
.
Regd. No. G. SEN 84
poooooooo
- S Rall
О
સ્વ ૫.૫ આચાર્યદેવેશશ્રીમદ્ વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજીમહારાજા
સારા થવાની-ગુણ પામવાની જેની ઇચ્છા હોય તેનું જ જીવન ધીમે ધીમે સુધરતું જાય. આવી જેની ઇચ્છા ન હેાય તેનુ" જીવન બગડતુ'જ જાય.
સારી ચીની અવગણના કરવી તે તે સારી ચીજ ઘણા કાળ સુધી મળે નહિં તેવુ પાપ બંધાય !
oppopot
આગળ ચારટા ચારી કરતા હતા. આજે મેટા શાહુકારા ચાર છે. એટલુ' જ નહિ. ચે.રીના ન્યાય કરનાર ચેર છે. તે શાહુકારને પજવે છે અને ચારટા ને પોષે છે. આને ધંધા કહે તેના જેવા ગમાર એક નથી, ભયકર આચ૨ કરનારને 0
0
ધંધા કહેવાય ?
0
corpor
આજે તમે પાપથી ‘નિ ય’ છે, પાપની સજા નથી. તેમ માના છે એટલું જ 0 નહિ પરલોક પણ માનતા નથી તેથી તમારા હૈયા ધિઠ્ઠાં અને નર બની ગયા છે. Ö
ધર્માં તે મહેનત વગર મળે જ નહિ યારે પૈસે મહેનતથી મળે તેવા ય નિયમ
નહિ. તે માટે તેા પુણ્યાય જેઇએ.
જીવાય માટે સર્વાંવિતિ તે જ ધમ
સારી રીતે જીવવું તે સાધુ જ થવુ' પડે. દોષ વિના પાપ વિના સાધુપણામાં જ દેશવિરતિ તે ધર્માધમ ત્યાં ધર્માં સરસવ Ö
જેટલા અને અધમ મેરૂ જેટલા.
0
0
(0*000:00000000000000000
જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લાખાબાવળ) C/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન ૪૫, દિગ્વિજય પ્લાટ-જામનગર વતી તત્રી, મુદ્રક, સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું મન : ૨૪૫૪૬
પ્રકાશક

Page #967

નમો ૨૩fમાણ તત્પર્યરાઇi sણમા. મહાવીર પy7qસાને
Us|| Hel|
સવિ જીવ ક8
60S૪ શાસન રસી.
\ C ( AM
૦ સમ્યક્ત્વ જ દુર્લભ છે. ) 6 लब्भइ सुरसा मित्तं, लब्भइ य पहत्तणं न संदेहो । एग नवरि न लब्भइ दुल्लहरयणं व सम्मत्तं ।।
દેવેનું સ્વામિત્તવ અને મનુષ્યનું પ્રભુ-સ્વામિ પણ પણ મેળવી શકાય છે એમાં સંદેહ નથી. પરંતુ ચિંતા-- . મણિરત્ન સમાન દુલભ એવું સમ્યક્ત્વ પામી શકાતું નથી. | आ.श्री.कैलाससागर सुरिजन मंदिर
t ? જા, - પૂ. આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્ર સ. મ.
તૃતીય પુણ્યતિથિ .
વિશેષાંક
લવાજમ વાર્ષિક શ્રી જૈન શાસન ફાર્યાલય લવાજમ આજીવન દેશમાં રૂા.
દેશમાં : ૬ ) શ્રુત જ્ઞાન ભવન, ૪પ દિગ્વિજય પ્લોટ
જામનગર (સૌરાષ્ટ્ર) 1N91A: PIN-361005
ને તે

Page #968

E
પૂજયશ્રી કહેતા હતા કે -
- શ્રી ગુuદી
છે અર્થ અને કામ એ સંસાર રોગથી પીડાતા આત્મા માટે વિહિત કરા.લા ધમરૂપી છે.
ઔષધની ખાનાખરાબી કરનાર, ભયંકર કુપ છે. જેને અર્થ અને કામ, એ બેની છે. અભિરૂચિ જે અહીં આવીને વધે, એના ઈરાદે અહીં અવાય, અડી ન મળે તે છે
નારાજી થાય, છોડવાની વાતેથી ગભરામણ થાય તે એ ધર્મને સાંભળે શી રીતે ? છે , ત્યાગીને ધર્મ ત્યાગની રૂચિ વિના સંભળાય નહિ અને સમજાવે છે.
નાનામાં નાની ધર્મકથાઓ સાંભળવી શા માટે ? તમે કહો કે, અમારો આતમ અર્થ કામની લાલસામાં જે ફર્યો છે તે છૂટી જાય તે માટે, અનાદિકાલની અમારી પા૫ છે વાસનાઓ ઘટે, વિષયલાલસાએ તૂટે અને અસાર એવા આ સંસારને પ્રેમ સર્વથા છે છૂટી જાય એ જ એક અમારે ઈરાદે છે. સદ્દગુણ તે કહેવાય જે પરિણામે સુંદર હોય. એક એક અક્ષર વાંચવા કે ભણવા માંડીચે કે તેમાંથી વિરતિના ફુવારા ઊડે એ સમ્યકજ્ઞાન અને જે વાંચવાથી કે ભણવાથી વિરતિથી કંટાળો આ, વિરતિના
અધ્યવસાયથી આમા પાછા પડે એ અજ્ઞાન, મિશ્યાજ્ઞાન. છે તજવા જેવી ચીજ પણ ત્યાગને માટે કરવી પડે તે કરવાની આજ્ઞા. પણ રોગ માટે ?
એ તજાય તે ખોટી આત્માની વિટંબણ કરે છે. છે . અનાદિકાલથી વળગેલા પૌગલિક સંયોગને મૂકીયે એ ધમ. પૂર મુકીએ તે પૂરો 8 ધર્મ અને અધુરૂં મૂકીએ એ અધૂરો ધર્મ. મૂકાય તે ધર્મ કે વળગાય તે ધર્મ ! | R૦ શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાથી વિરુદ્ધ મન, વચન, કાયાની પ્રવૃત્તિ એ બાય પ્રમાદ ! !
આજ્ઞાને અનુસરતી પ્રવૃત્તિ એ અપ્રમાદ. છે અવિહિત વસ્તુમાં પ્રવૃત્તિ એ પ્રમાદ ! શ્રી જિનેશ્વર દેવે જે વસ્તુનું વિધાન પણ
નથી કર્યું અને નિષેધ પણ નથી કર્યો એમાં પ્રવૃત્તિ એ પણ પ્રમાદ. E ભગવાન મહાવીરને એ મૌલિક સિદ્ધાંત છે કે, છતી વસ્તુને સદુપયે ગ કરવો એ છે
ધર્મ, પણ સદુપયોગ માટે વધુ પેદા કરવી એ પાપ ! અમને પણ શાસ્ત્રકાર કહે છે, ઘર ચૂકીને ઉપકાર કરવા ન જજે, મર્યાદા મૂકી ઉપદેશ ન આપજો. અમને મુધાદાયી, મુધાજવી કહ્યા છે. તમારા અને પાણી આદિ માટે અમારે ઉપદેશ દે, એમ? જો આ ભાવના આવી તે અમારા માટે ખાડો તયાર છે!

Page #969

( હાલા દેજેબારક છુ.જીવ સૃજરીજી મહારાજની ૨ -
UTCW 2405CX PUHOV VO PRO PHU NOU YU12049
-તંત્ર
રેંજ ફણી
RANS • અડવાઈફ •
आज्ञारादा विरादा च, शिवाय य भवाय च
પ્રેમચંદ મેઘવજી ગુઢકા
૮+જઈ) હેમેન્દ્રકુમાર મજસુજલાલ જાહ
(૨૪જ દ્રોટ) ' સુરેશચંદ્ર કીરચંદ રહી
| (વઢવાજ) ":1 જા૨૬ જન્મી શુક્ર
(જજ )
વર્ષ ૬ ૨૦૫૦ અષાઢ વદ-૧૦ મંગળવાર તા. ૨-૮-૯૪ અંક ૪-૪૮..
ને શ્રી જિન ભકિત
પ્રવચન-સાતમું ૨૦૨૮, માગશર સુદ-૨ શનિવાર, તા. ૨૦-૧૧-૧૯૭૧ ખેડા
– પૂ. આ. શ્રી. વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા !
(ગતાંકથી ચાલુ) ભગવાનને ધર્મ દુઃખ વેઠવા અને સુખને ત્યાગ કરવા માટે છે. જેનામાં હજી 8 દુઃખ પઠવાની અને સુખ છોડવાની તાકાત નથી પણ તેવી તાકાત આવે માટે શ્રાવક- ર છે શ્રાવિકા થાય છે. તેવા જીવોને ભગવાનની ભકિતને પ્રસંગ આવે તે પોતાના પૈસાને છે સદુપયે ગ કરવાનું મન થયા વિના ન જ રહે.
પુ ગે સારામાં સારી સુખ-સામગ્રી હોય છે છે. તે પોતે જ મંદિર બાંધે, જિર્ણોધ્ધાર કરાવે, પ્રતિષ્ઠાઢિ કરાવે. આજે શકિત છતાં છે
મંદિર બાંધનારા કેટલા મળે ? કદાચ માને કે, સંઘવાળા ભેગા થઈને કરે તે પણ છે બેલીનો લાભ લેવા પડાપડી કરે ને ? પિસા માટે ગામ છોડે તે સારા કહેવાય? ગામમાં છે દાલ-રે ટી મળે તે શું કામ જાય ? ધર્મની સામગ્રી ન હોય માટે ગામ છોડતા હોય છે છે તેવા કેટલા મળે ?
આર્યદેશમાં જન્મેલા અને અર્થ અને કામ હજી હેય લાગતા નથી. અર્થ ? 6 મેળવવા અને કામ ભેગવવા પ્રયત્ન કરે પણ અન્યાય-અનીતિથી મળતા અર્થ અને કામને તે તે હેય જ માને છે. આવા માર્ગાનુસારી જીવે પોતાની મૂડીના બે ભાગ કરે. 3
તેમાં અડધો ભાગ ધર્મ ખાતે રાખે. બાકીના અર્ધા ભાગના ત્રણ ભાગ કરે. એક આજી. 4 8 વિકા માટે, એક વેપારાદિ માટે અને એક નિધાન રૂ૫ રાખે, આસમાની સુલતાની થાય છે

Page #970

- ૧૦૯૮
* : શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) છે તે કામ લાગે. આ માર્ગાનુસારી જીની વાત કરું છું, તમે તે બધા મોટ, મોભા { છે તે તમારી મૂડીને કેટલમે ભાગ ધર્મ ખાતે છે. આજે તમે બધા તમ રી મૂડી છે છે અર્ધો ભાગ તે કાઢવાના નથી તેની ખબર છે. પણ જો તમે બધા નકકી કરે કે હું છે
જ્યાં રહેતે હેઉં ત્યાં પ-૧૦ કે ૧૫% જેટલી રકમ મંદિર, ઉપાશ્રય. સાધર્મિક છે ભકિત આદિ માટે જુદી કાઢીશ અને જ્યાં ખરેખર જરૂર હોય ત્યાં જાત તપાસ કરી છે મારી જાતે જ મોકલી આપીશ. તે સાતેક્ષેત્ર સાધારણ આદિ તરબળ થઈ જાય ને? આ કે આજે સાધારણ તે તે સુખી લેકેની માનસિક દુખનું રીબાઇનું છે ને પ્રદર્શન છે.
ભગવાનની ભકિત આપણે આપણા સંસારને નિસ્તાર કરવા કરવાની છે # છે આપણું આત્માના કલ્યાણ માટે કરવાની છે. ભગવાનને પૂજા જો ઈતી નથી, છે. આપણે જોઈએ છે. પૂજારી આપણી કમજોરીથી રાખીએ છીએ. તેને પગાર કેણ આપે? 8 પૂજારીને પગાર, કેસર, સુખડ આદિ બધી સામગ્રી પોતાની હોવી જોઈએ.
ભગવાનને ધર્મ પામવા સુંદર મન જોઈએ. આ શરીરની ગુલામી કરવાની નથી, 8 # શરીર પાસે ગુલામી કરાવવાની છે. શકિત મુજબ ધર્મમાં વ્યય કરવો જોઈએ. દુ:ખને છે છે જેથી વેઠતા શીખવું જોઈએ. સુખ સ્પશે નહિ તેની સાવધગિરિ રાખવી જેથી એવી છે { તાકાત આવે કે, દુ:ખ વેઠાય અને સુખ છેડાય. આ વાત સમજે તેવા અત્મા માટે છે છે આ સંસાર એ સાગર નથી પણ ખાબોચીયું છે. તે આત્મા ચાલ્યો. થોડા જ કાળમાં 8 ? મે ક્ષે પહોંચી જવાને. સૌ આવી દશાને પામો તે જ ભાવના. વિશેષ હવે પછી
-: અધમ અને ઉત્તમનું લક્ષણ :ઉત્તમ અહમ વિયારે વીમસહ કિં મુહા બુહા તુમ્ભ અહમો ન કાયથ્થાઓ કય-નુણે ઉત્તમે ન ને છે
છે હે પંડિત ! તમે ઉત્તમ અને અધમના વિચાર કરવા શા માટે તર્ક-વિતક છે. 5 કરે છે? કારણ કે કૃતદન કરતાં બીજો કોઇ અધમ નથી અને કૃતજ્ઞથી બીજે કઈ જ તે ઉત્તમ નથી.

Page #971

શાસન સંરક્ષક ધર્મધુરંધર પૂજ્યપાદ અચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાની તૃતીય પુણ્યતિથિએ
-: ભાવભરી વંદના :
વર્તમાનમાં જૈન શાસનને સમુજજવલ બનાવીને દિવંગત થનારા શાસનના પ્રાણ છે R ત્રાણ પુજ્યપાદ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્દ વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાના સ્વર્ગો છે છે રોહણ અષાઢ વદ ૧૪ના ત્રણ વર્ષ પૂર્ણ થાય છે.
તેઓશ્રીએ જૈન શાસન પ્રત્યેની મહાન ભક્તિને કારણે જીવને શાસન અમૃતનું છે આ પાન કરાવીને ૭૯ વર્ષ સુધી ઉપદેશ સુધા વર્ષાવીને સર્વ શ્રેષ્ઠ પ્રદાન કર્યું છે જે
અજોડ છે.
આ તૃતીય પુણ્યતિથિ પ્રસંગે શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિકને આ ખાસ અંક] છે તેઓશ્રી ના જીવન આદર્શને રજુ કરવા માટે પ્રગટ કરવા સાથે તેઓશ્રીજીને કેટિ 8 કટિ ના કરીએ છીએ. તેઓશ્રીના ગુણ વૈભવ અને ઉપદેશ ભંડારને ખજાને !
ખૂટે તેમ નથી. જેના શાસનમાં તે માટે ઘણા લેખે ઉપદેશ અને વિવેચને લખાયા છે. ત્રણ ત્રણ ભવ્ય દળદાર વિશેષાંકે પ્રગટ થયા છે. અને પુણ્યતિથિએ પણ જીવન સૌરભ તે રજુ કરવા રૂપ ખાસ અંકે પ્રગટ થયા છે. આમ છતાં તેઓશ્રીના મહાન ઉપકારનું આ ઋણ કે ઈ વાળી શકે નહિ પરંતુ તેઓશ્રીના ગુણેના આકર્ષણથી જેટલા ગુણાનુવાદ છે કરીએ તેટલા ઓછા છે.
ફરીથી તેઓશ્રીજીના પુનીત ચરણમાં તૃતીય પુણ્યતિથિએ વંદનાવલી અપીને છે કૃતાર્થ બનીએ છીએ.
-- જૈન શાસનના સંચાલક

Page #972

જૈન શાસન અઠવાડિક છઠા વર્ષની સંધ્યાએ පපපපපපපපපපපපපපපපපපපප
શ્રી જૈન શાસનને શાસન સેવા રક્ષા અને પ્રચારના લયની સિદ્ધિના છ વર્ષ 8 { પુરા થાય છે. - પરમ કરૂણાનિધિ નિસ્પૃહી શિરોમણિ આચાર્ય દેવેશ શ્રીમદ્ વિજય અમૃત સૂર- 8 છે શ્વરજી મહારાજા કે જેઓને શાસન રક્ષા પ્રાણ હતા. તેમણે શ્રી વીર શાસન બંધ થતાં છે # શાસન રક્ષા માટે એક અઠવાડિક શરૂ કરવા તે વખતે શાહ ખેતશી વાઘજી ગુઢકા 8 (હાલ પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂ મ) ના તંત્રી પદેથી શ્રી મહાવ ૨ શાન છે અઠવાડિકને બદલે પખવાડિક શરૂ કર્યું અને સંજોગવશ તે માસિક બન્યું તે શી પૂજ્ય શું પાદ શ્રીજીના હૈયામાં તે વાત ખટકતી રહી.
વર્ષો પછી પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજ અને પૂ. મુ. શ્રી છું યોગીન્દ્ર વિજયજી મ. એ પૂ. શ્રીજીની એ વાતને સાકાર કરીને શ્રી જૈન શાસન 8 8 અઠવાડિક શરૂ કર્યું.
આ કાર્ય ઘણું ગંભીર અને તેમાં શાસન રક્ષાનું કાર્ય જેથી બહાર અને અંદ8 રથી પણ તેની ગતિને ખલના થાય તે સહજ છતાં આજે એક ધારી પ્રગતિ કરતાં છ ૫ વર્ષ પૂર્ણ થાય છે.
આ માટે પરમ શાસન પ્રભાવક શાસન સંરક્ષક પૂજ્યપાદ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ્ * વિજય રામચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાને ઉપકાર અને પરમ કૃપા કદી ભૂલી શકાશે
નહિ તે સહજ છે. તે દર વર્ષે અઠવાડિકના ખર્ચને પહોંચી વળવા નૂતન વર્ષારંભના વિશેષક દ્વારા છે { તે અંગે શુભેચ્છક આદિની યેજના કરી પૂર્ણ કરવા પ્રયત્ન થાય છે. તેમ છતાં દર છે
વર્ષે તે પ્રવૃત્તિમાં સમય અને શક્તિનો વ્યય થાય સહકાર પણ મળે કે ઈ વાર ન મળે છે સહકાર આપનારને મામુલી સહકાર આપવાનો હોય તે પણ એક સરખે ભાવ ન પણ છે ટકે જેથી આ વખતે કાયમી વિશેષાંક લેજના કરી છે.
જેમાં ટાઇટલ ૧ ના ૫૧] ટાઈટલ ૨ ના ૩૧] ટાઇટલ ૩ ના : ૧) અને ૨ & ટાઇટલ ૪ ના ૪૭ હજાર નકી કર્યા છે જે ભાગ્યશાળીઓ દ્વારા પ્રાપ્ત થયા છે. છે

Page #973

* બાકીની યોજનામાં –
૧૧) હજાર કાયમી વિશેષાંક સૌજન્ય સહાયક - ૫૭ હજાર છે
, , છે. છ હજાર , , શુભેચ્છક
આ ત્રણ પેજના છે. તેમાં સૌ ભાવિકે અને શાસન પ્રેમીઓ લાભ લઈને આ છે છે કાર્ય પૂર્ણ કરે એ અભિલાષા છે અને પછી દર વર્ષના શુભેરછકની યોજના કરવાની હું નથી જેમણે એક વાર કાયમી જનામાં લાભ લીધે તેમને ફરી લાભ લેવાની જરૂર છે. રહેતી નથી.
આપ સૌ શાસન પ્રેમીઓ તથા સુજ્ઞ વાંચક અને જૈન શાસન હિતેરછુએ આ છે કાર્ય માટે અરસપરસ પ્રેરણાના શ્રોત વહાવી આ કાર્યને સફળ કરવામાં સહકાર આપશે. છે. છે એ જ નમ્ર વિનંતિ,
– જૈન શાસનના સંચાલકે
– અહિંસાના ગુણગાન – કીડભૂ સુકૃતસ્ય દુષ્કૃતરજ સંહારવા ત્યા ભદન્વનીવ્યસનાગ્નિ મેઘપટલી
સકેત દૂતી ક્રિયા : નિઃ શ્રેણિસ્ત્રિદિવસ: પ્રિયસખી મુક્ત કુગત્યલા, સ૬ કિયતાં
કવિ ભવતુ કલેશૌરશેષ: પર: | પુણ્યને ક્રીડા કરવાની ભૂમિ, પાપ રૂપ રજનો નાશ કરવામાં વાયુ સમાન, સંસાર રૂપ સમુદ્રને તરવા નૌકા સમાન, સંકટરૂપી અગ્નિને શાંત કરવામાં મેઘ મંડળ છે છે સમાન, લક્ષમીની સંકેત દૂતી સમાન સ્વર્ગમાં ચઢવાની નિસરણ સમાન, મુક્તિ રૂપી છે. છે સ્ત્રીની વહાલી સખી અને કુગતિને અટકાવવા અગલા સમાન એવી કૃપ-દયા દરેક છે પ્રાણી ઉપર કરે, બીજા બધા કલેશથી સર્યું.
- સમ્યક્ત્વ સપ્તતિકા

Page #974

શ્રી સમ્મેત શિખરજી મહાતી
ઇતિહાસ જાણેા અને તી રક્ષા માટે જાગૃત મનો
(પ્રકરણ-૫)
-v
આગમ ગ્રંથા અને તી માળાઓમાં સમ્મેતશિખરજીના અભૂતપૂર્વ મહિમા
પ્રથમ તીર્થંકર શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનનું જયાં નિર્વાણુ થયુ એ અષ્ટાપદ તીથ આજે લુપ્ત થયું છે. બીજા તીર્થંકર શ્રી અજિતનાથ ભગવાનથી લઇ ત્રેવીસમાં શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન સુધીના બાવીસમાંના કુલ વીસ તીર્થંકર ભગવંતા જયાં નિવાણુ પામ્યા એ સમ્મેતશિખરજીના ઉલ્લેખ આગમ ગ્રંથામાં, પ્રાચીથતી માળાઓમાં, શ્તાત્રોમાં, ચૈત્યવંદનામાં અને સ્તુતિઓમાં સતત થત રહ્યો છે. જૈન ધર્મની મૂળ પરપરાથી દિગ’બી અલગ થયા ત્યાર પછી મૂર્તિપૂજક વેતાંબર આચાર્ય અને મુનિએ દ્વારા રચાયેલાં ભકિત કાવ્યેામાં અને સ્તુતિમાં પણ સમ્મેતશિખરજીના ઉલ્લેખ કાયમ જબરદસ્ત અહાભાવ સાથે થતા આવ્યા છે. કલિકાસ`જ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્ય થી લઈ અર્વાચીન ભક્ત કવિએએ તેનાં ગુણગાન ગાયાં છે. આ બધુ' સાહિત્ય એ બાબતની ગવાહી પૂરે છે કે શ્વેતાંબરાની મૂળ પર પા પાસે જ અણુત વર્ષાથી આ તીની માલિકી છે અને તેઓ પેાતાની વિધિ પ્રમાણે જ તીયાત્રા અને પૂજાસેવા તેમ જ વહીવટ કરતા આવ્યા છે. સમ્મેતશિખરજી તીર્થ'નુ' નામકરણ કેવી રીતે થયુ' એ જાણવુ' પણ ખૂબ રસપ્રદ છે. જિનાગમ શ્રી જ્ઞાતાધકથા સૂત્રમાં શ્રી મલ્લિજિનના અધ્યયનમાં ‘સમ્મેયપવએ’ તથા ‘સમ્મેયસેલસિહ એવા શબ્દો વપરાયેલા છે. કલ્પસૂત્રના પર્યુષણા ૯૫માં શ્રી પાવઝિન અધિકારમાં સમૈયસેલસિહ૨'મિ એવા શબ્દ પ્રયોગ થયેલે છે.વસુદૈવિ 'ડી નામના પ્રાચીન ગ્રંથમાં ‘સમ્મેય પવએ’ એવા શબ્દો જોવામાં આવે છે, એટલે આ ગિરિરાજનું' મૂળ નામ સમેત છે.
સમ્મેત શબ્દ એ પદ્મના બનેલા છે; સમ્ભક ઇત. એટલે તેના અર્થ રમ્યકભાવને પામેલા, સુંદર, પ્રશસ્ત એવા થાય છે, અને તે ખરેખર એવા જ છે.
સમ્મેતને પવ તના પર્યાય શબ્દો લાગતાં સમ્મેતશીલ, સમેતાચલ, સમ્મેતગિરિ, સમ્મેતાશિખિન્ વગેરે શબ્દો પ્રચારમાં આવ્યા અને શૌસેની સ ંસ્કાર પામીને મેદશ લ. સમ્મેદાચલ, સમ્મેદગિરિ, સમ્મેદશિખરી વગેરે ઢ’વાળા શબ્દો બન્યા. દિગંબર સાહિ . ત્યમાં મુખ્યત્વે આ જ શબ્દો વપરાયેલા છે. સમ્મેદશિર ઉપરથી મધ્યકાલીન સાહિત્યમાં તેના ઉલ્લેખ સમિગિરિ અથવા સમાધિર તરીકે પણ કરવામાં આવ્યા છે.

Page #975

વર્ષ–
અંક : ૪૭-૪૮ તા.૨-૮-૯૪ :
: ૧૧૦૩
સમેતશિખરિન શબ્દ અપભ્રંશ થતાં સમેતશિખરિ રાખ બેલાવા લ ગ્યો અને તેને અપભ્રંશ થતાં સમેતશિખરજી શબ્દ પ્રચારમાં આવ્યું. તાંબર જૈન સંઘ માં તે ખાસ કરીને આ જ શબ્દ વધુ પ્રચલિત છે. વળી કેકચિ હમેશા ના મેડને કાં કરવાની હોય છે એટલે સમેતશિખરજીના સ્થાને માત્ર શિખરજી પણ બોલાય છે અને તેને લેખનમાં પણ વ્યવહાર થાય છે.
આ ગિરિરાજ ઉપર વીસ તીર્થંકર નિર્વાણ પામ્યા પણ તેને સંબંધ શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન સાથે વિશેષ રહ્યો હશે તેમ લાગે છે. પાર્શ્વનાથ પ્રભુએ હત્પદની પ્રાપ્તિ કર્યા પછી આ પ્રદેશના લેકેને ભવ્ય ધર્મોપદેશ કર્યો, જેની લે માનસ ઉપર ઊંડી અસર પડી હતી. તેથી જ આજે પણ આ પ્રદેશના આદિવાસી લે કે પાર્શ્વનાથ ભગવાન પ્રત્યે શ્રદ્ધાભકિત ધરાવે છે. તેઓ ભગવાનને પારસનાથ મહાદેવ પારસનાથ બાબા વગેરે નામે નિત્ય સંભારે છે અને ભકિતથી વંદે છે. પાW. નાથ પ્રભુને પ્રભાવ આ પ્રદેશમાં ખૂબ વ્યાપક હતું તેનું એક વિશેષ પ્રમાણ એ છે કે અહી દર વર્ષે પાર્શ્વનાથ પ્રભુના જન્મકલ્યાણક દિને પોષ દશમીએ (ગુજરાતી તિથિ માગસર વદી દસમ) મોટો મેળો ભરાય છે, જેમાં જેનેતરે પણ મોટી સંખ્યામાં આવે છે.
ચાવીસમા તીર્થંકર શ્રી મહાવીર સ્વામીજી પાવાપુરીમાં મોક્ષે ગયા છે, પણ તેઓ છદ્યસ્થ અવસ્થામાં શિખરજી તીર્થે પધાર્યા હોય તેમ લાગે છે. ભગવાન મહાવીર સ્વામીને કેવળજ્ઞાન સમેતશિખરજી પહાડની પાસે જુવાલુકા નદીને કાંઠે જંભિકગ્રામ પાસે થયું હતું. આ નદીના કિનારે શાલ નામના મોટાં વૃક્ષે છે. આ નદીનું અસલી નામ
જુવાલુ હતું પણ સરકારે રેલવેલાઈન કાઢી ત્યારે નદી ઉપર જે પુલ બાંધે તે બ્રોકર ગામની નજીક હોવાથી આ નદીનું નામ બ્રાફર પડી ગયું. આ સ્થળથી પાવાપુરી ૯૬ માઈલ થાય છે. આથી સંભવ છે કે ભગવાન મહાવીર સ્વામીજી પણ સમેતશિખરજી પધ ર્યા હોય. ઋજુવાલુકા નદીને કિનારે આવેલા મંદિરને રાયબહાદુર ધનપતસિંહે ઈ. સ. ૧૮૭૪માં જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો હતો. અહીંનું મૂળ મંદિર જગત શેઠે ઓગણીસમી સદીમાં શિખરજીમાં ભેમિયા જીનું મંદિર બનાવ્યું ત્યારે જ બન્યું હોય તેમ જણાય છે. આ સ્થળ ગિરિડિહથી દસ માઈલ દૂર આવેલું છે. ભગવાન મહાવીરે અહીં શાલ વૃક્ષની નીચે, ચઉવિહાર છઠ્ઠની તપશ્ચર્યાપુર્વક, ઉત્કટિક આસને, વૈશાખ સુદી સમને દિવસે, કૃતીય પ્રહરે કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરી હતી.
અમેતશિખરજી તીર્થમાં ઈ. સ. ૧૮૬૮ની સાલમાં ભગવાન મહાવીરની ચરણપાદુકા પધરાવી તેની ઉપર દેરીનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. - કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજીએ સલાહત સ્તોત્રમાં સમેતશિખરજીને મહિમા નીચેના શબ્દોમાં કર્યો છે.

Page #976

* ૧૧૦૪ ૪
* શ્રી જેનશાસન (અઠવાડિક) ખ્યાતાપદપર્વતે ગજપદ સમેતશૈલામિધર શ્રીમાન રેવતક પ્રસિદધમહિમા શત્રુ મંડપ:
આ પંકિત એમ સૂચવે છે કે આજથી સવા આઠસો વર્ષ અગાઉ પણ ભવેતાં. અર જન સમેતશિખરજી તીથને ગિરનાર અને શત્રુંજયની સાથે સાથે અગ્રિમ હરોળમાં મૂકતા હતા. | વિક્રમની તેરમી સદીમાં રચાયેલા શ્રી પ્રવચનસારધારવૃત્તિમાં શ્રી સિદ્ધસેન સૂરિજીએ તીર્થસ્થાનોની ગણના આ ક્રમે કરાવી છે
ભવનપતિ-વંતર-તિષક-વૈમાનિક-નંદીશ્વર-મંદર-કુલાચલાષ્ટાપદ-સમ્મતશિખરજી-શત્રુ જજજયન્તાદિસલેકસ્થિત..તાત્પર્ય એ કે તેઓ ભૂમંડલ પરનાં ભારતનાં સર્વ વિદ્યમાન તીર્થોમાં સમેતશિખરજીને અગ્રસ્થાને મૂકે છે.
- સત્તરમી સદીના કવિ પં. જયવિજયજીએ સમેતશિખરજી તીર્થમાળામાં સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જણાવ્યું છે
સમેતાલ શત્રુંજય તેલઈ, સીમંધર છgવર એમ બેલઈ એલ. વચન નવ ડેલઈ
સત્તરમા સૌકામાં શ્રાવકવિ ઋષભદાસ થયા, તેમણે વિવિધ તીર્થો સંબંધી નીચેનું શૈત્યવંદન રચ્યું છે.
આજ દિન અરિહંત નમું સમરૂં તેરૂં નામ . જ્યાં જ્યાં પ્રતિમા જિન તણી ત્યાં ત્યાં કરૂં પ્રણામ. (૧)
આ રીત્યવંદનની ચેથી કડીમાં તેઓ કહે છે: સમેતશિખર તીરથ વડું, જયાં વીશે જિન પાય દૌભાર ગિરિવર ઉપર શ્રી વિર જિનેટવરરાય...(૪)
આ ત્યવંદનમાં તેમણે સમેતશિખરજીને વડું વિશેષણ લગાડી તેની અગગયતા પ્રદર્શિત કરી છે.
અઢારમા સૈકામાં શ્રી જીવવિજયજી મહારાજે સકલતીર્થ વંદના રચી, જે પ્રાતઃ કાલમાં પ્રતિક્રમણ દરમિયાન સકલસંઘ ભકિતભાવથી બેલે છે. તેમાં પણ સમેતશિખરજીને આ રીતે ઉલેખ છેઃ
સમેતશિખર વંદુ જિન વીશ, અષ્ટાપદ વંદુ વીશ, ; - વિમલાચલને ગઢ ગિરનાર, આબુ ઉપર જિનવર જુહાર (૧૧).
સમેતશિખરજી સાથેના પાર્શ્વનાથ ભગવાનના આ વિશિષ્ટ સંબંધને કાણે આ ગિરિરાજને છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી સ્થાનિક લેકે પારસનાથ પહાડ તરીકે ઓળ. ખાવા લાગ્યા..
(ક્રમશઃ '

Page #977

સમાધિ સર્જકનું જીવનદર્શન
- શ્રી ગુણદર્શી
: આમુખ : અનંત ઉપકારી શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓએ, જગતના ભવ્ય જીનાં કલ્યાણને માટે સ્થાપેલ મેમાગ સ્વરૂપ શ્રી જૈનશાસન જગતમાં જયવંતુ વર્તે છે. તે પરમ તાર: શાસનને પામીને, આજ્ઞા મુજબ તેની આરાધના કરીને આજ સુધીમાં અનંતા આત્માએ મેક્ષમાં ગયા છે, વર્તમાનમાં સંખ્યાતા આત્માએ મેક્ષમાં જઈ રહ્યા છે અને ભવિષ્યમાં અનંતા આત્માઓ મેક્ષમાં જવાના છે.
કાળમાં આ ભારતક્ષેત્રમાંથી સીધા મેક્ષમાં જવાતું નથી પરંતુ મોક્ષમાર્ગની આરાધના કરીને આત્મા અ૯૫ ભવમાં મેક્ષમાં જઈ શકે છે અર્થાત્ આ કાળમાં પણ મોક્ષમાર્ગની આરાધના ચાલુ જ છે. શાસ્ત્ર ફરમાવ્યું છે કે-“સમ્યગ્દશન જ્ઞાન-ચારિત્રાણિક્ષમાગ.”
સમ્યગ્દશનથી વિશુદ્ધ એવું જે સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્ઝારિત્ર એ જ મોક્ષમાગ છે.
આ હુડા અવસર્પિણી ન મના પાંચમાં અપરામાં આ મેણા માર્ગને યથાર્થ પણે સમજવનારાએ માં પૂજ્યપાદ પરમારાથપાઇ પરમશ્રાધેય પ્રાતઃસ્મરણીય અનંતે પકારી પરમતારક પરમગુરૂદેવેશ શ્રીમદ વિજય રામચન્દ્ર સૂરીશ્વરજી મહારાજાધિરાજ અગ્રેસર છે. પણ તેઓ શ્રીજી ૨૦૪૭ના અષાડ વદિ-૧૪ના સમાધિપૂર્વક સ્વર્ગવાસી બન્યા. આપણે સૌ નેધારા બન્યા, પણ તેઓશ્રીજીનું પુણ્ય નામસ્મરણ પણ અપૂર્વ ઉલ્લાસ-ભકત જગાવે છે.
તે યુગ પુરૂષના પુય પરિચયની આંખથી જીવનને પણ કૃતાર્થ કરીએ
તે પુણ્ય પુરૂષના સંપૂર્ણ સાંગોપાંગ ન્યાયપૂર્ણ જીવનને આલેખવું તે તે કે ઈના ય ગજા બહારની વાત છે છતાં પણ ગુરુ ભકિતથી પ્રેરાઈને તે યુગપુરુષના મુખ્ય મુખ્ય જીવન પ્રસંગે તથા શાસન રક્ષા- આરાધના પ્રભાવનાના પ્રસંગેને આવરવાને એક ટુંકે અને નમ્ર પ્રયાસ કર્યો છે. તે પ્રસંગોમાં પ્રતિષ કે છદ્મસ્થાવસ્થાને કારણે ભલભાલ થઈ જવા પામી હોય તે સુધારવા અને ધ્યાન દોરવા જાણકારોને વિનંતી છે.
આ માં વર્ણવેલ એકાદ ગુણ પણ જીવનમાં આવી જાય કે તે મેળવવા પ્રયાસ

Page #978

-
-
-
-
-
-
-
- -
-
૧૧૦૬ :
.: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પણ કરાય કે તે ગુણની હવાની સાચી અનુમોદના થાય તે ય આ કૃતિ આલેખનને પ્રયાસ સફળ ગણાશે.
હમેશા ગ્ય અને અથી છ જ સાચી રીતે વાચન કે શ્રવણના અધિકારી ગણાય છે. તેવી પણ ગ્યતા પ્રગટાવવા મહેનત કરી, સૌ કોઈ પુણ્યાત્માઓ ભગવાનના શાસનના સાચા આરાધક બની વહેલામાં વહેલા પિતાની પ્રણાના પ્રકાશને સન્માર્ગે વાળી, આત્માના અનંત-અક્ષય ગુણના સ્વામી બને તેજ હયાની હાર્દિક મંગલ કામના.
(૧) પુત્રના લક્ષણ પારણામાંથી
જેને ધર્મની જાહોજલાલીથી જગતભરમાં વિખ્યાત બનેલી, ખમીર ખુમારીવતા નરબંકાઓથી શોભતી, કલિકાલ સર્વર પૂ. આ. શ્રી વિ. હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજના પાદારવિંદોથી પુણ્યવંતી બનેલી, પરમાહત્ શ્રી કુમારપાળ થહારાજા, મંત્રીધર શ્રી ઉદયન, મંત્રીશ્રવર શ્રી વસ્તુપાલ-તેજપાલ અદિ ધર્માત્મા સુશ્રાવકોથી ઈતિહાસમાં અમર બનેલી, દેવવિમાન સદશ અનેક ભવજલતારક, બાધિબીજદાયક શ્રી જિનમંદિથી શોભતી ઠંબાવતી નગરી તે જ આજનું ખંભાત શહેર છે ! જે શ્રી સ્થંભનતીર્થ તરીકે પણ પ્રસિદ્ધ છે.
તે ખંભાત નગરથી થોડે દૂર “દહેવાણ” નામનું એક ગામ છે. તે દહેવાણ ગામમાં, પાદરાના ધર્મશ્રણી ટાલાલભાઈની ધમની સુશ્રાવિશ સમયબહેનની કુક્ષિથી સં. ૧૯૫૨ના ફાગણ વદિ-ચોથના તારીખ ૩-૩–૧૮૯૬ ના પાર્શ્વનાથ કવામિ ભગવંતના વન અને કેવલજ્ઞાન કલ્યાણકના શુભ દિવસે એક દિવ્ય પુત્રરત્નને જન્મ થયે.
આ સંસારમાં જન્મ-મરણની ઘટમાળ ચાલુ છે. ઘણુ આત્માએ કયારે જમ્યા અને કયારે મર્યા તેને મોટે ભાગ યાદ ૨ખાતું નથી. માત્ર ધર્માત્માએ પે તાના ધર્મની સુવાસ રેલાવી “નામાંકિતની હરોળમાં આવી જીવનને કૃતાર્થ બનાવી જાય છે. “અભિજાત થવા સર્જાયેલ આ પુત્રને પોતાના કુળને જે અજવાળ્યું તેને જોટો જડે તેમ નથી. જમ્યા પછી માત્ર સાત દિવસમાં આ પુત્ર કદાચ પિતાની મુખાકૃતિના દર્શનથી પણ વંચિત રહ્યા હશે-પોતાના પુણ્યવંતા પિતાની છત્રછાયા ગુમાવી.
શ્રી જૈનશાસનના અદ્વિતીય સ્તંભ થવાની સાથે, ત્રણે ભુવનમાં જેનો યશ કલગીની ગુણ ગાથાઓ, જેનાગી તેના શું જાર ગાજતા થવાની એંધાણ ન આવી હોય તેમ આ પુત્રનુ “ત્રિભુવન યથાર્થ નામ પાડવામાં આવ્યું.
ઝવેરી જ રનને પારખી શકે તેમ જૈનશાસનના આ ભાવિ અણમેલ રનનું જતન કરવાની જવાબદારી, તેમના પિતાના પિતાની દાદીમા રતનબાને શિરે આવી. એક માતા સે શિક્ષકની ગરજ સારે તે જનકિતને આ રતનબાએ યથાર્થ ઠેરવી. એક

Page #979

વર્ષ : ૬ : અંક ૪૭–૪૮ :તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૭
એક જ સેડે જમતા ઢેઢસે માજીસના કુટુંબમાં માત્ર બાકી રહેલ આ રત્નભૂત એક વારસદારને સ્વાવલ'બન અને સ્વાશ્રયી જીવનના સુસ`સ્કારોથી સી‘ચીત કર્યા જેના કારણે તેમની સિંહ. સમી સાત્વિકતા અનેક ગણી ખીલી ઊઠી. સ'યમ-ત્યાગ-વૈરાગ્યના એવાં હાલરડાનું ગાન સુણાવ્યુ* કે જેથી શ્રી વસ્વામિ મહારાજાની જેમ, બાલ્ય વયથી સયમરસી બન્યા અને સયુમ કબ હી મીલે'ની ભાવનાથી આતપ્રેત બન્યા.
આ તનમા પાદરાગામના માનનીય-આદરણીય વ્યકિત હતા. તેમનું ભણતર ઓછુ હશે પણ ગણતર અને કઠાસૂઝ એવી અજોડ હતી કે જેના કારણે એક વડલા સમાન અને નેોંધારાનાં વિશ્રામભૂત હતા. અનેકના માટે આશ્રયભૂત હતાં, અનેકનાં જીવ નના સાચા માર્ગદર્શક હતા. તેએ જ્યારે જયારે બજારમાંથી પસાર થતા ત્યારે લેાકેા અનેરા આદર-સત્કાર આપતા, હાથ જોડતાં હું યાને ભિતભાવ બતાવતા. આવી સદ્ધર્મશીલા રન્નારીના હાથે ઘડતર પામેલ ‘રતન’ યંભૂ પ્રકાશી ઉઠે તેમાં લેશ પણ નવાઈ નથી.
શાસ્ત્રકાર ૫૨મર્ષિ એએ જૈનકુલ-જૈન-જાતિની મહત્તા અમસ્તી નથી આંકી. અનંતી અતી પુણ્યરાશિને સ્વામી આત્મા જ જૈનકુલ–જૈનજાતિમાં જન્મ. તેના તે સુસ'સ્કારનુ ઉદ્દીપન આ કુળમાં જ થવુ" સહેજ તથા શકય બને છે પણ કયારે? ઉદ્દીપક વસ્તુની પ્રાપ્તિ થાય તેા પુણ્યશાલી આત્માને બધી જ સામગ્રી અનુકૂળ મળે છે.
જૈનસ્કુલમાં ત્રિકાળપૂજા ઉભયટક આવશ્યક-સામાયિક સ્વાધ્યાય આદિ ધર્મકરણી સાહજિકતાથી ચાલુ જ હોય છે. આ બાળક ‘ત્રિભુવન' ચાર વર્ષની વયના હતા ત્યારથી જ આ રતનમાં પેાતાની આંખની કીકી સમાન આ રતનને રોજ સવારના પેાતાની સાથે ઉઠાડી પ્રતિક્રમણ કરાવતા. બાલ્યવયના કા ણે કદાચ કટાસણા ઉપર સૂઈ જાય તા સૂઈ જવા દેતા. માગ્યવાના! વિચારા આ જાતિના સ`સ્કાર શું કામ કરે છે. આજે તા કાઈ આવું કરે તે તે ‘નિય’ કોટિમાં ગણાય તેવા આ કાળ છે. નહિં કરનારા બધા ‘રાળું ! સાચું હિત શેમાં તે વાત ભૂલાઈ જવાથી સમાજનુ' પણ કેટલું-કેવુ. અધઃપતન થયું. છે, તેના વિચારમાત્રથી દુઃખ ઉપજે તેમ છે,
બાલ્યવયથી વિરાગી એવા ત્રિભુવનની માતા શ્રીમતી સમથબેન પણ તેમની છ વર્ષોંની ઉંમરે સ્વર્ગ વાસી બન્યા. તેઓ દેવ થયેલા તેના અનુભવ ત્રિભુવનને પણ થયા હતા. એકવાર ત્રિભુવનની આંખને સખત-અસહ્ય પીડા થઈ હતી એક પણ ઉપાય કાર
ગત ન નીવડયા. તે પીડાને મજેથી સહી રહ્યા હતા. એક રાત્રિમાં દેવ થયેલા તેમના માતુશ્રી સદેહે માતાના સ્વરૂપે આવી આંખ ઉપર વાત્સલ્ય હાથ ફેરવી ગયા, તેથી પીડા તેા દૂર થઈ ગઈ. પણ બાલ્યવયના કારણે બાળકથી ચીસ પડાઈ ગઈ તેથી વાતચીતના પ્રસંગ ન અન્યા.

Page #980

૧૧૦૮ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) (૨) સંચમાભિમુખતા. શ્રાવક કુળમાં જન્મેલા આત્માને શ્રાવકધર્મને જીવનારા માતા-પિતા ભાષા જ્ઞાનાદ્રિ વ્યવહારિક શિક્ષણ આપે તેની સાથે ધાર્મિક શિક્ષણ તે પ્રધાનપણે જ આપે. સારાં મા-બાપ સંતાનને દુનિયાદારીનું ભણાવે તેને પણ તે જ હેતુ રહે કે-“મારૂં સંતાન સાચું-ખે હું સમજે. તે સમજયા પછી પિતાની શકિત અનુસાર સાચું-સારૂ કર્યા વિના ન રહે અને મરી જાય તે પણ ખોટું તે હરગીજ ન કરે અને ખોટામાં ભાગ પણ ન લે. પરંતુ “ભણશે નહિ તે ખાશે શું ? તેમ માની ભણાવતા ન હતા. - ત્રિભુવને પણ વ્યવહારિક અભ્યાસ ગુજરાતી ૭ ચે પડીને કરેલું. તે વખતના વડિલે દુનિયાનું ભણાવવા છતાં પણ મનમાં બેટું ઘર ન કરી જાય તેની પૂરી કાળજી રાખતા. તે વાત ઉત્તરાવસ્થામાં તેઓશ્રીજી સ્વમુખે કહેતા કે “અમારા વખતમાં અમારા ઘરના વડિલે અમે નિશાળેથી ભણીને આવીએ તે “માનસિક સ્નાન કરાવી પછી દ૨માં પેસવા દેતા. તે વખતે ગુજરાતીમાં કવિતા આવતી કે-“એ ! ઈશ્વર ભજીએ તને, તું છે જગ સર્જનહાર.” ત્યારે આ રતનબા કહેતા કે-બેટા ! આ કવિતા ભણવી પડે માટે ભણવાની. ગોખવી પડે તે મેઢે કરવાની પણ તે વાત માનવાની નહિ. ઇશ્વર જગતને કર્તા હોય નહિ. આ રીતના કુમળા ફુલને ઉછેર-વિકાસ કરવામાં આવે તે તે ત્રિભુવનના મસ્તકે શેભે-તેમાં લેશ પણ નવાઈ છે? શાસ્ત્રોમાં વાત આવે છે કે-જે માતા ખરેખર સાચી શ્રાવિકા બનેલી હોય તેની સંસારની ક્રિયાઓ જેઈને નાનું બચ્ચું જવ વિચાર અને નવતરવનું જાણકાર બની ગયું હોય ! શ્રાવિકા ચલે આદિ સળગાવતી વખતે, લાકડામાં ક્યાંય જીવજંતુ ભાર્યા નથીને ? તે કાળજીપૂર્વક જોઈ લે. કેઈ પણ ચીજ-વસ્તુ લેતા કે મુકતા, પૂંજી પ્રમાઈને જયણાપૂર્વક લે અને મૂકે, તે જિજ્ઞાસુ નાનું બચ્ચું પૂછે કે–આમ કેમ? તે સમજાવે છે કે-આવા આવા ઝીણું જીવો મરી ન જાય માટે* આ જ ખરેખર જીવન જીવવાની સાચી કલા છે !
વ્યાવહારિક અભ્યાસની સાથે બાલ્યવયથી જ તેમને ધાર્મિક અભ્યાસ કરવાનું શરૂ કરેલ નવ વર્ષની ઉંમર સુધીમાં તે પાંચ પ્રતિકમણ, જીવવિચારાદિને અભ્યાસ કરી લીધેલ એટલું જ નહિ નવ વર્ષની વયથી તે બે ય ટાઈમના પ્રતિક્રમણ અને ઉકાળેલું પાણી પણ શરૂ કરેલ તેમને ધાર્મિક અભ્યાસ કરાવનાર શિક્ષક શ્રી ઉજમશીભાઈ પણ સારા શ્રદ્ધાળુ-જ્ઞાની મળેલ. જેમણે સમ્યફવની સજઝાય અને તેના અર્થ એવા સમજાવેલ - ૪ જીવવિચારનું આ પ્રેકટીકલ તે એજ છે.
| નવમું વર્ષ બેઠા પછી તે એમને એકેય દિવસ એ ઉગ્ય નથી કે જે દિવસ તેમણે પ્રતિક્રમણ ન કર્યું હોય અથવા સચિત્ત પણ વાપર્યું હોય. .
ક ઉપા. શ્રી યશ વિ. વિરચિત સમ્યકત્વની ૬૭ બેલની સજઝાય.

Page #981

વર્ષ : હું અક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
* ૧૧૦૯
કે જેના કારણે પ!ઠશાળાની પરીક્ષામાં તેઓશ્રીએ તેમાં પ્રથમ નંબર પણ મેળવેલ. તે જ ઉજમશીભાઇએ પણુ અંતે પૂ. આ. શ્રી નીતિ સૂ. મ. ના સમુદાયમાં દીક્ષા લીધી હતી અને પૂ. આ. શ્રી ઉદયસૂરિજી મ.ના નામે સુંદર આરાધના કરીને સ્વર્ગવાસી થયેલ. બાલ્યવયથી બુદ્ધિના ચમકારા
રતનમાએ આ મનુષ્ય જન્મનું સાચુ′′ ફૂળ દીક્ષા લેવી તે જ છે તે વાત ત્રિભુવનના હૈયામાં જે રીતે ઠસાવી અને તેમના રમેશમમાં તે જ ભાગના વસી ગઇ તેથી દીક્ષા લેવાની અતિ ઉત્ક'ઠા જોઈ સંસારી સંબ"ધીએ પણ ચાંકી ઉઠયા, બધા જ માનતા કે આ કયારે દીક્ષા લેશે તે કહેવાય નહિ. તેથી તેઓ દીક્ષા ન લે માટે જે જે પ્રવેાભનાદિ બતાવો રે.કવા પ્રયત્ન કર્યા. બાલ્યવયથી જ તેમની બુદ્ધિની પ્રતિભાથી સૌ અજાઈ ગયા. તેમાંના કેટલાક પ્રસ`ગેાનુ' વિહ’ગાવલે કન કરીએ.
૦ તેમના મામાએ કહ્યું કે-તને પહેરવા માટે જેટલાં કપડાં સીવડાવી આપ્યાં છે તે ફાટી જાય પછી દીક્ષા લે જે.
ત્યારે ત્રિભુવને તુરત જ કાતર લીધી અને તે બધાં કપડાં ફાડવાની તૈયારી કરી. મામા-આશુ કરે છે ?
ત્રિભુન-આપે કહ્યું ને કે, આ કપડાં ફાટી જાય પછી દીક્ષા લેજે. એટલે કપડાં ફાડી રહ્યો છું.
ભાગ્યવાનો ! વિચારો કે, સમ્યકૂ ધર્મ નો પરિણામ આત્મામાં પેદા થઈ જાય પછી આપેાઆપ સાહજિક રીતે કેવી ન્યાયી આશ્ચય કારી પ્રજ્ઞાની પ્રગલ્ભતા આત્મામાં પેદા થાય છે.
• તેમના તારાચંદ કાકાએ કહ્યુ` કે-મારી ધીકતી પેઢીનો વારસદાર તને જ ખનાવી દઉં. જો તું આ ખાટી રઢેથી પાછે આવી જાય તેા (સ'સારી જીવાને સદાગ્રહ પણ કદાગ્રહ લાગે તેમાં આશ્ચર્ય નથી.)
ત્રિભુવન–આ પાપની પેઢીના વારસા આપવા છે તેના કરતાં ધર્મની પેઢી ચલાવવાની અનુમતિ આપે ને ?
ખરેખર વણિક બુદ્ધિ પણ તેને કહેવાય જે 'મેશા નફા-તાટાનો વિચાર કરી પગલું ભાં સાચા લાભ શેમાં છે અને નુકશાન પણ શેમાં છે તે સુજ્ઞ વાચકા વિચારી સમજી શકે છે.
દીક્ષા માટે ઉત્કંઠિત બનેલા ત્રિભુવનને સમજાવવા માટે તેમના કાકા એક પારસી જજ પાસે લઈ ગયા. ઘણુ' સમજાવ્યા પછી તે પારસી જજ કહે-ઘરમાં ન થાય ?' ત્રિભુવને પૂછ્યું-ઘરમાં રહ્યો આપ કેમ્પ્લે ધમય છે। ?' આ હાજર
રહ્યો ધમ
O

Page #982

૧૧૧૦ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
જવાબીથી પ્રભાવિત થયેલા જજ સાહેબે પણ સટીફીકેટ આપ્યું કે-આ ડિક ખરેખર સાધુ થવા માટે જ સર્જાયેલે છે.
ખરેખર ધર્માત્મા શ્રાવક તે વિચારે કે-મારા ઘરમાં કોઈને પણ વિરાગ ન થાય, સાધુ થવાનું મન ન થાય તે મારું ઘર શમશાનભૂમિ છે. મારા ઘરમાં કેઈ ચેતન નથી વસતા પણ બધાં મડદાં વસે છે. - ૦ રતનબાએ જે અમૃતપાન કરાયેલ કે, આ જન્મમાં દીક્ષા જ લેવા જેવી. પ્રિક્ષા તે દેવોને પણ દુર્લભ છે. પણ મારા જીવતાં નહિ. તે વાત પુત્ર પ્રેમને મેહની હતી. ત્રિભુવને પણ નકકી કરેલ કે-આની તે વાત સાચી છે.
પણ પૂ મુ. શ્રી દાનવિજયજી મ., પૂ. મુ. શ્રી પ્રેમવિજયજી મ. ના સત્સંગના મેગે જાણ્યું કે- કે શું પહેલું મરે તે નકકી ખબર છે ?
તેથી ઉપકારી એવા રતનબાને પણ અવસર પામીને ત્રિભુવને વિનયપૂર્વક કહ્યું કેઆપણા બેમાંથી કેણ પહેલું મરે તે ખબર છે ? કદાચ હું ય વહેલે જાઉં તે દીક્ષા વિના રહી જાવું ને ? માટે મને સંયમ માર્ગે જવાની અનુમતિ દ્યો !
• ધર્માભિમુખ બનેલા આત્માને ધર્મ વિના ચેન જ ન પડે ધમ એજ પ્રાણુ લાગે, આધાર લાગે. આ આત્મા ભગવાનની આજ્ઞા શું તે પણ ન જાણે તે હરગીજ ન બને.
વયે બાલ પણ બુદ્ધિએ પાકટ વયના ભલભલાને પણ ભૂ પીવડાવે તેવા આ ત્રિભુવન ગામમાં પણ સૌને આદરણીય-સન્માનીય બન્યા. તેઓ ધર્મના રંગથી પૂર્ણ રંગાયા પછી ઘરને જેલ માની, ઉપાશ્રયને મહેલ માની આખો દિવસ ઉપાશ્રયમાં જ રહેતા, રાત્રિના પણ ત્યાં જ શયનાદિ કરતા અને આરાધનામાં મસ્ત બનતા, ગામમાં આવતા સાધુ મહારાજાદિની સેવા-ભકિત કરવા પૂર્વક પિતાના ચારિત્ર મેહનીય કમને ક્ષીણ કરી રહ્યા હતા, ત્યાંના સ્થાનિક ભંડારમાં જેટલા ગુજરાતી ભાષાના ધાર્મિક પુસ્તક હતા તે બધા કુશાગ્ર બુધિનિશાન આ બાળક વાંચી લીધા હતા. પિતાની મતિ અતિ પરિ. કમિત કરી હતી.
એકવાર એક આચાર્ય–જેમનું તે પ્રદેશમાં સ્થાનમાન પણ હતું. તેમણે કહ્યું કેમારી દીક્ષા લઈશ તે આ સ્થાનને (તૃતીય પદને) ઝટ પામી શકીશ. - લઘુ વયના બાળકે તુરત જ ચપડાવી કે-મારે કલ્યાણ કયાં કરવું તે મારી રીતે જાણું છું આપની પાસે કલ્યાણ તો ન જ થાય. “મુખં કુરુ બંને સમજી ગયા. પેલા આચાર્યું પણ મૌનને આશ્રય લીધે.
એકવાર ઉપાશ્રયમાં નહિ ઉતરવા લાયક એવા સાધુઓને આમ ઉતારે આવે,

Page #983

વર્ષ-૬ અંક : ૪૭-૪૮ તા.ર-૮-૯૪ :
: ૧૧૧૧ ગામના સુશ્રાવકેએ કહ્યું આ શું કર્યું? આમને અહીં ન ઉતારાય. ત્રિભુવન કહે-કાંઈ નહિ. સાંજન વિહાર કરાવી દઈશ.
ગેચરી-પાણ આદિ થઈ ગયા બાદ ત્રિભુવને તે સાધુઓને એવા ભાવનું સમજાવ્યું કે-આ ગામના શ્રાવકે આવા આવા વિચારવાળા છે. તમને બહુ અનુકુળ નહિ આવે. તેથી તે સાધુએ પણ સમજી ગયા અને તુરત જ સાંજે વિહાર કરી ગયા.
તે જોઈ આગેવાનો પણ આશ્ચર્ય સહ આનંદ પામ્યા.
સુસાધુને વંદન એ ભવનિસ્તારક બને છે અને મુસાધુને વંદન ભવવર્ધક બને છે. તેથી ગામમાં એકલ દોકલ સાધુ આવે તે વિવેકનંત આ બાળક નેચરી-પાણ આદિની ભકિત કરે પણ વંદન તે ન જ કરે. અને જ્યારે સાચી હકીક્તની ખબર પડે કે, આ તે સુવિહિત છે અને કારણ વશાત્ એકલા થઈ ગયા છે તે વંદન કરે. તે વાતને પૂજ્યશ્રીજીના શબ્દોમાં જોઈએ તે-તે સાધુ કહેતા કે—બચ્ચા અસા હિ બનના ! આ માથું તે દશશેરી નથી કે જેને તેને નમાવાય. આ તે ઉત્તમાંગ છે. તે જ્યાં ત્યાં જેને તેને નમાવાય નહિ. ખરેખર જેના હૈયામાં સાચી સાધનાની લગની લાગી હોય અને પ્રીતિ જન્મી હોય તેના હૈયામાં આવી વિવેક પૂર્વકની હસ દષ્ટિ સહજ જ જન્મે.
(૩) સંસાર મુકિત જે આત્માને ધર્મની મહત્તા અને તારકતા સમજાઈ જાય પછી તે મેળવવા એકપણ પ્રયત્ન ! રવામાં જરા પણ પાછી પાની ન કરે. કદાચ એકાદવાર નિષ્ફળતા પણ મળે તેચ તેથી હતાશાને તે હત્યામાં પેસવા પણ ન દે.
સવપિતિદેવીના સ્વયંવરેછુ આ બાળ કે એકવાર ઘરમાંથી ભાગીને તેને વારવાનો પ્રયત્ન કર્યો. પણ સંસારી સંબંધીઓ પાછળ પડી તેમને પાછા લઈ આવ્યા. તે વખતે તેમના તારાચંદ કાકાએ તે ત્યારના એક અગ્રગણ્ય દૈનિક પેપરમાં જાહેરાત આપી–આ બાળકે ત્રિભુવનને જે કઈ દિક્ષા આપશે તે ગુનેગાર ગણાશે અને તેના ઉપર કાયદેસર પગલા પણ લેવાશે.”
સંયના જ અમૃત પાનથી ઉછરેલ, સાત્વિક શિરોમણિ, સિંહના પણ શૌર્યને ભૂલાવી દેના આ શૂરવીરને આવી બધી વાતેની અસર થાય ખરી ?
કળિયે પોતાના કાર્યમાં નિષ્ફળ જવા છતાં પથ નિરુદ્યમી બનતું નથી. તેની જેમ આ પુણ્યાત્માએ પણ પિતાના કાર્યની સિદ્ધિ માટે પુનઃ પ્રારંભ કર્યો. જે કાળમાં દીક્ષા લેવી જ અતિ દુર્લભ હતી તે કાળમાં દીક્ષા લેનારને સહાય કરનાર તે કીક વિરલ જ જરે !
મુકિતના જ ગાનમાં આરામ માનનાર આ પુણ્યાત્મા ત્રિભુવને, “કાર્ય સાધયામિ'

Page #984

૧૧૧૨ :
ૐ શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
ના સુનિર્ધાર કરી, પાદરાની ભૂમિને રામરામ કરી, વડોદરામાં બિરાજમાન પુ. પ. શ્રી દાન વિ. ગણિ.ના ચરણમાં આવી પહેાંચ્યા અને ગમે તે ભેગે મને મુકિતનુ` મ`ગલ દન કરાવનારી દીક્ષા આપાની માંગણી કરી, રત્નપારખુ ઝવેરી તે આના પરિચિત હતા તેથી મ'ગલ મુત્ત ફરમાવી, કાઠારી કુટુંબની સહાય લેવરાવી આમને જંબુસરમાં મિરાજમાન વચનસિદ્ધપૂ. પાઠક પ્રવર શ્રી વીરવિજયજી મહારાજા પાસે રાતારાત માકલ્યા. કાઇ ઓળખીતું પારખી ન જાય માટે ગાડીમાં પાટીયા નીચે પાદરા ગામને પસાર કર્યું'. રાતના જ બૂસર પહોંચ્યા. પત્ર આપ્યા. પૂ. ઉપા. મ. સવારના જંબુસરથી વિહા: લંબાવી આમેઇ ગયા. ત્યાં દૂરના પરિચિત બહેને ઓળખ્યા પણ હાજરજવાબીથી તેને સાષી, પણ પૂ. ઉપાધ્યાયજી મ. ગહન વિચારમાં પડયા કે શું કરવું ! મુહૂત્તની તે હવે મ ગલ ઘડીમા ગણાઈ રહી છે, ગણત્રીના કલાક બાકી છે. ત્રિભુવન પશુ વહેમાયા કે-થ્રુ ક્રુત્ત હ નહિ મળે ? સિદ્ધિ સાતતાલી આપી હાથમાંથી સરી જશે ?
ત્યારે પૂ. મુનિરાજ શ્રી મ`ગલ વિજયજી મ. મંગલવાણી ઉચ્ચારી કે-હે ભગવંત ! આપની અનુજ્ઞા હોય તેા અહી થી કાલે ગધાર જઇને ફરમાવેલ મુહૂત્ત આનું કામ પતાવી આવીએ' તેથી સૌના હૈયે ટાઢક વળી અને ત્રિભુવનના અંગે ંગમાં જે આન' વ્યાપ્યા હશે તેની કલ્પના વિએની શિકત બહાર જ હશે‘મુકિના મુકત ગાનને અનુભવ સંસારના રોદણા રેાનારાને સ્વપ્ને પણ કયાંથી થાય ?
બીજે દિવસે વચનસિદ્ધ મહામહે।પાધ્યાયના આશીર્વાદ મેળવી પૂ. મુનિરાજ શ્રી મ'ગલવિજયજી મ. આદિ એ મુનિ ભગવંતા અને ત્રિભુવન વિહાર કરીને જગગુરુ શ્રી હીરસૂરીશ્વરજી મહરાજના ચરણારિવાથી ચારે દિશાઓમાં યશકલગીને પામેલુ અને સમયની અતિમાં માત્ર અવશેષ રૂપે રહેલા ગધાર ખંદરે સૌ પહેોંચ્યા,
દીક્ષાની મ"ગલ ક્રિયા શરૂ થઇ. દરિયાઇ સુસવાટા સાથેને ઝંઝાવાતી પવન સામે પણ સૂત્ર ભૂઝ થતા દિપક અણુનમ ઝી'ક ઝીલી રહ્યો હતા. તે જોઇને દીક્ષાદાતા ધૃ મુનિરાજ શ્રી મૉંગલ વિજયજી મહારાજે મ`ગલવાણી ઉચ્ચારી કે- આના જીવનમાં ઘણા ઝંઝાવાત ને સંઘર્ષો આવશે પણ બધાના મકકમતાથી સામના કરી પાર ઉતરશે.? આ આ વાણીના અનુભવ તેઓશ્રીજીના જીવનમાં સૌને થયું કે-'ઝંઝાવાતમાં જન્મ્યા, ઝ ઝાવાતમાં ઉછર્યાં, અઝવાતાની ઝડીએ વચ્ચે પણ અડીખમ રહીને શાસ્ત્રના મા અણુનમ-અચ-અપ
રાજેય રાખ્યું.'
ઝંઝાવાતે વીર ઝઝુમે એકીલેા રે લેાલ, ડગે મેરુ ન ડગે ટેકીલા રે તાલ,
એવા ગુરુ શ્રી રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી વાયે લાલ
પણ સમયસર ન આવી શકયે: તા દીા
તે વખતે સુ`ડન માટે હજામ

Page #985

: ૧૧૧૩
વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪
દાતાએ જાતે જ મુંડન વિધિ કરી હતી અને શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના સાંન્નિધ્યમાં દીક્ષાની મંગલ વિધિ કરાયા બાદ તેએ શ્રીજીને દિગ્મ‘ધન વખતે પૂ. મુનિરાજ શ્રી પ્રેમવિજયજી મ. ના શિષ્ય જાહેર કર્યાં. અને તે દિવસથી ભુિવન મુનિરાજ શ્રી રામવિજયજી મ. નામથી જગતમાં વિખ્યાતિને વર્યા.
તે પવિત્ર દિવસ હતેા. સ. ૧૯૬૯ના પાન સુદિ-૧૩ ના ત્યારથી જ તેમના સાચા જીવનના પ્રારંભ થયા.
એક આત્મા ચારિત્ર
(૪) પ્રાર‘ભથી જ સાથે કળાએ ખીલેલી મહાન શક્તિ ! ઉપિિતકાર ફરમાવે છે કે-વિવેકરૂપી પહાડ ઉપર ચઢી રાજાના શરણે આવે છે ત્યારે માહરાજાને ત્યાં મોટા કાલાહલ મચી જાય છે. મેહુ ભિન્ન ભિન્ન રુપે તે આત્માને પાછા પોતને ત્યાં લાવવા ઘણાં ઘણાં પ્રલેાભના બતાવે છે. તે જ ર તે ત્રિભુવને, સસારના સઘળા ય બંધનને, સાપની કાંચળીની જેમ ફાવી દઈ, અનંતા શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓએ પાતાના જીવનમાં આચરેલી અને મેાક્ષના રાજમા તરીકે વર્ણવેલી પારમેશ્વરી ભાગવતી પ્રવ્રજયાના સ્વીકાર કર્યાં તે સમાચાર જાણ્યા પછી તેમના સ ́સારી સંબંધીએ આકુલ-વ્યાકુલ થઇ ગયા અને તેમને પાછા લાવવા તેએ શ્રી જયાં પેાતાના ગુર્વાદિ વડિલેાની સાથે બિરાજમાન હતા ત્યાં આવ્યા. તે વખતે મેહના કારણે ક્ષણભર આઘાત પામનાર પણ તરત જ કળ અને સૂઝને પામેલ રતનબાએ દેતાના અંગત અને વિશ્વાસુ માણસને પણ સાથે મેકલ્યા અને કહ્યું કે‘તેઓશ્રીનું મન જો કદાચ ઢીલું પડી જાય તેા મારા નામથી કહેજો કે, કલ્યાણને જે માર્ગ ગ્રહણ કર્યા છે તેનુ જ વફાદારીપૂર્વક જીવની જેમ જતન કરો પરંતુ જેઆના હું યામાં વિરાગની જ્યાત ઝળહળતી હાય તેને રાગીએની જવાળા દઝાડી શકે ખરી ? નૂતન મુનિશ્રીએ સઘળા ય સંસારી સૌંબંધીઓને સમજાવી શાંત પાડી પાછા મેાકલ્યા,
નૂતન મુનીશ્રી ગુર્વાદિ વટીલે। સાથે વિચરતા વિચરતા પાદરા ગામમાં પધાર્યા. તે વખતે રનમા તેઓશ્રીને વહેારાવવા પેાતાના ઘરે લઇ ગયા. વહેારાવ્યા બાદ ઘરના ઘરમાં બારણા બંધ કર્યો અને કહ્યું કે-‘ભલે સાધુવેષમાં પણ હું છું ત્યાં સુધી આ રહે. તે વખતે જરાપણુ થડકાટ અનુભવ્યા વિના નુતન મુનિશ્રીએ બેધડક કહ્યું કેસાધુથી આ રીતે એક જ ઘરમાં-સ્થાનમાં રહેવાય ખરું?' આ ઉત્તરથી મેહના ઉછાળા દૂર થયા અને રતનબાએ અંતરના આશિષ આપ્યા કે-તારો સયમપથ ઉજાળ, મારી આંખાનુ રતન અને મારા ઘડપણના સહારા, ભગવાનનાં શાસનનુ' અણુમાલ-અમૂલ્ય રત્ન બને છે, સંસારના ત્રિવિધ તાપથી સંતપ્ત અનેક જીવાને માટે સાચા આધાર બને
છે. તેના મને આનદ છે.

Page #986

૧૧૧૪ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક)
" ગુરુકુલવાસ અને સ્વાધ્યાય એ સાધુ જીવનને પ્રાણ છે, શ્રમણગુણને આધાર છે. સજઝાય સ ત નાસ્થિ” આ શાસ્ત્રકિતને તેઓશ્રીજીએ જીવનની છેલ્લી ક્ષણ સુધી આત્મસાત કરી. ગુર્વાદિ વડિલેની સેવા-ભકિત, વિનય વૈયાવચાદિથી તે સવેની વાત્સ
ત્યમય કૃપાને પામવા-ઝીલવા તેઓશ્રી બડભાગી બન્યા, આઠ માતા-પાં થ સમિતિ, ત્રણ ગુતિ સ્વરૂપના લાડકવાયા બન્યા. તે માતાઓને જરા પણ દુઃખ ન થાય માટે અપ્રમત્ત રીતે સઘળી ય સાધુપણાની ક્રિયાઓમાં ઉજમાળ બન્યા. ગુર્વાદિ વડિલોના આ ભવ પ્રીતિપાત્ર બની, પૂર્વની સુંદર આરાધના, જ્ઞાનાવરણીયને તીવ્ર પશમ, લીક, પ્રજ્ઞાને પ્રકર્ષ, સ્વાધ્યાયને પ્રેમ કેળવી, અલ્પ સમયમાં આગમના ગહન-અતિગહન વિષયનું તલપશી જ્ઞાન સંપાદન કર્યું ન્યાય અને જેનેતર દશન શાસ્ત્રનું પણ અધ્યયન કર્યું.
પ્રકાડ પાંડિત્ય, વડિલની અસાધારણ કૃપા, અનુપમ વિદ્વત્તા, અપૂર્વ હાજર જવાબીપણું, સચોટ તર્કશકિત, ભલભલા મૂર્ધન્ય વિદ્વાનોના મસ્તકને પણ ડોલાવતી વકતૃત્વ શકિત, દરેક શ્રોતાજનોને ચમત્કૃત કરતી હૈ યા ડેલાવતી વેધક વાણી, સરળ સુબોધ અને હયાંમાં સોંસરી ઉતરી જાય તે રીતની સમજાવવાની અદ્દભુત છટાથી આનંદિત થયેલા વડિલે એ તેઓને અધિકૃત રીતે વ્યાખ્યાન વાચસપતિ બિરૂદથી અલંકૃત કર્યા.
સીનેર ગામમાં એક વાર પૂ આ. શ્રી વિ. દાનસૂરીશ્વરજી મ. (ત્યારના પૂ. પં. શ્રી દાનવિજયજી ગો)ને દાઢને સખત દુઃખા હતે, વ્યાખ્યાન કેહ, વાંચશે? પાઠક પ્રવર ઉપા. શ્રી વીરવિજયજી મ.એ રામવિજયજીને કહ્યું કે, કાલે ત રે વ્યાખ્યાન વાંચવાનું છે. નુતન મુનિશ્રીએ તે વાતને માત્ર વિનોદમાં ગણી. પણ બીજે દિવસે શ્રોતાઓને પૂ. ઉપાધ્યાયજી મ. કહ્યું કે-“રામવિજયજીને લઈ જાઓ.” તેઓ શ્રી તે સ્વાધ્યાયમાં મગ્ન હતા. પણ વચનસિધ્ધ મહોપાધ્યાયના આશીર્વાદથી સમ્યક્ત્વના ૬૭ બોલ ઉપર જે વ્યાખ્યાન આપ્યું ત્યારથી શ્રોતાઓ આ સરસ્વતી પુત્ર ઉપર વારી ગયા. તેમના, જ એવરણ લેવા લાગ્યા. તે વખતે પૂ ઉપાધ્યાયજી મ. આખું વ્યાખ્યાન ગેલેરીમાં બેસી સાંભળ્યું. વ્યાખ્યાન બાદ કહ્યું કે-“બીમ્બા ! ઈતના જલ્દી નહિ બેલના થડા વીમે બોલના બહેત અચ્છા પ્રભાવક વકતા હેગા !” વડિલના હયાના આશીર્વાદ ફળ્યા. જૈન શાસનને વર્ષો બાદ દેખા દેતી એક દિવ્ય વિલ વિભુતિની પ્રાપ્તિ થઈ. ત્યારથી પ્રારંભાયેલી અને સાત -સાત દાયકા સુધી અખંડિત રહેલી તે સમ્યગ્દર્શનની જાતે અનેકના વનને અજ. વાળ્યા, અનેક જીવનમાં પ્રત્રજ્યાનો પ્રકાશ પાથર્યો, અનેકની પ્રજ્ઞાના પ્રકર્ષ ને પુષ્ટ કર્યો. અનેકના જીવન પથની માર્ગદર્શિકા બની. પિતાના હૈયાના તે ગુણની નિર્મલતા સાધી, સંસારથી સંતપ્ત અનેક જીવોને શીતલતા બક્ષવા દ્વારા સાંત્વન આપ્યું.
પુપોની સુગંધ માટે ભ્રમરાએ ભમ્યા કરે છે તેમ તેઓશ્રીની અનુપમ વ્યા

Page #987

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
: ૧૧૧૫
ખ્યાન શકેતથી ધમ‘રસિક જીવા સ્વયંભૂ ખે’ચાવા અ કર્જાવા લાગ્યા તા સ'સારરસિક જીવા તેથી અકવા લાગ્યા. ભવાભિનંદી જીવાની એજ ખુબી છે કે કેઇનુ' સારુ પણ જેઇ શકે નહિ. શ્રી જિનાજ્ઞાનું અભય કવચ જેના હું યે હોય તે આવા મગતરાએથી કયારે ય ડરે ખા ? વ્યસના એ જ બરબાદીને માર્ગ છે અને વ્યસન મુકિત એ આબાદીના રસ્તા છે. સદ્દગૃહસ્થાઇ, સાચી માણસાઈ પણ તે જ પેદા થાય, લેાકેાત્તર ધર્મ પામવા માટે પાયાની વાર્તાની મહત્તા તેઓશ્રીએ જે રીતે સમજાવી તેથી લેાકેાને પેાતાની ભૂલેાને સુધારવાનુ મન થયું તે વખતે તેમની વાણીથી લેાકેા સમા ગામી બન્યા અને કહેવાય છે કે, અમદાવાદની ત્યારની પ્રસિદ્ધ ચંદ્રવિલાસ આદિ હોટલમાં રાજતુ ૧૮-૨૦ ણુ દૂધ, ચા આદિ માટે વપરાતું તે ઘટીને ૧-૨ મણુ થઈ ગયું.
-
‘અહિં'સા પરમેા ધર્મ” ના નારા ગજાવનારી અહિ'સાપુરી. આવી આ રાજનગરી -અમદાવાદ–માં હિંસાદેવી પણ ફુલે ફાલે તે કાઇપણ ધી` માટે કલંક સમાન ગણાય. દર દશેરાએ ભદ્રકાલી માતાના મંદિરમાં થતા એકડાના વૃધ સામે, અહિંસાના ગબર આપણે અહિંસાની એવી અહાલેક જગાવી કે તે વધ પણ બંધ થઇ ગયેા. કહેવાય છે કે તે વખતે માણેકચેાકમાં પચાસ-પચાસ હજારની માનવમેદની આમને સાંભ ળવા એકઠા થતી હતી. આજના બે-પાંચ હજારના ટોળા જોઈ રાજી થનારા અને છાતી ફુલાવનારા મા આમાંથી મેધપાઠ લે ા ય સારું! તે વખતે આ અહિંસાની સાક્ષાત મૂર્તિ સમાન આ પુણ્ય પુરૂષની અદ્ભુત શકિત જોઇ મહાત્મા કહેવાતાં મા. ક્ર. ગાંધી જેવા પણ આફરીન થઇ ગયેલ અને પેાતાના અગત સેક્રેટરી શ્રી મહાદેવભાઇ દેસાઇને રાજ આમના પ્રવચનામાં મોકલતા, અને એકવાર તેા કહેવરાવ્યુ. પણ ખરૂ" કે-દારૂ બંધીના કામમાં અમને સાથ આપે. ત્યારે આ વીર પુરૂષે જવાબ આપ્યા. કે-એકલી દારૂખ'ધી જ શા માટે, માંસાહાર ત્યાગ પણ કેમ નહિ ? બન્નેને દેશવટો દેવા હાય તે સાથે છુ, બાકી અમારૂ કામ સાતે વ્યસનાના વાકેને સમજાવીને, દૂર કરાવવાનુ ચાલુ જ છે ! સજ્જના ! વિચારો કેવી નિર્ભીય છાતી અને પેાલાદી મન હશે !!
આનું દૂર ંદેશીપણુ... અને અનુપમ પરીક્ષાણુ શકિત નિહાળી, સદ્ધ સરાક પૂ. આ. શ્રી વિ. કમલસૂરીશ્વરજી મહારાજા કે જેએ ન્યાયલેનિધિ, વિશ્ર્વવંદ્ય, પંજાબ દેશોદ્ધારક પૂ. શ્રી વિજયાનંદસૂરીશ્વરજી મહારાજા (અપર નામ પૂ. આ. શ્રી આત્મારામજી મ.)ની પાટે આવેલ હતા તેમણે, ૧૯૭૬ માં મુનિસ^મેલનની કમિટિમાં નીમ્યા હતા, ત્યારે આમનેા દીક્ષા પર્યાય માત્ર સાત વર્ષના હતા.
સુધાક વાદમાં ખે...ચાયેલા કેટલાક સાધુએએ ત્યારે ભગવાનની કેસર પૂજાનો બનાવટી કેરના નામે નિષેધ કરી પેાતાને આધુનિક મનાવવા લાગ્યા હતા. ત્યારે આ પૂ. નુતન મુનિશ્રીએ પેાતાની આગવી શૈલીથી શાસ્ત્રાકત ભગવાનની ક્રેસર પુજાના વિધા

Page #988

૧૧૧૬ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
નનું સુંદર પ્રતિપાદન કર્યું હતું, જે લેખે ત્યારના “વીર શાસન' માં પ્રગટ થયા હતા. એટલું જ નહિ પણ સન્મિત્ર મુ શ્રી કરવિજયજીને જાહેરમાં આહવાન પણ આપ્યું હતું કે-કેસર પૂજા તે શાસ્ત્રવિહિત છે (૫) કસોટીની એરણ પરથી ઝળકી ઉઠેલું સો ટચનું સુવર્ણ
શાસ્ત્રીય સત્ય-સિદ્ધાન્તનું પ્રતિપાદન-સંરક્ષણ કરતી, દંભીઓન દંભના લીરે લીરા ઉડાડતી, ઉન્માર્ગગામીઓને ખુલ્લા પાડતી, સન્માર્ગ ગામીઓને સન્માર્ગમાં મજબૂત બનાવતી, આરાધના માર્ગની જયપતાકા લહેરવતી, સંસારના રાગીઓના હૈયામાં વિરાગના અંકુશ પ્રગટાવતી, વૈરાગ્યની તિને વધુ દીપ્તિમંત કરતી, સંય માભિમુખ બનાવતી, વિરોધીઓના વૈરાગ્નિનું ઉપશમન કરતી, એવી તેઓશ્રીજીના શ્રીમુખેથી પ્રગટ થતી શ્રી જિનવાણીનું શ્રવણ કરી શાસન પ્રેમી આત્માઓ આહૂલાદ અનુભવવા લાગ્યા અને સુધારકેના પક્ષે ચઢી શાસન ના વિરોધી બનેલાઓ બળવા લાગ્યા. તે પણ તેઓશ્રીજીની પાસે તેઓશ્રીજીના ચરણેમાં જીવન - છાવર કરનારા આત્માએ પોતાની જાતને ધન્ય માનવા લાગ્યા.
તેઓશ્રીજીની અનુપમપ્રભાવક વ્યાખ્યાન શકિત જોઈને, શાસનના મહારથી એવા સંઘ સ્થવિર પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાના નામથી પ્રસિદ્ધ પૂ. આ. શ્રી વિ. સિદ્ધિ સૂરીશ્વરજી મહારાજાએ પણ વિદ્યાશાળાની વ્યાખ્યાન પાટ ઉપર તેઓશ્રીજીને આરૂઢ કર્યા. તે વખત નિત્ય શ્રોતાઓના મન પણ શંકિત બનેલા કે-“આ શું વ્યાખ્યાન વાંચશે?” પણ શ્રી જિનવાણીના જગમશહૂર જાદુગરના શ્રી મુખેથી જિનવાણીનું અમપાન કર્યા પછી પૂ. શ્રી બાપજી મ. પાસે તેઓશ્રી માટે જ માગણી કરવા લાગ્યા તેવી ચાહના એક જ વ્યાખ્યાનમાં પૂજ્યશ્રીએ પ્રાપ્ત કરી. પૂજયશ્રીજી સ્વયં કહેતા કે-તે વખતને શ્રોતાવર્ગ સાચા અર્થમાં શ્રોતા હતે. જે સભાઓ થતી, પાઘડી-દુપટ્ટાવાળા મોટા મોટા માથાઓ -આગેવાન ગણાતા શ્રાવકે સામે બેઠા હોય તે વખતે વ્યાખ્યાનમાં ગમે તેમ બોલાય જ હિ એવા બહુશ્રુત શ્રેતાઓ હતા. તેવા બહુશ્રુત શ્રેતાઓના દિલને જેઓએ જીતી લીધા તે જ વાસ્તવિક રીતે સરસ્વતીના કૃપાપાત્ર કહેવાય તેમાં લેશ પણ અતિશયોકિત નથી.
પૂ. શ્રી બાપજી મના પટ્ટધર ગાંભીર્યાદિ ગુગણનિધિ પૂ આ. શ્રી વિ. મેવસૂરીશ્વરજી મ.એ આગમના અર્કનું રહસ્યનું અમી પાન પૂ શ્રીજીને કરાવ્યું. પૂ.શ્રીજી પતે કહેતા કેવ્યાખ્યાન બેલતે થયે તે તેઓશ્રીજીને આભારી છે!” પ્રકાંડ પાંડિત્ય છતાં ય કેટલી લઘુતા, ગુણગ્રહિત, અને કૃતજ્ઞતા ! વિનીત એ જ્ઞાની આ કલિકાળમાં ક૯પ રુ ગણાય છે તેનો સાક્ષાત્કાર કરાવ્યું. આજે મોટાભાગના હયા છીછરા જ્ઞાનથી અધૂ ગ ઘ ાની જેમ છલકી ઊઠે છે. ગુરુગમ અને ગુરુકૃપા વિના આગમ રહસ્યને પામવાની ચ વી હાથ આવે જ નહિ. પૂ.શ્રીજી ઉપર તે વડિલેનું પૂર્ણ વાત્સલ્ય હતું તે ગુરુઓની સંપૂર્ણ કૃપા હતી. તેમાં આરાધકતા, અને પ્રભાવકતા ખીલી ઊઠે તે શી નવાઈ !

Page #989

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૧૭
તે વખતે અમદાવાદના ગભશ્રીમંત કુટુંબના નબીરા, શાહ સેદાગર શ્રી જેશીંગ. ભાઇની જે દીક્ષા થઈ. લક કહેતું કે-સાચા અર્થમાં શાલીભદ્રજીની દીક્ષા થઈ છે. તેમની સાથે બાલ્યવયના શ્રી ચીનુભાઈની (ઉં. વ. ૧૩) દીક્ષા થઈ. ઉભય પૂ શ્રીજીના શિષ્ય તરીકે પૂ. મુ. શ્રી જશવિજયજી મ. અને પૂ. મુ શ્રી ચારિત્ર વિજયજી મ.ના નામથી પ્રખ્યાત થયા
- બાલદીલ એ થવાથી શાસનને સૂર્ય સેળે કલાએ ખીલી ઊઠ. આરાધક વર્ગ આનંદમાં આ વી ગયે. જયારે હેવીવ તેજે છેષથી બળવા લાગ્યા. ઘુવડ સૂર્યના દર્શન ન કરી શકે તેમાં સૂર્યને ઓછો દોષ છે?
. વડીલની છત્રછાયામાં રહેલા પૂ.શ્રીજીની પુણ્ય પ્રભાવકતાને નહિ ખમી શકનારા વિરોધી વગે પિતાની ચાલ બદલી સૂરજ સામે ધૂળ ઊડાડવાથી પોતાની આંખમાં જ પડે છે તેમ આમની સામે કઈ પણ રીતની ફાવટ આવવાની જ નથી માટે બાલદીક્ષાને રાજ્યાશ્રયનું રક્ષણ લઈ રોકવા પ્રયત્ન કરો. વટલાયેલી બ્રાહ્મણી તરકડી કરતાં પણ ભૂંડી તે ન્યાયે, પિતાના મનની મેલી મુરાદોને પાર પમાડવા કેટલી હદ સુધી આમાનું અધ:પતન થાય છે તેનો આ ઉત્કૃષ્ટ નાદર નમૂને છે. શાસનના મૂળમાં જ કુઠારાઘાત સમાન આવી પ્રવૃત્તિ કેણ કરે ? કે તેમાં સાથ પણ કેણ આપે ! સામાન્ય ધમી પણ આવો વિચાર ન કરે ત્યારે માન પાનાદિ કષણાઓમાં પડી ગયેલા ભગવાનના વેષધારીએ તેમાં જોડાયા તે આ કાગળનું દુર્ભાગ્ય જ કહેવાયને ?
(૬) સાત્વિકતાના સ્વામી પાસે સુધારકનું સૂરસૂરીયું ?' પૂ શ્રીજીનું મુંબઈ ગમન નિર્ધારિત થયું. તે વખતે મુંબઈનું વાતાવરણ ઘણું જ વિષમ અને સ ક્ષુબ્ધ હતું. શાસ્ત્રના નામે જ મુંબઈ જાણે શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ પ્રવૃત્તિઓનું કેન્દ્ર બની ગયું હતું. ત્યારે મુંબઈને ધમવર્ગ જે વિભૂતિને ઝંખતે હતો. તે દિવ્યવિભૂતિ મુંબઈ પધારી રહી છે જેના સમાચારથી શાસનપ્રેમી વર્ગ આનંદમાં અવી ગયે અને શાસન વિરોધી વગે પિતાની જાત બતાવવાના પ્રયત્ન શરૂ કર્યા. પૂ શ્રીજી પોતાના પરમગુરૂદેવેશ શ્રીજી સાથે જેમ જેમ મુંબઈની નિકટમાં આવતા ગયા તેમ તેમ વિધીવગે એવુ તે ઉગ્ર વાતાવરણ સજર્યું જેથી શાસન હિતચિંતક પુ. આચાર્યાદિને પણ લાગ્યું કે-આ મુંબઈ ન જાય તે સારૂં. છેક અંધેરી સુધી આવી ગયા ત્યારે તે લાલબાગના શ્રી સંઘને પણ લાગ્યું કે હવે આગળ ન પધારે તે સારૂં. તેથી નિરુત્સાહી બનેલ શ્રી સંઘ પૂ શ્રીજીને ત્યાં જ રોકવા વિનંતી કરવા ગયે પણ મકકમ મનોબળના સ્વામીએ જે જવાબ આપ્યો તેથી દરેકનું શેર લેહી વધી ગયું અને ઉત્સાહથી થનથની નવયુવાન જેવા બનેલા રી પાછા આવ્યા અને પૂશ્રીજીના અપૂર્વ પ્રવેશની તૈયારી કરવા લાગ્યા. ૫ શ્રીજીના પ્રવેશ. પ્રસંગે પણ વિરેધી વર્ગો બગાડ કરવાની એક પણ તક બાકી ન રાખી, કાળા વાવટા સમુખ લાવ્યા, માર્ગમાં કાચ પણ વેર્યા અને પિતાની આખી જાતિ–મને

Page #990

* ૧૧૧૮ : .
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
વૃત્તિ ખુલ્લી પાડી દીધી. પણ આગમના અભય કવચનો જે વરેલા હતા અને બાદશાહી સન્માનોમાં પણ જે લેપાયા ન હતા તે આવા વિરોધથી કેમ મૂંઝાય ? માન અને અપમાનમાં સમવૃત્તિને ધારણ કરનારા પૂર્વ મહર્ષિ–પરમર્ષિઓની સાક્ષાત્ કાંખી ત્યારે લેકેને કરાવી.
વહેલો ઘા રાણાન” એ ન્યાયે પહેલા જ મુકાબલે વિરોધીઓના હાથ હેઠા પાડી દીધા. પછી તે જે જોમવંતી, મડદામાં પણ પ્રાણ પૂરે એવી જોમવંતી વાણીને એ અખલિત પ્રવાહ વહેતો થયું કે વિરોધ કરવા આવનારા જે સમજુ હતા તે પણ પોતાની ભૂલ સુધારી પૂ.શ્રીજીના પ્રશંસક બન્યા એટલું જ નહિ પણ સ ચા અર્થમાં ઉપાસક અને ભક્ત પણ બન્યા. સિંહનાદ સમી શાસ્ત્રાસારિણી વાણીથી, વિરેધીઓના દંભનાં પડ ચીરાવા લાગ્યાં. તેથી તેઓ વધુને વધુ ઉશ્કેરાવા લાગ્યા, અકળાવા લાગ્યા. તે વખતે પૂ.શ્રીજી ઉપર મરણાંત આપત્તિએ આપવામાં બાકી ન રાખી. સલામતી માટે દરરોજ પૂ.શ્રીજીના સંથારાનું સ્થાન રાતના ૫-૭ વા૨ બદલાવામાં આવતું વિરેાધીઓના બધાં શસ્ત્રો બુઠ્ઠાં બન્યાં, નાકામિયાબ બન્યાં અને હેઠાં પડયા. છેલ્લે વિચાર્યું કે, આમને જે બોલતા બંધ કરવામાં આવે, તે આ પણ પીપુડી કાંઈક વાગે. તેથી તેમણે ગોઠવેલા છટકામાં. સારા આગેવાનો પણ પડાઈ ગયા. એક જ વાત ફેલાવી કે, આ વ્યાખ્યાનવાણીના કારણે જ વાતાવરણ વધુને વધુ ડહોળાતું જાય છે તે બધે વ્યાખ્યાન બંધ રાખવામાં આવે તે શાંતિનું વાતાવરણ સર્જાય. જેમણે પિતાની બુદ્ધિથી સમજી ન શકવાના કારણે તે વાત લઈને આવ્યા કહેવાતા “શાંતિ દૂતે ને આ વાત ફાવતી આવે. તેમાં નવાઈ નથી.
તે બધા ભેગા થઈ પૂ.આ. શ્રી વિ. દાનસૂરીશ્વરજી મહારાજા પાસે ગયા અને ઉપરક્ત વાત કરી ત્યારે સુવિહિત. શિરોમણિ તે પૂ. આચાર્ય ભગવંતે ઉત્તર આપ્યો કે-“રામવિજયજીને મળે.” વિચારે ! કેવી અદભૂત શક્તિ જે હશે તે મહ. પુરુષે આ ઉદય પામતી મહાપ્રતિભામાં ! બધા પૂ. મુનિશ્રી પાસે ગયા. બધી વાત કરી, તે એ શાંતિથી વાત સાંભળી અને તેના ઉત્તરમાં પૂ. મુનિશ્રીનો પુણ્યપ્રકોપ જોઈ તે બધા ડઘાઈ ગયા, તમાંથી સારા આગેવાનના મેઢામાંથી નીકળી ગયું કે “તે તમારા રક્ષણની જવાબદારી અમારી રહેતી નથી. ત્યારે પૂ.શ્રીજીનું પુતે જ તે બધા ખમી પણ ન શકયા. પૂ.શ્રીજીએ જવાબ આપે કેતમારા ઉપર અમે દીક્ષા લીધી નથી. ભગવાનનું તારક શાસન પામ્યા છીએ અને તારક ગુરૂની છત્રછાયા મલી છે. પછી કેઈના ય રક્ષણની અમારે જરૂર નથી. ભગવાનની વાણી બંધ નહિ જ થાય. તમે નહિ આવો તે મારા સાધુઓને સમજાવીશ. પૂ.શ્રીજીની સચેટ દલીલે તેમના ગળે ઊતરી ગઈ, પોતાની ભૂલ સમજાઈ અને માફી માગી, લાવેલો પ્રસ્તાવ એમ જ લઈને પાછા ગયા.
તે પછી તે પૂ.શ્રીજીને જે સફળ આવકાર મળે તેથી છંછેડાયેલા નાગ જેવા

Page #991

વર્ષ ૬ ક. ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૧૯ વિધીવ ગત અ ક્ષેપને મારો ચલાવ્યું તે પણ તેમની બધી જ હવા નીકળી ગઈ. તેમાં પશુ ન ફાવ્યા, “મોર કળા કરે તે પાછળ કે દેખાય” તેવી હાલત તે લેકેની થઈ.
પૂ શ્રી જીની આ વાણીને લાભ દૂર સુદૂર રહેલા લે કેને પણ મળે તે હેતુથી “જેન પ્રવચન સાતાહિકને ઉદભવ થયે. જેનું વાંચન વિરોધીવર્ગ પણ ઉલ્લાસભેર કરવા લાગે. તેમાંથી દૂધમાંથી પિરાની જેમ ભૂલે જેવા વિરોધીઓએ તે ઠીક પણ તેજોમાં અને ઈર્ષ્યાથી પીડાતા પિતાના જ વર્ગે પ્રયત્ન કરેલ અને બોલતા કે-“આ જરા પણ પકડાય તેવા નથી !' આ વાતથી આનંદની સાથે ઘણું જ દુખ પણ થાય છે, કેમ કે તે બધા આ વફાદારીના વાઘા સજાવે છે.
આના માટે એક જ દાખલે પર્યાપ્ત છે કે જેનોના ઘેર પણ દારૂના શીશા અને ઈંડા ચટણીની જેમ ખવાય છે.” પૂર્વાપરના અનુસંધાન વિના માત્ર આ એક જ વાક ઉપાડીને જે બેટે ઉહાપોહ મચાવવામાં આવેલ. ત્યારે તે વખતના જૈનેતર સાક્ષરો, વકીલ, બેરીસ્ટરેએ પણ તે અંક વાંચ્યા પછી સ્પષ્ટ અભિપ્રાય આપેલે કે“આ વાક્ય આખી જોન કેમ માટે નથી પણ જે આવું કરતા હોય તેના માટે છે. ખુદ ગાંધીજીએ પણ આ અંગે અભિપ્રાય આપતા કહેલું કે-એક ધર્મગુરૂ આજ રીતના સમાજને સાચું સમજાવી છેટે બદીઓથી વ્યસનોથી બચાવે.”
(૭) ન્યાય મંદિરમાં પણ નિર્દોષતા. વિરોધી ની બધી હવાઈઓનું સૂરસૂરીયું થઈ ગયું બાલદીક્ષા વિધી બીલમાં પણ ન ફાવ્યા તે પછી બેટી ખોટી રીતે સંડવી પૂજ્યશ્રીજીને કેર્ટમાં ઘસડી લાવ્યા તે જેટલી જેટલી વાર પૂજ્યશ્રીજીને કેર્ટમાં લઈ ગયા તે દરેકે દરેક વખતે પૂ.શ્રીજી નિર્દોષ છૂટયા અને વિજયની વરમાળા વરીને, સે–ટચના સુવર્ણની જેમ વિશુદ્ધ બનીને. બહાર નીકળ્યા.
તે અંગે તે વખતના જજોએ આપેલ જજમેન્ટ ઉપર સામાન્ય દષ્ટિપાત કરીએ.
આજે આ વા કલ્યાણકર ઉપદેશ સામે પણ જેઓ વિરોધ ઉઠાવી રહ્યા છે. એટલું જ નહિ પણ તેઓ સીધી રીતે દલીલેમાં નહિ ફાવવાથી, વિશ્વમાત્રને આત્મિક કલ્યાણને ઈચ્છતા આ મહાપુરૂષને હલકા” પાડવાના આશયથી જેન અને જનેતર જગતમાં આ તકી” બાબત ફેલાવવાની “
દુષ્ટ કરી રહ્યા છે. એવાઓ જ આ મહાત્માને “ધર્મઝનૂની” મનાવવા મિથ્યા પ્રયાસ કરે છે.
એ માટે પ્રમાણ તરીકે અમદાવાદના શ્રીમંત મીલમાલિક અંબાલાલ સારાભાઈએ સંવત્સરી જેવા પરમ પવિત્ર દિને કુતરાંઓ ઉપર કરાવેલા ગોળીબારના સંબંધે “વીરશાસનના તંત્રી અને પ્રકાશક સામે ચાલેલા કેસમાં, મેજીસ્ટ્રેટે “તે મુનિ રામવિજ્યજી એક “ધર્મ ઝનૂની” સાધુ છે એવા જજમેન્ટમાં લખેલા શબ્દ ટાંકે છે. પરંતુ એ કેસની

Page #992

૧૧૨૦ :
? શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) અપીલના જજમેન્ટમાં વિદ્વાન ન્યાયાધીશ મી. ડેવીસે પહેલાંના જજમેન્ટમાં જે “અનેક સુધારા” કર્યા હતા, તેમાં એ પણ “સુધારે કર્યું હતું કે તે મુનિ રામવિજયજી એક ધમ શ્રદ્ધાળુ' સાધુ છે—ધર્મઝનૂની નહિ !
વધુમાં બાઈ રતને કરેલા કેસના સંબંધમાં પણ જેમની જુબાની વિધિ સપાત્ર ગણવામાં આવી હતી, તે અમદાવાદની મેલ કે કેર્ટના જજ રા. સૂરચંદ પી. બદામીએ જુબાનીમાં પૂ. શ્રી માટે જણાવ્યું હતું કે–
હું રામવિજયજીને ઓળખું છું. તેઓ જૈન ધર્મના સાધુ છે. હું તેમને ગુરૂ તરીકે માનું છું. રામવિજયજીનો ઉપદેશ મેં સાંભળ્યો છે. તેમના આચાર-વિચાર જેનધમને તદ્દન અનુસરતા છે. આ બંને (પૂ. રામવિજયજી અને તેઓ શ્રીમદના ગુરૂ સિદ્ધાંત મહેદવિ શ્રી પ્રેમવિજયજી મહોપાધ્યાય) સાધુઓના ચરિત્ર વિશે મને ઉંચે અભિપ્રાય છે. અને તેઓ બંને ઊંચી કેટિના સાધુ છે. જ્યારે મેં રામવિજયજીને પાનસરમાં પહેલી જ વાર સાંભળ્યા ત્યારે મને લાગ્યું કે-એ ઝેઠીજી (અસાધારણું) થશે અને તેમના ગુરૂ આત્મારામજીનું નામ રાખશે. અને તે પછીના અનુભવથી મારે તે અભિપ્રાય હજુ બદલાયે નથી.”
[૮] શાસનવિરોધીઓના હાથ હેઠા પડયા. મુંબઇમાં જ્યારે વિરોધીઓ એક પણ બાબતમાં ફાવ્યા નહિ ત્યારે ચાલુ રાજકીય ચળવળની એથે શોધીને તદ્દન જુઠાણાભરી બાબતે પૂ.શ્રી માટે પ્રસરાવ કે-“પૂ.શ્રીજી યંત્રવાદને પોષે છે, સ્વદેશીને નિંદ છે, તકલી ફેરવવામાં મીલના સંચા કરતાંય વધારે પાપ કહે છે અને ગાંધીજીને મીઠાચર કહીને મીઠાના કાયદાના ભંગની પ્રવૃત્તિને નિંદે છે.
તેનો ખુલાસે કરતાં તા. ૨૬-૩-૧૯૩૦ના વ્યાખ્યાન બાદ પૂ શ્રીજીએ કહ્યું હતું કે- “નિરંતર વ્યાખ્યાનમાં આવતા તમે તે જાણે જ છે કે-વર્તમાન રાજદ્વારી હીલચાલના સંબંધમાં તે હીલચાલમાં પ્રકટ થયેલી આપણને હિતકારી એ –બે બાબતે સિવાય, કેઈપણ દિવસ આપણે કશું બોલ્યા નથી. વિરોધ કરનારાઓએ. આજ સુધી અનેક રીતિએ વિરોધ કર્યો, પણ તેઓ તદ્દન ઉમાગે હવાથી જરાપણ ફાવી શક્યા નથી. એકાંત હિત બુદિધથી કહેવાયેલા એક વાક્યની ઉપાડી ઠામ ઠામ દોડાદોડ કરી
૧-પૂ. આત્મારામજીના પટ્ટધર વિજય કમલસૂરિજી તેમના પટ્ટધર વિજય દાનસૂરિજી તેમના મુખ્ય શિષ્ય પ્રેમવિજયજી અને તેઓ શ્રીના શિષ્ય આ મહાત્મા. (મુનિ રામવિજ. યજી). પરંતુ આ સાધુસમૂહ શ્રી આત્મારામજીના સંઘાડા તરીકે ઓળખા તે હેઈને, શ્રી બદામીએ પૂછીને તેમના શિષ્ય કહેલ છે. પૂ. આત્મારામજી મહારાજ વીસમી સદીના એક પરમ પ્રભાવક હતા.

Page #993

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૨૧
અને વસ્તુસ્થિતિથી અજ્ઞાન લેકેને ભેળા કરી ઠરાવ કર્યા અને કાળના છેડે તે ઠરાવને દોડાવ્યા. પણ તેમાં તેઓએ ભયંકર નિષ્ફળતા મેળવી.”
હું તે રે જ કહું છું કે-દુનિયાની કાર્યવાહી સાથે સાધુઓને કશું જ લાગતું વળગતું નથી સાધુ તો સારાય સંસારને એટલે કે રાજ્ય, હદ્ધિ, સિદિધ અને સાહ્યબી વિગેરે તમામને અસાર માને છે. કેવલ એક મોક્ષને જ વાસ્તવિક રીતિએ સારભૂત માને છે. શ્રી જિનેશ્વર દેવે એજ કહ્યું છે અને અમે પણ એજ માનીએ છીએ અને અહીં આવે એને જ એ જ સંભળાવીએ છીએ. દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્ર સિવાય ચેથી કઈ વસ્તુની વાત આપણે કરતા નથી. માત્ર એ રત્નત્રયીનું જ મંડન કરીએ છીએ?
જે સમયે રાજકીય પ્રવૃત્તિમાં પણ અહિંસક રહેવાની ઉષાઓ થાય છે, તે સમયે વિદ્યાભ્યાસમાં પણ હિંસાનું સમર્થન કરનાર આ લેકે જ છે. કેર્ટમાં ગયા વિના એક દિવસ પણ રહી શકતા નથી, રાજયનાં ખાતાઓને એ નિભાવે છે કારખાનાંઓ ખોલાવે છે અને વળી દેશભકિતના દાવાઓ પણ એ જ કરે છે. દેશ હિતથી વિપરીત વતન કરનારા આ ડીગ્રીધરે છે કે જૈન સાધુઓ છે-તે જગતથી અજાણ્યું નથી. તેમાંના કેટલાયે વકીલાત છે ડી? કેટલા ઘર છોડી ગયાં ? કેટલા જેલમાં જવા તૈયાર થયાં? હું તે કહે છું કે-દેશ સુલેહ થાય ત્યારે દેશદ્રોહી તરીકેના પ્રથમ ચાંદને લાયક આવા જઠરશે.
આપણે તે કહી શકીએ તેમ છીએ કે-“અમે ધર્મક્રિયાઓમાં રકત હતા, દર-પંદર દિવસે દેશને, દેશનાયકની, પુરજનેની અને જગદ્દભરની શાંતિ માટે “શાંતિભવત'ના પાઠથી શારિ ઈચ્છતા હતા, દુનિયાભરની શાંતિ માટે અમારી પ્રાર્થના ચાલુ જ હતી. એટલે દેશ તથા દુનિયા માટે આપણે પ્રવૃત્તિ તે ઉપકારક છે. યંત્ર, મીલે, કારખાનાંએ બધાને રેન-શાસનમાં પાપ માનેલ છે. જૈન ધર્મની દષ્ટિએ પંદર કર્માદાન (હિંસક વ્યાપારો) આપણે સખત વિરોધી છીએ. વર્તમાનમાં આરંભ-સમારંભને વધારવાનું જે શિક્ષણ દુનિયામાં અપાઈ ૨હ્યું છે, તેની તે જૈન સાધુઓ ના જ પાડતા આવ્યા છે. આજે દેશના નામે વાત કરનારા એ શિક્ષણ છેડી શકતા નથી, એનું શું કારણ છે ?
શું તમને એમ નથી લાગતું કે-આ વાતો કરનારાઓને કઈ પણ અમલ નથી કરવા અને માત્ર ધર્મ પ્રત્યે જ વૈર કેળવવું છે? મારી તે તમને સલાહ છે કે-એવાઓને ઝપાટે ચડી ધર્મને ન ભૂલશો. ધર્મ ભૂલ્યા તે બધુ બરબાદ! ધમ ભૂલીને દેશની કે કશાની આબાદી કોઇ કરી શક્યું નથી-કરી શકતું નથી–અને કરી શકશે પણ નહિ. દેવ-ગુરૂ-ધર્મને આઘા મૂકયા તો બરબાદ થશે અને ગાંડામાં પાપશો. પરમતારક શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાનું પાલન થાય એવી

Page #994

૧૧૨૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
બધી જ પ્રવૃત્તિ કરો અને એ આજ્ઞાને ઘાત થાય એવી બધી પ્રવૃત્તિ છેડી ઘો! પરમ તારકની આજ્ઞાના સેવનમાં જ સ્વનું, પરનું અને સમસ્ત વિશ્વનું કલ્યાણું સમાયેલું છે.'
આ રીતે રાજકીય ચળવળના ઓઠા હેઠળ તેઓ ન ફાવ્યા તે પૂજ્યશ્રીજી “ગાંધીજીની નિંદા કરે છે એ અસત્ય આરોપ પ્રચાર્યો.
ગાંધીજીએ કરેલી અહિંસાની વ્યાખ્યા જેનધર્મની અહિંસાને બંધ બેસતી નથી અને તેથી જ કુતરાં ઉપરના ગોળીબાર પ્રસંગે, વાછરડાના કરવામાં આવેલા ઘાતના પ્રસંગે, વાંદરાઓને સત્યાગ્રહ આશ્રયનાં શાક બચાવવા માટે મારવાના પ્રસંગે, તેમજ બીજા ઘણુ પ્રસંગેએ, ગાંધીજીએ જૈન ધર્મની અહિંસાને નિષ્કારણ સંડે વીને ગેરસમજ ઉભી કરી હતી. આ
આવા પ્રસંગે ધર્મ દવંસને નહિ ઈચ્છતા પૂજ્યશ્રીજી એ વિષયમાં ઘાગ્ય ખુલાસા કરે તે એ કાંઈ ગાંધીજીની નિન્દા નથી અને જે એને જ નિદા કહેવાય તે પરિણામે ગાંધીજી ખુદ પણ નિન્દા કરનારા ઠરે તેમ છે. પરંતુ કેઈનાય અધાર્મિક વિચારોના પ્રચારથી ભદ્રજને જે ઉન્માર્ગે દોરવાઈ જાય તેમ હોય, તે ઉપકારી મહાપુરૂષ અવશ્યમેવ તેને પ્રતિકાર કરે જ.
.: (૯) સન્માગ રક્ષા , સં. ૧૯૯૦ માં અમદાવાદમાં સકલ શ્રમણ સમુદાયનું એક સંમેલન ભરાયું હતું. તે વખતે પૂજ્યશ્રીજી જે જે પ્રતિપાદન કરતા હતા તે સાંભળનાર. સચોટ પ્રતિપાદન સાંભળી ડોલી ઊઠતા અને વૃદ્ધ સામાન્ય પુરુષે પણ કહેતા કે “રામવિજયજી બોલે છે અને મોતી કરે છે. ત્યારે પુજયશ્રીજી તેવી પ્રશંસામાં પણ જરા પણ મૂંઝાયા વિના શાને પથા કહેનાર માટે કહેતા કે “મુ. શ્રી વિદ્યાવિજયજી શાસ્ત્રને “પથા' કહે છે અને મારી છાતીમાં ખંજર ભેંકાય છે આ તે પૂ.શ્રીજીને શાસ્ત્ર ઉપરને અવિહડ રાગ..!
- તે વખતે શ્રી સંઘમાં તિથિપ્રશ્ન જે વિવાદ-વિખવાદે ઉગ્રસ્વરૂપ ધારણ કર્યું હતું તે પ્રશનને નિવેડો લાવવા પૂ શ્રીજી આદિએ ઘણા પ્રયત્નો કરેલા પણ તે વખતે ય, આજે જેમ ઘણાને પ્રશ્નોને ગૂચવવામાં જ રસ હોય છે પણ તેના નિરાકરણમાં નહિ તેની જેમ એક જ જવાબ મળેલ કે તિથિનો પશ્ન તપાગચ્છને છે, અહીં તે બધા ગોનું સંમેલન છે. ત્યારે પૂજયશ્રીજીએ કહેલું કે, અહી તપાગચ્છના પ્રમુખ બધા આચાર્યો ભેગા થયા છે, તે તપાગચ્છવાળા જુદા બેસીએ અને શાસ્ત્રાધાર તેને નિવેડે

Page #995

વર્ષ-૬ અંક : ૪૭-૪૮ તા.૨-૮-૯૪ *
૧૧૨૩
લાવીએ' પણ તે વી જ બલવત? ભવિતવ્યતાને કારણે આ સેનેરી સૂચન પણ સર્વ માન્ય ગ્રાહ્ય 1 થઈ શકયું !
તે તિથિ અંગે પૂજ્યશ્રીજીના શબ્દોમાં જોઈએ
તિશિની બાબતમાં તે હું અજ્ઞાન હતે વિ. સં. ૧૯૮લ્મ તિથિને ઝઘડો હતે. આપણે ય ટુ કરતા હતા. ભા. સુ. ૫ ના ક્ષયે ભા. ૬ ને ય કરી, એથ સાચવતા. અમે ખંભાતથી પૂ શ્રી બાપજી મ. ને વંદન કરવા આવ્યા તે તેમણે પૂછ્યું કે-“દાનસૂરિ ! આ શું માંડયું છે? છઠના ક્ષય કરો છો ? પૂ. આત્મારામજી મહારાજા પણ ચેથ-પાંચમ ભેગા કરતા હતા, હું પણ ૧૯૫૨થી આજ (ચોથ. પાંચમ ભે) કરતો આવ્યો છું. તમને શું સૂઝયું છે?” ત્યારે મારા પરમ પકારી દાદા ગુરુવે કહ્યું કે “સાહેબ! ભૂલ થઈ ગઈ. હવે આપની સાથે જ રહીશું.'
વિ. સં. ૧૯૯૦ માં સાધુ સંમેલન હતું. તે વખતે પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાએ અમને કહ્યું કે-
૧રમાં તિથિને ફેર આવે છે. સંમેલનમાં આપણે તિથિની વાત કરવાની છે. નિર્ણય થાય તે ઝઘડે માટે વિ. સં. ૧૯૬૦ ના સંમેલનમાં તિથિની વાત મુકી પણ કેઈએ વિચારી નહિ. “બધા ગચ્છનું સંમેલન છે માટે આ ચર્ચા ન થાય એમ કહ્યું આપણે કહેલ કે તપાગચ્છના બધા પ્રધાન આચાર્યો હાજર છે. આપણે એકલા બેસી શાસ્ત્રાધારે ચર્ચા-વિચારણું કરીએ ત્રણ ત્રણ દિવસ સુધી સમજાવવા પ્રયત્નો કર્યા. પણ કહે કે-તે વાત કરવી જ નથી.
તિથિને ઝઘડે વિ. સં. ૧૯૨ થી છે તેમ નથી. પણ એક વિ. સં. ૧૯૫૨ થી છે. સંમેલન ઘણી ધમાલ વચ્ચે પૂરું થયું. ત્યાર પછી વિ. સં. ૧૯૯૧નું માસું અમે રાધનપુરમાં . આપણું પંચાંગ કલાગમરહસ્યવેધી પ. પૂ. આ. શ્રી વિ. દાનસૂરીશ્વરજી મહારાજાના માર્ગદર્શન મુજબ બહાર પડતાં હતાં. તે વખતે પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજની ટપાલ આવી કે-હમણું પંચાંગ બહાર ના પાડતા કેમકે સાગરજી મહારાજ પલટ કરવાની વાત ચાલે છે.
પછી મારા પરોપકારી દાદા ગુરુદેવે મને કહ્યું કે “તું તિથિ અંગે સમજી લે મે કહ્યું કે આપ બેઠા છે ને ? મને કહે કે હું કયાં સુધી ?' ચાર-પાંચ દિવસ સુધી મને બધું સમજાવ્યું ત્યારથી હું સમજ. મને કહે કે-“આજ સુધી આપણે ખોટું એટલા માટે કરતા હતા કે શ્રી સંઘ વિચાર કરે તે સારુ શ્રી સંઘ ભેગે થઈ ગયો. કેઇ સાંભળવા કે વિચારવા ય તૌયાર નથી. માટે આપણે હવે સાચા મા જવાનું છે.”
મેં કહ્યું કે મારા પૂ. ગુરુ મહારાજને વાત કરીશ.” ભવિતવ્યતાએ તેઓશ્રી ૧૯૯૨ માં મહા મહિને સ્વર્ગવાસી થયા. અને તિથિમાં ફેર આવ્ય સાગરજી મ. પણ

Page #996

૧૧૨૪ :
: શ્રી
જૈનશાસન (અઠવાડિક)
માન્યા નહિ. ઝઘડો પરાકાષ્ટાએ પહોંચે. તે વખતે અમે મુંબઈ માસું હતા. મે. મારા પૂ. ગુરુદેવશ્રીને વાત કરી કે-“પૂ. મહારાજ આમ કહી ગયા છે ત્યારે મારા પૂ ગુરુદેવશ્રીએ પણ કહ્યું કે-“આપણે પણ તેમ જ કરવાનું છે. તે પછી આપણા પાના માન્યતાના બધા વડીલે સાથે પત્રવ્યવહારાદિથી વિચાર-વિનિમય કરે આપણે મુળ માગે પાછા આવ્યા. સાચી, રાત્રસિદ્ધ આરાધનાની શરૂઆત કરી.
એકવાર હું ખંભાત જતો હતો. ત્યારે પૂ. શ્રી બાપજી મહારાજાએ મને કહ્યું કે- હું લાકડાની તલવારથી લટું છું કે સાચી તલવાથી ? તું સમાધાન કરવા જાય છે?' મેં કહ્યું કે-“હું તે વંદન કરવા જાઉં છું. મારે તે આપ કહો તે જ કરવાનું છે.'
વિ. સં. ૨૦૧૪ ના સંમેલન વખતે પણ તિથિના ફેરફારની વાત ચાલી તે પૂ. શ્રી બા૫જી મહારાજાએ કહેલ કે-“તમે બધા આડા ચાલ્યા તે એકલો રહીને પણ સાચું કરીશ,
બધા માને માટે ખોટું કરવું પડયું તે જુદી વાત પણ સાચુ તે આ જ છે. શાસનના સિદ્ધાંત પ્રેમી કદી કજીયો કરતા નથી. આવે તો વેઠ પડે તે વાત જુદી, નવું પણ કરતા નથી. આપણે નવું પ્રતિપાદન કશું કર્યું નથી. જે કર્યું છે તે જૂનાને-સાચાને ઉદ્ધાર કર્યો છે.
જગદગુરુ પૂ શ્રી હીરસૂરીશ્વરજી મહારાજા તથા પ. પૂ. આ. શ્રી વિ સેન સૂરીશ્વરજી મહારાજા પણ આ જ કરતા હતા, જે વાત તેમના ગ્રન્થ (હીરઝન, સેનપ્રશન આજે પણ સાક્ષી પૂરે છે તે બે મહાપુરુષોને માર્ગે ચાલતા પૂ. આ. શ્રી વિ. દેવસૂરીશ્વરજી મહારાજાને નવું કરવાનું કેઈ જ કારણ નથી. તે કે પ્રામાણિક કન્થ પણ મળતો નથી. તેમના નામના જે પાનાં આપ્યાં તે પણ બેટાં પૂરવાર થઈ ગયા છે..
જે કાંઈ ફેરફાર થયે કે ગોટાળા થયા તે બધા જતિઓના કાળમાં થયા છે. સારા જતિએ સન્માર્ગગામી હતા. તેમણે પણ માર્ગ સાચવે છે પણ જે માનપાનાદિના અથી થયા તેમને બધે ગોટાળો કર્યો છે !
શ્રી જિનેશ્વરદેવેએ જે કહ્યું છે, તે જ સાચું અને શંકા વિનાનું છે. તે ખાતર બધું વેઠવા તૈયાર રહેવું જોઈએ સત્યમાં બાંધછોડ હેય નહિ. સત્યને જીવતું રહેવા દેવું હોય તે બધું જ ભેગ આપવાની તૈયારી જોઈએ. સત્યને જીવતું રાખવા સમર્થ આચાર્યોએ જે ઊંધા પાકયા તેમને આઘા કર્યા, તેમનાથી છૂટા પડીને રહ્યા. માટે જ મહામહોપાધ્યાય શ્રી યશે વિજયજી ગણિવર્ય* ભારપૂર્વક કહ્યું કે–તપાગચ્છ એ જ
૫. શ્રી લબ્ધિ સૂ મ, ને વંદના કરવા. પૂ. શ્રી નેમિ સૂ.મ. પણ ત્યાં જ હતાં અને એ મળીને સમાધાન કરી લીધું છે એવા વાવડ હતાં તેના અનુસંધાનમાં

Page #997

વર્ષ : ૬ અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૨૫
સાચા ગચ્છ છે. તેની પરંપરા આજ સુધી અખંડિત ચાલી આવી છે, જેમાં કેઇ ડેરફાર થયો નથી.
માટે મારી ભલામણ છે કે-આ કાળમાં પણ જે ખસી જાય તેની ચિ તા ન કરવી, એાછા રહે તેની ચિંતા ન કરવી, ઓછામાં જ શાસન છે. સિધ્ધાન્તની વાતમાં બહુમતિ જુઠ્ઠી હોય છે. આપણે સર્વાનુમતિ પણ નથી માનતા. શાસ્ત્રામતિમાં જ માનીએ છીએ. શાસ્ત્ર વિદ્યમાન હોય ત્યારે પર. પર ન જવાય
તિથિ અંગે સત્ય શું છે, પૂજ્યશ્રીજીની હત્યાની ભાવના પણ શું છે, તે આના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે અને વાચકે સ્વયં તે સમજી શકશે તેવી આશા અસ્થાને નહિ ગણાય.
(૧૦) : નમે સૂરિરાજા સદા તત્વજાજા : શ્રી જિનેશ્વર દેવોના શાસનમાં યોગ્ય આત્માને યોગ્ય પદ ઉપર સ્થાપન કરવામાં ન આવે તે તે આચાર્ય પણ પ્રાયશ્ચિત્તના ભાગીદાર બને છે. તે જ રીતે જે અયોગ્યને પણ પ્રદાન કરવામાં આવે છે તે પણ તેવા જ દેષથી દેષિત બને છે. શાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ વાત છે કે- કલિકાલ સર્વજ્ઞ પૂ. આ. શ્રી વિ. હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજની તારક આજ્ઞાનું પાલન કરવા પોતાના પ્રાણની આહુતિ હસતે મુખે આપીને પણ તેઓશ્રીજીના અંતેવાસી પૂ આ. શ્રી વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ, રાજા અજયપાલના કહેવાથી પણ બાલચન્દ્રને પદ ઉપર આરુઢ ન કર્યા. આવી ઉત્તમ પરંપરાને ધારણ કરનારા અને તેનું મેં રવ ગાનારા મહાપુરુષ યોગ્ય આત્માઓને યોગ્ય પદ ઉપર સ્થાપન કરે જ.
તદનુસાર પૂજ્યશ્રીજીમાં યેગ્યતા નિહાળી ગુર્વાદિ વડીલે એ ક્રમશ: સં. ૧૯૮૭ના કારતક દિ. ૩ના મુંબઈ મુકામે ગણિ પંન્યાસપદ ઉપર, સં. ૧૯૯૧ ના ચૈત્ર સુદ્ધ ૧૪ ના રાધનપુર મુકામે ઉપાધ્યાય પદ ઉપર આરૂઢ કર્યા હતા અને સં. ૧૯૯૨ના વૈશાખ સુદ ૬ ". મહામંગલકારી દિવસે મુંબઈ લાલબાગ મુકામે, પિસ્તાલીશ દિવસના ઉજવાયેલ ભવ્યાતિભવ્ય મહત્સવ પૂર્વક, શ્રી જૈન શાસનના “રાજા” સમાન અને શ્રી નવકાર મહામંત્રના તૃતીય પદ ઉપર આરૂઢ કરાયેલ અને તે પદ ઉપર બિરાજી ૫૬-૫૬ વર્ષો સુધી સકલ શ્રી સંઘના ગ–ક્ષેમપૂર્વક વડીલેની વફાદારી જાળવીને પોતાની જવાબદારીને યથાર્થ વહન કરી ભાવિ આચાર્યોને અનોખે આદર્શ આપી ગયેલ છે.
તે તૃતીયપદની જોખમદારી પૂજ્યશ્રીજીના શબ્દોમાં જ જોઈએ. મારી ઉપર મારા પૂ ગુરૂ મ. અને તેઓના પણ પૂ. ગુરૂ મ. નો ઘણે ઉપકાર

Page #998

૧૧૨૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
છે. મારા પરમગુરૂદેવેશના પૂ. ગુરૂદેવ પરમારાથ્યપાદ આ. શ્રી વિ. દાનસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ નિર્ણય કર્યો કે-“આને આચાર્ય પદવી આપવી” પરંતુ તેઓ પૂજ્યશ્રી અકસ્માત કાળ પામી ગયા. તે પછી મારા પૂ. ગુરૂ મહારાજે મને કહ્યું કે- પુ. મહારાજ કહી ગયા છે માટે આ કામ કરવાનું છે? વડીલેએ જે આ સ્થાન ઉપર મને બેસાડયા તેની ફરજ બજાવી રહ્યો છું. અને જે ફરજ બજાવી શકો તેને આનંદ છે. આ પદનું જોખમ મેટું છે. આ પદ પામી ભગવાનની આજ્ઞાથી ઊલટુ બોલે તે અનંતે સંસાર વધી જાય. શ્રી જૈન શાસનમાં પદની–તેમાંય આ પદની-જોખમ-દારી ઘણું છે. શ્રી જૈન શાસનમાં આચાર્યોને “રાજાના સ્થાને ગણવામાં આવ્યા છે.
શાસનમાં જે કાંઈ ખોટું હોય તેને ખાટાં તરીકે જાહેર કરવું જોઈએ અને સાચાને સાચા તરીકે જાહેર કરવું જ જોઈએ. તેમ ન કરે અને ઊંધી ઊંધી વાતો કરે તે પિતે ય સંસારમાં રખડે અને બીજાઓને પણ સંસારમાં રખડાવે.
આવું પાપ મારાથી થયું નથી તેને આનંદ છે અને મારી ઉપર મૂકેલ વિશ્વાસને ય સફલ કરી શક્યો તેને ય આનંદ છે અને તેટલી શકિત પણ જાળવી શકીશ.
તમે સૌ સાધુપણા માટે તરફડતા થાવ અને સાધુપણું પામી વહેલામાં વહેલા મેક્ષે જાવ તેજ આજના પ્રસંગે ઈચ્છા છે.
(સં. ૨૦૪૬, ટી. સુ. ૬ સોમવાર તા. ૩૦-૪-૯૦ના આચાર્યપર્યાયના ૫૫ મા વર્ષમાં પ્રવેશ પ્રસંગે, શેઠ શ્રી પુખરાજજી રાયચંદ ભવનમાં આપેલ પ્રાસંગિક પ્રવચન માંથી )
૦ ખંભાતમાં પૂ. મુ શ્રી કાતિ વિ. મ.ના દીક્ષા પ્રસંગે જે ભયંકર તેફાન થયું વાતાવરણ હાથ ન રહ્યું ત્યારે શાંતિ માટે ત્યારના દિવાને શેઠ શ્રી કરતુરભાઈ અમરચંદને કહ્યું હતુ કે-“આ સાધુને વિહાર કરાવી દે તે વાતાવરણ કાંઈક શાંત થાય.” તે સુશ્રાવકે કહ્યું કે વિનંતિ કરીને લાવ્યા છીએ. અમારા મડદા ઉપર. જવું હોય તે ભલે જાય.” આજના શ્રાવકને આમાંથી બોધપાઠ શીખવાની જરૂર છે.
તે દિવાને પૂજ્યશ્રીજીની જે રીતના ઉલટ તપાસ માટે પ્રશ્નો પૂછયા અને પૂજ્ય શ્રીજીએ જે તાર્કિક બૌદ્ધિક ઉતર આપ્યા તે સાંભળી દિવાને શેઠને કહ્યું કે તમારા સાધુ બહુ હોંશિયાર છે. ત્યારે શ્રી કસ્તુરભાઇ એ કહ્યું કે-“ચેર તો નથી ને ?” શાસનસમર્પિત આત્માઓ કેવા હોય તે આ પ્રસંગ ઉપરથી સારી રીતે સમજાય છે ને ?
તે પૂ મુ. શ્રી કાંતિવિજ્યજી મ. ના અદાલતી ચૂકાદા અંગેનું લખાણ દા ધર્મ અંગે વેધક પ્રકાશ પાડતું હોવાથી “જેન પ્રવચન' માંથી ઉધૂત કરી અત્રે પ્રગટ કરવું તે અસ્થાને નહિ ગણાય;

Page #999

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
ક ૧૧૨૭
(૧૧) : દીક્ષા ધમનો જયજય કાર ?
અદાલતી જગ મુનિશ્રી કાંતિવિજયજીના એડવોકેટે મુંબઇની નામદાર હાઈકોર્ટમાં કરેલી અરજી.
મુનિશ્રી કાંતિવિજયજી રે. હાલ અમદાવાદ, મુળ તહેમતદાર
વિરૂધ-બાઈ લીલાવતી. તે દલાભાઈ નગીનદાસની દીકરી રે. અમદાવાદ, નાગજી ભુદરની પાળ, સ.માવાલી ફરી આદિ.
અમે મુળ તહેમતદારના વકીલની નમ્રતાપૂર્વક અરજ એ છે કે –
૧. અમારા અસીલ જૈન સાધુ છે અને સંસાનો સંબંધ છેડીને ત્રણ વરસ પહેલાં દીક્ષા લીધેલી છે. તેમના સાધુ થયા પહેલાં આ સામાવાલી તેમની ઓરત હતી.
૨. આ સામાવાલીએ તેમના સામે અમદાવાદના સીટી મેજીસ્ટ્રેટની કેટેમાં કી. પ્ર. કે. કલમ ૪૮૮ મુજબ ખેર કીની ફરીયાદી માંડેલી.
૩. તેમને બચાવ એ હતું કે તે જૈન સાધુ થએલા હોવાથી અને તેમને સંસાર ત્યાગ કરેલ હેવાથી તેઓ જાતે તેણીની ખેરાકી માટે જવાબદાર નથી. તેમની દીક્ષા એટલે સંસારમાંથી મરણ તુલ્ય ગણાય અને જે કે સામાવાલીની ખેરાકી તથા રહેવા માટે પ્રથમ અવસ્થાની મિલકત જવાબદાર છે, છતાં પણ તેને માટે તે જવાબદાર નથી.
૪. છતાં પણ વિદ્વાન મેજીસ્ટ્રેટે આ સાથેના જજમેન્ટમાં જણાવ્યા મુજબ એ ઠરાવ કરેલે કે જે કે તે સાધુ થયા છે અને તેમની પાસે મિલ્કત નથી. છતાં તેના ગુજરાને માટે તેમની પાસે પુરતું સાધન છે અને તેનું ભારણ પિષણ કરવામાં તેમણે બેદરકારી કરી છે, તેથી સામાવાલીને માસિક રૂ. ૨૫) આપવાનો કેટે તેમની પાસેથી ઠરાવ કરેલ છે.
૫. તે ઠરાવથી નારાજ થઈને આપને રીવીઝન અરજી કરી વિનંતિ કરું છું કે આ છે નીચેની કે ટમાંથી રેકર્ડ મંગાવીને તે ઠરાવ રદ કરશે તેનાં કારણે નીચે મુજબ છે.
૧. તેમની પાસે પુરતું સાધન છે. છતાં સામાવાલીનું ભરણપોષણ કરવામાં તેમણે બેદરકારી કરી છે તેમ ઠરાવવામાં નીચેની કેટેની ભૂલ છે. આ
૨. તેમના રીવાજ મુજબ તેમના સાધુ થયા બાદ તેમનું સામાવાલી સાથેનું લગ્ન

Page #1000

૧૧૨૮ :
: શ્રી જૈનશાસન (અ વાડીક)
બંધ થઈ ગયુ છે અને તેથી તેણીની ખેારાકીન માટે ખીલકુલ જવાબદાર નથી. એવે નીચેની કેાટે ઠરાવ કરવા જોઈતા હતા.
૩. નીચેની કેટે બશ્મીઝ બુધ્ધના કાયદા જણાવ્યા; પશુ તેની હકીકત અન કાનુન જુદા હૈ।વાથી તે આ કેસન લાગુ પડતા નથી.
૪. જૈન સાધુની કાયદેસર સ્થિતિને લામાં નહિ લેવામાં અને તેને જણાવવાની જરૂર નથી તેમ કહેવામાં કાટે ભૂલ કરેલી છે.
σ
૫. તે જૈન સાધુ છે, છતાં તેની ખેાકીને માટે અંગત જવાબદાર છે. કારણ કે સશકત છે-તેમ ઠરાવવામાં તેમણે કાયદાની ભૂલ કરી છે.
૬. નીચેની કોર્ટના ઠરાવ જૈન સંપ્રદાયના મુળભૂત સિદ્ધાંતથી વિરૂધ્ધ છે, તેના ત્યાગ બાબતના સિધ્ધાંતા કાયદાથી પણ મંજુર રહેલા છે.
૭. તેમના સાધુ થતા પહેલાં તેમની પાસે પૂરતી મિલકત હતી અને તે મિલ્કત. માંથી સામાવાલી પેાતાની ખેારાકી મેળવી શકે તેમ છે. તે નીચેની કેટે ઠરાવવુ જોઇતુ હતુ..
૮. સામાવાલીએ પેાતે જ તેની અરજીમાં જણાવ્યું છે કે તેમની પાક્કે ૨૦ થી ૨૫ હજારની મિલકત છે, તે હકીકત નીચેની કેટ જોઈ શકી નથી.
૯. આ અરજી શુધ્ધ બુધ્ધિથી કરવામાં આવી નહતી, પર`તુ તે તેમને હેરાન કરવાને માટે કરી હતી, કારણ કે તેમના સગાંવાલાંની ઈચ્છા વિરુધ્ધ તે સાધુ થયા હતા. ૧૦. જે. મકાનમાં સામાવાલી રહે છે, તેમાંના તેમના ભાગમાંથી જ તેણીની ખારાકી અને રહેઠાણ માટે મિલ્કત પૂરતી છે.
૧૧. તે અરજી રદ કરવી જોઇતી હતી.
૧૨. નીચેની કેટના ઠરાવ કાયદા અને ન્યાયથી વિરૂધ્ધ છે. અને તે માટે આપના અંતઃકરણથી આભાર માનીશ.
મુંબઇ
તા. ૨-૩૧-૩૬
એચ. વી. દવેટીયા.
મૂળ તહે।મતદારના એડાકેટ
જૈનસાધુ પાતે ગ્રહણ કરેલ વ્રતો મુજબ પેાતાની સ્ત્રીનુ ભરણુ–પાષણ કરવાને અશક્ત છે !
અમદાવાદના સીટી મેજીસ્ટ્રેટ સાહેબે ભાઇ લીલાવતીએ પૂ. શ્રી કાંતિવિજયજી ઉપર કરેલ કેસ સબ‘ધમાં કરેલા નિણુંય,

Page #1001

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૨૯
તેઓશ્રી કહે છે :-મુનિ શ્રી રામવિજયજીની જુબાની, જે કમીશનથી લેવામાં આવી છે, તે બહુ રસયુકત છે અને પોતાના જવાબના ટેકામાં તે શાસ્ત્રોના આધાર ટાંકે છે. જેની અંદર તે માનવંતા અને વિદ્વાન ધાર્મિક ગુરૂ ગણાય છે અને કેટલીક ધાર્મિક પદવીઓ ધરાવે છે.
હું અહીં જણાવું છું કે-મુનિ શ્રી રામવિજ્યજીએ જે તથા બીજા બે સાહેદેએ જે પુરાવે આપે છે, તેના સામે કાંઈ પણ દલીલ અગર પુરાવે તે પુરાવાને તેડવાને માટે આપવામાં આવ્યું નથી.”
અમદાવાદ સીટી મેજીસ્ટ્રેટની કેટમાં મુનિ કાંતિવિજયજી-મુળ સામાવાળા વિરૂદ્ધ બાઈ લીલાવતી-મુળ અરજદાર.
નિર્ણય હાઇટે તેમના ૧૨ જાનેવારી ૧૯૩૨ ના હુકમથી મુનિ કાંતિવિજ્યજી વિ. બાઈ લીલાવતીના કામના કાગળીયા, મુનિ કાંતિવિજયજી જૈન સાધુ થવાથી અને વ્રત વિગેરે લેવાથી અગર બીજી રીતે ભરણ પોષણ કરવાને અશકત થઈ ગયા છે કે કેમ, તે સવાલ ઉપર પૂરાવા લેવાના ફરમાન સાથે આ કેર્ટમાં પાછાં મેકલ્યા છે.
૨. બાઈલીલાવતી તરફથી ત્રણ અને મુનિ કાંતિવિજ્યજી તરફથી ચાર સાહેદોને તપાસવામાં આવ્યા છે. દયવિજયજી નામના સાધુએ વીલ કરેલું છે, તેમ બતાવવાનો માટેના સાહેદ પૈકી ચંદુલાલ મોહનલાલ નં ૨ ને બેલાવવામાં આવ્યા છે, પણ આ સાહ કહે છે કે-હું કાંઈ જાણતું નથી. વળી દીક્ષા લેતાં પહેલાં કેટલુંક દેવું કરેલું, તે બતાવવાને માટે કાંતિવિજયજીના દાદા ચુનીલાલ લલુભાઈ નામના આંક ૩ ના બીજા સાહેદને બે લાવવામાં આવેલ છે. મારા અભિપ્રાય મુજબ નામદાર હાઈકોર્ટે જે પ્રશ્ન પૂછ છે, તે સાથે આ બે સાહેદોના પુરવાનો કાંઈ સંબંધ નથી. ઘણું જ મહત્વના સાહેદો નીચે મુજબ છે :
૧. મી. એસ. પી. બદામી, અમદાવાદ મેલકઝકટના રીટાયર્ડ જજ. ૨. મી. અમીચંદ ગેવિંદજી એડવોકેટ, અને ૩. મુનિ શ્રી રામવિજયજી.
તેમાં પ્રથમના બે જૈન છે હિંદુસ્તાનમાં જૈન મંદિરોના વહીવટ વિગેરે કરનારી મોટામાં મેટ. આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી છે તેના તે પ્રતિનિધિ છે.
૩. સ હેદોના પુરાવા પરથી એમ જણાય છે કે-દીક્ષા લેતાં પહેલાં જૈન સાધુને

Page #1002

: શ્રી જૈનશાસન ( અડવાડિક)
( ૧૧૩૦ :.
પાંચ વ્રત લેવાનાં છે અને તે દશ કાલીક સૂત્રના પ્રકરણ ૯ માં જણાવેલા છે. તેનું છે અત્યંકરે કરેલું ભાષાંતર આંક ૬. ૨ ના પાના ૬ માં આપેલું છે, તે પ્રમાણે પહેલું વ્રત જીવતાં પ્રાણીઓને ઈજા કરતાં અટકવાનું અને પાંચમું મીલક ને ત્યાગ. દરેક જાતની મીલકતનો ત્યાગ કરવા સાધુ પ્રતિજ્ઞા લે છે. પછી તે ચાહે તે માની અગર બે ટી, ચેતન કે જડ હોય, અને તે બીજા પાસે પણ તે મીલકત ન રખાવે તેમજ તેવા કામમાં તેને ન અનુદે : ભાષાંતર આંક ૬. ૨ નું પાન ૭ : પ્રકરણ ૩, લેક ૨૮ અને ૨૯ માં ગૃહસ્થની સેવા અને કુટુંબના ધંધાથી તેમનું ભરણ પેષણ કરવું તે મહાન સાધુ માટે વજર્યા છે. વળી આ સાહેદના પૂરાવા પરથી વિશેષમાં એમ પણ જણાય છે કે-સ્ત્રીનું ગુજરાન કરવાથી અગર તેનું ગુજરાન કરવાનું બી જાને કહેવાથી જેન સાધુને પાંચમા વ્રતનો ભંગ થાય છે. અને આડકતરી રીતે પહેલા મતને પણ ભંગ થાય છે. અને આ વ્રતના ભંગની શીક્ષા તરીકે આ જગત્માં તે પતિત ગણાય છે. અને નરકે જાય છે. તે દશવૈકાલિક સૂત્રમાં શીક્ષાઓ સવિસ્તર જણાવવામાં આવી છે અને તે આંક ૬. ૨ ના ભાષાંતરના પાના ૫૭, ૫૮ માં છે.
આંક ૭ મુનિ શ્રી રામવિજયજીની જુબાની, જે કમીશનથી લેવામાં આવી છે. તે બહુ રસયુક્ત છે અને પોતાના જવાબના ટેકામાં તે શાસ્ત્રના આધાર ટાંકે છે જેનોની અંદર તે માનવંતા અને વિદ્વાન ધામિકારૂ ગણાય છે અને કેટલીક ધાર્મિક પદવીઓ ધરાવે છે. તેઓશ્રી ૭, ૮, ૧૬, ૧૭, અને ૨૫ માં પ્રશ્નોના જવાબમાં જૈન ધાર્મિક પુસ્તકમાંથી પ્રકરણે અને શ્લોકો ટાંકીને સ્પષ્ટ રીતે બતાવે છે કે-જેન સાધુ પોતે લીધેલાં વ્રતો અનુસાર, પિતાની સ્ત્રી અગર સગાં સંબંધીઓનું ભરણ પોષણ કરી શકે તેવી કોઈ પણ મીલકત ધરાવી શકે નહીં અને પૈસા કમાઈ શકે નહીં. પ્રશ્ન ૧૭, ૧૮, ૧૯, ૨૦ ના જવાબમાં જે જેન સાધુ પોતે વ્રતભંગ કરે, તેને માટે શી શક્ષા છે તે બતાવે છે. જેમ જેમ સાધુઓને ધાર્મિક શિક્ષણ તથા કપડાં આપવામાં આવે છે અને તેની ગોઠવણ કરવામાં આવે છે તેવી જ રીતે સાધુઓની પુર્વાશ્રમની સ્ત્રીઓને માટે તેનું ભરણપોષણ કરવા શ્રાવકો સાથે ગોઠવણ કરી શકે તેમ બતાવવાના હેતુથી સામાવાળાના વિદ્વાન વકીલ તરફથી આ સાહેદને ઘણું સવાલ પુછવામાં આવેલા, પણ આ તમામ પ્રશ્નોના જવાબ અને ખાસ કરીને પ્રશ્ન ૮ અને ૧૦ ના જવાબ પરથી જણાય છે કે-જે સાધુ પિતાની સ્ત્રી અને કુટુંબીજનેના ભરપે ષણ માટે ઉપદેશ કરે છે, તે પતિત થાય છે અને તેના વતનો ભંજક થાય છે. અને

Page #1003

વર્ષ ૬ અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૩૧ ઉત્તમ ભાગમાંથી પતિત થાય છે આ દુનિયામાં નિંદનીય બને છે અને પર લોકમાં નરકે જાય છે. એમ સખ્ત નુકશાનને પાત્ર બને છે આ સાહેદનો એવો અભિપ્રાય છે કે પોતાના કુટુંબીઓ નિરાધાર થઈ જાય તેવા હેતુથી સાધુ કોઈનો ત્યાગ કરતાં નથી. પરંતુ તે પોદ્દગલિક ઉન્નતિ કરતાં પોતાના આત્માની ઉન્નતિ સાધવાના ઉત્તમ આશયથી જ તે તેમને ત્યાગ કરે છે. હું અહી જણાવું છું કે-મુનિ શ્રી રામવિજયજીએ તથા બીજા બે સાહેદોએ જે પુરાવો આપે છે, તેના સામે કાંઈ પણ દલીલ અગર પુરાવે તે પુરાવાને તેડવ ને માટે આપવામાં આવ્યો નથી. પણ ફકત એટલું જ કહેવામાં આવે છે કે-અરજદાર તેની સ્ત્રીને ત્યાગ કરી લગ્નનું વ્રત તેડી નાખ્યું છે અને જેને શાસ્ત્રમાં જે વિખ્યા છે તે આદર્શ તરીકેના છે, પણ આચરણય નથી અને હાલના સમાજમાં પ્રચલિત નથી. હવે વિદ્વાન વકીલની પહેલી તકરારને માટે અરજદાર સામાવાલીનું ભરણપે ષણ કરવાને કંઈ વ્રત લીધું હતું કે નહિ અને તેણે તે લીધું હોય તે તેના ભંગની શિક્ષા મુનિ કાંતિવિજયજીએ દીક્ષા લીધી તેના જેવી છે કે કેમ, તે બાબત તેમણે કાંઈ બતાવ્યું નથી. વળી એમ પણ દલીલ કરવામાં આવે છે કે-જેન સાધુ દુનિયામાં પ્રવેશ પણ કરી શકે અને ફરીથી પણ સાધુ થાય છે જુઓ આંક ૫ અને ૬ ને પિર ૩ જે. અને તે જનસમાજમાં હલકે પડે. તે શિક્ષા કાયદાની કેટે તેની પાસેથી આશા ન રાખી શકે તેવી તે ગંભીર નથી. પણ મુનિશ્રી રામવિજયજીને પુરાવો બતાવે છે કે-આ અભિપ્રાય સાચે નથી. વળી વિદ્વાન વકીલને એમ પણ બતાવવાની ઈચ્છા હતી -ધાર્મિક સિદધાંતે અત્યારના કાળના નથી, અને તે આ સૈકામાં જંગલી ગણવામાં આવે છે અને તે મનુષ્યકૃત કાયદાથી ઉચ નથી. દાખલા તરીકે કઈ માણસ અહિરક અને અસહકારી થવાની પ્રતિજ્ઞા લે અને ઈશ્વરકૃત કાયદા માને અને સત્ય બેલે, અને જે તે મનુષ્યના બનાવેલા કાયઢા મુજબ ગુન્હો થાય તેવું કઈ કૃત્ય કરે તે આવા વ્રતથી સરકાર તેને તે ગુન્હામાંથી શું મુક્તિ આપશે ? વકીલે જે આ દાખલ આપ્યો છે તે બંધબેસતે નથી અને જે દાખલો તે વકીલે આવે છે, તેમાં અને હાલના તપાસના અંગની બાબતમાં ઘણો જ ફેર છે. ઉપરને પુરૂષ કેટલાક કાયદાની અવજ્ઞા કરવાનું વ્રત લે છે અને હાલના કેસમાં તે પુરૂષે પોતાના આત્માની આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ માટે જ વ્રત લીધાં છે. અરજદારના વિદ્વાન વકીલ કહે છે કે-જેન ધર્મનું અનુસરણ માણસને વિચિત્રતામાં લાવી મૂકે છે અને તેના આશયના ટેકામાં તે બે દાખલા બતાવે છે. તે નીરો પ્રમાણે છે – - ૧ જયારે અપાસરામાં (જ્યાં સાધુએ રહે છે તે સ્થાન) આગ લાગે, અને તે
૨. કઈ સ્થળમાં દુષ્કાળ હોય,

Page #1004

૧૧૩૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
૩. જૈન ધર્મ પ્રમાણે સાધુ પાણી રેડી શકે નહીં, તેમજ આગ બુઝાવવાને માટે બીજાને તેમ કરવાને કહી શકે નહીં. અને બીજા કેસમાં તે કઈ દુકાળ પીડિતને મદદ કરી શકે નહિ, કારણ કે તેમ કરવાથી જે વ્રત તેણે લીધું છે તેનો ભંગ થાય છે. વળી તે વિદ્વાન વકીલ એવી દલીલ કરે છે કે-કપડાં ઉત્પન્ન કરવાં તે હિંસા છે, છતાં જૈન સાધુ કપડાં પહેરે છે અને આ પ્રમાણે તે પોતાના વતને ભંગ કરે છે. એ ખરું છે કે જેને ના કેટલાક ધાર્મિક સિદ્ધાતે આચરણમાં મૂકી શકાય તેમ નથી, પણ એ યાદ રાખવું જોઈએ કે–સાધુ આ વ્રતે જાણી જોઈને અને મરજીથી પિતાના આત્માની આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ માટે લે છે, અને આજના સમાજમાં તેનું આચરણ થઈ શકે કે નહીં, તે પણ તે આજ્ઞાઓ તે પાળે તેવી સાધુ પાસેથી આશા રાખવામાં આવે છે.
૪. બંને બાજુ જે પુરા આપવામાં આવે છે, તે જોતાં તથા સાહેદેએ જે શાસ્ત્રના બંધબેસતા સિદ્ધાંતો જણાવ્યા છે, તે જોતાં મારૂં અનુમાન એવું થાય છે કે-જૈન સાધુ જે પ્રતિજ્ઞા કરે છે તેનાથી એટલે ખાસ કરીને પહેલા અને પાંચમા વ્રતથી કઈ પણ મીલકત રાખી શકવાને કે પિતાની સ્ત્રીનું ભરણપોષણ કરવાને માટે તે અશક્ત છે.
(સહી) ધીરજલાલ એચ. દેસાઈ.
સીટી માજીસ્ટ્રેટ, અમદાવાદ.
અમદાવાદ તા. ૧૫-જુન-૧૯૩૨. (જન પ્રવચનમાંથી સાભાર ઉદ્દત ) મુંબાઇ હાઇકેટને છેવટને ચૂકાદો
High court appreciate side, Bombay In his Majesty's high court of judieature at Bombay order pa saed by the high court in the case of Muni Kantivijayji Vs. Bai Lilavati, being criminal Application for revision No. 323 of 1931.
. (Coram : Beaumont, C. J. and Nanavati J. Application allowed and the order of the lower court set aside.
Sd, D. L. MEHTA 25th July 1932
Deputy Registrar. True copy D. L. MEHTA
કેટને Deputy Registrar The 10th day af August 1932

Page #1005

વર્ષ ૬ : અંક : ૪૭-૪૮ તા ૨-૮-૯૪
: ૧૧૩૩
પૂમુનિ શ્રી કાંતિવિજયજી મહારાજ સહામે
તેમની પૂર્વાશ્રમની પત્ની બાઈ લીલાવતીએ માંડેલી ભરણ-પોષણની ફરીયાદના કામમાં
પૂજ્યપાદ પરમશાસન પ્રભાવક બાલ બ્રહ્મચારી વ્યાખ્યાનવાચસ્પતિ પન્યાસપ્રવર શ્રીમદ્ રામવિજયજી ગણિવરને રાધનપુરમાં
કમીશ્નરથી પૂછાએલા પ્રશ્નો અને તેના ઉત્તરે.
( સદજ્ઞાનની પ્રાપ્તિથી વૈરાગ્ય પામીને ખંભાતમાં દિક્ષિત બનેલા પૂ. મુનિરાજ શ્રી કાન્તિવિજયવર્ષો બાદ અમદાવાદ પધારતાં, તેમની સંસારી૫ણાની પત્નિ બાછલીલાવતીએ ભરણપોષણને દાવો કર્યો હતો અને ત્યાંના મેજીસ્ટ્રેટ સાહેબે માસિક રૂ. ૨૫) આપવા ઠરાવ્યું હતું. આ કેસની અપીલ મુંબઈની હાઈકોર્ટમાં જતાં કાયદાની બારીકીઓ તપાસાઈ હતી અને એક જૈન સાધુ પોતે ગ્રહણ કરેલા વ્રતને સાચવવા પૂર્વક પોતાનાં સાંસારિક સંબંધીઓનું ભરણપોષણ કરવા અશકત છે કે કેમ?' એ બાબતમાં સાક્ષી લેવા માટે કેસનાં કાગળીયા અમદાવાદ આવતાં તે મુજબ અમદાવાદમાં સાક્ષીઓ લેવાઈ હતી. ઉપરાંત આ જ કામમાં પૂ. પન્યાસપ્રવરશ્રીની સાક્ષી તેઓશ્રી રાધનપુર બીરાજતા હોઈ ત્યાં સ્ટેટના સેશન્સ જજ મી. મહમદઅલી સાહેબે ઉપાશ્રયે પધારીને લીધી હતી. સાક્ષી લગભગ પાંચ કલાક ચાલી હતી અને સાંજે સાડા પાંચ વાગે સમાપ્ત થઈ હતી. બનતી રીતે આ સાક્ષી શુદધ રીતે આપવા પ્રયત્ન કરેલ, છતાં રહી ગએલ દેવા માટે અમે ક્ષમાપના પ્રાર્થી છીએ.
-સમ્પાદક] સ્વસ્થાન રાધનપુર કમિશ્નર રૂબરૂ અમાએ સ ધુ થતી વખતે જ આખી જીંદગી સુધી જુઠું નહીં બોલવાની પ્રતિજ્ઞા કરી છે તે જ સત્ય પ્રતિજ્ઞા ઉપર લખાવું છું.”
મારું નામ રામવિજય છે. મારા ગુરૂનું નામ ઉપાધ્યાય શ્રી પ્રેમવિજયજી છે. મારે ધર્મ જૈન છે. મારી જ્ઞાતી સાધુ છે. ઉંમર આશરે વર્ષ ૩૬ ની છે. મારે ઘધે આત્મકલ્યાણને છે. જે રહેવાસી હાલ રાધનપુર છે.
મી. હરિલાલ એન. પારેખના સવાલો અને તેના જવાબમાં૧-પ૦ : આપ કયા ફીરકાના સાધુ છે ? . ઉ૦ : હું રેન છે. મૂર્તિ સંપ્રદાયના તમામ હૈ

Page #1006

૧૧૩૪ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
૨-4૦ ? આપશ્રીને કયી કયી પદવી અપાયેલી છે ? ઉ૦ ? મને વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ, ગણિ અને પન્યાસની પદવીઓ અપાયેલી છે. ૩-પ્ર૦ : આ૫ કયાં કયાં શાસ્ત્રને પ્રમાણભૂત માને છે ? ઉ૦ : પંચાંગી અને તેને અનુસરતા સઘળા શાસ્ત્રોને. ૪-પ્ર : પંચાંગી એટલે શું ?
ઉ૦ : પંચાંગી એટલે ૧. મૂળ આગમ. ૨. મૂળ આગમના અર્થને સપષ્ટ કરતી ગાથાઓરૂપ નિયુકિત. ૩. તેજ આગમના મૂળ અર્થને ટૂંકા પણ ગંભીર શબ્દો માં વ્યાખ્યા કરતી ભાષ્ય. તે જ આગમના અર્થોને વિસ્તારથી વ્યાખ્યા કરતી ટીકા, કે જેમાં દીપિકા અને અવચુરિ વિગેરે સમાય છે. ૫. એ જ આગમના મૂળમાં રહેલા ભાવની પ્રા ત ભાષામાં ટીકા તે ચૂણિ. આ પાંચને જેનશાસનમાં પંચાંગી કહેવાય છે.
પ-પ્ર : દશવૈકાલિક સૂત્ર ભીમસિંહ માણેક તરફથી છપાયેલું આ ને માન્ય છે
ઉ૦ : મને માન્ય છે.
૬-પ૦ ભાવનગર જૈન ધર્મ પ્રસારક સભા તરફથી પ્રસિદ્ધ થયેલું પમ્પીસૂત્ર આપને માન્ય છે ?
ઉ૦ : મને માન્ય છે.
૭-: જૈન સાધુ પૂર્વાશ્રમની સ્ત્રી વિગેરે સગાંવહાલાંનું ભરણપોષણ કરી અગર કરાવી શકે કે કેમ?
ઉ૦ : જૈન સાધુ પૂર્વાશ્રમની સ્ત્રી વિગેરે સગાંવહાલાંનું ભરણ પોષણ રી અગર , કરાવી શકે પણ નહિ.
૮-પ્ર૦ : તેનાં શાં કારણે છે?
ઉ૦ : પ્રથમ તે શાસ્ત્રની આજ્ઞા જ નથી. તેનું કારણ એ છે કે-સાધુ, સાધુ થતી વખતે જે પાંચ મહાવતે ગ્રહણ કરે છે, તેમાં પાંચમું મહાવ્રત એ છે કે- ધનધાન્યાદિ નવે પ્રકારના પરિગ્રહને પોતે રાખ નહિ. બીજા પાસે રખાવ નહિ અને રાખનારને અનુમોદન પણ આપવું નહિ. એ મહાવત પ્રમાણે સાધુ પૂર્વાશ્રમનાં સ્ત્રી આદિ કુટુંબીઓ માટે ભરણપોષણની ક્રિયા કરી અગર કરાવી શકતો નથી. જે કરે અગર કરા, તે સ્ત્રી આદિને પરિગ્રહ માનીને ત્યાગ કર્યો છે તેને સ્વીકાર થાય. અને ધનધાન્યાદિ પરિગ્રહને રાખ્યા કે રખાવ્યા સિવાય ભરણપોષણ કરી કે કરાવી શકાય નહિ. અને જો કરે અને કરાવે તે પાંચમા મહાવતને ભંગ થવાથી પહેલા મહાવ્રતને પણ ભંગ થાય, કારણ

Page #1007

વ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ ;તા. ૨-૮-૯૪
શકતુ જ નથી
કે-જીવ હૈંસાને કર્યા, કરાવ્યા કે અનુમેદ્ય: સિવાય ભરણપેષણ ખની માટે પડેલા મહાવ્રતના પણ ભ'ગ થાય છે, અને સાસ્ત્ર તે કહે છે કે-એક મહાવ્રતનેા ભાંગના પાંચે મહાવૃતના ભાંગનાર થાય અને એ રીતે મહાવતા ભાંગવાથી સાધુ, કે જેણે 'ચામાં ઉંચું જીવન જીવવા માટે જે ઉંચામાં ઉંચી નીતિ અગીકાર કરી છે, તેના ભશ કરવા પડે જો તેમ કરે, તે તે આ લેકમાં નિધ બને અને પરલેાકમાં નરકાના અધિકારી થાય અને તેને ભયંકર નુકશાન થયેલું ગણાય.
: ૧૧૩૫
૯-પ્ર૦: તે બાબતના શાસ્ત્રાધાર બતાવી શકે છે ? મતાવી શકતા હૈ। તે શાસ્ત્રામાં કયા પાતામાં અને કયા નંબરની ગાથામાં
ઉ॰ : તેના આધાર ઘણાં શાસ્ત્રમાં છે અને સાધુએના આચાર માટે મુખ્ય ગણાતા શ્રી દશવૈકાલિક નામના આગમસૂત્રમાં પા, ૧૩૨ માં ગૃહસ્થાની વૈયાવચ્ચ કરવી તે સાધુઓ માટે અનાચાર છે, એમ કહેવામાં આવ્યું છે. તે જ સૂત્રના પા. ૩૭૫-૭૬ માં ગાથા ૭ અને ૮ મીમાં અને ૬૬૨-૬૬૩ પાને ૧૩ મી ગાથા, એ બધાની ટીકા, દીપીકા અને અસુરિ વિગેરેમાં આ વાત છે.
૧૦-૩૦ : જૈન સાધુ ધન ઉપાર્જન કરવા માટે મહેનત-મજુરી કરી શકે કે કેમ ?
ઉ॰ જૈન સાધુ ધન ઉપાર્જન કરવા માટે મહેનત-મજુરી તેા ન કરી શકે, તેમ તે બાબતના ઉપદેશ પણ નહિ કરી શકે, કારણ કે-જૈનશાસનમાં મોટામાં મેટા શાસ્ત્રકાર ગણાતા મહામહોપાધ્યાય શ્રી યવિજયજી મહારાજ પરમાત્માની સ્તુતિ કરતાં સવાસા ગાથાના સ્તવનમાં અ` કમાવાને ઉપદેશ આપનાર સાધુને મેાક્ષમાના ચાર' તરીકે
ઓળખાય છે.
૧૧.પ્ર૦ : જૈન સાધુ પૂર્વાશ્રમની સ્રી વિગેરે સગાવહાલાનુ ભરણપાષણ કરે-કરાવે તા શુ થાય ?
e : સાધુ પતિત થાય એટલે આ લેાકમાં નિશ્વ બને અને પરલેાકમાં નર્કના અધિકારી અને
૧૨-પ્ર૦: આ બાબતમાં કેાઈ શાસ્ત્રો આપ જણાવે છે ? તે વિગતવાર કહે. પુસ્તક, પાનાં હૅક નબર વિગેરે.
ઉ આ માટે સવાલ નવમાના જવાબમાં બતાવેલ છે.
૧૩-પ્ર૦ : મુનિ કાન્તિવિજયજી સાથે આપના શે। સબધ છે ?
ઉ તે મારા શિષ્ય થયા છે.
૧૪-૫૦ : તેમણે ીક્ષા લેતી વખતે શુ' પ્રતિજ્ઞા કરેલી છે ?

Page #1008

૧૧૩૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
ઉ૦ : જીંદગીભરને માટે મન, વચન કે કાયાથી કઈપણ જાતિના પ વ્યાપારને પિતે નહિ કરવાની, બીજા પાસે નહિ કરાવવાની અને કરતા હોય તેને અનુમોદન નહિ આપવાની પ્રતિજ્ઞા કરી છે. અને એ પ્રતિજ્ઞાને સંપૂર્ણ રીતે પાળવા માટે પાંચ મહાવ્રતો અને છઠું રાત્રિભેજન નહિ કરવાનું પણ વ્રત લીધેલું છે. . ૧૫-પ્ર : આ પ્રતિજ્ઞાઓ જે દીક્ષા લે તે તમામને લેવાની છે કે કેમ ? અને તેનું સવિસ્તર વર્ણન કયા કયા ગ્રંથમાં છે?
ઉ૦ ? આ પ્રતિજ્ઞાઓ જે જે દીક્ષા લે, તે તે દરેકને લેવાની છે અને તેનું વર્ણન આવશ્યક સૂત્ર, ધર્મ સંગ્રહ વિગેરે ઘણું સૂત્ર અને ગ્રંથમાં છે અને વિસ્ત રથી તેનું વર્ણન પખી સૂત્રમાં પણ છે.
૧૬-પ્ર મુને કાતિવિજયજી તેમની પૂર્વાશ્રમની સ્ત્રીનું પોષણ કરી-કરાવી શકે
ઉઃ ન કરી શકે અગર ન કરાવી શકે, અને કરે-કરાવે તે પતિત થાય અને તેથી શા અના કથન મુજબ આ લેકમાં તે નિંદ્ય બને અને પરલોકમાં નર્માદિકને અધિકારી થાય.
૧૭---૦ : મુનિ કાન્તિવિજયજી તેમની પૂર્વાશ્રમની સ્ત્રીનું પિષણ કરે અગર કરાવે તે તેમણે લીધેલાં વ્રત સચવાય કે ભંગ થાય ? ભંગ થવાનું કહેતા હે તે કયા ઘતેને ભંગ થાય ? - 6 : મુનિ કાંતિવિજયજી પોતાની પૂર્વાશ્રમની સ્ત્રીનું ભરણપોષણ કરે અગર કરાવે તે તેમણે લીધેલાં વ્રતને ભંગ થાય. મુખ્ય રીતે પાંચમાં અને પહેલા વ્રતને ભંગ થાય અને શાસ્ત્રની એક ભંગ થાય તે પાંચને ભંગ થાય એ નીતિ મુજબ પાંચ મહાતેનો ભંગ થાય. ૧૮-પ્ર. વતભંગ થાય તે પછી તે સાધુ ગણાય કે પતિત ગણાય ? ઉ૦ : વ્રતભંગ થાય તે તે સાધુ સાધુ ન ગણાય પણ પતિત ગણાય. ૧૯-પ્ર : આ વ્રત ભંગ કરનારને શું નુકશાન થાય ?
ઉઆ લેકમાં નિંદા વગેરે થાય અને પરલેકમાં એવા પતિતની નકાદિક દુર્ગતિ થાય.
૨૦-પ્રઃ આ બાબતમાં કેઈ શાસ્ત્રનો દાખલો આપી શકે છે? આપી શકતા હે તે કયું શાસ્ત્ર, કયું પાનું અને ક્યા લેક તે વિગતવાર કહે.
ઉ૦ : દશવૈકાલિક સૂત્ર છે. ૬૬૨-૬૩ ગાથા ૧૩. તેની ટીકા, દીપીકા અને અવસૂરિ અને તેજ ગ્રંથના પ. ૩૭૫-૭૬ ગાથા ૭-૮ તેની પણ દીપીકા, ટીકા અને વિચૂરિ.

Page #1009

વર્ષ- ૬ અંક: ૪૭–૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
* ૧૧૩૭ :
એ જ રાતે જ્ઞાતા સૂત્રમાં પણ વ્રતના ભાંગનારને નર્યાદિકને અધિકારી કહ્યો છે. એ જ રીતે સ્થાનાંગ સૂત્રમાં પા. ર૯૧ જીવહિંસા વિગેરે કરનારને દુર્ગતિના અધિકારી કહ્યા છે.
૨૧ પ્ર૦ : જેન ગૃહસ્થ અને જૈન સાધુમાં શું ફેર છે? અને કયી જાતને ફેર છે
ઉ૦ઃ જૈન સાધુ જૈન ગૃહસ્થમાં ઘણે જ ફરક છે, કારણ કે જૈન સાધુ સર્વ રીતે, એટલે –વીસ વસા જેટલી દયાનું પાલન કરે છે, ત્યારે જેન ગૃહસ્થ સારામાં સારો ધમી અને તે પણ વધારેમાં વધારે સવા વસા જેટલી જ દયા પાળી શકે છે. કારણ કે-જેનાસ્ત્રોમાં છ બે પ્રકારના માનવામાં આવ્યા છે. એક સ્થાવર અને બીજે ત્રસ. સ્થાવર જીવમાં તે મનાય છે કે-કાચી પૃથ્વી, કાચું પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને વનસ્પતિ અને નસમાં હાલતા-ચાલતા કીડી, મેકેડી વિગેરે સઘળા છ ગણાય છે. આ બે પ્રકારના જીને નહિ હણવાનો, નહિ હણાવવાનું અને હણતાને સારા નહિ માનવાને નિયમ સાધુ જ કરી શકે છે, પણ ગૃહસ્થ કરી શકતા નથી, કારણ કે–તેને સ્થાવર ઓની હિંસા કર્યા વિના ચાલી શકતું જ નથી. એટલે વાસ વસામાંથી દશ વસા રહ્યા. ત્રસ જીવોને પણ હાથ ઇચ્છાપૂર્વક એટલે કે-મારવાની બુદ્ધિપૂર્વક નહિ મારવું એવી જ પ્રતિજ્ઞા કરી શકે છે, પણ જેનાથી ત્રસ જીવે મરી જાય એવી પ્રવૃત્તિ હું નહિ કરું, એવી પ્રતિજ્ઞા કરી શકો નથી કારણ કે-એ કુટુંબાદિક પ્રવૃત્તિઓમાં પડેલ હોવાથી તેવી પ્રતિજ્ઞા કરી શકતા નથી. એટલે દશ વસામાંથી પાંચ વસા ગયા. એમાં પણ એ એવી જ પ્રતિજ્ઞા કરી શકે છે કેહું નિરપરાધી જીવને મારીશ નહિ, કારણ કે-અપરાધીને મારવાની ઈચ્છાને દુનિયામાં પડેલ હોવાથી રોકી શકતું નથી. એટલે પાંચ વસામાંથી રાા વસા રહ્યા. એમાં પણ પિતાને ત્યાં રહેલાં જાનવરે વિગેરે અને પુત્રાદિક વિગેરેને સુધારવાની બુદ્ધિએ પણ તેને તાડનતર્જન વિગેરે નહિ કરવું એવી પ્રતિજ્ઞા પણ કરી શકતા નથી, કારણ કે પોતાના સ્વાર્થ માટે પુત્રાદિકને પ્રવીણ બનાવવા ખાતર અને નહિ ચાલતા ઘડા વિગેરેને ચલાવવા માટે હિંસા કરવી જ પડે છે. એટલે અઢી વસામાંથી સવા વસો રહે છે. આથી જ ગૃહસ્થની ધર્મક્રિયા સિવાયની સઘળી ક્રિયાઓ પાપમય મનાય છે અને સાધુઓની સઘળી પ્રવૃત્તિઓ પાપરહિત મોક્ષસાધક ગણાય છે. કારણ કે સાધુઓએ દુનિયાદારીની પાપ પ્રવૃત્તિઓનો ત્યાગ કરીને એકલા પિતાના અને બને તો બીજાઓના આત્માઓનું આત્મકલ્યાણ કરવાની જ એક પ્રવૃત્તિ આદરી છે. ગૃહસ્થોની તે જ પ્રવૃત્તિઓ પાપમય મનાય છે, કે જે વિષય અને કષાયરૂપ સંસારને સાધનારી હોય.
૨ -પ્રઃ જૈન ધર્મના સ્થાપક કે?
ઉ : વાસ્તવિક રીતે તે જૈન ધર્મ અનાદિ છે અને તેના સ્થાપકે તીર્થકરે હોય છે. એવા તીર્થકરે અત્યાર સુધીમાં અનંતા થઈ ગયા છે અને તે સઘળાએ તીર્થંકરદેવોએ એક જ સરખા ધર્મની સ્થાપના કરી છે. વર્તમાનમાં ચાલતું જેનશાસન શ્રી

Page #1010

૧૧૩૮ :
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
મહાવીર ભગવાનનું કહેવાય છે, એનું કારણ એ છે કે-આ કાળમાં છેલલા તીર્થકર તે થયા છે.
૨૩-પ્ર : તીર્થકરોએ ધર્મ શામાં બતાવ્યું છે?
ઉઃ શ્રી તીર્થંકરદેવોએ ધર્મ, સંસારના સર્વ ત્યાગમાં બતાવ્યા છે, કારણ કેશ્રી તીર્થકરદે આખાયે સંસારને આધિ એટલે માનસિક પીડા, વ્યાધિ એટલે શારીરિક પીડા તથા ઉપાધિ એટલે ધનધાન્યાદિ પદાર્થો પ્રત્યે મમતા. આ ત્રણેથી ભરેલે જોઈને તેને દુખમય, દુઃખરૂપ ફળને પેદા કરતા અને દુ:ખની પરંપરાને વધારનાર તરીકે કહ્યો છે. એટલે એ સંસારને સંપૂર્ણ ત્યાગ કર્યા સિવાય કોઈ ૫ આત્મા સંસારનાં દુઃખોથી છૂટી શકતું નથી અને મેક્ષસુખને પામી શકતું નથી. જે આત્માઓ આ સર્વ ત્યાગરૂપ ધર્મને ન પાળી શકે, તે આત્માઓ માટે બીજે પણ ધમ બતાવ્યા છે અને તે ધર્મ એટલા જ માટે બતાવ્યું છે કે-તે ધર્મના પાલનથી સર્વ ત્યાગરૂપ ધર્મને પામી શકે અને તે દ્વારા મુકિતને પામી શકે. એ બીજા ધર્મનું નામ ગૃહસ્થ ધર્મ કહેવાય છે. પણ એ ધર્મને પાળનારે જ્યાં સુધી સર્વ ત્યાગરૂપ સાધુધર્મને ન પામી શકે, કે જે ધર્મ પ્રથમ અને મુખ્ય ગણાય છે, ત્યાં સુધી મુકિત પામી શકે નહિ. સંસારને સર્વ ત્યાગ એટલે ત્રસ કે સ્થાવર કેઈ પણ જીવની હિંસા ન કરવી, નહિ કરાવવી અને કરતાને નહિ અનુમોદવી. અને તે પણ મનથી, વચનથી અને કાયાથી તે જ રીતિએ મનથી, વચનથી કે કાયાથી અસત્ય નહિ બલવું, બીજા પાસે નહિ બતાવવું અને બેલતાને સારો નહિ માન તેમજ કોઈની પણ એક તરણ જેવી ચીજને પણ તેના માલીકની આજ્ઞા વિના ન લેવી, બીજા પાસે ન લેવરાવવી અને લેતાને સારો નહિ માન તથા સ્ત્રી સંગ પિત નહિ કર, બીજ પાસે નહિ કરાવો અને કરતાને અનુમોદન નહિ આપવું અને ધનધ ન્યાદિ નવે પ્રકારના પરિગ્રહને પોતે નહિ રાખવા, બીજા પાસે નહિ રખાવવા અને રાખતાને અનુમોદન નહિ આપવું. આ રીતની પાંચ મહા પ્રતિજ્ઞાઓનો અખંડિત રીતે પાલન કરવા માટે નિર્દોશ અને શુદ્ધ ભિક્ષાવૃત્તિથી જ પોતાના સંયમના યેયને પાર પાડવા માટે પોતાની આજીવિકા ચલાવવી અને સદાય સમ્યદર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યફચારિત્ર-તેની જ આરાધનામાં રત રહેવું અને જે કઈ આવે તેને પણ એ જ સમાગનો ઉપદેશ દે. આને જ જૈનશાસનમાં મહા ધર્મ કહેવાય છે અને એ મહા ધર્મને જ મુખ્ય રીતિએ તીથ કરદેએ બતાવ્યું છે.
ર૪-પ્રઃ આ બાબત કયાં શાસ્ત્રોમાં છે ?
ઉ૦ : આ રીતનો ધર્મ દરેક જૈનશાસ્ત્રમાં બતાવવામાં આવ્યું છે અને તેમાં મૂખ્ય ગણાતા શ્રી આચારાંગ સૂત્રમાં ખાસ કરીને બતાવવામાં આવ્યું છે. એ આચારાંગ સૂત્ર

Page #1011

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
: ૧૧૩૯
ઉપર નિયુક્તિ અને ટીકા વિગેરે છે, તેમાં એ વસ્તુને ઘણી જ સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે. ૨૫-૫૦ : જૈન સાધુએ પૂર્વાશ્રમની સ્રી, માતાપિતા અને પુત્ર પુત્રાદિકની સાથે કેવી રીતે વર્તવું, તે આપ જણાવશે ?
ઉજૈન સાધુએ જો પોતાના પૂર્વાશ્રમના માતાપિતા અને શ્રી વિગેરે સયમમાગ માં અનુકૂલ કાય, તેા અન્ય ગૃહસ્થાને ધર્મોપદેશ આપવા માટે તે સાથે જે રીતે વર્તે છે, તે રીતે એ સાથે પણ વર્તે, પણ જો તે સયમ માર્ગથી પતિત અને ભ્રષ્ટ કરનારાં હોય તે તેઓને સંગ પણ ન કરે, કારણ કે-તે સાધુ વ્રતના ભંગ પસંદ ક છે.
કરતાં મરવુ વધારે
૨૬-પ્ર૦: તે બાબત કેાઈ શાસ્ત્રમાંથી દાખલા આપી શકે તા કયા શાસ્ત્રમાંથી, કયા પાને, કા àાક તે રજુ કરી શકતા હૈ। તા રજી કરશેા,
સૂત્રકૃતાંગ નામના આગમસૂત્રમાં પાના ૧૧૩–૧૧૪ ગાથા ૧૬-૧૭–૧૮ તેની ટીકા. એ ૪ સૂત્રના ૧૭૪ થી ૧૮૧ સુધી ગાથા ૧ થી ૧૪ સુધીમાં અને ૨૫૬મા પાને ૧૯મી ગાથા. તેની પણ ટીકા છે અને તે હું અહી રજુ કરૂ છુ. આંક—અ । સી. વિદ્યાથીના સવાલાના જવાબમાં
૧-વાલ : સાધુએ વ્રતધારી હાવાથી સશકત છતાં પૈસે પેદા નથી કરતા. તા તેમની રૂારીતા કયી રીતે અને કાણુ પૂરી પાડે છે ?
の
જ॰ : સાધુએ વ્રતધારી છે તે વાત સાચી છે, પણ સશકત છતાં પૈસા પેઢા નથી કરતા' એ વાત ખાટી છે. કારણ કે—સાધુ ત્રતધારી લેવાથી પોતાના વ્રતની રૂએ પૈસા પેદા કરવાને અશકત છે, કારણ કે-તેનું પાંચમુ' વ્રત જ એવુ' છે કે-પૈસે ન તા રાખી શકાય, ન તા રખાવી શકાય કે ન તા રાખતાને સારી માની શકાય. એટલે જો તે પૈસે પેદા કરવાને જાય, તે તે પાતાના વ્રતથી પતિત થાય. સાધુઓની જરૂરીયાત કી રીતે અને કે પૂરી પાડે છે, એના સંબંધમાં કહેવાનુ' એ છે કે-પાતા માટે પૂરી પાડવામાં આવતી જરૂરીયાત સાધુને કામમાં જ નથી આવતી, કારણ કે-સાધુએના ધ એવે છે કે-તેને ।તા માટે બનાવેલી, બનાવરાવેલી, લાવેલી. ખરીદેલી વિગેરે વિગેરે વસ્તુ ખપતી જ નથી. કારણ કે-જૈનશાસનમાં જૈન સાધુએ માટે એવા કાયદા કરવામાં આવ્યું છે કે-તેયાએ નિર્દોષ ભિક્ષાવૃત્તિથી જેમ ભમરા અનેક પુષ્પા ઉપર ફરતા એક પણ પુષ્પનેક માવ્યા વિના પોતાના નિર્વાહ કરે છે, તે રીતે સાધુએથી પણ, ગૃહસ્થાએ પાતાના માટે બનાવેલી વસ્તુ, જો પેાતાની ઈચ્છા અને શકિત હોય અને તે આપે તો, તેનુ મ. નસ કાચાય તે રીતે, પેાતાના સયમને નિર્વાહ થાય તેવી રીતે ભિક્ષા લેવાય, એટલે તેમની જરૂરીયાત કેવી રીતે અને કાણુ પૂરી પાડે છે, એ કહેવાનુ

Page #1012

૧૧૪૦ :
: શ્રી જૈન શાસન અઠવાડિક)
રહેતું જ નથી. તેમાં બીજું પણ કારણ એવું છે. જૈન સાધુઓ જૈન કુળોમાંથી જ ભિક્ષા લઈ શકે એમ નથી. પણ જેન શાસ્ત્રમાં બતાવ્યા મુજબ જે શુદ્ધ અને ઉચ્ચ કુળે હોય, તેમાંથી પિતાને કહપે તેવી અને દેષ ન લાગે તેવી વસ્તુ મળી જતી હોય તે સંયમજીવનના વિર્વાહ માટે લઈ શકે છે.
ર-સવાલ ! સાધુએ પુસ્તકે લે છે અને પુસ્તકે લખાવે છે, તેને ખર્ચ તેઓ માટે કોણ કરે છે ?
જવાબ : જે ગૃહસ્થ એમ માનતા હોય કે-મારા પિતાના કલ્યાણને માટે મોક્ષમાર્ગની આરાધના કરનારા સાધુઓને મેક્ષમાર્ગની સાધનામાં ઉપયોગી થાય એવાં પુસ્તકે વહરાવવાં એ અમારો ધર્મ છે, એવા ગૃહસ્થો પોતાની ઈરછા અને શકિત હેય તે પોતાના જ કલ્યાણ માટે સાધુઓને વહેરાવે છે અને સાધુઓ લે છે. તેવી જ રીતે મોક્ષમાર્ગની આરાધનામાં સહાયભૂત પુસ્તકો વધુ કાળ ટકી શકે, તે માટે લખાવવાં એ અમારો ધર્મ છે, એમ માને તે ગૃહસ્થ જે પિતાની ઇરછા અને શકિત હોય તે વિદ્વાન સાધુઓ પાસેથી કયાં કયાં પુસ્તક લખાવવા જેવાં છે એમ જાણી લઈ, પિત ની લક્ષ્મીના સદુપયોગ માટે લખાવે છે અને સાધુઓને વાંચવા માટે આપે છે. પણ સ ધુઓ તેમ કરવાની કેઈ પણ ગૃહસ્થ ઉપર ફરજ પાડતા નથી.
૩-સવાલ : સાધુઓ નગ્ન રહે તે ધર્મ ન પળાય, નિંદા થાય, પાટે કપડાં પહેરે છે, તે કપડાં કોણ પૂરા પાડે છે ? "
જવાબ જૈન સાધુઓ બે પ્રકારના ગણાય છે. એક જિનકપ અને બીજા સ્થવિર કહપી. જિનકલ્પીઓમાં વસ્ત્ર રાખનાર અને નહિ રાખનાર–એમ બે પ્રકારના હોય છે, જયારે સ્થવિરકપીઓને તે વસ્ત્ર રાખવાની સંયમની રક્ષા માટે જરૂર પડે જ છે અને તે જરૂરીયાત નિર્દોષ ભિક્ષાવૃત્તિથી જ પૂરી કરે છે, અને એ પૂરી કરવામાં જે અડચણે પડે તે સહન કરે છે. પણ કોઈના ઉપર તેવી ફરજ નાંખતા નથી
૪–સવાલ : સાધુએ વિદ્યા મેળવવા ગૃહસ્થ પંડિતે પાસે ભણે છે કે નહિ ? -અને ભણે છે તે તેઓ નિષ્પરિગ્રહી હોવાથી પગાર કેવી રીતે આપી કે? તેમને માટે કઇ શ્રાવક ભકત અથવા તેની સંસ્થા ભકિતથી પગાર પૂરો પાડે છે કે નહિ ? કે બધા જ પંડિતે વગર પગારે ભણાવે છે?
જવાબ : “સાધુઓ વિદ્યા મેળવવા ગૃહસ્થ પંડિતે પાસે ભણે છે કે કેમ?' –એના ઉત્તરમાં મુખ્ય રીતે તે સાધુએ પોતાના ગુરૂઓ પાસે જ વિદ્યાને મેળવે છે, પણ કદાચ વ્યાકરણાદિ દર્શન શાસ્ત્રોનું જ્ઞાન મેળવવાની જરૂર પડે તે ગૃહસ્થ પંડિત

Page #1013

વર્ષ ૬
અંક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૪૧
પાસે પણ ભણે છે. જૈન સાધુએ નિપરિગ્રહી હોવાથી પોતે પોતાનો પગાર આપી શકતા જ નથી. જે શ્રાવકે ભકિતમાન હોય અને એવી ભકિતથી પિતાનું આત્મકલ્યાણ માનતા હોય અને તેમ કરવાની તેની ઈચ્છા અને શકિત હય, તે તેઓ તેવા પંડિતને પગાર પૂરો પાડે છે. પણ આ સાધુઓ એક સ્થાનમાં સ્થિર નહિ રહેતા હોવાથી, કઈ સ્થળમાં તેવી રીતે પંડિતોને પગાર પૂરો પાડનાર ભકત કે સંસ્થા ન હોય તે સાધુએ પંડિત વિના ચલાવી લે છે, પણ તેમ કરવાની કેઈના ઉપર ફરજ પાડતા નથી. ઘણુ પંડિત એવા પણ છે, કે જેમાં વિદ્યાના વ્યસની હેઈ વિના પગારે ભણાવે છે અને પાલીતાણા વિગેરે સ્થળમાં ગૃહસ્થોને ભણાવનારી સંસ્થાઓ પણ ચાલે છે, હું તે સંસ્થાઓમાં સાધુએ વિદ્યાભ્યાસ કરે છે. વડોદરા વિગેરે સ્થળમાં એવા પણ પંડિતો છે, કે જેઓને રાજય તરફથી વર્ષાશન મળે છે. તેવા પંડિતો વિના પગારે પણ સાધુઓને ભણાવે છે.
પ-સવાલ : સાધુ માટે વૈવ કે ડોકટરની જરૂર પડે, ત્યારે તે માટે ભકતે ખર્ચ કરે છે કે નહિ ?
જવાબ : મુખ્ય રીતે તે સાધુએ આવી પડતા. શરીરના રેગોને શકિત હોય ત્યાં સુધી સહન જ કરે, પણ સાધુઓના તરફ પિતાના આતમકલ્યાણ માટે ભકિતભાવ ધરાવનારા ગૃહસ્થ પિતાની ઈચ્છાથી વા કે ડોકટરને લાવે અને સાધુઓને પોતાનો વ્યાધિ જો સંયમમાં બાધક થતા લાગે. તે તે શૈવ અને ડોકટરનો ઉપયોગ સાધુએ કરે. પણ તે માટે સાધુઓ કોઈની પણ ઉપર ફરજ પાડે નહિ. ઘણુ સ્થળોમાં જૈન અને જેનેતર ડોકટરો તથા વધો એવા છે, કે જેઓ સાધુઓની પોતાના આત્મકલ્યાણની ખાતર ર ારામાં સારી રીતે સેવા કરે છે,
૬-રાવાલ ! સાત ક્ષેત્રમાં સાધુ અને સાધવી એ બે ક્ષેત્રે આવે છે કે નહિ ? અને એ બે ક્ષેત્ર માટે પૈસા ખર્ચવાની શ્રાવકની ફરજ ગણાય કે નહિ ?.
જવાબ : જૈનશાસનમાં કલ્યાણના અથી ગૃહસ્થ માટે બે પ્રકારના દાનની વિધિ કરવામાં આવી છે. એક સુપાત્રદાન અને બીજુ અનુકંપાદદાન, સુપાત્રદાનના સ્થાન તરીકે સુપાત્રરૂપે સાત ક્ષેત્રે જણાવવામાં આવ્યાં છે. એ સાત ક્ષેત્રમાં સાધુત્ર અને સાવક્ષેત્ર એ બે ક્ષેત્રે પણ આવે છે અને તે બે ક્ષેત્રો માટે પણ જેઓને આત્મકલ્યાણની ઈચ્છા છે, તેઓને તેમ કરવામાં ધર્મ છે એમ કહેવામાં આવે છે, પણ શકિત ૬ ઈચ્છા ન હોય તો પણ કરવું જ જોઈએ એવી ફરજ નાંખવામાં આવી 'નથી, કારણ કે-ધમ એ સૌએ પિતાના આત્મકલ્યાણ માટે કરવાનું છે પણ બીજા માટે કરવાને નથી.

Page #1014

૧૧૪૨ .
: શ્રી
જૈનશાસન (અઠવાડિક)
૭-સવાલ કેટલીક સંસ્થાઓ અગર કેટલીક ખાનગી વ્યકિતઓને ત્યાં સાધુ સાવી ખાતું હોય છે, કે જેમાં તેઓના ધર્મપાલની જરૂરીયાત પૂરી પાડવા માટે પૈસા કાઢે, જમે થાય અને ખર્ચાય?
જવાબ : જે વ્યકિતએ સાધુ-સાધવી ખાતા માટે પણ ખર્ચવાને અમુક રકમ પિતાના હૃદયથી ખર્ચવા માટે નકકી કરી હોય, પણ કદાચ એ આખી યે ૨કમ ખચી શકાય તેવો સંગ ન મળે છે, તે તેવી રકમ કે વ્યકિતને ત્યાં અગર કોઈ તેવી સંસ્થામાં ખાતે રહેતી હોય, તે એ અસંભવિત નથી. પણ એ રકમ ઉપર સાધુ કે સાવની મુદ્દલે સત્તા હેતી નથી. જે સાધુ-સાધી એવી રકમ ઉપર પોતાની સત્તા કે હકક સ્થાપિત કરવા માંગે, તે સાધુ અને સાધવો પિતાના વ્રતથી પતિત થાય છે, એટલે કે-વતનો ભંગ કરનાર બને છે અને તેથી તે આ લેકમાં નિદા અને પરલોકમાં નકદિને અધિકારી થાય છે. તેવું ખાતું જેની પાસે હોય તેવી
વ્યકિત અગર સંસ્થા તે રકમને સાધુ-સાધવીએના સંયમમાં સહાય કરના ૨ પુસ્તકો વિગેરેમાં પિતાની ઈચ્છા મુજબ ખચી શકે છે, અગર તે સાધુ-સાધ્વીથી ઉપરની કેટિનાં જિનમુતિ, જિનમંદિર અને જિનાગમ તે રૂપ જે ક્ષેત્રે છે તેમાં બચી શકે છે. પણ નીચેની કટિમાં આવતાં શ્રાવક અને શ્રાવિકાક્ષેત્ર, કે જેમાં સાધુના પૂર્વાશ્રમનાં સગાસંબંધીઓ પણ હોય અને બીજા પણ હોય તે ખાતામાં ખચી શકતા નથી. ને જે એવું ખાતું રાખનાર વ્યકિત કે સંસ્થા નીચેના ખાતામાં, એટલે કે-શ્રા વકશ્રાવિકા ક્ષેત્રમાં તેને ઉપયોગ કરે, તે તે વ્યક્તિ અને તે સંસ્થા અને શાસ્ત્રાજ્ઞાનાં ભંજક બને તથા એવા પૈસા લેનાર પણ આજ્ઞાના ભંજક બને. એ રીતે દેનાર અને લેનાર બને આજ્ઞાભંજક બનીને નર્યાદિક દુર્ગતિના અધિકારી થાય છે.
૮-સવાલ : જે આ બધું મેક્ષ માગ સહેલ કરવા ખાતર અને તેને કાયમ રાખવા ખાતર શ્રાવકે ભકિતથી કરે અને દીક્ષિત સાધુના દેહઋણ, વિઘાઋણ અને કર્તવ્યઋણ અદા કરવામાં ભકત શ્રાવકે પૈસા ખચી પિતાની ફરજ અને ધર્મ સમજે, તે કઈ સાધુ ઉપર પોતાના પૂર્વાશ્રમના નિરાધાર આશ્રિતના પિષણની જાણે-અજાણે આવી પડેલી ફરજ કે ધર્મ બજાવવા ખાતર શ્રાવકે એ પૈસા આપવાની ગોઠવણ જેનધર્મ પ્રમાણે કરવાને ઉપદેશ સાધુએ આપે કે નહિ ?
જવાબ : “આ બધું મેક્ષનો માર્ગ સહેલ કરવા ખાતર અને વ્રતને કાયમ રાખવા ખાતર શ્રાવકે ભકિતથી કરે તે જે સાધુઓ માટે કહેવાતું હોય, તે તે ખોટું છે, કારણ કે એ બધુ ગૃહસ્થ પિતાના જ આત્મકલ્યાણ માટે, પોતાની શકિત અને ઈચ્છા પ્રમાણે કરે છે અને એથી જ જૈનશાસ્ત્રમાં સાધુઓને મુધાળવી અને ગૃહસ્થને

Page #1015

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪ ,
* ૧૧૪૩
સુધાદારી કહેવામાં આવે છે, અને એ જ કારણે શાસ્ત્રમાં શ્રાવકેને શ્રમણોપાસક કહે. વામાં આવ્યા છે, પણ શ્રમણના પાલક કે પિષક કહેવામાં નથી આવ્યા. દુનિયાના શિષ્ટ પુરૂષે પણ પિતાને સંતસેવક તરીકે ઓળખાવે છે પણ સંતપાલક કે પોષક તરીકે એળખ વતા નથી. જેનશાસનમાં જૈન સાધુઓ માટે દેહવિદ્યાઋણ કે કર્તવ્યઋણ જેવી કેઈ વસ્તુ માનવામાં આવી જ નથી, કારણ કે–સાધુઓ દેહને તે નાશવંત અને આત્માથી પર વસ્તુ માને છે અને એથી એને જે આહાર વિગેરે આપે છે, તે પણ મોક્ષમાર્ગની સાધના માટેજ ! એથી જ સાધુઓ જ્યારે ભિક્ષા માટે નીકળે છે, ત્યારે શાસ્ત્રની આજ્ઞા મુજબ મળશે તે સંયમની પુષ્ટિ થશે અને નહિ મળે તે તપની વૃદ્ધિ થશે એવી શુદ્ધ ભાવનાથી જાય છે, અને જતાં પણ માર્ગમાં આવતા સુક્ષમ છે પિતાના પ્રમાદથી મરી ન જાય એની કાળજી રાખીને, આડું અવળું જોયા વિના નીચી દષ્ટિએ જાય છે, અને ગૃહસ્થના ઘેરથી પણ તેવી જ વસ્તુ લાવે છે, કે જે વસ્તુ પિતા માટે બની ન હોય કે ખરીદાયેલી ન હોય, તેમજ પિતાને શાસ્ત્રવિધિ મુજબ કલ્પી શકે તેવી હોય. આથી જ સાધુઓની સઘળી પ્રવૃત્તિઓ કર્મક્ષયનું કારણ મનાય છે. વ્યવહારમાં પણ ભયંકર દર્દીને જીવાડવાના ઈરાદાથી કાળજીપૂર્વક પિતાના જ્ઞાનને સીધે ઉપયોગ કરીને પ્રવૃત્તિ કરનારા ડોકટરે દર્દી મરે તે પણ ખૂની ગણાતા નથી, તે જ રીતે સાધુઓની પ્રવૃત્તિ પણ શાસ્ત્રાજ્ઞા મુજબની અને શુદ્ધ પરિણામ પૂર્વકની હવાથી, તેઓની સઘળી યે ક્રિયાઓ કર્મક્ષયનું જ કારણ મનાય છે, પણ પાપનું કારણ મનાતી નથી. એવી જ રીતે સાધુએ વિદ્યા પણ આત્મકલ્યાણની સાધક હોય તેવી જ અને આત્મકલ્યાણને માટે જ ગ્રહણ કરે છે, પણ માનપાન, પૂજા, ખ્યાતિ કે પ્રતિષ્ઠા માટે કરતા નથી. તેવી જ રીતે દુનિયાદારીને કે ઈપણ કોંયને સાધુએ પોતાના કર્તવ્ય તરીકે માનતા નથી. એટલે દુનિયાદારીના પાપકારી કેદ પણ કર્તવ્યને પોતે કરતા નથી, અન્ય પાસે કરાવતા નથી અને એવું કરતા હોય તેને સારા પણ ગણતા નથી. એટલે માત્ર સાધુએ તે તે જ કર્તવ્યમાં માને છે, કે જે કર્તવ્ય પિતાના આત્માનું અને પરના આત્માનું કલ્યાણ સાધી શકે. એટલે તેવા જ કર્તવ્યની સાધનામાં મચ્યા જ રહે છે. આથી સાધુઓ ઉપર પિતાના પૂર્વાશ્રમના નિરાધાર અને આશ્રિતેના પિષણની ફરજ વાસ્તવિક રીતિએ આવી પડતી જ નથી, કારણ કે- સાધુઓ તે કર્મને આધીને પડેલી દુનિયાને નિરાધાર માને છે અને અનેકના આશ્રિત માને છે, પણ પિતાના યોગે કે નિરાધાર કે આશ્રિત નથી, કારણ કે–એ કેને આધાર આપનાર છે કે પિષણ કરનાર છે એમ તે માનતાજ નથી, એટલે સાધુઓ માટે કેઈ આશ્રિત છે એમ છે જ નહિ. એથી સાધુએ પોતાના જૈન ધર્મ પ્રમાણે કેઈના પણ સંબંધી તરીકે પિષણ કરવાનો ઉપદેશ આપી શકતા જ નથી. જે એ ઉપદેશ આપે, એટલે પિતાના સંબંધી વિગેરેને પૈસા આપવા–અપાવવા વિગેરેને ઉપદેશ

Page #1016

૧૧૪૪ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક)
આપે, તે તે પિતાના સાધુધર્મથી પતિત થઈ, વતેને ભંજક બની અને પિતાની ઉંચામાં ઉંચી નીતિને ત્યાગ કરી ભયંકર નુકશાનને અધિકારી થાય છે, એટલે કે – આલેકમાં નિદ્ય બને છે અને પરલેકમાં નર્કારિકનો અધિકારી થાય છે.
સવાલ : જેમ બરાક ન લેવાય, કપડાં ન હોય, વિદ્યાભ્યાસ કરાવનાર પંડિત ન હોય તે દેહ અને મન નકકામાં તેમજ બુઠ્ઠાં થઈ જાય, એટલે તેમ થાય તે પંચમહાવ્રત ન પાળી શકે, તેમજ જે અમૂક શક્ય મનમાં રહી જાય તે ધમ. • ચિંતન કે શુદ્ધ ધ્યાન પણ ન થઈ શકે. આશ્રિત કે પિષ્ય વર્ગને નિરાકાર છોડી દેવા, એ પણ એક જાતનું શક્ય છે. ખાસ કરી સાધુ થનાર વિકાસગામી આત્મા માટે તો એ શલ્ય દૂર કર્યા સિવાય તે યુદ્ધ ધ્યાન કે વ્રત પાલન સારી રીતે કેમ કરી શકે ?
જવાબ : બે રાક ન લેવાય અને તે સાધુએ પિતાના અશુભ કર્મને વિપાક માને છે, એટલે શાસ્ત્રાજ્ઞા મુજબ તેને સહી લેવામાં પોતાને ધર્મ સમજે છે. એવી જ રીતિએ કપડાં ન હોય તે પણ તેને તેના વિના ચલાવી લેવું. અને એના યોગે આવી પડતું કટ સહી લેવું, એને પણ પિનાને ધર્મ સમજે છે, પણ આ દુનિયામાં કલ્યાણના અથિ ગૃહસ્થ હયાત હોય ત્યાં સુધી ઘણું કરીને તો એવો પ્રસંગ આવતો નથી. એથી જ ખેરાક ન લેવાય કે કપડાં ન હોય એથી મહાવ્રત ન પાળી શકાય એમ નથી બનતું, તેવી જ રીતે પોથી પાનાં ન હોય કે વિદ્યાભ્યાસ કરાવનાર પંડિત ન હોય એથી પણ પાંચ મહાવતે ન પાળી શકાય એમ બનતું નથી, તેમજ અશુભ કર્મના ઉદયથી દેહ અને મન નકકામાં તેમ બુઠ્ઠાં થઈ જાય તે પણ આખી જીંદગી આત્મકલ્યાણમાં જ ગુજારનારા સાધુપુરૂષોને પોતાનાં મહાવ્રતના પાલનમાં બાધ આવતું નથી. આથી એ સ્પષ્ટ છે કે-મહાવ્રતધારી બનનાર સાધુને ધર્મચિંતન કે શુદ્ધ દયાનમાં પહોંચાડે એવું સત્ય હોતું જ નથી અને એવું રાજ્ય રાખીને આવનાર સાદ, ગણતે નથી. આશ્રિત કે પોષ વગને નિરાધાર છોડી દેવાનો આરોપ પણ સાધુઓ ૯ પર ઘટી શકતે નથી, કારણ કે સાધુ થનાર કેઈને નિરાધાર કરવાની બુદ્ધિથી છેડતા નથી, પણ માત્ર પિતાના આત્મકલ્યાણના ઈરાદાથી આત્મકલ્યાણમાં બાધ કરનાર સઘળી વસ્તુઓને છેડે છે. એટલે તે કેઈને પણ પોતાના આશ્રિત કે પિષ્ય વર્ગમાં ગણતે જ નથી, એથી સાચા વિકાસગામી આત્મા માટે તો એવું શકય હેતું જ નથી, કે જેથી સારી રીતિએ શુદ્ધ ધ્યાન કરવામાં કે વ્રતનું પાલન કરવામાં તેને હરકત આવે.
૧૦-સવાલ : વળી જયારે સાધુઓ ઉપર કોઈ મુશ્કેલી આવે છે, ઈચ્છાએ કે અનિરછાએ કેટે ઘસડાય છે, ત્યારે તેમની વતી ખર્ચ કેણ કરે છે ? તે ભકતો કરતા હોય તે શા માટે? જે તેઓના વ્રત પાલન માટે જ શ્રાવકે આ બધું કરે છે, તે

Page #1017

વર્ષ ૬ : અંક: ૪૭-૪૮ તા : ૨-૮-૯૪
L: ૧૧૪૫
આશ્રિત પ ણની તેની જવાબદારી પણ તેઓની વતી શ્રાવકે જ અદા કરે અથવા કહે કે-સાધુઓ ઉપદેશ આપી જેમ બીજી બાબતમાં તેમ આ બાબતમાં પણ શ્રાવકે પાસેથી પૈસા મેળવી કરાવી શકે. એક બાબત માટે પૈસા મેળવવા અને બીજી બાબત માટે અહિં વન હોવાનું કહેવું, એ ખરૂં છે કે ખોટું ?
જવાબઃ વળી જયારે સાધુઓ ઉપર કઈ મુશ્કેલી આવે છે અથવા ધર્મના વિરોધી લોકો સાધુઓને કેટ માં ઘસડે છે, ત્યારે સાધુઓ તે તેને ઉપસર્ગ એટલે આકસ્મિક આફત માનીને પિતાના સિદ્ધાંતને બાધ ન આવે તેવી રીતિએ નિભાવી લે છે, પણ સાધુઓ ઉપરની એવી આફતથી મુંઝાનારા ભકતે પોતાના આત્મકલ્યાણ માટે, પોતાની જ ઇચ્છા મુજબ, સાધુએ ઉપર આવી પડેલી આફતને દૂર કરવા માટે પ્રયત્ન કરે તે તેઓને ધન છે, પણ એથી એ સિદ્ધ નથી થતું કે-કેઈપણ રીતિએ કેઈ માણસ સાધુ ઉપર એવી ફરજ લાવી નાંખે કે જે ફરજને અદા કરવા જતાં સાધુઓને મેક્ષમાગની આરાધના ૧૮ અશકય થઇ પડે. એવી રીતની ફરજ બજાવવા જનારા શ્રાવકે તે સાધુ ઉપરની આ ફતને ટાળનારા નથી ગણાતા, પણ ઉલટી અનેક પેટી આફતને ઉભી કરનારા ગણાય છે. જ્યારે જેનશાસ્ત્રથી વિરૂદ્ધ જતી નીતિને આશ્રય લઈને આશ્રિત પોષણની જવાબદારી કે જે સાધુ ઉપર જેનશાસ્ત્ર દૃષ્ટિએ કઈ પણ રીતે લાગુ નથી થઈ શકતી, તે લાગુ કરવાનો પ્રયત્ન થતો હોય, ત્યારે ગૃહસ્થ પણ તેવી કાયમી નીતિ ન થઈ જાય તે ખ્યાલ રાખે અને એ જ કલ્યાણના અથિએને ધર્મ છે. તે પછી સાધુઓ તો એવી બાબતમાં (ઉપદેશ આપવાનું પાપ કેમ જ દહેરે? આથી સિદ્ધ છે કે- સાધુએ ઉપદેશ આપીને શ્ર વકે પાસેથી પૈસે મેળવીને આશ્રિતનું પોષણ કરાવી શકતા નથી અને એવી રીતે જે સાધુએ પૂર્વાશ્રમનાં સગાં સંબંધીઓનું પિષણ કરવા પ્રયત્ન કરે, તે તે પતિત થાય છે, જે માટે ઉપર કહેવાઈ ગયું છે. માટે એક બાબત માટે પૈસા મેળવવા અને બીજી બાબત માટે અકિંચન હોવાનું કહેવાતે એ સાધુએ ઉપર આરોપ તદ્દન ખોટ છે. કારણ-સાધુ કઈ પણ બાબતમાં પૈસા મેળવતા નથી.
૧૧ સવાલ ઋણ પુરૂષ કે સ્ત્રી દીક્ષા લઈ શકે કે નહિ ?
જવાબ : જેનશાસનમાં ત્રણ પુરૂષ કે સ્ત્રીને દીક્ષા માટે અગ્ય. એટલે કે–દીક્ષા ન લઈ શકે એ મ છે નહિ, પણ ઋણથી પીડાતા દીક્ષા ન લઈ શકે એમ છે. કારણ કે જગતમાં ઋણી એટલે સામાન્ય રીતે દેવાદાર કેઈપણ ન હોય તેવું ઘણું કરીને અસંભવિત છે. કારણ કે દરેકના ઉપર નાનું કે મેટું કાંઈ કે કાંઈ ઋણ હોય જ. એટલે જ એવાને દીક્ષા માટે અગ્ય કહેવામાં આવે, તે તે કઈ દીક્ષા માટે લાયક જ ગણાય નહિ. માટે સામાન્ય રીતે દેવાદારને માટે દીક્ષા ન લઈ શકે એવું નથી, પણ ઋણd (એટલે ઋણથી પીડાતો) કે જેની પાસે મુડી પાંચનીયે પૂરી ન હોય અને દેવું પચીસ

Page #1018

૧૧૪૬ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પચાસ ઉપરનું હોય, તેવા જ આત્માઓ દીક્ષા ન લઈ શકે એવું શાસ્ત્રમાં , પણ એવા પણ કેઈ આત્માને કેઈ ગીતાર્થ ગુરૂ ઉદ્ધાર જઈ શકે તે અપવાદથી દીક્ષા આપી શકે, એવી શાસ્ત્રમાં આજ્ઞા છે.
તા. ૨૫-૩-૩૨
(રેન પ્રવચનમાંથી સાભાર ઉદધૃત) (૧૨) : પ્રભાવક પ્રસંગેની ઝાંખી ૦ ૨૦૦૬ માં પૂ.શ્રીજી પિતાના પરમ તારક ગુરુ દેવે શશીજીની સાથે પાલીતાણું ચાતુર્માસ હતા. તે વખતે સોનગઢવાળા કાનજી હવામીએ પાલીતાણા આવીને, પોતાના મતને પ્રચાર કરવાની મેટી એજના ઘડી કાઢી હતી. અને તે જનાનુસાર તેઓ પોતાના ઘણા ભકતે- અનુયાયીઓની સાથે પાલીતાણા આવ્યા. અને પોતાના મતમાં પ્રચારક વ્યાખ્યાન આદિને એક માટે કાર્યક્રમ પણ પ્રગટ કર્યો.
અનેક ભદ્રિક આત્માઓને કુમતમાં ફસાઈ પડતા બચાવી લેવાને માટે પૂ આ. શ્રી વિ. પ્રેમસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ, કાનજી સ્વામી ઉપર એક પત્ર મેકલા બે અને શ્રી જૈન સિદ્ધાને તેના સંબંધમાં સ્પષ્ટ ખૂલાસા કરવાને માટે, પિતાના પટ્ટધર-પૂ આ શ્રી વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ.ને પિતે મોકલશે, એવા ભાવનું લખાણ પણ તેમાં લખી મોકલાવ્યું.
કાનજીસ્વામીએ, આ પત્રને કશે જ જવાબ તે આપે નહિ, પરંતુ પાલીતાણામાંના પિતાના વસવાટને અને પિતાનાં વ્યાખ્યાનેને જે કાર્યક્રમ પ્રગટ થઈ ચૂક્યો હતો, તે સઘળો થ દ કરીને એક એક તેઓ સોનગઢ ચાલ્યા ગયા. આમ થવાથી, કાનજીસ્વામીને પષ્ટ ખૂલાસાઓ કરવાને માટે પાલીતાણાએ અનુકૂળ સ્થલ નથી-એમ લાગ્યું હોય અને સોનગઢ' એ અનુકૂળ સ્થળ છે એમ લાગ્યું હોય, તે તે માટે જાતે સોનગઢ આવવાની તૈયારી દર્શાવતું પત્ર પણ, પૂ આચાર્ય દેવેશ કાનજીસ્વામી ઉપર લખ્યું અને તે પત્ર રજીસ્ટર્ડ કરાવીને, સેનગઢ કાનજીસ્વામી ઉપર રવાના કરાવાય. હવે તે કા નજીસ્વામીએ એ પત્ર જ લેવાની ટપાલીને ના કહી દીધી અને એથી “માલિકે લેવા ને પાડવાથી મોકલનારને પાછો”—એવા શેરા સાથે તે પત્ર, ટપાલ ખાતાએ પાલીતાણા પાછો મોકલી આયે. આમ પૂ શ્રીજીની હાજરી માત્રથી, કાનજીસ્વામીની કુમત પ્રચારની મુરાદ બર ન આવી અને તેમની યોજના સર્વથા નિષ્ફળ નીવડી.
૦ ૨૦૦૭-૨૦૦૮ માં અમદાવાદમાં પ્રેમાભાઈ હેલમાં થયેલ “રામાયણમાં સંસ્કૃતિને આદશ” ઉપરનાં પ્રવચનને હજુ ય જૈન-જૈનેતર જનતા યાદ કરે છે. જે પૂ. શ્રીજીની લોકહૃદયની ચાહના બતાવે છે.
૦ પૂ.શ્રીજીએ રાજનગરમાં એક કેસમાં એતિહાસિક વિજય મેળવ્યું અને તે જ

Page #1019

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪.
( ૧૧૪૭
વસે સાંજના વિહાર કરી પૂર્વદેશ તરફ વિહાર કર્યો તે પ્રસંગે પૂ.શ્રીજીને વળાવવા જે માનવ મેદની એકઠી થયેલી તે પ્રસંગની યાધે આજે પણ તેવી જ રોમાંચક બને છે તેમ જાણું છું પણ કહે છે. તેની ગવાહી પૂ.આ. વિજયશ્રી દાનસૂરિજી જ્ઞાનમંદિર અને પૌષધશાળાની ઈટ ઈટે આજે પણ પૂરે છે,
- પૂ શ્રીજી બિહાર દેશમાં વિચરી રહ્યા હતા તે વખતે જેનેતરોનું તેફાન વધી ગયું અને જેને પણ તેને ભેગ બનવા લાગ્યા. પણ પૂ.શ્રીજીએ એવાં પ્રવચન આપ્યા કે જેથી ને વધુને વધુ મકકમ થવા લાગ્યા, તેથી તે વખતે સર્વોદયનેતા જયપ્રકાશ નારાયણે પૂ.શ્રીજી સાથે મુલાકાત યોજાય તે માટે પોતાના સેક્રેટરીને મેકયા હતા. તે વખતે પૂજયશ્રીએ જણાવેલ કે-જયારે જેનેનાં માથા ફૂટતાં હતાં ત્યારે આ રક્ષણને દાવો કરનારા કયાં ગયા હતા! હવે જેને જગ્યા ત્યારે અહીં મળવા માગે છે તે વખતે જયપ્રકાશ નારાયણે પૂશ્રીજીને મળવાનો વિચાર માંડી વાળ્યું અને કહ્યું કેસંતકી બાત સચ હૈ !
૦ તે અરસામાં ભારતમાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી. અને ભગવાનના શાસનને પામેલા-સમજેલા સદગુરૂએ તે મતદાન કરવું તે પાપ છે એમ જ કહે. તદનુસાર પૂ. શ્રીજી જાહેર વ્યાખ્યામાં જે રીતે મતદાનને પાપ સમજાવતા હતા, ત્યારે જૈન પ્રવચનના તંત્રી શ્રી ચીમનલાલ નાથાલાલ શ્રીકાંતે પૂ.શ્રીજીને માત્ર એકવાર વિનંતી કરી હતી કે
આ રીતના પ્રતિપાદનથી આપશ્રીને રાજકીય મુશ્કેલી તે નહિ આવે ને ?” પૂશ્રીજીએ તેમને પણ કહ્યું કે ચિંતા ના કર, બધું સારું થશે.” તે સિવાય તે શ્રીકાન્તભાઈએ પૂ.શ્રીજીને ક્યારે પણ એમ કહ્યું નથી કે-“વ્યાખ્યાનમાં આમ બેલે અને આમ ન બેલો” તેમના જેવો પૂર્ણ સમર્પણ ભાવ આજના લેકે એ કેળવવાની પૂર્ણ જરૂર નથી લાગતી! તેમાં પણ છેલ્લે છેલ્લે નિકટના ગણતા પણ પૂ.શ્રીજીને જે રીતના પોતાની વાત ઠસાવી દેતા અને તેમાં “હોંશીયારી માનતા તેમાં શ્રીજીનું ગૌરવ વધતું કે હણતું તે સુઝ લેકે સારી રીતે જાણે છે.
શ્રી “મતદાન કરવું તે પાપ છે તે વાત જે રીતના સમજાવતા તેમાંથી પણ વિદનસંતો વીઓએ પોતાની ખીચડી પકાવવા પ્રયત્ન કર્યો. છેક દિલ્હી સુધી એવી વાત સફતપૂર્વક ફેલાવી કે આ ધર્માચાર્ય કેમવાદને ફેલાવે તેવાં ભાષણે (વ્યાખ્યાનો) આપે છે. તોથી તે વખતના વડાપ્રધાન શ્રી જવાહરલાલ નહેરૂએ પોતાના માણસે મોકલી શ્રીજીના પ્રવચને નેટ ડાઉન કરાવ્યા. તે માણસે પૂશ્રીજી જ્યાં જ્યાં વિહાર કરે ત્યાં ત્યાં જતા. અને આ ઠ-દશ દિવસ પછી તેઓએ જ પૂ.શ્રીજીને ઉપરની બધી વાત કરી અને કહ્યું કે-“આપની ધરપકડનું વેરંટ પણ સાથે લઈને ફરીએ છીએ. પણ આપશ્રી

Page #1020

૧૧૪૮ :
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) જે ભૂમિકા બાંધી જે રીતે સમજાવે છે તેથી જરા પણ પકડાતા નથી એટલું નહિ એક ધર્માચાર્ય આમ જ સમજાવે.”
પૂ.શ્રીજીએ દિલ્હીમાં જ્યારે ચાતુર્માસ કર્યું હતું ત્યારે તે વખતના ક્ષતિ શ્રી રાજેન્દ્રપ્રસાદ સાથે અને વડાપ્રધાન શ્રી જવાહરલાલ નહેરુ સાથે પણ આજની જેમ સામેથી બેલાવીને નહિ-સ્વયં પુ.શ્રીજીના ગુણેથી આકર્ષિત થયેલા તેઓએ ૫ શ્રીજી સાથે મુલાકાત યોજી હતી. પૂ.શ્રીજીની પ્રતિભા ધાર્મિક તેમજ રાજકીય સમજથી પણ પ્રભાવિત થયેલા. તે બને સાથે નકકી સમયે કરતાં પણ અધિક સમય સુધી વાર્તાલાપ થયે હતે. બને પૂશ્રીજી ઉપર અહોભાવને દર્શાવતા થયા હતા.
તે જ રીતે વર્ષો પૂર્વે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ પણ પૂ શ્રીજીની વાણી થી અત્યંત પ્રભાવિત થયા હતા અને પિતાની અસહકારની રાજકીય ચળવળમાં જોડાવા ધર્મના નામે આમંત્રણ આપ્યું હતું. ત્યારે તેમના જેવાની શેહ શરમમાં જરાપણ તણાવ્યા વિના પૂ. શ્રીજીએ બે ધડક સુણાવી દીધું હતું કે-“તમારી આ ચળવળમાં મને ધાર્મિકતાના દર્શન થશે તે વગર આમંત્રણે હું આવી જઈશ. બાકી જે રીતની ચળવળ કરી રહ્યા છે તેનાં ખરાબ પરિણામે દેશને ભેગવવા પડશે. દેશમાં એવી એવી બદીએ લાશે જેને રેકી પણ નહિ શકે.” વર્ષો પૂર્વેની તે આર્ષવાણું આજે અક્ષરશઃ શું સત્ય નથી બની રહી છે
(૧૩) : અનુપમ પ્રભાવકતા : પૂ શ્રીજી આટલી મહાન વિભૂતિ હોવા છતાં પોતાના તારક ગુરુદેવેશશ્રછ આગળ એક બાળકની જેમ જ રહેતા હતા. જે રીતની ગુરુભકિત કરી. જે રીતને વિનય કરેલ તે તે આજે આપણા બધા માટે આદર્શ—આદરણીય છે. મહાપુરૂષે નું વર્તન પણ અનેકને બોધ પમાડે જે તેનામાં થેડી ઘણી પણ લાયકાત હોય તે !
પૂછીએ તે રીતે પિતાના પરમતારક ગુરુદેવેશશ્રીને જે અંતિમ નિર્ધામણા કરાવી તેની યશોગાથાઓ આજે ભકતે તે ઠીક પણ વિરોધીઓ પણ ગાઈ રહ્યા છે. દૂધમાંથી પિરા કાઢનારાની જેમ ખામી જ કે ભૂલ જનારાને પણ પ્રશંસા કર્યા વિના ચાલે તેમ નથી !
એક માત્ર ઈર્ષાભાવ અને તેજોદ્ધ ષ આત્માને કે પામર બનાવે છે અને ગુણભાવને ધરનારા મહાપુરૂષે તે તેવી વાતને કાને પણ ધરતા નથી પરંતુ સઘળાય જેની સાચી દયા ચિંતવે છે. તેમાં પણ શાસનને પામેલા હારી ન જાય તે માટે સતત સજાગ અને સાવચેતીના સૂર પણ અવસરે અવસરે રેલાવ્યા કરે છે. પણ બધિરને ગાન આનંદ ન આપે તેમાં દોષ કોને? ઘૂવડ સૂર્યને ન જોઈ શકે તે વાંક કેને? તે જ હાલત

Page #1021

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
..૧૪
અયાની બને તે કેઈને પણ વાંક કહેવાય અરે !
જે શ્રીજીની “સંસારના વિરાગી, સંયમના રાગી અને મોક્ષના જ અનુરાગી બનાવ નારી ઊકલક્ષી શ્રી જિનવાણીના શ્રવણથી, અનેક આત્માઓએ “સંસારની અસારતા, સંયમની સુંદરતા અને મોક્ષની મનોહરતા જાણે છે અને આજ સુધીમાં તેઓ શ્રીજીના વરદ હસ્તે સંખ્યાબંધ આત્માઓએ, મેક્ષના રાજમાર્ગ સમી પારમેશ્વરી ભાગવતી પ્રવ
જ્યા હણ કરી છે અને આજે પણ સુંદર-સુંદરતમ આરાધના કરી-કરાવી. સ્વ-પર અનેક, આત્મક૯યાણ સાધી રહ્યા છે. હજારે આત્માએ “સંયમ જ લેવા જેવું છે પણ અશકિત આદિના કારણે સંયમના જ પ્રેમી બની શ્રાવક-શ્રાવિકા પણાને સ્વીકારી પિતાના આત્માનું કલ્યાણ સ ધી રહ્યા છે.
ત્રાની પણ અશકિતવાળા આત્માએ “સમ્યકૃત્વ સ્વીકારી તેનું પણ સુંદર પાલન કરી રહ્યા છે અને સમ્યકત્વ પણ ભારે પડે તેવા હજારે આત્માઓ માર્ગાનુસારીપણાના ધર્મનું આચરી રહ્યા છે.
જે શ્રીજીની નિશ્રામાં અનેકાનેક અંજનશલાકા પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવે ઉજવાયા છે. ઐતિહાનિક દસ્તાવેજી પુરાવાઓના આધારે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની અંતિમ દેશના ભૂમિ ઉપર અજોડ શિલ્પ સ્થાપત્યના નમૂના રૂપ એવું સમવસરણ મંદિર પાવાપુરીમાં પૂ.શ્રીજીની ભવ્યતમ યશગાથાને ગાઈ રહ્યું છે. તે કલાકારીગરીમાં બેનમૂન જગત શિલ્પીઓનાં માથા ડેલાવતું, આબુ ઉપરના પાંચ શ્રી જિનમંદિરને ૫૦૦ વર્ષ બાદ થયેલ જીર્ણોદ્ધાર પછી પુન: પ્રતિષ્ઠા પૂ.શ્રીજીની યશકલગીમાં વધારે કરે છે. ચૌદ ક્ષેત્રમાં તીરથ ન એહ’ એવા તીર્થાધિરાજ શ્રી સિદધાચલજી મહાતીથમાં, બાબુના દહેરાસર પાસે પ્રાપ્ત જગ્યામાં, આજીવન અનન્ય ભક્ત શ્રી ગોવિંદજી જેવત ખેના પરિવારે સવદ્રવ્યથી કરાવેલ સંગેમરમરનું સોહામણું જિનાલય પૂ.શ્રીજીના વરદ હસ્તે પ્રતિષ્ઠાને પામી, ત્રિભુવનમાં પૂજ્યશ્રીજીની પણ પ્રતિષ્ઠા ગાઈ રહ્યું છે.
જે શ્રી સિધ્ધાચલજીની એક ટુંક સમાન છે તે શ્રી હસ્તગિરિજી ઉપર પણ અજોડ મંદિરમાં પ્રતિષ્ઠા કરાવ્યા બાદ, શાસ્ત્રીયતાની ઘર ઉપેક્ષા કરનાર, ધ્યાન ખેંચવા છતાંય દુલા કરનારા ત્યાંના ટ્રસ્ટીગણને જાણી, તેમાં પોતાની અસંમતિ છે, વિધિ છે તે સૂર પણ આ જ મહાપુરૂષ વહેવાવી શકે ! બીજાની તેવી તાકાત પણ નથી જ !
રાજયની સામગ્રીના કારણે જેનું નામ પણ મહારાષ્ટ્ર ભરમાં ગુંજતું-ગાજતું થયેલ તે કે હાપુરની અંજન શલાકા-પ્રતિષ્ઠા તે બધામાં મેદાન મારી જાય તેવી યશગાથાથી શેભી રહી છે.
તે જ રીતે પૂશ્રીજીની નિશ્રામાં થયેલ ઉપધાન તપના પ્રસંગે ઉત્સવ-ઉજમણના

Page #1022

૧૧૫૦ :
|
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
-
-
પ્રસંગે તથા છરી પાલક યાત્રા સંઘની યાદી આત્માને ભકિતસભર–ભાવવિભોર બનાવી દે છે. અને સુકૃતના સહભાગી થવાને સંદેશ આપે છે.
પૂ.શ્રીજીએ રાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉજવાતી ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની ૨૫૦૦ મી તિથિની ઉજવણીમાં કેટલી અશાસ્ત્રીયતા હતી અને તેનાથી શું શું નુકશાન થશેશ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ સાથેના કરેલા પ્રગટ પત્ર વ્યવહારથી આજે પણ સુંદર માર્ગ, દર્શન મળે છે તે જ રીતે શેઠશ્રી આણંદજી કલ્યાણની પેઢી તરફથી પાલીતાણામાં નૂતન શ્રી જિનાલયમાં નકર પધ્ધતિથી પ્રતિષ્ઠાને જે આદેશ આપવામાં આવ્યું હતું તેના કારણે દેવદ્રવ્યને કેવી હાનિ થવાની છે–થઈ રહી છે-તેનું પણ જે સચોટ પષ્ટ જાહેર નિવેદન કરેલ તેથી ઘણા ભાગ્યશાલિએ તે દેષથી બચી ગયેલ અને પિતાને લાગેલ નંબર પણ ગ્રહણ કરેલ નહિ. પરત કર્યો હતે. - આ મહાપુરૂષે જીવનભર જે શાસનની રક્ષા, પ્રભાવના અને આરાધના કરી તેની પણ જે સાચા ભાવે અનુમોદના કરવામાં આવે તે આત્મા પાવન થઈ જાય.
આ પુણ્યપુરૂષને આશ્રય કરીને ક ગુણ રહી ગયે હશે તે કહેવું જ મુશ્કેલ છે, કે-નિપૃહતા, નિર્દોષતા, નિભતા, અત્યંત સરળતા, ભદ્ધિકતા, ગંભીરતા, સર્વને શાસન પમાડવાની અનુપમ ભાવના, સિંહ સમી સારિવતા, મેરૂ સમ અણનમતાઅડાલતા, ગમે તેવા પ્રસંગમાં પણ સાહજિક ધીરતા, આક્રમણને સામને -પ્રતીકાર કરવામાં અદ્દભુત વીરતા-શૌર્ય. જેઓએ પુણ્યનામ ધેય વડીલના પગલે પગલે ચાલી શાસનના સત્ય સિદ્ધાંતને વિજય વાવટે જે અણનમ લહેરાવે છે તેમની નાલે હાલ તે કઈ જ આવી શકે તેમ જ નથી. જે કાળમાં “જાતની જ પ્રભાવનાને પ્રધાન માનના માટે વગ હેય તે કાળમાં જાતને ગૌણ માની શાસનને જ પ્રધાન માની, શાસનની અનુપમ જે પ્રભાવના કરી, જે વિક્રમ સર્જક ઈતિહાસ સર્જ્યો તેવું સર્જન હલ બીજા કરે તેમ લાગતું પણ નથી. ખરેખરા અર્થમાં “અતિજાતને અતિશય પ્રગટ કર્યો તેમ કહેવું ખોટું નથી.
[૧૪] હૃદયના સાહજિક ઉદ્દગારે ૦ ભગવાને કહેલી વાત કરી તમને અહીં આવતા કરીએ તે અમારે ગુણ છે. પણ ભગવાનની વાત આઘી મૂકી, તમને રાજી કરવા અહીં આવતા રાખીએ તે અમારે માટે ભયંકર પાપ છે. તમને અહીં આવતા કરવા છે પણ ભગવાને જે કહ્યું હોય તે કહીને આકર્ષિત કરવા છે. તમને લેભાવીને, સુખના ભિખારી બનાવીને અહીં બેલાવા નથી. તેમ તમને રાજી રાખવા ભગવાનની વાતથી અમારે પણ આઘા થવું નથી.
૦ સાચા સામે ખેટાનું આક્રમણ આજનું નથી, પણ સદાનું ચાલુ છે. સૌનું ભલું

Page #1023

વર્ષ : અક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪
થાએ એવી બુદ્ધિથી, શરણે આવનાર તરી જાય, એ જાતિના શુભ પ્રયત્ને ગમે તેટલાં વિના વચ્ચે પણ નિ યપણે કરતા રહેવુ તે આપણી સૌની અનિવાર્ય ક્રુજ છે. પ્રભુની આજ્ઞા બાપા મસ્તક ઉપર છે, સત્ય આપણી પડખે છે, શાસ્રની આજ્ઞાની મહાર છાપ છે, કૈાનું પણ ભૂંડુ કરવાની ભાવના નથી, તા ભય કાના છે? સાચા સુવિહિત આ સાચા તારકા આપણા પક્ષમાં છે, પછી શી ફિકર છે ?
* ૧૧૫૧
નિધિ હાય
.
શ્રી જિનેશ્વરદેવના ધને પામેલા અહિંસક, શાંત અને સમતાના એ વાત સાચી, પણ તેનામાં આત્મહિતઘાતક નિર્માલ્યતા તે ન જ હાવી જોઇએ. આ ધમ તે વીરના છે પણ કાયરાના નથી, જે સેન્ય છે તેના ઘાત થાય ત્યાં સુધી જેના પેટનું પાણી પણ ન હાલે, તેને સાચા વીર કેમ મનાય પાળવા ધમ વીરના અને જેની આરાધના કરીએ તે આખી વસ્તુના નાશ કરવાની વાતા થાય ત્યાં સુધી પેટનુ પાણી પણ ન હાલે, મેવા તદ્ન નિર્માલ્ય થયે કેમ ચાલે ? એવી નિર્માલ્યતાને જો કાઈ શાંતિ ગૃહેતુ હાય તે સમજી લે કે-શ્રી જૈનશાસન એવી આત્મહિતઘાતક શાંતિને, શાંતિ જ માનતું નથી. એવા ‘શાંતિદૂ’ શાસન માટે યમદૂત' જેવા છે.
ખ ખર, આવી સમતાની અને શાંતિની ખેટી વાતા કરનારા વસ્તુત: ધને પામ્યા જ નથી. ધને પામેલા આત્માએ નાશકારક વિપ્લવાના વિનાશ કરવામાં પાછી પાની કરે જ નહિ. જે આવા વિપ્લવ સમયે પણ શાંતિની વાતા કરે છે, તેઓ ચેતનવતી શાંતિના પૂજારી નથી પણ મડદાની શાંતિના પૂજારી છે.
શરાર, ધન, સ્વજન, કીત્તિ વગેરે પારકી અને અનિત્ય વસ્તુ માટે ગાઢ મમત્વના ચેગે સતત લડયા—ઝઘડયા કરનારા પામર, શાસ્ત્ર, શાસન, સિદ્ધાંતની રક્ષાના અવસરે તા શાંતિની જ વાતા કરે. કારણ કે ધર્મ માટે લડવા જતાં પોતાને ગમતી વસ્તુએન ત્યાગ કરવા પડે તે કરવા નથી અને પેાતાની એ નબળાઈ જાહેર ના થઇ જાયું માટે શાંતિના નામે દભ આચરે છે.
૦ જેએ પેાતાના માન-પાન ખાતર સત્યનુ` કે ગુરુની આજ્ઞાનું ‘બલિદાન’ કરે છે, તેઓ ખરે જ પેાતાની જાતને ‘કુલાંગાર'ની જ કેટમાં મૂકે છે અને એવાઓનું જીવન આ જગતમાં કેવલ ભારભૂત જ ગણાય છે. કેવલ પેાતાની જાતની જ નામનાના અથી બનેલા આત્માને નથી યાદ આવતી પેાતાના તારક દેવની આજ્ઞા કે નથી યાદ આવતી પેાતાના ગુરૂની આજ્ઞા ! તેને એક તે જ યાદ રહે છે, કે જેનાથી પોતાની જાતની નામના થાય. આવી ખેાટી નામનાની લતે ચઢેલા આજે શુ શુ કરી રહ્યા છે તેનુ વર્ણન થાય તેમ નથી.
૦ જેનાથી સૌંસારની ભાવના પ્રેષાય તે ચીને ઉત્તમ આત્માઓને મેક્ષ પ્રાપ્તિના

Page #1024

૧૧૫૨
'
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
માર્ગમાં ઉપયોગી થતી પણ હોય, તે પણ તે ચીજોને મોક્ષ પ્ર પિતના સાધનરૂપ ન જ કહેવાય! મુક્તિ-માર્ગના આરાધનામાં આરાધક આત્માની સદ્ વિવેકીતારૂપ યોગ્યતાને અંગે દુનિયાની ચીજે ગમે તેટલી ઉપયોગી થતી હોય, છતાં એ ચીજો મોટે ભાગે રાગદ્વેષની પુષ્ટિ કરનારી હોય છે, માટે એ સાધનભૂત તે ગણાય જ નહિ. જેમ શ્રી દ્વાદશાંગી નિમિત્ત રૂપ જણાય તેવી રીતે કેઈ ડખ્યા છતાં તે શ્રી દ્વાદશાંગી ડુબવાનું સાધન ન કહેવાય, તેમ દુનિયાની વસ્તુ પણ દુનિયાથી તરવાના ઉપગમાં કદાચ આવી જાય તે પણ ડુબનારી ચીજ તે તારનારી ન જ કહેવાય!
કંકણના અવાજ પરથી શ્રી નમિરાજર્ષિને વૈરાગ્ય થયે, તે એ ઉપરથી કંકણના અવાજને વૈરાગ્યનું કારણ ગણું કંકણવાળી ઘરમાં લાવવી જોઈએ એમ કેઈ કહે તે કેમ ચાલે? કંકણ કે કંકણવાળી એ કંઈ વૈરાગ્યનું કારણ નથી. સામાન્ય રીતે તે કંકણને અવાજ તે કામનું કારણ છે, વિષયવાસનાની વૃદ્ધિનું કારણ છે, એમ તો નિશ્ચિત થયેલું છે. હા, કવચિત્ કોઈને પિતાના આત્માની શુધ્ધ દશાના ગે એવા પણ વિષયવાસનાના કારણથી વૈરાગ્ય થઈ જાય તે વાત જુદી
૦ ચાર દિવસના માન-પાન માટે આગમની આજ્ઞાને ઊંચે મૂકવી, એના જેવી બીજી એક પણ મૂર્ખાઈ નથી, એ આપણે દઢ નિશ્ચય છે. શ્રદ્ધાહીનેના માનપાનની ખાતર આગમને “ગૌણ બનાવી “જમાનાને “મુખ્ય બનાવાય એમાં આત્માને એકાંતે નાશ છે. આ લેકમાં તકલીફ પડે છે તે સહીને પણ મહાપુરૂષેની માફક, એમના જેટલું ન બને તે શક્તિ મુજબ પણ આગમની આજ્ઞા મુજબ ચાલી, પરલેક સુધારી, સંસારનાં બંધન છૂટે અને મુકિત મળે તે માટે ઘટતા પ્રયત્ન કરવા, તે આપણી ઊંચામાં ઊંચી ફરજ છે. એ ફરજને જે અદા કરશે તે જ આ અસાર સંસારમાંથી ધર્મરૂપ સારને લઈ શકશે
૦ જે આત્માઓ સંપૂર્ણ, શાશ્વત અને દુઃખના લેશ વિનાનું સુખ મેળવવા ઇચ્છતા હોય, તેઓએ ઈન્દ્રિયોને અને મનને કાબૂમાં રાખતા શીખવું જોઈએ. સંસારના પદા ર્થોિની લાલસા છેડવી જોઈએ. અને આત્માની પિછાન મેળવવાના પ્રયત્ન કરવા જોઈએ પિતા પ્રત્યેનું બીજાનું જે જે આચરણ ન ગમતું હોય, તે તે આચરણ પોતે અન્ય પ્રત્યે ન જ આચરવું જોઈએ. વિષય-વિરાગ, કષાયત્યાગ, ગુણાનુરાગ અને શુભકિ શાઓમાં અપ્રમત્તતા કેળવવી જોઈએ. પોતે કેઈને નથી અને પિતાનું કઈ નથી, અર્થાત-માતા પિતા, સ્વજન-પરિવાર કે સુખ-દુઃખ, એ બધું કર્મજન્ય છે –એમ માની મેહન. બંધન ઢીલા કરવા જોઈએ અને એ બધાના હેતુભૂત કર્મને નાશ કરનારી પ્રવૃત્તિ બાદરવી જોઈએ. પિતાના આત્માની પતે કયા ચિતવીને પાપથી સદાય ડરતા રહેવું જોઈએ, આ માટે જેમ બને તેમ નિ:સંગાવસ્થા કેળવવાની જરૂર છે. અને સંપૂર્ણ નિ:સંગ બનેલા

Page #1025

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
= ૧૧૫૩
આત્માઓ ૪ સંપૂર્ણ, શાશ્વત અને દુઃખના લેશ વિનાનું સુખ અનુભવી શકે છે, જ્યારે અંશે અંશે નિ:સંગ બનેલા આત્માઓ તે તે પ્રમાણમાં સુખ પામે છે.
૦ સત ને વિરોધ કરનારા તે સદા ય હોય છે જ, માટે એથી મૂંઝાવાને કશું જ કારણ નથી એવાઓની સાથે કદી જ સમાધાન થયાં નથી અને થાય પણ નહિ. કારણ કે-સત્યના કે વિરોધી સાથે સમાધાન શાનું? સત્યને વિરોધ અને સમાધાન, એ બેને મેળ જ નથી. ખરેખર, જયાં સત્યને જ વિરોધ હોય છે, ત્યાં સમાધાનીને સંભવ જ નથી. કારણ કે ત્યાં તો સત્યને સમજાવનાર તરફ પણ વિરોધ જ છે. સત્યના વિરોધીએની દશા કેવી હોય છે? “સહુમાં સારા કહેવરાવવું છે !' આવા તુચ્છ હેતુની ખાતર શાસનના વિરોધીઓની પીઠ થાબડવી, એના જે ભયંકર ગુન્હ શ્રી જિનેટવરદેવના શાસનમાં બીજો એક પણ નથી.
જે આજે આગમની નિશ્રા આઘી મૂકીને જમાનાની નિશ્રાને સ્વીકાર કરે છે અને આગમને આધીન દેશના દેવાને બદલે જમાનાને આધીન દેશના દઈ દહ્યા છે, તેઓ ખરે જ શ્રી જિનેશ્વરદેવના શાસનને નામે જીવવા છતાં, તે જ પરમતારક શાસનને ભયંકર દ્રોહ કરી રહ્યા છે અને એવાઓને ખુલી અગર તે છૂપી પુષ્ટિ આપી રહેલાઓ, એવા દ્રોહી એ જે દ્રોહ કરી રહ્યા છે, તેના કરતાં ય ભયંકર દ્રોહ આચરી રહ્યા છે. આવાઓથી સાવધ રહેવું અને અન્ય મેક્ષના અથાઓને સાવધ રાખવા, એ પ્રત્યેક પરોપકાર સિક આત્માની અનિવાર્ય ફરજ છે. એ પવિત્રમાં પવિત્ર ફરજની અવગણના કરનારાઓ, ખરે જ બહુલ સંસારી અથવા તે ગુરૂકમ આત્માઓ છે, એમાં કશી જ શકા નથી.
જે આજે નિર્ભયતાથી, માનપાનાદિના ભેગે અને અમુક-વર્ગને બેફ વહેરી લઈને પણ તથા પોતાની થતી એ.ટી નિંદાદિકની પણ દરકાર કર્યા વિના, શાસ્ત્રજ્ઞા મુજબની પોતાની પવિત્રમાં પવિત્ર ફરજ બજાવી રહ્યા છે, તેવા પુણ્યાત્માએ તરફ ઘણાની દષ્ટિએ જોનારાઓ તેવા તારક આત્માઓ તરફ તિરસ્કારની વૃષ્ટિ વરસાવનારાઓ અને તેવા ઉપકાર રસિક આત્માઓ માટે એલફેલ બોલવાની ધૃષ્ટતા સેવનારાએ તે ખરે જ જે તુ દરિર નિરર્થવ જહાં, તે છે નાનો છે.'—આ પદને યાદ કરાવે છે. અને એવા સપુરૂષની નિંદા કરનારા પામરોની પીઠ થાબડનારાઓ જે કદાચ સાધુના વેષમાં હોય, તે પણ તેઓ ખરે જ સાધુના વેષમાં રહીને જૈનશાસન પ્રત્યે અજ્ઞાનતા ભરેલી શેતાનિયત ખેલનારા છે !! અને આખા શ્રી જેને સમાજને ધખે દેનાર હેઈ, નામ લેવાને પણ લાયક નથી !!!
૦ આ શ્રાવકકુળની પ્રાપ્તિની સાર્થકતા પણ બીજી જ વસ્તુઓની પ્રાપ્તિમાં કેટ

Page #1026

૧૧૫૪ ૪
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક).
લાકે એ માની લીધી છે. અન્યથા જયાં કેવળ ત્યાગનાં જ વહેણ વહેવાં જે ઈએ અને જ્યાં આવીને શ્રાવકે કેવલ ત્યાગ સરિતામાં ઝીલવા ઈચ છે, ત્યાંથી અર્થ-કામના ઉપદેશ સાંભળવાની એક કુરણ સરખી ય કેમ થાય? અને આવી પાટે એ બેસીને ત્યાગ માગને બદલે એને નાશ થાય એ અર્થ-કામને ઉપદેશ પણ કેમ અપાય ?
૦ જાતની પ્રભાવનાને ભૂલ્યા વિના કદી પણ શાસનની પ્રભાવના કરી શકાતી જ નથી. શાસનની પ્રભાવનાના નામે જાતની પ્રભાવનામાં મચી પડવું, એ પ્રશાસન પ્રત્યેની ભયંકરમાં ભયંકર અને ન માફ કરી શકાય તેવી “નિમકહરામી છે.” શાસનના પ્રતાપે મેળવેલી મેટાઈ અને નામનાને ઉપયોગ જાતની પ્રભાવનામાં કરે, એના જેવી ભયંકર નફટાઈ’ બીજી એક પણ નથી. જે શાસનના વેગે ઊંચું સ્થાન મેળવ્યું હોય તે જ શાસનના દ્રોહીઓને, એ દ્રોહીઓ તરફથી માન-પાનાદિ પિતાની જાતને જ મળે એ માટે તેમને પંપાળવા કે પિષવા, એ પણ પ્રભુશાસનને ભયંકરમાં ભયંકર ‘દ્રોહ કરવા જેવું છે. અને પ્રભુશાસનના મર્મને અમે જાણીએ છીએ, એ દા કરવા છતાં ઉઘાડી રીતિએ સાચા અને બેટા તરીકે ઓળખાઈ શકે તેવા પક્ષેની વચ્ચે પણ માધ્યસ્થ કે તટસ્થ રહેવાને દંભ કે આડંબર કરે, એ ભદ્રિક જનતાના ધર્મ ધનને લુંટાવી દેવાને નીચમાં નીચ બંધ આદરી વિશ્વાસઘાતનું ભયંકર પાપ આચરવા જેવું છે.
(૧૫) : સનસનતા સવાલો જડબાતોડ જવાબો ઃ (૧) પ્ર૦: ધર્મ નિરાશ સ ભાવે કરે છે ?
ઉ૦ : નિરાશસભાવે જ ધર્મ કરવાનું છે. પણ નિરાશસભાવે ધર્મ કેણ કરે ? મુકિતની જ ઈચ્છા હોય છે. અર્થ અને કામનો ભુખે તે આશંસાએ જ ધર્મ કરે. આમાં દષ્ટાન્ત જેવું હોય તે આજને ધમી ગણાતા માટે ભાગ મળે ને ?
(૨) પ્રહ : ધર્મ આપે તે લાભ થાય ને ?
ઉ૦ ધર્મ યોગ્ય જીવને આપવાનું છે, અયોગ્યને ધર્મ આપે તે નુકશાન થાય. “તું લે તું લે....' કહી ધર્મ વળગાડે અને તે શરમથી લે અને બહાર જઈ ચૂકી છે તે તેનું પાપ ધર્મ આપનારને લાગે. ધર્મ લીલામ કરવાની ચીજ છે?
પ્ર : આ રીતે આપે તે કઈ પામી જાય ને? ઉ૦ઃ ઘણુ મરે તેનું શું ? એકને જીવાડવા સેને મારી નંખાય ? પ્ર. તે તે મરેલાં જ હતા.
ઉ૦ઃ તે મરેલાં ન હતા પણ માંદા હતા. ધર્મ પમાડીને સાજા કરવાને બદલે આવી રીતે ધર્મ વળગાડીને માર્યા.

Page #1027

વર્ષ : ૬
અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૫૫
પ્રોગ્યને ધર્મ અપાય તેમ કહે છે તે એગ્ય તે અહ૫ નીકળશે, તે પછી માગ શી રીતે રહેશે ?
ઉ૦: છેડા યોગ્યથી જે ધર્મ ચાલશે તે અંગેનાં ટોળાથી નહિ ચાલે. ટેળાં તે ધર્મનો નાશ કરશે. યેગ્યને ધર્મ આપે છે તે ધમી બને, અગ્યને ધમ આપો તે નુકશાન જ થારા. અહીં આવીને પણ મરજી મુજબ જીવે તે શું થાય ? સારે વૈદ એક હેય તે ચાલે ઊંટવૈદ સે ભેગા થાય તે માંદા મરે.
પ્ર : માલને ખપાવવા મફત સેમ્પલ આપે છે તે માલ સારે વેચાય છે.
ઉ૦: મોટે ભાગે ધૂતારા જ સેમ્પલ વેચે. સેમ્પલ સારાં આપી હલકે માલ પધરાવે. આપણે ભગવાનનો માલ તે દુનીયામાં ઊંચામાં ઊંચે છે. તે તે ગ્યને જ અપાય. ઝવેરાતના ઘરાક થોડા આવે તોથી ઝવેરી મૂંઝાય નહિ.
(૩) આજે ઘણુ ધમ પણ પાપમાં સહાય કરે માટે ધર્મ કરે છે. કાળાં કામ ચાલુ રહે અને પકડાવાય નહિ માટે ધર્મ કરે છે. - પ્ર. ! આટલી ય શ્રદ્ધા છે ને ?
ઉ૦ : આવી શ્રદ્ધાને વખાણાય ? આવી શ્રદ્ધાવાળો તે ધર્મ માટે નાલાયક છે. ચારી કરવા ભગવાનનાં દર્શન કરે તે ભગત છે? આવી શ્રદ્ધા સમકિત નથી, ઘર મિથ્યાત્વ છે.
પ્ર : મં િ૨-ઉપાશ્રયે જશે તો પામશે ને ?
ઉ૦: આજ સુધી તમે પાગ્યા ? તમે જ આવે છતાં ય નથી પામ્યા તે ચેરી આદિમાં સફળતા મળે માટે મંદિરે જાય તે ધર્મ પામે ? મંદિર-ઉપાશ્રયે જાય એટલે ધર્મ પામશે. તેમ બેલાય ?
પ્ર. પહેલા કરતાં આજે ધર્મ વધતું જાય છે.
ઉ૦ઃ આજે જે રીતે ધર્મ વધતે દેખાય છે તેથી ધમ જ જોખમમાં આવી ગયો છે. ધર્મ કરનારા જ ધર્મને નાશ કરી રહ્યા છે. તમારાં ઘર મજેથી ચાલે અને ગામમાં એક મંદિર હોય તે ય “નભાવવું પડે છે ને ? તે બધા ધર્મ વધ્યાનું બોલે તે નફટાઈ જેવું લાગે છે.
પ્રઃ રોજ સાંભળવા છતાં તેવાને તેવા જ રહ્યા છીએ.
ઉતેમાં ખામી અમારી છે કે તમારી છે ? અમે સમજાવવા છતાં ય તમે ન જ સમજયા છે તે ખામી તમારી છે અને અમે પણ જે સાચું ન સમજાવ્યું હોય તે ખામી અમારી છે. અહીં-આ શ્રી જેનશાસનમાં કેઈને ય પક્ષ પાત છે જ નહિ.
[૪] મંદિર-ઉપાશ્રયમાં ગમે તેમ કરે તે ચલાવાય ? અમે તમને સમજાવીએ અને

Page #1028

૧૧૫૬ :
છે
: શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક)
તમે તેવાને તેવા જ રહે તે કહેવું પડે ને કે-વધુ પાપ બાંધે તેના કરતાં અહી ન આવે તે સારા.
પ્ર : દરેક જગ્યાએ બંધારણ મુજબ ચાલે છે તે અહીં કેમ પિલ ચાવે છે ?
ઉ૦ : અમે રે જ સમજાવીએ છીએ. તમે ન માને તે કાલથી “પીટીંગ' કરવા જઈએ ? અમે તે કહી કહીને થાક્યા કે, ધર્મ-સ્થાને વહિવટ આજ્ઞા મુજબ કર જોઈએ, મરજી મુજબ ન જ કરાય. ટ્રસ્ટીઓને પણ કહ્યું, તે તેઓ કહે કે-“અમારા માથાં ઉડાવવાં છે?” અમે સાચી વાત સમજાવીએ છતાં ય ન સમજે તે નુકશાન નહિ સમજનારને છે. આ કાળમાં તે કેઈનું ય કાંડું ઓછું પકડાય છે? રાજ સારું હતું ત્યારે તે ધર્મ વિરુદધ કરનારને રાજદંડને ભય રહેતું, આજે તે રાજ જ ધર્મનું મોટું દુશ્મન છે.
[૫] શાસે કહ્યું છે કે-દાન-શીલ અને તપ પણ ધર્મ ત્યારે જ બને, કે જે ભાવે કરવાના કહ્યા હોય તે ભાવે કરે તે બાકી તે ધર્મ પણ અધર્મ જ બને. દાન લક્ષમીની મૂર્છા ઉતારવા માટે છે, શીલ ભેગેથી ભાગી છુટવા માટે છે અને ખાવા-પી દિ મેજમાદિની ઇરછાઓને મારવા માટે તપ ધર્મ છે. આને નિશ્ચયદેશના કહેવાય ? તે પછી ભાવની વાત કરાય જ નહિ ને ?
પ્ર: ક્રિયામાં પ્રવીણતા મેળવ્યા પછી ભાવની વાત કરાય,
ઉ૦ : તે તે ભાવ જાગે જ નહિ. જાગે તે કદાચ ઊંધા ભાવ જાગે. ઇન શા માટે છે? પૈસાથી છૂટવા માટે છે કે વધુ પૈસા મેળવવા માટે છે? ભાવ વિન ક્રિયામાં પ્રવીણતા આવે નહિ અને પ્રવીણતા આવેલી દેખાય તે ય તે મેહના ઘરની છે.
પ્રઃ પહેલા દાન દેવા કરો અને પછી હેતુ સમજાવો તે?
ઉ૦૪ ન સમજાવાય પહેલા સંસાર માટે ધર્મ કરવાનું કહે અને પછી કહેવું કેસંસાર માટે ધર્મ ન કરાય, તો તે સાધુ બેવચની કહેવાય ને ? લેક પણ ના ઉપર વિશ્વાસ કરે? માટે સમજે કે, જે હેતુથી ધર્મ કરવાને કહ્યો તે હેતુ પહેલાં સમજાવો જોઈએ.
ભાવ વિનાના દાન-શીલ અને તપ એ દાન-શીલ અને ત૫ વાસ્તવિક નથી પણ સંસારવર્ધક છે.” આમ શ્રી ગૌતમ મહારાજાએ, શ્રી શ્રી પાલ ચરિત્રમાં કહ્યું છે–તે ભૂલ કરી છે? તે નિશ્ચય દેશના આપી છે ? તે તે પુસ્તક પણ ન વાંચું ને ?
પ્ર૦ : એ ભય બતાવે છે કે, આવી રીતે કહેશે તે કઈ દાન, શીલ અને તપ નહિ કરે.

Page #1029

વર્ષ-૬ અંક : ૪૭–૪૮ તા. ૨-૮-૯૪ :
= ૧૧૫૭
ઉ૦ ? અમારો ઉપદેશ માને માટે ગમે તે રીતે કરાવવું તેમને ? વિપરીત ભાવથી ધર્મ કરાવીએ અને તેને સંસાર વધે તેનું પાપ કેને લાગે ? અમારે તમને રાજી રાખવાના છે કે ભગવાને જે કહ્યું છે તે કહેવાનું છે ? શાસ્ત્ર તો ભગવાનની વાતથી વિપરીત બોલે તેને ય મિથ્યાદષ્ટિ કહ્યો છે. સાધુ થઈને ય અનેકનું મિથ્યાત્વ પુષ્ટ થાય તેવો ઉપદેશ આપે છે તેને ય અને તે સંસાર વધવાને છે.
શાએ તે કહ્યું છે કે, ભાવધર્મ તે નિશ્ચય પ્રમાણે સાચે ધર્મ છે. માટે તેવા નિશ્ચયની દેશના તે સાચી દેશના છે. ક્રિયાને ઉડાડી દેવાવાળી દેશના તે બેટી દેશના છે. તે નિર ચય દેશના તરીકે ન ઓળખાવાય. સાચી નિશ્ચય દેશના તે ક્રિયામાં ભાવ પૂરી ક્રિયાને શુદ્ધ બનાવે છે. મોક્ષની જ વાતો કરનારને નિશ્ચયદેશના તરીકે ઓળખાવનાર ભગવાનના શાસનને પણ સમજ્યા નથી.
પ્રઃ વ્યવહારમાં ક્રિયાની પ્રધાનતા કે ભાવની પ્રધાનતા? ઉ૦ ભાવ કે ક્રિયા, તે બેમાંથી કેઈપણ એકની ઉપેક્ષા કરે તે વ્યવહાર પણ સાચો વ્યવહાર થી.
સાચે વ્યવહાર તે ભાવપૂર્વકની ક્રિયા વિધિપૂર્વક કરવાથી જ સચવાય છે. માટે કહ્યું કે–ભ વ ન આવ્યું તે તે ક્રિયા અધ્યાત્મની વૈરિણી ક્રિયા છે. ભાવ અને ક્રિયા સાથે ને સાથે રહે છે. ભાવ લાવવા ય ક્રિયા કરાય અને ભાવ આવ્યા પછી તે કિયા કર્યા વિના ચેન જ ન પડે. ભાવ વિનાની ક્રિયા ભાવ લાવવાના આશય સાથે હોય, અને ક્રિયા વિનાને ભાવ. ક્રિયાની ઝંખના સાથેને હેય; તે બને કામનાં છે.
[૬] ભગવાન પાસે ભગવાન જેવા થવા જવાનું છે. તમે બધા જ ભગવાન પાસે જાવ છો તે ભગવાન પાસે શું શું માગો છો? સભા:-“પામી સઘળા સુખ તે જગતમાં, મુક્તિ ભણી જાય છે.'
ઉ૦: દુનિયાનાં સુખ પામ્યા પછી તેમાં જ ફસી જાય તે મુકિત થાય કે તે સુખને લાત મારે તે મુકિત થાય ? મુકિત પામનારાઓએ તે સુખને લાત મારી કે પંપાળ્યા કર્યું ? ગુજરાતી ભાષાના દેહરા બેલે અને તેને વાસ્તવિક અર્થ ન સમજે તે કેવી કમનશીબી કહેવાય ! દુનીયાનાં સઘળાં ય સુખ પામે તોય મુકિતને જ ઝંખે–એ સાચે ધર્માત્મા છે.
(૭) આ દુનિયાનું સુખ હય જ છે. કદી ઉપાદેય નથી. તેને ઉપાદેય કહેનાર તે ગાંડ માણસ છે. એક તે ગાંડો હોય અને તેને ચંદ્રહાસ દારૂ પાય તે શું થાય?
પ્ર. -સુખી હશે તે શાસનનાં કામ કરશે ને ? ઉ૦-શાસનનાં સારાં કામ કેણ કરે છે? ઘણા તે કહે છે કે-“મહારાજના કહે

Page #1030

૧૧૫૮ :
.
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક).
વાથી ફસી ગયા માટે કરવું પડયું” આવાને પૈસા ખર્ચવા છતાં ય લાભ થાય કે નુકશાન થાય?
અમારે ય કશું કામ કરાવવું છે તે લોભ ન જોઈએ. “તમે સારા છે તમારા વડે ધર્મ છે' એવું બેલીને તમારી પાસે કામ કરાવનારા ધર્મનું લીલામ કરે છે. મેં આવું કામ કરાવરાવ્યું તેવી ઈચ્છા અને સામાનું શું થશે તેની ચિંતા નહિ” તે તેના જે “નિર્દય” કેણ છે?
આજે ય તમારી પાસે ટીપ આવે તે, આપવા તે પડે પણ શું શું સંભળાવિને આપો? “આ આ કામમાં હું માનતે નથી. ચાલ્યા આવે છે. આવું આવું સંભળાવો છતાં ય પેલાને પૈસા આપે અને તે લે પણ ખરે કેમકે, તમારામાં ય ધર્મ નથી અને તેનામાં ય ધર્મ નથી. કામને ખરાબ કહીને પૈસા આપે તે દમી કહે. વાય કે અધમી કહેવાય? આવા સુખી શાસનના કામ કરે ખરા?
(૮) જે સાધુ ખાવા-પીવાદિને રસિયે બન્ય. સુખમાં જ મજા કરતે હેય તે સાધુ, જેટલાં ઘેરથી ગોચરી લાવે તે બધાને દેવાદાર થાય છે. તે દેવું ચૂકવવા તેને તે દરેકે દરેક ઘેર ગધેડા થવું પડશે, ભરૂચના પાડા થવું પડશે, જ્ઞાનીઓએ ભૂલ કરે તે બધાને ઠપકર્યા છે, અમને પણ છોડયા નથી.
પ્ર.-આપ બહુ કડક બેલે છો?
ઉ૦-શાસ્ત્રમાં જે કહ્યું-લખ્યું છે તેથી તે બહુ ઓછું બોલું છું. જે લખ્યું છે તે બોલવા માંડીશ તે સાંભળી પણ નહિ શકે. સાધુ કે શ્રાવક થઈ, સંસારના સુખના જ ભિખારી બને, તે સુખના જ લાલચુ બને તે તેના માટે બહુ ભયંકર દુર્ગતિ કહી છે. બહુ ઊંચે ચઢેલ પડે તે શું થાય? વધુ વાગે ને ?
0 (૯) પ્રવે-જેને માન અભિલાષ નથી પણ શાસન કે સંસ્કૃતિની રક્ષા માટે - સાધુ બનાવાય ? | ઉ-શાસન કે સંસ્કૃતિની રક્ષાના દયેયથી સાધુ બનાવાય નહિ કે દીક્ષા અપાય નહિ દીક્ષા લેનારના આત્માને સંસારથી ઉગારવા અને મોક્ષે પહોંચાડવાના ધ્યેયથી જ દીક્ષા અપાય. દીક્ષા લેનારે પણ આવા શુભ-શુદ્ધ આશયથી જ શિક્ષા લેવી જોઇએ.
દીક્ષા લઈને ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ સંયમની આરાધના કરનારે આત્મા, પિતાના આત્માના હિતની સાથે શાસન અને સંસ્કૃતિને માટે પણ બધી રીતે હિતકારી જ બનતું હોય છે.

Page #1031

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ : તા. ૨-૮-૯૪ :
: ૧૧૫૯
વળી જેને મોક્ષને અભિલાષ નથી તે સાધુ થઈને કે સાધુ બનાવીને, શાસન કે સંસકૃતિ ની શું રક્ષા કરવાનું છે? સંસ્કૃતિને પ્રચાર પણ શું કરવાનું છે? કે કોઈ પણ પાપમાં સાથ નહિ તે જ સાચી સંસ્કૃતિ છે. મોક્ષના ધ્યેય વિના આવી સાંસ્કૃતિ આત્મામાં આવે જ નહિ,
૧૦-જાહેરમાં સાથ ન આપે પણ ખાનગીમાં આપે, કેમકે, તે વિના કામ ન થાય.
30–તમે તે અમને પણ “માયાવી બનાવો તેમાંના છે. ખાનગીમાં કાંઈ બોલે અને જાહેરમાં કાંઈ બેલે તેને દુનિયામાં પણ “લબાડ' કહેવાય છે ને ? સાધુ તે મનવચન અને કાયાથી એક જ વિચારના હોય.
પિતાનો ધર્મ ખોઇને બીજાને ધમ આપનારા શું ધર્મ આપવાના છે? તે લોક સંસ્કૃતિની કે શાસનની પણ શુ રક્ષા કરવાના છે ? આજે અમારે ધર્મ બરાબર સચવાય છે કે નહિ? અમને દોષ લાગે છે કે નહિ, તેની આજના ભગતને ચિંતા છે?
પ્ર-અપવાદ સેવી ખાતામાંથી પાણી લાવે છે તેવી રીતે સંસ્કૃતિની રક્ષા માટે કાંઈ ન કરાય ?
ઉ૦-“એવા વિષમ કાળમાં જન્મ્યા છીએ કે, પાણી પણ દેષિત વાપરવું પડે છે.” આવું કખ રહ્યા કરે તે હજી સાધુપણું ટકે. બાકી ધીદ્રા બની જાય કે-“એમાં શું વધે ?' એમ જે માને તેનું સાધુપણું પણ ધીમે ધીમે જાય. તેવાને તો પછી “ઉસૂત્ર ભાષી બનતા ય વાર લાગે નહિ.
| અમારો ધર્મ બેઈ અમારે કાંઈ કરવું નથી. પિતાને ધમ નારે બીજાની શી રક્ષા કરવાનું છે? આવી બેટી વાતો કરનારા, શાસન-સંસ્કૃતિના નામે લેકેને ઊંધા માર્ગે ચલાવનારા તે શ્રી જૈનશાસનને નાશ કરી રહ્યા છે. અને જો શ્રી જૈનશાસનને નાશ થાય તે સંસ્કૃતિ ક્યાં જીવવાની?
પ્ર-તે તમારાથી કાંઈ ન કરાય?
ઉ૦-અમે તે સાધુપણું, શ્રાવકપણું, જેનપણું કે માર્ગાનું સારીપણું સમજાવીએ. જૈન કેવા હોય, કેવી રીતે જીવે તે સમજાવીએ. તેમને ડાહયા બનાવીએ આટલું કરીએ તે એ છે? અમારી આ મર્યાદાથી વધું કાંઈ ન કરીએ.
પ્ર–કેઈ આકર્ષક પેજના કરે છે?
ઉ૦-શેની યોજના કરીએ? તેમને ખવરાવવાની ? પીવરાવવાની ? તમારા દીકરા -દીકરી ના લગ્ન કરી આપવાની ? તમારા વેપારાદિ બરાબર ચાલે છે. કે

Page #1032

૧૧૬૦
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડિક) નહિ તેની ? કોઈને ય આકર્ષવા માટે પણ કોઈ પણ જાતની તેવી યે જના ન કરાય. એવી જનાઓ કરવી તે તે જીવોને લલચાવવા બરાબર છે. બાકી ધર્મની
માગની--મક્ષની આરાધના માટે જેટલી સહાય જોઇતી હોય તેટલી સ ય પૂરી પાડવામાં પૂરો લાભ છે તેમ સમજાવીએ. પણ તેના માટે અમે ઘેર-ઘેર ભીખ માગવા નીકળીએ ? આવી ગાંડી વાત ન કરે. તમે લેકે કશું સમજતા નથી કાં સમજતા હેવ તે ય આપણા બાપનું શું તમે માને છ-માટે આજનાં બધાં તેફાને ચાલે છે. તમે બધા જો સાધુને ધર્મ શું અને શ્રાવકને ધર્મ શું તે સમજી જાવ તે કામ થઈ જાય.
માટે સમજે કે- સાધુ સમાજની ચિંતા કરવાવાળે ન હોય. સાધુ આત્માની ચિંતા કરનારો હેય. આત્માની ચિંતા કરનારો કયારે ય સમાજને માથે ભારરૂપ બનતો નથી. જેને આત્માની ચિંતા નથી તેવો સાધુ સમાજની ચિંતા કરવાના નામે જે કઈ પ્રવૃત્તિ કરે છે તેમાં એના અને સમાજના હિતને સવનાશ સમાયેલું છે. સાધુ સમાજસેવક બને ત્યારે સાધુ અને સેવક મટીને સ્વાર્થી બને છે.
(૧૬) : અમૂલ્ય માર્ગદર્શન : આ યુગપુરુષે અવસરે અવસરે જે મહામૂલું માર્ગદર્શન આપ્યું છે તેને પણ જે બરાબર અનુસરીએ તે પણ આત્માનું કલ્યાણ થઈ જાય.
તેમાંના કેટલાક પ્રસંગે ઉપર દષ્ટિપાત કરીએ. [૧] બલી અંગે આ મહાપુરુષ કહેતા કે- જેનશાસનમાં બેલી બોલીને તરત જ આપી દેવી તે જ સાચી શાહુકારી દે. કદાચ આ વિષમ કાળને કારણે તરત જ ભરપાઈ ન કરી શકે તે જે મુદત નકકી કરી હોય તે મુદતમાં પણ આપી દેવી જોઈએ. તે મુદતમાં પણ જે ન આપી શકે તો બજાર વ્યાજ સાથે જે તે રકમ ભરપાઈ કરો તેજ દેવ દ્રવ્ય ભક્ષણના દેષથી બચી શકે. નહિ તે દેવદ્રવ્ય–ભક્ષણને દેષ લાગ્યા વિના રહે નહિ. આજે બધાની જે બુદ્ધિ બગડી છે તેમાં જાણે-અજાયે પણ મોટાભાગના પેટમાં દેવદ્રવ્યનું ધાન ગયું છે તેની અસર છે.”
[૨] સાધારણ અંગે પણ કહેતા કે- દરેકે દરેક જૈને પોતાને સડા ખર્ચ જે. ૧૦૦૦ રૂ. હોય તે ૨૫ રૂ. સાધારણમાં વૈછિક રીતના આપી દે. આ રીતે ૨ હજારે પચ્ચીશ ગણી આપી છે તે સાધારણને તો કયારે પણ પડે ખરો ? પિતાને સંઘ તે માતબર થઈ જાય પણ નાના-નાના સંઘે પણ તરી જાય ને ?'
[૩] “ઉપાશ્રયનો ઉપયોગ ધર્મક્રિયા સિવાયના કોઈપણ કાર્ય માટે નહિ થવે જોઈએ. અને તમારે સમજવું જોઈએ કે-આપણે ધર્મક્રિયા કરી શકીએ એ માટે જ આપણે આ

Page #1033

વર્ષ ૬ : અંક ૪૭-૪૮ તા. ૨-૮-૯૪
: ૧૧૬૧ સ્થાન બ ધાવ્યું છે. આ ઉપાશ્રયનું ઉદ્દઘાટન થયા બાદ આ ઉપ શ્રેય તમારે તમારી ધર્મ ક્રિયા માટે ખૂલે રાખવું જોઇએ અને એવું નહિ થવું જોઈએ કે જયારે કઈ સાધુ આવવાના હોય કે આવ્યા હોય ત્યારે જ આ ઉઘડે. કેવળ સધુ-સાવીને ઉદ્દેશીને ઉપાશ્રય બનાવવાને હેય નહિ સાધુ-સાદી માટે બનાવેલા ઉપાશ્રયમાં ઉતારવામાં પણ સાધુ-સાવીને દોષ લાગે છે. ઉપાશ્રય તે શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને ધર્મક્રિયા કરવાને માટે હોય અને જ્યારે સાધુ-સાધવી આવી લાગે ત્યારે ત્યારે તેમને લાભ પણ તમને મળે. તમે બધા જે નકકી કરે કે-રે જ આપણે અમુક ધર્મકિયા તે ઉપાશ્રયમાં આવીને જ કરવી છે, તે આ ઉપાશ્રય સદા ઉઘાડે રહી શકશે અને સાધુઓને નિર્દોષ વસતિ પ્રાપ્ત થશે!'
[૪] કતલખાના અંગે પણ કહેતા કેજેન સંઘ ભલે નાને-મુઠ્ઠીભર છે પણ તેમાં એવા એવા શ્રીમતે વસે છે તે શ્રીમંતે જે દયાવાળા -ધર્માત્મા-ઉદાર થઈ જાય તે આ ભારતભરમાં એક કતલખાનું ચાલુ ન રહે ! તમને ખબર હશે કે, દરેકે દરેક ખેડૂતો પિતાના જનાવને પિતાના દિકરા તુલ્ય માને છે તે નકામા થાય, પાળી શકવા શકિતમાન થતું નથી ત્યારે રડતી આંખે કકળતા હૈયે ન ઋકે કતલખાના તરફ દે ૨વાય છે. પણ જે જે જૈન શ્રીમંતે જે જે પ્રદેશમાં વસતા હોય તે આજુબાજુના દરેકે દરેક ગામમાં બધા ખેડૂતેને જણાવી દે કે–તમારાથી જે જે જનાવરે ન સચવાય-પળાય તે અમારે ત્યાં મૂકી જવા. અમે સાચવી દઈશું. તે કતલખાનાને કપાવા માટે એક પણ જનાવર મળે ખરું ?”
[૫] શ્રાવકોએ સ્વદ્રવ્યથી જ પૂજા કરવી જોઈએ. તે ભગવાનની પૂજા-ભકિત બરાબર નથી કરી શકતા માટે પૂજારી રાખે છે. તે પૂજારીને પગાર દેવદ્રવ્યમાંથી અપાય કે તમારે આપ જોઈએ? તમે લોકે જે કઈ મોટી પેઢીમાં હોદ્દા ઉપર છે અને તમારું કામ કરવા તમે કઈ બીજે માણસ રાખે તે તેને પગાર પેઢી ચૂકવે કે તમે ચૂકે ? તે જ રીતે શ્રાવકે પહોંચી શકતા નથી. માટે પૂજારી રાખ્યું છે તે પૂજારીને પગાર તમારે જ આપવું જોઈએ ?
દેવદ્રામાંથી પૂજારીને પગાર અપાય છે તેનું પૂજયશ્રીજીને ઘણું દુઃખ હતું. અવાર નવાર તેઓશ્રી સાચું માર્ગદર્શન આપતા. તેમાં ય શ્રી સિદ્ધાચલજીમાં પૂજારીઓને પગાર સાધારણમાંથી અપાય તેમાં પૂજ્યશ્રીએ જે માર્ગદર્શન આપ્યું તેના પરિણામે એક જન સાકાર બની.
૦ શ્રી જિનભકિત નિમિત્તો જે છે બોલી મંદિરમાં, ઉપાશ્રયમાં કે અન્યત્ર બોલાય તે બેલીનું દ્રવ્ય દેવદ્રવ્ય જ ગણાય. આમ છતાં પણ આજે કેટલેક સ્થળે સ્વપ્ન દ્રવ્યની ઉપજમાંથી વધારે ટકા યા તો કેટલેક સ્થળે એછા ટકા સાધારણ ખાતે લઈ જવાની શરૂઆત થઈ છે તે ઘણું ખોટું થયું છે. આ પ્રવૃત્તિ શાસ્ત્રથી વિરુદ્ધ છે. આવી પ્રવૃત્તિમાં અમારી

Page #1034

૧૧૬૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
એટલે કે સાધુની મૂગી સંમતિ પણ ન હોઈ શકે. સાધુઓએ તે આવી પ્રવૃત્તિને અટકાવવાનો યથાશકર્યો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. આ બાબતમાં વિરોધ છતાં મૌન રહેવાથી એવી માન્યતા રૂઢ થતી જાય છે કે-એ શાસ્ત્ર વિરોધી પ્રવૃત્તિઓમાં સાધુઓની સંમતિ છે. એવી માન્યતાને ટેકે ન મળી જાય અને સાચી સમજ આવે માટે સાધુએ એ અવસરે અવસરે જણાવતાં રહેવું જોઈએ કે, સ્વપ્ન દ્રવ્ય દેવદ્રવ્યમાંજ જાય અને સાધારણ ખાતે તેમાંથી એક પણ કેડી લઈ જવાય જ નહિ.
[૧૭] : અપૂર્વ સમાધિ સાધી ગયા : આ મહાપુરૂષે જીવનભર જે મહા માર્ગનું પ્રતિપાદન કર્યું, જે રીતે મહા માર્ગ સમજ તે ઉપકાર તો ભૂલાય તેવું નથી. તેઓ એક જ વાત કહેતા કે-“જગતના જુવે જે સુખ ઈચ્છે છે તે કેવું ઈચ્છે છે? તેમાં થે ડું પણ દુખ હોય તે ગમે ? જે તમારા કરતાં બીજા પાસે અધિક હોય તે ગમે ? જે આવ્યા પછી ચાલ્યું જાય તેવું હોય તે ગમે? તે જેમાં દુઃખને લેશ પણ ન હોય જે પરિપૂર્ણ હોય અને આ પછી કયારે ય નાશ ન પામે તેવું હોય તેવું સુખ આ સંસારમાં છે ખરું.
કાળના પ્રભાવે જે લેકે “સંસાર સુખ માટે ધમ ન થાય તે શું પાપ થાય?” આમ કહી લોકોને ભરમાવતા તે તેને પણ જે રીતે પ્રતિકાર કરેલ અને દયાવના પિષણ-વૃદ્ધિમાં હું પણ નિમિત્ત ન બનું.” એવા શુદ્ધ ભાવથી પોતાનું પણ સંડલું અંગ કાપવું પડે તે કાપી નાંખવા જે નિર્ણય લઈ પિતાના ગણતાને પણ દૂર કરતાં આ મહાપુરૂષ જરા પણ અચકાયા ન હતા અને “સિદ્ધાંત ખાતર બધું છેડાય, પણ કોઈની ય ખાતર સિદ્ધાંત ન જ છોડાય.” આવી દઢતાનો દાખલો મુકી ગયા તેવા સિદ્ધાંતસરક્ષકના ચરણમાં કેટિ કેટિ પ્રણામ!.
આ મહાપુરૂષે જીવનમાં અનેકવાર મરણાંત માંદગી આવી છે તેમાં પણ અદભુત સમાધિનું દર્શન કરાવ્યું. જીવનભર ‘સુખ ભૂંડું અને દુઃખ રૂડું મજેથી વેઠવા જેવું એ જે પ્રતિપાદન કર્યું તે સાક્ષાત્ જીવનમાં જીવી બતાવ્યું. અને જીવનની છેલ્લી ક્ષણ સુધી “અરિહંત'ના ધ્યાને આ પાર્થિવ દેહને ત્યાગ કરી, મહત્સવ રૂ૫ સમાધિમૃત્યુને વરી ગયા અને સમાધિમૃત્યુને સંદેશ સુણાવીને ગયા. - જીવનભર જે પૈસાને ભૂંડામાં ભૂપે જ કહ્યો, છોડવા જે કહ્યો તે જ પૈસે તેઓની અંતિમ યાત્રામાં જે રીતને ખર્ચાયે તેથી વિરોધીઓ પણ આશ્ચર્ય ચકિત થઈ ગયા.
શાસ્ત્રમાં શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માદિ મહાપુરૂષના સમાધિ મૃત્યુ-અંતિમ યાત્રામાં વર્ણન જ વાંચવા-સાંભળવા મળે પણ આ કાળમાં તેને સાક્ષાતકાર આ મહાપુરૂષ કરાવીને સૌને

Page #1035

વર્ષ ૬ : અંક: ૪૭-૪૮ તા ૨-૮-૯૪
': ૧૧૬૩
અનુમોદનીય સુકૃતના સહભાગી બનાવી ગયા.
જેઓશ્રજીનું જીવન ઉજજવલ હતું તેમ મૃત્યુતે મહા ઉજજવેલ બની ગયું અને મહામહોત્સવ મંગલરૂપ બની ગયું.
ઉપકારી મહાપુરૂષના વિરહનું દુઃખ ક્ષણે ક્ષણે રહે તે સહજ છે. પણ જે જમે તે અવશ્ય મરે તે આવા પ્રસંગે જાણી જીવનની અનિત્યતા-ભાણ ભંગુરતા નિહાળી, ધીરતા-સ્થિતા કેળવી વધુ ને વધુ ધર્મમાં જ ઉદ્યમત બનવું જોઈએ. આ મહાપુરુષ જે માર્ગ બતાવીને ગયા, તે જ માગે બરાબર ચાલીએ તે આ મહાપુરુષને પામ્યા તે સાર્થક થાય. બાકી આ મહાપુરુષ જે બરાબર ઓળખાયા હતા અને તેમની બધી જ શકિતઓને બરાબર ઉપગ કરી હતી તે જૈન સંઘની દહેજલાલી જુદી હોત! - હવે તે આ મહાપુરૂષે આપણું સૌની વચ્ચેથી વસમી વિદાય લીધી છે. તેમના જ માગે બરાબર મક્કમ થઈને ચાલીએ, ગમે તેવા પ્રલોભનેમાં જરાપણું આઘાપાછા ન થઈએ તે જ તેઓના સાચા વફાદાર સેવકનો દા કરી શકીએ ! તે જ તેઓશ્રી પ્રત્યે સાચી કૃતજ્ઞતા અને શ્રદ્ધાંજલિ છે.
સ વાચકે આ ભાવ આત્મસાત કરી, વહેલામાં વહેલા આત્માના અનંતઅક્ષયગુણના ભકતા બને તે જ મંગલ મહેચ્છા...
– આ મહાપુરૂષના જીવનની ઘટનાઓ :– વિ. સં.
તિથિ
ગામનું નામ ૧૯૫૨
ફા. વ. ૪ દહેવાણું દીક્ષા ૧૯૬૯
અંધારતીથ વડી દીક્ષા ૧૯૬૯ ફા. સુ. ૨.
વડોદરા ગણિ–પન્યાસ પદ ' ૧૯૮૭
મુંબઈ ઉપાધ્યાય પદ
રીત્ર સુ. ૧૪ રાધનપુર આ ચાર્ય પદ ૧૯૯૨
વૈ. સુ. ૬ વગેવા ૨૦૪૭ અ. વ. ૧૪
અમદાવાદ દીક્ષા વય–૧૭ વર્ષ દિક્ષા પર્યાય-૭૮ વર્ષ આચાર્યપદ પર્યાય-૫૫ વર્ષ આયુષ્ય-૫ વર્ષ -: સમાપ્ત :
કા,
,
૩
મુંબઈ.

Page #1036

SELG ELHETE
પૂ. આ. શ્રી વિજય જિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી મ.ના ઉપદેશથી
ઈદેરમાં શ્રી વર્ધમાનસ્વામી વર્તમાન ચોવીશી તીર્થ ભૂમિપૂજન, ખનન અને શિલાસ્થાપન મહે ત્સવ
પૂ આ. શ્રી જિયજિનેન્દ્રસૂરીશ્વરજી જેઠ વદ ૧૦ના સવારે ૧૧-૩૦ કલાકે મ.ના ઉપદેશ અને માર્ગદર્શન મુજબ શિલા સ્થાપન હતું ૯ વાગે સ્ના ત્ર નવગ્રહાઈદર પશ્ચિમ ક્ષેત્રમાં પ્રિકાંકે કેલેની દિપુજન શિલાપૂજન થયું પૂજ્યશ્રીનું પ્રવચન અનપૂણ રેડ ઉપર શ્રી વર્ધમાન સ્વામી થયું અને ભાવિકે એ પોતાના લાસથી આ વર્તમાન ચોવીશી તીર્થનું આજન થયું કાર્યમાં તેમજ સંસાધારણમાં ફડને વરસાદ છે આ અંગે શ્રી વેતાંબર જૈન સ્વાધ્યાય વરસાવ્યો અને સાત જિનાલયન નકરા અને સંઘ તરફથી એક વિશાળ ભૂમિ આ ટ્રસ્ટને દાન મળીને ૧૪–૧૫ લાખ જેટલી રકમ મળી છે તેમાં વીશ જિનાલય ઉપાશ્રયે જાહેર થઈ હતી. ધર્મશાળા ભેજનશાળા આદિનું આયોજન
| મુખ્ય શિલાપૂજન સ્થા ન દેવારા નકકી થયું છે. ટ્રસ્ટના મેનેજીંગ ટ્રસ્ટી શ્રી શાંતિલાલજી બમ અને અધ્યક્ષ શ્રી
નિવાસી શેઠ શ્રી નંદલાલજી નાથુલાલજી તેજકુમાર ડેશી આદિએ આ માટે સતત
ચેધરીએ કર્યું હતું. પશ્રીનું માર્ગદર્શન લઈ આયોજન કર્યું છે. બીજી શીલાઓનું પૂજન સ્થાપન (૨) જેઠ વદ ૩ રવિવાર તા. ૨૬-૬-૯૪ના
શ્રી પી. સ. જેન ઈદર [૩) શ્રી છગનબપોરે ખનન મુહર્ત શેઠ શ્રી શ્રી વિમલ- લાલજી માન મલજી જૈન ઈદર ( ૪) શ્રી ચંદજી સુરાણા હસ્તક રાખેલ બપોરે ૩ શ્રી રાજમલજી જિનેન્દ્રકુમાર ગુગલીયા વાગ્યે પ્રવચન થયા બાદ વિગતે જ થઈ ઈદોર (૫) શ્રી રાજમલજી પારસમલજી અને ઘણા ઉત્સાહથી ભૂમિ પૂજન તથા વયા ઈદર () શ્રી અમીતકુમારજી સેહનખનનવિધિ થઈ શ્રી તેજકુમારજી રાશી લાલજી જૈન ભેપાલ (19) શ્રી નેમિચંદજી તરફથી શ્રીફળની તથા ટ્રસ્ટી શ્રી વિરેન્દ્ર. માનમલજી બમ ઈદર (૮) શ્રી બાપુલાલજી કુમા૨જી નાહર ત૨ફથી લાડુની અને શ્રી તેજકુમારજી દેસી ઈદોર (૯) શ્રી મોતીશાંતિલાલ બમ તરફથી સેવના પડિકાની ચંદ કચરાભાઈ ઈદર. લાણી થઈ. ૫૦૦ જેટલી સંખ્યા હાજર વિધિવિધાન શ્રી વેલજીભાઈ લીલાધર રહી હતી.
શાહે કરાવ્યા હતા, મહિધર પ્રસાદ ૪ અને

Page #1037

શેષ જિનાલયના ત્રણ એમ કુલ સાત જિન- પ્રત્યે સાચા આરાધક ભાઈઓને હૈયામાં દુ:ખ મંદિરોની જાહેરાત થઈ તે મહિધર પ્રાસા- રહ્યા કરે છે. તે દૂર થાય છે સારું તેવી દના નામ ૧ થી છગનલાલ જૈન ઇદેર ૨ ભાવના તેમની હોય છે રાજમલજી ગુગલીયા ઈ દર ૩ શ્રી ચંદ્રા
પ. પૂ આ. . શ્રી પ્રભાકર સૂરીશ્વરજી વતી બાબુભાર જવેરી ટ્રસ્ટ રનપુરી
* મ. સા. સંગમનેર પધાર્યા જાણવા મલ્યું મલાડ ૪ શ્રી નાથુલાલજી સકલેચા, શેષ
લગ્નાદિ પ્રસંગોમાં વરઘોડામાં યુવાન ભાઈજિનાલયના નામ ૧. શ્રી શાંતિલાલજી
ઓ-બેને સાથે દાંડીયા લેતા-દારૂખાનું બમ ૨. શ્રી બ પુલાલજી તેજરાજજી ડેસી
ફેડતા. આ અંગે પૂજ્યશ્રીની નિશ્રામાં સંઘની ૩. શ્રી જ્ઞાનચંદજી તારાચંદજી કુટુંબ હતી,
મીટીગ બેલાવી સંઘે નીચે મુજબ ઠરાવ વિશાળ મંડપમાં ૨૫૦૦ ઉપર જનસંખ્યાની
જેઠ સુ. ૧૦ ના પસાર કર્યો હતે. વચ્ચે મંત્રોચા - પૂર્વક નવે શિલાઓનું
સર્વાનુમતે ઠરાવ સ્થાપન પૂ આ. ભ.ની નિશ્રામાં થયું હતું. ઉત્સાહ અને હ ઈદોર માટે આ ભવ્ય
આજથી લગ્નાદિ વ્યવહારિક પ્રસંગમાં પ્રસંગ અપૂર્વ હતે. મુરબ્બીઓ શ્રી નગીન- કેઈએ પણ દાંડીયા રમવા નહિ અને ફટાકડા દાસ કે ઠારી, બી શિખરચંદજી નાગરી શ્રી ફેડવા નહિ. બહાર ગામથી જાન માનમલજી તાડ શ્રી ન થુલાલજી સકલેચા આવે તેમને પણ અહિંથી જાન લઈને વિ નું ટ્રસ્ટ તરફથી સન્માન થયું હતું. બહારગામ જાય ત્યારે તેઓએ પણ ઉપરોકત ટ્રસ્ટીઓ કાર્યકરે યુવાનો પરિશ્રમ જોરદાર ઠરાવને અમલ ચુસ્ત પણે કરવાનો છે. હતે દરેક કાર્ડ વ્યવસ્થિત અને સમયસર જ્યાં આવું બનતું હોય ત્યાં સંઘે એ થયા હતા. શ્રી શાંતિકુમારજી બમ તથા શ્રી જાગૃત બની ઠરાવ કરી સુધારે કરવો જરૂરી તેજકુમારછ ડેરી તરફથી વિશાળ સમુદાયને લાગે છે. સાધર્મિક વાત્સલ્ય હતું. ઈદોર માટે જ
૬ ઠ્ઠા વર્ષના શુભેચ્છકેને નહિ પરંતુ માળવા દેશ માટે આ એક ભવ્ય તીર્થ આકાર ઈ રહ્યું છે તેને સૌને મન
છઠ્ઠા વર્ષના જૈન શાસન શુભેચ્છકેને ખૂબ આનંદ અને પ્રસન્નતા હતી.
નમ્રતાથી જણાવવાનું જે સાતમા વર્ષના
શુભેચ્છક અગર લવાજમ આવશે તે અંક સંગમનેર ન સંઘમાં અગત્યનો
ચાલુ રહેશે નહિતર ૪૭–૪૮ અંક પછીથી સુધારે
તેમને અંક બંધ થશે. માટે વહેલાસર વિશ્વની અ દર પ્રથમ સ્થાન ધરાવતું શુભેચ્છક કે લવાજમની રકમ મેકલી આપવી. જૈનશાસન અને તેની આરાધના પ્રભાવના, સુરક્ષા-સંવર્ધન કરતો જેન સંઘ અજોડ છે. પરંતુ કેટલીક ર કેટલીક ખોટી વાતે- સૂચનાઃ હવે પછીને અંક સાતમા બેટી રીતરસ અંદર પ્રવેશ કરીને બેટી વર્ષમાં પ્રવેશ પ્રસંગે વિશેષાંક તરીકે ગરબડ ઉભી રે છે. આવી બેટી વાતે તા. ૨૩-૮-૯૪ ના પ્રસિદ્ધ થશે.

Page #1038
Regd. No. G. SEN 84 શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) - *පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපා ' સ્વ, પ.પૂ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદવિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ || oooooooooooooooooooo * 0 રઢ કેદીને જેલ ગમે છે તેમ તમને સંસાર પ્રમાદ ગમે છે. જ 0 સંસારના સુખમાં લીન તે બધા દયાપાત્ર છે. તેની તે દયા જ કરવા જેવી છે હે છે. કેમકે સુખની ભાવનાના વેગે એવા એવા પાપ કરશે અને એવા દુઃખમાં 0 તું પડશે જેનું વર્ણન થઈ શકે નહિ. * ધર્માત્મા અઢાર દેષને વૈર હોય, કાઢવા મહેનત કરનારે હય, વીતરાગ થવાની છે છે દરિછાવાળો હોય. વીતરાગ થાય એટલે અઢારે દોષ જાય! છે . સુખે છે અને સુખે મરે તે સાતિને સ્વામી બને. જે અવસરે જે અવસ્થા હોય છે તેમાં મજેથી જીવવું અને કઈ પાપ ન કરવું તે સુખે જીવ્યું કહેવાય. આવી તે રીતે સુખેથી જીવે તે જ સુખેથી મરી શકે. 0 કર્મને માનનારો કદિ પા૫ ઝાઝા કરે નહિ. છે . કમને સમજી જાય, કર્મ પર ગુસ્સો આવે તે આત્મા ડાહ્યા થાય. 0 તમને આબરૂ કરતાં ય પૈસે વધારે કિંમતી લાગે છે. કેમકે કમને શત્રુ તરીકે છે ઓળખતા જ નથી. 0 0 કર્મથી ગભરાય તે જ ધર્મ પામે. 0 દુનિયાના સુખ માટે મેજ મજા માટે નવપદની આરાધના કરનાર પાપ જ કરે છે. 0 જે લોકે દુન્યવી સુખમાં મૂઝાયા કરે અને દુખથી ગભરાયા કરે તેને તે નવ-d 0 પદનું આલંબન મળે જ નહિ. છે . સંસાર છે તેમાં શું ન થાય તે કહેવાય નહિ ક્ષણમાં સુખ અને ક્ષણમાં દુખ તે ઉં સુખમાં કે દુઃખમાં મૂંઝાય તે ધર્મનું શરણ લઇ શકતું નથી, 1 સુખથી આઘા રહેવું અને દુઃખ વેઠવા તૈયાર રહેવું તેનું નામ સાધુપણું ! છે સુખ-દુખ અને સમકિતના વૈરી છે. ર૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦e જૈન શાસન અઠવાડિક માલિક શ્રી મહાવીર શાસન પ્રકાશન મંદિર ટ્રસ્ટ(લા ખાબાવળ) - c/o. શ્રુત જ્ઞાન ભવન 45, દિગ્વિજય પ્લેટ-જામનગર વતી તંત્રી, મુદ્રક, પ્રકાશક સુરેશ કે શેઠે સુરેશ પ્રિન્ટરીમાં છાપીને વઢવાણ શહેર (સૌરાષ્ટ્ર)થી પ્રસિદ્ધ કર્યું છે : 24546 0පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප