Book Title: Pandav Charitra Granth
Author(s): Shravak Bhimsinh Manek
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005367/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pAMDavacaritra graMtha. maladhArI mahA paMDita zrI devaprabhasUriviracita nI saMskRta bhASAmAM lokabaddha cha jarI bhASAmAM bhASAMtara karI, jinavamavalaMbI sarva sajjanonA hitane artha, - zA. bhImasiMha mANake, chapAvI prasiddha kare che. muMbaI madhe, yuniyana premamAM huAnAbhAI rUstamajI rANInAe choko che. tavata 934 nA 4 suddha 2 vAra seme d0 3 jI mAhe juna sana 878 A pustaka saMbaMdhI sarva haka svAdhIna rAkhyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ka S SOcha40 7 09041che 3 jIjI hatI - aNi patraka jIjI/00S09/09 SEEMESSESSESSElllSES hA. zrI jinavarane namana kari, mAMguM manathI ema; jJAnavRddhi je jana cahe, ka vRddha te tema. harita chaMda. pAMDava caritra pavitra rUDo graMtha jaga vikhyAta che, zrI deva prabhasUrI racita semi prakhyAta te kari teha gurjara vANimAM karavo siddha badhA le, evI karIne cAhamaja AjJA karI jeNe bhale. evA atI gaMbhIra mananA dhIra narasI zeka che, karAvani nAyakanA suputra pavitra jenI Tha che; e zeTha kezavajItaNA guNanAM vakhANa huM zuM karuM, yaza jehane saghale prasiddha thaela te matimAM dharuM. ati zaiDha buddhi pratApa moTo rAjayamAna suzobhatA, tejazvi tema thazavi jeha dhanADhya ca na kSobhatA; ati puNya dAna kare sahI jina dharmane dIpAvavA, kari janma javAmAM saphala ujavala kIrti zubha bhAvavA. 4. tribhaMgI chaMda. je ati rUpALA, guNa maNimALA, sajajana zALAmAM zobhe; mana udArabhArI, paropakArI, duHkha prahArI nija mobhe; naranAyaka pere, nAyaka ghere, jamyA che re A gamAM; kezavajI sukhakara kula dIpakavara, dharma dhuraMdhara, bhavamagamAM, 5 jika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ki 2800 3800 38869998 0 4 h`ng dAna amAna nidAna kare, abhimAna dhare manamAM na lagAre; prema sadA jinadharmaviSe, nitane sukarma kare suvicAre; brAta samAna svadharma cahe, vali mAta paDe jina ANa saMbhAre; jJAtiviSe paNa prIya ghaNA tyama anyapumAna cahe ati pyAre. 6, dUmilA siMhAvalokana. jagamAM bhadhi bhAMti suzAMti ladhA, na rahyA kadi pApa mahA davamAM; darazAMtaka jIvananI para je, dara cahine vaze bhavamAM; bhava haraka jJAnati kare, na dhare riti ajJANI mA ravi teja pa pa para che, e che ke kRtya sahu lavamAM 7 --- gIti aM. jJAna vRddhi karavAnI, nizidina.manamAMhi cAha che jene; eha prayatna karacAthI, dIpaka jina ANanA kahuM ene. janma dhara jagamAM te, saphala tha kRtya eha zubha kIdhe; dhanya dhanya kezavajI, zeTha kharA jana bhakitane lIdhe. pUrva je bhUpa thayA, jina zraddhAvAna zreNikakhya ghaNAM; tema zAlibhadAdika, zrAvakanI para ehamAM na mA." putra temanA narasI, zeTha te paNa ghaNA guNe garavA; jJAna vRddhine kAje, temaja jina dharma vRddhine karavA. tana surUpa mane karUNA, jana samUhamAM vakhANavA jevA; jJAna vRddhi IcchAthI, khare badhAthI zreTa kA evA. evuM jANi karuM huM, arpaNa A graMtha premathI tene; gurjara bhASAMtaranI, ati utkaMThA kharI thaI jene. * sUrya caMda jyAM sUdhI, samasta va akhaMDa A jagamAM; raho kIrti tyAM sudhI e suta ne tAtanI kharA magamAM. kiMI800 800 800 800 800 800 800 800 & 268806 Jhao Soche , 0 0000S 0S 0S 0Sg 00000 che 00 77age (9) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. A, suSTimAM sarva padArtho pravAha rUpe kAlanA prabhAkarI cUnAdhikatA paNe pravarte che, evuM A sarvajJa kathanathI ane vidajajanonA anubhavathI siddha thAya che. eka samayamAM je padArtha, sarvotkRSTa to ) sthitine pAmIne, evI yogyatAmAM AvI gayo hoya che, te samayamAM tenI tulanA karanAra che (bIjo koI padArtha malato ja na hoya, arthAta anupameya hoya. teja padArtha, kAlAMtare evIto che 0 kaniSTa sthitimAM AvI jAya che, tenI pUrvanI atyuttama sthiti viSe smaraNa karatAM paNa Azcarya che thAya, evo adbhuta kAlane prabhAva che enuM udAharaNa jotAM, purAtana jaina paMDitonuM pAMDitya ane & Adhunika jaina paMDitonuM pAMDitya spaSTa darzAvI diye che. jemAM purAtana jaina paMDitoe racelA graMthonI kAra upara lakSa detAM hareka sujJa jananuM mana AnaMdane pAme che, tema hAlanA samayamAM tavA pAMDityano va atyaMtabhAva joIne teonuM mana zoka paNa pAme che. kemake tevA graMthonI hAla racanA thavI to eka zuM kare rahI, paNa teono yathArtha marma samajavo paNa hAlanA samayamAM durghaTa thaI paDe che. te che pUrvAcArya racita aneka graMthonA viSayo jevA uparathI, tathA hAlamAM A pAMDava caritranuM bhAna (. pAMtara karatAM mane spaSTa jaNAI AvyuM che. A "pAMDava caritra devaprabhasUrinuM raceluM che. te AcArya harSa purIya gacchanA hatA, te evA to vidAna hatA ke, jenI tulanA ati nAmAMkti jagata prasiddha paMDita vinA bIjA koI sAdhAraNa che purUSanI sAthe thAya nahI, emanI A graMtha rUpa ukti uparathI spaSTa jaNAI Ave che ke, e mahA SEB buddhimAna hatA ane mRta jJAnanA samudra hatA, eTale emanI pUrva thaI gayelA ati utkRSTa ) paMDito jeo vartamAna yuta jJAnanA pAraMgata athavA madhya varta kahevAyA che temanA racelA - gaNita graMthamAMnA pAMDityanI sAthe ghaNuM aMse emanuM pAMDitya tulanA kare che. tethI e paNa vartaSLI mAna mRta jJAnanA pAraMgata athavA madhyakti hatA ema mAnavAmAM kaI doSa nathI, e AcArya, () zabda zAstramAM evA te pravINa hatA ke ati vakhaNAyelA paMDitanI paMkitamAM keTaleka aMze e te prathama mAnya karavA yogya che. emaNe A "pAMDava caritra" nAmaka graMthanI evI te sArI racanA karI che ke, pUrva thaI gayelA kavionA racelA kAvyonI kIrtinA prakAza rUpa caMdraprabhAnI upara jANe e sUrya prabhA ja prakAza thaI hoyanI? e paMDita sAhita zAstramAM atyaMta nipuNa hatA, kemake A caritramAM kAvya saMbaMdhI zabda, artha, rasa tathA alaMkArAdikanI sArI prauDhI batAvI che. A graMthamAM pada lAlityatA, artha gauravatA, rasa paNa rIti tathA alaMkAra racanA prakAra 2) evA te uttama rIte darzAvela che ke, enA bhoktAne sAnaMdAzcarya thayAvinA rahetuM nathI; temaja che. che kaINQra DerI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jinadhamAMbhilASI zuddha zraddhAvAna, samyaphadakI, vivekI sajajananA manane AnaMda utpanna kare che SS nArA kathA prasaMgatargata vairAgya, nIti tathA satyapratijJA pramukha paramArtha sAdhaka padArthonuM guMthana ja ghaNIja sArI rIte kareluM che, bahudhA sarva prakAranA manuSyanA manane raMjana karavAne tathA temane vyava( hArika sanmArgamAM pravartAvavAne jevA viSayo joye tevA sarva prakAranA viSayono A caritra rUpa ko graMthamAM samAveza karelo che tethI A graMtha sarvopayogI che. " A graMtha jainadharma saMbaMdhI vyAvahArika tathA pAramArthika ratnonI khANa che. jinadharmAvalaMbI janonA manarUpI cAtakone AlhAda karavAne caMdramA samAna che. ajJAnarUpI aMdhakArane nAza che karavAne sUrya samAna che, bhavabhramaNarUpa roganI nivRtti karavAne amodha vaidya che, AnaMdarUpa dugdhanA AsvAdananI IcchA dhAraNa karanArA adhikArIone to jANe kAma dhenuja hoyanI? evo che. A graMthamAM zrI nemizvara bhagavAna, balabhada, vAsudeva je zrIkRSNa, prativiSaNu je jarAsaMdha, pAMDava, kaurava, bhISmapitAmaha, karNa, droNAcArya ane kRpAcAryAdika aneka vIrapurUSonAM caritra che AvI gayelAM che. teonI kathArUpa amRtanI dhArAnuM pAna karatAM koIpaNa manuSyanA kAnane tRpti te thAya nahIM yadyapi triSaSThi zilAkA purUSa caritra tathA pratyeka tIrthaMkarAdikanA jUdA jUdA caritro Sche tathA zatruMjyamAhAbhya vigere aneka graMtho keTalAeka mahAna paMDitoe pUrve karela che, tenA aMtaragata AmA AvelA keTalAka mahAna purUSonAM caritra AvI gayelAM che, te paNa ati mane- 9 raka che; tathApi A AcArye caritra thanAdika karavAnI evI to zailI karI che ke, jANe puna: puna: zravaNadika kAja karIe, kadApi tRpti thAya ja nahIM. e graMthamAM zloka racanA paNa evI utkRSTa karI che ke, tevI bIje dekANe kavacita dIThamAM Avaze. ghaNo artha thoDA zabdomAM goThavIne potAnA abhiNita viSayanuM evuM te prakaTIkaraNa kareluM che ke, tevI racanA sAkSAta vidhithI paNa thavI durlabha thAya. adhika zuM kaha! A graMthanI ane A graMtha kattanI jeTalI prasaMzA kariye va teTalI thoDI kahevAya. paNa mArI eTalI buddhikyAMthI?ke huM eo viSe yathArtha guNa pramukhanuM varNana che karI zakIe to je yathArtha marmajJa hoya teja varNana karI zake. meM to A graMtha tathA graMtha kartAnI che kIrtinuM varNana jeTaluM karavuM joIe tenuM eka lakSAMsa paNa karyuM nathI. A graMtha racanAra AcArya jema A "pAMDava caritranI racanA atyutkRSTa karI che, tema emaNe je bIjA graMtho racyA che te jotAMpaNa badhA ekethI surasa dIThamAM Ave che. A graMthakartAnI hatI 9) gurU paraMparAnAM nAma A graMtha kartAe pote ja A graMthanA aMtamAM ANyAM che, te uparathI spaSTa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 jaNAya che ke, emanI gurU paraMparAnI zreNI upara mahAvidvAno ane zuddha mArgonusArIoeMja ArohaNa kareluM che mATe e graMthakartA ane graMtha, sarva samyakakI suddha zraddhAvAna purUSane mAnya che emAM saMzaya nathI. A graMtha mUla saMskRta bhASAnA padyamAM che, te hamaNAM samayAnusAre sarvane upayogI thAya nahIM ) ema jANIne, samayasUcaka guNajJa zeTha kezavajI nAyaka tathA temanA suputra ciraMjIvI zeTha narasIbhAI karAvajI jemane A graMtha arpaNa karavAmAM Avyo che temanA AzathI meM gujarAtI bhASAmAM , bhASAntara karIne chapAvyuM che. te sarva jinadharmAvalaMbI bhAIone svadharma bhAva vRddhikAraka tathA dharma, ] che, artha, kAma ane mokSa e cAra padArthone devAvAlo thAo. tathA sarva sajajanone huM vInaMti karUM chuM CS ke A graMthanuM avalokana kare ane tenA zubha phalane pAmo (astu) bhImasiMha mANaka. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - athavA zrI pAMDavarAtriAnukramaNikA 6 A 1 prathama sargamAM pAMDavonA pUrvaja je saMtanuM pramukha rAjAo thayA temanuM varNana karyuM che. 1 thI 45 sudhI. 2 dvitIya sargamAM kRSNa janma, nemi janma, dvArakAM sthApana ane yudhiSThirane janma ItyAdikanuM varNana karavuM che . - 46 thI 75 3 tRtIya sargamAM lIma, duryodhanAdikanAM janma varNana ane sarva kumAranAM kalA paNa - sudarzananAM varNana karAya che ... * 75 thI 105 suda 4 caturtha sargamAM drapadI svayaMvaranuM savistara varNana karavuM che e 105 thI 122 5 paMcama sargamAM arjunanuM tIrthayAtrA varNana ane yudhiSThirano rAjyAbhiSeka kahyo che . 122 thI 144 6 para sargamAM nalarAjAnuM AkhyAna, ane pAMDavonuM kauravonI sAthe vRta varNana karAyuM che. 145 thI ra07 sudho. 7 sama sargaviSe lAkSAgRhaviDaMbana, ane bhIme karelA bakAsurano vadha varNana kare che. 207 thI 243 sudhI. 8 aThThama sargamAM kirAtArjanIya yuddha, talatAla vadha ne kamalAharaNa e caritranAM varNana karayAM che." * 244 thI 275 sudhI. 9 navama sargamAM duryodhanamecana ane kRtya, upadrava nivRttInAM varNana karelAM che . ra75 thI ra96 sudhI. 10 dazama sargamAM virATa nagaranevize avasthAna ane gegrahanuM varNana karavuM che. ra97 thI 327 sudhI. G11 ekAdaza sargamAM drapada purohita evA je saMya, tenAM ane zrIkRSNanAM dUtatva va- rNana karayAM che. " >> 328 thI 354 sudhI. thI 12 dizasargamAMsamaka dUtAgamanane pAMDavoe yuddha karavA sArU prayANa karavuM tenuM varNana karyuM che. 355 thI 390 sudhI. S13 tradaza sargamAM ravo ane pAMDavonuM yuddha varNana karavuM che 391 thI 478 sudhI. 14 caturdaza samAM jarAsaMdha vadhanuM varNana karyuM che. " >> 478 thI 5002 sudhI. % 15 paMcadaza sargamAM bhISma svargArohaNanuM varNana kareluM che . 502 thI 511 sudhI. SLo 16 Diza sargamAM zrImannemInAtha vivAhepakrama ane kevala jJAnano varNana kare che. * 511 thI 136 sudhI, 17 sapradeza sargamAM draupadInuM dhAtakI khaMthI pratyAharaNa ne dvArakA nagarInuM dAha kathana karavuM che *. 537 thI 563 sudhI, 18 aSTAdaza sargamAM baladeva ravargagamana, neminAtha tirvANuM ane pAMDava rAjarthInA nivaNa varNana karayAM che 563 thI 584 sudhI. tyAra pachI graMtha kartAnI gurU paraMtarA varNana karelI che . 585 thI 588 sudhI, Iti pAMDava caritrAnukramaNikA samApta *********** che ka 18%) helI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI paMpamebhyo namaH | atha zrI malladhArI devaprabhasUrikata pAMDavacaritranuM bhASAMtara prAraMbhaH prathama sarga. graMthakartAe AdyamAM cAra tIrthakaronuM maMgalAcaraNa karavuM che te AvI rIte - prathama zrI rUSabhadeva bhagavAna viSe maMgalAcaraNa anuSTup vRttam zriyaM vizvavayatrANa, niSNoH muSNAtu vaH prbhuH|| phAMkaH jrAhata, zrImannAImAmuvaH | 1 | artha.. svarga mRtyu tathA pAtALa e traNa lokanuM rakSaNa karavA viSe je ati catura che, sarva prANIone sukhanA karanArA che, jemanAM kamaLanA jevAM netra che, ane je zrImannAbhirAjAnA gRhane viSe utpanna thayA che evA (zrIrUSabhadeva svAmI AdyatIrthakara) prabhu tamArI lakSmInI te puSTatA karo. # 1 - A padyamAM graMthakartAe A rahasya rAkhyuM che-Adya tIrthaMkara zrIrUSabhadeva bhagavAna CE sarva samRddhie karI yukta hatA, temanI pAse jANe graMthakartA evI prArthanA kare che ke, sarva nidhana para mazrita prANIonI vyavahArika ane pAramArthika pramukha sarva prakAranI lakSmInI vRddhi thAya tema karo. ahIM koI AzaMkA kare ke, bIjI badhI rItanI prArthanAne mUkI daIne mAtra lakSmInI 7) puSTi karavAnI prArthanA karavAnuM kAraNa zuM? ene javAba e ke, badhA padArthono lakSmIne viSe vasa ( samAveza thAya che. enuM varNana zAstrone viSe ghaNuM karyuM che te jANI levuM. vaLI ethI zrI II AdinAtha bhagavaMta pote sarva lamIe karI saMpanna hatA ema paNa sUcana karca che, kemake, je che pote je padArthanI saMpattivAna hoya tenI pAse te padArthanA dAnanI prArthanA karAya che evo sA- 4 dhAraNa niyama che. arthAt zrInAbhirAjAnA grahane viSe janma dhAraNa karavuM che tethI aihika lakSmInI sImAvAna che, tathA tIrthakara hovAthI pAramArthika lakSmInI paNa sImAvALA che, ema spaSTa siddha thAya che. e stavanAtmaka maMgalAcaraNa che ane "puMDarIkAkSa e padavaDe zrIbhaSS) vAnanAM netrane kamalonI upamA dIdhI che, tethI upamA alaMkAra jANI levo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjA zlokamAM bAvIsamAM tIrthakara zrI neminAtha bhagavAna viSe maMgalAcaraNa. anudu vRttam puNyaprasUtiH nimaH, pAtu vo dezanA gavI // ghAsaH smarAdayo yasyAH, kSIraM mokSasukhaM punH||2|| artha. kAma tathA krodhAdika nAnA prakAranuM je maharAjAnuM sainya che te ja samasta taNarUpa ghAsa jeno cAre che, je mokSa sukharUpa dUdhane denArI che, ane jethI puNyarUpa vAcharUnI utpatti thAya che, evI zrI neminAtha bhagavAnanI dazanArUpa je gAI te tamAruM rakSaNa kare. ra II A padyamAM A rahasya che--kAma tathA krodhAdika je moharAjane parivAra che teno nAza thayA vinA mokSasukhanI prApti thatI nathI kemake, kAmAdika jIvane baMdharUpa hovAthI atyaMta Sii duHkharUpa che, ane te kAmAdika sarva baMdhanA nArArUpa je mokSa che te atyaMta sukharUpa che te ) atyaMta duHkhano nAza ane atyaMta sukhanI prApti jethI thAya tenA jevo jIvane rakSaNa karatA bIjo koI padArtha kahevAya nahI evo padArtha eka bedha sivAya bIjo koI nathI e dezanA paNa kahevAya che, e dezanAthI sarva pApono kSaya thAya che ane puNyanI utpatti thAya che. dezanA che ka sAdhAraNa mANasanA mukhathI utpanna thaelI nahIM paNa sAkSAta zrI nemIzvara bhagavAnanA mukhA raviMdathI utpanna thaI che. ene gAIrUpa kahevAnuM kAraNa e ke, te game tevA padArthane bhakSaNa ) karIne paNa potAnA AzrItane sAruM dUdha Ape che tema e dezanA je che te paNa kahelA nA padArthone nAza karIne zreSTa mokSasukhane Ape che. A padyamAM paNa stavanAtmakaja maMgalAcaraNa che; ane rUpakAlaMkAra che. te Ama: dezanA rUpa gAI, kAmAdika ghAsa puNyarUpa vAcharU ane mokSasukharUpa dUdha kahyuM che. triIjA lokamAM nevImAM tIrthakara zrI pArzvanAtha bhagavAna viSe maMgalAcaraNa, anuSTup vRttam pArzvanAthaH savaH pAyA, yadaMgayutisAgare // pravAlakaMdalAyaMte, phnnirtnprbhaaNkuraaH||3|| jema samudane viSe paravALAnI apharo camaki rahe che, tema jenA zarIranA tejarUpa samu- damAM sapanA maNiratnanA kiraNo zobhI rahyA che evA je zrI pArzvanAtha bhagavAna che te tamArI to 7) rakSA karo. 3 . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A padyamAM A rahasya che. samudanuM pANI yadyapi zveta hoya che tathApita dUrathI kALA ja varNa jevuM dekhAya che. tenA koI kinArA pramukha sthaLamAM jyAM pravALA utpanna thAya che tyAM te re che. pravALAnA aMkonuM pratibiMba te pANImAM paDyAthI kaIka rAtA raMgavALuM pANI dIAmAM Ave che A - ne te pANInI sAthe halAyamAna hovAthI camaka mAre che tema zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM zarIra koDa zyAmavarNa che temanA zarIranI jAlanA upadavathI rakSA karavA sArU zrIdharaNuMda dave nAgarUpa dhAraNa (D' karIne mastaka upara sAta kaNo dharI rAkhI che te samaye zrI pArzvanAthanA zyAma zarIranA zyAma che che teja Upara te nAganA kaNomAMnI rakta maNIonI kAMtinI kiraNone calakATa thato hato. ) che. emAM evuM sUcana karaDyuM che ke, zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM zarIra yadyapi zyAma hatuM tathApi tene ja Sche teja eTalo hato ke temAM sarpanA maNionuM pratibiMba paDatuM hatuM. eTaluM teja tIrthakara padanA che prabhAvathI hatuM. A padyamAM paNa stavanAtmakaja maMgalAcaraNa che emAM dRSTAMtAlaMkAra che te AvI ja rItaH- jema paravALAnA aMko samudamAM camake che tema nAgamaNinA kiraNo zrI pArzvanAtha ko9) bhagavAnanA zarIranA tejamAM camakI rahyA che. cothA lokamAM covIzamAM zrI mahAvIra svAmI viSe maMgalAcaraNa anuSTup vRttam jayati vaImAnasya, jitdNbholivaibhvaaH|| mohAMdhatamasadhvaMsa, helayaH satvakelayaH // 4 // artha. jeoe vajanA sAmarthyane chati lIdhuM che, ane je meharUpa mahA aMdhakArano nAza karavAne saryo jevI che evI zrIvarlaeNmAna svAmInI satvaguNa yukta je kriyAo che te jyane pAmo. | 4 || A padyamAM A rahasya che-jayArathI zrI mahAvIra svAmIe cAritra lIdhuM tyArathI te che. mokSagamana paryaMta saMsArI jIvonuM uddhAraNa karavAne arthe je je temanA zarIra pramukhavaDe kri- 1) yAo thaI che te vajathI paNa vadhAre sAmarthyavAna che eTale vaja eka zatrunA zarIrano nAza kare che 2 ne A pratyeka kriyArUpa vaja agaNita karma zatruono nAza karanAra che. ethI ja vaMjanA sAma- rara ne jItI lIdhuM ema kahyuM che ane vajanuM kRtya tamo guNa mayI che ane A kriyArUpa vajanAM ja katyo satva guNamayI che. vaLI e pratyeka kelirUpa kRtya te pratyeka sUryarUpa che. jema sUryanA to 9) udayathI niHzeSa aMdhakArane nAza thAya che tema e pratyeka zubhakRtyarUpa sUryanA prakAzathI moharUpa che 929 ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAaMdhakArane nAza thAya che evI je zrI vIra bhagavAnanI kelIo che te sadA sarvadA jyavAna che, Sche vatte arthAta jina zAsananI hameza vRddhi thAo. A padyamAM paNa stavanAtmaka maMgalAcaraNa ? che che. ahIM saMbaMdhotizayokita alaMkAra che te Ama -vaja ane kelione saMbaMdha nahI chatAM che. paraspara saMbaMdha varNana karIne kelInuM mahatva darzAvyuM che. artha kathAraMbha. ( pAMDavonuM caritra je parama pavitra che te huM kahuM chuM jenuM zravaNa kacAthI lokamAM hitopade. ) zArtha thAya che. pAMDavonA caritranuM je varNana karavuM te kAma atikaThaNa che, mATe kyAM pAMDavonuM caritra ane kyAM huM jabuddhi! jema pAMgaLo mANaza merUparvatanI zikhara para caDavAnI IcchA kare tema huM mUrkha e pAMDava caritranuM varNana karavAnI IcchA karuM chuM. topaNa jema vAyunI zakitathI A pRthvI paranI dhULa UDIne AkAzane viSe jAya che tema pAMDavonA pratApanI AkarSaNazaktithI mAruM to mana prerita thayuM thayuM te castrinuM varNana karavAne ugavAna thAya che. A bharata kSetrane viSe jenA mahAbhyanI zImA nathI, sarva rAjAonuM AdyasthAna, ( sarva tIrthakaromAM prathama tIrthakara, evA je zrIkRSabhadeva bhagavAna te zrInAbhirAjanA gRhane viSe ( utpanna thayA. emane eka putro thayA teomAM kura nAme eka putra hato. jenA nAmathI lo pRthvI upara kurukSetra Aja divasa paryaMta vikhyAta che. te kurUne putra hasti evA nAme mahA ) dAnazUra thayo. e hasti rAjAnI rAjadhAnI hastinApurI hatI. je hajI kAyama che ne te Aje dilhI evA nAme oLakhAya che. e nagarInuM nAma te rAjAnA nAmathI ja paDayuM che. e hastinApurIne viSe je pANIno pravAha cAlato hato te jANe rAhanA bhayathI badhA caMdramA ta ekaThA thaI nAzI AvIne e pANInA pravAharUpaja thayA hoyanI! athAta te pANI ati svaccha hatuM. e nagarIne pharato eka killo hato ane te killAne pharatI eka khAI hatI te khAImAM je pANuM bharyuM hatuM te evuM to nirmala hatuM ke temAM te killAnuM pratibiMba arIzAmAM I dekhAya tema dekhAtuM hatuM te jANe te khAInA pANImAM potAnI suMdaratAja jeto hoyanI! ane ? thata killo ati ramaNIya hato ane te khAI paNa ati sArI hatI. e hastirAjAnA vaMzarUpa samudamAM kaustubhamaNi jevA stutipAtra ane mahA tejazavI lakSAvadhi rAjAo utpanna thayA. ema krame karI jene bIjA sarva sAmaMta rAjao jItyA, jeno cakravarti jevo teja hatuM ane E prathvIne viSe jaNe ija avatAra dhAraNa kara hoyanI! e anaMtavIrya nAmano rAjA utpanna karo ) thaze. e anaMtavIrya rAjAne putra kRtavIrya nAme rAjA thayo. e rAjanI bAhunuM bala aivuM ( khy khy Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM 5) hatuM ke te koIthI jItI zakAya nahI e na denAro evo hato ke yAcakane eka vakhata te dAna S: malyuM to tene bIjIvAra koIne yAcanA karavAnI apekSA rahetI nahIM. kRtavIryano putra subUma e thaze. e rAjA cakravarti thayuM. e rAjA e tejasvI hato ke tenI zabe paNa koI joI sake I nahI. e rAjAe jamadagninA putra parazurAmanI sAthe yuddha karyuM hatuM. evA asaMkhya rAjA e kulamAM thaI gayA pachI saMtanu nAme rAjA utpanna thayo. e rAjA mahA zAMta vRttivALa, ati tejasvI, tathA brahmAnA jevo pratApI thayo. jeNe anyAyanA che aMze mUlasahita chedIne nyAyarUpa vRkSanuM poSaNa karyuM ane sarva rAjAomAM upamAna bhUta thayela. , che e rAjAnI prajA paNa ati catura ne sArAsAra samajhanArI buddhivALI hatI. dharma artha ane 7 kAma e trivarga karI sahita hatI. e rAja ati pavitra, vivekI tathA sarva vyasanathI rahita chatAM , tene hamezA eka mRgayA ramavAnuM vyasana paDI gayuM hatuM. koIeka samaye saMtanu rAjA pApabuddhine vaza thayo thako potAnA badhA amAM je ati capala azva hato tenI upara ArUDha thaIne vanamAM mRgayA ramavA nIsarI paDaze. te vanamAM keTaleka 1. dUra gayA pachI eka suMdara hariNI haraNanuM joDuM vinoda sahita nRtya karatuM hatuM, temAMnI hariNie AI che te rAjAne joyuM tethI saMtApa pAmIne te nAzavA mAMDI. tenI pAchaLa hariNa paNa nAzavA lAgyo. e ( tenuM zarIra kAMika zithila hovAthI dhaNuM UtAvaLe doDI zake nahIM te paNa jeTaluM tenAthI banyuM (teTaluM doDIne te hariNInI pAchaLa kUdatI kUdato te hariNInI sAthe eka bAgamAM che. te ) ke bAga ati suMdara tathA ramaNIya hato. te bAgamAM te hariNu ekAeka guma thaI gayo te joIne ja SNa rAjAe tenI Upara je bANa tAkyuM hatuM te pAchuM kheMcI laIne te te bAgamAM pharavA lAge che? tyAM eka ati vizALa ane divya bhuvana tenA jevAmAM AvyuM. tyAre manamAM vismaya pAmyo che ane te AvAzanI apUrva racanA nirakhato te rAja aMdara cAlyo. jevA sAta galAM aMdara 9) gayo ke eka suMdarI adbhuta rUpanI tenA nirakhavAmAM AvI. rAjAne AvatA joI te suMdarIe che ( UThIne tenI AgatA svAgatA karavA mAMDI; ane Asana para besavA kahyuM ItyAdika ghaNA prakAre che te satkAra karIne te suMdarI potAnI sApara jaI beThI. te vakhate te suMdara strInI mukhamuddA evI ) ke dIDamAM AvatI hatI ke, tenA hadayarUpa pRthvIne viSe premarUpa vRkSane aMkura utpanna thaIne jANe mukha dvata SE uparanA be gALe rUpa pallava kahADa hoyanI? evuM ati suzobhita suMdara strInuM suMdara vadana vi- 2 lAsI jananAM manane haraNa kare emAM zuM kahevuM? evI apUrva rUpavALI strIne sanmukha beThelI joIne saMtanu rAja tenI pAse gayo ane pUchavA lAgyo ke he prabhAtanA prallita kamalanA jevuM A paNa tAruM sukomaLa zarIra, zreTa sugaMdhika kamalanA jevuM vAsita kayA bhAgyazALI daMpatinA udarathI utpanna the Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayuM che? tuM yovanamada yukta chatAM namrapada grahaNa karIne AnaMda sahita suMdara vadana kamaLa vikAzita rasa abhIpsita 1856ra citta haraNa karanArI evI huM strI tuM koNa che? kayA rAjAnI kuMvarI che? ItyAdika rAjAnAM vacano zAMbhaLI tathA teno abhiprAya jANIne pAse sakhI UbhI hatI tene zAna karI eTale te kholavA lAgI, eka ratnapura nAmanA nagarano jantu nAme vidyAdharono rAjA che tenI A pavitrAMgI gaMgA nAmanI putrI che. te rAjA eka samaye A suMdara kanyAne potAnI godamAM leine kheTho hato. vAtsalyatAne lIdhe kAMI lAlana pAlana karatAM te kholavA lAgyo ke, putrI tArUM alaukika anUpa rUpa joine tAro pati kevo zodhavo? te viSe mane vicAra thaI paDyo che, tyAre have tuMja kahe ke tane kahevA patinI IcchA che? tyAre A kanyA bolI ke, he pitA, jo rUpavAna hoine mArUM kahyu na mAne tevA patine huM zuM karU! mATe je mArI AjJAne ullaMdhana karyuM nahI tevA patinI mane IcchA che. evAM potAnI kanyAnAM vacana zAMbhaLI ane dRDha nizcaya jANIne keTalAeka mahAsvarUpavAna purUSo teDAvyA; ane anukrame te pratyekane potAnI kanyAne paraNavAnuM kahyuM, paNa temanI sAthe te sarata karavA mAMDI. e zarata koI kabUla kare nahI. kemake, strInA kahyAmAM rahevuM ne jema te kahe tema karavuM e purUSane yogya nathI evuM vicArI te sarva purUSo e vAtano tiraskAra karavA lAgyA; ane te kanyAne paraNavAnuM badhA nA kahevA lAgyA. te sAMbhaLIne A kanyA ati nirAza thaI ane manamAM ghaNo khedya karavA lAgI. pachI potAnA manano manortha sidda karavA sArU eNe vrata dhAraNa karavAnI IcchA karI. keTalAeka divaza pachI eka bina ArAdhanA rUpa evA vratane dhAraNa karaco ke te cAraNazramaNa muni vinA khIjAne dhAraNa karavo ati durlabha thAya te vratamAM dusaina prakAza thavAthI koI vidhu AvI prApta thAya evA bhayathI te vizathI A AzramamAM AvI rahIne zrI jinezvaranI pUjA karatI khehIche. eNma zrI jinezvaranI pUjA karatAM ghaNAM varSa vItyAM tyAre ta pUjA Aja saphaLa thaIche kemake, gaI kAla dineja A khAIno pitA jahu rAjA atre AvI kahI gayoche ke, he bhade, teM dhAraNa karelA zubha vratanA mahAtmyathI tAro manortha pUrNa thavAnI saMdhi AvIche. AvatI kAle acAnaka eka haNi tathA hariNInA joDAnI pAchaLa lAgIne ati vege hastinApurano sAMtanu rAja atre Avaze te tAro aMgIkAra karaze. arthAt te tAro UtAra thaze. evAM vacana jyArathI ame zAMbhalyAM tyArathI banne jaNayo A mahela Upara caDhIne tamArA AvavAno paMtha nihAlatI beThI chee. eTalAmAM Apa AvyA tethI amAro manortha pUrNa thayo evo amAro dRDha nizcaya thaI cUkoche. evAM te pavitrAMgI gaMgAnI sakhInAM vacano 1. IcchA karanAra. ra. bhamA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zAMbhaLIne te vidyAdhara rAjakumArIne sAMtanu rAjA kahe che ke, he mRgalocanI, A samaye pelo maga che, Sii pazu mATe bahu upakArI thayo che ane teNe ja mane A tuja sarikhI kumudAkSInuM darzana karAvyuM che ja che ema mAnavuM che. A jagatamAM sarva loko lakSmI prAptinI cAhanA kare che paNa mArAM bhAgya huM zA vakhANuM ke tuM ApoApa lakSmI mArI cAhanA kare che. priya, tAro birUda huM ati Adara ko yukata mAnya karuM chuM. mArA aMtaHkaraNanA bhAva pramANe tArAM vacana mane evAM hitakAraka lAgaze ke, ( jema rogInA rogane zAMtI karanAra vaidyano bodha ke priyakara lAge. tenI paThe jANI levuM. ane ) tArAM vacananuM koI vakhate paNa ullaMdhana karanAra nathI. kadAca devayoge je tema banI jAya te ) eka tAre mane tyAga karavArUpa daMDa karavo. evAM harSamaya rAjA vacana kaheto hato tevAmAM tenI ja SNa pachavADe rahI gayeluM satya paNa tyAM AvI pahocyuM ane potAnI putrIne jovAne mATe te vidyAdhara para rAjA jahu paNa AvI pahoMcyo. potAnA pitAne Avato joI lajita thaI thakI Asana upa rathI UThI UbhI thaI ane potAnI priya sakhIne tenA mukhAre e sarva vRttAMtathI potAnA 9) pitAne jANa karavA kahyuM. te pramANe te sakhIe sarva vRttAMta jahu rAjAne kahI zabhaLAvyuM tethI te rAjA praphullita thaIne tathA bannenI anya prItinuM avalokana karIne tyAMja moTA - che tsavathI teone vivAha karo. evI rIte te gaMgA suMdarInuM pANigrahaNa karIne zAMtanuM rAja che che potAnA sainyasahita pAcho hastinApura AvI pahoto. divasAnadivasa te banne strI purUSanI to che. prItimAM vRddhi thatI cAlI; tathA ati premapUrvaka saMsAranAM sukha bhogavavAM lAgyAM. ema ghaNA divasa atyAnaMde vilAsa karatAM gaMgA suMdarI garbhavatI thaI garbhadhAraNa karavAthI Gra tenuM rUpa tejomaya dIvA lAgyuM. tejasvI sUryanA karatAM paNa tenI adhika dedIpyamAna kAMti dIzavA lAgI. tenA esamayanA apUrva tejane lIdhe jeNe sumerU parvata ladhu kaMduka thaI gayo hoyanI!evuM bhAsavA lAgyuM. samudra goSpada sarakho tene disavA lAgyo ema karatAM pUrA divase 1 zubha muharte teNe eka putrane janma Apyo. te e te tejavI utpanna thayo ke, anya rUpa- 0 vAna purUSonA teja tenA teja pAze pratyakSa citravata jaNAvA lAgyA. tenA janmane lIdhe sarva ja cheprajAne evo te AnaMda thayo ke gharabAra tyAgI moja mAravA nagara bahAra nIkaLI paDyA. jethI te nagara badhuM zUnya dIsavA lAgyuM. te gaMgAnA putranuM nAma, sarva arthajJa saMtanu rAjAe gAMgeya 3 evuM rAkhyuM koieka samayane viSe mRgayA ramavAmAM jenI gADha prIti che, evA saMtanuM rAjane mRgayA ramavA javA tatpara thaelo jANI hAtha joDIne ati namratAthI gaMgA kahevA lAgI ke, he prajAne Sii vallabha, prajAnA vizrAmarUpa, namra, vivekI ane sarva zubhaguNa saMpanna prANapati, A samayamAM A- have chag QSeka karo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che panI tulyanA karanAre pRthvIpara anya bhUSa koNa che? bIjo koI paNa nathI Apa utkaTa rUpa ne SvAna, kalAvAna, ane mahA catura cho. evA aneka atyuttama guNothI bharapUra chatAM jema caMdramAne ? kalaMka che tema Apane viSe. paNa eka mUmayA karavAnuM kalaMka che. tene tyAga karavo joIe che. je pazuoe nirbhaya sthaLa jANIne vanane viSe vAsa karelo che, evA niraparAdhI mRgane mAravAthI avazya pApa lAge che. vaLI rAjAne sanAtana evo dharma che ke, jeNe aparAdha karo hoya tene zAzana karavuM, ane je niraparAdhI hoya tenuM pAlana karavuM tema na karatAM ulaTuM niraparAdhI chavane mAravuM te ApattinuM kAraNa che. Apa te yathArtha nyAyanA jANanAra cho ke hiMsAnuM phaLa narakanI prApti che. mATe he prANavallabha, pavitra nAtha, A je mRgayA ramavAne vyAdhano dharma che S: teno tyAga karIne svadharma yukta karma karavAmAM pravRtta thAo. e mArI prArthanA avazya mAnya che karavI joIze. Apa mArI pAse vacane baMdhAyelA che. mATe te tamArAthI koI prakAre Uadhana thaI zakaze nahI tema chatAM e mArI prArthanA amAnya karaze to ApanA vacanane bhaMga thaze ane TTa) mArA hRdayamAM kheda thaze. have je yogya hoya te karo. evAM potAnI gaMgA rANInA vacana ( ( zAMbhaLIne rAjA kAMIka pazcAttApa yukta thaI bolyo ke he bhade, e tAro bodha atyuttama che ane te (t, vaLI huM e saghaLuM jANuM chuM, ke emAM amita pApa che. paNa zuM karUNA e vyasana mane duraccheda ) (i) che eTale keme karatAM mUkAI zakAtuM nathI. yadyapi Aja divasa sudhI te potAnI pratijJA pUrNa ] karavAnuM prayatna karyuM nahotuM te Aje sarvane sukhakara dharUpa vacanAmRta vaDe pUrNa karavAno udyoga che kare te mane avazya mAnya karavuM joye che ane tArI sAthanI pUrvanI pratijJA paNa mane sArI rIte yAda che, tathApi te pratijJA mAruM A durvyasana ullaMghana karAve che. evI rIte vacana kahI ane pratijJAnuM ullaMghana karIne rAja mRgayA ramavA nIkaLI paDyo. pratijJAnAnuM apamAna thavAthI gara 8 gAne dhaNuM mAThuM lAgyuM. tethI ati pazcAttApa pAmI, potAnA putrane laIne potAnA pitAnA 7) ratnapura nAmanA nagaramAM jaI mAhiriye raI ane tyAM potAnA priya putranuM pAlaNa poSaNa karavA hae mAMDavuM. paNa zaMtanu rAja mRgayA karIne potAne ghera AvI jue che te potAnI prANa priyA strI nija bhuvanane viSe nathI. ema jANIne tyAMnA dAsa dAsI vagerene pUchavA lAge tyAre temaNe kahyuM ke, Apa mRgayAne vAste vanamAM jatAMja rANI sAheba svaputrane sAthe laIne potAnA pitAnA nagara tarapha jatAM rahyAM. evAM vacano te parijanonA mukhethI sAMbhaLIne rAja ati ze- ra kAtara thaye. ane nirAza thaIne potAnI zayyA Upara jaI sUto. te bichAnuM ati komala chatA che tene te kAMTAnA bichAnA jevuM bhAsavA lAgyuM. nidrA AvavAnAM ghaNAM prayatno kare che paNa ciMtAM hatAM rUpa zakaya te nidAne pAroja AvavA zAnI diye kahyuM ke "vinAnunt pluM nig" haze Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tenI pa rAjane thayuM ane jema samudane viSe tage Upara tage AvyA jAya che, tema rAjanA je S mananAM zekarUpa samudramAM potAnI pyArI strI ane prANapriya putra saMbaMdhI smaraNarUpanAnA prakAranA ? saMkalpa tathA vikalparUpa taraMge UThI rahyA che, are! mArA sukumAra lADakavAyA putranAM hAsyayukata mukhanuM darzana thatAMja mane brahmAnaMda jevuM sukha thatuM hatuM. tene ekAekI viyoga thaI gaye. 5 have huM zuM karuM! jenI vedanA kRti te jANe madanAvRtti ja hoyanI! jotAM ja jonAranuM mana haraNa che karI liye. teno viraha have huM kema sahana karI zakaze. eTaluM ja nahI paNa adhUrAmAM pUruM vaLI mArI prANavallabhA paNa mane mUkI gaInA! ahA! enuM eka eka zubha lakSaNa jANe amUlya ratnaja hoyanI! zreTa pativratAomAM paNa je prathama gaNanA karavA yogya, evI strI ratnanuM vacana meM vyasanane vaza thaIne amAnya karyuM. eTaluM ja nahI paNa meM mAruM vacana paNa khoyuM. tethI ja A pazcAttAparUpa samudramAM bUDI rahyo chuM. evA putra ane priya strInA sAmaTA viyogarUpI ake brimAM rAjanuM mana tathA tana dadha thavA lAgyuM. ema keTalAeka divasa sUdhI rAjA zekamAM ze- no 9) kamaja magna rahyo ane vyasana vagere badhuM bhUlI gayo. eka samaye pUrvanI paThe pApabuddhi utpanna hi (" thaI tethI vyasanane AdhIna thaye thako teNe mRgayA karavAnuM zarU karyuM. kahyuM che ke "jyAre mANasa che vyasanane vaza thAya che tyAre sarva sukha duHkha vagere bhUlI jAya che. tema rAjA paNa sarva bhUli ) gayo. eka divase eka pAradhI AvIne rAjane kahevA lAgyo ke, he rAjana, nadIkinArAne najIka to eka vana che, te AjakAla mRgayA karavAne vAste sAruM ThekANuM che, mATe tyAM je Apa padhAre te ApanuM mana prasanna thayA vinA kadI rahevAnuM nathI. kemake tyAM agaNita magalAo niHzaMkapaNe vicarcA kare che. te vanapazuo evA to matta thayA che ke, jeonA gharaghara zabdothI AkhuM vana gAjI rahyuM che. e vanamAM citrakA (vAva) pazue sUkara pazuo, (ka) ghaNA vicarI rahyA che, temaja vanamahI (vanamAM pahADAnA jevA jAnavaro thAya che te) baporanA samaye pANImAM paDIne krIDAo karaDyA kare che. mATe e vana mAyA karavAmAM ghaNuM sAruM che, evAM te vyAdhinAM vacano sAMbhaLIne tathA tene te vana dekhADavA potAnI sAthe laIne rAjA potAnA keTalAeka mA- I ST | sahita te tarapha cAlyo; thoDA vakhatamAM te saMketa karelA vanamAM AvI pahote. pachI te vananI cotarapha pAsa nakhAvyo, ane dhanunA TarNatkAra karavAnI mANasone AjJA karI, sIkhelA magalAnI pAchaLa sIkhelA kUtarAne mUkyA, teo te mRgalAnI pAchaLa doDavA S lAgyA; pitAnI sAthenA svAse ghoDAne doDAvavA lAgyA. evA kRtyane lIdhe vananA jana2 vAge jayAM tyAM nAcavA lAgyA; paNa nAzIne jAya kyAM jyAM jAya tyAM pelo phAsa ADe Ave tethI ati vyAkula thayA ane te jAlamAM paDavA lAgyA. mRgalA bicArA moTA moTA chala haya - > K ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI bhayabhIta thayA thakA kUdatI kUdatA nAzavA mAMDayA. jyAre koI rasto maLe nahI tethI te ja SNa phAsamAM aTakI paDe. sasalA potAnA prANa rakSaNArthe doDatA doDatA saMtAvAnI gA zodhatA phare A paNa Akhara nAIlAja thaine te phazAmAM sapaDAI javA lAgyA. moTA moTA vana hastio che. mahA bhayane pAmIne kAramI cIro pADavA lAgyA. keTalAeka magalAo vRkSonI kuMjamAM bharAI ) beThA. keTalAeka vanapahADAo pANImAMja chapavA lAgyA. ziyALiyA prANata jANIne ati gAza pAmavA lAgyA. tarasa jAtanA prANuo bhayabhIta thaI daze dizA tarapha uchALA mAravA lAgyA. zarabha (aSTApada) pakSI potAnA AgaLA cAra hAtha jamIna Upara TekI pAchaLA cAra (1) paga saMkocI rAkhI jema UMcA nIzAnapara tephanA moracA mAMDelA hoya tema thaI bairya dharIne jyAM tyAM beThelA che te jaNe te vana prANIone zairya detA hoyanI! athavA potAnuM zaurya batAvatA ja hoyanI! kezarI siMho potAnA gaLAnA ghATA keza UbhA karIne jANe te rAjAnI sAme yuddha karavAja che. 2. taiyAra thayA hoyanI! evI rIte rAjAe te AkhuM vana khaLabhaLAvI nAkhyuM te vakhate maMdara parvatathI 45) samudra maMthana thavAnI paThe bhAsavA lAgyuM. eTalAmAM acAnaka eka dizA taraphathI zabda thayuM ke he rAjana, A kAma karavuM tene yogya nathI mATe ema nA kara. evo zabda zAMbhaLatAMja te dizA tarapha juve che te eka puSTa zarIra yukta kAmadeva samAna suMdara tarUNa purUSa dIThamAM Avyo; teNe che potAnA hAthamAM dhanuSyane dhAraNa karyuM che, tethI evo che ke jANe e vananuM rakSaNa karavAne chearthe sAkSAta dhanurveda mUrtimAna thaine Avyo hoyanI. tene rAjaH-(potAnA mAnathI kahevA lAgyo ke) A jaMgalamAM pharanArA harine huM zikAra 5 karuM chuM, te eTakAva karavAnI tane zuM garaja che? tarUNa purUSa he mahAbhAgyavAna rAjA, A vananAM prANIo evAM che ke jeone bhayanI te khabaraja nathI, ane te paNa koIne bhaya athavA upadava karatA nathI. evAM nizaMka UI tathA niraparAdhI vanaprANIone mAravAne tame egya nathI. kemake, tamArA jevA zreSTha purUSa te che evA prANIonuM rakSaNa kare che. jema ApaNe jIva ApaNane priya che tema sarva prANIone to piota potAne jIva priya che; mATe potAnA jIvanI peThe sarva jIvonI rakSA karavI joye che. evo purUSa mAtrano sAdhAraNa dharma che tene tyAga karavo na joye. - rAjA-tyAre bhagayA zabdanA arthanI tane khabara ja nathI. jagatamAM be padArtho che eka sthAvara bIjA rAma. e banne padArtho UpagamAM lAvavA yogya che, tema karacAthI kAMI hiMsA kahevAya nahI. jema sthAvara padArtha Upara koI nizANa mAriye tema jaMgama padArtha upara nizaNa tA mAstramAM zuM hiMsA thAya che ke he bAlaka emAM hiMsA mAnanArA tame mUrkha cho. koI dhUrte che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zikAra karavAmAM pApa che ema samajhAvIne tane bharamAvyo jaNAya che tethI te A pramANe bake che. te SNa have tuM chAne mAne besI rahIne mArI zikAra karavAnI caturAI te che. sarva kSatriyone zikArUpa che? khela ati priya hoya che ane ethI paramAnaMda utpanna thAya che. tarUNa purUSa-(tiraskAra yukta) he rAjA, tamane dhanurdharano mithyA abhimAna che. je tamane jaMgama padArtho upara ja zikAra karavA zIkhavuM hoya te A sthaLa mUkI daIne bIje cheche. kANe jaI sIkho. pahelAM prANIone yukitathI gherI laine pachI teone mAravuM e to ghara kRtya che che, e kAMI mRgayA ramaNa kahevAya nahIM. je pazunI vanamAM sarva prakAre potAnA jIvanuM rakSaNa che. karavAnI chUTa hoya te ThekANe tamAruM cAturya pragaTa karavuM joye che. e pramANe teNe rAjAne ghaNuM che prakAre vA chatAM rAjA mAnatA nathI ama bhaNIne krodhe karI AMkha lAlacoLa karI ghaNA kaDavAM vacanathI pharI kahevA lAgyuM ke he nirdaya tane dhikkAra che. ane tArA A vRddha vayane paNa dhikkAra hI che. ATalAM badhAM varSa te pANImAM ghAlyAM jAya che. dhanudharI thaIne bacAra A niraparAdhI 15 che chane mAravA ke! e te vyAdhonuM kAma che te tane karavAnI zarama thatI nathI! tuM A vananA chei ja jIvonuM hRdaya bhedana karavAne tatpara thayo te bhaNiye mArAja hadayane bhedavA taiyAra thayo chuM ema je samajhuMchuM. tuM dharmane mUkI adharmamAM pravRtti karavA taiyAra thayo che tenuM phaLa tane hamaNuja maLaze ) evAM tiraskArayukta vacano bolIne ghaNuM cAlAkIthI eka bANa e to tAkIne mAra ke teNe rAjAnA rathanI vajA chedI nIce nAkhI dIdhI. teTalI ja vAra te rAjAne paNa bANa mAratAM che. lAgI hota paraMtu tema teNe karacuM nahIM, te evA vicArathI ke, eka sAdhAraNa sUkSma prANune mA- 1 SB ravuM paNa yogya nathI to sarvottama je manuSya prANI temAM vaLI pUthvIpati evAne ekadama vicAra te kahyA vinA mArI nAkhavuM mahA nirdayanuM kRtya che, mATe ema te sarvathA karavuM nahIM, paraMtu parA- ra kama te batAve che, ema jaNa dhanuSya Upara bANa cAvI svAmamoha maMtrano prayoga karI sArathIne mAra, tenA mArathI te mUchita thaIne paDI rahyo. e te tarUNa purUSane parAkrama joIne tathA tenA hAthathI potAne parAbhava thavA mAMDe ema jaNane rAjA mahA phodhamAM AvI gaye. tethI AMkhe lAlacaLa karI tenI upara ekadama agaNita bANonI vRddhi karavA maMDI gaye. te badhA bANene jema pavana vakSane jaDa mUlathI UkheDI nAkhI diye tema te mahA parAkramI tarUNa puruSa lIlA mAtramAM chedI nAkhavA lAgyo. evuM tenuM atula yuddha cAturya joIne jema ghaNA hache riyo eka siMhane gherI liye tema te rAjAnA mANasoe tene gherI lIdho. ane pratyeka mANasa thata potAnI zakita pramANe bANa mAravA maMDI gayA. evuM krUra ane adharma yuddha jeIne te tarUNa vAM purUSe manamAM vicAra karo ke AvA prasaMge kevaLa dayAne ja vaLagI nirUdyamI thaIne vaLa gamAvIza to Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ) prANa javAne samaya Avaze, mATe have pUrNa rIte kSatriyapaNAne aMgikAra karaze jeye che. e je SNe manamAM pAko saMketa karI mahA krodhamAM AvIne evuM to hasta kauzalya karyuM ke badhA yoddhAonA 7 hasta svastha thaI gayA ane te masta tarUNa purUSe samasta purUSane ghAyala karI nAkhyA. e tene ame baLavIrya joIne rAja ghaNuM kopAyamAna thaye. ane dAMta karaDIne mahA krodhanA ) AvezamAM AvIne dhanuSyamAM bANa cAvavA lAge che, eTalAmAM ati tvarAthI te parAkramI tarUNa re purUSe ati cAlAkIthI eka bANa mArIne tenA dhanuSyanI dorI toDI nAkhI, ema tenuM sAhasa kRtya joI jema siMhanA parAkramathI hAthI vyAkula thAya tema te zAMtanu rAjA vyAkula thayo. ane (1) potAno parAbhava thayo tethI kheda pAmIne phIko paDI gayo. e sarva khela gaMgA potAnA mahelamAM SNa ubhI ubhI jotI hatI. te ati kaleza vadhavAno samaya joIne tenuM nivAraNa karavA sArU pote 7 raNabhUmimAM AvIne potAnA chokarAne kahevA lAgI. gaMgA-tane eTale badhe abhimAna zAthI AvyuM ke, tArA pitAnI sAthe yuddha karavA je tatpara thayo che. putra-potAnI mAtuzrInAM vacana sAMbhaLIne te Azcarya pAmyo thako bolyo ke he mAche tAjI, ApaNe vanane viSe rahenArA che ne e to rAjA che tema chatAM e mAro pitA thAya che ja ema huM zA uparathI jANuM? - gaMgAe tAro pitA ja che; emAM saMzaya ANavAnuM kAraNa nathI. emanuM nAma zAMtanu che) che. emane prathamathI zikAra karavAnuM ati vyasana che. emanuM mana e vyasanane AdhIna thaI I gayuM che. e tAre janma thayA pachI eka vakhate huM gharamAM chatAM mRgayA ramavA javAne taiyAra thayA hatA tyAre meM ghaNI yutie karI samajhAvIne tema karavAnI manA karI chatAM emaNe mAruM kahevuM mAnyuM che nahI; tethI mane ghaNI rIza caDhI, te divasathI tane sAthe laIne mArA pitAne ghera AvI rahI chuM. AS zAstramAM paNa kahyuM che ke, "pati je strInuM rakSaNa kare nahI te strIe potAnA pitAnA ghera jaI rahevuM ja patra-he mAtuzrI, ucita karma karavAnuM mUkIne je anucita karma kare te kukama kahevAya, vaE - evA kukamI purUSane huM pitA kahevAnuM nathI. e to mAre kada zivU che kemake, meM rAtra divasa rakSaNa karIne jeonuM pAlaNa poSaNa karyuM che, tene je mAravA taiyAra thayo te pitA zAno. evAM 'S ghAtakI karmo karanArA pitA hoya ke pachI game te hoya tene zikSA kA vinA huM kadI rahenAra nathI. gaMgA(putrane ati krodhane vaza thaelo joI potAnA patinI pAze AvI hAtha je va 7) DIne ati namratA yukata kahevA lAgI ke,) he rAjana, Apane potAnA putranI upara nirdaya thavuM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e yogya nathI. AvuM bhayaMkara pitA putranuM yuddha joine maja strI jAtinuM dhairya rahetuM nathI, mATe te ke kadAca A bAlakane aparAdha thayo hoya te Apa kSamA karavA yogya che. evAM acAnaka potAnI priya patnI gaMgAnAM ati madhura vacano sAMbhaLIne pUrvanI badhI vAtanI smRtithI rAja stabdha thaI rahyo. pachI rathamAMthI nIce Utara. ane potAnI strI tathA putranI sAMbe nirakhI joI gadagada kaMTha thaI gayo, ne AMkhamAM premanAM AMzu AvavA lAgyAM. - thAyogya rIte potAnI patninuM AzvAsana karIne pote ja putranI pAse jvAnI IcchA kare che, eTale te chokaro paNa jANe gayo ne prathama poteja AvI dhanuSya nIce nAkhI daIpitAne malyo. ) bannene ati AnaMda utpanna thayo tethI haiyuM bharAI AvyuM. AMkhamAM premanAM AsuM AvI gayAM. pachI chokarAe pitAne namaskAra karyo. rAjAe chokarAne chAtI sarasa cAMpyo. te sa maye jema amRtanI vRSTithI deva prasanna thAya che tema potAnA chokarAne maLavAthI rAjA zAMta thayo. * pitA putrane paraspara prema joine gaMgAne je harSa utpanna thayuM. tenuM mukhathI varNana karavAne kadAca gaMgA pote paNa samartha thAya nahI to vakatA te kema varNana karI zake. mATe sujJa vAcakoe ene ( vicAra potAnA hRdayamAM karI levo. rAjA-pitAnA manahara putrane acAnaka saMyoga thayo te mahA puNyane prabhAva jANIne ( potAnI priya strIne pUchavA lAgyo ke, priyA, A alaukika rUpavAna putrane hajI mUcha paNa AvI nathI tethI pUrNa tarUNAvasthAne pAmyo nahI chatAM eNe je mane parAkrama batAvyo te joIne huM che visamayane pAchuM; ene joIne mane AzaMkA utpanna thAya che ke, enuM ATaluM nAnuM vaya chatAM A S: vanamAM kema Avyo; ATalo parAkramI kema thaya; ane enuM pratipAlana te kahevI rIte karyuM te kahe che? ' gaMgA--he rAja zAMbhaLo, jyAre e chokarAne teDIne mArA pitAne ghera AvI te divasathI mAMDI pAMca varSa to ene vidyAdharonA khoLAmAM ramatAM ramatAM gayAM che. te vakhate paNa enI evI kAMti hatI ke te vidyAdharonA chokarAomAMthI paNa judoja oLakhavAmAM Avato hato. pachI pavanavega nAmane eno mAmo je samagra vidyAmAM kuzaLa che te ene vidyA bhaNuMvavA lAgyo. enI buddhi ati capala hovAthI thoDA divasamAM saMpUrNa zAstro bharyo. temAM dhanurvidyA te evI bhaye ke ene gurU je pavanavega che te paNa ati Azcarya pAmavA lAgyo. SY evI rIte eNe e vidyAbhyAsa karo ke badhA vidyAdhara enI AgaLa tRNanI mAphaka de vAra khAvA lAgyA. mArA pitAne ghera e ati vinoda karavA lAgyo. baLa ane vidyAnA maTe karI uddhata thaye thako potAnA mAmAnA sarve kuTuMbIo sAthe laDAI karavA lAgyo. evA enA acATa karmane lIdhe rakhene koI meNuM mAre ke A kone chokaro che ne kone dukha diye che evA che ka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 thI bhayathI meM tyAM rahevuM sAruM vicAravuM nahI, ne chokaro Ave kajIAra hovAne lIdhe ene che SS sAthe laine jayAM ApanI sAthe mAruM pANigrahaNa thayuM hatuM tyAM AvIne rahI chuM. ne zrIjinezvaranI vAra che pUjA karaDyA karuM chuM. tyAM e putra cAraNabhramaNa munionI pAze dharmano upadeza sAMbhaLatAM zAM- ra bhaLatAM dayAdharmanI upara vizeSa prIti karavA lAgyo ane prANIonI thatI hiMsA zAMbhaLI - kokhamAMthI AMsu lAvI koIe niraparAdhI prANIone vadha kara nahI evI potAnI ANa manAvI. A aAvIza gAUnuM vana banAvIne temAM niraparAdhI prANuonuM pAlana karavA lAgyo che che. enA bhayane lIdhe koI pAradhI A jaMgalamAM AvI zakato nathI. A vanamAM ghaNA phara ) vAgha vagere hiMsaka prANIo rahe che, teo gau pramukha garIba prANuone koI vakhate paNa mAratA nathI. evo ahiMsA dharma aMhI eNe pravartAvyo che. e putranA pratApathI yamadUta paNa evA bihe che ke, koI paNa alpAyuSI thatuM nathI, mATe prANapati rAjA, e chokarAnA ahiMsA - tanuM tamane paNa sarva prakAre rakSaNa karavuM joye che. rAjA-pitAnI strInA mukhe putranuM vRttAMta zAMbhaLIne ati premanA AvezamAM AvI ' bolyo ke, he priya patnI, AjathI meM tAruM vacanathI sikArane tyAga karo ema samajha. mATe ) chehave A zreTa putrane laine mAre ghera cAla. tArA AvyAthI pharI mAruM bhAgya udaya thayuM ema huM ) n mAnIza ane tethI mArA gharanI atula bhA thaze. gaMgA--he svAmInAtha, have to mAruM mana ghaNuM dharmazata thayuM che, prathamanI peThe bhoganI taSNa mane nathI. mArI IcchA jinopAsanA karavAnI che. mATe huM rAja, A chokarAne laIne tame nagnamAM jAo ane pRthvInuM rAjya karaze. ema kahI putranI tarapha joI tene kahevA lAgI ke) he putra, have tuM tArA pitAnI sAthe jaIne manaIcchita sukha bhogava. Avo zatanuM sarakho pitA tAravinA bIjane maLavo durlabha che. temaja tArA jevo putra paNa saMtanuvinA bIjAne maLavo durlabha che. jema caMdamAM tenA budha nAmanA putra sahita le che tema tame paNa pitA putra (SP zebhAne pAmo evuM mAruM AzIrvacana che. gAMgeya--he mAtuzrI, jyArathI huM zuddhimAM Avyo chuM tyArathI tamArAvinA bIjA che. koIne jANatA nathImAruM mAtA pitA tameja cho. tamArI sevAvinA mAre eka divasa paNa SNa khAlI kema jAya! mATe huM prArthanA pUrvaka Apane vinaya karuM chuM ke tamArAM caraNa kamalathI mane dara cAra ja karavo na joye, ane e viyoga mArAthI sahana thavAnuM nathI. huM mama mAtuzrI kahIne kone na bolAvIza? ApanA darzana karyA vinA mArA hRdayamAM zAMti kema utpanna thaze? Apa parama to ) kRpALu chatAM maja niraparAdhI vatsa upara ATalI badhI nirdayatA kema karo cho? ema kahI page (e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caDI raDI paDeche te AMkhamAM AMzuno pravAha vahyA jAyache tene joI snehAkarNane lIdhe gaMgA paNa rodana karavA lAge che paNa vicAra Ave che tethI putrano hAtha jhAlI uThADI AMzu lUine) he putra, tArA jevA mahAparAkramI ane dhairyadhara suputrane AvI rIte snehane vaza thaI rahevuM yogya nathI. mArA udaramAMthI utpanna thayo chatAM Avo kAMyara krama thAya che? ame strI jAta paNa potAnuM mana vALavAne samartha haiye cheye to tuM purUSa chatAM kema potAnuM mana vALI zakato nathI? tuM AjJA pAlaka putra chatAM mArUM vacana ullaMdhana karavuM joItuM nathI. tArA pitAnuM vaya vR thayuM che te sAcuM joine jema temane sukha thAya tema karavuM joyeche. mAre have kevala dharmamAM prIti karavI che temAM vivra karavo tane yogya nathI, mATe tArA pitAnI sAthe jaine temane rAjyamAM sahAya kara. tArA jevA putra je vRddha pitAnI * sahAyatA na kare to bIjo koNa karaze? he putra, tArA pitAno tArA upara eTalo pyAra thaze ke, mane koI dahADo tuM yAda karIza nahI, e pramANe dhaNI yuktithI gaMgAe potAnA putra gAMgeyane odha karaco, topaNa snehanA prAbalyane lIdhe kAMI na kholatAM stabdha banI gayo. paraMtu pote jAte dhaNo buddhimAna tethI manamAM vicAra karIne mAtAnI AjJA mAnya kIdhI ane sASTAMga mAtuzrIne namaskAra karIne potAnA pitAnI sAthe vAne taiyAra thayo. te vakhate rAjA, harSI tathA zokanA taraMgorUpa deva tathA daityonA sainyamAM jANe sapaDAI gayo hoyanI! eTale putrAgamanajanya harSanA taraMgarUpa deva sainya potAnI tarapha kheMceche, ane strIviyoga janya zokanA taraMgarUpa daityasenya potAnI tarapha kheMceche, tethI pecamAM paDI gayA jevI mukhamudrA khanI gaI; ane evA mananA banne bhAva yukta putra tathA strInI sAMkhe prema dRSTithI jovA lAgyo. te samaye naeNtromAMthI harSe tathA zokAvyu nIkaLavAM lAgyAM. te khanne netro jANe harSa ane zokanuM rUpa dhAraNa karIne azrudvArA AnaMDha ane khedane darzAvatAM hoyanI? tene joine gaMgAne paNa ati du:kha thayuM paNa pAchuM manane vALIne putra ane patinuM sArI rIte samAdhAna karI vidyAya kara.. tene mAnya karIne te banne pitA putra potAnA nagaramAM AvyA. potAno putra ati sadguNI jANI zubha muhUrto joI nagar ANugArIne moTA mahotsava sahita tene yuvarAjya pada ApyuM. kahyuMche ke, "yogya ziSya athavA putranI prAptithI lakSmInI vRddhi thAya che, zAMtanu rAjAe potAnA putra gAMgeya Upara AkhA rAjyano kArabhAra nAkhI dIdhA pachI teNe khadhA zatruone jItIne potAnuM rAjya niSkaMTaka karavuM, tethI A moTuM rAjya koNa calAvaze evI je rAjAne ciMtA hatI te maTI gaI, ane potAnA putra upara dhaNo prasanna thayo. potAnA mAthA UparathI bhAra UtarI gayo tethI zAMtanu rAjA mahA AnaMda pAmIne putranI rakta laI pRthvI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 15 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA paryaTana karavA nIkalyo. pharatAM pharatAM yamunAne kinAre jaI pahoto. tyAM eka seDImAM eka ja S: manahara kanyA belI dIka tenuM aparva rUpa joIne rAjAnuM mana tenI upara ati Azata thayuM ? ane sarva aMgamAM kAma vyApI gayo. pachI tenI pAse jaIne pUchavA lAgyo ke, rAjA-he suMdarI, tuM konI chokarI che? tAruM nAma zuM che? ane mane tArI hoDImAM beza- koDa DIne pele pAra pahoMcADavAne tane kAMI harakta che? - nAvikanyA A yamunAne kinAre rahenAra eka mAchInA saradAranI huM kanyA chuM. mAruM nAma satyavatI che. mAre pitA je mane AjJA Ape te huM A hoDImAM besADIne tamane pahele pAra pahocADuM. kemake, huM pitAnI AjJAnuM ullaMdhana karatI nathI. evAM te nAvika kanyAnAM vacana sAMbhaLIne te nItimAna zAMtanu rAjA tenA pitAnI pAze ? tenI yAcanA karavAne gayo. te nAvike rAjAne joIne teno ghaNo satkAra karo ane bolyo ke, nAvika-he rAjana, ApanA darzanathI mane ghaNo AnaMda thayo che. have A dAsane 5) kAMI sevA karavAnI AjJA karo. rAjA-tamArI putrI satyavatIne paraNavAnI huM cAhanA karuM chuM, te mArI IcchA pUrNa karavI joye. nAvika-he deva, ApanA jevA yAcakane koNa nA kahenAre che? huM ApanI yAcanA ( mAnya karavAne rAjI chuM. paraMtu e vAta mArA hAthamAM nathI. mArI putrIe svayaMvara varavAne ) nizcaya kare che mATe tenI upara mArI sattA nathI. bIjI aDacaNa e che ke, ApanA putra gAM- ) geyanI kIrti AkhA jagatamAM vikhyAta thaI che, tathA teNe ghaNuM zatruo jItyA che. evA ke putrane mUkIne mArI chokarIne je putra thAya tene tamArAthI rAjya apAya nahI. e kAraNathI huM to mArI putrIne duHkhI karavA cAhata nathI. rAjanA janAnAmAM ja rahevuM te baMdIkhAnAnI mAphaka che. vaLI rAjane paraNIne tene piTathI putranI utpatti thaI chatAM te putra je rAjaya bhogavavA yogya na thayo to te maMda bhAgiNuM strIne te putra prAptithI tathA sajAne paraNavAthI paNa zuM phaLa thAya? mArI putrInA peTe je putra thAya to tene rAjyapada prApti to thAya ja nahI, mATe he rAjA, tame mArI Upara kRpA karI koI bIjI kanyAne zodha karo, ApanA jevA paththI patine koInA ja A kahenAra nathI. game teTalI kanyA maLI zakaze. A prasaMge muja garIba upara kSamA karavI joye che. ke rAjae nAvikanAM evAM vacana sAMbhaLIne jema dhanurdharane potAnuM nizANu cukavAthI kheda thAya tema potAnA manamAM ghaNo kheda karo. ane potAnI prathamanI yAcanA nisphaLa thaI tethI ati dukhita thayo. pachI manamAM vicAra karavA lAgyo ke nAvike je vAta kahI te badhI sAcI che. 5) kemake, enI dIkarIno dIkaro rAjagAdI na pAme che ane te paraNAvavAnuM phaLa zuM! ane jema va G Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. AkAzane prakAza karavAne savinA bIjo koI samartha nathI. temaja mAruM rAjya saMbhALavAmAM gAM geyavinA bIjo koI samartha nathI. evo kalAnidhi putra chatAM mArAthI bIjA rAjya kema athAya? e badhAM kAraNo chatAM e nAvika kanyA upara mAruM mana ghaNuM Azata thayuM che tenuM have zuM karavuM? e prabala IcchAne lIdhe huM evA saMkaTamAM paDyo chuM ke, have bIjuM kAMI sUjhatuM nathI. ko. che e pramANe vicAra karatAM jema vAgha zikAra karavA nIkaLelo hoya tene zikAra nahI maLavAthI ni- 9 rAza thAya che; te pramANe nirAsa thaIne te zAMtanu rAjA potAnA nagara pratye A. paNa ja potA ne saMkalpa niSphaLa gayAthI aharniza ati ciMtAtura ane mahA vihala mane potAnA ma- 2) che. helamAM rahevA lAgyo. ema keTalAka divaso gayA pachI gAMgeye potAnA pitAnuM mukha svAna na ST thaeluM joyuM, tethI te potAnA manamAM vicAra karavA lAgyuM ke, huM kAMI bhUlI gayo chuM ke koI pura ke bIjA parijane temanI AjJAnuM ullaMdhana karavuM che? ke mArI mAtuzrInuM emane smaraNa thayuM che? che jethI rAjAne eze phIko mAlama paDe che. e vAtanI mane khabara kema paDaze? jo huM pote pUchIza cho to mane sAcI vAta kahenAra nathI. mATe emanI sAthe aharniza pharanArA pradhAnane pUchavAthI I' e vRttAMta jANyAmAM Avaze, ne pachI je mArAthI prayatna thAya te karavuM joye che; kemake, pitAnI ! ja IcchA pUrNa karavI e putranI pharaja che. evI rIte vicAra karI ekAMtamAM pradhAnane pachavA lAge che che tyAre te pradhAne sarva hakIkta tene kahI. te sAMbhaLI laIne tarata tyAMthI nIkaLIne te nAvikanI | pAse gayo ane tene kahevA lAgyuM. gAMgeya--he bhAgyazALI nAvika, rAjA zAMtanu koInI pAze yAcanA karavA jAya nahI tema chatAM tArI pAse teNe karelI yAcanAno te bhaMga kare te sAruM karaDyuM nahI. nAvika-(ati prasanna thaIne kahe che, he rAjaputra, tamArA tIrtharUpa je zAMtanu rAjA, temanI yAcanAno bhaMga karavAnuM kAraNa A che-zono pota potAnAM banAva hoto nathI e duniyAne sAdhAraNa niyama che. tema thavAthI putrIne duHkhanI prApti thAya. vaLI jene prathama eka strI putravatI hoya tene dIkarI devI te kAma kharekharuM dIkarIne kuvAmAM nAkhavA jevuM che thAya che. tame emanI prathama strInA putra cho. mATe tamArAthI ene hareka prakAranI pIDA thAya che. che te te enAthI sahana thAya nahIM. jema je vanamAM siMha jAgrata hoya te vanamAM hariNe nirbhaya- SNa paNe rahI zake nahI. tema tame chatAM mArI chokarI ke tenI prajAne koI prakAre sukha thavAno saM che. bhava na thAya. tamAruM evuM sAmarthya che ke koI daridI upara kRpA karaze to te kSaNamAM dhanADhya thaI jAya. ne koIdhanADhyaupara kopa karaze to te palavAramAM darIdI banI jAya, evI rIte sarva pracho jAnuM hita tathA anahita karavAnuM jema tamArA hAthamAM che temaja mArI putrI tathA tenA udarathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 utpanna thaelI prajA te bhalene sArI hoya topaNa tenuM sArUM ane narazuM karavuM tepaNa tamArAja hAthamAM hovAthI te janmasudhI parAdhIna rahe tethI tene kadI sukha thanAra nathI. ulaTuM vapattimAM nAkhavA jevuM thAya. jema moTI nadI samudavanA bIjA koine maLI zake nahI tema rAjya lakSmI tamAvinA khojAne malavAno saMbhavaja nathI. jema caMdramA AkAza sthaLa mUkIne pAtALamAM jAyaja nahI, tema rAjya saMpatti tamane mUkIne khIjAnA hAthamAM janAra nathI, tamArA sunItipaNAne lIdhe prajAnI jeTalI tamArA upara prIti che teTalI bIjA koInA upara paNa thanAra nathI. e badhAM kAraNono vicAra karatAM mArI putrInI saMtatine rAjya lakSmI koI kAle paNa prApta thAya nahI, tyAre putrI ApavI te zA sArU! vaLI mArI putrI upara mANe ati pyAra che, tene Akho janma sudhI mahA kalezamAM nAkhuM to tethI mane maraNa tulya du:kha thAya. ane te khaTakuM mArA aMta:karaNamAMthI koI kAle paNa jAya nahI. (evo vRttAMta te nAvikanA mukhathI zAMbhaLI) gAMgeya he prArabdhavAna, evo vicAra karatAM tame moTI bhUla karocho. evo tuccha vicAra tamAre kannunya nathI. amArA kula zAMkhe tamAre jovuM joyeche. bIjA kulanI cAla UparathI amArA kula viSe vicAra karavo yogya nathI. jema rAsanI tathA kAgaDAnI kharAkharI thAya nahI, tema kuvaMzanA rAjyavaMzIonI tathA anya rAjyavaMzIonI khAmI thAya nahI, kuvaMzamAM koI strIe potAnI zokayane koI prakAre du:kha dIdhuM evuM Aja divasasudhI mArA zAMbhaLavAmAM AvyuM nathI, tema bIjA koinAM paNa zAMbhaLavAmAM AvyuM nahI hoya. mArA pitAnA sAthe tamArI chokarI satyavatInuM lagna thayAthI te mArI gaMgA mAtuzrI tulya thaI cakI ema mane mAnavuM joyeche, mArI mAtuzrI gaMgAnI sAthe mAro eTalo adhika saMbaMdha rahyo ke tenA udarathI janma dhAraNa karaDyo che. paNa pitAnI tarapha dRSTi karatAM bannenI sAthe sarakho saMbaMdha kahevAya. mArA pitAnI je satyavatI upara adhika prIti thaze to te mane mArI gaMgA mAtuzrI karatAM paNa adhika mAnavI joyeche. kemake, mAtR saMbaMdha karatAM pitR saMbaMdha adhika hoyache, evuM zAstranuM vacana che. mATe mArA pitA sAthe e saMbaMdha thaI gayA pachI je satyavatInA uddI koI putranI utpatti thAya to te mAre sago bhrAtaja mAnavo joyeche. ane te samayane paNa mAre dhanya mAnavo joyeche ke je samayane viSe mArI dRSTi vaDe huM bIjA bhAIne jo evo divasa koI mahA bhAgya zALIneja prApta thAya. huM pratijJA pUrvaka kahuMchuM ke tamArI putranuM mArA pitAnI sAthe dAMpatya saMbaMdha thayA pachI tene huM mArI mAtuzrI karatAM paNa adhika mAnanAra chuM, eTaluMja nahI paNa mAtuzrI karatAM vadhAre sukha ApIza. mArA pitAne bIjI strI karavAno abhiprAya eja che ke jema e cAvinA ratha zobhato nathI tema be putrovinA mane zobhA nathI; mATe bIje putra thAya to huM * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainlibrary.cfgg Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 chapAI jha paNa saMtuSTa thAUM ne mAre vaDIla putra je gAMgeya te paNa sabhrAtA thAya. evI rIte te duHkhita thayo thako A kArya karavAne tatpara thayo che. mATe e zubhakArya karavAmAM tamAre koI paNa pUrvavata zaMkA ANAvI nahI joye. rAjya maLavA viSe je tamane meTI zaMkA che te viSe Aje tamArI pAze evI pratijJA karuM chuM ke, je satyavatIne putra thAya te khacita rAjya padavI tene ja maLaze. to bIjAne sarvathA maLanAra nathI. ane toja huM zAMtanu rAja kharo putra ke je satyavatInA udarathI ja utpanna thaelA mArA bIjA bhAInuM rakSaNa mArA hAthamAM dhanuSya bANa laIne kapha. mArA pitA ' che ne satyavatInI prApti thavAthI temane je prasannatA thaze tethI huM ema samajI ke mane daivaja pra- ) che. sanna thayo. tethI mane samagra pRthvInuM rAjya maLyuM. evAM gAMgeyanAM gaMbhIra udAra vacane sAMbhaLavAne devoe paNa potAnAM vimAne ubhA rAkhyAM; ane ekAgra citta zAMbhaLavA lAgyA. to mANasanuM mana raMjana thAya temAM zuM kahevuM! pelo satyavatIne pitA lobhane vaza thayo thako vismayane pAmyo. ane gAMgeyanA bolavA upara vizvAza 5 rAkhIne bolavA lAgyo - nAvika-he rAjaputra, tame dhanya cho. kemake, tame ghaNA pitA bhakata cho. pitAnI Upara thI evIja putranI prIti hovI joye che. tamane potAnA pitAnuM rAjya prApta thayuM chatAM tenI paravA ) ' rAkhatA nathI, e moTo guNa kahevAya. kemake, rAjya meLavavAne vAste keTalAeka rAjapu mahA 7) pApanuM AcaraNa kare che. evuM rAjya maLyuM chatAM teno anAdara karIne pitAne sukha thavAno prayatna ) karo cho, mATe tame saMpurUSomAM gaNanA karavA lAyaka cho. tame vAta kahI te badhI sAcI che, te Sche temAM kAMI paNa kutarko karavA joItA nathI. te paNa mAro abhiprAya Ama che ke, tamArI prajAne che che ane mArI dIkarIne prajA thAya tene banavAnuM nathI. tame pote jevA zakitamAna che, tevI ja tamArI ja praja thavAne paNa saMbhava che, kemake putra te pitAnA jevo ja thAya che. te e mahA zUravIra tamArA ha) jevoja putra utpanna thayAthI te potAnI marajI pramANe game tema karI zake. jema siMhane putra 8) siMhanA jevoja parAkramI hoya che, tema tamAro chokaro tamArA jevo thAya temAM saMzaya zuM evA che che siMhanA kumAronI AgaLa mArI chokarInA chokarAnuM zuM cAlanAra che. je paNa huM sArI rIte ja- ) huM chuM, ke tamArI saMtati paNa tamArA jevI zubha guNa sahita hovI joye ane tenAthI anyAya thaSNa nAra nathI, paNa kAlanuM mAhAtma moTuM che, koI vakhate sArA mANasanI buddhimAM paNa phera paDI che che jAya che ne tenAthI arthano anartha thAya che. temAM koI vakhate tene rAjya haraNa karavAnI IcchA thAya te eka kSaNavAramAM laIlie. ane tenI sAme mArA daihitranI alpa zaktinuM zuM jora 5) cAle! ItyAdika vAtane vicAra karatAM tamArA pitAne mArI putrI ApavAnI utkaMdha thatI nathI. huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * gAMgeyae tamAro abhiprAya katakarUpa che. temAM huM pratijJA pUrvaka khaMDana karUMchuM te tame tene zAMbhaLe, ane (AkAza tarapha joIne) he deva tame paNa sAMbhaLe. kemake, A vAtamAM tamane huM ? sAkSI rAkhuM chuM. AjathI huM pApa vachanAno tyAga karuM chuM. ne je vratanA AcaraNathI svarga tathA mokSanI prApti thAya che, evA brahmacarya vratane huM AjathI dhAraNa karuM chuM. jethI mArA pitAnI IcchA karNa thaze, (nAvikanI sakhe joIne tamArA mananI bhrAMti jaze, tamArI putrI nizaMka raheze, tene (1) ghare putranI utpatti thayAthI te svataMtra rAjyAdhikArI thaze. ane mane paramArtha maLaze. e vrata che huM Ajeja grahaNa karuM chuM ema nathI. pUrve cAraNa zramaNa munie paNa mane kahyuM che ke, cAra ) vratamAM paheluM tathA cothu e be vrata sarvotkRSTa che. te potAnA hitanI IcchA karanArA purUSa avazya dhAraNa karavAM joye che. e temane upadeza sAMbhaLIne temanuM prathama ahiMsA vrata te che meM te samayathI ja dhAraNa karyuM che. eTale niraparAdhI prANIne skUle sake paNa mAravuM nahIM. te koI punyanA prabhAvathI athavA te satpaSanA pratApathI Aja divasa sudhI aDiga rahyuM che. valI Aja vizeSa bhAgyadayane lIdhe hAla brahmacarya vrata levAnuM mane kAraNa maLyuM, tethI huM pitAne dhanya samajuM chuM. vaLI AjethI evI pratijJA karuM chuM ke hareka vipattimAM paDelA prANInuM kalyANa karavuM. e sAdhAraNa trIja vratanuM grahaNa karuM chuM. hAla huM pitAnI sevA vinA bIjuM kazuM karanAra nathI. che e paropakAra jaNa nahI, paNa mAre svabhAvika dharma huM mAnuM chuM. te samayane viSe aMtarikSathI ghaNA bhramaroe karI sahita evAM puSponI vRSTi thavA mAMDI. ane AkAzamAMthI dhanya dhanya zabda dezanA mukhathI vANI nIkaLavA lAgI. devahe gaMgatanaya tame dhanya cho. ane te zAMtanu rAja tame paNa dhanya che ke, jenA para gharane viSe AvA amUlya putra ratnanI utpatti thaI che. jeNe gRhasthAzramamAM rahIne badhAM vratene grahaNa karyA. e purUSa koI Aja divasa sudhI thayo nahoto. jeNe pitAnI bhaktine lIdhe bhISma eTale bhayaMkara brahmacarya vratanuM grahaNa karavuM. mATe AjathI enI bhIma evA nAme lekamAM prakhyAtI thaze. kahyuM che ke, parAkrama vinA bIjA guNo zobhatA nathI, tema parAkrama hoya te te bIjA guNenI jarUra nathI. parAkrama che te sarva guNonuM mata che tema brahmacarya vrata che te badhA ja vratanuM mUla che. ahiMsA, brahmacarya tathA pita bhakita e traNa amUlya guNo A zAMtanu rAjanA putramAM che mATe e dhanya che. (ethI) he gAMgeya tamArA vrata saphaLa thAo. e vrata koI kAle paNa bhaMga thavAnA nathI evo amAro tamane AzIrvAda che te pachI te deve AkAza mArga potapotAne sthAnake gayA; te vakhate te nAvike potAnI satyathI vatI putrIne bolAvI khoLAmAM besADI ghaNo pyAra karI tene dekhatAM gAMgeyane kahevA lAgyo - ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - nAvika-he rAjaputra, tamArA jevo koI satvarUSa nathI, jeNe potAnA pitAnI IcchA re pUrNa karavAne vAste brahmacarya vrata dhAraNa karyuM. evuM tamAruM AcaraNa joIne mane moTo harSa ane thayo che. have mArA manamAM kAMI AzaMkA rahI nathI. mATe mAre kAMIka vRttAMta tamane kahI zaMche bhaLAvuM chuM, te citta daIne zAMbhaLa:-eka vakhate huM yamunA nadIne kinAre pharate pharate Aze7) pallavanA vRkSataLe virAma levAne beTho. eTalAmAM koI nirdaya mANasa AkAza mArge AvIne ( putrIratnane jamIna upara nAkhI devA lAgyo te meM najare dIThuM. tyAre huM Azcaryane pAmIne tenI pAse gayo. ane mane prajA nahotI tethI te game te jAtanI hoya to paNa mAre che che ghera laI jaIne enuM pAlaNa poSaNa karavuM evo nizcaya karyo. pachI te putrIne tenA hAthathI la- te S Ine mArA ghara tarapha laI jato hato eTalAmAM ocItI AkAzamAMthI evI vANa thaI ke, ratnapura ane ja nAmanA nagaramAM ratnAMgada nAmane rAja che. tenI ratnAvatI nAme rANI che. temanI A putrI che. enA pitAno eka zatru che teNe A chokarIne corI laIne pheMkI dIdhI che. mATe he nA vika tuM e putrI ratnane laI jaIne enuM sArI rIte pAlana poSaNa karaje. ene zAMtanuM rAjA (' paraNaze. evI vANI zAMbhaLIne mAre ghera laI AvI mArI strIne zoMpI. ne enuM nAma satya- 9 vatI evuM rAkhyuM. pachI jema puSpavallInuM poSaNa ja kare che, tema mAtra strIe A duhitArUpa che latAnuM ati mamatAyukta snehotsukatA phUpa jalathI pAlana poSaNa karavA mAMDayuM. te vAge A - vayane pAmI che. e kanyA guNono samudaja che. ane surUpamAM te enA jevI traNe lokamAM thI bIjI koI nathI. jema kalpalatAne janma sumerU parvata upara thAya che ne tenuM poSaNa paNa tyAM ja thAya che, paNa marUsthaLamAM thaI zake nahI; tema A kanyAno janma te upara kahelA zreSTa rAjanA gharamAM thayo che te yogya ja che, paNa enuM pAlana poSaNa mArA jevA garIbathI thaI zake nahIM; tema chatAM e kanyAnA prArabdhanA pratApe huM mArI zakti pramANe pAlana poSaNa karI zako che. tethI huM mane kRtArtha jANuM chuM. evI mArI yogyatA kyAMthI ke A kanyAratna mArA gharamAM hoya! 7 tema chatAM koI pUrva punyanA prabhAve mAro e kanyAnI sAthe pitA putrIrUpa saMbaMdha thaye, jethI nRpaSTa zAMtanunI sArthe zvazura jamAtarUpa saMbaMdha tathA tamArI sAthe mAtAmaha dauhitrarUpa saMbaMdha thayo. have mArA jevo dhanya purUSa koNa che? yadyapi A satyavatIne pati tamArA pitA zAMtanuST rAjA thaze evI mane prathamaja khabara hatI, tathApi ATalI badhI je meM AnAkAnI karI te rerI che mAtra tamArI zraddhA jevA sArU, tenI mane kSamA karaje. he rAjaputra AjathI A kanyA tamArA - pitAne ApuM chuM. mATe havethI enA sukhaduHkhanA jANanAra tame cho. mane mArA prANa karatAM koDa che paNa priya che teno viyoga huM kema sahana karI zakIza. (ema kahIne raDI paDe che. pharI dhUne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNa karIne te kanyAno hAtha jhAlIne gAMgeyane zopeche. pachI te kanyApratye bhISma kholyo:--) gAMgeya---huM mAtuzrI tame A thamAM ezo. evuM gAMgeyanuM bolavuM mAnya karIne tarata satyavatI rathamAM beThI. tyAre ratha cAlavA lAgyuM ane keTalAsmeka vakhate te sarva potAnA nagaramAM AvI pahotA. e sarva vRttAMta prathamathIja rAjAe devonA mukhathI zAMbhalyo hato, eTalAmAM satyavatIne laIne gAMgeya paNa Avyo; teNe te kanyA potAnA pitA zAMtanune arpaNa karI. te samaye jema yogIzvara niAtmAnA anubhavathI paramAnaMdamAM magna thaI jAyache, tema te rAjA ati ullAsane pAmyo. te ati premane vaza thaine prathama potAnA putra bhISmane AliMgana ApyuM. te vakhate evo harSe utpanna thayo ke tenuM varNana te pote paNa kadAca muzkIlIthI karI zake to bIjAthI te kema thAya! pachI A pRthvIne viSe zobhoMno AkSaya je bhISmarUpa vRkSa, tene amRta dRSTirUpa vRSTithI joI potAnA khoLAmAM kherADIne zAMtanurAjA kholavA lAgyo; zAMtanurAjA-- he putra, A gatamAM pitAnI AjJA mAnya karanArA suputro citaja hoyache. temAM paNa te AjJAne yathArtha pALanArA to koIkaja hoyache. tyAre pitAnA manano bhAva ANIne tenI IcchA pUrNa karanAro tArAjevo putra koI viralo bhAgyeja nIkaLe, evo A vartemAna samayamAM tArAjevo tuMja chuM jema chIpamAMthI motI nIpaje che, tema tuM gaMgAnA udmarathI utpanna thayoche, temAM evA zreSTha guNa hoya te yogyaja che. mATe he bhISma, tArUM hajAra varSanuM AyuSya thAo, evo huM mana:pUrvaka tane AzIauDha ApuMchuM. A kurUvaMzamAM tuM ghvajAnI paDe ucca padmIne pAmIza. evAM putrapratye premanAM vacana bolI zubhamuhUrtta joine zAMtanurAjAai satyavatInI sAthe vedavidhiSma lagna karayuM. eNvI rIte tArUNyatanavAna rUpanidhAna satyavatI strI zAMtanu rAjAne maLavAthI traNa purUSArthamAMno kAma purUSArthaM sAkSAtkRttimAna thaine potAnA sarve vaibhava jANe rAjAne arpaNa karato hoyanI! ema rAjAne bhAsavA lAgyuM. strI paraNavAnA be hetu hoyache, eka kAmabhoga ane khIje putraprApti teomAMno putraprAptirUpa rAjAno khInne hetu to prathamana pUrNa thayo hato. mAtra pahelo kAmabhogarUpa hetu apUrNa hato te A strInI prAptithI pUrNa thayo; eTale rAjAne kAMI vAMchA rahI nahI. ane pote mahA AnaMdamAM rahevA lAgyo. evA samayamAM potAnI prIya patnIne garbha rahyo, ne pUre mAse putra prasavyo; te vakhate je rAjAnA AnaMdamAM vRddhi thaI te akathanIya kahyA vinA bIjo upAyaja nathI, te putranuM nAma citrAMgada rAkhyuM. te khAlaka evA to tejathI dekhAvA lAgyo ke, tenI sAMkhe koI ekanajara karI joI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.org Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zake nahI. je purUSa vIryavAna thavAnuM hoya tenI janmatI vakhate atiadbhuta kAMti hoya che. jo ke pachI keTale eka samaya vyatIta thayo tyAre rAjAnA AnaMdanI zImArUpa bIjo putra utpanna thaye. te e dIpavA lAgyo ke jANe e koI devaja pharavaMzane vistAra karavA sArU A pRthvI upara A vyo hoyanI! tenuM nAma vicitravIrya pADyuM. enAthI kuvaMzano AgaLa vistAra thayo che. zAMtanu rAjAnA gRhaviSe satyavatInA udarathI citrAMgada ne vicitravIrya e be putra jamyA pachI te be che putro divasAnadivasa evA te sadgaNI nIkalyA ke, gAMgeyane svasamAM paNa sApatra brAtA jevo che che. bhAsa thato nahoto. kiMtu teonI upara zaka bhAIthI paNa adhika prIti baMdhAI. rAjA puna:punaH jI che te banne putrone potAnI godamAM besADI ati vinoda karavA lAgyo. ane teo paNa evI SNa rIta krIDA karavA lAgyA ke, jethI rAja potAne sarvotkRSTa mAnavA lAgyo. AgaLa jatAM te banne pache tAnA putra mahA zUravIro thaze evAM teonAM cinho joIne potAnA kulane pazudhanya mAnavA lAgyo. evI rIte A saMsAranA agaNita uttama vaibhava bhogavIne dharmatatvavettAomAM zreSTha rAjA potAnuM AyuSya have a5 rahyuM che, evAM ciha joIne dharmadhyAnamAM rata thaI rahyo. pachI che. keTalAka divase A naradehane tyAga karo. tenI uttara kriyA zAstrokata rIte bhiSma karI. kahyuM che che ke, je suputra hoya che te potAnA mAtapitAnA jIvatAM jema sevA karavAmAM tatpara hoya che temaja ) 1) teonuM maraNa thayA pachI paNa uttara kriyArUpa sevA karIne potAnI pharaja bajAve che. pachI potAnA mAtAmaha nAvikanI pAse je pratijJA karI hatI te yAda karIne potAne ladhu bhAI citrAMgada je paNa nAno hato to paNa tene bhIme rAjyAbhiSeka kare. citrAMgada gAdIe beya pachI tenI kAMti evI te prakAzavA lAgI ke, jANe vaizAkha mAsane sUrya ja hoyanI! pachI che je virodha karanAra rAjAo hatA tenI sAthe citrAMgada ekalo ja yuddha karavA lAgyo. tethI te . rAone saMtAparUpa e bhayaMkara roga utpanna thayo ke, tenI cikitsA koI paNa vaidyathI thaI 5) zake nahI. citrAMgada potAnA manamAM potAne mahA parAkramI samajhavA lAgyo. ane mAre bIjA (1) koInI madata levAnuM koI kAraNa nathI, ema dhArIne koI paNa vakhate bhISmanI sahAyatA lIdhI nahI, koI eka samayane viSe jema caMdramA ane rAhunuM yuddha thAya che, tema nIlAMgada ane citrAgada e banne vacce yuddha thayuM. temAM nIlAMgada rAjAe kapaTathI citrAMgadane gherI lIdho. ane tene sarvasva saMhAra kara. e vRttAMta bhISmane jaNyAmAM AvatAMja jema rAhunuM mAtra mAthuM che te paNa samaya pAmIne caMdramAne grahaNa karI liye che, tema gunAno hoya te paNa potAno dAva AvyAthI moTAne chatI liye che mATe tene nAza karavoja ucita che, evo vicAra karIne te nIlAMgada upara caDI jaI tene parAbhava karIne saMhAra karo. ane potAnA bhAI citrAMgadano zira laI Avyo. haa che ka @ @ii . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 * pachI teno nAno bhAI je vicitravIrya tene ati premathI bhIme gAdI upara besADaze. je Sii ane pote tenI madatamAM rahyuM. tethI jema hAthInuM bacuM hAthInI pAse hoya to tene koIpara- che bhava karI zakato nathI, tema bhISma paze hato tethI vicitravIryane koI parAbhava karI zakAya nahI . A vicitravIryano svabhAva ati namra tathA vinayayukata hato, tethI bhISmane tenI upara sneha rahe. ko vicitravIryanuM lagna thayuM nahotuM tethI enA lAyaka koI sArI kanyA bhInne zodhavA mAMDI. ghaNAM mANaze videza mokalyAM. eka divase bhISma koI suMdara sthAnamAM ubho che eTalAmAM jenA Aga upara ghaNI dhUDa uDI che evo eka pitAno dUta AvIne kahevA lAgyo ke, he svAmina, jenI ) % samIpe bhAgirathI vahe che evAM kAzI nAmanA nagaramAM eka rAjA che. tenI aMbA, aMbikA, ke tathA aMbAlikA e nAmanI traNa kanyAo che. e traNe evI surUpavAna che ke, jemanI pAse che. apsarAo paNa tRNa samAna che. te traNe kanyAone hAla svayaMvara thAya che. te svayaMvara maMDa- I. pamAM rAjAone besavAne evI te suMdara beThako banAvI che ke, te jotAMja mANavAnuM mana cakita ! cho thaI jAya. te nagaramAM thoDAka rAjAo to AvelA che, bIja AvatA jAya che, ne have pachI ja TalAeka AvanAra che. e traNe kanyAo guNathI rUpathI suzIlatAthI tathA kulathI zrImanuM vicitravIrya rAjAne lAyaka che. evAM te dUtanA mukhanAM vacano sAMbhaLIne bhISmane ati Azcarya thayo ke, kAzInA rAjAe che badhA rAjAone bolAvyA chatAM mArA bhAI vicitravIryane tena mokalavAnuM kAraNa zuM AmaMtraNa che che. vinA koine tyAM javuM te moTA bhANAne yogya kahevAya nahIM. mATe have huM ekalo ja jaine te traNe kanyAnuM haraNa karI AvuM eTale pIDa patI. e vicAra karI rathamAM ati capala ghaDao joDAvI temAM pote bezIne tarata kAzIrthe gaye. jema vemAnomAM deva bezIne aMhI tahIM vicare che, tema te nagarapratye potapotAnA rathamAM besIne AvatA rAjAone bhImeM dITha. te koInI paravA cho na karatAM ane koIthI na bIhatAM, jeonA hadaya upara suMdara amUlya motIonA hAra zobhI , rahyA che evI te traNe kanyAonuM vicitravIryane artha haraNa karavAne bhIme vicAra kara. ane svayaMvara maMDapamAM gayo. tyAM beThelA rAjAo pota potAnA manamAM lADu khAI rahyA che, pelo che jaNe ke mane paraNaze, koI mUcho uparaja tAo dIdhA kare che, koI rUmAlathI mahoruM ja lUchaDyA kare che, valI koI moTuM vAsIne ja beTho che, koI teramAM ne teramAM bokaDAnI pa moDuM halAvyA kare che, koI potAnA aMga uparanA AbhUSaNa tathA kapaDAnI zobhAneja joI rahyo che. koI che garvamAM ne garvamAM akkaDa thaI beThe che, koI tapazvInI pa manamAM te kanyAonuM saida dhyAna to Sii karato beTho che. koI potAnA kulanuM smaraNa kare che ke mAruM AvuM kula mUkIne bIjA kone varanAra haze Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. hatI. koI potAnA balaviSe vicAra karato beTho che ke, bIjAnI magadUra zuM che ke, mArI pAsethI G! paraNI jAya! koI potAnA zarIranI suMdaratAnA ja tauramAM nizcita thaI beTho che ne manamAM jANe che ke mArA jevo bIjo rUpALo koNa che, ke jenA upara mohita thaIne e kanyAo bhUlI jazo! koI kahe to potAnA manamAM potAnA devane bhArata beTho che ke, evAM mAruM bhAgya kyAMthI ke ko mane e kanyAo maLe! koI tene potapotAmAM vAta karatAja beva che. e sarva tamAso joine hajI bhISma hasavA lAgyo. eTalAmAM te kanyAonI sakhIo pratyeka rAjAnuM varNana karavA lAgI. te che che badhuM mUge moDe garUDanI pade bhIma zAMbhaLato beTho hato. samaya AvyAthI mahAparAkramI je che bhISma teNe badhA rAjAonI sAMbe, ane badhAne dekhatAM te kanyArUpI traNa ratnonuM haraNa karI SNa rathamAM besADIne potAnA nagaranI tarapha cAlato thayo. evI rIte samudranA jevo moTo svayaM- ra vara tene eklA bhISma mathana karIne potAnuM kArya siddha karI lIdhuM. ati sukumAra zarIvALI je te traNa kanyAo teo rathamAM beThI beThI mahA bhayane pAmavA lAgI ema jANIne teone koma bhISma kahevA lAgyo - ( bhIma-che rAjakanyAo, tamane mAtra bhatha karavo yogya nathI. huM tamAro hiti ( ja chuM. mAruM nAma bhISma che. huM zAMtanu rAjAne putra chuM. mAro bhAI vicitravIrya moTo deza- ) che dhipati che. te e to parAkramI ane sadgaNI che ke, A badhA ekaba thaelA rAjao tenI che che. pAze tRNa samAna che. te kAmadeva jevo to surUpavAna che. te rAjAnI prIya patnao thaine 8 chetame traNe jANIe hastinA puramAM ghaNAM varSo rAjyane upabhoga karaze. huM e rAjA jayeTa brAtA chuM. tenA mATe huM tamane aMhIthI laI jAUM chuM. te traNe kanyAoe evAM bhISmanA atinItipara vAkayo zAMbhaLIne jema vaidyanA vacanathI agI nirbhaya thAya tema te bhayarahita thaIne kahevA lAgI ke, traNa kanyAo-ApanAM vacana ame mastaka upara caDAvIe che. che ema kahIne ati khuzIthI te kanyAo bhISmane Azrita thaI rahI. bhIme kahelI vAta che Upara pAko bharozo rAkhyo. ane bhIme kaheluM te badhuM sAcuM mAnyuM. te kanyAonuM mastaka halavAthI kAnamAM paherAlA ati amUlya hIrAnA kuMDale evA calakavA lAgyA ke jANe teonA mukharUpa ciMdamAnI AsapAsatAra camaktA hoyanI! evI suMdara rUpavatI te traNe kanyAo ati A- 2 naMdathI potAnA hAthamAM AvI tethI bhimeM potAne kRtyakRtya mAnIne jatAM vicAra karyo ke che coranI paDe athavA koI lUTArAnI paDe chaLakarI kAMI harI laI nAzI javuM te zUra purUSanuM lakSaNa 7) nathI. kiMtu pitAnuM sAmarthya. dekhADI re medAne badhAnI AkhomAM raja nAkhI laI javuM che @> @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja kSatriyanuM kAma che. evo pAko sakita karI hAthamAM dhanyuSyabANa laI sarva rAjAo pratye ati gaMbhIra zabdathI bhISya bolavA lAgyo - bhISma-he mahA parAkramI rAjAo, tamArI sAMja huM A traNa rAjakanyAonuM haraNa karuM chuM. te tame sArI rIte juo cho. ne e kRtya tamArAthI sahana thaI zakvAnuM nathI. ema huM jANuM chuM tyAre bahetara che ke, je tamArAmAM zakti hoya te Ayudha laIne mArI sAthe yuddha karo. huM savane anAdara karI tathA sarvane mAthe paga daIne cAlyo jAUM chuM, teno aTakAva kazyA vinA kAyaranI paThe besI rahevuM te sUra purUSane ucita nathI. mATe koI dhanurdhara zUravIra purUSa che. jagata hoya to mArI sAMbe AvI jAya. huM A kanyAone kAMI corI laI nathI paNa SS mArA baLavIthI laI jAuM chuM. evAM ati cANakanAM bhISmanA mukhamAMthI vacana paDyAM te sAMbhaLIne te sabhAmAM beThelA R. sarva rajAo samudanI paDe garjanA karI UThI UbhA thayA. te garjanA zabda vaDe pRthvI ane AkAza bharAI gayA. ane te bhayaMkara zabdane lIdhe sarva dizAo guMga thaI gaI. pachI temanA keTalAeka rAjAe ati japathI ekanI pAchaLa eka ema anukrame hAthamAM Ayudha laine saMgrAma karavA taiyAra thayA. keTalAka nArAvA mAMDyA. paNa bhIDa ghaNuM hatI tethI tenAthI narAyuM nahI. te garadImAM ubhelA rAjAonA gaLAmAM paherelA amUlya motIonA hAre yoddhAonA AMga sparzathI bhacAI Iteone cUse thaIthvIupara paDyo tethI te raNa bhUmi evI bhavA lAgI ke jANe teNe bhISmanA atula ujavala tejarUpa caMdanathI potAnuM aMga lepana kIdhuM hoyanI! rajAonA bAjhmAM je ratnonA bAjubaMda hatA te eka bIjAnI sAthe ghasAvA lAgyAthI - S mAMthI je agni nIkaLyo tethI sarva rAjAonA amUlya vastro baLavA lAgyAM. te samaye ke TalAeka rAjAonA bhIme hAtha kApI nAkhyA, te evA hetuthI ke jANe teone corI karavAno A abhyAsa hovAthI tene nyAya karIne zikSA karI hoyanI! tethI tenI ati prasaMzA thaI. ati I) pratApI bhISmanA temAM sarva rAjAe aMjaI jaI bhayabhIta thaI kAMpavA lAgyA tethI teonA mugaTa pRthvI upara paDI gayA, tenuM teone bhAna rahyuM nahI. keTalAka yuddha karavAnI AkAMkSAthI Ayudha laIne UbhA rahyA che. keTalAka potAnA parAkramanA abhimAnathI AgamAM bakatara pahere che. keTalAeka rAjAone evuM zaurya caDavuM ke, zarIranI rUvAMTI UbhI thaI AvI. e rIte badhA ja rAjAe kAzIrAjane sAthe laIne garvathI bhISma prate bolavA lAgyA. rAjA- kSatriya kulabhUSaNa, aghaTita rIte A svayaMvasmAthI rAja kanyAonuM haraNa karatAM tane kAMI paNa manamAM bhaya thatuM nathI. zuM bIje zUravIra kSatriya koI pRthvI upara nathI ke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che e kRtya kayAthI tAruM sArthaka thanAra nathI. tema chatAM jo e pApakarma tuM karIza te A amArAM je gha dhanuSya tArA gurUrUpa thaIne tIkSaNa bAvaDe tane prAyazcitta ApyAvinA rahenAra nathI. arthAta che jarUra tAruM mastaka chedana thaze. A bhIma(ati gaMbhIra vacanathI bole che - he rAjAo tame je karyuM te sarva satya che. ko) ane evo nyAya che. paraMtu kanyA tathA paththI e be vastu sarvane sAdhAraNa che. jenAmAM adhika che. parAkrama hoya te laI jAya. tema chatAM parAkramavinA tame A kanyAone levA dhAre cho mATe je tamane dhikkAra che. e to jema daridI pezAvinA ratna levA dhAre tenI pa thayuM. ema kasyAthI che che. tame pote mazkarInA pAtra thayA cho. vaLI parAkrama rUpI dhana kharacyA vinA A kanyArUpI ratna & $ laI javA mAMgo cho mATe tame enI pade aparAdhI cho. evA aparAdhIone daMDa dIdhAthI re mane koNa pUchanAra che! - evAM vacana bolIne bhIme bANavate rAjAnA rathonI vajAo toDI nAkhI. tethI te 7) badhA rAjAe krodhAyamAna thaIne bhImanA rathane gherI laI tene ati tIkSaNa bANa mAravA lAgyA. che tethI bhISmane kAMI paNa parAbhava na thatAM ulaTA tenA rathane jANe chatrInI pachAyA karatA hoyanI evA zAravIrapaNAne abhimAna rAkhIne bIjAnI niMdA karanAra rAjAone jema siMha hariNone! ) gaNakAre nahI tema bhISma tuccha gaNavA lAgyo. te garviSTa rAjAoe ghaNA bANone bahAra La che. ke jethI bhISma dehAMta thayo haze ema dhAravA lAgyA. ane pota potAnA ahaMkAravaDe che A balane bharaze ati uddhata thaI rahyA che. evuM bhayaMkara yuddha jeIne pelI rAjakanyAo rathamAM beThI beThI potAnA manamAM paracAttApa karavA lAge che rAjakanyAo-(manama) ame kevI bhAgyahINa che ke mATe A hajAro mANazono nAza thaze. ane ane bhraSTa tathA tobraTa thaIzuM mATe amane dhikkAra che. kemake, hatA e bhAgyaNIomAM mukhya che. A mahA balavAna agaNita rAjAono parAkrama kyAM ne jeno vadha sAthe mAtra eka svabhujAone ja sahAya che evA A bhISmane parAkrama kyAM! eno je de. to ja hata thaze to amArA sarva manoratha niSphaLa thaze. evI rIte rAjakanyAo ati nirAza thaI gaI, mukhamudA UtarI gaI ane duHkhanA nizvAsa nAkhavA lAgI. ItyAdika prakAra joIne tathA te kanyAonAM mananI vAta jANIne bhIme potAno e parAkrama batAvyo ke, te joIne svarganA devo paNa Azcaryane pAmavA lAgyA. che ane mastako ghaNAvatA hatA. bhISma potAnA nAmathI cinhita aparimita bANa pratyeka rAjAne to 7) evI cAlAkIthI mAravA lAgyo ke te sarva rAjAo moTA saMdehamAM paDI gayA. ke bhISma eka che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 che ke ghaNA che? badhA rAjAne AgamAM bANa bhedAvA lAgyA. tethI je kSata (dhA) thayA te jANe bANarUpa S4 kalamavaDe bhIme potAnA yazanA aMka lakhyA hoyanI! te samayaneviSe bhISmarUpa grISmarUtunA sUrya para potAnA bANurUpa kiraNae karI kSatrarUpa nakSatrone evI rIte AchAdana karI lIdhuM ke te kiMcita- pi mAtra paNa dekhAvA lAgyA nahIM. mAtra te raNarUpa AkAramAM kAzIrAjarUpa zukra nisteja thayo ) thako thoDo thoDo dekhAvA lAgyo. e bhISmano mahA parAkrama joIne te traNe rAjakanyA che ('. ati prasanna thaI ane potAnI lajA mUkIne janDavInA putranI pAse jaI beThI. teonI che AnaMdita mukhamudrA joIne bhISma saMtuSTa thayo. pachI kAzI nagarInA rAjAnI pAse jaIne ) che. tene saMtuSTa karyo ne kahyuM ke tamArI A traNe putrIo mArA nAnA bhAI vicitravIryanI sAthe to paraNAvavAno manoratha kare. evuM bhISmanuM bolavuM sAMbhaLIne teNe tarata ati AdarathI moTA che mAnanI sAthe te traNe kanyAo tene zapI. te potAnI sAthe laIne ati harSayukata thayo thako jaya mahotsava thaI rahyo che evA hastinApuramAM AvI paho. pachI te traNe kanyAonuM potAnA bhAI vicitravIryanI sAthe lagna karavuM. - te traNe kanyAonAM zarIro evAM uttama hatAM ke jANe zRMgAra rasanI ja e pUtaLIo paNa kartAe banAvI hoyanI! evI ati suMdara strIone sAthe laIne nAnA prakAranA bagIcArUpa (" zreTa krIsthAnamAM viSayasukha bhogavavAne arthe vicAravA lAgyuM. ane te tarUNa strIonI che. sAthe madanavilAsa karatAM mahA AnaMdane pAmavA lAgyo. kahyuM che ke, zeLa crSanI strI ane pacIsa varSa purUSa evuM jovuM je sarva sukhasAdhanayukta mahyuM hoya to tene A loka svarga samAna che. rAjA vicitravIrye potAnI traNe strIonI sAthe pAMce iMdriyonA viSaya bhoga evI rIte bhogavA lAgyo ke te strIone ati prIyakara thaI paDaze. te strIonI sAthe kAmazakta thayo thako anya gADha prIti saMbaMdhane lIdhe mana pUrvaka kAmadevanI sevA karavA lAgyo. kahyuM che ke, badhA yauvanadha purUSa kAmane AdhIna thAya temAM Azcarya nathI. vicitravIrya potAnuM rAjakAja sarva bhUlI gayo. ane jema raha sUrya tathA caMdana grAsa kare che tema rAjanA dharma artha tathA kAma e traNene kAmadeve grIsa karo. rAja evo lubdha thaI gayo ke te strIo zivAya ? bIjuM kAMI tene game nahI. kAmadeva potAnA tIkSNa bANa mAravA lAgyo te rAjane ati pora sukhakara bhAsavA lAgyA. kema ke, te vakhate te potAne snehI hatI. kahyuM che ke, snehabhAvamAM gura vajUno mAra paNa puSpanA bhAra jevo lAge che. kAmadeva potAnA patine mitra hovAthI strIo paNa tene ghaNI cAhAtI hatI. kahyu che ke, je potAnA patine praya mitra hoya tene sulakSaNI strIe potAnA patinI mAphaka Adara sanamAna devuM che. ema kAmavaza thayo thaze rAja 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2e jha pUrvApara vicAra bhUlI gayo. ane vicAravAna purUSe atizaya kAmanuM sevana karavuM nahI evI che nItinuM rAjane jJAna chatAM tene bhUlI jaine punaH punaH sevana karavA lAge kahyuM che ke, game tevo purUSa balavAna chatAM je kAmanuM ati sevana kare te sarva prakAre kSayatAne pAme. tema rAjA paNa kAmanuM ghaNuM sevana karacAthI bala rahita thaI gayo. sarva zakti kSINa thaI gaI kahyuM che ke, anaM gamAM je purUSa ati nimagna thAya che te Akhare viraMgatAne pAme che. ItyAdika kAraNa jANIne Gii bhISma pitAnA bhAIne bedha diye che(D bhIma-he vatsa, tAre kAmadevane vaza thavuM yogya nathI. jema maNImAM kIDo utpanna ) (c) thaIne maNine doSa yukta karI nAkhe che, tema tArI svacchatAmAM A viSayAzakita utpanna thaI ne TNe che te doSarUpa che. jyAre aMga rahita anaMgeja tane jItI lIdho tyAre mAhAna aMga yukta ane che balavAna zUravIra purUSone tuM kema jItI zakIza. kAmazakata purUSanA dharma ane artha e banne nAza thAya che ane sarva purUSArthanuM mUla je A zarIra te paNa kSINa thaI jAya che. hevIra, je ma- 5 dananA puSpamaya bANa tArAthI sahana na thayA te mahAna zatruonA lehamaya bANa tuM kema sahana karI zakIza? jenAmAM bala nathI evI strIe tAre Avo parAbhava karo, te jyAre ati bala(2 vAna zatruo sAMbe AvI ubhA raheze tyAre tArI koNa jANe zI vaLe thaze? te puruSane strIomAM eTaluM badhuM Azata thavuM yogya nathI. kema ke enA sevanathI memeya uttama ni guNane nAza thAya che. e pramANe vicitravIryane bhISma pideza kare che eTalAmAM satyavatI tyAM huM AvI AMkhamAM AMsu lAvI bolavA lAgI.) satyavatI-he vatsa, eTalAmAM ja tuM mArA mane rathano kema bhaMga kare che? je huM prathama tArI strIonA mukharUpa caMdamAM joIne ati AnaMdane pAmatI hatI ke, tethI saMtati thaze te huM joIza; paNa he putra, Aje tAruM AvuM durbalapaNuM joIne huM paNa durbala thaI chuM. kema ke, jananI- koDa SNa ene e svabhAva ja hoya che ke, putrane AnaMdita jeIne pote AnaMdamAM rahevuM, ane kaI che duHkhI juve te pote paNa mahA duHkhane pAme che. bIjI badhI kSatriya strIo karatAM huM mane dhanya samajuM chuM ke mAro A vIra putra thaye tethI huM vIraprasUtI gaNAUM chuM. e vAtanuM dhaNA ) divasa sudhI mane abhimAna hatuM, tene hAla te cheda karI nAkhyo che te gya nathI. he ja bhAI, tAruM prathamanuM zaurya joIne jevo mane AnaMda thato hato, tevuMja hAlanuM tAruM vyasana joine mane duHkha thAya che. ApaNA karvAmAM Aja divasa sudhI tArA jevo purUSa koI paNa thayo nathI. . che ane moTo Azcarya thAya che ke A te konA sahavAsathI thaye che! havethI mAruM eTaluM ja kahevuM che ke cho ke huM tathA tAro moTo bhAI bhISma e banne AnaMdane pAmIe evuM AcaraNa karI : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne potAnI satyavatI mAtuzrIno tathA bhISmane evo upadeza zaMbhaLIne potAnAM kRtyenuM - samaraNa karI vicitravIrya mahA lajajane pAme. ane jema sUryano teja darpaNamAM ati prakAzane pAme che, tema tenA aMtaHkaraNamAM upadeza atyaMta uta thaye. pachI je divasathI pote upadeza ja pAo teja divasathI dharma artha tathA kAma e traNe padArtho upara samAna vRtti rAkhavA lAgyuM. tenI traNa strIomAMthI aMbikAne garbha rahyo. tethI tene ghaNA ToLA thavA lAgyA. ne pachI ga"nA mAsa pUrA thayAthI teNe ati rUpavAna eka putrane janma Ape. putra janma samaye meTo utsava karIne satyavatI tathA bhISmapitAe tenuM nAma dhRtarASTra evuM pADyuM. te pUrva janmanA ) saMcita karmathI janmathI ja aMdha thaye kahyuM che ke, ghaNuM samartha hoya tenAthI paNa pUrNa karelAM zuSbhAzubha karmone rodha thAya nahI. tyAra pachI keTalAka divase bIjI aMbAlikA strIne putra thayo. tene janmathI mAMDa nAmane roga te mATe tenuM nAma pAMDu evuM pADyuM. tyAra pachI trIjI strI je aMbA tene eka putra thayo te jANe sarva zubha guNono bhaMDAra ja hoyanI. enuM nAma bhIme vidura pADyuM. e traNa che. putranA janmathI karavaMza ati zobhavA lAgyo. sarva zubha zakuna thavA lAgyA. ane azubha che. cinhone nAza thayo. sarva rAjayamAM vyabhicAra, kapaNutA, corI, tathA bIjA badhA nidya kRtyo to zuM paNa tevo mukhamAMthI koI zabda paNa uccAra kare nahIM evuM thayuM. badhA dekANe nyAyanuM prAbalya thayuM, tathA anyAyanuM mUla paNa jatuM rahyuM. sarva eka chatra rAjya thayuM. koI paNa che kAyika tathA mAnasika pIDA rahI nahI. koI balavAnanuM durbala upara bhaya rahyuM nahI. arthAta koI koIne mArI zake nahI. ati vRSTi tathA anAvRSTi thAya nahIM. duSkAla tathA tatpatti thaI thAya nahI. vRkSo niyamita samaye phalita thaIne phale ApavA lAgyA, puSpa tathA phaLamAM sugaMdhI. madhuratA tathA rasa vagere hamezanA karatAM adhika thavA lAgyAM. evI rIte te raNe rAjaputranA prabhAvathI pRthvInuM evuM mahAbhya thayuM ke, jayAM tyAM mahASP tsava jevuM thavA mAMDyuM. kahyuM che ke, jyAre koI mahAtmA purUSa pathvI upara janmane dhAraNa kare che tyAre niraMtara pRthvInuM evuMja mahAbhya thAya che. keTalAka divasa pachI vaLI prathamanI paheja vicitravIrya strIAzakta thayo. tethI zarIra mahA dulatAne pAmIne kSINa thavA lAgyuM, ne Sja thoDA divasamAM tene kSayaroga utpanna thayo, tethI khAzI zvAza tathA bIje paNa kSaya rogano pari- ra che vAra potAno amala calAvavA lAgyo. juvo kAmazakitathI kavo pariNAma thAya che ke jethI ja A vicitravIrya ati Akula vyAkula thaine A leka mUkI paraloke gayo. te samaye jema sUryano toDa 7) asta thayAthI aMdhakAra thaI jAya che tema vicitravIrthaMnA maraNathI sarva dizAo nisteja dIsavA . ' che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgI, ane satyavatIne e zoka thayo ke tenuM varNana thaI zake nahI. ati vilApa karavA ? lAgI. he putra, tuM kayAM gayo? tArA vinA huM ekalI kema rahI zakIza? have huM tane kayAM che che zedhavA jAUM? he vatsa, badhA karatAM tArI upara mAse adhika sneha hato. tuM karUlamAM bhUSaNa- ( rUpa hato. tenI AvI dazA thaI te huM jevAne zA sArU jIvatI rahI? ItyAdika vilApa karatAM 9) mUrNita thaine pRthvI upara paDI gaI tyAre bIjA svajanoe sAro upadeza karo tethI tenI ' mUchI vaLI. ane pharI vicitravIryanA guNonuM smaraNa karIne rUdana karavA lAgI. rAjAnI traNe strIo paNa saba pAse AvIne beThI. ane chAtI phUTI ati rUdana karavA lAgI ke, he prANache. priya, jema sUrya asta thayA pachI kamalinI mahA durdazAne pAme che tevI tamArA maraNathI amArI avasthA thaI che. tame koI samaye krIDA parvata upara paNa ama strIovinA elA ramyA nathI. te amane ahIMja paDatI mUkIne paralokamAM kema ramaNa karavA gayA? tamArAthI dUra ame eka A kSaNa paNa rahI zakIe nahI, evI amane mUkIne ati dUra kema jatA rahyA? tamAre viyoga no 7) ame kema sahana karI zakIzuMhe prabhu, Apa sArI rIte jANo cho ke, mArA vinA mArI strIo ( rahI zakaze nahI tema chatAM ati kara mana karIne kema mUkI gayA! he prANa pati, amArI pAse che AvI, ApanA mukhAdimAMthI madhura zabdarUpa makaraMdanuM amane pAna karAze. jethI ame - kamAMthI mUkAIne gheryane dhAraNa kariye. e pramANe vilApa karatAM mUchane pAmI. teone jAgata che karIne bhISmapitAe sArI rIte upadeza karo. pachI tenI uttara kriyA karI ne zokanI samApti karI. je vicitravIryanA manahara nAnA chokarAo divasAnadivasa vRddhi pAmavA lAgyA. teonI sa upara Asta rAkhIne badhA kuTuMbIo potAnA manamAMthI rAjAnA maraNanA zekane bhUlI javA che lAgyA. te chokarAo nAnA prakAranA khela khele tene joIne potAnuM mana vALI laI satyavatI ( mAtuzrI ghaNA prayAsathI potAnA zakane saMkoca karavA lAgI. te traNe chokarAomAM paraspara Sii e sneha thaye ke eka bIjAthI kSaNa paNa judA paDe nahI. rAjA vicitravIrya maraNa pAmyo che ' te vakhate paNa rAja putro nAnA hatA te paNa bhISmapitAnA parAkramathI te rAjyane koI gAMjI che. zakaze nahIM. eTaluM ja nahI paNa te phezanI sarahada Upara paNa koI caDI zakaze nahI. kemake, . bhISma pitA astra ane zastravidyAmAM mahA catura hatA tenI pAse bIjA koInuM kAMI cAlatuM nahI. 2i pachI lane dhAraNa karanAre megha jema samudramAMthI jalane grahaNa kare che tema AgaLa jatAM che moTA parAkramI thanAra je rAjapuge te samagra vidyAmAM kuzala je bhISma, temanI pAsethI ja samagra 6 taka vidyAnuM grahaNa karyuM. e traNe bhAIomAM madhyama je pAMDu te jema traNa lekamAM manuSya loka sAra che, O) bhUta che tema vicitravIryanA traNe puSamAM uttama thayo. tenA zreSTha guNa joIne badhAthI moTo je GS che che bharaubhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 dhRtarASTra te paNa ati mAna devA lAgyo. kemake, enA guNo sarve lokone ati prIya hatA, eka divase bhISme dhRtarASTrane kahyuM: bhISma-he dhRtarASTra, A traNe bhAiomAM tuM moTo che mATe A hastinApuranuM rAjya kare, dhRtarASTra--huM rAjya karavA yogya nathI. jema divasa sUryathI zobhAne pAme che tema ApaNI rAjyalakSmI A pAMDuthI zobhAne pAmaze. mATe pAMDune rAjya gAdI Upara ezADavo joiye. pAMDu rAjya karavAne samartha che. jema hAranA madhya bhAgane viSe jhAva ati zobhAne pAme che tema pAMDu madhyama bhAI hovAthI ati zobhAne pAmaze, ane bahu mAna meLavaze. guNano samudra tathA ati dIptimAna prakAza che jeno evo je A pAMDu bhrAtA, tenI sevA karavAne huM niraMtara tatpara rahIza. evI rIte dhRtarASTrano ati Agraha joine bhISme zubha muhUrtta samaye pAMDune rAjyagAdIe ezADaDyo. gAdIe kheDA pachI pAMDu rAjAnI kIrtti traNe lokamAM vyApI gaI. tethI nagaranA loko ati AnaMda pAmavA lAgyA. pRthvI Upara jyAM tyAM ati prakhyAtI thaI gaI. rAjya kArabhAra bhISma tathA dhRtarASTra calAvavA vAgyA. tethI pAMDune kAMIpaNa zrama paDato nahoto. keTalAeka mahA parAkramI adhagI rAjAone vaza karavA. eka divase sukhalano putra zakunI nAmano gAMdhAra dezano rAjA potAnI sAthe potAnI ATha beno teDI Avyo, teo evI surUpavAna hatI ke jANe ratinuM rUpA teoe hasyu karI lIdhuM hoyano! pachI bhISmapitA pAze AvI hAtha joDIne kahevA lAgyo: zekunI--hai gAMgeya, aparimita parAkramI je dhRtarASTra rAjA, tene paraNavA sArU A ATha kanyAA potAnI jananInA upadezathI atre AvI che. mATe moTA hAthI enuM lagna karavuM joiyeche. evAM zakunInAM stutipUrvaka vacana zAMbhaLIne bhISma parama AnaMdane pAmyo. ane tenI AkAMkSA pramANe zubha muhUtte joine dhRtarASTranI sAthe te AThe kanyAonuM lagna karI dIdhuM. have pAMDune mATe sArI kulIna, catura tathA sarva prakAre yogya strI joiye, evuM manamAM lAvIne te viSe bhISmane ciMtA utpanna thaI. pachI eka samaye bhISma potAnA bhatrIjA pAMDu rAjAne sAthe laIne nagaramAM pharavA nIkaLyo hato. te samayamAM koI pravazI purUSa potAnI sAthe eka citrapaTa laIne Avato DhIDho te citrapaTa kanyAnuM hatuM. je kanyAnuM citra citArreluM hatuM te evI to surUpavAna hatI ke, tene jotAM pAMDunuM citta viThThala thaI gayuM. ane manamAM vicAra karavA lAgyo ke, zuM A jagatanuM sarva sauMdarya A kanyAe haraNa karI lIdhuM che! kema ke, enA jevI bIjI koI A pRthvI Upara dIThAmAMja AvatI nathI. zuM e rati che! kamalA che ke rohiNI che! enAM A komaLa caraNanI rakatatA tathA zobhA kamaLone paNa lajajAyamAna kareche. AMgaLIo to jANe kamaLanI pAMkhaLIoja hoyanI! enA sauMdaryarUpa rasanI AgaLa kamaLanuM makaraMda // hibamAM che! athAt yaraNonI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA kamalathI paNa vizeSa che. paganI naLIone upameya karIne kamaLanI DIo zuM upamAna ( thavAnI hatI ke kadI nahI. dhA te jANe kAmadevanA A yauvanarUpa mahotsamanA zarIrUpa maMDapanA ja keLanA staMbha hoyanI! ati gauravarNa chatAM mahA tejaravI mukha te jANe kAmecanI Upara caMdamAne garva haraNa karavA sArU utpanna karyuM hoyanI! jema caMdamAne udaya thasaNI caka ane cakavI premane vaza thayA thakA pota potAmAM laDe che athavA kriIDA kare che. tema A sukharUpa (caMdra vikasita thatAMja ucca starUpa cakavo ane cakavI jANe hadayarUpa maMDaLane viSe laData che ( heyanI athavA krIDA karatA hoyanI! kAmadeva pitAne rahevAne koI sArUM sthaLa jotAM jotAM A che. che. nitaMbarUpa nagarane pasaMda karI rahyo thako jagatanA sarve lokone jANe vyAkula karato hoyanI! yauvana avasthAnA ati svaccha rakatanI vRddhine lIdhe gya puchatA cinha darzaka udara Upara reSAo paDelI che te evI zebheche ke tene jotAMja mana lalupa thayA vinA rahetuM nathI. aparimita motIonA hAthI enuM stana maMDaLa ati ramaNIya dIThamAM Ave che. mastaka uparanA kALA ) keza to jaNe bhamarAnA raMgane veza dharI rahyA hoyanI madonmatta thaelA hAthIne bAMdhavAne vAsta ( jema lohanI zAMkaLa hoya che, tema kAmadevane bAMdhavAne vAte A strInA zarIra uparanAM ati ) ( lati rUmALArUpa kaDIothI guMthana karelI zarIkRti pramANa5 rAMkaLa banelI che ema manAya che che. enuM lalATa jotAMja evI bhrAMti utpanna thayA vinA rahetI nathI ke A ditI rAta eka ja na hoya. jema guMja vaDe suvarNanuM tolana thAya che tethI zuM guMjane suvarNa tulya kahiye tema rInA A mukhane caMdramAnI upamA devAya che tethI zuM A strInA mukhanI tulanA caMdA karI zake che. zuM mi damAnI kAMti A mukhanI zobhA karatAM adhika thavAnI nathI. temaja yadyapi strIne kathAdikane ghamaranA varNAdikanI upamA devAya che kharI, tathApi A strIne zarIra tathA avayavAdikanuM upamAna kadAca koI zodhuMja maLe. e pramANe te zobhAvistRta, tArUNya vicitrita, paTacitrita strInA saMdaryaviSe ciMtavana karate karate pAMDu rAjA bhISmanI sAthe ghera Avyo. ene abhiprAya bhISma fy sArI rIte jANuM gayo. ane te pravAsI muzApharane potAnI pAze teDAvI laI tene pUchavA lAgyo. bhISma-A kamala vadanI, sphaTika radanI, garva kadanI, apasarAothI paNa suzobhita che ane sarva strIonA rUpane jItanAra kaI strInuM citra che! pravAsI purUSa-(maMda hAsya yukta thayo thakI) he Ayumana, mathurA nAmanI eka su karI ebita nagarI che. jene yamunA nadIe cotarapha vITI lIdhelI che. jemAM ghaNA uttama loka vize ja che. temAM eka yadu nAmano mahata parAkramI rAjA thaI gayo. tene vaMzaja hAla paNa rAjayakara to hajI yadu rAjAnuM maraNa thayA pachI tene putra zUra gAdI para beTho. e sAkSAta pUra jUnI CD Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ste che tulanA karanAro hato. jema sUryane utha thayAthI ulUka (ghuvaDa) nAzI jaI chAnI jJAmAM bharAI che bezo che, tema enA pasakamathI anya rAjAo guphAomAM saMtAI baMdha hatA. e be putravAna thar thayo. temAMnA ekanuM nAma zaurI ne bIjAnuM nAma suvIra hatuM. e banne bhAio evA guNavAna thayA ke tenuM varNana karavAne mahAna kavio paNa samartha thAya nahIM. temAM zaurIne rAjya prApta thayuM. tathA suvIrane yuvarAjya pada maLyuM. ItyAdika potAnA rAjyanI vyavasthA karI, sva saMpatti paraharI, saMsAra tyAga karI dIkSA laI, vanamAM jaIne pUra rAjA tapazcaryA karavA lAgyo. pAchaLa tenA che. banne putroe sArI rIte rAjaya calAvavA mAMDayuM. e banne bhAio evA to zUravIra thayA ke, potAnA zauryanI AgaLa Idane paNa tuccha ja SNa gaNavA lAgyA. rAma ane lakSmaNanA guNonI jeo tulanA kare evA thayA. tethI sarva zatruo ? ja bhayabhIta rahetA hatA. ema rAjya karatAM keTalAeka divasa gayA pachI koI eka samayane viSe zaurI re ke rAjA potAnA nhAnA bhAI suvIrane mathurAnuM rAjya soMpIne pote kathAva temanA dezamAM to! pharavA nIkaLI gayo. tyAMhAM jaIne eka zauryapura evA nAmanuM nagara racyuM. temAM evA loko che AvIne vazyA ke jeo sarva prajA janothI potAne mahata kahevarAvavA lAgyA. teonI pAze ) kognAvadhi divyarUpa lakSmI evI rIte vAsa karI rahI hatI ke teo iMdanI lakSmIne paNa tuccha ) >> gaNatA hatAM. zarI rAjAnA aMdhakacchi pramukha ghaNuM parAkramI putra thayA. teomAMnA to che aMdhaSNuine potAnA rAjya upara besADyo. pachI te saMsArathI virakata dazA dhAraNa karI, ja te eka suprasiti nAmA muni rAjyAzathI dIkSA laI, cAritra pALIne mokSe gayo. - suvIra rAjAnA paNa bhajavRzmi pramukha ghaNuM putra thayA. jenA pratApathI zatruonAM mukha niraMtara kalezamAM rahetAM hatAM. keTalAeka kAla pachI potAnuM rAjya bhojavRSNuine ApyuM. ane te siMdhu nAmanA dezamAM pharavA gayo. tyAMhAM siMdhu nadInA kinArA upara eka pitAnA nAmanuM to cha nagara racAyuM; tenuM nAma suvIrapura rAkhyuM. temAM rahIne niraMtara bAgabagIcA, vana, kuvA tathA C taLAva pramukha manane AnaMda karanArAM sthaLone viSe vicarIne sukhopabhoganuM rahasya levA lAgyuM. I paNa temAM Azakta thayo nahI. ahIM bhajavaNine ugrasena nAme mahA parAkramI putra thayo. ane adhakaviNanI SS samAcaraNI subhadrA nAmanI strI hatI te mahAdharmazALa tathA pativratA hatI. tenA udarathI karI nItimAna tathA dazadizAonA daza digapAlonA javA parAkramI daza pucho thayA. te badhAmAMnA A meTA putranuM nAma samudavijya, bIjAnuM akSobha, trIjAnuM svimita, cothAnuM sAgara, pAMcamAnuM ! ha) himavAna, chAnuM acala, sAtamAnuM dharaNa, AThamAnuM pUraNa, navamAnuM abhicaMda tathA dazamAnuM hi), Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 % nAma vasudeva rIMkhyAmAM AvyuM hatuM. tyAra pachI eka putrIno janma thayo. jethI sarva lokonA je Sche manane moTo AnaMda thayo. enuM janma lagna joine moTA jotiSio ema kahevA lAgyA ke, e kanyA mahA cakravarti putra prasavatArI thaze. evI bhAgyazALI putrIne janma thayAthI aMdhaka A vRSNi rAjA mahaharSita thayo. ane janma mahotsava karI ghaNuM dAna dIdhuM. janma divase AkhA ThoDa nagaramAM koI maraNa thayuM nahI. evAM ghaNAM zubha zakuna thayAM. e putrIno puSya nakSatramAM janma thayo tethI kuMti evuM nAma pADavuM. janmathI ja enI Upara badhA prIti karavA lAgyA. tyAnA che. vayamAMja e moTA moTA mane ratha dhAraNa karavA lAgI. tethI lokoe pRthA evuM enuM bIjuM paNa che nAma pADyuM. pachI divaso divasa vadhavA lAgI ane yuvAvasthAne lagabhaga AvI pahotI, tyAre te GS enI mAtAne ene pati zedhavAnI ciMtA utpanna thaI eka divasa kuMti potAnA pitAnA khe- LAmAM ramatI hatI tyAre te aMdhakavRSNi rAjAe potAnA vaDA putra samudavijyane bolAvIne kahyuM ke, aMdhakavRNi rAjA - he vatsa, A putrIne yogya vara kema maLaze? e ciMtAthI huM ati dukhita thayo chuM. - samadravijaya - he rAjana, ciMtA karavAnuM koI kAma nathI. evIja tamArI sAMprata samaye * je IcchA hoya to e marIne gya vara zodhI kAhADe tevA yogya mANaza joIne daze dizAomAM ) tevA rAjakumArane zodha karavAne mokalAve. jethI mArI benane uttama, mahA buddhimAna, egya, Li che rUpavAna, tathA kulIna svAmInI prApti thAya. e upAya sarva karatAM sAruM che. yadyapi rAjA- I. che. emAM svayaMvara racIne putrIne vara karI devAne cAle che. ane tethI zreSTha varanI prApti paNa thAya che, I tathApi svayaMvaramAM maLelAM hajAze rAjAomAMthI ekane pasaMda karIne tene kanyA pate varavAthI bI- 7 ja badhA rAjAone apamAna karavA jevuM thAya che; te eka jAtano doSaja kahevAya. mATe ema karavAnI kadAca ApanI IcchA hoya to paNa mAruM mata anukULa thaze nahI. - evuM pitAnA vaDIla putranuM bolavuM. zAMbhaLIne rAjAe mane bolAvyo ne kahyuM ke, rAjA-tame deza jaIne A kanyAne yogya varanI zodha karaze. ane tenI tarata zo ke mane khabara Ape. - evAM rAjAnAM vacana sAMbhaLIne te divase A paTa upara te rAjakanyAnuM yatkiMcitapaNe citra B kahADavuM ane A citrapaTa sAthe laIne te kArya karavAnA arthe huM pote pravAsa karavA bAhara nIkaLI e paDa; te dezadeza pharato pharato ahIM AvI pahoto chuM. ahIM Ave ane thoDA eka divasa ja thaI gayA che. A nagarInA pAMDu rAjAnI lakSmI tathA tenuM rUpa joIne huM ghaNoja harSita thayo... che ane mAro manoratha pUrNa thayo ema huM mAnuM chuM. mArI ApanI pAse eTalI ja vinaMtI che ke traNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rAjakanyAnuM lagna mAM rAjAnI sAthe karaze. jema sugaMdhayukta mAlatInA puSpathI bramara zebhAne che pAme che. temaja e kanyAthI rAjA zebhAne pAmaze. vaLI e kanyAnI eka zakI nAnI bena 2. mAdI nAmanI ati rUpavAna che. tenI upara cedI dezanA damaghoSa nAmanA rAja ghaNe prema ja che. paNa moTI dIkarInuM lagna thayA vinA nAnI dIkarIne paraNAvavI e aghaTita che. ema jANIne te putrIne rAjAe paraNAvI nathI. pahelAM moTI chokarI paraNe to pachI nAnI chokarInuM lagna karavAmAM koI doSa rahe nahIM. mATe he bhISma, e rAja kanyAonAM lagna saMbaMdhI sarva kAryatamArAja che che. hAthamAM che. te tvarAthI karavuM ja che. - e prakAre te pravAsI purUSanAM vacano zabhaLIne bhISma ati prasanna thayo. ane potAne ja mane ratha prayAsa vinA siddha thayo ema jANIne pAMDune jaNAvyuM tethI te paNa paramAnaMdane pAmyo. rAjakanyAnA zarIranuM citra pAMDu rAjAnA cittarUpa paTane viSe kAmadevarUpa citAre prathama AlekhI rAkhyuM hatuM, te yadyapi bhAvapaNe vRtti gocara to hatuM paNa divyapaNe daSTi gocara nahI hovAne lIdhe bIja uttama svaccha paTa Upara cItarAvIne potAnI pAse rAkhyuM. tethI tenI vRtti ati zAMtine pAmI gaI paNa kAmAgnie karI zarIra tapta thaI gaeluM te AliMganarUpa jala vinA zItalatAne kema pAme. arthAta AliMgananI IcchA thavA lAgI. tethI te strI viSe pAMDune A thAna thayuM ane pharI pharI ciMtana karavA lAgyo ke, je divase mArA ne bhamarAo banIne kaMtinA mukharUpa kamaLanI lAvaNyatA rUpa makaraMdane pAna karaze, te divasane huM dhanya mAnaza - pachI TalAeka divasa vItyA keDe bhISma satyavatIne pUchIne karaka potAnA mANasone pitAnA kAryane mATe te pravAsI purUSanI sAthe zaurya pura javAne mokalI dIdho. te banne vidAya thaine te nagane viSe AvI pahotA. pachI zubha samaye rAja darabAramAM gayA. tyAM kuMti potAnA pitAnA khoLAmAM beThelI che. tene joIne te pravAsI bolyo. (9) pravAsI -mahArAja, ApanI AjJAno aMgIkAra karIne dezadeza pharatAM eka divase huM madonmatta hastioe karI yukta je hastinApura temAM huM gayo. tyAMhAM prakulita kamalanA jevA che jenA netra, tathA caMdanA jevuM che jenuM mukha, evo suMdara ane mahApratApI pAMDu rAjA rAjya che. kare che. e purUSa ratna jotAMja mane evuM thayuM ke, A pRthvInuM nAma je ratnagarbhA che te sArthaka para che. jenA bAhu parvatanI pade sthira, puSTa tathA ucA che. ati vizALa jenuM vakSasthaLa che. jema kalpavRkSa svaAzrita janonI sarva manakAmanA pUrNa kare che, tema jenAM hasta yAcaka janonA sarva manoratha pUre che mATe enA hasta te kalpavRkSaja che. svanagaranI rakSA karavAne arthe jene pasache kamarUpa prAkAraja hoyanI! evA parAkramanI iMda paNa abhilASA kare che. jenAM sarva lakSaNo che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakravartinA vAM che. je badhI kaLAomAM paripUrNa che. jenuM darzana karAthI samagra lokonAM citta SzAMta thAya che. ityAdika uttama guNoe karI yukta pAMDu rAja viSe vicAra karatAM enAthI adhika para zreSTha vara maLavo muzakIla che. enI sAthe kuMtIno saMbaMdha thayAthI jema rohiNI ane caMdanuM jora zobhe che tema e daMpati paNa zobhAne pAmaze. evuM spaSTa dIThamAM Ave che. bhISma jeno kako koDa 7) che. tene Apa paNa jANatA haze. ne teja enA pitAne ThekANe che. teNe ja citrapaTa joIne huM tathA te viSe mAra mukhathI sarva vattAMta zAMbhaLIne tamArI sAthe saMbaMdha karavAne arthe A potAne che I mANasa mArI sAthe mokalyo che. mATe he mahArAja, Apane je kAMI kartavya hoya te karo. ane ) maja AjJAMkita caraNa kiMkarane vidAya kaze. - evAM potAnA anucaranAM vacana sAMbhaLIne udAsIna vRttithI pelA hastinApurathI AvelA korakane rAjAe kahyuM ke, AvatI kAle tamane javAba maLaze. ema bolIne rAja UThI gayo. A karaka potAne sthAnake gayo. kuMtI paNa pAMDu rAjAnA guNa zAMbhaLyAthI harSita thaIthakI janAna khAnAmAM gaI. tyAMhAM kutInI sakhIe tenI mAtA pAse sUrya jevA pratApavALA pAMDu rAjAnA (SP nirmala guNonuM varNana karyuM. te sAMbhaLIne te paNa ati khuzI thaI. ane manamAM vicAra karavA ) lAgI ke evo parAkramI, rUpavAna, nyAyI tathA vinayavaMta jamAta maLyAthI huM mAruM moTuM bhAgya mAnIza. paraMtu dhAreluM kAma hamezA pAra paDatuM nathI. je karma pratila hoya te dhAreluM zubha kAma chevaNazI jAya che ne je karma anukUla hoya te aNadhAreluM kRtya phalada rUpa thAya che. kuMtI potAnI dAI che pAze te badhI vAta kahIne AnaMda pAmavA lAgI. evI rIte te rAta vItI gaI ane divasa thayo tyAradhArA pramANe rAjA rAjya sabhAmAM AvI che. ane potAnA pravAsI purUSane bolAvI lIdho. ane tene kahyuM ke, pAMDu rAjA pAMDu rogI che mATe huM tene mArI putrI ApavAno nathI. ema zAMbhache LIne tarata te purUSe pelA hastinA purathI potAnI sAthe AvelA kokane te vAta kahI. te sAMbhaLIne ja Sii te pAcho hastinApura gayo, ne bhISmanI pAse badhe IrghabhUta vRttAMta kahyo. te pAMDu rAjAe paNa ON zAMbhaLyuM paraMtu te ati UtyaMti hovAthI te dUtane ekAMta sthaLe bolAvIne pUchavA lAge. pAMja-mArA viSe e rAja kanyAno kevo prema che. dUta he rAjana, premanI huM zuM vAta karuM. jyAre pelo pravAsI purUSa potAnA rAjAnI pAze , SE ApanA guNonuM varNana karato hato, tyAre te rAjakanyAnuM mukha ati prakRlita dIThAmAM AvatuM ? hatuM. ane premanA AvezathI gALa lAla coLa thaI AvelA dekhAtA hatA. jyAMhAM sudhI te paNa guNAnuvAda kaheto hato tyAhAM sudhI netronAM pAMpaNa jenA staMbha thaI rahelAM hatAM. badhI vAta ekAgra kaoNUS cittathI sAMbhaLatI hatI. bIjI vAta Upara lagAra paNa lakSa detI nahotI. sukumAra aMga jenuM che 2i. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 chekaMpAyamAna thatuM hatuM. valI herAjA ApanA guNo zAMbhaLavAnA abhilASathI pAze pAze thatI jatI hatI. ane manamAM ati kulAtI thakI kAmAtura mANurAnI pade dekhAtI hatI. ItyAdika badhAM cinahI jaine te vakhate e tarka karyo ke, e rAja kanyAnI ApanI Upara ghaNI prIti . baMdhAI gaI che, emAM saMzaya nathI. TTa) karakanA mukhathI evAM vA zabhaLIne kAmadevanA pAMce bANakarI haNAye thako pAMDu rAjA hi (" mahA pIDAne pAmavA lAgyo. koI prakAre cena paDe nahIM. kSaNamAM bAgamAM jaI kuvArAnI pAze ) (B Ubho rahe, kSaNamAM palaMga Upara jaI beze, kSaNamAM phUlanI zayyA Upara Alo, kSaNamAM pANI ) ja chaTelo paMkha liye, kSaNamAM Aga Upara caMdana copaDe, kSaNamAM ajavALAmAM jaI Ubho rahe, hara SI kSaNamAM zarIra Upara kapUra paDe, ane kSaNamAM ghaNAM kamalavALA sarovaranA kAMdha upara jaI beze ? ItyAdika aneka upAya karyA paNa madanatApa zamyo nahI. pachI punA ghaNA vRkSovALA bagIcAmAM gayo. tyAMhAM kuMtInA virahathI vyAkula thaI pharatAM pharatAM eka kheranuM jhADa joyuM. tenA thaDanI sAthe eka hoMsa UDI gaelA mANasane khIlAthI jaDI rAkhelo dITho. tenA zarIramAM mA relA lokhaMDanA khIlAothI te mahA paDane pAmI rahyo hato. tenuM kAmadevanA jevuM svarUpa joIne che tenI pAse jaI tenA zarIramAMthI lohaDanA khIlAM kahADI nAkhyAM; tyAre jema kApI nAkheluM ) che jhADa nIce paDI jAya tema te pRthvI upara paDI gayo. tenI Upara pAMDue zItaLa pANI chAMTIne tathA bIjA ghaNA upAya karIne cetanA ANI te sAvadha thayo tyArenatA sahita tene pUchavA lAgyo. 5 pAMDu- mahA bhAgya, tame koNa cho! ane AvI dazA tamArI kema thaI! purUSa-mahArAja, vaitADhya parvatanI Upara ghaNA samRddhivAna lokoe karI sahita eka hemapura nAmanuM nagara che, tyAM huM vidyAdhara rAjA chuM, ane mAruM nAma vizAlAkSa che. eka samayane viSe huM pRthvI paryaTana karavA nIkaLya; pharatAM pharatAM A bAganI samIpe AvI pahoto. eTalAmAM mArI che) pAchaLa mArA keTalAeka duzamaNe koNa jANe kyAMthI AvI pahotA. mane ekalo joIne jema koI che hAthiNanI pAchaLa pharatA ekalA hAthIne tenA pakaDanAra jhAlI liye tema mane pakaDIne A jhADanI A sAthe joDI dIdho, tethI mArI AvI durdazA thaI temAMthI mane mukta ka; mATe tame mArA prANunA denArA cho. enA badalamAM jevI IcchA hoya te AjJA kare, huM te kArya karavA tatpara chuM. - pAMDaja-he bhAI tuM pAcho potAnA rAjyamAM jaI prajAnuM sArI rIte pAlaNa poSaNa chekaraze tenA karatAM vadhAre sAruM ane zuM che ke je tArI pAse mAguM! maka vizAlAkSa-mukha mudrAUparathI tame ati ciMtAtura dekhAo cho; tenuM kAraNa mane 9) samajhAve. (evAM te vidyAdharanAM vacana sAMbhaLIne rAjAe kuMtIno sarva vRttAMta kahI sAMbhaLavyo chu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. kemake, sajajana puraSonI pAze potAnuM duHkha kahyAthI kAMI paNa phaLanI prApti thAya che te sAMbhaLIne S: vizAlAkSa kahevA lAgyo ke, he rAja, A mudikA mArA vAparaMparAthI mane maLI che, te Aje ane Apane arpaNa karUMchuM, emAM evo guNa che ke AgalImAM chatAM Icchita kAryanI siddhi thaze. devatAe ApelI vastuno adbhuta mahimA hoya che. jema ke, adazya thaI javuM, koIne vaza karI 9) levuM, ghA thaelo rUjhAvI devo, viSa UtArI nAkhavo athavA viSa caDavA na de, ane puSpanI paThe ( AkAzamAM cAlyA javuM ItyAdika ghaNu guNo che te meM ajamAvelA che; (pAMDu rAjAe te levAnI che che. arajI karI nahI, to paNa te vidyAdharonA rAjAe tene balAtkAre ApI ne kahyuM ke, emAM bIjo ) che. eka guNa e che ke, ApaNe je putrasaMtati thaze teo eka bIjA Upara ati prIti rAkhaze. ja SkoI dahADe sneha tUTaze nahI. (evI rIte kahIne potAnI nagarIne viSe gayo. ne pAMDue para che. te mudrikA potAnI AMgaLImAM paherI lIdhI. ane kuMtInuM citrapaTa joIne tenI pAse kvAnI ki IcchA karI eTale te ja vakhate yahAM kuMti beThI hatI tyAM jaI pahoto. te koIne dekhAya nahI. 7) kuMtI potAnI sakhInI sAthe vAta karatI hatI te adazya paNe sAMbhaLavA lAgyo.) che kaMtI -he sakhI, A divasa te ghaNu kaSTathI jema tema vItI gayo che, paNa rAta te koNa che jANe kema vItaze! jema sUryanA tApathI pANIthI chAMTelo paMkho sUkAI gayo che ane jema A ( praphullita kamala karamAI gayAM che. tema mananA saMtApathI A mAruM zarIra nisteja thaI gayuM che. 4 eTaluM ja nahI paNa enA jethI mArA zarIra uparanA hAra phUTI javA lAgyA che. mATe he sakhI, ATalAM badhAM kamala lAvIne tathA caMdana copaDIne zAsArU prayAsa kare che ema karayAthI mArA kalezanI koIpaNa zAMti thavAnI nathI. mane e saMtApa thavAne lIdhe eka AzaMkA utpanna thAya che ke, kereka, kahyuM hatuM ke pAMDu rAjA caMdamAnA jevA zItaLa che; tyAre mArA hRdayamAM agni karatAM paNa vadhAre paritApa kema kare che? vaLI he sakhI, mAro koIpaNa aparAdha nachatAM kAmadeva potAnA bANe karI mane atyaMta pIDa kare che; ane pAMDu rAjAe potAnA rUpavaDe ene tiraskAra kare chatAM che tene lagAra paNa kaleza karato nathI. kemake, je temane kAmadeve potAnA bANakarI vIMdhyo hoya to cheATalA divasa sudhI mArI smRti kema na thAya? ne je smaraNa hoya to AvyA vinA rahevAya che nahI. ane A je caMdramAno nirmala prakAza pADyo che, te vaLI adhUrAmAM pUruM duHkha jevuM bhAse che. kahyuM che, jenuM bhAgya pratikUla hoya tene badhuM avaLuM ja thAya che; jemake A caMdamAnAM kiraNe koI che zItaLa kahevAya che paNa mane agninA jevA tata lAge che. temAM vaLI vadhAre saMtApa kAraka e ? vaka che ke mane emanI sAthe paraNAvavAne mArA pitAno hetu dekhAto nathI; tethI huM nirAza thaI chuM; 5) have mane sAvinA bIjo koI Azraya nathI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 - sakhI-ATalo badho baMda karavAnuM koI kAraNa nathI, huM kadarI; je vastu prApta thavA je yogya na hoya te paNa ume karI prApta thAya che, mATe tuM zeka karave mukI dehuM evo upAya karIza ke, tAro priya ati dUra chatAM tatkAla pAze AvI Ubho raheze. (ema ghaNA prakAre sa khIme kuMtInI AvAsanA karI, to paNa tene saMtApa zAMta na thatAM ulaTa vadhavA lAgyo ema che) joIne sakhI navA navA vRkSonA aMkura levAne dUra gaI tyAre yAdoMdasutA je kuMtI te vicAra 7 (6 karavA lAgI ke A samaya dehatyAga karavAno sAro che. ema pAko saMketa karI potAnA vastra ) che kaccha mArI Aso palavanA jhADanI nIce gaLe phAsa khAvA gaI) - kutI-ahIMnA vasanArA sarva vanadevatAo, tame sarva mArI vAta sAMbhaLe. janmAMtaramAM paNa mAre pati pAMDu rAja thAo. * ema kahI te jhADanI zAkhA sAthe pAza bAMdhIne gaLAmAM ghAlavA lAgI. kahyuM che ke "strI( one vyasanano udaya thayAthI ghaNukarIne evo pariNAma thAyache eTalAmAM hAthamAM paNa dhAraNa karela pAMDa rAja ati utAvelo doDato doDate tyAMhAM Tii AvI ubho rahyo. pAMDu -he mugdha, A sAhasakRtya kayAthI ja pUruM thavAnuM nathI; kAMIka AgaLa Upara " vicAra karavo joye che. ema kahIne gaLAmAMthI phAza kahADI nAkhe. ane potAnA khoLAmAM laIne potAnA che. uttama vastravaDe tene pavana karavA lAgyo. ema karatAM keTalIka vAra pachI kutIne mUcha utarI ane te cetanA AvI tyAre potAne purUSanA khuLAmAM beThelI chatAM te pavana karI rahyo che te joI acAnaka cokIne bolI. - kuMtI:-arere ! A mane pAvana karanAra purUSa koNa che? he vidhi, tane dhikkAra che ke ko 7) mAre pAMDu pati chatAM ane tenI huM pativratA strI chatAM A anya purUSano sparza thaye! mArA che ( pativratyane paNa dhikkAra che ke je potAne lAMchana lagADI liye che. eTalAmAM acAnaka tenA ' mukhaUpara dRSTi paDI jAya che, tethI manane tarka phare che:-) are mArI pAse karake jevuM pAMDu rAjAnuM che. svarUpa varNana karyuM hatuM tevuMja A dekhAya che tyAre; paNa e tarka vyartha che. zuM eka AkRtinA ja jevI bIjI AkRti nathI thatI! zuM eka mANasanA jevuM bIjuM mANasa thatuM nathI ke zuM kahyuM che ke jenuM mana jemAM lAgyuM hoya tene jyAMhAM tyAM teja dIvAmAM Ave. vaLI kahyuM che ke "ane akkala na hoya tema mane paNa thayuM che. evI rIte acAnaka IcchA te koI mahAbhAgyazALInI pUrNa thAya che. paNa mArA hRdayamAM je saMtAparUpa agnino dAha thaI rahyo hatote acAnaka zAMta che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6) Ce-2 -> thaI gayA jevuM hovAnuM kAraNa zuM! Icchita padArthanI prApti thayA vinA mananuM samAdhAna thatuM nathI. to che ane mananuM samAdhAna thayA vinA padArthanI IcchA jatI nathI. mATe Icchita padArthanI je prApti te mananuM samAdhana che. e bannenI vaccamAM aMtarAya nathI. tyAre ekano bhAva ane bIja abhAva saMbhave nahI. ahIM mananuM samAdhAna to bhAva rUpe dekhAya che ane Icchita padAra rthanI prApti to thaInathI mATe te abhAva rUpe che. ane eka padArthane viSe eka samayAvacchinna bhAvAbhAva hoyaja nahI. te A pratyakSa dekhAya che e moTI AzcaryanI vAta che. je Aja pAMDu rAja hoya to ema banI zake, paNa te kyAMthI hoya! teone atre AvavAnI kalpanA zA uparathI thAya! paNa kadAca kAkatAliya nyAyavata ema paNa banI jAya che tyAre zuM mArI tIvra prIti Saa rUpa AkarSaNa zatija emane teDI AvI haze! vaLI manamAM) paNa eja pAMDu rAjA che evo nizcaya zA UparathI thAya! je paNa emanA aMga sparzathI mane AnaMda thayA jevuM lAgyuM; topaNa ja e take mArA kharA thAya evuM bhAgya kyAthI! | ityAdika tarko thatA sudhI pUrI mUcha vaLI nahotI; jema kAMIka nidA ane kAMIka jagata avasthA hoya temAM mANaza nAnA prakAranA vicAra kare che, tema tene nAnA prakAranA vicAra thayA che che pachI pUrI sAvadha thaI UThI bezIne sArI rIte AMkha UghADIne jovA lAgI, to tenA hAthanA kaDA ) che Upara "pAMDu rAja evuM nAma kotareluM jovAmAM AvyuM. tethI te jANe zekanI mUchamAMthI UThIne to harSanI macchamAM AvI gaI hoyanI evI rIte snehane vaza thaI thakI stabdha banI gaI. mAtra " I ne UdhAAM hatAM, teonI ekaja Taka pAMDu rAjAnI sAMbe lAgI gayAthI jANe jagata mUchaja the thaI hoyanI! e bhAsa thato hato. temAM premanAM Azu nIkaLI rahyAM che. S pAMDarAja-he sukumArI, ghaNe Akroza zA sArU kare che. tuM jene mATe ati duHkhita che che te hapatija pAMDurAjA chuM. tArA nirmaLa guNa sAMbhaLI tathA tArUM citrapaTa uparathI ati manohara laL Sii rUpa joIne mAruM mana haraNa thaI gayuM, tethI hAthamAM lIdhuM che dhanuSya jeNe evA madana mAtranI ja ( sahAyatAthI huM ati utkaMdhathI A tArA nagaramAM Avyo chuM. che. e pramANe rAja ati premanAM vacano bole che eTalAmAM te sakhI tyAM AvIne cinha ) * UparathI A pAMDu rAjAja che ema jaNa: sakhI-satI pratye) he rAjakanyA, A mahArAja pAMDu tamAre ghera paNa dAkhala AvelA he che, mATe UThIne emanI yathAvidha AzvAsanA karo. kuMtI sakhI, huM satkAra karavAmAM samajhatI nathI. mATe tuM ja yogya satkAra kara. pachI te sakhIe yathA zAstra banneno tyAMja gAMdharva vivAha karo. hetI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 che. sakhI- (rAja pratye) he rAja, jeNe potAnA yazavaDe traNe loka zAMta karyo che, eTale ke jenI kIrti traNe lokomAM vyApI rahI che, ane eka kSamA rUpa cakra tathA bIjuM digvijaya karavAnuM che? checakraratna dhAraNa karanArA cakravarti zAMtijinezvara je kulamAM utpanna thayA che, te ja kulamAM A kumA- rIe paNa janma lIdho che. arthAta e moTA kulamAM utpanna thaelI che. ane tame paNa potAnA 9) guNe karI traNe loka vaza karayA che; athata sarva zubha guNa saMpanna cho, tethI e kanyAnI tamArI che (upara ati prIti thaI gaI che. evuM jANIne yAdavonA rAjanI saMmati vinA meM bannene vivAha ;) karI dIdho che. mATe have A kuMtInA jema sarva manoratha pUrNa thAya tevo yatna tamane karavo joye. ) - ema kahIne te sakho bannenAM mana ekAMta sthaLa sevavA Atura thaelAM jaIne tyAMthI ja jatI rahI. tyAre te banne ekAMta sthaLamAM gayA. tyAM kAmadevane pitAne maratha siddha karavAnI ? taka maLI. kahyuM che ke "ekAMta sthaLamAM mane maLelAM strI purUSa je maLyA hoya to tyAM kAmadeva chaLa . kacAvinA raheto nathI. evI rIte ekAMta sthaLa sevana thayA pachI kAmadeva potAnA manamAM ko) vicAra karavA lAgyo ke, huM dhanya chuM. ke AvA uttama purUSe paNa mAre vaza thaI jAya che. ema huM ( hAsya vinoda yukta krIDA karatAM karatAM AkhI rAtra vyatIta thaI gaI. kahyuM che ke, "sukhopabhoga ) ( karatAM kAla kSINa thAya che te jaNAto nathI. pachI prabhAta thaye na thayo eTalAmAM pelI sakhI ke 1) che jene e badhI vAtanI khabara che tenI AjJA laIne gAMdharve ApelI mudrikAnA prabhAvathI pAMDa 1 | rAjA potAnA nagaramAM AvyuM. eTalAmAM udayAdri parvatanA zikhara upara sUrya potAnA kira- 1) che None prasAra karyo eTale savAra thaI gaI pAMDu rAjAnA samAgamathI teja rAtrIe kuMtIne garbha rahyo. tethI divasAnadivasa jevI varSa tunA samaye anya paDavAthI navA aMkurothI pUthvI zobhAne pAme che, tema bharajuvAnImAM AvelI - kuMtI dhAraNa karelA garbhathI zobhavA lAgI. e vAta pelI eka sakhIja jANatI hatI, teNe ati Do. cAturyathI evI rIte chAnI rAkhI ke, bIjA koIne khabara paDI nahIM. te garbhanA pratApe kuMtIne e parAkrama thayo ke Idane paNa taNunA jevo gaNavA lAgI. ane udAratA te evI thaI ke - A tAnuM sarvasva ApavAne paNa pAchI haTe nahI. maNIonAM tejasvI kuMDala tathA zo ati priya che bhAsavA lAgyAM. ema karatAM nava mAsa pUrA thayAthI sArA divase sUryanA jevI kAMtivALA putrane janma thayo. te samayane viSe tene AnaMda paNa utpanna thayo ne guptapaNAne lIdhe manamAM zeka paNa rahyo; tethI vicAra karyo ke putrane dUra karyA vinA chUTako nathI, e vAta prasiddha thavI jeA itI nathI evA zekamAM kuMtI paDI gaI ane bIjI bAjue te putranAM aMganAM cinha jevAM to che ke mahA parAkramI, ati udAra, tathA sAmrAjya prApti hovAnAM jaIne kuMtI tathA dhAtrI e bane che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra tyAga karavAnuM mana thAya nahI. paNa kare zuM! "putra to ati zreSTha che paNa gera raste utpanna thayo tethI dUra karacA vinA bIjo koI upAya nathI. pachI tene maNi kuMDala pramukha nAnA prakAranAM AbhUSaNa paherAvI eka peTImAM nAkhIne te peTI nadImAM vahAvI dIdhI. tethI kuMtIne ghaNo zoka thayo; te lakhavuM joituM nathI paNa samajavuM joyeche. "evA ratna jevA putranA viyogathI koine paNa kheda thayA vinA rahe nahI." te zokamAM kuMtInuM zarIra pratiDhina levAtuM gayuM te joIne eka divase tenI mAtA subhadrA rANIe tenI sakhIne pUchyuM. subhadrA--mArI putrIno cero phIko kema paDI gayoche! hAla enuM mukha ati nisteja dekhAya che. tenuM kAraNa zuM che, jevI tane khabara hoya te sAce sAcuM mane kahe. pachI te sakhIe prayamathI mAMDIne chevaTa sudhI vAta tene kahI saMbhaLAvI. te vAta rANIe samaya joine rAjA pAse karI. rAjAe manamAM vicAra karaco to pAMDu vinA khIjo koI e kanyAne yogya vara nathI, tethI potAnA dharaNa nAmanA ati tejasvI putrane bolAvI te badhI vAta kahIne tenI sAthe kuMtine hastinA pura tarapha mokalAvI dvIdhI, teNe potAnI sAthe lIdhelA dhoDAnA kharothI uDatI dhUDa gaganamAM vyApI rahIche, ane madonmatta hAthIo sAthe lIdhA che teone lIdhe sAthenA mANaso badhA kaMpAyamAna thaI rahyA che ke, rakhene koI hAthI echaka thaIne kAMI tu nukazAna kare! evAM sainya sahita hastinA purane viSe AvI pohoto. teno bhISme ati satkAra karo, ane nagaranI mAhera medAnamAM tene utaravAne jgA ApI. pachI snehe karIne hASita mukha che jenuM evI potAnI bena kuMtIne rAjaputra pAMDunI sAthe paraNAvI dIdhI. tenA dejamAM kaMkaNa Dhoro choDatI vakhate zo hAthIo tathA eka hajAra dhoDAo ApyA. vivAha mahotsava thaI rahyA pachI dha pAMDunI AjJA laine potAne nagara pratye gayo. tyAra pachI bhISme vidurane devaka rAjAnI putrI kumudavatI paraNAvI; ane potAnA vRddha vRddha maMtrIonA AgrahathI pAMDu rAjA khIja madadezanA rAjAnI kanyA mAdrIne paraNyo. bhISma tathA dhRtarASTranI Upara pAMDunI dhaNI bhakti hatI. tethI te banne paNa tene atizaya cAhAtA hatA. pachI pAMDue Dhigvijaya karIne samagra zatruono parAbhava karaco. evI rIte sukhe karI pAMDu rAjA rAjya karacA kareche. ema karatAM eka samayane viSe vasaMta Rtu AvI. te vasaMta Rtu nahI paNa sAkSAta vasaMtaja jANe rAjAnI sevA karavA Avyo hoyanI! amaMda surabhipuSpo para maMda maMda pavana su Mda vihAra karato samagra vanane jANe AnaMda kaMda karI rahyo hoyanI! AmravRkSanA puSpa bhakSaNa karI! pakSa yugmadhar kokila pakSIo, komala kaMvaDe madhura zabdathI, niyamita vasaMta (rAga)nI sAthe pUrvapakSa dharIne tenuM khaMDana karI, niyamita vasaMta (tu)nI pAze (jema rAjAnI pAze gavaiyA gAyana kare Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 43 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tenI pa8) gAyana karIne tenuM mana rIjhAvatA hoyanI! athavA potAnA nAma vALI tu AvyAthI vasaMta (kokila pakSI) madhura svare karI jANe tame potAnuM nAma pragaTa karatA hoyanI! manmatha potAnuM nAma sArthaka karavAne mATe vana vanane viSe vicarI rahelA dina dina te jANe paMthI jananA mana mathana karato hoyanI. mAlatI rUpI bhillanI potAnuM vadana prakulita karIne potAnA madhurUpa patine jANe maLavAne utkaMThita thaI hoyanI! jyAMhAM tyAMhAM AnaMda kAraka puSpa yukta nava pallavI vRkSa tathA latAonuM saudarya jaNe virahI janonA manane vidAraNa karavAne utpanna thayuM hoyanI! praphullita mogarAnAM puSpa te jANe kAmadeva rUpa bhikSanA ati tIkSya bANaja hoyanI! ane sarva ) che. sukhAbhilASI nAyaka tathA nAyakAonAM mana haraNa karavAneja jANe dakSiNa dizAne ati zItaLa che vAyu vahAto hoyanI! e je vasaMta te traNe bhAIo sahita pAMDu rAjAne krIDA karavAne ati pasaMna Avyo. evA samayane viSe te traNe bhAIo strIo sahita manohara vanamAM jaI hi Le bezI AnaMyukta vinoda karavA lAgyA. strIonA mastaka upara ati sugaMdhita kamalanI graMthita vINIo zobhI rahI che. tenI vacamAMno je kezano aMboDo te jANe kALo nAgaja potAnI phaNa vikAzIne te puSponI vAsa leto hoyanI! te upavana holA upara beThelI strIo moTA hIMcoLAthI bhayane pAmIne pota potAnA patione pakaDI liye che te jANe pragaTa AliMgana krIDA karatI hoyanI! ane e rIte harSa yukta pUrva koI vakhate paNa AliMgana nahI thavAthI sArI rIte AliMgana karIne ati harSa pAmavA lAgI. evI rIte te vanamAM ramata gamata karatAM ghaNe parizrama thaya tethI eka pANInI vAvyanI pAze sarva jaIne beha. tyAM paNa yathecchA krIDA karavA lAgyA koI to strIne sAthe laIne potAnI marajI pramANe vicaratAM caMpA tathA mArA pramukhanA uttama sugaMdhivALA puSpa vINe teone strInA coTalAmAM evI rIte guMthana karate hatuM ke koI mAlI paNa che tevI vINI pramukha banAvI zake nahIM. e graMthita puSpathI te strIone evI te zobhA AvatI to ) hatI ke, jANe koI devAMganAo ja hoyane! evI dekhAtI. koI mAlI phala guMthana karI lAve to ) te potAnA patie guMthelA phUlanA cAturyanI pAse tuccha dekhAya tethI teo tene gaNakAre paNa nahI. traNe bhAIoe megharAnA puSponI guMthelI mAlA paherI hatI te tethI evA to lAgatA che. hatA ke bhaNe vasaMtanAja AvatAra hoyanI! evA zobhatA hatA. koI samaye vanakkI karatAM zrama ke thavAthI strIo sahita jala krIDA karavAne sarovaramAM UtarI vinoda karatA hatA. jevI rIte kAma karI zAstramAM kAma krIDA karavAnI yuktio kahe che te pramANe kIDAo karavA lAgyA. bhAio, 4. kAmadevanI lIlA te juvo, ke je ene vaza thAya che tene pratikUla AcaraNa te anukULa lAge che. to Scho e moTo Azcarya che. jala kriIDA karatAM te strIonI Upara sArI rIte jala siMcana na kare to huM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teone mAThuM lAge ane khuba esathI pANI urADe to paramAnaMda thAya jethI maDhanotpatti thAya evA hAvabhAva karavAmAM je ati catura evI strIonI sAthe agAzImAM khezIne koI vakhate krIDA karatA hatA; evI rIte krIDA karatAM... vasaMta rUtu gayA pachI je divasomAM pANIthI chAMTelo paMkho caMdana ane caMdramA dhaNuM sukha Apeche, evI grISma dyUtumAM strIone sAthe laine atizaya zItaLa evA kadalInA vanamAM jaI krIDA karatA hatA. varSAM rUtumAM paNa strIo potAnI pAze rahetI hatI tethI mahA AnaMdamAM divaso kADatA hatA; maMda maMda jala vRSTI thaI rahI che, mora zabdo karI rahyA che. gaganane viSe samaye samaye garjanA thaI rahIche; evA kAlamAM strInA saMyoganuM sukha kAMi oraja hoyache. zatru rUtumAM jeonI Asa pAsa dhaNA bhramara guMjArava karI rahyAche, ane je vipula makaraMde karI bharelAM che, evAM praphullita kardama puSpo laine tethIja potAnI strIone bhUSita karatA hatA. atyaMta sugaMdhita tathA suzobhita je mAlatInAM puSpa teono jema bhramarAo upabhoga kare, tema teo potAnI strIono upabhoga karatA hatA. te mRgAkSI strI manohara mauktikonA hArano tyAga karIne potAnA patie guMthelA puSponA hArane dhAraNa karatI hatI. hemaMta rUtumAM te strIonI sAthe je krIDA karatA hatA te jANe kAma zAstranuM adhyayanaja karatA hoyanI! jema ke, te manohara mohanIonA ati unnatastano upara, gaLo upara, tathA kaMThe Upara karAranA raMgathI vicitra citra lakhatA hatA; zizira rUtumAM svakAminIonAM uSNastanoe karI teo potAnI TahADa gamAvatAM hatA. evI apUrva uSNatAthI teonuM mana ati mohita thatuM hatuM. e rUtumAM sarve jAtanAM puSpo karatAM kuMda puSponI Upara teonI vadhAre prIti rahetI hatI; kemake, teone potAnI strIonA dAMtanI paMktinA jevIja tenI zobhA dIAmAM AvatI hatI. kahyuM che ke, potAne priya vastunI tulya khIjI vastu hoya te paNa priya lAge che." evI rIte:-- vasaMtatilakA vRttam. saudhe kadAcana kadAcana kAnaneSu vAyAM kadAcana kadAcana kelizaile; paMceSusAyakasahAH sahavallabhAbhiH sarvartucakramaticakramurevamete. // 1 // arthaH--koI samaye rAja sadanane viSe, ka.I samaye vanane viSe, koI samaye vAvya pramukha lAzayane viSe athavA samIpa, koI samaye parvatanI Upara potAnI vallabhAo sahita kAmadevanA pAMca khANa yukta keli karatAM sarve rUtucakra vyatIta karatA havA. / / 1 / / iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacarite mahAkAvye pAMDava pUrvaja varNano nAma prathamasargasya bhASAMtaram samAptam // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 45 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -2 Fe atha zrI dvitIyasarga prAraMbha have vilAsa karatAM keTalAka divasa gayA pachI potAnA svAmInI Upara jene ghaNo prama che evI gAMdhArIe jema zamI agninuM dhAraNa kare tema garbha dhAraNa karavuM; tyAre enA aMtaHkaraNamAM harSanA ubharA AvavA lAgyA. divase divasa stana maMDaLa ati puSTa thavA lAgyuM. zarIra durbala thavA lAgyuM. garbhanA prabhAvathI pRthvInA sarva rAjAone jItI levAnI IcchA thavA lAgI. mukha ati zobhAyamAna dIsavA lAgyuM. stananI DuMTI zyAma thavA lAgI. jema kheDu pitAnA khetaramAM bI vAvone AnaMdane pAme che, tema potAnI strIne garbhiNI joIne dhrutarASTra AnaMdane pAmyo. gAMdhArIne garbhane lIdhe ghaNA abhAvA thavA lAgyA. yuddhanI Upara ati prIti thavA lAgI. lokone saMkaTamAM joIne harSa pAmavA lAgI. jemanA pagamAM beDIo caDAvelI che evA aparAdhIene kedakhAnAmAM paDelA joIne sukha mAnavA lAgI. kAraNa vinA krodhamAM AvI bhakuTI cAvIne vaDIlone paNa tiraskAra karavA lAgI. purUSano pozAka paherI matta hAthInI upara bezIne svachaMdapaNe nagaramAM pharavA lAgI. ema jema jema garbha vadhato gayo tema tema kara karmonI tRSNA paNa vadhatI gaI kuMtinA pahelAM mane garbha raho evuM manamAM ANI namratA choDIne ati garviSTa thaI gaIgAMdhArI potAno tiraskAra kare che evuM joIne kuMtI ati kaTane pAmI thakI putranI kAmanAo ( karI dharmanuM anuSThAna karavA lAgI; ane prabhunI upAsanA karavA lAgI. potAnI kAmanA paripUrNa thavA mATe pAkelA phaLe lAvIne zraddhAyukta eka vRttio karI jina pratimAne arpaNa karavA lAgI che trAsita tathA bhayabhIta prANIyone abhaya dAna devA lAgI. jaLArthine pANuM, phaLAne phaLa tathA kSadhA nivAraNArthane anna devA lAgI. sAdhuonI sevA karavA lAgI. anAtha ane dIna prANIone vividha vastuonuM dAna devA lAgI. ema karatAM eka samaye rAtrine viSe nidrAmAM tene svama AvyuM; temAM teNe sAgara, sumerU parvata, sUrya, caMdra tathA lakSmI e pAMca padArtho joyA. savAra thatAM te badhI vAta teNe pAMDu rAjAne kahI saMbhaLAvI. tyAre pAMDu bolyo ke, na pAMDa-he priye, gaMbhIratA suyaza tathA mahata parAkrama vagere saMpUrNa zubha guNono sAgara che ane traNe lekamAM sukIrti vaDe prasiddha evo eka putra tane thaze. tuM ciMtA nahI karo pachI jema suvRkSa thoDAja kAlamAM phaLane dhAraNa kare che tema te ja divasathI kaMtIe garbhane dhAraNa karyo. kemake, pUrNa zraddhAkarI kareluM je dharmAcaraNa te vyartha thatuM nathI. garbhanA yoga tenAM stane puSTa thavA lAgyA; gALa phIkA paDI javA lAgyAM; nege capala thayAM; evAM cinhothI badhAne nizcaya thayuM ke kuMtIe garbha dhAraNa karyuM. jema caMdana pratibiMbathI sarovara zobhe to ha7) tema garbha dhAraNa karavAthI kRtI zobhavA lAgI. jyArathI garbha rahyo tyArathI te atyaMta dIna tathA C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 vipattiyukta prANIone joIne ghaNuM karUNuM karavA lAgI. jina dharma upara to tenI evI zraddhA thaI ke tenuM varNana koInAthI karI zakAya nahI. lokonI upara upakAra kare tathA saMkaTamAMthI prAA NIone mukta karavAM evo abhilASa thavA lAgyo. patinI kRpAthI tenI samagra IcchAo pUrNa hi thavA lAgI. kemake, jeno pAMDa pati tene zuM durlabha che. ema karatAM nava mAsa pUrA thayA pachI je lagnamAM janmelo purUSa cakravarti thAya tevI lagna zuddhine viSe sarva graha ucca sthAne rahelA chA nakSatra ane bhauma vArane divase ati uttama muhartamAM kuMtine putra prasava thayo tyAre kuMtine te zuM paNa sarva sthAvara tathA jaMgama prANIone apAra AnaMda thayo. prajA mahA harSane pAmI. ) che. aMtaHpuramAM rahenAra mANaze bhISma, dhRtarASTra tathA vidurane vadhAmaNI devAne ati tvarAthI doDyA. dva prasanna thaelI dAsIoe e vRttAMta aMbA, aMbAlikA, aMbikA tathA satyavatIne ati capa- ra latAthI jaIne kahyuM. prAta:kAlanA sUryanA jevA tejavALA putrane janma thatAMja AkAzamAM divya vANI thaI"A purUSa satya bolanAra meTo sajajana, buddhivAna, parAkramI, sthira, gaMbhIra, vinayavaMta, nyAyI, atyaMta dhArmiTa tathA cakravarti tulya thaI vRddhAvasthAmAM dIkSA laIne ati mokSa sukha pAmaze." evI vANI sAMbhaLIne bhISmane tathA bIjA lokone mahA harSa thayo. tenuM varNana karavAne koI samartha thAya nahI. rAjAno hukama thayA pahelAM badhA loko mahotsava karavA lAgyA. te vakhate samagra devatAoe duMdubhi vagADIne potAne thaelo harSa pragaTa karyo. pachI te bALakanAM keTalAeka lakSaNa joIne bhIme tenuM nAma yudhiSThira evuM pADavuM; ane ghaNu tapathI tathA ja ghaNA dharmathI kuMtine putrano lAbha thayo tethI bIjA loko tene dharmarAjA evA nAme bolAvavA lAgyA. * temaja te koIne ripu sthAne mAne nahI mATe tene ajAtazatru kahevA lAgyA. pAMDurAjane ghare putrane janma thayo ema sAMbhaLIne bIjA rAjAone jyAre jyAre vadhAmaNIo pahocatI gaI tyAre tyAre teo uttama uttama bheTa mokalAvI devA lAgyA. kuMtInA pitAnA gherathI koraka paNa harSita thaI ghaNI bheTa laIne devAne Avyo; teno Adara satkAra karIne tene pAMDue kSema kurALa pUchavuM. teNe yathA yogya kahyuM, pachI kuMtinI pAse jaI tene sASTAMga namaskAra karyo. tene kuMti premathI pUchavA lAgI. jo kuMtI-he korika, mArI sAsunI AjJA nahI hovAne lIdhe haM pitAne ghera AvI zakI nahI. tethI tyAMnA vRttAMtathI huM ajaNI chuM. have mArA kuTuMbIonA kuzaLa vartamAna kahIne mane harSita kara- koraka-he rAjaputrI, tamArA pitA aMdhakavRSNie samudravijyane rAjya ApIne dIkSA lIdhI che; bhojavRSNuine putra ugrasena mathurAmAM rAjya kare che, te to tame jANe che. samudravi jyano prema potAnA bhAIo upara ghaNo che; tathA e prajAnuM sArI rIte pAlana kare che. enI to ) kRSathI tA potAnA pUrva janmanA puNyathI vasudevane A samaye loko ghaNuM mAna Ape che. eka che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 A samaye subhada che jenuM nAma evA vaNike potAnA kaMsa nAmanA putrane vasudevanI sevA karavA me- te S! kalyo. teNe evI sevA karI che, jethI vasudeva dhaNeja prasanna thaIne tene potAnI pekeja mAna ane ApavA mAMDaze. eka divase jenI traNe khaMDanA loko AjJA mAne che, ane A pRthvInI Upara jenuM iMdanA jevuM ja che evA rAjagraha nAmanA nagaranA jarAsaMdha nAmanA rAjAe potAne dUta mokalAvIne mArA svAmIne kahevarAvyuM ke, dUta-ghaNuM che parAkrama jenuM evo siMhapura nagarano je siMharatha rAja che, te svataMtra che. bIjA sarva rAjAo mArI AjJA mAne che, paNa e rAjA mAnato nathI. mATe tene bAMdhI cheANavAne jarAsaMdha rAjAnI tamane AjJA thaI che mATe mArI sAthe tame lazkara laIne prayANa kare che, e rAjAne pakaDI lAvyA pachI jarAsaMdhanI jIvayazA nAmanI dIkarI che te tamane paraNAvI deze; ane suvarNanA maMdiroe karI yukta eka nagara paNa tamane Apaze. evI vAta sAMbhaLIne te dUtane pAcho mokalAvI daI tamAro bhAI samudavijya yuddhamAM - 7) vAnI taiyArI karato hato. evAmAM vasudeva AvI kahevA lAgyo ke, vasudeva-he rAjana, jema sUryane agresara arUNa che, mATe prathama potAne aMdhakArane zAMta karavo paDato nathI, temaja huM jayAM sudhI tamAro agresara chuM tyAM sudhI tamAre ) " pitAne vAnI zI agatya che! e evAM potAnA nhAnA bhAInA Agraha pUrvaka vacano sAMbhaLIne tenI sAthe senA ApI to zatrune jItavA sArU samudavijaye vasudevane mokalyo. vasudeva potAnI sAthe kaMsane laine yuddha karavAne Na gayo ne keTalAka divasa pachI siMharathane bAMdhIne lAvyo. pachI meTo utsava karIne rAjA rAjagraha che nagara ane jato hato, eTalAmAM moTo jJAnI je kauTukI te rAjAne tathA rAjanA bhAine bolyo, koSTrakI--je kanyAne viSe jarAsaMdhe pratijJA karI che, te potAnA pitAne tathA potAnA | svasuranA kulano nAza karanArI che; ema enAM cinho uparathI jaNAya che. evuM sAMbhaLI rAjA samudavi vasudevane kahevA lAgyo) che. samudra vijaya--he vasudeva, tyAM javAthI kAMI zreya thanAra nathI; mATe javuM nahI. (evuM che rAjAnuM bolavuM sAMbhaLI hAtha joDIne.) vasudeva-mahArAja, kAMI ciMtA nathI, je ema hoya to te kanyA bIjAne paraNAvI devI che che. te kevI rIte tathA konI sAthe paraNAvavI! e viSe huM kahuM te tame sAMbhaLe. ApanI AjJAthI e senA laI siMhapurane ghero ghAlyo tyAre jema siMha potAnI guphAmAMthI bAhara nIkaLIne hastione trAsa utpanna kare che, temaja siMharatha potAnA nagaramAMthI nIkaLIne mA sainyane haNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. trAsa utpanna karavA lAgyo. e evo te parAkramI catura tathA sUra che ke enI sAthe yuddha karatAM mane je S: lalATa upara parasevo thayo che te hajI ma nathI; ane ApaNAM lazkarano parAbhava thAya che ema jANIne puSTa che zarIra jenuM evo je A mAro priya sArathI kaMsateNe jhaDapathI rathaparathI nIce UtarIne A jema iMdavathI parvatone pUrNa kare che, tema potAnA vizALa bAvasiMharathano ratha cUrNa karI nA- koUS) khyo ane jema vyAkane pakaDIne pAMjarAmAM ghAle che, tema ene bAMdhIne kaMse mArI pAze pheka. hi (' evo mAro sAthI kaMsa mahA parAkramI che, mATe ene rAjagrahanA rAjA jarAsaMdhanI kanyA paraNAve che che. samadravijaya-vasudeva, e ghaNI suMdara yukti zodhI kahADI che. nyAya paNa emaja che. ) che. paraMtu tame prathama mane ema kahyuM hatuM ke kaMsa vaNika che. je e vAta kharI hoya to vaNikane ja ke jarAsaMdha pitAnI kanyA kema Ape! teno tuMja vIcAra karI je che e pramANe banne paraspara vAto kare che eTalAmAM kaMsa AvIne vasudevanI sevAmAM hAjara A thayo. tyAre vasudeve rAjane kahyuM. vasudeva-jeNe siMhathane bAMdhI Apyo te mAre sArathI kaMsa A Avyo che. enuM che teja kSatriyanA jevuM che. mahA rUpavAna che; ati balavAna che; yauvana che; tene Apa juvo. ) (rAjAe te prazasta bAhane nirakhI joIne.) - rAja--enA jevo adabhuta AkAra vaNika kalamAM to thAya ja nahI; mATe enA pitAne pUchIne kula viSe nizcaya karavo joye. (pachI rAjAe tenA subhada pitAne teDI tene pratijJA che pUrvaka puchayuM tyAre subhadaka bolyo) subhadra-eka divasa zaucakriyA karavAne huM yamunAne kinAre gayo hato, tyAre eka peTI che aMLane pravAhamAM vahetI AvatI joIne tene meM bahAra kahADI; ane mAre ghera laI Avyo. tyAM kaUghADI joI te temAM caMdanA jevuM che jenuM mukha evuM eka tejasvI bAlaka dI. enI pAse ho. I) ugrasenanA nAmathI cinhita karelI eka mumikA hatI; ne eka patra paNa lakheluM dIvamAM AvyuM ( tene sArAMza A pramANe:-"ugrasenanI strI dhAraNI garbhavatI thavAthI tene potAnA svAmInuM mAMsa che bhakSaNa karavAnI IcchA thaI tyAre buddhivAna evA pradhAnoe koI prakAre karI ene manoratha pUrNa karyo. nava mAsa pUrA thayA pachI poSa mAsanA kRSNanI caturdazIne divase viSTi karaNamAM ke SB putrane prasava thayo. tyAre prathama thaelA abhilASa UparathI e tejasvI putra pitAne vairI thaze. jemAM ema jANuM peTImAM ghAlIne dharaNI rANIe teja divase svAmInuM rakSaNa thavAnA nimitte te peTIne yamunAnA gaMbhIra tathA athAga jaLamAM vahetI mUkI dIdhI e pramANe A ugrasenano putra S) che. ema jANI jevo potAnA putra upara prema rAkhIe teja enI Upara prema rAkhIne te di- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 chevase putra janmanI 5 moTo utsava karo. ane kazAnI peTImAMthI prApta thayo mATe enuM nAma che Saa kaMsa evuM pADavuM. e nhAna paNAmAM paNa evo capala hato ke bIjA chokarAonI sAthe rAtra para chedivasa kaA karacA karate hato. pachI jyAre loko ene mATe mane mo bako devA lAgyA, va tyAre meM ene lAvIne vasudevanI sevAmAM hAjara kare. ema sAMbhaLIne) samadravijaya-e amArA kuLamAM utpanna thayo che mATe ja evo tejasvI che. ' ema kahI kaMsane sAthe laI samudavijaya rAjA rAjagRhI nagarImAM I tyAnAM rAjane si haratha arpaNa karI e badho parAkrama kaMsano ja che ema kahyuM. tyAre jarAsaMdhe saMtuSTa thaIne potAnI HD ) chokarI kaMsane paraNAvI dIdhI. kemake, moTA konI pratijJA koI paNa vakhate asatya thAya nahI. ugrasenane tathA kaMsane paraspara vera hatuM mATe mathurAnuM rAjya kare jarAsaMdha pAzethI ugrasenanA verane lIdhe mAMgI lIdhuM; te tene jarAsaMdhe ApyuM. siMharathane paNa meTo parAbhava thayo. pachI te jarAsaMdhanI sAMbe UMce svare karI rodana karavA lAgyo ane mAphI mAgI. tyAre tenI Upara - rAsaMdhe kRpA karIne tenuM rAjya tene pAchuM ApyuM. samudravijaya tathA bIjA rAjAo paNa jarAsaMdhanI AjJA laIne potapotAnA nagaramAM AvyA. jarAsaMdhe ApeluM sainya sAthe laI mathurAmAM jaIne nagarane ghero ghAlyo. ugrasene paNa potAnuM lazkara laI enI sAthe evI laDAI karI ke, ApaNo " jaya thaze ke nahIM evI kaMsane ciMtA thaI. pachI ati kara e je kaMsa, teNe potAnA pitAne La parAjaya karI ghaNI niMdA karI pakaDIne tene kASTanA pAMjarAmAM keda karo. pagamAM moTI loDanI beDIo nAkhI dIdhI. topaNa potAnA chokarAe parAbhava karyo che ema jANIne krodha kare nahI; paNa ulaTa harSane pAmavA lAgyo ke potAno chokaro potAthI baLavAna thaI potAne jItI liye temAM zoka zAne karave; ethI to ulaTA rAjI thavuM; ema potAnA manane samAdhAna karI rahyo. pachI kaMsa prathamane potAne nhAnapaNanA pAlaNa poSaNano upakAra smaraNa karIne subhada vaNikane thaI zauryapuramAMthI bolAvI potAnA nagaramAM rAkhIne tenI sArI rIte sevA cAkarI karavA lAgyo. te ahI zairyapuramAM krike parvata Upara ramaNIya mahAlomAM tathA bAgamAM vasudeva svachaMda kriIDa karato hato. enuM rUpa evuM suMdara hatuM ke strIo mAtra vasudeva eja caturakSarI maMtra japatI hatI. eka samaye keTalAka loko maLIne samuda vijayane AvI kahevA lAgyA. leka-he rAjana, tamArA jevo rAjA vidyamAna rAjaya karatA chatAM ame bahu duHkhI re che. te sAMbhaLa-jenuM kAmadevanA jevuM svarUpa che; evo tamAre nhA bhAI je vasudeva che ja ja tenA ramaNIya rUpa upara amArI strIo mohita thaIne tathA potapotAnAM ghara mUkIne enI pAna to ) chaLa rakhaDyA kare che. teonAM aMtaHkaraNa vasudevamAM evAM lagna thaI gayAM che ke, amArI phAMI paNa 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAta kAne dharatI nathI. dhara saMbaMdhI hareka kAryamAM teonuM mana lAgatuM nathI, tame anAthonA nAtha cho mATe koI prakAre amArUM kaSTa nivAraNa karo. have to amArAthI e duHkha sahana thatuM nathI. amArA zarIromAM prANa che te nahI jevA che. mRtyu tulya thaI rahyA cheye. (evI rIte potAnA Azritone kaLakaLatA ane nIsAsA nAkhatA joine teonuM sAMtvana karIne.) samudravijaya--huM sarva prakAre baMdobasta karIne tamArA du:khanuM nivAraNa karIza. ama kahI ne sarvane potapotAne ghera mokalAvI dIdhA pachI vasudevane kholAvI potAnA khoLAmAM bezADI kahevA lAgyo, he vatsa, tuM AvI rIte svecchA pramANe vatttavAthI ati durkhala thaI gayo che. te joine mane dhaNuM mAThuM lAgeche. mATe have bAhAranuM karavuM mUkI ne potAnA sthaLane viSeja rIrIra sudhare tevI kasarata karo jevI ke mudgaLa pheravavA kustI mAravI, aneka prakAranI kasarato karavI, jethI zarIramAM khaLa Ave; navI navI kaLAono abhyAsa karo, pUrva bhaNyA cho je dhanurvedyAdrika kaLAo te saMbhALo. zAstrono abhyAsa karo. e pramANe rAjA samudra vijyanI AjJA sAMbhaLIne eka mahAlamAM jaI rahyo ane gIta nRtyAdika vinoda karIne divaso nirgamavA lAgyo. koI eka samayane viSe sugaMdhImAna vilepana hAthamAM laIne janAnakhAnAmAMthI eka dAsIne AvatI dekhI. mazkarIthI tenA hAthamAMnuM vilepana chInavI lIdhuM; tyAre dAsI krodha karI kholI. dAsI--he rAjaputra, AvuM sugaMdhI vilepana chInavI lIdhuM te tame zuM kahyuM; e to ziA devI rANIe pote banAvIne premathI rAjA samudra vijayane mokalyuM hatuM. evI tamArI DAMDathIja rAjAe tamane ahI vADAmAM keda karI rAkhyA che. evo jagatamAM mAla che ke, jo siMhanuM cuM anyAya kareche to loka tene pAMjarAmAM pUrI kriyeche; tema tamane paNa karaDyuM che. to paNa tamArI AvI hujatanI cAla maTatI nathI! (mevuM sAMbhaLIne vasudeva tene pachavA lAgyo ke), huM dAsI e viSe je tuM jANatI hoya te kahe! rAjAe mane A paikANe zA sArU rAkhyo che! dAsI--keTalAeka lokoe ekaThA thaine rAjAnI pAze AvI tamArI dhaNI beadabI kahI; tethI tamane AhIM rAkhyuM che. tema chatAM hajI tamArI khoDa gaI nathI e moTI zaramanI vAta che! evI rIte dAsIe dhaNuM tiraskAra yukata kahyuM, te badhuM sAMbhaLI laIne teno vicAra karavAthI vasudevanA cero phIko paDI gayo; ane manamAM kAMI AvyuM tethI rAtanA samaye tyAMthI kayAMya bAhAra nIkaLIne cAlyo gayo. e vAtanI rAjAne jANa thaI. savAra thatAMja rAjAe keTalAeka mANasone khoLa karavA mokaLyA. teo khoLatAM khoLatAM daravAjA pAze AvI jIveche to eka ciMtA bharsano Dhagalo dIAmAM Avyo. ghaDI eka pachI rAja paNa tyAM AvI pahoto ane te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para citAbhasma joine Azcaryane pAmyA. manamAM nAnA prakAranA to AvI rahyA che eTalAmAM acAnaka daravAjAnI bhIta Upara najara gaI, tyAM eka kAgaLa cohoDelo joyo. temAM AvI rIte lakhyuM:"je chokarAne vAste tenA vaDIlone badhA loko vAraMvAra tenI narazI cAla viSe mako Ape, evA purUSane A duniyAMmAM rahevuM yogya nathI. apakIrtti vALA purUSanuM mRtyuja kalyANakArI che; jenA AcaraNathI vaDIlone udvega thAya tenuM nivAraNa karavAne e zivAya bIjo koI paNa upAya nathI evo vicAra karI kSaNo pazcAttApa karI aMhI citA racIne temAM vasudeve potAnA prAMNono tyAga karaco che." evuM lakheluM vAMcIne potAno sago bhAI nAzane pAmyo ema jANI samudravijya rAjA mUoita thaIne pRthvI Upara paDI gayo. keTalIeka vAra pachI sAvaceta thaIne, arere!!! he bhrAta, tArA bahu sArA guNone yAda karatAM mArI chAtImAM Ubharo AvyA vinA raheto nathI! AvI rIte potAnA zarIrano nAza karIne moTA bhAine AvA du:kha samudramAM nAkhI devo nahoto! ItyAdika rAta ghaNA vilApo karavA lAgyo. bIjA loko paNa vasudeva moTo bhAgyavAna tathA surUpavAna hato vagere guNonI yAgirI karIne ghaNA zoka karavA lAgyA. anI jananI subhadrAe to evo Akroza karo ke tene joine khIjA loko paNa potAnuM mana AvarI zakacA nahI. pachI subhadrA potAnA putranA zokathIja jhurI jhurIne maraNa pAmI. mAtA ane putranA viyogathI AkhuM sahera zokAtura thaI gayuM. gAyana zALAmAM gAyana karavuM baMdha thayuM. nRtya zALAmAM koI nRtya kare nahI, tathA vAjiMtra zALAmAM koI vAjano AvAja saMbhaLAya nahI. samudravijaya rAjAne paNa evo zoka thayo ke zaradRrUtu jevA samayamAM paNa moja mAravA bAhAra jAya nahI. vasaMta rUtumAM to Akho divasa roI roIne kahADe. ema karatAM dhaNA varSo vItI gayA. koI eka samayane viSe eka jyotirvidra eTale nimitta jonAro tyAM Avyo. teNe rAjAnA du:khanuM sarva vrattAMta sAMbhaLI laine rAjAne kahyuM ke, he rAjana, Apa vyartha roke kocho. Apano bhrAtA vasudeva hajI jIvato che. ema mArA praznamAM Ave che. evAM jozInAM vacano sAMbhaLI rAjAno zoka kAMIka ocho thayo. ane te brAhmaNanuM kholavuM tene amRtanA jevuM lAgyuM. keTalIeka rIte manane saMtoSa thayo. pachI thoDo thoDo rAja kArabhAra karavA lAgyo. ema karatAM eka samaye rUdhira nAmanA ariSTapura nagaranA rAjAe potAnI dIkarI rohiNIno svayaMvara racyo. tyAM AvavAne vAste sarve dezanA rAjAone AmaMtraNo karacAM hatAM. temAM samudravijya rAjAne paNa teDuM AvyuM hatuM. rAjA potAnA bhAio sahita tyAM jai moTA dabadabAthI svayaMvaranI racanA jovA lAgyo). te pelI kanyAnI prAptine arthe nahIM paNa potAMnA bhAI vasudevanA viyogathI thaelA du:khane nivAraNa karavA sArU jeto hato. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 svayaMvara maMDapamAM jarAsaMdha tathA bIja hoTa meTA rAjAe beThelA hatA. tyAM yogya Asana le SS upara samudavijya rAjA paNa sarva joI rahyA pachI jaI beTho. ane bIjA rAjAo paNa kanyAne varavAnI IcchAthI potapotAnA Asana upara beThelA che, evA rAja samAjamAM kAmadevanA aMkura rUpI rohiNI sarva rAjAone kaTAkSothI jovA lAgI. te vakhate jema caMdane prakAza paDavAthI va naspati prakRti thAya che tema te suMdarIno mukharUpa caMdamAM joI sarva rAjAonAM mana praphullita che ( thaI gaelAM hisavA lAgyAM. pachI anukrame sarva rAjaonA guNa, rUpa, kuLa, tathA rAja samRddhi che vagerenuM vRttAMta rohiNIne teno sakhI saMbhaLAvavA lAgI. badhuM sAMbhaLI rahyA pachI eka vAra sarva ) rAjAonAM mukha joyA pachI mRganayanI rohiNIe pharIthI koI rAjAnA mukha tarapha dRSTi karI nahIM. sonAnA maMcako upara UMcI beThake bIrAjelA rAjAomAM tene koI paNa prIya lAge nahI. tethI ja badhA rAjAone tiraskAra karIne eka mRdaMga vagADanAra gaMdharva upara moha pAmIne tenI sAMbeeka dRSTie jovA lAgI. te samayane viSe te gaMdharva nAnA prakAranI gatie karI yukta mRdaMga vAdya kaLAnuM evuM pAMDitya pragaTa karavA lAgyo ke, te jANe vilaMbane mukIne hasuMdarI, A varamALA mArA gaLAmAM nAkha, ema kaheto hoyanI! evo eno abhuta guNa joine tatkAla te kanyAe tenA ja gaLAmAM varamALAno AkSepa karyo. te joIne badhA rAjAo vismaya thayA; ane mahA krodhamAM ( AvIne kahevA lAgyA ke, are A dukAe zuM kIdhuM. nagAruM vagADanAra kUbaDa koInI gaNatImAM to te paNa nahIM tenA ja gaLAmAM vara mALa nAkhI dIdhI! ItyAdika tyAM ghaNuM kolAhala thaI rahyo ane 2) te mudagInI sAMbe jarAsaMdhanI AjJAthI badhAo yuddha karavA tatpara thayA. te vakhate rAjA - dhira belyo ke, hajAro upAya karacAthI have kAMI vaLavAnuM nathI. mArI putrIne je vara gamyo te kharo, have anyathA thanAra nathI. ema kahIne rAja tenI tarapheNamAM thayo. potAnI sAMbe zatruo ghaNA hatA to paNa jema ghaNA bhikSukanuM ToLuM joine dhanavAna ghara mukIne jato raheto nathI, tema cho rUdhira rAjA paNa svayaMvaramAM AvelA rAjAonA bhayathI calAyamAna thayo nahI. sarva rajAo mahA parAkramI hatA te paNa tenI sAMbe yuddha karavAne Da nahI. paraMtu ghaNAonI sAbe A eka laDatAM tene parAbhava thAya che ema joIne pelo mRdaMgI yuddha karavA tatpara thayo ane e vidyAdhoe AkAzamAMthI AvelA rathamAM bezI tathA teoe ApelAM zastro hAthamAM laIne tela lAI karavA Avyo. te gAMdharva evo parAkrama karyo ke, jema sUryanA prakAzathI samagra tArAo teja hINa thaI jAya che tema tene joIne badhA rAjAo teja rahita thaI gayA. potAnuM baLa gAM dharvano parAbhava karI rAkavAnuM nathI ema jANIne jarAsaMdhe samudavijyane tenI sAthe yuddha karavAnuM to SchI kahyuM. te vAta teNe mAnya karIne gAMdharvanuM baLa te keTaluM che je te kharo! evI rIte tiraskAra che t Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne tenI sAthe yuddha karavA lAge che paraMtu te gAMdharvane joine potAnuM sainyanAthavA mAMDa ema to jANIne vismayane po; ane kahevA lAgyo ke gAMdharva chatAM ene parAkrama kSatriyanA jevo che. ane chepachI samudavijaye potAnA dhanuSya upara bANa caDAvyuM; eTalAmAM potAnA paganI AgaLa te 8. & gAMdharvanuM bANa AvI paDavuM, tenI upara akSare lakhelA hatA te dIlamAM AvyA. tethI Azcarya to pAmIne te bANa hAthamAM laI temAM lakhelA akSare vAMcavA lAgyo ke, jeNe potAnuM zarIra citAmAM che bALI nAkhyuM, evuM kapaTa darzAvIne je tamArA nagaramAMthI nAsI gayo teja vasudeva tamArA caraNa kamaLanI vaMdanA kare che. ema vAMcatAM ja potAnuM ratha mUkIne jenA mAM AnaMdanAM azru bharAI ) AvyAM che evo samudavi tenI pAse gayo. tyAre ema mane viSe harSa vyApI gayo che e vasudeva rathamAMthI nIce UtarIne potAnuM prathamanuM rUpa dhAraNa karI potAnA moTA bhAIne jaIne page paDyuM ane temAMthI premanAM AMsu nikaLI rahyAM che tadrupa jaLa potAnA peTa A bhrAtAnA caraNa rUpa kamaLone jANe chAMTato hoyanI. tene pagamAMthI UDIne potAnI chAtInI sAthe to i) cAMpyuM; ane mastaka upara hAtha mUkIne pUchavA lAgyo ke, samadravihe vatsa, Aja divasa paryata eka varSa thayA tuM kyAM rahyo hato. vasudeva-he mAhArAja ApanI kRpAthI huM mAro veSa badalI tathA rUpa chupAvIne svaccheda che paNe pRthvI upara hAM hAM pharato hate. - ItyAdika banne bhAIo vacce vAta cita thaI tethI e gAMdharva nathI paNa rAjA samudavi- 2 jyano nhAno bhAI che, ema jANIne kanyAnA pakSanA rAja rUdhira vagerene ghaNo AnaMda thayo; SB ane rohiNIne je harSa thayo te anupameya kahyAthI temAM koI doSa kahADe tenI paravA ame ) rAkhatA nathI. pachI caMdra ane rohiNInA vivAhanI pade vasudeva ane rohiNIno vivAha thayo. tyAre jema rohiNuM strInI prApti thayAthI caMda harSane pAmyo hato, temaja zehiNInI prAptithI 9) vasudeva prasannatAne pAmyo. pachI samudravijya vasudevane kahevA lAgyo. samudravijaya--he vatsa, hAla graha paNa parakSetrathI svakSetramAM AvyA che, tema ApaNe paNa asthAne javuM joIe che; ane ApaNI nagarInA jevuM bIjuM koI paNa ramaNIya sthAna nathI. potAnA sthAnamAM rahyAthI manuSya stuti pAtra thAya che; mATe have ApaNA nagara tarapha cAlo. vasudeva-he yeSTa brAtA, hAla nagaramAM mArAthI avAya ema nathI; kema ke, meM je ze varSa dezATana karyuM te gALAmAM ane bIjI keTalIka strIo prApta thaI che. jevI ke, rAja kanyAo, gAMdharva kanyAo, ane vidyAdharonI kanyAo vagere ghaNI che. te badhIne teDIne huM nagaramAM AvIza. ema kahI potAnA mohoTA bhAine namaskAra karIne vasudeva rathamAM bezI uttara dizA tarapha che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 gayo; ane rAjA samudavijaya patAno parivAra sAthe laIne nagaramAM AvyuM. pachI varuM have S: hevanA parakamanI kathAo rAjee samagra kone kahI. ema karatAM keTalAka divaso vItI gayA che pachI eka samaye sukha pUrvaka ramaNa karatAM acAnaka uttara dizA taraphathI madhura zabda rAjane hi A sAMbhaLyAmAM AvyA. te tarapha najara karI juve che to AkAzamAM maNijaDitra aneka vimAne to Ijha) dIThAmAM AvyA. te vimAnonI paMkitanI paMktio eka pachI eka potAnA zahera bhaNI Ave che " che ne te mahA adabhuta zobhe che te cittane ati AnaMda ApanAra ane pratyuttama evAM deva # vimAnonI sAMbe rAjA jaI rahyo che, eTalAmAM koI vidyAdhara AvIne kahevA lAgyo ke, herA ) che. jana Apane nhA bhAI vasudeva mAnamAM besIne AkAza mArgathI Ave che. e vAta sAMbhaLI che rAjAe meTo utsava karyo; ane ghaNuM dhAmadhumathI vasudevanI sAMbe jaine tene rAjarAhamAM laI AvyuM. tyAM vasudeva AnaMdathI rahyo. keTalAka divaso vItI gayA pachI kaMsa potAnuM prathamanuM subhaTa paNuM saMbhArIne vasudevane maLavA Avyo; ema karatAM keTalAka divaso vItyA pachI eka divase samudavijaya rAjAne ati namratA pUrvaka kaMsa kahevA lAgyo ke, kesa-he mahArAjana, vasudevane mathurAmAM laI javAnI mArI icchA che. rAjA-huM khuzIthI AjJA ApuM chuM ne sukhe laI jA. pachI rAjAnI AjJA laIne vasudeva kaMsanI sAthe mathurAmAM gayo. kaMse potAnA kAkA devaka ( rAjAnI dIkarI ati rUpavatI devakI nAmanI kanyA tene paraNAvI. te vivAhacchavanA samayamAM chejene pavitra AtmA che. tathA jene mokSanI IcchA che, evo kaMsane bhAI aIma muni ? gocarI karavA Avyo. tene yuvAnInA madathI matta thaelI evI rANI chavayezA vAMdavA AvI gaI nahIM. ane pachI jayAre AvI tyAre jeNe keza chUTA mUkI dIdhA che, nAbhI udhADI rAkhI mukelI che, madyapAna kareluM che, stana maMDaLa UparathI cIra khazI gayuM che, tethI astavyastha thaI chI rahyA chepahelAM vastranI barAbara sthiti rahI nathI. evA verAthI sAMbe AvI UbhI rahIne kahevA lAgI. haa jIvayazAhe dIyara, tamArI bahenanA lagna samAraMbhamAM cAlo ApaNe nRtya kariye. che, ema kahIne vanamAM rahenArI rIcharI jema paMkhIone vaLagI paDe che tema jIvaza te muninA A gaLAmAM hAtha nAkhIne tene kheMcavA lAgI. tyAre muni bolyo; - muni-he nirlajaja duSTa, madamatta, dUra rahe. mane choDI de, jenA vivAhanA samAraMbhamAM re che tuM madonmatta thaIne nAcavA kudavAnI cAhanA kare che teno sAtamo garbha tArA patine vAta karaze. - evuM sAMbhaLatAMja muninuM gaLuM teNe mUkI dIdhuM; ane te bhikSA lIdhA vinA emane ema cAlyo gayo. pachI te muninAM vacano sAMbhaLavAnI asarathI chavayazAno UtarI gayA pachI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 RSS DI e badhuM vRttAMta rANInA mukhathakI sAMbhaLIne kaMsane apAra dukha thayuM. potAnA mRtyunI vAta sAMbhaLIne kone dukha na thAya; pachI te chaLa bhedana jANanAra je kaMsa teNe bIje divase vasudevane ekAMtamAM bolAvIne kahyuM ke, - kaMsahe mitra, tame mArA prANa priya che; mATe huM tamArI pAse vinaMtI karuM chuM ke devakInA ) sAta garbha tame mane Apaje. te sAMbhaLI laIne vasudeva devakIne kahevA lAgyo ke, ApaNe baLa- che bhada vagere ghaNA putro che, mATe tArA bhAIne tArA udarathI thaelA sAta garbha devAmAM kAMI * harakata nathI. kaMsa paNa potAnI saMtati jANIne temanuM sArI rIte pAlana poSaNa karaze. ) ja ItyAdika devakInI sAthe vicAra karIne vasudeve kaMsanAM vacanone satkAra karyo; eTale - G sanI vAta kabula rAkhI. pachI anukrame devakIne prajA thavA lAgI. tene tarata laI jaIne kaMsa tenA .nAza karavA lAgyo. evI rIte cha saMtAnano nAza kare tenI vasudeva tathA devakIne khabara hatI nahI. kemake, teone kaMsa kaheto hato ke e bAlakone huM mathurAmAM laI jaIne sArI rIte pAlana SNa) poSaNa karuM chuM. paraMtu madhurAnI prajAmAM evI vAta prasarI ke kase devakInA cha garbhone nAza karyo. huM (" e vAta cAlatI cAlatI vasudeva tathA devakInA kAne AvI tethI temanA manamAM atyaMta duHkha ) thayuM. kahyuM che ke, putranA vadha jevuM bIjuM koI paNa vRttAMta ati duHkha kArI nathI. keTalAeka divasa vItyA pachI eka samaye rAtrine viSe nidAne vaza thaelI devakIne sAta meTAM svo AvyAM. che te uparathI nizcita che udaya jeno evo adbhuta sAtame garbha devakIne rahyo. devakIe prAtaH- I. A kALamAM UIne te sAta svamanuM vRttAMta vasudevanI AgaLa kahyuM; te sAMbhaLIne vasudeva bolyo ke, vasudeva-tAre A garbha bharatAddhane moTo rAjA thaze. devakI-he rAjana, putranA janmathI te harSa utpanna thAya che, tema chatAM mane kaMsanI duSTatAne lIdhe trAsa utpanna thAya che. ApanA jevo mAro pati chatAM huM evI bhAgyahINa chuM ke mArA putra janmatAM ja teone kaMsa nAza kare che. tema je A sAtamA garbhane kaMsa nAza karaze te he prANa priya. Apa nizcaya jANajo ke, devakI potAno deha rAkhanAra nathI. evAM vacana sAMbhaLIne.) vasudeva- he devakI, e kRtya thayAthI huM paNa mRtyu tulya chuM. kemake, jema kAI pazu- ) ne nAza kare che, tema kaMsa mArA putrone nAza kare che, e vAta meM jyArathI sAMbhaLI che tyArathI ja S: mane mahAkheda thAya che. have A sAtamA putranuM kaMsa rUpa rAkSasathI huM rakSaNa karIza. e vAtanI kaI che? prakAre ciMtA na karatAM tuM sArI rIte e garbhanI saMbhALa rAkhaje. gokuLane rAjAnaMda mAse moTo mitra che. amArA bannemAM kaI paNa aMtarAya nathI. jevo huM to te che mATe e chokarAne huM to 2) tenI pAse laI jaIne enuM rakSaNa karAvIza. e upAya meM zodhI rAkhyo che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che evI rIte patinAM AzvAsana parvaka vacane saMbhaLIne devakItAnA sAtamA garbhanI sArI rIte saMbhALa karavA lAgI. ahI kaMse paNa e garbha mAro nAza karanAra che, ema bhaNIne sUtikA sano ghaNoja baMdobasta rAkhyo. pachI nava mAsa pUrA thayAthI ati teja che jenuM, ane jenuM vakSasthaLa zrIvaccha aMkita kareluM che. bIjuM lakSaNe UparathI jene bharatAnuM rAjya nidhimakI prApta thavAnuM che. jenI Upara devatAonI pUrNa kRpA che. evA mahA svarUpavAna putra devakIe zrAvaNa vadya aSTamIne divase ati zubha lagnamAM janma ApyuM. kaMsanA rakSapALa sUtikAgrache. hanI cokI karatA hatA. te badhA bharatAddha patinA pUrvabhavanA mitro je devatA hatA tene to prabhAvathI nidistha thaI gayA. evuM joIne devakIe vasudevane jAgRta karI putra Apyo. tene laIne vasudeva kuLa tarapha cAlato thayo. te samayane viSe sarva sthaLe tejomaya dIsavA lAgyA. che. deva puSpa varSA karavA lAgyA. devonA tejathI vRddhi pAme che kAMti jenI, tathA devoe dhAraNa rahyuM che. dAtra tathA cAmara jenI upara, evA putrane laI jatA vasudeva daravAjAnI samIpa Avyo, cha) tyAre tene joIne ugrasena bolyo ke, ugrasenanhe vasudeva, netrane sukha ApanAruM evuM A zuM che te mane kRpA karIne kaho. vasudeva--(ati prasanna thaIne tathA maMda hAsya karate tho) bolyo ke he baMdhu, A (" bALaka tamane kedakhAnAthI mukta karanAre che. ugrasena-mArA jovAmAM evuM adabhuta AvyuM che ke, AthI ja huM kedakhAnAmAMthI chUTe che. che evuM nizcaya thaI gayuM che tethI huM tamAro moTo upakAra mAnuM chuM. Saa pachI te putranA prabhAvathI vasudeva niHzaMka yamunA nadI utarI gayo; ane naMdajInA gokuLamAM ane AvI pahoto. teja vakhate devanA mathI naMdanI strI yazodAe divya evI eka kanyAne janma ApyuM hatuM. tene laI potAnA putra yazodAne ApIne vasudeva pitAne ghera Avyo ane te chokarI devakIne soMpI tyAre te kanyA rodana karavA lAgI. te sAMbhaLIne rakSapALa jAgrata thayA GY ane te putrIne kaMsanI pAze teDI gayA. tene joIne kaMse vicAra karo ke, samagra rAjAono . mArI upara ghaNo prema che. mArAthI badhA zatruo bIhIne nAzI jAya che evo mArA bAhuno atula parAkrama che. ema chatAM A durbala kanyA mane zuM mAranAra che. mUrkha munionI ala A haNAI gaI che; tethIja ADuM avaLuM game tema bakyA kare. ema kahI te chokarInuM nAka kApIne tene pAchI ApI dIdhI. - ahI zrI gokaLamAM jema caMdramAnA udayathI udayAdri parvata ati ramaNIya dekhAya che, haka) temaja naMdanA putrathI zrI gokuLa ati bhavA lAgyuM. chokarAnuM ati manohara rUpa joInaka uma na ha5. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 che ne tathA yadAne bahu AnaMda thayo. kahyuM che ke, sarva guNa saMpanna putranI prApti thayAthI re A kone harSa na thAya teno kRSNa varNa hato mATe naMde vicAra pUrvaka tenuM nAma kRSNa evuM rAkhyuM. che. gopIo ati premathI aharniza khoLAmAM besADIne ramADavA lAgI. jema saci devInA . A hodakathI naMdana vanamAM kalpavRkSa vRddhi pAme che, temaja yazodAe paLana kacAthI te chokaro nAga gokuLamAM vRddhi pAmavA lAgyo. eka gopInA khoLAmAMthI bIjInA khoLAmAM jaya, ane * ekanA hAthamAMthI bIjInA hAthamAM jAya. evI rIte ramADatAM tenI upara gopIone ghaNo prema che che thayo. koI koI vakhate tene jovAne devakI paNa mathurAthI AvatI hatI ane snehathI potAnAM ) stananuM pAna karavAtI hatI ne mahA harSathI lADa laDAvIne bolAvatI hatI. ema karatAM devakInA Sja manamAM eka vakhata evuM AvyuM ke, huM kevI abhAgaNI chuM ke AvA putrane meM lADa laDAvyA nahI! kera A ItyAdika potAnA manamAM zoka karIne eka samaye devakI yadA pratye bolavA lAgI ke, 4 devakI-he yazodA, traNe lokonI strIomAM tameja dhanyacho. ke jenA khoLAmAM nitya koDa A putra rame che. te vaMza dhanya che ke, jemAM AvuM putra ratna utpanna thayuM che tathA dhanya A ( gokuLa che ke jemAM A bALaka ramata kare che. evI rIte yazodAnI prasaMzA karIne pachI mathurAmAM gaI ema karatAM keTalAka divasa che ( vItyA pachI potAnuM prathamanuM vara smaraNa karI pUtanA tathA zakunI e be vidyAdharIo kacchane che che mAravA AvI; ane ghaNA prakAre mAsvAnuM yatna karyuM paNa temAM teo niSphala thaI ane deva che che te bannene maraNa prApta thayuM. kahyuM che ke je nirdoSa sAdhuone mAravAnuM prayatna kare che te para Saa teja nAza pAme che, e vAta prasiddha che. kRSNa bhAkheDIe cAlatAM cAlatAM aneka bALa ceka karavA lAgyuM. ema karatAM kizora avasthA prApta thaI tyAre gopAMganAonA gharamAM jaI dUdha % tathA dahInA gerasa corI corIne khAvA lAgyo. ema karatAM lAga AvethI khAtAM bace te hoLI : ) nAkhe, ItyAdika upakava karavA lAgyo te paNa jema sUrya ghaNe tatpa thaI ati uSNatA kare che " tame koIne apriya lAgato nathI, tema kaNa ghaNA prakAre gokuLavAsInI strIone herAna karavA che che. lAge paNa tenA viSe temanI apriyatA thatI nahI. ema karatAM jyAre sAta ATha varSano thayo che tyAre jema caMpAnA puSpanI khuzabo daze dizIone suMgadhI Ape che, tema enI kIrti sarva tarapha ja pasarI gaI enA kaMThane avAja paNa madhura hovAthI te jyAre gAto tyAre badhA mohita thaI ? jatA. ema karatAM mathurAnI strIo ema kahevA lAgI ke, gokuLamAM kRSNa nAma naMdajIne putra 8 mahA adabhuta guNavAna che. tathA te koInAthI chatAya nahI eNe baLavAna che. e vAta sAM. ta. ) bhaLInaM kadApi kaMsa ene ghAta kare, evI manamAM zaMkA lAvIne te bALanuM rakSaNa karavA mATe vasudeve ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( e potAnA moTA dIkasa baLadevane tyAM mokalAvI dIdho. kRSNane khabara na hatI ke baLadevA mATe je paNa bhAI che; to paNa pUrva bhavanA saMbaMdhathI kRSNane enI upara ghaNe prema thavA lAgyo. pachI baLa devanI pAzethI kRSNa samagra kaLAo sIkhyo. jema vistIrNa samudanuM astie kSaNamAM pAna A karavuM, tema thoDA ja divasomAM ati vistIrNa evI samagra vidyAo kRSNa baLadevanI pAsethI 7) grahaNa karI lIdhI. tethI upAdhyAya tathA baMdhu e be saMbaMdha baLadevanI sAthe kacchanA thayA. ema che * karatAM keTalAeka divasa vItyA pachI kRSNanI vanAvasthA thaI tyAre tenuM rUpa evuM ramaNIya che thayuM ke, jANe kAmadevane tiraskAra karavA sArU enI utpatti thaI hoyanI; tene joIne preme ) karI mohita thaelI gopIone kAmadeva ati pIDa karavA lAgyo tethI te rUpAnurAgI pIo kacchanI pAse AvIne ramaNa karavA lAgI. jema ke, premanA vase karI UbhAM thayAM che jenA romAMca, evI keTalIeka gopIo kRSNanA khabhA upara caMdana dravyathI vicitra prakAranAM citro kAhADavA lAgI. keTalIeka mora piMcha laIne mugaTamAM ghAlavA lAgI. keTalIeka kAMpatI kAMpatI na vIna puSonA gajarA laIne hRdaya upara AropavA lAgI. koI koI vakhate badhI gopIo bhegI che (' thaI enI AsapAsa UbhI rahI vilAsathI nRtya karavA lAgI. koI samaye gAyana karavA lAgI. ' teonuM mana evuM to haraNa thaI gayuM ke jyAM sudhI kaccha enI dakinI AgaLa rahe, tyAM sudhI gopIo AnaMdane sukhane tathA harSane pAme; ane jyAM sudhI kRSNanuM mukha dIlamAM nahI Ave . | tyAMsudhI nIrAta vaLe nahI tathA sukha paNa thAya nahI. gopIo kRSNane kAmaceSTA sIkhavatIo K te paNa kaccha jIlaeNkriya thaIne sarva caritrane jItI levA lAgyo. kAma zAstramAM e evo to nipuNa thayo ke, potAnuM pAMDitya potAnA sIkhaDAvanArane batAvavA lAgyo. ene bhAI baLadeva ) $ enI rakSA karato hato, mATenizaMka kuLamAM krIDA karatAM karatAM keTalAka divaso vyatikrama thaIgayA. have kArtika mAsanA kRSNa pakSanI dvAdazInA prAta:kALanA samaye zauryapura nagaranA rAja samudavijyanI paTarANI zivArANIne potAnA sayana mahelamAM nidrAmAM chatAM citrA nakSatramAM gane sUcana karanAra cauda svama AvyAM. tyAra pachI prabhAta thatAM zivA devI jAgrata thatAM ja potAne AvelAM svonuM vrattAMta moTA AnaMdathI samudravijaya rAjAne kahetI hatI. eTalAmAM mahA vidvAna koNakI tathA cAraNakSamaNa eo tyAM AvyA. teone samudavi rAjAe te svAmInuM vrattAMta SiE saMbhaLAvyuM. te badhuM sAMbhaLI laIne teo kahevA lAgyA ke, he rAjana, zivA devI tIrthaMkaranI mAtA e thaze evuM svama UparathI jaNAya che. mATe he pathvIpati, tamAro putra lekottara parAkramI thaze; tathA tribhuvananuM rakSaNa karavAmAM samartha evo thaze, e pramANe teonAM vacana sAMbhaLIne rAjA ke 7) tathA rANIne ghaNe harSa thaye, pachI teone apAra satkAra karIne vidAya kA. te garbhanA pra- ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 299 5 bhAvathI rANInuM rUpa tathA teja ati suMdara dIsavA lAgyuM. rAjane utkarSa thavA mAMDaco. badhA che lokonI mati nirmala thaI gaI pachI anukrame garbhanA mAsa pUrA thayAthI zrAvaNa mAsanI zu ? paMcamIne divase citrA nakSatranA samaye sarva zubhagraho lagnane jotAM zivA devIe putrane janma . na Ave tyAre ide tenuM snAtra karayuM evuM meM sAMbhaLyuM. he rAja putrI, te uttama samayane viSe to voe ratnono varasAda karyo te meM mArI dRSTie joyuM. te putranA mahAbhyathI je prANIone ( svajhamAM paNa sukhano anubhava thaelo nahI teo yathArtha sukhane davA lAgyA. rAjaekedI che che. one baMdIkhAnAmAMthI mukI dIdhA. garIba prANIone ghaNuM dravya veMcI ApyuM. samudravijayanuM che che zauryapura dhana dhanyAdike karI paripUrNa thaI rahyuM. jema jemI latAono nAza kare che, tema te janma ta. divase sarva oriSTane nAza karyo. tethI te putranuM nAma ariSTanemi evuM pADavuM. daza divasa para chesudhI purane viSe janma mahotsava thayo. ane samudravijaye pati te putranA janmano evo mahotsava kara ke tene bIjI upamA ja devAya nahI. juvo ke kRSNanA janmadivase paNa evo ja utsAha thavAno saMbhava chatAM te na thAya tenI kAra jANe e janma mahotsavamAM kahADI lIdhI che. hajI yanI! tIrthakarano janma ati AnaMda dAyaka thAya che. te divasathI devo nAnA prakAranI sevA je karavA lAgyA; yAdavo pALana karavA lAgyA; ane dhAIo ati AnaMdathI ariSTanemine ucheravA ) lAgI. vasudeve potAnA putra kRSNanA janma samaye janma mahotsava ko nahoto te paNa a- To risTaminA janma mahotsavanA samaya zubha samaya joIne pote lAho lIdho. e mahotsava - A vakhate kesa tyAM avelo hato. teNe pUrva je kanyAnuM nAka kApyuM hatuM te tyAM dIThamAM AvI. tyAre muninAM vAkyanuM smaraNa thaIne tene bahu kaSTa thayuM ane bhayane pAmavA lAgyuM. kahyuM che ke, A jagatamAM mRtyunA jevuM bIjuM koI duHkha nathI; tathA saMtoSanA jevuM bIjuM koI sukha nathI. pachI potAne ghera AvIne eka jozIne pUchayuM ke, A kaMsapUrva mane munie kaheluM che te satya thaze ke nahI te viSe yathArtha joIne mane kahe che - jozI-he rAjana, muninA bola kadI jud paDatA nathI. devakIne sAtamo garbha tamAre pUrNa zatru che; te hajI jIvata che. paNa huM jANato nathI ke te kyAM che. tenA rahevAnA ThekANAnI tamane khabara paDe evo upAya huM tamane kahuM chuM te sAMbhaLo. tethI tamane jaNAI Avaze ke e ke mAro zatru che. jene zyAma varNa che, je mahA parAkramI che, jenuM puruM zarIra che, je moTI garjanA karanAra che ane je sAkSAta ahaMkAra evo je tamAre ariSTa nAmane baLada che tathA duSTa, pApI che ane kone pI karanAra evo je tamAre kezi nAmano ghaDo che; e bannene puSTa tathA matta tA. haNa karIne mathurA nagaranI bahAra choDI mUko ane siMha jema hariNone lIlAmAtrathI mArI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa che nAkhe tema je mArI nAkhaze teja tamAro ghAta karanAra zatru che emAM saMzaya nathI. bIjA ane Saa loko jene sparza paNa karI zake nahI evuM tamAruM je sAraMga nAmanuM dhanuSya che tene je caDAvI zakaze te tamAro prANa haraNa karanAro jANavo. e kRtya kazyAthIja tenuM nAma sAraMga pANI para evuM lokomAM prakhyAta thaze. evuM AgaLa paNa moTA moTA rUSie kahI gayA che. tamArI sa7) bhAmAM je cANura nAma mA che te moTo parAkramI chatAM tene lIlAmAtrathI je pratimA thaIne ja mArI nAkhaze. teja tamAro nAza karanAra che emAM kAMI sarAya nathI. tamArI pAse pottara che che tathA caMpaka nAmanA je be hastio che teonA je prANa leze te tamAre paNa nicekarI prANa ) leze. yamunA nadIne viSe rahenAra kAlI nAmanA moTA sarpanuM je damana karaze te tamArA mA- Na vAyuno nAza karaze; ema nakI jANajo evuM sAMbhaLIne kaMsa ati kaMpAyamAna thaye, te para che jezIne vidAya karo ane te mahA bhayAnaka AMkha vALo kaMsa potAnA maMtrIone bolAvIne huM ha teone kahevA lAgyo) kaMsaha maMtrIo, ApaNe ariSTa baLada, karI che tathA hastione sAro cAro kha- |i che. varAvI puSTa karIne yamunAnA tIra upara jaMgalamAM mUkI dio. ApaNA cANura tathA muSTika nAmanA che ( je be mA che teone sArAM sAruM rasAyaNo ApIne evA puSTa kare che, bIjA koInAthI teone ) parAbhava thaI zake nahIM. ane e potAnI sAMbe AvelAne jItI lIye. (maMtrIoe rA- a janI AjJA pramANe sarva karyuM) pachI gokaLane viSe zaradaQtunA samaye rAtrIe nirmala caMda prakAzI rahyo che. tevA avaSS sare gopIo kRSNanI sAthe aneka prakAranI gamata karI rahI che; nAce che, gAya che, vAjiMtra vageDe che. che. che; rame che, hase che, sAma sAmI tALIo liye che, kamaLo vaDe aneka prakAranA kheLa karI rahI che ma che. jaLAzayamAM anyonya krIDa karI rahI che, evA samaye svaccha cAMdanI rAtrIe kRSNa ane to gopIo pota potAmAM rAsa krIDA karavA lAgyA. bIjI keTalIka strIo pota potAnA khetara mAM tathA pazuonuM rakSaNa karI rahI che; nAnA prakAranA puSpo praphullita thaI rahyAM che, vanamAM vicaratA ) hastionA kuMbhasthaLomAMthI madana jharaNAM nIkaLI rahyAM che, kamaLa puSpothI sarovara ati zobhI che rahyAM che, AkAza ati nirmaLa dekhAI rahyuM che, ItyAdika vasaMta rUtunI zobhA joIne sarva A- hA SE naMdita thaI rahyAM che. evI rIte rAtrinA samaye kRSNa gopIonI sAthe nAnA prakAranI krIDA kare che ane divase gopInA chokarAone sAthe laIne vRMdAvanamAM gAyo carAve; koI eka samayane viSe yamunAjInA tIra upara svacchede pharatAM pharatAM pelA ariSTa tathA kazI ) e be duSTa pazuo gokuLamAM AvI lAgyA. tyAM lokonA dvArA phoDI, gharamAM pezI, dUdha dahI tathA 9 h2 > @ii Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAkhaNa pramukha vastuo khAI jaI, maTukIe phoDI ghaNuM nukazAna karIne sarva lokone ghaNuM duHkha 2 devA lAgyA. badhA rahevAsIone herAna herAna karI mUkyA. prajA AkuLa vyAkuLa thatI joine ghara naMda rAjA ati kheda karavA lAgyo. tenI sAthe phanI paNa ciMtA thaI ke rakhene e duSTonA pATAmAM AvI jAya. paNe kRSNane e sarva vRttAMta gepoe AvI kahyuM. tethI te gokuLamAM AvI pahoto. ane kazI tathA ariSTane hAka mArIne kahevA lAgyuM ke, huM du mArI sAme ' AvI jAo. prajAne zA sAruM dukha dio cho. ema kahIne teonI pAse gayo. eTalAmAM che. jenA aNIe vAlA zIMgaDA UMcA che e pAvanA jevo ariSTa paNa kacchanI sAme doDyo, ID te duSTa najIka AvatAM ja kRSNa tenAM sIMgaDAM pakaDI garadana maroDI nAkhI ane muTIno prahAra karIne tene jIvathI mArI nAkhyo. ariSTa prANuno tyAga karatAM je adabhuta zabda ka te kaMsanA maraNa nATaka nAMdI thayo ema jANavuM. evI rIte kRSNa ariSTa duSTane mA eTale gopIoe jya jya zabdo vaDe te sthaLa gajavI nAkhyuM. te jaNe nATakarUpa graMtha racanA kartA prAraMbhamAM - kAra zabda karI maMgalA caraNa karato hoyanI! ane eja kRSNanA yaze vRkSane aMkura thaye. pachI kazI paNa lokone ghaNo upadrava kare che ema joIne tenI sAme AvIne kRSNa kahevA lAgyo ke, he duSTa, tuM paNa gokuLane ghaNuM dukha diye che te zuM kRSNane jANato nathI. mATe tene paNa hamaNAja ) ariSTanI dazAe pocADIza. gokuLane koI rakSaka haze evI tane zuM khabara nathI. paNa have to Sche. mArA hAtha jo; evAM kRSNanA tiraskAra yukata vacane sAMbhaLIne kezI potAnAM khuNe vaDe krodhe vaE karI jamIna khodavA lAgyuM. ane potAnuM mukha vikAsIne kRSNanI sAme ekadama caDI Avyo. tyAre tenI pAse jaI yamadaMDanA jevA potAnA hAthe tenA mukhamAM ghAlIne jema jIrNa vastrone phADI nAkhIe tema zrIkRSNa tene cIrI nAkhyo. te joIne gokuLanA rahevAsIoe kRSNanI stuti karavA mAMDI. tarUNa gopIo tenI kSematA cAhIne ovAraNA levA lAgI. ane evuM mAM abhuta kRtya karyAthI tenA mukhanI sAme joI joIne sarva prasanna thAtA havA. Ne ariSTane tathA kazIno vadha karyo e vRttAMta kaMsanA dUtoe kaMsane jaI kahyuM. te sAMbhaLIne kase jANyuM ke muninI vANI mithyA thavAnI nathI. pachI kaMse potAnA haspati nAmanA pradhAnane bolAvIne kahyuM ke, he maMtrI, gokaLamAM mAro zatru AnaMda pUrvaka niHzaMka vicare che. te zI rIte pakaDavo. teno vicAra karo. bahaspati-he deva, dhanuyaga mahotsava karIne samagra kSatriya rAjAone bolAvo. tenI sAthe ema kahevarAvo ke, je mAruM sAraMga nAmanuM dhanuSya cAvaze tene mArI satyabhAmAM 7) nAmanI bahena paraNAvIza. ema karavA sArU eka sabhA maMDapanI racanA karAze. temAM birAjavA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sArU tamArA zatrune paNa te mokalAvo. temAM te jarUra Avaze. te maMDapanA dAramAM parAkramI ) SddhAonA hAthamAM zastro ApIne pahore bharavA ubhA rAkhavA, eTale tamAro zatra maMDapamAM che. Ave ke tarata tene pakaDIne ThAra mArI nAkhaze. (evAM pradhAnanAM vacano sAMbhaLIne) kaMsanhe pradhAna va, mArI upara kRpA karIne e kAma tameja tvarAthI karo. evI rIte rAjAnI AjJA thatAMja te pramANe sarva goThavaNa te maMtrIe karavA mAMDI. svaya- ( vara maMDapanI racanA vagere sArI rIte karAvI. ane dezadezanA rAjAone teDAM mokalAvIne bo- che. lAvyA. te pramANe te samAraMbhamAM rAjAo AvavA lAgyA. e vRttAMta baLadevano moTo bhAI ) che(anAdraSTi) sAMbhaLIne zairyapuramAMthI mathurA tarapha javA nIkaLyo. rastAmAM gokuLa AvyuM che SE tyAM potAnA bhAInA premathI eka rAtre rahyo. paraspara samAcAra pUchaDyA. bIje divase savAra / che thatAM ja baLadevanI AjJAthI kazune sAthe laine mathurAM tarapha kvA nIkaLyo. jatAM vATamAM araNya hai. * AvyuM temAM vaDanA vRkSa ghaNA hovAthI rasto bikaTa hovAne lIdhe te jhADInI acaNamAMthI ratha dhIme dhIme cAlavA lAgyo. ema jaNane kaccha ratha uparathI nIce utarI jeTalA jhADonI aracaNa hatI A te badhA ukhADIne pheMkI dIdhA. e kRSNane parAkrama joine anAvRSTi ati prasanna thayo che che ane premanA AvezathI tene potAnA hadayanI sAthe cApIne mukha upara cuMbana devA lAgyo. 19 (" ema karatAM thoDA vakhatamAM te mathurAmAM AvI pahotA. ane lAgalAja mukatAphaLothI suzobhita tathA che aneka pue karI vyAsa evA cApamaMDapanI pAse AvyA. tyAM sarva dezanA rAjAo pota pitAnI yogyatA pramANe UMcA siMhAsananI upara birAjelA che. nagaramAM ghera ghera mahotsava thaI para rahyo che; ane teNe bAMdhelA che vagere mathurAnI adbhuta zebhA joIne mahA harSathI ratha UpasthI karI nIce UtarI rathane bahAra mukI jyAM dhanuSyadhArIo vagere beThelA hatA te maMDapa sthaLane viSe jaI pahecyA tyAM dhanuSyanI suvidhie pUjA karelI che ane tenI paNachanI pAze apsarAonA divya svarUpane paNa je lajijata kare evI satyabhAmAM beThelI che ema joyuM. kaccha AvatAM ja teno suMdara deha tathA atyuttama svarUpa joIne satyabhAmA mohane pAmI ane netronA kaTAkSothI nira- ) - khAvA lAgI. te jANe kAmanA bANuja mAratI hoyanI! tevA samayane viSe kaliMga, vyaMga, che kAzmIra tathA kIra pramukha dezanA rAjAo pratijJA pramANe dhanuSyanI pAse AvIne tene cAvavA lAgyA te kAMI vaLyuM nahIM. dhanuSyanuM caDAvavuM te ekakore rahyuM, paNa teo DagAvI paNa zakyA che nahIM, tethI lajita thaIne pAchAM pota potAne Asane jaI bezavA lAgyA; ema sarva rAjAo anukrame eka pachI eka pota potAnuM baLa ajamAvI cUkyA paNa koInAthI kAMI thayuM nahIM cho tethI anATi teonI upara hAsya karI tathA krodha karIne zuM koI kSatriyamAM vIrya nathI ema 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jha kahI UThIne te dhanuSya cAvavA lAgyo. te thoDuMka UcuM thatAMja vadhAre baLa karatAM pote nIce che S! paDI gayuM ane dhanuSya chAtonI upara caDhI beThuM. evI rIte te dhanuSyane caDAvatAM ulaTuM te che? pitAnI upara caDI beThuM joIne te pote paNa ghaNe lajita thayo ane bIjAo paNa tenI upara hAsya karavA lAgyA. ene mugaTa bhAMgI gayo, motIonA hAra tuTI gayA, ane vacce astA vyasta thaI gayA vagere avasthA joIne satyabhAmAnI sakhIo hasavA lAgI. pachI jema tema te dhanyuSyathI chUTIne potAnA Asana upara jaI beTho. tyAre sarvanA manamAM AvyuM ke koI che che dhanuSa cAvanAra nathI. eTalAmAM ekAekI mahA baLavAna kRSNa UThI ubho thayo; ane te che che dhanuSyanI pAse jaI te cAvavAnI tajavIja karavA lAgyo. te joIne badhA rAjAo hasavA lAgyA , SS ane pota potAmAM kahevA lAgyA ke, A juo dhanuSya caDAvavA UDya che. evI rIte sarvarAjAo ja che. hAsya karI rahyA che tathA kaSNa kevI rIte dhanuSya caDAve che te jovAnI IcchA karI rahyA che eTalAmAM ra. te to jema pRthvI uparathI puSpa upADI laIe temalIlA mAkarI dhanuSpa caDAvIne zrIkRSNa tenA kaDaka aNa) kaDakA karI nAkhyA. evo mahA parAkrama joine sarAjAo manamAM vismaya pAmIne bolavA lAgyA paNa ke,A nhAnI vayanA bAlakamAM ATaluM badhuM jorAta joI badhA lajita thaIgayA. satyabhAmA kRSNanuM baLa joine potAne kRtArtha mAnavA lAgI. ane tenI sakhIo ati AnaMdAzcarya pAmavA lAgI. > keTalAeka taTastha loko e parAkrama joIne kRSNanAM vakhANa karavA lAgyA. kuNe dhanuSya caDavyuM che che mATe tene satyabhAmA devI joIze ane zatru kAyama raheze, tethI ene pUrva saMkti pramANe ahIM ja A kara karavo enA jevo eka upAya nathI; evo vicAra karIne kaMse pradhAne sAna kazyAthI teoe mahA krodhathI pukArIne kahyuM ke dhanuSya caDavanArane jaladIthI mArI nAkhe evI rAjAnI AjJA thaI che; mATe je prakAre jene lAga phAve tevI rIte enI upara hala karavo; emAM DhIla karavI nahI, che ene tarata pakaDI lio ahIthI bahAra javA deze nahIM. je hAthamAMthI nIkaLI jaze te to 6sarvanI upara kaMsa rajA kopAyamAna thaze. juvo te kharA Aja kAlane koI rakhaData choko haze dhanuSya ugvavA Avyo che. evA dhanuSya caDAvyAthI zuM pratijJA pUrI thaI jANIne tene putrI ApavI ke! badhuM yogyatA pramANe thAya che, AvA rakhaDatA mANasa AvI moTI svayaMvara sabhAmAM 2 AvIne badhA kSatriya kalIna rAjAonuM mAna utArIne potAnuM kArya karI jAya te sAruM nathI. te mATe ene to hara mArI nAkhavo joye che. ItyAdika ghaNAM krodhanAM vAta sAMbhaLIne jema ziyALanA ghAMTAthI siMha bhayane pAmato nathI tema kiMcita mAtra paNa DascAvinA kaSNa potAne sthAnakeja sAMbhaLato ubho rahyo hato. pachI kArapALo kRSNanI upara tUTI paDavAno vicAra kare che eplAmAM siMhanI pade phALa mAratone anAdaSTine AgaLa karI jema sUrya madhano tiraskAra kare che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tema kaMsanA sainyano tiraskAra karIne kahyuM bahAra javA nIkaLyuM. tyAre ApaNe zatru nAzI je jAya che tene pakaDe pakaDo ema kaMsanA subhaTo bolIne kRSNanI sAme thavA lAgyA. temAMthI je pAze ane Ave temAMnA koIne lAta koIne mukI tathA koIne kAMI mArato anAdaSTinI sAthe maMDamanI bahAra ( kaccha Avyo. tene anAdaSTie potAnA rathamAM besADI gokuLamAM pahocato karo ane pote to ) zauryapuramAM gayo. enI pachavADe keTalAeka subhaTo pakaDe, pako, mAre mArA karatAM tA hatA te che ' badhAnuM kAMI vaLyuM nahI tethI nirAza thaIne pAchA mathurAmAM AvyA. ane badhuM vRttAMta kaMsane kahevA - lAgyA keherAjA, e kRSNa amArAthI.chatI levAya evo nathI. evuM sAMbhaLIne kasa mahA kheda ) 0i) karavA lAgyo ane potAnuM mRtyu pAze AvyuM ema jaNane ati ciMtA karavA lAgyo. pra- S: kati bagaDI gaI vipattine pAse AvatI jovA lAgyo. citta ThekANe rahyuM nahI, gurUne gurU tathA pitAne pitA kahI bolAvavAnuM sUjhe nahI, nAhaka jenI tenI upara kopa kazyA kare, rAjyanI haTa barAbara vyavasthA kare nahI; nyAya karatAM anyAya karI diye; badhuM viparIta AcaraNa kare, kahyuM che ke ke, "vinAzavAre vipati vRddhi thAya che tema kaMsane thayuM. pachI eka samaye kRSNane mAravAno . saMkta karIne mallayuddha karavAno samAraMbha karo, te avasarebadhA rAjAone pharI AmaMtraNa mokalyAM. ) te pramANe teo AvyA. e badhuM joIne vasudeve baLadevane jANa karI ke, kaMsa kRSNane mAra" vAnA aneka upAyo karaDyA kare che, temAMno A mallayuddha karavAno upAya karyo che. mATe tamAre A te ghaNuM ja sAvaceta rahevuM. temaja samudavijyane paNa vasudeve sarva hakIkatathI vAkepha karyo ke, A . yukti kaMse kRSNane mAravA mATe racI che. zivAya bIjA sarva bhAIo tathA snehione kahI ra rAkhyuM ke, sarva maLIne kRSNanI rakSA karavI joIe che. - have deze dezanA rAjAo te sabhA maMDapamAM AvavA lAgyA. te sarvanuM kasanI AjJA A pramANe anusare AdaramAna karavA lAgyA; ane yogya Asana upara besADavA lAgyA. te sabhA maMDapamAM kaMsa paNa eka UMcA Asana upara jema iMda potAnI sabhAmAM beze che tema . je iMdanI AsapAsa jema daza dipAla hAjara hoya che tema dazAhane kaMse potAnI pAse hAra ( rAkhyA. samudraviya tathA tenA bIjA bhAIo AvyA hatA temane amUlya siMhAsana upara che besADyA. keTalAeka rAjAe gokuLane pAdarathI jatAM joIne kRSNa baLadevane pUchayuM ke, bhAI SNa ApaNe paNa mallayuddha jevAne javuM joye; mATe pitAnI AjJA laIne cAlo. mane mallayuddha jevAnI . ghaNI hasa che. e mArI kAmanA tame sAthe AvIne pUrNa kare. te sAMbhaLI baLadeve manamAM A vicAra kare che, je paNa pitAnA kahevA pramANe tyAM javuM ghaNuM bhaya bhareluM che to paNa A samaya koi che. kacchane lAbhakArI che mATe koI prakAre hANI thavAnI nathI tethI javuM ke pachI kRSNane sAthe ja \ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laIne yazodAnI pAse AvyA ane bolyA ke mAtAjI, amane jaladI snAna karAvo; amAre to mathurA javuM che. emAM DhIla karavI joItI nathI; amAre javAnI ghaNuM utAvaLa che. tyAre thazedAe kahyuM ke, hamaNa mane kurazata nathI. evuM sAMbhaLI baLadevane ghaNuM krodha caDaLe ne kahyuM ke, he dAsI tuM ati garviSTa thaI gaInI! tuM jANatI nathI ke ame koNa che e! ATalo badho ahaM7) kAra tane zA sArU AvI gayo che. evAM vacane kahIne kacchane kheMcI laIyamunAne kinAre AvI che snAna karI te tIranI pAse eka vRkSanI nIce AvI ubhA rahyA. tyAre kRSNanuM mukha phIkuM paDI che B gaeluM joIne tene baLadeva pUchavA lAgyo ke bhAI Aje tAruM mukha kema utarI gayuM che. ane teo che, udAsa kema dekhAya che. tyAre kRSNa kahyuM ke tame mArI mAtAne dAsI kahI bolAvI te mArAthI kema ke khamAya! kahyuM che ke, mAtAnI upekSA joIne kiyA putrane zoka thAya evuM sAMbhaLI rohiNIne putra baLadeva zrIkRSNanA mukha upara hAtha pheravI tathA tene chAtI saraso cAMpIne bolyo ke, he A bhAI, yadA tArI kharI mAtA nathI. tathA naMda paNa tAre khare pitA nathI. kharI mAtA te ko5 9) devakIjI che ke je koI koI samaye tane stanapAna karAvavA Ave che. ane jenI devatAo paNa huM che. pUjA kare che evo vasudeva tANe pitA che; ane samudavijya tArA pitAno vo bhAI che. tyAre ) za, kRSNa bolyo ke, tame mArA sagA bhAI thAo che. baLadeve kahyuM ke, huM tAro oramAI bhAI chuM. ) (9 eja ApaNuM kaba jANavuM. sarva baLavAna yAdavo ApaNA bhAIo che. tene joIne moTA moTA che devoe kaheluM che ke, e bharatAddhapati thaze. e vAtano vicAra karatAM tArA jevA uttama puruSane janma zuM A gekuLamAM thAyI jema marUdezamAM AMbAnA vRkSanI utpatti thatI nathI tema mahA prArabdhavAna purUSanI utpatti ayogya sthaLamAM thatI nathI. kadAcita tuM pUchaze ke mAtA tathA pitAe mAre tyAga kema ka! to ema tArA hitane mATe temane karavuM paDayuM che. tAruM kuLa guNa to bhayathI rAkhyuM che. e hakIkata sarva yAdavo jANe che. evuM sAMbhaLIne kRSNa bahu Azcarya pAmyo ane vismaya thaI baLadevane pUchayuM ke, evuM mAre mAthe zuM bharyuM hatuM ke mane gokuLamAM chupe rAkhyo; ane A gopALone sahavAsa karAvyo che tyAre yogya samaya jaNane jema kheDuta jamInamAM bI vAvIne tenI phaLotpatti kari liye che tema che A vakhate badhI hakIkata kahI saMbhaLAvyAthI ApaNane ITa phaLa prApta thaze; evo vicAra karIne baLadeve kaMsanI sarva hakIkta vistArIne tene kahI. temAM potAnA cha bhAIone vadhu sAMbhaLIne kaNa ati kopAyamAna thaIne bolyo ke, he siddho, he gAMdharvo, he vidyAdharo huM pratijJA karuM chuM - te tame sarva eka citte sAMbhaLo, sarva rAjAone dekhatAM je huM duSTa kaMsane saMhAra na karuM to te raoN 9) garbhonI hatyA mane lAge. have huM ene kadI mUkanAra nathI. e vAtamAM tame sarva AkAzagAmI e @ karavA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAo sAkSI cho. evI pratijJA sAMbhaLI baLadeva mahuja prasanna thaI kRSNane AliMgana daI bolyo ke, he vatsa, tuM dhanya che, je Avo kuLatiLaka thayo; jema AkAzane viSe sarve nakSatromAM caMdra zobhAne pAmeche tema sarva rAjAomAM tuM zobhAne pAmaze. tyAre have A yamunAjImAM snAna karIne jaladI mathurAmAM javuM joye, ema kahIne kRSNane jaLanA kinANa upara teDI gayo ane snAna karavA mAMDazuM. tyAM jenA darzanamAtrathIja prANIono nAza thaI jAya, evo kAlIya nAmano nAga doDIne kRSNane karaDavAne Avyo. te potAnI kNa UMcI karIne kuvArI mAravA lAgyo. evuM joine bIjA loko hAhAkAra karavA lAgyA ane kahevA lAgyA ke kRSNa bALaka che tene e sarpe daMza karacA vinA raheze nahI, ane baLadevanuM paNa A kALarUpa nAganI AgaLa zuM cAlavAnuM hatuM! vagere sarva jana zoka kareche eTalAmAM to teNe kRSNanA paganI AMgaLImAM uparA uparI DhaMkho mArIne viSanI jAlAonuM vamana karavA mAMDyuM; paraMtu te badhuM nisatya thaI gayuM. ane kRSNe tenuM DokuM jhAlI lIdhuM. tenA mahomAM kamaLaveLanI lagAma khosI bAlI, tenI pITha upara caDI beTho, te jema dhoDAne pherAvIe tema ahI tahI tene hAkavA lAgyo. evuM addabhuta kRtya jovAne devoe potAnAM vaimAno UbhAM rAkhyAM; ane evA durdama nAgane sahaja mAtramAM kRSNe damana karavuM joine sarva kRSNanI kIrtti gAvA lAgyA. eTalAmAM vaLI jema ghoDAno svAra tenI kukhamAM eDIo mAre tema kRSNe te nAganI kukSImAM evI to jorathI eDIno mAra devA mAMDayo ke te khacAro narama gheMsa thaI gayo; ane tenuM badhuM viSa mukhamAMthI nakaLI gayuM. pachI jyAre maraNa tulya thaI rahyo tyAre tenI upara dayA karIne tene choDI daIne kinAga upara Avyo. tyAM kRSio tapa karatA beThA hatA te badhA kRSNanI stuti karavA lAgyA; ane teone trAsa TaeNnAro viSadhara prANI nirviSa thaI gayo tethI AnaMda pAmI moTethI kRSNane AzIrvAda devA lAgyA. evuM addabhuta kRtya kRSNe karyu tenI AkhA gokuLamAM khabara paDI gaI tethI sarve gopALo AvI tene maLIne AnaMdanA pukAro karavA lAgyA. koI gIta gAyache, koI vAMrALI vagADe che, koI harSathI nAce che, evI rIte sarve sakhAo kRSNanI sAthe tenA guNonuM gAna karatA cAlyA cAlyA mathurA nagarInI pAze AvyA. baLarAma tathA kRSNane teonA gopa sakhAo sahita AvatA joine mathurAnA sarva loka bahu prasanna thayA; ane Aryane pAmIne te badhAone nirakhavA lAgyA. jevA sabhA maMDapanI pAse gayA ke, kaMsanA hukamathI madonmatta duSTa tathA krUra evA pottara tathA caMpaka nAmanA be hAthIone kRSNa tathA khaLadevanI sAMme choDI mUkyA. temAM padmamottara kRSNanI sAme thayo ane caMpaka khaLadevanI sAMkhe thayo, kRSNa gaja zikSAmAM kurazALa hovAthI pamottaranI sAthe krIDA karavA lAgyo, keTalIeka vAra tene ramata karAvIne pachI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 67 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 yamadUta rUpa thaI tenA daMtuALA pakaDI munnInA prahAreja tenA prANonuM haraNa karyuM. temaja baLadeva paNa caMpaka nAmanA hAthInuM siMhanI pa4 kuMbhasthaLa viAraNa karI tenA prANa harI lIdhA. evI rIte banne hastIone yamapurIne viSe vidyAya karIne jemAM suMdara retI pAtharelI che, aneka prakAranAM puSpA jyAM tyAM paDI rahelAM che, tathA jemAM dRAo UbhI karelI che, evA sabhA maMDapamAM teo potAnA sakhAo sahita praveza karavA lAgyA. te samaye loko potAnAM samagra kAma paDatA maeNlIne harSathI jotA jotA kahevA lAgyA ke, A kRSNeja kezIne mAraco che, aNunna ariSTanuM damana karahyuM che, nAganuM kramana paNa eNeja karavuM che, ane hamaNAja aNu ApaNI najaranI sAMkhe hastine mArI nAkhyo. eja naMdano putra che ane eja goponuM bhUSaNa che. evI rIte loko paraspara bhASaNa karatA hatA te sAMbhaLIne banne mahA AnaMdavAna thavA lAgyA. pachI sabhA maMDapamAM praveza karI eka suMdara siMhAsana upara kRSNa jaI beTho; tenI pAze baLarAma paNa beTho. te kRSNane kahevA lAgyo. baLadeva--he bhAI, jene ratnajaDita mugaTa paheraco che, jenA hAthamAM suvarNanAM kaDAM che, hRdayanI upara motIonA hAra laTake che, jenAM kAnomAM divya kuMDalo jalakI rahyAM che, ane je amulya siMhAsana upara beThelo che, eja kaMsa nAmano tAro zatru che; eNeja tArA cha bhAIoNne mArA che; A siMhAsana upara birAjelA samudravijaya tArA pitAnA vaDA bhAI che; paNa tArA pitA vasudeva kheDelA che, ane tenI pAze mahA zUra evA akrUra vagere khIja khAMdhavo ekalA che ItyAdrika sarvenI oLakha pADI, have A samaye ari varga tathA baMdhu varganA milA15mAM sarve yathA yogya rIte maLavuM joyeche; kaMsane to A loka mUkAvIne paralokane viSe vidyAya karavo joyeche; ane ApaNA vaDIlone potAnA parAkramavaDe vismita karIne AnaMdrita karavA joyeche. jenA evAM baLadevanAM vacano sAMbhaLIne kaMsane krUra dRSTithI tathA saMbaMdhIone sneha dRSTithI kRSNa nirakhavA lAgyo. tyAre samudravijaya snehathI kRSNane joI nharSane pAmIne vasudeva pratye kholyo. samudravijaya--hai bhAI, mane Ajeja sarva devatAo prasanna thayA ke, A trailokacanuM bhUSaNa tAro putra meM mArI najare joyo! ATalA divasa mArAM netro adhanya hatAM, tene Aje dhanya mAnuMchuM, kema ke, ATalA divasa sudhI Avo suMdara, ramaNIya tathA mahA parAkramI putra joyo nahoto te Aje joyo. (pachI kRSNane joine kaMsa potAnA pradhAna pratye bolyo.) kaMsahe maMtrI, A kRSNano mArA jevo zatru chatAM athavA mAro A kRSNa vairI chatAM tenuM vasudeve kema rakSaNa karyuM! e moTI AzcaryanI vAta che. paNa tethI zuM thayuM! jyAM sudhI A mArA cANra tathA muSTika khe mahyo chavatA che, tyAM sudhI mane koNa gAMjI zakavAno che! vasudeve enuM rakSaNa karazuM to zuM thayuM! ApaNA hAthamAMthI have e jIvato javAno cheke! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ @ - - ha maMtrI-he rAjA, Ape kahI te vAta yadyapi satya che tathApi muninAM vacana vyartha kema ? SNa thaze. mATe ApaNe nirbhaya rahevuM na joye, ane potAnuM kArya sAdhI levAmAM DhIla paNa karavI na ? . joke, temaja muninAM vacane jarUra sAcAM thanAra che, ema vicArIne te udyogane mUkI devuM joItuM paNa tA nathI. mATe zatru sanmukha beThele che teno parAjya karavAmAM have DhIla karavI joItI nathI, kaMsa- brahaspati, have zuM e ApaNA hAthamAMthI nIkaLI javAno che ke, jenI upara che huM kopAyamAna thAuM tenI koNa rakSA karanAra che. jo to kharo vasudeva pramukha enI kevI rIte ( rakSA kare che. badhAne dekhatAM huM eka paLamAM kRSNane mArI nAkhIza, kadI choDavAno nahI cAra madhane bolAvyo che te hamaNA Avyo joye (eTalAmAM mahA baLavAna tathA zarIra puSTa evA cANura ane muSTika nAmanA banne malo ? tyAM AvI pahocyA. temane joI potAnuM mota pAse AveluM tethI bhayabhIta thaye thako kaMsa - temAnA cANurane dUrathIja zAna karavA lAgyuM ke A kRSNane mAra, te IsArata samajhIne tathA ko sabhAmAM AvIne kRSNanI sAMbe krUra kaTAkSo vaDe jevA lAgyo. jeonA vALo bAMdhelA che, AMga (upara caMdananuM lepana karavuM che, kamaramAM majabuta vajU kachoTA mArelA che, ane jeonAM pASANunA ) jevAM sakhta ThagaNuM zarIra joIne loko Azcarya pAmavA lAgyA. temAMthI cANara bolyo. cANa--he sabhA maMDapane viSe birAjelA kSatriya, ahI je koI zUra kSatriyomAM paNa che | mahA zUravIra kSatriya hoya to te mArI sAMbe yuddha karavAne AvI jAya! A mAruM vacana sAMbhaLIne ke kAyaranI pade gupacupa thaI mAthuM nIcuM karI besI rahevuM koI paNa kSatriya vaMzane ucita nathI. A samaya pharI pharI Avato nathI. . evAM sarva kSatrione tiraskAra karanArAM cANanAM vacana sAMbhaLIne kRSNa siMhanI paThe jhaTa siMhAsana uparathI nIce UtarIne tenI pAse jaI kahevA lAgyo. kRSNa--he duSTa, zUra kSatriyomAM paNa mahA zUravIra, baLavAnamAM baLavAna ane tAra ) zarIranuM kSaNa mAtramAM cUrNa karanAra A tArI sAMbe mallayuddha karavAne huM tatpara chuM; he mUkhe sarvane A dekhatAM dekhatAM ramata mAtramAM A tAra puSTa zarIranAM be bhAga karI nAkhI deuM toja huM kRSNa A are, adhama, meM te paNa lIdhuM che ke mArA pratipakSI badhAne mArI nAkhavA. tyAre tuM ekalo Na te zA hisAbamAM che!! mATe have tuM sAvadhAna thA, mArA hAthathI kadI chUTavAno nathI. - evAM atizaya cANakanAM vacano kRSNanA mukhathI nIkaLelAM sAMbhaLI AMkho lAlacoLa karI ati krodhAyamAna thaIne cANura bolyo. cANUra-are bALa gopALa, tuM zA sArU ATalI badhI lavarI karyA kare che. ane game te chelphaphTI . - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 tema bacA kareche! tArUM gajuM te keTaluM che! hajI tuM khAlaka che! tArA dhAvaNanAM dAMta paNa pharI AvyAM nathI. mukhamAMthI mAtAnA dUdhanI gaMdha gaI nathI, eTalAmAMja potAne moTo khaLavAna samajIne maLavAnonI sAthe laDavAne taiyAra thayo che! e moTI AzcaryanI vAta che? kahyAM mArUM zarIra ane kAM tArUM zarIra! te to jarA nirakhIne te; zuM tAro jIva tane prIya nathI lAgato! ke mArI zaktirUpa agnimAM paDI maravAnI IcchA kareche! tArA zarIra upara muSTino prahAra karatAM mane dayA Aveche ke A bALaka mArI muSTino mAra kema sahana karI zakaze! ane evA nAlAyala manuSyapar amArA jevAe mAra karavo te zaramanI vAta che, potAnA barobarIAnI sAthe yuddha karavuM yogya che, mATe tArI sAthe huM zuM laDuM! jema gAyanuM vAchaDuM dUdha pIne puSTa thayuM hoyache, paraMtu temAM kuvata hotI nathI; temaja A tArUM zarIra dUdha pIpIne mAteluM che tethI tuM potAne baLavAna jANe che ke gokuLamAM goponA bALakonI sAthe laDatAM athavA ramata pharatAM koI vakhate kadAcita tuM phAvyo haIza tethI zuM A vajrakALa malane paNa jItavAnI haoNsa kareche ke! mArI bagaLamAM huM tane drAkhIza to tuM mAkaNanI paDe pILAI jaiza, mArI sAthe laDatAM jema DhAvAnaLamAM pataMga paDI maLI mareche tema mArA khaLarUpa dAvA naLamAM paDIne tuM zA sArU yama lokamAM javAnI taiyArI kareche! vaLI ame to janmathI makSa kustImAM UcharyAM cheke, ane tuM dUdha tathA dahI khAine ucharyo che; tyAre vicAra-kara ke, karyAM huM ne kAM tuM!! evuM kahIne cAre khaMbho Thokaco ane garjanA karIne kRSNanI upara dhasyo, te joine loko hAhAkAra karvA lAgyA. ane kholyA ke, loko--bhAio, moTo anyAya thAyache, kacAM A yama sadRza cANra makSa, ane kAM A sukumAra gokuLano khALaka! e bannenuM yuddha nIti pUrvaka kahevAya nahI. nagaramAM evo anyAya thato joIne chAnAmAnA khezI rahevuM joituM nathI. (ema kahIne prajAloka anyAya anyAya mahA anyAya thAyache evI rIte pukAra karavA lAgyA, te sAMbhaLIne kaMsa krodhamAM AvI kholavA lAgyo.) kaMsa--A prajA kevI duSTa che! ame cAre ane yuddha karavAne kholAvyo hato! e go*LamAM dUdha dahI pInI madonmatta thaine potAnuM baLa ajamAvavA Avyo che, tene ame zA mATe vAriye! (evAM kaMsanAM vacano sAMbhaLIne sarve lopha chAnA thaI rahyA eTale kRSNa bolyo,) kRSNa--he cANra, potAnI prazaMsA karavI potAne yogya nathI. bIjAo prazaMsA kare te yogya kahevAya! teM hAna paNathI makSa vidyAno abhyAsa karaco che te badhA loka jANe che, ane huM to naMda gopano chokaro chuM te paNa badhAne vidita che, paNa yAda rAkhaje ke, thoDIka vAramAMja ahIM ubhA rahelA loko joze ke jema vaMToLIAthI AkaDAnuM dUra uDeche tema kRSNa tane urADI nAkhaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ema kahIne kRSNa paNa cANanI pade potAne khaMbho cheka ane banne sAmasAmA AvI I gayA. pachI bAtha bhIDIne mallayuddha karavA lAgyA. teonuM mahayuddha cAturya joine samagra rA- 2 jAo cakti thaI gayA. cANurathI kacchanuM cAturya adhika joIne samudra vijya vagerene apAra harSa thaze. keTalIka strIo je prathama cANuranuM baLa jANatI hatI, temAM kRSNanI upara karUNA paNa) ANune zeka karavA lAgI ke, A pADAnI sAthe A sakumAra bALakanuM zuM cAlavAnuM che. athavA huM che te A ayogya kAma thAya che. kRSNa to potAnuM zaurya batAvavA mAMDyuM, te joIne badhA stabdha che banI gayA. kaMsa ati bhayabhIta thavA lAge. kudavAnA prahAre pRthvI dhamadhamavA lAgI. jema ) che. pRthvI kaMpavA lAgI tema kaMsanuM hadaya paNa kAMpavA lAgyuM. cANUranuM bala haNa thatuM joIne kaMse muSTikane Isarata karI ke juve che zuM tyAre muSTika kRSNanI upara dhAyo. tene joIne ati kopAyamAna thayo thako baLadeva uThI ubho thaI muSTikanI sAMbe AvI he duSTa, tArI yuddha karavAnI arajI hoya to AvI mArI sAme! tArA hAthanI khAja hamaNA maTADI nAkhuM chuM. ema kahI siMhanA jevo nAda karI tenI sAthe bAtha bhIDIne yuddha karavAnuM zarU karyuM. evI rIte be mahayuddha thavA na lAgyAM. eTalAmAM cAra ghaNe jezamAM AvIne jeTaluM potAmAM baLa hatuM te badhuM ekaThuM karIne kacchanA hadayamAM teNe eka muSTi evA jorathI mArI ke tenA prahArathI kRSNa mUchita thaine pRthvI ) 9 upara paDI gaye; tenI sAthe tenA saMbaMdhI rAjAonI AMkhomAMthI AsuM nIce paDavA lAgyA te te joIne sarva loko hAhAkAra karavA lAgyA. kaMsa mahA harSane pAmyo, ane bIjA mane usaka ravA mAMDayuM ke juvo cho zuM! mAra mAraze, koI vAtane vicAra kare nahI; ema kahI pote paNa maryAdA mUkI dhAyo ane game tema bakavA lAgyo. kahyuM che ke, jenuM maraNa TukaDe Ave tene bolavAnuM bhAna rahetuM nathI. pachI kRSNane bIjo koI nahIM paNa cANUra pharI muSTi prahAra karavA Ave che ema joIne baLarAma muSTikane mUkI cAranI sAthe yuddha karavA lAgyo. eTalAmAM to kRSNane paNa mUcha gaI teja uThI ubho thayo. tenI sAthe jANe sarva yAdavonA manoratha paNa uThI ubhA thayA hoyanI! jema medha nivRtti pAmyA pachI ulUka sUryanA tejane joI zakato nathI che tema kaMsa kRSNanA tejanI sAMbe daSTi karI zakyuM nahI. pachI ati krodhamAM AvIne kaNe evo cANane muSTino prahAra kare che, te prahAranI sAthe ja tenA prANa nIkaLI gayA. e huM kRtya joIne kaMsa nisteja thaI gaye ane samudra vijya parama AnaMdita thayo. evAM ducitra ) joIne tathA potAnA avasAna samIpa Avyo jANIne kaMsa potAnA yoddhAone kahevA lAgyo. kaMsa-juvo cho zuM; cANurane mAranArAne pakaDe, e duSTa unmattane choDaze nahIM. ane che cho je koI enI madata karanAre ya tene paNa pakaDo, bahIzomAM, jema corane zikSA karA- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o ya che tema caranI sahAyatA karanArane paNa zikSA karavI che. (evAM tenAM vacano sAMbhaLI para vRkuTI cAvIne tiraskArathI kRSNa bolyo) kaNa-he dura, tuM phokaTa zuM bake che. te prathama karelA dura kamenAM phaLo tane A sabhAmAMja prApta thaze. (ema kahI jema timirane nAza karavAne udayAdi parvata upara sUrya caDe che tema kaMsane mAravAne kRSNa tenA Asana upara caDaze. ane potAnI mAtAnA che garbha prasava thatAMja ( A duSTa mAravA che evuM dhyAnamAM lAvIne ni:zaMka kahevA lAgyo ke) he adhamAdhama kaMsa, je koI tAro mitra athavA bAMdhava hoya tene tArI sahAyatA karavAne ahIM bolAva, taMja mArA taratanA ) janmelA bhAIone ziALA upara pachADIne mANyA hatA nahIM! e vAta hajI bhUlI te gayo nahIM ke S hoi tane tArA parAkramane ati garva hoya te zastra laine Ava. (evAM vacane bolI tenA ? mAthA upara lAta mArIne teno mugaTa nIce nAkhI dIdho ane tenA keza pakaDIne tene siMhAsana - uparathI nIce pADI dIdhI. paNe baLarAma paNa muSTikanI sAthe evuM te krUra yuddha karato hato ke, tenA veSathI badhA loko kAMpavA lAgyA. kaMsa jamIna upara paDI parasAthI bhIMjAI gaye, ane temAMthI azvanI thaI jI dhArAo vahI rahI che; zarIra tharathara kAMpI rahyo che ane dIna mudAe karI gama jevA lAge. ) ( tyAre jeoe hAthamAM bhAlA lIdhA che, koInA hAthamAM khaDaga che, evAM kaMsanA ghaNA yoddhAo, ta) A duSTane pakaDo, mAro, evA avAja karatA AvI kRSNane gherI levA lAgyA. eTalAmAM muSTikane muSTinA prahAra vaDe baladeve mArI nAkhyo; ane jema garUDa pakSI sApa upara paDIne temane kSaNa vAramAM saMhAra karI nAkhe che, tema baLadeva tarata doDIne pelA yoddhAono saMhAra karato ho. pachI sabhAmAM kaNe kaMsanI ghaNI niMdA karI keza grahI nIce pADI chAtImAM lAta mArIne tene yamapurIe mokalAvI dIdho. kRSNanA bhayathI kaMse jarAsaMdhanuM sainya bolAvIne potAnI pAse rAkhyuM hatuM te kRSNanI upara mAravAne tUTI paDyuM. te joIne samudra vijyanI phoja jarAsaMdhanI upara tUTI paDI. paraspara banne phojanuM tumula yuddha thayuM. jarAsaMdhanI phoja dhaNI vinAnI ane samuvijyanI phoja sasvAmika hovAthI jema ghAsane pavana urADI nAkhe che tema te badhuM vikherI nAkhyuM. pachI kaNe kaMsanA mAthAnA keza pakaDI sabhA maMDapamAM pheMkI dIdho. tene joIne sabhAmAM SB ati kolAhala thaI rahyo. tyAMthI yAdava uzane potapotAne ghera gayA. anArdaSTi dha harSita ) thayo thako baLadeva ane kRSNa e bannene potAnA rathamAM besADIne vasudevane ghera laI gayo. tyAM A bIjA yAdavo paNa ekaThA thayA. te badhA kuTuMbIone joine kRSNa ati AnaMdane pAmyo. mathu- 8 7) rAnA loko ToLe ToLA maLIne kRSNane nirakhavA lAgyA. vasudeva potAnA putrane joI ati Cche 0 d Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che AnaMdane pAmIne tene chAtI sarasa cAMpyo. kRSNa paNa potAnA pitAne prema sahita page paDo. ke para tene UThADIne vasudeve khoLAmAM besADyo. temaja samudravijyane paNa kRSNa sASTAMga namarakAra para A kara. tyAre teNe tenA mastaka upara hAtha rAkhIne AzIrvAda Apyo. kRSNanuM mahara . - tathA praphullita mukhakamaLa joIne samudavijyane evo to AnaMda thayo che, tenuM kathana thaI zake che che) nahI. pachI potAnI mAtA devakIne kaccha jaIne page lAgyo. tyAre devakIe potAnA putrane che (premAliMgana dIdhuM. tethI stanamAMthI dUdhanI dhArAo nIkaLavA lAgI; teNe karI kaMcukI bhIjAI che gaI ane potAne dhanya mAnIne mahA harSane pAmavA lAgI. kaMsanuM mRtyu thayA pachI mathurAnuM rAjya ugrasenane ApyuM. teNe potAnI putrI satyabhAmAM kRSNane paraNAvI dIdhI. kemake, kRSNa sAdhara dhanuSya caDAvIne svayaMvara maMDapamAM pratijJA pUrI kare- 1 ja lIja hatI. kRSNa paNa vidhiyukata satyabhAmAnuM pANi gRhaNa karyuM. kaMsa muvo te vRttAMta sAMbhaLIne tenI strIo potAnA patinA zabanI pAse AvIne vilApa ja karavA lAgI. ghuLamAM ALoTIne mahA kheda pAmavA lAgI. chavayazA paNa potAnI badhI zekonI che. sAthe ati vilApa karavA lAgI. patinuM zaba dhuLathI bharAyaluM joIne badhI mUchane pAmI, pachI sAvadhAna thaIne atizaya zeka karI chAtI phUTavA lAgI. eTalAmAM kaMsane ugrasena vagere agni che " saMskAra karyo. paraMtu jIvayazAe enI kriyA karI nahIM; ane bolI ke, mAre siMhanA jevo che che parAkramI pitA jyAre A mathurAne AvIne ghero ghAlaze tyAre A harinA jevA yAdavo kyAM che. nAzI janAra che. ane A baLarAma tathA kaccha paNa tenI pAse jIvatA rahenAra che ke mATe huM Saa temanI joDe mArA prANa priyanI kriyA karIza. evI tenI pratijJA sAMbhaLIne ugrasena kopAyamAne che thaIne bolyo ke, tuM jarAsaMdhanI putrI che te badhA jANe che, phokaTa bakavAda zA sArU karacA kare che! jo emaja karavuM hoya te bApanI pAse jaIne kAM e kAmanI utAvaLa karatI nathI. evuM tiraskAra Sii bhareluM rAjAnuM bolavuM sAMbhaLIne tarata jIvayA. tyAMthI nIkaLI jaine potAnA bApane ghera gaI hae ( ane tene sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. e vAtanI ugrasenane khabara paDatAM ja teNe badhA yAdavane 3 te eka kasyA. ane teone kahevA lAgyo ke, jarAsaMdha ApaNe moTo verI thayo tene ze ) upAya karo. tyAre badhAe kahyuM ke kraulukIne pUchI juvo. pachI kauTukIne pUchazvAthI teNe kahyuM ke, ha ST he rAjana A rAma ane kRSNa e be chokarAo bharatAnA svAmI thavAnA che. paraMtu hareka manuna che. vyanuM utkarSa thavuM te kSetra tathA kAlanI upara AdhAra rAkhe che. hamaNA tame pazcima dizAmAM samudanA 1 kinArA upara eka moTuM kSetra che, tyAM potAnA parivAra sahita jaIne je sthaLane viSe satyabhAmA Uchebe bhAgyazALI putrane janma Ape tyAM potAnI rAjadhAnI karavI. ema kazyAthI sarva manoratha : Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che pUrNa thaze. evAM tenAM vacana sAMbhaLIne sArI rIte satkAra karI vidAya karo. pachI potAnI ja samagra prajA laIne bahAra prasthAna karavuM. nIkaLatAM sArAM zakuno thayAM tethI badhA AnaMdita thayA thakA mArga kramaNa karavA lAgyA. rastAmAM nadIo, parvato, tathA araNya vagerenuM dina ( dina pratye ullaMdhana karatAM je pradeza viSe koNakIe kaheluM hatuM tyAM AvI nivAsa karyo. te koDa 9) sthaLane viSe jema merU bhamimAM kalpavRkSanI utpatti thAya che tema satyabhAmAnA udarathI be putronI che utpatti thaI pachI daivajJonA kahyAthI samudrAdhiSThAyakane prasanna karavAne kRSNa aThama tapa karaDyuM. che tyAre samudanA adhipati ati saMtuSTa thaIne tathA potAnI sAthe amulya ratno laI AvIne kacchanI ) pAze mUkyAM. ane kahevA lAgyo ke, mahArAja huM tamArI AjJAne mAnya karavA taiyAra chuM. mane che pitAno sevaka karI jANaje. evuM sAMbhaLIne kRSNa bolyo ke, mAre eka uttama nagaranI racanA karavI che te sArU tuM eka sAruM sthaLa zodhI Apa evuM kRSNanuM bolavuM sAMbhaLIne samudAdhichAtAe tatkALa tyAM uttama sthaLa zodhI ApyuM, tethI sAthe pAMcajanya zaMkha, ane kaustubhamaNi ApIne potAnA saMbaMdhIonI sAthe te aMtaradhyAna thaI gayo. pachI IdanI AjJAthI vaizravaNe jyAM kRSNane nagarI racavAnuM ThekANuM hatuM tyAM AvI eka ahorAtramAM dArakA nAmanI uttama nagarI cha racI dIdhI. tenA vajUnA jevA majabuta bura karacA, vizAla channa tathA jharUkhA rAkhyAM, koTa evo te UMka ke jANe AkAzanI sAthe vAta karato hoyanI. tenI bhIte maNi tathA che mANeke jaDI lIdhI; temAM nAnA prakAranA mahA anupama zobhAyukata nivAsa dhAmonI racanA karI. te e badhuM thaI rahyA pachI vaizravaNanI AjJAthI bIjA yakSa devoe te nagarIpara sADA traNa divaso sudhI ratnanI ati vRSTi karI. tenI AsapAsa naMdana vanathI paNa suMdara evA asaMkhya bAgonI racanA karI; tethI te nagarI evI to zemavA lAgI ke jenuM varNana karavAne koI kavinuM sAmarthya nA tra te kyAMthI! pachI samudraviye kRSNane tyAM rAjyAbhiSeka karyo. tyAre jema iMdanI purImAM ) iMdanI sattA taLe deva AnaMda pUrvaka krIjha kare, tema kRSNanI sattA taLe yAdava nAnA prakAranA (2) vinoda karavA lAgyA. vAvya, kuvA, taLAva, bAga, bagIcA, vana tathA parvata vagere gamatanAM che sthaLAmAM kRSNa, baLadeva, tathA ariSTanemI Adi IcchA pUrvaka krIDA karavAne arthe vicaravA lAgyA. che. puravAsIo badhA AnaMdathI vasavA lAgyA. sarva prajane mahA sukhane Azraya maLyAthI pUrva tata sthaLanuM smaraNa rUmamAM paNa thAya nahI; evI rIte keTaloka kAla vyatIta thaI gayA pachI eka samayane viSe hastinApurathI eka anucara Avyo; teNe kahyuM ke, he mahArAja kuMti devIne putra prasava thayo che, te sAMbhaLIne samudavijya sahita badhA yAdave mahA AnaMdane pAmyA. nA pachI samudavijya rAjaye mane bheTa daine tamArI pAse mokaLe. evI rIte koka kahe che ke, he . by @ @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 e kuMti, pachI tyAMthI nIkaLe huM thoDA divasamAM ahI AvI pahoto; ane te sArI vadhAmaNI ne laI AvelA anucara pachI huM ahIM bheTa laI AvI pahoto tyAM sudhInuM sarva vRttAMta tamane kahyuM, ane prathama thaeluM vRttAMta paNa tamane kahyuM. evI rIte korakanA mukhathI potAnA mAvitro viSenI maka sarva hakIkata sAMbhaLIne kRti devI mahA prasanna thaI thakI bolI ke, huM koka, te ati uttama mArA ko kuLanI kathA mArI pAse nivedana karI. tArA mukhathI mAra mAheranI caDatI sAMbhaLIne mane mAra che putra janmanA harSathI paNa adhika harSa thayo che. have mArA bhAIo jIvatA rahe temano pari- che vAra sarva mAhA AyuSyavAna thAo; evI mArI AzIza temane tuM jaI kaheje,avI rIte kahI ) che. te korakana sArI rIte kuMtie Adara satkAra karI tene yathAyogyatAe vidAya karo. pachI divasa- divasa mAtAnA vAtsalya rUpa amRtanA ge yudhiSThira kumAra avasthAne vyatIta karavA lAgyo. vasaMtatilakA vRttam. avyaktavarNaramaNIyavacaH pravAroriMkhan kadAcana kadAcana pAdacArI; navyollasaddazanahAsyamanoharAsyaH, kasya pratikSaNamabhUnna mude kumaarH|| 1 // artha-koI samaye spaSTa akSaronA uccAra vinAnI ramaNIya vANI bele, koI samaye hasta pAdAdike karI athavA gRSNa udAdike karI riMgaNa kare eTale ghasaravA mAMDe ane koI samaye A Ubho thaI haLave haLave pagaLA bharI cAlavA lAge, evA navIna lasita dAMta yukta manohara mukha thaP vaDe hAsya karatAM kumArane joIne te kSaNane viSe kone AnaMda na thAya. 1 iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye kRSNanamijanmadvArikAsthApane yudhiSThirajanmavarNanaM nAma dvitIyaH sargaH // 2 // atha zrI tRtIya sarga prAraMbhaH tadanaMtara dharmarUpa kalpavRkSanA phaLanI prApti thavAnI IcchA karanArI kuMtie nAzikya nagaramAM zrIcaMdraprabha svAmI AThamA tIrthaMkaranuM eka devAlaya baMdhAvyuM. temAM nAnA prakAranA maNio ) jaDAvyA teone evo prakAza paDato hato ke, aMdhakArano nAza karavAne arthe te badhA jANe che dIpaka paTavI rAkhyA hoyanI! dIpako to mAtra zobhAne arthe karavA paDatA hatA. ema sarva prakAre ane che suzobhita devasthAna thaI rahyA pachI kRti potAnI bhaktinI vRddhi karavAnA hetuthI athavA pote karAvelA devasthAnanI prakhyAtI thavA sArU te jina pratimAnI punaH punaH AvIne pUjA karavA lAgI. to I dharma katya karavAnuM to jene vyasanaja paDI gayuM che. ema karatAM keTalIka kAla gayA pachI kuMtine che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 > < > 5thayuM. temAM jaNe tophAnI vAyue naMdana vanamAMthI eka kalpavRkSane ukheDI ANIne potAnA khoLAmAM nAkhI gayo. svama mukata thayA pachI kuMtie potAnA svAmIne te sarva hakIkta kahI saMbhaLAvI. pADuMe rUkhanI vAta vicArIne kuMtine kahyuM ke, pavananA jevo moTo parAkramI, baLavAnono ziromaNi,tathA jagatane sukha denAra eka putra tArA Udara viSe utpanna thaze. evAM patinAM vacana sAMbhaLI kuMti ati prasanna thaI; ane harSa romAMca UbhAM thaI AvyAM. kahyuM che ke, putra che janma thavAnuM sAMbhaLIne kone AnaMdane kola utpanna na thAya! te dhAraNa karelA garbhanA prabhAvathI kuMtine evuM thavA lAgyuM ke jANe parvatane thaDathI ukheDI nAkhuM, ke daLI nAkhuM, evI rIte te garbhanA prabhAvathI kuMtinA zarIramAM evo te parAkrama Avyo ke, hIrAne pAkelA kapUranA kaNanI pa maLI nAkhavA lAgI. garbhanA AvirbhAvathI kuMti mada rahita unmAda kari AnaMdane pAmIne divasa vyati kramavA lAgI. gAMdhArIno garbha evo duSTa hato ke, te vIsa mahinA sudhI prasava thaze nahIM. tenA yoge tenuM peTa vadhIne goLA jevuM moTuM thaI rahyuM. pachI gAMdhArI ghaNe leza pAmIne vicAra karavA lAgI ke, meM pUrva janmane viSe mahApApa karyuM che ke jenA udayathI huM A lokamAM narakanA duHkhane 1 A anubhava karuM chuM. eka to mArA pahelAM kuMtine putra thayo e moTuM duHkha, vaLI ghaNu kAla sudhI ) prasava na thatAM emane ema rahe che teTalAmAM to kutine bIje garbha rahyo; ne tenA prasavanA divasa najIka AvyA; te paNa hajI mAre chuTako thato nathI; mATe huM moTI abhAgaNI chuM. ItyAdika ciMtA karI tathA ghaNuM duHkhI thaIne potAnuM peTa phUTavA lAgI; tethI adhura garbhaja paDI gayo. tene gAMdhArI juve che te mAMsanA geLA jevo eka piMDa paDelo dIvAmAM AvyuM. tyAre AMkhamAM AMsu lAvIne pazcAttApa karavA lAgI. ne bolI ke, huM kevI kahINI chuM ke mAre mane ratha pUrNa thatuM nathI. huM nirdaya deva, meM te tAruM kevuM vera karyuM hatuM ke tuM maneja duHkha diye che. have A mAMsanA goLAne laIne huM zuM karuM. ema kahIne te garbhane upADIne pheMkI devAne vicAra kare che eTalAmAM te vAta vRddha dAsIone jANa thatAM ja teo samajhAvavA lAgI. dAsI--ema karavuM tamane yogya nathI. A ratnatulya garbha enA karmane lIdhe tArA udarathI taka adhure divase paDI gayo te jema pavananA yogathI vRkSa uparathI kAcuM phaLa tuTI paDe che tema jaNavuM. te emAM bIjA koIne vAMka nathI sarva pANI tathA lAbha potAnA karma vaDe thAya che. have ene nAkhI . devo yogya nathI. ane evI buddhi koNa jANe tamane zA sAru thaI che! gAMdhArI- he dAsIo, huM rAjanI patni thaI nahI tethI ghaNuM duHkhane pAmI paNa pAchuM to che) mana vALI lIdhuM ke mane prathama putra ratnanI prApti thayAthI te rAjya yogya hovAthI huM pRthavI patinI che > < e) ka e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. mAtA te thaIza. eTalAmAM to kuMtine yudhiSThira putra thaye; ne vaLI bIjo putra prasava thavAne paNa samaya pAse Avyo che ema sAMbhaLIne mane ghaNuM ja duHkha thayuM. ne tethI thatA kalezane lIdhe kheda che? che karIne peTa phUTavA lAgI eTale A adhuro garbha paDI gayo. A mArAja kRtyanuM phaLa mane maLyuM che. kahyuM che ke jevAM karma karaDyAM hoya tevI buddhi thAya. te vAtano mane yathArtha anubhava thayo che. to tyAre have mAre zuM karavuM joi che. te kaho. dAsI-he gAMdhArI, kuMtinI sAthe AvuM mAtsarya tane karavuM joItuM nathI kAraNa ke, tenA pUrva janmanAM karma evo che ke, tene deva paNa anyathA karI na zake te mANaza te zA hizAbamAM che cheijemAM hajAro gAyonA ToLAmAMthI vAchaDuM potAnI mAne oLakhI lie che tema pUrva janmanAM karma pitAnA kartAne oLakhI liye che. mATe tene vyartha kheda thayo che. jevAM saMcita hoya tevA phaLanI prApti thAya che. evo vicAra karIne koIne deSa nakaratAM dharmAcaraNa karavuM tenA jevuM bIjuM kAMI nathI. kaMtine kevo dharmanI upara rAga che ane kevAM dharma kRtya kare che te che. tene ATalo badho lAbha thayo te dharmano prabhAva che. dharma eka adbhuta kalpadruma che. jethI sarva kAmanAo pUrNa thAya che. te mATe tene je icchita kAryanI siddhi karavI hoya to jema vRkSanA phaLano abhilASI tenA kyArAmAM che. ( udakanI pUraNuM sArI peThe kare che tema tane paNa zraddhAna karavuM joye che ke jethI dharmarUpa kalpavRkSanA T mana Icchita phaLanI prApti thAya. have tAre kAMI ciMtA karavI nahIM. tAre A putra paNa yudhi5 jhiranA jevoja thaze. gIza mAsa sudhI e peTamAM rahyo temAM kAMIAzcarya jANavuM nahI. keTalAeka ja bAra bAra varSa sudhI paNa garbhamAM rahe che. ItyAdika vAtane vicAra karI citta sthira rAkhIne have ja jema A putra jIvato rahe ane vRddhine pAme evo upAya karavo joye che. evAM te dAsInA vacana sAMbhaLIne gAMdhArI dharmanI upara prIti karavA lAgI. pachI dAsIoe rUne dhImAM boLI temAM te garbhane vATI tene eka suvarNanA pAtramAM mUkIne eka bAjue yatnathI rAkhyo. pachI jema medhanA udakathI vRkSonI vRddhi thAya che tema garbha dina dina pratye vRddhine pAmavA lAgyo. je divase gAMdhArIe putrane janma Apya, teja divase traNa prahara pachI kuMtie paNa putrane prasava karo. ema te banne eka divase ja janmane pAmyA. paNa teonAM bhAgya che bhinna bhinna thayAM. kema ke, gAMdhArIe durlagnamAM putra utpanna karo ane kuMtie zubha lagnamAM ke SNa putra utpanna kare. kuMtinA putrano janma thayo tyAre AkAzavANI thaI ke, e bALaka vijyA, kera vajU dahI, mahA baLavAna, tathA moTA bhAInI AjJAne pALanAro thaze. temaja badhA lokono A bAMdhava, jJAnI tathA anukrame siddha pada pAmaze. pachI enA janmathI AnaMdane pAmIne devoe AkA- kaoN S) mAM mahotsava ka. eja samaye pAMDu rAjAryo banne putrano janma mahotsava kare. dhRtarASTra 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chepotAnA putranuM nAma duryodhana pADavuM tathA pAMDee potAnA chokarAnuM nAma bhIma rAkhyuM. ane tene Sche enA garbhanA samaye kaMtinA khoLAmAM pavana kalpavRkSa ukheDI nAkhyuM te bhImanA janmane sUcaka para hovAthI tene loko pavana tanaya kahevA lAgyA. te bannenuM pALana karavA sArU pAMca pAMca dhAvamAtAo rAkhI. pachI jema siMhanA bAlako uttarottara vRddhine pAmatA jAya che tema teo divasAna divasa vadhavA lAgyA. koI samaye teo dAsIonA khoLAmAMja ramavA lAgI jAya; koI samaye svataMtra ramatAM bhIma duryodhanane paga kheMcIne pADI nAkhavA lAgyuM. koI samaye mAtuzrIoe khAvAne ApeluM bhIma chInavI levA lAgya, koI samaye banne ramatAM ramatAM rIsAI jAya, koI samaye ) banne harSathI ramyA kare; koI samaye banne bhegA besI jame; ema karatAM karatAM keTalAeka divasa vItI gayA; ane vasaMta rUtu AvI. tethI araNya ati zebhAne pAmyuM. vAsaMtI latAe praphullita thaI rahI, rAtrine viSe caMdra mahA zobhAyamAna dIzavA lAgyo; megharAnA puSponI sugaMdhI jyAM tyAM prasarI rahI; AMbAne mora AvyAthI te mane hara dIsavA lAgyA. evA samayane viSe kavi kalpanA kare che ke, navA nIkaLatA latAonA goLa aMkura jenA astra che, puSpa rUpa jenA zastra che; nava pallava vRkSo jenA yoddhAo che, araNya jenI raNabhUmI che, vilAsI jana jenA sahAyaka che, vairAgyavAna pramukha jenA zatru che, evA kAmadevanA sainyamAM koLi tathA bhramara pramukha vividha prakAranA vihaMgamonA nAda tathA strIonA madhura gAyanA zabdo te jANe duMdubhInI garjanA thaI rahI hoyanI! te jAtane jItavA sArU potAnA mitra vasaMtane pasaMta karI sAtha laI bahAra nIkaLI paDI jyAM tyAM digvijya karI rahyo che. evA Uttama samayane viSe potAne cha mahinAno putra bhIma tathA potAnI priyatama strI kuMtine sAthe laIne pAMDu rAjA vanavihAra karavAne nIkaLI paDyo. tyAM banne patnI purUSa mahA AnaMda sahita vana krIDA karavA lAgyA. parvatanI ( zikhara para ane guphAomAM jaI ramaNIka racanAo nirakhavA lAgyA, tyAM koI sthaLane viSe to bakuLInAM puSpo prakullita thaI rahyAM che, koI ThekANe tilaka puSponI ati ramaNIya zobhA dekhAI rahI che, koI sthAnake caMpAnI adabhuta sugaMdhI prasarI rahI che, evI manahara gAomAM pharatAM pharatAM eka ThekANe vividha prakAranI vanaspati khIlI rahelI jovAmAM AvI; tenI kuMjamAM praveza karIne eka suMdara vRkSanI nIce jaI beha, kuMti potAnA putra bhImane khaLAmAM laI mahA AnaMda SB parvaka lADa laDAvavA lAgI. ane kuvaMra maMDana, tathA mArA netra sudhAkara lADakavAyAne joI joIne mAra tathA ramADI ramADIne mArI tija thatI nathI. ema kahIne vAre vAre tene cuMbana devA lAgI. ke pachI potAnA khoLAmAM puSponI sacyA karIne tenI upara bhImane suvarAvyo. ane pote parvatonI to guphAomAM tathA vRkSano kuMjomAM punaH punaH parikramaNa kayAthI parizramita thaI javAne lIdhe tathA 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ugejhees jo maMda maMda sugaMdhi vAyunI laherothI nirdo vaza thaI gaI pAMDu rAjA prathama vicaravA nIkaLI jaI to Sii tyAMthI caLI pramukha suMdara suvAsika puSpo vaNI teno hAra karIne lAvyuM. te kuMtine paherAvavA para sArU tene gADIne tenA kaMThamAM mahA harSathI Aropa karavA lAgyo. tethI kuMti mahAAnaMdane pAmI; TA ane pitAne dhanyamAnI kahevA lAgI ke mArA jevI bhAgyazALI koNa che ke jene mATe pati pate to pitAnA hAthathI hAra guMthana karIne mArA kaMdane alaMkRta kare che. evo pramoda thaye tethI potAnA haka khoLAmAM sutelA putranI vismRti thaI jyAM ekadama patine joIne UDI UbhI thaI ane te che hArane dhAraNa karyo. tethI bhIma nIce paDI jatAM tene jhAlI levAne eka hAtha tarapha karo ane che. bIjo hAtha pelA hAra upara ja rahevA do. bhIma hAthamAMthI nIkaLI javAthI jema parvatanI zIkhara paDe tema te nIce gagaDI paDI gayo. te joIne kuMti hAhAkAra karavA lAgI; ane AkuLa vyAkuLa thaI gaI hadaya jANe phATI jatuM hoyanI! tema thayuM. pachI jamIna upara paDI AMkhomAM AMsu ANI sedana karavA lAgI. tene joIne sAthenA mANaze paNa ati kheda karavA lAgyA. eTa lAmAM sarvanA dekhatAM gagaData gagaData tathA golATI khAto khAte bhIma parvatanA thaDamAM jaI paDaze. (SP tenI pAchaLa vAMdarAonI paDe kUdatA kUdatA rAjAnA anucaro bhImane bacAvavA tuTI paDyA ane ke che. tene jhAlI le che. ahIM kuMtie potAnA putra jIvate rahevAnI AzA mukIne vilApa karavA che mAMDyuM. he putra, tuM ATalI vAramAM kyAM gayo. he vatsa! he vatsa! huM tArI vairI thaI. have huM A | tane pAcho kyAre joIza jevo mArA khoLAmAM suto hato tevo ja huM have tane kyAMthI jouM AvI ziLAomAM gagaDavAthI zarIra chaMTAyAnI sAthe prANonI paNa koNa jANe kevI vaLe thaI (c) haze! are! are! ghaDIkamAM AzAnI nirAzA thaI gaI! ItyAdika karUNArasvare karI tathA ati moTA avAjathI marmanA bheda karanAruM vAkya vaDe kuMti rUdana karavA lAgI; tenI sAthe pAMDu rAja , paNa raDavA lAgyuM. teone joIne manuSyo te zuM paNa jANe vRkSo paNa karaNane vaza thaIne rahetA hoyanI! ema rotA rotA banne parvatanI nIce AvI pahotA; tyAre kuMtI bolI. kuMtI-he prANapriya, A badhA pASANane koNe cUrNa karI nAkhyA haze? ApaNo putra che eja pASANe uparathI gagaDI paDatAM chuMdAI gayo haze! mane moTo Azcarya thAya che ke, pASANe te A kema sUrNa thayA che. mArA putrane cUrNa karavAthI te pApane lIdhe to cUrNa nahI thayA hoya! pAMDu-priyA, mane paNa eja zaMkA thAya che. kemake, ema thavuM ghaNuM durghaTa che. patharAone cUrNa karI nAkhavAnuM kAma kAMI jevuM tevuM nathI. koI zatrue AvIne to ema karyuM nahIM hoya! koNa jANe koNe karavuM che. tenI kAMI khabara paDatI nathI. kuMtI parvata upara utaratAM thAkI gaI tethI tathA putrazokanA AvezathI mUcha pAmIne jamIna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^Suhari ja upara paDI gaI. eTalAmAM potAnuM sainya je putrane bacAvavA doDyuM hatuM tene harSayukata durathI A kisa SS vatuM joIne rAjA ati Azcaryane pAmyo. ane manamAM koI tarka ANa che teTalo yathAsthita ? bAlakane laIne praphullita mukhayukta anucaze pAze AvI lAgyA. ane namaskAra karI hAtha joDIne kahevA lAgyA ke he nAtha, Apane putra kSemakuzaLa che. evuM sAMbhaLIne rAjAe kuMtIne ughaDIne kahyuM ke, tAro putra surakSita che, tene je. evA zabdo kAne paDatAMca kuMtine zuddhi AvI ne uThIne beThI thaIeTalAmAM eka anucara pAse AvIne bolyo ke, he svAmI, je paNa e che che. putra ratna parvatanI zikhara uparathI gagaDatAM nIce thaDamAM AvI paDe che te paNa enA aMgane ) lagAre IjA thaI nathI; ane kAMI paNa vAgyuM na hoya ema sApha dIThamAM Ave che. eTaluM ja nahI paNa bIjuM eka adbhuta thayuM che te tamane jovAmAM Avaze? have kRpA karIne je sthaLe Apane bAlaka sukharUpe che te dekANe padhArIne tene teDI liyo. evuM sAMbhaLatAMja rAjA tathA tI ati tvarAthI jyAM bhIma paDa hato tyAM AvyA. ane juve che te je je ziLAnI upara bhIma paDyo hato te te cUrNa thaI gaelI dIThamAM AvI; tema chatAM bhIma yathAsthita surakSita AnaMda pUrvaka baLa dekhAya tethI mahA vismita thayA thakA harSane pAmyA. bhImanA aMganA prahArathI keTalIeka zilAo pUrNa thaI gaI evI pAkI khAtarI thayAthI te kuMtI ane pAMDa ) che ati mada yukta cakita thavA lAgyA. potAnA mA bApane joI hAtha UcAM karIne bhIma nAcavA lAgyo. eTale kuMtI pAse jaI UcakI laI, chAtInI sAthe dAbIne cuMbana karavA lAgI. pachI che makara stanapAna karAvyuM. tyAra pachI pAMDue kRtInI pAzethI bhImane laIne AliMgana ApyuM ? ane pharI pharI cuMbana karavuM. banne pati patnI ghaNA rAjI thayA. tyAre kuMtIne AzaMkA thaI che tethI potAnA pati pAMDu rAjAne pUchavA lAgI. - kuMtIche prANapriya, A parvatanI ziLAo ati kaNi chatAM A sakumAra bAlakanA 7) aMganA prahArathI kema pUrNa thaI gaI. e mane moTo saMzaya che. - pAMDurAja he prANapriyA, A putranA janma samaye "A bAlaka vajUdeha che evI AkAzavANI thaI hatI te zuM tuM nathI jANatI! mATe jema vajUnA prahAthI game tevI ziLAonuM sUrNa thaI jAya che tema enA aMganA lAgavAthI paNa ziLAo carNa thaI jAya temAM navAI zAnI ApaNe rastAmAM AvatAM je cUrNa thaelAM pASANe jemAM te A bAlakanI bAla lIlA jANavI. evAM pAMDu rAjAnAM vacano sAMbhaLIne kuMtine ati AnaMdane ubharo Avyo tethI potAnA - bAlakane rAjAnI pAsethI laIne pharI AliMgana tathA cuMbana vagere ApIne potAno prema dekhADavA ) lAgI. pachI parvatanI zikhara uparanA je ThekANAthI bhIma paDyo hato ane paDatAM paDatAM jeTalA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThekANe athaDAyo hato. te badhA sthaLonI puSpa tathA akSato vagerethI teo pUjA karavA lAgyA te badhuM karI lIdhA pachI te khAlakane sAthe laIne kuMti tathA rAjA potAnI rAjadhAnImAM AvyA. ane tyAM moTo occhava karo. pachI AnaMde karI sukha bhogavavA lAgyA. ema karatAM keTaloeka kAla vItyA pachI koI eka samayane viSe prAta:kALe kuMtie svapramAM IMTane airAvata upara beThelo dITho. pachI jAgI thaine te svamanuM vRttAMta pAMDu rAjAne kahyuM. te zAMbhaLIne rAjA bolyo ke, tane IMdrenA jevA parAkramI putra thaze. te zravaNa karIne kuMti rAjI thaI. te divasathI kuMtine garbha rahyo. kemake, prAta:kALamAM AvelA svapranuM phaLa jaladIja prApta thAyache. anukrame te garbhanA prabhAvathI kuMtine dhanuSya dhAraNa karI samudra pariveti pRthvIne viSe thatA upadravone nAza karavAno abhilASa thavA lAgyo. prANAMta karanAra yama, yogya samaye prANIonA prANane haraNa karavA rUpa potAnuM niyata kRtya karato chatAM tenI upara krodhAcamAna thaIne tene paNa zikSA karavAnI umeda karavA lAgI. rAhu tathA ketu mAtra koI koi samayeja caMdra tathA sUryanuM grahaNa karatA hatA, topaNa tene daMDa karavAnI AkAMkSA thavA lAgI. ItyAdrika aneka manoratho te garbhanA prabhAvathI tene thavA lAgyA. evA krame karI nava mAsa pUrA thayAthI zubha muhUrttamAM kuMtie putrane janma Apyo. te samaye AkAzavANI thaI ke, A putra, moTA bhAIonI bhakti karanAra, moTo dhanurdhara, mahA vIra, nItimAna, zUra tathA AnaMdI thaze. ane anukrame dIkSA laine mokSa pAmaze. pachI AkAzamAM devo duMdubhI vagADavA lAgyA. raMbhA tathA urvazI pramukha apsarA nRtya karavA lAgI. moTA moTA kinnaro manohara gAyana karavA lAgyA. e pramANe e putrano janma thayAthI AkArAvAzI devone paNa harSa thayo to mANazone thAya temAM zuM kahevuM! taHnaMtara pAMDue janma mahotsava karo. enA guNo sahastrArjunanA jevA hovAthI enuM nAma arjuna evuM pADazuM. * svapramAM iMdranuM darzana thayA pachI kuMtine garbha rahyo tethI ane IMdraputra paNa kahevA lAgyA. keTalAeka dvivaso vItyA pachI eka samaye mAdrIne eka zubha svapra AvyuM, ane sagarbhA thaI, pachI teNe pUre mAse yugala putrone janma Apyo. te samaye AkAzavANI thaI ke, e banne putro, sAtvika, zUra, siddha, tathA gurUpriya thaze. pachI pAMDue te putromAMnA ekanuM nAma nakuLa ne khIjAnuM nAma sahadeva pADazuM. ema kuMtInA traNa putra ane mAdInA be putra malI pAMDunA pAMca putro thayA e pAMce putronI kIrtti AnapaNathIja AkhA jagatamAM pasarI gaI. dhRtarASTra rAjAnI je gAMdhArI pramukha ATha strIo hatI teone duryodhananA janma pachI Jain Educationa International 1 For Personal and Private Use Only 81 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrame bIjA navANuM puro thayA; teonAM nAma A pramANe-duryodhana, duHzAsana, dusaha , duzaLa, raNabrAMta, zamArca, viMda, sarvasaha, anuvida, subhIma, subAha, dudharSaNa, durmarSaNa, sugAtra, dukarNa, duHzravA, vairavaMza, vikIrNa dIrdhada, sulocana, upacitra, vicitra,cArUcitra, zarAsana, durmada, dumagAha, yuyutsu, vikaTa, UrNanAbha, sunAbha, naMda, upanaMdaka,citrakhANa, citravarmA, suvarmA, durvimocana, abAhu, mahAbAha, mutavAna, padamalocana, bhImabAhu, mahAbaLa, suSeNa, paMDita, zretAyudha, suvIrya, daMDadhAra, mahodara, citrAyudha, niSagI, pAza, vaMdAka, zatruMjya, rAkrasaha, satyasaMdha, sudurUha sudarzana, citrasena, senAnI, duparAjya, parAjita, kuMDazAyI, vizALAkSa, jya, dahahasta, e suhasta, vAtavega, suvarcasa, Adityaketu, bahAsI, nibaMdha, prayAdi, kavacI, raNazaiDa, kuMDadhAra, dhanurdhara, ugraratha,bhImaratha, zUrabAha, alolupa,abhaya, rodakarma, ratha, anAdhaga, kuMDabhedI, virAja, dirdhalocana, pramatha pramAthI, dIrvAlApa, vIryavAna, dIrghabAhu, mahAvakSA, daDhavakSA, sulakSaNa, kanaka, kAMcane, suvaja, subheja ane virajA. - e sarva putrobadhI kaLAomAM ati catura, astra tathA zastravidyAmAM kovida, raNa saMgrAmamAM pravINa, mahA parAkramI, zUravIra, ane ahaMkAranA te jANe parvataja hoyanI! evA thayA. kaI eka samaye bhISmapitAdika sabhAmAM beThelA chatAM daivane bolAvIne dhRtarASTra pUchavA lAge. dhUtarASTra-pUrva AkAzavANuM thaI che te pramANe te yudhiSThira pRthvIpati thaze, emAM kAMI paNa saMzaya nathI. paraMtu enA pachI mAro putra rAjya pada pAmaze ke, nahIM! te kRpA karIne mane kaho. evuM prazna patarANa pUche che eTalAmAM sarva dizAo ghuLathI vyApI gaI, pRthvI kaMpAyamAna SNa thavA lAgI, AkAzathI tArAo kharavA mAMDacA, nirdhAta zabdo thavA lAgyA; ziyAviyAM ame ) galika svare kahADavA lAgyA, sUrya maMDaLa vAdaLathI gherAI gayuM, ItyAdika dudhitva athavA apazakuna ja thatA joine gupta rIte nimittio potAne sarva abhiprAya vidUrane kahevA lAgyA. deva-dhatANe potAnA putra duryodhanane rAjya prApta thavA viSe prazna karatAM ja A duniha 9 thavA lAgyA te sAkSAta praznano uttara samajhavo joye che. yadyapi duryodhana moTo rAja te thaze kho, ne bIjA sarva rAjAone potAne vaza karI leze, e vAta satya che; tathApi te svakuLane vinAza che) karanAra tathA bIjAone paNa ghAta karanAre thaze. evI rIte nimittioe sarva nimitta vidurane kahI saMbhaLAvyo. tyAre vidura khullI rIte dhRtarASTrane kahevA lAgyo ke - jyotiSIo kahe che ke, tAro putra rAjA thaze emAM saMzaya nathI; e sakaLa pRthvInA pene ja & jItIne mahA rAjAdhirAja pada pAmaze, paraMtu ApaNA kuLane tathA sarva lokana vidhvaMzakaranA thaze. to - evAM kAnane ati pIDA karanArAM viduranAM vacano sAMbhaLIne tathA potAnA kuLanI kuzaLatAnI ( che @o . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ checAhanA karIne pharI dharASTra tene pUchavA lAgyo ke evA ariSTanI zAMti kema thAya, ne ApaNuM che kuLa surakSita zAthI rahe! tene upAya mane kahI saMbhaLAve. evuM dhRtarASTranuM bolavuM sAMbhaLIne vaLI nimittioe pUrvanI pavidUrane sArI salAha ApI te pramANe vidUra dhRtarASTrane kahevA lAgyo. vidara- he bhAI, je potAnA kuLanI kuzaLatAnI cAhanAnI tamArI buddhi hoya to e putrane tyAga karavo joye che. kuLanuM nikaMdana karanArA te putra ne! te to verI ja kahevAya. je kuMDaLe pahecAthI kAnane Inna thAya tene tarata kahADI nAkhavA joye che. ne tenAthI thatI zobhAnI darakAra te karavI joItI nathI. kahyuM che ke, "ekane tyAga karacAthI AkhA kuLanI rakSA thatI hoya to tene re che. tajavIja joIe; kuLano tyAga kazyAthI AkhA gAmanI rakSA thatI hoya te te kuLane mukI devuM ja pa joIe che; eka gAmano tyAga karavAthI AkhA dezanuM rakSaNa thatuM hoya te te gAmano svIkAra ane che kara nahI; ane sarvane tyAga karatAM je potAnuM rakSaNa thatuM hoya te tema avazya karavuM joie ya che. evAM nIti zAstranAM vacana che. mATe ApaNA kuLanI rakSA karavA sArU eka duryodhanane cha) tyAga karacAmAM kAMI doSa nathI. kemake, duryodhana AkhA kuLano laya karanAre hovAthI te huM (D) avazya tyAga karavo yogya che. ene eka kSaNa paNa grahane viSe rAkhavo joito nathI. eka tyAga karAthI anekanuM rakSaNa thAya enA karatAM sAruM bIjuM te zuM che. evAM viduranAM vacane ) zAMbhaLIne dhRtarASTra te mauna dhAraNa karI rahyo, paNa pAMDu rAja bolI Uo ke, pAMDane putra thakI svakuLane kSaya thato hoya to kuLanI vRddhi karanAra te kone kahIzuM. ) tenI mane samajha paDatI nathI; te tame kRpA karIne samajhAvo. sUryano udaya thayAthI je AkAzamAM aMdhakAra raheto hoya te AkAzane prakAza karanAra bIjA kone kahIzuM. e putra ghaNI mAnatAothI utpanna thayo che, mATe te punyavAna ja hovo joIe. eNe yudhiSTirathI prathama garbha vAsa karyo ja che. mATe e ja hovAthI uttama che. e moTo sajAdhirAja thavo joIe; ane enAthIja to ) kuLanI vRddhi thaze. yudhiSThirano janma enAthI prathama thavAne lIdhe yadyapi te prathama rAjyAdhikArI (thaze kharo, paNa enI pAchaLa duryodhanaja rAjA thavAno saMbhava che. mAre to duryodhana ane yudhiSThira che. vacce kAMI paNa bhinna bhAva nathI. che. evAM pAMDu rAjAnAM vAka zAMbhaLIne sarve sabhA stabdha banI gaI, ne koInAthI kAMI beB lAyuM nahI. pachI pAMDue yathAyogya rIte nimitiAone vidAya kacAane sabhA visarjana karI thaI sarva UThIne potapotAne ghera gayA. gAMdhArIne eka duzalyA nAmanI putrI thaI hatI te upara ja thayAthI tene siMdhu dezanA jyaratha rAjAnI sAthe paraNAvI dIdhI. kAlanA prabhAvathI dhRtarASTranA ) ze putro ane pAMDa rAjanA pAMca putro uttarottara vadhavA lAgyA. vayamAM AvatAM atulya che Gira 6ig8 huM bhakkara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Mii bhuja baLa yukta ane trilokane tAlina karavAne samartha evA nivaDavA lAgyA. te ekaze ne je pAMce bhAIe hastinApuramAM yatheccha vicaravA lAgyA. nitya prAta:kALamAM uThIne anukrame bhISma pitAne, dhrutarASTrane, pAMDana, vidurane, satyavatIne, aMbikAne, aMbAlikAne, aMbAne, gAMdhArIne, tathA kuMtIne vaMdanA kare, tethI te badhAne sarakhI rIte vAlA lAge. jema sugaranI sarva zi conI upara samadraSTi hoya che, tema bhISma pitAdika vaDIlonI badhA putranI upara samAna bhAvanA che rahetI hatI. pAMDanA pAMce putro bALapaNAthIja jinabhata thayA. tethI ahaMta pratimAnI atyaMta che. ArAdhanA karavA lAgyA. rAtadivasa paMcaparameTInuM smaraNa karatA rahetA, kahyuM che ke, pUrva bhavamAM che. jeno jevo nizcaya hoya tene uttara bhavamAM kanusAra tevuMja phaLa prApta thAya che; athavA tevIja ceSTA thAya che. pAMDavo sarva zubha kRtya karavA lAgyA; ane teone sukha sAtAmAM kAla nirgamana che? thavA lAgyo. koro paNa potAnA pUrva janmanA karmonusAra yatheccha ceSTA karavA lAgyA. koI vakhate kauravo ane pAMDavo sAthe maLIne kheLavA jAya, tyAM pratyeka potAnuM baLa ajamAvavAne vAste nAnA prakAre kheLa kare; koI samaye hoDa bakIne sAthe doDe, koI samaye . gaMgAnA kinArA upara jaIne kudakA mAre; koIka samaye jalamAM pezIne krIDA kare, koI samaye yamuA nAnA taTa upara ubhA rahIne pANImAM bhusakA mAre; koI vakhate kustI kare, ane koI vakhate retImAM nAnA prakAranI kArato kare. e pramANe vividha prakAranI ramavAnI kaLAomAM bhIma sarvopari thato hato te sarva bhAio upara nirmaLa svabhAvavALo yudhiSThira samAna prema rAkhato hato. te paNa duryodhana upara tenI sarva karatAM adhika prIti rahetI hatI. bhImanI paNa yadyapi SS badhA bhAIo upara prIti to hatI topaNa enI krIDA evI hatI ke, tethI duHzAsanAdikane pIDA thayA vinA rahetI nahI. jemake, eka samaye bhIme kauravone lIlA mAge karI evI rIte baga% LamAM ghAlIne capyA ke, teone zvAsa rUMdhAIne mRtyutulya thaI gayA. koI samaye teonI sAthe evI te Takara leto ke, temanAM mAthAM paNa phUTI jatA hatAM. koI vakhata paganI pheTamAM laIne che evI rIte doDato hato ke, tethI temane nAkamAMthI tathA lalATomAMthI lohI nIkaLatuM hatuM. koI che e samaye teone bhujamAM laine pANImAM evI te DabakI mArato hato ke, tethI teo mRtyumAya ke thatA hatA. koI samaye vakSonI upara teone ramatA joine phaLanA abhilASathI te B vRkSone nirmala karI nAkhato hato. ItyAdika nAnA tarehathI bhIma temane dukha deto hato te paNa 2 e snehathIja kare che ema jANIne tenA vaDIlo tenI upara krodha karatA nahotA. evI bhImanI ceSTA te jema vistIrNa vRkSa thavAnuM kAraNa keTalAeka kAla pahelA jamInamAM vAveluM bIja che, tema to jI kauravo tathA pAMDavonuM moTuM vaira thavAnuM kAraNe duryodhananA manamAM nhAnapaNamAM rahelI IrUpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, bIjabhUta thayuM. bhImasenanA parAkramanI lokomAM kIrti vadhI, te jANe duryodhananA manamAM vAvelA para IvIrUpa bojo phaDo phUDyo hoyanI! pachI potAnA bhAIone bhIma ghaNo kheda Ape che ema ? che jANIne duryodhana garvathI tathA kopathI bolyo. dUdhana-he bhIma, tuM mArA nhAnA bhAIone zA sArU kheda Ape che. je tArI bhuche jaone kharaja thatI hoya te mArI sAme AvI ja. evuM garvanuM bolavuM sAMbhaLIne) : ' bhIma-he bhAgyazALI, huM kAMI mArA bhAIone deSa karato nathI. ane jANI joIne duHkha paNa deto nathI. e to mArI sahaja ramata che. jevuM jenuM zarIra hoya tevI ja tenI ramata che hoya che, jema hAthI vanamAM ramatAM sahaja mAtramAM vRkSone ukheDI nAkhe che tema mArA viSe paNa jANe che levuM. mATe mArI upara tamane kopa karavo joIto nathI. tema chatAM jo kopa athavA krodha karIne garvanA yoge kAMI karaze to te moTuM avicAranuM kRtya kahevAze. evuM chatAM paNa tame kahyuM ke, jo tArI bhujAomAM khujalI thatI hoya te mArI sAme AvI jA." te ayogya vacane che. e garvanA bolavAno uttara huM Ama ApuM chuM ke, sAMbe AvavAne huM taiyAra chuM. paNa jema che mahA madonmatta hastinA gaMDasthaLanI khujalI eraMDanA jhADane ghasavAthI nAza pAmatI nathI, temaja ( mArI bhujAonI khujalI tamArI sAMbe thayAthI maTavAnI nathI. tema chatAM je tamArA bAhumAM parAkrama hoya te mArI sAme Avo. huM mAyuddha karavAne hameza taiyAra chuM. paraMtu sAme AvatAM pahelAM potAnA baLaviSe sArI pade vicAra karajo. che evAM tiraskAra yukta bhImanAM vAkya sAMbhaLIne parAkramI je duryodhana tene bhAvyuM nahI; & SS ane kamara kazIne mallayuddha karavAne taiyAra thayo. evuM ayogya kRtya joIne yudhiSThire banne bhA ione yuddha na karavA vize ghaNuM upadeza kare che paNa koIe potAno Agraha mu nahI. dha ane mallakustI thavAnI taiyArI thaI te joIne badhA chokarAo vagere jevAne vAte eka thayA. koDa ane prakAranI pake gherA karIne UbhA rahyA. pachI malayuddha thavA lAgyuM. je paNa bannemAMnuM eke mallayuddha karavAnI vidyA sIkhyo nahoto te paNa teonuM evuM dArUNu yuddha thavA mAMDayuM ke, mAnuM baLa te zA hizAbamAM bannenAM zarIramAM atula baLa hovAthI pratyeka kSaNane viSe koI nIce ) koI upara paDI jatA hatA. ema karatAM thoDI vAramAM duHzAsanane caro kAMIka phIko paDI gayo ane arjunanuM mukha AnaMdathI prakulita thayuM. te jANe duryodhananA baLanI nyUnatva ane bhImasenanA baLanI adhikatA darzaka cinhaja hoyanI! bhIme ati capaLatAthI duryodhananA zarIranI upara ja evo te muSTi prahAra karavA mAMDaze ke, duryodhana atyaMta baLa hIna thaI gayo. ane glAnIne to, 7) pAmIne bhAIone jaI maLyuM. tyAre bhIma paNa potAnA bhAionI pAse gayo. tenA AMga 22 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 arI che upara coMTelI dhuLa yudhiSThira tAnA dupaTAthI khaMkheravA lAgyo. arjuna zArIra dAbavA lAgya nakuLa tathA sahadeva potAnA dupaTAothI pavana karavA lAgyA. ItyAdika AzvAsana joIne duryodhana manamAM baLavA lAgyo, ane ekAMtamAM jaIne ayogya tathA duSTa vicAra karavA lAgyo. duryodhanaH(manamAM) jagatane viSe je parAkramI purUSa hoya che te pitAnuM ardharAjaya haraNa karanArane paNa joI zakato nathIte A je samagra rAjyane haraNa karanAra yudhiSThira, tenI upara mAro prema te kayAMthI rahe. mATe jema roganI utpatti thatAMja loko tene auSadhathI nirmala kare che. tema koIpaNa yuktithI yudhiSThirane nirmala karavo joye che. paNa jema parAkramI tathA nItimAna rAjAno 0i) parAbhava thavo azakya che tema jyAMsudhI bhIma tathA arjuna enI pAse che tyAMsudhI koI prakAre ja huM ene parAbhava karavAne samartha thavAno nathI. e banne yudhiSThiranI bhujAonA jevA che; mATe teonoja prathama nAza karavo joIe. e bannemAM paNa bhIma meTo parAkramI che; mATe eneja prathama hareka prakAre yamapurImAM mokaLavo joIe. bhImane nAza thayAthI jema staMbhavinA maMdira sthira rahI zake nahIM tema e vinA yudhiSThiranuM mahatva rahI zakavAnuM nathI. arjuna te mArI sAthe mallayuddha karatAM TakI zakyA nathI, ane yudhiSThira potAthI te e kAma bane nahI. evI rIte ekAMta sthAnamAM bezIne duryodhana, aneka duSTa vicAre potAnA manamAM karavA che lAgyuM. pachI saMta karIne niraMtara bhImano nAza karavAno saMdhi joto rahyo. nityanI pade badhA . bhAIo gaMgAnA tIre athavA koI bIje sthaLe krIDA kare, teone divase sUryano tApa lAgato ) joIne rAjAe keTalA eka ramaNIya kriIDA maMDapa racAvI ApyA. tyAre temAM nAnA prakAranA kheLa karavA lAgyA. badhA bhAIo karatAM hareka krIDAmAM temaja bhejana karavAmAM bhIma sarvopari thatuM. koIeka samaye krIDA karatAM karatAM bhIma, zramita thaIne gaMgAnA tIra upara IsuIro, tyAM maMda maMda sugaMdhi yukta pavana vahAto hato tenI laherothI tathA bhojana ghaNuM kareluM hatuM tenI SS) garathI tene atyaMta nidrA AvI gaI. evI saMdhimAM tyAM duSTa duryodhane AvIne bhImane nidrAmAM che " joI vilAthI bAMdhIne tene jaLamAM pheMkI dIdho. tevo ja te jAgRta thaI bAMdhelA velAne kAcA sata- che ranI pade teDI jelamAM snAna karIne madonmatta hastinI pake bAhera Avyo. ane ema koNe che. karavuM tenI khabara paDI nahI tethI cupa rahyo. koI eka vakhate pUrvanI pache eka sthaLamAM bhImane 2 Sora nidrA AvI gaI. ema joIne dudhane tenA sarva aMga upara tIkSNa sarpa nAkhI dIdhA. te che badhA potAnI pheNa caDAvI ati krodhamAM AvIne potAnAM dAMtothI tene daMza karavA lAgyA; te Ika paNa bhImanI tvacA vadhAI nahI. pachI jyAre bhagRta thayo, tyAre te badhA phara sarpono tiraskAra ko. 7) karIne potAnA aMga uparathI ghasaDIne dUra pheMkI dIdhA. koIeka divase saMdhi joine bhImanA ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SbhojanamAM duryodhana ati ugra viSa nAkhI dIdhuM. ane manamAM kUlA ke have A viSanA prabhArI vathI bacavAno nathI. paNa bhImane te tethI ulaTuM thayuM. jema puchI kAraka ssAyaNa khAdhAthI che zarIra ati puSTa thAya che, tema bhImanuM zarIra te viSanA prabhAvathI nAza na thatAM ulaTuM mAthI AvyuM, e badhA upadave viSe zodha karatAM duryodhana kare che ema jaNAyAthI e vinodathI karato haze ema 9) vicAra karIne bhImane tenI upara koI paNa rIza caDI nahI; ane kSamA karI rahyo. evI rIte the 9 duryodhana temaja tenA sarva bhAio pAMDavonI upara atyaMta dAtA hatA. e sarva vRttAMta vidurane che che. jaNAyAthI te ekAMtamAM bhISma vagerene kahevA lAgyo. vidura-A badhA chokarAo utkRSNa buddhimAna che; mATe eonI buddhi nirarthaka karavI Sii joItI nathI. bALa krIDA athavA ramata karavAthI koI vaLavAnuM nathI. emanuM ramata karavAnuM vaca , ja jatuM rahyuM che, have vidyA sIkhavAno samaya Avyo che. mATe koI sAro AcArya joIne tene A 2 ekarA soMpavA joIe che. sArA AcAryanA prasaMgathI e badhA sArI kaLAe sIkhIne ati 7) nipuNa thaze. evA AcArya kRpa nAme mahA prakhyAta che. samagra vidyAmAM kuzaLa che. ane thi mahA dhanurdhara che. enI upara zAMtanu rAjano paNa ati prema hato. enA jevo hAla koI je bIje AcArya dIThamAM Avato nathI. mATe eja AcAryane e badhA chokarAone soMpI Ape. ) A evo AcArya bhAgya zALI vinA bIjA koIne maLavAno nathI. mATe have e kAma che cha karavAnI hIla karavI joItI nathI. evAM viduranAM vacano sAMbhaLIne bhISma ati harSita thaze. A ane sIdhaja kRpAcAryane bolAvIne tene badhA bALako svAdhIna karacA. AcArya teone prathama vyAkaraNa vagere zabda zAstra tathA nyAya vagere arthazAstrane abhyAsa karAvIne pachI dhanurvedanuM adhyayana karAvavA mAMDayuM. te pramANe te badhAo samagra vidyAo pANInI pade pI jyA mAMDyA. eonI sAthe bIjA paNa keTalAka dezanA rAja putro dhanurvidyA zIkhatA hatA. te badhA karatAM karavo tathA pAMDavo agresara hatA. eja nagaramAM eka pavitra AcAra vALa vizvakarmA nAmano atithI raheto hato. tenI ( rAdhA nAmanI atyaMta suMdara strI hatI. te vaDIlonI sevA karavAmAM ati tatpara hatI. tene che karaNa nAmane eka putra thayo. te meTo sAtvika, udAra tathA zUra hato. enuM kuLa ati nIca hato topaNa te uttama lekonI sAthe ati mitratA rAkhato hato. ane ati catura hovAthI re. hai dhanurvedAdi samagra kaLAonuM adhyayana karavAnI tene ghaNI IcchA thaI tyAre kRpAcAryanI pAse jaI ja che temane sASTAMga praNAma karI AjJA laIne bIjA rAjaputronI sAthe tyAM te abhyAsa karavAne rahyo. Da SS) kRpAcAryanA badhA ziSyomAM dhanurvidyAne viSe arjuna sarvopari hato; tenI tulanA karNa karavA lAgyo. A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 com. eTale arjuna ane karNa e banne dhanurvidyAmAM samAna hatA. kemake, badhA rAjaputromAM temanA jevA koI buddhimAna nahotA. e bannenuM vidyA upara evuM to prema hatuM ke, prati divasa navIna vidyA saMpAdana karatA hatA. koI samaye nagaranI samIpa ramatAM ramatAM rAjaputrono daDo kuvAmAM jaI paDayo. tene bAhAra kADavA mATe temaNe dhaNo zrama karaco paNa te nIkaLyo nahI. eTalAmAM koieka vRddha brAhmaNa, potAnI sAthe eka juvAna brAhmaNa chatAM tyAM AvI caDyo; ane te badhuM joine rAjaputrone kehavA lAgyo, vRddha brAhmaNa--he rAjaputro, AvuM tamArUM dhairya tathA AvI tamArI dhanurvidyAmAM nIpuNatA chatAM atyaMta prayAsa karatAM paNa daDo kuvAmAMthI bAhAra nIkaLyo nahI; e moTI zaramanI vAta che. have jIvo ke, eka kSaNamAM daDo bAhAra nIkaLe che ke nahI! ema kholI keTalIeka zaLIo hAthamAM laI abhimaMtrita karI 'A rALIo tamAro TruDo kahADI lAvaze' ema rAjaputrone kahIne temAMthI eka zaLI kuvAmAM nAkhI, teNe khANanI paDe daDAne jaI vIMdhyo. pachI bIjI zaLI pheMkI te prathamanI zaLIne jai cahoTI; e rIte keTalIeka zaLIo nAkhIne te brAhmaNe daDAne bAhAra kahADaco e adbhuta kRtya joine sarva rAjaputro ati vismita thayA; ne hAtha joDIne tene kahevA lAgyA ke, . * rAjaputro--ame dhanurvidyAnA aneka AcAryo joyA che, paraMtu Aja divasa sudhI koI ApanA jevA dIAmAM AvyA nathI. A ApanI adbhuta kRtI joine ame sarve saMtuSTa thayA jaize. ame sarve ApanA kiMkara chaiye mATe ApanI kAMI IcchA hoyato kRpA karIne amane AjJA karo; te pAlana karavAne ame tatpara cheje. brAhmaNa--he khAlako, tame kuvaMzanA bhUSaNa thAo. ane tamArA aMta:karaNamAM sadA sadbuddhi raho, evo huM AzIvA~da ApuMchuM. ame dhaNA dUrathI cAlI AvyAthI zramita thayA hatA paNa tamAro vinaya joine amane zAMti thaIche. eTaluMja kharAche, have khIjuM huM kAMI mAgato nathI. paraMtu tamArA AcAyaeNnA darzana karavAnI mane dhaNI IcchA thaI che. kemake, te mArA saMbaMdhI thAyache. amArA milApane dhaNA hADA thayAche, te thayAthI huM harSI mAnIza; tenA tame ziSya cho tethI tamane joine paNa haiM ati AnaMdane pAmyo chuM. evAM tenA vAMko zAMbhaLIne rAjaputro tene sAthe laine cAlatA thayA. brAhmaNa cAlatAM rastAmAM arjunanA hAtha jhAMlI temanI sAthe javA lAgyo. kRpAcAryanA gRhanI pAze jatAMja tene jAine Adara satkAra karavAne pote Asana uparathI uThIne krupa ubhA thayA. ane tene gRhamAM lAvI lAvyA. pachI banne jaNa maLI AnaMdanAM Asu gALIne kRpAcArye tene sASTAMga Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.cfgg Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAra karo. tene joI ati harSita thaine te brAhmaNe premathI AliMgana ApyuM. tyAre ati zraddA pUrvaka tene siMhAsana upara bezADIne kRpAcArya bolavA lAgyo. kRpAcArya Aje huM mane moTo bhAgyazALI mAnuMchuM ke, Apa mAre ghera padhAracA! ApanA padhAracAthI mArUM gRha ati pavitra thayuMche. A AkhA varSamAM AjanA divasane dhanya samajuM chuM, ke je divase sAkSAta sarasvatino avatAra Apa mAre ghera poNA AvyA. evI rIte vAtacita thayA pachI bIjo sAtheno yauvana brAhmaNa kRpAcAryane caraNe paDaco. eTale ati prema pUrvaka namaskAra karo. e badhuM addabhuta joine rAjaputro bolyA ke, rAjaputro--hai AcArya, Apa samartha vidvAna chatAM A vRk brAhmaNane namaskAra karavAnuM kAraNa zuM kRpAcArya--he ziSyo, A brAhmaNanuM nAma doNAcArye che. e sarva kaLAomAM pravINa che. emaNe samagra dhanurvedanuM adhyayana karavuM che. ane emanI sAthe je A yauvana brAhmaNa che te emano putra che. e paNa potAnA pitAnA jevoja sadguNI ane vidvAna che. evI potAnA gurUnA mukhathI vAta zAMbhaLIne sarve rAjaputrA niyama pramANe potapotAne sthAnake gayA. pachI kRpAcArye droNAcAryanuM ati sanmAna karavuM. ane keTalAeka divasa paroNa dAkhala potAne ghera rahevAnI prArthanA karI; te vAta droNe paNa mAnya kIdhI. eka divasa ekAMta sthaLamAM droNAcAryane kRpAcArya pUchavA lAgyo. kRpAcArye huM doNAcArya, ApanI pAze huM eka prArthanA karUMchuM teno Apa bhaMga zo mAM, ApanA jevA cApAcAryetribhuvanamAM dulaeNMbha che. ane A rAjaputronI buddhi paNa asAdhAraNa che. emane vidyA bhaNAvavAne ApanA jevA AcAryanI jarUra che. mATe emane Apa e vidyAno abhyAsa karAvo; evI huM vinati karUMchuM. e badhA vidyAdAna devAne yogya che. yogya purUSane jo vidyAnuM dAna karavuM hoya to tethI traNa lokamAM kIrtti pasare che. zAstramAM paNa kaheluM che ke, 'jo dhahuMja punya hoya tojakhIjavAvavAne kSetra tathA vidyA devAne supAtra maLI Aveche;' emane meM ATalA divasa bhaNAvIne ApanA upadezane yogya karelA che. jema kaLIcunAthI sApha karI rAkhelI divAlanI upara kahA DeluM citra atidvIpI nIkaLe che tema emane ApelI vidyA paNa jaladI dIpI nIkaLaze. evAM kRpAcAryanAM vacana zAMbhaLIne droNAcArye bolyA ke bahu sArUM. pachI potAnI prAjainA saphaLa thaelI jANIne kRpAcArya tyAMthI bhISmapitAnI pAo gayo. ane tene athathI te itisudhI sarva droNAcAryanuM vRttAMta kahI zAMbhaLAvyuM. bhISmapitAe doNAcArya viSe sarva zAMbhaLIne temane potAnI pAze teDAvI lIdhA; ane atyAdara pUrvaka suvarNanA Asana upara bezADyA. pachI vividha prakAre temanuM AzvAsana karIne bolyA. Jain Educationa International 23 For Personal and Private Use Only 89 www.jainellbrary.org Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bhISmapitA-he gurU A sarva rAjapune ati premathI, AnaMdathI tathA aMta:karaNa che pUrvaka atyutkRSTa vidyAbhyAsa karAvo. evuM bhImanuM bolavuM droNAcArye mAnya karuM. tyAre bhISma pitAe badhA rAjaputra - Cii lAvIne doNAcAryane svAdhIna kasyA. droNAcArye temanuM grahaNa karyuM. pachI divasodivasa ) supAtra tathA sumati evA je rAjakuMvaro, tene viSe gurUnA saMskAra prakAzita thavA lAgyA. jema gharSaNanA saMskArathI mANikyanI zobhA vRddhine pAme che; tema doNAcAryanI zikSAthI rAja buddhi vRddhine pAmavA lAgI. vidyAbhyAsa karavAnAM daza sAdhano hoya che. tenA abhyatara ) che ane bAhya e be bheda che. temAM guru, pustaka, nivAsa, sahAya tathA bhojana e pAMca bAhya sAdhana (O che, ane Arogya, buddhi, vinaya, udyama tathA zAstrAnurAga e pAMca aMtaraMga sAdhano che. e badhAM sAdhanonI sahAyatA kauravo ane pAMDavone parNa rIte hatI. paraMtu doNAcAryano prema sarva hai. ke rAjapunI upara sarakho hato. temaja droNAcAryanI upara sarva rAjaputrone paNa sarakhe prema hato. ) ane vidyAbhyAsa paNa badhAne sarakhI rIte karAvatA hatA. topaNa jema meyanI vRSTi sarva sthaLane viSe samAna thAya che paraMtu jalane saMcaya te kavacita sthAnamAM ja thAya che; sarve ThekANe thato nathI ) p, tema droNAcArya sarva ziSyane sarakhI vidyAnuM adhyayana karAvatA chatAM keTalAeka rAjaputronI ) (5 buddhine viSe jUna ane keTalAeka rAjaputranI buddhine viSe adhikatA prakAzane pAmavA lAgI. te lI. sarvAdhika vidyAbhyAsa karanAra arjuna thayo. kemake, e jevo buddhimAna tevo ja gurU vinaya thI) karanAro hato. gurunAM caraNonuM mardana kare, gurUnA caraNodakane amRta tulya jANIne tenuM pAna kare, ane bIjI paNa nAnA prakAranI vidhi pUrvaka gurUnI sevA kare tethI arjunanI buddhi ati nirmala thaI kahyuM che ke, vidyAnI prApti traNa prakAre thAya che- vinayathI, amita dhanadAnathI Ama athavA vidyAthI vidyA maLe che. e zivAe bIjA prakAre vidyAnI prApti thAya nahI arju- koha) no atyaMta vinaya joIne droNAcArya ati prasanna thavA lAgyA. tethI temane arjunanI upara haka ne ghaNo prema thayo. pachI jema udakanA siMcanathI latA vRddhine pAmIne te zubha phaLadAyaka thAya che tema che bhaktinA varAthI doNAcArya arjunanI buddhinI evI.te vRddhi karIke, te bhaviSya kALane viSe che che. bhArata saMgrAmamAM pUrNa jyarUpa phaLa dAyaka thaI bIjA badhA arjunathI nIcI padavI eja rahyA hatA. jema AMbAnA vRkSane mora te ghaNuM Ave che, paNa phaLa teTalA thatA nathI. tema doNu cAryanA ziSyo te ghaNA hatA paNa badhA suzikSita thayA nahIM. vidattAne thoDAka ja pAmyA. - yadyapi karNa paNa vidyAne abhyAsa karavAmAM bAkI rAkhyuM nahIM tathApi te arjunathI kAMI to 7) aMze nyUna hato. arjunanI sthAvara tathA jaMgama nizAna mAravAnI pravINatA joIne tenI tulanA uche Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che koIna karI zakavAne lIdhe karNa tene ati deSa karato hato, paNa kAMI upAya cAlato nahI. je Sii arjunanI namratA ane gurUbhakti joIne mahA saMtuSTa thaIne. potAnA putranI upara sarvane sarva karI karatAM adhika pyAra hoya che, tethI paNa adhika droNAcAryane pyAra arjunanI upara thayo. kemake, tenA guNa evA ja uttama hatA. eka samaye ati prema vaza thayA thakA droNAcArya arjunane kahevA lAgyA ke he arjuna, tane huM dhanurvidyAmAM evo vidvAna karIza ke tArI barAbarI karanAra AkhA jagatamAM bIjo koI nIkaLeja nahIM. tuM ekalo ja dhanurdhamAM zomaNi kahevAze. ' evAM gurUnAM vacana sAMbhaLI arjune tathAstu kahI ne namaskAra karyo. te divasathI ) 6mahA harSane pAmIne kALa nirgamavA lAgyo. eka te arjunanI aparimita cAturya ane bIjI ke SI gurUnI atyaMta kRpA joIne duryodhana ati kalezane pAmavA lAgyo; ane sadaguNI pAMDavonI sAthe ghara che ati matsara karavA lAgyuM. temAM vaLI kahyuM ane duryodhananI mitrAI thaI eTale arjunanI che. sAthe TheSa thavAmAM koI khAmI rahI nahI. - koIeka adhyAyane divase gedhAdhArI dhanurdhara arjuna, puSpa karaDaka nAmanA vanamAM krIDa che. karavAne gayo. tyAM vicaratAM vicaratAM eka zvAna tene dIkSamAM AvyuM. tenuM mukha bANoe karI , vadheluM hatuM. evuM adbhuta kRtya joIne ati vismita thayo thako arjuna manamAM vicAra ) 6 karavA lAgyo ke, Avo nipuNa parAkramI dhanurdhara A jaMgaLamAM koNa haze! pachI AgaLa cAlyo che che eTale eka evo dhanurdhara purUSa dIThamAM Avyo che, jenuM nizANa kadIpaNa vyartha jAya nahI evo che te atyaMta abhyAsI tathA catura hato. tene arjuna pUchavA lAge. ana-he dhanurdhara, tuM koNa che; ane tAre gurU koNa che? koLI-he uttama purUSa, mAruM vattAMta tamane kahuM te zAMbhaLo. ahIMthI pAze eka rUdamahI nAmanuM nAnuM gAma che, temAM hiraNya dhanuSya nAmano eka koLI rahe che, teno huM ekalavA US) nAmano putra chuM. evI rIte huM puliMda kuLamAM utpanna thayo chuMane jene ziSya aravidyAmAM 9 nipuNa, mahA dhanurdhara tathA vikhyAta eka dhanaMjya mAtra saMbhaLAya che evA droNAcArya mArA guru che. che evAM te koLInAM vacano sAMbhaLIne tathA tenuM dhanurvidyA cAturya joIne arjunanA mukha- 1) che parathI teja uDI gayuM. manamAM ati kheda pAmavA lAgyo. ane tyAMthI pAcho pharI vicAra karato ha SB karate cAlyo ke, A koLI dhanya che ke, jenI upara droNAcArya ATalI badhI kRpA karI che. e nAmAM mArA karatAM vidyA ghaNuM che. mATe enI upara gurUnI kRpA paNa adhika hovI joye. meM taka ATalI badhI gurUnI sevA karI chatAM paNa mane enA jeTalI vidyA prApta thaI nathI mATe mane che dhikkAra che. Aja divasa sudhI karelo prayAsa mAro badho vyartha che. potAthI adhika vidvAna joI > e kara) 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ge G hA dhaNe pAttApa karIne potAno tiraskAra karavA lAgyo. AMkhamAM khedAzru AvI gayAM. mukha re SNa Utare gayuM. ema nA prakAranA zeka yukta manamAM saMkalpa tathA vikalpa karato thako gurUne ghera para Avyo; ane gurUne yathAvata namaskAra kara. arjunanuM mukha hamezanA karatAM udAsIna tathA UtarI gaeluM joIne doNAcArya tyA : droNAcArya--he vatsa, jemadivase caMdramA nisteja thaI jAya che, tema Aje tArUM mukha paNa ( jhAMkhuM paDI gayuM dekhAya che; tenuM kAraNa zuM. je koIe tArI AjJAne bhaMga karyo hoya, ke koIe tiraskAra karyo hoya to te mane kahe. tene zikSA devAne huM samartha che. jeNe tane duHkha dIdhuM haze ) che. tenI upara jaNaje ke yama kopAyamAna thaI cUko che; takSaka nAga daMza karavA tatpara thayo che athavA to tene vajUno mAra paDavAno samaya Avyo che, emAM saMzaya nathI. (evAM doNu gurUnAM vacana sAMbhaLIne) arjuna-he mahArAja, he doNAcArya gurU, he prabhu, ApanA zivAya bIjo mAre tiraskAra koNa karI zakavAna che. kezarI kizorane tiraskAra kezarI zivAya bIjo koNa karanAra che. ApanI kRpAthI mAre ene parAkrama thayo che ke, koInAthI paNa huM parAbhavane pAmuM nahI. paNa che. paraMtu eka vAtathI mane kheda thayo che. Apa eka samaye svamukhathI evuM vacana bolyA hatA te ke "A jagatamAM tuM advitIya dhanurdhara thaIza, e tamAruM vAkya meM pratyakSa mithyA thayA jevuM ) joyuM tethI mane atyaMta kheda thAya che. to draNAcAryae vAta mane savistara kahI saMbhaLAve che. jethI huM tAro saMzaya dUra karUM. ana-mahArAja, Aje huM dhanuSya bANa laIne vanamAM pharavA gayo hato. tyAM galamAM rahenAra eka Apane ziSya meM dIThe. te dhanurvidyAmAM e to nipuNa che ke, tenI pAze huM te zA hizAbamAM chuM! enA parAkramanI AgaLa mAre parAkrama tuccha che. AcArya he arjuna, tArI vAta sAMbhaLIne huM ghaNa Azcarya pAmuM chuM. tArI tulanA kare evo paNa koI mAro ziSya nathI te tArAthI adhika parAkramI te kayAMthIja hoya! ' arjana-he sarNarU, Apa mArI sAthe kRpA karIne vanamAM cAle te Apane ziSya huM Apane batAvuM. che. droNAcArya (manamAM vismita thaIne) tyAre cAle tene joIe Sii pachI doNAcArya tathA arjuna e banne te vanamAM gayA. ane eka vRkSanI pAchala ubhA che. rahIne tenI bANu nAkhavAnI hasta cAlAkI jetA ubhA rahyA. keTalIeka vAra tenuM aparva cAturya joIne tenI pAse gayA. tevoja te AvIne droNAcAryane page paDaze. ane vaMdanA karI. to che tyAre te ekalavane AliMgana ApI pAse besADIne doNAcArya tene pUchavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che 7) droNAcArya--he vatsa, tuM konI pAsethI ATalI badhI cApa vidyA bhaNIne haziyAra thayo che SNa chuM. tArI dhanurvidyAnI kaLA joIne ati AnaMdita thayo chuM. mATe mane tArA zikSakanuM nAma kahe : che. ekalavahe parama gurU, trilokane viSe mahA dhanurdhara tathA jagata gurU droNAcArya mArA hai ke gurU che, ne huM temanI pAsethI ATalI badhI vidyA zIkhIne kuzaLa thayo chuM. . - droNAcArya--he kirAta, asatya bhASaNa karavAmAM kaI sAra nathI, mATe satya bola 1. meM to tane vidyAbhyAsa koI samaye paNa karAvyuM nathI. tema chatAM tuM mAruM nAma kema liye che! i. ekalavahe svAmI, ApanI vRttikAnI pratimA banAvIne tene viSeja sAkSAta gurU huM che. bhAva karI huM rAtra divasa SaDapacArathI pUjA karUMchuM. eme kahIne jyAM te pratimAnI sthApanA karI hatI tyAM doNAcArya tathA arjunane laI gaye. jatAM ja te bannenI khAtarI thaI ke, enI vAta kharI che. ane te mUrtine sArI pade niraja khavA lAgyo. te mUrtinuM pAlana kareluM che. uttama siMhAsana upara beThelI che, uttama vedIkAmAM 45 padharAvelI che, ane caMpakAdi puSpoe karI pUjelI evI potAnA gurUnI pratimAne ekalava vAraMvAra namaskAra karavA lAgyo. arjune paNa potAnA gurUnI pratimA jANIne tene bhAvathI namaskAra che tathA vaMdanA pramukha ka; ane te koLIne pUchavA lAgyuM. ana-he bhAI A droNAcArya gurUne te kyAM joyA hatA ke, jethI emanI pratimA banAvI tenI sthApanA karI ne bhakitaAdithI tuM Avo pravINa thayo! - ekalava-he bhAgyazALI, eka divase zrI doNAcArya gurUnI pAse jaIne ati vinaya karI temanI prArthanA karI ke, he svAmI mane Apa dhanurvidyAne abhyAsa karavo. tyAre gurU- Ara. che jIe kahyuM ke, huM tane vidyA bhaNAvIza nahI. zuM kAraNathI nA kahI te kAMI huM jANuM zaka nahI pachI pAcho ghera AvI ne vicAra karyo ke have zuM karavuM. gurU vinA vidyA prApta thAya nahI. ane ha hIna jAtI hovAthI mAre koI gurU te thavAnuM nathI. tyAre dhanurvidyA te huM kema zIkhIza! ItyAdika kheda karavA lAgyo eTale vaLI manamAM ema AvyuM. ke jyAM tyAM bhAva phaLadAyaka thAya che, mATe gurU droNAcAryanI pratimA karI temanI bhakti kAthI mArI IcchA pUrNa ke thaze. pachI pratimA banAvI tenI sthApanA karI tene sAkSAta satagurU mAnIne svata: dhanurvidyAne ST abhyAsa karavA lAgyo. dararoja vidyAnuM adhyayana karatAM pahelAM gurUnI pUja huMkachuM. te pratimA para buddhithI nahI paNa sAkSAta gurUnI buddhithI karUM chuM. dhanya che emanAM caraNa kamaLane ke, jemanA ja prabhAvathI mArA jevo buddhihaNa paNa dhanurvidyAmAM AvA nipuNa thayo. emanI utA ha kAMpe zuM vakhANuM A sUrya, udayane pAmIne jagatanA aMdhakArano nAza kare che, paNa mArA gurU to smaraNa che. ke 24 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che mAtrathI ajJAna rUpa timirane nAza kare che. ema sUryathI paNa ati samartha je A mArA gurU che, te ke mane huM hajAra vakhata praNAma karuM chuM. evuM enuM bolavuM sAMbhaLIne doNAcAryane ati AnaMda thayo ne ? arjunanI upara potAno prema dekhADavAno Aje sAze vakhata che evA hetuthI bolavA lAgyA.) - droNAcArya-he ziSya, je tuM mane potAne gurU mAnate ho te te je ATalI badhI 5 dhanurvidyA saMpAdana karI che tenI mane gurU dakSiNa Apa. | koLI-(ati harSita thaI) he AcArya, huM gurU dakSiNa zuM ApuM kaho to mArI badhI ) che. saMpatti Apane arpaNa ka; ko mAra zira ApuM; athavA kaho bIjuM kAMI je Apane 9 Icchita hoya te ApuM. te kRpA karIne mane kaho. ApanA anugrahano badalo vALavA AkhA I jagatamAM mane koI evo padArtha dIThamAM AvatuM nathI ke, je ApIne huM kRtakRtya thAuM. droNAcArya-kAMIka mukhamudrA kurAvI) tArA hAthane aMgo mane Apa, bIjuM huM kAMI nathI mAgata. ekalava--(ati harSita thaye thako khaDagathI tarata aMguTho kApIne gurUne arpaNa karI hAtha che jeDI) A lyo mahArAja mArAM dhanya bhAgya ke Ape sAkSAta mArI pAsethI gurU dakSiNA mAgI che. che lIdhI. (evI tenI gurUbhakti joIne ati AnaMde karI AkAzamAMthI deva puSponI vRSTi karavA ) lAgyA. tyAre droNAcArya ati vismayane pAmI premavaDe tene AliMgana daIne bolyA) ja droNAcArya--he vatsa, je kRtya karavAne bIjo koI samartha na thAya evuM kAma te karyuM 6 to ema joIne huM tArI upara ati prasanna thayo chuM. mATe tene vara ApuM chuM ke, jepaNa tAre aMguThe sa nathI topaNa tAruM nisAna kadI vyartha javAnuM nathI. tuM AMgaLiothI dhanuSya kheMcavAne pUrNa S samartha thaIza. (evo AzIrvAda daI droNAcArya arjunane sAthe laIne pAchA pharcA. rastAmAM te che arjuna vinayathI potAnA gurUne pUchavA lAgyo.) ana-he AcArya, e koLInI ApanI Upara ATalI badhI zraddhA chatAM ( tene Apa na bhaNAvavAnuM kAraNa zuM? droNAcArya--he arjuna, tane meM prathama vacana ApyuM che ke, tArA vinA huM bIjA koIne mArI samagra vidyA bhaNAvavAnuM nathI. mATe ja meM tene bhaNAvyo nahI, ema tuM samajha, yadyapi ekalava mAre parNa bhakata che emAM saMzaya nathI. e dhanya che; mArI paNuM AjJA pALI. ane re mArA mAnavA pramANe mane gurU dakSiNA ApI. tathApi tenI upekSA karavAnuM kAraNa e ke, zastra tathA astravidyAmAM tArA karatAM bIjo koI adhika thAya nahI. - evuM gurUnuM yathArtha bolavuM sAMbhaLIne arjuna manamAM vicAra karavA lAgyo ke, gurUno mArI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara eTalo upakAra thayo che ke temane huM mArA prANa arpaNa karuM topaNa teno badalo vaLyo kehavAya nahIM. mArI upara DhoNAcArye gurUnI atula prItiche; mATe huM dhanya chuM. droNAcArye samagra rAjaputrone amukta tathA karamukta zastronI vidyA bhaNAvI, bhIma tathA duryodhanane gadAyuddha sIkhavyuM. keTalAeka divaso gayA pachI samagra rAjaputro kaLAmAM nipuNa thayA. tyAre teonI parikSA levAsArU gAmanI bAhAra eka tADanA jhADaupara koI anucaranA hAthe eka morapIcha rakhAvI, ane badhA ziSyone sAthe laine te vRkSanI samIpa gayA. pachI droNAcArya sarve rAjaputrone AjJA karI ke, A jhADanI Toca upara rahelI mora pIchane vaidhana karo. evuM gurUnuM kholavuM zAMbhaLIne badhA ziSyo eka pachI eka vedhana karavAno udyoga karavA lAgyA. paraMtu koInAthI paripUrNa te morapicchanuM vedhana thayuM nahI. ane te jhADanI upara jovA lAgyA. te joI gurUe kahyuM ke, he rAjaputro tame upara zuM juo cho? tyAre vidyArthIoe kahyuM ke upara morapicchane joie chee ne nIce Apane tathA bAMdhavo vagerene joie chee. evuM temanuM kholavuM zAMbhaLIne droNAcArye vicAra karavo ke, emAMno koipaNa adhika vidyA bhaNavAno adhikArI nathI. pachI arjunane zue puchyuM ke, he arjuna tuM zuM joI rahyo che? arjune javAba Apyo ke, he AcArya huM morapicchane tathA tenA madhyanA cinhane joI rahyo chuM, evuM arjunanuM kholavuM zAMbhaLIne gune ati AnaMda thayo ane manamAM nizcaya karaco ke, rAdhAvedhano upadeza karavA lAyaka ejache. tyArathI arjunanI upara vaLI gunI adhika prIti thavA lAgI. eka divase droNAcArye snAna karavAne gaMgAnA tIra upara gayA. tyAM nhAvAne arthe pANImAM pezI ne jevI DubakI mAravA lAgyA ke, eka jUDe AvIne guMTaNanAM nIcenA bhAgane pakaDaco. tenAthI chuTavAne opaNa te samartha hatA to paNa potAnA ziSyonI vizeSa parikSA levAne arthe temane pukArI ne kahyuM ke, mane A jalanA prANIthI choDAvo. ane mAro. evuM zAMbhaLIne badhA vidyArthIo mAhomAMhe vicAra karavA lAgyA ke, have zuM karavuM! A agAdha jalamAM pezI ne e krUra pANIthI gurUne choDAvavAne koNa samartha thavAno che! pachI keTalAeka rAjaputroe te jaLa prANIne mAravAnuM yatna karacuM topaNa kAMI vaLyuM nahi tethI te badhA udAza thaine jovA lAgyA. eTalAmAM arjuna pAze Avyo tene gurUe IsArata sahita zAkhe joIUM; te samajhIne kAMI DhIla nahI karatAM eka khANa caDAvIne te bUDane evI rIte tAkIne mAraco ke, te tenA zarIramAM bhoMkAI gayo tethI te maraNa pAmyo. tyAre gurU tenAthI mukta thaine bAhera AvyA. ane arjunanI upara ati prasanna thayA. pachI tene supAtra joine rAdhAvedhano upadeza karo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 95 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ee che. te kaLA ane sArI rIte grahaNa karI lIdhI. tyAre jema amRtano lAbha thayAthI iMda ati je S: dItine pAme che tema rAdhAvedha kaLAnI prApti thayAthI arjuna mahA tejalphI dIzavA lAgyuM. ane pachI samagra rAjya potapotAnI buddhi pramANe vidyAmAM nipuNa thayA ema jANIne te badhA ziSyone sAthe laIne bhImAdika sabhAsadoe karI yukta evI pAMDu rAjAnI rAjya sabhAmAM 15 ) doNAcArya padhAryA; temane yathAyogya Adara satkAra karIne eka uttama AsananI upara be- che zADyA. tyAre AcArya bolavA lAgyA. droNAcArya--he rAjana, tamAruM kalyANa thAo, kuzaLa raho, cirAyu thAo, azva, hasti ) che) tathA dhana dhAnyAdi nAnA prakAranI saMpattinI vRddhi thAo. aizvaryanI adhikatA thAo, vijaya ru pAme, tamArA sarva zatruo nAza thAo; bhakti tathA muktivAna thAo, tathA A pathvIne viSe mahA prakhyAta thAo, e AzIrvAda daIne) A tamArA putro samagra kaLAomAM kuzaLa thayA che ITa mATe have emanI parikSA tamAre levI joIe. (pAMDu rAjAe droNAcAryanI sarAhanA pramukha karIne) 'S pAMjA-he AcArya, tame amArI upara ati upakAraka che. ane amedhanya cheke amArA putro ApanA jevA mahAvidyAnanA hAtha taLe bhaNIne pravINa thayA ema kahI viduranI be jI joine) AkumAronI zastravidyAnI parikSA levA mATenagaranI pAse ja eka ramaNIya maMDapa racanA karo. ) - evI sajAnI AjJA thatAMja vidura tathA droNAcArya jaga jevAne nIkaLyA. ane eka zo chepANInI samIpa sArI jagA zodhI kahADI. tyAM droNAcArye khAta pujA karI. ane vidure pAMDa- 1) vAdikane besavA mATe eka moTo maMDapa racAvyo. rANIone besavA mATe judI beThako banAvI SB bahArathI AvanArA bIjA rAjAone sArU yathAyogya beThako karAvI. te maMDapanI pUrI racanA thaI rahyA pachI evo zobhavA lAgyo ke, jANe devonuM mAna ja hoyanI. temAM jAva kAma evuM suMdara kayuM ke, tenI zobhA nirakhatAM tRptija thAya nahI. nagaranI sarva prajA te maMDapanI zabhA joIne caka banI gaI temAM rAjAne besavA mATe sarva karatAM UMcuM Asana karyuM hatuM. huM (" pachI bIjA keTalAeka rAjAone maMDapamAM birAjavA mATe AmaMtraNa karyA. te pramANe nImelA a divase sarva AvI pahotA. tyAre patarASTra tathA bhISmAdikoe karI sahavartamAna pAMDurAjA, 2) kumAranI parikSA levA sArU maMDapamAM AvIne beTha. gAMdhArI, kuMtI tathA satyavatI pramukha rANIo SiT paNa putronuM parAkrama jovAne mATe potapotAnI beThako upara AvI beThI. badhuM yathAsthita thaI ) rahyA pachI droNAcArya tathA kRpAcArya rAjaputrone sAthe laIne te sabhAmAM padhAryA ane pota- te pitAnA Asane upara jaI beha pachI doNAcArya sarva rAjaputrone pota potAnI dhanurvidyAnI nipuNatA pragaTa karavAnI AjJA karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ droNAcArya--he rAjakumAze, potapotAnI kaLAo ane araya tathA zAstramAM pravINatA batAvavAne tatpara thAo. je joIne badhA AnaMdane pAme. evI gurunI AjJA thatAMja sarva rAjya taiyAra thaI gayA. koI hastinI upara bezIne potAnI evI dhanurvidyAmAM kurALatA batAvavA lAgyo ke, te joIne sarva sabhAjano cakita thavA lAgyA; koI bhAthAmAMthI bANa kahADI dhanuSya upara caDAvIne evI capaLatAthI nizA uDAvavA lAgyo ke, jonArAo stabdha banI javA lAgyA; koI evI tvarAthI upara upara AkAzamAM jI bANanI vRSTi karavA lAge ke jANe meghanI ghayaja banI rahI hoyanI; ne tethI badhA trAsane 9 pAmavA lAgyA. koI rathamAM besIne evuM cAturya batAvavA lAgyo ke, badhA kSatrie Azcaryane je pAmyA. koI gadA yuddhamAM potAnuM pAMDitya darzAvavA lAgyo; koI avakaLAmAM kuzaLatA dekhADavA lAgyo. koI asi pheravavAmAM nipuNatA prasiddha karavA lAgya; evI rIte jene jeTalI vidyA AvatI hatI teNe teTalI prasiddha karI batAvI. evuM kumAronuM parAkrama joIne badhA loko temane dhanya dhanya kahevA lAgyA. pachI gurUe yudhiSThirane tenI kaLA kuzaLatA batAvavAne kahyuM tethI te tema karavA tatpara thayo tyAre badhA leko AnaMdathI tenI zAMbe joIne kahevA lAgyA ke, "juo A rAjAne jeNe putra, eNe potAnA vinayathI tribhuvana vaza karavuM che. badhA parAkramIone ( A bhaSaNa rUpa che. enI nyAya karavAnI apurva rIti che. e mATe satyavAdI tathA pavitra che. to evI lokonA mukhathI stuti zAMbhaLIne pAMDu rAjA atyaMta harSita thayo. pachI eka rathamAM besIne ) yudhiSThire evuM te parAkrama karyuM ke, te joine samasta sabhAsado mahA harSane pAmavA lAgyA. pachI duryodhana tathA bhIma gadA yuddha karavAne taiyAra thayA. ane temAM potapotAnuM atulya pAMDitya batAvavA lAgyA. te bhramaNa karatAM sUrya tathA caMdanI paDe bhavA lAgyA. e bannenuM yuddha je ine AkAzane viSe jevA rahelA deva paNa mahA AnaMdane pAmavA lAgyA to bIjA rAjAo (9) pramukha prasanna thAya temAM zuM kahevuM. keTalAeka duryodhananI prasaMzA kahevA lAgyA ne keTalAka sthaLa bhImane vakhANavA lAgyA. jema ke, dhanya che A duryodhananA gheryane, ane dhanya che A bhImanA parAkramane. e pramANe jyAM tyAM sabhAmAM bannenA tarapheNamAM bhASaNa thaI rahelAM che. temAM vadhAre ja mata bhImanI tarapheNamAM paDavAthI duryodhana kAMIka khinna thavA lAgyuM. pachI krodhamAM AvIne tathA potAnAM ne rAtAM karIne bhImanI upara evo to gadA prahAra calAvyuM ke, badhA loko Adhi ne pAmavA lAgyA. paraMtu bhIma tenI kAMI paNa paravA na karatAM jyAre potAnI gadA duryodhanane mAro tyAre jANe tenAM prANa haraNa karI leto hoyanI te joIne sabhAjano ati bhayabhIta haLa thatA hatA ke rakhene bhIma duryodhanane mArI nAkhe. eka bIjAnI gadAnA kaDaka kaDakA karI nAkha 25 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [: 6 lAgyA. ane bannene evuM to zaurya AvyuM ke, jANe hamaNA ja eka bIjAnA prANa laI leze; ne loko ati kulA hala karavA lAgyA teone droNAcArya samajhAvIne chAnA rAkhyA. bhImanI patAthI kAMIka utkarSatA joine duryodhananA deSamAM bamaNo vadhAro thaze. krodhathI duryodhananuM zarIra kAMpavA lAgyuM. tenA AgamAMthI svedanA biMdu nIkaLatA hatA te jaNe hRdayasthaLamAM rahelA deSa rUpa samudranA kolaja hoyanI! yadyapi bhImanA manamAM to devane leza paNa hato nahI tathApi duryodhananA manano bhAva jANIne evo te krodhamAM AvI gayo ke, jANe kALaja hoyanI! mastakanA ke ubhA thaI rahyA te jANe krodhAgninA dhumADA ja hoyanI. hoTha kAMpavA lAgyA te jaNe dAMtanI bhIti batAvatA hoyanI! romAMca UbhA thaI AvyA che te jANe zarIranuM bAraja banI rahyo hoyanI! jema kalpAMtanA vAyunA prabhAvathI udayAcala tathA himAcala parvato potAnA sthaLothI bhraSTa thAya che, tema duryodhana tathA bhIma krodhanA jorAthI potapotAnA sthAnako mukIne sabhAnA madhya bhAgamAM AvI lAgyA. ane game tema kudatA gadAonA prahAra karavA lAgyA. ene kharAba pariNAma thavAno saMbhava jANune droNAcArya potAnA azvatthAmA putrane bolAvI kahyuM ke, tuM jA ( e bannenA yuddhanI samApti kara. nahIM to eonuM gadAyuddha A sabhA maMDapa kSaNa vAramAM ) ja cUrNa karI nAkhaze. tyAre teNe madhyastha paNe bannene samajhAvIne hA karyA ane teone ) potapotAne sthAnake besADyA. pachI mahA ghare zabdavALAM je raNavAdya vAjatAM hatAM te tathA che. lokone kolAhala thato hato te badhAne zAMta karIne doNAcArya badhA kSatriyone kahevA lAgyA. droNAcArya-have A arjunanuM cAturya jevuM joIe che. ene huM mArA putrathI paNa adhika cAhuM chuM. ane e mArA prANathI paNa priya che. e samagra astra vidyAno sAgara che. che enI kaLAone joIne Azcarya utpanna thayA vinA rahevAnuM nathI, te pachI potAnA gurUnI AjJA pramANe ane potAnI kaLAone viSe pravINatA batAvavA lAgyo. enA be khabhAomAM bANonA bhAthA bAMdhelA che, hAthamAM paMjA nAkhelA che; zarIramAM bakatara paherI lIdhuM che; ItyAdika bANayuddha sAmagrIe karI yukata thayo thako sabhAnI sanmukha AvI ubho rahyo te iMdanA erAvatanI pade zobhavA lAgyo. tene joIne sarva sabhA ja kahevA lAgyA ke, tribhuvanamAM A ekaja vIra purUSa che. sarva astravettAmAM e agresara che. sarva kurU vaMzamAM bhUSaNa rUpa che. tribhuvanane rakSaNa karanAra che. ene viSe sarva tejane saMcaya thayo che, nyAyane samuda che. kIrtino bhaMDAra che ane utsAha saMbaMdhI te jANe Akaraja hoyanI! evuM ja lokonuM bolavuM sAMbhaLIne kuMti harSanAM AMsu gALavA lAgI. pAMDu rAjA ane dhRtarASTranAM zarI- - SG nAM romAMca ubhAM thayAM te jANe hadayagata snehanA aMkuraja utpanna thayA hoyanI! pachI arjuna che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 chepotAnI kaLA kuzaLatA batAvavA lAgyo. jema ke, sthira lakSa, cala lakSa, sthala lakSa, tathA laghu lakSa vageremAM evI te pravINatA batAvavA lAgyuM ke, sarva loko joIne cakita banI gayA. ' arjunanA hAthathI sarva lakSa acUka bhedAtA joine sarva zaonAM mana bhayabhIta thaI gayAM. sadhA vidha zivAya ane sarva kaLAono sarvottama cAturya batAvyuM te joIne koNa vismaya na thAya! arjuna potAnI kaLA pradarzAvatAM evI capaLatA karavA lAgyo ke, kSaNamAM hava, kSaNamAM " dIdhe, kSaNamAM pathvIpara ane kSaNamAM AkAzamAM che ema sarvane bhAsavA lAgyuM. te jANe sarva 3 ( janonI daSTine bhrama utpanna karavA sArUja kriDA karI rahyo hoyanI! acAstra, tathA varUNAstrAdika ) che divya anuM evuM pAMDitya prakaTa karavA lAgyo ke, te joI pAMDu Adi sarva zreSTha purUSa arju- ka SS no jayajayakAra bolavA lAgyA. ItyAdika arjunane moTo parAkrama joIne sarva sabhAnA loko mahA harSita thayA ne kahevA lAgyA ke, ATalo badho zrama karatAM enuM mukha te juvo kevuM prakulita thayuM che ke jANe pUrNimAne caMdaja hoyanI! evI arjunanI utkRSTatA joIne tathA tenI 9) kIrti zAMbhaLIne gAMdhArI evI nisteja thaI gaI ke tenA mukhamAM jANe amAvAzyAeja praveza (P karo hoyanI! ane kuMtinuM mukha evuM dIpavA lAgyuM ke jANe zarachUtunI pUrNimAe temAM praveza je kara hoyanI. jema gharSaNa karacAthI zamI vRkSamAMthI agni prajavalita thAya che tema lokonA mukha v thakI arjunanI stuti zAMbhaLIne duryodhananAM mukhamAMthI krodhanI zikhAe nIkaLavA lAgI. karNa sarva zAstrone pAragAmI hovAthI ane mahA parAkramI hovAthI arjunanI stuti tene tINuM che bANanA jevI lAgI. tethI saMva tathA puSkarAvanA madhanI peThe garjanA karIne potAnI bhujAono chuM e to avAjakara ke, te sAMbhaLIne sarva ko stabdha banI gayA ane paraspara kahevA lAgyA ke, zuM karuM S koIpavaita phATI gayo ke athavA pRthvI phATI gaIzuM. koI kahevA lAgyo ke, samudakSobhAyamAna thayo che hazekoI bolyo ke, vidyutpAta thayo haze! ItyAdijyAM tyAM te bhayaMkara zabdathI zorabakora thaIrahyo. esamaye arjuna AvI sthAnesthitahato. teNe potAnA hAthamAM moTuMdhanuSadhAraNakaracaMhatuM tethI evo zobhato hato, ke jANe sAkSAta dhanurvedaja hoyanI raNavAdya vAgI rahyAM che; loko kolAhala zabdo te karI rahyAM che, ane potAnI vidyAnI parikSA detI vakhate jedhanuSyane TaNakAraka hato te hajI ) lokonA kAnamAM ghoLAyA kare che; jovA maLelA mANasanA brahmAMDane bheda karanArA zabdo thaI rahyA che, arjune dhanurvidyA sivAya bIjI kaLAo batAvI jevI ke ati kaThaNa padArtho muSTithI phoDI nAkhyA; para ane jyAM daSTi paNa pahoMcI zake nahI evAM sUkSma nizANone yathArtha vadha karyo. lehanA banAvelA tathA cakranI paDe bhramaNa karanArA evA yaMtrasthita bhaMDonAM mukha pAMca pAMca bANothI ekaja samaye vedhana karacAM. ItyAdika aneka adabhUta kaLAone joIne devo paNa vismita che - - - 40) Oi) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100, je thayA. cakra, prAsa, gadA, kha vagere zastronI atyaMta nipuNatA batAvI tene camatkAra cittamAM je citrita thaI rahyo che. evAmAM karNanuM vicitra vIrya joIne badhA cakita banI gayA. te samaye jema paramAtmAne AkAzAdi paMca mahAbhUta AvaraNa karI rahe che tema pAMca pAMDavo droNAcAryanI AsapAsa vIMaI rahyA. ane jema tArA gaNa caMdamAne AvaraNa kare che tema azvatthAmA tathA ThoDa navANuM karo duryodhanane vIMTAI rahyA hatA. koro mahAsiMhanAda karavA lAgyA. te jANe maMdarAcala parvata vaDe samudra maMthana karatI veLAe thaelA zabdonuM smaraNa karI detA hoyanI! bhuja onA thAbaDavAthI thaelA zabdovaDe loko trAsane pAmIne jyAM tyAM jovA lAgyA. eTalAmAM che. jeNe zarIranI upara suvarNa kavaca pahereluM che. lAMbI bhujAo che, jenuM zarIra UMcuM che; phodha karI che jenI mukhAkRti vikAla thaI rahI che jenI pAse dhanuSya tathA bANa vagere yuddha sAmagrI rahI gaelI che je arjunanI zAMbe guMjanI paDe lALa caLa AMkhovaDe joI rahela che; suvarNanuM kavaca pahereluM hovAthI jANe merU parvata ja hoyanI! evo zobhI rahyo che evo karNa sabhAnI sanmukha AvI kRpAcArya tathA doNAcAryane namaskAra karIne ati garvathI bolyo. karNa-sarva sabhAne, koIe ema na samajhavuM ke, jagatamAM eka anAja mahA parAkramI che. have mAre parAkrama paNa joI levo. pachI je je kaLAe prathama pArthe karI batAvI hatI te badhI yathArtha tenA jevIja athavA to che tenAthI kAMI adhika karNa karI batAvI te joI atyaMta harSane pAmI tene daDha AliMgana daIne duryodhana bolya. duryodhana-he karNa, tribhuvanamAM parAkramI vIra te eka tuM ja che; tuM sarva dhanurvidyAno pAragAmI ; jema cera saMpattinuM haraNa kare che tema tuM zatrune darpa haraNa karavAne samartha che. tuM vidyAe karI vibhUSita che; mahA zUravIra che; sarva dhanurdhamAM agresara te eka tane ja samajuM chuM. to . huM tane eka vacana karyuM te tuM zAMbhaLa. tuM mAro atyaMta priyakara mitra che, evo meM nizcaya () kare che mATe tArAthI mAre bIjuM kAMI adhika nathI. mAruM rAjya, mAruM prANu, tathA A sarvekura- 2 kuLanI saMpatti badhI tArIja che ema tuM jANaje. (evAM duryodhananAM vAkyo zAMbhaLIne karNa bolyo.) che karNa--he rAjana, tame chatAM huM koI padArthanI mane aprApti samajhato nathI. paraMtu eTalI ke 2 mAre avazya prArthanA karavI joIe che ke, prIta karavI te aMtaparyata nabhAvavI joIe. dhana-he karNa, ApaNI mitratA koI samaye paNa maTavAnI nathI; niraMtara banIja raheze. e viSe tAre mAtra saMrAya karavo nahI. evuM huM tane vacana ApuM chuM. evI rIte to cha karNa tathA duryodhana kSIra tathA nIranI pa maLI gayA pachI pharI karNa bolyo) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 5 karNa duryodhana, A arjunanI prasaMzA joIne mAsa aMta:karaNane viSe te tApa ne utpanna thayo che ke, tenI arjunanI sAthe yuddha karayA sivAya bIjI koI auSadhijanathI. evAM ane karNanAM vacana sAMbhaLIne jema AhutI nAkhyAthI agni prajavalita thAya che tema arjuna manamAM krodhAyamAna thayo thako bolavA lAgyo. che anahe karNa, tane potAnI strIonA netromAMthI azrunI dhArA vaherAvavAnI che ' marajI thaI che ema jaNAya che. mArA yazarUpI samudramAM tuM zA sArU buDIne mare che. evAM che che arjunanAM cANakanA vacana sAMbhaLIne karNa ati kopAyamAna thayo thako bolavA lAgyo) che. karNa--harakatanetrayukta samudranI paThagarjanA karIne) hearjuna,zarUtunA medhanI 58 amasthI ne paNa zuM garjanA karayA kare che. tArAM vacana sAMbhaLIne zuM huM bIhI javAnuM hatuM ke! tArAmAM himmata hoyato mArI zabe AvI ja. Aja ghaDIe tAro sarva ahaMkAra kahADI nAkhIza te sAMbhalIne * : pachI potAnA droNAcArya gurUnI AjJA laIdhanuSya bANa dhAraNa karIne arjuna karNanI sAbe the. ane yuddhane paNa prAraMbha thayo. te jovAne mATe AkAzane viSe AvI rahelA ( devonA vimAnathI jaNe AkAza AkhuM pupita thaI gayuM hoyanI! evuM bhAsavA lAgyuM. adhika ) che zuM kahevuM, e yuddha jevAne kAje sarve paNa potAne ratha kSaNeka thobhAvIne Ubho rahyo jema vidhyA- 1) - cala parvatanI upara madonmatta hastio sAMbe AvI gaelA zobhAne pAme che tema arjuna ane ni che. karNa yuddha karavA zabe AvI gaelA zebhAne pAmavA lAgyA. tene jenArA sarva deva tathA mana- e ke emAM koI arjunanI prasaMzA karavA lAgyA ne koI karNanI kIrti gAyana karavA lAgyA. jema 2 ke A mahA dhanurdhara arjunanI AgaLa A jiMpadArtha karNa te zA hizAbamAM che! ItyAdika kara pAMDa vagere bolavA lAgyA ane A mahA parAkramI karNanI pAze bacArA arjunanuM zuM vaLavAnuM hatuM evI rIte duryodhanAdi bolavA lAgyA. te banne eka bIjAnI sAMbe AvI mahA garjanA karIne evI rIte yuddha karavA mAMDyAM ke jenArAothI paNa tene paritApa sahana thaI zakato nahoto. kRtI evuM dArUNa yuddha joIne AgaLa jatAM koNa jANe enuM kevuM pariNAma nIpaja evo vicAra karatI mUchane pAmI. tyAre vidura pAse jaI caMdanAdika upacArathI tathA pavanAdika karavAthI tene sAvaceta karI. pAMDu rAjA paNa manamAM kahevA lAgyo ke, ati zUra yoddho chatAM paNa yuddhamAM hAra jIta thavAne devaja pradhAna che. evuM dhArIne khinna thaI gayo. pachI prArabdha upara AdhAra rAkhIne pAMDu rAjA tathA kuMti vagere saMbaMdhIo eka citta jevA lAgyA. tyAre kapAcArya karNa pratye bolyo. , kapAcArya--he karNa, jema merU parvatamAMthI kalpa vRkSanI utpatti thAya che temaja pAMDa rAjAthI arjunano janma thayo che; ane jema zIpamAMthI motI nIpaje che tema kuMtInA udarathI atAnI ja 26 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 utpatti thaI che. evo A arjuna sarva aa prasiddha che. tema tuM kyAM mAtA tathA pitA thakI hai na utpanna thayo che te mane kahe koInI sAthe yuddha karavuM kAMI jevI tevI vAta nathI. sarva prakAre ? yogyatA joIe che. sarvanA zAMbhaLatAM tAruM kuLa prasiddha karyA pachI arjunanI sAthe tAruM yuddha 4 thaze. (evAM kapAcAryanAM kaThaNa vacano sAMbhaLIne duryodhana bolI uo.) duryodhana - kopAyamAna thayo thako) he kRpAcAryajI, meTA kuLathI tathA prakhyAta mAvitrathI ( koI moTAIne pAmato nathI. mahattA to mAtra guNathI ja prApta thAya che. jo ke, kamaLanI ) ( utpatti thI thAya che to paNa lokone ati prIya hoya che tenuM kAraNa mAtra sugaMdhiAdika guNa ) ki che. temAM koI purUSa nIca kuLathI utpanna thaye chatAM te mahA parAkramI thAya te tene meToja ja SS samajhavo joIe che. ahI kuLanuM zuM kAma chemAtra vidyA viSe ja vicAra karavo joIe che. A koI klIna mANasa chatAM vidyA hIna hoya te te anupayogI kahevAya, ane akulIna chatAM je vidyAvAna hoya to te ati upayogI thaI paDe che ane tene jyAM tyAM satkAra thAya che. A dekANe to kevala yuddha cAturya jevuM che. bIjA kazA viSe kAMI vicAra karavo joIto nathI. zUra vIra paNA vinA kulInapaNuM vyartha kahevAya. A karNa mahA zUravIra che; parAkramI che mATe arjunanI sAthe yuddha karavAmAM kAMI harakata nathI. jo kahezo ke karNa rAja nathI tethI arjunanI tulya na ) ( kahevAya to ju huM karNane aMga dezano rAjyAbhiSeka karUMchuM. ema kahI, karNane rAjA karavAnI duryodhane sarva taiyArI karI. purohitane bolAvI karNane siMhAsana upara besADyo. pachI tIrthodaka vagere maMgAvIne rAjyAbhiSekanI kriyAne AraMbha thayo. te samaye karNanI upara kalaMka rahita caMdanI paDe ati suMdara chatra dharacAmAM Avyo hato te jANe kaNe potAnI bhujAnA parAkramathI utpanna kareluM yazaja hoyanI ati suMdara aMganAo potAnA hAthamAM cAmara laIne karNanI upara DhoLatI hatI te jANI bhAgIrathI SS) nadIne kolaja hoyanI keTalIka strIo nAnA prakAranA maMgaLa gIta gAI rahI hatI. have baMdIjane bolavA lAgyA ke aMga dezanA rAjAne ya thAo. vArAMganAo nRtya karavA lAgI che; ane jyAM tyAM maMgaLa zabdo thaI rahyA che. te joIne kaNa ati AnaMdane janma pAmya ane duryodhana pratye bolyo. 1. karNa--he duryodhana, A upakArathI huM kyAre mukata thaIza. ene mATe tamArA kAryamAM mArA prANa arpaNa kare to paNa tenI tulanA thAya nahI. | duryodhana-(premAliMgana ApIne) he karNa enA badalAmAM huM eTaluM ja mAMgI laUMdhuM ke, che jayAMsudhI ApaNa bane jIvIe, tyAMsudhI koie migAI toDavI nahI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 karNa--he svAmI, huM A vacana ApuM chuM. mitratA nabhavI kaMI moTI vAta nathI paNa A prANa paNa tamArA che, ema jANavuM. - evI rIte karNane pAbhiSeka thayA pachI hAthamAM dhanuSya bANa laIne arjunanI sAthe yuddha karavAne UThI Ubhe thayo; ne tene hAka mArI. te vakhate potAnA putrane aMga dezano rAjyAbhiSeka thayo evuM sAMbhaLIne karNane pitA atyaMta harSane pAmyo. ane praphullita kamalanI paDe mukha mudAyukta thayo thako doDato doDato maMDapamAM Avyo. tene jotAMja hAthamAMthI cApa nIce ( mUkIne tene daMDavata namaskAra karo. kahyuM che ke, pitAnA jevuM koIvata nathI. karNanuM mastaka ) che prathamaja abhiSathI bhIjAeluM hatuM tenI upara vaLI pitAnA harSAzru paDavAthI vadhAre ArdathayuM. Sii pitAe AliMgana daIne cuMbana karavuM. e badhuM joI badhA janone nizcaya thayo ke karNa sAra- 7 thIno putra che. tyAre ati matsayukta bhIma kaNane kahevA lAgyo. bhIma-he sArathI putra, A dhanuSyane tuM nAkhI de; ane hAthamAM lagAma le. jema vananA pazuono adhipati thavAnI ziyALAmAM zakita hotI nathI. tema aMga dezanuM rAjya karavAne tuM zakitavAna thaIza nahI. ane arjunanI sAthe te yuddha karavAne paNa lAyaka nathI. (eTalAmAM duryodhana bhImane kahevA lAgya) = dhana-he bhIma, tuM vIra purUSonA kuLanI parIkSA karavA tatpara thayo che mATe mUrkha che che. jo ke, agasti rUSinI utpatti kuMbhathI thaI chatAM te AkhA samudane pI gayo. mATe ) evA purUSonA parAkramanI parikSA karavI joIe. kAMI kuLa viSe vicAra karavo nahIM. zuM karNane ke tuM sAdhAraNa mANasa samajhe che ke enI kRti uparathI ja evuM jaNAI Ave che ke, e koI geTa lIna purUSa che. sArathInA kuLamAM Avo putra ratna koI kAle thAyaja nahI. evuM duryodhananuM bolavuM sAMbhaLIne te sArathI bolI U.) sArathI - he duryodhana, tame dhanya che. tamAro tarka sAco che. e chokaro koI mArA je kuLamAM utpanna thaelo nathI paNa acAnaka daivayoge mArA hAthamAM AvI gayAthI meM enuM pu- A A ganI pache pAlana poSaNa mAtra karyuM che. eka samaye savAranA gaMgAnA kinArA upara huM nhAvAne ) chegayo hato tyAM nadImAM pANInA vegathI vahetI AvatI eka peTI mArA dilamAM AvI. tene Gra pANImAMthI kaDhADIne ha ghera laI gayo. ane mArI strInI sAMbe UghADIne joyuM to temAM eka che ati tejavALo bAlaka dekhAya. enA kAnamAM kuMDala paheraDyA hatAM. te evAM zobhatA hatA ( ke, jenAsanuM mana mohyA vinA raheja nahI. pachI meM mArI strIne kahyuM ke, tuM chokarA vinAnI ko Sii che. mATe Aje potAne choko mAnIne enuM sArI rIte pAlaNa poSaNa karI tyAre mArI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 () je strI bolI ke, he prANapati, mane Aje paroDhIe eka rUma AvyuM hatuM. temAM jaNe sUrya che AvIne mane kaheto hoya ke, tane eka ati parAkramI putranI prApti thaze. evuM dIThuM, evI ? che. mArI strInA moDAMnI vAta sAMbhaLIne huM ghaNo rAjI thayo; ne bolyo ke, he priyA, te putra che. Aja che tene sArI rIte saMbhALa. pachI te chokarAne peTImAMthI bahAra kahADIne meM mArI strInA kokhoLAmAM muko. e bAlaka kAnanA nIce hAtha mukIne peTImAM suto hato tethI zubha divasa huM joIne meM enuM nAma karNa evuM pADavuM. rUmamAM sUryanuM darzana thayAthI eno lAbha thayo tethI ) ene loko sUrya tanaya paNa kahe che. jema kamaLa kAdavamAM thAya che te paNa tenI sugaMdhI alaukika hoya che. temaja e chokaro paNa amArA gharamAM UcharI moTo thayo che te paNa enAmAM guNa 4 meTA che. bALapaNathI ja enAM lakSaNe asAdhAraNa dekhAtA hatA. te joIne huM tarka karo ? hatuM ke, A bALakane janma koI moTA rALamAM thaelo hovo joIe ane enA parAkrama A UparathI e vAta sAcI paNa manAya che. tyAre sArathInA kuLamAM pedA thaelo che evuM jANIne to 7) ene tara choDavo yogya nathI. juve ke kokilAnA bacAne kAgaDI pALe che tethI zuM te ja ( kAgaDuM kahevAya ! che evI kathA sAMbhaLIne badhA sabhAsado Azcaryane pAmyA. ane kuMtI mahA AnaMdane pAmI HD che ke, huM dhanya chuM ke, mAro meTo putra jIvato mArI AMkhe je ne te A parAkramI thaze. - che TIma nAkhatI vakhate meM ene kuMDala paherAvyA hatA. huM moTI bhAgyazALI chuM ke, arjuna P. tathA karNanA jevA mahA parAkramI mArA putra che. arjunanA bhAivinA enI barobarI karanArA @ bIjo A jagatamAM koNa nIkaLavAno chehave koI sAro samaya joine e badhI vAta mArA pu- ra S aone kahIza. evAM kuMti potAnA manamAM nAnA prakAranA saMkalpa karavA lAgI eTalAmAM duryodhana ? A kopathI hAtha UMco karIne bolyo. duryodhana -A karNa game te jAtane hoya; meM to ene aMgadezane rAjyAbhiSeka kara > che, e vAta jene rUcatI na hoya teNe hAthamAM dhanuSyabANa laIne taiyAra thavuM. evuM duryodhananuM bolavuM sAMbhaLIne pAMDavo kopAyamAna thayA. lokomAM paNa moTo kolAhala thavA lAgyuM. tevAmAM pAMDu rAja droNAcArya pratye bolyo. - pAMDu-A maMDapanI racanA karavAno hetu mAtra kumAranI parIkSA levAno che. temAM te onuM paraspara paira buddhithI yuddha thavuM joItuM nathI. mATe tame kRpA karIne kalahanuM nivAraNa kare. te vakhate sUrya astagirinA zikhara Upara gayo te jANe paraspara bhAIone karuo potAne dIThAmAM na Ave mATe chupI gayo hoyanI! pachI doNAcArye potAnA hAtha UMcA karIne kauravo tathA haNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chepAMDavonA kalahanuM nivAraNa karavuM. arjunano parAkrama joIne mAMDa mahA harSane pAmyo. temaja nA kumArono paraspara dveSa joIne kheda paNa pAmyo. sabhA visarjana thayA pachI tarAne, pathAya, droNAcAryane tathA bhISmane sAthe laIne pAMDa potAne ghera gaye. loko paNa koI karNanI koI arjunanI koI duryodhananI kIrti karatA karatA pota potAne ghera gayA. viSamavRttam. itaretararaMdhravIkSiNaste vinayAcchAditamatsarAH kumArAH, sakalAsu kalAsu keliyogyAM militA eva vitanvate sma nityaM // 1 // artha te rAjaputro sakala kaLAone viSe kali karavAne yogya paraspara eka bIjAnA chido ) jotAM matsara yukta chatAM paNa te vinaya karI gupta rAkhIne sAthe maLIne nitya pratye kheLatA havA.th ____ iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacarite mahAkAvye bhImaduryodhanAdijanmakumArakalAropaNasudarzana varNanaM nAma tRtIyaH sargaH smaaptH||3|| atha zrI caturtha sarga prAraMbha atha anya koIeka samayane viSe pAMDu rAja potAnI rAja sabhAne zobhAyamAna Ho. te karavA sArU sarva sabhAsado birAjelA chatAM eka UMcA suzobhita rAjya siMhAsana upara ; jema te jema maMdarAcala upara sUrya udaya thayAthI zobhAne pAme tema dIpavA lAgyo. bhujAomAM GY uttama bAjubaMdha zobhI rahyA che, kaMThe motIonI mALA dIpI rahI che, mugaTa maMDanathI mastaka para khIlI rahyo che, kAnamAM kuMDalo cakacakI rahyAM che, kema, kasturI, kapUra, caMdana vagere sugaMdhI padArthonA manathI zarIra bahekI rahyuM che, zarIranI upara divyAMbaze potAnI amUlyatA batAvI Sii rahyAM che, baMdIjana cAmara vaDe vAyu DhoLI rahyA che; ityAdika sarva zobhAyukta siMhAsana upara birAjela pAMDu rAjA, I sabhAmAM IMdAsana upara birAjelA iMdanI paDe mahA tejasvI dekhAvA lAgya. sabhAmAM dharASTra, bhISmapitA, tathA vidurAdi sarva rAjAo beThelA che; kavio rAjanI stuti karI rahelA che; gAMdharva loko gIta gAI rahyA che; vArAMganAo nRtya karI rahI che; baMdIjana stuti karI rahyA che; evAmAM pratihAre AvI namaskAra karI pAMDu rAjAne kahyuM ke, he rAjana darae vAje drapada rAjAne ta koI saMdezo laIne Avyo che. te sAMbhaLI rAjAe tene AMkhanI IzaratathI kahyuM ke tene aMdara AvavA devo. te samajhI pratihAra te dUta ne aMdara bolAvI lAvyo. te 9) dUta AvI hAtha joDI namaskAra karIne sarva vRttAMta kahevA lAgyo. Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 dUta-he mahArAja, dupada rAjanI kupadI nAmanI putrI upavara thayAthI tenA svayaMvaranI racanA thaI che, tyAM AvavA sArU sarva rAjAone AmaMtraNa kakyA che, temAM dupada rAjAe evI pratijJA karI che ke je rAjA rAdhAvedha karI zakavAne samarthathaze tene huM mArI putrI paraNAvIza te pratijJA jarUra purI thavI joIe che. ane mahA parAkramI vinA te rAdhAvedha thaI zake nahI; mATe hesvAmina -) Apane ati namratAthI temaNe vinaMti karI kahevarAvyuM che ke, ApaNA eka ze ne pAMca putro mahA ki baLavAna, parAkramI tathA uttama dhanudharIo che te sarvane sAthe laIne mArI rAjadhAnImAM padhAravuM che ' evAM te dUtanAM vacane zAMbhaLIne pAMDu Adi sakala karavAnA purUSo mahA AnaMdane pAmyA. ane dUtane yogya zirapAva ApIne vidAe karatI vakhate kahyuM ke, ame AvazuM pachI sarva paNa taiyArI karIne bhISmAdika vRddha purUSa tathA kaurava pAMDavAdika taraNa purUSa vagere sarva svajanone sAthe ja laine potAnA maMtrio sahita pAMDu rAja, dupada rAjAnA racelA svayaMvaramAM javA nIkaLyo. temAM yudhiSThirAdi pAMca pAMDavo tathA dudhanAdi zee kaurava pota potAnI judI judI asa- 4) vArIe nIkaLI paDyA. rastAmAM jatAM megha garjanAnI pache te asvArIne viSe ghaDa, hAthI, tathA ( codhAonA mahA bhayaMkara zabdo thavA lAgyA. AkAzamAM UMcI dhvajA athavA patAkAe pharakI ) rahI che te jANe ame sarvathI pahelAM jaI pahocazuM ema kahevAnI sUcanA karatI hoyanI? te samaye " jema sarva devatAomAM Ida zobhAyamAna dekhAya che tema te sarva samAjamAM pAMDu rAjA ati dipavA lAgyo. kuMtI tathA mAThI paNa sAthe ja hatI. tethI jema gaMgA ane pArvatI sahita ) mahA deva zobhAne pAme tema pAMDurAjA ati manohara dekhAvA lAge. dhRtarASTrare paNa potAnI strIone sAthe lIdhI hatI; tethI te paNa ati zobhavA lAgyo. jatAM rastAmAM AvatA gAmonAM leka gAyonA dhI pramukha yathAyogya bheTa karatA hatA. nhAnA nhAnA khaDIA rAjAe paNa yathA zakti Adara satkAra karavA lAgyA. teone ati preme karI pAMDu rAja AzvAsana kohaLa karato hato, tema bIja prajA janonuM paNa tevIja rIte sanmAna karato hato. ema karA para kya che karatAM kara dezane ati dUra mukIne kAMDityapuranI samIpe AvI pahotA. tenI para rAjane che khabara paDI ke pAMDu rAjA ApaNu rAjyanI hadamAM AvI pahotA che; te bolAvavA sArU pote ja rAjA sAme gayo. tyAM banne rAjAonAM mANaso jema dudha ne pANI maLI jAya tema maLI gayA; Gra ane AnaMdanA deva thavA lAgyA. kupada rAjA pAMDu rAjAne jaI hAthI uparathI page cAlI tenI ) pAze javA lAgyo. tene joI pAMDu rAjA paNa rathaparathI utarI sAMbe jaI anyonya bhuja prasArI - ghaNA hekarI bhavyA. eTalAmAM dupada rAja sArathI ratha laIne najIka Avyo. tenI upara ko 9) dupada rAjA che; temaja pAMDu rAjA paNa potAnA rathamAM beTho. pachI te banne rathamAM birAjelA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 @ @ rAjAo sAthe maLIne kapilya puramAM javA nIkaLyA bannenA zira upara sevako chatra dhAraNa karI SI rahyA che, camare karI vAyu DhoLI rahyA che; chaDIdAra pAra karI rahyA che, baMdIjane dAna devAI rahyuM che? che che, ItyAdika prabhutA yukta banne rAjAo puramAM AvI pahotA. tyAM pAMDu rAjAe gaMgAjIne che jemAM tyAM bAjueja drupada rAjAnI AjJAthI gAmanI bahAra eka sArA bagIcAmAM pAMDu rA- kau 9) jAe potAno utAro karyo. tyArapachI krapada rAjAnA kahevAthI kAMpilya puramAM praveza karo. 9 che tyAM svayaMvara maMDapanI racanA evI te ramaNIya karI hatI ke, vizvakarmAnA jevA kArIgaro vinA che , bIjA konAthI banI zake! maMDapamAMnI jamIna nILamaNInA jevI prakAzamAna dIvA lAgI. ) che temAM hajAro suvarNamaya hAre hAra staMbha dIpI rahelA hatA. keTalAeka noLamaNuM taMke bhonI upara zi95 zAstrIoe devAMganAonAM uttama citro pADelAM hatAM. teone joI che jeIne sarva vyakti banI jatA hatA. maMDapamAM nAnA prakAranA puSponI sugaMdhI hekI rahelI # hatI. ityAdika adbhuta racanA joIne sarva loko kahevA lAgyA ke, zuM A ratnanidhi samudaja to ) che ke zuM! maMDapanA madhya bhAgane viSe eka suvarNo moTo staMbha mukavAmAM Avyo hato. te jANe huM ( pRthvInA madhya bhAgamAM sumerU parvataja hoyanI! e ramaNIya dekhAto hato. tenI dAbI tathA ) (jamaNI bAjue cAra cAra cakro pharI rahyAM hatAM. te hima staMbha paranA agra bhAge ratnanI je pAMcALI adhe mukhe karI svayaMvara nirakhavAne ubhI rahI hatI. staMbhanI nIce devatAone be. zA mATe je jJAe karI rAkhelI hatI tenI pAse eka dhanuSya mukyuM hatuM. pachI nipuNa nimittioe batAvelA zubha muhartana tathA zubha lagnanA AgaLA divase Sii sAMjanA dupada rAjae sarva rAjAone maMDapamAM padhAravA kahevAne eka eka dUtane mokalAvI dIdho. te samaye ratnAkaramAM sUrya praveza karyo te jANe temAMthI dupada naMdanIne paheravA sArU te uttama ratnanA alaMkAro laI zIgha pAchA AvavAnA hetuthI ja gaye hoyanI! pachI rAtra thavA mAMDI.. te je je bhUpa athavA bhUpa kumArone drupada kanyAnI sAthe saMganI IcchA hatI teone zata ( yAminIonA jevI bhAsavA lAgI. pAMDu rAjAne potAnA putronA baLa parAkrama tathA cAturyane To ( sArI rIte bhoso hato tethI tene sukhe nidrA AvI gaI karakamAronuM adabhuta rUpa joIne ja che pada rAjA potAnI pratijJAne vAraMvAra niMdavA lAgyo; ane manamAM kahevA lAgyo ke A pra- ka SE tijJA karIne huM baMdhAI gaelo chuM. have bIjAne huM mArI putrI paraNAvI zakuM nahIM. A karU kera che. kumAra sarva rIte yogya che paraMtu teomAMnA koInI sAthe huM dupadIne kema paraNAvI zakuM! evI A citAne vasa thayAthI drapada rAjane niMdA AvI nahIM. temaja bIjA keTalAka rAjaone dupa dInI abhilASA chatAM pratijJA pUrI karavAmAM saMzaya hato te sarvamAMnA koine alpanidA AvI che ~(@ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 ane koine to ta-pI tapI gutra gaI, ane prAta:kALa thayo. te samayane viSe DhaMyAcala girinI zikhara upara te parvatane dIptimAna karato chatAM sUrya utkrayane pAmyo te jANe sarva rAjAonI kaLA kurALatA jovA mATe athavA drupada naMdanIno vivAhotsAha jovA sArU sarvethI UMco mAkAzane viSe AvI ubho rahyo hoyanI! je rAjAne AkhI rAta jAgI jAgIne savAranA TADhA pahoramAM nidrA AvI hatI teo rAjadAranA vAgatA nobata tathA nagArAo, baMdIjanonA pokAro ane nagarajanonA kuLAhaLa zabdone lIdhe jAgI uThyA. pachI potApotAnI sarva prAta:karyuM kriyA vidhi karI rahyA pachI potapotAnA maMtrione bolAvIne tathA potapotAnA kuMvarone uttama vastrAlaMkAro abhidhAna karAvI temaja pote paNa sarve prakAre sajja thaine samagra rAjAo svayaMvar maMDapamAM AvyA. teomAM pAMDu rAjA paNa potAnA putro vagerene sAthe laine svayaMvara maMDapamAM AvI hAjara thayo. tene drupada rAjAe tenA yogya UMcA siMhAsana upara eDaDyo. . tesaja bIjA samagra rAjAone ati AdarapUrvaka yathAyogya sthaLe bezADyA. Akho maMDapa rAjAothI ane rAjakumArothI bharAi gayo. e pramANe ekaThA thaelA sarve rAjasamAjamAM sarva rAjAo tathA rAkumArone viSe matimAna, tejavI, kAmadeva jevA surUpa, duprekSya, mahAparAkramI, vIrarasanI to jANe mUttija hoyanI! ane sAkSAt dhanurvedaja jANe badhA dhanurdharono maDha haraNu karavA Avyo hoyanI! evA arjunane joine sarve jano mohane vaza thai gayA. temAM keTalAekane to potAnA zarIranI paNa zuddhi rahI nahI evA banI gayA. drupadIne svayaMvaramAM lAvavA mATe tenI sarve dAsIo uttama vastrAlaMkAra paherAvavA lAgI, ane sarva prakAre zrRMgAra karAvyo. tenA caraNonI kAMtinI AgaLa kamaLanI zobhA te zA hizAbamAM gaNAya! evI divya kAMti chatAM vaLI tenI upara lAkhano raMga caDuDAvyo tethI to robhAnI zImAna rahI nahI. zarIrano suvarNa varNa ane tenI upara caMdanano lepa karela tethI vaLI zobhAmAM vRddhi thaelI tenuM varNana koNa karI zake! tAMbulanA raMgathI rakta biMboi te jANe kAmadevanA rAganA sthAnaja khanI rahyA hoyanI! kapoLa sthaLamAM kastUrInA patranA AkAre citra pADelAM te mahA suzobhita DhIzavA lAgyA. netromAM maMjula kAlanA prabhAvathI sukhanI chabi ati sanohara dIAvA lAgI, nAbhikamaLa to jANe puSpadhanvAnI krIDAne arthe dIdhikAna khanI hoyanI! mastaka uparanA kezane viSe vividha prakAranA puSponI racanA karelI te jANe suzobhita khAga khanI rahyo hoyanI! ane puSpanI veNI to jANe caMdananA vRkSanI sAthe nAga lapAi gayo hoyanI! aMganI upara ddivyAMkhara dhAraNa karavAM tethI zobhAmAM kAMi nyUnatA rahI nahI. mastakane viSe uttama ratnonuM banAveluM zirobhUSaNa dhAraNa karaDyuM te jANe sUyaeNja prakAzita thayo hoyanI! Jain Educationa International. For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMnomAM kuMDalonI zobhA addabhuta dIzavA lAgI. gaLAmAM motInI mALAnI rUci anivaiMcanIyana sarvane bhAsavA lAgI. bhune viSe bAjubaMdha, hAthamAM suvarNanA kaMkaNa, AMgaLIomAM AMgaDIo, kaTi viSe ki mekhalA, cAmAM nepura, ane aMguLImAmAM vIchi ema saLaMga alaMkArothI bharapUra zobhatuM hatuM tenuM varNana keTaluM karI zakAya? alaMkAra yukta dropadI vidyutalatAnI paDe dIpavA lAgI, ane grUpanI mahAzImA banI rahI. eNvI rIte ati uttama cINe tathA amUlya alaMkAroe karI yukta thaIne pachI drupadI maMDapamAM AvavA nIkaLI te jANe IMdrapurImAMthI vemAnamAM khezIne amara kumarI mRtyu lokamAM AvatI hoyanI! tevI zobhavA lAgI. tene joine koI to potAnA hAthamAMnA kamaLanIja upamA devA lAgyo, koI daMtanI paMktine dADamanA bIjanI tulanA karavA lAgyo. koI kAmI purUSa kAmane vaza thaI mahA du:khane pAmIne paganA aMgoAthI jamIna paLakhavA lAgyo. koI dhIra purUSa potAnA manamAM kAMI saMkalpa vikalpa na karatAM acala mukhamudrA karI sAdhAraNa rIte joI rahyA che; koI avicAra vAna kusaMkalpo karI rahyo che; koI digamUDha banI gayo che; koI lAvaNya joine levAI gayo che, koI pad rAjAnI karelI pratijJA pUrI karavAno vicAra karI rahyo che; ema sarve rAjAo draupaDhIne joine judI judI rIte acaraja pAmavA lAgyA. drupadanaMdanI e potAnuM mukha ane dRSTi pAMDunA pAMca putronuM addabhuta rUpa tathA AkRti Adi joine te tarapha kracAM; ane manamAM dhIraja rAkhI. eTalAmAM pitAnI pratijJAnuM smaraNa thatAMja dhaiye DagI gayuM; tethI manamAM saMkalpo karatI karatI jema devanA vimAnamAMthI raMbhA utare tema sibikAmAMthI draupaddI utarI. tenI gajanA jevI ramaNIya gati joIne sarve vyakti khanI gayA. pachI cAlatI cAlatI jyAM rAdhAvedhano staMbha khoDelo hato tenI samIpa gaI; ane devatAonA vemAnanA jevA svayaMvaramAMnA devonA jevA sarve rAjAone netranA kaTAkSe karI jovA lAgI. te vakhate draupadI eka chatAM teNe aneka rUpa dhAraNa karacA jevuM badhAne juduM juduM rUpa dIAmAM AvyuM. tethI sarvenA mananA vikAro paNa judA judA thavA lAgyA. tenA svarUpanI je te ati prasaMzA karavA lAgyA. tethI maMDapamAM moTo nAda thaI rahyo. eTalAmAM drupada rAjAno kuMvara dhRSTadyumra potAnI bhujAo UMcI karIne bolyo. dyumna--he sabhA jato, have koI bolazo nahI. ane sarve rAjakumAro, sAvadhAna thaine mArUM kholavuM zAMbhaLI trio amArA kuLane prakAzanAra ane jemAM sekaDo devatAo virAjamAna thaelA che, evA A dhanuSyane ahaDAvIne je purUSa rAdhAvedha karaze tene mArI bhiganI vaze. me amArI pratijJA pUrNa karavA sArUM ane potAne uttama zrI ratna prApta karI levA sArUM sarve koie udyuta thavuM. Jain Educationa International 28 For Personal and Private Use Only 109 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 - evAM drupada kuvaranAM vacano sAMbhaLIne je je rAjAo dhanuSya uThavavA lAgyA te te rAja- te onAM nAma hama tathA phaLa vagere pratihAriNI lakhI laIne draupadIne kahevA lAgI. temAM je samaye hastizI damadaMta rAjA dhanuSya uThAvavA UDya; te samaye chIka thaI tethI te pAcho pitAnA Asana upara jaI beTho. tene paNa pratihAriNaye oLakhAvyo. tyAra pachI mathurA purIne ) dhara rAjA dhanuSya udvavA Uge. tenI sarva jana avajJA karIne bolyA eTale te dhanuSya pAse huM AvIne pAcho potAnA maMca upara jaI beTho. tene pratihAriNIe oLakhAve . tyAra pachI ) ( vaLI pratihAriNIo draupadIne kahyuM ke, pratihANi--he svAminI, tArI prAptino abhilASI A virATa dezane sajA dhanuSya paNa uThAvavA Avyo che, paNa dhanuSya joIne ja stabdha banI gayo jaNAya che. he sumadhyame, A 5 che. naMdIpurano zalya rAja dhanuSya uThAvavA Avyo che. te paNa dhanuSyane joIne dUra dUra ubho che (I rahyo che. he devI, jarAsaMdhane putra A sahadeva paNa dhanuSyanI pAse AvIne pAcho haTI gayo che. 5 ra he kRzAMgI, caMdadezano zizupALa rAjato rAdhAvedha karavAne doDato doDato Avyo paNa udyoga | niphaLa thayo tethI pAcho gayo che. hekamaLanayanI, duryodhananI preraNAthI tene mitra karNa dhanuSya uThAvavAnI abhilASAthI Ave che. e vAta sAMbhaLI draupadInuM zyAmamukha thaI gayuM ne manamAM 6 ciMtavana karavA lAgI ke, karNa to sUta putra che. tema chatAM pRthvI upara sarva dhanurdhArIomAM e che ki agresara che ema saMbhaLAya che mATe e jarUra dhanuSya dhAraNa karI tathA rAdhAvedha karIne mArA pitAnI che pratijJA pUrNa karIne mane paraNaze. te yogya nathI. mane e bilakula joIe nahI. evo vicAra karIne pachI potAnA kuLa devatAo yAda karIne prArthanA karavA lAgI ke, he devatAo, pAMDa rAjanA putra vinA mAre anya bharathAra koI thAya nahI evo anugraha kare. evI rIte draupadI potAnA manamAM ciMtA karavA lAgI eTalAmAM pratihAriNI bolI) he sakhI, tuM ciMtA karIza nahI. karNa rAdhAvedha karI jANato nathI. he devI, e rAdhAtanaya rAdhAvedhI nathI. karNa dhanuSyanI pAze A to kharo paNa dhanuSyane joIne pAcho haTI gayo che. he sumukhA, tArA kuLadevanA prabhAvathI dhanuSya uDAvavAne koIpaNa samartha thayo nathI. he suMdarI baLadeva, pradyumna, sahita kRSNa paNa che svayaMvaramAM AvyA che. he devI, dhatarASTrano putra duryodhana UMcA Asana uparathI nIce utarIne dhanuSyanI pAze Atho lakSadhI, lakSarakSaka, tathA mahArathI, chatAM e kArya karavAmAM phAvyuM nathI. eNe je vakhate dhanuSyane namaskAra karaze te vakhate enI gAMdhArI mAtA ati harSita thaI paNa jayAre tenuM kArya niSphaLa thayuM tyAre hamaNA ciMtAtura dekhAya che. duryodhananA bIjA duHzAsanA- no cha dika che bhAIo potAnI bhujaonA parAkrama rUpa parvatane viSe sthita che kharA paNa temAM koI ja NA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 che. rAdhAvedha jANato nathI; mATe nirAza thaIne beThelA che. he sakhI, bhagadatta, asvatthAmA, bhUrti che zravA, satya, jyadatha, mahAsena, ane cArUdattAdi rAjAe tArA paNi grahaNanI AzAe tane ? joIne rAdhAne jotA ubhA che. evI rIte draupadInI sahacarIe bIjA sarva rAjAonuM varNana che karI rahyA pachI pAMDavonuM varNana karavA lAgI.) he sakhI, kuruvaMrAnA AlaMkArUpa, ati zUravIra koDa che chatAM evA sadaguNI che ke jANe zAMta rasanI mUrti ja hoyanI! yuddhane viSe ati sthira, evA luka yudhiSThira beThelA che tenI bAjue tene nhAno bhAI bhIma sthita che; e e parAkramI che ke, yuddhane viSe jema bALako gaMDIthI rAhaDAnI sAthe meLa kare tema e moTA moTA hAthIone ramata ) mAtramAM uDavI diye che. eno nAno bhAI ane enI pAseja birAjamAna che enA jevuM che je dhanurvidyAmAM AkhI pRthvImAM vartamAna samayane viSe koI bIjo purUSa nathI. jeno bANa koI kAra samaye paNa lakSa cUke nahI..game tevo zUravIra hoya paNa enA bANathI bacI jAya nahI. raNa gaNamAM enA bANe zatruonAM hRdayone avazya bheda kare chevaLI eNe evI te gurUsevA karI che ) ke, tene vaza thaIne gurUe emane rAdhAvedhano abhyAsa paNa karAvyo che. tethI te hAla rAdhAvedha che karavA tatpara thayA che. mane pAko nizcaya che ke, e jarUra rAdhAvedha karaze. che evAM sakhInAM vAko zAMbhaLIne daupadI mahAharSane pAmI. eTalAmAM to arjuna potAnI ) e kamara kasakasAvIne rAdhAvedha karavAne dhanuSyanI pAse Avyo. tene koI to AnaMda pUrvaka jevA lAge, koI vismayane pAmyo; koI koMdhayukata thai gayo koI udAsIna vasI rahyo ema badhA vaE. judI judI rIte nirakhavA lAgyA. tevAmAM ane kSaNeka dhanuSyanI prArthanA karI, pradakSiNA daI ane potAnA vaDA bhAInI AjJA laIne dhanuSya uThavyuM, te samaye bhImasena mahA garvane vaza thaine bolavA lAgyo, * bhImasena-he loko sAMbhaLo, arjuna rAdhAvedha kRtya kare che. te joIne koIne mastaka rega thaze to te bhujadhArInA te rogane mArI A gadA dUra karaze. ema kahI gadAne uThAvIne arjunanI AzapAza pharavA lAgyo te jANe tenI cokI ja 0 karato hoyanI kuMti potAnA putra arjunane joI mahA harSane pAmIne tenI sAme jovA lAgI. gAMdhArI arjunane joIne aprIti yukta mukha mudA darzAvavA lAgI. yudhiSThiAdi baMdhu vagerenI SB arjunanI upara prema daSTinI vRddhi thavA lAgI. gAMdhArInA putra duryodhanAdikonI deSa yukata draSTi arjuna upara paDavA lAgI. jema sUrya udaya thayAthI kamada vana karamAI jAya che, kamaLa vana praphullita thAya che, ulUka duHkhane pAme che, cakravAka AnaMdamaya thaI rahe che, ane caMdra asta kA ane nisteja thAya che; ema vidhi racanAnI vicitra kAravaNI che. tene dAkhala pratyakSa arju Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 naja jANavo. ene joine badhAnI cittavRtti judI judI banI gaI. draupadInA cittanI vRtti evI to harSita thaI ke, tenuM varNanaja thaI zakavAne kaNa thAya. dhanaMjyanuM rUpa joine ati mohita thaI gaI. pachI manamAM kuLa devIonuM smaraNa karIne prArthanA karavA lAgI ke, he kuLa devIo, A samaye tame badhI A dhanaMjyanI upara prasanna thAo ke; jethI e sahaja mAtramAM rAdhA vaidha karI zake; ane mArUM pANi gRhaNa kare. eTalAmAM pAMDu, dhRtarASTra, tathA bhISma pitAdika pratye dhanaMjyanA gurU droNAcArya kholyA ke he kurUrAjana, dhanaMjayanI bhujAonuM cAturya jIvo. evuM sAMbhaLI sarve sAvadhAna thaIne arjunane jovA lAgyA. AkAzamAM siddhu tathA gaMdhavanI strIo paNa vaimAnamAM bezIne Avela te jANe AkAzamAM puSpavADI khIlI rahI hoyatI! tethI AkAza ati zobhAne pAmavA lAgyo. l have rAdhAvedhanA staMbhanI nIce eka telano kuMDa karela hato temAM paDelA rAdhA nAmanI pUtalInA pratibiMbane arjuna DAbI AMkhe jovA lAgyo. ema mukha noMdhe chatAM hAthamAM dhanuSya bANa laine uparanA nizAna tarapha karaDyA, te sarve sabhAsado lakSa ina jevA lAgyA. eTalAmAM draupadInA kaTAkSa, kuMtInI prasannatA, ane pAMDu rAjAnA AnaMda sahita arjune dhanuSya kheMcyuM, tenI sAthe khANano je jaNa zabda thayo te jANe parvatone bhedana karato hoyanI! teNe AkhA jagatane zabdAdvaita karI mukaA vasuMdharA DolAyamAna thaI gayA jevI bhAsI; vizvane badhiratva AvI gayA jevuM thayuM; diggaja ati trAsane pAmavAnI veLA AvI gaI; evAmAM to sarve pratipakSI rAjAonA hRdaya sahita arjune rAdhAnA vAma cakSuno bheda karI nAkhyo. te samaye devatAo prasanna thaine arjunanI upara puSpavRSTI karavA lAgyA. pAMDune ane kuMtIne eTalo AnaMda thayo ke, te AkhA brahmAMDamAM paNa samAI zake nahIM. traNe lokamAM pAMDavono carA phelAI gayo. pAMcALI pAMDu putrone joine prItimaya thaI rahI; ane manamAM evI IcchA karavA lAgI ke, pAMce pAMDavone huM varUM to sArUM. paraMtu lokonI niMdAnI AzaMkA karIne arjunanA gaLAmAM vALa paherAvI dIdhI. te ekaja mALanA prabhAvathI pAMce pAMDavonA gaLAmAM akekI mALa dekhAi. eTalAmAM AkArAvANI thaI ke, he rAjakanyA, teM e ghaNuM sArUM kIdhuM; emAM koI zaMkA karaze nahI. te zAMbhaLIne drupada rAjA manamAM ciMtA karavA lAgyo ke, mArI eka putrI pAMce pAMDavane kema devAya! ema thayAthI nagatamAM bhalA manuSyone viSe huM upahAsano pAtra thAUM. have eno zo upAya karavo! drupada rAjA evI zocanA kareche eTalAmAM AkAza mArgethI pravara pravaEmAna manavALA, zAmaDhamAdika yukta ane vimaLa vANI sahita dehanA tejathI dizAone prakAza karatA cAraNazramaNa muni tyAM AvI pahotA, munine AvatA dekhI grUpada pramukha sai rAjAo ubhA thaI ati Adara pUrvaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 bolavA lAgyA ke, padhAro mahArAja, pachI UMcA suzobhita siMhAsana para temane bezaDyA; ane je sarva janoe pota potAnuM mAthuM namAvIne namaskAra kara. rAjA tathA sAmAse sASTAMga ne daMDavata karavA lAgyA. ane sarva vaMdanA pramukha karI rahyA pachI te cAraNakamaNa muni sarva rAjA che. ta pramukhane dezanA devA lAgyA. - cAraNazramaNa pUthvI patio, uttama kuLamAM janma, vibhUtinI prApti, parama priyAne . samAgama, paraMparA saukhya, ane vimaLa yaza eTalA vAnAM prApta thayAthI pUrva puNya rUpI vRkSanAM D che. phaLa jANavAM. rAjA thaIne te dharmajJa na hoya te te rAjya tene narakane arthe prApta thaeluM jANavuM ja ane jo rAja dharmajJa hoya to tene ahI paNa sukha prApta thAya che ne para lokamAM paNa sukha ja maLe che. ItyAdika vividha prakAre dezanA, maNi maMca para beThelA rAjAone daI rahyA, eTa- i lAmAM janAdane bolI uThyA.) tA janArdana-he muni, pAMcALInA pAMca pati kema thAya. te kRpA karI kaho. - cAraNazramaNa-pAMcALInA pAMca pati thavA ja joIe che kema ke, enA pUrva janmanuM bhavi- tavya che. mATe e vAtanI ciMtA karavI nahIM. je thavAnuM hoya che te nizcaya karI thAya ja che. paNa ( jema nALIyeramAM jaLa Ave che, vinAza vALA padArthane vinAza thAya che; jema ke, hasti che ( kapittha nAmanuM phaLa khAya che te jovuM ne tevuM gudAdvArA bahAra nIkaLe che paNa mAhena satya nA ja thaI jAya che, e badhuM bhavitavya jANavuM. mATe je bhAvI padArtha hoya che te maTatuM nathI. do. dIe pUrva janmamAM evAM karma bAMdhyAM che ke, jenA udayathI enA pAMca pati jarUra thAya te ja S: vattAMta zAMbhaLoH-pUrve eka caMpA nAmanI nagarI hatI. temAM traNa brAhmaNa rahetA hatAM. temanAM somadeva, somabhUti ne somadatta evAM nAma hatAM. teonI anukrame nAgaDhI, bhUtazrI ne yakSazrI nAmanI traNa strIo hatI. te traNe dhanADhya hatA. teonI paraspara apUrva prIti to Sii hatI. te hamezAM anukrame strIo sahavartamAna traNe jaNa ekane ghera maLIne bhajana karatA. evI che teoe vyavasthA karI rAkhI hatI. eka divase jyAre nAga zrIne ghera bhojanano vAro Avyo. che. tyAre teNe uttama rasavatI banAvI. nAnA prakAranA zAka karyAM. temAM bhulathI kaDavI tuMbInuM che 4. zAka paNa uttama prakArane mazALa bheLavIne karavuM hatuM. temAMthI thoDuMeka laIne te nAgaSS zrIe potAnI jIbha upara rAkhIne cAkhI joyuM. te atizaya kaDavuM lAgyuM. tethI teNe vicAracuM ke, A zAka akhAja ne amanogya che, mATe have e khavAze kema. emAM ghaNuM dhI tathA mALo vagere vastu nAkhIta badhI vyartha gaI. ane ghaNuM hoMzathI khAvA sArU mahena nata laIne karyuM chatAM koIne kAme na AvyuM. ItyAdika ghaNI rIte dhokho karavA lAgI. 2 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114. ' - - che ne manamAM kahevA lAgI ke, have enuM zuM karavuM. pachI TharAva kara ke, koI bhIkhArI Ave che. te tene ApI devuM. e nizcaya karI te zAkane juduM kahADI rAkhyuM ane bIjI mIThI tuM ne baDI lAvI kanImAM dhaNuMdhI tathA mazAla vagere nAkhIne bIjuM zAka banAvyuM. ane badhAne bhojana che. karavA bolAvyAM tethI te traNe daMpatioe yathAvata bhojana karavuM, tyAre hamezAnI para potAnA sthAna ke vidAya karyo. tevAmAM pAzeja ekasu bhUmibhAga nAmanA suMdara bagIcAmAM dharmaghoSa nAmanA sUri AvI rahyA hatA. te eka kevala jJAnavinA cAra jJAne karI sahita hatA. temanI dharmaci nAmanA ziSyane mAsakSapaNunuM pAraNuM hatuMmATe jema bhIlaDIne dhera kalpavRkSa jAya tema nAgaDhane ghera te bhikSA mAgavAsA Avyo. tyAre teNe manamAM vicAra karo ke, A SghaNA dhI ane mazALA nAkhIne banAveluM kaTa tuMbInuM zAka amasto vyartha jaze tenA karatAM A sarinA ziSyane ApavuM te sAruM che. e khAIne manamAM prasanna thaze. pachI te naMbInuM zAka teNe te sarinA ziSyane ApyuM. teNe te apUrva zAka jANIne jyAM potAnA gurU beThA hatA tyAM AvI temane dekhADavuM. eTale gurUe te zAkanI sugaMdhI laine kahyuM ke, je A zAkane ( svAda tuM laIza te marI jaIza. mATe koI zuddha sthAnamAM ene paravI Ava. evI gurunI che che. AjJA thatAM te ziSya zAkane laI bahAra nIkaLyA. rastAmAM cAlatAM zAkanA pAtramAMthI thoDuMka ID jaLI paDavuM tyAM keTalIeka kIDIo hatI te marI gaI. te joIne te ziSyanAM romAMca ubhA thaI ke AvyAM. ane manamAM vicAra karavA lAgyuM ke, A eka TIpAMthI ATalI badhI kIDIone nAza thaK thaye tyAre A sarva zAkathI koNa jANe keTalAe jIvonI hANI thAya! tenA karatAM mArI ekalAtuM ja mana thAya te sAruM. kemake, tethI koTI chalono bacAva thaze. e nizcaya karI samAMcita thayo thako te ziSya AMkho mIcIne jema tema te zAka khAI gayuM. pachI devagurUne namaH skAra tathA parAvartana karI, AtmasamAdhimAM rahIne te zakanA prabhAvathI prANa tyAga karo che te sarvArthasiddhi nAmanA pAMcamA anuttara vimAnamAM devatApaNe upane. (, have ANI tarapha dharmaghoSa rie vicAryuM ke, ziSyane ghaNI vAra thaI paNa hajI AvyuM nahI tenuM kAraNa zuM tenI zodha karavA sArU teNe bIjA ziSyone mokalyA. teo ahIM tahIM jovA lAgyA to eka dekANe tenuM zarIra prANa rahita thaI paDeluM dIThamAM AvyuM. tene joIne mahA duHkhI thayA. ane dharmarUcinA haraNAdika dharmanA upakaraNa laine tyAMthI pAchA pharI gurU pAze AvI sarva hakIkata kahI. te sAMbhaLI cAra jJAna yukta dharmaghoSa gurUe avadhi jJAne jANI lIdhuM ke, e kartavya sarva nAgazrInuM che. te sarva ziSya pratye saMbhalAvyuM pachI A sarve Sii vattAMta ane nAgazrInuM pApakarma, ziSyo pota potAmAM bolavA lAgyA te tyAM beThelA gAmanA lokoe has - 38. 26 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMbharyuM gAmamAM thatI carcA anukramenAgazrInA bhattarane kAne AvI tyAre somadatte nAgazrInedharathI bahAra kAMDI mukI, temaja lokoe paNa te strIno moTo tiraskAra karo. koi dUrathI tenI upara paththara pheMke koi mATI nAkhe; ema sarve tenI hADa cheDa karavA lAgyA. nAgazrIne khAMcI, zvAsa, kaMpa, jvara, tathA kuSTAdika zoLa roganI zarIrane viSe utpatti thai. tethI te ati vyAkuLa thaI rahI. huM zuM kahevuM tene evA du:khanI prApti thaI ke, jANe pratyakSa A bhavamAMja narkanI vedanA thatI hoyanI! eTalA du:khanI zImA thaI evI sthitimAM ahIM tahIM pharathA kare. bhUkha tathA tarAthI mahA pIDAne pAmI rahIche. loko pagale pagale niMdA kare te potAnA kAne zAMbhaLIne mahA khudane pAmI rahI che; ityAdika dhaNIja dundezA bhogavI prANano tyAga karIne chaThThA narakamAM vAsa karo. chaThThI naraka pRthvInI vedanA bhogavI maraNa pAmIne magaramaccha yonImAM gai. tyAMthI sAtamI naraka pRthvImAM utpanna thaI. tyAMthI pAchI bhagamatsya yonimAM avatarI. tyArapachI vaLI sAtamAM narkamAM gaI; ema sAte narakamAM babbe vAra gaI. tadanaMtara pRthvIkAyAtika pAMce sthAvaramAM vAraMvAra utpanna thaI. temAM vizeSe vanaspatikAyamAM avataravA lAgI. temAM paNa vaLI kaTuvRkSa, viSavRkSa, ane kutsita vRkSamAM vAraMvAra marI marIne utpanna thai. ema anaMtakAya nigodana viSe, phriMdriya, vIkriya, caturiMdrIya, paMceMdriya, tiryaMcamAM mastyAdi jalacarane vyAdhAkri siMha citrAdi, duSTa catuSpAda pazuone viSe,gIdha, laMkAdi duSTa pakSi jAtinI yonimAM ane bhujapara sarpa jevA ke, garoLI, kAcaMDA, tathA kRSNa sarpAdi yonione viSe vAraMvAra nAgazrI utpanna thaI. evI rIte anaMto kAla saMsAra bhramaNa karI anukrame karmonI laghutA pAmIne caMpaka nAmanI nagarImAM sAgaradattanI subhadrA nAmanI bhAryAMnA udaramAMthI sukamAlikA nAmanI putrIpaNuM utpanna thaI te anukrame moTI thatI gaI. ane samaya pAmIne zyAmA, yauvanAlinI, madhuravacanI, saubhAgya bhAgyodayA, kaNItAyata locanA, ati caturA, pragalbha kharyAM, nyUnA, ramyA, vALa mALa maMtharagatI; manneva kuMbhastanI, biMkhoTI, paripUrNa caMdravadanA, bhiMgAlinI bAlikA, ItyAdika sarva kanyAnA uttama lakSaNo vaDe paripUrNatAne pAmI, eja nagaranA nagara seTanI bhaTTA nAmanI strIne peThe sAgara nAmanA putrano janma thayo, te paNa anukrame yauvanAvasthAne pAmyo hato. ane yathA satyavAna, kulIna, vazIkattAM, dAtA, baLavAna, satatavyaya, pratimAna satyaraMga, sAjyava, priyaMvada, kIrttimAna, dAnavyasanI, vivekI, zRMgAravAna, abhimAnI, slAyya, suzILaguNI, sakaLa kaLA kurALa, satyavAka, janapriya, sarve dAtA svajana, sugaMdhipriya, saMskRtamaMtra, klezasaha, anugatapriya, vAkayapaMDita, trasata, dharmiSTha, maho tsAhI, guNagrAhI, supAtrasaMgrahI, kSamI, ane pratApaka evAM trIza lakSaNekarI yukta thayo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 15 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 che eka divase sAgaranA bApa jinadatta sukamAlikA joIne tenA adabhUta rUpathI mahA harSane Sja pAmyo. ane manamAM ciMtavyuM ke, A kanyA mArA putrane yogya che. pachI saMketa karIne te kanyAnA ? bApatathA bIjA tenA lAgatA vaLagatA vaDIlonI pAze tenuM mAthuM kADhyuM. tyAre te kanyAnA bApe kahyuM sAgaradatta--e kanyA mane ghaNuM pyArI che, enA vinA mArAthI kSaNa paNa rahI zakAya nahI. tethI jo sAgara mAro ghara jamAI thaI rahe te enI sAthe mArI chokarIne paraNAvuM. jinadatta-e vAta huM ekAkI kabula karI zakuM nahI; mArA putrane puchI tenA manano abhiprAya laIne pachI jema karavA yogya haze tema karazuM. (pachI ghera jaIne potAnA putrane te 0i) sarva vAta kahI saMbhaLAvI ane teno abhiprAya levA kahyuM paNa te kAMI na bolatAM chAno ja rahI che SS gayo tethI te tenA manane Azaya jANI gayo. tyAre pAchA sAgara dattane ghera AvI kahevA ja lAgyo. tame je vAta kahI tene huM mAnya karuM chuM. e pramANe rAva thayA pachI zubha divase banneno vivAha thayo. rAtrie vadhuvara aMta:puramAM ) palaMganI upara jaI sUtA. paraMtu pUrva kamanasAre sukamAlikAnA aMgane sparza tene aMgAranA jevo to lAgyo. keTalIka vakhata gayA pachI sukamAlikA nidAne vaza thaI gaI, tyAre sAgara tyAMthI ( UThIne nA ane potAnA ghera bhaNuM gayo. sukamAlikA jagRta thaI juve che te sejamAM svAmI che ( kriIThAmAM AvyuM nahIM. tethI mahA duHkhane pAmI; ane rovA lAgI. te sAMbhaLIne tenI mAtA ane dAsIo jAgI UThI, ane tene kahevA lAgI ke, tuM roIza nahI. prAtaHkAla thayo che, e have daMta dhAvana kara. sarva sArUM thaze. tAro pati hamaNAja tane pAcho lAvI ApazuM. vagere vacanathI SNa tenuM mana manAvIne te sarva hakIgata sAgaradana pAze kahI. te sAMbhaLIne potAnA jamAIne ghera che ga; ane tenA bApane kahevA lAgyo. - sAgaradatta--tamAro putra tyAMthI chAnI rIte nAzI AvavAnuM kAraNa zuM ema karavuM gya kahevAya nahIM. evAM tenAM vacana sAMbhaLI jinadatta potAnA putra sAgara pratye bolyo) jinadatta-he putra, te mAruM vacana asatya karavuM. te sAruM kahevAya nahI. have tatkALa che tuM tArA sAsarAnA ghera jaIne rahe, pharIthI tema karIza nahI. (tyAre sAgara bolyo) sAgara-he pitA, huM to kadI paNa tyAM javAnuM nathI. tyAM javA karatAM agnimAM baLI ja maravuM te sAruM che, paNa tene aMga saMga ucita nathI. e sarva vAta sAMbhaLIne sAgara datta potAne ghera Avyo ane putrIne kahevA lAgyuM ke, sAgara te tArA viSe virakata thaIgayo. have e koIkAle mAnavAne nathI; enA bApanuM athavA bIjo koInuM 7) mAnavAno nathI. mATe have tArA vAste koI bIjo pati zodhIza. ane tenI sAthe tane paraNAvI daIza, vara chekazI Tekaro Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ghaNA divaso vItyA pachI eka mahA puSTa vAna, e to malIna hato ke mukha je umarazI makSikA koI samaye ukeja nahI; evo purUSa sAgaranI dRSTie caDyuM. tene sAthe ghera laI AvIne sArI rIte navarAvI dhovarAvI sArAM lugaDAM paherAvyAM ne kahyuM ke, A mArI putrI huM . tArI sAthe paraNAvuM chuM, mATe tuM have ahI rahIne AnaMda bhogava. A amArI sarva milakatano koDa mAlaka tuM ja che. e pramANe kahI kAravI ne te purUSane ghara jamAI karI rAkhyo. pachI rAtre jyAre che banne vadhuvara aMtaHpuramAM suvAne gayAM; tyAre te puruSane paNa sAgaranI pache tene saMga aMgAranA che jevo lAgyo. tevoja tyAMthI UThI pitAne prathama veSa dhAraNa karIne nATho. tyAre pUrvanI paDe ) suSpAlikA pharI rovA lAgI. te sAMbhaLIne tene bApa tyAM Avyo. ane tene kahevA lAgyo. ja sAgaradatta-he putrI, tArA pUrva janmane viparIta vipAka che; tethI vAre vAre Ama thayA ? kare che. have patinI AzA tane mUkI devI joIe che; ane dAna putya tathA dharmAcaraNa karavAmAM ( divasa gALavA joIe che. ema kazyAthI zubha karma baMdhAIne sarva azubhatAne nAza thaze. evAM pitAnAM vacano sAMbhaLIne sukamAlikAe zubha kRtya karavA mAMDyAM. evI rIte ghaNA divasa vItyA pachI tene ghera koI pALikA nAmanI sAdhvIo AvI. tenI sevA ati prItie che bha, azanapAnAdike karI sukamAlikAe karI. tyAre te sAdhIoe tene dharmano upadeza karo. tethI te to ( mahA bhakita parAyaNa thaI rahI. ane cotha chaTha tathA ahamAdi vividha prakAre aneka tapa karavA lAgI. to che. sAdhvIonI sAthe vihAra karavA mAMDyo. eka samaye te potAnI sAthenI Ayaone kahevA lAgI. | sukamAlikA-he sAthIo, sUryanI tarapha najara karIne huM AtApanA karIza. te vAra sAMbhaLIne teoe Agamokita tene kahI.) - sAdhvIo-he bAI sAvIne AtApanA nathI hotI. kemake, AtApanA vasatinI bAhAra thAya che. mATe te strIliMgane yogya nathI. ityAdika teonuM bolavuM na sAMbhaLI vanane viSe jaI sUryanI sAMbe daSTi daI AtApanAno AraMbha kare che eTalAmAM eka strI ke jeNe eka purUSanA utsagano Azraya karelo che, bIjAnA aMkanI upara paga rAkheluM che; trIjo purUSa tene alaMkANe paherAve che; cothe tenI upara chatra che dhAraNa karI rahyo che; ane pAMca purUSa tene vIMjhaNAthI vAyaro kare che evI gaNakA teNe dIThI. paNa tyAre jenI bhoganI icchA pUrNa thaI nathI evI te sukamAlikAe manamAM evuM nidAna karacuM ke, che je tapa karyu te tapanA yoge mane pAMca bhattara prApta thAo; eja phaLanI huM abhilASA karuM chuM. te te pachI dazaucAdikakarI, tathA kSaNakSaNaviSe AMganI upara pramArjana karIne tapa karanArI je sukamA 6 ga) likA tene puna: ArthIo tema karavAne nA kahevA lAgI paNa teonuM na mAnatAM manamAM nizcaya ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 ja kara ke, prathama huM jyAre emanI sAthe vicaratI hatI tyAre paNa e AryAo mane AtApanA ja levAnI manAI karatI hatI ne hamaNa paNa e badhI ArthIo mAse tiraskAra kare che mATe emano saMdha tyAga karavo te ja sAruM che. evuM dhArIne tyAMthI ekalIja cAlatI thaI ne je ThekANe kAMI paNa vasati hatI nahI te dekANe jaI rahI. pachI tyAM svacchaMdavarti thaI thakI cirakAla vratane pALavA lAgI. te ATha mAsa saMleSanA vrata karIne kola karI gaI. eTale te icchita kArya na pAmatA maraNane pAmI; ane dharma nAmanA devalokamAM nava palyopamanA AyuSyavALI devI thaI. che tyAMthI cavIne e drapada rAjAne ghera AvI avatarI. have te prAcIna nidAnanA yoge karI zake ene pAMca patinI prApti thAya emAM Azcarya zuM che. ema kahIne te muni AkAza mArge vihAra SS karI gayA; kemake, muni eka hekANe ghaNA divasa vasati karI rahetA nathI, pachI pAMDavone vadhuno lAbha thayAthI jema sUrya udaya thayAthI kamaLano vikAza thAya che che tema svakIyajana ane rAjAone AnaMda utpanna thayo. pachI pAMDu ane pAMcAla rAja eoe lakSmI saMbhAre karI zobhAyamAna vivAha karma karavAno AraMbha karo ane AnaMdanA ge karIne che jeonAM netra vikasita thaelAM che evI kuLavRddha strIoe draupadIne gharamAM ANune snAna A sanane viSe besADI. te strIo jevo pAMDuputronI sAthe dropadIno abhyatara sneha hato te bAhAra kahADIne jANe batAvatI hoyanI! evI kriyA karavA lAgI. abIrAdika sugaMdhi padArtho draupadInA AMga upara lagADavAnA miSe zizupaNAne khaMDana karIne ja jANe yauvana AgamAMthI bahAra ? nIkaLyuM hoyanI! pachI kuLa strIoe tenA zarIrane viSe harSa yukta caMdananA nava tilaka karyo ke te jANe ratinA nidhAna ja hoyanI. potAnA gotranI strIoe navIna yauvananI vasatinA hetuthI ja jANe tasatranA miSe karIne tenA zarIrane viSe sUtra dhAraNa karyA hoyanI. te samaye ja sarva jananAM kAne amRtanI vRddhi karanArA kuLa strIonA maMgaLa gIta zabdo thavA lAgyA. ta sarva kuLa strIo draupadInA AMganI upara varNaka ane uvarNaka moTA harSa karI nAkhavA lAgI. (karpara, kasturI, kezara vagere uttama padArthoe karI yukta aceta jaLa vaDe tene snAna karAvyuM. te che samaye uttama sugaMdhi vALA kavyonA udaka vaDe taratanuM ati svaccha kareluM draupadInuM zarIra evuM zobhavA lAgyuM ke, je navIne mANakanI banAvelI putaLInuM zarIra ati cakacakita thayo thako zebhAne pAme che. pachI tene nAnA prakAranA alaMkANe paherAvyA te mAtra kuLano AcAra samajhavo; kemake, je svabhAve karI ramaNIya hoya che tene bAhya dravya rUpa alaMkArothI zuM zobhAnI vRddhi thavAnI che. tene vivAhane yogya dukULa vastra paherAvyA teo chelanI bAhera AvelAM tataNAnA mize cho karIne ja jANe lAvaNya phUpa Udaka dhArAonI vRSTi karatAM hoyanI evAM zobhavA lAgyAM. snAna che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ISS A kriyA samApta thayA pachI maMgala karma karI zata vastra dhAraNa karI snAna grahathI nIkalI ahI to S: devAlayamAM gaI tyAM paramezvarane daMDavata praNAma karI dhUpa camarAdika hAthamAM laI pUjana karyuM. te para karI rahyA pachI DAbI jAnu UMcI karI jamaNI jAnu pRthvI para rAkhI banne hAtha joDI sakra stavana karavA mAMDyuM te karI rahyA pachI tene tyAMthI mAtAnA dhara pratye ANI ane te harSa karI vikasita to thaelA nevALI strIoe tene suvarNanA Asana upara besADI. temaja pAMDavoe paNa che 0 varNaka tathA udavarNaka kriyA kasyA pachI maMgaLa snAna karIne ucita bhaSaNalaMkAra paherI judA che # judA caDavA yogya moTA hastionI upara besIne draupadIne sAthe vivAha karavAne prasthAna karavuM. che. te samaye teonA mastakonI upara meranI pIchIonAM chatro dhAraNa karelAM hatAM tenI upara pAM vonA mugaTanI maNionI kAMti ane sUryanI kAMti paDavA lAgI. tenuM mizraNa thayAthI te para chatranA vicitra prakAranA raMgonI cakAkInuM varNana koNa karI zake. janonA samUhanA cAlavAthI AkA( zamAM UDatI dhULa ane maMgaLa vAghanA UMcA thatA nAda te jANe dizAonA svAmIone vivAhane koDa viSe AvavAne bolAvatA hoyanI! AkAzane viSe dhULa atizaya uDavA lAgI te jANe, pRthvI paranA sarve tajajhI padArthonA tejane haraNa karanArA pAMDavonI upara deSathI potAnA kiNe sUryane nAkhata joIne tenA tApane nivAraNa karavA sArU teone AchAdana karatI hoyanI sAthe bIjA rAjAe hAche thIo upara beThelA hatA te hastionA gaMThasthaLomAMthI madanAM jharaNA nIkaLatA hatA tenI upara jo tathA teonA gaLAmAM paherelI kUlonI mALAonI upara bramarA AvIne guMjArava karavA lAgyA. pAMDavonI sAthe jAnamAM cAlatA bIjA keTalAeka rAjAonA mastaka upara heta chatro dhAraNa ithaelA hatA te jANe pUrNimAnA caMdo ekaThA thaIne vivAha jevA sArUMAvI AkAzamAM sthita thayA karI 2) hoyanI! AkAzane viSe rAjAonI dhajAo pharakI rahI hatI te jANe draupadInA kautuka gahana viSe ahI tahI pharatA dezikoja hoyanI! AkAzane viSe sUryanA rathanA ghaDao, draupadInA vivAhamAM AvelI kuLastrIono maMgaLa saMgIta sAMbhaLavAne Atura thaI mohaDa nIce namAvavA lAgyA tethI che tenA sArathI arUNane ghaNe trAsa thavA mAMDyo. evA zubha samaye kRtI, mAdI, tathA gAMdhArI pramukha strIoe nAnA prakArano zRMgAra karyo. pachI punA kAnane phoDanArA vA vAgatA che chatAM, baMdIjanoe vaibhavano stavaka chatAM, krame karI sarva pAMDavo maMDapa dAramAM AvyA. te SE samaye sAsu pramukhe avatAraNa maMgaLa karyuM. aMtara te sUryanA jevA teja vALA pAMDava mAtAnA gara gharamAM gayA. upAdhyAye draupadInA dakSiNa hAthamAM dIpa dIdho. vRddha strIonA kahevAthI lajAe caMcaLa thaelI daSTi draupadIe pAMDavonI tarapha lagADI. jema paMcAMga maMtrane lakSmI dhAraNa kare che tema pAMcALa rAjAnI kanyAe pAMca pAMDavone pati kasyA. @ GMumara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 Us ja brAhmaNoe vivAha saMbaMdhI maMtronuM pAna karIne agnine viSe havana karavuM. pAMDavoe te vivAha vedIne pradakSiNA karI. dupada rAjAe, pAMDavonA pANimocana parvane viSe strI zivAya gharamAM jeTalA padArtho hatA te badhA temane arpaNa kA, nagaranI strIo potAnA kokiLAnA jevA svaraDe duMdubhI vaninI sAthe ati madhura avAje maMgaLa gAyana karavA lAgI. pachI pAMDavo ) padakanyA rAya lakSmInI pade laI rathamAM beDIne potAnA ghera javA nIkaLyA. anukrame cAlatAM che pAMDu rAjA potAnA Asa je kaSNAdi, potAne anukUla je rAjAo, strIo tathA putro sahita potAnA nagara pratye prasthAna karate have. pAMDavo vidAya thayA tyAre teone mokaLavAne kaTaleche eka dUra dupada rAjA gayo hato tene balAtkAra karI pAMDu rAjAe pAcho pheravyo. pAMDu rAjA ja SS potAnA nagaramAM AvyA te vakhate nagara ati zobhavA lAgyuM. pratyeka prajAnA gharanA bAraNA che upara teNe lagADelAM hatAM. rAjamArgamAM nAnA raMganI patAkAo pharakI rahI hatI. rastAmAM jevAne beThelI strIonI nayana paMkti te jaNe kamaLanA vRkSonI upara prakulita thaelA nIlAM 7) kamaLaja hoyanI! evI zobhatI hatI. evA pitAnA nagara pratye pAchaLa cALanAra tathA sAthe Na ( cAlanArA je svajana, rAjamaMDaLa, strIo tathA pusahita pAMDu rAja praveza karato haze. pachI e che. zrIkRSNavinA pAMDue potAnA suvarNanA ratha, hAthIo, vagerene potapotAnA sthAne mokalyA che) fy ane potAnI sAthe AvelA dezadezanA rAjAone paNa yogya bheTo ApI satkAra karI pota- no potAnA nagara pratye javAne vidAya karaDyA. pachI pAMDavoe kaccha sahita kriI parvata, udyAna, vApI vaE. vagere sthaLomAM krIDA karatAM eka pahoranI pake keTalAka divaso kahADyA. eka samaye kuSNa ke pAMDavo pratye snehane vaza thaI ekAMtamAM bolAvI zubha phaLa devA vALI vANI kahevAno AraMbha ) kare che eTalAmAM AkAza mArga netrane ati AnaMda denArA nAradamuni padhAsyA. temane jeche ane emaNe abhyatthAnAdi sanmAna karavuM teNe karI citta saMtuSTa thayuM che jenuM evA nAradamuni kRSNanI vANIe karI AjJA karavA lAgyA. nArada-kAnane amRtanI paDe je tamArA vivAha rUpa maMgaLa te sAMbhaLIne parabrahmala karatAM a che paNa mane adhika AnaMda thayo che. paraMtu he vatsa, mane eka atyaMta kheda thAya che te kahe che tame che zAMbhaLo. A strIo je che te zatrurUpa medhanA ullAsane prAvRta kALa jevI che uttama proTI pratye Spha ArohaNa karanArA baMdhu sneharUpa vRkSane dAvAnaLanI javAlA jevI che. nadInA pravAharUpa je badha- 2 che vonAM aMtaHkaraNa, teone daMdabuddhibhAva karavAne ADI TekarI phUpa che. eja hariNAkSI strIo / AkhA kuTuMbane saMhAra karavAne kAraNabhUta che. e viSe pUrvanI eka kathA che te tame zravaNa kaze. bharatakhaMDanuM bhUSaNarUpa eka ratnapura nAmanuM nagara che. tene viSe vAcakono abhAva hovAthI koI nava Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. dhana denAruM che. evuM gaMbhaLatuM nathI. te nagaramAM jeNe mAtruone vAisanI 58 kAche e to ga kazrI nAmano rAjA thayo. jeNe nyAya ane vikramanA dharmano saMdhi karo. tene e vAra rIo hatI. eka abhiniMditA ne bIjI zikhinaMditA. jema kAmadevanI prIti ratine viSe hoya che tema te rAjAnI banne strIonI upara prIti hatI. anukrame jema prAcI hirAne viSe A jagatane prakAza karanAra sUrya ane caMdra udaya pAme che tema abhinaMditAnA udarathI be putro , utpanna thayA. temAM pahelo caMdanA jevI kAMtivALo netrone ati AnaMdane ApanA iMduSaNa nAmano putra thayo. bIje biMduSaNa thayo te jANe smara lIlA latAno kaMdaja hoyanI! te bannene zAstrane viSe spardhAnA anubaMdhe karI sarva jagatanA ka7 adhika zAstrajJatAnI prApti thaI . anukrame teo madarUpa sarovara tIraviSe nibiDa duniyanA vakSa ane smararUpa hastinI dika vanarUpa je yauvanAvasthA tene prApta thayA. tyAre teonA pitAe aneka rasarUpa amRtane kAranArI ane gurUpa ArAmanI kamaLanI paMkti evI rAja kanyAnI sAthe teono vivAha karyo. teja nagaramAM sarva kaLAomAM nipuNa, ane guNonuM kevaLa utpatti sthAna evI anaMgasenA nAmanI vasyA hatI. te lAvaNyAmRtanI nadIrUpa vesthAne viSe rAgI purUSanI dRjhibUDatI chatAM narUpa kuMbhane pAmIne moTA AnaMdane pAmatA. te vesyAnI nipuNatArUpa bAra eTale pANa- ra) * dhaNanI jALI temAM sapaDAyeluM ane madanarUpa vyAdhanA bANakarI vadhAeluM je taruNa kamI pu- ponuM mana te eka paga paNa AgaLa mukavAne samartha thatuM nahI. tenI upara zrIveNa rAjAnA putra Azakata thayA. pachI jema eka hAthaNanI upara Azakta thaelA be madonmatta hastIo pota SB potAmAM kaLAMkare tema te banne bhAio paraspara kaLa7 karavA lAgyA. evA te nitya kaLaha kara- ra) nA nirlajaja thaelA, bannene joine eka divase rAjAe ati kheda yukta bolAvIne upadeza karyo. ke he vatsa, niMdya kuLane ucita evuM tame A zuM karavA mAMDayuM che! juvo ke DaoN ) eka vasyA sArU bIjo purUSa paNa kaLaha kare nahI te tame banne bhAIo chatAM laDI mare che " cho e kAMI sAruM nathI. vArAMganAo thoDA lAbhane mATe ekane mukIne bIjAnuM sevana che kare che tene viSe prIti karavI te zuM yogya che. enI sAthe game teTalI pratI karI hoya te paNa jema marUdezanI pRthvImAM ArdatA ati thoDI hoya che tema enA mukhamAM jeTaluM pANI ke Si nAkhIe teTalIja ArdatA hoya che, adhika nathI hotI. arthAta vesyAonuM hadaya ati chekoruM hoya che, temAM prema mAtra hotuM nathI. evI marUdezanI pathvInA jevI vasyAone viSe ki buddhivAna purUSa rakata thavAno che. jenAM nirdhanatvAdi puSa che, narakAdi jenAM phaLa che evo ) mahA vyasana rUpa je vRkSa tenuM mULa vasyAja che ema jANavuM. evI rIte ghaNA suvAkIe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 sajAe teone bodha karaze tema chatAM te banne atyaMta matsarane vaza thayAthakA paraspara yuddha karavA varSa lAgyA. te bannee bAne karI laDI laDIne maraze te mArAthI jevAI zakAze nahI evo vicAra che. karInA atyaMta karuNa viSa khAIne maraNa pAmyo ane potAnA patinA AcaraNathI atizoka karatI zakI te banne strIo paNa maraNane pAmI. chevaTa te sthAne mATe paraspara banne bhAio kiloeka kALa sudhI laDI laDIne maraNane pAmyA... evI rIte he pAMDavo, te pAMca jIvone eka strI mATe saMhAra thaye. mATe strIne vAste koI vAtano deSa karavo nahIM. strI sarva anarthonuM . mULa che. te kAraNa mATe he vatsa, eka strIne viSe tame pace ramamANa thanAranuM huM kalyANa che mAnato nathI tethI huM jaladI ahIM Avyo. jo tamane potAnuM kalyANa karI levAnI Iccha SS hoya te huM jema kahe te pramANe tamAre cAlavuM. je samaye tamArAmAMthI koI eka drapadInA aMta karI che. puramAM hoya te samaye koI bIjA kAma sArU paNa koIe tyAM javuM nahIM. e sarata je De taNe bAra varSa vanavAsa kare. evI ati kSema karanArI muninI vANI sAMbhaLIne pAMDavonA hitane arthe kacche paNa te vANIne anumodana dIdhuM. te muninI vANI sarva pAMDavoe moya harSa karI aMgIkAra kIdhI. potAnA hita mATe koNa doDe nahI! pachI te munIMda te pAMDavone che yathArtha AzIrvAda daIne svaccha karI AkAza mArge jatA havA. kRSNa aneka upacAre atyaMta ) harSita thayo chatAM pAMDu tathA pAMDavone pUchIne dvArakA pratye gayo. ' vRttama, kA pratisamayaniruddhakAmacArAH praNayapravhadhiyaH paraspareNa; saha vihitasamastakeliramyaM, gamayaMti sma dinAni paaNddveyaaH||1|| artha-nArada muninA kahelAM vAkyothI jeo nirUdda thaelA, svacchaMdatAthI vibharanArA, paraspara salA saMpathI cAlanArA pAMce pAMDavo sAthe maLI samasta keLIomAM ramamANa thayA thakA SS) divaso nirgamana karavA lAgyA. te 1 . ___ iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacarite mahAkAvye draupadIsvayaMvaravarNanaM nAma caturthaH sarga stasya bhASAMtaraM samAptaM // 4 // atha zrI paMcama sarga prAraMbha A nArade je maryAdA bAMdhI ApI hatI, te pramANe paraspara akhaMDa prItipUrvaka pAMDavo dropadInI ka sAthe cAlavA lAgyA. temaja pAMcALI paNa aDiga niyamathI cAlavA lAgI. pAMcane vArA pharatI to 9) leya samaye potAnA aMtaHpuramAM bolAve; sarvanA mana pramANe cAle; sarvane yathAsthita AnaMda 9 che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 3 Ape ane sarvane samabhAve vartAve vagere ati uttama rIte pAMca patinI sAthe gRhasthAzrama che, para vyavahAra karavA lAgI. keTaloka kALa vyatIta thayA pachI pAMce pAMDavothI eka eka putra ema 2 pAMcALIne pAMca putro utpanna thayA. teone pAMca dhAIoe ucheravA mAMDyuM. te pAMce bALako evA tajavI nIkaLyA ke, sarva lokane prIya tathA lokapALa tulya evA dIvA lAgyA. teonAM koDa nAma bhinna bhinna rAkhavAmAM AvyA. to paNa sAmAnyapaNe teone loko paMcALa nAme bolA- 9 vatA hatA. koI eka samaye saradaratunuM Agamana thayuM te jANe pAMDu putronuM zavyA, ane pa- . che dInuM satIvrata jevAne AvI hoyanI! vaSaraturUpa sarSanA viSe karI kALAzane pAmelA meghanI upara ) che nirmaLa caMdanAM kiraNo paDavAthI te ati svaccha thaI rahyA. medharUpa pratibaMdha TaLI gayAthI aMdha- hasa kArarUpa zaguno nAza thatAM caMdra ati zobhavA lAgyo. tenI AsapAsa bIje nakSa caLakatA hatAM te jaNe dizArUpa vadhuoe nAkhelA akSatoja hoyanI! bhAtanA khetaromAM khAna jhADo namI gayA hatA te jANe vaSaraturUpa potAnA bApanA viyoganA zekane lIdhe mAthuM nIcuM karIne SS) ciMtA karatA hoyanI! svaccha thaelA pANInA taLAvamAM kamala khIlI rahyA che te, rAjaonA (1) hAthI tathA ghoDAo pramukha nAnA prakAranI senAnA pagothI uDelI dhuLavaDe maLIne thaelA A che je kAzanI upara jANe hasI karatA hoyanI! sArasa pakSI zabda karavA lAgyA te sararUturUpa potAnI ) sakhI ghaNA divase AvI ema jANIne jANe disAophUpa tenI sakhIoja te zabdonA miSe che. che tene prema karI bolAvatI hoyanI! varSArUtamAM himAlaya parvatamAM gaelA haMsa pakSIo pAchA 8 AvIne khIlelA kamala sahita savaranI upara AvI che, te uttama purUSa game teTalI meTAI pAmyo hoya to paNa te potAnA svAmIne bhUlI jato nathI ne pAchA AvIne tenI bheTa lie che tenI jANe nakaLaja karatA hoyanI! vanabhUmine viSe phUlelA phUlo sahita saptacchada nAmanA jhADanI uparathI jyAM tyAM sugaMdhI nIkaLI rahI hatI te jaNe madonmatta hAthInA gaMhasthaLamAMthI nIkaLatA ) madanA jharaNAnI sugaMdhI vaDe vanabhUmi suvAsita thaI rahI hoyanI! evI zaratune viSe pAMDa , ke rAjAnA putro sarva bhogya padArthoe karI saMpanna nAnA prakAranI kaLIo karavA lAgyA. che koieka samayane viSe gAmanI bahAra zImamAM gAIo caratI hatI teone keTalAeka che cora AvIne haraNa karI gayA. te dakSiNadizAne viSe hAkI jatAM gAIoe ghaNI pukAra karavA vira mAMDI ane bIjA rakSako paNa jyAM tyAM nagaramAM koLAhaLa karI rahyA. e vAta pAMDavonA kAne paDataja arjune potAnA vidyAgurUnI pAse jaIne pratijJA karI ke, huM sarva prajAnA hitane arthe sarva gAIone vALI lAvIza. e kArya karatAM je mArA prANa jAya topaNa phikara nahIM; paNa ke muddAne nathI. evuM bolI catura cUDAmaNi arjune mahAkrodha karyo. tenA AvezathI a- ( rohithiI rahIFirachIchaGS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 ho grinA jevI lAlacoLa AMkhe thaI gaI ane potAnA dhanuSya tathA bANa levAne aMtaHpuramAM jyAM vase dharma ane draupadI sUtelAM hatAM tyAM nAradanI karelI maryAdAne bhaMga karI mAMhe dhasya ane sAthe para dhanuSya bANa vagere za laIne je tarapha gAya gaIo hatI te tarapha rathArUMDha thaIne doDo. thoDIvAramAM cAra lokone pakaDI teone mAra mArI adhamuA sarakhA karI gAyone chInavI laI ) goponI sAthe vIMTAyala ane prajAjanonI sAthe vaMdAyelo arjuna nagara samIpe Avyo. te paNa ( samaye gAye harSanA zabdo karavA lAgI te jANe Uge svare pArthane yaza varNana karatI hoyanI! che. ane nagara bahAra pAdaramAM ubho rahI eka anucaranI sAthe yudhiSThira, pAMDu tathA kRtI vagerene ) che. potAthI thaelA aparAdhanA prAyazcittanI AjJA pUchavA mokalyo ke karuvaMzanI zuddhine arthanA- 1 rada rUSie TherAvI ApelI maryAdAne mArAthI bhaMga thaye che; ane te thayAthI bAra varSa sudhI tIrthATana karavA javuM evI zikSA paNa temaNeja DerAvelI che te huM mAnya karIne tIrthayAtrA karavAne jAuM chuM. muninuM vacana avazya mAnya karavuM joye; kemake te pramANarUpa che. mATe have mane AjJA Apo ke huM jAuM ane mArA hRdayamAM rahelAM tamArAM caraNArvidA sarva pravAsane viSe vi ghane TALanArAM thAya evo anugraha karo. evI arjune kahelI hakIgata sarve anusare rAja che darabAramAM jaI kahI. te sAMbhaLIne pAMDa pramukha sarva parivAra jyAM arjuna pAdare Ubho hato tyAM Avyo temAM pAMDu rAjA arjunane hAtha jhAlI mahA khedayukata thaI arjuna pratye bolavA lAgyo. - pAMDurAjA-huM dhanaMjya, he vatsa, te A gAyone pAchI vALI te ghaNuM sAruM karyuM. e kRtya avazya kSatrione karavuM joye che. paraMtu A samaye tane tIrthayAtrA karavA javuM yogya nathI, 7 hajI tArI zizu vaya gaNAya. temAM pRthvI paryaTana karavuM sAruM kahevAya nahIM. je paNa tArAthI che rUSinI AjJAno bhaMga thayo che kharo to paNa te paropakArane arthe hovAthI tethI koI prakArebAdhA thavAno saMbhava nathI. mATe e maratha tuM mukI de. tIrthATananI AkAMkSA va paNAmAM zobhe che. mATe e IcchAnuM tuM tyAga kara. kuMtI-he dIkarA, ApaNA kuruvaMzane cAle che ke, putra yogya umaramAM AvyA pachI tene ( pitA rAjyabhAra tenI upara mukIne tIrtha yAtrA karavA nIkaLe che. mATe tuM AhIM rahe ne tArA pitAne tIrthATana karavAne javA de. e yogya che. vaLI tAruM bAhAra javuM sAMbhaLIne dropadI ati rUdana karI rahelI che. tene emaja mukIne tArAthI kema javAze. kemake, sauthI eno pyAra tArA upara adhika che. yudhiSThira-(ati zekAtura thayo thako) he bhrAtA, je koI potAnA mAvitronuM kahyuM ullaMghana SchI karIne potAnuM IccheluM kArya karavAno AraMbha kare che teno nirvidha paNe aMta saphaLa thato nathI, che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neharU thiI 02 7.pa0 che. muninAM vacane bhaMga kayA viSe tArA manamAM mAtra kheda ANavuM nahI. kemake, prajAnuM rakSaNa ke SNa karavuM te te ApaNe dharma che; ane je paropakArArtha kArya karAya che temAM mAtra doSa hoto ane che nathI. mATe tAre videza javAnuM koI kAraNa nathI. . bhIma-he baMdhu arjuna, tAre A thaelo manoratha mane gamatuM nathI. kemake, huM 45 tArA vinA kAyara thaI jaIza, tArA vinA huM ghaDI paNa kema rahI zakuM. vaLI tuM pravAsaneviSe gayAthI , amane aneka prakAranI kriIDA koNa karAvaze. tArA vinA ame badhA udAzIne thaI jazuM; mATe che e IcchAne mukI de. ItyAdika sarva svajananAM vacane zAMbhaLI bairya rAkhI tathA manamAM potAnA pravAsane hetu rAkhIne potAnA vaDIlo vagerene arjuna kahevA lAgyo. ana-he sarva svajano, A vakhate AvI ati prIti batAvavI joitI nathI; kema kehuM yogya kAraNasara pravAsa karavA cAhuM chuM. je kartavya che te karavuM ja joIe. temAM koIe ADe . AvavuM nahIM. e pratijJA jarUra pUrI thavI joIe che. mATe tame mane rokavA upAya na karatAM hu che. javAnI AjJA Ape , jethI mAre maratha pUrNa thAya ane muninuM vacana paNa satya thAya. ) ( evI ghaNI yukitaoe karI ane potAnA kuTuMbIone samajhAvyuM ane ghaNI prArthanA (1) (9 karI tethI badhAnAM mana pigaLIne pANI jevAM thaI gayAM. premanA AvezathI koInAthI kaI be- lAya nahI ema thayuM. pachI prathama yudhiSThire dharmakatya jANIne AjJA ApI. tyAre mAtA 1 che pitAne page paDI namaskAra karI teonI rajA lIdhI. bIjA sarva kuTuMbIonI yathAyogya AjJA laI teonA vacanane anumodana vagere daIne tyAMthI cAlavAnI taiyArI karI. te prasaMge maMgaLamAM bhaMga thavAnA bhayathI AMkhamAMthI AMsu luchIne dropadI pArtha pratye bolavA lAgI. draupadI-he prANapriya, premAspadano viyoga sahana karI zake evo mAM koI viraloja 9) haze. evA samaye manane game teTaluM vALIe topaNa vaLavA muskIla thAya. priyatamanuM maLavuM ' e sukhanI zImAM che, ane priyatamane viyoga te duHkhanI zImAM . ApanA viyogathI je che che. mArA manamAM bhAva utpanna thAya che te kathana kasyA karatAM svata: Apane nivedana thaze. paraMtu che Apane daDha nizcaya joIne mArAthI nA bilakula kahevAtI nathI. mATe huM rAjI thaIne raja A- ha. vAra puchuM Apane pravAsane viSe sarva maMgaLa thAo. sarva tIrthATana karIne pharI amane jaladI AvI che maLo. have Apa to kaze. zubha kRtya karavAmAM vilaMba karavo joIe nahI. paraMtu mArI ja eTalI prArthanA che ke, mane sarva prakAre vIsarI javuM nahIM. mArI uparathI mAyA utArI nAkhavI 7) nahI. ane videzamAM jaI tyAMthI koI navI kaLA sIkhI ane navI lakSmI laIne vahelA padhArajo. (9) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 (%) chaka chevaTa A samayanA mArI dInatA yukata mukhamudA vaDe nIkaLatAM vacanone koI samaye bhUlI Sii javuM nahI. temaja kRpAdraSTino tyAga karavo nahI. evAM ati karaNAne utpanna karanArAM draupadInAM vacano sAMbhaLIne arjunanuM mana ati ( komaLa thaI gayuM. ane pravAsa karavA javA lAgyo te samaye ati namratAyukata pAchaLa cAlI koDa AvatI dropadIne joIne arjunathI prema avarAya nahI tethI tene AliMgana daI tathA ati jhi 0 prItinAM vacano kahIne rokI rAkhI. temaja bIjA svajano tathA puravAsI lokone rokI rAkhI che 9 pAchA javAnuM kahyuM, ane pote dhanuSya bANa sAthe laIne AgaLa vadhyo. arjunane to joIne ) che. draupadI vAraMvAra tene puchaLathI jovA lAgI. temaja arjuna paNa vArevAre ke karAvIne draupadI ja Sii tarapha jovA lAgyuM. te jANe premanuM atizayapaNuM batAvatA hoyanI! ema mukvA AvelA che? che. svajanene nagara tarapha cAlatAM ane arjunane pravAsa tarapha cAlatAM ghaNe aMtarAya paDI gayo. arjuna keTaleka dUra gayo tyAre eka vizALa sarovara AvyuM. tyAM jaI jaLakrIDA ka- 5 rIne aMga zauca karavuM. pachI devane praNAma karI vanaphaLa lAvI sudhA nivAraNArtha khAIne phonI 1. sadhyA karIne tenI upara sute. pachI kharI raNuLA vItADIne tyAMthI AgaLa cAlyo. ane che jyAM kautukyukta eka jagyA hatI tyAM AvI pahoto. te dekANe eka aghora jaMgaLa hatuM, te U) Yi jANe conuM sthAna ja hoyanI! evuM dIThamAM AvyuM. temAM coro rAtra divasa pharatA rahetA 7) hatA. bIjA paNa nizAcara pAravanAnA temAM vicaratA hatA. bhayaMkara vanapazuo temAM eTalA ja badhA hatA ke teonI gaNatarI thaI zake nahI. jyAM tyAM ziALionA bhayaMkara nAdo, S: sihonA zamaNA avAje, vyAnA bihAmaNA zabdo, vAMdarAonI cIcIArIo, citrAonAM gharATa, ane vetALa vagerenI trAsadAyaka dhvanio zAMbhaLyAmAM AvatI hatI. tyAM A vanaspati evI ghATI hatI ke, jemAM sUryano prakAsa paNa praveza karI zake nahI. pahADo evAM te meTAM hatAM ke jANe AkAzanI sAthe vAta karatAM hoyanI! latAo vakSonI sAthe vITAyalI hatI te jANe pativratA strIo potAnA patine prema darzAvavA AliMgana Ape che tenuM nakaLa karatI hoyanI! evA mahA bhayaMkara vanaviSe ane praveza karo. ane temAM jema siMha nirbhaya thaye thako vicare tema karavA lAgyo. pharatAM pharatAM ratnazikhara athavA pRthvInA ziroratna jevo eka parvata arjunane dIThamAM Avyo. tenI zikhara upara lakSa lagADI nirakhI jotAM che eka puSpa najare paDyuM. te evuM to suMdara hatuM ke, arjunanuM mana ati lobhAyamAna thaI gayuM ane ati Azcarya pAmyo. pachI te parvatanI upara caDha. zikhara upara jaine juve che to eka jina caitya suzobhita thaI rahyuM che. daze dizAomAM caMdakAMti maNine prakAza prasarI 9 _ KES Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahelo hato te jANe daze dizAoe potAnAM mukha vikAsyA hoyanI! nIla maNioe kari maMDita dvArAno calakATa te jANe zubhra prakAzano dveSa karato hoyanI! jenI zreNIo pavAlAthI jaDelIo hatIo; staMbho suvarNanA hatA. jyAM tyAM suvarNanA kaLazo jhaLakI rahyA hatA. evI vividha zobhAyukata jANe pRthvI upara devatAI vaimAnaja hoyanI! evuM jinamaMdira joIne arjuna ati prasanna thayo. tenI najIka eka bagIco hato. tyAM eka vAthya jovAmAM AvI, temAM pezIne arjuna nAhyo. pachI te bagIcAmAMthI nAnA prakAranAM puSpo vINIne te maMdiramAM praveza karaco. ane jIgAdi jinezvarane `kAra karI pradaeNkSiNA ne stuti karavA lAgyo. thala: "naya nAmijI.lora, nAdAra nizA; gavAkSetra nAdu:la, nihAya jJaruphAgama"! pachI nimaMdirane ahi tahi phrI joine bAhAra nIkaLyo. ane te parvatanI zikhara upara pharatAM jIveche to eka purUSa maNane mATe udyama kareche ane tenI pAze eka strI manAve che. teNe tenA paga upara mAthuM mUkeluM che; tenA mukhamAM AMgaLI dIdhelI che, upaluM lUgaDuM kheMcI rahIche . ane vAraMvAra vilApa karatI tathA nAyakane niSedha karatI arjune tene dIThI, te ati svarUpavAna hovAthI kuLavadhu dekhAI tethI tenI pAze jaine te maraNanA udyamI purUSapratye dhanaMjaya kholyo. arjuna-he mahAbhAgya; he guNajJa, nirguNI purUSanA jevuM kRtya tame kema karocho? A maNano udyama tamane za! sArU karavo paDeche. evAta prasidda karavAmAM kAMI harakata na hoya to sarva sAcI hakIkata mane kahI saMbhaLAvo ke,jethI mArAthIkhanatAupAyo karIne tamArUMdu:khanivAraNa karavAnuM yatna karUM. maraNoyukata purUSa--(hAtha joDIne) huM paropakAra ziromaNi, tamArAthI gupta rAkhyA yogya kAMI cheja nahI, Apa sarakhAnI pAza gupta vAta rAkhIe to pachI pragaTa te konI pAze kariye; ApanI mukhamudrAja kahI Apeche ke, Apa sarva du:kha haraNa karavAne samartha che. paraMtu pote du:khI chatAM bIjAne du:kha devuM yogya kahevAya nahI. arjuna--he purUSa ziromaNi, AkhA jagatanI rakSA karavAsArU karUvaMze niyama lIdho che. evuM pAkuM manamAM jANIne tuM mArI pAze sAcuM bola. jethI huM tArA du:khano aMta ANuM. emAM kAMIpaNa saMzaya jANavo nahI, maraNoyukata purUSa--he kSatriya kulAvatA, zAMbhaLo mArI sarve hakIkata kahI saMbhaLAvuMchuM. A caityanI dakSiNadizA tarapha eka ratnapura karIne nagara che. tyAM caMdrAvataMza nAme rAjA thaI gayo. tenI kanakasuMdarI nAme paTarANI hatI. tenA uttarathI huM maNicUra nAmano putra utpanna thayochuM. ane khIjI temane prabhAvatI nAmanI putrI thaI. mArI bAlyAvasthA vItyApachI huM zizu avasthAmAM jyAre Avyo tyAre mAtapitAe mane vidyAkaLA zikhavA gurUne ghera muko. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 127 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 che tyAM huM thoDI mudatamAM saMpAdita . pachI ane jyAre vanAvasthA prApta thaI tyAre te caMjhApI rAjAnI caMdAnA nAmanI yuvInI sAthe mAruM lagna karyuM ane mArI benane hiraNyapuranA rAja hemAMgahinI sAthe paraNAvI dIdhI. mArA pitAe kuLa paraMparAthI AvelI vidyA paNa mane mAsika zIkhavI. ema karatAM keTaloka kALa vityA pachI mArA pitA paraloka vAzI thI. vidhine evo niyama che ke, prANImAtrane jyAre tyAre mane vaza thavuM paDe che; sarva bhayane che che chatA paNa kAlanA bhayane jItI zake nahI. maraNanA bhayathI mukta thAya evo saMsAmAM I ' ja cheja nahI tyAra pachI maMtrIoe vicAra karIne mane rAjaya siMhAsana upara besADIne rAjyAbhiSeka che karaze. rAjya karatAM keTalAka divaso vItI gayA pachI eka vidyutavega nAmane mAro pitrAI bhAI vidyAdharonuM sainya ekaThuM karIne mArI sAme laDavA Avyo. tenI sAthe huM laDaze. tyAre raNasaMgrAmamAM teNe mane jItI lIdho ane mAruM rAjapATa khuMcI laIne mane nagarathI bahAra kahADI mukyo. tethI mane ghaNuM duHkha thayuM. mAruM sarvasva gayuM tethI nirAza thaIne ahIM nAzI Avyo mArI pAchaLa thoDA vakhatamAM mArI A strI paNa AvI pahotI. kAraNa strIne evo dharma che ke, patinA sukha tathA dukhamAM bhAga levo. te he karUkulottama, evI rIte mAruM nAma maNicara, ane e A mArI strInuM nAma caMkAnanA che. rAjayabraNa thavAnA duHkhathI huM maravAne udyoga karuM chuM ane che, mArI sI tema karIne mane aTakAve che. e mAruM vRttAMta che. che ! ananhe vidhAdhara, have e uga mUkI devo joye che, vagara mate bharavAmAM kAMI mAla ve nathI. jIvatA manuSyane gaelA padArthanI pharI prApti thAya che AvA prasaMge daivayoge mAruM - 7 varSa thayuM che te paNa tame zubhakAraka jANajo. mAruM nAma arjuna che ane huM pAMDu rAjAno putra chuM. huM ) nizcaya karI kahuM chuM ke, tamArA zatruone mArIne gaelI rAjyazrI pharI pAchI tamArA svAdhIna karIza da maNirahe dhanurdhara, he bhrAta, huM jANuM chuM ke tamArAthI sarva vAta banI zakaze. kema ke, tame aneka kaLAomAM kuzaLa cho. ane dhanurvidyAmAM to aditIya cho evI meM ApanI kIrti ) zAMbhaLI che. mATe Apane kAMI azakya nathI. paraMtu vidyAdhaze vidyAthI mA baLavaMta che mATe temanA karatAM je adhika vidyAvAna hoya te ja temane jItI zake. ochI vidyAvALAthI kadApi jItAya nahI. e kAraNa mATe je amArA phaLakramanI vidyA mane prApta thaI che tenuM aSja hayayana tame karI spe. e vidyA sAdhya thavAthI sarva zatruo jItI zakAze. che arjuna-he maNicara; tyAre have mane tamArI sarva vidyA zikhave. da e arjunanuM baLavuM sAMbhaLI ati harSane pAmIne potAnI strIne tenA mahIera vaha) AvI dIdhI; ane dhanaMjayane vidyA zIkhADavA mAMDI. jema mArAnta yogIda yoganuM sAdhana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kareche tema ekAgra citte nizcaya karI padmAsana vALI nAzAgra dRSTi sakhI nimeSonmeSa rahita thaI vidyAmaMtranI upAsanA karavA lAgyo. tenuM vrata bhaMga karavAne kRvyAda nAmano devatA Avyo. teNe koI muDadAne laI tenA kaTake kaTakA karI arjunanI pAze pheMkavA mAMDyA. jeonA gaLAmAM narasuMDamAlA paherelI hoyache evA rAkSaso paNa AvIne arjunane bhayabhIta karavA lAgyA. keTalAeka devatAo krodhanA Aveze moTA hastionAM rUpa laI AvIne tIkSaNa taMturALo vaDe arjunanA AMga upara prahAra karavA lAgyA. keTalAeka siMhanAM rUpa laI medhanI garjanA jevI kAramI cIzo pADI bIvarAvavA lAgyA. koI sarpa grUpa dhAraNa karI phaNo caDAvI ajjainanI AsapAsa sarva aMgane vITI javA lAgyA. koI kuMtinuM rUpa dhAraNa karI kAsvare rodana karato kahevA lAgyo ke he arjuna mArI rakSA kara; rakSA kara. koi draupadIne kezathI pakaDI rotI ANI arjunane dekhADavA lAgyo. evA evA bhayaMkara kautukothI arjuna jarA paNa Dagyo nahI. evI rIte agi sthita thaI * tapa karatAM cha mAsa vItI gayA. eTalI muddatamAM maNicUra vidyAre arjunane ATha vidyAo sAdhya karAvI. te vidyAonI ATha adhiSThAtA devIo arjunanI pAze AvI kholavA lAgI. devIo--hai dhanaMjyuM, tuM amane zuM kAma karavAnI AjJA kareche? ame sarve tane prasanna thaI chee. arjuna--he adhiSThAtAo, jyAre huM tamArUM smaraNa karUM tyAre tamAre mArI pAze akasmAta AvavuM; ane mArA vidyAgurU maNicUra pAze rahevuM. enuM je kAma hoya te karavuM, devIo--he arjuna, je koI amArI ArAdhanA kareche tene vaza thaI ame rahiye chee. tyAra pachI jema arjune sarva vidyAo sAdhya karI lIdhI. tema maNicUrUM paNa potAnA bAbaDhADhAnI vidyAo thoDA divasamAM sAdhI lIdhI. ema maNicUra ane dhanaMjayane samagra vighAo sAdhya thayAthI jema AkAzaneviSe caMdra ane sUrya prakAzita thaI raheche tema prakAzavAna dIsavA lAgyA. evA samaye jema AkAzamAM vijaLIno camakATa thAyache tevA caLakATa sahita nepurano jhaNajhaNATa thavA lAgyo, ane AkAzamAMthI be vimAno utarAM. temAM beThelA gAMdharvo, nIce uttarIne dhanaMjya ane maNicUrane vyomacArI vidyAdharo jANIne praNAma karavA lAgyA. pachI temane nimaeNLa sugaMdhiyukta jaLavaDe te gAMdharvoe snAna karAvyuM. bannenA AMga upara suMdara sugaMdhika caMdranalepa karIne vastrAlaMkAro paherAvyAM. koI chatra dhAraNa karI ubhA rahyA; koI camara karavA lAgyA. koI tALa mRdaMga vagADavA lAgyA. koI gIta gAvA lAgyA. ema aneka prakAranAM maMgaLa kArya thavA mAMDaDyAM. te joine maNicUra ane dhanaMjaya to vicAramAM paDyA ke A te zuM! eTalAmAM to maNicUranI priyA caMdAnanA tyAM AvI pahocI. te paNa khannene De Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 129 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 jiAzirvAda devA lAgI. tyAra pachI caMdAnanA sahita maNicara ane pAratha vaimAnamAM besI - bherIAdika vAghanA zabdo vaDe disAone baherIo karatA ane vidyutavegane jItavA utAvaLA re che vitAvyagiripara javA nIkaLyA. temanI sAthe bIja paNa nAnA vimAno hatAM. te sahita - vaitADhya parvata upara ratnapura zaheranA daravAjAmAM AvI pahocyA. tyAM sthita thaIne vidyutaveganI ko ) pAze dUta mokalyo. ane tenI sAthe je kahevarAvyuM te ta jaIne tene kahevA lAgyo. duta--he vidyutavega, mahAbAha madhyama pAMDava pAthe mArI sAthe tamane kahAvyuM che, te , pramANe huM kahuM te tame sAMbhaLo. mArA mitra maNicUranuM rAjapATa te balAtkAre chInavI lIdhuM ) che te je jIvavAnI AzA karatA ho to pAchuM ApuM ane tArA prathamanA ThekANe cAlyo jA. SI ema nakasyAthI sAruM phaLa nIpajavAnuM nathI. je tAruM citta jIvavAthI udAsa thayuM hoyato yuddha ane karavAne sAme thA. paNa yAda rAkhaje ke mAruM bANe pahele ja sapATe tArA mastakanuM haraNa karaze. ane pachI tArA saMbaMdhIonI khabara leze. mATe tAre rAjapATa ApI devuM eja ucita che. (e pramANe dhanaMjaye je je kahAvyuM hatuM te te te sarva kahI saMbhaLAvyuM tyAre vidyutavega bolavA lAgyo. vidyatavega-he data-pRthvI paranA gobaramAMnA kIDanI pade dhanaMjyane oLakhe che koNa? huM che te jANuM chuM ke maravAne mATe Avyo che. kAraNa ke, sUtA siMhane gAvo e prANAMtanI niche? zAnI che. tAre svAmI je dhanaMjya che te mArA bhujabaLarUpI agnimAM pahelo iMdhana rUpa thaze. che tyAra pachI maNicara dagdha thaze. jA tArA dhanaMjyane e badhuM jaI kahe. te te sarve sAMbhaLI arjunanI pAze AvI vidyutavege je kahyuM hatuM te kahI saMbhaLAvyuM; SB ane arjune te badhuM sAMbhaLI lIdhuM. pachI maNicUranuM sainya hatuM te laIne yuddha karavA taiyAra che thayo. tenI sAme vidyA baLathI gArvata vidyutavega paNa hAthamAM dhanuSya laI sainya sahita nagara bahAra laDavAne Avyo. tyAre arjuna ane vidyutaveganuM sAmasAmuM tumula yuddha thavA lAgyuM. temaja banne sainya sAmasAme AvI gayAM. temAM maNicaranA sainya vidyutaveganA sainyane ghaNo trAsa Apyo. tethI te sainya daze dizA tarapha vIkharAI javA lAgyuM ane bhaMgANa paDyuM. eTalAmAM arjunanA tIkSaNa bANothI vidyutavega vedhana thaI gayo tethI vIrapaNuM tyAgIne prANa - 6 kSaNArthe nATho. te samaye vidyutaveganA acaze AvI arjunane namaskAra karI zaraNa thayA. SNa arjune paNa vidyutaveganA nokaro jANI ane potAne zaraNa thaelA joI temane ati Adara gura satkAra karyo. tyAra pachI arjune maNicarane sAthe laI vimAnamAM bezI ratnapuramAM praveza ka. tyAre nagara nivAsIoe arjunanI bahuja khAtaradArI karI. pachI rAjaya maMdiramAM AvI ane maNimUrane rAjyAbhiSeka komaNicUrane vaDilopArjita rAjaya prApta thayuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tethI te mahA AnaMdane pAmyo; ane arjunano moTo upakAra mAnavA lAgyo. tyAM keTalAeka che divasa sudhI arjuna rahyo. ne pachI vicAra karo ke, have tIrthATana karavuM joye. pachI maNiche. sUrane pUchavA lAgyo. - ana-he mahArAja, have mAre tIrthATana karavAnI IcchA che mATe tamArI AjJA mAgu chuM. ho evuM dhanaMjyanuM bolavuM sAMbhaLI maNicare tene premapUrvaka AjJA ApI. arjuna mAne che - namAM bezIne apada parvatanI upara gayo. tyAM svajano sahita tAruM karI pachI vAvyamAM ' jaI snAna karyo ane tyAMthI vidyAdha yukta arjuna, bhagavAna zrI AdinAtha tIrthakaranA maM- ) chediramAM darzana karavA gayo. tyAM prathama pradakSiNA karI ane pachI pUjAnI sAmagrI laI mukha ja huM korA karI ATha prakAranI pUjA karIne stuti karavA mAMDI ke he deva, duHkharUpI agrImAM dadhu che? ja thaelA jagatane amRtanA jevA jaLathI zAMta karanAre je tuM, tene huM vAraMvAra namaskAra karuM chuM. tAruM darzana karIne mArAM netro AnaMdane pAmyA che. tAruM darzana paNa mahA bhAgyanA udayathI thAya che. mATe huM ema samajuM chuM ke, mArA pUrvanA zreTa bhAgyodayathIja Aje tAruM darzana thayuM che. A jene tAruM darzana thAya che te purUSane tArtha kahe. ityAdika stuti karIne pachI daMDavata praNAma karavA lAgyo. ane bAkInA vevIza tIrthakone namaskAra pramukha karyuM. tyAra pachI jinamaM diranI pharI pharIne sarva racanA joI lIdhI. tyAM eka dharmamUrti jevA munine ekAMta sthaLe sthira La ja thaI beThelA joyA. tene namaskAra karI arjuna tenI pAse beTho. te samaye saMsArarUpa samudamAM 5 nAvarUpa dharmadezanA te muni devA lAgyA. tene arjuna ekAgra citta zAMbhalavA lAgyo. te A pramANe -jethakI AtmAno kalyANa thAya eja dharma; je dharmane jANe teneja kovida kahe jeNe pUrva janmamAM dharma kA hoya teja A janmamAM dharma kare che. tArUM zraddhAna ane dharmaprIti ghaNI hovAthI anukrame tane mokSazrI prApti thaze. evAM te muninAM vacana sAMbhaLI ane aMtaramAM ja UI ghaNo prasanna thayo ane tenA caraNAviMdane namaskAra karI vaimAnamAM besIne AgaLa cAlyo. rastAmAM have tIrthakaronAM devAlayomAM saMpUrNa pApanAza karanAra jinadevane namaskAra karato pharato pharatobAra varSanI- thaTana karI potAnA kuTuMbana ghaNA kALano viyoga dUra karavAne hastinA pura tarapha javAne AkAzamArge F che vemAnamAM besI cAlyo mArgamAM vimAnathI nIce utara. tyAM koIne AkraMda karatAM sAMbhaLyuM ! tyAre tene zodha karavAne eka kezara nAmanA becarane tyAMkane mokalyo. te tyAM jaI sarva khabara che kahADI pAcho AvIne arjunane kahevA lAgyo. - kezara-he pAratha, ahI eka IMdapura samAna eka hiraNyapura nAmanuM nagara che. temAM Do. SS) hemAMga nAme rAjA che. tenI prabhAvatI nAmanI eka paTarANuM che. tenuM rUpa caMdramAnI prabhAvI ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 paNa adhika che. te rANIne koi pAchaLI rAtre haraNa karI jatAM teNe huM Aryaputra, he AyaMputra, evA karUNAsvare zabdano uccAra karo tethI te rAjA jAgI uco. ane hAthamAM taLavAra laine te coranI pAchaLa dhAyo. doDatA doDato ubho rahe ubho rahe evA pukAra karavA lAgyo. tenI pAchaLa ghaNuM dUra sudhI lAgyo paNa te cora hAthamAM Avyo nahI. tethI jema zikAra hAthamAMthI javAthI siMha nirAza thAyache tema nirAza thaine rAnna ubho rahyo. ane sarva sainyane hukama karo ke jyAM hoya tyAMthI te corane pakaDI lAvavo. paNa koine te cora tathA rANI kiye raste gayAM te rastAno pato paNa lAgyo nahI eTale sarva mUkanI paDe hAtha dhasI rahyA. tethI strInA snehane lIdhe du:khane pAmelA rAjAe tenI zodha karatAM ahIM tahI doDIne AkhI rAta kahADI tema bIjA janoe paNa zodha karavAmAM kAMI bAkI rAkhyuM nahI, paNa jema sUryodaya samaye parvatanI guphAomAM aMdhakAra praveza kareche tema sarvanA hRdayamAM aMdhakAre praveza karo. arthAt sUrya udaya thayo te jANe pyArInA apahArIne mAravAsArU udyukta thaelA rAjAne sahAyatA karavAne tatpara thayo hoyanI! rANInA kaMpanADhika yogathI zithila thaI gaelA aMgane lIdhe mAthAnI veNI tathA bIjI phUlonI mALAo jamIna upara paDI gaelI sUryanA prakAzathI dIThAmAM AvI te puSpa paMktinA Asare Asare rAjA AgaLa cAlyo. te ahIM sudhI hatI mATe rAjA paNa ahI sudhI Avyo che. AgaLa puSpa veAyalA dIThAmAM AvatA nathI tethI te ati zoka karato ubho che. tenA anucaze paNa have kaI dizAe ye! rANIno zodha kacAM lAgaze. ema zoya karI ahI taDI DhoDyA kreche, evuM kezara khecaranuM bolavuM zAMbhaLIne piketu manamAM vicAra karavA lAgyo ke, hemAMgadanI sahuaucaraNI prabhAvatI rANI te maNicUranI khena to na hoya! ane jo eja maNicUranI ena hoya to mArI paNa enaja thAya. jo koI bIjI hoya to paNa dayAne mATe te paNa mAre dharmanI mena mAnavI joyeche. ane te bicArIne du:kharUpa samudramAMthI jarUra pAra karavI joyeche. pachI khecarane kahevA lAgyo. arjuna--he kazara, tuM jA, ne rAjAne kahyuM ke, koI prakAre kheda karazo mAM, huM tamArI strIne ANI ApIza. huM tamArA zatrune nizcaya karI mArIza emAM saMzaya jANavo nahI. mUryano udbhaya thayA pachI macArA aMdhArAnuM zuM cAlavAnuM hatuM. have he rAjana tame thoDIvAra ahI sthita thAo, kAMI udyoga karo nahI eTalI vAramAM hu tamArI prIya patnine lAvI ApuMchuM. evuM te khecaranI sAthe arjune te rAjAne kahALyuM; kheMcara te pyArInA virahe karI dagdha thaelA rAjAne sarva vRttAMta kahI arjunanI pAze Avyo. pachI je tarapha prabhAvatI gaI hatI koI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te tarapha vidyAdharI vidyA vaDe pRthavIpara aditIya dhanuSyadhArI, ane mahA vidyAvAna ane A Sja kAzamArge cAlyo. hemAMgada rAjA arjunane parAkrama jANato hato. mATe vizvAsa pUrvaka tyAre che. tyAMja ubho rahyo. eTalAmAM eka ghaDesvAra AvI rAjA pratye bolavA lAgyo. - ghoDesvAra-he mahArAja, eka aSi Apane AzIrvAda Ape che. prabhAvatI devI. tyAM puSpa vINe che. Apa AgaLa Avo. evuM sAMbhaLI rAja ati prasanna thaIne AgaLa Avyo. kahyuM che ke, mananI abhISTa che cha vastu dekhI doDe nahI. evo koNa purUSa che? te same prabhAvatI devIne rAjAe dIThI. tethI ja che. rAjA ati prasanna thaye. evAmAM nAga Avyo, tene joI prabhAvatI bhayabhIta thaI ane te " he Aryaputra, he Aryaputra, ema buma pADavA lAgI. evA prabhAvatInA AlApa sAMbhaLIne rAjA tenI rakSA karavA doDyo. paNa eTalAmAM te nAge rANIne daMza mAro. te joI hemAMgane to jemAM prathamaja dIpaka ne hoya te thoDuM aMdhAruM bhAse che paNa dIpaka pragaTyA pachI te je jhaTa bujAI jAya te prathamanA aMdhArA karatAM vizeSa aMdhakAra mAlama paDe che. tema prabhAvatInA maLyA pahelAM jeTaluM duHkhita hato tenA karatAM kSaNavAra AvI maLIne prANAMta viyoga thayAthI je zoka thayo tenuM varNana kema thAya! rANIne mUcha AvI te joIne rAja paNa mahA AkuLa vyAkuLa ane " mUchita thaI pRthvI upara paDaze. jema sUrya asta thavAthI cako tathA cakavIne dusaha duHkha prApta 1 che thAya che tema rAjA ane rANI banne mUchita thavAthI mahA duHkhane pAmyA. temane joIne bIjA loko ma che. paNa ati kheda karavA lAgyA. keTalAeka rUdana kare che, keTalAeka keLanAM pAtramAM laIne rAjA ane rANInI upara vAyu DhoLe che. evA aneka prakAre sAvadhAna karavAnA upacAra karyAthIrAja sAvadha thayo. ane pyArIne khoLAmAM laIne rovA lAgyo. tenuM karUNAmaya rUdana zAMbhaLIne vananA pazu tathA pakSIo paNa jANe rotA hoyanI evA karUNAsvara kahADavA lAgyA. rAja vilApa karatAM vidhAtAne kahe che. rAja-he vidhAtA, meM tAro ze aparAdha karo ke jethI mArI upara te AvaDo badho ja ( kopa karo. have mArI ATalI vinati mAna ke, mArI priyAnA pahelAM mArA prANunI vAta thAya; tema kara. ke jethI mAre jevuM ane rovuM na paDe. jyAM sudhI mArI prANezvarI hatI tyAM5 sudhI to tuM mArA prANa haraNa karavAne samartha nahatI, paNa have tane prANa haraNa karavAmAM harakata zI che paNa che. evI rIte nAnA prakAre rAja vilApa karI rahyo che tene joIne tenA anucaro paNa vilApa karI che. karIne vidhAtAne dhikkAre che) ana -he vidhAtA, tuM kharekhara anyAya karanArI che. rANInA pahelAM rAjAnA prANa haraNa karavAM joIe che. tema na karatAM rASTranA prANa haraNa kasyAthI rAjane mahA duHkhI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 hAI ja karavo te tane yogya nathI. A rAjAnI uparaja ATalo badho kopa karavAnuM kAraNa zuM che? je koI matalabathI tuM hemAMga rAjanI upara krodhAyamAna thaI ho to paNa prathama enA ja prANono ghAta karavo ucita che. kadAcita prANezvarI chatAM rAjAnA prANa levAne tuM asamartha ho to have A prANa haravAne zuM harakata che. (evA badhAnA vilApa sAMbhaLIne rANInI sAme joine to rajA bolavA lAgyo.) rAhe prANavallabhA, A sarva mArA ja tAre mATe dIna thaIne vidhAtAne dhikkAre che temanI paNa tane dayA kema AvatI nathI. tArA madhura svaravaDe ekavAra mArI sAthe bhASaNa kara. ) mArAthI koI aparAdha thayo haze tethI tuM rIsAI to nathI. jo ema hoyato AgaLa mArAthI ghaNu aparAdha thaI gayA chatAM kadI te rIza kIdhI na hotI, tevo hamaNuM koIpaNa aparAdha thayo che. nahI chatAM ATalo badho krodha tane kema Avyo che. ne mArI sAthe bilakula bolatI nathI. he - suMdarI, mArI sAme ekavAra to kaTAkSa dRSTie karI che. mArAthI kAMI aparAdha thayo hoya 9) tane kSamA karavI joIe che. are! A tArA prANane haraNa karanAruM daiva paNa paze nirdaya che. ho ke tArA prANane ghAta karI mArA prANune nAza karato nathI tethI vyartha TaLavaLIne mAtra dukhanI prApti thAya che. caMdanA prakAranA samaye je cAMdanI na hoya te zA kAmano che, tema A mArI che pyAra vinA mAruM jIvavuM paNa koI kAmanuM nathI. evAM karUNAnAM vacano kahIne rAjA paNa prANa tyAga karavAne taiyAra thayo ema jeIne sarva svajane tenA paga pAse mAthuM mukI kahevA lAgyA) - ana -he mahArAja, kSamA kare, dayA kare, Apane ema karavuM yogya nathI. padArthone evoja svabhAva che, jeno saMyoga che tene avazya viyoga thAya che. ne evI rIte ghaNuM bairya devA lAgyA paNa priyAnA viyogathI thatA duHkhanA prAbalyathI koInuM kahyuM na mAnatAM maravAne taiyAra thaze. te joIne anucaze paNa citAo khaDakAvIne baLI maraI9) vA tatpara thayA, hemAMgada rAjAe jyAre citA zALagAvI priyAne godamAM laI baLavAnI taiyArI 9 karI tyAre anucaroe paNa citA saLagAvIne baLavAnI taiyArI karI. te samaye jyAM tyAM hAhA- . ( kAra thaI rahyo. eTalAmAM AkAza mArge prabhAvatI sahita arjuna Avyo. ane juve che te ) AkAzane viSe dhUmADanA dhota nIkaLI rahyA che ane hajAro citAo dhakhI rahI che. teonI SG AsapAsa sarvajane AkraMda karI rahyA che. teone arjuna pUchavA lAge. ana-he loko, A citAo kevI! ane temAM tame praveza karavA Atura jaNAo cho e zuM! rAjA paNa citA najIka paDavAnI taiyArImAM che. enuM kAraNa zuM! te mane kahI saMbhaLAve. 9) loko-he dhanurdhara, ahI puSa vINatAM prabhAvatI devIne eka jherI sarpa karaDI tethI te marI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hajI @ @ 5 gaI. tethI dukhita thaine rAjAe svamaraNArthe udyama karo, tene joine ame paNa tajJatAne anusarI maravAne taiyAra thayA che. AvA samayamAM A prajavalita citAone zAMta karavAne jANe tame medhaja padhAA honI! evuM amane bhAse che. - evuM sAMbhaLIne arjune hemAMgadane prabhAvatI rANI arpaNa karI. tene joIne rAjA vismaya pAmIne zAMta thayo. tenI sAthe svajano paNa ati AnaMdane pAmyA. pachI badhAne arjune che madhura vANIe karI samajhAvIne sAro upadeza karyo ane badhI citAonI upara pANI chaMTAvIne oLavI nakhAvI. arjuna mRtaka prabhAvatIne jevA sArU tenI citAnI pAse gayo. eTa- ) che. lAmAM kRtrima prabhAvatI citAmAMthI uThI chUTA keze tyAMthI nAzI gaI ane kharI prabhAvatInI SS sAthe rAjA e to magna thaI gayo ke jANe amRtanA sAgaramAM lIna thayo hoyanI! eTalAmAM che? kezara vidyAdhara hemAMgaranI pAse AvIne tene kahevA lAgyo. ha kezara-he rAjana, tArI prabhAvatI rANIne koI vidyAdhara haraNa karI laI gayo hato tenI ta5 pAsethI mUkAvIne tene pAchI lAvanAra A pAMDuputra dhanaMjaya che. hemAMgada-(harSane pAmIne) he vidyAdhara, evuM kRtya paropakArI purUSa vinA thavuM kaThaNa che. jI huM pArthane meTo upakArI thayo chuM. ema kahI UThIne arjunane AliMgana dIdhuM; ane tene UMcA suzobhita Asana upara be( zADa. pachI potAnI priyAnA apahAranuM sarva vRttAMta tene pUchavA lAgyo. tyAre kAra che chevidyAdhare arjunanI AjJA laIne prabhAvatInA haraNanuM sarva vattAMta kahevAno AraMbha karo. - kezara-he rAjA, jyAre tArI pyArI tAre samIpa krIDA karatI hatI te samaye vairya puranA madhanAda rAjAe tenuM haraNa karyuM ne tene hemakUTa parvata upara laI gaye. tyAM iMdra nAmanA bAgamAM besADI tamArI strI pratye bolavA lAgyo. cha) meghanAda-he manuSyarUpI zubhra kITa, hemAMgadanI sAthe tane zuM sukha maLaze! je mane hajI ( tAro pati mAnIne vaidurya puranI tuM svAminI thAya to te mahA saukhyane pAme. mArI pAse rahe. vAthI vidyAdhaze ane vidyAdharIe vividha prakAre karI tArI sevA cAkarI karaze. ane ApaNe je be iMda tathA iMdrANInI pade rAtra divasa AnaMdathI sukhabhoga bhogavIzuM. vaLI AkAzane viSe ka S: gamana karavAnI aneka vidyAo huM tane zIkhavIza. te vidyArthI nuM vidyAdharI thaI. pachI -- te mAna upara ArUDha thaIne game tyAM potAnI marajI pramANe vicarI zakIza. ane jema devI ( - nAnA prakAranI krIDAo kare che tema tuM paNa karIza. ghaNAnee karI pUjAI. (evI rIte karo. 7) prabhAvatIne ghaNA prakAre samajhAvI tyAre te belI) . ( 0). Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 eka Takkara ho prabhAvatI-he pApI, ATalI badhI caturAI tuM zA sArU kare che? tuM nizcaya jANaje che Sche ke tAre mota TukaDo Avyo che. hAthe karI mRtyu zA sArU mAMgI lie che. mArA sva- para che mInI pAze tuM kAMI gaNatImAM paNa nathI. tema bIjA vidyAdharo paNa tenI pAse tuccha che. jenI sAthe iMda paNa yuddhamAM kAyara thaI jAya. he meghanAda, mArA prANezanA khaDagarUpa dIpa) kamAM tArA jevA keTalAka pataMgIA baLI bhasma thaelA che, tevI tArI paNa vaLe thavAnI 9 che evuM mane bhAse che. he rAjA, evA kaNa zabdoe karI prabhAvatI vAraMvAra meghanAdane tiraskAra karatI hatI e- (D TalAmAM vimAna upara beThelo arjune tyAM jaI pahoto; ane te vidyAdhara pratye bolavA lAgyo. ana-he vidyAdharAdhama, A prabhAvatI hemAMgada rAjanI patnI, maNicUra vidyAdharanI bena tathA dhanaMjayanI dharmabhaginI mahAsatI che. ene pati vinA anya purUSa koI hAtha lagADI zakeja nahI. tema chatAM tuM haraNa karI lAvyo che. teno badalo tane maLaze. paNa khabaradAra ke ene hAtha lagADa te. ene balAtkAre je sparza karIza te tuM vidyAdhara chatAM sarva vidyAthI chuTa (' rahita thaI jaIza. kemake, enI upara tArI kAMI paNa sattA nathI. e parastrI che. tene viSe va) IcchA karavI te aghaTita che paNa yogya nathI. tema chatAM je apakRtya karIza to baLI bhasma e thaI. enAthI dUra rahevAmAM sAruM che. - evI rIte nAnA prakAranA bhayasahita arjuna te vidyAdharane samajhAvavA lAgyuM te joIne A koI maNicarane mitra che ema jANIne prabhAvatI manamAM ghaNuM prasanna thaI; ane arjuna pratye bolI, prabhAvatI-he sajajana, tame dhanya che ane huM paNa dhanya chuM ke mAruM rakSaNa karavA sArU mAre dharmano bhAi dhanaMjya mArI puTha khoLa karato A saMkaTamAMthI mukta karavAne tarata AvI pahoto. (ema kahI kuLadevIone kahevA lAgI) he kuLadevIo ne prabhAvatIne akhaMDa zILa hoya te tame jeTalIo kuLadevIo che te badhI arjunanA zarIramAM praveza karo. jethI e mArA dharmabhrAtAnI chata thAya. evAM prabhAvatInAM vacana sAMbhaLI ane mahA satI jANIne ( ati prasanna thaIne te vidyAdharane arjuna kahevA lAgyo. ana-he meghanAda, he vidyAdharAdhama, have jaladI kamara bAMdha. hAthamAM hathIhAra . GS A mAro khaDaga je, e tArA sarakhA mahA pApI ane paraNInI IcchA karavA vALA purUSane para mAravA sArU utAvo thaI rahyo che. tuM yAda rAkhaje ke, have tuM jIvato rahevAne nathI. evAM tiraskAranAM vacane kahIne ati krodhamAM AvIne vijaLInI pade te taLavArane pheravavA lAgyo tyAre te vidyAdhara paNa kopAyamAna thayo thako arjunane tiraskAranAM vAkayo bolavA lAgyo. huM 63, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che meghanAda-he maraNonmukha puSa, tuM koNa che, te huM jANato nathI. hajI te mArA hAthanuM che anurya dIThuM nathI. te hamaNA ja tane dekhADuM chuM. che ? ema bolatAMja bannenuM paraspara vidyAyuddha thavA lAgyuM. tyAra pachI taLavAthI laI bhAlI. evI rIte mahA tumuLa yuddha thatAMja arjune meghanAdanA banne khaMbhA toDI nAkhyA; tethI ha) te mUrSita thaine pRthavI upara paDaze. te joine dayALu ane tene vacce karI vAyu nAkhIne sacetana karyo ane pachI tene kahevA lAgyo. arjuna-herAvIra vidyAdhara, sAvadhAna thaIne tAse purUSArthI paripUrNa karavuM ane mArI sAbe pharI yuddha karavA AvI ja vidyAdhare pAMDuputra dhanaMjyane oLakhyo ane ati dIna thaye thako bolavA lAgyo. meghanAda- arjuna, A jagatamAM vartamAna samaye trilokanI rakSA karanAra pAMDavoja che. to emanAvinA bIjuM koI nathI, adhika zuM kahuM sAkSAta yama paNa Aje pAMDavothI bIhe che, tyAre A amArA jevA te koNa mAtramAM gaNAya. temAM paNa tuM dhanaMjaya to sarva yoddhAomAM advitIya che. che tArAthI hAra pAmIne huM mane dhanya mAnuM chuM. te mane parastrI saMgathI mukta kare tethI huM narakanA che. ja duHkhathI cho mATe tAre huM moTo upakArI thayo chuM. he pArtha, Aje huM tArI pAze pratijJA rUchuM che ke havethI koI samaye paNa huM parastrI saMga te zuM paNa icchA paNa karanAra nathI. jo ke, manuSyanA 8 ( kuLanI vRddhi karanAra, sarvane parama bhUSaNarUpa, mANasanI rakSA karanAra, durgatine haranAra, mahA pavitratA che karanAra ane manuSyane niti sukhano denAra eka zILarUpa uttama guNa che. e zILane kalpadrumanI upamA devAI zakAya che ke, jethI sarva zubha phaLanI prApti thAya che. ema jANIne AthI meMzILa- ra. ne grahaNa karyuM che. A tArI dharmabhaginI prabhAvatIne tuM sukhethI laI ja. ema kahI dhanaMjyane prabhAvatI svAdhIna karI. ane pharI arjuna pratye bolyo) have DhIla karavI joItI nathI. hemAMgadane dI prabhAvatInuM darzana thavuM joye che. kemake, meM tyAM pratAra vidyA mokalI che. teNe prabhAvatInuM rUpa dhAraNa karIne rAjAne mohita kare che. tenAthI kAMIanarthanarthatAM sudhI tyAM jaItAre pahocavo je mATe jA. evAM meghanAdanAM vacane zAMbhaLIne prabhAvatI sahita vaimAnamAM bezI A arjuna tamArI che. pAze Avyo ane meghanAda potAnuM mukha tane dekhADavAne zaramAyAthI arjunanI raja laIne SB potAne sthAne gayo. che . evuM prabhAvatInuM vRttAMta karAra vidyAdharanA mukhethI sAMbhaLIne potAnI priyA sahita hemAM- ka arjunane sAthe laIne potAnA sainya sahita hiraNya puramAM AvyuM. tyAM dhanaMjyane UMTa Asana upara besADIne bolyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 hemAMgada-he dhanaMjaya, tuM mArA prANane dekhAze che. evo bIjo koI upakAra kare nahI ke tene te mArI upara upakAra kare che, tene prati upakAra have huM kevI rIte kapha. paraMtu ATalI prArthanA karuM chuM ke, A mAsa sayane aMgIkAra kara; ane mAre nAyaka thA. jethI huM tAro sevaka thaI rahyuM ( prItithI meLavelAM A mArA prANa, tathA bhuja baLe saMpAdelI A rAjyazrI, ane guNathI sthita koDa evuM A mAruM rAjya e badhAne svIkArIne tuM katArtha kara. (evAM hemAMgadanAM vacane zAMbhaLI) che arjuna-he rAjana, A tAruM rAjya stargatulya hoya to paNa enuM mAre kAMI prayajana nathI. mATe tuM svastha citta thaIne sArI rIte potAnA rAjyanuM saMrakSaNa kara. evI rIte arjuna ane hemAMga vacce bhASaNa thAya che eTalAmAM prabhAvatInuM haraNa thayeluM zAMbhaLIne maNicara vidyAdhara potAnA sainya sahita tyAM AvI pahoto. tene arjuna maLyo. banne paraspara khabara aMtara pUchI rahyA bAda maNicUre potAnI bhaginI prabhAvatInI pAse jaIne tene ke kurALa vattAMta pUchavuM. pachI te hemAMgadanI sAthe vAtacita karIne pAcho arjunanI pAse ko AvI beTho. ema AnaMdathI divasa kahADAvA lAgyA. hemAMgadanA rAjyamAM maNicUra sahita arjuna keTalAeka divasa rahyo. tyArabAda eka divasa hastinA purathI koI purUSa AvIne , arjunane kahevA lAgyo. P. purUSa-he kumAra, cAra vRddhoe batAvyA pramANe pAMDu rAjA vRddhAvasthAe pahocyAthI 2 " dharma yuvarAjane rAjyAbhiSeka karavo che, mATe tamane bolAvyA che. kema ke, te samayane viSe che cAra bhAIo jarUra tyAM hAjara hovA joIe che. vaLI tamArA virahathI kuMti mAtA paNa rAtra divasa netrothI AMsu pADaDyA kA kare che. tema tamArA yudhiSThirAdi bAMdhavo paNa tamane maLavA utsuka thaI rahyA che. mATe Apa mArI sAthe zIdha cAlo. ana-he mahApurUSa, tuM AgaLa ja, ane mArA AvavAnuM vRttAMta mArAM mAta pitA tathA bAMdhavo pramukhane nivedana kara. huM zatruMjaya tIrthanI yAtrA karI jaladI hastinA puramAM AvuM chuM evuM kahI ane dUtane vidAyagiri dIdhI; ane maNicara sahavartamAna pati vaimAnamAM bezI zatruMjya gayo. tyAM jaI ati bhaktithI Adi jinezvarAdine namaskAra tathA vaMdanAdi karIne kRSNane maLavA sArU arjuna dvArikA tarapha gaye. nagaranI pAse jatAMja tenI kRSNane jANa thayAthI te arjunane sanmukha AvI maLe. bannene ati AnaMda thayo. ane evI rIte paraspara maLyA ke, jANe ekaja mUrti hoya! pachI kRSNa arjunanI AgatA svAgatA karI, ane potAnI subhadrA nAmanI bhaginine zubha lagnamAM tenI sAthe paraNAvI dIdhI. parAmaNimAM kRSNa arjunane hAthI, ghoDa, ratha, maNi tathA mANeka vagere uttama vastuo bheTa kIdhI. tyAra chuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 che pachI. keTalAka divasa sudhI kRSNanA anurodha karI ane tyAM raho. pachI eka divase hastinApura javA sArU ane kRSNanI rajA mAgI. kRSNa AnaMda sahita svIkArI AjJA ApI. tyAre subhadrA sahita arjuna vaimAnamAM bezI hastinA pura AvavA AkAza mArge cAlyo. sAthe maNicara, hemAMgara, ane khecaronuM senTa paNa cAlyuM. AkAza mArge cAlatAM pRthvI paranA nagara, gAma, nadio, parvata, sarovaro, vana, bAga bagIcA vagerenI ramaNIka racanA ane mahA rUpavALI ne nAyakAo tathA nAyako vagerene jotA, aneka prakAranI vArtAo karatA, vAjiMtranA nAde dizA che che ene berI karatA, ane zUravInA jaya jaya zabdo vaDe sarva sthaLe eka zabda pramANe karatA ) ke sarva hastinApura najIka AvI pahotA. hastinApuranA lokoe jANyuM ke arjuna Avyo tethI saghaLA loko tene jovA ekadama ja nagaranI bahAra nIkaLyA. mAtapitA tathA bhAIone khabara paDavAthI te paNa nagara bahAra hai AvyA; arjuna mAtapitAne AvatA jANuM vimAna pRthvI para utArI temAMthI pote utArI pAse Ine temane page paDyo. ane mugaTavaDe temanA caraNa kamaLo zobhAvavA lAgyo. pAMDu rAjAe arjunane page paDato uDADI chAtI saraso cAM. ane premapUrvaka netronuM jaLa arjunanA ma- nI je staka upara siMcavA lAgyo te jaNe tene rAjyAbhiSeka karato hoyanI! vaLI bhISmAdi vaDIlone pI che ane gurUvane arjune vinayapUrvaka namaskAra kara. mAtA vargane paNa ati hetathI hAtha eka paNa page lAgyo. yudhiSThirAdi bAMdhavone praNAma karIye; tema sarva baMdhuo mahAprItithI arjunane ja bAtha bhIDIne maLavA lAgyA. e prakAre sarva saMbadhIone maLyA pachI sarvane vimAnamAM besADI hastinApuranI mAhilI kore javA nikaLyuM. te samaye nagara nivAsIe arjunanI stuti karI. karavA lAgyA. thoDA vakhatamAM AnaMdapUrvaka sarvanI sAthe ane nagaramAM praveza karIne rAjya maMdira tarapha cAlavA lAgyo. te samaye nagaranA sarva jana joIne Azcaryane pAmavA lAgyA. koI to thI prasannamukhe maMda maMda hAsya karavA lAgyA. koI AkhA pAMDa kuLanI stuti karavA lAgyA. koI ( mAtApitAnA parva puNyanI kIrti kahevA lAgyA. koI arjunanA parAkramane vakhANavA lAgyA; |ai koI sadanI tArIpha karavA lAgyA; koI devanI utkRSTatA kahevA lAgyA; evI rIte aneka prakAranI prazaMsA karanArA lokone dekhate mArgamAM yAcaka lokone dAna deto, gaNikAonuM nRtya ja joto, tathA nagaranI vividha prakAranI racanA nirakhato arjuna potAnA rAjagahamAM Avyo. ) che ane gaDamAM praveza karatI vakhate tenI ati prItie karI kuMtImAtAe maMgaLa AratI karI. te che karI rahyA pachI arjananI cAre bAjue vITAI rahelA lokone pratihAre yathAyogya sthaLe e- to zaDyA, pachI ane saudha gRhamAM praveza karo. tyAre pAMDu rAjAnI AjJA laIne sarva ke te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 potapotAnA ghara bhaNI cAlyA gayA. arjune jyAre gRhamAM praveza karo tyAre prathama draupadIe namaskAra karIne kurALatA puchI, tene arjune sarve vRttAMta kahI zaMbhaLAvyuM. tyAra pachI arjune snAna karIne jinanI pUjA karI. bhojana:di thayA keDe sukhasayyApara poDhI pyArInI sAthe kAmavinoda karavA lAgyo. te samaye dhaNA divasanA virahanI vyathAno nAza thayo. prANavallabhAnI sAthe vinoda karatAM AkhI rAtra nIkaLI gaI te jANe eka kSaNaja vyatIta thaI hoyanI! kahyuM che ke, sukhamAM samaya jAyache tenI khabara paDatI nathI. evI rIte arjuna divaso nirgamana karavA lAgyo. tenI sAthe maNicUra vidyAdhara, hemAMgaDha rAjA, ane bIjA vidyAdharo arjunanI prItine lIdhe hastinApuramAM rahIne nAnA prakAranA rAjyavinoda karavA lAgyA. eka divasa pAMDu rAjue potAnA karNakeza zveta thaelA joI putrone pAze kholAvyA. ane te temane kahevA lAgyo. pAMDurAjA--he putro, have mane mArI jarA avasthA dharma kAryomAM balAtkAre pravRtta kareche. e avasthAne lIdhe viSaya sukha mane apriya lAge che. vRdghAvasthA kevI che te sAMbhaLo:-gAtra saMkucita thaI jAyache, gati maMda thaI jAyache, dAMta paDI jAyache. dRSTi teja rahita thaI jAyache, hAsya karavA lAyaka svarUpa banI jAyache, dAMtonA abhAvane lIdhe mukhamAMthI lALa gaLyA karache, iMddhio zithiLa thai jAyache, smRti nyUna thaI jAyache, tarka zakti gaTI jAyache, zabdo astAvyasta bolAya che, nADIo baLahIna thai jAyache, vicAra rAkti gaTI jAyache, zarIramAMnI sapta dhAtu nirmULa thaI jAyache, zakti bilakuLa rahetI nathI, rogAki AvIne grasaNa kareche, hareka vyathAnI vRddhi thatI jAyache, ane sarve svajanonI potAne viSe apriyatA thAyache, e pramANe vRddhAvasthAmAM sarva prakAranuM kaSTa thAyache; putra paNa vRddhu pitAnI avajJA kareche; e nRtya rUpa eka moTo catura dUta che, te sarve lokonA mastaka upara sthita thaIne sarvano parAbhava kareche. tenI sAthe evI sUcanA kareche ke, huM prANI, have dharma kara, ane pApa karmathI dUra rahe. jo A avasara nIkaLI gayo to pharI ghaNo pazcAttApa karavo paDaze. pachI te dyUta ati krodhamAM AvIne AvA sarve sAmagrI sahita manuSya dehanI prApti thaI chatAM teM koi paNa sukRta karavuM nahI, ema kahI tenA dAMta toDI pADeche, he vatso, vRddhAvasthA prApta thai chatAM jenI strI mRtaka thai gai che, putro nirdhana thaI gayA che, stuSAonAM vacanothI jenuM mana dagdha thayuM che, ane mare paNa nahI ne mAMco paNa mUkato na hoya evo purUSa vaMte muvA kahevAya che. mATe he putro, jyAM sudhI kALA keza hoya che tyAM sudhI to viSaya bhogamAM pravRtti karavI, paNa jyAre dhoLA kA thAyache tyAre dharma karmamAM pravRtta thavuM e sarve karatAM sArUM che. have sarve guNa saMpanna dharma putrane mAthe rAjyabhAra mUkIne A mana dharma kAryo karavAne Atura thaI rahyuM che. temAM pravRtti karavAne badhA mane anumodana Apo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja evAM pAMDu saMjAnAM vacana sAMbhaLIne bhISma pitA, dhatarASTra ane vidurAdi sarva rAjya varga jAe kahyuM ke, bahu sAruM. yudhiSThira rAjA thaze te pRthvI dharmarAvatI thaze. tyAra pachI arjuna tathA bhImAdika brAtAo potAnA pitA pAMDu pratye bolavA lAgyA. anAdiha tIrtharUpa, Ape je kahyuM te sarva satya che. dharmayukata dharmane rAjya gAdI soMpavAthI AkhA vizvane sukha thaze. je Apa mukhathI bolyA che te sarva amane mAnya che. e tema chatAM koI ApanI kahelI vAta mAnya nahI kare tenA mastaka upara amArAM bANa paDaze. I. ApanI AjJA ame raMca mAtra UlaMdhana karavAnA nathI. evAM putronAM vacana sAMbhaLIne pAMDu rAja saMtuSTa thayuM. pachI yudhiSThirane rAjyAbhiSeka 7 8 karavA sArU sarva sAmagrI taiyAra karavA mAMDI. hastinApuranI AgaLa pAchaLa cAre bAjue A nivAsa yogya jagyA banAvI. jemacaMdanA prakAzanA samaye tArAgaNa paNa suzobhita lAge che, tema hastinApura zobhAyamAna thayAthI temAMnA prajA lokonA bhuvane paNa divya dIvA lAgyAM. pachI anya dezanA rAjAone AmaMtraNa karavA sArU date mokalyA. rAjAe potAnA rAja mahelamAM sakaLa vAjitra ane dhavaLa maMgaLa gItAdi pravartana karAvyAM. prajAjanoe paNa potapotAnA gharanAM bAraNapara toraNa bAMdhyAM. ghera ghera keLonA rastaMbha ropAyA jethI nagaranI ati adbhuta che zebhA dIvA lAgI. nAnA prakAranA nATakonI ramuja thavA lAgI. jyAM tyAM meLeToLA mANaso eka thaIne maMgaLa zabdonA pukAra karavA lAgyA; evA samaye anya dezanA rAjAo ) paNa hAthI, gheDa, ratha, tathA pAyadaLa rUpa caturaMgiNI senA sahita AvavA lAgyA. teonA hai sainyanA caraNothI uDatI reNue AkAzano raMga badalAvI nAkhyo. badhA rAjAono yathAyogya rIte Adara satkAra thavA lAgyo. ahIM kuMti tathA mAdi Adi mAtAe yudhiSThirane prathama maMgaLakArya snAna karavA lAgI. bhISma pitAdi svajana varga dharmarAjane rAjyAbhiSeka karavA mATe adabhuta maNijaDita deva mAna sadaza ati manohara, saudharma sabhAtulya prabhAvika sabhA maMDapa mahA catura ane pravINa zilpIonA hAthe banAvatA havA. te maMDapamAM eka uttama bhadapITha sthApana karavuM. pachI zubha lagna tenA madhya bhAgane viSe yudhiSThirane besADo. sarva svajano, 2) nagarajano, bahAranA rAjAo, vagere birAjelA che tenI zobhA varNavI jAya nahI. evA samayamAM brAhmaNe rAjyAbhiSekanI vidhi karavA lAgyA. vidhi thaI rahyA pachI yogya lagna purohi tane AgaLa karIne samagra rAjAoe suvarNa kaLazamAM ANelA tIrthajaLa vaDedharmarAjane rAjyAbhiSeka 8 kara temaja ati pavitra jaLavaDe gAMgeya, vidura duryodhana, bhIma, tathA anAdi svajanoe to paNa rAjyAbhiSeka kara. evA zubha samaye baMdIjana ane yAcaka lokone manamAnatuM dAna che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 J KOL; * devAthI teo UMcA svare stuti kA lAgyA. e sivAya bIjA artho ne paNa stuti karavA Saa lAgyA te badhAne yathAyogya dAna maLyuM. kahyuM che ke, supAtrane dAna dIdhAthI dharma thAya che, bhinna che? pAtrane dayAne lIdhe dAna devAya che, mitrane prItivaDe apAya che, zatrune vairabuddhi dUra karavA sArU [ devAya che, vrata karIne bhaktithI dAna devAya cherAjane sanmAna arthe dAna devAya che, bhaTone yazane arthe dAna devAya che, evI rIte je kAMI dAna devAya che te prayojana sahita hoya che; evo dAnano mahImAM AzcaryakAraka che ke koI samaye niSphaLa jatuM ja nathI mATe yoga samaye dAna devuM ucita che mokSarUpa phaLadAyaka dAna devAmAM pAvApAtra vicAra kartavya che, paraMtu dayA nimitte koIpaNa dAna karI devAmAM sarvajJoe niSedha karI nathI. e vAtane anusarIne dharma rAjA jema navIna megha sarva ja SS sthaLe vRSTI kare che tema suvarNa maNi mANijya pramukhanI sarva yAcakopara vRSTi karavA lAgyo. sA maMta jayAM tyAM bharIone nAda karavA lAgyA. te jANe sarva lokone UMce svare karI pukArIne te kahetA hoyanI! ke tame sarva zrI jinaMdanI pUjA karo. yudhiSThira rAjA rAjya siMhAsana upara beThA pachI sarvarAjaoe tenI pAze uttama bheTa mUkI. . prasAdiko bhinna bhinnanepathyathI yudhiSThira rAjane prasAdana karavA lAgyA. megarAdikUlanI mALAe i karI garbhita mukuTa rAjA yudhiSThiranA mastaka upara dhara. caMdramAnA jevAM nirmaLa kuMDaLa rAjAnA kAnamAM dhAraNa karacAM. kaMThamAM ekAvaLa hAra nAkhyo. uttama bhujAbaMdha bAMdhyA. manohara mudiche. kAe AMgaLiomAM paherAvI kaTine viSe suvarNana kare nAkhyo. ItyAdika bIjA divya ) alaMkAro tathA atyutkaTa vara dhAraNa karyA. divya caMdanathI gAtra arcita karyuM. ane SS prasArikAothI prasArita thaelo, ane sarva rAjamaMDaLa jenAM caraNanuM sevana karI rahyuM che, evA che? samaye sabhAnI zebhAne viSe vRddhi karavAne artha ane maNicara vidyAdharane zAna karAthI teNe tatakSaNa sabhAnI zobhAmAM evuM te vidyAnA baLathI pheraphAra karI nAkhyo ke, enI barAbarI zaidharma sabhA paNa karI zake nahI. te sabhAnuM varNana:-maMDapanI cAre tarapha sphaTika maNionI bhIMta karI, temAM AkAzane pratibiMba paDyAthI bhIta ane AkAzamAM kAMI aMtarAya dekhAyAmAM 0 Avo nahoto tethI maMDapamAM cAlanArA loko AMdhaLAnI pade hAtha pheravI pheravIne ahIM tahIM ) che. pharavA lAgyA. maMDapamAM ThekANe ThekANe ratno jaDelAM hatAM teonA tejanA prabhAvathI jamInanuM ke SS UMcANa tathA nIcANa dIThamAM AvatuM nahotuM tethI temAM pharanArA mANaso jyAM tyAM paDatA hatA para te joIne bIjA hAsya karatA hatA te samayanA camatkAranuM to varNanaja thAya nahI; ane taka evA keTalAeka paDyA tenI gaNatI ja thAya nahI. maMDapamAM naLa maNionI jamIna karelI I hatI tyAM jaLanI brAMti thavAne lIdhe temAM paDelA sphaTika maNionA pratibiMbathI tene kamaLo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CG che samajIne bhramarAo jyAM tyAM guMjArava karavA lAgyA; teone joIne tathA thaine dekANe jaLa ho jANIne mANaze va UMcA karI cAlatA chatAM lathaDIne paDavA lAgyA tethI thatI vinoda maskarInI khUbI to jeNe tevuM joyuM hoya te kahI zake. maMDapamAMnA staMbhamAM ratna jaDelAM hatAM teonI paraspara staMbho upara kAMti paDavAne lIdhe te AkhA ratnonAja dekhAvA lAgyA. cha) maMDapanI upara vividha raMgonI cAMdanI bAMdhI hatI tene pratibiMba jamIna upara paDavAthI jANe che pRthvI upara te cAMdanI bAMdhI hoyanI! evI dekhAvA lAgI. ratnae karI janna staMbhonA che pAze teone TekIne suMdara strIo UbhelI hatI tene bIjA staMbhamAM pratibiMba paDavAthI jANe che dareka khAMbhaLAmAM eka eka putaLI jhaDI rAkhI hoyanI. evI adbhuta sabhAmAM rAkhelA ratnanA Gra siMhAsana upara navIna rAjA birAjamAna thayo te jANe sudhama sabhAmAM potAnA siMhAsana upara ane belo iMdaja hoyanI! e dIvA lAgyo. te samaye mAMDaLika rAjAo tene namaskAra karavA lAgyA tenA mAthA uparanA mugaTomAM amUlya ratna jhaDelAM hatAM tenA bhArane lIdhe mAMtha tarata namI javA lAgyuM te jANe navIna rAjAnI AjJA rUpa bhAraja teonA mastakonI upara bezIne teone namAvo hoyanI! sacIva, sAmaMta, paura, ne jAna pada Adikoe azva, ratha tathA hasti Adika vividha prakAranI bheTa AvI rAkhI. te samaye yudhiSThira rAjAnI pAse savAre ) mATe UbhA rahelA cAra nhAnAM bhAIo te jANe cAra digdhALaja sAkSAta rAjanI sevA karavAne che. AvI UbhA rahyA hoyanI! athavA rAjyapayogI sAma, dAma, daMDa na bheda e cAra upAya che mUrtimAna thaIne tyAM AvI hAjara thayA hoyanI! evA zobhavA lAgyA. e rAjAne rAjyabhiSeka thayo tene pratApa samudra vaLayAMti pathvIne viSe jemanI pache gamana karavA lAgyo. eca. rAjAnI svArI nIkaLatI vakhate anupameya azvonA khurathI UDatI dhULane lIdhe AkhuM AkAza maMDaLa chavAI jatuM tenA miSe jANe Ina eTale rAjAne Ina eTale sUryane deva thayo eTale mAro pratApa rUpa prakAza AkhA jagatamAM prasarita chatAM A bIjo prakAza karanAro koNa che tenI irSAne che che lIdhe tenuM AcchAdana karato hoyanI! pRthvI ane AkAzamAM jyAM tyAM dhULa vyApI gaI tene zAMta che e karavAne mATe madonmatta hastionI svArI AvI teonA gaMDasthaLamAMthI madanAM jharaNAM gaLa- ) vAne lIdhe sarva pRthvI bhIMgAI javAne lIdhe badhuM dekhAvA lAgyuM tenA miSe jANe rAjAe potaja SpUthvI uparanA to sarva jane mArA pratApa viSe jANe che paNa AkAza vAdI devatAo vagerene ja- ra yAmAM kema Avazo evA vicAra karIne tene jovA sArU hastionA mada vaDe dhULa nivAraNa karI heyanI, svArInA vakhate badhA yoddhAoe pota potAnA mastaka upara moranI pIchIonAM ke chatra dhAraNa karyA hatAM tenA miNe potAnA hAthIone joIne dizAonA hAthIo phodhamAM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvIne rakhene teonI sAthe laDavAne Ave tenA bhayathI teone ADe paDatAja jhAlyA hoyanI! evI rIte jene nagaranA purUSa tathA suMdara strIo vagere ati prema pUrvaka joI rahI che evo te dharmarAja nagara pratye atikramaNa karavA lAgyo. pachI gurUnI AjJA ane baMdhuonI IcchAne lIdhe duryodhanane iMdaprasthanA rAjyane abhiSeka karyo. temaja bIjA je dhatarASTranA putro hatA teone yathA yogyatA pramANe eka eka deza ApIne saMtuSTa karyo. e utsAhanI samApti thayA pachI kRSNAdika je rAjAo vagere AvyA hatA teono yathA yogya Adara satkAra karIne che chepotAnA sthAna pratye tene vidAya karyo. ___mAlinI vRttam. iti jitapuruhUtaH sphItapuNyopahUtaH pratinivanRpatizrIsevyamAnAMghripadmaH; sasurabhiguNamAlo mAlatIdAmakuMdaH stabakavizadakIrtiH pUgamanhA ninaayH||1|| 1. artha -evI rIte iMdane jeNe jItI lIdho che, jenAM caraNa kamaLa lakSmIe karI sevelAM Sche che, ghaNA zreSTha guNonI jeNe mAlA dhAraNa karelI che, mAlatI ane kaMdanAM puSponA gucchanI paThe jenI vizada kIrti che; evA ghaNA puNya karI AkarSaNa karela nUtana (yudhiSTira) nRpati ghaNA divase nirgamana karato ho.1 iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye pArtha tIrtha varNano nAma yudhiSTira rAjyAbhiSeka paMcama sargastasya bhASAMtaraM smaaptm||5|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI dichiI atha zrI SaSTa sarga prAraMbha - tadanaMtara pAMDu rAjA rAjyazrIthI mukta thaI bahAra javAnI taiyArI karavA lAgyo. tyAre te pue ghaNe Agraha karo ke Apa ahIja raho; tethI te tyAMja sthita thayo. duryodhana vaE paNa meTo pita bhakta hovAthI potAnAM mAtA pitAne potAnI sAthe iMdraprasthamAM laI gayo. haa " bhISmapitA, droNAcArya tathA vidarAdika yudhiSThiranA uttama guNone pasaMta karIne hastinA puramAMja me ja rahyA; ane bIjI vaDIla strIo paNa tyAM ja rahI gaIo. - jema agni prajvalita thayA pachI uttarottara adhika prakAzamAna thatI jAya, tema divasanuM divasa pAMDu putrono teja vadhato gayo. eka samaye yudhiSThire manamAM vicAra karo ke mAre digvijya kare che. e tenA manane abhiprAya koI prasaMge cAre bhAIoe jANI lIdho; ane bolavA lAgyA. (9) cAra pAMhe rAjana, Apane abhiprAya ame jANI lIdho che; ane te amane huM che. mAnya che. digvijaya karavAne mATe ApanI AjJA mAtra thavI joIe che. eTale ame te kara- a 2 vAne tatpara che. jema AkhA jagatano aMdhakAra dUra karavAne mATe sUrya potAnA kirNane prasAra che " kare che paNa pote kacaya jato nathI. jema mAnanIonA mAna bhaMga karavAne mATe kAmadeva pote ja na jatAM dakSiNa vAyu, IMdu, ane vasaMtAdikane mokaLe che; ane jema dAvAgni dUra karavAne mATe ja te samudra pote na jatAM potAnA jaLano upayoga kare che; tema AkhA jagatanA pUra vIzene jItavAne A G+ artha ApanI bhujA rUpa ame cAra baMdhuo vidyamAna chatAM divijya karavAne Apane javAnuM che kAMI prayojana nathI. evAM baMdhuonA bhakita, vinaya ane Agraha pUrvaka vacane zAMbhaLIne ati prasanna thaI yudhiSThire tamane ja digvijaya karavAnI AjJA ApI. ane teo javAne taiyAra thayA. tyAre kuMtAjIe prasthAna maMgaLa karavuM. pachI cAre bhAie cAra dizA tarapha judA judA sainya sahita digvijya karavAne arthe UtAvaLA nIkaLI paDyA. bhImasena pUrva dizA tarapha cAlyo arjuna dakSiNa dizA tarapha gayo: nakuLa pazcima dizA tarapha sidhAvyo; ane sahadeva uttara dizA tarapha ravAnA thaze. ema cAre jaNa potapotAnI sAthe caturagiNi sainAne laIne digvijya rAjI karavA sArU cAlyA tyAre pRthvI cAre tarapha sarakhI bhAre thaI zeSanAga paNa pRthvI sarakhe bhAre rahevAthI sukhamAM rahyo. mahA baLavAna pAMDavo evA pairyathI ane evA te krodhathI divijya 9) karavA nIkaLyA ke, temanI sAMbe yuddha karavAnI koInI himmatta cAle nahI. sainyamAMnA ghoDa- cche cha nahI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 onA khurothI uDatI reNu vaDe AkAza evo to chavAI gayo ke, jANe meSanI ghaTAnuM nakaLa karatI hoyanI! zatruonI strIonA netromAMthI eTalAM to AMsu nIkaLyAM ke teonI nadI banIne te mA~dA mUkIne vahevA lAgI. tyAre temAM pAMDavonAM mahimA rUpI nAva cAlavA lAgyAM. zatruAnI strIonAM mukhathI nIkaLatA nizvAso to jANe agnimAM nIkaLatA dhUmADAnA dhoTAja hoyanI! pRthvIparanA sarve rAjAonAM hRdaya ati kaMpAyamAna thavA lAgyAM. anukrame pAMDavoe daze dizAomAM bhramaNa karIne potanA yazano prasAra karI dIdho. temAM bhIme pUrva dizAmAM jaI kAmarU deza jItI laI tyAMnI rAjazrI chInavI lIdhI,zivAya aMga deza, vaMga deza, kaliMga deza, tathA DAmara deza ItyAdi sarve sthaLomAM digvijya karIne potAno jaya karaco; ane jyAM tyAM yazastaMbha ropI dvIdhA. tyAra pachI gaMgA sAgara saMgamamAM AvIne tyAM potAno yazastaMbha ropyo. ema eka pachI eka sarve rAjadhAnIone jItIne bhImasena pAcho pharo. dakSiNa dizAne viSe arjune jaine dvAviDa deza, mahArASTra deza, karNATaka deza, lATa deza, bhATa deza, ane tailaMga zivAya sarva dezopara jIta meLavIne tyAMnA rAjAone vaza karI lIdhA; ane AgaLa cAlyo eTale kerala deza Avyo tyAnA rAjAne potAnAM bANothI chedana karIne arjuna dakSiNa samudra kinArA sudhI jaI pahoto. tyAM AgaLa tAmraparNA nadIne kinAre potAno yAstaMbha ropyo. khAkI koI deza jItavAno rahyo nahI tyAre sainya sahita pAcho pharo. pazcima dizA tarapha gayelo nakuLa, saurASTra dezamA jaI saMpUrNa rAjyone jItato hato. tyAra pachI te sarasvati najIka prabhAsa kSetramAM Avyo. tyAM snAna karI zrI caMdraprabha jinavaranI ATha prakAranI ane sattara prakAranI pUjA karI, ane tyAM saMpUrNa yazano staMbha ropyo. evI rIte pazcima dizAmAMnA sarve rAjAono parAjaya karIne nakuLa pAcho phaco. have uttara dizAmAM gaelo sahadeva, jenuM deveMdra tulya parAkrama che, te kAMboja tathA nepALa pramukha moTA dezone jItato jItato himAlaya parvatanI pAze jaI pahoto. tyAMnA rAjAone jItI laIne potAno yazastaMbha ropyo. tyAM keTalAeka adharmI rAjAonuM utthApana karIne dharmI rAjAonuM sthApana karazuM. keTalAeka nRpone keda karI potAnI sAthe laI lIdhA. tyAMthI nAnA prakAranuM dravya jevuM ke, suvarNa, ratna, mANikaca tathA hIrA pramukha meLavIne sahadeva pAcho pharo. anukrame cAre bhAIo icchita kArya pUrNa karIne hastinApuranI pAze AvI pahotA. tenI yudhiSThira rAjAne khakhkhara thatAMja te mahA AnaMdane pAmyo; ane badhAne khoLAvI haLI maLI kuzaLa vRttAMta pUchIne teone chAbAzI ApI, pachI pAMce bhAIo pRthvInI Upara sumerU parvatanI pade zobhAyamAna DhIzavA lAgyA. cAre bhAio yudhiSThiranI AjJA ca mAtra lope @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che nahI. dina dina pratye namratA pUrvaka vaMdanA tathA namaskArAdi karI sevAmAM hAjara rahe. evI ja Sii bhakti joine teonI Upara dharmarAjA ati prIti karavA lAgyo. pote rAja sabhAmAM birAjamAna che? thatI vakhate potAnA cAre bhAIone yathAyogya suzobhita siMhAsana upara bezaDe. rAjya - lIlA vagere karavAnI IcchA thayAthI sarvane sAthe laI pAMce maLIne vinodAdi kare. ema karatAM koIeka zubha divase pArthanI patnI subhadrAe navame mahine zubha lagna ane che zubha muhartamAM eka suMdara putra ratnane prasavyo. te putranA janma samaye arthIione kRtArtha karIne che jI azuci jata karma vagere karavuM. tyAra pachI te putrane janmyAne jyAre bAra divasa thayA tyAre A rAjA yudhiSThire tenuM nAma abhimanyu pADyuM. te vakhate abhimanyunA janmathI harSita thaIne ja rAjAe pote paNa yAcakone aneka prakAranuM dAna ApyuM. sAte kSetromAM dhananuM bIja vAvyuM. ane nuM kahyuM che ke, vyAthI bamaNuM thAya, vyApArathI coguNuM thAya; khetImAM guNuM thAya ane supAtrane 2 ? ApyAthI anaMtagaNuM thAya che. pachI rAjAe eka jinacaitya baMdhAvyuM. temAM zaLamAM tIrthakara zrI zAMti jinanI suvarNa maMDita, maNi mANathI alaMkRta pratimAnI sthApanA karI. e jinAlayanI suvarNanI zikhara banAvI; sphaTika ratnanI zreNI karI; aMdanILa maNinI bhUminI racanA kidhI; mANikonA dvAra banAvyA; teonI Upara vividha ratnonAM toraNa laTakAvI dIdhAM iMdanILa maNInI bhIMto karI; nAnA prakAranAM chaRAM tathA khAM karyAM. amUlya mukatA 4. phaLonAM caMdaravA coDyAM. ane evA catura zilpIonA hAthe banAvyuM ke tenI racanAnI zobhA 4 nuM varNana karanAre paNa koI mahAna paMDita joye ke je sAMbhaLIne Azcarya utpanna thayAvinA rahe 5 nahI. ame to mAtra e prAsAdane anupameya kahiye che, kemake tenI upamA devA lAyaka bIjo para koI upameya padArtha svarga, mutyu ane pAtALa e traNe lokamAM cheja nahI. evo AkhA vizvamAM advitIya devAlaya karIne tenI upara dhvajA caDAvavAnA parvamAM yudhiSThira rAjAe dUta dvArA sarva rAjAone bolAvyA. tyAre nakuLane dArikAmAM kRSNane AmaMtraNa karavA mokalyo. temaja haja IP bIjA potAnA saMbaMdhIo ane duryodhanane bolAvavAne sahadevane mokalyo. samaya upara uttama bheTo laI sarva rAjAo hastinApuramAM AvyA. parva dezanA rAjAo che. mahA nareMdoddhAone sAthe laI AvyA; dakSiNa dezanA rAjAo hIra, vaidurya, tathA mANaka ratnanI SaaN jatinI bheTa laIne tyAM AvyA. pazcima dezanA rAjAo divya uttama vastrAbhUSaNa laIne AvyA re ema je je dezamAM je je uttama vastuo utpanna thatI hatI te te dezanA rAjAo ne te va- 1 che stuo bheTa dAkhala laIne hastinApuramAM AvI pahotA. rAjAo eka thayAthI hastinApura Do. che manuSyamaya, hastimaya, azvamaya, tathA lakSmImaya evuM banI rahyuM, zaLamAM tIrthaMkaranI sthApanAne tilaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 A divase sarva rAjA loko jina sthApanA mahotsava jevA javAne utsuka thaI rahyA. zubha muharta che samaye sAmaMtoe ANelA tIrthajaLavaDe cetyanI sthApanA karavAno prAraMbha thayo. te vakhate ja keTalAeka rAjAo AvIne pUrva dizA tarapha ubhA rahyA; keTalAeka hAthamAM udhADI taLavAze laIne pazcima dizA tarapha ubhA rahyA te jaNe virUpa zatruone nAza karavAne taiyAra thaI haS haNa) rahyA hoyanI! evI rIte vividha prakAre sarva dizA tarapha judA judA rUpe rAjAo he AvI ubhA rahyA. koI te hAthamAM viTikAo laIne vedInI rakSA karavAne ubhA, koI pari- 4) che pUrNa jaLane kaLA bharIne lAvavA lAgyA, ema sarva rAjaloko deva kAryane arthe ahI ) che. tahI doDI rahyA hatA. snAnanA jaLamAM nAnA prakAranI auSadhio nAkhI; koI UMcA ja svara vaDe snAna maMtra bolavA lAgyA; keTalAeka rAjao cosaTha vajadaMDa tathA jina. pratimAne snAna karAvavA lAgyA; e snAna kriyA aDhAra vakhata karI; uparAMta kapUra, dhUpa, tathA agara vagereno dhUpa zALagAvyo. keTalAeka zItaLa caMdanano lepa karavA lAgyA; keTalA eka rAjAe puSpanI mALA paherAvavA lAgyA; sivAya anya devone paNa snAna ' karAvyuM. dalAeka rAjAo mahA utsAha sahita ahI tahI vicAravA lAgyA; keTalAeka ) rAjAe devatAo upara camara urADavA lAgyA; keTalAeka rAjAo darpaNa hAthamAM laIne dekhADavA lAgyA; koI dahInuM pAtra laI ubho che, koIe vRtanuM pAtra laI lIdhuM che; koI rAjA vAjiMtra vagADI rahyA che, evI rIte sarva rAjAo zubha katyamAM lAgI gayA; badhI sAmagrI taiyAra thayA pachI zubha lagna, zubha muhUrta tathA anukUla grahonA samaye zrIbuddhi sAgarAcArya pAze yudhiSThira rAjAe zrIrAMti devanA gharamAM vA ropAvI; te ati bhAyamAna dIsavA lAgI; evI rIte jina pratimAnI pratiSThA thaI rahyA pachI mahA saMpatti yukata yudhiSThira rAjAe daza divasa sudhI ati adabhuta utsAha kare. pachI dharmarAjAe sarva vidhi saMpUrNa karIne sarva rAjAone teonI yogyatA pramANe hAthI, ghoDA tathA ratha vagere ApI tathA sAro Adara sa- tkAra karIne vidAya kacA. teonI sAthe samudravijya sahita AvelA kacchane paNa yathA mAna | ApI vidAya kIdho tyAra pachI potAnA baMdhu duryodhanane prema sahita yudhiSThira rAjA kahevA lAgyo. yudhiSThira rAjA--he baMdhu, tame thoDA divasa aMhI raho; ke, jethI paraspara Ane SB danI utpatti thAya. - evuM dharmarAjAnuM bolavuM zabhaLI, jo ke tenA manamAM pAMDava viSe IrSA hatI te paNa te gata rAkhIne zakunI sahita tyAM rahyo. ane sumana pAMDavonI sAthe duzmana duryodhana puranI najIka vApI, ha. pa, taLAva, sarovara, bAga, bagIcA, viSa, tathA zaila vagere ramaNIya sthaLomAM krIjha karavAM lAgyo. . ( 6) CC Sche ka6bharjarI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 che ema karatAM koI eka divase sarva baMdhuo sahita duryodhane divya sabhAmAM praveza karo. tyAM nILamaNie karI pRthvInI racanA evI karI hatI ke tene sthaLane kAraNe jaLanI brAMtI thaI tethI vastra UMcA karIne cAlavA lAgyo. te joIne badhA loko hasavA lAgyA. eTaluM ja nahI paNa AgaLa cALatAM jaLanA hojanI racanA evI karI hatI ke tyAM tene sthaLane bharma thaI gayo che tethI vastro mukI dIdhA te badhAM bhajaI gayAM. te joIne bhImane khaDa khaDATa hasavuM AvyuM. A pachI yudhiSThire duryodhananAM vo bhI jaI gayAM ema jANIne tene bIjuM vastra paheravA ApyAM. te laIne paheravAM te kharAM paNa bhImanA hAsyathI tene evo te krodha caDayo ke, tene teja samaye kharAba pariNAma thayA vinA rahe nahI tema chatAM manamAM dabAvI rAkhyo. vaLI AgaLa cAlatAM eka ThekANe evI rIte pRthvInI racanA karyAmAM AvI hatI ke, tyAM khADA khAMcA chatAM sapATa dIThAmAM AvyAthI nirbhaya gamana karatAM eka ThekANe duryodhana paDI gayo, te joIne arjuna nane paNa bhImanI paDe atizaya hasavuM AvyuM te valI adhurAmAM puruM thayuM. eTalethI na aTapAtAM AgaLa cAlatAM eka ThekANe evuM cAturya kazyAmAM AvyuM hatuM ke sarakhI bhIta chatAM daravAjuM dIThAmAM AvyuM temAMthI nIkaLavA jatAM duryodhananuM mAthuM athaDAyuM ane eka ThekANe evI banAvaTa karI hatI ke bahAra nIkaLavAnuM bAraNuM chatAM sapATa bhIta dIThAmAM Ave ema jANIne duryodhana pAcho ha ne muMjhAI gayuM ke, have te huM kema karuM te joIne nakuLa tathA sahadeve adhika cho upahAsa kare tethI tene keTalo krodha caDa haze vArU? A AvakAne uttara vAMcakoe poteja E samajhI le. evI rIte duryodhana ati krodhAyamAna thaI gaye ema jANIne tenuM mana zAMta 7 karavAne sArU yudhiSThira rAjAe ati Adara satkAra karyo. ema keTalAka divaso vItyA pachI ) haLI maLIne tene iMdaprastha tarapha vidAya karo. tyAre hastinApurane mUkIne mahA abhimAnI chatAM hAsyAspada thaele duryodhana potAnA I zakunI mAmA sahita pAcho iMdraprasthanI pAse AvyuM. jenuM mana zUnya thaI gayuM che, moTA nizvAzA lIdhA kare che, evA duryodhanane Avyo jANI koI khabara aMtara pUchavA Ave tene pAcho bAbata 5 die nahI; koInI sAthe kAMI barAbara bole nahI. evAM miSTanAM jevAM cinho joIne teno ta mA sabaLa tene kahevA lAgyo. A sabaLa-he vatsa, prAta:kALamAM jema caMda nisteja dekhAya che, tema tAruM mukha te jarahita | kama dIThamAM Ave che! | duryodhana-he mAtula, have mAruM jIvavuM kaThina che kemake, jenA zatruonI caDatI hoya tene haLa) jIvavuM te maravA jevuM che. pAMDavo mArA baMdhuo chatAM daivayoge mArA manamAM teoneviSe zatra che cha9 urikSa980 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 ja bhAva thaI javAthI te mArA mRtyunuM mULa kAraNa che. teonI riddhi siddhinI eTalI to vRddhi kare thaI che ke, tene jotAM ja manuSya cakita banI jAya. jeonA graheviSe dIpakonI pade maNio prakAza karI rahI che, jenI rAjasabhAnI racanA ane zobhAnI AgaLa iMdanI sabhA paNa lajAne pAmI jaya. dazekarI jenA bhaMDAra paripUrNa thaelA che; eka prakAranI saMpatti AvI maLI to 7) bIjI IcchA ja karatI rahe che ke, huM kyAre pAMDuputrone maLuM. ane trIjI maLavAne Atura thaI che rahelI hoya che ema aneka tarehanI saMpatinI prAptine lIdhe jemanA punyanI kAMI zImAja dIThamAM che. AvatI nathI. jema sarva rasAyaNane AkarSaNa karIne sarve tenI jALavRSTithI AkhA jAtane ) prasanna kare che, tema pRthvI paranI sarva saMpattine ekaThI karIne yudhiSThira potAnI sarva prajAne prasanna vaE karI rahyo che. kubera bhaMDArInA dravyanI te kadAcita saMkhyA thaI zake, paNa pAMDa putrone prApta kare thaelA divyanI saMkhyA kare evo koI dIdhyamAM Avato nathI. adhika zuM kaha, kubera bhaMDArInI lakSmI temaja IdanI lakSmI vagerano garva bhaMjana karavAne artheja pAMDavonA manane raMjana karanArI, mArA manane bhaMjana karanArI jANe aditIya lakSmI utpanna thaI hoyanI! jeonA mastakanI upara suvarNanA mukuTa zobhI rahyA che jeoe kadanaviSe ratnonI mALAo paherelI che ane je je bIjAM paNa uttama mANika tathA mukatAphaLa vagerenA banAvelA AbhUSaNo dhAraNa karelAM che; pRthvI ) uparanA sarva rAjAo jenA svAdhInamAM che, jemanI AjJAne koI lopI zake nahI; e viSe huM che zuM kaha! tame badhuM joyaluM ja che. ke, je samaye dhvajane Aropa thayo te samaye AvelA rAjAo kiMkaranI paDe jenI AjJAmAM vatA hatA. ItyAdika kAraNone lIdhe vartamAna samayane viSe yudhiSThirane cakravartinI upamA dIdhAmAM kAMI doSa nathI, kemake, enA jevo hAla koI bIjo rAja AkhI pRthvIpara nathI. jema sUryanA kiraNarUpa sAmAnya prakAza sarva sthaLane viSe paDe che tethI te tApane pAme che paNa tenI sUryane khabara paNa hotI nathI. evo prakAzano svabhAva hoya che ke, tethI lokone tApa thAya; tema yudhiSThiranI sarvanI Upara sAmAnya daSTi chatAM te loko para paDatAMja tenA pratAparUpa tApane te vaza thaI jAya che. ItyAdika badho vaibhava joIne agninI pade mAruM ja aMtaHkaraNa tapta thaI raheluM che. huM pAMDavone mAravAne aneka yukitao karUMchuM to paNa teonI 5 raMcamAtra hANa thatI nathI, mATe purUSArtha baLavAna nathI kiMtu punya baLavAna che evuM spaSTa dIThamAM GY Ave che. mArA manamAM emane kyAre mAruM athavA kyAre kAryuM evuM hamezA thayAM kare che paNa che kAI IlAja cAlatuM nathI. have eonI lakSmInI vRddhi mArAthI jevAI zakAtI nathI. tethI 6 prANatyAga vinA bIjo koI upAya sUkto nathI. e sarva vRttAMta mArA pitAne tame kahI do zaMbhaLAvaze ema kahI duryodhana chAne rahyo. Ce Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 zakanI-he duryodhana, e vAta tane yegya nathI. kemake, potAnA saMbaMdhIone adhika che udaya thayo joIne ApaNe prasanna thavuM joye che, paNa teonI IjI karavI joItI nathI. jema ? pAMDavo potAnA pitAnA rAjyano hisso khAya che, tema tane paNa tArA bApano hisso maLelo ja che. che. emAM kAMI adhika nyUnatA cheja nahI, tema chatAM emanI lakSmInI vRddhi thaI te pUrva janmanA no 8) punyanuM phaLa che, tene deva tAre zA sArU karavo paDe che. emanA jeTaluM te pUrva janmamAM punya vika karyuM nathI tethI eTalI lakSmI kyAMthI maLe? ane tene maLavAthI je ciMtA karavI te paNa mUrkhatA che >> kahevAya. ane tenI upara krodha karavo paNa ucita nathI kemake, eoe tAre kAMI aparAdha che. kara nathI. sAmuM pAMDavoe digvijya karaze tene tane harSa karavo joIe che. te kahe che ke je mane koI sahAya nathI mATe huM ekalo zuM kapha e tAruM bolavuM aghaTita che. kema ke, jo vicAra che? kare te tArA jevo sabaLa Aje koI paNa nathI, jenA baMdhuonI kIrti AkhA jagatamAM prasarI gaI rahI che; jema samudakopa kare te AkhI pRthvI DUbADI die tema pAMDa putra kopAyamAna thayA ko chatAM AkhA jagatane vaza karI lie evA tArA baMdhuo chatAM tuM AvuM bole che te tene yogya che (9 nathI. vaLI tAra zaka bhAIo ane hitakArI svajane paNa mahA baLavAna chatAM manamAM AvuM che ANavuM te sAruM nathI. jo ke tAre bhAI duzAsana, je raNamAM ajikya ane pAkazAsanamAM ) che paNa dusaha che; valI tArA upakAra taLe rahenAra, sarva subhaTo ne niyame karI jItavA samartha, ane che | tArA mATe potAnA prANa devAne paNa tatpara evo mahA pratApI karNa tAro atyaMta mitra che; sarva K che zUravIrone yuddhamAM kaMpana karAvanAra, badhAnA agra bhAgane viSe rahenAra, ane niraMtara tArI sahA thatA karanAra huM tAro mAmo chuM; vagere bIjA paNa ghaNA hitakArI chatAM Avo zoka zA sArU kare che. (evAM zanInAM vacana sAMbhaLIne duryodhana bolavA lAgyo.) dhana-DIka tyAre prathama te pAMDavone jItavuM joye che. kema ke, ee chatAyA eTale AkhI pRthvI chatAyA jevuM thaze. e vinA mane bIjuM kAMI sUjhatuM nathI. f, zakanI-he duryodhana AvI durmati tane kema thaI che. kema ke, pADavo te iMdathI paNa jItI che zakAya nahI; evA mahA baLavAna che; jeone pratApa sarvatra prasarI rahyo che; jeonA krodhanI ) ke AgaLa samuda paNa kaMpAyamAna thAya; jema siMhane nAda zAMbhaLIne hAthIo ToLe ToLA nAzI ke SB jAya, tema yuddhane viSe emanI garjanA zAMbhaLatAM ja mahA yoddhAonA samUha vIkharAI jAya; ) jema kheDuto pRthvIne khodI nAkhe che tema ananAM bANa zatruonAM vakSasthaLa chedana karI nAkhe prada che; kAliMdInA bhAI yamanA jevI kAMti vALI taLavArane dhAraNa karanArA nakuLane sahadevae banne hA AkhA mtane duya che ane jenAM tIvra bANo zatruonAM rUdhira pAna karavAne tatpara thaI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra 7 rahelA hoya che evA kRSNAdi jeonA saMbaMdhIo che; evA ajaya dudaMDa tAMDava je pAMDavo tene che zastrAzatra yuddhathI to kadAkAle jItAya ja nahI; paraMtu eka bIjo upAya che. (evA prakullita ? mukhakamaLa yukata zanInAM vacana sAMbhaLIne duryodhana tene pUchavA lAgyo.) A duryodhana-evo kio upAya che te mane jaladI kaho. . zakanI--he zrImana, mArI pAse javA ramavAnA devatAI pAzA che tenAthI je huM dhAruM che che teja thaI zake che; mATe yudhiSThirane pAzA ramavA bolAvazuM to te tarataja Avaze. vUta ramavAnI che A vAta sAMbhaLIne kSaNavAra paNa DhIla karaze nahI; vaLI eTaluM sAruM che ke jugAra ramavAnI kaLA ene ) AvaDatI nathI; to paNa ramavAmAM ghaNo Atura che, e yuktithI ApaNe tene phasAvazuM. have tuM ja S: koI prakAre kheda karIza nahI. mAtra ene koI yuktithI ahI bolAve che. te ahIM Avyo ? eTale enI sarva riddhi siddhi ApaNe sahaja mAtramAM paDAvI lezuM. paraMtu e ApaNe rAva thayA pramANe sarva vRttAMta tArA pitA dhatarASTrane kahI rAMbhaLAvavuM joye che. | duryodhana-mArA pitAne e vAta kahevAne huM asamartha chuM mATe tame temane kahI saMbhaLAvo. 9) che . e pramANe zakunI ane duryodhana banne paraspara salAha karI eka bIjAne vacana ApIne ( iMdaprasthamAM AvyA. tyAM dhUtarASTrane praNAma karIne beha. te samaye jema pUrathI AvelI nadI S) kinArAone choDIne vahevA mAMDe che tema duryodhananA mukhathI zvAsocchAsa nIkaLavA lAgyo. te 1) che. joIne tene dhatarASTra belyo - ke dhUtarASTa-he putra, tArI mukhamudA kema pharI gaI che. zuM hastinApuramAM koIe tAruM apa mAna kare che. e jANI joIne agnimAM praveza karanAraNe purUSa koNa che! maNidhara sarSanI phaNa kApIne tenI maNi kahADavAnI IcchA karanAra e koNa che! zakanI-he dhrutarANa, caMdramAmAM evI zakita nathI ke, potAnA prakAza vaDe divasano parAbhava kare. tema tArA putrone parAbhava karI zake evo koI bAhArathI to dIdhamAM Avato nathI. paraMtu jema vRkSanI mAhelI kere agni dahana kare tema enA hRdayamAM koI duHkha haze jethI enuM mukha plAna thaI gayeluM che. dhUtarASTa-he putra, tane thaelA duHkha viSe meM ghaNe vicAra karo paNa tenuM kAraNa kAMI ja SE mArA dImAM AvyuM nahIM. tArA badhA bAMdhavo tArI AjJAmAM tatpara rahe che. kadI bhUle cUke kAra paNu vacananuM ullaMghana karatA nathI. temaja sarva rAjAo paNa tArI AjJAnuM ullaMdhana karatA nathI. alakApurI samAna tAre iMdaprastha nagara che. nagaranI strIo apsarAone paNa tiraskAra kare to evA adbhuta rUpa vALI che. diggajone paNa parAbhava kare evA tArA hAthIo che, devonA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 che aonA jevA tAra ghoDAo che; lakSmI te sAkSAtaSa dhAraNa karIne jaNa tArA ghara mAMja rahI vecatI! ratnonA parvato paNa tArA gharamAM che; tArA mahela upara caDI gaIe to jANe vaimAnapara caDyA hoIe nIDa ezivAe tAre khAvA pIvA oDhavA, paheravAnI vastuono koIpaNa khAmI nathI. bIjA paNa badhA vaibhavaviSe vicAra karatAM tArA duHkhanuM kAraNa mane kAMI mAlama pa) tuM nathI. mATe tArI vyathAnI hakIkata mane kahe. (evuM potAnA pitAnuM bolavuM sAMbhaLIne dhurasa paDelA kamaLanI peThe jenuM mukha thaI gayuM che, ane jenuM zarIra kApe che evo duryodhana belavA lAgyo dUdhana- tAta, je sAcI vAta che te huM Apane kahuM chuM sAMbhaLe. tame kahI te badhI ) ( ApanA caraNanA rajanI zrI che. te koI prakAre nyUne kahevAya nahIM, paNa meM jyArathI ja pAMDavonI lakSmI joI tyArathI mane e tRtulya bhAsI che. jemake, jyAM sudhI samuda dIThe nathI sudhI nadI moTI dIkamAM Ave che, jyAMsudhI sUryodaya thayo nathI tyAMsudhI dIpaka moTo dekhAya che che; tema jyAM sudhI pAMDavonI saMpatti meM joI nahotI tyAM sudhI ApaNI lakSmI adhika lAgatI ) hatI paNa jyArathI te joI che tyArathI e kAMI gaNatImAM lAgatI nathI. tethI mane ghaNo saMtApa ) na thAya che. kemake, je zUravIra pitAnI bhujAonA baLanI upara AdhAra rAkhe che tenAthI bIjAnuM che. baLa sahana thatuM nathI mATe je paNa ApaNI lakSmI bIja sarva varNanA karatAM adhika che emAM che ne saMzaya nathI to paNa pAMDuputronI zrInI AgaLa dhumADAthI malIna thaelA vastranI peDa te bhalIna che. A to te joIne dina dina pratye jema kRSNapakSamAM caMdanI kaLA kSaya thaI jAya che tema huM paNu kSINa che. thata jAUM chuM. ane jema ja pakSamAM divasodivasa aMdhakAranI vRddhi thatI jAya che tema mAra pratipakSio purNa thatA jAya che. vaLI jema hemaMtakhta pragaTa thavAthI sUrya malina thaI jAya che, tema mAre sarva pratApa pAMDavo ane pAMDavonA mahimA AgaLa malina thato jAya che. jema uSNakALamAM sarva jaLAzaya nIra rahita dekhAya che tema A samayamAM pAMDavonA rAjya zivAya ApaNA rAjyasahita badhA rAje tejarahita dekhAvAmAM Ave che. saMdhyAkALane viSe jema gAMdharva nagara ( vicitra raMgaracita dekhAya che, tema enA bhuvane aneka prakAranA ratnonI prabhAthI prakAzamAna che thaI rahyAM che. te joIne IMdanuM paNa evuM mana thaI jAya ke, AvA mahelanI mane prApti thAya to che. sArUM evA pAMDavonA aizvarya sarva devatAonA pratApane paNa eka kore besADI mUkayuM che; te te bIjA mANasonI te zuM kathA che? bIjA rAjAo devatAothI bahAtA nathI, paNa yudhiSTiranI e AjJAthI bIhe che. sarva ene ja parabrahmarUpa karI mAne che. pAMDavoneviSe lokonA manamAM evuM te ja pAka-sAI gayuM che ke, temane emanAthI uttama bIjo koIpaNa dIThamAM AvatuM nathI. e hetuthI ta: e sarva rAjao maNijaDita mugaTa sahita mastakavaDe yudhiSThira rAjAnA caraNomAM namaskAra karIne he Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 tenI rajasaparza kare che. hastinApuranA rAja darabArI cokamAM ubhA rahI sarva loka evI utkaMdha S: karaDyA kare che ke, yudhiSThira rAja ApaNI tarapha kyAre kaTAkSa karI jeze. vaLI sarva sajAe hAthIche. onI bheTa laI AvyA hatA te samaye teono dekhAva jANe AkAzamAM pana ghaTAghara thaI te rahyo hoyanI e jaNAto hato. aonA khuNethI raja eTalI badhI UDI rahI hatI ke, tene 7) ge jANe AkAza AkhuM chavAI rahyuM hoyanI! rAjayagahanaviSe agaNita maNione pra- che kAza e thaI rahyo hato ke te jANe sUryanA prakAzane tiraskAra karato hoyanI! e pramANe cheche mane vaibhava joIne mArA hadayanA be kaTakA thaI gayA, tethI gharthanI gAMTha tuTI gaI che. duryodhanane e IrSAvALo svabhAva joIne dhRtarASTra krodhayukta thayo thako bolavA lAgyuM. dhUtarASTa-he duSTa vatsa, tane dhikkAra che. potAnA baMdhuonI saMpatti joIne AnaMdita ja thavuM to eka re rahyuM, paNa ulaTuM baLI maravuM, e moTI zaramanI vAta che. he dujane, pAMDavo viSe tane evI ISa karavI ghaTe che? vicAra karI to jo, e kAMI ApaNAthI bhinna che? sAmAnya 41) >> prItivALAne davyavAna thaelo joIne paNa rAjI thavuM joIe che, tyAre ApaNA atyaMta - senA saMbaMdhI pAMDavonI rAjyazrI nirakhIne zuM hepa karavo joIche! kiMtu mahA harSita thavuM joIe che. evI buddhi tane kema utpanna thaI che ke, pAMDavonI sAthe IrSA kare che? jyAre sUryodaya >> thAya che tyAre te kamaLane praphullita thavuM joiye che, tema na thatAM ulaTAM karamAI jAya to moTI Ache, aryanI vAta kahevAya! tema pAMDavonI saMpatti joIne ApaNuM mana vikAzane pAmavuM joIe che, tema che te na thatAM ulaTuM Sayukta thAya enA karatAM viparyaya te bIjuM zuM che. tAre ema mAnavuM joIe che ke, te SB yudhiSThiranI saMpatti che te mArI ja che. deSa kAthI teonI te kAMI hANI thavAnI nathI, paNa tuMja hAdukha dAvAnaLamAM baLyA karaze. vasaMtaRtunI saMpadA joIne jema kAmadeva prasanna ja thAya che, tema pAMDavonI saMpatti joIne tane AnaMda kema thato nathI. kemake, svakIya janane sukhanI SLI prApti thavAthI te potAne ja prApta thayuM che ema jANavuM. jema caMdanA udayathI samudanI vRddhi (N thatI jAya che, tema svasaMbaMdhIone udaya thatAM ApaNA manane ullAsa thavo joIe che. jene # chevaibhava joine tane AnaMda thaze joIe temanahIM thatAM ulaTu duHkha thAo che te mane sArUM cinha bhA- 6 satuM nathI. caMdramAnI cAMdanI khIlI rahI che te samaye koI purUSa kahe ke, mane to aMdhakAra ja joIe, tenA jevo bIjo mUDha koNa kahevAya! evAM dhUtarASTranAM tiraskArayukta vacano sAMbhaLIne duryodhana bolavA lAgyo. yodhana-he tAta, mane temanI rAjyazrI joIne deSa thatuM nathI; paNa emaNe je mArI 9) upara sabhAmAM hAsya karyuM che te mArA aMtaramAM sAle che. te mArAthI kahevAze nahI paNa mAro 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 che mA zakunI sAthe tamane kahe chete samaye zakunIo, hastinApuramAM duryodhananI upara thaelA le hAsya viSe sarva kahI saMbhaLAvyuM.) he tIrthaphUpa, e mArI upara upahAsa thayA che meM evo nizcaya para karyo che ke, pAMDavonI saMpatti tathA daupadIne huM haraNa karI laUM toja jIvuM nahI te maravuMja te sAruM che. kemake, je satata dukhamAM rahI che tenuM zuM te jIvavuM che! kiMtu mRtaka tulya che. kSaNa borDa 7) mAtra paNa sukhamAM na jIvavuM te zuM jIvavuM kahevAya ke, caMdamA udaya thayo ne vAdaLae tene baMdhI che dIdho te caMdodaya thavAmAM phaLa zuM patane toDI nAkhe, vanane viccheda karI nAkhe evA karI siMhanI gati bhaMga thaIne UlaTo te hAthIothI tiraskAra pAme tyAre tenuM jIvavuM te zA kAmanuM. ) e pramANe duryodhana atyaMta Iyukata thayo thako krodhanA Aveze bolyo te joIne tene pharI dhRtarASTra kahevA lAgyo. ' dhrutarASTra-he duryodhana, pAMDavonI sAthe je huM vaira karuM to mArI sarva lAja jatI rahe ane yazane nAza thAya. kAraNa ke, svasaMbaMdhIonI sAthe kaleza karavo e anucita che. ItyAdika vicAra na karatAM tane je AvI buddhi utpanna thaI che, te kakaLane kalaMkane aMkura thayo che. mATe he putra, e tuM sArI vAta karatuM nathI. koI prakAre pAMDavonI sAthe kalaha thayAthI sarva loka mane >> dhikkAraze. mATe e haTha tuM mUkI de. tuM tArA potAnA devanI upara bhase rAkha; ahaMkArane 9 " choDI de. kAraNa ke, pAMDavo sarvanA madane toDanAra che. moTA moTA vIra puruSonuM paNa emanI che pAse kAMI cAle nahI. tema chatAM koI yuddha kare to te yamapurImAM vAsa kare. e pramANe dhutarASTra bole che eTalAmAM dhIme sAde vacamAMja zakunI bolavA lAgyo. zakanI-he mahArAja, pAMDavonI lakSmInuM haraNa karavAno eka huM upAya jANuM chuM; jethI koIne bANa lAge nahI; yuddha karavuM paDe nahI; lokamAM apakIrti thAya nahIM; te upAya e che ke, dhUta ramaNa karavuM; ne tethI pAMDavono sarva saMpatti haraNa karI levI. mArI pAse pAza nAkhavAnI evI kaLA che ke, mana Icchita dAva pADI zakuM. ane yudhiSThira to kAMI paNa ramI jANato nathI. che mATe cUta ramIne tenuM sarvasva haraNa karI levAmAM kAMi paNa harakata nathI. e kAma sArI rIte pAra paDaze. jo - evuM zakunInuM belavuM thayA keDe duryodhana kahevA lAgyo. dUdhana-he tAta, mAro mA kahe che te dhaka vAta che. ema karavAnI jo tame AjJA Apo to kahyA pramANe sarva thaI zake. evAM duryodhananAM vacano sAMbhaLIne dhRtarASTra belavA lAgyuM ke, huM viduranI AjJAmAM varte che, te hastinApurathI AvyA pachI tene sarva vRttAMta pUchIne ha ane uttara daIza. te sAMbhaLI mana khinna karIne duryodhana bolavA lAgyo. | duryodhana-pitA tamane to hajI vicAra kare che tene pariNAma koNa jANe ko Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 -- che thAya. paraMtu huM nizcaya karI kahuM chuM ke, je mArA matane anudana deze nahI te huM avazya mArA SS prANa tyAga karIza. mArA maraNa thayA pachI tamane jema sAruM lAge tema karaze ane viduranI re AjJAmAM sArI rIte rahejo. A AkhuM rAjya tamArUMja che. - evAM duryodhananAM krodhayukta vacano sAMbhaLI tathA mahA krodhanA AvezamAM joIne tenI koI upara dayA ANuM vRtarASTra ati snehathI tenA mastaka upara hAtha pheravavA lAgyo ne bolyo. ' dhRtarASTa-he putra, tane to mAtra lakSmIno sneha che, paNa yudhiSThirane janmathI ja lakSmI jha paripUrNa che tene tane kaleza thayo che te yogya nathI. paNa gherAkha. dhIre dhIre huM ene upAya che ) karIza. jethI tAro manoratha pUrNa thaze. evI rIte putranuM mana zAMta karIne dhUtarANe eka dharma rAjAnI sabhAthI paNa ati uttama. 8 sabhA banAvavAne mahA pravINa kArIgarone bolAvIne tene AraMbha kara. te sabhA, ekazo dara- ra vAja, hajAra meTAmeTA staMbha ane bIjI vicitra prakAranI racanA karI yukta thoDA divasamAM taiyAra thaI tyAra pachI hastinApurathI vidurane belAvyo. tethI te tarataja tyAMthI nIkaLIne iMdaprasthamAM Avyo. ane dhRtarASTrane AvIne praNAma karo. tyAre dhRtarASTra teno sArI rIte Adara satkAra karIne saMtokhyo. pachI prasaMzAnusAre teNe sarva duryodhananuM vattAMta sAMbhaLyuM. che tyAre dhRtarASTrane kahevA lAgyo. vidara-vAha tamArA maMtrIo, ke jeo AvI salAha diye che! A duryodhana mahA anartha karanAre che ane kuLarUpa vanane viSe A duryodhana davarUpa utpanna thayo che. AvA durAcaraNathI AgaLa ghaNA mahA vipatti pAmyA che. zuM tame naLa kUvaranI vAta sAMbhaLI nathI! ke jeNe ghata ramaNathI atyaMta ApadAo bhegavI che. juvAM rUpa viSanuM vRkSa te anartha thavA sAruM utpanna thAya che. e viSe tenuM AkhyAna kahuM te sAMbhaLo. kosala nAmanA dezamadhe alakApurIthI paNa adhika eka kosalA nAmanI nagarI hatI. temAM saMpUrNa vairIvRMdane jItanAra niSadha nAme rAja ( rAjya karato hato. tene be putro thayA. temAMnA ekanuM nAma naLa ne bIjAnuM nAma kUvara hatuM. e banne putra mahA catura nivaDyA. ane prati divase vRddhine pAmavA lAgyA. koIeka samaye bhImarAjAe mokalelo eka dUta niSadha rAjAne pAse AvI daMDavata praNAma karI hAtha joDIne bolyo. - dUta -he mahArAja, vidarbha nAmanA dezamaye eka kaMDinapura nAmanuM nagara che. temAM bhImaratha nAme rAjA che. tenI eka ati manohara kanyA che. te evI te rUpavatI che ke, tenI ka sImA thaI zake nahI. lokonI dRSTine tRpta karavAne mATe ja amRtanI vAvyA hoyanI! che) vidhAtAe enI racanA karIne suMdaratA joI mahA vismayane pAmyo, tyAre pharI enI barAbara che - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( che. bIjInI racanA karavA lAgyo, paraMtu evarInI samatA kare evI bIjI eka banI nahI tethI S: lajita thayo. adhika zuM kahevuM! enA jevI surUpA bIjI koI nahIM ja hovAthI kAMIupamA ja devAya ? nahI. te kanyAnuM damayaMtI evuM nAma che. jema bIjA sarva jalAzone tyAga karIne haMsa A pakSIo mAnasarovarano Azraya lie che, tema samagra zreTa guNe, vagara bolAvyA AvIne dama- 5 yaMtIne avalaMbana karI rahe che. te rAjakumArikA upavara thayAthI teno vivAha karavA sArU enA yogya vara ghaNe ThekANe khaLyo paNa enA jevo sarvaguNasaMpanna koI paNa maLI Avyo nahI. che te mATe rAjae svayaMvara racyo chetemAM birAjavAne mATe AmaMtraNa devAsArU sarva dezomAM 5 che. to mokalavAmAM AvyA che. temAM huM Apane AmaMtraNa devA Avyo chuM. mATe Apa banne putra sahita te svayaMvaramAM AvIne rAjAne prasanna karo. evAM dUtanAM vacano sAMbhaLI te AmaMtraNa aMgikAra karIne potAnuM sainya taiyAra karAvyuM. tene sAthe laIne jaladI ja vidarbha dezatarapha javAne mATe dakSiNa dizAne rasto che. ane kacapara che. kuca tathA mukAmapara mukAma karatAM kaMDinapuramAM rAjA AvI pahoMcyo. tene yathAyogya Adara satkAra karIne vidarbha dezanA rajae kelIbAgamAM utAro Apyo. tema bIjA AvelA sarva jI rAjAone yogya Adara sanamAna karIne jude jude ThekANe utAra ApyA. nagarImAM jyAM ( tyAM kautuka thaI rahyuM. sarva rAjAonA utArAmAM loko jaI jaIne jovA lAgyA. temAM niSada ja je dezanA rAjAnA utArA AgaLa loko vadhAre eka thaI jenA phUpanuM upamAna kAmadeva paNa thAya che nahI evuM ramaNIya naLanuM surUpa joIne badhA loko bolavA lAgyA ke, A vara damayaMtIne yogya che. pachI niyamita divase sarva rAjAone svayaMvaramaMDapamAM bolAvyA. tyAre teo potapotAnA ezvarya sahita svasva sthAnakone viSe che. temAM kozaLadeza rAjA paNa mANimaya maMcaka upara potAnA banne putrI sahita AvI virAjamAna thayo. jema nakSatranI sarva kAMti caMdramAne 7) prApta thAya che, tema sarva rAjAonI zebhA maMcaka upara acala belA naLane prApta thaI. eTale (DsarvanA karatAM enuM adhika teja dIsavA lAgyuM. evA samayamAM jema vasaMtanI strI mAdhavI che che ane sAkSAta lakSmI uttama muktAphalAdikanA AbhUSaNo paherIne zobhAne pAme tenI peThe ati ) ramaNIya damayaMtI sabhAmAM praveza karIne zobhAne pAmavA lAgI. te zacI, lakSmI, tathA pArvatI, e ekathI eka adhika rUpavALI hovAthI pratyekane ati garva thaze. tene khaMDana karavA sArUja che jANe damayaMtI AvI hoyanI arthAta enA rUpanI AgaLa teoe potapotAno garva mukI dIdho 6 , tethI brahmA paNa nirvAdapadane pAmyo. eTale koInA rUpa viSe damayaMtInA rUpanI sAme brahmAne Do 5) vAda karavo rahyo nahI. damayaMtI sabhAmAM AvI tene joIne, jema navA zALinuM dhAnya Ima () Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 ityAM hAthInuM mana doDI jAya che tema sarva rAjAonuM aMtaHkaraNa temAM lAgI rahyuM che paNa tene A ke joine manamAM kAtyAyanInA tapanuM ciMtavana karavA mAMDacaM; ane kAmadevane dhikkAravA lAgyuM. e tema bIja sarvarAo damayaMtIne IcitranI peThe stabdha banI gayA. pachI saMpUrNa gaNe karI agAdha madha dezano rAja; saMpUrNa aMgethI lAvaNyayukta aMga dezane rAjA; samagra zatru onI IrSAno lopa karanAra, saptAMga je baMga dezano rAjA; kuraMgAkSIone zRMgArathI mohita karAra kaliMga dezane rAjA, zagunA sainyane bhaMga karanAra kaMkaNa dezane rAjA; zatruone citravata zuM karanAra loTa dezano naTa nAmano rAjA; pratyArthI prArthata prANa trANa hUNa dezane rAja; zatruono che vidhvaMza karanAra kAMboja dezano rAjA; evA bIjA paNa siMdha tathA sauvIrAdika dezanA rAjAonAM SS nAma letI letI sahacarI damayaMtI pratye bolI: - sahacarI-he devI, A je naiSadhadezano rAjA beTho che; tenI sAthe viveka, vikrama tathA nyAyanA nidhi evA tenA be putra paNa belA che. eonI suMdaratA te nirakhI ke jANe mahAdevanI IpI karI e banne bhAIo kAmadeva rUpe avataracA hoyanI! - evAM sahacarInAM vAkya sAMbhaLatAM ja jema jaLano pravAha vRkSonA kyArAne siMcana karate karate cAlyo jAya che, tema damayaMtInI dRSTi rAjAone nirakhatI nirakhatI naLanI upara jaI paDI. ' tevIja damayaMtI manamAM ciMtavana karavA lAgI ke, che . : damayaMtI-zuM A te madana sAkSAta mUrtimAna thaI Avyo che. paNa pote te kAmadeva , te nathI. kema ke, kAmadeve to hajAro virahI daMpatIonA prANanI vAta karelI che. tethI te hatyA ke Gra che, tenI kAMI AvI manohara mUrti na hoya. vaLI A mUrti mAlatInA patranI peThe sukumAra hovAthI kAmadeva te hoyaja nahI. e rAjakumAra sarva prakAre kAmadevathI adhika upamA devA 1 lAyaka che. e marninI racanA karatAM vidhAtAe mArI upara meTo upakAra kare che. kema ke, SchI enA jevI bIjI anupama guNagrAma mUrti Aja divasa sudhI koI paNa banAvI nahI hoya che che tevI A chabinI racanA karIne tene daivayoge A sabhAmaMDapamAM A samaye saMyoga thayo che ke I enA karatAM bIjo vadhAre upakAra te kyi kahevAya. have huM mArA pitAnA manorathekarI kRtArtha 5 na thaI chuM. eTalAmAM naLanI dRSTi patAnI upara paDatI joIne) huM dhanya chuM ke, A saMdaryodaya sa napati kumAra amRtanI vRSTinI peThe mArI upara netra kaTAkSanuM siMcana kare che. paNa huM vidhAtAne che lIdhe kRtArtha thaichuM. tethI tene ja dhanya kahevo joIye che ke, yathArtha yogyatAne anusarIne cAle che. che mATe A prasaMge pharI pharI vidhAtAne vAhavA devI joIe che. che . ItyAdika rIte potAnA manamAM ciMtavana karatAM mahA harSane lIdhe damayaMtInuM zarIra kaMpavA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgyuM. ane haMsanI pa4 gamana karIne varamALA naLanA gaLAmAM AropaNa karI, te samaye prANikacanA jevAM damayaMtInA hAthanI AMgaLIonAM nakhonI dyutithI te varamALA evI to DhIpavA lAgI ke, jenuM varNana karI rAkAya nahI. evI rIte jema mahA nadI sarvane ullaMdhana karatI karatI maGAsAgaramAM jaI maLeche, tema sarva rAjAone mUkatI mUkatI damayaMtI naLane AvIne prAsa thaI. te prasaMge bhImaratha, niSadha ane bIjA svajanonI prItirUpI gaMgA ane zatruonI aprIti rUpI yamunA e bannenA saMgamane lIdhe svayaMvara evo dekhAvA lAgyo ke, jANe prayAgaja hoyanI! pachI kauzaleza ane bhImaraye damayaMtI tathA naLanA vivAha sArU eka uttama maMDapanI racanA karavI. ane zubha muhartta lagnano AraMbha thayo. anukrame janmathI mAMDIne sarve saMskAro paripUrNa karacA. tyAre pANIthI pasalI bharI temAM akSata nAkhIne paraspara vara vadhu ema kahevA lAgyAM ke, AjathI A prANa maraNuparyaMta tamAre AdhIna che. pANIgRhaNa samaye vaizAkha mahInAnI uSNatAne lIdhe vara kanyA bannenAM zarIronI upara pratyeda nIkaLI Avyo te jANe aMtara mana ekaThAM thaelAM chatAM te bAhAra AvI potAnI ekayatAnI lokone sUcanA karato hoyanI! tadanaMtara agnine pradakSiNA karIne hastamocanaparvamAM bhImarathe aneka prakAranAM dAna dIdhAM, temAM naLane uttama prakAranA hAthI, ghoDA, ratha tathA aneka jAtionAM amUlya ratno ApyAM. tema bIjAone paNa yathAyogya peherAmaNI vagere ApIne saMtuSTa kahyA. pachI zubha dvivase niSadha rAjA putra sahita vadhune laIne vevAInA anumate krorAlAnagarI bhaNI jatrA nikaLyo. tene vaLAvavA sArU kaiTale eka dUra sudhI bhImaratha Avyo. pachI putrI, jamAi tathA vevAI vagerenI AjJA thayAthI bhImaratha pAcho kuMDinapura tarapha vaLyo. te samaye potAnI putrI damayaMtIne zikhAmaNa devA lAgyo. -niSadha--huM mArI prANapriya putrI, strIne sarvottama zikhAmaNa e che ke, mahA vipattinA samayamAM paNa potAnA patinI upara camAtra prIti ochI karavI nahI. strIone mATe to pati eja teno paramezvara che. te pramANe tAre avazya vartevuM; ane sArI rIte pAtivratya pALavuM. e thoDI zikhAmaNanuM niraMtara smaraNa karIne pravarttana karacAthI mAro manoratha pUrNa thaze. evAM pitAnAM zikhAmANunAM vacano sAMbhaLI tathA tene mAnya karIne sArI rIte pitAno vinaya karacA pachI naLanA rathanI upara caDhI beThI, tyAre sarva potapotAnA mArge cAlatA thayA. ahIM naLa ne damayaMtI eka thamAM kheAM chatAM ratha cAlatAM naLane viSaya bhoganI icchA thaI. tethI damayaMtI pratye kholavA lAgyo. lIdhe vANIdvArAe kholAI zakAtuM nathI, naLa he pyArI huM je kahevAnI IcchA karUMchuM, te harSane lIdhe gada gada kaMTha thaI javAne mATe huM tane zuM kahuM! kAMI kahevAI zakAtuM nathI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 159 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 evI rIte banne vara tathA vadhu AnaMdabharita vArtAlApa kare che eTalAmAM kAlava saMdhyA na AvI te naLane viSe damayaMtInI prIti adhika che ke mArI prIti adhika che. ene nirNaya che karavA sArU jANe sakhI AvI pahoMcI hoyanI! eve samaye naLanA prathama navIna hAva bhAvavaDe, ji. - jema caMdanA kiraNothI kumudanI prakRtti thAya che, tema damayaMtInuM mana praphulla thayuM; ane ati Si AnaMdanA AvezamAM AvI gaI. te saMdhyAkALa vyatIta thaIne rAtra paDavA AvI to paNa niSa(dhanA Ize koI sthaLe mukAma kara nahI; eTaluM ja nahI paNa ulaTuM AgaLa cAlavAnI AjJA - karI. te pramANe sainya AgaLa vadhyuM. mArgamAM jatAM kAnane viSe amRtasiMcananI peThe ati madhura madhukano zabda rava naLa damayaMtInA sAMbhaLyAmAM AvyuM. tyAre damayaMtI naLapratye bolavA lAgI. damayaMtI-he svAmI, he nAtha, ahIM vakSonI paMkti athavA kuMja pramukha kAMI jaNAtuM nathI; tema chatAM bhramarAone guMjArava saMbhaLAyA kare che; tenuM kAraNa zuM? naLa-he bharU, aMdhakAra thavAne lIdhe vRkSAdika kAMI dIThamAM AvatuM nathI, paraMtu vanane viSe vanaspati avazya hoyaja che. che. evuM naLanuM bolavuM sAMbhaLIne damayaMtirthe potAnA lalATanuM AkarSaNa karyuM, eTale tenA ja prabhAvathI sUryanA jevo prakAza thayo. evA acAnaka utpanna thaelA tejane joIne sarva sainya trAsane pAmIne bhayabhita thayuM; ane badhA ja paraspara kahevA lAgyA ke, A te zuM tema naLa paNa cakita thayo thako potAnI patnIne pUchavA lAgyo. - naLa-he priyA, A te zuM che! acAnaka A sUryanA tejanA jevuM bhaluM thayAthI A SY manuSyanA jevuM dekhAya che te zuM hovuM joye. - damayaMtI- svAmina, e janmane brahmacArI che. eNe potAnI iMdriya jItIne vaza kIdhI che. (pachI te vanamaNe beThelA muninuM sarva vRttAMta damayaMtI naLapratye kahevA lAgI.) he prANa priya, A vanane viSe vicaranAra hAthIoe A munine parvata jANIne tenA zarIranI sAthe potAnI pITha ghasI; tethI muninA sthAnane bhaMga thayo. eTalAmAM hAthIne gaMDasthaLathI AvatA madanA Azakata bhramarAo paNa munine duHkha devA lAgyA. tethI muni mahA phlezane pAme che. e vAta sAMbhaLI naLe ratha tenI pAse lIdho, ane temAMthI banne strI purUSa nIce utaryo. pachI munine namaskAra karyo. ane bhramarAothI thatI pIDAne lIdhe muninI durvyavasthA joI ra karUNA ANavA lAgyAM. te badhuM te muni sArI rIte jANI gayA. pachI te pratibhAno upasaMhAra che karIne te muni eka muharta mAtra dharmanAM vacano bolavA lAgyA. muni-he daMpati, dharma kAMI na nathI ke jene vizeSe karI upadeza daIe. dharma sarva 9. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( - : () >bharatI jagaprasiddha che ane purAtana che tenuM avazya AcaraNa karavuM joIe che. (naLanI tarapha joI) henaLarAja che A tArI strI damayaMtIe, pUrva bhavane viSe covIze tIrthaMkaronA udeza karI nAnAprakAranAM tapa, annadAna tathA ratnadAna vigere ghaNAM zubha kRtya karyA che, tethI ene A janmane viSe sUryanA che. - tejano paNa tiraskAra kare evuM niraMtara lalATabhUSaNa prApta thayuM che; ane te paNuM pUrva janmamAM koDa 9) uttama prakAranuM tapa tathA ghaNe dharma Adara che, mATe A damayaMtI patnI prApta thaI che. zivAya AgaLa AvanAra bhavane viSe paNa tane sarva sukha saMpatti prApta thaze. A evAM muninAM vacana sAMbhaLI banne vaghu vara prasanna mane rathArUDha thaIne AgaLa cAlyAM. ) che. AgaLa cAlatAM potAnI rAjadhAnI pAse eka suMdara bagIce AvyuM. te upavananI racanA Sii joIne naLane ati AnaMda thaye; ane potAnI pyArI pratye bolavA lAgyo. . naLa-he devI, havethI amArI rAjadhAnInI racanA je kevI che. A upavana ApaNane 9 sUcanA kare che ke, have tamArI rAjadhAnI TukaDI AvI che, tenI bahAranI tathA mahelIkoranI A racanA jevAne tatpara thaI rahe. mATe he prANapriyA, amarapurIne paNa jItI lie evI tArA che. sasarAnI rAjadhAnI je have thoDI vAramAM AvanAra che te sArI rIte nirakhIne jeje. temAM rAja ) vaMzIone ramaNa karavAne nAnA prakAranA sarovaro che; vana che, upavane che, strIone kevI karavAne (1) ' arthe ramaNIya lAgyo che. ema kahI AgaLa cAlatAM jyAM jyAM je je ramaNIya sthaLe AvatAM gayAM te te sArI che. peThe naLa potAnI patni damayaMtIne dekhADavA lAgyo ane damayaMtI paNa te pratyeka sthAnane ja BY nirakhIne jovA lAgI. tethI banne ati harSane pAmyAM. ema karatAM nagarI pAse AvI. bAra temAM zubha samaye niSadha rAjAe praveza ko; te jANe IMda jaya meLavIne potAnI amarapurImAM praveza karate hoyanI! evo zobhavA lAge. potAnA putra ane vahune AgaLa karyA ane pati sarva svajano pramukha sahita pAchaLa cAlavA lAgyo. nagarInA mArgane viSe cAlatAM prajA jananA rahevAnAM maMdiro joIne damayaMtI ati khuzI thaI gaI; ane pachI jayAre rAjamaMdire che ati suzobhita, joyAM tyAre adhika AnaMda thayo ane temAM jyAre praveza karI mahelIkoranI che nAnA prakAranA upabheganA sAdhanayukta racanA joI tyAre to hullAsanI sImA rahI nahI; SNa pachI rAja vigere sarva yathA vyavasthita thayA. nagaramAM jyAM tyAM AnaMda vartI rahyo. rAja paNuM ) che potAnA manamAM ati harSita thayo thako potAnuM rAjya calAvavA lAgyo. maMtrio vigere pota " potAnA kAmamAM tatpara thayA, naLa ane damayaMtI e banne vahu varanuM samAna rUpa joIne svajanone tema nagaranA lokone harSa thayo tenuM varNana eka mukhathI thAya nahIM. tema naLa ane damayaMtI - - ) Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 zaMgArarasamAM laya thaI javAne lIdhe teone divasa ane rAtranI paNa zuddhi rahI nahI. ema che keTalAka divasa sudhI saMsAranA nAnA vidhanA sukhopabhoga bhogavavA lAgyAM. koI samaye ? manohara parvatanI upara krIDane arthe vicaratAM rahe; koI divasa ramaNIya vanane viSe tareha tarehanI A hii kare; koi divase upavanamAM moja kare; koI samaye hIMcoLAkhATa upara berIne banne hAsya ko5. 9) vinoda kare; koI vakhate lAzayamAM ramamANa thAya; kadI bAgamAM jaI puSpakalI kare eTale ke kUlo toDIne eka bIjAnI upara urADe; athavA tenA hAra banAvIne paraspara paherave; vaLI ? che tenA mugaTa banAvIne mastakanI upara dhAraNa kare. ema vicitra sthaLamAM, vicitra prakAra che che. vicitra sukhabhaga bhogavIne, te pavitra daMpati, adbhuta mitratA yukata, madana rati citra Iva, kartA citraka racita, yuga citrakaMTha (kabUtara athavA sArasa pakSI) citra vicitra citragata (bUTIdAra) suvarNa vastra paridhita, citradhA (aneka prakAre) citra padakrama sahita, citravRtti (AzcaryakAra vana thayAM thakA mAtRpitRne ati AnaMdAspada bhAsavA lAgyA. ema karatAM keTalAeka kALa vIti gayo tyAre niSadha rAjAnI vRddhAvasthA thaI. tethI teNe A vicAra karo ke, have A prapaMcamAM rahevuM ThIka nathI. A avasthA rAjaya karavAnI nathI paNa thaI dharmAcaraNa karavAnI che. pachI potAnI dRDha IcchAthI tathA sarva maMgiAdikanA anumodanathI zubha muharta naLane rAjyAbhiSeka karo; ane kUvarane yuvarAjanI padavI ApI. ItyAdika rAjyanI yathAyogya vyavasthA karIne tathA te sarva samRddhino tyAga karIne niSadha rAja cAritra laI vanamAM tapa karavAne gayo. ahIM naLa rAja potAnuM rAjya evA cAturyathI calAvavA lAgyo ke tenI kIrti jayAM tyAM pasarI gaI. tenA pratApanI divasanadivasa vRddhi thavA lAgI. prajA jana ati prIti karavA lAgyA. jema uSNakALa gayA pachI vaSatune viSe madhane joIne sarva AnaMdita thAya che, tema e navIna rAjAnI prApti thayAthI badhA loko AnaMda pAmyA. jema atizaya jaLavaDe meghanI zobhA adhika dIvAmAM Ave che, tema lakSmInI bAlyatAne lIdhe naLanI zebhAne pAra (rahyo nahI. potAnA pratAparUpI agnimAM zatruonI strIo uttama sutAphaLanA hArarUpa che latAone bhasma karIne tapa kaLIcUnAthI potAnA yazarUpa rAja mahelane IcchA pUrvaka naLe sapheta ) karo. vaLI jema kalpAMtanI agni samudramAM DUbI jAya che tema zatruonI lakSmI naLanI asi ST rUpa jaLamAM DUbI gaI. jema sUrya potAnA kiraNone prasAra kare che, tema naLa rAjAe potAnI ane sattAne arka 5thvIne viSe prasAra karI mUko. jema iMdanA Adhipatyane sarva devatAo mAnya kare che tema naLanA adhipatipaNAne sarva rAjAo mAnya karavA lAgyA. evI rIte naLa rAjA ke che. sarve saMpattiyukta rAjya karavA lAgyuM. @ 9 99@ @ (2yTa&i Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - naLa rAjAno nhAno bhAI kUvara vaLI judIja vartuNuka karavA lAgyA jemake, mRgayA, je AhAra, vyavahAra, rAjanIti, ityAdIka naLa rAjanI sarva kriyAomAM jema siMhanA chidro zi yALiyA jue tema te chida jevA lAgyo. e tenA aviveka ane Ine naLe sArI rIte che jANI lIdhAM chatAM te koI vakhate paNa tene na darzAvatAM ane te sarve sahana karIne tenI sAthe 5 S9 nitya paraspara snehavata krIDA karavA lAgyo. ane kUvara tenuM sarvasva haraNa karIne te rAjyapada che " meLavavAnI tajavIja kanyA karato hato. koIeka samayanaviSe mahA catura baMdhamokSA naLa rAjA che ane kUvara e banne vinodane arthe dhUta ramaNa karavA lAgyA. te samaye devayoge evuM ja banyuM che ke naLanA pAzA UMdhA paDavA lAgyA; ane kUvaranA virUddha eka dAva jaya nahI evuM thayuM. ema che ramatAM ramatAM naLa rAja nagara, gAma, kSetra, ane bIjI paNa keTalIeka saMpatti ema eka pachI ane eka hAravA lAgyo. tyAre jema kRSNapakSamAM caMdanI kaLA kSINa thatI jAya che, tema naLanI sarva ka, saMpatti kSINa thavA lAgI. te joIne prajA ati zeka karavA lAgI. tema naLa rAjA pote ko paNa ati ciMtAyukata vismita thayo. pachI jema jema naLa rAjAnI hAra thatI gaI tema tema te vadhAre ramata cAle. tenI sAthe tenI saMpatti paNa ati tyAthI javA mAMDI. te samaye tyAM damayaMtI AvIne bolavA lAgI. damayaMtI-he nAtha, Apa A zuM AdarI beThA cho? Ama karavuM yogya nathI. gharamaNa che. janya vida zreSTha kahevAya nahIM. he mahArAja, ApanA jevA uttama purUSa jyAre AvAM kAma AdarI besaze tyAre lokonuM pAlana koNa karaze? temane zikSA koNa deze? hamezanI ramata 4 karatAM AjanI ramata kAMI judIja dIThamAM Ave che; ane ethI koI anartha thAya evAM cinha lAge che. ApanA lAbhamAM eke pAza paDato nathI ane pratipakSInA lAbhamAM sarva pAzAo paDyA kare che. e pratyakSa azubha sUcaka che. mATe have e pAzAo pheMkI de have bIjuM vi zaSa mAMDavAnuM zuM rahyuM che? sarvasvahAra to thaI cUkI. mATe kUvarane zI rAjapATa ApI che. ( nahIM to e balAtkAra karI ApaNane nagarathI bahAra kahADI mUkaze. kema ke, enI saMpattinI ) vRddhi thaI gaI che ane ApaNI saMpatti badhI jatI rahI che, astu, daivayoge je banyuM te kharUM che che. paNa have ATalA uparathI ja saMtoSa karavo joIe che. e pramANe damayaMtIe ghaNuM kahyuM te paNa naLarAjAe tenuM kAMI mAnyuM nahI. tyAre pharI damayaMtIe bIjA zreSTha purUSonI pAze kahevarAvyuM ke he nAtha, bAkI je kAMI raheluM che te zA sAru gumAvI dio cho! jema grISmaRtumAM sarovara sUkAI gayAthI temAM koI dAdura bole che ke tema no ApaNuM rAjaya nAza thaI gayAthI temAMnA prajAjana zuM Apane rAja karI bolAvavAno che? ItyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 che. dika ghaNA prakAre samajAvyuM paNa naLe koInuM kahyuM mAnyuM nahIM ane ulaTuM vadhAre vadhAre je SS khelavA mADyuM. vidhAtA jyAre pratikUla thAya che, tyAre manuSyanI buddhino nAza thaI jAya che. je te pramANe naLane banyuM. chevaTa jema prAta:kALamAM cAMdanIo ane nakSatro sahita caMdramA hArI jAya che, tema maMtrIo ane damayaMtI sahita naLarAjA sarvasva hArI gaye. vadhAre zuM kahevuM, kozarIra uparanA uttama vastra tathA AbhUSaNe paNa gumAvI beThe. evI rIte jyAre saghaLI rA- zrI kUvarane prApta thaI tyAre jema madhanI vRSTithI nadIo garjanA kare che, tema te AnaMdanA ) che. pakAra karavA lAgyo. naLarAjA potAnA sarva rAjyathI bhraSTa thayo tyAre jema akasmAta vRkSa tuTI ) paDavAthI pakSIo pakAra karI uThe che tema praloka sarva trAhi trAhi pokAra karIne rUdana karavA lAgyA. te samaye kUvara naLa pratye bolavA lAgyo. kuvara-he bhrAtA, have satvara nagarI choDIne jAo. tamane e rAjya pitAe ApyuM hatuM ane mane te pAzAe ApyuM che. eTale tame vaDIlopArjita milakatanA dhaNI thaI beThA hatA tema huM nathI thayuM. huM to pArjita milakatane mAlIka thayo chuM. te mAre jaladIsvAdhIna karI levI joIe che. naLa kUvara, tuM zA sArU ATalo badho ahaMkAra kare che. rAjya pramukha aivirya prApta thavuM ) I e zuM moTI vAta che. jene bhujabaLa che tene ghaNuMe rAjya lakSmI che. tuM mane rahevAnuM kahe che uM topaNa huM eka kSaNa ahIM vAsa karanAra nathI. che ema kahIne ekaja vabhera naLarAjA tyAMthI nikaLyo. tenI pAchaLa damayaMtI paNa cAlI. te samaye kuvara bolyo. GS kavara-he suMdarI, tame kyAM jAo cho? tamane to meM jItI lIdhI che. mATe tamArAthI para naLanI pachavADe jvAze nahIM. tamane eka gAma ApuM temAM rahe ne divasa nirgamana karo. have naLanuM tamAreviSe kaMI lAgatuM vaLagatuM nathI. mATe have enuM tamAre smaraNa paNa karavuM nahIM. 5 kemake, enuM mukha have tame joI zakaze nahI. (evAM karkaza zabdo dIyaranAM sAMbhaLIne AMkhamAMthI 7 (2) AMsu AvI paDyAM ane mukha utarI gayuM. vigere karUNAne utpanna karanAsaMcihathayAM te joIne te chenagaranA lokone paNa karUNAne Aveza AvI gayo tethI teo ekadama kuvarapratye bolI uThyA.) ) nagarajano -he dhUrta, A tuM yogya karato nathI. damayaMtIne tuM zA sArU roke che? ema SS kasyAthI tAruM sAruM thavAnuM nathI. jema siMhanI pachavADe jatI siMhaNane rokanArA ziyALIone kara che. avazya matanI prApti thAya che tema naLanI pAchaLa jatI damayaMtIne rokyAthI zuM tAre tane prApta thayuM che? moTA bhAinI strI mAtAtulya gaNAya, tene rokI rAkhyAthI tane zuM phaLanI prApti to ) thavAnI che. mATe tAre ema karavuM joye che ke, potAnI mAtuzrI jANI damayaMtIne namaskAra karI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rathanI upara besADIne naLanI sAthe mokalI de jethI tArI apakIrtti thAya nahI. e amArUM kholavuM jo tuM mAnaze nahI to sarve prakAre tiraskAra yukta thaze. ema sarve sujananA phiTakArathI lajjita thaI damayaMtIne namaskAra karI rathamAM besADIne naLanI sAthe vidyAya karI. (te joI naLa kholyo.) naLa--he kUvara, amAre tArA rathanuM zuM prayojana che? ema kahIne jema sarasvatIne AgaLa karIne padArtha gamana kareche tema damayaMtIne AgaLa karIne tenI pAchaLa naLarAjA ratha mUkIne page nisaro. te samayaneviSe kUvare duMdubhIno nAda karaco te sAMbhaLIne nagaranA loko hAhAkAra rAkhkho pokAravA lAgyA; ane kUvarane dhikkAravA lAgyA. naLa rAjA ane damayaMtI cAlavA lAgyAM. te samaye ati komala tanavALI damayaMtInuM maMda maMda gamana joine pALelAM, mora, popaTa, hari, menA, kabUtara, vagere pakSIo bhUmI bhemI evA zabdo mukhathakI kahADavA lAgyAM te jANe damayaMtIne jatI joine tene rokI rAkhavAne karUNAsvare prArthanA karatAM hoyanA! te sAMbhaLIne konA hRdayamAM dayA utpanna na thAya! damayaMtI pravAsanaeNviSe nikaLelI joine puravAsInI strInA netromAMthI azrunI dhArAo cAlavA lAgI. ane mukhathI kholavA lAgI. purasrIo--are!! A naLarAjA sarkhAnI strIne AvuM mahAdu:kha prApta thayuM tyAre bIjI sAdhAraNa nArIonI te zI kathA! A pRthavInIupara evo koNa che ke, jenI upara du:kha paDe nahI. (ityAdika paraspara bhASaNa karIne atyaMta zoka karatIo raDavA lAgI.) pRthvImAMthI vRkSonA aMkuro nikaLyA hatA te jANe damayaMtIne jatI joine karUNAnA AvezamAM AvIne damayaMtIne rokI rAkhavAnI sUcanA karavAne potAnuM sthAna mUkIne bAhAra nikaLI AvyA hoyanA! sarva puraloka tathA vanavAsI vRkSa vigere vidhAtAne dhikkAravA lAgyA. sarvaprANIo--hai vidhAtA, tane dhikkAra che, ke teM naLarAjAnI AvI dazA karI! tema tArA svabhAvane paNa dhikkAra che ke, te caMdramAne paNa kalaMkita karo. are vidhAtA, A bharatakhaMDanI addI~pRthavInA rAjA naLe tArUM zuM khagADaDyuM hatuM ke,jethI Avo kopa te tenA para karo! ane jyAre eNe tAruM khagADyuM hatuM tyAre ane prathamaja AvuM aizvarya zA sArU ApyuM hatuM! prathama mahA saMpattivAna karIne pachI AvI mahA vipattimAM nAkhavo e tAro moTo anyAya che. zApanI bhItithI sUrya paNa potAnAM kiraNoe karI damayaMtInA aMgano sparzI karaco nathI te have vikaTa mArganeviSe kema cAlI zakaze? are A kUvarane paNa dhikkAra che ke, jeNe bhAI tathA bhojAIne vanavAsa ApIne AvA du:khamAM nAkhyAM. e rAjyazrI ane kayAM sudhI cAlaze? Jain Educationa International 42 For Personal and Private Use Only 165 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che evI rIte jene jayAre khakhara paDe tyAre mukhathI hAhAkAra zabdo kADIne ati zoka karavA lAgyA. damayaMtInA ati kamaLa caraNakamaLanA sparza karI pathavI ema mAnavA lAgI ke, have huM pavitra thaI ane enA caraNanA sparza karIne AkArAmAM je raja uDIne upara jyA lAgI tarUpe jANe damayaMtInA padasparzanA prabhAvathI pRthvI svargamAM jatI hoyanA! evI rIte naLa ane damayaMtI purathI bahAra nikaLyAM tyAre nagaranA jana dhana, dhAnya, hAthI, ghaDa, tathA bIjI vastuo ( vigere samRddhi sAthe laIne te naLanI pAse jaI bheTa dharI; ane te aMgikAra karavAnI prArthanA 1) je karavA lAgyA; tyAre naLa bolyo. che. naLa-he mArI priya praja, huM kSatrIya chuM. mATe je mArI bhujAnA baLakarIne mane prApta ja thAya tenuM ja huM grahaNa karyuM. bIjAnuM lIdheluM te bhikSA kahevAya. mATe e tamArA padArtho huM levA cAhato nathI. tame A vastuo bheTa dAkhala lAvIne mane prIti batAvI tethI huM tamane dhanya mAnuM chuM. maMtrio ane catura prajAjanone e dharma che ke, AvA samaye prIti darzAvavI, paNa mAre A vakhate e grahaNa karavuM yogya nathI. ema sarvane madhura vacane karI saMtoSIne pAchA vALyA. nagaranI nAgarIo paNa pharI pharI damayaMtInuM mukhakamaLa vilokIne potapotAnA ghara bhaNI pAchI vaLI jatAM rastAmAM mahA zokAtura thaI thakI moDha nizvAsa nAkhatI paraspara naLane pI. anulakSIne besavA lAgI. nagara nArIo-he naLA , A damayaMtIrUpa lakSmIne tuM sAthe laI jAya che mATe have avazya sarva loka lakSmIhina thaI jaze. kema ke, e mAnunInA miSe tuM sarvajananI lakSmIne haraNa karI jAya che emAM saMzaya nathI. (paraspara sakhIone anulakSIne) he benI jyAre damayaMtI bAga, bagIcA, vana ke deva darzana karavAne jatI hatI tyAre tenI AgaLa hajAze anucaro cAlatA hatA teja damayaMtI Aje eka naLane cakSarUpa thaIne AgaLa cAle che. A samaye sUrya potAnA ugra kiraNae karI tapta thaelo che; tevAmAM e ughADe page cAle che. bharataka upara mAtra eka oDhaNIja che. evA vipattinA vakhate patibhaktine lIdhe e raMcamAtra paNa ciMtAtura thatI nathI mATe ene dhanya che. e uparathI evuM sUcana thAya che ke, jevI enI A avasare naLanI upara prIti che tevI jyAre chatra, cAmara ane caturaMgiNI sainyA AgaLa cAlatI tyAre nahotI. arthAta sIe patine vipattimAM adhika prIti darzAvavI joIye che, ema karUNArasotpAdaka vAto karatI karatI badhI strIo pota potAne ghera gaI) - ahIM naLa ane damayaMtI AgaLa vanane viSe cAlyAM. cAlatAM rastAmAM jyAM jyAM damayaMtI SS) thAkI jAya ane tenA yoge zarIra upara parazevo thaI Ave tyAre naLa niSkapaTabuddhivaDe potAnA hajI (O) - C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajrathI tene vAyu DhoLe. vaLI keTaleka AgaLa cAlatAM jyAM tene vadhAre thAka lAge tyAM ati dayA sahita tenA paga cAMpIne AgaLa cAlavAnI vinaMtI karuM. vaLI AgaLa cAlatAM jyAre atyaMta thAkI jAya tyAre damayaMtIne koi vRkSanI nIce besADIne tyAM najIka koi sarovaramAMthI kamaLanA patrano daDIo karI temAM jaLa lAvIne tene pAya. ane pote hAtha lAMbA karIne caraNamajjaina karavA lAge. tyA2e damayaMtI tene vArI rAkhe. ane mukhathI kahe ke, he mahArAja, Apa sarve prakAre uttama cho, mATe huM ApanI sevA karUM e yogya kahevAya paraMtu Apa mArI cAkarI ko te adhati che. ityAdika namratApUrvaka vAkacoe karI patine sArI rIte samajAvyA chatAM paNa naLa hareka prakAre tene zAMta kare. jyAre jyAre damayaMtIne sudhA vyApe tyAre tyAre vanamAMthI sANaM sArAM phaLo lAvI Ape, ema AgaLa cAlatAM cAlatAM pAkA e prahararUpa pUra madhyAnha thayuM. te samaye jenI pALapara suMdara vRkSonI ghaTA AvI rahI che, pANI uparathI gamana karI Avelo vAyu vRkSonI sAthe athaDAyAthI teonA puSponI sugaMdhayukta thayo thako vAhato hato te jANe potAnI sugaMdhayukata zItaLatA vaDe damayaMtI tathA naLane zAMta karavAne Avyo hoyanA? evuM mahA uttama sarovara AvyuM. tyAM tenI pALapara banne jaNAM kheDAM; dhaDIka vizrAma laIne vaLI AgaLa cAlyAM. keTaleka dUra jatAM eka latAmaMDapa Avyo. eTalAmAM saMdhyAkALa thayo ne anukrame rAta paDI; tyAre tyAMja vAso karI rahyAM, bIje divase prAta:kALamAM UThIne AgaLa cAlatAM eka aTavI AvI. jemAM mahA viSe karIne unnata thaelA, moTI phoe karI yukata, mukhaDe moTA moTA kUkuvATA mAratA evA vikarALa maNidharo vicarI rahyA che, vRkSonI paMktinI evI dhaTATopa thaI rahI hatI ke jANe teTalA sthaLane viSe eka chatra khanI rahyuM hoyanA! eTale jemAM sUryanA kiraNo paNa praveza karI zakatA nathI avA samana vana tar bhuvanane viSe naLa ne damayaMtI praveza karatAM pUrva dizAne viSe Arakata vaSaeN yukta prabhAkara pragaTa thayo; te jANe vidhAtAnA krodhano bhoga thaelAM naLa tathA damayaMtI rUpa drupatie mahA vipattino Azraya karIne bhayaMkara vanamAM bhramaNa kareche te du:khane na jovAI zakavAne lIdhe potAnuM ugra teja chAnuM rAkhIne vidhAtA upara krodhAyamAna thayo thako tenI sAthe yuddha karavAne lAlacoLa thaI gayo hoyanA! pachI bhramaNa karatAM vidhAtAno kahIe patto na maLavAthI pAcho tevAja krodhanA Aveze raktatAne na mUkatAM saMdhyAkALe pazcimadizAe astAcala upara jato rahyo hoyanA! ane sUrya udaya thayA pachI AkhI pRthvI upara tenA kiraNe prasRta thayAM chatAM pUrvokta vRkSonI bATI dhaTAmAM jyAM naLa ne damayaMtI pharatAM hatAM tyAM kiraNoe praveza karaco nahI te jANe teonI upara dayAja pradarzAvI hoyanA! pachI Aste Aste rAtra paDatAMja te vanarUpa sAgarane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 167 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSe timarUpa jaLanA taraMgo cAlavA lAgyA; te jema samudanI bharatInA vakhate tenA prabaLa vegathI sthaLanI upara pANI AvIne jyAM nIcANu hoya tyAM bharAI rahe te oTamAM paNa rahI jAya che tema vanarUpa samudamAM rAtri saMbaMdhI mirarUpa jalanAtara keTalAeka parvatomAM bisamAM paNa bharAi jAya che teone maLavA sArU jANe utAvaLA thaIne e rAtra saMbaMdhI taraMgo ke hoThI jatA hoyanA. te samaye naLa damayaMtIne AgaLa cAlatAM eka nadI dIThAmAM AvI. tenA kinArA upara jaI hAtha, paga, tathA moDuM pakhALIne tRSA nivAraNane arthe banne jaNAMoe IcchA pUrvaka temanuM pANI pIdhuM. tyAra pachI latAhamAM praveza karI eka lasita zilAnI upara pAMdaDAMnI pathArI karIne banne jaNAe zayana karavAno vicAra kara. vaLI aMgane na lAgavA mATe te patracyA upara vastra pAtharavuM. pachI paMcaparameTIne namaskAra karIne paraspara bhujalatAo saMsakRta karIne sUtAM. te samayane viSe damayaMtInA devane lIdhe naLanA manamAM ciMtavana thayuM ke are! A mArI prANapriyA ke jeNe duHkharUpa samudramAMthI eka biMdu jeTalAnuM paNa ullaMghana karyuM nathI te AgaLa kema karaze! vaLI jyAre AgaLa cAlatAM TIMbA TekarAvALI ane ujaDa pRthvI Avaze, tema tema duHkhanA mahAsAgare paNa Avaze te kema pAra utarI zakaze. are huM paNa ene sAthe laI duHkharUpa samudanI pAra zI rIte utarIza. icchApUrvaka jeo pRthvI para saMcAra kara" nAra che teonI sAthe strI e te temane mahA vizva rUpa che. mATe A mArI prANapriyAne che parityAga karI ahi sutI mUkI huM jato rahe; prAta:kALe UThIne game to e enA bApane ghera jAo athavA game te kuvara pAse jAo. evI rIte AlocanA karI che jemAM samudramAM DubI gaI hoyanA? ema raste cAlavAnA parizramathI nidAvaza thaelI damayaMtIne e damayaMtInA kaMThaparathI potAnI bhUlatA ulavavA sArU naLe dhIme dhIme yatna karavA mAMDyo. are vaNa damayaMtI bicArIne to naLa upara paripUrNa vizvAsa che, tethI nizcita thaIne nidA kare che to tene jagADyA sivAya jhINe jhINe svare naLa bolavA lAgyuM ke he mugdha! tuM naLane choDa ni che (" dAvaza thaelI, ekalI, jeno potAnA patI Upara saMpUrNa vizvAsa che, je hamezA premarUpI amRta ' vivarSanI che, evI prANapriyAne vanamAM tajavAne vicAra karanAra caMDALa ane kuLane kalaMka lagADa- S) nAra naLa, tene tuM choDa. mArA jevA mahApAtakIne sparza karI tuM paNa pApane prApta thaIza. vaLI he mugdha. viSavane kalpatarU samajI ajJAnatAthI Azrita thaI hatI te have tuM tArA ajJAna che napaNAnuM A duHkha bhogava. he vidhAtA tane dhikkAra che. kAraNa, kayAM haMsI ane kayAM kAga! tema chatAM tenA ja samAgama jevo naLa ane damayaMtIno te ayogya samAgama karAvyuM. jo tuM ! 7) niraMtara evA ayogya karma karyA che te teM kAMTAvALA ketakIvRkSane sugaMdhamaya kyI rIte karyuM che. cheka kacchI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . - che evuM bolI naLarAjAe damayaMtInA kaMTha taLethI dhIme dhIme potAnI bhulatA tANI lIdhI. vaLI te Sii pAcho gadagadita thaI naLa bolavA lAgyo ke he devI! e te javAvALo che, mATe have dayA karI ? che enI bhujA choDa pUrva tAruM e bhulatA sAthe pANigrahaNa thayuM hatuM, paNa have te tuM sUrya nArAyaNanI atithiyaNa thA. te tAruM saMrakSaNa karaze. hA priye, rAjagraha, khajAne Adika sarvasva gayuM tenI sAthe naLa tAre paNa tyAga kare che. pANigrahaNa samaye he priyA! tane ' vicArato thayuM haze ke koI same mArI patI mAro tyAga karaze, te paNa tuM ajJAnatAthI mArI che () sAthe paraNa; evA tAra zUnya hadayanuM phaLa have tuM bhagava. paraMtu ajJAna hatI mATe A ID che Apatti zaMkhalA tArA gaLAmAM paDI. ema kahIne myAnamAMthI charI bAhAra kahADI, ane vastrathI ja tene luchIne taiyAra karI te jaNe zagaDImAM peTalo agnija hoyanA! evI sateja dekhAvA lAgI. te charIno chedavAnA vastranI sAthe saMyoga karyo ane bolavA lAgyo ke he charI, A devInA aMga uparanA vastrane chedana karavA mATe tuM mane prasanna thA. huM tane hAtha joDuM chuM. kadAcita strI jAtIne dayA ghaNI hoya che, mATe tuM paNa strI jAtI hovAthI dayA lAvIza to te saMbha nahI, kemake tuM muLa khaDaganI kanyA che; tene dayA zAnI! ema kahIne te vastra chedana karyuM. te vakhate te vastranI Upara AMkhamAMthI nikaLelAM AMsunAM TIpAM paDyAM. tyAre naLa pharI bolyo ke, he !) ( nidA A damayaMtInI AMkho DhAMkI maka; kemake enuM avalokana ati premayukata che tethI mArI ke pagamAM beDI paDaze. eTale ene mUkIne mArAthI javAze nahIM. vaLI damayaMtIne anulakSIne kahe che ke, he devI meM tArA ghaNA aparAdha karyA paNa te mane mUka nahIM. paNa tuM niraparAdhI chatAM huM te tane mUkuM chuM. mATe mArA jevo bIjo koI durAparAdhI nathI. ethI huM jANuM chuM ke e mAro aparAdha nathI paNa tAre aparAdha ja tane prApta thAya che. kemake kAjaLanI kALAzacaMdamAnA tejane lAgatI nathI, tema e paNa jANavuM. mATe he devI eja tane praNAma che. ne huM tane kahuM chuM ke, mArA dukhasamudamAM tane buDAvavAne huM Icchato nathI. ane tuM paramazIlavate karI pavitra - e vAthI tene koI paNa Upadrava thanAra nathI. paraMtu pitAne ghera athavA sAsarAne ghera tArI yogya T baradAsa thaze. ema kahIne tenA vastranA cheDAne viSe potAnA rUdhira karI akSare lakhyA. " he mamaprANavallabhA! be tAhAre vaidarbha deze javuM hoyato vaTanA vAma taraphane sIdho mArga leje; ne jo kozalApurI javuM hoya, je mArga bhaNI palAzi vRkSo khIlI rahyAM che ane popaTa paMkhI one madhura svara saMbhaLAya che tenI dakSiNabhaNIno mArga leje. te vanavilAsI popaTA tArI ja duHkhadAyaka avasthA jANI tane sIdho paMtha batAvaze. e be sthaLamAM tAre game te sthaLe javuM to cho athavA tane game tyAM tAre javuM. huM to tAruM vadana nirakhavA have asamartha chaUM. ema kahI naLa - 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 tenI akSAvalI jummeche. ane mahA UMDo nizvArA mUkI jhINu svare rUdana kareche. dhaNIvAra lagI sArI peThe tenuM vaddana joI tenApara vajra DhAMkeche. vaLI kaheche ke, are A rAjA che te mahA duSkarmI che, are daiva, sarvenA cakSuone atmaya devAvALu ane netroe nirakhavA evuM uttama sthAna racI tenI AvI mahA du:khada ane TvIna avasthA kema karI! ke jethI karI Aja mahA ghora vanamAM pAMdaDAMnI pathArIe sutI che, ne vaLI tene tyAgavA mATe huM teno prANezrvara te paNa vAMcchanA kahyuM. are! sAmAnya jana paNa khoraDInA vRkSane ucherI pharI tenoja nAza karavA pote yogya dhArato nathI; to saMpUrNa manorthane pUranArI kalpalatAnuM chedana karavA koNa purUSa icchA kare! paNa huM vidhAtA tuM jaDache. kAraNa tuM kamaLamAM rahenAra che. jyAre kamaLa jarUpa che tyAre temAM nivAsa karanAra te paNa jaDarUpa hoyaja! vaLI jo, teM prathama caMdramAne Utpanna karyA ne pachI vaLI tuM tene rAhu pAse du:kha devarAve che. ema vidhAtAne doSa dezane naLa vanadevatAo pratye kaheche. he vanadevA mArI eka vinatI sAMbhaLo. vidhAtA to durbuddhi thayo paNa tame mArI prANavallabhA damayaMtI Upara niya hRdayanA na thazo. koI paNa prakAre tamo evuM kAma karo ke jethI karI e du:khI na thAya. vaLI prAta:kALamAM jevI UThe ke tarata mArgamAM bhUlI na paDe paNa dharabhaNIno siddo rasto ane prApta thAya evuM karajo. evI rIte vAraMvAra priyAnI bhALavaNI karato AgaLa jaI pAchuM vALI jotAM jotAMmAM naLa adarza thai gayo. thoDe dUra jai vaLI manamAM vicAravA lAgyo ke are huM ane tyAgI to jAUMchuM paNa vanamAM rahenArAM dhAtakI janAvarothI ane upadrava thaze. mA OM jyAM sudhI e nidrAvaza che tyAM sudhI koi latAgRhamAM adarzI thai esI huM rakSA ka. prAta:kALa thaye jyAre e jAgI UThaze tyAre huM mAre raste jyAM manamAM Avaze tyAM cAlyo jaiza. ene paNa mArA batAvelA e mArgamAMthI enI najaramAM Avaze te mArge bhaNI jaze. evo vicAra karI pAcho zrI naLa eka latAgRhamAM AvI beTho. vaLI nidrAvAmAM paDelI prANavallabhAnA mukhabhaNI joI manamAM ciMtana karavA lAgyo ke aho mahA Alaya ke je jagyAne sUrya paNa joI zakatA nahIM, evI naLanA aMta:puranI jagyA ane temAM akhaMDa vAsa karanArI damayaMtI tene huM durAtmA naLa, he naLa, are tuM pote kema khaLI bhasma thAto nathI ke, evIno tyAga kareche! evA mahA du:khada vicAramAM neM vicAramAM rAta vIti gaI ne sUryodaya thayo. sarva aMdhakAra nAza pAmyuM. ane te same naLarAjAmAM paNa mahA ajJAna rUpa aMdhArUM pravatavA lAgyuM. te jANe sUryodayathI bhaya pAmI aMdhakAre naLanA hRdayadharamAMja praveza karyo hoyanA! vaLI te samaye sarve dizAomAMthI paNa aMdhakAra nAza pAmyuM ane naLanuM hRdaya paNa aMdhakAra jevuM thaI rahyuM hatuM. mATe jANe sarve sthaLanuM aMdhakAra tenA hRdayamAMja jaI peThuM hoyanA! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUryodaya thayo na thayo paraMtu damayaMtI jAgI nahI hatI eTalAmAM to jene baMne netromAM jaLadhArA varasI rahIche; evo naLa te latAgRha tajI AgaLa cAlyo; te evI rIte ke pAchuM vALI paNa na jue ane sidhe mArgeja cAlyo jAya. AgaLa cAlatAM eka mahA dhoravanamAM naLa AvI pahoMcyo tyAM dhumranA samuhane vadhAranAro, vidhyAcaLanI AsUyA karavAvALo, jenI dhora paTA te kALarUpI agni jevI hoyanA! evAM bhayaMkara ane moTAM vRkSo jemAM AvI rahyAM che; evo eka ratnagarbhita parvata naLanI najare paDo. te UparanA vRkSomAM dAvAgni lAgelo hato. jevI pralayakALanA agninI jvALA nikaLe athavA jema maNImAM naDelA ratnanuM teja bahAra nikaLe evI rIte temAMthI jvALAo nikaLatI hatI. AvAgnithI karI kSaNamAtramAM vana sadhaLu prajJalita thaI gayuM. jema mAnasIzokathI manuSyanI sarve buddhi nAza pAmeche tema dAvAgnithI sarve vana dahana thaI gayuM. jIvajaMtuo dugdha thaelA tethI teonuM prANAnta AkraMda naLarAjAe vegaLethI sAMbhaLyuM; vaLI te AkraMdane maLatuM koI manuSya jema AkraMda karatuM hoyanA! evuM naLa rAjAe sAMbhaLyuM ke tevoja naLa rAjA tenI pAse gayo. te same te kholavA lAgyo ke huM ekSvAka naLa bhUpALa jaRtyAtmakabAMdhava, A dAvAgnithI mArUM zarIra dagdha thatuM jAyache, mATe he mahAtma enAthI tuM mArUM saMrakSaNa kara, saMrakSaNa kara. evI rIte tenA ArtavacananA anusAre naLa jovA lAgyo ke e koNa boleche? ane kavAM che? evI rIte Ama tema jueche eTalAmAM tyAM eka velI pAse rAphaDAmAM eka bhujaMgane joyo. te pratye naLa bolyo ke he nAga, mArUM nAma, mANe vaMza ane narabhASA e badhAnuM jJAna tane kacAMthI prApta thayuM? te kahe. nAga bolyo ke he mahAtmA naLa, huM pUrva janmane viSe manuSya hato; ane vidhipUrvaka te janmamAM mane avadhijJAnano saMskAra thayo hato. tethI A janmamAM paNa mane narabhASA AvaDe che. pUrva janmanuM nirmAdhajJAna paNa mane sarva A bhavamAM sAtheja che mATe sAMbhare che. huM bhUlyo nathI. e avadhijJAne karI hajI paNa huM cAcara vizvane karataLa oUMdhuM, to pachI tArUM nAma, Ama, tAro vaMza, ane narabhASA e jANavAmAM bahu AzcaryanI vAta zI che! have huM naLa znadhvajathI tuM mArUM rakSaNa kara, huM tAro pratyupakArI thaIza. tuM to nirpekSI che to paNa huM to tAro koI paNa upakAra karIza. evAM nAganAM dIna vacana sAMbhaLI dayAnidhi naLarAjAe jyAM nAga dahana thato hato te velI pAse jaI potAnuM vastra te Upara nAkhyuM; eTale tatkALa nAga te vastune vaLagyo. ane vaLagyA tevoja naLe tene satvara Upara kheMcI lIdho. jevo Upara kheMcI lIdho te traNa kASTAdikavALI jagyA Upara tene naLa choDI melatA hatA tevAja te nAge naLarAjAnA hAthane rUMdha mAryo. te same naLarAjAe hAtha tarachoDI nAgane choDI dIdho ne te bolyo ke he nAga! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 101 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17ra vAha! dhanya che te pratyupakAra to ThIka karyotamArI jAtIno to e sahaja svabhAva ja che ke je Saa tane dudha pAIne Uchere tene tame ja mAge . evuM bolatAM bolatAMmAM te viSadharanA viSa che prabhAvathI naLarAja bhilla jevo kALo ane kheMcatI veLA dhanuSano jevo AkAra thAya che tevA aMganA vaMka AkAre karI kUbaDo thaI gayo. kubaDApaNuM prApta thavAthI naLa rAjA mahA vairAgyavAna ane jIvavAthI paNa anapekSita thaI gayo. tethI dharma ka karavAmAM pravata thaIgaye; eTalAmAM che te je nAge tene ja mAryo hato tenA pitAnuM nAgarUpa tajI divya mUrtimAna rUpe AvI che naLa sAme Ubho rahyo ne bolyo ke he naLa, he vatsa, tuM zA mATe manamAM viSAda pAme che. jevuM sarpa tAruM hita karyuM che evuM hita bIjo koNa karaze. huM tArA pitA niSadha chaUM. pUrve vrata aMgikAra karI duSkara tapa karI aMta anazana laI huM brahma nAmanA pAMcamA devalokamAM devatA thaye chuM. tethI meM tArA jugAranA durvyasanane avadhijJAna vaDe jaNe nAgarUpe ahiM AvyuM. hAla ka te ahIMyAM jeje camatkAra joyA te sarva meM mArI mAyA vaDe utpanna karyA hatA. vaLI tuM ema na jANIza ke mArA pitAe AvIne mane virUpa karI nAkhyo; paNa ethI karI tuM anupalakSa thaI A gaye, je vaDe tane tArA zatruono bhaya na rahyo. hajI tane avanitaLa bhogatavya che, mATe ) jI hAla tAre vratAdika karI saMsArathI virakata thavuM yogya nathI. jyAre tAre pravajya levAne samaya (N thaze tyAre jema jezI AvI AgaLathI bhaviSya kahI batAve che, tema huM kahI batAvIza. A chezrIphaLa che; tene grahaNa kara. ane A eka peTI le. e be vastuonI IcchA pUrvaka niraMtara che rakSA karaje. jyAre tane tAruM pUrva rUpa dhAraNa karavAnI IcchA thAya tyAre A zrIphaLane bhedana karaje GS eTale emAMthI divya vo nikaLate paherI leje, jethI karI tuM tArA pUrvarUpamAM AvIza. vaLI sara A peTImAMthI hAra, mukatAphala aMguThI vigere uttama alaMkAze nikaLaze te paherI leje, e je samaye tuM tArA aMgapara dhAraNa karIza; tyAre tAruM pUrvavata rUpa thaze ema kahI potAnI pAsethI SS) te baMne vastuo tene ApI pharI vaLI naLa pratye kahevA lAgyo ke he vatsa tuM vanamAM zA mATe phare che. tuM kahe tyAM huM tane laI jAuM. te sAMbhaLI naLa bolyo ke he tAta mane saMsamArapura laI jae. evuM bolatAM bolatAMmAM te naLane suMsamArapuranA rAjA AgaLa lAvI Ubho rAkhyo. pura sanmukha naLe jevuM mukha karyuM eTale te nagaramAM sarvane kuLAhaLa karatAM sAMbhaLyAM. teo dara thAo, dUra thAo e zabda karatAM hatAM te paNa naLanA sAMbhaLavAmAM Avyo. vaLI hAthI ane ghoDAonA kani saMbhaLAvA lAgyA. te same naLa vicAravA lAgyo ke dUra thAo dUra ja thAo ema zabda thAya che. hAthI ghoDAonA dhvani paNa gaI rahyA che, e zuM! evo vicAra koDa 7) kare che eTalAmAM jenA gaMDasthaLathI madajharaNa thAya che, bhUdharAkAra, jhUlatAM jenI svachAMyA jANe che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 273 che krodhArtija hoyanA pavanane vega jema IcchApUrvaka cAle che, e jeno vega che, sUMDhane ahiM S tahIM halAvato, jenI gatithI uDatuM pakSI hAra pAme paNa pakSI tene sparza karI na zake evo, ane * 3. mA vakhAze, zALAo, dhAnyanA kolara, ane deva maMdirone pADato tathA bAgabagIcAonAM BA vRkSone pralayakALanA pavananI jema pADato, gharanI agAzIo ane killA upara caDhI cakita thatA loko jene dekhe che, moTA moTA aNIyAvALA bhAlA, barachIo laIne ghaDevAro jenI pAchaLa paDelA che. mAhAvato meTA moTA aMkuza laI jene ghacA ghaca karI rahyA che; bALa jobana, vaddha naranArIe jene joI nAzAnAza karI rahyAM che, kutakAra, sItakAra, AsAra che jhaMkAra jhaMkAra vigere evA zabdo jema pavana susavATA karI rahyo hoya ema karo, sAte SS sthAnathI jene mada jhare che ane e madadhArAthI pRthvI para kIcaDa thAya che evo, hAthInuM rUpa dharI jema koI samavati karI cAlyo jAya ema cAlanAro, dadhipaNuM rAja jenI pAchaLa Ave che ane baMdhana toDI nADelo, evA eka hAthane Avato naLa rAjAe dIche. koI vaza na karI zake evA A vAraNuMda rUpI sApane je vaza karaze tene A mArI lakSmI huM ApI daiza. evuM UMco hAtha karI Te svare dadhipaNuM rAja bolya. te sAMbhaLIne jeno kola vikrama che evo naLa rAja pathvIpara jaNe paga paDato nathI evA vege te hathIne pakaDavA do. tene joI loko sau bolavA lAgyA ke he kUbaDa! he kUbaDa! kayAM jAya che? te pAcho vaLa, pAcho vaLa, evI rIte lokoe tene e sAhasakarma karatAM aTakAvyo to paNa siMha che. jema hAthIpara jaI paDe tema naLa te hAthI upara jaI paDaze. prathama jeTika ugAmI naLa hAthI pratye bolyo ke, strI bALakone duHkha devAmAM tAre pra- ra yojana zuM che mArI sAme thA. huM tArI sanmukha uchuM. evAM naLanAM vacana sAMbhaLI jema sAkSAta vidhyAcaLa parvata dhasI paDe tema te hAthI krodha karI naLa Upara dhasyo. naLarAjA te hAthIne potApara dhasI Avato joI thoDIvAra sIdho doDe, thoDIvAra kuMDaLe paDI De, hAthamAM patharA laI tenI sAme tAkIne jorathI mAre, thoDIvAra jamInapara ALoTe, hoMkArA pADI tene khIjha, puccha grahI cotarapha cakkara phare, e pramANe aneka prakAthI hAthInI sAthe khelavA lAgyo. ane tene herAna herAna karyo. thoDIvAra harSa kuLahaLathI ane thoDIvAra hAhAkArathI evA Ubhaya manoA bhAvathI prajA lokamAM dhodhATa thaI rahyo. sarva Azcarya pAmavA lAgyuM. naLanA parizramathI hAthI mera mahA khitrita thaI gayo ane ahIM tahI cAre tarapha gabharAIne doDavA lAgyo. te samaye naLe potAnuM vastra te hAthInI samipa karyuM. jevo te levA Ave ke naLa te vastra pAchuM kheMcI le. DAM 5) vaLI kyAreka lAMbo thaI suI jAya te joI hAthI tene pakaDavA Ave ke naLa pAcho UThIne nA che 44 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 chepharI jyAre naLa rAjAe vasa karyuM ne hAthIe tene potAne pratipakSI jANuM pakaDavA sAruM che jevI nIcI sUMDha karIke taLapa mArI naLa tenA kuMbhasthaLa Upara baMne caraNa vaDe tenI garadana toDa para te che. te same pratIkAre pAchaLathI AvI aMkuza ane baMdhana e baMne ApyAM. naLe hAthIne bAMdhyo ane pachI te hAthInA kuMbhasthaLamAM aMkuzanA ati tivra prahAra naLa karavA lAgyo. 5 sarva loko naLarAjAnuM zaurya ane dharme joI paraspara bolavA lAgyA ke A kUbaDe koI mAyA devatA thaIne AvyuM che ke zuM juo jeNe jema eka mA potAnA pratimAne jorathI potAne je vaza kare che tema A hAthIne vaza karyo. e lokone koLAhaLa sAMbhaLI rAjae paNa mehelapara che | caDhI Uttama ratnonI mALA hAthI para beThelA kUbAnA gaLAmAM nAkhI. - hAthIne bahuja baMdobastathI cAre tarapha baMdhane bAMdhI AgaLa calAvyo. rAjAe kubAnA gaLAmAM ratnamALA AropaNa karI te joI prajAlaka sarva jayajayanA harSa pakAra karI vAhAbhAI vAha! ema zabdoccAra karavA lAgyA. parizramathI thAkelA hAthIne tenI niraMtara bAMdhavAnI jagyAe ANIne bAMyo. te samaye sarva puravAsI janone atyAnaMda thayo; ane sarvanAM prasanna ' vadana hasavA lAgyAM. hAthI UparathI kabare mahA lIlA sahita hasate moMDhe Utaryo ane rAjaya- che 9 gRhamAM dadhiparNa rAjA pAse gayo. te same rAjAe prasanna thaI Uttama vastrAlaMkAre ApI, 9 Adara satkAra karI tene mAna sahita niraMtara potAnI pAse rAkhyo. che. bIje divase jyAre rAjadarabAramAM sarva sabhA beThI hatI ane kUbaze paNa te sabhAmAM ke beTho hato te samaye rAjA kUbaDA pratye kahevA lAgyo. rAja-he bhAI gajazikSAmAM te tamArUM mahA prAbalya joyuM, tame koNa cho! tamAruM nAma zuM tamArI janmabhUmi kyAM che? tamArA abhijana koNa ane kyAM che? A gajazikSA sivAya bIjI koI kaLA tamane AvaDe che. te sarva kaho. (rAjanAM vacana sAMbhaLI kabaDo temane kahe che.) - kabaDo- rAja mArI janmabhUmi te kolApurI che, ane mArA abhijano paNa tyAhAba hajI ne rahe che. huM naLa rAjAne rasoI chuM. e rAjae mane yogya pAtra jANI temanI pAse hatI # che teTalI sarva kaLAo zikhavI che. sarva Uttama pAka naLarAjA banAvI jANe che. huM paNa temanI ) kRpAnA prabhAve karI sarva UttamapAka banAvavAnA kAmamAM praviNa thayo chuM. naLavinA ane S8 mAravinA bIjo koI yathAyogya pAkazAstra jANato nathI. kuvara nAmanA potAnA bhAInI sAthe ) jugAra ramatAM naLa rAjA potAnI sarva rAjarUddhi hArI beTho; eTale potAnI strIne laI vanamAM gayo. te to maraNa pAmyo haze ema jaNAya che. naLa rAjA vanamAM cAlyo gayo te kAraNathI tathA vaLI kuvara kaLAhiNa tethI meM kavarane Azraya na karyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naLarAjanuM mRtyu thayuM haze evuM kabaDanA mukhathI vacana sAMbhaLI daSipaNe rAjAe mahA kA SS zekavivardhana rUdana karavA mAMDacaM; ane tyAra pachI naLa rAjAnuM sarva pratakata karyuM dadhiparNa rAjAe kUbaDAne pAkazALAnA uparI adhikArInI padavI ApI. kUbAe sUryanA tApamAM pAtra dharI te tApavaDe ati svAdiSTa rasoI banAvI. te rasoIvaDe nokaro, cA) karaze ane rANIo vigere sarvane jamADyAM. rAjAe atizaya prasanna thaI pharI tene vastrAlaMka che che kAro ApI pAMcaze gAma InAmamAM ApyAM. eka lakSa sonAnA TakA ApyA. kaMbaDA e phakata che ja pAMcase gAma sivAya rAjanuM ApeluM bIjuM sarva aMgikAra karyuM. te samaye dadhipaNuM rAjA kUbaDa che che. pratye bolyo ke tamArA manamAM tamAre jenI IcchA hoya te mArI pAsethI mAgo. te sAMbhaLI che Saa kubo ati prasanna thaI bolyo ke jyAM sudhI tamArA rAjyanI sImA che tyAM sudhImAM jeTalA para ane je jAtInA loko vasatA hoya teo sarvamAMthI jugAra, madha ane mRgayA e traNa durbasone parityAga karavo. dadhiparNa rAjAe tenuM mAgavuM mahAharSathI aMgikAra karI tenA kahyA pramANe potAnI prajamAM e traNa vyasane karavAnI sarvane manAI karI. dadhiparNa rAjanA AzrayamAM rahetAM rahetAM kUbAne ghaNAM varSa thaI gayAM. ekadivasa nadI che kinAre vRkSonI zitaLa chAMyAtaLe kUbaDe beTho hato te sthaLe koIeka brAhmaNa AvIne tenuM sa- ) vIMga kUbaDa joI naLanI niMdAnA be zloka bolavA lAgyo. te loka A pramANe. ' nighRNA nAma lajjAnAM / niHsattvAnAM durAtmanAM // nalazcaiva dhurINatvaM / suptAM tatyAjayaHpriyaM // 1 // suptAmekAkinI snigdhAM / vizvastAM dayitAMsatI // gataH kiM na vane tyaktuM kAma eva sa bhasmasAt // 2 // artha--jeTalA nirdaya, nirlaja ane durAtmA chavache teo sarvamAM agresara naLa % che; kAraNa nidAvaza, ekalI, mahAprItiyukta, vizvAsaNI, satI ane pativratA evI SLI potAnI priyAne jeNe mahA gharavanamAM rajhaLatI melI. te naLa tyAre zuM te vanamAM kAma P devanI jema bhasma na thaI gayo! evA te brAhmaNanA mukhanA be loka sAMbhaLI kubaDanA ubhaya negothI AMsunAM jaLa varasavA lAgyAM. gadagada svare te brAhmaNa pratye kUbaDo belyo ke aho atyAdhathI tAra svara ja to dhaNoja madhura jaNAya che. A tArA gItamAM karUNArasa bharapUra che. tuM joto kharo ke tAruM . e gIta sAMbhaLavAthI mArA netromAM paNa jaLa AvI gayA che. tuM koNa che? ane kyAMthI AvyuM che? vaLI evo durbuddhi naLa tenI kathA te kyAMthI sAMbhaLI? AkhyAkuLa brAhmaNa bolyo ke huM DinapurathI AvuM chuM, ne tyAMthI meM naLanI kathA sAMbhaLI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 kabaDo bolyo ke-damayaMtInI tyAgavadhi kathA meM paNa pUrva sarva sAMbhaLI che, mATe e STS damayaMtInA virahasaMbhavaduHkhanI sarva vAta mane kahe te same te brAhmaNa damayaMtInI sarva kathA che mAMDIne kahevA lAgyo ke he kUbaDA sAMbhaLa. - jyAre naLa damayaMtIno tyAga karI jato rahyo ne prAta:kALa thayo tyAre bhaimIne svama AvyuM. te evuM ke jANe patra, puSpa, moMrayukta ane bhramara jemAM guMjArava karI rahyA che, evA eka AmravRkSa para phaLa khAvA sArU huM caDhI chuM. evAmAM akasmAta eka hAthI tyAM Avyo teNe jaDamULathI te vRkSane UkhADI nAkhyuM; ne huM tenA uparathI pRthvI para paDI gaI. ema svAvasthAmAM AMbA ji UparathI paDI javAnI sAthe mArI AMkha UghaDI gaI, ne jAgI UThIne jou chuM to mAro priya- para patI mArI pAse nathI, bhayabhIta avasthAmAM huM ahIM tahIM daze dizA tarapha pharIne tene zodhavA lAgI. mahA bhayAnaka bhUmimAM zodhatAM zodhatAM huM mahA bhayavyAkuLa thaI ane manamAM ciMtana R. karavA lAgI ke, are Aja mAre daiva mane pratikULa thayo che, vaLI mahA maNidhara sarpa, zIALa, vyApa, siMha, bhAlu ane madonmatta hasti evAM bhayaMkara janAvaze jemAM garjanA karI rahyA che evA che. vanamAM mane mAro priyapatI paNa tyAgI gaye. are paNa huM evI khoTI kalpanA zA mATe karyuM che. chuM. e mane tyAgIne te gayA nahIM hoya paNa ahIM pAse koI ekAdA sarovaramAM hAtha paga che ke vadana prakSAlana karavA athavA te mAre mATe mane tarasI jANuM pANI lAvavA sArUM gayA haze, che. tyAM gayAne ghaNIvAra thaI tenuM kAraNa ema haze ke koI vidyAdharIe emane mahA rUpavAna joI che te rokI rAkhyA haze. athavA te mAro upahAsa karavA sArUM ATalAmAM ja koI sthaLe saMtAI beThA hara haze. lAva UThIne jouM to kharI ke e kyAM saMtAI bedha che. ema saMkalpa vikalpa karIne satvara UThI; ane cAre dizA bhaNI jevA lAgI; paraMtu naLane to koI dekANe paNa joyo nahIM. nirAza thaIne bhayAtura bheMmI pachI UMce svare ane karUNAmayasvare gADha rUdana karavA lAgI. he nAtha, he svAmina, he rAjana, tame ahiyAM padhAze, tamArA kSaNaviyoge karI mArA hRdayanA kheDe khaMDa thaI ja jAya che. bahu UpahAsa karavo sAro nahIM. atizaya UpahAsa karavAthI pariNAme maraNa thAya che jJo tamAre to hAsya haze paNa mAruM to ema karavAthI maraNa thAya che. jema murkha manuSyane hAsya thAya che ne cakalAMnuM maravuM thAya. e kahevatavALuM tame na kare. ityAdika bhayAtura ane dInavacanothI SY paNa naLa jyAre daSTigocara na thayo tyAre damayaMtI gADha svarathI kAra mAratI havI. ane ema ) karatAM paNa jyAre naLarAjA na AvI maLe tyAre dhIrI paDI svamAMtaranI vAta damayaMtI manamAM ja vicAravA lAgI ke, AmravRkSa te jaNe mArA nAtha, saja e puSa phaLAdi, e rAjano upabhoga lo. SS) te phaLAsvAda, cha padane bhramara te svajana che. vRkSane jaDamULathI ukheDI nAkhyuM te jANe che C 9) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 che. mArA priyapatIne vare rAjaddeza karyo, vRkSaparathI huM paDI gaI te jANe mArA priyathI mane viraha je SY paDa. e pramANe mArA duHkha sUcakasvano mane nizcaya thayo ke have mane mAro vallabha maLavo che mahA durlabha che. e pramANeno potAnA manane nizvaya thatAM veta habakathI damayaMtI mucchita thaI gaI - dharaNI para DhaLI paDI. ghaNI vAre macchathI sacetana thaI tyAre UThIne UMce karUNAmaya svare haiyAphATa no rUdana karI pralApa karavA lAgI ke, he nAtha, he svAmI, he mahArAja huM tamane zo bhAra karatI hatI ke A mane A aravanamAM ekalI mUkI dIdhI, baLadane mAthe moTAM moTAM ziMga hoya che te zuM tene . (bhAra kare che. vikIparUSone te yogya nathI ke jenI sAthe pANigrahaNa thayuM evI priya ) patnine aghora vanamAM tyAgI jAya. are paNa he naiSadheza? mAro parityAga karavAmAM Apane S: kAMI aparAdha nathI. mAre ja daiva mane jyAre pratikuLa che, tyAre temAM Apa zuM karaze? mAre deva mane pratikuLa na hoya te Apa jevA mahAtmanI buddhi viparIta kema thAya? e pramANe pralApa karI maMda maMda svare damayaMtI vanamAM rUdana karatI hatI. e zravaNazUla rUdane karI vananAM vRkSone tathA jIvone paNa te rovarAvatI hatI. eTalAmAM akasmAta rIte vastrapara lakhelA akSaropara damayaMtInI draSTi paDI. te akSarone damayaMtI AnaMdapUrvaka vAMcI, hadayamAM atizaya prasanna thaI vi cAra karavA lAgI ke akSaradAre mArA pritame mane mAre pIare ke kozalapura javAno upadeza karyo che ( te ghaNuM ja sArU karyuM che. have A sAme vaDavRkSa jaNAya che te bhaNIne mArge thaI sIdhI mArA pitAne to ghera jaIza. kAraNa patizUnya strIone vasavAne to bApanuMja ghara uttama sthAna che. patI virahita che sAsarIAmAM rahevAthI pagale pagale loka niMdA kare che. ema vicArI damayaMtIe potAnA pIeroja mArga lIdhe. cAre dizAbhaNI anukrame vadana karI, A kaI dizA haze! e kaI dizA haze. ema karatI karatI cAlI jAya che. komaLa patra jevA ubhaya caraNakamaLamAM darbhanI tIvra ane 1 o ghecAya che. thara ane beraDIonA tIvra kaMTakothI tenI ubhaya jaMdhAo ghAyala thaI gaI che SLa ane temAMthI lohInI dhArAo vahe che, pavanathI UDatI dhULa enA sarvAMge lAgI gai che. chUTA (A) ane lUkhA keza baMne khaMbhA upara jhUlI rahyA che, caMcaLa netravALI, priyapatInA virahasaMbhava che. che. dukhathI paripUrNa thaelA hadayavALI ane jema koI daridanI strI hoyanA? evI sthitimAM che damayaMtI utAvaLe potAnA parabhaNInA mArgabhaNe cAlatI jAya che. satI damayaMtIne joI , vanamAMnA hiMsaka prANIo paNa dUra bhAgI javA lAgyA. gArUDIne joI jema sarSa dUra nAzI re ? jAya che tema sarpo, siMhaNane IvananA hAthIe jema dUra nAzI jAya che tema hAthI, ane agninI vALA joI jema vanavyA nAzI jAya che tema vanevyA, ema sarva hiMsaka prANIo SS satI damayaMtIne joI nAthavA lAgyAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 thI damayaMtI manamAM ciMtana karavA lAgI ke mArgamAM je koI sAtha maLe to te sAthane maLatI SS A gahanavananI pAra thAu. evo vicAra kare che eTalAmAM sAmethI gADI ghoDA sahita ghaNuM ? # mANaso Avata joI damayaMtI manamAM thoDIka prasanna thaI eTalAmAM to janasamudAyamAM Dako A vAgavA lAgyo ane tenA zabdono A rIte uccAra thavA lAgyo ke he cora loko tame jatA ko. raho. jatA raho. ame ahIMyAM sainya sahita AvIne rakSaNa karIe che; mATe tamane anartha prApta thaze. evI teonI dhamakIne nahI gaNakAratAM cora loko to te saiyAne luTavA lAgyA. tevuM joI damayaMtIe garjanA karI tethI jema siMhaNanA zabda karI haraNa nAzI jAya che tema cora sarva nAzI gayA. te kautuka joI vaNajhArAe vicAra karyo ke A koI mArI kuLadevIe AvI mAruM saMrakSaNa karyuM ne amane sarva sAthane enA bhayathI nirbhaya karyo. ema vicArI sAtha sahita vaNajhArAe damayaMtInI sanamukha jaI praNAma karI puchayuM ke he kalyANI, mahimAnuM A eka sthAnarUpa evI tuM koNa che? ane A nirjana vanamAM ehI zA mATe kare che? damayaMtIe potAnuM sarva vRttAMta mULathI mAMDIne te vaNajhArAne kahI saMbhaLAvyuM. damayaMtInuM na vRttAMta sAMbhaLI eka to tene tatkALa karela upakAra ane vaLI naLa sarakhA mahAtma rAjavaM- | 2 zanI te strI che evuM jaNa te vaNajhArAnA manamAM atyaMta prIti utpanna thaI ane karUNA ) ) upajI; tethI te tene potAnA taMbumAM sAthe teDI gayo. tyAM jaI Adara satkArapUrvaka snAna 1 ja bhojanAdika karAvyuM. vaLI tenA sukhArtha je je upacAse avazya karavA joIe te sarva karyo, je che ane jema devatAnI ArAdhanA kare tema tenI AsanAvAsanA karI; tathA tene potAnI bena pramANe mAnI niraMtara tyAM ja rAkhI, ema karatAM vaSarUtu AvI. traNa divasa sudhI sUrALadhArAe, ane pralayasamayanA pukarAvarta medhanI peThe varasAda varasyo. tethI karI gADI, ane ratha vigerene javAnA mArgamAMnA cIlAomAM evo kIcaDa thaI rahyo ke gADIonA cAlavAthI kIcaDa uDI AzapAza cAlanArA paMthIone mahAkaleSadAyaka thaI paDaze. damayaMtIe vicAryuM ke varSArUtune lIdhe paMtha vikaTa che- a A vAthI vaNajhAze koNa jANe kyAreya ahIMthI AgaLa vadhaze! ema vicArI ekAeka tyAMthI ) che. te gupta rIte bahAra nikaLI cAlatI thaI thoDeka AgaLa gaI tyAM jue che to, bhayAnaka, aMja- 4 SS nAdine jANe sago bhAI hoyanA! agninI javALA jANe vikha dhikha thaI rahI hoyanA! are athavA madha ane vijaLIno jANe tiraskAra karato hoyanA! evo jenA mukhano susavATa che, manuSyanAM astibhUSaNa jeNe dhAraNa karyA che, karALa ane bhayaMkara jenA dAMta che e eka vikarALa rAkSasa jANe bIje jama hoyanA tene damayaMtIe lagabhaga sAkSAta dITho, jaLataraMganA ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jevAM caMcaLanetrovALI damayaMtIpratye te rAkSasa bolyo ke are tuM kAM jAya che? mane bahuja re sudhA lAgI che mATe huM to tane khAI jaIza. te sAMbhaLI sAvadhAna thaI naLapaM idaityaratye ja che bolI ke pahelAM tuM mAruM vacana sAMbhaLI le ne pachI tArI IcchAmAM Ave tema kara. huM arahaMta pa paramAtmAne pUjavAvALI chuM. mane mRtyuno te bhaya che ja nahIM. paNa tuM eka mArI vAta sAMbhaLa hamezAM mAruM mana pavitra che, mATe evI pavitra manavALI parastrIne kadI paNa sparza na karIza. he ( bhada, je baLAtkArathI tuM mane sparza karIza te baLIne bhasma thaI jaIza. evAM damayaMtInAM dhama- D ( kInAM vacana sAMbhaLI rAkSasa bolyo ke huM kalyANa, huM tArA satvahadayathI ghaNo ja prasanna thayo chuM; ) che, mATe tuM kahe ke tArA hitArtha huM zuM ? rAkSasanAM evAM vacana sAMbhaLI damayaMtI bolI ke he rAkSasa che che jyAre tuM mArA para prasanna thayo che tyAre te mane mAruM bhaviSya kahe ke mane mArA priyapatIne kyAre ane meLApa thaze? avadhijJAnavaDe joI tarataja te rAkSasa bolyo ke gharathI tame nikaLyAM ane tyArathI tAre tArA patIe parityAga karyo tyArathI gaNatAM bAra varSa pachI tArA pitAne ghera tuM hoIza haNa) ne tyAM tArA patIne tAre pharI samAgama thaze. mATe je tuM mane AjJA detI che to huM tane " tArA pitAne ghera laI jAuM. patInA samAgamanI iSTavArtA sAMbhaLI damayaMtI daityapratye bolI ) che ke he bhAI, tAra sarakhA hitecchanI sAthe potAne pIera koNa na jAya. paraMtu huM to koI che ke bIjAnI sAthe jaIza mATe tuM tArI icchA pUrvake jyAM javuM hoya tyAM sukhe ja. tAruM kalyANa ni thAo ane tuM ghaNA kALaparyata dharmanAM kRtya kara. rAkSase potAnuM divya svarUpa prakANyuM ane te rUpa damayaMtIne batAvI cAlyo gayo. damayaMtIne to have nizcaya thayo ke bAra varSa pachI svAmInI sAthe mAre samAgama thaze. mATe lAla vastra, tAMbULa, netrojana ane attara phUlela vigerene meM AjathI tyAga karyo. jyAre mAro priyapatI mane maLaze tyAre e sarva huM grahaNa karIza. e pahelAM kadI paNa e vastuone upabhoga huM nahIM karuM. evo abhigRha dhAraNa karI damayaMtI AgaLa cAlI. AgaLa jatAM jemAM ati suMdara ane miSTa phaLo lacI rahyA che evAM vRkSo ane manane che svasthatA pamADe evI eka guphA AvI. tyAM pahoMcI evAmAM vaLI varasAda caDhI Avyo tethI che damayaMtIe te guphAmAM vizrAma levA sthAnaka karyuM. tyAM zAMtIninanI kRtikA pratimAnI sthApanA karI. ApoApa vRkSa parathI kharI paDelAM puSpo vINI te vaDe damayaMtI te pra- timAnI pUjA karatI hatI. dina pratidina tenI sevAmAM tatpara rahetI hatI. dharma ane [, thAna eja jANe amRtasAgara temAM bhajanarUpI snAna karI AnaMda nimagna thaelI, catu ha. e di tapane niraMtara vistAra karanArI, vRkSonA phaLone pAra karatI, eklI, pUrvakRta pApanuM sIri&i#kaI (c)iekharI Si Cent Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 ja smaraNa karatI ane paMcaparameSTinamaskAranA maMtro niraMtara uccAra karatI damayaMtI te guphAmAM ja pitAno kALa nirgamana karavA lAgI. ' have ahIMyAM vaNajhArAe damayaMtInI zodhAzodha karavA mAMDI. are e kyAM gaI! e kuzaLa haze ke dukhI, are enuM zuM thayuM haze? e pramANe manamAM sArAM vicAra karo ane cAre dizA tarapha damayaMtInI zodha karatAM paraMtu jyAre te koIpaNa sthaLe jovAmAM na AvI, hi. tyAre te pachI tene pagale caDyo. pagale pagale jotAM damayaMtIne parvatanI guphAmAM jinanI pUjA za karatAM joI vaNajhAro ati prasanna thayo. pAse jaI damayaMtIne sAdara namaskAra karI tyAM beThe. jinanI pUjA samApta karI rahyA pachI Adara satkArapUrvaka damayaMtIe vaNajhArAnI sAthe vArtAlApa karavA mAMDaze. vaNajhArAe puchavyuM ke he kalyANI! tuM A kayA devanI pUjA kare che? damayaMtI bolI ke e zaLamA tIrthaMkara zrI zAnvininanI huM pUjA karUMchuM. e pramANe te banne jaNane paraspara ghaNIvAra sudhI suMdara vArtAlApa karatAM sAMbhaLI pAsenA AzramamAM vasanArA tApasa loko tyAM AvyA. vaLI damayaMtI vaNajhArAne ahiMsAdika vizuddha dharmano Upadeza karavA lAgI. vaNa jhAro damayaMtIno Upadeza sAMbhaLI rahyA pachI mahA harSamAna thaI tene potAnA gurU pramANe cha gaNavA lAgyo; ne arihaMta dharma aMgikAra kara ne pachI bolyo. ( vaNajhArohe kalyANa. pUrve mAruM nAma vasaMta hatuM te mAruM vasaMta nAma te dharmatilakanI sugaMdhIvaDe Aja satya karyuM. eve same AkAzamAM madha garjanA karavA lAgyo, cAre dizAe vijaLI camakavA lAgI, karA paDavA lAgyA, karAnA paDavAthI ane varasAdanI mUzaLadhArAe karI te ThekANe Azraya karI vasanArA jeTalA tapasviyo hatA te sarva mahA vyAkuLa thavA lAgyA; ane bolavA lAgyA ke, have kyAM jaI vAsa karIe! rUSinI vyAkuLatA joI damayaMtI bolI ke he pavitra taparivao, bhaya na pAmaze, bhaya na pAmaze. evI rIte temane vairya daI jeSTikAdArAe karI eka kuMDa batAvyo [P ane pote UMce svare A pramANe bolI. je haMsatI ane kSaTarahitapaNe arihaMtanI bhakita che karanAra ane pramANika tathA saralasvabhAvanI hoUM te madhanI vRSTi A kuMDamAM ja thAya. satInI thaI vacanaracanAo karI sarva sthaLathI virAmatA pAmI te kuMDamAM ja medha vRSTi karavA lAgyo. dama5 yaMtInuM AvuM prAbalya ane mahimA je te sarva tapasvio manamAM ciMtana karavA lAgyA ke mArI A te koI vanadevI che? ke koI zaktirUpa dhAraNa karIne ahiM AvI che. vRSTi visarjana thaI che eTale te tapasvijane potAnA dharmanA prAbalyanI niMdA karavA lAgyA ane tene tyAga karI de vismaya thayA thakA damayaMtIe kahelA dharmanA anusArI thayA. vaNajhArAe te sthaLe jevI deva- 9 cha9STaka)@I Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 tAonI lakSmI evI jemAM lakSmI che evuM eka nagara vasAvyuM. tyAM jinAlaya karAvI temAM SS soLamA tIrthaMkara zrI zAMtinAthanI mUrti sthApanA karI. pachI tyAM rahIne te pAMcaze tApaso ja samyakakI thaI gayA tethI te puranuM nAma tApasapura sakhyuM. ahIM tahIMthI hajAro loko te naga- A ramAM AvIne vasyA. e pramANe thoDA vakhatamAM UMca nIca varNathI tApasapura khIco khIca vasI - thaI gayuM, vaNajhAro, damayaMtI, tapasvio ane prajAe karIne tApasapura bharapUra vastIvALuM zahera banI che rahyuM. arihaMtabhASita dharma sarvajo pALavA lAgyA. eka samaye madhyarAtrIne viSe jeNe mADamaMDaLanI vRti jItI lIdhI che e Uta ) parvatanA zikhara upara naLakAnA damayaMtIe dITho. surAsura vigere gaganagAmIe te UdyopaNa tane joI vismaya ane AnaMdapUrvaka te Upara UDI rahyA hatA. teonA saMpAdathI je kaLA haLa thayo te sAMbhaLI tApasapuranI sarva prajA jAgI UThI. Udyatane avilokI teo paNa ka vismayane prApta thayA. te kautuka jevA vaNajhA, tapasvio, damayaMtI ane sarva purajano kSaNa- AS mAtramAM te parvatanA zikhara pAse jyAM te Udhata hato tyAM AvI pahocyAM. tyAM jue che te navA kevaLa jJAnanI saMpadA pAmanAra siMha kezarI nAmanA munine mahA tejasvI rUpano che dITho. tene pavitra mahocchava devatA karatA hatA te mahimAne kheco paNa joIne Azcarya pAmatA hatA temane paNa dIThA. pachI te pavitra sAdhune namaskAra karI, vaNajhAro, damayaMtI, zo tapasvio ane prajA e sarva tenI pAse beThaM. vaLI zrIjazobhadrasUri paNa te kevalIne namaskAra karI ati prasanna thaI tenI pAse beTha. sura, tathA manugAdika sarve yogya Asana para beTha. te samaye te sarvane siMharANI nAmanA kevalI bhagavAna karmamamavidha dharmane Upadeza karavA lAgyA. sihakezarI-he bhavyo! A saMsAramAM jIvatavya, jobana ane lakSmI e sarva niraMtara sthira to nathI rahetA tyAre tame hemugdho A manuSyane uttamamAM Uttama janma zA mATe vRthA gamAvo cho! ke A manuSya deharUpI kalpavRkSanuM phaLa mukita che te mukitanI prAptine sAruM tame tamara thAo ane S mugatuSNAno parityAga karo. e pramANeno upadeza devA UparAMta te kevalI tyAM beThelA che tapasvi pratye bolavA lAgyA. - siMhakezarI muni-damayaMtIe je dharma tamane AcaravA kahyo che te satya dharma che. satyAnusAre damayaMtInI vANuM parama pavitra che. e pote paNa satI che. te kadIpaNuM asatya ka vAkya bolanAra nathI mATe enA bolavA para tamo saue saMpUrNa vizvAsa rAkhavo. (vaLI gurU bolyA ke, corono nAza thayo. madhanI vRSTi eka kuMDamAMja thaI evo damayaMtIne prabhAvato tame Gas ( 4, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sAkSAta najare do, vaLI AvyA lila ane rIcho karI saMkula, evA vanamAM potAnA SNa prabhAkarI nirbhayatAthI kohitae rahI che. evAM te kevI muninAM parama AnaMdakAraka saMvaga bhAvanAnA vacana sAMbhaLI vimaLamativALo kaLapati je tApasIne pati te bolyo ke mane paNa sAdhunAM vrata grahaNa karavo. *. siMhakezarI-sarva AcAryomAM mahA buddhivAna evA bhadasUri che te tamane zrama- 4 NonA vrata Apaze. mArApaNa eja gurU che. - kuLapatI- he bhagavana! tame AvI tarUNa avasthAmAM pravartI zA mATe lIdhI? e e vAtamAM mane moTo vismaya thAya che. - saMkezarI-kozalAnagarImAM eka naLa nAmano rAjA hato, jenI A damayaMtI strI che. e rAjAne kuvara nAmano eka nAno bhAI che te hAla tyAM rAja kare che; teno huM siMhakedArI nAmane putra chuM. gaMgApurInA kezarI nAmanA rAjAnI putrI sAthe paraNane mArA nagarabhaNI jatAM mArgamAM A parvatanAM zobhAyamAna zikharo joI huM ahIMyAM vizrAma levA Utaryo. bhAgyodayathI A yazobhadasUri gurU mane A sthaLe mAyA. emaNe mane saMsAra anitya che ema darzAvanArI dezanA dIdhI. emane meM puchavuM ke he mahArAja mAruM AyuSya keTalA varSanuM che? te sAMbhaLI teo bolyA ke, have tArA AyuSyane mAtra pAMca divasa bAkI che. samipa mRtyu sAMbhaLa mArUMdIna mukha thaI gayuM. te joI sarva saMsArIjIne ati priya evA A jazabhadasUri bolyA ke, eka divasa vrata grahaNa karavAthI paNa janma macchane bhaya TaLe che te tArA hajI pAMca divasa AyuSyanA bAkI che mATe tuM vrata grahaNa kara. kAMIbhaya dharIza nahI. evAM emanAM vacana sAMbhaLI mArI baMdhumati nAmanI priyAne parityAga karI gurU samipe pAMca mahAvratano grahaNa karI gurUsevAmAM tatpara rahI emanI AjJA laI A girizikhara Upara nivAsa karI kAusagga dhyAnamAM rahI samasta So ghAtikane kSaya karI lokAlokane prakAza karanAra evuM kevala jJAna huM pAmyo chuM, che evuM kahI vaLI pAchA te potAnA sthAnamAM beu; pachI te munizvayoganirodha karI ane jeTalAM a bAkI aghati karma hatAM te sarvane niraccheda karI paramapadane prApta thayA. tenA zarIrane puNyache. vAna devatAoe agnisaMskAra karyo. kuLapatie jazabhadasari gurU pAse sAdhunAM pAMca mahAvrata & SB grahaNa kIdhAM. vaidarbhIe paNa cAritra levAnI prArthanA karI tyAre ene gurUe kahyuM ke tuM cAritra vrata che. che grahaNa karIza kharI paraMtu he bhadde hajI tAhAre saMsAramAM bhoga vaibhava bhogavavAnA che mATe tAhAre 6 hamaNAM dikSA levI yogya nathI ema kahI damayaMtInA pUrvajanmanI kathA kahevA lAgyA. pUrvajanmane viSe naLarAjA e mamaNa nAmano rAjA hato, tenI tuM vIramati nAmanI rANI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI hatI. tame banne eka samaye senA sahita agayArthe jatAM hatAM. AgaLa jatAM jatAM eka munine tame dITha. te tamArI sAme Avato hato paNa tamArI senAnA mANae te munine sAmo che Avato joI tamone avazukana thaze ema jANI tene tiraskAra karI sAmo Avato baMdha karyo he paraMtu bAra kalAka tyAM eka sthAnake Ubhe rAkhIne pachI karUNA AvyAthI te zAMta mudAvAna muninI ko haNa) Adara sahita tame khabara aMtara pUchI ane pUchyuM ke, Apa kyAM padhAro cho? tamArAM evAM Ge ( vinaya vacanathI muni prasanna thayA kharA paNa te munine bAra kalAka sudhI tamArI senAnA tira- @ che. skAre kaleza thayo te leNadoSathI tamo pati priyAne A janmamAM bAra varasa sudhI viyoga raheze. ) bAra varSa pachI patI sAthe tAre melApa thaze ane pharI vaibhava prApta thaze. ema vArtAlApa karatAM karatAM prAta:kALa thayo. tApaso, vaNajhAra ane damayaMtI eonI sAthe jabadasUrigurU tApasapuramAM AvyA. tyAM temaNe zAMti jinezvaranA caityanI pratiSThA karI sarva purajanone zuddha dezanA didhI. te guphAmAM rahetAM ane jinanI upAsanA karatAM karatAM zrI vaidartine sAta varasa vItI gayAM. tyArapachI eka samaye guphAdAranI madhyamAM AvI koI eka ( purUSa damayaMtI pratye amRtamaya vANI bolavA lAgyo ke he bhade. tAro pati meM ahiyAMthI najIka che dIve che. A sthaLethI te bahu dUra nathI. ene oLakhavAnI huM icchA karuM chuM paNa bIjuM koI mArI sAthe nathI. eTaluM kahIne te paMthI jana tyAMthI tatakALa cAlI nikaLyo. damayaMtI # paNa tene zravaNasukhaDa zabda sAMbhaLI atI tvarAthI te guphA tyAgI tenI pAchaLa nikaLI, che ane doDatAM doDatAM te paMthI janane kahevA lAgI ke he bhadde. he bhadde! te naLarAjAne kyAM ? SB evuM kahetAM kahetAM damayaMtI ghaNe dUrasudhI tenI pachavADe doDI paNa pagamAM Thesa vAgavAthI te re e bApaDI paDI gaIne paMthIjana to tyAMthI jotajotAmAM adarza thaI gayuM. thoDIvAre damayaMtI udhI ane che nirAza thaI pAchI guphA bhaNI AvatAM guphAno rasto bhUlI gaI eTale satata traNa thaI ane mahA aravanamAM bhaTakavA lAgI. mahAduHkha pAmatI damayaMtI manamAM ciMtana karavA | ( lAgI ke are deva! meM tAre pagale pagale zo aparAdha karyo che ke mane tuM vAraMvAra duHkha Ape che. mane have mArI guphA paNa maLatI nathI ane pathIkana paNa na maLe. hA daivI hA daiva! have huM che zuM karuM huM kyAM jAuM? A aravanamAM bhaTakuM chuM, mArI zI gati thaze A asaha duHkhathI to GE maravuM mahA sukhada che. are mArA prANu! A dukhI piMjarane parityAga karI tuM tArA akhaMDa ) chesukhane mArga kema leto nathI? arere bhAvI prabala che tyAM huM zuM karuM? evAM karUNAmaya dInavacana . bolatI, AkuLa vyAkuLa thaInetromAMthI azrudhArA varasAvatI, thoDIvAra AgaLa cAlI vaLI thoDe ! 9) dUra jaI ubhI rahetI, UMce svare gADha rUdana karatI, jamIna para pachADo khAtI, evI mahA bI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 2 avasthAmAM bhaktI damayaMtIne eka nizAcarIe dIThI. te tenI pAse AvIne kahevA lAgI che ke have tuM AgaLa jaIza nahIM huM tAre bhakSa karI jaIza. evAM tenAM bhayabharyA vacana sAMbhaLI bicArI damayaMtI tene joIne bhayabhIta thaI tharathara kaMpavA lAgI; paraMtu gADha vairya dharI te rAkSasI pratye bolI ke je naLavinA anya purUSamAM mArI mane vrati gaI na hoya, arihaMta mArA ko 9) deva hoya, susAdhu mArA gurU hoya ane jainadharma tatvamAM mArI rati hoya to he rAkSasI! tuMhatAza hA thAevAM damayaMtInAM maMtrarUpa vacanothI te nizAcarI parAkramahina thaI gaI ane damayaMtIne che namaskAra karI tyAMthI AgaLa cAlI gaI. satIonA parAkramanuM olaMdhana koI karI zakatuM nathI. ) damayaMtI tyAMthI AgaLa cAlI. cAlatAM cAlatAM te tuSArta thaI, evAmAM vegaLethI magajaLa taraMga joI vicAravA lAgI ke te jaLasthAna haze. ema samajI te sthaLanI samipa gaI paNa tyAM te jaLa dIThuM nahIM; tyAre bolI ke je mAruM mana zILa pALavAmAM yathArtha, sAvadhAna ane pavitra hoyato A nadImAM asatatUlya, sugaMdhamaya ane nirmaLa jaLa tatakALa nikaLaze. ema kahI te ko5 sthaLe padaprahAra karyo ke bhapha bhaka dhvani karatuM jaLa nikaLyuM. damayaMtIe temAM snAna karI jaLapAna karyuM jethI te sarve pazcima tyAgIta thaI. thoDIvAra vizrAma karI te sthaLathI AgaLa cAlI. paraMtu sakomaLa damayaMtI cAlavAnA parizramathI thAkIne lotha jevI thaI gaI hatI tethI bicArI ) eka vaDavRkSanI tiLachAyA taLe beThI. eTalAmAM mArge jatA AvatA lokoe tene puchavuM ke he bha! I tuM koNa che? kyAMthI Ave che? kyAM jAya che? mahAduHkhaNa thaI A vaDavRkSa nIce kema beThI che? tAruM nAma apratimarUpathItuM A vaDadevI hoyanA! evI dekhAya che. evAM teonAM vacana sAMbhaLI damayaMtI bolI. - damayaMtI-he pathIko! haM devatA nathI. huM to mAnavI jAta chuM. vaNikaputrI chuM. mArA svAmI saMgAte huM mArA pitAne ghera jatI hatI. mAre svAmI mane ahIM mArgamAM tyAgIne koNa che jANe kyAM cAlI gayo. mATe he bhAIo tame mane tApasapurane rasto batAvo. che ... pAko-je dizA bhaNI sUryAsta thAya che, te dizAbhaNa tApasara che. hamaNAM A suryAstanI veLA che tethI ame tane mArga batAvavAno utsAha dharatA nathI, paraMtu te amArI sAthe che cAla. jyAM ame rAtavAso rahIzuM tyAM tane paNa sukhazAtAmAM rAkhazuM. ema kahI paMthIjanomAM je mukhya hato te potAnA sAthe pratye bolavA lAgyo ke A 6 oN koI mahA duHkhaNI che te ApaNI sAthe AvavA IcchA kare che mATe ene ApaNI sAthe lyo. ra che ema kahI damayaMtI pratye bolyo ke tuM mAre putrI pramANe che. mATe amArI sAthe cAla. ema kahI na che sAthapatIe damayaMtIne svArIpara besADI mArga lIdhe ne tene acaLapuramAM laI jaIne mUkI. ko SLa mArganA parizramathI thAkI gaelI damayaMtI eka vAvyanI pAse jaIne temAM UtarI jaLapAna karI le Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te bahAra nikaLI ane jyAM pahelI beThI hatI tyAM AvI beThI. AkAzathI jema koI devI UtarI AvI dRSTivaDe acaLapurane pavitra karatI hoyanA! ema damayaMtI potAnI daSTivaDe acaLapurane pavitra karatI hatI; paNa huM have kyAM jIne zuM kI ema kahI nizvAsanAkhIja vAvyanA bAraNAmAM beThI. tyAM jaLa bharavA AvanArI strIonA mukhathI rUtuparNa rAjanI kIrti sAMbhaLI. te rAjAne caMdana jevo jeno yaza che evI caMdajI nAmanI rANI hatI. saMpUrNa vizvanA cittane haraNa karanAruM evuM damayaMtInuM adabhUta rUpa joI te sarve strIe vismayane prApta thaI. te strIo tyAMthI jaLa bharI cAlatI thaI ane rAjagRhamAM jaI temaNe rANIne tenA ) che viSe nA samAcAra kahyA ke koI divyarUpa vALI, ane tamArI putrI sarakhI strI vAvyanA bAraNAmAM ja beThelI ame joI. rANIe kahyuM ke tame sarva maLI satvara te strIne atre teDI lAvo. rANInI AjJA thaI eTale sarva strIo jyAM damayaMtI beThI hatI tyAM AvIo; ane kahevA lAgI ke he bhadde tane putrI samAna gaNI A nagaranA rAjanI paTarANI caMdajazA potAnI pAse teDe che; mATe tuM amArI sAthe temanI pAse cAla ane tArAM je je kaSTa che tene te parityAga kara. A zUnyasthAnamAM ekalI besIne zuM karIza? evAM te strIonAM vacana sAMbhaLI namra thaI damayaMtI ja teonA samaha bheLI cAlI te thoDIvAramAM caMdazAnI sanmukha AvI. parasparane dajhimelApa ) thatAMja eka bIjAnA manamAM AzaMkA utpanna thaI. damayaMtIe jANyuM ke mArI puSpadaMtA mAtu| zrInI A caMdajazA bhaganI te na hoya! caMdajazAe jANyuM ke mArI puSpadaMtA benanI putrI # SP damayaMtI te to A na hoya! ema paraspara brAti thaI paraMtu te vAtane nirNaya thayuM nahIM. caMdArAe jANyuM ke A damayaMtI che kharI, paNa meM te ene enI zizu avasthAmAM dIThI hatI. ) damayaMtI jyAre caMdajazAne sanamukha AvI tyAre te tene ati premasahita AliMdhana ApI prItipUrvaka maLI. damayaMtIne oLakhI nahI paNa moTAM manavALAM manuSyanAM mana je vakhate je Si nizcaya kare te ja pramANa che. damayaMtIe mAtahatulya sneha aNI caMdajazAnA caraNupara ) I mastaka namAvyuM. caMdajAe tene mahA prayatna UThaDI; ane chAtI sarasI cAMpI belI. caMdrakazAhe vatsa! he priyA! tuM mArI caMdavatI putrInI priyasakhI thA. tame banne 5 maLI mArI lakSmI kRtArtha karo; ane tuM koNa che? te mane kahe damayaMtIe sArthapurUSane potAnuM je vRttAMta kahyuM hatuM teja vRttAMta caMdajAne paNa kahI gara saMbhaLAvyuM ane tyAra pachI bolI ke tamArA taraphathI sadAvrata apAya che te sadAvrata ApavAnA A kAma Upara mane rAkho. caMdArAe tene sadAvrata ApavAnuM kAma soMpyuM. tyAM rahI damayaMtI che je je arthika Ave teone prasanna thaI sadAvrata ApavA lAgI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 Iche kacchaSTa Qi - je sthaLe damayaMtI rahI hatI te sthaLanI pAsenA mArgaparathI eka divasa eka corane je bAMdhIne rAjAnA mANase laI jatA hatA. tene AgaLa nobata nagArAM vAgatAM hatAM. ceranI dRSTi damayaMtI upara paDI eTale te tenI pratye ati dInatva ANuM bolavA lAgyo ke he devI! mAruM rakSaNa kare, mAruM rakSaNa kare. tenI karUNAjanaka prArthanA sAMbhaLI damayaMtIne dayA AvI. tethI te ene bAMdhI laI janAra mANasane puchavA lAgI ke A mANase ze aparAdha karyo che? teo A te bolyA ke caMdavatInI ghareNAnI bharelI peTI corI che mATe ene vadhabhUmi pAse laI jaI mArI 7) nAkhazuM damayaMtI bolI ke tamane rAja pUchaze ke e corano vadha kema na karyo? te te vAtane javAba tamArI vatIno huM daIza mATe ene tame choDI mUko. evI rIte damayaMtIe ghaNuM kahyuM topaNa rAjanA mANasoe te corane choDI mUka nahIM. te samaye damayaMtI bolI ke A gharanuM baMdhana tUTI jAo. ATaluM bolatAM veMta ja te coranuM baMdhana tUTI gayuM. te coranuM baMdhana tuTI Taka gayuM jeI nagaravAsI janomAM Azvarya pedA thayuM, ane teomAM harSa koLAhaLa thavA lAgyo. e Do banAvathI rAja paNa Arya pAmI damayaMtInI pAse parivAra sahIta Avyo ne bolya. rAja he vatsa! dukajanone daMDa devo ne zreTajanonuM pratipAlana karavuM e tamAma rAja- ) one sanAtana dharma che. e dharma pramANe rAjAe na AcaraNa kare te dezamAM anyAya kahe vAya, prajane paraspara nAza thAya, prajA pAsethI rAja kare che ane te je teonuM rakSaNa na kare to prajAnA pApe karI rAja lopAyamAna thAya che; evuM smRtinuM vacana che. mATe jo tuM A vaF sA corane choDavI mUkaze to tethI karI prajAnA prANa, mAlanI vyavasthA nahIM rahe. damayaMtI-tamoe kahelI vAta huM mAnya karuM chuM, paraMtu A aparAdhI jana mane dRSTigocara thayo ne have e je mAryo jAya te huM je arahata dharma pALuM chuM te ahita dharma pALavAnuM phaLa zuM? e pramANe damayaMtIne atyAgraha jANI rAjAe te corane choDI mUko. je mahAS) satI che teonA vacanane rAjapaNa mAnya kare che. have baMdhanamukata thayA pachI te cora damayaMtInI 9 ( pAse AvIne tene page paDaze. meM bolyo ke, he devI! A samaye tame mane navIna avatAra che Apyo; evA sadAya hadayathI mArApara tamoe karelA uparakAre karI huM tamane mAtA karatAM paNa ke adhika hitecchu gaNuM chuM. evuM kahI mahA AnaMda pAmI te potAne sthAnaka cAlyo gayo. ane te vo te divasathI tene mAtRtUlya mAnI niraMtara tenI pAse AvI praNAma karI potAne ghera jaya. koIeka samaye damayaMtIe tene puchayuM ke tuM koNa che? tyAre te bolyo ke tApasapuranA va- saMta nAme sArthapatIne huM piMgaLa nAma dAsa chuM. ekavAra huM tenAM ratnonI corI karI tyAMthI koma che nA. mArgamAM bIjA lUTArU coroe mane lUTI lI. dura hoya tenuM kalyANa kyAMthI thAya che 08, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMthI huM atre Avyo, ne rAjadarabAramAM nokara thaI rahyo. parama divase huM ekalo rAjagRhamAM pharato hato, bIjuM koI hatuM nahIM. tyAM meM eka mANikacanI peTI dIdI te joI mArUM mana lobhane prApta thayuM; tethI meM te peDhI corI lIdhI, tene bagalamAM vAlI sarvAMgathI saMkoDAine huM cAlyo. eTalAmAM IMgitajJa (mukhamudrA uparathI mananuM jANanAra) rAjAe mane dITho. temaNe mane rakSakone sopI vadha karavAnI teone AjJA ApI rAjAnI AjJA pramANe cokIDhAro mane zULI pAse bAMdhIne laI jatA hatA. tevAmAM tamArI dRSTi mArApara paDI ane tame mane kRpAkarI baMdhanamukta karI rAjA pAse aparAdha mukta paNa karAvyo. tamArA e upakArarUthI huM kacAre mukta thaIza? huM baMdhanamukta ne aparAdha mukta thayo paNa upakAra rUNathI to kadI mukta thavAno nathI, evo koNa purUSa che ke je medhamALAthI rUNamukata thAya! tamo tApasapurathI ekAeka guptapaNe cAlI nikaLyAM tethI sAthepatIe annodaka tajyuM, ane te tamArAviSe mahA zoka karato kheTho. jarAobhadrasUri gurUe, tApasone ane sarve prajAjanone upadeza daI zAMta karyAM ane tamArA viyoganA mahAzokanuM nivAraNa karAvyuM. sAtame divase sAthepatIe annodaka lIdhuM, ekasamaye sAthaipatI suvarNAdika ratnonI bheTa sAmagrI laI kozalApurInA kuvara rAjAne jaI maLyo. te bheTa aMgikAra karI rAjAe sArthapatino bahu Adara satkAra karyo. ne vaLI temaNe tene sAmo zirapAva paNa Apyo. chatra, cAmara, DaMko ane nobata vigere je rAjacanho gaNAya che tepaNa ApyAM. ane vasaMtazrIzekhara evuM tenuM nAma rAkhyuM. tyArapachI keTaleka divase tene mahAmAnasahIta tApasapura vidAya karyo. mokhare rInAda thatAM vasaMtazrIzekhare tApasapuramAM praveza karyo. ane tyAM AvI nAnA prakAranA mahA sukhopabhoga karavA lAgyo. huM mAta! e sarve tamArA pratApe karI tene prApta thayuM. huM kalyANI! have samasta pApane chedana karavAvALI zikSA mane Apo. tenAM vacana aMgikAra karI damayaMtI bolI ke, bahu sArUM. huM piMgaLa tuM cAritra grahaNa kara. bIje dIvase te sthaLe be munio AvyA temano zuddha bhaktapAna vigerethI Adara satkAra karI damayaMtIe puchyuM. damayaMtI--he mahArAja A piMgaLa caritra levA yogya che? muni--he damayaMtI e piMgala caraNa dhAraNa karavA yogya pAtra che. piMgaLe paNa te munionI cAritra levAne paramabhAvathI prArthanA karI, muni tene jinamaMDhiramAM laI gayA. tyAM tene pravajyAM ApI munie potAnI sAthe rAkhyo. ekasamaye harimitra nAmano brAhmaNa kuMDinapurathI (damayaMtI hAla je nagaramAM rahetI hatI) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 17 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 che tyAM Avyo tyAM AvI rAjane joI caMdajA rANI pAse jaI AzirvAda daI beTho. tene je AdarasatkAra karI rANI tene pUchavA lAgI. caMdrajazA-he mahArAja vidarbha derAnA nRpatinI paTarANa puSpadaMtI mArI benakuLa che harimitra-rAjA rANI to mahA sukhamAM che. paNa emanAM jamAI, putrI, naLa damayaMtI 7) vanavAsa gayAM che tethI teonI zodha lAdhavA aneka prayatna kare che. (ta sAMbhaLI caMdajazA che ekAeka sabrAMta thaI bolI) caMdrajazAha hai te e zuM kahyuM? harimitra-he devI. sarva lokone amArA naLarAjAnuM vattAMta khabara che; ne tamane zuM khabara nathI? ke naLarAjA potAnA bhAI kuvaranI sAthe duta ramIne sarva rAja pATa hArI nagarI choDI vanavAsa gayo che. vaLI AgaLa jaI teNe damayaMtIne paNa vanamAM parityAga karyo che. te baMnenI Aja sudhI kaMI paNa khabara saMbhaLAtI nathI ke naLa kyAM che? ane damayaMtI kyAM che? evAM harimitranAM vacana sAMbhaLI jema vAtathI "muchI Ave tema rAjA rANIne mucha ! AvI tethI teo baMne pRthvI para DhaLI paDyAM. jyAre muchathI sAvadhAna thaI jAgI uThyAM tyAre mahA vilApa karI zokapradarzita rUdana karavA lAgyAM. temane chAnAM rAkhI harimitra bolyo. harimitra-putrInI tathA jamAInI zodha karavA ane bhImaka rAjAe mokalyo che. A 1 vanathI pele vana, A gAmathI pele gAma ane A nagarathI pele nagara ema temanI zodha karato huM atre AvI cachuM; paraMtu hajI sudhI e baMnenI koIpaNa sthaLe vArtA sarakhI paNa meM sAMbhaLI GS nathI. are paNa mAro parizrama vRthA gaye naLa damayaMtIne vanavAsa prApta thayo sAMbhaLI caMdajazA vaLI rUdana karavA lAgI. te joI sarva abhijana vigere rUdana karavA lAgyAM. caMdana naLarAjAnI durmatinI niMdA karavA lAgI ane damayaMtInI stutI karavA lAgI. sarva lokomAM zekAta thaI gayo. ema karatAM bhojanane samaya thayo tyAre rAjAnA cAkaze bhojanArthione bolAvavA lAgyA. harimitra paNa bhojanano samaya thaya jANe te tyAMthI dharmazALAmAM gayo. tyAM damayaMtI joI ane oLakhI eTale ja utkala locanA karI harSa bhera doDa ne damayaMtInA pagamAM jaI paDyuM. ne bolyo. harimitra-aho Aja huM mahA dhanya? Aja huM kRtArtha thayo. AnaMdano divasa te Ajaja, pRthvI para sarva sthaLe tAre zodha karyA pachI ageja tAAM darzana thayAM. Aja tAra jIvatajIvita sarvanuM kalyANa thayuM. che ema kahI mahAharSita thaI caMdajI rANI bhaNI doDyo. tyAM jaI caMdajAne kahyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che harimitra--jaya thAo. jaya thAo. satI damayaMtI tamArA gharamAM ja che. evAM harimitranAM S zravaNasudhA vacana sAMbhaLI zakAyupAtanAM AnaMdAzrapAta thaI gayAM ane caMdazA tyAMthI mahA UmaMgabhara cAlI. sadAvrata ApavAnuM ghara hatuM tyAM AvI damayaMtIne mahA hetathI bheTI paDI; ane netromAM azru ANI belI. caMdrajazA- are mane dhikkAra che! tuM ATalA divasa mArA gharamAM rahI paNa mArAthI tane oLakhAI nahIM. ahIM mArI vilakSaNa putrI? tuM jeTalA kALa oLakhAI nahIM; teTalA kALane paNa dhikkAra che? aho vatsa te mane kevI zI che. te mArI pAse tAruM nAma paNa pragaTa karI ke kahyuM nahIM? mAtAnI bena te mAtAtulya samajavI to tenA AgaLa tAre zAnI lajjA rAkhavI ja joItI hatI? have he vatsa-tuM kaheke naLarAjAe tAre parityAga karyo ke naLarAjAno te parityAga karyo? pativratA strI te patine kadIpaNa parityAga kare nahIM. viDaMbita saharavAMzu evuM tAruM lalATatilaka kyAM che? te samaye satI damayaMtIe pANImAM potAnAM AMgaLAM boLI lalATapara ghasyAM eTale kSaNa' vAramAM tenuM bhAlatilaka evuM prakAza karavA lAgyuM ke te tenA prAbalya karI sarvajananAM teja che adarza thaI gayAM. damayaMtIne hasta jhAlI caMdajazA tene potAnA rAjagRhamAM teDI gaI tyAM | sugaMdhI jaLavaDe jema devatAne snAna karAve tema damayaMtIne caMdanarAe potAne hAthe snAna karAvyuM. 1 I Uttama vastro paheravA ApyAM. brahmacarya vrata karI jenuM teja pUrNa prakAzita thaeluM evI damayaM- . tInI caMdajAe sarva prakAre Uttama sevA karI. tyArapachI tene hAtha jhAlI tene rAjA pAse laI jaI besADI. rAjAe damayaMtIne naLanA rAjadaMza thayAnI sarva hakIkata puchI. adhomukha karI, dIna vacane ane netromAM jaLa lAvI damayaMtIe kuvaranuM sarva vRttAMta kahyuM. pachI potAnA vastra vaDe tenAM AMsu luchI rAjA bolyo. rAjA-he putrI! jagatamAM karmathI baLI koNa che? jagatamAM sarva sthaLe prakAzanAra ane I aMdhakArane dUra karanAra sUrya paNa asta thAya che. astodaya vaDe sUrya, sarva lokone zubhAzubha nA karmanI mahatvatA batAve che. e pramANe tenuM zAMtavana karyuM. evAmAM sUrya asta pAme. paraMtu damayaMtI rAjapAse GS beThI hatI tenA lalATatilakanuM teja sUryanA teja karatAM adhika teja karatuM hatuM ke tethI sabhA che. che. prakAzatI hatI evuM joI rAjA vismita thaI bolyo. rAjAaha. A rAtrIne viSe A prakAza kyAMthI paDeche? (rAjAne vismita thayelo jANI caMdajazA bolI.) Y Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 A 2 - A caMdrakazA eto damayaMtInA bhAlatilakano prakAza paDeche. e vaidarbhinA bhAlatilakanI che. Saa lIlA mahA adabhuta che. rANInAM vacana sAMbhaLI damayaMtInA bhAlaupara jema pitA sparza kare tema rAjAe sparza ryo. te samaye sUryathI paNa bhedana na thAya evuM aMdhAruM sabhAmAM sarva sthaLe thaI rahyuM. vismaya 8) pAmI rAjAe kSaNavAra damayaMtInA bhAlapara hasta rAkhyA pachI pAcho udhavI lIdho eTale vaLI paNa A pUrva hatuM tevuM teja prakAravA lAgyuM. te samaye te sabhAmAM svargathI AkAzamArge eka devatA ) che AvI damayaMtIne praNAma karI bolyo. devatA-he devI! pUrva piMgaLa nAmanA corane te maraNathI ugArI Uttama bodha dIdho hato, te piMgaLa ahiMyAMthI nikaLI pharatAM pharatAM tApasapuramAM gayo. tyAM eka rAtrIe kAusaga pratimAye mazANanI jagyAmAM jaI rahyo. jue che te te mANumAM eka citA saLage che; te citA prasArane pAmatI tenI sanmukha AvatI hatI. jota jotAmAM saLagatI citA piMgaLanI sanmukha AvI rahI te samaye sAtvika sAdhuomAM ziromaNI evo piMgaLa te dharmadhyAnamAM aDiMga thaI ( rahyo. thoDI vAramAM te citAe tenAM aMgapara praveza karI tene bALI nAkhe. te piMgaLa tyAMthI () , samAdhimaraNa karI devatA thaye teja huM piMgaLa che. je te mane maraNathI UgArI Upadeza Apya ja na hota to mArI zI vale thAta? ane A lakSmI paNa kyAMthI prApta thAta? nizcaya huM naraka nivAsI mAtaHparaMtu tArI kapAvaDe mArI A divyadazA thaI mATe he devI, tane ghaNu kALa vijya prApta thAo. . - evuM kahI saptakoTI suvarNamahoranI damayaMtI upara vaSTi karI te deva tyAMthI adarza thaI gaye. arahata dharmano Avo sAkSAta tamAso joI rUtuparNa rAjA manamAM Azcarya pAmyo. 'damayaMtIne pIrathI harimitra nAmano je brAhmaNa Avyo hato te pachI avasara pAmIne bolyo. harimitra- he rAjena! damayaMtI Apane tyAM ghaNA divasa rahI. have ene enA bApane ghera AvavAnI A5 AjJA karaze. kAraNa enI puSpadaMtI mAtA ane vidarbha pitA e baMne enA pravAsamAM bhaTakavAthI mahA duHkha mAne che ane zeka kare che. harimitranAM vacana sAMbhaLI caMdajazA rANIne pUchI tenI AjJA laI senA sahita damayaMke tIne tenA pitAne ghera javAnI rUtuparNa rAjAe AjJA ApI. sarvane upakAra mAnI, vina- ke. SNa yapUrvaka bheTIne damayaMtI tyAMthI potAnA pitAnA nagarabhaNI senA sahita javA nikaLI. tene kAra AvatAM sAMbhaLI vidarbharAjA tene levAsAruM sAme gayo. mArA pitA mane levA sAme Ave che evuM jyAre damayaMtIe joyuM tyAre teNe vAhana tajI page cAlI jaI pitAnA paga para mAthuM mUkavuM to 5) baLAtkAre tene UThADI ane paraspara maLatAM baMnene netromAM AMsu AvyAM; jenA pravAhe te ja che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > > I mIna AgaLa kIcaDa thaI gayo. damayaMtInI mAtA paNa rAjA sAthe AvI hatI, te jyAM hatI je Sche tyAM tenI pAse jaI damayaMtI tenA kaMThe vaLagI paDI ane ghaNAkALanA viyoganA saMyoge rUdana para karavA lAgI. puSpadaMtI rANI paNa potAnI putrIne dubaLA joI ane tenI dukhada sthitinuM smaraNa karI rUdana karavA lAgI. ema ghaNI vAra sudhI te baMne premanA baMdhanathI tyAM ja stabdha cho thaI rahyAM. tyAra pachI damayaMtIne AgaLa karI senca sahita vaidarbharAja potAnI nagarImAM AvyuM. hu " rAjA mahA prasanna thaI sAta divasa sudhI gurUdevanI pUjA karI ane teNe mahotsava karyo damayaMtInI avyavasthA thavAnuM kAraNa rAjAe damayaMtIne ja pUchavuM. damayaMtIe potAnuM che sarva vattAMta kahI saMbhaLAvyuM. te sAMbhaLI rAjA bolyo ke he putrI! tuM kAMI ciMtA karIza nahIM. Sche tuM ahiyAM rahI vratadAna kara. jevA prayatnathI tAro priyapatI tane maLaze tevo prayatna huM karIza ema kahI tenI AsanA vAsanA karI. harimitrane pAMcase gAma InAmamAM ApI rAjAe kahyuM - ke je naLanI zedha lAvaze to addha rAjapATa tamane ApazuM. eka divase susamArapurathI dadhiparNa rAjAne to koIka kAryane arthe bhImaka rAjAnI pAse ' Avyo te samaye paraspara naLa rAjAnI vAta nikaLI. tyAre te dUte rAjAne kahyuM. - dUta he mahArAjA naLa rAjane rasoIyo hAla amArA dadhipaNuM rAjAne tyAM rahe che. te 0 pAka rasavatInI sarva vidhi zuddhi rIte jANe che ane te kahe che ke mAre upAdhyAya rAjananche tenI pAse A sarva vidyA huM zikhyo chuM. AzA utpanna karanAruM te dUtanAM vacana jevAM damaka yaMtIne kAne paDyAM ke utAvaLI ghasamasatI tyAM AvIne rAjA pratye bolI. damayaMtI-- he pitA! jevI rasoI rAjA naLa banAvI jANe che tevI rasoI bIjo koI banAvI jANato nathI mATe A dUta jenA viSe kahe che te koNa che? kevI rasoI banAve che tenuM rUpa kevuM che? vigere tenuM sarva vRttAMta ApaNe jANavuM joIe. huM nizcaya anumAna karI kahuM chuM ke naLa rAjA potAnuM rUpa pAlaTI tyAM rahyo haze. damayaMtInAM evAM vacana sAMbhaLI rAjAe eka anucarane bolAvyo ne tene sarva vAta samajAvI susamArapura mokalyo. te anucara keTaleka divase susamArapura pahoMcyo. ane jyAM kubo raheto che hato te sthaLanI pachApUcha karate tenI pAse Avyo. anucare tyAM jaI kubaDAnuM rUpa joI manamAM CE vicAra karyo ke are darbhane bhrama thayo che ke jema kAcane viSe marakatanI bhrAMti tema A kabaramAM A rAjAnaLanI brAnti kare che. je AkAzI devatA jevo naLa te kyAM; ne A rasoI karanAro evo A kUbane te kyAM kyAM sarasavano dANo naMkyAM sumerU parvatA kyAM khanane kyAM sUrya e pramANe dara parikSepa karI te anusare manamAM vicAra karyo ke naLanA viyoganA je loka damayaMtIe ane kahevAnA he > Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19ra. kahyA che te kahIne pachI ThaMDinapura jaIza. ema vicArI damayaMtIe kUbAnI pAse jaI SS bolavAnA be zloka je zikhavelA hatA te belyo. te loka sAMbhaLatAMja damayaMtInuM maraNa che thavAthI naLa rAjAnI AMkhomAMthI azrupata thayo. potAnA netrone jaLa poteja baLAtkAra rokIne te anucara pratye kubaDo kuzaLa ke havo. kubaDa-he vipra tame baha pavitra vArtA kahI che. tameM mAruM sthAna pavitra karo. ( evuM kahI te brAhmaNane potAnA sthAnamAM Apyo. tyAM teno yogya Adara satkAra karI pote banAvelI rasoIthI te viprane bhojana karAvyuM. ane rAjA pAsethI vastrAlaMkAra ne !) dhanane jeTalo zirapAva maLyo hato te sarve te viprane ApI dIdho. te laI tyAMthI vipra kaMDinapuramAM Avyo. suMsamArapuramAM kubaDA sAthe je pramANe vAta cIta thaI hatI te sarva damayaMtIne nivedana karI. rAjA rANIne paNa kubaDAnuM vRttAMta nivedana karyuM; ne tyAM jevI rasoI jamyo hato tenA svAda viSe paNa kahI saMbhaLAvyuM. lakSamahora vigere je vastrAlaMkAro kabaDae ApyA hatA te batAvyA. ane te anucare kahyuM ke te nagaranA lokone moDhethI, koIthI paNa vaza ( na thaI zake evA madonmata hAthIne e kUbaDe vaza karI bAMdhI Apyo, evI vAta meM te sAMbhaLI. ema kahI enAmAM jeTalI kaLA hatI te sarvanuM yathAsthita varNana karI kahyuM ke je che tyAMnA rAjAne e kRpA pAtra che. te vipranI e pramANe sarva vAta sAMbhaLI damayaMtI pitA pratye bolI damayaMtI-he pitA, e tamAre mAtra che ema nizcaya karI mAnaje. koIpaNa camakArika hetuthI e kubaDa thaI gayuM che. rasavatInI kaLA ane AvI udAratA e tamArA jamAtravinA railokyamAM bIjA koInI pAse nathI tethI meM nizcaya karyo ke e tamAre mAtra che. ene koIpaNa prakAre karI ahiMyAM ANavo joIe. ahiMyAM taDI tame koI rIte ene . nilaya kaze. je e ahiyAM Avaze to e kubaDAnI netra ceSTAthI tathA iMgatothI huM 1ene oLakhIza ke e naLarAja che ke nahIM. vidarbharAja- he putrI tArA pharI ravayaMvara nimitta dadhiparNa rAjane huM ane bolAvIza. tAro svayaMvara sAMbhaLI kubo paNa te rAjAnI sAthe Avaze. kAraNa potAnI strI bIja purUSa G! pAse jAyato buddhimAna purUSa te sahana karI zakato nathI. tArA prathama svayaMvaramAM paNa dadhipaNuM para rAjane tane prApta karI levAnI ghaNI utkaMThA hatI tethI te jyAre naLarAjAne te samaye pasaMda karyo tyAre dadhiparNa rAjAnuM mana bahu saMkoca pAmyuM hatuM. vaLIe dadhiparNa rAjAne "svayaMvaranI ) thoDI avadhI rahI che ema jaNAvI are bolAvIzuM. paNa jo e kUbaDo sAthe hazenee rAjAne ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muddatasara ane lAvaze to jANaje ke kubaDo aja naLarAjA che. kAraNa megathI AvavAnI zakti dadhiSNurAjAmAM nathI, e tito naLarAjAmAMja che. ayamaMtravaDe dhArI mukAme vakhatasara naLarAjA jaI pahoMce che. evo vicAra karI vidarbharAjAe eka dUtane SipaNe rAjAnA darabAramAM mokalyo. thoDe divase te dUta dadhipaNuM rAjAnI rAjyadhAnImAM AvI pahocyo; daSipaNe rAjA ane kubaDo e baMne pAse pAse beThA hatA, tyAM jai dUte vaidarbhe rAjAno saMdezo temane kahI saMbhaLAvyo. dUta--he rAjana! vidyabharAjAe Apane A pramANe kahAvyuM che ke naLa rAjAnI to koi paNa sthaLe zodha lAgatI nathI. mATe caitra zuk pa ne divase damayaMtIno pharI svayaMvara thaze. te avasara Upara ApanAthI jema satvara avAya tema karo. A pramANeno vidarbhe rAjAno saMdezo nivedana karI te dUta tyAMthI tatakALa cAlI nikaLyo. nUtanAM vacana sAMbhaLI kubaDo mahA Azcarya pAmI vicAra karavA lAgyo. kubaDo (manamAM)tyAre damayaMtI zuM bIjo svAmI karaze! e to mahA AzcaryanI vAta che! are paNa emAM Azcarya zuM che! kAmadeva mahA baLavAna che. to paNa mArA jIvavA chatAM vaidarbhone koNa grahaNa kareche! te huM joUM to kharo! jIvatA siMhanI garadananA vALa koNa pakaDI zakaze! ane takSaka nAgano kRNiratna takSakanA jIvatA chatAM koNa kheMcI zake? kubaDAe te vAta potAnA manamAM rAkhI ane rAjAno to utsAha vadhAravA lAgyo. have dUta je samaye damayaMtInA pharI svayaMvaranI vAta kahIne cAlI nikaLyo, te samaye dadhipaNuM rAjA l vimAsavA lAgyo. dadhipaNuM-svayaMvaranI avadha to pAse AvI ne kuMDanapura to ahIMthI dhaNuM vegaLe rahyuM. tyAre have avadha Upara tyAM zI rIte pahoMcI zakazuM. e pramANe daSipaNuM rAjAne vimAsaNa karato jANI kubaDo bolyo. kubaDo--he rAjana! tame khinna mana vALA kema dekhAo cho? jagatamAM jeTalAM karyuM che te sarve karmamAM kurALa evo huM Apane sahAya chuM tema chatAM jagatamAM evuM zuM che je Apane kara gocara nathI! damayaMtInA svayaMvarane hajI cha praharano vilaMma che, mATe jo teTalA kALanI aMdara mRgAkSi vibhaikuMvarIne jovAnI IcchA hoyato eka Uttama ane dRDha ratha ane tene joDavA Uttama alo eTaluM tame mAre svAdhina karo. eNTalA sAhitya vaDe tamane prAta:kALa thatAM huM kuMDanapuramAM hoMcADIza. (kubaDAnAM vacana sAMbhaLI rAjA mahA harSita thaI kholyo.) rAjA--tuM parikSA karIne jevA joie tevA azvo ane tha le. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 193 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evAM rAjAnAM vacana sAMbhaLI eka uttama ane sudaDha ratha tathA zubha lakSaNayukta ane te parikSA karIne kubalidhA janArata ja ratha sAvadhAna karI je taya ne sajA pratye bolyo. kubaDo he rAjana have ratha Upara Ave. kumAta vacana sAMbhaLI 1 rAjA, 2 chatradhAra, 3 sthagIdharI, 4 cAmaradhArI che ane kubaDe to ) mALI jINA rathAi thayA. kuba kamarakasI sajA thaIDaonI pI thAbaDI ghoDAone AgaLa calAvyA. ratha mahAvega joI dadhipaNuM rAja manamAM vismaya pAmI ciMtana karavA lAgyA - dadhiyaNa-manamAM) aho A kevo kaLAvAna purUSa che! ane nAni jayati ahe A kabaDe ghoDAone kevA vegathI calAve che. enI hakaNInuM te keTaluM varNana karIe. e pramANe rAja manamAM Azcarya pAmI vicAra kare che ane ratha to pavana vege ke AgaLa mArga olaMdhana karato jAya che, evAmAM rAjAne dupaTo pRthvI upara paDI gayo. te joI rAja belyo. rAja-he kabaDA! kubaDA! ghaDaonI rAza kheMcI jhAlI rathane thobhAva mAro mUlyavAna dupaTo paDI gayo che. kubaDo-he rAjaMnA tamAruM te vastra je sthaLe paDI gayuM che te sthaLa ahIyAMthI pacIza jojana pAchaLa rahI gayuM che. ane huM madhyama vegathI calAvuM chuM; paNa je Uttama vege calAvyA hota to te vastra paDI gayAnuM sthaLa ahIMthI pacAza jojana pAchaLa rahI jAta. * ama paraspara vArtAlApa karatAM mArgamAM eka beDanuM vRkSa AvyuM. te Upara moTAM phaLa (3 lAgelAM hatAM te joI potAnuM kaLAcAturya batAvavA sArUM dadhiparNa rAjA bolyo. rA-he kubaDA A vRkSaparanA phaLanI saMkhyA vagara gaye huM kahi batAvuM ke epara ATalAM phaLa che, jyAre vidarbhapurathI ApaNa pAchA vaLazuM tyAre e kuLanI saMkhyA huM eka kSaNa mAtramAM tane kahI ApIza kabaDa-he rAjanatyAre hamaNAM zuM tamane kALakSepano saMdeha thAya che. paraMtu kALakSepano kAMipaNa bhaya nahI rAkhatAM e vRkSa para keTalAM phaLa che te hamaNAM ja kahI Apo. rAjA-e vRkSa para cAra hajAra phaLa lAgelAM che. 2 e pramANe rAjAe tatakALa phaLanI saMkhyA kahI batAvI te same kabaDAe te vRkSanA thaDamAM ) jorathI eka muSTi prahAra karI sarva phaLa toDI pADyAM. te rAjAe ratha UparathI UtarIne sarva phaLa gaNI joyA te jeTalAM phaLa prathama kahyAM hatAM teTalAM ja thayAM, temAM adhika nyUna kAMIpaNa thayAM nahIM. ) rAjAe kabAne kahyuM ke, mane tuM tArI pAse je azvavidyA che te zikhavA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te sAMbhaLI gumaDAcya rAjA pAsethI prathama gaNitavidyA ziSmIlI pachI tene ayaMmaMtra zikhavADaoN caoNDI vAra pachI aNu jeno sArathI che evA sUkSma baMdiArUpa avAje AvI Ubho tema kubaDo jeno sArathI che evo duSipaNe rAjA paNa kuMDinapurane daravAje AvI pahoM o; ane sUryanAM sateja kirNa jema prakArAvA lAgyAM tema dadhipaNuM rAjAnuM mukha prakAza kevA lAgyuM. te rAtrIne viSe niMdrAvAmAM bhaimIne svanna thayuM. te svasa teNe prAta:kALamAM potAnA pitAnI pAse jaIne kahyuM. damayaMtI--hai tAta, Aja prAtaHkALe svAvasthAmAM meM nivRti nAme devI joIe daivI prathama mane uThAvI AkAzamArge kozalApuranA vanamAM leI gaI. te vanamAM meM phaLaphUlayukta eka AmravRkSa dIThuM. nivRtti devIe mane kahyuM ke tuM A vRkSa upara caDhI jA. huM temanI AjJAthI a vRkSa upara caDhI. vaLI teNe kamaLanuM prazcitta thayeluM puSpa mArA hAthamAM ApyuM, te vRkSa upara je same caDhI te sameja koieka pakSI je AgaLathI te vRkSapara caDhI kheDu hatuM te paDI gayuM. damayaMtInA svAMtaranI e pramANe vArtA sAMbhaLI vaidarbhe rAjA kholyo. vidarbhe rAjA----he putrI teM bahu sArUM svapra joyuM. Aja tAro bhAgyodaya thaze. tane je kozalapuranA krIDAvananuM darzana thayuM ane phaLaphUla sahita teM AmravRkSa dIThuM te tAmrapatino Aja tane melApa thaze evI agamacetanA tane ApI, tArA caDhavAthI je pakSI paDI gayo te jANe kuvara rAjavaMza thayo ema jANaje, cheka prAta:kALe tane svapta thayuM te jANye tane naLa rAja maLyo. meM kahyuM te pramANeja tArA svapranAno pariNAma thaze. e pramANe bhImartha rAjA damayaMtI pratye vArtAlApa karato hato te samaye maMgaLa nAmano dUta rAjA pAse AvI rAjAne kahevA lAgyo. dUta--he rAjana, nagaranA daravAjA AgaLa AvI dRSipaNuM rAjA bhAche, dUtanAM vacana sAMbhaLI bhImaratha rAjA mahA haSaeNthI te sthaLe gayo. ane jema svajanane maLe tema dhipaNuM rAjAne te bAtha bhIDIne maLyo.paraspara kurALa samAcAra puchyA pachI bhImarathe te rAjAne potAnI sAthe nagaramAM praveza karAvyo. uttama atithi jANI uttama rAja mehena lamAM tene utAro Apyo te tenI pratye kholyAM. - bhImaratha--hai mahArAja A kubaDo sUryaMpAkamAM mahA catUra ane praviNa che. evuM meM sAMbhaLyuM che mATe Apa ane sUryaMpAka karavAnI AjJA Apo. rAjAnAM vacana sAMbhaLI dRSipaNe rAjAe te kumAne AjJA ApI. potAnA AzramI rAjAnI AjJA thavAthI kubaDAe uttamamAM uttama sUryapAka karyo. tevaDe sarve nokara cAkaro sa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 195 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hita rAjAone bhojana karAvyuM che mAnI banAvelI rasoImAMthI eka ALa dadhiparNa rAjAe damayaMtIne paNa bhojana karAvyokalAvyo. te evuM jANIne ke kubaDAnI rasoI kevI uttama thA ya che te te jANe. zikSA karavA sArUM damayaMtIe te thALa lIdho ane temAMthI bhajana karyuM. tethI A naLarAjAnI rasoIno svAda ne A kubAnI rasoIno svAda tene samAna jaNAya; mATe po. koDa ) tAnA pitAne teNe ekAMtamAM bolAvIne kahyuM damayaMtI-he tAta, A kubaDe che te naLa che. emAM kAMI sarAya nathI. agAu eka cha munie paNa mane kahyuM hatuM ke naLa rAjavinA anya koIne sUryapAka AvaDato nathI. vaLI. e che ja naLa che ke nahIM e viSenI A sUryapAkanI parIkSA sivAya sarva siddhidAyaka bIjI paNa parIkSA hama che che te eke, mArA aMganI sAthe jenA sparza karI mArI romAvaLI ubhI thAya to te naLarAjaja hoya. - putrInA vacana sAMbhaLI bhImaratha rAjAe dadhipaNuM rAjane ekAMtamAM bolAvyA ane kubAne paNa AdarapUrvaka tyAM bolAvyo. te samaye bhImaratha rAjAe kubAne kahyuM, bhImaratha he kubaDA, tuM to naLa rAja che. (te sAMbhaLI kubaDo malakAIne belyo.) kubaDo-he mahArAja, tamane e ze bhrama thayo che jenuM suMdara vadana manohara svarUpa, ane suMdarahAsya e kyAM naLa rAja! ne kyAM viSakAjaLa jevo huMkubaDo! mArA sarakhA garIba mANasano upahAsa karavo e to rAjayavaMzIone yogya nathI. .te samaye damayaMtI potAnA pitA pratye bolI. damayaMtI-he tAta, e kubAne kaho ke mArA aMgane e potAnI AMgaLIthI sparza kare eTale e naLa che ke nahIM. e vAtane huM nirNaya karyuM. - rAjAnI AjJA thavAthI kubAe damayaMtInA vakSasthaLamAM potAnI AMgaLIthI sparza karyo sparza karavAthI damayaMtInI romAvalI tarataja ubhI thaI eTale damayaMtI bolI. - damayaMtI-aho zaTha! tuM koNa che? te have meM jANuM lIdhuM. have tuM kyAM javAnuM che. ema kahI baLAtkAre tene hasta jhAlI tene potAnA mahelamAM damayaMtI laI gaI. tyAM aneka prakAranA damayaMtInA hAvabhAvathI ane zuddha sarala preme karI kubAnuM mane gadgadita thaI divita thayuM. ane damayaMtI upara prasanna thayo. tethI teNe nAganAM ApelAM peTI ane zrIphaLa tarata kADhyAM. temAMthI vastrAbhUSaNa aMgapara dhAraNa karyo te samaye tenuM parvarUpa prakAzavA lAgyuM. ghaNA kALanA virahaduHkhathI dagdha thaelI damayaMtI naLane kaMThe vaLagI paDI. premanAM baMdhanethI baMdhAyelAM te daMpatI ghaNivAra sudhI mukta thayAM nahIM. tyAMthI thoDIvAra pachI naLa rAjA bahAra ha) Avyo. te samaye bhImaratha rAjA tene mahA prIti pUrvaka bheTyA ane tyAMthI pAchI naLa sajane haa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AItikarUcha0i OCCC Re chesadarabAramAM lALa rAjamAdI upara naLa ane bhImaratha sAthe be kanAM jANItI bhImaratha rAjA maLapratye hema ghagya. ke he nRpazreTa A amAro prANa ane rANI ebadhuM tAraNa che dadhipaNe rAjAe paNa sabrAMta thaInaLane namaskAra karyo ane te be ke deva, meM tamAro ajANatAM je kAMI prAcIna aparAdha karyo hoya tenI mane kSamA karaze. A 1 :| kubaDApaNuM tyAgI naLarAjA potAnA svarUpamAM sthita thayo te samaye jema kaMcukI tArI nAgaeNda zobhAyamAna thAya che temanaLarAja paNa zobhAyamAna dIsavA lAgyo. evA samaye moTI che rUDhino dhaNI hAthamAM eTaNI laI bhImaratha rAjAne jevAne arthe dhanadeva sArthavAha tyAM Avyo to che e vaidabhae pUrvakatapikAra saMbhArIne potAnA baMdhunIperebhImaratharAjAnI pAse sanmAna karAvyuM. 6 caMdA tathA stuparNane ane tenI putrI caMdavatIyukata vasaMta zrIzekharane paNa potAnA to mokalIne damayaMtIe kuMDinaramAM teDAvyA. tyAM aneka UpacArothI damayaMtIe teonI AgatA svAgatA karI. ema karatAM eka mAsa sudhI teo tyAM rahyA; te jANe eka mUhurtana : - sA hoIenA! ema ene lAgyuM. eka divasa prAta:kALe bhImaratha rAjA rAjasabhA bharI virAjamAna thayo hato tyAM koI eka che. AvatA AkAzathI Avyo te hAtha joDIne damayaMtI pratye bolyo. - devatA-he maimI, tuM tArA manamAM smaraNa kara ke tApasapuramAM tApasano svAmI je te che pratibodhakarI samyakata pamADo hato te pachI zudayanuM karanAra cAritra meM aMgIkAra karavuM te che huM ugratapanA prabhAve karI saudharma devalokamAM amRtazrIkezara nAmano deva thayo chuM. mithyA dharma 4 mUkAvI arihaMta paramAtmAnA dharmamAM te mane praveza karAvyo tethI karI ane A divya phaLa prApta thayuM, mATe hasatI tuM mahA paropakAraNa che. evuM kahI te devatA saptakoTI suvarNa mahoranI tyAM vRSTi karI cAlato thayo. tyArapachI, 9) vasaMtazrIzakhara, dadhipaNuM, vastuparNa, bhImaratha ane sabhAmAM beThelA sarva rAjAoe maLI naLane ( rAjyAbhiSeka karyo. tevAra pachI tyAM jeTalA rAjao hatA teoe potapotAnI rAjamAMthI 7) potapotAnI baLavAna senA kaMDinapuramAM bolAvI maMgAvI. jozIoe je zubhadivasanuM mUharta che cheApyuM hatuM te zubha divase sarva rAjAone senA sahita sAthe laI naLarAja kolApurabhaNI hai cAlyo. krame karI sarva adhyAnA vanamAM AvyA. kavarane khabara thaI ke nagaranI bahAranA ne jIvanamAM senA sahita naNarAja AvIne Utaryo che. tethI karI kavaranuM mana bhayabhIta thaI kaMpavA lAgyuM. naLe kuvaranI pAse dUta mokalyo ne tene kahAvI mokalyuM ke he kavara karI bIjIvAra S) tu mArI sAthe duta ramaNa kara tArI lakSmI te mArI thaze athavA mArI lakSmI te tAharI thI. huM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1: evAM dUtanAM vacana sAMbhaLI mRtyubhaya tyAgI dyutamAM phAvI gammelA kuvara naLarAjA pAse pharI dhruva ramavAne mATe Avyo. ramatAM ramatAM sarve rAjapATa samRddhi kuvara pAsethI naLarAjAee jItI lIdhI. bhAgyaya thavAno hoyache tyAre sarve kriyA sidgha thAyache. naLarAjAe kuvara pAsethI rAjapATa potAne hAtha karI laI rAjyamAM potAnA nAmanI ANu keralAvI, lakSmIhina ane duSTa topaNa te potAno khaMdhuche evuM jANI dayAsAgara naLarAjAe kuMvarane prathama pramANe yuvarAjanI padavI ApI; naLarAjAe niSkaMTaka rAja calAvyuM. ne kuvara niMdyanuM sthAna thayo. mAhA bhAgyavAna naLarAjAno pharI bhAgyodaya thayo. te samaye anya rAjAo paNa Uttama bheTa sAmagrI leI tene maLavA AvyA. naLa ane damayaMtI rAjyazrIthI bhUSita thaelAM evAM temane kurALa samAcAra pUchI maLavA AvanArA rAjAo paNa AnaMdane prApta thayA. e pramANe sarvane utsAha dAtA naLarAjAgma hajaro varSe bhahanuM rAja bhogavyuM. tyAra pachI AkAzathI devagatIne pAmelo niSadha rAjAno jIva naLanI pAse AvI kahevA lAgyo. devatA -he rAjana, have tamAre rAjyabhAganI avadha AvI rahIche. evuM devatAnuM vacana sAMbhaLI saMsArathI vairAgya pAmIne bIje divase puSkala nAmanA potAnA putrane rAjyAbhiSeka karI vaijjaibhI sahita jinasena nAmanA AcAryanA coMvidyuta Azraye jaI cAritra vrata dhAraNa karyuM. aMta samaneviSe anazana vrata dhAraNa karI samAdhIdrArA mRtyu prApta thaI naLano jIva khaira nAme dveSa thayo teM damayaMtI tyAM devIpaNe upanI ane kumberadevanIja strI thaI. A naLAkhyAna kahI vidUra dhRtarASTrane kaheche. vidura--hai dhRtarASTra, A naLakuMvara AkhyAna meM tane kahI saMbhaLAvyuM teno tuM vicAra kara. kuvare dyuta ramIne pRthvI jItI lIdhI topaNa tene aMta sudhI te sthira rahI nahIM. ato pratyakSaD ke jenI krura khuhiche tenI lakSmI kadApI kALe sthira rahetI nathI, dyuta ramI pRthvI jItI lIdhI tethI duSTabuddhi kuvaranuM mAna plAnatA pAmyuM. bIjuM kAMIpaNa thaI zakazuM nahIM. mATe evAM kAma sarvajanone mahA lajjita karanArAM che. jema ghuta ramAmAM aMte kuvarano ya na thayo tema tANa putrono paNa ghuna ramavAmAM aMte jaya nahIM thAya. kadApI dyuta ramIne tArA putro pAMDavo pAsethI pRthvI jItI leze ne pAMDavo te Apaze nahIM to tArA putromAM athavA tArA pakSamAM evo koNa vIrapurUSache ke teonI pAsethI khaLAtkAre pRthvI laI hero! je koI smaonI sAthe kalaha karaze, temane tathA tArA putrone teo mArI nAkhaze. tema chatAM dharmarAjA satyavAdI che mATe jo te ghuta ramatAM pRthvI hArI jAya to ApI de, paraMtu bhIma ane arjuna vatAM tArA putraoNpAse pRthvI rahe evuM mane bhAsatuM nathI. jema kuvaranI pAsethI naLarAjAkhe aMte khaLAtkAre pRthvI laI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIdhI tema tArA putro pAsethI pAMDavo pRthvI baLAtkAra laI leze to tamo lokomAM hAsyane prApta tho ne vaLI IMdaprastha paNa tArA putrone hAtha nahI rahe. lAbha levAjatAM mULagra haro teno paNa kSaya thaze. huM dhRtarASTra, maneto evuM bhAseche ke jema naLarAjAe dayA lAvI kuvarane tenI prathatranI yuvarAja padmavI hatI te ApI paNa tArA putrone to dayA lAvI koI kazuM devAvALo che nahIM kAMto tArA putro aMte dezatyAga karo ke kAM to yudghamAM potAnA prANa tyAgra karaze. kAraNa jyAre manuSyanuM alayabhaMga thAyache tyAre tene potAnA saMbaMdhIomAM rahevAnuM azakaca thaI paDeche. mATe he dhRtarASTra tArA putrone pAMDavopratyenA khoTA AgrahathI pAchA hAva. ghuta ramavuM sArUM nathI; ane ghute koinuM sArUM karyuM paNa nathI. e pramANenAM viduranAM hitazikSAnAM vacano dhRtarASTrane jema pANIthI bharelA dhaDAmAM mAtra eka biMdu naLa raeNDIe topaNa nIce DhaLI jAya tema hRdayamAM sArAM lAgyAM nahIM. janmathI jenuM jevuM karyuM te pramANe tene dharmanI vAta sArI nArI lAgeche. dhRtarASTre viduranuM kahyuM mAnyuM nahIM tethI vidura manamAM ati khinna thaI hastinApuramAM tyAMthI Avato rahyo. tyAra pachI dhRtarASTre sabhA dekhADavAnuM nimitta karI yudhiSThirane IMdraprasthamAM kholAvavA sArUM jayadrathane hastinApuramAM mokalyo. hastinApuramAM AvI yudhiSThira upar atizaya prIti darzAvI yadratha bolyo. jayadrathanhe yudhiSThira, amArA sarve saMbaMdhIomAM tuM mahA buddhivAna, agragAmI ane sarvane AjIvikAno dAtA che. tArA duryodhana bhAIe tane A pramANe kahevA mane kahyuM che ke "maiM navI sabhA khanAvI che; te jovA sArUM tamAre AvavuM eimme. kAraNa Uttama vastu prApta thaI hoya te potAnA saMbaMdhIo tathA mitro na jue to te vastunI prApti saphaLa thaI kahevAya nahIM." e pramANe kahALyuM che, mATe tame IMdraprastha cAlo. tamArA AvavAthI sarvene AnaMda thaze. Ajeja utsava thaze mATe Ajeja cAlo. maeNvAM jayadrathanAM vacana sAMbhaLI mahA prItisahita potAnA nAnAbhAIo ane drupadanaM drunIne sAthe leI jema pUrvanA pavananI sAthe ane vIjaLI sAthe medha cAleche tema yudhiSThira IMdramacabhaNI cAlyo. senAnI caraNareNu karI jANe AkAzamAM dUjA pharakI rahI hoyanA! ema karatAM sarve sAthe jyAre IMdgaprastha samipa Avyo tyAre duryodhana tene levA sArUM sAmo gayo paraspara maLyA pachI AgaLa yudhiSThira ne temanI pAchaLa duryodhana ema mAna sahita anukrame iMprasthamAM AvyA. jema iMdrapurImAM IMdra praveza kareche te samaye tyAM jevo utsAha thAyache tema iMdraprasthamAM yudhiSThiranA praveze karIne te samaye tevo utsAha thayo. bAhya utsAha meM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 19 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27) A aMta:karaNamAM kapaTa evA samaDInA vRkSatulya dhRtarASTrane yudhiSThire prItipUrvaka namaskAra karyo. dudhane yudhiSThiranI bahu AgatA svAgatA karI jANe ke baMne eka ja AtmA hoya! jeonAM komaLa hadaya che teone koI mANasa upara UparathI prema batAve te paNa teo tene daDha premaja jANe. chaLa bhedanI vAta teo jANeja nahIM keLAnA vRkSamAM lAkaDI paNa praveza kareche. I !: = dhaNA divasa sudhI yudhiSThira rAjA iMdraprasthamAM rahyo. yudhiSThirane hastinApuramAM ghaNA divasa sudhI na Avyo joI bhinmAdika paNa iMdraprasthamAM AvyA. kahIM caturaMgI senAo UbhI B. rahI che, kahIM dhUta khelAya che ne temAM paraspara vAcAla tAlikA thaI rahI che, kahIM nAnA prakAranI ) che. manahara krIDA thAya che; nAnA prakAranAM ramatagamatanAM sthAnomAM, pratipadamAM, pratisthaMbhamAM ja Sii prati devAlayomAM ane daravAjAomAM ema sarva sthaLe evI adbhuta racanA banAvI che ke tenuM ? varNana paNa thaI na zake. te racanA duryodhana yudhiSThirane batAvato hato. duryodhana tathA yudhiSThirAdi pAMce pAMDavo IMdaprasthanI racanA ahIM tahIM pharIne jovA lAgyA. duta ramanArA loko yudhiSThira pratye bolyA. ke he mahArAja Apa paNa duta ramato sArU evAM ghatakAronAM vacana sAMbhaLI iMdatulya jenI rAjazrI che evo duryodhana yudhiSThira rAjA pratye bolyo. dhana-he mahArAja, A lokonuM kahevuM Apane mAnya karavuM joIe che. che yudhiSThira-bahu sAruM, huM te mAnya karUMchuM. : " ema kahI dhRtakonI sAthe yudhiSThira tathA duryodhana e baMne jaNA duta ramavA lAgyA. che kalpavRkSa jevo yudhiSThira salacittavALA potAnA baMdhuo sahita ramatamAM beTho. saubalAdika & paNa du sahita rAjA duryodhana paNa ramatamAM beTho. paraspara pAsAo naMkhAvA mAMDyA. eka pakSache. vALA be kaheto bIjI pakSavALA traNa kahe; eka pakSabhaNInA cAra kahete bIjI pakSavALA deza na kahe ema paraspara pAsA khele che. prathama AraMbhamAM to mAtra kIDAne mATe koIe sopArI, ane koIe pAna ema hoDa mAMDI paNa AgaLa jyAre vRtano khela vadhavA mAMDo bAjI rasa (SP para AvI tyAre AMgaLIomAM paherelI suvarNanI aMguThIo paraspare hArajItamAM mAMDI. jene cheje samaye dAva pAse paDe jenI chata thAya te samaye tenI samipa beThelAe AnaMdathI ) hAsya kare. je pakSanI jIta thAya te ja pakSamAM lakSmIne prakAza thAya che. tAMbula, rAtrI bhojana ane pAnAdika kriyA e sarva ramatanA dhyAna ADe visarI gayA. A rAtrI che ke divasa tenuM paNa paraspara koIne bhAna rahyuM nahIM. ema paraspara duta ramatamAM sarva vismarNa thaI gayA. jyAM sudhI paraspara sarala svabhAvathI ane pramANikapaNe ramatA hatA tyAM sudhImAM to koI vAra yudhidirano jya thAya ane koIvAra duryodhanano je thAya; paNa evI rItanI sarala svabhAvanI ramata @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 che. ghaNIvAra rahI nahI. thoDIvAra pachI duryodhananA pakSavALAoe sasta svabhAvathI ramavAnuM tyAgI re kuTilapaNe ramavA mAMDyuM. te samaya jema maMtravaDe dRSTi bAMdhI le che ne aMdha thAya che tema potAne e hArano pAso paDatAM chatAM yudhiSThira rAja te dekhato nathI, zakunie akSavidyAmAM potAnI kuzaLatA che to je AgaLa duryodhanane kahI saMbhaLAvI hatI te pramANe duryodhana have dAva peca ramavA lAgyo. ma aNa) kuTilapaNAnI khoTI ramatathI yudhiSThira rAja aMgaUparanAM Uttama vastrAbhUSaNa sarva hArI gayo. ( te joI karNAdikone bahu AnaMda thayo. uluka pakSI sUryanI niraMtara upekSA kare che. ( mALAmAMthI eka be puSpa kharI paDe teno bhramarane kaIpaNa zeka thato nathI tema varastrAbhU- ) Ii paNanA hAravAthI yudhiSThira rAjane kAMIpaNa zeca manamAM thayuM nahIM. paraMtu jema grISmaRtumAM jyAM ; tyAMnAM jaLArA sukAI jAya che tema e pramANe ramatAM ramatAM yudhiSThirarAjA potAno sarvarAjabhaMDAra hArI gayo. te samaye jeTalA tenA baMdhujano hatA teonAM hadaya ane mukha svAmI thayAM. jeTalA pratipakSio hatA teonAM hRdaya ane mana prakullita thayAM. ghata krIDAnI (hAryo jugArI no bamaNuM rame) evI lIlAthI anyonya paNa dhArIne beTha. hAthI, ghoDA ane ratha Adi sarva vastuo yudhiSThirarAjAe paNamAM mUkI. te samaye yudhiSThira sajAne bhISmAdika kahevA lAgyA. bhiSmAdika-jyAM sudhI paraspara duta ramavuM e krIDAmAra hatuM tyAM sudhI sarva haka hatuM; ( paNa have te tame unmada thaI rAjapATa hAravAnI bAjI mAMDI beTho te sAruM nathI. duta rama= vAmAM je Apa sarakhA rAjapATa hArI jayate sUryamAM paNa aMdhakAra dIso joIe. sarva loko ja durvyasanane vaza thaI rahe te pachI zreSTha guNonuM zuM kAma che. vaLI eka pAtramAM amRta ane viSa e koI sthaLe ekAM dIuche. mATe A dutAvAthiI tamAre nivRta thavuM joIe. tuM je kharo, ke tArUM sadaguNarUpa vastra dhrutadAvAnaLamAM dagdha thaI jAya che, e pramANe bhISmAdi Aptajanoe yudhiSThirarAjAne hitAkSAnAM vacana kahI zikhAmaNa dIdhI, paNa yudhiSThire koInuM kahyuM mAnya karyuM nahIM. kAraNa, jyAre daiva pratikuLa thAya che tyAre sArA mANasonI paNa buddhi viparIta thAya che. jeothI yudhiSThiranI hAra joI zakAI nahIM evA keTachelAka jano te tyAMthI cAlatA thayA. medhanI dhaTAthI graha, tArA nakSatra ane caMdAde asta thaI che ke gayelAM evuM AkAza aMdhakArane jema prasanna kare che tema hAthI, ghoDA ane ratha Adika sarva & SE rAjyamaddhi hArI gaelo yudhiSThirarAjA karNAdikone prasanna karanAra thayo. te uparAMta yudhiSThira che. rAjAe potAnA rAjamAM je ratnAdikanI khANa hatI te, tathA pura, grAma, ane jeTalI potAnI pRthvI hatI te ema sarva ekaja phere. hoDamAM mUkaDyuM. te samaye tyAM beThelA samAjane kahevA lAgyA. che) sabhAjano-samagra Akara pura grAma vigere eka vakhata ja hoDamAM mUkavAM na joIe. zeDa ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 ja thoDe mUkatA jAo. (evuMyudhikirane kahI duryodhanane paNa kahe che.) tane AvI rItaramavuM yogya nathI. E paNamAM nahi mUkavA yogya vastuone paNamAM mUkatA durnivAra yudhiSThirane koNa vAre! je te koInI paNa A samaye maryAdA rAkhato hoya to tene A dukkara karmathI game tema karIne vAre paNa jene lajA vipaja thaI gaI tene koNa kahI zake! to paNa sarva pRthvI dharmarAjae paNumAM mUkI che te kadApi duryodhana jItI le che te pRthvI duryodhananA tAbAmAM kyAM sudhI rahe tenI che cheavadha TharAvavI joIe che evuM sabhAjanee kahyuM te sAMbhaLI karNa bolI U. paNamAM mUkelI che dharmarAjanI pRthvI duryodhana jItI le te enA tAbAmAM e pRthvI bAra varSa sudhI rahe. 0i sabhAsado-Ika bahu sAruM. ramatamAM yudhiSThira rAjA pRthvI paNa hArI beche. have jyAre potAnuM kAMIpaNa rahyuM nahIM tyAre A eNe potAnA priyabaMdhuone paNamAM mUkyA, ne bolyo. yudhiSThira-je huM ramatamAM hAruM to A mArA priyabaMdhue te duryodhananA dAsatvamAM rahe che, e pramANe yudhiSThirane paNa mUkato joI jema camakata joI hAhAkAra thAya che tema lokomAM ( hAhAkAra thayekoI kaNadinI stuti kare ane koI niMdA kare, koI duryodhananI stuti kare che ne koI niMdA kare, koIto yudhiSThiranI niMdA kare che ne koI sabalyanI niMdA kare che, koI duryo6 dhanane prasanna thaI maLe che, koI potAnA jebrAtanI AjJAmAM kevA varate che? evuM kahI La bhImasenAdikanI stutI kare che. vidhAtA pratikuLa thavAthI yudhiSThirAjA potAnA bhAIone paNa jayAre paNamAM hArI gayo tyAre Akhare potAnA AtmAne paNamAM mUkate ho. te samaye to lokomAM mahA kera varatAI rahyo ane hAhAkAra zabda thayo. sabhAjanenA ane AzritonA hAhAkAra zabdavaDe sarva vizva zabdAta thaI gayuM, bhISmAdi svajanoe te samaye yudhiSThirane have vata nahI ramavA mATe ghaNuMe kahyuM paNa teNe koInuM kahyuM mAnyuM nahIM. parvatanA zikhara para jaLa jema rahI zakatuM nathI tema bhISmAdikanI ghutapratiSedhavANI yudhiSThiranA hRdayamAM sthita na thaI paNamAM sarve hArI gaye ne Akhare dharmarAja potAne paMDa paNa hArI gayo. vRkSa parathI nIce paDyA che. pachI vAMdaro jema vimAsaNa kare che tema have yudhiSThira rAja manamAM zaca karavA lAgyo. te samaye uparabhAve mitrapaNuM jaNAvI zakuni bolyo. zakuni-he yudhiSThira, paMcALIne paNamAM mUkI tuM tAre paMDa to pAcho jItI che. evAM zaninAM vacana sAMbhaLI yudhiSThira rAjAe draupadIne paNa paNamAM mUkI draupadIne paNamAM mUkAvelI evAM gAMdhArIputranAM dularitra joI evo koNa purUSa che ke jene netromAM pANI na kara 7) Ave! te samaye sarva loko bolavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loko-(paraspara) jeNe AvI rIte dhutakrIDano kuMda svI yudhiSThira sarakhA mahAtmAnI lo ke avyavasthA karI evA duryodhanane dhikkAra che. draupadIne paNamAM mUkI che tethI dropadInA mahAtmathI je yudhiSThira rAjA A vakhate jIte to te paNa kharA. . evI rIte leko jyAM paraspara vArtAlApa kare che tyAM to zani AdikanA hapokAra thavA lAgyA ke daupadIne jItI lIdhI, jItI lIdhI. te sAMbhaLI sarva loko stabdha ane mucchita thaI gayA. grahapizAcanA praveza karI mANasa jema mRtatulya thaI jAya che tema pAMDavo mRtatulya thaI ( gayA. duryodhana have potAnA sevakone AjJA kare che. duryodhana-pAMDavonuM sarvasva ApaNe svAdhina karI le. - mukhanI zrI nirapatana thaI gaI che evA kaurava mahAmadathI paripUrNa thayA. anyAyathI ? bIjAnI vastunuM haraNa karI cora jema AnaMdane prApta thAya che tema sarva kauravo madonmatta thaI AnaMdane prApta thayA. duryodhana jevo potAnA bhAI duzAsanane AjJA karI che ke pAMDavonA aMgaparathI vastra UtArI le, te pahelAM to pAMDavoe potAnI meLeja aMgaparanAM sarva vastrAbhUSaNa utArI che ApyAM, ne raMka sthitine mANasa jevAM phATelAM tUTelAM zULa vastra pahere tevAM paheryA. pachI , teo adhomukha karI beThA. harSonmatta thaI maMda buddhinA duryodhane duHzAsanane bIjI AjJA karI che duryodhana-he duHzAsana pulI draupadIne have ahIMyAM sabhAmAM teDI lAva. jajhabrAtane AjJAMkita duzAsana draupadI pAse jaI belyo. duzAsana-he daupadI, tArA dubuddhi patioe ghukelI karatAM paNumAM tane hArI beche ST ane tane mArA jhabhrAta duryodhane jItI lIdhI che; te tane sabhAmAM bolAve che; mATe cAla. je re che tuM pAMzare pAMgarI nahI Ave te tane baLAtkAre sabhAmAM laI jaIza. evAM tenAM vacana sAMbhaLI draupadI karUNAsvare ane dayAmaNuM mukha karI bolI. dropadInhe dikhera, meM eka vastra paheryuM che, vaLI huM rajasvaLA thaIchuM, tethI huM zI rIte che ( sabhAmAM AvI zakuM vaLI huM tamane puchuM chuM ke yudhiSThira rAjA mane paNamAM hAryA, pachI pitAne che I paMDa paNamAM hAryA ke pahelA. jo e paNamAM pahelA hAryA hoya te parataMtra thayA gaNAya ane jyAre parataMtra thayA tyAre bIjA koI Upara emano zI rIte dAvo lAge? sUryodaya tha ane SS sarva sthaLe tene prakAza paDavA lAgyo te samaye caMdramAnAM dekhAvA chatAM te nizApati kema kahevAya che) e pramANe draupadI sAca june nirNaya thavAne vivAda karatI hatI te sAMbhaLI duryodhanano A nAhAbhAI duHzAsana krodha karIne bolyo. duzAsana-he dopadI, tuM bahu vAcALa che. tAruM vAcALapaNa tajI have AgaLa cAla 9) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 che che ke nahIM. prathama to yudhiSThirane dharmI purUSa mAnatI hatI ne have "e pahelA hAryA pachI mane je para hArIM? ke mane hAryA pachI pote hAryA evAM evAM chuTI paDavAnAM prazna kare che tArA evA bola- 2 che. vAthI huM ema mAnuM chuM ke tuM bahapatIne paNa murkhamAM lakhe che. e pramANe tenI ceSTA karI kasturIvarNa jevA vALI draupadIne coTale jhAlI duHzAsane bahAra ANI. te same daupadI bolI. drapadI-are A kevo kopa! he pApa, tuM kauravakULamAM pApavRkSa che ke zuM? je mane huM rAvaLA chatAM gurU, pitA, bhartAra ane vaDilo samakSa sabhAmAM laI jAya che. baMne netromAMthI jaLa varase che, vANI zithiLa thaI gaI che evI draupadI rUdana karatI karatI AgaLa cAlIne bolatI jAya che. - draupadI-are! Aja sudhI bhatara sivAya koIe mArUM mukha joyuM nathIAja mArUM sarva zarIra mArA zvazurAdikavaDilo joze. hedurAtmanI!A tuM zuM duSkarmakare che. karmasAkSI bhagavavAnane tuM zuM joto nathI. he mUDha, parastrIne tuM sparza kare che tethI karmasAkSIbhagavAna eka kSaNamAM tane bhasma karI nAkhaze. ke ' ema kahetI jAya che ne mahA karUNAsvare rUdana kare che. siMha jema haraNane tANI jAya che ! tema duzAsana draupadIne tANuM jato hato tevI avasthAvALI draupadIne sarva lokoe dIThI. te che. samaye sArA manuSyo paNa duHzAsanane dhikkArIne zApa devA lAgyA. koInA mukhathI sArI vANI che nikaLI nahIM. draupadIne lezita thatI joI sarva loko yudhiSThiranI niMdA karavA lAgyA. loko-are ghata ramatA pahelAM yudhiSThiranI buddhi ane jJAnano kemapa thaI gayo hato. jema vaSArtumAM nadInuM jaLa kInArAne toDatuM vahetuM jAya che tema draupadInA netrathI jaLa- 1) dhArA cAlI rahI che, te joI lokonAM hadaya bhedana thaI jAya che, ane sarva mahA zekAtura thaI rahyA che. kalezita, eka vastra jeNe paheryuM che ane netrathI jene jaLadhArA chuTe che evI draupadIne anyAyakRtya karanArA duHzAsane sabhAmAM AvyuM. sthAnI mukhavALI draupadIne durathI AvatI joI pAMDuputra mahA lajita thaI adhamukha karI gayA. "gharamAM rakSaNa na karI zakyA te saSI bhAmAM ApaNe zuM rakSaNa karavAnA hatA evuM vicArI bhIkhAdikoe paNa draupadIne joI lAthI ja potAnuM mukha vacce karI DhAMkI lIdhuM. duryodhananI dRSTi draupadI upara paDI ane prItipUrvaka mahA hetathI tenI bhaNuM jevA lAgyo. pachI ati kRdarI dropadI pratye duryodhana bolyo. daryadhana-he bhede have tAhArI ane mAhArI paraspara prIti thaze. AjanA divasa sudhI tAre pAMDavonuM pANigrahaNa rahyuM e ApaNa ubhayane eka mahAvidha vItI gayuM. - ema kahI potAnI kAMdha uparathI vastra UMcu laI draupadIne zAna karI samajAvyuM ke ahIM maka AvI mArA khoLAmAM besa. evuM tenuM asahya kRtya joI adhara pIsIne, rakata netrokarI mAho to, So phodhayukta thaI draupadI bolI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 e drapadI-pharALamAM kALakTa viSarUpa he duryodhana, mArA koI saMbaMdhIo tathA koI mAne che priya ahiyAM hoyato tAruM AvuM anarthanuM bolavuM te sahana karI zake ane tAruM tathA tArA che nAnAbhAInuM jIvavuM thAya? (ema duryodhana pratye bolIne pachI sarva sabhAjano pratye bolavA lAgI.) . ke dropadI-he sabhAjana, tamoe joyuM che te kaho ke yudhiSThira rAjA prathama potAno laMDa hArI Do. gayA che ke mane hArI gayA pachI pote hAryA che? haupadInuM evuM bolavuM sAMbhaLI sarva stabdha thaI gayA paNa karNa bolI u) - karNa--he draupadI, yudhiSThira rAjA rAjyazrI vigere sarvasva hAya temAM tuM paNa AvI 0i) gaI to have tene eka vastra bhera, ane rajasvalA chatAM sabhAmAM AvyuM temAM zuM doSa Sii che. strI mAtrane ekaja pati hoya che evuM loka prasiddha che ne tuM to aneka pativALI che ? che tethI tuM vezyA che. evAM karNanAM durvacana sAMbhaLI sabhAmAM beThelA sarva janone krodha vyApyo paNa duryodhananI ko bIkathI koI belyuM nahIM tyAra pachI duryodhana mahA krodhayukta thaI duHzAsana pratye belyo. che duryodhana-he duHzAsana, sabhAmAMthI koIpaNa sabhAsada e draupadInA praznano uttara na thaI 0 Apyo te UparathI jANavuM ke ene paNa ApaNe paNamAM jItI lIdhI che mATe eka moTA mAnavALInuM che " vastra eNe paheryuM che te vastra UtArI laI ane jIrNa vastra paherAvI ApaNI dAsIo mAM ) cherahe che tyAM ene ekalAve. evAM duryodhananAM vacana sAMbhaLI duHzAsane draupadInA nitaMba parathI vastra kheMcavA mAMDa. Gra te samaye mukhamAM AMgaLI ghAlI na UtArI na UtArIza ema kahetI draupadI mahA rudana ane hAhAkAra karavA lAgI. ane are mArA durbaLa daivata mArI A sthiti karI. ema kahI thAzojAze nAkhavA lAgI. duSTa duzAsane tenAM vilApa vacana nahI sAMbhaLatAM tenA aMgaparathI vastra tANI lIdhuM. Do. jevuM eNe tANI lIdhuM tevuMja devecchAe bIjuM vastra tenA aMgapara paheravuM jaNAyuM. duzAsane 9 (je bIjIvAra te vastra utArI lIdhuM tyAre vaLI tenA karatAM paNa sAruM vastra tenA aMgapara pahereluM jaNAyuM. @ ema jeTalIvAra teNe tenA aMgaparathI vastra utArI lIdhAM teTalIvAra daivecchAe navAM navAM vastra - ke tenA aMgapara paherelAM dekhAyAM. kauravonI A pramANenI eka abaLA sAthenI amaryAdA joI ne jenAM mahA krodha karI rakta netro thayAM che, mAvaLI ubhI thai gaI che zauryatAthI zarIra jevuM kare che hA e bhIma bhujadaMDapara bhujadaMDa ThekI jamanI peThe mukha prasArI bolyo. bhImasena-ahe sabhAjane--jeNe A draupadIne coTale jhAlI gurU ane vaDIlonI , ULa samakSa A sabhAmAM kheMcI ANI che tenI bhujA je yuddhomImAM huM jaDathI na UkheDI nAkhuM te, ho )o .' che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uane tenA vRkSasthaLanA lohIthI pRthvIne nasIMcuto, vaLI teNe kAmadevI nimitte potAno kare che dopadIne dekhADe che tenA Une gadAthI je cUrNa nakaruM to pADurAjAno putra paNa nahI ane mAro kSatrIvaTa paNa nahIM. . e pramANe UMce svare mahA krodhayukta thaI bhIme pratijJA karI te samaye tenA baLanI khabara to 5 che che evo te sabhA sAgara jema kSIra sAgarane maMthana karavAthI lobhane pAme tema bhane prApta thayo. che te joI zakanA samudAyathI hRdaya jenuM bhedana thaI gayuM che evo vidura Ubho thaIdhRtarASTra pratye bolyo. A vidura -he bhAI meM te duryodhananA janmakALa samaye tane prathama paNa kahyuM hatuM ke e duryo- U). Di) dhana durAtmA che. kuLano nAza karavAmAM dhumaketu jevo che. are tame caMDALa caMDaLamAM jevAM karma ja thAya che tevAM karma zuM karo cho. zuM ApaNA bhAI je potAnA AtmArUpa che temane ghata krIDathI ? chatavA! vaLI jyAM gurU ane vaDIlo beya che tyAM temanI strIne keza jhAlI tANuM aNu nizika thaI tenA nitaMbaparathI vastra UtAravuM! are dhikkAra che tamArA evA karmane.. potAnI priyAnA nitaMba parathI vastra khecyuM jemAM baLavAna bhImasenathI te katya kema sahana thAyI kAraNa pitAnI cha strIne aparAdha pakSio paNa sahana karI zakatA nathI to baLavAna bhUjAvALAe kema sahI zake. duzAsana, doNu, karNa, duryodhana, bhIma ane tuM suddhAM sarvene nAza e bhImasena karaze. A ) " parasparanA kalahanI zA mATe upekSA kare che. mAruM kahyuM mAna to eka duryodhanane ja mArI nakhAva; ane tema che tuM na kare te A duSTakarmathI enuM nivAraNa kara. have je thayuM te kharuM. paMcALI sahita pAMDavo vanavAsa le. evo dAva karo. ane emane vanamAM rahevAnI jeTalA varSanI avadhe che te avadhasudhI vanavAsa bhogavI pachI vanathI pAchA AvI teo potAnA rAjyano upabhoga kare. meM je pramANe vyavasthA karavAnI vAta kahI te pramANe vyavasthA karavAnuM tuM nahIM mAne te tArA ja kuLano Aja saMhAra thayo ema jANaje, evAM viduranAM vacana sAMbhaLI bhayathI jenuM zarIra kaMpAyamAna thaI rahyuM che evo dhUtarA tatakALa krodhayukta thaI duryodhana pratye kahevA lAgyo. pRtarASTra-are pApa svarUpI, karmacaMDALa, vananA madonmatta hAthI jevA AcAra vALA, nileja duryodhana, AjasudhI tuM A pramANenAM duSkarmothI dUra thato nathI. are zaTha A tArA pAnDa saMbaMdhIone paMcALI sahita mUkI de; nahIM to A mArI ugra taravAra tArA dhaDapara tArA re mastakane joI nahIM zake. evAM pitAnAM krodhabhaya vacana sAMbhaLI bhISmAdikanI sAthe vicAra karI duryodhana belyo. dudhana-hetAta, huM teone mUkI UMdhuM paNa mArI ekavAto sAMbhaLo. mArI vAta e che (c)e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 -> @9STha che ke pAMDavo bAra varSa vanavAsa rahe paNa tyArapachI eka varSa sa vanavAsa rahe. jo chelA gupta vanavAsa kare rahyAnA varSamAM pAMDavo amuka sthaLe che; evuM huM jANuM to pharI eo pAchA bAravarSa vanavAsa bhogave. . dhatarASTra, doNAcArya ane bhISmapitAdika vaDIlonI AjJAthI pAMDavoe duryodhanane TharAva ( mAnya karo. te samaye dhRtarASTra ane doNAcAryAdikoe duryodhanane kahyuM ke pAMDavone paheravA 5 7) sAruM vastra ApavAM joIe. duryodhane teone vastra ApI gurU ane vaDIlonA anurodhathI adhomukha che karI pAMDavone vanavAsa mokalyA. paMcALIne AgaLa karI jANe dheryanI mUrti hoyanA! evA pAMDavoe iMdaprasthathI vanavAsa lIdho. te samaye snehe karI mohita thaelA bhISmAdika sarve teone vaLAvavA ) sA thaDe dUra teonI sAthe gayA. anyonyanA netronI jaLadhArAe mArgamAM kAdava thaI gayo. ema raste jatA pAMDavone sarva loko mahAzethI khinnamana karI jovA lAgyA. rathoddhatA vRttam. hAritAkhilanareMdrasaMpadaH pAMDavAH sphurdrkhNddtejsH|| mAtaraM ca pitaraM ca vIkSituM hastinApuramupAgamanpunaH // 1 // artha-sarva rAja saMpadA hArelA paNa akhaMDa jvALA pAMDavo vanavAsa jatA pahelAM) A mAtApitAne maLavA sAruM hastinApuramAM AvyA. 1 iti maladhAri zrIdevaprabhasuriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye nalopAravyAnayUtavarNano nAma SaSThaH sargastasya bhASAMtaraM samAptam // 6 // atha zrI saptama sarga prAraMbha A hastinApuramAM jaI mAtapitAne bheTI satyadharma pALavAnA nimittathI potAnA baMdhuone tathA paMcALIne sAthe laI yudhiSThira rAjA vanavAsa karavA nikaLyo. pace bhAIoe pota potAnAM ) astra zastro sAthe rAkhyAM. pAMDu, dhUtarASTra, bhISmapitA ane dANa vigere sarva vaDIlo jeo pAMDa- 9 venA sneha hita thaelA teo temane ghaNe dUra sudhI vaLAvavA AvyA. teo sarvanA netromAMthI jaLadhAra vahetI hatI. satyavatI Adi zeke karI dukhiArI mAtAo dAsInA hAthanuM avala bana karI pAMDavonI pAchaLa cAlIe. potAnI dAsIo sahita paMcALI paNa AgaLa cAlI. SNa pAMDavo paNa mAtapitAne maLI bheTIne cAlavA lAgyA. te samaye sarva janenI AMkhomAMthI azru che? A dhAra cAlI ane teo mahA zekAtura thayA. kaMtithI AgaLa javAtuM nathI tema sthaLa upara ja sthira paNa rahevAtuM nathI. dAsIne hasta jhAlI ubhI ne potAnA putranI pUTha jaI AMkhomAMthI ) akhaMDa azrudhArA calAve che. raktAM raDatAM paNa tI potAnA putrane AzirvAda de che, hajI 19UrjI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 che kuMtI he putro tamane vananA vikaTa paMthamAM kIDA parvatamAM, tathA kIDA vanamAM bhada thAo. have tamAre mane kyAre meLApa thaze? he haMsa, he mera, huM popaTa, he haraNuM tamArI paMcALI nA manI paricAraNi tamAro sahavAsa karavA Ave che, tenI tame rakSA karaje. evAM aneka prakAre karUNAjanya vacano kahI kuMtI rUdana karavA lAgI. te samaye kaTimekhaLA jANuM bAMdhI che evI drapadI kRtInI pAchaLa jaI ubhI paNa tenAthI AgaLa paga devAya nahIM tema pAchaLa paNa paga devAya nahIM, evuM thayuM. jeTalA puravAsIo hatA te sarva rAja yudhiSThiranA Uttama guNothI moha pAmI ghara bAra vigere sarvasva tyAgI tenI sAthe cAlyA, ne ema bolavA lAgyA. ke ame paNa yudhiSThira sAthe vanavAsa karazuM. evI mAyALu puravAsI prajA sahita jANe sAkSAta dharma pote ja mUrtimAna hoyanA! evo rAjA yudhiSThira jema nakSatro ane tArAgaNa sahita caMdamAM AkAzathI bAhara nikaLe che tema bA( hAra nikaLyo. te samaye loko paraspara vArtAlApa karatA hatA. lako-pUrva jema naLarAjAe duta ramI potAnuM rAjapATa khoyuM hatuM tema A samaye rAjA yudhiSThire paNa dhRtaramIne potAnuM rAjapATa khoyuM. are yudhiSThira sarakhA mahAtmA purUSanI rAjya A samRddhi kapaTa ghutaramI haraNa karI tene vanavAsa Apyo, evA duvAdhanane dhikkAra che. eTaluM karatAM paNa duryodhana pAse niraMtara rAja to nahIM ja raheze. kAraNa bhImasena ane arjunanA jIvatAM rAja a ja duryodhananA hAthamAM rahevuM asaMbhavita che. vaLI vizvamohinI draupadInuM sabhAmAM bolAvI eNe je apamAna karavuM che te apamAnanuM phaLa pariNAme pAmyA vinA e rahevAno nathI. emAM ApaNe zuM kahevuM joIe. e pramANe pAMDavo upara je prIti rAkhanArA paraMtu niSpakSapAtI mahAjana hatA te bolavA lAgyA. tyArapachI AgaLa vanamAM cAlatAM ahIM tahIM mana jenuM bhramita thaI rahyuM che, evI kaNApratye eka kUra karma karavA vALo, atizaya zyAme zarIra vALa, kaza jenA vikharASI thayA che, mAthAmAM jANe prakAza thaI rahyo hoyanA! jANe bIjo viMdhyAcaLa hoyanA! vaLI jenAM ja ' aMgo jevAM rakta netro che, sarpaNI jema potAnI jIbhanA lapakAra kare che tema jenI jIbha lapakAra karI rahI che evA kimmara rAkSase akasmAta AkAzathI UtarI adaDAsa karI ane mukha prasArI tathA bhayaMkara zabda karo. tenuM vikarALa svarUpa joI ane tene bhayaMkara zabda sAMbhaLI draupadI ekAeka kAramI cIsa pADI UDI. dropadInI cIsa sAMbhaLI bhImasena tarataja tenI pAse Avyo ne rAkSasane je te pratye bole. bhImasenahe duSTa te, avaDu caMcaLapaNuM kema AvyuM che. paMthanA parizramathI thAkelI ane davA che ghaNe dUrathI AvelI evI mArI priyAne tuM ahIMyAM AvI trAsa Ape che tenuM phaLa have tuM bhogava. hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema kahI tyAMthI UchaLIne mahA baLavas bhImasene te rAkSasane eka gadA prahAra karo. gadAbahAra karI te rAkSasa prANamukta thayo. duryodhanaparano krodha bhImasene A rAkSasapara kADhyo te jANe duryodhananA vadhAraMbhamAM teno je priyamitra kimbUra tene mArIne prathama maMgaLAthe kAra sthApana karyo hoyanA! kimbarane bhImasene mAryo tenuM vRttAMta jANyA vinA yudhiSThira tyAMthI cAlatA cAlatA jemAM ramaNIka latAo che evA kAmyakavanamAM AtmAne pavitra karavA sArUM AvI pahoMcyA. pAMDavo vanavAsa gayApachI IMdraprasthamAM sarve loko duryodhana upara atyaMta krodha karI kahevA lAgyA ke e duryodhana mahA kukarmo, adhama ane mahApApI che. ema paraspara vAtA karatA hatA. sarvenI duryodhanapathI prIti uThI gaI. pAMDavAnI sAthe mAtApitAdi sarva loko vanavAsamAM prItithI cAlatA hatA. paNa paMthanA parizrvamekarI sarve thAkI gayA; ane yudhiSThira pratye kahevA lAgyA. loko--he mahArAja, A kAmyaka vanamAM pAMca rAtrI ApaNe vizrAma levA joie che. bhImasene paNa yudhiSThirane Agraha karI kahyuM. ke he bhAI, pAMca rAtrI ApaNa sarve A sthaLe vizrAma haiye. ane have tame A ApaNI mAyALu prajAne atrethI nagara bhaNI vidyAya karo. mAgaeNnA parizrame thAkelI prajA loka ahIM tahIM vRkSonI zitaLachAyA taLe potAnI bhujA- onAM UzIkAM karI nidAvA thayA. te samaye rAjya samREi hAryAMnuM ane vanavAsanuM du:kha e ubhaya du:khathI rAjAnuM mana du:khI hatuM ne vaLI potAnA Azritone mArAvinA have koNa AjIvikA deze evo vicAra te e e du:khanA karatAM rAjAnA aMta:karaNane adhika du:kha deto hato. evuM rAjAnA mananuM du:kha jANI manohara AhArane samAharaNa karavAvALI vidyAnuM koviMda pArathe smaraNa karyuM. te vAra pachI pRthAnI AjJA laI draupadIe te rasoIvaDe sarvajanone bhojana karAvyuM. rAjyanA atizaya sukha karatAM paNa adhika sukhamAnI potAnA vinayayukta saMbaMdhInI sAthe yudhiSThire te divasa nirgamana karyo. bIje divase potAnA pitAnI AjJA leI dhRSTadyumna vanamAM jyAM pAMDavo hatA tyAM Avyo. tyAM AvI prathama pAMDavone namaskAra karaco pachI potAnI bena pAse jaI prema sahita hAtha joDI namaskAra karI. te bolyo. dhRSTadyumna--he bena teM Ama dIna mana kema karazuM che? amArA gupta anucaro hastinApuramAM pharatA raheche, temaNe tamArA vanavAsanA pravAsanuM vRttAMta amane kahavyuM hatuM te uparathI pitAe mane tamArI khabara jovA ahiyAM mokalyAche. huM bena, jo tArA patIonI IcchA hoyato huM mArA parAkramavaDe svarganA rAjyane jItI zakuM to pachI duryodhana te koNa mAtramAM, paraMtu satya jaDavALo yudhiSThira yAMsudhI vanavAsa kare tyAM sudhI tuM ApaNA pitAne ghera rahevA cAla. Jain Educationa International ma For Personal and Private Use Only 209 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcALI-he bhAI duryodhanane vadha karavAne mAtra rAjA nApADe che, nahIMto bhIma ane a ) juna ene jIvato rahevA de tuM mane pitAne ghera vasavAnuM kahe che paNa pAMDavonA padathI pavitra thaeluM vana che teja vanamAM temanI sAthe vasavuM mane sAruM lAgaze; te pachI pitAne ghera AvavAnuM zuM praA yojana che? paraMtu huM kahuM chuM ke A tArA pAMce bhANe jene tuM pitAne ghera laIm. tAro jaya thaze to evAM paMcALInAM vacana sAMbhaLI jenA netromAM jaLa AvI gayA che, evo ghuSTadyumna yudhi( zira rAjAnI AjJA pAmI ane potAnA pAMce bhANejone sAthe laI potAnA nagaramAM Avyo. te ghaTTane gayA pachI bIje divase jenuM uttama suMdarazyAma svarUpa che evA zrIkRSNa dA- D rikAthI jayAM pAMDavo hatA tyAM AvyA. kRSNane AvyA joI pAMDavoe temane namaskAra karyo. ja kuSNa tInI pAse jaIne tenA caraNAviMdane namaskAra karo, ane AnaMdapUrvaka tyAM te be pachI ? che pAMDavonA duHkhathI jenuM mana dukhI thayuM che evA zrIkRSNa te yudhiSThira pratye bolyA. ( zrIkRSNa--herAna, spaSTa abhaTTArtha daSTi duryodhane kavide duta ramIne tamane harAvyA. e koS Na sarva sAMbhaLyuM che. nareMdra duryodhanane thrata ramatamAM uttejana ApanAra karNa ane zakuni e be hi che. mukhya che. are paNa huM te same tArI pAse na hato, je pAse hotato jema caMdamA ne rAhu ja hameza grahaNa kare che paNa budha pAse hoya to grahaNa karI zakAtuM nathI; tema huM A vAta banavA detA nahIM. A bhImasena ane A arajuna e baMne te samaye mAtra tArA bhayane lIdhe kAMI che bolI zakyA nahIM. nahIM te teja samaye duryodhanano vadha karata. hajI paNa tArA te zatrune 5 mAravAnuM kAma kAMI paNa muzkela nathI paraMtu tArA satya nivAhanuM jaDapaNuM amAre baMdhanarUpa thaI paDyuM che. dropadInA keza pakaDI tene sabhAmAM kheMcIANuM ane hAla paNa te vAta saMbhArI mane kaI joI draupadI rUdana kare che te paNa kevaLa tAroja anyAya che. A dropadInuM pratyakSa rUdana joI mArI krodhAgni duryodhanane dagdha kare che. have tame sAMbhaLo ke A mahAsatI draupadIno e lokoetiraskAra kare che tenuM phaLa temane huM utAvaLe daIza. A vAtamAM tame mane vigha karaze nahIM evI rIte kahIne kRSNa chAnA rahyA. te samaye hAtha joDI praNAma karI yudhiSThira rAjA kRSNa pratye belyA. yudhiSThirahe mahArAja, he kaMsArI, Apane je samaye krodha utpanna thaye te samaye IdanuM paNa sAmarthya nathI ke te ApanI sAme ubhA rahe te pachI manuSyakramI duryodhananuM te zuM sAmarthya? paNa meM satyakarAra kare che tene daMza thAya ne tethI lokomAM mAro apayaza thAya te sAMbhaLI Apane lajA nahi Ave? mArA saMbaMdhIone paNa mArA satyakarAranA nirvAhane arthe meM A samaye vArI rAkhyA che. mATe he AyuSyamana, je vAta thaI gaI te thaI gaI Apa | kRpA karI durArabhathI dUra thAo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' e pramANe zrIkRSNanA krodhanI zAMtI kaDhyA pachI potAnA bhAIone sAthe laI yudhiSTira rAjA bhiSma pitAnI pAse gayA. tyAM jaIne temane prIti pUrvaka namaskAra karI puchavuM. yadhiSThira-amAre te sarvethI meTA gurU Apa cho. mATe vyasanane dUra karavAvALI ane - paramArtha karavAvALI yogya zikSA Apa amane A samaye Ape. yudhiSThiranA vacana sAMbhaLI kurUkSetramAM jemane gauravarNa che evA suMdara rUpavAna bhiSmapitA bolyA. bhiSmapitA - he pAMDeya, traNe lokanA jeTalA prANI che te sarva tArA guNane vaza thaI rahyA che i che. mitrAmitranI parIkSAne sArUMja jaNe tane A vRta vyasananI ApadA AvI hoyanA, nahiM ) jite kyAM vrata ne kyAM tuM. jagatanI sarva kaLAone jItanAra bhAIo jenI sAthe te paNa jyAre che Sii ghatamAM parAjaya pAme tyAre jANavuM ke e bhAvI prabala che. je honAra che te nahiM honAra ? na thatuM nathI. he vatsa, vanamAM ekalAM vicaravAnA vicAre amane tuM ahiyAMthI vidAya karavA tatpara thaI rahyo che. pUrva to je koI paNa khAvA pivAnI ke paheravA oDhavAnI vastu tane prApta ) thatI to te tArA sarve saMbaMdhIone sarakhe bhAge veheMcI ApI tuM mAtra tArA bhAgaja upabhoga 2 ' karato te tuM have vananAM phaLa phaLAdika ekalo zI rIte khAIza? he vatsa huM paNa tArI sAthe ja che AvIza. svamastakAzrIta caMdane mAhAdeva paNa tyAgatA nathI te tuM mAro tyAga zI rIte karIza? 9 " evAM bhiSmapitAnAM vacana sAMbhaLI yudhiSThire tenA caraNupara mastaka dharI temane potAnI che. sAthe vanamAM AvatA aTakAvyA. vaLI rAjA yudhiSThira pratye bhiSmapitA bolyA. bhiSmapitA-he pAMDeya, dAna 1. yogyajJAna ra. satpAtrane parigraha 3 sukata 4. ane suprabhutva e pAMca pratibhU che te grahaNa karavA joIe. niraMtara ApaNuM vazamAM rahenArA e pAMca pratibhane je rAjA grahaNa kare che te rAjA aizvaryane prApta thAya che. kAma krodhAdi cha varUpa che corone saMsarga tathA sAta vyasana ane ajJAnatA tathA juTha e paMdara cora che te yoga karmanI prakatine viSe tathA nyAya, dharma, ane pratApamAM vimukha ane ayogya che, e paMdara coromAM ( eka eka cera rAjazrI haraNa karavAvALo che. mATe je rAjA potAnuM kalyANa Icchate hoya . che teNe pAMca pratibha grahaNa karavA ane paMdara corono nigraha karavo. tuMja joke e paMdara vyasanamAMnA eka jugArarUpI core tArA rAjyanuM kevI rIte haraNa karavuM? te kAraNathI he vatsa e paMdara nA nAzane artha tAre niraMtara prayatna karavo. tArA manane hamezAM sAvadhAna rAkhavuM. jyAre re vanavAsanI avadha parNa thAya tyAre satvara pAchA pharajo. ema kahI bhimapitA rAjadhAnI bhaNI ja vaLyA. pachI yudhiSThire kRpAcAryane tathA deNagurUne vananA sarva samAcAra pUchaLyA te samaye ke che doNArU mahA hitathI bolyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 chedroNAcArya-he vatsa, satya, dharma, nIti ane vinayathI tuM paripUrNa che huM to tamo pa- 9 . ST Dava kaurava bane gurUchuM. temAMya vaLI arjunane te meM mahAprItithI senA karatAM adhika vidyA ? zikhavI che; te evI ke je e vidyAno niraMtara abhyAsa rAkhe te mane paNa jItI zake. have A hepriya yudhiri tuM vanane mArga le vikaTa mArgamAM tamane kalyANa ho tathA mArga nirvidha thAo. koDa tame satvara pAchA Avajo. mArAM netra upavAsIne tamAruM darzanarUpI pAraNuM vahelAM thAya tevuM karajo. kRpAcArye paNa te pramANe yudhiSThirane kahyuM pachI kRpAcArya ane doNagurU tyAMthI pAchA vaLyA. che tyArapachI nirvAda mana karI yudhiSThira rAjA dUtarASTra pratye belyo. yudhiSTira-he tAta, tamane namaskAra che. amArA para kRpAdRSTi rAkhaje vaLI e duryodhanane paNa marA taraphane eka saMdeza laI jAo te e ke he brAta ApaNA kuLane jema sarvatra che. suprakAza thAya ane kuLanI moTAI vadhe evI rItanI prajAnI pAlanA karaje. ane evuM kAma che. karaje ke jethI ApaNA vaDIloe meLavelA yazane hAnI na pahoce evo kahejo... rAjA yudhiSThiranI A pramANenI namratA joI ane potAnA putra duryodhananI durbaddhi jANI ( kAMIpaNa Uttara dIdhAvinA dhRtarASTrapitAnA nagaramAM AvyuM. satyavatI Adika vaDIla mAtAone namaskAra karI gadagada kaMThe yudhiSThira rAjAe kahyuM. yudhiSTira-che ane have mane vanamAM AgaLa vadhavAnI rajA Apo. yudhiSThirane vanamAM vadhavAnI AjJA mAgatAM joI jeonAM zothI hadaya bhedana thaI gayA che ane pagale pagale jeone mUccha Ave che evI satyavatI Adika strIo yudhiSThirane AzirvAda daI baLatyAre pAchI nagara bhaNI vaLIe. tyAra pachI potAnI mAyALu prajAne yudhiSThire pAchA vaLavAnI AjJA ja karI; te sAMbhaLI prajA loka save AzirvAda daI bolavA lAgyA. prAleka-he mahArAja tamArI vanayAtrA saphaLa thAo. ame sarva tamArI chAMyA rUpa sa) che; paraMtu Apa jayAre sAthe laI javAnuM amane nA kaho cho tyAre ame pAchA vaLIe che. e " evAM prajAnAM Atura vacana sAMbhaLI yudhiSThira vidurapratye bolyA. - yudhiSThirahe vidura jevI mArA pitA pAMDaviSe A prajAlakanI prIti che tevI temanI prIti mArAviSe paNa dhIme dhIme karAvajo. mArAM mAta pitAnAM mana mArA viyogathI mahA dukhI che SSY mATe temanAM mana cheDe thoDe upadezathI sthira karaje. mArIto evI IcchA che ke mArAM mAta pitA mArI sAthe Ave te sArUM. te sAMbhalIne vidura bolyo. vidra--che yudhiSThira, duryodhana tamArA para atizaya IrSALu thaI rahyo che mATe sarva kuTabane S) sAthe laI vanamAM javuM yogya nathI. paraMtu ema kaze ke pAMDune rAjadhAnImAM rAkhI ja, te che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI zakaze paNa kutItAM tamAro viyoga kSaNamAtra paNa nahIM sahana karI zake, mATe ene tame tamArI sAthe laI jAo. e pramANeno nizcaya karI pAMDupitAne namaskAra karI netromAM jaLa lAvI yudhiSThira vidura pAse jaI beThA. putrothI viyoga na thayo e pramoda ane patithI viyoga thaze e kleSa e pramANe te samaye kuMtI harSazokAvasthAvALI thaI. vidure yudhiSThirane kahyuM ke, huM koteya jyAM jAo tyAM khAvAmAM, pIvAmAM, cAlavAmAM, nidrAmAM ema sarve vAtamAM sAvadhAna rahI mArge cAlo. e pramANe mahA prItiyukta thaIne yudhiSThirane zikSA deIne gadyagaDha kaMThe thayelI kuMtIne vidura namaskAra ryo. tyAra pachI pAMDu rAhta yudhiSThira pratye kholyA. pAMDunhe vatsa tuM vananI bhayaMkara bhoMmImAM kuTuMbane sAthe leI zI rIte pharIza? are tArA sarakhA putranA viyoge huM ekalo zI rIte rahI rAkIza? tuMja vicAra kara ke caMdramA vinA samudranI kevI dazA thAyache? are paNa he vatsa tArA vacanane anyathA zI rIte karI zakuM? have du:khane dura karanArI A mArI ratnamaya aMgrahIche te tuM sAthe laIjA ema kahI mahA prasanna thai potAnA hAthanI aMguDI-yudhiSThirane peherAvI. pAMDu rAjAe potAnI priyA pratye kahyuM. pAMDu--he devI, putrapAtranuM tuM yatna karaje, e pramANe prabodha dei tenI AjJA laI vidura sahita je samaye pAchA vaLavAnI taiyArImAM pAMDurAjA hatA te samaye mAddhine namaskAra karI yudhiSThira bolyA. yudhiSThira--he mAtA, tuM mArA pitAnI niraMtara sevA karaje, mAdrie potAnA baMne putronI baMdhuo pratye ati prIti joi teone kahyuM. mAdra--he putro, tamo moTAbhAinI niraMtara sevA karaze. putrone zikhAmaNa ApI mADhi paNa pAMDunI sAthe pAchI vaLI. e pramANe sarvane vidyAya karyAM pachI mAtra kRSNa ane thoDAka prajAloka teo sahita pRthAnaMdana yudhiSThira AgaLa cAlyo. koito mahA vegavAna azva upara azvAra thayA, koI maDhonmatta hAthI upar ArUDha thayA ane koito vimAna jevA ratha ane sukhapAla upara beThI. ema vividha vAhanopara ArUDha thaI sarve AgaLa vadhyA. kRSNa ane potAnA saMbaMdhIo sahita yudhiSThira nAzIka nagaramAM AvI pahoMcyo. te sthaLe caMdraprabha prabhunI kuMtIe pUjA karI. AnaMdanAM jaLa jenA netramAM AvI gayAMche evA goviMDha paNa caMdraprabha prabhunI UpAsanA karavA lAgyA. kuMtI ane devakInaMdane caMdraprabha prabhunI vicitra stotrathI stutI karI potapotAnA sthaLa upara AvI bhojana karyuM. jinanI prabhAvanAraMbhe jeonAM sarva pApa dUra thaI gayAM che, evA pAMDavo keTalAka dvivasa nArAka nagarImAM rahyA. eka divasa Jain Educationa International 14 For Personal and Private Use Only 213 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 te kRSNasahita rAjA yudhiSThira beTho hato, tyAM duryodhanano purocana nAmanAM purohita Avyo ne kholyo. purocana--hai sajja, tArA duryodhana baMdhumme tane Ama kahevA mane kahyuMche ke huM yudhiSThira, tuM mahAna purUSomAM agresara che, ane anAryamAM agragAmI huM cheM. guNavAnomAM agragAmI tuM che, meM nirguNIomAM agragAmI huM che. sajjanomAM prakAzamAna tuM che ne durjanomAM prakAzamAna huM . subuddhiomAM agragAmI tuM che ne duqhuddhiomAM agragAmI huM . kRtajJano zikhara tuM che neM katAno zikhara huM che. uttamomAM mANikaca tuM che, ne adhamomAM mANikaca che. macchamAM Adi tuM che neM alpecchamAM AdI huM cho. kRtavidyAno Adi tuM che ne nirvidyAno Adi huM che. mATaeN he bhAI, vivekazUnya thaI meM pUrve tArA anadhi apAra karyAMche; tevA apakAra karanAro sAmAnya purUSomAM koI zodhyA maLe nahIM to pachI kurUkuLanI zI vAta! paraMtu he dayAbdhi! e mArA akAranA aparAdhanI tAhAra kSamA karavI yogya che. kAraNa nAhAno bhAI moTAbhAIno kAMI aparAdha kare topaNa moTobhAI nAnAbhAI upara prasanna raheche have tamo sarve mArA aparAdha visarI jaI vanavAsathI pAchA vaLo ane hastinApuramAM AvI nivAsa karo; tathA tamo sukhe rAjasamRddhino upabhoga karo. meM tAro pUrve aparAdha karyo che tethI mArA mastakapara sarva prajAnI ane vaDIlonI je pastALarUpI raja paDIche te raja tuM kRpA karI mArA adha sAmuM na jotAM atre AvI mArjana kara. mAlatipuSpane sarvajana mastaka upara dhAraNa kareche, tema tArI AjJA have huM niraMtara mArUM mastaka dhAraNa karIza. satyavrata vipa thaI jAya evA vicArathI tArUM mana lajjita thatuM hoyato dayA karI pharatA pharatA jema sAdhu tathA munio Aveche; tema ApaNA gAmamaNI tuM tArAM pavitra padmakamaLa dharaje; ane sthira mana karI hastinApuramAM AvI raheje huM Aya, je tamo nahAnAbhAIo sahita hastinApuramAM Ana vIne rahezo to tamArI manovRti pramANe huM tamArI sevA karIza. e pramANe duryodhane kahAvelo saMdezo yudhiSThirane kahI purohita vaLI kholyo. purohita--he yudhiSThira, e pramANe tArA saMbaMdhI duryodhane kahALyuM che mATe jo tame hastinApura Avazo to huM paNa tamArI sAtheja rahIza. evuM kahI te purohita chAno rahyo, kRSNAdikone A vRttAMta sAMbhaLI bahu AnaMda thayo ane savaLAMe jANyuM ke have ApaNane sukhato thaze ane ApaNo nirvAha to cAlaze? sarvanAM mana e vAtamAM lAgyAM. tyAra pachI rAjA yudhiSThira purohita pratye kholyo. yudhaSThira--he purohita, teM je kahyuM te bahu sArUM che, amAre duryodhana sAthe kAMIpaNa dveSa nathI. purohitane e pramANe kahIne koI hAthI upara ane koI alopara beThelA evA kRSNAdika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 saMbaMdhIone sAthe laI yudhiSThira rAjA hastinApuramAM AvavA nikaLyA. puravAsio yudhiSThirane , hastinApura Avato jANI prasanna thaI najarANAM laI tenI sAme gayA. teonI bheTa aMgikAra karI kRSNAdika saMbaMdhIo sahita rAjA jema potAnI rAjadhAnImAM praveza kare che tema yudhiTire hastinApuranI bahAra vAraNAvataparAmAM praveza karyo. tyAM jaI jemAM uttama ane vicitra racanA karI che evA mahelamAM nivAsa karyo. aneka sAmagrIthI bharapUra evo te mehela rAjA yudhi Tirane purohita vAraMvAra batAvato hato. yudhiSThirane je je vastunI jarUra paDe te te vastuo duryo, dhana tene pahocADavA lAgyo. hastinApura bAhAra vAraNAvatamAM yudhiSThirane AvyA sAMbhaLI che. jeTalA rAjAo hatA te maLavA sAruM tyAM AvavA lAgyA. te rAjAne tathA yudhiSThirane duryo- u SI dhane sevAthI evA prasanna karyA ke so potAnAM ghara paNa visarI gayA. sthita mana karI AnaMda- para pUrvaka saMbadhIo sahita yudhiSThira tyAM rahyo. pAMDavonuM sukha ane temane DarI DekANe paDelA joI ( kaccha potAnI rAjadhAnInA dArAmatI zaheramAM javA taiyAra thayA. te samaye mAtAne maLavA sArU che. ati utkaMThita evI subhadAne kRSNanI sAthe dvArikA mokalI. tathA jeTalA loko tyAM maLavA Na ( sArUM AvyA hatA temane sarvane rAjA yudhiSThire hastinApuramAM vidAya karyo. ( eka samaye viduranA mokalelA priyaMvada nAmanA dUta bhImArjana sahita rAjA yudhiSThirane ekAntamAM bolAvI vidurane mokalelo saMdeze kahyo. dUta-he rAjaMna, vidure mane A pramANe tamane kahevA kahyuM che ke he yudhiSThira, karNa ane 2 duHzAsanAdikanI sAthe duryodhane salAha karI purocana purohitane A pramANe kahyuM che te meM kAne- ke ST kAna sAMbhaLyuM che ke huM purohita tArI samAna mane koI bIjo priya nathI ja, tane yogya pAtra jANuM kaha; te eke AmArI ghaNI senA che tathApi jyAM sudhI mArA vairI pAMDavo jIvatA che tyAM sudhI 4 mAre rAja gAMdharvanagaratulya che. mATe zANa, tela ane ghAsathI paripUrNa evo eka mahela baMdhAvI hatI pachI temAM koIpaNa yuktithI pAMDavone lAvI kaSNapakSanI caturdazIe tAre te mahelamAM Aga lagADavI. hajI ( jethI karI pAnDavono nAza thAya ne pachI huM nirbhaya thAUM. e pramANe purohita sAthe duryodhane to chekarelI salAha vire kAnokAna sAMbhaLI; te tamane nivedana karavA ane tamArI pAse mokalyo che. 4 mATe tamo pramAda karazo nahIM. evAM viSatulya paNa hitakAraka vacana sAMbhaLI krodhe paripUrNa thaelA saMbaMdhIo sahita che dharmasAte gharanI tapAsa karavA lAgyo; te mAlama paDayuM ke A ghara zaNanuM banAveluM che. evuM kapaTamaya ghara jANyA pachI rAjA yudhiSThire mAtA strI tathA bhAIo vigere pratyeka mata lIdho. che evuM yudhiSThiranuM vacana sAMbhaLI prathama manamAM dhArIne pachI bhImasena bolyo. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2169 @ ne bhImasena-he jejhabadhu yudhiSThira, tuM mane AjJA Apa. huM IdaprasthamAM jaI duryodhananuM Skha hadaya vidyAraNa karI AvuM. zatrune haNavAmAM have ApaNe vilaMba karo ghaTato nathI. " arjune paNa e pramANe ja kahyuM. nikuLa, sahadeva ane bIjA saMbaMdhIonuM paNa eja kahevuM hatuM. sarvano sammata sAMbhaLyA pachI yudhiSThira bolyo. * 7) Da yudhiSThira-(manamAM) dudhanane mAravAthI mArA satya karArane hAnI pahoMcaze. are ame ( sa sIdhe raste jatA hatA tyAMthI pAchA vALI nirlaja duryodhane amane pharI phAMdAmAM nAkhyA. vaLI che. havai ame jyAM jyAM jaIzuM tyAM tyAM amAro zodha karI amArA para parama vipatti pADaze. ame ). che. ekalA che. amArI pAse evI vidyA paNa nathI ke je vidyAnA baLathI ame UDIne koI ja S: agocara sthaLe jatA rahIe. are mAro satyaniyama kema nabhaze? haze je thavAnuM haze te thaze. A have ahIMyAMja A gharamAM guptapaNe rahIzuM. bIje kyAM jaIzuM tyAM e ApaNI pUTha mUkavAno nathI; mATe A gharane Aga lagADavAnI AjJA levA sAruM A purohita duryodhana pAse jyAre 9) jaze tyAre ahIMthI chAnAmAnA suraMga mArge thaI nikaLI jaIzuM, tethI duryodhana paNa jANaze ke pAMDavo baLI muvA; mATe te amArI pharI zodha paNa nahIM kare, jethI karI ane bAra varSa sukhe che vanavAsa karazuM. have A gharamAMthI ja koI suraMgane mArga jANavAmAM Ave to ThIka evo mArga na jaDe to avazya koI suraMga khodI ApanAra mANasane lAvavo joIe. evo vicAra yudhiSThira rAjA karato hato te samaye viduranA molelA te priyaMvada nAmanA dUte temane kahyuM. - priyaMvada-he mahArAja, tamArA vidura kAkAnuM mana saMzayI thaI rahyuM che ke tamArI zI vale huM thaze? evuM jANuM temaNe zunaka nAmanA suraMga khodanArane mArI sAthe mokalyo che. evuM kahI te suraMga khodanArane rAjA yudhiSThira pAse Ayo. teNe AvI rAjA yudhiSThiranA caraNe mastaka para che namAvyuM. te same zunakabhaNI AMgaLI karI priyaMvada, rAja yudhiSThirane kahe che.) - priyaMvada-he rAjana A zunakane tame viduranuM mana samajajo. evuM kahI te priyaMvada, rAjane namaskAra karI tyAMthI cAlato thayo. tenA gayA pachI te suraMga khodanAre suraMga khodavAnI jagyA rAjA yudhiSThirane batAvI. suraMga khodanAre bhImasenanI ) zamyA nIcethI dhIre dhIre manohara suraMga khodavA mAMDI. pAMDavo te mahelamAM rahevAne potAnA ja SS manane avizvAsa thaI gayo che paNa vizvAsa batAve che. nirmuda thaI gayA che paNa samudasthiti che? je batAve che. nitya pharavAnA nimitte azvArUDha thaI bahAra jaI suraMga kyAM nikaLaze? kyAMthI te sIdho mArga jaDaze e sarvane bhImasena nizcaya karato hato. tathA nikuLa ane sahadevae kuMtI tathA Sii dopadIne suraMganA mArgamAM cAlavAne paricaya paDe evA hetuthI temane niraMtara sAthe laI suraMgamAM GSR)R@ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 se AvajAva karAvatA hatA. te sthAna para je koI Ave tene tAbaDumasabhathaI niraMtara janaApe. je purohite jANyuM ke saMbaMdhIo sahita rAjayudhiSThira have paramavizvAsathayo chekoIvAto tene avilAsanathI. evAmAM vadapakSanI catudazIne divase eka vRddhA strI potAnA kapura ane eka putranI vaha sahita te sthaLamAM rAtavAso rahevA sAruM AvI. te vRddhAne pAMca putro tathA eka putranI vahu sAthe AvatI joItIe potAnI bahena pramANe mAnI tene Adara satkAra karyo. mArgamAM ja ati parizrama pAmI thAkelI vRddhA strI potAnA pAMcaputra ane eka vahu sahita tyAM rAtavAso rahyAM potAnA saMbaMdhIo sahita yudhiSThirAjA sugamArgamAM cAlyo, ne bhIma te mahelanA dara- Y). che. vAjamAM guptapaNe Ubho rahyo. eTalAmAM purohita daravAjAnA mukha AgaLathI Aga lagADI to Sche tenuM evuM duSkata bhImasene potAnI najaro najara joyuM. jeTalA samaya sudhI te lAgatA gRhamAMthI dhu AkAzapara nA nikaLe teTalA samaya sudhImAM bhImasenane krodha rUpI dhu nikaLe. jema haraNane siMha pakaDI le che tema purohitane pakaDIne eka muDhiprahAre bhImasene tene prANa lIdho. pachI tene AgamAM nAkhI deI pote te mahelane Aga lagADI. bhImasena purohitane mArI mahA prasanna thayo ne jayAMthI suraMga hatI tyAMthI cAlIne potAnA saMbaMdhIone jaI maLe. jema daraB mAMthI sarpa jhaDapa nikaLI jAya che tema yudhiSThirAdika suraMgane bIje cheDe nikaLI gayAM. bhImasena ) e paNa teonI puche nikaLI Avyo. agni pragaTa thavAthI pAMDavo rahetA hatA te mahelanI jagyAe jema sUryathI prakAzamAna dekhAya che tema te mahelanuM sthaLa prakAzamAna disavA lAgyuM ke sarva loko mahelane baLa joI mahA kalpAMta karatA tyAM AvyA ane paraspara bolavA lAgyA. loko-are sarvanAM duHkhane dUra karanArA pAMDavone dagdha karavAthI purohitane zuM phaLa maLavAnuM hatuM. topaNa jyAre teNe teonA nAzane arthe A anarthakArI AraMbha karyo tyAre tethI che potAno ja nAza thayo. mATe jevAM karma tevAM phaLa. vaLI dInanA nAtha ane samuddhAraka pAMDavono | vinAza karI dhanaprApti karavAthI duryodhanane zuM phaLa prApta thavAnuM hatuM tathA trilokanI rakSA karavAmAM ya (1) catura pAMDavono tiraskAra karavAmAM che vidhi tuM nirdaya che. e pramANe ghutasaMbaMdhI vAto paNa loko sarva paraspara karavA lAgyA. mahela te sarva che che baLI bhasma thaI gayo eTale pachI dhIme dhIme duryodhanane jANe bhAI hoyanA evo aMdhakAra thato te cAlyo. ane prakAza gupta thaI gayo te jANe pAMDavonuM bhAgya gupta thaI gayuM hoyanA! ' suraMgathI bahAra nikaLI pAMDavoe AgaLa cAlavA mAMDayuM. koI divasa jemaNe pRthvI para te paga mAMDyo nathI evA komaLa caraNanA nikuLa sahadeva cAlatAM cAlatAM thAkI gayA paraMtu e vAtanI to che yudhiSThirane jANa thaze te te mahA leSita thaze evuM vicArI temaNe koIne kahyuM nahIM ke ame ja che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 kayA haie. mAtA ane strIne page cAlatAM joI manamAM mahA khinna thaI vidhvaMbharAdhi dharmarAja ane potAnA mana sAthe bole che ke duHkhada avasthAmAM jeo mAtA pitAnI sevA na kare eja teone mAthe bhaNe che. (draupadIne cAlatAM jeI) are A dropadI ama sarakhAnuM pANi 4. grahaNa karI jema daridInI strI cAle tema cAlI jAya che. * pAMDavonA dekhatAM draupadInA komaLapatra tulya padakamaLamAM jevI lohanI soyo hoyanA! evAM he karAgra ghocAtAM jAya che tethI temAMthI lohInI dhArAo vahe che te joI dharmarAjA manamAM kahe che. ) . yudhiSThira-jene ekapati hoya che tene kaSTa nathI hotuM ne A pAMca pativALI paMcALIne ) Aja AvuM kaSTa prApta thayuM. evI rIte yudhiSThirarAjA mana sAthe ciMtana karatA mArgamAM cAlatA pa hatA. AgaLa cAlatAM cAlatAM katI ane draupadI parizramathI pRthvI upara DhaLI paDyAM. pacha- Y vADe rAjabhraMzane bhaya che ne A bannenI A avasthA thaI te joI dharmarAja bolyA. yudhiSThira-are je vidhie pAMDavone AvI mahA vipatti pADI te vidhine paNa dhikkAra che. - jema mAthe sUryane ugratApa tapato hoya ne chatra te maLe nahIM, TADha lAgatI hoya paNa pAse ( vastra maLe nahIM, sudhAtura thaI rahyAM hoya paNa khAvAne maLe nahIMevAM pathikane mArge cAlavAnuM che za, mahA vipatti bharyuM thaI paDe che. tema sarIsanAM puSpa jevAM jemanAM komaLa zarIra che evI tathA jeo A To cAlatAM cAlatAM pagale pagale pRthvIpara akhAI paDe che tevI strIo bhayaMkara vananA rastAne pAra to zI rIte pAmaze? (evI rIte yudhiSThirane khedAyamAna thaelo joI vRkodara tenI pratye bolyo ke bhImasena - he bhAI, tame vyAkuLa thaze nahIM huM chatAM tamAre zI ciMtA che. che ema kahI kRtIne DAbA khaMbhA para besADI ane draupadIne jamaNA khabhA para besADI bhImasena rA AgaLa cAlyo. AgaLa cAlatAM nikuLa sahadevane paNa AkuLa vyAkuLa thatA joI bhImasene temane potAnI pITha pAchaLa besADI lIdhA. vaLI thoDe dUra cAlyA pachI arjuna tathA yudhiSThirane paNa mArga zramathI AkuLa vyAkuLa thatA joI temane paNa pITha pAchaLa besADI bhImasena AgaLa cAlyo te samaye jema athAga jaLamAMthI naikApAra utAranAra hoya che tema bhImasena sarvane tyAM kAnUlya thaze. sarvane laIne bhImasena mahA vegathI AgaLa cAlyo tene vega joI aMdhakAra nAzI gayuM. sara prAyazcitta karavAthI jema pApa dUra thaI jAya che tema rAtrI paNa dUra thaI gaI; ne vanamAM jyAM jyAM 3 aMdhakAra hato, tyAM tyAMthI tathA parvatanI guphAomAMthI bhImasenane ujavala yaza vistAra hovAne lIdhe te nAza pAmyo. bhImasena sarakhA mahAtmA naranuM prAtaHkALamAM uThIne moM jovuM joIe che mATe sarca paNa udayAcaLa upara Avyo. vaLI saMbaMdhIone dUrathI AvatAM joI jema bolAve to Sii che tema paMkhIo paNa zabda bhImasenane jANe bolAvatAM hoyanA! ema disavA lAgyuM. pAM- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DunuM kuTuMba te mAtra kuTuMba che; mATe amane karAlaMbana devuM joIe. ama vicArI sUrya potAnAM kiraNo pRthvIpara lakhAvyAM. aMdhakAra nAza pAmyAthI pAMDavone sukha thayuM tema prakAza thavAthI "khene koI amane oLakhI kADhe! ne duryodhanane jaI ame jIvatA checyuM te vAta nivedana kare evA atibhayathI du:kha thayuM. vaLI prakAza thavAthI paMtha suja paDavAnuM sukha thayuM paNa pAse vajJa maLe nahIM tethI tApe herAna thavAnuM du:kha prApta thayuM. ema te samaye pAMDavone sukha du:kha sa mAna hatuM. AgaLa cAlatAM sUrya potAnI pUrNa kaLAsahita jyAre prakAzyo tyAre tApe karIne pAMDavo mahA vipatti pAmavA lAgyA; tethI teo te vanane viSe eka ekAMta sthaLamAM vizrAma levA kheDA. te samaye tyAM jeSTha baMdhu yudhiSThira arjunapratye kholyo. yudhiSThira--hai bhAI tamAre tamArI vidyA koI zaMkANe A samaye prakAza karavI nahIM. kAraNa vidyA prakArA karavAthI ApaNI prasiddhi thaze to tethI duryodhana ApaNane aneka vipattio pADaze. vaLI jema netaranuM vRkSa nadInA AvatA purapravAha samaye te pravAhanI sAtheja nIcuM namI jAyache te pravAha gayo ke pAchuM UbhuM thaI jAyache; tema mahAtmA purUSo devAnusAre potAnI upara du:kha paDe to te samaye potAnuM mahAtma dekhADatA nathI. daivAdhina thaI du:kha sahana kareche. A paNe paNa te pramANeja vartavuM joie. arjune vanamAM jaI phaLa phaLAdika ANyAM. temAMthI draupadIe prathama potAnI sAsune jamADyAM; pachI pAMDavone jamADyA ne tyArapachI je vadhyAM temAMthI pote jamI lIdhuM, eka prahara sudhI tyAM vizrAma laI sau AgaLa cAlyAM. tApe karI sarve mahA vyAkuLa thaI gayAM che; sarvenAM mukhapaNa pANIvinA zuSka thaI gayAM che, ne tRSAthI kaMThe sukAI gayA che; aMgapara eka chA~ vastra che mavI du:khI avasthAmAM teo sarve AvI paDyAM. bhImasene sarvane tRSA joI, jyAM jaLAzaya hatuM tyAM tene laI jaI jaLapAna karAvyuM. thoDo vizrAma laI tyAMthI sau AgaLa cAlyAM. pRthvI jemAM UMcIM nIcI, vRkSo paNa jemAM raudrAkAra, mArge mahAvikaTa ane krUra cApo jemAM raheche evA dArUNa vanamAM kuMtA tathA paMcALI sahita pAMDavocya praveza karyo. sUrye te samaye asta thayo. yAraeN vidhi krodha kareche tyAre pagale pagale kaleza thAyache ane vidhi jyAre kRpA kareche tyAre jema kApelA vRkSane pharI aMkura Aveche tema gayeluM rAja pAchuM maLeche. bhayAnaka vana ane sUyaeNastathI aMdhakAra thayelo joI AgaLa na vadhatAM pAMDavo tyAMja rAtavAso rahyA. keMkalInA vRkSa nIce khezI sarva paMca parameSTInuM dhyAna karavA lAgyAM. bhImasena sarvanAsArU patrAyyAo karI. tepara sau beThAM. madhyama pAnDunaMdana bhImasena pachI jaLa levAsArUM gayo. tyAMthI be koza AgaLa gayo tyAre tyAM sArasapakSIonA zabda tenA sAMbhaLavAmAM AvyA. tepathI teNe ApyuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 219 www.jainulltbrary.org Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22, ja A sthaLe koI sarovara haze ! evuM vicArI je taraphathI pakSIonA sAda AvatA hatA te ja tarapha bhImasena gaye. tyAM eka vizALa sarovara tenI dRSTie paDyuM. pAMdaDAMnA paDIA karI temAM potAnA saMbaMdhIo sArU sarovaranuM pANI bharI lIdhuM. ne jyAM teo beThaM hatAM tyAM Avyo. tyAM di AvI bhImasena jue che to teo sarva te vRkSa nIce nidrAvaza thaI paDyAM che. temanI evI ko avasthA joI bhImasena mahA zokAtura thayo. pANInA bharI ANelA paDIA eka tarapha mUkyA pachI pote vilApa karavA lAgyo. bhImasena-(manamAM) are je rAja ratnajaDitra palaMgapara pehato hato. rezamI gAdIo che) ane ratnajaDitra siMhAsana upara birAjo te rAjA A vananI kora bhUmi upara patrAe Sii Aja paLe che. ratnajaDitra siMhAsana upara beThelA rAjAnI sanmukha gIta gAyana thatAM hatAM, je te rAjanI sanmukha vananA gAlo Aja bhayaMkara nAda karI rahyA che. je rAjAnA zarIra para caMdana che ane kasturIno niraMtara lepa thato te rAja mArganI rajIthI Aja chavAI rahyo che. je rAjanA ) caNuviMdanI mahAna mahAna mahipatio sevanA karatA hatA, te rAjAnA caraNa vananA gAla che. AvI Aja sudhI jAya che. are A arjuna; vaimAnamAM bezI AkAza gamana karanAro, te che Aja jema koI kaMgAla hoyanA! evI dukhadAyaka avasthAe A nirjana vanamAM paDI rahyo che. 19 (1) raNAMgaNane viSe zagurUpatRNane aMgArarRpa arjuna moTA bhAIne AjJAMkita thaI jaI A mahA ane vaza thaI rahyo che. are A amArI godamAM khelanAra niSphaLa sahadeva teo Aja mahA ) anAtha ane daridI paMthio pramANenI avasthAe ahIM aghora araNyamAM nidrAvaza thaI5DaDyA che. vaLI A pAMDavonI mAtA ane A pAMDavonI strI kevA duHkhane prApta thayA che. mArI tA mAtA kevI kaleSamaya thaI che! are paNa e zA mATe dukha napAme amArA sarakhA mahA pratApI, mAhA zUravIra ane mahA catUra evA pAMca putro jene hoya teja duHkha pAme che. A roga padanaMdanI pUthvI para sUtI che. are enI A avasthA! are paNa AvI temanI avasthA C jetA chatAM bhIma jIve che. ame vanane mArge cAlanArAone bhikSA paNa maLatI nathI, are , mahA duHkhanI vAta! ema kahI bhImasene gadgadita kaMThe rUdana karavA mAMDyuM. evAmAM tyAM che mahA bhayAnaka svarUpavALI, piMgala netravALI ane juvAna evI strIne potAnI bhaNI AvatAM te bhImasene joI. thoDIvAramAM te strI bhImasena pAse AvI pahoMcI ane teNe manahara svarUpa dhAraNa karyuM. potAnI pAse AvelI joI bhImasene tene puchyuM ke he strI tuM koNa che? paLamAM 4bhayaMkara rUpa dhAraNa kare che ne paLamAM te rUpa badalI nAkhI suMdara svarUpa le che e zuM! evAM bhIma- hato Li senanAM vacana sAMbhaLI te strI bolI.) vTakiTa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ravI-he subhaga, A vanamAM heba nAmano eka rAkSasa rahe che. tenA nAma parathI A to S: vananuM nAma paNa hebavana che. A hebavanamAM koI manuSya praveza karI zakatuM nathI; paNa je jene daiva durbaLa hoya te kadApI ahiyAM AvI caDhe ne te bhale zUravIra hoya te paNa he barAkSasa tene bhakSa karI jAya che. evA ahaMkAranA bhUdharanI huM sahodarA (sagI bena) che. atUTyA paraNyAvinAnI) che, mAruM nAma heDabA che. huM mArA bhAInA gharamAM ja rahuM chuM. hamaNAMja mahelamAM huM ('. mAro bhAI UMghamAMthI jAgI uThyo ne mane kahyuM ke "he bena koI manuSya prANInI gaMdha ahiyAM che ( Ave che ne mane bhUkha paNa lAgI che mATe tuM utAvaLe jaIne ATalAmAM je te kharI ke e gaMdha che kyAMthI Ave che. jo koI manuSya mAlama paDe to takALa tene ahiyAM lAva. huM tene bhakSa rA karIza; jethI mane ghaNA divasa thayAM kSadhA lAgI che tenI zAti thAya. evAM mArA bhAInAM vacana sAMbhaLI mahA zodhayukata thaI rakta ne karI tyAMthI bhAInI AjJA paripUrNa karavA sArUM huM paNa ahiyAM AvIchuM. A nidAvaza thayelAM manuSyane joI meM jANyuM ke A ThIka lAga che. e ko sAmaTA bhakSathI bhAInuM sudhAdukha dUra thaze paraMtu dUrathI tAruM kaMdarpanA daIne moDanAruM rUpa haya che joI bhAine Adeza bhUlI gaI ane kAmanA ArAmAM sthita thaI gaI chuM, tethI karI 3 bhayaMkararUpa tajI manahararUpa dhAraNa karI huM tArI pAse AvI chuM, mATe he mahArAja, mArI , upara anugraha karI mAruM pANigrahaNa kara. A kAryamAM jeTalA kuLadevatAo che te sarve mane che RP prasanna thAo. he mahArAja A vAtamAM vilaMba na kare. jyAM sudhI te rAkSasa ahiyAM AvI . na pahoMce tyAM sudhImAM sarva baMdobasta karI le. have lajajA tajI kahuM chuM ke tame huM * nizAcarIne sahacarI karo. huM je tamArI sAthe vicarIzato rAkSasa te zuM paNa bIjuM koI paNa SS) tamArI samipa nahIM AvI zake. (evAM heDabAnAM vacana sAMbhaLI bhImasena be.) I bhImasena-he sugAtrI, tArA sarakhI pragarbhA strI mahApUNyathI labhya thAya che paNa tuM te ApoApa AvIne mane varavAnuM kahe che. have tuM eka mArI vAta sAMbhaLa. A mArA cAra dayALu 1 bhAIo che tathA A guNothI vRddha mArI mAtA che ane A amArA pAMcenI prANavallabhA satI che he che. e eka sadharmAcaraNIe amo pAcene saMpUrNa puruSArthamAM katArtha karyA che; to pachI kahyuMSS sanI suMdara latAno parityAga karI eraMDAnA sAmAnya vRkSapAse koNa jAya! je koI potAnI ) pAse maNI hovA chatAM koDIne grahaNa karavAnI IcchA kare to te hAsyapAtra thato nathI zuM vaLI jenI saDIrya kaMDula daMDa che evA purUSoe bIjAnI sahAyatAnI apekSA karavI e temane Sii pitAne lAvA jevuM che. mATe bIjAnI sahAyatAnI apekSA eka kSaNamAtra paNa amArA ma- 9 che kirITasiddhivinA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 namAM sthira raho nahIM. huM mArA jeTa bhAInI AjJAne Adhina thaI varatuM che. tethI tArI le T koIpaNa vinaMtI mArAthI mAnya thaI zakatI nathI. e pramANe tene kahIne bhImasene niSedha karI topaNa te pharIthI vaLI dIna thaI bolI. * he bA-he mahArAja, huM te tamAre zaraNe AvI chuM. he svAmina mAre tame have parityAga karaze to paNa huM te jyAM sudhI jIvIza tyAMsudhI tamAruM dhyAna karIza. mATe jo Apane racatuM hoya te mAro aMgikAra karaze. ane he mahArAja mAhArI pAse cAkSasI nAmanI vidyA che te Apa grahaNa karaze. e vidyAnA baLathI aMdhakAramAM prakAzamAna thAya che. ' ema kahI hebAe bhImasenane cAkSasI vidyA ApI. te samaye cAkSasI vidyA prApta paNa thavAthI bhImasenane sarva sthaLe prakAza disavA lAgyo. evAmAM sarvene trAsa Apato, ahAsa ? karato, jANe pretanAthane vibana karato hoyanA! e heba rAkSasa tyAM AvI pahocyo. ha romAMcita thaelI heba kAmukIe tene dUrathI Avato dIThe. heba tyAM AvI potAnI bena pratye bhrakuTI caDhAvI bolyo ke he pApaNI, prauDhakaMdarpaphale, he kuLa kalaMkinI, he kAne che che mukI, mane sudhAturane tyAgI ahIMyAM AvI kAtura thaI gaI mArA udaranI ja rAgnimAM (1) pahelAM iMdhanarUpa tane ja karIza ane tyArapachI A purUSane homIza e pramANe tene tira skAra karI phodhathI rakta ne karI hastadaDa ugAmI heDaMbAne mAravA doDaze. te samaye - hAtmA. bhImasena tene kahe che. bhImasena he rAkSasa, tuM potAnI benane niraparAdhe mAre che; paNa rAkSasanA vaMzane e ke SR svabhAva che; paraMtu je huM enI upekSA karuM te mane strI hatyA lAge. mATe tuM ene mArIza gura nahIM paNa zastra laIne mArI sanmukha laDavA Ava. kemake zastravinAnA purUSane mAro gya nathI. bhImanAM evAM vacana sAMbhaLI hebAne mAravAnuM tyAgI eka moTuM vRkSa UkheDI te rAkSasa bhImasenane mAravA sArUM tenI sAme dhasyo. potAnI mAtA, strI ane bhAIonI nidAne hAnI na pahoce evuM vicArI gupta rIte eka vRkSa UkheDI mahA krodhAyamAna thaI bhImasena paNa hebane che che mAravA dharyo. prathama be bhImasenanA vakSasthaLa Upara vRkSaprahAra karyo, tema bhImasene paNa che. che chebanA vakSasthaLa Upara vRkSaprahAra karyo. bhojanAraMbhamAM jema rasanI parIkSA karavA sAruM prathama cAkhI te jue che tema juddharasanI parIkSA karavA sAruM prathama bhImasenanA prahArathI heba mUcchita thayo. A che thoDIvAre macchathI sAvadhAna thaI lAyamAna thatuM Uo ne potAnI mAyA racI kilakilAkAra - karI kAramI cIsa pADI. jethI yudhiSThirAdikanI nidrAmAM daridatA thaI. prathama kuMtA UThI teNe Siii hebAne potAnI samipa beThelI joine te pratye bolI ke he putrI tuM koNa che? zA mATe ahIM ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI che? te mane satya kahe! kuMtAnAM vacana sAMbhaLI heDamAe potAnuM sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. te bolI ke A tamAro madhyamaputra, rAkSasanI sAthe yuddha kareche. ema te baMne jaNAM vArtAlApa kareche eTalAmAM rAkSasanA vRkSaprahArathI bhImasena mucchita thayo. bhImasenane mucchita thayo joi heDaMbA kuMtIvratye kaheche. aneM juo juo, A krUra rAkSase tamArA putrane mucchita karyAM. are mahA anartha thayo. eTalAmAM to yudhiAMtika nagI UccA ne jyAM bhImasena sUcchita thaI paDyo hato tyAM AvyA. kuMtI mahA karUNAsvare karI vilApa karavA lAgI. kuMtI-he bhAi, mArge cAlavAmAM amo pAMgaLAM jevAMne tuM calAvanAro tene duSTa rAkSase A dazAe pahocADo! he vatsa, nirAlaMba kuTuMbane tuM AlaMbana devAvALo jyAre A dazAne pahocyo tyAre have tArAvinA dUrathI jaLa lAvI amArI tRSA koNa mADaro! vaLI vanamAMthI navAM navAM puSpa lAvI draupaDhInA kezamAM krumilrabaMdhana karI alaMkAra koNa karaze! mATe he suta tuM UTha ane mane prati Uttara Apa. ahIMyAMthI amane AgaLa lai cAla. pAchaLa zatrunuM sainya cAlI Aveche. e pramANe krutI vyAkuLa citte vilApa kareche. * arjuna bhImasenane vAyu DhoLeche. evAmAM murchAthI sAvadhAna thaI pAcho bhImasena heDaMbabhaNI doDaDyo. te samaye yudhiSThira kholyo. yudhiSThira-- hai bhAi tArA zatruno nAza karanAra A arjuna Ubhoche. tuM zA mATe kaSTa kareche? bhImasena--he jeSTha baMdhu yudhiSThira, tArI amRta dRSTithI mArUM mana prakullita thai rahyuM che mATe huve tuM mArUM bhujAmaLa jo. tArA nahAnA bhAinI AgaLa konuM sAmarthya che ke yuddhumAM sanamukha rahe! sUryanAM ugra kiraNo pAse jaLanuM keTaluM sAmarthya ke te sukAI na jAya! tamArI najara AgaLa tamo sarve dekhatAM A rAsakSane huM mArI nAkhIza, jethI karI tamo prasanna thAso. vaLI A rAkSasanA bhayathI karIne A vanamAM koi manuSya nAme praveza karI zakatuM nathI; paNa tamArI kRpAnA prabhAve karI havethI manuSyo paNa A vanamAM praveza karaze. ema kahI bhImasena heDaMbabhaNI yuddha karavA dhasyo. te samaye bannenuM yuddha cAlyuM. muTTA muThThI ane kezAkezI cAlI, baMnenI jayazrI DolavA lAgI. pAMDeyanA tathA heDaMba rAkSasanA yuddhuthI caraNaraje AkAza chavAi gayuM. heDaMbano pracaMDa duDa joi rAja yudhiSThira arjuna pratye oyo. yudhiSThira--he arjuna have to abhIma pRthvI thaze mATe tuM vilaMba na kara. ubho ubho jue che zuM? jone tArA vaDA bhAine bhujAmAM lai e maddonmatta rAkSasa maradana kare che! e pramANe adhIrA thaI yudhiSThira arjunapratye kahetA hatA eTalAmAM to bhImasene rAkSasane potAnI bhujAe grIvAthI pakaDIne jema pazune mAre tema pazumAra mArI mArI nAkhyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 223 www.jainulltbrary.org Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 * che. te samaye rAjA yudhiSThira romAMcita thaya ne mahA prasanna thaI zatrune vadha karanAra bhAInA zarIra para uparathI raja khaMkheravA lAgyo; tathA raNakSetramAM UpajelA khede vadhelA parida (parasevA)ne cheda karavA sArUM arjuna, nikuLa ane sahadeva vastra vaDe bhImasenane vAyu hoLavA lAgyA. kSaNamAtra pachI jyAre bhImasena ekAntamAM jaI beThe tyAre dupadIe tenI pAse jaI tene AnaMdapUrvaka AliMgana dIdhuM. hebAne kaMdarpazeka ane baMdhuviyogano zeka e baMne zokanuM sAthe bhImasene yathAyogya nivAraNa karyuM. zuSA ane adhikamAna e be vidhithI hebAe kuMtInuM tathA te kaupadInuM mana potAne vaza karI lIdhuM. rAtri vitI ane prAtaHkALa thayuM eTale pAMDavo tyAMthI paMthe cAlyA. buddhivAna purUSa je potAnA zatrune baLavAna jANatAM chatAM tenAthI pramAda kare nahIM. e nyAya niyamane anusarI yudhiSThiranI bhUjA jhAlI bhImasena AgaLa cAlyo ne arjuna sInI pAchaLa cAlyo. kuMtIne tathA daupadIne pITha upara besADI hebA, bhImasena tathA arjunanI madhyamAM rahI AkAzamArge cAlI. 5 AgaLa cAlatAM cAlatAM kuMtIne atizaya tRSA lAgI. te sthaLe kyAM paNa pANI maLe nahIM tethI tene muchI AvI. te samaye mahA vyAkuLa thaI pANI meLavavA sAruM eka tarapha bhImasena che de ne bIjI dizA tarapha arjuna doDaze. rAjA yudhiSThira te mAtAne mucchita thayalI joI che hy netromAM azru lAvI pralApa karavA lAgyuM. yudhiSTira-he mAta, amArAM duHkha dUra karI tuM te dukha sahana karatI hatI. pratikSaNe amArA upara dRSTinI amRtavRSTi karatI hatI. jevuM he mAtA tArA kaSTathI hamaNAM amane duHkha thAya che tevuM dukha vananI aneka vipattiothI kircita paNa thatuM nahatuM. e pramANe rAjA yudhiSThira mahA ciMtAtura thaI zaka karato hato. eTalAmAM koI dekANe ja pANI nahIM maLavAthI tyAM pAchA AvI bhImArjana mAtAjInI avyavasthA ane moTA bhAIne to 7) zoka joI rUdana karavA lAgyA. daze dizA bhaNuM yatna karI je paNa koI sthaLethI pANI , fy prANa thayuM nahIM tethI nirAza thaI sarva zeka kare che eTalAmAM heDabAe kamaLa patrane daDIo karI che che temAM zItaLa jaLa bharI lAvI kuMtIne pAyuM. jaLanA pravezathI dhIre dhIre kuMtInI muccha gaI. kRtIne pAtAM vadheluM jaLa sarva jaNee thoDuM thoDuM pIdhuM ane taSA TALI. pAMce pAMDavo heDabAno upakAra mAnI ne tene kahevA lAgyA ke "te amArI mAtAne prANa ugAryo. te sthaLethI sarva AgaLa cAlyAM jyAM rAtri paDe tyAM rAtavAso rahe. rAtrIe sahu vArA pharatI ka, katInA caraNa cAMpe ema karatAM karatAM rAjayudhiSThire ghaNeka paMtha kApyo. eka divasa vanamAM cAlyA to jAya che tevAmAM draupadIe eka pracaMDa siMhane doDato dITho. kamaLanayanI draupadIne paNa te siha (e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 che vALethI dIThI le te tenI pAse Avyo. te siMhanuM karA ane vikarALarUpa joI dvipadI jyAM hatI tyAMja rAtabdha thaI kaMpavA lAgI. zarIra kaza ane stana puSTa tethI karI daupadIthI doDI | zakAyuM nahIM; tyAre teja sthaLe te vairya dharIne sthita thaI. "yudhiSThirarAjA A samaye mArakSaNa karaze." ema vicArI draupadI pRthvI Upara rekhA karI ANa dIdhI ke "je yudhiSThiranuM satya prabala hoya to A rekhAnI ANI tarapha A siMha AvI na zako. he zAla, mArA svAmie divasa paNa satyarekhA oLaMdhI nathI; te tuM paNa A satyarekhA oLaMdhIza nahIM" e pramANe aupadIe jevI ANa dIdhI, tevoja te zArdUla tyAMne tyAMja sthira thaI ubho rahyo. kAraNa mA- D hAtmajanono prabhAva duratikrama che. tyArapachI draupadI te vikarALa siMhanA bhayathI mukta thaI, je. Sii jema rahanI pIDAthI mukata thaI caMdamAnI rekhA prakAzane pAme che tema prakAza pAmatI havI. paraMtu eTalAmAM to pAMDavo ghaNe dUra nikaLI gayA, ane draupadI te pAchaLa rahI gaI tethI karI te do- 2 padI potAnA saMbaMdhIone jema ToLA vikhUTI haraNe Ama tema daSTi karI potAnA sAthane zodhe na che, tema zodhatI havI. AgaLa cAlatAM eka sarpa te draupadIne javA mATe Avyo tene paNa te draupadIe siMhanI jema rekhA kheMcI ANa dIdhI ke "je meM mana, vacana, ane kAyAe karI mAra I. A pAMce patio pratye kadApi paNa dhyapaNuM na karyuM hoya to he sarSa, tuM ahIMyAMthI bIje sthaLe ? 9 cAlyo jA. e pramANe ANa daI draupadIe te sarSano AkSepa kara, eTale te sepe tyAMthI che bIje sthaLe cAlyo gayo. kAraNa satIno mahimA bahaspatIthI paNa agocara che. te samaye sUrya ja paNu mahAsatI evI draupadInA caraNane potAnA kiraNae karI sparza karI,asta pAmato have. pachI che. draupadInA cittavizeka utpanna karanAre evo aMdhakArapravathayo. te samaye draupadI evo vicAra karavA lAgI ke "mArA priya sabaMdhIothI huM vakhUTI paDI chuM, to have mArI A rAtrI kema nIkaLaze? e pramANe draupadI potAnA manamAM ciMtA karatI hatI, eTalAmAM teNIe hebAne potAnI sanmukha SchI hAtha joDI ubhI rahelI dIThI. ane amata siMcana kevaLa baMdhuja hoyanA evA moTA AnaMde che ?i te vyApta thaI te samaye jenA gAla praphullita che evI te draupadI pratye he bA bolI ke, he AyA che che tArA viyoge karI pAMce pAMDavo zakarUpa tADavane vaza thaI rahyA che. teNe tAre ahIM tahIM ghaNo che che. zodha kace; paNa jyAre tuM prApta na thaI tyAre teo nirAza thaI ane dhULe karI jenAM aMga che, SE vilita thayA che, evI rItIe bhUmi upara ALoTavA lAgyA. teonAM netromAMnI jaLadhArA samudAye re ra karI bhUmiUpara hIMcaNa parimita je madhe udaka che, evuM bahAnuM sarovara utpanna thayuM cheane teo A sarva nivAsa nAkhI evA pokAra kare che ke "aupadanaMdanIne koI vyApa khAI gayo haze, have enA drA che vinA ApaNuM jIvavuM vyartha evo nizcaya karI teo sarvaprANatyAga karavA mATe ughukta thayA che, 9 99STha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 karo . A e kaMtI paNa putronuM dukha joIne ane tArA viyoge karI prANatyAga karavA ukata thaI che. e sarvano che S: nilaya joIne mAruM mana paNaAkuLavyAkuLa thaI gayuM tethI huM pathvI ulaMdhana karI tArI pAse AvI chuM. 2 che e pramANe draupadIne sarvavattAMta nivedana karIne tene hiDaMbA potAnI pITha upara caDhAvI ane thI raNya, parvato, nadIo, ane sarovaranuM odhana karatI AkAzamArge ukANa karatI te he bA kSaNamA- koDa vamAM te draupadIne jyAM pAMDavo hatA, tyAM ANatI hatI. te samaye teo sarvane draupadIne AvI joI che zAtA thaI tyArapachI draupadI ane kuMtI e baMne te hiDaMbAne besADI evuM bolatAM hatAM ke "A che. ja hiDabAe ApaNI dukhada avasthAmAM ApaNA upara je upakAra kasyA che tenI gaNanA paNa thaI che. zake nahI tathA tene pratyupakAra ApaNa koIthI thaI zake ema nathI. evuM bolIne pachI kutI te ja S: hiDaMbAbhaNI joIne tepratye bolI ke "he hibA, te amArA upara je upakAra kasyA che, te upakAra kare sAMpratakALe amArI A avasthAmaNa jotAM amArAthI vALI zakAya tema nathI; topaNa tuM kahe ke ke ame to ze pratyupakAra karIe te samaye hiDaMbA hasta jeDI bolI ke he devI! tame akhilaja- 9) gatane upakAra karavA vALA pAMDavonI mAtA te kyAM ane tuccha evI kyAM. mArA sarakhI rAkSasI che . tamane zo upakAra karaze? kAraNa je daridI hoya te cakravartine ze upakAra karanAra che. paraMtu mahAna che jananI evI ritI che ke, jeoe pUrva kaze paNa upakAra nakara hoya, to paNa te teo pratye upa- 4) kAraja kare che. kAraNa caMdanI kAMtine koIe paNa upakAra na kare chatAM te kAMti sarva lokone prakAza to che ApI AnaMda utpanna kare che. he devi, huM tamArI kane mAtra eTaluMja mAgI leUM chuM ke je divasathI meM tamArA bhImaputrane joyo che, te divasathI meM temane manathI mArA svAmi lakhyA che, e mATe temanI sAthe mAruM pANigrahaNa karAvI mane tamArI dAsI karI levAno tamee anugraha karavo evAM hiDaMbAnAM ) e vacana sAMbhaLIne tame draupadI bhaNI joyuM. te samaye pitApara karelA upakArane jANanArI evI ? draupadI ati prasanna thaIne bolI ke he hiDaMbA, tAro pratyupakAra huM mArA prANavaDe karI zakuM te pachI svAmisaMbhoga sukhane aaddha vaheMcI levuM, emAM zI moTI upakAranI vAta che. ( evuM draupadIe bhASaNa karaDyuM tyArapachI kuMtI ane draupadI e banne hiDaMbA sahavartamAna che bhImasena pAse AvIyo. te samaye bhImasenanI IcchA hiDaMbAnuM pANigrahaNa karavAnI na hatI, che paNa te draupadI ane kuMtI-eoe Agraha bhImasena kane hiDaMbAnuM pANigrahaNa karAvyuM. pachI potAnI mAyAnA baLavaDe hiDabAe te sthaLe uttama bAga, lIvana, tathA ramaNika prAsAdo racI ra bhImasenanI sAthe AnaMda bhogavavA mAMDa. suMdara ane retALa evA je viSe bhAi che, tathA ni maMLa jaLane pravAha jenaviSe vahe che evI nadIomAM ane parvatonAM manohara zikharaItyAdika rama) Nika sthalonevi bhImasene sahavartamAna hiDaMbA krIDA karatI hatI. te manoramaviSayabhogane pAmIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyy rkhhy che. hiDaMbA garbhiNI thaI pachI hiDaMbA sahita te pAMca pAMDava,vanamArgane anukrame olaMdhana karI, eka to ScakkAnagarImAM aMtarvanAmadhe vAsa karanArA ane devaracita suvarNa kamaLa Upara besI jANe sAkSAta A mUrtimAna cAritraja hoyanA! evA eka jJAnimunine uttama dharmopadeza karatA dekhatA havA. te re samaye te muninAM darzana karI te pAMDavone paMtha pazcima jema caMdranA darzana karI tApa parizrama dUra thAya che, tema dUra thato ho. tyArapachI aMtaHkaraNanA malane dUra karavA mATe jeonAM mana na mahA utsuka thayA che, evA te pAMDavo te munine vaMdanA karavA sArUM jatA havA. tyAM jaI A che A pramANe stuti karatA havA ke he mahAmune! bhavabhrAMtie karI parikazita jaMtuonA vizrAmane ) artha vRkSatulyaniSkapaTI ane paropakArI evA tame cho. evuM bolIne te munine namaskAra kare; pachI te sabhAne viSe besatA hatA. te samaye daridI paMthIonA jevA vezadhAraNa karelA paraMtu devAMzI tejavALA evA te pAMDavone joIne sarve sabhAsado evuM vicAratA hatA ke "A purUSo koNa haze! te samaye ApattirUpa mahAnadInI pAra utAravAne jemanI dRSTi nakArUpa che evA te muni paNa pAMDavobhaNuM jotA havA ane teone adhikopadeza karatA havA. ke saMsAramAM jeTalAM purUSArtha che te sarvemAM dharma e cUDAmaNI samAna che. ane sarve prANimAtraneviSe je dayA che te te dharmanA paNa tilaka sarakhI bhUSaNarUpa che. varSAkALamAM medhanI paMkti, ane niSkatrima evI dayA-e baMne ne anukrame vanazreNI ane rAjya eone nUtanapaNupamADe che. eTale medhapati vRSTi karIne vRkSane aMkura utpanna kare che, ane dayA rAjyane viSe sukhavRddhi kare che. samasta prANIo viSe je ja dayAbhAva che, te sarva rogo ane sarva anarthano nAza karanAra che. vaLI AyuSya vRddhinuM amUlya kAraNa che. e mATe dayA teja saMpatti ane udayakALarUpa motInI sIpa athavA muktine je saMgama-tenI pratikA athavA kalyANanuM kAraNa che, emAM saMzaya nahIM. e pramANe rAkSasanA vaMzanaviSe durlabha evI dayAnI dezanAne zravaNa karIne te hiDaMbA te divasathI nirAparadhI prANISI onA vadhano parityAga karatI havI. te samaye kuMtI paNa te dezanAne zravaNa karI sarva saMrAya maTADa- ja ne vAne samartha evA te munipratye hAtha joDI bolI ke "he mune, A mArA putra vipatti sAgarathI jo che. kyAre pAra utarazI" evAM tenAM vacana sAMbhaLI, karatalanaviSe lokyane jenArA te muni madhu- 5 ravANIe karI bolyA ke "he mahAbhAgya! tArA putro anukrame nirUpama evI bhuti ane mukti ke e baMnenA pAtra thaze, ane keTalAka divasa pachI emane rAja paNa maLaze. tyArapachI yudhi- rerI birabhaNI AMgaLI karIne te muni ema kahetA havA ke "A tAharo jekaputra duzeno saMhAra kara vAvALo ane dharma prabhAvanA karavAvALo thaze. vaLI tArA pAMce putra anukrame saMyamane ArAdhI ) karmane nirmaLa karI vizvanI rakSA karanArA thaI pAMcamI gatI pratye prApta thaze." evAM te muninAM ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 J e vacana sAMbhaLI sarva pAMDava AnaMda pAmyA. pachI te muni te sthaLethI anyavanaviSe vihAra karI IS gayA. te samaye dharmarAja te uttama dharmane anusaranArI evI hiDaMbA pratye bolyA ke he hiDaMbA, ane tuM niSkAraNe popakAriNI che, tArI sahAyatAe ame bhayaMkara araNya ane nadIe jyAM ghaNuM che, je taka evo duSya mArga ullaMdhana karo. have ame keTalAka divasa A nagarImAM rahIzuM; e mATe tuM moDe tArA baMdhunA sthAnakapratye jA ane tArA bhAInI saMpattinuM rakSaNa karI ane tArA udarane viSe che mArA bhAIthI rahelo je garbharUpa nidhAna che; tenA rakSaNa mATe yatna kara. ane satpAtra prApta che thayuM chatAM tene dAnAdika kara. kAraNa satpAtraneviSe dAna karyuM chatAM saMpatiadhika vaddhine pAme che , che ane kadAcita ame tArUM smaraNa karyuM chatAM tuM amArI pAse prApta thaze. kAraNa mAhAbhya purUSane ja mAne karIne je prApta thAya che, tethI te saMtoSa mAne che. evAM vacana sAMbhaLI hiDaMbA sarvanI AjJA che? che grahaNa karI tyAMthI heDabavana pratye AvI, ane zrI vItarAganI sevAmAM tatpara thatI havI. ke hibAnA javA pachI vipraveSa dhAraNa karelA evA pAMDavo teekacakAnagarInaviSe praveza karatA 53 havA. te samaye rAjamArgegamana karanArA te pAMDavone, dezamAM brAhmaNe avalokanakasyA. pachI guNagrAhI, kuzaLa, ane niSkapaTa evo te devazamAM, satkAra karavA mATe yogya evA te pAMDavo pratye sAme I. jaI teone potAne ghera ANune guNoe zreSTha ane sarvemAM jeSTha dharmarAjA, te pratye bolyo ke "he che brAhmaNa zreSTha deve prerita evo huM tamArI pratye eka prArthanA karuM chuM ke, A mAruM ghara, A mAhArI suravana che je bhAvayukta strI, A putra, ane A kanyA e sarvanuM potAnAM jaNene A gharane viSe rahI A eka- kAnagarIne pavitra kara. sAMpratakALe sarvajana, ratnagarbhanAme je bhUmi te tamArA ge saratnA evuM jaNe evI devazarmAnI vANI sAMbhaLI prasanna thaI yudhiSThira te brAhmaNanA kuTuMbanA saMmate tene prerI che ghera rahyo bahArathI pAMDavono brAhamaNAcAra dekhAto hato, ane aMta:karaNathI te paramAhata bhakata che hatA. pachI dharmanAM kRtyoeyukta thaI te pAMDavo te ekacakrAnagarIne viSe keTalAka divasa rahetA hatA. sAsanI zuzraSAviSe tatpara evI draupadI, ane te draupadI upara atyaMta prIti dhAraNa karanArI katI-e baMne prItipUrvaka jinezvaranI pUjA karI divasa nirgamana karatI hatI. te samaye te che. pAMDava, brAhmaNanA kuTuMbanA anukULapaNue cittane viSe daivanA pratikULapaNane paNa na jANatA be havA. devazamAM brAhmaNane sAvitrI nAme strI hatI teNe ati namratAe karI kRtInI prIti 4 saMpAdana karI, tenuM mana potAne vaza karI lIdhuM kuMtI paNa jevI draupadIne gaNatI hatI kera tevI sAvitrIne gaNavA lAgI. temaja sAvitrInAM gaMgA ane dAdara e be saMtAna hatAM, paNa temane tI potAnAM saMtAnanI jema gaNavA lAgI. te sthaLe ghaNA divasa rahevAthI ane devaza- - Sii manA kuTuMbanA sahavAsa karI te pAMDavo potAnuM gharabAra paNa visarI gayA. tyAM rahetAM rahetAM pAMDa- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vene ghaNA mAsavitI gayAM, pachI eka divasa kuMtIe devarAmabhAdunio vyAkuLa thaI rUdana SS karatuM sAMbhaLyuM. te sAMbhaLI kuMtInA manamAM mahA kaleva thayo. pachI vazamanI pAse jaI kuMtIe puchayuM. - kuMtI-he devazarmA, tane A dusaha duHkha kyAMthI prApta thayuM che. te .: kuMtInAM vacana sAMbhaLI devAmAM zravaNa kathana kahevA lAgyuM. devazarmA-he devi A purIne viSe pUrva ariSTanuM ati kaSTa thayuM hatuM. eka samaye A che nagarI Upara pASANa ane zilAnI mahA vRSTi thavA lAgI. sarva sthaLe dhumADAnA goTegoTa jhAvA lAgyA, ane pralayakALanA maghatulya megha varasavA lAgyo; jethI puravAsIo sarva AkuLa vyAkuLa ) ithaI gayA. vRkSone jaDamULathI ukheDI nAkhe evA pracaMDa vAyunA susavATA thavA lAgyA; jethI ja adakaparacakra evI A ekacakranagarInA sakaLa janone mahA ariSTa prApta thayuM. strIo, ja bALaka, juvAna ane vRddha e sarvane prANAnta bhaya lAgyo. strIo potAnA svAmine gaLe vaLagI paDIo, bALako potAnA mAbApane gaLe vaLagI paDyAM, ane sarva pota potAnA ISTadevanuM te ariSTa nivAraNarya smaraNa karavA lAgyAM. bhaviSya jANanAra jataSIo TIpaNAM jevA beThA, ke zUkana jANanArAe zUkana jevA lAgyA. e pramANe rAjA ane sarva loka hAtha joDI dhUpa karI 9 prArthanA karatA hatA ke "jo rAkSasa ho athavA to yakSa ho ne A nagarI Upara krodhita thayo che je paNa amArA para have dayA kara. amApara anugraha kara e pramANe sarva leka stutI kare che eTa lAmAM kALA raMgane te jANe kALarAtrine sahodara (bhAI) hoyanA! evA eka pILI AMkhavALA mahA krUra rAkSasane nagaranA lokoe AkAza mArga dITho. tene joI sarva bhayAkuLa thaI kaMpavA ST lAgyA ane nagna thaI te rAkSasa pratye belavA lAgyA. - loko-he mahAbhAgya, tame koNa cho! koI deva cho ke dAnava cho! A purIne saMhArAraMbha Taka zA mATe karo cho? maDAtmA purUSa che te paropakArane mATe pote kaleSa pAme che paNa pArakAne kaleSa US) pamADatA nathI, sUrya AkAzamArga gamana kare che te mAtra paropakAra sivAya anya hetue pharato ja 6 nathI; vaLI jema pate tApa sahana karIne vRkSa, paMthione potAnI chAMyAnuM sukha Ape che tema che che mahAtmA purUSa te duHkha sahana kare che paNa parane duHkha detA nathI. mATe he mahAbhAgya, mahAtma che ja to pArakAnuM sAruM kare che te tamane Ama anucita karavuM yogya che? SB te sAMbhaLI AkAzathI te bolyo ke, he loko huM baka vidyAdharAdhIza chuM. meM aneka prakA ranI dukasAthe vidyA sAthe karI che; tenuM kautuka jevA A nagarIno saMhAra karavo dhAryo che, mATe taka he kaLa loko tame sarva potapotAnA ISTa devanI ArAdhanA karI le. have thoDA vakhatamAM zicha lAonA prahathI tame sarva cUrNa thaI jaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 che e pramANe baka vidyAdhare sarvano AkSepa karyo, te samaye vaLI loko tenI pratye bolavA lAgyA che ke, "he vidyAdhAdhIza, mAtra vidyAnuM kautuka jevA sArU A nagarIno saMhAra karavo yogya nathI. che. krIDAne mATe manohara mahela toDI pADavo e sAruM kAma nahIM. vaLI evuM atyavidyAnI parIkSA 2 karavA sArU kare te paNa mithyA che. bhasmane mATe caMdanavananuM dahana kare to te ayogya kahevAya. koS che mATe A pApanA sthAnarUpI vidyAnA camatkAra sArUM purI saMhAra karavAno vicAra trilokanA prANa che 8 rakSaNArtha dUra kare ane tene badale tamAre je kAMI sevA karAvavAnI hoya te amane kaho evAM pura- che vAsionAM vacana sAMbhaLI mAMsane viSe jenuM mana lubdha che evo te kRpArahita bakarAkSasa bolyo. ) - bakarAkSasanhe puravAsio, tamArA prANanuM rakSaNa karanAra evo mAtra eka ja upAya che, S: te e keje tamAre mArI pAsaMpAdana karavI hoya to nitye keTaloka upahAra ane eka manuSyanuM ja balidAna e baMne A mArA nagaranI samipa bhAge bhairavanAmanA araNyamAM eka moTuM prAsAda ja nirmANa karI te sthaLe mokalavAM. ema nahIM kare to tamAre nAza thaze, ane jo e pramANe koDa karaze te tamane tathA tamArI nagarIne daivathI paNa bhaya nathI te pachI paracakranI te vAtaja zI? che - ema kahI te anyAyI vidyAdhara chAne rahyo ane gADI jesa potAne khela samApta karI che. bIje sthaLe jAya che tene tyAMthI bIje ThekANe gayo. tyAra pachI saMpUrNa puravAsI lokoe bhairava che nAmanA araNyamAM eka moTuM prAsAdanirmANa karI, te prAsAdamAM bakAsuranI mUrti sthApanA karI. a baLavAna purUSanI AjJA koNa olaMdhI zake e mATe te divasathI huM mAtA, eka maNa bhAta ne ) eka purUSa, eTaluM baLidAna te rAkSasane nitya ApavuM paDe che. anukrame Aja te rAkSasanuM baLidAna thavAne mANasane vA mA Avyo che, mATe rAjAnI AjJAthI huM hamaNAM vanamAM javAno chuM. tethI mAruM kuTuMba jema vRkSanA nAzathI te vRkSa upara mALA ghAlI rahenArAM paMkhIo nirAza thaI cIM cIM zabda kAra mAre che, tema rUdana kare che. huM Aja te rAkSasane bhakSa thavA javAno chuM te jANuM mArI strI ane vAraMvAra kahe che ke "he svAminAtha, tamArA vinA mAruM jIva tara zA kAmanuM? huM apatyavALI chatAM paNa tamArA vinA parAbhava pAmIza, mATe te vidyAdharanuM 0i baLiyana thavA mane javA do. he nAtha tame baha saMpatti bhogavanAra kalpaparyata dIrdhAyuSyavAna che thAo. tamArA prANanuM rakSaNa karanAra mArA kuLane viSe jyarUpa kalaza sthApana thAo. vaLI kalIne strIono dharma che ke potAne prANa tyAgavAthI patine prANa Ugarato hoya to potAne re prANa tyAgI patine prANa UgAro. tamArI pAse rahI sArA sArA padArtha bhakSaNa karyA, sArAM & sukha paNa bhogavyAM, ane chokarA chokarInAM moM joyAM, have mane koI sukha bAkI nathI te mu- kAM Sii tyuno bhaya zAne hoya? mATe he hAtha tame AnaMdamAM rahI putra putrinI rakSA kare ne mane maravA Cche rI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ &iii kirUcha& che javA de. vaLI he devi A mArI putrI kahe che ke "he mAta pitA, tame baMne Arogya raho; huM Sii te rAkSasanA mukhamAM jAUM chuM. tamArA jIvavAthI A mAro bhAI paNa Ucharaze. he tAta, A para mArI mA kazyaparyata chavIne tamArI sevA kare. huM te aMte pArakI thApaNa chuM, jyAre tyAre paNa ane bIjAne ghera mokalaze te karatAM kuTuMbanA jIvatarane kAraNe huM maruM te sArthaka che. jethI karI mArA kuTuMbanuM vidha vinAza thAya. - e pramANe che to mAruM kuTuMba mane maravA javAnI AjJA ApatuM nathI ne rAjAnI AjJA che to mahA durAti krama che. have huM zuM karuM? mane be prakAranA duHkhanI mahA zocanA thAya che. ) e pramANe zuSka kaMTha jeno thaIga che e te dezamAM brAhmaNa potAnA duHkhanI vAta che tI pratye kaheto hato evAmAM te brAhmaNane pAMca varSano dAmodara nAmane putra bahArathI AvI takALa bolI U ke "he pitA, he mAtA, he bena, tame koI leze nahIM. te rAkSasane huM mArI nAkhIza, mArI nAkhIza." evI rIte vAraMvAra bolato ane sarvanAM azru potAnA vastravaDe luchato hato. te samaye te bALakanI vANIne kuMtI te adhama rAkSasanA vadhaviSe sUcaka evI kevaLa Upazruti mAnavA lAgI. tyArapachI dayALu hadayavALI kuMtI devazarmA pratye bolI ke "huM diyera, A bALakanI vANI thaI che tethI e rAkSasa muvoja emAM saMzaya nahIM to tamAre ) SP dehane mRtyu prApta thaze evI kazI paNa ciMtA karaze nahIM paNa vAtsalparUpa UdakanI nadIo a nI potAnA kuTuMbanuM sIMcana karI pUrva pramANe AnaMdamAM raho. mAre pAMca putra che te yuddhamAM mahA kuzaLa ane baLavAna che, temAMnA ekane tamArI vatI huM te rAkSasanI pAse mokalIza. te rAkSasane mAro putra avazya mAraze" evAM kuMtInAM vacana sAMbhaLI devazarmA hasIne bolyo ke "he devI, e jagata zatru rAkSasanA parAkramanI tamane khabara nathI? jyAre sUrya asta thAya che tyAre te A 6 taka eka cakA nagarImAM Ave che, te samaye jANe bIjo sUrya prakAza thayo hoyanA! evo to enA cha) tejano prabhAva che. mATe he mAtA, yamane dAsa thavA huMja te rAkSasa pAse jaIza. tArA putrane (5zA mATe moklAvo joIe?" devazarmAnA mukhathI te rAkSasanA parAkramanuM vRttAMta sAMbhaLI kuMtI che che bhImasena pAse AvI sarva samAcAra kahI saMbhaLAvyA te samaye bhImasena tyAM AvI te brAhmaNa che pratye bolyo. - bhImasena he brAhmaNa, putravatI amArI mAtA te tane paNa mAnya che. te sarvanA upara re che dayA karanArI che mATe tamane duHkha prApta thaeluM joI te bahu duHkhI thAya che. tyAre tame banne 6 (dhaNI dhaNIyANI) mArI mAnavacana sAMbhaLo, evI mArI prIti che, arthAta e kahe tame mAnya 0 karo. kAraNa ke tAruM ghaNuM karIne kALa sarakhA rAkSasathI je rakSaNa karaze te ja mAro putra evuM mArI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23ra chemAtA potAnA manamAM mAne che. te mATe huM bahu AnaMde mAtAnuM hita karuMchuM. tuM AnaMdamAM rahe. niSphara ane duSTa evA rAkSasa pratye huM javAne chuM. evAM tenAM vacana sAMbhaLI devazarmA bolyo. ? " devazamAM-he mahAbAho, mArA maraNa sATenuM sarakhAM brAhmaNane maravA mokalI huM jIvato - rahe, evuM kAma mArAthI thAya nahI. iMdanIlamaNInuM maradana karI kAcane saMgraha karavAnI a- 4) ( pekSA kare te yogya hoya nahIM. mArA sarakhA brAhmaNane sATe A ratnadahItulya manuSyane maravA mokalavo e vAta koI mAnaze paNa nahIM. tArA sarakhuM vRkSa vizvamAM kyAM maLe che. amArA koI sarakhAMno te pAreya nathI. kalpavRkSa te kavacita ja jovAmAM Ave che paNa bIjA vRkSone te I) paNa pAreya nathI. vaLI mArA maravAthI mAtra pAMca jaNano nAza thaze paNa A manohara mUrtivALA purUSane nAza thavAthI akhilavizva kSepita thaze. paraMtu he mahAtmA, A tArI bhujAo joI zatruo potAnI meLe bhayabhita thaI jAya, topaNa bakata eka baka ja che. tathApi tArI bhujArUpI baMdhanamAM jo baka AvI jAya to kevalI bhagavAne kahelA vacanamAM saMzaya thAya che. te muninI vAta Ama che ke A eka cakkApurInI bahAra parvatanA zikhara upara eka divasa jANe bIjo sUryodaya thayo heyanA! evA tejasvI kevalI bhagavAna pUrve AvyA hatA. te samaye saMpUrNa puravAsIoe tyAM jaI temane vaMdanA karI. te karUNAvaMta kevalI bhagavaMte sarvane dharmopadeza dIdho. 10 upadezarUpI amRtanA pAne karI sarva loko harSa pAmyA ane potAnA vitakanI vAta nivedana karavA lAgyA, ke "he bhagavana, A bakarAkSasano Upadava koI divasa nAza thaze ke nahIM te sAM- A bhaLI kevalI bhagavAna bolyo ke "he puravAsIo, ghutamAM parAbhava pAmI pAMDavo hastinApurathI nikaLIne pharatA pharatA jyAre A nagarIne viSe AvI caDhaze, tyAre A ekacakkAnagarI nirUpadava thaze. mahAtmA purUSone mahimA vacanathI paNa agocara che. evuM kahI te kevalI bhagavAna tyAMthI vihAra karI gayA. evA munione saMcAra te sarva pRthvInA kalyANane arthe che. caMdanA kiraNo sarakhAM tApa dUra karanArAM te muniMdanAM vacana sAMbhaLI sarvanAgarika loka prItirUpa laha(SY rIe samudanI jema mahA prasanna thaIne te divasathI manamAM ciMtana karatA hatA ke "pAMDava e zabda che. patija amRtathI paripUrNa che evA pAMDavo kyAre Avaze?" evuM bolIne pAMDavonA AgamananI che IcchA karanAra puravAsioe kuLadevinI nAnA prakArathI prArthanA karI, tathA bheTa sAmaci laIne te Sii prAta:kALane viSe hastinApura bhaNI javA sArU loko nikaLyA. "pAMDavone samAgama Aja thaze re che ke kAle thaze" ema ciMtana karatA lokone mArge jatAM jatAM koIeka samaye koI paMthita mArge A- ka vo sAme maLyo. te samaye lokoe te paMthine puchayuM ke "he pathika, A mArgane viSe koIpaNa saE SS sthaLe pAMDavo saMbaMdhI kAMIpaNa vAta teM sAMbhaLI che? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 che pathi-he puravAsio, mArgamAM saMcArakrame karIne jANe lakSmInA vAsarUpa kamaLa ja hoyanA ne S; evA vAraNAvatamAM jyAre huM Avyo. tyAre tyAM vAsa karanArA ane pade pade rUdana karanArA lokone A moDhethI karNane viSatulya ane ati dArUNa evI vArtA meM sAMbhaLI. te eke "duryodhananA vacane karI lAkSAgRhamAM vAsa karanArA pAMDuputro tIvraagninA ge dahana thaI gayA; ane te samaye temanA moma 7) prabhuvatsala zevakoe te sthaLe yogya citA racI te citA sahavartamAna prAne paNa praha karyo. A ha" te sthaLe moTI bhasmanI jagyA joIne ane te pAMDavonI kIrti sAMbhaLIne mane paNa daSTithIu- tpanna thaelAM azrue nadI cAlI eTaluM badhuM duHkha lAgyuM. evI kathA kahIne he mahAtmA, te pathika AgaLa javA nikaLyo. tenAM vacana sAMbhaLI S: eka cakAnagarImAMnA lokoe kareluM AkraMda sarva dizAomAM vyApta thayuM; tathA teone jevo che? zeka prApta thayo tevo zoka mA, bApa kiMvA svAminI mRtyuvArtA sAMbhaLIne paNa prApta thanAra nahIM. e samAcAra sAMbhaLyA te divasathI sarva loko AnaMda ane azArahita thaI sakSasanA martha pUrA kare che. A tene manortha pUrA karavAne mAro vAro Avyo che tethI huM paNa kuLade vatAnuM smaraNa karI tyAM javA hAtha joDI tamArI AjJA mAguM chuM.. che evuM kahI mahA vairyadhArI te brAhmaNa potAnA maraNa pahelAM kaTuMba sahita kuLahevatAne nama- D skAra karavA gayo. tyAra pachI kutI bhImasena pratye bolI. katI-he bhImasena tArA sarakho putra mATe svAdhina chatAM eka paNa brAhmaNane abhayadAna ka denArI huM thaI nahIM. samudavalayAMti pRthvImAM sAmartha hoine je purUSa sarva prANIonA raNuM sArU abhayarUpa DaMko bajAve che te purUSa dhanya. je purUSo potAnA upara upakAra karanAre tene vipattirUpa nadImAM paDelo chatAM daDha naukA samAna tAranAra thato nathI tene janma vyartha che. mATe he vatsa, A ApaNA upara upakAra karanArA vijhano mArAthI pratyupakAra na thayo te mane tema GS mArA putrane paNa dhikkAra thAo. mATe he putra baLi laine tuM te rAkSasanI rahevAnI jagyAe ja ( gamana kara, ane kevalI muninuM vacana satya thAya tevuM tuM tyAM jaIne kara. evI mAtAnI AjJA thavAthI bhImasena tenA caNaviMdane namaskAra karI maNabhAtanI baLI laI uttama chAMyAyukata vRkSa jemAM che evA bakarAkSasanA vanamAM javA nikaLyo. te vananI uttama zebhAne jotA joto AgaLa cAlatAM eka purUSane joyo tene bhImasene pUchavuM. bhImasena A ghaNuM UMcuM che te ghara konuM che? ane tuM koNa che? kyAM rahe che ane maka rAkSasanA bhakSapurUSane besavAnuM sthala te ahIMyAM kyAM che. te sarva mane kahe. che purU--A puravAsIoe baka rAkSasane sAruM A mahela banAvyo che. A sthaLe sarva C) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 che. rAkSasane balidAna apAya che. huM puravAsIonI AjJAthI A mahelanuM rakSaNa karuM chuM. anu krame vadhasArU prApta thaelo vadhapurUSa A zilA upara bese che. he mahAtmana huM kautake karI tane kaI che? che puchu chuM ke Aja sudhImAM tArA jevo baLavAna ane traNa lokane jItanArI bhujAovALo koI . purUSa ahIMyAM Avyo nathI. vaLI tArI vadhyAkRti disatI nathI; tema tArUM mukha paNa dIna ) jaNAtuM nathI. nImanI mALA paNa tArI koTamAM paherelI jaNAtI nathI. je ahIMyAM bakarAkSasanuM balidAna thavA Ave che teone koTe nImanI evI mALA nAkhelI hoya che. evI rIte paraspara te mahelane rakSapALa tathA bhImasena vArtAlApa karatA hatA, evAmAM teche e akasmAta zabda sAMbhaLyo ke "AgaLa cAla, AgaLa cAla, te zabda sAMbhaLI bhIma- 2 SS senane rakSapALa namaskAra karI . kSapALa-he deva e rAkSasa Ave che. huM have ahIMthI dUra thaI jAuM chuM. ema kahI te na rakSapALa adarza thaI gayo evAmAM dUrathI rAkSasa Ave che. tene joIne potAne besavA sArU zilAne sApha karI te upara palaMgamAM jema suI rahe tema nizaMkapaNe bhImasena suto. preta pizAcanI sAthe te rAkSasa bhImasenanI pAse AvI pahoMcyo. ne teNe bhayAnaka mukhakarI catApATa sutelA bhImasena bhaNI joyuM ne manamAM vicAryuM. - bakarAkSasa-(manamAM) Ajane divase to dhaNoja puSTa, moTA peTavALo tathA jenA zarIramAM che. ghaNuM mAMsa che evo purUSa je A moTI zilApara paNa mAta nathI te balidAnane sAruM maLyo che. R tathI ghaNA divasanA mArA sudhAtura saMbaMdhIo che teo Aja tRpta thaze. evo vicAra karI manamAM atizaya prasanna thaIne bakarAkSasa bhImasenanI upara dhasyo ne tenA zarIrane dAMtavaDe bacaku bharyuM; paraMtu bhImasenanuM vajanuM zarIra hovAthI jema loDhAnA kahADAne paththara upara TIcavAthI te kuhADAnIja dhAra kharAba thAya che tema bakarAkSasanA dAMta kuMThita thayA. tyArapachI bhImanA pUla vakSasthaLanuM bakarAkSase potAnA nakhovaDe vikirNa karavA mAMDayuM. paNa bhImasenanA hadayarUpI avanInuM te rAkSasa nakharUpa kodALIe bhedana karI zakyo nahIM ne ulaTa enA sarve naMkha ukhaDI paDyA. te samaye te rAkSasa vismita thaI lajajA pAmyo ne potAnA pakSanA sarve rAkSasone tyAM bolAvI temane A pramANe kahyuM bakarAkSasa-huM niraMtara mANasanA mAMsanuM AsvAdana karUMchuM, paraMtu A sthaLa dehavALe, sthira rahevAvALo tathA nirbhaya manuSya meM Aja sudhI koI dITho nathI. mATe ene ApaNe ghera laI cAle. tyAM laI jaI tIvra taravAre enA zarIrane kApI kApI kaTakA karIne bhakSa karazuM evAM bakanAM vacana sAMbhaLI tenA sAthIo bhImasenane tyAMthI upADI AgaLa laI cAlyA. e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . cAlatAM cAlatAM bhImasenane bhAre karIne tena ucakAvAthI preta pizAca rUdhira vamana karatA pathvI- para athaDAI paDyAevI teonI sthiti joI bIjA rAkSase sahita bakarAkSase pote kaI che? prakAre karI bhImasenane ughavI parvata upara jayAM potAnuM sthAna hatuM tyAM laI javAno prayatna karyo. ane koIpaNa prakAre te tene tyAM laI gayo. have vazamanI vAta sAMbhaLo. te bApo potAnA kuTuMba sahita mahA leSa pAmI vilApa ( karavA lAgyo. potAnA ISTadevane namaskAra karI AvIne ghera Avyo. gharanAM sarvanI chelI bheTa che laI devazI rAkSasa pAse javA nikaLyo. te daravAjA pAse jaI jue che to rAkSasane Apa- ) vAnA balidAnanuM anAjanuM bhareluM gADu tenA jevAmAM tyAM AvyuM nahIM; tethI te AkuLa thaI ja vanabhaNI do. tyAM jaI jue che to te sthaLe eka gadA paDI che ane eka zilAnI pAse ghaNAonAM pagalAM paDelAM che evuM teNe dIThuM tyAM jaI beTho thako vyAkuLatAthI Asana mucchitA jevA thayelA devazarmAe te devala nAmanA rakSapAlane puchavyuM ke, ) devazarmA-A saMbaMdhI sarva prabaMdha mane kaho ke ahiMyAM rAkSasa Avyo hato ke nahIM, hu tathA tenA bhakSane arthe pUrva koI manuSya ahIM AvyuM hatuM ke nahIM? devaLa-he vipra, ahiMyAM eka moTo putra zarIravALe purUSa Avyo hato, te A zi- ) (5 lAnI upara gAdI upara sue tema suI gayo hato. eTalAmAM parvatasamAna te sutelA purUSa pratye ja te bakarAkSasa vegathI Avyo te te mANasane potAnA parvata uparanA sthaLamAM laI gayo. huM jANuM chuM ke te kurAkSasa tenA kaDaka kaDakA karI bhakSa karI gayo haze. vadhyabheSato tAre dekhAya che. te upasthI huM ema saMbhAvanA kahyuM ke tAhAre badale te mahAna purUSe potAne prANa tyAga karyo haze. ja evAM te devalanAM vacana sAMbhaLI devazarmAne jema koIe vajadhAta kara hoyanA! evuM che lAgyuM, ane te mahA kaleSita thaI vilApa karavA lAgyo. devazarmA-(pate ekalo) aho, popakArane arthe prANadAna ApyuM. are bhAI te (6) mahA sAhasakarma karyuM che. mArA upara ATaluM badhuM upakAranuM RNa caDhAvI tuM rAkSasane ghera gayo. je che paNa aho mahAbAho, tuMto vizvanI rakSA karavAvALo hato; mArA ekalAnA prANanI rakSA kare che, vAthI zuM thayuM? have mAre paNa mArA prANanI rakSA karavAnuM zuM prayojana che? are tRNabhaSaNane mATe eka mahA amUlya maNI gumAvyo, e pramANe dezamAM vilApa karato hato. vilApa karatAM karatAM teNe potAnA oLakhItA eka mANasane tyAM joI tene A sarva vRttAMta kahI kahyuM. devazarmA- he bhAI nagaramAM jaI kuMtAjIne A sarva vRttAMta kaheje. . . che. te mANasa nagaramAM jaI tIna te sarva vartamAna kahyA, te sAMbhaLI draupadI tathA yudhini ho Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 cherAdi pramukha cAre putro sahita azrunA yoge mArgane kardamayukta karatI kuMtI vanamAM AvI. phaLa SkulathI dekhAtA ramaNIka vana upara bhImanA viyogathI teomAMnA koinI prati thAya nahIM. nAga- 2) kesaranA vRkSa nIce besI jyAM devarAma zeka karato hato, tyAM AvI daupadI tathA cAra putro sa4 hita kuMtI zeka karavA lAgyAM. teo sarvanAM netromAM jaLa AvI gayAM. te samaye mahA nagna thaI 9) devAmAM yudhiSThira pratye bolyo : devazamAM-he mahArAja, vizvanI rakSA karanAra tame cho. mArA prANanI rakSA karavA sAruM M tamAro bhAI rAkSasano bhoga thaI paDaze. e teNe bahu khoTuM karma karyuM, are huM kuLadevatAne na- ) maskAra karavA zuM karavA gayo? huM tyAM gayo te avakAzano lAbha laI dayALuvatine tamAro bhAI mArI vatIno rAkSasano bhoga thavA cAlI nikaLyo, je haM devatAne namaskAra karavA sAruM na gaye hotato AmAMnuM kaI thAta nahIM. (te sAMbhaLI yudhiSThira bole che) yudhiSThira he brAhmaNa tuM pazcAtApa pAmIza nahIM ane koIpaNa bhaya dharIza nahIM. mArA 7) bhAIne rAkSasa kAMIpaNa karI zake evuM te rAkSasanAmAM sAmarthya nathI. aMdhakAra te zuM sUryane dabAvI ha che. zakaze? he brAhmaNa bhImasenanA bhupAzamAM lIlAmA karI dabAI bakarAkSasa bagalAnI jema jama- purImAM pahocaze e vAta nizcaya che. e pramANe yudhiSThira devazarmA pratye bolatA hatA. evAmAM ) | AkAzathI ramakAradani karatuM prarvataprAya eka mastaka pRthvI upara paDyuM. tenA paDavAthI pRthvI ane parvata lAyamAna thayAM, tathA sarva kSobha pAmyA ke A zuM thayuM? te mastakane vAraMvAra jotA ja hatA. temAM bhImanA mastakanAM cinha dekhAtAM hatAM te joI sarva rovA lAgyAM. yudhiSThira te mu staka pAse jaI vilApa karavA lAgyA. che yudhiSTira-are he purUSa zreTa A hebane viDaMbana karavAvALA baLavAnane baka rAkSase ke zI rIte mAryo! mahA madonmatta hasti samAna moTA moTA rAkSasone jeNe mArI nAkhyA teNe A baka rAkSasathI kema hAra khAdhI. are tuM baka rAkSasane hAthe marNa pA e zuM vidhAtAe (itane viDaMbana karyo? hA bhAI mArge cAlatAM ame thAkI jatA tyAre tuM ane tArI khAMdha upara To caDhAvI AgaLa cAlato tevuM have tArA vinA koNa karaze? sAgararUpI paMthamAM tuM amAre vahANarUpa hato. have tahAvinA tame zuM karazuM? are bhAI bhImasena te Aja mAro tyAga karyo tethI che jema caMdrane rAhu grahaNa karI pIDA kare che tema krUra duryodhanarUpI rAhu amone pIDA karaze. are che virodhamAM sAvadhAna vidhAtA tuM zuM duryodhanarUpe amane thayo . e pramANe rAja yudhiSThira vilApa kare che te samayetI paNa murzIta thaI pRthvI upara DhaLI paDI. te joI sAre bhAIo tene vastra - cha vaDe vAyu nAkhavA lAgyA. thoDIvAre mUcchathI sacetana thaI kuMtI rUdana karavA lAgI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 - kuMtI-Na mAre satyodara vRkodara putra munioe to tAruM zarIra vakratulya che ema kahyuM ke SIC hatuM tyAre jemakamaLanA puSpane kamaLanAthIja toDI pADe che tema baka rAkSase tArA mastakane zI rIte ? che toDI nAkhyuM. are tuM jyAre nhAno hato ne parvatanA zikhara uparathI ekavAra DhaLI paDyo hato tyAre to parvatanI zilAone cUrNa karI nAkhI hatI. vaLI pUrve aMdhArI rAtrImAM tuM amane neganA prakAze potAnI pITha upara laIne cAlato hato ane have uttara kema Apato nathI tathA te nee karI amArI bhaNuM kema joto nathI? vAraMvAra tArA mastakane huM cuMbana karatI hatI te mastaka Aja pRthvI upara Ama kema paDayuM che. e pramANe kuMtI vAraMvAra rUdana karatI hatI. vaLI te mastakane dropadIe potAnA hadaya SS sAthe lagAvIne tyAMthI thoDe dUra besIne vilApa karavA lAgI. draupadI-he nAtha, he priya, zatruone mardana karavAvALA mArA prANanAtha tame mane tyAgIne kyAM gayA. he prANeza A je tamArA kare che teno huM suMdara veza banAvatI hatI te keza ) Aja dhaLI dhasara thaI rahyA che. jema amRta AsvAdana kare tema meM tamArA adhara AsvAdana A karelA te adhara Aja rajathI bharAI gayA che. are vidhi tane dhikAra che ke mArA nAthanA mukha che chekamaLanI zebhAne te plAna karI nAkhI. hA svAmi, jyAre tamane sUvAnI IcchA thatI hatI tyAre A ke mArA khAmAM mAthu melI suI jatA, te Aja have nirAMtavALI nizcita thaI pRthvI upara paDyA na A cho. he nAtha, hamaNAM huM tamArI pAse AvIchuM te tame jANo cho ema vilApa karI paddI che samaye sahagamanArtha citA racavA lAgI. bhImasenavinA rAjyabhraMzAnuM duHkha ane pravAsa karavo , e ati dusaha che "e nizcaya karI dharmarAjadika pAMDavo tathA kuMtI maravA taiyAra thayAM. valI A lokone AvuM saMkaTa prApta thayuM teno hetu huM chuM evo nizcaya karI devazarmA paNa maravA taiyAra zaema tavananI guphAmAMthI mahAghora zabda saMbhaLAvA lAgyo. te sAMbhaLI yudhiSThire vicAryuM. yadhiSThira (manamAM bhImasenane mArIne amane mAravA sArUM e rAkSasa Ave che; paNa je ( e ahiyAM Avaze te bhAine mAracAnuM vaira lIdhAvinA rahIzuM nahIM. avazya e rAkSasane che ziraccheda karI bhImasenanuM ISTa karazuM ema vicArI (dhanaMjyane) he priya arjuna, e pelo rAkSasa I Ave che e jIva laIne te jIvitavaDe bhImasenane ApaNe sajIvana karo. - adhikiranI evI AjJA thatAMja dhanuSya upara bANa saMdhANa karI je dizAbhaNIthI te rA- che, kSasa Avato hato te dizAbhaNI anulakSIne arjuna ubho. te samaye kuMtI manamAM ciMtana karavA lAgI. - tI rAkSasAdhama bakAsuranA hRdayamAMthI A arjuna bhImasenanuM AkarSaNa kare che. A ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za marIne kInAzadAsa (yamarAjAno dAsa) thaze eTale enA udaramAMthI atyaMta vatsala vakoke darane huM sukhe karI zodhI kADhIza.. zyAmasukha thaI gayuM che evI draupadI "A rAkSasa mArA patione mAravA Ave che A evuM vicArI bhayabhita thaI rUdana karavA lAgI. draupadI-zatruonuM mardana karanAra he nAtha tame kyAM gayA? have mArI zI gatI thaze? are huM paNa marI jaIza. A pApI mArA prANanAthane mAvA sArUM do Ave che. are paNa che, jyAM bhImasenanuM bhujabaLa lopa thaI gayuM to have arjunanI caturAI ze kAme Avaze? jyAM che sUryane rAhue grAsa karI dIdho te pachI caMdramAnI koNa gaNatarI che? are dubuddhi vidhAtAe mArA bhartano vadha karavA A pApIne AjJA dIdhI che ke zuM? mArAthI mArA bhartArono vadha thato joI zakAze nahIM. evuM vicArI jyAM citA khaDakI hatI tyAM jaI ne AMkho mIcIne ubhI rahI. te cha) samaye devazarmA paNa potAnI strI pratye kahe che. ( devazarmA he priyA A sarva utpAtane huM nibaMdhana thayo chuM. A pavitra kuTuMbanA eka saMbaMdhIne to mArAthI adapaNe mArI nAkhyo paNa A lokonuM marNa huM kema joI zakIza? mATe che kAM te haMphAMsI khAI marIza athavA te e rAkSasanI sAme huM thAuM. kAM e mAro vadha kare che ke che. kAM to A pratApI purUSonI sahAyatAthI huM e rAkSasanuM vidiNe kahyuM. . . e pramANe devazarmA potAnI sAvitrI nAmanI strI sAthe vAta kare che evAmAM kilakilAva karato bhImasena tyAM pragaTa thaI sarvane dRSTi gecAra thayo. bhImasenane joI sarvanI mAvaLI ubhI thaI ane sarva mahAAnaMda pAmyAM. te samaye yudhiSTira ati prasanna thaI bolyA. A yudhiSThira-rAkSasanI evI zI prabaLatA hoya te mArA bhImasena bhAIno tiraskAra karI zikI amo pAMce bhAInA pratyekanA janama samaye evI AkAzavANI thaI hatI ke pAMce bhAIo ajaya thaze. te AkAzavANIzuM mithyA hoya! vaLI munioe paNa amArA viSe bhaviSyavANI che kahIcheke e pAMca bhAio pAMcamI gatine prApta thaze; evI muninI vANI te zuM mithyA kahevAya che e pramANe yudhiSThira bele che te samaye bhImasene AvI tenI caraNakamaLamAM zira namAvyuM ha S? tathA kuMtIne paNa zira namAvyuM. potAnA bIjA nAhAnA bhAIone AliMdhana ApyuM te pachI kerI che hAsya karI prakullita jenuM mukha che evo bhImasena sarvane kuzaLa prazna puchato hato. evAM bhImasenanAM vacana sAMbhaLI arjune tene tyAMnI sarva hakIkata kahI saMbhaLAvI, bhIto mane te sthaLe dropadIne joI nahIM eTale Ama tema daSTi pheravI zodhavA lAgyo to ghaNe dUra GS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jyAM citA maLI hatI te citAnI pAse tene ubhI rahelI joI. tyAMthI bhImasena tyAM gayo ST ane tenAM AMsu luchaDyAM; paraMtu draupadI bhayavyAkuLa thaelI tethI A bhImasena che ema na che? che jANatAM e rAkSasa haze evuM samajI tiraskAra pUrvaka belI. dropadI-he rAkSasAdhama, are durAcAra; tuM mArathI vegaLo rahe, Aryaputra bhImasenane te tArA baLavaDe mAryo che mATe tane huM netrathI jovAnI nathI. tArA sarakhA adhama prANIne na " jevo eTalA sArUMja meM AMkha mIcI rAkhI che. vaLI te je hAthe mArA prANanAthano vadha karyo che ! che te tArA pApI hAthathI mane sparza karIza nahIM. jyArathI te mArA svAmIne mAryo che tyAranI huM ) marIja rahelI chuM. mATe he durAtma tuM marelIne have zuM mAravA Avyo che? huM to mArA prANanAtha na S: jyAM gayA tyAM javA tatpara thaI rahI chuM, ne abaghaDI huM A citAmAM paDI te jyAM gayA che tyAM re jaI pahoMcIza. he pApI mane sparza karI mAruM aMga malIna karIza nahIM. - evAM bhayAtura draupadInAM vacana sAMbhaLI bhImasene manamAM vicAryuM ke hajI A priyAne zatrune bhaya che. zagunI brAMtie mane A vacana kahe che. mATe enI brAti nAzAthe, bolavuM e ( ThIka che ema vicArI tenA parathI hAtha laI lIdho ane bolyo. bhImasena-hebhadetuM kiMcitamAtra bhayadharIza nahIM hutorAkSasane kSayakaranAra ane tANeprItama chuM. ) - evAM bhImasenanAM vacana sAMbhaLI dropadIe daSTi UghADI joyuM te pUrve je mastaka hatuM te to chealepa thaIgaeluM, tene badale bhImasenane sAkSAta Ubhelo joI manamAM ghaNI prasanna thaI bolI. " dropadI-aho mAro priyapati to Arogya che ne e mastaka te mAyAvI hatuM ane SS paNa meM mArA priyapatine muva jANyo? e pramANe vicAra karatI lajA pAmI ane hAva bhAva kaTAkSa bhImasenanuM mana rIjhavI tene AliMdhana dIdhuM. meLApasukhathI bhImasenane yuddhaparizrama sarva dUra thaye. atyaMta priya bhI9) masene AliMgana karelI draupadI zreTa premarasane pAmI AnaMdano anubhava levA lAgI. eTalAmAM ja BP baka vadha thavAthI devoe aneka prakAranAM zakhAdika vijya vA e mizrita duMdubhi teno nAda che je bhImasene sAMbhaLIyo! tema te nAda eka cakApurInA rAjAe sAMbhaLI anumAna karyuM ke nizcaya je | rAkSasa maraNa pAmyo ane puravAsIo sahita nAnAprakAranAM maMgaLa hAthamAM leI pAMDavo jyAM SE hatA tyAM te javA nikaLI. tyArapachI bhImasena yudhiSThira pAse AvI che tathA sevA karavA che draupadI paNa hAjara thaI kuMtI pAse jaI beThI. bakarAkSasano nizcaya vadha thaya jANI eka che cakApurIno rAjA pradhAna, tathA sarva prajA bheTa sAmagrI laI laIne eka kahe "huM AgaLa cho jAu, ane bIjo kahe huM AgaLa jAUM ema paraspara harSavivAda karatA yudhiSThira rAjane maLavA , So * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 tyAM AvyA. tyAM AvI yudhiSThiranA caraNa AgaLa bheTa dharI yuvAna tathA vRddhae sarvabolyA ke "he mahAtma Aja tame sarvanA kuTuMbone maraNathI UgAya." evuM kahI nagaranA vRddha loko che. yudhiSThirane vakarI vAyu DhoLavA lAgyA. vaLI keTalIka strIo to vastrAlaMkAra paherI dharmarAjanA mAM ja AgaLa nAca karavA lAgI keTalIka strIo paMcA laI AratI UtAravA lAgI. keTalIka te 9) dUtInI stuti karavA lAgIe. keTalIka te bhImasenanA parAkramanuM varNana karavA lAgI. keTalIka che ( strIo hiMsaka bakarAkSasane mAryo tethI bahu sAruM thayuM evI vArtA karavA lAgIe. ema saunA mana vaca kAyAmAM AnaMda paripUrNa vyApI rahyo. sAmAnyasukha prApta thavAthI AnaMda thAya che te prANudAna maLavAthI kone AnaMda na thAya! tyArapachI te nagarIne rAjayudhiSThira pratye bolyo. rAja-he mahAtmA A ekAnagarInI prajAnA prANadAnanuM sadAvrata mAMDI besanAra tAruM kalyANa thAo. (kuMtIbhaNI joIne) jyArathI A mAtA A purImAM AvyA che te divadha sathI dhodhara AnaMda varatAI rahyo che. ne vaLI A bakarAkSasane kInAzadAsa (yamanodAso karyo che. eTale to sarva prajAne adhikAnaMda thaye che. AthI have sarva prajA potapotAnA parivAra upara adhika prIti karo, kuLadevionuM pUjana kare tathA mAtAone prema potAnA putro upara anupama che che. mAbApe potapotAnI prajAnuM pAlaNa karaze ane sarva ghaNAkALa paryata che (sAvitrI bhaNI AMgaLI karI, A sAvitrI potAnA putranuM pAlaNa karI ghaNA varSa jIvo (yudhiSThira bhaNI dRSTi karIne) he mahAtma tamArA pAMcamAMthI iMde jema pAkano vadha karyo tema bakarAkSasano koNe vadha karyo? yudhiSThira-(bhImasenane batAvIne) saMpUrNa Apattione dura karanAra A mArA bhAIe bakarAkSasane mAryo. te samaye AnaMdathI enA netromAM jaLa AvI gayA che evA te loko bhImasenane jovA UbhA thayA. karasaMpuTa karI mahA harSita thaI bhImasenane teo sarva pUchavA lAgyA ke "he mahAtmA bakarAkSasano tame zI rIte vadha karyo te kaho teono prazna sAMbhaLI bhImasena vicAra karavA 6 lAgyo ke "mArA parAkramanI vAta huM pote vistArIne kahyuM temAM mArI laghutA che" ema dhArI te a kAMI be nahIM evAmAM eka tarUNa tathA eka vRddha evA be purUSo AkAzathI utarI pAnDavonI sanmukha AvI ubhA. te bemAMthI je vRddha hato te yudhiSThira pratye A pramANe bolyo. - vRddha- mahAtma bakarAkSasane durbuddhi nAmane huM maMchuiM; ane A yuvAna purUSa che te bakarAkSasane mahAbaLa nAmano putra che. je samaye bakarakSasa marAyo te samaye te laMkApurImAM hato. tyAMthI jayAre e pAcho Avyo ne potAnA pitAne muelo joya tyAre mane puchavA lAgyo ke "he maMtri A mArA pitA koNe vadha karyo? Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 - baddhihe mahAbale, yuvAna, mahAbaLavAna ane atikAya evA eka purUSane nityaniyama pramANe bhArge prApta thayo joI tArA bApe amane AjJA karI ke "A purUSane ApaNA sthAnaka upara lAvo" evI temanI AjJA thatAMja koIpaNa prakAre amoe te purUSane ApaNuM sthAnaka upara bhakSa karavA uThavI Apyo. tyAra pachI thoDI vAre te purUSa mahA krodhayukta thaI paNa bolyo ke "he duSTa, henila, he nizciMza (mahApAtakI) he nizAcara, vinA vicAre anApasaddhi che chone vidhvaMza karanAra che pApapaMka, tAruM AyuSya mAtra AjanA divasanuM che. havethI leko sarva , mAtra tAruM nAma saMbhAraze ke e eka mahA duSTa hato. huM tane kahuM chuM ke prathama tuM mArA upara 7) che. prahAra kara. pratispardhI upara prathama prahAra karavAnI mArA gurUe mane nA kahI che. tethI huM tArA . upara prathama prahAra nahIM karuM." evAM te purUSanAM vacana sAMbhaLIne krodha karI bakarAkSase te purUSanA vakaratAM paNa kora zarIra upara khagra prahAra karyo. te khaDjha zatadhA cUrNa thaI gaye. tyAra pachI te purUSa jema cANUrane mAravA kaccha doDyA hatA tema bakAsurane mAravA do. ane teNe vabahAra tulya baLa sahita muSTi prahAra karyA; tethI jema pakSa sahita parvata tUTI paDe tema bakarAkSasa pRthvI upara tUTI paDyo. te pachI te kumAra, tAro pitA mucchita thayo eTale rakSA ( rakSa evA bhASaNe karI nAyakarahita sainya vyAkuLa thayuM. te samaye kapaTa karI e purUSanA 7) kuTuMbano huM saMhAra karIza evuM vicArI subhAya nAmanA rAkSasane meM mokalyo. te mArI AzA ja grahaNa karI potAnI kAryasiddhi mATe gayo eTalAmAM zItopacAre karIne bakAsura, jema gAyanA chANAnA gere karI agni pradipta thAya che tema prakAzamAna thaI Uo. ane koddhata thaelA bake te purUSane potAnA bhujapA karI garadanathI pakaDI nIce nAkhI tenA vakSasthaLa upara caDhI che. tene mRtaprAya thaele jANI bakAsure kilakilAva karyo, te joI mArA manortha prakulita thayA jevuM lAgyuM tevAre te purUSanuM kRtrima mastaka sumAya rAkSase tyAhAM nAkhyuM. ane ahIMyAM amArA svAminuM parAkrama vadhatuM cAlyuM te samaye "laMkApatinuM phaLa zIlaja che evuM manamAM che ( dhArI huM utsuka hato ane amAro svAmi jaya pAmavAthI trilokane tuccha gaNato hato. evAmAM to ( to mRtaprAya thaI paDI rahelA purUSe pAsuM pheravyuM, ne te UThI Ubhe thaI bakarAkSasane golAMTa khava- che DAvI tenI chAtI upara caDhI beTho. pachI te mahA parAkramI puruSa muSTi UgAmI baka pratye bolyo. G ke "he pApI tArA pagamAM kAMTo vAge che to tenuM tuM tArA manamAM duHkha mAne che ke lokonA te lIlAe re karI nitya prANa haraNa kare che. rAvaNe arahata dharma karI potAnuM kuLa amara prAya karyuM te kuLa tArA karma karI tuM kalaMyukata kare che. te paNa jo AjathI tuM A duSTa karma karavAnuM tajI de te huM tane abhaya SS) karuM. "hajI kAMI vahI gayuM nathI evAM te purUSanAM vacana sAMbhaLI jema uSNa vRtamAM zItaLa jaLanuM haa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 che biMdu paDavAthI bhaDako thaI UDe tema amAro svAmi mahA medhAyamAna thaIAraktane karI bolyo. baka-he mUha, AcAryanI jema zuM vAcALapaNuM kare che? mAsa zravaNane tANe Upadeza sAre che ja lAgato nathI. huM sakuTuMba dhAtura chuM mATe hamaNAM tane mArIne tAre bhakSa karI pachI tane tArA sarva praznano uttara deIza. ema kahI amArA svAmie UThavAno prayatna karyo ane ardhazarIra ko. sudhI beTho thayo te samaye joke amArA svAmine prANAnta samaya hato ne tethI amo sarvane mahA zika thato hato ke have amAro svAmi bacaze nahI to paNa tenA uThI beThA thavAnA praya) tnane joI amane sarvane hasavuM AvyuM. teno evo prayatna joI amArA svAmipratye te purUSa bolyo ke "he pApI have tuM tArA ISTa devanuM smaraNa karI le. mAMsa madIrA khAnAranI kadApI Sii kALa kalyANasaMpadA thatI nathI. evuM kahI anAthavata thaI rahelA amArA svAminA mAthAmAM te purUSe jorathI muSTiprahAra karyo. jethI mastaka bhedana thaI tatakALa maraNa pAmyo. sumAya vIra te paNa potAnI vidyAe thayeluM vartamAna jANe tatkALa garUDa sarakhA vege tyAMthI pAcho pharI mArI pAse Avyo. evuM tenuM parAkrama sAMbhaLI potAnA pitAnuM vaira levA A teno mahAbala nAmano putra ahIMyAM Avyo che. ahIMyAM AvatAM mArgamAM meM ene samajAvyuM che ke "e baLavAna puruSo sAthe ( tAre yuddha karavuM yogya nathI; mATe bhakitae karIne tuM tArI kuLadevinI pUjA karIne prazna puchI nizcaya ) karI le. "e pramANe meM bodha karo; pachI eNe ekAgracitte devinI upAsanA karI. te samaye - A vie prasanna thaIne ene je kahyuM che te A mahAbaLa pite ja tamArI pAse kahe che. pachI mahA- E baLa belyo ke mArI upAsanAe svAdhina thaelI devi mArI pratye A pramANe kahevA lAgI. devi-he mahAbala, he vatsa, tuM krodhano tyAga kara, kSamAnuM sevana kara ane sabhAve re karI pAMDavonI pAse jaI teone zAMtvana kara, e pAMDavo che te mahA baLavAna zatruonA samudAyano nAza karanArA che, mATe emane prasanna karavAthI tane bhukti mukita banne prApta thaze. tArA pitAne paNa meM zikSA dIdhI hatI ke tuM pAMDavono pratipakSa koIvAre na thaIza. ane bhakitae teonI sevA karIza to jema kalpavRkSathI mana vAMcchita phaLanI prAptI thAya che tema pAMDavo pAsethI I - tane phaLa maLaze, paraMtu jo teono tuM pratipakSI thaIza te teo tane viSavRkSatulya thaze. tAro pitA che manuSyavadhaniyama choDI devA kabula thayo hota te bhImasena tene mAratA nahIM. paraMtu je banavAnuM hatuM SB te banyuM. have tuM ati naya thaI pAMDavone pitA tulya jANI namarakAra kara. teo tane putra pramANe che mAnaze. kAraNa, saMta purUSonI sadA hitaprakRti hoya che. je verI zaraNe Ave to tenuM paNa hita kare che. - e pramANe devie paNa ene upadeza Apyo che; mATe huM ene tamArI pAse laI Avyo SchI chuM. have mAruM vacana sAMbhaLI A kumAra Upara dayA karI tame enuM rakSaNa kare, e vAta yogya che 9 @ > @ > darata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te sAMbhaLI samasta puravAsIonA sAMbhaLatAM tathA jotAM bhImasena bolyo ke "he mahAbaLa, tuM Sii mArA jesabaMdhe yudhiSThira pAse jaI page lAga ane AjethI have manuSyahiMsAne tyAga kara." para che bhImasenanAM vacana sAMbhaLI mahAbaLe tatkALa adharmarUpa manuSyavadhakarmano parityAga karI yudhiSThira che. rAjane caraNe lAgyo. te samaye yudhiSThire tene Adara sahita tenA bApanA rAjya Upara sthApana : 7) karyo. A sarva caritra ekacakranagarIne rAjA tathA sarva prajA sAMbhaLatAM hatAM tathA jotAM hatAMhajI ( teone te samaye nizcaya thaze ke "jeonuM kIrtinatya prasiddha thayeluM che evA A mahAna che purUSa to pAMDavoja che evuM jANI teo mahA AnaMda mAnavA lAgyA. ane rAjA tathA prajA ) sarva yudhiSThirAdika pAMDavonI vijJApanA karavA lAgyA ke he mahAtmA purabhaNI have padhArIe." te ja SS samaye je nagarImAM jyAM tyAM svastika sthApana karyA che, teraNa paMkti yukata bajAra jemAM zobhI che rahyAM che, sugaMdhadake siMcana karelA sarva rAjamArgamAM prasarelA puSa samudAye karI suzobhita ane ja AnaMdakAraka jemAM saMpatti che, evI ekacakkAnagarImAM mahAbaLe ANelA vimAnamAM besI yudhiSTira rAja baMdhu sahita praveza karate havo. nagaranI strIo bhImasenane mahA prema sahita nirakhavA huI ( lAgIo ane paraspara bolavA lAgI ke "A nagaranI prajAne jIvatadAna ApanAra ane je bakarAkSasano vadha karanAra eja purUSa zreTa che." birdIvALI kahetAM baMdIjano paNa bhImasenanAM vakhANa che ja karavA lAgyA. tyAra pachI ekacakrIne rAja pAMDavone mahA prema sahita potAnA darabAramAM laI ne || gayo. mahAbaLane pAMca cha divasa tyAM rAkhI pachI yudhiSThire tene tenA bApanA rAjamAM mokalI dIdho che. mAlinI chaMda. 8 paricaritapadAbjaH svairasAtatyasevAvasarasarabhasAnAM nAgarANAM gaNena; vipuladhatiranekAMstatra mAsAn kilaikaM, divasamiva sabaMdhurdharmasUnurninAya // 1 // arthataMtrapaNe niraMtara sevAmAM tatpara evA puravAsIonA samudAe karI levAyelA che caraNa kamaLa jemanA ne ati vairyavAna evA yudhiSThire potAnA bAMdhavo sahita te sthaLe keTalAka (1) mAsa nirgamana karyo te jaNe eka divasa nirgamana karyo hoyanA! *&ii - kaxEWS - tArA -6) OAD iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre - mahAkAvye jatugRhaviDaMbavakavadhavarNano nAma saptamaH sargastasya bhASAMtaraM saMpUrNam // 7 // che evI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 atha aSTam sarga prAraMbha eka samaye rAja yudhiSThire manamAM vicAra karyo ke have ahiyAM rahevuM sAruM nathI tethI che teNe potAnA baMdhuonI sAthe ekAMtamAM salAha karI. ' yudhiSTira-bhImasene bakarAkSasano vadha karyo tenI kIrtine koLAhaLa sarvatra prasarI gayo che 4) che tethI ApaNe sarva ane avazya jAheramAM AvazuM jema sannepAta thaelAne tathA vare karI che dukhI thaelAne dAkSane madya ahita kartA che tema ApaNI prakhyAtI hamaNAM ApaNane sarvatha ahitakArI che. ApaNuM lAkSA grahamAMthI jIvatA nikaLyAnI vAta jyAre jANaze tyAre rAjyazrIe ati unmatta thaelo duryodhana ahIMyAM AvI nizcaya te kAMI Upadrava karaze, mATe ApaNe ahIMyAthI koI na jANe tema rAto rAta guptapaNe cAlI nikaLavAno prayatna karavo joIe. pacchamune prayoga karavAnA kAlane je jANe te sarvavida kahevAya che mATe ApaNe have javuM joIe. yudhiSThiranuM kahevuM sarvajaNAe mAnya karyuM. te divasanI rAtrIe kuMtI, draupadI ane potAnA 45 bhAIo sahita rAja yudhiSThira tyAMthI cAlI nikaLyA. araNya mArgamAM pagale pagale teo sache ne bhImasena jeTikA pramANe AdhArabhUta hato. jyAre bhImasena kuMtIne A pramANe kaheto ke kaI che "he mAtAjI tamane cAlavAne parizrama paDe che mATe mArA skaMdha upara beso. bhImasenanuM evuM ) " kahevuM te mAnya kare nahIM tyAre tene bahuja kaleSa thAya tethI mukhamAM AMgaLI ghAlato, te teno Aii aMgulIpa te samaye zobhA pAmato hato. kutato "mArA bhArathI putrane phleSa thaze evA bhaye che ke karI skaMdha Upara besavAnI nA kahe paNa bhImasenane mAtA page cAle che te joI mahA kheda prApta SB thavA lAgyuM. te sarve pAMDava ane draupadi kuMtI eone rAtrine viSe mArga batAvanAra bhImasena ) dIpaka rUpa thayo. ne bhImasenanI heDaMbAe ApelI cAkSusI vidyA te samaye karadIpaka pramANe A thaI aMdha Upara ArohaNa karavAnuM bhImasene kahyuM te draupadIe sAMbhaLyuM nahIM teNe karI krodha to cha jene prApta thayo che evA bhImasenane jonArI dropadI adhamukha karI AgaLa cAlavA lAgI. pachI che keTalIka vAre te padI ati zramita thaI bhImasenanA kaMThe vaLagI paDI. te samaye patine prema- II bhaMga thayo hato tenuM jANe prAyazcitta karatI hoya evI dopadI dIsavA lAgI. AliMgana eja jANe bheTa (najarANe) bhImasenane samarpaNa karI stabdha rahenArI draupadI AjJAbhaMga karIne SS krodhAyamAna thaelA patine saMtoSa karatI hatI. pachI draupadIe premarase bharelA evA ratanakaLaze ) karIne bhImasenanA vakSasthaLa pratye abhiSeka karIne tene sarva tApa dUra karyo. te samaye draupadIe pitAnI AjJAno bhaMga karyo hato tethI utpanna thayela krodha nivAraNa karI atyaMta saMtuSTa hoIne , pitAnA moTApaNAne yogya evuM kRtya bhImasena karato hato. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 che. mAtAne jaNA skaMdha upara caDhAvI ane daupadIne DabA skaMdha upara caDhAvI laI bhImasena ne para AgaLa cAlyo. bhImasena potAnA kuTuMbapratye kyAMka sipAI rUpe, kahAMka mitrarUpe, kyAMka ? rasoInI rUpe ane kayAMka ratharUpe thaI mArganA kaleSanuM nivAraNa karato hato. evI rIte ghaNo paMtha kapA. mArgamAM rajanA uDavAthI sarvanAM vastra malIna thaI gayAM tathA mukhapaNa malIna thaI gayAM. A vanathI pele vana ema cAlatAM cAlatAM keTaleka divase pAMDavo detavanamAM AvyA. kyAMka ( koka, kurarI ane kokila. kyahAMka vaka, zAla, ziALa ane sarSa ema aneka jAtInAM che prANIothI te vana vyApta thaI raheluM hatuM. kyAMka te caMpaka, punnAga ane nAgakesaranAM vRkSo kI rahyAM che, koI sthaLe dueDa ghughukAra zabda karI rahyA che, koI sthaLe AzramamAM vAcALa tapaS: svio svAdhyAyani karI rahyA che, ane koI sthaLe pAradhIo zikArane tAkatA be che. evA daita- ra che. vanane joI jyAM kaMda mULa phaLa maLavAne sulabha che, te sthaLe pAMDavoe potAnuM nivAsa karyo. vananA rehenArA lokonA jevo veSa dhAraNa karI teo IcchA pUrvaka tyAM rahetA hatA; paraMtu teonI zebhA pa thaI nahIM. maNIne lAkhamAM jaDe teya te zuM potAnuM teja tyAgI de che? lIlAe karIne (" vanamAMthI manohara AhAra lAvI sarvane jamADI bhImasena teone niraMtara prasanna rAkhe. valkala ) ( banAvavAmAM mahA pravINa sahadeva vRkSonI komaLa chAlanAM suMdara ane manahara vastra banAvI potAnA ) saMbaMdhIonAM vastra pUrAM pADe. palAza (khAkharA) vRkSanAM suMdara ane komaLa pAMdaDAM lAvI tenAM suMdara ke paDIA ane patarALa vigere khAvAnAM pAtra banAvI potAnA saMbaMdhIone sAruM potAnA kuLane zubha yogya evI nakuLa vyavasAIkare. vanamAMthI koI suda jana AvI upadava kare tenA nidhana (nAza) ne hu sAruM dhanaMjya kaMDaLAkAra kodaMDa (sApa) karIne sAvadhAnapaNe potAnA saMbaMdhIonI rAta divasa rakSA ) kare. potAnA putronuM kalyANa vAMcchIne teonI zAntIne artha zrI jinezvaranA padakamaLanuM kutI niraMtara smaraNa kare. evI rIte teo sarva vyavasAI karI paMca parameSTinI smRtimAM lina thaI divasa nirgamana karatAM hatAM. gharanuM sarva kAmakAja draupadI karatI hatI. pAMDavo vanamAMthI nAnA prakAranAM ja suMdara puSpa lAvI tenA hAra,gajarA, mALA pramukha banAvI dropadIne Ape. te dhAraNa karavAthI daupadI - || jANe sAkSAta atuonI devatA hoyanA! evI zobhatI hatI. bhila lokoe, hAthInA kuMbhathaLanAM A motI lAvI bhImasenane ApyAM bhImasene tene manahara hAra banAvI draupadIne Ave. daupadInA (c) vinaya karIne, ane tenI sevA karI rAjyanA sukhopabhogane kuMtI kadI paNa saMbhAratI na hatI. che - draupadI sarakhI priyA ane kuMtI sarakhI mAtA potAnI sAthe hovAthI pAMDavo potAne rajyazrIthI paNa adhika kRtArtha mAnavA lAgyA. tema draupadI tathA kuMtI paNa pAMDavone joIne eja ApaNuM rAjaya ane eja ApaNA sarva sukhanuM mULa ema mAnavA lAgyAM. baMdhuoe sevA karI che che " jIbhatrI . 9S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 che saMtoSa karelA yudhiSThira rajA hastinApuranA vAsa karatAM A daitavanamAMnI pravAsasthitine SI atizreSTha gaNavA lAgyA. pUjya sahodara yudhiSThiranI niraMtara sevA prApta thayAthI cAre bhA io potAnA janmane katArtha mAnavA lAgyA. eka divasa sUryane tApa ghaNe lAgyo te sAruM draupadI, kRtI ane potAne bAMdhavo sahita yudhiSThira rAja te vanamAM phaLa kule karI lacI rahelA eka vRkSa taLe jaI Asana upara beThA. bhImasena tenA caraNa cAMpavA lAgya, draupadI kRtInA caraNa cAMpavA lAgI. vastranuM chatra karI rAjA yudhiSThira upara sahadeva chAMyA kare che, cAmara laIne nakuLa vAyu nAkhato jAya che. hAthamAM netaranA dala daMDa sarakhuM daDha kodaMDa dhAraNa karanArA ane dUrathakI AvanAze koIeka pathika dharmarAjAne batAvyuM. te samaye kamaLanI kevaLa baMdhuja hoyanA! evI potAnI dRSTi tenA bhaNI karIne pArtha pratye dharmarAja kahe che. dharmarAja-he pArtha, e priyaMvada dUta Ave che ke zuM? te samaye draupadI hasIne kahe che ke he nAtha priyaMvada ahiMyAM kyAMthI hoya. zuM e abhAgyane vaza thaI ApaNI sAthe ahiyAM AvI koDa bhakti karaze? eTalAmAM to sarvajoetenA bhaNI dRSTi prasArI levA mAMDyuM. priyaMvada paNa teonI samipa Avyo. ane te priyaMvada che ema jaryuM eTale tene sAthe laI te tathA arjuna banne yudhiSThira jyAM beThA hatA tyAM AvyA. priyaMvade rAjA yudhiSThirane namaskAra karI zIza namAvyuM. " yudhiSThira rAjA tene UbhA thaIne prIti pUrvaka dahAliMgana karI maLyA. dharmarAjanI AjJAe 1 vi. sahadeve tene ucitAsana ApyuM te para te bero. tyAra pachI priyaMvadanA bhaNI amRtadaSTi karI che, ke rAja yudhiSThira tenI pratye belyA. yudhiSTira-he priya. amArA pitA AnaMdamAM che ke? amArA kSemanuM nirmANa karavAmAM dIkSita ane niraMtara kalpavRkSanI jema kalyANa karanAra amArA kAkA vidura AnaMdamAM che ke? AnaMda ApanAra ane amArA parama pUjya gurU droNAcArya kALa che? saumya prakRttinA amArA priya bhiSmapitA te kSema che? putravatsaLa dhRtarASTra pitA, kRpAcArya ane amArI pUjya mAtAo e se lema che? abhilASA jenI pUrNa thaI che e amAre duryodhana bAMdhavA kuzaLa che. vaLI | lAkSAgraha baLyA pachI zuM zuM thayuM te kahe. ame A sthaLe che evuM te zI rIte jANyuM ke, evA dharmarAjAnAM vacana sAMbhaLI priyaMvada bolyo. priyaMvada-he mahArAja, ApanA hitecchuo ane Azrito ApanAvinA mahA kaleSita thayA che. teo sarva mAtra zarIrathI jIve che. je samaye abracuMbita agni prakAza thayo te sa maye sarva loko" are pAMDavo baLe che are dhikkAra che, are hAya ! ema kahI mahA zokAtura thaI to che agni holavavA doDaDyA. jeTaluM jaLa te agni holavavAmAM vaparAyuM tenA karatAM bamaNuM jaLa le- C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 ke konA temAMthI paDyuM. kAla loko tamane baLI gayA paNa mahA nizvAsa nAMkhatA hatA paNa je S! huM pradita agnie mArUMkAMI baLatuM nathI evo vicAra karI UdAsina vatidharI beTho hato ane ene kazuM paNa dukha mAnato na hato. eTalAmAM tamArA sarakhA baLavAna ane puSTa zArIranAone lo- A phoe aMdarathI mulA bahAra kheMcI kADhyA. te dagdha thaelAo bhaNI joI leko bolavA lAgyA. 5 9) loko-arere, A rAjA yudhiSThira che, are e muelA che to paNa mukhAbuja kevuM che ke che ane pUrNimAnA caMdatatulya mukha upara rAyazrIzobhe cheare A bhImasena juo.enuM zarIra che che kevuM puSTa che. are A arajuna. enI pAse A nakuLa ane A sahadeva mRtyu pAmelA paDyA che. ) che. himAdinA barapha jevI ujavaLa jenI guNapaMkita ane jene traNe loka namaskAra karatA hatA , evI A jakatajananI kuMtI marelI paDI che. pAMca bhartonI bhAryA A draupadI dagdha thaI paDI che. e pramANene sarva lokoe nizvaya karI je samaye teo sarva rovA lAgyA te samaye temanuM Cii rUdana sAMbhaLI vRkSo paNa rovA lAgyAM hoya evuM dIsyuM. te samaye joke mane to evo nizcaya hato ke tame Arogya cho tema chatAM teonuM zokavivartana rUdana sAMbhaLI mAruM bairya rahyuM nahIM. ane mArA cittamAM paNa vikalpa thavA lAgyo. vaLI huM manamAM ema vicAravA lAgyo ke "pAMDavo te che suraMgamAM thaI cAlyA gayA haze ne A loko vRthA vilApa kare che; mATe cAlate jaIne UMta ) kharo. pachI huM tyAM jaI lokonA kutuhaLamAM jovA lAgyo te tame sAdaraya te pAMca mRtakone meM joyAM, ane manamAM vimAsaNa karavA lAgyo ke ghumADAthI AMkho dhana thaI gaI haze tethI mArA para svAmi pAMDavo suraMgamAM jaI zakyA nahIM hoya; ne A agnimAM iMdhanarUpa thayA haze. are jevI bhavitavyatA tevI mANasanI buddhi thAya che. tamane pratyakSa dagdha thaI paDelA jANI bIjA lokonI paiThe huM paNa UMce svare hAhAkAra karI rUdana karavA lAgyo, ane mane nizcaya thayo ke mArA svAmi pAMDavo Aja maraNa pAmyA. ema bahu rUdana karI hastinA puramAM gayo. tyAM jaI tamArI vArtA kahI eka duryodhana vinA sarvajanane meM mArA sarakhA kayukata karyo. vidure tathA pAMDue mane ekAMtamAM bolAvI puchanuM ke he bhada kema zuM thayuM te kahe? te samaye jevuM meM dIThuM hatuM te pramANe te sarva vattAMta temane kahI saMbhaLAvyuM. tethI teo hAhAkAra karI prathama to te baMnne mAchita thayA che ke meM tene aneka UpacAroe karI sAvadhAna karyA. sAvadhAna thaI teo ativilApa karavA lAgyA. te pAMDu tathA vidura-hA vatsa, tame dagdha thayA tene badale ame durAtmA kema baLI na muAI are amArI zikhAmaNa tame kema bhUlI gayA? are jayAre vidhi pratikuLa thAya che tyAre buddhivAna 8 purUSonI buddhi paNa viparIta thAya che. e pramANe banne jaNA vilApa karatA hatA. vidvAna vidure hAM ) pAMDune aneka prakArano Upadeza karI zakanuM nivAraNa karAvI dhIraja dIdhI ne pachI vaLI te bolyA. 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 ET- 2 che vidura-he bhAI, A pinonA sarva manortha paripUrNa thayA. paraMtu he pAnDa brAta ane SS A vAtamAM moTo saMpAya thAya che. huM ema jANuM chuM ke keTalAka divasa pachI pAMDavo chatA paDaze ane teone je ApadA che te TaLIne sarva saMpadA maLaze. evI viduranI vANI sAMbhaLIne pAMDano zeka lagAra sabhyo ane te tenA bolavAne 5 aMtaramAM vicAra karavA lAgyo. paraMtu satyavatI pramukha rAjamAtAo te mahAke karI AkuLa vyAkuLa thaI gaIe. mAlatInI latA dAvAnaLanI javALA zI rIte sahana karI tamArI vipatti sAMbhaLI pAMDu rAja marelA jevo ja hato paNa viduranAM AzvAsanavALAM vacanoe karIne jIvato che. evAmAM bako vadha karavAthI utpanna thaelI ane gaMgAnA pravAhanI jema sarva bhUmine pavitra ' karatI, gauravaraNa ane eka meza tathA bIjI sudhA evI be sakhIone sAthe laI tamArI kIrsi rUpI dUti hastinApuramAM jaI pahoMcI, jAtAM veMta zatruonA mukha Upara meza lagAvI dIdhI ane ( snehIonA mukhamAM sudhA varasAvI dIdhI. zakarUpI bharapUra kAdavane pAMDee tamArA zarUpI jaLa no 9) vaDe dhoI nAkhI teno cheka parityAga karyo, tethI manamAM ahaMkAra ANI zekarUpI kAdave duryo- huja (" dhanane Azraya lIdho. e zokarUpa kAdava Azrita thaI rahyo teNe karI priyAne viSe, zayyAne ) ( viSe, vanane viSe gharane viSe, sthaLane viSe ane jaLane viSe tene kavacita paNa prIti thAya nahIM. ke duryodhananI evI sthiti joI zakuni tenI pAse AvI bolyo. | zani-he dharAdhara (bhUpati) tane koNa Adhi vyAdhi utpanna thaI che ke jethI karI dAvA- 1) naLanI javALAe karI dadha thaelA parvatanA jevuM tAruM zarIra zuSka thaI gayuM che. tAruM zuSka zarIra che jeImane kaleSa thAya che mATe tuM ema thavAnuM kAraNa kahe. tenAM evAM vacana sAMbhaLI durnayanuM sthAna evo duryodhana zani pratye bolyo. daryodhana he mAtula, sarva sahana karavAvALo tathA atulya buddhivAna evo tuM mAtula mane SLa) sahAya che, to paNa tuM joke mArA sarva AraMbha niSphaLa jAya che. pAMDavo te hajI jIvatA che. are I virodhI vidhAtA jyAre pratikULa hoya che tyAre manuSyanA sarva manortha vyartha thAya che. pAMDavone viSa te piyUSano kogaLo thaI gayA jevuM thayuM che. lAkSAgrahanA aMgArA vaSakALanA medharUpa temane taka thayA hoyanA! vaLI heba, baka ane kimmara e traNane pAMDavone mAryA tethI teonI kIrti ko lokamAM vAgI rahyo che. are evA pratApIonI sAthe mAre te janmathI vaira che. teone mAravAne UpAya karyo chatAM hajI teo jIve che? vanavAsathI AvIne pharI teo zuM hastinApuramAM AnaMda bhogavaze? he zani evI pAMDava viSenA citana saMbaMdhI samane bhedana karanArI vyAdhi cha mane tanamanathI dagdha kare che. e vyAdhino upAya karanAra apratIma vaidya tuM thA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 e pramANe vidIrNa manavALA duryodhanane kheda karato joI niraMtara durnayane dudha e che gaMdhArI bhAI zani bolyo, ke he rAjana, pAMDavo yamapurImAM pahoMcyA ema tuM jANIne nirbhaya rahe. vaLI kyAM tuM maMDaLA khaMDaLa (sArvabhauma rAjA) ane kyAM bhikSuka sarakhA e pAMDavo? kyAM khata meM kyAM sUrya! bhuja baLe karI te jeTaluM rAjya meLavyuM che, tenA samA bhAganuM rAjya kArDa yudhiSThira pAse nathI. vaLI je rAjA garvayukata thaI dharmarAjanI AjJA mAnatA hatA te rAjAo (paNa hamaNAM tArI AjJAne svAdhIna che. hastirUpa mAnI sAthe mahayuddha karanArA kevaLa prati- ' (mAja hoyanA evA to tArA hastio che, sUryAzvanA kevaLa bAMdhava hoyanA? evA tArA ao ) che. che, yuddhane viSe saMcAra karanAra ane zatraonA samudAyane saMkaTadAtA evA tArA ratha che, ane . SaaN asaMkhya pAyadaLa che. evI caturaMgI senA jevI aMdhakAra nAza karanArI kiraNapaMkti te sUryanI hoya tevI tArIja che. A sarva saMpatti tArA vinA bIjA kona che? te tArI saMpatti je pAMDavo jue to ja te kRtArtha thai jANaje. kAraNa jeonI saMpatti zatruo tathA mitro jue tene nIja saMpatti kRtArtha thaI jANavI. gokuLa jevAnA nimitte zera karavA jevI sthitivALA pAM Done A tArI saMpatti batAvavA daita vanamAM cAla tuM rAjAdhirAja che ne teo rAjyabhaTTa loka thaelA che, tuM bhagayukta che ane teo bhoga rahita thaelA che, tuM tArA sainya sahita che, ) ne teone parivAra paNa sAthe nathI, te puSTa che ne tee ati kRza che. evA pAMDavone jyAre A | tuM jaIza tyAre tuM tAro vibhava jANuM ane teonI durdazA joi jema madhyAnha vityA pachI 1F sAMja samaye vanaspati khIlI rahe che tema tArU mukha prasanna thaze. ane tArI saMpatti tathA vaibhava A che joIne pAMDavo nizcaya kaleza pAmaze. kAraNa pUrNimAnA caMdane joI potAnA daMtALanI ochI che 38 ujavaLatA bhAsavAthI hAthIne kaleza thAya che. vaLI mAnavaMta purUSa vipatimAM pratipakSionI na saMpatti jueto e jIvatAM chatAM maraNa karatAM paNa tene adhika dukha lAge che. satyavaMta yudhiSI jhirane te tArA rAjyanI apekSA che, paraMtu je krodha karIne bhImasena ane arjuna kadApI tArI ja sAthe yuddha karaze te jANuje ke bhUmaMDaLa apAMDava apAMDavI pRthvI) thaI jaze. kAraNa pAMDavo e ja T kAkI che ane tArI sAthe to mahArNava jevuM sainya che. evo zanine saMmata karNa tathA duHzA- sanane paNa yogya lAgyuM. kAraNa e traNeya duSTAtmA hatA. e pramANe samAcAra kahIne rAja Ne yudhiSThira pratye priyaMvada kahe che. - priyaMvada- he rAjana,zakuninA saMmatathI duryodhana kadAcita A daita vanane viSe tamArI pAse ja Avaze. A sarva vAtathI tamane mAhita karavA vidure mane mokalyo che. mATe tame niraMtara sAvadhAnA raheze. prathama meM vidurane puchayuM ke hamaNAM pAMDavo kyAM che? te sAMbhaLI temaNe mane kahyuM huM . 20) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 jo ke gaI kAle duryodhananI sabhAmAM eka cakkAnagarIthI AvelA dUta AvI pAMDavonuM sarva vRttAMta che S' kahI saMbhaLAvyuM che ke, pAMDavoe ekacakkAnA lokone prANadAna ApyuM che. tyAMnA rahevAsI che ko evuM kahe che ke "aho pAMDavo ghaNA kALa sudhI che. sUrya caMdra A pRthvI upara jyAM sudhI tape tyAM sudhI teonuM rAja tape ane emanAthI amAruM pratipAlana thAo. dhanya che kuMtIne ke jenI kukSIrUpa sarovaramAMthI pAMDavo rUpI kamaLa utpanna thayAM che. jeonI kRpAe gata sarva A AnaMda pAme che. prANane haranAra ane pApa paMka (pApane kAdava) rUpa baka rAkSasa tene pAMDavavinA te che ke mArI zake. amArA paripaMthIono eoe kSaya karyo te eonA vipakSIono paNa che. kSaya thaze. aho mahAtmA pAMDavo je nagaramAM rahe che tyAM (ati vRSTi anAvRSTi ItyAdika) upa- I dava thato nathI, koIne vyAdhi thato nathI, akALa mRtyu thatuM nathI, paracakane bhaya thato nathI ane durbhakSapaNa thato nathI. mahAmArI (marakI) no bhaya nathI. sarva prajane kevaLa sukha saMpatti che ane sarva ati AnaMda bhogave che. hAla teo nagna tajI vanamAM gayA che te tyAM paNa vananAM vRkSo teonA Agamane karI navapallava thaI phaLakulathI lacI rahyAM che ane niraMtara vaira dhAraNa karanArAM (' evAM ge vyAkAdika paNa paraspara kalaha karatAM nathI, ane vanamAMnAM phaLa paNa uttama prakArane rasa dhAraNa kare che. he rAjana, evAM dUtanAM vacana sAMbhaLI sabhA janoe teone puchayuM ke pAMDavo 1) hamaNAM kayAM rahe che? dUta-hamaNAM teo detavana bhaNI nikaLyA che. tyAM teo bhila lokonA samuhamAM rahelA che to temane meM nizcaya karIne joyA che. AmavRkSanA mULa pAse uttama Asane rAjA yudhiSTira birAje ja che. mAtra vinaya karIne ja nahIM paNa bIje sarva kAma dUra mUkI bhImArjunAdika bhAIo tenI che sevA kare che. bIjuM to zuM paNa vananAM pazuo suddhAM paNa dharma rAjAnI upAsanA kare che. dharmarAche jAne sabhA bharavA yogya parNakuTinA bAraNA pAse rahelA AmravRkSanI chAMyA kadI nAza pAmatI nathI. A svatAM prasiddhi pAmanArAM, evAM teonAM adabhuta lakSaNonuM je sahastra cha hA hoya tepaNa yathAsthita varNana thaI zake nahIM. pAMDavonuM vRttAMta sAMbhaLI duryodhananuM mukha upara jANe meza paDI hoyanA! athavA te meze snAna karyuM hoyanA! ke gaLIe raMgyuM hoyanA! evuM thaI gayuM; ne te mahA duHkhI thaI sabhAS mAMthI UI gayo. kAraNa, zatruonI prasannatA sAMbhaLI je dukha thAya che te dukhe karI kAMI paNa karI sAruM lAgatuM nathI. A sarva vAta mane vidure kahI ane kahyuM ke he priyaMvada jyAM pAMDavonuM sthAna hoya tyAM jaI teonA tuM samAcAra laI Ava. viduranI AjJAthI tamArA hitArthe huM IhAM Avyo. tA ) eka cakkAnagarImAM tamArI bhALa kADhI ane tyAMthI krame karIne ahIM tamAre mane samAgama thayo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251 che, sarpa ane neLiyA haraNa ane siMha e sarva sAthe kriIDA karatA meM vegaLethI joyA tethI meM jANyuM ke ke ahiMyAMja pAMDavo che. e rIte priyaMvade sarva samAcAra kahyA te sAMbhaLI atyaMta prIti pUrvaka yudhiSThira rAjAe tene puchayuM. yudhiSThira- he priyaMvada duryodhana rAja dezanuM kevI rIte pratipAlana kare che? ne pratipAlana koDa kare che te nyAyathI ke anyAyathI? bhISma doNAdika, duryodhana upara prIti kare che ke tathA teo ( duryodhanane koInA upara anyAya karatAM vAre che ke evAM yudhiSThiranAM vacana sAMbhaLI jevuM dIThuM hatuM tevuM priyaMvadA kahe che. priyaMvada- he rAjana karavaMzamAMnA duryodhana rAjAnA rAjamAM nIti anIti jevI meM joI che hI tevI kahuM chuM. jema pitA putranuM pAlana kare che tema e rAjA sarva prajAnuM pAlana karavAmAM tatpara rahe che ane anyAyI purUSone zikSA de che, saMpUrNa puruSArtha AvIne duryodhanane tyAMja nivAsa karyo che. jeTalA maMDaLIka rAjao che teo paraspara koIne pIDA na detAM prItiyukta thaIvara che. amata tulya phaLa denArI sevA jANI saMpUrNa prajA tenI sevA viSe niraMtara tatpara rahe che. tamAruM mRtyu sAMbhaLI manamAM nirAza thaI bhISmAdikoe duryodhanano ja Azraya lIdho che. (A teono dAna karI ane vinaya karIne dudhane ati satkAra karyo che, ane te teonuM bahumAna che nathI pratipAlana kare che, jethI teo duryodhanane mATe prANa devo paDe te prANa daIne paNa hita karI zake evA tene sevAdhIna thaI rahyA che. bhISmoNAdikanA pratApe karI duryodhana manamAM ema 5 ke samaje che ke cha khaMDana cakravartitulya huM rAjAdhirAja chuM; tathApi aMta:karaNamAM tene tamAre bhaya che. arjunanuM mAtra koI nAma le che, te samaye arjunanA parAkramanuM tene smaraNa thAya che ne ? bhayabhIta thaI nizvAsa mUkI vAraMvAra kaMpe che. vanamAM mUgAyArthe gayo hoya ne koIpaNa ThekANe I vakodAra (13) ne jueto kodaranuM smaraNa thAya che tyAre ati bhayAtura thaI te kaMpe che. bhImasena ja Uii ane arjunane svamamAM joI bhayathI jAgI kSobha pAme che. tene kSobhita joI tenI strI vize ( bhAnumatI paNa kSobha pAme che. evAM priyaMvadanAM vacana sAMbhaLI rAjA yudhiSThira bolyA. yudhiSThira-he priyaMvada, jevuM huM tane kahuM chuM tevuM jaIne bhISmapitAne tathA vidurane kaheje ke SE he tAta, pRthvIpara mastaka namAvI ahIMyAMthI tamane ame daMDavata karI che. amAre Apatti para kALa jANa snehe karIne tame manamAM kAMI ochuM lAvaze nahIM. tama sarakhAnI kapAe karI ja amArA pratipakSio prabaLa thaI nahIM zake. kakalAza (kAkIDo) kadI UMcA zikhara upara bese haS) paNa tenAthI sUryane kAMI hAnI pahoMcavAnI che? e pramANe pratyuUttara kahIne vananA phaLAdikoe . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 saMtoSIne priyaMvadane tyAMthI vidyAya karyo. tenA gayA pachI duryodhananuM du:thava duSTapaNuM sAMbhaLI strIjAtInI maryAdAno parityAga karI drupadanaMdanI kholI. draupadI--kapaTa karIne medanI jItI, mArA kezanuM kaNa karyuM, ane vanavAsa dIdho topaNa ma zatru hajI tRpta thato nathI. ApaNu vanamAM rajhaLIe IMe to ahiMyAM paNa ApaNane hanana karavA Avaze. koIpaNa nAhuM karavA yogya kAmane viSe ane maryAdA cheja nahI. matsare karI enuM citta vyAsache. (kuMtIne)--he kuMtIvi tuM vAMjhaNI jevIche. athavA to tane prasavaja thayo nathI!! jeTalI putravaMtI mAtA che temane tuM lAvanArI che. kAraNa teM kalIma putrone prasavyA che. aho atiAcaryuM ke jeonI baLavAna bhujAo ane jeo mahA tejavAna evA pAnDunA putro, teonA dekhatAM dekhatAM taonI priyAne kezathI pakaDIzatrue sabhA mAM ANI. evAM draupadInAM vacana sAMbhaLI kuMtI kaheche. kuMtI--huM draupadI tuM satya kaheche. zatruo AvI rIte parAbhava kareche topaNa Arya putra yudhiSThira te viSe anyathA kSamA kema kareche? AvI rIte e kSamA kareche tyAre kuvaMzane paNa dhikkAra che, ane zUrAonAM zUrapaNAno paNa AjathI prasiddha rIte nAza thayo! are rAja yudhiSThiranA manamAM leza mAtra paNa kleSa thAyache! (ema kahI kuMtI dharma rAjA pratye boleche.) huM putra tArA manamAM ema AvatuM nathI ke mArI priyA amArI sAthe mahA du:khI thatI vanamAM cAlI Aveche. vaLI jeo sUkSma ane divyAMbara dhAraNa karavA vALA khAMdhavo teoe valkala dhAraNa karyAMche, te joI tane kema lAja nathI AvatI? lIlA sahita hAthIUpara ArUDha thaI krIDA karanArA bhAIo te Aja page cAleche te joI tane kAMI du:kha nathI thatuM? evI rIte snehe karIne mohita thaI rahelI kuMtI paNa kleSane prApta thaI dharma rAjanA krodhane uddabodhana (gAvavuM) detI havI. vaLI te samaye draupadI yudhiSThirane kahevA lAgI. dropadI-henAtha tame Ama nizcita thaI kema rahyA cho? tamArA ripuo tamane jhaMpI besavA dainAra nathI mATe UTho sAvadhAna thAo ane Ayuddha Upara dRSTi karo tame je tamArI pratijJA bhaMga thayAnA bhayathI saMkoca pAmatA ho to bhImasena ane arjunaneja AjJA Apo. aupadInAM evAM anukULa vacana sAMbhaLI bhImasena bolyo. bhImasena--hai AryaM, tamArI AjJA eja mAre eka baMdhana rRpa thaI che. tamArI AjJA zirasAvaMdya jANI pUrve meM zatruone mAryAM nahIM, paNa je teo ahiMyAM Avaze to have teonuM unmaDhapaNuM huM sahana karIza nahIM. he deva huM hAtha joDI tamArI kRpA mAguMchuM ke je durmati zatruo ahiM Avaze to te samaye tame mArA gurU nathI ne huM tamAro AjJAMkita nahIM. hastinApuranA sAmrAjye karI gae~ parvata Upara beThelA duryodhanane lIlAe karI jIta meLavI nIce DhoLI pADIza. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI bhImasenanI vANI sAMbhaLI arjune paNa kahyuM ke bhImasena kaheche tema karavuM yogya che, e pramANe sarvano eka saMmata sAMbhaLI yudhiSThira kaheche. yu.dhaSThira--vAha dhanyache! kSatrionA vaMzonAM e Ucita vacano che, paraMtu mArA anurodhe karI ApaNe thoDAM varasa vanavAsa bhogavavAnuM che; mATe kAMIpaNa utpAta karyA vinA raho to bahu sArUM. vanavAsanI avadha pUrNa thaze ne mArI satya pratijJA paripUrNa utaraze eTale pachI tama sarakhA samudrono pAra konAthI levAI zakAze? te samaye to bhayaMkara raNamAM bhImasenathI duHzAsana sahita duryodhanane kraSNAnA kezakarSaNano niSkraya prApta thAo. hamaNAM to jyAM vividha prakAranA vRkSonI ghaTA ane jyAMnI pavitrabhUmI evA gaMdhamAdana parvata upara jaI nivAsa karIe. jethI karI potAnI zrIvaDe garvita thaelo zatru tyAM ApaNe dekhazuM nahIM, tema vanavAsathI zAMga thaelA ApaNane te paNa joi zakaze nahIM. te bhImasenAhiko moTAbhAinI AjJAne tAbe thayA. jeonI khuddhi ati sUkSma thaI nathI; teone gurUnI AjJA navIna aMkurUpa che. tyAra pachI parivAra sahita hAthI jema bIje sthaLe jAyache tema yudhiSThire mAtA, priyA ane baMdhu sahita tyAMthI cAlavAnuM prayANa karyuM. mArgamAM jyAM tIthaeN Ave tyAM tenI upAsanA kare... ane cAraNa munione veMDhanA kare. evI rIte nAnA prakAranI vicitra racanAo jotA jetA teo pUrvottara dizA tarapha (IzAnadizA bhaNI) jaMtA hatA. krame karI teo gaMdhamAdana parvata upara jaI pahoMcyA. tyAM suMdara vana, jaLathI paripUrNa sarovaze ane ahIM tahIM nirmeLa jaLathI vahetI nadIo jemanA taraMga dhudhu zabdo karI rahyA che, apsarAonAM yUtha pritamo sahita tyAM lIlA kareche, vRkSo upara suMdara ane miSTa phaLo lacI rahyAMche te vanamAM potAne vasavA sArUM pAMDavoe sthAnaka karyuM. sarva Rtuone viSe je vananI racanA suMdara ane ramaNIka lAge evA vanamAM pAMDavoe potAno Azrama bAMdhI rahevA mAMDazuM, tethI karI zatruone parAbhava karavAnI vAta temane visAOM paDI, tyAMnI vyavasAIe karI kuMtI hastinApuranuM rAja samRddhi sukha visarI gaI. tyAM vasatAM teonA jANavAmAM AvyuM ke iMdakIla nAmano zailarAja ahiMyAMthI pAse che. sabyasAcI (arjune) te parvatano rAjA yudhiSThirane vismaya pUrvaka varNana karI batAvyo ne kahyuM. arjuna he deva, e parvata upara iMdrarAja iMdrANI sahita niraMtara krIDA kareche tethI karI e parvatanuM IMdrakIla nAma prApta thayuM che. kheMco jyAre khedyane prApta thAyache tyAre e parvatanA vRkSonI zItaLa chAyA nIce besI sarva khedane dura kareche; kAraNa e parvatanA vRkSonI chAyA taLe besavAthI sUryakiraNo te jANe caMdikaro hoyanA! evAM zItaLa lAgeche. vaLI te parvatamAMnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 253 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 che. vRkSonI ghaTA evI che ke strIe potAnA pratibiMbane anya strI jANI nija pritamane viSe zaMkA dhAraNa kare che; ane AsUyAbhAvathI kopa kare che. vRkSone athaDAI pavana aMgane sparza kare che tethI te strIo pramodamaya thaI rahe che. jema sAdhu asAdhu putrathI pitAne harSa tathA zeka thAya che tema e parvata upara rAta divasa zazikAMtAthI tathA suryakAMtAthI zIta ane tApa thAya che. AkA- 5 zamAM sUrya bhramaNa kare che te jANe kinnarIone bhramaNa karAvato hoyanA! ke sUryakAMtA kaI ane - ( zikAMtA kaI! he bhAI evo e parvata che. pUrva tamArI AjJAthI huM e parvata upara Avyo che E hato, ne gurU pAse khecaravidyA ArAdhanA karI hatI. pharI tyAM jaIne te vidyAnuM punarAvalokana karIza. ) pachI yudhiSThirane puchIne, kuMtine vinayathI praNAma karIne ane draupadIne kahIne ane te SNa parvata upara gaye. tyAM teNe maNImaya ane Uttama evuM ahita prasAda (jina maMdari) joyuM. ghara te jaNe bIjo pataja hoyanA! vaLI te maMdiranI jamaNI bAju bhaNI, caMdakatA maNuothI jaDitra jenAM pagathIyA che, suMdara kamaLa jemAM prakullita thayA che, ane jemAM ati nirmaLa jaLa che evI eka vAvya dIThI. te vAvyamAM snAna karI temAMthI vikasita kamaLapuSpa laIne te jina maMdiramAM jaI jinezvaranI pUjA karI te puSpa caDhAvyAM, ane stotrathI stuti karI aSTamatapa karavA lAgyo. kAraNa tIrthane viSe tapa karavAthI ISTanI siddhi thAya che. tyArapachI arjune te jina maMdiranI pAse pavitra ane suMdara avanI upara besI potAnI vipaniSadane parAvartana karavA lAgyuM. te samaye pharI te vidyAnA devatA tyAM pragaTa thaI arjuna pratye bolyA ke he vasa, tArI zA AjJA che. evuM jagatamAM koNa che ke je bhaktithI vaza na thAya! ana- he mahArAja, jyAre mArA paripaMthIonuM huM maMthana karUM tyAre huM tamane saMbhAruM ke satvara sahAya karavA Avaje. evI rIte te sarva vidyAonA adhiSThAtA devatAne vijJApanA karI ane vidAya 7) karyo. te devo gayA pachI arjuna paNa te zailarAjanI sarve lakSmI jevAnI IcchAe iMdanA huM naMdana vana sarakhA te vanamAM pharavA lAgyo. evAmAM bANe karI ghavAelo ane madonmatta pADa tulya eka varAhane arjune potAnI sanmukha Avato dITho. "mahAkrodhathI evarAha mAre che nAza karavA Ave che evuM vicArI dhanuSyamAna ane dhanuSya saMbhALyuM. ane lakSIne te varA- ka S: hanA prANamArganuM raMdhana karanArUM bANa mUkaDyuM. prANadAna karI varAha paNa kRtArtha thayo. pachI te varA- 2 A hanA zarIramAMthI bANa kheMcI levAnA hetuo ane tenI pAse gaye. evAmAM kora daSTivALo che koI bhilla ke koI durjana te sthaLa bhaNI doDato Avato ane dITho. yamanA bhabhaMgane paNa nAza karanAruM evuM cApa teNe caDhAveluM hatuM, ane tIkSya bANa hAthamAM lIdhAM hatAM. evo te che teaochIrasjirathI dakki karI kirIba che kaccha9@I. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chevarAhanI pAse Avyo. tenA dekhatAM varAhanA zarIramAMthI ane potAnuM suvarNapaMkha bANa ja Sii kADhato hato te je te jillA ane pratye bolyo bhilla-he saumya, tAro AcAra te zreTa jaNAya che paNa karma vyabhicAra jaNAya che. are kyAM tArI puNyamUrti ane kayAM A tAruM carakRtya. mahAtmAo to potAnA prANune tRNatulya 45 9) gaNIne tyAge paNa AvuM malina karma kare nahIM. satapurUSone te sadAcAranA ge bhikSA mAgI che nirvAha karavo sAre paNa AvA anAcAranA yoge saMpati paNa temane zreSTa nathI. te mATe a() razyamAMnA pazuonA rakatane prAzana karanAra ane viSe karI jenuM mukha lisa che evA mArA bA yune varAhanA zarIramAMthI kADhavAne tuM yogya nathI. he karUcaMdra, tAro doha karavA A varAha Avato hato; ema jANIne jema caMdane pIDA karanAra rAhunuM budha nivAraNa kare che tema meM enuM nivAraNa karyuM che. te mArA upakAranA pratyupakArane mATe A mAro ratnamaya bANa kADhavA Ama prayatna zA mATe kare che? ripuhanana eja eka paNarUpa divya, te paNarUpa dravyathI kharI delo mAro tuM mitra thaIza evI mArI AzA have dUra thaI ane tene badale have te tuM mAre ( va thayo. tuja sarakhA purUSe jyAre avaLe mArge cAle tyAre sAdhAraNa purUSa cAle temAM zI che navAI? te kahe vaLI tema chatAM tAre e bANa levAnI IcchA hoya te tArI mitratAnI abhi- 1) (1) bhASA karI ubhelo je huM tenI tuM kema prArthanA karI mAgato nathI. mAro niyama che ke arthionI La prArthanAne kadI paNa bhaMga karaze nahIM. vaLI tArA jevA arthio mahA puNyavaDe maLavA paNa du- E dhaMbha, chatAM tuM haTha karI e bANa levAnuM karaze te tAruM sAmartha nathI ke tuM mane jItIne e bANa the laI jaIzaevAM bhikSanAM vacana sAMbhaLI arjuna belyo. arjana - bhila A tAruM bolavuM sarva asatya che tema chatAM satya sarakhuM kahe che. huM mANe bANa kheMcI leUM chuM temAM tAre lAMbI lAMbI vAto karI mArI nidA karI upahAsa karavAnuM zuM kAraNa che? jeo durjana che teo sajajanonI maryAdAne lopa kare che emAM Azcarya nathI. durjana ane kalakuTa e baMne sahodara che evuM huM jANuM chuM, paNa e bemAMthI agraja (AgaLa janmela) koNa ane anuja (pachIthI janmelo) koNa te mane khabara nathI. corI karIza nahIM evuM Akroza karI vAraMvAra tuM mane kahe che ane tuMto vAraMvAra pharacitta kare che ema pragaTa amitra che tema chatAM AvA karma karI tuM mAro mitra zI rIte thai? nIca mANasanI sAthe sArA mANasane mitrAcAra zAno? sUryane meM aMdhakArane kadimitratA hoya? te je mane durvAkya kahyAM che te davaka karI huM mArA manamAM kSobha pAmato nathI; kAraNa ziALanA bolavAthI siMha zuM manamAM kSobha pAme? A huM mArA bANane pAchuM kheMcI leuchuM. jenA bhujadaMDamAM sAmartha hoya che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 che te mane e bANa letAM vAre tuM nareda nathI, devaMda nathI ke kheda nathI. te kAraNathI tArI sAme dhanuSya UThavatAM mArA dhanuSyane lajajA thAya che. bhila- saumya, tuM mithyA vivAda zAmATe kare che? moTA moTA kuku ATA mArIne sarpa garUDane zuM karavAno che? tuM tAruM zUravIrapaNuM have tyAgIza nahIM. evuM kahI te baLavAna bhile arjuna sAmA potAnuM bANa anusaMdhAna karyuM, tenuM sarva sAMbhaLI laI arjuna pachI dhIme dhIme potAnA dhanuSyamAM varAhanA rakate lAla evA bANane saMdhAna che karato haze. te samaye ahaMkAra sahIta dhanuSyaTaMkAra karI arjuna ane te bhila jANe yugAMta thato heyanA? evuM mahAyuddha karavA lAgyA. vaLI te samaye hAthI ghoDAnA sainya karIne te jilla yukta thayo. te senAnA pratibhA upara arjune bANa mUkyAM jethI karI tejakSaNe teonI avya vasthA thaI ane te sainya kyAM gayuM te paNa jaNAyuM nahIM. sainyanA bhaMgANa pachI te bhikSe potAnuM Cii yuddhakauzalya arjunane batAvyuM. vyomacArIo vaimAnamAM bezI arjunanuM ane bhikSanuM yuddha karyuM jovA lAgyA, te samaye AkAzanI zobhA eka sarovara jevI banI rahI hatI, temAM devatArUpI che. kamaLa khIlI rahyAM hatAM arjuna je bANa mUke te bANane te bhila ardha mArga AvatAMja khaMDita (2 kare, te joI arjunanA manortha paNa nizvAsa levA lAgyA. pachI ane moTuM tejapuMja anyAsa ) bANa choDyuM. te bANanA prabhAve karI sarvasthaLe agnine prasAra thayo, tene samAvavA sAruM jANe che. varSAkALano megha varasato hoyanA! evuM varUNAstra bhile sAmu mUkavuM. zAstrAstramAM tene durnivAra ) jaNuM arjuna dhanuSya bANa tajIne tenI sAthe muSTAmuSTie karI yuddha karavA pravarte thayo. kaLAnidhi bhile paNa dhanuSa mUkI daI arjunanI sAthe muNiyuddha karavA AraMbha karyo. made karI unmatta thaelA te baMne, bhUjAonuM AsphoTana karavA lAgyA, tenA TaMkAra te jANe parvata phATate hoyanA! evA thavA lAgyA. hAthIo jema daMtuzaLathI paraspara laDhe che tema te kirAta ane kirITa laDhavA lAgyA, USii ane teo eTalA badhA uddhata thaI yuddha karavA lAgyA ke macArI devatAo paNa potAnA vi- 9 mAnamAM beThA chatAM te Asana uparathI uThI nIcAM moDhAM karI AturatAe jovA lAgyA. ane lAga joI tene pagamAMthI jhAlIne lIlAe karI mAthA upara pheravI jevo eka zilA upara paTakavA jAya che eTalAmAM te bhikSane to divyarUpa dhAraNa karI potAnI sanmukha ubhelo ane dI. te 5 samaye arjuna mahA vismaya pAmI manamAM vicAravA lAgyuM ke A ida jALanI vidyA jevuM zuM? che arjunane vismaya pAmela joI te bhila katAMjali karI bolyo. che bhila-he arjuna, tAruM purUSArtha jevA meM A sarve mAyA racI hatI. tArA parAkrame karI . huM hamaNAM saMtuSTa thayo chuM mATe tAre je mAgavuM hoya te mAga, saMpUrNa vidyAe huM paripUrNa chuM, (SA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che paripUrNa vaibhava mane prApta che. huM vizAlAkSane caMdrazekhara nAmane putra chuM. zatrupiDita mArA che S: mitranA kAma sAruM, tapta thaelA jema jAtanA kArya sAruM madha kSIra samudapAse jAya che tema tArI ? pAse mAruM Agamana thayuM che. arjana-he caMdazekhara, mAre kAma paze tyAre huM tamArA varanI prArthanA karIza, paraMtu tame kaho ke tamAre mArI zI sahAyatA joIe che? caMdrazekhara-ahIMyAMthI pAseja vaitADhya parvatane bhUSaNabhUta ane pRthvIrUpI vanitAnA pa- kaI ganuM jANe ratna nepura hoyanA? evuM rathanupura nAme nagara che. te nagarano, zatruonI mRgAkSionA ) akhila maMDaLane kSapaNu (nAza) karavAvALe vidyutaprabha nAme eka rAjA thaI gayA. te rAjAne tIvra 7 tejavALA ane vipula yazavALA be putro thayA. ekanuM nAma Ida ane bIjAnuM nAma vidyanamALI ja hatuM. IMdane rAjapada ane vidyunamAlIne yuvarAjanI padavI ApI te rAjAe saMsArathI virakata thaI pravajya lIdhI, pachI virakata munio je mArga grahaNa kare che te mArganuM grahaNa karI te rAjA paramapadane pAmyo. tevAra pachI IMda ane vidyanamAlI e baMne rAja calAvavA lAgyA. IMdaenAme che. karIne ja jaNe saMpadA vadhatI hoyanA! tema tenI saMpadA vadhatI cAlI. tenI saMpatti vadhatI joI che ( sarva loko tene Idalya gaNavA lAgyA. rAjya kArabhArane sarva bhAra potAnA bhAI vidyamAna (1) lIne iMda sAMpyo. rAjanI evI kRpAno lAbha laI vighanamAlI ati uddhata thaI duSkarma karavA ? lAgyo. prajA lokonI suMdara strIonuM haraNa karI teonI lAja luTavA mAMDI. ane najhanivA- ) sIone paNa mahA duHkha devA lAgyo. evI te vidyunamAlInI anItithI saMtapta thaI puravASS sIoe IMdAja pAse te viSenI rAva karI. ide vidyamAlIne ekAMtamAM bolAvI anIti nahIM ? karavA saMbaMdhI ghaNI zikhAmaNa dIdhI, topaNa te durmada viSayalubdha thaelo tethI teNe tenI zikSA mAnI nahIM. sarpane amRta pAI ucheryo hoya te paNa tenAmAM viSa utpanna thAya che. temane ulaTo tenA upara mahA krodha ANuM nagara bahAra nikaLyo. nagara bahAra nikaLI te durAtmAe evo vicAra karo ke "ApaNA vaMzarUpI AkAzamAM caMdarUpa IMda che tene nizcaya karI haNavo. suvarNachepuranA ane kharadUSaNanI vaMzamAM utpanna thaelA nivAta kavaca nAmanA rAkSaso vinamAlInA ) che mitro che, te rAkSaso ati baLavAna ane yamathI paNa nirbhaya che. eone lokomAM eTalo SE badho trAsa che ke loko sarva temane kAlaketUnA nAmathI oLakhe che. eka tALavAmAM, ane eka ra hAthamAM ema teonA aMganA be bhAgamAM ekaja phere sAthe vedhana kare teja e mare te uparathI ja loko temane talatAlava paNa kahe che. temanI mitratAe karI vidyunamAlI teonI sahavartamAna Do che IdanI nagarIne vAraMvAra ghero ghAlI niraMtara bhaya batAvavA lAgyo. iMda rAjAe duSTa bhAInAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 che niraMtara bhayabhIta rahe che. vidyunamAlInA nAzaviSe aprApta che bAhubaLa jene evo iMdanagaranAM SB dvAra baMdha karIne atizaya bhaya pAmI rahyo che. rAjamA Upadrava thaelo joI buddha nAmanA nimitta para che jANanAra naimittikaziromaNIne rAjAe teDAvIne pUchayuM ke he mahArAja A durnivAra ane A A duya evA mArA zatruono kyAre nAza thaze? te kahe. budha he deva tArA zatruone arjuna mAtra jItaze, bIjA koInuM evuM sAmartha nathI ke che (D' tArA zatrane jIte. gailokyamAM avilokatAM arjuna jevo koIdhanuSyadhArI nathI, mATe je arju- B nanAM bANu eka vakhata teonA upara cAlaze to avazya tArA te zatruono parAbhava thaze. che. hamaNAM te arjuna vidyAne prasanna karato iMdakIla parvata upara rahyo che. tyAM jaIe pArthanI prAS rthanA karo. te mahA namra che tamArI prArthanA sAMbhaLaze. evAM te jozInAM vacana sAMbhaLI tene ane cheAdarapUrvaka saMto, ane pachI te khecazvara Ide mane bolAvI kahyuM. - dri- sakhe, tuM ane pAse jA ane tene koIpaNa prakAre karI ahIMyAM lAvI mAre kheda dUra kara. jema unmatta hasti pAse vRkSane thaDamULathI ukheDI naMkhAvIe tema zatruone huM ( tuM arjuna pAse nAza karAva. vaLI arjunanI sAthe tArI mitratA pitasaMbaMdhi cheja. kAraNa ) che tAro pitA vizAlAkSa badda thaelo tene pAMDue mukta karyo hato, mATe he bhAI tuM jA ane I) arjunane ane teDI lAva; bApanA saMbaMdhe karI arjuna sAthe tAre mitratA thaze. evAM IMdanAM vacana sAMbhaLI ane tene pAse Avela jANI huM tane bolAvavA Avyo chuM. ) tyAM AvI iMdanA zatruono parAbhava karI tenA pitRonA rAjamAM tene nirbhaya kara A tArI AMgaLIe je zobhAyamAna aMguThI che te vizAlAkSanI ane pAMDurAjAnI paraspara prIti viSenI re sAkSIbhUta che. teonI paraspara mitrAI thayA pachI te mArA pitA vizAlAkSe potAnI upara che jeNe meTo upakAra kare che evA tArA pitA pAMDu rAjAne kahyuM ke A aMgulIyaka (vIMTI) nA sArA koma maLe mane ghaNusaha (dhA rUjha) ane AkAza gamanAdika guNa vAraMvAra prApta thayA che. evI rIta je mArA pitAe kahyuM. A vIMTIne evo guNa che; te mATe guNa mANije bhUSita evuM je tAruM che te zarIra te hamaNAM ghaNayukata che tene divyaSadhI svarUpa A aMgulIyodake snAna karI vraNarahita kara. 6 4 e pramANe tenA bolI rahevA pachI Azcarya rahita thaI arjune jANyuM ke jenI sAthe meM vivAda SiE karo te to mAre jekabaMdhu jevo che. evuM vicArI arjuna caMdrazekhara pratye AliMgana deI bolyo. ) arjAna-hemada, jevI jekabaMdhu yudhiSThiranI AjJA tevIja popakArarUpa puSpoe karI sugaM- 1 dhIvALI tArI AjJA mArA marataka upara mALArUpa thAo. mane e pavaivAtanuM smaraNa che, ame jayAre vanavAsa nikaLyA tyAre pAMDu pitAe A aMguThI dharmarAjane ApI ane kahyuM ke "e 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 che aMguThI mane vizAlAkSe mitrAcArImAM bheTa ApI hatI, e vIMTI ati prabhAvavALI che mATe niS: paMtara ene pAse ja rAkhaje." vanavAsamAM to e aMguThI amArA pAMcamAMthI jenI tenI pAse rahetI para paNa jyAre huM A dizAbha| ekalo AvavA nikaLyo tyAre yudhiSThira rAjAe mane paherAvI che. kAraNa nAnA bhAI upara moTA bhAIno ati prema hoya che. pAMDu ane vizAlAkSane paraspara jevo ni:pratyuha sneha hato tevo sneha temanA putromAM paraspara thAo. evuM kahI ghAvanA samUha jenA aMgane viSe prApta thayelA che evA arjunane pachI ratha upara be( sADIne caMdrazekhara teno sArathI thaI ane pavanavege calAvavA lAgyo. bahu sukhakAraka rathamAM besI ) AkAza mArge jatAM jatAM vaitADhya parvata jyAre dRSTigocara thayuM tyAre caMdrazekhara arjunane te che. S parvata batAvavA lAgyo ke he arjuna, bhAratabhUmirUpI strIne sImaMtarUpa A parvata che te tuM je. je che. vidyAdharIonAM vRMda AnaMde karI e parvata upara tAra yazanuM gAyana kare che. e parvatane vistAra - pacAza yojana che ane UMcAI pacIza yojana che. tArA yazarAzI sarakhe svaccha A rUpAno parvata konDa zebhe che. AgaLa dazayojana parvata upara IzuM tyAre parvatanI pAse dazayojana vistAravALI be vana paMkita che te Avaze. temAMnI dakSiNa dizAbhaNInI zreNI bharNa mahAvege ApaNa AvyA (r) che. becakrarUpI bhUjAoe ratha jaNe pRthvIne AliMgana deto hoyanA! evuM dIse che, tevuM che. che he pArtha, A mArga rathanupura bhaNI jAya che. je rathanurapuramAM utsuka thaIne tane jevA sArU vAstoche. pati (ida) beTho che. A DAbA hAtha bhaNIno mArga che, te mArga yuddhamAM tatpara evA tArA tala ke tAlava zaruo je nagaramAM rahe che te nagarabhaNI jAya che. (ta sAMbhaLI ane utsAhapUrvaka belyo). arjuna-hai caMdracUDa, zatruonAM mukha joyAvinA iMdanuM mukha jovAnI mAre IcchA nathI; mATe he caMdracUDa, je dizAbharNa mArA zatruono mArga jAya che te dizAbhaNa rathane le, huM jAhuM kho ke mArA zatruo keTalA che. caMdrazekhara- he pArtha, hamaNAM tAre tyAM javAnuM zuM prayojana che? zatruo lakSAvadhi che ane che ( tuM to mAtra bAhavIryasAhitya yukata ekalo ja che. je tuM hamaNAM zatrunA sainyamAM eka jaIza che te samudramAM muThIbhara sIpa nAkhavA pramANe tAruM javuM vyartha thaze, ane tethI karI mAra manoratha 5 te paNa araNya rUdana sarakhA vyartha thaze; mATe hamaNAMta he kapija tuM iMdhapAse cAla ane iMde ja AjJA karelI evI senA laIne pachI zatruone nAza karavA caDhAI karaje, evo mAro saMmata che. ana-he caMdacUDa senAe zuM thavAnuM che? mattagajedonA kuMbhasthaLa upara besI siMha tu jyAre teone vadha kare che tyAre te konI sAhatA le che? SS) evAM arjunanAM vacana sAMbhaLI harSayukta thaI caMdrazekhare parAkramanA kevaLa jarUpa evA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 I kAlava je dizA bhaNI rahetA hatA te dizAbhaNI ratha hAMko. te rathane joI zatruo vividhAyudha sajI ane kavaca dhAraNa karI taiyAra thayA ne paraspara kahe che ke "caMdrazekhara sArathI che evo aMdano ratha ApaNuM bhaNuM Ave che. amAruM mRtyu A arjunathI che evuM jezIonA kahevA parathI jANI iMde sahAyatA sArUM caMdazekharadAra arjunane teDAvyo che, te e rathamAM beThelo anAja che. have A ko arjunaja amane mAranAra che to aho zuM Azcarya! e amAro hartA jANe amane hasavuM samAtu nathI. evuM kahI sarva jaNee astra zastra sajyAM ne teo sarva paraspara bolavA lAgyA ke "saMpUrNa bAbaLe ane mAyAe kapaTe athavA koIpaNa prakAre e zatrune mArI nAkha" evuM bolI ane arjuna bhaNI joI pachI teo jema kukuATA mArI garUDane sarpa mAravA dhAya tema arjunane mAravA pravRtta thayA. te samaye teonI senAmAM duMdubhI ane raNavAdya vAgavA lAgyAM te jaNe sAkSAta yuddhasthAne jamanA pravezasamaye vAganArAM duMdubhI ja hoyanA!evuM lAgyuM. thoDI vAramAM teoe arjuna upara bANaviSTi karI te bANa vRSTie karI AkAza paNa chavAI gayuM; sUryapaNa haMkAI gayo. arjune sarvanAM bANone potAnA bANe karI kApI nAkhyAM. jaLamAM, sthaLamAM ke ( AkAzamAM ema jyAM rahIne jema jema teo yuddha karavA lAgyA tema tema ana paNa ratha ) 2 upara sthita thaIne teonI sAme yuddha karavA lAgyo. aho te yuddhamAM arjunanAM, ghoDAnAM ane hI (i) tenA sArathInAM zuM vakhANa karIe? teonuM parAkrama joI becaro paNa sarva mohavaza thaI gayA. 1 che. arjunanuM yuddha cAturya joI teo vicAravA lAgyA ke jemAM pUrva maMdAcaLa vaDe samudanuM maMthana karI devatAoe IMdane ratna ApyAM hatAM tema A yuddharUpI sAgarane ratharUpI maMdarAcaLa vaDe maMthana karI sarvazrI arjuna iMdane Apaze. ati baLiNa, atyaMta jenuM yuddha kauzalya che ane jenI kumAravasthA che paraMtu zatruonI sAmA enuM parAkrama atizAya che evA arjunane yuddha karato joI caMdazekhara paNa bahuja AnaMda pAmyo. jyazrInA snigdha baMdhu ane arjunanA mana pramANe zatrunA sainyamAM gamana karanArA evA IdanA azva zobhatA hatA. zatruonAM asaMkhya bANone pitAnA tIvra bAvaDe arjuna ekalo kApI nAkhato hate. jeTalA zatruo hatA teo savaine ema bhAsyuM ke ApaNA pratyekanI sAme arjuna yuddha kare che. arjuna potAnA zatruone lakSIne nahI paNa jema tema bANa mArato hato. tethI teonA prANanuM vedhana thatuM na hatuM, mAtra 4 teNe rAtruonAM jeTalAM bANa Ave tene kApI nAkhavAne prAraMbha karo. ane eTalAM badhAM teonAM bANa mAtra kApI nAkhyAM paNa ane sAmAM bANa mAryA nahIM. te joI jitakAzI zAe arjunanA upara bANanI ati vRSTi karI. sarva zatraone ekatra thaelA ane vAraMvAra prahAra karanArA joI arjuna caMdrazekhara pratye kAMI utsukapaNe belyo. dHyhm dm` Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 221 ) tA . ) - arjuna-caMdracUDa A zarUo mahA probuddhi, yunipuNane durbhaya che, mATe rathane raNabhUmithI thoDoeka pAcho haThava. - caMdrazekhara-he arjuna, A je tuM vacana kahe che te vacana kahevuM tArA sarakhAne yogya nathI. A ratha iMdanA zatruono vadha karavAmAM ALasa rahita ane yuddha viSe karALa che. raNa karmamAM paMDita evAM A rathanAM cakoe AgaLa raNabhUmino AkramaNa abhyAsa karyo che, ' pAchA haThavAno abhyAsa kadApi kAle kara nathI, ne A samaye tArA sarakho yuddhamAM agragAmI che purUSa kahe che ke rathane pAcho hAva te uparathI huM ema jANuM chuM ke zatruonuM bhAgya prabaLa che. ) * ajana- he caMdaDa, huM kaI thoDAya vizrAmanI apekSA rAkhato nathI, paNa huM tane haze ST hAtha joDI kahe che ke tuM rathane thoDeka pAcho hAva. hamaNAM tArI AvI vANI mArA karNamAM prApta thatI mAM nathI te mATe pUrve mane kahyuM che ke "tuM kAMI mArI pAse vara mAga" te hamaNAM huM eja vara mAguM chuM ke rathane thoDo pAcho haThava. arjunano evo Agraha joI caMdazekhare rathane thoDo pAcho haThAvyo. te samaye zatruo have ApaNe jya thayo evuM jANI muchopara hAtha daI moTo siMhanAda karI che che. arjunanA rathanI sanmukha dhasyA. ane te yuddhathI pAcho haTI doNagurUe ApelA che maMtranuM smaraNa karI zatruonA prANane haranAmAM ane aneka bANa utpanna karanArAM bANa mUkyAM. eka bANa AgaLa jatAM jema eka aMgArAmAMthI hajAro taNakhA uDe che tema jeTalA zatruo hatA teTalAM bANa thaI tAla ane hAthanuM lIlAmA sAthe vadhana karI temanA prANane sAthe laI jaI AgaLa jaI pathvI upara paDyAM. mahArarUpI bANaprahAra karI mRtyu pAmelA zatruonAM parva5 taprAya mastaka pathvI upara paDyAM ke arjunanA mastaka upara AkAzathI puSpavRSTi thavA lAgI. te arjunanuM adabhuta parAkrama joI ane AkAzamAM devanAM duMdubhI vAgatAM sAMbhaLI sArathInuM mukha kamaLanI peThe praphullita thayuM. pachI prasanna thaI sArathI arjuna pratye belyo. che. caMdrazekhara he dhanaMjya, he mahAbAho, he ciraMjya, mahA baLavAna rAtruone te lIlAe 9 FI karIne jItI lIdhA. evuM kahI arjunane vAraMvAra satkAra karI AliMgana devA lAgyo. te sa- maye arjunanI AnaMde karI romAvaLI UbhI thaI. vaLI te samaye AkAzamArge vimAnamAM besI harSathI AvanArA Idane joI caMdrazekhare tenA bhaNI AMgaLI karI arjunane batAvyo. * caMdrazekhara- he arjuna, A vimAnamAM besI vidyAdharI sahita iMdarAjA Ave che. tuM re divyadaSTi karIne tenA bhaNuM che. eTalAmAM vimAna pAse AvyuM. ane ratha upara sthita thaelo arjuna saMtuSTa thaI IdanA vimAnanI pAse gayo. tela InTempotAnA vimAnamAM lIdho. pachI sneha sahita AliMgana daI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra62. che ane potAnA ardhAsana upara besADI kRtAMwLa karI Ida arjuna pratye A pramANe bolyo. te iMdra-he arjuna, tArA upara pratyupakAratA mArAthI koI rIte thaI zake nahIM, kAraNa, upakAra karanAre tuM te koI saMkaTamAM paDyA vinA mArAthI pratyupakAra thavAno nahIM, mATe tuM kadI saMkaTamAM AvIza paNa nahI ne mAre hAthe tAre pratyupakAra thAo paNa nahIM. tArI stuti keTalI 5 karIe? paraMtu hamaNAM A rAjya ane mAro prANa, e bene jyAM tArI IcchAmAM Ave tyAM veca. ane tArA manamAM Ave tema kara. huM tAro bIjo pratyupakAra zuM karuM? tane jovA sArUM mArA nagaranA nAgariko ati Atura thaI rahyA chemATe hamaNAM to mArI sAthe mArA rathanupura nagaramAM cAla; tyAM ) becaro maMgaLakAraka AcAre karI tArI stuti karaze te joI amane AnaMda thaze pachI potAnA pitA pAMDunI samAna vayanA iMdane joI arjuna tene namaskAra karI bhakitapUrvaka bahu namra thaI bolyo. arjana - he mahArAja Apa mArA pitAtulya che. tame kahyuM ke mArI sAthe mArA nagaramAM Ave, paraMtu prathamato tamArA zatra je rAkSaso teonI rAjadhAnI levAnI mArI IcchA paNa che. tathA ahIMyAM prasiddha siddhAyatanakuTa che, te paNa jovAnI mane kautuka sahita IcchA che. e pramANe vinayathI vijJApanA karI arjuna chAne rahyo. te samaye AkAzamArga kSaNa( mAtramAM iMdarAja te nivAtakavacanI rAjadhAnImAM vimAna laI gayo. te nagarInI durdazA joI ) 19 arjuna pratye prItiyukta thaI cheda kahe che. dra-A nagarImAMnA rAjAonAM cho teM toDyAM eTale gadhava pakSio enA upara che chAyA kare che. yuddhanI garadImAM dhULa prApta thaI te caMdanarUpa ane lohI kesararUpa thayeluM che. A pramANe tuM krodhAyamAna chatAM paNa A zatruone te aMge prasAdana ApeluM che. te yuddha karavuM tethI zatruonA zabane ziALarUpI temanI strIo prathama maLe che, pachI sudhe che, tyArapachI nakhetI vidIrNa karI lADa kare che. vidhunamAlI sarakho mA bhAI tArA bANe karI prANarahita thaI paDe che te mane bahu vyathA kare che, paraMtu kusaMgano saMsarga karI A avasthAne koNa pAmatuM nathI? amRtanI gAgaramAM eka biMdu viSanuM paDyuM hoya to tenuM koI grahaNa kare nahIM, meM sutarane tAMtaNA puSpanI saMgatIe karI zira upara dhAraNa karAya che. te upara kahevata che ke "sabata tevI asara ne karma tevAM kuLa" he arjuna tuM che. A temanuM suvarNayukata suvarNapura che. ahiMyAM rahelA vidyunamAlI ane kALaketavAdika mane niraMtara upadrava karatA hatA. paNa te yuddhamAM upAdhyA thaIne zatruone gara) e mArI teonI strIone paNa zekarUpa zikSA zikhavADI. tuM ke teo mahA zokAtura thaIkavIe kRtakAre karI (zvAsa nAkhI) rUdana kare che? keTalIka strIo potAnA keza samuhane vAraMvAra toDatI hatI S) rUdana kare che, koIka to moTuM vikAsI rUdana kare che, koI chAtI kuTache, koI te bhAta sAthe - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene tene che. staka aphALe che, koI tene netromAMthI nikaLA amukalahanI paMkitane dUra pheke che; koIto gaLA- ne mAMthI hAra utArI pheMkI de che, koI bhAra mAnIne potAnA cIranA pAlavane phADIne dUra pheMke che, je kaIto potAnA svAmine netra bharI nirakhe che, koI mukha sAthe mukha lagADe che ane koIto svAA minA vakSasthaLa upara mastaka mUkI UMca svare karUNAmaya rUdana kare che. ema sarva strIone he arjuna, ko che te zekAbara oDhADyuM che. rUdada karIne strIonA stanonI patra racanA dhovAI gaI che, have A- 2 paNe hamaNuM vimAnanI ati vegavALI gatie karI siddhAyatana upara jyAM manane AnaMda pamADanAra arahata maMdira che tyAM jaIye che. evuM kahetAM kahetAM te vimAna dhArele sthaLe AvI pahocyuM. vimAnamAMthI nIce utarI sarva zradhALu cittavALAo te zAzvatatIrtheza zrI vardhamAna ke tIrthakaranI vaMdanA karavA lAgyA. jinanuM darzana prApta jaNa snAnapUrvaka pUjana karI arjuna vAraMvAra stuti karavA lAgyo. jina upAsanAnI vAsanA che te pApa paMkane dura karavA viSe svaccha gaMgA samAna pavitra karanAra che, te mATe ane te pavitrAzrame keTalAka divasa rahyo. tyArapachI vimAna upara besI baMdijanoe kIrtimAna thaelo jaNe bIjo sUrya hoyanA? evA ane, jemAM ghama ghama dajAe baMdhAI che, ane dharadharanAM AMgaNAne zobhAvavAne arthe kula jemAM patharAyalAM che, ane raNadUra jemAM vAge che evI IMdanI rAjadhAnImAM praveza karo. AnaMda sahita becara samudAye DAMgaranI dhANI, akSata vigere maMgaLika vastue vadhAvI laI Adare karI jenA - rIra sadanuM avalokana karazuM che evo arjuna rAjamaMdiranA dvAramAM praveza karavA lAgyo. te samaye jenAM caMcaLa laherI sarakhAM capaLa netra che evI strIoe stuti karelA arjunanI maMgabAratI idanI rANI pati karavA lAgI. iMde arjunane potAnA siMhAsana upara besADI tenI sanmukha saMgIta maMgaLa tathA natya karAvavAno AraMbha karyo. ane te sthaLe thoDA divasa raho eTalAmAM to becarAstra zastranI vidyA, mukuTa ane kavaca vigerenI uttama bheTa ide tene ApI ane pitAne kRtArtha mAnavA lAgyo. ane sarvaputromAM A arjuna mATe jeTa putra che evI ANa pheravAthI sarvatra prakhyAta vAta karI. vaLI arjunanI pratye te bolyo. ' iMdra-he arjuna, thoDA kALa ahiMyAM rahI mArI lakSmI kRtArtha kara. iMdanAM vacana che sAMbhaLI arjuna tyAM rahyo. iMdanA putronI sAthe arjuna potAnA nhAnAbhAionI jema vartavA lAgyo. tene aneka prakAre AnaMda pamADe. te paNa AnaMdapUrvaka te nagaramAM vihAra kare. nagaranI strIo ananuM apUrvarUpa joI kAmAtura thaI gaI, paraMtu jiteMdriya ane nija naMde saMtuSTa e ane tenI IcchA karato na hato. keplIka strIo te tenI pAse AvI che 2) ati prItipUrvaka kaheke tuM amAro pati thA, paNa arjuna to potAnA baMdhuo vanamAM kaleza 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 ja pAmatA haze te viSenuM ciMtana karI teonI IcchA kare nahIM. citrAMgada, vicitrAMga ane ci. hinA A trasenAdika eka khecaro arjunane jevA sArUM AvyA. te khecoe jevA guNa caMdamAmAM che ? tevA guNa arjanamAM jeI dhanurvidyAdika zikSAne viSe tene potAne gurU karAvyo. sarva becane arjune thoDA kALamAM potAnI sarva vidyA zikhavI ne vidyAdAtA gurU dANAcAryane paNa lajjita kasyA. te vidyAmAM aMte te khecara pArAgata thayA. vidyArUpI sAgara pAra UtaravAne sAruM gurUpa karNa( dhAra arjuna teone thayo. vidyAnA paripAragAmI thayA pachI khecaroe gurUdakSaNAmAM potAnuM ( sarvasva arjunane ApavA mAMDyuM, tenuM arjune baLatkAra nivAraNa karyuM. eka tarapha khecaro sarva (1) 0 gurUdakSaNAmAM sarvasva ApavAne Agraha kare ane eka tarapha arjuna te grahaNa kare nahIM jethI ja Sje te viSe guru ziSyone paraspara vivAda thayo. aMte ane teo pAsethI kAMI paNa grahaNa kara. / vAnI nA ja kahI tyAre khecaroe vicAra kIdhe ke jyAre ene jarUra paDaze tyAre ApaNe te ki prANa ApavuM paDaze te te paNa gurUdakSaNAmAM ApazuM evo nizcaya karI teoe ko) chuMbIjuM kAMI ApavAno Agraha karyo nahIM. arjunanI ane te beconI paraspara evI dRDha che. prIti baMdhAI ke tenuM varNana thaI zake nahI. chAyA jema kAyAne tajI vagaLI thatI nathI ) che tema te becaro ane jyAM jAya tyAM sAthenA sAthe ja rahe. citrAMgadagaMdharva arjunanI gItAdike che karI ArAdhanA karI tethI te citrAMgadanI upara ananI ghaNIja prIti thaI. IdanA vA- che te tsalya ane ziSyonI sevanAe jema lIlAmAtramAM eka divasa vIte hoyanA! ema ghaNuM te divasa ane tyAM raho. koI samaye tene potAnA baMdhuo sAMbharI AvyA ne teonI pAse javAnuM mana thayuM, tethI teNe javA sArU iMdarAjAnI AjJA mAgI. te samaye vimAna tathA divyaratha ane caMdracUDa sArathI ApI dukhARe jenAM netra vyApta thayelAM che evA ide arjunane vidAya karyo. te samaye manasara jene vega che evA vimAnamAM besanArA ane citrAMgada jeemAM mukhya evA vidyAdharoe anugata evA ane prasthAna karacaM. keTaleka dura AgaLa jaI che pitAne vaLAvavA AvelA ane jene atizaya sneha prApta thaele che evA aMdane pote paNa netramAM acu lAvI arjune baLAtkAre pAchA pheravyA. arjuna ane citrAMgada eka vimAnamAM besI paraspara vAta vinoda karatA AgaLa vadhyA. sarva vidyAdharoe yukta evo ana arahaMta pade karI pavitra evA parvata uparanAM saMmetazikhAdika tIrthane vaMdana karato hato. koI cAraNa zramaNa sAmo maLe to AkAzamArgathI ane teone namana karato, ema krame karI lavaMga ane AMbaLAdika bahu prakAranI vanaspatithI sugaMdhita thayelA gaMdhamAdana parvata upara arjuna AvI pahoMcyo. ecae AgaLathI AkAza mArge jaI kuMtIne arjunanA AgamananI khabara karI. putranuM Agamana sAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja bhaLI kaMtI manamAM mahA AnaMda pAmI ane tenI mAvaLI huM karI ubhI thai. yudhiSThira paNa che paNa potAnA laghubaMdhu sahita sudhAbaMdhu sarakhI arjunanI lakSmI AnaMdapUrvaka nimeSarahita para netrIe jovA lAgyo. dupadanaMdanI te jema kamalinI prakullita thAya che tema arjunano vaibhava joI mana praphullita karI tenA utsaganA saMgamanI IcchA karavA lAgI. mahA vege ane utta rAbhimukha karI vimAnathI utarI becara sahita mAtAjInA caraNakamaLamAM mastaka namAvyuM. kuMtIe che. paNa arjunanA mastaka upara caMda sarakhA zItaLa kara vAraMvAra pheravI tene netronA AnaMdAzruthI che che snAna karAvyuM. ne baMne hAthe baLAtkAre tene UDI chAtI sarasa cAMpI tenA mastakanuM avalANa ) karavuM. tyArapachI arjune yudhiSThira ane bhImasenane namaskAra karyo, tema nakuLa sahadeve arjunane have SS namaskAra karo. pArthanI AjJA pAmI khecaze e paNa kevaLa jaNe tapamUrtija hoyanA! evA ja yudhiSThira rAjane namaskAra karI page lAgyA. lajajArUpI sImAne parityAga karI hAvabhAvathI padanaMdanI arajunane bahu prema dRSTithI jovA lAgI. tyArapachI jeTalA vidyAdhare arjunanI sAthe AvyA hatA teonI sAthe thoDIvAra vArtAlApa karI yudhiSThire kahyuM ke he vidyAdharo, ame jyAre tamAruM smaraNa karIe tyAre tame Avaje. ema kahI pachI teo sarvane vidAya kacA. arjune yudhiSThirAdika pitAnA baMdhuone vinayapUrvaka puchavyuM ke mArA viyoge tamoe zI ) rIte kAlakSepa karI te sAMbhaLI yudhiSThira rAja bolyA ke je je tIrtha draSTie paDe te te tIrthane a namaskAra karIe ane tIrthanI kathA zravaNa karIe, ema karI tArA viyoganA divaso a- 3) moe vyatIta kA. tyAra pachI smaravyApAranipUNa draupadI ghaNA divasa arjunanA viyoge karI che SR saMcaya karI rAkheluM iMdiyajanya sukha te arjuna pAsethI yatheccha levA lAgI. ghaNA divasa sudhI - 2 tAnA priyabhaktonI sAthe vihAra karatAM karatAM eka samaye draupadInA khoLAmAM pavane karI UDatuM kamaLapuSpa akasmAta AvI paDyuM. draupadI te kamaLa hAthamAM laI pheravI pheravIne tenAM pratyeka kA patra jevA lAgI. te samaye te kamaLa ane dropadInuM mukhakamaLa joI bemAMthI besTa koNa tene pAMDavo nizcaya karavA lAgyA te vAyunA yoge kamaLamAM anaparAgatA (reNunuM na hovApaNuM) ane ja dropadInA mukhakamaLamAM anaparAgatA (svataMtratAnuM na hovApaNuM) ema baMne guNamAM sarakhAM hatAM ? che. tathApi teo te kamaLanA karatAM draupadInA mukhakamaLanuM saudarya vadhAre mAnavA lAgyA. pachI to ra draupadIne tevAM bIjuM puSpanI vAsanA thaI, tethI daSTisaMketa karI te lAvI ApavA mATe teNe re bhImasenanI prArthanA karI ke he prANanAtha mane AvAM bIje kamaLapuSpa lAvI Ape. 4 te samaye buddhivAna bhImasene priyAnA manorathane jANyo, kAraNa niraMtara hadayamAM vAsa ka- 5 7 ranA purUSa manogata bhAvane jANe che. tyAra pachI baLavAna evo vRkodara (bhImasenayyudhikiranI ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja AjJA laIne je dizA bhaNIthI kamaLapuSpanI sugaMdhI AvatI hatI te dizA bhaNI cAlyo. nadI je SNa ane parvatoe karI dustara evA mArgane oladhI jemAM ghaNa ke DAM kamaLa puSpa hoya evuM ekeya che che sarovara bhImasene joyuM nahIM. pharatAM pharatAM bhImasenano ghaNo kALakSepa thayo. pAchA AvatAM ja ghaNuM vAra thaI tethI yudhiTira rAjadi adInasatva (mahA pairyavAna) che topaNa AgaLa teone je 7) dukha paDavAnuM che te duHkhasUcaka durnimitta thatAM jaNa potAnA saMbaMdhIone sAthe laI bhImasenanI Tika (zodhane sArU yudhiSThira satvara te jyAM hato tyAM javA nikaLyo. ne baMdhuo pratye bolavA lAgyo. ) yudhiSThira-bhImasena amArI pAse hoyato jema nA karI mahAnadIo ghustara nathI tema che. amane koI vipatti hustara nathI. vaLI bhImasena amArI pAse hoya te jema hAthInA cUthamAM che SS kalabha hoya tene koI tiraskAra karI zake nahI, tema ene paNa tiraskAra koI karI zake nahIM. ane mATe ApaNe sarva.cAlo tenI zodha karIe. - rAjAnI AjJA thavAthI sarva cAlyAM. bhImasene jatAM jatAM mAgamAM moTAM moTAM vRkSo phAMsI nAkhelAM hatAM, te edhANathI teone mArga pUchavo paDaze nahIM. parvatanA viSama mArgamAM AgaLa cAlatAM eka mahAnadI AvI tene joI yudhiSThira rAjA khinna mana karI bolyA. yudhiSTira-agAdha jaLavALI A nadI AvI che; paNa jo bhImasena hota ApaNane * gopaTa sama pAra utArata. A nadIthI pAra utArI ane have bhImasenanI sAthe koNa meLavaze? . evAM yudhiSThiranAM vacana sAMbhaLI arjuna bolyo ke huM mAhArAja, mane Apa AjJA karo. ke mAre svAdhIna ghaNI vidyA che, temAMnI eka paNa vidyAnuM smaraNa karI tenA baLe huM tamane pAra utArUM. te yudhiSThirahe vatsa, je vidyA abhuta kAryo karI zake che te vidyAne AvA sva95 kAryartha bolAvavI zA mATe joIe? paraMtu pUrve mArgane viSe heDaMbA sahAya karatI tema A vakhate paNa ja te ApaNane sahAya karaze. mATe hamaNAM tenuM smaraNa karavA mAruM mana IcchA kare che. ema kahI yudhiSThire heDaMbAnuM smaraNa karyuM. te samaye te tarataja potAnA bALaka sahita dharmarAjA AgaLa AvIne ubhI hai bAne bALaka sahita potAnI pAse AvelI joI amatatI laharInI sakhIja hoyanA! evI dRSTie siMcana karate rAjA yudhiri bahu harSa pAmyo ne te pratye bolyo. yudhiSThira-he vatsa, gurUnI AjJA mAnavAmAM tatparA, tuM kuzaLa che? A tArI pAse je bALaka che te bIje nhAne bhImasena ja hoyanA! evo koNa che? - he bA-he deva, jayAre tame ekacakkA nagarI AgaLanA vanathI mane mArA pitAne ghera che javAnI AjJA ApI te samaye huM garbhavatI hatI. pitAne ghera gayA pachI pUre mATe A yuvAno hae Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane prasava thayo. enA janmathI mane atyutsAha thayo. jema jema e moTo thato gayo tema tema sarve vidyA bhaNIne pravINa thayo che. vaLI jozIe enA bhaviSya guNonuM varNana karI kahyuM che ke A putra enA pitAnA zatruono nAza karaze. mArA saMbaMdhIoe enuM nAma dhaTotkaca pADazuM che. keTalIka kaLAo e zikhyo che, ane keTalIka zikhavAnI che te hamaNAM zikheche," evAM heDaMbAnAM vacana sAMbhaLI tanayasnehanI laharIe jeonAM citta haraNa karelAM che evA te pAMDavo te bALakane premathI AliMgana deI ramADavA lAgyA. romAMcita thaelI heDaMbAe bhakti sahita kuMtI ane draupadIne praNAma karaco. tema kuMtIe ane draupadIe heDaMbAne prItipUrvaka kuzaLatA puchI, eTalAmAM teja sthalanA agrabhAge jemAM navina kamaLa prakRkSita thayAMche evA sarovarane avalokana karI ane te sarovaramAM bhImasenane joyo eTale heDaMbAne svasthAnake javA sArU dharmarAjAe AjJA karI. pachI te sarovaranI AzcaryakAraka leherothI bahAra nIkaLI bhImasena potAnA baMdhuo pAse Avyo, ane teone te sarovaranI zobhA dekhADavA lAgyo, ke he baMdhuo, A sarovara Upara kamaLanA sugaMdhane mohita thai prApta thaelI bhramaronI medhavaNaeN sarakhI bharacaka paMkti te jANe A taDAgarAjanA mastaka Upara medhADaMmmara chatraja hoyanA? evuM dekhAya che te juo. vaLI jANe draupadInA mukha kamaLe jItAyalA hoyanA ! evAM ane jaLanA caMcaLa taraMge karI vAraMvAra aMtardhAna pAmanArAM zatapatro (kamaLa) tame juo. evI bhImasenanI vANI sAMbhaLI paNa te samaye draupadInI jamaNI AMkha pharakavA lAgI, teNe karI kraupadIne bhImasenane jovAthI AnaMda ane AMkha pharakavAthI kheda prApta thayo. purUSamadhye zreSTha evo te yudhiSThira rAjA punnAgavRkSanI nIce besI kuMtInA caraNa potAnA khoLAmAM leI cAMpavA lAgyo. te samaye bhImasenAhika zeSa pAMDavo jemAM phaLapuSpAdi saMpatti vRddhi pAmelIche, evI vanaspaMktimAM krauDhi sahita thayeccha krIDA karavA lAgyA. moTA vRkSa upara besI puSpa toDIne draupadIne teo arpaNa pharatA hatA. teNe karI draupadI saMtuSTa thaI te pAMDavone AliMgana dai haSa~ prApta karatI hatI. tyAra pachI koIeka samaye draupadIe kautuke karIne pote puSpa toDavAnI icchA karI, tyAre bhImasena draupadIne potAnA skaMdha upara besADI tenA manortha purNa karato havo. evI rItIe te pAMDavo nAnA prakAranA puSponI zayyA racIne ane te zayyAmAM draupadIne zayana karAvI padmasaMtoSa Utpanna karAvatA hatA. tyAra pachI draupadIe ketakI patra jevaDuM dIrthaM kaTAkSa karI bhImasetane kamaLapuSpa AvA sArUM mokalyo. taravAmAM ati kurALa evA bhImasene te sarovaranA jaLamAM taravAno vicAra karI gadyane kAMDha upara mUkI, ane pachI te aMdara paDo. jANe samudranuM maMDhALe karI mathana thatuM hoyanA! tema bhImasena te jaLamAM krIDA karato hato. vicikSaNa bhIma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 267 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 che. sena kSaNamAM DubakI mAre, kSaNamAM DubakI mArI ghaNe dUra nikaLe ema potAnA baMdhuone te taravAmAM potAnuM kauzalya batAvI teonA harSane mATe jaLavihAra karavA lAgyo. jema jema ja kamaLapuSpa hAthamAM AvatAM gayAM tema tema nALa sahita cUMTI laI kinArA para pheMkavA lAgyo. pra- 2 samavadanI drapadanaMdanIe te puSpa ekaI karyAM. tyAra pachI ekavAra bhImasena DubakI mArI ghaNIvAra sudhI jaLamAM rahyo paNa upara Avyo nahIM. ne akasmAta buDI gaye. te joI sarva bAM dhavo te samaye ati UdAsa thaI gayA. prANanAthane jaLakelI karatAM thAkI jaI DubI gayelA che, jANI vyAkuLa thaI dropadI paNa UMce svare Akroza ane hAhAkAra karavA lAgI. kuMtIpaNa hAhA- ) che kAra karI arjuna pratye kahe che. ke hearjuna, he arjuna, duSTa vAsanAe karI koI grAhe bhImasenane haze jethI te pANInI upara AvI zakyo nahIM hoya, mATe tuM tenI sAhya karavA vegathI doDa : evI kuMtInI vANI sAMbhaLI zanigrahane viSe samartha evA arjune jema dIpakamAM pataMga ha paDe tema jaLamAM jhaMpalAvyuM, ane vRkodaranI jema te paNa jaLamAM magna thaI ghaNI vAra sudhI ba- ki hAra AvI zakyo nahIM. tyAre, "bhImasena ane arjuna eka bIjo hAtha jhAlI pANImAMthI bahAra AvyA nahIM." evuM bolI bhAIonA preme vyApta thaelo evo nakuLa paNa pANImAM praveza karato hato. e pramANe te nakaLanI paNa udakamAM praveza karavAnI vAsanAja thaI, avA sanA na thaI. kAraNu nizayathI, bhinnapaNe cAlanArA purUSane tenuM devayoge karI phaLa paNa vipaja rIte prApta thAya che. nakuLa paNa jaLamAMthI ghaNIvAra paryata bahAra AvyuM nahIM. tyAre jaLamAM che. buDelA mArA baMdhuo ghaNI vAra kema bahAra AvatA nathI, "evuM bolanAro sahadeva teone SP zodha karavA mahA vege karI jaLamAM paDaze. te paNa jaLamAM buDI jaI potAnA baMdhuonI dazAne karI prApta thayo. te samaye teonI vArtA sarakhI paNa koNa kahe are vidhAtA jyAre pratikuLa thA ya che tyAre mANasanAM sarva kArya viparIta thAya che; tema buddhi paNa viparIta thAya che. te samaye nareMda che je yudhiSThira rAjA te yuti sahavartamAna dopadInI pAse AvIne bolyo. ke tamane bene ekalAM ja SP mUkI saMbaMdhIonI zodha lAvavA huM zI rIte jAUM hamaNAM mAre zuM kartavya che ne zuM akartavya che? te viSe mane kAMI sujhatuM nathI. are huM mahA saMkaTamAM paDe che. kuMtI-he vatsa, tuM tArA baMdhuonI zodhane mATe ja ane teone saMkaTa mukata kara. A amArI kazI ciMtA dharIza nahIM. amArA manarUpI guphAmAM pAMca parameSTirUpa siMha virAjamAna che; tene joI vipattirUpa hastionAM yUtha daze dizAo bhaNI nAzI che. tArA hRdayamAMthI ja kSaNamAtra paNa paMca parameSTinuM smaraNa kadI bahAra nikaLaze nahIM. ane karuvaMzarUpa sUryaghaNA kALa tA hajI pata kalyANarUpa prakAza pAme. sUryAsta pahelAM tArA bAMdhavonI zodha karI teo sahita uNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMyAM AvI vidhi thaI amane tuM sanAtha kara. AkAzamAM AkAzamaNI (sUrya) jyAM sudhI asta nathI thayo tyAM sudhI ameM tArAvinA mAtra tArA AvavAnI vATa joine prANa dhAraNa karazuM. kuMtInI evI zikSAne namratAyukta ane ati dakSa dharmarAjA svikArato havo. kAraNa zuraMjananI AjJAAMvaSe ekAgra cittatA mahAna purUSone svAbhAvika hoya che. tyArapachI paMca parameSTinuM smaraNa karI mAtAne vaMdanA karI vilaMba karyAMvinA te sarovaramAM yudhiSThire praveza karo. te samaye te dharmarAjA paNa kuMtI ane draupadI du:khAyue paripUrNa thaelAM netro e jotAM jotAM te sarovaramAM nimagna thayelA cAra pAMDavono pAMcamo sobatI thayo. te sarve pAMDavonuM dhaNIvAra sudhI AvavuM na thavAthI kuMtI atyaMta vyAkuLa thaI. tene vyAkuLa thammelI joI divasa paNa atyaMta kRza thayo, tema pAMDavone khuDelA joI du:khita thato sUrye pazcimadizApratye samudramAM paDavA mATeja jANe gayo hoyanA! arthAt sUrya paNa asta thayo. te samaye du:khita thammelI kuMtI kholI ke "grahone viSe zreSTha evo sUrye te paNa mahArNavane viSe Dubyo, e have kahIeya dekhAto nathI, are kALakramanuM cakra mahA durAtikrama che" have sUryAstane samaye utpanna thanArA aMdhakAre ane kuMtI tathA draupadInA vistiNuM zoke karI daze dizAnAM mukha vyApta thayAM, ane sUrya vikasita kamaLo tathA draupadI ane kuMtInAM mukha kamaLa paNa zoke saMkoca pAmyAM. e rIte kahI zakAya nahIM evA pA~DavonA viyoge karI zoka prApta thavAthI draupadI ane kuMtI divasanA kama~ sahita munei prApta thayAM. pharI murchAthI sAvadhAna thayA pachI bahu zoka karavA lAgI. kuMtI--trailokanA prANanuM rakSaNa karavAne AnaMdayukta ane jaLamAM yatheccha saMcAra karanAra maccha kurmAdika karatAM paNa taravAmAM ati kurALa evA tamArA bAhu, te apunarAvRtirUpa moTI durdezAne prApta thayA zuM? te samaye draupadI paNa vilApa karavA lAgI, draupadIhe mArA prANanAtha, tame mane tajIne kacAM gayA? to pAMce pati vinA A huM strI te A rAtrI zI rIte niryaMmana karIza? are je tamoe dIdhelI puSpamALA te paNa yApi slAnatA pAmI nathI hajI tevIne tevIja che, eTalAmAM tame hA daiva, devavaze karIne A dazAne prApta thayA?" kuMtI ane draupadInA rUdananI sAthe te sarovaranI pALa UparanA vRkSopara mALA bAMdhI rahelAM pakSIonA sAmaTA zabje karI jANe saMdhyA rUpI strI pAMDavonA snehe karI rUdana karatI hoyanA! evI TvIsavA lAgI. te samaye kuMtI dvaupadIne dhIraja Apeche. kuMtI--ae draupadI tuM tArA hRdayamAM dhairya dhara, UMce svara roiza nahIM paNa rokano saMkoca kara sukha kamaLe karI kamaLono tiraskAra karanArI he dvApaDhI, hajI tArA patio jIvatA che. teo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 269 www.jainulltbrary.org Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 A vipattithI pAra pAmI pharI rAjya bhAva maNe evuM eya munioe paNa bhAkheluM che. paraMtu che SS koI ApattimAM paDyA che mATe hamaNAM te teonA rakSaNa mATe ApaNe baMne oe kAMI para che prayatna karavo joIe. vipattirUpa vRkSanA aMkurane chedana karavAvALe mAtra eka dharmanA samartha che; A mATe have ApaNa niSkapaTa dharmayukta je karma che te karma karIe. evuM karazuM to ApaNA manoratha ko5 7) siddha thaze. evuM kahI tI chAnI rahI. te samaye draupadI bolI. dropadI-he mAta, tame satya vAta kahI, paNa mArAja aparAdhathI mArA pationI upara A je Apatti AvI paDI che, evuM vicArI mane bahu kaleza thAya che. bhImasenane kamaLa lAvavAno meM che Agraha karyo tethI ja A anartha prApta thayo, evuM vicArI mAruM mana vAraMvAra dagdha thAya che. pora . katI -he vatsa, emAM tAre kicita paNa doSa nathI, avazya je bhAvI banavAnuM che tene para koI paNa nivArI zake nahIM. ema paraspara teo vArtA kare che evAmAM caMde teonA Upara zItaLa chAMyA karI potAnuM I sujanapaNuM batAvyuM, te jANe kiraNa rUpa vacce karI zakayukta temanAM mukhanuM mArjana karyuM hoyanA che teonA zake karI micAI jaI kamaLoe paNa potAnuM sujanapaNu darazAvyuM. jANe sahasA hAsya ja karatAM hoyanA, tema kamuragaNo e prakuzita thaI draupadI ane kaMtI pratye potAnuM durjanapaNuM ja- 0 che hera karyuM. pachI kuMtI A pramANe prArthanA karavA lAgI. . katI-mAro arahata deva hoya, gurU mArA susAdhu hoya te he samyaphadarzi deve tame mAsa che A putronAM sarva vidho dura karo." evuM kahI paMcaparameSTinuM smaraNa karI potAnI bhujAvali prasArI kAra yotsargamAM sthita thaI te joI draupadI bolI. TopadI-he deva, kinnara ane khecaze vigare tame sarva pota potAno vyApAra choDI mArI vAta sAMbhaLe. caMdAMzu jevuM mAruM svaccha zIla tame jANatA he te mArA priyapationI sarva Apatti dUra karavAmAM sahAya karaze. evuM kahI te paNa aMta:karaNane viSe jinezvaranuM dhyAna karavA lAgI ne paththaravat kAyotsagamAM sthita thaI gaI. te samaye draupadI ane kuMtInuM abhiSTa karavA sAruM vananAM vyApado paNa che vairabhAva tyAgI tathA jaLapAna karavuM tyAgIne kuMtI tathA draupadInI AzapAza vRkSanI peThe stabdha ke ja thaI UbhAM jANe teo paNa manamAM prANAyAma karatAM hoyanA! athavA devatAnuM dhyAna karatAM hoyanA! . vaLI kRtInuM tathA draupadInuM evuM mahAtma joI jaMtuono saMhAra karanArA rAkSasa te paNa saMhA- . rano parihAra karI teonI ArapAsa stabdha thaI UbhA. te draupadI ane kuMtInA dukhanI sAkSI, zekane Utpanna karanArI ane jaMtunA zabda karI AkraMda karanArI evI rAtrI pakSIonA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rI ) 6 9 zA karIne ja jANe nAza pAmI hoyanA? tema nAza pAmI aMdhakAra naSTa thaI gayo tenA miSe re RE karIne jANe baMnenAM duSkarma naSTa thaI gayAM hoya ane prabhAta thaI sUryanA tejano prabhAva ? | cAlyo te jaNe baMnenA pUryodayano prabhAva AraMbha thayo hoyanA! te samaye dropadI tathA kuMtInI A pAMDavonA viyoge karI plAnamUrti thaelI joIcaMdra asta thayo te jANe pAMDavonI zodha karavA gayo ! hoyanA! prAta:kALa thayo eTale pavananA prahAra karI te sarovaramAM jaLanI lahero uparA uparI thavA lAgI ne pALa upara jayAM kuMtI ane draupadI be hatAM tyAM teonA caraNone sparza karavA lAgI che. te jaNe sarovara potAnA aparAdhanI teo pAse kSamA mAgatuM hoyanA moTA munidothI paNa che. je dhyAna dukasAya che te sthAne karI nizaLatAne prApta thaelAM kuMtI tathA dopadIne jevA sArUM sUrya je SEE paNa UdayAcaLa upara AvI Ubho. rAtrI vItI eTale samagra vyApado sAvadhAna thayAM. te samaye ja nirmaLa jaLavALA te sarovaramAMthI teja bahAra paDayuM ane karNane priyakara evA sudAMTikAnA zabda saMbhaLAvA lAgyA. thoDIvAre suvarNa sthabhavALu ane jemAM amulya maNIratno jaDela che, evuM ke cho eka vimAna sarovaramAMthI bahAra nikaLyuM; te jANe bIjuM svargaja hoyanA! te samaye te moTI che che zobhAvALuM sarovara paNa kautake karI nimeSarahita kamaLarUpI kohyAvadhi netro dhAraNa karI te vi. ) mAnane jovA lAgyuM hoyanA! tema dIsavA lAgyuM. te vimAnamAMthI UtarI, moTo vipatirUpa saja suda jeoe tarase che evA te pAMDavoe kuMtInA caraNakamaLane praNAma kare. te samaye pAMDavonI sAthe eka divya mUrtidhara, yuvAvasthAvALo ane pAMDavonI upara bahu prIti karanAra deva Avyo hato te hAtha joDI kuMtI pratye bolyo ke "he pathA tAra dharma saphaLa thaya te bahu sArI vAta thaI. have tuM tArA A lIdhelA vratanuM pAraNa kara, A tArA putra na thaI tArA caraNamara ) che mastaka namAvI rahyA che, te samaye kRtI kAyotsarga vatanuM visarjana karI atizaya AnaMda pAmI potAnA putronA savIMga upara hastakamaLa karI mRdusparza karavA lAgI ane teNe e draupadInAM hasta jhAlI tene paNa ja samAdhIthI virakta karI. jaLapAna karI zvApo paNa vanane mArga laI potapanAne sthAne gayAM. jo chetyAra pachI pAMDavonI sAthe AvelA devanI pAse, jItelAM che kamaLanAM vana jemanA mukhoe evAM 5 je kaMtI, dopadI ane pAMDavo e sau jaI beThAM. tyAM kRtIe potAnA putronI divya kathA te devane puchI. te deva paNa AnaMda sahita akula nava karI pAMDavonI divya kathA kahevA lAgyo. devahe kalyANI, kevalI munine vAMdavAne arthe vimAnamAM bezI AkAzamArge IMdra ahIMyAM thaIne jatA hatA. evAmAM A dekANe tenA vimAnanI gati cheka maMda thaI gaI che jaI ne ati krodha vyApyo ne bolyo. OLE Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 iMdra-evo koNa mukhe che ke jeNe mAruM vimAna nIcethI jhAlIne kheMcyuM che. je te mArI ne A dRSTie paDaze to tenA mastaka upara vachano prahAra karIza." ema kahI mahA dodhota thaI vaja- ? pANie hAthamAM vaja lIdhuM, ne cAre dizAo bhaNI daSTi karI jovA lAgyo paNa vimAnanI gati 2. maMda pADanAra koIne paNa teNe joyo nahIM. mAtra nirUpAdhi samAdhine viSe sthita thaelIo tamo baMneNuMone teNe sAkSAta dIThAM. te samaye te praphulla netra karI mArI pratye belyo. ' ' iMdri-putra ane pritamanA viyoge karI dukhita thaI samAdhi laI A be jaNIo sthita thaelIo che; temanI samAdhinA prabhAve karI mAruM vimAna AgaLa gati karI zakatuM nathI. A baMne strIo devone paNa mAnya che. A baMnemAMthI eka pAMDavonI mAtA kuMtI che ane bIjI paS pAMDavonI sadhaNuM (strI) che. kuMtInuM samyakatvarUpa ratna atyaMta tejapuMja hoIne vipatti rUpI ? kAdavamAM paNa adhika prakAza pAme che. sarva pAparUpa aMdhakArane nAza karanAruM ane dhyAna samaye ( jemAM sarvatIrthakoe eka samaya Azraya kare evuM enuM mAnasika tIrtha che. vaLI A draupadI che paNa potAnA mahimAe zobhanArI che ane paMDita purUSo ene pativratarUpa teja hoyanA! evuM che kahe che. te mATe tuM satvara jaIne vipattirUpa kAdavathI pAMDavono uddhAra kara, eTale A baMne mahA , satIonA maratha pUrNa thaze. A sAgarano sahodara hoyanA! evuM sarovara nAgaeNdanuM che. je ke koI A sarovaranuM mathana kareto te nAgaeNda sahana karI zakatuM nathI. draupadIe bhImasenanI pAse ja che. kautake karI kamaLapuSpane sArU prArthanA karI hatI, tethI kamaLa levA sArU bhImasene A sarovaramAM 8 praveza karyo hato tene nAgadevoe adhabhAge AkarSaNa karI haraNa kare. "hA bhImasena jaLamAM buDI gayo ema samajI anAdika cAre baMdhuo AkuLa vyAkuLa thaI tenI zedha karavA sArUM anukrame sarovaramAM praviNa thayA. teone paNa duSTa cittavALA nAgadevoe nAgapAze che baMdhana karI nAgedanI pAse laI gayA che; te mATe he senApate, tuM satvara te sthaLe , ane e pAMDavone e ApattithI mukta kara. nAgarAja paNa "A pAMDuputro che" ema jANaze tyAre teono bahu satkAra karaze. - evAM iMdanAM vacana sAMbhaLI prItiyukata thaI tenI AjJAe huM tarata ja te nAgarAjanI rAche jadhAnImAM gaye. te sthaLe dRDha nAgapAze baMdhAyalA, jijata thaI adhomukha karI belA, zeke te karI kaza thaelA ane zekAe karI ne bharAelAM evA tArA putrone he kuMtI je samaye meM kI to joyA te ja samaye mahA baLavAna, du:kha rahita ane svarUpavAna evA tArA putrone nAgarAje paNa 6 mA bahu premayukata dRSTie joyA. te samaye namratAyukta evA nAgarakSakoe nAgarAjanI prArthanA ) karI ke, "he deva, tamArA sarovaranuM maMthana karanArA A koI manuSyo che. emaNe pADAnI jema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ho ramIne sarovaranuM jaLa atizaya DahoLI nAkhyuM. ane ghaNAM kamaLa mULathI ukheDI nAMkhyAM." A ne pramANe te rakSakoe prArthanA karela nAgaeNda paNa pAMDava bhaNuM joI stabdha thaI gayo ane manamAM koi ciMtana karavA lAgyo ke AvA mahA baLavAna purUSa koNa haze te samaye lAga joIne huM te nAgaeNda pratye bolyo ke "he nAgaeNda, tame A purUSa saMbadhI kAMI vicAra karaze nahIM. jeo vailokyamAM prakhyAta yaza che evA A pAMDavo che. emAMthI koIe paNatamAro aparAdha karaze che nathI; evuM jANuM eone baMdhana mukta karAvavA sAruM Ide tamArI pAse mane mokalyo che. he nAma roja A tArA sevako jaLacamAM jevo grAhaka duSTa che tevA duSTa che e mATe jaLakrIDA karanArA A Ayudha rahita pAMDavone eoe kapaTa karI baMdhana karyA che. have A pAMDavone zuM karavuM te viSe je yogya kartavya te tuM jANe che kAraNa amAvAsyAne ThekANe prApta thaelA caMdana sUya satkAraja ane kare che. e pramANenI mArI vANI sAMbhaLI te nAge saMtuSTa thaI te mahA tvarAthI UThIne tArA putrone nAgapAzAthI mukta karyo. ane potAnA Asana sarakhA bIjA Asana upara besADI ) satkAra kara vaLI te nAgaeNdanA je sevakoe tArA putrane baMdhana karI ApyA hatA te sevakone te A nAgade bahAra kADhI mUkyA. tyAra pachI te nAgeDhe tArA putrone anukrame nAmAdika pUchI A dharmarAja, A bhImasena, A arjuna ema anukrame nAnA moTA koNa? te jANI lIdhuM. pachI vI. te pAtAla prabhu (nAgaeNda) dharmarAjAne AliMgana karI bolavA lAgyo. nAgarAja-he kSamApAla yudhiSThira rAja, mArA sevakanA eka aparAdhane kSamA karavA tuM che. yogya che. kAraNa kadI ajANatAM pAmara jAnathI avajJA thAyato mahAtmA purUSo tenA upara krodha che vara karatA nathI. sthAvara (vacchanAgAdika) ane jaMgama (sarpAdika) tenA sarva viSane dUra kare che, evI A re maNImAlA che te huM tamane ApuM chuM ema kahI te maNImALA dharmarAjane arpaNa karI, ane do. $ padIne kaNabhUSaNa sAruM eka nIluM kamaLa ApI kahyuM ke pAMce patione kalyANa haze tyAM sudhI e kamaLa atyaMta praphullita raheze ane patione je kadi akSama haze to A kamaLa myAnatva pAmaze che evuM kahI te nAgarAja dharma rAjAnI prazaMsA karavA lAgyo ke, he yudhiSThira rajA, tArA bhImasena ! che ane arjuna baMdhuoe kImmirAdika rAkSasono nAza kara tenAM adbhuta caritronuM ahIMnI che. nAgastrIo niraMtara hIMcatAM samaye guNagAna kare che mATe he rAjana, baMdhuo sahita DAka divasa ahIMyAM nivAsa karI amArA pAtALa lokane pavitra karavAne tuM yogya che. evuM sAMbhaLI dharma- ra rAjA bolyo ke he nAgaeNda je amArI mAtA kuMtI ke jeNe amane dudha vigere pAIne amArA kale che zano nAza kare, te hamaNAM amArA viyoge karI daupadI sahita ati dube karI prANu saMkaTamAM pa jI haze, mATe te baMnene je rItie huM jIvatIo je te tame UpAya karI mane vahelo vidAya kaze. je 69 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i yudhiSTirano evo Agraha joI te nAgapuMgava bahu Adara satkArathI pAMDavone vidAya kA GS lAgyo, ane te vaLAvavA sArUM ghaNe dura sudhI pAchaLa Avyo. te samaye namratAyukta rAjA ane yudhiSThira te nAgarAja pratye bolyA ke, "he nAgaeNdaApe amAre mATe sarovara rakSAne sAruM rahelA ja I nAgarakSakone dUra kahyA che tene kRpA karI pharI Apa ApanI sevAmAM rAkho. evAM yudhiSThiranAM 5 ha) vacana sAMbhaLI te nAgapuMgava bolyo ke he dharmarAjae zaMkha cUDAdika taDAgarakSako je samaye kaNajunanuM yuddha thaze te samaye arjunane teo sahAya karaze tyArapachI teone mArI sevAmAM rAkhIza. ) e nAgarAja Uttara sAMbhaLI rAjA yudhiSThire tene praNAma karyo ne tene page lAgI te ). ya nAgaeNdanA viyoge netromAM AMsu lAvI baLAtkArathI pAchA vaLyA. (e vAta kahI te purUSa kuMtIne ja kahe che.) he kuMtI tArA puNya prabhAve karI ane iMdanI AjJAe karI tArA pAMce putrane ANIne meM tAre svAdhIna karyA. eTaluM kAmato meM iMdanI AjJAthI karyuM. huM svatAM tamArI eTalI ja sevA karI zakIza ke tamAre kyAM javuM hoya tyAM vimAnamAM besADI laI jaIza te sAMbhaLIne ati namrapaNe kaMtI bolI ke he saumya, tArA mahAtmanuM kyAM sudhI varNana karIe? te amArA ghaNA Upache kAra kasyA che. hamaNAM amane sarvane ahIMthI daita vanaviSe tuM tvarAthI laIjA. ja kuMtInAM vacana mAnya karI te puruSa saune vimAnamAM besADI daita vanamAM laI gayo. tyAM mUkIne ) pachI pAMDavonI AjJA laIne te purUSa je sthaLethI Avyo hato tyAM gayo. tyArapachI ahIM tahIM vanamAM pUratAM pAMDavonAM pAMca varSa vItI gayAM ane have saMbaMdhIo sahita rAjA yudhiSThira ta vanamAM A rahyA. nAgarAje ApelI maNImALA yudhiSThire pote paherI; ekamaLa hatuM kaNabhUSaNamAM draupadIne tNa paherAvyuM, ne teo sarva mAtAnI ane priyAnI samAdhInA adabhuta prabhAvanuM vAraMvAra smaraNa karI che AnaMda pAmavA lAgyA. kadika IMda vidyAdharanI prItinuM ane kadika nAgaeNdanI prItinuM maraNa karI sukhe kALa nirgamana karavA lAgyA. . zivanI kRta. kadAcitjaineMdrastavananavaguMphavyatikaraiH, kadAcinmArgastha zramaNacaraNopAstividhinAH, kadAcinirNItasvasamayavicAropaniSadA, dinAni svAnyete, kimapi caritArthAnyaracayan // . artha-vinaMdanA stavana viSe ane navI navI parNakuTi (kRpaDI) one viSe te ema ja che ke jyAM bAMdhavI kyAM na bAMdhavI vigerenA paraspara eka bIjAnA je vicAra teNe karI, kyAre te che kayAre mArgamAM jatA AvatA zramaNayatinI caraNopAsanA vidhie karI, prati divase amuka 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 e vakhate amuka kAma karavuM, ema potAno nirNaya karela kALa tene viSe te te karma vicAra pUrvaka kare SS karavuM teNe karI ane upaniSada zravaNAdika teNe karI te pAMDavoe kaMda mULa phaLAdika vaDe nivaha che ja karI potAnA ghaNA divasa kADhyA. P. iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye kirAtArjunIya talatAluvadha kamalAharaNavarNano nAmASThamaH sargastasya bhASAMtaraM samAtam // 8 // atha navam sarga prAraMbha tyArapachI te vanamAM pAMDavo vAsa karIne sukRta saMpAdana karatA hatA. evAmAM koI eka samaye SI duryodhananI strI bhAnumatI tyAM AvI. tyAre durathI draupadIe tene joI ane sAmI jaI - ka tkAra karI potAnI sAthe AzramamAM ANI. te samaye jenuM atizaya jJAna mukha thaI gayuM che evI te bhAnumatI kRtIne ane dharmarAjAne vaMdana karavA lAgI. bhImasenAdikoe tene satkAra 45 karavA mATe jene sUcanA karelI che evI drupadanaMdanIe ApelA Asanane svikAra karI dharma R. rAjAnA moMDhA AgaLa te bhAnumatI khoLo pAtharI karagaravA lAgI. te samaye adhomukha jeNe kareluM che, jenuM meza sarakhu zyAma vadana thaI gayuM che, vANInI gati jenI gadagada thaI gaI che, 6 ane jeNe temAMthI motInA dANA jevAM henA apAra AMsue prasArelA aMcaLane saMpUrNa che che bhIjavI nAkhyuM che evI bhAnumatI pratye joIne dharmarAja bolyA. dharmarAja--hevase. A tane mahAbhaya sUcaka zuM thayuM che? E. evI dharmarAjAnI vANI sAMbhaLI bhAnumatI UMca svare rUdana karavA lAgI. te samaye tenuM dukha joInomAM jene AMsu AvI gayAM che evI kuMtIe uThIne pote tenuM AzvAsana karyuM eTale AkAza ane bhUmine vyApta karanAra je AkaMda tene dhIme dhIme te ochuM karavA lAgI. te Sii samaye draupadIe valkale karI tenAM AMsu luchaDyAM chatAM maitrarUpa taLAvaDImAMthI pharI adhikAdhika azru vahevA lAgyAM; te joI "he vatsa te koNa kAraNa mATe mArA moDhA AgaLa kheLo pAthaA ro che evuM jyAre dharmarAjAe puchavuM tyAre te bhAnumatI bolI ke he deva, jenuM koIpaNa rakSaNa karanAra che nahIM evI huM bharathAranI bhikSA mAgavA sArUM tamArI pAse khoLA pAtharUchuM - yudhiSThira-mAra duryodhanAdika baMdhuo zuM tyAre koI vipattimAM paDyA che ?" evuM jyAre yudhiSThire puchayuM tyAre te bhAnumatI pharIthI bolI. bhAnumatI-he deva, pitAnA avilokana karI gAyonAM vaMdane kRtArtha karatA tamArA duryo) dhanaMdika baMdhuo sahaja A daita vanamAM AvyA. pachI koIeka samaye AsapAsanA vanamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 chepotAnA rokone utaravAnI jagyA jevA sArUMtimaNe dUtane AjJA karI. te dUta jagyA joine te pAcho AvI rAjA pratye prArthanA karavA lAgyo. dUta-he deva, A vananI spardhA karanAruM evuM eka bIjuM mahA suMdara vana ahIMthI pAse- 2 Cii ja che, te vanamAM eka suMdara mehela che; te evo zobhAyamAna che ke tevo mahela devAdikone 5 paNa nahi hoya paraMtu tyAM rakSakonA bhaye karI amAre paNa praveza thato nathI. evI te tanI vANuM sAMbhaLI tamArA baMdhue mahAkrodha kara ne te dUtane AjJA ApI ke yuddhamAM kazaLa evI 9 caturaMga yukta senA sAthe laIne tame jAo ane tyAM je koI tamAro niSedha karavA pravRta thAya che che tene tame vadha karaze evI dUdhananI AjJA thaI eTale senA sahIta te dUte tyAM jaI baLA- 9 tyArathI te rakSakone nigraha karo, pachI tamAro baMdhu te mahelamAM jaIne rahyo. tenI Aza ja pAza jema caMdanI AzapAza upagraho rahe che tema karNa duHzAsanAdika judAjudA nivAsa karI rahyA. Ida jema naMdanavanamAM krIDA kare che tema tamArA bhAIe vRkSa samudAye surabhita te vanamAM krIDA karavA mAMDI. lIlAe karI kyAreka parvatanA zikhara upara caDhI jAya, kyAreka vana upava namAM jaI krIDA kare ane kyAreka sarovarane viSe jaLa vihAra kare. ane uchaMkaLa evA senAnA jI mANaso jema kamaLanA vananuM hasti madana kare tema te vananuM mardana karavA lAgyA. bIje divase 9 AkAzane viSe jyAM tyAM asaMkhya vimAna vimAna dIsavA lAgyAM, temAM vividhAyudha dhAraNa 2 karI beThelA koTika subhaTo hatA, teo garjanA karI bolyA ke anyAya mArge cAlanAro - che dhana paMthI kyAM che? A vanane svAmi citrAMgada, teno yatna karI zodha kare che. te samaye e pramANe belatI vidyAdharanI senAne joI tamArA bhAIne tathA karNAdikane ane sarva senAne mahAkSobha prApta thayuM. senAnI sAthe AvelA vaNika loko to hATa baMdha karI ane potAnAM vAsaNakasaNa gADAmAM bharI potAnA bALakone laI strIone AgaLa karI keDa bAMdhI palAyana karavA lAgyA; teonI strIo ati vyAkuLa thavA lAgI. senAnA mANaso paraspara kahevA lAgyA ke "utAvaLe kavaca pahe, utAvaLe kavaca peheze dhanuSya dhAraNa kare "evI amArI senAnI UMcasvare vANI sAMbhaLavAmAM AvI ane maMDaLika rAjAonA nivAsamAM made karI moTI garjanA karanAra hAthIe baMdhana teDavA lAgyA chatAM mahAvatee ati parizrame teone jhAlIne laIne mATe sajaja karayA pachI koI te hAthI upara ravAra thAya, koI te kAMboja dezamAM utpanna thaelA para ao upara svAra thayA, koI sAdhAraNa azva upara svAra thayA, koI bAhalIka dezI ane huM upara svAra thayA ema sarva satvara tatpara thaI gayA. vidyAdharanuM tathA tamArA bhAInuM sainya evI mAM A rIta thoDI vAramAM ja thayuM eTale duryodhananA senApatio vidyAdharone kahe che. A @ @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - senApati-huM vidyAdhize, amArI svAmi AvAmAM paNa mA kare che temAM tamoe SAvIne viza karavuM; mATe tamArI bhujAo caLavaLe che te caLavaLATa ane have dUra karaze evuM ja che kahI te mahAvIre vidyAdharanI senA upara urphamukhI tIkSNa bANanI vRddhi karIne te bANa e che zatruonuM Atithya prakhyAta karavA lAgyA; paNa tamArA bhAInI senAnA subhaTonAM bANe moDI vidyAdharonA sainya sudhI pahoMcI zakyAM nahIM ne jema tuTeluM phaLa jamIna upara paDe che tema teonA ( manoratha sahita vyartha thaI te bANa 5thvI upara paDyAM, ane vidyAdharae karelI bANa va i karI jema AkAzathI magha vRSTie karI kardama (kAdavo nAza thAya che tema tamArA bhAInI senAno che jo nAza thayo; senAnuM nAma suddhAM paNa rahyuM nahIM. te samaye somadatta,kaliMga,bhagadatta,datha, vizalya, bhUrizravA, citrasena, vRhadabala, suzarmA ane kRtavarmA vigere bIjA aneka rAjAoe te vidyA- ra ja dharanI sAthe yuddha karavA pravRta thaI duMdubhi vagaDAvyAM. pachI paraspara te rAjAonuM tathA vidyAdi dharonuM yuddha cAlyuM. rAjAoe vidyAdharonI senA upara zakita, bANa, zalya ane trizuLAdika AyudhonI temAM keTalAMka aMge karI choDelAM ane keTalAMka hAthe karI chalAMnI vaSTi karI. te vaSTie che ( karI vidyAdharonAM vimAna viddha thaelAM chatAM teonA bhaNI jyalakSmIe dRSTi karI teNe karI che , romAMca thayAM hoyanA! evAM zobhavA lAgyAM. rAjAonuM tathA vidyAdharonuM paraspara yuddha thayuM paNa che. te nyAya gya thayuM kahevAya nahIM; kAraNa rAjao bhUmi upara rahI laDanArA ane vizvAse che che AkAza mArga rahI yuddha karanArA hatA. te samaye vidyAdharonA senApatie potAnA subha A pramANe kahyuM ke he subhaTo, A ApaNe zatru duryodhana potAnI caturaMga senAe karI ApaNA 2 vimAnane viddha karI hamaNAM pUthvIne viSe iMda sarakho parAkramI thAya che, mATe ApaNe koI . paNa UpAya karavo joIe. evuM kahI amArI senAmAMnA rAjAone mohanAstrane prayoga karI A saMmoha utpanna karato hato. te prayoga karI te samaye te rAjAo potAnA hAthamAMthI zastrAsa : paDI jAya che te paNa na jANatA hatA. e pramANe rAjAone parAjya thayo sAMbhaLI ga karI jenA C unmatta bAhu daMDache evo karNa mahA garva ANI senAne mokhare thaI yuddha karavA sArUM pravRta thayo. yuddhane viSe rAdheya (karNa) prApta thayuM te joI vidyAdharezvara manamAM AnaMda pAmI karNa pratye bolyo ? ke he rAdheya, tuM mahA Ie yuddha karavA ughukta thayo che te have tAruM sarva yuddha kautuka batAva. oNcaMDa gADIvadhanvA (arjuna)nI tuM niraMtara spardhA kare che te Aje tAruM parAkrama huM jenAra chuM, evI vidyAdharezvaranI vANuM sAMbhaLI vidhivata dhanurvidyA jANanAra karNa "mAruM tuM parAkrama je 9 che evuM kahI tIvra bANa choDavA mAMDyAM. tenI bANa mUkavAnI, bANa yojavAnI ane te vinA tenI ) che ghaNA prakAranI hasta lAlavatA joI te vidyAdharAdhIza ahIM tahIM harSayukta dRSTi karavA lAgyo. pachI thI 20289 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te vidyAparAdhI paNa potAnI hasta dhAvatA karNane harAvI te baMne subhaTonuM mahAvIra puruSoe IcchA karavA yogya evuM paraspara ghara yuddha thayuM te samaye mahAraNanI madhyamAM zrI UbhI rahI che? vicAravA lAgI ke karNanI bhaNI jAuM ke vidyAdharezvara bhaNI jAu?pachI vidyAdharedekarNane marmasthAnamAM bANa karI tADita kare teNe karI navina palAyana kaLAne karNa zikhavA lAgyo, arthAta palAyana ko karI gaSe durjaya zatrune chatAye jANI sarva vidyAdhare ya prAptI thaI teNe karI prakAzamAna thayA. che kAraNa durjaya zatru chatya hoyato sarva loka AnaMda mAne che. ahIMyAM yuddhamAMthI karNane naSTa tho te jANI tamArA bhAIe ati krodha ANI potAnA sarva baMdhuo ane zani A bIjA vIra purUSa sahita vidyAdharezvaranI sAthe laDhavAno nizcaya karI duMdubhi vagaDAvyAM ne teo sarva sajA thaI SE yuddhamAM UbhA. navina kavaca aMgamAM dhAraNa karelA duryodhanane sabaMdhu yuddhamAM joI hAsya mukha karI ? moTo garva ANI te vidyAdharezvara bolyo. vidyAdharezvara- he duryodhana, A tane bAhumada prApta thayo che ke lakSmIne mada prAsa ) thayo che jethI karI mArA kalIvananuM, mArA mahelanuM ane mArA kelI sarovaranuM te vimardana karyA; tane A madarUpI roga utpanna thayela che tene huM mArA zauSadhe karI nAza thavAno upAya karUMchuM. je duryodhananhe vidyAdhara, tuM upAlaMbha (upahAsa athavA vAcALapaNuM) zA mATe kare che? jenI zakti tenuM vizloka e nizcaya che. A tAruM kelIvana, mehela, sarovara vigerenuM mardana karavuM temAM che te zuM paNa tArI zrI sahita tArUM jIvitavya paNa A kSaNe laUM chuM. e pramANe ja95nA karI te vidyAdhara ripune so tIvraNa mAsyAM. tamArA kuLanI evI rItI che ke pratipakSinI upekSA na karavI. te vidyAdhara paNa sarva prakAre zastrAstrathI yuddha karavA lAgyo. eivo koNa che ke baLavAna zatru AvI upadrava kare te samaye tene pramAda kare? duryodhananA bANa ja te karI AMdhaLuM thayuM che jenuM parAkrama evA vidyAdhare sarva kAyara thaI yuddhamAMthI eka kSaNa ko mAgamAM palAyana karI gayA. mAtra senApati yuddha bhaumimAMthI palAyana na karatAM chatAM tyAM Ubho rahyo. te ekAkI zatrune pakaDavA sArUM Ayudha dhAraNa karelo tamAro bhAI baMdhu sahita tenI sAme ghasyo; paraMtu eTalAmAM to pAchA pharIne zvAna samudAya jema vAhane gherI le te pramANe bANe karI yuddha karanAra ane ati zauryavAna evA te duryodhanane vidyAdharoe gherI lIdho. tyAre te ghaNAonI sAthe yuddha karatAM chatAM becaranI senAe ekyatA karI tamArA bhAIne mahAkhinna karI ane Akhare baMdhuo sahita baMdhana karI rahI lIdho. sarva prathama loha sAMkaLe paga baMdhana karI pachI che teonA sarvanA gaLAmAM eka loha sAMkaLa paherAvI. tyAra pachI te vidyAdharezvara page cAlanArA kau tamArA baMdhu sahita duryodhanane AgaLa karI te mahelamAM AvI tyAM rahyo. sarvanA dekhatAM maNe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanI rAjazrI hasNa karI lIdhI.. ane te samaye tamAsa baMdhuone dasaha AvA sUryanA taDakAmAM sthApana karaDyA. patine tathA devone bAMdhIne baMdIvAna karelA joI huM AkraMda karatI raNakSetramAM I kalpAMta karavA lAgI; ane te sthaLe teja rahita thammelA moTA moTA rAjAone joI huM kholI ke huM yadratha tAro yudda ratha cAM? he bRhaddamala tArUM baLa kacAM gayuM? kaliMga rAjAne joI meM temane kahyuM ke huM kaliMgeza, tamArA svAmine baMdhana karI vidyAdhara laI gayo tenI tamane leze lA nathI AvatI" mArAM evAM vacana sAMbhaLI teo sarve adhomukha karI avaLA pharI beThA ane tyAMthI dUra koI viSama pRthvI bhaNI jaI vAsa karInerahyA. tamArA anujone nitye vimAnamAM besADI kheMco sarve senAmAM dekhADe ne kaheke jeonI bhujAomAM baLa hoya teo A tamArA svAmi sabaMdhu duryodhanane amArA svAmiebaLAtkAre bAMdhyo che tene choDAve, evI rIte nitya apamAna thavAthI tamArA baMdhupaNa potAnA maMDaLika rAjAonA samudAya bhaNI potAne mukta karavA viSe sUcaka evI du:khAyue bhIjelI dRSTi karatA hatA. te samaye te rAjA duryodhanane baMdhana thaelo joI nIcuM mukha karI lAyamAna thayA. ane vAraMvAra ApaNA A vidyAdharezvara zatruno nAza zI rIte thaze? te viSe vicAra karavA lAgyA. mANe prabhu maMdIgrahamAM che ne mAro parAjya thayo che evuM jANI hamaNAM karNe potAne jIvato muvo jANe che. duryodhanane baMdhana jANI dhRtarASTrane rAja soMpI bhISmapitA, doNAcArye ane kRpAcArye pote A daitavanamAM AvyA. teonI pAse du:khathI adhomukha karI huM UMcasvane rUdana karavA lAgI, te samaye bhISmapitA gadgadde thaI kholyA. bhISmapitA--he vatsa, tuM roIza nahIM. evIja bhavitavyatA haze. tArA bhatIra viSa tuM kAMI ciMtA karIza nahIM, teone A baMdhanamAMthI mukata karAvavA mAtra pAMDavo samathaeNche, mATe tuM temanI pAse jA. sAdhu purUSo vizeSe karI, niraMtara potAno apakAra karanArA purUSopara paNa upakAra kareche. evAM bhISmapitAnAM vacana sAMbhaLI huM tamArI pAse AvIzuM. te khecarezvara hamaNAM potAnA nagaramAM javAno che. he mati sAgara, he deva, e kAraNa mATe A prasaMge jema yogya lAge tema tame karo. kuLamAM vyomamaNI rUpa tame cho mATe tamArA anujanA baMdhanathI tamArAja tejanI hAMnI che. evI bhAnumatInI vANI sAMbhaLI dhImethI dupaTThanaMDhanIno bhAnumatI na jANe tema hAtha AkhI bhImasena prakrukSa locana karI tenI pratye kholyo. . bhImasena--he devI teM sAMbhalyuM ke? tArA keza grahaNa karavAthI utpanna thaeluM phaLa daivayoge cA dekhatAM tene hamaNAM nizcaye karIne maLavAno AraMbha thavA lAgyo. jeo nirthaka vera kareche tenuM teone zaiva utAvaLeja phaLa Apeche, je samaye tArA kezanuM grahaNa teoe karavuM te amatheja te duryodhanano vadha karavA huM utsuka thayo hato paNa te samaye AryaM yudhiSThire ane bI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 29 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28e, na rAkhyo. moTAbhAinI AjJA zirasAvadha che evuM jANI te samaye huM gama khAI gayo. haidavi che ShamaNAM zatruo vipatti grasta thayA che temane vipatti mukta karavA A yudhiSThira AjJA karaze to ? ethI ApaNuM zuM zreya thavAnuM che? huM ema dhAruM chuM ke hamaNAM udAsina vRtivALA, dharmarAja re I zatruone mukata karavAnI AjJA Apaze nahIM. kAraNa je snehe karI duryodhana A daitavanamAM koDa 7) Avyo che te sneha Arya yudhiSThirane priyaMvada nivedana karI gayo che, tethI teone vipatti mukta che karavAnI AjJA ApatAM te snehane te nizcaya saMbhAraze. evo bhImasene nizcaya kare, paraMtu A bhAnumatI pratye sneha galita thaelA manavALA Arya yudhiSThire A pramANe kahyuM ke, "he vatsa ) che. mArA baMdhune paNa kevo mahA kheda AvI prApta thayo che? huM mArA bhAIne choDavIzaemAM saMzaya nathI. huM game te tene aparAdha ho paNa e mAro baMdhu che; tethI e baMdhAya jANuM mane bahu kaleza thAya che e pramANe ekAMtamAM bolAvI bhAnumatInuM AzvAsana karIne pachI Arya yudhiSThira, bhImasena ane driaupadInA dekhatAM arjuna pratye kahe che ke he bhrAta, koI duSTa khecare ApaNA duryodhana baMdhune bAMdhI lIdho che tene choDavavA sAruM tuM utAvaLo ja. yudhiSThirane AjJA karatAM joI bhImasena bolya. bhImasena-he Arya, tame ApaNuM apriya juo cho ke zuM? A daive ApaNuM jI hita karavuM te paNa tame sahana karI zakatA nathI? jhera dIdhuM, jaLamAM burADyA, paTa ghutamAM ) - priyAne jItI laI kerA pakaDyA,ityAdika aneka prakAre ApaNo e lokoe apakAra kare che to te he Arya, tame kema visarI gayA? te yudhiSThira--he vatsa, nAnAbhAI Upara je koI Apatti Ave che te Apatti mane ja hiMda SS AvI ema jANavuM. saMta purUSo potAnA jana Upara Apatti AvelI joI upekSA karatA nathI. sUrya che te kamaLanI vipatti prati divasa prAtaHkALamAM haraNa kare che. vaLI potAnA getranI aho rAtri rakSA karavI e kulina purUSAno dharma che. pUrvanA rUSioe, kalina chatAM paNa dekhAdike karI 7) potAnA gegane ghAta karanArA purUSane akalina kahI varaNavyo che. jo ke potAne saMbaMdhI durvatti che vALo hoya te paNa tenI mahAjano rakSA kare che. medha che te potAnI pAse rahenArI vijaLIrUpa agninI jaLanI jema vRSTi karI tyAgI na detAM rakSaNa kare che. vaLI pratyeka pUrNimAe caMdapota pUrNa kaLAvAna thaI sUryane asta che ke jue che to paNa amAvAsyAne divase kSINa kAMtIvALo thaI cheSR tAnI pAse AvelA caMda upara sUrya upakAra kare che. e duryodhanAdika che ane ApaNuM pAMca ) pAMDavo te paraspara vivAda bhale karIe, paNa jo koI pratipAkSi ubho thAya to tenI sAmA ApaNuM ekasone pAMca eka jANavA mATe A arjuna, duryodhanane baMdhana mukta karAvavA jAya. vaLI 7) baMdhu Upara upakAra karavAne Avo avasara pharI kyAMthI maLaze e pramANe jeTa baMdhunI AjJAe ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chekarI ane ekAMtamAM besI vidyAdAre becarAdhiza idanI prArthanA karI. te samaye becarasubhaTonI bahusenA ApI caMdrazekharane arjunanI pAse mokalyo. caMdrazekhara IdanA vimAnamAM besI becaronI senA sahita arjunanI pAse Avyo. ane tene namaskAra karo. eTalAmAM to A alaMkRta thaelA ane zastrAstra sajelA evA vidyAdharanAM vimAno tyAhAM thaIne daita vanamAMthI koDa dUra nikaLI cAlyAM; te, arjunanI senAmAMnA subhaToe joyo to temAM baMdhu sahita baMdhana karelA che ane senAnI madhyamAM rAkhI rakSaNa karelA duryodhanane che. te samaye arjuna paNa tene baMdhana karelo joI mahAvege choDavavA sAruM dhAyo. vaLI arjunanA senAdhipatie vidyAdharezvarane kahyuM ke, duryodhanane baMdhu ane tamAro zatru tamArI lagabhaga Avyo che mATe ubhA raho, ubhA raho. A ja vacana khecazvarane viSa tulya ane duryodhanane piyUSa gaMDUSa (amRtanA kogaLA) tulya lAgyAM. ekaja kALa ane ekaja vacana chatAM bhinna adhikArIonA bhede karI te vacanane evI rIte rasa ke bheda thaI gayo. pachI arjunane senAdhipati duryodhananA baMdhanane joI te khecazenI sAthe tIvra 5 bANa karI yuddha karavAno AraMbha karavA lAgyo. te samaye potAnA svAminI saMpUrNa kAtinuM phaLa evA duryodhanane na choDavA sArUM mahA abhimAnI sarva khecaze ati zauryathI arjunAdikanA sAthe A yuddha karavA pravRta thayA. e pramANe AgaLa UbhelI senAnuM yuddha zaruM thayuM eTale Ayudha dhAraNa che. " karanAra kapija arjune baMdhana karelA duryodhanane samipa bhAge joyo. te samaye duryodhana, ane e jUnane joI mahA kheyukta thayo, mukha paNa malina thaI gayuM, ane te evI ciMtA karavA lAge che ke "he deva, tuM mArA Upara kopa karIne sAMpratakALe mane mota kAM ApatuM nathI! A baMdIgrahathI arjunadAra mAruM baMdhana mukata thavuM te niraMtara mArA hRdayane viSe marma bhedana karanAruM ane mRtyu karatAM paNa adhika thaze." ekamANe krodha karI ciMtAtura thaelA duryodhananI pAse te berezvara paNa Avyo ane jue che te tyAM arjunane duryodhana pAse ubhelo teNe dITho. te samaye te khecazvare Uii potAnA subhaTone duryodhananA dekhatAM yuddha karatA baMdha rAkhyA. ane pachI te carezvara, arjunanA C () caraNa kamaLane vaMdanA karavA lAgyo. tene uDIne arjune snehAliMgana dIdhuM. tyAra pachI ci- @ trAMgada atizaya namratA pUrvaka arjunanI pAse Asana upara beTho. te samaye arjune citrAMgadane 5. puchavuM ke he citrAMgada, A kema vAratA.banI che te mane kahe evI arjunanI vANI sAMbhaLI A duryodhana sAMbhaLatAM citrAMgada arjuna pratye bolyo ke "he kamara, pUrva tamone vidAya karI huM mArI kera nagarI bhaNI jato hato. jatAM jatAM mArgamAM mane nAradamuni maLyA. temane meM vaMdanA karI; ja - tyAre mArA mastaka upara hAtha pheravI te mArI pratye AnaMda pUrvaka bolyA ke "he citrAMgada A- ka che TalA divasa tuM kyAM hato tane joI mAruM mana bahu prasanna thayuM che. evAM muninAM vacana sAMbhaLI 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rI huM bolyo ke "he muninAtha, AdinAthane vaMdanA karavA iMdakIlA parvata upara huM gayo hato, tyAM SNa meM arjunano kirAta vijyano koLahaLa sAMbhaLyo tethI huM tene jovA sArUM rathanupura nagaramAM gayo. ? che tyAM jaI tene jo eTale huM ati vismita thaI mArA baMdhuone paNa visarI gayo. pachI e ra. A arjuna mAse gurU thaI mane dhanurvidyA zikhavavA lAgyo ane mane dhanurvidyA pArAyaNa kara. koDa 7) dhanurvidyA zikhavA bIjA zaMkaDe becaro enA ziSya thayA. e sarvamAM arjuna mArA upara vi- zeSa prIti rAkhe che. pUrve arjuna amAre tyAM ghaNA divasa rahIne pachI potAnA baMdhuone maLavA sArUM gayo. hamaNAM te ane AjJApita evo huM paNa mArI nagarIne viSe jAu chuM." evI rIte mAruM vRttAMta sAMbhaLI teo belyA ke he citrAMgada, saMbaMdhIone sAthe laI duryodhana tArA gurU arjunane mAravA Ave che. te mAraze te gurUprItie karI tene tane pachIthI zeka thaze, che mATe hamaNAM teno tuM pratikAra karavAno vicAra kara." evI rIte nArada muni bolatA hatA, evAmAM mArA eka khecara anucara AvIne mane samAcAra kahevA lAgyuM. te samAcAra mArI krodhAgnimAM samidha rUpa thayA. anucara-he deva, daitavananI pAse je ApaNuM kelivana che, te vanamAM virodhI duryodhane AvIne baha Upadava kare che. tamArI priyA suddhae paNa je vananAM pallava sarakhAM paNa toDyAM nathI, te vanane te paMDha duryodhane chinna bhinna karI nAkhyuM. je vRkSonA punI sugaMdhI tamAruM ma staka ja jANe che, evAM sugaMdhamaya pue puSita thaelAM vRkSo teNe mULathI ukheDI nAkhyAM. I te ane jenI kaLIo toDI nAkhelIo che evAM caMpaka vRkSo hamaNAM dIna sarakhAM thaI paDyAM che. jene tame putra samAna gaNI jaLa siMcanAdika lAlana pAlana karI UcheravyuM hatuM, te kadalIvana hamaNAM sura nAza pAmyuM che. vaLI je vanamAM dedIpyamAna ratnanA sthaMbha ane ATikamaNanI jene bhIta che che evuM rAjaguDa che; te vanamAM baLAtkAre rakSakone mArIne tathA kADhI mUkIne duryodhana hamaNAM rahe che, to: hato AkAza mArge UDIne A sthaLe tamane rAmAcAra kahevA Avyo chuM; mATe he deva, A samaye je yogya hoya te karavAne tame yogya che. che. e pramANe nAradanI ane te dUtanI vANI sAMbhaLI duryodhanane mAravA sArU huM mahA utsuka che che thaI krodha karIne dhAyo. A duryodhana, dharmarAjane uddeza karAvyo te pApeja baMdhana pAmyo, nahIM ke te enA AgaLa mAruM parAkrama koNa gaNatImAM te sAMbhaLI arjuna bolyo ke he citrAMgada, tArI pAsethI duryodhanane dharmarAjanI AjJAe meMbaMdhana mukta karAvya; tenuM kAraNa e ke duryodhananI strI bhAnumatI dharmarAjAnI AgaLa rUdana karatI zaraNe AvI pati bhikSA mAgI khaLA pAtharI karagaravA lAgI, tethI dayA lAvI dharmarAjAe duryodhanane choDAvAnI AjJA karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI arjananI tathA citrAMgadanI paraspara vANI sAMbhaLI duryodhana manamAM ciMtana karavA je lAgyuM ke A baMnenuM bolavuM mane pAkAkSata upara khArU pANI chAMTacA sarakhuM ati dukhada lAge che, che are mArA dehane dhikAra che. te pachI citrAMgada arjuna pratye kahe che. eka citrAMgada-he arjuna, rAjA yudhiSThiranI AjJA, prasAda puSpa pramANe mane zirasAvaMdya che. 45 mATe have Arya yudhiSThirano mukhacaMda pUrNa caMdanI kAMtItulya daidIpyamAna nizcaya karIne kahyuM. chi * tyArapachI prathama rAjA yudhiSThirane namaskAra karavAnuM kabula karAvI pachI duryodhanane baMdhanamukta karI citrAMgada sahita arjuna yudhiSThira pAse AvavA nikaLyo. thoDIvAre vimAnanI kSudAMTikAne che. paNa nAda sAMbhaLI sanmukha thaelA ane alhAdakAraka zabda karanArA baMdhuo sahita rAjA yudhiSThira : AkAza mArge AvanArA duryodhanane jovA lAgyA. tyAM zaMkaDe vimAnoe yukta thaelA ajunane, snehe karI prApta thaelI AnaMdAzranI laharIe nimeSonmeSa rahita evA dharmarAjadika baMdhuoe ane kuMtIe tathA daupadIe joyo. te samaye mahA tejasvI arjunane ane ati nisteja evA potAnA duryodhana svAmine joI bhAnumatInuM mana sukhadukha yukta miznarase karI che che vyApta thayuM. sarva gaMdharvAdika vimAnathI nIce utarI dharmarAjAne vaMdana karatA havA. mAtra duryodhana ! che, te samaye pharI namaskAra nahi karavA niNayayukta cittavALo hato. kAraNa tenA zarIramAM pagathI te che " mastakaparyata duSTa svabhAva vyAsa thaI rahyo hato tethI karI mahAtmA dharmarAjane viSe paNa tene namratA che che thaI nahIM. moTA baMdhananA dukhe karI cAlavAne asamartha, tethI te duryodhanane vimAna uparathI che te ucakIne lIdhe, ane dharmarAjanI AjJA pramANe tene tyAM lAvIne arpaNa karaze. te samaye kutI GY utAvaLe tenI pAse AvI tRNa, dhAnya, akSata ane tAMdule vadhAvI laI bahu prakAre AzirvAda che daI tene satkAra karatI hatI. temaja dharmarAja, potAne namaskAra nahIM karanAra evA duryodhache tane ati prItie AliMgana devA lAgyo. kAraNa pitAnA mAnAdikanI IcchA na karatAM sAdhucha) jane potAnA zatrunuM paNa hita kare che. tyArapachI dharmarAjA duryodhana pratye bolyo. yudhiSThira-he vatsa, tejasvI evA caMdasUryane paNa prasaMge pAta rAhunA baMdigrahamAM vAsa prApta thAya che, paraMtu temane te vAstavika parAbhava nathI. temaja A vidyAdharathI to svalpa parAbhava paNa thayo nathI evuM amo sarva jaNee avazya jANavuM joIe. evuM che na jANuMe to amArA pAMcamAMthI to koI javAnuM nathI paNa parAbhavanA khedakarI A deta vanathI tuM paNa hastinA pure pAcho na jAya te bahuM khoTuM thAya. kAraNa sAMpratakALe sarva karavo anAtha hoIne duHkha pa% matA haze, mATe tuM pAcho hastinApuramAM jaI te sarva koravone sanAtha kara che e pramANe bhASaNa karI vana madhye utpanna thaelI vastuo duryodhanane Adara satkAra karI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 ithoDo ghaNo duHkhita thaI baMdhu sahavartamAna ane yudhiSTira rAja hastinApurane viSe mokalato hato. A Sii duryodhana paNa tyAMthI kALu huM karI uThIne javA lAgyo. mAravADa dezamAM vRSTi thaeluM jaLa jema ? sthira rahetuM nathI tema duSTabuddhi purUSane karelA upakAra tenA manamAM sthira rahetA nathI ne niSphaLa jAya che. tyArapachI dharmarAja, caMdazekharane tathA citrAMgada gaMdharvane vidAya karI arjuna sahavarta mAna nAnA prakAranA vANI vinoda karatA tyAMja rahyA. A caritramAM Arya putra yudhiSThiranI dayA ( duryodhananI kathA, ane duHzAsanAdi baMdhuone upahAsa e sarvanuM varNana karavuM. ahIMyA daitavanamAM te pAMDavo AnaMde karI rahetA hatA. eka divasa prAtaHkALamAM AkAzamAM prasarelI raja teonA jovAmAM AvI. tenuM kAraNa zodhatAM teone mAlama paDyuM ke hastinApurathI caturaMgasenA laIne jayadadaitavanamAM Avyo che. tenI sAyudha vIra hasti, svAra ane rathAdika vALI senAnA cAlavAthI uDelI raje karI AkAzavyApta thaI rahyuM che. thoDIvAramAM duzalAne pati jyadatha pitAnA parivArasahita kuMtIne namaskAra karavA sArUM te sthaLe Avyo ane jyAM tI beThI hatI tyAM jaI tene vaMdana karavA lAgyo. te samaye kuMtIe Uttama AzirvAde karI tene parama saMtoSa pamADI te jyadratha jamAI thAya tethI karI bahu harSa ane mAne karI keTalAka kALa paryaMta tene tyAMja AgrahathI ( rAkhyo. mAtAnI AjJAthI ane maMtravaDe prApta karelI pakavAnAdi rasavatIe. karI jyadrathanI khAnapAnAdikanI sArI AgatA svAgatA karI. eka samaye sarva pAMDavo vanamAM jaMbukrA karavA gayA. te lAga joI jema rAvaNe jAnakInuM che haraNa karyuM hatuM tema jyadaye pahekarI draupadInuM haraNa karyuM. durAtmA purUSa sukRta purUSonI sAthe ja B sadAya vaira sAthe che. amRta pAIne Ucherelo sarSa amRta pAnArane paNa jamAvanA rahe nahI. ke. je samaye dropadIne laI jyadratha cAlyo te samaye te draupadI pratyekanuM nAma laI potAnA pAMce patione pokAra bhAratI UMce svare rUdana karatI hatI. bhImasena ane arjuna eTalAmAM pAse ja hatA teo ati priya evI dropadInuM rUdana sAMbhaLI mahAkrodha karI doDatA tyAM AvyA. AzramamAM kuMtI hatI teNe bhImArjunane kahyuM ke jo jyadayane jIvathI mAraze to duzalA vidhavA thaze; mATe enI jIva rakSA karo. bhImArjuna tyAMthI jyadathanI pachavADe mahA vegathI dhAyA. yuddhamAM jeonA bAhuo pharALa che evA te beyane AvatA joI senAno bhayaMkara yUha racI yuddha karavA & jayadratha sanmukha thayo. te samaye bhImasene jema parvata Upara vaja bahAra paDe che tema jAdathanI senAnA hAthIo Upara gadA prahAra karI ghaNA hAthIo pRthvI upara pADyA. mahA viSama baLe bhImasene rodra rUpe thaI jyadayanI keTalIka senAne nAza karo. ane keTalIka senA palAyana karI gaI . te samaye ekAkI jayadrathane jema corane bAMdhI le tema ane tenA ja khAvaraNa vacce karI bAMdhI lIdho, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che bhImasene arjunanA bhAthAmAMthI eka tIkSya bANa laI tenI vaDe jayadathanA mastakanuM madhyabhAgathI paNa muMDana karI tenI upara pAMca zikhA karI. pachI draupadIne potAnA bAhue laI vakodara jyadatha pratye bolyo ke he adhama kRtI mAtAnI AjJAe tane jIvate maka; mATe have ahIMthI A ja evI rIte pAMcALI dekhatAM tenI durdazA karI, tyAre te lajajAye karI adhomukhe bhImasena pratye kahe che. jayadratha -baLanA garvavALA pInodara (moTA peTavALA) vakodara, vivekano Teka cheka dUra karI che mArI A dazA karI, paNa sAMbhaLa. tame pAMcenA mRtyu hatu A pAMca zikhA dhUmaketurUpa jANaje. jayadrathanuM vacana bhImArjIne nirbhayatAthI sAMbhaLyuM ane tyAMthI draupadIne sAthe lai Arya yudhiSThira pAse AvyA. temane jyadathanuM sarva vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI sarva pAMDavone paraspara hasavA viSe kAraNa rUpa thayuM. koI samaye temanA Azrame sarva pAMDavo ekatra chatAM tyAM nAradamuni AvyA. temano Adara satkAra karI Asana upara besADI temane bhImasena puchavA lAgyuM ke he muniMda, Apa hamaNAM kyAMthI Avo cho? te sAMbhaLI nArada AnaMdita thaI bolyA ke, he bhImasena, dura duryodhanane tame kautuke karI baMdhana mukta karAvI ahIMthI mokalI dIdhAnuM vRttAMta sAMbhaLI huM ahIM Avyo chuM. bhImasena (smita hasIne) he muni puMgava, ahIMyAMthI duryodhana zI rIte gayo? hamaNAM te kyAM che? te sarva vAta kRpA karIne kaho. che . nArada-he pAMDeya, jyAre ahIMthI te javA nikaLyo tyAre pagamAM beDIo ghAlelI tenA T kApA paDelA tethI calAya nahIM e, aMtaHkaraNamAM jene ati krodha thayo che ane jeNe ene kera bAMdhelo tenI sAthe tamAre mitrAcAra che ema ciMtana karI leza pAmato evo duryodhana, duzAsananA aMdha Upara potAnI bhujAo melI calate hato. te samaye mArgamAM potAnA kaniSTa baMdhuo paNa cho potAnA sarakheja baMdhana pAmIne cAlavA mATe azakata thaelA moTA saMkaTa karI koI page laMgaDAtA ane koI bIjanA skaMdha Upara hAtha melI cAlatA joI duryodhana bahu duHkhI thayo. apaMthe jatAM che. zImaLAnuM eka vRkSa AvyuM, te vRkSanI nIce duryodhanane dhIme dhIme laI jaIne ekAMta sthaLamAM che duHzAsane besADaze. tyAM tenuM sarva vattAMta duryodhananA aMgarakSakonI pAsethI sAMbhaLI karNa mahA beda yukta thayo. karNa udAsa thaelo che to paNa te duryodhananuM dhIme dhIme zAMtvana karavA lAgyo. - karNa--he deva, citrAMgada rUpadustara mahApadAthI pAMDavoe tane vimukata karo temAM ApaNI . leza mAtra paNa nyUnatA nathI. karNanI vANuM sAMbhaLI zakasaMkula duryodhana tiraskAra yukta belyo. A che. dudhana-he suta putra, jaya athavA parAjya tane tuM jIvIza tyAM sudhI saraLa che. te @ @DeSTha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che temAM kAMI nyUnatA tAre che nahIM. pUrve Avo mAre tiraskAra kadI paNa thayo na hato te have thayo. A te mATe parAbhave malina thaelA prANe jIvIne zuM karavuM che? citrAMgade mane bAMdhyo te du:saha, temAM valI arjune choDAvyo te te ati duHsahe. te kAraNa mATe huM te have ahIMyAMja besIne prAyaA paveza karIne (eTale annakAdi sarva viSayano tyAga karI maraNa Ave tyAMsudhI paramAtmAnuM kaM smaraNa karatAM ekAsane jema koI bese tema huM besuM chuM. tamAruM kalyANa thAo. have tame sarva che jaine hastinApurane sanAtha kaze. ja karNa--he deva tuM zA mATe kheda kare che. raNabhUmimAM ghaNA zUrA purUSo kadIka jya pAme che, ta) 2) kadIka parAjya pAme che. tane arjune baMdhana mukta kare che temAM eoe zo upakAra kare che? te Vra teo jyAre tArI bhUmimAM rahe che tyAre tane choDAvavo ja joIe. kulInajane je rAjanI bhUmimAM ja rahIne te rAjAnA paNa chatAM te rAjAne anya rAjazatruthI upadava thAya te samaye teo je sahAya hatI ne kare temAM teonuM kulIna paNuM zuM? mATe he baMdhu, baMdhana thayAnI ke baMdhana mukta karAvyAnI baS che vAta tAre saMbhAravI ja nahIM, vipattinuM smaraNa kare te mANasane pagale pagale dukha thAya che. . e pramANe karNa kahyuM eTale pUrve parAbhava pAmelA sarva rAjAoe paNa duryodhananA mananuM re. jI samAdhAna karI tene hastinApuramAM laI gayA. tyAM jaI ramata gamatane tyAga karI lajyA pUrvaka adhomukhe zayyAmAM suIne keTalAka divasa teNe dube nirgamana karavA. maMtrioe tene UtsAha ANavA prayatna karo. hastinApuranI paLe paLe ane zerIe zerIe evo haze pI- 2) TAvyo ke "paripaMthi pAMDavone zAstrathI, atrathI, maMtrathI ke taMtrathI je koI sAta rAtrImAM mArI nAkhI duryodhanane saMtoSa pamADe te duryodhana tene prasanna thaI gaja jema che evI saMpatie manorama evuM potAnuM addharAja Apaze evI rIte hiro pharato hato tene krara cittavALe evo pusena cana nAmanA purohitanA pucana bhAIe Adara sahita baMdha rakhAvI kahyuM ke huM te kAma karavA sara martha chuM. te uparathI dAMDI pITanArAe tene duryodhana sannidha (pAsa) ANyo. te samaye te u. dvata, duryodhana pratye belyo ke he rAjana e kAma karavA huM samartha chuM. he mahArAja, pUrva meM eka kRtyA rAkSasInI upAsanA karI ArAdhanA karI che. te katyA je kadI krodha kare te samagra pRthvIne khAI jAya; te pachI tRNatulya pAMDavo koNa mAtramAM tamAruM abhISTa thavA huM teone sAtame divase ja nizcaya mArI nAkhIza. parve pAMDavoe mArA purecanabhAIno vadha karyo che te kAraNe paNa teo mArA para zatra che. evI tenI vAta sAMbhaLI duryodhane prasanna thaI dAnamAM tene uttama bakSIsa ApIne ha% rSita karaze. te laI potAne ghera jaI uttama upacAroe karI te katyAnuM japa tapa ArAdhanA koDa S) vigere karma hamaNAM te brAhmaNa kare che. he bhImasena, tamane ati dukha prApta na thAya tethI vege che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che karI tamone A vAta jANa karavA huM Avyo chuM. e duSkRtya kRtyAnuM e purocananA bhAIe janmathI ArAdhana karUM che ne te kRtyA paNa ati durjayA che, tenI mane vRnI ati zaida che, te bIja rAkSaso karatAM vilakSaNa che, tenuM bhISyatva advitIya che ane te tribhuvanamAM prakhyAta che. te kRtyane e vipra upAsaka che. durvivAdimAM ane zuda karmane viSe te purohita mahA karALa che. tethI je ArAdhanA saMpUrNa thaze to tamArA prANa haraNane mane nizcaya saMdeha thAya che. e ( durAtmA brAhmaNathI tamane mahA upadavI prApta thavAne AraMbha thayo che. pizna hoya te mahAtmA ) janomAM paNa vathA vera vasAve che ane sAdhu hoya te te vipattine nAza karavA viSe yatana kare che. jo mATe he semya, e kRtyAnA pratIkArArthe tamAre kaI tvarita yatna karavo joIe. evuM kahIne nAradamuni tyAMthI vidAya thayA. te samaye gadApANi vRkodara tvarAe gadAne che UMcI karI, jeTa baMdhu yudhiSThira pratye belyo ke he Arya, te kRtyA ahIM AvatI joIza ke tarataja meM A gadAvaDe tenA khaMDa khaMDa karI nAkhI tamAruM rakSaNa karIza. yudhiSTira-he bhAI, tuM kahe che te satya che. paraMtu e tane dRSTigocara thaze tyAre tuM ene ( mArIzanA! paNa e rAkSasajatI, anekaprakAranA chaLa kapaTa jANanArI ane Adarza vairI che. I. ( sa vairIne mAravA samartha hoya te paNa asamartha thaI jAya che. mATe sarva apAyanAnivAraNArthe che 9 eka upAya huM batAvuM te tuM sAMbhaLa. sarva vipattione karma dUta lAve che; ne te samagra vipatti- 2 te ene nAza paNa dharma karmathIja thAya che mATe teja eka dharma A samaye ApaNe cittane viSe che dhAraNa karavo joIe. e dharmarUpa karma te vipatti rUpa vRkSanAM mULane kApI nAkhe che, te ja dharmane sAMpratakALe ApaNe saMcaya karavo yogya che. " evAM yudhiSThira rAjanAM vacana zikhAmaNI tulya gaNI sarva jaNae sukRtya ane viSe pota . potAnA manane jAgrata karavuM. khAvuM, pIvuM nidA vigere sarva bhava tyAga karI nirjana pRthvIye jaI, pRthaka pRthaka sthaLa, pralaMbita bhujAe karI, daDha manathI, ekAgra cite karI,idIo vaza karI utka6 TikA Asana karI AtmArAmamAM mananI sthiratA karI, zrI pAMca parameSTinuM sAta divasa sudhI nA- zAgra dhyAna karavA lAgyA. kiMcita kALa paNa Asana taje nahIM. evI rIte duSTa karmane kSaya karavA ahita tatvamAM sarva lIna thaI gayAM. saMsAranI sarva vyavasAI tajIne kAya kaSa sahana karI brahma caryavrata dhAraNa karelA pAMDavonA paMcaparameSTinA sthAnamAM cha divasa vyatIta thayA. arjune eka paga Upara UbhA rahI kAussagna sthAne navakAra rUpa mahA maMtranA japa viSe ekAgra citta thaI cha divaze kada kAThyA. temaja bhImasena, nakuLa, sahadeva, kuMtI, kRSNa ane yudhiSThira e sarvanA Adara sahita to che ane niTa sahita anuzanamAM cha divasa vyatIta thayA. sAtame divase kRtyathI bhayautpanna thanAra che ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ema jaNI utkaMti thaelA sarva pAMDavo pota potAnI pAse zastrAla rAkhIdharmayukata thAna karavA hai lAgyA. te samaye jANe zAMta citta evA pAMDavoe ghaNIvAra sudhI stuti karela vIrarasa zastrarUpe karI pAMDavono Azraya karI pAse rahyo hoyanA! evo zebharyo hato. tyArapachI AsapAsa prasaranA ane UMTanA kaMTha UparanA keza sarakho dhumrAkAra evo dhULane samudAya uDate pAMDavoe je, vaLI atizaya vege dhAvanArI ane vistIrNa AkAza jeNe vyApta karI lIdhuM che evI moTI ghoDAnI (senA teoe joI te pachI bIjI senAmAM vijaLInA samudAyane jeoe jItyo che ane madha che. sarakhuM sthaLa ane jharatAM gaMDasthaLa jeonAM evA hAthIe pAMDavoe joyA. pachI hAthamAM jeTika dhAraNa karanArA ane ati bhayaMkara evA te senAnA kArapALo pAMDa pAse AvI evI rIte ja che bhASaNa karavA lAgyA ke he vanacaro, A sthaLa tame UtAvaLe choDI jAo. ahIMyAM dharmAvalaMsa ane rAja AvIne nivAsa karaze. e pramANe teonAM durvacanoe karI bhImasena aMtaHkaraNamAMthI baLAtkAre zAMtine dUra karI tatakSaNa mahA krodha vALo thayo, ane akasmAta tiraskAra thayo joI 7) raudrAkAra banI yuddha viSe sajaja thaelA ane krodhe karI kaMpita evA bAhu daMDamAM gadA dhAraNa karI ( vakodara bolyo ke "he che, tamArAmAMthI konA upara kALa kaTAkSa kara che? takSaka nAgaeNdanA ( mastakano maNa baLAtkAre haraNa karavA koNa purUSa icchA kare che? ame ahIMyAM sukhe beDa- 2 lAone koNa kADhI mUkanAra chI ame ahIMyAM rahIe e mATe tamane ame kADhI me- m lIe che." ema kahI mahA krodhaddhata thaI bhImasena uThaze ane te sarvane gaLethI jhAlIne dUra che pheMkI dIdhA. geDInA mArathI jema do dUra jaI paDe che tema te koza koza jeTaluM aMtare dUra jaI paDyA ane Akroza karavA lAgyA. pachI vaLI te uThIne potAnI siddha thaelI senA pratyegamana karI ane ardha nimeSamAM te senAne pAMDavonI pAse ane pAMDavone gherI lIdhA. ahIyAM atizaya tapanA teje karI prakAzamAna thaelA pAMDavoe paNa "ApaNI vinAparAdhe avajJA karI 6evuM mAnI pota potAnAM Ayudha lIdhAM. pachI saMgrAma viSe jeoe meTo udyoga kara che () I ane jeNe zAstrAstra dhAraNa karelAM che evI te senAmAMnA vizenI AgaLa karelI senA, pAMca a ja siMhothI jema hastionI senA nAza pAme tevI rIte nAza pAmI palAyana karavA lAgI. te samaye ke te senanI pAchaLa pAMDavo dhAyA eTale ahIMyAM AzramamAM rAja cinha dhAraNa karanAra koI purUSa ke SY AvI praveza karavA lAgyo, tyAre dharmamAM tatpara ane cha divasanAM apavAsI evAM katI ane je draupadI baMne jaNa te para purUSane joI mahA kSobha pAmI pAMDavo pAse na hovAthI atyaMta che bhayabhIta thaI potAnAM netra mIcI jaI hudayamAM jinezvaranuM smaraNa karavA lAgI. eTalAmAM te koDa SLI te naredra bhuja prasArI draupadIne baLAtkAre jhAlIne azvanI upara besADI ane pote bIjA 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 269 che azvanI upara besI laI cAlyo. te samaye draupadIe hadaya vihI thAya evuM atizaya ucasvare che che rUdana karavAnuM AraMbhya; te pAMDavoe sAMbhaLyuM, tyAre te senAnI sAthe yuddha karavuM mUkI dai draupa- ? dInuM haraNa karanAra te purUSanI bhaNI mahA vegathI dhAyA. pAMDavo Ave eTalAmAM to te puruSa drau padIne laI ati vegavAna ghoDAnA yoge karI potAnI senAmAM Avato rahyo. have eka tarapha te 7) rajAnuM sarva sainya ane eka tarapha pAMca pAMDavo tathApi te baLazALI pAMDavone kiMcita, paNa kSobha C (Dthayo nahIM. "amArI priyAnuM haraNa karI tuM kyAM nAzI jAya che? kyAM nAzI jAya che? evuM che. kahI tenA upara ane bANaSTi karavA mAMDI. ane te rAjAnI senArUpa sapta samudane potAnA che. bANe karI zuddha karI nAkhavA arjuna agastarUpa AcaraNa karato AgaLa vadhyo. e pramANe che SI jyAre pAMDavo yuddha karatA karatA samipa AvyA tyAre te rAjA draupadIne cAbakAnA mAre tADana ane karavA lAgyo. evA te tiraskArarUpI tApe karI, sUryanA tApe karI ane tapazcaryA karI te pAM Davone tAlune zoSaNa karanArI tuSA prApta thaI. te tRSAnA atizaye karI atyaMta glAna thaelo cha) dharmarAjA potAnA baMdhuo pratye bhASaNa karavA lAgyo ke he vatso, mane tRSA bahuja pIDA kare che. che (" komaLa tRNasarakhI patronI paMkitae karI je "jaLa pAseja che ema sUcana karanAruM evuM ati che pAse DAbI bAju bhaNI vaDavRkSa che te tame juo chaMdanIlamaNI sarakhAM netrane priyakara patroe karI che che yukata evuM A vaDavRkSa dUrathI jotAM mane baMdhu sarakhu saMtuSTa kare che. e vRkSanI DAbI bAjue to paMthijanonA AzvAsana hetu setu (pALa) racelo che. te setu, "pAseja vistarNa sarovara che evuM tRSArtijanone sUcave che. vaLI vaMjula kabutara, cakora, ane kAka evAM vividha jAtInAM ane vi7 vidharaMganAM vihaMga enI AsapAsa kuMjArava kare che te jANe jaLa vaibhavanA baMdIjana hoyanA! evA 95 S bhAse che. vaLI e sarovaramAMthI mRganAM ToLAM keTalAMka nisare che ane keTalAMka praveza kare che. te A che mATe e sarovaranuM jaLa nirmaLa, svAdiSTa, nirdoSa ane pIvAyogya haze. ApaNane joI drauGS padInuM haraNa karanAra A cora purUSa jyAM sudhI vilaMba kare che, teTalA samayamAM tame jaLa laI Ave che. huM jaLapAna karI tRpA rahita thayA pachI bAhu baLe karI e zatrune nizcaya yamapurImAM pocADI ApaNI priyAne pAchI lAvIza. evuM kahI te sarovaramAMthI utAvaLe jaLa ANavA sArU yudhiSThire nakuLa ane sahadevane SY mokalyA. pachI te baMne jaNe utAvaLe te sarovara pratye jaI yatheccha jaLapAna karuM, ane karmaLa gara A patranA daDIA karI temAM jaLa bharI laI pAMca cha DagalAM AgaLa cAlyA. pachI teo prApta thayelI te ane na sahana karanAra hoIne pRthvI upara DhaLI paDyA. vidAraNa karyuM che jeNe marmasthAna 6 rAkamAM prANI mAtrane vibanA kare che. pANI lAvatAM vAra thaI tethI rAjA yudhiSThira ane je Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra90 che. pratye bolyo ke he vatsa tuM vegathI ja,jaLa ANavA sArU mokalelA kaniTa baMdhuone kema vAra lAgI? 6 SS te vRttAMta tuM jANuM ane utAvaLe tyAM jaI pANI lAvIne mArI tuSA haraNa kara. evAM yudhiSThiranAM ? vacana sAMbhaLI ati utAvaLe gamana karanAra ane te sarovara pratye jaI potAnA bAhu sarakhA priya evA nakuLa sahadevane mUcchita thayelA dIThA. teone mUchita joI arjuna atizaya DusakAM bharI vilApa kare che. ana-he vatsa, tamone A dazAe koNe prApta kA? hevo, tame vahelA uo, 9 Arya yudhiSThira bahu kheda pAme che; te mATe tene satkAra pUrvaka jaLa samarpaNa kare. hA vatso, jo A abelA paNa tamane kaho ke tamane A mahAbhaya koNe utpanna karavuM? je te mane kahe che ke to huM tene zAsana karUM. kivA dharmarAjanI prathama tRSA maTADI pachI A vipattine yatna karI pratikAra karIza evuM vicArI,nAzikAmAMthI ane netromAMthI pANI jhare che evo arjuna, sova- 2 ramAM jaI yatheccha jaLapAna karI yudhiSThirane mATe jaLa laI thoDeka dUra cAlyo. ane azrujaLa Na vahe che tathA hAthamAM pANI lIdhuM che evo arjuna, nakula ane sahadevanI pAse Avyo eTale che te paNa tyAM mUcchita thaI benI pAse trIjo paNa paDaze. tene AvatAM ghaNuvAra thaI tyAre ) dharmarAjA bhImasena pratye bolyA. yudhiSThirahe vatsa, nakula sahadevanI zodha ANavA arjunane mokalyo che tene ghaNIvAra che. kema thaI mATe svabhAvika prItie zebhanArA kaniSTa baMdhuvarganuM vRttAMta tyAM jaIne tuM jANuM ane che pANI ANIne mane tRSA rahita kara. evAM jerubaMdhu yudhiSThiranAM vacana sAMbhaLI bhImasena te sarovaranI tIre gaye. tyAM potAnA baMdhuone mRtaka tulya thaI paDelA joI bhImasena vilApa karavA lAgyo ke "he vatsa, tamane A avadazA kyAMthI prApta thaI? ahIMyAM tamane AvI avadazA prApta thai che ane tyAM rAjA yudhiSThira vAta che tethI kaleSa pAme che. vaLI koIeka ApaNA zarue dopadInuM haraNa karyuM che, ane kuMtI mAtA ekAkI che. ema eka pachI eka duHkha pachavADe AvI rahelAM che. ane je kAraNe AvI rIte ApaNI sAthe deva droha karI duHkha utpanna kare che te kAraNa zuM haze? te huM jANato nathI paraMtu he vatsa prathama A pANInA ge yudhiSThira rAjanI tRSA maTADI pachI te devane paNa pratikAra karIza. evI rIte zeka karIne pachI bhImasena te sarovaramAM jaI tarasane maTADanA pANI pIne ane yudhiSThira sAruM te pANI laIne jyAM potAnA kaniTa baMdhuo paDyA hatA tyAMsudhI Avyo eTale te paNa sUcchita thaI baMdhuonA sarakhI avasthAne pAmyo. pachI bhImaS) senane paNa tyAM ghaNIvAra thaI jANI yudhiSThara rAjA vicAre che ke bhImasena paNa AvavAmAM vilaMba Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e lagADe che to AvI rIte bhImasenathI mAre kema amAdara thayo? mATe sarva AcaraNane viSe catura che Sche ane zauryarUpa lakSmInI utpatti hetu samudaja hoyanA! evA te mArA cAra baMdhuone huM pote ja jAte jaIne have zedha karuM chuM. evo vicAra karI zake karI jenuM citta vyApta che evo kuMtInA ja ( putromAM agraja te dharmarAja, sarovara tIre jaI tyAM cAre bhAIonI mRtyutulya avasthA thaelI no joI UMce svare vilApa karavA lAgyo ane atyaMta viThThala thaI bhASaNa karavA lAgyo. che. yudhiSThira-- he vatsa. tame cAre jaNee A vanane viSe mane ekAkI kema ? zatru . ( rUpa parvatane bhedana karanArA tame cAre kevaLa daMtaja honA. ane teNe karI huM iMdanA airAvata che ja sarakho tApa rahita hato. vaLI jema mayadAsahitanA cAra samudoe veti evI pRthvIne deha je SNa avadhya che tema tame cAra maryAdazILa bhAIothI vitrita thaelo huM zatruoe alaMdhya hate. hA vatsa bhImasena, mAro tyAga karI sAMprata A nidAe tuM kema sUte che? huM duHkhIAranI upekSA karavI tene yogya che? are hajI te tArI gadAe karI duryodhanane urUbhaMga karo nathI; ane duHzAsananA vakSasthaLanuM gadAe karI vidIrNa karyuM nathI ne te pahelAM te mATe kema tyAga karyo che che. purUSArtha karI te heba, baka ane kirane yamanA gharanA atithi kanyA, tetA purUSArtha (parAkrama) Ai jI hamaNAM kyAM gayuM? tuM siMha jevAe mane vanapradezamAM ta , tethI have vairIrUpa mane mAruM A- 9 kramaNa karaze. are he vatsa arjuna, tuM mArA prANa sAthe rehenAra chatAM huM jIvatAM tArI AvI che A avasthA kema thaI? (athAta tArA vacce ane mArA prANa vacce bhinnatva nathI eTale tuM ane mAre prANu ekaja cho.) he vatsa tuM khaLajanonA martha zIda pUrNa kare che? je gADIva dhanuSya karI talatAlava rAkSasone mRtyunI sAthe AliMgana karAvyuM te gADIva dhanuSyano te tyAga kema ka? enI upara aprIti karavAne samaya na chatAM tArI prIti kema nathI? adyApiparyata draupadIno parAbhava karanArA kauravAdi zatruono nAza karI nathI. he vatsa, zatruonI upara parA- krama karavAnuM visarI jaI tuM kema suto che? hamaNAM paNa prANapriyAnuM koI zatruo haraNa karavuM che tenI pAsethI tene choDAvyAvinA tane gheraniMdA kema AvI che? he vatsa bAra saMvatsaranI Apatti pUrNa thaIne have samuda utarI gaupadamAM kema buDe che? are! tuM devage A dazAne ? che. jyAre prApta thayo, tyAre have karNanA sarva martha saphaLa thayA. hA vatsa nakala sahadeva, u) B tamane A avasthAmAM paDelA joIne to mAruM hRdaya vidIrNa thaI jAya che. vanavAsanI avadha pUrI thaye jyAre pAcho huM nagaramAM jaIza tyAre madImAtAne ze uttara Iza?" evI rIta che vihala thaI yudhiSThira rAja vilApa karato hato, tene joI koIeka bhila tenI pratye bolyo ke, "he to 7) kutsita purUSa, tArI priyAne je koI laI gayA che te tenuM oDhavAnuM vastra UtArI tene cAbakAno mAra 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che mAre che, ane tethI te tArI priyA "huM A putra, he Arya putra" ema kahI rUdana kare che. A tArA nA che tyAre baMdhuo koIeka kAraNa sUcchita thaI paDyA che paNa e to sarovaramAM pavananA sparza karI che emanI meLe anukrame UThaze; mATe sAMprata te tuM tArI priyAne zagu pAsethI UtAvaLe choDAva. ke potAnI strInuM rakSaNa na karavuM e purUSane moTuM kalaMka che." evAM te bhikSanAM vacana sAMbhaLI krodhe to ha) karI saMta thaI sarovaramAM jaI jaLapAna karI yudhiSThira rAjA mahA vegathI potAnI priyAne chodvavA che (1) sArU dhAya; paNa jyAM bhImasenAdika mUchita paDyA hatA tyAM Avyo ke te paNa teonI paja mUcchita thaI pRthvI upara paDaze. e prakAre te pAMDavone atizaya mUccha prApta thaI, te joI AkAzamAM saMcAra karanArA devoe "pAMDavone mRtyuja prApta thayuM" ema jaNyuM. vaLI teone mUcchita joI araNyanAM sarva pazu paMkhI cAse tajIne te sthaLe ekaThAM thaI zakAyu nAkhavA lAgyAM. te samaye samasta jIvo paNa AnaMda rahita thayAM. keTaloka kALa vItI gayA pachI samasta che prANImAtronA AnaMda rUpa nUtanAM sahavartamAna pAMDavo mUcchathI sAvadha thaIne UghADI jevA koDa lAgyA te ratnamALA jemAM che teNe karI suzobhita ane pavitra evA kamalinI patranA daDIAmAM jaLa bharIne te jaLe karI draupadI pratyeka pAMDava Upara sIMcana kare che, tathA vastranA pAlave karI kuMti chevAraMvAra vAyu DhoLe che ne netrayue siMcana kare che, evI kuMtine pitAnA agrabhAge temaNe joI. ) ( vaLI te samaye rUdanAthue ne jeonAM paripUrita thayAM che evA svajana sarakhA AkAza cA rio ane vanacaroe karI AkAza ane bhUmi vyApta thaelAM temaNe joyAM. pachI pAMDavo UThI beTha thayA tyAre kuMtie bahu harSa karI potAnA vastranA pAlave teonA zarIra uparanI raja khaMkherI nAkhI. evA te pAMDavo sarva dizAbhaNa avalokana karatAM chatAM potAnI pAse UbhelI dopadIne bahu niMdA pUrvaka pUchavA lAgyA ke he priyA, tAruM haraNa karanAra pApIziromaNI purUSa kyAM gayo ne suMdara puSpamALA dhAraNa karanArI tuM kamaLa patranA daDIAmAM ratnamALA nAkhI temAM pANI bharI te pANIe amArA upara siMcana kema kare che? te vRttAMta amane utAvaLe kahe te samaye sarva samakSa draupadI yudhiSThira pratye bolI. drapadI -je samaye tame jyAre pANI pIvA ahIMyAM AvyA te samaye te rAjane che tathA senAne tyAM meM dIThuM nahIM. te koNa hato ane zuM thayuM tenI paNa mane khabara paDI nahIM. vanamAM huM potAne ekAkI dIsavA lAgI, ane sarSonA kutakAra zabda sAMbhaLI huM bhayAtura thaI tethI he Aryaputra tame kyAM gayA? mAruM rakSaNa kare" ema pokAra mAranArI huM te ghora 4 araNyamAM ahIM tahIM pharavA lAgI. evAmAM koIekadayALu bila ke jenA hAthamAM dhanuSya Lio ane pAMca cha bANu hatAM tathA zarIre vRddha hatuM te mArI pAse AvIne bolyo ke "he bhaTTe A che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 293 ja zUnyavananA bhayaMkara mArgane viSe zA mATe bhame che tuM mArI sAthe AvyA tArA prANavala ahIMthI ja SS pAseja mataprAya thaI paDyA che te tane huM dekhAtuM evuM kahI mane teNe tamArI pAse ANI. ane vaLI phanI mAtAne paNa te bhikSu ahIMyAM laI Avyo. te samaye tamane mRtaprAya I kuMtIne ane mane temAM azru AvyAM. ane atizaya zeke karI ame vyApta thaelI hatIo eTa- 5 7) lAmAM sahasA kilakilArava amAra sAMbhaLavAmAM Avyo ne joIe che te, pahoLuM mukha karI dADha kAvatI hatI teNe karI bhayaMkara, piMgaLanetravALI, pILA kezavALI, zyAmavarNa ane ketakAra karI karNane atyaMta duHkhadAyaka evI eka rAkSasaNIne tvarAthI aMtarikSa mA AvatI ame dIThI. . dUrathI tene atyaMta bheravAkAra joI ame atizaya bhaya pAmelIoe nizcaya karo ke teja kRtyA AvI. te samaye ame atyaMta bhayAtura thaI kaMpavA lAgI. amane kaMpatIo joI snehe karI jenuM sadgadita citta thayuM che te pitAtulya dayALu bila aMtardhAna thaI amAruM hita karavA viSe ughukta thaya; eTalAmAM kRtyA najIka AvI, teNe tamane mRtaprAya joI chetAnI pAse rahenArI bIjI piMgaLA nAmanI rAkSasI pratye bhASaNa karavA lAgI ke he pigaLA, A maraNa pAmelA pAMDavone mAravA sAraMja te durAtmA brAhmaNe mane mokalI che ke zuM mATe A pAM vonuM maraNa niSkapaTa che ke kRtrima che? te tuM temanI pAse jaI sArI rIte paNa evAM svA6 minInAM vacana sAMbhaLI tamane jovA sAruM te piMgaLA, pAse AvI. te samaye te dayALu bhikSa a tenI pratye bolyo ke he piMgaLe, mRtakane sparza kare tane maMgaLakartA nathI. A purUSa te sarovaramAM viSapAna (jaLapAna) karI maraNa pAmyA che, emAM saMzaya nathI. vaLI he caMDI, pAMDavo je kizcita paNa jIvatA hota to potAnA vipakSione kSaya karavA teo nizcaya karI parAkrama karata. vaLI he caMDI, ziAlaNI ane kutarI ityAdika nica jApado, mataka upara jaI bese che ane mAMsa khAya che; paNa sihavadhu to jIvatA hastionA kuMbhasthaLo upara jaI bese che." e pramA- NenAM bhikSanAM yutivALAM vacana sAMbhaLI piMgaLArAkSasI AkAzamArga karI pAchI jaI tyAre te vartamAna kahevA lAgI. te samaye te katyA pitAne phasAvanArA brAhmaNano nAza karavA tyAMthI pAchI che ja pharI. duSTapurUSe karelo prayoga te prayoga karanArA dupurUSane nAza kare che. te katyAnA gayA che chepachI kuMtI tathA huM baMne jaNIo tamArI pAse AvI ane rUdana karavA lAgI. te . Sii samaye nAgarAjanuM vacana mane sAMbharI AvyuM; te meM tarataja kuMtI mAtAne kahyuM ke he daivi, mArA, gara karNabhUSaNanAM kamaLa che te adyApi praphulla che, mATe A tamArA putrane prANaviyoga thayo nathI pariNAma pAmanArA koI eka vipattirUpa vamaLe karI A pAMDavo mAtra mUcchita thayA che. ) mATe eonI mUccha TaLe evo koI upAya ApaNe zodhavo joie. evuM bolanArI je ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM te mArA pratye te dayALu bhilla pharI AvIne be ke "he bhade, tuM zA mATe ciMtA kare che. je rAjAnA kaMThanuM avalaMbana karI rahelI ratnamALA che te le, ane sarovaranA jaLamAM boLI baLI e mALAvaDe enA upara jaLasaMcana kara evAM te bhiLanAM vacana sAMbhaLI A ratnamALAe karI tamArA upara jaLasiMcana karuM chuM. teNe karI tamArAmAM caitanya lAbha thavAthI mArA sarva mane ratha saphaLa thayA. "vinA kAraNe paropakAra karanAra te dayALu bhid hamaNAM kyAM gayo che evuM dropadIne rAja yudhiSThire AnaMda mana karI puchayuM. te samaye te bhila atyAra sudhI ahiMyAM che ja hato ne hamaNAM koNa jANe kyAM gayo?" evuM draupadIe kahyuM. tyAre pharI pharIne ahIM tahIM sarva ID ke dizAbhaNI te bhillano yudhiSThira rAja zodha karavA lAgyA. te samaye nahIM tyAM te bhikSa, nahi hai sarovara, nahi vaDavRkSa, nahi vana, nahiM AkAzacArI ke nahi te rAja, ema sarva alopa thaeluM che. dIThuM, ane pote AzramaneviSe parNakuTInI pAse harSayukta thaIbaMdhu sahita tapazcaryA karatA baMdha che; evuM joyuM. ane tyAMja agrabhAge, kAMcananI vRti sarakho jenA aMgane varNa che ane mANikayanA tAtaMka jenA karNamAM calana pAme che (athata prakAze che) evA eka divya mUrtivALA purUSane yudhiSThira rAjAe je. tene joI AnaMde karI pUjA vaMdaNAdi visarI jaI stabdha thanArA evA dharmarAjA pratye prasannatAyukata jenuM mukha che evo te puruSa bolyo ke "he rAjana, te ekAgracitte je dharmopAsanA karI hatI, tene A badho prabhAva che ema jANe che. huM saudharmadevalokamAM nivAsa karanAro chuM. saudharma iMdano vallabha deva chuM ane mAruM nAma dharmAvasa che. dhArmikonuM huM pratipAlana che karanAro chuM. tame tapaniyamazAlIne kanyA rAkSasIthI bAdhA prApta thanArI che evuM avadhijJAne jANI laI teno nAza karavA mAge A sthaLe huM AvyuM, ane kRtrima sena karI meM tamArI priyAnuM haraNa karyuM, tathA meM karAghAta (cAbakAnA mAra) nA nimitte karI kalpavRkSanA puSpanI mALAe pUjA karI. vaLI amRta sarakhA jaLavALA sarovarane utpanna karI mAtra tamAre viSeja meM te saze. to varane viSatulya karavuM. pachI bhila paNa huM thayo, sAMprata to tamAruM dukRta bhogavI chUTyA. tamArA sarva aniSTanuM nivAraNa thayuM te mAtra tamArA tapanA prabhAve karI thayuM che ema jAna che muje. kAraNu, tapa che te A lokane viSe paNa prabhutva pamADanAra che. have mane svargamAM pAchA javAnI AjJA Apo. huM tamAro hAyakAraka chuM; evuM mane tame jANo." ema kahI te deva jyAre ke tyAMthI gayo; te samaye sUrya paNa asta pAmyo. te jANe satapurUSone paropakAra joine harSamAMja nimagna thayo ke zuM sUrya asta thayo te samaye rAtrIrUpI strI AkAzarUpI thALamAM nakSatrarUpa akSata bharIne ane caMdrarUpa dahIM bharIne mahAtmA narene vadhAvavA AvI hoyanA! evI zethaI javA lAgI. duryodhananA matsarapaNAne vinA mananI kuratAne, kRtyAnA bhayaMkarapaNAne ane deva zaSTa @ @@ c Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Rey che tAnA sojAnyamaNane vAraMvAra Azvaryayukta cite citana karanAra pAMDavonI te rAtrI kSaNamAtra ne SS sarakhI vItI gaI pachI jANe sAta divasanA apavAsI chatAM tejapuMja evA pAMDavone jevA sArU ? che. sUrya udayALa upara Avyo hoya evo dIsavA lAgyo. ane te pAMDavone pAraNAM karavA sAruM jANe prArthanA karato hoyanA! tema sUrya vAraMvAra potAnA kiraNarUpa hAthe karI teone ' sparza karato hato tyAra pachI draupadIe phaLa, dhAnya ane vanamAM utpanna thayelAM managamatAM zAkAdike karIne navIna rasayukta rasoI utAvaLa karavA lAgI. pachI pota potAnA Asana upara je sthita thaelA pAMDavone kuMtIe sarva bhojana pIrasyuM chatAM te pAMDavone evI ciMtA prApta thaI ke che kahIMthI paNa A samaye koI tamaya satpAtra jo prApta thAya te ame bhAgyanI anukuLatA para che ema jANIe. kAraNa, je purUSane AvA bhajana samaye satpAtra prApta thAya te puNyaka para che purUSa dhanya che. ane je purUSa nyAye saMpAdana kareluM divya sukSetrane dekANe bIjanI jema vAve che, teneja TapaNuM prApta thAya che. A pramANe te pAMDavo citA yukta hatA temAM vizeSa dharmarAjA koI atithinI vATa jotA hatA. evAmAM sucaritanAmaka sUri jaNe cAritra ane tapanI kevaLa mUtija hoyanA evA koIeka saMyamImuni mAsakSapaNanuM pAraNuM karavA te pAMDavonI sanmukha cheAvyA. te lokottara guNe yukata evA munine joI AnaMda pAmI ane pAMDavo potAnA aMtaH karaNamAM vicAra karavA lAgyA ke "A IcchA karavA yogya vastu, temAMya toya pAtra evA A te munino samAgama mahAsukRta vaDe jema kumudanIne ne caMdana samAgama thAya tema thayo che, nahito A kyAM A mRgarAjanA saMcAravALI gharakAMtAra bhUmi! ane kyAM mahA puNyavaDe paNa ati dubha A munikuMjarI vaLI je vRkSa Upara kAgaDo bezI rUkSa bolI kare che evAM jemAM samaDInAM vRkSa che, evA mAravADa dezamAM jema kalpavRkSane meLApa, tema A munirAjane ApaNane A vanamAM meche LApa che." e jeonA manamAM UtsAha thayo che ne aMtaHkaraNa zuddha thaeluM che evA pAMDavo para A Sii potAnAM bhojanapAtra laI muni sanmukha jaI bolavA lAgyA. S" pAMDavo-he prabho, Ajano divasa suprabhAta che, Aje amAruM puNyarUpa vRkSa pupita che che. thayuM. he muni, tame page cAlI A praNekaTinA AMgaNAne pavitra karavuM che te mATe A zuddhA 6 hAra grahaNa karaze ane amArI Upara anugraha karo. daivayoge karI nirdhana purUSa paNa nidhine pAme che. e pramANe pAMDavoe prArthanA karI eTale te muni vyAdika karI te zuddha AhAra che ema gara jANI grahaNa karatA hatA. kAraNa, evI rItane AhAra saMyamano virodha karato nathI. te samaye AkAzamAM devo duMdubhine vagADavA lAgyA. vaLI AnaMda laharI jeone prApta thaI che evA cho te kevo vastrano ullepa karavA lAgyA vaLI te samaye baSine satkAra pAMDavoe ka e kAraNe huM I @ @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 devoe karelI survaNupuSpanIvRSTi ane puSpavRSTi tathA sugaMdha jaLanI vRSTi AkAzathI thaI. teNe karI sarve pRthvI sugaMdhamaya thaI. te samaye AkAza mArge saMcAra karato prasannatA yukta koI eka deva kholyo ke he pAMDavo tame karelA A dAnanA prabhAve karI tamane satvara saMpatti prApta thaze. paraMtu A gupta rahevAne AgaLa AvanArA vanavAsanA teramA varSane viSe virATanagaramAM veza ane karma nivana dhAraNa karI gupta paNe rahevA tame yogya cho. evuM kahI te deva kSaNa mAtramAM aMtardhAna pAmyo. tema muni ane svAMge paNa jema AvyA hatA tema gayA. pAMDu putroe tyArapachI prathama puNyamaya pAraNAM karI pachI zarIra sthita rahe eTalA mATe annamaya pAraNAM karAM, vaLI je je Arthano AvyA teone suvarNa puSpanA arpaNuyoge karI tRpta karahyA. sAdhu purUSonI ane medhanI saMpatti te sarve lokonA hita karavA mATeche. vasaMtatilakA vRttam. saurabhyasAraghanasArakaNAvadAtai lokaM puNermunipatervimalairguNaughaiH tatraivate vidadhato gahanAdhivAsaM dvitrANyahAni muditA gamayAMbabhUvuH artha--teja dvaitavanamAM vAsa karanArA te pAMDavo te muniyeTanA sugaMdhanA kevaLa sArabhUta ane medha vRSTinA biMdu sarakhA ujavaLa tathA lokone AnaMda utpanna karanArA evA svaccha guNu samudAye karI saMtuSTa thaI e traNa divasa tyAM kADhatA havA. H Jain Educationa International iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye duryodhanamocanakRtyopadravanivarttanavarNano nAmanavamaH sargastasya bhASAMtaraM saMpUrNam // 9 // Pleas For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha dazam sarga prAraMbhaH pachI te devatAnI vANI sAMbhaLI dvaitavanamAMthI pAMDuputro zuSTha veza dhAraNa karI virATanagarI bhaNI cAlyA, jANe sAkSAt nItinI mUrti hoyanA! evI kuMtImAtAne AgaLa DI ane pachavADe cAlanArI draupadI jANe sAkSAta lakSmI hoyanA! teo sahita gamana karanAra pADavA mArgamAM zobhavA lAgyA. paryaMta, nagara, grAma, nadIo ane upavanoe saMkula evI bhayAnaka saMcAravALI puSkaLa pRthvIne olaMdhI pAMDavo AgaLa cAlyA. kramekarI te pAMDavo, viSNurAjAnA nagara pAse keTaleka divase nIlavaNuM upavanamAM taraMgayukta sarovaranI paMktie karI manorama evA upavanapratye saMcAra karatA havA. tyAM ArAmabAgamAM sarovara ane nAnI nAnI talAvaDIomAM prApta thaelA suMdarapaNAne jonArA pAMDavonAM mana atyaMta AnaMda pAmavA lAgyAM. koIka samaye praphullita kamalinInI paMkti dhAraNa karanArA te sarovaramAM udghakapAnAdika karI te pAMDavo zrama dura karavA lAgyA. te sarovarane tIra navAM patroe laTATopa thaI rahelA eka AmravRkSanI nIce prathama rAjA yudhiSThira, pachI bhIsena ane pachI arjuna ema anukrame sau beThA. pachI ajJAtavAsamAM zatruthI ApaNo parAbhava thaze ke zuM? evA smaraNe karI dainyayukta ane gaddagada vANIe. jenAM netra azrume bhIMcha gayAMche, evo yudhiSThira rAjA potAnA baMdhuo pratye bolyo. yudhiSThirahe vatso, tame sAmrAjyamAM sugaMdhayukata padArthAdikanA sevane karI sauMdAki sukhano anubhava lenArA chatAM A huM yudhiSThire tamone kema A dazAne pamADyA? te mATe ano dhikkAra che. temAM vaLI huM baMdhuo, A teramuM vaSaeN to ApaNe bIjA rAjAnA sevAparAyaNa thaI guptapaNe kADhavuM paDaze; te mATe svabhAve karI sevAnA sarva prakAra jee jANyA che evA tamone jaLuM karI saMpUrNa evA samudramAM medha jema viSTa kareche tema huM snehapUrvaka kAMI kahuMchuM, te tame sAMbhaLo. jema hAthI, sarve rAjyamAM rAjAo pAse mAnyatA pAmIne potAne taNa dhAnyAddhika bhojana prakAra kAvaDiyA vigere lokothI thAyache ema jANI kadI paNa roSa pAmatA nathI. tesa sevA karatAra purUSa roSAdikano tyAga karavo. je purUSa sAmAnya veza dhAraNa karI potAnI maryAdAnurUpa rAjAnI pAse bese che ane rAjA pUche tyAre satya tathA spaNlR Uttara che, ane rAjA chAno rahe tyAre pote paNa chAno rahe paNa mithyA vAcALapaNu kare nahIM; te purUSa rAjAne atyaMta priya thAyache. aMta:puramAM jyAM rAjya strIo vigere bIjI strIo raheche tenI sAthe ane aMtaHpuramAM AvajAva karanArA sevakAdikonI sAthe ati bhASaNAdi prakAra je purUSa karato nathI ane rAjAnA vAsunI sAthe to bIlakula sahavAsa karato nathI te purUSa catura samajavo, jeno kopa mahA duHkhaddAtA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 960 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ane jenI kRpA Uttama phaLa ApanArI che, te rojanuM, sujJa puSa, mana kAya ane vacanakarI kadi E paNa viparIta kare nahIM. vaLI rAjA pAse kadi juhu bole nahIM; kAraNa, asatya bolanArA purUSanI che? rAjalokaniMdA kare che. paMDitAI hoya nahIMne paMDitAIne juThe DhAMga karI kahe ke huM paMDita chuM te tevAnuM che rAjA tatakALa apamAna kare che. amyAna, baLavAna, zara, anugata, sadA satyavAdI, komaLa ane iMdine vaza rAkhanAra evo zavaka rAjAnI priyatAne pAme che. badhI vAtano vicAra karI temAMthI sAra grahaNa karI sArI rItIe rAjAne Azraya karavo eTale kalyANa thAya che. he vatso, ApaNane che koIdukha paDe te vakhate paraspara bolAvavA sArUM jya, jayaMta, vijya, jyasena ane jyabala evAM ) anukrame navAM sAMketika nAma ApaNu pAMcenAM jANavAM. e pramANe jerubaMdhu yudhiSThiranI AjJA C sarva bhAIoe mAnya karI ane pachI teo gatamAM dhanurdhArIo viSe zreSTha evA arjuna pratye bolyA ke "he arjuna, ApaNane Ayudha sahita joIne sarva loko duHkha dAyaka jANaze mATe ApaNAM sarva Ayudho hamaNAM koI gupta sthaLe rAkhavAM joIe." te samaye jeNe vijya nAma dhAraNa karyuM che, evo arjuna bolyo ke "ahIMyAthI pAse ja koIthI na jItI zakAya evuM smazAna che, che tenI pAse jenA polamAM sarSa kutakAra mAre che evuM eka jIrNa zamIvRkSa che. te karoLIA pramukha che jIvonI jaLe karI bhayaMkara ane ghaNA pallava samudAye karI ghera evA zamIvRkSane viSe ApaNAM N Ayudha mUkazuM to koI dekhaze nahIM." evuM kahI saMpUrNa tejanI mati dhAraNa karanAra evAM che Ayudho te samaDInA vRkSane viSe arjune mUkyAM. evI rIte Ayudho dekANe kA pachI jema parvatanI guphAmAM siMha praveza kare che tema pAMce pAMDavo virATarAjAnA nagaramAM praveza karatA havA. E prathama yudhiSThirarAja dvAdazAMge tilaka karI, hAthanI AMgaLIomAM darbhanI pavitrio paherI, DAbe khAMdhe suMdara yajJopavita dhAraNa karIne ane caMdanA jevAM keta vastroe zarIra dIpAvI brAhmaNane % rAjya daravAjAmAM jaI UbhA. pachI "koI brAhmaNa tamane jovAnI IcchA kare che evuM kahI rAja to Sii sabhAmAM praveza karavA dvArapALadvArA rAjAnI AjJA magAvI. te sAMbhaLI virATaroja te brAha- 9 6) ne pUje dAnAdike karI sabhAmAM praveza karAvato ho. te samaye tene joI virATa rAjA vimaya che pAmI manamAM ciMtana karavA lAgyo ke A dharma patija pRthvI upara Avyo ke zuM brAhmaNa mAtranI AvI AkRti meM kadI joI nathI. A brAhmaNa to samudavalayAMkita pRthvInuM pAlana kara- ja vAne yogya che. evI rIte ciMtana kare che eTalAmAM yudhiSThira rAjA, virATa rAjanI pAse Avyo, para te samaye te virATa rAjAe tene zIza namAvyuM; eTale AgaLa AvI dharmarAjAe te rAjAne # ghaNAja AzirvAda dIdhA. pachI brAhmaNaveSa dhAraNa karelA yudhiSThirane parama prItipUrvaka virATa hatAM 5) rAjAe potAnI pAsenA bIja Asana Upara besADaze ane tenI pratye bolyo ke "he brAhmaNa hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niSkapaTa vedAdhyayananA samudaja evA tame te tamAruM Agamana ahI kyAMthI thayuM jagatane pAvana hai SS karanArA tame koNa cho?" evAM virATa rAjAnAM vacana sAMbhaLI ajAtazatru dharmarAjA bolyA ke che "he rAjana, huM kaMka nAmane brAhmaNa chuM. pRthvIpAlaka yudhiSTira rAjAne huM priya mitra purohita chuM. te ( te dharmarAjA duta ramavA lAgyo chatAM sabhAmAM tenI sAthe duta ramanAra huM hato. mArA jevo bIjo koDa che koI te sabhAne viSe ghuta ramavAmAM kuzaLa na hato; paNa jyAre huM grAmatare gayo tyAre kapaTanuM che ( kevaLa ghara evA kauravoe dharmarAjane potAnA puramAM bolAvIne tenI sAthe duta ramIne temAM tenI che. sarva pRthvI jItI lIdhI. te divasathI pAMDavo vanavAsI thayA. teone pharI pAchuM rAjya maLaze, ) | evI AzAe meM ATalAM varSa jema tema nirgamana karyA; paNa duryodhana mAyAvI eTale kapaTI ) Sii che evuM jANuM meM teno Azraya karaze nahIM. hamaNAM pAMDavonI vArtA sarakhI paNa koI ThekANe che sAMbhaLavAmAM AvatI nathI, tethI tathA tame dharma, nyAya, sadAcAra, viveka ane vinayAdi guNae 2. vyA cho ema jANI tame pratye huM prApta thayo chuM. evI tenI vANI sAMbhaLI virATarAjA bolyA ke "he kaMka, tame ahiyAM paNa pUrve jevI rIte yudhiSThira rAjA pAse AnaMda ane sahita ane che che nizaktAe rahetA hatA; tevI rIte mArI pAse sukhe raho. tamArA jevo mitra kyAM maLanAra cherAjA je yudhiSThirane dhanya che ke jene tamArA sarakho mitra che. rAjayazrI maLavI suddhabha che paNa adbhuta che ja mitra maLavo mahA durlabha che. evuM kahI virATa rAjAe tenI suvarNa puSpoe pUjA karI hAtha che jeDI kaMka nAma dhAraNa karanArA yudhiSThirane sabhAstAra eTale sabhAsada karyo. tyAra pachI bIjI vakhate rAjamArgamAM gamana karanArA virATa rAjA mATe mahA baLI bhImasena zarIra zobhAe dedI pramAna, ane hAthamAM kaDaze tathA ravaiyo dhAraNa karI vegaLethI Avato hato. te jANe atizaya UMca che ane hAthamAM taravAra dhAraNa karI jema parvata Avato hoyanA? tenA jevo dekhAto hato. te sa- @ saye virATa sajA dUrathI te bhImasenane joI ane tenA mAMse karI puSTa evA skaMdhane joIne A rathanuM dhusaruM nahoya evuM mAnI harSa karI dvArapALane kahI tatakALa tene potAnI pAse bolAvyo. " ane tene "tuM koNa che?" evuM rAjAe jyAre puchavuM tyAre te potAnI kathA A pramANe kahevA zo che lAgyo ke he rAjana, huM yudhiSThira rAja vallava nAmane rasoI chuM. mAtra raIyApaNuM eja che che. mAruM bhUSaNa na hatuM paNa dharma rAjanA ma0 samudAyane viSe mane zreSThatva hatuM. paraMtu te dharmarAjAnA 4 SS sajyabhU karI jyahAM tyahAM saMcAra karatAM tamane sarva kaLAnA jANanArA jANI huM tamArI pAse . che AchuM." evAM tenAM vacana sAMbhaLI rAja bolyo ke he valava, A AkRtine kAraNe rasoIyA C paNuM yogya nathI. madonmatta hAthIne pITha Upara ghAsa bhAra bharI ANavA mATe koNa rAkhe che? bakSatra, tArI mahA balAtra bhujAo to pRthvInuM rakSaNa karavAne samartha jaNAya che; tathApi hamaNa , che . (c)imakIrthika upArjanathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 jo tArI Icchu pAkazALAmAMja rahevAnI hoya to pAkazALAmAM rahe." evuM kahI rAjA, suvarNa samudAye bhImasenano Adara satkAra karI tene potAnI pAkazALAnA sarva rasoIAno adhipati karato havo. ANI tarapha arjune potAnuM kavaca UtAravyuM, kaMcukI paherI lIdhI, moTo aMboDo vAlyA, karNamAM kuMDaLa paheracAM, netromAM aMjana AMjyu ane bIjA paNa strIne yogya evA veza dhAraNa karI rAjAnA rAjyagRhamAM praveza karato hato. te samaye Azcarya karI haSayukta thayelA nagaranA lokoe arjunane joyo. rAjAe paNa tene dUrathI joI vismita thai A strI gIta, nRtya ane vAghakaLAmAM kuzaLa haze." evuM anumAna karI tene potAnI pAse kholAvI ANavA chaDIdArane AjJA karI. teparathI chaDIdAre arjunane rAjA pAse bolAvI ANyo. te samaye rAjA arjunane pucheche ke "he bhade, tuM strIche to vakSasthaLa stanayuta kema nathI? jo tuM purUSa che to tAre strIno veSa kema dhAraNa karavo paDaDyo che! tArI A AkRti evI che ke tuM strIche ke purUSa che te vAtano nizcaya karavA lokone bhrAMti thAyache. tuM jo strIche to ahiMyAM AvI jema koI virahAtura rahe tema kema rahelI dekhAya che?" evAM rAjAnAM vacana sAMbhaLI vRhannama nAma dhAraNa karelo arjuna kholyo ke"he rAjana, huM strI nathI tema purUSa paNa nathI; huM to gRhannaTa nAmano maMchuM. huM strInoja vaSa dhAraNa karI pRthvI Upara pharUMchuM, tATaca ane vAdyakaLAmAM kurALatAe karI huM rAjA yudhiSThiranA rAjyane bhUSaNarUpa hato. gIta, nRtya ane vAdya e traNenuM rahasya jANavAmAM huM nizcaye karI catura gaNAUM chuM. vaLI mailokane ArAdhanA karavA yogya evI sarasvatI devinI meM bahu ArAdhanA karIche." evAM arjunanAM vacana sAMbhaLI rAjA khuzI thaine teno nAnAprakAranA suvarNAlaMkAroe karI Adara satkAra karI potAnI UttarA nAmanI kuMvarIne bhaNAvavA mATe tenA svAdhina karI. virATarAjAe rAjagRhathI uttaradizA bhaNI potAnI putrine gIta nRtyAdika kaLA zikhavavAnA hetuthI eka uttama nAcuMzALA paNa khAMdhI. bIje divase rAjA hayazALAmAM jaI jenI sUryanA rathanA ghoDA jevI kAMtIche evA azvane kuMDe khADI khelAvato hato. te samaye tyAM akSazALAnI bahAranI bAjue thoDA pheravavAnI jagyAnI bahya paridhie amone vicitra gamana kriyA zikhavanAro, mAMsayukata bAhusthaLane viSe ADhavAnA vacce karI mukuTa jeNe dhUMdhI lIdho che, jenA paga logarahita che, hAthamAM kerAmaya cALako jeNe lIdho che, jeNe khuba kasIne kaTi bAMdhI lIdhI che ane kulaparvata jevI jenI mUrti che evo takuLa, rAjAnA netrapaMthane viSe prApta thayo. pachI rAjAe vismaya pAmI chaDIDhAradvArA tene potAnI pAse teDAvIne puchyuM ke tamo koNa cho? te samaye nakula kholyo ke "he rAjana, yudhiSThira rAjAne tyAM huM sarve asanI parIkSA karanAra hato. mArUM nAma taMtipAla che. amuka ghoDo kIyA dezano, keTalA varSano, anI vahanazakti kevI che! te; tathA H Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhoDAnAM zubhAzubha lakSaNa jAta vigere sarve huM jANuMchuM vaLI koI dhoDAne roga thayo hoyato te roga kI? ane te maTADavAnuM auSadha kIyuM? ane kIyA auSadhe karI ane zaktimAna thAya! e sau huM jANuMchuM" te sAMbhaLI virATarAjA kaheche ke "dhaDAmAM pANIche ke nahI teno nizcaya jema baDAne uparathIja bhIjelo ke koro jovAthI thAyache, tema tArI dehAkRti uparathIja jAya che ke tuM mahA catura hoIza" evuM kahI tatkALa tene ardhI parIkSAmATe adhazALAno adhipati karo. bIje divase, ardha vastra paherI bAkInA ardha vacce jeNe kasIne keDa bAMdhI che, hAthamAM moTI jeSTikA jeNe lIdhI che, vRSabha skaMdha jevI jenI baLavaMta bhujAo che ane vahninA yoge jeNe potAnA keza khAMdhI lIdhA che, evA sahadevane gauzALAmAM rAjA dITho. tene joI vismaya pAmI rAna te pratye kholyo ke "huM bhadra, tuM koNache? A ThekANe tuM kacAMthI Avyo?" te sAMbhaLI sahadeva bolyo ke "he rAjana, yudhiSThira rAjAnAM gauvaMda dhaNAM hatAM. pratyeka vADAmAM eka lAkha gAyonI saMkhyA hatI, te sarve vADAno huM adhipati hato. gALIyAM uparathI teonI meM saMkhyA gaNI che. graMthIkA uSI saMkhyAkAra kahyo tethI mArUM nAma graMthIka rAkhyuM che ane yudhiSThira rAjAe sarva govALAono mane adhipati karaco hato. gAyone garbha dhAraNa karavAno samaya, gabhaeNmocana tha yAno samaya, e sarve huM jANuMchuM ane teno upAya paNa karI jANuMchuM. gAyonA zarIranAM lakSaNa tathA vyAdhi e sarveno huM parIkSaka chuM, tathA vyAdhiturUpa auSadhe karI vyAdhi DhALanAro chuM." evAM sahadevanAM vacana sAMbhaLI AnaMdane vaza thaI rAjAe tene gokulAdhipa karo. tyArapachI pravAsamAM dhAraNa karavAne yogya bhUSaNAdika dhAraNa karI zobhanArI, ane rUpa, lAvaNya tathA saubhAgye karI ratino paNa garva utAranArI evI draupadI, sudeAdevinA mehelanI pAse koI samaye AvI. te samaye sudeAdevinI dAsIo eTalAmAM pAsena vinoda karatI hatIo, teoe draupadIne joI vismayavaza thaI tenA samAcAra sudreSDAne nivedana kA te samaye kautukayukata thaI sudeSNae tene potAnI pAse kholAvarAvI, te AvI eTale tene potAnI pAse suMdara Asana upara besADI tAMbulAdike AdarasatkAra karI tenI pratye sudeAdeva kholI ke "he zubhe,tArI AkRti uparathI ema jaNAyache ke, tuM pRthvI Upara rahevAne paNa jyAre yogya nathI, tyAre Ama page cAlI pardezagamana karavAne to yogya nathI temAM zuM kahevuM? e mATe huM zubhe, tuM koNa che? kacAMthI Aveche? krIyA rAjavaMzInI tuM rAjapatni che? ane dezAMtaramAM pravAsa karAvanArI evI A avasthA kema tane prApta thai? te kahe. evAM deAdevanAM vacana sAMbhaLI smitahAsya karI pAMDurAjAnI snuSA draupadI kholI ke "he deva, huM bIjAne ghera rahenArI mATaeN serazrI mAiina nAmanI, draupadInI dAsI chuM. huM kAMI rAjyastrI nathI, draupadI pUrve mArI Upara bahu vizvAsa karatI hatI; tema kRSNanI paTarANI sata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 31 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja bhAmA, te paNa mArA upara AnaMdavRtti dhAraNa karatI hatI. evAM tenAM vacana sAMbhaLI virATa rAjanI strI suSNadevi bolI ke "he saMdhi, tuM je bolI te bolI pramANe huM tane mArI pAse rAkhIza, paraMtu kadAcita virATarAjA tane dAsIonI paMktimAM UbhelI joI, huM tenI priyA che chatAM mAre te manathI paNa sparza nahI kare." te sAMbhaLI dropadI bolI ke "he devi e vAtanI tame ciMtA karaze nahIM. mArA pAMca gaMdharva patio che teo gupta rahIne mArI niraMtara rakSA kare che. jo mArI bhaNuM koI kudaSTithI jue to te mArA gaMdharva patio kudRSTie jonArA purUSanuM jIvi, tavya raheluM sahana karI zakatA nathI. vidyAnA prabhAve karI te mArA gaMdharva patio gupta rahe che paNa che sarvatra saMcAra kare che. teonA baLa AgaLa siMha sarakhAnI gaNanA nahIM to pachI rAjA te koNa mAtramAM che evAM mAlinInAM vacana sAMbhaLI suggAdevi bolI ke "he mAlini, tyAre to mArI sarva lakSmI paNa tArI ja che. teno tuM yatheccha Upaga kara." ema kahI tene vastrAbhUSaNa ApyAM ane tene potAnI pAse rAkhI lIdhI. mukha vAsa taiyAra karanArI, piyaLa tathA vaNImAM ha) ghAlavA sAruM suMdara puSpamALA vigere karanArI ane te te sugaMdhI davya karI aMgarAga carcana karanArI che la' evI dhI, suNAvine mahA harSa utpanna karavA lAgI. tema te kaMkAdinAma dhAraNa karI che B rahelA pAMDavo paNa pota potAne soMpelA adhikAra pramANe kAma karI virATa rAjA pratye pratikSaNe ) prItirUpanaTIne nacAvatA hatA. arthAta pitAviSe virATarAjAne prIti utpanna karAvatA hatA. kaMtIne koI dharamAM rAkhI AvyA hatA, tyAM koI na jANe tema rAtrIne samaye jaI pAMDavo tenA che caraNakamaLanI vaMdanA karatA hatA. rAjAnA saMtoSe tuSTidAnamAM prApta thaelA zIrapacAdika bhUSa e bhUSita thaI pAMDavo virATarAjane parama saMtoSa pamADatA hatA; ane pote paNa eka bIjAnI A prasaMzA karatA hatA. e pramANe sarva prakAre karI paraspara te pAMDavo eka bIjAnA upakAra karatAM , chatAM temanA manane sevArUpa duHkhe karI tApa prApta thayo nahIM. evI rIte virATarAjAnA nagaramAM rahetAM pAMDavone teramA varSanA agIyAra mAsa vItI gayA; ane have tera varSanA vanavAsanI avadhamAM mAtra eka mAsa bAkI rahyo. pachI koI ekasamaye suNAvino sagobhAI kIcaka hato te daupadInuM rUpa joI kAmavA thaI gayo ne manamAM vicAravA lAgyo ke "kAmadevanA 5 dehano dAha thayo, te duHkhathI svargaloka tajIne rati ahiyAM bhUmi upara AvI ke zuM? paraMtu ratinuM paNa AvuM svarUpa nahIM hoya, tyAre zuM vidhAtAe rasAyana svikArI karI te yuvAna thaI. kerI neja A strIne utpanna karI che? nahI te vRddhapaNAe kaMpAyamAna thanAro vidhi AvuM svarUpa ni maNa karavA samartha nathI. A strInA zarIranA sparzarUpI zItaLa jaLanuM siMcana mArA upara nahIM I to kAmAgniviSe mAruM A zarIra homarUpa thaze. vaLI jo A strInuM ane mAruM eka kAraNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6) rahevuM thaze te madanAgnie krIDarUpa rasanI pampikavatA thaze ane brAno rUpa nirmANa karI hatI Sii potAnI caturAI batAvavAno abhiprAya paNa saphaLa thaze evuM ciMtana karI, kAmadevanA bANe che? jenuM mana vidIrNa thayuM che; evA kacake, eka mahA catura ane madhura vacana bolanArI tine daupadI che. pAse mokalI. te ti kSaNavAramAM draupadInI pAse AvIne dInapaNe bolI ke "bha, - 5 che temAM prakhyAta evA tArA pativratane huM jANuM chuM; ane e ja kAraNathI huM tArI pAse AvI chuM. huM tuM jANe che ke kacaka, suggAdevina sago bhAI che? te kIcakanuM zarIra Aja koIeka kANe karI che R atyaMta aravastha thayuM che. koIpaNa upAye karI te kIcaka svasthatA pAmato nathI, paraMtu huM jANuM chuM re che ke tArA hAtha, sparza karI kIcakanI sarva vyathA zAnta karaze. kAraNa, pativratanuM sAmartha sarva doSarUpa che SI zaguno nAza karavAvALuM che. mATe kalyANa tuM UtAvaLe cAla, ane te potAnA sparzarUpa para che amatarase karI te kacakane saMtoSa karavAviSe prasanna thA. tArA sarakhI pativratAo che te, loko { Ama upara dayA karanArIo hoya che. evAM bAhyadRSTie jotAM suMdara akSaronA uccAra karI madhura, koDa ane aMtarbhAge dukaabhiprAyasUcaka, evAM dRtinAM vacana sAMbhaLI draupadI manamAM mahA krokarI paNa saMta thaI ane pachI te dUti pratye bolI ke "he zreTa dUti, jevuM viSayukta anna hoya evAM che tArAM A vacano che. viSayukta mitra anna che te prathama khAtAM to sAruM lAge che; paNa peTamAM je utarasyA pachI prANa haraNa kare che. tevAM tArAM A vacana sAMbhaLatAM to madhura lAge che, paraMtu te che pramANe AcaraNa karaDyuM hoya to zIlarRpa prANane te nilaye karI haraNa kare. mArA hAthanA 5- che nI kIcaka IcchA kare che to te maravAnI IcchA kare che ema tuM jANaje. siMhaNInA kararInI IcchA karI ziyALavuM zuM jIve che. A vAta je mArA gaMdharva patio jANaze to te kAraNe te kIcakanA AyuSyanI vAta paNa avazeSa rahenAra nathI. A pramANe UMca zabda Akroza paka bhASaNa karI ane te dUtine gaLacIthI jhAlI dhakko mArI tiraskAra karaze. tethI te dUti to thI nirAza thaI viDIle mukhe tyAMthI pAchI pharI kIcakanI pAse AvI ane te sarva vAta tene nivedana che (6) karI. tyArapachI draupadIne bhoLavavA sAruM kIcake aneka prakAranI yukitao karI, ghaNA divyanI lAche. lasA batAvI; topaNa dopadI, tenI sAthe kriIDA karavA sArUM laza thaI nahIM. pachI bIje divase kIcake che ke ekAMta sthaLe draupadIne, jema hAthI kamalinIne jhAlI le che tema baLAtkAre jhAlI lIdhI. te sa maye kIcakano rasparza aMgArAvata lAgI tatkALa mAlinInuM mukha atyaMta krodhe karI lAlacoLa ) thaI gayuM, paNa mAtra kIcakane tenA aMgane sparza, strIsparza sarakho lAgyo. vaLI kasakanAM mika 1vasana mAlinine viSavRSTivata lAgyAM. te samaye te mAlinI, kIcakanuM kAMDa baLAtkAre tarachoDI doDa Ii bahu AkrorA ratI rInsabhAbhaNa nAThI, tyAre Azcaryayukata mane karI durAtmA kI mamata 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 karanArI mAlikInA barAmAM pAchaLathI jaI lattAprahAra karo. tethI te pRthvI upara paDI gaI che vaLI tyAMthI uThIne, dInamukhI, aghamukhI ane azrue karI jenA netra paripUrNa thayAM che evI mAlinI, rAjasabhAmAM AvI UMcasvare Akroza karI rAjapratye bhASaNa karavA lAgI ke he rAjana, anyAyarUpa dAvAnaLane zAna karanArA varSARtunA madha jevA Apa cho, ane A sarve bhuvanamAM ko dune zAMta karanArA tameja cho. are ! jene Azraye jaI rahyAM tenI bhaNIthI ja jyAre bhaya * prApta thAya tyAre konI pAse jaI ApaNuM duHkha kahIe? he dharAvIza, tamArA karo mahA - D nyAya kare che. vaLI he rAjana Apa sAMbhaLo. potAnI pratijJAne nibhAva karavAmAM praviNa, satyavAdI, paropakArI, pRthvI upara gupta saMcAra karanArA, mahAbaLavAna bhujAvALA, adharmiono saMhAra karanArA ane dharmanuM sthAna, evA mArA pAMca gaMdharvapatio krodhayukta siMha sarakhA che. ane aparAdharahita tathA pativratA evI huM tene durmada ane pApI kicake baraDAmAM lattAprahAra kara. hamaNAM te mArA patio koIpaNa dekANe che paNa mArI AgaLa nathI. paNa jo teo A samaye hoto, mArAUpara lattAprahAra karanArAne A samayeja zAsana karata." evuM draupadInuM bhASaNa sAM che bhaLI, ane tenI te duHkhadazA joine bhrakuTinA caDhAva karI jenuM mukha mahA bhayaMkara che, evo che , bhImasena, krodha karIne te kIcakane mAravAsAruM uThavAne udyoga karavA lAgyuM. te samaye dharma" e siMketa karIne tenuM nivAraNa karavuM. te samaye virATarAjane "A kIcaka mAro che. saMbaMdhI hoIne vaLI rAjyakArabhAramAM bahu catura che ane A mAlini e kIcakanA a- 5 parAdha viSe AvuM bole che, tyAre A samaye mAre zuM karavuM? evo moha prApta thaze. tethI karI B kAMIja na karatAM emaja stabdha rahe. evuM, te rAjasabhAne viSe virATasAnuM kRtya joIne ) asaMtuSTa sarakho dharmarAja uThIne udAsInapaNuM sevana karanArI vANIe serebrI pratye bhASaNa karavA lAgyo. ke "he saMdhI, tuM kahe che tevA tArA pAMca gaMdharva pati jyAre deva tulya baLavAna che tyAre teo, tAro koIpaNa zatrue anyAya kara chatAM te anyAya sahana karanAra nathI. " mATe che sairadhI tuM jA jA, zA mATe amastatI rUdana kare che? je kIcake tArA upara anyAya che ( ka che to te anyAyarUpa dAvAgni, te.jema dAvAgni vAMsamAM pragaTa thaIvAsaneja dagdha karI nAkhe che che tema cikane dagdha karI nAkhaze." e pramANe dharmarAjAe usinavRttie zikhAmaNa dIdhelI saradhI potAne prApta thaelA zekanA Avezane upasaMhAra karIne pachI tyAMthI aMta:puramAM gaI ) pachI kIcakane anyAya thayo chatAM tene koIpaNa zikSA na karatAM virATa rAjA paNa AMkha ADA kAna karI mugo muge rAjasabhAmAMthI uThIne rAjagrahamAM gayo. te divasanI rAtrIe koIna jANe 9) ama dhIre dhIre pagalAM mAMDatI draupadI pAkazALAmAM jyAM bhImasena hato tyAM tenI pAse gaI ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 che jue che te, bhImasena mahA sukhathI sate che; tethI tenA paga aMgo dhIme dhIme dAbIne tene je S: jagADa. te samaye draupadIne tyAM AvelI joI bhImasena tenI pratye bolyo ke "he vi, dIdhuM che? zvAsozvAsa mUkIne ane DUsakAM khAI khAIne tuM zA mATe rUdana kare che ane tuM Ama gada gada - svare kema uccAra kare che?" evAM bhImasenanAM vacana sAMbhaLI draupadI bolI ke he prANanAtha, jANe kazuM jANatAja na , ema mane zuM pucho cho? dura kIcake, mArI pratye ATalo badho aviveka karo te zuM tame tamArI najare joyo nathI? tamo sarvanA dekhatAM tamArI prANapriyAno tiraskAra karo, topaNa tame hajI ema mAno cho ke ame jIvIe chee!! huM to ema samajuM chuM ke tamAruM zaurya, ) che. satva, ahaMkAra ane pracaMDa bhujadaMDane pratApa, e sarva, tamArI rAjalakSmInI sAthe ja gayAM nahIM . : te potAnA dekhatAM priyAne koI tiraskAra kare te paMkhI paNa sahana karI zakatAM nathI, te je re sUra ane mAnazAlI che, te priyAno koInAthI thate tiraskAra sahana karI zake? evAM draupadInAM vacana sAMbhaLI bhImasena, zatrue karelA anyAya karI saMtapta thaI, dhIme dhIme draupadI pratye bhASaNa karavA lAgyo ke "he devi, te durAtmAne aparAdha huM atyArasudhI kema sahana karuM? meM to aparAdha samayeja e kIcakano saMhAra kace hota; paNa AryayudhiSThire, bhUkuTisaMjJAo nivAraNarUpa vizva utpanna karyuM. topaNa have jo prAta:kALamAM e kathakane yamano dAsa na karuM to mArA purU- " SArthanI tuM niMdA karaje. te kacaka kevaLa kAmAtura che, tethI tene bhoLavavA sArUM savAre pharI lo 6 prayatna karaze. kAraNa, kAmIpurUSanuM, strI prAptiviSe atyaMta vilakSaNapaNuM che. e mATe te na kacaka tArI prArthanA kare to huM manasvinI, tuM tenuM kahevuM kAMIka mAnya karaje. kAraNa, mane , cchane mAravAnI jenI IcchA hoya che te mANasa, prathama to tenI prApti sArU, kaMTaka upara A- ) miSa (mAMsa) ghAle che. tema che zIlazAlIni, tuM arjunanI nATyazALAmAM madhyarAtrie kIcakanI sAthe krIDA karavAno saMketa karaje; eTale huM prathamathI tAro veza dhAraNa karI tyAM jaIne besIza, ane e Avaze eTale hAliMgananA bhiSe karI tene prANa haraNa karIza. . 6 epramANe tenI sAthe ekAMti salAha karI bhImasene tene vidAya karI. pachI dugdhAdike karI pUrNa che che, evI te pAkazALA,temAMthI nikaLIne draupadI potAnA sthAnake gaI. bIje divase prAta:kALamAM, apsarAne paNa jItanAra evI bhUSaNunI paheravAnI chaTAe karI atizaya zobhanArI, vizeSe karI le SNa kAmIni strIonAM paNa mana AkarSaNa karanArI ane kIcakanA manane nIlakaTAkSanA avalokana karI I. kAmoddIpana karanArI; evI draupadI,rAjanA bAgamAM taLAvanI pAsenA daravAjA AgaLa ubhI rahI. tada ahIMyAM kacaka, te draupadIne joI prApta thayuM che staMbhana jene evo te, eka galuM paNa AgaLa 5) cAlI na zake. te jANe draupadIne lattAprahAra ka; te pApe AvI tene gherI lIdhuM hoyanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 che. vaLI daupadIne joI tene sarvaga pravedatha; te prasvedanA bisaMha te jANe draupadInA sparza pApe karI tene pholA thayA hoyanA! ane tene joI tenuM aMga romAMcita thayuM; te jaNe che parastrIlaMpaTanA pApe AgaLa prApta thanAra narakamAM soyonA samudAye karI ahiyAMja viddha thayo yanA! evo dekhAto hato. draupadI paNa tene hAvabhAvathI ane mRdu kaTAkSathI nirakhavA lAgI; che te evI ke te kIcaka "A draupadI mArI pratye atiyukata che evuM mAne. pachI haLave che haLave kIcaka, draupadInI pAse AvI dIna karatAM paNa dIna evAM vacanoe karI draupadInI prArthanA karavA lAgyuM. te samaye draupadI, tenI vANIne satkAra karI bhASaNa karavA lAgI ke "Aja madhya rAtrIe huM nATyazALAmAM jaIne rahIza; te ja samaye tame paNa tyAM ja Avajo - - e pramANe te kIcakanI sAthe saMketa karIne draupadI aMta:puramAM gaI kIcaka paNa atyaMta che. prItiyukta thaI virATarAjanA samipabhAge gamana karate honAnA prakAranA devatAnA ArAdhane 2 karI potAnA manorathanI siddhinI IcchA karanArA kIcakano te divasa jaIne; tene jema koIpratALu svajane AvI maLe tema te divasano aMta AvI gaIte samaye sudeNanA baMdhu, kIcakanI AgaLa AvI paDanAra Apattine jevA viSe rAMkA lAvIne sUrya asta pAmyo ke zuM? ane jema , jema aMdhakAranI laherI puSTa thavA lAgI, athata ghara aMdhakAra thavA lAgyo tema tema kIcakane harSa che paNa puchatA pAmavA lAgyo. arthAta harSa vadhavA lAgyo. ahIMyAM vakodare bhImasena) manamAM @ mahA ahaMkAra ANI aMdhakAra thayA pachI mAlinIno veSadhAraNa karI nATyazALAmAM praveza kara, tema aMdhakAranA samudAyanA tAMDavanRtya saMbaMdhI vAghani, eTale aMdhakAra bahuja thayA pachI temAM pramukha jIva je dani kare che; teNe karI bhayaMkara, evI te madhyarAtrInA samayane viSe potAnA zarIra ranI sugaMdhie karI sarva dizAone sugaMdhamaya karate phIcaka nATayazALA bhaNI cAlyo, tyAM AvI daravAjAmAM ubho rahI nakhavatI bAraNuM ThekI saMketa karo, ane pote Avyo che evuM to sUcavyuM, aMdara gupta thaI rahenArA bhImasene paNa dhIme dhIme haMkAra zabda kate sAMbhaLI ati (c) je kAmAtara evo pApabuddhi kicaka, mahAharSa pAmI seMdhIno veza dhAraNa karI beThelA bhImasena pratye che te bolyo ke "he devi saidhi, Ava Ava. ane tArA himopameya bAhurUpa kamaLatuoe karI che kAmadeve javalita thaelA mArA zarIrane AliMgana karI zItaLa kara evuM bhASaNa karanArA, ja ane bhImasene kAra udhADyuM eTale aMdara AvanArA te kIcakanA samipabhAge AvI, bhIma- 2 che tene tene evuM prema sahita AliMgana dIdhuM ke, te AliMgane karIne tene prANa nIkaLI gayo. te pachI tenA hAtha, paga ane mAthuM vigere sarva aMganuM ekatra rodhana karI tene doha mAMsapiMDarUpa ke (7) karIne nAcazALAnA jharUkhAmAMthI tene bahAra pheMkI dIdho. tyArapachI jeNe potAnA zatrune hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAta karavo che; evo bhImasena, mahA AnaMda pAmI pAkazALAmAM AvI zayana karato havo. bIje divase prAta:kALamAM kIcakanA macchu pAmavAnA samAcAra lokone moMDhathI sAMbhaLIne tenA saoNmbe bhAio zoka leherIne vaza thaI tyAM AvI; maraNa pAmelA, bhUmi upara smRtikAne viSe ragadoLelA ane mAMsapiMDarUpa thaelA kIcakane joI zokavijyula thaI mahAniyAsa nAkhatA UMcasvare rUdana karavA lAgyA. teo savaeNnA netrarUpI sarovaramAM je azrujaLa, tene baMdha kAraNanA krodharUpI grISmarUtuno sUrya, zoSaNa karavA lAgyo. te samaye te sarve baMdhu, potAnA bhAino vadha karanArA zatrune ahiMtahIM zodhavA lAgyA; paraMtu teno kAMIpaNa patto na lAgyo, tyAre teo sarve ekatra maLI paraspara vicAra karavA lAgyA ke, A kIcakanI, pUrva mAlinIne viSe prIti hatI, evuM ApaNe sAMbhaLyuM che. mATe kIcakanA mRtyune te mAlinIja kAraNarUpa thaI haze. enAM gupta saMcAra karanArA gaMdharvaMpatioe ApaNA bhAine mAraco che; emAM saMzaya nahIM. paraMtu teo gupta saMcArI che, tethI koIpaNa ThekANe e ApaNane maLaze nahIM, mATe A saeNdhIneja kIcakanI sAthe citAgnimAM bALI nAkhI, ApaNo roSa utAro." evo vicAra karI potAnA baMdhu kIcakanI sahavartamAna mAlinIne citAgnimAM bALI nAkhavI; evuM manamAM ANI te baMdhuo sarve, mAlinInI pAse AvI tene bAhuneviSe AkarSaNa karavA lAgyA. te samaye te baMdhuoe khaLAtkAre AkarSaNa karelI mAlinI, A pramANe Akroza karI pokAra mAravA lAgI ke "he jaya, he jayaMta, huM vijaya, huM jayasena, huM jayadbala, tame game tyAM raho paNa mArUM rakSaNa karo, rakSaNa karo. citAgnimAM nAkhavAMsArUM A durAtmAo mane jhAlI jAyache." evI draupadInI dInavANI sA~bhaLI bhImasena, krodhayukta thaI pAkazALAmAMthI nikaLI phALa mArato kIcakonI pAchaLa dhAyo, ane thoDIvAramAM smazAnanA mArgamAM AvI krIcakone kaheche ke "hai kIcako, tame baLAtkArathI A strIne kacAM laI jAocho? enuM rakSaNa karavA samartha purUSa, koipaNa pheMkANe koipaNa nAmano koI paNa haroja" te sAMbhaLI kIcako bolyA ke "he vallava, A strI amArA bhAI kIcakanA mRtyuno hetuche. enA vinA amArA bhAine koNe mAro? te ame jANatA nathI. jyAre evo koI zatru maLato nathI ke jene mArI amArUM vaira zAnta karIe; tyAre A puMcalineja citAmAM nAkhazuM" evAM phIcakonAM vacana sAMbhaLI bhImasena bolyo ke "he kIcako, tamAro bhAI parastrInI sAthe ramaNa karavAnI IcchA karavA lAgyo, eja aNe moTo, anyAya karaco; mATe tenuM phaLa paNa pAmyo. have tame strI hatyAnA pApathI bIDInArA che. tema chatAM, A khInne aparAdha zAmATe karo cho? A aparAdhanuM kuLa tamane prApta nahI thAya zuM? kIcakanA baMdhupaNAe karI kIcakane vaza thaelo virATarAjA tenA anyAyane sahana kareche, paraMtu te kIcakano anyAya bIjA koIne paNa Ser Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 307 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 IYA zivyathA utpanna karanAra nathI zuM?' evAM bhImasenanAM vacana sAMbhaLI kIcakanA baMdhuo krodhe ne SNa karI bhASaNa karavA lAgyA ke "jenA bhujadaMDamAM zakti hoya te A ame citagnimAM nAkhIe re che chatAM A strInuM rakSaNa kare. evAM kIcakonAM vacana sAMbhaLI pachI bhImasene samipabhAganA nA eka vRkSane samULu upADI, te vRkSanI ekaja bahAre te kIcakanA soe baMdhuone sAthe mArI nAkhyA. te vadhavanA mArelA, suggAdevinA baMdhuo pRthvI upara paDyA. te samaye "e durvara purUSo maraNa pAmyA te ghaNuM sArI vAta thaI evI lokavANI prasiddha thaI. tyAra pachI che, seravIne svasthAnake mokalI; ane gurUpI matta hastiono saMhAra karI bhImasenarUpa siMha, vIra makazALArUpI guphAmAM nirbhayapaNe praveza karato haze. pachI sarva sahodara baMdhuo marAyA che teNe karI jene mahA krodha utpanna thaela, ane te krodhekarI phuraNa pAmanAra adharoSe bhayaMkara, che. tathA jenAmAM azru prApta thayA che, evI suvi , virATarAjA pAse AvI bhASaNa karavA ( lAgI ke he Aryaputra, tamArI je mArA para atyaMta kRpA che paNa te kapA nathI paNa viDaMbanA che. 5 kAraNa, tamArA sevake mArA sahodara baMdhuo mArA che, chatAM tame te vAta manapara letA nathI. eka kacakane mAranAra zatru koNa?te mAtra jANavAmAM nathI, paraMtu mArA bIjA bhAIone mAranAra, yamasajha o nirdaya ane pApakata evI A vAva che; mATe e vallavane tame sarvasanA ekaThI karI nahIM ) haNaze. te haMgaLephAMso khAI prANaghAta karIza. evAM sudRSNAnAM vacana sAMbhaLI, komaLa karatAM paNa ka ati komaLa evAM vAkae karI zAnta karI ane tenAM netrAyu potAnA hAthe karI luMchIne rAjA olyo ke he devi, mAtra tArA cAturyathI tArA baMdhuono mahAdurnaya huM sahana karato hato, mATe ST zuM je bhajazALI hoya teNe paNa eone anyAya sahana karavuM joIe.tathApi he mRgAkSi, pI. che je tuM kahe che te huM kahuM to khare; paraMtu e vallava krodhayukta thayo chatAM ApaNI sakaLa senAne lIlA mAtramAM nAza kare evo che; mATe he bhAminI, e vallavInA vadhane meM bIja upAya Sii che. durbhaya zatru paNa buddhibaLe chatAya che. meM valavAnA vadhano bIje je upAya - 9 ye che te e ke, duryodhana rAjAne vaSakarpara nAma malabreTa hastinApurathI ApaNA nagaramAM Avyo che te aneka mallayuddhamAM jyazIla hovAthI sarva maheno tiraskAra kare che; paraMtu jene che bAbaLane garva che evo valava, te mAnuM baLa sahana karI zakato nathI. tethI teo paraspara to SS bhalayuddha karaze tyAre mallayuddhamAM jeNe abhyAsa kare che evo te vaSakarpara mala, te jeNe mahayuddhane abhyAsa karyo nathI evA durAtmA vallarane mAraze. evAM mRdu mRdu padonAM vAkae ja ka karI pRthvIpati virATarAjAe sudeNAdeninuM dhIre dhIre zAtpana karI tene aMta:puramAM mokalI. ko. che tyArapachI eka divasa virATarAjanI sabhAmAM AvI duryodhana rajano maDha vRSa karkhara, artha che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 che. mAvargane tiraskAra karI bolyo ke, mAre pratimaNa koI che? evAM tenAM vacana sAMbhaLI virATarAjAe 4 pAkazALAmAMthI vallavane rAjasabhAmAM bolAvyo. vaha, rAjasabhAmAM AvI rAjAnI AjJA pAmI che vaSa kapUrane, bIje divase virATarAjanI pAse bolAvyo. pachI bIje divase te baMnenA bAha yuddhanuM kautuka jovAnI IcchA karanArA virATarAjAe caMdasarakhI svaccha vaLue karI yukata evI raMgabhUmi karAvI, ane tenI AsapAsa IMdanA gharanA maMcako jevA maMcako anya rAjAone be( savAsAruM sthApana karAvyA. pachI ratnamaMDapanI nIce divya evA anya maMcakanevi maNamaya che siMhAsana upara virATarAja beTho. pachI virATarAjanI AjJA vikArI maMDaLIkarAjAe potAnA ) jaI) sevakAdika e yukata thaI Asana Upara bela. te samaye dharmAdikoe, mane karIne paNa bhImase nane parAbhava thaze" evo saMzaya Aye nahIM, tathApi teo bhayayukta cite sabhAmAM AvI beTha. thoDIvAramAM caMdasarakhAM UjavaLa vastra paheranArA, kasturI ane puSpanA hAre cintIta - 2 : dhane dhAraNa karanArA, ati sthira, ane caMdanAdika sugaMdhI padArthone jeoe savaMga lisa karyuM che che, tathA be dizAbhaNIthI sahyAdi ane vidhyAdi AvatA hoyanA! evA mA ziromaNI vallava ane vaSa karpara, e baMne mala akhADAmAM AvyA. te samaye sarva loko paraspara virATaza, rAjAnI niMdA karavA lAgyA ke A vallava kRtAbhyAsI nathI ne A vRSakarparakRtAbhyAsI che; " mATe e baMnenuM bAhuyuddha karavAnuM TALyuM; te virATarAjAe yogya karavuM nathI, paNa - che. tAnA zALAono zatru A vava che; tene koI paNa prakAre karI mArI nakhAvo joIe, e che kAraNathI A yojanA karI che. e pramANe sarva loko virATAnI niMdA karavA lAgyA. ANuM tarapha parvatonI guphAonuM paNa vidiNa kare evA baMne jagyAonI bhujATaMkAra thavA lAgyA. te bhuja prakAre karI teo te samaye sarva jAtane keTalIkavAra sudhI zravaNediya rahita karatA hatA. A che padasthApane karI pRthvIne kaMpAyamAna karanArA ane paraspara talahasta denArA evA te baMne, nAnA moM prakAranI racanAo muSTi baMdha karI kuDAle paDI ahIM tahIM pharI eka bIjAne lAgAmAM AvA fy prayatna karatA thakA mallayuddha karavA lAgyA. te samaye yadyapi vallava, eka kSaNamAtramAM vRSaka- a paeNrane vinAza karavA vize samartha hato; tathApi lokone tamAso batAvavA sArUM te vRSakarparane mAravAmAM vilaMba karato hato. jema mahAraNyane viSe be matta hastione yuddhamAM jya che G! parAjya thAya che; tema vallava ane vavakarparano paraspara zekavAra jya parAjaya thayuM. kadIka vallava vaSakarapara caDhI bese,ane kadIka vRSakarpara vallavaupara caDhI bese. e pramANe te bannenI ghaNI vArasudhI kusti cAlI pachI aMte vRSakarparane bhImasene pitAnA ekAdA pecamAM A; ane jethI tene dALyo, eTale te vRSakarSa, prANapramANasamaye dIna thaI pRthvI upara paDI. te huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 samaye vadhuvana jya thayo joI virATarAjanAM romAMca sahavartamAna sarva lokone moTo kolAhaLa SNa zabda thayo. sarva loko harSanI tALIo pADavA lAgyA. pachI te virATarAjA, potAnI priyAne pAra evI rIte zAMtvana karavA lAgyo ke "he devi, zatrubhaye karI kaMpAyamAna evo je huM, tene A ke valava sakho sAyakAraka koI ThekANethI paNa maLanAra nathI, mATe he priyA, huM jema e vallavI Upara prasanna chuM; tema tuM paNa enA para prasanna thA." ema kahI suSmAne zAMta karI. virATapuranA rAjAnA raseIoe vRSakarparane mAre evI vAta duryodhane hastinApuramAM che, tene DhathI keTaleka divase sAMbhaLI. pachI dRSayukta jenI buddhi che evo duryodhana, karNa, (1) O) duzAsana, bhiSmapitAmaha, doNagurU ane zani e sarvane ekAMtamAM bolAvI teonI sAthe ja masalahata karavA lAgyo; ne bolyo ke, "pUrva pAMDavone mAravA sAruM purecana, je katyArUpa upAya ke karato hato teja UpAya UlaTo te purecananA nAza viSe thaye. e mATe meM A teramA varSane 2 ke viSe koI paNa ThekANe guptarUpe rahenArA pAMDavono zodha karavA sAruM vaSakarparane mokalyo hato. ) vajanA jevA kaThora aMgavALA vaSakarparane mAranAra bhImasenavinA samasta avanitaLamAM bIje na koI sAmarthavAna nathI. koI sthaLe paNa bhImasena, guNaveze rahete haze. te bhImasenanA bAho che. , ahaMkArarUpI dani huM nizcayekarI sahana karI zakato nathI. e mATe mahayuddhaprasaMge yuddha karavA bhImasena je IcchA karaze te A mAga vRSakapUrane mAraze. te samaye e vaSakarparanuM mRtyu che. ApaNane ahita chatAM paNa, bhImasenanA pragaTapaNAe karI sukhadAyaka thaze. e abhiprAya che dhAraNa karI meM e mIMTane mokalyo te sakaLa pRthvIne AkramaNa karato karato virATanagaramAM SB gayo. te nagaramAM, tyAMnA rAjAnA vAva nAmanA sUpakAre (rasoIe)e mahune mA che ) che evuM meM sAMbhaLyuM. te uparathI huM nizcaya karI kahuM chuM ke, te mAranAra bhImasenaja haze. vaLI jaya bhImasena che tyAMja enA bIjA bhAIo paNa hazeja. kAraNa, jyAM kSayaroga hoya tyAM zvAsa, udharasa ane lagna pramukha paNa avazya hoya che, tema bhImasena jyAM haze tyAM bIjA (5pAMDavo paNa avazya haze. paraMtu te pAMDavo, koI paNa prakAre je spaSTapaNe huM jANIza to teono 8i vidhvaMza karavA vize je mAruM abhimAna che te saphaLa thaze. vaLI te pAMDavo, virATarAjanA nagaranA 5 De pratibaMdhane viSe rahenAra che te chupI vArtAne pragaTa karanAra evAM zreSTha purUSothI paNa chatA paDavAnA he GY nathI; to pachI teone pragaTa karavA mATe dUta vigerenI te vAtaja za? mATe te nagaranI dakSiNa ) ane uttara dizAne viSe gAyonuM haraNa karyuM hoya to te gAyo choDAvavA sArUM pAMDavo pragaTapaNuM A svikAraze; kAraNa te dayALu cittavALA che, temAM paNa grahaNa karavA mATe prathama eka . dizAbhaNI sainya laI gayA chatAM, virATAjA potAnI sarva senA sahita gAyo choDAvavA sArU @ @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che doDaze; ane bIjI dizA grahaNa karIe, te samaye sarva nagara zUnya prAya haze, eTale kevaLa pAMDavoja gAyone choDAvavA sArU bahAra nikaLaze. e pramANe pAMDavo atyaMta prasiddha thaze ? che eTale teone Uccheda karavA sArUM huM tenA sahavartamAna AraMbha karIza." - evI rIte te sarvanI sAthe masalahata karI kAMieka zreSTha senAenAyukata dizAo karato duryodhana rAjA, virATanagaranI pAse AvavA viSe prasthAna karate ho. te duryodhananA senA saMbaMdhI aonA caraNokhAte karI utpanna thaelI dhULe maMDaLa jenuM AcchAdita thayuM che evo sUrya, ( te duryodhanane anyAya na jevA sAja adazatA pAmyo ke zuMevo chavAI gayo. vaLI jANe che I mUrtimAna adharmaja hoyanA! evI azvasenAthI utpanna thaI patana pAmanArI dhULekarI, sanadIo zuSka thaIo. "karUtrane pradIparUpa tuM duryodhana-tene sAMpratakALe caurya karma karavuM yogya nathI ? evuM kahevAne mATe ja jaNe hoyanA! tema te duryodhananI sanmukha vAyu AvavA lAgyo. "A karma sAkSI sUrya jotAM chatAM tane e karma karavuM yogya nathI evuM kahenArAja jANe hoyanA! tema sUryanA adhobhAge rahI zIyALavAM bolavA lAgyAM. pachI te duryodhana, thaelA apazukanono kAMIpaNa vicAra nahI karI, utAvaLe prayANa karI, virATarAjAnA nagaranI pAse Avyo. pachI nagaranI ja pAse doNAdika sahavartamAna AvelA duryodhanane joIne, virATarAjAno zreSTha ta, virATajanI ) 6 rAjasabhAmAM jaI sagadita kaMThe te duryodhana saMbaMdhI vRttAMta kahevA lAgyuM. te sAMbhaLIne pachI to ja potAnI senAnA samudAyanA bhAre karI pRthvI jeNe eka bAju bhaNIthI namAvI nAkhelI che, A ke e virATarAjA; duryodhana pratye yuddha karavA sAruM taiyArI kare che; eTalAmAM ja kauravRvIronA bANe karIne jeonAM sarva zarIra vidhAIne ghaNayukata thaI gayelAM che evA zevALa loko, virATarAjAnA (AmAM AvI UMcasvare pokAra karI bhASaNa karavA lAgyA ke "he rAjana, duryodhanane pakSapAtI evo surAmarAja, te puSkaLa sainyasamudAya grahaNa karI amArI pAse AvI ame upara bANa prahAra cho karI, dakSiNadizA bhaNInI sarva gAye haraNa karI laI jAya che; mATe he pRthvIpati, kSatridharmane ( AgaLa karI gAyane pAchI vALavAsA vege dhAo dhAo." e pramANe govALAonI karUNayukta vANI sAMbhaLI virATAjA, te kSaNe "prANa jatAM che. paNa gAyonuM rakSaNa karavuM evI IcchA karavA lAgyo. kAraNa, sAdhu purUSo je che teo gAya, te SS Si, brAhmaNa, bALaka ane strIoeonuM rakSaNa karavAmAM potAnA prANane paNa tRNatulya ) che mAne che to tene yaza keTale priya haze!! pachI saMgrAmarasanI vAcALa evI senAe karI sarva ja A% dizA vyakta karatAM chatAM te sarva senA sAthe laI virATarAjA prasthAna karato hato. te samaye banI hatI 7) sAthe yuddhamAM kautakavAna ane gAnDIva dhanuSyane nacAvanAro evo arjuna strIveSane parityAga 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 na kI yuddhaviSe je jayato utAvoja pragaTa thAya evo vicAra karI koIpaNa prakAre karI te ane tene junane tyAMja mUkI bAkInA sarve pAMDavo yuddhane mATe nikaLyA. te samaye sahadeve zamIvRkSa uparathI zastrAgra grahaNakarI pote potAnAM laI bAkInAM temanAM teone ApyAM. pachI virATarAjanuM uttapaNe doDanArUM je asainya, teNe vidyAraNa karelI bhUmi, te dhaLanA nimitte karI viSNupadane zaraNa jatI havI ke zuM? arthAta te bhUminI dhULa, viSNupada eTale AkAza-tene Azraya karatI che havI. te samaye samatulya evA A virATarAjAne joI strIrUpa dizAo hamaNAM kaMpAyamAna thaze, che che tene mATeja ke zuM te dhaLa dizAone AcchAdana karavA lAgI. ane te virATarAjane raNavAdya ) dvani, te suzarmAnA karNane viSe atyaMta praveza karavA lAgyo, te jANe cora, gAye corIne palAyana karI jaIza nahIM evuM tene yatheccha kahevA lAgyo ke zuM pachI virATa rAjA, utAvaLe gamana karanArA sumi pratye bIjA koI ati vAcALa, evA Uttama bhATane mokalI tene Ubho rakhAvyo. te samaye jene sukha prApta thayuM che evo suzama, . saMpUrNa ghenasamudAyane potAnI pachavADe rAkhI ghaNI senAe virATarAjane mAravA sArUM Ubhe na rahyo. te samaye Ubhaya senAmAMnA, paraspara mAravAnI IcchA dhAraNa karI sanmukha gamana karanArA jI mahA vIrapurUSanuM paraspara bANonA prahArarUpa mahA yuddha pravRta thayuM. te jANe pItavarNa sUryakirache ne, bANe karI AvaraNa karanArUM piMjarUja hoyanA! evuM thayuM. te yuddha sthaLane ThekANe, te samaye baMne senAmAMnA dhanurdhArInI dhanuSyanI pratyaMcAne sparza karanArAM evAM baMne bAjunAM bANa, paraspara nizAna thayAM. pachI parasparanAM bANoe karI paraspara khaMDita thaelIo bANa paMktio, AkAzathI nIce paDatAM adhomukhI thaI, te jANe bhUmirUpa paryakane viSe sakheda thaI UMdhavA sArUja paDIo ke zuM e pramANe baMne senAnA bANoe karI chinna bhinna thaelA avayavonI paMktio jene viSe che evo, ane lohInuM vamana karanAra vraNa jene viSe che evo durdhara raNagrAma thayo. temAM lohInI nadI vahevA lAgI; te evI che, jemAM kapAi paDelAM vIronAM mastako kramarUpe che, kapAIpaDelA hAtha paga te jemAM maccharUpa che ane jemAM subhaTonA kapAI paDelA hAthanA paMjhA te kamaLa rUpa che; evI te vIrapurUSonA lohInI nadI vahevA lAgI. pachI virATarAjanA yoddhAoe suzarmAnI senAne jema samudanI laherI nadInI laherane pAchI havave che; tema pAchI haTAvI. pachI thoDI eka rahelI Utyu senA sahavartamAna suzamAM pote yuddha karavA UDya; te jANe zatrurUpa taNane saMpUrNa bALavAnI IcchA karanArA dAvAgnija hoyanA! surA mae potAnA tivra zastronI javALAe karI bhayabhIta karelA virATarAjAnA sainIka loka, cho jema agninI javALAe bhIti pAmelA pakSio Akroza karI nAza pAme che, tema nAza che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 kapamADyA paraMtu bAkInA vIre, dha dhAraNa karI suzAmatI sAthe yuddha karavA lAgyA. te sa- re maye baMne senAnA vIzemAMthI koIno paNa nAza na thaze. ane jema AkAzanevize be pakSi* eno samAna saMgrAma thAya, tema moTo saMgrAma thayo. te samaye jayalakSmI karI bANa 4. ke vRddhi karanAra ane tejapuMja evA baMne senAmAMnA vImAMthI koIne paNa potAne kayu no. 7) prApta thaze ke zuM?" evA bhaye karI varI nahIM ke zuM e pramANe eka senAmAMnA vIro, bIjI cha nAmAMnA visene jItavA lAgyA ne devoe teonA upara puSpavRSTi karI che, bIjI senAmAMnA vIzenAM chebANe, te puSpavRSTine na sahana karanArAM thaI te vRSTine paDatAM, mArgamAMja toDI nAkhe. vaLI bIjI chesenAmAMnA vIro pratipaNi senAnA vIrone jItavA lAgyA ne de, tenA para puSpavRSTi kare ke tarataja , SS senAnAvI tene adhavaca mArgamAMja toDI nAkhe. e pramANe tumulayuddha cAlyuM chatAM virATarAjA ane suzarmA e baMna,parvatanA zikhara jevA UMcA ratha upara besI yuddha karatAM karatAM parasparanAM sarva che. zAstrA samApta thayAM. te samaye te baMne potapotAnA rathauparathI bhUmi upara utarI, ati krodhAya mAna thaI mallayuddha karavA lAgyA. te samaye suzarmA, potAnA bhayaMkara bAhudaMDanI kriIDAe virATara(6 jAne marmasthAnamAM prahAra karI jhAlIne bAMdhyo ane pachI tene potAnA rathamAM sthApana karato ho. te samaye kaMka nAma dhAraNa karanAro yudhiSTirAja, baddha thaI bhaya pAmelA virANAne je je Ina, cAturyano kevaLa kSIrasamuda, evA bhImasenane potAnI pAse bolAvI tenI pratye bhASaNa karavA lAgyuM ke "he vatsa, A virATarAjanA Azraye karI A teramuM varSa ApaNe kADhyuM chatAM hamANe tuM A virATarAjAnI kema upekSA kare che mATe he vatsa, pharaka A suzamane eka kSaNamAe mArIne, pRthvIpati virATane choDAvavA tuM yogya che; kAraNa, sAmarthavAna purUSa, anupakArI evo anyapurUSa paNa ekAdA saMkaTamAM nimagna thayo chatAM tene udhdhAra karavo; te pachI, sarvava upakAra karanArA A udAra cittavALA virATarAjane choDAvavo, emAM zuM kahevuM evI yudhiSThiranI AjJAe karI bhImasena, suzamane mAravAsAruM ane virATarAjAne be. dhanamukata karavA sAruM potAnA be baMdhuo sahavartamAna mahAvegathI dhAyo. te samaye bAharUpa ] zikharaneviSe gadArUpa vRkSa jeNe dhAraNa kareluM che, evo, gaMDa zaila sarakhA baMdhu sahavartamAna A chejaMgama parvata Ave che ke zuM evA bhImasenane Avato joI suzarmAnI senAmAMnA vIze, dizA ja dizAo bhaNI palAyana karavA lAgyA, te jANe kAgaDAo, saMpAdana karelA jyarUpa mAMsane e- ) kAMta bhakSa karavA sArUM palAyana karavA lAgyA ke zuM evA dIsavA lAgyA. pachI parvatono bheda karanAro Ida, vaje karI jema parvatonuM cUrNa kare che, tema bhImasene suzamanA rathane gadAthI cUrNa karo. zaM ane zatrupratyenagamana karanArI evI stuti, tene potAnA hastekarI AkarSaNa karavA sArUMja jIto Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 mUkyo hoya tema bhImasene suzarmAne jIva mukyo. sArA, zagunI kIrti potAne hAthe ke SNa AkarSaNa karI te duSTane choDI mUkyo. tyArapachI bhImasena, virATarAjane zatrubaMdhanathI mukata ? karI pharI potAnA zauryAdika ane svAmibhakata guNae baMdhana karI ratha upara besADI lIdho. te 2 A samaye jenuM citta prItie karI namra thayuM che, evo virATarAja, pAMDavoe saMpAdana karelAM te a- I habhuta caDhine joI manamAM ciMtana karavA lAgyo ke A zuM koI devatAo kautake karI pRthvI upara che avatAra dhAraNa karI utpanna thayA che!! athavA te zuM brahmAye A yugane visarI jaI A purUSone . deva karavA mUkI ne manuSya karI pRthvI upara avatAA che!! athavA satayugamAMnA keTalAka purUSone A yugamAM AsthA che ke zuM! kAraNa A purUSonuM A sAmartha A yuganA purUSonA jevuM che, ema kalpI zakAtuM nathI. A purUSo A yuddhamAM je mArA sahAyakAraka na hota to. phura zatruo mArI vArtAne paNa lepa karI deta. kAraNa, mArA yazarUpI caMdane suzarmArUpI medha, vaSTi R. karIne davita karI nAkhata, paraMtu eTalAmAM A vAvarUpa vAyue te sumarUpI medhanuM nirAkaraNa 5 karI mArA yazarUpa caMdanuM pUrNapaNe rakSaNa karavuM." e pramANe vizeSa ciMtana karI, prItie karI jenA netramAM azru AvyA che, evo virATa9 rAjA, hastakamaLa saMpuTa karI, te pAMDavo pratye bhASaNa karavA lAgyo, virATarAjA- zrI kalipabhraMka kaMka, saMpattirUpa strInI sAthe kriIDA karavAnA paryakarUpa) he . prIti pallava vallava, he dviSatkAla taMtipAla, (zatruone kALarUpa taMtipAla) he pratipathikA graMthikA, (zatruone bAMdhavA mATe baMdhanarUpa) A lakSmI, A rAjya ane A mAruM saMpUrNa AyuSya-e sarva AthI tamAruM che. vizeSa zuM kahuM? mAtra tamArI bhUjanA parAkramarUpI pATIye karI, sAMprata ) che mArI kIrti suzAmarUpa vipattisamudane tarIne pAragata thaI. che. e pramANe UMcasvare teonI stuti karI virATarAja, romAMca dehayukta thaye. te samaye sukha Upara prasaMzA sAMbhaLI lajajAe karI jeonuM mastaka namra thayuM che evA pAMDavo, virATarAja hA " pratye bhASaNa karavA lAgyA; ke, he rAjana, ame je zatrune chatya te mAtra tamAroja prabhAva che. te prAta:kALamAM arUNa je che te, sUryanA kiraNa eja sarva aMdhakArano nAza kare che. evuM bhASaNa karI, bIjA yoddhAo, jeo lajajayamAna thayA hatA; teonI lajajA dUra phi thAya evA bhASaNe karI, te yoddhAonI saMbhAvanA karIne pachI, saMpUrNa gAyone ekatra karI tyAMthI ) setAne mokhare karI; ane pote virATarAjAnI AgaLa thaI, senAmAMnA vIsenA avalokana rUpI kamaLamALAe pUjita thaelA pAMDavo; sarva lokone Azcarya Utpanna karatA, nagarI pratye jyA ) nikaLyA. "nagaramAM zuM thayuM haze? ema ciMtana karate karato mArgamAM koInI sAthe koIpaNa ho Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che vAtacita na karatAM mugo yuge virATarAjA, nagarIne viSa AvI, jemAM potAno parivAramaMDaLa ) Sii ciMtAo vyApta thaI beThelo che, evA rAjamaMdiramAM gayo. te samaye aMtaHpuranI bahAra kaMkAdikane ane besADI pote kAMI zaMkAyukatapaNe aMta:puramAM gayo. tyAM atizaya khedayukata thaelI potAnI rANI re succhAne joI ne pratye rAjA, bhASaNa karavA lAgyo. virATarAjA-he devi, tAruM mukha, prAtaHkALanA caMdasarakhuM kAMtirahita kema thayuM che? mArA ( jarA maMjarIrUpa je uttara kuMvara, te kyAM gayo che? evuM rAjAnuM bolavuM sAMbhaLI suSNa kahe che. zuM sudeNA-he Arya, tamo gAyo haraNa karanArA zatrunIbhaNa gAye choDAvavA sArUM gayA che chatAM, ahIyAM; madhyAnha samaye koIeka govALa AvI UMcaravare pakAra mAravA lAgyo; tene SparAkramanuM sthAna evA Uttara kuMvare khedanuM kAraNa puchayuM. te samaye bANakarI jenuM zarIra vidhAI che? chegayuM che evuM te govALa, mahA saMkaTe bhASaNa karavA lAgyo. | govALa-he kumAra, uttara dizAbhaNI, karNa, duzAsana ane bhISmapitA sahavartamAna du- eMdhane pote AvIne ApaNI gAyonuM haraNa karavuM. te samaye sarva govALAe ekatra thaI te A duryodhananI sAthe yuddha karavA lAgyA, paraMtu teo yuddhamAM potAnA prANatyAge karIne gAyonA kaNathI ! zuM mukta thayA. teonI vArtA ANanAro huM ekalo ja mAtra chavato chuM hajI sudhI te gAyo maraNa che pAmelA gavALAonI AsapAsa prItie karI viMTAI rahI che e pramANe te govALa bhASaNa karatAM chatAM he prANanAtha, tamArA putrane meM evuM kahe che to "prasiddha che bAhubaLa jenuM; evA he kumAra, A samaye tane jema yogya lAge tema tuM karI evI SY mArI vANI sAMbhaLI te putra, keraLa Upara krodhAyamAna thaya; ane zUrapaNAnI Avaze karI romAMcayukta thaI kheda sahita evuM bhASaNa karavA lAgyo. Uttara-karNa, doNAdika sahavartamAna chatAM paNa duryodhananI, mArI AgaLa zI gaNatI che? cho kAraNa, baLarAjA ane mukuMda ityAdika yukta, evA samudane, agastamuni ekalo pAna karI gayo. basa * tema ha ekale chatAM paNa e sarvano parAbhava karI; paNa sArA sArathI vinA mudda, jaya denAruM che le thAya nahIM. kAraNa, sarva vizvane dagdha karI nAkhanAre agni pavanavinA pradIpta thato nathI ? - evAM uttara kavaranAM vacana sAMbhaLI, pachI mArA samibhAge rahenArI mAlinI nAmanI saidhI A ja tenI pratye bhASaNa karavA lAgI; ke he uttara, tamArI bahenane, gIta nRtya vAgha zikhavanAre ) gara, je bahabhaTa che; tene tame, sarve sArathImAM ziromaNI che evo jANe, kAraNa ke strAvarSi dha sthaLe rathanA ghoDAone hAMkato meM ene AgaLa joelo che. che evAM mAlinInAM vacana sAMbhaLI "A vRhamaTa to napuMsaka che. evI mahA ArAma karato te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 che chatAM, tene bolAvI ANuM potAnA rathApira sArathI karo, pachI potAnAM zastrAgaTya laIne, ane vRhannaTe jenA uttama ane hakaDyA che evo Uttara kuMvara ekalo, zatruone jItavA sAruM ? che teonI sanmukha ga ra evI sudRSNavinI vANI sAMbhaLI, putravatsala virATarAjA, yuddhane che. mATe ekalA gaelA pitAnA putrane vAraMvAra zeka karavA lAgyo. ha) : virATarAjA-hA hA mamadudha malaputrI mAtra potAnA bhujAnI sahAyatA vinA bIjI che jana sahAyatA nathIe tuM kyAM ane zatrarUpa sarovarane DahoLI nAkhanArI, evI kauravonI che. senA kyAM? te koravonI senAmAM je vIro che; te eka ekavIranA parAkrama karI siMhanA manamAM paNa bhaya vAsa kare che. kAraNa, kIrti je che, te vIzenA bAhu parAkramarUpa agnimAM zatruonA Ayu- ja dhyarUpa havana divya homa karavA sArUM niraMtara jAgRta che. te mATe hAya hAya have huM zuM karuM!!! mAre putra te yajJamAM prathama homa thaze e pramANe vAraMvAra zoka karato virATarAjA, aMta:purathI bahAra Avyo, te samaye tenI pratye mAlinIe uttama prakAranuM bhASaNa karacaM. . mAlinI-he rAjana, vRDabhaTa je sahAya che, te tamArA putrane kiMcita paNa bhaya nathI. * evuM mAlinI bolI ke tarata ja dharmarAjA bolI u. - kaMka- he rAjana, jema potAnI pAse garUDa hoyato sarijano paNa bhaya nathI, tathA hAthamAM che. dedIpyamAna sUrya chatAM aMdhakAranA samudAyathI koIpaNa ThekANe bhaya nathI, tema vahasaTa pAse chatAM a tamArA kuMvarane koIno bhaya nathI. e pramANenI bunnatanI stutiviSe nipuNa evI kaMkavANa sAMbhaLI virATarAja, kopAyamAna thaine kaMkapratye jevo kAMI niMdya bhASaNa kare che, evAmAM tarataja ja doDato doDato rAjamaMdiramAM saMcAra karanArA dUte AvIne "uttara kaMvara jyazIla thaIne Ave che evuM tene kahyuM eTale satoSa pAmIne virATarAja, uttaranA AgamananuM je zravaNa, te rUpI sudhArasa eTale amA, teno vibhAga mAgavAsAja tenAM netra, karI kAnanI pAse javA lAgyAM ke zuM? evo harSita dIsavA lAgyo. pachI virATarAjanAM netrarUpI paTiyuM re) karI nikaLeluM je AnaMdAzvarUpa udaka, teNe karI paLaheluM je virATarAjanuM zarIrUpa kSetra te kSetramAM romAMcarUpa aM- @ kura utpanna thayAM. tyArapachI virATarAja, mahA prItie karI te putranI sAmo javAnI IcchA karavA lAgyo eTalAmAM tenA putra, rAjAnI pAse AvI pitAnA caraNane vaMdanA karavA lAgyo. pachI te Na samaye viTAe te putrane page paDato uDIne gADha AliMgana deI ane raNabhominevize re e ya kevI rItie prApta thaze? tene vRttAMta savistara pUchaze. te vAre te sabhAmAM kaMkAdika vigere vi sarva mANaso potapotAnI jagyAe beThA pachI, karelA upakAra jANanArA purU rUpI mukuTa te mukaSo TamAM.mANikyarUpa evo uttara kuMvara, hAtha joDI virATarAjA pratye kahevA lAgya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - uttara-helAjAmakRSaNanA evAM rInAM bhaMgaNanA karI haTa (meTuM - SS TapaNe kapti che; e vRbhaTa pAse chatAM yuphobiI zALIyo mija pote che jayarUSa mUrtija che. vaLI e vRhamaTanA evA bAhu che ke je bAhue karI zatruo para thAya che. 4 ane enA hAtha, iMdanA airAvata suddhAMne vidyAraNa karanArA evA siMhanA paMjhAja ke evA che ) evI uttara kuMvaranI vANI sAMbhaLI virATarAja manamAM ati vismaya pAmI, sUNI mAM DIne yuddhanuM vRttAMta kahevA teNe putrane prazna karyo. te samaye uttara kaMvara bolyo : uttara-he tAta, mane A nagaramAM jyAre bIjo koI sAthe sArathI na maLe tyAre napuMsaka vahabraTane paNa sArathI karI, huM raNAMgaNamAM gayo. tyAMhAM to jemAM aneka rathonA bhayaMSNa kara zabda karI AkAza vAcALa thaI rahyuM che, jenA thakI uparanuM AkAza, mattagajedonA siMdUre karI Arakata (lAla) varNa thaI gayuM che, aonI caraNa reNue karI jenA uparanA AkArAbhAgamAM madha * aMkurita thaya che ke zuM? evuM AkAza chavAI raheluM che, zUrapaNAeyukata evA pAyadaLanA siMhanA karI bhayukta ane AsapAsa pralayakALanA samudra sarakhuM pRthvIne burADanAruM evuM te kauravonuM saMpUrNa sainya meM joyuM. ane jyAre tyAM pAse gayo tyAre, A bhISmapitAmaha, A droNAcArya, A karNa, A zakuni ane A duryodhanAdika evA sarvane meM vizeSe karIne jANyA, te samaye ho e mAruM satva (vairya hatuM, te ni:satva thaI gayuM, mAruM vikrama hatuM te avikraya thaI gayuM, mA tera ta che. hatuM, te nisteja thaI gayuM ane mAro garva hato te agatAne pAmyo. te samaye jema pativA . A strI purUSanI pAsethI lajajAe karI sarvanA dekhatAM dUra rahe che; tema mArA zAstrAbhyAse paNa ahI Na pAse rahevAnuM choDI dIdhuM arthAta zAstrAstranI mane vismRti thaI; ane kuLanI jeTalI majAka thI hatI, te sarva; mArA bhAge AvIne ubhI rahI. arthAta huM atizaya lajajAyamAna thayo. te samaye bhayasamudamAM buDanAra je huM tene kevaLa kAsarakhI ja hoyanA! evI palAyana buddhi deve karI pAse prApta thaI pachI bhayekarI kaMpAyamAna e huM, vRhabhaTa pratye bolyo.... 9 uttara-he vahunnara, agrabhAgane viSe samudasarakhI zatrunI senA tuM jue che nAW A chesenA samuda atyaMta mehoTo che, te kAMI mArA bANarUpa kALo karI zuddha thanAra nathI. kAraNa ke AkAzarUpa AMgaNuM, te kAMI hAthe UcakIne laI javAmAM Ave zuM? e mATe he vahamaTa, haMtha 7paNe lAyana karUMchuM. tuM mArI sAthe kAMI bolIza nahIM. mAruM parAkrama, joke dAvAnaLa sarakhuM bALanAra che; topaNa vastunA meyanI vRSTi sarakhI A zatru senAupara kAMI cAlavAnuM nAmI evuM bhASaNa karI che tAta, huM palAyana karavA lAgyo chatAM, vRkraTa mane hAthathI pakaDIne maNa che. che garvathI bhASaNa karavA lAgyo. ( Rs ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 vRSTa--he rAjaputra, tuM virATarAjano putra thaine tane yuddamAMthI Ama lAyana karavuM yogya nathI. kAraNa zatrunuM sainya joI palAyana karavuM e Ara purUSane apakIrtinuM kAraNarUpa che. A tAro prANa, tuM Aja palAyana karI jaIza topaNa koika divase to nikaLI javAno che; tyAre nAzavaMta evA A prANe karI zAzvata (niraMtarano) yaza saMpAdana karavo joIe; te na karatAM, teM uttare, "yuddhamAMthI palAyana karazuM" evo tAro apakIrtino zabda, te kIrtirUpa koLAhaLa karI magna thayalA tArA virADhapitAne tAranAra thaze nahIM. arthAta; teM saMpAdana karelI apakIrti, kIrtimAna virATarAjAne maraNaparyaMta du:kha deze, ane pachI adhogati deze. e mATe, joke tuM yudghane viSe AnaMda rahita che topaNa, huM tArI pAsechuM chatAM tuM ahIMyAMthI palAyana karIza nahIM. mArUM bAhu pAkrama, zatrune jItatAM jItatAM jyAM sudhI zobhe tyAMsudhI tuM ahIMyAMja rahe. e parAkrama jyAre zobhavAne kSobha pAme tyAre pachI tuM palAyana karaje. mAtra gAyo haraNa karAviSeja parAkramI evA A zatruone, huM rathI thaIne jyAMsudhI chatuM tyAMsudhI tuM mAro sArathI thA. evI e vRhannaTanI vANIe karI ane bhayekarI jenA netranI kIkIo caMcaLa thakhelIo che, ane prApta thaelI lajjAnA bhAre karI vyAsa thaelo evo huM, e gRhasanuM sArathya karato havo. he tAta, "loka ApaNane hasaze" evuM jANI koIpaNa kArya AraMbhIe, nahIM to, potAno nivA~Du suddhAM paNa thato nathI, yuddhune viSe lajajA dhAraNa karIe to mRtyu kiMvA parAjya prApta thAyache. adhama~mAM lajjA dhAraNa karIe to dharme karI zatruothI jaya prApta thAya che. anyAyane viSe lAja dhAraNa karIe to nyAyane viSe vartaNuka thAyache; mATe lajja che, teja mAtra sarve sArA nAM kAmanA AraMbhane kAraNarUpa che. pachI te vRhannaye potAno strIveSa tyAga karIne hAthamAM dhanuSya dhAraNa karazuM. te samaye e vRnnaTane mahA AnaMde karI taTasthapaNe koNe na joyA? arthAt ane sarve jaNoe joyo. huM paNa te samaye e divya mUrtine joI ciMtana karavA lAgyo ke, vRnnaTanA vaidhe AcchAdita zarIravALo A koI khecara che ke zuM? athavA A mUrtimAna dha- nurvedaja ke zuM? athavA sAkSAta vIrarasanI mUrtiche ke athavA sarve mahA zUra purUSonA sAmarthanuMja A eka zarIra bAMdhyuM che!! e pramANe ciMttana karatAM AnaMdayukata mukhane viSe jenAM netra prakula elAM che evo huM, te vIra vRnnaTane jotAM chatAM tRptine pAmyo nahIM. eTalAmAM to te gRhannade rAjAonAM mastakone toDI nAkhavA viSe kurALa ane zatruonAM vakSasthaLarUpa pASANonuM vidyAraNa karava:ne TAMkIja hoyanA! evo TaMkAra zabda karanArUM dhanuSya vagADavuM. pachI zatrunI senAmAMnA bhISmapitAmaha ane droNAcAryAdikoe atizaya tvarAe sAvadha thai teja samaye paraspara bhASaNa karavuM ke "are A juo ApaNI sAmo arjuna!! eja arjuna!!! khANonI dhruvI STi kareche? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kautuka to juo arjuna vinA bIjA koInI paNa AvI bairya saMpatti ame joI nathI. paNa e mAtra potAnA bAhubaLane Azraya karI ApaNIbha| jue che e pramANe te vizenuM para- che? spara bhASaNa meM sAMbhaLyuM; ane te samaye "A sAmA duSTa zatruo che, eonI sAthe yuddha zI rIte thaze? kiMvA yuddha karatAM mRtyu prApta thaze ke zuM?" evI sarva AzakA ane bhayane visarI jaI huM kevaLa AnaMdamaya thayo. pachI mArA cittane viSe "A pAMDava arjuna che ke zuM? evI zaMkA che che. prApta thaI kAraNa sAMpratakALane viSe A bhUmi upara pAMDavo sarakhA bIjA yoddhA sAMbhaLyA nathI ! tyAre A pAMDava naTaveza dhAraNa karI potAno ajJAtavAsa kADhe che ke zuM? evuM meM mAnyuM. sUrya che che te paNa rAtrIne viSe samudramAM praveza karI puna: prAta:kALe udaya pAme che, tema pAMDavo paNa a jJAtavAsa pUNekarI pragaTa thaze. e mATe hamaNAM enuM meM sAraNya karyuM chatAM mane zatruthI kAMIpaNa bhaya prApta thanAra nathI; kAraNa, pITha pAchaLa sUrya beTho chatAM aMdhakAranA samudAye karI sUryanA sArathI arUNane parAbhava thato nathI. evo vicAra karI nizaMkapaNe bhayarahita thaI raNAMgaNaneviebanna0 TanA mana pramANe huM azva calAvavA lAgyo. te samaye eno ratha,dIpaka sarakho prakAzamAna thaI jyAM che jyAM jAya tyAM tyAMthI zatruonA vIra, aMdhakAra sarakhA lopa pAmavA lAgyA. eka tarapha mAga bahu sahAyavAna e bRhannaTa, ane bIjI tarapha kognAvadhi zatruo; paNa tArAo jema udaya " pAmelA sUryane sahana karI zakatA nathI tema te zatruo, prApta thanArA e arjunane sahana karI zakyA nahIM. te samaye jema ke grahaNa nyAyamAM eTale ke grahaNa karavAnI rIti samaye eka . muSTimAtra dekhAya che, paraMtu te muSTimAM jhAlA asaMkhya zinuM jJAna thatuM nathI, tema arjune zaguo upara bANa choDavA mAMDyAM paNa meM to mAtra enuM bANa saMdhANaja joyuM; paraMtu bANu keTalAM choDyAM? te meM jANyAM nahIM. vaLI te samaye pRthvItaLane viSe paDanArA lakSAvadhi zatruo, kevaLa mukita viSe mAtra prANanuMja sakhya karanArAo meM joyA. arthAta te samaye teone te saMkaTathI mukta karanAra teonA potAnA prANa sivAya bIjo koI sahAyakAraka ho nahIM. te samaye - zatranA tejane paNa na sahana karanArA evA arjunane uSNakiraNathI tApa nathavA mATe jANe che to karIneja hoyanA! tema enA bANoe staMbha rahita AkAzaneviSe maMDapa kare. vaLI e ajunanA gADIva dhanuSyathI chUTelAM bANee khaMDita thaelAM zatrunAM bANa jANe lajjAe karIne hoyanA tema potAnA mukhane pRthvIne viSe ghULamAM saMtADavA lAgyAM. e pramANe e arjunane pratApa, te yuddhAMgaNane viSe krIDA karavA lAgyo chatAM, tyAM utkRSTapaNe karI jeonA zarIramAMthI lohInI dhArAo vahe che; evA zatruo, vRtrinA gRhane viSe gulAbadAnIne dharma svikAravA e lAgyA. arthAta, arjunanAM bANa lAgavAthI zatruonA zarIramAMthI lohInI dhArAo chUTatI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 ja hatI, te jANe arjunano pratApa kriIDa kare che, te samaye ekaThA maLelA samAjane te ghAyala zatruo, 4 potAnA zarIrarUpI gulAbadAnImAMthI lohIrUpa gulAbajaLa chAMTatA hoyanA? evo dekhAva thato hatuM. te samaye zatrunI senAmAM jeTalA vIse hatA, teoe pratyeke "A arjuna mArI sAthe te yuddha kare che evuM mAnyuM. vaLI te samaye arjuna, kIrtirUSa strInA kezanA sethAne viSe jANe krIDA ka haNa karanArIoja hoyanA! ane kere karI Arakata thayelIo hoyanA! evI, rakatarUpa Udake karI che kInArAne teDanArI moTI nadIo nirmANa karI. ane te yuddhane viSe te lohInI nadIo che 9 upara kIrtirUpa strIne saMcAra karAvavA mATe ja jaNe hoyanA! tema bANanA samudAyekarI arjune ) che setu racyo. vaLI jeonAM mastaka ane bANakarI toDI nAkhyAM che evA, devAMganA sAthe na ke samAgamanI IcchA karanAra zatru senAnA vIronAM kabaMdha jaNe harSakarIne ja ghaNIvAra sudhI nRta che karatAM hoyanA. pachI koIpaNa prakAre, arjune bANa vRTi karI vyAkuLa karelA droNAcArya ane bhiSmapitAmaDa-e baMne jaNA yuddhane moMkhathI yuddhane choDIne nikaLI gayA. te samaye bAkInA vIe paNa, manane viSe prApta thaelA bhakarI vyAkuLa ane lakjhAyamAna thaI potapotAnA 0 ratha, yuddhamithI vegaLA lIdhA. arthAta lajita thaI palAyana karI gayA. e pramANe ane e che. nAnA bANu samudAye karI vairInI keTalIka senA naSTa thaI ane keTalIka senA palAyana karI gaI che. chatAM, te duryodhane cakitapaNe jaine, karNane arjunanI sAthe yuddha karavA sAruM AjJA karI; pote chegAyanA samudAyane laIne sAzaMka lUTArU sarakho dhrutarASTra putra, hastinApura pratye javA sArUM nikaLyo. 5 che ahiyAM karNa ane arjuna-e baMnene sarvane AzcaryakAraka yuddha AraMbha thayo. ghaNuM- te vArasudhI yuddha cAlyuM, paNa temAM karNa kiMvA arjuna e bemAMthI ekanA paNa jyane koIthI nivyaya thayo nahIM. yuddha karatAM karatAM baMnenAM mastaka udhADAM thayAM ane keza ubhA thaI gayA; te jANe te baMne samAna vIranuM yuddha lAdhava, Azcarya karI avalokana karavAmATeja ubhA thayA hoyanA! te bane, ekamekanA bANe karI vyApta thaI gayA; te jANe prathamathI ja yuddhanA AraMbhe romAMcayukata (P zarIra temaNe dhAraNa karyA hoyanA! evA zobhatA hatA. pachI AkAzane viSe janArAM ane eka @ che. mekane teDanArAM evAM e baMne mahAvIrenAM bANee karI aMtarikSanaviSe eka moTo gale thayo. 5 eTalAmAM eka vIranA bANe bIjA vIranA bANune prahAra karI vadhAre preraNA karI chatAM, te vege karI & te bANo, AkAzamAM UMce gamana karI tyAM rahI jenArA je devo-teone paNa jANe nasADavAneja jatAM hoyanA! evAM zobhatAM hatAM. pachI yuddhanI samatA joIne mahA krodha karI bANa choDanArA karNanA karatAM arjuna, bamaNAM bANa choDavA lAgyo. te samaye arjunanA bANe karI vyAkuLa ) thanAra karNane, tene sArathI avalokana karI, te sArathI, karNa pratye hAtha joDI namaskAra karI bhA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ho paNa karavA lAgyo ke "he karNa, duryodhana rAjA to gAyana samudAMya laIne nikaLI gayA che; ane S: have tame Ama AtmAne zAmATe kaleza pamADo cho? kAraNa, hajIttamAre mitra duryodhananAM avazya ja * kartavya kArya ghaNAM karavAnA che evuM chatAM akALeja tame potAnA dehano kAM vyartha nAza karo cho?" evuM sAthIe kahyuM chatAM paNa zaiDIra rasanA utkarSa karI yuddhasthaLathI pAcho na haThavAnI icchA karanArA karNanA rathane teja sArathI, baLAtkAre raNAMgaNathI bahAra eka bAjUe dUra laI gayo. pachI ane jANyuM ke "karNa paNa prANanI AzAe raNabhUmithI nikaLI gayo" evuM joI, R. potAnA bAhuvaDe mane UtsAha Utpanna karI, mahA vegathI ratha calAvavAnI AjJA karI bhASaNa karavA che lAgyo, ke he uttara, durAtmA duryodhana, gAyone laIne mArI AgaLathI cAlyo jAya che, mATe utAvaLe che. tuM, te je sthaLe che te sthaLe A rathane laI ja." evuM bhASaNa karIne arjuna, duryodhananI pachavADe gAyo choDAvavA sArUM mahA tvarAthI dhAyo. te samaye "arjuna Ave che evuM joIne duryodhananA seniko, jema mahA vAyuthI dUra jyahAM tyahAM UDI jAya che, tema yahAM tyahAM palAyana karavA lAgyA. tyArapachI keTalAeka subhaTomAM dhUraMdhara evo vIra duryodhana, potAnI pachavADe gAya rAkhI arjunanI . sAme yuddha karavA mATe siddha thayo. te samaye "A duryodhana mAro bhAI che," ema jaNe dayALu citta . jI vALA ane prathama sAdhAraNa bANa mAryA chatAM, te duryodhane te potAnI sarva zaktine vege che. ' arjunane tivra bANu mANyAM, tathApi te duryodhananAM bANa arjunanA bANa karatAM adhika che huM sAmarthavAna thayAM nahIM. kAraNa, ganaMdanI mahA garjanA, madhanI garjanAne jItI zakatI nathI. tyAra thI pachI duryodhananuM sAkSAta zauryaja hoyanA! e patAkAyukta jidaMDa, arjune potAnA bANe karI toDI nAkhyo, tathApi gavarUpa sarpanI dADhamAM cetanArahita evo duryodhana, potAnuM hita na jANatAM chatAM yuddha karavA lAgyo, tyAre e dayALu hadayavAlo arjuna, prasthApanAzva vidyAnuM smaraNa karI bIjAne prANaghAta na karanArAM ane zidha nidA utpanna karanArAM bANa choDavA lAgyo; te samaye duryodhananA yArUpI caMdakAMtine lIlAyukata mukhanA astapaNAe karI, tatakSaNa sarva di- eNa zAne vyApta karanArI evI aMdhakAranI laherI pravRta thaI; ane te samaye saMcAra karanArI, arjuche nanI pratAparUpI vIjaLInA bhaye karIne ja jaNe hoyanA! tema duryodhananA sarva sainikonAM netra che che. nidrAe karI mIcAvavA lAgyAM, ane senA sahita duryodhananA hAthathI, jANe lajajAyukata thaI. E patana pAmatAM hoyanA! tema sarva Ayudha patana pAmavA lAgyAM. te samaye duryodhananI senAnA keTalAka vIra potAnA dhanuSyane Azraya karI UMdhavA lAgyA; tema keTalAkate rathanuM AliMgana karI ja GdhavA lAgyA ane keTalAka to sArathIone Azraya pAmIne UMdhavA lAgyA. ema nAnA prakAre karI sarva vIze nidAvA thayA. temAM duryodhana paNa potAnI prajAne Azraya karI nizcita ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 li thayo chatAM, ahIMyAM arjune, te duryodhananAM uttarIyavastranuM mArI pAse haraNa karAvyuM. meM te to SS duryodhananAM uttarIyavastra haraNa karyA chatAM paNa, prApta thaelo je moTo meha-teNe karI bhUSita ? che. evo je dudhana-te keTalIka vArasudhI to lajajAnA rasa jANavApaNAne na anubhavato hato. . 28 pachI dayAe karI ane potAnuM mehanAtra upasaMhAra karyuM tyAre zatrunI senAne viSe lajaja 9) utpanna karanAruM, evuM caitanya pragaTa thayuM. pachI atirAya cakti citta evo duryodhana, gAyonI che A kharIothI utpanna thayelI rajanA samudAye karI zarIra vati thayeluM ane AMkhe AMdhaLA sarakho thayelo hato. tyArapachI patanAM vAcharaDAMpratye javA sArUM atyaMta Utsuka thaIne ) che. AnaMdita thaelIo, ane jeonA AMcaLamAMthI dUdha kare che evI dhoLI gAyane laIne ane je ne pAcho phara. he tAta, caMdakatinI sakhIja evI potAnI mUrtimAna kevaLa kIrtija hoyanA! evI gAyone arjune duryodhanane na laI javA dIdhI; paNa pAchI pheravIne e gAyo mATe svAdhina ta karI. te samaye nagarathI bahAra janArA nAgarika lokone maDhethI stutine grahaNa karato chatAM arjune ! ) he tAta, tamArA caraNanA sogana daI mAruM A rIte nivAraNa karavuM ke, "meM (arjune) A yuddhane che viSe zatruone parAbhava ka " e prakAra virATarAjAne tuM kahIza nahIM; paNa "meja (uttara kuMvara) parAkrama karI kauravonI sarva senAne chatIne A gAyo pachI vALI ANI che. evuM kahevuM. e pramANe ane mane kahyuM, paraMtu mArI A chaThThA evuM mithyA kahevAne samarthanathI. kAraNa, pitAnI zakti UpasaMtanI vAta belanAra purUSa, lokomAM UpahAsa pAme che. haraNe karelo siMhane parAbhava koNa satya mAnaze? arthAta koIpaNa mAnaze nahIM. vaLI tapelImAM koDavabhara cokhA raMdhAya temAM prastabhara cokhA rAMdhavAnuM koIpaNa manamAM na ANe nahIM. hetA, te arjuna, mane ApanA padanuM darzana karavA mokalI hamaNAM pote, pharI pAcho strIveSa dhAraNa karI nATyazALA pratye gayo che. che te samaye virATarAja, karNane amRtanI vRSTi karanArI madhamALA ja hoyanA! evI uttara ta 9) kuMvaranI vANuM sAMbhaLI praphullita mukhakamaLa thaI AnaMdaviSe nimagna thayo. pachI virATarAja, ja (nATyazALAne viSe chaDIdArane mekavI, jANe mUrtimAna parAkrama ja hoyanA evA dhanaMjyane bolAvI zo ANyo. nATyazALAmAMthI AvanArA arjunanI, AnaMdAzru ane romAMcaaMkura sahavartamAna virATarAjA, sAmo gayo. tene rAjyabhAmAM ANIne prathama te arjunane virATarAja, hRdaya sAthe bAhaekarI daDhAliMgana karI, pachI kAMIka parihAsa pUrvaka eTale "he arjuna, tame mahA parAkramI chatAM ) A strIveSa kema dhAraNa kare che? have e veSano tyAga karavo joIye ItyAdi bhASaNa karI arjuane strIveSa UtarAvI ratnabhUSaNe sahavartamAna Uttama vastrAlaMkAro paherAvI potAnI pAsenA moTA Sii siMhAsana Upara besADavA lAgyo, ane kiMciMta hAsya karI arjuna pratye bhASaNa karavA lAgyo, GS jI J Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 323 risthi &i & - virATarAjA-he arjuna, sarve divase karatAM A Ajano divasa vizeSa sAro che. kAraNa ke SA yuddhamAM tuMja eka sthira yAnuM sthAna che. tArA AgamananuM A muharta kevaLa amRtamaya re e che ke je muhartamAM hevarAvatesa, tuM kiriTI che evuM jANI huM tane jouM chuM. e mATe sAMpratakALe 2. hapatija sarva jagamAM sthira yazanuM sthAna thayachuM. kAraNa, te potAnA AgamanarUpa amRtikarI koDa mane A rAjagRhaviSe abhiSeka kare che. have he vIrabeTa, Uttama jya saMpAdana karanAro evo je tuM te tArI padaraje, A virATarAjanA rASTra dezane sparza karyo. eTale A rASTra (daza) Aja je zatru rahita thayo. ane mArI UttarA kuMvarIne te bhaNAvI tethI te paNa zreSTha guNI che. kAraNa ) che. jene, sarva kaLAono kuLadeva evo tuM, gIta natya vAdya kaLA zikhavanAro thayo. vaLI sAMpratakALe She dhanurdhara zreSTha arjuna, te mArA priyaputranA prANanuM rakSaNa karyuM, tethI te tuM mArA jIvana ane jIvana thayo che. A kaMka, valava, taMtipALa ane graMthika-eonuM paNa mArA prANa karIne paNa kadI choDAvAya evuM nathI. kAraNa sAMpratakALa, dakSiNadizAbhaNIthI suzarmAdika zatruoe gAyo haraNa karI chatAM te zatruonI sAthe yuddhane samaye zatruono nAza karavAmAM catura evA kaMkAdiA phoe mArA yazanuM ane mArA prANanuM rakSaNa karavuM. evuM virATarAjanuM bhASaNa sAMbhaLI pachI AnaMdayukata evo kapiketu arjuna, smita hAsya che. P karI bolyo ke he rAjana, A pAMDuputrono zatruone viSe jyarUpa evo koI akhaMDa svabhAva che. a che evuM saMdigdha arjunanuM bolavuM sAMbhaLI Azcaryayukta citte virATarAjAe arjunane prazna kare che che ke he arjuna, tuM pAMDavonI vAta kahe che mATe tuM to arjuna ja che, tAre bAkInA pAMDavonI kema kevI ? vAta che? te vistArapUrvaka kahe. evAM virATa janAM vacana sAMbhaLI ane romAMca thaI che. paNa ana-he rAjana, jene arivathI kiMcita paNa bhaya nathI evo je sAkSAta dharmarAja, te A kakache, zatrarUpa valino dAha karanAra kevaLa dAvAnaLa, evo je bhImasena, te A vallava che, che jeNe zatruonAM kuLa atyaMta chedana karyA che ane te ge karIne jene nakula nAma prApta thayuM " che; e je nakala, te A taMtipAla che, zatrasuddhAM paNu zaraNe AvI jenI sevA kare che; evo je . che sahadeva, te A graMthika che ane suggAdevine nAnAprakAre harSavRddhi karanArI mAlinI nAmaka je 6. ke saddhi, te dropadI che. evI arjunanI vANI, kAnane bhukaNapaNuM pAmI chatAM jenI saMpatti AnaMdakAraka che evo re virATarAja, atizaya AnaMda thayo. tyAra pachI tarataja arjuna paNa, yudhiSThira rAjanA caraNa kamaLa pratye gamana karI AnaMdAzrukaNarUpa mukatAphaLeja pUjana karato chate namaskAra karavA lAgyo. SS) virATarAja paNa uttama vastra ane suvarNAlaMkAroe sarva pAMDavone alaMkRta karI yudhiSThira rAjAne hi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. potAnA uttama sihAsana upara besADI pote agrabhAge kRtajaLI karIne beTho ane mahAharSanI laherIe karI gadgadvANIthI vijJApanA karavA lAgyo. virATarAjA-he deva, parve kadAcita vacane karI tamArI pratye meM je kAMI avajJArUpa ane priya bhASaNa karavuM hoya; te tame manamAM ANaze nahIM. Aja A mArA dezane viSe tamArI caraNareNu puNyarUpa amRtanI vRddhi kare che, e mATe adharmarUpa viSanI vRddhi thaze nahIM. Ajaparyata huM dhArmika chuM evI buddhie joIne jeone pAtaka prApta thayA che; evAM mArAM A netrane tamAre darzanarUpa prAyazcittanI prApti thaI che. Aje A nagarane viSe puSpa kaLieprakuzitta evI kalyANarUpa vRkSa utpanna thayAM che. kemake, jyAM guNapatie sugaMdhakAraka evA tame pote prApta thayA cho. he deva, tamArA prasAdarUpa amRta karI sicAelI ane tamArA pratAparUpa sUrya tapAelI mAhArI A saMpattIrUpa vaNi, paddha karI le che. mArI kIrtirUpa vili, dudhanAdika zagurUpa dAvAnaLe dagdha thaI hatI, paraMtu kevaLa tamArA kha5nA mahimArUpa jaLe karI sAMprata navAkure yukta thaI che. pUrve dakSiNagrahaNa samaye meM tamArA viSe evuM jANyuM hatuM "prAkRta purUSonuM AvuM bAhu sAmartha kahIM paNa daSTi paDatuM nathI, te mATe A koI paNa mahA parAkramI purUSo che." tamoe i motAnAM nAmarUpa AcchAdana karI viparIta nAmaze karI A tamArA potAnA ja darabAra jevA mArA darabAramAM AvIne rahevAnuM karavuM te je meM prathamathI bharyuM hota te A gharaneviSe gupta che sthaLe huM tamArI bhakita karatAM chatAM tamane koNa jANata vANuM ke pAMDavo ahiMyAM che? arthAta koI paNa jANatA nahIM. paraMtu tame pAMDavonI tevI bhakita karavAne mAruM bhAgya kyAM che? je te bhAgya. S: hota te gupta sthaLane viSe rahelA samaye tamArA caraNanI sevAne huM pAmyo hota. have te he deva, pitAnA pratApe utpanna karelI evI A sarva saMpattine, bhAIo sahita upaga karI kRtArtha kare. Ide sarakhA bhAio ane padacara sarakhe huM-eoe karI tamane te hastinApuranI ko saMpatti paNa dUra nathI. arthAta te paNa tamane sahaja prApta thaze. tame rAjya karatA hatA, te samaya karatAM paNa A samaye tame atizaya parAkrama karavuM che. kAraNa agni, prathama tejapuMja hoya, te paNa saLagatI vakhate bhaDako thaI adhika prakAza pAme che. te mATe he yudhiSThira, A rAjaya che ane jIvitavya e tamee mane ApyuM che, have enA karatAM huM tamone bIjI bheTa zI kI . paNa A arjune, mArI Uttara kanyAne gIta nRtya ane vAdya kaLA zikhavelI che, te kanyAne kAra A arjunane haM bheTa karIza, paraMtu jo tame prasanna thaI AjJA karazo to A vAta banavAnI che. jo - evuM virATarAja bolyo chatAM te samaye je baMdhu yudhijhira dekhatAM arjuna bhASaNa karavA do 2) lAgyo ke he deva, Uttara kanyA mArI ziSyA thaI, te mATe te mAre kanyA tulya che; paraMtu virA- hA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haTha TasajA potAnI kanyA karavAmAM ApavI evuM saujanya Icche che, te mAro putra saubhadeya (abhimanya) te kanyAne vaze." evI arjunanI premagarbhita vANI sAMbhaLI, prItinA taraMgoe karI jemAM netra che caMcaLa thayAM che evo virATarAja, te vAtane aMgIkAra karato have. * tyArapachI subhadA, abhimanyu ane kRSNa ene bolAvavA sArUM UtkaMThita evo dharmarAjA, Do. dArakAMpratye koIeka dUtane mokalato haze; ane pAMcAlInA pAMca putro sahita dupada rAjAne virATapuramAM ANavA sArUM dharmarAjAe, bIje dUta kAMmpitya nagaramAM mokalyo. tyArapachI te A kRSNa ane dupadarAjA, dUtanAM vacanae karI virATarAjanA nagaramAM pAMDavo AnaMda yukta che, evo ). che. vRttAMta sAMbhaLI atyaMta AnaMda pAmavA lAgyA-ane ghaNI senAe karI samudavalayAMkita pRthvIne je vyApta karatA karatA teo kRSNa ane dupadarAjA potapotAnA parivAra sahita virATarAjAnA nagara ja pratye gamana karatA havA. ahiyAM senA sahavartamAna virATarAjA sahita ane bhImasenAdika baMdhuo sahita yudhiSThirarAja, saMtuSTa citta thaI te, kaccha ane dupadarAjanI sAme javA nikaLyo te samaye dharmarAjAne Azrama karI virATarAjanI saMpatti, jema samudanuM pANI madhanA Azraye che karI atirAya madhUra thaI zobhe che, tema bhavA lAgI. pachI virATarAjAnA kahevAthI kRSNa ane ( dAda rAjAe kamaLo jemAM prakRdhita che evA te nagaranA upavanamAM nivAsasthAnane viSe utAre che (karo. te samaye nuSA subhadrA, bhakitanuM maMdira evo abhimanyuM ane pAMca pAMcALa patro- 2 e sarva, kutIne vaMdaNA karavA lAgyAM. ane pAMca pAMDavothI utpanna thaelA dropadInA pAMce kuMvare che che. prathama draupadIne vaMdana karI pachI dharmarAjadika pAMce pAMDavone vaMdana karavA lAgyA. tyArapachI vIra ke SB je arjuna, tenaviSe prItie karI Asakta evI draupadI ane subhadA-eene paraspara zera e premAligana prakAra parNimA ane azvinI nakSatranA meLApa prakAra sarakho thayo. vaLI te samaye ja jenA mukuTe bhUmitaLane sparza kare che, evo thaIne abhimanyu draupadIne vaMdana karI, pachI anukrame SS) sarva pAMDavone paNa vaMdana karato hato. te samaye jene virATarAja, kuTuMbasahavartamAna devatA sarakhe che " satkAra karelo che evo dharmarAjA, kRSNanA janivAsasthAnane viSe rahevAsAruM Avyo. tyAre ghaNe divase . kuNane maLelA pAMDavo, jema kAmadevanI saMgatIe vasaMta, caMdra, kokila, AmavRkSa ane malayasaM- 2) badhI vAyu harSa pAme che, tema harSa pAmyA. tyArapachI kRSNAdisahita pAMDavo ane puravAsI loko , SS sahita virATarAja, e paraspara potAne AgaLa thanAre je paraspara saMbaMdha teNe karI harSayukta para e thaI saMpUrNa vivAha saMbaMdhI karmano AraMbha karavA lAgyA. ahIM tahIM te te nAnAprakAranAM karma ka- ra & ranArIo ane AnaMdayukata jeonAM citta che, evI yAdavanI strIonA maMgaLakAraka zo to ) UMcare utpanna thayA. arthAta maMgaLagAna karavA lAgI. temaja te vivAhasaMbaMdhI karmane viSe CS 8 2 - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 Asakata AvI virATarAjAnI hariNAkSi rANIo AnaMde karI taraMgita thatAM chatAM potAnA zramane paNa jANatI na hatI. te samaye kevaLa mAnagRhane viSe rahenAro mUrtimAna zrRMgAraja che ke zuM! evo ane apsarAno samudRAya che ke zuM? evI ane AnaMdanA udagAre karI aMcaLa evI yAdavanI strIonA samuddAe jene prItie karI sevana karelo che, jeNe navIna veSa dhAraNa karelo che, jeNe navIna bhUSaNo dhaNAMja dhAraNa karelAM che evo devatulya thaine, nAnAprakAranA vAhanonI Upara ArohaNa karanArA sahacArI yAvAdikoe yukata evo, valI mahA pratidhvanimme karI sarve dizAomAM nAda utpanna karanArA evA mahotsavaneviSe jenIsAthe bherI duMdubhi vAdya pramukhanA zabje karI AkAza badhira thaI rahyuMche; tathA, pUrNa caMdranA sarakhuM mastakaneviSe jeNe chatra dhAraNa karavuM che evA ane supratIka nAme diggaja sarakhA maddonmatta hAthI Upara aMbADImAM besanAro ane drupada, kRSNa ane pAMDavo eoe veSTita thaelo evo abhimanyu, pANigrahaNa parvane viSe prasthAna karato havo. te samaye yahAM tyAM prasaranArI raNue karI milana thaI sarve lokonI dRSTi potAne jovA viSe asamartha thaI; tene mATeja ke zuM! abhimanyue mukha AgaLa puSpono khUMpa bAMdhyo, vaLI te samaye te abhimanyunA yazanI, bahAra jaI krIDA karavA mATeja ke zuM? evA vAdyanA mahA dhvani AkAza ane pRthvIne sphoTana karatA utpanna thayA. pachI je nagarane viSe rAjamArganI dhULa kezaranA pANInA chaMTakAvekarI dUra thaI che, ane tatkALa AsapAsa vikharAelo je puSpasamudAya-tenA yoge karI je UMcu nIcu bhAsanA, navIna sthApana karelA dhvajapatAkAnA samudrAe karI je nagarane viSe sUryanAM kiraNo nahi sarakhAM karavAM che ane je nagaramAM sthApana karelAM siMhAsanoe devonA gRhano ahaMkAra paNa dUra karo che; evA virATanagaramAM, ekaThI thaelI puravAsI lokonI cakoranetrI strIonA netrarUpI aMjaLIe jenA sauMdarya samudAyanuM atyaMta prAzana karazuM che; evo te abhimanyu praveza karato havo. tyAM ratna vizeSa je pAca, teno je aMtabhAga, teNe yukta je sthaLa, te sthaLane viSe sthApana karacAM che, jemAM pAvanAM toraNo, jemAM sthApana karelA kadalIstaMbhonA patroe vAyu naMkhAelA evA saMcAra karanArA lokoche, gomukhAkAra bAMdhelI, gomaye karI lIdhelI ane motIonA svastike karI suzobhita evI jagyA jemAM che, ahIM tahIM tvarAe saMcAra karanArI vArAMganA ane sevaka lokonA avalokane karI pheMkeluM che kautuka jemAM ane AnaMdekarI komaLa evI sudeAdevie jemAM pUjAdi sAhitya sthApana karavyAMche evA, virATarAjAnA gRhapratye abhimanyu praveza karato havo. tyArapachI te sudeSNadevanA gRhaneviSe abhimanyu potAnA dakSiNa hAthe uttarAnuM pANigrahaNa karato havo. te pANigrahaNa, UttarA kuMvarIne janmathI na prApta thanArA evA mahA AnaMdane detuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra7 naka havuM. ane abhimanyu paNa te vivAha samaye ekaThI thaelIo ane nAnA prakAre karI parihAsa e SI vigere karanArI strIonA kaTAkSita netrasamudAye karI utpanna thaelA AnaMdano anubhava levA lAgyo. te samaye sarva tejasvI puraSonA tejane potAnA teje tiraskAra karI sarva jagatanI zobhA huMja grahaNa karuM chuM, evuM kathana karato ja ke zuM abhimanyu potAnA hastane viSe grahaNa karelI vi- koDa rATarAjanI kanyA sahavartamAna, pradIpta evA agnine pradakSaNA karavA lAgyo. te vivAhane viSe (5) kanyAdAna samaye virATaNA, abhimanyune ghaNA hastisamUha, ane asamUha, temaja ghaNA suvarNa ( ratnAdika ane uttama prakAranA vaccenI perAmaNI deto hato; ane yAdava, pAMDava, virATarAjA, ) puravAsI loka-e, parasparanA sthaLAdikaneviSe gamana karavuM ane pAchuM AvavuM e viSe Ughukta thatA chatAM sarva lokone AnaMda detA havA. zArdUlavikrIDita chaMda. AnaMdekamayAH sudhArasamayAH kalyANasaMpanmayA / lakSmIkelimayA mahotsavamayAH kautuuhlshriimyaaH|| - eteSAM katicidvirATanagaretasmin yayustasthuSA manyonyapraNayena puNyadivaseSvagresarA vaasraaH||1|| artha-e pramANe, te virATarAjAnA nagaraviSe rahenAra e pAMDavonA ane e yAdanA, paraspara preme karI, AnaMdamaya, amRtarasamaya, kalyANasaMpattimaya, lakSmIkIDAmaya, mahAUtsAhamaya ane kautuka zobhAya evA pavitra divasomAM, paNa agresara evA keTalAka divaso tyAM virATanagarane viSe nikaLI gayA. 1n. iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye virATAvasthAnagograhavarNano nAma dazamaH sargastasya bhASAMtaraM saMpUrNam // 10 // che kyArI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 atha ekAdaza sarge prAraMbha. tyArapachI prItiyukta mevA kRSNa, mahA satkAra karI baMdhuo sahita ane rAjAo sahita yudhiSThirane potAnI dvArakAM nagarImAM laI jatA havA. te samaye paraspara snehe karI mArgamAM ekarathanI aMdara sAthe besanArI draupaTTI ane satyabhAmA-eono paraspara saMvAda utpanna thayo. te mevo ke, satyabhAmA UMca svare hAsya karI krupadanaMdanI pratye kholI, satyabhAmA--he khi, mane tArA viSe bahu AzcaryuM lAgeche. te mATe huM tane prazna kachuM, teno Uttara tuM, niSkapaTapaNe krodha na AtAM kahe. ama sarakhI bahu strIone eka paNa patinuM ArAdhana mahA du:sAdhya che; ane tuM to pAMce pationI ekaja strI thaine teo pAMce patio pratye kevI rIte vartaNuka kareche? evAM satyabhAmAnAM vacana sAMbhaLI nyAye karI tejapuMja evI pAMDavonI paTarANI draupadI bolI. draupadI--he sakhi, priyane vaza karavAnA vazIkaraNamaMtranuM pArAyaNa tuM sAMbhaLa mAro deha mArI vANI ane mArUM mana-e pratidivase priya patiomAM layalIna che. tene je ceche; teja huM karUMchuM, prathama tene bhojana karAvI rahyA pachI huM bhojana karUMchuM, teo prathama zayana kare che; tyArapachI huM zayana karUM, teonA jAgavA pehelAM huM jAgRta thAUchuM. e pAMce patio pratyeka bahArathI jyAre dharamAM Aveche tyAre teonuM huM abhyutthAna (UThIne AdaramAna ApavuM te) kahyuM. teo je vAta kahuM te huM namratApUrvaka hAtha joDIne dhyAna deI sAMbhaLuMchuM, teonI aMga zuzrUSA huM poteja karUMchuM, amArA parijano Upara huM, putra pramANe vAtsalya karUMchuM, ane pAMce patiomAMthI koinA upara paNa huM bhinnabhAva rAkhatI nathI. e pramANe huM mArA prANapationI sAthe varatuMchuM; tethI karI mArA pAMce patio mane niraMtara prANa karatAM paNa priya mAneche e pramANe satyabhAmA ane draupadI, baMne jaNIo paraspara vArtA vinoda karatAM karatAM anukrame puSkaLa bhaminuM atikramaNa karI sarve dvArakAMnI pAse AvI pahoMcyAM. te samaye dvArakAMnA daravAjAmAM dharmarAjA, sarvane rathamAMthI nIce UtaravA AjJA karato havo. eTalAmAM dvArakAMmAMthI samudravijayAdika daze dahai, sAmA AvI UtkaMThita citta evA tekuMtinI pAse AvI praNAma karavA lAgyA. te samaye jeonA netromAM atizaya AnaMdAzru AvI gayAM che, evA te mAtulone, jeo ati snehe viThThala thaelA ane jeo nAnA mahoTAne prathama ke pachI maLavAno anukrama visarI gayAche, evA pAMDavo, vaMdana karavA lAgyA. pachI teno Adara satkAra karI samudraviyADhi Dhahai, pAMDavo pratye kholyA ke, "tIrthayAtrAnA nimitte pUrve jyAre arjuna ahiMyAM Avyo hato, tyAre ame ene subhadrA samarpaNa karI che; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra9 chehave avaroSa je tame cAra pAMDavo-temane mATe, lakSmIvati, gavati, vijyA ane rati-e cAre je kanyAo bheTa karIe che. ema kahI harSayukta evA te dazAheonagaramAM bahA utsAha karIne anukrame cAre pAMDavonI sAthe anukrame cAre kanyAonuM pANigrahaNa karAvyuM. tyArapachI baMdhusa- ra ( hita dharmarAjAne Adara satkAra karI kaSNa pote, dArakAnI zobhA, te pAMDavone dekhADavA lAgyA. te samaye pAMDavonA abhimanyAdika tathA paMcAla kuMvaro, kRSNanA pradyumnAdi kuMvaronI sAthe vana, A ' upavana vigere ramaNIka sthaLomAM kA karavA lAgyA. pachI duryodhane karelA ghaNA aparAdhane ( dopadI tathA bhImasena, sAsune kRSNane kahevA lAgyAM. te samaye tarataja kRSNa paNa phodha karI che che. duryodhananI pAse mahAcatura, buddhimAna ane vakatApurUSomAM zreSTha evA dupadarAjAnA puhi- 6 tane dUtakRtya karavA sAruM hastinApurane viSe mokalato haze. vakatRtvanuM tIvrapaNuM ane komaLa ane paNa ItyAdika guNe karI yukta eve te purohita, dUtapaNAne yogya evA parivArane laI hastinApurapratye gamana karato ho. tyAM sevA karavA mATe prApta thaelA je rAjAe tenA nAnAprakAranA maNIbhUSaNoe zaNagarAelA evA moTA azva, hAthI ane teNe karI jenA AMgaNAno pradeza vyApta thaI gayo che, ane kAramAM saMcAra karanArI strIonI tvaritA ja gatie karI zabda karanAruM paganAM jhAMjhara, te jhAMjharanA zabdoe karI je dekANe kAmadeva atyaMta che jAgata che, evA rAjagRhamAM te purohita praveza karato havo. tyAM doNAcArya, azvatthAmA, chebhISmapitAmaha, zalya, jyadaLa, kRpAcArya, katavama, bhagadatta, karNa, vikarNa sudAma, zani, rasa bhUriznavA, disajA ane pracaMDa bAhudaMDALA evA potAnA duHzAsanAdika bhAIoe sa GE tA lakSmaNAdika putroe AsapAsa veSTita thaelo, e, tathA madhura kaMThavALA purUSo gAyananI ) garjanA karI jenA guNanuM gAna kare che, stuti viSe namratAyukata jeonI icchA che evA UA nama tAliko bhATa cAraNe) jenI stuti kare che, jeonAM namra mastako che evA pAse UbhA ho rahelA AjJAdhAraka sevakoe jenuM mukhakamaLa avalokana karI jenI AjJA vikArI che, navarasa che yukata evI sudhAtulya kavitA kavizvaro jene saMbhaLAvI rahyA che. purANIo jene pUrva rAjaonAM vRttAMta saMbhaLAvI rahyA che, smRti jaNanArAo jenA AgaLa dharmanI vyavasthA kathana karI rahyA che che che. rAjyanIti jaNanArA paMDita jene saMdhi, vigraha yAna, Asana, haidha ane Azraya e che ? SB guNanA rahasyane saMbhaLAve che, IdanI sabhAnI zobhA ane vilAsa-eono UpahAsa karanAruM che ane jayAM zatra nathI evI racelI sabhAmAM besanAro ane bhUSaNoe bhUSita evAM je mANikya 6 che tenI kAMtie jeno deha zebhe , ane svargathI sAkSAt bhUmitaLapratye Utare iMdaja lenAra DaoN. ) elo sAono adhipati dhRtarApura duryodhana-tenI pratye tenA agrabhAge, jenI Uttama che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 prakAranI vAdaivi che, saMdhivigrahikAaviSe pUrvathIja je prakhyAta ane mahAcatUra che ane jene vakatApurUSomAM satkAra prApta thayoche evo te purohita, besIne hAtha joDI te kauravapati duryodhana pratye bhASaNa karavA lAgyo. purohita--he rAjana, daityono zatru ane zatrurUpa gajasamudAyano nAza karanAra siMha sarakho evA je 'deva kRSNa-teNe ati snehe karI tamArI pAse kAMI kahevA sArUM mane mokalyo che; mATe huM kahuMchuM te tame sAMbhaLo. yudhiSThira rAjAe, pUrve bAra varSe vanavAsa ane eka varSe ajJAtavAsa karavAno je svikAra karaco hato; tenI siddhi thavA sArU baMdhuo sahavartamAna vanamAM ane virArAjAnA nagaramAM guptapaNe rahya!. hamaNAM teramA varSane aMte potAnA kholavAnI avadhi pUrNa thaI tethI, uttama che buddhi jenI evo te dharmarAjA grograharUpa prakAzamAM spaSTatA pAmyo. arthAt pragaTa thayo. teone virATaNA devasarakhA jANI rAtri divasa satkAra karI sAMpratakALe sevaka sarakho thaI potAnA prANa karIne paNa ArAdhana kareche. te virATarAjAnA nagaramAM aneka drupadmAdika rAjAoe jema bhramaNAo AmravRkSano Azrcaya kareche tema Azraya karanArA ane dayA karanArA evA yudhiSThirano Azraya karaco che. tyAM abhimanyue virATakuMvarI uttarAnuM pANigrahaNa karazuM; te samaye huM pote paNa mahA utsukapaNAe tyAM gayo hato. pAMcAla pramukha te pAMDavonA putro, teone te virATanagaramAM AvI maLyA; tathApi te yudhiSThira, dhaMdhusahita tArUM mukhakamaLa avalokana karazuM nathI tethI kaMcAreya paNa suprabhAta mAnato nathI; kAraNa te yudhiSThira kevaLa tArA viyogathI manamAM niraMtara kaleSa pAmeche. aho mahAtmA purUSono baMdhusneha che, te dhaNo mUlya vAna che!! te dharmarAjA, pote karelI vanavAsa bhogavavAnI avadhane saMpUNaeN karI hamaNAM tArA melApa viSe utkaMThapaNAsma karI ghaNo caMcaLa che; paNa tArA manamAM kAMI kheDha prApta na thAya, te sArU te hastinApuramAM Avyo nahIM. vicArI jotAM yudhiSThiraneviSe tane kAMI abhakita nathI; ane yudhiSThira paNa tAviSe avatsaLa nathI; evuM chatAM paNa tArI ane tenI bheTa na thatAM teoe vanamAMja rahevuM, vI rItinI devagatine dhikkAra ho. sAMpratakALe dharmarAjAnI satyapratijJA pUrNa thaI chatAM tuM tene nADuM kholAve to te hastinApurapratye AvavAviSe IcchA karato nathI. kAraNa, je moTA purUSo che te abhimAnI hoyache. sAMpratakALe harSe karI, jenA dvAraneviSe - ttama prakAre toraNo mAMdhelAM che evI dvArAJatipratye dharmarAjA, virATanagarathI mArI sAthe potAnA baMdhuone laine Avyo che. kAraNa, saMbaMdhipurUSane ghera paNA divasa rahevuM yogya nathI, e mATe he duryodhana, tuM sAMpratakALe to te potAnA baMdhuone hastinApuramAM kholAvI levA vize yogya che. kAraNa, tame baMne jaNa baMdhu chatAM tamArAmAM vinAkAraNe virodha thavo na joie. je lobhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 331 che purUSa che te, baMnimitta vaira utpanna karI baMdhunI saMpatti haraNa karavAnI IcchA kare che, paraMtu jeo udAra cittavALA che teo potAnuM peTa bharavAviSe viparIta AcaraNa karatA nathI. vaLI udAracita purUSane to te AnaMdayukata svastha beTho chatAM saMpatti, namratAe karI Apo Apa AvI maLe che, te ja mahApurUSanuM vrata che ema samajavuM. have tuM je koIpaNa kAraNe dharmarAjAne ha stinApuramAM nahi telave to mtamAM mukhya evA tenA baMdhuoja tene baLAtkAre hastinA ( puramAM ANaze; ane evI rIte AvelA pAMDavo tArA kalyANanA hetu nathI. kAraNa teo pitAnA sAmartha karI kadAcita tArA bhAganI ane teonA bhAganI saMpUrNa bhUmine svikAra , che karaze, te samaye yuddhamAM tane avazya maraNano prasaMga prApta thaze; kiMvA A rAjya saMpattino ja SI parityAga karI tAre paNa teonI jema vanamAM rajhaLavuM prApta thaze. kadAcita "teo zakti- ra hIna che evuM tuM kaheze te rAjyasattArahita paraMtu utsAha buddhie zobhanArA evA dharmarAjAne nyAya che jemadhame che te sukhane jAmina che tema nyAya che te vijyano paNa jAmina che. vaLI 5 mahA jevA te dharmarAjAne ghaNA sahAyakArI che; e mATe mahAna jo na hoya tathApi te bahu che sahAyayukta hoya te rAjyalakSmI hastagata kare che. kAraNa, madha jene potAne svAdhina che, tene A 8 jaLa te kAMI durlabha nathI. temaja sAgara, AjJAMkti chatAM tene motI moMdhAM nathI. he duryodhana ) tuM kevaLa potAnuM khaLapaNa vadhAre che, te jema ghuaDapakSi, sUryanI sAthe mithyA vara vadhA( rUche; tenA jevuM che, evI te dUtanI vANI sAMbhaLI jenA krodhe karI kaMpAyamAna adharoTa ane jenA lAlALA neva thaI gayAM che; evo duryodhana bolyo. S) duryodhana-he brAhmaNa, A tArI niSkapaTa vAgaja5nA mane beraDInA phaLanI pramANe prathama komaLa ane aMte kaThaNa lAge che; paNa A mArA bhujathaMbhaviSe sthApanA karelI bhUmine koNa nIce UtAranAra che? magare mukhamAM lIdhelA grAsane koNa AkarSaNa karanAra che? mArI A ( gaLa kezava te koNa che ane pAMDavo paNa koNa che? sUryanI AgaLa caMdanI gaNatI nathI te che. pachI nakSanI zI gaNatI hoya tema mArA AgaLa kezavanI gaNanA nathI te pachI pAMDavonI te . zI vAta? raNomineviSe, jo ke kRSNa siMha sarakhe che paNa mArAM dhanuSyathI chUTelAM bANa - SB vaNayukta thaI, mukhamAM bANe karI vidAraNa karelA ziyALavat thaI jaze kiyA te garUDaja kezava, jI. je mArA bANa samudAye karI yuddhaviSe pakSione baLidAna thaze. . evI cAraNa karelI duryodhananI vANI sAMbhaLI baLAtkAre mahA krodhAyamAna thaI che. 7) dibrenTa bolyo ke he duryodhana, lakSmIno upabhoga karanAra evA kRSNanI sAthe tAre utkarSa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 che viNa jenAra che? sUryanI sAthe AgIyAne spardhAno zabda paNa koNa sAMbhaLache? je kRSNa pitAnA pratAparUpa agniviSe prathama arisara, kazI ane cANarAdika yoddhAonI Ahuti para karI temAM chevaTa kaMsAdikone hemIne pUrNAhuti karI; evA samagra gurUpa dAvAgnine nAza karanAra madharUpakaDyu che. temanI vAtato eka kore rahI; paNa yuddhaviSe tivratAne varanAra evA pAM Done zreNa sahana karanAra chetapa, zAstrAsthayana ane iMdriyanigraha evA yudhiSThirarUpa methI huM { utpanna thaelo vighatAgni (vijaLIrUpa a2i) te zatruonI strIonA samudAyanA zaikahe AMsu ) ja jaLanA pUrIne paNa zAnta thanAra nathI. vaLI jeNe heba, kira, baka ane kIcakAdikanA, ha) che yuddhamAM prANa lIdhA che; evo te bhImasena, A bhUmimAM yuddhAbhaviSe konuM sarvasva haraNa nahi ? karI suzarmA, dakSiNa gagrahanaviSe, je bhImasenanA bAhukarmanuM avalokana karIne te samaye tAruM - priya te kema pragaTa na karato haze!! je bhImasene sahaja darpayukta vaSakarparane mArIne potAnuM mana ane tAruM mRtyu-e baMnenI paraspara vAto karAvI. arthAta AvI ja rIte huM duryodhanane kyAre 5 mArIza" evuM manamAM ApyuM. temaja je bhImasenarUpa sUrya, kIcakarUpa aMdhakArane nAza karI che. sudRSNanA mukhacaMdane plAna karo. zatrunI kIrtirUpa letavarNa yaNa (kumudanI) nA vanane che arjunanAM bANe plAna karI nAkhe che. vaLI je arjunane, kalakatAdika zatruoe karI tejahIna thaelA iMde, potAnA sthAnanevaSe, jema astAcaLe asta pAmelA sUryane pahaphATatI yam a che udayaparvata upara jevo sthApana karAya che; tema sthApana kara. ane je arjuna, bhAnumati rUma karatI chatI, potAnA jeTabaMdhu yudhiSThiranI AjJAe siha jhAlela je haraNa choDavavo, tema tane citrAMgada gAMdharvathI choDAvato have. vaLI kAla savAranI ja vAta. tame virATarAjAnI gAyo ha- S) raNa karI chatAM tArI pAsethI kevaLa gAyo ja pAchI lIdhI; ema nathI, paNa bANa samudAye karI che tamArAM zastrone ane vastrone te arjune AkarSaNa kacAM; te samaye tAruM baLa kyAM gayuM hatuM ke, cha) te tuM. huM zatrane nAza karIza evuM zuM bolyo kAraNa naphaLa ane sahadeva che tapaNu, zatrano e ane zatrusenAne nAza karavA viSe kevaLa yamatulya che; paraMtu teo nyAyukta che, e mATe caraNa ) mAM Avelo zatru evo jetuM duryodhana, tenuM AyuSya teoe ne grahaNa karavuM. e pramANe jeTa bhAI che je dharmarAja, tenI AjJArUpa maryAdA dhAraNa karelA eja cAra kaniTa baMdhue cAra samudasa- te SB khA che. te cAre paNa dharmarAjAnI AzAe tArA ahaMkArarUpI dvIpane DubAvI nAkhatA nathI te mATe huM bhaNuM chuM ke, pAMDavone vaMdana karI pAMDavonI bhUmi pAMDavone samarpaNa karIza to tAruM kalyANa thaze. paraMtu lobhache te mahAna purUSone paNa prANasaMzayane pamADe che. arthAt tuM leje 7) pharI pAMDavone rAjaya svAdhina nahI karaze to tAro prANa Ugaravo kaThaNa paDaze. P.; } . @ > m h> @hatI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 333 * e pramANe jenI buddhi ati che ane vakatRtvaviSe jenuM prauDhapaNa che evA te puro SR hita bhASaNa karyuM te sAMbhaLI duryodhana atyaMta krodhanA Aveze bhASaNa karavA lAgyo. rara duryodhana-he bAhmaNa, eka te tuM dUta thaine Avyo che ane vaLI brAhmaNa che; e kAraNathI kSatriyone tuM avatha che; e mATe je tene sAruM lAge te tuM yathecchapaNe bhASaNa kara nahIM ! te tane zagunA agrabhAge zatruthI jo bhaya hoya te AvI vAkajalpanA karanArI tArI rasanA che ( tUTI paDI hota. have tArA manamAM je kAMI vizitva hoya te kRSNa sahavartamAna pAMDavone kare che. che kSetrane viSe mane batAvaje. arthAta teone yuddha karavAnuM sUcavaje. evuM bhASaNa karI dedIpyamAna thaelo je kopa, tenA Aveze karI jenAM ne ArakatA Sii che, evo te bhUpatiduryodhana, te purohitane potAnA sevako pAse baLAtkAra gaLethI grahaNa karAvI sabhAmAMthI bahAra kADhI melAva ho. te galahastita evA brAhmaNane joIne sabhAmAM A beThelA vidurAdikoe "bhImasenanI vadhu pratijJA siddha thaI evuM mAnyuM. tyArapachI te dUta je dvArakAmAM bALaka paNa, zatrarUpa garadIne nAza karanAruM che evI dArakAMpratye gamana karI pAMDavoyukta che puMDarIkAkSa (zrIkRSNane) ne te joto have. svastiyukta mukhamaLe karI pachI kRSNanA agrabhAge che Adara satkArapUrvaka besIne te purohita duryodhanano vRttAMta kahyo. ke parohita-he deva, atizaya pradIpta thaelA dAvAnaLanevize udakano eka kuMbha je re ! hoya to te jema vyartha jayache; tema, bAhubaLanA garva karI yukta evA duryodhanane viSe game teTalo sAme kaho chatAM te nAza pAme che. ane uddhatapurUSone ghaNuM karIne sAmarzaDIramA (sAmane pratA5) pradIpta kare che. kAraNa, vRta karIne agnine atyaMta vrata kare chatAM paNa te atyaMta pradIsaja thAya che. sarva rAjAoe jenI AjJA potAnA mastake dhAraNa karelI che evo duryodhana, pAMDavone ane tamane tRtulya mAne che; ane pAMDavone pRthvI na ApatAM UlaTI teone mAravASI nI IcchA kare che. vaLI te duryodhana, dAna mAna ane satkAra karI rAjAone evA te potAne vaza kasyA che ke duryodhanane sAruM prANa Apavo paDe te prANa ApIne paNa teo tenuM hita karaze. je ( bhISmapitAmahAdiko paNa duryodhananI bhakti karI lajamyukata rahe che. arthAta "pAMDavone pAMDa- 2 ke vonI bhUmi pAchI devI" evI nyAyayukata vAta kahevAne paNa ughukata thatA nathI. bhISmapitA ke GST dikonuM vAtsala kaurava ane pAMDava viSe eka samAna che, to paNa sAMpratakALa taio teja jya ca- ra hAya che. hAthI ghoDA, ratha ane pAyadaLanI caturaMgIsenAeyukta thaelo duryodhana, sarva vizvamAM kaka pota potAne agnisamAna teja:puMja mAnIne nAkanAyaka eTale je svargapati-tenI pAsethI paNa kara levAnI IcchA kare che. mATe sAma, dAma, bheda ane deDa-e cAre upAye paNa te tamane sAtha (c) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 thavAno nathI. kAraNa, siMhabALakane koI paNa purUSa koIpaNa dekANe preraNA kare che zuM? athata siMha S: bAlaka jema bIjA koInA kahevA pramANe cAle nahIM, tema duryodhana paNa sAmAdika UpAye karIne paNa pAMDavone pRthvI ApavAnI vAta sAMbhaLavAnuM nathI. duryodhananA hastinApuramAM to gajaMda zaNagAvyA che, gheDAone bhUSaNa paherAvI taiyAra kanyA che rathane sAvadhAna karayA che. ane to pAyadaLanA subhaTone tuSTidAna ApI saMtuSTa kare che. e pramANe caturaMgasenAnI yuddhanI taiyArI thaI rahI che. tenA subhaTo eka bIjA pratye AvI rIte bole che. eka kahe che "huM kRSNane jItI che laIza" bIjo kahe che; "huM arjunane mArIza." trIjo kahe che, "huM bhImasenane baMdhana karIza." checotha kahe che ke "huM yudhiSThirarAjAne jhAlI laIza." e pramANe senAnA vIsee pAMDavone jItavAnuM ke kAma vahecI lIdhuM che. e mATe yuddhamAM bAhuparAkrama karIne pAMDavoe, kiMvA he deva, tamArA caraNe che je bhami meLavI te maLanAra che; anyathA mahA saMkaTe paNa maLanArI nathI. evuM bolIne te di tachAne rahyo; te samaye kaTAkSa darzanayukta jemanuM mukhakamaLa che evA kaiTabhAri kRSNa bolyA. kRSNa--he diSTa, A kAma daMDavinA thaI zakavAnuM nathI, evuM to huM prathamathI jache Nato hato. mAtra lokApavAdanA bhaye ame tamane dUta karI saMdhi karavA sArUM duryodhananI pAse che mokalyA hatA. te dhIra dhuraMdhara evo duryodhana, tene te garviSTapaNuM yogya che; je kAraNa mATe yuddhane viSe amAre ane teno meLApa thaI kevo raMga thAya che te jovA sArUM te utsAha pAme che. potAnA zo tathA vipakSionA bAhubaLane raNakSetramAM joyA sivAya je pRthvI ApavI, te zUrapurUSane mahA lajajA che. ane teNe ApelI e pRthvIne grahaNa karanArA je ame-te amane paNa rAjasabhAne viSe bAzaurya atyaMta hase. mATe jeo bAhubaLIA hoya teo bIjA koIe jItelI saMpattine teNe ApI chatAM paNa IcchA karatA nathI. kemake pote mArelA madonmatta hAthIonoja siMha AhAra kare che. te samaye bhImasena paNa mahA UtsAha pUrvaka bolyo ke "te duryodhane amane ema ne (P ema bhUmi na ApavI e bahu sAruM, jo te emaja bhUmi ApI de to mAre ane tene ghara che tA saMgrAma kema thAya e mATe pathvInA mastakanevize bhArabhUta evA e zapuonA rakta pravAhe che karI pRthvIne bhAra huM haraNa karIza." eTalAmAM Aveze karI jene zarIrane viSe kaMpa prakhyAta thayo che e anapaNa, kope karI bhASaNa karavA lAgyo. ana--duryodhane paccI samarpaNa karI nahI; e mAruM bhAgya udayatAne pAmyuM. kAraNa, mArA bAhu, kauravonA yoge karI raNazrAddha karaze tyAreja tapta thaze. je hAthIo mahAna sarovaramAM jaI yatheccha jaLapAna karI tRpta thanArA, teo kAMI kho khobo pANI pIvAthI tRpta thatA nathI. huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, vaLI draupadInA kezakarSaNa ane vastraharaNanA varasahita puthvI laIe to ThIka kevaLa emane ema Sche pRthvI laie to zuM amane lajjA lAgavAnI nahIM? te mATe zatruonA jIvitavya sahita te para che. pRthvIne haraNa karIe te amArI ujavaLa kIrti, ghaNAkALaparyata raheze. - evI rIte arjunanA bolI rahevA pachI, kALarUpa sarpanI jInhAnI jemane upamA che; evA nakula ane sahadeva bolyA, ke "A amArI bhujAo zatrao pratye yatheccha saMhAra kara- 9 vAnI IcchA kare che tyArapachI rAjA yudhiSThira bolyA. che yudhiSTira-baMdhuvadha karavA mATe mAruM mana paNa thAya che zuM? paraMtu te kArya deveja batAvyuM che I) che to have huM zuM karuM? mATe sarva rAjAe ja, patAkA ane senAdika sarva, yuddhanI sAmagrI siddha karavI; eTale pachI A huM yudhiSThira paNa baMdhuvadhapAtaka juo. e pramANe yudhiSThira rAjAnI AjJAe karI rAjAoe, asurane jItavA jema devatAo sajaja thAya; tema prasthAna karavA sArUM senAnI siddhatA karavAno AraMbha kara. bIje divase rAja dhRtarASTrane sArathI prakhyAta je saMjya-te pratitatva karavA sArU yudhi( jhirarAjA pAse Avyo. te bahu zAntamayavacane karI yudhiSTirapratye bhASaNa karavA lAgyo. A A saMjaya-he deva, pUtarASTrapitA mArI vANI dvArA je kahe che, te tame sAMbhaLe. he vatsa, 9 * zaMkha mukatAdikanI jema samuda khANa che, tema tuM dharma, nyAya, viveka ane vinayAdika guNonI che khANa che; te mATe huM tane kRtajaLI karI kahuM chuM. kAraNa moTA purUSo che te, satpAtra varane joI jema kanyAdAna kare che, tema satpAtranevizeja vANInI yojanA paNa kare che. he vatsa, zanuM SS sthAna evA duryodhanane viSe mAruM vacanarUpI bANe jema zilAneviSe zilimukha (bANa) kuti thaI jAya che, tema kuMThita thaI gayAM. te kAraNathI e pAtakI duryodhanane adhAta (nIce paDavuM) prApta thayo che. arthAta enI paDatI dazA AvI che. eTale karI tene mAruM bolavuM racatuM nathI. che. kAraNa, pitavara jene prApta thayuM tapittane nAza karanAruM auSadha ityAdika-te deSa karI pitta che vRddhi karanArA padArthanuM sevana kare che, tethI tenuM kalyANa thatuM nathI. UMco vadhelo ane anamratA zALI evo je vasate mAtra bAhArathI ghaTa, paraMtu aMdarathI chidayukta hoya che, tethI teno pade pade bhaMga thAya che; temaja tuM mahApurUSa thaIne anapaNu svikArI sarva lokoneviSe potAnI apakIrti SB zAmATe prasiddha kare che? moTA purUSa che te, ayaza utpanna karanAra evA potAnA prANano paNa tyAga karI kare che. ajJAnanA saMsarga karI zobhanAze evA dedIpyamAna vivekano moTo mahimA paNa aMdhaja kAranA saMparka karI zobhanArA sUryanA teja sarakhe nAza pAme che. sArA-sUrya jema aMdhakArane cha) saMparka karato nathI, ane tenuM teja paNa kadI hIna thatuM nathI, tema tAruM tejapaNa ajJAnanA saMparka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 jo karI nAza na pAmo. kAraNa duka ane sAdhu-emAM eTaleja bheda che ke, duSTa che te lobhe karI che dharmano virodha kare che, ane sAdhu che te, dharmane sAruM lobhane tyAga kare che. vaLI vanamAM siMcAra che. kara, bhikSATana karavuM, bhUkhyAM rahevuM kiMvA maraNa pAmavuM e sAruM che; paraMtu baMdhuonA samudAyanA 2. ghAtapAtake karI saMyukata evI saMpatti sArI nathI. kAraNa dhananI IcchAo baMdhuonI sAthe deSa ko ) kare che, paraMtu baMdhuonI sAthe deSa thayo chatAM dhanano kSaya thAya che. e mATe baMdhunI sAthe huM virodha karanArA purUSanuM dhana ane baMdhuo e baMneya dUra thAya che. ane yuddhanI te daivi gati che; ) tyAM jyano nizcaya zAna! arthata kone jya prApta thaze? teno kAMI niyama nathI. kadAcita, raNAMgaNamAM te bAhu pairyanA skuratImAna evA vIra puruSo paNa durbaLathI parAjaya pAme che. vaLI STS jene sAruM yuddha karavuM, te saMpatti te kokila sarakhI kadIpaNa sAzvata rahenArI ame joI nathI. ? sArA, kokila jema mAtra vasaMtatumAM pragaTa dekhAya che tema saMpatti paNa thoDAkALa sudhI rahe che. te mATe he vatsa, tuM potAnI apakIrti karaze to te apakIrti kAgapavita niraMtara raheze. Do. mATe vivekanuM smaraNa karI, "koNa kRtya karavuM yogya che?" evo manamAM vicAra karI che yudhiSTira, baMdhuonI sAthe virodhano tyAga karavA mATe tuM yogya che. ' evuM saMyanuM bhASaNa sAMbhaLIne, za3paMktinaviSe duya e dharmarAja, hAsyayukata ane je dharoTavALo thaIne bhASaNa karato ho. . yudhiSTira-he Arya saMya, dharma ane nyAya e benuM jIvanaauSadha dhRtarASTrapitAe che nirNaya karIne ja kahyuM che; te bahu sAruM che. paraMtu temAM zUrapaNue yukata evA purUSono dharma kahIM paNa kahyo nathI. je zarapurUSanI bhUmi, te zUrapurUSonI samakSa temanA bAMdhavarUpa zatruoe re sevana karI jAya che te bAhubaLayukata purUSe "baMdhuvadhaviSe Uga karavo; e apakIrtirUpa che;" e tamAruM kahevuM, te baMdhuo niraparAdhI hatata barobara hatuM. paNa te baMdhuo aparAdhI chatAM teone zAsana karavA sArUM apakIrti thAya te paNa te bhUSaNarUpa che. purUSone zamarUpa je sAdhana # che, te jyAM sudhI zatruthI parAbhava prApta thayo nathI tyAM sudhI ja samajavuM. jayAre rAtruthI parAbhava che prApta thayo tyAre to mAtra parAkrama eja zreSTha sAdhana che. e mATe bAMdhavone vadha karavA sAruM mAruM mana atyaMta utkaMThA dhAraNa kare che, ane potAnA rAjyano tyAga karavA sAruM nathI IcchA SB karatuM vaLI huM atyaMta prazAMta thaI koI paNa kAraNe pRthvIne jo tyAga karIza to jeonuM parA- ra krama anivArya che, evA mArA bhImasenAdika baMdhuonI mArI sAthe ekyatA rahenAra nathI. te mATe te baMdhuonA saMmatane vicAra karI je sarvanI najaramAM Avaze, te mArA vRpitA dhRtarApne namasakArapUrvaka nivedana karavuM 3 JI ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne eTalAmAM vAyuputra bhImasena UMcerasvare kahevA lAgyo. S: bhImasena-he saMya, te duryodhanAdikoe amane amArI pRthvI have samarpaNa karI te paNa teonI sAthe ame saMdhi karavAnA nathI. kAraNu ghaNu kALasudhI ame vATa jotAM chatAM have * yuddhotsAha prApta thayo che. e yuddhotsAhamAM seMkaDo zatruonAM kabaMdhonuM tanDavanRtya daNi paze ke huM duryodhananI jaMdhAne bhedI, temaja duHzAsananI bhujAnuM chedana karI yuphasAgarano pAraMgami thaIza. eTalAmAM jyazIla arjuna belyo. che ana-he saMya, ame yuddha karAvinA rahIzuM nahIM. kAraNa, yuddhavinA jene nAnA cheprakAranA vIzenA raktapAnanI zraddhA che evA mArA bANarUpa pakSIo tRpta thanAra nathI. e tyArapachI nakuLa sahadeva bolyA. nava sa-saMjaya, kauravonI sAthe amArI je saMdhi thAya te te zatruonA vakSathaLano bhedakarI temAM kaTilapaNAnuM je paTupaNu (caturAI) che, te ame zI rIte joI zakIe vAraM e pramANe saMgrAmaraMgamAM mahA zauryavALA pAMDavoe spaSTa bhASaNa karI tyAMthI vidAya karelo saMya, mahAdayukta thaI hastinApurapratye jato haze. tyAM jaI duryodhanAdikoeyukata jI evA dhatarASTrane anukrame vaMdana karI bhASaNa karavA lAgyo. * - saMjaya- he rAjana, pAMDavone te pRthvIno svikAra karcAvinA saMdhi ISTa nathI; temAM tame temane pRthvI arpaNa karI chatAM paNa te pAMDavo saMdhi karavAnI IcchA karatA nathI. kAraNa, draupadInA che karelA kAkarSaNano pratikAra karavA sAruM ughuta evA te pAMDave, tamArA prANanI sahavartamAna kR ST no svikAra karaze. he karUbhUpALa, tame e pAMDane atyaMta araNyamAM vAsa karAvI nisteja ghara thayo evuM mAnI teonI avajJA kare che, paNa sAMpratakALe e pAMDavonuM, jema sUrya che te, madharUpa - ApattithI nikaLyo eTale pachI potAnI kAMtie adhika prakAza pAme che, tema pUrva karatAM paNa koDa adhika teja che. vaLI sUrya pramANeja, sAMpratakALe dharmarAjA zaruone jItavA sAruM tejapuMja che. " ane bhImasena arjuna che te te sarva zatruone ekadama bhakSaNa karaze ke zuM? evA lAge che. nakuLa che che sahadeva to atyaMta du:sahaja che. e mATe evA tejasvI purUSono tiraskAra karI ugaravAnuM che che paNa mahA kaThaNa che. hAthI che te, siMhane ragadoLIne keTalA jIvatA rahyA che. arthAta koI jIvatA teNe Sii rahyA nathI. sUryanI sAthe mahA ghera saMpAdana karanArA aMdhakArane jema parvatanI guphA ja zaraNa che, tema ja zUrapurUSonI sAthe mahA vaira karanAra rAjAone potAne paMDa eja zAraNa che. arthAta, te zatruo nAza karo eTale mRtyuprApta thAya che. evuM che, mATe je tame sarva kuTuMbanA kalyANanI IcchA karatA to Aja sudhI tame pRthvI bhogavI, ane have te pRthvI, teone devA sArUM tame cogya cho. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 che evAM saMjayanAM vacana sAMbhaLI amarSanA rasokakarI jenA temAMthI azrubiMdu che, e ja huM ane jeNe bhale bhrakuTi cApelI che evo duryodhana, rAjasabhApratye A pramANe bhASaNa karate ho. ' duryodhana-aho! A saMjya to pAMDavonI sAthe maLI gayo lAge che; je kAraNe AvI rIte hai, * zatrunA pasakramano utkarSa varNana karI amane bhaya pradarzana kare che, paraMtu zanI senAne bhekSaNe 45 karavAnI IcchA karanAro evo mAro kharUpa rAkSasa-te kharUpa rAkSasanA, pAMce pAMDave, prathama che. paMca prANa hati thaze. mArA bAhurUpI vajaguphAthI rakSAyelI pRthvInuM koNa haraNa karanAra che. mAtra jeNe bhUkuTikaTAkSe aneka rAjAonA samudAyane nRtya karAvyuM che, evo huM kyAM ane mAtra D) virATa, pada, ane govALa-eoe rakSaNa karelA zatruo kyAM raNarUpI araNyaviSe mAre pratAparUpI dAvAgni pradIpta thayo chatAM, te pAMDavo, lokhaMDanA sarIkha upara lagADI bALI nAkhelA mAMsa sarakhA athavA vananA jIvajaMtuo sarakhA dagdha thaze. A durAtmA saMya, ApaNuM che. nidA kare che, mATe eneja kevaLa dhanaMjaya sara sAkSAta zatru jaNave. A durAtmAnI paMtarASTranA lebe karI jIlDA chedana karAtI nathI. . ! - evI duryodhananI vANIne, jema pradoSakALane, aMdhakAra ane ghuvaDa ItyAdika anusare che che tema kahyuM ane duHzAsanAdikapaNa anusaratA havA. e pramANe mahAkrodhathI saMjayanI avajJA karI duryodhana, sabhAmAMthI uThI gayo. jene , zamno vikAra prApta thayo hoya che teo pathyakAraka uSNujaLane paNa tiraskAra kare che. jANe che apasmAra karIneja yukta hoyanA! evo te duryodhana, yatheccha bhASaNa karI sabhAmAMthI uThI gayo >> 5 te samaye zaMkAo vyAsaevA vidurAdikoe AgaLa najIkaja kuLakSaya prApta thaze. evuM mAnyuM. para pachI yuddhamAM ja ApaNuM kalyANa che evuM jANanArA mahAparAkramI duryodhana, karukSetra pratye prasthAna Da karavAnA hetu caturaMga senAne sajaja karato haze. te samaye hastinApuramAM rahenArI samasta ) prajA "samagra karavAno saMhAra thaze ke zuM evI AzaMkAe karI zAkamaya thaI 6 anya divase rAjA dhArA jene pUrvokta kuLakSayanI zaMkA prApta thai che evA vidurane e- e kAMta sthaLamAM bolAvI kuLakalyANanI vAta pUchavA lAgyo. te samaye vidura, manamAM saMpUrNa vi. ) che. cAra karI dharASTrapratye bhASaNa karavA lAgyo. SSE vidara-he rAjana, jJAnacakSue AgaLa upara kevo prakAra thaze? te sarva prakAra spaSTapaNe tame che. pUrvaja joyo che. A veravRkSanuM mULa tuM ja che. janmatAM ja e durAtmA duryodhanano te tyAga kara 8 nahIM. ghaNIja sArI evI mArI vANI, pUrve pArAvArarahita evA vairanuM sthAna ja evo je tuM, to che te tArAviSe mRtyudata AcAra sarakhI virasa thaI eTale zrutie kahelo AcAra prathama dhaNo che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 339 vAta che 3 avadhaDa lAge che, paraMtu pariNAme teja sukhadAyaka tevI mArI vANI tane pUrva bahu khoTI lAgI re che paraMtu te ja sukhadAyaka hatI; te te sAMbhaLI nahIM. e mATe, potAnA AMgaNAmAM vadhelA viSavakSane je purUSa chedana karato nathI, teja purUSa e viSavRkSanA yoge AgaLa thanArA pitAnA kuLakSayanI upekSA kare che, evuM jANavuM. ghara bALavA mATe agni, pravRta thatAMja utAvaLe je pANIe karI tenI zAMtatA karI nahIM, to te agni atizaya prabaLa thaI sarva ghara bALI nAkhavA lAgyo chatAM te samaye tenI koNa zAMtatA karaze? arthAta koI karI zakaze nahIM, ane moTe purUSa chatAM duSTa cittavALo hoya to kone dukhadAtA thato nathI? arthAta sarvane duHkha denAre thAya che. megha paNa pradIpta thanArA agnine dhAraNa karavA lAgyo eTale te bahuja bhayaMkara thAya che. jema varSa tumAM nadInA moTA taraMgo, te nadInA tIre nAza karanAra thaI kamaLanAM kuLa sahavartamAna sarva nadIne kAdavayukta kare che, tema potAnA putrane je purUSa anyAyapravRtiparAyaNa kare che; te potAnA kuTuMbanA sukhanuM kAraNa thatuM nathI, paNa nAzanuM kAraNa thAya che. jema, jeNe agni svikAra kare che, arthAta jene agni lAgyo che, evuM zamIvRkSa, potAnI pAse rahenArA AmravRkSano nAza kare che, tema durAcArano aMgIkAra karanAre purUSa anukrame nyAyane nAza kare che. jeNe ajJAne karI nyAyano tyAga karyo che, evA rAjane kadI paNa dharmanI prApti thatI nathI, kAraNa, kamaLa rahita evA pANIne haMsapakSIo kadI paNa Azcaya karatA nathI. jeno anyAye che I karI dharma naTa thayo che, evA purUSane, kadApi saMpatti prApta thaI to paNa te saMpatti nAzavaMta ja che NavI. varSAstumAM jema matikAe vyAsa thaeluM evuM pANI, haMse sevana karavA yogya nahI, CG tema adharma vyApta thaelI saMpatti; sAdhu purUSane bhegavavA yogya nathI. adharmayukata evI saMpatti che paNa kone mRtyunuM kAraNa thatI nathI? arthata sarvane thAya che. dAkSanI velI, pAkasaMparka karI arthAta che ene magha vigere karo eTale te kone mRtyunuM kAraNa thatI nathI?niraMtara adharmazIla purUSanI pA. DaoN cho seja rahenArI saMpatti hoya, te paNa hAthamAM sthApana karelA dIpakanI kAMtI sarakhI te purUSathI dUraja TOP rahe che. dharma che te, karma karI yukta thaI je purUSane abhiSeka kare che, eTale dharma ane karma-e bane # che jemAM uttama prakAre cAle che, te purUSanA vaMzAnevize lakSmIrUpa vili aneka pallavae karI suzobhita che. thAya che. zaripara ekadama na jatAM garjanA pramukha karIne ahaMtApUrvaka yuddha karavA mATe utsuka purUSane tene te dharmaja, yuddhaviSe baLAtkAre kavaca zastra pramukha dhAraNa karAvIne te purU- ra Sane, kezaviSethI AkarSaNa karI jyazrIne arpaNa kare che. rAjAonI saMpatti, e dharma- huM rUpa kalpavRkSanAM palava che; ane zatruvijya te puSpa che; ane sukhasaMpadA prApta thAya te enAM phaLa kaoN che ke je samaye dharmarUpI sUrya udaya pAmavAno thAya che, te samaye vairIonI parAbhUtirUpa minI, hI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che kSayagAmini thAya che. je puruSanI sami, dharmarUpa cokIdAra niraMtara jAgrata rahe che, tene vyasana 1 phUpa bhayaMkara ra zuM karanAra cheje purUSane satkarmanI saMdhi karanAro dharma, te purUSanI pachavADe rahI che? pAripArSika (je sUtradhAranI pachavADe rahI gAvAmAM madada kare che te) sarakho svAya karanAra che; te . A purUSa, zatruvadhanATakaviSe samAptine pAme che. Iyukata purUSone jema koInuM sakhya prApta thatuM to nathI, arthAta adekhAne koInI sAthe mitratA thatI nathI, tema lobhI purUSane te dharma prApta thato nathI. dharma ane lobha e benI ekatra sthiti viSe moTo virodha che. arthAta dharma ane che. lobha e be eka sthaLe vAsa karatA nathI. e jene AliMgana karyuM che, evA purUSane dharmano ) samAgama zatA nathI, to pachI pAnabALakano samAgama karanArA purUSanI jema tene zaucasaMparka kyAMthI prApta thaze. lebha che te nyAyarUpa parvatanuM chedana karavAne vajarUpa che kiMvA dharmarUpa sUryanA prakAzane dudina eTale medhathI AcchAdita thaelA divasa sarakho che; kiMvA saMpatirUpa valinuM chedana karavAne kahADA samAna che, athavA kIrtirUpa sUryavikAsita kamaLanine saMkoca pamADanAra caMda sarakhe che. e mATe moTA purUSa che teoe lobhane tyAga karavo. lobha 8i rahita purUSa che te nyAyanuM ghara che; ane nyAyI je che te dharmanI gaveSaNa (dha) kare che. vaLI dhAmaka purUSano, jya Azraya kare che, ane lobhI purUSane anyAya prApta thAya che. anyAyI purUSa je dharmano tyAga kare che, dharmatyAga karI saMpattirahita thAya che ane saMpatti rahita thayo eTale te purUpanI kIrti, lopa pAme che. mATe he rAjana, lobhano tyAga karI ane "dharma che teja jyazIla che evo vicAra karI kIrtirUpa vilinuM jeNe amRtarase siMcana kareluM che evA vivekano Azraya karI anyAyavaDe mRtyunA grAsIbhUta evA tArA putra duryodhananuM niMgha AgrahathI nivAraNa kara ane saMpUrNa kuLanuM rakSaNa kara. evAM viduranAM vacana sAMbhaLI zuddhabuddhivALo dhUtarANa, vidura pratye bolyo. dhUtarASTra-he vidura tArA vinA AvI rItanuM vANIrUpa pathya, nigha AgrahanA roge pIDita thaelA evA duryodhanane koNa kaheze? A tArI vANI, prathama kAnane bahu nArI lAge che; paraMtu pariNAme atizaya hita karanArI che. kAraNa, gaLe nAmanI auSadhI; pItAM samaye mukhane kaDavuM ja kare che; paraMtu te pIdhI chatAM sannipAtane paNa dUra kare che, ane javarane paNa dUra kare che. je duryodhana, ) potAnA baMdhunA kutsita vyApArarUpI dAvAnaLanI paNa upekSA kare che; paraMtu te dAvAnaLa, te duryodhanane paNa bAhane dAha karI maraNa pamADanA thaze nahIM zuM amRtanuM kevaLa sthAna evo caMdra para paNa mRtyu eja che mUla jenuM evA kALakUTa viSanA kuzaLatvane na pheDatAM pote ja kalaMkarUpa kAdave lisa ane nAza pAmanAre thayo. arthAta amRtamaya caMda che teNe viSa suddhAne paNa nAza cho karavo joIe te na karatAM kAmotsukatAe karI poteja kSayAdika doSa pAmyo. temaja A durAvyA : ke A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che duryodhanane meM hajArovara bedha karo chatAM du karI mirAsa sarakho koI paNa prakAre samajaNa SNa leto nathI e mATe tuM ane huM baMnne maLIne ApaNe duryodhana pratye laIne pharI koI paNa che? prakAre je kadAcita A apasmAratulya durAgrahathI te nivRta thAya te baMdha karIe. } : ( evo vicAra karIne te dharASTra ane vidura duryodhananI pAse jaIne, anivAra che nidhana che jenuM eve, tathA skuraNa pAme che krodha jenaviSe evo, ane dura karIne paNa baMdha karavAne eka gis zakaya evA duryodhana pratye premapUrvaka belavA lAgyA. A dhUta vi--he vatsa, amAruM utsukapaNuM ane vAtsalya, e be, amArA manamAM tane bodha karavA sArUM baLAtkAre vAraMvAra preraNA kare che. kAraNa, jema sarva guNasamudAyane, je kSamA che te, pUrNatA saMpAdana kare che, ane pUrNimA che te, caMdane saMpUrNatA saMpAdana kare che tema bolavAnuM je moTApaNuM che teja purUSavratane pUrNatA saMpAdana kare che. vANIviSe je bhraSTapratijJapuruSa, te purUSa vratathI nAza pAme che. ane purUSavrate jenuM zUnya citta che; e purUSa jIvatAM chatAM zabatulya jANave, batulya evA te purUSano svajanoe paNa uttarottara tyAga karAya che; A pachI te batulya purUSa, kaTatulya succhaprANImAtrane Azraya thAya che. e mATe purUSavata che nAza karanAra e je amArA A bhASaNane lopa, te tuM karIza nahIM vacanano lepa karanAro evo je tuM, te tArI sthira rahenArI evI saMpatti nizcaya karI jaze ane te jatAM samaye mAryuM che ja mUkIne unmArge javA lAgI eTale te saMpatti, viSamatumAM potAnA paTathI bahAra vahenArI nadI che jevI kAMThAnAM sarva gAmone tANa jAya che; tema putra, pazu ane bAMdhavAdika-eonI sahavartamAna Sii tuja suddhAne laI jaze; ane jema kamaLoe suzobhita evA sarovarapratye haMsonI paMkti prApta thAya che tema satye karI pavitra thaelA dharmarAjane, saMpatti nizcaye karI prApta thaze. he duryodhana, parve paNa te pAMDavonuM satyaja tane pRthvIdAtA thayuM hatuM, te mATe hamaNAM asatye karI A pR 7) strIne pAMDavonI pAsethI haraNa karavA sAruM koNa samartha che? athata koI samartha nathI, e mATe CS pAMDavonA bAhudaMDanA prarAkramane tuM tArA potAnA manamAM Ane sAMtakALe pAMDavone pRthvI devAno tAre potAne je satyakAra, te atyaMta sthira karavA sAruM tuM yogya che. arthAta vana- 2) vAsanI avadhi pUrNa thayA pachI pAMDavonI pRthvI, pAMDavone pAchI svAdhina karavI evo je tAraze satyakarAra te pALavA mATe tuM yogya che. have je, karNa, bhISmapitAmaha ane dhanudharI koNAdika enA bAhubaLane avakana karI te nirbhayapaNe pRthvI, nizcayeja nahIM Ape to te pAMDavonuM maka paNa bAssAmarthya te gaMdharvarAja citrAMgadanA, ane gaoNgrahaNa nimitta thaelA yuddhaviSe pratyakSa ko anubhaveluM che. kAraNa, te samaye rAja yudhiSThiranI AjJAe arjuna, tane choDAvavA sAruM na hatuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 e Avyo hatato gaMdharveda evo te citrAMgadarUpa siha-tenAthI tene koNa baMdhana mukta karAvata vAra to he vatsa, grahaNa saMbaMdhi yuddhaviSe tArA prANanuM paNa grahaNuM karavA sArUM arjunane yogya hatuM, paraMtu dayAyukata thaI arjuna, senAdi sahita tArI varUpe mAtra kIrtine haraNa karato ho; te tane sAMbhare che? e mATe sarvanuM priya karanAro, sarvasva dAtA, ane dhamadharsano nirNaya. jaNanAra 9) evA dharmarAjane, ghaNA divasathI, dharmane anusaranArI rAjayalakSmIne samAgama thayo nathI te cheA samaye jene mAtra eka dharmaja, senAnevi sAhAya thAya che te purUSa; zatrunA samudAyane, cheagni jema tRNane bALI nAkhe che tema saMhAra kare che. mATe he vatsa, sAMpratakALe matsara SD chetyAga karI A pRthvI, pAMDavone tuM samarpaNa kara. jenuM, dharma eja AyuSya che, evI kIrtino ja kSayadivasa tuM thaiza nahIM - evAM dhUtarANanAM tathA viduranAM vacana sAMbhaLI atizaya krodhAyamAna evo duryodhana UMca svare, potAnA bAhubaLanA garva karI, je bhASaNamAM avajJA vizeSa che evuM bhASaNa karavA lAgyo. | duryodhana-he tAta, tame kSatrionA dharmane kema jANatA nathI? koNa kSatri potAne hastagata thaelI pRthvI bIjAne samarpaNa karaze? arthAta koI karaze nahIM. ane bIjAne bhayathI pRthvI arpaNa karIe to bAhunI kI malina thAya che. zUhane viSe AkramaNa karelA gajane tyAga karo chatAM sihanuM sAmarthya kuMti thAya che, emAM Azcarya zuM nyAya paNa, je tejasvI purUSoe Adara A karelo teja nyAya samajavo. kAraNa jeNe uttama dIpakone samudAya vikAra karI che evA purUSa ) che amAvAsyAnI rAtrie paNa utsAha karAya che. ane kadAcita zatruthI bhaya prApta thayo chatAM paNa je te nirbhayapaNe ugaravuM teja ugaravuM, ane je rAjaya bhogavavuM teja vaibhava. e mATe tame bIhIze nahIM. mAro parAkramarUpa agni, jyAre saMpUrNa jagatane grAsa karavAviSe tatpara che tyAre te agnie A pAMDavo dagdhaja thayA; evuM samajajo. bhaye karI vihaLa thaI mArA manane, duHkhanuM kAraNa evA A 5 7) vRddhapralApa karI mane vAraMvAra duHkha dezo nahIM. karNane jeNe ati dukha dIdhuM che evI duryodhananI vANI sAMbhaLI mahAkheda yukta thaI che * dhUtarASTra ane vidura tyAMthI uThI pota potAne sthAnake gayA. pachI vidura, potAnA putra baMdhu - ka mukha samudAyanA kSayanI AvAMkAe virakatabuddhivALo thaI "saMsAraneviSe sukha sAhitya che te nAzavaMta che evuM mAnavA lAgyo, ane vairAgye karI jenI cittavRtti vyApI gaelI che e te vidura, citana karavA lAgyo ke "A saMpadAne dhikAra che,A prabhutvane paNa dhikAra che ane A viSayasaMbaMdhI sukhane paNa dhikAra che. jene mATe putra, pitAne. pitA, putra che. mitra, mitrane che ane bAMdhava, bAMdhalane paraspara nirdaya thaIne haNe che. evI pApathI utpanna thaelI ane niraMtara che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra pApaprasavanArI evI dunI saMpattine paNa dhikkAra, viSalatA vizvane uttpanna kareche, ane a mRtalatA amRtane utpanna kareche. mATe jevI latA tevAM phaLa utpanna thAyache. saMpatti maeNna mAMDAlaNI tenA AliMgane karI jene mahApAtaka prApta thayuMche evA A duryodhanAdika, te agrajamaMdhu je dharma rUSa yudhiSThira--tene sparza karavA mATe paNa adhikArI nathI. viSayonI saMgatirUpa kAdave kharaDAelo jeono dehache evA A duryodhanAdika, ati AnaMda yukta thai muktirUpa strInuM kema selana karaze? adharmarUpa caMDALanA sparza karI malina thaelA ane yudghAMgaNaneviSe maraNa pAmanArA A kauravone huM have jovAnI paNa icchA karato nathI. e mATe eono yuddhAMgaNamAM thanArA saMhArane na jotAM sAMpratakALe ahiMyAMthI nikaLI javA mATe mArI buddhi utkaSa~ dhAraNa kareche." e pramANe vidura, manamAM vicAra karatA hatA evAmAM koieka purUSane moMDhathI "vizvakIrtti nAmanA koieka mahAjJAnI muni, nagaranI bahAra udyAnaneviSe padhArA che" evuM sAMbhaLatA hatA. pachI tyAM jaIne harSe karI jenA aMga upara romAMca UbhAM rahyAMche evA viTTura, te munirAjane vaMdana karI tenA agrabhAganeviSe besatA havA. tyArapachI te bhagavAna muni, saMsArarUpa saMtApano nAza karavAmAM amRta sarakhI ane sukha denArI evI dharmadezanA kahevAno AraMbha karatA havA. vizvakIrtta--gunAM vacanarUpI jaLe karI sArI peda siyana karelA evA A dehanA manarUpI kSetraneviSe puNyarUpa bIja, aMkurane dhAraNa karatAM nathI zuM? arthAta dhAraNa karecheja. kAraNa, kaSAyadRSTi eja jANe koI eka viSasaI-te viSasapanA viSe karI vyAkuLa thaelA hRdayaneviSe gurUnI vANIrUpa amRtanuM paNa, kAryo karavAmATe samathaipaNuM kadIpaNa nathI, kaSAyarUpI medhanI vRSTie karI vivekarUpa kamaLano nAza thayo chatAM manorUpa vArSikAneviSe dharmarUpa haMsa krama rahI zakaze? arthAta rahevAno nathI, hAhA!! daivayoge karI kaSAyarUpa madyanA AsvAdane karI jeonuM citta viSaya thayuM che evA purUSo, potAnA khAMdhavone paNa mAravAnI IcchA kareche. kaSAyarUpI nadInuM pUra, bhAgyarUpI vRkSonuM nAmULathI ucchedana karI nyAyarUpI dvIpa (beTa)thI jaMtune vipattirUpa samudranaeNviSe nAkheche. kaSAyarUpa svataMtra cora, je mArge jatAM beThe nahIM to manuSya yatheccha tALIo vagADato sanAtanapurImAM janAro thAyache. je manuSya puNyarUpa amRtasarovaranI madhyabhAge raheche teja, A kaSAyarUpa dAvAnaLathI mukata thAyache. hAhA!! jIva, saMsArarUpa arthaviSe kaSAyarUpa nadIoe sacAkhelAM ane prANaharaNa karanArAM evAM viSavRkSone sevana kareche. mATe huM mahAtmana vidura, tuM paNa sAMpratakALe potAnA saMbaMdhIorUpa je kaSAya teja eka grISmaRRtu teNe tapAvelA evA A AtmAne zarUpa amRte karI zAMta karAva. "huM saMsAramAM ati duHkhita" evA tArA matane avadhijJAne karI jANIne huM dUrathI Avyoche. e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 343 Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. mATe je tArA manamAM saMpAdana karavAnuM Ave te saMpAdana karUM. bhavitavyatA paNa, sarvano saMhAra SNa karavA sArUmahAAveze prApta thaelI rAkSasI che; te tAsa kuLano kSaya karasyAvinA rahenAra nathI, che. evI te vizvakIrti muninI dezanA sAMbhaLI vidura, ubho thaI hAtha joDIne bhASaNa karavA lAgyuM. ka vidara- he muninAtha, tameja A saMsArarUpI sAgarama dIpabhUmi sarva jagatanA 9) jIvananI vRSTi karanAra kevaLa dharUpa evA tamane avalokana karI tatkALajene dukha samudAya eja koIeka grISmaRtuM saMbaMdhI saMtApa che, evA mArA mane te sarva saMtApane tyAga karyo. he muninAtha, mukitamArganevile pAtheya (phaLAhAra) tulya hitakAraka sarakhu ane atyaMta sukha ApanAruM evuM vrata, tame tamArA hastakamaLa karI mane devAne yogya cho. evuM viduranuM bhASaNa zravaNa karI te munie, "he vidura, tuM koIne paNa pratibaMdha karIza nahIM evuM kahyuM. evAM te muninAM vacana sAMbhaLI jenAM ne atizaya preme karI ajo vyAsa thaI gayAM che evo vidura, puna: hastinApuramAM gamana karato ho. pachI te zuddhabuddhi ) vidura, jeTabaMdhu dhrutarASTranI AjJA laIne madhyama je pAMDurAja, tenuM kSaNa karavA sArUM mAdine S' kahIne pAMDurAjanI paNa AjJA laI pharI te muni pAse Avyo. te muninI pAse potAnAM sarva sAvadya (pApa)nI nivRtti karI cAritra grahaNa karato hato ane pRthvItaLaneviSe vAyu sarakhe che aratibaddha thaI saMcAra karavA lAgyo. che ke ahIMyAM anya divase maMDaLIka rAjA ane thoDuM eka niyamita senya potAnI sAthe laIne ti tenAe suzobhita evA kaMsaviThUMsI deva pote hastinApura pratye gamana karatA havA. te kRSNa, SB jevo thoDAeka tAraoe suzobhita pUrNimAne caMda zobhe che tevA zobhavA lAgyA. ati alpa parivAra laI AvelA kRSNanI sAme teDavA AvelI potAnI senAe mizrita evI senA moTI jaNAvA lAgI. kAraNa, samudanA taraMga paNa nadIne atyaMta vRddhi kare che. pachI patAkAnA | samudAya jeneviSe sthApanA karelA che, ane puSpanA samudAye karI cinhita thaelI vanitAo janyahAM tyAM saMbrAMta thaelIo che evA hastinApuramAM, kaiTabhAAti kRSNa praveza karatA havA. pachI duryodhane te kRSNane, potAnA rAjamaMdiramAM ANIne AgatA svAgata kriyA karIne pachI tene divyasabhAne viSe ratna siMhAsana upara besADyA. te samaye siMhAsananI kAMtIe jeno deha SS vizeSa prakAzita thayo che evA kaiTabhArati kRSNa, iMdadhanuSya yukata evA medhanI zobhAne dheraNa karatA havA. ane dhRtarASTra rAjA sahita duryodhana, karNa ane duHzAsana-eo nakSatra ane temAM caMda sarakhA te kRSNa zobhavA lAgyA. pachI mahA AnaMde karI vicitravIryane putra dhRta0 rASTra, muddeda pratye, kaMdano sahodara hoyanA! evA prasaranArA potAnA dUtakiraNoe snAna karA reSTha &i&& 6rUeie ) & Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 . vato chato bhASaNa karavA lAgyo ke "he kaiTabhArAti, Aja A mAruM ghara, tamArI A saMbhAvanA ho karI dhanya karatAM paNa dhanya che; to tame tamArI uttama vANIe karI mArA kAnane pavitra karavA sArUM yogya . evAM dhRtarASTranAM vacana sAMbhaLI te sabhAnA prakAzaviSe ALasa rahita evA potAnA hAsyarUpa caMdakiraNoe dedIpyamAna evA mukhacaMdane dhAraNa karanAra zrI kRSNa, te te samaye UMcasvare bhASaNa karavA lAgyA. - kaNa-he dhatarASTra tame je rAjAo-teonI vANInuM je vicitrapaNuM-tenI utpatti bhUmi evo je saMjaya-te pUrve tame mokalela dvArakAmAM gayo hato. te samaye ati snahekarI "muLane che pralaya thaze evuM jANuM bhayabhIta evo te saMjya, dharmarAjA pratye saMdhi viSayaka kAMika bhASaNa che para bolato hato. tyAre zame karI zobhanAro evo taya yudhiSThira, saMdhi karavA sArUM Icchita chatAM ane bhImasena ane arjuna pramukha brAtAoe saMdhi karI nahIM. pachI pAMDavoe kahelo prakAra mane ne jaNAvatAM ane pAMDavonA tathA mArA vicAre saMdhi karavAno nirNaya na thayo chatAM, kevaLa pAMDavonA vacaneja yuddhane mATe niyukta thaIne saMjaya dArakAthI hastinApuramAM Avyo. pachI te saMche jayane sarva vRttAMta dharmarAjAe mane kahyuM. kAraNa sarva pAMDavone hRdayarUpa evo je huM-tene kahevA ( mATe koI paNa ayogya nathI. he dhRtarASTra, pachI te pAMDavonA vacanano vicAra karI tamArA kuLano pralaya thaze evo bhaya mAnanAro haM; pAMDavone na pUchatAM poteja dUtakRtya karavA sArUM ache hIMyAM Avyo chuM. e mATe tame mArA viSe tamArA cittamAM vizvAsupaNAnI je saMbhAvanA karatA ho ) che to mAruM A thoDuM paNa bhASaNa tamArA potAnA manamAM dhAraNa karavA mATe tame yogya che. garva karI le SE pradIpta thaelA evA jaDAtmA purUSaneviSe AptajananI vANI ghaNuM karIne vyartha thAya che. vaDavAna- 2 che LanI uSNatAe yukta evA tmA samudaviSe parvata paNa atyaMta nimagna thAya che. temAM mane A doddhata purUSa che te, uSNa telathI pradIpta thaelo agni pANIe karI jevo atyaMta pradIpta thAya to che; tema AnA upadeze karI atizaya saMtapta thAya che. moTA purUSone paNa saMpatti prApta thaI eTale netra chatAM aMdhapaNu, diyanuM caturapaNuM chatAM baherApaNuM, ane vANInI pravRti chatAM muMgApaNuM prApta thAya che. kAraNa saMpatti che te duSTa strI sarakhI che. duSTa strI jevI gharane viSe svajanane paNa Azraya dhAraNa karatI nathI; tema saMpatti che te saMpattivAnanA manane viSe hitopadezano Azraya dhAraNa karavA detI nathI. jema grISmanI saMpatti je uSNatA ane dAvAnaLa e baMne ekatra thayAM chatAM ati dusaha che; tema eka lakSamI ane bIjo bAhune garva ebe ekava chatAM ati durastara che. kalina kanyA che te jarapurUSonI atizaya bhIDamAM jema kadI paNa praveza karatI nathI, tema janakti che te ahaMkAramaya mana pratye koI paNa rItie praveza karanAra nahIM e mATe bAhunA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 - garvano upasaMhAra karI ane lakSmIne mada TALIne A duryodhana, je mAruM vacana sAMbhaLe te A to SS samaye huM kaI bhASaNa ka. evAM kacchanAM vacana sAMbhaLI dhRtarASTra bolyA, "he goviMda, tame svachaMda che che bhASaNa kare evuM kahyuM chatAM prakhyAta evA garUDavAhana zrIkRSNa, duryodhana pratye bhASaNa karavA lAgyA. ra. kRSNa--he duryodhana, pAMDavone mATe pRthvIno eka bhAga suddhAM paNa tuM ApavAnI IcchA nahI karaze to te pAMDavo, tArA prANanI sahavartamAna sarva pRthvIne grahaNa karavAnI IcchA na kare che. kadAcita pAMDavone jItIne tuM samagra pRthvInuM rAjya karaze, tathApi temAM kAMI kalyANa nathI. kAraNa, saMpatti che te svajanavinAnI zA kAmanI? ane yuddhaviSe te pAMDavo, kevaLa ) vipatti te nizcaya karI pAmanAraja nathI. tathApi teo je dehamAre karIne avazeSa rahyA to te SI paNa te samaye AraMbha karelo che jeNe kuLano saMhAra evo je tuM te tAruM zUrapaNuM zA kAmanuM ja arthata kuLakSayathI tAruM zUrapaNuM nidya thaze. ane jenuM caMcaLapaNAe karI parAkrama niMdya che evo. ke tAre buddhi vaibhava te paNa zuM? je kAraNa mATe vidhAtA pote ja dharmakRtyane viSe ekato yudhiSTiranA svarUpe, ane jenI gadA zatruone bhayazaMkA sUcavanArI che evo bhImasenanA svarUpe bIjo, ema A be svarUpe pragaTa thayo che. arjuna paNa, jemAM zatruone nAza evA yuddhaviSe atizaya - I yaMkara karma karanAra che. nakuLa sahadeva paNa bAhubaLe karI, jevA mATe arAkaya evA zatruonA samudAyano nAza karavAmAM yama sarakhA che, e mATe e pAMDavonI sAthe saMdhi karavI eja tane zreya karanArI che. he duryodhana, evA potAnA bAMdhavo tane potAne sahAya karanArA kacathI prApta thavAnA che? have apasmAratulya garvane visarI jaI ane potAne AgaLa je phaLa prApta thavAnuM che tene manamAM vicAra karI, e pAMca pAMDavone mATe mAtra pAMca gAma ApavA sAruM tuM yogya che. temAM bhImasena arjuna, nakula ane sahadeva-e cArane anukrame kuzAsthaLa, vaSasthaLa, mAkaMdI ane vArU thAvata e cAra gAma, ane dharmagajane pAMcamuM koIpaNa gAma Apa. mAtra eTaluM ja devAthI te pAMDavo to Sii mArA vacane karI saMdhi karaze, kAraNa, sAdhu purUSa che te kuLakSaya thate joIne a5 lAbhathI paNa saMtoSa pAme che. A ATaluM paNa jo tuM nahi mAnya karaze te sarva jagatane DubAvanAra samudanI | maryAdAnA jevo tArI senAmAM te pAMDavorpa samudano setu koNa thanAra che? athata koI thanAra Aii nathI. eTaluM bolI zrIkRSNa chAnA rahyA chatAM duHzAsanano agraja duryodhana, caMpAdhipa je karNache tenI bhaNI joIne teNe "pAMDavone kAMIpaNuM ApavuM nahIM evI sUcanA karI chatAM AgaLa banavA kALa pramANe je buddhinI vRtti thaelI che te kAraNathI vakradRSTi karI kRSNa pratye bhASaNa karavA lAgyA. ku daryodhana-he govida, tame pAMDavonuM eTaluM badhu baLa mAno cho paraMtu teTaluM baLa pAMDaS) mAM hoya evuM mane lAgatuM nathI. je kAraNa mATe AjasudhI pAMDavone meM jIvatA mUkyA che. hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 347. che paNa have je pAMDavo, potAnA bAhamade karI eka paNa gAmanI vAratA karaze to te siddha thanAra - paNa nathI. arthAta, ene eka paNa gAma na maLatAM emane prANa paNuM rahevAnuM nathI. ane ghara che je te pAMDava potAnA bAhubaLanuM ja chevaTa levAnI IcchA karatA hoya te utAvaLeja tame sahita ja A paNa karakSetrane viSe gamana kare. eTale pachI tyAM yuddha camatkAra thaze. e pramANe bolIne te duryodhana, karNa sahita te sabhAmAMthI uThIne bAhAra jaI pachI kR iNane bAMdhI levAne vicAra karI pharI sabhAmAM AvI kRSNanA samipabhAge (pAsa) beTho. te karNanI che. jI sAthe karelI kRSNabaMdhananI masalahatane koI paNa prakAre sAtyakIe jANIne dRSTisaMketa karI, (c) kaMsavidhvaMsa karanArA kRSNane te jANa karato haze. te jANuM thayA pachI jenAM mastaka, gAla ane ne Arakata thayAM che, ane jenA zArIranaviSe parijekTa karI yukta romAMca thayAM che, evA gadAgraja che kRSNa; bhASaNa karatA havA. hA kRSNa-havana karelo agni Ahuti denArA purUSane paNa atizaye karI bALa nathI zuM ! che arthAta bALe che ja; tema atizaya upakAra karanArA purUSapratye paNa durNa buddhivALo; apakAraja 1 kare che. siMha che te svastha beTho hoya te paNa zIyALIoe parAbhava kara jAya che zuM? kiMvA che jaLa kSINa thaelA caMdanA kiraNone grahonA prakAze grAsa karI zakAya che zuM? temaja e duryodhanathI mane zuM thavAnuM hatuM vApha sAMpratakALe kevaLa kRpAe karI ja A duryodhanane nAza karavAnI huM icchA ja karato nathI. te pAMDavono krodha, ene yatheccha nAza karanAra thAo. A duryodhana lakSasajA- 8 che. oe rakSita chatAM paNa ene karukSetrane viSe javA do; ane tyAMja sarva pAMDavonA bAhu vaibhavane ? viE ene jANavA do. ame sAMpratakALe atizaya utAvaLathI ahiMyAM AvyA; paraMtu jeonA baLayukata bAhuo che evA pAMDavone te yuphoja utsAha che. evuM kahI mahAtvarAe tyAMthI uThIne jenI kAMtI krodhe karI tAmravarNa thaI che ane hAsya yukata dedIpyamAna thanA kevaLa mahAsUryaja hoyanA; evA zrIkRSNa nirlI cAlyA. te samaye te kRSNanA kope karI jeonAM citta vyAkuLa thaI gayA che evA bhISmapitAmaha ane dhRtarASTrAdika je sabhAsado, sabhAmAMthI UThI te kRSNanuM zAMtvana karavA mATe temanI pachavADe jatA hatA. pachI sabhAnI ke bahAra gauravayukta Uttama bhASaNe karI kRSNane hastaviSe jhAlIne te bhISmapitAmahAdika, IT manamAM atyaMta cakita thayA chatAM dhIme dhIme kaSNa pratye bhASaNa karavA lAgyA ke "he deva, jema I. vijaLIe ta thaelo medha, zItala dhArAnI vaSTi kare che, tema durmada purUSoe kheda pamADelA mahA4 tyA purUSo kopa karatA nathI. vaLI ziyALanA tA...vanatya ane zabda karI jema siMha da pa la, mato nathI; tema nIca mANasanA du bhASaNe karI jeo mahApurUSa che teo kheda pAmatA nathI. huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 have jo duSToe paritApa pamADelA sAdhupurUSo krodhAdika vikArane pAme; to agnie tapAvIne rasamaya kareluM suvarNa paNa pItaLapaNuM pAme. arthAt e baMne vAta kadI banatI nathI. e mATe . he kRSNa, cce duryodhananaviSe tame krodha karazo nahIM. aho!! koi samaye paNa caMdrathI agninI vRSTi thAyache zuM? pAMDavonI vAta to eka kore rahI; paraMtu yudghane viSe ekAkI tameja byAsa karI nAkhelA e duryodhanAdika kAM rahevAnA che? arthAt sarve nAza pAme. siMhanI AgaLa durdhara evo madAMdha gajapaNa zI gaNatImAM! aMdha:kAranI leherI sUryano nAza karavA sArUM keTalIkavAra TakI raheze? he kRSNa, tame pUrvaja yazrI hastagata karI che, te tamaneja upabhoga denArI che. te jayazrI, ni:zaMka evA pAMDavoe kema varI jo! arthAta, te pAMDavo poteja yudghamAM bIjI jyazrI saMpAdana karavAmATe samartha che. kAraNa, jeonI sAthe rahI baLAtca evo dharma ane nyAya yuddha karanArache evA pAMDavo paNa, tamArA vinA yudghaneviSe potAnA zatruone jIte tevAche. tyAre tame svajana khAMdhavonA dhAte karI jeneviSe pAtakano saMbhava che evI apakIrti svikArazo nahIM.. kAraNa, mahoTA purUSane yarA priya che. e mATe pAMDavoe yudghamAM tamane kholAvyA chatAM paNa tame jazo nahI. je pAMDavonuM ane koravonuM paraspara vaiche te temaneja yudda karavA do. he vAsudeva, A kAryaneviSe taruM, "ame vRddha IMe mATe amArUM sanmAna karavuM. kAraNa puNyAtmA purUSaneviSe vRddhopratye namratA eja phaLa dAyakache. evI bhISmapitAmahAdikanI vinayekarI Ardra vANIe mRdu karelA ane kopanI zAntie jemanI zobhA suMdara che evA garUDadaja kRSNa kholatA havA. zrIkRSNa--tamo atyaMta vR cho te mATe tamArI vANI mArce avazya mAnavIja joie. paraMtu pAMDavoe paNa mArA Ayeja yuddhanA nizcayano vistAra karacoche. e mATe te yuhuno utsaMgano Azraya karanArA pAMDavo yudda karavA sArUM nikaLyA eTale mAre paNa tyAM javuMja joie. kAraNa, mahApurUSoe kabula kareluM anyathA thatuM nathI; ane tame to AvuM kahocho. e mATe saMgrAmapratye huM prApta thayo chatAM svata: dhanuSya dhAraNa karanAra nahIM. mAtra arjunanuM sAsthya karI huM shAya karanAro thaIza. eTalA vaDeja tamArA vacanano atikrama na thAo. pramANa karavA mATe jeono mahimA azakaca che evA tamArA sarakhA mane mAnyaja che. evuM kholI te kRSNe hAtha joDI te bhISmAdikone tyAMthI pAchaLa pheravyA, ane karNane hAthe jhAlI potAnA rathamAM besADaDyo. pachI kRSNa, viduranA dharivaSe pAMDurAjAne jevAsArUM gamana karatAM chatAM mArganeviSe potAnI pAseja besanArA karNe pratye Adara karI bhASaNa karavA lAgyA. zrIkRSNa--he kahyuM, kadIpaNa nAza na pAmanArUM evuM teM vIravrata dhAraNa karavuM che. rAtrIne viSe dvIpakanA prakAze karI jevI rIte cakSuiMdrinetrUpa grahaNa thAya che; tevI rIte tArI preraNAe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349 che duryodhana, nAnAprakAranI dubuddhie yuddhAdiprakAra svikAre che eTale tuM tene jema vajana dhAraNa ? karavAthI loko Idane deveMdra deveMdaema kahe che tema tuM duryodhana duryodhana evuM kahe che. e duSTabuddhie yuddha karanAre eTale duryodhana enAma enuM sArthakaja che. hekarNa, tArA vinA anya ghaNA vIrane dhAraNa karanArI pRthvI, paNa akaNuMja hatI; te tane dhAraNa karanArI thaI have te bhakarNa (karNadiyayukta) thaI che. tAreja viSe dArya, gAMbhIrya, zaurya ane dhairya pramukha guNo, samudane viSe ratnanI jema, kiMvA che ( AkAzagaNanevile grahonI jema vAsa kare che. pRthvImAM bIjApaNu puSkaLa vIra che, paraMtu tAruM che A atizayadhIra vrata che. A pRthvI upara moTA moTA parvato jayAM tyAM che, paraMtu merU parvatano mahimA to ) 5) jUdo ja che. paNa jevI rIte pItaLe nirmANa karelA bhUSaNaviSe jAtavaMta mANikyane Azraya Thaka S: duHkha che; tevI rIte A duSTa duryodhanane viSe tAro Azraya duHkha de che. sArAMza, pItaLanI para viTI kAMI duHkha detI nathI paNa te vIMTInI aMdara hIrAkaNa jaDI eTale te mAranArI thAya che; tema duryodhana, tArA Azcarya kuLakSayanuM kAraNa thAya che. evA kurakarma purUSane potAno mitra ko koNa karanAra che? vizvAsa karanArA purUSane paNa ghAta karanArA sarpanI koNa mitratA karaze? jeNe cha yathecchapaNe upakAra kare che evo hoya tathApi je jaDAtmA che, tenA viSe vizvAsa karavo nahIM. kadAcita samuda, naukAe vyApAra karanArA vANuAone burAte nathI zuM arthAta fiv te jAtmA che mATe buDADe che. anyAye vyApta thanArA purUSane tenA putra paNa tyAga ka che. rAhue grasta thaelA sUryano paNa kiraNo, tyAga kare che. kAMaone toDanArI evI nadInA ja che kAMThAo patana pAmavA lAgyA eTale te kAMdhano Azraya karanArAM vRkSo paNa jema patana pAme che tema patanazIla purUSane Azraya karanArA purUSa paNa avazya patana pAme che. ane zukala ) pakSanA caMddhakiraNonI zobhA uttarottara jema vizeSa prakAza karanArI thAya che tema jenI uttarottara vRddhi pAmanArI saMpatti che, tene Azraya karanArA purUSanI saMpatti vRddhi pAme che. kapUravRkSane sahavAsa, te sugaMdhIpaNuja samarpaNa kare che, tema puNyazAlI purUSano je sahavAsa, te sahavAsa karanArA . purUSanA aMtarAtmAne pavitra kare che. puNya karI tejasvI evA purUSanI pAse parAkramakadApi thoDuM hoya te paNa jema sUryanA agrabhAge dhareluM darpaNa atyaMta prakAza kare che, temane parAkrama paNa atyaMta kuraNa jhe pAme che. vaLI pUrvadizAsaMbaMdhI vAyunI sAthe je aitri te madhane jevI lAdhanIya (vakhANavA yogya) ki che, arthAta pUrvadizAnA vAyunAge megha jema vRddhi pAme che, tema uttama purUSonI sAthe je maitrI, te paramakIrti pamADe che. e mATe dharmAtmA dharmanA aMzathI utpanna thaele je yudhiSThira, tenI sAthe huM tAre sahavAsa karo egya che. te buddhimAnuM karNa, pApajanma evo je duryodhana-tenI sAthe tAre sahavAsa karavo yogya nathI. vaLI koIpaNa prakAre karI tuM paNa teya (kuMtIne putrI chee hu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 5) prakAra jyAre huM ahiMyAM AvavA nikaLyo tyAre ekAMta sthaLe mane kuMtIe kahyo che. kuMtIe tAro tyAga karo chatAM tuM rAdhAne prApta thayo, ane te rAdhAe nA putra pramANe pAlana karyuM, eTale tuM rAdheya thayo che. paraMtu vidUra nAmaka parvata Upara utpanna thayA vinA bIje ThekANe utpanna thaelA maNInuM vairya ratnanA mUlya jeTaluM mUlya prApta thatuM nathI; temaja tuM rAdhAsuta hota tane A sA marthya prApta thayuM na hota. e mATe he suMdara zreTa, tuM pAMDavono sahodara koteya (kuMtIputra) che. mATe che tane te baMdhuonI pAse sAMpratakALe javuM yogya che. ane tejasvI purUSomAM zreSTha evA pAMDavonI ) saMgati te karI chatAM yudhiSThira, potAnA suddhAM potAnA baMdhuo eja koIeka muktAlatA-tene tane nAyaka karo. athata sarva pAMDavomAM rAjyAdikaviSe tuM mukhya adhikArI thaIza. - evuM bhASaNa karI kaiTabhadaityano nAza karanArA zrIkRSNa, prItiyukata chAnA rahyA chatAM jenuM mukha hAsyarUpa kAMtIe zubhra che evo karNa, kRSNanA kAnapratye evuM bhASaNa karavA lAgyo. karNa--he nItilatAkaMda goviMda, nItirUpalatAnA kaMdarU5) je tame bhASaNa karyuM te satya che. duryodhananI sAthe atyaMta maitrI e mane ayogya che. kAraNa, koI divasa paNa malayAcaLa saMbaMdhI vAyu, hemaMtaRtune sparza kare che zuM? kiMvA aizvaryA che te dAridanI sAthe samAgama kakare che zuM? paraMtu duryodhane mAruM sutapaNuM ciMtana karI leta chane karI pavitra evuM bhUpatipaNuM mane samarpaNa karyuM, te samaye ja niSkapaTa evo je huM-teNe paNa te duryodhanaviSe A janmaparyaMta mitratAno svikAra karo. ane evuM meM kahyuM che ke, "he duryodhana, A mAro prANa che te have tAroja che, mATe tArI marajI hoya tyAM tuM leje. arthAta, tuM A karNane prANadAna paryaMta je AjJA karaze te anyathA thanAra nathI." ItyAdi bhASaNe karI ane nAnA prakAranA upakAra karI A AtmA, Ajaparyata AdatAne pamADelo te, sAMpratakALe vizeSe karI sahana karavAne ayogya evA aparAdharUpa dhULa paMkila karavo te kevI rIte karavo? arthAta, paMkila karAya nahIM. e duryodhanano tyAga karI dharmarAjAne Azraya karo eTale atyaMta mitra evo je haM-taviSe te duryodhanane vizvAsa che upayogI paDanAra cheane mArI mitratA paNa tene zA upayoganI? e mATe evuM na karatAM to kAkola viSa,sarpa,varAha ane kokila-eonA sarakhI mArI paNa nidya svabhAvanI apakIrti ) sarva jagatamAM niraMtara amAvAsyAnI rAtrIne karanArI thaze. emAM kAkolaviSa-te jema niraMtara ja prANahAka, sarpa che te koIka divasa paNa potAnA dudha pAnAra dhaNI suddhAMne Sa karanAro, varAhate che? svecchAcArI ane duSTa svabhAvane thaI vakhate potAnI svatIne paNa mAre che ane kokila che . % te-potAnA bALakano tyAga kare che tyAre te bALakanuM kAga, poSaNa kare che, pachI te moTuM thayuM e to | Tale kAganI pAsethI uDI potAnI jAtI bheLa maLI jaI ulaTo kAgane doha kare che tema meM duryo- ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanano tyAga karo chatAM mArI apakIrtti, niraMtara amAvAsyAnI rAtrI jevI prakAza rahita che tevI thaze. (evo bhAvArtha) e mATe je ke duryodhana nyAyarahita che topaNa e duryodhananA kAryane mATe yuddhamimAM huM mAro deha ane prANa eono tyAga karIza. he kRSNa, vAyue anugraha karelo evo atizaya puSpono sugaMdha jema, dizAone vyAsa karI nAkheche; tema tame dharmarAjAno aMgIkAra karaco che to te bhUmino upabhoga karazeja. ane jo meM parityAga karo to te duryodhana atyaMta nirAza thaze. kAraNa, vAyue parityAga karelA agninI sthiti kevI thAyache! aoNMtu te nahIM sarakho thAyache. jeono asthisamUha, mitrakAryaM mATe yuddanaeNviSe zatru sainyanA saMmarde karI te sainyane dhULa bhegA karatA nathI evA pRthvIne bhArabhUta zarIranA avayava karI zuM upayoga che. e mATe mitranA snehe karI lipta thaelo ane yuddhasaMbaMdhI reNue ragadoLAelo tathA khaDagadhArAe karI nAhelo evo A AtmA, dhanyapurUSanoja zuddha thAyache. te mATe dhama~rAjAnI sAthe mitratA karavAviSe mane tame kAMi paNa kahezo nahIM. tamArA sakhA mahAtmA che te sarvenA hRdayano abhiprAya jANanArA che. vaLI he kRSNa, mArI mAtA je kuMtI-tene mArI vaMDhaNA kahIne mAro niropa paNa nivedana karajo ke, "he mAtA, tArA cAraputronuM AyuSya huM haraNa karanAra nathI. mArUM mana bALapaNathI koIpaNa kAraNe mAtra arjunaneja jItavAnI IcchA kareche; ane yuviSe tene mAravAnI paNa IcchA kareche; te mATe he mAtA, tArA pAMcana putra niraMtara raheze. te evI rIte ke karyuM, maraNa pAmyo chatAM sArjuna (arjuna sahita) pAMca ane arjuna maraNa pAmyo chatAM sakarNI (karNI sahita) pAMca e pramANe bhASaNa karanArA ane satyapratijJa evA te karNane AliMgana karI vilasita thayAche vismaya jene evA kaMsArAti kRSNa, te karNane pAcho pheravatA hatAM. pachI viduranA dharaneviSe AmarUpa samudramAM nimagna ane jenA hRdayaneviSe AnaMda nRtya kareche evA pAMDurAjA pratye kamaLanetra kRSNa avalokana karatA havA. tyAra pachI potAnA Agamanano vRttAMta, nidAna pAMcagAma bhAgavAno TharAva ane te paNa duryodhanAdike kabula nahIM rAkhatAM yudghanoja rAva nakkI thayo, e sarve, pAMDu rAjA AgaLa kRSNa, nivedana karatA hatA. te samaye zamarRpa amRtasamudranuM zoSaNa karanAra vaDavAnaLa sarakho prakopa dhAraNa karanAra pAMDurAjA kholyA. pAMDu--mANe koSa eja koieka prayala samudra thaI kauravarUpa parvatone atyaMta jIADato chatAM zastrAstrarUpI yuddhuno TharAva che.-te rAvaja e samudrano setUrUpa thayo. arthAt meM krodhe karI sarve kauravono saMhAra karaDyo hota paNa have A yudghanoja TharAva thayo eTale teo have saroja, e mATe he kRSNa, te kuMtIputrone mArI A pramANe vANI kahejo ke "tamAro je mArA yoge janma thayo che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 351 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 je che te tame bhayabhIta thaze nahIM. vaLI tamone yuddhaviSe bAMdhavonA snehekarI vihaLatA prApta na thAo. baMdhuoneviSe je ke prema kartavya che; tathApi te baMdhuo, sarvasvano nAza karatAM chatAM teone viSe prema karavo nahIM. ApaNA sthAnanuM AkramaNa karavA sAruM niTura evA baMdhuone paNa yuddhanaviSe mAravA. kAraNa sUrya che te, AkAzanaviSe vyApanArA anya grahone atyaMta nAza kare che. je kSatri, pata jIvatAM chatAM tenI bhUmi, zatruo haraNa karI jAya che, te kSatri che zuM? jenA kaMThauparanA kaza toDI nAkhyA che evo jIvato rahenAro siMha te zuM siMha che? purUSanA jIvatAM chatAMzatruo parAbhava pAmIne paNa jIvatA rahe che; te purUSanA karatAM te je Udaka (pANI) ne grAsa kare che te dhULapaNa zreSTha che. ane je sUryanA kiraNasparza karI atyaMta javalana pAme che te pASANa (mUryatAdika) paNa zreSTha che; paraMtu je purUSa, nAgue teno parAbhava karyo chatAM paNa kSamA dhAraNa karanAro thAya che te purUSa ja nathI. e mATe he vatsa, tame yuddha samaye zAMtIne parityAga karI yuddha eja mahotsAha che evuM mAnI, zatrueharaNakarelI pRthvIne kIrtinI sAthe pAchI lo" he kRSNabIjuM zuM kahuM zatruonA nAzakarmaviSe ati nipuNa evA tame sahAya chatAM pAMDavone durya prApta thanAra nathI. e pramANe, tIvra kirI jenAM netra Arakta thayA che, evA pAMDurAjAe bhASaNa karavuM chatAM (, sarva zatruone tRtulya mAnanArA evA keTabhAAti kRSNa bolyA. --he rAjana, zatrunA jyaviSe tamane zaMsaya prApta thavo na joIe. AjaparyaMta tamArA putra yudhiSThire potAnI kRpAeja te zatruonuM rakSaNa karavuM. paraMtu dharmarAja je kopAyamAna thAyata kauravono nAza thatAM keTalIvAra? vanamAM mahA dAvAnaLa pradIpta thayA chatAM moTAM vRkSo paNa tvarita bhasmarUpa thAya che; pachI taNanI zALAonI te zI gaNatI? he rAjana, te vAta eka kore rAkho. paraMtu tame mArI sAthe dvArakAmAM AvavA mATe yogya cho. kAraNa, tamArA putro, A tamArA viyoge Atura thaI atyaMta duHkhita thaIne rahelA che. kamaLanAbha evA kRSNa evuM bhASaNa karacuM chatAM pharI pAMDurAja, A pramANe bhASaNa karavA lAgyA. - pAMDa-he hare, tame sahAya chatAM mArA putrone vijya dUra nathI. sahaja vijaya prApta thaze. e mATe jeoe zatruonA samudAyane vidhvaMza kahyA che, jeoe navina vijaya saMpatti varI che ane jeone rAjya prApta thayuM che evA te mArA putrane huM pharI jovAnI IcchA karUM chuM. anyathA karato nathI. e mATe tameja utAvaLe dvArakAM pratye jaIne yuneviSe zatruone jItIne ja potAnA baMdhuo je pAMDavo-tene pharI temanI sAmAnya saMpatti Ape. e pramANe bhASaNa karanArA vicitravIryanA putra je pAMDurAjA-temanI AjJA laIne tatakSaNa che kauviSe kopAyamAna evA dAkapati kRSNa utAvaLe dArakAM pratye gamana karatA havA. te dAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. kAmAM jaI ekAMta sthaLe te kRSNa, hastinApuramAM thaelI sarva kyA baMdhu sahita dharmarAjane kathana karavA lAgyA. te sAMbhaLIne sarva pAMDavo mahA AnaMdane dhAraNa karatA hatA. kAraNa, jeonA bA- che , parAkramayukta che evA purUSone najIka prApta thanAruM yuddha, e mahA utsAha che. pachI je. kaNunI AjJAe, jeonuM bAhuparAkrama ati vikasita che evA sainIkalokoe senA sajaja karavAno AraMbha karyo. daMtaprahAra, hRDhaprahAra ane dehaprahArae jemAM mukhya che evuM yuddhane yogya je karma te, mahAvoe hastione adhyApana karAvyuM. arthAta evI yuddhanI kavAyata mahA vae hAthIone zikhavI. temaja ane yuddhAMgaNaviSe saMcArAdika je karma te karmane ziche. khavADavAmAM je uttama purUSa,arthAta cAbukasvAra-teo yuddhane mATe yogya evA mArgamAM azvonA ja I gamana prakArane racatA havA. temaja keTalAka sUtAro, rathonA rakSaNa sAruM te rathamAM loha athavA kA- 4nAM AvaraNa, akSa, dhUsarAM, cakra ane prajamukha sArI rItie sthApana karavA lAgyA. ane keTalA*navAja ratha banAvavA lAgyA. temaja keTalIeka padacArI senAne mATe sUvarNanA akSaroe zu cinhita karI ApelAM zastrAvya-te amuka sthaLe utpanna thaelAM, e amuka jAtanuM che, e AvuM che che pANIdAra che ane amuka samaye eno prayoga karavo vigere te zAstrAstramAM lakheluM, evAM zastrAstra ) ApyAM. temaja saMpUrNa maMDaLIka rAjAe tvarAe Ave eTalA mATe rAjAnA AsadArA- 2 joe rAjAnA Adeza nikaLavA lAgyA. arthAta, dArapALa, dharmarAjAnI AjJA sarva maMDaLIka rAjAone saMbhaLAvavA lAgyA. te samaye parvata, nadIo ane vana eNe karI yukta evA jaMga- K. ka lasthaLathI rAjAonA samudAye, karI lIMbo ItyAdika vRkSonA pAnA bhakSaNe karI harSayukta thaelA evA pota potAnA UMTa samudAya ANyA. goLA, ghoDAnA kiMvA hAthIonA rakSaNArtha 9) lokhaMDanAM kavaca, khogIra, daherA, rAuTIo ane kavacAdika-e sarva, rAjagRhaviSe nirmANa ( karavA sAruM kArIgara lokoe AraMbha karyo. keTalAekapurUSoe mUrtimAna garvaja hoyanA evA SI) poThIAone dhaLanI guNae damana kA. arthAta yuddha samaye te poThIoe baMdukonA kiMvA ho (I) tapanA avAje bhaDake nahIM ane jyAM mAla bharI laI javA hoya tyAM jAya te sArU prathama teonI te Upara dhULanI guNe bharI baMdUka ane topanA avAja sAthe teone abhyAsa karAvyo. keTalAka taka vikraya karavA mATe yogya evA padArthono saMgraha karanArA, keTalAka, zAdikano vikraya karanArA ane 3 huM keTalAka vyApArI nAnA prakArano vyApAra karavA sAruM siddha thayA. jenAM pariNasarakhAM ne che evI ) S keTalIeka vArAMganAo potapotAnA taMbuomAM palaMga, gAdI ane usIka vigere grahaNa karI senAmAM javA mATe sajaja thaIo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te za6i-chIkIesIristhiS MESOJECTS cho. iti sarvataH puranivAsijanaH kttkprmaannrbhsaakulitH|| nijakarma tattadaciraM racayatnabhavadRzaM pramadapallavitaH // 1 // ' artha-e pramANe sarva dekANe sainyanA pramANaviSe eTale sainyanA yathArtha jJAnane mATe utAvaLe vyApta thaelA nagaramAM rahenArA loko potapotAnAM kAma tvarAe karatA chatA atyaMta harSe karI pakSavita thayA. harigIta chaMda. nikaLI vipatti samudathI nijarAya pAchuM ApavA, jhaTa dUta mokali hastinApura, kAvyuM kaSaja kApavA; nava mAnyuM dUta kathana ka tava, kRSNa dUta banI svatAM, duryodhane nava mAnyuM teya aneka vidha samajAvatAM 1. chevaTa have arirUpa kari samudAyane saMhAravA, saja thAya pADu tanayaphUpI hari, jagatakIrti prasAravA zrImanmahA vidvAna kavi mAladhAri deva prabhasari, racanAra A pAnDava caritra pavitra racanA mAdhurI. 2. guNa dhAminI giravANimAMthI, gurjarI bhASA viSe, A kIdhuM bhASAMtara yathA mati, sujJane zubha je dise; te doSa kerA koSanI karIne kSamA manamAM sahI, dhAraNa karI guNa haMsano guNa mAtrane leze grahi. 3 iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye drupada purohita saMjaya viSNu dUtya varNano nA nAma chArA sastasya mApAMtara saMpUrNa 11 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 355 atha dvAdaza sarga prAraMbhaH ' ' tyArapachI anya divase parAkramayukata gajasamudAyane dhAraNa karanArA arthata parAkramayukta evA ghaNA hAthIone potAnI sAthe laine sazeka nAmano jarAsaMdhane dUta dvArikApurimAM AvyuM. ( sAlanAmaka matsa vizeSanA khalane karI caMcaLa ane uga eTale moTA taraMgonA ge karI 45) suzobhita evA, AsapAsa verita samuda-viSe jeNe zramarahita dRSTi samarpaNa karI che, samudanA taraMgee ANalIo ane UghaDelIo sImAMthI mukta thaelAM motIonA cinhoeyukta che. vedikA jene viSe che evA sUvarNanA koTa viSe potAnA netroe atyaMta avalokana karatAM chatAM ) thiI samudra tIranA upavana saMbaMdhI vAyue jene mArga saMbaMdhI zrama nA kare che, ane AzcaryanA che ge karI paravaza thaelo evo te dUta, dArakAmAM praveza karato havo. jenevi sarva maMdiro suva- ka che [maya che evI te dvArakAMne joI buddhimAna te dUta, iMdapurIne paNa tRNatulya mAnavA lAgyo. vaLI che che te purInI bajArone viSe koccAdhi ratnanA samudAyane avalokana karI saMtuSTa thaI "ratna saM- 3) pattie puSTa thaelo A ratnAkara vyartha che." evo zeka karavA lAgyo. arthAta "Avo ratna. samaha A ratnAkaramAM paNa dekhAto nathI evuM mAnavA lAgyuM. tyArapachI akSobhya jeomAM I. mukhya che evA bhAIoe pariveTita ane nemi, mahAnemi, baLarAma ane kRSNa pramukha putra( e yukata, namaskAra karanAra mAMDaLIka rAjAonA mastakaneviSenI mALAnA makaraMda karI jenI pAda che thI pITha sugaMdhayukta che, vArAMganAnA hastakamaLa rahelA cAmare karI jene vAyu DhoLAya che evo, ane ) ratnasiMhAsana Upara besanAro, jANe bIje IMdaja hoyanA? evA samudavijyarAjAne te sazekAmane dUta, sabhAmAM avalokana karato ho. pachI te, pRthvI upara rahenAra sUryaja hoyanA! evA jarAsaMdhano sAkSAta pratApaja hoyanA! evo te sazoka nAmane dUta, gavarUpa caMdano nAza karavA mATe amAvAsyArUpa parvaja hoyanA! evo je rAjana samipabhAga-tyAM e dUta paNa 5 7) besate have. ane potAnA mastakarUpa mANikace AratI karI arthAta vaMdana karI, UMcu joIne che (SP te dUta, yAdavavaMzamAM kaustubhatulya evA te samudavijyajA pratye evuM bhASaNa karavA lAgyo. che che sazaka-he rAjana, jeNe potAnA mahAtma karI merU parvatano tiraskAra karyo che ane che che. kIrtisaMpAdana karanArAomAM Idasakho, evo magadhaTezane rAjA jarAsaMdha, tamene A pramANe che kahevAnuM ane kahe che ke "gAyonAM dudhanuM pAna karI jemanA bAhu ati puSTa thayA che, evA be cho- ra karo tamArA rAjyamAM che; teoe nidaya cittavALA thaI mArA jamAtra (jamAI) kaMsane mAro; che te aparAdharUpa pavane karI prerita thaelo evo mAhArA manarUpI araNyamAM yaduvaMzano saMhAra ko. SS) karanAro kopAgni utpanna thaye chatAM, potAnA patine nAza thavAthI atizaya rUdana karanArI mArI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 epriyaputri jIvayAnA nayana yurUpa pANInA pUre, te agnine viSe vRtano ghaDo raDyA sarakhuM ne AcaraNa karyuM. te kAraNathI huM poteja senA sajI taiyArI karato hato, te joI mAre kAlA nAmano putra mArI pratye bolyo ke "ha tAta, mArA jevo putra chatAM tame pote yuddhanI taiyArI - kacho e zuM haraNano prANaharaNa karavA mAtra hakAra zabda eja ati samartha chatAM teone koDa mAravAne siMha poteja sajaja thAya che ke zuM? evAM putranAM vacana sAMbhaLI meM tene AjJA ApI, che eTale te, krodhe karI AzAdhina thaI hastione mAravA siMha jema dhAya che tema tamone mAravA ) sAruM dhAyo. tyArapachI e zatru prApta thayo chatAM tame bhaye karI palAyana karI gayA. kAraNa, vasaM- I) tattva prApta thaI chatAM ziziraRtumAM priya lAganA agni te samaye priya lAge che zuM? have je TS paNa tame nAzI gayA paNa krodhe karI aMdhapaNuM pAmanAro mAro putra tamArI pachavADedhA. evI rIte ? doDatA doDatAM keTalAeka divasa vItI gayA pachI tenA dUta AvI tene evuM kahevA lAgyA ke he rAjaputra AgaLa jatAM amoe eka parvata joyo; te parvatanI AsapAsa koIeka senAne paDAva 7) joyo; paraMtu te senAsthAnamAM ratha, ghoDA ane pAyadaLAdika parivAra koIpaNa hato nahIM paNa te che ( sthaLe bhayaMkara ane pradIpta thaelI javALAe karI jaTila evI aneka citA ame jeio che (Y, evAM te dUtonAM vacana sAMbhaLI mAtA putra temanI sAthe te senAsthAnamAM gayo. tyAM yadu- 1) NP nAM nAma laI laI atyaMta duHkhita thaI koI vRddha strI rUdana karatI hatI, tene joI mArA putre to te strIne puchyuM ke he bhade, "tane A mahAsaMkaTa zuM prApta thayuM che te samaye ghaNAM azruo che jene netramAM AvI gayAM che evI te strI bolI ke "he bhAgyazALI, sAMbhaLa-kALa nAmaka, jarAsaMdhanA putrathI bhaya pAmelA samudavijya rAjae A citAmAM praveza kara, A citAmAM vasudeve praveza kara, A citAmAM baLarAma ane kRSNa sAthe praveza karo ane bIjA saMpUrNa kada yAdavee A jUdI jUdI citAomAM praveza ka huM kRSNanI sagI bahena chuM ane mAro to So vicAra paNa, A citAmAM praveza karavAnuM che evAM te vRddhAnAM vacana sAMbhaLI te mAro putra 9 bolyo ke meM mArA pitAnI pAse evI pratijJA karI che ke "yAdavo game tyAM gayA haze to paNa teone huM tamArI pAse lAvyA vinA rahIza nahIM. mATe teone agninA udaramAMthI paNa AkarSaNa karuM chuM evuM bolI mahAkrodha karI mUDha cittavALo, mRtyunuM ciMtana nahiM karI "he deva, citAmAM na paDaze, na paDaze evI rIte UMcasvare tenA sainIkoe nivAraNa karavuM chatAM paNa pAra AsapAsa khaDjha pheravo, baLarAma ane kRSNanI citAnevize praveza karate ho. te samaye te takSaNa baLI bhasma thayo. pachI tenA zeka karI vyAkuLa thaelA sainya mArAthI bhayabhIta thaIne tAMDa che paNa tyAMthI AvI te sarva vRttAMta mane kahyo. putrane nAza sAMbhaLI mArA aMtaHkaraNamAM zaka che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara taraMgita thaye, paraMtu zatruo paNa baLIne bhasama thayA evuM jANIne anukrame mAne Szeka zAna thayuM ane mArI putri jIvayA-te paNa vairanuM niyaMtana thayuM evuM jANIne pachI ja - potAnA patine, potAnA baMdhune ane tamane jaLAMjaLio ApI sukhI thaI. ghaNAka divasa para ya vItyA pachI keTalAeka vaNiko, ratnakaMbalAdika suMdara mAla laIne mArA nagarapratye AvyA, ko che ane jIva zAnI pAse AvI te vaNikoe te ratnakaMbalAdika sarva mAla dekhADyuM. te mAne che lanuM ghaNuM mulya chavayaza potAnA manathI karavA lAgI ane te saghaLo mAla pote kharIda karI che tenuM mulya ApavA lAgI chatAM te mUlya karI asaMtuSTa thaI te vaNiko kheda karIne bolyA ke "he ) rAjaputri, pUrva A mAla, dArakAmAM rahenArA lokoe, tame je mUlya karavuM tenA karatAM aSTagaNA che mUlya ati Agraha karI mAgyo, tathApi te karatAM vadhAre mUlya ane ahiMyAM maLaze evI IcchAe ame A mAla ane lAvyA. te rAjA mAtranI paNa te dArakA nagarI ja zreSTha che, paraMtu acikri rAjaye yukata eTale jemAM prativAsudeva jarAsaMdha rAja kare che, paNa saMpattirahita evI A rAgRha nagarI zreTa nathI. - evuM temaNe kahyuM chatAM mArI putra, vismayapUrvaka dvArakAne vRttAMta temane pUchavA lAgI. ja te samaye te vaNiko bolyA ke "he rAjaputri, te dvArakApurIne devoe nirmANa kastI che. je (" nagarImAM koTa upara besanA edha, khalane karI taraMgo UMcA UDavA lAgyA chatAM sukhe karI samu- 2 dinA pANIne grahaNa kare che; evaDo moTo to je nagarIne koTa che. vaLI je nagarIne viSe UMcAM che evAM je suvarNanAM ghare-te gharonI agAzIomAM prApta thaelo medha, te vidyutanA utkaMgamAM rahe che SS nArA medha sarakho atyaMta prakAza pAme che. rAtrInaviSe suvarNamatha maMdironA saMge karIne caMdamAM gaI eve te pitavarNavALo jovAmAM Ave che ke viyogI jano tene agninI upamA Ape che te kAMI khoTI nathI. vaLI jyahAM samudanA kAMdhanA upavanamAM vihAra karanAre pavana, kavAyata karatI Sii vakhate yakamAronA dohanI upara utpanna thaelA parasevAnA biMduonuM pAna kare che. arthAta che ( samudanI pAsenA upavanane vAyu, kavAyata karanArA yadukumAronA parasevAne maTADIne teone 'T 8 AnaMda utpanna kare che. vaLI jANe dvArakAnagarInI, ati abhuta evA ranarAzIne grahaNa 6 karavAneja sevA karato hoyanA! tema tenI AsapAsa pariveTita thaIne samuda, tenI niraMtara sevA Gra kare che. evI te dvArakAnagarImAM, yaduvaMzaviSe eka motIrUpaja ane jeNe iMdanA mahA- ra che garvane paNa tuccha kare che e samudavijya nAme rAja rAjya kare che. te rAjAne nahAno bhAI divyamUrti evo vasudeva nAme che. jenA guNa, devAMganAonA samudAyanA jAgaraNane US) mATe pUrNimAnI rAtrI sarakhAche. arthAta tenA guNasamudAya, devAMganAo niraMtara gAya che. A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 te vasudevane aneka puro che, paraMtu teomAM be putra che te, AkAzanuM bhUSaNa jevo caMdra ane re SS sUrya che, tema yAdavavaMzanA bhUSaNarUpa che. te bemAM moTo, te jagatamAM e ekaja baLavAna mATe ? baLadeva e nAme prasiddha che. jenA bAhudaDee zatruonA hadayaneviSe baLa e nAmanuM satya, niraMtara sthApana karyuM che. bIjA putranuM nAma karyuM che. jene bahuvaibhava vIzee Upabhoga karavA mATe yogya che. jenuM atyaMta teja evuM che ke te teja, sUryanA tejano paNa tiraskAra kare che. gopAMganAophUpa vAraparivAre vekita evA je kRSNa-tenI kriDanuM sAkSI, kAliMdInI tIre pAsapIpaLAnuM vRkSa che. arthAta tyAM eNe krIDA karelI che ane kazI vigerene nAza karavA tatpara evo jeno parAkramarUpa agni, evo te pradIpta che ke aneka vIrarUpa tRNano grAsako chatAM pti pAmato nathI. cANamAne mAravA sAruM prasthAna karavAnI IcchA karanArA je kRSNanA bAhu-taneviSe gopIo kaTAkSarUpa kasturIe suvAsita lepa karatI hatI. vaLI jeno parAkramarUpa bherava, hAthamAM zakita grahaNa karI jeNe saMpUrNa parvatone kaMpAyamAna karyA che evo nRtya karato chatAM kaMsane kalpAMta karate have, arthAta sAmarthya, eja jene priya che ane kaMpAyamAna kA che sarva rAjAone jeNe evuM jenuM parAkrama, teNe kaMsane ghAta kara. vaLI samudavijyA, teNe "dAche, matInA rakSaNamATe samartha che evuM jANIne kRSNa tene, dvArakanuM rAjaya eja koIeka samuda-tene che " viSe devatarUpa karate ho. arthAta dArAmatIne sarva rAjyakArabhAra kRSNaneja sopyo che. vaLI potAnI saMpattie karI jeoe iMdane paNa jItyo che evA aneka yAdo, je dvArakAmAM saMcAra kare che . evI dArakAM tame I vakhata sAMbhaLI nathI zuMteonAM evAM vacana sAMbhaLI "te dura yAdavo ke hajIpaNa jIvatA che ema jaNI anivacce dukha pAmIne jIvayazA atyaMta khedayukta thaI para pachI te mArI sabhAmAM AvI, keza chUTA mUkI UMcasvare rUdana karatI karatI pRthvI upara paDI; ane 6 sabhAmAM besanAra ane te chavayazA dvArakAMsaMbaMdhI sarva vRttAMta kahevA lAgI, ne bolI ke, "he DaoN. tAta, e krura evA yAdavono je tame saMhAra nahiM karazo to huM nizcaye agrimAM praveza karIza - evAM enAM vacana te, mArA aMtaHkaraNamAM sukhe UMdhAyelA krodhane jAgRta thavA mATe maMgaLani che. thayAM chatAM te krodhane pharI zayana karavA sArUM mane evI ciMtA prApta thaI "hA dhika, yAdavo baLIne 2) te bhasma thayA evuM mArA sainIkoe mane kahyuM paraMtu adyApi teo to jIvatA che, e te zuM che Azcarya vArI athavA to yAdava bhasma thayA ja nathI. mArA dhAravAmAM ema Ave che ke te kera vakra strI, yAdavonA pakSapAtanI koI vija haze; mATe ja teNue mArA putrane citAgrimAM phasAvI na prANatyAga karAvyo. ema thayuM to paNa teNe zuM thavAnuM che? adyApi te yAdave kAMI dUra nathI. to teonA vadhane mATe mAre krodha-eja grISmag saMbaMdhI tApa-te prApta thayo chatAM nahAnI talAvaDI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 che tulya te yAdavo keTalIkavAra TakanAra che paraMtu have te mArA jamAIne mAranAra evA baLarAma ane tene SS kane je tame mane arpaNa karaze to tamArA kuLaneviSe kalyANarUpa vili ghaNAkALa paryata vRddhi ane pAmaze." evuM tamane kahevA sArUM svAmi jarAsaMghe mane mokalyo che. e mATe he rAjana, potAnA phaLanuM kalyANa thavA sAruM tame e gepanA putrane jarAsaMdhane Ape. kAraNa jema mahA munio, koDa mokSanA AnaMdane mATe viSayAnaMdane tyAga kare che; tema je kuzaLa purUSa che te moTo lAbha thavAno hoyato tene grahaNa karato chato alpa vastuno tyAga kare che. pratApi evo sUryapaNa, jyAre ati baLavAna evA hemaMtastuthI gherAya che tyAre potAnA tejane tyAga karI divasa kADate nathI ) che zuM? athavA ati nIca leka che te paNa potAnA UMTa samudAyamAMthI khasayukta UMTane tyAga 2 [ karI bIjAM UMTonuM duHkha TALatA nathI zuM? mATe he rAjana, tame e gepabALakone samarpaNa karI para tamAruM kalyANa karaze. potAnA svAminA parAkrameyukata evAM te dUtanAM vacana sAMbhaLI kicita kope karIne jenuM mukha pItavarNa thaI gayuM che evo te samudavi rAjA bolyo. - samadravijaya--he dUta. tArA prabhunI A vANInI yukti ati suMdaraja che. tuM paNa . amAruM kAMi paNa ehita bolyo nathI. vaLI ghaNe dUra, potAnA mitravargI rAjAonA Azna- yamAM jaI rahenArA aparAdhIone mitravargo rAjA pAsethI mAgavA e paNa kSatrivaMzamAM utpanna ) ' thaelA zAne ayogya nathI ja, paraMtu tAre svAmi je mitratAe mArI pAsethI teone mAgato a na hoya teone ApavAne kAMI aDacaNa nathI. kAraNa, je mahArI pAse che te sarva mAhArA mitro- 6 tuM che evuM huM samaju chuM. paNa jo te tAre svAmi, sajjanapaNAno tyAga karI baLAtkAre baLarAmane ane kRSNane mAge che, e te atyaMta ayogya che. pApAtmI purUSone rAjAoe avara zAsana karavuM joIe. e mATe bALahatyA karanAra ane uddhata evA kaMsano, baLarAmanI sahavartamAna kRSNa vadha karyo tenuM tArA prabhuneja zAmATe khoTuM lAgyuM. arUNe aM dhakArano nAza kare chatAM te sUryanA kalyANasArU hoto nathI zuM? temAM te rAmakRSNane gepa (bALaka evuM kahine niMdA karanAro ane bAhudaMDanA baLe karI, durmada thaelo evo te jarAsaMdha rAma- ja kaSNane mAravAnI IcchA kare che, paraMtu e gopabALakanuM je sAmarthya; te sAmartha e jANato nathI. je jyAM sudhI vRkSa baLIne bhasma thayuM nathI tyAM sudhI agnine pratApa te vRkSa zuM jANe? e mATe jema SB duSTa UMdarAdikone nAza karanArA sapanI niMdA karI tenA parAbhavanI icchA karanAro deDako po- tAnA jIvanI hAnI kare che, tema te jarAsaMdha, maraNa pAmelA kaMsane potAnA AyuSyanI jaLa- G ja jaLi devAnI IcchA kare che. jamAI kaMsa ane putra kAla, e baMne yamarAjanA gharanA atithi dA. Sii thayA teo je mArga thaIne gayA teja mArga thaI tAro prabhu javA mATe kAMI nyanatA mAnato nathI: 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360. 98252 che e pramANe samudra vijyarAja, kaTAkSayukata bhASaNa karI chAnA rahyA chatAM kope karI jenA je SS mukhamAMthI vANIrUpa viSa nikaLe che evo te dUta, bhASaNa karavA lAgyo. - dUta--he rAjana, Aja dina paryaMta jarAsaMdha rAjAnI AjJA tame potAnA mastakane viSe puSpa dhAraNa karacA sarakhI svikArIja ane Ajeja, mRtyutaLa pAse Avyo chatAM pipIlikA -(kiDi) pAMkha dhAraNa kare che tema tamane ahaMkArarUpa navina aMkura kyAMthI prApta thaye? A gepache. bALakonA sAmarthe karI tame garvayukta thaze nahIM. kAraNa, aMdhakAranA baLane Azraya karI, che dhUaDapalI sUryodaya thaye chatAM keTalAkaLa sukha pAme che? kALakumAranA bhaye karIne potAnI mathu ) rAnagarIne tyAga karI gusapaNe palAyana karanArA tamane te samaye e be papu rakSaNa kare che. nArA hatA zuM? e mATe deva jarAsaMdhane, tame zI gaNatImAM cho? tema te papu paNa zI gaNatImAM che? ane gotra, putra bAMdhavo sahita sarva yAdavo paNa zI gaNatImAM che. araNyane viSe vaDavAgni, sarva vRkSone bALI nAkhe che, paraMtu je kaMTaka vRkSo che teno dAha karavA mATe te te agni atyaMta pradIpta thAya che. arthAta jarAsaMdharUpI vaDavAgni, yuddhabhaumirUpa araNyaviSe tame che dazArUpI moTA vakSone bALI nAkhaze, paraMtu kRSNa baLarAmarUpI kaMTaka vRkSone bALavA mATe to 7. atyaMta pradIpta thaze. sAMpratakALe te jarAsaMdhane duryodhana paNa potAnA zatruone nAza karavAnI che ( IcchAe agIAra akSohiNuM sainya sahita AvI gayo che. e mATe hamaNAM to e jarAsaMdha, a de chatAvAne paNa azakya che. kAraNa, samuda che te sarva kALa dustaraja che, te pachI grISma- 6 jAtuno saMgama thayAM chatAM tophAnayukta te samuda atyaMta dustara hoya emAM zuM kahevuM. temAM vaLI tame, mAre prabhu je jarAsaMdha, tene mitra je duryodhana-tenA zatru je pAMDavo-teono pakSa svikAra kara; e tame bIjo aparAdha kare che. e mATe jyAM sudhI e jarAsaMdha, tamArA A bIjA aparAdhane manamAM nathI ANato tyAMsudhI be gopaputronA samarpaNe karI tamane tenI prasache) satA saMpAdana karavA sArUM yogya che. he rAjana, hajI paNa tame jAgrata thaI A tamArA hita 9 (1) vicAra karo. yAdavonA moTA kuLane atizeSatA pamADaze nahIM. he rAjana, tame, rAjadeSa kara- nArA e be putrone tvarAthI tyAga kare; ane ghaNAkALa paryata yAdavarUpa me je che te, komaLa ane sugaMdhakAraka evI harSavRSTi karo. e pramANe vAcALapurUSomAM zreTa evA te dUtanI vANI sAMbhaLI kopanA Aveze karI, kRSNa varNa chatAM jenI kAMti arUNuvarNa thaI che evA zrIkRSNa bolyA ke, "re dUta, zuM tAjuM A apUrva bhASaNa che. AvI rItanuM pathyakAraka bolavAne tArA vinA koNa samartha thaze? tAre prabhu to che. negepa gepa kahe che te satyaja che. kAraNa, khaLa purUSonI pAsethI teonI "go eTale pRthvI che (have Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 361 s, che tene huM haraNa karI "pa eTale pratipAlana karuM chuM. evo je ha-te mArA AgaLa ardhabharateza je have S: jarAsaMdha-te zI gaNatImAM che? dAvAnaLanA agrabhAge moTI ghAsanI kAMjI paNa zI gaNatImAM re che jya prAptinuM kAraNa kevaLa baLa che, ghaNuM sainya kAMI jyanuM kAraNa nathI. 'vAvaMToLio eka hoya, te te paNa tUlanI aneka rAzIone UMce UDI nahI sarakhI kare che. vaLI Teka che te moTI zI- koDa lAone paNa phoDI nAkhato nathI zuM kiMvA AkAzaparyata vadhelAM vRkSone paNa kaho chedato nathI zuM? bALahatyA karanArA te kaMsano te jarAsaMdhe pakSapAta karo teNe zuM thavAnuM che? dunuM ja zAsana karanArA je ame temane te kaMsapakSapAtI jarAsaMdha paNa sAMpratakALe mAravAne yogya evA che che zatruomAM gaNanA karavAne yogya thayo. anyAya karanArA kaune Azraya ApanAro evo tAro te svAmiM paNa anyAyIja che. huM tene anyAyane paNa sahana karI zakato nathI to pachI eonuM re AyuSya kema sahana kI asvarUpa taraMgae karI kalpAMtasamudarUpa huM-zatrarUpa bhUmine burADavA lAge chatAM parvata rUpa moTA rAjAo paNa tenuM rakSaNa karavA mATe samartha thanAra nathI. A ame ! sarva, kauravone mAravA sArU taiyAra thaI prasthAna karelAja che e. e mATe teja yuddhavize tArA pra- Cche bhune AvavA de, ane amArA manane hetu pUrNa thavA de. jema kASTano samudAya,agninA utsAhane che mATe ja che tema zUrapaNue zobhanArA purUSone zatruonuM bahupaNuM te harSane mATe ja che. AkAzane viSe utpAtane jevo vAyu-tevA bhayaMkara yuddhamAM huM prApta thayo chatAM te tAre prabhu, medha sarakho 4 vidhvaMsa pAmaze. e mATe te tArA prabhune evuM jaine kaheke "jo tane yuddha karavA mATe bAhupakrama ja hoya, ane putra tathA jamAIeonA nAza karI prApta thaela kopa atyaMta phuraNa pAmate A 2 hoya to, sainya sahita yuddhanaviSe zIdha Agamana karanAra thA; eTale ghaNA divasa apavAsI evA mArA khaDjhanuM pAraNuM thAya." A evuM bhASaNa karI kRSNa, te dUtane tyAMthI vidAya karatA havA; ane pAMDavone bolAvIne sarva ) vRttAMta thana karavA lAgyA. te vRttAMta zrIkRSNa kahyo eTale zUrapaNAe karI te jarAsaMdhane i( tavAnuM kAma paNa poteja karavA mATe IcchanArA pAMDavo, atyaMta harSa pAmatA havA. tyArapachI sarva grahanA baLekarI ujvaLI evuM prasthAna karavA mATe yogya zubha lagnamAM, jeonuM mAMgaLika kuMtIe karyuM che evA pADurAjanA putro: yuddhane mATe prasthAna karatA havA. ane jema buddhinA jJAnAdiguNonA anulakSe karI adhyayanAdika saMskAra gamana kare che tema anya virATa kUpadAdika rAjAo paNa te pAMDavonA anulakSe karI mahA utsAyukata thaI gamana karatA Ama havA, ane atyaMta prApta thanArA utsAhanA taraMgoe jeonI zobhA atyaMta puSTa che evA DaoN. 7) rAjAo, senA sahavartamAna rAjyakArane viSe AvIne ubhA rahyA. tyArapachI jemanuM devakIe che ( 81 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 mAMgaLIka karyuM che, je sajaja thaelA aneka rAjaonA sainca karI suzobhita che ane jeNe ka je paS sane vidhvaMsa kare che evA zrIkRSNa deva, dArakAthI prasthAna karatA havA. temanI pachavADe vasudevA dika bAMdhavoe, ane baLarAmAdika putraeyukata evA samudavijaya rAja nikaLatA havA. vaLI te samaye jeNe yuddhane mATe taiyArI karelI che, dhanuSyAdika sAhitya grahaNa karacAM che, atyaMta zAMtarasa dhANa karanArA, samAna vayanA kAmadeva sarakhA rUpavAna rAjakumAroe pariSTita, divya alaMkAne dhAraNa karanArA, jene mayarapIMchanuM chatra che, jenA dehanA suMdarapaNAne nagaranI strIoe 3 viSe karI caMcaLa netroe pratikSaNe avalokana karavuM che evA ane rathArUDha thaelA evA zrI che. nemikamAra, yuddhane mATe prasthAna karatA havA. te samaye jeno zabda ati madhura che e duMdu- bina abhayAnaka zabda thavA lAgyo. ane jamaNI bAjuno ati zItaLa tathA dhULarahita evo vAyu vahevA lAgyo. made karI unmatta thaelA hAthIo navIna meghanA sarakhI gaMbhIra garjana nAo karavA lAgyA ane meTA taraMge sarakhA caMcaLa evA turaMga mahA harSathI haNahaNATa dani purNa karavA lAgyA. te samaye jema harSita thaelAM aMtaHkaraNa ekatra thaI jAya che tema, dharmarAjanI ane huM ( devakIputra zrIkRSNanI senA ekatra thaI gaI. gaMgArUpa yAdavI senA, yamunArUpa pAMDavI senAne maLI che te baMne senA ekatra thaI sAgararUpa yuddhavize praveza karavA mATe nikaLIo. te eka eka senA paNa apsarA sarakhI ati suMdara; te pachI baMne ekatra maLI chatAM, jema zarapaNu ane nIti e to che. be ekatra maLyAM chatAM zobhe che tema zobhavA lAgI. te samaye UkhaDelI sUvarNa bhUminI dhaja 6 jaNe jeonA ghaDelA puSTa avayavo hoyanA evA jeonA puTa avayavonI kAMtI che evIo ane ki che jeone raNabherInA nAde bolAvelI che evI nagaranI strIo, mahA preme doDavA lAgI. ) karUMkhAone viSe jovA mATe yogya evAM suMdara netrovALI strIonAM mukha-teNe karI yukta thaelAM evAM je suvarNanAM ghare-te caMdarUpa aneka phaLoe phaLita thaelAM evAM kalpavRkSonI jema bhatAM havAM. te samaye ekaja dizA bhaNI jeonAM mukha che; evA uparA uparI jAdA jUdA rastA UparathI AvI maLanAra lokoe yukta thaelI evI te prasthAnanI moTI vATa, te anya nadIonA maLelA pravAheyukta thaI jevI mahA nadI zobhe che tevI zubhavA lAgI. te samaye che senA saMbaMdhI ao, caraNothI utpanna thaelI dhULe karI AcchAdita thaI gamana karatA hatA, te ja jANe A ane avalokana karI sUryane potAnA aviSe "ApaNA ao karatAM vahana zaktimAM to A azvo sArA che evI avajJA na thAya; eja hetue karI dhULe AcchAdita thaI gamana karatA hoyanA! evA dIsatA hatA. te samaye vaLI hastionA samudAyanA mahataraMgome karI paMkila thaelI evI rastA saMbaMdhI suvarNabhUmi, bUra karI siMcana karelA merUparvatane haNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C%9F che chatavA lAgI hoyanA! evI zobhavA lAgI. lAkhanI katI sarakhA lAla evA rezamanA mukuToe ja paNa karI sahIta jenA Upara A birAjamAna thayA che teNe karIne jeenaviSe manohara zabhA che? A che; moTAM kaMThabhUSaNo je gugaramAlA pramukha tenA zabda karI jeoe bIjA aneka za bono tiraskAra karyo che, jeonI suvarNamaya kAMtI che ane kevaLa potAnA prabhunuM teja to I hoyanA evA vastroe acchAdita ane suzobhita jeono pRSThabhAga che evAM zobhanAM ume utha che gamana karavA lAgyAM-te samayaeN maMgaLa vAghanA gaMbhIra zabda karI kRSNane, ghaNe divase pUrve thaele che samudanA maMthananoja dani jANe smaraNa karAvyo hoyanA! vaLI drajane kAraNe sthApana karelAM je che ratno-tenA prakAza karI jeoe sUryanAM kiraNe puSTa karyA che evA, ane jANe AkAzathI bhUmi che Upara UtarelAM vimAna hoyanA evA ratha cAlavA lAgyA. zarIra mAtranA avalokananI IcchA karanArA kAmIpurUSoe mRdupaNAe kiMcita joelIo evI vastra AcchAdita rAjastrIo pAlakhI miyAnA pramukhamAM besI gamana karatI hatI. keTalAka svAra, lAlaraMganI pAghaDIoe 5 ane keTalAka kasuMbalaraMganI pAghaDIoe, sarva sthaLane navina saMthArAga eTale saMdhyA samayanA raMga ' jevo raMga karatA gamana karavA lAgyA. temaja potAnA dehanI zobhAe apsarAonA svarUpane che che UpahAsa karanArIo ane dRSTinA pAte karI jeoe kAmIpurUSonA citta AkarSaNa karyAM che ? che evI vArAMganAo, azva upara besI gamana karavA lAgI. vaLI te samaye atizaya lAganAra che vAyue karI jeonA pallavo caMcaLa thaelA che evI ane zrInA AkarSaNane mATe jeonI R. utkaSata thaelI hastanI AMgaLIo ja heyanA! evI dujAo pharakavA lAgI. vaLI vAyue pharADelo evo gajasamudAyanA mastaka upara siMdUra, teNe karI piMgaTavarNa pAmelI; te jANe maMgaLaAratI karavA sArUM kasuMbala vastra dhAraNa karelIoja hoyanA? evI dizAo zobhavA lAgI. huM te samaye rAjya strIonI keTalIka dAsIo khaccara Upara besIne nikaLIo chatAM gupta rahelA cAra 5 purUSoe khaccarone evAM bhaDakAvyAM ke tethI karIne khaccara, kaMkArA mArI upara besanArI dAsI- one pADI nAkhavA lAgyA chatAM te ja purUSo harSa pAmavA lAgyA. vaLI te samaye sarva senAnA prayANane avalokana karavA sAruM rAjAnuM dAsapaNuM karanArI dAsIonA samudAye cha Upara caDhI senA the avalokana karavA lAgI chatAM te dAsIonA samudAyane joIne kAmI purUSane harSa utpanna thayo. - ahIMyAM vasAcaLanA ukSepa pUrvaka puravAsI strIjanoe, jANe mUrtimAna prAtinA kaNoja ) hoyanA! evI dhANIe vAraMvAra vadhAvelA dharmarAja ane zrIkRSNa-e baMneya sthAna sthAnane viSe puravAsi lokonA mAMgaLIka kRtyane jotA chatA nagaranA koTanA mukhya daravAja pratye gamana 9) kastA havA. te samaye jema paNimAne divase caMdrodaya samaye jenA moTA taraMgo che evo samuda, ce Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 pe nadInA mukhamAM praveza karatAM mahA saMkaTatA pAme che, tema sainya samudAya, daravAjAthI bAhAra paDatAM garadI thavAthI saMkaTatA pAmyo. te samaye sainyane javAno te mArga baMne bAjue sthApana karelA mahoTA mahoTA maNIonA samudRAye karI A sainya samudAyanI jANe maMgaLAAratI karato hoyanA! evo zobhavA lAgyo, te gopuraDharavAjAnI baMne taraphanI bAjue ratnanI bhIMtAgma vyAsa thaeluM evuM te sainya jANe potAnA prabhunA sAmarthya karI traNa dhaNuM thayuM hoyanA? evuM zobhavA lAgyuM. arthAta; nagaranA daravAjAmAM baMne taraphanI bAjue ratnakhaMcita bhItaneviSe pratibiMbita thaeluM te sainya cAlavA lAgyuM chatAM traNa dhaNuM dIsavA lAgyuM. te evI rIte ke eka to sainya ane tenAM baMne taraphanI bAjunAM khe pratibaMba-e maLI traNa, temaja te gopuraneviSe vArastrIonA pratibiMbe karI mizrita thaelA evA maNIstaMbha pUtaLIoeja yukta hoyanA! evA zobhavA lAgyA. pachI haLave haLave jema kivanA vadanakamaLivavI kavitArUpa sarasvatI nIkaLeche tema puradvArathI senA AgaLa nikaLavA lAgI. pachI DhoLAvathI nIcuM moMDhu karI utaranAro hastiono samudAya, pANI pIvAmATe araNyamAMthI narmadAnadImAM utaratI vakhate je sthiti nAnapaNe prApta thai hatI te sthitinuM smaraNa karavA lAgyo. te samaye mayUranI pAMkhathI Utpanna thaelAM pIchonAM chatroe AcchAdrita thaI nikaLanArA je purUSo te jANe, mALa avasthAmAM mitratAe karI prApta thakhelA jANe kAliMdInA jaLanA taraMgaja hoyanA! evAo sahavartamAna kRSNa zobhavA lAgyA. lagAmanA kheMcavAthI jeoe UMcI DaoNka karI moDhuM nIce karavuM che ane potAnA sthAnamAMja rahI cAlanArA evA adyoe mArgabhUmipratye rathone calAvyA. te samaye vRSabha upara besanArI koieka dAsI, vage karIne vRSabha, adhobhAge UtaravA lAgyo chatAM tenA skaMdha UparathI nIce paDI gaI; tethI tenAM vastra zithiLa thaI gayAM. teNe karI te dAsI senAnI UpahAsatAne pAmI. pachI rAya AMbaLI, sopArI, punnAga, ane nAgara velaeono jemAM dhaNo samudAyache, ketakI, kadaLI, tADa, nALIerI, evAM vRkSoe je vyApta che, ane je, samudranA taraMgoe, aneka ratna pheMkelAM teNe karI suzobhita evA kSArasamudrano kAMTho te senAe sevana karo. arthAta samudra kAMThe paDAva karaco jeonI navana ceyanA sarakhI kAMtIche evAM mayUrapIchanAM khanAvelA chatronA samudAye jANe samudrakAMThAnI vanapaMkitanuM pharI varNIna sUcavyuM hoyanA ! evAM zobhavA lAgyAM. arthAt samudra kAMThanA vananeviSe jevI zobhA, hatI tevI mayUranA pIchoe banAvelA chatra samudAyanI zobhA hatI e mATe jANe te samudAya, khIjuM samudra kAMThAnuM upavana hoyanA! evuM lAgyuM. te senAmAM keTalAeka rAjAnAM zveta chatro hatAM, te chatro jANe caMdrano vistAra pAmelo vaMza, chatranA miSe karI potAnA samudrarUpI pitAmahane bheTavA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArUM AvyAM hoyanA! evAM zobhavA lAgyAM. te samudratIraneviSe prApta tharmelA sainIkoe, phUTanArA samudranA taraMgoe eka sthaLe jamAva karelA pheNa tulya je motIo teonI paMktione joio, te samaye samudranA taraMgoneviSe pratibiMbita thakhalA senAmAMnA hastione senAmAMnA hastioe joine "te amArA zatruo che" evI buddhie samudranA taraMgoM pratye doDanArA hastione mahAvatoe mahA saMkaTa karI rodhana karavA. samudre paNa potAnI pAse prApta thaelA te lokone, keTalAkane nAgaravelanA pAne karI, keTalAkane nALIeNrInAM zrIphaLa samarpaNa karI, keTalAkane kaMkoLanA samarpaNuM karI ane keTalAkane elAyacInA samarpaNuM karI Atithya karavuM. tyAM samudranA upavanamAM utpanna thanmelA lavaMga, AMmaLAM ane vaMzAMkurAdika padArtho, keTalAka lokoe ANIne zrIkRSNane prItipUrvaka samarpaNa karacA. ane temaja nAnAprakAranA dezomAM utpanna thanArA nAnAprakAranA dhaNA padArthono vahANavaTIoe zrIkRSNane najarANo karo. te sarva padArtha zrIkRSNa, dharmarAjAne najarANo karatA havA. te samaye ketakInA sugaMdhekarI sugaMdha yukta ane samudranA taraMgo uparanA saMcAra karI zItaLa thaelo evo samudrasaMbaMdhIvAyu, madhyAnha kALanA sUryakiraNanA tApane nAza karato hato. vaLI te samaye caMcaLapaNe doDanArA taraMgoe karI, jaLamAM saMcAra karanArA maccha kurmIki jaLajaMtuo zobhavA lAgyA. e jaLajaMtuo teja potAnuM sarve sainya-te sainya sahavartamAna jANe te samudrapaNa kRSNanI sahAyatA karavA mATe nikaLyo hoyanA! evo dekhAvA lAgyo.. ema jatA thakA anukrame te samaye samudrakAMThA UparanA upavananuM je sauMdarya tene viSe laMpaTa, ane yuddhane mATe AgaLa na nArA evA vIrone jANe AkaSa~Naja karato hoyanA! evo, ane zarapurUSanA zramane dUra karanAra, zyAma mizrita lIlAvarNanAM taNoe yukta ane yuddha karavA sArUM jANe senAnI sAthe AvavA mATe siddha thaelo A medhaja hoyanA! evA raivataka (giranAra) nAmaka parvata senAe AgaLa joyo. henArA pANInA pravAhanA khaLakhaLATa zabde karI jeno aMtabhAga zabda yukta che; evI guphAo jene viSeche; ane prakullita thaelAM makSikA, azoka, caMpaka ane Aya pramukha vRkSoe mizrita, tathA bhramara samudAyanA uttama prakAranA gAyananI saMgati karanArUM evuM te parvatanI taLeTInuM upavana-teNe sainyane samudra kAMThAnA vananI zobhAne vismarNa karAvI, te joI tatkSaNa jenA viSe sainyanA lokonI kAmanA aMkurita thanmelIche, evA te raivatakaparvata upara ni:zaMkapaNe krIDA karavA mATe zrIneminuM mana IcchA karatuM hatuM. pachI gaMDaulanuM atikramaNa karanArA evA hastiomma,tathA vana karatAMpaNa ati UMca hovAthI vananuM atikramaNa karanArI jenI 6jAoche evA rathombe, tathA haraNanA samudAyanuM atikramaNa karanArA arthAta haraNanA jevI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 35 Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 Res che jeonI gati che evA ane samudranA taraMgo sarakhA caMcaLa evA aroe ane AkAzanI saMgati ne SS karanArI tathA parvatanA zikharanuM atikramaNa karanArI dhoyukta thaelI evI pAyadala senAe ra chearthAta te senAnA gamanathakI je raja u3che te je karI AkAza ane parvatanA zikharo paNa chavAI . ja rahyAM che, e rIte e cAra prakAranI senAe anukrame te revataparvava paNa atikramaNa karo. koDa che pachI zatrunAM sthaLane UDa karato ane sarovaranI zobhAne lUTato e te uddhata sainyasamUha ghaNe dUra nikaLI gayo. ame ghaNuM puthvInuM atikramaNa karI "zatruthI ApaNane duHkha prApta thaze evuM jeNe manamAM kicitamAtra paNa ApyuM nahIM evI te senA, dazArNadezamAM AvI pahoMcI. tyAM sevakalokoe dharmarAjA ane kRSNa eone paNa prakArano upabhoga karavA mATe suMdara evA mahoTala taMbuo, jUdA jUdA nirmANa karI samarpaNa karacA. copadAra, bhAladAra ane paheredAra eoe nirodhana karelA ane taMbunI bahAranI bAjue paDadAoe AcchAdita karelA evA paTamaMDapa, rAjaya strIone mATe te taMbunI AsapAsa kA. pachI jeNe potAnA bAhuparAkane karI zatruone na kahyA che evA baLarAma sahita sarva rAjAonA yathAsthAne karI zobhAyukta che evA nivAsa thavA lAgyA. te pachI te divasanA trIjA pahere palaMganeviSe vizrAMtie karI jeno ja zrama naTsa thayo che, evA dharmarAjA pratye eka dvArapALe AvI vinaMtI karI kahadeva,tamArI mAdi mAtAnA sahodara, ane madadezane AnaMdanA karanArA jANe sAkSAta caMdaja hoyanA evA, ane che kalyANakAraka jemanuM pasakrama che evA zalyarAja, tamArA dvAramAM AvI ubhA rahyA che evuM tenuM bhASaNa sAMbhaLI dharmarate dArapALane, "mahAvege zalya rAjane aMdara praveza karAvA evuM kahI baMdhusahita jhaTapaTa keTalAMka DagalAM zalyarAjAnI sAme gayo. eTalAmAM, jene kArapALe hastAvalabana (hAthano Teko) dIdhuM che evA sanmukha AvanArA didezanA adhipati zalyane, dharmarAjA AliMgana karatA hatA. pachI yathAyogyapaNe uddhatapaNArahita ane manoharazIla evA AgatA svAgatanA zabdo, pitRkuLamAM utpanna thaelA ane mAtRkuLamAM utpanna thaelA sarva lokoe UcAracA. te samaye pratipallavayukta evA AnaMde aMkurita thaelA dharmarAja, potAnA Asana jevA bIjA Asana Upara te zalyarAjAne besADatA havA. pachI jene mahA AnaMda prApta thayo che evA dharmarAja, te zalyarAjane sarva kuTuMbomAMnA manuSyanuM prathama prathapha nAma laIne kuzaLa vArtAno prazna karatA havA. te sAMbhaLI madAdhipati zalyarAjA bhASaNa karatA havA. . I zalya-sarva jagatanA kalyANakAraka tamArA sarakhA jenA bhANeja che tenuM sadaiva kalyA ja che. sarva jAtane pAvana karanArI evI hatI ane mAdi mArI baheno che; jeonI saMga na che rie karI gaMgAnadI paNa potAne puchatA mAne che. arthAta je koI gaMgAnuM darzana kara kiMga ge C) SemhatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te gAnA jaLamAM AvI snAna karyuM teo jema pavitra thAyache, tema kuMtI ane sAdinuM paNa je koI darzana kare tepaNa pavitra thAyache, teNe karI gaMgAne pavitra karavAnA kAryane tI anemAdrinAthI puSTatA maLeche; evuM gaMgAnadI mAneche, paraMtu mAre tamane kAMIka kahevuM che, paNa te kahevA mATe ane lajJa aTakAve che; tathApi tame je khinna na thAo to huM kAMI boluM to te mArUM bhASaNa, svajananA preme karI zravaNa karavAne tame yogya cho. pUrva tame yuddhaneviSe AmaMtraNa karavA sArUM mArI pAse dyUta mokalyo hato, paraMtu te dUtanA AvyA pahelAM pRthvIneviSe caMdra evo suyodhana, nAnAprakAranA bhaktiyukta vacanoe karI, tamArI sahAyatA karavA mATe AvavAno mane aTakAla karavA lAgyo; ane te samaye "yuddhaneviSe tane sahAya karavA AvIza" evuM e duryodhanana meM kaheluM che; te mArA vacanane anyathA karavA mATe sAMpratakALe huM samartha nathI. je purUSanI vANI, UccAra thayA pramANe nirvAha karIne zobhanArI nathI te kevo mANasa? arthAta te niMdyache. jenI krAMti niraMtara rahetI nathI; te maNI zAno? arthAt te pASANa tulya samajavo. jhma mATe he rAjana, pAsenI senA choDIne kevaLa A pramANenuM mAruM vRtAMta tamane kahevA mATeja huM - hiMyAM Avyo chuM. AvuM zalyarAjanuM bhASaNa zravaNa karI dharmarAja bolyA. dharmarAjA--he mAmA, e tamArUM bolavuM ayogya zuM che? duryodhana paNa tamAro bhANeja nathI zuM? to tamone jevo huM chuM tevoja te paNa che. e bhAae tame kAMI lajjA pAUo nahIM; ane satvara duryodhananI bhaNI Ao; ane tame ApelA utkarSane te duryodhana pAmo, evuM bhASaNa karI ajAtarapu dharmarAjA, jenI mahA audArya karI svAgatA karIche evA zalyAne prayANa karavA mATe anumodana detA ho. pachI te zalyAna, kuMtIne page lAgI tyAMthI nikaLI cAlyo. tenI pachavADe gamana karanArA evA je takuLa ane sahadeva, te baMne svachaMdrapUNe te zayyarAja pratye evuM bolavA lAgyA ke "huM mAmA, tame atyaMta yogyapaNA rahita A vAta karI. koieka prasaMge jJAtApurUSonI paNa buddi dhaNuM karI moha pAmeche. AvI tamArI pratijJAe amArI mADhimAtA, lAnA bhAre karI namra thaelA mastakane lokomAM kaivI rIte UMcu karaze? ane bhImasene kauravone mAratAM chatAM temano Azraya karanArA je tame-te tamArA duryo karI malina thaelA amArA mukhane ame paNa dharmarAjAne kevI rIte DhekhADazuM?" te sAMbhalI zalyAna olyA ke "he vatsa, nakuLa sahadeva, A samaye je tamane ISTa hoya te kholo, eTale huM mArI kholelI vANIno nirvAha karatAM chatAM te tamArA bhASaNane paNa siddha karIza." te samaye nakuLa sahudeva bolyA ke huM mAmA, vAraMvAra yuddhanaviSe karNanA UtsAhano bhaMga karavA mATe tame yogya cho" AvI te nakuLa sahadevanI vANI mAnya karI, jete moTI lajA sphuraNa pAmIche, paraMtu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 367 Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 368 - 3vANI siddha karavA mATe UpAya jaNanAra e madAdhipati vyasaja tyAMthI gamana karato haze. je tyArapachI bIje divase prAtaHkALe, sarva sthaLe prasaranAro ane jeneviSe ati catura evAM vAghono zabda che evI ane je mArgamAM jatAM thakA vacamAM AvanAra kSetranA samuhane atyaMta bhayaMkara che; arthata kSetronA samUhane nAza karanArI evI te senA, karuvapratye javA mATe prasthAna karatI havI te senA, 5thvIthI utpanna thaelI reNunA samudAyane dizAone viSe phekanArI A prAzana karanArI, kiMvA sarva dizAne ekatra karanArI arthAta dhULanA samudAyathI koIpaNa dizA spaSTa dekhAtI na hatI tethI vie ekatra karanArI ema kahyuM. evI je senA te anukrame kukSetranI pAse gamana karatI havI. pachI vistAra pAmavAthI suMdara evA te sarasvatI nadInI pAsenA pradezamAM SNa dharmarAjA ane kRSNa-e nivAsa sthApana karatA havA. arthAta taMbuo UbhA karAvI tyAM UtasyA. te samaye sarva sAmAna uTaUpara lAdelo hato, te nIce UtAravA sArU uTanA pALakoe nIce besADavA mATe sUcanA karelo UMTa samudAya, ahIMyAM tahiM pharIne ane potAnAM caMcaLa mukhae UMcasvare Akroza karavA lAgyo. te samaye asvAe te sarasvatI nadInI ghaNuM ane UdakanA biMduoe palaLelI evI velaneviSe moTA kautake karI ao pheravyA. te samaye kRSNanA taMbunI pAse ghaNe UMce garUDanA ciheyukta evI dAne avalokana karI sarva sainIka e lokoe mayadA pramANe potapotAnI nivAsabhUmie svikArI. ane te samaye komaLa taNoeyukta ane zakaTanyU vijhita evA anya purUSonA rahevAnA bhUmibhAgane prathama AvelA che nI paNa anya purUSo na svikAra karatA havA. arthAta vahelA AvelA ke moDA AvelA paNa pita the potAnI maryAdA pramANe jene sArI athavA nArI je jagyA maLI teNe tyAMja nivAsa kare e pramANe keTalIka senAe potapotAnA mukAmanI vyavasthA karI ane keTalIka sAdhAraNasenAnA lokoe, che jeneviSe zItaLa havA che evA sarasvatInA kAMdhIpara sarva DekANe rahenAruM vRkSone "huM ahiyAM to UtarUMchuM, huM ahiyAM UtarUM evuM bolIne Azraya svikA. potAnA vAhananA bhaMsAdika karI pAchaLa rahI gaelA keTalAka sainIko tyAM AvI uttama vAsa prApta thayelA anya sainIko te pratye avalokana karIne potAne UtaravAnI jagyA jovA mATe ahIM tahIM ghaNA vakhata sudhI saMcAra che karatAM chatAM zobhavA lAgyA. te samaye jeone bajAramAM lAbha thavA mATe lobha phuraNa pAme che, te ane "huM prathama, huM prathama evA hetue gaDabaDa karanArA, evA vaNikokoe mahA vege karI che paTamaMDapano vistAra karyo. sarasvatInA taraMgonA samudAyane viSe saMcAre karI zItaLa thaelA evA vAyue enA parasevAnuM pAna karavuM che evIo, vRkSonI chAyAmAM UMdhanArIo ane che jeone vastra asthira thaI gayAM che evI moTA lokonI strIo paNa mUrkha lokoe potAnA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ J. che manamAM ANI. arthAta, te strIone evI avasthAmAM jaI "ke AvI strIo ApaNane hoya che SC to sAruM evI rIte mohita thayA. zramarahitapaNe atyaMta prAzana kareluM zatranA yazarUpa para dUdha sarakhuM ja hoyanA! evuM zemamArgathI nikaLeluM pheNa te saMbaMdhI je Udaka-teNe karI cihita che. di thaelA evA azvo, temanA priya khAsadAroe caMdranA kiraNo sarakhA svaccha evA, sarasvatInI koDa @ viSNunA madhyapradezamAM pheravyA. te samaye citra vicitra jhUle, aMbADIo ane prAstaraNAdika che ' jenI UparathI utArI nAkhyAM che evA hastio, te jeonI UparathI mULasahita vRkSo I. che. UDI nAkhyAM hoya evA parvato sarakhA bhavA lAgyA. eTalAmAM koIeka madonmatta hasti ke ID chejene mArgane viSe thaelo zrama visara nathI evo te potAnI AsapAsa saMcAra karanAra mA- ja SNa hAvatanI upara zeSa karavA lAgyo chatAM mahAvate koIpaNa prakAre tenI pratiSedha karyo. vaLI te ja samaye bIjo koI eka hasti, mArgaviSe zreme karI tasa thaelA zarIrane, nUtana muktAphaLa sarakhA zobhAyamAna evA sUDha saMbaMdhI pANInA biMduoe yatheccha siMcana karato haze. te samaye madonmatta evA hastio, mahAvatee sainyathI ghaNe dUra lIdhA. kAraNa, koNa nipuNa purUSa, madoddhatine pAse rAkhaze arthAta koI rAkhaze nahIM. keTalAka madonmatta gaja hatA to paNa teo mahAvatene pIDA karavA na pAmyA. kAraNa, moTA purUSane mada paNa nizaMkapaNe kalaMka utpanna kare che nathI. koIeka madonmatta gaja anya hastipratye yuddha karavA mATe kope karI saMcAra karato to . chatAM mahAvate aMkuza karI tenuM nivAraNa karyuM paraMtu te nivAraNa karanArA mahAvatane dhrujAvavA che lAgyo. te senAmAMnA keTalAka a, haNahaNATa zabda karI sUryanA ane hAsya karatA chatA pANImAM vihAra karavA sArUM sarasvatInadI pratye UtaravA lAgyA. koIeka azvazreSTa, jaLa prAzana karavA sArUM pANInI pAse Avyo chatAM akasmAta ghoDIne joI azvAra rahita hovAthI sukhamAnanAro hoine udaka pAna vIsarI jaI haNahaNATa zabda karI mahAtvarAe ghoDInI pAchaLa doDavA lAgyo. temaja keTalAka avo, nadInA pANInA kAMThAnaviSe baLAtkAre, dAMtanA ge karaDavuM, cara nAyoge tADana karavuM ane UMcasvare haNahaNATa karavo ItyAdike karI bhayaMkara evA paraspara kalaha che. karavA lAgyA. te samaye nadInA pANImAM snAna karI bahAra AvyA chatAM UdakabiMdunA samudAye * karI, jeonAM zarIra AcchAditta thaelAM che evA keTalAka azva zreSTo jaNe mukatAphaLae jeo nAM palANa suzobhita evA araja hoyanA! tema zobhavA lAgyA. te samaye jeoe jenArA lakone dUra kADhI mUkyA che evA mahAvoe, krodhayukta evA hastione, jaLakrIDA karAvavA sArU che jaLamAM prathaka prathapha ghaNe dUra lIdhA. te samaye modakane atyaMta jhAranAro evo koIeka gA~da te SL Sii sarasvatInA dahAne, jevI rIte samudane maMdarAcaLa mathana kare che tevI rIte yatheccha DahoLavA lAgyo. Sche. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 che eTalAmAM koIeka gaja nadInAM kamaLane toDIne paoNtAnA mukhamAM dhAraNa karI potAnI chUTa che ahIM tahIM pheravata thako nirbhayapaNe nadIne kSobha karavA lAgyo. koIeka hasti, potAnA vyAse UMce urADelA sthaLa evA mastaka maMDaLa saMbaMdhI jANe motIoja hoya! evA sUDhe karI UMce ura- R DelA pANInA biMduoe potAnA dehane sicana karato hato. te samaye nadInA taraMgonA sakhe karI ko NI nadImAM prApta thaelA samudranA taraMgeja hoyanA! evA nadInA jaLamAM nimagna thanArA hAthIo che atyaMta zobhavA lAgyA. te samaye pANImAM nAna karI bahAra paDanArA hastioe, TADhe pI Dita thaI bahAra nikaLanAra aMtargata parvae jema samuda zebhe che tema te nadIno dhaze zobhavA che. lAgyo. te samaye hastionA made karI vyApta thaelI evI sarasvatI nadI sarva senAe sevana ja karI te jANe sarvajanoe potAnAM pAtaka dUra karavA sAru sevana karelI yamunA nadIja hoyanA tenA sarakhI bhavA lAgI. koIeka madonmatta gajanA modake karIne kAdava yukata evA nadInA tIrane bIjo koIeka gajaTa kopathI daMta karI ukhAtana karavA lAgyo. te samaye gajanA bhaye karI patana pAmanArI koIeka rAjyavallabhA strI, lokonA sAdhuvAda sahita patinA AliMganane ( pAmI. keTalAka hArohAra baMdhana karelA ane kezayukta puccha karI zobhanAra evA azvazreTa puccharUpa cAmare karI jANe potAnA prabhunI lakSmIne cAmara karatA hoyanA! evA zobhavA lAgyA. jeonA khUra calana pAme che, jeonI nAzikAo kuraNa pAme che ane zabda yukta evA kaMThanA AbhUSaNonA zabda jenA moTA che evA keTalaeka aoe moMDha AgaLa rAzI karelA yava bhakSaNa karyo. te samaye dharmarAjA ane kRSNa-eonA nivAsa sthaLanI AsapAsa komaLatuNoe yukata evA vRkSone viSe baMdhana karelA hastio, jANe, svAmi, che pradhAna, mitra, koza, rASTra (daza) durga (kilA) baLa (sainya) evA saptAMge yukta evI potAnA svA minI rAjyasaMpattine zatranA parAkramathI prApta thaelo je saMtApa-te atyaMta nAza karavA mATe ja hoyanA! tema gaMDasthaLAdika sAta avayavathI mada zrAva karanAra evA zobhavA lAgyA. te samaye hastine je vRkSe baMdhana karela che te vRkSa, hastinA zarIranA cAlane karI patana pAmanAra pue. karI te ganaMdanI Upara harSa karI jaNe puSya vRSTi karatuM hoyanA! evuM zobhavA lAgyuM. koI eka mahAvate nAnA prakAranA UccArelA sItakAra ane zabdo teNe karI sUcanA karelo e ganaMda, 2 kiMcita Adare karI potAnI pAse sthApanA karelA ghAsanA pULAne sUDha karI, jene viSe karNa eja che) paMkho che evA gaMDasthaLa Upara aNIne vAraMvAra te ghAsanA pULAne ramADatothako pachI gaMDasthaLa che Upara tene choDIne daMta upara kSaNa bhara rAkhIne bhakSaNa karate ho. temaja keTalAka gaThoe : IcchArahita paNeja dANA vigere bhakSaNa karAvanArA purUSoe Apelo piDa svikAryo. jeono Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.ainelibrary.org Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che mahoTho mahimA che te purUSo sarva padArtha svikAra karavAmAM nihi hoya che. temaja nadIne je pa viSe snAna karyuM chatAM gauravarNa thaelA evA nadInI tIre saMcAra karanArA keTalAeka vRSabha, ne caMda sarakhA svaccha ane asthira evA pheNane jANe samudAyaja hoyanA! evA bhavA lAgyA. te nadInI tIra UparanuM komaLa taNoe yukata evuM moTuM medAna, saMcAra karanArA chetavarNanA vRSabha samudAe karI seMkaDo caMdoe suzobhita evA AkAza sarakhuM zobhavA lAgyuM. keTalAeka senA saMbaMdhI baLado "amArI senA sarakhI bIjA koInI senA che? jo hoya to ame te senAno nAza karI nAkhIe" evA Avaze karIne ja jANe hoyanA? tema nadInA tIranuM potAnA siMgaDAMoe karI usmAtana karavA lAgyA. temaja keTalAeka ramaNa karavAnI I IcchA dhAraNa karanArI koIeka gAyanI pachavADe mahAvege gamana karanAra sAMDhIAonuM pararaNa ? che thanAruM je yuddha-tene jonAra koNa purUSane netrotsAha prApta thayo nahIM! arthAta; te sAMDhIAnuM 2. paraspara yuddha thatuM joI jenAra sarva lokone netrotsAha thayo. te samaye jeoe Udaka prAzana kareluM che evA UMTonI paMkita, sAravAe karIrAdika vRkSonA samudAye karI suMdara evA vizALa jaMgala pratye lIdhI. tyAM koIeka UMTa,gajanI sUMDha AkramaNa karelA potAnA dehane,te hAthIno karNa potAnA dAMte grahaNa karI choDAvato havo. athata hAthIe UMTanA dehane sUMDhavatI prahAra karyo che tyAre UMTapaNa te hAthInA karNane dAMtavaDe bacaku bharyuM. tethI karI hAthIe te UMTane mUkI dIdho. te sArAMza apabaLI purUSanuM parAkrama paNa phaLadAyaka che. temaja senAmAM saMcAra karanArA loko mArga che saMbaMdhI zramano nAza karanAruM, ane AnaMdakArakakamaLanInA samudAyakarI suzobhita evA nadInA pANImAM yatheccha snAna karavA lAgyA. te samaye lamadhye snAna karanArI keTalIka strIonI nAbhIo sarasvatI nadInA jaLane vAraMvAra prAzana karatI chatIe kSIra samudanaviSe sthApanA karelA maMdarAcaLa parvatanI guphAo sarakhI ja hoyanA? evI jaLe karI pUrNa thavA lAgI. keTalAeka purUSo, tApane nAza karavA sArUM nadInA jaLamAM praveza karatA hatA, eTalAmAM pANImAM snAna karanArI koIeka che strIne joI pharI kAme karIne atyaMta tApa pAmavA lAgyA. keTalAeka purUSa, paraspara atyaMta premayukta evA cakravAka pakSInA saMyogane joIne zramane visarI jaI sarasvatInI veLamAM ghaNIvAra UbhA rahyA. keTalAka purUSo, patinI vAraMvAra prArthanA karanArI haMsane joIne niMdA sahita tenA strIpaNAne vAraMvAra niMdavA lAgyA. arthAta, strI paNa prApta thayuM chatAM patinI vAraMvAra prArthanA karatAM chatAM DerI che pati anukuLa na thavAthI are dhikkAra che strI paNAne ema kahI niMdA karavA lAgyA. ahiyAM huM lIka, bhramarIonA gAyane karI ane sArasapakSiNInA zabda zravaNe karI jeonA kAna Sii AkarSaNa karelA che evI hariNAkSi strIo, te sthaLeja avyavasthitapaNe rahetI havAo. 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 21 koieka strI, svaccha UDhakanA prAzane karI, bIjI koI kamaLa DAMDAnA kaMkaNe karI temaja bIjI koI kamaLa puSpanA karNa bhUSaNe karI nadIne kaMpAyamAna karatI havIo. arthAt koI strI pANInA prAzane karI, koI strI kaMkaNa karavA sArUM nadInAM kamaLonA DAMDAnA toDale karI ane koI karNa bhUSaNa sArUM kamaLanA toDale karI nadInA jalane kaMpAyamAna karatI havIo. jeonI lakSmI stAne karI nirmeLa thaiche evI keTalIeka strIoe nadInA tIraneviSe ketakI vRkSAdikanA kuMvanamAM jaI potAnA priyanI prArthanAne saphaLa karatI havIo. te veLuneviSe strIonuM gamana ane haMsaNIonuM gamana e baMnemAM UpamAna (je vastunI UpamA devAnI te vastu) koNa ane upameya (upamA devAne je yogya te) koNa? te jANavA mATe koipaNa samartha thayuM nahIM. te samaye sarsvatInA kAMDa UparanAM vRkSo ane saMpUrNa sainIka-eo maLIne phaLa ane puSpa karI kRSNa ane dharmarAjAno satkAra karo. arthAt, phaLa ane puSpa e be padArtho vRkSonA, ane te ANI ApanAra sainIko maLI baMnee satkAra karaco. pachI khajUra, nAraMgI, kerIo, jAMbU ane lIMbu eoe karI suzobhita, mogaro, mAti. kSi, caMpaka ane azoka-eonA yoge karI sugaMdhakAraka, ane sAMbhaLanArAone unmattapaNuM denArI arthAt kokilano zabda sAMbhaLanArA kAmI purUSone unmAda prApta thAyache. evA kokilAnA nAde karI yukta, cittane haraNa karanAra evA hArita pakSIonA zabde karI yukta, ane je ThekANe bhramarAonA dhvani puSTa thaelA che evA sarasvatI nadInA kAMThAneviSe sAyaMkALe, jeonI sAthe aneka bhUSaNoe karI sahita evA ati alpa mitro che; evA kRSNa ane dhamairAjA, sUyaeNnA uccathavA nAmaka azrvanI kIrti jeNe haraNa karIche evA UMcA adho Upara besI te te kuLa puSpa hAthamAM lai krIDA karatA hatA. pachI rAtrInA prathama pahoramAM arahata pratimAnI pUjADhika kriyA karIne sukhAsIna chatAM jeone divya saMgItamAM catura evA purUSoe AnaMda Utpanna karAvyo che, jeonA caraNakamaLanakhanI kAMtI, je che te namana karanArA ane tvarAe yukta evA maMDaLIka rAjAonA mukuTaneviSe rahenArA maNIonA kiraNoe puchatA pAmelI che, sUvarNamaya aneka bhUSaNoe karI jeonI kAMtI adabhuta che evA yAdavoe ane pAMDavoe jeono samibhAga sevana karaco che, sevA karavAmATe agnija AvyA hoyanA! evA dUtoe dhAraNa karelA lAlamANikanconA kiraNa samudAye dUrathI AratI utArelA jeonA dehache, jeo, mazAlonA kAMtimaMDaLane jeNe atyaMta prAzana karazuMche evA hedIpyamAna kAMti samUhe zuzobhita evA maNibhUSaNoe bhUSita thaelA, jeone aneka kaLAomAM nipuNa evI vArAMganAoe hAthamAM cAmara grahaNa karI vAyu DhoLelA, jeoe, sarasvatIe samUpaiNa karelAM kamaLono samudAya svikAro che, jeo preme karI nAnAprakAranA udeze paraspara kathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.org Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNana karanArA, jeo atyaMta mitratAe yukta ane suMdara veDayamaya eka Asana upara besanArA evA dharmarAjA ane garUDadaja kRSNa-e baMne, rAtrIneviSe mahA AnaMdathI AsthAnasthaLamAM rahetA havA. * eTalAmAM tejakSaNe te sthaLaneviSe koieNka chaDIDhAra AvIne potAnI jamaNI bAjue chaDI nIce mUkI dhamairAjAne ane kRSNane potAnA hAtha joDI vaMdana karI bhASaNa karavA lAgyo ke 'he deva, rAjagRhanagarathI zekharaka nAmano dUta bAhAra Avyoche; te tamArA caraNanAM darzana karavAnI icchA kareche" evuM te chaDIdAranuM bhASaNa zravaNa karI kRSNe "tene aMdara laI Ava" evuM kahyuM eTale kRSNanI AjJAe te chaDIdAra, zekharaka nAmanA dUtane aMdara praveza karAvato havo. te rokharaka, kRSNa ane dharmarAjAne vaMdana karI besIne hAtha joDI vijJApanA karavA lAgyo ke "he deva, jarAsaMdha nAmaka rAjAno somaka nAmano dUta pUrva dvArakAMthI pAcho gayo; te vege karI rAjagRhanagarIpratye gamana karato havo. tamoe jeno atizaya upahAsa karaco hato evo te dUta, ati krodhayukta thaI te rAjagRhanagarI viSe krodhe karI atyaMta dedIpyamAna evA jarAsaMdharAjApratye A pramANe bhASaNa karavA lAgyo ke "he deva, huM dvArakAmAM jaI samudravijayarAjApratye tamArI AjJAe e gopaputrone mAgavA lAgyo, te samaye te samudravijayarAjA vRddhu chatAM paNa yuvAna sarakho anamra thaine bhASaNa karavA lAgyo ke "tAro prabhu, e be gopaputrone mAgeche te putro A jagatamAM koine paNa prApta thavAnA nathI; evuM chatAM tArA svAmino zuM huM kiMkarahyuM? kivA AAdhAraka chuM? je kAraNa mATe te kumati baLAtkAre AjJA karI mArI pAse te be putrone mAge che; te kevaLa sarpazreSTanA mastakaneviSe rahenArA maNIne grahaNa karavAnI icchA kareche, ane e manuSya, siMhanI dADha paNa AkarSaNa karavAnI IcchA kareche" paraMtu he deva, te gopabALaka, navIna tANye puSTa ane mUrtimAna ahaMkAraja, kivA mUrtimAna utsAhaja, kivA mUrtimAna krodhaja hoyanA! evA che. temAM eka vaDila che teto jema agastaRSie sapta samudrane prAzana kA, tema jenuM bAhuparAkrama uddaya pAmyuM che; evo te bhUmitaLaneviSe sarve zatrune prAzana karavAnI IcchA kareche. arthAt sarve zatruno saMhAra karavAnI IcchA kareche, temAM vaLI kaniSTha che tene to, bhujastaMbhe saMpAdana kareluM jenuM atula tejache evA caritra karI citrita thaelA saMpUrNa lokoe kevaLa sarva loko karatAM zreSTha mAnyoche. te kaniSTha, IMdranA sAmarthyane paNa tRNa tulya mAneche to pachI manuSyathI utpanna thaelA maLa saMbaMdhI kITakatulya evA rAjAonI to vAtaja zI? koI eka sthaLe koIsmaka jarAsaMdha nAmano rAjAche evuM to te jANato paNa nathI. cakravAla parvatanA pAchalA bhAgabhaNI rahenAro je aMdha:kArano samudAya te, sUche ema jANeke zuM! arthAta, nathIja jANato, sarva vIra samudAyanA mastakabhUSaNa tulya evA kaMsane mArI, hastione mArIne jema, siMha atyaMta Jain Educationa International 84 For Personal and Private Use Only 303 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A dura thAya che tema te atyaMta durjaya thayo che. tenA pratApanA Azraye karIne jeone atyaMta SY pratApa prApta thayo che evA anya yAdavo paNa mahA unmatta thayA che. kAraNa, sUryanA kiraNa samu- dAyamAM rahenArA sUryakAMtamaNI paNa agninI viSTi karatA nathI zuM te kRSNa sAMpratakALe, jema ke atyaMta pradIpta thaelo vaDavAnaLa, vAyunA sahAye karI tRNane bALavAnI IcchA kare che, tema pAMDavoe karI sahitathako nizeSa zatraone mAravAnI IcchA kare chevaLI te samaye te kRSNapaNa mArI pratye A pramANe bhASaNa karavA lAgyo ke " dUta, je tArAmAM dUtaSaNa hoya te pratijJA chedhAraNa karanArA evA tAra jarAsaMdhane yuddhaviSe mane tu dekhADaze. te jarAsaMdha atyaMta mahoTa ) haze te paNa yuddhaviSe mane to ati tuccha jevo lAge che. joIe tevo sthaLaparvata hoya paNa te vajane zI gaNatImAM che? vaLI jema kASThasamudAyane nAza karavA mATe agni samartha che; kiMvA aMdhakAranA samudAyane nAza karavA mATe sUrya samartha che, tema potAnA karatAM paNa adhika zatruonA samudAyano nAza karavA mATe je vIra che teja zakitamAna che. mATe je kalyANakAraka purUSa che teja, mAruM ane jarAsaMdhanuM bAhanuM parAkrama joze; ane aMdhathI toDIne meM AkAzane viSe uDaveluM jarAsaMdhanuM mastaka paNa joze. te jarAsaMdhanuM ane mAruM yuddha eja AkAza, teneviSe mAruM che je parAkrama teja medha, te zastrAstranI vRddhi karIne jarAsaMdhanA bAhunA baLarUpa tApe tapta thaelI ) bhUminezItaLa karaze. kiMvA mArI vArtA to eka kore rahI; paNa kauravonA rakta sahavartamAna tene bhakSaNa karavAnI IcchA karanArAM arjunanAM bANonuM te jarAsaMdha upaSaNa thaze. jenI saMkhyA R karavI azakya che evA yAdavarAjAo, kaTaka sahavartamAna ane dharmarAjAnI sAta akSohiNI 3 senA sahavartamAna A huM mahAtvarAe karukSetra bhUmineviSe prApta thayo chuM; ema tuM jANaje. ane tAre prabhu je jarAsaMdha, tene je bAhu sAmarthya hoya te tyAM Ave e pramANenI bane karNane atyaMta duHkha ApanArI vANI zravaNa karIne jarAsaMdha, mUrtimAna kALAgni sara atizaya javalana pAmato have. te samaye pAse beThelA je gAMdhArIputra duryodhanAdika-teoe bhASaNa karacuM ke "he rAjana, zIyALIoe siMhano nAza karavA mATe zuM A Aveza dhAraNa karo che.. tame amArI pachavADe rahyA chatAM athata ane pAchaLa rahI sahAya karanArA chatAM ameja e kaNane mArazuM. sUrya pachavADe hoya to te sUryanAM kiraNo aMdhakArane nAza karatAM nathI zuM? . SpAMDavonA kalpAMtarUpa nATakane nRtya karAvanAra amoe karelo e kRSNano vadha-eja tamArA ne- ) trane AnaMda karAvanArI evI nATakAraMbhe maMgaLarUpa naMdI thaze. amArA bAhuo, pAMDavonuM khaMDana karatAM chatAM e kaSNaneja avazeSa mUkaze zuM pralayakALane samudra parvatane buDADavA lAgyo chatAM I merUparvatano tyAga kare che zuM arthAta merUparvatane paNa buDADe che. tyArapachI chIMka pramukha duSTa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 375 8 apazukane nivAraNa karelo chatAM paNa te jarAsaMdha, yuddhaneSei prasthAna karavA mATe senAne AjJA karate to SaaN have. te samaye teTalA te jarAsaMdhanA sainyano bhAra dhAraNa karavA mATe asaMbhavita ja mAnanArI jANe che hoyanA! evI virUpa pathvI nagaranI AsapAsa kaMpAyamAna thavA lAgI. "A jarAsaMdharAjane . vipattirUpa samudramAM AgaLa bUDavApaNuM avazya prApta thaze. "evuM jANIne zokane mATeja jANe I hoyanA! tama dizAo, atyaMta malina vastra dhAraNa karanArIo ane zyAma mukhavALI thavA lA- 9 gIe. arthAta, prasthAna samaye dizAo nisteja ane dhumravarNa jevI thaI gaI. "A senA . ( saMbaMdhI dhULe ame atyaMta AcchAdita thaIzuM." evA bhaye karIne jaNe hoyanA temadivasanevize ) baLAtkAre nakSatro, kaMpA,ane ulakApAta disavA lAgyA. prasaranAro evo je jarAsaMdhano pratAparUpa 6. agni, tenI javALA samudAye karIne ja jaNe hoyanA! tema te jarAsaMdhanA nagarane viSe rAtri divasa para dizAone dAha dekhAvA lAgyo. "evA utpAta thayA chatAM paNa prasthAna karanAra jarAsaMdha pharI pAcho ahiyAM AvanAra nathI; evI zaMkAeja jaNe hoyanA! tema te nagaranI AsapAsa 5 SS) pathvInaviSe moTA niryAta thavA lAgyA. arthAta nAda thavA lAgyA. te jarAsaMdha, AvAM durnimi- hajI I' tene paNa krodhanA Aveze anAdara karI kauravo sahavartamAna yuddhaviSe prayANa karate ho. te # (T samaye he deva, hari evuM siMhazabdavAcaka che. tamAruM nAma, te nAmathI ja jANe bhaya pAmyo che hoyanA! evo te jarAsaMdharAjane gajabreTa, jarAsaMdhe tenA upara besavA lAgyo chatAM madajharaNune # tyAga karI nimaeNda thaI gayo. ane te jarAsaMdha prasthAna karavA lAgyo chatAM te senAnA azva ane K che gaja tamArI senAnA bhaye karIne ja jANe hoyanA! tema sUtrotsarga ane puraSotsarga karavA lAgyA. temaja tenA prasthAna samaye jyaduMdubhI, tADana karatI vakhateja, jarAsaMdhanI vipatti jANanArI evI rAjayalakSmInA hadayanI jema tatakSaNa atyaMta phATI jato haze. te samaye jeone atyaMta kheda prApta thayo che evA kusenAmAM moTA je bhISmapitAmaha, droNAcArya ane pAcArya : Sii pramukha-teonI paraspara evI vaNI nikaLavA lAgI ke "A duSTa ariTe karI yuddhaviSe gamana karanArA mahA zUravIra purUSanuM paNa spaSTapaNe punarAgamana thanAra nathI; evuM jaNAya che. che kevaLa uddhatapaNAnuM maMdira ane atyaMta pathyakAraka evI hitecchapurUSanI paNa vANI na sAMbha- 6 che LanAro evo A dayamAtura jarAsaMdha, yuddha karavA mATe Ave che. temaja dubuddhipurUSomAM agresara e duryodhana, te yogya evA vRddhapurUSanA kiMcita paNa Upadezane mAnato nathI. eka jarAsaMdha, te durbalphi; ane bIje duryodhanate, grISmaRtunA tApathI saMtApitathaelAne je kALakUTano samAgama hoya te sarakho tene AvI maLyo che. arthAta grISmastune tApaja atyaMta dukhadevA chatAM temAM 9) mANahANa karanArA jevo kALakUTa viSane samAgama, tevo A baMnene meLApa thayo che. e mATe che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 jI e baMne durAtmAo dAvAnaLa sarakhA, potAnA sarva kaLarUpa araNyane bALIne pote paNa atyaMta nAza pAmaze. pachI te jarAsaMdhane sainyarUpa samuda, kauravonI senAe mizrita thaIvRddhi pAme te che jANe samudache te, caMdanAM kiraNoe karIne vRddhi pAmyo hoyanA! evo zobhavA lAgyo. te samaye te pUrve yogAbhyAsa karelo purUSa jema potAnA AtmasvarUpane maLe che, athAta mokSane maLe che, kiMvA nadIo jema samudane jaI maLe che tema hajAze rAjAo; te jarAsaMdhanA sainyapratye praveza karavA lAgyA. te sainya vyApta karI nAkhelI bhUminA bhArane dhAraNa karavA mATe sahAyanI IcchA karanArA zeSanAge paNa anya nAgarajAonI prArthanA karI hoyanA! evuM lAgyuM. arthAta te samaye sainyanA ji) gamanAdike karI pRthvI kaMpAyamAna thavA lAgI te senAmAMnA aonA caraNa prahAra karI pRthvI evI ja ke dukhita thaI ke rajanA miSekarI AkAzamAM saMcAra karanArI thaI. arthAta AkAzamAM jaIne rahI. ane sArAMza dhaLe karI AkAza vyApta thayuM. te samaye vAyu paNa, vIrazreTa evA jarAsaMdhane paNa pratikuLa ke vahevA lAgyo. e uparathI te vAyu potAnuM mahA baLapaNuM satya karato hoyanA! evuM lAgyuM. ta5 arthAta, te vAyu mahAbaLI hovAthI "advaicakri evA jarAsaMdhane paNa huM sahaja jItIza evuM jANIne ja jANe hoyanA! tema pratikuLa vahevA lAgyo. te samaye mRtyune mATe gamana karanAra e jarAsaMdhane "he sUrya tuM paNa upekSA kare che evA hetueja jANe hoyane! tema sUryanA bhaNuM ke potAnuM mukha karI zIyALaNIo, yatheccha kura zabda karavA lAgI. ane te sainya jenuM sarva za 25 pANI zoSaNa kare che e kAraNathI potAnI pratyena prApta thanArI evI nadIrUpa strIonI vira- 5 havyathAne jANe dhAraNa karato hoyanA! evo samudra, mahAgarjanA karavA lAgyo. te jarAsaMdharAjA pitAnI senAmAM bhUbhUta eTale rAjAo chatAM "he bhUbhUta, eTale parvata, tame senyathI anya sthaLe kAM che zuM che ? evA krodha karIne ja jaNe hoyanA! tema se karI parvane AkramaNa karate ho. athata, jarAsaMdharAja, potAnA sarakhuM bhUbhata nAma dhAraNa karanArA moTA moTA parvatane krodhekarI jANe jItavA mATe ja hoyanA! tema atikramaNa karato haze. tyArapachI jaLayukta dezane jaLarahita karanAra che ane jaLarahita dezane jaLayukata karanAra, pathvIne pathvIrahita karanAra ane apRthvIne pRthvI karanAra, a ja nadIne parvatarUpa karanAra ane parvatane nadIrUpa karanAra, ema viparIta sRSTi karanAro bIjo brahmadevaja che hoyanA e jarAsaMdha, kauravase sahavartamAna koTarAvana nAmanA parvatanI pAse gamana karato ho. evo A jarAsaMdha, prAtaHkALeja kakSetrane viSe nizcaye karI prApta thaze. je vIrapurUSa che tene yuddha, priya che" evuM bhASaNa karI te zekharakata, zrIkRSNane vaMdaNA karavA lAgyuM. e pramANe te dUte uccArelI zatrunI te kathA zravaNa karI zrIkRSNa, arjunAdisarvavase sahavartamAna harSa pAmavA 9) lAgyA. kAraNa, jema hariNAkSi strIe potAnA priyapatinI pAse samAgama karavA mATe parama che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 377 @ cheharSa dhAraNa kare che, tema sUra purUSa, zatranA samibhAge yuddhAdika samAgama karavA mATe atyaMta harSa dhAraNa kare che. te samaye zrIkRSNa che te, te dUtane saMtoSakAraka bakSIsa devarAvatA hatA. kAraNa ke zevapurUSone viSe prabhunI prIti niSphaLa thatI nathI. - pachI bIje divase prAta:kALe pUrvadizAneviSe arUNasahita sUrya, udaya pAmyo chatAM, senAnA ko5 huM saMpUrNa lokoe moTA teja:puMja evA duMdubhinA nAda zravaNa karaDyA. te samaye tenAthI karI che che jeno udaya aMdhakArane puSTa karanAra che ane jeNe prasaranA sUryanAM kiraNo atyaMta prAzana ) ( kacyAM che evo, ane zyAmavarNa tathA jaNe AyuSTomayajJa karanArA ja hoyanA! evo dhULane ) I samudAya uDavA lAgyo. maMdarocaLe kSobhita thaelo evo je samuda-tenA moTA dhvanine jeNe ja - jItyo che, evo senAnA lekono koLAhaLa zabda, te atyaMta zobhanArA jeonA karNa che, evA ane chelokoe zravaNa kara. tyArapachI sUryanA kiraNanI sahavartamAna kRSNanI senAnA lokonA netra mArgane viSe prakAza prApta thayo. tyArapachI jeneviSe vRkSone samudAya ghaNo che evA sarasvatInA kAMThA upara kacchano je senAniza eTale senAne UtaravAnI jagyA-te jagyAnI pAseja nirbhaya evA jarAsaMdhanA sainIkoe, IdanA gharanA garvanA sarvasvane haraNa karanArA evA nivAsa sthApana kasyA. jarAsaMdharAjane caMda sarakho ujavaLa nivAsa-te AsapAsanA anya zubhra nivAsa sahake vartamAna-AsapAsa rahenArA bahAnA baraphanA parvato sahita himAcaLa sarakhe zobhavA lAgyo. jJa ke temaja karNAdika vIronA. zalyAdika rAjAonA ane bhISmapitAmaha pramukha senAmAM rahenArA CE zreSTha purUSanA, teo teonA pRthaka pRthaka cinhayukta vajee zobhanA, ane hasti samUha G, azvasamaha, pAyadaLa svAsamUhe karI zobhanA yathAsthAna maryAdAo nivAsa utpanna thatA havA. te avAseeveSThita evo dedIpyamAna duryodhanane nivAsa, mogaranI kaLI sarakho jetavarNa, jema grahonI sahavartamAna caMda zebhe che tema zobhavA lAgyo. te samaye kurukSetrapAsenI bhUmi, SSkeTalIka hastisamUhamaya, keTalIka asamUhamaya, keTalIka rathasamUhamaya, keTalAka lokonA saMcArathI ghaLamaya ane keTalIka senAnA nivAsamaya; evI thaI. arthAta sarva bhUmi, caturaMga senAe ane ke nivAsae vyAsa thaI gaI tyArapachI sAyaMkALanI sabhAneviSe beThelo evo sabhAno nAyaka 5 che. jarAsaMdharAja, sarva rAjAonI samakSa bhASaNa karavA lAgyo. jarAsaMdha-yuddhanaviSe kaSNane grAsa karanArA evA je mArA sainyanA loko tenA, zAkAdika para bhakSa padArthane ThekANe te pAMDavo thaze. caMdanaviSe prakAza guNa che mATe rAjatA zobhe che, paraMtu rAja- 1 vira rAjatA che te caMdra karatAM viparIta zobhe che. arthAta caMda che te prakAzamAna che, paraMtu che sarvakALa zItaLa che, ane rAja che te prakAzamAna chatAM prajAnA kalyANa mATe zItaLa ane zaguno ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 5) parAbhava karavAmAM ati ugra hoIne vaLiniSkalaMka che. kiMvA rAjaloko, Azraya karanArI prajA upara prema kare che, zaguno ghAta kare che ane sAdhAraNa loko Upara sAdhAraNapaNe cAle che, e mATe caMdra ane karatAM rAjanaviSe je rAjatva che te vizeSa che. have je rAjA thaIne evI rItanuM rAjatva dhAraNa karatA nathI, to te rAja zabdane paNa sevana karanAro kema thaze? ane purUSomAM paNa te kema gaNanA pAmaze? arthAta te parAkrama zUnya chatAM napuMsaka tulya jANavo. e mATe savAre prAta:kALe huM pAMDavarahita bhUmaMDaLa karI duryodhananA rAjyane zatruzUnyatA pratye pamADIza. arthAta pAMDavone mArI duryodhananA rAjyane zatrurahita karIza. evuM jarAsaMdhe bhASaNa karyuM chatAM duryodhana, hAtha joDIne bhASaNa karavA lAgyo. duryodhana-he rAka, mArI vANI zravaNa karavA mATe tame yogya che. sUra purUSomAM ratnarUpa evA tame, yuddhAMgaNunaviSe prApta thayA chatAM anyanI vAtato eka kore rahI, paraMtu pAkanAmaka daityane zAsana karanAro je iMda, te Ida paNa atyaMta tuccha che. e mATe je purUSa, tamAruM sAmarthya eja koI eka devatA tenuM kRpApAtrapaNuM pAmyo che, te purUSa sarva zatrunaviSe ( yathecchapaNe parAkrame zobhanAro jANavo. e mATe che vIskeTa, pAMDavonA saMhArathI jenI utpatti ) B che e je yaza, te yazanuM mAtra eka aMza haraNa karavApaNa pratye mane pamADavA mATe tame yogya ) nathI. arthAta, pAMDavone saMhAra karavAno yaza te sarva maneja malavo joIe. haMja tamArA Azraye che che. karIne sarva pAMDavono vadha karIza. ane yuddhaviSe te pAMDavonI sahavartamAna te kRSNane paNa je huM mArIza to tamArI AjJA dhAraNa karanAro evo je huM-teNe kareluM parAkrama, tamArA vizeSa zu yazanuM kAraNa thaze. e mATe yahAM sudhI pAMDava kauravanuM mahA yuddha pUrNa thAya, tyAhAM sudhI tame re sainyane viSe raho. evuM tame karacuM chatAM mArA Upara moTo anugraha karacA sarakhuM thaze, evuM duryodhananuM bhASaNa sAMbhaLI jarAsaMdharAjAe "bahu sAruM" ema kahI vikAcuM chatAM pachI jarAsaMdhanI AjJAe parivAra sahavartamAna dhatarAputra duryodhana, potAnA nivAsapratye | gamana karato ho. ane te ja samaye potAnI senAmAM mukhya evA bhISmapitAmaha, droNAcArya che ane karNa pramukha subhaTone eka ThekANe bolAvIne duryodhana evuM bhASaNa karavA lAgyo. duryodhana-he bhISmapitAmahAdiko, savAre prAta:kALe A agAdha yuddhasamuda prApta thayo ja che, tene taravA mATe tamArA bAhadaMDa eja seturUpa che. je kArya viSe kArya karanArA purUSo eka sAthe | cittavALA hoIne utsAhayukata hoya che, te ati duSkara kArya hoya to paNa saheluM thAya che. kAraNa, 3caMdra, vasaMta ane malaya saMbaMdhI vAyu-eoe sahAya karelo kAmadeva, munionA cittane paNa, . che mathana karato nathI zuM e mATe tamArA bAhupakrame karI huM yathecchapaNe zatruone chatIza. 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 che pakSIbreTa garUDa paNa potAnA pakSe karIne ja AkAzarUpa samudane tarI jAya che. e mATe zatruonA kharzarUpa UdakanA siMcananuM zoSaNa karanArA tamArA bahurUpa tApe karI mArI kIrtirUpa mogarI niraMtara vilAsa pAmI praphullita raheze. sAMpratakALe patija pAMDuputrono vadha karavA mATe zraddhALupaNAmaya evo je jarAsaMdha tene, "huM prathama yuddha karIza" evI meM prArthanA karelI che. arthAta, koDa "prathama haMja pAMDa sAthe yuddha karIza; tame sainyamAM raho eTale thayuM evuM meM jarAsaMdhane kaheluM ( che. e mATe tame mArI Upara anugraha karI ApaNI sainyamAM rahenArA saMpUrNa yoddhAonuM svarUpa che nivedana karavA mATe yogya che. ApaNA sainyamAM atithi keTalAka che? mahArathi keTalAka che? ) Di) rathi keTalAka che? addharathikeTalAka che ane senAdhipati huM kone te sarvauttama prakAre mane kaho. je . pachI bhISmapitAmaha, te duryodhana pratye bhASaNa karavA lAgyA. ke he rAjana, tuM A zuM bole che? tuM poteja sarve dhanurdhArIonuM rahasya satyapaNe jANe che, temAM rAdheya (karNa) to yuddhagaNaviSe kapALu ane pramAdI che; e mATe e addharathija che evuM mane bhAse che. karNadiyane viSatulya evuM bhISmapitAmahanuM te vacana zravaNa karIne kopathI karI jeno ( opallava kaMpAyamAna che, e karNa, bhASaNa karavA lAgyo ke "A bhISmapitAmahanuM yuddhaviSe che ( jyAM sudhI atithipaNuM che, tyAM sudhI pAMDavonI sAthe yuddha karavA mATe huM dhanuSya dhAraNa karanAra che " nathI, evuM bhASaNa karI potAnA bAhu sAmarthya sarva jAta tRNatulya mAnanAro karNa krodhadha 1 I thaIne te e sthAnamaMDapathI uThIne nikaLI jato ho. te nikaLI gayo chatAM khinna thanArA 5 duryodhana pratye bhISmapitAmaha bhASaNa karavA lAgyA ke "he rAjana, akALeja tArA mukhane viSe A zI malinatA prApta thaI che. mukhyatve karI huM je dhanuSa dhAraNa karanAra chaUM to te samaye che. karNanuM zuM prayojana che? ane jo huM kArya, saMpAdana karavAno nathI to pachI kaNe zuM thavAnuM che? ane te thata, je kArya, mArA hAthathI nathI thavAnuM te kArya karNa zuM karI zakaze?" pachI bhISmapitAmahanuM evuM bhASaNa zravaNa karI duryodhane bhISmapitAmaha pratye bhASaNa karyuM ke "hatA, jyAre tame mArA Upara prasanna cho tyAre huM kAMIka thoDI prArthanA karuM chuM. ke he tAta, tame A mAruM yuddhabhAra dhAraNa ja karavA mATe je agresarapaNuM che te agresarapaNuM dhAraNa kare. arthAta tameja senAdhipatipaNuM riva- 5 kAra. kAraNa, pRthvIne dhAraNa karavA mATe agragaNya je zeSanAga, tenA vinA anya koNa samartha che?" - evI te duryodhananI vANIne bhISmapitAmaha zravaNa karatA hatA. te samaye duryodhane senAdhipatipaNAviSe bhISmapitAmahane abhiSeka karo. - tyArapachI gAMdhArIputra duryodhane mokalelo buddhimAna koIeka baMdI, dharmarAjA pratye AvIne bhASaNa karavA lAgyo ke "he rAjana, potAnuM duvara je bAhusAmarthya, te bAhusAmarthya karI jeNe hajI karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 che. atyaMta zatruonAM maMDaLa jItyAM che evo mahAvIra, ane karavAmAM agragaNya evo je duryodhana, te mArI vANIe tamo pratye AvuM bhASaNa kare che. "tamane pRthvInA lAbhe karI prApta thanAro je kItino bhAga, te ApavA mATe paNa evo je huM te tamArI sAthe prathama yuddAraMbhanu DerAva karavA mATe jarAsaMdha pratyegamana karato hato. e mATe prAtaHkALejayuddhotsAhamAM dIkSita-evA bhISmapitAmaha-temane AgaLa karI yuddhabhUmimAM prApta thanA je huM tene tame joze. e mATe tamArA huM aMtakaNumAM baLa ane gheryano kAMI paNa je utkarSa hoya, sarva bhUminA upabhoganA vaibhavaneviSe | che. je IcchA hoya, vIreno nAza karavA mATe siddha thanAruM je bAmbaLa hoya ane yuddhane sevana ) karavA mATeja jemanA bAhuo abhilASa karanAra che evA ja baMdhuo hoya te pitAnA sarva ja sainya sahavartamAna, ane kRSNanA sarva sainya sahavartamAna prAta:kALe bahu parAkramarUpa yuddhaviSe mArA agrabhAge tamAre prApta thavuM. zatrunA zauryapaNAneyukata evAM te baMdInAM vacana zravaNa karI jene * vistArayukata evA aMkuroeyukata prIti utpanna thaI che evo dharmarAja bhASaNa karavA lAgyo. - yudhiSThira-he baMdIrAja, tuM paNa tArA te prabhune evuM nivedana kara ke "tuM paNa A te che che. kahevarAveluM vacana viparItapaNe karI prathama harSayukta ane pachI khedayukta evuM karIza nahIM to te i kevaLa yuddhano ja nizcaya te mane je pramANe jaNAvyuM teja pramANe sthira rAkhaje. huM tArI pahelAM 10 prAta:kALe yuddhAMgaNane viSe na AvuM to rAjAnuM vrata dhAraNa karanArA je huM-tenI te vratathI sarva La ja prakAre bhraSTatA jANavI. evuM bhASaNa karI suvarNanA samudAye baMdIne satkAra karI ane vidAya lAbha kasyA pachI dharmarAja, kaMsAMtaka eTale kaMsane mAranAra je kaNa-tenI pratye gamana karate ho. pachI baMdIe UccArelI kaurava saMbaMdhI sarva kathA kahIne dharmarAjA pote, "kauravonI sAthe he kRSNa, prathama che tame saMgrAma karo evI prArthanA karavA lAgyo. tyArapachI arikAsurano zatru evo je kRSNa, te te che hAsya karI dharmarAjA pratye bhASaNa karavA lAgyo ke "he yudhiSThira, zatrurUpa tulanA (sImalA vRkSanA : phalamAMthI rU jevuM je nIkale che tene tula kahe che) te tulanA samudAyano dAha karavA mATe tuM mane hajI 6 bhAgIdAra zA mATe kare che? arthAta tula samudAyano dAha karavA mATe jema sahAyanI jarUra nathI a che. tema zatraone nAza karavA tane mArA sahAyanI jarUra nathI. ane yuddhaviSe ya te sahAye che karI prApta thAya che evuM kAMI nathI; kevaLa parAkrame ja jaya prApta thAya che. temAM tamAreviSe to ka pAMDurAjanuM teja atyaMta prakAze che. arthAta tame pAMDavo, pADurAjAnA vIryanA cho tethI temanA samAna baLa ane tevALA cho. tathApi che dharmarAja, te mArI prArthanA karI, emATe huM ane junane sArathI thaI tArI ane dhanudharI yoddAonI dRSTine sArathyapaNAe saMtuSTa kareza ' che evI kRSNanI vANI, dharmarAjA zravaNa karIne pachI potAnI senAmAM jaI yuddhanI taiyArI karavA C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che mATe AjJA karato haze. ane sarva maMDaLIka rAjAonA saMmata karI yudhiSThira, kupadarAjano ke putra je dhaSTadyumna-tene senAdhipati karato ho. - pachI bIje divase prAta:kALe sainyasamudAyasaMbaMdhI rAjA yuddha karavA mATe nikaLyA chatAM te samaye teonA krodha rUpI agninI jvALA ja hoyanA evAM nAnA prakAranA varNanAM dhAraNa karelAM rezamI paTa vastrAdika te paNa vIro sahavartamAna nikaLyAM. athata vIroe dhAraNa karelAM citra vicitra che 6. vastro, vInA krodharUpa agninI javALA sarakhAM zobhavA lAgyAM. te yuddhanA AraMbhane je u. I. i tsAha-te utsAhavALI yoddhAonI je paMkti-temanA bhakSaNane mATe dahI ane cokhAnI ghANInuM cUrNa e baMnenA banAvelA loMdA sarakhA karaMbha nirmANa karacA. te samaye "yuddhano je utsAha tene vIronA kaMThamAM rahenArI A mALAo jeze evuM bane ja jANe paherIo hoyanA! tema, prakuzita hoine suMdara ane upabhoga karavAne mATe yogya,evI navina mALAo keTalAka puruSoe pitAnA kaMThane viSe paherI. temaja Uttama vIrapurUSonA zarIre lepanAdika karavA mATe keTalAka purUSae caMdana ghasyuM; ane vIrapurUSane tilaka karavA mATe kasturInuM cUrNa karyuM. te samaye yuddhane AraMbhe yoddhAonA nivAsaviSe zastrAstranA adhiSThAyaka je devo tenA baLidAna ane puSpa sama, paMNAdike karI zobhanArA evA mahotsAhapravRtta thavA lAgyA. te samaye patinA jyanI IcchA karanArI (1) evI vIrastrIoe mAnelI devonI pRthaka pRthaka lakSAvadhi mAnatAonA zabda saMbhaLAvA lAgyA. arthAta, te samaye sarva vIrarastrIoe yuddhaviSe potAnA patione jaya prApta thAya e mATe devanI pAse lakSAvadhi prArthanAo karI. keTalIeka vIrastrIo potAnA patine pUrva thaelo je saMgama-teNe karI utpanna thaelo je prema-te premanA taraMgee karIne ja jANe hoyanA! tema ekAMta sthaLe yathecchamaNe pota potAnA patine dRAliMgana karatI hatI. keTalIka strIo-jeone ekAMta sthaLe patinA AliMgane karI romAMca prApta thayo che, evIo te strIo, pati pratye bhASaNa karavA lAgI ke "he prANanAtha, huM vIrakanyA chuM, ane lekomAM prakhyAta evI vIranuSA paNa chuM; e mATe tamoe sAMpratakALe mane akhaMDa evuM vIrapatnitva ApavuM. arthAta tame yuddhane viSe mahA parAkrama karyuM chatAM mane sarva loko vIrapatni kaheze. tame yuddha saMgati karI chatAM zatruonI dRSTi bhayamukta thaI vizrAMti pAme, ane tamArA prabhunI dRSTi AnaMdayukta thaI vizrAMti pAme. tamoe, tamArA khabheda pAmelA gaja gaMDasthaLathI utpanna thanAra motIonI mALAne mane samarpaNa karavI, ane tamArI kIrti varNana karanArI thAUM evI mane karavI. yuddhamAM tamone jonArA yoddhAonA sarva samudAyane jevA tame varNana karavA yogya, tevI huM paNa SS) sarva lokoe vIra patni karI varNana karavAne yogya, evI thavAnI IcchA karuMchuM. keTalIka strIo hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 e potAnA patine evuM kahevA lAgI ke he nAtha, zatruone chatI tame prApta thayA chatAM huM dRDhAla- 9 E gane karI, tamene yuddhanaviSe zastraprahAre karI prApta thanArA je dhAva-tenI vyathAdarakaraNa prasiddha karIza. arthAta, meM tamane dRDhAligana karuM chatAM tamAruM sarva duHkha dUra thaze." keTalIka strIo, - prAta:kALamAM pati yuddhane mATe javA lAgyo chatAM tene AliMgana karI bhASaNa karavA lAgI ke koS he prANanAtha, vIrazrIe tamane zagunA agrabhAgane viSe AkarSaNa karyuM chatAM arthAta zagunA samibhAge tamane mRtyu prApta thayuM chatAM, jyalakSmIe AliMgana karelA ane svargamAM jaze eTale tyAM apsaranA samudAye AliMgana karelA, evA tame pharI amane jovAnA nathI. evuM jeo pratye strIjanoe nidAyukata bhASaNa karavuM che evA, ane yuddhaviSe gamana karanAra - lAeka purUSa-jeenA gAla hAsya karI harSayukta che evA thaIne pota potAnI strIo pratye bhASaNa karavA lAgyA. temAM keTalAka kahe che ke "amoe yuddhavize mArelA zarUo spaSTapaNe svarga pratye gamana karaze. kAraNa amArI sAthe vaira karI yuddhaviSe yukaranArA vIra bIje kyAM javAnA che? arthAta teone mRtyuvinA bIjI gatI ja nathI. vaLI koIeka vIra bolyo ke, yuddha viSe khaga dhAraNa karanAre huM-zatruone jara jara karIne yuddharUpa raMgamaMDapanaviSe mArA svAminI jha sAthe jyalakSmIno svayaMvara karAvIza koI vIra kahe che ke, mArA khaSNaprahAra karI bhedana thaelA 10 hastionA gaMDasthaLathI utpanna thaelAM motIo teja jaNe nakSatra-teNe karI divasaneviSe paNa che nakSatrayukata thaelA evA AkAzane zatruo satyapaNe avalokana karaze. te samaye koIeka vIra che. che evuM kahe che ke yuddharUpa AkAzane viSe prApta thaele mAre khabru-eja koIeka navIna mi-te ke koNa zatrune saMtAparUpa UdakanI vRSTie nimagna karanAra nahIM athata sarva zatruone duHkha utpanna karI matyudazA pamADaze, koIeka vAra evuM kahe che ke bAhyabhAganeviSe mArA bApratAparUpa u. gaNatApe tapta thaelA evA koNa zatruo kIrtirUpa prAvaraNa vastrano tyAga karI mAM khagarUpa UdakaneviSe nimagna thanAra nahIM? arthAta sarva zatruo nimagna thaze. koIeka kahe che ke, mAre bANarUpI ekaja piMjarAviSe sthApana karelA sarva zatruo phrIDa karavA sAruM pALelAM kabUtara pakSIonA upameyane pAmaze. arthAta, piMjarAmAM baMdhana karelAM kabutara pakSIo jema aTakAva chepAme che tema sarva zatruo mArA bANurUpa piMjarAne viSe aTakAva pAmaze. koIeka vIra evuM ke kahe che ke mahAvege gamana karanAra evAM mArAM bANa, tRSAe pIDita thaelo purUSa jema UdakanuM pAna kare che tema zatruonA hastionA modakanI dhArAone prAzana karaze. ane koIeka kahe che ke mAruM bANarUpI yAcako, mArA zatruonA hastionA madodakano. svikAra karaze, ane kIti to traNe lokanevize mArA prabhunIja varNana karaze. e pramANe te che sthisdhass242662444) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 che samaye yuddhotsAhe karI zebhanAra vizenI ItyAdika nAnA prakAranI vAraMvAra paraspara kathAo utpanna thai. pachI pUrva dizAneviSe, prakuNitta thaelA jAsusapuSpanA raMgane jItanAruM evuM arUNanuM teja, bAhuparAkramI purUSonA AnaMdanI sahavartamAna prakAza pAmavA lAgyuM. te samaye zaMkha, rAtrInaviSe UMdhelA evA sarva senA saMbaMdhI rAjAoneteonA parAkramanI sahavartamAna Na jAgRta karatuM cho nAda utpanna karavA lAgyo. te samaye kadie thaI aMdara praviSTa - che 'elA evA je zaMkhanA nAda-teNe karI calana pAmelA jANe hoyanA! evA romAMcanA ! bhiSekarI rAjAonA zarIranA bAhyabhAganevi harSa pravRtta thayo. te samaye yuddhane mATe nikaLa- ) ivAnI UtAvaLa karanArA evA keTalAka loko, pAyadaLa, ratha, gaja ane azva-eone sajaja karavA : mATe atyaMta UtAvaLa karavA lAgyA; ane teonA anulakSe karI rAjAo paNa yuddhane mATe UtAvaLa karavA lAgyA. te samaye madodake karIne kAdavayukata thaelA ane pathvItaLaneviSe zayana karelA ane jene paganaviSe zabda karanArIo suvarNa zRMkhalAo che evA haritao-temane zayanathI, UMca zabdoe karI mahAvatoe UDyA. temaja svAe ati utAvaLathI azvonI la pAse AvIne, zabda karanAruM jene suvarNanAM bhUSaNo che evA je ati vegavAna azvazre- ' che teone baMdhana sthaLathI choDaDyA. temaja sarva hitecchasamudAyane kAMIpaNa bhaya prApta na thAya evA hetue, joke yuddhaviSe to atyaMta zUrapaNueja jeonuM rakSaNa karanAra che evA rAjAo, kavaca dhAraNa karavA lAgyA. te samaye rAjaonAM zarIra, kavacaneviSe samAyAM nahIM; te yogya ja che. kAraNa, je zarIranA hadayanA eka dezaviSe paNa zatrunI senA samAI jAyaarthAta, je GST vIrenA manamAM zatrunI sarva senA mAravAnI IcchA thavAnA kAraNe sarva senA samAya che. te zarIra para kavacamAM kema samAya? keTalAeka rAjAo, "ApaNe dhAraNa karelAM kavaca, zatruonAM bANone che sahana karaze ke nahIM?" evI parIkSA karavAne mATe ja jaNe hoyanA! tema kavacane romAMcarUpa temare DaoN Sii karIne vadhana karatA havA. arthAta vizenAM zarIra romAMcayukta thayAM. keTalAeka lohanA Tepa ja 6 rahita mastakoeyukata evA yoddhAo, "ApaNuM mastakaneviSe Topa dhAraNa karazuM to ApaNuM , mukha zatruo dekhaze nahIM ane te kAraNathI teo yuddhaviSe ApaNane Ana karaze ) ke nahIM evuM jANIne ja jaNe hoyanA! tema potAnA mastakaneviSe Topane na dhAraNa karatA ho SE hatA. te samaye mAhAvatee eka kSaNamAM AstaraNa alaMkArAdika karI siddha karelA evA re hastio, te senAnaviSe, moTA parvatanI bAjunaviSe jANe staMbhana thaelA madha ja hoyanA!. evA zobhavA lAgyA. vaLI te samaye palANadika alaMkAroeyukta thaelA ane samudranA taraMgathI 9) utpanna thanAze je uccazravA azva te samudra maMthana karatAM temAMthI cauda ratna nikaLyAM temAMnuM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384. che. ucezravA azva e paNa eka ratna gaNAya che) tenI zobhAne dhAraNa karanAra evA a- Ge lonI paMktio bhavA lAgI. te samaye jeone bAlhIka deza saMbaMdhI ao jelA che ane rakSaNa karavA mATe rahelI senAe je rakSita evA divya ratha, sUryanA rathane tiraskAra karIne ja jANe hoyanA! tama atyaMta zebhavA lAgyA. te samaye baMdhuonI sahavartamAna kavaca dhAraNa karela yudhiSThirarAjA, zatruonA ariSTane utpanna karavA mATe ja jANe hoyanA! tema pariveze yukta evA sUrya sarakho ariSTarUpa disavA lAgyo. arthAta, upagrahayukta sUrya, dRSTi paDyo chatAM jema rAjadikone zatruthI nAza thaze evuM sUcave che tema kavaca dhAraNa karela yudhi- D TirarAjA, sarva zatruone nAzasUcakaja disavA lAgyo. te samaye nAnA prakAranAM Ayudho dhAraNa Sii karanArA pAMca pAMDavo, pralayakALanI vakhate je viSe vidyulatA ghaNuM kuraNa pAme che evA medha ? sarakhA bhavA lAgyA. te samaye jevI rIte koI purUSa, Udaka ane bhakSaNa karavA mATe yogya evA padArthone grahaNa karI samudra taravA mATe naukAmAM bese che tevI rIte te pAMDavo amodha eTale saphaLa evAM zastrAdika sahita, yuddharUpa samudane viSe tAranAra evA je naukArUpa ratho-tenI Upara ArohaNa karatA havA. te pAMca pAMDavo eja jANe pAMca iMda-temane devo sarakhA rAjAo keTa lAeka daDha rathanI Upara ArohaNa karI AsapAsa sevana karatA hatA. temaja lAeka hAthI ) f) Upara besanA keTalAka azvo Upara besanArA ane keTalAka padacArIo paNa pAMDavonI Asa- no pAsa rahetA havA. te samaye jenA azva arUNe preraNa kare che, je kAMtine pati che, ane je je potAnA kiraNarUpa hastapaMkitae agnidevatAsaMbaMdhI bANane karanAroja jANe hoyanA! ane suvarNanA sarakhI kAMtie jaNe suvarNanI kAMti dhAraNa karanArA ja hoyanA! evo ane te pAMDavonA sahAyane mATe ja jANe hoyane! evo sUrya, pUrvadizAnevize udaya pAmyo. eTalAmAM che jene viSe atizaya prakAza prasarelo che ane jeneviSe jANe hajAro sUryodayaja thayA hoyanA! A 6 evI kubera digapALane UttaradizAne te saMpUrNa sainIka loko avalokana karatA havA. vimaye karI jeonAM netra praphullita thayA che evA sainIka loko, te dizApratye jevA avalokana kare che eTalAmAM te sainIko te dizAneviSe divya evAM ghaNAM vimAnane AvatAM avalokana karatA havA. vara eTalAmAM jeoe potAnA bAhuparAkrame karI zatruonA bAhuonuM parAkrama dUra karavuM che evA sa maNIcUDa, sahastrAkSa, caMdrApIDa, mahAbaLa, ane citrAMgadAdika vidyAdhareze, te vimAnathI nIce UtarI khecanI senAe yukta hoine teo sarva, dharmarAjAne vaMdana karatA havA; ane hAtha joDI bhASaNa karavA lAgyA ke "he deva, pUrve tame ane tamArA baMdhuoe aneka prakAranA sukate karI yathecchapaNe amAruM A jIvIta vecAtuM lIdheluM che. Aja vidyAdharanA mukhathI tamAre karavAnI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sAthe je yuddha prakArate ame sAMbhaLIne mahAvige. ahiyAM AvyA che. e mATe amone e Skha viSe AjJA karavI. he deva, yuddhaviSe parAjyarahita evA ame ATalA badhA chatAM AjatamAre che svatAM yuddha karavA mATe yuddhAbhano A zo Aveza vArU evuM bhASaNa karI yathAyogya prakAre che bhImAdikapratye paNa abhivaMdana karIne pachI saMtuSTa citta evA dharmarAjAnI AjJA grahaNa karI 45 te vidyAdharopaNa kavacAdika dhAraNa karatA havA. ellAmAM heDaMbAne putra ghaTotkaca paNa, vidyAe ( karI kauravonI sAthe pAMDavone yuddhane Udyoga thayo che evuM jaNI potAnA manamAM te pAMDavonA ) sarva zatrune nAza karavAnI IcchA dhAraNa karanAro evo te-te sthaLe Avato haze. te prathama to A che. dharmarAjane vaMdana karI pachI anukrame pitA ane kAkAdikone vaMdana karate ho. te samaye jeonAM : mukha harSayukta che evA pAMDavoe AjJA karelo te ghaTotkaca paNa, yuddhanI sAmagrIrUpa je kavaca- 2 dika-te dhAraNa karate ho. te samaye azvonA haNahaNATa zabda karI saharSa, hastionI garjanAe karI parAkramayukta, vIzenA siMhanAde karI matta ane rathonA gaDagaDATa karI yukta evo yuddha saMbaMdhI duMdubhine mahAnAdarUpa zabda, saMpUrNa svarga ane bhUminA saMpUTane phoDato chato,sarva lokonI ( kadiyane lUTato chato, parvatonI guphAone vidyAraNa karato chato ane mahA samuhone bhayukata che ja karato chata tathA pRthvIne kaMpAyamAna karato chato utpanna thayo. te samaye sUrya jema makararAzIne ) " viSe ArohaNa karI himanA nAzane mATe UttaradizA pratye namana kare che tema dharmarAja, ratha zo Upara besI zatruonA nAzane mATe raNabhUminevize gamana karato ho. te samaye te dharmasa- 8 jAnA zagurUpa pRthvIne jANe bUDADanAroja hoyanA! evo sainyarUpa samuda, dhaTadyumnane AgaLa SY karI yuddhane mATe calana pAmavA lAgyo. te samaye cakrapANi evA kRSNa, arjunanuM sArazyapaNu A- 2 caraNa karatAM chatAM sarva lokoe sUryane sArathI je arUNatenA sarakho te kRSNane avalokana kara ane arjunane sUryanA jevo avalokana karo. arthAta sUryanuM sAraNya jema arUNa kare SLa che tema zrIkRSNa arjunanuM sArazya karavuM. te samaye vAdyanA je moTA zabdo te, "amArI utpa( ttinI bhUmi je AkAza-te AkAzane A parvatanAM zikhara kevaLa zalya eTale tIranI aNIyo che. sarakhAM pIDA kare che evuM jANIne ja jANe hoyanAtema parvatanA zikharone pADatA hatA. a- A thata, AkAzathI zabdanI utpatti che, e mATe AkAzane aDacaNa karanAruM to A parvatonAM A zikharaja che evuM jANuneja jeNe vAghanA zabdo te zikharone toDatA hoyanA! eTale vAghanA zabdo evA nikalyA ke jANe parvatonA zikharone paNa toDI pADaze evI kaviye UlTekSA karI: ja te sainyanA samudAyano saMmarda thayo chatAM saMkoca pAmelI pRthvInI dhULa, tvarAe, uddhattapaNe. cho athavA aneka prakAre karI AkAzane viSe prasaratI hatI. te samaye anukuLa evA vAyue karI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 385 atyaMta kaMpAyamAna thaelA je, "A amArA pakSamAM jaya che ane amArAja pakSamAM lakSmI che ema kathana karatA chatA ja jANe hoyanA! tema zobhavA lAgyA. te samaye anulakSe karI gamanakaranAra vAyue agrabhAge UrahelI che dhULa, te dhULa-zatrune garjanAdike karI ahaMtApUrvaka yuddha ka karavA mATe bolAvanArA dharmarAjAnA, garjanAdika karI yukata evA je duryodhanAdika zatruo tene moDe 9) chatavAne mATe ja jaNe hoyanA! tema calana pAmavA lAgI. te samaye "A dhULe karI aMdhapaNuM che ( pAmanAra ddhAone mATe ja jANe hoyanA! arthAta, A dhULakarI yauddhA aMdhapaNuM na pAme che che te mATe ja jaNe hoyanA tema hAthIo potAnA madada karIne pRthvIthI utpanna thaelI dhULane ) siMcana karavA lAgyA. bIjAnA hAthe karelo prahAra asahya che, arthAt vIrapurUSa che te potAne hAthaja prahAra kare che, e mATe sUryanA paNa kiraNasparzane na sahana karanArAMja hoyane! evA vIra purUSanAM Ayudha sUrya kiraNonA smasaMyoge karI atyaMta javalana pAmavA lAgyAM. te samaye AkAzane kamaLAkara eTale sarovara karanArAM evAM sevakoe taiyAra karI ANelAM beconAM maNamaya vimAnoe prakAza utpanna karyo. arthAta vimAno eja pote kamaLe rUpa thaIne che AkAza eja sarovara karyuM, evAM becanAM maNImaya vimAno prakAzavA lAgyAM. te samaye . pAMDavonI senA nivAsa sthaLane viSe, mAththaLaneviSe ane yuddhabhomineviSe ema sarva dekANe pUrNapaNe karI vyApArI jANe mahAvRSTija hoyanA! evI zobhavA lAgI. e pramANe senAnI che taiyArI karI saMpUrNa rAjAo, yuddhabhauminevi prApta thaI dharmarAjAnI AjJAe moTo zUha racI che ke siddha thaIne UbhA rahyA. je samaye e pramANe dharmarAjAnuM sainya siddha thayuM, te ja samaye duryodhananA sainyaneviSe para paNa siddhatA karavA sArUM sarva rAjAone sUcanA karanAra zaMkha vAjate ho. te samaye bAhu [, parAkrame zobhanAra evA rAjAo, "A yuddhaviSe zuM thaze vA? evI saMdigdha buddhisaha to vartamAna jAgRta thavA lAgyA. te samaye, jeoe zaMkhano zabda zravaNa kare che evA ane * pitAnI strInI bAlatAe je AliMgana-te AliMgane karI je sukha-te sukhamAM jeonAM che ja citta nimagna che, evA keTalAeka rAjao dhaNIvAra sudhI zayanasthaLane choDatA na hatA. arthAta ) zaMkhano zabda sAMbhaLyo topaNa keTalAeka rAjAo, ghaNIvAre zayyAmAMthI uDyA. te samaye yuddhane te GB viSe parAbhava prApta thaze ke zuM?evI zaMkAe jeoe strInI atyaMta viyoga prApti jANI hoyanA! ra evA keTalAeka rAjAo vAraMvAra potAnI strIne AliMgana karatA havA. te samaye "he prANanAtha, prada tame svarganaviSe apsarAono bhaMga karavA mATe atyaMta utsukacho evuM bhASaNa karanArI koI- 5 eka atyaMta priya strI potAnA patine AliMgana karI pathArImAMthI udhvA mATe ghaNIvAra sudhI aTa- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che) kAva karatI hatI. tyArapachI keTalAka rAjAo, nAnAprakAranAM dvArapALanAM bhASaNa karI utsAyukta kare SNa hotA chatA kavacAdika dhAraNa karavA mATe AraMbha karavA lAgyA. thoDI mudata thayAM paraNelI atyaMta ane * priya strInA mukha caMdanaviSe jeoe dRSTi sthApanA karelI che, evA keTalAeka rAjAoe 2. ke potAnA agrabhAganaviSe jeoe kavacAdika yuddhasAhitya sthApana karavAM che evA potAnA zeva- koDa 7) kone paNa na jotA havA. "devage karI A yuddhavize mane matyu prApta thayuM chatAM A strInuM che 10 pachI thaze? evo strIno zeka karanAro koIeka rAjA, kavacane paNa na saMbhArato havo. te je samaye dhIme dhIme kaMcita kiMcita rUdana parvaka bhASaNa karanArI strInA zAntavanane mATe tatpara che evo koIeka rAja te "A ratha ANyo che evI sevakonI prArthanAne paNa na sAMbhaLo hava, saMpatti, ghara, hastio azva ItyAdikanI ciMtAe jeonAM citta vyApta thaI gaelAM che evA keTalAeka rAjAo, zarIraneviSe sthApana karelI Dholane paNa na jANatA hatA. jeoe suvarNamaya kavaca dhAraNa karacAM che evA keTalAka rAjAo-urvabhAge prasaranArI javALAnA samudAye e karI TAyukta thaelo agnija hoyanA! evA zobhavA lAgyA. te samaye mahAparAkrekarI uddhata che. che. evA sainyanA koLAhaLa zabda karI bhayAdike vyApa thanA koIeka hasti, baMdhana karelA vRkSane che che, thaDa maLathI ukheDI nAkhI tyAMthI nAzIne taMbune nAza karate ho. temaja senAnA koLAhaLa che. 6 zabda karI jeonAM citta bhramita thayAM che, evA keTalAeka hastiono tatakSaNa modakano chezrAva zoSAI gayo. arthAta, modaka jharatuM baMdha thayuM. te samaye jeNe saMgrAmasaMbaMdhI bhayaMkara che ke dUbhino zabda sAMbhaLe che evo koIeka madonmatta gaja, takALa bhaDakIne mahAvata pAse ? koIeka mahAsaMkaTe AstaraNAdika dhAraNa karAvato hato. eTalAmAM akasmAta prApta thanArA kSobhe karI jenuM citta vyApta thaI gayuM che evo koIeka hAthI, Astarazudika dhAraNa karanArA mahAvatane paNa laine palAyana karavA lAgyo. te samaye yuddhane yogya evI sAmagie sajaja thaelA keTalAka hastio, jeonI AsapAsa vaLIone agrabhAga namra che evA pAMdaDayukta ja vRkSo sarakhA atyaMta zobhavA lAgyA. te samaye pUrva svAranI AjJAmAM varanArA chatAM paNa jeoe tatakALa uddhatapaNuM svikAravyuM che evA keTalAeka aone svAsee lagAma paNa baLAkAre ghAlIo. koIeka azva, AstaraNAdike karI siddha karanArA svArane pADIne, yuddhakarmane ! virSe jema te svAra siddha na thAya tema tene caNadike karI prahAra karavA lAgyo. yuddhanaviSe yogya che evA AstaraNAdika karI siddha karelA keTalAeka azvazreTa kamaLanInA pae vyApta thaelA ( che evA nadInA taraMgo sarakhA bhavA lAgyA. te samaye koIeka strI "mAre pati yuddhane mATe ja Sii nikaLI cAlyo chatAM mArA netrathI azruSAtarUpa apazukana na thAya te sAruM evuM vicArI ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 UMce pAMpaNo karI arthAt urdhva mukha karI cAlatI jaIne patine madyaprAzananuM pAtra devA lAgI chatAM paganA khasI javAthI te koieka strInA hAthamAMthI te madyanuM suvarNapAtra nIce paDyuM. arthAta, patine apazukana na thAya evuM karavAne Udyuta thaSmelI te strInuM urdhvamukha karI gamana karavuM te eka ane tenA hAthathI pAtranuM paDavuM e bIjuM ema maLI e apazukana thayA. te samaye yuddhuneviSa bhakSaNa karavA sArU siddha karelA karaMbhanA pAtrane koIeka vIra, hastane viSe dhAraNa karato chatAM teno pALelo kutaro te pAtrane nIce pADato havo. pati, saMgrAmane viSe gamana karato chatAM durvAdike karI maMgaLakRtyanI IcchA karanArI ane tvarAe gamana karanArI kaoNieNka strInA kaMThamAM dhAraNa karelo hAraja tUTIne nIce paDyo temaja pati, yuddhane mATe gamana karato chatAM eTalAmAM tenI strIne chIMko AvavA lAgI, tyAre mahAvege nAzikAne DhAkhavA mATe tyA karanArI koieka strInA hAthathI kaMkaNa nIce paDI gayuM. patinA mastakaneviSe prItie karI durvAdikono prakSepa karavA mATaeN IcchA karanArI koieka strInA netroneviSe stabdha thaelAM azruo pRthvI upara paDavA lAgyAM. koIeka vIra, yudghaneviSe javA mATe strInI AjJA grahaNa karavA lAgyo chatAM te koieka strInI kalyANakAraka zud "jI" eTale Avo evI vANI sadrita thaelA kaMThaneviSe rahelA azrunA pure vyartha che artha jeno evA dharmane pamADI. arthAta "jJALajI" mevuM bhASaNa karavuM chatAM mukhamAMthI "naccha" evo uccAra thayo. temaja strInI AjJA grahaNa karI gamana karanArA prANanAthanA calana pAmelA mukhane koIeka strInA dIna evA dRSTipAte zRMkhalA sarakhuM AcaraNa karavuM. arthAt AjJA leine yuddhaviSe gamana karanArA patine paNa te strInA dInadRSTipAtanuM vinna thayuM. te samaye dhArAtIrthaM je yuddha-tene viSe mRtyu prApta thAya tyAM sudhI jeNe vaira dhAraNa karavuM che, arthAta jIvaMta paryaMta vaira dhAraNa karanAro evo, yuneviSe atyaMta zraddA dhAraNa karanAro, mahAgava dhAraNa karanAro ane mahA parAkramI evo duryodhana-te saMpUrNa durnimittanI avagaNanA karato chatAM edhane jItavA sArUM sUrya jema tUlArAzImAM ArohaNa kareche, tema pAMDavone navA sArUM rathapratye arohaNa karato havo. arthAta tUlArAzI pratye ArohaNa karelA sUryane medhane jItavAno prasaMgaja Aveche, paraMtu dakSiNAyana hovAthI mAtra sUrya kamI teja pAmeche. te samaye sajaja karelA potapotAnA vAhana viSe ArohaNa karanArA, kavacAdikoe yukta thaelA ane mUrtimaMta utsAhaja hoyanA ! kiMvA mUrtimaMta dhanurvedaja hoyanA! evA doNAcArya ane kRpAcArya-e jemAM mukhyache evA yuddhaneviSe prApta thaelA vIro, ane jeoe zatrurUpa vana dahana karacAM che, evA du:zAsanAdika kaniSTha baMdhuo, ane zalya, bhagadatta ane yadratha e jeomAM mukhya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S02/5S evA saMpUrNa rAjAo-jeNe dharmanI rItine tyAga karyo che evA te duryodhanane AsapAsa veSTita karatA hatA. te samaye grahoe yukata thaelo sUrya jevo zebhe che, kivA potAnA samudAyanA hastioe yukata thaelo garjada jevo zebhe che, kiMvA kamaLee yukata thaeluM leta kamaLa jevuM zobhe che tevo sarvoe pariNita thaelo te duryodhana zobhate ho. te samaye yuddhane viSe bhayayukta evA purUSone tuccha karanAra ane zUrapurUSane kavacArika dhAraNa karAvanAze ane dizArUpa guphAoneviSe pratidhvani nimaNu karanAro evo raNaTuMdubhine zabda utpanna thata , havo. te samaye yuddhakarmaviSe bhayaMkara evA bhISmapitAmahane AgaLa karI saMparNa kauravonI ) che. senA yuddhane mATe nikaLI. te samaye viparIta lAganArA vAyue karI jeonAM agra ulaTa karI ja gaelAM che evI dhvajAo pAMDavonI senAnA bhaye karIne jANe nAza pAmanArIo hoyanA! evI ja zobhavA lAgI. te samaye te tenAthI utpanna thaelI dhULe "amAre zatra je medha-tene AkAza dhAraNa kare che evuM jANIne ja jANe hoyanA? tema AkAzanI zabhA nahIM sarakhI karI. te samaye "koIpaNa anya purUSanuM uddhatapaNu ame sahana karatA nathI evuM jANIne ja jANe hoyanA! tema uddhata thaelI te dhULane hastioe potAnA modake karI zAMta karI. te samaye su( yanA kiraNonA saMge karI jeoe pratyakSa agnidevatA avalokana kara hoyanA! evAM vIsenAM ) ( Ayudha zobhavA lAgyAM. te samaye maryAdAnuM elaMdhana karanAro jaNapralayakALano samudaja hoyanA! aa evo ane sarva dizAone saMpUrNa karanAro evo te kauravono sainyasamudAya,eka kSaNamAtramAM saMgrA- 4 mabhUminI sImA pratye prApta thato haze. ane kheconI senAe atyaMta alaMkRta thaelA evA pAMDa- 3 vonA sainyanA samiSabhAgane viSe te kauravonI senA vyuharacanA karI UbhI rahI. te samaye baMne sainyanA I che nAnA prakAranA paraspara thanAra pRthapaNAnI pUrNatAviSe tatpara arthAta baMne senAne jUdI jUdI che- tAnA pakSamAM javAnI sUcanA karanAro evo jeno zabda che ane vimAnamAM besI jenAra devone DaoN. "have tame A yuddha juo evI sUcanA karanAra nAdaja hoyanA! evAM raNavA, jeoe paraspara prativani prAzana karakhA che ane jeonA aMtarbhAge anya zabdo nimagna thayA che evAM vAjavA lAgyAM. te samaye vAyue calane pAmelAM mukhoe paraspara krodhe karI bhayapradarzana karatA hoyanA! evA baMne sainyamAMne vo bhavA lAgyA; ane potAnA svAminA paraspara vire karI pote paNa paraspara vaira karanArIo hoyanA! evI baMne sainya saMbaMdhI dhULa, AkAzanaviSe paraspara Dera yuddhameLApa karavA lAgI. te samaye bane senAnaviSe yuddhane mATe Ughukata thaelA evA vIra purUSoe, yuddhanA utsAhane mATe te vIrapurUSa pUrvanA je zUrapaNue yukta bAhudaMDone pratApa tenI stutipUrvaka, ane te te vIranA pitAnA yathAyogya kRtarUpa cinha karI cinhita evA nA 98. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BSN@ che. mana jemAM mukhya uccAra che ane niraMtara prApta thaelo je svAminI pAsethI adbhuta prasAda che SNa tenA maraNapUrvaka, evuM jeoe stuti karma varNana karyuM che, evA baMdIone yathAyogya bhaSaNe re samarpaNa karaDyAM. te samaye baMne senAne viSe senAdhipatinI AjJAe chaDIdAroe prathama yuddha hi karavAnI IcchA karanArA yoddhAone koIpaNa prakAre yuddha karatA baMdha rAkhyAM.. zArdUmareta chaMda che pIyUSAMzumayaM mukhaiH kuvalayazreNImayaM locanai rnAnAratnamayairvimAnanivahaiH saMdhyAMbudAlImayaM; kurvadbhiH kurupAMDaveyasamaravyAlokanavyAkulai gaMdharvAmarakhecarairviyadalaM cakre tadAnI kSaNAt // 12 // artha -te samaye kaurava ane pAMDavonAM yuddhane jovA mATe tatpara thaelA ane potAnA che. mukhee karI AkAzamaMDaLane caMdamaya, temaja netroe karI nIla kamaLanI paMkitamaya ane nAnA ( prakAranAM ratnamaya evA vimAnanA samudAye karI saMdhyAkALe prApta thanArA medhanI paMkitamaya karanArA evA gaMdharva, deva, ane kheca-eoe kSaNamAtramAM AkAzane zobhAyukata karyuM. 12 * iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre - mahAkAvye dUta somakAgamanaprayANa varNano nAma dvArA satta, mApAMtara saMpUrNam / 2 / @ @@ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha trayodaza sarga prAraMbhaH tyArapachI te baMne senAnA yoddAoe evo TharAva karaco ke yuddhamAM koIpaNa kAraNe amuka avadha paryaMta karelA tahanAmAneviSe koIpaNa vIrane, je yoddAnA hAthamAM zasra na hoya te yohAne ane je strI hoya tene, mAravuM nahIM. pachI dhRSTadyumna senAdhipatinuM rakSaNa karavAne mATe bhImasena ane arjuna e baMne zreSTha rathamAM besI te dhRSTadyumnanuM cakrarakSaNa karatA havA. pachI kapidhvaja evA arjuna, zatrusenAneviSe rahenArA pratyeka yoddAnuM nAma, garUDadhvaja evA potAnA sArathI zrIkRSNane pUchato havo. pachI kauravonI senAne joIne kRSNa, azva ane dhvaja eonA varNanapUrvaka pratyeka vIranuM kathana karavA lAgyo. kRSNa--he arjuna, raNabhUmineviSe kevaLa kALa sarakhA, jemanA dhvajaneviSe tAlanuM cinha che, jemanA aDho zvetavarNInA che ane jeo saMpUrNa zatrunA sarve gavaeNne damana karavAne samartha che; evA A gaMgAputra bhISmapitAmaha che; te tuM jo. temaja jemanI kIrti jAgRta che, jemanI dhvajAneviSe kalazanuM cinha che, jemanA dhoDAo AratavarNanA che ane jemanuM dhanuSyaparAkrama, yuddhaneviSe sarve karatAM zreSTha che; evA A droNAcArye che te tuM jo. ANI tarapha jemanI dhvajAne viSe kamaMDaLanuM cinhache, dhanurvidyArUpa latAnA jeo kevaLa kaMrUpa che, ane caMdana sarakhI krAMtivALA jemanA azvo che; evA A kRpAcAyaeN che. jenA dhoDA nIlavaNI che ane jenI dhvajAne viSe nAganuM cinha che, evo dhanurdhArI A duryodhana che. pRthvIpAlana karato chato jene tArA bAhuo kevaLa zalya pramANe vyathA utpanna kareche. jenI dhvajAneviSe jALanuM cinha che, jenA anyo pItavarNInA che ane jenA bhayekarI zatruo, TvIna evA mIna sarakhA thaIne raheche; te A du:zAsana che, jemanA kaMThaUparanA ane puccha UparanA kerA zveta varNanA che, evA khAlDrIka dezamAM utpanna thaelA azvoeyukta jeno ratha che, jenI dhvajAneviSe mahiSanuM cinhache ane enIja kurusaMpatti sarva jgamAM zAhukArapaNa dhAraNa kareche. arthAta, enA sarakho atizaya duSTa khIe koI nathI, evo A zani che. vairIonA samudAyathI utpanna thaelA bhayanuM asthAna eTale sthAna nathI arthAt jete zatru samudAyathI bhaya nathI evo, ane jenA avo AkArAvaNaeNnA che, ane jenA dhvajaneviSe siMhanA pucchanuM cinha che; evo droNaputra A azvatthAmA che. saMpUrNa zatruonA hradaya viSe e zayanA jevuM AcaraNa kareche; mATe jenuM nAma zalya e sArthakaja che Avo, jenI dhvaneviSe haLanA cAsanuM cinhache, je baMdhuka nAmaka vRkSanA puSpa sarakhA raMganA ayogma yukta che ane je zatruone rogarUpI che evo A zakya che. jeno ratha zatrunA samudAyane dujaiya che, jenA dhoDAo Arakta varNanA che, jeNe zatruonI cetanAzakti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 391 www.jainellbrary.org Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 ho haraNa karI che ane jenA vajanaviSe varAhanuM cinha che; evo A dave che. jene kIti kaLAhaLa, varNana karavAne mATe yogya che, jenA ao kaMTha, pRSThabhAga, mukha, kaTi ane pAuMbhAga e pAMce ThekANe kerInA mayukata evA paMcabhada che, svataMtrapaNe cAlanAre ane jenI vajane viSe yajJastaMbhanuM cinha che; e A bhUDhivA che. jeNe zatruonI kIrti haraNa karI che evo, hAthIomAM ArohaNa karanArAo madhye zreTa, sumatika nAmanA gaja Upara besanAra ane jenA bajaneviSe praDha evA gajanuM cinha che; e A bhagadatta che. ane bAhuparAkrama eja jeonuM bhUSaNa che evA ane nAnA prakAranA vijee tathA azvAdika cinhoe jovA mATe yogya evA suzarmAdika aneka rAjAo, A dekhAya che te tuM je he arjuna, jyarUpa dIpane viSe gamana karanArA evA je dharmarAja-tene madhyamArgamAM e pUrvokta parAkrame yukta evA A che. rAjAo te samudarUpa che; paraMtu he arjuna, e samudamAM tAruM gADIva dhanuSya te naukArUpa che; . mATe dharmarAjAne A sarva rAjAophUpa samudane pAra UtArI jyarUpa dIpAMtarapratye javA mATe 7) kAMIpaNa aDacaNa paDanAra nathI. evI kamaLanAbha evA zrIkRSNanI vANuM sAMbhaLIne atyaMta khedayukta hoto thako arjuna dhanuSyano tyAga karI ratha uparaja stabdhapaNe beTho, ane pachI kRSNapratye bhASaNa karavA lAgyo. ana-he kaSNu, A sarva, koI mArA saMbaMdhIo, koI gurUo, koI bAMdhavo ane te koIto mArA prANasnehio che; mATe ene haNavAne mAruM aMtaHkaraNa kiMcita paNa utsAha 1) che. pAmatuM nathI. evA gurUe baMdhuo ane sagAonA vadharUpa pAtakanuM bIjarUpa evuM te rAjya, ke te lakSmI ane te mAruM sAmarthya zA upayoganuM che? je bhImapitAmahano khoLo, mArA deharUpI latAne AlavAla (krUDArUpa) thayo. arthAta je bhISmapitAmahe mane nAnapaNamAM potAne khoLe besADI ramADayo te bhISmapitAmahane viSe he kaSNu, mAruM bANa zI rIte paDe vA tathA je che. A mArA doNAcArya gurU, sarvanA karatAM vizeSa prItie mane jevI rItie dhanurveda dIdho tevI ja rIte potAnA putra azvatthAmAne paNa dhanurveda na detA havA; evA kANika gurUne raNakSetraneviSe kema vAruM prahAra karuM? game tevo aparAdha kare te paNa bAMdhavo te bAMdhavoja che; e mATe ene viSe paNa bANa choDavAsArUM bANa dhAraNa karanAruM evuM A mAruM gAnDIva dhanuSya paNa atyaMta lajita thAya che. arjunanI evI vANI sAMbhaLIne pachI kaMsAri evA zrIkRSNa bhASaNa karavA lAgyA. zrIkRSNa- he vIrabhUSaNa, kSatridharmane virUddha evo A tArA aMta:karaNamAM kRpAne navo . aMdara kyAMthI pha vA: he arjuna, joIeto gurU hoya, kiMvA pitA hoya, kevA putra hoya to che athavA to bAMdhava hoya paNa jo te Ayudha dhAraNa karI ApaNe pratispardha thayo chatAM nizaka- ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 393 che paNa tenI upara prahAra karavo evuM kSatrinuM vrata che. jayAM sudhI ApaNane parAbhava karavAnI re I IcchA na kare, tyAMsudhI baMdhane bAMdhavo jANavA; ane atyaMta parAbhava karavAnI IcchA karanArA ane je ApaNuM bAMdhava, teono to bAhunA balanuM vrata dhAraNuM karanArA purUSane ziraccheda karavo che te yogya che. agni, jema hastasparzane sahana karatuM nathI, kiMvA siMha jema haraNAdika jApadonA zabdane sahana karato nathI, tema kSatrI paNu, zatruoe karelA bANaprahArane kadI paNa sahana karato nathI. tema zaguno pakSapAta svikAra karanAro je bAMdhava hoya, to paNa teno vadha karavo. che. aMdhakAranI sAthe tene pakSa dhAraNa karanArA evA je graho teone grahomAM agragaNya e che sUrya, nAza karato nathI zuM? arthAta eono nAza kare che. tema che arjuna, sarva jagatamAM ra ekaja dhanudharI evo tuM bAMdhavA chatAM tAra valibaMdhu yudhiSThiranI lakSmIne zatruo AkarSaNa kare che; te tane meTI lajaja che. mATe he arjuna, kRpAne zithiLa karI hAthamAM dhanuSyane laI pharI pRthvInuM adhipatipaNuM, tArA jeTabAMdhava yudhiSThirane devAne tuM yogya che. athavA A kauravona-e kauravoe karelAM duSTakarmIe karI ja A mRtyukALa samipa Avyo che. ahIMyAM tuMto eonA mRtyukALane mATe kevaLa kAraNuja thaIzanirdoSI purUSano vadha karyo chatAM te avazya pAta9 kane mATe thAya che; paNa hAthamAM zastra laIne hiMsA karanArA purUSane te dhanudharI evA je vIrapurUSa che is te mAravAnI ja IcchA kare che. e mATe hastaviSe bANa grahaNa karI, ane dhanuSyanI pratyaMcA stra caDhAva. he arjuna, tArA dekhatAM te tArA bAMdhavone zatruo prahAra kare che; te tuM je - e pramANenI jenI kIrti prasiddha che evA zrIkRSNanI vANI sAMbhaLIne pachI dhImedhIme a na, hAthamAM dhanuSyane grahaNa karato chato yuddhane mATe tatpara thayo. tyAra pachI pAMDava ane kaurava-e baMnenI senAne viSe dhanudharI vIro, jeone zabda mahA bhayaMkara che evAM dhanuSyone pratyaMcA caDhAvavA lAgyA. jenA taraMge moTAche evo yaza rAzI je kSIrasamuda-tenA zacho baMne viDaMbana karanArA ja jANe hoya! evA pota potAnA zaMkha te vIro vagADavA lAgyA. te- 9 (onA nAde karI te samaye raNavAnA zabda, Acamana kA sarakhA, kevA asta pAmyA che sarakhA, kiMvA vizrAMtine pAmyA sarakhA thatA havA. arthAta zaMkhanA nAda AgaLa raNavAdyonA che. nAda nahIM sarakhA thayA. tyAra pachI potAnA rathamAMthI nIce utarIne page cAlato jaI jenI ST bhakti kalyANakAraka che e dharmarAja, bhISmapitAmahane, kRpAcAryane ane droNAcAryane vaMdana ) karate ho. tyAra pachI te bhISmapitAmahAdika te dharmarAjane vijaya denAre evo uttama che AzIrvAda daIne ati namratAyukata evA te dharmarAjapratye, jeonAM mukha lajajAe jItyAM che @i arthAta atizaya lajijata evA teo bhASaNa karavA lAgyA ke "he vatsa, tAreviSe amAruM vA- 9 che te chicchikkarI- karNarI&i Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tsalya kadIpaNa nAza pAmyuM nathI, temaja hajI paNa tArI bhakita paNa amArI Upara atizaya S: vRddhi pAmanArI che; paraMtu he vIra, ame zuM karIe? ghaNI sevA karanAra evA te kauravoe ane je mene atyaMta sevAe karI evA potAne svAdhina karyo che ke te kauravone tyAga karavA mATe ame UtsAha pAmatA nathI. e duryodhananA pUrvajo je sthaLane viSe rahetA AvyA che te sthaLane viSe, hAsyane mATe pAtrabhUta arthAta hAsya karavA yogya evA ameeja, divyanA lobhe karI, pUNyane che. nAza karanArA daityane kevaLa samudAyaja heyanA! evo ane mRtyuphaLa denAre evo A deha ) che vikraya karayo che. yuddhaviSe jya prApti to tamane ja thanAra che. kAraNa, je tamArA pakSamAM, zatru ) thi Upara garjanA pUrvaka yuddha karavA mATe janAra mahAvIra evA dharma ane nyAyae baMne jaNa saMcAra kare che. je - evI sAkSAta vijyamUrtirUpati bhImAdikanI vANI sAMbhaLIne mahArathI evo je yudhijhirarAja-te tyAMthI pAcho pharIne potAnA rathamAM AvIne beThe. tyArapachI yuddhaviSe sarva vIro, zatruonevize potAnA netro sahita sthApana kareluM je manane mana sahavartamAna tINa evA 5 bANene dhanuSyaneviSe saMdhAna karatA havA. pachI baMne senAneviSe dhanuSyadhArI yoddhAo, sarve dizAone viSe prativani utpanna karanArA pratyaMcAonA zabdoe karI jeoe AkAza vyAsa che karavuM che evAM dhanuSyone TahukAra yukta karatA hatA. te samaye navIna ane viskuraNa pAmanArI ) arjunanI je bAkIrti-tene sUcanA karanAra jANe duMdubhija hoyanA! e jeNe anya vAdyanA ) zabdo prAzana kA che, jeNe sarvanA kAnanI vipattine pragaTa karI che; athata sarvanA kAnane badhi che paNa prApta karanAra, potAnA pratinie karI sarva dizAone atyaMta umUlana karanArI ane S: zatruonA prANane pravAsa karAvanAro evo arjunanA gAnDIva dhanuSyanA AkarSaNa karI zabda utpanna thayo. tyArapachI AkAzane viSe rahIne khecazenI strIonA samudAye cakitadRSTipUrvaka avalokana karelo ane vIrapurUSonA bAhuone sukha utpanna karanAro evo saMgrAma pravRta thayo. te samaye sarva dizAonA aMtabhAgane ekatra karanArAMja jaNe hoyanA! kiMvA AkAzane gaLe karanAraja hoyanA! evAM ane AnapUrvaka yuddhane mATe prApta thanArA zatruonA rakatanuM bejana karanArAM evAM bANa saMcAra karavA lAgyAM. te samaye bANonA paMkhanA zabda karI, dhatuthonI pratyaMcAne saNasaNATa zabda karI ane bAhuparAkramI evA vIronA siMhanAde karI sarva jagata saMbhrame karI lobhayukata thayuM. te samaye tIkSya bANenA miSa karI sarva yoddhAone ekadama bhakSaNa karavA mATe pretapatinI ghaNI chavhAo ja jANelapakArA mAratI hoyanA evAM bANo chUTavA lAgyAM. ane te bANa paNa paraspara gharSaNathI utpanna thaelA agninA taNakhA-teNe karI paraspara krodhe karI yuddhasaMbaMdhI zastroneja choDavA lAgyAM hoyanA! evAM zobhavA lAgyAM. te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpa S @@@ SubhI samaye rathArUDha rathArUDhanI sAthe, vidyAdhara vidyAdharanI sAthe, khapANi khapANinI sAthe, svAra svAranI sAthe ane mahAvata mAhAvanI sAthe-ema paraspara parAkrame karI yathecchapa dUdha yuddha ja karatA havA. yoddhAonA padaprahAra karI ane rathanA cakroge karI utpanna thaelI dhULa, "A . sUryanAM paNa ramirUpa bANa vIsenA Upara na paDe te mATe ja jANe hoyanA! tema sUryane AcchAdita karatI havI. te samaye atizaya raNuM te jANe yuddhotsAha jovA mATe ja AkAzamAM gaI hoyanA! athavA sarva dizAe yuddhotsAha jovA mATe dhULarUpe sainyanA samibhAge che AkAzane Azraya karatI hoyanA! evI te raNasaMbaMdhI reNu, vidyAdharonAM vimAnamAM praveza ) che. karatI havI; te jANe paraspara vasenA bANe karI thanArUM je yuddha, tenA bhaye karIne ja jANe che AkAzamAM palAyana karatI hoyanA! evuM bhAsyuM; kiMvA prasiddha kAmAtura purUSa, jema rAtrIviSe strIonuM AkarSaNa kare che tema reNueja jANe koIeka purUSa, te navIna aMdhakAre rAtrine nirmANa karI dizAo rUpa strIonA vastraprAMtane AkarSaNa kare che ke zuM? evuM bhAsavA lAgyuM. ha) te samaye hastio, "amArA upamA devAne yogya je megharUpa baMdhuo-teone A raNu ' kardamayukta kare che arthAta me je pANIrUpa che temAM A raja paDaze to te madha kAdava yukata che che. thaze." evuM jANIne ja jANe hoyanA! tema madada karI reNune zAMta karatA hatA. ane 2 che yuddhaviSe maraNa pAmI paralokaneviSe gamana karanArA subhaTone A reNu viddha karanArI che che. evuM jaNaneja jANe hoyanA? tema matta hastio, potAnA karNatAlanA miSa karI tADavakSanA 8 pakhAe karIne ja jaNe hoyanA? tema te reNune dUra karavA lAgyA. te samaye vAyue urADalI 8 je hastionI sirarUpa reNu te-hastionA aMtarbhAgaviSe pradIpta thaelA koparUpa agninA bAhyabhAgaviSe utpanna thaelI javALAo hoyanA? evI zobhavA lAgI. te samaye yuddhasaM baMdhI madAMdha hastio, pratihastiopratye mAravA sArUM yathecchapaNe doDavA lAgyA chatAM pralayaSS) kALaneviSe kapAtanA vAyue pheMkelA sthaLa evA paththo ja hoyanA! evA zobhavA lAgyA. ane u. IN navIna vAlacAle cAlanArA, svabhAve karI UMccamukha rAkhanArA chatAM lagAme karI jeonAM mukha jo che. kaMcitmAtra na thayA che ane yuddhaviSe agragaNya evA azvo-te jaNe azvarUpe karI caMcaLa che. gati karanArAM te svAronAM mana ja hoyanA! evA zobhavA lAgyA. te samaye nI paMkti , vA yue kaMpAyamAna karelI davAonA vAMcaLe karI zatrusenAnA rathane bolAvatIja hoyanA! evI che saMcAra karavA lAgI. ane jeonA keza UMce prasarelA che arthAta jeo muktakhi che ane te za karI tathA kope karI jeonAM netro Arata che evA pAyadaLanA subhaTo jANe jamakiMkara Sii hoyanA evA vAraMvAra yuddha karatAthakA saMcAra karatA hatA. te samaye pAMDavonI senAmAM dhRSTadyujha @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ane kauravonI senA viSe janDavIcuta bhISmapitAmaha-eo potapotAnI senAnA sarva - ja dvAone zatrasenAnA yoddhAo sahavartamAna jema devasenAnA adhipati kArtikasvAmi, devone daityonI sAthe yuddha karAve che tema yuddha karAvatA hatA. tyArapachI yuddhano utsAha eja jANe kache. maLanI utpattiI, kSatridharma eja te kamaLanAM agra, vIravrata eja aMkura, zUratA eja pahAve ane ko) 9) virarUpa eja jenI sugaMdha evuM sUcavanArA, arthAta yuddhaviSe kamaLanA guNo sUcavanArA ane che ( bAhuparAkrameyukta evA uttarakuMvara, abhimanyu ane draupadInA pAMcaputra tathA bIjA paNa rAjaputro- " che teo vAraMvAra yuddhAMgaNaviSe yuddha karatA thakA saMcAra karatA hatA ane potAnA bANee karI che) vIra zatruone, vyAdha jema nAzikaneviSe utpanna thanArA zvAsavAyunI sahavartamAna utpanna thanArA haMkAra zabda anya zvApadane palAyana karAve che tema palAyana karAvatA hatA. pachI ratha para upara besanArA madadezanA rAjA zalyanuM ane hAthI upara besanArA virATarAjanA putra uttara kuMvaranuM bhayaMkara yuddha pravRta thayuM; ane teo karNa (kAna)ne nirbhara karanArA zabdane utpanna karanArAM ane AkAzane viSe prakAza karanAra madha jema vajana choDe che tema moTAM moTAM bANo paraspara choDatA hatA. te samaye AkAzana viSe prApta thanArI devastrIonI kautayukta dRSTine ane teonA bhayayukta cittane paraspara mahaTa kalaha utpanna thato haze. arthAta jevAnuM che kAma dRSTinuM, te dRSTi je yuddha jue to tene bhaya prApta thAya che ane jovAnI IcchA karanAruM citta te dRSTidAre jevAne daSTine kahe paNa te bhaya pAmavAthI jue nahIM; mATe kavie draSTine 8 ane cittane kalaha thayo ema kalpanA karI. pachI ati dunivara bANavRSTi karanArA uttarakuMvare, madha jema sUryane AcchAdita kare che tema zalyane AcchAdita karo. pachI jeNe aneka yu chatyAM che, evo zalya, yuddhavize navina Asakata thanArA uttarakuMvarane, Ida jema vaje karI patone pADe che tema zakitae karI pADato haze. te samaye maMdAcaLe mathita thaelA mahAsAgaranA vaninI jene upamADe evo pAMDavonI senAmAM atula hAhAkAra dhvani utpanna thaye chI jeonAM have che zUra karma prakhyAta che evA dharmarAjAnI taraphanA dhanudharI yoddhAo, sarpa sarakhA tIkSyabANa karI kurusenAdhipati bhISmapitAmahanI sAthe yuddha karavA lAgyA. tyArapachI zatruone tApa utpanna karanArAM bhISmapitAmahanAM bANe, sarva dizAone pralayakALanA madhanI dhArAvRSTi sarakhAM AGY chAdita karatAM hatAM. pachI keTalAka subhaTonA mAnanI sAthe rathanA akSano paNa bhaMga thaze, keTalAka subhaTonA bAhuonA parAkramanI sAthe dhvaja paNa nIce paDIe, keTalAka subhaTonA che pairyanI sAthe ja temanI dhanatAo vista thai, keTalAka subhaTonI vijya AkAMkSAnI saha+ : che temAna temanA dhanuSyanI pratyaMcAo paNa tUTI gaIo, keTalAka subhaTonA prANanI sahavartamAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 che. teonA taraMgo paNa tvarAe palAyana karavA lAgyA, keTalAka subhaTonA parAkramanI sahavartamAna te have : onA rathanAM cakro paNa khaMDa khaMDa thaI gayAM, keTalAka subhaTonA raNakarmanI sAthe teonAM kavacce paNa ane che chinna bhinna thaI gayAM, keTalAeka subhaTonA kopanI sahavartamAna teonA sArathI paNa rathanI nIce che. ( pI gayA, keTalAka subhaTonA mahimAnI sAthe temanAM cho paNa uDI gayAM, keTalAeka subhaTonA koDa ahaMkAra sahavartamAna teonA rathanI dharIo paNa khaMDa khaMDa thaI gaIo, keTalAka subhaTonA ( aMtaHkaraNanI sAthe teono pAribhAgapaNa zUnya thaI gaye, keTalAka subhaTonI dehazaktinI ) che sAthe teonAM dhanuSya paNa hAthamAMthI galita thaI gayAM, keTalAka subhaTonI kIrti sahavartamAna temanA ) che. zarIramAMthI raktanA taraMgo paNa calana pAmavA lAgyA ane keTalAka subhaTonA bhujadaMDonI sahana vartamAna ratha upara besavAnI jagyA paNa astrarahita thaI gaI evuM jeNe bIjAne na prApta thanAruM bANavRSTikarma utpanna karacuM che, evA bhISmapitAmahe pAMDavonI senA atyaMta vyAkuLa karI. te samaye jeNe potAnA bAhuparAkrame karI zatruonAM parAkrama tuccha karyAM che evo dhRSTadyumra paNa kauravonI senAne viSe hajAro rAjAone saMhAra karato haze. te samaye bANavRSTie karI subhaTonA zoNitanI nadIo cAlIo. je nadIomAM sevALane sthaLe subhaTonA vALa, rAtAM kamaLane ThekANe vIrapurUSanAM mukha, naukAne sthAne mahAna ratho, mInane ThekANe hasta ane caraNa, (1) kumudanIone sthAne beta cho ane tamane eTale nadInI taTa AgaLa netaranAM jhADa hoya che to che tene sthAne vajao hatIo, evI subhaTonA zeNitathakI nadIo utpanna thaI. te ratanI nadIo yathecchapaNe vahevA lAgIe chatAM teone pravAhamArgane viSe prahAra karI . mRtyu pAmIne paDelA hastio, parvato sarakhA bhAsavA lAgyA. te raNabhUmi koIkoI dekANe tuTI paDelA vajee karI dhvajadaMDamathI dekhAvA lAgI, koikoI ThekANe tUTI paDelA dhanue dhana dhyamathI dekhAvA lAgI, koIkoI ThekANe tUTI paDelA cAbUkoe cAbUkadaMDamayI dekhAvA lAgI, So koIkoI ThekANe tUTI paDelA chatroe karI chatradaMDamayI dekhAvA lAgI, koIkoI ThekANe mRta thaI paDelA che (I) aoe karI azvamayI dekhAvA lAgI, koikoI ThekANe mRta thaI paDelA vIroe karI vIrazarIcheramayI dekhAvA lAgI, koIkoI dekANe mRta thaI paDelA hastionA samudAye karI gajamaNI dekhAvA che lAgI ane koIkoI ThekANe bhAgI paDelA rathae karI rathamathI evI dekhAvA lAgI. te samaye ke : yuddhanA kuzaLapaNathI AkAzanaviSe doDanArA rakatta karIne ja jANe lAla thayo hoyanA! (arthAta vizenA zarIrane bANa kiMvA khaDjhabahAra lAge ke te zarIrathI tarataja lohInI dhAra UMce uDe che. ethI karI lohIne yuddhanuM kALapaNa che evI kavie kalpanA karI.) evo sUrya asta pAmato hato So haze. te samaye anAyudha (Ayudha vinAne) paMha (napuMsaka) strI, pUrvazrI (prathama strI chatAM kA- e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 ' che. raNa paratve pachI purUSapaNu pAmelo) vigrasta vizeSa bhaya pAmelo) ane abhayadAna mAganAro-eSS nA upara mAtra zarabahAra na karatAM bhISmapitAmaha, AkAzanA aMtane vyApanA ane marma- ra bhedana karanArAM evAM atizaya bANone je samudAya-tenI vRSTiekarI sAyaMkALaparyata sahanAvadhi . Taka rAjAone saMhAra karatA hatA. tyArapachI kRpAe karI te bhISmapitAmaha, potAnA dhanuSyathI kAM pratyaMcAne utAratA hatA. te samaye kaurava ane pAMDavonI senAnA vIse yuddha karavAnuM baMdha karatA havA. ( pachI uttarakuMvarano vadha thavAthI khinna thaelA pAMDavo ane saMtuSTa thaelA kaurava potapa- che tAnA zibiro pratye (chAvaNupratye) gamana karatA hatA. te divasanI rAtrInaviSe putrazake karI chevyAkuLa thaelI ane jene nevamAMthI uSNu azruo nikaLe che evI virATarAjAnI paTarANI sude ja paNAne yudhiSThirAjA zAMtvana karatA chatA bhASaNa karavA lAgyA. yAdhaSThirahe sudRSNA, tame kalyANakAraka evA virATarAjAnI paTarANI thaIne AvI rIte 6 zeka karo cho teNe karI tamArU stutyapaNuM zuM arthAta, vIrapurUSanI strIe zeka karo chatAM te koDa mra niMdApAtra thAya che ane te uttarakuMvare Aja tamane vIrasU eTale vIrajananI evI karelI che. arthAta te tamArA uttarakuMvare evuM parAkrama karavuM ke tenuM parAkrama joIne jonArA subhaTo paNa "dhanya che enI jananIne evuM kahevA lAgyA. vaLI huM evI pratijJA karuM chuM ke tamArA udarathI utpanna thaelA uttarakuMvarane te pApI madAdhipati zalyanA udarathI pRthaka je AkarSaNa na karuM te arthAta te zalyane mArIne uttaranA vadhanuM vera na leUMto A mAse yuddAraMbha saphaLa na thAo; ane tame ja mane kadIpaNa satyapratijJa evo mAnaze nahIM evI rIte dharmarAjAe AzvAsana karelI te sudRSNa, zokano tyAga karatI havI. kAraNa jeNe padArtha mAtrane mULa svabhAva jAmyo che; arthAt sarva padArtha nAzavaMta che evuM jeNe joyuM che tevA mANasane koIpaNa padArthane nAza thavAthI tenAviSe svalpa paNa zokasthiti kema prApta thAyI arthAta na thAya. have e pramANe sAtadivasa paryata bhISmapitAmahe bANanA samudAye karI 5 zatrupakSanA aneka rAjAonA sainyane mAratA chatA paNa dayALupaNe potAnA sainyanuM rakSaNa karatA HD che havA. ahiMyAM hastinApurane viSe gAMdhArI sahita dharASTrane, jenI buddhi udArache e saMm, 8 divasanevize thaelo yuddhaprakAra avalokana karI rAtrInaviSe yuddhasaMbaMdhI kathA kaheto have. ahIMyAM dharmarAjA paNa, bANanA prahAra karI ghAyala thaelA potAnA sainIka lokone vAtsalyatAe karI pratidivase potAnA uttama prakAranA bhASaNarUpa pANIe karI ane ghAvanI vyathA dUra karanArA auSadhe karI ghAvasaMbaMdhI dukhanI nivRtine pamADato havo. Sii sAta divasa pramANe ja AThamA divasane viSe paNa bhISmapitAmaha yuddha karavA lAgyA chatAM te (SSGSTa upara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30% ja temanI sAme pAMDavonI senAnA rAjAo atyaMta yuddha karavA mATe AraMbha karatA havA. kauravonI - SS senAnA je vIra pitAnA bhAthAneviSe bANa levA mATe hAtha ghAlavA lAgyo chatAM te ja kSaNe tenA che te hAthane teja dekANe pAMDavonA vIra viddha karatA hatA. temaja je koI bhAthAmAMthI bANa kADhI te A dhanuSya Upara saMdhAna kare eTalAmAM to tenI AMgaLIne chedana karatA hatA. je koI yuddha karavA mATe dhanuSyanI pratyaMcAne kAnaparyaMta AkarSaNa kare eTalAmAM to tenA hAthane, dhanuSyanI pratyaMcAne ane kAnane vedhana karatA hatA, ane je koI vIranAM ne, bANa mAravAne tAke che eTalAmAM to tenA netranI kIkIne bANe karI chedana karatA hatA. e pramANe pAMDavonA vIroe ghAyala karelA kauravasenA nA vize yuddhaviSe sthiratA karI UbhA rahevA sAruM thaDa paNa garvane na dhAraNa karatA havA; te pachI zatrunA vIzeno cheda karavA mATe, kiMvA teonA dhanuSyono cheda karavA mATe, kiMvA. dhanuSyanI pratyaMcAnA chedane mATe garva na dhAraNa karatA havA emAM zuM kahevuM? e pramANe mahA baLArca ane dhanudharI evA pAMDavonA pakSapAtI je vI te, kauravonA senAdhipati bhISmapitAmahanA pakSe rahIne zAsana karanArA vIsenA samudAyane gatakANu eTale prANarahita karatA havA. te samaye keTalAeka zUrapurUSa ke jeonAM aMga sarva TekANe bANa karI vyApta thaI gayAM che evA teo sADInA sIsaLIAoe vyApta thaelA zarIranI tulanA dhAraNa karatA havA. arthAta sarvagaviSe bANa vAgyAM chatAM sarvagaviSe jene sIsoLIyAM che evI sAhuDI sarakhA te vize dIsavA lAgyA. te samaye yuddhanA rase karI jene navIna kA utpanna thayA hoyanA evA AchA AchAM lAgelAM bANonA maMDaLe karI jeonAM mastaka vyApta thaI gayA che evA keTalAka vIra, bANo madhye bUDanAra hotA thakA zobhatA havA. vaLI te samaye bANanA prahAra karI jeonAM sIMga dhAvayukata che evuM te kauravasainya, praphullita thaelA baMdhukavRkSanuM gamatA pA manAruM vanaja hoyanA! evuM zobhavA lAgyuM. te samaye dhanurdhArI vIronA AkAzamAM yathecchapaNe Sii UDI janArA mastakanA samudAye karI cUrNa thayo mATeja hoyanA! evo yuddha avalokana karanAre sarya asta pAmato haze. arthAta, je yuddhamAM, vIra puruSonAM mastako AkAzane viSe UDavA lAgyA. evuM yuddha cAlyu chatAM tenuM nivAraNa karavAneja jANe sUrya asta pAmyo. te samaye bhISmapitAmahe pAMDavapakSanA hajAro rAjAone mAkhyA chatAM paNa jeoe kauravapakSanA, bhISmapitAmaha karatAM adhika vIze mAsyA che evA pAMDavo AnaMdayukta thayA. ane karava, maryAdAnuM odghana karanAre samudaja hoyanA! evA amaryAda bedane pAmatA havA. tyArapachI baMne senAnA vize yuddha baMdha thayuM chatAM potapotAne sthAnake gamana karatA havA. tyArapachI te divasanI rAvInaviSe dhRtarAne putra je duryodhanate gaMgaputra je bhISmapi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tAmaha-temanA nivAsapratye gamana karate ho. tyAM jaIne bhISmapitAmahane vaMdana karI ane tenA je SS samipabhAge besIne kAMI niMdA kaTAkSapUrvaka duryodhana bhASaNa karato ho. duyodhana-he tAta, tamArA dhanudharIpaNAne AdhAra amane avazya che. e mATe ja pAMDavonA nAzane sAruM A mAro sarva yuddAraMbha thayo che; paraMtu agni paNa vAyunA sahAya vinA vanane bALavA mATe jema samartha nathI, tema mArA vIromAM koNa evo samartha che ke je tamArA sahAyavinA pAMDavone Uda karI zake? tame to pAMDavonA pakSapAtI hovAthI pAMDavonA ja guNanuM che varNana karanAra che. e mATe yuddhaviSe pAMDavonA pakSapAtIvIe amArI taraphanA moTA moTA che vIsene nitya mAraNyA chatAM teonI tame upekSA karo cho. e mATe je te pAMDavo tamane ja para atyaMta priya hoya ane te kAraNe ja teone rAja devAnI tamArI IcchA hoya to; he tAta, ane A hamaNAMja tame tamAre hAthe karI mAse vadha karo. evuM ApaNe bhASaNa karanArA duryodhana pratye bhISmapitAmaha bhASaNa karavA lAgyA. - bhISmapitAmaha--he vatsa, tucchapurUSane yogya evo A vANIno uccAra tane kayAMthI prApta thayo? e pAMDavonA baMdhupaNA mATe joke mAruM citta teone viSe vAtsalyabhAva dhAraNa kare che, tathApi meM mAruM jIvitavya to tArevize vecyuM che; mATe pAMDavonI sAthe vAtsalyabhAvapaNe cA>> lavuM choDI daImAre yuddha karavAnuM che ane tema huM karuM chuM paNa kharo, paraMtu je sainyamAM arjuna, to che hAthane viSe dhanuSya dhAraNa karI rahe che; te sainyamAM yuddhagaNane viSe avazya jya prApta thavAne mane te sarAya che; tathApi janmathI abhyAsa kareluM je nirdoSa evuM mArU yuddhakarma-te yuddhakarma karI huM 5 prAta:kALe zUrahita evI pRthvIne karIza. evI rIte janDaviputra je bhISmapitAmaha-temaNe mahA prItie bhASaNa karyuM chatAM te che bhASaNa zravaNa karIne duryodhana tyAMthI uThIne potAnA AvAsa pratye gamana karato ho. - tyArapachI navame divase prAtaHkALe pAMDavonI senAnA yoddhAone bhISmapitAmaha, potAnA bAe karI sUrya jema kiraNee karI aMdhakArane nAza kare che tema nAza karavA lAgyA. te ja samaye pAMDavapakSanA keTalAka vIra hastaviSe dhanuSya dhAraNa karavA mATe paNa samartha thayA nahI, che che. te pachI hAthamAM dhanuSyadhAraNa karI dhanuSyanA agrabhAganeviSe pratyaMcA caDhAvavAne mATe samartha thayA hatA nahIM emAM zuM kahevuM? te samaye keTalAeka vIze te vizvanA daMDanI pAchaLa saMtAvA lAgyA, keTalAka vIra rathathI nIce utarI rathanI nIcenI jagyAmAM praveza karatA havA, keTalAeka vIze potAnA sArathIone AgaLa karI potAnuM rakSaNa karatA hatA ane keTalAeka vize to apakItine aMgIA kAra karI yuddha mUkI palAyana karatA hatA. te samaye bhISmapitAmaha, varIonA ane bANenA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazcAta bhAganeja mAtra jotA hatA; paNa koInA mukhane na jotA havA, arthAta zatruo palAyana karavA lAgyA chatAM teonA pRSThabhAgane, ane tvarAe khANa choDatAM khANuno paNa pRSThabhAgaja jotA havA; teonA eTale zatruonA ane mANunA mukhabhAgane jovAno temane samayaja maLyo nahI, te samaye bhISmapitAmaha ekalAe paNa pAMDavonI AsapAsa rahenArA aneka rAjAone, nadInA aneka kahyolone jema mahA parvatanA kallolarRpa ekaja DuMgara pAchA pheravIne nahI sarakhA kareche; tema pAchA pheravI pheravIne saMhAra karaco. e pramANe bhISmapitAmahu, khANonI vRddhi karavA lAgyA chatAM pAMDava pakSanA vIro pratyaMcArahita dhanuSyanI sahavartamAna pote paNa prANarahita thatA havA. arthAt, teonA dhanuSyanI pratyaMcAo bhISmapitAmahe potAnAM bANoe karI toDIo ane teonA prANa paNa haraNa karI. pachI tAmravarNa medhanA miSe karI raktarUpa udake vAdaLone kAdavayukata karatAM chatAM tenAthI potAnuM rakSaNa karavAneja mATe jANe hoyanA! tema sUrya asta pAmyo. te samaye jayano lobha dhAraNa karanArA kauravo, kumudanI sarakhA prakAza pAmyA. arthAta, sUrya asta thayo chatAM caMdravikAsI kumudanI praphullita thaI ane kauravo harSa pAmyA. ane sUryavikasIta kamaLo sarakhA pAMDavo saMkoca pAmavA lAgyA. te samaye baMne senAnA chaDIdAroe saMdhyAkALa thayo eTale "he vIro have yudda karoM nahIM" evo niSedha karaco; te kAraNe yuhusthaLathI te baMne senAo pota potAnA nivAsasthaLapratye gamana karatI havIo. tyArapachI te divasanI rAtrineviSe dharmarAjA, kRSNa jeomAM mukhya che evA saMpUNaeN sabhAsadone ekasthaLe kholAvIne teonI sAthe AvI rItano vicAra karato havo; ke navIna medhe aMdhakArarUpa senAne pravRta karI chatAM te samaye jema AkAzamAM "amuka ThekANe caMdrache" te viSe paNa saMzaya prApta thAyache to pachI te caMdrano prakAza zo paDavAno che? tema e jAnhavIputra bhIpitAmaha jyAMsudhI yusineviSe dhanuSyane kaMpAyamAna kareche, arthAta dhanuSya dhAraNa karI khANa caDhAvIne mAreche: tyAMsudhI ApaNane uttama vijaya prApta thavo to dUraja che paraMtu vitanI AzA paNa nArAvaMtana che. e mATe A samayaneviSe ApaNe kevo yatna karavo joID! te prakAra tame sarve maLIne kaho. mArUM cittato tamArAmAMthI bhISmapitAmahane koNa mAro? ane te kevI rIte mAraze! e viSe moTI zaMkAyukta thaine rahyuM che." evAM yudhiSThiranAM vacana sAMbhaLIne kaMsAMtaka je zrIkRSNa te bhASaNa karavA lAgyA. kRSNa--he rAjana, AjanA yudgha viSe ApaNA pakSanA rAjAono yathecchapaNe saMhAra karanAra gaMgAtanaya bhISmapitAmahane krodhe karI mAravA mATe mArA bAhuo poteja utsAha pAmyA hatA; paraMtu te samaye arjuna, nAnAprakAranA soMgane karI mArA utsAha pAmelA bAhuonuM nirodhana Jain Educationa International 101 For Personal and Private Use Only 401 www.jainellbrary.org Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 karato havo. arthAt, huM Aja bhISmapitAmahane mArato hato chatAM "huM mAro" evuM kahI ane aneka prakAranA sogana deI arjune mArUM nivAraNa karazuM: have jo tame nizaMkapaNe bhISmapitAmahune mAravA mATe mane AjJA Apo, to huM prAta:kALaneviSe sarve bhUmitaLa nirvAMgaya eTale bhISmapitAmaharahita karUM. evAM kRSNanAM vacana sAMbhaLI pharI yudhiSThirarAjA bhASaNa karato havo. l yudhiSThirahe hare, tame hAthamAM dhanuSya dhAraNa karI yuddhabhaoNmineviSe yuddha karavA lAgyA chatAM tamArI sAmA yuddha karavA mATe IMTa paNa ALasa dhAraNa kare. arthAta TakI zake nahIM to pachI bhISmapitAmahanI vAtaja zI? paraMtu pUrve tame saMtuSTa thaI amone gAMdhArInA putra je duryodhanAdika; teo sarvenA vadhathI utpanna thaelI kIrttirUpa dakSA samarpaNa karIche. paraMtu khALapaNAthI bhISmapitAnA UccharaMgarUpa palaMganeviSe lADa lA DelA evA bhImasena ane arjuna, teo e bhISmapitAmahano sAkSAt dha pote kema kare? mArke huM gAveMDha, bhISmapitAmahanA vadhano bIjo upAya mane kaho ke, je upAye karI sarva jagatamAM ekaja thI evA bhAgIrathI putra bhISmana pitAmaha jItAine teo nAma mAtra karI avazeSa rahe, evuM dharmarAjAme bhASaNa karavuM chatAM te samaye zrIkRSNa bhASaNa kareche, zrIkRSNa---he rAjana, mArUM A vacana zravaNa karo. bhISmapitAnA vadhanI yukti nAnA bALakathI te gopALaparyaMta ati prakhyAta che. je kAraNa mATe yudghaneviSe strI, pUrve strI, dIna, bhaya pAmelo, khaMDha ane Ayudharahita-eoneviSe bhISmapitAmahanAM bANa kadIpaNa paDavAnAM nathI. e mATe prAta:kALe drupadarAjAno khaMDhaputra je zikhaMDI-tene AgaLa karI tenA pRSThabhAge tame sarve raho; eTale pachI yuddhaneviSe atyaMta khANa samudRAyane choDanArA evA paraMtu zikhaMDIne joI tenA upara bANu prahAra nahI karanArA eNvA te bhISmapitAmahane paNa te zikhaMDI karyuMpacaita nuSyanI pratyaMcAne AkarSaNa karI choDelAM tIkSNa mANomme niHzaMsaya vadha karaze. e pramANe zrIkRSNe kahelo bhISmapitAmahanA vadhano upAya jANIne dharmarAjAdika saMpUrNa sabhAsado haSa~yukta thaIne pachI teo sarva potapotAnA sthAnakapratye gamana karatA havA. pachI dazame divase prAta:kALe ati krodhayukta evA zikhaMDIne AgaLa karIne pAMDavAdrika saMpUNaeN vIro bhISmapitAmahanA vadhanI Icchue saMgrAmanA agrabhAganeviSe gamana karatA havA. te samaye baMne bAjIbhaNInA cakrarakSaNa karanArA bhImasena ane arjuna-ee karI te zikhaMDI, sUrya ane caMdra e baMnenA madhyabhAge rahenArA budha sarakho zobhato hato. tyAra pachI te baMne senAnuM paraspara, thaelI khAvRSTinA khaDakhaDATaeN karI jeviSe AkAza zabdayukata che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 403 vaDe evuM atyaMta yuddha thatuM hatuM. te samaye tatkALa thI utpanna thamelI ja dhULa te, mukha'upa- SS rathI jeonAM AstaraNa dUra thaI gayAM che evI hastionA mukha uparanI AstaraNane ThekANe ? thatI havI. arthAta yuddhaviSe chUTelA bANee hastionAM mukha uparanAM AvaraNe taTi gayAM chatAM rathathI utpanna thaelI dhaja te hastionAM mukha AcchAdita thayAM. keTalAeka hastio paraspara daMtonA prahAra karI utpanna thaelA agninA taNakhAoe jaNe madhyabhAge teche ane vamana karanArAja hoyanA! evA yuddha karavA lAgyA. keTalAka hastio potAnA daMtarUpa va ) che jenA paraspara saMdhade karI utpanna thaelA agnijavALAnA samudAye karI mukhanA rakSaNa arthe che. 0i dhAraNa karelAM kavacane paraspara dahana karatA havA. koIeka hastie potAnI sUMDhe karI rathane che pUthvI upara UMdho pADaze chatAM rathI ane sArathI e baMne bhUmi upara rathanI nIce dabAIne mane ? raNu pAmyA, ane the joDelA ao adhara laTakavA lAgyA. jeonAM mastako bhAlAoe karI uabhAge Urala che evA keTalAka svAra jANe vaMza paraMparAgata prApta thaelI naTanI kriIDane moDI sivakAravA lAgyA hoyanA evA dIsavA lAgyA. arthata, svAroe potAnA ane atyaMta ( vegamAM choDaDyA chatAM eTalAmAM zavanA svAroe teonAM mastaka bhAlAvata UraDyAM chatAM temanA ( dhaDasahita azvo ahIM tahIM doDavA lAgyA; te jANe vaMzaparaMparAgatanI naTakIDAneja dhAraNa che ga karatA hoyanA! evuM lAgyuM. te samaye jyAM tyAM, mRtyu pAmIne pRthvI upara paDelA vIze, tejika maja chinna bhinna thaI paDelA rathe ane matyu pAmI paDelA azva tathA hastio-eja jemAM taraMge che te taraMgee karI mahA vege vahenArI ratanI nadI-te moTA moTA svAne paNa AgaLa javA mATe revA nadInA pura sarakhI aTakAva karatI hatI. keTalAekavInI bANa choDavA mATe mAtra eka muSTikarNanI pAse praveza karanArI thaI paNa patana pAmelA aneka vIroe karI lakSAvadhi bANo chUTyAM evuM anumAna thayuM. arthAta bANa choDavA mATe muzrito ekaja, paNa te muSTie lakSAvadhi bANa choDyAM evuM bANoe viMdhAI maraNa pAmI pRthvI upara paDelA vIsenA samudAye karI anumAna thayuM. koIka rathI potAnA zatru racInI upara tene maravA sArU doDavA lAge chatAM tene mAnaviSe dastara evI rakatanI nadIja argalA eTale aDacaNa karanArI bhUMgaLarUpa thaI evI rIte vIrapurUSa paraspara yuddha karavA lAgyA chatAM bhISmapitAmaha paNa, keTalAka vIne 'jara jara karatA thakA, keTalAeka vIne yuddhathI palAyana karAvatA thakA ane keTalAeka vIne e bANanA samudAye karI mAratA thakA yuddha karavA lAgyA. te samaye jema vakSonI chAMyA saM- 9 dhyAkALe sUryanA samibhAge gamana karavA mATe samartha thatI nathI, tema te bhISmapitAnA So tejanA samibhAge zatruonI paMkitao paNa gamana karavA mATe samartha thaIo nahIM. te ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaccha jaI samaye zatruone tApa utpanna karanArAM bhISmapitAmahanAM bANee karI vyAkuLa thaelA tene SS keTalAka rAjAo, yuddhasthaLane viSe maraNa pAmI paDelA hastionA madhyabhAge potAnA rathane che sthApana karI vizrAMtI letA hatA. e pramANe karIne yuddhaviSe zatrunI senA yathecchapaNe ke vimukhatA pAmI chatAM bhISmapitAmahanA hasta, ghaNIvArasudhI vyApArarahita thayA. tyAra pachI 5 parNacaMdanuM maMDaLa, sababanI sevA karavA mATe jema sUryanI sanmukha prApta thAya che, tema te che yuneviSe zikhaMDIno ratha, bhISmabhitAmahanA rathanA agrabhAge prApta thato haze. arthAta, parNi- - mAne divase caMdrabiMbane udaya thayo chatAM tenI sanmukha asta pAmanArUM je sUryanuM biMba dekhAya. che che tema, zikhaMDI sanmukha ga chatAM bhISmapitAmaha dasavA lAgyA. mahAzUra ane yuddha kara- ja nAro je zikhaMDI tenA nivAraNa mATe kauravo taraphanA vIze zikhaMDInI sanmukha doDavA lAgyA chatAM te zikhaMDInA pArvarakSaka je bhImasena ane arjuna-eoe bANekarI te vIzene prati kAra karyo. te samaye maMdAkinIputra bhISmapitAmaha-temaNe potAnI sanmukha caMkodaMDapANi chuM. eTale tIvra dhanuSya dhAraNa karanArA zikhaMDIne avalokana karI yuddhanaviSe je Aveza-te Avezane ( pote maMda karatA havA. arthAta. te zikhaMDI paMDha hovAthI "tenA upara bANa choDavA e vIrapurU Sane yogya nahIM evuM manamAM dhArIne bhISmapitAmaha yuddha karavuM mUkI deI stabdha thaIne rahyA 0i ane kovyAvadhi yoddhAonA samudAyanA saMhAra karI jene zrama prApta thayo che evA potAnA dha nuSyane jANe kRpA karIne ja hoyanA! tema pitAmaha bhISma, vizrAMtI detA hatA. te samaye hemaMtaRtunA sUrya sarakhA, kiMvA maMtrathI staMbhana pAmelA agni sarakhA, kiMvA vRddhapaNuM pAmelA siMha sarakhA te bhISmapitAmaha dIsavA lAgyA. tyArapachI zikhaMDIe yathecchapabANa karIne bhIA mapitAmahane tADana kA; paraMtu gaMbhIradI eTale ghaNIvAra mahAvate karelI zikSAne na mAna nAro je hAthI tenI jema te bhISmapitAmaha, zikhaMDInA bANane kAMIja lekhavatA na hatA. eTalAmAM dhaSTadyumnAdika saMpUrNa yoddhAo paNa cAre bAjueNIthI te bhISmapitAmahane bANava6 Tie karI AcchAdita karatA hatA. tyAra pachI jeonA bANono prahara asahya che evA te to ja ghaTaghummAdika vizene joIne jemanA avazeSTha krodhe karI kaMpAyamAna che; evA gaMgAtanaya bhISma- 6 pitAmaha, pharI dhanuSyaneviSe pratyaMcA caDhAvatA havA; ane temanA cakrarakSaka je duryodhana ane durazAsanAdika-teo paNa ekadama mahAvege karI zatruonA prANavAyunI yAcanA karanArA arthAta zarUonA prANane haraNa karanArA sapaeNja jaNe hoyanA evA bANoe karI vRddhi karavA lAgyA. te samaye sarva lokoe dizA, vidizA, AkAza,ane putrI e kAMIja avalokana karavuM nahIM,paNuM kevaLa sarva jagatabANamaya avalokana karyuM. pachI mahAtvarAe arjuna pratye zrIkRSNa, bhASaNa karavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 jo kaThaNa thAsUne. (he pRthA putra) zatrae karelA tArI senAnA nAzapratye tuM kAM upekSA kare che? to A samaye zikhaMDInI pAchaLa rahI A tArI lajajAne paNa sArI mAnIne, kAraNa ke vIrapurUSane bIjAnI pAchala ubho rahI bANa mAravuM e lajajarUpa che, tathApi hamaNuM tAharI lajannene sArI mAnIne kauravonI saMpattirUpa vidhinuM mULa evA je A bhISmapitAmaha, . temane tuM pote umUlana kara. che evI kRSNanI AjJAne ucita khinnapaNe svikArIne tyAra pachI arjuna, zikhaMDInA ratha che upara ArohaNa karato haze. tyArapachI zikhaMDInA zarIre karI jenuM zarIra gupta che, arthAta zi- ) che khaMDInI pachavADe gupta rahenAra evo ane karNanA samipabhAge jaI vizrAMti pAmanArI jenI ja SNe muSTi che, arthAta dhanuSyanI upara tIranuM saMdhAna karatI vakhate jenI muSTi, kAna sudhI AvelI che. ka evA arjune potAnuM gADIva dhanuSya AkarSaNa karyuM. te samaye te tumulayuddha jevA mATe te yuddhanI sanmukha atyaMta daSTi karanAra evA nimeSarahita devone te yuddha jevAne mahAtvarA prApta thatI kArDa havI. arthAta "o yuddha utAvaLeja zarU thAya te dIka" evuM IcchatA jotA hatA. te samaye pUrva thi nI vRSTi karanAre megha jema sUryamaMDaLane AcchAdana kare che tema duryodhanAdika vIra bhISmapitAmahane che 9 AcchAdana karatA havA. arthAta bhISmapitAmaha upara bIjAonA bANAdikano prahAra na thAya, D evuM rakSaNa karavA mATe ane bhISmapitAmaha bIjAnI dRSTie paNa na paDe, e mATe temanI AsapAsa veSTita thaI yatna karatA hatA. paNa dizAonA mULane paNa nirmULa karavA mATe je- A enAM parAkrama yogya che evA bhImasenAdika yoddhAo eja koI vAvaMToLIArUpa-temaNe te sa duryodhanAdikone jyAM tyAM vikherI nAkhyA. arthAta te bhImasenAdika vAvaMToLIArUpa yoddhA e bhISmapitAmaha sUryane AcchAdita karI rahelA dudhanAdika madhane jyAM tyAM vikherI nAkhyA eTale palAyana karAvyuM. jANe arjunane bANa mUkavA mATe preraNA karatIo hoyanA! cho evI vAyue caMcaLa thaelI dhajAonA agrabhAge karI ratha zobhavA lAgyA. pachI ane 9 ( lajajoe karI, bhakitae karI ane snehe karIne bhISmapitAmahane viSe bANene samudAya choDo. chete samaye zikhaMDIe jenuM AcchAdana kareluM che evA arjunane na jonAra ane bANoe karI ja che jemanuM zarIra viddha thaeluM che evA bhISmapitAmaha, potAnA sArathIpratye bhASaNa karavA lAgyA. te bhIDama sArathI, A bANo atyaMta marmabheda kare che, mATe e bANe marmabheda karavAmAM che. pharALa, jeonuM ahIM AvIne paDavuM aTakAva rahita che, arthAta ahIM AvatAM vacamAM koI ene aTakAva karI zakatuM nathI; jeonI kriyA sarala che, jenI gati alakSa che, jenuM 7) sAma, tAkayA nizAnano bheda karavA mATe atizaya che, ane suvarNamaya paMkha karIne jeo che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 vijaLInA prakArAnI rekhAne karanArAM che, arthAta, te khANo javAnA mArgane suvarNamaya paMkhe karI vijaLInI rekhA sarakho karatAM hatAM, devo sarakhAM suparvo,arthAt devAnuM jema supA nA maLe tema A mANonuM nAma paNa suparyAM che, ane zubhakaryuM jema saphaLa thAyache tema jeo saphaLa che, arthAta saphaLa eTale bhAloDA sahita ane khIjo artha eka dhArA nizAnane mAranArAM, evAM A bANo, avazya arjunanAMja che. e khANo kAMI zikhaMDInAM nathI. Aja A mahAro vatsa je arjuna, tenI dhartAvaidyAno anubhava lenAro ane mArA mRtyukALaneviSe prApta thaelo evo je A mAro aMtarAtmA-te jIvana pAmeche. arthAta arjunanI khANa mUkavAnI anUpama yojanA joI A mRtyutuyadazAneviSe paNa mane atyaMta AnaMda utpanna thAyache. e pramANe bhISmapitAmaha, potAnA sArathIpratye bhASaNa karatA hatA; eTalAmAM AkAzathI evI vANI utpanna thai ke "huM gAMgeya, tArA gurUe uccArelI vANIne tuM visarIza nahIM." evI vANI zravaNa karI vismaya pAmelo duryodhana, bhISmapitAmahanI pAse jaI prazna karato havo ke "huM tAta, AkArAthI koieka kheMcara tamane gurUvANIpratye zuM smaraNa karAve che" evuM duryo dhananuM bhASaNa zravaNa karIne tyArapachI gaMgAnA putra bhISmapitAmaha bhASaNa karatA havA. bhISma--he duryodhana, huM bAlyAvasthAneviSe mArA mAtAmahanA gRhaneviSe raheto thako mAtAnI sAthe cArabhramaNane vaMdana karato havo. te samaye te kRpALu evA cArabhramaNa, samipa bhAge rahenAro je huM-tenIpratye vizuddha evA sAdhudharma ane zrAvakadharmanA AcaraNane kahevA lAgyA. te samaye huM kurAjeMdra, te muninI pAseMthI prApta thaeluM dharmanuM rahasya mArohRdayane atyaMta priya thayuM; ane mane yathecchapaNe prANImAtranA kalyANanI IcchA utpanna thaI. pachI te dvivasathI huM sarve prANImAtranA samuddAyane mArA AtmA sarakhA beUMdhuM. arthAta ahiMsA dharme meM svikAraco che: muninA sarakhI satye karIne pavitra evI vANI huM boluMchuM, arthAta, khIjuM satyadhama~vrata meM svikAravyuM che. temaja khIjAnA dvavyaneviSe mArUM cittavimukha thayuMche; arthAt trIjuM cauracakaryuM na karavuM evuM vrata meM svikAravyuM cheHbrahmacaryavrataneviSe jenuM mana niSkapaTa che evo je huM-tene sarva strIsamudAya tRNutulya lAgeche, arthAt brahmacaryavratanA AcaraNe karI meM strInI IcchA choDI dIdhIche eTale e cothuM brahmacaryavrata lIdhuM che; ane temaja bIjAonuM priya karavuM tathA saMtoSa ane parigrahano nigraha-eono paNa meM svikAra karaDyo che. je purUSa jainadharmane viSe potAnA cittane sthApana karazuM che te purUSane zuM duSkara che? arthAta kAMI paNa duSkara nathI; evI rItie anAcArathI vimukha, dharmaneviSe tatpara ane zravaNa karelA dharmaneviSe ekAgra buddhi evo je huM te azeSa AzravathI virAma pAmyo. arahata devanI pUjA, gurUnI upAsanA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407 s chetapa, svAdhyAya, saMyama ane dAna-eoe karI jenAM ghaNAM karmo chUTI gayA che evo je te ja S: pratidivasa e karmonuM AcaraNa karato hato. pachI sarvathA bAhyAbhyatara parigrahanA saM- jIra gane parityAga karavA mATe icchA karanAro evo je huM tene paNa pavanavega nAmanA mArA mAmAe sarva kaLAo zikhavI. keIeka samaye trikALajJa evA municaMda nAmanA jJAnI mu- koDa nine mArA mAmAnI sAthe vaMdana karI tatakALa aMgaUpara romAMca dhAraNa karanAro evo je huM, te hAtha joDI sarvanI pratyakSa prazna karavA mATe avakAza pAmIne te munine prazna karate ho ke "he munida, je paramAnaMdane mULakaMda ane je meharUpa aMdhakArano nAza karavAne sUryasamAna, evuM ) che. sarva saMyama ane kayAre prA thaze? te samaye te munida paNa mArI pratye bhASaNa karatA hatA ke je he bhada, guNe karI caMda sarakhI prakAzamAna ane mahAsatI evI tArI kaniTamAtA satyavatI ane nAmanI jyAre thaze tyAre tenA putranA saMbaMdhe karI tuM ghaNAkALaparyata gRhaviSe vAsa karaze. kAraNa, tAra sarakhA vicArayukata cittavALA jeoche teone bIjAonuM kArya karavuM eja svArtha S) che e mATe tArA pitAnI prItine arthe jIvanaparyata brahmacaryavrata dhAraNa karanAro tuM grahavAsane viSe rahIne paNa devavrata evA nAme karI prakhyAtine pAmaze. ane tyArapachI jeno moTo mahimA che evo tuM manukrame karagovanaviSe pitAmaha, evo prakhyAta thaI zatruothI atyaMta piDita thaelA evA duryodhananI vatI tenA zatruo sAthe yuddha karI te duryodhananA maNathI mukta thaIza; mo ane tyArapachI mAre bhaNasAcArya nAme je ziSya-tenA samipabhAganeviSe atizraddhAyukata 5 thaIne sarva bhAvazalyano tyAga karI, divyazalyathI utpanna thaelI te duHsahavyathAne sahana karanAro ane varSaparyaMta jenuM AyuSya avazeSa raheluM che evo ekAgracitta tuM pravajyane dhAraNa karaze, ane uttama prakAranI ArAdhanA karI jenuM citta sarva upara samadaSTipaNAneviSe atyaMta nimagna che e tuM eka varSanA aMte je svargalokathI kadI paNa adha:pAta nathI eTale nIcuM paDavuM nathI ja evA svargalokapratye sukhe karI gamana karaze evuM kahI jemanuM uttama cAritra che evA te muni, anya ThekANe gamana karatA hatA. huM paNa temanA kahevA pramANe te divasathI te AjaparyaMta temanI UccArelI vANIno anubhava leto hato. e mATe he vatsa duryodhana, e khecaze dharmagrahamune mATe mArA sabrahmacArI ane eka gurUnI pAse rahIne brahmacaryAdika vrata lenArA, svAdhyAyI, samAna vayavALA ane catura che; e sarva vAte mArA sAdharmio che, te mATe teo A samaye mane gurUnI vANInuM samaraNa karAve che. che evuM bhISmapitAmaha duryodhanapratye kahetA chatA romAMcanA samudAya ja jaNe prApta thayA che ) hoyanA! evAM, arjunanAM pratiromaviSe lAgelAM bANoe paripUrNa evA ane jemaNe pe- Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 che. tanAM netra micyAM che tathA jemanuM dhanuSya hAthamAMthI galita thayuM che evA tAladevaja bhISmapitA che maha sUccha pAmIne pote beThelA rathanA madhyabhAgaviSe patana pAmatA havA. te samaye te saMkaTaavasthA pratye prApta thaelA bhISmapitAmahane avalokana karavA mATe jANe asamartha hoyanA! evo ane jeNe sarvasva kiraNo tyAga karyo evo sUrya dIpAMtarane pAmato havo. ane to thata, asta pAmato have te samaye duryodhana ane pradoSakALa-e baMne, aMdhakAranA samudAye " jeonI AzA kiMvA dizAo nirAza pAmelIo che evA ane nakSatronA udaye karI zobha- D nAra evA thatA havA. arthAta, bhISmapitA paDyA tethI jene kSatriyakuLane yarUpa udaya nathI ) eva ane ajJAnanA samudAye karI digabhrama pabhanAro evo duryodhana thayo. ane pradoSakALa, Sii sUryAsta thayo chatAM aMdhakAranA samudAye karI dizAonA jJAnaviSe mayukta evo ane nakSatronA udaye karI zobhanAra evo thayo. tyAra pachI zoka ane aMdhakAranA yoge karI bhramiSTa thaelA evA ane "he tAta, he tAta evI rIte Akroza karanArA je kaurava ane pAM- koDa hava-teoe potapotAnI senAne avahAra karyo. eTalAmAM je bhISmapitAmahanA sAdhama (DbhAIe prathama mAmAne ghera rahyA hatA te divasanA becara je sabrahmacArIo hatA athata bhI- e che mapitAmahanA sAdharmi bhAIo hatA, teo bhISmapitAmahanI pAse AvI hA AnaMde te vaD bhISmapitAmahane tyAMthI pAsenA parvatanI guphAmAM bhadakSAcAryanA samipabhAge laI gayA. ahIMyAM hastinApuramAM saMjyanA mukhathI te vRttAMta sAMbhaLIne patarANa tatakALa zoke karI prApta thanArA azrapAta karI yukta hota thako bhISmapitAmahanA samipabhAge gamana karate ho. ane hIMyAM vaLI jeonAM netro azruoe karI yukta che evA kauravo ane pAMDavoe paNa bhISmapitAmahanI pAse AvIne nAnA prakAranA UpacAe karI pharI te bhISmapitAmaha cetanAne pamADaca. te samaye te bhISmapitAmaha te kaurava pAMDavoneviSe potAnI amRtarasamayI dRSTine, caMda jema koDa kumudanIviSe potAnA prakAzane sthApana kare che tema sthApana karatA hatA. te samaye jeonevaSe ja (nege prakRzcita thaelA che evAM te kaurava pAMDavonAM mukha, jeneviSe bhramara atyaMta bramaNa pAme che A evI kamanIonI jema prakAza pAmavA lAgyAM. tyAra pachI maMda maMda zabda karanAra evA je A bhISmapitAmaha te kauravapratye bhASaNa karavA lAgyA ke "he vatsa, mArA mastakane AdhAra nathI ke mATe nirAdhAra evI mArI grIvA mane atyaMta duHkha de che. evuM bhISmapitAmahanuM bhASaNazravaNa karI . pachI hasatulamaya ane sukhanAM kevaLa nidhAna evAM pakSIonA paranAM bharelAM uzIkAM ANIne kare namratA pUrvaka samarpaNa karatA hatA. te samaye mastaka dhuNAvIne te UzIkAno niSedha karI jemanuM mukha hAsyayukta che evA bhISmapitAmaha arjunaviSe zubhravarNadine sthApana karatA hatA. te che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 409 6) che samaye jeNe bhISmapitAmahano abhiprAya akasmAtaja jAryo che e arjuna, potAnA dhanuSyane S: utAvaLe pratyaMcA caDhAvIne te bhISmapitAmahane kaMkapatramayI uzIkAne deto hato. te samaye paNa para zatruoe jene pRSThabhAga joyo nathI, evA te bhISmapitAmahane arjune uzI dIdhuM chatAM baMne para senAnA vIze "vAha bahu sAruM karavuM, bahu sAruM karavuM" evuM bhASaNa karavA lAgyA. te samaye ha) ati premayukta evA haste karI bhISmapitAmaha arjunane sparza karatA hatA. eTalAmAM dharma che ( rAja, bhISmapitAmahane vaMdana karI bhASaNa karatA havA. che. yudhiSThira-he tAta, A tamone bANanAM zo lAgelAM che, te mArA cittane atyaMta ) duHkhita kare che, e mATe tame AjJA karo eTale tamArI AjJAe, A sarva zilyone chida sa. hita kADhI nAkhuM. arthAta zalya kADhIne te zalyoe prAsathaelA je dhAva-tene paNa huM tvarAe rUjhAvuM. he tAta, mArA hAthanI aMguThInA udake karI tamane sarvagaviSe prApta thaelA ghAvane huM ke rUjhavI nAkhIza. kAraNa A aMguThInI ghAva rUjhavavAnI zakti mArA pitA pAMDurAjAe mane ! varNana karI kahelI che te meM paNa lakSAvadhi vAra anubhavelI che. viparIta kRtya karanArA putre karIne che pitAne jema dukha prApta thAya che tema potAnA nAme cihita evAM bANoe karI tamArA Upara che prahAra karanAra A arjuna, lajajAe naya evA mukhane dhAraNa kare che; e mATe A arjunanuM te duHkha dUra karavA sAruM he tAta, tame prasanna thAo; ane A tamArA aMgaviSe prApta thaelA to che. zalyonA uddhArUpa karmaviSe sAMpratakALe mane AjJA Ape. evuM dharmarAjAnuM bhASaNa zravaNa karI bhImapitAmaha AnaMda yukata bhASaNa karavA lAgyA. 3 bhISmapitAmaha-he vatsa, A zo mane kiMcita paNa vyathA utpanna karatAM nathI. vyathA utpanna karanArA je mAruM bhAvazalyo che, teone te A zuddhopadeza karanAra bhadra guNAcAryAdika sukha karIne uddhAra karaze. je bahirAtmA purUSanI, pulAdika zarIra eja So AtmA che evI buddhi rahelI che, te purUSane ja A divyazalya karIne duHkha prApta thAya che. mane e te he vatsa, bAhyazArIrane viSe bheda karanArAM A bANazalyo aMtaraMga bhAgaviSe duSkarma karI che thanArA marmabhedane sahAyatA kare che. evuM bhISmapitAmaha, dharmarAjapratye bhASaNa karI pachI kSaNabhara visAmo laIne agrabhAgane hI B viSe potAnI pratye rahenArA je kaMsanA zatru zrIkRSNa-temane darie karIne ja jANe AliMgana para che karatA hoyanA evI rIte avalokana karatA thakA pharI kaurava pAMDavopratye bhASaNa karatA havA. che. bhISmapitAmaha he vatso, A samaye mane tRSA bahuja pIDA kare che, e mATe pANI to ha) ANIne mArI A tRSA dUra karavA mATe tame samartha cho. " Uriddhi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 evuM bhISmapitAmahanuM bhASaNa kaNadika sahita te kauravo sAMbhaLIne svaccha, sugaMdhakAraka ane zItaLa evuM mArtimAna te bhISmapitAnuM mana ja heyanA evA Udakane aNAvatA hatA. ane te pANI suvarNamaya vAsaNamAM ghAlIne bhISmapitAmahanA moMDhA AgaLa duryodhanAdikoe mUkavuM. te duryodha nAdike aNAvelA pANIne dUrathIja joIne tenuM bhISmapitAmahe nivAraNa karyuM ane pharI bhISma9) pitAmaha bhASaNa karavA lAgyA ke "je pANI pazu pakSI ItyAdikoe pIdhuM na hoya, ane je pANIne che che sUryanA kiraNe e paNa sparza ko na hoya, te pANI pIvA mATe mAruMcita IcchA dhAraNa kare che. che che evuM bhISmapitAmahanuM bhASaNa sAMbhaLIne sarva duryodhanAdika vize ciMtA karavA lAgyA ke che che. "evuM pANI maLavuM atizaya durlabha che. kAraNa evuM pANI te mAnasarovarAdikanevize paNa Sii utpanna thayuM nathI evo vicAra karI "AgaLa have zuM karavuM e viSe atyaMta moha pAmanArA che? te duryodhanAdika kauravavIra pratye ane yudhiSThiAdikapAMDavavIro pratye avalokana karIne te samaye bhISmapitAmaha, arjunanA mukhane viSe amRtanI vRSTi karanArIja jaNe hoyanA! evI dRSTine sthApana karatA hatA. te samaye zastrAstraviSe nipuNa evo te arjuna, bhISmapitAmahane abhiprAya jANune ane potAnA gADIva dhanuSyane maMDaLAkAra karIne arthAta pratyaMcA caDhAvIne vArU, Nae abhimaMtrita evA bANane dhanuSyane viSe caDhAvato haze. te joIne jene AnaMda prApta che tha che evA zrIkRSNanA dRSTipAta karIne pavitra evA sthaLaneviSe adhomukha evA te bANane cho. che. ne pRthvIne chiddha pADato have. eTalAmAM te chidarUpa pRthvItaLathI nikaLanArI te arjunanI hara kIrtirUpa bhAgIrathInI jANe sakhI ja hoyanA! evI ravaccha ukadhArAne sarva loka jevA lAgyA, ja te samaye pAMDavonA tavarNa dRSTipAta ane kauravonA kRSNavarNa dRSTipAta karI te udakanI dhArA ) bhAgIrathI ane yamuna-e baMnenA saMgamanI racanAne svikAravA lAgI. arthAta prayAga tIrtha viSe bhAgIrathI ane yamunAno saMgama thAya che; te sthaLe te baMne nadInA pravAha jUdA jUdA Sii jaNAya che. bhAgIrathI meta pravAha-ane yamunAne kRSNa pravAha tema ahIMyAM paNa arjune bANa karI utpanna karelI jaLadhArA-tene pAMDavonA beta dRSTipAta ane kauravone kaSNa dRSTipAta e bene saMgama thaye; tethI te bhAgIrathI ane yamunAnA saMgamanI racanA svikAravA lAgI. ema kavie ubekSA karI. tyAra pachI te udaka grahaNa karI arjuna bhISmapitAnI pAse kto ho. te samaye te bhISmapitAmaha paNa potAnA netrarUpa pA karIne te jaLa prAzana karI saMtuSTa ) thaI anapatya bhASaNa karatA havA. bhISmapitAmaha hevatsa arjuna, prakAzane utpanna karanAra je sUrya jema cakravAka pakSIche onA zokanA samudAyane dUra kare che athaoNta sUrya,udaya thatAMna cakravAkanI jeDano rAtrInaviSe paDelo hoya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 411 AC). che. viyoga nAza pamADI, te jelano saMga karAvI jema AnaMda pamADe che tema tuMja pANI ANa che nAze mArI tuSA maTADIne mane AnaMda pamADanAra thayo che. e mATe he vatsa, A tAre moTo che bhAI je dharmarAja, tenI pAse tuM sukhe besa, ane traNe lokamAM bIjA koIne prApta thanArA A tArA guNae karI tuM tArA A dharmarAjadika baMdhuo sahita vijayI thA. evuM anapratye bhASaNa karI pachI bhISmapitAmaha, arjunanA satkAra karI malina thaelA duryodhananA mukhane harSayukata karatA thakA duryodhana pratye hitakAraka evI vANI bolatA havA. bhISmapitAmaha he vatsa duryodhana, A karUkuLaneviSe moTA puNyanA yoge karI janme che. prApta thAya che. kAraNa samyakaMdanavinA dakSiNadezane viSe utpatti thatI nathI. arthAtuM parva che janmaneviSe saMpAdana karelA puNya karI dakSiNadezane viSe temAM vizeSe karI pharakaLanevi tane janma ane prApta thayo che. A kuLaneviSe yogya evA je guNa te tAreviSe pragaTapaNu pAme che. kAraNa, bhA( gIrathImAM utpanna thaelA kamaLonuM sugaMdhapaNu kadIpaNa nAza pAmatuM nathI. tathApi he vatsa, huM koI kAMI vAtsalyabhAve karIne hamaNAM tane kAMIka kahuM chuM ke namratA ane nyAya e be guNono tuM svi- i che kAra kara. kAraNa, namaskAra karavA mATe yogya je purUSa che te purUSaneviSe je namratA namratA, namratA che dhAraNa karanArA purUSane moTI kIrti saMpAdana kare che. rAmacaMdanaviSe namratAyukta evo je lakSmaNache tene yaza jagatamAM keTalo che te tuM vicArI jo. anukramanuM ullaMdhana nahi karanAra evA koNa te che. purUSane udaya thato nathI? arthAta nyAye cAlanArA purUSone uttarottara sukhAdikano udaya thA- 8 yacheja. kAraNa, anukrame gamana karanArA sUryAdika grahono nizcaya karI Udaya thAya che. arthAta : teo je anukramanuM ullaMghana karI viparItapaNe cAle to teone niyama pramANe udaya thavAno. nahIM e mATe A tArA jezvabaMdhu yudhiSThirane enuM rAjya arpaNa karavA mATe tene nyAya eTama Tale yathAyogya che; ane prathama pramANe tuM IMdaprasthaneviSe rahevA mATe yogya che. e pramANe bhASaNa karIne pachI tyAM potAnI pAse ja rahenArA keTalAka lokone tyAMthI dara . karIne bhISmapitAmaha ekAMte te duryodhana pratye pharI evuM bhASaNa karavA lAgyA. bhISmapitAmaha he vatsa, rAjayaprakaraNanA saMdhi (zatrunI sAthe salAha karavI te) vigraha (Agu sAthe yuddha karavuM te) yAna (zatru upara svArI karavI) Asana, kaidha ane Azraya e cha gu-- SI che temAM tane hamaNAM pAMDavonI sAthe saMdhija eTale salAha karavI yogya che. kAraNa, sujJa vAra che purUSa che te potAnA karatAM adhika baLavAna zatrunI sAthe vigraha eTale yuddha karavAno niSedha kare che. temAM je pAMDavo nirbaLa che evuM tuM je mAnato hoya to te nAnapaNathI nAnAprakAranA yuddha che prasaMge ghaNIvAra bhImasena ane arjunanuM sAmarthya joyuM che. ati baLavAna ane nItimAna pu- che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 rUSanevi namratAe yukata thavuM joie, eTale te namratAyukta thanAro purUSa vRddhi pAme che, kAraNa Sii nadInuM pUra mahAvege cAlatuM chatAM te samaye namratA dhAraNa karanAruM netaranAM vahA, AgaLa te na- ra che dInA jaLathIja vaddhi pAmatAM nathI zuM? e mATe uzI ane jaLapAna e baMnenI IcchAnA ni- 2 & mite karI tane arjunanI dhanuSyakaLA dekhADI; nahIto dehanI icchA suddhAM choDanAro je huM tene 5 che uzIkAnI ane pANInI IcchA kyAMthI prApta thAya e mATe hamaNAM paNa dharmarAjAne saMpatti tuM hajI pote pratisamarpaNa kara. ane moTA moTA jJAtA evA rAjaonA A yuddhaviSe thanArA kSayane rakSaNa kara, rakSaNa kara. e pramANe bhISmapitAmahe te duryodhanane upadeza ko; paraMtu maryAdAne che tyAga karanAruM atyaMta durbodha evo te dura duryodhana, jenA mananeviSe kheda atyaMta vRddhi pAmyo che evo hato thako dhIme dhIme bhISmapitAmahapratye bhASaNa karato ho. daryodhana-he tAta, pAMDavone mATe nakhanA agrabhAga upara rahe eTalI bhUmi paNa yuddhavinA di devA mATe mAruM mana IcchA karatuM nathI. evI vRddhi pAmanArA krodhanA siMcane karI cikaTAelI duryodhananI vANI sAMbhaLIne bhISmapitAmaha atyaMta kaMpAyamAna thayA. pachI te bhISmapitAmaha mahoTa UDo nisAso nAkhIne ane bhavitavyatA eTale avazya je banavAkALa che teno upAya che ja nathI evo vicAra karIne pachI dhUtarAdika sarve potAnA jJAtivargapratye pRthaka pRthaka kiMcita bhA( paNa karIne pachI zrIkRSNapratye bhASaNa karavA lAgyA. - bhImapitAmaha-he hare, tame bhAratAddhanA pati thaIne arahaMta devanA zAsanane nAnAprakAranA upAye karI saMpAdana karaze. evuM zrIkRSNane kahIne pachI "samasta yuddhAdika karmo pApayukta che evuM jANIne ane samatArUpI amRtanuM AsvAdana karatA thakA zrIbhadaguNAcAryanI pAse bhISmapitAmaha cAritra vrata grahaNa karatA hatA. pachI jJAnarUpa cakranA ge karInAnA prakAranA mithyAtvano nAza karatA thakA, samatArUpa zaktie karI rAga ane dravarUpa mahA hastione bheda 7) na karatA thakA, dhyAnarUpa bhAle karI niyamane viSe na rahelA evA iMdiyarUpa ane damana karatA e ( thakA, kSamAdika bANoe karI krodhAdikarUpa vIronA samudAyane ghAta karatA thA ane zraddhArUpa che kavaca, sarvagaviSe dhAraNa karanArA evA bhISmapitAmaharUpa mahAmuni, nirbhayapaNe moharAjAnI sAthe yuddha karavA mATe AraMbha karatA hatA. pachI saMpUrNa pAMDava ane kaurava, te sthaLe rahenArA pratyeka munine vaMdana karIne pachI satvaguNaviSe ekAgracitta thaelA evA bhISmapitAmaha che. munirAjane vaMdana karI potapotAnA AvAsa pratye gamana karatA havA.. tyArapachI jenuM mukha atyaMta snAtha thaeluM che, ane jenAM netra, citAe karI saMkocita che to ha) evA duryodhana pratye doNAcArya AvIne bhASaNa karatA havA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che droNAcArya hezanana, dharyane viSe besanAro athata maharthivAna evo ja tuM tene A ko khimapaNuM zuM prApta thayuM che? ane aMta:karaNanA zUrapaNAno dharma jeNe dUra karo, evI A re citA tane kyAMthI prApta thaI che? saMtanarAjathI gaMgAnaviSe jemanI utpatti che evA pitAmaha bhISmana zeka zA mATe karavuM joIe? je bhISmapitAmahe sarva vIronA samudAyane garvarahita karI nAkhyA; te bhISmapitAmahanA karatAM vIrapurUSomAM agragaNya e bIjo koI vIrapurUSa che evuM huM mAnato ja nathI. je bhISmapitAmahe bAhyazaaoneviSe jevuM parAkrama karavuM tevuM aMtaraMga zatruone viSe paNa parAkrama karyuM. arthAta potAnA zairya karIne yuddhanaviSe asaMkhya bAhya vINene jema chatyA temaja jJAna, samatA, dhyAna ane zraddhA ItyAdikanA vege karI aMtaraMga je kAma krodha ane mahAdika zatra-temane paNa jItIne zamatArUpa rAjya saMpAdana karavuM evuM baMne prakAranuM parAkrama bIjA koine prApta thavuM mahA durlabha che. have A yuddhaviSe bhISmapitAmahanI pachavADe senAdhipatipaNuM mArUMja che; evuM chatAM tuM aMtaHkaraNaviSe citAe karI zuM karavA paritApa pAme che? e mATe tuM citAne tyAga kara kadAcita jyAre arjuna, dharmarAjanI pAse rahI rakSaNa nahIM kare, te samaye te dharmarAjAne nizcaya karI huM yuddhaviSe badhI ANIne tane samarpaNa karIza. evA doNAcAryanA bhASaNe karI tatakALa potAnA manathI citAno tyAga karI te duryodhana, 30 che te droNAcAryane viSe mahAprIti utpanna karate thako teja samaye te duryodhana, jema moTA ganaMdanI A sAthe yuddha karavA sArUM meTA ganaMdane preraNA kare che tema, pAMDavAnTikonI sAthe yuddha karavA mATe doNA- 1 cAryane senAdhipati karato ho. pachI bIje divase prAta:kALe eTale agIyArame divase prAtaH ? kALe te doNAcArya, kaurava senAnI mUharacanA karI chatAM te joI saMtuSTa citta thaelo evo duS) dhana, yathecchapaNe yuddhanA agrabhAga viSe zatruonI sAthe yuddha karavA mATe prApta thato hato. ahIMyAM pAMDavo paNa elI bhISmapitAmahanI dazAe khinna citta hotA thakA ane 5) "te bhISmapitAmaha yuddhamAMthI dUra thayA eTale have ApaNane jya prApta thaze evI AzAe che ( AnaMyukta hotA thakA yuddhasthaLane viSe AvyA. pachI baMne senAnaviSe aSonA samudAya to atyaMta tIvra gatie saMcAra karavA lAgyA. temaja mahA Aveze yukta evA je hAthIonA sane mudAya, ane mahAvatonA samudAya, teonuM yuddha paNa pravRta thayuM. te samaye chidarahita evA ja SNa paMkhe karI AkAzanevize meghADaMbarane utpanna karanArAM hoyanA! paraspara saMghadde karIne utpanna thaelA kera che agnie vijaLI utpanna karanAra hoyanA! ane jenAM tIrNa kiraNache evo je sUrya-tenA paNa atyaMta tApane sahana karanAruM hoyanA! evAM baMne senAnA vIronAM bANe AkAzane viSe chUTavA to lAgyAM. te samaye baMne senAnA paraspara yuddha karanArA be vIzenAM mastaka, parasparanA bANa karI che. 104 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 ha tUTI paDyAM chatAM te baMne vIranAM kabaMdha (vaDa) paNa atyaMta krodhanA Aveze karI paraspara prathama 6 Saa pramANe ja yuddha karavA lAgyAM, temaja paraspara yuddha karanArA be hAthIonAM, khaDanA prahAra karI ? che ekadama chinna thaI AkAzamAM gayelAM ane AkAzane viSe jaI paraspara ekaI thaI gaelAM - 1 raka stako, AkAzaviSe paNa daMtAdaMtI yuddha eTale paraspara daMtanA prahAra karI yuddha karatAM hatAM. ka. TTa) hastaviSe dhAraNa karanAra koIeka vIrapurUSa, zatrue tenuM mastaka chedana karacuM chatAM paNa che te zatrunA mastakane chedana karIne pachI pote yuddhathI virAma pAmato have. koIeka vIranuM mastaka, I thI zarUe kApI nAkhyuM chatAM te mastaka AkAzamAM gayuM ane te pAchuM bhUmi upara jue che te SD pitAnA kabaMdhe zatruno vadha karyo chatAM AnaMde karI hAsyayukta ane praku hitanevALuM thatuM havuM. keTalAeka vIze e keTalAeka hAthIonAM mastako khage karI kApI nAkhIne AkAzamAM uDAvyAM; te mastako, pota potAnA pRthvI upara paDelA kabaMdha upara AkAzathI patana pAmyAM, teNe karI te samaye kSaNamAtra te hastio pharI sajIvana thayA hoyanA! evA zobhavA lAgyA. keTalAeka hAthIonAM je mastako bANe karI kapAIne AkAzane viSe uDanAra ane keTalAMka AkAzathI ke nIce pRthvI upara paDanArAM ta mastako, vIrapurUSoe mastakaneviSe dhAraNa karelA bhAthA ja hoyanA! ) che evI calana pAmanArI takAyukta saMhoe zobhatAM havAM. koIeka hAthI, potAnI upara besanAre ) yoddho maraNa pAmyo chatAM patija zatrune vAta karavA mATe udyata thayo; eTalAmAM zatrunA vadhanI as IcchA karanArA paraMtu vAhanarahita evA keTalAka vIne te hasti sahaja ArohaNa karavA mATe anukuLa che thaze. ahIMyAM doNAcArya guru, "arjunanI dhanuSya kaLA mArA karatAM adhika che evuM jetA thakA CE "te arjunane viSe dhanurveda zikhavanArA bIjA koI gurUno saMskAra che. evI AzaMkA karatA re havA; ane arjuna paNa, ativarNana karavAne yogya evI potAnA gurU droNAcAryanI dhanuSyakaLA dha joIne "A gurUe mane emanI pAse che teTalI saMparNa dhanuSyakaLA zikhavI nathI evuM mAnavA to cha lAge. te samayane viSe rakatanA yoge karI AraktavarNa evA zastronA ghAvanA samudAye karI baMne sainya, atyaMta prakulita thaelA azokavRkSanA vanasarakhAM zobhavA lAgyAM. pachI divasa asta pAmyo chatAM kasabI raMganuM vastra dhAraNa karanArI saMsthA, AkAzane viSe dIsavA lAgI; te jANe te yuddhamAM zatru ) one jItanArA vIra pratyeramaNa karavAnI IcchAejyalakSmI prApta thaI hoyanA!evuM bhAsavA lAgyuM. 3 tyArapachI jemano mada maMdathanathI,evI baMne senA, yuddha karavAnuM baMdha karI pota potAnI chAvaNI ) che. pratye gamana karavA lAgI. pachI te divasanI triviSe duryodhananI AjJAe saMsaka nAmanA trigartadezanA rAjA, dharmarAjAnuM rakSaNa karanArA arjunanI pAse AvyA ane jemanA bAhuonI So ahaMkArarUpa kaLIo harSayukata che, evA te saMzAsaka rAjAo arjuna pratye bhASaNa karavA lAgyA. A che jethI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A saMzataka-he pArtha, tuM yuddhaviSe, bIjo koI sAdhAraNa yoddho yuddha kare tenA sarakhuM yuddha che paNa kema kare che? railokyanuM ullaMdhana karanAruM tArA bAnuM sAmarthya-te bIjA sAdhAraNa zUrapurUSonA ane samudAye karI zebhanArA yuddhavirSe atyaMta pragaTatA pAmatuM nathI. arthAta tuM mahAvIra purUSa che mATe tuM mahAzUra evA vIronI sAthe yuddha karaze te tAruM bAhu sAmarthya pragaTa thaze. kAraNa saMpUrNa aMdhakArane nAza karavA mATe jAgRta evA seMkaDo mahAdIpakoe vyApta thaelA sthaLe che ( kaustubhamaNInA paNa tejano mahimA pragaTa thAya che zuM? arthAta nathI thato. e mATe prAtaHkALe A kurUkSetrabhUmithI bIje ThekANe tuM gamana karI kSaNabhara amArI sAthe yuddha kara; eTale tuM "mahA parAkramI ye che khaze evo ame tane jANIe. e pramANe vigataidezanA saMzataka nAmanA Sche rAjAonuM bhASaNa sAMbhaLI arjuna, tenI pratye A pramANe bhASaNa karavA lAgyo. arjuna-hevI, A tamAruM bolavuM yogya ja che, ayogya nathI. e mATe kadaLInA staMbha sarakhI devAmAM mAtra mahotI, paraMtu sAmarthya rahita, evI tamArI vANI kadIpaNa utpanna thAe nahIM. e mATe uttama vIzenA prANa AsvAdana karIne paNa mAruM bANa atyaMta vRSitache, te tamArA raktarUpa madyanuM prAzana karIne paNa saMpUrNa kauravone bhakSaNa karavA mATe samartha thaze. mATe A karUkSetrathI bIje ThekANe huM eka ja prAta:kALe AvIre; paraMtu tame mAtra sarva maLI ( te sthaLe UtAvaLAja Avaje. evA arjunanA vacane karI utpanna thaelo je AnaMdane samuche dAya-teNe karI yukta evA te saMzaka rAjAe potapotAnA sthAnakapratye gamana karatA havA. - tyArapachI bIje divase eTale yuddAraMbhanA bAradivase prAta:kALe doNAcArya duryodhanaSNa pratye "dharmarAjane jIvato jhAlIne tane samarpaNa karIza evI karelI pratijJAe tAnI pAchaLa che. kadAcita e droNAcArya, dharmarAjAne pakaDI leze ke zuM evA bhaye karI yukata thaelo arjana, dhaeghutra, bhImasena ame bAhuparAkramI naSphaLAdika mahA parAkramI rAjAone te dharmarAjanA rakSaNane mATe yojanA karI pote saMzakhaka rAjAone jItavA mATe karekSetrathI anya dekANe gamana karato haze. te ja samaye madonmatta evA hAthIonA samudAye karI bhayaMkara evI kauravonI ane pAMDavonI senA yuddhasthaLapratye prApta thaIe. te samaye jene vIrapurUSoja priya che evI vijya zrIne tvarAe varavA mATe ja jANe hoyanA! evA bahu parAkramI saMpUrNa rAjAo "huM Adi yuddha SNa karUM huMAdi yuddha kara evuM bolatA thakA yuddha karavA lAgyA. te samaye droNAcAryagurU, dhaeqmrAdika vinA bANa samudAyane potAnA bANee karI, sUrya jema potAnA kiraNae karI caMdrAdikanA kirane tiraskAra kare che tema nirAkaraNa karI aneka divyasenAe zobhita evA pAMDavonI senAne te droNAcAryanAM bANo. jema sUryakiraNo, dizAmaMDaLane AcchAdana kare che tema AcchAdana 9 chIe ... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 ko karatAM havAM. tyArapachI zastranA samudAye karI bhayaMkara evA doNAcAryacara, pAMDavonI senA pratye jema bhayaMkara evo je dAvAnaLa-te araNyasaMbaMdhI vRkSonI paMkitaone dAha karavA mATe praveza kare che, tema praveza karatA havA. te samaye te droNAcAryagurUnA anulakSe karIne supratIka nAmanA . hAthI upara besanAre rAjA bhagadatta, sUryanI pAchaLa jema prakAza gamana kare che tema sainyarUpa samudaviSe praveza karato ho. te samaye senAnA madhyabhAgane viSe AsapAsa saMcAra karanArAM bA None choDanArA doNAcAryagurU, madhyAntakALaneviSe AkAzanI mathe rahI AsapAsa prasaranArAM zuM kiraNone choDanAra sUrya sarakhA prakAza pAmatA havA. te samaye page cAlIne janAra te bhaga- 1) dattanAM madonmatta hAthIe baLAtkAre AkramaNa karelI pAMDavonI senA, navI paraNelI strI prathama saMgasamaye jema vyAkuLapaNAne pAme che tema vyAkuLa thaI. te samaye te bhagadattane supratIka nAmane gaja keTalAeka sanmukha bhAge rahenArA vIrone potAnI sUMDhe karI AkAzane viSe pheMkato havA; te jANe AkAzamAM rahenArI apsarAone jIvatA patio samarpaNa karavA mATe ja cheyanA! evuM bhAsavA lAgyuM. tyArapachI ghaNAka yoddhAone samudAye karI vyApta thaI gaelI evI te yuddhabhUmineviSe, te supratIka nAmano hAthI saMcAra karavA lAgyo chatAM tenA paganI nIce vaTAI janArAM hADakAno kaDakAra zabda, te hAthInA gaLAne viSe baMdhana karavA mATe ghAlelI zaMkhalAnI dorInA nAdane nahIM sarakho karato have te samaye saMcAra karanArA garUDanI pAMkhonA vAyuo karI ukhaDI paDanArA vRkSonI jeene upamA che evA, te supratIkanI garjanAo karI AsapAsa nI leDanArA je azvo-te doDatAM doDatAM pRthvI upara paDavA lAgyA. te supratIka hAthI mahA vage karI cAlavA lAgyo chatAM tenAthI utpanna thaelA vAyue rathanA samudAya uparathI bhaye karIne ja jANe palAyana karanAruM hoyanA! evAM UDI gaelI dhvajAonAM vastra, AkAzaneviSe saMcAra karavA lAgyAM. te samaye gaMbhIrazabda karI megha je zobhe che, tevA gaMbhIra zabdakarI supratIka USii hAthI zobhavA lAge chatAM keTalAeka hAthIonA gaMDasthaLathI utpanna thaelA je madanA jharAe ja te zoSaNa thavA lAgyA; te moTuM Azcarya thayuM. temaja te supratIka hAthIe prahAra karelA keTanI lAeka hAthIo citakAra zabdo karavA lAgyA, temaja te supratIkanA bhaye karIne aMkuzamuddAnI ) paNa avagaNanA karIne keTalAeka hastio ghaNe dUra palAyana karI gayA, temaja keTalAeka hAGST thIo, te supratIke potAnA dAMtanA agre TocyA chatAM mahAparvatanI saMgatie rahenArA navIna re medhasarakhA zobhavA lAgyA. temaja "zatrunI je kIrtirUpanadIo-teonuM utpattisthAna je parvata tenA sarakhA A hastio che evuM jANIne ja jANe hoyanA? tema keTalAeka hastione te 7) mumatI hastie potAnA daMtamahAre karI mArI nAkhyA. evI rIte uddata evA te supratIka che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 417 Gee 5) hAthIe mardana karelI pAMDavonI senAnA AkraMda zabdane dUrathI arjuna sAMbhaLato haze. savAre te SI mAratAM mAratAM bAkI rahelA saMzakone emaja paDatA mUkIne atyaMta krodhodha thaI te kapidhvaja phera che arjuna, bhagadattanI sAthe yuddha karavA tyAMthI mahAvege doDato Avyo. tyArapachI mahA sAmarthya dara karI yukta ane jyazIla evo te arjuna, te zreTa supratIka nAmanA hAthIe yukata evA mA ko tiSapuranA rAjA bhagadattane tIkSNabAe prahAra karavA lAgyo. te samaye navIna utpanna thanArI " modakanI vRTinuM prAzana karavA mATe IcchA karanArAM evAM arjunanAM bANe te supratIka nAmanA haka che stinI upara paDavA lAgyAM. te samaye puNyarahita purUSa potAnI pAse honArA divyane anyalobhane manoratha karI te lAbha thavA mATe jema kharace che; tema bhagadatta paNa te supratIkahAthIne jayanI ja IcchAe arjunanI upara preraNA karato haze. te samaye samudranA atyaMta bhayaMkara taraMgane jema moTo magaramaccha vage karI didhA kare che; tema te potAnI upara dhasI AvanArA supratIka hAthIne arjunanuM bANa, zUDha kApI nAkhIne didhA karI nAkhatuM havuM. pachI bhagadattarAja, potAnI mahAvatakaLA arjunane batAvato thako baLAtkAre te supratIkane potAnA sAthaLe dRDha AkramaNa karI pharI arjunanI sanmukha calAvavA lAgyo. te samaye ati durmada evo te supratIka, prathama pramA ja pAMDavasenAnuM mardana karato chato krodhe karI arjuna pratye doDavA lAgyo. te samaye bhagadattanuM ) ( zauryakRtya joine saMpUrNa devo AnaMyukata thayA; ane te bhagadattanI upara AkAzathI puSpavRSi ao karavA lAgyA. te puSpavRSTi bhagadattanI upara paDatAM pahelAM ja arjunanI bAvaSTi paDavA lAgI; hatI ane te bANavaSTie te supratIka hAthInI sahavartamAna bhagadattane prANa paNa jema mahAyanI te vaSTie kamaLapaMkita haraNa karI jAya che tema haraNa kare. e pramANe ane te sumatikakuMjara ) che sahavartamAna te rAjakuMjara (rAja) je bhagadatta-tene mAra chatAM kauravonI senAne viSe yuda- 9 ja karanArA rAjAonAM mUMgabhaMga thatAM hatAM. arthAta pitAne zatru je vRSabha-tenI sAthe yuddha kara- DaoN nArA prati vRSabhanAM zigaDAM yuddha karatAM bhAMgI gayAM chatAM teNe karI te vakhabhane jevuM duHkha thAya che; tevuM pAMDavonI sAthe yuddha karanArA rAjAone bhagadattanA muvAthI dukha prApta thayuM te samaye che prANIonA samudAyano nAza na thavA mATe je dayAvALIo evI dizAophUpa strIo, mahA ) namratAe prArthanA karIne ja jANe hoyanA! tema sUryane astAcaLa upara laI gaI. te samaye te oN pAMDavonI senAmAM praveza karI yuddha karanArA doNacAryA, tyAMthI pAchA pharIne potAnI senA pratye jema samudra ane nadI-e baMnenA saMgamasthaLane viSe rahenAra pANIno samudAya, bharatInI A veLAe nadImAM praveza kare che ane jyAre bharatI maTIne oTa thavA mAMDe che tyAre jema pAcho to samudamAM praveza kare che tema praveza karatA havA. tyArapachI chaDIdAroe sarva senAnA lokone yuda 9 @ @ @ii Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 tethI karavAne pratiSedha karyo chatAM baMne senAo potapotAnI chAvaNIo pratye gamana karatI havI. je che tyArapachI te divasanI madhyarAtrInA samayane viSe pAMDavoe kauravonA AvAsasthaLe mUkelA je gusapurUSo teo pAchA pAMDavo pratye AvIne kauravasenAmAM utpanna thaelI chAnI vAtane varNana karavA lAgyA. ke "jagadattanA vadhe karI krodhAyamAna thaelA droNAcAryagurU, prAta:kALe dharmarAjane yuddhamAM grahaNa karavA mATe yuddhaviSe cakravyuhanI racanA karaze." evI te guptatAnI " vANI sAMbhaLIne te cakravyuhane bheda karavA mATe sarve sabhAsadonI sahavartamAna pAMDavo, "Apa- te NAmAM cakravyuhane bheda koNa karaze?" evo vicAra karavA lAgyA. te samaye mahAparAkrameyukata evo arjunano putra abhimanyu bhASaNa karavA lAgyo. - abhimanyu-pUrva ApaNu hastinApurathI tame sarva pAMDavo pravAsane mATe vanamAM nikaLI gayA chatAM dvArakAmAM jaI rahenAro huM-kacchanI sabhAne viSe rahenArA koIeka purUSanA mukhathI kevaLa "cakravyahamAM kevI rIte praveza karavo te viSe zravaNa karato ho; paraMtu cakravyahathI bahAra paDavuM te kevI rIte? e mAtra meM zravaNa karacuM nathI. - evuM abhimanyunuM bhASaNa sAMbhaLIne tyArapachI bhImasena bhASaNa karavA lAgyo. ( bhImasena-he abhimanyu, tuM "cakravyuhathI bahAra kevI rIte paDI" e viSe zaMkA (BP karIza nahIM. prAta:kALe saMzakone jItavA mATe arjuna, anya ThekANe nikaLI gayo chatAM ame to cAre baMdhuo baLAtkAre cakravyuhane ThekANe rahenArA kauravapakSanA yoddhAone cAre dizAbhaNIthI che bhedana karI cakravyahathI bahAra pADavA mATe tene mArga karI ApazuM CE evuM bhASaNa karIne tyArapachI sarva sabhAsado sahita yuddhamAM zrama pAmelA sarva pAMDavo, re che vizrAMti levA mATe potapotAnA sthAna pratye gamana karatA havA. bIje divase eTale yuddAraMbhanA terame divase dharmarAjAnuM ane abhimanyunuM rakSaNa karavA | mATe bhImasenAdikane yathecchapaNe yojIne arjana, saMzakone jItavA mATe ja ho. - ahIMyAM droNAcAryagurU, dharmarAjAne yuddhamAM grahaNa karavA sArUM yuddhakSetrane viSe prApta thaIne saMsArarUpa cakra jema durbheda che tevA durbhada cakravUDane racatA havA. te samaye jemAM abhimanyu agresara che evA potAnA pakSanA saMpUrNa dhanurdharAjasahita pAMDavo paNa yuddha bhomineviSe prApta thatA hatA. te samaye lAlavaNuM evA pATalI vanaspatinA puSponA raMga sarakhA zoNite karI lAla evA je chUTanArAM bANe-teonA samudAye karI vAta thaelo ane jIvana eTale pANIne zoSaNa karanAra grISmastunA sarakho uttama vIzenA jIvana eTale AyuSyane zoSaNa karanAro 7) evo saMgrAma thavA lAgyo. tyArapachI cAre pAMDavo abhimanyune AgaLa karI mahAzUrapaNAe, ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudra jema kapAMtakALaneviSe gatane khurADavA mATe pravRtta thAyache tema zatrunI senAno saMhAra karavA mATe pravRtta thatA havA. pAMca yama, jema karmone jIteche; tema abhimanyu ane cAra pAMDavo maLI pAMca yamarUpa pAMcejaNA droNAcArye rUpakarmane jItIne saMsAracakranA jevuM durbheda evA cakravyUhane bhedana karatA havA. te samaye saMyamIpurUSa, kSamAdika daza prakAranA yatidharma karIne jema krodhAdika cAra kaSAyane rodhana kareche; tema yadratha, kaMkapatrakhANo rUpayatidharme karI cAre pAMDavo rUpacArakaSAyanuM odhana karato havo. te samaye krodhAyamAna evo abhimanyu to nirdoSa evAM yuddhanA utsAhane mATe dhairyavAna hoine jayadrathanI samakSa, te vaitALa nAmanA pizAcagaNanA rAjAnA vivara sarakhA bhayaMkara cakravyUhamAM praveza karato havo. (zvetALa nAmanA pizAcagaNanA rAjAnuM vivara dhA pizAcoeyukata hovAthI temAM anya purUSane praveza karavA mATe bhayaMkara che tema A droNAcArye racelo thakravyUha paNa karyuM yathAki dupurUSoeyukata hovAthI tene vetALa vivara evI upamA ApI.) ane tyAM te abhimanyu ekalo chatAM paNa, maryAdAnuM laMdhana karanAro eka paNa samudra jema sarva parvatone pUrADe che tema yuddhane viSe koTacAvadhi zatruone mArato hato. te eka dhanurdhArI evA abhimanyunA bANoe karI sarve rAjAo, jema akALe prApta thanArA medhanI vRSTie zALa (jemAMthI cokhA thAyache te) vyathA pAmeche tema atyaMta vyathA pAmatA havA. te samaye zalya, karNa, kRpAcArya, azvatthAmA, kRtavamo ane duryodhana-eo paNa abhimanyunuM parAkrama,jema dhAnyanA samudRAyetIvratApa denAro vAyu unALAmAM je luvAyache te) sahana karo jato nathI tema sahana karI zakA nahI. te samaye te abhimanyu te zalyAdikane yuddanaeNviSe palAyana karAvIne jema pApakamaeNnA udayano mahimA, dhaNAka manorathono khAta kareche tema duryodhananA lakSmaNAdika dhaNAka putrone mArato havo. tyArapachI kauravasenAmAM zreSTha yoddhAo, te abhimanyune ati duya jANIne teo sarve ekaDhama, jema araNyaneviSe pAradhIo, varAhane gherIleche tema gherI letA havA; paraMtu eka vAdhane jItavA mATe zIALIyA jema samathaeN thatA nathI, kiMvA nakSatragaNo jema eka sUryane jItavAmATe samartha thatA nathI, tema te ekalA abhimanyune jItavA mATe te saMpUrNa rAjAo samartha thayA nahIM. tyArapachI te abhimanyunA dhanuSyane karNa toDato ho, kRpAcArye, te abhimanyunA sArathIne mAratA havA ane kRtavarmAM, te abhimanyunA rathane cUrNa karatA havo. te sasuye abhimanyu, hAthamAM DhAla, taravAra leIne yuddha karavA lAgyo; paraMtu teja samaye, pradIpta thaelA agninA dhumrasamudAya sarakhA te abhimanyunA khaDgane anetthAmA potAnA khANoe karI khaMDana karato havo. tyArapachI te abhimanyu potAnA hAthamAM cakra dhAraNa karI potAnA kIrtirUpa kamaLakSetraneviSe tRNanA gucchAnI jemane UpamA che evAM rAjAonAM mastakone dhaDathI bhinna karato hato. e prakAre aneka Ayudhoe karI te abhimanyu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 419 www.jainellbrary.org Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 jo yuddha karato thako potAnI gadArUpa vakarI duzAsananA putranA parvata sarakhA rathane mahA krodhAveza Sii. cUrNa karato haze. tyArapachI te duHzAsanA putranI sAthe yuddha karanArA te abhimanyune karNa ane kRpA- ra che cAyaTika sarve mahArathio potAnI lajajAno tyAga karI prahAra karatA hatA. pachI te sarva ddhA- enAM nAnA prakAranAM zastronA pAte karIne jeno deha jarajara thaI gayo che evo te abhimanyu, to jenuM mULa chedAI gayuM che evA vRkSa sarakhe bhUmiLane viSe patana pAmato ho. tyArapachI A - jayadratha, te patana pAmelA abhimanyune prahAra kare eja tenA cittanuM duSTapaNu-te duSTapaNAe che ' karI potAnI kIrtilatAnI sahavartamAna khage karI te abhimanyunA mastakane chedato havo. (paDe- ) lAne mAravo e vIrapurUSanuM lakSaNa nathI, chatAM jyadaye paDelA abhimanyunuM mastaka chedana karyuM che tethI teNe potAnI kIrtirUpI latAnuM paNa chedana karva ema kahyuM.) te samaye te abhimanyunA zauryakamane ane jyadathanA duSTakarmane avalokana karanAra devonA mukhaviSe "sAdhu sAdhu evA zabdanuM ane hAhA evA nAdanuM mitrapaNuM thatuM havuM. te samaye arjunanA putra abhimanyunA 7) zaurya karIne saMtuSTa thaelo je sUrya, te abhimanyu Upara puSpavRSTi karavA mATe pune levA sAraMja ( ( jaNe hoyanA! tema astAcaLanA araNyapratye gamana karate havo. arthAta abhimanyu maraNa ) za pAme te samaye sUryane paNa asta thayo. tyArapachI chaDIdAe yuddha baMdha rAkhavAnuM kahyuM chatAM ID te baMne senAe potapotAnI chAvaNIo pratye gamana karatI havAo. tyArapachI arjuna, trigartadezanA saMzatakarAone potAnA bAhuparAkramarUpa vamaLanevize ) jeenI kIrtija zeSa rahelI che evA karIne arthAta sarva saMzAsakone mArIne jevo potAnA putranA vRttAMta viSe utsuka thaI potAnA zibirapratye Agamana kare che; eTalAmAM te saMpUrNa AvAsasthaLo zokasamudamAM nimagna thaelAM ja jANe hoyanA! evAM avalokana karato ho ane aMta:karaNane zravaNekarI atizaya dukha denArA evA AkraMda zabdane aMta:puraneviSe zravaNa karate have. te samaye koIpaNa sthaLane viSe vIrapurUSonI yuddhasaMbaMdhI kathAne na sAMbhaLato ho; (SP temaja yoddhAonA bhayaMkara yuddhAvaze karI utpanna thanArI vANIne paNa na sAMbhaLato hato, ane je aonA moDhA AgaLa jue che to teonA AgaLa ghAsanA samUha paNa koIe nIcA nathI evuM te ho. vaLI hAthIonA bhakSaNane mATe ApelA piMDadAnane paNa na dekhate hava, ane ja ghaNA lokoe vyApta honArI chatAM paNa te senAne zUnya araNya sarakhI avalokana karI arjuna, e pitAnA putra abhimanyunA mRtyunI AzaMkA manamAM karato hato. te samaye te arjunanA aMta:ka- te raNaviSe rahenArA sarAsakonA vadhathI utpanna thaelA AnaMdane baLAtkAre dUra karI te aMta:kara- koDa suviSe potAnuM mahA zeka, sthApana karato haze. arthAta saMsakone nAza karavAthI utpanna che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja thayo hatanA pAmyo, ane putra maraNathI utpanna thaelo zeka, arjunanA hRdayamAM vyApyo che tyArapachI te arjuna, dharmarAjAnA AvAsa pratye praveza karI te dharmarAjAne abhimanyunA vRttAMtane prazna karato hato. te samaye dharmarAja paNa, arjunane thaelI zakti pramANe vRttAMta kaheto havo. tyArapachI arjuna, potAnA aMtargata viSe praveza karI zakakaranArI subhadrA pratye zokarUpa taraMgoe malina evA nAnA prakAranA vacanoe karI zAMtvana karI bhASaNa karate ho. ana-he priyA, A tArI tuSA (putranI vaha) uttarA sAMpratakALe garbhiNI che; tene je putra thaze te ApaNa netrone utsAha denAro thaze. evuM bhASaNa karIne pachI arjuna, subhadAsamakSa evI pratijJA saMbhaLAvate ho ke "sa- che Sii vAre prAtaHkALe sUrya asta pAme te pahelAM tArA putranA mRtyu mATe je kAraNarUpa jyadatha-tene je huM na mAruM te agnimathe praveza karIza." tyArapachI te saMpUrNa pAMDavo, abhimanyunI uttara A kriyA karI rahyA pachI "vIra purUSanI yuddhaviSe marIna saMpAdana karelI devonI saMpatti te kAMIka ke karavA mATe yogya nathI evo vicAra karI vizrAma pAmatA havA. bIje divase eTale yuddAraMbhane caudame divase droNAcArya, arjunanI jyadathanA vadhanI vI pratijJA sAMbhaLIne jemanuM hadaya vidIrNa thayuM che, evA hotA thakA mahAtvarAe yuddhabhaminevize ) prApta thaI te jyadathanA prANarakSaNa mATe, jenevize aneka rAjAoe potAnA AbhuSaNAdike to cha karI ratavarNa kara che, evA zakaTayUhanaviSe jUcIpAzamAM jayarathane rAkhatA havA. - ahIMyAM pAMDavo paNa potapotAnA dhanuSanA TaMkArazabdanA samudAye karI zatruonA re A samudAyane kSobha utpanna karatA thakA yuddhabhomipratye AvyA. te samaye baMne senAnA subhaToe mUkelAM bANa pararapara khalane karI AkAzanevize praveza karavAmAM te jaNe pUrva ane pazcima 'dizAneviSe pradIpta thanArA agninI paraspara bhIDanArI javALAo hoyanA! evAM taDataDATa zabda cho karatAM AkAzane viSe saMcAra karatAM hatAM. pachI paraspara jItavAnI IcchA karanArA evA doNuM- 9 (1) cAryanA hAtha ane arjunanA hAtha, te paraspara snehe karI bANunAva na vyApAra karatA havA. thI arthAta eka bIjAne joIne paraspara jyacchA dhAraNa karanArA chatAM paNa droNAcArya ane a- 1 na, te samaye nehe karI paraspara bANa na choDatAM AnaMdanimagna thayA. tyArapachI jyazIla evo arjuna, doNAcArya gurUne pradakSaNA karI zakaTavyahama jema araNyamAM utpanna thaelo para hAthI viMdhyAcaLanA bhayaMkara araNyapratye praveza kare che tema te zakaTayUhamAM praveza karate ho. te samaye te zakaTavyahamAM rahenArA ane arjunanI Upara bANavRSTi karanAra evA saMpUrNa SchI rAjAo arjunanA bANonA vegane, jema mahAvAyunA vegane vRkSa sahana karI zakatAM nathI tema Q Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e na sahana karatA hatA. te samaye arjunane putrazokAgnie karI utpanna thae je tApa, tenI zakti che Sii karavA mATe ja jANe hoyanA!evAM bAe zatruonA prANarUpa udakane atyaMta svikAryuM. ane ? thatA arjunanAM bANee ghaNA zatruonA prANa lIdhA tyArapachI te arjuna,zakaTagyaviSe deva- pa. A datta nAmanA potAnA zaMkhane jemajema vagADavA lAgyo, tema tema dharmAdikane jyanI AzA ja- koDa gRta thavA lAgI. ahIMyAM ramAM zreSTha evo duryodhana, ananAM bANee atyaMta Ana karelA. pitAnA sainyane joIne mUrtimAna utpAtaja hoyanA! evo te arjunanI sAthe yuddha karavA mATe U. te samaye araNyamAM rahenArA hAthIonA samudAyanA adhipatinI sAthe navIna prApta thaelA madAMdha hAthInuM jevuM yuddha thAya che tevuM te duryodhananI sAthe arjunanuM ghaNI vakhata sudhI bhayaMkara yuddha ST thatuM havuM. pachI jema nadIne vega, madhya prApta thanArA setunege vidyAraNa karI AgaLa samuda tarapha para jAya che tema te arjuna, madhya aTakAva karanArA duryodhanane vege olaMdhana karI AgaLayuddhabhomineviSe ja gamana karato ho. tyArapachI kopakarI pradIpta thaelAne tatakSaNa sarvane jANebALatoja hoyanA 5 e, ane kaSNa jenA sArathI che evo arjuna, te raNapradezanaviSe padathane zodhavA lAgyo. te samaye AtmA jevo tejasvI che te tejasvI arjuna, moha sarakho vadha karavA mATe yogya je jaya( da-tene AvaraNa karI rahelA kAmavAsanA sarakhA ja rAjAo-te sarvane prahAra karato haze. e pramANe yuddha mATe evo arjuna, zatrunI senAmAM yuddha karato karato ghaNe che dUra gayo chatAM, ane tene zatrupakSanA rAjAonI sAthe yuddhamAM potAne devadatta zaMkha vagADavAnI che sagavaDa na thaI chatAM ahIMyAM dharmarAja, devadatta zaMkhano zabda na sAMbhaLIne zaMkAyukta thato havo, ho te samaye te arjunanI pravRtti jANavA mATe satya parAkramI evo bIjo potAno AtmA ja jANe che hoyanA evA sAtyaki dharmarAjA, arjunanIbhaNI mokalo haze. pachI te sAtyaki paNa do. I NAcAryapratye praNAme karI vaMcanA karato chato adhika tvarAe te zakaTacUhapratye naikA jema samu damAM praveza kare che tema praveza karate ho. nadInuM pUra jema nadInI tIra uparanAM vRkSone vahI che jAya che tema sarva rAjAone parAjaya karanAro te sAtyaki setu sarakhA bhUrizravAne pAmato haze. arthAta vRkSone vahI janArA nadInA pravAhane jema setu aTakAva kare che; tema rAjAone saMhAra zo karanAro je sAtyaki tene bhUrizravA aTakAva karato ho. te samaye vIsemaNe zreSTha evA sAtyaki ane sUrizravA, e baMnene jagatane atyaMta bhaya utpanna karanAra saMgrAma, vanamAM rahenArA varahone jema paraspara saMgrAma thAya che tema paraspara pravRta thaye. te yuddhamAM baMne vacce paraspara rathane bhaMga karI ane sArathInuM maMthana karI jeonAM dhanuSya chinna thayAM che evA teo hAthamAM hAla to Sii taravAra dhAraNa karI paraspara yuddha karavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIMyAM droNAcArye paNa, zakaTavyUhanI khAhAra dhamaeNrAjArUpa nidhine prApta karavA sArUM pagathI sarakhA je rAjAo-teNe karI yukata evA taLAva sarakhI pAMDavonI senAne, jema taLAvamAM aMtargata rahenArA dvavyanidhine prApta karavAsArU yatna karanAro purUSa, pagathIyAMgma yukta evA te taLAvane zoSaNa kareche, tema saMhAra karatA havA. e pramANe samudrane jema maMdarAcaLa maMthana kareche te samaye jema samudranA taraMgono moTo zabda thAyache tema, pAMDavonI senAnA vIrasamudAyana DhoNAcArye maMthana karavA lAgyA chatAM, sainIka lokono mahoDho koLAhaLa zabda Utpanna thayo. ahIMyAM yuddha karatAM karatAM kezaneviSethI jhAlIne sAtyakinA mastakane khaDga karI kApavA mATe bhUritravAnA khAhu, zruta thayA chatAM tene joine kaiTabhAri je zrIkRSNa-te arjunapratye bhASaNa karavA lAgyA ke, "huM dhanaMjaya, he dhanaMjya, tuM letAM chatAM A sAtyakI mare che!! mare che!! evuM jANu, ane khANe karI A bharitravAnA bAhune kApI nAkha; kAraNa "ame vIra chee" evuM abhimAna dhAraNa karanArA purUSoe koIpaNa prakAre potAnA pakSapAtInuM rakSaNa karavuM." evuM kRSNa bhASaNa kareche eTalAmAM astAcaLapratye gamana karanArA sUryane, pAMDavonA ane kauravonA sainiko, cakravAka ane ghuaDa sarakhA duHkhita thaI ane AnaMdita thaI ekadama avalokana karavA lAgyA. arthAta, sUryAsta pahelAM jayadrathano vadha karavo evI arjune pratijJA karIche; te sUryAMsta thavA lAgyo chatAM yadrathano vadha thayo nahIM, tethI have arjuna agnimAM praveza karaze; evuM jANI sUryAsta thato joI pAMDavo du:khita thayA ane kauravo AnaMdita thayA; te samayane viSe kiMcita vakrupAeyukta jenuM mukhache evo arjuna, "ekadama prApta thaelAM A sarve kRtya zI rIte karavAM!" ema vyagra thaI ciMtana karavA lAgyo ke "ahIMyAM dharmarAjAnI pAse gamana karavuM, ahIMyAM yadrathano vadha karavo, ahIMyAM sAtmakInuM rakSaNa karavuM ane ahIMyAM to sUrya, asta pAmavA mATe utsuka thayo che; e mATe A sarva prakAra ekadama kema banI zakaro!" evI ciMtAe vyApta thaelA arjunapratye pharI zrIkRSNe evuM bhASaNa karavuM. zrIkRSNa-he arjuna, jueche zuM? utAvaLe bhUdhdhivAno khAhu chedana kara. evuM kRSNe kahyuM chatAM khaDga karI yukta evA bhUdhdhivAno dakSiNa karakamaLa, arjune chedana karaco chatAM te bhUrizravA "huM sAtyakinI sAthe padAti (paDhacara) thai yuddha karato hato chatAM he arjuna, rathArUDha thaelo evo je tuM-tene mArA khAhunuM chedana karavuM e bahu niMdya che." ityAdika nAnA prakAranAM krodhayukta vacanoe arjunanI niMdA karI teno ratha pAcho keravAvato havo. pachI potAnA prANavAyune yogAbhyAse brahmadvArAe karI nAza pamADavAnI icchA karanArA bhUritravAne akasmata sAtyaki UThIne svecchAe vadha karato havo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 423 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne eTalAmAM arjunanA devadatta zaMkhano nAda potAnA karNapratye saMbhaLAtuM nathI evuM jANIne dharmarAjA, pharI bhImasenane arjunane zodha ANavA mATe mokalato hato. te samaye te bhImasena paNa tatakSaNa jemanA azva bhagADI mUkyA che evA doNAcAryanA rathane parityAga karIne yoddhAA onA samudAyane saMhAra karato karate zakaTayUhamAM praveza karato hato. te samaye navIna prApta thanArA koDa madhane jema pratikULa vAyu aTakAva kare che, tema AkarSata dhanuSyanI pratyaMcAne AkarSaNa karI " bANa choDanA karNata bhImasenane aTakAva karato ho. te samaye jeone krodha atizaya che vRddhi pAmyo che evA ane tIvra yuddha karanArA te bhImasena ane karNa, jANe be UMcA evA vi- ) dhyAcaLaja paraspara yuddha karatA hoyanA evA bhavA lAgyA. te samaye pratikULa thaelo daiva jema dubuddhie karI purUSanA sAmarthyane maMthana kare che tema bhImasena, potAnI gadAe karNanA rathane cUrNa karato ho. teja samaye aMgadezane adhipati karNa bIjA ratha Upara tvarAe ArohaNa karI potAnA bAhunA sAmarthya bhImasenanA bAhusAbhaaisahavartamAna tenI senAne paNa saMhAra karato haze. te samaye jaLadhArAnA sahodara hoyanA! evI bhImasenanI Upara paDanArI je karNanA bANenI vRSTi-teNe zvAsarahita hAthInA sarakhI bhImasenanI avasthA karI. arthAta bhImasena sUcchita thayo. te samaye "tiputromAM mAre vadha karavA mAtra arjuna ja yogya che; bIjo koI nathI evI potAnI pUrve karelI pratijJAnuM smaraNa karI karNa, bhImasenanA AyuSyane naja haraNa che karate ho. kAraNa mahAtmA purUSanuM pratijJA kareluM vacana kadIpaNa viparIta thatuM nathI.. tAte ahIMyAM arjuna, pote karelI je pratijJA- te rUpa nadI-tenI sAmI tIraneviSe vRkSasarakho rahenAra je yadatha-tene saryAsta samaye dekhate ho. te samaye te jayadrathane joIne kepa karI re romAMcayukata thaeluM arjunanuM zarIra, putraekarUpI samudanA sevALanA aMzee karI jANe prakulita thayuM hoyanA! evuM zobhavA lAgyuM. ane te samaye jeneviSe ArakatavarNa thaelAM je netra, teja jANe puSpanA gucchA che, ane kaMpAyamAna thanAro je adharoSTa, teja jeneviSe pallava che, evo zekasahita je arjunanAmaka vakSa-tene te vakhate krodhaja azokavRkSapaNAne pamADato hato. arthAta, jayadrathane joIne krodha karI vyApta thaelo arjuna, aMga Upara romAMca dhAraNa karate, Arakata netra ) dhAraNa karate ane adharoTanuM skuraNa dhAraNa karato thako jyadathane vadha karavA mATe Ughukata thaI putra hasa zakane visara. te samaye sarva tejasvI purUSomAM zreSTha evo arjuna prApta thayuM chatAM, tenI saMmukha rahenAra jayadatha, te sUryanI saMmukha rahenAruM darpaNa jema dedIpyamAna thAya che tema krodhe dha karI dedIpyamAna thato ho. te samaye arjuna ane jyadratha-e baMne vaccenuM tatkALa, jenevize DaoNL e dizAono aMta AcchAdana thaelo che, ane jeneviSe AkAzamAM saMcAra karanArAM pakSIo ( I0) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4rapa 5) palAyana pAmyA che evuM kSaNamAtra bANayuddha thavA lAgyuM. te samaye ane potAnAM bANee je karI sarva AkAzanuM AcchAdana karI mahAmeLe karI utpanna thaelA aMdhakAra sarakho aMdhakAra u= tpanna karyo chatAM, te AkAzaneviSe jayadrathanAM bANa, aMdhakAranA bhaye karIne jeNe saMcAra nA karatAM hoyanA evuM bhAsavA lAgyuM. te samaye nAnA prakAranAM Ayudhae karI yuddhaviSe a- no che tyaMta yuddha karanAra ane duryodhanAdika rAjAoe atyaMta rakSaNa karelo evA paNa jyadathanA che ( mastakane arjuna, potAnA bAe chedana karato haze. te mastaka kevuM ke, zaurya karIne jenuM che rakSaNa che evI je ananI pratijJA-tene roganI gAMTharUpa thaIne jaDapaNu utpanna karanAruM arthAta laD. arjunanI pratijJAne roganI gAMThanI pere vidha karanArU ane kIrti rUpa nadInuM sthaLa evA jya- che dathanA mastakane arjuna chedate have. te kApI nAkheluM jayadrathanuM mastaka, arjunane harSakarI che che. prApta thanArA romAMcanI kaLione utpanna karI, dUra AkAzane viSe UDIne jatuM havuM; te samaye dika gRddha pakSIonI paMktie potAnA nakhe karI jhAlI lIdheluM evuM, ane jenA keza ahIM tahIM koDa ha9) gadoLAyelA che ane AkAzamAM bhramaNa karanAruM evuM te mastaka prApta thanArA adhikAranA sainya che sarakhuM zobhavA lAgyuM. te jyadathanuM raktanI dhArAoe Arakata thaeluM kabaMdha paNa bhUmine( viSe, atizaya prApta thanArA kope karIne ja jANe hoyanA! tema lAla thatuM havuM. te samaye A ne arjuna, jyadathane vadha karIne paNa adyApi ghaNA yoddhAone mAre che evuM jANIne te rAjAne ja jaNe karUNAbaMdhuja hoyane! evo sUrya, saMdhyAnA adhobhAganevi tvarAe gamana karato hato 5 . e prakAre karI caudamA divasa paryaMta adabhuta yuddha karanArA je pAMDavo, teo konI eka SS nAnA sAta akSohiNIne saMhAra karatA hatA. A caudamA divasaneviSe arjune jyadatha mAra ) chatAM, lajajAe karI yukta thaelA evA droNAcAryagurU-te divasanI rAtrine viSe paNa yuddha karavA mATe potAnI senAne AjJA karatA havA. te samaye pUrNacaMda sarakhAM zubhravarNa je manuSyanAM kapALa-tene dhAraNa karanAra ane nakSatragaNa sarakhA asthionI mALA paheranArI evI saMpUrNa (" rAjAone nAza karavA mATe sAkSAta rAtrIrUpiNI kAlikAdevIja prApta thaI hoyane! evI te to rAtrI bhAsavA lAgI. te samaye yuddhaviSe maraNa pAmelA je aneka vIse-teone raktanuM prA zana karavA mATe lobha dhAraNa karanArA evA ane bhramarao sarakhA zyAmavarNavALA rAkSasarUpa Saa aMdhakAre te yuddhabhUmi vyApta karI nAkhI. arthAta aMdhakAra paNa prasta thayo ane te aMdhakAra che. sarakhA zyAmavarNavALA rAkSaso paNa vIronA rakatane prAzana karavA mATe prApta thayA pachI eddhA onA zAstranA paraspara saMdhare karIne utpanna thanArA agnie karIneja aMdhakArane samudAya jene cha) viSethI nAza pAmyo che, evo vIrono paraspara saMgrAma utpanna thayo. te samaye nizAna ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avalokana karI dhanurdhArI vizee mahAtvarAe dhanuSyanI pratyaMcAnuM AkarSaNa karI choDelo je te S: bANene samudAya-te atyaMta zabda karIne vIrone pADanA hote thako te paNa patana pAmato ? ho. te samaye senAnA hastionI pAse prApta thanAra vIze, te hastioe potAnA daMta- I. viSe thaelo je vIrakhane khATakAra nAda-teNe karIne ja avalokana kasyA. arthAta tane viSe thaelA vIronA khAte karI utpanna thaelA agninA taNakhAonA prakAza karIne ja te hAthIee te yoddhAone joyA. te samaye te baMne senAnA vIse vAraMvAra varNana karelA potapotAnA svAminA nAme karIne ja "A ApaNI senAmAMnA vIra che ane A zatru senAmAMnA vIrache evA bhedane jANatA havA; ane rathanA cakranA citakAra zabda karIne ratha, tathA ghaMTAnA nAde karI hAthI, ane pAse AvanArA yoddhAo, siMhanAde karIne sarva vIzene paraspara oLakhAvA lAgyA. te samaye jeoe potAnuM paDavuM jANyuM nathI evA keTalAeka padAtio, jenA caMcaLa taraMga che evI rakatanI nadI pratye AvIne te nadImAM akasmAta nimagna thaI maraNa pAmatA havA. te samaye zatruone prahAra karavA mATe doDanArA ane marIne pahelAM maDadAne viSe alane karI patana pAma( nAra evA keTalAeka vIra, pRthvI upara patana pAmatA samaye viparIta paDanArA pitAnA khage che B karI kapAI maratA havA. te samaye he bArAkSasInA kukhaviSe utpanna thaeluM mANikya ja hoyanA? evo, bhImasenano putra, bhayaMkarakarma karanAro, rAkSasonapati, jenevize agni dedIpyamAna che evA pASANa ane vRkSAdika Ayudhoe karI ardharAtrinA samayaneviSe kauravonI senAne nakSatrayukata karanAra, dIpaka sarakhI karelI atyaMta tAmravarNa je netranI kIkIo-teNe karI jemAM te bhayaMkara che ane mukhathI utpanna thanArI agninI javALAe karI te yuddhAgaNane AsapAsa dedIpyamAna karanAro evo ghaTotkaca, te yuphabhaoNmineviSe prApta thatAM have. ane te ghaTotkaca, aneka prakAranuM mAyAyuddha temaja bIjuM paNa aneka prakAranuM yuddha karavA lAgyo chatAM tenA agrabhAgathI sarva yoddhAoe, dIpakanI AgaLathI aMdhakAra jema palAyana kare che tema palAyana karuM. te samayane ( viSe ghaTotkaca, pASANonA prahAra karI keTalAeka rathane cUrNa karato hato; ane vRkSonA prahAre che karI keTalAeka hAthIone saMhAra karato haze; temaja potAnA gamana samayanA vegathI utpanna thaelA vAyue karI kocAvadhi zatruone pRthvI upara pADato have, e prakAre karI ekalA ghaTotkace koravonI sarva senA, varSARtunaviSe prApta thanAra medhe, sUryAdika grahonI paMkti jema AcchAdita thAya che, tema AcchAdana karI. te samaye ghaTotkaca, yuddhanaviSe ukata thaye chatAM dharmarAjAdika pAMDavone atyaMta harSa utpanna thayo, ane kauravone to potAnA AyuSyaviSe paNa saMrAya utpanna thaye; ane te yuddha, avalokana karanAra devone kautuka utpanna thayuM. te samaye Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 427 kaurava senArUpa araNyane maMthana karanAra vanamAM utpanna thaelo hastija hoyanA evA te ghaTotka- 9 S: cana, udake karI AcchAdita thaelo khADoja heyanA! evo karNayuphabhomineviSe prApta thaI kSa- mAtramAM tene sedhana karato haze. tyArapachI krodhekarI jemanuM moTuM parAkrama jAgrata thayuM che, ane yunA rasekarI jemane romAMca prApta thayA che, evA karNa ane ghaTotkaca-e baMne yuddha karavA lAgyA. che te samaye rakata karI jemanI dhULa zAMta thaelI che evI dizAo-te, ghaTotkace yuddhaviSe nA- che che belA je pASANo-tenuM karNanA bANe karI thaeluM je cUrNa-teNe karI pharI rayukta thaI. te che samayaneviSe karNanA bANee karI, ghaTotkace karUsenA upara phekelAM vRkSono cheda thayo chatAM te vRkSathI ula je puSpo-teNe karI saMparNa dizAmAM vyApta thaI gaI. tyArapachI saMpUrNa karavonA sainyane moha utpanna karanAra ane divyarathane viSe besanAro evo hebAno putra ghaTotkaca, sahaja krIDAe dhanuSya laI bANee karI yuddha karavA mATe AraMbha karato haze. te samaye karNanA dhanuke dhyathI chUTelAM bANo ane ghaTotkacanA dhanuSyathI chUTelAM bANo AkAzane viSe paraspara saMdhati thaI yuddhakrIDAneja karatAM hoyanA! evAM dekhAvA lAgyAM. potAnA bAhudaMDanA zUrapaNanA suMdarapaNAe sahavartamAna, karNanA bANane ati niSphara evAM te ghaTotkacanAM bANo, mArganaviSeja chedana karatAM havAM. te samaye karNanA kAlamae nAmanA dhanuSyathI jeTalAM bANa chUTatAM hatAM, tenA karatAM sahana * ghaNAM bANane ghaTotkacanuM dhanuSya prasavatuM hatuM. arthAta choDatuM hatuM. te samaye dhanuSyane viSe, m vajanA daMDane viSe, sArathI-viSe ane azvane viSe ekadama AvI paDanArA je ghaTotkacanAM bANe, S. te karNa mahA prayAse nivAraNa karyA; paraMtu ghaTotkace bANanI vaSTie karI atyaMta vyAkuLa karI nAkhelo te karNa parva devatAe ApelI, kevaLa parAkramanI mUrtija ane mUrtimanI jyazrIna ane e madhyama pAMDava je arjuna-tene vadha karavA mATe ghaNA divasa sudhI atyaMta rakSaNa karIne rAkhelI ane ekaja vIrano vadha karavA mATe samartha, evI zaktine hAthamAM grahaNa karate ho. te samaye jemAMthI agninA taNakhA skaraNa pAme che evI ane atyaMta krodhAyamAna ja hoyanA! evI te zaktie karI sarva pAMDavonA harSanI sahavartamAna te karNa, ghaTotkacane mArato haze. te samaye pAMDavonI senAmAM kiMcita zeka khelavA lAgyo ane kauravonI senA, te samaye pharI sajIvana thayA sarakhI thaI tyArapachI te baMne senA atyaMta krodha dhAraNa karI jenaviSe potAno ane pArako yo ke te ' jaNAtuM nathI evA aMdhakArane viSe pharI yuddha karavA lAgI. te samaye te aMdhakArane viSe yovAo paDavA lAgyA; ao upara azvo paDavA lAgyA, ane hAthIo upara hAthIo paDavA lAgyA. te samaye vIronA rakatarUpa yadyanA pAne karI jANe madAMdha ja thaelAM hoyanA. evAM je bANa, temaNe yuviSe subhaTanA asthione chedana karanAro evo kaDakaDATa zabda utpana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 ja karo. te samaye cAra paherasudhI yuddharUpI utsAhane avalokana karI zrama pAmI hoyane! evI Sche rAtrI rUpa je strI-te vizrAMtine pAmatI havI. arthAta, satrI sarva nikaLI gaI. paraMtu yuddharUpa para utsAha karanAra yoddhAo te zrama pAmIne zAMtI pAmyA nahIM. te samaye arUNanA prakAzasa& havartamAna prakAza pAmanArUM doNAcAryanuM parAkrama-te, dhuala pakSIo sarakhA triviSe utsAha mo. AI) pAsanAra te zatrupakSanA yoddhAone mahA tvarAe palAyana karAvavA lAgyuM. te samaye sarva 7 * rAta upara upakAra karanArA, sAdhupratye jeonAM zarIra namache, potAnI kIrtirUpa mogarInA suvAse che je karI jemaNe sarvaksata AnaMdayukta karyuM che ane zatruonI sAthe jemanuM vyAdhanA sarakhuM yuddha karma- D te karma karI bhayaMkara evA virATarAja ane dupadarAja-eone doNAcArya3, madana eTale kAmadeva jema, sahaja lIlAe dharma ane artha-e baMneno ghAta kare che tema lIlAeja vadha karatA havA. ane te samaye aMdhakAre vyAta thaelI rAtrIne nAza karI ane baMne senAnA te rAtrInaviSe yuddhamAM A masa thayelA sarva zramane dUra karI sarva kAMti pati, je sUrya-te pUrva dizAnevize udaya pAmato 5 havo. te samaye baMne senAne kaMkapatra bANone samudAya ane sUryanA kiraNonI paMkita-e baMne ( ekadama AkAzamaMDaLane viSe prasAra pAmavA lAgyAM. te samaye doNAcAryarUno zaurya guNa paNu, A padaraja ane virATarAjanA vadha karIne udaya pAmato havo. te samaye pAMDavasaMbaMdhI yoddhAo ) ane kaurava saMbaMdhI ddhAo-e baMnenA yuddharUpa utsAhanA parvanI paraMparA pravRtti thaI keTalA che. eka yoddhAoe te paMdaramA divasanA prAta:kALe ja potAnA bANonA samudAye karI AkAzane 6 viSe maMDapa sthApana ko; ane bIjA keTalAeka yoddhAo, te maMDapanI chAMyAneviSe dIrdha nidAnA sukhe karIne ja jANe hoyanA! tema rAyana karatA havA. arthAta, yuddha karatAM karatAM keTalAekavIra mRtyu pAmatA havA. keTalAka dhanurdhArI vIroe potAnA mArgaNa zabda vAcaka bANene zatraonAM vakSasthaLAdika lakSa dIdhAM chatAM paNa te bANee potAne mAna zabda eTale yAcanA sacavanAro zabda choDyuM nahIM. teNe karInaja jANe horyanA! tema te bANe pharI jIna eTale ( dhanuSyanI pratyaMcA Upara ArohaNa karavAnuM pAmyAM nahIM; evuM lAgyuM. arthAta, ekAda nAnA a te adhikArI purUSane meTo adhikAra prApta thayo chatAM te purUSe potAnA durgaNa na choDyA to te che che. prathamanA adhikArathI paNa bhraSTa thAya che ane moTA adhikArathI paNa bhraSTa thAya che; tema dhanuSyathI Sche chUTelAM bANa paNa yAcapaNano artha dhAraNa karanArAM mATe madheja zatruothI cheda pAmatAM hatA. keTalAka vizenAM zatruonI letavarNa vALI DhAloneviSe paDanArAM kRSNavarNavALAM khage te, caMdone viSa te caMdo grAsa karavA mATe pravRtta thaelA rAhuonI jANe jahAja hoyanA! evAM jo zobhavA lAgyAM. koIeka vIra, AkarNapati potAnuM kharuM AkarSaNa karI zagunA gajanA tane che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dilhI hAIkaG jha viSe ArahaNa karI te gajanA gaMDasthaLane viSe rahenArA aiktikane grahaNa karavA mATe jANe che SE heyanA tema te hAthIne gaMDasthaLane viSe chedana karato hato. keTalAka vIronAM vege chUTAM bANo, che. jo ke tvarAe potAnA dhanuSyanI pratyaMcAno tyAga karatAM hatAM, tathApi ja te bANone zatrue ra. taka chedana karavAthI yojanA karelA lakSapratye na pAmatAM hatAM. bIjA keTalAeka vizenA khadhAraNa : (9) karanAra hasto zatruoe chedana karyA chatAM paNa te hasto, te zatruone temanI strIoe A (ekAMta varNana karelA saMtanI sahavartamAna chedana karatA havA. tyArapachI pAMDavonI senAne sahaja che ( lIlAe karI saMhAra karavA mATe IcchanArA doNAcAryagurU, samudranA saMpUrNa jaLane prAzana karavA ) che. mATe IcchanArA agastavija jANe hoyanA evA dasavA lAgyA. te droNAcAryarUpI navIna (da. S: madha, bANurUpa udakavRSTi karavA lAgyA chatAM saMpUrNa purUSonA deharUpa taLAvane prANarUpa huM e che. parityAga karyo. te doNAcAryagurUnAM karNanI pAse jaI sUcanA karanArAMja hoyanA! evAM temanAM . dura bANo, yuddhavize koNa vIranuM mamachedana karanArAM na thayAM. arthAta, sarva vIzenAM marma chedana karanArAM thayAM. te samaye mUrtimAna atharva veda ja jANe hoyanA! evA doNAcAryagurU, zatruono ghAta karavA mATe je maMtraprayoga tenA sarakhAM nAnA prakAranAM Ayudhone saMdhAna karavA lAgyA che chatAM te samaye te atizaya prakAza pAmavA lAgyA. te doNAcArya, bANasamudAyarUpa agnine ) ( viSe vIsene homavA lAgyA chatAM ghaNoja utpanna thanAse je potAnA bANano TahukAra zabda- to |ii te zabda, abhicArakarmaviSe maMtronA akSarano je uccAra-tenuM AcaraNa karavA lAgyo. te samaye yuddhaviSe dhanuSyarUpa daMDane dhAraNa karanArA, ane sainyano saMhAra karanArA te doNAcAryanuM na rUne, saMpUrNa rAjAo ema vicAravA lAgyA ke "A doNagurU te jANe brAhmaNanI marsidhAraNa karI yuddhaviSe prApta thaelA sAkSAta yamadevaja hoyanA evA mAnavA lAgyA. maryAdAnuM olaMdhana ? karanAra doNAcAryarUpa pralayakALano samudra, potAnAM bANarUpa taraMgakarI pAMDavanArUpa pRthvItabane burADavA lAgyo chatAM tatakALa dhRSTadyumna, AkAzapratye vyApanArA nAnA prakAranAM bApa tirUpa setue tene aTakAva karo. tyAra pachI droNAcArya ane ghUghuna-e baMne paraspara che. 5. jene gaddhapakSInI pAMkho che evAM hajANe bANa choDavA lAgyA chatAM AnaMdakarI yukta thaelI evI che apsarAone temano aMgabhaMga karavA mATe ghaNA kALa sudhI kAmanA utpanna thatI havI. arthAta 2 droNAcArya ane dhRSTadyumna-e baMnenuM yuddha avalokana karanArI apsarAo, "e baMnemAMthI ane resTa che thama je maraNa pAmaze te divyadeha thayo chatAM tenI sAthe huM aMgasaMga karIza" evI kAmanA . ghaNA kALasudhI apsarAo dhAraNa karatI havI. te samaye ghune choDelI bANonI to paMkita, kSaNamAtra doNAcAryanAM bANano lopa karIne paNa phAgaNa mAsane aMte sUryanAM kiraNone che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lipanArI dhumasapaMtinA sarakhI ramavA lAgI. tyArapachI anukrame vRddhi pAmanAro evo dANA- ne cArya gurUnA bANono samuha, grISmaRtusaMbaMdhI sUryanAM kiraNo asta thayAM chatAM uttarottara utpALa para jema ati dusaha thAya che tema ati dusAha thayo. te samaye mALavadezanA rAjA azvatthAmA ? A nAmane hAthI, te yuddhavire kALasarakho hoIne pAMDavonI senAne saMhAra karato chatAM pAMDavapakSanI to paNI senAe mAryo. te samaye "A azvatthAmA maraNa pAmyo evuM vAraMvAra bhASaNa karanAra che che. pAMDanA sainika lokone moTo koLAhaLa zabda utpanna thayo. te samaye saMpUrNa pAMDavasainikonuM che ( bhASaNa, doNAcArya gurUnA karNamULane viSe prApta thayuM chatAM te doNAcArya, potAne putra je azva- D. che tyAmAM tenA mRtyunI zaMkAne dhAraNa karatA havA. te samaye arjunavinA bhImasena ane kRSNa dikoe"tamAro putra azvatthAmA maraNa pAmya evuM doNAcAryagurUne kahevA mATe nAnA prakAre karI chebodha karelo dharmarAja, "kRSNAdikoe AvuM kahevarAvavA karelo atizaya Agraha ati dustara che . evuM jANIne dhIme dhIme aspaSTa zabda karI "arere azvatthAmA maraNa pAmyo!! arere azva tthAmA maraNa pAmyo! evI vANI bolate ho. te karNane atyaMta apriya ane duHkha denArI che ' evI dharmarAjAnI vANIne sAMbhaLIne te dharmarAjAnI te vANInaviSe jenI buddhi ekAgrapaNe nizcaye che zuM karI rahelI che, athAta jene vizvAsa che ane prApta thanAra putrazokanA taraMgae karI jemanuM citta ) 9 caMcaLa thayuM che evA doNAcArya, tatkALa saMpUrNa Ayudhono parityAga karatA havA; ane rathaupara stabdhapaNe besatA havA. te samaye rathaupara stabdhapaNe besanAra droNAcAryagurUpratye potAnA 5 pitAnA vakarI atyaMta deSa dhAraNa karanAro je dhaTadyumna-te kRSNanI vANuMe karI saMpUrNa rAjAonA prahAra sahavartamAna pote paNa prahAra karI temane rathanI nIce pADato have. te samaye SpharI dharmarAjAe "e te azvatthAmA nAmane hAthI maraNa pAme; tamAre putra maraNa pAmyo ? nathI." evuM bhASaNa karyuM chatAM te sAMbhaLI krodhAyamAna thaelA doNAcAryagurU dharma6 jAmatya bolavA lAgyA. - droNAcArya--he rAjana, te A satyavrata ghaNA divasa dhAraNa kareluM, te A huM vRddhagurU brAhmaNanA kevaLa mRtyu thavAnA kAraNe ja parityAga karyuM, te bahu khoTuM karyuM. e pramANe nAnAprakAre karI doNAcArya, krodhe bhASaNa karatA chatA AkAzaneviSe vakatara- ja hita (bolanArAvinA) evI vANI thaI ke "he brahmana, tuM krodhane tyAgakara, ane jenuM zAMtirUpa udaka che evA samudrane viSe snAna kara. A samayaneviSe ayogya evA A yuddhakarmanA bhayaMkara . dhyAnane parityAga kara ane he buddhimAna, sAMketika kAlika evuM dharmarUpa dhyAna kare. Aja Sii A mRtyu tane, tArA AyuSyanuM kSayarUpa prApta thayuM che; e mATe tArA AgamanasAruM saMpUrNa maM- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 431 S ja gaLakRtya AMgaLa karI brahmadevalokanA sukhanI je saMpatti-te tArA AvavAnI mArgapratIkSA ka che. athavA brahmadevalokanA devatA te tamArA AvavAnI vATa joI be che" evI AkAzavANI sAMbhaLIne "A saMsArarUpa araya atyaMta bhayaMkara che evo vicAra karanArA, "aMtaHkaraNamAM . prApta thanArA nAnAprakAranA uga, kAma, krodha, ane zeSa pramukha saMpUrNa potAnA AtmajJAnane haraNa karanArA cora che evuM jANI teone tiraskAra karanArA pitAnAM sarva pAtakone nAza kare che nArA paMcaparameSTIrUpa maMtranuM smaraNa karanArA saMpUrNa jagatanuM atyaMta hita karanAra evA arihaMta che bhagavAna pramukhane Azraya karanArA, paramAtmArUpaje Azraya-tene ThekANe je atyaMta prIti-tene rI) viSe praveza-teNe karI atyaMta thaelA ane jemane AtmA vimukata che evA deNAcAryagurU, & yoga sAdhanakarI brahAdArane bhedakarI brahmanAmAM pAMcamA devalokapratye gamana karatA hatA. tyArapachI para dhRSTadyumna-te, gurUdoNAcAryanI pAse AvIne tatakSaNa jema pakava thaelI zALanA gucchAne kAMDAne viSe grahaNakarI chedana kare che tema tenA mastakane keza-viSe grahaNakarI bakarI idane karate ho. koDa te droNAcArye maraNa pAmyA chatAM temanI sAthe ja guma thanArIo je bAhu parAkramarUpa vidyA' paNa kauravonI senAnA lokonA AkrozarUpa pratinieja jANe hAyanA! tema AkraMdana karatI che havI. te samaye madhyAhukALa chatAM paNa temAMthI prApta thanArAM dukhAyuonA taraMgeo ) e vyApta thaelA te kauranA sainyane viSe, nizcaye karI A madhyarAtrIne samaya che ke zuM? evI pra- La che siddhi thaI. arthAta-kauravonI senA, Akroza karatAM karatAM duHkharUpa aMdhakAramAM, madhyarAtrine . viSe jema sarva leka nidrAmAM nimagna thAya che tema nimagna thaI. te samaye bhISmapitAmaha ane 3 gurU droNAcArya-eoe rahita thaeluM te kauravonuM sainya, caMdra ane sUryarahita jema AkAza ) vyatuM nathI, kiMvA baMne netrarahita jema mukhazobhatuM nathI tema na zobhavA lAgyuM. te mane ? dhyAnha samaye paNa pAMDavonI senAne viSe sarva ThekANe atyaMta taraMgoeyukta thaelo evo AnaM data kSIrasamuda pravRtta thaye, ane deNarUpa zalyanI nivRti thaI chatAM pAMDavonI je senA teno che je vistArate zatrurUpa kauravonI saMpattine grahaNa karavA mATe atyaMta saraLa thato have. tyArapachI potAne pitA je droNAcArya-tenA vadhe karI prApta thaelA krodhe yukta thaelo e je azvatthAmA-teja koI eka sUrya-te AnaMdarUpI ciMdanA udaye karI kumudanI sarakhI 2 prakazita thaelI je pAMDavonI prIti-tene maMthana karate thako pAMDavonI senA Upara dhA. te dara samaye AkAzane prAzana kare che ke zuM?, kiMvA devone svargathI nIce pADe che ke zuM kiMvA sarva che paththI carNa kare che ke zuM? kiMvA sarva niSkapaparvatane kaMpAyamAna kare che ke zuM? kiMvA sUryane gaLI : jaya che ke zuMkavA caMdane AkAzathI kheMcI laI nIce AvyuM che ke zuM? kiMvA sarva grahono nigraha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " kare che ke zuM kiMvA mahAkrodha karI saMpUrNa pAMDavonA sainyane kogaLo karI jAya che ke zuM e che ke droNAcAryaputra azvatthAmA, pAMDavonA sainiko pratye bhASaNa karate ho. - azvatthAmA-A pAMDavonI senAmAM je vIre mArA pitAne vadha karaDyo hoya,kiMvA je vIre 2 karAvyo hoya, kiMvA je vIre anumodana dIdhuM hoya kiMvA jevIe mArA pitAne vadha avalokana kara hoya, kiMvA sAMbhaLyuM hoya te sarva vIzene A mArAM bANe, mArA phodharRpa agnine viSe havana karI, kaMtIputra je pAMDavo-teonI pUrNAhutine prakhyAta karaze. " evo saMpUrNa yoddhAono AkSepa (nidA) karI azvatthAmA, jeoe diggajonA samu- ) dAyanuM paNa damana karuM che evAM potAnAM bANee karI sarva AkAzane samudarUpI karato hato arthata sarva AkAzane bANarUpa udake samudarUpa karato hoya te samaye te azvatthAmA, zabda yuta evA potAnA dhanuSyane viSe bANenuM saMdhAna karavA lAgyo chatAM te bANonA prahArathI bhaya pAmelAja jANe hoyanA! evA prANee keTalAeka zatruo mukta karyo. arthAta keTalAeka zatruo azvatthAmAnA dhanuSyanA zabdanA ane bANaprahAranA bhaye karIne prANatyAga karatA havA: pralayakALa sarakhA azvatthAmAno madha sarakhI vRSTi karanAre je bANono samudAya tene che sahana karavA mATe parvata paNa samartha nathI to pachI tene sahana karavA mATe rAjAo kema samartha thaze te samaye te azvatthAmAnA dhanuSyathI chUTelAM bANa, pAMDavapakSanA sarva rAjAonA hRdayane viSe praveza karavA lAgyAM; te jANe te hRdayamAM rahenArA vairyano sAra avalokana karavA mATe ja hoyatA! evAM dIsavA lAgyAM. te samaye pAMDavonA sainyarUpa jaLane azvatthAmArUpa grISmatuM saMbaMdhI sUrya zoSaNa karavA lAgyo chatAM, te samaye arjunarUpI medhe tene rodhana karaze. tyAre che te azvatthAmA ane arjuna e baMnenuM, jeneviSe chidayukta dhvajAo che, jenevi ne rakSaNa karanArAM loha kASTAdikanAM AvaraNo AkarSaNa karyAM che, jenevize sArathi AcchAdita thaelA che ane jeneviSe azvo atyaMta bhramita thayA che, evuM bANee karI kSaNamAtra yuddha thatuM havuM. te samaye arjunanAM dedIpyamAna bANa, azvatthAmAnI bANakriyAne anukrame, vAyu jema dhumasanA samudAyane nivRtta kare che tema nivRtta karatAM havAM. tyApachI jene chUtanI Ahuti samarpaNa che. karI che evA pradIpta thanAra agni sarakho krodhe karI dedIpyamAna thanAze te azvatthAmA, nArAya- 9 SEya nAmanA bhayaMkara astrano prayoga karIne te astra choDato hato. te samaye jeneviSe saMpUrNa kAra zUrapurUSonA parAkramane samudAya asta pAmyo che evuM te zastra prakAza pAmavA lAgyuM; ane che AkAza tathA digaMta pratye vyApanAruM te astra, te samaye agni utpanna karatuM havuM. te samaye koDa ) pAtALathI bhUmino bheda karI kALAgnirUdaja urdhva gamana karato hoyanA! kiMvA samudramAM rahenArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDavAgni, sarve samudranuM zoSaNa karI urdhva gamana karato hoyanA! krivA pralayakALano je agni-tena agni AA vRddhi pAmato hoyanA! kivA jvALArUpesthaLapaNu pAmanAro A rAkSasana utpanna thayo hoyanA! athavA to jagatamAM rahenArA sarva agnie ekadama pradIpta thavA mATaeN AraMbhaja karaco hoyanA! ityAdika te samaye senAnA lokoe aneka prakAranA vicAreno vistAra karI te samaye azvatthAmAnuM te asra, nAnAprakAranI javALAnA samudAye karI pAMDavonI senAne, jema dhenuno samudAya, potAnI jInhAe bhakSaNa karavAmATe gaLInA ropAone AvaraNa kareche tema AvaraNa karavA lAgyuM chatAM te samaye bhaye karIne palAyana karI janArA lokonA caraNasaMbaMdhI reNue AcchAdita thaelo sUrya-te annathI utpanna thaelA ane vRddhi pAmanArA tre karI AkAza jema AcchAdana pAmyuM tema AcchAdana pAmato havo. te samaye jeNe urdhvabAhu karelAche evA zrIkRSNa, UMcasvare pAMDavasenApratye evuM bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--huM saMpUNaeN vIro, tamo zastrono tyAga karo, tyAga karo, ane sthane paNa tyAga karo, tyAga karo. ane jeneviSe bhakitae karI namra mastaka thanArUM che evA namaskAra kare, namaskAra ko; eTale sarve jagatane bhakSaNa karanArUM A astra, tatakSaNa zAMta thaze. e evA prakAranA zrIkRSNanA bhASaNa karI sarve dhanurdhArI vIro vagekarI, yudghanA AgrahanI sahavartamAna Ayudhono parityAga karatA havA; athavA lAe sahavartamAna sthADhikano paNa tyAga karatA havA, ane mastaka tathA hastAMjaLI eNe karI jeoe bhUmitaLa cuMbita kahyuM che. evA te vINe namaskAra karavA lAgyA. te samaye ahaMkAranA kuLanuM kevaLa dharaja, evo vAyuputrabhImasena zastrAdikano kAMIpaNa tyAga na karato havo, ane te sarva sainikalokopratye evuM bhASaNa karavA lAgyo. bhImasena he vIro, je mane, A saMpUrNa jgata tRNutulyache, je mane, A caMdrasUrye a*grAsa sarakhA che, je mane, agAdha samudra paNa goSpada sarakho che, je mane, pRthvIuparanA saMpUrNa maheMdrAdika zAte parvato, kIDanA kIDiArA sarakhA che, je huM A sarve pRthvIne mATInA DhephAnI jemalIlAe karI upADavAnI IcchA karUMchuM, je huM, ekakSaNamAM takSakasarpano paNa pheNa upara rahenAro je maNI-tene grahaNa karavAnI icchA karUMchuM, diggajo paNa je mArA,krIDAkaMdukapaNAne eTale ramavAnA daDApaNAne pAmeche. ane je mane, IMdranuM dhanuSya paNa dhULanA rajakaNa sarakhuM thAyache; evo je huMtene sarve jagatanA mohoTApaNAne haraNa karanArUM ane jeNe sarve lokone trAsa utpanna karaco che evA A ajJanI paNa zI gaNanA che! arthAta kAMIpaNa gaNanA nathI. evuM kholanAro bakAsurano zatru je bhImasena-tene, sarve sainikalokono tyAga karI te anne viSTata karavA mATe AraMbha karavo. te samaye mahAtvarAe kRSNa ane arjuna-e ane gru- Jain Educationa International 19. For Personal and Private Use Only 433 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 potAnA zastrAstrano parityAga karI ratha UparathI nIce UMtarI doDIne baLAtkAre bhImasenane tha UparathI AkarSaNa karI bhUmi-Upara UtAratA havA, ane khaLAtkAre te bhImasenakane sarve Ayudhono tyAga karAvatA havA; ane sarve sainyane AnaMdapratye grahaNa karAvatA havA. arthAta, te samaye bhImasene potAnAM zastrAdikano tyAga na karatAM sarvenA mahoTApaNAno tiraskAra karaco; e mATe te nArAyaNAstra, bhImasenano nAza karavA mATe udyuta thayuM chatAM kRSNa ane arjunaagma bhImasenakane zastrAdrikano tyAga karAvyo ane te zatrunA bhayathI mukta karaco; e kAraNe sarva sainikone paNa atyaMta AnaMda prApta thayo: te samaye sAkSAta mUrtimAna kALano pratApaja hoyanA! evuM ane gataneviSe askhalita evuM te azvatthAmAe choDeluM nArAyaNAsa, sainika lokonA sarva du:khoe sahavartamAna zAMtatA pAmatuM havuM. te samaye droNAcAryano putra azvatthAmA to atyaMta kope karI dedIpyamAna thato havo. kAraNa, jeno udyoga zatrue naSTa karaco che evo parAkramayukata purUSa atyaMta saMtApa pAme che. e mATe roje karI Arakta thaelA evA netrommeyukta ane mahA AMrvaka evo azvatthAmA, tyArapachI jeNe yuddhaviSe zatrunI saMmukha potAnuM parAkrama batAvyuM che evuM navIna je anyaGga-tenuM smaraNa karI teno prayoga karato havo. te samaye te anyatruthI utpanna thaelI je agninI jvALAo, teNe karI pigaTavaNuM thaelI dizAo-te diggajonA mastaka saMbaMdhI siMdUranI dhULe rakta thaio hoyanA! evI zobhavA lAgI. ane te samaye jeneviSe antyannanI javALAo atyaMta prajaLita thaI che evA kevaLa kAMtinA samudAyeja niauNa karacAM hoyanA ! evAM anya, gaja ane yoddAonAM kaco, sarve devAdikoe avalokana karavAM. te samaye pradIpta thaelA agninI jvALAoneviSe rahenArA hastio-sarve dekANe pradIpta thaelA dAvAnaLe karI vyAsa thaelA parvato jema zobhe che tema zobhavA lAgyA. vaLI te samaye jene suvarNanAM kAco che evA caMcaLa ayonA samudrAyanaviSe saMlagna thaelo agni, mahA dAha prApta thayo chatAM paNa dhaNAkALe karI jaNAyo. te samaye raconI patAkAoneviSe vAyue atyaMta vaikita karelo agni, prItisma karI nRtya pharato hoyanA! evo sainikoe joyo. te yuddhaviSe sarve subhaTone potAnI navALAe AsapAsa yatheccha dAha utpanna karanAro te dhanaMjaya eNTale agni, yudghaneviSe subhaTone potAnAM Ayudhoe yathecchapaNe rakSaNa karanArA dhanaMjaya eTale arjunanA sarakho saMcAra karavA lAgyo. e prakAre karI pAMDavasenAne dAha utpanna karanArA te anyatrune arjuna, brahmAAkarI, muni jema dhyAnekarI karmane zAMtatA pamADe che tema zAMtatApratye pamADato huvA. te samaye aMtaraMga tejja hoyanA! (kavA mUrtimAna utsAhaja hoyanA! kivA dehadhArI vinayaja hoyanA ! evuM te anna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 435 u kSaya pAmyuM chatAM, pizAe grasta thaelo ja hoyanA! kivA coroe jenuM sarvasva lUMTI lIdhuM che ke evo ane dekarI jenuM citta vyApta thaI gayuM che evo avasthAmAM ghaNIvArasudhI stabdha raheto ane ho. te samaye potAnA parAkramane lUMTanArA kRSNa ane arjuna-eo pratye avalokana karIne che. A azvatthAmA jema auSadha ane viSaharaNa karanArA maMtrane jANanArA gArUDIne avalokana karI sarSa koDa adhikaja glAni pAme che tema glAni pAmato havo. tyArapachI krodhekarI jenuM citta kaMpAyamAna che thaeluM che ane vyAkuLa thaele evo je azvatthAmA-tenI pratye AkAzane viSe gupta rahenAro koIekadevabhASaNa karate ho ke dimottama, tuM krodhekarI aMdhapaNu pAmanAra hoIne AvI rIta zA ) mATe khinna thAya che? A arjunane ane kRSNane deva paNa jItavA mATe samartha nathI. je kAraNa che SAra mATe A arjuna ane kRSNa, pUrvajanmaneviSe kAMIka evuM tapa AcaraNa karyuM che tenA yoge ja A arjuna ane kRSNa-jemanuM bAhu parAkrama loko maLe jyazIla che evA thayA che. evI devanI te vANIe azvatthAmA, haLanI kose mastakanA upara prahAra karelA vyAdha sarakhe kiMvA jenI sUMDha chedana karI che evA hasti sarakho atyaMta lajijata thato haze. tyArapachI azvatthAmAnA te lajijatapaNAne avalokana karIne kAMti adhipati je sUrya-te paNa A kheda karIne jANe hoyanA! tama asta pAmato have. tyArapachI bAra paherasudhI karelA yuddhakarI che " atyaMta zrama jeone thayo che, evI te baMne senAo potapotAnA sthAna pratye gamana karatI havAo. 5. e prakAre karI yuddhaviSe doNAcArya maraNa pAmyA chatAM kauravo adhipati ja duryodhana ) te-pote karelI AzArUpa valinuM AzrayabhUta vRkSa evA karNane, potAnI senAnA Adhipatya mATe abhiSeka karate ho. te samaye dudhane karNane jevo snehamaya abhiSeka kare tevo te karNane parAkramarUpa agni paNa atyaMta pradIpta thato haze. te samaye vIsemaNe zreSTha evA te di karNa, yuddhane mATe prayANa karavAnA samayane viSe yAcakajanone mATe jevI te vAcakonI IcchA tevAM to dAna samarpaNa karacAM. te samaye te karNa, navIna megha sarakho atyaMta dAnanI vRSTi karavA lAgyo che chatAM yAcakarUpa taLAva kamaLoe vyApta thayAM; e moTuM Azcarya thayuM, arthAta madha, vRSTi karavA 7) che. lAge chatAM sarva taLAva kamaLorahita thAya che, evuM chatAM karNarUpI medha, dAna devA mATe udaka choDavA che te lAgyo chatAM yAcakorUpI taLAva kamaLA eTale lakSmIe karI vyApta thayAM; ema megha karatAM paNa karNaviSe moTuM Azcarya utpanna thayuM. zUrapurUSomAM huM eTale hAthI athavA zreSTha evo te re karNa, te samaye dvAno eTale madadake athavA dAnasaMbaMdhI udake zobhavA lAgyo chatAM, tatakALa gvALa eTale bIjA hAthIo athavA zatruorUpI hAthIo koNa vAruM mana eTale modaka te SLa athavA garvano tyAga na karatA hatA? arthAta sarva tyAga karatA hatA. te samaye te karNa, dAna karavA C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 o lAgyo chatAM vijhu eTale jJAnI, dAnazIla athavA anusvAra ane dijaMdra eTale brAhmaNa zreSTa ma cAre, ghaNuM prAdhAnya karI eTale prathama je jJAnI te, stutinA prAdhAnyapaNe karI, bIjo dAnazIla te gauravarNa karI, trIne je anusvAra te akSaronA varNa prAdhAnyapaNe karI ane cotho diSTa te brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra e cAre varNanA prAdhAnyapaNe karI zobhanArA chatAM paNa tatakALa, prathama je jJAnI te suvaNaeN prAdhAnyapaNAne eTale tejasvIpaNAne, ane bIjo je dAnazIla te karyuMmAnane ane trIjo anusvAra te uttama raMgane ane cothA dvijaAka te suvarNInA lAbhama pAmatA havA. arthAt karyuM, dAna karavA lAgyo chatAM jJAnI purUSa te karNanI stuti karIne tejasvIpaNu pAmavA lAgyA; anya dAnazIla purUSo hatA teo gauravarNAdike karI yukta chatAM paNa karyuM parimANane eTale ati svapatAne pAmyA; ane anusvAra eTale biMdute sarva akSaronuM prAdhAnyapaNu pAmyuM chatAM dAna samaye UdakanuM biMdu motI sarakhuM zobhavA lAgyuM ane brAhmaNaeka, e cAre varNomAM zreSThapaNu pAmyA chatAM paNa suvarNAdikanI prAptie zrImaMtapaNu pAmyA: te samaye iMDhanI senA, kArtikasvAmine AgaLa karI jema daityonI sAthe yuddha karavA mATaeN nikaLe che tema te kauravonI senA khIje divase (eTale yuhrAraMbhanA soLase divase) karNIne AgaLa karIne pAMDavonI sAthe yuddha karavA mATe yudghasthaLaneviSe AvI. te samaye varSoMgra tuneviSe zAyukta evA samudramadhye zAyukta nadInuM pura, laya pAmyuM chatAM te pUrve hatuM chatAM pachI nahatuM evuM jema bhAse che; tema karNanA stuti karanArA bhATa cArAdikonA zabdaneviSe raNavAghonA nAda lIna pAmIne havA nahatA sarakhA bhAsavA lAgyA. ahIMyAM pAMDavo paNa, vIronuM bhUSaNa evA te krupaputra dhRSTadyumnane AgaLa karI senAe sahavartamAna yuddabhamipratye AvatA havA. te samaye dizAoneviSe pratidhvani utpanna karIne ahIM tahIM. ghaNe ThekANe yuThThu thAyache evI sUcanA karanArAMja jANe hoyanA! evAM ravAdyo, baMneya senAviSe vAdya vagADanArA lokoe vagADyAM, te samaye pUrvasamudra ane pazcimasamudraaonA saMgamaneviSe pUrvanA vAyue ane pazcimanAvAyue preraNA karelA te baMne samudranA taraMgo jema paraspara ekaThA thAyache, tema baMne senAneviSe yathecchapaNe deve preraNa karelA baMne mAjunA vIro paraspara yuddha karavA mATe ekaDA thatA havA. te samaye keTalAeka vINenAM zatruonA rakate karI cinhita thaelAM khago-te rAtruonI lakSmInA baMne paganA aLatAnA (pothInA raMganA) biMduoe lAMcchita thaelAMja hoyanA! evAM zobhA lAgyAM. te samaye camatkArika yuddha karanArA koIeka purUSanI Upara apsarAoe puSpavRSTi karI; te pharI vAyue karI anya oNkANe jaI bIjA yuddha karanArA purUSanI Upara patana pAmavA lAgI, te samaye keTalAeka vIronAM kha, zatrunA hAthInA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 437 che. taneviSe prahAra karI utpanna thaelA agninA taNakhAo mire karI, prathama atyaMta prAzana to karelA zatranA pratApane vamana karatAM ja hoyanA evAM bhasavA lAgyAM te samaye keTalAeka vIre, rakate karI AcchAdita thaelI yuddhabhaumiviSe patana pAmelAM hastionA dAMta ane gaMDasthaLanAM A motIo-taNa karI lAla vastra dhAraNa karanArI, gauravarNa avayava dhAraNa karanArI ane pratikAdika koDa bhUSaNa dhAraNa karanArI A saMdhyArUpI zrI ja hoyanA! evuM potAne manamAM ANatA havA. te che samaye koIeka vIra, yuddhavize potAnA khage karI eka hAthInI zaMhane kApI nAkhI, te kApI ) # nAkhelI sUMDhane kautake karI kSaNamAtra te potAnA khaDanA koipaNAne eTale myAnapaNane pamADato ) che ho. arthAta te tUTI paDelI sUDhamAMja potAnA kharSane vege praveza karAvavA lAgyo. koI eka ja vIra, potAnA kha5nA prahAra karI AkAzanevize uDanAe je hAthInA gaMDasthaLanAM mauktiko tene grahaNa karavA mATe AkAzanaviSe devatAonI strIone ghaNIvakhata sudhI vyAkuLa karato ho. te ka samaye bANenA samudAyekarI ghaNA vono saMhAra karatA kahyuM, mUrtimAna dhanurveda sarakho yuddha karato hato. te samaye AkAzaneviSe karNanA bANonuM maMDaLa, maMDapayukta chatAM paNa zatruonAM ' vizenevile pArahitapaNu hisavA lAgyuM e AyAma (evo virodha prApta thayo chatAM chAMyA che hInapaNuM eTale kAMtihInapaNu zatruomAM dasavA lAgyuM, A te virodhano parihAra) te samaye dhana- 9 " thanI guNaeTale pratyaMcA te karNanA karNaeTale kAnanA aMtanI eTale nAzanI athavA samipabhAte ganI saMgatI karanArI thaI. arthAta karNa, dhanuSyanI pratyaMcAne AkarNaparyaMta AkarSaNa kare bANa choDavA lAgyo. te samaye karNano Azraya karanAra mALa eTale yAcako athavA bANe teo pharI paNa karNanA zatrupakSI vIze pAsethI paNa kSani eTale lakSAvadhi lAbhane athavA lakSabhedane pAmatA havA. athata karNano Azraya karanAra yAcako jema lakSAvadhi lAbha pAme che tema karNanA kAnano AzrayakaranAruM ane yAcakonuM nAma dhAraNa karanArAM evAbAne zatruone lakSabheda prApta thayo. e prakAre karI pralayakALanA medhasarakhe karNa zaruonI sarva senAne saMhAra karavA mATe ughukata ( thayo chatAM pralayakALanA menevi jevo vajapAta utpanna thAya che te duzAsana, bIje dekANe izatruone ghAta karavA mATe dho. te samaye sarvanA zarIra viSe rahenArA baLAdikanA sarvasva5paNAne cUrNa karanAro ane mahAmadota evo duzAsana, iMdane airAvata hAthI jema mAnasazeB vararatye praveza karIne tene maMthana kare che; tema pAMDavonI senAmAM praveza karIne maMthana karato haze. te samaye te duzAsananA bANasamudAyekarI cheda pAmelA evA zUrapurUSo ane bANa paNa, te yuddhane ja viSe pharI dhanuSyano saMgama na karatA havA. te samaye zatruone udhADanAra athata maraNanA koDa utpanna karanArAM evAM vIra duzAsananAM bANoe, yuddhaviSe atizaya bhaya pAmelA evA zatru che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 che onA samudAyane kevaLa jagRta kA e AdhavA arthAta duzAsananAM bANa, je vIrAne to lAgyAM tene atyaMta UMdhADanArAM paNa thayAM ane valI te prakAra jonArA bhayabhIta thaelA anya zatruone tyAMthI palAyana karavA mATe jAgRta karanArAM paNa thayAM. e prakArekarI sarSanA viSanA gasa rakho te duHzAsana, ekakSaNamAM pAMDavonI senAnA savagane vyApavA lAgyo chatAM auSadha denAra koDa 7) gArUDIsarakho kirarAkSasane zatru je bhImasena-teNe tenuM dhana karavuM. te samaye je viSe sarva che senAno mahAni dhanuSyanA raNatakAra madhe nimagna che evo, ane sarva pratye jeNe potAnI che prakhyAti utpanna karI che evo-te bhImasena ane duHzAsanane mahAsaMgrAma thatuM haze. te ) e baMnenAM kaMkapatravALAM bANe paraspara, dharmarAjane ane duryodhanane atyaMta vyathA utpanna karanAruM che S: evAM patana pAmavA lAgyAM arthAta duzAsananAM bANa, bhImasenanA aMgane sparza kare tyAre ? dharmarAjane mahA duHkha utpanna thAya, ane bhImasenanAM bANa, duHzAsananA zarIrane sparza kare tyAre duryodhanane mahAduHkha utpanna thAya te samaye draupadInA kAnuM ane vastranuM duzAsane chuM kareluM je AkarSaNa, tenuM smaraNa eja koI gabbatu-tenA atyaMta tApe karI bhImasenane che mahAkrodha-eja koI eka samuda-te atyaMta taraMgoe khaLabhaLavA lAgyo. te samaye bhImasena, laI potAnAM bANee karI te duHzAsananA parAkramasahavartamAna sArathIne umaMthana karIne tyArapachI ) duzAsananA rathane tenA manoratha sahavartamAna, bhaMga karate ho. tyArapachI bhImasena, potAnA zo rathathI nIce UtarIne roSe karI he duHzAsana, krodheja tane mArI pAse mokalyo che" evuM bolIne 5 ke potAnA bAhue duHzAsananA bhagna thaelA thathI te duzAsanane kheMcIne bhUmi upara pADIne ke ane AkramaNa karI tenI pratye bhASaNa karavA lAgyo. bhImasena-karmacAMDaLa, malina cittavALA, durAtmana, karuvaMzamAM utpanna thaelA rAjakai rUpa vakSomaye he viSavakSa, he adharmamaya, kSatrionI jatIrUpa pUrNacaMdanavihe kalaMka, apakI7) tirUpa kadaLInA he mULakaMda, he anyAyanA nidhe, daupadInuM baLAtkAre je AkarSaNa-eja koI ja 0 eka dhULanI vRSTi-teNe karI che malina thaelA; daupadIne AkarSaNa karanAre te tAre bAhu che kIo vANI te hamaNAM tuM mane batAva, che evuM bhASaNa karI potAnA bAhue karI, atyaMta vairarUpa phaLapuSpAdikanuM vRkSa ja hoyanA ST evA duzAsananA bAhune bhImasena samULa ukheDI nAkho havo. te samaye te bAhumULathI utpanna thaelA ane jemaNe rakatacaMdanane jItyuM che evAM bhImasenanA zarIrano saMga karanAAM je ja raktanAM biMduo-tenA samudAye karI bhImasena atyaMta bhavA lAgya-evI rIte prathama jeNe ha) atyaMta dukha dIdhuM che evA hAthIne, te dukhane pratikAra karanAre bIjo hAthI jema khaMDana kare che; hajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 ha), 2 che tema mama beda karanAra je duzAsana-laine, krodha karI jenuM mukha bhayaMkara che evo bhImasena, khaMDana karavA lAgyo chatAM, ane te samaye bhImasenanA bhaye karI kauravonuM saMpUrNa sainya palAyana karavA lAgyuM chatAM te palAyana samaye utpanna thaI AkAzamaNe uDatI dhULa-teNe karI Arata thaelAM ja hoyanA! evAM vacce karI yukta-evI AkAzarUpI saMdhyA, bhaye karIne ja jaNe heyanA! tema sUryanA mukhane AcchAdita karanArI thaI arthAtaH duHzAsananA vadhasamaye sUryanA astano samaya thayo. te samaye jeNe duHzAsananA vadhane pratijJArUpa sAgara atyaMta to che evo meche hAbaLI bhImasena, te jema kaleSarUpI samudanA pArane pAmelA yogiDhapurUSa prakAzane pAme che ) .i tenA sarakhe atyaMta prakAza pAmavA lAgyo. te samaye ekavAra saMdhyAe potAnuM AcchAdana che karacuM chatAM kautuka karI yuddhacamatkAra jovA mATe prApta thanAra devonA vimAnane pharI prakAza karavA mATe jANe ALasvarUpazaMkA pAmanAro ja hoyanA! evo sUrya asta pAmate ho. tyArapachI yuddhane baMdha karAvavA mATe adhikArI karelA chaDIdAroe yuddha saMraMbhane baMdha karavAnuM kahyuM chatAM baMne senAo 7) potapotAnA nivAsasthaLa pratye gamana karatI havAo. te samaye duHzAsananA vadhe karI jenuM A gamana AnaMdakAraka che, evo dUrathI AvanAze je bhImasena-tene draupadI, potAnA netree avalokana karI tvarAe doDatI te bhImasenanI sAme jatI havI. te samaye bhImasena paNa potAnI A- 2 gaLa prApta thanArI draupadIne AliMgana deI potAnA hAthe tenA kezane sparza karato thako mahA AnaMde karI duHzAsananA vadhanA vRttAMtane kathana karavA lAgyo. te samaye prathamaja sevaka lokonA mukhathI 8 duzAsananA vadhanuM saMpUrNa vRttAMta jeNe jANyuM che evI te draupadI, pharI potAne vallabha je bhImasenatenA mukhathI te vRttAMtane zravaNa karatI thakI kAMIpaNa camatkArika AnaMdasthitine pAmatI havI. che ahIMyAM kahyuM paNa te divasanI rAtrInaviSe duryodhananA AvAsasthAna pratye gamana karate ja haze ane kaniSTa baMdhu je duHzAsana-tenA vadhe karI duHkhita thaelA evA duryodhana pratye bhA- tA. paNa karate have ke he rAjana, A pAMDavonI senAnuM arjuna eja kevaLa mastaka che; te chedana karavuM ( chatAM bAkInI sarva senA zabatulya dazAne pAmaze. te arjuna paNa mArA bANarUpa agnine viSe | te prathamaja Ahati thaze paraMtu yuddhaviSe je che te sArathi jene sAro che teNeja avalokana karI jAya che. arjunane te sarvasAdhyakamane viSe je nipuNa che ane jenI buddhi udAra che evA zrIkRSNa sArathI che; ane mAre te zrIkRSNanA sarakhe koIpaNa sArathI nathI, e mATe iMdanA mAtalinAmaka sArathI sarakhe sAraNyakarmaviSe nipuNa evA zalya sArathine mane tuM samarpaNa kara eTale yuddhaviSe arjunane mArIne tane prApta thaelo je baMdhuzeka-tenuM huMnivAraNa karI - evuM karNanuM bhASaNa zravaNa karIne karavAdhipati duryodhana, sanmAnapUrvaka madadezano rAjA C - ja - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 je zalya-ne bolAvI ANIne tenI pAse hAtha joDI jAya, tuM karNanuM sAdhya kare evI ja Sii prArthanA karavA lAgyo. evuM duryodhananuM bhASaNa zravaNa karIne zalya bhASaNa karavA lAgyo. ghara zalya--herajana, ApaNA gyapaNAne vAMjhIyApaNu utpanna karanAruM evuM A tuM zuM A bole che? rAjanA kuLamAM utpanna thaelo huM kyAM ane sutaputra evo A kaNe kAMI vaLI A to karNano tAra vAkace karIne paNa sArathi thanAro je huM te, lajajA pAmato nathI zuM sAhasane che kAgaDatuM dAsapaNae pahAsyatAne mATe kAraNa nathI zuM? arthAta cheja. - tyArapachI duryodhana bhASaNa karavA lAgyo. duyodhana-he zalyarAja, A bhASaNa tuM mArA sarakhA mitrapratye bolIza nahIM. tArA SS sarakhA sujJapurUSa, mitranI vANInA yogyapaNAno manamAM vicAra karatA nathI. buddhimAna purUSa ja A che te potAnA mitranA kArya mATe potAnI yogyatAne ayogya karma hoya to paNa te kare che. mi- R. ke ganuM kArya ane vicAra e baMne ekaja ThekANe ramatAM nathI. arthAta mitranA kAmaupara lakSa nI ApyuM chatAM yogyatA sAcavavI banatI nathI ane yogyatAno vicAra karavA lAgyA chatAM mitranuM kArya banatuM nathI. e mATe je tuM, A yuddhavize mAre jya thAya evI IcchA dhAraNa karanAre ja hoya te A samaye koIpaNa prakAro vicAra na karatAM yuddhAMgaNanevize A karNanA sArathiNAne ( vikAra. e prakAre karI atyaMta kauzalapaNe duryodhane prArthanA karelo evo zalyarAja, nakuLa 'a te sahadevapratye thaelA prativacananuM smaraNa karato thako duryodhana pratye bhASaNa karavA lAgyo. - zalya-he duryodhana, tuM mitrabuddhie jayAre mane AvuM kahe che, tyAre A tAruM vacana ja huM vikArIza; paraMtu yuddhaviSe karNa, yathecchapaNe uccArelAM mArAM vacanone sahana karavAM. e evI te zalyarAjanI vANIne duryodhananA kahevAthI karNa, aMgIkAra karate ho. kANu sujJapurUSa che te "keve samaye kevI rIte vartavuM te sarva jANe che. e mATe te samaya jANIne 7) karNa zalyanA vacanano aMgIkAra karyo ane evI pratijJA karI ke "prAta:kALe A sarva bhUmine vaza anarahita evI huM na karuM te nilaye karI agnimathe praveza karIza evuM bhASaNa karI to 0 karNa svasthAnake ja havo. zalya paNa potAne sthAnake jo ho.. - bIje divase eTale yuddhAbhanA sattaramA divase prAta:kALe aMdhakAranA samudAyane nAza karato thako pUrvanA divase zatruonA prahAre karI prApta thaelA je vIrapurUSonA ghAva-te ghAvamAMthI re nikaLelA raktanA sparza karIne ja jANe lAla thayo hoyanA! e sUrya, udaya pAmato have. te samaye zalya je sArathi che evA rAdheya (karNa)ne AgaLa karI sarva kauravo, jenevize kara evA to hastio sajaja karcA che evA yuddhasthaLapratye AvatA havA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 441 - ahIMyAM rAjahaMsa athavA rAjaka-te jemAM bhUSaNa che ane puMDarIka eTale zveta ho kamaLa athavA hAthI-eNe karI suzobhita thaelI evI pAMDavonI paNa vAhinI eTale nadI che? athavA senA-te yuddhanA sImasthaLapratye AvatI hatI. tyArapachI jeNe lokane atyaMta bhramita che karyA che ane jeneviSe gaMbhIra vIzene kSobha che, evo; ane bANenI paMkitaonA ge karI che. bhayaMkara e saMgrAma pravRta thato hato. te samaye keTalAka vIrA dhanuSyathI bANa chUDhavA lAgyA ane te bANanI spardhAeja bhaNe hoyanA! tema pratisubhaTonA zarIrathI prANa paNa chUTathI laI " lAgyA. keTalAka vIronAM bANe, "A amArA prabhu je subhaTo-teonuM ame koIpaNa kAryana ) che. karyuM chatAM paNa amane eo-phaLa eTale zalya,arthAta lokhaMDanI aNI athavA zatruonA lakSa che bheda karavA eja eka phaLa prApti tene samarpaNa kare che evuM jANIne ja jANe cheyanA! tema ja saMtuSTa thaIne bANa, potAnA prabhuonI icchA pramANe zatruone lakSa bheda karatAM havA. te samaye koIeka vIra, potAnA kharga karI gajedonA dUtane chedana karato hato, eTalAmAMja e 5 tenuM kharuM chedana karyA chatAM te vIra, pUrva chedana karelA gajedonA te datoneja zastra sarakhA dhAraNa karI yuddha karavA lAgyuM. te samaye jeonAM citta yatheccha prahAra karI mUchayukta che ane che jemaNe potAnAM kha, zUnyasthaLe nAkhyAM che evA keTalAeka vIze, bhUmiUpara paDyA ) ( chatAM ghaNIvAra sudhI yuddha karavA samaye jeno huMkAra zabdane abhyAsa thayo hato te haMkAra ao A zabdano ja uccAra karatA havA. ahIMyAM, "are pArtha kyAM che pArtha kyAM che ema UMcasvare karI dhairya yukata thaIbhASaNa karanAze je rAdheya (karNa) te pratye madAdhipati zalyarAjA) bhASaNa karavA lAgyo. zalya--he karNa, tArA mastakaneviSe karNa (kAna) nathI ja, hRdayaviSe viveka paNa nathI ane cittane viSe caitanya paNa nathI; evuM mArI buddhi mAne che. je kAraNa mATe potAnA ja bAhu parAkrame karI madonmatta thaela e je tuM-teNe potAnI preraNAe evI pratijJA karI ke huM Aja arjunano vadha karIza paraMtu arjunane yuddhaviSe jIte evo purUSa, koI paNa ThekANe koIpaNa nathI. kAraNa anarUpa je siha-tene viSe tene parAjya karavA mATe pravRtta thanArA bhuvanarUpI digaLe eTale digyAlo paNa kuMThita thAya che. uttaragrahaNaneviSe A arjunanAM T bANoe karI vyApta thaele e je tuM-te paNa je palAyana AcaraNa karate have te mArA re sarakhA purUSe varNana karavA mATe paNa atyaMta ayogya che; ane je citrAMgadagaMdharva, yuddhaviSe koMdha karI tene palAyana karAvI duryodhanane paNa baMdhana karato ho; te gaMdharvada, thoDA divasamAM ja tArA smaraNamAM AvatuM nathI e zuM!! te citrAMgadane paNa je gurUsthAnIya evA arjunane, Aja 111 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. yuddha karavA mATe bolAvanAre tuM lajajA pAmato nathI zuM kiMvA je purUSane potAnuM mRtyu pAse AvyuM SS che tevA purUSanI AvI viparIta vANI thAya che; tevI tane A viparIta vANI thaI che ke zuM ? che. evuM zalyanuM bhASaNa zravaNa karI jene atyaMta kopa utpanna thayo che e caMpAnagarIne adhipati kaNuM bhASaNa karato ho. ha) karNa-he zalya, jenI vRtti mahecchanA sarakhI che evA madadezamadhye rahenArA sarva che che. lokone A vacana bolavAM yogya che. tuM te vaLI te sarve lokono rAjA che; e mATe tuM AvuM che che. bhASaNa kare; paraMtu mArA agrabhAganeviSe, jeNe kuMDaLAkAra kodaMDa dhanuSya) kareluM che, evo ) arjuna je dRSTi paDaze to A samaye tane huM mAruM je kAMI atyaMta sAmarthya che te dekhADIza. evuM karNanuM bhASaNa sAMbhaLIne zalyarAjA, pharI bhASaNa karavA lAgyo. . zakya he karNa, pataMga jema dIpakane bhakSaNa karavAnI IcchA kare che, paraMtu te pataMga; te ke dIpakamAM paDI teja maraNa pAme che; tema tuM arjunane mAravAnI IcchA kare che, paraMtu te arjuna- koDa ( nAtho tuM ja maraNa pAmanAro che; e mATe dhyAnarUpa agni jema pAtakonA samudAyane nAza karato karato hi che. pradIpta thAya che tema A arjuna, koralanI senAnA samudAyane saMhAra karato karato Ave che tevuM che. te evI zalyarAjAe varNana karelI vANIne karNa sAMbhaLIne, krodharUpI agninA duSe karIne jenuM aMtaHkaraNa vyAsa thayuM che evo te kSaNamAtra stabdha rahyo. pachI te karNa, bANe karI vaSTi karI karato thako, pralayakALano sUrya jema saMpUrNa bhUkane tApa utpanna karato saMcAra kare che tema arjuna 5 pratye dho. te samaye navIna vaSatunevi nadIno vega jema potAnAM tagee tIrasthavRkSone saMhAra kare chetema kahyuM, potAnAM bANae karI pAMDavonI senAmAMnA hajAro vIrone saMhAra karato ha. eTalAmAM atizaya jene garva che evo te AvanAra karyuM, tene dharmarAjA, zAmAM che caMdanA darzana karI potAnA taragoe kAMdhanuM elAna karanArA samudane jema moTo deha potAnA vege aTakAve che tema atitvarAe aTakAvato ho. te samaye te dharmarAjA ane karNa-e baMnenI bA vaSTie karI jeneviSe vyomAMgaNu vyApta thaI gayuM che; ane "e bANe ApaNane lAgaze ke zuM che. evI rIte jeNe khecane bhaya pamADyA che evuM ane atyaMta rakatanA samudAyane vamana kare che nAro evo saMgrAma thatuM haze. te samaye "A krodha pAmelA dharmarAja ane karNa-e eka C bIjAne jue nahIM evuM jANIne ja jANe hoyanA! tema teoe paraspara maLe chedana karelAM gaI bANa, parvata sarakhA rAzIrUpa thatAM havAM. te samaye paraspara uparAuparI chUTanArAM je bAche teoe sahavartamAna krIDA karanAra te dharmarAja ane karNa-e baMnenI be maNio chatAM temAMthI Sii mAtra kAnanI pAse prApta thayelI ekaja mukine lokoe avalokana karI. te samaye AsapAsa- (C) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nekI karasthiGiS ja viSe maMtra prage karI chalAM bANee te dharmarAja ane karNa-AkAza ane digaMta-eone AcchAdana karatA havA. te samaye te dharmarAjA ane karNae baMnenA zarIrane viSe prApta thayelA che. bANonA dhAve vamana karelo je rakatano pravAha te, zarIra viSe kopI karI utpanna thaeluM je Ara- ra ja katapaNu-te ArakatapaNu, zarIrane viSe nA samAtAM pravAharUpe bahAra jaNe nikaLyuM hoyanA! e koDa 89) zobhavA lAgyuM. te samaye pralayakALanA vajana sarakhAM je karNanAM bANa, tabAe dharmarAjane, che ( haMsAe eTale khAMsIe karI leka jema vyAkuLa thAya che tema vyAkuLa kara. te samaye dharmarAjA, 'I bANane bhAthAmAMthI grahaNa karavA mATe, dhanuSyane viSe saMdhAna karavA mATe, dhanuSyanuM AkarSaNa karavA che che mATe ane AkarSaNa karelA bANane choDavA mATe kAMIpaNa samartha thayo nahIM; te kevaLa karNa S choDelAM bANonA ghAvathI utpanna thaelA rakata karI jeNe prakuzita thaeluM palAza vRkSa jItyuM che ane evA zarIrane dharmarAja dhAraNa karato have. e pramANe karNa prahAra karelA dharmarAjane dUrathI joIne jemAM spaSTa nidA che evAM vacanoe zrIkRSNa, arjuna pratye bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--he arjuna, tArA dhanuSyanA pAMDityane dhikkAra ho, tArA pracaMDa evA bAhudache Dane paNa dhikkAra ho, tArA zUrapaNAnA abhimAnapaNAne paNa dhikkAra ho ane sarva purUSomAM I. che tAruM je zreSTha purUSa vrata-tene paNa dhikkAra ho. jenA akhaMDita bAhudaMDa che evo je tuM-te tArA che I dekhatAM chatAM tAra jeTabaMdhu je yudhiSThirAja-tene zatrue koI anicya prANa saMzayane pamADa che che. eNe karI sarva maMtraesahavartamAna potAnA karatAM paNa droNAcArya tane adhika dhanurvidyA je che te zikhavelI te droNAcArya, sAMprata iMdanI sabhAmAM rahenAra hoine tyAM sarva devoe karI upahA- hara syatAne pAmaze; emAM kAMI saMzaya nahIM. ekaso pAMca evA pomAM paNa tArevize atyaMta vatsala evA je bhISmapitAmaha te, hamaNAM mumukSa eTale mekSa IcchanArA chatAM paNa moTI lajjane pAmaze; ane yuddhanuM avalokana karavA mATe jenuM citta tatpara che evo je huM tene paNa sAMpratakALe loko spaSTapaNe prahAra karaze. e mATe kuMtInA udare tuM utpanna thayo tenA karatAM tAre ThekANe kanyA C IN jo utpanna thaI hota te te kanyAne pati paNa hamaNAM dharmarAjAnuM rakSaNa karata. che e pramANe kamaLanAbha je zrIkRSNa-temaNe vAraMvAra lajajAe pamADelo arjuna, te mUrti che 3. mAna krodha ja hoyanA! evo hoto thako karNane jItavA mATe vege doDato have. te doDanArA ke arjunane, karNanA putra je vaSasenateNe mArgaviSe kSaNabhara, jema doDanAre hAthI vRkSe aTakAvane pamADyo jAya che tema aTakAvane pamADaze. te samaye abhimanyunA vadhanA smaraNa karI taraMgayukata che jeno vega che evo je arjuna-te potAnI pAse jeno AkaDAnA phUla sarakhe svabhAva che evo je kAM I mahArathI vRSasana-tene AkarSaNa karI maMthana karato hato. athata yamapurIe pocADato hato. tisa- 9 zieeTe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maye te vRSasenanA vadhe karI jenuM citta bheda pAmyuM che evo karNa, takALa dharmarAjAno tyAga karI hatI - atyaMta kopa jene prApta thayo che e hota thako arjuna pratye doDate ho. te samaye potAnA gura bAhastaMbhanA parAkrame karI saMpUrNa jagata jeNe vismaya pamADyuM che e karNa, vage karI potAnI sAme AvavA lAgyo chatAM tene joIne zrIkRSNa, arjuna pratye bhASaNa kare che. zrIkRSNa--he pArtha, jenA azvo taraMganA che, zalya jene sArathI che, jenA vajane che viSe nAganuM cinha che evo ane mUrtimAna vIrarasa ja hoyanA! e A karNa tArA samIpabhAge che Ave che; e mATe sAMpratakALe yuddhane mATe catura evA je tamo baMneya, te tamArA baMnenuM, janmathI che. dhanurveda viSe karelo je abhyAsa-tenuM je tAratamya-tene sarva loko avalokana karaze. e mATe ja AkAzaneviSe rAhae vyApta karelA sUryanuM teja jema nAza pAme che tema karNa vyAsa karelo je tuM-te tAruM saMpUrNa teja kadIpaNu nAza na pAmo.. evuM zrIkRSNa arjunapratye bhASaNa karI jenA a preraNa karelA che evo arjunane ratha, karNanA rathanI sAme mahAvege lIdho. te samaye te baMne rathArUDha evA dhanurdhArI vIze, paraspara saMmukha thayA chatAM saMvatsaranA AraMbhe saMmukha prApta thaelA caMda sUrya jema zobhe che tema zobhavA lAgyA. te samaye sudAMTikAnA zabda karI bolanArA ane jeonA vipakSo caM- ) caLa che evA te baMne vizenA ratha, paraspara yuddha karavA mATe bolAvatAja hoyanA! evA bhAsavA lAgyA. te samaye te baMne vIze, yathAyogya zatranA lAbha karI jeone mahAharSa prApta thayuM che evA ane utpanna thanAra romAMce karI jeonA aMgarakhAnAM baMdhana (kaso) tUTI jAya che evA thatA havA. te samaye yuddharasanA bahulapaNue karI jenA bharataka saMbaMdhI atyaMta zobhe che eve ane krodha karI jenAM netra Arakta che evo karNa, anapratye bhASaNa karato ho. kahyuM- he arjuna, tuM utAvaLe Ava, utAvaLo Ava, vilaMba karIza nahIM. vIrapurUSa ane kavi, e baMnene ghakkama eTale page karI cAlavuM athavA kavitAnA padone anukrama-te zonasthA eTale parAkramayukta athavA alaMkArAdika rItie yukta hoya che. uttama prakAranA vIne niraMtara vadha karanArAM evAM je mArAM bANe tene Aja ghaNe kALe karI phaLasamaya prApta thayo che. kAraNa niraMtara sarva jagatane viSe "eka haMja vIra chuM" evuM mAnanAre je tuM-teno vadha karyA vinA bIjA aneka vIse vadha karanAro je huM te mArA sAme karI saMtoSa pAmato para nathI. kAraNa, lakSAvadhi vRkSonA samudAyane bALanA che paNaparvane na bALanArA agnine viSe - dahana zakti zI che vANI te sarva vAta eka kare raho; paraMtu tArA bAhudaMDanaviSe je kAMI ) sAmarthya hoya to tAruM gADIvadhanuSya kuMDaLAkAra karI yuddha karavAne mATe siddha thA. ane je 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che doNAcAryae tArevi mahAharSa karI dhanurvedanuM rahasya sthApana karyuM che te gurUne sAMpratakALe to tuM lajijata karIza nahIM. jeNe rAjAophUpa vRkSone bhagna karyA che, evA vIsemadhye pote kuMDa eTale gaja athavA zreSTha evo je tuM-tenA zUrapaNAno bhaMga karavA mATe sAMpratakALe huM parvatarUpe prApta thayo chuM; e mATe mAho pratAparUpI je pralayakALano sUrya te tArA bAhu parAkramarUpa samu kane zoSaNa karI sAMpratakALe pAMDurAjanA saMpUrNa kuLane dahana karavA mATe icchA kare che; e mATe (aaN A bhUminaLaneviSe kaMTakatulya evA pAMDavo je tame temane nAza karI sAMpratakALe kauravanI ) kIrtinA vistAre karI yukta evA A bhUminaLane huM karIza. I evA ahaMkArarUpa jhaMkArazabda karI jenI vANI, yuddha che; evA te karNapratye, zreSTapaNAe SI karI jene atizaya romAMca utpanna thayAM che evo arjuna bhASaNa karo have. ana-he dhIrapurUSomAM agresara rAdheya (karNa), tArA vinA A jAtane viSe bIje parAkramI purUSa koI che? paraMtu je sUrya nathI to arUNa vinA bIje tejavI koNa che? arthAta tuM game te parAkramI che to paNa, tArA karatAM bIjo koI adhika parAkramI thayo chatAM te sUryasara; ane tuM te sUryanA sArathI arUNa sarakhe thaze. ane jeo sAdhu purUSa che teo pote ja pa( tAnA guNano prakAza karatA nathI. e mATe parAkramI purUSa je hoya teNe te parAkramarUpa kriyAja ) (aa karavI, ane tenA guNonuM varNana to vaitAliko (bhATa cAraNadiko) e karavuM; evuM chatAM gArU- tamatamaNe je che te viSano saMhAra karanAre chatAM te potAno guNa teja varNana kare che zuM tema ja vaLI saryuM che te aMdhakArano nAza karatoja udaya pAme che; paNa te potAnuM kRtya te varNana kara kare chearthAta varNana karato nathI. e mATe janmathI te mA vadha karavA mATe mailokyane 2 AnaMda utpanna karanAruM dhanuSya vedanA abhyAsanuM kuzaLapaNuM saMpAdana karyuM che, te sAMpratakALe dhanuSyanuM AkarSaNa karI zISa pragaTa kara. zaurya karI yukta evA purUSanuM je zauryuM che te tenA para bAha viSe vAsa kare che; kAMI vANunaviSe vAsa karatuM nathI. ane je vIrapurUSa nathI tenuM pa rAkrama avazyapaNe bolavAnevileja rahe che, mATe bAhurtabhaviSe to te avIrapurUSanuM pasakrama nI thoDIja prakhyAtine pAme che. - evuM zreSThapaNAe karI arjuna bhASaNa karato chatAM yoddhAomadhye zreSTha evo rAdheya, (karNa) Sja potAnA kALapuTa nAmanA dhanuSyaviSe bANanuM saMdhAne karate ho. te samaye niraMtara saMpUrNa karI lokone zravaNe karIne jenA guNo prakhyAta che evo karNa, dhanuSyanI pratyaMcAne AkarSaNa karI chetAnA kAnanI pAsenA bhAge leto ho, ane karNa te dhanuSyanI pratyaMcAnuM AkarSaNa karyuM chatAM DAM tenAthI atyaMta bhayaMkara ane yuddhanA utsAhane mATe harSa pamADanAra evo hatakAra zabda, ada- 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che hAsa sarakhe utpanna thato ho. te samaye kAnanI pAse prApta thanArI karNanI muSTi, prakulita SS thaelA uttama prakAranA kamaLanI kaLI sarakhI ja hoyanA! evI brAMtine utpanna karatI hatI. ane tyArapachI samudanA jaLathI jema taraMgo utpanna thAya che; kiMvA sUryanA biMbathI jema kiraNe utpanna thAya che, tema karNanA dhanuSyathI bANu chUTavA lAgyAM. te samaye niraMtara yuddha karavAnA 5 saMketa maLelA sarva vIzenA yuddhaviSe jya saMpAdana karanAruM evuM je gADIva dhanuSya-tene viSe a na, amogha (saphaLa evAM bANane dhIme dhIme saMdhAna karavA lAgyuM. te samaye sarva jagatane cha jItanAro evo arjuna, saMpUrNa kauravo saMbaMdhI rAjaonA jIvitavyanI ArAsahavartamAna ) gADIva dhanuSyanI pratyaMcAne AkarSaNa karato ho. te samaye yuddharahita evA sthaLa viSe paNa A ananI saMmukha rahenArUM je huM-tenA guNane eTale saNane athavA pratyaMcAne A arjuna grahaNa kare che evuM bane ja jANe hoyanA! tema suvaMrAthI eTale uttama vaMzathI athavA uttama prakAranA vAMsathI utpanna thaeluM evuM arjunanuM gADIvadhanuSya atyaMta na thatuM hatuM. vaLI te ' samaye "he lokanevi rahenArA loko, tame sarva A arjunanI bAhukaLAne juo" evuM che TaNatakAra zabdonA nimitte karI gADIva dhanuSya jaNe bolavA lAgyuM hoyanA! evuM bhAsavA 9 lAgyuM. te samaye jeno hasta, karNane eTale kAnane bhUSaNabhUta che evA arjunanA hastanakhanI (1) kAMtinA aMkuroe karI dhanuSyane paNa zobhA utpanna karanAruM evuM ekaja bANa, aneka bANuM sarakhuM bhAsavA lAgyuM. te samaye bANone choDIne jenI AMgaLIo Urdhva thaIo che evo arjunane hAtha, sarva jagamAM eka dhanurdhArIrUpa je kIti-teno ja hasta hoyanA! evo bhavA lAgyo. te samaye "tArA vinA bIjA koIne dhanuSyanI pratyaMcA AvaDI lAMbI kahIM paNa nathI evI arjune jenI stuti karelIja hoyane! evI gAnDIvadhanuSyanI, stutie karI saMtoSa pAmelI pratyaMcA-te arjunanA prakoTa (kAMDa)viSe zabda karatI havI. te samaye te arjuna ane karNa, sthira rahenArI bIjI muSTine paNa dhAraNa karanArAja hoyanA! evA citraviSe citarelA purUSa sarakhA ane jeonuM bhAthAmAMthI bANonuM grahaNa karavuM ane dhanuSyane viSe saMdhAna karavuM e koIe paNa joyuM nathI; evA te baMne zobhatA hatA. te samaye sarva bhuvanene viSe ke eka je dhanurdhArIpaNu-tenI je kIrti-tanA koLAhaLa ja jANe hoyana; evA te arjuna ane te SiNa karNanA dhanuSyanI pratyaMcAnA zabdo teoe saMpUrNa digamaMDaLa AkramaNa karyuM. te samaye "A yuddhane saMraMbha avalokana karI A dizAophUpI strIo mUchane na pAme evuM jANIne ja jANe + hoyanA! tema te arjuna ane karNa-e baMne jaNee potAnA bANonA samudAya karI sarva di zao AsapAsa AcchAdana karI. te samaye pratizatrue karelA bANanA zabdone "tata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSaNa ApaNe tenA karatAM bamaNA zabdane karanArAM chee" evAM parasapara spardhA karanArAM te je SS beniyanAM bANe, gavaiyAonI rItine prakhyAta karatAM havAM. arthAta be gavaiyAo gAvA lAgyA ane chatAM ekanA AlApa karatAM bIjAne bamaNe AlApa jema thAya che; tema arjunanA bANe karatAM karNanA bANono bamaNuM jhaNakAra zabda, ane tenA karatAM paNa pharI arjunanA bANane bamaNo jhaNakAra zabda thavA lAgyA te samaye te baMnenuM zuddha evuM yuddhakarma joIne apsarA onA samudAye parasparanA mastakane viSe nAkhelI puSpamALAone te baMne vIronA dhanuSyathI utpanna thaelA bANanA maMDape sahana karIo nahIM eTale te baMneyanA mastakaneviSe te puSpamALAo na paDavA detAM te bANamaMDape AkAzanaviSe staMbhana karI. te samaye rakata karI jeonA deha uha nhavAI gaelA che evA te kaNarjana, jeneviSe spaSTa prema che evI vIrazrInA TAkSoe jANe re jeelAja hoyanA! evA atizaya zobhavA lAgyA. - tyArapachI atizaya je bAhuparAkrama, teNe karI jeno vistAra ati dusaha che, evI che Na karNanA bANonI paMkita, saMpUrNa AkAzane AcchAdana karatI havI. te samaye karNanA bANe che li arjunane AcchAdana karelo rathane mArga, ratha, sArathi, dava ane arjunano deha paNa koIe I. (T, avalokana karyo nahIM. te samaye karNanI te, dhUmasanA samudAya sarakhI je bANonI paMkti- 9 (I) tene sUryanA kiraNo sarakhAM arjunanAM bANa, tatakALa dUra karatAM hatAM te samaye arjuna, icchA to - pUrvaka karNanA bArUpa patrasamudAyane chedana karavA lAgyo chatAM karNarUpa vRkSa, jenI chAMyA atyaMta ma ke nAza pAmI che evo thato haze. tyArapachI ziziratu (pAnakharatuM) saMbaMdhI vAyu sarakhA sa Gra karNanA bANone vAyu maMda thayo chatAM; ane dakSiNavAyu sarakhe arjunane bANavAyu vRddhi pA- re. mavA lAgyo chatAM, karNanI AsapAsa rahenArA kaurava, davRkSa sarakhA sumana eTale puSparakuka hita athavA khinna citta thatA havA, ane arjunanI AsapAsa rahenArA pAMDavo te caMpakavRkSa to sarakhA atyaMta "vijA" eTale prakulitapaNu athavA prakAzane pAmatA havA. tyArapachI a- 9 nanA bANee karI kevaLa aMdhanA sarakhI dazAne pAmanAre aMgabhUpati je karyuM te-jenuM to mahA sAmarthya che evA pannaga nAmanA astra prayoga karIne choDato havo. tyArapachI te a- 6 thI viSanI jvALAo sarakhI jeonI jInhAe bhayaMkara che evA ane vijaLInA samudAye hama bhUSita thaelo je me tenA sarakhA zyAmavarNa, evA utpanna thayelA sarvee, sarva dizAo 2 AcchAdana karIe. te samaye sarponA nimitte karIne sarva rAtrinA aMdhakArarUpa taraMge ekatra thaI saryano parAbhava karavA mATe jANe prApta thayA hoyanA! evA te sarve zobhavA lAgyA. e A prakAre karI sarparUpa medhe tatakALa sUryanuM teja prAzana karyuM chatAM te sarponA pheNane viSe rahenArA C Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 che maNIo, khata sarakhA bhatA havA. evo svarga ane bhUminuM AcchAdana karanArA aMdhakAra che je pravRtta thayo chatAM te samaye jeno navIna udaya che evA caMdasarakhA arjunano udaya zobhavA ja che lAgyuM. te samaye arjunane AsapAsa upadava karavA mATe jeonuM mana nizcaya kareluM che ane ( yathecchapaNe mahAtvarAe sAkSAta prApta thaelA ApattirUpa vIze ja hoyanA! evA te sarve 5 saMcAra karavA lAgyA. te samaye railokyane atyaMta bhaya utpanna karanAra te sarvene avalokana karI zrIkRSNa arjunanA baMdhuo je dharmarAjadika pAMDavo-eonA nAzanI zaMkAe vyAkuLa thatA havA. tyArapachI te pannagAstrane saMhAra karavA mATe garUDa jeno devatA che evA bANane arjuna, AI) tatakALa dhanuSyane viSe saMdhAna karato ho. te samaye te bhujaMgaSTa, duSTanItie jenI vRtti che S yukta thaelI che evA dura purUSanA udaya sarakhA koI paNa nAmarahita ThekANe gamana karatA havA. arthAta te bhujaMgaTyo, ane garUDAstra mUkyuM chatAM kyAM jatA rahyA tenI paNa koIne khabara paDI ke nahI. tyArapachI karNanA cittane viSe praviSTa thaelA ajJAnanA samudAya sarakhuM kaNe choDeluM ) zna aMdhakArasamudAyarUpa zastra, sarva jagatane AcchAdana karatuM havuM. te samaye ane sUryodayarUpI zastra choDIne te saMpUrNa aMdhakArano nAza karyo. evA sAkSAta viyarUpa te arjunane viSe te ) ( aMdhakArarUpa zastra laya pAmyuM chatAM, ane ghaTotkacanA vadhe karI zakita paNa nikaLI gaI chatAM karNa, d) (5) "arjunathI ApaNA dehano laya thavAnuM che tene, kauravonA bhAgyanA bhaMgana ane "pAMDa- 1 ne saMpatti prApta thaze" e traNa vAtano nizcaya karato haze. pachI mahAparAkramI evo karNa, arjanathI potAnA mRtyunoja nizcaya karI bANonA sarva sAmarthya karI yuddha karavA mATe AraMbha karato ho. tyArapachI "A baMne vomAMthI kone Azraya mAre karavo?" evA saMdehe yukata para thaelI lakSmIe avalokana karelA te karNano ane arjunane bhayaMkara saMgrAma thatuM haze. te samaye te karNArjunanAM chUTelAM bANenA samudAyathI bhaye karIne sarva devoe AkAzathI dUra palAyana karyuM, diggajoe dizAone viSe dUra palAyana karavuM ane bhUcaroe bhUmineviSe dUra palAthana karavuM. te samaye bhaye karI atyaMta bhrama pAmelA te baMne sainyane, pralayakALane viSe atyaMta kSobha pAmelo je samuda-tenA pANIne je zabda-tenA sarakho bhayaMkara e mahA tumula zabda che utpanna thato ho. te samaye te senAnA koLAhaLa karI palAyana karanArA bAlhIkadezamAM azvoe, potAnA caraNe karI prahAra karelA ane te azvonA palAyanasamaye, mArgane viSe te che rathonA dhvajonI UMcAI karatAM nIce rahenArI je vRkSonI DALIo, teNe karI jenA vize hama bhagna thaelA che, evA keTalAka ratho, te Upara besanArA rathionA manoratha sahavartamAna bhagna ha ha) karI. te joIne akasmAta bhaDakelA keTalAeka hAthIo, potAnA uzaNa karIne jeoe 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. potAnI upara beThelA mahAvatone nAza pamADyA che; evA hatA thakA te raNasthaLathI palAyana je karavA lAgyA. te samaye karNa ane arjuna-e baMnanA rathanA bhaDakelA azvone, zalyarAja ane zrIkRSNa-e baMne, potAnI sAracyakaLAe ane baLAtkAre uttama prakAre karI te yuddhasthaLaneviSe sthira karatA havA. tyArapachI saMpUrNa senA palAyita thaI chatAM te vIsemaNe ja eTale hAthI athavA zreSTha ane yuddhaviSe Asakta evA te karNa ane arjuna, araNyaviSe che. yuddha karavA mATe Asakata thaelA evA be hastio sarakhA bhatA havA. tyArapachI evI rItie te yuddhanI gaDabaDa cAlI chatAM eTalAmAM karNano ratha, cakranA ) madhyabhAgaparyata utAvaLeja, jema anyAyaneviSe dharma bUDe che tema pRthvIne viSe nimagna thayuM. te SS samaye sAraTyakaLAne viSe nipuNa evA zalya preraNA karelA ao paNa, te rathano uddhAra karavA ane mATe, ajJAnaviSe nimagna thaelA vivekane jema durNa buddhi purUSa, uddhAra karavA mATe samarthathata nathI tema samartha thayA nahIM. te samaye jenuM citta ciMtAo vyApta thayuM che ane jeno mukha caMda nisteja thayo che evo paNa te karNa, garve karI rathane uddhAra karavA mATe potAnA bAhubabane ja Azraya karato hato. tyArapachI te rathano uddhAra karavA mATe IcchA karanAre te karyuM che pite ratha uparathI nIce Utaryo. ane te samaye arjuna, mahA UtsAhapratye ArohaNa karato ) " haze. athata mahA AnaMda pAmate ho. tyArapachI jeNe prANane vyAkuLa karavA che evA to che bANanA samudAyane varasAvanArA arjuna pratye kiMcita dInapaNuM dhAraNa karanArI vANIe karNa vaka che bhASaNa karato ha. - kaNa-he arjuna, tuM kSatriyadharmane uttama prakAre karI jANe che; e mATe te kSatriyadharmane ayogya evuM A samaye mArA Upara bANavRddhi karavAnA karmane tuM karIza nahIM. kAraNa, satva zAlI purUSa che teno yuddha na karanArA purUSaneviSe prahAra paDato nathI. evuM chatAM hevIra, A cha kSatriya dharmane tuM paNa lopa karavAnI icchA kare che to jeno koI rakSaka nathI evo A kSatriyadharma che kyAM raheze. e mATe eka muhartaparyata tuM mArI vATa jo; ane bhUmimaye nimagna thaelA A mArA rathane jyAM sudhI huM uddhAra karuM tyAM sudhI atyaMta tIkSya bANa mArA upara choDIza nahIM. 5. eprakArekarI dInapaNe bhASaNa karanAra te karNapratye maThAdhipati zalyarAjAevuM bhASaNa karavA lAgyo. I zalya-he karNa, A dInavANIe karI te potAnuM kuLa lAvyuM nathI zuM? mahA prANu ) deha prApta thaye chatAM paNa, je kSatri che te zatrunA agrabhAge tArA sarakhAM dIna vacana koNa bhAKSaNa karaze? arthAta koI karanAra nathI. e UparathI evuM lAge che ke, je duryodhane kAyarane ziromaNI ane ziyALanA sarakhe evo je tuM te tAreviSe siMhanI saMbhAvanA karI; te duryodhana 0 113 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 nizcaye karI duSkRddhi che. * athavA OM kAraNa mATe tuM zatrunA agrabhAge AvI dInavANI boleche e mATe te mAnanuM kevala dhar evo duryodhana, tAro mitra che evuM huM mAnato nathI. evI zayanA sarakhI zalyarAjanI vANIe karI jenI zakti galita thaI gaI che evA karNapratye hAsya karI jenA adharoSTa tejapuMja che evA kaMsanA zatru zrIkRSNa bhASaNa karatA hatA. zrIkRSNa--he rAdheya, dharmanuM sarvasva tArAvinA khInne koNa jANe che!! mane to evuM lAge che ke tAaviSe sAMpratakALe dharmazAstranAM sarva rahasya atyaMta vRddhi pAme che!! paraMtu te dharmazAstranAM sarve rahasya abhimanyunA vadha samaye tuM visarI gayo. kAraNa, te samaye te abhimanyune tame sarve jaNoe maLI adharme karI vadha karo. e mATe khaLa purUSa che te potAnI vipattineviSe mAtra atyaMta sarva dharmanuM tatva jANanArA hoya che; paraMtu khIjanI ApattineviSe to dharma e akSara keTalA che evuM paNa jANatA nathI, te dharmane te khaLa purUSo jaLAMjaLi choDe che. arthAt, sarve dharmano tyAga kareche, ane potAnuM kArya sAdhe che: e pramANe kiMcita hAsyapUrvaka zrIkRSNa, karNanI niMDhA karI, ane pachI te karyuMnI vANIe yudghane mATe stabdha thayA sarakhA jenA khAhu che evA arjunapratye te zrIkRSNa bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--he arjuna, he arjuna, tuM karyuMnA upara khANone krama choDatA nathI? tArA putra abhimanyuno doha karanArA A karNazatrue karelI tArI je stuti-te AraMbhe kRpArUpI chatAM AgaLa tApa utpanna karanArI che. A karyuM pharI ratha Upara ArUDha thayo chatAM atyaMta duya thaze. pachI guphAnA aMtabhAganeviSe saMcAra karanArA siMhane koNa purUSa jItaze? te siMha jema jItavA mATe azakaya che; tema thArUDha thaelo karNe jItavA mATe azakaca thaze. e mATe sAMpratakALe e karNane prahAra karavo e kSatriyakuLane kAMI ayogya nathI, ane ethI karI kAMI dharmano paNa lopa thato nathI, kAraNa, potAnA jyanI IcchA dhAraNa karanArA purUSe potAnA baLavAna zatrune to tenI saMkaTadAneviSeja mAro. evI zrIkRSNanI vANIe dhanuSya dhAraNa karanAro arjuna, mahAtvarAe karyuMnA Upara khANa choDIne te karNanuM mastaka chedana karato havo. te samaye atyaMta prakAza pAmanArAM te karNanA mastakanAM je (zravaNa) kAnanAM kuMDaLa, tenI kAMtieN karI suMdara evuM AkAzamAM UDanArUM te caMpApatinuM mastaka, AkAzamAM saMcAra karanArA sUryanuM teja eka sthaLe goLo thayuM ke zuM? evuM zobhavA lAgyuM, ane te karNanuM kabaMdha "meM mArUM mastaka mitra je duryodhana-tene mATe samarpaNa kahyuM ane mArA baMdhuo je pAMDavo-teone mATe pRthvI samarpaNa pharI" evI prItie pharIne jANe hoyanA! tema te nRtya karavA lAgyuM. te samaye pAMDavonI senApratye AnaMdarUpI caMdra Uya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainellbrary.org Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451 che pAmavA lAgyo, ane tatkALa kauravarUpI sUryavikAsita kamaLanuM vana, saMya pAmavA lAgyuM ke te samaye ekatra thaelA pAMDavonA sainya saMbaMdhI harSakoLAhaLanA taraMgoe kauravo saMbaMdhI sainikonA AkaMdarpa kITa vizeSane prAcIna kasyAM. te samaye AkAzane viSe UrahelA karNanA mastakane ja avalokana kI rAhue jANe grasta thayo hoyanA! evo sUrya, astAcaLanA araNyaviSe praveza karate have arthAta sUryAsta thayo. te samaye AkAzamAM saMcAra karanArA karNanA mastakathI be cha kuMDaLe bhamitaLaneviSe patana pAmyAM. te samaye sUryathI bhUmiLaneviSe prApta thaeluM pratibi- I. baja heyanA! evAM te zravaNakuMDaLone bhImasena grahaNa karato haze. e prakAre sUrya sarakho karNa paNa asta pAmyo chatAM atyaMta aMdhakAra yukta evA kova rave-jeonuM parAkramamaMda thaI gayuM che evA hotA thakA potAnA nivAsasthaLane viSe gamana karatA ane havA. ane jeone mukhacaMda atyaMta udaya pAmyo che ane jeonA caraNa, saMcAra karavA mATe catura che evA pAMDavo yathecchapaNe potAnA nivAsasthAnane viSe gamana karatA havA. tyArapachI te avAsaneviSe te bhImasene lIdhelA kuMDaLoe kuMtInA caraNadayanuM pUjana karI karNanA vadhe karI saMtuSTa thaelA te pAMDavo, kutImAtAne praNAma karatA hatA. te samaye te kuMtI ja nisaMdeha paNe te kaMDaLo potAnAM che evuM jANIne akasmAta vAraMvAra uSNa karatAM paNa ati6 uSNa evAM duHkhAyunAM biMduone varasAvatI hatI. te samaye te kuMtI pratye dharmarAja AvI je rIte bhASaNa karatA havA. he mAtA A AnaMdarUpa parvane viSe akALeja tane zokarI AvI ane koNa vyAkuLatA prApta thaI che? Aja anarUpI agastaRSie karNarUpI mahAsamudano ghuTale karo chatAM he devI, tArA putroe nizcaya karI zatruoe AkramaNa karelA dIpane jyaja ka che, evuM chatAM tuM akasmAta prApta thanArI duHkhasUcaka azruonI vRSTie amArA mukha kamaLonI vikAza pAmelI zobhAne kAM vArUM lopa kare che? evuM yudhiSThiranuM vacana zravaNa karI kuMtI krodhe karI gAdakSara evuM potAnA putra pratye bhASaNa karavA lAgI ke he vatso, sAMpratakALe maMdabhAgyaNI evI huM tamane zuM kahuM vArU e karNa pAMDurAjanA tejano prathama aMkura, arthAt pAMDurAjAne prathamaputra hoIne tamAro sahodara baMdhu ane parAkramarUpa pANIno samudra evo hato paraMtu eka kAraNane mATe e karNa janmatAMja meM tenA kara SR kAnaneviSe A kaMlo ghAlIne A kuMDaLoe karI enuM rakSaNa thAya evI vyavasthA karI tatakALa re che eno parityAga karyo. evuM tInuM bhASaNa zravaNa karI "hemAtA, je kAraNe e putrane te tyAga kare te kAraNe roke So zuM hatuM vArI evuM, jeonuM citta Azcarya yukata che evA pAMDavoe pUchavuM chatAM te samaye strI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 tethI dikjharI che che. svabhAve karI lajajayamAna thaI tI kAMIpaNa uttara dIdhA vinA stabdha rahI chatAM nAnapaNe karaNanA tyAga karavAnuM saMpUrNa vattAMta zrIkRSNa, pAMDavonA kAnane viSe kathana karatA havA. - tyApachI potAnA baMdhunA nA karI jeone atyaMta kheda kuraNa pAmyo che; evA pAMDavo pharI kacchapratye bhASaNa karavA lAgyA ke, "he kRSNa, karNanuM pUrva vattAMta tamane je A mAlama hatuM te A kALaparyata tamoe amane kAM kahyuM nahIM vANI ane tame A bhAtahatyA amArI kane zA mATe karavI? have amArA A pAtakanI zuddhi kyAM thaze? evuM bhASaNa karI potAnA baMdhunI hatyA karI jeonAM citta duHkhita thayAM che evA che te pAMDavopratye zrIkRSNa, bhRkuTinA cAlane karI spaSTa evuM bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa pAMDavo, tame pAtakarahita evA A kAryane viSe vyartha dukha zA mATe pAmo cho vAI bAhupakramI vIne, potAne mAranAre te zatru ho, kiMvA mitra ho kiMvA baMdhu vigere dha game te ho to paNa teno vadha karavo evo dharma che. ane A yuddha thavA pahelAM tamArA taka- 5 che tyane mATe hastinApurane viSe gaelo je haM-teNe ekAMta sthaLe karNapratye kaIka vRttAMta kahIne che. nAnA prakAre karI bhASaNa karyuM. te evuM ke "he karNa, sAMpratakALe tAre tArA sahodare je pAMDavo- che teonI saMgata karavI yogya che. te pAMDavonA zatra je A kauravo-te sevana karavA mATe tene 10 yogya nathI." evAM mArAM vacana sAMbhaLI te karNa mArI pratye bhASaNa karavA lAgyo ke "he hare, che te duryodhanane choDavA mATe huM yogya nathI. kAraNa, je duryodhane mane mahoro adhikAra ApI karNa ke kaNe evI sarva dekANe prakhyAti pamADelo che. evuM chatAM je purUSa potAnA snehayukta mitrane ha G? teno ApattikALa pAse Avyo chatAM tene choDe che te purUSane sAdhupurUSo, moTA lokomAM sva5 paNa moTApaNu ApatA nathI. arthAta te purUSa samaye nIcapaNu pAme che. grahaNa samaye potAnA di kiraNone paNa tyAga karanArA sUryanuM, vidvAnapurUSo kevaLa zreTapaNuja varNana kare che eTaluM ja nahIM to che paNa tenuM mitra e nAma grahaNavyatireka samayane viSe paNa niraMtara varNana kare che. e kAraNu mATe che 6 A duryodhananA kAryasArUM huM prANane paNa nizcaya karI tyAga karavA mATe yogya chuM; paraMtu tamane e evuM kahe che ke mArA baMdhuo je dharmAdika pAMDavo-teomAM arjunavinA bIjA koIno paNa huM che vadha karanAra nathI" evo arjunane viSe varapaNuM dhAraNa karanAra te karNane evo nizcaya jANI meM tamene kahevA mATe yogya evuM paNa A vRttAMta kathana karyuM nahIM. kAraNa, A vRttAMta arjuna nane mAlama paDyuM chatAM baMdhunA snehe karI vihaLatAne pAmelo A arjuna, je kaNe mAro ja hotato arjuna maraNa pAme chatAM tamAruM zuM kalyANa thAta? e mATe ja meM te vRtAMta tamane Do. zuM kahyuM nahIM. evI sAraMgapANi je zrIkRSNa-temanI vANI sAMbhaLIne duHkhAvyue karI jeonAM ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 453 che ne paripUrNa thayAM che evA te pAMDavo, karNanI saMpUrNa uttarakriyA karatA hatA. te samaye jeono che SzekasamudAya thoka zAMta thayo che; evA pAMDavo, thoDoka vizrAma letA hatA, eTalAmAM mahAkA- ra tinA samudAye karI jeoe rAtrIsaMbaMdhI aMdhakAra dUra kare che evA, chatrasarakhAM vistArayukta evAM phaNimaMDaLae bhUSita thaelA ane divyamUrti dhAraNa karanArA evA potAnA agrabhAgane viSe prApta thaelA keTalAka nAgakumAradevone te pAMDavo, avalokana karatA hatA. tyArapachI jeoe potAnA hasto joDelA che evA te nAgakumAradee paMcAMge karI bhUmitaLane viSe vaMdana karI dharmarAjanI prArthanA karI ke "he deva, pUrva divya evA nAgaeNdanA sarovarane viSe rahenArA je amo, saD temaNe tamAruM baMdhana karI jIvatA evA tamane nAgaeNdanI pAse laI gayA hatA; te nAgakumAranA devo ame che. te samaye iMdanA AjJAdhAraka deve tamAruM vattAMta nAgaeNdane jaNAvyuM chatAM te nAgerda che tamane baMdhanathI mukata kA; ane krodha karI ane te nAde potAnA dAraviSe praveza kara vAno niSedha karo; te samaye tamArA kahevAthI "yuddhaviSe karNano parAjya karanArA arjunanI eo sahAyatA karaze tyArapachI eoe mArA dAnaviSe praveza karavo" evI nAgaeNdanI AjJA pramANe sAMpratakALekarNanA rathanA cakradayane pRthvItaLanevinimagnakaranArA evA amee arjunanI che karNavedha mATe sahAyatA karI. have tame savAre prAta:kALe nisarAyapaNe parivAra sahavartamAna duryo- 1) ( dhanane yuddhaviSe mArIne yudarUpa samudranA paratarane pAmanArA thaze. e mATe have amane to 5 AjJA kare eTale A amRtarasatulya tamAro je jyAnaMda, te phUpa bheTa grahaNa karI ane nAga rAjapratye jaI tamane avalokana karIe. evuM te nAgadevonuM bhASaNa zravaNa karI te nAgadevonI # huM satkArakriyA jemaNe yathAyogya karI che evA dharmarAjA, bhImasenAdikoe AdarapUrvaka avalokana ) karelA te nAgadevone potAnA sthaLaneviSe gamana karavA mATe saMbodhanapUrvaka AjJA detA havA. ahIMyAM duryodhana, yuddha samuda-viSe nAvika evA karNane zeka karato thako potAnA zibira madhye AvIne palaMgane viSe adhomukha thaIne patana pAmate ho. te samaye vIMchI sakhe, ( kiMvA mAchita sarakho, kiMvA gatakANa sarakho te duryodhana, kAMIna joto ho, kAMI na sAMbhaLo a te ho ane kAMipaNa na jANato haze. te samaye evI rIte zoke te duryodhanane gaLI nAkhyo che che chatAM tenI saMpUrNa senA paNa atyaMta zokamaya thatI havI. kAraNa, sUrya che te, aMdhakAre vyAsa ke thaI gayo chatAM sarva pathvI aMdhakAramaya thatI nathI zuM? tyArapachI te duryodhana zvAsozvAse karI te vikaLa thaele ane jenA ne micAI gaelAM che evo hoto thako kSaNamAtra mUccha pAmate ja 5 hato, kSaNamAtra potAnA vakSasthaLanA tADane karI UMcasvare muktakaMTha hota thako rUdana karato hato, to hA kaNa hA kaNa! evI rIte karNanuM nAma laI kSaNamAtra vilApa karato haze, ane kSaNamAtra S@e9 114 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 9orI rkhy che. te duryodhana, zeke karI vyAkha thaIne stabdha ja raheto hato. e prakAre karI nava navA utpanna tha- nI SelA azrurUpa zekanA taraMgae atyaMtavaza thaelA te kauravAdhipati duryodhana pratye droNAcArya- ra putra je azvatthAmA, te atizaya tvarAe AvIne sAkSepa eTale niMdApUrvaka bhASaNa karato hato. azvatthAmAnhe mahArAja, tAre niSkapaTa evo zaurya guNa kyAM? ane he vIra, vajyAtane paNa jItanAruM evuM tAruM baLa kyAM? jeNe parvatonA jaDatvane apamAnita karUM che evuM tAruM moTApaNuM kyAM ane samudanA sarva garvane nAza karanAruM evuM tAruM je gAMbhIrya te kyAM? je kAraNa mATe AvI rItie tuM zeke karI vyAsa hoto thako strI jema zeke karI vAraMvAra mUccha ) pAme che tema vAraMvAra mUccha pAme che, atyaMta AkraMdana kare che ane atyaMta zeka kare che! te tArA ja sarakhA purUSane paNa, A zaka je baLAtkAre AkramaNa karaze te atisvapa paNa malayAcaLa saMbaMdhI je vAyu, te merUparvatane paNa calana karaze. have "mAhAro moTo sahAyakartA karNa thayo to evuM bolI zeka kare che, te gailokyanI sAthe mallayuddha karanAra evo je tuM, tene e te kevaLa 5 lajjA utpanna karanAra che. je kAraNa mATe dhanuSyanuM AkarSaNa karavA sArU zUrapurUSano je jamaNe zika hAthe te DAbA hAthanI sahAyatA kare che, paraMtu tenI sahAyatA karavAthI te atyaMta lajita thAya che. arthAta, jamaNe hAthe DAbA hAthanI, sahAyatA karI chatAM parAkrama karanAro je jamaNo hAtha-tene - pAcho halavI te DAbe hAtha, dhanuSyanA AkarSaNa mATe AgaLa thAya che; teNe karI jamaNA hAthane lajajA prApta thAya che; tathApi jaya te dakSiNa hAthano ja che; tema he duryodhana! vAma hasta sarakhe karNa, yuddhamAM AgaLa thayo ane muo ethI karI tene zeka prApta thayo, paraMtu jamaNA hAtha sarakho jya saMpAdana karanAra te tuM ja che; e mATe sAMpratakALe yuddhanA sImaneviSe tuM prApta thayo chatAM AkAzane viSe prApta thanArA sUryane jema aMdhakAra duryo nathI, tema tane pAMDavo dunathI. e A pramANe tArI vAta to eka kore rahI, paraMtu jenuM bAhu parAkrama atulya che evo madAdhipati na zalya paNa yuddhaviSe pAMDavone khaMDana karavA mATe atyaMta samartha che. e mATe he rAjana, Asa pAsa viSe vyAkuLa karanArUM zokakadaMmarUpa je A ajJAna-tenuM prakSAlana karIne eTale ene dhoI * nAkhIne A madAdhipati je zalya-tene senApati karavA mATe tuM yogya che. evI azvatthAmAnI vANuMe tatakALa te duryodhana, jema sUryane sArathI je arUNa tenI kAMtie saMpUrNa choka rAtrIne dhIme dhIme tyAga kare che tema dhIme dhIme zokano tyAga karato ho ane madAdhipati evA te zalyarAjane, jyanI IcchAe senAdhipati karate have. je kA raNa mATe manuSyanI AzA atyaMta duchedya eTale duHkhakarI chedana thAya evI che; te cheda pASI melI paNa, duvara jema pharI aMdara dhAraNa kare che, tema AzA paNa ekavAra chedana pAmelI chatAM pharI kara< khr S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455 5 aMkura dhAraNa kare che. bIje divase eTale yuddhAbhanA aDhArame divase athavA yuddhanA chellA divase 1 prAta:kALe katavamAM, kRpAcArya, azvatthAmA ane zani mAmA ityAdikonI senAe yukta thaelA che evA te zalyarAjane AgaLa karI kauravo raNabhUmipratye prApta thatA havA. ahiyAM dharmarAjA paNa zalyatulya te zilyane umUlana karI potAnA jyane nirogI karavA mATe potAnA baMdhuo sahavartamAna te karavabhUmipratye yuddha karavA sAruM prApta thato haze. tyArato pachI khANoe karI chedana thanArAM evAM je subhaTonAM kaMTha saMbaMdhI athio-teono je kAra laI | zabda-teja jenaviSe mRdaMga athavA Dholane vani che evo, ane kabaMdhonA tAMDavanRtya karI a tyaMta bhayaMkara evo yuddhane utsAha thatuM haze. te yuddhaviSe keTalAeka vIzenAM bANo, zatruonA uche rakatarUpa madhane, te zatruonA prANarUpa 3ghA eTale lahejata sahavartamAna prAzana karI madonmatta jANe thayAM hoyanA! tema bhUmitaLaneviSe ahIMtahIM lathaDIyAM khAvA lAgyAM. te samaye "nAzavaMta evA A prANe meM kalpapasthata rahenArA yazane vecAto lIdho. evI prItieja jANe ho thanA! tema koIeka vIrapurUSanuM baMdha utapaNe nRtya karatuM havuM. te samaye kaoNmamAna eTale 1. vRddhi pAmanAra athavA yuddhanA Avezayukta evA je putrI eTale purbhAgavRkSa athavA purUSazreSTha ane saMtAna eTale kalpavRkSa athavA te purUSazreTane vaMza-tene je raNa eTale miSTAdika rasa athavA zarIramAMnuM rakatamAMsAdika-teone prAzana karanAra ane jeonA paMkhone kUtakAra vilAsa pAme che evAM bANo, te yuphabhomineviSe krIDA karatAM havAM. te samaye navIna tApe karI banI che parvatathI ogaLIne vahenAra je karI, tenA UdakasarakhA bANa prahAra karI aMgamAMthI nIkaLanAra 6 S: je raktanA jharA-teNe karI keTalAeka rAjAo zobhatA havA. te samaye jeNe yuddhaviSe zatru onAM samudAyane palAyana karAvyuM che evo nakuru eTale mAdiputra athavA noLI-te aneka zagurUpa sarvene grAsa karate ho. te samaye te nakuLanAM ziva eTale bANa athavA mara-te zatruonAM hRdayamAM praveza karatAM thakAM tatkALa zatruonAM mukhakamaLone saMkocita che karatAM hatAM; e Azvarya! athata kamaLamAM praveza karanArA je bhramara-te te kamaLone saMkocita che na karatA nathI; paNa nakuLanAM bANa, zatruonA hadayarUpa kamaLamAM praveza karatAM thakAM teonA mu- " khakamaLane saMkocita karatAM hatAM. te samaye nakuLanAM bANa zatruoe, jema siMhanA nakhapAtane & Sit hastio sahana karatA nathI tema sahana kAM nahIM. e prakAre je tIvra pAtache, evA naku- nI LanA bApusamudAye karI vyAkuLa karelA evA potAnA sainyane avalokana karI madrAdhipati zalya che rAja, krodhanA Aveze karI nakuLanA aMgaUpara dhasato haze. te samaye maryAdAnuM olaMdhana karanAra che samudranA taraMgo jema nadIne parAMdbhukha kare che tema maryAdAnuM laMdhana karanArA te zalyanAM 9 gI che; @ii . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 khANoe pAMDavonI senA pAMmukha karI. tyArapachI jenuM nivAraNa karanArUM koI nathI evo te madrAdhipati zayarAjA, pAMDavonI senAnA vyUhane nAza karavA lAgyo chatAM bhRkuTinA cAlane karI jemanuM mukha bhayaMkara che evA zrIkRSNa, ajAtazatru dharmarAjapratye bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--he yudhiSThira, tane saMpUrNa loko chi eTale yudghanaeNviSe sthira rahenAro evuM je kaheche te yogya che kAraNa zatrue AvI rItie prahAra karelA potAnA sainyane tuM upekSA kareche. arthAta, yudghaneviSe zatruono parAbhava na karatAM kevaLa yuddhu camatkAra joto sthira raheche: e ThIka nahIM. kAraNa, dhauddikanI sthitine mATe je sthirapaNu dhAraNa karavuM, te sthirapaNu purUSane zreSTapaNu Apeche; paraMtu sAme rAtru prApta thayo chatAM dhanuSyanuM capaLapaNu ane tene jugAropaLa eTale pratyaMcA caDhAvavI eja guNa, vIrapurUSane mahoTApaNu Ape che. vaLI hastionA samudAyano rakSaka je gajeMdra, tenA dekhatAM bIje koi gaja tyAM AvIne te hastionA samudAyane nAza karavA lAgyo chatAM mahA krodhekarI te gajeMdra paNa potAnA zatruno parAbhava kareche; ane tAharA sainyane to tArA dekhatAM zatruo cUrNa kareche, e tane kevaLa lajjA prApta thatI nathI zuM? ane AvI rItie yuddhaneviSe stabdha rahenAro tuM, pUrve sudeSNAnI pAse "tamArA putrane rAtrunA udarathI huM AkarSaNa karIza." evI uccArelI potAnI vANIne zI rIte satya karaze? ane A samaye A zalya, tArI senAno nAza kareche mATe te apaNadhI paNa che, evuM jANato chatAM ane tenI sAthe yuddha karavA mATe utsuka chatAM paNa A arjuna, tuM yuneviSe zalyano vadha karaze evuM smaraNa karato thako khANapaMktine choDato nathI, e mATe huM yudhiSThira, utAvaLe A tArUM sthipaNu dUra karIne tuM zUrapaNAno svIkAra kara; ane A zalyarAjane khaLAtkAre yamanA dAsapaNAne pamADa evI zrIkRSNananA vacanarUpI TaMke karIne jenuM citta korAyaluMche evo dharmarAjA, te samaye madhyAnhakALaparyaMta zayano vadha karavA mATe pratijJA karato haze. ane tyArapachI zatrunnuddhirUpa taraMgone dhAraNa karanArA zaSyarUpa pravAhane dharmarAjA, potAnA bahu sAmarthya karI, narmadAnA pravAhane sahasrArjuna jema nirodha karato havo tema nirodhana karavA lAgyo. tyArapachI chUTanANuM je khANo, tenA yoge karI jeteviSe devono niyama paNa nArA pAmyo che, arthAta, te chUTanArAM khANonA bhaye karI devoe paNa potAnAM vimAna dUra lIdhAM: evo ane bhayathI utpanna thanAro je kaLakaLATa zabda-tenI prakhyAtine karanAro evo dharmarAjAno ane rAhya rAjAno saMgrAma thato havo. te samaye sarve jagano saMhAra karanArAM evAM kAlikAdevInAM kaTAkSoja hoyanA ! evA te baMnenA tIkSNakhANonA samudAye tatkALa saMpUrNa AkAza vyAsa karazuM. tyArapachI rathI evo te maddabhUpati zalyarAjA, eka kSaNamAtra cArye karI choDelAM bANoe rathasahita dharmarAjAne He Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcchAdana karato havo. tyArapachI zalyanA khANarUpa aMdhakArane chedana karanAro dharmarAjA, anukrame mUrchA pAmato havo. te samaye prAta:kALaneviSe sUryanA prakAze karI jema aMdhakArano nArA thAya che; tema rAjyanA khANoe karI dharmarAjAnA khANono nAza thayo chatAM, ane pAMDavonI senAne jItavA mATe saMpUrNa kauravosaMbaMdhI rAjAo doDavA lAgyA chatAM te samaye vipattino samadAya jema upabhoge karI samAptine pamADAya che; tema pAMDavapakSI arjunAdika vIroe, senAno nAza karanArA te kauravosaMbaMdhI vIze maMthana karacA. te samaye madhyAnhukALa paryaMta sUrya-te yuddhanA utsAhane avalokana karI te samaye AkAzaneviSe caMdyamaMDhaja saMcAra karanAro dIsavA la!gyo. te samaye dharmarAjA mUrchAthI sAvadha thaine, mAyatne karI yudgha karanAro ane khANoe karI jyapaNu pAmanAro evo je zalyarAjA-tene te dharmarAjA, amodha rAtinA yoge prahAra karI haNato hato. te samaye krodhe karI aMdhapaNu pAmano ane sastuM madhye zreSTa sarpaja hoyanA! evo mahAbaLI je bhImasena-teNe paNa te yudghaneviSe ghaNA kauravono saMhAra karo. te samaye udaya pAmana!ro je arjunano pratApa-teNe karI prAta:kALanA sUrya sarakhIja AraktavarNa vALIo hoyanA! evI hastionA gaMDasthaLathI bahenArI raktanI nadIo arjune AsapAsa pravRtta karIo te samaye koieka ThekANe vIrapurUSonA tUTI paDelA hastoe karI, koieka ThekANe vIrapurUSonA tUTI paDelA caraNoe karI, temaja koI koI ThekANe vIrapurUSonA aMgonA tUTI paDelA bIjA avayavo me karI, ane koI koI ThekANe tUTI paDelAM vIrapurUSonAM mastakoe karI atizaya vyAsa thai gaelI evI te raNabhUmi, jANe sRSTikartA brahmadevanI kamaizALAja hoyanA! evI thatI havI. te samaye zatruoe saMhAra karelA keTalAeka vIrapurUSo-te yuddha :mineviSe ghaNA vakhata sudhI vAsozvAsa ane huMkAra rAkhtano uccAra karatA havA; teNe karI te bhayaMkara raNabhominaeNviSe praveza karanAro je yama, te paNa tyAM praveza karatAM bhaya pAmaze ke zuM! evuM bhAsavA lAgyuM. te samaye zastronA prahAra karI jene mA~ prApta thaI che; evA keTalAeka vIrapurUSone pANIe siMcana karI tene pharI yuddhanI krIDA karavAmATe sid karanAro, tRSAe karI jenAM tAlusthAna zoSaNa pAmela che evA keTalAeka dhAyala thaI paDelA vIrone pANI pAnAra, pittAdikanA vikAra karI bhamarI khAI pRthvaUpara paDanArA keTalAeka vIrapurUSone zeraDI ane DhAkSo pramukhanA samarpaNuM karI du:kha rahita karanAra, ane yudghathI parAMkha, thanArA keTalAeka subhaTone upahAsa karIne pharI yuniSe saMmukha karanAra evo nirbhaya ane catura je vIrazrIono samudAya te, te yuddhabhoMsineSei bhramaNa karato havo. ahIMyAM zayarAja maraNa pAmyA pachI avazeSa rahelA saMpUrNa rAjAo sahavartamAna ane Jain Educationa International 115 khw For Personal and Private Use Only 457 Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 oom sainyasahita je zakunimAmAdika vIroe sahavartamAna, mAMsekarI puSTa thaelo ane parAkramayukta evo je koravAdhipati duryodhana-te yuddhane mATe sidda thato havo. te samaye kSaNamAtra zoryakarI jenuM sainya zobhanArUM che,evA pralayakALanA vAyusarakhA te duryodhananA vegane parvata sarakhA sthira rahenArA chatAM paNa pAMDavapakSanA vIze, na sahana karatA havA. te samaye jene aMtakALa samIpa prApta thayo che evo te duryodhana, pAMDavoe paNa du:sahu thayo. kAraNa grISmavatunI Akharano tApa sahana karavA mATe koNa purUSa samathaeN thAyache? arthAta koI samartha thato natho. tyArapachI velAkacamAM rahenArA sarve lokone "akALeja A kalpAMta thAyache ke zuM? evI bhrAnti utpanna karanAro ane mahA bhayaMkara evo te baMne senAno saMgrAma thato havo. te samaye kauravono rAjA je duryodhana, tenuM je kapaTa nATaka-teno sUtradhAra je zakunimAmo-te yuneviSe sahadevane, jema mahoTo hAthI, nAnA hAthInA baccAne rodhana kareche; tema rodhana karato havo; ane sUrya potAnA astasamaye agnine ApeluM je potAnuM teja, teNe daidIpyamAna je agni-teNe snAna karelAMna jANe hoyanA! evAM bhayaMkara bANone te zakuni, sahadevanI AsapAsa varasAvato havo. te samaye yathecchapaNe patana pAmanArAM je zakuninAM khANo, eja koi eka kATa-teNe karI sahadevano parAkramarUpa agni atyaMta pradIpta thato havo. te samaye te sahadeva, potAnAM tIvramANoe karI te zakuninI bANapaMkitane, mema jema Urdake karI dAvAnaLanI jvALAne nAza kareche, tema khaMDana karato havo. te samaye bAhusthaMbhanA garvanI sahavartamAna ane kapaTanA kurALapaNAnI sahavartamAna te gAMdhAraderAno rAjA je rAkuni, tenAM bANu tatkSaNa nArA pAmatAM havAM. te samaye yurUpa dyUta (jugAra)neviSe prANarUpa paNe karI krIDA karanAro je zakuni-tene sahadeva, bANurUpa pAzAe karIneja jANe hoyanA! tema utAvaLe te zakunine jItIne tenA prANarUpa paNane grahaNa pharato havaoN. arthAt zakunino vadha karato havo: tyArapachI sAkSAt duryodhananuM cittanna hoyanA! evo te zakuni nAza pAmyo chatAM te samaye duryodhana, dhamaNanI jema zvAsozvAsa choDato caitanye vikaLa thato havo. arthAt zakuni maraNa pAmyo e vArtA sAMbhaLatAMja duryodhana sUcchita thayo: pachI mUrchAthI sAvadha thaelA duryodhana, potAnuM saMpUrNa sainya maraNa pAmeluM avalokana karI gata zaurya evo hoto thako vyAkuLatAne pAmyo. tyArapachI pAMDavonA sainyasaMbaMdhI rathothI utpanna thaelo ane aMdhakArarRpa vastunI jene UpamA che evI je dhULa-tenA samudAye karI jenuM zarIra AcchAdita thayuM che, evo te duryodhana, yathecchapaNe raNabhUmithI palAyana karato havo. te samaye jeviSe e traNaja ArapurUSa avazeSa rahelA che; evuM nAyakarahita kauravasainya, jemAM betraNa motIo avazeSa rahelAM che, evI merarahita motInI mALA sarakhuM na zobhatuM hatuM. tyArapachI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.org Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 megha = = == = jaI kRpAcArya, kRtavarmA ane azvatthAmA e traNe, cakravAkapakSI sUryane na jotAM jema bhayabhIta para thAya che, tema duryodhanane koIpaNa kANe yuddhamAM na joyo eTale teo bhaye karI vyAkuLapaNudhAraNa ? karanArA ane kAMtirahita jeonI mukhazrI che evA hotA thakA, ahIM tahIM te duryodhanane thaye 7paNe zodhavA lAgyA. tyArapachI yahAM tyahAM bhramaNa pAmanAra te traNe jaNA, duryodhananA pagale pagale jotA jatA hatA. te padAvalinA saMbaMdhe vyAsasara nAmanA sarovarapratye gamana na karatA hatA. tyAM "UdakanuM staMbhana karI A sarovarane viSe duryodhana rahelo che evo nizcaya karI che , te traNe jaNA te sarovaranI toraviSe "ApaNe prabhu duryodhana ahIMyAM che evI vyaktie kSaNa chebhara vizrAMti letA havA. tyAra pachI te kRpAcAryAdikoe dhULakarI vyApta thaelA AkAzane ja SI avalokana karI "A pAMDavone sanyasamudAya nizaMkapaNe duryodhanane zodha karavA Ave che evuM jANI "A sarovaramAM rahenAra duryodhanane pAMDavo na jANe evo vicAra karI te traNe jaNA koIeka vRkSanA polamAM saMtAI gayA. tyArapachI pAMDavo, koIeka vanacaranI vANIe te sazevaraneviSe praviTa thaelA duryodhanane jANIne te sarovara pAse gamana karatA hatA. te samaye eka akSohiNI avazeSa raheluM je sainya-tenI siddhatAe karI daidIpyamAna thaelA evA te pAMDurA janA putro, ghaNA vakhata sudhI potAnI senAe te sarovarane gherI laI rahetA havA. tyArapachI je dharmarAja, te sarovaranI tIrane viSe rahIne jeNe duryodhananA marmane sparza kare che, evI spaSTa vANIne uccArato hato ke "he duryodhana, pANImaye adhobhAge bUDIne rahenAro je tuM vIra, tene meM ke ame Aja tuccha mAnIe che. kAraNa, Ajaparyata ame tAreviSe siMhabuddhi dhAraNa karatA ja hatA, arthAta tuM siMhasarakho parAkramI che evuM ame mAnatA hatA. paraMtu Aja A tArA kRtya karIne tuM zIyALasarakho bIkaNuM che evuM ame spaSTa samajavA lAgyA. kalaMkarahita evA ApaNA ja kuLanevize nilaye karI tuMja kalaMkarUpa thayo; ane tAta je dhatarA, temanA tejane teja malina mAM 7 ka. yuddhaviSe AvI rItie suhada, saMbaMdhI ane bAMdhava-eone marAvIne sAMpratakALe je te tuM potAnA prANanuM rakSaNa karavA mATe udakaneviSe nimagna thayo che, to pANImAM nimagna thanAze paNa . je tuM-te tAruM jIvita rahenAra nathI. kAraNa A sarovarane zoSaNa karanArA je ame tene A sazeke varanuM zoSaNa karavA mATe eka muhUrta paNa lAganAra nathI. e mATe tuM pANImAM bUDyo rahyo chatAM Sja ame A pANInuM zoSaNa karI tAro prANa haraNa karazuM; paNa jeNe kyane tuNasarakhA tuccha ) kAche, evo je tArA bhujadaMDano garva-te Aja kyAM gayo. je dakarI amo sarvane tiraskAra zra karIne tuM pRthvIne upabhoga karavA mATe Icchato hato. are! jo tuM potAnA mRtyune mATe Ama ta che bIhIto hato ane AgaLa zuM thaze evuM jANato nahato te yuddhanI pahelAM ja saMdhI karAvavA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 che mATe yatna karanArA ApaNA kuLamAM vRddha evA bhISmapitAmahAdikanAM vacana te kema mAnyA nahIM? ane pAMca gAmanA samarpaNa karIne paNa amArI taraphathI saMdhi karanArA zrIkRSNane, te samaye tira kAra karIne te te zrIkRSNane "nakhapara rahe eTalI paNa matikA yuddhavinA pAMDavone maLavAnI te nathI evuM zA mATe kahyuM hatuM. e mATe hamaNAM tane koI paNa prakAre karI mUtyu avazya prApta 5 ) thayuM che. kAraNa, ApaNuM hita karanArA je mahAna purUSa-temanA hitavAkyanuM baMdhana karanAra che purUSane AyuSya atidurlabha che. arthAta te purUSane avazya matyu prApta thAya che. e mATe kSatri thakuLane ane ApaNA kuLane atyaMta ayogya evI je dupadanaMdanInA kezanI ane vastranI che AkarSaNa karavAnI je kriyA-tene te samaye karAvanArA je tuM, tene prApta thayeluM je meTuM pAtaka che S -te pAtakanuM Aja baLAtkAra karIne paNa ame tArA prANaprahAra karIne prAyazcitta deIzuM. te ja mATe pharI UdakathI bahAra nIkaLI potAnuM cUrapaNu pragaTa karIne jo tuM maraNa pAmaze, to potAnA bAhanI ane kuLanI lajajAno lepa karI kIrti saMpAdana karaze ane A sarovarathI je tuM bahAra 5 nahi nIkaLe to arjune dhanuSyanI pratyaMcAviSe saMdhAna kareluM ane anyA abhimaMtrita ' kareluM bANa, A sarovarane zeSaNa karaze. e mATe ane bANe karI jyAM sudhI A sarovaranuM ( zoSaNa kara nathI, tyAM sudhImAM sarovarathI bahAra AvIne yuneviSe kIrti saMpAdana kara. have ) che, je tuM ekalo hoIne amArA ghaNA yoddhAonI sAthe yuddha karavA mATe IcchA na karato hoya to to tane amArA pAMcamAMthI jenI sAthe yuddha karavAnuM phAve tenI sAthe yuddha kara; te eka vIra paNa yuddhaviSe te jItyo chatAM ame tene te chatyA sarakhuM ja ame jANavuM e mATe tuM yuddhaviSe ekane te chata, ane A sarva pRthvInuM rAjya karI evI jANe zaninI viSayukta dRSTinI saDodarAja hoyanA! evI dharmarAjanI vANIne zravaNa , karI jenuM citta krodha karI saMtapta thayuM che evo te duryodhana, bhImasenanI sAthe gadAyuddha karavAno nizcaya to, 6i karI te sarovaranA UdakathI, medhathI sUrya jema bahAra nIkaLe che tema bahAra nIkaLato haze. tyArapachI te sarovaranA tIrathI matta gajaMda sarakhA te duryodhanane AdarapUrvaka, tenA zatra je pAMDavo-te yuddhakSetra pratye aNatA havA. te yuphabhominevize bhImasena ane duryodhana e ja baMne kukaDA sarakhA yuddhanI IcchA karanArA hotA thakA te samaye dharmarAjadika pAMDavo, sabhAsadapaNane pAmatA havA. athota bhImasena ane duryodhana e baMne paraspara yuddha karavA lAgyA chatAM dharmarAjadika pAMDava-pate yuddha karavAnuM choDI daI kukaDAonuM yuddha jema sarva loko vismayaA pUrvaka jue che tema jovA lAgyA. te samaye IdanIlamaNinA sarakhuM svaccha, tathA devo ane dAM Scha becaree karI vyApta thaeluM je AkAza te, bhUmineviSe yuddacamatkAra jovA mATe eka navI @ 55025 - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 461 che. maLelA lokoe karelA aTakAve karIne ja jANe cinhita thaeluM hoyanA! evuM te UrvebhAge ja che zobhatuM havuM. te samaye jarAsaMdhanI senAmAM rahenArA sainika loko ane yAdavonI senAmAM ka rahenArA sainika loko teo te yuddha jevAnI je IcchA-te saMbaMdhI je rasa-teNe karI vyAsa re, ke hotA thakA utAvaLA te sthaLe prApta thatA hatA. te samaye gadAyuddhanA rahasyanuM bhASyakAra, evuM 555 jemanuM bAhu parAkrama che; evA balabhada paNa te bhImasenanuM ane duryodhananuM gadAyuddha jovA mATe che. kautukayukta evA hotA thakA te sthaLe prApta thatA havA. te samaye yuddharUpa raMgamaMDapanevize jenArA che. saMparNa lokoe karI AsapAsanaviSe parivaSTita thaelA evA duryodhana ane bhImasena-e baMne paraspara "huMja zatrune mArIza, huMja zatrune mArIza" evI AzA dhAraNa karanArA mUrtimAna ja ahaMkAra ja hoyanA! evA yuddha karatA hatA. te samaye te yuddhacamatkAra jenArA keTalAeka leko duryodhana baLe karI adhika che tevo bhImasena nathI evuM bhASaNa karavA lAgyA. keTalAka loko "bhInasenaja atizaya baLavAna che, tenA jevo duryodhana baLavAna nathI evuM bhASaNa karatA hatA. bIjA keTalAka loko "gadAyuddhane viSe moTo abhyAsI bhImasena che evuM bhASaNa karatA hatA. bIjA keTalAka loko "duryodhana jevo gadAyuddhaviSe vizeSa abhyAsI che tevo bhImasena abhyAsI nathI evuM bolavA lAgyA, ane keTalAka loko evuM kahevA lAgyA ke "A duryodhanavinA bIjo koI abhimAnI che evuM ame mAnatA nathI; kAraNa AvI zake rItie paNa jenI sarvasva hAnI thaI chatAM paNa je sAMpratakALe "huM saMpUrNa zatruone mArUchuM; athavA te yuddhaviSe sAkSAt mRtyunI sahavartamAna kArUpa lIla karuM chuM evuM bhASaNa kare che; paNa atizaya parAkramI evo A duryodhana zatrune mATe pharI pRthvI devAnuM vAkya uccArato nathI. bIjA keTalAeka evuM bhASaNa kare che ke "A duryodhananI buddhine dhikkAraho, enA abhimAnapaNAne paNa dhikkAra ho, ane enA matsarapaNAne paNa dhikkAra ho; kAraNa, jenuM mULa kAraNa A duryodhanajache evA A saMpUrNa koravonA kuLano kSaya thayo. ItyAdika nAnA prakAranI jalpanAne paraspara varNana karanAra evA deva, becara ane manuSya-ee gadAyuddha jovA mATe kautuka dhAraNa karIne rahyA. te samaye duryodhana ane bhImasena-vege karI sahara prakAre bhAsanA rIo evI potapotAnI bhayaMkara gadAone AsapAsa bhramaNa karatA havA; ane pralayakALane viSe hA maMDaLAkAra vAyue bhUmitaLathI UpADIne AkAzane viSe UDelA parvato ja hoyanA! evAM gadAS rUpa vRkSa dhAraNa karanArA te duryodhana ane bhImasena; citravicitra maMDaLAkAra gatie saMcAra karatA havA. te samaye te baMnenA aMtabhAgaviSe pradIpta thaelo je koparUpa agni-te agnithI bahAra nIkaLanArA dhUmADAnA aMdAja hoyanA evI zarIrane viSe utpanna thaelIe je mAM- @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 rUpa kaLIo-teNe karI te bhImasena ane duryodhananuM zarIra saMbaMdhI je zUpaNu, te zobhavA lAgyuM. cAreka te baMne, jeoe atyaMta siMhanAda nirmANa karavA che, evA hotA thakA gadyAyuddha karatA karatA prasAra pAmatA havA; ane te khemAMthI eke AgaLa karelA potAnA pagane khIjo AkarSaNa karI tene potAnI pachavADe kheMcI pote AgaLa jato havo. kacAreka te bemAMthI ekajaNa, bAhuparAkramanA atizaye karI ati du:sahapaNe bIjAnA aMga Upara dhasyo thako potAnI gadyAe tenI gadyAne prahAra karI, tenA hAthamAMthI te gadA nIce pADato havA. tyApachI trailokacanuM kevaLa kautukasthAna, evA sthaLaneviSe praveza karI prahAra karavA mATe jeoe paraspara gadAyukta hasto UgAmyAche; evA te baMne parasparanA zarIrane bhIDatA havA. te samaye kacAreka potAno eka ca AgaLa karI prahAra karanArA smekaneviSe bIjo, tenA caraNane AkarSaNa karI ane potAnI gadyAe tenA zarIraneviSe prahAra karI tenA gadyAprahArane cUkAvato havo. kacAreka gadAyudghanA abhyAsanA cArye karI jeonI maMda ane tvarita gatiche; evA te baMne paraspara prApta thanArA gadyAnA prahArane gadyAe karIneja nivAraNa karatA havA. te samaye gadyAnA paraspara prahAre utpanna thayelA je nAda-teNe karI saMpUrNa loko "akALeja jagat phATI jAyache ke zuM? evI zaMkA karatA havA. e prakAre karI atizaya krodhathI uddhRtapaNe te duryodhana ane bhImasena, yuddha karavA lAgyA chatAM jayazrI paNA vakhata sudhI vA mATe hAthamAM mALA jhAlIne tyAM stabdha rahetI havI. tyArapachI duryodhana, dhaNAkALe koi paNa prakAre karI bhImasenanI najarane cUkAvIne tenA mastakane viSe te bhImasenane gAe karI atyaMta tADana karato havo. te samaye gadAnA prahArathI utpanna thaelI je vyathA, tenA samudAye karI jenAM netro atyaMta bhramaNa pAmyAM che evA bhImasena, jene viSe parvata, vana ane vRkSa bhramaNa pAmeche evI pRthvIne joto havo. arthAt gadA prahAranA leMge karI bhImasenanAM netro bhramaNa pAmyAM chatAM tene parvata, vana ane vRkSa-eonI sahavartamAna bhramaNa pAmanArI bhUmi dekhAvA lAgI; pachI potAnA, vega sahana karavAnA utkarSa karI koIpaNa prakAre pote yuddhune mATe susthira thaI te bhImasena, atizaya krodhe karI jene atizaya zakti prApta thayelI che, evo hoto thako potAnI gadAe karI duryodhanane hRdayaneviSe prahAra karato havo. te prahAra karI duryodhana kAMIka du:khano anubhava leI pharI kopAveze karI bhImasenane mastakaneviSe gaddAekarI prahAra karato havo. te samaye te gadyAnA prahArasaMbaMdhI pIDAe karI jenAM baMne netro atyaMta aMdhArImAM nimagna thayAM che, ane gadAprahArane sahana karavAne jenuM sarve zarIra asamartha che evo bhImasena stabdha thayA. evI avasthApratye prApta thaelA bhImasenane avalokana karI jenI mukhakAMti malIna thaiche evo arjuna, atizaya tvarAe zrIkRSNapratye bhASaNa karatA havo, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ana-he geviMda, he goviMda, are A kevuM mahAsaMkaTa amane prApta thayuM che. moTA & SS samudane tarI pAra pAmanArA purUSane jema go5daviSe nimagnapaNuM prApta thAya che, temaja amane ? ja A duHkha prApta thayuM che. kAraNa, ame bhISmapitAmahane jItyA chatAM doNAcAryane mAsvA chatAM, te karNanuM chedana karyuM chatAM, zilyanuM nirmUlana karyuM chatAM, ane jyadAdikano vadha karyo chatAM, ane korDa sAMpratakALe amArA sarvanA dekhatAM chatAMja amAruM kevaLa jIvita evo je A bhImasena, tene ukTa evo duryodhana prahAra kare che; e bahu asahya che. ( evA prakAranuM arjunanuM bhASaNa sAMbhaLIne kaMsano vidhvaMzakaranArA zrIkRSNa bhASaNa karatA hatA. je che. zrIkRSNa--he arjuna, satyapaNe A duryodhana, bhImasenane mahA duryo che. kAraNa, e ja SNa duryodhana, pUrva zastravidyA vigere zikhavAnA raMgamaMDapanevize hAthamAM gadA grahaNa karI abhyAsa karato thako nitya lehamaya evA bhImasenane cUrNa karato hato; te kAraNa mATe anukuLaneviSe hA pralayakALanA agnisarakhA A duryodhananA samIpabhAge mahA sAmarthyayukta evo hoto thako paNa bhImasena, "saMpatti meLavavA mATe samartha nathI; paraMtu A duryodhanane bhImasena UrU (sAMthaLIne viSe je gadA prahAra karaze to tamAro ya tha sulabha che; evI ame saMbhAvanA karIe che. ja evA prakAranI vanamAlI evA zrIkRSNanI vANIne arjuna zravaNu karI duryodhananA urUne viSe che. ( gadA prahAra karavA mATe bhImasenane saMketa karato ho. te samaye saMketane jaNanArA purUSomAM nipuNa che evo duryodhana paNa, bhImasenane karelA saMktine jANIne pote mahAtvarAe, Aveze karI gadAyuddha che ke karavA lAgyo. te samaye tenA yuddhacAturya karI jenAM netra bhramaNa pAme che e bhImasena ke S"potAnA UrU (sAthaLa)viSe zatru prahAra karaze" evuM jANIne UrUneviSe prahAra cUkavanAro evo karI je duryodhana-tene urUnaviSe prahAra karavAne mATe bakarAkSasane mAranAra te bhImasena, ghaNA vakhata sudhI samartha thayo nahIM. tyArapachI yuddhavize bhImasene, duryodhananA mastakanaviSe gadA prahAra ka; te samaye atikrodhe bhImasenane vadha karavA mATe bhUmithI AkAzane viSe deDakAnI jema ( te duryodhane uDANa karyuM chatAM, te uNaNa samaye bhImasena potAnI gadA prahAra karI tenA urUno a loka bhaMga karato ho-evI deve karI je thanArI sthiti te mahAbaLavattara che. te samaye jenA urU . bhagna thayA che, evo phodha karI dhumrayukta agni sara te duryodhana, jenuM mastaka phUTI gayuM che evo siha jema parvatanA zikhara UparathI patana pAme che, tema AkAzathI patana pAmato havo. tyArapachI duHkhanA samudAye karI pUrNa thaelo evo te duryodhana, krodhAyamAna hoto thako, jema % chinna thayo chatAM krodhAyamAna thanA paNa potAnI phaNano prahAra kare che, tema gadAnA prahAra to zuM karato hato. e prakAre karI UrUchachuMdarUpa zAma prApta thayo chatAM paNa te duryodhana, yuddAraMbhathI 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 ) nivRtta na thayo chatAM, ane bhImasena jyavaMta thayo chatAM, te prakAra jeIne saMtuSTa thaelA devo, bhIma- SS sene upara puSpavRSTi karatA havA. te samaye atizaya pIDAe karI jeNe potAnAM ne mIcyAM che ? che evo kauravazreSTha te duryodhana, potAnI pAse paDelI gadAonA chUTA prahAra karI karIne gadA zUnya para hata thayo chatAM, pachI dusaha evI vedanAmadhe nimagna thayo, tyArapachI bhImasena, vAraMvAra duryodhananI ko5 pAse AvI pavitra brahmacaryavrata dhAraNa karanArA potAnA caraNanA prahAra karI te duryodhananA mukuTane che. cUrNa karate ho. te samaye bhImasene potAnA caraNe karI karelA duryodhananA mukuTanA cUrNane ava- je lokana karI jemanAM ne re karI nimeSa rahita che, ane jemanA saganaviSe AraktavarNa kAMti ) ) che evA baLabhada, evuM bhASaNa karatA havA. baLabhadra-zuM A kSatriyakuLane ayogya evuM bhImasenanuM karma!! ene dhikkAra che. A karma svecchane hAthe paNa kadI banatuM nathI. kAraNa, zatranA mukuTane paNa caraNe karI A bhImasena cUrNa kare che!! huM te kadI paNa koInA paNa anyAyane sahana karato nathI. mArA sarakhA je purUSa che te saMpUrNa puruSonA anAcAranI cikitsA karanArA che. arthAta roganI cikitsA karanArA vaidya jema auSadhe karI rogano nAza kare che, tema huM paNa pApI purUSane zAsana karuM chuM. e mATe A mArUM muzaLa, kope karI A pAMce pAMDavone A anyAyanuM phaLa takALa dekhAData; paraMtu je paD ja kAraNa mATe A pAMDavonA ane amArA mAthe baMdhupaNu che, te kAraNa mATe e vAta banavAnI che nathI. tathApi AjathI huM A pAMDavonuM mukha jevA nathI. evI rIte krodhe karI kSobha pAmelA baLabhada, jenA akSarono uccAra atizaya kara che; Gra evuM bhASaNa karI mahAtvarAe potAnA AvAsasthaLapratye gamana karatA hatA, tyArapachI te e che baLabhadanA sarakhuM AcaraNa karanAra karmasANi sUrya paNa, sevA karIne ja jaNe hoyanA!evo atyaMta lAlavarNa hoto thako pazcima bhAge dIpAMtaraneviSe gamana karato ha. ahIMyAM vedanAe karI atyaMta vyAkuLa thaelo duryodhana, tevI ja avasthAe tyAM paDIne a- 9 tyaMta kope karIne nAzikAne viSe kUtakArarUpa vyAsavAyune choDato chatAM, tene tyAMja tyAga karIne koi paNa gUDha abhiprAya dhAraNa karanArA zrIkRSNa, pAMce pAMDavone potAnI sAthe laIne te yuddhasthaLathI che. potAnA AvAsaneviSe rahenArA ane krodhAyamAnathaelA evA baLabhadane ane rukimaNIne zAMtvana ha karavA mATe jANe hoyanA! tema nIkaLatA havA. te samaye chAvaNInuM rakSaNa karavA mATe samartha evA dhaSTadyumna ane zikhaMDIne "tame AvAsasthAna pratye gamana karI chAvaNInuM rakSaNa karaze evI AjJA mAM ApI te pAMDavo zrIkRSNanI sAthe javA nIkaLyA. pachI yuddharUpa mArganuM oliMdhana karanArA daupache dInA putrae suzobhita evA sainyane laIne dhRSTadyumna ane zikhaMDI, nivAsasthAna pratye gamana . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 465 che) karatA hatA. tyArapachI duryodhananA zvAsozvAsarUpa dhumADAe karI mizrita thaelI evI dizAophUpa che strIonA mukhanevizejANekasturInI nirmANa karelI patraracanAja (pIaLa)oyanA evI aMdhakAranI ja chaTA utpanna thatI havI. te samaye duryodhananI vAraMvAra prApta thanArI mUrchAe karIne ja jaNe I hoyanA!evo sahaaghaNo je viSe aMdhakAra che evI te rAtrI, duryodhananA nAnA prakAranA manamAM rahenArA duHkhanI sahavartamAna prasAra pAmatI hatI. arthAta teNI jema jema vRddhi pAmavA lAgI, che tema tema duryodhananA mananuM duHkha paNa vRddhi pAmavA lAgyuM. tyArapachI katavamAM, kRpAcArya ane A che azvatthAmAe traNe jaNa tevI dukhasthitine pAmanAra te duryodhananI pAse AvIne krodha karI che sadgadita evuM bhASaNa karavA lAgyA; ke "he mahArAja! saMpUrNa abhimAnI purUSono deva tuM ja che. kAraNa, AvI sthiti prApta thaI chatAM paNa teM zatraneviSe dInapaNusvIkArya nathI. arthAta che , prANaharaNa karavA lAgyA chatAM paNa "have mAro prANa haraNa karazo nahIM, huM tamane tamAruM ra. rAja pAchuM UMchuM." evuM prANanI AzAe dInatAyukta bhASaNa te karyuM nahIM. ame to tA ) (karelA upakAra na jANanArA) purUSama dhuraMdhara hoIne karmacAMDALa che. kAraNa, amArA dekhatAM chatAM zatruoe tane AvI dazA pratye pamADo che; paraMtu sAMpratakALe A araNyaviSe vaDavuMkSanI nIce te vRkSanA polamAM rahenArA amoe zatruone nAza karavA mATe moTI yukita joI ) che; te tane kahIe chae. te vaDavRkSane viSe aMdhakAramAM UMdhI gaelA kAgaDAonA samudAyane, rAtrInaviSe jenI ca iMdriya ati catura che; arthAta rAtrInaviSe je ghaNuM sUjhe che, evA eka ghuaDapakSIe tyAM AvIne tatakSaNa mArI nAkhyA. te joIne saMtuSTa citta thaelA evA amoe evo nizcaya karyo ke, A ghuala ekale chatAM paNa A rAtriIkALano Azraya karI saMpUrNa - kurUpa kAgaDAone mAre che; e mATe ApaNe paNa teja prakAra svIkAravo. kAraNa, sAMpratakALe A rAtrInaviSe saMpUrNa pAMDavo yuddhathI pAra paDI yathecchapaNe nidA lenArA che tethI teo ati daya 9i nathI. evo vicAra karI ane traNe jaNa A rAtrInaviSe pAMDavonI sAthe yuddha karI pAMDavono vadha karavA mATe jeoe nizcaya kara che, evA hotA thakA tArI AjJA grahaNa karavA mATe sAMpratakALe ahIMyAM tArI pAse AvyA che. tuM jIvato chatAM ame baLAtkAre pAMDavonAM mastakane chedana karI tane aNIne je batAvIe, te tAreviSe anaNI thaIzuM. arthAta, AjaparyaMta te amAruM sarvathA kalyANa karavuM chatAM amArAthI tane kAMIja sukha prApta thayuM nathI; te sukha, A tArA aMtakALanA samaye tane pAMDavonAM mastako batAvyAM chatAM prApta thaze. eTale te karelA amArA poSaNanI sArthakatA thaze." e prakAre karI amRtarasanI vaSTi karanAra te traNe jaNanA bhASaNa karI UrUno bheda thavAthI prApta thaelo je vedanAne vega-tene visarI jaI te duryodhana, te traNe kyune 117 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. che potAnA hAthe potAnI pAse AkarSaNa karI AliMgana devA lAgyo, ane bhASaNa karavA lAgyo. duryodhana-he mahAvI. tame vAraMvAra eja bhASaNa bolo ke "tArA zatruonAM maratakone chedana karI tane batAvIe che." aho! tamAreviSe asaMbhAvita evuM kAMIpaNa nathI. arthAta ke tame je kRtya karavA mATe potAnA manamAM nizcaya karaze, te kRtya siddha karaze evI mArI khA- ka ) tarI che. e mATe tame mahAge karI pAMDavonI chAvaNIpratye gamana karo, ane pAMDavonA mastako che. chedana karI mane utAvaLe ANIne batAvo. kAraNa, mAro A prANa ghaNIvAra rahevA mATe IcchA karato nathI; e mATe e kAma atizaya UtAvaLathIja kaze. he azvatthAmA amArA gurU je 1doNAcArya-temano tuM rasaputra che, ane mane to te gurue putra sarakhe mAnya che; e mATe je tAruM ane mAruM bhAtRpaNu che; to mArevize prIti dhAraNa karIne ane potAno anugraha pragaTa karIne mA zatruo je pAMDavo-tenAM mastakone chedana karI je eka kSaNamAM mane batAvaze te sAMpratakALe paralokasaMbaMdhI mArgapratye prasthAna karanAre je huM-tene e AnaMdamaya pAtheya eTale musApharane mArgane viSe bhakSaNadika mATe upayoga paDanArI je bhakSaNAdika vastuo, te te dIdhA sarakhuM thaze. vaLI yuddhaviSe tuM ekale chatAM paNa tane jItavA mATe seMkaDo zatruo paNa samartha che nathI; te pachI katavama ane kRpAcArya-eoeyukta thaelo je tuM-tene zatruo jItanArA ) nathI emAM zuM kahevuM ityAdika bhASaNe karI kRtavarmA ane kRpAcArya-eoeyukta thaelA azvatthAmAne prazaMsA karI duryodhana, pAMDavono vadha karavA mATe mokalato haze. tyArapachI te traNe ? viro, ghaNA yoddhAonI paMkitae vyApta thaelA pAMDavonA nivAsarathaLapratye utAvaLA ja prApta thatA hai S: havA. te samaye deNaputra azvatthAmA evuM bhASaNa karate ho. azvatthAmA-re pAMDavonA sainiko. tame mahA tvarAe AyudhAdika dhAraNa karo. sAMpratakALe tamAviSe azvatthAmA nAme yamaja krodha pAmyo che. evI "yuphathI have ApaNe mukta ) thayA evA AnaMdane nAza karanArI, ane garjanAyukata te azvatthAmAnI vANIne, ane te traNe Na ( vIronA dhanuSyanI pratyaMcAnA nAdane sAMbhaLIne, atyaMta nAza pAmanAruM nidAsukha jema kSobha che. pAmyuM, tema jeone tumula zabda che evuM te pAMDavonuM saMpUrNa chAvaNIsaMbaMdhI sainya paNa kSobhane che che. pAmatuM hatuM. te samaye te pAMDavonA sainyanA cittane viSe pralayakALanA vajapAta sarakhAM bhAsanA ho SE evAM te traNeya vIroe choDelAM je saMpUrNa bANe tenA samudAye atyaMta kSobha pAmanArA je re mahAparAkramI dharaghukha ane zikhaMDI-te baMne vIra, mahA Aveze karI jemane pratyaMcA caDhAvI che 8 evAM potAnAM dhanuSyone karI yuddha karavA mATe nIkaLatA havA. tyArapachI durNa graho jema sarva sthaLe varasanAra medhane atyaMta aMtarAya kare che, tema dhaTadyumna ane zikhaMDI, kRpAcAryAdikanA uche. Schekilo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 497 ) bANane sarva sainyaneviSe avarodha karatA hatA. tyArapachI te azvatthAmAdika traNe jaNee, jene viSe yoddhAo eja Ahuti che; evo koI eka parAkramarUpa yajJa karIne temAM te dhRSTadyumna ane zikhaMDI kSaNamAM zAMtatAne pamADyA. arthAta parAkramarUpI yajJaviSe ghaTadyumna ane zikhaMDI-e bene havana karyo eTale e baMneno nAza karyo. te samaye te dhRSTadyumna ane zikhaMDI-eonA che mastakane chedana karanArA te kRpAcAyAdika traNe jaNAoe doNAcArya ane bhISmapitAmahanA che che. vadhanA viranuM yathecchapaNe niyatana karyuM. te samaye te kRpAcAryAdika traNe jaNaoe deSa ane A # rAga enA sarakhA te ghumna ane zikhaMDI-e banane vadha karIne pachI karmanA samudAya ) che. sarakhuM je pAMDavonuM saMpUrNa sainya tene nAza pamADaDyuM. te samaye pAMce pAMDavonI bIjIo ra sAkSAta mUrtio ja hoyana! evA, kiMvA draupadInA kukSirUpa sarovarane viSe utpanna thaelAM leta kamaLo ja hoyanA! evA, kiMvA sarva jagatane durjaya evA kAmadevanAM bANeja hoyanA! evA krodha pAmelA je pAMce pAMcALa (draupadIputra)-teo mahAvege karI te traNenI sAthe yuddha karavA mATe siddha thatA havA. te rAtrInaviSe te azvatthAmAdika traNe jaNA, atizaya krodhe karI jeonuM mahoTuM bAhuparAkrama che, evA hotA thakA pAMDavonA bhrame karI te pAMcALone mAravA mATe doDatA havA. tyArapachI te traNenAM ane paMca pAMcALanAM paraspara chUTelAM je bANo-teNe karI prANa prayANa fy karAvavA mATe tatpara evo saMgrAma thato ho. te samaye pratizatruno udaya thayo chatAM tenuM uttama che che. prakAre karI nivAraNa karavA mATe samartha evo je maMtra-tenAM mUrtimAna pAMca aMgaja hoyanA!evA 5 te pAMca pAMcALoe azvatthAmAdika traNe jaNAone parAbhava pamADyA. tyArapachI potAnA parAjaye karI jAgrata thanArI je lajam-teNe atirAya dhikkAra karelA te traNe jaNAoe paNa yuddhaviSe yuddhakaLAnuM sarvasva pragaTa karI zatruone prahAra karavA mATe AraMbha karyo. te samaye grImatune A viSe sUryanA kiraNono samudAya jema jaLAzayane zoSaNa kare che, tema azvatthAmAne bANasamu- - dAya, pAMcALonA bANane zoSaNa karato haze. tyArapachI parAkrame karI uttarottara yuddhacAturyanuM navInapaNuM svIkArIne bhanAra te draupadInA pAMca putrone azvatthAmAnA bANoe paMtaja che eTale mRtyu samarpaNa karyuM. arthAta azvatthAmAnAM bANee daupadInA pAMce putrone maraNa 5 pamADyA. ane tatakSaNa "eo pAMce pAMDavoja che evI buddhie karI te azvatthAmAdika traNe jaNAe te pAMcALanAM pAMce mastakone chedana karI saMtuSTa thaIne mastako duryodhananA samIS NbhAge lIdhAM; ane vedanAnA atizaye karI mUccha pAmanArA tathA mUcchAe karI jeNe potAnAM 6 netro mIcyAM che, evo te yuddhabhaoNmineviSe zvAsa mAre karI avazeSa rahenAre duryodhana, te azva- 3 tyAmAdika traNe jaNAe avalokana ko. tyArapachI sarovaranA pANInA siMcana karIne te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 che. duryodhanane cetanA saMpAdana karIne tyArapachI AnaMdayukta evA te duryodhananA mukha AgaLa te che traNe jaNA, ANelAM mastakone sthApana karatA havA. te samaye "te mastako konAM che e oLa- ra khAya nahIM, te mATe mahAparAkramI evA te azvatthAmAdika, tatakSaNa araNInA kASTane maMthana karI che. jeNe saMpUrNa bhUtaLane prakAza kare che evA agninA prakAzane utpanna karatA hatA. ane duryodhana kArDa napratye bhASaNa karatA hatA ke "he bhUmipate, amoe chedana karelAM ane tArA mukha AgaLa che aNIne mUkelAM evAM A pAMDavonAM mastakone kSaNamAtra avalokana karI tuM AnaMdayukata thA. e pramANenI te azvatthAmAdikonI vANIe karI jenI vyathA kiMcita nAza pAmI che . eve te duryodhana, bhUmithI potAnuM mastaka UMcu karIne te mastakone uttama prakAre karI avalokana karate ho. te samaye te duryodhana, "e mastako pAMDavonAM nathI evuM joIne jenI mukhakAMti zyAmavarNa thaI che, evo hoto thako dIrdha zvAsozvAsa nAkhIne pharI paNa akasmAta mitaLane viSe patana pAmyo; ane te traNe jaNAo pratye bhASaNa karavA lAgyo. lyodhana-are mUkhI, tamone dhikkAra che. tamAruM A zuM parAkrama!! tamoe nizcaya karI ( stanapAna karanAra sarakhA eTale dudhamukha evA A, draupadInA putrane ja mAnyA che. te dura ) pAMca pAMDavo te nikarI koipaNa ThekANe akhaMDitaja che. are mAAM te bhAgya kyAM? ke je bhAgye karI maraNa pAmelA pAMDavone huM U! evI rIte maMdamaMda bhASaNa karanAra ane tatkALa pharI prApta thanArI je mUcha-tenA bhAre karI vyAkuLa thaelo evo je duryodhana-tene azvatthAmA- vI kinA pharapaNAthI bhaya pAmelo ja hoyanA evA te duryodhananA prANa paNa parityAga karo. arthAta te samaye zatrane parAbhava jevAne mATe nirAza e duryodhana, prANa choDato havo. tyAra pachI "AgaLa zuM karavuM eviSe jeonI mUDha buddhi che evA ane jeone pAMDa- te vathI bhaya prApta thayo che evA te azvatthAmA, kRpAcArya ane kRtavarmA-e traNe jaNAo, tevI Gii maraNa sthitine pAmanAra duryodhanane parityAga karatA havA; ane paraspara ekabIjA pratye jevA mATe paNa atyaMta lAja pAmanArA, ane nighakarmanA yoge karI jeonAM citta atyaMta khinna cheevA te azvatthAmAdika kahIM kahI jUde jUde ThekANe gamana karatA havA. ahIMyAM rava pAMDavono yuddhane AvI rItie thaelo je vRttAMta tene jANanAra e ha nipuNa saMya, hastinApuramAM jaI strI je gAMdhArI, te sahita dhRtarASTra rAjAne kaheto havo. te . samaye karNasthAnaneviSe vajapAtanA sarakho lAganAro je te vRttAMta tene sAMbhaLIne gAMdhArI ane dhrutarASTa-e bane akasmAta mUrchAne pAmatAM havAM. te samaye zekarUpa agnie dahana thanAruM te je asthio-teonA taDataDATa zabdasara te dhRtarASTranA parivAra lokono paNa ati mahAna che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo AkraMdrarUpa zabda utpanna thayo. pachI rAtrIneviSe zItaLa evA vAyue karI dhaNe kALe te gAMdhArI ane dhRtarASTra-cetanAne pAmI jemaNe du:khAyue karI taLAva nirmANa karaDyuM che; arthAt jene netromAMthI atizaya AMsu vaheche, evAM te baMne zoka karavA lAgyAM ke,hAvasa yathleTa, dA mAnaniyelana (mAnanuM kevaLa dhara) 4 juno sahArAma (guNarUpa vRkSono khAga) Taa DAyana kSonAi (amArA aMta:karaNane AnaMdano ApanAra kSIrasamudra sarakho) nAvajottala, (kauravakuLamAM zreSTha) TAnuvaeNka vRkSa, (gurUneviSe atyaMta vatsala) haiM| ni:sAmAnya saunya, (mahA sujanapaNAvALo) DhA TuAmiAMvema, (jenuM parAkrama zatruoe du:khe karI chatyuMche.) Tr kRpALava:pUvitAAtimaMda, (kha rUpa udakanA pUviSe jeNe zatruonAM maMDaLo bhUrAcAM che) jJA natAlika mUvAmAMhimAnitama, (namra evA saMpUrNa rAjAonA mukuToe jenuM pAdapITha pUntiche,) evA hA duryodhana, A huM je tArI mAtA, tene mUkIne tuM kacAM gayo? zatruothI e tane zuM vArUM amaMgaLa maNa prApta thayuM? je tArA agrabhAganeviSe iMdra paNa tArI kRpAno pAtra thayo, evo je tuM-tene daivekarI ahaha!!! zI vArUM A dazA prApta thai? hevIra, Aja tArUM haraNa karanAra je A durAtmA mRtyu; teNe aMdha evAM je ame baMne-temanA hAthathI kevaLa AdhArarUpa je lAkaDI, teja haraNa karI. arthAt aMdha evAM je ame, temanI tuM lAkaDIrUpa hato: have ame konA AdhAre amArI AjIvikA karazuM! huMvIra, sarve lokono kevaLa caMdraja evo je tuM, te paralokaneviSe nIkaLI gayo chatAM nirAdhAra evA sevakorUpa cakorone koNa vArUM rakSaNa karaze? tAvinA Aja A saMpUrNa jgata paNa amone zUnya thayuMche. zoke karI aMdha evAM je ame-temane A aMdhakAra yukta evI rAtrI atyaMta du:kha denArI thaIche." e prakAre karI vilApa karanArAM, UMca svare karI AkraMdana karanArAM, vAraMvAra mUrchA pAmanArAM, ane vAraMvAra potAnA vakSasthaLane haste karI atyaMta prahAra karanArAM evAM te gAMdhArI ane dhRtarASTra bhUmitaLaneviSe ALoTatAM havAM te samaye gAMdhArI ane dhRtarASTra-e baMnene putraroke karI saMpUrNa jagata viSamaya, athavA agnimaya, athavA mRtyumaya thavA lAgyuM. arthAt, A sarva jaga viSarUpa bhAsavA lAgyuM, agnisarakhuM dAha karavA lAgyuM ane mRtyu sarakhuM mahA bhayaMkara lAgyuM. ahIMyAM zrIkaSNanA nivAsasthaLaneviSe kRSNanI sAthe AvelA pAMDavo baLabhadrane prasanna karI mahAharSe potAnI senApratye javA mATe jevA nIkaLyA, eTalAmAMja jene bhItie karI kaMpa prApta thayo che evo, ane azvatthAmAdikoe yudghanaeNviSe jarajara karelo evo sAtyaki, pAMDavonI pAse mahAvege AvIne pAMcALAdikAnA vadhanA vRttAMtane kathana karato havo. te samaye karNasthAnaneviSe karavata sarakhI mahA du:saha evI te kaThora vANIne mahAtvae sAMbhaLIne atyaMta zoka He Jain Educationa International 118 For Personal and Private Use Only 49 - Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 karanArA pAMDavo pratye zrIkRSNa bhASaNa karavA lAgyA ke "he vairyayukata pAMDavo, tamene paNa zoke karI A kaMpAro prApta thayo che? aho suvarNaviSe malinatAnI utpatti thAya che zuM aho jeoe che saMsAranuM tatvajANyuM che, evA tamo paNa jyAre zokanuM adhiSThAna thAo tyAre nizcaya karI sUrya paNa na aMdhakAranuM adhiSThAna thaze!! arthAta saMsAranuM tatva jANanAra je tama-temane paNa jyAre eka prApta thAya tyAre sUryathI paNa aMdhakAra utpanna thAya! emAM zI navAi? eTale sUrya jema aMdhakAre yukata thavA mATe kadIpaNa yogya nathI, tema tame paNa nAzavaMta vastuno zeka karavA mATe koIpaNa ( yogya nathI. tamAruM saMpUrNa sainya rAtrInaviSe nidistha chatAM azvatthAmAdikanuM e sAhasakRtya ) che. prApta thaze, evI huM manamAM saMbhAvanA karI tamone baLarAmanA zAMtvanane mATe amArI senA pratye ANato have. "pitA je droNAcArya ane svAmi je duryodhana-eono tame vadha kara-e phodha karI e droNAcAryano putra azvatthAmA, rAtrInaviSe zrama pAmI senAne viSe nidistha thaelA evA tamone nizcaya karI je mAre, to ATalo badho karelo saMpUrNa AraMbha niSphaLa thaze evuM jANIne meM tamane ahIMyAM ANyA. tame kurALa chatAM putro to, jeonI utpatti na prApta thanArI che evA nathI. arthAta tame jIvatA chatAM AgaLa paNa putra thavAno saMbhava che; e mATe A che ( zokano tyAga karI vege karI potAnI senA pratye tame gamana kare eTale putra ane bhAIo-e- ) ( onA vadhe karI duHkhita thaelI evI drapadIne sArI rItie ApaNa zAMtvana karIe. jo evI zrIkRSNanI vANIe karI te pAMDavo, zokane zithiLa karI jeneviSe imAma AkaMda prApta thayo che, evI potAnI chAvaNIpratye AvatA havA. tyAM bhUmineviSe je ALoTavuM-viSe tatpara, mukha AgaLa vikharAyalA jenA keza che, ane atizaya UMca svare karI AkaMdana karanArI evI draupadIne te pAMDavo avalokana karatA havA. " vaNa, rAmA, jotA (mAtAne viSe jeonAM citta che evA) maMdabhAgya evI je haM-teno ahiyAM tyAga karI tame kayAM vArUM gayAM ItyAdika aneka prakAre karI uccArelA je vilA-teNe karI viThaLa thaelI evI je draSadanaMdanI, te pratye kaMsArAti evA je zrIkRSNa-te zAMtvana karatA havA. zrIkaNa- kalyANi tArA sarakhI je vIrapatnI che, teno A zekavidhi kadIpaNuM yogya che nathI. sAdhAraNa purUSonI strIo che te zeka karI vyAkuLa thAya che, paraMtu je vIrastrIo che teo yuddhathI palAyana karanArA potAnA putrae karI lajijata thAya che; ane yuddhaviSe mRtyune prApta thaelA athavA zatruone jItIne mRtyunA UabhAge rahenArA arthAta pitAnuM mRtyu cUkavanArA che evA putroe karI AnaMda pAme che. e mATe tAra dhaSTadyumna ane zikhaMDI-ebe baMdhuo ane ho te pAMca putro dhanya che; kAraNa, kuLane viSe kevaLa bhUSaNabhUta evA jeoe yuphaviSe potAnA ja khyy rkhshy w y khy Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 (@ses che. prANono tyAga karI tAre mATe ghaNAkALa paryaMta akhaMDita avaidhavya (sobhAgya) samarpaNa karca,ane para lokAlokaparvataparyaMta sUryanA prakAza sakhI daidIpyamAna evI potAnI kIrti sthApanA karI. ane vera vaLI evuM che ke A prANa, rakSaNa kare chatAM paNa koIka samaye dehano tyAga karIne jAya che, te - te prANa, koIpaNa kAryane mATe jAya to te sArthaka che. vaLI baMdhu paNa maraNa pAmo ane putra paNa maraNa pAmo, paraMtu patinA kuzaLa karI pativratA strIo AnaMda pAme che. e mATe tArA (baMdhuo ane putra maraNa pAmyA, paraMtu tArA deve karI tArA patio kuzaLa che. vaLI tuM dupada che te rAjAnI kanyA che ane pAMDavonI strI che, e mATe zokano tyAga kara ane "A deha nAzavaMta che che evuM jANI cittanA samAdhAnane pAma. pAMDavonuM je anumodana che evAM te zrIkRSNanAM vAkyae karI te dropadI zake karI joke zyAmavarNa thaI hatI, to paNa dhImedhIme zokano tyAga karatI havI. tyAra pachI te sArI gayA pachI phATavAne samaya prApta thayo chatAM zrIkRSNa ane pAMDavo, patnI je gAMdhArI, te sahavartamAna je dhArA temanI pratye temano zoka dUra karAvavA mATe gamana karatA hatA. te samaye bhakitae karI atizaya namrapaNe te pAMDavo, gAMdhArI ane dhRtarASTrane nama( skAra karavA lAgyA chatAM krodhAyamAna ane jemane atizaya zoka prApta thayo che; evAM te baMne pharI 7) pAMDavothI parabhukha thatAM hAM. arthAta pAMDavo vaMdana karavA lAgyA chatAM "te pAMDavoe ApaNA che. duryodhanAdika putrone vAta kare che e roSa manamAM lAvI krodha dhAraNa karI te pAMDavothI a- ke vadhu mukha karI zeka karavA lAgyAM. tyAra pachI teonA caraNataLane viSe jeonA kiriTo loTAya- 1 lA che evA te pAMDavo, vAraMvAra vaMdana karavA lAgyA chatAM te samaye vakatA purUSomAM zreSTha evA che) gadAgraja eTale zrIkRSNa evuM bhASaNa karavA lAgyA. zrIkaNa--he rAjana, A pAMDuputro te tamArA putro nathI zuM! eonI bhakti pAMDurA nA karatAM tamArevize kadI paNa ochI nathI. A pAMDave, potAnA hadayaneviSe pUjayabuddhie , ify karI gAMdhArIne jevI mAne che, tethI teo kuMtIne paNa mAnatA nathI; ane A dharmarAjane, bhIma- a A senAdika potAnA baMdhuo karatAM paNa duryodhanAdi kauravabaMdhue ati priya hatA. evuM chatAM , paNa varNana karavA mATe je atyaMta ayogya evuM A amaMgaLa prApta thayuM, arthAta dudhanAdikane vadha thayo te viSe durAtmA evo vidhija aparAdha karanAro che; evuM huM mAnuM chuM. yuddha thavAnI che pahelAM A pAMDuputro, mAtra pAMca gAmee karIne paNa saMdhi karavAnI IcchA dhAraNa karatA hatA; & paraMtu je kAraNa mATe te samaye duryodhane eone nirAza karacA, te he deva, duryodhananuM duSTa citta nA paNuMja hatuM. ane je kAraNa mATe te duryodhane te samaye tamArA sarakhAnI vANI paNa tiraskAra che. ckkara kare Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47ra che karI, te viSe kevaLa kAraNarUpI bhavitavyatAja jagata thaI te samaye pAMDavo koIpaNa prakAre baMdhu- oe paNa svIkArelI potAnI pRthvIno je tyAga karata to tamArA kuLane lajajA utpanna karata zuM arthAta, pAMDavoe "ApaNuM puthvIne ApaNA kauravabaMdhuo upabhoga kare che ema samajI je yuddhano udyoga na karI hotato, "A pAMDavoe duryodhanathI bhaya pAmIne potAnI pathvI koDa pAchI levAne yuddhane udyoga na karo evuM loko mAnIne tamArA kuLanI niMdA karataH ane ta- 7 che. mArA kuLane ayogya evA anyAya karanArA potAnA putro jo tame jANaze to te putroe karI che atyaMta lajijata thaze. kAraNa, jeoe anyAya kare che evA potAnA putra paNa sAdhu nI) che. purUSone prIti karavA mATe yogya nathI; arthAta, teo dveSa karavAne yogya che; ane nyAya pramANe ja cAlanArA evA zatruo paNa potAnA putro sarakhA sAdhupurUSone atyaMta priyaja thAya che. have che nyAyIpurUSamAM jeone prakhyAta nyAya che evA A pAMDavo tamArA putro che; e mATe A ja A pAMDavoneviSe arthAta pAMDavo upara, vizeSe karIne prasannatA karavA mATe tame yogya cho. anukrame koDa jeonAM namra mastako thayAM che evA A pAMDavo, gAMdhArIne viSe ane tamAre viSe pratidivase ( kaurava karatAM paNa adhika evI bhaktine nizcaya karI karaze. e kAraNa mATe tame baMne jaNAM che ( prasanna cita karIne saMpUrNa roSano tyAga karI A pAMDavonA pRSTabhAganaviSe potAnA hone ) ( sthApana karo. sarva prakAre karI "A rAta nAzavaMta che evuM nizcaya karI jANanAra kIA vAruM vivekI purUSane putrazoka paNa pIDA karaze? arthAta evA vivekI koIpaNa purUSane Ave paNa che putra zoka vyathA utpanna karanAra nahIM. e prakAranI zrIkRSNanI vANIe karI jema krodha maMda thayo che evAM te gAMdhArI ane 2 dhRtarASTra mahAsaMkaTa karI pAMDavonA pRSThabhAgane viSe potAnA hastane mUkatAM havAM. arthAta namana karI rahelA pAMDavonA pajhabhAge te baMne jaNue hastasparzaka ane "amArA putrae tamAre je aparAdha karo te teonA daivane aparAdha che, amArA putrone aparAdha nathI." evuM bhASaNa [ karI te gAMdhArI ane dhRtarASTra, anukrame vaMdana karanArA pAMDavone vaMdana karatA ughaDIne AliMgana I 0 karatAM havA. tyAra pachI te gAMdhArI pAMDavo pratye evuM bhASaNa karavA lAgI. gAMdhArI-he vatsa, tame mAreviSe prema dhAraNa karanArA je ho, to sAMpratakALe saMgrAma- ka mineviSe mane tvarita laI jAo; eTale maMdabhAgya evI je huM te-jeonA prANa nIkaLI ) e gayA che evA mArA saMpUrNa putronuM AkharasamayanuM mukhAvalokana karIza. evuM gAMdhArInuM bhASaNa sAMbhaLIne tyAra pachI jenI tIkSNa kAMti che evo sUrya, udaya parva- Do. che. tanA roganaviSe prApta thayo chatAM arthAta sUryodaya thayo chatAM, koipaNa prakAre karI tarANanuM ke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtvana karI temane tyAMja mUkIne pote pAMDavo, jene bhaktie karI hastAvalaMbana eTale hAthano Teko dIdhoche evI, ane jenA netroneviSe azruo prApta thayAMche, evI gAMdhArIne yudghAMgaNu viSe letA havA. te samaye saMpUrNa derANIosahavartamAna ane saMpUrNa rAjAonI strIonA samudAye sahavartamAna duryodhananI strI bhAnumatI, raNabhamineviSe gamana karanArI je sAsu gAMdhArI-tenA anulakSa karI gamana karatI havI. tyArapachI maraNa pAmelA je aneka mahAvIge, teonA samudRAye karI cinhita thaelI evI te yuddaoNmine avalokana karI saMpUrNa strIonAM hRdaya vidyINuM thatAM havAM. te samaye te saMpUrNa strIono ekadama utpanna thaelo je rUdana rUpI Akroza, tenAthI utpanna thaelo je pratidhvani-teNe karI jANe maraNa pAmelA rAjAonA zoke viSphaLa thaelI dizAoja AkraMdana karatI hoyanA! evuM bhAsavA lAgyuM. arthAt strIonA AkrozathI utpanna thaelA pratighnanie karI saMpUrNa dizAo vyApta thaio: te samaye bhImasenanI gadAnA prahAra karI jenA baMne Ur bhagna thayAche evo, ane sevakajanoe batAvelo evo je kauravezvara duryodhana-tenI pAse svaSA sahita gAMdhArI gamana karatI havI. te samaye khIjA rAjAonI srIo paNa, rakate karI jeonAM sarvAMga siMcana thaelAMche, evA pota potAnA patine avalokana karI temano Azraya karatI havIo. te samaye du:khanAM azruoe karI jenAM netro vyAsa thayAMche, evI koieka strI pRthak pRthaka ThekANe paDelA potAnA patinA avayavone ekA karatI havI. te samaye koIeka strI, potAnA patinA vakSasthaLaneviSe, pUrva pati yuddha karavA mATe javA lAgyo chatAM te samaye je teNIe dIdheluM AliMgana-teNe karI saMlagna evA potAnA stanasaMbaMdhI kuMmakune karI cindvita thaelA potAnA patinA kabaMdhaneja avalokana karatI havI; ane mastakane na avalokana karatI havI. koieka strI, pUrva patiyudda karavA mATe javA lAgyo chatAM te samaye te strIe tenA mukhaneviSe je cuMbana kareluM; te cuMbane karI te patinA mukhaneviSe saMlagna thaeluM potAnuM je kasturItilakateNe karI "A mArA patinuM mukhache" evuM nizcaye karI te jANatI havI; ane zarIrane to na jANatI havI. koieka strI, pUrva pati yuddha karavA nIkaLyo te samaye cuMbananA miSe karI patinA sukhaneviSe potAnA oSThasaMbaMdhI aLatAe karI karelA cinhane te samaye rakate karI vyApta thaelA potAnA mukhaviSe na avalokana karatI havI. koieka strIe te samaye ajJAnapaNA karI potAnA patinA mastakaneviSe khIjA koI vIranA kabaMdhanI yojanA karI chatAM te strIno, te dhaDa je rAjAnuM hatuM te rAjAnI strInI sAthe dhaNA vakhata sudhI pati mATe vivAda thato havo. koieka strI, sIMganeviSe saMlagna thaelA rakate karI jenuM spaSTa jJAna thayuM nahIM, evA koIeka anya == Jain Educationa International 216 For Personal and Private Use Only 43 www.jainlibrary.cfgg Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 khrkhw che. purUSane "A mAro pati che evA bhrame karI vAraMvAra AliMgana karatI havI. koI eka strI, SIS abhimAne karI roSa dharI pUrva pati yuddhane mATe nIkaLyo, te samaye AliMganane mATe potAnA ja patine nirAkaraNa karI, arthAta patine yuddhamAM jatIveLA AliMgananadetA AgaLa maraNa pAmelA che te patine potAnA thaelA aparAdhekarI pazcAttApa pAmanArI hotI thakI vAraMvAra AliMgana karatI havI. koIeka strI, maraNa pAmelA potAnA patinA mastakane hAthamAM laI te patinA dehanI gavepaNa karatI thakI te yuddhakSetra saMbaMdhI saMpUrNa bhUmi pratye, jANe hAthane viSe manuSyanAM mastaka dhAraNa karanArI sAkSAta kALIdevIja hoyanA! evI te saMcAra karatI havI. koIeka strI, pUrva ) pati yuddhane mATe javA lAgyo chatAM "socaneviSe emano prema che" evuM jANIne te patinA haja mRtyune paNa manamAM ANanArI arthAta patinA maraNane IcchanArI hotI thakI te samaye to pati ? che. maraNa pAmyo chatAM UMccaravare karI zeka karavA lAgI. te samaye be seko. te yuddhabhaoNmineviSe gataprANa evA patine potapotAnA khoLAmAM levA mATe IcchA karanArIo thaI chatAM te samaye paNa UMccasvare karI te sojono paraspara mahAna kalaha thato hato. koIeka strI, potAnA patinA mukhane joIne tenuM vAraMvAra cuMbana karatI hatI. koIeka bIjI strI, potAnA patinA dhaDane jeIne vAraMvAra AliMgana karatI hatI. koIeka strI, pUrva pati yuddhane mATe nIkaLyo te samaye te ) pati, anya strInaviSe Asakta hovAthI tenuM AliMgana jene prApta thayuM nathI, evI hatI thakI lo che te samaye to gatarANa evA te patine yathecchapaNe AliMgana karatI havI. tyAra pachI potAno K putra je duryodhanatene gAMdhArI, potAnA khoLAmAM laIne atizaya moTA kutkAre karI Akroza karatI hatI. ane te samaye te A pramANe vilApa karavA lAgI. gAMdhArI-hAvata, dAmoda, jenAthI moTo AnaMda che evo) zimaLA, (ppurUSomAM ziromaNI) hAvIrAsAlA (vIrarasanuM sarovara) IMta kuvAmaDha (kuLarUpa AkAzane viSe sUrya jevo) pUrva tuM pRthvIne viSe iMdasara zreSTha ane mAreviSe jenuM citta che, hajI evo hoIne athata mAre viSe mahAma dhAraNa karanAra hoIne sAMpratakALe jeno koI divasa pariA caya nathI evA purUSa sarakhe dRSTie paNa mane kAM avalokana karato nathI temaja pUrva saMpUrNa 5 rAjAone nAnAprakAranA yuddhAdika kRtyane viSe AjJA karI sAMpratakALe maunyavrata dhAraNa karanArA ke S: munisaro atyaMta stabdha kema thayo che ane pUrva "saMpUrNa pRthvInuM rakSaNAdika kevI rIte thaze?" ) e jovA mATe IcchA karanArA hota thako te kadi paNa nidAne pAmyo nathI. ane sAMpratakALe che te pRthvInI avajJA karI dIrgha nidAne kAM sevana kare che? he vatsa, premayukata e je tuM-tene che mAtAne viSe A ze kopa prApta thayo che ke je kope karI tuM, UMccasvare karI huM ANaMdana kai (C) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM paNa mane uttara deto nathI! e prakAre karI yathecchapaNe gAMdhArI vilApa karavA lAgI chatAM te duryodhananI strI bhAnumatI paNa duryodhananA caraNane potAnA mastakaneviSe sthApana karI rUdana karatI thakI vAraMvAra evuM bhASaNa karavA lAgI. bhAnumatI --dA nAya, hAritrunmAya, (zatruonuM nimaithuna karanArA) jJA mAnaniyana, (abhimAnanuM kevaLa yara evA) hA somAttvAmRttamodha, (saubhAgyarUpa amRtanA sAgara) Taa havajIvitammara, (potAnA svarUpe karI kAmadevane paNa gava rahita karacoche evA) haiM vavAyavauDhArtha, (kalpavRkSa sarakhuM jenuM udArapaNu che evA) hA sudhAmaya vADmaya, (jenI amRtamaya vANIche evA) 4aa vizvamAsthi, (vizvarUpa kamaLane praphullita karanArA sUrya sarakhA) TM netranidyuta (netrane AnaMda denArA caMdrasarakhA) A samaya pahelAM mAro mahoTo aparAdha thayo hoya, topaNa mAre viSe tamoe kadI paNa abolA dhAraNa karacA nathI; ane sAMpratakALe niraparAdhI evI je huM-tenI pratye kema saMbhASaNa karatA nathI? he prANapriya, sAMpratakALe tame mArUM je kAMI apriya mAnatA hoto te apriya mAnavAnuM kAraNa, mArA koNa aparAdhathI tamane maLyuM? te spaSTa kaho, eTale tatakALa " e aparAdha mArAthI thayo nathI" eviSe tamArI khAtarI karIza. ane mArke viSe jo prasanna cittavALA hoto, tamArA avalokanarUpa amRtarase karI mane tRpta karo. he nAtha, A samayanI pehelAM tame koI divasa paNa mAro tyAga karI krIDAvananeviSe paNa gamana karavuM nathI; evuM chatAM sAMpratakALe mArA vinA devalokaneviSe gamana karavA mATe kAM prasthAna karavyuMche! huM svAmina, pUrve tame sarva jaganA nAthapaNAne niraMtara dhAraNa karaa chatAM sAMpratakALe tamArA ivanA huM paNa anAthapaNApratye prApta thaichuM. tamoe tyAga karelI evI je huM tene sAMpratakALe prakAza karanAro A sUrya paNa aMdhakAramaya thayoche; ane he svAmina, prAta:kALasaMbaMdhI zItaLa vAyu paNa dAvAnaLa sarakho asahya thayoche. vRkSanI Upara rahenArA pakSIono mALo bhagna thayo chatAM te pakSIo jema anyasthAnane viSe gamana kareche, tema sAMpratakALe tame nArA pAmyA chatAM tamArA sevaka loko kono Azraya karaze! arthAt je vRkSaneviSe pakSIo raheche, te vRkSa ane teonA mALA e sarve nAza pAmyA chatAM te pakSIo jema nirAdhAra thAyache, tema tamAro nAza thayo chatAM tamArA sevako sarve nirAdhAra thayAche. e prakAre karI ati karUNArAbve bhAnumatI AkraMdana karavA lAgI chatAM pachI gAMdhArI ane dhRtarASTra-emanI kanyA ane duryodhananI khahena-evI je duHrAlA-te yuddoM mane viSe maraNa pAmelo potAno prANapriya je siMdhubhUpALa eTale jayadratha-tenI pAse AvIne rUdana karatI thakI vilApa karatI havA, l duzalA-hartAmAma mudrAma marAja-mAnasa, (atyaMta suMdara evA je guNono samudAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 45 Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 479 T che -teja koI eka haMsone samuha-teone rahevAnI jagyA je mAnasarovara-te sarakhA) arthAta rAjahaMsanA samudAyanuM adhiSThAna jema mAnasarovara tema suMdaranA samudAyanuM adhiSThAna evA) ane hIM siMdhanatAneaauvA caMdrama: (siMdhudezasaMbaMdhI strIonAM netra, eja koI eka kumudanIne samudAya-tene praphullita karanArA) evA he nAtha, je kAraNa mATe mAre baMdhu je ko5 duryodhana-tene tame potAne prANa samarpaNa kare, tathApi tamAreviSe prema dhAraNa karanArI je haM- ! tenuM tamArA hAthathI kAMIpaNa kSaNamocana paNa thayuM nathI; e spaSTa che, eviSe vadhAre zuM kahevuM hA prANanAtha!! tamAro je nAza thayo, teNe karI mAruM pitakuLa ane svasurakuLa-e baMne ekadama che. amAvAsyAnI rAtrInaviSe sUrya ane caMda-eonAM maMDaLa jema ekadama asta pAme che tema S asta pAmyAM. he mahAsubhaTa, je sidhu dezanA lokoe pUrve kadIpaNa zatrunI vArtA paNa jANI nathI, che te loko sAMpratakALe tamArA vinA kevI rIte sukhI raheze? he svAmina, sAMpratakALe mitra je du dhana, tenuM je hitakRtya-tarUpI jemanA prANa che, evA tame asta pAmyA chatAM te tamArA ko5 mitranA zatruo Aja svacchaMdapaNe AnaMda pAmaze. ( ahIMyAM patije bhUrizravA-te viTie karI yukata evA hAthane joI te bhUDhivAnI che strIo uccasvare karI evo vilApa karavA lAgI ke "he prANanAtha, je tamAre hAtha pUrve ane ) | mArA stananuM kaThiNapaNa jaNanAro hovAthI stanano mitra, amArA jadhanano bAMdhava, nAbhine zo viSe sparzAdike karI nAnAprakAranA vilAsa karanArA, ane dhAdharanI nADInI mocanarUpa krIDA kara nAze evo hato, te A Aja ahiyAM paDe che. je hasta, parva kadAcita aMgulikAdika kADhavA SaaN lAgyA chatAM bahu duHkha pAmanAro hoIne aMguliyakAdike karI suzobhita hato, te hAtha sAMprata kALa, jeNe duSTa zatruonI strIonA mastakasaMbaMdhI kezanA samudAyanuM AkarSaNa karyuM che evo na hotothako chinna thaI paDyo che. arthAta ghaNA duHzatruone mAravAthI te zatruonI strIone vaidhavya ) (vidhavApaNu) denAro ane amane paNa teja vaidhavya denAro hoto thako e hasta A yuddhabhUmineviSe . paDache kiMvA je hasta, bhaya pAmelA zarUpa rAjAonA puSTabhAganA darzana karIne ja yuddhane viSe ( vizrAMti levAnA niyamane dhAraNa karanAro hoIne saMpUrNa yAcakonA samudAyane jeNe suvarNano samudAya . arpaNa kare che, te hAtha A samaye niTa eTale cetanArahita thaIne paDyo che. hA nAtha!! pUrve S: yathecchapaNe A pathvIne ekachatra karavA mATe IcchA karanArAM-evAM je tamAruM bANo-te IMdanI ) nagarIne paNa bhaya utpanna karatAM hatAM. arthAta, nagarImAM rahenArA devone paNa bhaya utpanna karatAM hatAM, evA tame sAMpratakALe, maMthana karelA je aneka vIse-teNe karI citra vicitra bhAsanA je te che A yuddhasthaLa-teneviSe jemanuM mAtra hasta eja zarIrache evA amArI dRSTie paDacho. he mahA uche Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () subhaTa, sAMpratakALe tamAruM haraNa karanArane je maMdabuddhivALo vidhi-teNe amArAM zRMgAra, vilAsa, SS ane rati-e sarva haraNa karacAM ItyAdi aneka prakAre karI bIjIo maMgAkSio paNa potae potAnA prANanAthane pAmIne atyaMta vilApa karI tumula zabda utpanna karanArIo hotI thakI AkaMdana karavA lAgI chatAM, teone te samayedharmazA, saMsArano nAzavaMtabhAva-tenuM pragaTapaNubatAvanArAM 5 che ane amata tulya evA prakAranAM vacanoe karI uttama prakAre baMdha karato have. tyArapachI dharma(" jAnI AjJAe arjuna,dhanuSyaviSe AgneyAstrano prayoga karI maraNa pAmelA saMpUrNa rAjAonA laI agnisaMskArane karato ho. tyArapachI duryodhananI chAvaNImAM AvIne tarAhavartamAna pAMDavo,maraNa ) che. pAmelA je potAnA duryodhanAdika bAMdhavo-teonI uttarakriyA karatA hatA. tyArapachI tarApratye ja jemaNe atyaMta namratA batAvI che evA pAMDavo, te dhRtarASTranA kanenAnA prakAranA kRtya karIne tatakSaNa nivAraNa karI ane sAtyakIne temanI sAthe ApI te saMpUrNa strIo sahavartamAna dhRtarASTrane dharmarAja, hastinApura pratye mokalato ho. saMva che. avekSaNIyAsvayamevatAvatprajAH pratIkSeHprayaterujalaM // yAvajjarAsaMdhavadhaMvidhAya harenidezAdahamabhyupemi // 1 // vijJaptimevaMcaraNapraNAmapUrvajayodaMtapuraHsaraMca // prayAsyatAsyAtyAkinAtadAnIM tpHsutHkaarytismpaaNddoH|| 2 // artha-te samaye dharmarAja, hastinApura pratye gamana karanAra sAyakInI sAthe potAnA pitA pAMDurAjAnI, caraNapraNAmapUrvaka ane yuneviSe prApta thaelA jyano vRttAMta jemAM AgaS La che evI vijJApanA karatA havA; ke hatAta, jarAsaMdhano vadha karI zrIkRSNanI AjJAe jyAM sudhI hahastinApuramAM Ave, tyAM sudhI amArI mArga pratIkSA karanArA ane niraMtara jItediya evA tame DaoN. 6) pote ja prajAnuM pAlana karaje sragdharA chaMda, itthaMkrodhAdvidhAyapradhana vivipakSaughakalpAMtamaMtaH prItitAMtAMvahaMtaH punaravAnaparIbhogalAbhaprasUtAM // tuSTiMpu rAmari sadviSatiracayituM mAgadhakSoNibhatuH saMhAreNAthatasthuH phisalayitamahastAMDavAHpAMDaveyAH // 13 // artha e pramANe yuddha bhaminevize krodha karI zatruonA samudAyano saMhAra karI ane mA Sii ta:karaNaviSe pharI pRthvInA upabhoganA lAbha karI utpanna thaelA nAnA prakAranA harSane dhAraNa ( 120 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 karanArA evA, ane jeoneviSe AnaMdanuM nRtya pAvayukata che evA pAMca pAMDavo pachI mAgadha dezano rAjA je jarAsaMdha-tenA saMhArane arthe karo ariSTAsurano nArAkaranArA je zrakRSNa-temaneviSe mahA saMtoSa utpanna karavA mATe teja kukSetraneviSe rahetA havA. 5 13 itimaladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvyepAMDava kaura va yuddhvrnnnonaamtryoTHsaratasyamApAMtarasapUrNam // 1 // atha catudarzI sarga prAraMbha. tyAra pachI duryodhananA vadhe karIne krodhAyamAna thaelo evo je jarAsaMdha-tenI AjJA grahaNa karIne jenI pavitra vANI che, evo somaka nAmano dUta, zrIkRSNapratye AvIne bhASaNa karato havo. somaka--he kRSNa, trikhaMDakhaMDaLa eTale traNa khaMDano adhipati evo jarAsaMdha, jyAM sudhI vijayI che tyAM sudhI tuM saMpUrNa koravono saMhAra karIne paNa kiMcita paNa gadhaiyukata thaIrA nahIM. e jarAsaMdha, priya evo je jAmAtra kaMsa, ane priyamitra je duryodhana-e baMneyane tArA udarathI AkarSaNa karavA mATe atirAya utsuka che; paraMtu e jarAsaMdha, tane evuM kaheche ke, e kukSetranI bhUmi rakatanA taraMgoe vyAsa thaelI, ane maraNa pAmelI aDhAra akSohiNI senAnAM mastakAdikoe karI AcchAdita che; mATe e kukSetrano tyAga karI yuddha karavA mATe yogya evA sanapallI nAme grAmaneviSe tAro ane amANe saMgrAma thaze. tyAMpaNa jeneviSe matsonAM netro sphuraNa pAmeche, evI yuddasa:kSiNI ane potAnA svacchapaNAe karI jenuM Udyaka, caMdranA kiraNono paNa tiraskAra karanArUM evuM che; evI sarasvatI nadIche. evuM bhASaNa karI te somaka dUta chAno rahyo chatAM te niropanI avajJApUrvaka zrIkRSNa bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--he dyUta, yuddhane mATe sudhAkAMta evA je amo-temane yuddagrUpa bhojana karavAmATe A tArUM AmaMtraNajache. hajI paNa kaMsa ane kaurava-eonA grAse karI mArA bAhunI tRpti thaI nathI; e mATe sAMpratakALe pharI e jarAsaMdha, te bAhunI tRptine nizcayaeN karI karaze. mATe jarAsaMghe yuddda karavAmATe kahelA sanapakSI grAmaneviSe ame AvyAna ema jANajo. tyAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.org Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 te jarAsaMdha paNa mahAtvarAe Ave. evuM kahIne zrIkRSNa, te dUtane pAcho mokalatA havA. te na somadata paNa pRthvIpati je jarAsaMdha-te pratye AvIne vijJApanA karato ho. somaka-he deva, tamAre saMpUrNa nicepa (saMdeza) meM kRSNane kahyo. evuM te dUtanuM bhASaNa sAMbhaLI jarAsaMdha bhASaNa karavA lAgyo. he somaka, huM tane kAMI pUchuM chuM, 5 che teno tuM pratyuttara de. te gopa kRSNa, kave svarUpa che? tenuM baLa kevuM che ane teno nyAya kevo che? huM evuM jarAsaMdhanuM bhASaNa sAMbhaLI te dUta paNa bolavA mATe AraMbha karato ho. somaka-he prabhu, jevuM meM joyuM tevuM huM tamane kahyuM. te tame sAMbhaLa-devo paNa je , IzrIkRSNanAM darzana karI prasAda grahaNa karavAnI IcchA kare che te zrIkRSNa, mUrtimAna zUrapaNuja ja Tii hoyane! athavA daMDadhArI utsAha ja hoyane! athavA anaMga eTale jene aMga nathI evo che ? kAmadeva, teja mUrtamAna pragaTa thayo hoyanA! evo che. tenA darzana karI tenA zatruo, ane dhI te zatruonI rI-eone paga pagane viSe dehanuM bhAna suddhAM bhulAvanAra evA mahAkaMpa 4) utpanna thAya che. vaLI jenI caturaMga senA evI che ke, enA jevI caturaMga senA dhAraNa karanAro bIjo koI rAja nathI. evA rAjAonI vAtato eka kore rahI, paraMtu enA jevI caturaMga senA dhAraNa karanAra koI deva paNa nathI. kAraNa, te kRSNanuM thoDuM sainya chatAM paNa te sainyanevize saMpUrNa vize eka kuLamAM utpanna thaelA hoIne mahArAra che. vaLI e kRSNano kaniSTa baMdhu che ane samudavijyano putra je ariSTanemi bhagavAna che, te zatruorUpa rAjAone kevaLa ariSTa- 2 ja che. te ariSTaneminuM parAkrama huM zuM tamane kahuM! je sahaja lIlAe karI potAnA bAhudaMDanA zikharane viSe saMpUrNa pRthvIne paNa chatra sarakhI dhAraNa karavAne paNa samartha che. te kRSNa ane rASTra ariSTanemine vaDilabaMdhu je baLadeva nAme prakhyAta che, te yuddhAgaNaviSe saMpUrNa zatruone nAza karanAra subhaTomAM atyaMta zreSTha che. he prabho, e prakAre karI tamAro zatru je zrIkRSNa-tenI senAneviSe zrIkRSNa, samudavijya ane baLa bhada-e traNa atithio che ane e traNathI (6) utpanna thaelA koDyAvadhi mahArathio che. vaLI sAMpratakALaneviSe zrIkRSNano upakAra jANu- nAra ane mahA parAkramI evA je pAMDuputro-teo paNa potAnA prANa karIne paNa te zrIka- che. zunuM priya karavA mATe IcchA kare che. AkAzane viSe rahenArA caMda sUrya jema anya tArAonA ha SY tejane sahana karI zakatA nathI, tema zrIkRSNanA sainyaneviSe rahenAra bhImasena ane arjuna-teo re yuddhaviSe zatruonA tejasvIpaNAne kema sahana karaze? arthAt zatruonA tejane na sahana karatAM teone saMhAra karaze. kAraNa pUrvapaNa kauravAnTikonA yuddhaviSe utpAta vAyu sarakho je kIcaka ) vairI bhImasena-teNe AkAzane viSe dhULanA samudAyanA prakSepa sarakhA UrAlA kauravo ame ava- mATe 2 2 kima ra La Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 lokana karavAche; ane ApanA sainyamAM to kevaLa tame ekaja atirathicho, ane je anya rAjAoche, te paNa tamArA A!tmasaMbaMdhI nathI. jema vRkSano patra puSpAdika bheda svakIya che; kAraNa, te patra puSpAdika, vRkSanI sAtheja Uddaya ane nAza pAmeche. ane bhramarAdika to vRkSa Upara dekhAya topaNa teo bAhArathI AvelA ane lobhe karI vRkSanuM sevana karanArA che, tema baLarAmAdika che te zrIkRSNanA svakIya, vRkSanA patra puSpa sarakhA che; ane tamArI pAse prAsa thaelA rAjAo-tamArUM sevana karanArA bhramarAo sarakhA lobhIoche. huM deva, tame to pUrva viSNunA SaDgaNezrvaryaMnuM nipuNapaNu poteja jANyuMche. kAraNa, pUrve tamAro jAmAtra je kaMsa-tene mArIne te viSNu, mathurAMthI palAyana karato havo. te ema ke sainyano samudra evA tamoe, mathurA nagarIne ghero dhAlyo chatAM tamArI sAthe yuddhuneviSe "ApaNuM rakSaNa karanAra koi nathI" evuM jANIne tamArA sainyasamudramAM nimagna thanAro viSNu-tamane mahA baLavAna jANIne ane "ApaNa abaLa chee" evuM jANIne palAyana karato haze. AgaLa samudranI pAse devoe navIna nirmANa karelI evI dvArakAnagarIne pAmIne "ApaNuM jaiva ApaNane anukULa che" evuM jANato hato. sAMpratakALeto te viSNu, mahAzUra evA koTacAvadhi putrone pAmIte ane neminAtha je bAMdhava-tene pAmIne tamArI sAthe yuddha karavAmATe zreSTatva pAmyoche, e mATe sAMpratakALe tamone, sainye karI ane nyAye karI yukta thaelA evA te zrIkRSNano parAbhava asAdhyuMche. e mATe sAMpratakALe A yuddhano AraMbha bhAratADhuM dezane uttarottara zubha phaLa denAro thanAra nathI, e mATe huM sva:minU tame potAnA manamAM vicAra karI A yuddhanaeNviSe durAraMbhathI zIvirAma pAmo; ane tamane dhaNA divasa yudghanaeNviSe pUrve na prApta thaaila. parAbhava, sAMpratakALe, prApta na thAo. e pramANe je viSe zatrunuM parAkrama varNana karazuM che, evI te somakadUtanI vANI zravaNa karI jenAM netro krodhe karI Arakta thayAMche evo jasaMdha rAjA bhASaNa karato havo. jarAsaMdha -UMha!! he somaka, tuM paNa tArI potAnI jIbhane potAne vaza nahI rAkhIne AvI khaDa khaDa kareche? bhAratAEpati evo je huM-te kAM? ane goparUpa samudra viSe rahenAro te kacchapa sarakho zrIkRSNa kacAM! siMhanA karatAM zIyALano utkarSa varNana karato thako tuM lijjata thato nathI zuM? A huM sAMpratakALe te gopALanuM unmUlana karI saMpUrNa pRthvIne niSkaMTaka kahyuM. e pramANe te dUtanI niMdA karI prati zatrune kALa sarakho bhayaMkara te jarAsaMdharAjA, yuddhanemATe prayANa karavA sArU potAnI senAne AjJA karato havo. tyArapachI jene zatruthI dInapaNu prAsa thayuMche evA te jarAsaMdhanA sainyathI zrIkRSNanA dUta pAchA AvIne zrIkRSNane evuM kahevA lAgyA. dUta-he deva, tamAro zatru je jarAsaMdharAjA-te gavaeNkarIne jenuM bAhubaLa vRddhi pAmyuM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rA evo hoto thako potAnA sainya sahavartamAna sannapallI gAmanI pAsenI sarasvatI nadIpratye Azraya karato havA; paraMtu te jarAsaMdhanA daivanuM viparItapaNu che evuM amane lAgeche. kAraNa, sAMpratakALe te jarAsaMdha, satkAra karavA mATe yogya evA paNa purUSopratye rAtrukSuddhi dhAraNa karI te purUSonuM apamAna kareche. vaLI te tamAro zatru je jarAsaMdha-tene sAMpratakALe bhAgyanA viparItapaNAe karI je hita hoya te ahita lAge che, ane mitra hoya te zatru jevA bhAse che. e mATe tame sanapallI gAmapratye gamana karI hastaneviSe dhanuSya dhAraNa karo, ane magadhadezano adhipati je jarAsaMdha, te maraNa pAmelo potAno jamAI je kaMsa-tenA samIpabhAge gamana karo. evuM te dUtonuM bhASaNa zravaNa karI jenuM mukha kuMdapuSpa sarakhuM praphullita che, evA zrIkRSNa paNa prasthAna samaye jemanuM maMgaLakRtya devakIe karaDyuM che, evA hotA thakA yudda karavAmATe prasthAna karatA havA. te samaye "sAMprata zrIkRSNano vairI je jarAsaMdha-tenI sAthe ApaNe yudda karazuM" evo jeno AnaMda prasAra pAmyoche, evA pAMDavo paNa yudda karavAmATe nIkaLatA havA. ane kauravonuM pAMDavonI sAthe thaeluM je yuhu-teneviSe potAnA udAsInapaNAne lIdhe jeonuM yuddha kautuka saMpUNaeN thayuM nathI evA zrIkRSNanA putro, mahAutsukapaNAe karI te sainyanI AgaLa thatA havA. tyArapachI yudghasaMbaMdhI je mahAnaMda-teneviSe utkaMThita evI je zrIkRSNanI senA, te sannapakSI gAmanI AsapAsanA vanane viSe prApta thatI havI. te samaye zrIkRSNa, "jarAsaMdhe cakravyUha racyo che" evuM vartamAna sAMbhaLIne potAnI senAnA abhedya evA garUDavyUhane racAvatA havA. te samaye pUrve vaitADhacaparyaMtaneviSe saMcAra karanArA vasudeve sahasrAvadhi upakAroe karI je kheMco mitrapaNAne pamADacA hatA; arthAt, je khecarone sahasrAvadhi upakArAoe karI potAnA mitro karacA hatA; ane yuddha karavA mATe jeonA bAhuo mahA baLAtca che evA te khecaro, zrIkRArdikanuM sahAya karavA mATe samudravijayarAjApratye prApta thatA havA. te khecaro samudravijayarAjAne vaMdana karI temanI AjJAe sabhAmadhye AnaMde besIne tyAM zrIkRSNanI prArcanA karavA lAgyA. khecaro--he deva, keTalAeka vidyAdharo, tamAro zatru je jarAsaMdha-tenA pakSapAtIoche. sAMpratakALe pratizatrurahita eNTale bhujAmaLe karI jeono koI zatru nathI evA te vidyAdharo potAnA sthAnathI saMpUrNa senAeyukta hotA thakA jarAsaMdhanI sahAyatA karavA mATe prasthAna karI nIkaLyAche. hastionA samudAye karI bhayaMkara evA te vidyAdharo jo e jarAsaMdhane jaI maLaze, to pachI vidyAdhoeyukta thaelo te jarAsaMdha, prApta thaelA medhe karI aMdhakArano samudAya jema duya hoyache tema duya thaze. e mATe he deva, uddata evA te vidyAdharopratye vasudevane mokalo. kAraNa, zatrunA pakSano uccheda karavo e nItinI kevaLa upaniSata che. Jain Educationa International 121 For Personal and Private Use Only 481 www.jainlibrary.cfgg Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 evI te khecaronI vijJApanAne yAdaveMdra je zrIkRSNa-te hRdaya viSe dhAraNa karI pUrve vaitADhacaparyaMtaneviSe karelA parAkrame karI prasidNu pAmanAga evA vasudevane te vidyAdharono parAjaya karavA mATe mokalatA havA; ane te prasthAna karanArA vasudevanI sAthe nayasaMpAdana karavA mATe pradhumra ane sAMba-e nAmanA potAnA be putrone, ane saMpUrNa te kheMcarone mokalatA havA. te samaye harSayukata evA azthimimbe, zatruonA AyudhonA samudAyano dhAta karanArI, merU parvataneviSe utpanna thaalI, ane devoe potAnA bAhuoneviSe pUrve baMdhana karelI evI mahISadhI-te prasthAna karanArA vAsudevanA bAhuneviSe potAne hAthe karI bAMdhI. tyAra pachI vijaya yAtrAneviSe vasudeva tvarita nIkaLI gayo chatAM, ahIMyAM iMdrano sArathi je mAli te, nemIra bhagavAnapratye AvIne bhASaNa karato havA mAtali--he svAmina, iMdre potAnI pAse kholAvI mate evI AjJA karI cheke "bAvIrAmA tIrthaMkara je zrI neminAtha, te sAMpratakALe potAnA bAMdhava je zrIkRSNa-temanA kAryamATe yuddha karavAnI icchA dhAraNa karanArA che; e mATe divyAstronA samudAye karI saMpUrNa, ane jeNe rAtruonA saMpUrNa manoratho bhaMga karavA che evo, ane vajramaya kavacce yukta, evA sthane laIne tuM te namIzvara bhagavAnapratye zIdhra gamana kara evI IMTanI vArNIe karI huM ratha ceina tamArI pAse AvyochuM. e mATaeN guNoe karI zreSTha evA purUSoe ArohaNa karavA mATe yogya evA A sthaviSe tame ArohaNa karaze. evI te mAtalinI prArthanAne te nemi prabhu kRtArtha karato havo. arthAt te ratha upara ArohaNa karato havA. pachI jeno uttama prakArano bAhusphoTa che, evA uttama vIro jene viSe che, ane khaLAca evA hastio jeneviSe mahA garjanA kareche, ane utpata, evA te baMne senAnA nyUDa paraspara yudukaravAmATe nIkaLatA havA. te samaye azvonA haNahaNATa zabdoe karI puSTa, ane hastionI gajainAe karI lokone pIDA utpanna karanArA evA te baMne senAsaMbaMdhI vAdyonA zabdo AkAzane paNa baheruM karatA havA. te samaye raNavAdyonA nAde karI jeone dviguNI utsAhasaMpatti prAptathaI che, evA zUrapurUSonA dhAraNa karelA vajrakalaconA sAMdhA seMkaDo prakAre karI tUTavA lAgyA. te samaye zrIkRSNa ane arjuna-e baMne, kIrti varNana karanArA bhATeja hoyanA! evA jeonA madhura zabdoche, evA pAMcajanya ane devadatta nAmaka zaMkhone vagADatA havA. tyAra pachI baMne vyUhaneviSe rahenArI, ane parasparane jItavAnI IcchA karanArI, evI te aMte senAno bhayaMkara saMgrAma utpanna thayo. te samaye sarve ThekANe jeoe sUryakiraNono samudAya atyaMta prAzana karacoche, evAM te baMne senAnAM prasaranArAM khA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 483 7) Noe karI jene ekaja chAMyA che evuM jAta thayuM. tyAra pachI mahAbaLavAna evA jarAsaMdharA- 4 jAnA subhaToe zrIkRSNanA sainyanA agrabhAge rahenAra vIre, hastioe jema pratihastio / bhedana karAya che tema bhedana kasyA. te samaye jeone lajajA phuraNa pAme che; evA te vIze ja hara palAyana karI zrIkRSNane kAraNe jatA hatA. te samaye te zrIkRSNa, vijAta eTale madhyanI ta5 7) traNa AMgaLIo jenI samAna che, evA potAnA haste karI tene AzvAsana karatA havA. 4 tyAra pachI baLadeva, uccasvare karI zrIkRSNapratye bhASaNa karatA havA. ( baLadeva-he zrIkRSNa A cakravya bIjA purUSoe bahu kALe karI paNa durbhedya che. e che mATe e cakravyuhanA dakSiNabhAgane viSe nemi, ane vAmabhAgaviSe arjuna, ane e cakra- tela STS yUhanA mukhabhaNInA bhAganaviSe anAdhRSTa-e traNe mahA parAkramI vIze A cakravyahano bheda karo. ? evuM baLarAme zrIkRSNane kahyuM chatAM pachI zrIkRSNa te traNe vIra, baLarAme kahyA pramANe cahane bheda karavA mATe jyA. te samaye sUryanA sarakhI jeonI kAMti che, evA te traNe ja vyahane bheda karavA mATe pravRtta thatA havA. te samaye nemi rAjAnI sAthe rahenArA rAjAo, te jarA saMdhanI madade AvanArA saMpUrNa rAjasamudAyane jItInezatruonA manoratha sahavartamAna te cakravyahane 1 didhA karatA havA. te samaye te sainyane viSe te parAbhava pAmelA rAjAonA anulakSe karI tata- A) ( kSaNa teonI senA paNa, araNyaviSe hastionA samudAyanA adhipati je hastio, te ] pratihastithI bhaya pAmI palAyana karavA lAgyA chatAM te hAthInA samudAya paNa teonI pachADI te palAyana kare che, tema palAyana karatI havI. te samaye jeonuM bAhuparAkrama baLayukta che, evA te yAdavapakSI vIroe jarAsaMdhanuM sainya, hAthIoe jema mahAsarovara maMthana karAya che tema viloDhana karavuM. te samaye nemi je jinaMda-tenI sAthe, gadanI sAthe jema zvAna yuddha karavA mATe siddha thAya che, kiMvA siMhanI sAthe jema haraNu yuddha karavA mATe siddha thAya che tema kima nAmaka jarAsaMdhano pakSapAtI vIra yuddha karavA mATe siddha thato ho; paraMtu jema khadyotanuM prakAza IN karavA mATe je prakhyAtapaNu, te sUryamaMDaLane viSe vyartha thAya che tema te rUjhimavIranA parAkramane A AraMbha, jina je nemi prabhu-viSe vyartha thato ho. te samaye nemirAjAe sahaja lIlAe 5 karI nirmANa karelo je gurUrUpa dhanuSyano TaMkAra zabda, te rUkimanA karNanI pAse prApta thaI tene palAyanane upadeza karato ho. te samaye bIjA paNa lakSAvadhi zatrupakSapAtI balata je rA- ) jao-teo ekadama mijinapratye yuddha karavA mATe garve karIne prApta thatA havA. te samaye jenuM parAkrama sarva vikhyAta che evo karUNAsAgara je jinamite teono vadha karavA mATe navo Sii na IcchA karato thako potAnA divyazaMkhane vagADato hato. te samaye zatruonA kamaLane viSe (C) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 te che. praveza karanAro je zaMkhanAda-teNe karI te zatruonA hastatalathI saMpUrNa Ayudha patana pAmatAM hatAM. teNe karI te prabhu je nemi-tenA agrabhAga viSe jeoe potAnuM parAkrama nAkhI dIdhuM che evA, ane yuddhakarmarahita evA, tathA jeonI daSTi nimeSarahita che evA te rAjAo, cid, viSe lakhelA rAjAonA sarakhA stabdha rahetA hatA. ahiyAM jeomAM hiraNyanAbha mukhya koS che, evA je zatrupakSapAtI rAjAo-teono nAza karavA mATe anAdhRSTi vIra, jema hastiono nAza karavA mATe siMha doDe che tema doDato haze. te samaye te saMpUrNa rAjAo sarva prakAre karI evuM yuddha karavA lAgyA ke, je yuddha karI baLarAmano baMdhu je anAdhRSTi tenA paNa mastakane ) viSe zrame karI parasevo utpanna thato haze. e prakAre karI te mahAyuddha atizaya garadIe karI ja S thavA lAgyuM chatAM sUrya paNa "te subhaTonA bANee karI ApaNane prahAra thaze evA bhaye ? karIne ja jaNe hoyanA! tema dhULarUpa hAle karI AcchAdita thato ho. te samaye bANee karI chinna thaelA ane AkAzane viSe dUra urADelA suvarNamaya vijoe karI AkAza jANe utpanna koDa thaelA agnirUpa tArAoe vyApta thayuM hoyanA! evuM thatuM havuM. te samaye "ratarUpa madyanA prAzane karI potAnI tRptatA kyAMthI thaze!" evo zodha karanAra arjunanAM mana eTale yAcaka athavA bANane, naSTa thaelA evA kRpaNa zatruoe kRtya kRtyapratye pamADyAM nahIM. arthAta arjunanAM bANo joIne ja zatruonAM rakata prANanI sAthe uDI gayAM, tethI karI te bANa kata kRta thayAM nahIM. pUrva arjunano je kauravonI sAthe yuddha prakAra thayo, te kevaLa dhanurvidyAno abhyAsa nI mAtra thaze, ane have jarAsaMdhanA sainyanI sAthe arjunanuM yuddha thayuM, te arjunanA bAnA manerathane pUrNa karatuM havuM. te samaye arjunanuM bANa saMdhAna, pratyaMcAnuM AkarSaNa, ane bANee karI zatruone vAta karataviSe je kuzaLapaNu-tene AkAzane viSe rahenArA amana: eTale devo paNa avalokana karI kharekhara sumana: eTale saMtuSTa cittavALA hotA thakA mana: eTale puSpavRSTi karavA lAgyA. eka paNa arjuna, sarva zatruoe yuddhaviSe asahya to pachI parAkrama rUpa tApe karI jenA bAhudaMDatayukta che, evA dharmarAjadika baMdhuo sahavartamAna te arjuna, zatruone asahya thAya, emAM zuM kahevuM. te samaye bhImasena, potAnI gadAe karI, jarAsaMdhanA pakSe karI jeonuM baLa jagata che, evA gusaMbaMdhI rAjAone, iMda jema potAnA vakarI, jeonuM baLa pakSoe karI jAgRta che evA parvatane nAza kare che, tema nAza karato hato. te samaye yurUpa AkAzane viSe sUryarUpa dharmarAjA svaccha udayarUpa sarakhuM parAkrama karavA lAgyo chatAM keTalA eka zatruoe nakSatragaNa sarakhuM AcaraNa karavuM. athAta nisteja thaI nAza pAmyA. ane cha keTalAka zatruoe aMdhakAra sarakhuM AcaraNa karavuM. vaLI te samaye jarAsaMdhasaMbaMdhI rAjAone, (9 daraddhi kare che. dareka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 485 che. potAnA kuLane yogya evuM je zatruonI hiMsA karavAnuM karma-tene karanArA, ane jenuM uttama che paNa darzana che evo nakula, potAnA kuLane yogya evI sapahiMsA karanAre, ane jenuM darzana zubhakA raka che, evA naLiA sarakho thato ha. arthAta noLio jema potAnA zatruo je sarpotemane mAre che, tema nakula paNa gurUpa rAjAone mArato hato. te samaye sahadeva paNa yuphabhemi rUpa paTanaviSe svAdhIna rahenArA eTale mAgyo dAva ApanArA pArA sarakhAM bANee karI (* sogaThAM sarakhA zatrasaMbaMdhI rAjAone dhana karato thako yuddharUpa kriDA karate ho. e prakAre che karI jenA bAhudaMDanuM parAkrama tIvra che, evA pAMDavoe keTalAeka zatruone zIlapaNe yamanAdAsa paNAne pamADyA; ane keTalAeka rAjAne tIkSNa bANoe karI vadhIne rakatanAyoge Ardi SaaN eTale bhIjAelI evI pRthvIrUpa zayyAone viSe nidistha karacA. te samaye jeono utsAha che? che. haraNa karyo che evA, ane prANarAya pratye pamADelA evA avazeSa rahelA keTalAeka rAjAo- je. A senAdhipati je hiraNyanAbha-tene zaraNe jatA hatA. tyArapachI te zaraNe AvelA vIrone potAnI koDa pAse rAkhIne dunivara je zaurya-tenA sthirapaNAne kevaLa maMdarAcaLa eve te hiraNyanAbha yuddharUpa samudanaviSe yAdavarUpa jaLacaronuM mardana karato ho. te samaye jeonuM prauDha baLache, evA ( yAdavonA senAdhipatio paNa te hiraNyanAbhano yuddhAbha, siMha yuddhAbha jema hastioe paD sahana karo jato nathI, tema sahana karaze nahIM. te samaye hiraNyanAbhathI bhaya pAmelA evA keTalAeka rAjAo, nemi jinezvarapratye, temaja keTalAka rAjAo anAdhaNipratye anAyAse - OF tAnuM rakSaNa thavA sArUM yuphathI prApta thatA havA. te samaye zatruonA bhayekarI vyAsathaelA evA yAdavonI senAne avalokana karI bhImasena, zUra evA hiraNyanAbhanI saMmukha jaIbhASaNa karato ho. bhImasena he jarAsaMdhanA senAdhipate! tuM A yAdavonI senAne vyarthaka maMthana kare che? che tAruM jo sAmarthya hoya to tuM mArI pratye Ava; eTale huM tArA bAhu daMDanI khaMjavALane dUra karIza. e pramANe bhImasene potAnI saMmukha yuddha karavA mATe bolAvelo, ane potAnA pakSanuM ITY rakSaNa karavAnI IcchA karanAro evo te mainAkaparvata sarakho hiraNyanAbha, vege karI yuddharUpa sa- mudapratye praveza karate ho. tyArapachI mahAbAhu evA te hiraNyanAbha ane bhImasena-e- 1) enuM prathama paraspara bANaprahAra karI yuddha thayuM te paNa jeonuM AyuSya ane jeonI buddhi ke -e baMne sthira che, evA te baMnenuM tyArapachI mukAmuSTi yuddha thatuM havuM. te mumuri yuddhaviSe gara jarAsaMdhano senApati je hiraNyanAbha-tene, pUrva zrIkRSNa ane baLabhada-eoe mukAmuSTi yuddhaviSe cAra ane mujhika-ene je avasthAne pahocADyA hatA te avasthAne bhImasena Do pamADato havo. arthAta te hiraNyanAbha vadha karato ho. pUrve je bhImasenanI je muri, . 122 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 489 5. yuddhaviSe duHzAsane paNa sahana karI nahIM, te muNi, hiraNyanAbharUpa uraNanAbha eTale koLIyo & SS kema sahana karI zake. jarAsaMdhano senAdhipatI te hiraNyanAbha maraNa pAmI pRthvI upara paDaze ? che chatAM, te samaye dAvAnaLa sarakhA yAdavee jarAsaMdhanuM araNya sarakhuM sainya dahana karyuM. te na samaye potAnA bAparAkramane garva dhAraNa karanArA evA yAdavonA senAdhipationI, bhImase- ko) nanA parAkramanA utkarSa karI AnaMda yukata evI daSTi, te bhImasenane viSe paDavA lAgI. te sa- eNa maye "bhImasena sarakhe koIpaNa anya ThekANe bIjo koI yoddho che ke zuM? evuM avalokana karavA mATeja jANe hoyanA! tema sUrya, dIpAMtarapratye gamana karato haze. arthAta sUrya asta pAmate che. havo te samaye pradoSakALe te baMne senA saMbaMdhI rAjao potapotAnA svAminI AjJAe yuddhA raMbhano tyAga karI chAvaNIpratye gamana karatA hatA. te samaye zrIkRSNanA nivAsasthaLane viSe raheche. nArA saMpUrNa yAdavonA harSanuM sAmrAjya thayuM. arthAta zrIkRSNanI senAmAM yahAM tyahAM sarva TekANe & harSa prakazita thayo ane jarAsaMdhanA nivAsasthaLane viSe deve karI zakane utsAha praphullita thato havo. arthAta jarAsaMdhanI saMpUrNa senA, senAdhipati hiraNyanAbhanA vadhe karI zoka karatI havI. te rAtrInaviSe samudravirAjAnI sabhAne viSe anAdhRSTi je senAdhipati-teNe jeonA bAhasAmarthyanI saMpatti atyaMta varNana karI che, evA pAMDavone saMtuSTa thaelA samudraviyarAjAe A- 2) liMgana karyuM. ahIMyAM hiraNyanAbha senAdhipati maraNa pAmyo chatAM, jene bAhuvaibhava prasiddha che J evo paNa jarAsaMdha "hiraNyanAbha sarakho sahAya karanAre nizcaya karI dulaeNbha che evo zeka karavo . 5 tyArapachI bIje divase prAta:kALe jene pharI dharapaNuM prApta thayuM che, evA jarAsaMdhe, potAnI senAnA adhipatipaNA mATe zizupALanAmanA rAjano abhiSeka karo ane pote paNa, jeNe aMgamAM kavaca dhAraNa karyuM che, yuddhotsAhe karI dusaha, je vize aneka zastro sthApana karacAM che evo je yuddhane mATe yogya ratha-te Upara ArohaNa karanAre, "Aja A bhUmitaLa jarAsaMdharahita, U) kiMvA kRSNarahita thaze evI pratijJAnA anusaMdhAne jenuM citta grahaNa karacuM che evo, ane yamanA hA I' AvAsasthaLe ja rahevuM-taviSe jAmIna, ane pada padaviSe yamalokaneviSe pamADanAraMja hoyanA! che. evAM vAraMvAra thatA dUnimitanuM bhUmi upara ALoTavuM vigere dunimitto-teNe svIkArelo evo, 2) ane "are kRSNakya che, kRSNa kyAM che evo uccasvare karI vAraMvAra uccAra karanAra ane uddata evo je jarAsaMdha-te vege karI yuddhapratye prApta thatuM haze. te samaye kadIpaNu jenuM parAkrama nAza chepAmyuM nathI, ane madAMdha evo je jarAsaMdharUpI gaja-te pharI cakravyuhane racIne yAdavonI senyArUpI 4 bAgane bhanakara havo. tyArapachI hastaviSe AkarSaNa karelA dhanuSyane dhAraNa karanAro evo yAda ) vono senAdhipati je anAvRSTi te-te zizupALanI senAne mardana karatothako doDato haze. te anA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 487 che ghaSTi,zizupALanA samIpabhAge rahenArA je dazahaz2ara rAjAo hatA; teonesiMha mahastione ja S: dhana kare che tema rodhana karate ho. te samaye "te dazahajAra rAjAothI potAno vadha thaze ke A che zuM?" evo vyagracitta thaelo je anAdhRSTi tene avalokana karI zizupALa, mahAtvarAe karI hira - jyAM zrIkRSNa hatA tyAM gamana karato ho; ane te zrIkRSNapratye evuM bhASaNa karavA lAgyo. 5 zizupALa-he kaNa, tuM yuddhaviSe niSThA dhAraNa karanAra che; e mATe tArA rakSaNa mATe hatIje samartha Ayudha hoya, te Ayudha tuM dhAraNa kara. evuM zizupALanuM bhASaNa zravaNa karI zrIkRSNa ) hAsya karatA thakA tenI pratye evuM bhASaNa karavA lAgyA. che. zrIkRSNa -he zizupALa, tAAM AvAM dusaha vANIrUpa viSabiMduone paNa huM atyaMta ja sahana karanAro chuM. kAraNa, meM mArI phaIne (zizupALanI mAtAne) evuM kahevuM che ke "he devi, tArA putra viSe tenA zata aparAdhe karIne paNa huM krodha dhAraNa karanAra nathI." evI rIte zrIkRSNa bhASaNa karatA thakA paNa te samaye nirlajaja evo zizupALa, zreSTha evA potAnA bANee karIne tene uttara deto ho. te samaye zrIkRSNa, kamaLanA mRNAlanA che. taMtuonI jema te zizupALanI bANAvaline chedana karI saMpUrNa tejanuM jIvanauSadhaja jANe hoyanA . che evA tenA dhanuSanI pratyaMcAne paNa chedana karatA havA. tyArapachI te zizupALa, bIjA dhanuSyane ( grahaNa karI jevo yuda karavA siddha thAya che, tevAja zrIkRSNa-te zizupALanI rAjyazrInuM kevaLa gharaja che ja hoyane! evA tenA vajane chedana karatA havA; ane sArathi, azva ane ratha-eone paNa maMthana ) karatA hatA. ema baLAThya purUSanI spardhA karanAra purUSane pagapagaviSe parAjya prApta thAya che. tyAra [ pachI te zizupALa hAthamAM hAla taravAra laI pharI yuddha karavA mATe Uo. te samaye kaMsano vi- ra vaMza karanAra zrIkRSNa paNa potAnA hAthamAM naMdana nAme khanuM grahaNa karI te zizupALanI sAthe yuddha karavA lAgyA. te samaye te baMne paraspara je daDha prahAra-teNe karI je viSe kha bhagna SS) thayA che evo saMgrAma, avalokana karanAra devonA samudAyane kautuka utpanna karanAro thato have. 93 te samaye jenuM nizaMka citta che, evo damaghoSano putra zizupALa, zrIkRSNane tIvraprahAra karato che haze ane te zizupALane zrIkRSNa to "A zizupALa ApaNA bAMdhavasaMbaMdhe karI yukta che evuM manamAM ANIne tene prahAra karatA havA. tyAra pachI te zizupALa, ariSTAsurano 3 nAza karanArA zrIkRSNane mukuTa cUrNa karato hato ane pharI te zrIkRSNanA mastakane chedana kara- ra vAnI IcchA karato haze. te samaye "A zizupALa have vadha karavA mATe yogya che evo nizcaya jemaNe svIkAre che evA zrIkRSNa, khage karI jenuM mastaka chedana kare che, evA te to zizupALane kaMsano zeka karatA havA. tyArapachI zizupALanA vadhanA avalokana karI jeno krodha che SjIkaLI . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 che atizaya taraMgita thayuM che e prativiSNu je jarAsaMdha, teNe yuddhasamudanaviSe agasta- 6 kiSinA sarakhuM AcaraNa karavA mATe AraMbha karo. tyAra pachI zastrAdika dhAraNa karanAra ane te yuddhaviSe saMmukha thaelo evo te jarAsaMdha, zatru saMbaMdhI rAjAoe vyApta thaelA sainyane avalokana karI pharI potAnA samaka nAmanA dUtane prazna karato ho. jarAsaMdha-te samaka, pUrve tuM tapaNae karI A yAdavo pratye prApta thayo hato, te samaye jI te eone joyA haze; e mATe te pUrve jeelA A saMpUrNa rAjAone pratyekanuM nAma grahaNa karI mane oLakhAvavA mATe tuM yogya che. evuM jarAsaMdhanuM bhASaNa zravaNa karI pachI te somaka dUta bhASaNa karato ha. somaka-he svAmina, esainyanA madhyabhAgaviSe jenA azvono suvarNanA varNa sarakhe , raMga che, ane jenI davA viSe siMhanuM cinha che, evo samadavijayarAjA sukhe karI vAsa kare che; te huM Da tame juo. temaja jenuM parAkrama ni:sIma che, jenA ao popaTIyA raMganA che, ane jenA ) vajanevize vaSabhanuM cinha che, evo sarva jagatane mAnya A samudavijayane putra ariSTanemi che tene tame juo. jeno ratha senAnA agrabhAganaviSe zubhra aoe karI yukata che, ane jenA vajanaviSe garUDanuM cinha che evo, ane bagalAe alaMkRta thaelA navIna megha sarakho e che ( zrIkRSNa che. enA dakSiNabhAgane viSe kaSNavarNa evA aoe yukta, ane jenA vajanaviSe che ( tADavanuM cinha che, evo e jaMgama himAcaLa hoyanA! evo A baLabhadache. jenA azvo ) nIlavarNanA che, evA rathe karI yukta e e pAMDa putra dharmarAjA che; te juo. vaLI jenA S9 a hetavaNanA che, evA ravaiyukta e A arjuna che. temaja nIlakamaLanA patra sarakhA re raMganA jenA azvo che, evo A bhImasena che; ane jenA azvo kRSNavarNa che, evA raceyukata ane jenA vajaneviSe gajanuM cinha che evo A anAdhRSTi che. ane jenAM netro mAMjara che evA che. a yukta, ane jenA vajanaviSe kadaLInuM cinha che evo A adbhara che. ane zveta kamaLasarakhA raMganA aoeyukata evo A mahAnemino putra che. popaTanA mukhasarakhI jenI kAMti che evo A ugrasena che. tetarapakSI sarakhA citravicitra azvoe yukta evo A sAtyaki che, che te tame juo. jeone pRSThabhAga suvarNa sarakho che evA jenA avyo che, ane jenA dva- SIS janaviSe hariNanuM cinha che evo A jarAkamAra che. temaja kALA ane tAmravarNa jenA azvo para che ane jenA vajanaviSe magaranuM cinha che evo A maira che. kAMboja deza-viSe utpanna tha elA ayoe yukta evo A lakSaromano putra sihala che; te tame juo. kamaLa sara to ) raMgavALA azvoyukata e A agrabhAga viSe pavarathanAme rAjA che. ane mastakane viSe che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 citravicitra evAM paMcakuMDa bhUSaNo jeone bAMdhyA che, evA ayoe yukta, ane jenA vajane ja viSe kuMbhanuM cinha che, e A vidurathe nAme rAjA che. kabutaranA sarakhI jeonI kAMti che, A evA azvo jenA che, ane jenA dhajanaviSe kamaLanuM cinha che, evo A sAraNa nAme rAja che te juo. he prabho, anya paNa nAnA prakAranA cinhoe yukata evA azvo jeonA rathaneviSe che, ane jenA dhvajo nAnA prakAranA cinhoe yukta che, evA ghaNA yAdavAlAe che; te saMpUrNa rAjAo, pratyekanA nAma grahaNa karI vyAkhyA karavA mATe azakya che. evuM te samakatanuM bhASaNa zravaNa karI jenaviSe utsAha atyaMta vRddhi pAmyo che evuM ) che jenuM sAhasakarma che evo jarAsaMdha, te saMpUrNa yAdavone tRNatulya mAnatothako yAdavonI senAne 6 SNe mardana karate ho. te samaye bhAratAne pati je jarAsaMdha-teNe kaleza pamADeluM yAdavonuM sainya, 7 madonmatta hastioe madana karelA kamalina vananI zobhAne dhAraNa karatuM havuM. te samaye jenevi hastione samudAya maraNa pAme che, azvano samudAya jeneviSe asta pAmyo che, rathane samudAya jeneviSe bhagna thayo che ane jeneviSe naSTa thavAthI padacArIo duprA5 che, jarA saMdhanA prahAra karI jeoe potAnA prANa choDyA che, evA je subhaTo-teoe vyApta thaelI ( je pRthvI tenAthI nIkaLanArIo je navIna rakatanadIo-teNe karI sicana karelo je jarA- 1) (1) saMdha-tene jenevi harSa prApta thayo che evA, ane parAjaye karI yAdava saMbaMdhI rAjAo viSe to I atyaMta pIDita che, ane mAnanA mane karI jene yuddha karavA mATe Aveza prApta thayo che evA zrIkRSNa jeneviSe che, ane nRtya karanArAM je kabaMdha-teonA avalokana karI jeneviSe apsarAo harSita thaI che, evA potAnA sainyane premekarI Ardi evI draSTie ariSTanemi avalokana karato ho. te samaye jeNe hasta joDyA che evo Idane sArathi je mAtali-te, kumAra je mirAjA-tenI pratye bhASaNa karato haze ke he deva, A yuddhaviSe tuMja mAtra bhAnarahita thayo nathI, tenAtha, A tAruM sainya, zatru je jarAsaMdha-teNe maMthana karyuM che. he deva, tAre IN jene pakSache, evuM A sainya, tAre upekSA karavA mATe yogya che zuM? arthAta yogya nathI; ane je A samaye sainyaviSe mamatArahita evo je tuM-tenuM karma je ke sAvadya che, te paNa iMdanA A rathane kAMI paNa katArtha kara. arthAta, A ratha Upara besanArA purUSane jyaja thAya che, e mATe tuM kAMI parAkrama karIne jyAM saMpAdana kara; eTale A ratha kRtArtha thaze." evI rItie mAtalie prArthanA karelo nirbhaya evo te nemikumAra, iMdanA hAthamAM rahenArA dhanuSyanA sarakhI potAnA dhanuSyane pratyaMcA caDhAvIne TahukAra zabda karato haze. te A samaye zatrano ahaMkAra je naSTa kare che evo, ane yamanuM vAhana je mahiSa (pAro) tenA , 123 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 - - - - che zabda sarakho bhayaMkara evo, te nemiyAnA dhanuSyano raNakAra zabda, svarga ane bhUmipratye hai vyAsa thato haze. vaLI te samaye te nemirAja, dizAonI kukSione pUrNa karanAre jeno zabda che, evA zaMkhane vagADato haze. je zaMkhanAda pUrva mUcchane utpanna karato thako daityane paNa dusaha thayo hato. te samaye yuddha karanArA lakSAvadhi evA je zagunA pakSapAtI sajAo ko) 9) tyAM prApta thayA hatA, teo mirAjAnA dhanuSyanA ane zaMkhanA zabda karI AsapAsanaviSe 9 mUcchita thaI patana pAmatA havA. tyArapachI te samaye vimaya pAmelo evo mAtali, hAsya yukata thaI mirAja pratye bhASaNa karate ho ke "he deva, tame lIlAe karIne ja A zatranI che. senAne jItI, ane potAnA bAsAmarthya karI yAdavonuM cUrNa karI yuddhaviSe atyaMta kSobha SNa utpanna karanArA, ane madAMdha evA A jarAsaMdhane vadha karavA mATe tame samartha chatAM paNa sAMpra- ra takALe zAmATe upekSA karo cho?" evuM sArathinuM vacana sAMbhaLI samudravijyanA putra evA tenemirAjA, vANInA mauno tyAga karI bhASaNa karatA havA; ke "he mAtali, je ke A jarAsaMdha zatru che, te chatAM paNa e ja rAsaMdha, mArA sarakhA ahiMsAdharma AcaraNa karanArA purUSe vadha karavA mATe yogya nathI. huM A che ( yuddhaviSe AvanArI paNa na hato, paraMtu badhu je zrIkRSNa-tenA AgrahathI A yuddhanaviSe zreSTha ) ( paNApratye prApta thayo chuM. sahana karavA mATe asamartha evA A meharUpa taraMgo koNane vAraMbAdhA T karatA nathI? vaLI yuddhaviSe viSNue prativiSNune vadha karavo evo niraMtara sarva ThekANe nizcaya | ta karela prakAra che; e mATe tArA dekhatAMja thoDA samayamAM ja te kArya thanAra che. evuM nemi raja bhASaNa karato thako potAnI senAne yuddhaviSe sthira karato havo. tyAra pachI te idano sArathi je mAtali-teNe evI rIte ratha calAvyo, ke jeNe karI yAdavonI senAnA a agrabhAganaviSe rahenAra zrIkRSNa, saMpUrNa zagunA vIroe avalokana karo. tyAra pachI jarA- DaoN. saMdha rAjA paNa zrIkRSNane avalokana karI potAnA yavanAdika putrone zrIkRSNa karela je nAzatenA smaraNa karI jenI atyaMta bhayaMkara bhrakuTi che evo hoto thako zrIkRSNanA samIpabhAge gamana karato haze. tyAra pachI garvayukata evA aganottara jarAsaMdhanA putro-teoe - 1 tAnA pitAnI AgaLa thaI zrIkRSNanuM rodhana karca. te samaye te jarAsaMdhanA aganottara putromAMthI krodha karI jeonI dRSTi Arakata che, evA akAviza putroe baLarAmanI sAthe yuddha karavA mATe, siMhoe zarabhanI sAthe yuddha karavA mATe jema AraMbha karyo jAya che tema AraMbha 5 karo. te samaye baLarAma, te jarAsaMdhanA aAviza putronI avajJA karI dhAraNa karelAM haLa ane @ mULa-eNe karI te putrone marAkane jema sUrNa kare tema cUrNa karato hato. te samaye te baLa- - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 491 ) rAme karela je putrone vadha-teNe karI jene krodhanuM jagatapaNuM prApta thayuM che evo jarAsaMdha, ni daiyapaNe gadAnA yoge karI baLarAmane vakSasthaLaneviSe tADanA karato ho. te samaye te gadAnA prahAra karI duHkhane viSe je sthiti-teNe karI vyApta thaelA evA baLarAma paNa, rakatanA kolane vamana karatA havA; ane te samaye yAdavonI senApaNuM hAhAkAra zabda uccAratI hatI. tyAra pachI nirdayapaNe pharI baLarAmane viSe prahAra karavA mATe IcchA karanAro je jarAsaMdha rAjA-tene laI ( tIvra evA gADIva dhanuSyanA pAMDitye karI arjuna nivAraNa karate ho. te samaye arjunanA ( zika bANee karI vyathA utpanna kare evo jarAsaMdharAja, arjunaja jenuM mULakAraNa che evA ) saMpUrNa kauravonA nArAne nizcaya karI jANato hato. te samaye zrIkRSNa, baLarAmane jarAsaMdhanA gadA prahAra karI bhrama prApta thayo che, evuM to thako jarAsaMdhanA avazeSa rahelA ekatAlIza putrone saMhAra karato hato. te samaye te putronA saMhAra karIne utpanna thae atizaya krodha-teNe karI ane te tizaya dusaha thaelo evo te jarAsaMdharAjA zrIkRSNanA samIpabhAge prApta thaI bhASaNa karato haze. Do. jarAsaMdha gepALa, lokhaMDanI sANasI dhAraNa karanAro evo A jarAsaMdha, kALanA jevo Tri krodha dhAraNa karI tArA udarathI, jemAM kaMsa mukhya che evA te mArelA saMpUrNa putrAdikone , AkarSaNa kare che; e mATe potAnuM rakSaNa thavA mATe kAraNa evuM je zastra hoya, te tuM grahaNa kara. ) ( huM kadIpaNa anAyudha ane yuddhane mATenasiddha thaelA purUSano vadha karato nathI; e mATe tuM zastra ) dhAraNa kara. mArI kanyA je jIvayAteno pati je kaMsa-tene vadha karanAro je tuM-tene mArAthI je ja thavAne vadha-tene avalokana karI te kanyA parve karelI pratijJArUpa nadInA paratIrane avalokana karaS: nArI thaze e pramANe krodhe karI niMdA karanAra ane aneka prakAre karI virodha karanAro eve che) je jarAsaMdha-te pratye kiMcita paNa kSobharahita evA zrIkRSNa bhASaNa karatA havA. ke "he rAjana, je che tuM kahe che te khajche. tArI kanyAnI pratijJA satyaja thazeparaMtu te pradIpta thaelA agnimaprave- te karIneja satyathanAra che; anyathA te pratijJA satya thavA mATe bIjo koI upAya nathI () evI rIte te jarAsaMdhapratye bhASaNa karanArA ane zubhakAraka evA zukanoe prerita evA zrIkRSNa, yuddhaviSe sthira thaI jarAsaMdhanI sAthe bANoe karI yuddha karavA mATe AraMbha karatA ) havA. te samaye jarAsaMdha, pitAnA dhanurdathI prasarelAM bANae karI sarva yAdone bhaya utpanna karato ho; ane sUryamaMDaLane AcchAdana karato ho. te samaye zatru je jarAsaMdha-tenA mUrtimAna manoratha ja hoyanA! evAM, ane jeoe svarga bhamine avakAza nirodhana karo che evAM citra vicitra bANene zrIkRSNa potAnA bANee karI khaMDana karatA hatA. e che prakAre karI te baMnenuM yuddha zaruM thayuM chatAM pUrva rAma ane rAvaNanA saMgrAmane avalokana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ se) ) karanArA dene je rasa camatkAra lAgyo hato, tevaja pharI A yuddhane joIne paNa rasa- ja camatkAra utpanna thato hato. te samaye jarAsaMdha, zrIkRSNane viSe jeje zo choDavA mATe ja IcchA kare te hato, tene zastrone chUTyA pahelAM ja zrIkRSNa, potAnA bANee karI tatakSaNa - chedana karatA hatA. te samaye apUrva evA yuddhanA avalokane karI prApta thaeluM je kautaka-teNe karI jenAM citta vyApta thaela che, evA becaroe AkAzane viSe madhura evo kolAhala cha zabda utpanna karyo. te samaye zrIkRSNanAM pratizae karI jarAsaMdharAjanAM saMpUrNa zastro, che A saryanA kiraNoe aMdhakAra jema niSphaLa ka Aya che tema niSphaLa kasyAM. ane jenA vajana ) checheda, bANone che, ane dhanuSyanI pratyaMcAno cheda-ee karI Azcarya pamADelo evo te , SNe jarAsaMdhA , jeNe zatruonA samudAya prAzana karyA che, evA cakrane smaraNa karato haze. ane te samaye krodha karI jenI daSTi Arakata che evo je jarAsaMdha-tenA hastakamaLane, devatAe adhite ti evuM te cakrapaNa mahAtvarAe AvIne bhAvatuM havuM. te samaye " gopa, A tuM maraNa kArDa pAmya evI vAraMvAra jalpanA karanA. ane duSTa buphiyukata jenuM citta che evo te jarAsaMdha, te cakrane zrIkRSNa upara choDatuM haze. te samaye svacchaMdapaNe kRSNanA upara AvanArUM te cakra, sa- ) (A mudravijayadika yAdavae AkAzaneviSe hAhAkAra pUrvaka avalokana karavuM. te samaye becara paNa mahA tvarAe ahIM tahIM bhramaNa karavA lAgyA ane deve paNa te cakranA javAnA mArgathI T bIjA mArganeviSe potAnAM vimAnane letA havA. te cakrane ardhvamArgaviSe zrIkRSNa, acce che jha karI tADana karatA havA; ane nizcaLa evA baLabhada, vAraMvAra mUzaLa ane haLa-eNe karI che ke S9 cakra upara prahAra karatA havA; ane atyaMta roSane pAmelo e je anAdhaSTi-te paNa te cakrane parive karI prahAra karato haze. ane samudravijaya rAjA, nAnA prakAranAM ghaNAM zastroe karI te cakane prahAra karatA havA. temaja te cakrano ghAta karavA mATe dharmarAja, zaktine choDato havo; vaE ane sarva jagatane jItanArI evI potAnI gadAne moTA Adare karI bhImasena, cakra upara C) phaeNkti haze. ane saMpUrNa kauravoe ajeya evo arjuna, jeonuM moTuM sAmarthya che evAM bAe karI te cakane rodhana karato hato. vaLI zatrune saMhAra karavA mATe kevaLa kRtAMtaja evA bhAle karI nakula, moTA prayatna te cakrane prahAra karato haze. temaja sahadeva paNa nAnA prakAranAM ST aoe karI te cakranuM dhana karavA mATe AraMbha karato haze. e pramANe te samaye te pAMce ) pAMDavoe sarva prakAre karI mahoTuM parAkrama karyuM. bIjA paNa mahA parAkramI evA saMpUrNa yA- ja dave, potAnA nAnA prakAranA Ayudhoe karI ekadama te cakrane prahAra karatA havA; to paNa koIne 5) hAthathI na aTakAva pAmanArUM ane agninA taNakhAne utpanna karanAruM te sUryamaMDaLa sarakhu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 -- che tejasvI cakra, AkAzaviSe vage karI AvavA lAgyuM chatAM te samaye "A saMpUrNa jagata kaNa O S rahita thanAra evuM manamAM mAnanArA saMpUrNa yAdavo, netraviSe dukhAvyu ANune jeonAM zyAmavarNa evAM mukha thaI gayA che evA zakAtura thayA. te samaye jarAsaMdhanI senA, jenuM A naMdayukta citta che, evI thaI chatAM, ane te cakrane jenAra saMpUrNa loko "aho Aja zuM thaze? 5 evI bhAvanA dhAraNa karatA chatA,ane samudravijayAdika rAjAe dIna aMtaHkaraNapaNe jovA lAgyA che che chatAM te cakra mahA vege prApta thaIdhara mAravAnA IrAdAe yadyapi jarAsaMdhe zrIkRSNanA vakSasthaLanevize ) ja prahAra karavAne mUkaDyuM hatuM, paraMtu te cakra prahAra na karatAM jemanuM citta kSobharahita che evA zrI- ) che. kRSNanA caraNanA samIpabhAgane viSe ziSyanA sarakhuM AcaraNa karatuM havuM. tyAra pachI yAdavonuM sainya AnaMdayukta thayuM chatAM, ane pratizatru je jarAsaMdha-tenuM sainya khinna citta thayuM chatAM, te yuddhaviSe zrIkRSNa, lIlAe karI kAMIka na thaI te cakrane potAnA hastaviSe grahaNa karatA havA. ra. te samaye kAMtinA maMDaLe karI zobhanAra te cakranA yoge karI te zrIkRSNa, vajana dhAraNa karI iMda jema bheche, tema atyaMta zobhatA havA. te samaye hastaviSe kamaLa sarakhA te cakrane grahaNa karI tenuM pratolana karanArA, garvarahita, ane kaMsano vivaMsa karanArA te zrIkRSNa bhagadhAdhipati za je jarAsaMdha, te pratye bhASaNa karatA havA. 6 zrIkaNa he rAjazreTa jarAsaMdha, sAMpratakALe yuddhaviSe tAro prayatna saphaLa thavAnuM nathI. che kAraNa, A samaye tane deva anukULa nathI. jo tane deva anukULa hota to A tAruM cakra tAro zatru che ke je haM-tenA hastaviSe kema prApta thayuM hota? e mATe mArI AjJAe tuM magadha dezapratye gamana SAra kara, ane yathecchapaNe te dezanuM rAjya kara. he bhUmipata, hajI sudhI tAre kAMI vizeSa nAza thaya re e nathI; e mATe magadhaTezapratye javAno vicAra kara. "jIvato rahenArA purUSa, koI paNa kALe karIne ja . pharI sukhane avalokana kare che, evuM te pUrva mAho mohoTa loko pAsethI zravaNa karyuM nathI zuMto evuM zrIkRSNa bhASaNa karyuM chatAM te jarAsaMdha paNa moTA Aveze karI kaiTabhArI je zrI( kRSNa-te pratye bhASaNa karato ha. - jarAsaMdha-are gopALa, tuM sAMpratakALe atyaMta vAcALa thayo che. hamaNAM tuM,prApta thaelA A lohanA khaMDekarI madonmatta thayo cheevuM huM mAnuM chuM. kAraNa, kAnane prApta thaelA asthinAkakAe Saa karIne paNa mahAgarva prApta thAya che; paraMtu te asthinA kaDakAe karI te zvAnanuM zuM hita thavAnuM che? ) evA tIkSNa vacanarUpa vAMsalAnI dhAre cholIne te jarAsaMdha, akasmAta te zrIkRSNane bA- te , e karIne, jema grISmantano chevaTa samaya medhe karIne AkAzane AcchAdana kare che, tema ASi chAdana karato ho. te samaye "prativiSNu je che tene viSNue te prativiSaNunA cake karI 124 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 che neja praNanA aMtane pamADavo" evAM AgamanAM rahasyo che te anyathA nathI "e vicAra & karanAra zrIkRSNa, vadha karavA mATe yogya evA te jarAsaMdhano ziraccheda karavA mATe jenI kAMtino ? samudAya prasAra pAmelo che, evA te cakrane lIlAo karI zIla choDatA hatA. te samaye javAlArUpa jarA yukata evA te cake, mahAvege karI jarAsaMdha pAse AvIne kiriTa kuMDaLo sahita tenA mastakane kamaLanA cheda sarakhuM chedana karyuM. te samaye kareluM je svAmikArya-teNe karI jene atizaya tejaprApta thayuM che, evA te cakre karI zrIkRSNanI pAse AvI te zrIkRSNane hAtha zobhAvyuM. te samaye sarva gatanA cittane camatkAra utpanna karanArA zrIkRSNanA baLane avalokana karanArA devanA AnaMda karI nIkaLanArA aNuonI nadIo vahevA lAgI ane te devoe evI stutivANI uccArI ke "moTo skuraNa pAmanArI je kIrti-teNe karI sugaMdharUpa, ane sarva zatruono nAza karavA mATe e samartha, evo A navamo viSNu utpanna thayo che. eNe pUrva kaMsano nAza karo, vArakAnagarI vasAvI, ke ane sAMpratakALe A jarAsaMdhane vadha kara. A zrIkRSNanuM koIpaNa caritra mtane Azcarya kara- koDa nAruM nathI evuM nathI." e pramANe paraspara bhASaNa karanAra devonI sabhAthI te samaye zrIkRSNane viSe te sabhAno AnaMda pragaTa thaye hoyanA! evI puSpa vRSTi thavA lAgI. te samaye zrIkRSNanA vijayane prazaMsA karanArA traNe lokanevi rahenAra lokoe mahA harSe karI duMdubhinA zabda zabdAdaita vistAra karyo. pachIrodhana karelA lakSAvadhirAjAone ariSTanemie siMhe avadhanakarelA ja haraNone zArabhe jema mukta karavA jAya che tema mukata kA. te samaye jeone AnaMda naSTa thayo che, ane jeonAM zastra tathA parivAra ko uccheda pAmyAM che, evA potAne joIne te rAjao lajajAe karI malina thaelA mukhane dhAraNa karatA havA. tyAra pachI te rAjAo "zrIkRSNathI jarAsaMdhane vadha tha" evuM sAMbhaLI jeoe hasta joDyA che evA teo-samudavijyane putra je mirAja-tene potAnI prArthanA nivedana karatA havA; ke "he nemirAjana, jeonuM sAmarthya zrIkRSNa kuMThita karyuM che, 5) evA zatruo nAzane kema na pAme vAraM? je zrIkRSNano, zagurUpa tRNano dAha karanAre dAvAnaLaja che hoyanA! evo tuM bAMdhava che. rAjAonuM kevaLa matyuja evA A yuddhaviSe zrIkRSNanI sAthe parAkrama karIne ame kAMI ugaravAnA che e? arthAta, ame ugaravAnA nathI. e mATe mailokyanuM che. rakSaNa karanArA je zrIkRSNa-temano priya mitra je tuM-tenI evI prArthanA amo karIe che ke, ke Sche lakSmI eja koI eka bhramarI-tenuM ramaNa sthAna evA kuMdapuSpasarakhA je mukuMda-tenAthI tuM amone rakSaNa karavA mATe yogya che. anyathA te zrIkRSNa krodhAyamAna thayA chatAM amArU UgaravuM kema thaze? evI te rAjAoe prArthanA karI chatAM mirAjA "huM tamAruM rakSaNa karAvIza" evuM che teone prati vacana deI, te rAjAoe sahavartamAna zrIkRSNanI pAse Avyo. te samaye tenemi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 485 . rAjA ane zrIkRSNa-e baMnenI dRSTi, samIpabhAganaviSe prasAra pAmanArI ja hoyanA! ane vAravAra paraspara AliMgana karanArIja hoyanA! tathA paraspara saMtoSa pAmanArIja hoyanA! evI eka sthaLe saMgama pAmatI havI. te samaye te nemirAja ane zrIkRSNa-e baMnenAM mukhane, be pUrNa re caMda, AkArAviSe paraspara saMmukha prApta thAya te te be caMdoe upamAno saMbhava thAya. tyAra pachI jemanI kAMti tamAlavRkSanA gucchA sarakhI che, ane zrIvatsalAMcchane jeo yukta che, evA te baMne paraspara AliMgana karatA samaye kharekhara ja ekyatAne pAmyA. tyArapachI jemanuM chebAhaparAkrama anivAre che evA, ane zatruonA samudAyane jItanArA, evA te baMnenI paraspara HD yathecchapaNe nAnA prakAranI yuddhasaMbaMdhI kathAo pravRta thaie. te mAthe nemirAjA kAMIka samaya che pAmIne zrIkRSNane prasanna karI te lakSAvadhi rAjAonA pRSThabhAganevi zrIkRSNakane hasta sthApanA karAvato hato. eTalAmAM jarAsaMdhanA, nyAyamArga vartaNuka karanArA evA ghaNA pradhAna, te jarAsaMdhano putra je sahadeva-tene tyAM ANane zrIkRSNanA khoLAmAM besADatA havA. tyArapachI zrIkRSNa te sahadevane pharI magadhadezanA rAjyane abhiSeka karatA hatA. kAraNa, jenuM citta udAra che te ( purUSono kopa zaUpara praNipAtAvasAnaparyata che. arthAta je mahApurUSa che te jyAM sudhI zatra,zaraNe che AvIne vaMdana kare tyAM sudhI ja tene uccheda karavAnI IcchA kare che, paNa pachI tenA upara sneha ) kare che. tyArapachI anAdhRSTi,nAnA prakAranAM yuddhakarmoe karI jene ghAva prApta thayA che, evA vInA zo ghAva naTa thavA mATe oSadhane karate ho. tyArapachI samaya jANanAro te anAvRSTi, te samudavi- 6 jayarAjanI AjJAe, yuddhaviSe maraNa pAmelA rAjAonA agnisaMskArane AgneyAra karIne karato ho. pachI zrIkRSNa, sahadevAdika rAjAone potapotAnA sthAnane viSe javA mATe vidAya karI kuLa vakra evA yAdavoe sahavartamAna potAnA nivAsa pratye gamana karavA mATe nIkaLyA. te samaye mArgaviSe zatraone jItanAra evA potAnA putra patrAdikoe anugamana karelo evo te sa- US mudavijyarAja, koIeka anupama zobhAne pAmato hato. te samaye vRddha vRddha ane tarUNa tarUNa ( evA yAdavoe baLabhada, zrIkRSNa ane nemirAja eneviSe prabhupaNAno je utkarSa-tenI T) vizrAMti mAnI. arthAta "sarva yAdavomAM e traNeja mahA samartha che evuM mAnyuM. tyArapachI ni vAsapratye AvelA te yAdavonI-tyAM rahenArIo je mAtAo-teo maMgaLAratijyAdika S? karatI havI. kAraNa, je kSatrio che teonuM zatruone parAjaya kare eja moTuM parAkrache manuM kAma che. tyArapachI harSa pAmelo je Idano sArathi mAtali, te emirAjAnI AjJA grahaNa ka karIne tyAMthI rathasahavartamAna svargapratye gamana karato hato; ane zarIrane viSe romAMca dhAraNa kara- ka 7) nAro te mAtali, nemirAjA ane zrIkRSNAdikonA caritrane iMdamaye varNana karato haze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 * bIje divase te samudavijayarAba te nivAsasthaLane viSe sarva parivAra sahavartamAna rahelo che chatAM saMpUrNa yAdavo AkAzane viSe uccasvare karI thanArA vAghanA zabdane zravaNa karatA havA; che ane UlvebhAge avalokana karanArA te yAdavo AkAzanevize eka kSaNamAM, jeoe sUryane A ratha AcchAdita kare che evAM lakSAvadhi vimAnane avalokana karatA hatA. tyAra pachI pradyuma kaSi che ane sAMba-eonI sahavartamAna vasudeva, vimAnathI nIce UtarI samudravijaya rAjanA caraNane vaMdana karatA havA. te samaye saMpUrNa baLabhadAdika yAdo vasudevane vaMdana karatA havA; ane pradyumra tathA sAMba-eo, vRddha evA yAdavone anukrame vaMdana karatA hatA. tyAra pachI pradhune sthAnavibhAge karI nivedana karelA saMpUrNa khecaze, samudavijayarAjAne vaMdana karI zrIkRSNane te SS paNa vaMdana karatA havA; ane te khecaze zrIkRSNanI evI prArthanA karavA lAgyA ke "he deva tuM, potAnA utkRSTaevA phUpAdika guNoe karI gailokyane jItato ho; te tAra agrabhAganeviSe ame zA lekhAmAM che. e mATe have AjathI AgaLa, amArA mastakaneviSe tArI AjJArUpamALA @ dhAraNa karanArA ame che evuM jaNa, ane tuM navame vAsudeva che e mATe tArI potAnI icchA pramANe amone AjJA kara evuM bhASaNa karI te becaze, jenI navIna sUrya sarakhI kAMti che evA te zrIkRSNane, jeoe kaustubhamaNIne garva dUra kare che, evA ratnonA samudAye karI ( pUjana karatA havA. te samaye te zrIkRSNa paNa uttama prakAranA bhASaNa karI ane satkArarUpa karma 9 karI te becono satkAra karate ho. kAraNa, jeonuM udAra citta che evA purUSanuM koipaNa che ThekANe yogyakRtyane mATe viparItapaNuM thatuM nathI. tyArapachI karmamArga jANanArA evA te zrIkRSNa, yuddhavize maraNa pAmelA yAdava saMbaMdhI kera subhaTonI te te nAnA prakAranI uttarakriyA karatA hatA. tyAM magadha dezanaviSe sahadeva paNa, potAnA maraNa pAmelA pitA jarAsaMdhanI yathAzAstra uttarakriyA karato hato. bIjA rAjAo paNa potacha) tAnA saMbaMdhI maraNa pAmelA je subhaTo-teonI uttarakriyA karatA havA. te jarAsaMdhanI kanyA je ( chavayazAte paNa potAnA svAminA saMpUrNa kuLanA kSayane tathA pitAnA kSayane sAkSAta avalo- 1 kana kI nirlajaja hotI thakI pitA je jarAsaMdha ane pati je kaMsa-te baMnene sAtheja jaLajaLI samarpaNa karatI hatI. tyArapachI je kAraNa mATe te sthaLane viSe yAdavoe, jenuM mULa kAraNa zrIkRSNa GS che,e AnaMda nimaNakara, te kAraNa mATe jenuM nAma sArthaka che evuM te sthaLa, AnaMdapUra 2 e nAme karI prakhyAta thatuM hatuM. tyArapachI jene iMdanI upamA che evA zrIkRSNa, bhArata dezanA gaNakhone vaza karavA mATe prasthAna karatA havA. kAraNa, sarva vAsudevane e krama che. te zrI7) kRSNa keTalAeka rAjAone sthAnathI bhraSTa karatA thakA, ane keTalAeka rAjaono garva haraNa karI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 497 je pharI te te rAjaone te te sthaLane viSe sthApana karatA thakA pRthvIne vaza karatA hatA. evA pRthvI para vaza karavAnA krame karIne pachI, je dezaviSe parvatasarakhI TizilA e nAmanI eka zilA che, te che? dezapratye zrIkRSNa gamana karatA havA. je zilAne "UMccAIe, gherAvAe, ane laMbAIe eka yojana che evuM moTA moTA loko varNana kare che, ane je zilAe vAsudevanA baLanI parIkSA karAya che, evI te koTizilA nAmanI zilAne saMpUrNa rAjAonA dekhatAM te zrIkRSNa, bhUmitaLathI che cAra AMgaLa UrvabhAgane viSe, daDAne jema uchALe che tema eka kSaNamAM uchALatA hatA. tyArapachI ) " jaya zabdapUrvaka saMpUrNa devo ane beca harSa pAmI zrIkRSNanI upara puSpavRSTine pheMkatA havA. 9 I e prakAre karI jene udaya akhaMDita che evA te zrIkRSNa, cha mahIne divijaya karI saM- ja pUrNa rAjAosaDavartamAna dvArakApratye javA mATe nIkaLatA hatA. pachI bhAratasiMbaMdhI je je mahA triddhi-teNe karI anukrame vaddhi pAmatA thakA drAdikaneviSe toraNAdika maMgaLakRtya jene viSe sthApana karyA che, evA dvArakAnA mahAdArane viSe zrIkRSNa praveza karIne pachI aMta:purane viSe praveza karatA havA. tyArapachI AnaMde karI te dArakAmAM rahenArA, ane sUrya sarakhuM jemanuM teja che, evA te viSNune rAjyAbhiSeka karavA mATe devoe mAgadhAdika tIrthonuM udaka AryuM. te samaye che samudavijaya rAja, temaja vasudeva, baLabhada, yudhiSThirarAjA, bhImasena, arjuna, nakula, sahadeva ) (P ane anAdhRSTie jemAM mukhya che, evA bIjA ghaNAeka rAjakuMvaro, ane te yAdavonI sAthe AvelA je soLa hajAra rAjAo, bhAratAne viSe vAsa karanAra devo, ane vasudeve jItIne pa- ka tAne svAdhIna karelA je saMpUrNa khecaze teo sarva maLI te samaye anukrame suvarNamaya ane ratna- ka maya je tIrthodake pUrNa che evA, ane jeneviSe udAra evA kalpavRkSanA pallavo mukhaviSe sthApana karA che, evA kaLazee karI, netrathI utpanna thanArIo je AnaMdAyuonI dhArAo-teonI sahavartamAna te kaLazathI utpanna thanArIo je udakadhArAo-teNe karI UMcA sihAsana upara besanArA zrIkRSNane abhiSeka karatA havA. te samaye zivAdevI, rohiNI. ane devakI-e TI jeomAM mukhya che, evI kacchamAtAo, ane kuMtI jemAM Adi che, evI suvAsaNIo vAraMvAra maMgaLa gAyana karatI havAo. te samaye siMhAsana upara beThelA evA zrIkRSNane keTalAeka rA- . jAoe azva, keTalAeka rAjAoe hastio, keTalAeka rAjAoe mANijyAdika ratnanA samudAya, ane keTalAeka rAjAoe kanyAo-evo najarANo ka. e prakAre karI tenagarane viSe te abhiSeka saMbaMdhI mahotsava thayo chatAM pachI te viSNu-prApta thaelA bhUcara rajAone ane khe[, cara rAjAone satkAra karI pota potAnA sthaLane viSe javA mATe vidAya karatA havA. che pachI bIje divase dharmarAjAne rAjayAbhiSeka karavA mATe keTalAeka rAjAo sahavartamAna che zarIra 125 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 che. azvanuM sainya, ane gajanuM sainya-teNe karI yukta evA te zrIkRSNa, hastinApurapratye gamana karatA hai havA. te samaye baLabhada,mirAjA, anAdhRSTi ane pradyumnAdika kRSNaputro-tae pAMDavonA sneha karI te zrIkRSNanI sAthe hastinApurapratye prasthAna karatA hatA. te samaye maitrirUpa bhUSaNamaMjarIne dhAraNa karanAra evA je citrAMgadAdika khecaramitro-teoe arjunanI sAthe hastinApura pratye gamana karavA mATe prasthAna karyuM. vaLI te samaye kuMtInI sAthe zivAdevI, rohiNI, ane devakI-ee te kuMtInI maitrine anusaranArIo, ane jeonAM citta snehayukta che, evIe che gamana karatI havAo. te samaye mArgane viSe pAMDavonI "aho ame zrIkRSNanA anazyane kema ) pAmIe? evI paraspara kathAo prakhyAta thatI havAo. te samaye zrIkRSNanI AjJAe kheca- see prathama pAMDurAjanI pAse jaI, putraviSe ati utkaMti hovAthI kApaNu pAmanArA evA che. pAMDurAjAne pAMDavonuM AgamananivedanakaravuM. te samaye puravAsIlokoe sahavartamAna te pAMDurAjA- ra ke potAnA putra je pAMDavo-teo pratye sAme gamana karato hato. te samaye teonA udayakALane ) haNa) avalokana karI te pAMDurAjA, potAnA zarIrane viSe romAMcanA samudAyane dhAraNa karate ho. te hi che samaye te pAMDurAjAnI sAthe pAMDavo pratye gamana karanArI mAdI, tatkSaNa te putrone avalokana karI, ) harSe karI prApta thanArI je azruonI vRSTi-teNe karI jANe navIna varSAntane nirmANa karatI ) >> hoyanA! evI thaI. te samaye potAnA samIpabhAge pAMDurAjA ane mAdI mAtA-ebene A che che evuM jANuM jeonAM mukhakamaLa praphullita thayA che, evA te pAMDavo mahAtvarAe potAnA mi vAhanothI bhUmi upara UtarI, pAMDurAjAne ane mAdIne jeneviSe pragaTapaNe AnaMda che, evuM vaMdana karatA hatA. te samaye jeno prema jagata che evI mAdI AliganapUrvaka, jenI draSTi kamaLanA ) che sarakhI pralita che, evI kuMtInA caraNane potAnA hastekarI grahaNa karatI hatI ane romAMcasahita evI te draupadI, paMcAMga praNAmekarI anukrame pAMDurAjA ane mAdI-enA caraNa kamaLane vaMdana karatI hatI. tyArapachI pAMDavonI sAthe AvelA bIjA kRSNadikoe paNa, pAMDurAjAdikane yathAyogya namaskA- hA rAdika karavuM. te sarva jaNane te samaye amRtamaya ane AnaMdamaya evuM sarva jagata thatuM havuM. - ahIMyAM hastinApuramAM rAjasevakoe je viSe motIonA gucchAo baMdhana kasyA che, ane jeneviSe utkRSTa rU bharyuM che, ane potAnI kAMtie karI devonAM vimAnane jItanArA evA pRthvInA romAMca jaNe hoyanA! evA maMco vigere sthApana kasyA. te samaye nagara madhye rahe nArA lokoe potapotAnA grahone viSe vastrAdikanA calanakarI caMcaLa evA vize ubhA karI mAta, mAna harSaja jANe hoyanA! evA motIonA svastiko ane puSpAdikanAM tAraNo racyAM ane Sii pratyeka mArgaviSe buko, abIra gulAla ItyAdikone prasAra karyo. temaja mUrtimAna mana- ka @ @ @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 489 7) raMgaja hoyanA! evA ghaNA kesaranA pANIno chaMTakAva karyo. te samaye rAjamArgasaMbaMdhI bhUmine na SNa viSe bhramaNa pAmanArI bhramarIonA gAyane karI jeone udaya suMdara che, evA punA samudA- yane jyAM tyAM prasAra thayo. temaja koI koI ThekANe dahIM vigereno prakSepa thayo. te samaye AnaMde paripUrNa thaelA evA pAMDurAjA, nagara vize praveza karavA mATe baMdhuo sahita dharmarAjanA aMgane sairabrIkane telAdika sugaMdhI padArthonuM lepana karAvato hato. te samaye cazanA samudAyanA sugaMdhakarI sugaMdhayukta evA, dharmarAjanA zarIrane viSe caMdanAdike karI karela aMgarAga ( bIjIvAra kasyA sarakho thayo. te samaye niraMtara bIjA purUSane duSpApa evA, guNarUpa alakA- 4) rane dhAraNa karanArA dharmarAjanA dhAraNa karelA alaMkAre, kevaLa mAtapitAnA negone AnaMdarUpa thatA ja havA. te samaye gaMgAnA taraMgo sarakhA svaccha evA, eka vastra paheranAro, ane eka vastrane oDhanAre evo je dharmarAjA-tenA luNa utArane te samaye AkarI prApta thaelA romAMcanA che. 2 miSe karI puSTa evI kuMtI mAtA karatI hatI. tyArapachI tatakALa, jenA aMgamAMthI modaka vahe che, 'S evA iMdanA airAvata sarakhA garjanA karanArA cakuMjara upara iMdasara te dharmarAjA ArohaNa karate ho. te samaye dharmarAjAnI sAthe gajarapara ArohaNa karanArA dharmarAjanA agrabhAge pAMDa rAjA, baMne bAjunaviSe kaSNAdika, ane pRSThabhAganeviSe bhImasenAdika baMdhuoevA te saMpUrNa paNa N prasthAna karatA havA. te samaye jetachatranA miSe karI rAjyasaMpattie sevana karelo, ane suMdara evA vArAMganAonA samudAye viSe cAmasene kaMpAyamAna karyAM che evo, jeone ghaNu va- A khata utkaMdha vRddhi pAmelI che, evI AsapAsa rahenArI saMpUrNa prajA pratye amRtanI vRSTi karanArI hoyanA! evI dRSTie jANe AliMgana karato hoyanA! athavA bhASaNaja karato hoyanA! evo anugraha karanAro, jene viSe ghaNAM ja romAMca prApta thayAM che, evI prajAe vastranA praka sArapUrvaka AsapAsa karelI dhANInI vRSTine pratigrahaNa karanAro evo, jeonA netro , AnaMde karI praphullita thayA che, evA nAgarika lokonI AzIrvAdapUrvaka uccArelI nAnAprakA( ranI sneharUpa vANIne padapadanaviSe zravaNa karanAro evo, ane jeoe anya katyo parityAga che ( kacA che, jeneviSe prItirUpa taraMga calana pAme che ane jeoe gavAkSoneviSe potAnAMnene che sthApana karyAM che, evI hariNAkSi strIonA samudAye mArgane viSe avalokana karelo evo te dharmaSrAjA pratyeka AMgaNAne viSe, pratyeka maMcakaneviSe, ane pratyeka gahana viSe prajAe samarpaNa karelA TenTa mAMgaLIka upacAne grahaNa karato thako hastinApurapratye praveza karate ho. te samaye rAjyache gahana viSe jeNe praveza kare che evA te dharmarAjAnuM, dahI, durvA, ane akSatAdike karI jenA ane roga che tyaMta taraMge prasancA che, evuM je maMgaLakatya-tene kuMtI karatI hatI. te samaye pharI navIna prApta che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 thaelI rAjyasaMpattie zobhanAro mevo dharmarAjA, tene pAMDurAjAe ane zrIkRSNe rAjyasiMhAsanane viSe sthApana karaco. te samaye maMgaLavAjiMtrono zAbda, bheTaneviSe samarpaNa karelA hastionI garjanAeN mizrita karo. te samaye azvonA samudAye karI pUrNa evA te dharmarAjAnA AMgaNAmAM, bheTaneviSe prApta thaelA azvo, kesarAdikanA lepane karI, ane ratnonA A bhUSaNoe karI zaNagAracA. te samaye rAjAomAM zirobhUSaNa evo dharmarAja, pUrve zrIkRSNane samudranA adhiSThAyaka dhruve Apelo, ane ratnoeDita, evo zrIkRSNe samarpaNa karelo je mukuTa-tene potAnA mastakaneviSe dhAraNa karato havo. tyAra pachI prApta thaelA saMpUrNa rAjAonI bheTanuM dharmarAjAne samarpaNa thayuM chatAM, tyAra pachI ati prItie yukata evA puravAsI loko dharmarAjAne mATe maMgaLakRtyano vistAra karatA havA. te samaye siMhAsana upara beThelA evA dharmarAjAnA agrabhAganeviSe hastinApuramAM vAsa karanArI vArAMganAono samudAya, te valI potAnI sAthe rahenArA samudAyekarI AvI AvIne gIta, nRta ane vAdya-evA traNa sAdhano e yukta je gAyanakaLA-tene karato havo. te samaye ajAta ripu evo dharmarAjA rAjA thayo chatAM atyaMta AnaMdanI vRddhine pAmelA prajA loko, devo tulya atyaMta vAdyonA ekadama sAthe thanArA nAde karI te hastinApuraneviSe jAgaraNa karatA havA. arthAt koipaNa mahoTA AnaMde yukta thaelA devo, potAnA nagarapratye ahorAtra vAghonI garjanAe karI jAgaraNa kareche tema hastinApuranA prajAloka jAgaraNa karatA havA. te samaye zrIkRSNa,dharmarAjAneviSe atyaMta sneha karanArA evA nAgarika lokone avalokana karI, tevA putrane prasavanArI, je kuMtI-tenI prazaMsAne karatA havA. tyAra pachI dharmarAjA, kuMtI mAtA ane pitA pAMDurAjA-e baMnenI jevI bhakti karato havo; tevIja niraMtara gAMdhArI ane dhRtarASTra-e baMnenI bhaktine karato havo. ane atyaMta dayALu evo te dharmarAjA, baMdhu sahavartamAna, potAne "paMcamUrtikache" evuM joto chatAM ahucakrI je zrIkRSNa, temanI samakSa potAnA cAre baMdhuone sarve adhikAra karanArA evA karato hato. arthAt te dharmarAjA, bhImasenAki baMdhuone rAjyanA adhikArane deto havo. bIje divase dvArakAMpratye gamana karavAmATe zrIkRSNa, dharmarAjApratye "huM dvArakAMpratye gamana karavAnI IcchA karUMchuM, e mATe mane AjJA devI joIe" evuM bhASaNa karavA lAgyA chatAM sabhAne viSe te zrIkRSNapratye aMjaLI joDIne pAMDuputra dharmarAjA evI prArthanA karavA lAgyo. dharmarAjA--he dAmodara, je kAraNamATe amone A hastinApurasaMbaMdhI saMpitta krI prApta thaI te kAraNamATe A rAjya tamArAja sAmarthyakarI vistAra pAmeluM che. he deva, pUrve virATa nagaraneviSe guptavAse karI atyaMta TvIna evA amone AdakarI tame dvArakApratye laI jaI amAro satkAra karo, te huM niraMtara saMbhArUMchuM; ane jeonuM parAkrama mahA pracaMDa che evA sUra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 501 ( purUSoeyukata evA te pUrve thaelA yuphrAMgaNaneviSe, jemanI uttama prakAranI buddhi che evA tame jo ke amone sahAya na karata to zatruo sAthe yuddha karanArA ane te zatruone jItyA hota zuM che? arthAta na jItyA hota. tyAre amArA jayanuM kAraNa te tameja cho; e mATe A rAjyalakSmI tamArI ja che, ane A amArA prANa paNa tamArAja che. have tamArI sattAvinA jeNe karI tamArA ane satkAra karavo, evo zo padArtha che? athata koI nathI. tathApi kAraNavinA huM upakAra karanAra evA tamArA moTA manane viSe "A pAMDavajana, padayaranA aMzanI saMkhyAne che vive che" evuM amArUM cittana karavuM. arthAta ame pAMDavo niraMtara tamArI AjJAmAM che. ) evI dharmarAjAe zrIkRSNanI prArthanA karI suvaNe, ratna, gaja, ane azva-ItyAdika je SNe potAnuM sarvasva-te zrokane bheTa karyuM. te samaye "he rAjana, sAMpratakALe tame saMpUrNa vastuo ane mane samarpaNa karI che evuM bhASaNa karI te zrIkRSNa, dharmarAjanA Agrahano svIkAra karI ane 2 te teNe ApelI saMpUrNa vastuo tene pAchI daI "tuM ghaNA kALapardhata A bhUmineviSe vijayI thI 5 evuM dharmarAjAnuM saMbodhana karI, dharmarAjAe jemane parivAra prajita che evA zrIkRSNa, je viSe ja potAnA darzana mATe utkaMti loko che, evI dArakAnagarI pratye gamana karatA havA. te samaye ) dharmarAja, te zrIkRSNane keTaleka dUrasudhI pocADavA mATe anugamana karI pachI zrIkRSNanA viyoge ( dukhita hota thako pharI zrIkRSNanA Agrahe hastinApurapratye pAcho Avato havo. zrIkRSNa che paNa pAMDavonI kathA varNa karatA thakA potAnI nagarI pratye gamana karatA hatA. pachI te citrAMga- 5 dAdika saMpUrNa khecaze paNa, saMtuSTa thaelA evA pAMDavoe yathAyogya satkAra karI pota potAnA ke sthAna pratye gamana karavA mATe vidAya karyo. tyAra pachI dharmarAja, te hastinApuraneviSe uttama prakAre rAja calAvI sarva lokonA duH 4. khene nivAraNa karato ho. kahyuM che ke "eka paNa purUSane aparAdha thayo chatAM tenA sarva jJAti ko saMbaMdhIone uccheda kara jAya che temane prANIthI eka hiMsArUpa aparAdha thayo to tethI tenA ho saMpUrNa sadgaNono uccheda thAya che evo nizcaya karI te dharmarAja "sarva lokoe ahiMsArUpa te dharma AcaraNa kare evI potAnA rAjamAM doDI piTAvI sarva ThekANe jagata evA te ahi , * sArUpa dharmanuM sthApana karato ha. kAraNa, sarva prANImAtraneviSe dayA eja kevaLa dharmanuM jIvi. : tache; evuM jANuM adInacitta e te dharmarAja, dIna ane anAtha evA lokonA bhejanane ara che artha nAnA prakAranA bhojana karavA mATe yogya padArthoe vicitra evAM sadAvrato baMdhAvatAM Thaka haze. ane samasta jinezvaronAM caityAdikanI yAtrA karato ho. kAraNa, udAra purUSa ko. zuM che te sarva prakAre karI puNyanA saMpAdana mATe yatna kare che. tyAra pachI sadAcAre karI pavitra che 14 6 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo te dharmarAja, te hastinApuranaviSe rahIne pUrva nAzikanevize kaMtIe sthApana kareluM che SS zrIcaMdaprabhanAmaka prabhunuM satyAlaya-tenA pUjArUpa mahotsavane karato hato. iti sucaritaistaistaiHsiktAsudhAivabAMdhavaiH paramupacayaMpAMDoH sUnurninAyanayadrumaM // sacanirupamAnaMdasyaMdikSaNAtsuSuvetamA / makhilanRpatizlAghyaM puNyaMyazazcaphaladvayaM // 14 // artha-e prakAre karI bAMdhavonI sahavartamAna te pAMDuputradharmarAjA, potAnA rAjyamAM nyAyarUpa vakSane ropato havo ane te vakSane nAnA prakAranA sucaritrarUpa pANIe siMcana karI atyaMta vRddhine pamADato haze. te samaye te vRkSapaNa, kSaNamAM sarva rAjAoe stuti karavA yogya evAM, ane nirUpama AnaMdane zravanArAM evAM puNya ane yaza-e be phaLane uttama prakAre utpanna karatuM havuM. pa/14nA iti maladhAri zrIdevaprabhasUriviracite pAMDava caritre mahAkAvye jarAsaMdhavadhavarNanonAma caturdaza sargastasya bhASAMtaraM saMpUrNam // 14 // OM atha paMcadazama sarga prAraMbha. tyArapachI anya divase jemane bhakti prApta thaI che evo ane dIkSA pratye prApta thaelA je . bhISmapitAmaha-temane vaMdana karavA mATe gamana karavAnI IcchA karanAro evo dharmarAjA, puravAsI che che. lokoe sahavartamAna potAnA bAMdhavone potAnI sAthe nIkaLavA mATe AjJA karato haze. te samaye SS zreSTha evA turaMgAdikaneviSe AhaNa karanAra, ane jeoe aneka bhUSaNe dhAraNa karyA che, evA te puravAsI loko ane bhImasenAdika baMdhuo, dharmarAjanA dArapratye prApta thaI javA mATe A siddha thaI rahyA. te samaye agaNita evAM devamaNI ItyAdika zreTa je bhramaracinho-teoe . IjI karI zobhanA evo paMcakalyANika je azva-te Upara dharmarAjA ArohaNa karato ho. ane jyAM ; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 te bhISmapitAmaha munirAja rahyA hatA, tyAM javA mATe prasthAna karate ho. te samaye caMdanA je anulakSe karI jema nakSatragaNo gamana kare che, tema te dharmarAjanA anulakSe karI saMpUrNa puravAsI che loko gamana karatA hatA. te samaye te munirAja je bhISmapitAmaha-temane vaMdana karanArA je deva, R. teonAM vimAnee karI sUryanuM AcchAdana thayuM chatAM, mAganevize gamana karanArA rAjAonAM koDa Apa nivAraNa karanArAM evAM je chatro-te nirarthaka thayAM. pachI bhUmine pALaka evo je dharma che ( rAja-te puravAsI lokoe sahavartamAna anukrame karI te sthAna pratye prApta thato ho; ane bhISma- D. pitAmahealaMta thaelo je parvata-tenI AsapAsa potAnA saMpUrNa sainyane mUkato haze. tyArapachI jo page cAlIne agrabhAge gamana karanAra te dharmarAja, tRNazadhyAne viSe zayana karanArA ane AtmadhyAnane viSe tatpara evA, glAni pAmelA purUSanI zuzruSAviSe nipuNa evA gItArtha munioe kamaLasarakhA komaLa evA potAnA hastoe jemanuM saMpUrNa zarIra sevana karyA che evA, tathA bhadaguNAcArya jemane upadeza kare che evA ane dehathI AtmAnA bhinnapaNAnA nitrayaviSe jemanuM ekAgracitta thayuM che evA, valI dehanA dakSiNabhAganeviSe rahenAro ane saMsArano bhaMga karavA mATe kevaLa mukaraja hoyanA! evA manaharaNazIla rajoharaNane potAnA samIpabhAgane viSe dhAraNa che. karanArA evA, "huM prathama vaMdana karIza, huM prathama vaMdana karIza evuM bhASaNa karatA thakA prApta thaelA, ) ane jeone adhika zraddhA vRddhi pAmelI che, evA deze ane khecaroe jemanI AsapAsa maMDaLa utpanna karavuM che evA, bhUcare devo ane khecaro-eonI strIoe AraMbha kareluM je rAsanatya-viSe utkRSTa je tAla-te tAle karI jema samIpabhAga zabdayukta che evA, AnaMdaviSe nimagna ane jemaNe nAsikAnA agrabhAgavinijaLa evAM sthApana karyAM che evA jANe sAkSAta mAMrtamAna cAritraja hoyanA! evA mananazIla je bhISmapitAmaha-temanuM avalokana dUra karate havo. te samaye te bhISmapitAmahane avalokana karI sarva pAMDavonI daSTie AnaMda karI te ane zeke karI zIta ane uSNu evA prApta thanArA azru jaLa vyApta thaI. te samaye dharmarAjA, darathI potAnA mukuTa ta chatra, mojaDI, kha5 ane be cAmaro-eono tyAga karI bhISmapitA- to mahAmunijanA samIpabhAge gamana karato hato. tyArapachI aSTamInaviSe udaya pAmanArA caMdanA ja sarakhA lalATaviSe hastAMjaLI karato thako dharmarAjA, nadhikIpUrvaka te bhISmapitAmaha munirAjanA ja avagrahapratye gamana karate ho. tyAM nisaMga evA purUSonA ziromaNuM evA je munirAja ) bhISmapitAmaha-temane uttarAsaMga karI te dharmarAjA traNa pradakSiNA karI caraNaviSe vaMdana karate ja tu haze. tyArapachI bIjApaNa te pratyeka bhImasenAdika cAre pAMDavo-te munirAja bhISmapitAmahanA va cho adabhuta vAtsalyane smaraNa karI anutApane pAmatA thakA te bhISmapitAmahamuninA caraNapratye Cche Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 potAnAM mastako dhAraNa karatA havA. te pace pAMDavo pote niraMtara bhakti karI na hovAthI te pavitraja hatA, paraMtu pharI potAnAM netrANuonI dhArAoe karI te munirAja bhISmapitAmahane gara A snAna karAvatA havA; e mATe teo pharI pavitrapaNAne sevana karatA hatA. te samaye te muni . ha bhISmapitAmaha, dhIme dhIme te pAMDavone dharmalAbhamaya evA AzIrvAdane detA havA. te samaye te to ) pAMDavo paNa moTA AnaMde karI te muni bhISmapitAmahanA mukhanA agrabhAga viSe gamana karI 9 besatA havA. te samaye te bhISmapitAmaha munirAja, potAnI dRSTine nAsAgrathI AkarSaNa karI le che pAMDavone viSe sthApana karatA havA. kAraNa moTA purUSa che te bIjAnA kAryane mATe potAnA ) che svArthaviSe paNa jemano Adara zithiLa che evA hoya che; e mATe te munibe evA bhISmaSNa pitAmaha, janmathI dhanuSyanA samAgama karI ati kaThaNa thaelA potAnA hAthane te pAMDavonA pRSTha 2 bhArganaviSe vAraMvAra pheravatA havA. te samaye amRtanI kevaLa gurUbhaginI-evI je bhISmapitAmaha munizreTanI dRSTi-teNe siMcAelo hovAthI jeNe cittasaMbaMdhI tApa dUra kare che, e dharmarAja che te bhISmapitAmaha munine prArthanA karavA lAgyo. dharmarAjA-he prabho, dhaNo utpanna thanAro je pApajka-teNe karI kila, evo mAro , AtmA che; te tamArI upAsanArUpa amRtasamudanaviSe nimagna thAo. he tAta, tuNA eja (f) ' koI eka ce-te mArI saMpUrNa vikarUpa nidhine corI letI havI. jo e na coratA te meM rAjyamATe sarva bAMdhavone nArA zA mATe karo hota? e mATe potAnA baMdhubAMdhavone je nigraha-teja jenuM mULa kAraNa che evI pApe karIne malIna hovAthI vRddhi pAmelo rAjya bhaMDAra ane hAthI tathA azva-eoe karI AnaMdakAraka evI paNa rAjyasaMpattine dhikkAra ho. caMda kiMvA kaMdapuSpanI kAMti sarakhI je kIrti ane dharma-e baMnene je saMpatti darakhanirmANa karI udaya pAmache, te saMpatti nahI; paNa kevaLa kaledAdAyaka vipattija che. ahaha!!! vaDIla evAM ja pitara gAMdhArI ane dhrutarASTra-eone emanA saMpUrNa putrono nAza karI meM je duHkha dIdhuM, te to kevaLa uccAra karavA mATe paNa ayogya ja che. e mATe he tAta, sAMpratakALe paralokamAnaviSe prasthAna karanArA evA tame mane prasanna thAo, ane koI paNa prakAre Asopadeza karI mArA upara che. anugraha kare eTale tamArA anugraha karI sAMpratakALe haM, atyaMta narakavAsa sUcavanArA evA, ane 2 bAMdhavono nAza eja jenuM mULa kAraNa che, evA A pAtakathI nilaye karI mukta thaIza. pUrva paNa tamee mane ekavAra rAjyadharmane yogya je upadezakahyo hato te adyApimAviSe uttama prakAre . karI vAsa kare che. te evo ke, saMpUrNa evA guNoe eTale prajapAlanarUpa guNoe yukta ane | bhUta eTale sArI vartaNUka karanArA ane mA vaMzana eTale zreSTha evA vaMzAthI utpanna thaelA ho Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 505 che. je rAjAo, teo hAra sarakhA bhaminI bhUSaNatAne pAme che. pathvIpatirAjAone to prajAnuM pAlana SS karavuM eja alaMkAra che, mukuTa, kapaDAM ane pAghaDIityAdike karIne te kevaLanaTa paNa bhaSita karayA jAya che. che e mATe vizeSa jANanAro, bIjAe karelA upakArane jaNanAro, gurU ane deva-e viSe je bha- . timAna, ane unmattatathA kapaTI-eoe je na gAelo evo je rAja-te samudavalayAMkitapacha vInuM pAlana kare che. gurunI sevA karavI, gurUe karelI AjJAnuM grahaNa karavuM, purUSone saMgraha karavo, ' ane zautathA dharma-e pAMca prakArarAjyalakSmIrUpa vahIne vRddhi pamADanArA medhaja che. Apattie che ( vyAsathaelA purUSanI Apatti dUra karavI, zaraNAgatanuM rakSaNa karavuM, dAna karavuM, ane prajaneviSe prIti ) Ii rAkhavI-e cArache te lakSmIrUpa naukAne sthira karavA mATe uttama sAdhanarUpa che. dAne karI, kSamAe ja ka karI, ane zakitae karIne rAjAe potAne prajApAlanaguNa rakSaNa karavo. prajAnA pAlananeviSe - tara paDyuM chatAM teNe karI rAjAone nAza thAya che; ane uttama prakAre prajAnA pAlanane saMgraha ra thaya chatAM rAjAone vijya thAya che. dInapurUSanA AkaMdanarUpa miSe karI saMpattija rAjane DAMga zApa che; e mATe lokone pIDA daIne rAjAe loko pAsethI divya grahaNa karavuM nahIM. ane haka rAjarUpa je kalpavRkSa teNe yAcakonI AzA kadI paNa viphaLa karavI nahIM kAraNa AzArUpa pA- ) zanA sarakhuM manuSyanA cittane AkarSaNa karanAruM bIjuM kAMI nathI. e mATe koInI paNa AzA ) ( vyartha karavI nahIM. rAjaonI saMpatti che te bheguM karI, dAne karI, mAnasika ciMtAe karI, ane te roge karI nAza pAmatI nathI, paraMtu prajAnA saMtApe karI utpanna thaelA zApe karI nAza pAme che. jI, madhura bolanAra evA kapaTIpurUSoe rAjAnI lakSmI nAza karI jAya che; ane rAjAeja atyaMta vadhArelA evA je sevako, amaryAda evA je rAjyamAM vyavasthA rAkhanArA rAjanA je priya mitro, ane saMpUrNa deza, grAma eonuM sarvasva grahaNa karavA mATe IcchAdhAraNa karanAra je svache teoe kAipa eTale zarIrane viSe rahenArI iMdioe jema AtmAnaMdano nAza kare jAya S ki che, tema rAjAnI rAjyasaMpattine nAza karyo jAya che; ane rAjAne paNa nAza karyo jAya che ) kAraNa jene tIvadaMDa che evo, ane prajAnuM rakSaNa na karanAro e je rAja-tene kalAkau* zalyAdika guNarahita hoIne kevaLa kalahe karI pharasvabhAva dhAraNa karanArA lobhI patine strI . jema IcchatI nathI tema pRthvI IcchatI nathI. he bhISmapitAmahamune, evo tame mane hadayane gamata upakaeNza pUrva karyo hato. sAMpratakALe paNa he prabhu, tevAMja hitakAraka kAMIka upadezavacane kahe. evI dharmarAjanI vijJApane sAMbhaLIne bhISmapitAmahamuni, te dharmarAjAnaviSe potAnI che dRSTi sthApana karatA thakA AnaMdapUrvaka bhASaNa karavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 * bhISmamaninhe yudhiSThira, tane pUrva rAjayane mATe yogya evo artha purUSArtha huM kathana nI karato hato. kAraNa, artha puSTa thayo chatAM te rAjAnA sarva upakramanI siddhine mATe thAya che. he ? rAjana, A parva kahelo prakAra to munie kahevA mATe yogya nathI; e mATe sAMpratakALe tArI pratye dharma ane mokSa e be prakAranuM varNana karuM chuM. dAna, zIla, tapa ane bhAva,-evA cAra prakAranA 5 dharma kahyA che je dharma cArevarNone kalyANakAraka thAya che. te madhe svarga ane mokSa-eonuM bIja dAna che te dAna traNa prakAranuM che. je dAne karI sanmArge cAlanArA gRhasthoe paNa A bha( vasamuda tara jAya che. te dAnanA traNa prakAra che te have tane kahuM chuM. mRtyuthI bhaya pAmelA evA je (1) prANIo teone abhayadAna karI je tRpta karanAruM, ane saMpUrNa kamenuM nirmUlana karanAruM evuM ke je sarvaTadAna te prathama prakAranuM dAna jANavuM prANI mAtrane je ratnAvali dIdhI hoya to paNa ? te prANIne sarvathI abhaya dIdhuM evA traNa akSaronI paMkita jevI AnaMdanI tRtatA utpanna kare che, te tevI ratnAvalI tRptatAne utpanna karatI nathI. tatvArthanI siddhine mATe AgamAdika yogya graMthane je ko abhyAsa-tene karanArA sAdhuonI je sahAyatA karavI, tene bIjuM jJAnadAna kahIne moTA puruSoe hu varNana karaDyuM che. je jJAnarUpa dIpake karI dhanya evA purUSae aMtaraMga ajJAnasamuhane khaMDana ko jAya che. je vastu dIdhI chatAM sAdhuno saMyama siddhine pAme che, temAM mULa kAraNa che etrIjuM ( dAna che ema ahaMta bhagavAne kaheluM che. e mATe IcchArahita, ane jene prItie karI romAMca prApta che thayache; evA kuzaLa purUSe karmano kSaya thavA sAruM supAtrapurUSone yogya vastunuM dAna karavuM. ema supAtra purUSane dAna karavuM, zurUne samAgama karo. ane A bhavasamudaviSe bodhIne lAbha thavo, e traNavAnAM jene prApta thAya tenA janmanuM saphaLapaNu jANavuM. he yudhiSThira, saMpatti saubhAgya, Arogya, AjJA. aizvarya, guNonmatI ane svIkAra karavA mATe yogyapaNu-e sarva dAnarUpa kalpavRkSanAM pallavo che. dezathI ane sarvathI viratI thavI teneja zola evuM kahe che; je zIle karI aneka strIo paNa saMsAra samudane pAra utaranArIo thaI. pApe karI puSTa thaelA evA pAmapurUSo paNa dAnane to de che, paraMtu uttama prakAranuM zIlavrata pAlana karavA mATe koI paNa samartha thato nathI. sujJapurUSoe bAhyatA cha prakAranuM kahyuM che ane aMtaraMgatapa paNa prakAranuM kahyuM che. karmanA marmanuM chedana karanArA sAdhanoma tapa eja eka mukhya sAdhana kaheluM che. ahiMyAM laukIka kAryomAM 3. paNa ghaNA purUSonA manorathanI siddhi thavA mATe tapa samartha thAya che. e viSe te teja jyadratha e dAMta evuM che. je kAraNa mATe pUrva tame daitavanamAM chatAM jyadratha draupadInuM haraNa karate have te samaye e duSTa jyadratha tamArAthI parAbhava pAmI tamAro vadha karaze evI IcchAe ghaNA kaTa yukta tapane Acarato haze. te tapa karI saMtuSTa thaelo evo koIeka devatA, te jyadathapratye Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApta thaI "he vatsa, tuM manamAM je icchato hoya te vara mAga" evuM te jayadratha pratye kholato havo. tyArapachI te jayadratha evI yAcanA karato havA ke "he deva, meM duHsaha AcaraNa kareluM je tapa, tenuM phaLa jo tArI pAsethI prApta thanArUM hoya, to yuneviSe pAMDavono vadha karavA mATe mane sAmarthya prApta thAya" evuM jayadrathanuM bhASaNa zravaNa karI te devatA bhASaNa karato havo ke "he jayadratha, A vara mAgavAnI yukti tuM kholIza nahIM. kAraNa, he vatsa, te pAMDavono vadha karavA mATe iMdra paNa samartha nathI. camahi evA te pAMDavonuM AyuSya nizpakrama che. je kAraNa mATe pAMDavo cAritravratane grahaNa karI zrIneminAtha tIrthaMkaranA tIrthaM viSe mokSa vAsa karaze; e kAraNa mATe eonA vadhivadhe mithyA bhUta 5 manorathane karIza nahIM. te je karatAM mArI pAse vara mAgyo, te karatAM duSkara mevA tArA A tapanuM AgaLa kevaLa evuM phaLa thaze ke, kauravonA cakravyUhaneviSe praveza karanArA e pAMDavone yuneviSe rahenAro ekalo tuM eka divasa lIlAe karI aTakAva karaze." e prakAraeN karI te jayadrathane kahIne te devatA aMtardhAna pAmyo. AgaLa te jayadaye paNa tamAraeNviSe je kAMI sAmarthya karavuM te tuM pote jANeche. te saMpUrNa kevaLa tapanuMja sAmarthya jANavuM. haiyudhiSThira, e prakAre karI tane trIjA tapadharmanuM mahAtma kahyuM, sAMpratakALe sarva madhye agragaNya evo cotho je bhAva dharma che, te kahuMchuM; sAMbhaLa, jene siddhrasanI upamA che, evo je bhAvadharma-te sarve kALaneviSe prApta thavA mATe ati duhlabha che. je bhAvadharma karI dAnAdika paNa kalyANakArI thAya che. huM yudhiSThira, uttama prakAranA cAritre karI pakava thavA mATe yogya evA A bhAvadharmathIja, karmano nAza karanAruM jenAM lakSaNo che, evo mokSa paNa tatkSaNa prApta thaze. e prakAre karI cAritranI prAptie jete tatvajJAna prApta thayuMche evo je huM-teNe tane e uttama purUSArtharUpI dharma ane mokSa kahyA. he rAjana, yathAzAstra karI tuM paNa e dharma ane mokSa-e baMnenI upAsanA kara, eTale je upAsanAe karI saMpUrNa yuddhasaMbaMdhI je pAtako-tenAthI mukta thaIza. evI medhanI garjanA sarakhI bhISmapatAmahamunirAjanI uttama dezanAne zravaNu karI AnaMde karI jeNe tAMDavanRtya karazuMche, evo pAMDuputra dharmarAjA, mayUra sarakho AnaMdita thato havaze. ane evuM bhASaNa karavA lAgyo, ke he prabho, sAdhu sAdhu!! tamoe mane sAro bodha karo. tamArA A prasAde karIne huM kRtya kRtyatAne pAmyo. tyArapachI bhadraguptAcArya, munirAja bhISmapitAmahapratye bhASaNa karatA havA ke, he mahAbhAga, tamAre aMta samaya najIka Avelo che; te kAraNa mATe huM kuzceTa, potAnI yoga ArAdhanAne anusaro. kAraNa, yoga AgadhanA che te niraMtara abhyAse karI adhika phaLivazeSane pAmeche. e prakAre karI bhadaguptAcAryagurUe AjJA karelA evA te munIra bhISmapitAmaha, sa~tuTa citta hotAthakA pharI yathAvidhie mULathI evI rIte ArAdhanAne dhAraNa karatA havA ke ATha ==== Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 107 Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 prakAranA je jJAnAcAra che, teoneviSe koI paNa prakAre karI je aticAra mane prApta thayA hoya, te samasta aticArone huM mana, vacana ane kAyAe karI ArAdhanA karelI ArAdhanAe zuddha citta hoto thako niMdA karUMchuM, ane ATha prakAranA darzanAcAraneviSe paNa utpanna thaelA je saMpUrNa aticAro-teonI samAhitacitta evo huM niHzaMkapaNe nidA karUMchuM, ane pAMca samitI ane traNa gupti-evI ATha je pravacanamAtAo gurUe varNana karelIo che, te mane prasiddhpaNe prApta thaIo che; temAM je kAI viparIta vattaNuka karavAthI aticAra lAgyA hoya, e mATe aMtima ArAdhanAne uttama prakAre karI karanAro evA je huM--te ekAgracittane prApta thanmelA je cAritraneviSe aticAra-tene tyAga karUMchuM, temaja cha prakAranAM bAhyatama kahyAM che ane cha prakAranAM aMtaraMga tapa kahyAM che-teomAM prApta thaelo je aticAra tenI sAMpratakALe zuddha citta evo huM nidyA karUMchuM, potAnA anuSThAnoneviSe bhramaNa pAmanArUM je dhairya-teNe karI meM vIyaeNgopana karazuM-te karavuM, karAvavuM ane anumodana devuM evA traNa prakAranuM mArUM durAtmapaNuMtenI mana, vacana ane kAyA-e traNa karaNe karI huM niMdA karUMchuM. sUkSma ane bAdara chavo- eonA bheda je sthAvara ane trasa jIvo-eoneviSe janmathI karelA je trividha prANAtipAta- tenI hai nidA kahyuM, hAsya, lobha, bhaya ane krodha-eoe karI je meM bIjAone pIDA karI hoya, ane kAMI mRSAvAda huM bolyo hoUM-tenI huM nidA karUMchuM, temaja alpAkavA apatara-evI bIjAonI adyatva vastuone meM bALapaNAthI AjaparyaMta je kAMI grahaNa karI hoya, tenI huM vAraMvAra nidA karUMchuM. tiryaMcasaMbaMdhI, manuSyasaMbaMdhI ane devasaMbaMdhI je abrahmacaryaM meM traNa prakAre karI sevana karacuM hoya, tenI traNa prakAre karI huM nidA karUMchuM. samasta vastu dhana dhAtyAdi dvipada ane catuSpadya-eoviSe je meM mULa karI hoya, tenI huM vAraMvAra nidA karUMchuM, jene samRdgha gRddhi che, evo je huM-teNe pUrva rAtrIneviSe bhojana karazuM tenI nidA kahyuM cAra prakArano AhAra ekAMte bhojana karavuM, teno sAMpratakALe huM tyAga karUMchuM. sUtra karI ane artha karI kahelAM je cAra mahAvrato-teone ekAgracitta evo je huM-te pharI parAvartana ko ujavaLapaNAne pamADuMchuM. durbhASAdike karI athavA dravyApahAra karI je lokone meM AjaparyaMta pIDA dIdhI hoya, te loko sAMpratakALe te mArA aparAdhane kSamA karo. pUrve mane devapaNuM prApta thayuM chatAM te samaye meM je deva. du:khita karacA, pUrva nArakIpaNuM prApta thayuM chatAM te samaye meM je nArakIone du:khita karavA, pUrve tiryaMcaNu mane pra!sa thayuM chatAM te samaye meM je tiryaMco du:khita karA, ane manuSyapaNu prApta thayuM chatAM je manuSya meM du:khita karacA; te saMpUrNa te mArA aparAdhanI kSamA karo. sAMpratakALe huM samatAsahita thako, te sarvenA aparAdhone sahana karUMchuM. lakSmI, svarUpa, priya . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 * mitrono saMyoga, chavitavya, yauvana, ane baLa-e sarve, vAyue kaMpAyamAna karelA je samudanA ja taraMga-tenA sarakhAM caMcaLa che. ga, mRtyu, jarA janma, ane dInapaNu-ItyAdika duHkhoe chekarI vyAsa thaeluM evuM je zarIra, tene eka jainadharmavinA koIpaNu zaraNa nathI. je saMpUrNa sva- R. jana prANI ane parakIya prANuM-teoneviSe koNa vikipurUSa, kiMcita paNa mamatApaNu karanAra che? kAraNa, A saMsAranevi jIva ekalo ja janme che ane ekalo ja maraNa pAme che. temaja e( kaloja potAnA kRtakarmathI upajyAM sukha kiMvA duHkhane bhogave che. A zarIra jIvathI bhinna che ) temaja dhana dhAnyAdika paNa jIvathI bhinna che. enAthI jIva paNa pRthaka che; evuM chatAM ajJapurUSa, vyartha mohane pAme che. vasA zeNita, vijhA, mUtra,kALaju, mAMsa ane asthi-eoe ja karI eka ThekANe jamAM karelo, apavitra evo je A deha-teneviSe koNa sujJapurUSa mohane pAmanAra chearthAta koIpaNa pAmanAra nathI. mUlya ApIne vecAtI lIdhelI parNakuTI sarakhuM lAlana pAlana kareluM je A vinazvara zarIra-te samaya prApta thayo chatAM potAnA dharmane Azraya karaze tevAre kSaNamAtramAM choDI devuM-kAraNadhIrapurUSane ane bhaya pAmelA purUSane paNa mRtyu avazya prApta thAya che; e mATe buddhimAna purUSe tevI rItie maraNa pAmavuM ke, je rItie karI pharI janma prApta thAya nahI, ane matyu paNa prApta thAya nahIM. e mATe sAMpratakALe arahaMta purUSa, samasta ) siddho, guNoe utkRSTa evA sAdhuo, ane arahatabhASitadharma-e cAranuM mane zaraNa thAo. kAraNa, sAMpratakALe samasta sAdhuo eja mArA bAMdhavo che, dharma eja mAro svAmi che, ane gurU | eja mArA pitA che. e vinA karmabaMdhe karI prApta thaeluM je vibhAvikapaNu-temAM potAnuM kiMvA pArakuM evuM mAre koI nathI. valI saMsArasamudanaviSe naukArUpa evA parve thaelA, AgaLa S thanArA, ane vartamAnakALe jeo vidyamAna che evA zAzvata je arahaMta purUSa che teone, mAre niraMtara namaskAra che. jeonA dhyAne karI karmarUpa tRNone viSe tatakSaNa vaDavAnaLa sarakhI dahana vaE | karavAnI zakti prApta thAya che, evA je siddha bhagavAna-teone vividha prakAre karI mAre namaskAra ho. ho. pAMca prakAranA je AcAra-tene dhAraNa karanArA nirdeza karavA mATe yogyatAne pAmanArA, n ane jemaNe jJAne karI prAptadha evA ziSyo kasyA che, evA je AcAryatemane mATe vAraMvAra namaskAra ho. ane je upAdhyAothI niraMtara AvIne ziSyoe adhyayana karacuM jAya che, evA upAdhyAyasthAnane viSe rahenArAone mArA vAraMvAra namaskAra ho. asahAyanA jeo sahAya che evA, ane cAritrarUpa naukAviSe jeo nAvikapaNAne dhAraNa kare che, te sAdhuone mAre te namaskAra ho. have jeNe sAvadyoga tyAga kare che evo huM, dharmane anupakAraka je traNa che prakArano bAhya ane aMtaga upadhi-tene parityAga kachuM, ane samAdhinA ge karI, cAra 6 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 che. prakAranA AhAranuM pratyAkhyAna karUMchuM; ane chevaTa zAsakALane avasare A mahAra zarIrane SI paNa tyAga kachuM. e prakAre karI te zAtAva munibhISmapitAmaha, ArAdhanA karI potAnA gurUpratye ane sAdhu sAdhvIo pratye tatparapaNe kSamA mAgatA hatA. tyArapachI je kArya karavAneviSe bApUjaLa zrave che evI rItie pAMDavo UThIne caraNaviSe vaMdana karI munirAja je bhISmapitAmahatemanI prArthanA karavA lAgyA ke "he tAta, tamoe ame bALakachatAM amAruM AmravRkSanI jema lAlana karya, e mATe sAMpratakALe bIjane durlabha evI A prakAranI bodhavaddhine ame pAmyA. pUrve tame, jemanuM mahatva jAgRta che evA doNAcAryane amArA gurU karIne saMpUrNa kaLAkaoNrAlya amone zikhavADyuM; evA ame tamArAM niraMtara apriyaka nirmANa karyA, kAraNa A yuddhasaraMbha to kevaLa 5TanuM pakavAna che. e mATe ame bahu bhASaNa karIe teno upayoga che? he tAta, e te amArA sarva duSkarmonI kSamA karavA mATe tame yogya cho. kAraNa, nahAnA bALakane thaelo a- Do. TTa) nyAya paNa gurUjanonA krodhane mATe thato nathI. evI bhISmapitAmahanI prArthanA karI, arjuna- ka (vinA sarva pAMDavo stabdha rahyA chatAM pharI paNa niSkapaTa evo arjuna bhASaNa karavA lAgyo. ) ja arjana-he tAta, tamArA zarIrane viSe lAgelAM A mArA nAme karI cinhita evAM che ) bANe-te mArA duSkarmano upahAsa karanAra che; e mATe teo mane lajijata kare che; ane e pUrva thaelA yuddhanuM smaraNa karanAro huM padapadaneviSe kheda pAmuM chuM. e mATe sAMpratakALe mArA che upara vakradRSTi na karatAM mArA saMpUrNa aparAdhanI kSamA karavI. evI rIte saMpUrNa pAMDavoe prArthanA karelA munipuMgava je bhISmapitAmaha te, pAMDavonA paTabhAganaviSe prasannatAne sUcavanAro potAno hastapallava mUkatA havA. pachI jemanuM citta eka ka kAgra che, evA te muni bhISmapitAmaha zukaladhyAnane thAtA thakA tatakALa saMsArasamudanI pAra US) pAmanArA AtmasvarUpane jANatA thakA ane paMcaparameSThino AtmA ane potAno AtmA-e- 9 enuM ekatva jANatA thakA jemano nAsikAthI nikaLanAra vyAsavAyu baMdha thayo che evA te-a- aa . zrutanAmA bAramA devaloka pAmatA havA. tyAra pachI amrapAe yukata evA devoe, ecae, . che ane pAMDavoe te muni bhISmapitAmahane dehasaMskAra, kamaLa sarakhI jemanI sugaMdhI che evAM ke caMdanakAe karI kara. pachI zrIbhadraguptasUri, pAMDavonuM saMbodhana karI, jemano saMyama, saM sArane nAza karanAra che evA te, muni bIjA sthaLane viSe vihAra karatA havA; ane te muni je A bhISmapitAmaha, temanA guNone saromAMca gAyana karanArA evA becaro, devo, ane saMpUrNa gAM- laL dharve-teo potapotAnA sthAna pratye gamana karatA havA. @ mm(r) hatI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zArdUvati . tadbrahmavratamuddhataM nirupamAM tAM prANivarge kRpAM // tacchoMDIryamananyatulyamatulAM sarvajJatAmAptatAM // gAMgeyasya muneH parairasulabhAM tAM cApi niHsaMgatAM // vAkhyAMtaHpathipAMDavAapitato jagmuHpuraMhAstinaM // 15 // ' artha-tyAra pachI pAMDavo paNa, hastinApuranA mArganeviSe munirAja je bhISmapitAmaha| temanA brahmacaryavratane, jIva samudAyaneviSe nirUpama je pa-tene, bIjane kadIpaNa prApta na che. thanArUM je ratva-tene, ane atulya evI je sarvajJatA tathA ApaNu-tene ane bIjAne na prApta thanArI je niHsaMgatA-tane varNana karatA thakA hastinApura pratye gamana karatA havA. 15 . G Graddha62636 iti maladhArizrIdevaprabhasAraviracite pAMDavacaritre mahAkAvye gAMgeyasvargagamanavarNano nAma paMcadazaH sastasya mAvatara saMpUrNam I 9 ka E.. " kare . tamArA atha SoDaza sarga prAraMbha tyArapachI koIeka samaye sabhAnevize besanAro je dharmarAja-tenI pratye zrIkRSNanA rAS) nevize kalpavRkSanI ja eTale kaLIja hoyanA! evo karakanAmano koI eka purUSa prApta che ( thato haze. te purUSa dharmarAjane vaMdana karI tenI AjJAe te sabhAnaviSe besato haze. te samaye . che. pUrva atyaMta prazaMsA karelA evA te kokapratye pathvIpati dharmarAja, priyakAraka bhASaNe karI A- ) gamananA kAraNane pUchate ho. te samaye te koraka paNa evuM bhASaNa karavA lAgyuM. Spha koraka-he yudhiSThira, pUrva tamArI pAsethI jemaNe pUjA grahaNa karI che evA zrIkRSNa, kuberanI re nagarI je alakA, ane IdanI svargapurIene potAnA teje karI jItanArI evI potAnI ddha dvArakA nAmanI nagarI pratye praveza karatA havA. te sAMpratakALe te dArAmatI viSe savidhvaMsI. ko jarAsaMdhane daMDa denArA, ane jemane pAMDavo atipriya che-ItyAdika birUdAvaLIe karI saMpUrNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1ra devonA samudAye gAyana kasyA che, ane jemaNe zatruone naSTa karavA che, evA te zrIkRSNa sahavarta che mAna daidIpyamAna evA pAMDuvarNa jeonA hastio che, arthAta, pAMDuvarNa hastio Upara ArahaNa karI; nizaMka evA yAdavo yathecchapaNe dvArakAMne viSe kriIDa karatA hatA. keTalAeka yAdava bAgamAM saMcAra karatA havA, keTalAka vApio viSe vilAsa karatA havA, ane navI paraNelI strI- ko ayukta evA keTalAka yAdava krIparvata viSe krIDA karatA hatA. te samaye potAnA guNa karI sarva gata karatAM vilakSaNa, jemanuM zAMta citta che evA, ane zrImAna evA je nemikumAra-te te anya putronI jema koIpaNa ThekANe na krIDA karatA havA. te samaye viSayothI parAbhukha evA ) te putrane avalokana karI zivadevI, samudavijayarAjA pratye mahA khede karI bhASaNa karavA lAgI. zivAdevI-je mAtAo, strIoe sahavartamAna krIDA karanArA potAnA putrone jotIe thakI potAnA netraviSe sudhAnI sakhIja jaNe hoyanA! evI prItine pAme che; teja mAtAo . dhanya che. A sarva tamaye eka mAtra adhanyachuM. kAraNa, huM te anyatrInI jema mArA ko) putranA tarUNa strIo sahavartamAna saMbhASaNAdika karanArA mukhakamaLane jotI nathI. e mATe he Arya putra, putra je nemi-tene saMbodhana karI tenI kane vivAha karAvavo; eTale te vivAha saMbaMdhI utsAjI haviSe huM AnaMde karI nRtya karanArI hotI thakI jenA manoratha pUrNa thayA che, evI thaIza. P e pramANe zivAdevInuM bhASaNa zravaNa karI pachI te zivAdevIe sahavartamAna samudravija- I yarAja, pote ekAMta sthaLane viSe potAne putra je nemi ne bolAvIne prItie karI pratye ja bhASaNa karatA havA. "ke he vatsa, amo baMnenuM sarva-tuM ja che, ane jIvita paNa tuM ja che kAraNa bhAgya, saubhAgya ane svarUpa-eoe karI tuM lokya karatAM vilakSaNa che. arthAta, bhAgye karI saubhAgye karI, ane svarUpe karI railokyaviSe tArA sarakhe bIjo koI purUSanI nathI. te pUrva paNa ame baMnenA netrane AnaMda utpanna karanAro che, paraMtu sAMpratakALe tuM navIna vivAha kara) nA hoto thako amArA netrone bIjo paNa AnaMda utpanna karAva. - evuM samudravijayarAjAnuM bhASaNa zravaNa karI te nemikumAra paNa, hAsya karato thako bhASaNa karavA lAgyo. ke "hatAta, huM vivAha karavA mATe IcchA karato nathI;evuM kAMI nathI, paraMtu adyApi paryata koIpaNa ThekANe mArA yogya koIpaNa strI nathI." evuM te putranuM bhASaNa sAMbhaLIne zivAvi ra bhASaNa karavA lAgI. "ke he vatsa, e zuM tArUM bolavuM!! potAnArUpe karI jeNe apsarAnA svarUpane Dara paNa lepa kara che, evI rAmatI nAme ugrasenarajanI kanyA ahiyAMja vAsa karanArI che. te 5guNe karIne paNa tArA yogya che e mATe tenI sAthe tuM vivAha kara evuM zivA devInuM vacana sAM- kapa Sii bhaLI nemikumAra bhASaNa karavA lAgyo. * dhas(r)(c) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ == he nemi-he mAtA, jeonAM citta kapaTanevi kALa che evIo, ane du:khanI kevaLa khANa, ne S evI te rAjImatI sarakhI tuccha strIo, kevaLa gahana viSe Asakata henArA purUSane game che, je che paraMtu mArA sarakhAne te gamatI nathI. ane je strIo nirdoSa ane mitratAoyukta hoine sarva manorathanuM kevaLa ghara,ane sadAnaMdarUpa amRtanI nadIo evI che, teo mArA hRdayane koS atizaya game che; e mATe evIo te saMpUrNa strIone, vivAhakALa prApta thayo chatAM huM tamArI nI AjJAe varIzaparaMtu te vAta banavAne kAMi yogya kALa joIe. mATe te kALanI pratIkSA karanArAM tame te kALanI vATa juo. e pramANe atizaya Arjava karI potAnAM mAtapitAnA mananuM samAdhAna karavuM. tyArapachI te te nemikumAra sAdhunA AcaraNa karI keTalAka kALane nirgamana karAvato ho. pachI eka samaye rAjakIya kAraNane mATe zrIkRSNa sabhAmAM beThA chatAM akasmAta sarva zabdone ekatra piMDa thayo hoyanA! evo moTo vini utpanna thatuM haze. prAsAdanA zikharanI paMktione nIce paDavAne je zabda-te zabda karI yukta ane hAhAkAre karI vaddhi pAmelo, evo te zabda-svarga ( ane bhami-e baMnene madhyabhAga je AkAza-tenI kukSine pUrNa karanAra thaye. arthAta te che (0 zabda karI saMpUrNa AkAza vyApta thaI gayuM. te samaye te zabda karI bhaDakelA hastio, lIlAe ) * baMdhanasthaMbhane unmalana karI jyAM tyahAM bhramaNa karavA lAgyA; ane azvazALAthI ao paNa 1 te potAnAM saMpUrNa baMdhanane toDIne trAsa pAmavA lAgyA. te samaye samuda, kSobha pAmelA evA ja caMcaLa taraMgarUpa potAnA je bAhuo-teNe karI, kaMpAyamAna evA dvArakAnA koTana, ghaNuM kALasudhI eka ThekANe sAthe rahevAthI vaddhi pAmelI je maitri-teNe karIne ja jaNe hoyanA! tema atyaMta AliMgana karate havA; evuM bhAsavA lAgyuM. te samaye baLarAma ane zrIkRSNa paNa ati saMbrAMta thayA chatAM, saMpUrNa sabhA saMbaMdhI puruSo paNa, jeone mUccha prApta thaI che evA hotA thakI bhUmi upara patana pAmatA havA. te samaye zrIkRSNa paNa kSobhe karI ane vismaye karI evuM ciTY tana karavA lAgyA ke "A koI vajapAta thayo, kiMvA pralayakALanA meghane zabda thayo, kiMvA saM- B pUrNa lokavArtAne baMdha karanAro evo A pAMcajanya rakhane zabda thayo!!! paraMtu A pAMcajanya zaMkhane zabda na hoya. kAraNa, e pAMcajanya zaMkha, gAviMdavinA bIjA koIe vagADaze ja . nathI. evA rka karI zrIkRSNa vyApta thayA chatAM AyudhagrahanuM rakSaNa karanAre cArUkRSNa nAmaka ) koIeka purUSa, tatakSaNa zrIkRSNanI pAse AvIne te zrIkRSNane vaMdana karI prArthanA karavA lAgyo. ku, cArUkuNa--he deva, kumAronA samudAye verita thaelo e nemikumAra, tamArA Ayu- 5 Qi) dhagRhaviSe tame jema praveza kare che, tema Aja praveza karato hato. pachI te nemikUmAre tyAM huM = SSRo . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 sudarzanacakra, sAraMgadhanuSya, kaumokIgaDhA, ane naMDhakakha-eoneviSe potAnI dRSTi sthApana karI. pachI te vAraMvAra pAMcajanya zaMkhaneviSe dRSTi sthApana karato havo; ane te zaMkha vagADavA mATe jeNe IcchA dhAraNa karIche evo, ane te zaMkhane grahaNa karavA mATaeN IcchA karanAro te nemikumAra, potAnA hastane zaMkhaneviSe preraNA karato havo. te samaye huM, tenA hastane tarachoDI Ucca zabda karI te naimikumArapratye evuM bhASaNa karavA lAgyo ke "huM kumAra, A tArA niSphaLaprayAse karI zuM phaLa prApta thavAnuM che! je prayAse karI A tAro hAtha, niAsahita upahAsane mATe yogya thaze. A zaMkhane grahaNa karavA mATe viSNuja samathaeNche; bIjo koi e zaMkhane grahaNa karavAmATe paNa samartha nathI, to pachI mukhavAyue pUNaeN karavA mATe bIjo koI samathaeN nathI, emAM zuM kahevuM" e pramANe meM tenuM nivAraNa karaDyuM chatAM paNa bAhuparAkrame karI yukata evo te naimikumAra, pAMcananya rAkhane haste karI, jema gISmatusaMbaMdhI dAhe karI tanna thayelo hasti, sarovaramadhye praverA karI potAnI sUMDhe kamaLane grahaNa kareche, tema grahaNa karato havo. te samaye baMdhukavRkSanA puSpa sarakhA suMdara evA potAnA adharoSThaneviSe nemie sthApana karelo te zaMkha, rAtA kamaLanA patraneviSe krIDA karanArA rAjahaMsa sarakho zobhato hato. pachI lIlAjhma karI jenA gAla phUlelAche evA te mikumAre, te zaMkha evo vagADaco ke jeNe karI ame saMpUrNa cokIdAro paNa mUrchAne pAmyA. tyAra pachI anukrame jene cetanA prApta thaIche evo huM, A tamArI pAse AvyochuM. evuM zrIkRSNapratye bhASaNa karI te cArUkRSNa tyAMthI nIkaLI gayo chatAM pachI zrIkRSNa, paoNtAnA manamAM evuM ciMtana karavA lAgyA ke "amArA kuLaneviSe e nemi cakrAMteja utpanna thayo che; evuM huM mAnuMchuM. kAraNa, meM pAMcajanya zaMkha vagADaco chatAM Avo nAda kadIpaNa thayo nathI. A bhUmitaLa viSe sarva rAjAonA vaMzamadhye harivaMza e kevaLa bhUSaNabhUta che. je harivaMza, AvA prakAranAM tejasvI manuSyaratnoe karI bhUSita che." e prakAre karI zrIkRSNa, potAnA manamAM vicAra karatA chatAM saMpUrNa jaganuM mana haraNa karanAro, ane prapaMcaneviSe anutsuka evo te temikumAra paNa sabhAneviSe prApta thatA ho. te samaye jemane baMdhupriya che evA, ane namratAeyukata evA zrIkRSNa, pUrva kAMi na jANyA sarakhA svabhAve te temikumArane saMpUrNa vRttAMta pUchatA havA. zrIkRSNa-he bhrAta, bhUgoLane mahAtvarAe zramaNa pAmavAnuM kAraNa evo parAkramasUcaka jeno mahoTo zabdache, evA e zaMkhane teM vagADaco ke zuM! evuM zrIkRSNanuM bhASaNa zravaNa karI potAnA zirane halAvave karIneja jeNe pratyuttara dIdhoche, evA te naimikumArapratye pharI, pratyeka avayavaneviSe jemane mahoTAM sthULa romAMca prApta thayAMche, evA te zrIkRSNa bhASaNa karatA huvA. zrIkRSNa--he bhrAta, anya rAjAonI vAtato eka kora rahI, paraMtu mahAparAkramI evA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 515 y khmr che baLarAma paNa je zaMkha vagADavA mATe samartha thayA nahIM te zaMkha sAMpratakALe te vagADyo chatAM S: mane mahA Arya lAgyuM; e mATe tArA bAsAmarthanuM avalokana karavA mATe kautuka dhAraNa ? 9 karanAre huM chuM; e mATe eka muhartaparyaMta tAruM ane mAruM bAyuddha thavA de. evuM zrIkRSNanuM bhASaNa ra. A sAMbhaLIne nirvikAra evA nemikumAre "ThIka che evuM kahyuM chatAM harSayukta evA zrIkRSNa, potAnA koDa hastaviSe zastrAdika vigere grahaNa karI mallayuddha karavAnA raMgamaMDapamadhya praveza karatA hatA. te (5' samaye zrIkRSNa ane nemi-e baMnene mAnya evA baLabhada, sabhAnuM pAlana karI yuddha camatkAra che ( jovA mATe beThA chatAM, cANamAno parAjya karanArA zrIkRSNa, te samaye yuddha karavA siddha thatA ) havA. te samaye evI rItie mahayuddha karavA mATe niyukta thaelA ane kaMsa tathA kezIdaityane SNa mAranAra evA zrIkRSNane avalokana karI jenA bAhuUma mahAbaLe karIyukata che, evo nemika para mAra, te zrIkRSNapratye bhASaNa karate ho. "ke he zrIkRSNa, bhAratAddhapatinI sAthe yuddha karavuM e mahAbaLIpurUSone yogya che. e mATe pRthvInI dhULa deha vyarthaka malInakaro cho? e mATe he murAre, tamAruM ane mAruM paraspara kevaLa bAhuthaMbhanA calAvavuM karIne ja baLanA sarvasvanuM avalokana thAo. evuM zrIvatsanA cinha karI suMdara evA je zrInemikumAra tenuM bhASaNa svIkArIne zrIkRSNa, vikhaMDanA rakSaNa mATe paridhasarakho evo je potAne bhuja-tene ADo dhAraNa karatA hatA. te ( zrIkRSNanA bAhane nemikumAra, bALa kamalinInA taMtunI jema eka kSaNamAtramAM namAvato ho; ao che ane pachI parvatazreNa sarakhA potAnA bhujane prasArato ho. te samaye moTA Aveze karI - da jema potAnI saMke karI vRkSanI DALane AkarSaNa karavA mATe AraMbha kare che, tema zrIkRSNa te ke neminI bhujavaline sthAnathI halAvavA mATe AraMbha karatA havA, pachI potAnA caraNanuM AkuMcana karI bAnA sarvarava baLe karI neminA bAhuabhaviSe zrIkRSNa, vRkSane viSe kapijema laTakI rahe che tema laTakatA havA; tathApi zrI nemine bAhuabha, eka dorA jeTalo paNa sthAnathInacalana pAmato havo. merUnuM zikhara, vaMToLiyAe calana pAme che zuM? te samaye brAtA jenemikumAra-tenA ati zaya parAkramathI utpanna thaelo je mahaTa harSa-teNeyukata evA guNagrAhi zrIkRSNa, te neminI , che. bAhalatAne choDIne vAraMvAra te nemipratye AliMgana karatA havA; ane saMtuSTa citta hotA thakA evuM che bhASaNa karatA havA; "ke he baMdha, ApaNuM A kuLa stuti karavA mATe yogya che; je pavitra kuLaneviSe 3 mahA parAkramI evo tuM utpanna thayo che; e mATe mArA bAhubaLe karI jema baLabhadaAnaMda pA- ra) S meche, tema karatAM vilakSaNa evA tArA baLe karIne huM AnaMda pAmuM chuM." e pramANe karI premikumAranI prazaMsA karatA thakA pachI te nemine choDIne te zrIkRSNa, potAnA gRhapratye AvatA havA; ane mananI vizrAMtinuM kevaLa sthAna evA baLarAmapratye evo 9 dy khr 2. ), Scha bha5@o. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 ki = 4 prazna karatA hatA ke "he Arya, mAro kaniSThabaMdhu je mikumAra, tenuM AzcaryakAraka baLa tame je che SNa yuM cheje e niminuM parAkrama che, te zakranuM ane cakravartinuM paNa nathI. e mATe enemi, ara kumAra sarva jAta karatAM atizaya evA potAnA zo karIne A cha khaMDeyukata evI pRthvIne kema - sAdhya karato nathIevuM zrIkRSNanuM bhASaNa zravaNa karI baLarAma bhASaNa karato haze. baLarAma--he murAre, mIzvara mahAbaLAtya che e kAMI Azcarya nathI. kAraNa ke samaye zivadevIne viSe enemIzvara, garbha utpanna thayo te samaye te zivAdevIe cauda mahAsvama avalokana kAM evA te svamanimitte karI sarva jotISioe teno evo siddhAMta varNana ka ) ke "zubhakAraka evAM A cauda svae karI e zivadevIne bAhya ane aMtaraMga zatruone jIta- te SI nAro, cakravarti athavA dharmacakravarti evo putra utpanna thaze. evuM kahyA pramANe e nemikumAre ? e nirvikArapaNAe ane e kapALupaNAnA guNoe karI te jotiSanuM vacana sArthaka karyuM. evuM baLarAma bhASaNa karatA chatA zravaNa karavA mATe jenA akSaro yogya che evI AkA- 45 viSe vANI utpanna thaI; "ke he rAmakRSNa, tame pUrvaja moTA moTA vikalpa manamAM A No cho te na ANo. je samaye enemIzvara, A bhAratanaviSe bAvIzamo tIrthaMkara thaze tyAre "A che jinezvara che evI bAra parSadAviSe tamArI khAtarI karanAre thaze; ane saMpUrNa jagatane, zAstranA (1) vicAroe karI taNa sarakhuM ciMtana karaze; ane jenuM mahA bAhuparAkrama che evo paNa te jinezvara, h) niriccha hota thako rAjyane grahaNa karanAra nathI. evuM ekavIsamA tIrthaMkara kahI gayA che. je evuM jinakita vacana kathana karIne te AkAzavANI uparAma pAmI chatAM te zrIkRSNa, mahA She karI zrI nemikumAranA tete guNasamudAyane prazaMsA karatA havA; ane kSaNamAM baLabhadane ka- ra hine te aMta:puramathe gamana karatA havA; ane te aMtapuramAM rahenArI je strIo-teonA AgaLa nemIzvaranA caritrane varNana karatA hatA. tyArapachI mIranA snehe karI jemanuM citta Adache evA te zrIkRSNa, te sthaLe te zrI nemIzvarane snehe karI bolAvatA havA. tyArapachI nemie sahavartamAna ratnasiMhAsanane viSe upaviSTa thanArA te zrIkRSNa zobhatA havA. tyArapachI zrImIzvara ane zrIkRSNae baMnenuM zarIra sugaMdhika telAdikanuM upamardana karanArI zuddha sedhIoe madana ) che karI, ane te baMnene snAna karAvI pachI kapUra ane agara-eoe mizrita je caMdana-teNe karI ? GY lepana karyuM. tyArapachI nAnA prakAranA bhojana karavA mATe yogya evA je madhurarasa-teNe karI ? te baMne jaNe bhojana karatA havA; ane madhyAnakALaparyata nAnAprakAranI kathAo varNana karatA , thakA ekaba rahetA havA. pachI aMta:purasaMbaMdhI strIoe sahavartamAna, ane nemikumAre sahava- ka ) rtamAna te zrIkRSaNa, koI divasa lIlAvanane viSe, koIdina vApInaviSa, koI dina krIDAparvatanaviSe che. = bha - - SchekaTezvarajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 517 che ane koI dina sarovara viSe kriIDa karatA havA-ema pratidivase nAnA prakAranI krIDAoe je A krIDA karanArA evA te addhacakravarti zrIkRSNa, tene mIzvaravinA koI paNa krIDAne na karatA hatA. rara koI eka samaye copadAra bhAladAra, saMpUrNa kArapALa, ane saMpUrNa sevako-eene zrIkaccha evI AjJA karatA havA ke "he saMpUrNa copadArAdiko, A nemikamAra mane prANa karatAM paNa atizaya priya che; e mATe tame kyAre paNa koI paNa ThekANe ene javA mATe aTakAva karaze G! nahIM." evI AjJA karI pachI te kaiTabhArati zrIkRSNa, satyabhAmAjika strIone paNa evI AzA che karatA hatA ke "tame e devara je mikumAra-tene zaMkArahitapaNe khelAvo tyArapachI ekalo paNa che te nemikumAra, harinA aMta:purane viSe praveza karate ho. kAraNa, dhIra purUSa che teo vikAra thavA ja S mATe je kAraNabhUta, evA paNa sthaLane viSe vizeSe karI saMcAra kare che. tyArapachI niraMtara te kRSNanI ja strIonI thI mazkarInI nirvikAracittapaNe pratiDhiAmazkarI karanAra te nemikumAre, te saMpUrNa ( zrI kaSNanI strIo saMtoSa pamADIo. tyArapachI eka divasa zivAdevI ane samudravijyAdika-ee zrIkRSNane evuM kahyuM ke bajema e nemikumAra vivAha kare tevo upAya tame kaze." evuM sAMbhaLI zrIkRSNa, te abhiprA( yane rukimaNI pramukha strIone kahetA havA. kAraNa, tevI rItinA kAryane mATe ghaNuM karIne hari- HD (DrAzi strIo samartha hoya che; e mATe strI ekane ja nemikumArane vivAha karavA mATe sUcavatA che havA. tyArapachI te strIo te nemikumArane vivAha karavA mATe prArthanA karatI havI. te samaye vivAha na karavAnA abhiprAyavALAM nemikumAranAM lakSAvadhi vacanoe karI, jenAM mana ArmadhaMyukta thayAM che, evI te strIo thaI chatAM teonI sahAyatA karavA mATe ja jANe hoyanA! tema pura vasaMtanuM prApta thato ho. te samaye kaMpAyamAna evuM je AmravRkSa-teno je puSasaMbadhI makaraMdatenA sevana karI matta thaelA je bhramarAo teonA guMjArave karIne ja jANe hoyanA! tema bhASaNa karanAro evo malayasaMbaMdhI vAyu, nemikumArane AliMgana karI vivAha karAvavA mATe prArthanA karato . hoyanA! evuM bhAsavA lAgyuM. tyArapachI vasaMtattvanA divasoe sahavartamAna vanasaMbaMdhI vRkSonI zo saMpatti vaddhi pAmavA lAgI; ane himanA samudAyesahavartamAna rAtrI paNa saMkocana pAmatI havI. 5 tyArapachI te vasaMtamatu mathe eka divase puravAsI lokoe yukta evA zrIkRSNa, potAnI Sii strIoe sadvartamAna ane kemikumAre sahavartamAna, raivatakaparvatasaMbaMdhI udyAnane viSe krIDA kara- ra vAmATe gamana karatA hatA. te samaye te parvatanaviSe saMpUrNa yAdave-jeoe madyaprAzana kara che, . muka evA hotA thakA yathecchapaNe krIDA karavA lAgyA. keTalAeka navIna saMpAdana karelAM puSpa bhUSa- te Nee karI strIone alaMkAra karAvatA hatA, keTalAeka, vRkSonI pallavarUpa TIzIoe karI strIonuM 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 priya karatA havA, ane keTalAeka, pote grahaNa karelA navIna evA je puSpagucchanA daDA-teNekarI ke strIone lobha utpanna karAvatA hatA. te samaye revatI ane satyabhAmApramukha je baLarAma ane zrIkRSNanI strIo-te, jeoe veNIprasAdhana ane alaMkAra dhAraNa kache, evI hotIo thakI nemikumAre sahavartamAna krIDA karatAM havI. temAM koI eka strI nemikumAranA paSThabhAga viSe jeNe potAnAM stana thApana karyAM che, evI hotI thakI potAnA AliMgane karI malIna thaelI je navIna karUbakapuSponI mALA-teNe karI te nemikumAranA kezabaMdhanane karatI havI. koIeka strI potAnA mukhasaMbaMdhI kAgaLane viSe vRddhi pAmelo je kesarane sugaMdha-tenA jo karatAM paNa atizaya sugaMdhayukta evA nemikumAranA jAsavAyune prAzana karatI havI. jenI vastra S: graMthI zithiLa thaelI che evI koI eka strI, potAnA caraNaprahAra karI malIna thaelAM evAM je azokavRkSanAM puSpo-teNe karI nirmANa karelI navIna mALAne nemikumAranA kaMdanaviSe sthApana karatI hatI. jeNe potAnAM bAhu mULa pragaTa batAvyAM che, ane jenAM stana UMcAM che evI koI eka strI, potAnA kaTAkSAvalokane sahavartamAna, tilakanAM puSpoe karI nemikumAranA mastakarizebhUSaNa karatI hatI. te samaye e prakAre karI te saMpUrNa kuSNastrIo, yathecchapaNe vikAsa karavA lAgI chatAM, te nemikumAre koInI paNa IcchA bhaMga karI nahIM. kAraNa je jiteMdiya purUSa che che teone viSaya, kAMIpaNa parAbhava karavA mATe samartha thato nathI, e prakAre karI zrI nemikamAre sahavartamAna, puravAsI lokoe sahavartamAna ane strIoe sahavartamAna zrIkRSNa, pratidivase navA navA kriDAvanane viSe krIDA karatA havA. te samaye te nemikumAranA cittane vikAra utpanna karavA mATe potAnuM asamarthapaNu jANIne jANe laksa pAmIneja hoyanA! tema vasaMtaRtu ati tvarAe nikaLI jato havo. pachI te nemikumArane jItavA mATe IcchA karanArA kAmadevane zastrone adhyakSa ja hoyanA! evo grISmaRtu, zirISapuSpanA miSe karI tadrupa zastra samarpaNa karato thako prApta thato havo. te samaye prakuzita thaelAM je pATalIpupa-eja jenAM netro che, evA grISmaRtue kopa karI avalokana karelI mAninI strIote jANe grISmaRtunA bhakarIneja hoyanA! tema paTamULa evA mAnane paNa tyAga karatI havAo. ) te grISmatuviSe jenuM teja bhayaMkara che evo sUrya, sarva jAtane tApa utpanna karanAre thato haze. te kiMvA samayavaze karI mitra nAma dhAraNa karanAre sUrya, amitra sarakho saMtApa utpanna karanAra the re chatAM te marma jANanArA zrIkRSNa, tApe karIne saMtapta thaelI evI strIoeyukta hotA thakA nA revataparvatanA krIDAvanane viSe rahenArIo je vApio-te viSe jaLakrIDA karavA mATe gamana 9) karatA hatA. te samaye zrIkRSNanI strIoe moTA Agraha karI potAnI sAthe mikumAra paNa che ( 1 "UrjIno Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 lIdhA; te samaye te nemikamAra paNa te strIonI sAthe jatA havA. kAraNa, sAdhupuruSa che te potAnA abhiprAyano tyAga na karatAM bIja saMpUrNa lokonA mata pramANe anusaranArA hoya che. tyArapachI te vanamaNe vApinA tIrane viSe dvArakApati zrIkRSNa prApta thayA chatAM, te samaye te vApI, kamaLoTi eyukta je taraMge-teja koIeka hasta-teNe karI mahAvege te zrIkRSNane pUjA samarpaNa karatI koDa 7) hoyanA! evI bhAsavA lAgI; ane kamaLane viSe bramaNa pAmanArA bramarAonA guMjAravamire karI che hA te zrIkRSNane te vApi, svAgatakRtya karanArIja hoyanA! evI bhAsavA lAgI. te samaye te vana- saMbaMdhI je rakSako teo zrIkRSNanI pAse AvIne megarAnAM prakuzita thaelAM puSpo jemAM mukhya che evAM nAnA prakAranAM hArAdika puSpabhUSaNone zrIkRSNane mATe najarANAM karatA havA. teomAM uttama prakAranA eka puSpahArane prathama krimaNyAdika kRSNastrIo, deva sarakhuM jenuM suMdara zarIra che evo devara je nemikumAra-tenIkane dhAraNa karAvatI havAo; ane pachI sugaMdhanA lAbha mATe bramaNa pAmanAra bhramarAonA bhaye karI jeonI bAlatAo vyAkuLa thaIo che, evI te saMpUrNa strIo, zrIkRSNa samarpaNa karelA hAne pote paridhAna karatI havAo. te samaye te saMpUrNa strIoe sahavartamAna nemikumArane hastaviSe dhAraNa karanArA zrIkRSNa te vApIne viSe lIlAe rAjahaMsanI jema praveza karatA havA. te samaye madanarUpa je sarpa-tenI paNa sarakhI je ( ratnajaDita pIcakArIo-te jeonA hastaviSe che evAM teo, paraspara je viSe lajajane tajI didhI che, evI jaLakrIDAne karatAM hatAM. te samaye zrIkRSNa potAnI pIcakArInA udake karI satyabhAmAne atyaMta prahAra kazyA, te kAraNa mATe te samaye "zrIkRSNa, mAtra satyabhAmA Upara pIcakArInA prahAra kare che, ane ApaNuM Upara prahAra karatA nathI evuM jANanArIo anya strIone cittavize mahAkheda prApta thayo. tyArapachI cakrapANI je zrIkRSNa temaNe rukimaNune utsaganeviSe pIcakArIe prahAra karI harSita karI. te samaye kaTAkSAvalokane sahavartamAna anya strIoe pIcakArIonI kaNae zrIkRSNane prahAra kasyA. tyArapachI "mikumAra Upara pIcakArIonA prahAra karavA evA zrIkRSNanA saMketa karI te saMpUrNa strIo, nemikamArapratye pIcakArIo Uche. cakI pAMgArarasapUrvaka te pIcakArIonA prahAra karI te nemikumArane yahAM tyahAM AkarSaNa karatI 1 havIo. te samaye jeNe kAmadeva jItyo che evo te nemikumAra, te strIone pote paNa pIcaoN kAraMA prahAra karate ho. kAraNa, tevI paNa strIonI nAnAprakAranA zaMgArakRtyane viSe je pravRti ta, catura purUSane moha utpanna karanArI nathI. te samaye nemikumAre karelA jaLaprahAra karI satyabhAmAnI nivi zithiLa thaI chatAM, te samaye kevaLa sakhIo ja hoyanA! evA udake kSaNamAtra te nivi dhAraNa karI, vaLI nemikumAranA jaLamahAranA kSobha karI jenAM kaMcukIbaMdhana chUTI gayAM che ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 520 7kaI che evI kimaNI, lAyamAna thaIne te vApinA tIrapradezanevize gamana karatI havI. te samaye e vare te nemikumAre jaLanA prahAra karI koIeka strIne siMcana karI, koIeka strIne stana pradezane viSe siMcana karI, ane koI eka strIne nAbhinA adhabhAgapradezane viSe siMcana karI. e prakAre karI te vApInaviSe jaLakrIDA pravRtta thaI chatAM te saMpUrNa strIo te nemikumArane kAmadeva jAgRta thavA mATe nAnA prakAranA vilAsane karatI havAo. evuM che ke ra4 eTale pANI athavA jaDa-enA saMsarga karI guNuM purUSo paNa nirguNatva pAme che te pramANe jaLano saMsarga karanArI te strIono che te nemimAre, saMpUrNa lamdika svArtha paNa naSTa karo. arthAta viSayoe virakata evA HD che te nemikumAre sahavartamAna jaLakrIDA karanArIo te kRSNavIonA vastrarahitapaNA pramukha nI lajajAdika svArthano nAza thayo, topaNa nemikumAranA cittane viSe kiMcita paNa kAmadeva utpanna thayo nahIM. e mATe jJAtApurUSe "viSayanevize potAne ghAta che" evI bhAvanA karI nirmaLa je AtmA-tenuM ciMtana karavuM. tyArapachI jaMbuvatIe dIdhelA hastanA A zrayane grahaNa karI tene mikumAra, dhImedhIme mahA harSa karI te vApinI tIrabhUmi viSe prAsa ( (thatuM haze. te nemikumAranI pachavADe kRSNastrIo paNa vastrathI zravanArUM je jaLa-te miSe karI che ( pitAnA lAvaNyane ja vamana karatI hoyane! evI bahAra nIkaLatI havAo. te samaye te caMdanA kiraNonA samudAye karIne ja nirmANa karelAM hoyanA! evAM bIjarezamI vastrone rUkimaNI, che nemikumArane samarpaNa karatI hatI. tyArapachI koIeka kRSNastrI, te nemikumArane bhadAsanane viSe che te besADIne pue karI tenA kezane alaMkata karI te kezasamudAyanuM baMdhana karatI havI. te samaye ja suvarNanA varNa sarakhe jenA zarIrane vaNa che, evI koI eka strI, jenA aMganaviSe prasevAsaMbaMdhI bio skUraNa pAme che, evA te nemikumArane niSkapaTapaNe potAnA vAMcaLakarI vAyu DhoLavA lAgI. pachI te nemikumAranA caraNakamaLanI zuzruSApUrvaka satyabhAmAM pramukha saMpUrNa strIo, te nemikumAranI AgaLa bhASaNa karavA mATe AraMbha karatI havAo ke, "he kumAra, A saMsAra che te, strInA saMgraha karIne ja sAravaMta che; e mATe strIvinA meTo zrImAna purUSa hoya, to paNa te che. raNatulya che. maheMda, caMdra-ItyAdikonIpaNu IMdANI, rohiNI ItyAdi jagatamAM prakhyAta evI che ke strIo che. e mATe koNa purUSa strIvinA che? to evI rItinuM uttama prakAranuM saubhAgya ane S: rapaNuM vigere udAra guNa hoya tathApite sarva, strIvinA vyartha che; evuM ja. dharma artha ane para kAma-e traNa purUSArtha, sadharmAcaraNI strIne viSeja rahelA che. arthAt strIvinA, dharma artha ane A kAma-e traNa purUSArtha prApta thatA nathI. puNyanuM eka pAtra evo putra paNa strIthIja utpanna thA- 5 Sii yache je putra, tamArI jema potAnA pitAnI atyaMta prakhyAtine railokayaviSe vistAra kare che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 521 che ane strInA yoge karIne ja zabdAdika saMpUrNa viSaya, lavaNanA yoge karI jema saMpUrNa rasa hRdayane S gamanArA thAya che tema atyaMta gamanArA thAya che. vaLI strInuM pANigrahaNa thayuM chatAM tamArAM mAta pitA tathA saMpUrNa bhAIo apAra harSane dhAraNa karaze; e tamane vizeSa lAbha thaze. he devara, pha A vivAhanA utsAhanaviSe amane tamAruM vacana thAo; ane zivA devInA maratharUpa rathane viSe ko vijAropaNa thAo. arthAta, tamo vivAha karo chatAM zivAdevInA saMpUrNa manoratha pUrNa thaze I' e prakAre karI saMpUrNa strIo nemikumAranI prArthanA karatI hatI, eTalAmAM tyAM zrIkRSNa ) I utAvaLA AvIne bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--hebaMdha nema, A tamArI saMpUrNa bhAbhIone saMtuSTa kare "have huM tIrthaMkara chuM tethI vivAha karIza nahIM" evuM kahI amAruM apamAna karaze te pUrva nAbhirAjanA putra pramukha A tIrthakoe paNa grahasthAzrama svIkAryo che. evA te zrIkRSNanA vacane karI te nemikumAra, ra. sakumArapaNAne pAmyo chatAM eTalAmAM tyAM vage karI zivAdevI ane samudavijaya rAjA-e baMne e prApta thatAM hatAM. te madhe zivAdevI evuM bhASaNa karavA lAgI. che. zivA devI-- he putra, tArA netranI caMcaLatA ane svarUpanI zobhA-eene avalokana ). ( karanArI je haM-tene mahA AnaMda utpanna thAya che; e mATe tuM zeko kalpaparyata jIvanArA thA. "i kAraNa, mAro putra je tuM-tenA sarakhe saMpUrNa kaLAe karI, jJAne karI, athavA nyAye karI A bhU- 0 mitaLaneviSe bIjo koIpaNa putra nathI; e mATe sarva prakAre karI, tArI mAtA je huM-tene vivAha prArthanAnA bhaMga karI khinnacitta evI karIza nahIM. A kAryane viSe sAMpratakALe meM tane bAhane viSe jhAlyo che. evuM bhASaNa karI te zivAdevIe nemikumArane bAhu jhAlyo chatAM, te samaye nemikumAra potAnA manamAM evuM ciMtana karavA lAgyA ke "aho, mArA sarakhA paNa niriska purUSane A kevuM moTuM saMkaTa prApta thayuM che? juo!! "mAre vivAha kare e mATe eka tarapha mArI mAtA mahA ) Agraha kare che, ane bIjI tarapha vivAha na kare evo je huM-teNe tIrtha pravartana karavuM; evA baMne prakAranuM saMkaTa mane prApta thayuM che. temAM evo nizcaya kara yogya che ke, kevalo purUSoe elo je prakAra-te avazyapaNe thaze; paraMtu pAstacittavALA purUSone mAtAnI AjJA atikramaNa karavA mATe yogya nathI." evo vicAra karI te nemikumAra, mAtAnA vacanano aMgIkAra karate ho. te samaye AnaMdayukta evA zrIkRSNa, potAnA parivAre sahavartamAna dvArakApratye praveza karatA havA. pachI te zrIkRSNa, saMpUrNa lokonA saMmate nemikumArane yogya evI je ramatI ja nAme kanyA-tenuM, ugrasena pAse catura evA pradhAnane mokalI mAguM karatA havA. te rAjImatI ka nyAe paNa pUrva koIka divase nemikumArane joyo hato, ane te nemikumAranA guNasamudAyanuM * - 9 . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 522 5 zravaNa paNa teNe karyuM hatuM, te kAraNathI ane pUrvajanmanA saMbaMdhe karI te rAjImatI, nemiphamA raviSe prIti dhAraNa karanArI hatI; e mATe zrIkRSNa tenuM mAthuM karyuM chatAM, harSa pAmanAro te ugrasena paNa te kanyAne nemikumArane mATe devAno TharAva karato hato. kAraNa, e nemikumAra sarakhA mAtranI koNa sacetapurUSa IcchA na karI pachI zrIkRSNa, "lagnamuhUrta kyAre che? evuM pUchelo koki nAmanA jatiSI evuM bhASaNa karato ha. kaigki-he deva, sAMpratakALe je viSe atizaya medha prApta thayo che, evo A vaSakALa ) pravRtta thayo che; e mATe sujJa purUSoe A tumAM anya paNa kAryo karavAM nahIM, te pachI sarva AD. kAmadhe puNyakAraka evo pANigrahaNarUpa mahotsAha karavo nahIM; emAM zuM kahevuM? e mATe rAjahaMsanA samudAyano nAza karanAro e A vaSakALa, vivAhamRtyaviSe ullaMghana karavuM. 5 evuM te kaukie bhASaNa karavuM chatAM te samaye vivAha karAvavA mATe utsuka evo samudavijya rAjA bhASaNa karate ho ke "A samayanuM atikramaNa karyuM chatAM A vivAharUpa kAryabhAga thanAra nathI; kAraNa, A nemikumAra pote catura hoIne vivAha karavA mATe na IcchanAre chatAM A koIpaNa prakAre sAMpratakALeja enI kane vivAha karavAno nizcaya karAvyo che e pramANe vivAha( viSe utsuka evA samudravijya rAjAnuM bhASaNa zravaNa karI te koki pitAnA manamAM vicAra karI che pharIne bolato haze. ke "he rAjana, zrAvaNamAsanA zukalapakSanI SaSThI tithi che, te ati nidya che; ) che. e mATe te tithine tyAga karI tenI pAseno koIpaNa divasa vivAha karavA mATe svIkAro. evuM te kaukinuM bhASaNa sAMbhaLIne mahA vagekarI tatakALa zrIkRSNa vivAhane nizcaya karyo. ane te zrIkRSNa, tamone AmaMtraNa karavA mATe tamArI pAse mane mokalatA havA. e pramANe bhASaNa karI te koraka, kasturInA cinhayukta ane kesaranA pANIe jenA ra. akSaro lakhelA che, evI lagnapatrikAte dharmasajAne arpaNa karato haze. te samaye kapUranA kaNoe vyAsa, ane sneharUpa pUrNa cinha cinhita, evI te lagnapatrikAne sabhAneviSe phoDIne saMtucita A evo dharmarAjA vAMcavA lAgyo. "asti dArAvatI nagarIthI zrIkRSNa hastinApuramathe vAsa kare che e nArA dharmarAjapratye mane karI AliMgana deI nAnA prakAranI vArtAnA kathana karI AnaMda utpanna ) ke kare che. he rAjana, amArA kuLane tame jANIne potAnuM citta dharyayukta dhAraNa kare ane ke S: Apano abhyadaya je maLe che, evI vArtAe amane paNa AnaMda utpanna karAvajo. A dAra- ra kAma ame e kArya AraMbhya che ke, mumukSa ane vijitediya evA nemikumArakane baLAtkAre vivAha karavAno Agraha karAvyo che, e mATe jemanuM moTuM sakhya che evA strIo sahita je 9) bhImasenAdika baMdhuo-teoe sahavartamAna tame lagnakALane viSe agatyapaNe ane prApta thaze. ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ane baMdhuno putra je nemikumAra tenA vivAhaviSe mAMgalyakRtyane mATe adhikAriNI evI SNa kuMtIdevIne paNa tamArI sAthe ANavA mATe tame yogya cho. e prakAranA caMda sarakhA zItaLa evA zrI kacchanA nimaMtraNa karI niraMtara svaccha evAM te pAMDavonAM mana, kumudanI sarakhAM prakulita thayAM. pachI te korakane satkAra karI ane rAjakArabhArane pitA je pAMDurAjA temanA svAdhina karI potAnA kuTuMbasahavartamAna te dharmarAjA, jeneviSe terache NonI paMkitao atyaMta baMdhana karI che, jeneviSe maMcasthApana karI catuSpo satkAra karelA che che, je viSe zrIkANe lAvelA seMkaDo rAAe vyAsa, ane UMca evA sthApana karelA je ) che. kadalItaMbho-teNe karI daravAjao pariNita che, ane pratyeka gRhaviSe nirmANa karelI je ja vadhuvaranI stuti-teNe karI yukta evI zrIkRSNanI dAramatIpratye gamana karato ho. ahIMyAM zrIkRSNa paNa, potAnI senAe sahavartamAna te dharmarAjAne moTA gaurave karI ( sAmA jatA havA. ane vivAha saMbaMdhI je nAnAprakAranAM alaMkAradhAraNAdika kRtyo-teoe 45 ra karI je saMraMbha-teNe karI jene viSe strIone samudAya yukta che, moTA zabda karI vAjanAra je ( zaMkhAdika vAdyo. teonA nAde karI saMpUrNa bhUmi jeneviSe vAcALa che, navIna motIonA prasAre che karI yukata je bhUmi teNe karI bhAyamAna ane zivAdevInI AjJAne mATe je viSe parijana ) 1 loko utkaMkti che, kadalokhaMbhAdika mAMgalyakRtya karI jeneviSe vivAha maMDapa suzobhita che, ane vege che karI je gamana-teNekarI tUTanAra evA je vArAMganAonA kaMThasaMbaMdhI haze-teNe karI jeneviSe 5 nakSatraeyukta evA AkAza sarakho aMtaga zobhe che, evA potAnA gRhapratye, jemane mahA, prema prApta thayo che evA zrIkaccha, dharmarAjane ANatA havA. tyArapachI anya je bhImasenA- 2) diko-one paNa yathAyogya namaskAra AliMganAdika prakAra thayo chatAM te samaye zivAdevI, 1. kuMtInA caraNaviSe AliMganapUrvaka vaMdana karI te kuMtI pratye bhASaNa karavA lAgI. I zivadevI-he kuMtI, huM sarva guNoe yukta evo je nemikumAra-tenA mAtra zabdane dhA- 9 1 raNa kai e tamoe dIdhelA AzIrvAdarUpa vakSano pallavaja che. have tamArA bhAIno putra je che che. neminAra-tenAM je vivAha saMbaMdhI saMpUrNa yathAyogya mAMgaLikanRtyo-te tame ja karo. e prakAre zivAdevIe vacanarUpa amArI siMcana karelI te pAMDavonI jananI je kutarUpa che GS vahI te vize karI praphullita thaI tyArapachI lagnamuharta najIka AvyuM chatAM samudavijyAdika dazAhanI gara AjJAe karI, ane prItie AliMgana karelAM citta-teNekarIyukata evI kuMtIdevI, zivAdevI, [, devakI ane rohiNI-ee jeoe maMgaLaveSa dhAraNa karyA che evI, ekathaLe ekaThI koma thaelI saMpUrNa mAtAo, ane patiputrayukata hoine jeonAM mukha hAsyayukta che evIo che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para4 revatI, rohiNuM ane satyabhAmA pramukha eka ThekANe maLelI je saMpUrNa bhAbhI-teo maMgaLa S: gAyana karatIo chatAM vivAha saMbaMdhI dIkSAvidhine mATe vara je nemikamAra-tene pUrvAbhimukhe be- 3 sADIne moTA Adare pIThI vigere coLIne snAna karAvatAM havAM. te samaye jenA hastaviSe bANa samarpaNa karelo che, ane jenA hastaviSe mIMDhaLa baMdhana karyuM che, evA te nemikumArane avalokana karanArI zivadevInA netronI tRpti na thatI hatI. tyArapachI ugrasenanA grahane viSe rahenArI je kanyA rAmatI-tene veNI ghAlI vastrAlaMkAra ) dhAraNa karAvavA mATe zivA devI, kuMtIdevI pramukha strIo, ghaNu vAghanA nAdekarI taraMgayukta evA ) ugrasenanA gharapratye gamana karatI havI. tyAM pIThI coLelI ane alaMkAra ghAlelI evI te ja kanyAnA hastaviSe jeoe bANa arpaNa kare che evI te vaddha strIo, te kanyAnA masta- 7 che kaneviSe ziriSa, akSata pramukhe vadhAvatI havAo. tyArapachI rezamanAM heta vastro paherAvI; jenA para keza zyAmavarNa che evI te rAmatIne, prasAdhana karavA mATe te savAsaNa strIo kaneviSe be sADatI havI. te samaye te rAmatInA svAbhAvika svarRparasanuM prArA karavA mATe ja jenuM Tii citta tatpara che evI zivAdevI, tatakSaNa prasAdhana karatAM vizeSa vilaMba thAyato ThIka evI I che , cchA dhAraNa karanArI thaI ane te rAmatInA svAbhAvika sedaryane kuMtIne batAvatI hatI. KD ( zivAdevI-he devI, A kanyAno kezasamUha, zyAmavarNa evI bhramarInI paNa spardhA ka- 1) vIra re che. arthAta, bhramarInA zyAmapaNa karatAM paNa A rAmatInA kezanI zyAmatA bahusArI che. ) che enA lalATe karI aSTamInA caMdanI zobhA tiraskAra karI jAya che, eTale aSTamInA caMdra karatAM ja paNa enuM lalATa ati suMdara che. karNapata laMbAyamAna honAAM netronA hAvabhAvarUpa vilAsekarI para zobhanArIo je be bhUkuTio teo dRSTirUpa taLAvanI tIviSe rahenArI vaNinI lIlAne ja dhAraNa karatI hoyane! evI zobhe che. enA kaNe paNa sarva jagatanI daSTirUpa haraNine ko pAza sarakhA baMdhana karanArA pAzaja che emAM kAMI saMzaya nathI. netrakamaLanA gekarI jene tADa che a> vakSasarakhI zobhA prApta thaI che evo eno nAsikArUpa vAMsa juo! temaja A rAjamatInA A gAla, jANe kAmadevanI DhAleja hoyanA!evA zobhe che. A rAmatInI grIvA che te, lokyane zaza nAdekarI jItanA je kAmadevane zaMkha-tenI sarakhI traNa rekhAeyukta che. temaja enA bAhu SS che te, mRNAlarUpa kadalItaMbhanI zobhAne lUMTanArAja hoyanA! evA suMdara che. enA stanonI ara upamAne A mtanevize koNa pAmanAra che? athota enA stanane upamA devA joga A jaga tamAM koI vastu nathI; e uparathI enA stano nirUpama che evuM siddha thAya che. enI kaTinuM chuM grahaNa karavA mATe hAthanI muTi paNa bahu moTI che; evuM huM mAnuM chuM, e mATe e kaTino bhaMga 2 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaze evA bhaye karIteja jANe hoyanA ! tema romAvaLIrUpa paTTikA dIdhI che. eNnA che te strI rUpa ratna nirmANa karanArA zilpavAnanI kIrtinA staMbhaja hoyanA ! evA bhAseche. enI baMdhAo, upamA devA mATe manamAM ANelA je sarva padArtho-teonuM dhaMdhana kareche. arthAt anI jedhAo nirUpa che. ane enA pAyato, potAnA nakharUpa kiraNoe, kamaLaneviSe vAsa karanArI lakSmIne hase che. mArA bhAgyano mahoTo atizaya chatAM AvI vadhu mArA gRDune zobhAyukata karaze, eviSe huM vidyAsa dhAraNa karatI nathI, kAraNa, vakta evA naimikumAra, ane paraNIne mAro hetu pUrNa kare tyAre khaze. evuM bolI zivAdevIe te kanyAne bhUSita karavAmATe strIone AjJA dIdhI chatAM, te saMpUrNa strIoe nAnAprakAranAM bhUSaNoe te rAjImatI alaMkArayukta karavAmATe, jema varSARtue puSpakarI mAlati alaMkRta karavAmATe AraMbha karo jAyache, tema AraMbha karo. te samaye jenA sarve avayavoneviSe alaMkAra dhAlelA che, evI rAjImatI kanyA, navIna prakRkSita evA kumuddanInA samudrAekarI bhUSita thaelI talAvaDInI jema atyaMta zobhatI havI, pachI bhUSaNonA dhAraNakarI je viSe zobhA vRddhi pAmI che, evA potAnA dehane te rAjImatI, darpaNuneviSe vAraMvAra avalokata karI "A mAro deha, naimikumArane mATe zobhaze" evI bhAvanA karatI havI. tyArapachI te alaMkRta karelI kanyAne zivAdevI pramukha strIo, mahoTA harSekarI tenI mAtAnA aMtagRhaneviSe besADIne phrI mohoTA AnaMdekarI vara je naimikumAra, tenIpratye prApta thatI havI. tyArapachI caMdane karI jenuM zarIra lipta che evo, ane motIonA bhUSaNoe karI bhakSita evo te nemikumAra, jeoe avalokana karanArAonAM netro tRpta karacAMche evAM varane yogya je bhUSaNo tene peherato havo. pachI jenA mastakaneviSe zveta chatra dhAraNa kareluM che, ane vArAMganAoe jenA upara cAmara dhAraNa karavAM che evo, ane uttama rathaupara besanAro te nemikumAra vara rAjA, paraNavAmATaeN ugrasenanA dharapratye prasthAna karato havo. te samaye jeonI saMpatti sahoTI che, evA keTalAeka yAdavakumAro hastio upara, keTalAka rathopara, ane keTalAka adho upara ArohaNa karatA thakA varanI AgaLa sAkhelA thaIne nikaLyA. bIjA keTalAeka rAjAo, potAnA bhUSaNAdikanA dhAraNakarI iMda karatAM suzobhita hotA thakA airAvata sarakhA hAthI upara ArohaNakarI te temivaranI baMne bAjue gamana karatA havA. te samaye khaLabhadra, zrIkRSNa, dAh ane anya paNa vRddhu vRddha yAdavo, kuMjaratyekaneviSe ArohaNa karI vara rAjAnI pAchaLa prasthAna karatA havA. te yAdavonI pAchaLa alaMkAra dhAraNa karelIo evI zivAdevI, kuMtIdevI pramukha, jAnI strIoe paNa jeneviSe motIonA tArAo baMdhana karavA che, evI pAlakhIomAM yathecchapaNe Jain Educationa International 132 For Personal and Private Use Only parama www.jainlibrary.cfgg Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa26 che besIne prasthAna karavuM. te samaye te prasthAna karanArI janaraNI strIonuM maMgaLagAyana eja che koIeka gurU-tenI pratye AsapAsa utpanna thanArA hastionA citakAra, azvonA haNahaNATa, ane vAdyonA gaDagaDATa-te saMpUrNa jANe ziSyo sarakhA adhyayana karatA hoyanA! evA bhAsavA lAgyA. te samaye vararAjA sAthe prApta thanArA lokonA kolAhala zabda karI rAjImatI kanyA, meghanI garjanAo karI mayUrI jema AnaMda pAme che, tema AnaMda pAmatI havI. te samaye rAjI- Na matInI sakhIo "he rAmatI, ghaNA divasanAM pitAnA patine avalokana karavA mATe upaSita evAM tAruM netrone Aja pAraNAM karAva" evuM bhASaNa karI te rAmatIne rAjamArganI ) pAsenA mahelanA upalA mALaupara jALInI pAse letIo havI. te samaye aSTabhavane viSe pati e je nemikumAra-tene avalokanakarI te rAmatI, tenI IcchA karanArI hotI thakI anirvAcya evA AnaMdane zravanArI evI koIpaNa dazAne pAmatI havI. te samaye staA bhita, romAMcasahita, prayukata ane kaMpayukata, evuM te rAmatInuM zarIra, prema karI kalyANarUpa | nadInA taraMga sarakhA bhAvane dhAraNa karatuM havuM. evAmAM takSaNa adharoSTaneviSe utpanna thaeluM je D' vivarNapaNu-teNekarI jenuM teja asta pAmyuM che, evI te ramatInA mukhakamaLathI dIrgha nizvAsa prasAra pAmate ho. te samaye rAjamatInI pAse rahenArI sakhIo, teo A akasmAta prApta thanArA ducinhane avalokana karI jeonAM mukhe vyAkuLa ane zyAmatA pAmyAM che evIo hotIo thakI mahA utsukapaNe te rAjImatIne prazna karatIo havI ke hA hA sakhI!! A tane ? akasmAta ducinha zuM vAruM prApta thayuM ? je kAraNa mATe AnaMdasthaLe tane A moTo kheda 8 prApta thayo. evuM sakhIonuM bhASaNa sAMbhaLIne te rAjImatI bhASaNa karatI havI ke he sakhIo, nirbhAgya evI huM tamane zuM kahuM? mAruM dakSiNanetra pharake che. evuM tenuM bhASaNa sAMbhaLI te sakhIo, te rAmatIne dhairya deI bhASaNa karavA lAgI ke "he sakhI, A tArA vivAhaviSe - je kAMI amaMgaLa haze tene sarva ThekANe kuLadevatA zAMta karI maMgaLanI vRddhi karaze. e mATe manamAM fche prApta thanArAM saMpUrNa duHkhono tyAga karavuM ane potAno pati jenemikumAra, tenA darzanarUpa ane I 4 mata karI potAnA dehanuM siMcana kara. he sakhI, tane je saMtApa prApta thayo che te saMtApanuM, patinuM 16 darzana eja parama auSadha thAo. e prakArekarI sakhIoe zAMtvana karelI te rAjImatI, che potAnA patine jevI avalokana karavA lAgI, eTalAmAM vaitAlikoe jenI stuti AraMbhelI che ) evo te vara, daSTimArgapratye prApta thato hato. ahIMyAM nemikamAra, svasuragRhaviSe gamana karato chatAM tyAMthI pAseja dukhita evAM 7) prANIoe vihaLapaNe uccArelA tumula zabdane zravaNa karato hato ane sArathipratye evuM ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5ra7 R> ^ & che pUchavA lAgyo ke "A AvI rItine Azabda kyAMthI Ave che? pachI sArathi, te prakAra che jANanArA paNa nemikumArane kharUM vartamAna kaheto hato ke "he neme, e sarva jAtinAM jaMtuo A che. vadhasthAne ApyAM che. tamArA vivAhaviSe je A prApta thayelA aneka yAdava jAnaio che, teone moTA harSe mAMsa bhojanano gaurava karavA mATe A prANIo ANelAM che. pachI te prA onI dayAe potAnA zarIrane romAMcayukta dhAraNa karanAro te nemikumAra te sArathipratye ( bhASaNa karato haze ke, "he sAthe, hAhA dhikkA! A saMsAra sarva pAtakone samuda che. e mATe che e Akroza karanArA prANIo je sthaLe che, te sthaLe A mahAze ratha mahAtvarAe levo; eTale e che e saMpUrNa prANIoe pharI paNa potAnuM svataMtrapaNuM svIkAravuM evuM huM karIza. tyArapachI mahAtvAe te sArathie te nemikumAranI AjJAe, te prANIo jyAM hatAM tyAM ratha lIdho chatAM nemikumAra, te saMpUrNa prANIonA vaDApratye draSTie avalokana karate have. tyAM keTalAMka prANIone viSe baMdhana karelAM, keTalAekane caraNaviSe baMdhana karelAM ane keTalAMka prANIone piMjarAviSe dhana karelAM evAM dInamukha prANIone te nemikumAra joto hato. ( te samaye te saMpUrNa prANIo, sarva jagatane priya ane jenuM darzana kalyANakAraka che, evA tene laI mikumArane avalokana karI potapotAnI bhASAe "he neme rakSaNa kara! he name, rakSaNa karAi evuM uccasvare karI Akroza karatAM havAM. te samaye kArUNIka purUSomAM agresara evo te nemithuna mAra, mahAtvarAe te saMpUrNa prANIone baMdhanathI mukata karato ho; ane viratapaNe pAcho ke potAnA gharapratye gamana karavA mATe te rathane sArathi kane pAcho phAvata haze. te samaye samuda- 3 vijayarAja, zrIkRSNa, baLabhada ane bIjA paNa yAdavo ane zivA devI, kutIdevI pramukha strIoteo sarva potapotAnA vAhano tyAga karI tene mikumAranI AgaLa prApta thatAM havAM. tyArapachI te mikumArapratye zivAdevIe sahavartamAna samudraviyarAjA evuM bhASaNa karatA hatA ke he kumAra, 6) tuM A utsAhathI zA mATe vimukha thAya che?" te samaye te nemikumAra, bhASaNa karato hato. huM ( nemikamAra- he tAta, kasAIoe verita evAM A prANIone avalokana karI huM A "mANe potAne jIvAtmA paNa kamarUpa zatraoe vaizrita che evuM jete have; e mATe te za tha guothI potAnI mukatatA karavA mATe have AgaLa yatna karuM chuM. kAraNa zatrue viDhita evA SB potAne koNa buddhimAna purUSa sahana karaze? evuM te nemikumAranuM bhASaNa zravaNa karIne samudache vijyarAjA ane zivAdevI-ee evuM bhASaNa karaDyuM ke "he kumAra, tuM A zuM bole che? je tuM kahe che te zatra kyAM che? jIvAtmAne kIA zatruoe vaNita kara che?" pachI nemikumAra pharI che bhASaNa karavA lAgyo ke "he tAta, jJAnAvarNAdi ATha karmazarUoe huM veTita chuM; e mATe e karma che 5. ^ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa28 che nAmaka zatruone jeNe jItyA nathI, te anya zatrune jItanAre chatAM paNa vIranA nathI. kArAgRhanA che rakSako sarakhA e karmoe pUrve mane narakaneviSe laIne nAkhyo ane tyAM chedana bhedana ItyAdika karI ghaNI vyathAne pamADyo. caronA rAja sarakhA e kamae mane ti bhavATavInaviSe laine zIta tApa pramukha sahastrAvadhi kaheze karI bahuja lezita karI che. eeja huM manuSya thayo chatAM ApattidAranevize mane viDaMbanA karelI che. eeja mane samudramAM burADelo ane sthaLamArganeviSe lUMTelo evo huM chuM. temaja kara evA e AThakarmaphUpa zatruoe mArA putrono vadha ko. sarva prakAre karIne A zatruoe mAre apakAra karyo nathI? arthAt saMpUrNa apakAra karavyA che. e durAtmAoe mane kudevatva daI tyAM paravazapaNe utpanna thanArA parAbhavanA aneka saha nirmANa kasyA. evI te karmanI aneka paraMparAne smaraNa karanAra huM-te zatruonA mULane uccheda karavA mATe have siddha thAUM chuM. kamarUpa zatruone yuddhaviSe jItavA mATe huM, stuti karavA mATe yogya e moTo je saMyamanAmaka azva-pratye ArohaNa karI tarUpa tIkSNa zatre e karmarUpa zatruone saMtApa utpanna karIza." e prakAre mahA tejapuMja ( evuM te nemikumAranuM vANIrUpa vaza, karNachidaviSe saMcAra karavA lAgyuM chatAM, atyaMta duHkhita che. che evAM zivAdevI ane samudavijyarAja mUcchita thatAM havAM. te samaye te baMnene zrIkRSNa, , fy AzvAsana karI kiMcita hAsya karatA thakA moTA Adare karI te nemikumArapratye bhASaNa karatA havA. zrIkRSNa--he name, tArAsaro dayALu ane sarva lokonA hadayane gamanAro evo bIjo koNa putra che? je tame mahA kapAe karI A prANIone duHkhathI mukata karecA chatAM A mAtaE pitAne atyaMta duHkhasamudanaviSe zAmATe pADo cho? mAtapitA che te tiraskAra karavA mATe yogya DerI nathI evuM moTA moTA jJAtApurUSo paNa varNana kare che; tyAre te mAtapitAne duHkhathI mukta karavA mATe je tame vimukha thayA te tamArI kRpA sanmArgane viSe pravata thanArI chatAM tene A bahu nidyapaNuM che. e mATe jeneviSe amAM sarvane moTo AnaMda, jeneviSe mAtapitAne paNa moTo saMtoSa ane jenevi rAmatI prApta thanArI evA vivAhotsavane svIkAra karavo. evuM zrIkRSNanuM bhASaNa sAMbhaLIne te nemikumAra hAsya karato thako zrIkRSNapratye bhASaNa karato haze. nemikumAra - kaccha, mArAM mAtapitAne AnaMdakAraka evuM huM karato chatAM tame teone zokaprAptinI A zo zaMkA kahI vA? yamanI icchAo sarakhI vRddhi pAmelIo je javA- ra LAo-teonA samudAye karI pradIpta evA saMsArarUpa agnithI putra bahAra paDe che chatAM tene je nA je mAtapitA-teone kema AnaMda utpanna thanAze nahIM? te AnaMda utpanna thazeja, e che mATe apAra evA saMsArarUpa saLagelA agnithI huM mahAtvarAe bahAra paDI mArA sukhanI IcchA che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa29 patra karanArAM mAtapitAne huMAnaMdajautpanna karIza. ane jo A mAtapitA mArA karmanavibhAgI hotato teonI AjJAe meM AvuM vivAhakarma svIkArca hota; paraMtu koI paNa purUSa, koInA paNa karmano para vibhAgI thanAra nathI. rathI te iMdaparyaMta sarva prANIoe potAnAM karelAM karma pote ja bhogavyAM che - jayache. e mATe kaSAya ane viSayae bolAvelAM ane hadayanA marmanuM bhedana karanArAM evAM karmoe ha) je dukho nirmANa karyAM jAya che, teothI bhIti mAnanAro huM tapa AcaraNa rUMchuM; eTale sarva( tama evA AcaraNoe vRddhi pAmelA tapathI saMpUrNa karmo, sUryathI aMdhakAra jema nAza pAme che che, tema nAza pAme che. che. evuM nemikumAranuM bhASaNa sAMbhaLI zivA devI, jenA netromAMthI amRo zrave che, evI ja SG hatI thakI te nemikumArapratye bhASaNa karatI havI. zivadevI-he vatsa sakumAra, tuM A AvA tapa kaleza kema sahana karIza? A tapane viSe charahita evo je tuM-tenA zarIrane sUryano tApa pIDA karaze. ane hAya hAya !! hemaMtaRtune viSe zIta nivAraNa karavA mATe yogya evA vastrAdika paridhAnerahita evo je tuM-tene zIta paNa bahuja vyathA karaze. ane he vatsa, gRhAzrayavinA araNyane viSe rahenArA je tuM-teNe mUrtimAna 0 vija evo vastu saMbaMdhI potAnA aMgaupara paDelo je udasamudAya-te kema sahana karo (9 jaze? ane chatravinA bIjAto bhikSAvRtti kevI rIte karaze? ane jene sahAya nathI evo je tAtuM-te tAra samIpabhAge doDanAra duHkhela evA parissonI senAne kema sahana karaze? vaLI je te tArA, bramasarakhA zyAmavarNa evA kezasamudAyane meM mArA hAthe karI he vRddhi pamADe che, 3 tene tuM kevI rIte locana karaze? evuM zivAdevInuM bhASaNa zravaNa karIne te nemikumAra te jananI pratye bhASaNa karato haze. nemikamAra--he mAtA, tamArI A prIti, amArA sarakhA putrane na bhAsanArA duHkhone dekhADe che. kAraNa, parAdhIna evo A jIva, je baMdhanarUpa dukhasamudAyane sahana kare che; te jIva che. svataMtra thaye chatAM te baMdhanarUpa duHkhasamudAyano tyAga karanAra nathI zuM? arthAta tyAga kare che. te e mATe svataMtra thaIne karmabaMdhanathI mukta thavuM sAruM che. kAraNa svataMtra sthitie jeonuM citta saMtoSayukata che, evA saMyamI purUSone je sukhe prApta thAya che; te sukha, lobhaviSe laMpaTa evA bhUmipatine ane deveMdane paNa prApta thanArAM nathI. e mATe citArUpa javALAoyukata-evo je grahavAsarUpa dAvAnaLa-tenAthI huM bahAra paDI asaMgatArUpa vApiviSe snAna karI AtmAnI zAM tatA kahyuM. zamatArUpa nadInuM pUra te, nadInA pravAhanI bahere dUradezaparyata prasAra pAmyuM chatAM te 7) nadInI tIrapira rahenAruM viSayarUpa grAmo, te saMpUrNa nAza pAme che. e mATe je purUSane niraMtara, 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 daivekarI anukULa thaelI zamatArUpI strI prApta thaelI che, te purUSano paramAnaMda kadIpaNa nAza pAmato nathI; evo nizrcayakarI huM satvar AnaMdanA samudAyane ApanArI evI zamatArUpa strIne varvAmATe udyoga karUMchuM. kAraNa, AnaMda samudRAyane utpanna karanArI evI grISmatusaMbaMdhI caMdrakAMtine koNa purUSa sevana karato nathI,? evI temikumAranI sarvottama kholavAnI yuktine saMpUrNa yAdavo zravaNakarI teo "A nemikumAranA cittane zamatAe grahaNa karazuM" evuM nizcayekarI jANatA havA. tyArapachI AgaLa gamana karavAnA mArgane choDIne rokAvezekarI vyAkuLa evA te keTalAka yAdavo mUrchA pAmatA havA, keTalAeka cAdavo rodana karatA havA, ane keTalAeka yAdavo atyaMta kheda pAmatA havA. ahiMyAM jeno stha sArathie calAvyAche evo nemikumAra, mohanI senAne maMthana karanAro hoto thako cAritradharmarAjAnA gRhapratye prApta thato havo. tyArapachI "keve samaye kevuM bolavuM" eviSe nipuNa evA sArasvata ane Aditya pramukha lokAMtika devo-te nemikumAranI pAse AvatA havA. ane teo "A temikumAra tIrthaMkara thavA mATe yogyache" evuM jANIne prArthanA karatA havA ke he prabho, tame sarva jagamAM rahenArA jIvone hitakAraka evA tIrthanI pravRtti karo." pachI te nemisvAmie, sAMvatsarika dAna karavA mATe AraMbha karaco; ane dvArakAMnA tarabheTA vigere prakhyAta sthaLoneviSe suvarNAkSaroeyukta evA kAgaLo coDyA. pachI rAtrI divasa akhaMDa evuM te dAna zarU thayuM chatAM saMpUrNa loko evuM bhASaNa karavA lAgyA ke "aho!! tIrthaMkarano dAna karavAno A prakAra sarva loko karatAM vilakSaNa che." te samaye zivAdevIne prApta thaelA du:khane avalokana karI kuMtIdevI, potAnA AgamananI niMdA karavA lAgI. ane rAjImatInA du:khane avalokana karI daupadI paNa zoka karatI havI, te samaye saMsArasaMbaMdhI nAnAprakAranA kahezone pratyakSa anubhave karI jANanArA pAMDavo paNa saMsArano dhikkAra karI gRhunA tyAgane mATe utkaMThita evA nemiprabhunI stuti karavA lAgyA. mahoTA preme tapa karavA mATe te nimavara pAcho pharaco chatAM te joine te samaye rAjImatI, du:khekarI mUti thaine bhUmitaLaneviSe patana pAmatI havI. pachI tenI sakhIoe karelA zItopacAraeN karIne te rAjImatI pharI cetanAne pAmIne tumula evA vilApo karatI havI. rAjImatI--he daiva, teM A zuM karazuM? pUrve viSayabhogathI vimukha evI je huM-tene tuM A du:kho devA mATe nemivarane ekavAra dekhADIne bhogaviSe saMmukha karI; paraMtu "A namIra mane vara prApta thavAno nathI" evuM meM pUrve paNa jANyuM hatuM. kAraNa, kaDavI tuMbaDI kalpavRkSapratye ArohaNa kareche zuM! arthAt te jema ArohaNa karavA mATe yogya nathI, tema huM paNa nemivarane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 531 che. varavA mATe yogya nathI. he svAmina, tamAruM kevaLa ananyapaNe zaraNa, evI je huM teno tyAga tame kAM karo? kAraNa potAnA utsaganaviSe rahenAre, ane jene Adara kare che evA sasalAne paNa caMda kadIe tyAga karato nathI. bhUleMka, bhuverloka ane svargalokanA manoratha pUrNa karanArA tame kalpavRkSa hoIne bhUrvokaneviSe vAsa karanArI strI evI je huM-noja tyAga pTa) karanArA tame kAM thayA? he nAtha, pati je tame tenAM araNyasaMbaMdhI mAlatipuSpo sabrahmacArI che thayAM chatAM, tame parityAga karelI evI je haM-tenAM A AbhUSaNoe karI have zuM phaLa che? hesvAche. mina, manohara evA paNa A mArA hAre karI have zuM phaLa che je hAre, tamArI sAthe mAre je che che. kaMdarpakalaha-viSe tamArA kaMThamadhe pAza sarakhuM AcaraNa na karavuM. he svAmina, A ratna- maya kuMDaLo have mArI vinA karanArAM thayAM che. je kuMDaLo ekAMta sthaLe premacuMbanaviSe tamArA para gAla Upara ALoTyAM nahIM. sAMpratakALe A mArI kaTimekhaLA, kevaLa duHkhane mATeja thaI che. kAraNa je mekhaLA, ekAMtasthaLe moTA preme karI tame potAne hAthe sparza karI nahI; te nizcaya karI kevaLa khaLaja che. A mArA bAhuviSe mahAkAMtieyukata je ratnanAM bAjubaMdha che, te kevaLa rogarUpaja che. kAraNa, je bAjubaMdha, AliMgananeviSe tamArA kaMThamaNe nimagna thayA nahIM. e prakArekarI nemivarapratye mahA preme vAraMvAra bhASaNa karanArI te rAmatI, te samaye saM" pUrNa bhUSaNasamudAyane aMgaupathI kADhI nAkhatI havI; ane bhamitaLa viSe vAraMvAra ALoTatI jo chehavI ane vAraMvAra potAnA vakSasthaLane tADana karatI havI; ane te nemivaranA viyogekarI vyAkuLa thaelI evI te vAraMvAra premavare AkaMdana karatI havI. e pramANe vyAkuLapaNe prANeza je nemikamAra-tenA virahane viSe prApta thaelI nAnA prakAranI ceTane karanArI je rAmatI-te pratye tenI sakhIo evuM bhASaNa karavA lAgI ke he sakhI rAmatI, jeno prema kSINa thayo che evA nirasa ane alaukika enemivarane viSe prema samudAyarUpa evo A sneha tane kyAMthI prApta thayo? bIjA paNa kSatrikuLane bhUSaNabhUta evA rAjakumAro rUpekarI, parAkrama karI, ane baLekarI (prakhyAta che evuM chatAM e nemikumAranIja tuM kema IcchA kare che? to he sakhI, te potAnA manamAM I , beda karIza nahIM. rohiNInI sakhIoe rohiNIne jema caMdanI sAthe saMga kara, tema ja ke ame tAre, svarUpekarI yogya evA koIpaNa varanI sAthe yoga karIzuM. bIjA rAjAe pUrve - 3 bdaja varelI kanyA, bIjo vara varavA mATe yogya che; tema koIpaNa kAraNe nemivara mATe mAtra zabda karI varelI evI je tuM tenuM paNa pANigrahaNathayuM nathI mATe bIjovara varavA mATe kAMI harakata nathI." evuM sakhIonuM bhASaNa zravaNu karI ugrasenanI kanyA rAmatI, jeNe krodhekarI bhayaMkara bhUche kaTi dhAraNa karI che, evI hotI thakI bhASaNa karatI hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 532 rAjImatI-he sakhIo, sAMpratakALe tamArAmadhe vicAra na karatAM AvuM bhASaNa karanArI S: e koNa che? huM te sarva devo karatAM paNa niraMtara nimivarane ja atyaMta zreSTha evo mAnuM chuM paraMtu te nemivara sarva viSayaneviSe virakata chatAM mAtapitAnA AgrahekarI mane varavA mATe pravRtta thayA; tyAre mArA pitAe enemivarane mATe mane vAcA datta evI karelI che. e mATe kanyAnuM eka kovAra dAna thAya che, vAraMvAra thatuM nathI. e mATe je kanyA pUrve eka varane mane karIne paraNIne A gaLa te vara prApta na thayo chatAM bIjAne vare che, te kanyAne sarva loko "potAnA kuLane kalaMka lagADanArI e vyabhicAriNI che" evuM kahe che; te he sakhIo, enemi vara jo ke mAre marAcArya eTale saMbhogasukha denAro bharatAra thayo nahI, to paNa mArA mahA sukRtyekarI teja nemivara mAro S: vRtAcArya eTale vRta denAe bharatAra thaze. evuM te rAmatInuM bhASaNa zravaNa karIne pharI paNa ghaNA prakArekarI jalpanA karanArI te sa- ra - khIone te rAmatI, mahA krodhekarI tiraskAra karI "mArI upara nemikumAra kyAre kRpA karI tenI mArgapratIkSA karatI rahI. ahIMyAM nemikumAra paNa, eka varSaparyaMta adbhuta evuM dAna karIne bhavasamudaviSe taravA mATe kevaLa naukArUpa evA cAritragrahaNane mATe utsuka thatA havA. te samaye te sthaLe saM- KD paNuM do prApta thaIne te nemikumArane yathAvidhie dIkSA saMbaMdhI abhiSekAdika karIne uttara ) na pharanAmaka zibikAmadhe te nemi jinezvarane ArohaNa karAvatA hatA. te samaye tene mIzvaraprabhunA ) ke agrabhAge gamana karanAra zaoNMda ane IzAneda e baMne iMdo cAmasene dhAraNa karatA hatA, S: sanatakumAreMTa, chatra dhAraNa karato havo mAhaMda, adbhuta ane dhAraNa karato hato, broMda darpaNane pAra te dhAraNa karatA ho, lAMtakaMda pUrNa kaLazane dhAraNa karatA ho, hrauMda atyaMta manohara evA svaA stipratye dhAraNa karate havo, sahastrAreDa dhanuSa dhAraNa karatAM ho, prANAdi zrIvatsane dhAraNa kare cho karato ho, amyuniMda naMdAvane dhAraNa karato hato. ane bAkInA camaredAdika iMdo, zastrone che dhAraNa karatA havA. tyArapachI te nemAraprabhunI pachavADe samudaviya, baLarAma, zrIkRSNa, ane pAMDavo tathA devakI, zivAdevI ane kuMtI-eo gamana karatAM havAM. ane jeonA netraviSe ke azruo prApta thayA che, evI paNa vivAdevI devakI pramukha strIo, mahekarI vivAha sarakhAM maMgaLa gIto gAvA lAgI. kAraNa, mehanI AjJA balavattara che. te samaye potAnA gharanA samIpabhAge prApta thaelA mIzvaraprabhunA darzanerI rAmatIne zoka pharI atyaMta jagata 1 thato haze. te rAmatInA du:khane jJAna karI ane lokavArtAe karI jANanAra te nemIzvara roDa 7) bhagavAna, rAgarUpa zatruo parAbhava pamADyA nahIM. arthAta rAmatInA duHkhane jANanArA 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 533 che evA nemIzvarane viratapaNAthI tenevi premano prAdurbhAva thaye nahIM. tyArapachI raivataka parva che taviSe sahastrAzravaNa nAmanA vanane viSe te nemIzvaraprabhu manuSya ane deveMda-eoe che upADelI zibikAthI nIce utaratA havA; ane potAnAM bhUSaNone parityAga karavA lAgyA. te . te samaye parityAga karelA te bhUSaNasamudAyane iMda grahaNa karI, jemaNe hasta zeDyA che evA zrIka- 5 8) pazune mATe samarpaNa karatA hatA. pachI tene mIzvaraprabhu, traNase varSanuM AyuSya thayuM chatAM zrAvaNa iii zuddha chaThane divase pUrvanDa samaye caMdra, citrA nakSatrane viSe prApta thayo chatAM SaSTha tapa karanAro evo che ( zivAdevIno putra, pate pAMca muSTie potAnA kezane loca karato hato. te samaye di, huMcata ) karelA te kerAne laIne mIzvara prabhune devaduSya vastra samarpaNa karate havo; ane te kezane kSIrasamudane viSe nAkhIne pharI tvarAe te nemIzvaranI pAse AvI tene mIsaranA sAmAyika kRtyane viSe utpanna thanAra sAmaIyAnA lokonA koLAhaLane nivAraNa karato haze. te samaye te nemIsara para ii prabhune mana:paryAyajJAna prApta thatuM havuM; ane nArakijIne pUrva na prApta thaeluM sukha kSaNamAtra 5 prApta thatuM havuM. te samaye teneminAthanI sAthe hajAra rAjA pravrajajA grahaNa karatA havA. tyArapachI che Ida, kRSNa ane pAMDavo-eo nemIsaraprabhune vaMdana karI potapotAnA sthAna pratye gamana karatA havA. tyArapachI anya divase gokuLane viSe saMpattinuM kevaLa ghara evA varadarAjanA gharaneviSe doSarahita evA anne karI zrI nemIzvara bhagavAna pAraNu karatA hatA. te samaye te varadattaravAra janA gRhaviSe ghaNA deva puSponI, gaMdakI ane ratnonI vahine tathA eloTsepane karatA ke havA; ane duMdubhi vagADatA hatA. tyArapachI page cAlanArA evA sarva jarAtanA prabhu te nemi nAtha tIrthaMkara, ghAtanAM karanArAM evAM jJAnAvarNAdika cAra karmone nAza karavA mATe pura grAmaeoe vyAsa evI A pRthvI upara saMcAra karatA havA. ahiyAM dvArakAne viSe zrIkRSNasahavartamAna pAMDavo AvyA. teo viSayAnaMdanaviSe tatpara che evA hotA thakA vyatIta thaelA ghaNAkALane na jANatA havA. ahIMyAM neminAtha bhagavAna paNa copana divasa paryata vihArakarI pharI teja saharavA stravaNa nAmanA vanane viSe prApta thatA havA. tyAM netara vakSanA adhobhAge Aso mahInAnI amAvAsyAnA chepUrvAnDa samaye citrA nakSatraneviSe aSThamatape karIne AtmAne bhAvatA evA te zrI namIzvara S: gavAnane kevaLajJAna utpanna thatuM hatuM. te samaye te sthaLe saMpUrNa deveMdo prApta thaI te re che. nemIzvara prabhune besavA mATe AsananI kalpanA karavA sArU traNa prakAre karI alaMkRta evA samavana - ja saraNane karatA havA. pachI zrI nemIzvara bhagavAna pUrvadyArekarI te samavasaraNanevize praveza karI che tyAM rahenArA ekasovIza dhanuSya UMca evA caityavakSane yathAvidhie pradakSiNA karI, pachI te tIrthakara ( 134 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa34 che. bhagavAna tIrthonamaH evA uccArapUrvaka parva siMhAsanane viSe parvadizA bhaNuM mukha karI besatA ne S: havA. te samaye bIjI paNa traNa dizAoneviSe rahenArA sihAsano mathe vyaMtaranAmaka devo, je te mIzvara bhagavAnanA pratirUpane sthApana karatA hatA. tyArapachI cAranikAyanA devo ane cAranikAyanI devIo-tao, jeoe hasta joDyA che evAM hotAM thakAM tIrthakara evA zrI koDa chu) neminAthanA saMmukhabhAge bhUmineviSe besatAM havAM. te samaye te raivataka parvatanA bAgane viSe rahenAra mALI loko, "neminAtha tIrthakara thayA che evA vRttAMtane dArakAma gamanakI zrIkRSNane nivedana karatA hatA. te samaye te mALIne ) che. te zrIkRSNa sADAbAra koDa dravya ApyuM ane neminAthanI bhaktiviSe tatpara evA zrIhari, ja ke potAnA vAhana upara ArohaNa karI pRthaka pRthaka hastinaviSe ArohaNa karelA evA pitA, pi- 4 tavya, mAtA, bhrAtA, putra ane pAMDavo-ee sahavartamAna mahAtvarAe te samavasaraNapratye gamana karavA mATe prasthAna karatA hatA. te dvArakAMpati zrIkRSNa, samagra strIoe sahavartamAna, 5 ane nAgarika lakoe sahavartamAna te jJAnotsavabhUmine pAmatA havA. te samaye te nemi bha- 2 chegavAnanA caraNakamaLane vaMdana karavAnI IcchA dhAraNa karanArI rAjImatI paNa zraddhAe te bhUmine, ( utkaMThita evI bhramarI jema mAlatinA sugaMdhane pAme che tema pAmatI hatI. tyArapachI zrIkRSNa, ki) hAthI uparathI nIce utarI ane sAmrAjyacinhono parityAga karI uttaradArekarI te neminAtha prabhunI jJAnotsavabhUmipratye AnaMdakarI praveza karatA havA. te zrIkRSNa, prathama neminAthane traNa nDe pradakSiNA karI pachI vaMdana karatA havA; ane iMdanI pAse besatA havA. ane anya paNa prApta ke ja thaelA je vasudevAdika-teo paNa mIzvarane pradakSiNA namaskAra vigere karI yathAsthAna vibhAge re karI besatA havA. pachI sarva jaMtuone saMsArarUpa kUpathI uddhAra karavA mATe IcchA karanArA ane kSAnA samuda evA te neminAtha prabhu, dezanAno vistAra karatA havA. Sii nemIzvarabhagavAna he bhavya, sarva jIvonuM AyuSya che te vAyue caMcaLa evA kamaLa che ( patranI upara rahenArA udakano sahodara che. arthAta, vAyukarI caMcaLa evA kamaLapatraupara rahenAruM to cheudaka biMdu jema sthira nathI, tema AyuSya paNa sthira nathI. ane zIlarUpa nadInA vegasamudAyane ?) che ghAta karanArI saMpatti che. arthAta, saMpattinA ge madAMdha thanAra puruSonuM saMpUrNazIla nAza pAme che. te Saa sarva jIvonuM jobana te, saMdhyAkALe prApta thanArA rakataabranA sarakhuM kSaNika che. ane jeoe gura dustara phlezanI prApti arpaNa karI che, evA svajanAdikanA saMgamo che. ghaNuMkarIne zarIradhArI ka jIvonuM je zarIra che, te vipattinuM ja eka maMdira che; ane putra, mitra tathA sI ItyAdika sarve, 7) manane atyaMta duHkha utpanna karanAra che. e mATe sAra vastuo rahita evo A saMsAra ane che Ce8 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parUpa 3 sAra che emAM koI sarAya nathI. A saMsAra madhya jJAna, samyakatva ane cAritra-eja kevaLa have SS sArarUpa che. chA, a va ItyAdika tatvano samyaga jJAnakarI vicAra karanAre je jIva, te pU- sarva karatAM vilakSaNa che e mATe tyAga karavAne yogya evI nazvara vastuno tyAga karI, ane 2 di grahaNa karavA mATe yogya evI Atmavastuno svIkAra karI te mukta thAya che. ghaNuM karIne sarva prANI- koDa one iMdAkinI paNa saMpatti sulabha che, paraMtu siddhirUpa sukhono nidhi evuM je samyakatva, te ati durlabha che. keTalAeka purUSonAM pUrvanAM ghaNAM karma nAza pAmyAM chatAM temane cAritra prApta thAA ya che. e mATe sukhanuM kevaLa kAraNa evA te cAritranI samIpabhAge ciMtAmaNurUpa ratna paNa che tuccha che. e mATe vivekI purUSonA manarUpa mayUronA harSane mATe saMsArarUpa dAvAnaLanI javALAono nAza karanAro e navIna megharUpa saMyama che. e prakAre karI zrI nemIzvaraprabhunA mukha thakI nIkaLanArI dezanA zravaNa karI varadattarAjA UThI Ubho thayo ane potAnA hAtha joDI cAritravratanI prApti thavA mATe mIzvarabhagavAnanI 45) prArthanA karato ho. pachI karUNAnA samudaevA te nemIvaraprabhu, te varadattarAjAne cAritradIkSA i. detA hatA. tyArapachI te sthaLe be hajAra rAjAo prajyA grahaNa karatA hatA. tyArapachI tene mIzvara paNa ( bhagavAna, te rAjAomAM sujJa evA varadattAdika agIyAra rAjAone mahatsAhapUrvaka gaNadhara (1) ( karatA havA. te agIyAra gaNadharo te nemIzvara bhagavAnathI dhrauvya utpAdaka ane vyaya-evA pra- che. kAranI tripadIne zravaNa karI jeenI buddhi prasAra pAmelI che evA teo, dAdazAMgane racatA ) havA. tyArapachI dharmacakravarti evA nemIzvara bhagavAna, ghaNI kanyAoeyukata evI rAjakanyA je yakSaNI tene pravrajyA daIne yathAvidhie pravatinI karatA hatA. te samaye tene mIzvaraprabhunaviSeja para jeNe potAnAM netrane arpaNa kare che, ane cAritravrata grahaNa karavAne manoratha dhAraNa karanArI evI rAmatIne catura evA zrIkRSNa, avalokana karI nemIzvaraprabhupratye prazna karatA hatA ke "he prabha, tamAreviSe uttarottara adhika vRddhi pAmanArI evI konI prIti jAgRta rahetI nathI? (P paraMtu A rAmatInI to tamAre viSe A prIti, sarvane vANuM ane mane karI agecara evI che. kema thaI?" evuM zrIkRSNanuM bhASaNa zravaNa karIne tyArapachI te mIzvarabhagavAna, pitAne viSe te rAmatIne sarva karatAM vilakSaNa evo pUrvanA ATha bhavanaviSe utpanna thaelo je prema-tene SNa kathana karatA havA. tyArapachI te prabhu, te rAjamatIne dikSA detA thakA teNIe potAne viSe kera dhAraNa karelA premanI pratikriyA karatA havA. kAraNa, moTA purUSane viSe dhAraNa karelo je prema, . che te zubha phaLa denArAja thAya che. tyArapachI ugrasenAdika dazAha rAjAoe, zrIkRSNa ane pra- ko. che ghummAdika kramAroe tenamibhagavAna pAsethI zrAvaka dharmano svIkAra karo. pacha vivekavALIo che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536 che che evI rohiNI, devakI, satyabhAmA ane rukimaNI pramukha je strIo-teo paNa prabhunA pArva- bhAgaviSe zrAvapaNAne pAmatI havAo. e prakAre karI te zreTa evI te sabhA tene viSe je prabhu zrI nemizvarabhagavAna tenA thakI stutya e sAdhu, sAdhavI, zrAvakane zrAvikA-e rIte tacAra prakArano saMgha Utpanna thayo, te cAre dizAone paNa baMdha karavA mATe samartha evoja thayo to 7) hoyanA! e thayo. tyArapachI devena pati iMda, te neminAthane vaMdana karIne svargapratye gamana karato haze. ane baMdhuoe sahavartamAna tathA pAMDavoe sahavartamAna zrIkRSNa paNa, te neminAthane vaMdana karI dvArakAnagarI pratye gamana karatA havA. pachI kalyANarUpa kamaLasamuhane prakulita karanArA che. kevaLa sUryaja, evA te nemibhagavAna paNa varSARtu ane zatu-evI be stuone te ja ThekANe vyatIta karIne pachI pRthvI upara saMcAra karatA havA. mAlinI chaMda. atha kathamapi tepi prItamApUchya kRSNaM // tribhuvanaguruvAcAM saurabhaM bhaavyNtH|| tvaritamaramavApuzvArukRSNopacArA // musitata vAMgi riaa che 16 . artha-tyArapachI uttama prakAre karI draupadie jeonI zuzruSA karelI che, evA te pAMDavo che paNa koI paNa prakAre karI saMtura evA zrIkRSNanI AjJA grahaNa karI tribhuvananA gurU evA je zrI nemIzvaraprabhu, temanI vANInA surasikapaNAne ciMtana karatA thakA, ane jeneviSe puravAsI loko atyaMta harSa pAmyA che, evI hastinApura nAmaka nagarI pratye mahAtvarAe prApta thatA havA. 16 maa Sister iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre S mahAkAvye zrImannaimivivAhopakramavratakevalajJAna varNanonAma poDazaH sargastasya bhASAMtaraM saMpUrNam 16 che , jIjI HANDRAFone Address ofma mane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha saMsadaza sarga prAraMbha tyArapachI hastinApuranuM je sAmrAjya. eja jANe kamaLavana-tene viSe krIDA karanAra rAjahaMsarUpI pAMDavo, ghaNA divasene atikramaNa karatA hatA. teomAM uttama AcaraNa karelo je nyAya-eja koIeka ciMtAmaNI, tenAMthI prApta thanArA je artha ane kAma-teo mATe pAMDavoe koIpaNa prayatna karo nahIM. to te pAMDavo, mIzvarabhagavAnanI vANIne smaraNa karatA thakA kalpavRkSane paNa jItanAra evA dharmane mATe ja ghaNe prakAre karI niraMtara yatna karatA havA. te pAMDavo ( dharmarUpa vRkSane nyAyarUpa udake niraMtara evuM siMcana karatA hatA ke, je siMcane karI vRddhi pAmelA dharmavRkSanI chAyAe A sarva bhUmaMDaLa chAyAyukta thayuM. te pAMDavo nAnA prakAranA AcaraNoe karI che 5 dharmarUpa zAlikSetrane vaddhi pamADatA havA. te samaye te kSetraneviSe kAma ane artha-e te kSetramAM ra rahenArA tAmarasa kamaLo sarakhA jyAM tyAM saheja zobhavA lAgyA. ane te pAMDavo, pratidivase jinadharmanA navA navA prakArone vistAra karatA thakA potAnA sarva rAjyane viSe "ekachatra dhAraNa karanAro ahaMtadharmaja che evuM sUcavatA havA. tyArapachI te pAMDavo koIeka samayaneviSe, sarva jagatane AnaMda utpanna karanArA je mIzvaraprabhu-tenA Agamanane mahA prItie, mayUra jema | meghaprAptinI IcchA kare che tema IcchA karatA havA. bIje divase mIzvara bhagavAna paNa te pAMDavonI manovRttine kevaLajJAne karI jANIne che. anukrame sarva bhUmipratye vihAra karatA thakA te hastinApuranI pAse prApta thatA havA. te samaye ) che te mIzvara bhagavAnanI sAthe gamana karanArA saMtuSTa citta evA vAyukumAra nAmaka je devatA te, ja SE hastinApuranA bAhyo pavanasaMbaMdhI bhUminevize eka jojana vistArayukta evA, samavasaraNane che? utpanna karatA hatA. te samavasaraNane potAnA pavitra evA puNyabIjane vAvavAnI IcchA karanArAja jaNe hoyanA! evA je medhakumAradevo te, moTA harSakarI sugaMdhayukta evA udakavaDe siMcana karatA havA. te samaye vyaMtara nAmaka devo, potAnA karmabaMdhano nAza karavA mATe te sama( vasaraNasaMbaMdhI saMpUrNa bhUtaLane ratnazilAoe karI baMdhana karatA havA; ane te sthaLe jeNe che ratnakAMtie AkAza prakAzayukata karavuM che, ane vija tathA chatra-eoe karI alaMkRta evAM cAra teraNane cAre dizAneviSe baMdhana karatA havA. te samavasaraNaviSe aMtarbhAge vaimAnika deva hiMgula vAra nAmaka ratnonI chAvaNI-nAmiSe karIne mahAkAMtinI vALAe vyApta evA ratnamaya prAkArane nirmANa karatA hatA. tyArapachI jyotIvara devo, sukhakAraka ane mANikyamaya chAvaNIeyukata evA suvarNamaya madhyama prakAranuM nirmANa karatA havA. tyArapachI bhuvanAdhipa je IMdo teo eka ThekANe jamAva thaelA caMdakAMtinA taraMgeeja jANe nirmANa karacA hoyanA! evA ropyamaya bAhyaprAkArane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 che utpanna karatA havA; ane mANikyamaya putaLIoe AsapAsa bhUSita, ane ucca evA cAra che gapura (daravAjAo)ne pratyeka prakArane viSe utpanna karatA hatA. tyArapachI vyaMtaranAkadeva, bAhya prakAranA pUrva, dakSiNa, pazcima ane uttara evAM cAre dAsenA agrabhAge jenaviSe kamaLo prakulita che, evIo cAra suMdara vApione nirmANa karatA hatA. ane madhyama prakAranA aMtarbhAge izAna Na dizAneviSe jinaprabhu evA je namIzvara bhagavAna-tenI vizrAMti mATe suMdara evA devAdane A nA nirmANa karatA havA. ane ratnaprakAranA madhyabhAgaviSe caityavRkSe suzobhita ane prabhukha 1) ( evA ratanasiMhAsanane ratnakhacita kavi nirmANa karatA havA. vaLI teja vyaMtaradevo, te ) siMhAsananA UrvebhAge nemIvaravAminA locanA sAmrAjayane sUcavanArAM evAM traNa letachane ja utpanna karatA hatA. ane te svAminA siMhAsananA samIpabhAge dharmavaktA je mIzavarabhagavAna, ja temaNe caraNa sthAnika rAkhavA mATe, mIravarabhagavAnanI caraNazuzruSAe potAnI puNatA saMpAdana karavA mATe AkArAthI bhUmi upara prApta thaelo maMDaLasahita sUryaja hoyanA! evA dedIpyamAna caraNapIThane nirmANa karatA havA. vaLI tenA samIpabhAge te vyaMtaradeva, nemIzvarabhagavAnanI ja( gataneviSe je samatAnI advaitatA-tene sarva DekANe prakhyAta karavA mATe ja jANe hoyanA! tema che ( mANijyamaya evA vajane sthApana karatA havA. tyArapachI madha jema kSetra parvatAdikaneviSe ) ( samAnavaSTi kare che, te pramANe dharmadezanA ApanArA tene mIzavarabhagavAnanA samavasaraNanevi de, jo che. puSpavRSTi karatA hatA. te pachI nava suvarNakamaLane viSe potAnA caraNane makatA thakA tribhuvanaprabhu te zrImAna nemIvarabhagavAna, te samavasaraNane viSe prApta thaine, ane te caityavRkSane pradakSiNa karIne, ane tIvanama: evo uccAra karIne te divya siMhAsanane viSe besatA havA. te samaye sUryamaMDaLanI kAMtine potAnI kAMtie tiraskAra karanArA evA tene mIzvaraprabhunuM kAMtimaMDaLa pragaTa thayuM. tyArapachI te upavanano pALaka je mALI, te moTI tvarAe hastinApurapratyegamana karIne So dharmarAjane, upavanamaNe prApta thaelAnamIzvara bhagavAnanA Agamanane thana karate ho. te samaye ja TV saMtucitta e dharmarAja, te upavananA rakSakane tatakALa sADAbAra lakSa soniyA deto ha. To ane tatakALa, hAthIpara besanArA bhImasenAdika je baMdhuo, teoe pariNita, mIzvara che ke bhagavAnanI sevA mATe maLelA je maMDalika rAjAo-teonA sainya samudAye alaMkta, azvonA haka caraNathI UabhAge prasarelI dhULe jeNe sUryane AcchAdita kare che evo, ane UrvebhAge prasAra pAmanAro je gajasaMbaMdhI siMdUra-teNakarI jeNe saMdhyAkALanA Arakata thaelA meyanI ja brAMti nirmANa karI che evo te dharmarAja, divya evA gaja upara ArohaNa karI, ane saMpUrNa kopivargane potAnA agrabhAge karI jagannAtha evA je nemIvara bhagavAna temane vaMdana karavA mATe huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamana karato hato. te samaye dubhinA nAdekarI kholAvelAja hoyanA! evA puvAsI lokoe mahoTA Adare karI avalokana karelo te dharmarAjA, mahA haSa~karI neminAthanuM sarve lokone upadeza karavAnuM sthAna evuM je te samavasaraNa-te pratye prApta thato havo. te samaye cAmarAdika sarve rAjacinhone dUrathIja parityAga karI akasmAta utpanna thaelA samavasaraNanA avalokanekarI hayukata hoto thako te dharmarAjA, te samavasaraNaneviSe praveza karato havo. ane sura, asura, ane nara-eno je samuddAya-teja koIeka cAtakonI paMkti-teNe sevana karelA, saMpUrNa bhavanane upadezarUpa amRtanI vRSTie zAMtatA utpanna karanArA, ane saMsArarRpa tIvratApanI zAMtatA karavAmATe kevaLa amRtanI vRSTi karanAro medhaja, evA te temIzvara bhagavAnane, hayukta evo dharmarAjA agrabhAge avalokana karato havo. tyArapachI te nemIzvara bhagavAnane pradakSiNAkarIne, prItie karI jenAM netro AnaMdAzrue vyApta thayAM che evo bhUmiti te dharmarAjA, jeNe hAtha joDavA che evo hoto thako te neminAtha bhagavAnapratye evI stuti karato haze. dharmarAjA--dustara evo je saMsArarRpa tApa-tenI zAMtatA karanAra he kalpavRkSa, tame jaya vaMtA vA. temaja aMtargata je tamano eTale aMdhakArano, athavA ajJAnano samudAya-teno nAza karanArA he nabhAmaNe, (sUrya), tAro jaya thAo. trailokacanA saMpUrNa kalyANanA saMpAdanamATe kurALa, evI je tArA caraNakamaLanI bhakita, te saMpUrNa manuSyone kalpalatA sarakhI kalyANadAyaka che. huM prabhA, sarva zramano nAza karanArI evI tArA caraNavRkSanI chAyAneviSe prApta thanArA jIvono AdhivyAdhithI utpanna thanAro tApa, nArAne pAme che; e mATe he prabho, saMsArarUpa dAvAnaLanI javALAe atyaMta tanna thaelo je huM-tenA dRSTimArgane amRtarUpI evI tArI mUrti prApta thai te bahu sArUM thayuM che. huM prabhA, ekAgracittapaNAe tArA nAmarUpamaMtrane jIva je smaraNa karaze to, tene te smaraNekarI tatakALa cukhakAraka evI saMparNa saMpattino upabhoga prApta thaze. e mATe he jagannAtha, huM tArA caraNakamaLadrayanI sevAnI IcchAeja zobhanArI, evI mArI manovRttine niraMtara IcchA karUMchuM, huM jagannAtha, mArA cittanaviSe viSayarAgasaMbaMdhI je pIDA-tenAthI mArUM rakSaNa karavAmATaeN samartha evI tArI mUrti je jAgRta raheche, to A karatAM bIjI zI prArthanA karUM.? trailokacano prabhu evo tuM chatAM, tArAvinA bIjA asamartha purUSoe sarva jIvonuM hita zuM tha vAnuM che! arthAt kAMI thavAnuM nathI, e mATaeN kalpavRkSa sarakho je tuM teno tyAgakarI karIravRkSa sarakhA anya devono koNa Azraya karanAra che? he prabho, tArA caraNakamaLanI dhULanI paMkti, je purUSanA mastakapratye bhUSaNabhUta thaelI che, te purUSane nareMdya, ahIMDha ane deveMdra evA bhUmi, pAtALa, ane svagaeN-e traNe lokanA je adhipati-eonI saMpatti svAdhIna thavA sarakhI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 139 Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540 . hevibho, te potAnA nAmane viSe railocanA kalyANamATe samartha evo mahimA nirmANa karela che. jema tAruM citta sarva viSayothI virakta thaI kalyANakAraka mArgane viSe pravRtta thayuM, tema anya koInuM pravatta thayuM nathI. je tAruM gAMbhIrya, ane sarva jagata karatAM vilakSaNa evI sthiti, tene anyathA karavA mATe samudavijyasajA paNa samartha thayo nahIM. he svAmina tuM virakatapaNAe rAjImatIno tyAga karI strIne mATe parAMbhukha thaye evuM jANIneja mokSarUpa lakSmI, potAnA (SP saubhAgyamATe suMdara evA tujane varatI hatI. he prabho, tArA guNane samudAya sarva jagata karatAM ) vilakSaNa che; e mATe tenuM varNana karavA mATe huM samartha nathI. e mATe saMsArarUpa araNyaviSe bhramaNakarI zrama pAmelo evo je huM tene zAMtirUpa chAyAne denAruM vRkSa ja hoyanA! evA tArA caraNa, kalyANarUpa phaLa denArA thAo. e prakArekarI te dharmarAja, zrImAna evA te mIzvarajinAdhIzvara pratye stuti karI A- 2 naMdAyunA kaNone tyAga karato thako sASTAMga namaskAra karato ho. ane tyArapachI kadaMbavRkSanI 5 ) kaLIo sarakhAM zarIra upara utpanna thaelAM je sthaLa romAMca-teNekarI vyAsa hoto thako pita baM ghujanee sahavartamAna zakuMdanI pAse besato haze. tyArapachI te nemIzvara bhagavAna, saMsArasaM( baMdhI je tApa-teno nAza karavA mATe navIna meghamALA sarakhI, ane jeNe railokyane sukha samarpaNa (I/ karyuM che, evI dezanA AraMbhatA havA. * nemIzvara bhagavAna-aho! A saMsArarUpa mahATavI, koipaNa prakAre ulaMdhana karavA mATe azakya che. je mahATavI, sarva jaMtuoe ghaNakALe karIne paNa ullaMghana karI jatI nathI. A saMsArATavI, apasiddhAMtarUpa aneka kSAdake pUrNa che, to paNa tene viSe satasamAgamarUpI ekaja amatane kUpa che. e mATe A saMsArATavImaNe kSArodaka sarakhA avya je apasiddhAMtarUpa viSaya-taomAM saMcAra karanArA A vRSAkrAMta jIva, kadAcita daivayoge karIne tyAMja rahenArA sata samAgamarUpI kUpanA udakane yathecchapaNe je prAzana karaze, to A aTavInI paratIrane viSe rahenAruM je kalyANarUpamokSa nagara-te pratye gamana karaze. arthAta, saMsArathI mukta thaze. te sasamAgamarUpa kUpa to, ati dUra evo je samyakatva nAme parvata, tene viSe suvAsanA nAme duHprApa evI guphAmadhe koIeka pradezane viSe che. e mahAkUpa pramAda, Alasya, ane maMdapaNu-ItyAdika vidhinA samudAye karI AcchAdita che; te maMdabhAgya evA purUe kadIpaNuM avalokana karyo jato nathI; paraMtu keTalAka puNyazALI purUSo, hitakAraka upadeze te samyakatvarUpa kUpane hAthaneviSe grahaNa kasyA chatAM teo amRtarUpa kUpapratye prApta thaI, jene amRtanI upamA che evA te pasaMbaMdhI udakane tRpta ke thatAM sudhI prAzana kare che; ane tethI utpanna thanArA saMto prApta thanArUM je uttama dhyAna-teNe huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 541 I) karI prApta thaelA sarala mArge thoDAja avasaramAM te purUSa, mukitapurI pratye prApta thAya che. athavA te ne SS aTavIneviatizayasamIpabhAge ajJAnAdikarI verita,ane ati vistArayukata evuM mithyAtva ? nAme eka mahA sarovara che. atyaMta kaMpAyamAna evA nAnAprakAranA taraMgeoyukata evuM te savara, koNa purUSanI draSTine niraMtara haraNa karatuM nathI? arthata, sarva purUSone atyaMta mohita kare che. te sarovaranI AsapAsanA bhAganevize uttama chAyAyukta, saMpUrNa jagatanA cittanuM AkarSaNa karanAruM, ane koIpaNa prakAre tyAga karavA mATe kaNa, evuM viSayarUpa vRkSonuM araNya che. sarva iMdione . ane manane atyaMta ramaNa karanArA te vanapratye ajJAnakarI jeonI buddhi maMda thaelI che evA ) purUSa prApta thayA chatAM mohita hotA thakA ghaNA kALaparyata mArga cAlatA chatA paNa, AgaLa mukitapurapratye javA mATe yogya thatA nathI. ane te vanamaNe atyaMta praphullita evuM, strIrUpI kamalinInuM je vana che; te vanano mahimA ame ze varNana karIe? arthAta te mahimA avarNanIya che. kAraNa te strIrUpa kamalinInA vanane viSe kAmAdika jaLapakSIo jeo krIDA kare che, teo tyAM prApta thanArA koNa purUSanA manane zIgha haraNa karatA nathI? arthAta sanAM cittane te kAmAdika chepakSIo potAnI lIlAe haraNa kare che, tyArapachI te kAmAdika jaLapakSIoe jeonAM mana ) mohita karyA che, ane te sarovara viSe yathecchapaNe snAna karI tenA udakane thatAM lagI prAzana ( karanArA evA je mUDha purUSo, te sarovaranA tIrane viSe utpanna thanAra viSaya nAmaka vRkSono A ( Azraya kare che; teonA manane viSe te vRkSone viSe rahetA ane saMpUrNa mAMtrika purUe paNa che nigraha karavA mATe atyaMta asAdhya evo prema nAmaka mahAbhUta; tatakSaNa praveza kare che. tyArapachI te premarUpI mahAbhUte manamAM praveza karelA evA te purUSa, lajajArUpa vastrano tyAga kare che; ane hitakAraka evA purUSone paNa deSa kare che tathA gurUnuM paNa apamAna kare che, ane te potAnI dInatAno tyAga karI manamAM Ave te pramANe joIe tevuM bhASaNa kare che. e pramANe prema nAmaka bhUte vyApta thaelA te purU, saMpUrNa saMsArAvIne viSe niraMtara bhramaNa pAme che. ane evI rIte ' niraMtara bhramaNa pAmanAra te purUSonA dharmane sarvasvane te aTavImAM rahenArA kapAyarUpI taskaro 1 || nizaMkapaNe hare che ane nAnA prakArekarI teone prahAra kare che. temaja rAgarUpa siho ane deva - = rUpa hAthIo, pagapaganeviSe te purUSone evI pIDA utpanna kare che ke te pIDA, vANIe uccAra karavA mATe paNa agocara che. e pramANe A mahATavIviSe jyAM tyAM saMcAra karanAra che, S anaMta duHkhane pAme che. teone na prApta thanArI evI koIpaNa vipatti cheja nahI. arthAta teone saMpUrNa Apatti prApta thAya che. e mATe te saMpUrNa loko, te mithyAtvarUpa mahA sarovara dUrathI parityAga kare, ane pUrve kahelA sata samAgamarUpa kUpanA udakane prAzana kare. jenA prAzane ) 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 karI A chava, bAdhArahita evA sukhasamudAya karI dedIpyamAna ane niraMtara atyaMta jAgRta rahe hai SnArI je Atmati , tatsavarUpa je mokSapura-te pratye gamana kare che. epramANe amRtanI kevaLa nadIja, evI tene mIzvara bhagavAnanI dezanArUpa vANIne zravaNa karI jeone saMmukha ja mukti prApta thaI che, evA koNa purUSa bodha pAmatA nathI? arthAta evA saMpUrNa ) purUSa bodha pAmaze. te samaye te vANIne zravaNa karanArIo-jeonA pati parvayuddhaviSe maraNa che pAmyA che evI je koI strIo hatI teo, sarva prapaMcathI virakata thaI prabhunA caraNanA saA mIpabhAgeja harSakarI cAritravrata grahaNa karatI havI. te samaye te nemIzvara bhagavAnanI dezanAne ) che. zravaNa karI zuddha citta evAM gAMdhArI ane dhRtarASTra, teo samyakatva vratayukata evAM zrAvakanAM ja : dAdazavratane grahaNa karatAM havAM. te samaye keTalAka anya purUSa paNa tatakSaNa dezavirativratane para grahaNa karatA hatA. keTalAka purUSa, te prabhunA caraNanA samIpabhAge sarva virativratane grahaNa karatA ja havA. tyArapachI te mIzvara bhagavAna, dezanAnuM sthAna evuM je te samavasaraNa tenuM visarjana ka ratA havA. te samaye zakra, dharmarAjadika pAMDavo, ane saMpUrNa loko--teo sarva potapotAnA sthAchenaviSe gamana karatA hatA. ane saMpUrNa jagatarUpI kamaLonA samudAyane kevaLa sUryaja hoyanA! ' che, evA te nemIzvara bhagavAna, saMpUrNa devonA samudAye anuzamana karelA hotA thakA anya sthaLane- 1) " viSe vihAra karatA havA. tyArapachI te nezvara bhagavAnanA vacanarUpa amRtarasanI pakavatAe n = harSayukata evA pAMDavo, AnaMdamaya evA divasone nirgamana karatA hatA. ane saMpattine kevaLa 6 AdikaMda evo je dharma-tene ja nitya AcaraNa karatA hatA. ane te dharmanuM paNa bIjarUpa-evo je nyAya-tene paNa AlasyarahitapaNe Azraya karatA havA. ane te pAMDavo, dharma ane artha e baMnenA avirodhapaNAe jeonAM citta prItiyukta che evA hotA thakA draupadIe sahavartamAna kAmanI paNa kRtArthatA karatA havA. tyArapachI eka divasa saMpUrNa jagatanA avalokana mATe kautuka dhAraNa karanArA evA nAraTP damuni, akasmAta AkAzamArge dopadInA maMdira vize prApta thatA havA. te samaye prapaMcaviSe to rakata evA te nAradamuninI draupadIe kAMIpaNa pUjA karI nahIM. teNe karI te draupadInaviSe che * prApta thaelo je krodha-te krodha karI te nAradamuni, evuM ciMtana karatA havA ke "mAre gaMbhIra 3 3 evA dukhasamudanaviSe A draupadIne prakSepa avazya karavo evo vicAra karI te nAradamuni, ) I tatakSaNa pakSI sarakhuM uSaNa karI AkAzamArge gamana karato ho. pachI koI eka samaye rAjamaMdiranI upara agAzIviSe dharmarAjAe sahavartamAna subekarI che nizcita evI te draupadIne koIeka purUSa, akasmAta haraNa karato hato. bIje divase prAta:kALe ho. nA vA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 543 che "potAne palaMga dropadIe karI zUnya che, evuM avalokana karI brama pAmelo te yudhiSThira rAjA, saMpUrNa baMdhae sahavartamAna, ane sagAe sahavartamAna ahIMyAM tahIMyAM te vallabhA je daupadI- ra che tenI gaSaNane karato haze. paraMtu saMpUrNa bhUtaLane viSe te draupadIne koIpaNa TekANe gave- SaNA karanArA koIpaNa purUSa, na avalokana karatA havA. tyArapachI tatakALa prApta thaelo je koDa 9) duHkhano samudAya-teNe karI atyaMta khinna evA pAMDavo mahAtvarAe, kaMsano nAza karanAra je che ( zrIkRSNa tenA samIpabhAge tIne mokalatA havA. tyArapachI te tIe dvArakAMpratye gamana karI che ( thaelo sarva vRttAMta zrIkRSNane nivedana kare chatAM, te sAMbhaLI keTalIka vakhata sudhI "A samaye 30 che. zuM karavuM evA vicAramAM jenI buddhi meha pAmI che evA te zrIkRSNa stabdha rahetA hatA. ja bIje divase dvArakAma nAradaRSi prApta thaze. te samaye te nAradamunino satkAra karI che. zrIkRSNa daupadInI pravRtti viSe te nAradane prazna karo chatAM te nArada, zrIkRSNane evuM kahevA lAgyo ke "he kRSNa, dhAtakI khaMDa nAme dIpanaviSe amarakaMkAnAme zreSTha nagarI che. te nagarIno adhipati, saMpattine kevaLa grahavAsaja e padmanAbha nAme rAjA che. he zrIkRSNa, te padmanAbhanA (? guhaviSe jenI AkRti draupadInA sarakhI che evI, koIeka megApti strI meM joI che" evuM che. zrIkRSNane kahIne te nAradamuni adazya thato haze. tyArapachI zrIkRSNa, "amarakaMkAnagarIne viSe ke draupadIno praveza e ghaNuM karIne nAradanuM ja kRtya haze; ane te ja nizcaya karI draupadI haze evo ja | nizcaya karI koI je tI-pratye evuM kahevA lAgyA ke "he phoI, tame mahAtvarAe hastinApuramAM che gamana karI pAMDavone evuM kahoke "tame utAvaLe pUrva dizAneviSe rahenArA lavaNasumudanA tIrane viSe prApta thAo eTale mAro paNa tyAM ja meLApa thaze ane draupadIne paNa pa lAgaze evuM kahIne zrIkRSNa kuMtIne vidAya karI chatAM te kuMtI, mahAvege hastinApurapratye gamana karatI havI, ane - saMpUrNa pAMDavone kRSNa kahelA saMpUrNa vRttAMtane kathana karatI hatI. SchI te samaye draupadInA viyoge karI atyaMta duHkhita evA te pAMDavo, pUrvadizinA samudranA have je tIraviSe gamana karI tenI pahelAM tyAM gamana karanArA zrIkRSNane maLatA havA. tyArapachI ja lavaNasamudanA adhipatinI ArAdhanA karavA mATe ekAgracitta karanAra te zrIkRSNa, susthitapaNe aSTama tapanuM AcaraNa karatA hatA. tyArapachI lavaNanidhine adhipati, zrIkRSNanI pAse AvI susthitapaNe hAtha joDIne te zrIkRSNapratye evuM bhASaNa karato haze. lavaNanidhipati-he murAre, tamArI AjJA dhAraNa karanArA je haM-tene tame je kartavya kArya hoya, tene upadeza karo. tyArapachI zrIhari, tepratye bhASaNa karatA havA. che zrIkRSNa bhada, pAMDavonI priyA je dropadI-te koieka dura purUSa haraNa karI che. to chaNGherI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 544 che. sAMpratakALe te draupadI, dhAtakIkhaMDane viSe che, evI vArtA sAMbhaLIne ame ahIMyAM AvyA che; e mATe te draupadInI amone je rItie prApti thAya tevI kAMI sahAyatA karo. evuM zrIharinuM bhASaNa zravaNa karI lavaNAdhipati bhASaNa karato ho. ( lavaNAdhipati-he kaSNa haM te dhAtakIkhaMDanAmaka dIpanaviSe draupadInuM haraNa karanAro je 5 zatru-tene tenA sainya sahavartamAna vadhArI samudamathe nAkhI daI te sthaLathI te draupadIne ahIMyAM che che. ANI tamane samarpaNa karIza, tamAro AjJAdhAraka je huM-tene tame jevI AjJA karaze te pramANe che ( karavA mATe te siddha chatAM tame pote ja A sva5kAryane viSe A udyoga zA mATe karo cho. ) tyArapachI merArI zrIkRSNa evuM bhASaNa karatA hatA. ke he lavaNAdhipa, tuM je pramANe kahe che te pramANe sarva kArya karavA mATe samartha che, paraMtu ame e kArya tArI kane karAvyuM chatAM te amArA yazanI vRddhi karanAruM nathI. e mATe amArA cha jaNanA ratha, A samudane olaMdhana karIne dhAtakIkhaMDane viSe je rItie gamana kare tevuM karavA mATe tuM yogya che. evuM zrIkRSNanuM bhASaNa te lavaNAdhipatie zravaNa karI teonA ratha, dhAtakIkhaMDane viSe che che. levA mATe sahAyatA karI chatAM pAMce pAMDavonA pAMca ratha ane chaThTho zrIkRSNane ratha-e chae ra che lavaNa samudane UtarI dhAtakIkhaMDane viSe amarakaMkAnagarInI pAse gamana karatA hatA. te chae jaNA ( te nagarInA bAhya upavanane viSe sarvatumaye krIDA karavA mATe yogya evuM je kriDA gRha-tene viSe 1 utaratA havA. tyArapachI zrIkRSNa potAne sArathi je dArU, tene padmanAbhasajAne kahevAne je prakAra, te zIkhavADIne te dAraka, amarakaMkA nagarImathe rahenArA padmanAbharAjanA samIpabhAge SG mekalyo. tyArapachI sabhAmaNe besanA je padmanAbharAjA, tenA samIpabhAge jenI bhayaMkara ) AkRti che e dArUka gamana karIne rAjanA pAdapIThane potAnA page AkramaNa karI mahAkrodhe zrIkRSNa dadhelI patrikAne deto ho; ane evuM bhASaNa karato haze. dArUka-ganA yoge jenuM citta vyApI gayuM che evA he rAjAo maLe adhama, mura nAme () detyane jItanArA ane jaMbuddIpanuM bhAratAddhapaNuM dhAraNa karanArA je zrIkRSNa-te tane evuM kahe che ke "re padmanAbha, mArA baMdhuo je pAMDavo-teonI paramapriyA je padI strI-te parve te ahiyAM che corI ANI che; te bahu khoTuM karyuM che. e mATe mArA bAhuo rakSaNa karelA evA je te pAMDavo-teonuM ane tArUM hamaNAMja yuddha thaze. to te draupadIne laIne utAvaLe zaraNa Avaka athavA tane je kAMI duSTa garva hoyato ati tvarAe yuddha karavA mATe saMmukha prApta thA. huM to pAMDavoe - sahavartamAna tArI nagarInA bAhya upavananeviSe cha e sahavartamAna AvIne yuddhakrIDA karavA- ko) mATe siddha thaI rahyo chuM." evI te dArUkanI vANI sAMbhaLIne moTA kopanuM kevaLadharaja-evo che bhaka" "9to. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 545 9 ke te padanA mahA vege te patrikAne phADI dUra nAkhI deto have, ane bhASaNa karato ho. padmanAbha-he dArUka, e mukuMda jaMbudIpane mAtra bhaya utpanna karanAre che, paraMtu ahIMyAM to mahAra evo je haM-tenI sAthe yuddha karavA mATe e koNa gaNatImAM che? e mATe tuM pAcho ja. A huM tArI pachavADeja yuddha karavA mATe nIkaLI Avyo che. evuM zrIkRSNane kahI pAMDavoe sahavartamAna te zrIkRSNane yuddha karavA mATe sajaja kara yuddhaviSe e sarvane sahaja lIlAe huM je grAsa na karuM to he data, huM padmanAbhaja nahIM evuM tuM samajaje. evI te pavanabhanI vANIne grahaNa karI te dArUka, zrIkRSNanA samIpabhAge prApta thaI te ) padmanAbhe kahelA saMpUrNa prakArane kathana karato hato. ahIMyAM pavanAbha potAnA senArUpa taraMgee saMpUrNa dizAne pUrNa karate thako, ane 7 mahAkrodha karI zrIkRSNa tathA pAMDavonI sAthe yuddhanI IcchA dhAraNa karato thako nIkaLato hato. te padmanAbha, "najIka prApta thaye" evuM puMDarIkAkSa zrIkRSNa jaNIne pAMDavo pratye evuM bhASaNa karatA havA. 5 zrIkaNa--he pAMDave, tame A pavanAbhane yuddhaviSe jItavA mATe je asamartha haze te ApaNe ziva je e padmanAbha-tenI sAthe huMja yuddha karuM chuM. evuM zrIkRSNanuM bhASaNa zravaNa che. karI pAMDavo bhASaNa karatA havA ke "e tuccha je padmanAbha-tenI sAthe yuddha karavA mATe tame zo KD A udyoga kare che? samudanA paNa udakane potAnI vALAe zoSaNa karanAra je vavAnaLatene TAMkInA jaLane zoSaNa karavA mATe saMraMbha zAmATe joIe? te karatAM he viSNu, ameja sAM- ) pratakALe amArA baLe e padmanAbhane yuddhaviSe saMhAra karIzuM; ane jayanA pAtra thaIzuM; ane thavA ane jItIne e pAnAbha jyapAtra thaze. evuM bhASaNa karI te pAMDavo, te zatru je padmanAbha-tenI sAthe yuddha karavA mATe pravRtta thayA; ane zrIkRSNa te te yuddhane camatakAra avalokana karavA mATe kautukI hotA thakA temaja rahyA. tyArapachI pavanAbhanI senAe sahavartamAna pAMDavono, sarva bhUmaMDaLane pralaya kare che ke zuM evo moTo saMgrAma ghaNA vakhata sudhI thato haze. tyArapachI te pAMDavoe padmanAbhanI senA kiMcita pAchI hAvI chatAM, te samaye jenuM moTuM parA krama che evo mahAbaLI te pAnAbharAjA, yuddha karavA mATe pote UThato ho. tyArapachI te padmanAbhe che. yuddhaviSe pAMDavene bANoe karI evA jarajara kanyA ke te pAMDavo, yuddhane tyAga karI morArI S: je zrIkRSNa pratye zaraNe jatA havA ane evuM kahevA lAgyA ke he hare, A padmanAbhane yuddhane viSe jItavA mATe ame samartha nathI; e mATe temaja yuddhAMgaNaviSe padmanAbhanI sAthe yuddha karavA mATe A samartha cho. evuM pAMDavonuM bhASaNa zravaNa karI hAsyayukta evA te zari bhASaNa karatA hatA. ko, zrIkaNa-he pAMDavo, A padmanAbhe tamane je karatAM chatyA te karatAM have e zatru bane che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 546 che. chataze, kiMvA huM ene jItIza eno niyama nathI, paraMtu sAMpratakALe sarva tame mArA yuddhanA SG kautukane avalokana kare. huM e pavanAbhane chatIza; emAM saMzaya nahIM. A patranAbhe koI ja paNa prakAre mAro parAbhava kara janAra nathI. evuM bhASaNa karI te zrIkRSNa atizaya tIvra evA zabdanA kaDakaDATe karI jeNe aneka 5 rAjAone kSobha pamADa che, evA pAMcajanya nAme zaMkhane vagADatA hatA. te zabdanA nAde che che. karI, padmanAbhanI je senA hatI temAMthI eka tRtIyAMza senAno nAza thayo. tyAra pachI te kaI zrIkRSNa, hAthamAM sAraMga dhanuSya grahaNa karI te dhanuSyane pratyaMcA caDhAvIne mahAkrodhe daDhapaNe Aka- A) che. paMNa karI traNatakAra zabda karatA havA. te samaye avazeSa rahelA te sainyano paNa eka tRtIyAMza, te dhanuSyanA nAde karI nAza pAmato ho. tyArapachI te padyanAbha potAnI keTalIka senAne ? nAza thaelo joIne avazeSa rahelA sainya sahavartamAna palAyana karI potAnI nagarI pratye praveza karato ho. ane daDha evI loDhAnI bhaugaLo ghAlI saMpUrNa daravAjAone, ane saMpUrNa rAjya mArgone baMdha karAvatuM have. ahIMyAM zrIkRSNa, "padmanAbha, seve sahavartamAna potAnI nagarI mathe palAyana karI gayo ( evuM avalokana karI te ratha uparathI nIce UtarIne AkAzanA madhyabhAgane vyApanAruM, bhayaMkara, ) ane prasareluM evuM je mukha-tene viSe hAsya yukta ane vikarALa evI dAho je svarUpa maLe che, je cheevA nArasiha svarUpane dhAraNa karatA havA. ane potAnA caraNaghAta karI saMpUrNa bhUmaMDaLa ) che. kaMpAyamAna karatA thakA, ane padmanAbhanA nagarasaMbaMdhI saMpUrNa ane maryAdArahitapaNe jyAM na tyAM palAyana karAvatA thakA saMpUrNa parvatane paNa kaMpAyamAna karatA hatA. te samaye te nagara gara saMbaMdhI prAkAra patana pAmate havo, keTalAeka paradAranA cIrA thatA havA, keTalAMka gharo paDI gayAM, ane keTalAMka rAjamaMdize chinna bhinna thayAM. vaLI te samaye bhaya pAmelA evA SS) keTalAka loko bhoMyarAmAM lapAI rahyA, keTalAka loko mUcchita thaI paDyA, keTalAka loko che pitAnA paDavAnI zaMkAe vakSane AliMgana karatA hatA, ane keTalAka loko udakamathe DubakI che | mArIne rahyA. tyArapachI bhakarIne jenAM ne caMcaLa thayAM che evo padmanAbha rAja, draupadInI che pAse jaI "duSTapaNAnuM kevaLa gharaja, evo je huM-tenA aparAdhanI kSamA karavI; ane he devI, ha. mUrtimAna yamasarakhA evA je A zrIkRSNa, tenAthI mAruM rakSaNa kara." evuM dIna bhASaNa karI te gara dropadInA caraNasthaLane viSe pato havo. te samaye te dropadI paNa, te padmanAbhapratye evuM bhASaNa , ja karavA lAgI ke he padyanAbha, tuM je strIveSa dhAraNa karIne ane mane AgaLa karIne zrIkRSNane DaoN. zAraNa jaze to ugaraze; anyathA tAruM prANarakSaNa thavuM paNa mahA kaThaNa che evuM draupadInuM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASaNa zravaNa karI bhayekarI vyAsa evo te padmanAbha, strIveSa dhAraNa karI te draupadIne AgaLa karI zrIkRSNane zaraNu jato havo. kAraNa, saMpUrNa jIva potAnA prANanuM rakSaNa karavAmATe je karatA nathI evuM koIpaNa kama~ja nathI. te samaye draupadIne AgaLa karI zaraNe AvelA te padmanAbhane avalokana karI prasanna evA zrIkRSNa, nRsiMha svarUpano tyAgakarI "he padmanAbha, tuM bhaya pAmIza nahI, bhaya pAmIza nahIM." evuM bhASaNa karI "teM A draupadIne A sthaLe kevI rIte ANI? e viSe savistara prakAra nivedana kara." evo prarata karatA havA. te samaye te padmanAbha rAjA, zrIkRSNapratye bhASaNa karatA havo. ke he deva, koieka samaye aMta:puramadhye huM beTho chatAM tyAM munipuMgava evA nAradamuni akasmAta prApta thayA. te samaye yathAyogyapaNe meM te nAradamuninI pUjA karI. pachI te nAradapratye evo prazna karaco ke "he munIzvara nArada, mArI je A priya strI che, evI strIo tame koIpaNa ThekANe joio che zuM?" evuM mArUM bhASaNa zravaNakarI te nAradamuni mArIpratye bhASaNa karato havo ke "he padmanAbha, kUvAmAM rahenAro deDako jema, potAnI strI deDakIne zreSTha mAnI kUpanA tIraneviSe khIjA koI prApta thaelA deDakAne avalokana karI te pratye jema nAnAprakA2e garvekarI bhASaNa kareche; tema tuM sAMpratakALe bhASaNa kareche; paraMtu he rAjana, pAMcALInA rUpa AgaLa A tArI strIonuMrUpa zI gaNatImAM che?" tyArapachI vismayekarI jenuM citta hayukta che evo huM, pharI te nAradapratye bhASaNa karato havo ke "huM bhagavana, tame jenI AvI rIte prazaMsA karocho, te pAMcALI koNa? ane kacAMche?" pachI nArada bhASaNa karatA havA ke "budvIpaneviSe bhAratanuM bhUSaNa evuM iMdranA nagara sarakhuM hastinApuranAmaka nagara che. tyAM jeonA khAhudaMDa parAkrama yuktache, ane yaza eja jemanuM dravyache evA, ane sAmrAjyarUpa vRkSanA AdikaMda evA pAMDavAte nagaramAM vAsa karI rAjya kareche. pAMca pAMDavonI atyaMta priyA evI pAMcALI nAme ekaja strI-te brahmAe nirmANa karelI je rUpa lAvaNyanI saMpatti, tenuM kevaLa dharaja hoyanA! evI che." evuM bhASaNa karI te nAradamuni, tatakSaNa AkAzamArge nIkaLI gayA chatAM, te samaye pAMcALInA guNavarNananA zravaNe karI jene kAmadeva jAgRta thayoche evo huM, pUrve jenI sAthe mAro sneha thayo hato evo mitra je bhuvanavAsI deva-tenuM smaraNa karI te prApta thayo chatAM tenIkane pAMcALIne ANavA mATe prArthanA karato havo. te sAMbhaLI te deva evuM bhASaNa karato havo ke "he padmanAbha, pAMcALI che te pativratA strIonuM mastakabhUSaNa evuM kevaLa mauktikaja che; e mATe te potAnA pativinA anyapurUSane koI paNa prakAre IcchanAra nathI; topaNa tArA A vacanano huM svIkAra karU chuM." evuM kholI mArA Agrahe te bhuvanavAsI deva, jaMbudrIpaneviSe hastinApurapratye gamana karI tyAM maMdiraneviSe sutelI pAMcALIne avalokana karI pastrApani vidyAno prayoga karI te deva, te draupadIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 547 Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 548 cheharaNa karato hato. e pramANe te deve ANIne pAMcAlI mane samarpaNa karI. tyArapachI te pAMcAlI jAgRta thatI hatI. te samaye potAnA grahane na jetI thakI kevaLa bhramane pAmatI hatI. tyArapachI bramayukata evI te draupadI pratye huM evuM bhASaNa karato have ke "he suMdarI, tuM potAnA manane viSe te kAMI kheda karIza nahIM. huM tArI samIpabhAge kiMkara chuM. A ghAtakIkhaMDa dIpanaviSe rAjya karanArA che je huM pavanabharAja, te tane jaMbudIpathI ahIyAM ANato havo. e mATe tuM atyapatinI hu 0 IcchA choDIne maneja patibuddhie sevana karo. tyArapachI pAMcALI kAMIka vicArakarI mArI pratye che bhASaNa karavA lAgI ke, "he rAjana, AjathI eka mAsaparyata mAre koI saMbaMdhI A sthaLe je prApta ) na thaze to te pachI tAra vacanane huM svIkAra karIza." evuM enuM bhASaNa sAMbhaLI "jenA ja madhyabhAge sAgara che evA jaMbudIpathI A sthaLe koNa AvanAra che? evo vicAra karI te pAM- 7 cALInA vacanano meM svIkAra kare. pachI tenI pachavADeja, brahmAMDanuM atikramaNa karanANe je mahimA-tenuM kevaLa sthAna evA tame, te moTA samudanuM paNa ulladhana karI ahIMyAM prApta thayA. e prakAre karI te padmanAbha, zrIkRSNane pUrva thaelI kathA kahIne pachI zrIkRSNa tene vidAya ka chatAM te padmanAbha. potAnI nagarImathe praveza karato ho. tyArapachI zrIkRSNa paNa, te draupadIne pAMDavone svAdhIna karI te sthaLathI pharI pAchA AvavA mATe nIkaLyA. te samaye tyAM to (9 caMpAnagarInI pAse puSabhadaka e nAme je ArAma-teneviSe munisuvratanA tIrthaMkaranuM samava- a che. saraNa hatuM. te samavasaraNane viSe munisuvrata tIrthaMkaranA samIpabhAge dezanAnuM zravaNa karavA mATe beThelA je kapila nAmaka vAsudeva-te, yuddAraMbhe utpanna thaelA kRSNanA pAMcajanya zaMkhanA zabdane zravaNa karI te munisuvrata zrI tIrthaMkarane prazna karatA hatA ke "he bhagavana, saMpUrNa brahmAMDane atyaMta bhaya utpanna karanAra evA bhArAsarakhA koNa anya purUSano A zaMkhanAda vistAra pAme che? te evuM te kapila vAsudevanuM bhASaNa zravaNa karI te tIrthakara, jeneviSe spaSTa vismaya che evI padmanAbha rAjAnI saMpUrNa kathAne varNana karatA hatA. te sAMbhaLI kapila vAsudeve pharI bhASaNa (karaDyuM ke "he prabho, A khaMDa madhye prApta thaelA je zrIkRSNa, temano satkAra karavA mATe mAruM mana IcchA kare che evuM sAMbhaLI pharI te tIrthaMkara prabhu bhASaNa karavA lAgyA ke "he kapila vAsudeva! tIrthaMkarajinezvara, cakravarti ane prati vAsudeva-ene paraspara saMgama thave, e prakAra kadIpaNa thato nathI, pUrva kadIpaNa thayo nathI ane AgaLa kadIpaNa thanAra nathI; evuM che tathApi A zrIkRSNanA rathanI patAkAne tuM avalokana karaze. evuM te tIrthaMkaraprabhunuM bhASaNa zravaNa karI te kapilavAsudeva, zrIkRSNanA anulakSe karIne gamana karato thako eka kSaNamAM lavaNa samudranA tIra pratye prApta thato ho. te samaye dUrathI te zrIkRSNavAsudevanA rathanA AbhAsane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 549 SA) che. te kapilavAsudeva avalokana karato ho. te evI rIte ke jenI pAMcavarNanI kAMti che, evI ne saMdhyAkALanA meyanI AraktatAe nimaNu karelA hoyanA! evA pAMca pAMDavonA je pAMca rathate mAthe rahenAro je zrIkRSNano ratha-tenI patAkAne samudamaNe avalokana karato ho. tyAra pachI te kapilavAsudeva, zrIkRSNavAsudevapratye "mArAthI satkAra grahaNa karI gamana karavA mATe tame yogya cho evA spaSTa ane jenevize uccArelA che, evA potAnA zaMkhane vagADato havo. te sAMbhaLI zrIkRSNa paNu, tamArA A preme amAruM svAgata thayuM evA spaSTa akSaro ( jeneviSe uccArelA che, evA potAnA zaMkhane vagADatA havA. te zabdane zravaNa karI te kapila- D vAsudeva pAcho jato hato. ane te kapilavAsudeva, zrIkRSNa jeneviSe atyaMtabhaya utpanna kare che evI amarakaMkA nagarI pratye gamana karato hato. ane te nagarImAM rahenAra je padmanAbharAjA, tepratye evuM bhASaNa karavA lAgyo ke "anya dIpamAMthI strI ANavI, evo anyAya karanArA je - tuM-teNe mArA pratApanI A glAnatA nirmANa karI che. e mATe re duSTa, tuM A mArI nagarInaviSe koDa vAsa karIza nahIM." evuM bhASaNa karI mahAkrodhe te padmanAbhAjane tyAMthI kADhI mUkato ho. che ane te rAjyanaviSe te padmanAbhanA putrane te kapilavAsudeva sthApana karate ho. che ahIMyAM samudanaviSe Upara besI gamana karanAra je dharmarAja, te teja rathaUpara besa- 4) nArI evI je draupadI, te pratye premapUrvaka bhASaNa karato ho, ke he devi, rAjAomaNe adhama che evo te padmanAbhara tArI prArthanA karavA lAgyo chatAM te potAnA manamAM zuM ciMtana karI tene eka mahinAno vAyado kahyo?" evuM dharmarAjAnuM bhASaNa zravaNa karI te daupadI bhASaNa karatI SE havI ke he deva, "eka mahinAmAM mArA pati ahiyAM AvI ane be nahIM laI jAya ) anazanavrata karI huM maraNa pAmIza evuM manamAM ciMtana karI te padmanAbharojane meM eka mAsane avadhi kaho." (ahIMyAM pAMDavacaritra tathA neminAthacaritramAM eka mahInAno vAyado lakhele che, paNa jJAtAjImAM tathA zatruMjyamahAtma vigeremAM cha mahInAnI avadha karI che. evuM (SP sAMbhaLavAmAM che. tatva kevalIgamya.) ja evuM draupadI bhASaNa karatAM chatAM te sAMbhaLanAre zrIkRSNa, strInA lAbhe karI jeonAM ja citta taraMgayukata che evA te pAMDavoe sahavartamAna, je pramANe AvyA hatA te pramANe te samudine UtarIne tIraviSe prApta thayA. ane pAMDavo pratye bhASaNa karavA lAgyA ke "susithata evo je A lavaNAdhipati-pratye huM kSaNabhara vAtacita karI jyAMsudhI enI AjJA laIAvuM, tyAMsu- te # dhImAM tame AgaLa jaI A gaMgAnadIne UtarI cAlo evI zrIkRSNanI AjJAe te pAMDavo, to ha) suvarNanI naukAmAM besIne sArI bAsaTha yojana vistIrNa, evI te gaMgAnadIne UtarI jatA havA. (9) 13. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 550 che ane "zrIkRSNanuM bAbaLa sAMpratakALe ApaNuM joIe. evo vicAra karI te pAMDavo, te huM SS zrIkRSNane mATe pAchI naukA na mokalatA havA. tyArapachI susthita evo je lavaNAdhipati-teno che. niroya laI zrIkRSNa gaMgAnI tIre prApta thayA; to tyahAM naukA maLe nahIM. evuM joIne potAnA vAma hastaviSe potAnA rathane laIne, bIjA bAhue te gaMgAne taravA mATe AraMbha karatA havA. 5 te zrIkRSNa. te gaMgAnadInA pravAhamaye mahA saMkaTe taratA thakA potAnA cittamAM ciMtana karavA ' lAgyA ke "je A gaMgAne taDIpAra pAmyA, evA te pAMDavo khare ja mahA stuti karavA yogya che. te che. evuM potAnA aMtaHkaraNamAM ciMtana karI zrIkRSNa, te gaMgAnadIne taravA mATe ati zramayukata ) che) thayA chatAM te gaMgAdevIja madhyabhAganaviSe mUrtimatI hotI thakI, te zrIkRSNanI vizrAMti mATe ja SS viSe sthaLane nirmANa karatI hatI. te samaye te zrIkRSNa, te sthaLe muhartamAtra vizrAMtine ? laIne pachI tarIne gaMgAnA sAmAkAMThapratye jatA havA; ane te zrIkRSNu, tyAM rahelA je pAMDuputrateo pratye prazna karatA hatA ke, "he pAMDavo, tame A bhAgIrathIne kevI rIte tarIne AvyA.?" te samaye te pAMDavo, "ame suvarNanI naukAe tarI AvyA" evuM kahetA hatA. te sAMbhaLI kRSNa bolyA ke, "tame mAre mATe te naukA pAchI kema mokalI nahIM? te sAMbhaLI pAMDavo tamArA bAhu sAmarthyane avalokana karavA mATe ame naukA mokalI nahIM evo uttara kahetA ( havA. pachI krodhe karI jemAM te Arakata thayA che evA te zrIkRSNa, pAMDavopratye bolatA havA che ke, "he pAMDavo, kaMsa, kezI, jarAsaMdha, ane cANurAdika-eonA vadhavirSa pUrva, ane sAMprata A che padmanAbharAjanA parAbhavane viSe tame mArA bAhunuM sAmarthya avalokana karyuM nathI zuM? tathApi vaLI paNa sAMpratakALa jevuM hoya te jUo. evuM kope karI bhASaNa karI zrIkRSNa, lehaDe karI te pAMDavonA rathane lohanA cUrNa sarakhA cUrNa karatA havA; ane evuM bhASaNa karatA hatA ke "he pAMDavo, tame A mArI pRthvIne viSe je vAsa karaze te putra, baMdhu ane bAMdhavoe sahavartamAna 9) tamArI saMpUrNa senA paNa nAza pAmaze. emAM kAMI saMzaya nahIM e pramANe krodhe bhASaNa karI che te zrIkRSNa, dArakApratye gamana karatA havA. ane jenAM mukhakamaLa zyAmavarNa thayA che evA te ( pAMDavo paNa, draupadIesahavartamAna hastinApurapratye gamana karatA hatA. ane te hastinApuranaviSe che AvyA pachI te vArtAne kuMtI ane pAMDurAjapratye nivedana karatA havA. kAraNa, putronA sukhanuM ane te dukhanuM eka vizrAMtisthAna te kevaLa mAbApaja che. pachI pAMDurAjA potAnA manamAM koI vichecAra karI zrIkRSNanuM stavana karavA mATe dAkAviSe zrIkRSNanA samIpabhAge kuMtIne mokalatA havA. che tyArapachI hAthIUpara ArohaNa karI dvArakApratye gamana karanArI te kuMtI, dArakAnA bAgane Sii viSe zrI mIzvarabhagavAnanA samavasaraNane avalokana karI caraNe cAlI te samavasaraNapratye gamana . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che karatI hatI. tyAM zrI neminAthane vaMdana karI tyAM belI devakI pAse te tI beThI chatAM eTalAmAM paNa devakI, zrImIzvarabhagavAnane evo prazna karatI havI. devakI-he prabho, pUrve mArA gRhaviSe je cha sAdhuo prApta thayA hatA, teo paraspara paNa ( samAnapaNAe yukta hovAthI mArI buddhine abhedarUpa bhrama utpanna karanArA, ane mane bahu prIti to utpanna karanArA hoIne svarUpe karI te sAdhuo, zrIkRSNanA svarUpasarakhA svarUpavALA, (' dehane dhAraNa karanArA kema thayA? pachI zrImIvarabhagavAna evuM kahetA hatA. namIzvara-pUrva bhadilapurane viSe nAga zeThanI atyaMta daidIpyamAna evI je sulasA nAme che. strI-teNe potAne saMtati prApta thAya, te mATe bhakitae karI ArAdhanA karelA hariNaMgameSi ja nAme je deva te, te sulasApratye bhASaNa karato haze ke "tane putra thaze, paraMtu te jIvanArA nathI, che ane devakInA putra jIvanArA chatAM teone kaMsa mAranAro che; e mATe tArA garbha, prasatakALaja che. di devakI pAse jaze ane devakInA garbha tArI pAse Avaze." evuM bolIne te hariNameSi deve tArI kukSIthI utpanna thaelA zrIkRSNanA agraja kevaLa kaustubha ratnaja hoyanA! evA cha putrone te sulasAnI pAse utpattikALaja leto haze ane tenA cha putra tArI pAse ANato have che, te tArA samajavAmAM AvyuM nahIM. e mATe kaMse mArelA putro te sulasAnA ane sulatAnA ( graha viSe vaddhi pAmelA te putro tAra. meM paNa te bhajilapurane viSe gamana karI te tArA cha putrone ja dIkSA dIdhI che; e mATe teo mokSapratye gamana karanArA che. tArA putro e kAraNe ravarUpe karI che kaNa sarakhA hoIne tArI duTine amatarUpa aMjanaja hoyanA! evA thatA havA. he devakI, era- 3 saputronuM je teja-te emaja AnaMde karI zarIra upara romAMca utpanna thavA viSe kAraNa che. evuM zrI nemIzvarabhagavAnanuM bhASaNa zravaNa karI snehanA tagee karI jenA stane dudhane T AvavA lAgyA. evI hotI thakI te devakI, "te potAnA bhAIo che evuM vartamAna sAMbhaLI prI- UT SLa tio karI romAMcayukata evA je kRSNAdika putra-teoe sahavartamAna te sAdhuone vaMdanA karatI haa (1) havI. pachI zrI nemIzvarabhagavAne dezanA kaha chatAM te zravaNa karI AnaMdayukta evA zrIkRSNa, I . I. je katI, tene potAne ghera teDI jatA havA. bIje divase te zrIkRSNa, pharI kuMtIe sahavartamAna * zrI nemIzvarabhagavAnanA samavasaraNapratye prApta thatA havA ane potAnI dArakasaMbaMdhI saMpatti anu- ka 5 pamache, evo vicAra karI te zrI nemIdhara tIrthaMkarapratye evo prazna karatA havA. zrIkAnhe prabho, jeneviSe saMpatti vRddhi pAmelI che, evI A je dArakAnagarI tene ja kSaya, ane mAruM mRtyu te sahaja prApta thaze ke keI bIjathI thaze? e sarva prakAra mane kaho. DaoN. che evAM zrIkRSNanAM vacana sAMbhaLI te zrImIzvarabhagavAne "dArakAno kSaya ane tAruM mRtyue bane che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papara > > bIjathI prApta thaze. evuM kahyuM. te sAMbhaLI "konAthI prApta thaze?" evuM zrIkRSNa pUchatA havA. te te sAMbhaLI zrImIzvarabhagavAna bhASaNa karatA hatA ke "dvArakAnagarIno kSaya pAyanaSithI thaze. ane je che A snehayukata evo je tAro baMdhu jarAkamAra-tenAthI ja tAro vadha thaze, ane sarva yAdavanA vaMzanA para kSayaviSe madirA eja prathama kAraNa jANaje.evuM zrImIzvarabhagavAnanuM vacana sAMbhaLIne bhayekarI koDa che jemanAM citta vyApta thayA che, evA sabhAmAM beThelA savavIse khinnapaNAmAM vyApta thatA havA. ane huM ( te samaye je A jarAkamAra che te AgaLa thanAro je baMdhuvadha-te saMbaMdhI pAtakane pAtra thanAra che che, e mATe ene dhikkAra ho.' evo vicAra karI sarva lokoe te jarAkumAra, ekadama avalo- D kana karyo. tyArapachI te jarAkumAra, "mArA hAthathI A bhrAtA je zrIkRSNano ghAta na thAya evo vicAra karI hAthamAM dhanuSya dhAraNa karato thako te samavasaraNathI ja araNyamaye gamana karato havo. ane zrIkRSNa, kuMtIe sahavartamAna dvArakA pratye gamana karatA hatA. te dvArakAmadhe yAdavonA snehe vAsa karanAre evo je parivrAjaka daipAyanaRSi, te lokonA mukhathI zrImIzvarabhagavAnanA vacanane sAMbhaLI khinna hoto thako tyArapachI SaSThatamane karato thako brahmacArI, mana, vacana ne kAyAe pavitra thako Idiyanigraha karanArA, ane potAthI utpanna thanArA je nagarIne dAha-te che saMbaMdhI pAtake bhaya pAmanAro, evo te pAyana paNa vana pratye gamana karato ho. che ahIMyAM sarva lokonuM priya karanAra je zrIkRSNa te, nagarIne dAha ane kuLane uccheda- I enuM mULakAraNa je madya-tene navIna utpanna karavA mATe niSedha karatA havA. ane pUrva utpanna thake e je madya tene, te zrIkRSNa kadaMba nAmaka parvata upara je kadaMba nAmaka vana-te madhe kAdaMbarI 9 nAme je guphA-tenA samIpabhAge sarva lokokane parityAga karAvatA hatA. te samaye ghaNAM vRkSoe ) vyApta evI te bhUmineviSe rahelA je zilAkaMDo-teone viSe te lokoe parityAga karela temadirA-teNekarI AkarNaparyaMta te saDo parNa thatA havA. te samaye baLadeva sAhya karanAra je siddhArtha nAme sArathi, te baLadevapratye evuM bhASaNa karate haze. siddhArtha -he deva, tame je mane AjJA deze to A nagarIne dAha vigere na jotAM huM zrIne mIzvara bhagavAna pAsethI dIkSA grahaNa karIza. te sAMbhaLI baLabhada bolatA havA. baLabhadra-he siddhArtha, niraMtara sahAya evo je tuM, te tArA Upara mArI prIti che; e che mATe tAre tyAga karavAne huM utsAha pAmato nathI; tathApi tArA Agrahane lIdhe tane dIkSA grahaNa karI karavA mATe huM AjJA ApuM chuM. paNa tuM dIkSA grahaNa karI je devalokanaviSe gamana kare, tathApi kadAcita mahA ApatikALanevize ajJAnekarI hita citta thayo chatAM te samaye tuM hekarI mAhArI pAse AvIne mane pratibodha karaze te jA. evuM sAMbhaLI te siddhArtha bolyo ke "he 9 > TLaDC Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva, tamArA kahyA pramANe tamArA Apatti kAlaneviSe tamane huM bodha karIza." pachI baLarAme te na vacanano aMgIkAra kare chatAM te siddhArtha,baLarAmanI AjJAnezvara pAse jaI dIkSA grahaNa | karato ho; ane chamAsika tapa karI pratye kto ha. ahIMyAM ghaNe divase kuMtI samaya pAmIne zrIkRSNapratye bhASaNa karatI hatI ke "he vatsa, 9 tArA baMdhu je pAMDavo, teone te svadezarahita karI. te samaye A saMpUrNa bhAratAddhabhUmi che che tArIja che, e mATe te prasAde karI te potAnA baMdhuone koIpaNa sthAna pratye rahevA mATe AjJA che. karavI." evuM kRtInuM bhASaNa zravaNa karI pachI zrIkRSNa bolyA ke "te pAMDavo dakSiNasamudanA ) chetIra viSe navIna, pAMDumathurAnAmaka nagarIne utpanna karI tyAM rahe." te sAMbhaLI kuMtI hasti- je SF nApurapratye AvI te zrIkRSNanA vacanane pAMDavo pratye kathana karatI havI. te samaye te pAMDavo paNa zrIkaNunI AjJA pramANe dakSiNasamudanI tIviSe gamana karI tyAM pAMDamathurAnA nagarI navIna utpanna karI rahetA hatA. te samaye abhimanyuthI uttarAviSe utpanna thaelo subhadAno pautra evo je parIkSita-tene zrIkRSNa hastinApuramathe siMhAsana upara abhiSeka karatA havA. ahIMyAM pAMDamathurAnagarIne viSe rahIne rAjya karanArA, ane te dvArakAnA dAhanI vArtAne jI hadayaneviSe vAraMvAra ANanArA evA je te pAMDavo-teone rAjyane viSe paNa sukha na prApta thatuM ! ( havuM. pachI sarva vastu mAtranI kevaLa je anityatA-tene ciMtana karanArA te pAMDavo, dIne uddhAra karaze. ane dayA karavI ItyAdika dharmakarmanuM AcaraNa karatA hatA. te samaye pADurA ) ka ane kuMtI e baMne, potAnA hadayaviSe "saMsAra asAra che" evuM ciMtana karatAM thakAM, ane zrI kula SaaN mIzvara bhagavAnathI cAritravratanuM grahaNa karavA mATe icchA karatAM thakAMte zrImIzvara bhagavAnanuM smaraNa kare karatAM havAM. teonA mananI vAta jANanAra evA zrI neminAtha paNa, te sthaLe AvI samavasaraNa karatA hatA. kAraNa zrImIzvara bhagavAna ane sUrya. e baMne paropakArarUpa kRtyaviSe tatpara che. tyAra pachI dharmarAja, zrI neminAthanAM darzana karavA mATe utkaMDita hoto thako mAtapitAne AgaLa karI zrI neminAtha pAse jaI, jeNe ApattinuM unmathana karavuM che. evA te zrIneminAthane vaMdana karato ho. che. pachI te prabhunI amRta sarakhI dezanArUpa vANIne zravaNa karI dezanA grahaNa karavA mATe jemanAM ) citta Atura che, evA pAMDurAja ane kuMtI-e baMne zrImIzvarapAse pravarjane mAgatAM havAM. ja S! pachIta pAMDavonI anujJA laIne niraMtara samayajJAnanI dezanA deI te zrImIzvarabhagavAne te baMnenA para maratha pUrNa karI. te samaye prApta thaelo jezrImIzvarabhagavAnano prasAda-teNekarI jemanAM Ta, citta harSayukta che evAM te baMne, vratanA samudAyane adhyayana karatAM thakAzrIne mIzvarabhagavAne sahava- ko cho temAna vihAra karatAM havAM. te samaye zrImIzvarabhagavAna ane mAtapitAno viraha prApta thayo che 139 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 che chatAM pAMDavonuM citta khinna thayuM, paraMtu te zrI mIsarabhagavAne kahelo eze je dharma-tene viSe rAtra- hai para divasa te citta sthira rahetuM havuM. tyAra pachI te pAMDavoe te ratha svAminA caityaprAsAdane nirmANa karI tyAM zrImIzvara ha bhagavAnanI pratiSThAnA darzanAdike karI, zrImIzvarabhagavAnanA viyoge prApta thaeluM duHkhanivAraNa ta5 karavuM; paraMtu mAtapitAno viyoga te teonA manane vAraMvAra kheda utpanna karato ho. pachI che atyaMta catura evI je draupadI, te pAMDavonI vizeSe karI sevA karatI hatI. kAraNa manuSyane strI (I. (jI che te kevaLa prItinuM pAtra hoIne sarva kalezano nAza karanArI che. tyArapachI te pAMDavo, kAmadevane have che jItavA mATe jeonuM sAmarthya atyaMta phuraNa pAmanAruM che, evuM chatAM paNa kAmaviSayakaja sarva viSaya che evuM mAnatA hatA. tyArapachI keTalAka divasa te priyapatioe sahavartamAna anukrame ? sukhane upabhoga karanArI evI te draupadI, bhUmi jema nidhAnane dhAraNa kare che tema garbha dhAraNa karatI havI. pachI navamAsa pUrNa thayA chatAM dazamamAsaneviSe te draupadI prAta:kALe pUrvadizA, prakAzamAna hAdikanA prakAzasAmarthyane grAsa karavA mATe jenuM teja jAgRta che evA sUryane jema prasare che, tema anya tejasvI purUSanA tejanA mahatvano grAsa karavA mATe jenuM teja jAgRta che evA putrane prasavatI havI. te samaye sarva tane AnaMda utpanna karanAra te putra utpanna thayo chatAM jene ID ( AnaMda prApta thaye che evo dharmarAjA, bahu dAna deto ho; ane pratibaMdha maLe rahenArA badhIja nene mukta karato hato. te samaye anya paNa je dIna ane anAthajana-teonA uddhArapUrvaka te pAMDavoe, jenuM teja dedIpyamAna che evA te putranuM pAMDusena evuM nAma pADavuM. pachI te pAM- ka S: husenaputra, bAlyAvasthAne viSe paNa paDAnI sarakhe parAkramI hoto thaka, ane buddhimAnapurUmAM ) pravINa hoto thako sarvane mAnya evo te saMpUrNa kaLAone grahaNa karato have. pachI sarvanA cittane camatkAra utpanna karanArA je tenA guNa-tene avalokana karanArA pAMDavoe adbhuta parAkrame karI zreSTha evo te pAMDusena kumAra, yuvarAjaviSe abhisecana karo. pachI sarvaprakAre, fy karI nAnA prakAranI arihaMtanI prabhAvanAne karanArA ane jeonuM rAjya kalyANodayakAraka che che evA pAMDavone keTaloka kALa nIkaLI gayo. pachI eka divasa, sabhAmaNe besanArA dharmarAjA pratye, jenuM mukha kajajaLasarakhuM zyAma che ane jeNe harata viSe kaustubhamaNe grahaNa kare che, evo jarakumAra prApta thato haze. te samaye jenuM sanmAna karavuM che evA, ane jenA hastaviSe kaustubhamaNI che evA te sabhAmAM besanArA 3jarAkumArapratye avalokana karI moTA saMbhramane dhAraNa karanAro dharmarAjA prazna karato ho. dharmarAjA-he brAta, A tame hAthane viSe zrIkRSNano kaustubhamaNI dhAraNa karI ni:za che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papapa ( R khy 5. kapaNe kyAMthI Agamana karacuM che? hamIzvarabhagavAnanI ghaNe divase utpanna thaelI vANIne smaraNa karato chato bhayAtura thayo chuM. dharmarAjanAM evAM vacana sAMbhaLI pachI te jarAkumAra bolyo. jarAkumAra--he rAjana, mIzvarabhagavAnanI vANuM satyaja che. evAM jarAkumAranAM vacana te sAMbhaLI kheda pAmelo dharmarAja pharI pratye bhASaNa karate ho ke "he jarAkumAra, te vANI satya : kevI rIte thaI? te savistara mane kaho." te sAMbhaLI jarAkamAra bolyo. jarAkumAra- brAta, sAMbhaLa. je samaye zrImIzvara bhagavAnanI vANI pravRtta thaI te samaye "ApaNe hAthe kaSNano vadha natha" e mATe huM vyAdhinI vRtti dhAraNa karI araNyapratye nIkaLI gayo. tyAM ghaNA divasa rahyo. eka divasa haraNa upara meM bANa choDaDyuM, ane te bANa pAchuM grahaNa karavA mATe vRkSoe karI aMtarita arthAta, vRkSanIo saMtAto thako gamana karato, jyAM meM bANa choDyuM hatuM te sthaLe evo zabda utpanna thayo ke "aho! sukhe UMdhela niraparAdhI ke evo je haM-te pratyenabhASaNa karanArI e koNa nirdaya purUSa, bANekarI parataLane viSe dRDha prahAra 45) ra karato ho? to kadIpaNa jenuM nAma gotra jANyuM nathI evA zagune mArI nathI. e mATe jeNe A mane prahAra karo, te purUSa potAnA nAmegetrane mane tvarAe kathana kare eTale huM paNa che te pratye bANanuM pratisaMdhAna karIza." evI dhIrapaNe uccArelI mahAtmA zrIkRSNanI vANIne ( zravaNakarI "e koIpaNa manuSyanI vANI che. e mATe meM jenA para bANu mAravuM te haraNana hoya te koIpaNa manuSya che. evo nizcaya karanAre huM paramadane pAmyo. ane dUrathI evuM bhASaNa che jaI karato haze ke "huM dazama dazArha evo je vasudeva-tene jarA devIthI utpanna thaelo putra jarAkumAra nAmaka chuM. manuSyarahita ane ghAtaka evA vyAdhAdika zatruoeyukta evA A vanaviSe koI paNa kAraNe prApta thaelo tuM koNa che? evuM huM pharI bhASaNa karate ho. tyArapachI te bhASaNa karato haze ke "tArA vaDIla bhAI je zrIkRSNa, teja huMchuM. e mATe mAre vadha "ApaNAthI na tha evo je tAro prayatna-te sarva vyartha thayo. are mIzvara bhagavAne kareluM bhASaNa kadI paNa anyathA thanAruM nathI." evuM te zrIkRSNanuM bhASaNa zravaNakarI atyaMta vyAkuLa evo huM, te zrIche. kacchanA samIpabhAga pratye prApta thato haze. ane bANa lAgelA kacchane avalokana karI huM mUrchAne che kaeN pAmyo. pachI thoDIvAre jene cetanA prApta thaI che e huM-te zrIkRSNa pratye bhASaNa karato haze E ke " zrIkRSNa, je samaye mIra bhagavAnanI vANI utpanna thaI teja samaye daipAyanamuni vana- 2 e maLe nIkaLI gayo chatAM, te daipAyanathI dvArakAno dAha vigere sarva vartamAna kevI rIte thayuM?" te hi [, sAMbhaLI zrIkRSNa mane evuM kathana karatA hatA ke "he jarAkumAra, mIzvara bhagavAnanuM bhASaNa thayA to So pachI sarva paravAsI lokoe madhane parityAga karI chatAM dArakAma amArA cha mahinA nIkaLI che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556 -- gayA. tyArapachI vaiSAkha mAsa prApta thayo chatAM kadaMvananuMra kSaNa karanAro je mALI, te dvArakAmathe sabhAneviSe AvIne evI prArthanA karato havo ke "huM deva, tame kadaMbavananaeNviSe pUrva parityAga karelo madirA, tyAM rahenArA vRkSonA puSponI sugaMdhIe sugaMdhayukata thayo chatAM te svAdiSTa mAne tyAM gamana karelA koieka purUSa prAzana karI, te purUSa dvArakAmadhye AvIne sAMkhakumArane kAMika madyano najarANo deine, ane te madyanI prazaMsA karI te sAMkhakumArane madyanA sthaLe leIne tenI kane te madya prAzana karAvyo. pachI te madyanI rUci jANanAge te sAMkhakumAra, pharI te madyanuM prAzana karvAmATe uSkRta evA anya rAjaputroe sahavartamAna te vanapratye gamana karato havo. pachI te saMpUrNa kumAro te madyane yatheccha prAzana karatA havA. tyArapachI tatakSaNaja unmattapaNAne pAmI te sarva kumAro te vananeviSe yathecchapaNe saMcAra karavA lAgyA. tyAM ekAMtasthaLe tapa karanAro je dveSAyanamuni-tene avalokana karI saMpUrNa rAjakumAro "A dvaipAyanamuni, dvArakAnA dAharUpa karmane IcchA karanAro che evo vicAra karI mahAkrodhane dhAraNa karatA havA. te samaye sAMkhakumAra evuM bhASaNa karavA lAgyo ke munio madhye adhama evo je durAtmA A dvaipAyanamuni-tehane hamaNAMja mArI nAkho, je tapa karIne amArI nagarIne khALavAmATe IcchA kareche, tene ame kema na mArIe!" evuM sAMkhakumAre bhASaNa karavuM chatAM madAMdha evA te tamArA saMpUrNa kumAro, koI mATInAM DhephAMe, koI hastanI thApoToe, koI lAkaDIoe, ane koI muSTie prahAra karI te dvaipAyanamunine mRtaprAya karatA havA. pachI te mUti thaelA munine "A maraNa pAmyo" evo nizcaya karI teno parityAga karI te saMpUrNa kumAro ghera AvatA havA. tyArapachI mUrchA nivRtta thaI chatAM sakrodha evA te dvaipAyanamunine huM avalokana karI e vartamAna jaNAvavAsArUM ahIyAM AbyochuM," hai NakumAra, evuM kahIne te kadaMbavananuM rakSaNa karanAro mALI chAno rahyo chatAM te dvaipAyanamunithI anartha prApta na thAya evo nizcaya karI khaLAme sahavartamAna huM, te RSinuM zAntavana karavAmATe te vanapratye gamana karato havo. ane tyAM kopAveze karI jenAM netro bhayaMkara che evA te munine avalokana karato havo. te samaye huM hAtha joDI namratApUrvaka te munipratye bhASaNa karato havo ke "he mune, AcaraNa karavAmATe azakaca evuM A tamArUM tapa karyAM! ane A duHsaha kopa kAM? e baMneno teja ane aMdhakAranA sarakho eka ThekANe vAsa kema thaze? arthAta thavAno nathI. huM mune, tAro A krodharUpa agni, tArA zamarUpa pANIe vAraMvAra siMcana karelA ane muSThita saMpattirUpa phaLoe phalita thaelA evA torUpa bIjathI utpanna thaelA vRkSa samudAyane dahana kareche. he mahAmune, madyapAne karI aMdha thaelA bALarUpa je ajJAnI-teoe je tArUM aparAdhAcaNu karacuM, te mane sAMpratakALe kSamA karavAmATe tuM yogyache." evuM mArUM bhASaNa zravaNa karI je = Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 557 che. te muni bhASaNa karatA ho ke "he viSNAM tArA A zAMtvana vacanee karI kai upayoga nathI; ke e mATe te samApta karavAM. sAMpratakALaja krodha evo je haM-teNe A tamArA aparAdhe karI che ? che vaTa evo nizcaya karyo che ke "huM dArakAno ane yAdavono nAza karIza. e mATe he hare, tuM 5. ane baLarAma-e be vinA dvArakAvAsI saMpUrNa lokone pralaya thaze" evuM te muninuM bhASaNa ) zravaNa karI pharI te SinI prasannatA karavA mATe icchA karanAre e je huM-te pratye avalokana nI' karI baLabhadra, mAre evo niSedha karatA havA ke "he viSNa, e muninuM zAMtvana karavuM basa karo. ( jemanAM pAya, nAsikA ane hasta e vako che; tathA adhaka, udara ane nAsikA pULa che, evA che. jeo hIMnAMga ane kANA che, te purUSo kadI zAMtine pAmatA nathI. evuM baLarAmanuM bhASaNa sAMbhaLIne khinnacitta evo huM tyAMthI dvArakAmadhe gayo chatAM, te daipAyanavina nizcaya karela che je sarva prakAra, te nagaraviSe vikhyAti pAmato havo. pachI mIzvara bhagavAnanA upadezokarI , ane mArI svAbhAvika AjJAe karI dvArakAnA saMparNa loko dharmakarmaviSe ekAgratAe sajaja ) thatA havA. te samaye te avasarane jANanArAevA kapALu mIzvarabhagavAna tyAM prApta thaI potAnAM che mAtapitAne, pradyumnAdika rAjakuMvarone, rukimaNuM jemAM mukhya che evI mArI strIone, ane. ( maraNanA bhaye kI yAkuLa thaelA evA aneka kArakAvAsI lokone pravaja detA havA. ane dvArakAno nAza kyAre thaze?" evuM meM temane pUchavuM chatAM "AjathI bArame varSe dvArakAno nAza avazya thaze evuM mane kahIne te nemIzvarabhagavAna anya dekANe vihAra karatA havA. tyArapachI caturtha, ane SaSTa-ityAdika tapanaviSe jemanAM citta tatpara che, evA saMpUrNa lokonAM nirvidhapaNe - agIyAra varasa nIkaLI jatAM havAM. tyArapachI bAramuM varSa thoDuMka nIkaLI gayuM chatAM, "ApaNA tape karI jItelo te pAyana muni, nizcayekarI naSTa thayo haze. evo nizcaya karI nagarI saMbaMdhI saMparNa loko ALasvarahita hotA thakA paNa karI madirAdikanA sevane karI pramAdane svIkAratA havA. SchekAraNa, bhavitavyatA che te durlaya che. tyArapachI dvArakA viSe bhUmikaMpa, vajApAta, ane ukApAta( ityAdika dhaNAka utpAta utpanna thatA havA. grahothI dhuma nIkaLavA lAgyo, sUryathI agni vara- . te savA lAgyo, citrane viSe lekhana karelAM rUpa nRtya karavA lAgyAM, ane pUtaLIo hAsya karavA ja lAgI. vaLI akALaja sUrya caMdane rAhue karelo grAsa utpanna thatuM haze. temaja rAtrIne viSe sarvalokoe akalyANarUpaphaLa denArAM svapra avalokana karyA. te samaye dvArakAnA sarva ratno nAza pAmyAM, ane mArAM cakrAdika Ayudho paNa nAza pAmatAM havAM. tyArapachI AsapAsa pralayakALano ji vAyu vahevA lAge, te darathI vakSone ukheDI dArakAnagarImAM ANIne nAkhate ho. te samaye hA, bhaye karI gupta rahelA je bahAranA sATha kula koTI,ane dArakA mathe vAsa karanArA bahotera kula koTI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 che yAdavonI-teo saMpUrNane dvArakAnagaranaviSe eka karIne koIeka purUSe teone pIDita karyA che Sje te samaye koIeka bhayaMkara purUSa prApta thaI mArA ane baLarAmanA dekhatAM chatAM kAroe pUrita evI dvArakAne agni pradIpta karI bALI nAkhato havo. te samaye huM zekAMdhakAre karI vyAsa thato ho; ane saMpUrNa AkAza je che te, AsapAsa vistAra pAmanArA putranA samudAyekarI atyaMta vyAsa thatuM havuM. tyArapachI AkAzamaye prasAra pAmanArI je pradIpta agninI javALAo-teNe karI AkAzamaNe prasAra pAmelo dhumra nAza pAmato hato. ane mAse kAMdhakAra te atyaMta vaddhi pAmato havo. tyArapachI baLarAme sahavartamAna huM vasudeva, devakI, ane rohiNI-eone rathaupara besADI anya ThekANe levA mATe pravRtta thayo. te samaye cAbuke karI ghaNA prahAra karelA paNa anya kiMcita suddhAM rathanuM AkarSaNa karavA mATe samartha thayA nahIM. tyArapachI baMdhana sthAnane viSe jemaNe potAnA skaMdhabhAga arpaNa kasyA che, evA ame baMne ghUsaNuM vahenAra thayA. te samaye akasmAta rathanAM cakro bhagna thayAM, ane te rathanAM baMdhanasthAna paNa bhagna thayAM, tathApi koIpaNe prakAre ame te ratha, puranA daravAjA pAse lIdho. tatakSaNa tyAM koIeka purUSa prApta thaI teNe daravAjAnAM kamADa baMdha karyo. te samaye baLarAme mahAvege potAnA lattAprahAra karI te daravAjAnAM kamADa udhADyAM. te samaye kiMcita bhUmi ) madhe nimagna thaelo ratha ame AkarSaNa karo chatAM paNa, na calana pAmato havo. tyArapachI mA* tapitAnuM rakSaNa karavA mATe je sAmarthya, te viSe kalaba evo huM khinna thato ho. e pramANe ke kheda pAmanAro je haM-te pratye AkAzanevi rahenAre koIeka deva uccasvare karI bhASaNa karato have ke he kRSNa, tuM che ke mAtapitAnA rakSaNamATe mahAprayAsa karaze to paNa te niSphaLa thaze. e mATe tuM mAtapitAnuM rakSaNa karavA mATe je prayAsa kare che te have basa kara. kAraNa, parve rAjakumAroe pIDA pamADelo je daipAyanamuni-teja huM agnikumAra devarUpe thayo chuM. te mane pIDA karI tenuM smaraNa SchI karI te divasathI Ajaparyata huM dhara dhAraNa karanAra chuM; paraMtu agIAravarSaparyaMta mahA utkarSe zAbha nArA evA je sarva dvArakAvAsI lokone apramAda eTale tapasyA, jinapUjA, akaImahotsavAdike che karI sAvadhAnapaNu-teNe karI teno nAza karavA mATe mane avakAza prApta thaze nahIM. e mATe haja jenuM mULa kAraNa chuM, evA A agnieja A tArAM mAtapitA huM mRtyune pamADIza. e sa mATe je vAta kadI thanArI nathI te vAta kadI thatI nathI, ane je vAta avazya thanArI che, te a- SI nyathA thatI nathI. te mATe tame baMne ahiMyAMthI nIkaLI jAo; ane pUrva meM je tamane kahyuM che, tene visaraze nahIM." evI te devanI vANIne zravaNa karIne paNa ame baMne pharI rathanuM AkarSaNa 6 karavA lAgyA chatAM, amArA snehe atyaMta vyAkuLa evAM amArAM mAtapitA amArI pratye bhASaNa C te chIe chIdilhItti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 559 karatAM havAM ke he vatsau, amAviSe tame uttama prakAranuM vAtsalya karacaM; paraMtu avazya thanAre che ke je prakAra-te mahAna purUSa hoya tene paNa prApta thatI nathI zuM? to avazya prApta thAya che. e mATe para tamone kalyANakArI mArga thAo. tame anya ThekANe gamana karo. tamAro ghaNuM kALaparyata viSe thAo. ame to A sthaLe namIzvara bhagavAnano Azraya kare che. e mATe AjaparyaMta ame kaoN5 7) mane karI je pAtakanuM ciMtana karavuM hoya, vacane karI je pAtakano uccAra karyo hoya, ane kAyAe che (" karI je pAtakanuM AcaraNa karyuM hoya te sarva mithyAdukRta thAo. ame saMpUrNa jIvo pAse e evI kSamA mAgIe che ke, sarva jIvo amArA aparAdhanI kSamA karo. saMpUrNa jamnivAsI ) che jIvonI sAthe amo mitrIbhAva karIe che, paNa koInI sAthe verabhAva dhAraNa karanAra nathI. te Sii ame parve karelo je anAdika caturvidha AhAra-tenuM pratyAkhyAna karIe che. have ame cheahaMtAdika paMcaparamethInuM smaraNa karIe che. sAMpratakALe koI koIno paNa koIpaNa prakAre ( hitakAraka nathI. ane amAre paNa koI nathI. mATe have ame, arihaMta, siddha, sAdhu ane 9) kevalIbhASita dharma e cAranuM zaraNa karIe che." evuM bhASaNa karI sarva dekANe virakita dhAraNa karanArAM, ane AhArano parihAra karavA mATe tatpara, evAM mAtapitAe visarjana karelA ame baMne evo vicAra karatA havA ke, "jemanA kaMdanaviSe karelI prApta thaI che evAM ati vRddha, ane che jeoe Idina nigraha karyo che, evAM A vRddhono tyAga karI ahIMyAMthI ame kema jaIe eTalAmAM devomaye adhama te deva, eka kSaNa maLe tyAM meghanIpare agni varSAvato hato. te the dAhama prApta thayelAM te mAtapitA, paMcaparameSTInA sthAne karI svargapratye gamana karatAM havAM. te ! samaye "he prabho! jarAsaMdhanA roSe karI amAro nAza thato chatAM te samaye amAruM rakSaNa karanArA evA he prabhu, tamArA dekhatAM chatAM A asahya agnie ame dahana thaIe che evA nagaravAsI lokonA azvapate sahavartamAna utpanna thaelA dIna pralApoe karI jenI koMdiya vidIrNa thaI che evo huM, baLarAme sahavartamAna jIrNa evA upavanapratye prApta thatAM havo. ane te vanathI, bhasmarUpa thanArI dvArakAne avalokana karI te dvArakAnA upavananeviSe khinnacitta thaIne kevaLa rakasara evo haM, baLarAmapratye bhASaNa karate ho ke, "he Arya! A dArakAnagarInI te lakSmI kyAM? ane A mahA dAha kyAM ane pUrve honAruM te mAruM zauryatva kyAM ane sAMprata mane Na prApta thanArI evI A klabatA kyAM? tasmAta he Arya! sAMpratakALe zuM karavuM? eviSe mUDha 9) che evo moTI ApattimAM paDelo huM zuM karuM? ane kyAM jAUM kAraNa, rAjya samudAyaneviSe jyAM che. che tyAM mArA virodhI rAjae che" che tyArapachI baLarAma bhASaNa karavA lAgyA ke, "he kRSNa tuM kheda karIza nahIM. nemIvara e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 na bhagavAne vyAkhyAna kareluM saMsAranATaka te zravaNa karavuM nathI zuM? A saMsAranATakaneviSe karma hai SnuM pariNAmarUpa niraMkura sUtradhAra che; ane saMpUrNa prANio nAnA prakAranAM bhUSaNo dhAraNa karanArAM ? nATyapAtro che. te sUtradhAra 7paNe moTA AnaMde sarva jIvarUpa nATakapAtrane harSazokAdika che. A bhAvavivarta karI nAca karAve che e mATe saMsAranATakanevize e stradhAre pAtronI upasaMhAra ko sthiti nirmANa karelI che. e mATe he viSNa? tuM kheda pAmIza nahIM. sAMpratakALe ApaNa baMne pharI pAMDavonA samIpabhAge gamana karIe. te pAMDavo ApaNe karelA upakArane smaraNa karatA thakA apakArane chekadIpaNa smaraNa karatA nathI. kadAcita apakAra kare chatAM paNa sujana purUSa che te, jema dagdha thanAruM (1) paNa caMdana potAnA sugadhIpaNAne choDatuM nathI, tema potAnA sujanapaNAne tyAga karato nathI. A evuM paraspara bhASaNa karI ane pAMDavonI nagarIpratye javA mATe nIkaLyA te mArgane viSe 7 zreme karI pIDita hovA thakI keTalekakALe hastikalpapuranA upavanapratye prApta thayA. tyArapachI kSadhAtura evo je huM-te pratye baLarAma avalokana karI bhojana ANavAnI IcchAe nagarane viSe gamana karavA nIkaLyA. te samaye meM te baLarAmapratye evuM bhASaNa karavuM ke, "he rAma! A naga raviSe itarAno putra acchadaMta nAme che; te pAMDavone pakSapAtI e je huM tenI sAthe niraMtara ) ( vairapaNuM dhAraNa kare che; e mATe A nagarInaviSe tamane te duSTa, vairane yogya evA koI aniSTane ID ( je kare, tame tvarAe siMhanAda karo; eTale huM te siMhanAda sAMbhaLIne mahAtvarAe te a- - chatane jItavA mATe AvIza" evuM mAruM bhASaNa sAMbhaLI baLarAma, te bhASaNano satkAra karI che nagaramadhenIkaLI gayA. pachI thoDI ja vAramAM mArA karNamULane viSe siMhanAda sAMbhaLavAmAM Avyo. te tyArapachI krodhe karI bhayaMkara evo huM, mahAvege karI daDato havo. ane AcchAdana karelA te nagaranA daravAjAne caraNaprahAra karI ughADato havo; ane AgaLa nagaramathe nIkaLyo. pachI huM, hAthI baMdhana karavAne staMbha hAthamAM laI teNe karI acchadaMtanI caturaMgasenAne bhedana karanArA evA (9) baLarAmane avalokana karato ho. ane te nagarasaMbaMdhI eka paridha mArA hAthamAM grahaNa karI 9 (I) te acchadaMtapratye bhASaNa karavA lAgyo ke "he durAtmana karavAno aMta karanAre evo huM zrI- ( kaccha Avyo chuM. te tuM je pachI mArA hAthamAM dhAraNa karelA paridhane joIne maraNabhathe vyA- 2) kuLa evo praNAma karanAro acchadaMta, potAnA hAtha joDI mArI pratye bhASaNa karavA lAgyo ke "he Sja zrIkRSNa, koI kAraNuparatve saMkaTa dazA prApta thaelo paNa siMha, hariNane AkramaNa karaze ? ke nahIM zuM? arthAta karaze; tema tame paNa mane mAraze ja emAM kAMI saMzaya nathI. he deva sAMprata 3. tamAro sevaka evo je huM tene baLarAma sAthe yuddharUpa je aparAdha, tenI kSamA karavI." evuM - SchI te acchata bhASaNa karIne, te acchadaMta zaraNe Avyo chatAM tene parityAga karIne pharI nAnA Cche , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A oru prakArano manohara mevo AhAra jenA hastaneviSeche; evA baLarAme sahavartamAna huM te upavana pratye Avyo; ane tyAM baLarAmane meM evo prazna karo ke "huM rAma! A bhojanayogya anna tamane kevI rIte prApta thayuM! ane nagaramadhye zatru evA te acchadaMtanA dRSTimArganeviSe tame kema prApta thayA? arthAt tenA dekhavAmAM tame kevI rIte AvyA?" pachI te khaLarAme mane evuM kahyuM ke, "huM goviMda! nagaramadhye bajAraneviSe uttamaprakAranAM bhojanalAyaka annane huM suvarNanuM kaDu ApI vecAtuM laine mArga cAlyo chatAM, koIpaNa prakAra karI jeNe vRttAMta jANyoche evo, yamanA so bhayaMkara, ane senAno kevaLa samudra evA te acchadaMta mane rodhana karato havo; ane evuM bhASaNa karavA lAgyo ke, "ra rohiNI putra, 2e pAMDavamAMdhava, tuM kacAM jAyache! tuM pharI potAnA hastamAM Ayudha dhAraNa kara; ane yuddha karavA mATe mana paNa dhAraNa kara." evuM tenuM bhASaNa sAMbhaLIne bhojyapAtrano tyAga karI siMhanAde karI uddhRta evo huM hastibaMdhana karavAno staMbha hAthamAM leine teNe karI zatrunI senAno nAza karato chatAM teM paNa AvIne mane joyo." evo baLarAme vRttAMta kahyo. pachI ame te vanamadhye bhojana karI anukrame AgaLa nIkaLyA; te keTaleka kALe, jeneviSe uzvaka duSprApa che, evA kauzAMbanAme A araNyapratye AvyA. te samaye A punnAgavRkSanI chAMyApratye prApta thaelo, zrama pAmelo, ane tRSAtkrAMta evo huM, baLarAmapratye udakapAnanI yAcanA karavA lAgyo. te samaye "upaveyukata evA A araNyaneviSe tuM asAvadhAna rahIza nahIM" evI mane AjJA karIne, ane "huM utAvaLo pANI leine pAcho AvuMchuM" evuM kahIne, ane mArA sahAya mATe vanasaMbaMdhI devatAone yojIne A sthaLathI te baLarAma pANIno zodha karavA mATe nIkaLI gayA. pachI huM to pItAMbare AAdita evA mAhArA DAbA khoLA neviSe dakSiNa caraNane AropaNa karIne, zrame karIne jene nidrA prApta thaiche evo huM, A vRkSanA adhobhAganeviSe rAyana karato havA. tyArapachI koieka bhrame karIne teM mane caraNaneviSe bANe karI viddha karo. huM jarAputra! e tane meM mArI mULathI saMpUrNa kathA kahIche." evuM te kRSNanA mukhathI dvArakAnuM dAharUpa aniSTha zravaNa karI huM mohoTA du:khe karI devanI niMdApUrvaka evo zoka karato havo ke, "jenAM kartavya atakanye che evA he vidhe! nAnAprakAranA kautukoeyukta evI e dArakAMne nirmANa karI sAMpratakALe te dvArakAMne dagdha kema karato ho! hA Te!! mArUM mAtipatA te dvArakAMmadhye agnimbe dugdha thayAM. have sneyukata evA te mArA baMdhuo kacAM haro vArUM? ane jeNe IMdranuM sAmrAjya jItyuM, evuM te zrIkRSNanuM rAjya kacahAM gumAvyuM? ane velukAeyukta evA A vRkSanA adhobhAge te kRSNanuM rahevuM kema thayuM! ane hAhAitikhede!! tyAMpaNa A kRSNanuM mArA hAye khANe karI tADana kema thayuM? hAhA! sukhe udhelA evA bhAI je Jain Educationa International 141 For Personal and Private Use Only 51 Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 562 zrIkRSNa, tenA vadhe karI malIna evA je huM-tene dhikkAra ho." e prakAre karI zoka karanAro je huM-tepratye vAtsalye karI utsuka evA te zrIkRSNa bhASaNa karatA havA ke, "he jarAputra! tArA have e vilApa baMdha kara. sAMpratakALe tuM koI mArUM kArya karanAro thA. A samayathI eka muhUrtamAtramAM mane mRtyu avazya prApta thaze. e mATe sAMpratakALe huM zrIneminAthanA padmapaMkajanuM smaraNa kahyuM; tyAMsudhI tuM A mArA kaustubhane leine mahAvege pAMDavopratye gamana kara. jo nahIM gamana kareto jaLagrahaNa karI baLarAma AvyA chatAM tAharo avazya prANayAta thaze; e mATe tuM keTalAka mArgIparyaMta tvae gamana karavAne tatpara hotA thako gamana kara; eTale ahIMyAM prApta thaelA baLarAma roSe karI tArI pAchaLa gamana karanAra nahIM. evAM zrIkRSNanAM vacana sAMbhaLI pachI te zrIkRSNanA caraNaviSe lAgelA khANano uddAra karI arthAta te khANu caraNamAMthI kADhIne, ane te zrIkRSNe ApelA kaustubhane grahaNa karIne he dharmanaMdana! huM A ThekANe prApta thato havo." evI jarAkumAranA mukhathI dvArakAMnI kathAne zravaNa karI zrIkRSNa viSe paramasneha dhAraNa karanArA evA te pAMca pAMDavo zokagrasta chatAM akasmAt zrutajJAnane pAmatA havA. pachI te pAMDavone vicAre karI prApta thayelo je viveka te, pAMDavonA zokano nAza karIne cittavRttineviSe jeNe vAsa karacoche evA, ane yatidhama~ tathA zrAvakadharme e be putroe ane samyagdarzanarUpa pradhAnekarI zobhita, ane jenA samIpabhAga viSe saMtoSarUpa sevaka beTho che, evA cAritrarUpa rAjAne batAvato havo. pachI te cAritrarAjAnA avalokane karIteja te pAMDavo paramasukhano anubhava letA havA. ane vairAgyAdikanuM kAraNa, evA te jarAkumAraneja mahoTo upakArI evo jANatA havA. te samaye te pAMDavoe pUrvedhaNIvakhata svIkAra karelA je moharAjadika, tepaNa pratyeka pAMDavone atyaMta upakArI bhAsavA lAgyA. pachI sadbodhasahita nirvadanAmaka mitra, pAMDavo pAse AvIne mahAddhikonA pRthaka guNane pAMDavo mATe kathana karato havo. pachI te pAMDavo, potanA cittaneviSe evuM ciMtana karatA havA ke "A amANe moha, zatru chatAM kevala mitraja che; evuM bhAseche. AjasudhI e mohano jeSTha putra je rAganAme siDa, teNe asAra eTale mithyA bhUta evA paNa saMpUrNa viSaya, sArarUpatve karIne eTale khApaNAe karIne amone dekhADyA. ane A mohano kaniSTha putra je dveSa nAme gajeMdra teNe, karavA mATe ayogya evo paNa aMdhruvadha amArIkane karAvyo. ane anyapaNa e mohanA vaMzamadhye utpanna thanmelA viSayAkrikono je vistAra, te AjaparyaMta amone sukhasaMpattinA kuzapaNA mATe ane ghaNA kane mATe thato havo. te mohe amone choDacA mATe te apekSAe mohano ane upakAra mAnIe chee. e mATe have pachI e nirvedaneja AgaLa karI te jagatprabhu je cAritrarUpa rAjA, l Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tene ApaNe prabhu karIne te cAritranuM aMtaHkaraNamAM niraMtara smaraNa karIe; e kAraNamATe je SS zrImIzvara prabhu sAMpratakALe je dezane saMcAra karIne pavitra kare che, te deza ame jANatA nathI; para e mATe te prabhuja, mumukSu evA amone jANatA thakA amArA Upara anugraha kare. ___ zArdUlavikrIDita chaMda. sAdhIyodhyavasAyasaMtatimayImArUMDhavato dRDhAM // niHzreNiM spRhaNIyabodhipaTimaspaSTIbhavaH dRSTa yH|| taistaiH sAdhanasaMcayaH samucitaM cetovahaMtastadA // paMdhAnaM kila pAMDavA jinapaterAlokayAM cakrire // 17 // artha-te samaye atidraDha evA nilayanI saMtatirUpa evI dala guNa sthAnakanI nizreNI pratye ArohaNa karanArA evA, IcchA karavA mATe yogya e je bodha, teneviSe je kurALapaNuM, teNakarI jeonI daSTi spaSTapaNu pAmI che evA, ane nAnA prakAranA sAdhana samudAye karIne cAritra grahaNa karavA mATe yogya evA cittane dhAraNa karanAra te pAMDavo, jinapati je zrImIzvara bhagavAna-temanA Agamana mArganI pratIkSA karatA hatA. 17 / iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye draupadIpratyAharaNadvArakAdAha varNano nAma che. satavArA sarata, mAtaraM saMpUrNam 97 | | kirUrathI 66% - atha aSTAdaza sarga prAraMbha. tyArapachI nemIra bhagavAnanI AjJAe karIne dezanAnA kevaLa kSIrasamuda, evA dharmaghoSa SE nAme muni, pAMDumathurA nagarInA upavana pratye prApta thatA havA. pachI upavananA pAlathI te mu ninA Agamanane jANanArA evA ajAtapui dharmarAjA, baMdhuoe sahavartamAna munine vaMdana 4 karavA mATe te upavana pratye gamana karatA hatA. tyArapachI jeonA netrothI AnaMdAyanAM biMduo SL utpanna thAya che, evA sura asura ane rAjAoeonA samudAye zobhita evI sabhAne viSe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 ) besanAra, dharmamaya evA jagatrayane nirmANa karavA mATe jANe bIjA prajApati ja hoyanA evA! ane hai devoe nirmANa karelAniviDa evA suvarNakamalaneviSe besanArA,ane jeonI moTI buddhi che evA je pAMcase munio-teoe pariNita-te jANe uttama evA tapadAnAdikarI vaNita sAkSAta dharmaja hoyanA evA rUpa ane tapa-eona kevala Azraya ane kalyANanA nidhievA te dharmaghoSa munine, prItie karI jemAM prakulita, netra che evA bhumipati dharmarAjA avalokana karatA havA. ' tyArapachI munimaNe zreSTha evA te dharmaghoSa munine jarApune sahavartamAna te dharmarAjA bhakitae 1) vaMdana karI tenA samIpabhAganeviSe besatA havA. tyArapachI te muni amRtanI dhArAnI bhaginI ) evI, ane vairAgyamaya evI dezanA kathana karavA mATe AraMbha karatA havA. "hA dhika! saMsA- ja ranA asArapaNAne A bhavyajane pratyakSa jANatA chatA paNa madyaprAzana karanAra purUSa, te madyaprAza nathI prApta thanArA nIcapaNAne jANato chatAM paNa teno tyAga jema karato nathI, tema A saMsArathI - nirveda pAmatA nathI. atyaMta sukhamaya evA paNa je anuttaravAsI devo, tenI paNa saMpatti 5 chevaTa nirapaNu pAme che to pachI je purUSanuM AyuSya, saMpatti ane saMkhyA -e strInA bhUku* TinA cAlane karI nAza pAmanAra che; te kevala karmasamudAyanuM sevana karanArA dAyatulya purUSanI ) saMpatti nazvara che emAM zuM kahevuM? saMpatti ane bAhupakrame karI jeo atyaMta ahaMkAra dhA- ) raNa karanAra che, te paNa purUSa bIjA saMpanna evA purUSonA kaTilatAneviSe prasannatA pAmavA mATe ja | pitAnI cittavRtti dhAraNa karanArA dekhAya che. ane potAnA bAhaparAkrame karIne jeoe bhami , maMDaLa AkramaNa karUM che evA je cakravartio, teo paNa kadAcita atyaMta dInadazAne pAmelA dekhAya che. e mATe dhIra puruSo che te duHkhamaya ane saMpattinA tAratamyamaya evA saMsArano parityAga S karI mukita saMpAdana karavA mATe ughukta thAya che. e prakAre karIne saMyukta evI vANIne uccAra karI te dharmaghoSa muni, virAma pAmyA chatAM dharmarAjA potAnA hastakamaLa joDI bhASaNa karatA havA. dharmarAja-he prabho he devI! tameja AvA prakAranA nazvara jagatane jANo cho. A tamArI . ( saMveginI vANI sarakhI vANI bIjo koI purUSa bolavA mATe samartha thavAne nahIM. pravajA grahaNa ! karavA mATe jeonI cittavRtti tatpara che; evA ame paNa vairAgye karI nAnA prakAranA anubhave che karIne saMsAranA mithyApaNAne nilaye karI ghaNA kALaparyata zrI nemisvAminA AgamotsAhanuM 8 S: ciMtana karacaM; e mATe te zrI neminAthabhagavAne paNa amArA abhiprAyane jANIne amArA para gura anugraha karavA mATe tamane A sthaLe mokalyA che. e mATe tame paNa te sAkSAta zrImIzvarabha gavAnanI mUrti ja cho. e kAraNa mATe dustara evA saMsArasamudathI amAro uddhAra karavo. che kAraNa ke, iMdiyarahita je jJAna, tenA kevaLa nidhievA je tamArA sarakhA muni teone deza . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 565 che ane kAla-eNe karI ati dUra paNa honAro koIpaNa prakAra agocara nathI. e mATe vanamaLe vRkSanA adhabhAgaviSe udhanArA je vanamAlI zrIkRSNa, temane je rItie matyu prApta thayuM, te prakAra te jarAkumAre pote amene kahyuM, paraMtu te zrIkRSNane mATe jaLa ANavA sAruM te samaye A gaelA je baLarAma, temanI zI vAta thaI te prakAra sAMbhaLavA mATe ame IcchA karIe che. to e mATe he svAmina! te vArtA amone kahevA mATe tame yogya che. evuM dharmarAjanuM bhASaNa sAMbhaLIne jenuM jJAna atiche evA te dharmaghoSamunIzvara bhASaNa ! (D karatA hatA ke, "he rAjana, baLarAma pANI laIne zrIkRSNanI pAse AvyA, ane te zrIkRSNapratye !) che, evuM bhASaNa karatA havA ke "he bhrAta! tuM utAvaLo uTha u. A ghaNuM sAruM ane sugaMdhayukta ja re evuM zItaLa pANI ApyuM che, e mATe mahAtvarAe tuM tArA mukhanuM prakSAlana karI yathecchapaNe ja jalaprAzana kara. ane dUra arayaviSe thaelo je saMcAra-teNe karI utpanna thaelo je zrama, tenI vizrAMti kara." evuM bhASaNa karacuM chatAM paNa zrIkRSNa kAMI na bolyA chatAM pharI te baLarAma bhASaNa karatA hatA ke, "he ariSTA! tuM mane pANI ANavA mATe ghaNo vilaMba lAgyo e mATe rIzAya che ke ? to he kaNa! e roSa sAMpratakALe tane ayogya che ane prasanna thavuM ane ( jaLapAna karavuM eja yogya che. he kRSNa sAMpratakALe mAro kAMI aparAdha nathI. dUradezane viSe udakanI (1) ( prApti thaI e mATe vilaMba lAgyo. te te dUra dezanaviSe thaelI udayaprAptinoja A aparAdha che. to e pramANe karI baLabhade bhASaNa karavuM chatAM paNa zrIkRSNa kAMI na bolyA chatAM te baLa- 1 bhadra potAnA manamAM evuM ciMtana karavA lAgyA ke, "daramAgane viSe gamana karI zrama pAmelo A zrIkRSNa uMdhyo chee mATe gADha nidA AvavAthI kAMI bhASaNa karato nathI.' evo vicAra karI te stabdha rahyA. eTalAmAM zrIkRSNanI AsapAsa bhramaNa karanArI lIlI mAkhone joIne "e zuM dukhinDa che? evuM jANIne zrIkRSNanA aMgaparanuM oDhavAnuM vastra te dUra karatA hatA. tyArapachI chete baLAma, kaMsaviEsI evA te zrIkRSNane gataprANa e jotA havA. ane tenA caraNapaddha- (9 ( vanaviSe rakatakarI bhayaMkara evA bANe paDelA ghAvane jotA havA. tyArapachI te baLabhada moTA (T la, kopanA Aveze karIne uMcesvare siMhanAda karatA havA; je siMhanAde karIne te araNyasaMbaMdhI , saMpUrNa vyApado bhaya pAmatAM havAM, ane pRthvI kaMpAyamAna thatI hatI. pachI te baLabhadra evuM : bhASaNa karatA havA ke "aho! madAMdha ane pAtakI e e koNa purUSa che? ke jeNe nidA pA- ) melo ane mahAparAkramI evo je mArA baMdhu-teno vadha karyo ! uMdhelo purUSa, maghAdikanA prAzane karIne matta, gAMDo, bALa, grI, muni ane gAya-eone viSe, jenuM krarakama che evo je cAMDALateja prahAra kare, sujJapuruSa koIpaNa prahAra karanAra nahIM evuM chatAM koIne jo bAhudarpa hoya che. - - 142 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566 che te teNe potAne bAhudauM mArA agrabhAge pragaTa karavo. bAhupakramarUpa javara karIne pIDita che zake evA purUSone A mAro bAha atyaMta auSadha che. ItyAdika aneka prakAre karI kopanA Aveze ? vANI uccAra karIne tyArapachI te balabhada, ati uMcastare kutakArano tyAga karI mUcchita re hotA thakA bhUmitaLaneviSe patana pAmatA havA. pachI thoDA vakhatamAM zItaLa evA vanasaMbaMdhI vAyunA sparza karIne sAvadhAna thaI pachI potAnA AkraMdane karI vanasaMbaMdhI vyApadone rAvatA thakA vilApa karatA havA.- vijetA phakIra (sarva jagatane viSe advitIya sUra evA) ane hRA giche je rojana (rAyunaviSe atyaMta krodha dhAraNa karanAra) ane hA juniyA ghara (guNae zreSTha ) evA purUSamaye dhuraMdhara) ane rA gu ra4 (gurUne viSe atyaMta vatsala evA) ane DhAM jaMpa 6 davaMra vorA (kaMsane nAza karavA mATe jenA bhayaMkara bAhuche evA) ane sAna ? kAlarUpa agnine samAvanAra madha evA) ane TrA ni:saMdhAsaMgha (jeNe jarAsaMdha pratijJArahita Ika kara che evA) ane 4 vikrama (yuddhavize jenuM bhayaMkara parAkrama che evA) ane ko5 mAtA lakSmIne phIDa karavAnA paryakarUpa evA) ane hAni: kaLa (zatrune parA- che. che jya karavA mATe je nizaMka purUSo, teonA ziromaNI evA) ane rA jAvAma (yazarUpI | che. kumudanInA bAga evA) ane aa AmanA raNava (A baLabhadanA netrane AnaMda utpanna karanArA ) ' evA) he zrIkRSNa! tane pUrva zatruonA nAnA prakAranA zastra prahAra karI paNa zrama prApta thayo che te nathI; evuM chatAM sAMpratakALe A eka caraNaghaNe karI tuM mRtyuno aMgIkAra kema kare che? e mATe 6 zIva uTha. kAraNa, sUrya astAcaLapratye ArohaNa kare che; arthAta sUryAsta thAya che. he zrIkRSNa! G! huM tArA vinA eka pagaluM paNa AgaLa gamana karavA mATe samartha nathI. tuM caraNaviSe prApta ) to thaelA ghAvanI pIDAe AgaLa cAlavA mATe asamartha je hoya, te mArA skaMdha upara ArohaNa kara. he baMdha! tuM mUchita zuM joIne thayo che. huM evuM nAnA prakAre karI AkaMdana karuM chuM chatAM paNa SS) tuM mane uttara kAM Apato nathI? A mArA karNa, tArA vacanAmRtane prAzana karavA mATe atizaya che utsuka che. he baMdho! pUrve kadAcita meM aparAdha karo chatAM paNa te mAre viSe roSa dhAraNa karo A nathI; ane sAMpratakALe to aparAdhavinA A dIrghoSitA zuM dhAraNa karI che? hA daivI. A kRSNane je AvI dazAne pamADavAnI je tArI IcchA hatI, to pUrva ene, sarva vize potAnA mastake karI jenI huM GS AjJA svIkAra karI che e cakravarti kema karo athavA heva! tuM evo nirdaya che ke je purUSanI kAra atyaMta viDaMbanA karavI evuM tane lAge che, te purUSanI atizaya vRddhi pAmelI paNa saMpattine tuM hi nAza kare che. evI devanI niMdA karIne pharI zrI pratye bhASaNa karatA hatA ke, "he bhAI A te cha vanI niMdAe karIne zuM phaLa che? tuM ane huM ahIMyAMthI AgaLa koipaNanagaramadhe gamana karIe; Cche khy rkhw` wmrj`y5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa67 che ane te sthaLe duSTa citta evuM je A daiva-tene parAbhava karIe. he bhAI! tuM ghaNAkALaparyaMta SaraNyamaNe saMcAra karI zrama pAmavAthI tane nidAsukhano lobha hoIne A vanano tyAga karavA para che mATe tuM na IcchatA hoyato, A ja chAyAyukta evA araNyamaye ApaNa ahIM ja rahIe. iItyAdika nAnAprakAranA vAraMvAra pralApa karatA thakA te baLabhada te divasane ane te rAtrIne tyAMja to che nirgamatA havA. bIje divase prAta:kALe nAnA prakAranA vacanoe karI te zrIkRSNanI prArthanA karatA ? (' thakA te zrIkRSNane "jIvato che evuM mAnIne, ane tene potAnA skaMdha upara AropaNa karI che che, tyAMthI baLarAma AgaLa cAlyA. pachI aMdhaviSe jemaNe zrIkRSNa dhAraNa karo che, ane baMdhunA ) snehe karIne atyaMta vihala evA te baLabhada nadIo, parvata ane araNya-eonevi rAtrIdivasa saMcAra karatA hatA. ane vanasaMbaMdhI vRkSonA puSpoe karI pratidivase zrIkRSNanI pUjA karatA hatA. e prakAre karI baLarAma te araNyamaye paryaTana karatA thakA cha mAsane atikramaNa karatA havA; eTalAmAM medhe karIne sarva dizAone nIlavarNa karanArI, ane navIna evA aMkuronI utpattie pRthvImaMDaLane paNa nIlavarNa karanArI evI vastu prApta thatI hatI. te tumaye eka divase pASANamaya evA parvatanA adha:pAte karI cUrNa thaelA eka ratha para ArohaNa karIne te (D rathane sajaja karanAra evA koI eka sArathine baLarAma azlokana karI bhASaNa karatA hatA ke, 9. (D"he mUDha! atyaMta bhagna thaelA A rathane viSe sajaja karavA mATe tAre A ze vyartha zrama che? to evAM baLarAmanAM vacana sAMbhaLIne te sArathi bhASaNa karato hato ke, "sahastrAvadhi yuddhavize ) kI jaya pAmanAra paNa A tAre baMdhu sAtakALe caraNanevize bANaprahAra karI maraNa pAme chatAM te e je sarva jIvomaLe jIvaMtasthitine pAmanAro che, te khaMDa khaMDa thaI gaelo evo paNa A ratha kema cAlanAra nahIM!" evAM te sArathinAM vacana sAMbhaLIne "are mAre baMdhu zuM maraNa pAmyo che? tuja mUkharSe ItyAdika prakAre karI te sArathinI niMdA karatA thakA, ane kuTila dRSTie tenI 8) pratye avalokana karatA thakA te baLabhada AgaLa cAlyA. eTalAmAM koI eka sthaLe eka purUSa che zilAnaviSe kamalinInA bIjanuM paNa kare che; evuM joIne hasatA thakA uccazabda karIne tepratye baLarAma bhASaNa karatA havA ke, "he mUrkhAbudde! atyaMta kaThaNa evA pASANunaviSe sahastrAvadhi ya- 1) tnoe karI kamalinI aMkurane pAmaze zuM? te bolyo ke, "A tAre baMdhu je jIvaMta thaze te Sja ati kaNa evA pASANaneviSe paNa A kamalinI aMdara pAmaze." kiMcita hAsyayukta evI ane vakrokitae tenI avajJA mATe jemanuM citta tatpara che, evA te baLabhada pachI tyAMthI * AgaLa cAlyA; te eka ThekANe dAvAnaLe atyaMta dagdha thaelA vRkSane siMcana karanAra koI eka Sii mALIne avalokana karIne te pratye bhASaNa karatA hatA ke, "he mUDha, tArI duSTabuddhine dhikkAra che. ( rUchI 666 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 chekAraNa, atyaMta dagdha thaeluM vRkSa, pANIe siMcana karyuM to paNa aMkarane prasava chezuM tolyo ke hai ke "skaMdhane viSe zabane dhAraNa karanAra evo je tuM-tenA ge karI e zaba je sajIvana thaze ? to A daSpavRkSa paNa aMkurita thaze. evI te mALInI vANIne te baLarAma zravaNa na karatAM ja AgaLa cAlyA; eTalAmAM gAyonA zabanA mukhaviSe nA grAsane denArA evA koI eka koDa purUSane jotA havA. ane te pratye bolyA ke, "are! gataprANa evI A gAyo hADapiMjaranA ra che. zeSapaNAne pAmelIo che; te dUrvAnA grAsane bhakSaNa karaze zuM" evuM sAMbhaLI te bolyo ke, he balabhadI maraNa pAmelo A tAro bhAI page gamana karanAre thanAra che. te pachI A gAyo 1) I) A durone kAM bhakSaNa karanAra nathI?" tyArapachI te baLabhadaciMtana karatA havA ke, "A mAre che kaniSThabaMdhu kharekhara mRtyu pAmyo che ke zuM kAraNa e sArathyAdika sarva ekasarakhuM ja bhASaNa kare che. evuM ciMtana karI jemane caitanya prApta thayuM che, evA te baLabhada thoDeka AgaLa cAlyA; eTalAmAM potAnI kAMtie jeNe dizAo prakAzita karI che; evo koIeka deva, balabhadanA samIpabhAge prApta thayo ane te baLabhadapratye bhASaNa karato havo ke, he balabhada! tAre sArathi je na siddhArtha teja huM chuM. huM te tapanA prabhAve karIne AvA A devasvarUpane pAmyo. he rAma! pravajA che kALane te mArI evI prArthanA karelI che ke, "he siddhArtha, kadAcita dukhasamudanaviSe patana (1) ( pAmanAro je huM tene tuM uddhAra karaje." te sAMpratakALa tane sAMbhare che zuM? hamaNAM te tuM meha | nidAe smRtiviSe asthira thayo che; evuM jANIne tArI prArthanAne smaraNa karanAro huM, tane bodha karavA mATe prApta thayo chuM. pUrve mIrabhagavAne jarAkumArathI zrIkRSNanuM mRtyu je kahyuM hatuM ke te temaja thayuM che. "ahaMta purUSanI vANI kadIpaNa anyathA thatI nathI. eja tane smaraNa karA- 2 vavA mATe, ane ghAtA zrIkRSNa tene mehano nAza thavA mATe meM tane sArathi ane mALI na ItyAdika kriyarUpakarI batAvyAM che. e mATe duHkhasaMpattino samudAya evo je te meha, teno tyAga karI AtmAne hitakAraka evuM koIeka mahatkarmanuM AcaraNa kara. kAraNa, jIvone janma cza (janmanevi baMdhu nizcaye prApta thAya che; paraMtu te baMdhu, mohasenAmAMnAja kevaLa vija ane saMsAranuM ! kevaLa kAraNa evA che. tathApi saMpUrNa jIva baMdhusamudAyaneviSe snahe mohita che; paraMtu koI ) ke paNa jIva, dukhe karI prApta thanArA dAhano nAza karavA mATe samartha evA kamanaviSe koI utsAha 4 4 pAmatA nathI. sarva jIvone baMdhustraharUpa samudanaviSe harSa pAmanArI je sukharUpa lakSmI, te raTa caMcaLa che; e mATe keTalekakALe tene nAza thayo chatAM pachI duHkha saMpattija prApta thAya che; e mATe tuM potAne hitakAraka evuM vizrAmasthAna saMpAdana kara." evI siddhArtha devanI vANune te baLabhadra 9) zravaNa karIne bhASaNa karatA havA ke, "he baMdha, te ghaNo sAro mane bodha kare; paraMtu he brAtA haze Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 569 che A zrIkRNabaMdhunA mRtyue atyaMta duHkhapIDita evo huM, koNasthaLe potAnA hitamATe pravRtta ane thAuM?" evuM sAMbhaLI te deva bhASaNa karato hato ke, "he bhrAtA railokyanA kalpavRkSa, ane duHkhathI prApta thanArI pIDAno nAza karanAra evA zrImIzvarabhagavAna che ja. kalyANarUpa amRtanI vRSTi mATe kevaLa vastu evI dakSAne te zrImIzvarabhagavAnanA samIpabhAganaviSe grahaNa karI zAzvata evI sukhasaMpattino upabhoga karI evI te siddhArthanI vANIne "bahu sAruM ema kahI svI(4' kAra karanArA ane atyaMta nama evA te baLabhadra te siddhArthayukta hotA thakA zrIkRSNanA ' agnisaMskArAdika aurvadehika karmane karatA havA. tyArapachI te baLarAma saMyamaviSe jenuM citta atyaMta utsuka che; evA jyAMsudhI thayA, je SNa eTalAmAM ja vidyAdharanAme munine potAnA agrabhAge avalokana karatA havA. arthAta saMyamamATe utsuka evA te baLabhadane mIzvarabhagavAna jANIne te baLabhadane baMdha karavA mATe vidyAdharamunine AjJA karI chatAM upadeza karavA mATe prApta thaelA te munine te baLarAma jotA havA. pachI te munine te rohiNaputra baLabhada, kiMcita sAmA jaIane vaMdana karI, harSa karI prApta thaelo je utkarSa-teNe karI jemanuM mana yukta che, evA hotA thakA svAgata praznane karatA havA. te samaye che te muni paNa bolyA ke, "he bhada: mtanA kalyANakAraka evA je zrImIdharabhagavAna-teNe 1) | tArA manane jANIne tane bodha karavA mATe mane AjJA karatA havA; e mATe puNyasaMpattinI puNatA a karavA mATe abhISTa evAM kamane tuM kara. Aja samaya tArA duSkarmonI zreNInA marmanA cheda mATe che samartha che e pramANe te vidyAdharamuninI vANue ati pahita karelA evA te baLabhada & takSaNa sarvasAvadya karmanI viratine pAmatA havA; arthAtacaritragrahaNakaratA havA. ane thAkAlamAM te vidyAdharamuninA mukhathakI zravaNa karelAM je ati rahasya-teone jANanAra paNa thayA. kAraNa svabhAve karIne ja sujJa evA je purUSa, teone koIpaNa jJAnane viSe ghaNA saMskAranI apekSA nathI. tyArapachI yathAyogya evA paTaabdamAdika tapane AcaraNa karatA thakA mUtikA ane suvarNa-e(eviSe jenA aMtakaraNane bhAva samatva pAmyo che evA, ane niraMtara samatarUpa amRta gho te kaMDaviSe je snAna, tiviSe tatpara evA hotA thakA te baLabhadaatyaMta sukhI evA devalokane ? paNa kalezayukta mAnatA havA. ane zarIrane viSe paNa atyaMta virakta, AyuSyaviSe paNa premaraS hita, zatrunaviSe paNa samabuddhi dhAraNa karanArA ane araNyAdikaneviSe paNa vyApAdikothI ) e niHzaMka evA hotA thakA nAnA prakAranA dharmAmRtamaya ane zAMta evA vacanataraMgoe jyAM te tyahAM nAnAprakAranA lekone upakAra karatA thakA araNya, nagara, grAma, beDa-e viSe vAyu- te sarakhA apratibaddhapaNe anAsakata thaI te baLabhadra saMcAra karatA hatA. te samaye niraMtara te ba- ) 14 3 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 LarAmanI pUjadike karIne kRtyakRtyane mAnanArUM jenuM citta che, evo te siddhArtha deva paNa chAyA che SS sarakhe niraMtara baLarAmanA samIpabhAge saMcAra karato ho. pachI eka tarapha mIrabhagavAna para ane bIjI tarapha dhayeyukta jemanI buddhi che evA te baLabhada-ema bane jema caMdra ane sUrya eo pathvI upara prakAza kare che, tema pRthvI uparanA sarva loko upara upakAra karatA hatA. e 5 mATe te rAmakRSNanA baMdhava evA tame pAMDavo paNa, te baLabhadde svIkArelA mArgano Azraya karIne, jeonAM citta IcchArahita che evA hotA thakA temanA sarakhuM karavA mATe yogya cho. kAraNa ke uttama prakAranA je hIrAdika maNI te saMpUrNanI, lokone bhUSaNa karavuM evI eka prakAranI ja vaD che sthiti che, temaja uttama prakAranA dIpanuM aMdhakAranA nivAraNavinA bIjuM kaI kRtya nathI; te che maye tameto yuddhamaye zatruono nAza karo, pachI rAjya karavuM, ane nirUpama evA sukhano upabhoga kara; have tamane A saMsArane viSe upabhoga karavAne yogya evI koIpaNa vastu a ivazeSa rahI nathI; kevaLa je advaita sukha te mAtra tamAre bhogavavAnuM raheluM che; e mATe te viSe koDa utAvaLA tvarA karaze; te viSe kAlakSepa karavo yogya nathI. e prakAre karIne dharmaghoSa muninI vANIe jeone moTo utsAha prApta thayo che, evA ) te pAMca pAMDava, dhikkArapUrvaka saMsArano tyAga karavAnI IcchA karatA havA. tyArapachI te pAMDavo KID akasmAta uThIne te munIzvarane praNAma karIne jeono vairAgya atyaMta taraMgayukta che, evA hatA ke je thakA pharI potAnI nagarI pratye praveza karatA havA; ane zrIkRSNanA UpakArano pratyupakAra karatA thaI thakA zubha muharta viSe te jarAkamArane potAnA rAjyaneviSe abhiSeka karatA havA. te samaye kArAgrahanaviSe parvarodhana karelA je baMdhijane hatA teone mukta karIne, ane duSkarmarUpa paramANu oe vyAsa evA potAne paNa zuddhakarIne dIna, anAtha evA purUSonA daridane suvarNa samudAjayanA dAna karIne nAza karatA havA. pachI te pAMDavo durgatirUpa aMdhakRpathI potAno uddhAra karavA tema cho mATe saMkhyArahita evA ghaNA dhanane samakSetrane viSe nivapa karatA havA. teNakarIne te saMparNa che dravyanuM muktirUpa eka phaLa utpanna thayuM. vizeSa zuM varNana karavuM. paraMtu te pAMDavo sarva chekANe suvarNasamudAye karIne evI vRSTi karatA hatA ke jeNe karI loko maLe uttamarNa ane aghamarNa eTale dhanako ane riNako eonAM nAma paNa lopane pAmyAM. tyArapachI te samaye yathAyogya 3 evAM mANikya mautikAdikonAM je AbhUSaNe, teNe karIne suzobhita, ane iMdanA airAvata gajane kevaLa bAMdhavaja hoyanA! evA sthaLa ane zubhra gada upara ArohaNa karanArA, ane jeoe hastaviSe cAmara grahaNa karyA che evo sAkSAta apsarAono samudAya jANe hoyanA! evI ane aMgAra samudAyanuM kevaLa adhiSThAna evI vArAMganAonA samudAye karIne pari- hA aQi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 P kita evA, ane sarve sAmagrI sahita evA deva sahavartamAna gamana karanArA iMdrAdika lokapA- re SlanI jema puravAsI lokoe ane parivAra lokoeyukata je sAmaMta, amAtya ane maMtrI-eoe ? anugamana karelA, ane potAnA hastAro karIne samarpaNa karelAM je ratna-teoe karIne vAcakonA samudAyane tRpta karanAra, ane jeonI moTI kAMti che evA te pAMca pAMDavo, potAnA koanugamana mATe jeNIne moTI i che, evI draupadI sahavartamAna pravrajajAne svIkAra karavA mATe nIkaLatA havA. te samaye potAnA viyoge khinna citta evI purasaMbaMdhI hariNAli strIonAM netrayukaNe sahavartamAna uDADelA je lAjakaNa eTale dhANuM pramukhane svIkAra karatA thakA te pAMDavo | nagaranA bAhyopavana pratye gamana karatA havA. tyArapachI draupadI sahavartamAna te pAMDava ganaMdathI nIce utarIne rAjacinhone parityAga karIne dharmaSa nAme prabhunA samIpabhAganaviSe prApta thatA havA. pachI mahApreme karIne te muninA caraNane vaMdana karIne catura evA te pAMDavo prArthanA karatA hatA ke "he svAmina, tame potAnA hastaparza karIne amArAM mastakane pavitra karo; ane dIkSAnA dAna karIne amane kRtya kRtya na karaze evI pAMDavonI vANI zravaNa karIne zrImIzvara bhagavAnanI AjJA svIkAranArA ane catura che evA te dharmaghoSamuni, draupadI sahita evA te pAMDavone dIkSA samarpaNa karatA havA. te samaye harSa ) (f) karIne te pAMDavonA zarIrane viSe utpanna thanA romAMca-te miSekarIne jANe teonAM zarIra- mo nA mAMthI sarva pAtako bahAra pADIne nAza pAme che ke zuM evuM bhAsavA lAgyuM. tyArapachI te pAMDavonAM 5 AnaMdAzruthI utpanna thaelI je nadI-tenA udake karIne sicana kareluM puNyarUpa vRkSaja prakullita thayuM hoyanA! evAM teonAM dIkSA grahaNa karelAM aMta:karaNa AnaMdanA atizayane dhAraNa karatAM havAM. te samaye mArtimaMta evAM pAMca mahAvratanA anulakSe karIne rahenArI mUrtimatI kriyA ja che ka jaNe hAyanA! evI te pAMca pAMDavonA anulakSe karIne gamana karanArI ane jeNae vrata svI kAra kare che, evI te draupadI zobhatI hatI. tyArapachI "kalyANarUpI saMsAra che evuM jaNa( nArA saMparNa puravAsI loko ane pradhAnAdika loko te pAMDavone vaMdana karIne haLave haLave pote ja pitAnA gahapratyegamana karatA hatA. tyArapachIta pAMDavo paNa te gurUnA samIpabhAganevi kriyAkramane abhyAsa karatA thakA potAnA zarIraneviSe paNaniriccha thaIne pRthaka pRthakadezanevivihAra karatA havA. pachI AnaMdakarI prakazita thaelA je manobhAva, teja jANe parivAra-teoe sevana karelA, ane niraMtara prazamarUpa amRtanA prAzane karIne je tRpti-teNe karI zobhanAra te pAMDavo iMdiya rUpa dukonI vANIne kiMcita paNa na sAMbhaLatA thakA, ane AlasyAdika nidakonA abhilASane ) dUrathI parityAga karatA thakA, ane nidArUpa strInA mukhakamaLapratye kadIpaNa na avalokana karatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 572 che, thakA anukrame dAdazAMgIne viSe adhyayana karanArA thatA havA. pachI jema rasaidanA saMskAra karIne ja loharUpa dhAtu suvarNapaNAne pAme che, tema te pAMDavo yurUpa saMskAra karIne uttama prakAranI gItazaitAne pAmatA havA. temaja draupadI paNa pravartinInA caraNakamaLapratye upAsanA karatI thakI anukrame tapa, jJAna, ane viveka eonI parama sthitine pAmatI hatI. tyArapachI te pADavoabhigraha karIne utkRSTa evA tapane evI rItIe karatA havA ke, jeNe karIne muktirUpiNI strI paNa teonA saMyoge karIne potAne pavitra karavA mATe IcchA karatI havI. te samaye zrImAna evo ) je dharmarAja te, potAno je jJAna tene "kAmAdika zatruone jItanAre e jANIne moha- 1) rahita ane ataLe evA koIeka AnaMdane pAmato havo. tyArapachI dharmarAjAnA zAMtirUpa , himasamudAyanA mahimAno udya niraMtara evo thayo ke, sarva jagataneviSe mahAmoharUpa grISmaRtunA ? AraMbhane vyartha karato haze. arthAta te dharmarAjA potAnA zItaLapaNAe karIne jagatamAMthI mohatApano nAza karate ho. te samaye dharmarAjanA cittarUpa aMta:purapratye grahaNa karavA mATe doDanArA je aMtaraMga kAmAdika zatruo, teo koNa vArUM zAMtirUpa khAIne uTakamaye bUDyA nahIM to te sarva kAmarUpa aMtaraMga zatruo buDIne nAza pAmyA. bhImasenanuM satya eTale baLa ) che te te pUrvaja bAhyazatruoe duSya hatuM, temaja sAMpratakALe tenuM kaa eTale citta te, aMtaraMga (1) (P evA mahAdika zatruoe paNa durtavya thatuM havuM. te bhImasena jema jema ariSarganA nigrahaviSe samartha thayo, tema tema te bhIma paNa atyaMta abhImatAne dhAraNa karate ha. (ahIMyAM bhIma hoIne abhImatAne kema dhAraNa karato ho evI zaMkA prApta thaI chatAM teno parihAra-mIna & sarva zatruone bhayaMkara evo paNa te bhImasena amIta zAMtatAne dhAraNa karato havo. evo ) jANavo) te samaye bhImasena zAMtirUpa gadAe kAmAdika zatruone evo nAza karate ho ke jema te kAmAdika zatruonuM pharI nAma paNa koI ThekANe sAMbhaLyuM nahIM. arjuna muninA to taporUpa gAMDIvanuM tAMDava evuM ya pAmatuM havuM ke, jeNe jenavANIrUpa gAyono samudAya nirUpadavaja karo. te arjuna te samaye jANe prazamarUpa bANa karIne samatArUpa rAdhAvedha karIne paramAnaMdarUpa saMpattine hastagata karato haze. te arjuna munino dhyAnarUpa agni evo pravRtta thayo ke jeNe ja krodharUpa kAne bALIne bhasma karasyAM. nakulanuM to tarUpa samudathI utpanna thaeluM je marUpa 5 amRta, teNe karIne saMpUrNa baMdiyAdhiSThAtA deva tapta thatA havA. te kautuka nathI zuM? to kautukaja ) jANavuM huM to evuM jANuM chuM ke, saMpUrNa muniomaNe sahadeva e adhidevatA che. jenA parUpa 8 sUrya jJAnarUpa caMdanuM upajIvana karavuM. (sUryanA kiraNakarIne caMdakaLAnI vRddhi thAya che evuM S 7) tiSa zAstra madhye prasiddha che.) pUrva te pAMDavoe zeko zatruone parAbhava karo, ane ) pachaUrjas@o. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 573 bharajI che. dIkSA grahaNa karaDyA pachI paNa teoe duSTa karmonA samudAyane jItavA mATe IcchA dhAraNa karI. tene tyArapachI bhImasena muni to evA abhigrahane grahaNa karato haze ke, kuMta je zastravizeSa tenA agrabhAga upara rahenArA anna mAtrane grahaNa karato hato, paNa tethI vadhAre AhAradikanuM grahaNa karato na ho. evo te puNyAtmA bhImasenano abhigraha chamahIne karIne pUrNatAne pAmate havo. kAraNa ke sarve karIne jenuM citta zuddha thayuM che, evA purUSane koIpaNa kRtya asAdhya nathI. che. (!' e pramANe karIne moTA abhigraha dastara evA tapane karanArA, ane karmasamudAyane niraMtara che laghupaNupratye pamADanArA, ane pratyeka sthAnane viSe, pratyeka grAmaviSe, pratyeka mAnaviSe ane ) pratyeka araNyane viSe nAnA prakAranAM dharmamaya evAM vacanoe karIne sarvajana pratye upakAra karanArA, ja ane svakIya eTale potAnA dehaviSe niriccha, ane niraMtara vihArazIla-evA te pAMDavonAM re ghaNAM varSanIkaLI jatAM hatAM. tyArapachI aniyatavAsavihAra karIne pRthvItaLane viSe vihAra karanArA te pAMDava koIeka kALe eka moTA parvatanA samIpabhAganI bhUmipratye gamana karatA hatA. tyahAM teja parvatanI AsapAsanI bhUmisaMbaMdhI araNyaviSe prApta thaelA dharmaghoSamunine lokonA mukhathI zravaNa karIne harSayukta hotA thakA te munine vaMdana karavA mATe tenI pAse gamana karatA che. havA. ane dAkSApAka karatAM paNa atyaMta madhura evI vANIe nirmaLa evA dharmane tiryaMca, manuSya, che ane deva-eo pratye upadeza karanArA te munine avalokana karatA havA. te samaye dUrathI A che vanAra te pAMDavone avalokana karI te dharmASa gurU paNa moTA saMbhrame karIne AsanathI UIne vaF harSayukta, ane prema karI taraMgita hotA thakA te pAMDavone sAme jatA hatA. te samaye AnaMdA- 2 zranAM biMduoe karI jeonI pAMpaNo vyApta che, ane zarIra upara romaharSa dhAraNa karanAra te pAMDavo te muninA caraNakamaLa upara mastaka mUkIne vaMdana karatA hatA. tyArapachI te gurU te pAMDavone hastaviSe grahaNa karI teone uThADIne gAla ane netra jenAM harSayukta che evo hoto A thaka prItie karI gaDha evI vAe svAgata prazna karato haze. pachI te gurU pharI Asana ) upara beTho chatAM parSadAnA deva, manuSya ane tiryaMca eee vaMdana karelA te pAMDavo te gurunA samIpabhAganevize bhUmi upara besatA havA. tyArapachI te muni, sarve sabhAsadonA puNyasaMpAdanarUpa hitane mATe te pAMDavonA tapanI prauDhInuM vizeSa karIne varNana karI dezanAne kaheto ho. tyArapachI kalyANakAraka evI te dezanAnA zravaNe karIne AnaMdayukta evA sarva jana, te dharmaghoSa S gurUne ane te pAMDavone vaMdana karIne potapotAnA sthAna pratye gamana karatA havA. ( tyArapachI jeonAM citta atyaMta vismayayukata che, evA te pAMDavo te gurUpratye bhASaNa Ii karatA hatA ke huM ane A vanamaNe araNyasaMbaMdhI svabhAve dUra evA padhAdika che, paNa zama che. 144 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 - be ne saMvega ane zAMti-ee karIne yukta dekhAya che, ane teo paraspara vairapaNAno parityAga karIne kevaLa sukhavArtA varNana kareche e zuM che? e tamArA Agamananoja addabhuta prabhAva che, athavA enuM alokika evuM koI bIjuM kAraNa che? te sarve amAre mATe kathana karavuM." evuM sAMbhaLIne te bhagavAna gurU bhASaNa karatA havA ke, "pUrve balabhadramuni pura grAmAdikaneviSe vihAra karatA thakA A parvatanaviSe prApta thatA havA. jenI bhakti addabhuta che evA siddArtha nAmanA deve upAsanA karelA, ane jenI buddhi dhairyayukta che evA te balabhadramuni A parvata paranI bhUmineviSe mAsakSapaNavratane karatA havA. tapazrcaryAMnA sAmarthya karI tenuM evuM svarUpasauMdarya hotuM havuM ke, koIpaNa strIe tene joyo chatAM te sro tatkALa mohita ane dehabhAnarahita evI thAya. ekasame te parvata upara eka kUpanA kAMThAneviSe jaLanemATe prApta thaelI eka strIe samIpabhAge rahenAro te balabhadrasuti avalokana karo. tatkALa te khaLabhadramuninA svarUpe mohita thaelI te strI te muninAbhaNI jenI dRSTi tatpara che; evI hotI thakI kuMbhabuddhie potAnA bAlakanA kaMDaneviSe doraDAnuM baMdhana karI te bALakane kUpaviSe nAkhavA mATe AraMbha karatI havI; te avalokana karIne te khaLabhadramuni vege karIne te strInI pAse prApta thaine teNIne pratibodha karIne te bALakane choDAvIne pachI potAnI mohaka evI rUpasaMpattine niMdA karato thako pAcho pharahyo. pachI evA abhigrahane grahaNa karato havo ke, vananeviSe kASThAdikone haraNa karanArA purUSoe dIdhelA annAdike karIneja pAraNuM karIza; anyathA pAraNuM karanAra nahIM." tyArapachI te prakAre karIneja jeNe pAraNuM karazuM che, evo te khaLabhadramuni, A vananaeNviSe ati ugra evA tapane AcaraNa karato thako vAsa karato havo. kAmadeve paNa varNana karavA mATe jeno deha yogyache, ane jenuM mahAteja che evA te tapazcaryA karanArA baLabhadramunine avalokana karIne jaMgalamAM traNa kAkAdikone grahaNa karanArA purUSo ati vismita hotA thakA potapotAnA nagaramadhye jaine te nagarasaMbaMdhI rAjApratye evuM kahetA havA ke, "jenuM teja koIpaNa jItavA mATe samartha nathI, evo koieka purUSa A vananeviSe tapayA kareche." te sAMbhaLIne jeonAM aMta:karaNa bhaya pAmyAMche evA, ane jenAM citta kutsita che evA te rAjAo paNa jeoe potAnA sarakhuMna sarve jagata jANyuMche, evA hotA thakA potAnAM aMta:karaNamadhye ciMtana karavA lAgyA ke "jenuM mahoTuM sAmarthyache evuM je tapa, teNe karI jenuM sAmarthya vRddhi pAmeluM che evo e koi purUSa nizcaye karIne ApaNA rAjyane grahaNa karavAnI IcchA kareche; e mATe sAMpratakALeja teno vadha karavo joie." evo vicAra karIne te mahAparAkramI evA sarve rAjA sarva prakAre karIne utAvaLe te munino nAza karavA mATe abhilASa dhAraNa karatA havA. tyArapachI kacAdika dhAraNa karanArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 575 (7) S OM vIra, aopara ArahaNa karanArA svAra, ratha para besanArA rathI, ane hastiupara besanArA che, Sii mahAvato evI caturaMga senAe yukata hotA thakA te rAjAo A vanane viSe prApta thaIne te mu- che ninA AzramanI AsapAsa jevA AvIne rahyA; eTalAmAM niraMtara te rAmamuninI upAsanA karanAra siddhArthadeve te rAjAone bhayapradarzana karavA mATe, ane te baLabhadamuninuM rakSaNa karavA mATe ati bhayaMkara evA koTaDyAdhi siMha nirmANa kacA. teone avalokana karIne bhayacakita ( evI citramAM lakhelI senA sarakhI jeAnI senA stabdha che, evA te rAjAo-jeonAM citta ( kSobha pAmelAM che, evuM chatAM paNa takSaNa te baLabhadamunine namaskAra karIne pAchA ktA havA. ) chete divasathI nisIma evA upazamaneviSeja tatpara evA paNa te baLabhadamuninuM sarva jagatamaye ja narasiMhe evuM nAma prakhyAtine pAmatuM havuM. tyArapachI zItaLapaNae caMdano paNa parAbhava kara karanArA evA te baLabhadamuninA upazamane jenAra, ane prANIsamudAyaneviSe ati evA dayAdapaNAne avalokana karanArA ane jenevi piyAka eTale talano khoLa ane suvarNa ebanne samAna che evI nirizmAne jANanAra ane amRtane paNa jItanArI evI dharmavANIne zravaNakara nArA evA Avanamathe je sarva vanasaMbaMdhI prANI, teo svabhAve krUra chatAM paNa te potAnA pUrasvaja, bhAvane tyAga karIne jeonAM citta zamekamAya che evAM hotAM thakA bodhane pAmatAM hatAM. keTalAM che " eka prANI samakatvane grahaNa karatAM hatAM, keTalAka prANI dezaviratIne grahaNa karatAM havA, keTalAM to che. eka pate bhadakarUpa thaIne pApakarmane tyAga karatAM hatAM, keTalAMka prANIo anazanavrata 6 karacAM, keTalAekoe kAyotsarga karo, ane keTalAMka prANI te baLabhadamuninA samIpabhAgaviSe ziSya sarakhAM te baLabhadamuninuM sevana karanArAM thayAM. te samaye te balabhadamunine pUrva bhavana saMbaMdhI koIeka hariNa, pUrva janmaneviSe dezanA zravaNa karavA mATe tenI prIti hatI; ( e mATe A janmane viSe te baLabhadamuninI saMgatIe jati smaraNa jJAnekarI potAnA pUrva janmane smaraNa karato thako jenI bhakita kalyANakAraka che evo te hariNa, te baLabhadamuninI ne niraMtara upAsanA karato hato. te hariNa te vanaviSe vAraMvAra bhramaNa karIne te baLabhadamuninA 2 - pAraNAne mATe anna grahaNa karanArA evA tRNakASThAdika haraNa karanArAonI AsapAsa gaSaNA che ka karato chatAM je kALe koIpaNa ThekANe azvagrAhI evA te tRNakASThAdinA laI janArA pratye jue, ke Saa te kALe te hariNa utAvaLo baLabhadamuni pAse AvIne praNipAtAdika saMketa karIne evuM ra che NA ke, "amuka ThekANe anna leI AvanArA tRNakASThArihAraka Ave che. te jANIne baLaA bhadamuni potAnA sthAnanuM visarjana karIne te harinA anulakSya karIne teNe batAvelA mArge Do. 9) gamana karIne te sALaMdiko pAsethI pratidivase bhikSA grahaNa kare. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 eka samaye rAjamaMdirAdika nirmANa karavA mATe yogya evAM kASThone ANavA mATe rathakAro te mohoTA araNyamadhye gamana karatA havA. te samaye araNyaneviSe saMcAra karanAro te haNi, te thakArone avalokana karIne mAsakSapaNavratanAM pAraNAM karavA mATe IcchA karanArA baLabhadramunine mATe sUcavato havo. te samaye jevuM citta nirAkAMkSache evo te khaLabhadramuni, te hiraNa vAraMvAra sUcavyuM chatAM te haraNanA anulakSe karIne vanano cheda karanArA te thakANepratye gamana karato havo. te samayeuttama uttama vRkSone chedana karIne, madhyAnhakALe nAnAprakAranA rasoe jeno pAka (rasoI) yuktache, evA te thakAra eka ThekANe bhojana karavAmATepaviSTa thayA chatAM eTalAmAM sAkSAta mUrtimAna dharmaja jANe Avyo hoyanA! mevA te balabhadramunine dUrathI avalokana karIne AnaMdayukta evo rathakArono adhipati evuM ciMtana karavA lAgyo ke, "aho kherAdika vRkSone rahevAnuM sthAna evA paNa A araNyaneviSe amone kalpavRkSa kacAMthI dekhAyache!! eTale paeNrAdi vRkSasarakhuM dhAtaka, ane siMha vyApAdikomayukta evA A araNyamadhye kalpavRkSasarakhA vAMchitaphaLa denArA sAdhu kema dekhAya che!! te mATe amArUM moTuM bhAgyache. A lokamadhye saMpattirUpa kULa denArAM ghaNAM kalpavRkSa che; paraMtu A munirUpa kalpavRkSa paralokaneviSe paNa svarga ane mokSarUpalakSmInA phaLanuM denArUM che. e mATe Aja A muninA darzane kaDIne huM dhanyachuM, ane mAro janma Aja stuti karavAmATe yogyache, ane Aja A mArUM vanamadhye Agamana paNa saphaLa thayuM." ityAdika manamadhye ciMtana karanAro, ane jenA zarIra upara romAMca utpanna thayAMche, evo te rathakArono adhipati uThIne sAmo jai jeNe bhUmineviSe potAnuM mastaka sthApana karasyuMche; evo hoto thako te munipratye vaMdana karato have. pachI jenI iMdrio A taMyukta che, ane jene mahoTI prIti che evA te baLabhadramunine prAthuke karIne, arpaNa kavAmATe yogya je pUjAdi drazyo-te e rIte, ane pAnasahita anne karIne satkAra karato have. te samaye rohiNaya (baLabhadra) muni atyaMta zraddAeyukata evI tenI manovRttine jANIne potAnA cittaneviSe evuM ciMtana kavA lAgyo ke "aho! A samayaviSe A thakArono adhipati mane avalokana karIne anaMdaparvarAtAne dhAraNa kareche; te mATe a mahAtmya no bhAva ati nirdoSa che. satpAtradarzane karIne tatkALa prApta thaelo bhAvaja bhAgyano vistAra kareche. te ema ke, te bhAgye karIneja te purUSonuM saMsAravRkSa samULa niryuM na karavuM jAyache. e mATe je bhAvaneviSe ArUDha thanArA purUSane muktisukha paNa hastagataja che; evA bhAvanaeNviSe sAMpratakALe A mahAtmA thakArono adhipati ArUDha thayoche. te mATaeN mAsakSa NanA pAraNAnI IcchA dhAraNa kanAro huM, A samaye bhAvika ane vivekI .vo eno bhAva kiMcit paNa skhalana karanAra nathI." evo vicAra karIne pachI al Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 577 kaJ ) te baLabhadamuni te rathakAranA adhipati pAsethI bhikSA grahaNa karavA mATe ughukata thayo. ane je Sche jenuM citta AnaMdayukta che e te rathakArone nAyaka paNa bhikSAnna devA mATe ughukta thayo. ? te samaye te hari paNa eka dAtaziromaNI, ane eka pAtraziromaNI evA te baMnene avalokana karIne saMvege karI potAnA manane viSe evI bhAvanA karate ho ke aho Aja A vRkSa chedana 5 karanAra kAne paNa adhipati dhanyache!! kAraNa ke jene atakarca evA A puNyana samudAya " prApta thayo!! aho koIpaNa kALe sAdhAraNa munine mATe paNa AdarapUrvaka dAna karyuM chatAM te ' ja mokSasaMpatti mATe thAya che; to pachI mAsakSapaNanA pAraNAnI IcchA karanArA baLabhadamuni mATe ) A rathakAradhipatie je dAna karyaM, teno mahimA keTaluM varNana kare. huM to enA sarakhuM puNyasaMpAdana karanArA koIpaNa tapane AcaraNa karavA mATe samartha nathI. kAraNake AvA bhAvayukta dAnakarma karIne baMdhaka evAM A karmanI marmagraMthI chedana karI jAya che; evA prakAranuM dAna devA mATe paNa huM A janmaneviSe samartha nathI. kAraNa ke A mAro janma tiryaniviSe utpanna thaelo hovAthI niMdya ane dAna karavA mATe asamartha che; te kAraNa mATe bhAgyahIna evo je huMtene dhikkAra ho." e prakAre karIne te hari vicAra karato chatAM jemanI bhAvarUpa saMpatti che, ane jemanuM AyuSya samAptine pAmyuM che, evA te baLabhadamuni, rathakArAdhipati, ane hariNaeenA ty UrvibhAge pUrva arkha chinna thaeluM vRkSa, vAyunAvege patana pAmatuM havuM. te vRkSanA patanaprahAra karIne che te traNejaNa maraNa pAmatA havA. pachI brahmanAme kalpanaviSe te traNe jemanI saMpatti samAna che . evA amara eTale deva thatA havA. e prakAre karIne te baLabhadamuni pratisthAnane viSe tika, manuSya, ane amara-eone bodha karato thako so varSaparyaMta vrataparyAyane dhAraNakarate ho. te kALathI baLabhadamuninA sAmarthya karIne A vana, jeneviSe saMpUrNa kRddhiApado saMtavRttinAM che evuM thatuM havuM. e prakAre karIne dharmaghoSamuninA mukhathakI te baLabhadamuninI kathAne zravaNa karIne khede karI jeonAM citta vyAkuLa thayAM che, evA te pAMDavo pharI bhASaNa karatA hatA ke A prakAre karIne prakhyAta je cAritra-teNe karI jeno deha pavitra che, evo te baLabhadamuni, atyaMta aizvarya karI matta evA amoe vaMdana ko nahIM te mATe amane dhikkAra che. jenI sarvotkRSTa evI vAta paNa kAne sAMbhaLI chatAM amRta karIne paNa na zAMta thaelA aMtarAtmAne siMcana kare che, evo sarva gatanuM kalyANa karanArA te baLabhadamuni amArI dRSTine gocara thayo nahIM ane jeNekarI sarva mta AnaMdamaya thAya evuM tenuM dazanArUpazreya paNa, bhAgyahIna evA amane thayuM nahIM. e mATe have sAMpratakALe zrImIzvaraprabhunA caraNakamaLapratye je ame vaMdana karIe to amArAM US saMpUrNa pAtako mATe lAMbhaLI dAna thaze ane e vratagrahaNa paNa kRtakRtyatva dhAraNa karaze; paraMtu che che @ eM sI 145 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 578 lokarUpa kamaLane praphullita karanAre sUryana evo te zrImIzvaraprabhu sAMpratakALe kayAM saMcAra kare che te SS te ame kAMIja jANatA nathI." evuM te pAMDavoe bhASaNa karavuM chatAM jJAna darzanamayane karIne je jeNe lokya pratyakSa avalokana karyuM che, evo te dharmaghoSamunIzvara bhASaNa karatA ho ke zrIma- 2. zvarabhagavAna Aryadeza, anAdeza, ane madhyadezanaviSe anukrame vihAra karIne, ane aneka mahAparvatane viSe vihAra karIne rAtrInaviSe nimIlana thaelAM kamaLonA samUhane prakulita karanAra chuM ( sUrya sarakha, mohe karIne mohita evA nAnA prakAranA jIne bodhana karIne sAMpratakALe potAnI che che. nivRtti najIka prApta thaI evuM jANIne potAnA ge karIne revatakaparvatane bhAve che. eTale ) sAMpratakALane viSe te zrImIzvaraprabhu raivataparvata upara che." evI dharmaghoSamuninI vANIne zravaNa karIne pAMDavo baLabhadamuninA viyoge karIne jeonAM ja citta vihaLa thayA che, evA hotA thakA, ane mIzvarabhagavAnanA darzana mATe utkaMti hotA hai thakA bhASaNa karatA hatA ke, he guNe, zrImIzvarabhagavAnanuM je utAvaLe nirvANa thanAra che, to tame 45 paNa amArI sahavartamAna Ajaja prasthAna karo; ane AgaLa thaIne te jagatpatInAM caraNa avalokana karaze. kadAcita ApaNe javA mATe vilaMba karo chatAM ApaNA javA pahelAM je te che ( zrInemoravibhu nivANu padavI pratye prApta thayA, ame ane tamane paNa tenuM vaMdanathanAra nahI; AID ke te mATe utAvaLeja gamana karavuM." evuM bolIne te pAMDavo te dharmaSamunine AgaLa karIne mI- zvara jinane vaMdana karavA mATe raivatakaparvatapratye prasthAna karatA hatA. pachI prabhunA darzana mATe ) utkaMThita evA te pAMDavo rAtrI divasaneviSe vizrutirahita hotA thakA hasti 5nagarapratye gamana karatA havA. te samaye hastikalpanagara viSe praveza karatA chatA te pAMDavo dharmaghoSamuni pratye prItie ranTa karI caraNakamaLane viSe vaMdana karI mAsakSapaNanuM pAraNuM karavA mATe evI vijJApanA karatA havA ke, prabho, A nagarathI raivatakaparvata dAtazayojana dUra che; e mATe savAre prAta:kALe ame gamana ka - sAyaMkALaparyata tyAM pahoMcIe. pachI jagatane adhipati je zrImIzvarabhagavAna, tenuM darzana thayuM chatAM amAro pAraNAvidhi thAo." e pramANe jene AnaMda taraMgita che, je evA te pAMDavo abhigrahane svIkAratA hatA. pachI te nagamadhya praveza karIne tyAMja ujayaMta ) parvata thakI Avelo je mArga-te mArga gamana karanArA, ane jeonAM mukhakamaLa zyAmavarNa che, te S? evA lokone avalokana karIne jeonAM citta cakita che, evA te pAMDavo jevA kSaNamAtra stabdha ra rahe che, teTalAmAM akasmAta jemanuM mukha atyaMta plAna che evA koIeka cAraNazramaNamuni AkAzamArga karIne dharmaghoSamuninI pAse AvIne te dharmaghoSamunine vaMdana karatA havA. te samaye te munine pAMDavoe vaMdana karI tene prAna karo chatAM jenI buddhi atyaMta catura che, evo te che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 579 cAraNazramaNamunI bhASaNa karato hato ke, "jenA karmarUpatuo naSTa thayA che; evo te zrImIyabhagavAna, najIka prApta thaelA potAnA nirvANane jANIne te revatAkaparvatanaviSe samavasaraNa karatA havA. te evI rIte ka-rUpu, suvarNa, ane mANikya-enAM je prakAratraya-teNe karIne yukta, ane nAnA prakAranA maNiono je kAMtisamUha-teonI krIe jeNe nagaranAM dAra lupta teja evAM karaca che; ane jeneviSe eka azokavRkSa che, evuM chatAM te eka azekavRkSanAM sarva dekANe ratnanI bhiMtavi DelAM pratibiMbee karIne azokavRkSonA vane jANe vyAsaja hoyanA! evuM bhAsanAruM, ane A danuM upAdAna ane puNyasaMpattinuM mULa kAraNa evA te samavasaraNane deva racatA havA. te madhe cAredizAone viSe ghaNuM mANie karIne daidIpyamAna evAM cArasiM: hAsanane nirmANa karatA hatA. tyArapachI daidIpyamAna je dharmadhvaja-teNe karIne jenuM AMgaNuM che? che zobhita che, ane parNacaMdanA sarakhuM daidIpyamAna ane jyazIla je chatratraya-teNe karIne zobhita, . ane maryAdA pramANe jenA AsapAsanA bhAganeviSe deva, asura, ane manuSya beThA che, evA te pUrva dikSukha siMhAsanane zobhAvanArA, ane mokSapratye gamana karavAnI IcchA dhAraNa karanArA te zramIzvarabhagavAna sarva jagata upara anugraha kare evI IcchAe cirakALaparyata caramanI dharmadezanAne karato haze. te dezanAe karI tatkSaNa bodha pAmelA evA keTalAka loko vratagrahaNa karatA havA, keTalAeka zrAvakapaNane sevana karatA hatA, ane keTalAekoe bhadakapaNAne ravI- kAra kara. tyArapachI AsapAsa rahenArA je sAdhuonAM zata- teoe sahavartamAna te thAnemI- A varabhagavAna azokavRkSanI pAse gamana karIne ekamAsaparyata anazanavrata karatA hatA. tyArapachI 3 ASADhazuddha aSTamInaviSe, jene ArAya bhinna bhinna che evA zatru pramukha paNa railokyasaMbaMdhI jana-zatru paNa tyAga karIne sAdhu sahavartamAna tyAM prApta thayA chatAM zailesIkaraNa karanAra che te zrInezvarabhagavAna sarva karmanA samUhane niHzeSapaNupratye pamADatA havA. pachI pUrNa sahastra- CC varSaparyaMta jemanuM AyuSya che, ane aikyane viSe sUryanA sarakho prakAza karanAra te zrImIvara svAmi, je viSe avyAbAdha sukha che, evI nirvANa padavI pratye gamana karatA havA. tyAra pachI te te praghana, ane sAMbAdika mahAparAkramI kumAze, ane te zrImIvarabhagavAnanA mahAzUra evA ratha- A myAdika bhAIo, zrIkRSNanI kimayAdika ATha strIo, bIjA ghaNA munie, ane rAjI 7 matyAdika ghaNI sAvIo-teo paNa teja kALe mokSapadane pAmatAM hatAM. te samaye mIzvara che prabhunI mAtA zivAdevI, ane pitA samudavijya-eo sarva dazAe sahavartamAna devatvane ? pAmatAM hatAM. te samaye zrImIzvara bhagavAnanA AjJAdhAraka madhye mukhya je kubera, te tatkSaNa ja che zizikAne nimANa karato hato. pachI ida, te namIvara prabhunA zarIrane yathAvidhie pUjana ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 Aii karIne te zibikAneviSe sthApana karate havo. pachI sarva devo nityadizAviSe ratanazilA che upara gazIrSa ane caMdanAdika kASTAe karIne citAne racatA havA. te dizAneviSe zibikAmAMthI ? che prabhunA zarIrane laIne te citAnI pAse zibikA utArIne devo sahavartamAna IMda pati te zrImIzvara bhagavAnanA agni saMskArane karate ho. pachI pavitra evA kSIrasamudanA pANIe te citAgni zAMta thaye chatAM devo, tathA rAjao, ane bIjA paNa sarvajana-eoe prabhunA ane ' dhyAtrikonuM grahaNa karavuM. tyAra pachI Ida, agnisaMskAra karI pavitra evI te ratnazilA taLA- che. nevi zrI nemijinezvaranA maMdiranuM nirmANa karatA ho. tyArapachI te maMdira mAM sthApana karelI che. zrInemijinezvaranI pratimA pratye vAraMvAra vaMdana karI azru sahita evA devatA tathA rAjAo ja SS ane bIjajane-eonA samUha potapotAnA sthAna pratye gamana karatA havA. e prakAre vidyAcAraNa muninI vANI zravaNa karIne te pAMDavo, duHkhe karIne zravaNa karaA vAmATe yogya evI koI eka duHkhamaya zokadizAne pAmatA havA; ane evuM bhASaNa karatA 5 havA ke, "amAruM bhAgya sarvathA viparIta che; e mATe amane balabhadra munino ane zrImIlI' jara bhagavAnane paNa saMgama thayo nahIM. je purUSoe svAminA haste dIkSAdAnarUpa utsAha ) A saMpAdana kara, ane niraMtara svAminA vANIrUpa amRtane jeo prAzana kare che, teoja A (I/ jagatane viSe stuti karavA mATe yogya, ane teo ja loyanA bhUSaNarUpa che, ane teonIja to te mAtA dhanya jANavI; ane teone ja janma saphaLa jANo. teomAM svAmithIne mIzvaranI 5 sAthe jeone nirvANa mahimA prApta thayo te to dhanya madhye dhanya, ane te ja sAdhuoe paNa stuti karavA mATe yogya jANavA. have sAMpratakALe zrImIzvara bhagavAne amAro abhiprAya ) jANIne A dharmaghoSa munikane amane dIkSA samarpaNa karAvI, te kevaLa tenuM pArUpa bhUSaNa che. eTalAeja amAre kRtArthapaNuM mAnavuM joIe. amAruM A parpavRkSa, prabhunA vANIrUpa amane je siMcana thayuM hotato e vANI ane mana eone agocara evA mokSarUpa phaLane utpanna (karata; paraMtu bhAgyazUnya evA purUSonA maratha saphaLa thatA nathI. kAraNa ke, daridi purUSane ) te kadIpaNa kalpavRkSano samAgama thato nathI temaja bhAgyahIna evA ame zrImIzvara bhagavAnane ) samAgama thayo nahIM. te mathe amoe to "svAminuM darzana thayuM chatAM karaNAM karazuM; anyathA & pAraNu karanAra nathI." evo dustara abhigraha grahaNa kare che. e mATe pabhigrahane AgaLa aMgIkAra karIne najIka prApta thaelo je A vimalanAmaka parvata-keneviSe ArohaNa karIne amArA ja che manamAM je abhiSTa kartavya che tene karIe. kAraNa ke, A parvatane viSe pUrva kovyAvadhi paMDa. tA. 9) rIkAdika munio, potAnAM sarve karmono nAza karI mokSane pAmatA havA. te kAraNa mATe A che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 581 - I.. u che. parvatazreSTha sarva tIrthama mahAtIrtha che eTale e sAMpratakALe amArA paNa abhiSTasiddhi kAraNe te che thaze evo vicAra karIne te pAMce pADavo tatkSaNa te parvatapratye ArohaNa karatA hatA. kAraNa ke - dukhe karIne sAthe evA paNa potAnA kAryabhAgane mATe satparUSa maMdapaNu karatA nathI. tyArapachI te pAMDavo te parvatanA zikharanaviSe ArAdhanAvidhine karIne dharmaghoSamuninA pArzvabhAgane viSe anazanakriyAne svIkAra karatA havA. pachI jagatane viSe rahenArA sarva jIvone jAtmatulyapaNe avalokana karanAra, ane sAmyarUpa amRtano je samuda-tene viSe je nimagna-teNe karIne atyaMta zAMta evA aMtaHkaraNane dhAraNa karanArA, ane dhyAna samAdhi, baMdha prabaMdha enI maitrIe karI madhura evI ) che. sthirabudhine dhAraNa karanArA, ane mokSamaMdiranI ArohaNa karavAnI nizreNI ja jANe hoyanA! evI kSapakazreNIne Azraya karanArA, ane jeonuM moTuM tejache evA, ane sarva kriyAma kuzaLapaNAe karI jenuM citta zebhanAruM che evA je dharmaghoSamuniteNe anugraha karelA te pAMDavo anukrame je viSe lokacai krIDA karI che evA kevaLajJAnane pAmatA havA. tyArapachI deva, manuSya ane asura-ItyAdiko nevizuddha evA Uttama dharmano upadeza karIne eka muhartamAtra dazamayogane sevana karanAra evA te pAMDavo, agiguNasthAnanaviSe kSaNamAtra vizrAMti laIne akSaya saukhya (aaN evA muktipadapratye dharmaghoSamuni sahavartamAna pAmatA havA. tyArapachI te pAMDavonA mArganA ) anula karIne gamana karanArI, ane nirmaLa evuM je anazana karma-teNe karIne pavitra evI 'padarAjAnI kanyA je dopadI, tepaNa jeneviSe atula saMpatti che evA brahmadevalokapratye gamana karatI havI. tyArapachI saMpUrNa devo. kalpavRkSonAM kAe karIne te pAMDavonA dehanA vidyakta evA agnisaMskArane karI jagatanA manoratha pUrNa karanArA te parvatanA zikharane viSe natya karanArIo je devAMganAo-teonuM gAyananaviSe che, evA pAMDavonA nivaNa mahimAnA mahotsAhane karatA havA. zArdUlavikrIDita vRtta. ityetakila pAMDaveyacaritaM paryAptametasya tu // brUmaH kiM mahimAnamanvahamApavyAkhyeyamasmai namaH // yasyaikakama'laMdhitAnyacaritAraNyApividvadgavI // zrAmyaMtIva pade pade ca na parAM sImAnamAlaMbate // 275 // vyAkhyA-e prakAranuM e pAMDavonuM caritra samApta thayuM. enA mahimAne ame vizeSa 4. zuM varNana karIe? pratidivase paNa vyAkhyAna karavA mATe yogya evA A caritrane mATe kevaLa na koDa 9) maskAra thAo. vidajajananI vANIrUpa dhena potAnA eka pagalAe karI anya caritrarUpa a- Cche ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 - NyanuM ullaMdhana karanArI chatAM paNa je pAMDava caritrarUpa araNyaneviSe saMcAra karavA lAgI chatAM padma padmaneviSe zrama pAmyA sarakhIja jANe hoyanA! tema vizrAma pAmIne je parasImAche, te pratye Azraya karatI nathI. / / 275 / / etasya stutaye kunhAlatayA jihvAMtayogAsanA // nyadhyAste kAve maMDalasya niyataM devI girAmIzvarI // kuMThayaMta kanIyasopa kavituM ye'nyaprabaMdhAnmuhuH // stepyasmin kimapi pragalbhavacaso vAcaspatIyAMteyat // 276 // artha-A pAMDavonuMcaritra jeche tenI stutinemATe kauturka karIne sarasvatIdevIja jANe kavisamUhanA jigDAgrarUpa yogAsana upara besI raheche. kAraNa ke anya caritroneviSe svalpa paNa prabaMdhonI kavitA karavAmATe je kavio vAraMvAra kuMti thAyache, arthAta aTakI jAyache tevAkavIo paNa A citraneviSe jenAM aMtakaryuM ane prauDha vacano che, evA hotA thakA A caritranuM varNana karavAne mRDaspatIsarakhA bhAseche. / / 276 / / etasmin vyavahAra kozalamiha vyutpattayaH prazraya // prAyeSu prasaraM guNeSu dadhate vaidagdhyamasmadgiraH // asmin saMvanana prapaMcapaTimA kIrterudArakrama || strailokyAbhayadAnapInamahimA dharmopyamuSmin paraM // 277 // artha A pAMDavacaritraneviSe vyavahAranuM kauzalya kaheluM che; ane vyu, ii eTale nyutpanna thavAnuM kAraNa athavA zabdotpatti te paNa kahelI che, ane namratAdika guNa paNa kahelA che. te madhyeja amArI vANI, cAturye dhAraNa kareche. ane A caritraneviSe cAritrAdikanA vistAranuM kurALapaNuM ane kIrtino udAra evo je krama te varNana karaco che, ane trailokayanA abhayadAne karIne jeno mahimA puche evo uttama dharmapaNa kahelo che. // 2775 Jain Educationa International ekasyApi mahAtmanosti caritaM yasmiMstadapyAspadaM // kalyANasyana kasyayatpunaralaMcakruH svatejodbhUtAH // zrInemirmuzalI haripratiharI pAMDoH sutAH kauravA // bhISmaH karNakRpAdayazca bahavastasyAsya kiM brUmehe // 278 // artha--je caritramadhye mahAtmA evA ekapaNa purUSanuM caritra varNana kareluM hoya, tepaNa caritra koNa kalyANanuM sthAna thatuM nathI? to sarve kalyANanuM sthAna thAyache. ane je A cira For Personal and Private Use Only www.jainulltbrary.org Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ne adbhUta tejasvI evA zrImora bhagavAna, baLabhada, vAsudeva, prativAsudeva, pAMDava, kaurava, SI bhISmapitAmaha, karNa, ane kRpAcAryAdika ghaNA vIze potAnA parAkramarUpa bhUSaNe zobhAvatA havA, ne che. tene mahimA ze kahevo che ra78 kiMtva smitriyamasti dossknnikaavktaaydsmaadRshH|| saMtaH snycritaamtekraaskaastsyaamnaasthaapraaH|| sArabhyastrahayAvataMsapadavIpaMkeruhaM laMbhayan // pakotpattikalaMkamasya matimAn ko nAma mImAMsate // 279 // artha-paraMtu A caritraviSe amArAsarakhA aprabuddhavakatA hovAthI kadAcitaje doSa kaNikA rahelI haze tenuM grahaNa karavA mATe, saccaritarUpa amRtaviSe atyaMta rasika evA sAdhuo AsthA dhAraNa karanAra nathI. kAraNa ke, sugaMdhanI IcchAe kamaLane mastakanI bhaSaNapadavI pratye pamADanArI je buddhimAna purUSa, te koNa vAruM te kamaLanA kadamatpattirUpa kalaMkane vicAra kare che? arthAta koIpaNa karatA nathI. ra79 SaSThAMgopaniSatriSaSThicaritAdyAlokya kautUhalA // detatkaMdalayAMcakAra caritaM paaNddoHsutaanaamhN|| tatrAjJAnatamastirakRtivazAdutsUtramAsUtrayaM // yatkicittanupathyamagrahAdheyA zodhyaMtadetahudhaiH // 280 // artha-topaNa huM kotake karIne vagopaniSata, eTale chaThuM aMga je jJAtA dharma kathA ane je viSaSTi zilAkA purUSa caritra ItyAki graMthonuM avalokana karIne A pAMputra je pAMDavo, temanA ja caritrane karate ho. te madhe ajJAnarUpa aMdhakAranA svAdhInapaNAthI meM je kAMI usUtre karI thoDupaNa azuddha raceluM hoya, te paMDitoe kRpAbuddhie zodhana karavuM. ra8LA. sragdharAvRtta. yAvatsaMsAratApAdrinikarabhidurA vAg jinAnAM munIMdra // prajJAkAMtAvagADhA vidhurayati sudhAdIrghikAdarpamudrAM // tAvanninidrakAttasvarakamalakalAM puSyadazrAMtamasyAM // vizvaM vidvaddhirephArpitamahimamahAkAvyametaddhinotu // 281 // artha-saMsAra tAparUpI je parvato, teono nAza karavA mATe vansarakhI, ane munizrejhanI 7) buddhirUpa strIoe je viSe avagAhana (snAna) karyuM che, evI jinavANIrUpa je vApi, te jyAM che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 che. sudhI amRtavApinI paNa garvamudAne tiraskAra kare che, tyAMsudhI te jinavANIrUpa vApinaviSe ka vidvAnarUpI bhramarAoe jene mahimA arpaNa kare che, evI prakulita suvarNakamaLanI kaLAne ? dhAraNa karanAra A pAMDavacaritrarUpa mahAkAvyane yathecchapaNe saMpUrNa jagata sevana karIne pritye 4. pAmo. arthAta ninanIvANI jyAMsudhI che, tyAMsudhI te vANIrUpa vApimAM rahenArU praku- 5 8) zita kamala je kathAbhAge karI A kAvyamathe varNana karache, evuM jaNa A pAMDavacaritranuM sarva lokoe sevana karI tRta thavuM. ra81 : 0i rU6i iti maladhArizrIdevaprabhasUriviracite pAMDavacaritre mahAkAvye baladevasvargagamane neminaathpaaNddvraajche. vinivardhanaM nAmarsetA rastA mA- pa. taraM saMpUrNam 18 in @ ki .zis @ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have graMthakartAnI gurU paraMparA tathA graMthanI mahatvatA ane potAnI laghutA kaheche vasaMtatilakAvRttam. zrIoNTikA thALamiwar tiviviTA : zrImaznavAhana kulesumanobhirAmaH // khyAtostiguchuivaharSapurIyagachuH // 1 // artha -thI koTikanAme je gaNa, teja jaNe eka vRkSa tenI madhyamA nAme mAhA zAkhA S prakhyAta che;tenaviSe svalpazAkhA sarakhuM je prazanavAhananuM kuLa, tenaviSe puSpaekarI suzobhita evA paNa che sakho ane AnaMyuktacittavRttio karIsahIta evuMharSapurIyanAmegaccha prakhyAta che. para tavebhavat zrutasudhAMbudhiriMduroci // sparddhiSNutejavibhavobhayadevamUri: // zAMtAtmenopyahahanispRhacetasopi // yasyakriyAkhilajagajjayanIbava // 2 // artha-te maNe zAstrAdhyayanarUpa amRtanA kevaLa samudra, ane caMdanI kAMtI sAthe spardhA karanAro jenA tejano mahimA che, evA zrI abhayadevasUrinAme mahApaMDita thayA. aha zuM A A lIM!! ke zAMtAtmA ane nispRhacitta evA paNa je abhayadevasUri-temanI mArganusArI kriyA, te samasta jagatane jItanArI thatI hatI. e rA varNavikrAnivRtta. baddhakrIDaivAvatIryaparamajyotirvivartakSitau // tatpaDAMbaracaMdramA:samajanizrIhemasUriHmabhuH // ciyadvavacanAmRtAni nRpatiHzrIsiddharAnaHpapau // vizveSAmapilebhiretanubhRtAmAyUMSivRddhipuna: // 3 // arthe tyArapachI jenI moTI kAMtI che, evA te abhayadevasUrinA padarUpa AkAzane viSe caMdra sarakhA daidIpyamAna zrIhariprabhu thayA; te jANe A virvatarUpa bhUmineviSe avatAra dhAraNa karIne phIDa karanArA caMdana utpanna thayA hoyanA! evA thayA. aho zuM AbayA ke che siddharAjanRpati paNa jemanA vacanarUpa amRtane prAzana karato ho; ane jema caMdamahA thakI che - amRta vaSTi thaI chatA jIvonuM AyuSya vRddhi pAme che tema zrI hemasarithI ahiMsArUpa dharma prache vatyathI sarva jIvonAM AyuSya vRddhi pAmyAM. 3 ( mukti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AryAvRtta. jamanA ivinanirapU i yadvapuSispardhAbhUllAvaNyAmRtazamA mRtayoH // 4 // artha-tyArapachI te hemasarijhanA padaneviSe madanAdikane jItanArA, ane sarva dekANe che Tche jyazIla evA zrIvijayasiMhari thayA. te evAM thayAM che, jenA dehaviSe lAvaNyAmata, ane I zamAmRta-e baMnenI paraspara parAbhava mATe spardhA thaI eTale jenA zarIraneviSe svarUpa saMdarya 7 ane zamAmRta-e baMneya nirUpama hatAM. evo bhAvArtha. 4 . AyAMgItivRtta. ujjarjalirUcho zrIcaMdrasUrirabhavattadIyapadabhUSaNaMguNaikanidhiH // vidyAyAzcamadasyacayenakRtobhUdayaciraviyoga: // 5 // artha-AgaLa te zrIvijyasiMhasUrinA sthAnanA bhUSaNa ane guNanA kevaLa nidhievA zrIcaMdasUri thayA. jeNe vidyA ane mada, e baMneno niraMtara viyoga kare che. eTale madano jI nAza karI zamatArUpa vidyAnI vRddhi karI. evo bhAva. pA. zArdUlavikrIDitavRtta. dharmajJAnavivekasaMyamatapaHsaMketakelIgRhaM // sazrImAnmunicaMdrasUrirabhavattatpaTTabhUSAmaNiH // mastatkarapuSkarasyamahitAMkinAmayatsaurabhai // gaNyaMtebatamAzAapijanaiHsaMkhyAstusaMkhyAtata: // 6 // artha tyArapachI te zrIcaMdasUrinA paTTanuM bhUSaNaratna,ane dharma, jJAna, viveka saMyama ane GE tapa enuM phAsthAna evA te zrImAna municaMdasUri thayA. tenA hastakamaLanA mahimAne ame zuM varNana karIe! je hastakamaLa, mastake prApta thayuM chatAM tenA sugaMdhanAyoge karI mArA ja A sara ajJa jana paNa lokoe mahapurUSomathe prakhyAtapaNe varNana kara jAya che, to pachI te to cha hastakamaLano sarva mahimA kema varNana kara jAya? athata karAya ja nahIM. . 6 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdevaprabhasUrirvabhUvataccaraNakamalarolaMca: // yenakalaiH kIrtiravairanizaM mukharIkRtaM bhukhanaM // 11 artha-tyArapachI te zrImunicaMdrasUrinA caraNakamaLanI parAga sevana karanArA bhramaraja jANe hoyanA! evA zrIdevaprabhasUri thayA. jeNe madhura evA guMjArava zabde saMpUrNa jagata niraMtara zabdayukata kacuMche. // 7 // AryAvRtta. municaMdrasUriripa zrIdevAnaMda sUrayo bhUvan // stotrAyadguNAnAM dhruvaMnavedhAapi sumedhAH || 8 || artha ane tethI municaMdrasUrinA paTTaneviSe zrIdevAnaMdasUri thayA. je zrIdevAnaMdasUrinA guNanuM stavana karavA mATe brahmA paNa nizcaye karIne buddhimAna thanAra nathI, // 8 // zArdUlavikrIDitavRta. teSAMkalpatarustriviSTapagavIcitAramavaihAsikA // hadezAtkavimArgavalganakalA nai puNyanyairapi // zrIdevaprabha sUribhiH stanubhavAMpAMDeocaritraM kRtaM // jJeyaM dvibuvAdiziSyahRdayorlA sAmagryaMtataH // 9 // artha te thIdevAnaMdasUrinA kalpavRkSa, ane trailokacanI kAmadhenu, ane devonA ciMtAmaNisarakhA evA je zrI arihaMtadeva, temanI AjJA pramANe je paNa-kavitAmArganuM varNana ane kaLAnipuNatA-ee karIne rahita evA paNa zrIdevaprabhasUrie A pAMDavacaritra karazuM; te zrI adbhutadevanA je devamanuSyAdika ziSya, teonA hRdayane AnaMda arpaNa karanArUM thayuM. e mATaeN A caritrazreSTa jANavuM. // 9 // Jain Educationa International anuSTupravRtta. yazobhadrasUrINAM tathAvavyApRtAdRzaH // yathaitatsarvaM vidvallokavilokyatAM // 10 // artha--tyArapachI zrIyazobhadrasUrInI dRSTi, A pAMDava caritraneviSe evo zodhata vyApara karatI havI ke, jema A caritra saMpUrNa vidvAna lokone avalokana karavAnI yogyatApratye pAmyuM. / / 10 / For Personal and Private Use Only 587 Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 @ . jJAnaikamayamUrtinAmasminnavarasAnvite // zrIratnacaMdrasUrINAMmajJayAkatakAyitaM // 11 // artha-pachI naraeyukta evA A caritrarUpa udakaneviSe jJAnaikamayamUrti evA je 6. zrIratnacaMdasUri, tenI buddhie A caritraviSe katalasarakhuM AcaraNa karavuM. eTale kataka nAmaka vakSanA phaLanuM cUrNa jema mATIe DohoLAI gaelA pANIne nirmaLa kare che; tema A pAMDa- vacaritrarUpa jaLa te zrIratanacaMdasUrinI buddhie zuddha karavuM. evo bhAvArtha. / 11 prItyAvalokanenaiva karNakrIDenavAtitheH // kartumAtithyamarhati graMthasyAsyamanISiNaH // 12 // artha -e mATe buddhimAna purUSa, A pAMDavacaritra graMtharUpa atithinuM prItie, avaloS kane, ane zravaNarUpa vinode Atithya karavA mATe yogya che. . 12aa ta tha da va samaHI, II ) @S 2059 / iti malladhArI zrIdevaprabhasUriviracitasya zrIpAMDavacaritranAmaka mahAkAvyasya aSTAdazasargAsteSAM bhASAMtaraMca tamAtA *XQrI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only