________________
૩૨
ધૃતરાષ્ટ્ર તે પણ અતિ માન દેવા લાગ્યો. કેમકે, એના ગુણો સર્વે લોકોને અતિ પ્રીય હતા, એક દિવસે ભીષ્મે ધૃતરાષ્ટ્રને કહ્યું:
ભીષ્મ-હે ધૃતરાષ્ટ્ર, આ ત્રણે ભાઇઓમાં તું મોટો છે માટે આ હસ્તિનાપુરનું રાજ્ય કરે, ધૃતરાષ્ટ્ર—હું રાજ્ય કરવા યોગ્ય નથી. જેમ દિવસ સૂર્યથી શોભાને પામે છે તેમ આપણી રાજ્યલક્ષ્મી આ પાંડુથી શોભાને પામશે. માટે પાંડુને રાજ્ય ગાદી ઊપર એશાડવો જોઇયે. પાંડુ રાજ્ય કરવાને સમર્થ છે. જેમ હારના મધ્ય ભાગને વિષે ઝાવ અતિ શોભાને પામે છે તેમ પાંડુ મધ્યમ ભાઈ હોવાથી અતિ શોભાને પામશે, અને બહુ માન મેળવશે. ગુણનો સમુદ્ર તથા અતિ દીપ્તિમાન પ્રકાશ છે જેનો એવો જે આ પાંડુ ભ્રાતા, તેની સેવા કરવાને હું નિરંતર તત્પર રહીશ.
એવી રીતે ધૃતરાષ્ટ્રનો અતિ આગ્રહ જોઇને ભીષ્મે શુભ મુહૂર્ત્ત સમયે પાંડુને રાજ્યગાદીએ એશાડડ્યો. ગાદીએ ખેડા પછી પાંડુ રાજાની કીર્ત્તિ ત્રણે લોકમાં વ્યાપી ગઈ. તેથી નગરના લોકો અતિ આનંદ પામવા લાગ્યા. પૃથ્વી ઊપર જ્યાં ત્યાં અતિ પ્રખ્યાતી થઈ ગઈ. રાજ્ય કારભાર ભીષ્મ તથા ધૃતરાષ્ટ્ર ચલાવવા વાગ્યા. તેથી પાંડુને કાંઈપણ શ્રમ પડતો નહોતો. કેટલાએક મહા પરાક્રમી અધગી રાજાઓને વશ કરવા. એક દિવસે સુખલનો પુત્ર શકુની નામનો ગાંધાર દેશનો રાજા પોતાની સાથે પોતાની આઠ બેનો તેડી આવ્યો, તેઓ એવી સુરૂપવાન હતી કે જાણે રતિનું રૂપા તેઓએ હસ્યુ કરી લીધું હોયનો! પછી ભીષ્મપિતા પાશે આવી હાથ જોડીને કહેવા લાગ્યો:
શેકુની—હૈ ગાંગેય, અપરિમિત પરાક્રમી જે ધૃતરાષ્ટ્ર રાજા, તેને પરણવા સારૂ આ આઠ કન્યાઆ પોતાની જનનીના ઉપદેશથી અત્રે આવી છે. માટે મોટા હાથી એનું લગ્ન કરવું જોઇયેછે.
એવાં શકુનીનાં સ્તુતિપૂર્વક વચન શાંભળીને ભીષ્મ પરમ આનંદને પામ્યો. અને તેની આકાંક્ષા પ્રમાણે શુભ મુહૂત્તે જોઇને ધૃતરાષ્ટ્રની સાથે તે આઠે કન્યાઓનું લગ્ન કરી દીધું. હવે પાંડુને માટે સારી કુલીન, ચતુર તથા સર્વ પ્રકારે યોગ્ય સ્ત્રી જોઇયે, એવું મનમાં લાવીને તે વિષે ભીષ્મને ચિંતા ઉત્પન્ન થઈ. પછી એક સમયે ભીષ્મ પોતાના ભત્રીજા પાંડુ રાજાને સાથે લઈને નગરમાં ફરવા નીકળ્યો હતો. તે સમયમાં કોઈ પ્રવશી પુરૂષ પોતાની સાથે એક ચિત્રપટ લઈને આવતો ઢીઢો તે ચિત્રપટ કન્યાનું હતું. જે કન્યાનું ચિત્ર ચિતાર્રેલું હતું તે એવી તો સુરૂપવાન હતી કે, તેને જોતાં પાંડુનું ચિત્ત વિઠ્ઠલ થઈ ગયું. અને મનમાં વિચાર કરવા લાગ્યો કે, શું આ જગતનું સર્વ સૌંદર્ય આ કન્યાએ હરણ કરી લીધું છે! કેમ કે, એના જેવી બીજી કોઈ આ પૃથ્વી ઊપર દીઠામાંજ આવતી નથી. શું એ રતિ છે! કમલા છે કે રોહિણી છે! એનાં આ કોમળ ચરણની રકતતા તથા શોભા કમળોને પણ લજજાયમાન કરેછે. આંગળીઓ તો જાણે કમળની પાંખળીઓજ હોયની! એના સૌંદર્યરૂપ રસની આગળ કમળનું મકરંદ ॥ હિબમાં છે! અથાત્ યરણોની
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainellbrary.org